SQLite format 3@ {F{- ~`D~~`i%!indexverses_indexversesCREATE UNIQUE INDEX verses_index on "verses" (book_number, chapter, verse)wItableversesversesCREATE TABLE "verses" ("book_number" NUMERIC, "chapter" NUMERIC, "verse" NUMERIC, "text" TEXT){UtablebooksbooksCREATE TABLE "books" ("book_color" TEXT, "book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT)=_tableinfoinfoCREATE TABLE info (name TEXT, value TEXT) nn'right_to_leftfalse)strong_numbersfalse/russian_numberingfalse languagenr)chapter_stringChapter#+descriptionIsiNdebele 2012 BxXqU7~~~~~e~K~-~}}}}}}}a}D})} |||||~|e|J|-| {{{{{{d{I{,{zzzzzazBz#yyyyy|y^y@y%yxxxxxtxXB#ff7c80IsamIsambuloA#00ff00judUjuda @##00ff003jw3 Ujwanisi ?##00ff002jw2 Ujwanisi >##00ff001jw1 Ujwanisi =##00ff002pit2 Upitrosi <##00ff001pit1 Upitrosi ;#00ff00jakUjakopo :##ffff00hebAmahebheru 9!#ffff00flmnUfilimoni 8#ffff00vtitUtitosi 7%#ffff00l2thi2 Uthimothi 6%#ffff00b1thi1 Uthimothi $53#ffff00X2th2 kwebethesalonika $43#ffff00N1th1 kwebethesalonika 3%#ffff00DkolKwebekolose 2%#ffff00:filKwebefilipi 1%#ffff000efesKwebe-efesu 0)#ffff00&galKwebegalatiya !/+#ffff002kor2 Kwebekorinte !.+#ffff001kor1 Kwebekorinte -!#ffff00romKweberoma %,3#00ffffIzenIzenzo Zabapostoli +#ff6600jwanUjwanisi *#ff6600lukUlukasi )#ff6600markUmarkosi (#ff6600matUmatewu '#ffff99malUmalaki &!#ffff99zakUzakariya %#ffff99hagUhagayi $!#ffff99zefUzefaniya #'#ffff99habaUrhabakhukhu "#ffff99narhUnarhume !#ffff99mikhUmikha  #ffff99jonUjona !#ffff99|ObadU-Obadiya #ffff99rAmosU-Amosi #ffff99hjuwUjuweli #ffff99^hosUhosiya #ff9fb4TdanUdanyela %#ff9fb4JhezUhezekiyeli #ff9fb46IsiIsililo !#ff9fb4,jorUjoromiya #ff9fb4"IsayU-Isaya "-#66ff99IngoIngoma Yeengoma '#66ff99UmtjUmtjhumayeli #66ff99IzagIzaga #66ff99AmarAmarhubo #66ff99jobUjobho #ffcc99EstU-Esta ##ffcc99erhUnerhemiya #ffcc99EzrU-Ezra '#ffcc992kro2 Iinkronike  '#ffcc991kro1 Iinkronike  ##ffcc99x2Ama2 Amakhosi  ##ffcc99n1Ama1 Amakhosi  ##ffcc99d2sam2 Usamyela  ##ffcc99Z1sam1 Usamyela #ffcc99PrutUrute %#ffcc99FAbaAbakhokheli !#ffcc99^][\![lZ5YXLWVhU&ThS"RTQ}PxO;NvM6LeKJ[I"HxGIF(EzD;CnBNA*@[?>V= <_;0:l9@8n76 54^3'2}1@0/B.-<,j+**j)(U'&L%}$?#w".!W t3_-Zf2S{#F` <Uz 4 ] }  .Gd~ EueUE  q(  g ^ TU , LW  C$ D:  0 x' Z& 2 # <~~}~}}&||Z{{=zzlyy|xx}xwwevv=v uhtt2srrdqqKqppoonn*mm ll!kkijjujiiHh]ggfeeeHdd&ccc bBaa:```_^]]@\[[>ZZ@YYXWWW VVUU2TSSERRRQQQPOO&NNEMMxLKKJJSIIHHSGGFFF1EE4DD;CCkBBVAAd@@y??{?>==u=:::$9J8n7766^555<44 3221M00.//#..P-,,2+++(**?))((!'R&&b%%%1$$<##""!!H e <e c0s~ sXzy cL0 ?  : E } TU5i\ Y<7~i Imikhawulo yamaKanana yanaba ukusuka eTsidoni ukufika eGerari ngitjho nakude ukuya eGaza. Ukusuka lapho beyinabela eSodoma, eGomora, e-Adama, eTseboyimu ukuyokubetha eLatjha._}9 ama-Arivadi, amaTsemari namaRhamathi.
Emva kwalokho iinkoro zamaKanana zasabalala.%|G amaRhivi, ama-Ariki, amaSini,?{{ godu waba nguyise wamaJebusi, ama-Amori, amaGirigatjhi,Ez UKanana wabeletha uTsidoni izibulo lakhe walanywa nguRhethi,Ny amaPatrusi, amaKasilurhi (lapha amaFilista avela khona) namaKafitori.Mx UGibhide gade anguyise wamaLudi, ama-Anamu, amaLehabi, amaNafiturhi,Hw kanye neReseni, idorobho elikhulu phakathi kweNiniva neKalarha.ovY Ukusukela lapho umbuswakhe wanabela e-Asiriya, lapha akha khona iNiniva, iRerhobhothi, i-Iri neKalarhaYu- Ikaba yombuswakhe beyiseBhabheli, e-Ereke, e-Akadi neKaline enarheni yeTjhinari.mtU Gade amuzumi onamandla nowaziwako, kungebangelo kuthiwa: “NjengoNimrodi umzumi onamandla khulu.”Os UKutjhe godu wabeletha uNimrodi owaba yindlhondlho yokuthoma ephasini.~rw Iinzukulwana zakaKutjhe bekunguSeba, uRhavila, uSabeta, uRama noSabiteka. Iinzukulwana zakaRama kunguTjheba noDedani.Jq Iinzukulwana zakaRhamu bekunguKutjhe, uGibhide, uPhuthi noKanana.#pA Kilabo kwavela abantu abahlala ngokusabalala eduze kwelwandle bonyana kuthi ngemva kwesikhathi ikoro enye nenye yabantwabo ikhulume ilimi layo enarhenayo.Uo% Iinzukulwana zakaJavani bekungu-Elitjha, uTaratjhitjhi, amaKithi namaDodani.Jn Iinzukulwana zakaGomere bekungu-Atjhikenazi, uRifathi noTogarima.hmK Iinzukulwana zakaJafethi bekunguGomere, uMagogi, uMadayi, uJavani, uTubali, uMetjheki noTirasi.nl Y Naku-ke umlando kaTjhemu, uRhamu noJafethi, amadodana kaNowa: Babelethelwa abantwana emva komthwalela.jkO Yoke iminyaka uNowa ayiphilako imakhulu alithoba namatjhumi amahlanu, emva kwalokho wahlongakala.Xj+ Emva komthwalela uNowa waphila iminyaka emakhulu amathathu namatjhumi amahlanu.i UZimu uzakwelula imikhawulo kaJafethi;
abe sithekeli ematendeni kaTjhemu.
UKanana uzakuba likhoboka lakaJafethi.”jhO Godu wathi:
“Akudunyiswe uSomnini uZimu kaTjhemu!
UKanana uzakuba likhoboka lakaTjhemu._g9 wathi:
“Akanikelelwe uKanana!
Uzakuba likhoboka lakokhoboka kibomnakwabo.”ifM Kuthe lokha uNowa nakaqaquluka ewayinini lakhe nokufunyana bona yenzeni kuye indodanakhe encani,Fe UTjhemu noJafethi bathatha ingubo bayiphakamisela emahlombabo; bakhamba sinyava bangena babhibha ububhunubhunu bakayisabo. Ubuso babo bebufulathele ukuze bangaboni ububhunubhunu bakayisabo.jdO URhamu, uyise kaKanana, wabona ububhunubhunu bakayise, watjela abafowabo ababili ebebangaphandle.Yc- bewasela iwayini laso. Wadakwa kangangobana walala ngetendeni lakhe abhunubhunu.4be UNowa wathoma ukuba mlimi. Watjala isidiribe[a1 Lawo bekumadodana amathathu kaNowa, okwathi kiwo kwavela boke abasabalala nephasi.g`I Amadodana kaNowa aphuma emkhunjini nguTjhemu, uRhamu noJafethi. URhamu gade anguyise kaKanana.q_] UZimu wathi kuNowa: “Leli litshwayo lesivumelwano engisijamise phakathi kwami nepilo yoke ephasini.”)^M Lokha izungu leKosi nalibonakala emafini, ngizalibona bese ngikhumbula isivumelwano sanini nanini phakathi kwakaZimu neendalwa zomhlobo woke ophila ephasini.” ] ngizakukhumbula isivumelwano sami nani neendalwa eziphilako zemihlobo yoke. Amanzi awasoze abe mthwalela wokubhubhisa zoke iimphili.g\I Ngaso soke isikhathi lokha nangiveza amafu wezulu phezu kwephasi bese kubonakala izungu leKosi`[; Ngibeka izungu leKosi emafini, lizakuba litshwayo lesivumelwano phakathi kwami nephasi.$ZC UZimu wathi: “Nanti itshwayo lesivumelwano engisenza phakathi kwami nani naphakathi kweendalwa zoke ezinani, okusivumelwano seenzukulwana ngeenzukulwana:Y7 Ngijamisa isivumelwano sami nani: Angeze bekusenzeka bona kubhujiswe ipilo ngamanzi womthwalela. Iye, godu nomthwalela awusoze usabhubhisa iphasi.”9Xm Godu kuzakuba sivumelwano kanye neendalwa zoke ezikanye nani, okutjho iinyoni, ifuyo, neenlwana zoke ezaphuma nawe ngemkhunjini, okungesinye nesinye isidalwa esiphila ephasini.VW' “Mina-ke ngenza nani isivumelwano sami nesizukulwana senu esizakunilandela.0V] Nje-ke uZimu wathi kuNowa namadodanakhe:@U} Nina-ke belethani nande; yandani ephasini nilizalise.”*TO “ ‘Othulula iingazi zomuntu uzakugwetjwa
nezakhe iingazi zithululwe phambi kwabantu.’
“Lokhu kunjalo ngombana umuntu wenziwa ngomfanekiso kaZimu.YS- Ngiqinisile, lokha iingazi nazithululwako, ngizazibiza kozithululako. Kungaba silwana namkha umuntu nakasusa ipilo yenu, kuzakuba mlandu. Iye, umuntu osusa ipilo yomfowabo ngizakubiza neengazi zomfowabo kuye.QR “Kodwana akukameli nidle inyama eneengazi ngombana eengazini kunepilo.Q Yoke into ephilako nekhambako izakuba kukudla kwenu. Njengombana nganinikela iintjalo ezilihlaza, njenganje ngininikela koke.2P_ Zoke iinlwana zephasi, iinyoni zomkayi neembandana zoke ezikhakhaba ehlabathini, iinhlambi zoke zelwandle zizakwethukwa zesabe ngani; zona-ke ngizinikele ezandleni zenu.bO A Nje-ke uZimu wabusisa uNowa namadodanakhe, wathi kibo: “Belethani nande nizalise iphasi.N! “Qobe iphasi lisekhona,
ukutjala nokuvuna,
amakhaza nokutjhisa,
ihlobo nobusika,
imini nobusuku
akusoze kwaphela.”_M9 USomnini wezwa umnuko omnandi wathi ehliziywenakhe: “Angisoze nganikelela ihlabathi ngenca yomuntu, nanyana imizindlo yomuntu imimbi kwasebuntwaneni bakhe. Angisoze godu ngabhubhisa iinlwana njengombana ngenzile. L Nje-ke uNowa wakhela uSomnini i-aldari, wathatha kizo zoke iinlwana neenyoni ezihlambulukileko, wanikela umhlabelo wokutjhiswa kilo.K1 Baphuma ngemkhunjini nazo zoke iinlwana neembandana ezikhakhaba ehlabathini kanye neenyoni zoke, koke okukhambakhamba ephasini ngemihlobo yakhona.SJ! Yeke uNowa waphuma yena nomkakhe, amadodanakhe kanye nabomalukazana bakhe.9Im Zoke iimphili ezinawe, okutjho iinyoni, iinlwana neembandana zoke ezikhakhaba ehlabathini aziphume kanye nawe ukuze zizale iphasi lokhe zizalane zande ngesibalo phezu kwalo.”VH' “Phuma ngemkhunjini wena nomkakho, amadodanakho kanye nabomalukazana bakho.,GU Nje-ke uZimu wakhuluma noNowa wathi:[F1 Elangeni lamatjhumi amabili nalikhomba enyangeni yesibili iphasi besele lome kere.XE+  Kwathi ngomnyaka wamakhulu asithandathu nanye kaNowa, ngelanga lokuthoma enyangeni yokuthoma kwabe amanzi arhobhile ephasini. Yeke uNowa wavula umnyango womkhumbi, wabona bonyana ngambala seyomile ihlabathi.nDW  Walinda amanye amalanga alikhomba, wathuma izubelo godu. Kodwana kilelihlandla izuba lakhamba umlibe.&CG  Kuthe lokha nalibuyako izuba ntambama, qala, emlonyenalo bekunekari elilihlaza lomuthi we-oliva. Nje-ke uNowa walemuka bonyana amanzi sele abohlile ephasini.UB%  Walinda amalanga alikhomba, walikhupha izubelo ngemkhunjini, walithuma godu.SA!  Kodwana izuba akhange lifunyane indawo yokuhlala ngombana amanzi gade asagubuzese yoke ihlabathi. Ngalokho labuyela kuNowa emkhunjini. Yena welula isandla sakhe walibamba walibuyisela kuye ngemkhunjini.`@; Yeke wathumela izuba bonyana liyokuhlola nakube amanzi sele abohlile phezu kwehlabathi._?9 Wathuma igubulu, laphapha kodwana langasabuyi; lazulazula amanzi abe arhobha ephasini.a>= Emva kwamalanga amatjhumi amane uNowa wavula intunja yomkhumbi ebegade ayenze ephahleni.=} Amanzi aya njalo abohla bekwaba selangeni lokuthoma lenyanga yetjhumi lapha iinqongo zeentaba zathoma khona ukubonakala.[<1 Ngelanga lekhomba enyangeni yekhomba umkhumbi wahlala phezu kweentaba ze-Ararathi.r;_ Amanzi aya ngokuya abohla ephasini. Emva kwamalanga alikhulu namatjhumi amahlanu amanzi gade sele ehlile.W:) Imithombo yamanzi amanengi ngaphasi neentunja zezulu kwavaleka, izulu lathula.89 m Nje-ke uZimu wakhumbula uNowa neenyamazana zommango kanye nefuyo yoke egade inaye ngemkhunjini. Wathumela ummoya ebusweni bephasi bonyana uvunguze ukuze amanzi athome ukubohla.G8 Amanzi agubuzesa iphasi amalanga alikhulu namatjhumi amahlanu.\73 UZimu wathanyela yoke into egade iphila ebusweni bephasi: Ukusukela ebantwini ukuya eenlwaneni, koke okukhakhabako ngitjho neenyoni kwathanyeleka ephasini. Kwasala kwaphela uNowa nalabo agade anabo ngemkhunjini.<6u Zafa zoke iimphili ebeziphila ehlabathini eyomileko.5 Yoke into ephilako ekhambakhamba ephasini yabhubha: iinyoni, ifuyo, iinyamazana, zoke iimphili ezikhakhaba ephasini kanye nabantu boke.^47 Aya ngokwanda njalo aba ngehla kweentaba eziphakeme khulu pheze ngamamitha alikhomba.g3I Amanzi akhula khulu ephasini bekwathi zoke iintaba eziphakamileko ngaphasi kwezulu zavaleleka.E2 Aphakama, anda khulu ephasini, umkhumbi wathaya phezu kwawo.|1s Umthwalela wembatha iphasi amalanga amatjhumi amane. Amanzi aya ngokwanda aphakamisa umkhumbi ehlabathini wazakama.0# Zoke iimphili ebezingena ngemkhunjini bekungesiduna nesisikazi, kanjengombana uZimu agade ayale uNowa. USomnini wavalela uNowa ngaphakathi.U/% Koke okudaliweko okunokuphila, kweza ngakubili kuNowa kwangena ngemkhunjini.K. Gade bangene neenyamazana zommango ngemihlobazo, yoke ifuyo ngemihlobayo, zoke iimbandana ezikhakhaba ehlabathini ngemihlobazo, neenyoni zomkayi ngemihlobazo kanye nazo zoke izinto ezinamaphiko.-  Kwaba kumhlokho-ke mhlana uNowa namadodanakhe, uTjhemu, uRhamu noJafethi, umkakhe nabomalukazana bakhe abathathu bangena ngemkhunjini.W,)  Kwawuluka ephasini izulu elathatha amatjhumi amane wamalanga nobusuku bakhona.^+7  Kuthe ngomnyaka wamakhulu asithandathu wokuphila kwakaNowa, inyanga yesibili nayinamalanga alitjhumi nalikhomba, kwathumbuka mhlokho yoke imithombo yamanzi amanengi ngaphasi neentunja zemazulwini zatloroza amanzi.L*  Kwathi emva kwamalanga alikhomba amanzi womthwalela afika ephasini._)9  okuduna nokusikazi, kwangena noNowa ngemkhunjini kanjengombana uZimu gade ayale uNowa.( Ngakubili kweenlwana neembandana ezihlambulukileko nezingakahlambuluki, iinyoni kanye neembandana ezikhakhaba ehlabathini,y'm Yena nomkakhe, amadodanakhe kanye nabomalokazana bakhe bangena ngemkhunjini kobana basinde emanzini womthwalela.X&+ UNowa gade aneminyaka emakhulu asithandathu lokha umthwalela nawufika ephasini.0%] UNowa wenza koke uSomnini amyala ngakho.G$ Iye, emalangeni alikhomba kusukela nje, ngizokuthumela izulu ephasini elizakuna amalanga amatjhumi amane, imini nobusuku. Ngizokuthanyela ebusweni bephasi koke okuphilako engikubumbileko.”#' Godu nemihlobeni yazo zoke iinyoni, thatha zibe likhomba eziduna nalikhomba ezisikazi ukuqinisekisa bonyana zihlala zikhona ephasini mazombe.5"e Kiwo woke umhlobo weenlwana ezihlambulukileko, thatha ngazimbili zibe likhomba, eduna nesikazayo, kodwana kwezingakahlambuluki uthathe ngazimbili kube ngesiduna nesisikazi.!  USomnini wabuya wathi kuNowa: “Ngena ngemkhunjini wena nomzakho woke ngombana ngikufunyene ungolungileko esizukulwanenesi.H  UNowa wenza koke uZimu agade amyale ngakho. Iye, wakwenza koke.]5 Yeke wena thatha loke ihlobo lokudla ungene nalo bona kube kukudla kwenu nekwazo.”'I Iinyoni ngemihlobazo, iinlwana ngemihlobazo kanye neembandana ezikhakhaba phasi ngemihlobazo, koke lokhu akube ngakubili ukwenzela bonyana kusinde kanye nawe. Kufuze ungenise ngemkhunjini ngakubili kwazo zoke iindalwa eziphilako, kube ngokuduna nokusikazi bonyana kuphile kanye nawe kuphephile. Kodwana ngenza nawe isivumelwano: Wena nomkakho, amadodanakho kanye nabomalukazana bakho kuzakufanela bona ningene emkhunjini.0[ Mina ngizakunisa umthwalela ephasini bona ngiphelise yoke ipilo engaphasi kwezulu, okuziimbunjwa zoke ezinomphefumulo phezu kwephasi. Koke okusephasini kuzakubhujiswa.%E Wenzele isivalo ngaphezulu sibe siquntu semitha ukusuka emqoqweni. Umnyangwawo ube ngeqadi bese kuba nemigangadelo emithathu, ongenzasi, ophakathi nongehla.W) Nasi indlela ozowakha ngayo: Umkhumbi kufuze ube mamitha alikhulu namatjhumi amathathu nahlanu ubude, amamitha amatjhumi amabili nambili nesiquntu ububanzi namamitha alitjhumi nantathu nesiquntu ukuphakama.} Yeke yewuzenzele umkhumbi ngesigodo segofere, uwenze ube namalawana bese uwusinda ngesikontiri ngaphakathi nangaphandle.7i  Nje-ke uZimu wathi kuNowa: “Sengiqunte bona ngibaphelise bokanyana nje ngombana iphasi ligcwele umguruguru ngenca yabo. Yelela-ke, ngiqinisile ngizobaphelisa kanye nephasi.tc  Lokha uZimu nakahlola iphasi, ngambala lalonakele. Iye, boke abantu ebusweni bephasi bebaziphethe ngameswe.G  Iphasi belonakele phambi kwakaZimu begodu ligcwele umguruguru.E  UNowa gade anamadodana amathathu, uTjhemu, uRhamu noJafethi.   Naku-ke umlando kaNowa: UNowa gade ayindoda elungileko, angasoleki ebantwini besikhathi aphila kiso begodu gade atjhidelene noZimu.:q Kodwana uNowa wafunyana umusa emehlweni kaSomnini.}u Yeke uSomnini wathi: “Umuntu engimenzileko ngizomthanyela ebusweni bephasi. Ngizokuthanyela kusukela emuntwini ukuya eenlwaneni, iimphili zoke ezikhakhaba ehlabathini kanye neenyoni zomkayi ngombana ngiyazisola bona ngikudalile koke lokhu.”;s wazisola bewanyama bona umenzeleni umuntu ephasini. Lokha uSomnini nakabona bonyana ubukhohlakali bomuntu bukhulu ephasini nokobana imizindlo yehliziywakhe isophe okumbi ngesikhathi soke,X+ Ngeenkhathezo nangemuva kwalokho bekukhona iintsitsirimba ephasini ngombana amadodana kaZimu alalana namadodakazi wabantu abelethelwa abantwana. Labo-ke bekuziingorho zeenkhathi zakade, okubabantu abanedumo.V ' Yeke uSomnini wathi: “Ummoya engawuphefumulela emuntwini awusoze wahlala ebantwinaba isiphelani ngombana umuntu uyinyama nje. Yeke ipilo yomuntu ayisoze yadlula eminyakeni elikhulu namatjhumi amabili.”j O amadodana kaZimu abona bonyana amadodakazi wabantu mahle, azithathela abafazi abathandekako kiwo.>  { Lokha abantu nasele banda ephasini namadodakazi andile,i M  Kuthe lokha uNowa nasele aphile iminyaka emakhulu amahlanu, wabeletha uTjhemu, uRhamu noJafethi.y m Yoke iminyaka uLemeki ayiphilako imakhulu alikhomba namatjhumi alikhomba nalikhomba, emva kwalapho wahlongakala.1 Emva kokobana kubelethwe uNowa, uLemeki waphila iminyaka emakhulu amahlanu namatjhumi alithoba namihlanu. Wabeletha amadodana amanye namadodakazi.)M Wayithiya bona nguNowa, bewathi: “Yena uzasiduduza ekusebenzeni nzima nebuhlungwini bamatjhatjhazi wezandla zethu ngebanga lehlabathi eyanikelelwa nguZimu.”lS Kuthe lokha uLemeki nasele aphile iminyaka elikhulu namatjhumi abunane nambili, wabeletha indodana.y Yoke iminyaka uMetutjhelarhi ayiphilako imakhulu alithoba namatjhumi asithandathu nethoba, emva kwalapho wahlongakala."? Emva kokobana kubelethwe uLemeki, uMetutjhelarhi waphila iminyaka emakhulu alikhomba namatjhumi abunane nambili. Wabeletha amadodana amanye namadodakazi.ue Kuthe lokha uMetutjhelarhi nasele aphile iminyaka elikhulu namatjhumi abunane nalikhomba, wabeletha uLemeki.cA U-Inogo gade atjhidelene noZimu; akhange abe asabonwa ngombana uZimu wamhlwitha ebantwini.]5 Yoke iminyaka u-Inogo ayiphilako imakhulu amathathu namatjhumi asithandathu nahlanu./ Emva kokobana kubelethwe uMetutjhelarhi, u-Inogo waphila iminyaka emakhulu amathathu atjhidelene noZimu. Wabeletha amadodana amanye namadodakazi.mU Kuthe lokha u-Inogo nasele aphile iminyaka ematjhumi amathandathu nahlanu, wabeletha uMetutjhelarhi.z~o Yoke iminyaka uJeredi ayiphilako imakhululu alithoba namatjhumi asithandathu nambili, emva kwalapho wahlongakala.~}w Emva kokobana kubelethwe u-Inogo, uJeredi waphila iminyaka emakhulu abunane. Wabeletha amadodana amanye namadodakazi.p|[ Kuthe lokha uJeredi nasele aphile iminyaka elikhulu namatjhumi asithandathu nambili, wabeletha u-Inogo.y{m Yoke iminyaka uMahalalela ayiphilako imakhulu abunane namatjhumi alithoba namihlanu, emva kwalapho wahlongakala.z) Emva kokobana kubelethwe uJeredi, uMahalalela waphila iminyaka emakhulu abunane namatjhumi amathathu. Wabeletha amadodana amanye namadodakazi.jyO Kuthe lokha uMahalalela nasele aphile iminyaka ematjhumi amathandathu nahlanu, wabeletha uJeredi.bx? Yoke iminyaka uKhenani ayiphilako imakhulu alithoba netjhumi, emva kwalapho wahlongakala.w#  Emva kokobana kubelethwe uMahalalela, uKhenani waphila iminyaka emakhulu abunane namatjhumi amane. Wabeletha amadodana amanye namadodakazi.`v;  Kuthe lokha uKhenani nasele aphile iminyaka ematjhumi alikhomba, wabeletha uMahalalela.duC  Yoke iminyaka u-Enotjhi ayiphilako imakhulu alithoba namihlanu, emva kwalapho wahlongakala.t#  Emva kokobana kubelethwe uKhenani, u-Enotjhi waphila iminyaka emakhulu abunane netjhumi namihlanu. Wabeletha amadodana amanye namadodakazi.]s5  Kuthe lokha u-Enotjhi nasele aphile iminyaka ematjhumi alithoba, wabeletha uKhenani.hrK Yoke iminyaka uSethi ayiphilako imakhulu alithoba netjhumi nambili, emva kwalapho wahlongakala. q Emva kokobana kubelethwe u-Enotjhi, uSethi waphila iminyaka emakhulu abunane nalikhomba. Wabeletha amadodana amanye namadodakazi.[p1 Kuthe lokha uSethi nasele aphile iminyaka elikhulu namihlanu, wabeletha u-Enotjhi.moU Yoke iminyaka u-Adamu ayiphilako imakhulu alithoba namatjhumi amathathu, emva kwalapho wahlongakala.n Emva kokobana kubelethwe uSethi, u-Adamu waphila iminyaka emakhulu abunane. Wabeletha amadodana amanye kanye namadodakazi.*mO Kuthe lokha umuntu ongu-Adamu nasele aphile iminyaka elikhulu namatjhumi amathathu, wabeletha indodana emfanekiswakhe nefuze yena, wayithiya ibizo bona nguSethi._l9 wabenza kwaba ngowembaji nowengubo, wababusisa. Mhlana abenzako wababiza bona babantu.jk Q Nanti irhelo leenzukulwana zaka-Adamu:
Lokha uZimu nakadala umuntu amenza ngomfanekiso kaZimu,{jq USethi naye wabeletha indodana wayithiya bona ngu-Enotjhi. Ngesikhatheso abantu bathoma ukubiza ibizo lakaSomnini./iY U-Adamu weyama umkakhe godu wabeletha indodana wayithiya bona nguSethi ngombana wathi: “UZimu ungiphe omunye umntwana esikhundleni saka-Abela obulewe nguKhayini.”xhk Iye, uKhayini uzakubuyiselelwa kalikhomba
kodwana uLemeki yena kuzakuba kamatjhumi alikhomba nalikhomba!”Kg ULemeki wathi ebafazini bakhe:
“Ada nawe Tsila, lalelani mina;
bafazi bami lalelani amezwami:
Indoda elimaza mina, ngizoyibulala nya,
kuzakuba njalo nesokaneni elingiphobolako.+fQ UTsila naye wabeletha indodana okuthiwa nguTubali-Khayini. Yena gade amkhandi noyise walabo abasebenza ngekoporo nesimbi. Udadwabo lakaTubali-Khayini bekunguNama.oeY Ibizo lomfowabo bekunguJubali. UJubali yena gade anguyise wabo boke abancinzi bamaharibha namanghwani.Zd/ U-Ada wabeletha uJabali. UJabali lo, gade anguyise wabomahlala etendeni nabafuyi.^c7 ULemeki wathatha abafazi ababili, omunye abizwa bona ngu-Ada omunye kuthiwa nguTsila.by U-Inogo wabelethelwa u-Iradi; u-Iradi wabeletha uMerhiyayeli, uMerhiyayeli wabeletha uMetutjhayeli owabeletha uLemeki.~aw UKhayini weyama umkakhe, wazithwala bewabeletha u-Inogo. UKhayini wakha idorobho walithiyelela ngendodanakhe u-Inogo.f`G Nje-ke uKhayini wasuka phambi kwakaSomnini wayokwakha enarheni yeNodi, ngepumalanga ye-Edeni.p_[ Kodwana uSomnini wathi: “Akusinjalo! Nakukhona obulala uKhayini, kuzakubuyiselelwa emuntwini loyo ngokubulawa kwabalikhomba bakhe.”
Yeke uSomnini watshwaya uKhayini ukuze kungabikhona noyedwa ozakuthi namfunyanako ambulale.#^A Namhlanje ungiqotjhile ehlabathini begodu angisazukuba sebukhoneni bakho. Sengizokuba ngondindako ephasini, nanyana ngubani ongifunyanako uzongibulala.”K]  UKhayini wathi kuSomnini: “Isibetho sami singaphezu kwamandlami.\\3  Lokha nawulima ihlabathi, ayisazukuvezela iinthelo zayo. Sewuzakundinda nephasi.”y[m  Unikelelwe wena! Sekufanele uqotjhwe ehlabathini ovule umlomayo bona yamukele iingazi zomfowenu ngezandla zakho.vZg  USomnini wathi: “Yintobani oyenzileko le? Lalela bona iingazi zomfowenu zingililela kangangani ehlabathini!Y+  USomnini wathi kuKhayini: “Uphi umfowenu u-Abela?”
Yena waphendula wathi: “Awa, mina angimazi. Kanti sengingumelusi womfowethu na?”X5 Nje-ke uKhayini wathi ku-Abela umfowabo: “Namba khesiye emmangweni.” Kwathi basese semmangwenapho, uKhayini wadumela umfowabo u-Abela wambulala./WY Kanti nawenza okuhle azakhe umomotheke na? Nawenza okungakalungi, yelela isono sikulindile nawusuka lapha. Sikhanukela ukukubinda kodwana wena kufuze uqine kunaso.”bV? Nje-ke uSomnini wathi kuKhayini: “Usilingwe yini? Kubayini ubuso bakho bunyukubele nje?xUk kodwana akhange ayelele uKhayini nomnikelwakhe. Ngebangelo uKhayini wasilingeka khulu nobuso bakhe banyukubala. T U-Abela naye waletha umnikelo kuSomnini, okutjho umhlwehlwe wamazibulo womhlambakhe. USomnini uZimu wayelela u-Abela nomnikelwakhe,iSM Ngokukhamba kwesikhathi uKhayini waletha ezinye zeenthelo zehlabathi zaba mnikelwakhe kuSomnini.Ry Godu wabeletha u-Abela umfowabo. Nje-ke u-Abela waba ngumelusi wezimvu neembuzi kwathi uKhayini waba mlimi wehlabathi.oQ [ Indoda yeyama umkayo, wazithwala, wabeletha uKhayini wathi: “Ngiveze indoda ngokusizwa nguSomnini.”5Pe Kuthe sele amqotjhile umuntu, wabeka amakerubhi ngepumalanga esangweni lesivande. Amakerubhi lawo gade anesabula yomlilo ebenyezelako, alinde indlela eya emthini wokuphila.hOK Nje-ke uSomnini uZimu wamqotjha umuntu esivandeni se-Edeni ukuze alime ihlabathi athethwe kiyo.HN USomnini uZimu wathi: “Kazi umuntu sele anokwazi koke. Ngaleyondlela sese afana nathi. Yeke akukafaneli avunyelwe bona elule isandla sakhe adle emthini wokuphila ukuze aphile isiphelani.”UM% USomnini uZimu wenza iimvunulo zesikhumba, nje-ke wembathisa indoda nomkayo._L9 Indoda yathiya umkayo bona ngu-Eva ngombana gade azokuba ngunina wabo boke abaphilako.K/ Ukudla kwakho uzakujulukela
bewubuyele ehlabathini.
Iye, wathathwa kiyo
begodu njengombana ulithuli nje,
uzakubuyela ethulini.”LJ kodwana izakuvezela ameva nabosotokolo
bewudle iimila zommango.vIg Endodeni uZimu wathi:
“Njengombana ulalele umfazi
wabe wadla emthini engakwalela
bonyana udle kiwo;
ihlabathi seyinikelelwe ngebanga lakho:
Imihla yoke yepilwakho
uzakusebenza nzima ukufumana ukudla kwakho kiyo,8Hk Emfazini uZimu wathi:
“Ngizokwandisela ubuhlungu ekuzithwaleni kwakho,
ubelethe ngobudisi obukhulu.
Uzakutjhisakalela indodakho,
kodwana yona izakukubusa.”6Gg Ngizakubeka ubutha
phakathi kwakho nomfazi,
naphakathi kweenzukulwana zakho neenzukulwana zakhe;
zona zizakutshidlha ihlokwakho
wena ulume isithende sazo.”}Fu USomnini uZimu wathi enyokeni:
“Ngebanga lokobana wenze lokhu,
wena unikelelwe:
yoke ifuyo yekhaya izokubaleka
neenlwana zoke zommango zikunine.
Uzakurhurhuba ngesisu,
udle ithuli lehlabathi
imihla yoke yepilwakho.E  Nje-ke uSomnini wathi emfazini: “Yintobani oyenzileko le?”
Umfazi waphendula wathi: “Yinyoka engirhwalileko, yeke ngadla.”xDk  Umuntu wathi: “Awa, umfazi owangipha yena bona abe nami, nguye ongiphe isithelo somuthi, yeke nami ngadla.”xCk  UZimu wathi kuye: “Ngubani okutjele bonyana uhlubule? Kghani udle emthini engakuyala ngawo bona ungawudli?”tBc  Yena waphendula wathi: “Ngikuzwe ukhamba esivandeni, ngesaba ngombana ngihlubule; nje-ke ngizifihlile.”CA  USomnini uZimu wabiza umuntu wathi: “Kanti ukuphi na?”@ Ekupholeni kwelanga bezwa uSomnini uZimu akhamba esivandeni, yeke umuntu nomkakhe babhaqela uZimu hlangana nemithi yesivande.}?u Ngalokho bobabili amehlwabo avuleka, bazibona bakhamba hlubule. Nje-ke bazithungela iimvunulo ngamakari wamakhiwani.F> Umfazi waqala umuthi, wabona iinthelo ezihle neziyengako. Phezu kwalokho beziganukeja ngombana ziyahlakaniphisa. Yeke wakha iinthelo kiwo wadla, wanikela nendodakhe egade inaye, nayo yadla.s=a Kuhlekuhle uZimu uyazi bonyana mhlazana nisidlako, amehlwenu azokuvuleka, nibe nokwazi koke njengoZimu.”*<Q Inyoka yathi: “Awa, anikazukufa!x;k kodwana uZimu uthe, ‘Ningadli isithelo somuthi ophakathi nesivande begodu ningawuthinti ukuze ningafi.’ ”a:= Umfazi waphendula wathi: “Awa, singadla isithelo sananyana ngimuphi umuthi esivandeni,<9 u Inyoka gade inobuqili ukudlula ezinye iinlwana zommango uZimu azenzileko. Yabuza umfazi yathi: “Kuliqiniso bona uZimu unalele ukudla kinanyana ngimuphi umuthi osesivandeni na?”P8 Bobabili, indoda nomfazayo gade bahlubule nokho bangananhloni ngalokho.]75 Ngebangeli indoda izakutjhiya uyise nonina inamathele emfazinayo bese baba nyamanye.6! Umuntu wembaji wathi:
“Lo, lithambo lamathambami
nenyama yenyamami!
Uzakubizwa bona mfazi
ngombana uthethwe endodeni.”5 Yeke uSomnini uZimu wabumba umuntu wengubo ngembambo ayithatha emuntwini wembaji, wamthatha wamusa emuntwini wembaji loyo.(4K Nje-ke uSomnini uZimu wenza umuntu bona alale ubuthongo obukhulu. Kwathi asalele njalo, uZimu wakhupha linye leembambo zomuntu wabese uvala itjhubelo ngenyama.3/ Yeke umuntu wathiya yoke ifuyo, zoke iinyoni zomkayi neenlwana zoke zommango amabizo. Kodwana umuntu akhange azifunyanele umsizi omfaneleko kizo.h2K Nje-ke uSomnini uZimu wabumba ngehlabathi zoke iinlwana zommango neenyoni zoke zomkayi. Waziletha emuntwini ukuze abone bonyana uzithiya amabizo athini. Lokho umuntu agade azakuthiya isilwana ngakho, bekuzakuba libizo laso.n1W USomnini uZimu wathi: “Akusikuhle bona umuntu ahlale yedwa. Yeke ngizomenzela umsizi omfaneleko.”Z0/ kodwana ungawudli umuthi wokwazi koke ngombana mhlana uwudlako uzokufa kokufa.”_/9 wamyala wathi: “Ungazidlela ngokuthanda kwakho nanyana ngimuphi umuthi osesivandeni,n.W Kwathi lokha uSomnini uZimu nathatha umuntu ambeka esivandeni se-Edeni bona asisebenze abe asitjheje,-} Ibizo lephakgha lesithathu yiThigrisi; lona ligeleza magegana nepumalanga ye-Asiriya. Bese kuthi lesine kube yiYufrathe.\,3  Ibizo lephakgha lesibili yiGirhoni; lona ligeleza libhoduluke yoke inarha yeKutjhe.X++  Igolide lenarha leyo lihle khulu kunoburegu obunuka kamnandi nelitje le-oniksi.q*]  Ibizo lephakgha lokuthoma yiPitjhoni; lona ligeleza libhoduluke inarha yeRhavila lapha kunegolide khona.v)g  Kwavinyilika umlambo e-Edeni wathelelela isivande; ukusukela lapho umlambo lo wahlukana waba maphakgha amane.((K  Yeke uSomnini uZimu wamilisa yoke imihlobo yemithi eganukejako nelungele ukudliwa. Kwathi phakathi kwesivandeso wamilisa umuthi wokuphila nomuthi wokwazi koke.q'] USomnini uZimu gade ahlome isivande e-Edeni ngepumalanga; wathatha umuntu agade ambumbile wambeka lapho.&5 Yeke uSomnini uZimu wabumba umuntu ngethuli lehlabathi, waphefumulela eempumulweni zakhe umphefumulo wokuphila. Ngaleyondlela umuntu waba nokuphila.<%u Kodwana kwenyuka ikungu phasi yaswakamisa ihlabathi.9$m bekunganamsesana emmangweni begodu kunganasimila esele similile ehlabathini ngombana uSomnini uZimu gade angakanisi izulu ephasini. Begodu gade kunganamuntu ongalima ihlabathi.P# Nasi indaba yezulu nephasi: Lokha uSomnini uZimu nakenza iphasi nezulu,"y Yeke uZimu wabusisa ilanga lekhomba bewalicwengisa ngombana kwaba lilanga aphumula ngalo kiwo woke umsebenzi wokudala.u!e Ngelanga lekhomba uZimu gade asele aqedile umsebenzakhe. Ngelanga lekhomba waphumula kiwo woke umsebenzakhe.;  u Yeke kwapheleliswa izulu nephasi kanye nendalo yoke.c C UZimu wabona koke akwenzileko bona kuyakarisa. Kwahlwa, kwasa; kwaba lilanga lesithandathu.1 _ Koke okulihlaza okumilako ngikunikela bona kube kukudla kweenlwana zephasi, iinyoni zomkayi kanye neenkhakhabi zoke zephasi, okutjho zoke iimphili.” Mbala kwaba njalo. - UZimu wathi: “Qala, ngininikela zoke iintjalo ezithela imbewu ephasini, nemithi yoke ehloma iinthelo ezinembewu; lokho kuzakuba kukudla kwenu.< u UZimu wababusisa wathi kibo: “Belethani nande, nizalise iphasi nilibuse; nibuse phezu kweenhlambi zelwandle, iinyoni zomkayi naphezu kwenyabanyaba yoke ekhamba phezu kwephasi.”r a Yeke uZimu wadala umuntu ngomfanekiswakhe;
umuntu waba mfuziselo kaZimu;
wadala wembaji nowengubo.7 k UZimu wathi: “Asenze umuntu ngomfanekiswethu asifuze, abuse phezu kweenhlambi zelwandle, iinyoni zomkayi, zoke iinlwana zephasi, kanye nakho koke okukhakhaba phezu kwalo.”z q UZimu wenza iinlwana zommango, ezifuywako kanye nakho koke okukhakhabako ukuya ngemihlobazo. Wabona lokho kukuhle.! ? UZimu wathi: “Iphasi nalo aliveze iimphili ngemihlobazo: ezifuywako, ezikhakhabako nezommango, zoke zibe ngokuhlukahlukana kwazo.” Mbala kwaba njalo./ ] Kwahlwa, kwasa; kwaba lilanga lesihlanu.\ 5 Wazibusisa wathi: “Zalanani nande, nigcwale amalwandle neenyoni zande ephasini.”G  Kungendlela leyo uZimu adala ngayo iimbandana ezikulu zelwandle neemphili zoke eziphithizela ngemanzini ngemihlobazo. Godu wadala iinyoni eziphaphako ngemihlobazo. UZimu wabona lokho kukuhle.k S UZimu wathi: “Amanzi akaphithizele yoke imihlobo yeemphili, iinyoni ziphaphe phezulu emkayini.”, W Kwahlwa, kwasa; kwaba lilanga lesine.{ s Wazenza bonyana zibuse phezu kobusuku nemini, nokobana zihlukanise umkhanyo nobumnyama. UZimu wabona lokho kukuhle.X - UZimu wathatha iinkhanyisezi wazibeka phezulu emkayini bona zikhanyisele iphasi." A UZimu wenza iinkhanyisi ezimbili ezikulu; esikhudlwana kunesinye wasenza bona sibuse imini, esincani wasenza bona sibuse ubusuku. Godu wenza neenkwekwezi.M  Azibe ziinkhanyisi zomkayi zikhanyisele iphasi.” Mbala kwaba njalo. 9 UZimu wathi: “Akube khona iinkhanyisi emkayini ukuze zihlukanise ubusuku nemini; azibe matshwayo weenkhathi zeminyanya, zikhombe amalanga neminyaka.0  _ Kwahlwa, kwasa; kwaba lilanga lesithathu.  5 Yeke iphasi laveza iimila: iintjalo ezinembewu ukuya ngemihlobazo nemithi ethela iinthelo ezinembewu ukuya ngemihlobayo. UZimu wabona lokho kukuhle.   UZimu wathi: “Iphasi aliveze iimila: iintjalo ezinembewu, imithi ethela iinthelo ezinembewu ukuya ngemihlobayo.” Mbala kwaba njalo.   UZimu wabiza indawo eyomileko bona liphasi, kwathi amanzi abuthene ndawonye wawabiza bona malwandle. UZimu wabona lokho kukuhle.w  k UZimu wathi: “Amanzi angaphasi komkayi akabuthane ndawonye, kubekhona indawo eyomileko.” Mbala kwaba njalo.Q  UZimu wabiza isibanga bona mkayi. Kwahlwa, kwasa; kwaba lilanga lesibili.  Kungendlela leyo uZimu enza ngayo isibanga, wahlukanisa amanzi angaphasi kwesibanga namanzi angehla kwaso. Mbala kwaba njalo._ ; UZimu wathi: “Akubekhona isibanga hlangana kwamanzi, kuhlukaniseke amanzi namanzi.”l U UZimu wabiza ukukhanya bona yimini, ubumnyama wathi busuku. Kwahlwa, kwasa; kwaba lilanga lokuthoma.T % UZimu wabona bonyana ukukhanya kuhle; yeke wahlukanisa ukukhanya nobumnyama.J  Nje-ke uZimu wathi: “Akubekhona ukukhanya.” Ukukhanya kwavela.% G Nje-ke iphasi belinganabubono begodu linganabuphilo. Bekumnyama koke, iphasi libhibezwe mamanzi amanengi.
Kodwana ummoya kaZimu wavunguza phezu kwamanzi.7 o Koke kwathoma lokha uZimu nakadala izulu nephasi. ~~}~-}|}(}|||&{{ zzdyy/xx1wwmvv3uuEtt_sszrrrqq5ppdp oonnDmmRldl kjjpihhqgffeexddd#cc"bb+aaZ``}___0^^]\[[IZZlYY[XXUWWGVVBUTTSSbRQQ{QPEOaNNHMM8LL;KKSJII"HDGG*FcF!EE>DCCC4BvBAA@s??q?C?>=<"N435b. b ( 1j-9faad= Kwathi lokha nakwenzeka lokhu, umkaLothi waqala emuva, yeke waphenduka isiduli setswayi.c USomnini wawarhayila bunjalo-ke amadorobho lawo nemirhula yakhona yoke, boke abahlali bawo kanye neemila zoke zehlabathi.|bs Nje-ke uSomnini wanisa isibabuli esivuthako phezu kwedorobho leSodoma neGomora. Umlilo lowo bewehla uvela ezulwini.?a{ Lokha uLothi nakangena eTsowari, ilanga bese liphumile. ` Kodwana rhaba ubalekele khona ngombana angikwazi ukwenza litho ungakafiki lapho.” (Kungebangelo umuzi lowo wabizwa bona iTsowari.)X_+ Yona yathi: “Kulungile ngiyavuma, angekhe ngawubhubhisa umuzi owutjhoko lowo.^% Qala nakuya umuzi oseduze ngaphetjheya begodu mncani nabantu bakhona balidlanzana. Yeke ngivumela ngiphephele kiwo ukuze ipilwami isinde.”V]' Qala, incekwakho ifumene umusa omkhulu phambi kwakho begodu ungitjengise isirhawu esikhulu ngokusindisa ipilwami. Yeke angikwazi ukubalekela eentatjaneneziya ngombana ihlekelele le ingahle ingehlele ngife.`\; Kodwana uLothi waphendula wathi: “Awa, kungakhe kungaba njalo Kosami, ngiyakurabhela.C[ Kuthe bona abakhuphele ngaphandle kwedorobho enye yawo yathi: “Balekani, nisindise ipilwenu! Ningaqali emuva beningajami emrhobeni. Balekelani eentatjaneni, khona ningazukubhujiswa.”[Z1 Kodwana uLothi wadidizela. Nje-ke amadoda lawo amdzwebula ngomkhono kanye nomkakhe namadodakazakhe amabili abakhuphela ngaphandle kwedorobho, bajama lapho. Lokhu kwenzeka ngombana uSomnini waba nezwelo kuLothi.2Y_ Kwathi nakusako iingilozi zarhabisa uLothi zathi: “Yenza msinyana, thatha umkakho namadodakazakho amabili la nibaleke ukuze ningabhubhi ngebanga lezono zedorobheli!”bX? Yeke uLothi waphuma wakhuluma nabakhwenyani bakhe ebe babone abantazana bakwakhe, wathi kibo: “Rhabani niphume lapha ngombana uSomnini sele abandamele ukuzolibhubhisa idorobheli.” Kodwana bathatha bonyana lihlaya.yWm  ngombana sizoyibhubhisa. Sizwakele isililo kuSomnini ngabantu bedorobheli, yeke usithume bona sizolibhubhisa.”CV  Yeke amadoda amabili lawo athi kuLothi: “Kukhona abanye onabo lapha na? Unabakhwenyani, amadodana, amadodakazi nanyana ngiziphi iinhlobo zakho ngedorobhenapha na? Bakhuphe endaweni le,pU[  Abetha woke amadoda wedorobho agade asemnyango lawo ngobuphofu bona angasazi ukuthi umnyango ungakuphi.tTc  Kodwana amadoda amabili ebegade angendlini, alalamela uLothi, amdosela kiwo ngaphakathi abe avala umnyango.Sy  Kodwana amadoda weSodoma athi: “Suka lapha wena.” Arhuwelela athi: “Umrhali lo weza lapha njengesikhonzi, khonanje sele afuna ukuzenza umgwebi! Nakunguwe sizakuhlolela ukudlula amadoda lawo!”
Adudulela uLothi emnyango bona awufohloze.IR Qalani lapha, nginabantazana ababili abasese matlawana. Ngizanikhuphela bona, nje-ke ningenza intando yenu ngabo. Kodwana ningenzi litho ngabantwaba ngombana bangaphasi kwephahla lendlwami.”NQ wathi kiwo: “Bomngani ngiyanirabhela hle, ningenzi ubuhlola obunje!1P_ ULothi waphuma ngendlini wavala umnyango,O} Abiza uLothi, ambuza athi: “Aphi amadoda aphambukele kwakho lawo, entambama nje? Sikhuphele wona, sifuna ukuwalala!”+NQ Kwathi iinthekeli zingakayi ukuyolala, kwafika woke amadoda weSodoma ngokungasakhethi, kungamakhulu namancani, aphuma iindawo ngeendawo, abungelela indlu kaLothi.M ULothi wasoloko azitomatomela bezaphambukela ngakwakhe. Yeke wazilungiselela okugonywako ngokuzibhagela isikwa esinganangumelo, zagoma.L Wathi kizo: “Bahlonitjhwa, ngiyarabhela hle, phambukelani endlini yencekwenu niqophe iinyawo zenu nilale ubusukobu. Seningavuka ekuseni ningene indlelenu.”
Kodwana zaphendula zathi: “Awa, ungatshwenyeki, nokho besingase silale ecabazinapha.”IK  Iingilozi ezimbili zafika eSodoma khona mhlokho ntambama, uLothi begade ahlezi esangweni ledorobho. Kuthe nakazibonako wasikima wayozihlangabeza wafese waguqa phambi kwazo wahloma ihloko phasi.eJE !Kuthe bona uSomnini aqede ukukhuluma no-Abrahamu, wakhamba. U-Abrahamu naye wabuyela ekhaya.zIo  U-Abrahamu wathi: “USomnini angangipheleli ihliziyo hle, nokho sengikhuluma kwamaphelelo. Alo, mhlamunye nakufunyaneka lapho abantu abalitjhumi kwaphela-ke?”
USomnini wathi: “Ngebanga labalitjhumabo angekhe ngabhubhisa idorobho.”}Hu U-Abrahamu wathi: “Ngombana ngibe nesibindi sokukhuluma noSomnini akhe ngibawe: Asithi-ke mhlamunye kufunyanwe abamatjhumi amabili kwaphela?”
USomnini waphendula wathi: “Ngebanga labamatjhumi amabilabo angekhe ngabhubhisa idorobho.”G' U-Abrahamu wathi: “USomnini angangipheleli ihliziyo hle nangikhulumako godu. Alo, mhlamunye nakufunyaneka lapho abantu abamatjhumi amathathu kwaphela-ke?”
USomnini waphendula wathi: “Angekhe ngabhubhisa idorobho nangabe kukhona abamatjhumi amathathu lapho.”PF U-Abrahamu godu wathi kuSomnini: “Alo, mhlamunye nakufunyaneka lapho abantu abamatjhumi amane kwaphela-ke?”
USomnini wathi: “Angekhe ngabhubhisa idorobho nangabe kukhona amatjhumi amane.”E+ Asithi mhlamunye abamsulwa bazakuba ngaphasana ngabahlanu ematjhumini amahlanu? Nalapho uSomnini uzokubhubhisa idorobho loke ngebanga labahlanu tle?”
USomnini waphendula wathi: “Nangingafumana abantu abamatjhumi amane nabahlanu abamsulwa angekhe ngalibhubhisa.”D} U-Abrahamu godu wathi: “Ngombana ngibe nesibindi sokukhuluma noSomnini, nanyana ngilithuli nomlotha nje, akhe ngibawe:C% USomnini wathi: “Nakube ngingafumana abantu abamsulwa abamatjhumi amahlanu edorobheni leSodoma, ngizakusindisa yoke indawo ngenca yabo.”%BE Angiboni bona uSomnini angayenza into yokobana abhubhise abamsulwa kanye neenkhohlakali! Akukghoneki lokho! Umgwebi wephasi loke uzagweba ngokulungileko!”9 ngizokwehla bonyana ngiyokuhlola ukuthi ubukhohlakali beSodoma engibubonileko ngebabantu boke na? Nakungasinjalo ngizakwazi bona kufanele ngenzeni.”u=e Nje-ke uSomnini wathi ku-Abrahamu: “Isililo ngeSodoma neGomora sikhulu nesono sakhona sikhulu kangangobanaQ< Iye, ngimkhethe bona ayale abantwabakhe neenzukulwana zakhe emva kwakhe bonyana babulunge iindlela zami ukuze benze okufaneleko nokulungileko. Khona-ke ngizakwenzela u-Abrahamu engimthembise khona.”;} Angithi vele uzokuba nguyise wesizwe esikhulu nesinamandla begodu neenkoro zoke zephasi zikhanukele ukubusiswa njengaye?`:; Yeke uSomnini wadlumbana wathi: “Ngingamfihlelelani u-Abrahamu lokho engizokwenza na?l9S Amadoda lawo asikima akhuphuka bona ayokuqala iSodoma ngenzasi emrhobeni; u-Abrahamu wawaphekelela.83 Ngebanga lokobana uSara gade asesaba, wakuphika lokho wathi: “Azange khengihleke mina.”
Kodwana uSomnini wathi: “Hawu, Sara, uhlekile.”73 Kungabe kukhona okungabhalela uSomnini na? Ngesikhathi esifaneleko, umnyaka ozako ngesikhathesi ngizakubuya begodu noSara uzabe sele anendodana.”6)  Yeke uSomnini wabuza u-Abrahamu wathi: “USara uhlekeleni abe azibuze athi, ‘Kodwana kungenzeka ngibe nomntwana sele ngiluphele kangaka’?,5S  Nje-ke uSara wahleka yedwa adlumbana athi: “Njengombana ngimdala ngiphelile nje, nomyenami naye selaluphele kangaka, uthi ngingabe ngisakitwakitwa yindoda na?”[41  U-Abrahamu banoSara bebasele baluphele khulu, uSara bekangasayi esikhathini sakhe.O3  Enye yawo (okutjho uSomnini) yathi: “Ngiqinisile, umnyaka ozako ngesikhathesi ngizakubuya kuwe. USara umkakho uzabe sele anendodana.”
USara walalela indaba leyo angetendeni ngemva komnyango.p2[  Wona ambuza athi: “Uphi umkakho uSara?”
U-Abrahamu waphendula wathi: “Ukhona, ungetendeni.”11] U-Abrahamu wathatha amakghamatha nebisi elihlaza kanye nenyama yekunzana ebe seyilungisiwe, wabeka ukudlokho phambi kwamadoda lawo. Wawatenda ngaphasi komuthapho, adla.0{ U-Abrahamu wagijimela emhlambini weenkomo wafese wakhetha ikunzana ehle nenonileko wayinikela inceku yarhaba yayihlaba./ U-Abrahamu warhabela ngetendeni wathi kuSara: “Rhaba uthathe upumpana weflowuru esefiweko, uyibhice wenze iimphaphatha.”. Mina ngizaje nginifunyanela isiphaphatha ukuze nifunyane amandla amatjha. Kuzakuthi emva kwalokho nikwazi ukuragela phambili nekhambo lenu. Angithi ngilo ibanga elinenze nadlula kwamapha?”
Wona aphendula athi: “Siyathokoza; siyakwamukela lokho.”Q- Akhe kulethwe amanzana niqophe iinyawo zenu, nizigedle ngaphasi komuthi.n,W Wathi: “Bahlonitjhwa, nakube ngifunyene isisa emehlwenenu, bengithi ningadluli incekwenu ngendlela.=+u Wavusa amehlo msinyazana wabona amadoda amathathu ajame kudanyana phambi kwakhe. Kwathi bona awabone wasuka emnyangweni wetende warhaba wawahlangabeza, waguqa wahloma ihloko phasi.* { USomnini wabonakala ku-Abrahamu hlanu kwemithi yeMamre ahlezi phambi komnyango wetende lakhe nelanga libabula kusemini.q)] kanye nabo boke abaduna abagade basemzinakhe, ababelethelwe emzinakhe nabathengwe ngemali kebakosozizwe.$(E Basokwa bobabili langa linyeY'- indodanakhe u-Itjhimayeli beyineminyaka elitjhumi namithathu ubudala nayisokako.A& U-Abrahamu wasokwa aneminyaka ematjhumi alithoba nethoba,G% Khona mhlokho u-Abrahamu wenza njengombana uZimu atjhwile. Wasoka amajwabu wabo boke abaduna emzinakhe: indodanakhe u-Itjhimayeli namakhoboka woke abelethelwe emzinakhe nathengwe ngemalakhe.M$ Kuthe bona uZimu aqede ukukhuluma no-Abrahamu, wakhuphuka wamtjhiya.{#q Kodwana ngizakuqinisa isivumelwano sami nendodanakho u-Isaka ozakubelethwa nguSara ngesikhathesi umnyaka ozako.”5"e Ngisizwile isibawo sakho ngo-Itjhimayeli, nje-ke ngizambusisa ngimuphe abantwana abanengi bengimandise. Uzakubeletha amakhosana alitjhumi nambili, ngimenze isizwe esikhulu.P! Kodwana uZimu wathi: “Awa! Umkakho uSara uzakukubelethela indodana. Ithiye ibizo bona ngu-Isaka. Ngizakujamisa isivumelwano sami naye sibe ngesanini nanini, kanye neenzukulwaneni zakhe emva kwakhe.` ; Nje-ke u-Abrahamu wathi kuZimu: “Kwanga u-Itjhimayeli angafunyana isisa eKosinami!”K Yeke u-Abrahamu wahloma ihloko phasi kodwana wahleka ngombana wadlumbana wathi: “Ha! Indoda ibe nomntwana sele ineminyaka elikhulu? NoSara abe nomntwana asele aneminyaka ematjhumi alithoba?”y Ngizambusisa, ngikuphe indodana ngaye. Iye, ngizambusisa bona abe ngunina wezizwe; amakhosi wezizwe azakuvela kuye.”r_ UZimu wathi ku-Abrahamu: “Ungasabizi umkakho bona nguSarayi; ukusukela namhlanjesi umbize bona nguSara.  Woke omduna ongasokiko, okungakasuswa kuye ijwabu emzimbenakhe, akasuswe ebantwini bekhabo ngombana wephule isivumelwano sami.” ;  Iye, ababelethwe endlinakho namkha obathenge ngemalakho kufuze nakanjani basokwe. Nje-ke isivumelwanesi sizakuba litshwayo elisemzimbenenu nini nanini.`;  Eenzukulwaneni zakho ezizako, kuzakufanela bona nisoke woke omduna onamalanga abunane. Labo abangasizo iinzukulwana zakho, okutjho amakhoboka abelethelwe emzinakho namkha athengwe kebakosozizwe, nabo kufuze basokwe.Y-  Nizakusoka ijwabu lakhe, lokhu kube litshwayo lesivumelwano phakathi kwami nani.'  Nasi-ke isivumelwano sami okuzakufanela bona nisilonde wena neenzukulwana zakho eziza emva kwakho: Kufuze kusokwe woke omduna phakathi kwenu.tc  UZimu wathi ku-Abrahamu: “Nawe-ke kufuze ulonde isivumelwano sami, iye, wena neenzukulwana zakho ezizako.)M Yoke inarha yeKanana okhonze kiyo le, ngizayipha wena neenzukulwana zakho eziza emva kwakho ibe lilifa lakho neenzukulwana zakho unomphela bengibe nguZimazo.”B “Ngizakujamisa isivumelwano phakathi kwami nawe kanye neenzukulwana zakho ngokungapheliko. Kuzakuba sivumelwano sanini nanini: Ngibe nguZimakho noZimu weenzukulwana zakho emva kwakho.iM Ngizakupha imbeleko kangangobana kuwe kuzakuvela izizwe ngezizwe; iye, namakhosi azakuvela kuwe.{ Ibizo lakho angekhe lisaba ngu-Abramu, kodwana lizakuba ngu-Abrahamu ngombana ngizakwenza ube nguyise wezizwe ezinengi.M “Isithembiso sami kuwe siqinile: Uzakuba nguyise wezizwe ezinengi.C Yeke u-Abramu wahloma ihloko phasi. UZimu godu wathi kuye:iM Isivumelwano engisijamisa phakathi kwami nawe kukuthi: Ngizakupha iinzukulwana ezinenginengi.” + Kuthe u-Abramu naneminyaka ematjhumi alithoba nethoba, uSomnini wabonakala kuye wathi: “NginguZimu oSabekako, nawukhamba nami uzakuba msulwa.hK U-Abramu gade aneminyaka ematjhumi abunane nantandathu lokha uHagari nakabeletha u-Itjhimayeli.  UHagari wabelethela u-Abramu indodana. Nje-ke u-Abramu wathiya indodanakhe leyo ayibelethelwa nguHagari ibizo bona ngu-Itjhimayeli.q ] Ngikho umthombo wabizwa bona yiBheyeri-Larhayi-Royi. Umthombo lowo usese phakathi kweKhadetjhi neBeredi. 5  UHagari wathi: “Ingabe kuliqiniso bona ngibone umTjhejami lapha na?” Yeke wathiya uSomnini akhuluma naye ibizo wathi: “UnguZimu ongibonako.”J   Indodana leyo izakuba njengodumbana wommango:
Isandla sayo sizakujamelana naye woke umuntu,
nesandla sabantu boke sijamelane nayo;
izakuhlala iphehla inturhu kibo boke abafowayo.”D   Godu ingilozi kaSomnini yathi:
“Njengombana usidisi nje,
uzakubeletha indodana uyithiye ibizo bona ngu-Itjhimayeli,
ngombana uSomnini usizwile isililo sokurhubutjhwa kwakho.  Ingilozi kaSomnini yangezelela yathi: “Ngizokupha iinzukulwana ezinengi kangangobana angekhe kukghonakale bona zibalwe.”jO  Ingilozi kaSomnini yathi kuye: “Khamba ubuyele ekosikazini ekuphetheko, ufese uzithobe kiyo.”# Yathi kuye: “Hagari, khobokakazi lakaSarayi, ubuyaphi, nawulibangisephi?”
Waphendula wathi: “Ngibalekela ikosikazi enguSarayi.”y Ingilozi kaSomnini yafunyana uHagari hlanu komthombo oserhalawumbeni; lowo bekumthombo ongeqadi kwendlela eya eTjhuri.0[ U-Abramu wamphendula wathi: “Usesenamandla kuye godu. Yeke yenza nanyana yini oyithandako ngaye.”
Ngalokho uSarayi waphatha uHagari kumbi khulu, wabe wabaleka._9 Yeke uSarayi wathi ku-Abramu: “Nguwe ongingeniselele amanzi ngomsele! Mina ngakunikela yena bona umeyame, kodwana soloko azibone bonyana uzithwele, uyanginyaza. Sengathi uSomnini angagweba phakathi kwami nawe.”xk U-Abramu walala noHagari. UHagari wazithwala. Kuthe lokha nakabona bonyana uzithwele wanyaza uSarayi ikosikazi.P yeke uSarayi umka-Abramu wathatha uHagari olikhobokakazi lakhe lomGibhide walinikela ku-Abramu umyenakhe bona abe yisimakhe. Lokhu kwenzeka ngemva kokobana u-Abramu ahlezi eKanana iminyaka elitjhumi.L Nje-ke uSarayi wathi ku-Abramu: “Uthi uyabona nje bona uZimu ungivale isibeletho na? Yeke yewungene ikhobokakazi lameli. Mhlamunye lona lingangivusela umndeni.”
U-Abramu walalela umkakhe,v i USarayi, umka-Abramu, azange akhe abelethe umntwana. Begade anekhobokakazi lomGibhide, libizwa bona nguHagari.?~{ yama-Amori, yamaKanana, yamaGirigatjhi neyamaJebusi.”+}S yamaRhithi, yamaPerizi, yamaRefayi,=|w okutjho inarha yamaKheni, yamaKhenizi, yamaKhadimoni,>{w Khona mhlokho uSomnini wenza isivumelwano no-Abramu wathi: “Ngithembisa ukunikela iinzukulwana zakho inarha le kusukela emlanjeni weGibhide ukuyofika emlanjeni omkhulu, iYufrathe,z Kuthe bona ilanga litjhinge sele kurhwalele, qala kwakhamba umtjhitjhi wentuthu nesihlothi esivuthako hlangana namahlangothi weenyama.$yC Kuzakuthi esizukulwaneni sesine, abantwabakho babuye godu lapha ngombana ngesikhatheso izono zama-Amori zizabe sele zifike esilinganisweni esipheleleko.”Px Wena ngokwakho uzakuhlongakala ngokuthula, ubulungwe sewuluphele khulu.rw_ Kodwana ngizakugweba isizwe esibagandelelekweso bekuthi nabaphumako enarheni leyo, baphume nefuyo enengi.:vo  USomnini wathi kuye: “Yazi mbala bona iinzukulwana zakho zizakuba ziinkhonzi enarheni engasiyo yazo. Zizakulotjha abantu benarha leyo abazazigandelela iminyaka emakhulu amane.}uu  Yeke kuthe ilanga nalitjhingako wabanjwa buthongo obukhulu; khonapho wafikelwa kukwesaba ngombana gade kunzima tshu.Ct  Amadlanga ehla bona adle inyama leyo, u-Abramu wawaqotjha.s1  U-Abramu wakuletha koke lokho kuZimu. Wahlahlela iinlwana phakathi, walunganisa amahlangothazo. Kodwana iinyoni zona akhange azihlahlele phakathi.!r=  USomnini wamphendula wathi: “Ngilethela ithole, imbuzi neqama, zoke njalo kufuze zibe neminyaka emithathu ubudala begodu uzilethe nezuba nesagwayi.”gqI Kodwana u-Abramu wabuza wathi: “Somnini, Somandla, ngizakwazi ngani bona izakuba ngeyami?”vpg UZimu wathi ku-Abramu: “NginguSomnini owakukhupha e-Uri lamaKasidi bona ngikuphe inarha le ibe ngeyakho.”?o{ U-Abramu wakholwa uSomnini. Yena wambalela bona uqotho.Cn Ngalokho uSomnini wamthatha wamusa ngaphandle kwetende wathi kuye: “Qala phezulu emkayini, ubale iinkwekwezi nakube mbala ungakghona ukuzibala. Sizakuba njalo-ke isizukulwana sakho.”m+ Yeke ilizwi lakaSomnini leza kuye lathi: “Indoda leyo angekhe ibe yindlalifakho, kodwana indodanakho yeengazi ngiyo ezakuba yindlalifakho.”{lq Godu wathi: “Iye, uSomnini akhange angiphe imbeleko; nje-ke inceku ebelethelwa emzinami izakuba yindlalifami.”Zk/ Kodwana u-Abramu wathi: “Somnini, Somandla, kusizani bona uSomnini angiphe umvuzo njengombana ngizakukhamba ngingakatjhiyi intonga ebandla nje begodu nendlalifa yendlwami angithi ngu-Eliyezeri weDamaseku?”)j O Emva kwesikhathi esithileko ilizwi lakaSomnini lafika ku-Abramu ngesambulo lathi:
“Ungesabi Abramu.
Ngisihlangu sakho,
nomvuzwakho uzaba mkhulu.”/iY Angifuni litho ngaphandle kwalokho okudliwe ziinceku kanye nesabelo ekungesamadoda akhamba nami okungu-Aneri, u-Etjhikolo noMamre. Labo-ke abafunyane isabelo sabo.”Mh ngafunga bonyana angisoze ngamukela litho okungelakho, ngitjho nanyana kungaba mumucwana namkha umtjana wamapatlagwana ukuze ungazibethi isifuba ngami uthi, ‘Nakungu-Abramu, unjingiswe ngimi.’g Kodwana u-Abramu wathi ekosini yeSodoma: “Sengiphakamisele isandla sami kuSomnini uZimu ongoPhezulu, uMdali wezulu nephasi,[f1 Ikosi yeSodoma yathi ku-Abramu: “Nginikela abantu bese wena uzigcinela ifuyo.”e Akudunyiswe uZimu ongoPhezulu
onikele izitha zakho esandleni sakho.”
Yeke u-Abramu wamnikela kwetjhumi kwakho koke.pd[ Yena wabusisa u-Abramu wathi:
“U-Abramu akabusiswe nguZimu ongoPhezulu
uMdali wezulu nephasi.fcG UMalkitsedekhi ikosi yeSalema ogade amphristi kaZimu ongoPhezulu, wamlethela isikwa newayini.#bA Kuthe bona u-Abramu abuye ekuhluleni uKedorolawomeri namakhosi ajame naye, ikosi yeSodoma yaphuma bona imhlangabeze ngemrhobeni weTjhave okumrhoba wekosi.xak Wabuyisa yoke ifuyo kanye noLothi umntakamfowabo nefuywakhe sekufakwa hlangana abafazi nabanye abantu beSodoma.`/ Kwathi phakathi kobusuku, u-Abramu wahlela iinceku zakhe ngeenqhema. Wasahlela amakhosi lawo, wawagijimisa ukufika eRhoba, etlhagwini yeDamaseku.`_; Kuthe bona u-Abramu ezwe bonyana umntakamfowabo uthunjiwe, wahlomisa iinceku ezithembekileko ezazibelethelwe emzinakhe. Walandelela amakhosi lawo bekwaba seDani akhamba namadoda amakhulu amathathu netjhumi nobunane.M^  Owaphunyurhako weza wazokubikela u-Abramu omHebheru indaba leyo. Ngesikhatheso u-Abramu gade ahlala eduze kwemithi kaMamre umAmori omfowabo laka-Etjhikolo no-Aneri. Boke labo bebalijima no-Abramu.b]?  Godu bathatha noLothi umntakamfowabo laka-Abramu nefuywakhe ngombana gade ahlala eSodoma.\\3  Amakhosi amane aphanga yoke ifuyo yeSodoma neGomora ngitjho kanye nokudla, akhamba.I[  Umrhoba weSidimu bewuzele amadonga lapha kwenjiwa khona isikontiri. Nje-ke kwathi lokha amakhosi weSodoma neGomora nakabalekako, amanye wamajonawo awela ngakiwo, amanye abalekela eentatjaneni.7Zi  Wona gade ajamelene noKedorolawomeri ikosi ye-Elamu, uTidali ikosi yeGoyimu, u-Amrafeli ikosi yeTjhinari no-Ariyoki ikosi ye-Elasari, kwaba makhosi amane ajamelene namahlanu.Y Nje-ke ikosi yeSodoma yarhwanta yahlela ipi ngemrhobeni weSidimu isekelwe yikosi yeGomora, ye-Adma, yeTseboyimu neyeBhela okuyiTsowari. X; Bajika babuyela emuva baya e-Eni-Mitjhipathi okuyiKhadetjhi, bahlula yoke imikhawulo yama-Amalekhi kanye nama-Amori agade ahlala ngeRhatsetsoni-Tamari.\W3 namaRhori eentatjaneni zenarha yeSeyiri ukuyela nge-Eli-Parana eduze kwerhalawumba.=Vu Ngomnyaka wetjhumi nane, uKedorolawomeri namakhosi agade alibutho naye basahlela bebahlula amaRefayi ange-Atjhiterothi-Kharinayimu, amaZuzi ngeHamu, ama-Emi ngeTjhave-KhiriyatayimuU Amakhosi lawo gade aziinkhonzi zakaKedorolawomeri iminyaka elitjhumi nambili, kwathi emnyakeni wetjhumi nantathu amhlubuka.eTE Woke amakhosi lawo ahlangana aba libutho emrhobeni weSidimu okuliLwandle leTswayi namhlanje.S- basahlela uBhera ikosi yeSodoma, uBhiritjha ikosi yeGomora, uTjhinabu ikosi ye-Adma, uTjhemebheri ikosi yeTseboyimu nekosi yeBhela okuyiTsowari.R Kilesisikhathi u-Amrafeli ikosi yeTjhinari, u-Ariyoki ikosi ye-Elasari, uKedorolawomeri ikosi ye-Elamu noTidali ikosi yeGoyimuQ{ Nje-ke u-Abramu wathutha amatendakhe wayokuhlala eduze nemithi yeMamre eRhebroni, lapha akhela khona uSomnini i-aldari.WP) Yeke sikima, udabule inarha ubude nobubanzi bayo ngombana ngiyinikela wena.”(OK Ngizakwenza isizukulwana sakho sibe ngangethuli lehlabathi ukuze kuthi nange kungaba nomuntu obala ithuli lehlabathi, khona-ke neenzukulwana zakho zingabaleka.aN= ngombana yoke inarha oyibonako le ngikunikela yona wena neenzukulwana zakho nini nanini.)MM UZimu wakhuluma no-Abramu emva kobana uLothi ahlukene naye wathi: “Phakamisa amehlwakho lapho ukhonapho uqale ngetlhagwini nesewula, epumalanga netjingalanga,HL Abantu beSodoma bebakhohlakele begodu bebasona khulu kuSomnini.K U-Abramu wahlala enarheni yeKanana, uLothi wayokuhlala emrhobeni weJordani. Wahloma amatendakhe hlanu kwamadorobho ukuyela ngeSodoma.oJY Yeke uLothi wazikhethela woke umrhoba weJordani. Wanqomba ngepumalanga. Bahlukana njalo-ke abafo laba:rI_ Kodwana uLothi waphakamisela amehlo ngepumalanga, wabona umrhoba weJordani bona uswakamile. Ngaphambi kobana uSomnini atjhabalalise iSodoma neGomora umrhoba weJordani nca ngeTsowari bewunjengesivande sakaZimu nanjengenarha yeGibhide.JH Yeke kungcono sihlukane mfo. Ummango unabile. Wena nawukhetha ihlangothi langetlhagwini, mina ngizakuthatha langesewula. Nawukhetha ihlangothi langesewula, mina ngizakuthatha langetlhagwini.”G) Yeke u-Abramu wathi kuLothi: “Akungabi khona ukurhitjhana phakathi kwami nawe namkha phakathi kwabelusi bami nebakho ngombana thina sibomfo.F! Nje-ke kwavela ukurhitjhana phakathi kwabelusi baka-Abramu nebakaLothi. Ngesikhatheso amaKanana namaPerizi nawo gade asahlala enarhenapho.|Es Inarha akhange isabanela bona bangahlala bobabili. Bebanefuyo enengi sele kungasakghoneki bona ingakarula ndawonye.^D7 ULothi ogade asoloko agega no-Abramu, naye gade anezimvu, iimbuzi, iinkomo namatende.RC Endaweni lapha akha khona i-aldari phambilini wafese wathandaza uSomnini.B! Ukusuka ngesewula wakhamba iindawo ngeendawo ukuyela ngeBhethe-Eli, lapha itende lakhe belikhona phambilini phakathi kweBhethe-Eli ne-Ayi.?A{ U-Abramu wanjinga khulu ngefuyo, ngesiliva nangegolide.@ + Nje-ke u-Abramu wanyuka asuka eGibhide yena nomkakhe kanye nakho koke egade kungekwakhe wanqomba ngesewula yeKanana. ULothi naye wakhamba naye.S?! Ngelizwi lakaFaro u-Abramu nomkakhe nakho koke anakho bakhutjhwa eGibhide.x>k Wenzeleleni uthi, ‘Ngudadwethu lo,’ beze ngimthathe abe mkami? Nje-ke, nangu umfazakho, mthathe ukhambe!”= Nje-ke uFaro wabiza u-Abramu, wathi kuye: “Yintobani ongenze yona le? Njekhona kubayini ungangitjeli bonyana mkakho lo?n<W Kodwana uSomnini wehlisela izifo ezesabekako phezu kwakaFaro nomndenakhe ngenca kaSarayi umka-Abramu.; UFaro waphatha u-Abramu kuhle ngenca kaSarayi, bewaphiwa izimvu neembuzi, iinkomo, abodumbana, iinceku neencekukazi kanye namakamela.l:S Kwathi lokha iinduna zakaFaro nazimbonako, zambuka khulu kuFaro; yeke wathathwa wasiwa esigodlweni.\93 Kuthe lokha nabangena eGibhide, amaGibhide abona bonyana mbala simomondiya somfazi.n8W Manje-ke wena yithi kibo, ungudadwethu ukuze ngiphathwe kuhle ngenca yakho nepilwami isinde ngawe.”7} yeke lokha amaGibhide nakakubonako azokuthi, ‘Lo, mfazakhe.’ Nje-ke bazongibulala mina kodwana wena bakulise uphile.u6e Kuthe nasele abandamele ukungena eGibhide, wathi kuSarayi umkakhe: “Ngiyazi bona umfazi omuhle kangangani, 5 Bekukhona indlala enarheni. Ngebanga lokobana indlala beyirhagele khulu, u-Abramu kwambiza bona ehlele eGibhide ayokukhonza lapho.D4 Emva kwalokho waragela phambili ukuyela ngesewula yeKanana.}3u Ukusuka lapho kwafanela bona aragele phambili ukuyela ngentatjaneni engepumalanga yeBhethe-Eli. Wafese wahloma itende lakhe lapho, iBhethe-Eli ayiqalela ngetjingalanga, i-Ayi ngepumalanga. Khonapho u-Abramu wakhela uZimu i-aldari bewamthandaza.&2G USomnini wabonakala ku-Abramu khonapho wathi: “Nginikela isizukulwana sakho inarha le.” Nje-ke u-Abramu wakhela uSomnini owabonakala kuye i-aldari lapho.x1k u-Abramu waratha inarha ukuyela ngemthini omkhulu weMore eTjhekemu. Ngesikhatheso amaKanana gade asenarhenapho.L0 Wathatha umkakhe uSarayi, umntakamfowabo uLothi, yoke ifuywabo egade bayibuthelele eRharana kanye namakhoboka abawazuza lapho. Baphuma balunga enarheni yeKanana.
Kuthe lokha nabafika eKanana,0/[ Nje-ke u-Abramu waphuma njengombana uSomnini gade atjhwile kuye, uLothi waphuma naye. U-Abramu gade aneminyaka ematjhumi alikhomba namihlanu lokha nakatjhiya iRharana. . Ngizokubusisa abakubusisako,
nabakunyazako ngizabanikelela;
zoke iinkoro zephasi
zikhanukele ukubusiswa njengawe.”-{ Ngizokwenza ube sisizwe esikhulu,
begodu ngizokubusisa:
Ngizokwenza ibizo lakho libe likhulu,
ube sibusiso., USomnini wathi ku-Abramu:
“Tjhiya inarhekhenu,
abantu bekhenu nendlu kayihlo,
uye enarheni engizakutjengisa yona.U+% UTerarhi waphila iminyaka emakhulu amabili nahlanu, wahlongakalela eRharana.j*O UTerarhi wathatha indodanakhe u-Abramu nomntanomntanakhe uLothi umsa kaHarana kanye nomalukazanakhe uSarayi umka-Abramu; boke baphuma e-Uri lamaKasidi batjhinga eKanana. Kodwana kuthe nabafika eRharana, bafese banzinza lapho.4)e USarayi gade ayinyumba, ubenganaye umntwana.7(i U-Abramu noNarhori bathatha abafazi bobabili. Ibizo lomka-Abramu bekunguSarayi, lomkaNarhori kunguMilika ogade ayindodakazi kaHarana. UHarana gade anguyise kaMilika noJisika.c'A UHarana wahlongakalela e-Uri lamaKasidi, inarha abelethelwa kiyo, uyise uTerarhi asaphila.m&U Naku-ke umlando kaTerarhi: UTerarhi wabeletha u-Abramu, uNarhori noHarana. UHarana wabeletha uLothi.d%C Kuthe lokha uTerarhi naneminyaka ematjhumi alikhomba wabeletha u-Abramu, uNarhori noHarana.$ Emva kobana abelethe uTerarhi, uNarhori waphila iminyaka elikhulu netjhumi nethoba. Wabeletha amanye amadodana namadodakazi.W#) Kuthe lokha uNarhori naneminyaka ematjhumi amabili nethoba wabeletha uTerarhi.{"q Emva kobana abelethe uNarhori, uSerugu waphila iminyaka emakhulu amabili. Wabeletha amanye amadodana namadodakazi.P! Kuthe lokha uSerugu naneminyaka ematjhumi amathathu wabeletha uNarhori.  Emva kobana abelethe uSerugu, uRewu waphila iminyaka emakhulu amabili namikhomba. Wabeletha amanye amadodana namadodakazi.U% Kuthe lokha uRewu naneminyaka ematjhumi amathathu nambili wabeletha uSerugu.{ Emva kobana abelethe uRewu, uPelegi waphila iminyaka emakhulu amabili nethoba. Wabeletha amanye amadodana namadodakazi.M Kuthe lokha uPelegi naneminyaka ematjhumi amathathu wabeletha uRewu. Emva kobana abelethe uPelegi, u-Ebhere waphila iminyaka emakhulu amane namatjhumi amathathu. Wabeletha amanye amadodana namadodakazi.U% Kuthe lokha u-Ebhere naneminyaka ematjhumi amathathu nane wabeletha uPelegi.  Emva kobana abelethe u-Ebhere, uTjhelarhi waphila iminyaka emakhululu amane namithathu. Wabeletha amanye amadodana namadodakazi.S! Kuthe lokha uTjhelarhi naneminyaka ematjhumi amathathu wabeletha u-Ebhere.  Emva kobana abelethe uTjhelarhi, u-Aripakitjhadi waphila iminyaka emakhulu amane nantathu. Wabeletha amanye amadodana namadodakazi.dC Kuthe lokha u-Aripakitjhadi naneminyaka ematjhumi amathathu namihlanu wabeletha uTjhelarhi. Emva kobana abelethe u-Aripakitjhadi, uTjhemu waphila iminyaka emakhulu amahlanu. Wabeletha amanye amadodana namadodakazi.7 Naku-ke umlando weenzukulwana zakaTjhemu: Iminyaka emibili emva komthwalela, lokha uTjhemu nakaneminyaka elikhulu ubudala, wabeletha u-Aripakitjhadi.# Kungebangelo libizwa bona yiBhabheli ngombana lapho uSomnini wararanisa ilimi labantu boke begodu ukusuka lapho wabasabalalisa iphasi loke.V' Ukusuka lapho uSomnini wabasabalalisa iphasi loke, bebalisa ukwakha idorobho.hK Nambani sehleni, sifese siraranise ilimi labo ukuze bangasakwazi ukuzwana nabakhulumisanako.”- USomnini wathi: “Akhese nithi niyaqala, abantwaba bamunye begodu boke bakhuluma limi linye. Yeke bazakghona ukwenza nanyana yini abayitlamako.^7 Nje-ke uSomnini wehla bonyana azokubona idorobho nombhotjhongo ogade wakhiwa babantu. Bathi: “Yizani sizakhele idorobho libe nombhotjhongo ophakamela ezulwini. Lokhu kuzasenzela ibizo begodu singasabalali nephasi loke.”1 Bathi omunye komunye: “Yizani senzeni iintina sizibhage ziqine.”
Basebenzisa iintina esikhundleni samatje, isikontiri esikhundleni sedaka.p [ Kwathi lokha abantu nabakhambakhamba ngepumalanga, bafunyana ibala enarheni yeTjhinari, banzinza lapho.3  e Iphasi loke belinelimi linye nekulumo yinye.. W Lezo-ke bekuziinkoro ezadabuka emadodaneni kaNowa ngokuya ngokulandelana kwazo ezizweni zazo. Ukusukela kilezonkoro, izizwe zasabalala nephasi loke emva komthwalela.d C Lezo bekuziinzukulwana zakaTjhemu ngokuya ngezizwe neenkoro zazo namalimazo eenarheni zazo.a = Isifunda agade ahlala kiso besinabe ukusuka eMetjha ukuya eSefari eentabeni zepumalanga.I u-Ofira, uRhavila noJobabi. Boke labo bekumadodana kaJokhithani.'K u-Obhali, u-Abimayeli, uTjheba,%G uHadoramu, u-Uzali, uDikhila,Q UJokhithani wabeletha u-Almodadi, uTjhelefi, uRhatsarimavethi, uJerarhi,-U U-Ebhere wabeletha amadodana amabili, enye beyibizwa bona nguPelegi ngombana ngeenkhathi zakhe izizwe zephasi bezihlukene. Umnakwabo gade abizwa bona nguJokhithani.M U-Aripakitjhadi wabeletha uTjhelarhi. UTjhelarhi wabeletha u-Ebhere.C Amadodana ka-Aramu bekungu-Utsi, uRhuli, uGeteri noMatjhi.V' Amadodana kaTjhemu bekungu-Elamu, u-Atjhuri u-Aripakitjhadi, uLudi, no-Aramu.{q UTjhemu ongumnakwabo lakaJafethi, naye wabelethelwa amadodana. Yena ungukhokho wazo zoke iinzukulwana zaka-Ebhere.cA Lezo bekuziinzukulwana zakaRhamu ngokuya ngezizwe neenkoro zazo namalimazo eenarheni zazo. G~~7}}|{zz5yyhxxYww)vvu=ttssrrqpp6onnmmmm1ll|l"kk6jjqii{hhTgtgfFevddd:ccJbbgaaj```_r^^f]]]\@[z[ZZY5XWWW VNUTTT SFRR^QPPoP&OO3NNzMhMLmKKJ'IHHH G2FFEDDD5CCBLA@@5?? >k==Yeke u-Isaka wathiya umthombo lowo bona yi-Esekhe ngombana batjhijilana naye.PE Iinceku zaka-Isaka zemba emrhobeni zafumana umthombo wamanzi ayalukako.-DU Warhubha imithombo ebeyenjiwe ngesikhathi sakayise u-Abrahamu negade idibizeswe maFilista ngemva kokuhlongakala kwakhe. Wayithiya amabizo uyise agade ayithiye wona.YC- U-Isaka wafuduka-ke wayokuhloma itende lakhe emrhobeni weGerari, wanzinza lapho.aB= Yeke u-Abimeleki wathi ku-Isaka: “Suka kithapha ngombana sele usibhedlha ngamandla.”aA= abe aphetha ngokudibizesa yoke imithombo eyenjiwa ziinceku zakayise u-Abrahamu asaphila.f@G Waba nemihlambi yezimvu, yeembuzi neyeenkomo kanye neenceku ezinengi. AmaFilista amfela umona7?k  wasoloko andlondlobala bewaba yinjinga yomuntu:>}  U-Isaka watjala isivuno enarheni leyo. Kwathi kiwo lowo mnyaka wavuna ngamakhulu kilokho akutjeleko. USomnini wambusisa,=  Yeke u-Abimeleki wayala woke umuntu wathi: “Nanyana ngubani othinta indoda le nomkayo, ngiqinisile ngithi uzakubulawa.”<  U-Abimeleki wathi: “Yintobani osenze yona le? Bekulula bona enye yamadoda ilale nomkakho, nje-ke bewuzosithwesa umlandu.”K;  Yeke u-Abimeleki wabiza u-Isaka wathi: “Ngambala mkakho lo! Alo, bekutheni nawuzakuthi ngudadwenu?”
U-Isaka wamphendula wathi: “Kungombana ngidlumbene bona ngizakufa ngebanga lakhe.”.:W U-Isaka wakhonza lapho isikhathi eside. Ngelinye ilanga u-Abimeleki ikosi yamaFilista yathi nayihlola enzasi ngefesidere yabona u-Isaka akitakitana nomkakhe uRabega.d9C Kwathi lokha amadoda wendawo leyo nakathoma ukumbuza ngomkakhe wathi: “Awa, lo ngudadwethu.” Wesaba ukuthi “mkami” ngombana wadlumbana bonyana amadoda wendawo leyo azambulala ngenca kaRabega isiphalaphala sakhe.%8G Yeke u-Isaka wahlala eGerari.g7I ngombana u-Abrahamu wangilalela wagcina okufaneleko: imiyalwami, iimiso zami nemithethwami.”46c Ngizakwenza iinzukulwana zakho zibe zinengi njengeenkwekwezi emkayini bese ngizinikela zoke iinarhezi. Zoke iinkoro zephasi zikhanukele ukubusiswa njengeenzukulwana zakho,*5O Khonzakhonza enarheni le. Ngizakuba nawe bengikubusise. Iye, ngizakupha wena neenzukulwana zakho zoke iinarhezi, ngiqinise isifungo engasenza kuyihlo u-Abrahamu.r4_ IKosi yabonakala ku-Isaka yathi: “Ungehleli eGibhide, hlala enarheni engizakutjela bonyana uhlale kiyo.93 o Kwabakhona indlala enarheni ngaphandle kwaleyo eyakhe yabakhona ngaphambilini esikhathini saka-Abrahamu. U-Isaka wakhamba wayokukhonza kwa-Abimeleki, ikosi yamaFilista, eGerari.2# "Yeke uJakopo waphakela u-Esewu isikwa nesitjhebo seenhlumaya. Wagoma, wasela, wasikima, wakhamba. Ngalokho u-Esewu wanyaza ubuzibulo bakhe.1y !UJakopo wathi: “Zibophe ngesifungo khonanje.” Wazibopha ngesifungo-ke, wathengisela uJakopo ubuzibulo bakhe njalo.g0I  U-Esewu wathi: “Qala, ngiyafa ngendlala, buzangisiza ngani nje ubuzibulwanyana bakhonobo?”V/' UJakopo waphendula wathi: “Uzwile! Ngithengisela ubuzibulo bakho ntange.” . Wathi kuJakopo: “Akhe ungiphe isitjhebo sakho esinzothweso ngombana ngifile ngokudinwa!” Ngikho-nje godu kwathiwa ngu-Edomu.k-Q Kwathi ngelinye ilanga uJakopo asapheke isitjhebo, kwafika u-Esewu avela emmangweni, adinwe afile.w,i U-Isaka wathanda u-Esewu ngombana gade athanda inyama yeenyamazana, kodwana uRabega yena wazithandela uJakopo.+ Abesanabo bakhula, u-Esewu waba mzumi onobukghoni, indoda ezwana nommango, kodwana uJakopo yena bekumumuntu ozothileko ohlala ematendeni.E* Ngemva kwakhe kwavela umfowabo akakarele isithende saka-Esewu ngesandlana sakhe; yeke bamthiya bona nguJakopo. U-Isaka gade aneminyaka ematjhumi asithandathu lokha uRabega nakababelethako.o)Y Wokuthoma wavela abomvana, umzimbakhe woke inga wembeswe ngenaka loboya, yeke bamthiya bona ngu-Esewu.R( Kwathi nakufika isikhathi sakhe sokubeletha, kwavela amawele wabesanyana.O' USomnini wathi kuye:
“Kunezizwe ezimbili esibelethweni sakho,
abantu ababili ngesiswini sakho bazakuhlukaniswa;
omunye uzakuba namandla ukudlula omunye,
omkhulu alotjhe omncani.”& Amasana gade anande akghudlhana ngesiswini sakhe wabe wazibuza wathi: “Kanti kwenzakalani kimapha?” Wakanye wayokubuza kuSomnini.% U-Isaka wathandaza kuSomnini ngomkakhe ogade ayinyumba. USomnini waphendula umthandazwakhe, yeke umkakhe uRabega waba sidisi.$1 U-Isaka gade aneminyaka ematjhumi amane lokha nakathatha uRabega indodakazi kaBhetuweli umAramu ovela ePadana-Aramu nongudadwabo kaLabani umAramu.R# Naku umlando ka-Isaka indodana ka-Abrahamu: U-Abrahamu wabeletha u-Isaka.!"= Iinzukulwana zakhe zahlala endaweni ukusuka eRhavila ukuya eTjhuri, ngepumalanga yeGibhide ncange-Asiriya. Zahlala ziphehla inturhu kibo boke abafowazo.! U-Itjhimayeli waphila iminyaka elikhulu namatjhumi amathathu namikhomba. Wakhohlela kokugcina, wahlongakala bewabulungwa.  Lawo-ke mabizo wamadodana ka-Itjhimayeli. Abarholi abalitjhumi nambili beenkorwaba gade banemizi eyakhiweko neenkampa zamatende.=w uRhadadi, uTema, uJethuri, uNafitjhi kanye noKhedema. = uMitjhima, uDuma, uMasa,  Naka-ke amabizo wamadodana ka-Itjhimayeli ngokulamana kwawo: Izibulo nguNebayothi, alanywe nguKedari, u-Adibiyeli, uMibisami,r_  Naku umlando ka-Itjhimayeli indodana ka-Abrahamu ambelethelwa nguHagari umGibhide, ikhobokakazi lakaSara.zo  Ngemva kokuhlongakala kwaka-Abrahamu, uZimu wabusisa indodanakhe u-Isaka ogade ahlala emthonjeni we-Larhayi-Royi.gI  ekuyisimu u-Abrahamu ayithenga kumaRhithi. U-Abrahamu wabulungwa lapho-ke yena nomkakhe uSara.- Gade sele aluphele khulu lokha nakakhohlela kokugcina, wahlongakala anelisekile ngepilo, aliqhegu elithukgheleko. Amadodanakhe u-Isaka no-Itjhimayeli bambulunga kebekhabo erholweni leMakaphela. Ithunelo belingepumalanga yeMamre, esimini ka-Efroni umsa kaTsorhari umRhithi,M U-Abrahamu waphila iminyaka elikhulu namatjhumi alikhomba namihlanu.1 Kodwana kwathi asaphila, wapha amadodana wamakhohlwakhe izipho wathi abaye ngenarheni engepumalanga yeKanana ukuze babe kude nendodanakhe u-Isaka.5g U-Abrahamu wanikela u-Isaka loke ilifa lakhe.ym Amadodana kaMidiyani bekungu-Efa, u-Eferi, uRhanoki, u-Abida no-Elida. Boke labo bekuziinzukulwana zakaKhethura.r_ UJokhitjhani wabeletha uTjheba noDedani. Iinzukulwana zakaDedani bekuma-Atjhuri, amaLethutjhi namaLewumi.`; Yena wambelethela uZimrani, uJokhitjhani, uMedani, uMidiyani, uYitjhibakhi noTjhuwarhi.E  U-Abrahamu wathatha omunye umfazi, egade kuthiwa nguKhethura.*O CNje-ke u-Isaka wangenisa uRabega ngetendeni lapha gade kuhlala khona unina uSara. Wamthatha waba mkakhe begodu wamthanda. Yeke watjhiriyeka ekutjhiyweni ngunina.;s BInceku yafese yadembela u-Isaka koke okwenzekileko.U% Abewabuza inceku yaka-Abrahamu wathi: “Ngubani umuntu loya okhamba emmangwenapha asiza kithi na?”
Inceku yamphendula yathi: “Yikosami-ke leya.”
Nje-ke uRabega wathatha isiyaya wazigubuzesa.\3 @URabega naye wathi nakathi uyaqala, wabona u-Isaka. Yeke wahlika msinyana ekameleni  ?Kwathi malanga ntambamba asaphumile bona abethwe mumoya emmangweni, wathi nakathi mehlo suka, qala, nako amakamela asiza.X + >Ngesikhatheso u-Isaka gade ahlala ngesewula yenarha emthonjeni we-Larhayi-Royi. ; =Yeke uRabega neencekukazi zakhe babhinca bakhwela amakamelabo balandela indoda leyo. Kwaba njalo-ke ukukhamba kwenceku nayithatha uRabega sele igoduka.: o “Dadwethu, sengathi ungaba ngunina
weenkulungwana ngeenkulungwana;
kwangasuthi iinzukulwana zakho
zingathumba amadorobho wamanabazo!”{ q ;Nje-ke aboLabani balayelisa udadwabo uRabega nembelesakhe bona bakhambe nenceku yaka-Abrahamu kanye nabantu bakhe.  :Nje-ke bambiza uRabega bambuza bathi: “Uyathanda ukukhamba nomuntu lo na?”
Yena waphendula wathi: “Iye, ngizakukhamba.”J 9Bona bathi: “Yeke, asibize umntazana sizwe bona yena uthini.”:o 8Kodwana inceku yathi: “Awa hle, njengombana uSomnini uZimu asele aphumelelise ikhambo lami nje, masani ukungibambezela. Ngivumelani ngibone enganatjani ngibuyele ekosinami.”%E 7Kodwana umfowabo kaRabega banonina bathi: “Akhese uvumele umntazana ahlalahlale nathi amalangana alitjhumi nje kwaphela, ngemva kwalokho angakhamba-ke.”3 6Yeke inceku nabantu ebe banayo bagoma, basela, balala ubusukobo lapho. Kuthe nabavukako ekuseni yathi: “Ngibawa isiphande ngibuyele ekosinami.”  5Yakhupha amagugu welisiliva negolide nezinye izinto zokwembathwa yazipha uRabega. Yapha umnakwabo nonina izipho ezikhethekileko.fG 4Kuthe bona inceku yaka-Abrahamu izwe abakutjwileko, yahloma ihloko phasi phambi kwakaSomnini.|s 3NakunguRabega nangu yena; mthathe ukhambe naye abe mfazi wendodana yekosakho kanjengombana uSomnini akubonisile.”xk 2ULabani noBhetuweli baphendula bathi: “Ndoda, indaba le ivela kuSomnini, yeke thina akukho esingakutjho kuwe.:o 1Nje-ke nakube nizokutjengisa ukwethembeka neqiniso ekosinami njengeenhlobo, ngitjelani, nakhona nakube akuzukuba njalo, nitjho ukuze nami ngizibone bonyana ngiphuma ngayiphi.”X~+ 0Ngaguqa ngahloma ihloko phasi phambi kwakaSomnini. Ngadumisa uSomnini uZimu wekosami u-Abrahamu, yona eyanginqophisa endleleni ekungiyo ukuze ngizokuthathela indodana yekosami indodakazi yomnakwabo lekosami.U}% /“Ngabese ngiyambuza-ke ngathi, ‘Uyindodakazi kabani?’ Wangiphendula wathi, ‘Mina ngiyindodakazi kaBhetuweli umsa kaNarhori noMilika.’ Yeke ngamfaka incina epumulwenakhe neenkhono emikhonwenakhe.| .Wethula msinyana umjeka emahlombakhe wathi, ‘Awa, yewusele kosami, namakamelakho ngizowaseza.’ Nje-ke ngasela bewaseza namakamelami.W{) -“Ngithe ngingakaqedi umthandazwami wesidu, veliyani uRabega nomjeka wamanzi awubeke emahlombakhe, bewehlela ngemthonjeni ukuyokhelela amanzi. Ngithe nangithi kuye, ‘Ndodakazi, akhese ungiseze amanzi.’"z? ,nangabe uyavuma bonyana ngisele abe akhelele namakamelami amanzi, akube nguye loyo umntazana omkhethileko, Somnini, bona abe mfazi wendodana yekosami.’7yi +Nakhu uSomnini lapha ngijame khona hlanu kwanaku umthombo; nakwenzeka kuvela umntazana bona azokukha amanzi lapha bese ngimbawa bona angiseze amanzi kancancani ngemjekenakhe,6xg *“Nje-ke kuthe bona ngifike emthonjeni namhlanje, ngathandaza ngathi, ‘Somnini, Zimu wekosami u-Abrahamu, ngiyakurabhela hle, phumelelisa ikhambo lami engize ngalo lapha.)wM )Uzakutjhaphuluka esifungweni samesi kwaphela, ikani nje nawuye ebantwini bekhethu bakwalela naye. Ngaleyondlela wena uzabe utjhaphulukile esifungweni samesi.’Dv (Yona yaphendula yathi, ‘USomnini engikhamba phambi kwakhe, uzokuthumelela ingilozi bona ikuphumelelise ekhambeni lakho ukuze ufunyanele indodanami umfazi ekorwenami nebantwini bekhethu.kuQ 'Ngayibuza ikosami ngathi, ‘Alo, ngenzeni lokha umntazana loyo nange angabhala ukukhamba nami?’ctA &Kodwana khamba uye ebantwini bekhethu, ekorwenami, uyithathele umfazi khona indodanami.’s %Begodu ikosami yangifungisa ngesifungo yathi, ‘Ungakhe ungathathela indodanami umfazi emadodakazini weKanana okuyinarha engihlala kiyo.vrg $Umka kosami uSara, wabelethela ikosami indodana asele aluphele, yeke ikosami yanikela koke enakho endodaneni.!q= #USomnini uZimu yabusisa ikosami khulu beyanjinga. Yayipha izimvu, iimbuzi, iinkomo, isiliva negolide, amakhoboka namakhobokakazi, amakamela nabodumbana.5pg "Nje-ke yathi: “Mina ngiyinceku ka-Abrahamu.6og !Nje-ke kwabekwa ukudla phambi kwendoda leyo, kodwana yona yathi: “Awa, angekhe ngadla ngingakatjho into engiyizele lapha.”
ULabani wathi: “Awa yeke, khuluma-ke.”Jn  Yeke indoda leyo yakhamba naye kwabo. Sebafikile uLabani wakhumula amakamela, wawanikela iinhlanga nelusereni. Wabuye walethela indoda leyo nabakhambisani bayo amanzi bona baqophe iinyawo zabo.)mM Wathi kiyo: “Muntu obusiswe nguSomnini, namba siye ekhaya. Kubayini ujame ngaphandlapha ngombana nakhu sengikulungiselele ekhaya bekunendawo yamakamelakho?”Il ngombana abone incina lepumulo neenkhono kudadwabo. Godu wezwa lokha uRebega nabatjela bona indoda leyo itheni. Yeke waphuma wagijimela kiyo, wayifunyana isajame emakamelenayo hlanu komthombo._k9 URabega begade anomfowabo uLabani. Yena-ke waphuma wagijimela endodeni leyo emthonjeniJj Umntazana wagijima wayokutjela unina nabodadwabo ngokwenzekileko.=iu yathi: “Akadunyiswe uSomnini ongakhange atjhiye isisa nokwethembeka kwakhe ku-Abrahamu ikosami. Nakungimi, uSomnini uZimu ungirholele endleleni eya endlini yeenhlobo zekosami.”Ih Yeke indoda leyo yaguqa yahloma ihloko phasi phambi kwakaSomniniogY Wangezelela wathi: “Sineenhlanga nelusereni eyaneleko kanye nelawu lapha ningalala khona ebusuku.”cfA Umntazana waphendula wathi: “Mina ngiyindodakazi kaBhetuweli umsa kaNarhori noMilika.”e' Yabese ithi: “Ngiyakurabhela akhese ungitjele, uyindodakazi kabani wena? Endlini kayihlo kungaba khona amalalo lapha singalala khona na?”Xd+ Kwathi bona amakamela aqede ukusela, indoda leyo yathatha incina legolide elifakwa epumulweni elinobudisi bamagremu angaba mahlanu nesiquntu kanye neenkhono zegolide ezinobudisi obumagremu alikhulu netjhumi.hcK Indoda leyo yathula, yamqala, ifuna ukubona nakube uSomnini uphelelise ikhambo layo namkha awa.b Warhaba wathululela amanzi ngapha kuselela ngakhona iimbandana, wagijimela ngemthonjeni, wanande akha amanzi bewawaseza woke amakamelayo.pa[ Kuthe bona aqede ukuyiseza, wathi: “Namakamela wekosami ngizowakhelela abe aqede ukusela woke nje.”]`5 URabega wathi: “Awa, ikosami ingasela.” Yeke wethula umjeka wayibambela, yasela._ Inceku ka-Abrahamu yagijima, yamhlangabeza yathi: “Ndodakazi, akhese ungiseze kancancani amanzi angemjekenakho lawo.”^# Bekamntazana omuhle osajame ibele, ongakhange akhe ayanywe lisokana. Yena-ke wehlela ngesiyalwini, wazalisa umjekakhe ngamanzi, wakhuphuka.B] Kwathi ingakaqedi nokuthandaza, veliyani uRabega ngemzini abeke umjeka wamanzi emahlombe. Yena bekayindodakazi kaBhetuweli indodana kaMilika obegade amkaNarhori umnakwabo laka-Abrahamu.!\= Akuthi nangithi kelinye lamatlawu, ‘Ngiyakurabhela, akhese wethule umjekakho ngisele’, lona-ke lithi, ‘Awa ungasela begodu ngizokuseza namakamelakho’ ngizakwazi-ke bonyana ngilo olikhethele incekwakho, u-Isaka. Lokho kuzakuba siboniso bona mbala uyenzele umusa ikosami.”T[#  Nakhu ngijame esiyalwini lapha amadodakazi womuzi lo akhelela khona amanzi.Z  Khonapho yathandaza yathi: “Somnini, Zimu wekosami u-Abrahamu, yiba nomusa ku-Abrahamu ikosami, ungenze ngihlangane nomuntu ofaneleko.Y1  Yafika yaguqisa amakamela hlanu komthombo ngaphandle komuzi lowo, belisele lithambeme ilanga, kusikhathi abafazi abaphuma ngaso ukuyokukha amanzi.!X=  Inceku yathatha amakamela alitjhumi wekosayo yasuka yakhamba iphethe izipho ezihle ezibuya ekosinayo. Yanqomba e-Aramu-Naharayimu ekumumuzi wakaNarhori.W  Ngokunjalo-ke inceku yabeka isandla sayo ngaphasi kwenyonga yekosayo, u-Abrahamu, yafunga isifungo mayelana nendaba leyo.V3 Nangabe intombi leyo ayikazimiseli ukuza nawe, khona angekhe ube nomlandu esifungweni samesi. Kwaphela nje ungalingi ubuyisele indodanami lapho.” U; USomnini uZimu wezulu owangikhupha emzini wakababa, enarheni yeenhlobo zami nowakhuluma nami wangithembisa ngesifungo wathi, ‘inarha le ngizayinikela eenzukulwaneni zakho’, nguye ozakuthumela ingilozi ikhambe phambi kwakho bona uphumelele ukuthathela indodanami umfazi lapho.PT U-Abrahamu wathi kiyo: “Qinisekisa bona awubuyiseli indodanami lapho.GS Inceku yambuza yathi: “Alo, ngenzeni lokha umntazana loyo nange angabhala ukuza nami enarheni le? Kungabe kuzakufuneka bona ngithathe indodanakho ngiyibuyisele enarheni owavela kiyo na?”tRc kodwana bona uzakuya enarheni yekhethu neenhlobeni zami ukuyokuthathela khona indodanami u-Isaka umfazi.”#QA kobana ngikufungise ngoSomnini uZimu wezulu nephasi, bona angekhe wathathela indodanami umfazi emadodakazini webantwini beKanana engihlala phakathi kwabo,kPQ Wathi encekwinakhe ekulu ebeyiphethe koke kwendlwakhe: “Beka isandla sakho ngaphasi kwenyongami,WO + U-Abrahamu bese aluphele namalanga ayile. USomnini bekambusise ngeendlela zoke.N Nje-ke isimu kanye nerholo elabe likiyo kwadluliselwa maRhithi ku-Abrahamu njengepahlakhe bona kube yindawo yokubulungela.M% Ngemva kwalokhu u-Abrahamu wabulunga umkakhe uSara erholweni lesimu yeMakaphela engepumalanga yeMamre endaweni yeRhebroni enarheni yeKanana.~Lw ku-Abrahamu njengepahlakhe. Lokhu kwenziwa phambi kwamaRhithi woke abegade eze esangweni ledorobho lekhabo ka-Efroni.K Ngokunjalo-ke isimu ka-Efroni ebegade iseMakaphela eduze neMamre, irholo kanye nemithi yoke esemikhawulweni yendawo leyo, kwadluliselwaSJ! U-Abrahamu wavuma okutjhiwo ngu-Efroni, wabe wamlinganisela ubudisi benani alibizileko phambi kwamaRhithi. Kwaba lisiliva elimakhilogremu amane nesiquntu ukuya ngobunjalo besiliva elalamukelwa barhwebi.7Ii “Bengithi umhlonitjhwa akhe angilalele: Indawo ebiza amakhilogremu amane nesiquntu wesiliva, bekuyini nje lokho phakathi kwami nawe? Yewuzibulungele ohlongakeleko wakho.”-HW U-Efroni waphendula u-Abrahamu wathi:fGG  wakhuluma ku-Efroni, boke abantu bendawo bamlalele, wathi: “Nangabe uzimisele mbala ukuyithengisa, ngiyakurabhela ngilalela: Ngizakukhokhela intengo yesimu le, yamukela inani layo ukuze ngibulunge ohlongakeleko wami.”FF  Godu u-Abrahamu wahloma ihloko phasi phambi kwabantu bendawo,iEM  “Awa mhlonitjhwa, akhe ungilalele: Isimu leyo ngikuthengisela yona nerholo eliphakathi kwayo ngikuthengisela lona. Ngizakuthengisela phambi kwabantu bekhethwaba bona babe bofakazi. Zibulungele ohlongakeleko wakho khona.”D  U-Efroni naye begade ahlezi namaRhithi. Waphendula u-Abrahamu phambi kwebandla kanye nomphakathi woke ogade usesangweni ledorobho, wathi:?Cy  bona angithengisele irholo leMakaphela, ekungelakhe ngemaphethelweni wesimakhe. Mbaweni angithengisele lona ngenani elizeleko phambi kwenu, khona lizakuba yindawami yokubulungela.”B wathi kibo: “Nangabe niyavuma bona ngimbulunge ohlangakeleko wami lapha, nje-ke ngizweni bese ningirabhelela ku-Efroni umsa kaTsorharicAA Yeke u-Abrahamu wasikima, wahloma ihloko phasi phambi kwamaRhithi okubabantu bendawo leyo,@ “Mhlonitjhwa, besithi akhese usilalele! Thina sikuthatha njengekosana enamandla kithapha. Ohlongakeleko wakho ungambulunga kinanyana ngiliphi lamazindla wethu elikhethwa nguwe. Akakho noyedwa wethu ongagodla izindla lakhe bona ubulunge ohlongakeleko wakho.”,?U AmaRhithi aphendula u-Abrahamu athi:> “Ngisikhonzi nomqhamuka phakhathi kwenu, yeke ngithengiselani indawo yamazindla khona ngizakubulunga ohlongakeleko wami.”^=7 Kuthe bona asikime hlanu kwesidumbu somkakhe wakhamba wayokukhuluma namaRhithi wathi:< Wahlongakalela eKhiriyathi-Araba okuyiRhebroni enarheni yeKanana. U-Abrahamu wangena ngetendeni lakaSara bona amhloboke abe amlilele.F; USara waphila iminyaka elikhulu namatjhumi amabili nalikhomba.m:U URewuma umngena wakaNarhori naye waba namadodana, wona bekunguThebarha, uGarhamu, uTarhatjhi noMaka.9 Wona ngu-Utsi izibulo, uBhuzi umntanabo, uKhemuyeli, uKesedi, uRhazo, uPilidatjhi, uYidilafu noBhetuweli. UMilika wabelethela uNarhori umfowabo ka-Abrahamu abantwana ababunanabo. UKhemuyeli waba nguyise laka-Aramu. UBhetuweli waba nguyise lakaRabega.u8e Isikhatjhana ngemva kwalokho kwabikwa ku-Abrahamu bona uMilika umkaNarhori umfowabo naye ubelethe amadodana.u7e Nje-ke u-Abrahamu wabuyela eencekwini zakhe, bakhamba babuyela eBheritjheba, lapha u-Abrahamu anzinza khona.m6U Zoke iinkoro zephasi zikhanukele ukubusiswa njengeenzukulwana zakho ngombana ulalele ilizwi lami.”?5y ngiqinisile ngizokubusisa ngenze iinzukulwana zakho zibe njengeenkwekwezi emkayini nanjengetjhwabatjhwaba magegana nelwandle. Iinzukulwana zakho zizakuthumba amadorobho wezitha zazo.4 yathi: “Ngizifunga ngokwami, kutjho mina uSomnini, njengombana ukwenzile lokhu, wangagodla indodanakho, iye ekukuphela kwayo,G3 Ingilozi kaSomnini yarhuwelela u-Abrahamu kwesibili isezulwini/2Y U-Abrahamu wathiya indawo leyo ibizo elithi: “Mbala uSomnini wabonelela.” Njengombana kusatjhiwo nanamhlanjesi kuthiwa: “Entabeni kaSomnini, kuzakubonelelwa.”81k  U-Abrahamu wathi nakaphakamisa amehlo wabona iqama ngemva kwakhe libanjwe ngeempondo emthini ositjhutha. Waya walithatha wenza umhlabelo wokutjhiswa esikhundleni sendodanakhe.;0q  USomnini wathi: “Ungabeki isandla sakho phezu komsana! Ungasamenzi litho! Nje-ke sengiyazi bona uyamesaba uZimu ngombana ungakhange ungigodlele indodanakho okukuphela kwayo.” /  Kodwana ingilozi kaSomnini yamrhuwelela isezulwini yathi: “Abrahamu! Abrahamu!”
Waphendula wathi: “Somnini, ngilapha!”H.  Welula isandla wathatha umukhwa bona aqunte indodanakhe intamo.N-  Kwathi bona bafike endaweni lapho uZimu abalayele khona, u-Abrahamu wakha i-aldari, wabeka neenkuni phezu kwalo. Wabopha indodanakhe u-Isaka izandla neenyawo, wayilalisa e-aldarini phezu kweenkuni.y,m U-Abrahamu waphendula wathi: “Ndodanami, uZimu uzazibonela yena imvana yomhlabelo.” Bakhamba bobabili njalo.H+ U-Isaka wabiza uyise wathi: “Baba!”
U-Abrahamu wasabela wathi: “Iye ndodanami!”
U-Isaka wathi: “Amalahle avuthako neenkuni nanzi sinazo; alo, imvana yomhlabelo yona iphi?”~*w U-Abrahamu wathwesa u-Isaka iinkuni zomhlabelo, yena-ke waphatha umukhwa namalahle avuthako. Bakhamba bobabili njalo.)- Nje-ke wathi eencekwini zakhe: “Salani lapha nodumbana, mina nomsana lo sisaya phetjheyapha. Sisayokulotjha khona, sizakubuya godu kinapha.”X(+ Elangeni lesithathu u-Abrahamu waphakamisa amehlo, wayibonela kude indawo leyo.B' Kwathi ekuseni ngakusasa, wavuka wabophela udumbanakhe. Kuthe sele abande iinkuni zomhlabelo, wathatha iinceku ezimbili nendodanakhe u-Isaka, wakhamba waya endaweni uZimu amlayele yona.P& Nje-ke uZimu wathi: “Thatha indodanakho ekukuphela kwayo leyo noyithandako u-Isaka, ukhambe nayo uye endaweni yeMoriya. Ufike lapho uyenze isihlabelo phezu kwenye yeentaba engizakutjengisa yona.”% % Emva kwesikhathi esithize uZimu wazizinya u-Abrahamu. Wambiza wathi: “Abrahamu!”
U-Abrahamu wasabela wathi: “Somnini, ngilapha.”@$} "U-Abrahamu wahlala enarheni yamaFilista isikhathi eside.t#c !Yeke u-Abrahamu watjala umuthi womtamariski eBheritjheba, bewalotjha uSomnini uZimu onguSiphelani khonapho. "  Kwathi emva kokobana sebasenzile isivumelwaneso eBheritjheba, u-Abimeleki noPhikoli induna yebutho babuyela enarheni yamaFilista.{!q Yeke, indawo leyo yathiywa ibizo bona yiBheritjheba ngombana kwaba kulapha amadoda amabili la enza khona isifungo.  U-Abrahamu waphendula wathi: “Nawamukela iimvana ezilikhombezi, khona-ke uzakuba ngufakazami bonyana ngimi owemba umthombo lo.” Khonapho u-Abimeleki wambuza wathi: “Sitjho ukuthini isenzo sakhwesi, sokobana ugodle iimvana ezisikazi ezilikhomba na?”_9 Kodwana u-Abrahamu wagodla iimvana ezisikazi ezilikhomba kilezo azinikele u-Abimeleki.zo U-Abrahamu wathatha izimvu, iimbuzi neenkomo wazinikela u-Abimeleki. Yeke amadoda amabili lawo enza isivumelwano. U-Abimeleki wathi: “Angazi bona ngubani owenze lokhu. Nawe akhange ungitjele ngendaba le, yeke nami ngiyitjhwama namhlanjesi nje.”gI kodwana wakhalala ku-Abimeleki ngomthombo wamanzi obugade uthunjwe ziinsebenzi zaka-Abimeleki.$E U-Abrahamu wathi uzakufunga,8k Nje-ke funga kimapha ngoZimu bona angekhe ube mkhohlisi kimi, ebantwaneni neenzukulwaneni zami. Njengombana bengithembekile kuwe, nawe thembeka kimi nenarheni okhonze kiyo.”9 Kwathi ngesikhatheso u-Abimeleki nendunakhe emphathi webutho uPhikoli, waya ku-Abrahamu wafese wathi: “Mbala uZimu unawe kikho koke okwenzako ndoda.J ahlala erhalawumbeni leParana. Unina wamthathela umfazi eGibhide.T# UZimu gade anomsana loyo, yeke wakhula kuhle erhalawumbeni. Waba ngusomsebeiM Yeke uZimu wavula amehlwakhe, wabona umthombo wamanzi. Waya wazalisa isikhumba bewaseza nomsana.vg Sikima! Khamba usikimise umsana, umbambe ngesandla umqinise ngombana mina ngizomenza abe sisizwe esikhulu.”L UZimu wezwa umsana abubula, yeke ingilozi yakaZimu yarhuwelela uHagari isezulwini yathi kuye: “Kwenzenjani ngawe wena Hagari? Ungasabi ngombana uZimu uzwile ukububula komsana lapha alele khona.G Wakhamba wayozihlalela kudanyana naye ibanga elingaba mujikijelo womsebe ngombana wadlumbana wathi: “Angifuni ukubona umntwana nakahlongakalako.” Kwathi asahlezi lapho, wakhihla isililo.`; Kwathi bona amanzi aphele ngesikhumbeni, uHagari watjhiya umntwana ngaphasi komutjhana.\3 Kwathi ekuseni ngelanga elilandelako, u-Abrahamu wathatha isikwa nesikhumba samanzi wakubeka emahlombe kaHagari. Yeke wathi akakhambe nomntwana. Wakhamba-ke uHagari kodwana walahleka erhalawumbeni leBheritjheba.oY  Begodu ngizakwenza nendodana yekhobokakazi bona ibe sisizwe esikhulu ngombana nayo iziingazi zakho.”1]  Kodwana uZimu wathi ku-Abrahamu: “Ungatshwenyeki ngomsana nekhobokakazi lakho. Yenza koke uSara akutjela khona ngombana iinzukulwana zakho zizokuthiyelelwa ngo-Isaka.T #  Lokhu kwamtshwenya u-Abrahamu ngombana u-Itjhimayeli naye bekuyindodanakhe. 1  Wathi ku-Abrahamu: “Qotjha ikhobokakazeli kanye nendodanalo ngombana indodana yekhobokakazeli akukafuzi bona idle ilifa nendodanami, u-Isaka.”g I  USara wabona u-Itjhimayeli owabelethelwa u-Abrahamu nguHagari umGibhide, ahleka ngokukokomeja.X + Umntwana wakhula. Kwathi mhlana alunyulwako, u-Abrahamu wenza umnyanya omkhulu.  Godu wathi: “Ngubani obekangatjho ku-Abrahamu bona uSara angabe asamunyisa na? Nokho ngimbelethele indodana asele aluphele.”\3 USara wathi: “UZimu ungilethele isihleko; woke okuzwako lokhu uzokuhleka nami.”W) U-Abrahamu besele aneminyaka elikhulu lokha nakabelethelwa u-Isaka, umsanakhe.`; Wasoka u-Isaka, umsanakhe, lokha nakanamalanga abunane njengombana uZimu gade amyalile.O U-Abrahamu wathiya umsanakhe ambelethelwa nguSara loyo bona ngu-Isaka.|s U-Abrahamu gade sele aluphele, uSara waba sidisi, wambelethela indodana ngesikhathi uZimu athi izakubelethwa ngaso.B  USomnini watjheja uSara, wenza kuye njengombana athembisa.ue Iye, uSomnini bekavale yoke imbeleko yabantu bengubo esigodlweni saka-Abimeleki ngenca kaSara umka Abrahamu.  U-Abrahamu wathandaza kuZimu. UZimu waphilisa u-Abimeleki, umkakhe kanye namakhobokakazi ukuze kukghoneke ukuba nabantwana godu.W) KuSara wathi: “Nginikele umnakwenu amakhilogremu alitjhumi nanye nesiquntu wesiliva. Lokhu kulitshwayo lobumsulwa bakho phambi kwabo boke abanawe kanye nabanye abantu.”
Ngalokho uSara wahlanjululwa.^7 Wathi ku-Abrahamu: “Inarhami inabile, hlala nanyana kukuphi lapha uthanda khona.”~# U-Abimeleki wathatha izimvu, iimbuzi neenkomo kanye namakhoboka namakhobokakazi, wanikela u-Abrahamu lokha nakabuyisela uSara umkakhe kuye.b}?  Nje-ke kwathi uZimu nangenze bona ngizulazule kude nobuphephelo bendlu kababa, ngathi kuye, ‘Nasi indlela ongabonakalisa ngayo ukwethembeka kimi, nanyana kukuphi lapha siya khona: Batjele bona ngingumnakwenu.’ ”c|A  Yena mkami, kodwana eqinisweni ungudadwethu, sibantwana bendoda yinye, sahlukene ngabomma.-{U  U-Abrahamu waphendula wathi: “Bengizitjela bona akukho nakanye ukwesaba uZimu endaweni le, nje-ke ngadlumbana bona abantu balapha bazangibulala ngenca yomkami lo.Fz  Wangezelela wathi: “Ubangelwe yini bona wenze into enje?”Qy  Yeke u-Abimeleki wabiza u-Abrahamu wambuza wathi: “Yintobani osenze yona le? Ngikwenzeni into embi kangaka bona ungabeze ungibangele isonokazi esingaka nombuswami? Uyazi ungenze into engenziwako.”x Kwathi ekuseni ngakusasa u-Abimeleki wabiza iimphathimandla zakhe, kuthe bona azitjele koke okwenzekileko, zethuka kokwethuka.Ew Nje-ke buyisela umfazi endodenakhe ngombana imuphorofidi begodu izakuthandazela bona uphile. Kodwana nawungambuyiseliko angikutjeli, ngiyakuhlebela uzokufa wena kanye nakho koke kwakho.”Gv Yeke uZimu wamphendula ebhudangweni wathi: “Iye, ngiyazi bona ukwenze lokhu ngesazelo esimsulwa. Ngimi okulondileko bona ungenzi isono kimi, ngikho ngingakhange ngikuvumele bona umnamathe.,uS Angithi ngu-Abrahamu othe kimi uSara ngudadwabo. Naye uSara loyo uthe iye, u-Abrahamu mnakwabo. Nje-ke ngenze lokhu ngesazelo esimsulwa nezandla zami zimhlophe.”ntW U-Abimeleki bekangakamnamathi, yeke wathi: “Somnini, alo uzakuhlunguphaza abantu abanganamlandu na?s1 Kodwana ebusuku uZimu wabonakala ku-Abimeleki ngebhudango wathi: “Ufile wena ngebanga lomfazi omthetheko ngombana umfazi lo ungowenye indoda.” r wabiza uSara ongumkakhe bona ngudadwabo. Yeke u-Abimeleki, ikosi yeGerari, yathumela iinceku zayo bona ziyokuthatha uSara abe mkayo.q  U-Abrahamu wafuduka eMamre waya esewula yeKanana wafese wahlala hlangana neKadetjhi neTjhuri. Lokha nasese sikhonzi eGerarip &Indodakazi encani nayo yabeletha indodana, yayithiya ibizo bona nguBhen-Ami. Yena-ke waba ngukhokho wama-Amoni wanamhlanje.ooY %Indodakazi ekulu yabeletha indodana yayithiya ibizo lakaMowabi. Waba ngukhokho wamaMowabi wanamhlanje.Xn+ $Ngokunjalo-ke womabili amadodakazi kaLothi aba sidisi ngemva kokulalana noyise.6mg #Iye, namhlokho baseza uyise iwayini godu, indodakazi encani yazilungiselela, yalalana noyise. Kodwana uyise akhange ezwe lokha indodakazi leyo nayilalako nalokha nayivukako.Zl/ "Ngelanga elilandelako indodakazi ekulu yathi kencani: “Ngilele nobaba izolo ebusuku. Nje-ke asimdakise godu nanamhlanjesi ebusuku bona nawe ulale naye ukuze sobabili sizizuzele iinzukulwana ngobabethu lo.”5ke !Khona ngobusuku bamhlokho baseza uyisabo iwayini. Indodakazi ekulu yangena, yalalana noyise. Kodwana uyise akhange ezwe lokha indodakazi leyo nayilalako nalokha nayivukako.}ju  Yeke namba, sidakise ubaba ngewayini khona sizakghona ukulalana naye ukuze sizizuzele iinzukulwana ngobabethu lo.”i Indodakazi ekulu yathi kumntanabo: “Ubaba selaluphele begodu ayikho enye indoda endaweni le esingalala nayo njengemvelo yabantu boke.h- ULothi gade esaba ukuhlala eTsowari, yeke wakhuphuka wayokuhlala eentabeni, yena namadodakazakhe womabili. Bahlala ngerholweni bobathathu njalo.>&==-<<UJakopo wafunga ngoZimu ohloniphekileko kuyise u-Isaka.A} 4Isiqorho esingakimi nelitje lesikhumbuzo elingakuwe bufakazi besivumelwano sokobana angeze ngasidlula ngize ngakuwe bona ngikulimaze, nawe angeze wasidlula uze ngakimi bona ungilimaze.ue 3Godu uLabani wathi: “Nasi isiqorho engisikghubelele phakathi kwami nawe begodu nanti nelitje lesikhumbuzo.B 2Nakwenzeka uhlukumeze amadodakazami namkha uthathe abanye abafazi ngaphandle kwamadodakazami, ngitjho nanyana kungekho obonako, khumbula bonyana uZimu ungufakazi phakathi kwami nawe.” 1Godu kwathiwa yiMitsipha ngombana uLabani wathi: “Inga uSomnini angaba mlindi phakathi kwami nawe lokha nasisemakudana.vg 0ULabani wathi: “Isiqorhwesi singufakazi phakathi kwami nawe namhlanjesi.” Kungebangelo kwathiwa yiGaledi._9 /ULabani wasibiza bonyana yiYegari-Sahaduta, kodwana uJakopo wasibiza bonyana yiGaledi. ; .ULabani wathi eenhlotjeni zakhe: “Buthelelani amatje.”
Ngambala benza njalo bawakghubelela aba siqorho. Nabaqeda lapho bagomela esiqorhwenapho.F -UJakopo wathatha ilitje walijamisa laba lilitje lesikhumbuzo.R ,Yeke mina nawe asenze isivumelwano, kube bufakazi phakathi kwami nawe.”ym +ULabani waphendula uJakopo wathi: “Abantazanaba madodakazami, abantwanaba bantwabami, nomhlambi lo ngewami. Koke okubonakokhu kuthi mina. Kodwana yini engabe ngisayenza namhlanje ngamadodakazami lawa, namkha ngabantwana ababelethwe ngiwo?zo *Nangathana uZimu wabobaba, uZimu ka-Abrahamu, uZimu ohloniphekako ku-Isaka gade angasi nami, ngiqinisile ngithi ngabe ungiqotjhe ngimkhonoze. Kodwana uZimu ubonile umtlhagwami nomjuluko wezandla zami bekwathi ebusukwini bayizolo wakusola.”oY )Ngiphile njalo iminyaka ematjhumi amabili yoke endawenakho. Ngikusebenzele iminyaka elitjhumi nane kobana ngifumane amadodakazakho amabili neminyaka esithandathu ukufumana umhlambi. Khonapho waphambanisa umrholwami katjhumitjhumi. (Ngiphile makghwakghwa nawe: Emini bengikhanzingwa mtjhiso kuthi ebusuku ngigongobaliswe makhaza. Bengihlwa ngiqale ngamehlo wayizolo!N 'Azange khengikulethele iinlwana ezidatjulwe ziinyamazana zommango; kube kukonakalelwa kwami koke lokho. Ngaphezu kwalokho ubize ikokhelo kimi malungana nanyana yini eyetjiweko emini namkha ebusuku.  &Sele kuminyaka ematjhumi amabili yoke ngihlala nawe. Izimvu neembuzi zakho azange zipholoze, nami azange khengigome amaqama womhlambakho. 3 %Iye, uphumbuthe yoke ipahlami! Alo, ufunyaneni-ke okungekwakho? Kuveze ukubeke phambi komndenakho nowami ukuze kuphele intwele phakathi kwami nawe!| s $UJakopo wathukuthela wasola uLabani wathi: “Ngikone ngani? Ngikwenze sono bani nawulokhu utjha kangaka ngami nje?G  #URarheli wathi kuyise: “Ubaba angathukutheli nangibona ngitshimalele phasi ngingasikimi ubaba nangenako, ngisesikhathini.”
Yeke wabhenyegula kodwana azange ayifunyane imihlalandlini.. W "URarheli gade athethe imihlalandlini wayibeka ngaphakathi kwesala sekamela wahlala phezu kwayo. ULabani waphumbutha koke ngetendenapho kodwana azange afunyane litho.!= !Yeke uLabani wangena ngetendeni lakaJakopo, lakaLeya neencekukazi ezimbili; kodwana azange afunyane litho. Naphuma etendeni lakaLeya waya kelakaRarheli.   Kodwana nange ufunyana nanyana ngubani ogugudlhele abozinyana bakho, uzakuhlukana namabele. Ngikhombisa phambi kweenhlobo zethwezi bonyana yini yakho engiyithetheko. Nawuyifunyanako, ithathe.”
UJakopo gade angazi bonyana uRarheli webe abosingazimabo.{ UJakopo waphendula wathi kuLabani: “Ngibalekile ngombana gade ngesaba. Ngadlumbana bonyana uzangemuka amadodakazakho.~w Ngiyabona bonyana ngambala usendleleni ngombana uhlulukele khulu ukubuyela kwenu. Alo-ke webeleni abozinyana bami?”ym Nginamandla wokunilimaza, kodwana ubusuku bayizolo uZimu waboyihlo uthe kimi, ‘Utjheje ikulumakho noJakopo.’ Azange usangipha nethuba lokuncwanga abantwana babantwabami namadodakazami ngibalayelise. Uyazi wenze ubudlhadlha bakodlhadlha.2_ Ungebeleleni bewabaleka sidu na? Nangathana fese wangibikela, bengizokwenzela umnyanya wokukulayelisa ngethabo nangokukuvumela ingoma sililise abosotjherere namaharibha.{q ULabani wathi kuJakopo: “Yintobani oyenzileko le? Ungikhukhuthele ngokuraga amadodakazami njengeembotjhwa epini. UJakopo gade ahlome itendakhe eentatjaneni zakwaGiliyadi lokha uLabani namfumanako. ULabani nomndenakhe nabo bahloma amatendabo lapho.kQ UZimu waziveza kuLabani umAramu ngebhudango ebusuku wathi kuye: “Utjheje ikulumakho noJakopo.”v~g ULabani wabutha iinhlobo zakhe, wagijimisa uJakopo amalanga alikhomba. Wambambela eentatjaneni zakwaGiliyadi.P} Kwathi elangeni lesithathu uLabani wabikelwa bonyana uJakopo ubalekile.h|K Wabaleka nakho koke agade anakho, wayama umlambo iYufrathe wanqomba eentatjaneni zakwaGiliyadi._{9 Phezu kwalokho uJakopo wakhukhuthela uLabani umAramu ngokungamtjeli bonyana uyabaleka.Qz Lokha uLabani nayokurhuna izimvu, uRarheli weba imihlalandlini yakayise.yy waraga yoke imihlambakhe okutjho yoke ifuyo azifumanela yona ePadana-Aramu, wanqomba kuyise u-Isaka enarheni yeKanana.Sx! UJakopo walungisa, wakhweza abantwabakhe nabafazi bakhe phezu kwamakamela,w Ngambala woke umnono uZimu awumuke ubabethu ungowethu nabantwabethu. Yeke yenza nanyana yini uZimu akutjele bona uyenze.”qv] Angithi usithatha njengamaphandle! Akakasithengisi kwaphela, kodwana ugomojele koke esikhokhelwe ngakho.Ru URarheli noLeya baphendula bathi: “Sisese nesabelo elifeni lakababa na?!t=  NginguZimu weBhethe-Eli lapha wazesa khona ilitje nalapha wenze khona isifungo kimi. Nje-ke suka enarheni le bese ubuyela emuva enarheni yekhenu.’ ”*sO  Yaraga yathi, ‘Qala, zoke iimpongo ezijarha umhlambi ngezimabalabala, ezinemitleza nezimapharaphara. Lokhu kwenzeka ngombana ngibone koke uLabani akwenze kuwe.Wr)  Ingilozi kaZimu yathi kimi ebhudangweni, ‘Jakopo!’ ngathi, ‘Ngilapha!’$qC  “Ngesikhathi sokujarhwa ngakhe ngabhudanga, ngathi nangiqalako ngabona bonyana iimpongo ezijarha umhlambi ngezimabalabala, ezinemitleza nezimapharaphara.=pw  Nje-ke uZimu uthathele ubabenu ifuyo wayinikela mina.`o; Bekathi lokha nakathi uzangikhokhela ngomhlambi omabalabala, woke umhlambi uzale iimvana neembuzana ezimabalabala. Athi lokha nakathi uzangikhokhela ngomhlambi onemitleza, woke uzale iimvana neembuzana ezinemitleza.~nw Phezu kwalokho yena wangidlelezela ngokuphambanisa umrholwami kalitjhumi. Nokho uZimu akakamvumeli kobana angilimaze.Cm Nani niyazi bonyana ngisebenzele ubabenu ngamandlami woke.l! Wathi kibo: “Ngilemuke bonyana ubabenu akasese mehlweni kimapha njengombana gade angakho ngaphambilini, kodwana uZimu kababa ungisizile.^k7 Yeke uJakopo wathumela ilizwi kuRarheli noLeya bonyana beze emmangweni emhlambinakhe.jjO USomnini wathi kuJakopo: “Buyela emuva enarheni yaboyihlo neenhlobeni zakho. Ngizakuba nawe.”Ai Wabona bonyana uLabani akasese mehlweni njengaphambilini.h 5 UJakopo wezwa bonyana amadodana kaLabani gade asithi: “UJakopo lo, sese athethe koke okungokwakababa. Uzinonise khulu ngakho koke ubaba anakho.”g +Yeke koke uJakopo anakho kwanda. Azange abe nezimvu neembuzi kwaphela kodwana waba namakhobokakazi, amakhoboka, amakamela nabodumbana.f9 *Kodwana azange abeke amaswazi phambi komhlambi obogabogako. Ngaleyondlela umhlambi obogabogako waba ngewakaLabani kwathi oqinileko waba ngewakaJakopo.e% )Kwathi umhlambi weembuzi oqinileko nawujarhanako, uJakopo wabeka amaswazi phambi kwawo ngeenkerebheni ukuze ujarhanele phambi kwamaswazapho.UJakopo waphendula wathi: “Angifuni ikokhelo. Ngizokusoloko ngikwelusela umhlambakho nange singavumelana kilokhu:AZ} Iye, okuncani gade unakho ngaphambi kokobana ngifike, nokho ngemva kwalokho kwanda khulu. USomnini wakubusisa ngokuba khona kwami kuwapha. Alo, mina ngiyokuthoma nini-ke ngezomzami?”Y UJakopo waphendula wathi: “Nawe uyazi bona ngakusebenzela kangangani nokobanyana imihlambakho yanda kangangani ngaphasi kwesandla sami.:Xq Ngitjela bona ungibulalelaphi, ngizakukhokhela.”Wy ULabani wathi kuye: “Ungangivumela khengithi kuwe: Nginjingile. Ngokuba khona kwakho kimapha, uSomnini ungibusisile. V Nginikela abafazi bami engabafumana ngokubasebenzela kuwe kanye nabantwabami. Nawe uyazi bona ngakusebenzela kuhle kangangani.”}Uu Ngemva kokobana uRarheli abelethe uJosefa, uJakopo wathi kuLabani: “Ngivumela ngigoduke, ngibuyele enarhenekhethu.jTO Wayithiya ibizo bona nguJosefa asithi: “Inga uSomnini angangingezelela ngomsana omunye godu.”RS Waba sidisi wabeletha indodana, wathi: “UZimu ungithule ihlazo lami.”VR' Yeke uZimu wakhumbula uRarheli, wezwa umthandazwakhe wavula isibeletho sakhe.PQ Ngemva kwalokho wabelethela uJakopo indodakazi, wayithiya bona nguDina.4Pc Wathi: “UZimu ungiphe isipho esihle, kwanjesi indodami izakuba ngemkhawulwenami ngombana ngiyibelethele amadodana amathandathu.” Yeke wayithiya ibizo bona nguZebuloni.MO ULeya waba sidisi godu bewabelethela uJakopo indodana yesithandathu.N} ULeya wathi: “UZimu ungikhokhele ngombana nganikela indodami incekukazami.” Nje-ke wayithiya ibizo bona ngu-Isakari.]M5 UZimu wezwa umthandazo kaLeya, waba sidisi bewabelethela uJakopo indodana yesihlanu.LL Kuthe bona uJakopo abuye emasimini, uLeya waphuma wayomhlangabeza, wafese wathi: “Uzolala nami ubusuku banamhlanjesobu ngombana ngikuqatjhe ngekofe yendodanami.” Nje-ke walala naye ubusukobo.iKM ULeya waphendula wathi: “Akukaneli ukungithathela indodami na? Nanje usalinga ukuthathela indodanami ikofe yayo?”
URarheli wathi: “Nangabe indodanakho ingangipha ikofe yayo, khona-ke ungalala noJakopo ubusukobu.”OJ Kwathi ngesikhathi sokuvunwa kwekoroyi uRubeni waphuma waya emasimini wafese wathola ikofe, wayilethela unina uLeya. URarheli wayibona wathi: “Akhe ungiphe ikofe leyo oyiphathelwe yindodanakho.”I  ULeya wathi: “Maye nginamile! Ngambala amaqhakazana azongibiza ngonosinamile.” Yeke wayithiya ibizo bona ngu-Atjheri.JH  UZilipha incekukazi kaLeya wabelethela uJakopo indodana yesibili.LG  ULeya wathi: “Ngehlelwe litjhudu!” Yeke wayithiya bona nguGadi.FF  Yeke uZilipha incekukazi kaLeya wabelethela uJakopo indodana.}Eu  Kuthe lokha uLeya nakabona bonyana akasabelethi, wathatha uZilipha incekukazakhe, wamnikela uJakopo bona abe mkakhe.vDg URarheli wathi: “Ngibindene nodadwethu ngamandla amakhulu, ngamhlula.” Alo-ke wayithiya bona nguNafitali._C9 UBhilirha incekukazi kaRarheli waba sidisi godu wabelethela uJakopo indodana yesibili.}Bu URarheli wathi: “UZimu ungigwebele, walalela isibawo sami, wangipha indodana.” Ngebangelo wamthiya bona nguDani.5 UJakopo wamthukuthelela wathi: “Kanti senginguZimu okuvale bona ungabelethi na?” = = Lokha uRarheli nakabona bonyana akabeletheli uJakopo abantwana, wafela udadwabo umona. Wathi kuJakopo: “Ngipha abantwana, nakungasinjalo ngizakufa!”!<= #Godu waba sidisi, wabeletha enye indodana, wathi: “Gadesi ngizakudumisa uSomnini.” Yeke wayithiya bona nguJuda. Ngemva kwalapho imbelekwakhe yajama.6;g "ULeya godu waba sidisi, wabeletha indodana godu, wathi: “Kwanjesi indodami izakunamathela kimi ngombana ngiyibelethele amadodana amathathu.” Yeke wayithiya bona nguLevi.':I !Waba sidisi godu, wabeletha enye indodana, wathi: “USomnini ungiphe enye indodana godu ngombana uzwile bona angithandwa.” Yeke wayithiya bona nguSimiyoni.09[  ULeya waba sidisi bewabeletha indodana. Wayithiya bona nguRubeni ngombana wathi: “Ngambala uSomnini ubone umtlhagwami. Ngiqinisile indodami izangithanda kwanjesi.”e8E Kuthe uSomnini nabona bonyana uLeya akathandwa, yavula isibeletho sakhe, yavala sakaRarheli.7} UJakopo wangena uRarheli. Ngambala wathanda uRarheli khulu kunoLeya. Yeke wasebenzela uLabani eminye iminyaka elikhomba.P6 ULabani wapha uRarheli incekukazakhe, uBhilirha, njengesipho somtjhado.5} UJakopo wenza njalo. Kuthe bona iveke yobukhazi iphele, uLabani wanikela uJakopo indodakazakhe uRarheli bona abe mkakhe.4 Lindalinda bekuphele iveke yobukhazi le, ngizabe sengikunikela uRarheli nayibe uzangisebenzela eminye iminyaka elikhomba.”i3M ULabani waphendula wathi: “Kumphambo ekhethwapha bona omncani angenda qangi omkhulu angakendi.22_ Kwathi nakusako, uJakopo wathi: “Madekhethu, nguLeya lo!” Waya kuLabani wathi: “Yintobani ongenze yona le? Angithi bengisebenzela uRarheli? Alo, ungigalajelani?”S1! ULabani gade anikele uLeya incekukazakhe, uZilipha, njengesipho somtjhado.g0I Kodwana kwathi sekurhwaqele wathatha indodakazakhe uLeya wayisa kuJakopo, uJakopo walala nayo.H/ Nje-ke uLabani wenza umnyanya, wamema boke abantu bendawo leyo.p.[ Yeke uJakopo wathi kuLabani: “Nginikela umkami. Isikhathi sami sengisiqedile, sengifuna ukumngena.”"-? UJakopo wasebenza iminyaka elikhomba bona afunyane uRarheli. Kodwana kwaba kwangathi malanga ambalwa kuye ngebanga lethando agade athanda ngalo uRarheli.w,i ULabani wathi: “Kuzaba ngcono ngimnikele wena kunobanyana ngimnikele enye nje indoda. Yeke hlala kimapha.” + UJakopo wathanda uRarheli, nje-ke wathi kuLabani: “Ngizakusebenzela iminyaka elikhomba mayelana nendodakazakho encani uRarheli.”W*) Amehlo kaLeya gade angasibukhali, kodwana uRarheli gade anejamo begodu amuhle.X)+ ULabani gade anamadodakazi amabili, izibulo kwakunguLeya, omncani kunguRarheli.(# uLabani wathi kuye: “Ukuthi usihlobo sami akutjho bonyana sekumele ungisebenzele simahla. Ungathanda bonyana ngikukhokhele kangangani?”'} ULabani wathi kuye: “Ngambala usihlobo sami seengazi.”
Ngemva kobana uJakopo sele ahlezi kwaLabani inyanga yoke,>&w  Kwathi bona uLabani ezwe ngeendaba zakaJakopo umzukulwanakhe wagijima bona amhlangabeze. Wamgona wamncwanga emhlathini, wamngenisa ngekhaya. UJakopo wadembela uLabani koke kwekhabo.%  UJakopo watjela uRarheli bonyana usihlobo sakayise nokobana uyindodana kaRabega. Yeke uRarheli wagijima wayokutjela uyise.D$  Yeke uJakopo wancwanga uRarheli bewathoma wakhihla isililo.#  Lokha uJakopo nakabona uRarheli nomhlambi kamalumakhe uLabani, wanqomba emthonjeni wageda ilitje, waseza izimvu zakamalumakhe.f"G  Kwathi uJakopo asakhuluma nabo, kwafika uRarheli nezimvu zakayise ngombana gade angumelusazo.+!Q Baphendula bathi: “Asikwazi ukwenza njalo kungakafiki yoke imihlambi bese-ke kugedwa ilitjeli emlonyeni womthombo. Ngemva kwalapho-ke sele kungasezwa izimvu.”- U UJakopo wathi kibo: “Alo, njengombana kusesemini ekulu kangaka nje begodu akukabi sikhathi sokubuthelela umhlambi. Kubayini ningawusezi ubuyele emadlelweni na?”  Wabuza wathi: “Usaphila na?”
Bamphendula bathi: “Iye, usaphila. Qala nasiya indodakazakhe uRarheli isiza nomhlambakhe.”q] Wabuza godu wathi: “Niyamazi uLabani, umsa kaNarhori na?”
Baphendula bathi: “Iye, siyamazi.”{q UJakopo wabuza abelusi wathi: “Bafowethu, nibuya tjhuba liphi?”
Baphendula bathi: “Sibuya ngeRharana.”/Y Bekuthi yoke imihlambi nasele iphelele lapho, abelusi bagede ilitjelo balisuse emlonyeni womthombo bese baseza izimvu. Nabaqedako basibekele umthombo lowo ngelitjelo.8k Khonapho wabona umthombo emmangweni, kwakulele imihlambi emithathu yezimvu eqadi kwawo ngombana bekusezwa izimvu lapho. Umlomo womthombo lowo wawugutjuzeswe ngelitje elikhulu.N  UJakopo waraga ngekhambo lakhe lokuya enarheni yabantu bangepumalanga.(K Khona-ke ilitje engilibeke lapha njengesikhumbuzweli lizakuba yindlu kaZimu. Begodu ngiyathembisa bonyana kikho koke ongipha khona, ngizakunikela kwetjhumi.”G bengibuyele ekhaya kubaba ngiphephile, uSomnini ube nguZimami.% Nje-ke uJakopo wenza isifungo wathi: “Nange uZimu angaba nami abe angivikele ekhambeni lameli, angiphe ukudla ngigome nezambatho ngembathe`; Wathiya indawo leyo bona yiBhethe-Eli, nanyana umuzi lowo bewuphele ubizwe bona yiLuzi.jO Wavuka ngamasa wathatha ilitje abegade alisamele walijamisa laba sikhumbuzo. Walizesa ngamafutha.nW Wethukwa wathi: “Indawo le iyasabeka! Akunalitho elinye, le yindlu kaZimu! Leli, lisango lezulu!”y Kwathi lokha uJakopo nakaphaphamako wadlumbana wathi: “Ngambala uSomnini ukhona endaweni le, awukhuzi bengingazi!”*O Qala, nginawe begodu ngizakuvikela kuphi nakuphi lapha ukhamba khona bengikubuyisele enarheni le. Angeze ngakutjhiya ukufikela ngiphetha engikuthembise khona.”^7 Iinzukulwana zakho zizakuba zinengi njengethuli lehlabathi. Uzakwanda unabele ngetjingalanga, ngepumalanga, ngetlhagwini nangesewula. Zoke iinkoro zephasi zikhanukele ukubusiswa njengawe nanjengeenzukulwana zakho.:o  Wabona uSomnini ijame ngehla kwalapho, ithi: “NginguSomnini, uZimu kayihlomkhulu u-Abrahamu noZimu kayihlo u-Isaka. Ngizokupha inarha olele kiyo leyo wena neenzukulwana zakho.oY  Wabhudanga abona umqaqado usuka phasi uya ezulwini neengilozi zakaZimu zazehla zenyuka emqaqadwenapho.wi  Wafika kwandawo, wathatha elinye lamatje lapho walisamela ngombana besele litjhingile. Walala ubusukobo lapho.6 i  UJakopo wasuka eBheritjheba wanqomba eRharana., S  Nje-ke waya kwa-Itjhimayeli, indodana ka-Abrahamu. Phezu kwabafazi agade asele anabo, wazithathela uMarhalathi, indodakazi ka-Itjhimayeli, ongudadwabo kaNebayothi.e E Lokho kwamenza wabona bonyana abantazana beKananaba bamkghabhudlha kangangani uyise u-Isaka.P  Walemuka godu bonyana uJakopo ulalele uyise nonina, waya ePadana-Aramu.0 [ U-Esewu walemuka bonyana u-Isaka ubusise uJakopo bewamthumela ePadana-Aramu bona azithathele khona umfazi ngombana nambusisako wamyala bona angathathi umfazi weKanana."? Yeke u-Isaka watjhaphulula uJakopo wangena indlela, wanqomba ePadana-Aramu kwaLabani umsa kaBhetuweli umAramu omnakwabo kaRabega unina kaJakopo no-Esewu. Akuphe wena neenzukulwana zakho isibusiso esaphiwa u-Abrahamu bona uthumbe inarha okhonze kiyo, inarha uZimu ayinikela u-Abrahamu.”a= Inga uZimu oSabekako angakubusisa, wande ngembeleko ukuze kuvele iinkoro ngeenkoro kuwe. Khamba uye ePadana-Aramu kwaBhetuweli ubamkhulwakho wekhenomkhulu, uzithathele khona umfazi emadodakazini kamalumakho uLabani.k S U-Isaka wabiza uJakopo wambusisa bewamyala wathi kuye: “Ungathathi umfazi emadodakazini weKanana.iM .URabega wathi ku-Isaka: “Sengidinwe kuphila ngebanga labomalukazanyana bamaRhithaba. Nange uJakopo angathatha umfazi ebantazaneni bamaRhithi abafana nebenarha le, khona ngiqinisile ngithi ipilwami izaba lilize lakolize.”/ -Ngizakuthumela ilizwi kobana ubuye ekhaya nasele umfowenu aqolile begodu akhohliwe ngalokho owamenza khona. Angifuni ukuniloba ngalanga linye.”3c ,Hlala naye isikhatjhana umfowenu abe aqole.[1 +Nje-ke ndodanami, yenza engikutjela khona: Balekela kwamnakwethu uLabani eRharana.?y *URabega wezwa ngokusongela kwaka-Esewu indodanakhe ekulu. Yeke wathumela bona kubizwe uJakopo indodanakhe encani, wathi kuye: “Umfowenu u-Esewu uziduduza ngomkhumbulo wokukubulala.6~g )U-Esewu wabambela uJakopo ivunda ngebanga lesibusiso asinikelwe nguyise. Wadlumbana wathi: “Akufike amalanga wokuzilela ubaba, khona ngizakubulala umfowethu uJakopo lo.”}! (uphile ngesabulakho.
Uzakusebenzela umfowenu,
kodwana lokha nawururharurhako
uzakuhluthula ijogi lakhe lisuke entanyenakho.”v|g 'Yeke u-Isaka wathi kuye:
“Umuzakho uzakuba kude
nehlabathi evundileko,
Ube kude nombethe wezulu{ &U-Esewu wathi kuyise: “Kanti ubaba unesibusiso sinye kwaphela na? Ubaba akangibusise nami.” Wathoma wakhihla isililo.]z5 %U-Isaka waphendula wathi: “Sengimenze ikosana phezu kwakho begodu ngenza zoke iinhlobo zakhe zaba ziinsebenzi zakhe. Ngimsekele ngekoroyi nangesitjhidela sewayini. Alo, ngizabe ngisakwenzelani nje ndodanami?”Jy $U-Esewu wathi: “Akubabali kuthiwa nguJakopo nje! Sele kungokwesibili angidlelezela: Wahlangula amalungelwami wobuzibulo, nje udzwebule isibusiso sami! Ubaba azange angibekele isibusiso na?”_x9 #Kodwana u-Isaka wathi: “Umfowenu ufike ngobugirikijani, wathatha isibusiso sakho.”wwi "Kuthe bona u-Esewu ezwe amezwi kayise, wathwala imikhono ehloko warhahlawula wathi: “Nami ngibusisa baba!”`v; !U-Isaka wabethwa livalo bewaqhaqhazela wathi: “Kanti bekungubani okhambe wayokuzuma inyamazana wangilethela yona bona ngiyigome phambi kobana ufike? Ngiqeda ukumbusisa khona nje, ngiqinisile uyokubusiseka loyo!”u  Uyise u-Isaka wabuza wathi: “Kanti ungubani wena na?”
U-Esewu waphendula wathi: “Ngimi indodanakho, izibulo lakho, u-Esewu.”>tw Naye wafika wapheka iinkhanakhana wazisa kuyise wathi kuye: “Bengithi ubaba akavuke ahlale ukuze agome inyama indodanakhe emlethele yona, khona ubaba azangipha isibusiso sakhe.”s} Emva kobana u-Isaka aqede ukubusisa uJakopo, bewasuka phambi koyise, qala nango umnakwabo u-Esewu afika abuya ekuzumeni.=ru Izizwe zikusebenzele,
abantu bakukhothamele.
Ube yikosana yabafowenu
namadodana kanyoko akukhothamele.
Abakunikelelako banikelelwe,
nabakubusisako babusiswe.”uqe UZimu akakuphe umbethe wezulu,
avundise ihlabathakho!
Akuphe inala yekoroyi neyesitjhidela sewayini!Ap} Ngambala waya kuye wamncwanga. Kuthe lokha u-Isaka nakezwa umnuko wezambatho zakhe wambusisa wathi:
“Awuzwa-ke, iphunga lendodanami
linjengephunga lesimu ebusiswe nguSomnini.Wo) Yeke uyise wathi kuye: “Tjhidela lapha ndodanami, ungincwange emhlathini.”n) U-Isaka wathi: “Ngilethela inyama oyizumileko ndodanami, ngigome ukuze ngikubusise-ke.”
UJakopo wamnikela yona newayini, wadla wasela.~mw Kwathi nanyana sele ambuzisisa asithi, “Uthi ungu-Esewu kwamambala nje?” uJakopo wathi, “Iye baba, nginguye.”rl_ Azange alemuke bona nguJakopo ngombana izandla zakhe bezinoboya njengezaka-Esewu ukwenzela bona abusiswe.k Ngambala uJakopo watjhidela, uyise wamphumbutha, wadlumbana wathi: “Ilizwi ngelakaJakopo, kodwana izandla ngezaka-Esewu.” j U-Isaka wathi kuJakopo: “Tjhidela eduze ngikuthinte ndodanami ukuze ngazi bonyana ngambala ungu-Esewu indodanami namkha njani.”i5 U-Isaka wathi: “Hawu, uyifumene njani msinyana kangaka ndodanami?”
UJakopo waphendula wathi: “USomnini uZimakho ungisizile ngayifumana.”U-Isaka wathi: “We! Ungongubani ndodanami?”=fw Wamnikela iinkhanakhana kanye nesikwa asilungisileko.jeO Wembesa izandla zakhe kanye nengcenye yentamakhe enesikhumba esibutjhelelezi ngesikhumba sembuzi.d) Khonapho uRabega wakhupha izambatho zakanokutjho zaka-Esewu indodanakhe ekulu ebegade azibekile, wathi indodanakhe encani uJakopo ayizembathe.dcC Yeke wakhamba, walethela unina iimbuzanezo. Unina wapheka iinkhanakhana ezithandwa nguyise.%bE  Unina wamphendula wathi: “Nakube kuneenthuweleliso azize phezu kwami, ndodanami. Wena yenza lokho engikutjela khona. Khamba uyongithathela iimbuzanezo.”pa[  Nange kungenzeka angithinte, kuzakuba inga ngiyamnyaza bese ngizibizela iinthuweleliso kuneembusiso.”w`i  Kodwana uJakopo wathi kuRabega unina: “Uyazi bona u-Esewu unoboya, kodwana mina nginesikhumba esitjhelelako.R_  Uzazithatha uzise kuye agome bese akubusise phambi kobana ahlongakale.”x^k  Khamba uye emhlambini ukhethe iimbuzana ezimbili ezinonileko ukuze ngiphekele uyihlo iinkhanakhana azithandako.I] Nje-ke ndodanami, lalelisisa kuhle bese wenza engikutjela khona:\ ‘Ngilethela inyamazana ungiphekele ngayo iinkhanakhana ngigome ukuze ngikubusise phambi kwakaSomnini ngaphambi kobana ngihlongakale.’k[Q uRabega wathi kuJakopo indodanakhe: “Qala, ngizwe ngandlebenye uyihlo asithi kumnakwenu u-Esewu,Z% URabega gade alalele lokha u-Isaka nakakhuluma no-Esewu indodanakhe. Kwathi lokha u-Esewu nakafulathelako bona ayokuzumela uyise inyamazana,Y Ungilungisele iinkhanakhana engizithandako, ungilethele zona ngigome bese ngiyakubusisa ngaphambi kobana ngihlongakale.”iXM Yeke thatha iinhlabano zakho, okusilanda nemisubelakho, uphume ubuzimba uyongifunela inyamazana.MW U-Isaka wathi kuye: “Qala sengimdala, kanti nelanga lami angilazi. V = U-Isaka besele aluphele namehlwakhe sele afifiyela angasaboni. Wabiza u-Esewu izibulo lakhe wathi kuye: “Ndodanami!”
Wasabela wathi: “Baba!”?U{ #Abafazabo baphilisa u-Isaka banoRabega ipilo ebuhlungu.T "Kuthe u-Esewu naneminyaka ematjhumi amane, watjhada uJehudithi indodakazi kaBheri umRhithi noBhasemathi indodakazi ka-Eloni umRhithi.pS[ !Wathiya umthombo lowo bona yiTjhiba. Bekube kunamhlanje ibizo lomuzi lowo laziwa bonyana yiBheritjheba.sRa  Khona mhlokho iinceku zaka-Isaka zafika zambikela ngomthombo eziwembileko, zathi: “Siwafumene amanzi!”Q/ Ngakusasa kwakhona ekuseni amadoda lawo enza isivumelwano sesifungo omunye komunye. Ngemva kwalapho u-Isaka wabatjhaphulula, bakhamba ngokuthula.-PW U-Isaka wabahlabisa, bagoma bebasela.9Om bona ungasikhubazi njengombana nathi singazange khesikukhubaze, kodwana sakuphatha kuhle besakulisa wakhamba ngokuthula. Sifuna isivumelwanesi ngombana uSomnini ukubusisile.”|Ns Baphendula bathi: “Awa mntanthu, kwembukile emehlwenethu bonyana uSomnini unawe, yeke sadlumbana sathi, ‘Kghani angeze senza isivumelwano sesifungo phakathi kwethu, iye, phakathi kwamaGerari nawe?’ Nje-ke sibawa ukwenza isivumelwano naweM Nje-ke u-Isaka wababuza wathi: “Kubayini nizongibona? Angithi nina nangiphatha njengesitha benangiqotjha phakathi kwenu?”yLm U-Abimeleki ogade avela eGerari wafika kuye akhambisana no-Arhuzathi umlulekakhe noPhikoli induna yamabuthwakhe.K Khonapho u-Isaka wakhela uSomnini i-aldari bewayithandaza. Wahloma itende lakhe lapho, iinceku zakhe zemba omunye umthombo.PJ Ngobusukobo uSomnini waziveza kuye wathi: “NginguZimu kayihlo u-Abrahamu. Yeke ungasabi ngombana nginawe. Ngizokubusisa bengingezelele isibalo seenzukulwana zakho ngebanga lencekwami u-Abrahamu.”6Ii Ukusuka lapho u-Isaka wafudukela eBheritjheba.]H5 Wafuduka lapho wemba omunye umthombo. Lapho-ke azange kubekhona ukuqabana, nje-ke wawuthiya bona yiRerhobhothi, asithi: “Iye, gadesi uSomnini usiphe iindawo ezivulekileko, nje-ke sizakuphumelela enarheni le.” 1M~~5}3||<{{{zz7yyxmwwgvv3uu)t_tsrrqq'ppoPnxn4mllalkk jjeiiuh|gggfzee:ddUccc:bb$ay``W_^^h]]a]\[[Z}YYX{XWpVVaUUCTTSSSR{QQxPPOOwO;NNRMM}LLL KKtJJI[IHHMGGgFFSEED CJBBBAAh@@u@???->>&==}=Ngemva kobana zihlezi ngesikhungweni isikhatjhana,fG (beyazibeka ngesikhungweni emzini womphathi wobuzimba, hlanu kwejele lapha bekunoJosefa khona.nW (UFaro wathukuthelela iinduna ezikulu zakhe ezimbili okutjho ihloko yabaphathikapho nehloko yababhagi,o [ (Emva kwesikhathi esithize, umphathikapho nombhagi wekosi yeGibhide bonela umphathabo oyikosi yeGibhide.:o 'Umphathijele azange azitshwenye ngokutjhejisisa nanyana yini ebe ingaphasi kwelihlo lakaJosefa ngombana uSomnini gade anoJosefa begodu amphumelelisa kinanyana yini agade ayenza.} 'Umphathijele wabeka uJosefa bona abe yinduna phezu kwazo zoke iimbotjhwa. Wabekwa bonyana atjheje koke okwenziwa ngapho.^7 'kodwana uSomnini gade anaye. Waba nesisa kuye bewamenzela umusa phambi komphathijele.r_ 'Wathatha uJosefa wamphosela ngejele lapha kubotjhwe khona iimbotjhwa zesigodlo.
UJosefa gade asejele,  'Kwathi lokha uPothifara nakezwa amagama womkakhe wokuthi, “Lingiwunawune njalo-ke ikhobokanyana lakhwelo,” wabhoka ngobukhali.s a 'Kodwana kuthe lokha nangirhuwelelako, leqa belatjhiya isambatho salo hlanu kwami labalekela ngaphandle.”k Q 'Wamtjela indaba leyo wathi: “Ikhoboka lomHebheru owasilethela loneli, lize kimi lazongiphuphela.R  'Umfazi lo wabeka isambatho sakaJosefa hlanu kwakhe bekwafika umphathakhe.q ] 'Uthe lokha nangizwa ngirhuwelela, weqa bewatjhiya nesambatho sakhe hlanu kwami, waphumela ngaphandle.”D  'wabiza iinsebenzi zangekumbenakhe wathi: “Akhese nithi niyaqala, umHebheru lo ulethwe kithapha bonyana azosiphuphela! Khona nje ungene lapha bonyana azokulala nami kodwana ngarhuwelela.eE ' Kuthe umkaPothifara nakabona bonyana uJosefa utjhiye isambatho sakhe bewaphumela ngaphandle,H ' Yeke umkaPothifara wamtjhubelela ngesambatho sakhe wathi: “Ngiyakubawa hle, lala nami!” Kodwana uJosefa waphunyurha, watjhiya isambatho sakhe ezandleni zomfazi loyo, waphumela ngaphandle.  ' Ngelinye ilanga wangena ngekumbeni kobana ayokwenza imisebenzakhe, gade kungekho namunye weensebenzi zangekumbenapho ngaphakathi.tc ' Nanyana gade asomasoma uJosefa imihla namalanga, uJosefa wala ukulala naye namkha ukutjhidela hlanu kwakhe.A} ' Ungenze ngalingana naye emzinakhapha, yeke akukho nokuncani angidime khona ngaphandle kwakho ngombana wena umkakhe. Alo-ke ngingakwenza njani ukukhohlakala okungako ngone kuZimu na?”$C 'Kodwana uJosefa wala, wathi kuye: “Njengombana ngiphethe lapha nje, umphathami akazitshwenyi ngalitho ngokungendlini. Koke anakho ukubeke ezandleni zami.sa 'Emva kwesikhathi esithize umfazi womphathakhe wathatheka ngoJosefa lo wathi kuye: “Yewize ulale nami!”E 'Watjhiya koke agade anakho ezandleni zakaJosefa ngombana nakusaphethe yena uPothifara bekangazitshwenyi ngalitho ngaphandle kokudla agade akugoma.
UJosefa bekanejamo begodu ahlamazana. 'Ukusuka ngesikhathi umphathi abeka ngaso uJosefa bonyana amqalele endlinakhe nakho koke anakho, uSomnini wabusisa woke umndeni womGibhide ngebanga lakaJosefa. Isibusiso sakaSomnini sehlela phezu kwakho koke uPothifara agade anakho, ngekumbeni nemasimini.% 'waba nomusa kuye bewamenza waba sisandla sakhe. UPothifara lo, wabeka uJosefa bonyana abe mtjheji womzakhe, wabeka koke anakho emahlombakhe.w~i 'Umphathakhe lokha nakabona bonyana uSomnini inoJosefa nokobana imnikele ukuphumelela kikho koke agade akwenza,^}7 'USomnini gade anoJosefa, ngalokho waphumelela. Wahlala emzini womphathakhe omGibhide.-| W 'UJosefa gade asiwe eGibhide. Kwathi ama-Itjhimayeli nakafika lapho, uJosefa wathengiselwa uPothifara umGibhide ogade ayinduna ekulu kaFaro begodu amphathi wobuzimba.o{Y &Yeke umfowabo ogade abotjhwe ngentanjana ebomvu esandleni wabelethwa, wathiywa ibizo bona nguTserarhi.,zS &Kodwana labuyisela isandla salo emva kwase kuvela umfowabo. Umbelethisi wathi: “Kungendlela ophundlukele ngayo-ke leyo!” Nje-ke wathiywa ibizo bona nguPeretsi.y &Kwathi nakasabelethako omunye wamawele lawo waveza isandla sakhe, umbelethisi wasibopha ngentanjana ebomvu wathi: “Lo ngowamantange.”^x7 &Kuthe lokha nakufika isikhathi sakhe sokubeletha, kwabonakala bona mawele wabantwana. w; &UJuda wazazi izintwezo bewathi: “Yena umsulwa kunami ngombana ngiriyadile ukumnikela indodanami uTjhela.”
Ukusuka lapho azange alale naye godu._v9 &Kuthe lokha nakakhutjhelwa ngaphandle wathumela umyalezo kusosokanakhe wathi: “Umuntu ongenze ngaba sidisi mnikazi wezintwezi. Bengithi akhe ufumane qangi bonyana idzilamnwana, umtiya nedondolweli ngezakabani.”Ou &Bekungaba ziinyanga ezintathu ngemva kwalapho lokha uJuda nakabikelwa bona umalukazanakhe uTamari ufebile, nje-ke usebantwini.
UJuda wathi: “Mkhupheleni ngaphandle komuzi nimtjhise abe afe!”,tS &UJuda wathi: “Silise sizigcinele lokho esikuphetheko. Nasisoloko sifunana naso sizaziphendula isihlekiso. Angithi ngisithumelele imbuzi kodwana wangasifumana.”sy &Yeke wabuyela kuJuda wafese wathi: “Akhange ngimfumane. Nabantu balapho bathi akhange khekube nesitjhatjha lapho.”r3 &Wabuza abantu balapho wathi: “Siphi isitjhatjha ebegade siseqadi kwendlela e-Enayimu?”
Bathi kuye: “Azange khekube nesitjhatjha lapha.”q) &UJuda wathumela imbuzi ngomkhongakhe umAdulamu ukuze afunyane isibambiso sakhe emfazini lowaya. Kodwana nakafika lapho wafunyana ngesikhundla.qp] &Nakasuka lapho uTamari, wanqomba ekhaya, wahlubula isiyaya sakhe, wembatha izambatho zobuhlolokazi godu.noW &UJuda wathi: “Alo, sibambiso bani nje engingakunikela sona?”
Yena wathi: “Umtiya onedzilamnwana yetshwayo lakho kanye nedondolo lakhwelo kwaphela.”
Yeke uJuda wamnikela izintwezo, wamngena-ke, wamenza waba sidisi.?ny &UJuda wathi: “Mina ngizakuthumelela imbuzana emihlambinami.”
Yena wathi: “Kulungile, kwaphela nange unganginikela isibambiso kufikela lapha uthumela khona imbuzana leyo.”*mO &Waphambukela kuye angamboni bonyana ngumalukazanakhe, wafese wathi kuye: “Kunjani ngamabhayi?”
Yena wathi kuJuda: “Uzawahlawula ngani amabhayi lawo?”al= &Kuthe uJuda nakambonako, wadlumbana bona uyingwadla ngombana gade agubuzese ubuso bakhe.tkc &wahlubula izambatho zobuhlolokazi, waziphotjhonga bewazigubuzesa ngesiyaya. Wathithibala ejikeni le-Enayimu, endleleni eya eTimna. Lokhu wakwenza ngombana wabona bonyana nanyana uTjhela sele akhulile, akanikelwa yena bona abe mfazakhe.]j5 & Kwathi bona uTamari atjelwe bonyana usosokanakhe uya eTimna ukuyorhuna izimvu zakhe,Si! & Ngemva kwesikhathi eside umkaJuda, indodakazi kaTjhuwa wahlongakala. Kuthe bona uJuda aqede ukuzila, wakhuphukela eTimna emadodeni ebegade arhuna izimvu zakhe. Waphekelelwa mkhongakhe uRhira we-Adulamu.fhG & UJuda wathi kumalukazanakhe uTamari: “Buyela ekhenu, uhlale umuhlolokazi bekukhule indodanami uTjhela.” Watjho njalo ngombana wadlumbana wathi: “Naye uzabe ahlongakale njengabafowabo.” Yeke uTamari wabuyela kwabo.Wg) & Isenzo sakheso saba simbi phambi kwakaSomnini, yeke wamliselela bona naye afe.Cf & Kodwana u-Onani gade asazi bonyana nakuba nendodana angeze kwaba ngeyakhe, nje-ke bekuthi njalo lokha nayama umrharibakhe aphalazele imbewu phasi ukuze angabeletheli umnakwabo abantwana.e} &Yeke uJuda wathi ku-Onani: “Ngena umkamnakwenu, ugcine isiko kuye njengomrharibakho ubelethele umnakwenu abantwana.”vdg &Kodwana u-Eri, izibulo lakaJuda gade akhohlakele phambi kwakaSomnini, ngalokho uSomnini wamliselela bona afe.Pc &UJuda wathathela u-Eri izibulo lakhe umfazi, ibizo lakhe bekunguTamari.cbA &Yabeletha indodana godu yayithiya ibizo bona nguTjhela. Ngesikatheso uJuda gade aseKeziba.Na &Yaba sidisi godu, yabeletha indodana, yayithiya ibizo bona ngu-Onani.?`{ &yabeletha indodana, uJuda wayithiya ibizo bona ngu-Eri.i_M &Lapho uJuda wafese wabona indodakazi yendoda yomKanana okuthiwa nguTjhuwa, wayithatha. Wayiyama,f^ I &Ngesikhatheso uJuda watjhiya abafowabo wehla wayokuhlala nomuntu we-Adulamu okuthiwa nguRhira.m]U %$AmaMidiyani wona athengisa uJosefa eGibhide kuPothifara oyinduna ekulu yakaFaro nomphathi wobuzimba.8\k %#boke abantwabakhe basikima beza kuye bamduduze, kodwana wala ukududuzwa wathi: “Ngizokulila bengehlele phasi ethuneni lapha kunendodanami khona.” Wamlilela njalo-ke uyise.|[s %"Yeke uJakopo wadabula izambatho zakhe, wembatha umgodla. Kwathi lokha nasoloko alilela indodanakhe isikhathi eside,3Za %!UJakopo wayibona wayazi wathi: “Maye mina, yijasana yomsanami le! Kutjho bonyana esinye seembandana ezinelaka simbulele! Ngambala uJosefa urathulwe waba ziinquqwana!”wYi % Bathumela ijasana kanokutjho leyo kuyise bathi: “Sithole lokhu. Kuqale bonyana akusi ngokwendodanakho na?”OX %Yeke bahlaba imbuzi, bathatha ijasana kaJosefa bayenya eengazini zayo.nWW %Wabuyela kubafowabo wafese wathi kibo: “Umsana loya akasesekho lapha! Maye mina, ngizakuba yini?”zVo %Kuthe lokha uRubeni nabuyela emgodini womphathamanzi wafumana uJosefa angasekho lapho, warathula izambatho zakhe.KU %Yeke kuthe lokha abarhwebi bamaMidiyani nabadlulako, abanakwabo bakhupha uJosefa ngemgodini bamthengisela ama-Itjhimayeli ngeempaparwana ezimatjhumi amabili zesiliva. Wona akhamba naye eGibhide..TW %Kubayini singamthengiseli ama-Itjhimayeli lawa? Ngalokho sizabe singakambeki isandla ngombana vele mfowethu, uziingazi nenyamethu.”
Abanakwabo bavumelana naye.dSC %UJuda wathi kubafowabo: “Sizakuzuzani nasibulala umfowethu bese sidibizesa iingazi zakhe?dRC %Kuthe nabahlala phasi bonyana bagome, bathi nabaphakamisa amehlo babona umlandelande wama-Itjhimayeli uvela eGiliyadi. Amakamelawo gade asiya eGibhide, athwele iinthako zokwenza amakha azithethe emihlobohlobeni yemithi.DQ %Bamthatha bamphosela ngemgodini womphathamanzi onganalitho.tPc %Kuthe lokha uJosefa nakafika kibomnakwabo, bamhlubulisa ijasanakhe agade ayembethe, okuyijasana kanokutjho.lOS %Yeke wathi kubafowabo: “Ningathululi iingazi. Mphoseleni ngemgodini womphathamanzi oserhalawumbeni lo, kodwana ningamusi isandla.”
URubeni watjho lokhu ukuze amphephise ezandleni zabo kobana akghone ukumbuyisela kuyise.N} %URubeni wathi bona ezwe lokho, walinga ukuphephisa uJosefa ezandleni zabo ngombana wadlumbana wathi: “Singambulali.”JM %Nje-ke yizani sisibulale, sisiphosele ngakomunye wemigodi yomphathamanzi le bese sithi sekwavela isibandana sommango sasiqeda nya. Khesibone bonyana kuzakwenzakalani ngamabhudangwanaso lawo.”LL %Bathi omunye komunye: “Qalani, nasiya isibhudangikazesiya sisiza!gKI %Bambona aseza kude. Kwathi angakafiki nokufika babesele bamenzele ubukhwebetjhana bokumbulala. J %Umuntu loyo wathi: “Sebasuka lapha. Ngabezwa basithi, ‘Asiyeni eDotani.’ ”
Yeke uJosefa wabalandela wabafumana eDotani.wIi %UJosefa wamphendula wathi: “Ngifuna abanakwethu. Kghani ungangitlhadlhula bonyana beluselephi umhlambabo?”wHi %Umuntu othileko wafunyana uJosefa azulazula emmangweni alahlekile, wambuza wathi: “Uzulazula nje ufunani?”[G1 %Uyise wathi kuye: “Khamba uyokuqala bonyana koke kusakhamba kuhle ngabafowenu nemihlambi na bese ungilethela ilizwi.”
Nje-ke uyise wamthuma; wasuka emrhobeni weRhebroni, akhamba ngendlela eya eTjhekemu.>Fw % u-Israyeli wathi kuJosefa: “Angithi uyazi bonyana abanakwenu belusele imihlambi eduze neTjhekemu? Yewize-ke ngikuthume kibo.”
UJosefa waphendula wathi: “Kulungile baba.”PE % Abanakwabo kaJosefa gade bayokwelusa imihlambi kayise eduze neTjhekemu,TD# % Abafowabo basilingeka ngaye, kodwana uyise wayidlela ngaphakathi indaba le.jCO % Kuthe lokha nakatjela uyise nabafowabo ngebhudangwelo, uyise wamthethisa wathi: “Libhudango bani lakhweli wena msana? Udlumbana bonyana mbala mina nonyoko nabafowenu sizakuza kuwe sihlome iinhloko phasi phambi kwakho na?”6Bg % UJosefa waba nelinye ibhudango, watjela abafowabo godu wathi: “Lalelani, ngibe nelinye ibhudango. Ngibone ilanga nenyezi neenkwekwezi ezilitjhumi nanye zingikhothamela.”"A? %Abafowabo bathi kuye: “Eya, hi! Utjho bonyana wena uzoba yikosethu, usibuse na?”
Bamhloya khulu ngebanga lebhudango lakhelo nalokho akutjhwileko.@7 %Uyazi gade sibopha iintjherefu zekoroyi esimini. Qalani khonapho isitjherefu sami savuka sajama rwe, nanziya zenu zizombeleza bezikhothamele sami.”D? %Wathi kibo: “Akhese nilalele nanti ibhudango engibe nalo:[>1 %UJosefa waba nebhudango, kwathi lokha nakatjela abafowabo, bamfela umona ukudlula.= %Kuthe bona abafowabo babone bonyana uyise umthanda khulu kunabo boke, bamfela umona begodu nokukhuluma kwakhe kuhle bebangasakuthathi.< %U-Israyeli gade athanda uJosefa khulu ukudlula amanye amadodana ngombana wabelethelwa yena sele amdala. Wamenzela ijasana kanokutjho.a;= %Lo mlando womndeni kaJakopo.
UJosefa, isokana elineminyaka elitjhumi nekhomba, gade elusa imihlambi nabafowabo okumadodana kaBhilirha newakaZilipa abafazi bakayise. Wabaceba kuyise ngakho koke okumbi ebebakwenza.R: ! %UJakopo wahlala enarheni lapha gade kukhonze khona uyise, inarha yeKanana.19] $+ikosana uMagidiyeli, ikosana u-Iramu.
Lawo bekumakhosana wakwa-Edomu enye nenye emzinayo esifundeni sayo.
Ngiwo-ke lowo umlando ka-Esewu, ongukhokho wama-Edomu.>8y $*ikosana uKhenazi, ikosana uTemani, ikosana uMibitsari,<7u $)ikosana u-Oholibama, ikosana u-Ela, ikosana uPinoni, 6 $(Lokha uHadadi nakahlongakalako, amakhosana alandelako la, abusa kwa-Edomu:
ikosana uTimna, ikosana u-Aliva, ikosana uJetethi,_59 $'Lokha uBhali-Rhanani umsa ka-Akibhori nakahlongakalako, uHadadi waba yikosi esikhundleni sakhe. Idorobho lakhe labizwa bona yiPawu; ibizo lomkakhe bekunguMehethabheli indodakazi kaMathiredi oyindodakazi kaMezahabu.`4; $&Nakuhlongakala uSawula, uBhali-Rhanani umsa ka-Akibhori waba yikosi esikhundleni sakhe.t3c $%Kwathi lokha nakuhlongakala uSamla, uSawula weRerhobhothi magegana nomlambo waba yikosi esikhundleni sakhe.[21 $$Lokha uHadadi nakahlongakalako, uSamla weMasirekha waba yikosi esikhundleni sakhe..1W $#Nakuhlongakala uRhutjhamu, uHadadi umsa kaBhedadi owasahlela bakwaMidiyani esifundeni sakwaMowabi, waba yikosi esikhundleni sakhe. Idorobho avela kilo bekuyi-Avithi.g0I $"Kwathi nakuhlongakala uJobabi, uRhutjhamu wenarheni yamaTemani waba yikosi esikhundleni sakhe.i/M $!Lokha uBhela nakahlongakalako, uJobabi umsa kaZerarhi weBhotsira waba yikosi esikhundleni sakhe.:.q $ UBhela umsa kaBhewori ovela edorobheni leDinihaba.n-W $Lawa kwaba makhosi abusa kwa-Edomu ngaphambi kokobana ikosi yakwa-Israyeli ibuse naphezu kwama-Edomu:, $ikosana uDitjhoni, ikosana u-Etseri, ikosana uDitjhani.
Bona gade bamakhosana weenkoro zamaRhori ukuya ngokobukhosi benarha yeSeyiri.n+W $Lawa bekumakhosana wamaRhori: ikosana uLothani, ikosana uTjhobali, ikosana uTsibiyoni, ikosana u-Ana,6*i $Lawa bekumadodana kaDitjhani: u-Utsi no-Arana.A) $Naka amadodana ka-Etseri: uBhilirhana, uZavana no-Akhana.W() $Amadodana kaDitjhoni bekungilawa: uRhemdani, u-Etjhibhani, uJitirani noKerana.Q' $Laba bekubantwana baka-Ana: uDitjhoni indodana no-Oholibhama indodakazi.&1 $Lawa bekumadodana kaTsibiyoni: u-Aya no-Ana.
U-Ana lo ngowathi aseluse abodumbana bakayise uTsibiyoni erhalawumbeni wazithela phezu kwamagoqo.X%+ $Lawa bekumadodana kaTjhobali: u-Alvani, uManarhathi, u-Ebali, uTjhefo no-Onami.K$ $Amadodana kaLothani bekunguRhori noHemami, ukghariyabo kunguTimna.u#e $uDitjhoni, u-Etseri noDitjhani.
Lawo bekumakhosana wamaRhori azizakhamuzi zeSeyiri enarheni yakwa-Edomu.c"A $Lawa bekumaRhori, azizakhamuzi zendabuko zeSeyiri: uLothani, uTjhobali, uTsibiyoni, u-Ana,X!+ $Lezo bekuziinzukulwana zaka-Esewu okutjho u-Edomu ebegade zimakhosana weenkoro.; q $Lawa bekumadodana ka-Oholibhama umka-Esewu: ikosana uJewutjhi, ikosana uJalamu, ikosana uKhorarhi.
Lawo-ke bekumakhosana abelethwe mka-Esewu u-Oholibhama oyindodakazi ka-Ana.sa $Lawa bekumadodana kaRewuyeli umsa ka-Esewu: ikosana uNarhathi, ikosana uZerarhi, ikosana uTjhama, ikosana uMiza.
Lawo-ke bekumakhosana abelethelwe nguRewuyeli enarheni yakwa-Edomu. Wona gade aziinzukulwana zomka-Esewu uBhasemathi.(K $ikosana uKhorarhi, ikosana uGatamu, ikosana u-Amalekhi.
Lawo bekumakhosana abelethelwe ngu-Elifazi enarheni yakwa-Edomu. Wona gade aziinzukulwana zaka-Ada.#A $Lawa bekumakhosana weenzukulwana zaka-Esewu okumadodana ka-Elifazi izibulo laka-Esewu: ikosana uTemana, ikosana u-Omari, ikosana uTsefo, ikosana uKhenazi, $Amadodana womka-Esewu u-Oholibhama, indodakazi ka-Ana oyindodakazi kaTsibiyoni, awabelethela u-Esewu bekunguJewutjhi, uJalamu noKhorarhi.{q $ Lawa bekumadodana kaRewuyeli: uNarhathi, uZerarhi, uTjhama noMiza. Lezo bekuziinzukulwana zomka-Esewu uBhasemathi. $ Indodana ka-Esewu, u-Elifazi, gade anekhohlo ibizo lalo kunguTimna owambelethela u-Amalekhi. Lezo bekuziinzukulwana zomka-Esewu u-Ada.P $ Amadodana ka-Elifazi bekunguTemana, u-Omari, uTsefo, uGatami noKhenazi.~w $ Lawa-ke mabizo wamadodana ka-Esewu: u-Elifazi indodana ka-Ada umka-Esewu, uRewuyeli indodana kaBhasemathi umka-Esewu.G $ Lo mlando ka-Esewu uyise wama-Edomu wangeentatjaneni zeSeyiri.@} $U-Esewu okutjho u-Edomu, wanzinza eentatjaneni zeSeyiri.0[ $Ipahlabo besele iyinengi khulu kobana bebangaragela phambili nokuhlala ndawonye. Inarha ebegade bahlala kiyo besele ingasakghoni ukubondla bobabili ngebanga lefuywabo.gI $U-Esewu gade athethe abafazi bakhe, amadodanakhe, amadodakazakhe nabo boke bomndenakhe, ifuywakhe, zoke iinlwana ezinye kanye nayo yoke ipahla ayizuza enarheni yeKanana, wafudukela enarheni engepumalanga komfowabo uJakopo.wi $u-Oholibhama wabeletha uJewutjhi, uJalamu noKhorarhi.
Lawo bekumadodana ka-Esewu abelethelwa wona eKanana.N $U-Ada wabelethela u-Esewu u-Elifazi, uBhasemathi wabeletha uRewuyeli,E $noBhasemathi indodakazi ka-Itjhimayeli udadwabo kaNebayothi.7 $U-Esewu wathatha abafazi emadodakazini weKanana: u-Ada indodakazi ka-Eloni umRhithi, u-Oholibhama indodakazi ka-Ana oyindodakazi kaTsibiyoni, umRhivi- Y $Naku umlando ka-Esewu okutjho u-Edomu./ #Gade sele aluphele khulu lokha nakakhohlela kokugcina, wahlongakala aliqhegu begodu anelisekile ngepilo. Amadodanakhe u-Esewu noJakopo ambulunga.= w #U-Isaka waphila iminyaka elikhulu namatjhumi abunane.  #UJakopo wabuyela kuyise u-Isaka eMamre eduze neKhiriyathi-Araba okutjho iRhebroni namhlanje, lapha bekukhonze khona u-Abrahamu no-Isaka.  #Amadodana wencekukazi kaLeya, okutjho uZilipha, bekunguGadi no-Atjheri.
Lawo-ke madodana kaJakopo abelethelwa wona ePadana-Aramu.T # #Amadodana wencekukazi kaRarheli, okutjho uBhilirha, bekunguDani noNafitali.9 o #Amadodana wakaRarheli bekunguJosefa noBhenjamini.kQ #Amadodana kaLeya bekunguRubeni, izibulo lakaJakopo, uSimiyoni, uLevi, uJuda, u-Isakari noZebuloni.6g #Kwathi u-Israyeli asahlezi kilesosifunda, uRubeni wangenela uBilirha ikhohlo lakayise, walala naye. U-Israyeli wakuzwa lokho.
UJakopo gade anamadodana alitjhumi nambili:V' #U-Israyeli wahlabela phambili, wahloma itende ngaphetjheya kweMigidali-Ederi.}u #UJakopo wajamisa ilitje lesikhumbuzo ngehla kwethuna lakhe; ilitjelo lisikhumbuzo sethuna lakaRarheli bekube gadesi.iM #Yeke uRarheli wahlongakala bewabulungwa endleleni eya e-Efrata okutjho iBhethe-Lehema namhlanje.! #Wadosa umphefumulo kokugcina ngombana gade sele ahlongakala wathiya umsanakhe bona nguBhen-Oni. Kodwana uyise wamthiya bona nguBhenjamini. #Kuthe asese seenhlungwini zokubeletha njalo, umbelethisi wathi kuye: “Ungesabi ngombana sele unomunye godu umsanyana.”! #UJakopo banomndenakhe bafuduka eBhethe-Eli. Kwathi kusese mumangwana ukuya e-Efrata, uRarheli wathoma ukubeletha kodwana waphatheka khulu.S! #Wathiya indawo leyo bona yiBhethe-Eli ngombana uZimu wakhuluma naye lapho. #UJakopo wajamisa ilitje lesikhumbuzo lapha uZimu akhulume naye khona, wathululela umnikelo wokuselwako kilo, godu walizesa ngamafutha.F~ # Yeke uZimu wenyuka wamtjhiya lapha agade akhuluma naye khona.u}e # Wena ngizakupha inarha engayipha u-Abrahamu no-Isaka, kuthi ngemva kwakho ngiyinikele iinzukulwana zakho.”}|u # UZimu wathi kuye: “NginguZimu oSabekako. Yanda ngembeleko ukuze kuvele iinkoro ngeenkoro kuwe, ubelethe namakhosi.{/ # wathi kuye: “Ibizo lakho unguJakopo, kodwana awusazokubizwa njalo, kuzakuthiwa ungu-Israyeli.” Nje-ke uZimu wamthiya ibizo bona ngu-Israyeli.bz? # Godu uZimu wazibonakalisa kuJakopo lokha nakabuya ePadana-Aramu. Wambusisela eBhethe-Eli,&yG #Eduze neBhethe-Eli kunendawo okuthiwa yi-Owuku yesiLilo ngombana uDebhora imbelesi kaRabega wahlongakalela khona, wabulungwa lapho ngaphasi komuthi we-owuku.x1 #Wakha i-aldara lapho wathiya indawo leyo bona inguZimu eBhethe-Eli ngombana kukulapha uZimu azibonakalisa kuye khona lokha nakabalekela umnakwabo.iwM #UJakopo nabantu boke egade bakhamba naye bafika eLuzi, okutjho iBhethe-Eli, esenarheni yeKanana.v) #Kwathi lokha nabafudukako ukwesaba okuvela kuZimu kwehlela imizi ebabhodileko kangangobana akunamuntu owalinga ukugijimisa amadodana kaJakopo..uW #Yeke banikela uJakopo boke abosingazimu ebegade baphakathi kwabo, bamnikela namancinabo. UJakopo wakuthatha koke lokho wakufihla ngaphasi komuthi we-owuku eTjhekemu.1t] #Yizani sikhuphukele eBhethe-Eli lapha ngizafese ngakhele khona uZimu i-aldari, yena owangiphendula mhlana ngitshwenyekileko nobesoloko anami lapha bengikhamba khona.”s #UJakopo wathi emndeninakhe nakibo boke egade banaye: “Lahlani abosingazimu abaphakathi kwenu, nizihlambulule nembathe izambatho ezinye.$r E #UZimu wathi kuJakopo: “Yenyuka uyokuhlala eBhethe-Eli. Nawufika lapho wakhe i-aldari lakaZimu owazibonakalisa kuwe lokha nawubalekela umfowenu u-Esewu.”[q1 "Kodwana baphendula uyise bathi: “Bekumele aphathe udadwethu njengengwadla na?”cpA "UJakopo wathi kuSimiyoni noLevi: “Ningibangele ihlekelele ngokungenza isizondo ebantwini balapha okumaKanana namaPerizi. Nginedlanzana labantu, yeke nange bangazihlanganisa balwe nami, mina nomzami sizokurhayilwa.”^o7 "Athumba woke amakhobokabo, abantwababo nababafazi babo. Aphanga koke okungeenkumbeni.n "Athatha imihlambabo yezimvu neembuzi, iinkomo zabo nabodumbana babo nakho koke kwabo okungedorobheni nokungaphandle emmangweni.xmk "Amanye amadodana kaJakopo aya lapha kuneendumbu khona, aphanga idorobho ngombana udadwabo wasilaphazelwa lapho.olY "Babulala uRhamori nendodanakhe uTjhekemu ngesabula bathatha uDina ngekumbeni kaTjhekemu bakhamba naye.`k; "Elangeni lesithathu lokha basese seenhlungwini, amadodana amabili wakaJakopo, uSimiyoni noLevi, abanakwabo kaDina, bobabili bathatha iinsabula zabo bazingenela edorobheni ngaphandle kwesiliyo, babulala boke abaduna.j% "Woke amadoda agade anekghono lokulwa avumelana noRhamori nendodanakhe uTjhekemu. Yeke woke omduna wasokwa, okutjho boke abanekghono lokulwa.i "Ngithi sibulele ngombana imihlambabo, ipahlabo nayo yoke ifuywabo izakuba ngeyethu. Kwethu sekuvuma ukuze bahlale phakathi kwethwapha!”h "Kodwana naku umbandela abavuma ngawo bona bahlale nathi sibe munye nabo: Akusokwe boke abaduna bethu njengombana nabo basokile.'gI "“Abantwaba banobuntu nathi. Yeke bavumeleni bahlale enarhenapha badlisele khona ifuywabo. Qalani inarha ibanzi mahlangothi woke. Nje-ke asendiselaneni nabo.ufe "Yeke uRhamori nendodanakhe uTjhekemu baya esangweni ledorobho labo ukuyokhuluma namadoda womuzi, bathi kiwo:e/ "Isokana ebegade kungelihlonitjhwako ngakwabo azange lone isikhathi, lenza njengombana batjhwile ngombana gade lithathekile ngendodakazi kaJakopo.Od "Isiphakamiso sabo sabonakala sisihle kuRhamori nendodanakhe uTjhekemu.Vc' "Kodwana naningavumelani nathi nisoke, sizakuthatha umntazanethu, sifuduke.”mbU "Nanenze njalo, sizaninikela amadodakazethu bese sithatha amadodakazenu. Sizakuhlala nani sibe munye.\a3 "Singavumelana nawe kwaphela nange nivuma ukufana nathi ngokusoka boke abaduna benu.` "Bathi kibo: “Asikwazi ukwenza into enjalo, akwazeki ukunikela udadwethu indoda engakasoki. Lokho kungaba lihlazo kithi. _ " Ngebanga lokobana udadwabo uDina gade asilaphaziwe, amadodana kaJakopo aphendula ngobuqili nakakhuluma noTjhekemu noyise uRhamori.-^U " Ningangibiza nanyana lilobolo eliphezulu kangangani ngomakoti nesipho esikhulu, ngizanikhokhela lokho enikubizako kimi. Kwaphela nginikelani umntazana abe mkami.”] " UTjhekemu wathi kuyise lakaDina nabafowabo: “Naningivumelako ngifumene umusa kini, ngizaninikela nanyana yini eniyibiza kimi.\ " Hlalani nathi. Inarha ibanzi phambi kwenu, hlalani ninzinze kiyo. Dlisani umhlambenu nanyana kukuphi, nizizuzele ipahla enarhenapha.”P[ " Thathelanani nathi, siphani amadodakazenu bese nithatha amadodakazethu. Z "URhamori wenza isiphakamiso wathi kiwo: “Ihliziyo yendodanami uTjhekemu iyancithika ngomntwanenu. Yeke ngizoyibawela umkhamanzi.uYe "Kusesenjalo amadodana kaJakopo abuya emrhuleni ngombana gade sele ezwile okwenzekileko. Amadoda lawo bekaqumbelene agcwele ipotjwana ngobuhlola obenziwe nguTjhekemu ngokulala nendodakazi kaJakopo, into engakameli ukwenziwa kwa-Israyeli!MX "URhamori nabakhambisani bakhe baya kuJakopo bona bayokukhuluma naye.W3 "Lokha uJakopo nakezwa bonyana uDina indodakazakhe usilaphaziwe, amadodanakhe gade asekweluseni nomhlambakhe. Yeke wazithulela abe abuya ekweluseni.\V3 "UTjhekemu wathi kuyise uRhamori: “Ngibawa ungithathele umntazana lo abe mkami.”YU- "Ihliziywakhe yanamathela kuDina indodakazi kaJakopo, wamthanda wabe wamsomasoma. T "Kwathi lokha uTjhekemu umsa kaRhamori umRhivi omphathi wendawo nakambonako wamthatha wamgagadlhela, ngendlela leyo wamrhubutjha.eS G "UDina indodakazi kaJakopo ayibelethelwa nguLeya waphuma wayokubukela abantazana bendawo leyo.IR !Wajamisa lapho i-aldari, walibiza bonyana yi-Eli-Elohe-Israyeli. Q !Indawo lapha gade ahlome khona itende lakhe wayithenga eenhlotjeni zakaRhamori uyise kaTjhekemu ngeempaparwana ezilikhulu zesiliva.P/ !Ngemva kobana uJakopo abuye ePadana-Aramu, wafika aphephile edorobheni leTjhekemu enarheni yeKanana. Wahloma itende lakhe ngepumalanga yedorobho.!O= !Kodwana uJakopo yena waya eSukothi lapha azakhela khona indawo bewenzela nefuywakhe imithunzi ngamatjhwaba. Kungebangelo indawo leyo kwathiwa yiSukothi.AN !Khona mhlokho u-Esewu wathoma ikhambo lokubuyela eSeyiri.TM# !U-Esewu wathi: “Nakunjalo-ke yithi ngitjhiye amanye wamadoda engikhamba nawo kuwapha.”
Kodwana uJakopo waphendula wathi: “Uzitshwenyelani kangako? Bengithi kwanele ukufumana umusa ekosinami.”4Lc !Yeke bengithi ikosami ayikhambe phambi kwencekwayo, mina nginanye ngamaqa wokukhamba kwabantwana nangokuya ngomsebenzi odingeka emhlambini, bengifike ekosinami eSeyiri.”XK+ ! Kodwana uJakopo wathi: “Ikosami iyazi bonyana abantwana basese buthakathaka nokobana ngisamele ngitlhogomele izimvu ezisikazi namathole amunyisako. Nange zikhanjiswa ngamandla ngelanga linye, zingafa zoke.@J} ! Khonapho u-Esewu wathi: “Asikhambeni, ngilandelani.”I% ! Ngibawa wamukele isipho esilethwe kuwe ngombana uZimu ube nomusa kimi nginokwaneleko.”
UJakopo watomatomela u-Esewu wagcina asamukele.@H{ ! UJakopo wathi: “Awa, ngiyakubawa! Nayibe ngifumene umusa kuwe, yamukela isipho samesi. Kazi ngithe nangikubonako kwaba ngathi ngibona uZimu, kodwana phezu kwalokho ungamukele kuhle.]G5 ! Kodwana u-Esewu wathi: “Nginakho ngokwaneleko mfowethu. Zilondele lokho onakho.”.FW !U-Esewu wabuza wathi: “Alo, uthini ngemihlambi engaka engihlangene nayo leya?”
UJakopo waphendula wathi: “Bengithi angifunyane umusa emehlweni wekosami.”E !Kwalandela uLeya nabantwabakhe nabo bahloma iinhloko phasi. Kwaswaphelisa ngoJosefa noRarheli nabo bahloma iinhloko phasi.?D{ !Amakhohlo nabantwabawo atjhidela ahloma iinhloko phasi.FC !Kuthe bona u-Esewu avuse amehlo wabona amakhosikazi nabantwana, wabuza wathi: “Bobani abakhamba nawaba?”
UJakopo wathi: “Bantwana okuthe uZimu ngesisa sakhe wabapha incekwakho.”B !Kodwana u-Esewu wagijima wamhlangabeza wamgona, wabeka ihlokwakhe emahlombe, wamncwanga emhlathini. Bathoma balila bobabili.~Aw !Yena wakhamba phambi kwabo boke wafese waguqa ehlabathini wahloma ihloko phasi kalikhomba alokhu atjhidela kumfowabo.s@a !Wabeka amakhohlo nabantwabawo ngaphambili, alandelwa nguLeya nabantwabakhe, uRarheli noJosefa baba semuva.:? q !Kwathi lokha uJakopo nakaphakamisa amehlo, nangu u-Esewu asiza namakhulu amane wamadoda. Wahlukanisa abantwana: abanye baba noLeya abanye baba noRarheli kanye namakhohlo amabili. > Kungebangelo bekube namhlanjesi ama-Israyeli akawugomi umsipha wenyonga ngombana umuntu loyo wakghodlha umsipha wenyonga kaJakopo.t=c Kwathi uJakopo nakadlula ePenuweli wabona ilanga liphuma. Gade ahluza ngombana inyongakhe beyirhwahlaphele.< UJakopo wathiya indawo leyo bonyana yiPeniyeli asithi: “Ngambala ngibonene nozinyana ubuso nobuso, khonapho ipilwami yabulungeka.”;9 UJakopo wabuza wathi: “Alo, wena, ibizo lakho ngubani?”
Kodwana waphendula wathi: “Ungibuzelani ibizo lami?” Wabusisa uJakopo khonapho-ke.: Umuntu wathi: “Ibizo lakho akusazokuba nguJakopo, kodwana uzakuba ngu-Israyeli ngombana uwunawunene nabozinyana nabantu bewahlula.”c9A Umuntu loyo wambuza wathi: “Ungubani ibizo lakho?”
Yena wathi: “NginguJakopo.”~8w Wathi kuJakopo: “Ngilisa ngikhambe, nakhu kuyasa.”
Kodwana uJakopo wathi: “Angizukulisa ungakangibusisi.”v7g Umuntu loyo nakabona bonyana akahluli uJakopo wamkghodlha inyonga beyakhwamuka nakalokhu abindana naye njalo.V6' Kuthe bona uJakopo asale yedwa, kwafika umuntu othize wabindana naye bekwasa.I5 Ngemva kobana abayamise umlanjana, wayamisa nayo yoke ipahlakhe.4 Ngobusukobo uJakopo wavuka wathatha abafazi bakhe ababili, amakhohlwakhe amabili namadodanakhe alitjhumi nanye bayama izibuko leJabokhi._39 Yeke izipho zakaJakopo zakhamba phambi kwakhe, kodwana yena wahlwa ubusukobo ekampeni.~2w Niqiniseke bonyana nithi, ‘UJakopo incekwakho useenthendeni zethu.’ ”
UJakopo wayala njalo ngombana wadlumbana wathi: “Ngizomthoba ummoya ngezipho engimthumelela zonezi. Ngemva kwalokho sengingaqalana naye. Mhlamunye uzangamukela.” 1 Wayala nesisebenzi sesibili, sesithathu nazo zoke ezinye ezaziraga imihlambi wathi: “Nani nitjho njalo ku-Esewu nanihlangana naye.0 uthi kuye, ‘Ngewencekwakho uJakopo. Usisipho esithunyelelwe ikosakhe u-Esewu. Ngikhuluma nje useenthendeni zethu.’ ”//Y Wayala isisebenzi esimrholi wathi: “Lokha umfowethu u-Esewu nakahlangana nawe bese abuze bonyana ungewakabani, uthathelaphi nokobana umhlambi ongaka lo ngewakabani,  +~~+}}6|n{{fzyyyx>=i= ;;d;!:k99!877H655@4u33k22s21500@//&.--@,+++8**)~((y''' &%$$#""h!!!$ !!6EG+NV9TU 6   fi`S LCE } .Iinzukulwana zakaBhenjamini:
nguBhela, uBhekere, u-Atjhibeli, uGera, uNamani, u-Erhi, uRotjha, amaMupi, amaRhupi no-Aradi.|' .(EGibhide kwabelethwa uManase no-Efrayimu. Bona bebabantwana bakaJosefa ababelethelwa ngu-Asenathi indodakazi kaPothi-Fera umphristi we-Oni.)D{ .Amadodana womkaJakopo uRarheli:
nguJosefa noBhenjamini.3za .(Lezo bekuziinzukulwana zakaZilipha ezabelethelwa uJakopo. UZilipha bekuyincekukazi uLabani ayipha indodakazakhe uLeya. Zoke iinzukulwana zakhe bezilitjhumi nathandathu.) y; .Amadodana ka-Atjheri:
nguJimina, uJitjhiva, uJitjhivi noBheriya. (Udadwabo gade kunguSerarhi.)
Amadodana kaBheriya
nguRhebere noMalikiyeli.bx? .Amadodana kaGadi:
nguTsifiyoni, uRhagi, uTjhuni, u-Etsiboni, u-Eri, u-Arodi no-Areli.nguSeredi, u-Eloni noJarhiliyeli.Fu . Amadodana ka-Isakari:
nguTola, uPuwa, uJobho noTjhimroni.@t{ . Amadodana kaJuda:
ngu-Eri, u-Onani, uTjhela, uPeretsi noZerarhi. (U-Eri no-Onani gade sebahlongakele lokha nakusukwa eKanana.)
Amadodana kaPeretsi:
nguRetsironi noRhamulu.@s} . Amadodana kaLevi:
nguGeritjhoni, uKhehathi noMerari.xrk . Amadodana kaSimiyoni:
nguJemuweli, uJamini, u-Ohadi, uJakini, uTsorhari noSawula indodana yomfazi weKanana.Hq . Amadodana kaRubeni:
ngu-Inogo, uPalu, uRhetsironi noKarimi.p .Naka amabizo wama-Israyeli akhamba noJakopo eGibhide kanye neezukulwana abelethelwa zona:
URubeni izibulo lakaJakopo.toc .waya eGibhide: yena, amadodanakhe, amadodakazakhe, abantwana babantwabakhe okutjho zoke iinzukulwana zakhe. n .Godu athatha imihlambawo nefuywawo egade ayibuthelele enarheni yeKanana, aya eGibhide. Ngaleyondlela uJakopo neenzukulwana zakhem' .Nje-ke uJakopo watjhiya iBheritjheba. Amadodanakhe amkhweza yena nabantwabawo nabafazi eenkoloyaneni uFaro azithumela bonyana athuthwe ngazo. l .Mina ngokwami ngizakwehlela nawe eGibhide bese ngiyakubuyisa godu. NguJosefa ngesandla sakhe ozakuvala amehlo nawuhlongakalako.”k{ .UZimu wathi: “NginguZimu, uZimu kayihlo. Ungasabi ukwehlela eGibhide ngombana ngizokwenza ube sisizwe esikhulu lapho.rj_ .UZimu wakhuluma no-Israyeli ebusuku ngombono wathi: “Jakopo! Jakopo!”
Yena wathi: “Ungubani?”i  .Yeke u-Israyeli wasuka wakhamba nakho koke kwakhe. Kwathi lokha nakafika eBheritjheba wenza imihlabelo kuZimu kayise u-Isaka.h# -Nje-ke u-Israyeli wathi: “Sengiyakholwa-ke! Indodanami uJosefa isaphila! Yeke bengikhamba khona nje ngiyombona ngaphambi kobana ngife.”g -Kwathi nabamtjela koke uJosefa akukhulume kibo, nalokha nakabona iinkoloyana uJosefa azithumele bona zizomthatha, ummoyakhe wahlambuluka.f -Bafese bamtjela bona uJosefa usaphila. Kodwana kuthe lokha nabathi uJosefa umbusi weGibhide yoke, wakhena, azange abakholwe.Le -Basuka eGibhide bakhamba babuyela kuyise uJakopo enarheni yeKanana.Wd) -Walayelisa abafowabo nabakhambako wathi kibo: “Ningesabi litho endleleni!”0c[ -Khonokho wathumela uyise abodumbana abalitjhumi abalayitjhe izinto zeGibhide eziphambili, nabodumbana abalitjhumi abasikazi abalayitjhe ikoroyi nezikwa kanye nomphako.b7 -Wanikela omunye nomunye wawo izambatho ezitja, kodwana uBhenjamini yena wamupha amakhilogremu amathathu nesiquntu wesiliva kanye nezambatho ezihlanu.ay -Yeke amadodana ka-Israyeli enza njalo. UJosefa wawanikela iinkoloyana njengombana kutjho uFaro, godu wawapha nomphako.``; -Bangatshwenyeki ngepahla yomizabo ngombana koke okuhle kweGibhide kuzakuba ngokwabo.” _ -Wena Josefa bona ukuqeda bonyana bathathela abantwana abancani nabafazi babo iinkoloyana eGibhidapha. Bakhweze noyihlo beze naye. ^ -bafese bakhuphuke noyihlo nemindenabo beze kimapha. Ngizabasikela kelinonileko eGibhidapha bese bazinikelela ngamanoni wenarha le.l]S -UFaro wathi kuJosefa: “Tjela abafowenu bona bakhweze imithwalo kibodumbana babo babuyele eKanana,\ -Kuthe iindabezi nazifika esigodlweni sakaFaro kobanyana uJosefa uthekelwe bafowabo, uFaro nazo zoke iinkhulu zakhe bajabula.t[c -Wasuka lapho wancwanga boke abafowabo emhlathini alokhu alila njalo. Ngemva kwalokho abafowabo bacoca naye.cZA -Wagona umntanabo uBhenjamini bewathoma watlhuwa walila, noBhenjamini naye wamgona, walila.}Yu - Tjelani ubaba ngakho koke ukuhlonitjhwa kwami eGibhidapha nangakho koke enikubonileko. Nirhabe nize naye kimapha!”lXS - UJosefa waraga wathi: “Nani niyabona ngitjho noBhenjamini uyangibona bonyana ngimi okhuluma nani.W# - Ubaba ngizamondla alapho ngombana kuseza iminyaka emihlanu yendlala. Nakungasinjalo ubaba nomndenakhe nabo boke abanaye bazakuswela.’ ”V - Uzakuhlala esifundeni seGotjheni abe seduze nami: ubaba, abantwabakhe neenzukulwana zakhe, izimvu zakhe nemihlambakhe nakho koke anakho.(UK - Nje-ke rhabani niye kubaba nithi kuye, ‘Nakhu okutjhiwo nguJosefa indodanakho: UZimu ungenze ngaba mphathi weGibhide yoke. Ubaba akehle eze kimi, angariyadi.T -Ngalokho-ke akusini enangithumela lapha, kodwana nguZimu. Ungenze ngaba mluleki kaFaro, umphathi womzakhe woke nombusi weGibhide yoke. S -Kodwana uZimu ungithume ngaphambili kwenu kobana nginibulungele imisalela ephasini begodu ngisindise ipilwenu ngetjhaphuluko ekulu.R -Sele kuminyaka emibili kunendlala enarheni, kanti-ke kusazokuthatha iminyaka emihlanu ezako kungalinywa begodu kungavunwa.$QC -Nje-ke ningatshwenyeki begodu ningazithukutheleli ngebanga lokungithengisa kwenu ngombana nguZimu owangithumela ngaphambi kwenu kobana ngisindise ipilwenu.P -Yeke uJosefa wathi kibo: “Tjhidelani kimapha.”
Kuthe bona benze njalo, wathi: “Ngimi umfowenu uJosefa, enamthengisa eGibhide!"O? -UJosefa wathi kubafowabo: “NginguJosefa! Ubaba usaphila na?”
Kodwana abafowabo azange bakghone ukumphendula ngombana bakhungatheka phambi kwakhe._N9 -Warhahlawula kangangobana amaGibhide amuzwa, kwezwakala ngitjho nesigodlweni sakaFaro.=M w -UJosefa azange asakghona ukuzibamba phambi kweensebenzi zakhe, warhuwelela wathi: “Phumani noke nje ngekumbenapha!” Nje-ke gade kunganamuntu lokha uJosefa nakaziveza kubafowabo.zLo ,"ngombana mina ngingaya njani kubaba khibe umsana lo akasinami? Angifuni ukubona amatlhuwiso azakwehlela ubaba!”0K[ ,!“Nje-ke bengibawa bona ikosami ivumele incekwayo bonyana isale lapha ibe likhoboka lekosami esikhundleni somsana lo. Ikosami ivumele umsana lo aphenduke nabomnakwabo+JQ , Mina ncekwakho ngiqinisekise ubaba bonyana ngizakugada umsana lo ngepilwami ngathi, ‘Nakube angimbuyisi kubaba, angibe mlandu phambi kwakababa ipilwami yoke!’0I[ ,bese uyabona bonyana umsana lo akakho, uzokuqaleka. Ngaleyondlela iinceku zekosami zizabe zibangele bona ubaba oyinceku yekosami ahlongakale ngamatlhuwiso sele amdala.bH? ,Njengombana ipilo kababa inamathele emsaneni kangaka, nasibuyela kubaba ngaphandle kwakheG ,Nje-ke naningithathela nalo, naye bese wehlelwa yingozi, nizabe ningibangele bona ngife ngesihluku sengimdala kangaka.’wFi ,Omunye wanyamalala, ngamhloboka ngathi wadatjulwadatjulwa iinquqwana. Mbala solo kwalokho azange bengisambona.E ,Ubaba oyinceku yekosami wathi kithi, ‘Niyazi nani bonyana umkami oyintandokazi wangibelethela abesana ababili kwaphela.%DE ,thina sathi kuye, ‘Angeze sakghona ukwehla nakube umfowethu obuphetjhani akakhambi nathi. Asikazukukghona ukubonana nonomzana loyo nakube asikezi naye.’WC) ,Kwathi lokha ubaba nakathi kithi, ‘Buyelani niyosithengela ukudlana godu,’gBI ,“Sithe lokha nasibuyela ekhaya kubaba oyinceku yekosami, samtjela koke ikosami ekutjhwileko.WA) ,Yeke ikosami yathi, ‘Angifuni ukubona ubuso benu lapha nakube anizi naye.’}@u ,Thina sathi ekosinami, ‘Umsana lo akakwazi ukusukela uyise. Nange angenza njalo, uyise angaqaleka bekabulungwe.’^?7 ,Yeke ikosami yathi eencekweni zayo, ‘Mletheni kimapha ngizombona ngamehlwami la.’b>? ,Sayiphendula sathi, ‘Iye, ubaba sele amdala, godu sathi sinomfowethu obelethwe ubaba sele aluphele. Umnakwabo lomsana loyo wahlongakala, nje-ke sese kusele yena yedwa tere ngakwabo. Ngalokho uyise umthanda khulu.’S=! ,Ikosami yabuza iinceku zayo yathi, ‘Nisese nobaba namkha umfowenu na?’J< ,Yeke uJuda watjhidela kuJosefa wathi: “Ngiyakhombela kosami! Nanyana ikosami ilingana noFaro incekwakho beyibawa ukuba nelizwi nekosayo. Nokho bengithi ikosami ingapheleli incekwayo ihliziyo.F; ,Kodwana uJosefa wathi: “Awa, nokho angeze bengiyenze into efana naleyo! Umuntu okufunyenwe kuye ikaphami nguye kwaphela ozakuba likhoboka lami. Nina abanye buyelani kuyihlo ngokuthula.”p:[ ,UJuda waphendula wathi: “Yini esingayitjho ekosinami na? Sizivikele sithini? Singazihlanza njani? UZimu wembule umlandu weenceku zekosami. Nje-ke sele simakhoboka wekosami, thina ngokwethu kanye naloyo okufunyenwe kuye ikapho.”w9i ,UJosefa wathi kibo: “Yintobani eniyenzileko le? Anazi bonyana umuntu onjengami nje kufuze aziphengule na?”r8_ ,UJosefa gade asese ngekumbeni lokha uJuda nabafowabo nabangenako. Bafika baziphosela phasi phambi kwakhe.p7[ , Amadoda lawo adabula izambatho zawo. Asuka lapho akhweza imithwalwawo kibodumbana abuyela ngedorobheni.6 , Wathoma-ke umphathimuzi wabhenyegula, wathoma ngomkhulu wehlela komncani. Ikapho yafunyanwa ngesitjhubeni sakaBhenjamini.M5 , Omunye nomunye wawo wehlisa msinyana isitjhuba sakhe kobana asivule.14] , Umphathimuzi wathi: “Kulungile, akube njengamagamenu: Nanyana ngubani ezakutholakala kuye uzakuba likhoboka lami bese kuthi nina abanye nibe msulwa, nitjhaphuluke.”3 , Nakube ingatholakala kinanyana ngiyiphi yeenceku zakhwezi, ayibulawe bese kuthi thina abanye sibe makhoboka wekosethu.”82k ,Kunalokho angithi uyazi bonyana nesiliva leya esayifumana ngeentjhubeni zethu nasiseKanana siyibuyisile? Alo, besizayebelani-ke isiliva namkha igolide ngekumbeni yomphathakho?u1e ,Wona amphendula athi: “Kubayini unomzana akhulume njalo? Iinceku zakho angeze bezayenza into efana naleyo!N0 ,Ngambala kuthe lokha umphathimuzi nawawafumanako, watjho amezwi lawo.i/M ,Akusiyikapho esela ngomphathami naziphengula ngayo na? Bukhohlakali into eniyenzileko le.’ ”c.A ,Gade angakakhambi ukuyaphi ukusuka edorobheni lokha uJosefa nakathi kumphathimuzakhe: “Rhaba ulandele amadoda lawaya! Nawuwafumanako uwabuze uthi, ‘Kubayini nibuyisela okuhle ngokumbi? Niyebeleni ikaphami yesiliva?a-= ,Kuthe lokha nakusako amadoda lawa atjhatjhululwa kobana abuyele ekhabo nabodumbana bawo.,+ ,Faka ikaphami yesiliva emlonyeni wesitjhuba sobuphetjhani kanye nesiliva athenge ngayo.”
Umphathimuzi wenza njengombana uJosefa atjhwile.5+ g ,UJosefa wayala umphathimuzakhe wathi: “Zalisa iintjhuba zamadoda lawa ngokudla kube ngendlela angathwala ngayo. Ufake isiliva yenye nenye indoda emlonyeni wesitjhuba sayo. * +"Aphiwa ukudla etafuleni lakaJosefa, uBhenjamini yena waphiwa okubuyelelwe kahlanu kunabanakwabo. Basela, badakwa phambi kwakaJosefa.) +!Amadoda lawa gade ahlaliswe ngaphambi kwakaJosefa ngokulamana kwawo ukusuka komkhulu ukuya komncani. Arhedlulana ararekile.( + Bamphakela yedwa, baphakela abanakwabo bodwa namaGibhide wodwa. AmaGibhide gade angagomi namaHebheru ngombana bekazila ukwenza njalo.a'= +Kuthe bonyana asule ubuso bakhe, waphuma, waziqinisa wathi: “Phakululani ukudlokho.” & +UJosefa wasikima msinyana wafuna indawana yokulila ngombana watlhuwa nakabona umfowabo. Yeke wangena ngelawini lakhe walilela khona.V%' +Wathi nakaqalako wabona umfowabo uBhenjamini, indodana kanina, wabuza wathi: “Nguye umfowenu obuphetjhani ebeningitjela ngaye lo na?”
Yeke wathi kuBhenjamini: “UZimu abe nomusa kuwe ndodanami.”a$= +Aphendula athi: “Ubaba incekwakho usaphile kuhle.” Aguqa godu ahloma iinhloko phasi.j#O +Wawabuza amavuko wabuye wathi: “Unjani uyihlo osele aluphele enangitjela ngaye? Usaphila na?”" +Kwathi lokha uJosefa nakafika ekhaya, amadoda lawo angenisa isibiko agade eze naso, aguqa ahloma iinhloko phasi amnikela sona. ! +Wona alungisa isibiko sawo bona azosipha uJosefa lokha nakafikako ngemva kwemini ngombana besele ezwile bonyana ayokugomela lapho.x k +Umphathimuzi wawangenisa kwaJosefa, wawanikela amanzi wokusula iinyawo zawo bewapha nabodumbana bawo ilusereni.G +Umphathimuzi wathi kiwo: “Ngiyanizwa; ningesabi! UZimenu nonguZimu waboyihlomkhulu uninikele umnono ngeentjhubeni zenu. Ngayifumana isilivenu.”
Ngemva kwalokho wawalethela uSimiyoni.  +Ngaphezu kwalokho size nesiliva enye kobana sizokuthenga ukudla. Asazi bonyana ngubani owafaka isiliva leya ngeentjhubeni zethu.”~w +Kodwana kuthe lokha nasifika endaweni esahlwelwa kiyo, sathi nasithi sivula iintjhuba zethu, qala isiliva yomunye nomunye gade isemlonyeni wesitjhuba sakhe. Isiliva leyo beyilingana poro nesithenge ngayo. Yeke nasi siyiphethe, sithe asiyibuyise.sa +athi: “Siyakukhombela nomzana akhe usilalele. Kuliqiniso bona seza lapha sazokuthenga ukudla phambilini.R +Nje-ke anqomba kumphathimuzi kaJosefa akhuluma naye esangweni lesirhodlo,5 +Kwathi lokha amadoda lawo nakabona bonyana asiwa kwaJosefa, akhuluma wodwa athi: “Silethwe lapha ngebanga lesiliva leya eyafakwa emilonyeni yeentjhuba zethu nasithoma ukuza lapha. Yeke ufuna ukusibhudungela asihlule bese usenza amakhobokakhe asithathele abodumbana bethu.”`; +Umphathimuzakhe wenza njengombana uJosefa amtjelile, wathatha amadoda wawasa kwaJosefa.<s +Kwathi lokha uJosefa nakabona uBhenjamini akanye nawo, wathi kumphathimuzakhe: “Thatha amadoda la uwase kwami, uhlabe isilwana bese uyalungisa bona agome nami ukudla kwemini.” +Yeke amadoda athatha izipho, abuyelela inani lesiliva abe akhamba noBhenjamini, arhaba ehlela eGibhide bona aziveze kuJosefa.2_ +Kwanga uZimu oSabekako anganenzela umusa phambi komuntu loyo ukuze abuyise umfowenu loya noBhenjamini. Akusenani, nakumele ngilahlekelwe bantwana nakhona sekulungile.”@} + Khambani nomfowenu-ke nibuyele emuntwini loyo khona nje. + Thathani inani elibuyelelweko lesiliva ngombana kumele nibuyisele isiliva eyafakwa emilonyeni yeentjhuba zenu. Mhlambe kwaba yiphoso.&G + Yeke uyisabo u-Israyeli wathi kibo: “Nakube kunjalo, khona-ke yenzani lokhu: Thathani imikhiqizo ephambili yenarha le niyifake emithwalwenenu nehle nayo nifese niyiphe indoda leyo. Ninghwathe kancani imihlobohlobo yeenthako zokwenza amakha, iliju, amapistatjhiyo kanye nama-alimondi.F + Nangathana azange siriyade ngasele sibuya eGibhide kabili.”%E + Mina ngizamgada ngepilwami. Ubaba akambize esandleni sami. Nakube angimbuyisi ngimbeke phambi kwakababa aphila, khona-ke angibe mlandu kubaba ipilwami yoke.  +UJuda wathi kuyise u-Israyeli: “Ngithuma nomsana lo, sizakhamba khona nje ukuze mina nobaba nabantwana bekhayaba siphile singafi. +Baphendula bathi: “Indoda leya isifake esifuthweni semibuzo ngathi nomndenethu. Yabuza bonyana ubaba usaphila na. Godu yasibuza bona sinomfowethu omunye na. Sesaphendula imibuzwayo kwaphela. Besizakwazi njani bonyana uzakuthi kithi size nomfowethu loyo kuye?”{ +U-Israyeli wabuza wathi: “Kubayini ningilethele amatlhuwo anje ngokutjela indoda leyo bonyana ninomfowenu omncani.” 5 +Kodwana nakube akakhambi nathi, angeze sikghone ukwehla ngombana umuntu loya wasidosa ngendlebe wathi akafuni nokusibona nakube asizi nomfowethu.”\ 3 +Nayibe sikhamba nomfowethu, khona kulungile sizakwehla siyokuthengela ubaba ukudla.x k +Kodwana uJuda wathi kuyise: “Umuntu loya wasidosa ngendlebe wathi akafuni nokusibona nakube asizi nomfowethu.} u +Kwathi bona bagome yoke ikoroyi abayithatha eGibhide, uyise wathi kibo: “Buyelani niyosithengela ukudlana godu.”/  ] +Indlala beyisabhokile enarheni yeKanana.b? *&Kodwana uJakopo wathi: “Indodanami ayikazokwehla nani. Umnakwabo uhlongakele, sekusele yona yedwa tere. Nakwenzeka yehlelwe yingozi ekhambeni lenu, nizabe ningibangele bona ngife ngamatlhuwiso sengimdala kangaka.”- *%URubeni wathi kuyise: “Nakube angimbuyiseli kuwe uBhenjamini, ungabulala amadodanami womabili. Mbeke ngaphasi kwesandla sami, ngizambuyisa.”:o *$UJakopo uyisabo wathi kibo: “Ningemuke abantwabami. UJosefa akasekho, uSimiyoni naye uthethwe. Gadesi sele nifuna ukungithathela uBhenjamini! Maye mina, iphasi lingijikele!”V' *#Kuthe lokha nabathulula iinkhwama zabo ebebazikhweze kibodumbana, omunye nomunye wafumana imbadanakhe yesiliva ebe ingesikhwameni. Uyise kanye nabo bangenelwa kukwesaba lokha nababona iimbadana zesilivezo.P *"Nilethe ubuphetjhani bekhenu kimi, ngalokho ngizakholwa bonyana anisizo iinhloli kodwana nimadoda athembekileko. Nanenza njalo ngizanibuyisela umfowenu bese nikhamba enarheni ngokutjhaphuluka.’ ”E *!Kodwna umuntu ombusi wenarha loyo wathi kithi, ‘Nayibe sithembekile ngizakubona ngalokhu: Munye wenu uzakusala nami bese abanye benu bathathela emindenenu elambileko ukudla, barhatjheke.$C * nokobana besiziinlamani ezilitjhumi nambili, amadodana kababa. Samtjela nokobana omunye wethu sele asitjhiya, kanti obuphetjhani yena usele nobaba eKanana.T# *Sabathe siyamtjela bonyana asisizo iinhloli kodwana simadoda athembekileko,_9 *bathi: “Umuntu ombusi weGibhide usitjhobolile, wasiphatha njengeenhloli enarhenakhe.\3 *Kuthe nabafika kuyise uJakopo enarheni yeKanana, bambikela koke okwenzekileko kibo,8~k *Wabiza abafowabo wathi: “Ngibuyiselwe isilivami! Qalani, nasi ingesitjhubeni sami!”
Bakhungatheka, bangenwa kukwesaba babuzana bathi: “Yini esiyenziwa nguZimu le?”}7 *Kuthe lokha omunye wabo nakavula isikhwama sakhe kobana adlise udumbanakhe lapha bahlwelwa khona, qala naso isilivakhe emlonyeni wesitjhuba sekoroyi!Q| *Yeke abanakwabo kaJosefa bakhweza ikoroyabo kibodumbana bangena indlela.+{Q *UJosefa wayaleza bona imithwalo yabo izaliswe ikoroyi, enye nenye indoda ibuyiselwe isilivayo ifakwe ngesikhwameni sayo bebanikelwe umphako. Mbala benzelwa njalo.z{ *UJosefa wabasukela, wathoma ukulila. Kwathi nakabuyela kibo, wakhuluma nabo bewathatha uSimiyoni wambopha phambi kwabo.lyS *Azange batjheje bonyana uJosefa uyabezwa ngombana gade asebenzisa umrhumutjhi lokha nakhuluma nabo.!x= *URubeni wathi kibo: “Angithi nganitjela bona ningenzi ubumbi emsaneni? Kodwana nanghanghabala! Gadesi-ke sekumele sithwale umlandu ngeengazi zakhe.”iwM *Bathi omunye komunye: “Iye, sihlunguphazwa ngebanga lalokho esakwenza kumfowethu. Sambona bonyana gade akhathazeke kangangani lokha nasirabhelako, kodwana azange simlalele. Ngikho-nje iinkathazwezi zehlele phezu kwethu.”v *Kodwana kumele nilethe umfowenu omncani kimapha ukuze kuqinisekiswe amezwi wenu nokobana ningafi.”
Mbala benza njalo.u# *Nakube nimadoda athembekileko akuthi omunye wenu asale esikhungwenapha khibe abanye benu nithatha ikoroyi nibuyele emindeninenu elambileko.ute *Elangeni lesithathu uJosefa wathi kibo: “Yenzani lokhu nizakuphila ngombana mina ngimumuntu owesaba uZimu:As *Ngambala wababeka boke ngesikhungweni amalanga amathathu.mrU *Thumelani omunye phakathi kwenu ayomthatha, nina abanye nizakuhlala ngesikhungwenapha. Ngaleyondlela amezwi wenu azabe azizinywa ukubona bonyana nineqiniso kangangani. Nakungasinjalo, ngimfunge uFaro, ngithi niziinhloli nina!”}qu *Nasi-ke indlela enizakuhlolwa ngayo: Ngifunga uFaro ngithi anizukukhamba enarhenapha kungakalethwa umfowenu omncani.Cp *UJosefa wathi kibo: “Ngisatjho bonyana niziinhloli nina!Ro * Kodwana baphendula bathi: “Emanyeni iinceku zakho gade zibabafo abalitjhumi nambili, amadodana wendoda yinye ehlala enarheni yeKanana. Ubuphetjhani gadesi nje busele nobaba, kanti omunye akasekho.”n * UJosefa wathi kibo: “Sukelani le! Nizele ukuzokuhlola bonyana kukuphi lapha inarha yekhethu le ingakavikeleki khona.”gmI * Nasinje siziinlamani zendoda yinye. Iinceku zakho zimadoda athembekileko, asisizo iinhloli.”Sl! * Bamphendula bathi: “Awa kosi, iinceku zakho zizele ukuzokuthenga ukudla.,kS * Wakhumbula amabhudangwakhe ngabo. Wathi kibo: “Sukanapha, niziinhloli nina! Nizele ukuzokuhlola bonyana kukuphi lapha inarha yekhethu le ingakavikeleki khona.”Hj *Nanyana uJosefa wabazi abanakwabo, kodwana bona akhange bamazi.Qi *Kuthe bonyana uJosefa abone abafowabo, wabazi kodwana wenza ngathi akabazi. Wabakhulumisa ngokubakgharameja wathi: “Nibuyaphi nina?”
Baphendula bathi: “Sibuya eKanana sizokuthenga ukudla.”"h? *UJosefa gade ambusi wenarha yeGibhide, athengisela abantu ikoroyi. Nje-ke kuthe lokha abanakwabo nabafikako, baguqa bahloma iinhloko phasi phambi kwakhe. g *Ngaleyondlela amadodana ka-Israyeli gade akhambisana nalabo ebebayokuthenga ikoroyi ngombana nenarheni yeKanana indlala beyiphodlha.f *ngombana uJakopo wathi uBhenjamini olama uJosefa asale, angakhambi nabanye. Gade esaba bonyana naye angahle ehlelwe yingozi._e9 *Kwaba ngabalitjhumi kwaphela abanakwabo kaJosefa abehla ukuyokuthenga ikoroyi eGibhideedE *Qalani, ngizwe bonyana kunekoroyi eGibhide. Yehlani niyosithengela ukuze siphile singafi.”c  *Kuthe bona uJakopo ezwe bonyana kunekoroyi eGibhide, wathi emadodanenakhe: “Kubayini nihlalele ukuqalana ngemehlweni nje?mbU )9Nephasi loke leza eGibhide ukuzokuthenga ukudla kuJosefa ngombana indlala besele ibhoke iphasi loke.a9 )8Indlala yabhoka eGibhide. Kwathi bona indlala leyo yembathe inarha yoke, uJosefa wavula zoke iinlulu lapha bekunesivuno khona wathengisela amaGibhide.;`q )7Kwathi lokha indlala nayithoma ukusahlela neGibhide, abantu balila ngokudla kuFaro. Yena wathi kiwo woke amaGibhide: “Khambani niye kuJosefa nifese nenze koke athi nikwenze.”&_G )6Kwathoma iminyaka elikhomba yendlala kwaba njengokutjho kwakaJosefa. Kizo zoke iinarha ezinye kwaba nendlala kodwana yoke inarha yeGibhide yona yaba nokudla.3^c )5Iminyaka elikhomba yenala yaphela eGibhide.] )4Indodana yesibili wayithiya bona ngu-Efrayimu wathi: “Kungebanga lokobana uZimu ungiphumelelisile enarheni yokurhubutjhwa kwami.”\- )3UJosefa wathiya izibulo bona nguManase wathi: “Kungebanga lokobana uZimu ungenze ngakhohlwa boke ubudisi bami kanye nawo woke umuzi kababa.” [ )2Ngaphambi kokufika kweminyaka yendlala, u-Asenathi indodakazi kaPothi-Fera umphristi we-Oni wabelethela uJosefa amadodana amabili.Z )1Walondoloza isivuno esinengi kwanga yihlabathi yelwandle. Sasisinengi kangangobana walisa ukubala ngombana sasingasabaleki.BY )0UJosefa wabuthelela koke ukudla okukhiqizwe eminyakeni elikhomba leyo yenala eGibhide wakulondoloza emadorobheni. Kelinye nelinye idorobho walondoloza ukudla okuvunwe emasimini walapho.EX )/Eminyakeni elikhomba yenala inarha yathela isivuno esinengi.=Wu ).UJosefa gade aneminyaka ematjhumi amathathu lokha nakangena esikhundleni somsebenzi kaFaro ikosi yeGibhide. Kwathi lokha nakasuka phambi kwakaFaro wakhambela yoke inarha yeGibhide.OV )-Wathiya uJosefa ibizo lesiGibhide wathi nguTsafenati-Paneyarha, bewamupha u-Asenathi indodakazi kaPothi-Fera umphristi we-Oni bona abe mkakhe. Njalo-ke idumo lakaJosefa lasabalala nenarha yeGibhide.U} ),UFaro wathi kuJosefa: “NginguFaro, kodwana ngaphandle kwelizwi lakho akunamuntu ozakusikinyeka kilo loke leGibhide.”,TS )+Wamkhweza ekaraneni esezingeni lesibili keyakhe, abantu barhuwelela phambi kwakhe bathi: “Khothamani!” Ngaleyondlela wamenza umengameli wenarha yoke yeGibhide.S3 )*Wakhupha idzilamnwanakhe yokutlikitla emnweni wayifaka kewakaJosefa. Wamembathisa isambatho esimhlope selineni, wamfaka umncamo wegolide entanyeni.bR? ))Yeke uFaro wathi kuJosefa: “Ngalokho ngikubeka bona wengamele yoke inarha yeGibhide.” Q )(Nguwe ozakuphatha isigodlo sami. Nje-ke boke abantu bami kumele balalele wena. Mina ngizakuba mkhulu kuwe ngesigodlo kwaphela.”P )'Nje-ke wathi kuJosefa: “Njengombana uZimu akwambulele koke lokhu nje, kuyakhanya bonyana akakho omunye onelihlo nohlakaniphe njengawe.uOe )&UFaro wakhuluma neenkhulu zakhe wathi: “Singamthathaphi umuntu onjengendoda le, umuntu onommoya kaZimu?”?N{ )%Iqhingeli laba lihle kuFaro nakizo zoke iinkhulu zakhe.1M] )$Ukudla enizokubulungokho kufuze kugcinelwe abantu benarha kobana kusetjenziswe eminyakeni elikhomba yendlala ezakwehlela iGibhide ukuze inarha ingabhujiswa yindlala.”L )#Kumele zibuthelele koke ukudlokho eminyakeni yenala ezako le. Azibulunge isivuno ngaphasi kwelawulo lakaFaro emadorobheni beziseluse.K# )"UFaro akabone bonyana ubeka iinduna enarheni yoke kobana zithathe ingcenye eyodwa kezihlanu yesivuno seGibhide eminyakeni elikhomba yenala.oJY )!“Nje-ke uFaro akakhethe indoda enelihlo nehlakaniphileko ayibeke bonyana yengamele inarha yeGibhide. I ) Isizathu sokobana uFaro anikelwe ibhudango ngeendlela ezimbili kukobana indaba le uZimu uyiqinisekisile begodu uzayenza msinyazana.[H1 )Iye, ukusutha angeze bekusakhunjulwa enarheni ngombana indlala leyo iza ngamandla.G )Ngemva kwalokho kuzokuba khona indlala iminyaka elikhomba. Koke ukusutha kuzakulitjalwa eGibhide ngombana indlala izakukhothulula inarha.RF )Kuzokuba khona inala ekulu kiyo yoke inarha yeGibhide iminyaka elikhomba.PE )“Sekunjengombana ngitjele uFaro, uZimu ubonise uFaro lokho azokwenza.LD )Iinkomo ezilikhomba ezonde zimigorhu ezivele muva kwezinye minyaka elikhomba, kanjalo neenqwambi ezilikhomba ezimatsikani, ezitjhwabiswe mumoya wepumalanga: Kuzokuba neminyaka elikhomba yendlala.#CA )Iinkomo ezilikhomba ezinonileko minyaka elikhomba begodu neenqwambi ezimabhombo ezilikhomba zekoroyi minyaka elikhomba, koke njalo kutjho ibhudango linye.oBY )UJosefa wathi kuFaro: “Womabili amabhudango la atjho into eyodwa. UZimu ubonise uFaro into azoyenza.?Ay )Nje-ke iinqwambi ezimatsikanezo zarhiribidela ezimabhombo.
“Manje, amabhudango la ngiwazise abosomlingo, kodwana akukho noyedwa wabo owakhe wakghona ukungihlathululela wona.”y@m )Kwavela nezinye iinqwambi zekoroyi ezilikhomba zinganalitho, zimatsikani begodu zitjhwabiswe mumoya wepumalanga.{?q )“Kwelinye ibhudango ngabona iinqwambi zekoroyi ezilikhomba ezinothileko nezimabhombo, zitlhurha emudzwini munye.)>M )Kodwana ngitjho nangemva kokobana seziziginyile azange kubonakale bona zingenile eziswini zazo ngombana zase zaqaleka zizimbi zimigorhu njalo. Yeke ngaphaphama.O= )Iinkomo ezonde zimigorhwezo zaginya zokuthoma ezilikhomba ezinonileko.<1 )Khonapho kwavela ezinye iinkomo ezilikhomba ezonde zimigorhu. Azange khengibone imigorhwana yeenkomo ezonde kangaka kiyo yoke inarha yeGibhide le.m;U )Sekwathi vumbu iinkomo ezilikhomba ngemlanjenapho, zinone ziphazima. Zakarula utjani hlanu komlambo.[:1 )UFaro wathi kuJosefa: “Ebhudangweni lami gade ngijame edongeni lomlambo iNayili.9! )UJosefa waphendula uFaro wathi: “Awa, akusikho kwami ukuhlathulula amabhudango, kodwana nguZimu ozakunikela ipendulo elungele kuFaro.”D8 )UFaro wathi kuJosefa: “Ngibe nebhudango, kodwana akunamuntu ongalihlathululako. Yeke besele ngilunywe indlebe ngawe bonyana ngokuzwa nje ibhudango kwaphela, uyakwazi ukulihlathulula.”7 )Yeke uFaro wathumela bona kubizwe uJosefa. Msinyana wakhutjhwa ngesikhungweni, warhuna iindevu bewembatha ezinye izambatho, weza kuFaro.6' ) Ngambala kwenzeka poro njengombana lalihlathululile: Mina ngabuyiselwa esikhundleni sami kodwana indodenye leya yona yahlonywa esigodweni.”05[ ) Phakathi kwethu bekunesokana lomHebheru ebegade liyinceku yomphathi wobuzimba. Salitjela amabhudangwethu, lasihlathululela wona ngamunye ngamunye ngokwebhudango lakhe.f4G ) Omunye nomunye wethu waba nebhudango ngobusuku bunye. Ibhudango ngalinye belinehlathululwalo.3) ) UFaro wakhe wathukuthelela iinkhulu zakhe, ngalokho wangithatha ngikanye nehloko yababhagi wasifaka ngesikhungweni emzini womphathi wobuzimba.d2C ) Yeke ihloko yabaphathikapho yathi kuFaro: “Maye mina! Namhlanje ngikhumbula imitjhaphami.19 )Ekuseni wavuka atshwenyekile. Wabiza boke abosomlingo nabosiyazi beGibhide. Wabatjela amabhudangwakhe, kodwana akakho owakghona ukumhlathululela wona.t0c )Iinqwambi ezimatsikani zarhiribidela ezimabhombo nezinothileko. Yeke uFaro waphaphama. Agu, bekulibhudango!v/g )Ngemva kwazo kwavela ezinye iinqwambi ezilikhomba, zona bezimatsikani begodu zitjhwabiswe mumoya wepumalanga.. )Wabanjwa buthongo wabhudanga godu: Nanzi iinqwambi ezilikhomba zekoroyi, ezimabhombo nezinothileko zitlhurha emudzwini munye.f-G )Iinkomo ezonde zimigorhwezo zaginya ezilikhomba ezinone ziphazima. Khonapho uFaro waphaphama.{,q )Khonapho kwanyuka ezinye ezilikhomba egade zondile zimigorhu. Zafese zajama malungana negade zisedongeni lomlambo.m+U )Kwathi vumbu iinkomo ezilikhomba ngemlanjenapho. Zazinone ziphazima, zakarula utjani eqadi komlambo.[* 3 )Kuthe bona kudlule iminyaka emibili poro, uFaro wabhudanga ajame emlanjeni iNayili.I) (Ihloko yabaphathikapho azange ikhumbule uJosefa. Yamkhohlwa nya.g(I (kodwana wahlomela ihloko yababhagi esigodweni. Kwaba njengombana uJosefa gade azihlathululele.o'Y (Wabuyisela ihloko yabaphathikapho esikhundleni sayo kobana ibuye godu ibeke ikapho esandleni sakaFaro,C& (Kwathi elangeni lesithathu okwakulilanga uFaro abelethwa ngalo, wenzela zoke iinkhulu zakhe umnyanya. Wagweba umlandu wehloko yabaphathikapho nowehloko yababhagi phambi kweenkhulu zakhe:y%m (Emalangeni amathathu la uFaro uzakugweba umlandwakho abe akuhlomele esigodweni, iinyoni zinqothule inyamakho.”r$_ (UJosefa wayiphendula wathi: “Nakhu okutjhiwo libhudango lakhwelo: Iinqwebu ezintathu malanga amathathu.#' (Esiqwebini esingaphezulu bekunemifunda yoke yezikwa ezikhethekileko ezibhagelwe uFaro, kodwana iinyoni bezikugoma seze kusehlokwami njalo.”T"# (Kuthe bona ihloko yababhagi izwe bonyana uJosefa ukhulume ihlathululo ekarisako yebhudango yathi kuye: “Uyazi nami ngibhudangile. Ebhudangweni lami gade ngithwele iinqwebu ezintathu zesikwa esimhlophe.! (Ungibona nginje, ngathathwa ngekani enarheni yamaHebheru. NeGibhidapha sengaphoselwa ngemgodinapha ngingakenzi litho elimbi.”y m (Kodwana ungikhumbule-ke nasele izinto zikukhambela kuhle. Ungizamele ngokungibika kuFaro, angikhuphe ngejelapha.D ( Emalangeni amathathu la uFaro uzakugweba umlandwakho abe akubuyisele esikhundleni sakho. Wena uzakubeka ikapho kaFaro esandleni sakhe njengaphambilini lokha nawugade usesemphathikaphakhe.hK ( UJosefa wathi: “Nakhu okutjhiwo libhudangwelo: Amahlumela amathathu atjho amalanga amathathu. ( Ikapho kaFaro gade isesandleni sami, ngathatha amadiribe ngawaminyela ngekatjheni kaFaro leyo bengayibeka esandleni sakhe.”{q ( sinamahlumela amathathu. Sekwathi sisahluma njalo, satjhatjhaza, khonokho sathela amatjatho wamadiribe avuthiweko.y ( Yeke ihloko yabaphathikapho yatjela uJosefa ibhudango layo yathi: “Ebhudangweni lami bekunesidiribe ngaphambi kwami,Q (Zamphendula zathi: “Sibe namabhudango, kodwana akunamuntu ongasihlathululela wona.”
UJosefa wathi: “Angithi nguZimu okwazi ukuhlathulula amabhudango? Ningangitjela amabhudangwenu lawo-ke.” 5b~}}\||{zzFyy xXxwvvNuputtssGGwG(FEERDD/CBBB A4@@?>>==I<<\;;;':f99e8888l777:6655144o33922=1100n/// .B-,,y++**L)))(''&&%%-$$9#"""U!! wH&B >)g Q g M  = A5]+yeke bakholwa. Kuthe lokha nabezwa bonyana uSomnini utshwenyekile ngabo nokobana ubonile isizi labo, badumisa ngokuguqa bahlome iinhloko phasi.m\UU-Aroni wafese wabatjela koke uSomnini akukhulume kuMosi. Godu wenza neembonakaliso phambi kwabantu,R[UMosi no-Aroni bakhamba, babizela ndawonye boke abaphathi bakwa-Israyeli.vZgUMosi watjela u-Aroni koke uSomnini amthume bona akutjho, nangazo zoke iimbonakaliso amlayele bonyana azenze.Y-USomnini wathi ku-Aroni: “Khamba uye erhalawumbeni uyokuhlangabeza uMosi.”
Yeke wahlangana noMosi entabeni kaZimu wamncwanga emhlathini.UJetero wathi: “Goduka, inga izinto zingakukhambela kuhle.”>OyThatha idondolwelo ukuze wenze ngalo iimbonakaliso.”hNKNguye ozakukhuluma nabantu esikhundleni sakho. Yena uzakuba mlomakho, wena ube njengoZimu kuye.oMYUzakhuluma naye umfunze ngamagama; ngizanisiza nobabili ukukhuluma benginifundise nenifanele nikwenze.IL USomnini wathukuthelela uMosi wathi: “Angitjho unomfowenu u-Aroni umLevi? Ngiyazi bonyana yena ukghona ukukhuluma kuhle. Sele asendleleni uzokuhlangabeza, ihliziywakhe izokuthaba nakubonako.cKA Kodwana uMosi wathi: “Awu, Kosami! Ngiyakubawa, bengithi uSomnini akhe athume omunye.”]J5 Nje-ke ngena indlela, ngizakusiza ukukhuluma bengikufundise nalokho ozokukhuluma.”6Ig USomnini wathi kuye: “Ngubani owenze umuntu bona akhulume? Ngubani omenza bona abe simumu namkha angezwa? Ngubani omenza abone namkha abe siphofu? Akusimi mina Somnini na?fHG UMosi wathi kuSomnini: “Maye Kosami! Mina angisisikhulumi, azange khengibe ngiso nesikhathini esidlulileko, ngitjho nanje njengombana uSomnini athome ukukhuluma nencekwakhe nje. Ngiyangunguza godu ngikhuluma sidondi.”7Gi Kodwana nayibe abazikholwa zombili iimbonakaliswezo namkha abakulaleli, yikha amanzi eNayili uwathele equlwanini. Amanzi owakhe emlanjeni azakuphenduka iingazi equlwanini.”zFoUSomnini waraga wathi: “Nayibe abakukholwa namkha abathatheki ngesibonakaliso sokuthoma, bazakukholwa sesibili. EUSomnini wathi: “Sibuyisele esifubeni.”
UMosi wasibuyisela, kwathi lokha nasikhuphako sabe sele silaphekile sifana nesinye.*DOGodu uSomnini wathi: “Faka isandla sakho esifubeni.”
UMosi wenza njalo, kwathi lokha nasikhuphako sabe sikghamathele ikhwekhwe simhlophe inga sithwathwa.C3USomnini wathi: “Naso-ke isibonakaliso ukuze bakholwe bonyana uSomnini uZimu waboyisemkhulu, uZimu ka-Abrahamu, u-Isaka noJakopo uziveze kuwe.”$BCuSomnini wathi kuye: “Lula isandla sakho uyibambe ngomsila!”
Yeke uMosi welula isandla sakhe wayibamba, yabuya yaphenduka idondolo esandleni sakhe.A{USomnini wathi: “Liphosele phasi.”
UMosi waliphosela phasi laphenduka inyoka. Kuthe lokha uMosi nayibalekelako,a@=USomnini wathi kuye: “Uphetheni kuwapho?”
UMosi wathi: “Ngiphethe idondolo.”? UMosi waphendula wathi: “Bahlumba ukungikholwa namkha ukungilalela bese bathi, ‘Sukapha wena! AkunaSomnini okhe waziveza kuwe.’ ”q>]Woke umfazi akakhombele umakhelwanakhe nanyana omunye nomunye umfazi ahlala ekumbenakhe kobana amuphe iintwanyana zesiliva negolide kanye nezambatho enizazembathisa amadodana namadodakazenu. Ngaleyondlela nizakuphanga amaGibhide.”v=g“Godu ngizakwenza bonyana amaGibhide abe nesisa ebantwinaba ukuze nithi naniphumako ningakhambi nimkhonoze.<+Ngalokho-ke ngizakwelula isandla sami ngimadlhe amaGibhide ngazo zoke iimangaliso engizazenza phakathi kwawo. Ngemva kwalapho izanitjhaphulula.;Kodwana mina ngiyazi bonyana ikosi yeGibhide angeze yanivumela bona nikhambe ngaphandle kokukatelelwa sisandla esinamandla.: Abaphathi bakwa-Israyeli bazakulalela. Wena-ke nabaphathi nizakuya ekosini yeGibhide nithi kiyo, ‘USomnini uZimu wamaHebheru ubonene nathi. Yeke sivumela sikhambe ikhambo lamalanga amathathu erhalawumbeni kobana senzele uSomnini uZimethu imihlabelo.’.9WNje-ke sengithembise ukunikhupha esizini leGibhide nginise enarheni yamaKanana, amaRhithi, ama-Amori, amaPerizi, amaRhivi namaJebusi, inarha egeleza ibisi neliju.’u8e“Khamba ufese uhlanganise abaphathi bakwa-Israyeli ndawonye bese uthi kibo, ‘USomnini uZimu waboyihlomkhulu, uZimu ka-Abrahamu, u-Isaka noJakopo uzibonakalise kimi wathi: Nginitjhejile bengabona lokho amaGibhide akwenze phezu kwenu.m7UUZimu godu wathi kuMosi: “Yithi kuma-Israyeli, ‘USomnini uZimu waboyihlomkhulu, uZimu ka-Abrahamu, u-Isaka noJakopo ungithume kini.’ Lelo libizo lami lanini nanini, okulibizo engizakuduma ngalo iinzukulwana ngeenzukulwana.v6gUZimu wathi kuMosi: “Nginguye enginguye. Nakhu ozakutjela ama-Israyeli, ‘UNginguye ungithume kini.’ ”J5 UMosi wathi kuZimu: “Akhe sithi ngiya kuma-Israyeli bese ngithi, ‘UZimu waboyihlomkhulu ungithume kini’, angibuze-ke athi, ‘Ngubani ibizo lakhe uZimu loyo?’ alo, ngizakuthini kiwo?”;4q UZimu wathi: “Mbala ngizakuba nawe. Nasi isibonakaliso esizakuba litshwayo kuwe kobana ngimi engikuthumileko: Nasele ukhuphe abantu eGibhide, nizakudumisa uZimu entabeni le.”t3c Kodwana uMosi wathi kuZimu: “Bengingubani bonyana ngingaya kuFaro ngiyokukhupha ama-Israyeli eGibhide?”`2; Yeke yewize, ngikuthume kuFaro kobana uyokukhupha abantu bami ama-Israyeli eGibhide.”~1w Gadesi nje isililo sama-Israyeli sele sifike eendlebeni zami. Begodu ngibonile indlela amaGibhide awagandelele ngayo.l0SNgalokho ngehlile kobana ngibenyele esandleni samaGibhide, ngibakhuphe enarheni leyo ngibase enarheni ehle nevulekileko. Iye, inarha egeleza ibisi neliju, ikhaya lamaKanana, amaRhithi, ama-Amori, amaPerizi, amaRhivi namaJebusi.$/CGodu uSomnini wathi: “Ngambala ngibonile amatlhuwiso wabantu bami eGibhide. Ngisizwile isililo sabo ngebanga labatjhotjhozeli. Iye, ngiyalazi isizi labo..NginguZimu kayihlo, uZimu ka-Abrahamu, u-Isaka noJakopo.”
UMosi wagubuzesa ubuso bakhe ngombana bekesaba ukuqala uZimu.{-qUSomnini wathi: “Ungatjhideli lapha, hlubula amapatlagwanakho ngombana lapha ujame khonapho yindawo ecwengileko.-,ULokha uSomnini nabona bonyana uphambukele ukuyohlola bona kwenzakalani, uZimu wambiza asesithukghwanenapho wathi: “Mosi! Mosi!”
UMosi wathi: “Ngilapha!”+Yeke uMosi wadlumbana wathi: “Akhe ngiphambuke ngiyokuhlola isimangaliswesi. Kubayini isithukghwanesi sisitjha kodwana singapheli?”%*EKhonapho kwavela ingilozi kaZimu ngamalangabi womlilo iphakathi kwesithukghwana. UMosi wabona bonyana nanyana isithukghwaneso sisitjha kodwana besingapheli.) 7UMosi gade eluse umhlambi kaJetero, umkhwe wakhe, umphristi weMidiyani. Waragela umhlambi ngaphetjheya kwerhalawumba bewafika eRhorebe intaba kaZimu.:(qUZimu wayelela ama-Israyeli bewabazi ubujamo bawo.b'?UZimu wezwa ukububula kwawo, wakhumbula isivumelwano sakhe no-Abrahamu, u-Isaka noJakopo.C&Ngemva kwesikhathi eside ikosi yeGibhide yahlongakala. Kodwana ama-Israyeli bekasoloko anghunanghuna ngobukhoboka bawo. Abalabala njalo ngobukhoboka bawo isililo sawo sabe safika kuZimu.x%kUTsiphora wabeletha indodana, uMosi wayithiya bona nguGeritjhomu asithi: “Ngibe sikhonzi enarheni etjhili.”b$?UMosi wazimisela ukuhlala noRewuyeli. Wamupha indodakazakhe uTsiphora bonyana abe mkakhe. #Nje-ke wabuza amadodakazakhe wathi: “Alo, uphi umuntu loyo? Nimtjhiyeleni ebaleni? Khambani niyomkhombela azogoma intwanyana.”q"]Aphendula athi: “Senyelwe mGibhide othize ebelusinaba. Godu usikhelele namanzi bewaseza nefuywethu.”x!kLokha amadodakazi nabuyela kuyise, uRewuyeli, wawabuza wathi: “Naba msinya kangaka namhlanje kwenze njani?”h KKhonapho kwavela abelusi abanye bawaqotjha. Kodwana uMosi wasikima wawenyela bewaseza ifuywawo.Umphristi weMidiyani gade anamadodakazi alikhomba. Ehla azokukha amanzi bese azalisa neenkerebhe kobana aseze ifuyo kayisawo.Kwathi bona uFaro ezwe ngendaba le, walinga ukubulala uMosi, kodwana uMosi wabalekela eMidiyani wafika wahlala emthonjeni.wiIndoda leyo yathi kuye: “Ubekwe ngubani bonyana ube mbusi nomgwebi phezu kwethu? Kghani ucabanga ukungibulala nami njengomGibhide ombuleleko loya?”
UMosi waba nokwesaba wadlumbana wathi: “Kutjho bona sekuyaziwa ngendabami le.” Ngelanga elilandelako nakhona waphuma, wabona amaHebheru amabili asilwa. Wabuza onomlandu wathi: “Kubayini ubethe umHebheru wekhenu?”`; Waqala ngapha nangapha wangabona muntu, wabulala umGibhide loyo bewamfihla ehlabathini.<s Ngelinye ilanga, uMosi sele akhule ngokwaneleko, waphuma waya ebantwini bekhabo, wababona basebenza kabudisi. Khonapho wabona umGibhide abetha umHebheru ongomunye wabantu bekhabo.*O Kuthe umntwana loyo nasele akhulile, wamthatha wamusa endodakazini kaFaro waba yindodanayo. Yamthiya bona nguMosi ngombana yathi: “Iye, ngamthatha emanzini.”  Indodakazi kaFaro yathi kunina: “Thatha isaneli ungondlele lona, ngizakukhokhela.”
Yeke umfazi wathatha isanelo walondla.W)Yona yathi: “Iye, gijima!”
Nje-ke umntazana wakhamba wayokubiza unina.!Udadwabo lesanelo wakhuluma nendodakazi kaFaro wathi: “Ngingayokufunela omunye wabafazi bamaHebheru kobana azokumunyisela isaneli na?”kQYawuvula, yabona isana lilila. Yeke yalirhawukela yathi: “Leli ngelinye lamasana wamaHebheru.”xkKwehla indodakazi kaFaro yaya emlanjeni iNayili kobana iyokuhlamba. Lokha nayisahlambako iinsebenzi zayo bezikhambakhamba magegana nomlambo. Kuthe kusesenjalo yabona umantji hlangana nomgaba, yathumela ikhobokakazi layo bonyana liwuthathe.\3Udadwabo lomntwana wajamela kujanyana afuna ukubona bonyana kuzokwenzakalani ngaye.Z/Kodwana kuthe nangasakghoni ukumfihla, wathatha umantji wephaphirasi wawutjhatjha ngemihlobohlobo yesikontiri. Wafaka umntwana ngaphakathi komantji wawubeka hlangana nomgaba emanzini magegana nomlambo iNayili.{qUmfazi loyo waba sidisi bewabeletha indodana. Kwathi angabona bonyana umntwana muhle, wamfihla iinyanga ezintathu.7 mIndoda yendlu kaLevi gade ithethe umfazi omLevi. !Yeke uFaro wakhupha umyalo othi: “Boke abesana ababelethwako baphoseleni emlanjeni iNayili, kodwana abentazana bona nibalise baphile.”F  Ngebanga lokobana ababelethisi besaba uZimu, wabapha imbeleko.]  7Ngalokho uZimu waba nomusa ebabelethisini, nabantu banda baba banengi khulu ukudlula.  9Ababelethisi baphendula uFaro bathi: “Abafazi bamaHebheru abafani nebamaGibhide, bona banamandla, kuthi umbelethisi angakafiki ibe sebabelethile.”  }Nje-ke ikosi yeGibhide yabiza ababelethisi yababuza yathi: “Nikwenzeleni lokhu? Kubayini nilise abesana baphile na?”t  eKodwana ababelethisi besaba uZimu, azange benze lokho ikosi yeGibhide ethe bakwenze. Balisa abesana baphila.  yathi: “Lokha nanisiza abafazi bamaHebheru ukubeletha bese nanibona kumsana, mbulaleni, nakumntazana mliseni aphile.”N Ikosi yeGibhide yakhuluma kuTjhifira noPuwa okubabelethisi bamaHebherua ?abe enza ipilo yama-Israyeli bona ibe munyu ngokuwasebenzisa umsebenzi obudisi weentina nedaka nangayo yoke imihlobo yemisebenzi yemasimini. Kiyo yoke imisebenzi ebudisi, amaGibhide asebenzisa ama-Israyeli ngesihluku.* S Nje-ke aqinisa isandla phezu kwawo,  Kodwana bathi nabarhagala ngokuwagandelela nawo arhagala ngokwanda, anaba. Ngalokho amaGibhide athoma ukukhathazeka khulu ngama-Israyeli.& I Ngalokho bawabekela abatjhotjhozeli kobana bawagandelele emsebenzinawo okatelelako. Bekufuze akhe iPitomu neRamesese njengamadorobho wakaFaro wokubeka ipahla.0 ] Yeke asibeni nelisu ngawo, sikhandele bona angandi. Nakungasinjalo nakube kuyenzeka bona siqalane nepi azakuba libutho nezitha zethu bese alwa nathi, athumbe inarha.”S # Yathi ebantwini bayo: “Qalani, ama-Israyeli kwanjesi sele andile kunathi.R !Ngokukhamba kwesikhathi eGibhide kwaba nekosi etja egade ingamazi uJosefa.e Gkodwana ama-Israyeli abeletha, ahluma abe anda ngesibalo kangangobana azala inarha yeGibhide.P UJosefa nabo boke abafowabo kanye nazo zoke iinzukulwanezo bahlongakala,t~ eNgesikhatheso uJosefa bekasele aseGibhide. Yeke iinzukulwana zakaJakopo gade zimatjhumi alikhomba ngesibalo..} [uDani noNafitali;
uGadi no-Atjheri.)| Qu-Isakari, uZebuloni noBhenjamini;({ OuRubeni, uSimiyoni, uLevi noJuda;nz [U-Israyeli onguJakopo waya eGibhide. Amadodanakhe akhamba naye, enye nenye nomndenayo. Naka amabizwawo:zyo 2UJosefa wahlongakala aneminyaka elikhulu netjhumi. Isidumbu sakhe somiswa ngeenhlahla safakwa ngekasini eGibhide.x{ 2UJosefa wafungisa amadodana ka-Israyeli wathi: “Khambani namathambami nanisuka lapha lokha uZimu nakanikhumbulako.”=wu 2UJosefa wathi kubafowabo: “Sele ngizakuhlongakala. Kodwana yazini uZimu uzanikhumbula anikhuphe enarheni le niye enarheni ayithembisa ngesifungo ku-Abrahamu, u-Isaka noJakopo.”ivM 2Wabona abantwana bomntwana ka-Efrayimu. Wathatha abantwana bakaMakiri umsa kaManase njengebakhe.\u3 2UJosefa wahlala eGibhide kanye nomndeni kayise. Waphila iminyaka elikhulu netjhumi.gtI 2Yeke musani ukwesaba. Ngizanondla kanye nabantwabenu.”
Wabaduduza, wakhuluma kuhle nabo.s 2Nina nanihlele ukungilimaza kodwana uZimu wakujika lokho kwaba ngokuhle ukuze asindise amaphilo wabanengi njengombana kunjalo namhlanje.Ur% 2Kodwana uJosefa wathi: “Ningesabi. Angeze ngazibeka esikhundleni sakaZimu.Wq) 2Abafowabo beza ngokwabo bazilahlela phambi kwakhe bathi: “Simakhobokakho.”opY 2‘Nakhu enizakutjho kuJosefa: Ngibawa bona ulibalele abafowenu imitjhapho nezono abakwenza zona ngokukuphatha makghwakghwa.’ Nje-ke sibawa uqolele imitjhapho yeenceku zakaZimu kayihlo.”
UJosefa walila nakezwa amezwi lawo.Vo' 2Yeke bazisa uJosefa bathi: “Uyihlo watjhiya umyalezo naku nazakuhlongakala,&nG 2Kuthe bona abafowabo babone bonyana uyisabo uhlongakele bathi: “UJosefa usasibambele ivunda. Ngalokho uzozibuyiselela ngakho koke okumbi esamenza khona!”rm_ 2Ngemva kokubulungwa kwakayise, uJosefa wabuyela eGibhide kanye nabafowabo nabo boke ebegade bamphekelele.al= 2 Amthwala, amngenisa enarheni yeKanana. Ambulunga ngerholweni lesimu yeMakaphela engepumalanga yeMamre. Lelo bekulirholo elisesimini eyathengwa ngu-Abrahamu ku-Efroni umRhithi bonyana kube yindawo yamathuna wasafuthi.>ky 2 Ngaleyondlela amadodana kaJakopo aphetha ilizwi lakhe:Uj% 2 Lokha amaKanana ahlala lapho nakabona isililo eGoreni-Hayathadi athi: “Lo, mkhosi omkhulu wesililo samaGibhide.” Kungebangelo indawo engaphetjheya kweJordani leyo yabizwa bonyana yi-Abela-Mitsirayimu. i; 2 Lokha nabafika eGoreni-Hayathadi ngaphetjheya kweJordani bahlaba umkhosi omkhulu wesililo. Lapho uJosefa wadlulisa amalanga alikhomba wokuzilela uyise.Hh 2 Abakhweli beenkarana bakhuphuka naye, kwaba siqubuthu esikhulu. g 2zazikhambisana nawo woke amalunga wekumba kaJosefa nabafowabo nebekumba kayise. Bantwababo nefuywabo kwaphela okwasala eGotjheni.!f= 2Yeke uJosefa wakhuphuka wayokubulunga uyise. Zoke iinkhulu zakaFaro zamphekelela: kwakuziintatanyiswa zesigodlo sakhe nazo zoke iintatanyiswa zeGibhide,Ve' 2UFaro wathi: “Khuphuka uyokubulunga uyihlo njengombana akufungisa njalo.”Fd 2ubaba wangifungisa wathi, ‘Sele ngizokuhlongakala, ungibulunge ethuneni engazilungisela lona enarheni yeKanana.’ Nje-ke bengithi ngivumela ngikhambe ngiyokubulunga ubaba ngizakubuya.”)cM 2Kuthe nasele kudlule amalanga wokulila uJosefa wathi ebaphathini besigodlo sakaFaro: “Nange ngifumene umusa emehlwenenu ngikhulumelani noFaro nimtjele bonyana*bO 2Kwawathatha amalanga amatjhumi amane ngombana leso bekusikhathi esibekelwe ukomisa isidumbu ngeenhlahla. AmaGibhide alilela uJakopo amalanga amatjhumi alikhomba.xak 2Walayela amagedla amsebenzelako bonyana omise isidumbu sakayise ngeenhlahla. Yeke amagedla asomisa ngeenhlahla.L`  2UJosefa waziphosa phezu kwakayise, wamlilela, wamncwanga emhlathini._ 1!Kuthe bona uJakopo aqede ukuyala amadodanakhe, wanabisela iinyawo zakhe embhedeni, wadosa ummoya kokugcina, wahlongakala.>^y 1 Isimu kanye nerholo elilapho kwathengwa kumaRhithi.”] 1Lapho, yindawo lapha kwabulungwa u-Abrahamu nomkakhe uSara, u-Isaka nomkakhe uRabega nabo babulungwa lapho. Nami ngabulunga uLeya lapho.!\= 1Ngitjho irholo lesimu yeMakaphela engepumalanga yeMamre eKanana, u-Abrahamu alithenga nesimu ku-Efroni umRhithi kobana kube yindawo yamathuna wasafuthi.[! 1UJakopo wanikela amadodanakhe umyalo wathi: “Sele ngizokuhlongakala. Ningibulunge kibobamkhulu erholweni elisesimini ka-Efroni umRhithi.(ZK 1Zoke lezi ziinkoro ezilitjhumi nambili zakwa-Israyeli begodu lokhu ngokwatjhiwo nguyisazo kizo lokha nazibusisako. Wanikela enye nenye isibusiso esiyifaneleko.xYk 1“UBhenjamini uyipisi evithizako,
ekuseni urhiribidela ukudla kwakhe,
entambama wahlukanisa ipango.”aX= 1Iimbusiso zakaZimu uyihlo zikulu
kuneembusiso zeentaba zekadeni,
kunezinto ongazifisa emibundwini yekadeni.
Inga zoke iimbusiswezi zingaba phezu kwehloko kaJosefa,
phezu kwepandla yekosana yabafowabo.>Ww 1iye, usizwa nguSabekako onguZimu kayihlo.
UZimu uyakwenyela abe akubusise
ngeembusiso zamazulu aphezulu,
iimbusiso zamanzi azikileko
neembusiso zamabele nesibeletho.-VU 1Kodwana umsebakhe uhlala uqinile,
umkhonwakhe nezandla zakhe zimsinya,
ngombana usizwa ngongonamandla kaJakopo,
usizwa ngumelusi olidwala laka-Israyeli,WU) 1Abadumuzi ngomsebe bayamtlhorholoja,
bayamsahlela ngombana banevunda naye.~Tw 1“UJosefa usidiribe esithelako,
isidiribe esithelako esiseduze nomthombo,
esineempande ezirarela umthangala.DS 1“UNafitali umumuthi onabileko,
oveza iimpande ezihle.[R1 1“Ku-Atjheri kunokudla okunothileko,
uphakela iinkhanakhana ezilungele ikosi.XQ+ 1“UGadi usahlelwa siqhema semigulukudu,
kodwana yena ugijimisa isiqhemeso.-PW 1“Mina ngiqale isindiswakho Somnini.O{ 1UDani uyinyoka esendleleni,
ulirabi elisemzileni,
eliluma iinthende zenjomani
umkhweli wakhona abe aketuke.XN+ 1“UDani umela amalungelo wabantu bekhabo
angomunye wesizwe sakwa-Israyeli.M3 1Lokha nakabona ubuhle bendawo yokuphumula,
nobuhle benarha,
wehlisa ihlombe lakhe bonyana athwale
abe likhoboka lomsebenzi okatelelako.IL 1“U-Isakari uyikakha kadumbana,
ubhesa hlangana nemithwalo.~Kw 1 “UZebuloni uzakuphila ngegwini lelwandle,
abe njengesebe leenthayamanzi;
imikhawulwakhe inabele ngeTsidoni.KJ 1 Amehlwakhe amnyama kunewayini,
amazinywakhe amhlophe kunebisi.%IE 1 Ubophela udumbanakhe esidiribeni,
udumbanyanakhe epandeni ekhethekileko,
ahlanze isambatho sakhe ewayinini,
iphuraphurakhe eengazini zamadiribe.#HA 1 Intonga yobukhosi angeze yasuka kuJuda,
nentonga yombusi hlangana neenyawo zakhe,
bekulethwe isibiko kuye,
nezizwe zoke zitjengise ukumlalela.G 1 UJuda umntwana webhubezi,
indodanami ifana nebhubezi elisuthiko:
Liyakhothama lizigedagede phasi,
akakho ongalinga ukulivusa!F 1“Wena Juda, abafowenu bayakubuka,
isandla sakho siphezu kwentamo yezitha zakho,
amadodana kayihlo ayakukhothamela.$EC 1Akunikelelwe ukuthukuthela kwabo ngombana kubhamba,
nobukhali babo ngombana buyavutha!
Ngiyabaphadlhalaja kwaJakopo,
ngibahlakaze kwa-Israyeli.&DG 1Angingangeni ebandleni labo,
ngingabi mdibi munye nabo,
ngombana ngetukuthelwabo babulala abantu,
ngokuhlosa baqunta imisipha yemilenze yeenkomo.PC 1“USimiyoni noLevi zizelamani
iinsabula zabo ziinhlabano zenturhu.B 1Kodwana njengamanzi anyamalalako,
nawe angeze waba neenzukulwana,
ngombana wangena emalalweni kayihlo,
wasilaphaza umbhedami.{Aq 1“Rubeni, ulizibulo lami, umamandlami,
umphumela wokuthoma wobudoda bami.
Ngawe ngasasa, ngaqina amandla.Q@ 1“Buthanani nilalele madodana kaJakopo;
lalelani uyihlo u-Israyeli.?  1UJakopo wabiza amadodanakhe wathi: “Bizanani nihlangane ukuze nginitjele bonyana kuzokwenzakalani kini esikhathini esizako.(>K 0Wena-ke Josefa, mina ngikunikela okukhethekileko nokungehla kokwabafowenu okulihlangothi elilodwa lentaba engayithatha kuma-Amori ngesabula nangomsebe wami.”z=o 0U-Israyeli wathi kuJosefa: “Sengiyahlongakala, kodwana uZimu uzakuba nani anibuyisele enarheni yaboyihlomkhulu.T<# 0Wababusisa mhlokho wathi: “Ngani u-Israyeli uzakutjho amezwi lawa nakabusisako athi, ‘Inga uZimu angakwenza ube njengo-Efrayimu noManase.’ ” Ngaleyondlela wabeka u-Efrayimu ngaphambi kwakaManase.F; 0Kodwana uyise wala wathi: “Ngiyazi ndodanami, ngikwazi kuhle lokho. Naye uzakuba sisizwe. Nokho umfowabo omncani uzakuba ngaphezu kwakhe, neenzukulwana zakhe zizakuba zizizwe ezinengi.”g:I 0Wathi kuyise: “Awa baba, olizibulo ngilo; ubaba akabeke isandla sakhe sokudla ehlokwakhe.”+9Q 0Lokha uJosefa nakabona uyise abeka isandla sakhe sokudla ehloko ka-Efrayimu wadana. Wabamba isandla sakayise ukuze asisuse ehloko ka-Efrayimu asise kweyakaManase.h8K 0Wabusisa uJosefa wathi:
“Abobaba u-Abrahamu no-Isaka gade batjhidelene noZimu.
UZimu waba ngumelusami ipilwami yoke bekube gadesi
nengilozakhe yangisindisa kizo zoke iingozi.
Inga uZimethu angabusisa abasanaba
ukuze ngabo kungakhohlwakali ibizo lami
namabizo wabobaba u-Abrahamu no-Isaka,
godu bande khulu ephasinapha.”P7 0Kodwana u-Israyeli welula isandla sakhe sokudla wasibeka ehloko ka-Efrayimu phezu kobana gade angomncani, waphambanisa izandla zakhe wabeka sekhohlo ehloko kaManase phezu kobana uManase bekalizibulo.[61 0 Wawathatha womabili, u-Efrayimu waba ngesidleni sakhe bonyana abe ngesinceleni saka-Israyeli, kwathi uManase waba ngesinceleni sakhe bonyana abe ngesidleni saka-Israyeli. Wawatjhideza ku-Israyeli ngaleyondlela.g5I 0 UJosefa wasusa amadodanakhe egade ajame emadolweni kayise, wahloma ihloko phasi phambi kwakhe.4# 0 U-Israyeli wathi kuJosefa: “Besele ngahloboka bonyana ngingabuye ngikubone godu. Nokho uZimu ungivumele bonyana ngibone nabantwabakho.”-3U 0 U-Israyeli bekangasaboni ngombana amehlwakhe gade sele afiphele ngebanga lokuluphala. UJosefa wabandameza amadodanakhe kuyise, yena wawancwanga emhlathini wawagona.2 0 UJosefa wathi kuyise: “Madodanami uZimu angiphe wona enarheni le.”
U-Israyeli wathi: “Balethapha ngibabusise.”1 0Yeke u-Israyeli wabuza uJosefa wathi: “Bobani-ke okhamba nababa?”
Watjho lokho ngombana waphosa amehlwakhe emadodaneni kaJosefa.~0w 0Bengithanda bonyana kube njalo ngombana unyoko uRarheli ngambulunga eKanana. Ngehlelwa lisizi lokha nakangitjhiya ngisendleleni kudanyana ne-Efrata. Ngambeka khonapho eqadi kwendlela eya e-Efrata.” (I-Efrata namhlanje kuthiwa yiBhethe-Lehema.)/ 0Abanye-ke abantwana ababelethwe ngemva kwabo ngibo abazakuba ngebakho kodwana bazakudla ilifa kanye nabantwana baka-Efrayimu noManase.A.} 0Nje-ke amadodanakho owabelethele eGibhidapha ngaphambi kobana ngize kuwe azakuthathwa bonyana ngewami. U-Efrayimu noManase bazakuba madodanami njengombana uRubeni noSimiyoni bangebami..-W 0wathi kimi, ‘Ngizokwenza ubelethe ngikwandise kuvele iinkoro ngeenkoro kuwe. Ngizokupha iinzukulwana zakho emva kwakho inarha le kube lilifa lazo lanini nanini.’f,G 0UJakopo wathi kuJosefa: “UZimu oSabekako waziveza kimi eLuzi enarheni yeKanana, wangibusisas+a 0Lokha uJakopo nakatjelwa bonyana indodanakhe uJosefa ize ukuzombona, waziqinisa, wavuka wahlala embhedeni. *  0Isikhatjhana ngemva kwalokho uJosefa wabikelwa bonyana uyise uyagula. Wakhamba namadodanakhe uManase no-Efrayimu bayokubona uyise.) /UJakopo wathi: “Funga phambi kwami.”
Yeke uJosefa wafunga-ke. U-Israyeli wakhothama wathandaza eenhloko zombhedakhe.(- /kodwana nangihlongakalako, ngisusa lapha, ungithwale uyongibeka kibobamkhulu.”
UJosefa wathi: “Ngizakwenza njengombana ubaba asitjho.”{'q /Kuthe nakufika isikhathi sokobana ahlongakale, wabiza indodanakhe uJosefa wathi kiyo: “Nange ngifumana umusa kuwe, faka isandla sakho ngaphasi kwenyongami bese uyangithembisa ngeqiniso nangokwethembeka bonyana awuzungibulungela eGibhidapha,|&s /UJakopo wahlala eGibhide iminyaka elitjhumi namikhomba, yena waphila iminyaka elikhulu namatjhumi amane namikhomba.z%o /Ama-Israyeli gade sele ahlala eGibhide esifundeni seGotjheni. Azuza ipahla lapho, abeletha, anda khulu ngesibalo.I$ /UJosefa wakwenza kwaba mthetho wenarha yeGibhide osalandelwako nagadesi ukobana isivuno esiyingcenye eyodwa kezihlanu isisabelo sakaFaro. Masimu wabaphristi kwaphela angazange abe ngewakaFaro.q#] /Bathi kuye: “Ikosethu isindise ipilwethu yeke nayifuna bonyana sisebenzele uFaro, sizakwenza njalo.”V"' /Kodwana lokha nanivunako, yenzani isivuno senu sibe ziingcenye ezihlanu. Thathani ingcenye eyodwa niyinikele uFaro. Okuseleko nikugcine kube yimbewu enizayitjala, nokudla kwenu nemindenenu nabantwabenu.” ! /UJosefa wathi ebantwini: “Njengombana nginithenge bona nibe ngebakaFaro nina namasimenu nje, nasi-ke imbewu, tjalani amasimu la.- U /Kwaba masimu wabaphristi kwaphela angazange awathenge ngombana bona bebafunyana isondlo kuFaro. Isondlweso besibanele, kungebangelo bangazange bathengise amasimabo.Y- /Kiyo yoke imikhawulo yeGibhide uJosefa wafudusa abantu bonyana baye emadorbheni.5 /Yeke uJosefa wathengela uFaro woke amasimu weGibhide. AmaGibhide woke athengisa amasimawo ngombana indlala beyibhoke khulu. Inarha yaba ngeyakaFaro.L /Kubayini usiliselele sibulawe yindlala usiqalile, thina namasimethu? Thenga thina namasimethu ngokudla ukuze sibe ngebakaFaro. Godu usiphe imbewu ukuze siphile singafi, namasimu angabi mrhula.”ym /Kuthe nakuphela umnyaka lowo babe bangasenalitho. Ngomnyaka olandelako beza kuJosefa bathi: “Amala akasizi, asisenalitho. Ifuywethu seyaba ngeyakho, sitlhoga nesiliva. Asinanto esingayinikela ikosethu ngaphandle kwemizimbethu namasimethu.E /Yeke baletha ifuywabo kuJosefa, wabapha ukudla ngeenjomani, imihlambi yezimvu, yeembuzi, neyeenkomo kanye nabodumbana babo. Umnyaka lowo wabatjheja ngokudla, bona bathenga ngefuywabo yoke.lS /UJosefa wathi: “Nakube anisenasiliva, lethani ifuywenu. Ngizanipha ukudla ngokuninanela ngayo.”L /Kuthe bona abantu beGibhide nebeKanana baphelelwe lisiliva, yoke iGibhide yeza kuJosefa yathi: “Sipha ukudla. Kubayini usiliselele sibulawe yindlala usiqalile? Qala sesidududu asisenasiliva.”~w /UJosefa wabuthelela loke isiliva elafumaneka eGibhide neKanana ngokuthengisa ikoroyi, waliletha esigodlweni sakaFaro. / Soke isifunda besinganakudla ngombana indlala beyibhokile. Abantu beGibhide nebeKanana bebaphodlhekile ngebanga lendlala.a= / UJosefa wondla uyise nabafowabo kanye nawo woke umndeni kayise ukuya ngokwesidingo sawo.3 / Yeke uJosefa wahlalisa uyise nabafowabo eGibhide, wabapha indawo okungeyabo. Bekuyindawo eyazisako, isesifundeni seRamasese njengokutjho kwakaFaro.5g / UJakopo wabusisa uFaro wamlayelisa, wakhamba.=u / UJakopo wathi kuFaro: “Ngineminyaka elikhulu namatjhumi amathathu woke ngisikhonzi ephasinapha. Iminyaka yokuphila kwami mincani begodu ibudisi, ayilingani neminyaka yabobaba.”7k /UFaro wambuza wathi: “Uneminyaka emingaki?”^7 /UJosefa waletha uyise uJakopo wamethula kuFaro. UJakopo walotjhisa uFaro bewambusisa.Z/ /qeda wena bonyana ungababeka kuphi. Bahlalise endaweni eyazisako yeGibhidapha. Ungase ubahlalise eGotjheni. Nange kukhona phakathi kwabo abanekghono elikhethekileko, babeke babe baphathi babelusi befuywami.”N /UFaro wathi kuJosefa: “Njengombana uyihlo nabafowenu beze kuwe nje,hK /Godu bathi kuye: “Size bonyana sizokhonza enarhenapha ngombana indlala iyaphodlha eKanana le, kanti nemihlambi yeenceku zakho beyingasenamadlelo. Nje-ke sithe asibawe bonyana uvumele iinceku zakho zihlale eGotjhenapha.” { /UFaro wabuza abafowabo wathi: “Nazi msebenzi bani?” Baphendula bathi: “Iinceku zakho zibelusi, zifuze aboyise.”F  /Phakathi kwabafowabo boke wathatha abahlanu wabethula kuFaro./  [ /UJosefa wakhamba wabikela uFaro wathi: “Ubaba nabafowethu basukile eKanana sele baseGotjheni kanye nemihlambi yezimvu, yeembuzi, neenkomo nayo yoke ifuyo abanayo.”j O ."nithi kuye, ‘Iinceku zakho zimadoda afuyileko, ukusukela ebusaneni bekube namhlanje. Thina-ke sifuze abobaba.’ Ngaleyondlela nizakuvunyelwa bonyana nihlale esifundeni seGotjheni ngombana amaGibhide ayabanyenya abelusi.”J  .!Kuzakuthi lokha uFaro nanibizako anibuze bona nazi msebenzi bani, . Amadoda wakhona abelusi. Iye, madoda afuyileko. Nje-ke eze nemihlambi yezimvu, yeembuzi, neenkomo nayo yoke ifuyo anayo.’A} .UJosefa wathi kibomnakwabo nemndenini kayise: “Ngizakhuphuka ngiyonibika kuFaro ngithi kuye, ‘Abomnakwethu nomndeni woke wakababa ebegade bahlala enarheni yeKanana sebafikile kimi. .U-Israyeli wathi kuJosefa: “Ngombana nakhu sele ngibone ubuso bakho, ngabona bonyana uyaphila, awa njekhona sengingafa-ke.”*O .uJosefa wabophela ikaranakhe waya khona ukuyokuhlangabeza uyise u-Israyeli. UJosefa wathi nakabona uyise, waziphosa phezu kwakhe wamgona, walila isikhathi eside.  .UJakopo wathumela uJuda bona akhambe phambili ayokubuza indlela eya eGotjheni kuJosefa. Kuthe bona bafike esifundeni seGotjheneso,  .Amadodana kaJosefa abelethelwa wona eGibhide gade amabili. Yeke woke umndeni kaJakopo owanzinza eGibhide gade umatjhumi alikhomba.+ .Boke abaya eGibhide noJakopo ebegade baziinzukulwana zakhe ngenyama, ngaphandle kwabomalukazana bakhe, bebamatjhumi asithandathu nabathandathu. .(Lezo bekuziinzukulwana zakaBhilirha ezabelethelwa uJakopo. UBhilirha bekuyincekukazi uLabani ayipha indodakazakhe uRarheli.)N .Amadodana kaNafitali
nguJarhitsiyeli, uGuni, uJetseri noTjhilemu.-W .Iinzukulwana zakaDani:
maRhutjhi.k~Q .(Lezo bekuziinzukulwana zakaRarheli ezabelethelwa uJakopo. Zoke iinzukulwanezo bezilitjhumi nane.) ;~z}}|q|{zzZyyDxxwUvv#uutktsurrKqxq9ppConn@mmlljkk3jpihhhgfffreesdd'ccc+bb>O== <;;y::I9988L766>55'4{33Q22^1000*//4.. -p,++s*)((V'&&;%j$#"""!!! 47O i2V;  #'&f z |  ` `r>|04[ UFaro wabiza uMosi no-Aroni ngobusukobo wathi kibo: “Ayigubhe! Hlukanani nabantu bami nina nama-Israyelenu la! Khambani niyokulotjha uSomnini njengombana nikhombele./3Y UFaro nazo zoke iinkhulu zakhe namaGibhide woke bavuka phakathi kobusuku. Kwaqubuka ukurhahlawula okukhulu eGibhide ngombana kwakunganandlu nayinye eyayinganasidumbu.>2w Phakathi kobusuku uSomnini wamadlha woke amazibulo eGibhide, ukusuka ezibulweni lakaFaro esihlalweni sobukhosi ukuya ezibulweni lesibotjhwa ngejele kanye namazibulo wayo yoke ifuyo.R1 Ama-Israyeli akhamba enza poro njengombana uSomnini ayale uMosi no-Aroni.[01 nibatjele nithi mhlabelo wePhasika owenzelwa uSomnini oweqa iinkumba zama-Israyeli eGibhide wababalela imizi yethu lokha nakehlisela amaGibhide amatshwenyeko.”
Nje-ke abantu baguqa bahloma iinhloko phasi.W/) Kuzakuthi abantwabenu nabanibuza bonyana umkhuba wokulotjha lo utjho ukuthini,. “Godu lokha naningena enarheni uSomnini aninikela yona njengokwesithembiso sakhe, ragelani phambili ngokugcina umkhuba wokulotjha lo.N- Gcinani imiyalo le kube simiso senu sanini nanini neenzukulwana zenu.q,] Lokha uSomnini nadabula enarheni bona ehlisele amaGibhide amatshwenyeko, uzakubona iingazi phezu kwegoseni nangemaqadi wayo bese weqa umnyango lowo. Angeze avumela umrhayili bonyana angene ngeenkumbeni zenu anehlisele amatshwenyeko.[+1 Thathani ihlukuzu lehisophi nilitjhebe eengazini ngesitjeni bese nitjhatjha iingazezo phezu kwegoseni nangemaqadi wayo. Kungabi nomuntu namunye wenu ozakuphumela ngaphandle komnyango wekumbakhe bekube sekuseni. * Yeke uMosi wabiza boke abaphathi bakwa-Israyeli wathi kibo: “Bambelani imindenenu imvana namkha imbuzana bese nihlaba iPhasika.j)O Ningagomi litho eliwunyelweko. Kuphi nakuphi lapha nakhe khona, gomani isikwa esinganangumelo.”\(3 Kuzabe kube malanga alikhomba kuzilwa ukuba nehlama enengumelo ngeenkumbeni zenu. Nanyana ngubani ogoma nanyana yini enesibiliso uzakujutjwa ehlanganweni yakwa-Israyeli, kungaba sikhonzi namkha umuntu wendabuko.#'A Ngenyanga yokuthoma kumele nigome isikwa esinganangumelo ukusuka ekuhlweni kwelanga letjhumi nane bekube kusekuhlweni kwelanga lamatjhumi amabili nalinye.>&w Gidingani umnyanya wesiKwa esinganaNgumelo ngombana kungelangeli lapha ngakhupha khona ihlanganwenu ngeengaba zayo eGibhide. Ugidingeni ube simiso sanini nanini eenzukulwaneni zenu./%Y Bambani umhlangano okhethekileko elangeni lokuthoma nelekhomba. Ningathinti umsebenzi nakancani kilamalanga abaliweko, ngaphandle kokulungiselela okudliwako kwaphela.z$o Amalanga alikhomba nizakugoma isikwa esinganangumelo. Elangeni lokuthoma nisuse ihlama enengumelo eenkumbeni zenu ngombana nanyana ngubani ogoma nanyana yini enengumelo ukusuka elangeni lokuthoma bekube ngelekhomba, uzakujutjwa kwa-Israyeli.#y Leli lilanga okumele nilikhumbule, niligidinge njengomnyanya kaSomnini, libe simiso sanini nanini eenzukulwaneni zenu.9"m Iingazi eziseenkumbeni lapha nikhona zizakuba litshwayo lokunivikela. Kuzakuthi nangibona iingazi, ngineqe. Angeze nathintwa matshwenyeko arhayilako lokha nangimadlha iGibhide.)!M Khona ngobusukobo ngizakudlula eGibhide ngimadlhe phasi woke amazibulo aduna wabantu neweenlwana. Ngizogweba boke abosingazimu beGibhide ngombana nginguSomnini.< s “Nasi-ke indlela enizayigoma ngayo: Izambatho zenu azibotjhwe edinini, nihlale nifake amapatlagwana namadondolo abe sezandleni zenu, niyigome nirhabile. KuliPhasika lakaSomnini.tc Ningatjhiyi ngitjho nesiqutjana senyamayo bekuse. Nakube nibanjwe kukusa ningakayiqedi, eseleko niyitjhise. Ningagomi inyama ehlaza namkha ephekwe ngamanzi, kodwana niyibase emlilweni isitutu njalo, isese nehloko, iinqatha neenredlo.|s Khona ntambamokho kumele bagome inyama ebaswe emlilweni, bayitjhebe ngeenrhabelo ezibabako nesikwa esinganangumelo.zo Yeke bazakuthatha ezinye zeengazi bazitjhatjhe ngemaqadi naphezu kweengoseni zeenkumba zabo lapha bagomela khona. Zaluseni bekufike ilanga letjhumi nane lenyanga le, lokha yoke ihlangano yakwa-Israyeli nasele kumele izihlabe ngamarhwaqela.\3 Khethani iimvana eziduna ezinomnyaka, zibe msulwa. Kungaba yimvana namkha imbuzana.p[ Nakube ikumba iba yincani khulu bona ingagoma imvana, khona abayihlukaniselane nabomakhelwana babo abaseduze, baqale isibalo sabantu abalapho. Kumele bayabe ngendlela yokobana omunye nomunye anele ngokwesilinganiso sokugoma kwakhe./Y Tjela yoke ihlangano yakwa-Israyeli bonyana elangeni letjhumi lenyanga le akube ngileyo naleyo ndoda ithathele umndenayo imvana, kube yimvana yinye ekumbeni ngayinye.S! “Inyanga le izakuba yinyanga yokuthoma kini, kube ngeyokuthoma komnyaka./ ] USomnini wathi kuMosi no-Aroni eGibhide:.W UMosi no-Aroni benza yoke imikariso le phambi kwakaFaro, kodwana uSomnini wakhunyalalisa ihliziyo kaFaro. Azange atjhaphulule ama-Israyeli kobana aphume enarhenakhe.fG USomnini wathi kuMosi: “UFaro uzokwala ukukulalela ukuze imikariswami yande eGibhidapha.”X+ Zoke iinkhulu zakhwezo zizakuza kimi zihlome iinhloko phasi zithi, ‘Khambani, wena nabo boke abantu abakulandelako!’ Ngemva kwalapho ngizakukhamba.”
UMosi waphuma agcwele ipotjwana, wasukela uFaro.<s Kodwana phakathi kwama-Israyeli nefuywawo kuzokuthi nghwayi, neemvungana zingakhonkothi.’ Ngalokho nizakwazi bonyana uSomnini wenza umahluko phakathi kwamaGibhide nama-Israyeli.tc Kuzakuba nesililo esikhulu eGibhide yoke. Sizakuba ngesingazange khesibe khona nesingasoze saba khona godu.7 Woke umsana olizibulo eGibhide uzakufa, ukusuka kowakaFaro esihlalweni sobukhosi ukuya kowekhobokakazi elitjeni lokusila, nawo woke amazibulo wefuyo.|s UMosi waya kuFaro wafese wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Kuzakuthi phakathi kobusuku ngikhambele iGibhide. USomnini wenza bonyana amaGibhide abe nomusa kuma-Israyeli begodu neenkhulu zakaFaro kanye nabantu beGibhide bamhlonipha khulu uMosi.  Tjela abantu bonyana woke amadoda nabafazi ngokufanako bakhombele amagugu wesiliva newegolide ebakhozini babo beGibhide.”'  K USomnini wathi kuMosi: “Ngizakuletha okhunye godu ukutshwenyeka phezu kwakaFaro neGibhide. Ngemva kwalapho uzanitjhaphulula, aniqotjhe noke ngendlwana lapha.6 i UMosi wathi: “Vele, angeze bewusangibona!”+ Q UFaro wathi kuMosi: “Suka phambi kwamapha! Utjheje bona ungasabonakala phambi kwamapha godu! Ngiqinisile ngithi mhlana ubeka umqonjwanakho lapha, ufile wena!”\ 3 Kodwana uSomnini wakhunyalalisa ihliziyo kaFaro. Azange azimisele ukubatjhaphulula. ifuywethu yona kumele ikhambe nathi. Akuzukusala ngitjho neqatjhana lesilwana lapha. Kumele sisebenzise ezinye zazo ekulotjheni uSomnini uZimethu. Angeze sazi nasisese lapha nje bonyana ngiziphi esizazisebenzisa ekulotjheni uSomnini, kuzakubonakala sesifikile.” UMosi waphendula wathi: “Nanyana wena bewungasipha imihlabelo yetjhebiswano neyokutjhiswa bona sihlabele uSomnini uZimethu,>w UFaro wabiza uMosi wathi kuye: “Kwanje khona khambani noke niyokulotjha uSomnini. Ababuthakathaka benu nabo abakhambe nani kodwana nitjhiye izimvu neembuzi kanye neenkomo zenu.”- Abantu bebangabonani begodu bangakghoni ukususa inyawo amalanga amathathu woke. Kodwana lapha bekuhlala khona ama-Israyeli umkhanyo gade ukhona. Yeke uMosi waphakamisela isandla sakhe emkayini, kwavela ubumnyama obunzima tshu obembatha iGibhide yoke amalanga amathathu.! USomnini wathi kuMosi: “Phakamisela isandla sakho emkayini ukuze kube nobumnyama phezu kweGibhide. Kube bumnyama obunga buyathinteka.”kQ Kodwana uSomnini wakhunyalalisa ihliziyo kaFaro. Azange atjhaphulule ama-Israyeli bonyana akhambe..W USomnini watjhugulula ummoya waba mumoya onamandla wetjingalanga. Wathatha intethe wayiphephulela ngelwandle lomGaba. Azange kusale ngitjho nayinye intethe eGibhide.C UMosi wafulathela uFaro wakhamba wayokuthandaza kuSomnini.jO Ngibawa ningilibalele godu bese niyathandaza kuSomnini uZimenu bonyana asuse ukufokhu kimapha!”o~Y UFaro warhaba wabiza uMosi no-Aroni wathi kibo: “Ngonile phambi kwakaSomnini uZimenu naphambi kwenu._}9 Yembatha yoke ihlabathi yaba nzima. Yarhiribidela koke okuhlaza enarheni, kanye neenthelo zoke zemithi yenarha, koke okutjhiywe sinanja. Akunahlaza elasalako kiyo yoke inarha yeGibhide, emithini namkha eentjalweni.9|m Yakhithikela phezu kweGibhide yoke beyahlala ngobunengi bayo esifundeneso. Azange khekube nesinyokotho esingakaya samatshwenyeko wentethe phambilini begodu angeze sisaba khona.N{ Yeke uMosi waphakamisa idondolo lakhe phezu kweGibhide, uSomnini wenza bonyana kuvunguze ummoya wepumalanga, wadabula inarha mhlokho nobusuku boke. Kwathi nakusako kwabe ummoya sele ulethe intethe.Mz USomnini wathi kuMosi: “Phakamisela isandla sakho phezu kweGibhide; kuzakufika iwoma lentethe likhithikele phezu kweGibhide bese lirhiribidela koke okuhlaza enarheni, koke okutjhiywe sinanja.”-yU Angeze kwaba njalo! Khambani namadoda kwaphela niyokulotjha uSomnini ngombana vele beniseze nibawa lokho.”
Baqotjhwa njalo-ke uMosi no-Aroni phambi kwakaFaro.)xM UFaro wathi kibo: “Nidlumbana bonyana uSomnini unani kangako kobana ngingabeze nginitjhaphulule nikhambe nababuthakathaka benu na? Ngambala ninamaqhinga nina!9wm UMosi wathi: “Sizokukhamba nabo boke abadala nabancani, amadodana namadodakazethu, izimvu neembuzi kanye neenkomo zethu ngombana siyokugidinga imbedla yomnyanya kuSomnini.”v{ Yeke uMosi no-Aroni babuyiselwa kuFaro wathi kibo: “Khambani niyokulotjha uZimenu! Kuhlekuhle bobani okhamba nabo?”Zu/ Iinkhulu zakaFaro zathi kuye: “Kuzabe bekube nini umrhali lo alokhu ayipehli kithapha? Tjhaphulula amadoda wakhona lawo akhambe ukuze alotjhe uSomnini uZimawo. Kghani awuboni bonyana iGibhide iyaphela na?”t Izakuzala ngesigodlweni sakho, ngeenkumbeni zeenkhulu zakho zoke nakiwo woke amaGibhide. Kuzakuba yinto engazange kheyenzeke kiboyihlo nakiboyihlomkhulu ukusuka mhlana bathoma ukuhlala lapha bekube kunamhlanjesi.’ ”
Yeke uMosi wafulathela uFaro wakhamba.$sC Izakwembatha ihlabathi yoke ingasabonakala. Izakuqothula nokuncani okukusaleleko nakuna isinanja, irhiribidele ngitjho nayo yoke imithi emila emasiminakho.]r5 Nawulokhu ubalela bonyana bakhambe, ngizakwehlisela intethe esifundeni sakho kusasa.Sq! Yeke uMosi no-Aroni baya kuFaro bathi kuye: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wamaHebheru, ‘Kuzabe kube nini usoloko wala ukuzithoba phambi kwami? Tjhaphulula abantu bami bakhambe ukuze bangilotjhe.Bp Wena-ke uzakwazisa abantwabakho neenzukulwana zakho ngeembonakaliso zami engazenza phakathi kwamaGibhide nokobana ngadlala kangangani ngawo. Ngalokho nizakwazi bonyana nginguSomnini.”,o U USomnini wathi kuMosi: “Khamba uye kuFaro ngombana ngimi engikhunyalalise ihliziywakhe neenhliziyo zeenkhulu zakhe ukuze ngenze iimbonakaliso zami phakathi kwabo.zno #Ngaleyondlela ihliziyo kaFaro yaqina, azange atjhaphulule ama-Israyeli. Kwaba njengombana uSomnini atjho ngoMosi.m! "Kuthe lokha uFaro nabona bonyana izulu lisile, isinanja nomdumo zithulile, wona godu: Yena neenkhulu zakhe bakhunyalalisa iinhliziyo zabo.l5 !UMosi wasuka kuFaro waphumela ngaphandle kwedorobho. Welulela izandla zakhe kuSomnini, umdumo nesinanja zathula nezulu azange lisawulukela enarheni.Rk Ikoroyi nesakoroyi nokho azange zirhayileke ngombana zona zivuthwa muva.)tjc (Isitjalo selineni nebhali kwarhayileka ngombana ibhali besele iphalazile nesitjalo selineni sithuthumbile.Wi) Kodwana ngiyazi bonyana wena neenkhulu zakho anikabukwesaba uSomnini uZimu.”Ch UMosi wathi: “Ngizakuthi ngingaphuma ngedorobhenapha, ngilule izandla zami ngithandaze kuSomnini. Umdumo uzakuthula begodu kungasaba nesinanja ukuze wazi bonyana iphasi ngelakaSomnini.g+ Akhese nithandaze nisirabhelele kuSomnini. Sekwanele kwanjesi ngomdumo osabekako nangesinanja esingaka. Ngizanitjhaphulula-ke, ningasahlala.”f' UFaro wathumela ilizwi bona kubizwe uMosi no-Aroni, wathi kibo: “Awa kwanje khona ngonile. USomnini uqinisile, mina nabantu bami sinephoso.Ve' Kodwana lapha bekuhlala khona ama-Israyeli, eGotjheni, azange kube nesinanja.d9 Kiyo yoke iGibhide isinanja sarhayila koke okusemrhuleni, abantu neenlwana. Sarhayila soke isivuno emasimini, sarwadlha nayo yoke imithi esemmangweni.c Kwaphambana imibani njalo phakathi kwesiwuruwuru sesinanja. Kwaba yinto engazange kheyibe khona emlandweni woke weGibhide.(bK Lokha uMosi naphakamisela idondolo lakhe emkayini, uSomnini wathumela umdumo nesinanja. Umbani wamekezela ehlabathini, isinanja sarhulukela enarheni yeGibhide.7ai USomnini wathi kuMosi: “Lulela isandla sakho emkayini ukuze isinanja sehlele phezu kweGibhide: phezu kwabantu neenlwana naphezu kwaso soke isivuno emasimini wamaGibhide.”Y`- Kodwana lezo ezabeba ilizwi lakaSomnini zalisa amakhobokazo nefuywazo emrhuleni.k_Q Iinkhulu zakaFaro ezesaba ilizwi lakaSomnini zarhaba zaletha amakhobokazo nefuywazo ngesidalasini.^ Nje-ke thumela bonyana kubuthwe yoke ifuywakho nakho koke kwakho okusemrhuleni kulethwe esidalasini ngombana isinanja sizakwehlela phezu kwawo woke umuntu nakizo zoke iinlwana ezingakakhoseliswa ezisasabalele emrhuleni, zizakufa ngiyakutjela.’ ”]' ngiyakutjela hi, ngesikhathesi kusasa ngizokwehlisa isinanja esikhulu nesingazange khesibe khona eGibhidapha soloko yaba khona bekube gadesi.O\ Nawusoloko uphatha abantu bami makghwakghwa ngokubalela bona bakhambe,n[W Kodwana ngikubabalele ngomnqopho wokukukhombisa amandlami nokobana ibizo lami libatjazwe iphasi loke.Z Iye, ngesikhathesi bekusemandlenami kobana ngiphakamise isandla sami ngikumadlhe wena nabantu bakho ngamatshwenyeko uphele nya ephasini.!Y= Gadesi khona ngizokumadlha neenkhulu zakho kanye nabantu bakho ngamatshwenyekwami anzima. Ngalokho uzakwazi kuhle bonyana akakho ofana nami ephasinapha.2X_ USomnini wathi kuMosi: “Vuka ekuseni, ujamelane noFaro uthi kuye, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wamaHebheru: Tjhaphulula abantu bami, bakhambe ukuze bangilotjhe!wWi Kodwana uSomnini waqinisa ihliziyo kaFaro wangalalela uMosi no-Aroni. Kwaba njengombana uSomnini atjho kuMosi.tVc Abosomlingo babhalelwa kujama phambi kwakaMosi ngebanga lamathumba ebegade aqubuke kibo nemaGibhideni woke.U Yeke barhurhula umule, bajama ngaphambi kwakaFaro. UMosi wawurhatjha emmoyeni, kwaqubuka amathumba abhibhidlhako ebantwini neenlwaneni.T} Uzakuphenduka ithuli phezu kweGibhide yoke bese kuqubuka amathumba abhibhidlhako ebantwini neenlwaneni enarheni yoke.”S USomnini wathi kuMosi no-Aroni: “Rhurhulani umule nge-ondweni ekulu nizalise izandla bese uMosi awurhatjhe emmoyeni phambi kwakaFaro..RW UFaro wabikelwa bonyana mbala akunafuyo nayinye yama-Israyeli efileko. Kodwana khonapho ihliziywakhe yayilokhu ikhunyalele. Azange atjhaphulule abantu bona bakhambe. Q Ngelanga elilandelako uSomnini wenza isigeso: Yoke ifuyo yamaGibhide yafa, kodwana kuma-Israyeli azange kufe ngitjho nayinye ifuyo.[P1 USomnini ubeke isikhathi wathi: Kusasa uSomnini uzakwenza isigesi enarheni.’ ”O Kodwana uSomnini uzakwenza umahluko phakathi kwefuyo yama-Israyeli neyamaGibhide ngendlela yokobana akunasilwana sama-Israyeli esizakufa.N isandla sakaSomnini sizokwehlisela ubhubhani phezu kwefuywakho esemrhuleni: iinjomani, abodumbana, amakamela, iinkomo, izimvu neembuzi.CM Nawala bonyana bakhambe uragele phambili ngokubabambezela,L 1 USomnini wathi kuMosi: “Khamba uye kuFaro uthi kuye, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wamaHebheru: Tjhaphulula abantu bami ukuze bangilotjhe.ZK/ Kodwana nagadesi uFaro wakhunyalalisa ihliziyo, azange atjhaphulule ama-Israyeli.JUSomnini wenza njengokwesibawo sakaMosi: Iimbawu zasuka kuFaro neenkhulwini nebantwini bakhe. Azange kusale ngitjho nasinye.9IoUMosi wasuka kuFaro, wafese wathandaza kuSomnini.HUMosi wathi: “Ngizakuthi bona ngisuke lapha, ngithandaze kuSomnini, kuzakuthi kusasa iimbawu zisuke kuFaro neenkhulwini zakhe kanye nebantwini. Kodwana uFaro aqinisekise bonyana akenzi ubuqili godu ngokwalela abantu bonyana bayokuhlabela uSomnini.”G5UFaro wathi: “Awa yeke, mina ngiyanitjhaphulula bonyana nihlabele uSomnini uZimenu erhalawumbeni, kodwana ningayi kude. Yeningithandazeleni-ke.”}FuKumele sikhambe ikhambo lamalanga amathathu erhalawumbeni kobana sihlabele uSomnini uZimethu njengombana asiyala.”EEKodwana uMosi wathi: “Angeze kwalunga lokho. Imihlabelo esiyinikela uSomnini uZimethu izakuba sikghabhudlho emaGibhideni. Nje-ke nasenza imihlabelo ewakghabhudlhako azasikhanda ngamatje!hDKUFaro wabiza uMosi no-Aroni wathi kibo: “Khambani niyokuhlabela uZimenu khona enarhenapha.”BCNgambala uSomnini wakwenza lokho. Kwavela iwoma elimabhombo leembawu lamumela isigodlo sakaFaro langena ngeenkumbeni zeenkhulu zakhe. Iimbawezo zabanga umonakalo esifundeni samaGibhide.jBONgizakwenza umahluko phakathi kwabantu bami nebakho. Isibonakaliswesi sizokwenzeka kusasa.’ ”EA“ ‘Kodwana mhlokho ngizokusebenza ngokwahlukileko enarheni yeGotjheni lapha kuhlala khona abantu bami. Angeze kwaba khona iimbawu lapho ukuze nazi bonyana mina Somnini ngisenarheni le.H@ Nakungasinjalo, ngizokuthumela iwoma leembawu phezu kwakho neenkhulu zakho, phezu kwabantu bakho ngitjho nangesigodlweni sakho. Iinkumba zamaGibhide zizokuzala ngeembawu ngitjho nemasiminawo.2?_Yeke uSomnini wathi kuMosi: “Vuka ekuseni ulindele uFaro lokha naya emlanjeni bese uthi kuye, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini: Tjhaphulula abantu bami ukuze bangilotjhe.>5abosomlingo bathi kuFaro: “Lesi sisandla sakaZimu!” Kodwana ihliziyo kaFaro gade iqinile begodu azange alalele. Kwaba njengokutjho kwakaSomnini.=Abosomlingo balinga ukuveza imiyani ngemilingwabo, kodwana babhalelwa. Ngokubona bonyana imiyani inamathele abantu neenlwana,X<+Bakwenza-ke lokho. Kwathi lokha u-Aroni nakelula isandla sakhe esiphethe idondolo wabetha ithuli lehlabathi, kwavela imiyani yadumela abantu neenlwana. Loke ithuli enarheni yoke yeGibhide laphenduka imiyani.+;QUSomnini wathi kuMosi: “Tjela u-Aroni bonyana aphakamise idondolo lakhe bese ubetha ithuli lehlabathi. Enarheni yoke yeGibhide ithuli lizakuphenduka imiyani.”:)Kodwana uFaro nabona bonyana sele kubetha ummoya, wakhunyalalisa ihliziywakhe, azange alalele uMosi no-Aroni. Kwaba njengokutjho kwakaSomnini.>9yZabuthelelwa zaba maqubi. Inarha yoke yazala isivunda.u8e USomnini wenza njengokwesibawo sakaMosi. Iinrhwarhwa ebegade zingeenkumbeni, ngeenrhodlweni nemasimini zafa.{7q Ngemva kobana uMosi no-Aroni basukile kuFaro, uMosi wathandaza kuSomnini malungana neenrhwarhwa azehlisele kuFaro.u6e Iinrhwarhwa zizakusuka kuwe, esigodlweni sakho, eenkhulwini nebantwini bakho. Zizakuba seNayili kwaphela.”5! UFaro wathi: “Kusasa okusakokhu!”
UMosi wathi: “Kuzakuba njengokutjho kwakho ukuze wazi bonyana akakho ofana noSomnini uZimethu.94m UMosi wathi kuFaro: “Kukuwe ukubeka isikhathi kobana ngikuncengele neenkhulu zakho kanye nabantu bakho bonyana iinrhwarhwa zinigadunge ngaphandle kwalezo eziphila eNayili.”E3Yeke uFaro wabiza uMosi no-Aroni wathi kibo: “Ncengani uSomnini bonyana asuse iinrhwarhwakazezi kimapha nebantwini bami, ngizakutjhaphulula ama-Israyeli bonyana ayokuhlabela uSomnini.”i2MAbosomlingo benza soneso ngemilingwabo. Nabo benza bonyana kube neenrhwarhwa enarheni yeGibhide.n1WNje-ke u-Aroni welulela isandla sakhe ngehla kwamanzi weGibhide. Kwavela iinrhwarhwa zembatha inarha.S0!Yeke uSomnini wathi kuMosi: “Tjela u-Aroni elulele isandla sakhe ngedondolo lakhe ngehla kwemilambo yeGibhide okutjho imilanjana yeNayili nemisele bese kuvele iinrhwarhwa zembathe inarha yeGibhide.”Z//Iinrhwarhwa zizakunamathela wena nabantu bakho kanye neenkhulu zakho zoke.’ ”w.iINayili izakuzala swi ngeenrhwarhwa. Zizakukhuphuka zipharumele ngesigodlweni sakho, zingene ngelawini lakho zimumele umbhedakho, zingene ngeenkumbeni zeenkhulu zakho nebantwini bakho, zizale nangema-ondweni nangezitjeni zakho zokudubela.O-Nawala ukubatjhaphulula, ngizakwehlisela inarhakho yoke ngeenrhwarhwa. , Yeke uSomnini wathi kuMosi: “Khamba uye kuFaro uthi kuye, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini: Tjhaphulula abantu bami ukuze bangilotjhe.e+EAmatshwenyeko wokuthoma athatha amalanga alikhomba kusukela mhlana uSomnini amadlha iNayili.*AmaGibhide woke emba eqadi kweNayili bona azifunyanele amanzi wokusela ngombana bekungakghoneki ukusela amanzi wemilambo.Z)/UFaro wafulathela waziyela esigodlweni sakhe, wakubetha mthalazeni okwenzakeleko.5(eKodwana abosomlingo beGibhide nabo benza soneso ngemilingwabo. Ngalokho ihliziyo kaFaro yakhunyalala, azange alalele uMosi no-Aroni. Kwaba njengombana uSomnini bekatjhwile.''Iinhlambi ngeNayili zafa, umlambo waba nesivunda kangangobana amaGibhide azange akwazi ukusela amanzi wakhona. Kwazala iingazi iGibhide yoke.>&wUMosi no-Aroni benza poro njengombana uSomnini abayalile. Waphakamisa idondolo lakhe phambi kwakaFaro neenkhulu zakhe wabetha amanzi weNayili, nje-ke woke amanzi ajika aba ziingazi.\%3USomnini wabuya wathi kuMosi: “Tjela u-Aroni athathe idondolo lakhe elulele isandla sakhe ngehla kwamanzi weGibhide, phezu kwemilambo yakhona, okutjho imilanjana yeNayili, iintete nazo zoke izinto eziphatha amanzi. Woke amanzi azakuba ziingazi. Kuzakuba neengazi yoke indawo eGibhide, ngitjho nangakizo zoke izitja zesigodo nezamatje.”{$qIinhlambi eziseNayili zizakufa bese umlambo uba nesivunda, amaGibhide azakubhalelwa kusela amanzi weNayili.’ ”/#YGodu uSomnini ungitjele bona uzakwazi bonyana unguSomnini ngalokhu okuzakwenzeka nje: Ngedondolo elisesandleni sami ngizobetha amanzi weNayili bese aphenduka iingazi.4"cuthi kuye, ‘USomnini uZimu wamaHebheru wangithuma bona ngikutjele utjhaphulule abantu bakhe bakhambe ukuze bamlotjhe erhalawumbeni. Kodwana azange ulalele bekube gadesi.*!OKhamba uye kuFaro ekuseni ngesikhathi sokuphuma kwakhe ukuya emlanjeni. Mlinde edongeni lomlambo iNayili umhlangabeze lapho. Uphathe idondolo elaphenduka inyoka,_ 9USomnini wathi kuMosi: “Ihliziyo kaFaro ikhunyalele, walela abantu bonyana bakhambe.iM Khonapho ihliziyo kaFaro yaqina, azange alalele uMosi no-Aroni. Kwaba njengokutjho kwakaSomnini. Omunye nomunye wabo waphosela idondolo lakhe phasi, amadondolo lawo aphenduka iinyoka. Kodwana idondolo laka-Aroni laginya wamaGibhide.]5 UFaro wabiza abosiyazi nabaloyi. Abosomlingo beGibhidabo benza soneso ngemilingwabo.H  Kwathi lokha uMosi no-Aroni nabaya kuFaro bona benze njengombana uSomnini abayalile, u-Aroni waphosela idondolo lakhe phasi ngaphambi kwakaFaro neenkhulu zakhe. Idondolwelo laphenduka inyoka.A} “Lokha uFaro nathi kuwe, ‘Zibonakaliseni ngokwenza umkarisomraro’, wena uthi ku-Aroni, ‘Thatha idondolo lakho uliphosele phasi ngaphambi kwakaFaro’, yeke lizakuba yinyoka.”+SUSomnini gade athe kuMosi no-Aroni:r_UMosi gade aneminyaka ematjhumi abunane, u-Aroni anamatjhumi abunane namithathu lokha nabakhuluma noFaro.AUMosi no-Aroni benza poro njengombana uSomnini abayalile.Ngalokho amaGibhide azakwazi bonyana nginguSomnini lokha nangelula isandla sami ngokujamelana neGibhide ngikhuphe ama-Israyeli kiyo.”-Uangeze anilalela. Kodwana ngizakubeka isandla sami phezu kweGibhide bese kuthi ngesigwebo sami esikhulu ngikhuphe abantu bami ama-Israyeli barhwante ngeengaba zabo.nWMina ngizaqinisa ihliziyo kaFaro, nanyana ngingabuyelela iimbonakaliso nemikarisomraro yami eGibhide,3Wena uzakufanela bonyana ukhulume yoke into engikuyale ngayo, umfowenu u-Aroni yena atjele uFaro bona atjhaphulule ama-Israyeli aphume enarhenakhe.v iYeke uSomnini wathi kuMosi: “Qala, ngikwenze waba njengoZimu kuFaro, umfowenu u-Aroni uzakuba mphorofidakho.saKodwana uMosi wathi kuSomnini: “Kosami, mina angisiso isikhulumi. Alo, uFaro yena uzangilalela njani?”]5wathi kuye: “NginguSomnini. Tjela uFaro ikosi yeGibhide koke engikutjele khona.”1_Lokha uSomnini nakhuluma noMosi eGibhide,eENgibo abo-Aroni noMosi abakhuluma noFaro ikosi yeGibhide bona akhuphe ama-Israyeli eGibhide.U-Aroni noMosi okukhulunywe ngabo lapha, ngibo uSomnini athi kibo: “Khuphani ama-Israyeli eGibhide ngombana agandelelwe ngomsebenzi.”2 _U-Elazara indodana ka-Aroni wathatha enye yamadodakazi kaPuthiyeli. Indodakazi leyo yambelethela uFiniyasi.
Bona bebaziinhloko zemindeni yamaLevi neenzukulwana zabo.j OAmadodana kaKhorarhi bekungu-Asiri, u-Elikhana no-Abiyasafi. Bona bebaziinzukulwana zakaKhorarhi. U-Aroni wathatha u-Elitjheba indodakazi ka-Aminadaba nongudadwabo kaNarhitjhoni. Wambelethela uNadabi no-Abihu, u-Elazara no-Itamara.G  Amadodana ka-Uziyeli bekunguMitjhayeli, u-Elitsafana noSitiri.@ }Amadodana kaJitsihari bekunguKhorarhi, uNefegi noZikiri.(KU-Amramu wathatha ukghariyakhe uJokobedi bona abe mkakhe. Yena wambelethela u-Aroni noMosi. U-Amramu waphila iminyaka elikhulu namatjhumi amathathu namikhomba.Y-Amadodana kaMerari bekunguMarhili noMutjhi.
Bona bebamindeni edabuka kuLevi.#Amadodana kaKhehathi bekungu-Amramu, uJitsihari, uRhebroni no-Uziyeli. UKhehathi waphila iminyaka elikhulu namatjhumi amathathu namithathu.KIinzukulwana zakaGeritjhoni bekunguLibhina noTjhimeyi nemindenabo.A}ULevi bekalama uSimiyoni. Lawa bekumabizo wamadodana kaLevi ukuya ngokutloliswa kwawo: uGeritjhoni, uKhehathi noMerari. ULevi waphila iminyaka elikhulu namatjhumi amathathu namikhomba.:oUSimiyoni bekalama uRubeni. Amadodana kaSimiyoni kunguJemuweli, uJamini, u-Ohadi, uJakini, uTsorhari noSawula indodana yomfazi weKanana. Bona bebaziinhloko zemindeni kaSimiyoni.?yUMosi no-Aroni gade bangebemindeni elandelako: URubeni bekalizibulo laka-Israyeli. Amadodana kaRubeni kungu-Inogo noPalu, uRhetsironi noKarimi. Bona bebaziinhloko zemindeni kaRubeni.9 Nje-ke uSomnini wakhuluma noMosi no-Aroni babobabili, wabayala ngama-Israyeli noFaro ikosi yeGibhide bonyana kufuze bona ama-Israyeli aphume eGibhide. Kodwana uMosi wathi kuSomnini: “Kosami, ama-Israyeli akangilaleli, alo uFaro yena uzangilalela njani-ke? Mina angisiso isikhulumi.”oY “Khambani niyokutjela uFaro ikosi yeGibhide bonyana atjhaphulule ama-Israyeli aphume enarheni le.”(~M USomnini wakhuluma noMosi wathi:}}u UMosi wabikela ama-Israyeli indaba le, kodwana azange amlalele ngombana gade anyamile ngebanga lokugandelelwa kwawo.5|eNgizanisa enarheni engayifungela ngokuphakamisa isandla sami kobana ngiyiphe u-Abrahamu, u-Isaka noJakopo. Ngizanipha yona kube lilifa lenu lasafuthi. NginguSomnini.’ ”{+Ngizanenza isizwe sami, mina ngibe nguZimenu. Ngalokho nizakwazi bonyana nginguSomnini uZimenu owanikhupha emsebenzini okatelelako wamaGibhide.mzU“Ngalokho tjela ama-Israyeli uthi, ‘NginguSomnini begodu ngizonikhupha emsebenzini okatelelako wamaGibhide. Nginitjhaphulule ekubeni makhobokawo, nginihlenge ngomkhono olulekileko nangokugweba amaGibhide ngesigwebo esikhulu.syaNgambala ngikuzwile ukububula kwama-Israyeli akhobongwe maGibhide, yeke ngisikhumbulile isivumelwano sami.qx]Godu ngenza isivumelwano sami nabo kobana ngibaphe inarha yeKanana lapha bakhonza khona njengamaphandle.wyNgaziveza ku-Abrahamu, u-Isaka nakuJakopo njengoZimu oSabekako, kodwana angizange ngibazise ibizo lami elithi Somnini.>==\<Lokha uMosi nabika amezwi wabantu kuSomnini, mBoke abantu baphendula ngazwi linye bathi: “Koke uSomnini akukhulumileko sizakwenza.”
UMosi wabika amezwi wabantu kuSomnini.glIYeke uMosi wafika, wabiza abaphathi babantu wababikela woke amezwi lawo uSomnini amyale ngawo.ikMKimi nizaba mbuso wabaphristi, isizwe esicwengileko.’ Lawa mamezwi ozawatjela ama-Israyeli.”j#Iphasi loke ngelami kodwana nanilalela ilizwi lami, nilonde isivumelwano sami, nina nizakuba ngabakhethekileko bami phakathi kwezizwe zoke.tic‘Nibonile bonyana ngawenzani amaGibhide nokobana nganithwala njani ngamaphiko wekhozi nganitjhideza kimi.h!UMosi wakhuphukela kuZimu. USomnini wambiza asentabeni wathi kuye: “Nakhu ozakutjho ekumbeni kaJakopo, ozakutjela abantu bakwa-Israyeli,Yeke uMosi wenza njalo phambi kwabaphathi bakwa-Israyeli.@-USomnini wathi kuMosi: “Dlula phambi kwabantu, uthathe abanye babaphathi bakwa-Israyeli bese uphatha idondolo owabetha ngalo iNayili, ukhambe.z?oYeke uMosi walila kuSomnini wathi: “Ngizokwenzani ngabantwaba? Sekusele kancani bona bangikghadlhe ngamatje.”+>QKodwana abantu bomela amanzi banghonghoyila kuMosi bathi: “Umuntu bekasikhuphelani eGibhide nazosibulalisa ngomrhawu thina nabantwabethu kanye nefuywethu na?”0=[Ngalokho abantu basola uMosi bathi: “Siphani amanzi sisele nina!”
UMosi wathi kibo: “Kubayini nisola mina? Kuhlekuhle nizizinya uSomnini ngesenzo senwesi!”A< Umkhambathi woke wama-Israyeli wasuka erhalawumbeni leSini wakhamba uhloma amatendawo ukuya ngomyalo kaSomnini. Kwathi lokha nawuhloma amatende eRefidimu wafumana kunganamanzi wokusela.C;$Ithungana lilingana nengcenye yinye yokwetjhumi kapumpana.:!#Ama-Israyeli agoma imana iminyaka ematjhumi amane abe afika enarheni ehlalekako. Agoma imana leyo abe afika emkhawulweni wenarha yeKanana. 9"U-Aroni wenza njengombana uMosi bekayalwe nguSomnini. Emva kwesikhathi wawubeka ngaphambi kwemiqebethu yobufakazi bonyana ulondeke.-8U!UMosi wathi ku-Aroni: “Thatha umjeka uthele ithungana elizeleko lemana ngaphakathi bese uwubeka endaweni yokulotjhela uSomnini bona ulondele iinzukulwana zenu.”Z7/ UMosi wathi: “Nakhu uSomnini akutjhwileko, ‘Akubulungelwe iinzukulwana zenu ithungana elizeleko lokudlokhu ukuze zibone ukudla enganondla ngakho erhalawumbeni lokha nanginikhupha enarheni yeGibhide.’ ”6)Isizwe sakwa-Israyeli sathiya isikweso bona yimana. Sasinjengembewu yekhoriyanda, simhlophe begodu sinandipha njengamabhagwana enziwe ngeliju.05]Yeke abantu baphumula ngelanga lekhomba.F4Qalani, mina Somnini nginiphe iSabatha, nje-ke elangeni lesithandathu nginipha ukudla kwamalanga amabili. Omunye nomunye wenu kumele abe ngakwakhe, kungabikho ophumako elangeni lekhomba.”e3EUSomnini wathi kuMosi: “Kuzabe kube nini nilokhu ningafuni ukugcina imiyalo nemithethwami?`2;Kwathi elangeni lekhomba abanye baphuma bona bayokubutha kodwana bafumana kunganalitho.v1gKubutheleleni amalanga asithandathu ngombana elangeni lekhomba okuliSabatha angeze kwaba khona emmangweni.”0 UMosi wathi: “Kugomeni namhlanjesi lokho ngombana kuliSabatha phambi kwakaSomnini. Angeze nakufunyana namhlanjesi emmangweni.k/QYeke bakubeka bekwaba sekuseni njengombana uMosi abayalile. Azange kunitjhe bekuphethuke iimbungu..}Yena wathi kibo: “Nakhu uSomnini akutjhwileko, ‘Kusasa lilanga elikhethekileko lokuphumula, liSabatha elicwengileko lakaSomnini. Bhagani enifuna ukukubhaga, nipheke enifuna ukukupheka, kuthi koke okuseleko nikubeke bekube kusasa ekuseni.’ ”'-IElangeni lesithandathu babuthelela ukudlokho ngokubuyelelwe kabili kwaba mathungana amabili umuntu ngamunye. Boke abarholi bomkhambathi beza kuMosi bambikela.,Njalo ekuseni bebabutha kube ngiloyo naloyo ngendlela anganeliseka ngakho. Kodwana bekuthi ilanga nalithoma ukutjhisa bese kuyancibilika.+%Kodwana abanye azange balalele uMosi, batjhiya ingcenye yokudlokho bekwaba sekuseni. Kwaba neempethu kwanuka. Nje-ke uMosi wabathukuthelela.E*UMosi wathi kibo: “Kungabi nomuntu otjhiyela kwakusasa.”^)7Kwathi lokha nasele kulinganiswa ngesilinganiso sethungana, kwafunyanwa bona obuthelele khulu azange abe namasalela nobuthelele kancani azange atlhayelelwe. Enye nenye ihloko yomndeni beyibuthe okwanela umndenayo.N(Yeke ama-Israyeli enza njalo, amanye abuthelela khulu amanye kancani.\'3Ngikhokhu uSomnini akutjhwileko nasithi, ‘Omunye nomunye wenu akazibuthele okumanelisako, kube lithungana umuntu ngamunye. Nibuthelele ukuya ngesibalo sabantu omunye nomunye wenu anabo ngetendeni lakhe.’ ”A&}Lokha ama-Israyeli nabona lokho athi omunye komunye: “Madekhethu, yintobani-ke le?”
Gade angazi bonyana kuyini. UMosi wathi kiwo: “Sisikwa uSomnini anipha sona kobana nigome.e%EKuthe bona umbethe uthintitheke, kwasala into esamakariya, yayisileke inga sithwathwa phasi.e$E Kwathi nakuthambamako kwehla iinkwali zembatha ikampa, ekuseni kwaba nombethe magegana nayo.I#  “Ngikuzwile ukunghonghoyila kwama-Israyeli. Nje-ke yithi kiwo, ‘Ngamarhwaqela nizagoma inyama bese ekuseni nisuthiswa ngesikwa. Ngalokho nizakwazi bonyana mina Somnini nginguZimenu.’ ”"9 USomnini wathi kuMosi:|!s Kuthe u-Aroni asakhuluma nabantu bakwa-Israyeli, baqala ngerhalawumbeni, babona iphazimulo kaSomnini ivela elifini. / UMosi wathi ku-Aroni: “Yithi kiwo woke umkhambathi wama-Israyeli, ‘Tjhidelani eduze noSomnini ngombana ukuzwile ukunghonghoyila kwenu.’ ”"?Godu uMosi wathi: “Lokha uSomnini nanipha inyama namhlanje ntambama kobana nigome nesikwa esaneleko kusasa ekuseni, khona nizakwazi bonyana ukuzwile ukunghonghoyila kwenu. Thina asisilitho; emanyeni naninghonghoyilako aninghonghoyileli thina kodwana ninghonghoyilela uSomnini.”BYeke uMosi no-Aroni bathi kuma-Israyeli: “Besiyini thina bona ninganghonghoyila kithi? Kuhlekuhle ninghonghoyila kuSomnini! USomnini ukuzwile ukunghonghoyila kwenu ngaye. Ngalokho ntambama nizakwazi bonyana nguSomnini owanikhupha enarheni yeGibhide, godu nakusasa ekuseni nizakubona ubukhulu bephazimulwakhe.”oYKuzakuthi ngelanga lesithandathu, lokha nabalungiselela abakubuthileko, kube ngokubuyelelwe kabili.”oYYeke uSomnini wathi kuMosi: “Qala, ngizanehlisela isikwa esivela ezulwini. Abantu bazakuphuma ilanga nelanga babuthelele okwanele ilanga. Ngalokho ngizabe ngibazizinya kobana ngibone nakube bazakukhamba ngomyalwami namkha njani.wathi kibo: “Ngathana uSomnini wase wasibulalela enarheni yeGibhide lapha gade sizihlalela khona kamnandi ngeempotweni zenyama, sidla isikwa, sibetha esimonyongwana. Kodwana qalani nje, nina nisilethe erhalawumbenapha bona nibulale yoke ihlangano le ngendlala.”G Umkhambathi lowo wanghonghoyila kuMosi no-Aroni erhalawumbeni,H Umkhambathi woke wama-Israyeli wasuka e-Elimi wafika erhalawumbeni leSini eliphakathi kwe-Elimi neSinayi elangeni letjhumi nahlanu lenyanga yesibili ngemuva kobana uphumile enarheni yeGibhide."?Yeke bafika e-Elimi lapha gade kunemithombo elitjhumi nambili yamanzi kanye nemithi yesundu ematjhumi alikhomba. Bahloma amatendabo lapho eqadi kwamanzi.-USomnini wathi: “Nakube nizakulalela ngokuzimisela ilizwi lami, mina Somnini uZimenu, nenze okuhle phambi kwami, niphethe imiyalwami bese nigcina zoke iimiso zami, angeze nganehlisela nasinye isifo kilezo engazehlisela amaGibhide ngombana mina Somnini ngimlaphi wenu.”3aUMosi walila kuSomnini, uSomnini wamkhombisa umuthi. Wawuthatha wawuphosela ngemanzini, amanzi aba mnandi. Khonapho uSomnini wabenzela isimiso nomthetho godu wabazizinya.RAbantu banghonghoyila kuMosi bathi: “Uthi sisele ini nasome kangaka?”yKuthe lokha nabafika eMara, azange bakghone ukusela amanzi wakhona ngombana gade amunyu. Ngalokho athiywa bona yiMara.#AYeke uMosi warhola u-Israyeli ukusuka elwandle lomGaba bangena erhalawumbeni leTjhuri. Bakhamba amalanga amathathu erhalawumbeni, azange bafunyane amanzi.  UMiriyamu wakhalela wathi:
“Bhinelani uSomnini ngombana uphakeme khulu,
wajikijela iinjomani neenkarana ngelwandle.”Nje-ke uMiriyamu umphorofidikazi, ongudadwabo ka-Aroni waphuma aphethe abosotjherere, boke abafazi bamlandela nabo baphethe babo bagida.U%Lokha iinjomani neenkarana zakaFaro kanye nabakhweli bazo nazingena ngelwandle, uSomnini wabuyisa amanzi welwandle azigubuzesa kodwana ama-Israyeli akhamba phezu kwehlabathi eyomileko phakathi kwelwandle.'KUSomnini uzakubusa nini nanini.W)Wena Somnini uzabangenisa,
ubatjale entabeni yelifa lakho,
endaweni Somnini owayilungisako
kobana bahlale kiyo,
iye, indawo ecwengileko wena Mninimandlawoke
owayisungula ngezandla zakho.R Zehlelwa kukwesaba okukhulu kanye nevalo
ngebanga lobukhulu bakho obenzileko;
zathula zathi du njengelitje,
lokha nakudlula abantu bakho, Somnini,
iye, kudlule abantu bakho obazuzileko. Nje-ke amakhosana wakwa-Edomu akakamala,
abaphathi bakwaMowabi bathuthumela;
zoke izakhamuzi zeKanana zahlengezela.O Izizwe zoke zezwa, zathuthumela;
abahlali beFilistiya baba nevalo.w i Ngokwethembeka kwakho
warhola abantu obahlengileko,
ngamandlakho wabakhokhela endawenakho ecwengileko.< u Kwathi nawelula isandla sakho,
iphasi lawaginya.,S Ngubani onjengawe Somnini
phakathi kwabosingazimu?
Ngubani onjengawe
onobukhosi obucwengileko
nemisebenzi ebabazekako
ngokwenza imikarisomraro?q] Wena Somnini wavuthela ummoyakho,
ilwandle lawagubuzesa,
acwila njengomthofi emanzini anamandla.8k Isitha sathi:
“Ngizabagijimisa, ngibabambe,
ngihlukanise ipango.
Ngizakwanelisa ivunda lami kibo
nangirhwatjha isabulami,
ngibarhayile ngesandla sami.”1Ngokufutha kweempumulo zakho
amanzi ayabuthelelana,
iinkhukhula zijame inga lidonga,
amanzi azikileko akhaphuzele phakathi kwelwandle.}Ngobukhulu bobukhosi bakho
uketula abajamelani bakho,
uthumela itukuthelwakho,
ibaqothule inga mawunguwungu.jOIsandla sakho Somnini, siyesabeka ngamandlaso;
iye, isandla sakho Somnini, sibhubhisa isitha.QAmanzi azikileko azisibekela,
zatjhinga phasi ekuzikeni njengelitje. Ujikijele iinkarana zakaFaro nebutho lakhe ngelwandle,
abalawuli beenkarana abakhethekileko
bacwila ngelwandle lomGaba.@}USomnini uyingorho,
ubongelelwa ngebizo lakaSomnini.USomnini umamandlami neenkhwepha zami
begodu uyisindiswami.
UnguZimami yeke ngizamdumisa,
unguZimu kababa ngizamphakamisa.)~ OUMosi nabantu bakwa-Israyeli babhinela uSomnini ingoma nasi:
Ngizakubhinela uSomnini ngombana uphakeme khulu,
wajikijela iinjomani neenkarana ngelwandle.}+Kwathi lokha ama-Israyeli nabona umsebenzi omkhulu owenziwe nguSomnini ngokujamelana namaGibhide, amesaba abe akholwa kuye nencekwinakhe uMosi.|3Ngaleyondlela uSomnini wasindisa ama-Israyeli mhlokho esandleni samaGibhide. Ama-Israyeli abona iindumbu zamaGibhide zitutumele magegana nelwandle.|{sKodwana ama-Israyeli akhamba ehlabathini eyomileko phakathi kwelwandle, khibe amanzi aliboda ngapha nangapha kwawo.z/Amanzi agubuzesa bunjalo-ke iinkarana nabakhweli bazo, okutjho loke ibutho lakaFaro elalilandele ama-Israyeli ngelwandle. Azange kusinde namunye.:yoYeke uMosi welulela isandla sakhe phezu kwelwandle. Ekuseni ilwandle labuyela esigeni. AmaGibhide athi ayabaleka, ahlangana namanzi. USomnini wawadlhunya ngaphakathi kwelwandle.x-USomnini wathi kuMosi: “Lulela isandla sakho ngehla kwelwandle bonyana amanzi agubuzese amaGibhide, okutjho iinkarana zawo nabakhweli bazo.”1w]ngokwenza bona amavili weenkarana zalo abhajwe ukuze atjhitjhirize. AmaGibhide athi: “Asibalekeni ema-Israyelenapha ngombana uSomnini uwalwela ngokujamelana nathi.”vKwathi ekuseni ngovivi uSomnini asesikeni yomlilo neyelifu waqalela ibutho lamaGibhide phasi. USomnini wafakela ibutho lamaGibhide ivalouAmaGibhide athoma ukulandela ama-Israyeli ngelwandlapho. Zoke iinjomani neenkarana zakaFaro kanye nabakhweli bazo zangena ngelwandle.ttcAma-Israyeli akhamba phakathi kwelwandle ehlabathini eyomileko, khibe amanzi aliboda ngapha nangapha kwawo.Gs UMosi welulela isandla sakhe ngehla kwelwandle. USomnini wahlehlisa ilwandle ngokulivuthela ngommoya wepumalanga nonamandla ubusuku boke. Amanzi ahlukana phakathi kwaba nehlabathi eyomileko. r kobana ibe phakathi kwebutho leGibhide nomkhambathi wakwa-Israyeli. Ngobusukobo ilifelo laletha ubumnyama ngehlangothini lamaGibhide kodwana ngehlangothini lama-Israyeli lakhanyisa. Kwaba njalo ukuze iinqhema ezimbilezi zingakwazi ukuhlangana ubusuku boke.)qMNje-ke ingilozi kaZimu ebegade ingaphambi komkhambathi wakwa-Israyeli yatjhida yaya ngemva kwawo, kwathi isika yelifu yatjhida ngaphambi kwawo yaya ngemva kwawopyAmaGibhide azakwazi bonyana nginguSomnini nasele ngibonakalise idumo lami ngoFaro, iinkarana zakhe nabakhweli bazo.”Ao}Ngizakhunyalalisa iinhliziyo zamaGibhide bese awalandele abe angene ngelwandle. Ngalokho ngizakubonakalisa idumo lami ngoFaro nalo loke ibutho lakhe, okutjho iinkarana nabakhweli bazo.3naPhakamisa idondolo lakho, ululele isandla sakho ngehla kwelwandle, ulihlukanise phakathi kobana ama-Israyeli akghone ukukhamba phezu kwehlabathi eyomileko ayame ilwandle.^m7USomnini wathi kuMosi: “Ungangilileli; tjela ama-Israyeli bonyana aragele phambili.>lyUSomnini uzanilwela, nina kwenu sekuthula nibukele.”Nk UMosi wathi ebantwini: “Ningesabi benidlhamazele. Lindani nibone isindiso kaSomnini azanenzela yona namhlanjesi. Ngiyanitjela ngithi amaGibhide eniwabona namhlanjesi la, angeze benisawabona godu.1j] Angithi sakutjela nasiseGibhide sathi kuwe, ‘Sisusela thina! Sifuna ukusebenzela amaGibhide ngombana kungcono ukusebenzela amaGibhide kunokufela erhalawumbeni!’ ”0i[ Godu athi kuMosi: “Kungebanga lokobana kunganamathuna eGibhide bonyana usisuse khona sizokufela erhalawumbenapha na? Yintobani osenze yona ngokusikhupha eGibhide le?Dh UFaro nebutho lakhe watjhidela. Kwathi lokha ama-Israyeli naphakamisa amehlo, qala nako amaGibhide eza ngemva kwawo! Angenelwa kukwesaba okukhulu abe arhuwelela akhombela isizo kuSomnini.Lg AmaGibhide alandela ama-Israyeli ngazo zoke iinjomani zeenkarana zakaFaro nabakhweli bazo okutjho amabutho wakhona. Awafunyana ahlome amatende elwandle ngePi-Harhirothi malungana neBhali-Tsefoni.fUSomnini wakhunyalalisa ihliziyo kaFaro ikosi yeGibhide, walandela ama-Israyeli njengombana gade ahlabela phambili ajekezela.eyokutjho iinkarana ezikhethekileko ezimakhulu asithandathu nazo zoke ezinye iinkarana zeGibhide, enye nenye inomlawuli.8dmYeke wabophela ikaranakhe wathatha ibutho lakhe,bc?Lokha ikosi yeGibhide nayitjelwa bonyana ama-Israyeli athuthile, uFaro neenkhulu zakhe watjhugulula umkhumbulo ngawo wathi: “Yintobani esiyenzileko le? Madekhethu, sathukulula ama-Israyeli bona angasasisebenzeli!”bb?Yeke ngizakhunyalalisa ihliziyo kaFaro ukuze agijimise ama-Israyeli. Ngalokho ngizakubonakalisa idumo lami ngoFaro nalo loke ibutho lakhe. Nje-ke amaGibhide azakwazi bona nginguSomnini.”
Ngambala kwenzeka njalo.aa=UFaro uzadlumbana bona ama-Israyeli ararejeke enarheni nokobana avaleleke erhalawumbeni.1`]“Tjela ama-Israyeli bonyana abuyele emuva ayokuhloma amatendawo ngaphambi kwePi-Harhirothi hlangana neMigidoli nelwandle, malungana neBhali-Tsefoni esebeni lelwandle."_ CYeke uSomnini wathi kuMosi:P^ Isika yelifu emini nesika yomlilo ebusuku azange isuke phambi kwabantu./]Y USomnini wakhamba phambi kwabo ngesika yelifu emini bona ibarhole, ebusuku yaba yisika yomlilo bona ibakhanyisele. Ngaleyondlela baphumelela ukukhamba ubusuku nemini.I\  Basuka eSukothi bahloma amatende e-Ethamu magegana nerhalawumba.*[O UMosi wathatha amathambo kaJosefa ngombana uJosefa wafungisa abantu bakwa-Israyeli wathi: “UZimu uzanikhambela, nina-ke nithwale amathambami niwasuse lapha.”#ZA Ngalokho uZimu wenza bona abantu babhode ngendlela yerhalawumbeni banqombe ngelwandle lomGaba. Abantu bakwa-Israyeli baphuma enarheni yeGibhide ngeengaba.Y Lokha uFaro natjhaphulula abantu bona bakhambe, uZimu azange abarhole ngendlela yangenarheni yamaFilista nanyana bekuyindlela efitjhani leyo ngombana uZimu wathi: “Abantu bazakuthi nabamele balwe epini, bazisole bona basukeleni eGibhide hle babuyela khona.”1X] Umkhuba lo nawo uzakuba sikhumbuzo kini. Njengenyongo esandleni nanjengomkhala ehloko uzanikhumbuza bonyana uSomnini wanikhupha eGibhide ngesandla sakhe esinamandla.”W/ Lokha uFaro nakhunyalala angafuni ukusitjhaphulula, uSomnini wamadlha woke amazibulo enarheni yeGibhide. Kwaba mazibulo woke wabantu newefuyo. Ngalokho nginikela uSomnini woke amazibulo aduna wefuyo aphume qangi esibelethweni, kodwana indodanami elizibulo ngiyayihlenga.’A )Kwathi ngelanga lokugcina lokuhlangana kweminyaka emakhulu amane namatjhumi amathathu, yoke ihlangano kaSomnini yaphuma enarheni yeGibhide ngeengaba zayo._=9 (Ama-Israyeli ahlala eGibhide isikhathi esiminyaka emakhulu amane namatjhumi amathathu.8<k 'Abhaga iimphaphatha ezinganangumelo ngehlama aphume nayo eGibhide. Ngebanga lokobana bekaqotjhiwe eGibhide, azange abe nesikhathi sokuzilungiselela imiphako nokuwumela ihlama.; &Akhamba nezimvu neembuzi kanye neenkomo, kwaba mihlambi eminengi khulu. Godu kwaba nesiqubuthu sabantu bezinye izizwe esakhamba nawo.>:w %Ama-Israyeli akhamba asuka eRamesese anqomba eSukothi. Kwakungaba ziinkulungwana ezimakhulu asithandathu zamadoda akhamba ngeenyawo ngaphandle kwabafazi, abantwana nababuthakathaka.9! $USomnini gade enze amaGibhide bonyana abe nomusa khulu kuma-Israyeli. Nje-ke awapha lokho akukhombeleko, ngaleyondlela aphanga amaGibhide.8} #Godu enza njengombana uMosi awayala abe akhombela amaGibhide kobana awaphe amagugu wesiliva newegolide kanye nezambatho.w7i "Ama-Israyeli athatha ihlamawo enganangumelo ayithwala emahlombe ngezitjeni zokudubela aziphuthela ngamatjhila.m6U !AmaGibhide akatelela abantu bonyana barhabe baphume enarheni ngombana athi: “Soke sizokufa nya!”y5m Thathani izimvu neembuzi zenu kanye neenkomo zenu njengombana nitjhwile bese ningena indlela. Nami ningibeke.” Y~~(||s{{{zyyVxwwvv uuXtt5tssrr#qqp9ooofnn.mllclkRjj9ihh gff!eSdccKbaG``#__^e]]e]6\\\*[[[ZZYcYXWWbVV~VQUUrU$TTSSDR[QQ#POO NN#MMLlKK+JJ$II7HH5GFFF3EoDDCCyCBB Ag@@*??>>!==9<“Ngenisa umfaji wobufakazi uwubeke ngemuva kwesiyaya. Isiyaya sizakuhlukanisa indawo ecwengileko kecwenge khulu.V9 Yenza iinsika ezine zomtholo ezinamekwe ngegolide zijame phezu kwamanzinziso wesiliva. Lembelelisa isiyayeso ngeenkhonkhwani zegolide phezu kweensika,U7“Wenze isiyaya ngelineni emhlophe. Uthungelele phezu kwesiyayapho ngobukghoni imifanekiso yamakerubhi ngewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede.NT“Jamisa ithaberinakeli ukuya ngendlela owaboniswa ngayo usentabeni.ZS/Unameke amahlaka neenqabo ngegolide. Amasongo wokubamba iinqabo enziwe ngegolide.RIinqabo ezingeziphakathi emahlakeni wamaswazi wethaberinakeli kumele zithome ekuthomeni kweswazi ukuyokutjhayisa ekugcineni.hQKzibe zihlanu ngakelinye; godu zibe zihlanu ngemuva lethaberinakeli ngeswazini langetjingalanga.tPc“Wenze iinqabo ngeengodo zomtholo zibe ngezamahlaka wethaberinakeli. Yenza zibe zihlanu ngeswazini elinyeO5Nje-ke kuzakuba namahlaka abunane ngemuva kwethaberinakeli namanzinziso wesiliva alitjhumi nasithandathu. Ihlaka ngalinye libe namanzinziso amabili.JNIjika linye alenziwe ziingcenye ezimbili ezifanako. Iingcenye ezimbilezi kumele zihlanganiswe ukusuka phasi ukuya phezulu lapha isongo lokuthoma lizafakwa khona. Akube njalo emajikeni womabili.KMYenza amahlaka amabili ukuze enze amajika wethaberinakeli ngemuva.UL%“Ngeswazini lethaberinakeli elingetjingalanga wenze amahlaka asithandathu.dKCnamanzinziso wesiliva amatjhumi amane. Akube manzinziso amabili ngaphasi kwehlaka ngalinye.bJ?“Godu nangeswazini elinye langetlhagwini lethaberinakeli kube mahlaka amatjhumi amabilihIKNgaphasi kwamahlaka amatjhumi amabili lawo wenze amanzinziso wesiliva amatjhumi amane. Akube manzinziso amabili ngaphasi kwehlaka ngalinye lapha iintlobo zalo ezimbili zizakungena khona. Yenza njalo ehlakeni elinye nelinye.TH#“Wenze amahlaka wethaberinakeli amatjhumi amabili ngeswazini langesewula.G)Iingodo ezimbili ezihlanganiswe bona zenze ihlaka kufuze zibe neentlobo ezimbili ngaphasi. Woke amahlaka wethaberinakeli uwenze ngaleyondlela.lFSIhlaka ngalinye libe nobude obumamitha amane nesiquntu, libe siquntu nesiqunjwana semitha ububanzi.HE “Wenze amahlaka wethaberinakeli ajamileko ngeengodo zomtholo.0D[“Yenza isigubuzeso setende ngeenkhumba zamaqama ezifakwe umbala obomvu begodu wenze isigubuzeso esinye ngeenkhumba ezitjhukiweko bezazeswa ngamafutha ngaphezu kwaso.8Ck Ingcenye esiquntu semitha ngehlangothini elinye nelinye lalokho okudluleleko ebudeni bamatjhila wetende izakulembelela ngemaqadi wethaberinakeli, ngapha nangapha ligubuzeseke.B Ingcenye yamatjhila wetende edluleleko okuyingcenye yamatjhila ahlanganisiweko, ayilembeleliswe ngeswazini langemuva lethaberinakeli. A Wenze iinqobotjhelo ezimatjhumi amahlanu zekoporo bese uqobotjhela iinrhobelo. Qobotjhela ngazo itende ukuze lihlangane libe linye.@ Wenze iinrhobelo emphethweni welinye letjhila elihlanganisiweko elingeqadi. Wenze njalo nakelinye itjhila elihlanganisiweko.? Uhlanganise amatjhila amahlanu ndawonye nasithandathu ndawonye. Itjhila lesithandathu uzalibhinca ngehla komnyango wetende.->UUbude betjhila ngalinye bube mamitha alitjhumi nantathu nesiquntu bese ububanzi buba ngaphasana kwamamitha amabili. Wolitjhumi nanye amatjhila lawo kumele alingane.s=a“Godu wenze amatjhila woboya beembuzi wokwenza itende phezu kwethaberinakeli; uwenze abe litjhumi nanye.#<AWenze iinqobotjhelo ezimatjhumi amahlanu zegolide bese uqobotjhela amatjhila elinye kelinye ngeenqobotjhelwezo ukuze ithaberinakeli lihlangane libe linye.G; Akube ziinrhobelo ezimatjhumi amahlanu etjhileni lokuthoma elihlanganisiweko, ezinye iinrhobelo ezimatjhumi amahlanu emphethweni wetjhila lesibili elihlanganisiweko. Iinrhobelwezo aziqalane.:'Wenze iinrhobelo ezihlaza komkayi emphethweni welinye letjhila elihlanganisiweko elingeqadi. Wenze njalo nakelinye itjhila elihlanganisiweko.59gAmatjhila akahlanganiswe ndawonye ngamahlanu.83Ubude betjhila ngalinye bube mamitha alitjhumi nambili nesiquntu, libe ngaphasana kwamamitha amabili ububanzi. Woke amatjhila lawa kumele alingane.I7 USomnini wathi kuMosi: “Yenza ithaberinakeli ngamatjhila alitjhumi welineni emhlophe. Uthunge nemifanekiso yamakerubhi ngobukghoni ematjhilenapho ngewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede.[61(“Qinisekisa bonyana wenza koke lokhu ngomfanekiso owakhonjiswa wona entabeni.”w5i'“Ilithi leembani sele lihlangene nezitja zalo zoke libe makhilogremu amatjhumi amathathu nane wegolidembala.;4s&Iincimasibani nezitjana zalo zibe ngezegolidembala.33%“Lenzele iimbani ezilikhomba. Ubeke isibani phezu kwesiqu nangaphezu kwegatja negatja ukuze zikhanyise esibangeni esingaphambi kwelithi leembani.L2$Amaqumbe namagatja wakhona akhandwe ndawonye nesiqu ngegolidembala.1#Akube nequmbe linye esiqwini ngaphasi komsuka wamagatja akhamba ngamabili. Kube njalo kiwo woke amagatja asithandathu asuka esiqwini.q0]"Kuthi esiqwini selithi leembani kube neempundu ezine ezinjengama-alimondi, zibe namaqumbe namathuthumbo./+!Emagatjeni akube neempundu ezinjengama-alimondi okutjho amaqumbe namathuthumbo. Egatjeni ngalinye kilawo asithandathu kube neempundu ezintathu.5.e Akube namagatja asithandathu aphuma ngemaqadi wesiqu selithi leembani, kube magatja amathathu ngehlangothini linye lesiqu bese amagatja amathathu abe ngehlangothini elinye.0-[Godu uSomnini wathi: “Yenza ilithi leembani ngegolidembala. Isikhondo, isiqu, iimpundu okutjho amaqumbe namathuthumbo walo kube msebenzi okhandwe wahlanganiswa nalo.b,?Beka izikwa ezibekwa phambi kwakaZimu etafulenapho zibe phambi kwami ngeenkhathi zoke.”+y“Lenzele izitja ezahlukahlukeneko, iinkapho nemijeka yokuvubela umnikelo wewayini. Koke lokhu kwenze ngegolidembala.V*'Lungisa iingodo zomuthi womtholo, uzinameke ngegolide, uthwale ngazo itafula.T)#Amasongo wokufaka iingodo zokuthwala itafula akabe ngaphasana kwesakhelelo.T(#Lenzele amasongo amane wegolide, uwabophelele emajikenalo amane emilenzeni.l'SUkusuka emphethweni ukuya ngaphakathi kube bubanzi besandla bese wakha umqoqo wesakhelelo segolide.T&#Linameke ngegolidembala bese uliphetha ngesakhelelo segolide magegana nalo.8%kUSomnini wabuya wathi: “Yenza itafula ngomuthi womtholo libe ngaphasana kwemitha ubude, ngaphasana kwesiquntu semitha ububanzi, libe siquntu nesiqunjwana semitha ukuphakama.8$kNgizakuhlangana nawe lapho, ngikhulume nawe ngingehla kwesisibekelo hlangana namakerubhi amabili aphezu komfaji wobufakazi. Ngizakuyala ngalokho okumalungana nama-Israyeli.”o#YUfake ubufakazi besivumelwano engizakunikela bona ngaphakathi komfaji bese uvala umfaji ngesisibekelo."Amakerubhi akathabululele amaphikwawo ngaphezulu engamele isisibekelo somfaji aqalane ngobuso, womabili aqale isisibekelo..!WUkhande ikerubhi linye ngehlangothini elinye nekerubhi elinye ngakelinye ihlangothi. Amakerubhi amabili angemaqadi wesisibekelweso akabe yinto yinye nesisibekelweso.p [“Wenze amakerubhi amabili wegolide ngokuwakhanda ekugcineni kwemiphetho emibili yesisibekelo somfaji.~wWenze isisibekelo somfaji ngegolidembala sibe limitha nesiqunjwana ubude, sibe siquntu nesiqunjwana semitha ububanzi.FUfake ubufakazi besivumelwano engizakunikela bona ngemfajini.=wIingodo azibe ngemasongweni womfaji; zingasuswa kiwo.`;Ufake iingodwezo ngaphakathi kwamasongo ngemahlangothini womfaji ukuze uwuthwale ngazo.?{ Ulungise iingodo zomuthi womtholo, uzinameke ngegolide.(K Uwubumbele amasongo wegolide amane bese uwabethelela emajikeni wawo amane ngaphasi, amasongo amabili ngehlangothini lawo namanye amabili ngakelinye ihlangothi.T# Uwunameke ngegolidembala ngaphakathi nangaphandle bese uwuphetha ngegolide.#A Godu uSomnini wathi kuMosi: “Ngenzelani umfaji ngeengodo zomtholo ube limitha nesiqunjwana ubude, ube siquntu nesiqunjwana semitha ububanzi nokuphakama.`; Nenze ithaberinakeli nakho koke okukilo ngendlela yomfanekiso engizakukhombisa wona.”Q“Ngenzelani indawo ecwengileko ukuze ngihlale phakathi kwama-Israyeli.Mamatje we-oniksi namatje wokukghabisa i-efodi neporiyana yomphristi.Oamafutha weembani, iinungo zamafutha wokuzesa kanye namakha wetjhwalo,r_iinkhumba zamaqama ezifakwe umbala obovu, iinkhumba ezitjhukiweko bezazeswa ngamafutha, iingodo zomtholo,\3iwulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede, ilineni emhlophe kanye noboya beembuzi,NNanti ihlobo lomnikelo enizalithatha kiwo: igolide, isiliva nekoporo,}u“Tjela ama-Israyeli bonyana angilethele umnikelo. Abaphathi abawuthathe komunye nomunye umuntu onehliziyo evumako. 9USomnini wathi kuMosi:vguMosi wangena elifini, wakhuphukela entabeni. UMosi waba sentabeni amalanga amatjhumi amane nobusuku bakhona.v gKuthe lokha ama-Israyeli nabona iphazimulo kaSomnini egade injengomlilo oqothulako phezu kwesiqongolo sentaba 7Iphazimulo kaSomnini yembatha intaba yeSinayi yasibekelwa lilifu amalanga asithandathu, kwathi elangeni lekhomba uZimu wabiza uMosi phakathi kwelifu.C Yeke uMosi wakhuphukela entabeni, ilifu lagubuzesa intaba. Wathi ebaphathini: “Silindelani lapha besibuye. Qalani nango u-Aroni noRhuri phakathi kwenu, nanyana ngubani onomraro akaye kibo.”` ; Yeke uMosi wazilungiselela ukukhuphuka nencekwakhe uJotjhuwa bona baye entabeni kaZimu./Y USomnini wathi kuMosi: “Khuphukela kimi entabeni, ulinde khonapho; ngizokunikela imiqebethu enomthetho nemiyalo engiyitlolele bona ngifundise ama-Israyeli ngayo.”]5 Nanyana iinkhulu zama-Israyelezi zabona uZimu, azange azenze litho. Bagoma bebasela.-U bafika babona lapha kujame khona uZimu wakwa-Israyeli: Ngaphasi kweenyawo zakhe gade kunokungathi yindlela egangadwe ngelitje lesafaya, isuleke inga mkayi ngokwawo.  Emva kwalokho uMosi no-Aroni, uNadabi no-Abihu kanye namatjhumi alikhomba wabanye babaphathi bakwa-Israyeli benyukela entabeni, ;Nje-ke uMosi wathatha iingazi wafafaza abantu ngazo wathi: “Qalani, lezi ziingazi zesivumelwano uSomnini asenze nani ngokuya ngawo woke amezwi la.” Wathatha incwadi yesivumelwano, wayifundela abantu. Bona bathi: “Koke okukhulunywe nguSomnini sizokwenza begodu sizokulalela.”hKUMosi wathatha ingcenye yeengazi wayifaka ezitjeni, kwathi ingcenye enye wayifafaza e-aldarini.q]Wayala amasokana wama-Israyeli kobana enzele uSomnini imihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswano ngeenkunzi.FUMosi watlola woke amezwi kaSomnini. Wavuka ngovivi wakha i-aldari enzasi kwentaba, wajamisa namatje wesikhumbuzo alitjhumi nambili agade ajamele iinkoro ezilitjhumi nambili zakwa-Israyeli.)MUMosi wehla wabikela abantu woke amezwi nemithetho kaSomnini. Abantu baphendula boke ngalizwi linye bathi: “Woke amezwi akhulunywe nguSomnini sizawaphetha.”|~sNguwe kwaphela Mosi ozakubandamela kimi, kodwana abaphathi bangabandameli. Kungabi nabanye abantu abenyuka nawe.”@} }USomnini wathi kuMosi: “Yenyukela kimi, wena no-Aroni, uNadabi no-Abihu kanye namatjhumi alikhomba wabanye babaphathi bakwa-Israyeli, kodwana niguqe kudanyana nihlome iinhloko phasi.|!Bangahlali enarhenenu ngombana bazanenza none phambi kwami lokha nanilotjha abosingazimu babo. Lokho kuzakuba sisifu kini.”={w Ningenzi isivumelwano nabo namkha nabosingazimu babo.Gz Ngizabeka imikhawulwenu ukusuka elwandle lomGaba ukuya elwandle lamaFilista nokusuka erhalawumbeni ukuya eYufrathe. Iye, ngizanikela abahlali benarha ezandleni zenu bese nina niyabagijimisa.jyOKodwana ngizaziqotjha kancani kancani phambi kwenu, kufikela lapha nanda khona benithathe inarha.xIzizwezi angeze ngaziqotjha phambi kwenu ngamnyaka munye ngombana inarha izasala inganamuntu bese iinlwana zommango ziyanda zinivukele.kwQGodu ngizakuthumela abonondovu phambi kwenu, baqotjhe amaRhivi, amaKanana namaRhithi phambi kwenu. v Ngizathumela ukwesaba kwami phambi kwenu bese ngihlangahlanganisa boke abantu eniqabene nabo ngenze zoke izitha zenu zinibaleke.]u5Akunamfazi ozakubuya endleleni namkha abe yinyumba enarhenenu; ngizanandisela ipilo.gtILotjhani uSomnini uZimenu. Mina ngizakubusisa isikwa namanzenu bengisuse izifo phakathi kwenu.s-ningakhothameli abosingazimu bawo begodu ningabalotjhi. Ningenzi izinto ngendlelabo kodwana nibaphelise nya beniphadlhe namatjabo akhethekileko.r1“Lokha ingilozami nayikhamba phambi kwenu bese iningenisa kuma-Amori, amaRhithi, amaPerizi, amaKanana, amaRhivi namaJebusi bese ngiyawabhubhisa,q7“Kodwana lokha naniyilalelisisa kuhle bese nenza koke engithi nikwenze, khona-ke ngizakuba sisitha sezitha zenu ngibe mjamelani ebajamelanini benu.#pAZiqapheleni ngombana iphakathi kwenu; nilalele ilizwi layo, ningalwi nayo. Naningayilaleliko angeze yaqolela imitjhapho yenu ngombana ngimi okhuluma kiyo.uoe“Qalani, ngithumela ingilozi phambi kwenu bona ineluse endleleni beyinise endaweni enginilungiselele yona.n#“Letha njalo imikhiqizo yokuthoma yehlabathakho endaweni ecwengileko kaSomnini uZimakho.
“Ungapheki imbuzana ngebisini lakanina.” m“Ingumelo ingeze yabandakanywa neengazi zomhlabelo. Godu ungalisi amafutha wemihlabelo yeminyanyami ahlale bekuse ungakawatjhisi.Wl)Boke abaduna benu bazakuvela phambi kwakaSomnini uSomandla kathathu ngomnyaka.OkGidingani umnyanya wesiVuno okumnyanya womkhiqizo womsebenzenu walokho enikutjele emasimini. Nigidinge umnyanya wokuButhelela ekupheleni komnyaka lokha nanibuthelela iinthelo zomsebenzenu emasimini. jYenzani umnyanya wesiKwa esinganaNgumelo njengombana nginiyalile. Nizagoma isikwa esinganangumelo amalanga alikhomba ngesikhathi esibekiweko ngenyanga ka-Abibi ngombana leyo yinyanga enaphuma ngayo eGibhide. Kungabi nomuntu ozakuvela phambi kwami amkhonoze.2ia“Ningenzele umnyanya kathathu ngomnyaka.fhG “Yelelani koke engikutjho kini; ningabizi amabizo wabosingazimu; niwakhafule nemilonyenenu.Kg “Yenza umsebenzakho amalanga asithandathu. Elangeni lekhomba uphumule ukuze kuphumule nekomakho nodumbanakho bese indodana yekhobokakazi lakho nesikhonzi esikusebenzelako nabo bakhokhe ummoya.efE kodwana emnyakeni wekhomba uzawaphumuza, uwalise abe mraga ukuze abadududu bekhenu bakghone ukugoma amakhikhizela. Abawatjhiyileko azakudliwa ziinlwana zommango. Wenze soneso nangesidiribe sakho nesivande sakho se-oliva.@e} “Uzakutjala bewuvune amasimakho iminyaka esithandathu,vdg “Ningagandeleli isikhonzi; niyayazi ihliziyo yesikhonzi ngombana nani gade niziinkhonzi enarheni yeGibhide.cyUngalingi wamukele ukufunjathiswa ngombana ukufunjathiswa kuphophaza ohlolisisako, kwenze abaneqiniso babe bakhohlisi.b7Ungayengwa bufakazi bamala nawugwebako ngombana ungahle ukhuphe isigwebo sokubulawa konganamlandu nolungileko. Angeze ngamlisa umgwebi okhohlakeleko.Ka“Ungahlanakeli ubulungiswa nawugweba umlandu womuntu ochakileko.q`]Lokha nawubona udumbana waloyo okuhloyileko arabhalaliswe mthwalwakhe, ungamdluli anjalo, kodwana msize.h_K“Lokha nawuhlangana nekomo namkha udumbana olahlekileko wesitha sakho, mrage umbuyisele kiso.*^QUngagwebi ochakileko ngokumzamela.s]aUngalandeli inengi bona nenze ubumbi. Nawufakaza emlandwini ungahlanakeli ubulungiswa ngokulandela inengi.k\ S“Ungarhatjhi iindaba ezimamala. Ungazibandakanyi nesikhohlakali ngokuba ngufakazi wobukhohlakali.t[c“Nibabantu bami, nje-ke ningagomi inyama yesilwana esibulewe ziimbandana emmangweni. Inikeleni izinja.”(ZKNenze soneso nangamazibulo weenkomo, wezimvu neweembuzi zenu. Izibulo eliduna alihlale nonina amalanga alikhomba bese kuthi ngelanga lobunane ninginikele lona.Y “Ungariyadi ukunikela isivuno sakhe sekoroyi, sewayini nesamafutha we-oliva.
“Ngihlukaniselani amadodanenu wamazibulo.PX“Ungakhulumi uZimu kumbi, namkha uthuwelelise umphathi wabantu bakho.3Wangombana isambathweso ngiso sodwa esisisembeso sakhe, siyingubo yomzimbakhe. Angalala ngani ngaphandle kwaso? Godu lokha nalila kimi, mina ngizakwizwa ngombana nginesisa.{VqNakube uthathela umuntu isambatho sakhe njengesibambiso, kumele umbuyisele sona ngaphambi kobana kutjhinge ilanga,|Us“Nawubolekisa imali komunye wabantu bami abadududu abahlala nawe, ungabi njengomatjhonisa kuye; ungambizi inzalo.Tubukhali bami buzakuvutha phezu kwenu nginibulale ngesabula bese abafazi benu baba bahlolokazi, abantwabenu babe ziintandani.PSNanibarhubutjhako bese bayangililela, ngambala ngizasizwa isililo sabo,3RcUngarhubutjhi umhlolokazi namkha intandani.hQK“Ungahlukumezi isikhonzi namkha usigandelele ngombana nani beniziinkhonzi enarheni yeGibhide.dPC“Owenzela nanyana ngimuphi usingazimu imihlabelo angenzeli uSomnini kwaphela akarhayilwe.7Ok“Nanyana ngubani olalana nesilwana akabulawe.,NU“Ungavumeli bonyana umloyi aphile.M!Nakube uyise wetlawelo ubetha phasi ngenyawo uthi akalendiseli endodeni leyo, indoda leyo izakukhokha inani elilingana nelobolo lamatlawu.fLG“Nakube indoda ikhwatjha itlawu elingakabonwa bese ilala nalo, kumele ililobole libe mkayo.K/Nakube umniniyo gade akhona nakwenzeka lokho, umuntu loyo akazukukhokha imbuyiselo. Nakube beyiqatjhiwe izakukhokhelwa ngemali yokuqatjhwa kwayo.&JG“Lokha umuntu naboleka into ethize namkha ifuyo komunye umuntu bese iyalimala namkha ife, umniniyo angekho, umuntu loyo uzakukhokha imbuyiselo ngokuzeleko.sIa Nakube isilwaneso sidatjulwe ziimbandana, akasilethe sibe bufakazi; akazukhokhela isilwana esidatjuliweko.`H; Kodwana nakube ipahla leyo ngambala yetjiwe ezandleni zakhe, kumele akhokhele umniniyo.=Gu umsolwa uzakwenza isifungo komsolako phambi kwakaSomnini bonyana azange abe nesandla epahleni yomuntu omsolako loyo. Umnikazi kumele amukele isifungweso begodu angabizi imbuyiselo.5Fe “Nakube umuntu usisa udumbana, ikomo, imvu, imbuzi namkha esinye nesinye isilwana komunye umuntu bese siyafa namkha sikhubale nanyana sinyamalale kungabi nomuntu obonako,GE  “Nakwenzeka umuntu afanise ipahlakhe komunye bese athi ngeyakhe, kungaba yikomo, udumbana, imvu, imbuzi, izambatho okutjho nanyana yini emlahlekeleko, abantwabo bazakuletha umbangwabo bobabili phambi kwakaZimu endaweni ecwengileko. Kuzakuthi loyo uZimu ambona umlandu, akhokhele umbangisanakhe ngokubuyelelwe kabili.D%Nakube isela alifunyanwa, umninimuzi uzakusondela kuZimu endaweni ecwengileko, afunge bonyana akanasandla ekwetjiweni kwepahla yomuntu loyo.*CO“Nakube umuntu usisa isiliva namkha ipahla komunye umuntu bese yetjiwa ngekumbeni yomuntu loyo, isela eliyebileko lifunyanwe, lizakhokha ngokubuyelelwe kabili.=Bu“Nakuqubuka umlilo ulumathise ameva bese kutjhe isithala sekoroyi namkha ikoroyi engakavunwa namkha isimu, umuntu othungelele umlilo lowo uzakuhlawula woke umonakalo ngokuzeleko.JA“Nakube umuntu ukghaphela ifuywakhe esimini namkha esidiribeni bese ifuyo leyo ikarula esimini yomunye umuntu, uzakukhokhela umninisimu ngesivuno esikhethekileko sesimakhe nesesidiribe sakhe.@Nakube okwetjiweko kufunyanwa esandleni salo kusaphila, lizakuhlawuliswa ngokubuyelelweko, kungaba yikomo, udumbana, imvu namkha imbuzi.]?5Kodwana nakube lokho kwenzeke ilanga sele liphumile, olibuleleko uzakuba nomlandu weengazi.
“Isela kumele lihlawule ngokuzeleko. Nakube alinanto, kufuze lithengiswe ukuze kukhokhelwe umonakalo eliwenzileko.p>[“Nakube isela libanjwe liseba bese liyabethwa belife, angeze kwaba nomlandu wokuthulula iingazi zalo.V= )“Lokha umuntu neba ikomo, imvu namkha imbuzi bese uyayihlaba namkha ayithengise, uzakuhlawuliswa iinkomo ezihlanu ngekomo yinye, ahlawuliswe izimvu namkha iimbuzi ezine ngemvu yinye namkha ngembuzi yinye.'<I$Nangabe kuyaziwa bonyana ikomo leyo inomkhuba wokuhlaba ezinye bese umniniyo akayivaleli, uzakukhokha ikomo ngekomo bese kuthi ikomo efileko kube ngeyakhe.”&;G#“Nakube ikomo yomunye ihlaba yomunye bese iyafa, bazakuthengisa ikomo ephilako bese bahlukaniselana imali. Kumele godu bahlukaniselane nekomo efileko leyo.z:o"umninipetsi leyo uzakuhlawula: Uzakunikela umninisilwana loyo imali. Kodwana isilwana esifilekweso sibe ngesakhe.9+!“Lokha umuntu nalisa ipetsi ingakavalwa, namkha lokha umuntu nemba ipetsi ayitjhiye ikhamisile bese ikomo namkha udumbana arhohlomele ngapho,28_ Nakube ikomo ihlaba ikhoboka namkha ikhobokakazi, umniniyo uzakunikela umphathi wekhobokelo iimpaparwana ezimatjhumi amathathu zesiliva bese ikomo leyo ibulawa ngamatje.X7+Umthetho lo uzakusetjenziswa nalokha ikomo leyo ihlabe umsana namkha umntazana.s6aNakube umniniyo loyo uyahlawuliswa, uzakuhlawula ngananyana yini ebizwa phezu kwakhe malungana nepilwakhe.J5Kodwana nakube ikomo leyo beyivele inomkhuba wokuhlaba abantu bese umniniyo alokhu akhalinywa ngayo kodwana wangayivalela, yabulala indoda namkha umfazi, izakubulawa ngamatje nomniniyo abulawe.4“Nakube ikomo ihlaba indoda namkha umfazi imbulale, izakubulawa ngamatje nenyamayo ningayigomi. Umniniyo uzakuba msulwa.3Lokha naporola izinyo lekhoboka namkha lekhobokakazi lakhe, kumele atjhaphulule ikhobokelo likhambe ngebanga lezinywelo.”,2S“Lokha umuntu namanya ilihlo lekhoboka namkha lekhobokakazi lakhe bese liyapatlaka, kumele atjhaphulule ikhobokelo likhambe ngebanga lelihlo lalo alipatlazileko.<1uukutjha ngokutjha, umvuvu ngomvuvu nenceba ngenceba.N0ilihlo ngelihlo, izinyo ngezinyo, isandla ngesandla, inyawo ngenyawo,@/}Nakube umfazi loyo naye ulimele, uzagweba ipilo ngepilo,T.#“Lokha amadoda nalwako, akhahlameze umfazi osidisi bese uyonakalelwa, nokho angabi namanceba, omlimazileko loyo uzakuhlawuliswa phambi kwabagwebi ukuya ngendlela indoda yomfazi loyo izakubiza ngakhona.-Kodwana nakube ikhobokelo liphile ilanga namkha amalanga amabili, umuntu loyo akazukuhlunguphazwa ngombana uzilobise yena., “Lokha umuntu naphobola ikhoboka namkha ikhobokakazi lakhe ngentonga bese lihlongakalela esandleni sakhe, uzakuhlunguphazwa.8+kUmuntu loyo nasele azizwa angcono, avuke bese adondoloze aye ngaphandle, omlimazileko uzakuba msulwa, kodwana kumele akhokhele isikhathi alele ngaso phasi nokwelatjhwa kwakhe.!*=“Kungenzeka abantu baphikisane, khonapho omunye amadlhe omunye ngelitje namkha ngeguduva bese omadlhiweko loyo angafi kodwana alimale abe alale phasi.1)_“Owethuka uyise namkha unina akabulawe.H( “Oweba umuntu amthengise namkha afunyanwe amvalele akabulawe./'[“Obetha uyise namkha unina akabulawe.~&wNakube umuntu ubulala omunye ngehloso nangokumkhukhuthela, nanyana angabalekela e-aldarini lami, msuse lapho abulawe.%7 Nayibe ubangakahlosi ukumbulala, kodwana uZimu wavuma bonyana ahlongakale ngesandla sakhe, obuleleko loyo akabalekele endaweni engizakukhombisa yona.9$o “Umuntu omadlha omunye ambulale naye akabulawe.s#a Nakube indodakazi leyo ayenzelwa izinto ezintathwezi, inelungelo lokukhamba simahla, ingakhokhi ilitho.”" Indodana yomphathi loyo nayithatha omunye umfazi, inganciphisi isabelo sendodakazi leyo, kungaba kugoma, izambatho namkha ukulala nayo.q!] Nakube umphathi loyo uthengele indodanakhe indodakazi leyo, kufanele bonyana ayithathe njengomalukazana.Y -Nakube umphathayo owazithengela yona akasakareki ngayo, khona-ke umphathi loyo uzayinikela bonyana ihlengwe mndenayo. Akanalungelo lokuyithengisela abantu abatjhili ngombana wephule isivumelwano sokuyithenga.3“Lokha indoda nayithengisa indodakazayo bona ibe likhobokakazi, indodakazi leyo ayizokutjhatjhululwa njengombana kusenziwa nakulikhoboka eliduna.Cyeke-ke umphathalo uzaliletha kuZimu endaweni ecwengileko. Umphathi loyo uzalibekelela ebadini namkha egosenini bese athumbuse indlebalo ngesungulo. Lona-ke lizamsebenzela ipilwalo yoke.xkKodwana nakube ikhobokelo ngokwalo lithi, ‘Ngithanda umphathami, umkami nabantwabami; nje-ke angiyi ndawo,’4cNakube umphathalo ulipha umfazi bese umfazi loyo ulibelethela amadodana namkha amadodakazi, umfazi loyo nabantwabakhe bazakuba ngebomphathakhe. Lona-ke lizakhamba lilodwa.ueNakube lize lilodwa lizakutjhaphuluka lilodwa njalo; kodwana nalize nomfazi kumele umfazi loyo akhambe nalo.(K“Lokha nawuthenga ikhoboka lomHebheru, kumele likusebenzele iminyaka esithandathu. Kodwana emnyakeni wekhomba, lizakutjhaphuluka ngaphandle kokukhokha litho.N UZimu wathi kuMosi: “Nasi imithetho ozayibeka phambi kwama-Israyeli:r_Ungenzeli i-aldari lami iintepisi ngombana nawukhwela ngazo ububhunubhunu bakho buzakwembulekela kilo.”“Nawungenzela i-aldari lamatje, ungalakhi ngamatje acoziweko ngombana nawuwaqoqoda ngeentlabagelo zakho, uyawangcolisa.+QGodu uSomnini wathi kuMosi: “Ngenzela i-aldari lequlwani bese wenzela kilo umhlabelwakho wokutjhiswa, umnikelwakho wetjhebiswano okutjho imihlabelo yezimvu neembuzi kanye neenkomo zakho. Kuzakuthi kiyo yoke indawo lapha ngenza khona bona ibizo lami lidunyiswe, ngehlele kiyo, ngikubusise.hK“ ‘Nje-ke ningazenzeli abozinyana besiliva nebegolide bonyana nibalotjhe kanye nami.’ ”~wUSomnini wathi kuMosi: “Nakhu ozakutjho kuma-Israyeli, ‘Nizibonele ngokwenu bonyana ngikhulume nani ngisezulwini.saAbantu bajamela kujana, uMosi yena watjhidela eduze elifini elimabhombo nelimnyama lapha bekunoZimu khona.saUMosi wathi ebantwini: “Ningesabi ngombana uZimu uze bona anizizinye nokobana nimesabe ukuze ningoni.” F ~}}&||m|"{zzsz yy0xxwPv_uku$tssirrqpooTnncm8lkkkj~j*iihhIggJffKeee1ddVcGbJa``k___^]V\[[{[ZLYYPXWWGVV@UTTlSSS RR QPPuOO2NMM8MLMKK5JyIIHH~GG,GFLEDDD8CCJBBAAc@@?A>>T>*==s= <<;;)::59988%7f66,544322Z11)0W0/.-,t,++'** )`((\''A&&%~$$%#]""5!!= } Q8Wf *[b~y ~  @ -Ti3~Uw"Godu uSomnini wathi kuMosi: “Tlola naka amezwi ngombana ukuya ngamezwi la, ngenze isivumelwano nawe no-Israyeli.”T!"“Lethani njalo imikhiqizo yokuthoma yehlabathenu endaweni ecwengileko kaSomnini uZimenu.
“Ningapheki imbuzana ngebisi lakanina.”tSc"“Kungabi nesibiliso lapha nenzela khona umhlabelo.
“Umhlabelo womnyanya wePhasika ungahlali bekuse.;Rq"Njengombana ngizokuqotjha izizwe phambi kwenu bese ngikhulise imikhawulwenu nje, akunamuntu ozarhalela inarhenu lokha naniyokuvela kathathu ngomnyaka phambi kwakaSomnini uZimenu.lQS"Boke abaduna benu bazakuvela kathathu ngomnyaka phambi kwakaSomandla uSomnini onguZimu ka-Israyeli.yPm"Nenze umnyanya weemVeke lokha nanivuna ikoroyi yokuthoma. Godu nenze umnyanya wokuButhelela ekupheleni komnyaka.O"“Nisebenze amalanga asithandathu bese kelekhomba niphumule. Nanyana kungaba sikhathi sokulima namkha sokuvuna niphumule.^N7"Elinye nelinye izibulo lakadumbana nilihlenge ngemvana namkha ngembuzana, nakungasinjalo nilephule intamo. Woke amazibulo wabantu hlangana namadodanenu niwahlenge. Kungabi nomuntu ozakuvela phambi kwami amkhonoze.mMU"Koke okuduna okuphume qangi esibelethweni kungokwami, kungaba ngokweenkomo namkha kwezimvu neembuzi.[L1"“Yenzani umnyanya wesiKwa esinganaNgumelo njengombana nginiyalile. Nizagoma isikwa esinganangumelo amalanga alikhomba ngesikhathi esibekiweko ngenyanga ka-Abibi ngombana leyo yinyanga enaphuma ngayo eGibhide.1K_"“Ningazenzeli abosingazimu ababaziweko.J+"Ningathathelani nabo ngombana abantwababo nabadlhemadlhema ngemva kwabosingazimu babo bazakuyenga abantwabenu bona nabo bagijime nabosingazimu./IY"Ningenzi isivumelwano nabahlali benarha le ngombana bazakuthi lokha nabadlhemadlhema ngemva kwabosingazimu babo babahlabele bese bayanimema bona nigome imihlabelwabo.H{"Ningakhothameli usingazimu ngombana nginguZimu ongahlanganiswako, ngikho ngaziwa bonyana nginguSomnini onesikhwele nje.hGK" Nibhuruze ama-aldarabo, niphadlhe amatjabo wesikhumbuzo benigawule imifanekiswabo yabo-Atjhera.sFa" Tjhejani ningenzi isivumelwano nabahlali benarha eniya kiyo ngombana lokho kuzakuba sisifu phakathi kwenu.E-" “Gcinani imiyalo enginiyala ngayo namhlanjesi. Qala, ngizaqotjha ama-Amori, amaKanana, amaRhithi, amaPerizi, amaRhivi namaJebusi phambi kwenu."D?" USomnini wathi kuye: “Qala, ngizimisele ukuvuselela isivumelwano. Phambi kwabo boke abantu bakho ngizakwenza iimangaliso ezingazange khezibonwe kilo loke iphasi namkha ezizweni zoke. Boke abantu ophakathi kwabo bazakubona umsebenzi kaSomnini. Iye, ngizakwenza okwesabekako ngawe.oCY" wathi kuSomnini: “Nakube gadesi ngifumene umusa emehlweni kaSomandla, bengithi angibawe bona uSomandla akhambe phakathi kwethu nanyana sineentanyana nje. USomnini akalibalele imilandu nezono zethu, asithathe njengelifa lakhe.”4Be"Msinyana uMosi waguqa, wahloma ihloko phasi,lAS"Uhlala athembekile eenkulungwaneni ngeenkulungwana zeenzukulwana, ulibalela imilandu, imitjhapho nezono, kodwana akazumlisa onomlandu. Wehlisela isibetho sezono zaboyise phezu kwabantwababo besizukulwana sesithathu nesesine.”$@C"uSomnini wadlula ngaphambi kwakhe wamemezela wathi: “USomnini, uSomnini unguZimu onomusa nesirhawu, ubuthaka ekusilingekeni, uzele ukwethembeka neqiniso!S?!"USomnini wehla ngelifu lapha uMosi agade alinde khona. Kwathi asathandaza,+>Q"Yeke uMosi wabaza imiqebethu emibili njengeyekuthomeni. Wavuka ekuseni wakhuphukela entabeni yeSinayi aphethe imiqebethu emibili njengombana uSomnini bekamyalile.=!"Kungabi nomuntu oza nawe godu kungabonakali muntu kiyo yoke intaba. Ungavumeli bonyana kutjhidele izimvu, iimbuzi neenkomo entabenapha.”x<k"Qinisekisa bonyana kusasa ekuseni ulungela ukwenyukela kimi entabeni yeSinayi, ungilinde esiqongolweni sentaba.; "USomnini wathi kuMosi: “Baza imiqebethu emibili njengeyokuthoma. Ngizotlola kiyo amagama agade akeyokuthoma owayephulako.f:G!Ngizabese ngisusa isandla sami, ubone umhlana wami; kodwana nakububuso bami bona abubonwa.”|9s!Kuzakuthi lokha iphazimulwami nayidlulako ngikufake hlangana nompharu wedwala ngikusithe ngesandla sami bengidlule.`8;!Godu uSomnini wathi: “Qala, kunendawo eduze nami phezu kwedwala lapha ungajama khona.W7)!Kodwana awukwazi ukubona ubuso bami ngombana akunamuntu ongangibona aphile.”^67!USomnini wathi: “Ngizakwenza bona boke ubuhle bami budlule phambi kwakho bese ngibize ibizo elithi ‘Somnini’. Iye, ngizakuba nomusa kengifuna ukuba nomusa kuye, ngikhombise isirhawu kengithanda ukumkhombisa.\53!UMosi wathi kuSomnini: “Ngiyabawa, Somnini akhese ungikhombise iphazimulwakho.”4y!USomnini wathi kuMosi: “Ngizakwenza lokho okukhulumileko ngombana ufumene umusa emehlwenami begodu ngikukhethile.”X3+!Kuzakwazeka njani bonyana ngifumene umusa emehlweni kaSomnini, mina nesizwe sakhesi? Angithi kuzakubonakala lokha uSomnini nakhamba nathi bonyana mina nabantu bakhe sikhethekile kibo boke abantu ephasini.”o2Y!UMosi waphendula wathi: “Iye, nakube uSomnini akakhambi nathi, khona angeze sakwazi ukutjhida lapha.Z1/!USomnini wathi kuye: “Ufuna ubukhona bami bukhambe nawe ukuze unethezeke na?”]05! Nje-ke ngiyabawa, nakube ngifumene umusa emehlweni kaSomnini, uSomnini akangikhombise iindlela zakhe, ngalokho ngizamazi bengiqiniseke bonyana uSomnini unami. USomnini akhumbule godu bonyana isizwesi ngesakhe.”/}! UMosi wathi kuSomnini: “Iye, uSomnini bekanande athi kimi, ‘Khupha abantwaba’, kodwana uSomnini azange asangitjela bonyana ngubani azomthuma nami. Angithi nguSomnini ngokwakhe owathi kimi, ‘Ngikukhethile begodu ufumene umusa emehlwenami.’2._! USomnini bekakhuluma noMosi ngokwakhe njengomuntu nacoca nomnganakhe. Lokha uMosi nabuyela ekampeni, incekwakhe uJotjhuwa isokana elimsa kaNuni azange iphume ngetendeni.-3! Abantu nababona isika yelifelo ijame emnyango wetende, omunye nomunye wabo gade azilungiselela asemnyango wetende lakhe kobana ahlome ihloko phasi.v,g! Lokha uMosi nangena ngetendenelo, bekwehla isika yelifu ijame emnyango wetende bese uSomnini ukhuluma noMosi.+3!Bekuthi njalo lokha uMosi naya etendeni, boke abantu basikime. Woke umuntu ajame emnyango wetende lakhe bese uqala uMosi abe ayongena ngetendenelo.T*#!UMosi wathatha itende walihloma ngaphandle kwekampa kudanyana nayo, walibiza bonyana litende lokuhlanganela. Bekuthi nanyana ngubani ofuna uSomnini eze ngetendeni lokuhlanganelelo elingaphandle kwekampa.Z)/!Yeke ama-Israyeli ahlubula imikghabiswawo ukusukela mhla asuka entabeni yeHorebe.(+!Abantu benza njalo ngombana uSomnini bekathe kuMosi: “Tjela ama-Israyeli bona ababantu abaneentanyana. Nange kungenzeka ngikhambe phakathi kwawo, ngingabona sele ngiwaqothule wokanyana nje. Nje-ke akakhuphe imikghabiswawo leyo ngibone kuhle bona ngizokwenzani ngawo.”e'E!Kuthe lokha abantu nabezwa iindaba ezibuhlungwezi, balila. Akakho owaziphotjhongako mhlokho.&/!Khuphuka uye enarheni egeleza ibisi neliju, kodwana angizukhamba nani ngombana ngizabe nginiqothule endleleni ngebanga lokobana nineentanyana.”x%k!Ngizathumela ingilozi phambi kwakho, ngiqotjhe amaKanana, ama-Amori, amaRhithi, amaPerizi, amaRhivi namaJebusi.;$ s!USomnini wathi kuMosi: “Thutha lapha wena nabantu owabakhupha enarheni yeGibhide uye enarheni engayifungela ku-Abrahamu, u-Isaka noJakopo ngathi ngizayinikela iinzukulwana zabo.j#O #USomnini wehlisela abantu amatshwenyeko ngebanga lokobana benza ikunzana leyo eyabazwa ngu-Aroni.<"s "Gadesi-ke khamba uyokhokhela abantu ubase endaweni engikutjele ngayo. Qala, ingilozami izakhamba phambi kwakho. Kuzakuba nesikhathi lapha ngizabahlunguphaza khona ngezono zabo.”e!E !Kodwana uSomnini wathi kuMosi: “Awa, ngizakusula kwaphela loyo owonileko kimi encwadinami.  Nokho bengithi uSomnini akalibalele isono sabesi. Nakube kuyabhala, ngiyarabhela, uSomnini akangisule encwadinakhe ayitlolileko.”|s Nje-ke uMosi wabuyela kuSomnini wathi: “Awu Kosami! Abantwaba benze isono esikhulu ngokwenza usingazimu wegolide.%E Ngakusasa ekuseni uMosi wathi ebantwini: “Nenze isono esikhulu. Nje-ke ngizakhuphukela kuSomnini, mhlambe nginganenzela itethelelo ngesonokazi senwesi.”D UMosi wathi: “Namhlanje nizahlukanisele ngokwenu kobana nibe baphristi bakaSomnini ngombana omunye nomunye wenu ujike wajamelana ngitjho nomndenakhe. Ngalokho nizifumanele isibusiso.”jO Amadodana kaLevi aphetha ilizwi lakaMosi; mhlokho kwafa abantu abangaba ziinkulungwana ezintathu.hK Wathi kiwo: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Omunye nomunye wenu akahlome ngesabulakhe, athome emasangweni wekampa abulale nanyana ngubani, kungaba ngumfowabo, umnganakhe nanyana umakhelwanakhe.’ ”# Nje-ke uMosi wajama esangweni lekampa wathi: “Boke abangehlangothini lakaSomnini abeze kimapha.” Woke amadodana kaLevi abuthanela kuye./ UMosi wabona bonyana abantu abasalawuleki ngombana u-Aroni wahluleka ukubalawula. Ngokwenza lokho abantu bazirhubutjha phambi kwabajamelani babo.   Mina ngathi kibo, ‘Woke onegolide akalikhuphe.’ Mbala banginikela-ke. Ngaliphosela emlilweni kwase kuphuma ikunzana leyo.”/ Ngibo abathe kimi, ‘Senzela uZimu ozasikhokhela ngombana nakhu uMosi loyo owasikhupha eGibhide unyamalele; asazi bonyana kwenzakeleni ngaye.’zo U-Aroni wathi: “Umphathami akangavuthi ngelaka. Angitjho umphathami uyabazi abantu bonyana bonakele kangangani.kQ UMosi wathi ku-Aroni: “Bakwenzeni abantwaba kobana ungabeze ubehlisele isonokazi esingaka na?” Wathatha ikunzana leyo wayiphosa emlilweni. Wayitshidlha yaba yiputjhana, wayirhatjha emanzini bewaseza ama-Israyeli amanzi lawo ngekani.%E Kwathi bona atjhidele eduze nekampa wabona ikunzana nabantu babetha isikhalanga, uMosi wavutha ngelaka. Waphosa imiqebethu phasi wayephula emsukeni wentaba.! Kodwana uMosi wathi: “Awa, engilizwakweli akusilo itjhada lokuthabela ukuhlula namkha lokulilela ukuhlulwa. Litjhada lokudumisa leli.” Kwathi lokha uJotjhuwa nezwa itjhada labantu nabalokhu barhuwelela, wathi kuMosi: “Baba-ke! Kunetjhada lepi ekampeni!”nW Imiqebethu leyo beyenziwe nguZimu begodu itlolwe nguye ngesandla sakhe. Gade itlolwe ngokugobhodlhwa.|s UMosi waphenduka, wehla entabeni aphethe imiqebethu emibili yobufakazi. Imiqebethu leyo beyitlolwe ngapha nangapha.Z/ Ngambala uSomnini wazisola ngobumbi egade ithi izobehlisela phezu kwabantu bakhe. ) USomnini akakhumbule u-Abrahamu, u-Isaka no-Israyeli iinceku zakhe afunga kizo ngebizo lakhe wathi, ‘Ngizakwandisa iinzukulwana zenu zibe njengeenkwekwezi zomkayi, nginikele iinzukulwana zenu yoke inarha enginithembise yona le kobana ibe lilifa lazo isiphelani.’ ”   AmaGibhide azakuthi, ‘Iye, uZimabo wabakhuphela zonezi eGibhide bonyana abehlisele ihlekelele abe abarhayilele eentabeni abaqede nya ebusweni bomhlaba.’ Bengithi uSomnini akaphenduke elakeni lakhe elivuthako, azisole ngokuhlosa ubumbi ebantwini bakhe.e E Kodwana uMosi wancancabeza kuSomnini uZimakhe wathi: “Maye Somnini, kuzakuba njani nasele ilaka lakaSomnini livutha phezu kwabantu bakhe abakhupha enarheni yeGibhide ngamandla amakhulu nangesandla sakhe esiqinileko na?y m Nje-ke ngilisa ukuze ilaka lami livuthe bhe phezu kwabo belibaqothule. Wena ngizakwenza ube sisizwe esikhulu.”T # USomnini godu wathi kuMosi: “Ngiyababona abantwaba bonyana baneentanyana!N Baphambuke msinyana endleleni engabayala ngayo. Bazenzele ikunzana ebunjiweko bebayikhothamela, bazenzela imihlabelo kiyo bathi, ‘Israyeli, nangu-ke uZimenu owanikhupha enarheni yeGibhide!’ ”} USomnini wakhuluma noMosi wathi: “Yehla ngombana nakhu abantu owabakhupha enarheni yeGibhide barhubutjhe isivumelwano!(K Bavuka ekuseni, benza imihlabelo yokutjhiswa bebaletha nemihlabelo yetjhebiswano. Abantu bahlala phasi bagoma, basela iwayini, basikima, bathoma ukukhwatjhana.% Kwathi lokha u-Aroni nabona lokhu, wakha i-aldari phambi kwekunzana leyo bewenza isimemezelo wathi: “Kusasa kuzakuba mnyanya kaSomnini.”?y Wathatha amancina wegolide lawo kibo wenza isithombe esibunjiweko wasibaza ngebhedlhela saba yikunzana. Abantu bathi: “Israyeli, nangu-ke uZimenu owanikhupha enarheni yeGibhide!”[1 Nje-ke boke abantu bancomula amancina wegolide eendlebeni zabo bawaletha ku-Aroni. U-Aroni wathi kibo: “Ncomulani amancina wegolide aseendlebeni zabomkenu, zamadodanenu nezamadodakazenu niwalethapha.”  Kwathi lokha abantu nababona bonyana uMosi uyariyada ukubuya entabeni, babungelela u-Aroni bathi kuye: “Sikima usenzele isithombe sakaZimu ozasikhokhela ngombana nakhu uMosi okunguye owasikhupha enarheni yeGibhide asazi bonyana kwenzakeleni ngaye.”Kwathi naqeda ukukhuluma noMosi entabeni yeSinayi wamnikela imiqebethu emibili yobufakazi, imiqebethu etlolwe ngomuno kaZimu.<sKulitshwayo lanini nanini phakathi kwami nama-Israyeli kobana emalangeni asithandathu uSomnini wenza izulu nephasi kodwana waphumula ngelanga lekhomba, ngalokho waqabuleka.’ ”w~iNgalokho ama-Israyeli azakugidinga iSabatha, aligcine eenzukulwaneni zawo zoke kube sivumelwano sanini nanini.;}qUmsebenzi awenziwe emalangeni asithandathu, kodwana ilanga lekhomba liliSabatha elihlukaniselweko nelicwengileko kuSomnini. Nanyana ngubani owenza umsebenzi ngeSabatha akabulawe.)|MNigcine iSabatha ngombana licwengile kini; nanyana ngubani olisilaphazako akabulawe. Iye, nanyana ngubani owenza umsebenzi mhlokho, akajutjwe ebantwini bekhabo.={u “Yithi kuma-Israyeli, ‘Gcinani amaSabatha wami ngombana lokhu kulitshwayo phakathi kwami nani ukudlulela eenzukulwaneni zenu ukuze nazi bonyana mina Somnini ngiyanihlukanisela.#zC USomnini godu wathi kuMosi:yym amafutha wokuzesa namakha wetjhwalo malungana nendawo ecwengileko. Lokho bakwenze ngendlela engikuyale ngayo.”x izambatho ezithungiweko nezikhethekileko zaka-Aroni umphristi omkhulu kanye nezambatho zamadodanakhe kobana babe baphristi,iwM i-aldari lomhlabelo wokutjhiswa nazo zoke izitja zakhona, isitja sokuhlambela nesinzinziso saso,jvOitafula nezitja zalo, ilithi leembani legolidembala nazo zoke izitja zakhona, i-aldari letjhwalo,uyitende lokuhlanganela, umfaji wokufaka ubufakazi, isisibekelo somfaji esiphezu kwawo nakho koke okukhambisana netende,+tQQala-ke, ngimbeke kanye no-Oholiyaba umsa ka-Arhisamaki, wekoro yakwaDani. Godu nginikele woke amadoda anekghono ukuhlakanipha kobana enze koke engikuyale ngakho:Vs'abaze amatje aligugu wokurubela, abaze iingodo okutjho namkha ngiliphi isino.Prkobana enze imitlamo yobukghwari, asebenze ngegolide, isiliva nekoporo,_q9Ngimzalise ngesiphiwo esikhethekileko bona abe nekghono nokuhlakanipha, ilwazi nobuno,Rp“Qala, ngikhethe uBhetsaleli umsa ka-Uri omsa kaRhuri wekoro yakwaJuda.'o MuSomnini wakhuluma noMosi wathi:tnc&Nanyana ngubani owenza elifana nalo kobana alisebenzise njengamakha wakhe uzakujutjwa ebantwini bekhabo.”sma%Itjhwalo enizolenza ukuya ngeenthako zalo ningazenzeli nina. Ngakini lizakuba ngelikhethekileko kuSomnini.>lw$Ukghadlhe ingcenye yazo zibe ziinquqwana bese uzibeka ngaphambi kobufakazi ngetendeni lokuhlanganela lapha ngizakuhlangana nawe khona. Itjhwalweli lizakuba ngelikhetheke khulu kini.k{#Ngeenthakwezo wenze itjhwalo libe inga lenziwe muvangi weenhlahla. Ulinunge ngetswayi elihlanzekileko nelikhethekileko.Xj+"USomnini godu wathi kuMosi: “Zithathele iinthako ezilinganako zamakha alandelako: uburegu bomuthi webhalisamu, inovu enuka kamnandi ye-onikha neyegalibhanumu kanye noburegu obutsengileko bomuthi welebhona.i!Nanyana ngubani ozenzela wakhe afana nawo namkha azese ngawo nanyana ngubani ongakahlukaniselwa, uzakujutjwa ebantwini bekhabo.’ ”h Ningazesi nanyana ngubani, godu ningenzi amanye afana nawo ngeenthako. Amafutha la akhethekile, nakini akabe ngakhethekileko.rg_Bese uthi kuma-Israyeli, ‘Lokhu kuzakuba mafutha akhethekileko wokuzesa kibo boke abaphristi bangomuso.Rf“Uzese u-Aroni namadodanakhe, ubahlukanisele ukuze babe baphristi bami.weiukuze kube ngokucwengileko. Iye, kuzakuba ngokucwenge khulu kangangobana nanyana yini ekuthintako izakucwenga.qd]i-aldari lomhlabelo wokutjhiswa nazo zoke izitja zakhona kanye nesitja sokuhlambela nesinzinziso sakhona[c1itafula nezitja zakhona zoke, ilithi leembani nezitja zakhona, i-aldari letjhwalo,=bwuzese ngawo itende lokuhlanganela, umfaji wobufakazi,JaUthathe koke lokhu wenze ngakho amafutha wokuzesa ahlukaniselweko kube mvango okhethekileko. Ulungise umvango lowo ube njengowomvangi weenhlahla. Uthathe amafutha wokuzesa ahlukaniselweko lawo,$`Camakhilogremu asithandathu wegcolo lomuthi wekhasiya ukuya ngokwesilinganiso sendawo ecwengileko kanye namalitha asithandathu nesiquntu wamafutha we-oliva.6_g“Zithathele iinthako eziphambili zalokhu: amakhilogremu asithandathu wemire emagiqana, isinamoni nomgaba okuzizinto ezinuka kamnandi, zibe makhilogremu amathathu ngayinye,#^CUSomnini godu wathi kuMosi: ];Abahlambe izandla neenyawo zabo, nakungasinjalo bazakufa. Lokhu kuzakuba simiso sanini nanini kibo ngitjho nakuye kube ziinzukulwana ngeenzukulwana.”*\OAbahlambe lokha nabaya ngetendeni lokuhlanganela, namkha nabatjhidela e-aldarini kobana balotjhe nalokha nabatjhisela uSomnini umnikelo. Nakungasinjalo bazakufa.R[ukuze u-Aroni namadodanakhe bahlambele khona izandla neenyawo zabo lapho.5Ze“Godu yenza isitja sekoporo sibe nesinzinziso sekoporo kube ngesokuhlambela. Usibeke hlangana netende lokuhlanganela ne-aldari lomhlabelo. Uthele amanzi ngaphakathi kwasoY9USomnini wathi kuMosi:HX Uthathe isiliva yomnikelo wetethelelo kuma-Israyeli ibe ngeyomsebenzi wetende lokuhlanganela. Isiliva leyo izakuba sikhumbuzo sama-Israyeli phambi kwakaSomnini kobana nizenzele itethelelo.”8WkLokha naninikela umnikelo kaSomnini ukuze nizenzele itethelelo, abanesabo banganikeli ngaphezu kwamagremu asithandathu nabadududu banganikeli ngaphasi kwamagremu asithandathu.uVeWoke umuntu otlolisweko, ukusuka koneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu uzakunikela umnikelo kaSomnini.U3 Omunye nomunye otlolisweko uzakunikela ngalokhu: amagremu asithandathu wesiliva ukuya ngokwesilinganiso sendawo ecwengileko kube mnikelo kaSomnini.FT “Lokha nawubala ama-Israyeli bona utlolise amadoda wepi, omunye nomunye wawo uzakuhlawulela ipilwakhe kuSomnini. Enze njalo ukuze kungabi namatshwenyeko phakathi kwawo lokha natloliswako.S9 USomnini wathi kuMosi:9Rm U-Aroni uzakuninda iimpundu zalo ngeengazi zomhlabelo wehlambululo kanye ngomnyaka. Qobe mnyaka uzakwenza ngaleyondlela itethelelo kilo. I-aldarelo licwenge khulu kuSomnini.”Q  Ungenzeli kilo itjhwalo elingakacwengi, umhlabelo wokutjhiswa nomnikelo weenthoro. Ungalingi wenzele kilo umnikelo wokuselwako.-PUGodu awatjhise ngamarhwaqela lokha nakhanyisa iimbani. Umphristi omkhulu akatjhise amakha wetjhwalo imihla ngemihla phambi kwakaSomnini iinzukulwana ngeenzukulwana.oOYU-Aroni uzakutjhisela kilo amakha wetjhwalo njalo ekuseni ngesikhathi sokucima iimbani abe azilungise.MNBeka i-aldarelo ngaphambi kwesiyaya sendawo ecwenge khulu, lapha kunomfaji wobufakazi khona. Ulibeke lapha ngizakuhlangana nawe khona okutjho ngaphambi kwesisibekelo somfaji esisibekela ubufakazi.DMUlungise iingodo zomuthi womtholo bese uzinameka ngegolide.TL#Ulenzele amasongo wegolide abe ngaphasi komphetho walo. Kube masongo amabili ngehlangothini linye namabili ngehlangothini elifulatheleko. Azakuba ziimphatho zalo lapha kufakwa khona iingodo zokulithwala.uKeUlinameke ngegolidembala ngaphezulu nemahlangothini walo kanye neempundu zalo. Umphethwalo uwenze ngegolide.J5Alibe sikwere ngaphezulu okutjho isiquntu semitha ubude nesiquntu semitha ububanzi. Libe ngaphasi kwemitha ukuphakama, iimpundu zalo zilingane nalo.YI /USomnini wathi kuMosi: “Yenza i-aldari lokutjhisela itjhwalo ngomuthi womtholo.H.Azakwazi bonyana nginguSomnini uZimawo. Ngawakhupha enarheni yeGibhide kobana ngihlale phakathi kwawo. Iye, nginguSomnini uZimawo.”=Gw-Ngizakuhlala hlangana nama-Israyeli, ngibe nguZimawo. F,Ngizakwahlukanisela itende lokuhlanganela kanye ne-aldari; u-Aroni namadodanakhe nabo ngizabahlukanisela kobana babe baphristi bami.]E5+Godu ngizakuhlangana nama-Israyeli lapho. Indawo leyo izakucwengiswa yiphazimulwami.:Do*Kuzakuba mhlabelo wokutjhiswa owenziwa njalo eenzukulwaneni zenu emnyango wetende lokuhlanganela phambi kwakaSomnini.
“Ngizakuhlangana nabaphristi lapho bengikhulume nawe.2C_)Enye imvana unikele ngayo ngamarhwaqela ikhambisane nomnikelo weenthoro newokuselwako njengombana wenza ekuseni ukuze kube mnikelo okhethekileko owamukelekako kuSomnini.'BI(Imvana yokuthoma ayikhambisane nethungana leflowuru esefiweko edutjwe ngelitha nesiquntu samafutha we-oliva, nelitha nesiquntu sewayini yomnikelo wokuselwako.YA-'Imvana eyodwa unikele ngayo ekuseni bese kuthi enye unikele ngayo ngamarhwaqela.@)&USomnini wathi kuMosi: “Nakhu okuzakwenziwa phezu kwe-aldari: Kuzakuhlatjwa iimvana ezimbili ezinomnyaka munye, imihla yoke ngokungapheliko.0?[%Buyelela ikambiso yehlambululo ye-aldari amalanga alikhomba bese uyalihlukanisela. I-aldari lizakuba ngelicwenge khulu; nanyana yini ethinta i-aldarelo izakucwenga.”6>g$bewulungise ngamalanga ikunzana yomhlabelo wehlambululo kube yitethelelwabo. Lokha nawenzela i-aldari ihlambululo, lihlambulule begodu ulizese ukuze lihlukaniselwe uSomnini.m=U#“Koke engikuyale ngakho ngo-Aroni namadodanakhe kumele kubuyelelwe amalanga abe likhomba: Bajamise< "Nakube kunamasalela wenyama yokujanyiswa namkha wesikwa asele bekwaba sekuseni, uwatjhise. Angeze agonywa ngombana akhethekile.5;e!Abazagoma ukudlokho ngilabo kwaphela abazibandakanye ekambisweni yetethelelo ukuze bajanyiswe ngokuhlukaniselwa uSomnini. Ongaphandle akukameli agome ngombana kukhethekile.s:a U-Aroni namadodanakhe bazagoma inyama yeqama leyo nesikwa esingesiqwebini emnyango wetende lokuhlanganela._99“Uthathe inyama yeqama okujanyiswe ngalo abaphristi uyiphekele endaweni ecwengileko.K8Indodana ezakuba mphristi esikhundleni sakhe izazembatha emalangeni alikhomba wokujanyiswa kwayo etendeni lokuhlanganela. Godu izembathe njalo nayingena endaweni ecwengileko bonyana izokulotjha.&7G“Izambatho ezikhethekileko zaka-Aroni zizakwambulelwa lowo ozakuba mphristi omkhulu eenzukulwaneni zakhe. Uzazembatha lokha nazeswako nalokha najanyiswako.Q6Kusisabelo saka-Aroni namadodanakhe. Iye, izithwezi zazimnikelo okhethekileko lokha nakujanyiswa abaphristi, nangokuzako kumele zibe ngezikhethekileko. Lokha ama-Israyeli nenza imihlabelo yetjhebiswano kumele aphakamisele izithwezo kuSomnini bese zinikelwa abaphristi. Lokhu kusimiso sanini nanini ama-Israyeli okumele asigcine.05[“Ngebanga lokobana isifuba nomlenze weqama kwaphakanyiswa njengomnikelo osibiko nakujanyiswa u-Aroni namadodanakhe, lokho kufuze kutjhejwe ngokukhethekileko ngomuso:4“Uthathe isifuba seqama okujanyiswe ngalo u-Aroni, usiphakamise njengomnikelo osibiko kuSomnini. Lokho kusisabelo sakho.3}Uthathe lokho ezandleni zabo, ukutjhise e-aldarini ngaphezu komhlabelo wokutjhiswa kube mnikelo owamukelekako kuSomnini.u2eKoke lokhu ukubeke ezandleni zaka-Aroni nezamadodanakhe ukuze kuphakanyiswe njengomnikelo osibiko kuSomnini.1/Godu uthathe sinye isikwa esindulungu, esimasongo esidutjwe ngamafutha nesiphaphatha ngesiqwebini sesikwa esinganangumelo esiphambi kwakaSomnini.E0“Leli liqama abazakujanyiswa ngalo, yeke thatha amafuthalo okutjho amanoni womsila nomhlwehlwe weenredlo, ipundu yesibindi, iziso zombili nomhlwehlwe wakhona kanye nomlenze wangesidleni.y/mUthathe ingcenye yeengazi ezise-aldarini nengcenye yamafutha wokuzesa bese ukufafaze phezu kwaka-Aroni nezambatho zakhe naphezu kwamadodanakhe nezambatho zawo. Yena nezambatho zakhe uzakuba ngocwengileko kanye namadodanakhe nezambatho zawo. .Ulihlabe bese uthatha ingcenye yeengazi zalo uzininde endlebeni yangesidleni ka-Aroni neendlebeni zangesidleni zamadodanakhe, phezu kwabothubha babo bangesidleni naphezu kwabothubhakghuru babo bangesidleni. Ufafaze iingazi eziseleko e-aldarini magegana nalo.^-7“Uthathe iqama elinye; u-Aroni namadodanakhe babeke izandla zabo phezu kwehlokwalo.w,iUtjhise loke iqamelo e-aldarini, libe mhlabelo wokutjhiswa kuSomnini. Lokho kumnikelo owamukelekako kuSomnini.g+IUhlahlele iqamelo, uhlanze iinredlo neenqatha zalo bese ubeka izitho nehloko yakhona ndawonye.E*ulihlabe. Uthathe iingazi zalo uzifafaze magegana ne-aldari.e)E“Uthathe elinye lamaqama bese u-Aroni namadodanakhe babeka izandla zabo phezu kwehlokwalo,(}Kodwana inyama yekunzana, isikhumba kanye nomswani wakhona ukutjhise ngaphandle kwekampa. Lokho kumhlabelo wehlambululo.w'i Uthathe woke umhlwehlwe weenredlo, ipundu yesibindi, iziso zombili nomhlwehlwe wakhona ukutjhisele e-aldarini.'&I bese uthatha ingcenye yeengazi zekunzana uzininde phezu kweempundu ezisemajikeni we-aldari ngomunwakho. Iingazi eziseleko uzithululele emanzinzweni we-aldari.Q% Uhlabe ikunzana leyo phambi kwakaSomnini emnyango wetende lokuhlanganela$ Letha ikunzana ngaphambi kwetende lokuhlanganela. U-Aroni namadodanakhe bazakubeka izandla zabo phezu kwehloko yekunzana.V#' bese uwabopha ngemikhungo yokuthekeleza emadinini njengombana wenze ku-Aroni, uwathwese imibhode. Ubuphristi buzakuba ngebabo ngokwesimiso sanini nanini.
“Uzajamisa u-Aroni namadodanakhe ngalendlela:="w“Utjhideze amadodanakhe, uwembathise iimphuraphura,>!yThatha amafutha wokuzesa umthele ehloko bese uyamzesa.Q Umthwese ingwani bese ubeka isihlohlo esahlukaniselweko phezu kwengwani.+Thatha izambatho, wembese u-Aroni iphuraphura kanye nejasi ekhambisana ne-efodi, i-efodi neporiyana yomphristi bese umbopha ngebhande le-efodi.hK“Utjhideze u-Aroni namadodanakhe emnyango wetende lokuhlanganela bese ubahlambulula ngamanzi.U%Zifake ngesiqwebini sinye uzilethe bese utjhideza ikunzana namaqama amabili.<sizikwa ezindulungu, izikwa ezimasongo ezidutjwe ngamafutha we-oliva neemphaphatha ezitjhatjhwe ngamafutha we-oliva. Izikwezo zingabi nengumelo begodu zenziwe ngeflowuru esefiweko. +USomnini wathi kuMosi: “Nakhu ozakwenza kibo nawubahlukaniselako kobana babe baphristi bami: Thatha ikunzana eyodwa namaqama amabili amsulwa,'I+U-Aroni namadodanakhe bayembathe lokha nabangena ngetendeni lokuhlanganela ngitjho nalokha nabatjhidela e-aldarini kobana balotjhe endaweni ecwengileko. Nakungasinjalo bazazithwesa umlandu bese bayafa. Lokhu kuzakuba simiso sanini nanini ku-Aroni neenzukulwaneni zakhe ngemva kwakhe.”oY*Ubenzele iindzeredzere ngelineni kobana bafihle ububhunubhunu babo ukusuka edinini ukufika emadolweni.|s)Wembathise umnakwenu u-Aroni namadodanakhe akanye naye, ubahlukanisele ubuphristi bami ngokubazesa nangokubajamisa.(wenzele namadodanakhe iimphuraphura, imikhungo yokuthekeleza nemibhode. Lokhu ukwenze kobana abe nesithunzi abe ahlonipheke.-U'Godu uSomnini wathi kuMosi: “Lokha nawuthungela u-Aroni iphuraphura ngelineni emhlophe nalokha nawumenzela ingwani ngelineni emhlophe kanye nomkhungo ngobukghoni,/Y&phezu kwepandla ka-Aroni. Ithuthumbelo lizakuhlala lisepandla ka-Aroni njalo ukuze ama-Israyeli amukeleke phambi kwakaSomnini lokha naletha izipho ezikhethileko. Ngaleyondlela u-Aroni uzakwenza bonyana izono zama-Israyeli zithethelelwe lokha naphambukako ekunikeleni nanyana ngiziphi izipho.”S!%Ulibophelele engwanini ngomtiya ohlaza komkayi; libe ngaphambili engwanini$“Godu wenze ithuthumbo legolidembala, uligwale ngokuligobhodlha amagama athi, ‘Ohlukaniselwe uSomnini’ njengomgobhodlho wesigibo.:o#U-Aroni akembathe ijasi leyo njalo lokha nangenako nalokha naphumako endaweni ecwengileko yokulotjha phambi kwakaSomnini ukuze kuzwakale ukukhenceza. Nangembathi njalo, uzakufa.{q"kube sikhencezo segolide nerharinada, godu isikhencezo segolide nerharinada njalo njalo magegana nomphetho wejasi.)!Emphethwenayo ngenzasi wenze amarharinada ngewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede azombeleze umphetho abe neenkhencezo zegolide hlangana,7 Phakathi nendawo ibe nentamo lapha kungena khona ihloko, uyithungelele umphetho olukiweko entanyeni ufane nomphetho wesambatho sepi ukuze ingadabuki.D“Wenze ijasi ekhambisana ne-efodi ibe hlaza komkayi koke.p [Ngembadeni yeporiyana ubeke amatje wefumbe okuyi-urimi nethumimi, abe sehliziyweni ka-Aroni lokha nayokuvela phambi kwakaSomnini. Ngaleyondlela u-Aroni uzakuhlala athwele amatje wefumbe yokuhlahla ama-Israyeli ehliziywenakhe njalo.m U“Ngaleyondlela u-Aroni uzakuthwala amabizo wamadodana ka-Israyeli eporiyaneni enembada yamatje wefumbe. Amabizo lawo uzawathwala ehliziywenakhe lokha naya endaweni ecwengileko kube sikhumbuzo sanini nanini phambi kwakaSomnini.< sBophelela amasongo weporiyana emasongweni we-efodi ngomtiya ohlaza komkayi ukuze ibe ngehla kwebhande le-efodi. Lokho kuzakwenza bonyana iporiyana ingatjhaphuluki isuke e-efodini.* OGodu wenze amanye amasongo amabili wegolide bese uwathungelela ngaphambili phasi emitletleni yamahlombe hlanu kwalapha ihlangana khona ne-efodi ngehla kwebhande.o YWenze amasongo amanye amabili wegolide, uwathungelele emajikeni amanye angaphasi womphetho weporiyana.Bopha amaphelelo weenketanyana ezimbili emphethweni orutjelweko wamatje asemtletleni we-efodi emahlombe ukuze iporiyana ibe sesifubeni.Y-Ufake iinketanyana ezimbili zegolide ngemasongweni amabili emajikeni weporiyana.PYenza amasongo amabili wegolide bese uwathungelela emajikenayo angehla.r_“Iinketanyana ezimbili zegolidembala ezilukwe njengemicwana uzazibophelela eporiyaneni nganasi indlela:=uAkube mamatje alitjhumi nambili, anamabizo ukuya ngamadodana ka-Israyeli. Azakuba njengamatje wokugiba, enye nenye ikoro kezilitjhumi nambili itlolwe ngokugobhodlhwa elitjeni layo.vgirhemo lesine libe nebherili,
i-oniksi nejasipere.
“Woke amatje lawo uwarubele ngemicwana yegolide.H irhemo lesithathu libe nehiyasinthi,
i-agatha ne-ametisthi;Cirhemo lesibili libe nesimaragidu,
isafaya nedayimani;p[Uyifake amarhemo amane wamatje aligugu:
“Irhemo lokuthoma libe nerubi,
ithophazi ne-emeraldi;p[Ayilingane mahlangothi woke nayibhinciweko, ibe masentimitha amatjhumi amabili nambili ubude nobubanzi.q~]“Wenze ngobukghoni imbada yeporiyana yomphristi lapha kufakwa khona amatje wefumbe. Uyenze ifane nangendlela ekwenziwe ngayo i-efodi: ngelineni emhlophe, ethungwe ngemicwana yegolide nangewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede.z}outhungelele iinketanyana ezimbili zegolidembala khonapho. Iinketanyanezo azilukwe njengalokha nakulukwa imicwana.8|m Lokha nawuphetha amatje lawo ngemicwana yegolide6{g bewuwathungelele phezu kwemitletle yamahlombe we-efodi, abe sikhumbuzo samadodana ka-Israyeli. U-Aroni akembathe amabizwawo emahlombakhe phambi kwakaSomnini kube sikhumbuzo. w,~~}}$||{}zzByyxxx!ww|wvv+uujttWssrrqpooGnn6mmll8kkk$jihgg/ffeqed1cc^baad``6__a^^4]]x\\[[8ZZ|Z.YbXXVWW^WVaUU-TtSSRRR8QQBPPOlONNSNMMLkKK#JJ%IIuHH,GFFFEZDDRCCECBmAA@5?==<<;<:?99=8]77675u4 22;110//0..-O,++7**V*))O((?''\&&Q%$$i##""Z"! IMGtT--Q,b#wTqH 7 2 1 FKw<  “Nakube umnikelwakhe uwuthethe emhlambini wezimvu namkha weembuzi bona kube mhlabelo, khona kumele alethe iduna elimsulwa.J;  Umuntu loyo akahlanze iinredlo neenqatha ngamanzi ukuze umphristi akwazi ukutjhisa woke umhlabelo e-aldarini. Lokho kuzakuba mhlabelo wokutjhiswa okumnikelo okhethekileko, owamukeleka kuSomnini.{: sAmadodana ka-Aroni abaphristi lawo, akabeke izitho, ihloko kanye nomhlwehlwe phezu kweenkuni ezivuthako e-aldarini.]9 7Amadodana ka-Aroni umphristi akalungise iinkuni bese aphemba umlilo phezu kwe-aldari.;8 uUmuntu loyo akahlinze umhlabelwakhe abe awuhlahlele.U7 'Kuzakufanela bona ahlabe ikunzana leyo phambi kwakaSomnini bese kuthi amadodana ka-Aroni okubaphristi bathathe iingazi zayo bazifafaze mahlangothi woke we-aldari ngaphambi komnyango wetende lokuhlanganela.6 }Umuntu loyo uzakubeka isandla sakhe phezu kwehloko yekunzi emhlabelo leyo. Umhlabelwakhe uzakwamukeleka njengetethelelo.$5 E“Nangabe umnikelwakhe umhlabelo wokutjhiswa, kumele kube yikunzi emsulwa. Ayilethe emnyango wetende lokuhlanganela kube ngendlela eyamukelekako kuSomnini:4 /akakhulume nama-Israyeli athi: “Lokha nanyana ngubani phakathi kwenu naletha umnikelo wefuyo kuSomnini kufuze kube yikomo, imvu nanyana imbuzi.M3 USomnini angetendeni lokuhlanganela, wabiza uMosi wakhuluma naye wathi42c(&Iye, ilifu lakaSomnini gade liba sethaberinakelini emini, kuthi ebusuku libe mlilo ngaphakathi kwalo. Woke ama-Israyeli akubona lokho kilo loke ikhambo lawo erhalawumbeni.f1G(%Ngalokho gade ahlala bekube kumhlana ilifu likhuphukako. Ilifu lingakakhuphuki bekangakhambi.0($Kilo loke ikhambo lama-Israyeli erhalawumbeni, begade afuduka aragela phambili kwaphela lokha ilifu nalikhuphuka lisuka ethaberinakelini./1(#Ngebanga lokobana ilifu belembethe itende lokuhlanganela nephazimulo kaSomnini izele ithaberinakeli, uMosi akhange akghone ukungena ngetendenapho.Z./("Ilifu lembatha itende lokuhlanganela, iphazimulo kaSomnini yazala ithaberinakeli. -;(!UMosi wabuye wakha isirhodlo magegana nethaberinakeli ne-aldari bewalembelelisa itjhila esangweni lesirhodlweso.
Wawuqeda njalo-ke uMosi umsebenzi. ,;( (Bekuthi njalo ngaphambi kobana bangene ngetendeni lokuhlanganela nalokha nabatjhidela e-aldarini, bazihlambulule njengombana uSomnini bekayale uMosi.)^+7(Nje-ke uMosi, u-Aroni namadodanakhe bahlambulula izandla neenyawo zabo ngesitjenapho.*3(Wabeka isitja sokuhlambela hlangana netende lokuhlanganela ne-aldari lomhlabelo wokutjhiswa, wabese uthela amanzi wokuhlambulula ngaphakathi kwaso.V)'(Wajamisa i-aldari lomhlabelo wokutjhiswa ngaphandle komnyango wethaberinakeli okutjho itende lokuhlanganela, watjhisa phezu kwalo umhlabelo wokutjhiswa nomnikelo weenthoro njengombana uSomnini bekamyalile.?({(Nje-ke walembelelisa itjhila lomnyango wethaberinakeli.R'(watjhisela phezu kwalo amakha wetjhwalo njengombana uSomnini bekamyalile.w&i(Godu uMosi wabeka i-aldari legolide ngetendeni lokuhlanganela, laba ngaphambi kwesiyaya sendawo ecwenge khulu,K%(wahlela neembani zalo phambi kwakaSomnini njengombana bekamyalile.^$7(Wabeka nelithi leembani ngetendeni lokuhlanganela, laba malungana netafula ngesewula,h#K(Wahlela kuhle phezu kwalo izikwa ezibekwa phambi kwakaSomnini njengombana uSomnini bekamyalile.u"e(Wabeka itafula ngetendeni lokuhlanganela ngetlhagwini yethaberinakeli ngaphandle kwendawo esithwe ngesiyaya.!5(Khonapho wangenisa umfaji lowo ngethaberinakelini wabese ulembelelisa isiyaya setjhila lokusitha umfaji wobufakazi njengombana uSomnini bekamyalile.  (Wathatha imiqebethu yobufakazi wayifaka ngemfajini, wawufakela iingodo zokuwuthwala, wabeka isisibekelo somfaji ngaphezu kwawo.(Yeke wendlala itende phezu kwamahlaka wethaberinakeli waleka itendelo ngezembeso zakhona njengombana uSomnini bekamyalile.lS(UMosi wajamisa ithaberinakeli ngokuthoma ukubeka amanzinziswalo, amahlakalo, iinqabo neensika zalo.lS(Nje-ke kwathi ngelanga lokuthoma enyangeni yokuthoma emnyakeni wesibili, ithaberinakeli lajanyiswa.:q(UMosi wenza koke njengombana uSomnini bekamyalile.#(bese uwazesa njengombana uzese uyisawo ukuze abe baphristi bami. Ukuzeswa kwawo kuzawenza abe baphristi nini nanini eenzukulwaneni zawo.”:q(Utjhideze namadodanakhe, uwembathise iimphuraphuragI( Wembathise u-Aroni izambatho ezikhethekileko bese uyamzesa umhlukanisele ukuze abe mphristami.p[( Ngemva kwalokho kuze u-Aroni namadodanakhe emnyango wetende lokuhlanganela bese ubahlambulula ngamanzi.T#( Godu uzese nesitja sokuhlambela kanye nesinzinziso sakhona, usihlukanisele.( Uzese ne-aldari lomhlabelo wokutjhiswa kanye neensetjenziswa zalo zoke, ulihlukanisele, nje-ke lizakuba ngelicwenge khulu./( Thatha amafutha uzese ithaberinakeli nakho koke okungaphakathi kwalo, ulihlukanisele kanye nepahlalo yoke engaphakathi; lizakuba ngelicwengileko.dC(Wakhe isirhodlo magegana nethaberinakeli bese ulembelelisa itjhila esangweni lesirhodlweso.r_(Ubeke isitja sokuhlambela hlangana netende lokuhlanganela ne-aldari bese uthela amanzi ngaphakathi kwaso.tc(Ujamise i-aldari lomhlabelo wokutjhiswa ngaphandle komnyango wethaberinakeli okutjho itende lokuhlanganela.(Ubeke i-aldari legolide lokutjhisela itjhwalo phambi komfaji wobufakazi bese ulembelelisa itjhila lomnyango wethaberinakeli.nW(Ungenise itafula bewuhlele koke kuhle phezu kwalo. Ngenisa nelithi leembani bese uhlela iimbani zalo.J(Faka ngaphakathi kwalo umfaji wobufakazi bese uwusitha ngesiyaya.fG(“Jamisa ithaberinakeli okutjho itende lokuhlanganela ngelanga lokuthoma lenyanga yokuthoma.  9(USomnini wathi kuMosi:| s'+Kwathi lokha uMosi nabona bonyana mbala ama-Israyeli enze woke umsebenzi njengombana uSomnini amyalile, wawabusisa.Q '*Ama-Israyeli enza woke umsebenzi kwaba njengombana uSomnini ayala uMosi.5 e')izambatho ezithungiweko zokulotjha endaweni ecwengileko okutjho izambatho ezikhethekileko zaka-Aroni umphristi omkhulu kanye nezambatho zamadodanakhe kobana babe baphristi.~ w'(imilembelembe yamatjhila yesirhodlo, iinsika zakhona namanzinziso wakhona, itjhila lokuvala isango lesirhodlo, iintambo neenkhonkhwani ezibamba imilembelembe yesirhodlo, nazo zoke izitja zokulotjha ethaberinakelini okutjho itende lokuhlanganela,''i-aldari lekoporo nomsefo walo wekoporo, iingodo zakhona, nazo zoke izitja zakhona, isitja sokuhlambela nesinzinziso sakhona,[1'&i-aldari legolide, amafutha wokuzesa, amakha wetjhwalo, itjhila lomnyango wetende,`;'%ilithi leembani legolidembala neembani zakhona, zoke izitja zakhona namafutha weembani,L'$itafula nazo zoke izitja zakhona, izikwa ezibekwa phambi kwakaZimu,5g'#umfaji wobufakazi neengodo zawo nesisibekelo,.W'"isembeso esenziwe ngeenkhumba zamaqama ezifakwe umbala obovu nesinye isembeso esenziwe ngeenkhumba ezitjhukiweko bezazeswa ngamafutha, isiyaya esilitjhila lomnyango,!'!Abantu baletha kuMosi ithaberinakeli okutjho itende nazo zoke izitja zakhona, iinqobotjhelo zalo, amahlaka, iinqabo, iinsika, amanzinziso,)M' Ngaleyondlela woke umsebenzi mayelana nethaberinakeli okutjho itende lokuhlanganela, waphethwa. Ama-Israyeli enza ngakho koke uSomnini agade ayale uMosi ngakho.|s'Babophelela kiso umtiya ohlaza komkayi kobana basibophelele engwanini ngaphambili njengombana uSomnini ayala uMosi./Y'Godu benza nethuthumbo legolidembala okutjho isihlohlo esahlukaniselweko, batlola phezu kwaso amagama anjengawomgobhodlho wesigibo athi, “Ohlukaniselwe uSomnini”.~%'kanye nomkhungo wokuthekeleza welineni ekhethekileko ethungwe ngewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede njengombana uSomnini ayala uMosi.n}W'ingwani yomphristi omkhulu yelineni emhlophe nemibhode yabaphristi, iindzeredzere zelineni kanokutjhoQ|'Benzela u-Aroni namadodanakhe iimphuraphura ezilukwe ngelineni emhlophe,{)'Kwaba sikhencezo nerharinada, godu isikhencezo nerharinada njalo njalo magegana nomphetho wejasi yokulotjha, njengombana uSomnini ayala uMosi. z'Godu benza iinkhencezo ngegolidembala bazibeka hlangana namarharinada phezu komphetho wejasi magegana nawo phakathi kwamarharinada.oyY'Emphethweni wejasi ngenzasi benza amarharinada ngokutatela iwulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede.oxY'Phakathi nendawo beyinentamo ithungelelwe umphetho olukiweko ofana nowesambatho sepi ukuze ingadabuki.Pw'Godu benza ijasi elukwe ngokuhlaza komkayi koke, yakhambisana ne-efodi.fvG'Babophelela amasongo weporiyana emasongweni we-efodi ngomtiya ohlaza komkayi kobana ube ngehla kwebhande le-efodi. Benza njalo bonyana iporiyana ingatjhaphuluki isuke e-efodini.
Kwaba njengombana uSomnini ayala uMosi.'uI'Godu benza amanye amasongo amabili wegolide, bawathungelela ngaphambili phasi emitletleni yamahlombe hlanu kwalapha ihlangana khona ne-efodi ngehla kwebhande.pt['Benza amasongo amanye amabili wegolide, bawathungelela emajikeni amanye angaphasi womphetho weporiyana.s#'Babopha amaphelelo weenketanyana ezimbili emphethweni orutjelweko wamatje asemtletleni we-efodi emahlombeni ukuze iporiyana ibe sesifubeni.Zr/'Bafaka iinketanyana ezimbili zegolide ngemasongweni amabili emajikeni weporiyana.q'Benza amasongo amabili wegolide, bawarubela ngemicwana yegolide. Bathungelela amasongo lawo emajikeni angehla weporiyana.upe'Benza iinketanyana ezimbili zegolidembala ezilukwe njengemicwana, bazibophelela eporiyaneni nganasi indlela:o#'anamabizo wamadodana ka-Israyeli. Bekanjengamatje wokugiba, enye nenye ikoro kezilitjhumi nambili beyitlolwe ngokugobhodlhwa elitjeni layo.vng' irhemo lesine belinebherili,
i-oniksi nejasipere.
Woke amatje lawo gade arutjelwe ngemicwana yegolideGm ' irhemo lesithathu belinehiyasinthi,
i-agatha ne-ametisthi;Al' irhemo lesibili belinesimaragidu,
isafaya nedayimani;kkQ' Bafaka amarhemo amane wamatje aligugu:
Irhemo lokuthoma belinerubi,
ithophazi ne-emeraldi;pj[' Gade ilingana mahlangothi woke nayibhinciweko, imasentimitha amatjhumi amabili nambili ubude nobubanzi.Ci'Benza ngobukghoni iporiyana yomphristi omkhulu yafana nangendlela ekwenziwe ngayo i-efodi: ngelineni emhlophe ethungwe ngemicwana yegolide nangewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede.h'Bawabeka phezu kwemitletle yamahlombe we-efodi kobana abe mamatje wesikhumbuzo wamadodana ka-Isayeli njengombana uSomnini bekayale uMosi.7gi'Balungisa amatje amabili we-oniksi: Batlola ngokugobhodlha amabizo wamadodana ka-Israyeli ematjeni lawo njengombazi natlola elitjeni lokugiba, bawaphetha ngemicwana yegolide.Cf'Ibhande lokuyibopha elithungelelwe kiyo nalo gade lenziwe ngelineni emhlophe ethungwe ngemicwana yegolide nangewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede njengombana uSomnini ayala uMosi.oeY'Benza imitletle yamahlombe kobana ihlanganise ingcenye ye-efodi yangemuva neyangaphambili emphethweni.$dC'Bebakhande igolide laba sipara balisika imicwana kobana balithungelele ngobukghoni ewulwini ehlaza komkayi, ebubende netlerebede kanye nelinenini emhlophe.vcg'Benza i-efodi ngelineni emhlophe ethungwe ngemicwana yegolide nangewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede.ub g'Abantu abanobukghoni benzela abaphristi izambatho zokulotjha endaweni ecwengileko. Izambathwezo bezithungwe ngewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede. Godu benzela u-Aroni izambatho ezikhethekileko njengombana uSomnini bekayale uMosi.saa&amanzinziso weensika zesirhodlo newesango laso kanye nazo zoke iinkhonkhwani zethaberinakeli nezesirhodlo.`5&UBhetsaleli wenza ngayo amanzinziso womnyango wetende lokuhlanganela, i-aldari lekoporo nomsefo wekoporo ngemaqadi kanye nazo zoke izitja ze-aldari,_y&Ikoporo eyalethwa njengesibiko gade imakhilogremu aziinkulungwana ezimbili namakhulu amane namatjhumi amabili nahlanu.^-&Ngamakhilogremu amatjhumi amabili wesiliva aseleko uBhetsaleli wenzela iinsika iinkhonkhwani, wanameka iimpundu zeensika bewazenzela nemipherho.-]U&Amakhilogremu aziinkulungwana ezintathu namakhulu amane netjhumi wesiliva gade asetjenziselwe ukubumba amanzinziso wendawo ecwengileko newesiyaya. Inaneli lasetjenziselwa ukubumba amanzinziso alikhulu okutjho bona amakhilogremu angaphezudlwana kwamatjhumi amathathu nane enza inzinziso linye.h\K&Kwaba magremu amahlanu anesiquntu nesiqunjwana emuntwini ngamunye otlolisweko. Lokho bekusilinganiso esisiquntu sesipaparwana ukuya ngesilinganiso esisetjenziswa endaweni ecwengileko. (Bekubalwe ukusuka koneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu, kwaba madoda aziinkulungwana ezimakhulu asithandathu nantathu namakhulu amahlanu anamatjhumi amahlanu.)>[w&Isiliva eyalethwa ma-Israyeli atlolisweko gade imakhilogremu aziinkulungwana ezintathu namakhulu amane namatjhumi amathathu ukuya ngesilinganiso esisetjenziswa endaweni ecwengileko.bZ?&Inani legolide elasetjenziswa kiwo woke umsebenzi wethaberinakeli nakho koke okukilo gade limakhilogremu ayikulungwana ukuya ngesilinganiso esisetjenziswa endaweni ecwengileko. Igolideli lalethwa babantu njengesibiko.2Y_&Yena gade asekelwe ngu-Oholiyaba umsa ka-Arhisamaki wekoro yakwaDani ongusosino, umtlami nomthungi ngewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede phezu kwelineni emhlophe.X&Lokho kwenziwa ngemva kobana uBhetsaleli umsa ka-Uri omsa kaRhuri ongowekoro yakwaJuda enze koke uSomnini ayala uMosi ngakho.\W3&Ngomyalo kaMosi amaLevi atlola isibalo seentlabagelo ezasetjenziswa mayelana nethaberinakeli okutjho itende lapha bekufakwe khona ubufakazi. AmaLevi lawo gade arholwa ngu-Itamara umsa ka-Aroni umphristi omkhulu.SV!&Zoke iinkhonkhwani zethaberinakeli nezesirhodlo magegana, gade ziyikoporo.(UK&Isango belineensika ezine namanzinziso amane wekoporo. Iinkhonkhwani zeensika kanye nemipherho yakhona gade kuyisiliva. Iimpundu zakhona bezinamekwe ngesiliva.yTm&Isivalo sesango lesirhodlo gade senziwe ngelineni emhlophe ethungwe ngewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede. Gade simamitha alithoba ububanzi, simamitha amabili nesiqunjwana ukuphakama. Besilingana nokuphakama komlembelembe wesirhodlo.ZS/&Amanzinziso weensika gade ayikoporo, kodwana iinkhonkhwani zakhona kanye nemipherho yakhona gade kwenziwe ngesiliva. Iimpundu zeensika gade zinamekwe ngesiliva. Zoke iinsika zesirhodlo bezinemipherho yesiliva.eRE&Woke umlembelembe wamatjhila magegana nesirhodlo gade wenziwe ngelineni emhlophe enomthungo.}Qu&Ihlangothi lesirhodlo langaphambili laba nemilembelembe emibili yamatjhila ephahle isango. Ubude bomlembelembe ngamunye bebumamitha asithandathu nesiquntu nesiqunjwana. Yomibili imilembelembe leyo yaba neensika ezintathu namanzinziso amathathu.rP_& Ngeswazini langaphambili lethaberinakeli ngepumalanga gade limamitha amatjhumi amabili nambili nesiquntu. O& Ngeswazini langetjingalanga lethaberinakeli khona gade kunomlembelembe wamatjhila omamitha amatjhumi amabili nambili nesiquntu, iinsika zakhona zilitjhumi namanzinziso wakhona alitjhumi. Iinkhonkhwani zeensika kanye nemipherho yakhona gade kwenziwe ngesiliva.)NM& Ngeswazini langetlhagwini lethaberinakeli nakhona kwaba nomlembelembe omamitha amatjhumi amane nahlanu ubude. Iinsika zakhona zaba matjhumi amabili namanzinziso wakhona enziwe ngekoporo aba matjhumi amabili. Kodwana iinkhonkhwani zeensika kanye nemipherho yakhona gade kwenziwe ngesiliva.MM& Ihlangothi lesirhodlwelo laba neensika ezimatjhumi amabili namanzinziso wakhona amatjhumi amabili enziwe ngekoporo. Kodwana iinkhonkhwani zeensika kanye nemipherho yakhona gade kwenziwe ngesiliva.RL& UBhetsaleli wenza isirhodlo sethaberinakeli ngalendlela: Ngeswazini langesewula lethaberinakeli walembelelisa umlembelembe wamatjhila welineni emhlophe anomthungo, waba mamitha amatjhumi amane nahlanu. K&Godu wenza isitja sekoporo saba nesinzinziso sekoporo ngeemboniboni zabafazi okwathi muva basebenza emnyango wetende lokuhlanganela.J&Wafaka iingodwezo emasongweni ngemaqadi we-aldari kobana lithwalwe ngazo. I-aldari gade lenziwe ngamaplanka laba nomkghotho ngaphakathi.@I}&Wenzela i-aldari iingodo zomtholo, wazinameka ngekoporo.qH]&Walibumbela amasongo amane, wawabophelela emajikeni amane womsefo wekoporo bona abe ziimphatho zeengodo.G%&Walenzela umsefo wekoporo njengenede ngemaqadi walo. Wabeka umsefo ngaphasi komqoqo we-aldari ukuze ulembelele uphelele phakathi e-aldarini.F+&Wenza zoke izitja ze-aldari ngekoporo. Zona gade kungilezi: iimbiza, iintjhefula, izitja zokunyenyeza, iimforogo nezitja zokutjhisela itjhwalo.iEM&Walenzela iimpundu emajikenalo amane. Iimpundwezo gade zinamathelene nalo, walinameka ngekoporo.8D m&UBhetsaleli wenza i-aldari lomhlabelo wokutjhiswa ngomuthi womtholo, laba sikwere ngaphezulu. Ubude nobubanzi belimamitha amabili nesiqunjwana, liphakeme ngemitha nesiqunjwana.C%Godu wenza amafutha wokuzesa ahlukaniselweko namakha wetjhwalo elihlanzekileko. Kwaba njengomsebenzi womvangi weenhlahla.AB%Walungisa iingodo zomuthi womtholo, wazinameka ngegolide.WA)%Walenzela amasongo wegolide aba ngaphasi komphethwalo. Kwaba masongo amabili ngehlangothini linye namabili ngehlangothini elifulatheleko kobana kube ziimphatho zalo lapha kufakwa khona iingodo zokulithwala.n@W%Walinameka ngegolidembala ngaphezulu nangemahlangothinalo kanye neempundu zalo, waliphetha ngegolide.N?%Wenza i-aldari letjhwalo ngomuthi womtholo. Gade lisikwere ngaphezulu okutjho isiquntu semitha ubude nesiquntu semitha ububanzi, lingaphasi kwemitha ukuphakama. Iimpundu zalo gade zinamathele kilo.t>c%Ilithi leembani sele lihlangene nezitja zalo zoke, belimakhilogremu amatjhumi amathathu nane wegolidembala.[=1%Wenza iimbani zakhona ezilikhomba, iincimasibani nezitjana zakhona ngegolidembala.O<%Amaqumbe namagatja wakhona bekakhandwe ndawonye nesiqu ngegolidembala. ;%Bekunequmbe linye esiqwini ngaphasi komsuka wamagatja akhamba ngamabili. Kwaba njalo kiwo woke amagatja asithandathu asuka esiqwini.j:O%Esiqwini selithi leembani bekuneempundu ezine ezinjengama-alimondi, zaba namaqumbe namathuthumbo.9/%Emagatjeni gade kuneempundu ezinjengama-alimondi okutjho amaqumbe namathuthumbo. Egatjeni ngalinye kilawo asithandathu kwaba neempundu ezintathu.&8G%Gade kunamagatja asithandathu aphuma ngemaqadi wesiqu selithi leembani, kwaba magatja amathathu ngehlangothini linye lesiqu namathathu ngehlangothini elinye.7'%Wenza ilithi leembani ngegolidembala. Isikhondo, isiqu, iimpundu okutjho amaqumbe namathuthumbalo kwaba msebenzi okhandwe wahlanganiswa nalo.63%Godu wenza nezitja ngegolidembala ebekumele zibe phezu kwetafula, izitja ezihlukahlukeneko zakhona, iinkapho nemijeka yokuvubela umnikelo wewayini.Y5-%Walungisa iingodo zomtholo kobana kuthwalwe ngazo itafula, wazinameka ngegolide.O4%Amasongo wokufaka iingodo zokuthwala itafula aba ngaphasana komphetho.V3'% Wabumba amasongo amane wegolide, wawabophelela emajikeni wemilenzenalo emine.i2M% Ukusuka emphethweni ukuya ngaphakathi kwaba bubanzi besandla, wakha umqoqo wesakhelelo segolide.Q1% Walinameka ngegolidembala, waliphetha ngomphetho wegolide magegana nalo.$0C% Godu wenza netafula ngomuthi womtholo laba ngaphasana kwemitha ubude, ngaphasana kwesiquntu semitha ububanzi, laba siquntu nesiqunjwana semitha ukuphakama./ % Amakerubhi bekathabululele amaphikwawo ngaphezulu engamele isisibekelo somfaji aqalene ngobuso; womabili aqala isisibekelweso..9%kwaba likerubhi linye ngehlangothini elinye nekerubhi linye ngehlangothini elinye. Amakerubhi amabili bekangemaqadi wesisibekelweso ayinto yinye naso.r-_%Godu wenza amakerubhi amabili wegolide ngokuwakhanda ekugcineni kwemiphetho emibili yesisibekelo somfaji,~,w%Wenza isisibekelo somfaji ngegolidembala saba limitha nesiqunjwana ubude, saba siquntu nesiqunjwana semitha ububanzi.j+O%wafaka iingodwezo ngaphakathi kwamasongo ngemahlangothini womfaji bonyana kuthwalwe ngazo umfaji.;*s%Wenza neengodo ngomtholo nazo wazinameka ngegolide,()K%Wawubumbela amasongo amane wegolide, wawabethelela emajikenawo amane ngaphasi. Kwaba masongo amabili ngehlangothini lawo namanye amabili ngakelinye ihlangothi.R(%Wawunameka ngegolidembala ngaphakathi nangaphandle, wawuphetha ngegolide. ' %UBhetsaleli wenza umfaji ngomuthi womtholo, waba limitha nesiqunjwana ubude, waba siquntu nesiqunjwana semitha ububanzi nokuphakama.5&e$&Godu benzela itjhilelo iinsika ezihlanu neenkhonkhwani zakhona. Banameka iimpundu zalo nemipherho yakhona ngegolide, kodwana amanzinziso wakhona amahlanu gade angewekoporo.y%m$%Benza itjhila lomnyango wetende ngelineni emhlophe, balithungelela ngewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede.4$c$$Godu benza iinsika ezine zomtholo zokuphanyeka isiyaya, bazinameka ngegolide. Iinkhonkhwani zakhona zona kwaba ngezegolide. Babumbela iinsikezo amanzinziso amane wesiliva.#3$#Benza isiyaya ngelineni emhlophe. Bathungelela phezu kwesiyayapho ngobukghoni imifanekiso yamakerubhi ngewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede.Z"/$"Banameka amahlaka neenqabo ngegolide, benza amasongo wokubamba iinqabo ngegolide.!$!Iinqabo ezingeziphakathi emahlakeni wamaswazi wethaberinakeli begade zithoma ekuthomeni kweswazi ukuyokutjhayisa ekugcineni.l S$ zaba zihlanu ngakelinye; godu zaba zihlanu ngeswazini langetjingalanga elingemuva kwethaberinakeli.r_$Benza iinqabo ngeengodo zomtholo zaba ngezamahlaka wethaberinakeli. Benza zaba zihlanu ngeswazini elinye,!$Gade kunamahlaka abunane ngemuva kwethaberinakeli namanzinziso wesiliva alitjhumi nasithandathu. Ihlaka ngalinye belinamanzinziso amabili.H $Ijika linye belenziwe ziingcenye ezimbili ezifanako. Iingcenye ezimbilezi bezihlanganiswe ukusuka phasi ukuya phezulu lapha isongo lokuthoma belizokufakwa khona. Bekunjalo emajikeni womabili.K$Benza amahlaka amabili ukuze enze amajika wethaberinakeli ngemuva.R$Ngeswazini elingetjingalanga lethaberinakeli benza amahlaka asithandathu.dC$namanzinziso wesiliva amatjhumi amane. Kwaba manzinziso amabili ngaphasi kwehlaka ngalinye.`;$Godu nangeswazini elinye langetlhagwini lethaberinakeli kwaba mahlaka amatjhumi amabilifG$Ngaphasi kwamahlaka amatjhumi amabili lawo benza amanzinziso wesiliva amatjhumi amane. Kwaba manzinziso amabili ngaphasi kwehlaka ngalinye lapha iintlobo zalo ezimbili zazingena khona. Benza njalo ehlakeni elinye nelinye.R$Benzela ithaberinakeli amahlaka amatjhumi amabili ngeswazini langesewula./$Iingodo ezimbili ezihlanganiswe bona zenze ihlaka bekufuze zibe neentlobo ezimbili ngaphasi. Woke amahlaka wethaberinakeli bawenza ngaleyondlela.kQ$Ihlaka ngalinye gade linobude obumamitha amane nesiquntu, lisiquntu nesiqunjwana semitha ububanzi.K$Godu benzela ithaberinakeli amahlaka ajamileko ngeengodo zomtholo.-U$Benzela itende isigubuzeso ngeenkhumba zamaqama ezifakwe umbala obovu begodu benza isigubuzeso esinye ngaphezu kwaso ngeenkhumba ezitjhukiweko bezazeswa ngamafutha.ym$Benza iinqobotjhelo ezimatjhumi amahlanu zekoporo kobana kuqobotjhelwe ngazo itende ukuze lihlangane libe linye.$Benza iinrhobelo emphethweni welinye letjhila elihlanganisiweko elingeqadi. Kwaba njalo nakelinye itjhila elihlanganisiweko.I $Bahlanganisa amatjhila amahlanu ndawonye nasithandathu ndawonye.*O$Ubude betjhila ngalinye gade bumamitha alitjhumi nantathu nesiquntu bese ububanzi bungaphasana kwamamitha amabili. Wolitjhumi nanye amatjhila lawo gade alingana.}u$Godu benza amatjhila ngoboya beembuzi kobana kwenziwe itende phezu kwethaberinakeli; kwaba matjhila alitjhumi nanye. )$ Benza iinqobotjhelo ezimatjhumi amahlanu zegolide bese baqobotjhela amatjhila elinye kelinye ngazo ukuze ithaberinakeli lihlangane libe linye.@ {$ Kwaba neenrhobelo ezimatjhumi amahlanu etjhileni lokuthoma elihlanganisiweko nezinye ezimatjhumi amahlanu emphethweni wetjhila lesibili elihlanganisiweko. Iinrhobelwezo gade ziqalene. )$ Benza iinrhobelo ezihlaza komkayi emphethweni welinye letjhila elihlanganisiweko elingeqadi. Benza soneso nakelinye itjhila elihlanganisiweko.3 c$ Amatjhila ahlanganiswa ndawonye ngamahlanu. -$ Ubude betjhila ngalinye gade bumamitha alitjhumi nambili nesiquntu, lingaphasana kwamamitha amabili ububanzi. Woke amatjhila lawo gade alingana.dC$Boke abantu abanobukghoni ebebasebenza ekwakheni ithaberinakeli benza amatjhila alitjhumi welineni emhlophe. Bathungelela nemifanekiso yamakerubhi ngobukghoni ematjhilenapho ngewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede.U%$Ipahla ebeyikhona besele yanele beyeqa kokudingeka ekwenzeni woke umsebenzi.'I$UMosi wayala bonyana kumemezelwe kiyo yoke ikampa bona kungasalethwa umnikelo wesihle malungana nendawo ecwengileko. Yeke abantu bakhawula ukuletha iminikelo. $wathi kuye: “Abantu baletha okunengi ngokudluleleko kilokho okudingeka ekwenzeni umsebenzi uSomnini asiyale bona siwenze.”$bekwathi labo abanekghono ebegade basebenza umsebenzi wendawo ecwengileko omunye nomunye wabo walisa ukusebenza weza kuMosi?y$Bathatha kuMosi woke umnikelo wesihle owalethwa ma-Israyeli malungana nomsebenzi wendawo ecwengileko.
Abantu baragela phambili ngokuletha iminikelo yesihle kuMosi qobe kusekuseni6g$Yeke uMosi wabiza uBhetsaleli no-Oholiyaba nabo boke abantu abanekghono, loyo naloyo uSomnini amuphe ubuhlakani okutjho boke abagugwa ziinhliziyo bonyana beze bazokusebenza.~ y$UMosi waraga wathi: “UBhetsaleli no-Oholiyaba nabo boke abantu abanekghono uSomnini abaphe ubukghoni nobuhlakani bokwazi ukwenza nanyana ngimuphi umsebenzi ekwakhiweni kwendawo ecwengileko, bazasebenza ukuya ngakho koke uSomnini akuyalileko.”|s##Yabazalisa ngekghono lokwenza woke umsebenzi owenziwa bososino, nabatlami, umsebenzi wokuthunga ngewulu ehlaza komkayi, ebubende etlerebede nemicu yelineni emhlophe newokuluka. Bebakwazi ukwenza nanyana ngiliphi isino nemitlamo yobukghwari.”sa#"USomnini wamhlohlozela bona afundise abanye abantu, yena no-Oholiyaba umsa ka-Arhisamaki wekoro yakwaDani.X~+#!abaze amatje aligugu wokurubela, abaze neengodo okutjho nanyana ngiliphi isino.V}'# kobana enze imitlamo yobukghwari, asebenze ngegolide, isiliva kanye nekoporo,]|5#yamzalisa ngesiphiwo esikhethekileko bona abe nekghono nokuhlakanipha, ilwazi nobunoy{m#UMosi wathi ebantwini bakwa-Israyeli: “USomnini ukhethe uBhetsaleli umsa ka-Uri omsa kaRhuri wekoro yakwaJuda,Sz!#Woke amadoda nabafazi okutjho abantu bakwa-Israyeli abagugwa ziinhliziyo kobana balethe nanyana yini emsebenzini kaSomnini ayala ngoMosi bonyana wenziwe, bakuletha lokho njengomnikelo wesihle kuSomnini.Gy #iinungo, amafutha weembani newokuzesa kanye namakha wetjhwalo.^x7#Abarholi baletha amatje we-oniksi namatje wokukghabisa i-efodi neporiyana yomphristi,_w9#Labo-ke bekubafazi abanekghono nebebagugwa ziinhliziyo kobana baphothe uboya beembuzi.+vQ#Boke abafazi ebegade banekghono lokuphotha, baletha emnikelweni abakuphothileko okutjho iwulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede kanye nemicu yelineni emhlophe."u?#Nogade akghona ukunikela ngesiliva nangekoporo wenza njalo. Abaneengodo zomtholo ebezingasetjenziselwa umsebenzi lo nabo baziletha emnikelweni kaSomnini.Wt)#Woke umuntu waletha lokho anakho kwaba yiwulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede, ilineni emhlophe, uboya beembuzi, iinkhumba zamaqama ezifakwe umbala obomvu neenkhumba ezitjhukiweko bezazeswa ngamafutha.s #Ngaleyondlela beza-ke kwaba madoda nabafazi. Boke ebegade banehliziyo evumako baletha iinqobotjhelo, amancina wepumulo, iindzilamnwana zokutlikitla, abonongoro nayo yoke imihlobo yezinto zegolide; kwaba ngiloyo naloyo wanikela umnikelo wegolide kuSomnini.Pr#Ngambala beza, omunye nomunye agugwa yihliziyo begodu nommoyakhe uvuma waletha umnikelo kaSomnini kobana usetjenziswe etendeni lokuhlanganela nemisebenzinalo yoke kanye nezambathweni ezikhethekileko.?q{#Yeke umkhambathi wama-Israyeli wasuka phambi kwakaMosi.+pQ#izambatho ezithungiweko zokulotjha endaweni ecwengileko, izambatho ezikhethekileko zaka-Aroni umphristi omkhulu nezambatho zamadodanakhe kobana babe baphristi.”Fo#iinkhonkhwani zethaberinakeli nezesirhodlo neentambo zakhona,rn_#imilembelembe yesirhodlo, iinsika zakhona kanye namanzinziso wakhona, itjhila lokuvala isango lesirhodlo, m#i-aldari lomhlabelo wokutjhiswa, nomsefo walo wekoporo, iingodo zakhona, izitja zakhona, isitja sokuhlambela nesinzinziso sakhona,l{#i-aldari letjhwalo neengodo zakhona, amafutha wokuzesa namakha wetjhwalo, itjhila lomnyango okumnyango wethaberinakeli,Xk+#ilithi leembani lokukhanyisa kanye nezitja neembani zakhona, amafutha weembani,cjA# itafula neengodo zakhona kanye nazo zoke izitja zakhona nezikwa ezibekwa phambi kwakaZimu,jiO# umfaji wesivumelwano neengodo zakhona, isisibekelo somfaji, kanye nesiyaya esilitjhila lomnyango,h}# ithaberinakeli, itende lalo nesigubuzeso salo, iinqobotjhelo namahlaka walo, iinqabo zalo, iinsika zalo namanzinziswalo,\g3# “Woke umuntu onekghono phakathi kwenu akeze azokwenza koke uSomnini ayale ngakho:Pf# amatje we-oniksi namatje wokukghabisa i-efodi neporiyana yomphristi.’Oe#amafutha weembani, iinungo zamafutha wokuzesa kanye namakha wetjhwalo,rd_#iinkhumba zamaqama ezifakwe umbala obovu, iinkhumba ezitjhukiweko bezazeswa ngamafutha, iingodo zomtholo,\c3#iwulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede, ilineni emhlophe kanye noboya beembuzi,b9#‘Thathani phakathi kwenu umnikelo niwuse kuSomnini, nanyana ngubani onehliziyo evumako, akalethe umnikelo kaSomnini kube ligolide, isiliva nekoporo,`a;#UMosi wathi kiwo woke umkhambathi wama-Israyeli: “Naku umyalo uSomnini awukhuphileko,D`#Ningaphembi umlilo kiyo yoke imizenu ngelanga leSabatha.”8_k#Umsebenzi awenziwe emalangeni asithandathu, kodwana ilanga lekhomba liliSabatha elihlukaniselweko nelicwengileko kuSomnini. Nanyana ngubani owenza umsebenzi mhlokho akabulawe.|^ u#UMosi wabizela ndawonye woke umkhambathi wama-Israyeli wathi kiwo: “Nanzi izinto uSomnini aniyale bonyana nizenze:]7"#ama-Israyeli aphele abona bonyana ubuso bakaMosi buyaphazimula. Yeke uMosi gade azigubuzesa ngesiyaya godu kufikela lapha ayokhuluma khona noSomnini.7\i""Bekuthi njalo lokha uMosi nayokhuluma noSomnini agubulule isiyaya kufikela lapha aphuma khona ngetendeni. Naphuma lapho gade atjela ama-Israyeli lokho uSomnini amyale ngakho,G[ "!Kuthe bona uMosi aqede ukukhuluma nabo wazigubuzesa ngesiyaya.wZi" Ngemva kwalapho woke ama-Israyeli atjhidela, wawanikela yoke imiyalo uSomnini amnikele yona entabeni yeSinayi.dYC"Kodwana uMosi wababiza. U-Aroni nabo boke abaphathi bomkhambathi beza kuye, wakhuluma nabo.X}"Kwathi lokha u-Aroni nabantu boke bakwa-Israyeli nababona bonyana ubuso bakaMosi buyaphazimula, besaba ukutjhidela kuye.W7"UMosi nehla entabeni yeSinayi nemiqebethu emibili yobufakazi, gade angakatjheji bonyana ubuso bakhe buyaphazimula ngebanga lokukhuluma kwakhe noZimu.PV"UMosi wahlala lapho noSomnini amalanga amatjhumi amane nobusuku bakhona. Azange agome isikwa namkha asele amanzi. USomnini watlola amezwi wesivumelwano phezu kwemiqebethu. Lokho bekumiyalo elitjhumi. :~}}9||Q{Qzyxx wjwvvuttt.srrqqppo~nn`mllkkjj,ii+hhgtfffe]dd=cbba``__ ^j]]][[ZZ-YY5XWVVGUUOpNMM=LLJJKIHGFEEDCCAAAR@??B>h==<< ;J:999 8'765544Q33Q3"221100+/d/.. --,,++***6)(''k&&e%$$S#}#S"":!!R! [8HhN.aC8{ cNp \ f ; a0{.if G UMosi wathi ku-Aroni: “Tjhidela e-aldarini unikele umhlabelwakho wehlambululo kanye newokutjhiswa, uzenzele itethelelo, wena nomndenakho. Nikela umhlabelo ongowabantu ubenzele itethelelo njengombana uSomnini ayalile.”|s Nje-ke uMosi wathi: “Okuzakwenziwa nje, yinto uSomnini ayale bona yenziwe ukuze iphazimulwakhe ibonakale kini.”  Baletha koke lokho uMosi ayala ngakho phambi kwetende lokuhlanganela, umkhambathi nawo wabandamela, wajama phambi kwakaSomnini.K ikunzana neqama kube mihlabelo yetjhebiswano ehlatjelwa phambi kwakaSomnini kanye nomnikelo weenthoro ohlanganiswe ngamafutha we-oliva. Iye, khona namhlanje uSomnini uzozibonakalisa kini.’ ”"? Nje-ke khuluma nama-Israyeli uthi, ‘Lethani ipongo ibe mhlabelo wehlambululo, ikunzana neqama okunomnyaka owodwa nokumsulwa, kube mhlabelo wokutjhiswa,- wathi ku-Aroni: “Thatha ikunzana ibe mhlabelwakho wehlambululo neqama libe mhlabelwakho wokutjhiswa, kokubili kube msulwa, ukulethe kuSomnini. { Kwathi ngelanga lokugcina lokujanyiswa kwabaphristi uMosi wabiza u-Aroni namadodanakhe kanye nabaphathi bakwa-Israyeli,J$Nje-ke u-Aroni namadodanakhe benza koke uSomnini akuyala ngoMosi.1]#Kufuze nihlale ebungenweni betende lokuhlanganela imini nobusuku amalanga alikhomba. Gcinani imiyalo kaSomnini ukuze ningafi ngombana ngilokho nami engayalwa ngakho.”kQ"USomnini wayala bona okwenziwe namhlanjesi kwenziwe amalanga alikhomba kobana nenzelwe itethelelo.?y!Ningasuki ebungenweni betende lokuhlanganela bekube malanga alikhomba, ukufikela lapha kuphela khona amalanga wokujanyiswa kwenu. Iye, ukujanyiswa kufuze kuthathe amalanga alikhomba.<~u Kodwana woke amasalela wenyama newesikwa niwatjhise.b}?UMosi wathi ku-Aroni namadodanakhe: “Phekelani inyama emnyango wetende lokuhlanganela bese niyigomela khonapho nesikwa esingesiqwebini sokujanyiswa ngombana ngayalwa kwathiwa, ‘Asidliwe ngu-Aroni namadodanakhe.’|yUMosi wathatha ingcenye yamafutha wokuzesa nengcenye yeengazi ezise-aldarini wafafaza phezu kwaka-Aroni nezambatho zakhe, naphezu kwamadodanakhe nezambatho zawo. Njalo-ke wahlukanisela u-Aroni nezambatho zakhe, amadodanakhe kanye nezambatho zawo..{WWathatha godu isifuba seqama wasiphakamisa njengomnikelo osibiko kuSomnini. Isifuba seqama lokujanyisweso bekusisabelo sakhe. Kwaba njengombana uSomnini ayale uMosi.3zaYeke uMosi wakuthatha ezandleni zabo wakutjhisa e-aldarini phezu komhlabelo wokutjhiswa. Lokhu bekumhlabelo wokujanyiswa, okumnikelo okhethekileko, owamukeleka kuSomnini.qy]koke lokhu wakubeka ezandleni zaka-Aroni nezamadodanakhe. Bakuphakamisa njengomnikelo osibiko kuSomnini.rx_ngesiqwebini sesikwa esinganangumelo ebesibekwa phambi kwakaSomnini wathatha sinye isikwa esilisongo, nasinye esihlanganiswe ngamafutha we-oliva kanye nasinye esisipara, wakubeka phezu kwamafutha weqama naphezu komlenze wangesidleni;!w=Wathatha amafuthalo okutjho amanoni womsila nomhlwehlwe weenredlo woke, ipundu yesibindi, iziso zombili nomhlwehlwe wakhona kanye nomlenze wangesidleni,Gv Watjhideza amadodana ka-Aroni wafese waninda eendlebeni zawo zangesidleni, kibothubha bawo bangesidleni nakibothubhakghuru bawo bangesidleni. Iingazi eziseleko wazifafaza magegana ne-aldari. u;UMosi wahlaba iqamelo, wathatha ingcenye yeengazi zalo, wazininda endlebeni yangesidleni ka-Aroni, kuthubha wangesidleni nakuthubhakghuru wangesidleni.tyWatjhideza godu elinye iqama okuliqama abajanyiswa ngalo. U-Aroni namadodanakhe babeka izandla zabo phezu kwehlokwalo.MsWahlanza iinredlo neenqatha ngamanzi wabese utjhisa iqamelo loke e-aldarini. Lokhu bekumhlabelo wokutjhiswa okumnikelo okhethekileko, owamukeleka kuSomnini. Kwaba njengombana uSomnini ayale uMosi.;rsWalihlahlela bewatjhisa ihloko, izitho nomhlwehlwe.JqNje-ke uMosi walihlaba, wafafaza iingazi zalo magegana ne-aldari.tpcWabese utjhideza iqama lomhlabelo wokutjhiswa. U-Aroni namadodanakhe babeka izandla zabo phezu kwehlokwalo.o/Kodwana yoke ikunzana, okutjho isikhumba sayo, inyama nomswani wakhona, wakutjhisela ngaphandle kwekampa. Kwaba njengombana uSomnini ayale uMosi.nUMosi wathatha woke umhlwehlwe owembese iinredlo, ipundu yesibindi, iziso zombili nomhlwehlwe wakhona, wakutjhisa e-aldarini.m+Nje-ke uMosi wahlaba ikunzana leyo, wathatha ingcenye yeengazi zekunzana wazininda phezu kweempundu ezisemajikeni we-aldari ngomunwakhe bona alihlambulule. Iingazi eziseleko wazithululela emanzinzweni we-aldari. Ngendlela leyo-ke, walihlukanisela ngokulenzela itethelelo.olYWaletha ikunzana yomhlabelo wehlambululo. U-Aroni namadodanakhe babeka izandla zabo phezu kwehlokwayo.9km Watjhideza amadodana ka-Aroni, wawembesa iimphuraphura zabaphristi, wawabopha emadinini ngemikhungo yokuthekeleza bewawathwesa iingwani. Kwaba njengombana uSomnini ayale uMosi.Oj Amanye amafutha wawathela ehloko ka-Aroni, wamzesa bona amhlukanisele.5ie Enye ingcenye yamafutha wayifafaza e-aldarini kalikhomba, wazesa i-aldari nakho koke okusetjenziswa kilo kanye nesitja sokuhlambela nesinzinziso saso ukuze kwahlukaniselwe.yhm Nje-ke uMosi wathatha amafutha wokuzesa, wazesa ngawo ithaberinakeli nakho koke okungaphakathi, walihlukanisela.g7 Ehloko wamthwesa ingwani yomphristi wabophelela ithuthumbo legolidembala okutjho isihlohlo esahlukaniselweko. Kwaba njengombana uSomnini ayale uMosi.jfOWamfaka iporiyana yomphristi bewabeka ngembadeni yeporiyana amatje wefumbe okuyi-urimi nethumimi.-eUWembesa u-Aroni iphuraphura, wambopha edinini ngomkhungo wokuthekeleza, wamembathisa ijasi ekhambisana ne-efodi bewameleka nge-efodi wayibopha ngebhande endawenayo.KdNje-ke watjhideza u-Aroni namadodanakhe bewabahlambulula ngamanzi.^c7UMosi wathi kumkhambathi: “Okuzakwenziwa nje, yinto uSomnini ayale bona yenziwe.”ubeMbala uMosi wenza njengombana uSomnini amyalile, umkhambathi nawo wabuthana emnyango wetende lokuhlanganela.Nabese uhlanganisa umkhambathi woke emnyango wetende lokuhlanganela.”*`O“Yewize no-Aroni namadodanakhe, izambatho zabo, amafutha wokuzesa, ikunzana yomhlabelo wehlambululo, amaqama amabili kanye nomqebethu onezikwa ezinganangumelo,'_ MUSomnini wakhuluma noMosi wathi:|^s&uSomnini awunikela uMosi phezu kwentaba yeSinayi erhalawumbeni mhlana ayala ama-Israyeli bona alethe umnikelo kuye.5]e%Leyo-ke miyalo emayelana nomhlabelo wokutjhiswa, umnikelo weenthoro, umhlabelo wehlambululo, umhlabelo wehlawulo, umhlabelo wokuhlukaniselwa kanye nomhlabelo wetjhebiswano,,\S$USomnini wayala bonyana banikelwe isifuba nomlenze ngelanga abazeswa ngalo. Lokhu kuzakuba simiso esijame nini nanini sama-Israyeli iinzukulwana ngeenzukulwana.”-[U#“Lokhu kusisabelo saka-Aroni namadodanakhe esithethwe eminikelweni ekhethekileko kaSomnini ukusuka ngelanga abahlukaniselwa ngalo bona babe baphristi bakaSomnini.\Z3"Iye, isifuba nomlenze okuphakanyiswa njengomnikelo osibiko ngikuthethe emihlabelweni yetjhebiswano yama-Israyeli, ngakunikela u-Aroni umphristi omkhulu namadodanakhe bona kube simiso sanini nanini kuma-Israyeli. Y!okutjho indodana ka-Aroni enikela ngeengazi, umhlwehlwe namanoni womhlabelo e-aldarini. Umlenze wangesidleni uzakuba sisabelo sayo.]X5 Umlenze wangesidleni womhlabelo wetjhebiswano awunikelwe umphristi ube sibiko sakhe,qW]Umphristi uzabese utjhisa umhlwehlwe namanoni e-aldarini, kodwana isifuba singesika-Aroni namadodanakhe.+VQAkube zizandla zakhe eziletha umnikelo okhethekileko kuSomnini. Alethe umhlwehlwe, amanoni nesifuba ukuze isifubeso siphakanyiswe njengomnikelo osibiko kuSomnini.zUoakakhulume nama-Israyeli athi kiwo: “Umuntu onikela umhlabelo wetjhebiswano, akanikele ingcenye yawo kuSomnini.'TKUSomnini wakhuluma noMosi wathiMSUmuntu odla nanyana ngiziphi iingazi akajutjwe ebantwini bekhabo.”{RqNingalingi nidle inyama isese neengazi, kungaba ngezenyoni namkha zesilwana kuphi nakuphi lapha nizakuhlala khona.gQINanyana ngubani odla umhlwehlwe womnikelo okhethekileko kuSomnini akajutjwe ebantwini bekhabo.P1Amanoni wesilwana esifunyenwe sidindilizile namkha sidatjulwe ziimbandana, angasetjenziselwa nanyana ngiliphi ibanga, kodwana angadliwa nakancani.wOiakakhulume nama-Israyeli athi: “Nakumhlwehlwe namanoni akungadliwa, kungaba ngewekomo, wemvu namkha wembuzi.'NKUSomnini wakhuluma noMosi wathiRMIye, nanyana ngubani othinta into engakahlambuluki, kungaba mumuntu, isilwana namkha ngikuphi okunyenyisako bese udla inyama yomhlabelo wetjhebiswano owenzelwe uSomnini, akajutjwe ebantwini bekhabo.”vLgUmuntu ongakahlambuluki odla inyama yomhlabelo wetjhebiswano owenzelwe uSomnini, akajutjwe ebantwini bekhabo.:Ko“Inyama yomhlabelo wetjhebiswano ethinta nanyana yini into engakahlambuluki ingeze yadliwa, kufuze itjhiswe. Inyama yomhlabelo wetjhebiswano idliwa ngohlambulukileko kwaphela.WJ)Nakube inyama yomhlabelo wetjhebiswano idliwa ngelanga lesithathu, umuntu olethe umhlabelo lowo angeze amukeleka begodu angeze wambhadekela. Inyama leyo isinyenyiso begodu nanyana ngubani oyidlako uzazizwa.SI!Yoke inyama yomhlabelo esalako bekube lilanga lesithathu, kufuze itjhiswe.,HS“Kodwana nakube umhlabelo olethwa mumuntu ungebanga lesifungo namkha ungowesihle kufuze udliwe ngelanga awunikela ngalo, okuseleko kudliwe ngelanga elilandelako.GInyama yomhlabelo wetjhebiswano umuntu awunikela ngokuthokoza kufuze idliwe ngelanga enikelwa ngalo, angayitjhiyeli ikusasa.F%Komunye nomunye umhlobo wesikweso, sinye saso kufuze sibe mnikelo kaSomnini. Lokho kungokomphristi ofafaza iingazi zomhlabelo wetjhebiswano.E} Emnikelweni wezikwa awuletha nomhlabelo wetjhebiswano athokoza ngawo, kufuze angezelele izikwa ezimasongo eziwunyelweko. D; Nakube umuntu uwunikela ngokutjengisa ukuthokoza anakho, kufuze anikele ngezikwa ezimasongo ezidutjwe ngamafutha we-oliva, izikwa ezisipara ezitjhatjhwe ngamafutha we-oliva nezikwa ezimasongo zeflowuru esefiweko ehlanganiswe kuhle ngamafutha we-oliva. Izikwezo zingabi nengumelo.KC “Naku umyalo womhlabelo wetjhebiswano ongahle ulethwe kuSomnini:"B? Kodwana woke umnikelo weenthoro ongakaphekwa, kungaba ngodutjwe ngamafutha we-oliva namkha owomileko ungowamadodana ka-Aroni begodu kufuze bawabelane.”A  Woke umnikelo weenthoro obhagwe nge-ondweni, ophekwe ngesithetjhelelo namkha edendelekweni, ungowomphristi osebenza e-aldarini.b@?Umphristi owenzela umuntu umhlabelo wokutjhiswa angazithathela isikhumba somhlabelo lowo.?“Umyalo womhlabelo wehlawulo usebenza ngokufana nowehlambululo: Uzakuba ngowomphristi owenzela umuntu itethelelo ngawo.z>oBoke abaduna phakathi kwabaphristi bangawudla. Abawudlele endaweni ecwengileko ngombana kumhlabelo ocwenge khulu.z=oUmphristi akutjhise koke lokho phezu kwe-aldari kube mnikelo okhethekileko kuSomnini. Lokho kumhlabelo wehlawulo.o<Yiziso zombili nomhlwehlwe wakhona, amanoni wesifunzi kanye nepundu yesibindi ekufuze ikhutjhwe neziso.r;_Woke umhlwehlwe wawo kufuze kunikelwe ngawo. Lokho kutjho umsila ononileko, umhlwehlwe owembese iinredlo,:Umhlabelo wehlawulo kufuze uhlatjelwe lapha kuhlatjelwa khona umhlabelo wokutjhiswa. Iingazi zawo zifafazwe mahlangothi woke we-aldari.K9 “Naku umyalo womhlabelo wehlawulo: Lowo kumhlabelo ocwenge khulu.C8Kodwana nanyana ngimuphi umhlabelo wehlambululo okulethwa iingazi zawo etendeni lokuhlanganela bona kwenzelwe itethelelo ngawo endaweni ecwengileko akukafuzi udliwe, kodwana utjhiswe.”V7'Boke abaduna emndenini wobuphristi bangayidla. Lokho kumnikelo ocwenge khulu.6yIpoto yomdaka ebekuphekwe ngayo ayiphadlhwe. Kodwana nakube bekuphekwe ngeyekoporo, ayiphalwe kuhle iyakazwe ngamanzi.25_Nanyana yini ethinta inyama leyo izakuba ngecwengileko. Begodu nanyana ngiziphi iingazi zomhlabelo lowo ezithontela esambathweni kufuze sihlanzelwe endaweni ecwengileko.s4aUmphristi owunikelako akawudle. Kufuze udlelwe endaweni ecwengileko ngesirhodlweni setende lokuhlanganela.l3Sakakhulume no-Aroni namadodanakhe athi: “Naku umyalo womhlabelo wehlambululo: Umhlabelo wehlambululo kufuze uhlatjelwe phambi kwakaSomnini endaweni lapha kuhlatjelwa khona umhlabelo wokutjhiswa. Lowo kumhlabelo ocwenge khulu.,2UUSomnini wakhuluma noMosi godu wathi_19Woke uminikelo weenthoro olethwa mphristi uzakutjhiswa ngokupheleleko, awungadliwa.”0/Awulungiswe yindodana ezakulandela u-Aroni esikhundleni sokuba mphristi ozesiweko. Umnikelo lowo utjhiswe woke ngombana ungokaSomnini isiphelani. /Awuhlanganiswe kuhle namafutha we-oliva, ubhagwe phezu kwedengela. Awuhletjhulwe ube ziinquqwana kube mnikelo owamukeleka kuSomnini.P.“Naku umnikelo ekufuze ulethwe ngu-Aroni namadodanakhe kuSomnini ngelanga azeswa ngalo: isitjhutjana seflowuru esefiweko kube mnikelo weenthoro wangemihla, ingcenye ekuseni nengcenye ngamarhwaqela.--WGodu uSomnini wakhuluma noMosi wathi:Q,Boke abaduna baka-Aroni bangakudla. Eminikelweni ekhethekileko kuSomnini lokhu kuzakuba sisabelo sabo sanini nanini eenzukulwaneni ezizako. Nanyana yini ethinta umnikelo lowo izakuba ngecwengileko.”R+Kungaphekwa ngengumelo. Ngikunikele abaphristi bona kube sisabelo sabo. Njengomhlabelo wehlambululo newehlawulo umnikelo lowo ungocwenge khulu ngombana bewulethwa njengomnikelo okhethekileko kuSomnini.*U-Aroni namadodanakhe bazakudla koke okuseleko. Kufuze kudliwe kunganangumelo endaweni ecwengileko ngesirhodlweni setende lokuhlanganela.^)7Umphristi uzakunghwatha isandla seflowuru esefiweko enamafutha we-oliva kanye namakha woke aphezu komnikelo weenthoro. Koke uzakutjhisa e-aldarini kube sisabelo sesikhumbuzo. Lokho kumnikelo owamukeleka kuSomnini.{(q“Naku umyalo womnikelo weenthoro: Amadodana ka-Aroni kufuze alethe umnikelo lowo kuSomnini ngaphambi kwe-aldari.N' Iye, umlilo kufuze uhlale uvutha njalo phezu kwe-aldari, ungacimi.”a&= Awuhlale uvutha umlilo phezu kwe-aldari, ungacimi. Njalo ekuseni umphristi kufuze abaselele umlilo abese ulungisa umhlabelo wokutjhiswa phezu kwawo, godu atjhise nemihlwehlwe yemihlabelo yetjhebiswano emlilweni lowo. %  Uzabese uhlubula izambatho zakhe afake ezinye. Nje-ke uzakuwola umlotha ayowulahlela ngaphandle kwekampa endaweni ekhethekileko.<$s umphristi embathe iphuraphurakhe yelineni, athekeleze nedzeredzere ngaphasi kwayo, akhuphe umlotha womhlabelo wokutjhiswa otjhiswe mlilo phezu kwe-aldari awuthululele eqadi kwalo.M# akayale u-Aroni namadodanakhe athi: “Naku umyalo womhlabelo wokutjhiswa: Umhlabelo wokutjhiswa kufuze uhlale ezikweni le-aldari ubusuku boke, godu nomlilo uhlale uvutha phezu kwe-aldari. Ekuseni'"KUSomnini wakhuluma noMosi wathi1!]Ngendlela leyo umphristi uzabe enzela umuntu loyo itethelelo kuSomnini. Ngalokho uzakuhlambuluka kinanyana ngiyiphi yezinto okuthi umuntu nakayenzileko abe nomlandu.”* OKufuze alethe ihlawulo kuSomnini okuliqama elimsulwa alithethe emhlambinakhe. Iqama aliletha njengomhlabelo wehlawulo alibe nobungako besiliva obubekwa mphristi.V'okutjho nanyana yini afunge ngakho ngekohliso. Kufuze abuyise lokho kuphelele, abe angezelele ngokwesihlanu sobungako bepahla leyo. Akakubuyisele kumninipahla ngelanga aletha ngalo umhlabelwakhe wehlawulo.3anakubanyana wona ngendlela enjalo kodwana azizwe anomlandu, akabuyisele akwebileko, akuthethe ngokudlelezela, lokho egade kusiswe kuye namkha ipahla ayifunyene ilahlekile1namkha ngokufunyana into yomuntu womphakathi ilahlekile bese ufunga ngekohliso ngananyana yini yezintwezi umuntu angona ngazo phambi kwakaSomnini,6g“Nangabe umuntu wona ngokwenza isiphambeko kuSomnini ngokuba nobuqili emuntwini womphakathi ngento esiswe kuye netjhiywe kuye bona ayitjheje, ngokumgalaja, ngokumdlelezela, WGodu uSomnini wakhuluma noMosi wathi:S!Lowo-ke mhlabelo wehlawulo. Iye, umuntu loyo abuyisene noSomnini ngawo.”%Ekufuze alethe kumphristi umhlabelo wehlawulo okuliqama elimsulwa alithethe emhlambinakhe. Iqama alilethako alibe nobungako besiliva obubekwa mphristi. Umphristi uzamenzela itethelo mayelana nesono asenze angakahlosi. Nanyana angazi bonyana wenze sonobani, uzakuhlambuluka emmoyenakhe.!=“Nangabe umuntu wona ngokwenza okuphambene neminye yemiyalo kaSomnini kodwana angazi bonyana wone muphi, khonapho azizwe anomlandu begodu akhathazeke,]5Kufuze abuyisele koke lokho one ngakho mayelana nezinto ezicwengileko begodu angezelele ngobungako besihlanu. Akanikele umphristi iqamelo bese amenzele itethelelo ngalo. Ngalokho uzakuhlambuluka esonweni sakheso.=u“Nangabe umuntu wenza isiphambeko ngokona angakahlosi ngokusilaphaza izinto ezicwengileko zakaSomnini, kufuze alethe ihlawulo kuSomnini okuliqama elimsulwa alithethe emhlambinakhe. Iqama aliletha njengomhlabelwakhe wehlawulo alibe nobungako besiliva obubekwa mphristi ngokwesilinganiso sendawo ecwengileko.(MUSomnini wakhuluma noMosi wathi:r_ “Ngendlela leyo umphristi uzabe enzela umuntu loyo itethelelo ngebanga lesinye sezono ezibaliweko. Ngalokho uzakuhlambuluka esonweni sakheso.
“Woke omunye umnikelo ungowomphristi, njenganyana kwenziwa ngomnikelo weenthoro.”@{ Akayilethe kumphristi ozakunghwatha isandla seflowuru leyo kube sisabelo sesikhumbuzo bese uyitjhisa e-aldarini kanye neminikelo ekhethekileko kuSomnini. Lokho kumnikelo wehlambululo.' “Nakube akanamandla wokuletha amazuba amabili wommango namkha amazutjana amabili wekhaya, akalethe umnikelwakhe ositjhutjana seflowuru esefiweko kube mnikelo wehlambululo. Akukafuzi afake amafutha we-oliva namkha amakha phezu kwayo ngombana lowo mnikelo wehlambululo.b? Elinye umphristi uzakwenza ngalo umhlabelo wokutjhiswa, enze njengombana kuvame ukwenziwa. Ngendlela leyo umphristi uzabe enzela umuntu loyo itethelelo ngebanga lesono sakhe. Ngalokho uzakuhlambuluka esonweni sakheso.1 Akaphophisele ezinye zeengazi zalo zomhlabelo wehlambululo ngeqadi kwe-aldari, ezinye aziphophisele emanzinzwenalo. Lokho kumhlabelo wehlambululo.0[Kufuze awalethe kumphristi bese umphristi uthoma ngokunikela linye lawo libe mhlabelo wehlambululo. Aliquntule intanyana le eduze nehloko, nokho angavuli isitutu salo.Nakube akanamandla wokuletha imvana, akalethe ihlawulo kuSomnini okumazuba amabili wommango namkha amazutjana amabili wekhaya kube mhlabelwakhe wehlambululo mayelana nesono sakhe. Elinye libe ngelomhlabelo wehlambululo bese elinye liba ngelomhlabelo wokutjhiswa.g IAkalethe ihlawulo kuSomnini okuyimvana namkha imbuzana esikazi ayithethe emhlambinakhe, ibe mhlabelo wehlambululo mayelana nesono sakhe. Ngendlela leyo umphristi uzabe enzela umuntu loyo itethelelo ngebanga lesono sakheso.= wkufuze avume lokho one ngakho kikho koke okubaliweko.* Onamkha enze isifungo ngamawala, kungaba ngokuhle namkha okumbi kwananyana yini angahle afunge ngayo ngobutjhapho, alemuke ubutjhapho bakhe bese uzizwa anomlandu;" ?kungenzeka godu umuntu athinte ukusilaphala komunye umuntu ngokungazi, kungaba nanyana yini engasilaphaza umuntu, alemuke ngalokho bese uzizwa anomlandu;[ 1godu kungenzeka umuntu athinte into esilapheleko ngokungazi, kungaba sidumbu sesilwana esisilapheleko sommango, sefuyo esilapheleko namkha seemphili ezikhakhaba ehlabathini uzakusilaphala bese uzizwa anomlandu;J “Kungenzeka umuntu abone namkha ezwe ngobulelesi kodwana athule ngobufakazi, phezu kokobana asazi bonyana umuntu onjalo unikelelwe, ngalokho uzabe wonile bese uyakhathazeka ngebanga lesonweso;3a#Umuntukazana loyo uzakususa woke umhlwehlwe kube njengalokha nakawususa emvaneni yomhlabelo wetjhebiswano. Umphristi uzawutjhisa phezu kwe-aldari neminikelo ekhethekileko kuSomnini. Ngendlela leyo umphristi uzabe umenzela itethelelo ngesono asenzileko. Ngalokho uzakuhlambuluka esonweni sakheso.”H "Nje-ke umphristi uzakuthatha ezinye zeengazi zomhlabelo wehlambululo ngomunwakhe, azininde eempundwini ze-aldari lomhlabelo wokutjhiswa bese uthulula inengi leengazezo emanzinzweni we-aldari. !Uzakubeka isandla sakhe phezu kwehloko yemvana, ayihlabe njengomhlabelo wehlambululo lapha kuhlatjelwa khona umhlabelo wokutjhiswa.{q “Umuntukazana loyo uvunyelwe ukuletha imvana njengomhlabelwakhe wehlambululo. Yona kufuze ibe ngesikazi emsulwa.5Umuntukazana loyo uzakususa woke umhlwehlwe kube njengalokha nakasusa umhlwehlwe womhlabelo wetjhebiswano. Umphristi uzawutjhisa phezu kwe-aldari ube mhlabelo owamukeleka kuSomnini. Ngendlela leyo umphristi uzabe umenzela itethelelo. Ngalokho uzakuhlambuluka esonweni sakheso.H Nje-ke umphristi uzakuthatha ezinye zeengazi zomhlabelo wehlambululo ngomunwakhe, azininde eempundwini ze-aldari lomhlabelo wokutjhiswa bese uthulula inengi leengazezo emanzinzweni we-aldari. Uzakubeka isandla sakhe phezu kwehloko yembuzi, ayihlabe njengomhlabelo wehlambululo lapha kuhlatjelwa khona umhlabelo wokutjhiswa.xkakalethe imbuzi esikazi emsulwa njengomhlabelwakhe wehlambululo, masinyana nasele alemukile ngesono asenzileko.}u“Nangabe kona umuntukazana ngokungakahlosi ngokwenza okuphambene neminye yemiyalo kaSomnini bese uzizwa anomlandu,r~_Uzakutjhisa woke umhlwehlwe phezu kwe-aldari kube njengombana atjhisa umhlwehlwe womhlabelo wetjhebiswano. Ngendlela leyo umphristi uzabe enzela umuntu loyo itethelelo ngebanga lezono zakhe. Ngalokho uzakuhlambuluka esonweni sakheso.G} Nje-ke umphristi uzakuthatha ezinye zeengazi zomhlabelo wehlambululo ngomunwakhe azininde eempundwini ze-aldari lomhlabelo wokutjhiswa bese uthulula inengi leengazezo emanzinzweni we-aldari.)|MUzakubeka isandla sakhe phezu kwehloko yepongo bese uyihlabela phambi kwakaSomnini lapha kuhlatjelwa khona umhlabelo wokutjhiswa. Lokho kumhlabelo wehlambululo.p{[akalethe ipongo emsulwa njengomhlabelwakhe wehlambululo, masinyana nasele alemukile ngesono asenzileko.z}“Nangabe kona umrholi ngokungakahlosi ngokwenza okuphambene neminye yemiyalo kaSomnini uZimakhe bese uzizwa anomlandu,y!Nje-ke uzakukhuphela ikunzana leyo ngaphandle kwekampa, ayitjhise njengombana atjhise yokuthoma. Lokho kumhlabelo wehlambululo wehlangano.Zx/Lokho akwenze ngekunzana leyo yaphambilini, akakwenze nangekunzana yomhlabelo wehlambululo lo. Ngendlela leyo umphristi uzabe wenzela umkhambathi itethelelo. Ngalokho umkhambathi uzakuhlambuluka esonweni sawo.KwKuzakufanela bona asuse woke umhlwehlwe bese uwutjhisa e-aldarini. vGodu umphristi uzabese uninda ezinye iingazi phezu kweempundu ze-aldari letjhwalo phambi kwakaSomnini ngetendeni lokuhlanganela. Inengi leengazi zekunzana leyo azithululele emanzinzweni we-aldari lomhlabelo wokutjhiswa phambi komnyango wetende lokuhlanganela.uUzakutlubhuza umunwakhe ngeengazinapho bese uzifafaza phambi kwakaSomnini kalikhomba ngaphambi kwesiyaya sendawo ecwengileko.itMUmphristi ozesiweko uzakuthatha ezinye zeengazi zekunzana angene nazo ngetendeni lokuhlanganela.qs]bese abaphathi bomkhambathi babeka izandla zabo phezu kwehloko yekunzana, bayihlabe phambi kwakaSomnini.r7ihlangano ayilethe ikunzana njengomhlabelo wehlambululo, masinyana nasele isono somkhambathi sazekile. Kufuze ilethwe phambi kwetende lokuhlanganela,.qW “Nangabe woke umkhambathi wama-Israyeli owona ngokungakahlosi ngokweqa imiyalo kaSomnini kodwana ihlangano ingakuboni lokho bese umkhambathi lowo uzizwe unomlandu,Lp okutjho koke okuseleko kwekunzana kufuze akuthathe aphumele nakho ngaphandle kwekampa endaweni ekhethekileko, lapha kuthululwa khona umlotha we-aldari. Abase umlilo ezalenapho atjhise koke lokho.^o7 Kodwana isikhumba sekunzana nenyama yayo yoke, ihloko nemilenze, iinredlo nemiswanayo,nS Koke lokho akube njengalokha nakukhutjhwa umhlwehlwe ekomeni eyenzelwa umhlabelo wetjhebiswano. Yeke umphristi uzakutjhisa lokho e-aldarini lomhlabelo wokutjhiswa.omY iziso zombili nomhlwehlwe wakhona namanoni wesifunzi kanye nepundu yesibindi ekufuze ikhutjhwe neziso.l}Kufuze asuse woke umhlwehlwe wekunzana yomhlabelo wehlambululo okutjho umhlwehlwe weenredlo nakho koke okuhlangene nazo, kGodu umphristi uzabese uninda ezinye iingazi phezu kweempundu ze-aldari letjhwalo phambi kwakaSomnini ngetendeni lokuhlanganela. Inengi leengazi zekunzana leyo azithululele emanzinzweni we-aldari lomhlabelo wokutjhiswa phambi komnyango wetende lokuhlanganela.j!Kufuze atlubhuze umunwakhe ngeengazinapho bese ufafaza ezinye zazo kalikhomba phambi kwakaSomnini ngaphambi kwesiyaya sendawo ecwengileko.siaYeke umphristi ozesiweko uzakuthatha ezinye zeengazi zekunzana leyo angene nazo ngetendeni lokuhlanganela.&hGAkalethe ikunzana leyo phambi kwakaSomnini emnyango wetende lokuhlanganela. Abeke isandla sakhe phezu kwehloko yekunzana bese uyihlabela phambi kwakaSomnini.%gE“Nangabe kona umphristi ozesiweko, abangele abantu umlandu, akalethe ikunzana emsulwa kuSomnini kube mhlabelwakhe wehlambululo mayelana nesono asenzileko.#fAakakhulume nama-Israyeli athi kiwo: “Nanyana ngubani owona ngokungakahlosi ngokwenza okuphambene neminye yemiyalo kaSomnini, akaphathwe nganasi indlela:+e UUSomnini wakhuluma noMosi wathi kuyed%Lokhu kusimiso sanini nanini eenzukulwaneni ngeenzukulwana lapha nizakuhlala khona: Ningalingi nidle umhlwehlwe, amanoni namkha ububende.”!c=Umphristi uzakutjhisa koke lokhu phezu kwe-aldari. Lokho kukudla okumnikelo okhethekileko, owamukeleka kuSomnini.
“Woke umhlwehlwe ngowakaSomnini.obYiziso zombili nomhlwehlwe wakhona, amanoni wesifunzi kanye nepundu yesibindi ekufuze ikhutjhwe neziso.a3Emnikelwenakhe umuntu loyo kufuze alethe umnikelo okhethekileko kuSomnini. Lokho kutjho umhlwehlwe owembese iinredlo nakho koke okuphathelene nawo,6`g abeke isandla sakhe phezu kwehloko yomhlabelwakhe lowo, awuhlabe phambi komnyango wetende lokuhlanganela. Amadodana ka-Aroni afafaze iingazi zawo mahlangothi woke we-aldari.D_ “Nakube unikela ngembuzi, akayilethe phambi kwakaSomnini,o^Y Umphristi uzakutjhisa koke lokhu phezu kwe-aldari. Lokho kukudla okumnikelo okhethekileko wakaSomnini.o]Y iziso zombili nomhlwehlwe wakhona, amanoni wesifunzi kanye nepundu yesibindi ekufuze ikhutjhwe neziso._\9 Emhlabelweni wetjhebiswano umuntu loyo kufuze alethe amanoni njengomnikelo okhethekileko kuSomnini. Lokho kutjho woke umsila ononileko oquntwe emngolweni, umhlwehlwe owembese iinredlo nakho koke okuphathelene nawo,6[gabeke isandla sakhe phezu kwehloko yomhlabelwakhe lowo, awuhlabe phambi komnyango wetende lokuhlanganela. Amadodana ka-Aroni afafaze iingazi zawo mahlangothi woke we-aldari.EZNakube unikela ngeqamanyana, akalilethe phambi kwakaSomnini,-YU“Nakube umnikelwakhe uwuthethe emhlambini wezimvu namkha weembuzi bona kube mhlabelo wetjhebiswano, khona akube ngeduna namkha esikazi emsulwa, ilethwe kuSomnini.6XgAmadodana ka-Aroni akatjhise koke lokho e-aldarini phezu kweenkuni ezivuthako ngemva kobana enze umhlabelo wokutjhiswa. Lokho kumnikelo okhethekileko, owamukeleka kuSomnini.oWYiziso zombili nomhlwehlwe wakhona, amanoni wesifunzi kanye nepundu yesibindi ekufuze ikhutjhwe neziso.(VKEmhlabelweni wetjhebiswano umuntu loyo kufuze alethe umnikelo okhethekileko kuSomnini. Lokho kutjho umhlwehlwe owembese iinredlo nakho koke okuphathelene nawo,nUWUmuntu loyo uzakubeka isandla sakhe phezu kwehloko yomhlabelwakhe. Kuzakufanele bonyana awuhlabe phambi komnyango wetende lokuhlanganela bese kuthi amadodana ka-Aroni okubaphristi bafafaze iingazi zawo mahlangothi woke we-aldari.T 5“Nakube umnikelo womuntu kumnikelo wetjhebiswano awuthethe emhlambini weenkomo, akube ngeduna namkha esikazi emsulwa, ilethwe phambi kwakaSomnini.S3Umphristi uzakutjhisa isabelo sesikhumbuzo seenthoro ezigayiweko namafutha we-oliva kanye namakha woke. Lokho kumnikelo okhethekileko kuSomnini.”dRCThela amafutha we-oliva phezu kwayo bese ufaka amakha ngaphezulu. Lowo kumnikelo weenthoro.QQ“Lokha nawuletha umnikelo weenthoro okungewesilumo kuSomnini rhabula iinqwambi zekoroyi etja leyo emlilweni, uzitlhutlhure bese ugaya ikoroyi yakhona. Ulethe ikoroyi leyo njengomnikelwakho wesilumo.,PS Nungani yoke iminikelwenu yeenthoro ngetswayi. Ningalikhohlwa itswayi lesivumelwano sakaZimenu eminikelweni yeenthoro. Fakani itswayi njalo kiyo yoke iminikelwenu.O Nokho nakube mnikelo wesilumo, ningawuletha kuSomnini kodwana nakuse-aldarini khona, ungakhe unganikelwa kobana wamukeleke kuSomnini.N3 “Akungalethwa umnikelo weenthoro onengumelo kuSomnini. Iye, akungatjhiswa isikwa esinengumelo namkha iliju njengomnikelo okhethekileko kuSomnini."M? Omunye umnikelo weenthoro oseleko ungewaka-Aroni namadodanakhe. Lowo bekumnikelo ocwenge khulu ngombana bewulethwa njengomnikelo okhethekileko kuSomnini.L3 Umphristi loyo uzakuthatha isabelo sesikhumbuzo emnikelweni weenthoro asitjhise e-aldarini. Lokho bekumnikelo okhethekileko, owamukeleka kuSomnini.|Ks“Nawuletha umnikelo weenthoro owenziwe ngezintwezo kuSomnini uwunikele umphristi ozawuthatha awulethe e-aldarini.yJmNakube umnikelwakho weenthoro uphekwe ngesithetjhelelo, akube ngodutjwe ngeflowuru esefiweko namafutha we-oliva.XI+Usihlephule iinquqwana uzithele ngamafutha we-oliva. Lokho kumnikelo weenthoro.H5Nakube umnikelwakho weenthoro ungokhanzingwe ngedengela, akube ngoweflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva; kube siphaphatha esinganangumelo.nGW“Nawuletha umnikelo weenthoro obhagwe nge-ondweni, awube zizikwa ezimasongo ezidutjwe ngamafutha we-oliva namkha izikwa ezisipara ezitjhatjhwe ngamafutha we-oliva. Izikwezo zingabi nengumelo begodu zenziwe ngeflowuru esefiweko."F?Omunye umnikelo weenthoro oseleko ungewaka-Aroni namadodanakhe. Umnikelo lowo ungocwenge khulu ngombana bewulethwa njengomnikelo okhethekileko kuSomnini.Ebese alethe umnikelo lowo emadodaneni ka-Aroni okubaphristi. Umphristi uzakunghwatha isandla seflowuru enamafutha kanye namakha woke. Koke lokho uzakutjhisa e-aldarini kube sisabelo sesikhumbuzo. Lokho bekumnikelo okhethekileko, owamukeleka kuSomnini."D A“Nakube kunomuntu oletha umnikelo weenthoro kuSomnini umnikelwakhe awube yiflowuru esefiweko. Kufuze athele amafutha we-oliva phezu kwayo, afake namakha|C uUmuntu loyo kufuze ayivule ukufikela emaphikweni, kodwana angayiphadlhuli bona ihlukaniseke yoke. Umphristi ayitjhise phezu kweenkuni ezivuthako e-aldarini. Lokho kuzakuba mhlabelo wokutjhiswa okumnikelo okhethekileko, owamukeleka kuSomnini.”KB Asuse ingingila neensiba azilahlele ezaleni ngepumalanga ye-aldari.A )Umphristi akalethe umhlabelo wenyoni leyo e-aldarini, aquntule ihlokwayo, ayitjhise e-aldarini. Iingazi zayo aziphophisele ngeqadi kwe-aldari.@ 7“Nakube umnikelwakhe kuSomnini kumhlabelo wokutjhiswa weenyoni, khona-ke umuntu loyo kufuze enze umhlabelo wezuba lommango namkha izutjana lekhaya.J?  Umuntu loyo akahlanze iinredlo neenqatha ngamanzi ukuze umphristi akwazi ukutjhisa woke umhlabelo e-aldarini. Lokho kuzakuba mhlabelo wokutjhiswa okumnikelo okhethekileko, owamukeleka kuSomnini.>  Umuntu loyo akalihlahlele idunelo ngezitho zalo. Umphristi ahlele izithwezo, ihloko nomhlwehlwe phezu kweenkuni ezivuthako e-aldarini.B=  Kufuze ahlabele idunelo ngehlangothini elingetlhagwini ye-aldari phambi kwakaSomnini bese abaphristi okumadodana ka-Aroni bathathe iingazi zedunelo bazifafaze mahlangothi woke we-aldari. ~~v~8}}[||;|{bzzYyy^xwwKvWuutIsrqqqpp}p"o9nmlvkjjUi0hhhfhgogffrf!eeddYccccNc bbNaa``u__U^^]~\U[[GZZYYGXWWVV\UUTTSSRQPONMM~LKJJ9I?HHGG1FEE6DDuD#CCQBA@@??t>{==<.;:99U877J655444&332z1100//L.-,,?+*))*(]''z'&&%$$c#j"!!8 ,;X6n,c/#(DU 2 8 m *rK$Hc`A Iye, nanyana ngubani othinta into egade ihlezwi namkha ilelwe ngovuzako uzakuba ngosilapheleko bekuhlwe. Begodu othwala into enjalo kuzakufanela bona ahlanze izambatho zakhe, adude bese uhlala angosilapheleko bekuhlwe.X_+ Esinye nesinye isihlalo senjomani ekhwelwa ngovuzako sizakuba ngesisilapheleko.^+Nakube ovuzako ukhafulela ohlambulukileko, khona-ke ohlambulukileko kufuze ahlanze izambatho zakhe, adude bese uhlala angosilapheleko bekuhlwe.]yOthinta umzimba womuntu ovuzako kuzakufanela bona ahlanze izambatho zakhe, adude bese uhlala angosilapheleko bekuhlwe.\/Woke umuntu ohlala phezu kwananyana yini ehlezwi ngovuzako kuzakufanela bona ahlanze izambatho zakhe, adude bese uhlala angosilapheleko bekuhlwe. [Woke umuntu othinta umbhede womuntu onjalo kuzakufanela bona ahlanze izambatho zakhe, adude bese uhlala angosilapheleko bekuhlwe.mZUYoke imibhede ovuzako alala kiyo izakuba ngesilapheleko nezinto zoke ahlala phezu kwazo zisilaphele.iYMIsilaphele nanyana ukuvuza kwayo kuthonta namkha kungasathonti. Iye, ukuvuza kukusilaphala kiyo.rX_abakhulume nama-Israyeli bathi: “Nangabe indoda inokuvuza ebudodeni bayo, ukuvuza kwayokho kusilaphele./W ]USomnini wakhuluma noMosi no-Aroni wathi}Vu9Nako-ke umthetho wezifezo umuntu angakghona ukuhlukanisa ngawo bona into isilaphele nini namkha ihlambuluke nini.”$UE8ukuvuvuka, ukukaruka nebala.(TM7ukukghora engutjeni nangendlini,RS6“Lowo-ke mthetho wanyana ngisiphi isifo sekhwekhwe, ubuthana bembuzana,R5Uzakulisa inyoni ephilako iphaphele ngaphandle komuzi emmangweni. Ngalokho uzabe enzele indlu leyo ihlambululo, ibe ngehlambulukileko.!Q=4Ngendlela leyo uzabe uhlambulula indlu ngeengazi zenyoni leyo, amanzi asemjekeni, inyoni ephilako, isigojwana somsedari, ihisophi nangomtiya otlerebede.LP3Godu akathathe isigojwana somsedari, ihlukuzu lehisophi nomtiya otlerebede kanye nenyoni ephilako bese utlubhuza izintwezo ngemanzini aneengazi zenyoni ehlatjiweko, afafaze indlu leyo kalikhomba.pO[2Umphristi uzakuyala bona kukhiwe amanzi agelezako ngomjeka bese kuhlatjelwa enye yeenyoni ngehla kwawo.N1Mayelana nokuhlanjululwa kwendlu leyo umniniyo uzaletha iinyoni ezimbili, isigojwana somsedari, umtiya otlerebede nehlukuzu lehisophi.bM?0“Kodwana nangabe umphristi uthi nangena ngendlini azoyihlola, afunyane bona ukukghora akukasabalali ngemva kokobana indlu besele isindiwe, uzakumemezela bona indlu leyo ihlambulukile okutjho bona ukukghora kusukile.OL/naloyo olala namkha adlele ngendlini leyo uzakuhlanza izambatho zakhe._K9.Loyo ozakungena ngendlini ngesikhathi sokuvalwa kwayo uzakuba ngosilapheleko bekuhlwe;J#-Yeke ayibhuruzwe indlu leyo, kuthi yoke iququ okutjho amatje, iingodo nehlabathi ebekusindwe ngayo, kukhutjhelwe ngaphandle komuzi ezaleni. I;,umphristi kufuze abuyele ayokuhlola godu. Nakubonakala bona isifo sisabalele nendlu godu, yeke lokho kukukghora okukhambeleleko. Indlu leyo isilaphele.|Hs+“Nakube ukukghora kuyabuya ngendlinapho bekusabalale ngemva kokobana sele kususwe amatje, kwarhwaywa bekwasindwa,fGG*Kuzakuthathwa amanye amatje ajamiselele alahliweko bese usinda indlu leyo butjha ngehlabathi.F)Uzakwenza bona kurhwayiwe umpharo wendlu ngaphakathi, kuthi koke okuqeqebuliweko, kuthululelwe ngaphandle komuzi ezaleni.^E7(uzakuyala bonyana kukhutjhwe amatje anokukghora, aphoselwe ngaphandle komuzi ezaleni.uDe'Ngelanga lekhomba umphristi uzakubuya azokuhlola indlu. Nangabe ufunyana ukukghora kusabalele neboda lendlu,kCQ&umphristi uzakuphuma ngendlini ajame emnyango ngaphandle bese uvala indlu leyo amalanga alikhomba.B-%Nje-ke umphristi uzakuhlola umkhokha lowo. Nangabe ufunyana bona iboda linokukghora okuhlazana namkha okubovana okubonakala kungenelele ebodeni,wAi$Yeke umphristi uzakuyala bona kukhutjhwe koke okungendlini ngaphambi kokobana angene bona azoyihlola. Nakungasinjalo koke okungendlini kungahle kumenyezelwe bona kusilaphele. Nasele kukhutjhwe koke, umphristi uzakungena bona ahlole indlu.y@m#umninindlu kuzakufanela bona eze kumphristi azokubika athi, ‘Ngibona kwangasuthi kwamapha kungene umkhokha.’ ?"“Lokha nanifika enarheni yeKanana enganinikela yona bona ibe lilifa lenu bese ngibangela ukukghora endlini enye nenye enarhenenu,1>_!USomnini wakhuluma noMosi no-Aroni wathi:o=Y “Lowo mthetho womuntu onekhwekhwe, ozihlulekelako ukuletha imihlabelo yehlambululo ejayelekileko.”d<CElinye libe ngelomhlabelo wehlambululo bese kuthi elinye libe ngelomhlabelo wokutjhiswa linikelwe kanye nomnikelo weenthoro. Ngendlela leyo umphristi uzakwenza itethelelo yomuntu ohlanjululwako loyo phambi kwakaSomnini.l;SUmphristi uzakwenza imihlabelo ngamazutjana, kube ngendlela umuntu loyo aphumelela ngayo ukunikela.:+Amafutha aseleko entendeni yomphristi uzawatjhatjha ehloko yomuntu loyo. Yeke umphristi uzakwenzela umuntu loyo itethelelo phambi kwakaSomnini.K9Amanye amafutha asentendeni yomphristi uzawaninda phezu kweengazi zomhlabelo wehlawulo endlebeni yangesidleni, kuthubha wangesidleni naphezu kothubhakghuru wangesidleni emuntwini ohlanjululwako.y8mbese ufafaza amafutha angentendenakhe yangesinceleni ngokhombabantu wangesidleni kalikhomba phambi kwakaSomnini.X7+Godu umphristi uzakuthela amanye wamafutha ngentendeni yesandla sakhe sesinceleD6Uzakuhlaba imvana yomhlabelo wehlawulo, athathe ingcenye yeengazi zayo azininde endlebeni yangesidleni, kuthubha wangesidleni naphezu kothubhakghuru wangesidleni emuntwini ohlanjululwako.5 Umphristi uzakuthatha imvana yomhlabelo wehlawulo nekwana yamafutha we-oliva bese ukuphakamisa njengomnikelo osibiko kuSomnini.4Kufuze alethe lokho kumphristi ngelanga lobunane emnyango wetende lokuhlanganela phambi kwakaSomnini bona kube ngekokuhlanjululwa kwakhe.23_amazuba amabili wommango namkha amazutjana amabili wekhaya kube ngilokho angakukghona. Elinye libe ngelomhlabelo wehlambululo bese elinye liba ngelomhlabelo wokutjhiswa.)2M“Kodwana nakube umuntu uchakile begodu akanamandla wokwenza koke lokhu, uzakuthatha iqamanyana elilodwa libe mhlabelo wehlawulo osibiko kuSomnini ukumenzela itethelelo. Akalethe umnikelo weenthoro okulithungana leflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva, ikwana yamafutha we-oliva,.1WUmphristi uzakutjhisa umhlabelo wokutjhiswa noweenthoro phezu kwe-aldari. Ngendlela leyo umphristi uzamenzela itethelelo; yeke umuntu loyo uzakuba ngohlambulukileko.09Uzakunikela umhlabelo wehlambululo ukwenzela itethelelo yaloyo okufuze ahlanjululwe ekusilaphaleni kwakhe. Emva kwalokho ahlabe umhlabelo wokutjhiswa./+Amafutha aseleko entendeni yomphristi uzawatjhatjha ehloko yomuntu loyo. Yeke umphristi uzakwenzela umuntu loyo itethelelo phambi kwakaSomnini.K.Amanye amafutha asentendeni yomphristi uzawaninda phezu kweengazi zomhlabelo wehlawulo endlebeni yangesidleni, kuthubha wangesidleni naphezu kothubhakghuru wangesidleni emuntwini ohlanjululwako.-'Nje-ke atlubhuze ngokhombabantu wangesidleni emafutheni angentendenakhe yangesinceleni, afafaze amafutha lawo kalikhomba phambi kwakaSomnini.b,?Yeke uzakuthatha ikwana yamafutha we-oliva awathele ngentendeni yesandla sakhe sesincele.:+oUmphristi uzakuthatha ingcenye yeengazi zomhlabelo wehlawulo azininde endlebeni yangesidleni, kuthubha wangesidleni naphezu kothubhakghuru wangesidleni emuntwini ohlanjululwako.P* Iqamanyanelo alihlatjelwe endaweni ecwengileko lapha kuhlatjelwa khona umhlabelo wehlambululo nomhlabelo wokutjhiswa. Umhlabelo wehlawulo njengomhlabelo wehlambululo ungowomphristi, ungocwenge khulu.()K Yeke umphristi uzakuthatha linye lamaqamanyana lawo alihlabe libe mhlabelo wehlawulo kanye nekwana yamafutha bese uziphakamisa njengomnikelo osibiko kuSomnini.q(] Umphristi omhlambululako uzamletha kanye nezintwezo phambi kwakaSomnini emnyango wetende lokuhlanganela.s'a “Ngelanga lobunane ohlanjululwako loyo kufuze alethe amaqamanyana amabili nemvana esikazi enomnyaka, zoke zibe msulwa. Akalethe namathungana amathathu weflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva kanye nekwana yamafutha we-oliva.C& Ngelanga lekhomba akagude zoke iinhluthu ehloko, esilevini namatjhiya. Iye, akasuse boke uboya emzimbeni. Nje-ke uzakuhlanza izambatho zakhe bese uyaduda. Yeke uzakuba ngohlambulukileko.u%e“Ohlanjululwako kuzakufanela ahlanze izambatho zakhe, arhune iinhluthu noboya boke emzimbeni bese uyaduda. Yeke uzakuba ngohlambulukileko. Emva kwalokho uzakubuyela ngekampeni nokho ahlale ngaphandle kwetende lakhe amalanga alikhomba.$Akafafaze umuntu ozokuhlanjululwa loyo kalikhomba, amemezele bona uhlambulukile. Nje-ke akalise inyoni ephilako iphaphele emmangweni.2#_Bese uthatha enye inyoni ephilako, isigojwana somsedari, umtiya otlerebede nehlukuzu lehisophi akutlubhuze eengazini zenyoni ehlatjelwe ngehla komjeka onamanzi akhiweko.p"[Umphristi uzakuyala bona kukhiwe amanzi agelezako ngomjeka bese kuhlatjelwa enye yeenyoni ngehla kwawo.!7umphristi uzakuyala bona ozokuhlanjululwa alethelwe iinyoni ezimbili ezihlambulukileko, isigojwana somsedari, nomtiya otlerebede nehlukuzu lehisophi.U %ozakuphumela ngaphandle kwekampa bona ayomhlola. Nakube ikhwekhwe lipholile,_9“Naku umthetho womuntu ogade anekhwekhwe lokha nahlanjululwako: Akalethwe kumphristi' MUSomnini wakhuluma noMosi wathi:5e ;“Lowo mthetho wokukghora okuhlolwa ngawo bona isambatho sewulu namkha selineni, intambo ephothiweko, itjhila nanyana yini yesikhumba kuhlambulukile namkha kusilaphele.”I  :Kodwana isambatho, intambo ephothiweko, itjhila nanyana yini yesikhumba ukukghora okususiweko kikho emva kokobana kuhlanziwe, kufuze ihlanzwe ngokwesibili. Nje-ke kuzakuba ngokuhlambulukileko.7i 9Nakube kuyenzeka ukukghora kuvele godu esambathweni, entanjeni ephothiweko, etjhileni nakunanyana yini yesikhumba, kutjho bona kuyasabalala. Into enokukghora leyo ayitjhiswe.xk 8“Kodwana nakube umphristi uhlola into leyo afunyane ukukghora kufiphele ngemva kokobana ihlanziwe beyabekelwa eqadi, kuzakufanela bona adabule indawo ethintekileko esambathweni, entweni yesikhumba namkha entanjeni ephothiweko netjhileni.hK 7Emva kwalokho umphristi kufuze ahlole into leyo. Nakube indawo ethintekileko ayikatjhugululi umbala namkha ayikasabalali, nanyana injalo isilaphele. Into leyo ayitjhiswe nanyana ukukghora kungemuva namkha ngaphambili kwayo.oY 6khona-ke uzakuyala bona kuhlanzwe into enokukghora leyo abe ayibekele eqadi amanye amalanga alikhomba.%E 5“Nangabe umphristi uthi nahlolako afunyane bona ukukghora akukasabalali nesambatho, intambo ephothiweko, itjhila namkha nanyana yini eyenziwe ngesikhumba,ym 4Umphristi akatjhise nanyana yini enokukghora okukhambeleleko eyenziwe ngewulu namkha ngelineni, kungaba sisambatho, intambo ephothiweko namkha itjhila nananyana yini eyenziwe ngesikhumba. Iye, nayinokukghora okukhambeleleko kufuze itjhiswe.}u 3Kuzakuthi ngelanga lekhomba ayihlole godu. Nakube ukukghora kusabalele nesambatho, intambo ephothiweko, itjhila nesikhumba esitjhukiweko namkha kungaba nanyana yini eyenziwe ngesikhumba, lokho kukukghora okukhambeleleko. Ipahla leyo isilaphele.cA 2Umphristi uzakuhlola indawo ethintekileko bese ubekela into leyo eqadi amalanga alikhomba._9 1Nakube kubonakala ubuhlazana namkha ububovana phezu kwesambatho, isikhumba esitjhukiweko, intambo ephothiweko netjhila, namkha naphezu kwananyana yini yesikhumba, kukghora-ke lokho. Okunjalo akutjengiswe umphristi.) 0namkha phezu kwentambo ephothiweko netjhila elenziwe ngelineni nanyana ngewulu namkha phezu kwesikhumba esitjhukiweko nanyana yini yesikhumba.N /“Kungaba nokukghora esambathweni esenziwe ngewulu namkha ngelineni,  .Uzakuhlala angosilapheleko njalo mlunga anesifeso. Usilaphele yena begodu kufuze ahlale yedwa endaweni engaphandle kwekampa.”O -“Umuntu onesifo sekhwekhwe kufuze embathe amanikiniki abe aliselele neenhluthu zakhe zimatlharatlhara bese avale isibhena sakhe somlomo esingehla arhuwelele athi, ‘Ngisilaphele! Ngisilaphele!’ ,khona-ke sekumumuntu onekhwekhwe nosilapheleko. Umphristi kufuze amemezele bona usilaphele. Isifo sakhe siphezu kwehloko.! = +Yeke umphristi kufuze amhlole. Nangabe ukuvuvuka kwebala phezu kwephandla lakhe namkha epandla kunebala elibovu nokumhlophe elifana nekhwekhwe lomzimba,~ w *Kodwana nakube kunebala elibovu nokumhlophe phezu kwephandla nepandla, lokho kungatjho bona likhwekhwe elisabalalako.i M )Godu nakube indoda iqothuke iinhluthu ukusuka epandlayo, ihlambulukile ngombana seliphandla nje.] 5 (“Nakube indoda ineenhluthu eziqothukileko ehlokwayo yaba liphandla, ihlambulukile.  'umphristi akamhlole. Nangabe amabala asesikhumbeni amthuthu, lobo bumhlophe besikhumba obujayelekileko, umuntu loyo uhlambulukile.H  &“Nakube indoda nanyana umfazi unamabala amhlophe esikhumbeni,X+ %Kodwana nangabe ekuboneni komphristi ubuthana bembuzana bujame ndawonye noboya obunzima bumilile, khona-ke ubuthana bembuzana bupholile nomuntu uhlambulukile. Yeke umphristi uzakumemezela bona uhlambulukile.7 $umphristi uzamhlola godu. Nakube ubuthana bembuzana busabalele nesikhumba, akudingeki bona umphristi ahlole uboya obumthubi. Nanjalo ungosilapheleko.]5 #Kodwana nakube ubuthana bembuzana busabalala nesikhumba emva kokuhlanjululwa kwakhe,  "Ngelanga lekhomba umphristi akahlole ubuthana bembuzana godu. Nakube ubuthana bembuzana abukasabalali begodu abukangeneleli esikhumbeni, khona-ke umphristi uzakumemezela bona uhlambulukile. Yeke umuntu loyo uzakuhlanza izambatho zakhe abe ngohlambulukileko.- !umuntu loyo uzakurhunwa, kodwana lapha kunobuthana bembuzana khona angakurhuni. Umphristi uzamkhupha hlangana nabantu amanye amalanga alikhomba.#A Ngelanga lekhomba umphristi uzakuhlola isifo godu. Nakube ubuthana bembuzana abukasabalali begodu abukangeneleli esikhumbeni nokobana akunaboya obumthubi,_9 Nakube umphristi uhlola ubuthana bembuzanobo, bekubonakale bona akukangeneleli esikhumbeni nokobana akunaboya obunzima tshu phezu kwabo, khona umphristi uzakhupha umuntu onesifo hlangana nabantu amalanga alikhomba.y umphristi akahlole isifeso. Nakube sibonakala singenelele esikhumbeni nokobana uboya obukiso bumthubi ngombala begodu buthambile, umphristi uzakumemezela bona umuntu loyo usilaphele. Lobo kubuthana bembuzana okulikhwekhwe lehloko namkha lesilevu.I  “Nakube indoda namkha umfazi unesifo ehloko nanyana esilevini,\~3 Kodwana nakube ibala lihlala lisendaweni eyodwa alisabalali nesikhumba begodu alikhanyeli kuhle, lokho sekuvuvuka kwenceba lokutjha nje. Umphristi uzakumemezela bona uhlambulukile ngombana lokho sibazi sokutjha.}1 Kuzakuthi ngelanga lekhomba umphristi amhlole godu. Nakube lisabalala nesikhumba akamemezele bona umuntu loyo usilaphele. Lokho sisifo sekhwekhwe.J| Kodwana nakube umphristi uyalihlola bese afunyanise bona uboya bebala abusi mhlophe nokobana alikangeneleli esikhumbeni begodu alikhanyeli kuhle, akamkhuphe hlangana nabantu amalanga alikhomba.u{e umphristi akalihlole ibalelo. Nakube uboya bebala buphenduke baba mhlophe begodu ibala libonakala lingenelele esikhumbeni, lelo likhwekhwe elivele encebeni lokutjha. Yeke umphristi uzakumemezela bona usilaphele. Lokho sisifo sekhwekhwe.vzg “Nakube umuntu unenceba lokutjha esikhumbeni bese isilonda sakhona siba nebala elimthuthu namkha elimhlophey Kodwana nakube ibala lihlala linjalo alisabalali, kusibazi sethumba kwaphela. Umphristi uzakumemezela bona umuntu loyo uhlambulukile.jxO Nangabe ibala lisabalala nesikhumba, umphristi uzakumemezela bona usilaphele. Likhwekhwe-ke lelo.rw_ Kodwana nangabe umphristi uhlola indawo ethintekileko afunyanise bona ayikangeneleli esikhumbeni nokobana ayikakhanyeli kuhle begodu uboya abukaphenduki baba mhlophe, khona-ke umphristi akamkhuphe hlangana nabantu amalanga alikhomba.Qv Umphristi akamhlole. Nangabe indawo ethintekileko ibonakala bona sele ingenelele esikhumbeni noboya buphenduke baba mhlophe, umphristi uzakumemezela bona usilaphele. Kulikhwekhwe eliqubuke esilondeni.u' bese kuthi esikhundleni salo kube nokuvuvuka okubuthako namkha ibala elibovu elingakhanyeliko, naloyo kufuze azibonakalise phambi komphristi.@t} “Nangabe umuntu unethumba elipholako esikhumbeni sakhe s umphristi amhlole. Nangabe isilonda siphenduke saba mhlophe, umphristi uzakumemezela bona uhlambulukile; yeke mbala uhlambulukile.Or Kodwana nakube isilonda siyabutha bese siba mhlophe, akeze kumphristi,vqg Umphristi akahlole isilondeso bese amemezele bona umuntu loyo usilaphele. Isilonda sisilaphele, silikhwekhwe.Ep Kodwana nakube masinyana uba nesilonda, khona-ke usilaphele.(oK umphristi uzabese uyamhlola. Nangabe isikhumba sakhe simhlope, uzakumemezela bona uhlambulukile. Nanyana isifo besele sembese woke umzimba, ungohlambulukileko.!n= Kodwana nangabe isifo sisabalele nesikhumba ukufika lapha sele sembese umzimba woke womuntu, ihloko neenyawo okutjho zoke izitho ezibonakala kumphristi,&mG lelo likhwekhwe elingeneleleko esikhumbeni. Nje-ke umphristi uzakumemezela bona usilaphele. Loyo-ke akahlukaniswe nabantu kwesikhatjhana ngombana usilaphele. l Umphristi akamhlole, nakube mbala kunendawo ekhanyela ngokuvuvuka esikhumbeni okuphendule uboya baba mhlophe nokobana sekunesilonda,Ak “Nangabe umuntu unekhwekhwe, kufuze alethwe kumphristi.j Umphristi uzabese uyamhlola. Nangabe isibabu sisabalele nesikhumba, umphristi uzakumemezela bona usilaphele. Likhwekhwe lelo.+iQ Kodwana nangabe isibabu leso sisabalala nesikhumba emva kobana sele azibonakalise kumphristi ngokuhlanjululwa kwakhe, kufuze azibonakalise phambi komphristi godu.vhg Kuzakuthi ngelanga lekhomba amhlole godu. Nangabe isilonda asisakhanyeli kuhle begodu asikasabalali esikhumbeni, umphristi uzakumemezela bona uhlambulukile. Lokho sesibabu nje kwaphela. Umuntu loyo akahlanze izambatho zakhe, ahlambuluke.5ge Ngelanga lekhomba umphristi akamhlole godu. Nangabe kubonakala emehlweni womphristi bona isilonda asikasabalali esikhumbeni, kufuze amkhuphe godu amanye amalanga alikhomba.Cf Kodwana nakube isilonda siyakhanyela kwaphela nokobana asikangeneleli esikhumbeni, noboya abukaphenduki baba mhlophe, umphristi akakhuphe umuntu loyo hlangana nabantu amalanga alikhomba.veg Umphristi loyo uzabese uhlola indawo enesifo esikhumbeni. Nakube uboya besikhumba buphenduke baba mhlophe nokobana isifo singenelele esikhumbeni, kulikhwekhwe lokho. Kuzakuthi umphristi nabona lokho amemezele bona umuntu loyo usilaphele.Gd  “Lokha umuntu nanendawo evuvukileko emzimbeni nanyana anokukaruka namkha ibala elikhanyelako okungahle kubonakale inga likhwekhwe, akalethwe ku-Aroni umphristi namkha kwenye yamadodanakhe.0c _ USomnini wakhuluma noMosi no-Aroni wathi:b Nakube akanamandla wokuletha imvana, akalethe amazuba amabili wommango namkha amazutjana amabili wekhaya, elinye libe ngelomhlabelo wokutjhiswa bese elinye liba ngelomhlabelo wehlambululo. Yeke umphristi uzamenzela itethelelo, abe ngohlambulukileko.”\a3 Uzakwenza umhlabelo lowo phambi kwakaSomnini, azenzele itethelelo. Ngokunjalo uzakuba ngohlambulukileko ekusilaphaleni kwakhe kweengazi.
“Lowo-ke, mthetho womfazi obeletha umntwana omsana namkha omntazana.(`K “Lokha amalangakhe wokuhlanjululwa sele aphelele, kungaba ngewomntwana omsana namkha omntazana, kufuze alethe imvana enomnyaka munye kumphristi emnyango wetende lokuhlanganela kube mhlabelo wokutjhiswa. Alethe godu izuba lommango namkha izutjana lekhaya kube mhlabelwakhe wehlambululo._! “Nakube ubeletha umntwana omntazana, uzakuba ngosilapheleko njengemalangenakhe wokubona inyanga, kodwana kube ziimveke ezimbili. Uzakuhlalela ubudlezana amanye amalanga amatjhumi asithandathu nasithandathu ngaphambi kobana ahlambuluke eengazini zokubeletha kwakhe. ^ Umfazi lo kufuze ahlalele ubudlezana amanye amalanga amatjhumi amathathu nantathu ngaphambi kobana ahlambuluke eengazini zokubeletha kwakhe. Akukafaneli athinte litho elicwengileko begodu angangeni endaweni ecwengileko bekuphelele amalangakhe wokuhlanjululwa./][ Akuthi ngelanga lobunane kusokwe isana.G\  akakhulume nama-Israyeli athi kiwo: “Lokha umfazi osidisi nabeletha umntwana omsana, uzakuba ngosilapheleko amalanga alikhomba. Njengemalangenakhe wokubona inyanga, uzakuba ngosilapheleko.&[ K USomnini wakhuluma noMosi wathiZ /Ngawo nizakwazi ukuhlukanisa phakathi kokuhlambulukileko nokusilapheleko, naphakathi kweemphili ezidliwako nezingadliwako.”|Ys .“Lowo-ke mthetho ophathelene neenlwana, iinyoni, iimphili zoke eziphithizela ngemanzini nezikhakhaba ehlabathini.X -Iye, nginguSomnini owanikhupha enarheni yeGibhide bona ngibe nguZimu kini. Ngebangelo yibani ngabacwengileko ngombana mina ngicwengile.(WK ,NginguSomnini uZimenu, ngalokho zahlukaniseleni mina. Yibani ngabacwengileko ngombana mina ngicwengile. Ningazisilaphazi nanganyana yini ekhakhaba ehlabathini.V! +Ningazenzi bona nibe ngabanyenyekako ngebanga lananyana ngisiphi isikhakhabi esiphithizelako. Ningazisilaphazi ngazo ukuze ningasilaphali.!U= *kungaba ngokurhurhubako, okukhakhaba ngemilenze emine namkha okuneenyawo ezinengi. Koke okuphithizela ehlabathini ningakudli ngombana kuyanyenyisa kini.ST! )“Zoke iimbandana ezikhakhaba ehlabathini ziyanyenyisa kini, azingadliwa,YS- (Loyo odla inyama yesilwana esizifeleko kufuze ahlanze izambatho zakhe begodu uzakuba ngosilapheleko bekuhlwe. Kanti-ke nothwala isidumbu sesilwaneso kufuze ahlanze izambatho zakhe abe ngosilapheleko bekuhlwe.yRm '“Nakube kuyenzeka bona kufe isilwana enisidlako, othinta isidumbu sesilwaneso uzakuba ngosilapheleko bekuhlwe.oQY &kodwana nakube imbewu ithambile bese kuthi isidumbu sazo siwele imbewu leyo, khona-ke isilaphele kini.cPA %Nanyana ngiyiphi imbewu ekufuze itjalwe, nayiwelwa sidumbu sazo izakuba ngehlambulukileko,O} $Nakumthombo namkha umphathamanzi kuzakuba ngokuhlambulukileko, kodwana othinta isidumbu esiwele ngaphakathi, usilaphele.N9 #Nanyana yini ewelwa ziindumbezo, isilaphele. Kungaba siwulu somdaka namkha iziko, akwephulwe ngombana kusilaphele begodu kuzakuhlala kusilaphele kini.M "Koke ukudla okuqaphakelwe mamanzi wesitjeso, kuzakuba ngokusilapheleko. Zoke iinselo ezingahle ziselelwe ngaphakathi kwaso zisilaphele.wLi !Okungaphakathi kwesitja somdaka esiwelwa nanyana ngisiphi seendumbezo, kusilaphele. Ngalokho kufuze nisephule.%KE Nanyana yini ewelwa ziindumbezo izakuba ngesilapheleko, kungaba ngeyenziwe ngesigodo, ngetjhila, ngesikhumba, ngomgodla namkha ngisiphi isitja esisetjenziselwa nanyana yini. Yeke kufuze sitlubhuzwe ngemanzini kodwana sizakuba ngesisilapheleko bekuhlwe. Emva kwalokho sizakuhlambuluka. J Lezo zisilaphele kini phakathi kwazo zoke iimbandana ezikhakhaba ehlabathini. Othinta iindumbu zazo uzakuba ngosilapheleko bekuhlwe.-IU “Phakathi kweenkhakhabi eziphithizela ehlabathini, nanzi ezisilapheleko kini: iimfukwana namakhondlo, yoke imihlobo yeembhadwa nabononkghadanyana kanye namanwabu.H Nanyana ngubani othwala isidumbu sazo kufuze ahlanze izambatho zakhe, kodwana uzokuba ngosilapheleko bekuhlwe ngombana zisilaphele kini.|Gs Zoke iinlwana ezikhamba ngeendlawu zisilaphele kini. Nanyana ngubani othinta iindumbu zazo uzakusilaphala bekuhlwe.F5 Zoke iinlwana ezineenqatha ezingakahlukani kabili begodu zingetjisi, zisilaphele kini; nanyana ngubani othinta iindumbu zazo uzakuba ngosilapheleko.~Ew Nanyana ngubani othwala isidumbu sesiphileso kufuze ahlanze izambatho zakhe, kodwana uzokuba ngosilapheleko bekuhlwe. D “Nasi indlela enizakusilaphala ngayo: Nanyana ngubani othinta isidumbu sesiphili esisilapheleko uzokuba ngosilapheleko bekuhlwe.IC  Zoke ezinye iinunwana ezineempiko nemilenzana zisinyenyiso kini.zBo Kizo ningadla: isikhonyani ngokwemihlobaso, amaboni ngemihlobawo, amadiye ngokwemihlobawo kanye nezinye iintethe.rA_ Kodwana phakathi kweenunwana ezineempiko nemilenzana, ningadla lezo ezinamaqondo wokweqayeqa ehlabathini.E@ “Zoke iinunwana ezineempiko nemilenzana zisinyenyiso kini.@?} abonogolantethe, abodoyi, amagqofu nabonomaphelaphelana.a>= iinciliba, yoke imihlobo yeenrhululurhulu, yoke imihlobo yamakhozi, abotlhame, amalanda,!=? yoke imihlobo yamagubulu,<3 imihlobo yabokholo,b;? “Iinyoni ezisinyenyiso kini neningakafaneli ukuzidla ngilezi: yoke imihlobo yamadlanga,K: Nanyana yini engemanzini enganangwedlo neempepha isinyenyiso kini.d9C Nizinyenye ezinjalo, inyamazo ningayidli neendumbu zazo zizakuhlala zingezinyenyisako kini.!8= Kodwana nanyana ngisiphi isiphili esihlala ngelwandle namkha ngemilanjeni esinganangwedlo neempepha okutjho eziphithizelako nezikulu, zisinyenyiso kini.k7Q “Kizo zoke eziphila ngemanzini elwandle nemlanjeni, ningadla nanyana yini eneengwedlo neempepha.N6 Ningadli inyamazo begodu ningathinti iindumbu zazo; zisilaphele kini.T5# Godu iwotji ineenqatha ezihlukene kabili kodwana ayetjisi; isilaphele kini.R4 Umqasa nawo uyetjisa kodwana iindlawu zawo azikahlukani; usilaphele kini.N3 Nembila iyetjisa kodwana iindlawu zayo azikahlukani; isilaphele kini.*2O “Kodwana lezo ezetjisa kwaphela namkha ezahlukanisa iinqatha kwaphela, ningazidli. Ikamela liyetjisa kodwana iinqatha zalo azikahlukani; yeke lisilaphele kini.F1 Zoke iinlwana ezihlukanisa kabili iinqatha bezetjise zidleni.`0; batjele ama-Israyeli bathi: “Kizo zoke iimphili ezikhona enarheni, nanzi eningazidla:1/ a USomnini wakhuluma noMosi no-Aroni bonyana0.] Kuthe bona uMosi ezwe lokhu, waneliseka.!-= Yeke u-Aroni waphendula uMosi wathi: “Qala, namhlanjesi abantu banikele umhlabelwabo wehlambululo nomhlabelwabo wokutjhiswa phambi kwakaSomnini, nokho into enjalo nami ingehlele! Nakube bengidle umhlabelo wehlambululo namhlanje, bekuzakuba kuhle lokho phambi kwakaSomnini na?”,- Akhese nithi niyaqala, iingazi zepongo azange bezisasiwa ngendaweni ecwengileko. Bekufuze niyidlele endaweni ecwengileko njengombana ngayala.”>+w “Kubayini ningadleli umhlabelo wehlambululo endaweni ecwengileko na? Umhlabelo lo ucwenge khulu, wanikelwa nina bona ususe imilandu yomkhambathi ngokuwenzela itethelelo kuSomnini.>*w Kuthe lokha uMosi nabuzisisa ngepongo yomhlabelo wehlambululo, wafunyana bona selebe itjhisiwe. Nje-ke wasilingekelela u-Elazara no-Itamara okumadodana ka-Aroni aseleko, wathi kiwo: ) Lokha nakulethwa amafutha weminikelo ekhethekileko e-aldarini, umlenze nesifuba sokuphakanyiswa kufuze nakho kulethwe njengomnikelo osibiko kuSomnini. Umlenze nesifubesi kuzakuba sisabelo senu nabantwabenu imihla ngemihla, kube njengombana uSomnini ayalile.”( Kodwana wena, amadodana kanye namadodakazakho ningadla isifuba nomlenze wokuphakanyiswa. Kudleleni endaweni ehlambulukileko ngombana kunikelwe wena, amadodanakho kanye namadodakazakho bona kube sisabelo sakho nabantwabakho emihlabelweni yetjhebiswano yama-Israyeli.'+ Udleleni endaweni ecwengileko ngombana usisabelo sakho nesamadodanakho eminikelweni ekhethekileko kuSomnini; kungendlela engayalwa njalo ngayo.e&E UMosi wakhuluma no-Aroni namadodanakhe aseleko okungu-Elazara no-Itamara wathi: “Thathani umnikelo weenthoro osele eminikelweni ekhethekileko kuSomnini niwudlele ngeqadi kwe-aldari unganangumelo ngombana ucwenge khulu.X%+ Godu kufuze nifundise ama-Israyeli zoke iimiso uSomnini ayala ngazo ngoMosi.”h$K Kufuze nihlukanise phakathi kokucwengileko nokujayelekileko, okuhlambulukileko nokusilapheleko.?#y “Wena namadodanakho ningaseli iwayini namkha utjwala lokha naningena ngetendeni lokuhlanganela, nakungasinjalo nizakufa. Lokhu kusimiso sanini nanini eenzukulwaneni ngeenzukulwana. "= USomnini wathi ku-Aroni:!9 Ningasuki emnyango wetende lokuhlanganela ukuze ningafi ngombana amafutha wokuzesa kaSomnini aphezu kwenu.” Nje-ke benza njengombana uMosi atjhwile.O  UMosi wakhuluma no-Aroni namadodanakhe u-Elazara no-Itamara wathi kibo: “Ningaliseleli iinhluthu zenu zimatlharatlhara begodu ningatlebhuli izambatho zenu. Nanenza lokho nizakufa noSomnini uzakusilingeka ngomkhambathi woke. Kodwana abafowenu okuyindlu yoke yakwa-Israyeli, bangabalileli labo ababhujiswe nguSomnini ngomlilo.} Mbala batjhidela, babathwala basambethe iimphuraphura njalo, babakhuphela ngaphandle kwekampa njengombana uMosi ayalile.L UMosi wabiza uMitjhayeli no-Elitsafana amadodana ka-Uziyeli, ongusonghwanakhe laka-Aroni, wathi kiwo: “Tjhidelani, nisuse abafowenwaba phambi kwendawo ecwengileko nibase ngaphandle kwekampa.”O UMosi wathi ku-Aroni:
“USomnini bekatjho khona lokho nasithi,
‘Kilabo abeza kimi ngizazibonakalisa ngicwengile;
emehlweni wabantu boke ngizaziphazimulisa.’ ”
U-Aroni wathula.hK Nje-ke kwavela umlilo endaweni ecwengileko phambi kwakaSomnini wawaqothula afela phambi kwakhe.p ] Amanye amadodana ka-Aroni okunguNadabi no-Abihu, enye nenye yathatha idengela layo, yakha amalahle, yathela netjhwalo kilo beyaliletha phambi kwakaSomnini. Kodwana lawo bekumalahle atjhili uSomnini angazange ayale bona asetjenziswe./Y Khonapho kwehla umlilo uvela kuZimu waqothula umhlabelo wokutjhiswa namafutha e-aldarini. Boke abantu nababona lokho, bahlokoma ngelizwi elikhulu, bawa ngobuso phasi.- UMosi no-Aroni bangena ngetendeni lokuhlanganela. Kwathi lokha nabaphumako, babusisa abantu.
Iphazimulo kaSomnini yabonakala ebantwini boke:?y Nje-ke u-Aroni waphakamisela izandla zakhe ngebantwini wababusisa. Njengombana gade sele aqede ukunikela umhlabelo wehlambululo, wokutjhiswa kanye nowetjhebiswano, wasuka e-aldarini.~w kodwana iimfuba nomlenze wangesidleni wakuphakamisa njengomnikelo osibiko kuSomnini. Kwaba njengombana uMosi ayalile.wi amadodanakhe awabeka phezu kweemfuba zemihlabelo yetjhebiswano. U-Aroni watjhisa woke amafutha lawo e-aldarininW Amafutha wekunzi neweqama, okumsila ononileko, umhlwehlwe owembese iinredlo, iziso nepundu yesibindi,# U-Aroni wahlaba ikunzana neqama kwaba mihlabelo yabantu yetjhebiswano. Amadodanakhe amnikela iingazi wazifafaza mahlangothi woke we-aldari. ; Godu waletha nomnikelo weenthoro: Wanghwatha kiwo isandla, wawutjhisa phezu kwe-aldari. (Lokhu bekungafani nomhlabelo wokutjhiswa ebewulethwa ekuseni.)2a Wenza umhlabelo wokutjhiswa njengokomyalo.9m Nje-ke u-Aroni watjhideza imihlabelo yabantu. Wathatha ipongo yomhlabelo wehlambululo, wayihlaba wabenzela ihlambululo njengombana enze ekuthomeni ngomhlabelwakhe wehlambululo.`; Wahlanza iinredlo neenqatha, nazo wazitjhisela phezu komhlabelo wokutjhiswa e-aldarini.eE Amlethela nomhlabelo wokutjhiswa ngezitho zawo kanye nehloko yakhona; wawutjhisa e-aldarini.r_ Godu wahlaba umhlabelo wokutjhiswa. Amadodanakhe amnikela iingazi, wazifafaza mahlangothi woke we-aldari.; s Inyama nesikhumba wazitjhisela ngaphandle kwekampa. } Watjhisa umhlwehlwe, iziso nepundu yesibindi somhlabelo wehlambululo e-aldarini. Kwaba njengombana uSomnini ayale uMosi. 1 Amadodanakhe amnikela iingazi, watlubhuza umunwakhe kizo, wazininda eempundwini ze-aldari. Iingazi eziseleko wazithululela emanzinzweni we-aldari.c A Nje-ke, u-Aroni watjhidela e-aldarini wafese wahlaba ikunzana yomhlabelwakhe wehlambululo. | ~Z}||| {{zz"yy8x{wwvruuKtssts rqqp oonn3mm,lmkjjHiEhHg@feeEd*cbb aa9`i__^^!]r\\[[{[ZY9XWWCVUU"TSRQQQjQ!PuPOOFNNN4MM~M5LLL#KK3JJiJ"IsIHH!GGFFEEDDqD CC@BBPAA`@@w@??>>I==M) Begodu ningarhubutjhi ibizo lami elicwengileko, kodwana liphatheni ngokukhethekileko phakathi kwama-Israyeli. Mina NginguSomnini onicwengisako5=g“Londani imiyalwami niyenze. NginguSomnini.e<EAwudliwe khona mhlokho uphele. Ningatjhiyi ngitjho neqatjhana lenyama bekuse. NginguSomnini.Z;/“Lokha naninikela umhlabelo wokuthokoza kuSomnini, qinisekani bona uyamukeleka:M:Ningahlabi ikomo nekonyana layo namkha imvana nonina ngalanga linye.K9“Lokha nakuzalwa ikonyana, imvana namkha imbuzana, akuhlale nonina amalanga alikhomba, kodwana ukusukela elangeni lobunane ukuya phambili kuzakwamukeleka njengomnikelo okhethekileko kuSomnini.-8WGodu uSomnini wakhuluma noMosi wathi:*7Ogodu ningamukeli iinlwana ezinjalo kewakosozizwe bona nenze ngazo umhlabelo njengokudla kwakaZimenu. Iye, ngebanga lokobana ziqanduliwe, angeze zanibhadekela.”$6CNinganikeli kuSomnini ngesilwana esiphakulwe ngokuncinzwa, ngokupatlazwa, ngokudatjulwa namkha ngokuquntwa. Ningathomi niphakule iinlwana enarheni yekhenu,'5IUnganikela ngekunzi namkha ngeqama elinesitho eside namkha esifitjhani kunezinye kube mhlabelo wesihle, kodwana emhlabelweni wokuzalisa isifungo, azamukeleki.G4 Ninganikeli ngesilwana esiphopheleko, esirholopheleko, esilimeleko, esineensupa, esibhibhidlhako namkha esinesibabu. Ningalethi nasinye sazo e-aldarini njengomnikelo okhethekileko kuSomnini.@3{Nakube umuntu unikela ngekomo, imvu namkha imbuzi njengomhlabelo wetjhebiswano kuSomnini ukwenzela ukuzalisa isifungo namkha umnikelo wesihle, kufuze kube ngemsulwa; ingabi nomphambo.R2Ninganikeli ngesilwana esinomphambo ngombana lokho angeze kwanibhadekela.S1!kufuze kube liduna elimsulwa: ikunzi, iqama namkha ipongo ukuze amukeleke.c0Aakakhulume no-Aroni namadodanakhe kanye nawo woke ama-Israyeli athi: “Nanyana ngubani wendlu yakwa-Israyeli namkha osikhonzi oletha umnikelo njengomhlabelo wokutjhiswa kuSomnini, ekungaba ngewesifungo namkha wesihle,./YUSomnini wabuya wakhuluma noMosi wathi.1begodu bafanele bathwese ama-Israyeli umlandu wokuwahlawulisa lokha nadle ukudla okucwengileko kwabaphristi. NginguSomnini ocwengisa ukudlokho.”z-oAbaphristi bangavumeli bona kurhubutjhwe ukudla kweminikelo ecwengileko okusibiko ama-Israyeli asiletha kuSomnini,+“Nakwenzeka bona umuntu agome ukudla kweminikelo ecwengileko ngephoso, akakubuyisele kumphristi kungezelelwe ngokwesihlanu sobungako bokudla.c+A Kodwana nakube imhlolokazi namkha ilibuya begodu ayinamntwana bese ibuyela kwabo ibe njengalokha isese mntazana, ingadla koke okudliwa nguyise. Nakuliphandle lona, lingeze ladla ukudla okubuya eminikelweni ecwengileko.|*s Nangabe indodakazi yomphristi ithethwe ngongasuye wendlu yobuphristi, akukafaneli idle iminikelo esibiko kuSomnini.) Kodwana ikhoboka elithengwe mphristi ngemali bona libe njengepahlakhe nalawo abelethelwe endlinakhe, angakudla ukudlokho.4(c “Woke umuntu ongaphandle kwendlu yobuphristi akakafaneli ukugoma ukudla okubuya eminikelweni ecwengileko, ngitjho nanyana kusithekeli somphristi namkha isisebenzi sakhe.$'C “Abaphristi abalonde imiyalwami ukuze bangabi nomlandu bebafele endawenami ecwengileko ngebanga lokuyirhubutjha kwabo. NginguSomnini okucwengisako lokho. &Kodwana akakavunyelwa nakancani ukudla okuzifeleko nokudatjulwe ziimbandana zommango ukuze angazisilaphazi ngalokho. NginguSomnini.v%gNakutjhinga ilanga uzabe sele ahlambulukile, emva kwalokho angadla ukudlokho ngombana lokho kusisabelo sakhe.}$uuzakuba ngosilapheleko bekuhlwe. Kufuze angadli ukudla okubuya eminikelweni ecwengileko angakadudi umzimba mantange.o#Yisikhakhabi esingamsilaphaza namkha ngubani ongahle amsilaphaze nanyana kukusilaphala kwaliphi ihlobo,l"S“Nangabe kunomuntu wesizukulwana saka-Aroni onekhwekhwe namkha onokuvuza ebudodeni akakavunyelwa ukugoma ukudla okubuya eminikelweni ecwengileko angakahlambuluki. Othinta okusilapheleko, kungaba sidumbu, indoda etsanyazileko,T!#Yithi kibo, ‘Nanyana ngubani wesizukulwana senu othi asilaphele atjhidele eminikelweni ecwengileko, ama-Israyeli ayinikele ngokuyihlukanisela mina Somnini, akakhawulwe ekungilotjheni. NginguSomnini.’- U“Tjela u-Aroni namadodanakhe bona bahloniphe iminikelo ecwengileko yama-Israyeli ayihlukanisele mina ukuze bangarhubutjhi ibizo lami elicwengileko. NginguSomnini., WGodu uSomnini wakhuluma noMosi wathi:[1Ngokunjalo uMosi watjela u-Aroni namadodanakhe kanye nama-Israyeli woke iindabezo.zoKodwana ngebanga lokobana anomphambo akakafaneli angene lapha kunesiyaya setjhila lokusitha umfaji wobufakazi namkha atjhidele e-aldarini ukuze angarhubutjhi indawami ecwengileko. Ngimi mina Somnini engenze izintwezo zaba ngezicwengileko.”tcYena nokho angakudla ukudla kwakaZimakhe, okutjho ukudla okubuya eminikelweni ecwenge khulu nakecwengileko.OAkungabi nomphristi onomphambo esizukulwaneni saka-Aroni ozakutjhidela e-aldarini alethe iminikelo ekhethekileko kuSomnini. Njengombana anomphambo nje, angatjhideli bona anikele ukudla kwakaZimakhe.p[onesifumba, osirhonodwana, onelihlo elithunyileko, obhibhidlhako namkha onesibabu nopatlazwe amahlwayi.,Uorhwahlaphele inyawo namkha isandla,{Iye, kungabi namunye onomphambo ozakutjhidela ekunikeleni: ophopheleko, ohluzako, okhubazeke ebusweni namkha emzimbeni,akakhulume no-Aroni athi kuye: “Akungabi noyedwa esizukulwaneni sakho onomphambo ozakuletha ukudla kwakaZimakhe e-aldarini."AGodu uSomnini wathi kuMosijOnakungasinjalo uzakurhubutjha isizukulwana sakhe. Ngimi mina Somnini omenza abe ngocwengileko.”tcAngathathi umhlolokazi, ibuya, ithari namkha ingwadla. Kodwana akathathe kwaphela itlawu ebantwini bekhabo;A “Umphristi omkhulu kufuze athathe umfazi osese litlawu.3 begodu angaphumi endaweni ecwengileko kaZimakhe ngombana angayirhubutjha. Yena wahlukaniselwe uZimakhe ngokuzeswa kwakhe ngamafutha. NginguSomnini.jO Angatjhideli esidunjini; iye, angazisilaphazi ngitjho nanyana kusidumbu sakayise namkha sakanina,vg “Umphristi ongomkhulu kubafowabo, nongowazeswa ngamafutha ehlokwakhe, wahlukaniselwa ukwembatha izambatho ezikhethekileko, akukafaneli aliselele iinhluthu zakhe zimatlharatlhara namkha atlebhule izambatho zakhe ngebanga lohlongakeleko.r_ Nangabe indodakazi yomphristi izirhubutjha ngobungwadla, irhubutjha uyise, yeke kufuze itjhiswe ngomlilo.1Hloniphani isikhundla somphristi ngombana unikela ukudla kuZimenu. Mthatheni njengocwengileko ngombana mina Somnini enginicwengisako, ngicwengile. }Abaphristi bangathathi ingwadla namkha ithari begodu bangathathi ibuya ngombana abaphristi bangabakhethekileko kuZimabo.N Kufuze babe ngabacwengileko kuZimabo bangarhubutjhi ibizo lakaZimabo ngombana ngibo abaletha e-aldarini iminikelo ekhethekileko kuSomnini okukukudla kwakaZimabo. Nje-ke kufuze babe ngabacwengileko. 3Abaphristi akukafuzi bona bazigude ibande ehloko namkha bazigege emaphethelweni weenlevu zabo nanyana bazirhaye imizimbabo ngebanga lohlongakeleko.R Angazisilaphazi ngabantu ahlobene nabo ngobukhazi abe ngongakahlambuluki.z onamkha udadwabo osese litlawana ohlala naye ngombana angakendi. Ngaye angazisilaphaza ngokuthinta isidumbu sakhe._9ngaphandle kwesesihlobo seengazi okutjho unina, uyise, indodana, indodakazi, umnakwabo  =USomnini wakhuluma noMosi wathi akakhulume nabaphristi okumadodana ka-Aroni athi: “Akungabi namunye ozisilaphaza ngokuphatha isidumbu sabantu bekhabo,“Indoda namkha umfazi onabezimu nanyana onommoya, akabulawe. Abakhandwe ngamatje; iingazi zabo zizakuba phezu kwabo.”Yibani ngabacwengileko kimi ngombana mina Somnini ngicwengile begodu nginahlukanisile nezinye izizwe bona nibe ngabami.”Ngalokho yahlukanisani phakathi kwesilwana esihlambulukileko nesisilapheleko, naphakathi kwenyoni esilapheleko nehlambulukileko. Ningazenzi ninyenyeke ngesilwana, inyoni namkha yini ekhakhaba ehlabathini leyo engazahlukanisa nani ngathi zisilaphele.FKodwana nina nganithembisa ngathi, ‘Nizakuzuza inarhabo. Ngimi oninikela yona bona ibe lilifa lenu. Kuyinarha egeleza ibisi neliju.’ NginguSomnini uZimenu owanihlukanisa nezinye izizwe. Ningakhambi ngemikhuba yabantu engizobaqotjha phambi kwenu ngombana bona bebazenza zoke izinto ezimbezi, ngebangelo ngibasuthi.ue“Londani iimiso zami zoke, nenze imiyalwami yoke ukuze inarha enginiletha bona nihlale kiyo inganiphalazi.{qNangabe umuntu uthatha umkamfowabo, kumphambo lokho. Wambule ubuze bakamfowabo, nje-ke bobabili bazakuswela ibizo.Nangabe umuntu ulala nomfazi womfowabo kayise, wambule ubuze bakayise; umuntu nomfazi loyo bazazizwa ngesono sabo: Bazakufa banganabizo.~9Ungabambuli ubuze bakadadwabo kanyoko namkha bakakghariyakho ngombana lokho kukukwambula ubuze besihlobo sakho, abenza njalo bazazizwa ngesono sabeso.(}KNangabe umuntu ulala nomfazi amyame asesikhathini, angene efindweni lomfazi, nomfazi loyo amngenise-ke efindweni lakhelo, bobabili abajutjwe ebantwini bekhabo.^|7“Nangabe umuntu uthatha udadwabo namkha umntamamakhe bahlubulelane, kulihlazo lokho. Bobabili abajutjwe ebantwini bekhabo emtarini ngombana umuntu loyo wambule ubuze bakadadwabo, nje-ke uzazizwa ngesono sakheso.#{ANangabe umfazi uzinikela esilwaneni bona simlale, bulala umfazi kanye nesilwaneso. Akubulawe kokubili njalo; iingazi zakho zizakuba phezu kwakho kokubili.;zsUmuntu olala nesilwana akabulawe kanye nesilwaneso.yNangabe indoda ithatha umfazi kanye nomkhwekazayo, buhlola lokho. Abatjhiswe bobathathu njalo ukuze kungabi nobuhlola phakathi kwenu.x Indoda elalana nenye indoda kanjenganyana ilala nomfazi, womabili akabulawe. Iingazi zawo zizakuba phezu kwawo ngombana enze isinyenyiso.|ws Nangabe indoda ilala nomalukazanayo, bobabili ababulawe, iingazi zabo zizakuba phezu kwabo ngombana benze ubuhlola.v Umuntu olala nomkayise wambule ubuze bakayise. Bobabili indodana nomfazi lowo ababulawe; iingazi zabo zizakuba phezu kwabo.qu] “Nangabe indoda ihlobonga nomfazi wenye indoda ababulawe bobabili njalo, isihlobongi nesihlobongikazi.t Nanyana ngubani othuka uyise namkha unina akabulawe. Iye, umuntu othuka uyise nonina iingazi zakhe zizakuba phezu kwakhe.EsLondani iimiso zami nizenze. NginguSomnini onihlukaniselako.\r3Ngalokho zahlukaniseleni, nibe ngabacwengileko ngombana mina nginguSomnini uZimenu.q7“Nangabe umuntu uphendukela ebezimini namkha kwabanemimoya, adlhemadlheme emva kwabo, ngizakujamelana naye umuntu loyo, ngimjube ebantwini bekhabo.#pAngizakujamelana naye kanye nomndenakhe ngokwami. Ngizamjuba ebantwini bekhabo ngokudlhemadlhema kwakhe ngemva kwakaMoleki, yena nejima loke elimlandelako.xokIye, nakube izakhamuzi zisitheza ubuso bazo emuntwini loyo ngokungambulali lokha nanikela umntwanakhe kuMoleki,BnNakungasinjalo ngizakujamelana naye ngokwami ngokumjuba ebantwini bekhabo ngombana unikele umntwanakhe kuMoleki. Usilaphaze indawami ecwengileko bewarhubutjha nebizo lami elicwengileko.:moakakhulume nama-Israyeli athi: “Nanyana ngubani wama-Israyeli namkha isikhonzi esikhonze kwa-Israyeli onikela ngomntwanakhe kuMoleki, akabulawe. Izakhamuzi zimkhande ngamatje.&l KUSomnini wakhuluma noMosi wathiKk%Londani iimiso zami zoke, nenze imiyalwami yoke. NginguSomnini.”5je$Linganisani ngokulunga, nisebenzise iinkala neenlinganiso ezifaneleko kube mthamo kapumpana weqiniso nekwana yeqiniso. NginguSomnini uZimenu owanikhupha enarheni yeGibhide.Pi#“Ningakhwabanisi lokha nanenza iinlinganiso zobudisi, ubude nomthamo.Kh"Niphathe kuhle isikhonzi enihlala naso njenganyana nenza ebantwini bekhenu. Thandani isikhonzi njengombana nizithanda nina ngombana nani naniziinkhonzi enarheni yeGibhide. NginguSomnini uZimenu.7gk!“Naninesikhonzi enarhenenu, ningasigandeleli._f9 “Ngokwesaba uZimu, thulelani othukgheleko ingwani, nihloniphe omdala. NginguSomnini.e“Ningaphendukeli ebezimini namkha kwabanemimoya. Ningaziphenguli kibo ngombana nanenza njalo bazanisilaphaza. NginguSomnini uZimenu.QdGcinani amaSabatha wami, nihloniphe indawami ecwengileko. NginguSomnini.c'“Ungarhubutjhi indodakazakho ngokuyivumela bona ingwadle. Nawenza njalo inarha izakudlhemadlhema ngemva kwabosingazimu beyigcwale ubuhlola.&bGLokha nanihlobokako ningarhuni iinhloko zenu ngokuzigega namkha niphungule iindevu zenu. Ningazirhayi begodu ningazidali amabala emizimbenenu. NginguSomnini.\a3“Ningahlanganyeli emihlatjelweni yabarhedeni. Ningafuniseli begodu ningaphenguli.n`WNgomnyaka wesihlanu ningadla iinthelo. Ngendlela leyo imithi izakuhloma khulu. NginguSomnini uZimenu.k_QNgomnyaka wesine zoke iinthelo zemithi zizakuba ngezikhethekileko kudunyiswa ngazo uSomnini uZimu.%^E“Lokha nasele ningenile enarheni benatjala yoke imihlobo yemithi edliwako, kuzakuba minyaka emithathu yoke iinthelo zemithi leyo ningakavunyelwa ukuzidla.]Nje-ke umphristi uzamenzela itethelelo kuSomnini ngeramelo ngesono asenzileko. Ngalokho uzakuhlambuluka esonweni sakheso.z\oKodwana umuntu olele nalo kufuze alethe iqama njengomhlabelo wehlawulo kuSomnini emnyango wetende lokuhlanganela.t[c“Nangabe umnini khobokakazi ulala nalo sele lithengwe ngenye indoda, nokho khibe alikabi ukukhokhelwa imali begodu alikabi ukutjhatjhululwa uzakuhlawula umthengi. Bangeze babulawa ngombana ikhobokakazelo belingakabi ukutjhatjhululwa.PZ“Londani iimiso zami. Ungavumeli ifuywakho izekwe ngelinye ihlobo lefuyo. Nesiminakho ungatjali imihlobo emibili yembewu begodu ungembathi isambatho esilukwe ngemihlobo emibili yemicu eyahlukeneko. YUngazibuyiseleli namkha ube nevunda ebantwini ophila nabo, kodwana thanda umakhelwanakho njengombana uzithanda wena. NginguSomnini.iXM“Ungabi nevunda nomfowenu kodwana mkhalimele epanyameni ungamgegi ukuze ungakhambi uqumbelene.NWUngafaki abantu bekhenu engozini ngokukhamba ubahleba. NginguSomnini.V{“Ningahlanakezeli isigwebo; ungakhethi ubuso besichaka namkha nijamele onothileko. Gwebani abantu bekhenu ngokulunga.oUYNgokwesaba uZimakho ungathuki ongezwako begodu ungabeki isikhubekiso phambi kwesiphofu. NginguSomnini.T “Ungagandeleli umakhelwanakho begodu ungamdlelezeli.
“Ungabambeli isisebenzi esitorhako ikokhelo bekube ngakusasa.]S5 Ningafungi ibizo lami ngamanga ukuze ningarhubutjhi ibizo lakaZimenu. NginguSomnini.RR “Ningebi, ningakhohlisani begodu ningephuli isithembiso omunye komunye.Q Ningakhi isidiribe senu sidududu begodu ningadobhi amadiribe awele phasi. Lokho kuliseleleni odududu nosikhonzi. NginguSomnini uZimenu.dPC “Lokha nanivuna isivuno senarhenu, ningakhothululi koke namkha niburukuje emva kwesivuno.ONanyana ngubani oyidlako uzazizwa ngombana usilaphaze okucwengileko kwakaSomnini. Umuntu onjalo akajutjwe ebantwini bekhabo.lNSNakube inyama leyo idliwa ngelanga lesithathu izakuba sinyenyiso. Umhlabelo lowo angeze wamukeleka.~MwUmhlabelo lowo uzakudliwa ngelanga ohlatjwa ngalo namkha ngakusasa. Okuseleko bekwaba lilanga lesithathu, akutjhiswe._L9“Lokha nanihlabela uSomnini umhlabelo wetjhebiswano, uhlabeni ukuze namukeleke kuye.eKENingalandeli abosingazimu begodu ningazenzeli abozinyana ababaziweko. NginguSomnini uZimenu.dJCOmunye nomunye wenu ahloniphe unina noyise. Gcinani amaSabatha wami. NginguSomnini uZimenu.~Iwakakhulume nomkhambathi woke wama-Israyeli athi: “Yibani ngabacwengileko ngombana mina Somnini uZimenu ngicwengile.&H KUSomnini wakhuluma noMosi wathi!G=“Yeke londani imiyalwami, ningalingi nenze nayinye yemikhuba enyenyisako leyo eyayenziwa phambilini. Ningazisilaphazi ngayo. NginguSomnini uZimenu.”YF-Iye, boke abenza nanyana ngiziphi iinyenyiswezo, bazakujutjwa ebantwini bekhabo.sEaNanisilaphaza inarha, nayo izoniphalaza njengombana kwenzeka ezizweni ebezihlala enarheni ngaphambi kwenu.rD_ngombana abantu bendawo le ebebahlala lapho phambilini benza zoke iinyenyiswezo, yeke inarha yasilaphala.'CIKodwana nina londani iimiso zami nemithethwami. Iye, tjhejani nina bantu bendabuko neenkhonzi eziphakathi kwenu bona ningenzi neyodwa yezinto ezinyenyisakwezolBSnenarha yasilaphala. Yeke ngakhambela ukonakala kwayo. Ngebangelo inarha yabaphalaza abahlali bayo.oAY“Ungazisilaphazi nangasinye sezintwezo ngombana izizwe engiziqotjha phambi kwenu zazisilaphaza ngazo@ Ungalingi ulale isilwana uzisilaphaze ngalokho. Godu akungabi khona umfazi ozinikela esilwaneni bona simlale. Lokho kubuhlola.R?Ungalalani nenye indoda njenganyana ulala wesifazana. Lokho kuyanyenyisa.+>Q“Unganikeli ngananyana ngimuphi wabantwana bakho bona bahlukaniselwe uMoleki njengeengwadla, ngombana akukafaneli ulirhubutjhe ibizo lakaZimakho. NginguSomnini.D=Ungalali nomfazi womuntu womphakathi uzisilaphaze ngalokho.q<]“Ungatjhideli emfazini bona wambule ubuze bakhe lokha nasasilapheleko ngebanga lokobana asesikhathini.S;!Ungathathi umlamu wakho njengehlanzi wambule ubuze bakhe umkakho asaphila.&:G“Ungambuli ubuze bomfazi kanye nomntwanakhe omntazana begodu ungalali nanomntwana womntwana womfazi loyo ngombana batjhidelene khulu nawe; lokho kubuhlola.C9Ungambuli ubuze bomfazi womfowenu ngombana bungebomfowenu.^87Ungambuli ubuze bomalukazanakho ngombana mfazi wendodanakho, ungabumbuli ubuze bakhe._79Ungambuli ubuze bomfazi wakamfowabo lakayihlo ngombana bungebakayihlo begodu ngunyoko.L6 Ungambuli ubuze bakadadwabo lakanyoko ngombana uziingazi zakanyoko.F5 Ungambuli ubuze bakakghariyakho ngombana uziingazi zakayihlo.\43 Ungambuli ubuze bendodakazi kayihlo ebelethwe ngomunye umfazi ngombana ingudadwenu.T3# Ungambuli ubuze bomntwana womntwanakho ngombana ubuze bakhe bububuze bakho.r2_ “Ungambuli ubuze bakadadwenu, kungaba mntwana kayihlo namkha kanyoko okhulele ekhaya namkha ngaphandle.;1sUngambuli ubuze bomkayihlo ngombana bungebakayihlo.\03Ungambuli ubuze bakanyoko ngombana bungebakayihlo; ngunyoko, ungambuli ubuze bakhe.W/)“Akungabi khona owambula ubuze bomuntu wekhabo ngokwamabhayi. NginguSomnini.m.UIye, londani iimiso zami nemithethwami ngombana umuntu owenza njalo uzakuphila ngayo. NginguSomnini.b-?kodwana yenzani imithethwami, nilonde neemiso zami, niphile ngazo. NginguSomnini uZimenu.(,KNingenzi njengombana kwenza amaGibhide lapha benihlala khona begodu ningenzi njengombana kwenza abantu benarha yeKanana enginisa kiyo. Ningakhambi ngemikhubaboF+akakhulume nama-Israyeli athi: “Mina nginguSomnini uZimenu.&* KUSomnini wakhuluma noMosi wathie)EKodwana nangabe akahlanzi izambatho zakhe abe adude umzimbakhe, uzazizwa ngesono sakheso.”r(_“Woke umuntu odla okuzifeleko namkha okudatjulwe ziimbandana, kungaba ngowendabuko namkha sikhonzi, kufuze ahlanze izambatho zakhe bese adude umzimbakhe. Uzakuhlala angosilapheleko bekuhlwe, emva kwalokho uzakuba ngohlambulukileko.d'CNgebanga lokobana ukuphila kwenyama yoke kuseengazini, ngiyale nina ma-Israyeli ngathi, ‘Nakuziingazi, akungabi nomuntu ozidlako ngombana ukuphila kwenyama yoke kuseengazini. Ozidlako uzakujutjwa ebantwini bekhabo.’9&m “Nangabe umuntu wakwa-Israyeli nanyana isikhonzi esiphakathi kwenu sikhamba siyokuzuma inyamazana namkha inyoni edliwako, kufuze siyikhuphe iingazi bese sizivala ngehlabathi.%  ngalokho nginiyale nina ma-Israyeli ngathi, ‘Kungabi nomuntu phakathi kwenu namkha isikhonzi esihlala nani esidla iingazi’.=$u ngombana ukuphila kwenyama kuseengazini. Ngimi oninikele iingazi bona nenze ngazo itethelelo yemiphefumulwenu e-aldarini. Ngebanga lokobana iingazi ziletha itethelelo ngepilo ekizoT## Godu uSomnini wathi kuMosi akakhulume nama-Israyeli athi: “Nangabe umuntu wendlu yakwa-Israyeli nanyana osikhonzi phakathi kwenu udla iingazi, ngizakujamelana nomuntu loyo. Ngizamjuba ebantwini bekhabo" bese angawulethi emnyango wetende lokuhlanganela bona ube mhlabelo kuSomnini, umuntu loyo uzakujutjwa ebantwini bekhabo.”0![USomnini wathi godu akawatjele athi: “Nangabe umuntu wendlu yakwa-Israyeli nanyana osikhonzi phakathi kwenu uletha umhlabelo wokutjhiswa namkha omunye umhlabelo nje, 3Angeze asahlabela uzinyana onesimo seembuzi adlhemadlheme ngemva kwakhe. Lokho kuzakuba simiso sanini nanini kibo eenzukulwaneni ngeenzukulwana.”7Nje-ke umphristi uzakufafaza iingazi e-aldarini lakaSomnini emnyango wetende lokuhlanganela bese utjhisa umhlwehlwe bona ube ngowamukeleka kuSomnini.]5Lokho kutjho bona imihlabelo yama-Israyeli avane ayihlabele emmangweni, kufuze ayilethe kumphristi emnyango wetende lokuhlanganela njengemihlabelo kaSomnini. Ahlabele uSomnini imihlabelo yetjhebiswano leyo lapho.fGangayihlabeli emnyango wetende lokuhlanganela, okutjho ngaphambi kwethaberinakeli lakaSomnini, njengomnikelo kaSomnini, uzakubekwa umlandu wokuthulula iingazi. Iye, uthulule iingazi ngalokho uzakujutjwa ebantwini bekhabo.tcNangabe umuntu wendlu yakwa-Israyeli uhlaba ikomo, imvu nanyana imbuzi ekampeni namkha ngaphandle kwekampa,mUakakhulume no-Aroni namadodanakhe kanye nawo woke ama-Israyeli athi: “Nakhu uSomnini ayale ngakho:& KUSomnini wakhuluma noMosi wathi<s"Lokho kuzakuba simiso sanini nanini kini: Kanye ngomnyaka akwenzelwe ama-Israyeli itethelelo kuSomnini ngebanga lezono zawo.”
U-Aroni wenza njengombana uSomnini ayale uMosi./!lokha nenza ihlambululo yendawo ecwenge khulu, yetende lokuhlanganela neye-aldari nalokha enzela abaphristi nehlangano yoke itethelelo kuSomnini.+Q Umphristi ozesiweko bewahlukaniselwa isikhundla sakayise omphristi omkhulu, nguye kwaphela ozakwenza itethelelo. Kufuze embathe izambatho ezikhethekileko zelinenijOLelo kuliSabatha elicwengileko kini, yeke nizakuzila ukudla. Lokho kuzakuba simiso sanini nanini. Lokho nizakwenza ngombana ilangelo lizakuba ngeletethelelo nelehlambululo ezonweni zenu zoke phambi kwakaSomnini ukuze nibe msulwa.R“Lokhu kuzakuba simiso sanini nanini kini: Ngenyanga yekhomba lokha nayinamalanga alitjhumi nizakuba nesizilo, mhlokho ningawuthinti umsebenzi. Lokho kungekomuntu wendabuko nesikhonzi phakathi kwenu.r_Naloyo otjhisa lokho kufuze ahlanze izambatho zakhe, adude nomzimba. Emva kwalokho angabuyela ngekampeni.LIkunzana nepongo yomhlabelo wehlambululo ekulethwe iingazi zazo endaweni ecwenge khulu ukwenza itethelelo, zizakukhutjhelwa ngaphandle kwekampa. Iinkhumba zazo, inyamazo nomswanazo kuzakutjhiswa.}Umuntu othethe ipongo wayisa ku-Azazeli uzakuhlanza izambatho zakhe, adude nomzimba. Emva kwalokho angangena ngekampeni.JUmhlwehlwe womhlabelo wokutjhiswa uzawutjhisela phezu kwe-aldari.[1Adudele umzimbakhe ngaphakathi kwendawo ecwengileko, embathe izambatho zobuphristi bese uphuma lapho unikela umhlabelwakhe wokutjhiswa nomhlabelo wokutjhiswa wabantu, azenzele yena nabantu itethelelo kuSomnini.)u-Aroni akangene ngetendeni lokuhlanganela, ahlubule izambatho zelineni agade azembethe lokha nangena endaweni ecwenge khulu, azitjhiye lapho.! =Ipongo leyo izakuthwala zoke izono zabantu iye nazo erhalawumbeni, endaweni engahlali muntu.
“Lokha umuntu loyo nasele alise ipongo erhalawumbeni, )Akabeke izandla zakhe zombili phezu kwehloko yepongo ephilako leyo, avume kiyo boke ubukhohlakali bama-Israyeli, zoke iimphambeko zawo, okutjho zoke izono zawo, azibeke phezu kwehloko yepongo. Athumele ipongo leyo erhalawumbeni ngesandla saloyo okhethelwe ukwenza lokho. “Kuzakuthi lokha u-Aroni nasele enze ihlambululo yendawo ecwenge khulu, yetende lokuhlanganela neye-aldari, atjhideze ipongo ephilako.4 cUzakufafaza ezinye ngomuno phezu kwalo kalikhomba. Ngendlela leyo uzakwenzela i-aldari ihlambululo ngebanga lokusilaphala kwama-Israyeli bese ulihlukanisela uSomnini godu.* Ouzakuphuma aye e-aldarini elisesirhodlweni alenzele ihlambululo. Akathathe ezinye zeengazi zekunzana nezepongo azininde phezu kweempundu ezisemajikeni we-aldari.Akunamuntu ofanele abe ngetendeni lokuhlanganela lokha u-Aroni nangena endaweni ecwenge khulu bona enze itethelelo kuSomnini bekube sikhathi lapha aphuma khona. Nasele aqedile ukuzenzela yena nomndenakhe kanye nehlangano yoke yama-Israyeli itethelelo,ymNgendlela leyo uzabe enzela indawo ecwenge khulu ihlambululo ngebanga lokusilaphala kwama-Israyeli nangeemphambeko zabo okutjho zoke izono zabo. Uzalihlambulula njalo-ke itende lokuhlanganela eliphakathi kwabo, hlangana nokusilaphala kwabo.y“Uzakuhlaba ipongo yomhlabelo wehlambululo ekungeyabantu, alethe iingazi zayo ngaphakathi kwesiyaya setjhila bese wenza ngeengazi zayo njengombana enze ngezekunzana: Afafaze ilingaphambili lesisibekelo somfaji begodu afafaze phasi phambi kwaso.3Godu uzakuthatha ingcenye yeengazi zekunzana leyo afafaze ilingaphambili lesisibekelo somfaji ngomuno, abuye afafaze kalikhomba phasi phambi kwaso.)M Uzakuthela itjhwalwelo emalahleni avuthako phambi kwakaSomnini ukuze ukuthunya kwentuthu yetjhwalo kuvale isisibekelo somfaji wobufakazi; ukwenzela bona angafi.T# uzakuthatha isitja sokutjhisela itjhwalo esigcwele amalahle avuthako e-aldarini eliphambi kwakaSomnini, akhelele izandla ezimbili zamakha wetjhwalo eligayiweko angene nawo ngaphakathi kwesiyaya setjhila.;q “U-Aroni uzakunikela ikunzana bona ibe mhlabelo wehlambululwakhe, azenzele yena nomndenakhe itethelelo kuSomnini. Ngemva kobana ahlabe ikunzana leyo njengomhlabelo wehlambululo#A Kodwana ipongo ewelwe yifumbe engeyaka-Azazeli uzayijamisa phambi kwakaSomnini iphila bona enze itethelelo ngayo bese uyithumela ku-Azazeli erhalawumbeni.]5 Uzakunikela ngepongo ewelwe yifumbe engekaSomnini, ayenze ibe mhlabelo wehlambululo.eEEnze ifumbe yeempongo ezimbilezo, enye ifumbe ibe ngekaSomnini kuthi enye ibe ngeka-Azazeli.c~AAkathathe iimpongo ezimbili azijamise phambi kwakaSomnini emnyango wetende lokuhlanganela.}“Nje-ke u-Aroni kufuze ahlabe ikunzana bona ibe mhlabelwakhe wehlambululo, azenzele yena nomndenakhe itethelelo kuSomnini.|Uzabese uthatha iimpongo ezimbili emkhambathini wama-Israyeli, zibe mihlabelo yehlambululo kanye neqama linye, libe mhlabelo wokutjhiswa.v{gAkembathe iphuraphura ekhethekileko yelineni, afake idzeredzere yelineni ngaphasi kwayo, azibophe ngomkhungo welineni womphristi, athwale ingwani yelineni. Lokho kuzizambatho ezikhethekileko, yeke uzakududa umzimba ngaphambi kokwembatha. zNanzi izinto u-Aroni ekufuze angene nazo ngendaweni ecwenge khulu: ikunzana yomhlabelo wehlambululo neqama lomhlabelo wokutjhiswa.uyewathi kuye: “Tjela u-Aroni umnakwenu bona angezi ngeenkhathi zoke endaweni ecwenge khulu engemuva kwesiyaya setjhila esiphambi kwesisibekelo somfaji wobufakazi ukuze angafi ngombana mina ngizokubonakala ngelifu phezu kwesisibekelweso.hx MNgemva kokufa kwamadodana amabili ka-Aroni lokha nabandamela uSomnini, uSomnini wakhuluma noMosidwC!umfazi osesikhathini, umuntu ovuzako nowophako kanye nendoda elala nomfazi osilapheleko.”bv? “Lowo kumthetho omayelana nomuntu ovuzako okutjho indoda etsanyazako bese iyasilaphala,*uO“Ngokunjalo nizabe niyelelisa ama-Israyeli ekusilaphaleni kwawo ukuze angafi ngebanga lokusilaphala kwawo ngokurhubutjha ithaberinakeli lami eliphakathi kwenu.@t{Nje-ke umphristi uzakwenza elinye libe mhlabelo wehlambululo, elinye libe mhlabelo wokutjhiswa. Ngendlela leyo umphristi uzamenzela itethelelo kuSomnini ngokusilaphala kokopha kwakhe.s7Ngelanga lobunane akalethe amazuba amabili wommango namkha amazutjana amabili wekhaya kumphristi phambi kwakaSomnini emnyango wetende lokuhlanganela.r}“Nangabe ukopha kuphelile emfazini loyo, akazibalele yena amalanga alikhomba, emva kwalokho uzakuba ngohlambulukileko. qWoke umuntu othinta izintwezo uzakuba ngosilapheleko. Kufuze ahlanze izambatho zakhe, adude bese uhlala angosilapheleko bekuhlwe.@p{Omunye nomunye umbhede alala kiwo nasophako, uzakuba ngosilapheleko njengalowo alala kiwo nasesikhathini. Nento yoke ahlala kiyo izakuba ngesilapheleko, ibe njenganyana asesikhathini.3oa“Nangabe umfazi wopha iingazi amalanga amanengi kungasi sikhathi sakhe namkha ukudlula esikhathini, uzakuba ngosilapheleko njengalokha nasesikhathini mlunga nje asopha.9nm“Nangabe indoda ilala naye anjalo, ukusilaphala kwakhe kuba phezu kwayo. Indoda leyo izakuba ngesilapheleko amalanga alikhomba nombhede elala kiwo, uzakuba ngosilapheleko.”kmQIye, uzakuba ngosilapheleko bekuhlwe nakube uthinta umbhede nanyana yini egade ihlezwi mfazi loyo.ylmNothinta nanyana yini ehlezwi nguye, kufuze ahlanze izambatho zakhe, adude bese uhlala angosilapheleko bekuhlwe.nkWNaloyo othinta umbhedakhe kufuze ahlanze izambatho zakhe, adude bese uhlala angosilapheleko bekuhlwe.j{Yoke into alala phezu kwayo nasesikhathini, izakuba ngesilapheleko. Nakho koke ahlala kikho, kuzakuba ngokusilapheleko.i}“Nangabe umfazi usesikhathini, uzakuba ngosilapheleko amalanga alikhomba, nomthintako uzakuba ngosilapheleko bekuhlwe.mhUNangabe indoda ilala nomfazi bese itsanyaze, bobabili kufuze badude, babe ngabasilapheleko bekuhlwe.gyNanyana ngiyiphi into yetjhila namkha yesikhumba etsanyazelweko, kufuze ihlanzwe bese ihlala ingesilapheleko bekuhlwe.bf?“Nangabe indoda itsanyazile, kufuze idude umzimba woke bese ihlala isilaphele bekuhlwe.CeUmphristi uzakwenza imihlabelo ngawo. Elinye libe mhlabelo wehlambululo bese kuthi elinye libe mhlabelo wokutjhiswa. Nje-ke umphristi uzamenzela itethelelo kuSomnini ngokuvuza kwakhe.”d3Ngelanga lobunane alethe amazuba amabili wommango namkha amazutjana amabili wekhaya kumphristi phambi kwakaSomnini emnyango wetende lokuhlanganela./cY “Nasele ovuzako ahlanjululiwe, uzazibalela amalanga alikhomba wehlambululo bese uhlanza izambatho zakhe, adude ngemanzini agelezako, yeke uzakuba ngohlambulukileko.lbS Isitja somdaka esithintwa ngovuzako kufuze sephulwe; kuthi zoke izitja zesigodo zihlanzwe ngamanzi.a{ Othintwa ngovuzako angakahlambi izandla zakhe, uzakuhlanza izambatho zakhe, adude bese uhlala angosilapheleko bekuhlwe. #B~k}}'|K{pzz3yixxwOvuuu tt}ss?rrrqjq5pp>o8nmlkk$jjiihhggffeadcbb}aao``m`!___"^]]]\[[jZZuYY/X'WtVVVHUTToT SS5RQQQ+PzOODNQMLKKJJkIIMHHnHGG7FFzF0EEDDCtBAAW@@q??#>>>=[<Lokha natlolisa abantu erhalawumbeni leSinayi,a ?(kwabizwa nomkhambathi woke ngelanga lokuthoma lenyanga yesibili. Boke abaduna, umuntu nomuntu, ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu batloliswa ngokweenkoro, ngemindeni yaboyise nangokwezindlu zabo.6 k(UMosi no-Aroni babiza amadoda akhethiweko lawo, (Labo-ke ngibo abakhethwa emkhambathini bona babe barholi beenkoro zaboyise, babekwa baba ziinhloko zamabutho wakwa-Israyeli./ ](kwaNafitali ngu-Arhira umsa ka-Enani.”- Y(kwaGadi ngu-Eliyasafa umsa kaDewuyeli,1 a( kwa-Atjheri nguPagiyiyeli umsa ka-Okirani,2 c( kwaDani ngu-Arhiyezeri umsa ka-Amitjhadayi,1 a( kwaBhenjamini ngu-Abidani umsa kaGidiyoni,~ y( emadodaneni kaJosefa:
ku-Efrayimu ngu-Elitjhama umsa ka-Amihudi,
kuManase kube nguGamaliyeli umsa kaPedatsuri,. [( kwaZebuloni ngu-Eliyabu umsa kaRheloni,. [(kwa-Isakari nguNataneli umsa kaTsuwari,0 _(kwaJuda nguNarhitjhoni umsa ka-Aminadaba,8 o(kwaSimiyoni nguTjhelumiyeli umsa kaTsuritjhadayi,f  I(Naka-ke amabizo wamadoda ekufuze anisize:
“KebakwaRubeni ngu-Elitsuri umsa kaTjhedewuri,_  ;(Kufuze kube nendoda yinye eyihloko yomndeni kileyo naleyo koro ekumele inisize ukubala.  9(ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu. Boke kwa-Israyeli abasele balungele ukuya epini, batloliseni wena no-Aroni ngokwamabuthwabo.  (“Balani umkhambathi woke wama-Israyeli ngokweenkoro, ngemindeni yaboyise, ngezindlu zabo, iye, boke abaduna, umuntu nomuntuC  (USomnini wakhuluma noMosi asetendeni lokuhlanganela erhalawumbeni leSinayi ngelanga lokuthoma enyangeni yesibili ngomnyaka wesibili, emva kokuphuma kwama-Israyeli enarheni yeGibhide wathi:Y-"Leyo miyalo uSomnini ayala ngayo uMosi entabeni yeSinayi mayelana nama-Israyeli.Q!Umuntu akukafuzi aqale bona kuhle namkha kumbi nanyana akwenane ngokhunye. Nangabe mbala ujamiselela ifuyo ngenye ifuyo, zombili njalo zingezicwengileko, ngezikaSomnini. Akukafaneli bona zihlengwe.” Koke kwetjhumi kwemihlambi yeenkomo namkha kwezimvu neembuzi, okutjho lokho okudlula ngaphasi kwentonga yomelusi, kucwengile kuSomnini.|sNangabe umuntu ufuna ukuhlenga nanyana yini yokwetjhumi kwakhe, kufuze angezelele ngokwesihlanu enanini lentweleyo.{q“Koke kwetjhumi kwenarha, kungaba ngokweenthoro namkha kweenthelo, kungokwakaSomnini. Yeke kucwengile kuSomnini.G Umuntu osele azilelwe kuSomnini, akabulawe; angeze asahlengwa.oY“Khumbulani bona nanyana yini umuntu azilela ngayo uSomnini epahlenakhe angeze yathengiswa namkha ihlengwe, kungaba mumuntu, isilwana namkha ingcenye yesimu yelifa lakhe. Koke okuzilelwa ngakho uSomnini kucwenge khulu kuSomnini.G Kodwana nangabe ngelefuyo esilapheleko, umninilo kufuze alihlenge ngenani elibekwe phezu kwalo bese angezelele ngokwesihlanu. Nakube alikahlengwa lizakuthengiswa ngenani lalo esele libekiwe.5“Khumbulani bona amazibulo wefuyo angawakaSomnini, nje-ke akungabi khona owahlukanisela uSomnini. Kungaba ngelekomo namkha lemvu lingelikaSomnini.MKoke ukuhlosa kufuze kwenziwe ngokwesilinganiso sendawo ecwengileko.a~=Ngomnyaka wokubuyisela isimu izakubuyela keyathengwa kuye, ekunguye umniniyo ngokwelifa.2}_umphristi kufuze abale inani lokuhlengwa kwayo bekube mnyaka wokubuyisela. Umuntu loyo uzakukhokha khona mhlokho inani lokuhlengwa njengesipho esikhethekileko kuSomnini.q|]Nangabe umuntu uhlukanisela uSomnini isimu anelungelo lokuyisebenzisa nekungasiyo ingcenye yelifa lakhe,{1Kuzakuthi lokha nayitjhatjhululwako ngomnyaka wokubuyisela, ibe ngecwengileko kuSomnini. Njengesimu ezilwako iba ngeyabaphristi, kube lilifa labo.szaKodwana nangayihlengiko bese uthengisela omunye umuntu ilungelo lokuyisebenzisa, angekhe asayihlenga godu.y'Nangabe ohlukanisela ngesimakhe usafuna ukuyihlenga, uzakungezelela ngokwesihlanu sobungako benani lesimu leyo. Nje-ke izakuba ngeyakhe godu.xKodwana nakube uhlukanisela isimakhe emva komnyaka wokubuyisela, umphristi kufuze abale iminyaka eseleko bese wehlisa inani.jwONakubana uhlukanisela isimakhe ukusukela ngomnyaka wokubuyisela, inani layo lizakuhlala lijamile.v“Nangabe umuntu wahlukanisela uSomnini ingcenye yesimu elilifa lakhe, ubungako benani lesimu leyo kufuze buhloswe ngokulinganiswa kwembewu etjalwa kiyo: Intundu eyodwa kadumbana yebhali ibiza amagremu amakhulu amahlanu namatjhumi alikhomba wesiliva.u Nangabe umniniyo uthanda ukuyihlenga, uzakungezelela ngokwesihlanu sobungako benani lendlu leyo. Nje-ke izakuba ngeyakhe godu.Dt“Lokha umuntu ahlukanisela indlwakhe uSomnini, icwengile kuSomnini. Umphristi kufuze ahlose ubungako benani layo ngokuqala bona yihle namkha yimbi na. Okuquntwe mphristi ngayo kujamile.isM Nangabe umniniyo uthanda ukuyihlenga, uzakungezelela ngokwesihlanu sobungako benani lefuyo leyo.xrk Umphristi uzabese uhlosa ubungako bayo ngokuqala bona yihle namkha yimbi na. Okuquntwe mphristi ngayo kujamile.q- “Nangabe umuntu uthembisa uSomnini ifuyo esilapheleko nekungakghonakali bona kwenziwe umhlabelo ngayo, ifuyo leyo ayilethwe phambi komphristi.;pq nomuntu oyinikelako akakavunyelwa ukuyijamiselela. Angayenani ngehle namkha ngembi. Nangabe mbala ujamiselela ifuyo ngenye ifuyo, zombili njalo zingezicwengileko, ngezakaSomnini.po[ “Nangabe umuntu uthembisa ifuyo kuSomnini ekungaba ngeyomhlabelo, ingekaSomnini. Ifuyo leyo icwengiletncNangabe owenza isifungo uchake kangangobana uhluleka ukuhlenga umuntu ofungelweko ngokwenani elibekiweko, khona-ke akamlethe phambi komphristi bona kube mphristi ohlosa inani. Umphristi uzakuhlosa inani elingakghonwa ngowenze isifungo.BmNangabe umuntu uneminyaka ematjhumi asithandathu ukudlula, inani lizakuba magremu alikhulu namatjhumi alikhomba wesiliva nakuliqhegu, esilukazini kube magremu alikhulu netjhumi nahlanu.PlNangabe kumntwana onenyanga eyodwa ukuya eminyakeni emihlanu, inani lizakuba magremu amatjhumi amahlanu nekhomba wesiliva nakumsanyana, kube magremu amatjhumi amathathu nane wesiliva nakumntazanyana.Xk+Nangabe kumumuntu oneminyaka emihlanu ukuya ematjhumini amabili, inani lizakuba magremu amakhulu amabili namatjhumi amathathu wesiliva nakumsana, kube magremu alikhulu netjhumi nahlanu wesiliva nakumntazana.bj?Nangabe kumumuntu omsikazi kuzakuba magremu amakhulu amathathu namatjhumi amane wesiliva.miUkuzakusetjenziswa imithetho elandelako: Inani lomuntu omduna ukusungula eminyakeni ematjhumi amabili ukuya kwematjhumi asithandathu simagremu amakhulu amahlanu namatjhumi alikhomba wesiliva ngokwesilinganiso sendawo ecwengileko.h3akakhulume nama-Israyeli athi kiwo: “Lokha umuntu enza isithembiso sokuhlukanisela umuntu kuSomnini bese kudingeke bona kubekwe inani lokumhlenga&g KUSomnini wakhuluma noMosi wathif+.Lezo kwaba ziimiso, imithetho kanye nemiyalo uSomnini ayinikela ngoMosi entabeni yeSinayi ukuze yakhe ubudlelwano phakathi kwayo nama-Israyeli.>ew-Ngenca yabo ngizakukhumbula isivumelwano sami engasenza naboyisemkhulu lokha nangibenyula tjhatjhalazi phambi kwezizwe enarheni yeGibhide ukuze ngibe nguZimu kibo. NginguSomnini!”Fd,“Nanyana baseenarheni zezitha zabo angeze ngabahlubuka namkha bangikghabhudlhe kangangobana ngingabeze ngibabhubhise nya bengephule nesivumelwano sami nabo ngombana nginguSomnini uZimabo.^c7+Inarha kufuze khebayitjhiye ukuze iphumule, ithabele iminyaka yamaSabathayo ngokungabikho kwabo kiyo, nje-ke bona kufuze bamukele isibetho sezono zabo ngombana bahlubuka imithethwami bebakghabhudlhwa ziimiso zami.qb]*ngizokukhumbula isivumelwano sami engasenza noJakopo, no-Isaka kanye no-Abrahamu, ngikhumbule nenarhabo.'aI)kangangobana nami ngaphambana nabo bengabanikela eenarheni zezitha zabo. Nangabe bathoba iinhliziyo zabo ezikhunyaleleko begodu bamukele isibetho sezono zabo,o`Y(“Nje-ke bazokuvuma izono zabo nezaboyisemkhulu bona akhange bathembeke kimi nokobana baphambene nami~_w'Abanye benu abasaseleko bazokuphela eenarheni zezitha zabo ngebanga lezono zabo nangenca yeemphambeko zaboyisemkhulu.J^&Niyokufela hlangana nebakosozizwe, niginywe yinarha yezitha zenu.]!%Nizokukhubeka niwelane phezulu kube inga niphepha ibutho, nanyana kungekho onigijimisako. Angeze naba nesibindi sokujamelana nezitha zenu.Y\-$Nakungabanye benu eniseleko, ngizonenza nibe nommoya odanileko eenarheni zezitha zenu. Ngitjho netjhada lokuphephuka kwekari lomuthi lizonenza nibaleke inga mumuntu ubalekela ipi, niwe kungekho onigijimisako! [#Ngesikhathi soke inarha isese libhudu, izakuba nokuphumula engazange kheyibe nakho eminyakeni yamaSabatha lokha nanisahlala kiyo.3Za"Ngesikhatheso inarha izakuba nethuba lokuba namaSabatha ebegade inganawo. Iye, lokha naniseenarheni zezitha zenu inarha izabe iphumule, ivuselela iminyaka yamasabhathayo. Y;!“Nina-ke ngizonihlakazela hlangana nezinye izizwe nesabula ihlale irhwatjhiwe ngemuva kwenu. Iye, inarhenu izakuba libhudu namadorobhenu abe marubhi.oXY Ngizokwenza inarhenu ibe libhudu kangangombana nezitha zenu ezingena kiyo bona zihlale, zikhuze ngayo.qW]Amadorobhenu ngizowenza amarubhi, iindawo ezicwengileko zenu zibe maqubi. Iminikelwenu angizukuyamukela.2V_Ngizokutjhabalalisa iindunduma zenu, ngiphohloze ama-aldarenu wetjhwalo, ngilahlele iindumbu zenu phezu kweenthombembazwa zenu ezingaphiliko. Ngizokukghabhudlheka ngani.VU'Nizokudla ngitjho nenyama yamadodanenu, iye neyamadodakazenu niyirhiribidele.tTcnami ngizokuphambana nani ngivutha ngobukhali. Ngizonibetha ngokubuyelelwe kalikhomba ngebanga lezono zenu:_S9“Nangabe nangaphezu kwezintwezi soloko anifuni ukungilalela kodwana niphambana nami,^R7Ngizokwephula umphekgho wesikwa senu bese abafazi abalitjhumi bahlanganyele ekubhageleni imindenabo ipani eyodwa nge-ondweni yinye. Isikwa sakhona sihlukaniselwane ngokulinganisiweko. Nizakudla kodwana ningasuthi.HQ Ngizakwehlisela isabula phezu kwenu, yona izakuba sibuyiselelo sokwephula kwenu isivumelwano. Lokha nanibalekela emadorobhenenu, ngizokuthumela izifo phakathi kwenu, niwele ezandleni zesitha.dPCnami ngizakuphambana nani: Ngimi ozonibetha ngokubuyelelwe kalikhomba ngebanga lezono zenu.bO?“Nangabe nangaphezu kwakho koke lokho anifuni ukuzwa, kodwana nisoloko niphambene nami,"N?Ngizokuliselela neembandana zommango zibe hlangana nani bona zitle abantwabenu nefuywenu, zinenze niphunguke ngesibalo ukuze nemizilenu ingasabi nabantu.M+“Nangabe nisaragalala, nala ukungilalela, ngizonehlisela amanye amatlhuwo abe manengi nangaphezu kokubuyelelwe kalikhomba njengokwezono zenu.LUkusebenza kwenu kuzakuba lilize ngombana amasimenu angeze aba nesivuno nemithi yenarhenenu ayisoze yathela iinthelo zayo.tKcNgizoniqeda amandla wokuzazi kwenu, ngenze umkayi ngaphezu kwenu ufane nesimbi nehlabathenu ifane nekoporo.{Jq“Nangabe naphezu kwakho koke lokho anizungilalela, ngizokungezelela isibetho sezono zenu sibuyelelwe kalikhomba:|IsNgizanifulathela ukuze izitha zenu zinimadlhe. Nizakubuswa ngabanizondako, nibaleke nanyana kungekho onigijimisako.@H{nakhu engizokwenza kini: Ngizonehlisela isizi, isifo esiqeda amandla, umkhuhlani orhwahlisa amehlo nodambisa ipilo. Nizakutjalela ilize ngombana ukudla kwenu kuzakudliwa zizitha zenu.Gnidela iimiso zami nehliziywenu ikghabhudlhwa mithethwami kobana niphambane nemiyalwami yoke bese nephule isivumelwano sami,GF “Nje-ke naningangilaleliko ngokungenzi yoke imiyalwami leyo,3Ea NginguSomnini uZimenu owanikhupha enarheni yeGibhide bona ningasabi makhobokawo. Ngiwephulile amajogi agade aseentanyeni zenu nganenza nakhamba amahlombenu aphakamile.”LD Ngizakutjhidelana nani; ngibe nguZimu kini, nina nibe babantu bami.SC! Ngizakuzenzela indawo yokuhlala phakathi kwenu, ngingakghabhudlheki ngani.pB[ Nizakudla isivuno esidala bekube sikhathi sokuvuna esitjha, nitjhidise amasalela ukuze nilonde esitjha.pA[ Ngizanitjheja, ngibusise imbelekwenu benginenze nande. Ngizakuhlala esivumelwaneni sami engasenza nani.@)Abahlanu benu bazakugijimisa abalikhulu, kuthi abalikhulu benu bagijimise iinkulungwana ezilitjhumi. Iye, nizakurhayila izitha zenu ngesabula.:?qNizakugijimisa izitha zenu, nizirhayile ngesabula..>WInarhenu ngizayipha ukuthula, nilale nitjhaphulukile kungabi nalitho eliniphazamisako. Ngizakususa neembandana eziyingozi enarheni, ngenze kungabi nezipi enarhenenu.4=cNizakubhula iinthoro bekube sikhathi sokuvuna amadiribe, nivune amadiribe bekube sikhathi sokutjala iinthoro. Nizakudla ukudla kwenu nisuthe nihlale enarhenenu niphephile.v<gkhona-ke ngizanipha izulu ngeenkhathi zalo, inarha ibe nesivuno esihle nemithi yommango ithele iinthelo zayo.@;}“Nanikhamba ngeemiso zami, nilonde benenze imiyalwami,Q:Londani amaSabatha wami nihloniphe nendawami ecwengileko. NginguSomnini.K9 “Ningazenzeli abosingazimu: Ningazijamiseli iinthombembazwa namkha amatje akhethekileko begodu kungabi khona imifanekiso yamatje abaziweko ekhothanyelwako enarhenenu. Mina Somnini nginguZimenu.|8s7ngombana kimi ama-Israyeli aziinceku. Iye, aziinceku zami engazenyula enarheni yeGibhide. NginguSomnini uZimenu.”r7_6Nangabe akukghoneki bona ahlengeke ngeendlelezo, ngomnyaka wokubuyisela kufuze atjhaphuluke nabantwabakhen6W5Emnikazinakhe akabe njengomqatjhwa womnyaka ngomnyaka; niqalisise bona umthengi lo akamkhahlamezi na. 54Kodwana nakusele iminyaka embalwa ngaphambi komnyaka wokubuyisela kufuze kutjhejwe lokho: Isihlengo asibe njengokweminyaka eseleko.4)3Nangabe kusasele iminyaka eminengi, kufuze kuthi emalini athengwe ngayo abuyise ingcenye yayo ngokweminyaka eseleko leyo njengesihlengo sakhe.n3W2Uzakubonisana naloyo omthengileko, kubalwe ukusukela ngomnyaka azithengisa ngawo bekube mnyaka wokubuyisela: Inani lokuhlengwa kwakhe lizakuya ngesibalo seminyaka eseleko ekusebenzeni kwakhe lapho. Inanelo libe njengelesisebenzi.271Umfowabo kayise, indodana yomfowabo kayise namkha omunye womndeni wekhabo angamhlenga. Kanti-ke nangabe kuyenzeka ahlume angazihlenga yena ngekwakhe.k1Q0usese nelungelo lokobana ahlengwe emva kokuzithengisa kwakhe. Kufuze ahlengwe ngomunye wabafowabo:~0w/“Nangabe umfowenu uyakhwahla bese azithengise esikhonzini namkha kumphalali onjingileko nanyana eenzukulwaneni zabo/%.begodu ningawatjhiyela abantwabenu bona abe lilifa labo. Akanisebenzele nini nanini. Kodwana ama-Israyeli wona okubafowenu angakhahlamezani..-godu ningawathenga phakathi kwabaphalali abakhonze kini kanye nemindeninabo ebelethelwa enarhenenu nehlala nani. Wona-ke alilifa lenuG- ,Nanifuna amakhoboka namakhobokakazi athengeni ezizweni ezinye,D,+Ngokwesaba uZimakho ungaphathi umIsrayeli ngokumkhahlameza.s+a*Ama-Israyeli aziinceku zami engazenyula enarheni yeGibhide, ngalokho akukafuzi athengiswe njengamakhoboka.Z*/)nje-ke angakhamba, yena nabantwabakhe, abuyele kebekhabo enarheni yaboyisemkhulu.{)q(Kufuze umphathe njengomunye weensebenzi namkha weenthekeli ezihlala nawe. Akusebenzele bekube mnyaka wokubuyisela,Y(-'“Nangabe umfowenu uyakhwahla bese uzithengisa kuwe, ungamphathi njengekhoboka.x'k&NginguSomnini uZimenu owanikhupha enarheni yeGibhide bona ngininikele inarha yeKanana ukuze ngibe nguZimu kini.a&=%Ungambizi inzalo lokha nawumboleka imali begodu ungafuni ukuzuza nawumthengisela ukudla.%$Kungabi khona inzalo ombiza yona nawumboleka imali namkha nayibuyisako. Ngokwesaba uZimakho msize ukuze akwazi ukuphila nawe.$#“Nangabe umfowenu uyakhwahla bese uhluleka ukuzondla, msize njengombana bewungasiza isikhonzi nesithekeli ukuze akwazi ukuphila nawe.W#)"Amadlelo asemadorobhenawo akukafuzi asisiswe ngombana alilifa lawo isiphelani.J"!Nangabe kunomLevi ongahlengi indlu esiswe edorobheni lelifa lawo, kufuze ibuyiswe ngomnyaka wokubuyisela. Lokhu kungebanga lokobana izindlu ezisemadorobheni wamaLevi zililifa lawo kwa-Israyeli.[!1 “AmaLevi wona anelungelo lokuhlenga izindlu ezisemadorobhenawo ngesikhathi soke.C Kodwana izindlu ezisemizini engakazombelezwa ngomthangala zingathathwa njengegcenye yamasimu wendawo leyo. Zona kunelungelo lokuzihlenga begodu zingatjhatjhululwa ngomnyaka wokubuyisela.ENangayihlengiko bekuphele umnyaka woke swana, khona-ke indlu leyo izakuba lilifa lomthengi isiphelani, iinzukulwana ngeenzukulwana. Akukameli ibuyiselwe kumthengisi ngomnyaka wokubuyisela.L“Nangabe umuntu usisa indlwakhe engedorobheni elizombelezwe ngomthangala, unesikhathi somnyaka woke sokobana ayihlenge ngemva kokuyithengisa kwakhe. Ilungelo lokuyihlenga lizakuba mnyaka munye.oYKodwana nangabe akahlumi ukuze akghone ukuzihlengela isimu leyo, izakuhlala ezandleni zaloyo okusiswe kuye bekube mnyaka wokubuyisela. Ubunikazi besimu leyo abubuyiswe bese umuntu loyo ubuyela elifeni lakhe ngomnyaka wokubuyisela.+Qakabale inani leminyaka yamasiso bese ukhokha iminyaka eseleko ngaphambi komnyaka wokubuyisela kiloyo amsisiseleko. Nje-ke uzabese ubuyisa ubunikazi belifa lakhe.Nakube umfo loyo akanaye ongamhlengela yona, kodwana yena athome ukuhluma bese uba nalokho angayihlenga ngakho isimu leyo,-U“Nangabe umfowenu uyakhwahla bese usisa ingcenye yamasimakhe, kuzakufanela bona umhlengi oseduze naye aye kiloyo okusiswe kuye afese ahlenge isimu yomfowabo leyo.\3Ilungelo lokuhlenga inarha engininikele yona bona ibe lilifa lenu alihlonitjhwe.”iMInarha ayingathengiswa, ayisiswe kwaphela ngombana ingeyami, nina niziinkhonzi neenthekeli kimi.0[Nanitjalako ngomnyaka wobunane, nizabe nisalokhu nidla isivuno esidala bekube mnyaka wethoba. Iye, nizakudla isivuno esidala bekube sikhathi sesivuno somnyaka wethoba. Lalelani-ke, ngomnyaka wesithandathu ngizonehlisela isibusiso sami ukuze isivuno somnyaka lowo sibambelele iminyaka emithathu.ueMhlambe ningazibuza nithi, ‘Alo, ngomnyaka wekhomba sizokudlani ngombana singeze satjala namkha sivune?’[1Inarha izakuthela iinthelo zayo, nidle nisuthe begodu nizakuhlala kiyo niphephile.a=“Nanenza iimiso zami, nilonde imithethwami beniyenze, nizakuphila niphephile enarheni.^7Ngokwesaba uZimakho ungadlelezeli umuntu wekhenu ngombana mina nginguSomnini uZimenu.4cUbunengi beminyaka eseleko buzakutjho ukuphakama kwenani lokusisa, kuthi ubuncani beminyaka eseleko kube kukwehla kwenani ngombana kuhlekuhle kusiselwana isivuno kwaphela.<sInani lokusisa lihloswa sibalo seminyaka ngemva komnyaka wokubuyisela, okutjho bona inani lesivuno seminyaka eseleko ngaphambi komnyaka wokubuyisela ngilo elihlosa inani lokusisa.NLokha nanisiselana nabantu bekhenu ngendawo yelifa, ningadlelezelani.]5 “Emnyakeni wokubuyisela lowo, omunye nomunye wenu akabuyele endaweni yelifa lakhe.x k Njengombana kumnyaka wokubuyisela nje, kufuze ube ngocwengileko kini. Nizakudla kwaphela okuzimilela emasimini./ Y Umnyaka wamatjhumi amahlanu uzakuba mnyaka wokubuyisela kini, okumnyaka lapha ningeze natjala, navuna amakhakhazela namkha isidiribe esidiribeni senu esingakahlungwa.  Nihloniphe umnyaka wamatjhumi amahlanu welimo, niwucwengise ngokumemezela ukusulwa kwesikolodo enarheni yoke kizo zoke izakhamuzi. Kuzakuba mnyaka wokubuyisela kini, lapha omunye nomunye wenu azakutjhaphuluka khona abuyele elifeni lakhe nemndeninakhe.1 ] Nje-ke kuzakuthi lokha inyanga yekhomba nayinamalanga alitjhumi nivuthele ipalapala izwakale eendaweni zoke. Zwakalisani ipalapala enarhenenu yoke ngelanga letethelelo. “Zibaleleni iminyaka elikhomba yamaSabatha okutjho iminyaka elikhomba ebuyelelwe kalikhomba, kube minyaka ematjhumi amane nethoba.U%Godu kuzakuba kukudla kwefuywenu kanye neenlwana zommango ezisenarhenenu.”-Okuzimilela ngomnyaka weSabatha kudleleni khonapho, nina, amakhoboka namakhobokakazenu, iinsebenzi kanye neenthekeli ezigogobele phakathi kwenu.Ningavuni amakhakhazela wokulinyiweko namadiribe esidiribeni senu esingakahlungwa. Kuzakuba mnyaka wokuphumula okukhethekileko kwenarha.'IKodwana umnyaka wekhomba uzakuba ngoweSabatha, okuliSabatha elihlukaniselweko kuSomnini. Ngomnyaka loyo anizukutjala amasimenu namkha nihlunge isidiribe senu.dCIminyaka emithandathu nizakutjala amasimenu, nihlunge isidiribe senu benikhe iinthelo zaso.)Makakhulume nama-Israyeli athi kiwo: “Lokha naningena enarheni engizoninikela yona, inarha leyo kufuze iphumule ukuphumula kweSabatha elahlukaniselwe uSomnini.> {USomnini wakhuluma noMosi phezu kwentaba yeSinayi wathi6gUMosi wakhuluma njalo-ke nama-Israyeli. Ngalokho bamkhupha ngekampeni loyo ogade athukene, bamkhanda ngamatje. Ngokunjalo ama-Israyeli enza njengombana uSomnini ayale uMosi.fGNibe nomthetho munye owembethe isikhonzi naloyo ongowendabuko. Mina nginguSomnini uZimenu.”b?Iye, obulala ifuyo yomunye kufuze ayijamiselele, kodwana obulala omunye umuntu akabulawe.d~Cithambo ngethambo, ilihlo ngelihlo, izinyo ngezinyo, abuyiselelwe njengombana enze komunye.0}]Olimaza omunye umuntu, naye akalinyazwe:I| Obulala ifuyo yomunye kufuze ayijamiselele, kube yipilo ngepilo.?{{Godu uSomnini wathi: “Obulala umuntu, naye akabulawe.“Busisani ama-Israyeli ngamezwi la,'kK(USomnini wakhuluma noMosi wathij5(“Lowo-ke mthetho womnaziri. Lokha umuntu nakafunga bona abe mnaziri, kufuze alethe iminikelo leyo kuSomnini. Godu kufuze alethe iminikelo athembise ukuyinikela lokha nakazahlukaniselako ukuba mnaziri. Kufuze anikele lokho kanye neminikelo ehlathululwa mthetho wobunaziri.”wii(godu akuthathe ukuze akuphakamise njengomnikelo osibiko kuSomnini. Isibikweso sikhethekile, kusisabelo somphristi kanye nesifuba nomlenze weqama okuphakanyiswe njengomnikelo osibiko kuSomnini. Emva kwalokho umnaziri loyo angasela iwayini.h(“Kuzakuthi umnaziri nasele aqede ukuguda iinhluthu zakhe zokuzahlukanisela, umphristi athathe umkhono weqama ophekiweko, isikwa sinye esimasongo esinganangumelo nasinye esisipara esinganangumelo ngesiqwebini. Koke lokho akubeke ezandleni zomnaziri,Ng(“Emva kwalokho umnaziri uzakuguda iinhluthu zakhe ezilitshwayo lokuzahlukanisela. Azigudele emnyango wetende lokuhlanganela bese uziphosela emlilweni lapha kuphekwe khona umhlabelo wetjhebiswano.1f](Iqama alinikele njengomhlabelo wetjhebiswano kuSomnini kanye nesiqwebu esinezikwa ezinganangumelo. Godu umphristi uzakunikela iminikelo yakhona yeenthoro neyokuselwako.yem(“Yeke umphristi uzakutjhideza iminikelo leyo e-aldarini, enzele umnaziri umhlabelo wehlambululo newokutjhiswa.odY(Godu akalethe nesiqwebu esinezikwa ezinganangumelo: izikwa ezimasongo zeflowuru esefiweko ezidutjwe ngamafutha we-oliva nezikwa ezisipara ezitjhatjhwe ngamafutha we-oliva. Zilethwe kanye neminikelo yakhona yeenthoro neyokuselwako.c}(Kufuze alethe umhlabelwakhe kuSomnini: iqamanyana linye elimsulwa elinomnyaka munye libe ngelomhlabelo wokutjhiswa, imvana yinye emsulwa esikazi enomnyaka munye ibe ngeyomhlabelo wehlambululo neqama linye elimsulwa libe ngelomhlabelo wetjhebiswano.b( “Lokha isikhathi sobunaziri nasiphelako, nakhu okufanele kwenzeke: Umnaziri kufuze alethwe phambi komnyango wetende lokuhlanganela.iaM( bese azahlukanisele uSomnini, godu isikhathi soke azifungele ngaso bona abe mnaziri. Akalethe iqamanyana elinomnyaka libe ngelomhlabelo wehlawulo. Ngebanga lokusilaphazeka kobunaziri bakhe, isikhathi athome ngaso asisayelwa.t`c( Nje-ke umphristi uzakunikela linye lawo bona libe ngelomhlabelo wehlambululo, elinye libe ngelomhlabelo wokutjhiswa, enzele umuntu loyo itethelelo ngombana wone ngokuba seduze kwesidumbu. Kuzakuthi khona mhlokho ahlukanisele ihlokwakhe_/( Kuzakuthi ngelanga lobunane alethe kumphristi phambi komnyango wetende lokuhlanganela amazuba amabili wommango namkha amazutjana amabili wekhaya.A^}( “Nakwenzeka kube khona umuntu ohlongakala masinyana hlanu kwakhe, ngalokho asilaphazwe itshwayo lokuzahlukanisela kwakhe ehloko, akazihlambulule elangeni lekhomba ngokuziguda ihloko.N](Yoke imihla yokuzahlukanisela kwakhe uzakuba ngocwengileko kuSomnini.7\i(Ngitjho nanyana kungahlongakala uyise, unina, umfowabo namkha udadwabo, angazisilaphazi ngeendumbu zabo ngombana itshwayo lokuzahlukanisela kwakhe uZimu liphezu kwehlokwakhe.][5(“Yoke imihla azahlukanisele ngayo uSomnini akukafuzi azitjhideze eduze kwesidumbu.?Zy(“Yoke imihla yokuzahlukanisela kwakhe akungathinti utjhefana ehlokwakhe. Akabe ngocwengileko kuSomnini soke isikhathi sokuzahlukanisela kwakhe, aliselele iinhluthu zakhe zibe zide.Y(Ngesikhathi soke sokuzahlukanisela kwakhe bona abe mnaziri, angadli okuphuma esidiribeni ngitjho nanyana yintanga namkha ikhasi lediribe.gXI(kufuze azahlukanise newayini namkha utjwala. Akukameli asele okumunyu okuvela ewayinini namkha etjwaleni begodu akukameli asele nanyana ngimuphi umhluzi wamadiribe namkha adle amadiribe, kungaba ngamatjha namkha omisiweko.W'(akakhulume nama-Israyeli athi: “Lokha omduna namkha omsikazi nakenza isifungo esikhethekileko sokuzahlukanisela bona abe mnaziri kuSomnini,&V K(USomnini wakhuluma noMosi wathirU_(Indoda leyo izakuhlambuluka esonweni sokusolela kodwana umfazi yena uzakuthwala umlandu nakube wonile.”-TU(nalokha indoda engenwa mumoya wesikhwele bese isolela umfazayo. Kufuze kulethwe umfazi phambi kwakaSomnini bese umphristi usebenzisa woke umthetho lo emfazini loyo.S(“Lowo-ke kumthetho mayelana nesikhwele. Usebenza nangabe umfazi uzisilaphaza ngokuhlobonga asese sesandleni sendodakhe,R!(Kodwana nangabe umfazi loyo azange azisilaphaze begodu umsulwa, khona-ke uzakuba ngotjhaphulukileko emanikeleleni nabantwana uzababeletha. Q;(Nangabe mbala umfazi loyo uzisilaphaze ngokungathembeki endodenakhe, khona kuzakuthi bona umphristi amseze amanzi amunyu wokubanga amanikelela, amanzi lawo azamngena, isibeletho sakhe sivuvuke bese igwayana lakhe litjhwabane. Umfazi loyo uzakuba sithuko hlangana nabantu bekhabo.&PG(Uzakunghwatha isandla esigcweleko somnikelo weenthoro kube sisabelo sesikhumbuzo, awutjhise phezu kwe-aldari. Emva kwalokho aseze umfazi loyo amanzi wakhona.4Oc(Umphristi uzakwenza lokho ngemva kobana athethe umnikelo weenthoro ongowesikhwele ezandleni zomfazi, awuphakamise njengomnikelo osibiko kuSomnini bese awulethe e-aldarini.wNi(Uzakuseza umfazi loyo amanzi amunyu nabanga amanikelela ukuze angene emzimbenakhe athome ukumbangela ikathazo.nMW(“Umphristi uzabese utlola amanikelela lawo encwadini, abuye godu ahlanze umtlolo ngemanzini amunyu.1L](‘Kwanga amanzi aletha amanikelela la, angangena esiswini sakho avuvukise isibeletho begodu atjhwabanise negwayana lakhwelo.’ Yeke umfazi uzakuthi, ‘Amen, Amen.’rK_(kwanga uSomnini angakwenza isithuko nesiga phakathi kwabantu bekhenu. USomnini akutjhwabanise igwayana lakho bese avuvukise isibeletho sakho.’ Leyo kuyindlela umphristi ekufuze amemezele ngayo amanikelela emfazini loyo begodu athi,J}(Kodwana nangabe khewazisilaphaza, wahlobonga ngokulala nenye indoda ngaphandle komyenakho, lokha usese sesandleni sakhe,}Iu(Nje-ke umphristi uzakumemezela amanikelela emfazini loyo athi, ‘Nangabe akhange kube nenye indoda elala nawe, wangazisilaphaza ngokuhlobonga ngesikhathi usesandleni somyenakho, khona-ke yiba ngotjhaphulukileko emanikeleleni wamanzi amunyu la.H (Ngemva kobana umphristi ajamise umfazi loyo phambi kwakaSomnini, uzamtlharulula iinhluthu ehloko bese ubeka ezandleni zakhe umnikelo weenthoro osikhumbuzo, okumnikelo wesikhwele. Esandleni somphristi kuzabe kunamanzi amunyu, okumamanzi aletha amanikelela.|Gs(Uzakukha amanzi acwengileko ngesitjeni somdaka bese ukha ihlabathi phasi ngethaberinakelini ayithele ngemanzinapho.NF(“Umphristi uzakutjhideza umfazi loyo, amjamise phambi kwakaSomnini.eEE(kwenzeke indodakhe ingenwe mumoya wesikhwele imsolele bona usilaphele, indoda leyo kuzakufanela ilethe umkayo loyo kumphristi. Lokhu kufuze kwenziwe nalokha iba nesikhwele nokumsolela, khibe akakazisilaphazi. Ayilethe nomnikelo ofunekako ngomfazi loyo okutjho ithungana leflowuru yebhali. Ingatheli amafutha we-oliva phezu kwayo begodu ingafaki amakha kiyo ngombana imunikelo weenthoro ngebanga lesikhwele, umnikelo weenthoro wokuveza bona umfazi unomlandu namkha akanamlandu.D1( azebe nenye indoda, kodwana kufihlakale endodenakhe begodu kungeze kwazeka bonyana uzisilaphazile ngombana angakhange abanjwe nobufakazi bungekho,`C;( akakhulume nama-Israyeli athi: “Nangabe umfazi akathembeki endodenakhe ngokuhlobonga,.BY( USomnini wabuya wakhuluma noMosi wathi A;( Umuntu angahlosa bona ufuna ukwenzani ngezipho zakhe ezikhethekileko, kodwana nangabe sele anikele isipho kumphristi angeze asasibuyisela kuye godu.”|@s( Godu eemphiweni ezikhethekileko ama-Israyeli aziletha kumphristi, umnikelo osibiko kuSomnini uzakuba ngowomphristi.|?s(Nangabe umoniwa akasekho begodu akanamjameli ongamukela ihlawulo yomoni, khona ihlawulo yomlandu leyo ayisiwe kuSomnini kobana ibe ngeyomphristi. Ihlawulo leyo ayinikelwe neqama lokuthethelela ukuze umphristi enzele umoni itethelelo kuSomnini.!>=(Kufuze avume isono asenzilekweso, ahlawule nokona kwakhe ngokupheleleko begodu angezelele kwesihlanu ehlawulwenakhe. Uzakunikela lokho kiloyo amonileko.=7(akakhulume nama-Israyeli athi: “Nangabe indoda namkha umfazi wenza nanyana ngisiphi isono kowekhabo ngendlela leyo one kuSomnini, uzakuba nomlandu.,<U(Godu uSomnini wakhuluma noMosi wathiz;o(Ngambala ama-Israyeli enza njalo, abakhuphela ngaphandle kwekampa. Iye, enza njengombana uSomnini bekayale uMosi.:!(Nikhuphe omduna nomsikazi ngokufanako. Bakhupheleni ngaphandle kwekampa ukuze bangasilaphazi ikampabo ngombana ngihlala phakathi kwabo.”9!(“Yala ama-Israyeli bona akhuphele ngaphandle kwekampa boke abanekhwekhwe, woke onokuvuza namkha loyo osilaphele ngokuthintana nesidumbu.'8 M(USomnini wakhuluma noMosi wathi:@7{(1Ngokuya ngomyalo kaSomnini kuMosi, ngiloyo naloyo wanikelwa umsebenzi nalokho ekumele akuthwale etendeni lokuhlanganela njengokutloliswa kwabo. Kwaba njengombana uSomnini ayale uMosi.L6(0bebaziinkulungwana ezibunane namakhulu amahlanu namatjhumi abunane.5/(/ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amathathu ukuya ematjhumini amahlanu, okutjho boke ekufuze benze umsebenzi wokuthwala etendeni lokuhlanganela,z4o(.Boke ababalwako bamaLevi abatloliswa nguMosi, u-Aroni nabarholi bama-Israyeli ngokwemindeni nangezindlu zaboyise,%3E(-Leso-ke bekusibalo semindeni yamaMerari agade asebenza etendeni lokuhlanganela nagade atloliswe nguMosi no-Aroni. Kwaba njengombana uSomnini bekayale uMosi.72k(,bebaziinkulungwana ezintathu namakhulu amabili.1#(+ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amathathu ukuya ematjhumini amahlanu, okutjho boke ekufuze balotjhe bebasebenze etendeni lokuhlanganela,A0(*Abatlolisweko bamaMerari ngokwemindeni nezindlu zaboyise,%/E()Leso-ke bekusibalo semindeni yamaGeritjhoni agade asebenza etendeni lokuhlanganela nagade atloliswe nguMosi no-Aroni. Kwaba njengombana uSomnini bekayalile.Q.((bebaziinkulungwana ezimbili namakhulu asithandathu namatjhumi amathathu.-#('ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amathathu ukuya ematjhumini amahlanu, okutjho boke ekufuze balotjhe bebasebenze etendeni lokuhlanganela,H, (&Abatlolisweko bamaGeritjhoni ngokwemindeni nangezindlu zaboyise'+I(%Leso-ke bekusibalo semindeni yamaKhehathi agade asebenza etendeni lokuhlanganela nagade atloliswe nguMosi no-Aroni. Kwaba njengombana uSomnini bekayale uMosi.l*S($Abatlolisweko ngokwemindenabo baba ziinkulungwana ezimbili namakhulu alikhomba namatjhumi amahlanu.)7(#Batlolisa ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amathathu ukuya ematjhumini amahlanu, okutjho boke ekufuze balotjhe bebasebenze etendeni lokuhlanganela.k(Q("UMosi no-Aroni kanye nabarholi bomkhambathi babala amaKhehathi ngokwemindeni nangezindlu zaboyise."'?(!Lowo-ke kuzakuba msebenzi wemindeni yamaMerari etendeni lokuhlanganela. Imisebenzayo izakuba ngaphasi kwesandla saka-Itamara, umsa ka-Aroni umphristi.”U&%( iinsika magegana nesirhodlo namanzinziso wazo, iinkhonkhwani ezibamba isirhodlo, iintambo kanye nazo zoke iinsetjenziswa zakhona. Wena Mosi no-Aroni niyitjho ngamabizo ipahla ekufuze ithwalwe madoda lawo.%(Naku umsebenzi wamaMerari wokuthwala etendeni lokuhlanganela: Akathwale amahlaka wethaberinakeli neenqabo zawo, iinsika, amanzinziso,$5(Utlolise ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amathathu ukuya ematjhumini amahlanu, okutjho boke ekufuze balotjhe bebasebenze etendeni lokuhlanganela.]#5(Godu uSomnini wathi: “AmaMerari nawo uwabale ngokwemindenawo nangezindlu zaboyise.&"G(Lowo-ke kuzakuba msebenzi wemindeni yamaGeritjhoni etendeni lokuhlanganela. Imisebenzayo izakuba ngaphasi kwesandla saka-Itamara, umsa ka-Aroni umphristi.”!9(Woke umsebenzi wokuthwala uzakwenziwa maGeritjhoni ngomyalo ka-Aroni namadodanakhe. Wena-ke Mosi no-Aroni kufuze nibatjengise koke okumele bakuthwale.n W(imilembelembe yesirhodlo, itjhila lokuvala isango lesirhodlo esizombeleze ithaberinakeli ne-aldari, iintambo zesirhodlo kanye nazo zoke iinsetjenziswa zakhona. Koke okuphathelene nokutjhwiweko kumsebenzi yemindeni yamaGeritjhoni..W(Kuzakufanela bona ithwale amatjhila wethaberinakeli, itende lokulembesa, iinkhumba ezitjhukiweko ezelekwa phezu kwetendelo, itjhila lomnyango wetende lokuhlanganela,T#(Naku umsebenzi wemindeni yamaGeritjhoni ekulotjheni nekuthwaleni imithwalo:5(Utlolise ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amathathu ukuya ematjhumini amahlanu, okutjho boke ekufuze balotjhe bebasebenze etendeni lokuhlanganela.G (“Godu bala amaGeritjhoni ngezindlu zaboyise nangokwemindeni.(M(USomnini wakhuluma noMosi wathi:p[(AmaKhehathi gade angakafuzi ukungena ngendaweni ecwengileko bona alunguze izinto ezicwengileko ngitjho nanyana beyingakafuzwa ngombana bekazakufa. Ukuze ahlale agcinekile nakhu okuzakwenziwa: U-Aroni namadodanakhe abawathathe bawatjengise omunye nomunye umsebenzakhe wokuthwala izintwezo ngombana azakuhlongakala lokha natjhidela ezintweni ezicwenge khulu.”O(“Qinisekisani bonyana indlu kaKhehathi iyagcineka hlangana namaLevi.6i(Godu uSomnini wakhuluma noMosi no-Aroni wathi:;q(“U-Elazara umsa ka-Aroni umphristi, nguye ekufuze aqaphele amafutha weembani, amakha wetjhwalo, umnikelo weenthoro wemihla ngemihla kanye namafutha wokuzesa. Godu kufuze abe nelihlo phezu kwethaberinakeli nezintweni zoke ezingaphakathi kwalo, ngitjho nakiyo yoke indawo ecwengileko kanye nezitja zayo.”M(U-Aroni namadodanakhe nasele baqedile ukwembesa ipahla yendawo ecwengileko nazo zoke iinsetjenziswa zayo, nakufuzwa ikampa, amadodana kaKhehathi kufuze eze athwale ipahla. Kodwana angathinti izinto ezicwengileko zingakembeswa ukuze angafi. Lezo-ke bekuzizinto zetende lokuhlanganela amadodana kaKhehathi ebekufuze azithwale.(Babeke phezu kwe-aldarelo zoke iinsetjenziswa zalo okulotjhwa ngazo kilo. Lokhu kufaka hlangana izitja zokutjhisela itjhwalo, iimforogo, iintjhefula, izitja zokunyenyeza, iye, zoke izitja ze-aldari. Abalileke ngesikhumba esitjhukiweko bese balihlomela iingodo zalo.J( Abakhuphe umlotha e-aldarini bese balembesa ngetjhila elibubende.-U( Abathathe zoke izitja ezisetjenziswa endaweni ecwengileko bazibeke etjhileni elihlaza komkayi, baleke ngesikhumba esitjhukiweko ngaphezulu bese bazikhweza ehlakeni.-( Godu bazakwendlala itjhila elihlaza komkayi phezu kwe-aldari legolide, baleke itjhilelo ngesikhumba esitjhukiweko bese balihlomela iingodo zalo.( Nje-ke ababeke ilithi leembanelo nazo zoke izitja zalo phezu kwesikhumba esitjhukiweko. Koke lokho kukhwezwe phezu kwehlaka.>w( Bazakuthatha itjhila elihlaza komkayi bembese ngalo ilithi leembani lokukhanyisa neembani zakhona, iincimasibani nezitjana zalo kanye nezitja zamafutha weembani abazisebenzisa kilo.(Abagubuzese koke lokho ngetjhila elitlerebede bese baleka ngesikhumba esitjhukiweko ngaphezulu, bahlomele neengodo zakhona.%(“Endaweni ecwengileko, phezu kwetafula elinezikwa ezibekwa phambi kwakaZimu, abaleke itjhila elihlaza komkayi. Izikwa azihlale zisetafulenapho ngeenkhathi zoke. Ababeke phezu kwetjhilelo izitja ezihlukahlukeneko kanye neenkapho nemijeka yokuvubela umnikelo wewayini. (Bazagubuzesa umfaji lowo ngesikhumba esitjhukiweko, godu baleke nangetjhila elihlaza komkayi koke bese bahlomela iingodo zakhona.. W(Lokha ikampa yama-Israyeli nayifuduswako, u-Aroni namadodanakhe kufuze bangene ngetendeni behlise isiyaya sendawo ecwenge khulu bese bembesa umfaji wobufakazi ngaso.` ;(“Naku umsebenzi wamadodana kaKhehathi etendeni lokuhlanganela endaweni ecwenge khulu: ;(Utlolise ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amathathu ukuya ematjhumini amahlanu, okutjho boke ekufuze balotjhe bebasebenze etendeni lokuhlanganela.”T #(“Emadodaneni kaLevi, bala amaKhehathi ngokwemindeni nangezindlu zaboyise.0 _(USomnini wakhuluma noMosi no-Aroni wathi:#(3Ngokunjalo-ke uMosi wanikela u-Aroni namadodanakhe isiliva yesihlengo ngokuya ngelizwi lakaSomnini. Kwaba njengombana uSomnini bekamyalile.!(2Isiliva ayibuthelele emazibulweni wama-Israyeli leyo, yaba makhilogremu alitjhumi nahlanu nesiquntu ngokwesilinganiso sendawo ecwengileko.jO(1Nje-ke uMosi wabuthelela isiliva yesihlengo ebantwini abangaphezulu kwesibalo sabahlengwe maLevi.(0Thatha koke lokho ukunikele u-Aroni namadodanakhe kube sihlengo samazibulo wama-Israyeli angaphezulu kwesibalo samaLevi.”(/Umuntu ngamunye akahlengwe ngeempaparwana ezihlanu zesiliva okumagremu amatjhumi amahlanu nahlanu ngokwesilinganiso sendawo ecwengileko.y(.Amazibulo amakhulu amabili namatjhumi alikhomba nantathu wama-Israyeli angaphezulu kwesibalo samaLevi kufuze ahlengwe.%E(-“Ngihlukanisela amaLevi esikhundleni samazibulo woke wama-Israyeli nefuyo yamaLevi esikhundleni sefuyo yama-Israyeli. Iye, amaLevi ngewami. NginguSomnini./[(,USomnini wabuya wakhuluma noMosi wathi:K(+Isibalo sabatlolisweko, okutjho boke abaduna abamazibulo ukusukela esaneni lenyanga ukuya phezulu, besiziinkulungwana ezimatjhumi amabili nambili namakhulu amabili namatjhumi alikhomba nantathu.g~I(*Nje-ke uMosi watlolisa woke amazibulo hlangana nama-Israyeli njengombana uSomnini bekamyalile.=}u()Esikhundleni samazibulo woke aduna wama-Israyeli, ngihlukanisela amaLevi, nesikhundleni samazibulo wefuyo yama-Israyeli ungihlukanisele amazibulo wefuyo yamaLevi. NginguSomnini.”"|?((Godu uSomnini wakhuluma noMosi wathi: “Yewutlolise woke amazibulo aduna kwa-Israyeli ukusukela esaneni lenyanga ukuya phezulu, uwabale ngokwamabizwawo.N{('Isibalo samaLevi esatloliswa nguMosi no-Aroni ngokomyalo kaSomnini, besiziinkulungwana ezimatjhumi amabili nambili. Bekutloliswe boke abaduna ngokwemindeni ukusukela esaneni lenyanga ukuya phezulu.( BakwaSimiyoni kufuze bahlome amatendabo ngehlangothini lakwaRubeni. Umrholi wekoro leyo kube nguTjhelumiyeli umsa kaTsuritjhadayi.p=[( Abatlolisweko bebutho lakhe bazakuba ziinkulungwana ezimatjhumi amane nasithandathu namakhulu amahlanu.<( “Isibekiso sakwaRubeni sizakuba ngesewula lapha bazakuhloma khona amatendabo. Umrholi wekoro leyo kube ngu-Elitsuri umsa kaTjhedewuri.+;Q( Isibalo soke samabutho ahlome noJuda sizakuba ziinkulungwana ezilikhulu namatjhumi abunane nasithandathu namakhulu amane wabatlolisweko. Ngibo abazakuphuma qangi.m:U(Abatlolisweko bebutho lakhe bazakuba ziinkulungwana ezimatjhumi amahlanu nalikhomba namakhulu amane.b9?(BakwaZebuloni nabo bahlome khonapho. Umrholi wekoro leyo kube ngu-Eliyabu umsa kaRheloni.g8I(Abatlolisweko bebutho lakhe bazakuba ziinkulungwana ezimatjhumi amahlanu nane namakhulu amane.7y(Bakwa-Isakari kufuze bahlome amatendabo ngehlangothini lakwaJuda. Umrholi wekoro leyo kube nguNataneli umsa kaTsuwari.o6Y(Abatlolisweko bebutho lakhe bazakuba ziinkulungwana ezimatjhumi alikhomba nane namakhulu asithandathu.5)(“BakwaJuda kufuze bahlome amatendabo esibekisweni sabo ukuyela ngepumalanga. Umrholi wekoro yakwaJuda kube nguNarhitjhoni umsa ka-Aminadaba.Q4(“Lokha ama-Israyeli nakahloma amatendawo kufuze ahlome magegana netende lokuhlanganela kudanyana nalo. Omunye nomunye ahlome itende lakhe esibekisweni sekoro yekhabo ngokwetshwayo lomndeni waboyise.03 _(USomnini wakhuluma noMosi no-Aroni wathi:I2 (6Ama-Israyeli enza koke uSomnini ayala ngakho uMosi bona kwenziwe.:1 q(5amaLevi wona akahlome amatendawo magegana nethaberinakeli lobufakazi ukuze ilaka lami lingavutheli emkhambathini wama-Israyeli. MaLevi azakulawula ethaberinakelini lobufakazi.”0  (4Ngesikhathi ama-Israyeli ahlome amatendawo ekampeni ebaleni lawo ngokwamabuthwawo, enye nenye ikoro ngaphasi kwesibekiso sayo,/ 5(3Lokha ithaberinakeli nalithuthwako, lizakuwiswa maLevi. Godu nalihlonywako, maLevi azalijamisa. Nanyana ngubani omunye ozakutjhidela kilo akabulawe.H.  (2Kodwana beka amaLevi bona aphathe ithaberinakeli lobufakazi, ipahlalo kanye nakho koke kwalo. Wona kufuze athwale ithaberinakeli nepahlalo yoke begodu aleluse. Akakhe amatendawo magegana nalo.\- 5(1“Ungatlolisi ikoro yakwaLevi begodu ungayifaki esibalweni seenkoro zakwa-Israyeli.*, S(0ngombana uSomnini gade athe kuMosi:=+ y(/Ikoro yakwaLevi yona akhange itloliswe neenkoro ezinyec* C(.bebaziinkulungwana ezimakhulu asithandathu nantathu namakhulu amahlanu namatjhumi amahlanu.) +(-Nje-ke boke abatloliswako kwa-Israyeli ngemindeni yaboyise, okutjho abaneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu abasele balungele ukuya epini,( (,Ngilawo-ke amadoda uMosi no-Aroni abawatlolisa ngokusizwa ziinhloko zemindeni ezilitjhumi nambili ezazijamele ikoro nekoro kwa-Israyeli.'  (*Iinzukulwana zakwaNafitali beziziinkulungwana ezimatjhumi amahlanu nantathu namakhulu amane. Kwabalwa ngokweenkoro, ngemindeni yaboyise nangokwezindlu zabo, boke abaduna abasele balungele ukuya epini, okutjho abaneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu.& ((Iinzukulwana zakwa-Atjheri beziziinkulungwana ezimatjhumi amane nanye namakhulu amahlanu. Kwabalwa ngokweenkoro, ngemindeni yaboyise nangokwezindlu zabo, boke abaduna abasele balungele ukuya epini, okutjho abaneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu. % (&Iinzukulwana zakwaDani beziziinkulungwana ezimatjhumi asithandathu nambili namakhulu alikhomba. Kwabalwa ngokweenkoro, ngemindeni yaboyise nangokwezindlu zabo, boke abaduna abasele balungele ukuya epini, okutjho abaneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu.$  ($Iinzukulwana zakwaBhenjamini beziziinkulungwana ezimatjhumi amathathu nahlanu namakhulu amane. Kwabalwa ngokweenkoro, ngemindeni yaboyise nangokwezindlu zabo, boke abaduna abasele balungele ukuya epini, okutjho abaneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu. ~H}}x}5|j|zz`yyxxwCvvsv0ukussbrrqq{p8ooho%nVmllIkkjjji'hhWhgLfee@ddccbbaaOa `F_^^9]]\\P[ ZZ=YY2XWW#VVsUTSpRQPhO{ORNNFMMlM2LKKhJJ`IwHHHGXFF!EDCCBB#AA @@&?{?0>`=<<^<4;h::`9m877b66,5443b222C11J00~0/.---,,c+++^**V*)((b(*''V'&&%%$e$#7""/! z \[ 0'luTZTfv  o  . r5};S( “Thumela amadoda bona ayokuhlola inarha yeKanana engiyinikele ama-Israyeli. Ekorweni ngayinye yaboyise nithumele umrholi oyedwa.”'R M( USomnini wakhuluma noMosi wathi:eQE( Emva kwalokho abantu bafuduka eRhatserothi bafese bahloma amatendabo erhalawumbeni leParana.P( Nje-ke uMiriyamu wavalelwa ngaphandle kwekampa amalanga alikhomba. Ngesikhatheso abantu akhange bathathe ikhambo, bekwabuyiswa uMiriyamu.gOI( USomnini waphendula uMosi wathi: “Nangabe gade akhafulelwe nguyise ebusweni, bekangazukuhlala amalanga alikhomba arhubutjhekile na? Yeke akavalelwe amalanga alikhomba ngaphandle kwekampa, kuthi emva kwalokho abuyiswe.”UN%( Nje-ke uMosi walila kuSomnini wathi: “Zimu ngiyakuncenga, mphilise hle.”fMG( UMiriyamu akangabi njengobelethwa ahlongakele, ophuma esibelethweni sakanina sele onakele.”L( Nje-ke wabikela uMosi wathi: “Maye, babethu! Bengithi akhe ngikhulume. Ngiyakubawa hle, ungasihlunguphazi ngobudlhayela esone ngabo.:Ko( Lithe lisuka nje ilifu phezu kwetende, qala, uMiriyamu gade sele akghamathele ikhwekhwe amhlophe njengesithwathwa. Uthe u-Aroni nakathi uphendukela kuye, madekhethu unekhwekhwe!DJ( Ubukhali bakaSomnini bavutha phezu kwabo, wase uyabatjhiya.CI( Yena ngikhuluma naye bunqopha, ubuso nobuso ingasi ngekulumo yokugwagwanisa. Iye, yena uyakwazi ukuzibonakalisa kwami. Kubayini-ke nina ningakhange nesabe ukuhleba incekwami uMosi na?”VH'( Nokho akusinjalo ngencekwami uMosi, yena ungothembekileko emsebenzinami woke.&GG( USomnini wathi kibo: “Akhese nilalele la: Nakube kukhona umphorofidi hlangana nani, mina-ke Somnini ngizazazisa kuye ngombono, ngikhulume naye ngebhudango.F( Nje-ke uSomnini wehla ngesika yelifu wajama emnyango wetende lokuhlanganela, wafese wabiza u-Aroni noMiriyamu. Batjhidela-ke bobabili.8Ek( Khonapho uSomnini wakhuluma noMosi no-Aroni kanye noMiriyamu wathi: “Yeyi nina, ngobuthathu benu njalo, yizani etendeni lokuhlanganela!”
Mbala baphuma beza bobathathu._D9( NakunguMosi yena bekazithobe ukudlula boke abantu abaphila ngaphasi komthunzi welanga. C ( Godu bathi: “Ingabe mbala uSomnini ukhulume kwaphela ngoMosi? Kanti akakakhulumi nangathi godu na?” USomnini wakwizwa lokho.yB o( UMiriyamu no-Aroni bahleba uMosi ngebanga lokuthatha kwakhe umfazi omuKutjhe, bathi: “Kazi uthethe umKutjhe!”[A1( #Ukusuka eKhibrothi-Hatava ama-Israyeli afudukela eRhatserothi, afese ahlala khona.u@e( "Ngebangelo indawo leyo yathiywa bona yiKhibrothi-Hatava, ngombana lapho kwangcwatjwa abantu ebe bamarhamaru.(?K( !Kuthe inyama yeenkwalezo isese semazinyweni, ingakahlafunywa, ubukhali bakaSomnini bavutha phezu kwabantu. Khonapho uSomnini wamadlha abantu ngehlupheko ekulu.Q>( Mhlokho abantu baphuma imini yoke nobusuku bakhona kanye nelanga elilandelako bona bayokubutha iinkwalezo. Owabutha kancani ngogade abuthe amaqubi alitjhumi. Nje-ke baneka iinkwalezo magegana nekampa.D=( USomnini wavusa ummoya ovela elwandle waphaphisela iinkwali ekampeni, zaphuphuruza pheze ngemitha ukuphakama. Zazigcwele ikampa yoke begodu kulikhambo lelanga mahlangothi woke ukuzibamba.D<( Nje-ke uMosi nabaphathi bakwa-Israyeli babuyela ngekampeni.S;!( Kodwana uMosi wathi kuye: “Kanti awufuni ngami na? Mina bengingafisa ngathana boke abantu bakaSomnini bekungaba baphorofidi, nokobana sengasuthi uSomnini bakangathela ummoya ovela kuye phezu kwabo.”:3( UJotjhuwa umsa kaNuni noyinceku kaMosi ukusukela ebutjheni bakhe, gade angomunye wamadoda akhethiweko, wathi kuMosi: “Kosami, Mosi, bathulise!”9y( Isokana elithileko lagijima lafese labikela uMosi lathi: “Kazi ngekampenaphaya, u-Elidada noMedada bayaphorofida!”_89( Ngekampeni bekusele amanye amadoda amabili u-Elidada noMedada egade asesibalweni sabamatjhumi alikhomba. Wona akhange aphumelele ukuya etendeni. Amadoda lawo ehlelwa mumoya, nawo abe aphorofida khona ngekampenapho.[71( Nje-ke uSomnini wehla ngelifu wakhuluma naye, wathatha nengcenye yommoyakhe wawuthela ebaphathini abamatjhumi alikhomba. Kuthe lokha ummoya wehlela phezu kwabo baphorofida. Ngemva kwalokho akhange asaphorofida.(6K( Ngalokho uMosi waphuma wafese watjela abantu amezwi kaSomnini. Begodu wahlanganisa amadoda amatjhumi alikhomba ekubaphathi babantu wawajamisa etendeni mazombe. 5 ( USomnini wathi kuMosi: “Kanti uSomnini unesandla esifitjhani na? Manje uzokubona-ke bona ilizwi lami liyafezeka namkha awa.”4#( Imihlambi yezimvu neembuzi kanye neenkomo ezizakuhlatjwa zingabanela na? Namkha kuzakubuthelelwa zoke iinhlambi zelwandle bona zibanele?”E3( UMosi waphendula uSomnini wathi: “Qala, abantu engikhamba phakathi kwabo baziinkulungwana ezimakhulu asithandathu, kodwana khonapho uSomnini uthi uzabapha inyama abazayidla inyanga yoke!"2?( kodwana inyanga yoke, ize ininukele beyinigonyulukise ngombana nidele uSomnini ophakathi kwenu ngokubuza bona kubayini naphuma enarheni yeGibhide.’ ”]15( Anikazuyidla ilanga elilodwa, amabili, amahlanu, alitjhumi namkha amatjhumi amabili,v0g( Bese utjela abantu uthi, ‘Zihlambululeni ngombana kusasa nizokudla inyama. Angithi nililile nakhola uSomnini ngokuthi ngubani ozanipha inyama, godu nathi eGibhide bekungcono, angitjho? Nje-ke uSomnini uzonipha inyamenu leyo bona nidle.@/{( Mina-ke ngizakwehla ngikhulume nawe lapho. Begodu ngizakuthatha ingcenye yommoya ophezu kwakho ngiyithele kiwo. Wona-ke, azakuthwalisa umthwalo wabantwaba ukuze ungasawuthwali uwedwa.l.S( Nje-ke uSomnini wakhuluma noMosi wathi: “Yewungihlanganisele amadoda amatjhumi alikhomba ebaphathini bakwa-Israyeli owaziko bona babaphathi abakwazi ukwengamela abantu. Atjhideze etendeni lokuhlanganela bese ajame nawe lapho.-( Nakube mbala Somnini uzongiphatha bunje, dumbana ungibulale nya. Nangabe uSomnini uyangithanda, akenze ngingasabona amatlhuwami la.”g,I( Awa mina, angizukukghona ukuthwala boke abantwaba ngingedwa. Umthwalo lowo ubudisi khulu kimi!m+U( Ngizoyifunyanaphi inyama yabantwaba boke nje? Angithi balilela mina bathi, ‘Sipha inyama sidle.’s*a( Akhange ngizithwale ngabantwaba begodu ababelethwa ngimi. USomnini utjho njani nakathi ngigone boke abantwaba esifubeni sami njengomdlezana omunyisa umntwana? Alo, kufuze ngibabhebhule ngibase enarheni uSomnini ayithembisa aboyise na?7)i( Nje-ke wabuza uSomnini wathi: “Kubayini uSomnini aphathe incekwakhe ngesihluku esingaka? Somnini awusangithandi na, kobana ungabeze uthwese umthwalo wabantwaba phezu kwami?9(m( UMosi wezwa ukulila kwabantu kiyo yoke imindenabo kungiloyo naloyo ngaphambi komnyango wetende lakhe. USomnini naye wabhoka khulu ngelaka lakhe. Lokho kwamkhathaza khulu uMosi.I' ( Imana beyikhithika ekampeni lokha nakukhithika umbethe ebusuku.)V&'( Abantu bebakhambakhamba bayibuthe bese bayayisila ngelitje lokugaya namkha ngesigigo. Gade bayipheka ngembiza namkha bayenze iimphaphatha. Yona beyizwakala inga litjhatjhatjha elenziwe ngamafutha we-oliva.N%( (Imana beyinjengembewu yekhoriyanda, ifana noburegu obunuka kamnandi.l$S( Kodwana kwanjesi khona imiphimbo le sese yome kere, akunanja ngaphandle kwemana esikholileko le.”#( Sese sikhumbula neenhlambi ebegade sizidlela zona eGibhide singazithengi, iinkomukomu, amakhabe, imihlobohlobo yama-eyi namakonofula.3"a( Phakathi kwama-Israyeli bekunecubevange yabantu egade imarhamaru ifuna ukutla. Kanti-ke nama-Israyeli athoma abubula godu athi: “Uyazi bona sikhanuka inyama kangangani!d!C( Bathiya indawo leyo ibizo bona yiTabhera ngombana kwavutha umlilo kaSomnini phakathi kwabo.L ( Abantu balila kuMosi, yena wabathandazela kuSomnini, umlilo wacima.d E( Abantu bakwa-Israyeli bakhola uSomnini ngokumbalabalela ngobudisi abanabo. Kwathi lokha uSomnini nabezwako wavutha khulu ngelaka lakhe. Nje-ke kwaqubuka umlilo kaSomnini hlangana nabantwabo watjhisa amahlangothi wekampa.{q( $Kuthi lokha nawubekwa phasi athi:
“Somnini, buyela ku-Israyeli,
iye, kumatjhumitjhumi weenkulungwana!”5( #Lokha umfaji nawufudukako, uMosi gade aphele athi:
“Sikima Somnini ukuze izitha zakho zihlakazeke
nabakuzondako babaleke phambi kwakho!”dC( "Bekuthi emini, ilifu lakaSomnini libe ngehla kwawo lokha nakafudukako endaweni ahlome kiyo.H ( !Nje-ke ama-Israyeli asuka entabeni kaSomnini, akhamba amalanga amathathu. Umfaji wesivumelwano sakaSomnini bewuphambi kwawo ekhambenelo; lapha bewujama khona, nama-Israyeli bekaphumula lapho._9( Yeke nawunamba nathi, sizokuhlomulisa kiyo yoke into ehle uSomnini azasenzela yona.”-U( Godu uMosi wathi: “Ungasitjhiyi Rhobabi, ngiyakuncenga. Angitjho nguwe owaziko bona kufuze sihlome njani amatendethu erhalawumbeni. Wena-ke uzokuba lilihlo lethu.|s( Kodwana uRhobabi wathi: “Awa, angizukukhamba, sekunalokho ngizokubuyela enarheni yekhethu nebantwini bekhethu.”fG( Nje-ke uMosi wakhuluma noRhobabi umsa kaRewuyeli umkhwe wakhe, omuMidiyani, wathi: “Sifudukela endaweni uSomnini athi uzasinikela yona. Yeke, namba nathi, sizokunanageja ngombana uSomnini ukhulume kuhle ngo-Israyeli.”gI( Lokho bekulihlelo lokufuduka kwamabutho wama-Israyeli; kuyindlela egade afuduka ngayo-ke leyo.1_( yakwaNafitali kungu-Arhira umsa ka-Enani.6i( yakwa-Atjheri kunguPagiyiyeli umsa ka-Okirani,)( Isibekiso seenkampa zabakwaDani saba ngesokugcina ukufuduka ngokwamabuthwaso. Induna yebutho lakwaDani bekungu-Arhiyezeri umsa ka-Amitjhadayi,6i( yakwaBhenjamini kungu-Abidani umsa kaGidiyoni.5g( yakwaManase kunguGamaliyeli umsa kaPedatsuri,( Nje-ke isibekiso seenkampa zabakwa-Efrayimu safuduka ngokwamabuthwaso. Induna yebutho lakwa-Efrayimu bekungu-Elitjhama umsa ka-Amihudi,gI( Emva kwalokho kwalandela amaKhehathi athwele ipahla ecwengileko yethaberinakeli. Itende lokuhlanganela lalifanele lijanyiswe endaweni lapha kwakuzokuhlonywa khona amatende ngaphambi kokobana amaKhehathi afike nepahla leyo.2a( yakwaGadi kungu-Eliyasafa umsa kaDewuyeli.= w( yakwaSimiyoni kunguTjhelumiyeli umsa kaTsuritjhadayi, '( Isibekiso seenkampa zabakwaRubeni saba ngesesibili ukufuduka ngokwamabuthwaso. Induna yebutho lakwaRubeni bekungu-Elitsuri umsa kaTjhedewuri,k Q( Bekuthi lokha ithaberinakeli nalehliswako, amaGeritjhoni namaMerari okungiwo alithwalako, afuduke.3 c( yakwaZebuloni kungu-Eliyabu umsa kaRheloni.3 c( yakwa-Isakari kunguNataneli umsa kaTsuwari,%( Isibekiso seenkampa zabakwaJuda saba ngesokuthoma ukufuduka ngokwamabuthwaso. Induna yebutho lakwaJuda bekunguNarhitjhoni umsa ka-Aminadaba,L( Kwaba ngekokuthoma ama-Israyeli afuduka ngomyalo kaSomnini ngoMosi.xk( Ama-Israyeli afuduka erhalawumbeni leSinayi ngeengaba zawo. Ilifu lakhamba belayokujama erhalawumbeni leParana.( Ngomnyaka wesibili, lokha inyanga yesibili nayinamalanga amatjhumi amabili, ilifu lakhutjhulwa ethaberinakelini lobufakazi.( Kanti-ke godu ngeenkhathi zokujabula kwenu, iminyanyenu ejanyisiweko nekuthwaseni kwenyanga, vuthelani iimporompita lokha naninikela imihlabelwenu yokutjhiswa neyetjhebiswano. Lokho kuzanenza nikhumbuleke phambi kwakaZimenu. NginguSomnini uZimenu.”?y( Lokha naniphuma ipi bona nilwe nabajamelani benu enarhenenu, popozisani iimporompita. Nanenza njalo nizakukhumbuleka phambi kwakaSomnini uZimenu, nje-ke nizakusindiswa ezitheni zenu.( “Ekufuze bavuthele iimporompita baphristi okumadodana ka-Aroni. Lowo kuzakuba myalo wanini nanini kini ngitjho neenzukulwaneni zenu.iM( Kodwana nakufuze ihlangano ibuthane, kuzakuliliswa iporompita, nokho ingaliliswa ngokupopoziswa.zo( Kuthi lokha nayipopoza ihlandla lesibili, kufuduswe iinkampa ezingesewula. Ukupopoza kuzakuba liphawu lokufuduka.L( Lokha iporompita nayipopozako, akufuduswe iinkampa ezingepumalanga.}~u( Kodwana lokha nakuliliswa yinye, kuzakubuthana phambi kwakho abarholi abaziinhloko zeenkoro zakwa-Israyeli kwaphela.v}g( Kuzakuthi lokha nazililiswa zombili, umkhambathi woke ubuthane phambi kwakho emnyango wetende lokuhlanganela.z|o( “Yenza iimporompita ezimbili ezikhandwe ngesiliva. Zona zizakuba libika lokubiza umkhambathi nokufudusa ikampa.'{ M( USomnini wakhuluma noMosi wathi:uze( Bekahloma amatendawo namkha asuke kwaphela ngomyalo kaSomnini. Alalela iimiso zakaSomnini ayala uMosi ngazo.,yS( Nangabe malanga amabili, inyanga namkha isikhathi eside ilifu lijamile, ama-Israyeli nawo gade angasuki ekampenapho. Kodwana bekasuka kwaphela ilifu naliphakamako.]x5( Kwesinye isikhathi ilifu belijama ukusuka ntambama bekube sekuseni. Bese kuthi lokha ilifu nalikhuphukako ekuseni, nawo afuduke. Ngitjho nanyana ilifelo belingahlala ubusuku nemini, naliphakamako nawo bekakhamba.'wI( Kwesinye isikhathi ilifu belijama amalangana ngehla kwethaberinakeli, nanyana kunjalo ama-Israyeli bekahlala ekampeni. Bekakhamba kwaphela ngomyalo kaSomnini. v( Ngitjho nanyana ilifu belingajama amalanga amanengi ngehla kwethaberinakeli, ama-Israyeli gade agcina umyalo kaSomnini, angasuki.)uM( Ama-Israyeli bekafuduka ngomyalo kaSomnini begodu ahlome amatendawo ngomyalwakhe. Ngesikhathi soke ilifu nalisajame ngehla kwetende, ama-Israyeli gade angasuki.t( Bekuthi lokha ilifu naliphakamako, ama-Israyeli afuduke, kuthi lokha ilifu nalijamako, ama-Israyeli ahlome amatendawo lapho.|ss( Bekunjalo-ke ngaso soke isikhathi: Emini belembeswa lilifu, kuthi ebusuku ilifelo libonakale linjengekehla yomlilo.Br( Kwathi mhlana kujanyiswa ithaberinakeli, ilifu lembesa ithaberinakelelo, okulitende lobufakazi. Nakuhlwako bekuyokusa ilifelo belibonakala linjengekehla yomlilo ngehla kwethaberinakeli.Bq( “Nangabe kunesikhonzi phakathi kwenu esithanda ukugidinga iPhasika, asiligidinge ngokweemiso nemithethwalo. Nibe nesimiso sinye esikhonzini namkha emuntwini wendabuko kwa-Israyeli.”opY( Kodwana nangabe umuntu ohlambulukileko begodu ongekho ekhambeni wala ukugidinga iPhasika, uzakujutjwa ebantwini bekhabo ngombana akakanikeli umnikelwakhe ngesikhathi sawo kuSomnini. Kwamambala umuntu loyo uzazizwa ngesono sakheso.ooY( Angatjhiyi litho lalo begodu angephuli ithambo lakhona. Agidinge iPhasika kulandelwe zoke iimiso zalo.n( kufuze aligidinge ngamarhwaqela mhlana inyanga yesibili inamalanga alitjhumi nane. Alidle ngesikwa esinganangumelo neenrhabelo ezibabako.Hm ( akakhulume nama-Israyeli athi: “Nangabe omunye wenu namkha weenzukulwana zenu usekhambeni kude namkha usilaphele ngebanga lokuthinta isidumbu, kodwana ufuna ukugidinga iPhasika lakaSomnini,'lK( USomnini wakhuluma noMosi wathi]k5( UMosi wathi kiwo: “Lindani khengiyokwizwa bona uSomnini uzokuyala athini ngani.”Tj#( athi kibo: “Nasinje, sibe ngabasilapheleko ngebanga lokuthinta isidumbu somuntu. Alo, singakhandelwa yini bona sinikele umnikelo kaSomnini ngesikhathi sawo esijanyisiweko phakathi kwama-Israyeli na?”Fi( Kodwana bekukhona amadoda asilapheleko ngebanga lokobana gade athinte isidumbu somuntu. Ngalokho wona akhange aphumelele ukugidinga iPhasika, yeke mhlokho aziveza phambi kwakaMosi no-Aroni,Lh( Mbala kwathi ngenyanga yokuthoma mhlana zilitjhumi nane, ama-Israyeli agidinga iPhasika ngamarhwaqela erhalawumbeni leSinayi. Ama-Israyeli enza koke kwaba njengendlela uSomnini ayala ngayo uMosi.Hg ( UMosi wawatjela njalo-ke ama-Israyeli ngokugidingwa kwePhasika.'fI( Kufuze libe ngelanga letjhumi nane enyangeni le, kube ngamarhwaqela ngesikhathi esibekiweko. Ligidingeni ngokuya ngazo zoke iimiso zalo nemithethwalo yoke.”]e5( “Yenza ama-Israyeli bona agidinge umnyanya wePhasika ngesikhathi esibekiweko salo.d )( USomnini wakhuluma noMosi erhalawumbeni leSinayi ngenyanga yokuthoma yomnyaka wesibili emva kokuphuma kwama-Israyeli enarheni yeGibhide wathi:!c=(Nokho bangasiza ngokuba lilihlo labafowabo etendeni lokuhlanganela, kodwana bangasebenzi. Ngilokho ozakwenza ngamaLevi lokha nawuwahlelela umsebenzi.”[b1(kodwana abaneminyaka ematjhumi amahlanu bazakuthatha umhlalaphasi, bangasasebenzi.+aQ(“Nakhu okumayelana nabaduna bamaLevi: Ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amabili nahlanu ukuya phezulu, bazakungena bona benze umsebenzi wetende lokuhlanganela,/`[(USomnini wabuya wakhuluma noMosi wathi:F_(Emva kwalokho amaLevi eza bona athome umsebenzawo etendeni lokuhlanganela ngaphasi kwelihlo laka-Aroni namadodanakhe. Lokho uSomnini agade ayale uMosi bona kwenziwe kumaLevi, bakwenza kiwo.>^w(AmaLevi ahlanza izambatho zawo bese u-Aroni wawanikela njengomnikelo osibiko kuSomnini, wawenzela netethelelo kobana awahlambulule. Ngaleyondlela amaLevi ahlanjululwa ezonweni zawo.t]c(UMosi no-Aroni kanye nomkhambathi woke wama-Israyeli benza kumaLevi koke uSomnini agade ayale uMosi ngakho.\'(Nginikele amaLevi ngokupheleleko ku-Aroni namadodanakhe bona enze umsebenzi wama-Israyeli ngetendeni lokuhlanganela. Azakwenzela ama-Israyeli itethelelo kuSomnini, ngaleyondlela avikele amatshwenyeko nakwenzeka bona ama-Israyeli atjhidele khulu endaweni ecwengileko.”g[I(Nje-ke esikhundleni sawo woke amazibulo wama-Israyeli, ngizithathele amaLevi bona abe ngewami.IZ (Mbala, woke amazibulo wama-Israyeli, kungaba ngewabantu namkha wefuyo, angewami. Kwathi mhlana ngimadlha woke amazibulo enarheni yeGibhide, ngazahlukanisela wona kwa-Israyeli bona abe ngewami.@Y{(Iye, amaLevi anikelwe mina ngokupheleleko hlangana nama-Israyeli. Ngizithathele wona bona abe ngewami esikhundleni sawo woke amazibulo wama-Israyeli, koke okuvele qangi esibelethweni.X{(“Emva kobana uhlambulule bewanikela amaLevi njengomnikelo osibiko, azakungena ngetendeni lokuhlanganela bona alotjhe.YW-(Ngendlela leyo-ke uzakukhupha amaLevi phakathi kwama-Israyeli ukuze abe ngewami.xVk( Nje-ke jamisa amaLevi phambi kwaka-Aroni namadodanakhe bese wena uwanikela abe njengomnikelo osibiko kuSomnini.eUE( Ngalokho amaLevi azakubeka izandla zawo phezu kweenhloko zeenkunzanezo. Wena-ke unikele enye yazo ibe ngeyomhlabelo wehlambululo kuthi enye ibe ngeyomhlabelo wokutjhiswa kuSomnini, ukwenzela amaLevi itethelelo kuSomnini.T%( U-Aroni yena kufuze anikele amaLevi lawo phambi kwakaSomnini njengomnikelo wesibiko ophuma kuma-Israyeli ukuze akwazi ukusebenzela uSomnini.lSS( Lokha nawutjhideza amaLevi phambi kwakaSomnini, ama-Israyeli kufuze abeke izandla zawo phezu kwawo.mRU( Tjhideza amaLevi ngaphambi kwetende lokuhlanganela bese uhlanganisa umkhambathi wakwa-Israyeli woke.3Qa(Nje-ke akathathe ikunzana nomnikelo wakhona weenthoro ongoweflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva bese wena uthatha enye ikunzana kube ngeyomhlabelo wehlambululo.P9(Nasi indlela ozawahlambulula ngayo: Afafaze ngamanzi wehlambululo, uwenze bona asuse boke uboya emzimbenawo bese ahlanze nezambatho zawo nawo ahlambe.7Ok(“Khupha amaLevi kuma-Israyeli, uwahlambulule.-NW(Godu uSomnini wakhuluma noMosi wathi:&MG(Ilithi leembani, ukusukela esikhondweni bekube semathuthumbenalo, belikhandwe ngegolide. Bekumsebenzi okhandwe ukuya ngomfanekiso uSomnini awukhombisa uMosi.L(Nje-ke u-Aroni wenza njalo. Wajamisa iimbani bona zikhanyise endaweni ephambi kwelithi lazo njengombana uSomnini ayale uMosi.Ky(akakhulume no-Aroni athi: “Lokha nawukhanyisa iimbani ezilikhomba kufuze zikhanyise indawo ephambi kwelithi lazo.”&J K(USomnini wakhuluma noMosi wathiiIM(YKwathi lokha uMosi nakangena ngetendeni lokuhlanganela bona ayokukhuluma noSomnini, wezwa ilizwi likhuluma naye livela esisibekelweni somfaji wobufakazi hlangana namakerubhi amabili. Ngendlela leyo uSomnini bekakhuluma naye.+HQ(XKuthi zoke iinkomo zomhlabelo wetjhebiswano kube ziinkunzi ezimatjhumi amabili nane, amaqama amatjhumi asithandathu, iimpongo ezimatjhumi asithandathu kanye namaqamanyana anomnyaka munye amatjhumi asithandathu. Lokho bekuminikelo yokuhloma umnyanya we-aldari emva kokobana selihlukaniselwe.|Gs(WZoke iinkomo zomhlabelo wokutjhiswa bewuziinkunzi ezilitjhumi nambili, amaqama alitjhumi nambili, amaqamanyana anomnyaka munye alitjhumi nambili kanye nomnikelo wakhona weenthoro. Godu bekuneempongo ezilitjhumi nambili zomhlabelo wehlambululo.UF%(VIzitja zegolide ezilitjhumi nambili ezigcwele amakha bezinobudisi obumagremu alikhulu netjhumi ngokuya ngesilinganiso sendawo ecwengileko. Ubudisi begolide lezitjezo zoke bebungaba likhilogremu nesiquntu."E?(UEsinye nesinye isitja esikhulu sesiliva besinobudisi obulikhilogremu elilodwa nesiquntu bese kuthi isitja sokunyenyeza sibe nobudisi obumagremu amakhulu abunane. Ubudisi bezitja zesiliva sezizoke ukuya ngesilinganiso sendawo ecwengileko bebumakhilogremu amatjhumi amabili nabunane.D'(TLeyo gade kuminikelo yokuhloma umnyanya we-aldari eyalethwa barholi bakwa-Israyeli ngesikhathi elahlukaniselwa ngalo. Bekuzizitja ezikulu zesiliva ezilitjhumi nambili, izitja zokunyenyeza zesiliva ezilitjhumi nambili kanye nezinye izitjana zegolide ezilitjhumi nambili.?Cy(Siinkomo ezimbili, amaqama amahlanu, iimpongo ezihlanu kanye namaqamanyana amahlanu anomnyaka munye bona kube ngokomhlabelo wetjhebiswano. Ngilowo-ke umnikelo ka-Arhira umsa ka-Enani.@B}(RWabuya godu wanikela nangepongo yomhlabelo wehlambululo,jAO(Qikunzana eyodwa, iqama elilodwa neqamanyana elilodwa elinomnyaka kwaba ngokomhlabelo wokutjhiswa.`@;(PGodu waletha nesitja segolide esinobudisi bamagremu alikhulu netjhumi, sigcwele amakha,??y(OUmnikelwakhe kwaba sisitja esikhulu sesiliva, sinobudisi obulikhilogremu elilodwa nesiquntu. Waletha nesitja sokunyenyeza sinobudisi obumagremu amakhulu abunane ukuya ngesilinganiso sendawo ecwengileko. Zombili izitjezo bezinomhlumba weflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva bona kube mnikelo weenthoro.f>G(NNgelanga letjhumi nambili u-Arhira umsa ka-Enani umrholi wamaNafitali, naye waletha umnikelo.D=(Miinkomo ezimbili, amaqama amahlanu, iimpongo ezihlanu kanye namaqamanyana amahlanu anomnyaka munye bona kube ngokomhlabelo wetjhebiswano. Ngilowo-ke umnikelo kaPagiyiyeli umsa ka-Okirani.@<}(LWabuya godu wanikela nangepongo yomhlabelo wehlambululo,j;O(Kikunzana eyodwa, iqama elilodwa neqamanyana elilodwa elinomnyaka kwaba ngokomhlabelo wokutjhiswa.`:;(JGodu waletha nesitja segolide esinobudisi bamagremu alikhulu netjhumi, sigcwele amakha,?9y(IUmnikelwakhe kwaba sisitja esikhulu sesiliva, sinobudisi obulikhilogremu elilodwa nesiquntu. Waletha nesitja sokunyenyeza sinobudisi obumagremu amakhulu abunane ukuya ngesilinganiso sendawo ecwengileko. Zombili izitjezo bezinomhlumba weflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva bona kube mnikelo weenthoro.i8M(HNgelanga letjhumi nanye uPagiyiyeli umsa ka-Okirani umrholi wama-Atjheri, naye waletha umnikelo.I7 (Giinkomo ezimbili, amaqama amahlanu, iimpongo ezihlanu kanye namaqamanyana amahlanu anomnyaka munye bona kube ngokomhlabelo wetjhebiswano. Ngilowo-ke umnikelo ka-Arhiyezeri umsa ka-Amitjhadayi.@6}(FWabuya godu wanikela nangepongo yomhlabelo wehlambululo,j5O(Eikunzana eyodwa, iqama elilodwa neqamanyana elilodwa elinomnyaka kwaba ngokomhlabelo wokutjhiswa.`4;(DGodu waletha nesitja segolide esinobudisi bamagremu alikhulu netjhumi, sigcwele amakha,?3y(CUmnikelwakhe kwaba sisitja esikhulu sesiliva, sinobudisi obulikhilogremu elilodwa nesiquntu. Waletha nesitja sokunyenyeza sinobudisi obumagremu amakhulu abunane ukuya ngesilinganiso sendawo ecwengileko. Zombili izitjezo bezinomhlumba weflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva bona kube mnikelo weenthoro.d2C(BNgelanga letjhumi u-Arhiyezeri umsa ka-Amitjhadayi umrholi wamaDani, naye waletha umnikelo.B1(Aiinkomo ezimbili, amaqama amahlanu, iimpongo ezihlanu kanye namaqamanyana amahlanu anomnyaka munye bona kube ngokomhlabelo wetjhebiswano. Ngilowo-ke umnikelo ka-Abidani umsa kaGidiyoni.@0}(@Wabuya godu wanikela nangepongo yomhlabelo wehlambululo,j/O(?ikunzana eyodwa, iqama elilodwa neqamanyana elilodwa elinomnyaka kwaba ngokomhlabelo wokutjhiswa.`.;(>Godu waletha nesitja segolide esinobudisi bamagremu alikhulu netjhumi, sigcwele amakha,?-y(=Umnikelwakhe kwaba sisitja esikhulu sesiliva, sinobudisi obulikhilogremu elilodwa nesiquntu. Waletha nesitja sokunyenyeza sinobudisi obumagremu amakhulu abunane ukuya ngesilinganiso sendawo ecwengileko. Zombili izitjezo bezinomhlumba weflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva bona kube mnikelo weenthoro.b,?(>==`#w(Ngendlela leyo nani nizakhupha kuSomnini umnikelo wokwetjhumi kwakho koke kwenu enikwamukela kuma-Israyeli. Nje-ke nizakuthatha umnikelo kaSomnini lowo niwunikele u-Aroni umphristi.""?(Umnikelwenu wokwetjhumi lowo uzakubalwa ngasuthi mnikelo weenthoro ophuma eselelweni senu newayini kanye namafutha we-oliva aphuma ebutlhodlhelweni benu.]!5(akakhulume namaLevi athi kiwo: “Lokha nanamukela kwetjhumi kuma-Israyeli engininikele khona bona kube ngokwenu, khuphani kwetjhumi emnikelweni lowo kube ngokwakaSomnini. Lokho kuzakuba ngokwetjhumi kokwetjhumi.' K(USomnini wakhuluma noMosi wathi"?(ngombana ngiwanikele kwetjhumi okulethwa ma-Israyeli kuSomnini bona kube lilifa lawo. Kungalokho ngithe kiwo angeze aba nelifa hlangana nama-Israyeli.”Z/(Kodwana maLevi azakwenza umsebenzi wetende lokuhlanganela begodu azakuthwala isiphambeko esenziwa kilo. Lokhu kuzakuba simiso sanini nanini eenzukulwaneni zawo. AmaLevi angeze aba nelifa hlangana nama-Israyeli(Kusukela nje, ama-Israyeli akukafaneli atjhidele etendeni lokuhlanganela ngombana nakenza njalo azakuthwala isono bese ayafa.(“Koke kwetjhumi kwa-Israyeli, ngikunikele amaLevi bona kube lilifa lawo lokuwavuza emsebenzinawo wokulotjha etendeni lokuhlanganela.O(Godu uSomnini wathi ku-Aroni: “Angeze waba nelifa hlangana nama-Israyeli begodu nesabelo sesimu angeze ube naso phakathi kwawo. Mina Somnini ngisisabelo sakho nelifa lakho phakathi kwama-Israyeli.ym(Yoke iminikelo esibiko elethwa ma-Israyeli kuSomnini, ngiyinikela wena, amadodanakho namadodakazakho kube sisabelo sakho nini nanini. Lokho kusivumelwano esijanyiswe ngetswayi ngehlangothini lakaSomnini mayelana nawe neenzukulwana zakho.”kQ(Inyama yawo izakuba ngeyakho njengombana isifuba esiphakanyiswa nomlenze wangesidleni kungokwakho.F(Kodwana amazibulo weenkomo, izimvu neembuzi angahlengwa ngombana acwengile. Fafaza iingazi zawo phezu kwe-aldari, utjhise imihlwehlwe yawo kube mnikelo okhethekileko, owamukeleka kuSomnini.$C(Lokha izibulo nalinenyanga yinye kumele ubeke inani lokuhlengwa elimagremu amatjhumi amahlanu nalikhomba wesiliva ukuya ngesilinganiso sendawo ecwengileko.9m(Koke okuduna okuphume qangi esibelethweni, kwabantu nekweenlwana okulethwe kuSomnini, kuzakuba ngokwakho. Nokho-ke amazibulo wabantu neweenlwana ezingakahlambuluki, niwahlenge.A(Godu okuzilelwa ngakho uSomnini kwa-Israyeli kungokwakho.{( Isilumo sakho koke okusemasiminabo asiletha kuSomnini, sizakuba ngesakho. Woke ohlambulukileko endlinakho angadla kiso.( Koke okuhle kwesivuno sokuthoma samafutha we-oliva, kwewayini nokweenthoro okulethwa ma-Israyeli kuSomnini, ngikunikela wena.( Nakhu okhunye godu okungokwakho: Isabelo esibekiweko eminikelweni yoke esibiko ama-Israyeli ayiletha kuSomnini, ngesakho. Ngisinikele wena namadodanakho kanye namadodakazakho njengesabelo senu nini nanini. Woke ohlambulukileko endlinakho angadla kiso.( Nizayidla njengomnikelo ocwenge khulu. Boke abaduna phakathi kwabaphristi banelungelo lokuwudla. Kumnikelo ocwengileko kini.R( Eminikelweni yoke ecwenge khulu uzakufunyana okungakatjhiswa e-aldarini. Iye, yoke iminikelo ecwenge khulu ephuma eminikelweni yeenthoro, emihlabelweni yehlambululo neyehlawulo ingeyakho namadodanakho.gI(Godu uSomnini wathi ku-Aroni: “Mina Somnini, ngimi engikunikele umsebenzi ophathelene neminikelo esibiko, okutjho izipho ezikhethekileko zama-Israyeli. Ngikunikele zona bona kube sisabelo sakho namadodanakho nini nanini.)M(Kodwana wena namadodanakho akanye nawe nizakwenza umsebenzenu wobuphristi omayelana nakho koke okuphathelene ne-aldari nendawo engemuva kwesiyaya setjhila. Lokho kumsebenzenu. Ubuphristi ngibunikele nina njengesipho, nje-ke nanyana ngubani otjhidela eduze angasi mphristi, uzakubulawa.”3 a(Yelela-ke, mina Somnini ngikhethe abafowenu amaLevi phakathi kwama-Israyeli njengesipho senu. Bona bahlukaniselwe uSomnini bonyana benze umsebenzi wetende lokuhlanganela." ?(lokha nanisebenza ngezitja ezicwengileko namkha e-aldarini. Ngendlela leyo nizabe nikhandela ilaka lakaSomnini bona lingehleli phezu kwama-Israyeli godu. }(Bazakuhlanganyela nawe, baqale itende lokuhlanganela bebenze yoke imisebenzalo kodwana ongasi mphristi angatjhideli kini+ Q(Bazakwenza imisebenzi obanikela yona etendeni loke, kodwana bangatjhideli ezitjeni ezicwengileko namkha e-aldarini. Nange bangatjhidela bazakufa bese nani niyafa.+ Q(Utjhideze abafowenu okutjho ikoro yamaLevi okuyindlu kayihlo ukuze bahlanganyele nawe, bakusize lokha wena namadodanakho nanilotjha phambi kwetende elinobufakazi.] 7(USomnini wakhuluma no-Aroni wathi: “Wena namadodanakho kanye nekoro yekhenu enawe nizakuthwala isiphambeko esenziwe endaweni ecwengileko. Kodwana wena namadodanakho kwaphela nizakuthwala isiphambeko sobuphristi.vg( Ngambala, omunye nomunye otjhidela ethaberinakelini lakaSomnini uzokufa! Alo, sifanele sife sokanyana nje?”`;( Ama-Israyeli athi kuMosi: “Qala siyafa, siphelile nasinje, iye siphele sokanyana nje.8m( Mbala uMosi wenza njengombana uSomnini amyalile.K( Godu uSomnini wathi kuMosi: “Buyisela intonga ka-Aroni phambi komfaji wobufakazi bona ibe siyeleliso samahlubuka. Akuphele ukunghonghoyila kwabo kimi, nakungasinjalo bazakufa bokanyana nje.”.W( Nje-ke uMosi wakhupha zoke iintonga phambi kwakaSomnini waziletha kuma-Israyeli woke. Emva kokobana sele azibonile iintongezo, umrholi omunye nomunye wathatha yakhe.&G(Kwathi ngakusasa uMosi nakaya ngetendeni elinobufakazi, qala, intonga ka-Aroni ongowendlu kaLevi beyihlumile! Beyinamaqumbe, amakhwa nama-alimodi avuthiweko!S!(Nje-ke uMosi wabeka iintonga phambi kwakaSomnini ngetendeni elinobufakazi.L(UMosi wakhuluma nama-Israyeli, nje-ke omunye nomunye umrholi wamnikela intonga, zaba litjhumi nambili. Kwaba mrholi nomrholi intonga ngokuya ngokweenkoro zawo. Intonga ka-Aroni beyihlangana nazo.~w(Intonga yomuntu engizakumkhetha izakuhluma. Ngalokho ngizakuqeda ukubelesela kokunghonghoyila kwama-Israyeli kini.”p~[(Beka iintongezo ngetendeni lokuhlanganela phambi komfaji wobufakazi, lapha vane ngihlangane nawe khona.l}S(Ibizo laka-Aroni litlolwe phezu kwentonga yekoro kaLevi. Kufuze kube nentonga yinye yehloko yekoro.*|O(“Khuluma nama-Israyeli akunikele iintonga ezilitjhumi nambili, kube yintonga yinye ephuma kumrholi wekoro enye nenye. Utlole ibizo lomrholi phezu kwentongakhe.'{ M(USomnini wakhuluma noMosi wathi:Xz+(2U-Aroni wabuyela kuMosi emnyango wetende lokuhlanganela emva kokuphela kwesifo.y'(1Labo ebe basele babulewe sisifo bebaziinkulungwana ezilitjhumi nane namakhulu alikhomba, ngaphandle kwalabo abafa ngesigemegeme sakaKhorarhi.Ex(0Wajama phakathi kwabasaphilako nesele bafile, isifo saphela.Pw(/Nje-ke u-Aroni wathatha isitja sakhe njengombana uMosi atjhwile, wagijimela phakathi kwehlangano lapha isifo besele sisunguleke khona. Wathela itjhwalo phezu kwamalahle bona enzele abantu itethelelo.v'(.UMosi wathi ku-Aroni: “Thatha isitja sakho sokutjhisela itjhwalo bese wokhela amalahle e-aldarini ngakiso, uthele itjhwalo phezu kwawo, usithathe masinyana uye naso emkhambathini uwenzele itethelelo ngombana ilaka lakaSomnini liyavutha begodu sekusunguleke nesifo.”ouY(-“Tjhidani hlangana nomkhambathi lowo ukuze ngiwuqede kube kanye.” Bobabili bahloma iinhloko phasi.(tM(,uSomnini wakhuluma noMosi wathi:Is (+Nje-ke uMosi no-Aroni batjhidela phambi kwetende lokuhlanganela;:ro(*Kwathi lokha umkhambathi lowo nawukghuthanako bona ujamelane noMosi no-Aroni, wajika etendeni lokuhlanganela; qala nanto ilifu lembatha itende, kwabonakala iphazimulo kaSomnini.q()Ngakusasa kwamhlokho umkhambathi woke wama-Israyeli wanghonghoyila ngoMosi no-Aroni wathi kibo: “Nina, nibulele abantu bakaSomnini!”p/((Zaba siyeleliso kuma-Israyeli bonyana kungabi khona noyedwa ongasuye umphristi nongasiso isizukulwana saka-Aroni ozakutjhidela phambi kwakaSomnini batjho utjhisa itjhwalo. Nakungasinjalo uzakufana noKhorarhi nejima lakhe. Kwaba njengombana uSomnini ayala u-Elazara ngoMosi.-oU('Nje-ke u-Elazara umphristi wathatha izitja zokutjhisela itjhwalo zekoporo egade zisetjenziswa ngabatjhisiweko, zakhandwa zaba sipara bona zinamathiselwe e-aldarini.n(&Izoni lezo zife ngebanga lokobana bezinikela itjhwalo ngezitjezo. Nje-ke izitjezo zibe ngezicwengileko ngokulethwa kwazo phambi kwakaSomnini. Yeke zikhandeni zibe sipara nizinamathisele e-aldarini. Ngendlela leyo zizakuba siyeleliso kuma-Israyeli.”4mc(%“Tjela u-Elazara umsa ka-Aroni umphristi bona asuse izitja zokutjhisela itjhwalo emthuthwini bese ukghuthulela amalahle wakhona kude le ngombana amalahle lawo acwengile.-lW($Godu uSomnini wakhuluma noMosi wathi:ykm(#Kwehla umlilo uvela kuSomnini, waqothula amakhulu amabili namatjhumi amahlanu wabantu abagade banikela itjhwalo.j ("Ama-Israyeli woke agade amagegana nabo abaleka nakezwa barhuwelela, adlumbana athi: “Baba-ke! Nathi iphaseli lizosiginya!”i(!Ngendlela leyo behlela endaweni yabafileko nakho koke kwabo basezwa. Ihlabathi yabadibizesa, babhubha baphela ehlanganweni.fhG( iphasi lavula umlomalo labaginya nemizabo kanye nabo boke abantu bakaKhorarhi nepahlabo yoke.qg](Kuthe angakaginyi namezwi agade awakhuluma, ihlabathi abarhalabo ebegade bajame kiyo yahlukana phakathi,Of(Kodwana nangabe uSomnini wenza isiga esitjha, ihlabathi ivule umlomayo ibaginye kanye nakho koke okungekwabo, baye endaweni yabafileko basezwa. Nje-ke nizakwazi bona abarhalaba badelele uSomnini!”ey(Nangabe abarhalaba bafa ukufa kwabantu boke, behlelwe ngokwehlela abantu boke, khona-ke uSomnini uzabe angakangithumi.{dq(UMosi wathi: “Ngalokhu nizakwazi bona uSomnini ungithumile bona ngenze woke umsebenzi lo, nokobana akuveli kimi.Gc (Mbala umkhambathi wasuka magegana nalapha bekuhlala khona uKhorarhi, uDatani no-Abiramu. UDatani no-Abiramu baphuma bajama eminyangweni yamatendabo nabafazi babo, abantwana kanye namasanabo.3ba(Wakhuluma nomkhambathi wathi: “Ngiyanibawa, sukani ematendeni wamadoda akhohlakeleko lawo, ningathinti litho lawo ukuze ningathanyelwa ngebanga lazo zoke izono zawo.”]a5(Nje-ke uMosi wasikima waya kuDatani no-Abiramu. Abaphathi bakwa-Israyeli bamlandela.o`Y(“Khuluma nomkhambathi bonyana usuke magegana nalapha kuhlala khona uKhorarhi, uDatani no-Abiramu.”(_M(USomnini wakhuluma noMosi wathi:%^E(Bona bahloma iinhloko phasi, bathi: “Maye Zimu! Wena Zimu wemiphefumulo yenyama yoke, kanti kuzakona umuntu munye bese ukhaliphela umkhambathi woke na?”@]}(“Zahlukaniseni nejimelo ukuze ngiliqede kube kanye.”8\m(Nje-ke uSomnini wakhuluma noMosi no-Aroni wathi:*[O(Kuthe bona uKhorarhi abuthelele loke ijima lakhe elijamelene noMosi phambi komnyango wetende lokuhlanganela, kwabonakala iphazimulo kaSomnini emkhambathini woke.#ZA(Nje-ke omunye nomunye wazithathela isitja sakhe, wokhela amalahle wathela netjhwalo phezu kwawo, bajama emnyango wetende lokuhlanganela banoMosi no-Aroni.mYU(Omunye nomunye wenu akeze nesitja sakhe sokutjhisela itjhwalo, athele itjhwalo phezu kwaso asilethe phambi kwakaSomnini, okutjho izitja ezimakhulu amabili namatjhumi amahlanu. Nawe wena Khorarhi no-Aroni niphathe zenu izitja.” X (Waphendukela kuKhorarhi wathi: “Kusasa, ubekhona wena nejima lakhwelo loke phambi kwakaSomnini; iye, wena nalo kanye no-Aroni./WY(UMosi gade anyenye khulu; nje-ke wathi kuSomnini: “Somnini, ungawunaki umnikelwabo! Angikathathi ngitjho nodumbana kibo begodu akhange khe ngikhube noyedwa wabo.”qV](Ngaphezu kwalokho, akhange usilethe enarheni egeleza ibisi neliju begodu akhange bewusiphe ngitjho kungaba masimu namkha isidiribe bona kube lilifa lethu. Abantu abanjengathi nje ungababeka isandla ebusweni na? Thina asizi lapho!”U( Akukaneli kuwe bona usenyule enarheni egeleza ibisi neliju bonyana uzosibulalela erhalawumbenapha, ubuye uzenze ikosana ngaphezu kwethu?wTi( Nje-ke uMosi wathumela bona kubizwe uDatani no-Abiramu amadodana ka-Eliyabu. Bona bathi: “Thina asizi lapho!S( Aninghonghoyili ku-Aroni! Eqinisweni wena nalo loke ijinyana lakhwelo niphambene noSomnini ngokukghuthana kwenu lapha!”sRa( Njengombana anitjhideze hlanu kwakhe nje, nina nabafowenu boke bamaLevi, alo, nisafunana nobuphristi godu?dQC( Kuyinto encani kini kobana uZimu wakwa-Israyeli anihlukanisele emkhambathini wakwa-Israyeli ukuze anitjhideze kuye bonyana nilotjhe ethaberinakelini lakaSomnini nokobana nijame esikhundleni somkhambathi beniwulotjhe na?JP(Godu uMosi wathi kuKhorarhi: “Lalelani la nina madodana kaLevi:UO%(bese kuthi kusasa nokhele amalahle nithele itjhwalo phezu kwawo phambi kwakaSomnini. Nje-ke loyo uSomnini amkhethileko kuzakuba nguye ongocwengileko. Kwanje khona, nami senganele ngani madodana kaLevi!”`N;(Nje-ke wena Khorarhi nejima lakho yenzani lokhu: Thathani izitja zokutjhisela itjhwalo,pM[(wakhuluma noKhorarhi nejima lakhe wathi: “Kusasa ekuseni uSomnini uzozitjengisa bona ngubani ongowakhe nokobana ngubani ongocwengileko begodu uSomnini uzakwenza onjalo atjhidele kuye. Iye, loyo azamkhetha uzamenza atjhidele kuye.>Ly(Kuthe lokha uMosi nakezwa lokho, wahloma ihloko phasi,K}(Babuthana ndawonye bajamelana noMosi no-Aroni bathi kibo: “Kwanje khona, sekwanele! Boke abantu bomkhambathi, omunye nomunye wabo ungocwengileko begodu noZimu uphakathi kwabo. Alo, nina kubayini niziphakamisa ngaphezu kwehlangano kaSomnini na?”.JW(bavukela uMosi. Basekelwa madoda amakhulu amabili namatjhumi amahlanu wakwa-Israyeli. Lawo-ke bekubarholi bomkhambathi, abakhethwa ehlanganweni ekubabantu abanedumo.I !(UKhorarhi umsa kaJitsihari omsa kaKhehathi umsa kaLevi kanye namaRubeni okunguDatani no-Abiramu amadodana ka-Eliyabu no-Oni umsa kaPelethioHY()NginguSomnini uZimenu owanenyula enarheni yeGibhide bona ngibe nguZimu kini. NginguSomnini uZimenu.”TG#((Nizakukhumbula benenze yoke imiyalwami ukuze nibe ngabacwengileko kuZimenu./FY('Kuzakuthi nanibona amatjharhatjharha lawo, nikhumbule ukwenza imiyalo kaSomnini ukuze ningabi ngabangakathembeki ngokulandela iinkanuko zeenhliziyo zenu nezamehlwenu.,ES(&“Tjela ama-Israyeli bona wona neenzukulwana zawo azenzele amatjharhatjharha emiphethweni yezambatho zawo lapha kuzakuthungelelwa khona imicwana elihlaza komkayi.6Di(%Emva kwalokho uSomnini wakhuluma noMosi wathi:.CW($Mbala umkhambathi woke wathatha indoda leyo wayikhuphela ngaphandle kwekampa, wafese wayikhanda ngamatje bonyana ifele lapho. Kwaba njengombana uSomnini ayala uMosi.B{(#USomnini wathi kuMosi: “Indoda leyo ayibulawe nokubulawa. Umkhambathi woke uyikhande ngamatje ngaphandle kwekampa.”aA=("Bavalela indoda leyo ngesikhungweni ngombana bekungakazeki bona kufuze kwenziweni ngayo.P@(!Labo abayifunyanako, bayiletha kuMosi no-Aroni nakiwo woke umkhambathi.e?E( Kwathi lokha ama-Israyeli nakaserhalawumbeni, kwafunyaneka indoda itheza iinkuni ngeSabatha.>!(ngombana anyaze ilizwi lakaSomnini begodu wephula nomyalwakhe. Iye, umuntu loyo uzakujutjwa nya ebantwini bekhabo, athwale isono sakhe.” =(Kodwana umuntu owona ngamabomu, kungaba ngowendabuko namkha osikhonzi, udelela uSomnini. Umuntu onjalo akajutjwe ebantwini bekhabot<c(Kuzakuba nomthetho munye kiloyo owona angakahlosi, kungaba mumuntu wendabuko kwa-Israyeli namkha osikhonzi.;-(Umphristi uzakwenzela umuntu loyo itethelelo phambi kwakaSomnini mayelana nesono asenze angakahlosi. Iye, ngokumenzela itethelelo, uzakucolelwa.}:u(“Nangabe kona umuntu munye ngokungakahlosi, uzakunikela imbuzi esikazi enomnyaka munye kube mhlabelo wehlambululo.9!(Woke umkhambathi wama-Israyeli uzakuhlambuluka kanye nesikhonzi esiphakathi kwawo ngombana woke umuntu gade athinteke ngokona angakahlosi.8(Nje-ke umphristi uzakwenzela umkhambathi woke wama-Israyeli itethelelo. Ngalokho-ke umkhambathi uzakuhlambuluka esonweni sawo ngombana wone ngokungakahlosi nokobana ulethe nomnikelo okhethekileko kuSomnini kanye nomhlabelo wehlambululo ngokona kwawo ungakahlosi.F7(Nakube kwenzeke ngokungakahloswa nomkhambathi ungazi, nje-ke woke umkhambathi lowo uzakunikela ngekunzana yinye ibe mhlabelo wokutjhiswa kube mnikelo okhethekileko, owamukelekako kuSomnini, okhambisana nomnikelo weenthoro zawo newokuselwako ukuya ngomyalo. Godu kunikelwe nepongo yinye ibe ngeyomhlabelo wehlambululo.u6e(okutjho koke engayala ngakho kusukela mhlana nginikela imiyalo eenzukulwaneni ngeenzukulwana ukuya phambili.5/(Godu uSomnini wathi: “Kungenzeka bonyana none ngokungakahlosi ngokungenzi nanyana ngimiphi yemiyalo mina Somnini engiyikhulume ngawe wena Mosi,q4](Iye, iinzukulwana ngeenzukulwana nizakunikela umnikelo onjalo kuSomnini, uphume ehlamenenu yokuthoma.”3}(Ehlamenenu yokuthoma nikelani isikwa esimasongo, kube sibiko kuSomnini njengombana ninikela isibiko esiphuma eselelweni.A2(nalokha nanidla isikwa sakhona, akube nesibiko kuSomnini.W1)(akakhulume nama-Israyeli athi kiwo: “Lokha naningena enarheni enginisa kiyo,'0K(USomnini wakhuluma noMosi wathiU/%(Kuzakuba mthetho munye nomyalo munye kini nesikhonzini esiphakathi kwenu.”h.K(Lokha nanihlanganako phambi kwakaSomnini, kuzakuba nesimiso sinye ekungesenu nesesikhonzi esiphakathi kwenu. Lokho kufuze kube simiso sanini nanini eenzukulwaneni zenu: Njengombana kunjalo kini, kuzakuba njalo nesikhonzini.+-Q(Isikhonzi esikhonze phakathi kwenu namkha esihlala nani kufuze naso sinikele njengani lokha nasifuna ukunikela umnikelwaso okhethekileko, owamukelekako kuSomnini.,( “Boke abantu bendabuko bazakwenza lokho ngendlela leyo lokha nabanikela umnikelo okhethekileko, owamukelekako kuSomnini.]+5( Ngokuya ngobungako bomhlabelo onikelwako, ungezeleleni ngeminikelo ekhambisana nawo.S*!( Kuzakwenziwa njalo-ke ngenye nenye ikunzana, iqama, iqamanyana nepongwana.v)g( kanye namalitha amane wewayini njengomnikelo wokuselwako kube mnikelo okhethekileko, owamukelekako kuSomnini.('( kufuze ungezelele emhlabelweni lowo ngomnikelo weenthoro ekumathungana amane weflowuru esefiweko, edutjwe ngamalitha amane wamafutha we-olivat'c(Lokha nawunikela ikunzana njengomhlabelo wokutjhiswa namkha wetjhebiswano kobana uzalise isifungo kuSomninij&O(kanye namalitha amabili wewayini njengomnikelo wokuselwako, kube mnikelo owamukelekako kuSomnini.%)(Lokha nawunikela iqama ungezelele ngomnikelo weenthoro, ekumathungana amabili weflowuru esefiweko edutjwe namalitha amabili wamafutha we-oliva1$](kanye nelitha nesiquntu sewayini njengomnikelo wokuselwako. Lokho akunikelako akukhambisane nenye nenye imvana ehlatjwa njengomhlabelo wokutjhiswa namkha wetjhebiswano.%#E(Umuntu oletha umnikelwakhe kuSomnini kufuze angezelele ngomnikelo weenthoro ekulithungana leflowuru esefiweko, edutjwe ngelitha nesiquntu samafutha we-oliva&"G(begodu naninikela umhlabelo wokutjhiswa namkha umhlabelo wetjhebiswano njengomnikelo okhethekileko kuSomnini emhlambini weenkomo, wezimvu noweembuzi kobana nizalise isifungo namkha ukunikelela isihle nanyana lokha nanineminyanya, kufuze niwulethe bonyana ube ngowamukelekako kuSomnini.v!g(akakhulume nama-Israyeli athi kiwo: “Lokha naningena enarheni enizokuhlala kiyo, ekuyinarha enginipha yona,&  K(USomnini wakhuluma noMosi wathiym(-Nje-ke ama-Amalekhi namaKanana ahlala ngeentabeni zenarha leyo ehla abamadlha abe abagijimisa bekwaba seRhorema.(,Kodwana banghakalala bakhuphukela esiqongolweni seentaba nanyana umfaji wesivumelwano sakaSomnini noMosi bebasese ngekampeni.#(+ngombana nako ama-Amalekhi namaKanana phambi kwenu. Nizokubulawa yisabula ngokufulathela kwenu uSomnini. USomnini angeze abe ajame nani.”gI(*Ningenyuki ngombana uSomnini akakho phakathi kwenu. Nakungasinjalo, nizakumadlhwa zizitha zenuL()UMosi wathi: “Niweqelani umyalo wakaSomnini na? Anizukuphumelela.)((Bavuka ekuseni kobana banyukele esiqongolweni seentaba bathi: “Sonile, kodwana qalani sesilungele ukuya enarheni uSomnini akhuluma ngayo.”T#('Kuthe lokha uMosi nakabikela ama-Israyeli umbiko lowo, abantu balila khulu.nW(&Kodwana uJotjhuwa umsa kaNuni noKalebi umsa kaJefune baba ngabasindileko kilabo abayokuhlola inarha.) (%Ngemva kwesikhathi amadoda lawo abhubha phambi kwakaSomnini ngesifo. Lokho kwenzeka njalo ngombana aletha umbiko omumbi ngenarha.%E($(Amadoda agade athunywe nguMosi bona ayokuhlola inarha, abuya enza bona woke umkhambathi unghonghoyile ngokujamelana naye ngokuletha umbiko omumbi ngenarha.fG(#Ngikhulumile mina Somnini, ngiyafunga ngithi kwamambala ngizokwenza koke lokho emkhambathini okhohlakeleko nobuthene bona ujamelane nami lo. Kilo lona leli irhalawumba, kulapha uzakuphelela khona, iye, uzokufa nya.’ ”T#("Isibalo samalanga amatjhumi amane enahlola ngawo inarha, sizakuba minyaka ematjhumi amane nisoloko nihlunguphazelwa izono zenu. Ilanga linye libe mnyaka. Nje-ke nizakwazi bona kunjani nanginifulathelako.1](!Abantwabenu bazakuba belusi erhalawumbeni iminyaka ematjhumi amane, bahlupheke ngebanga lokungathembeki kwenu bekube kulapha iindumbu zenu zibolela khona erhalawumbeni.K( Kodwana nakungini, iindumbu zenu zizokurabhalala erhalawumbenapha.  (Kodwana iinzukulwana zenu enikhulume ngazo nathi zizokuba yipango, ngizozingenisa begodu zizayifunda inarha enayinyefulako nina.~w(angeze nangena enarheni engafunga bona nizakuhlala kiyo, ngaphandle kwakaKalebi umsa kaJefune noJotjhuwa umsa kaNuni.7(Iindumbu zenu zizokurabhalaliswa erhalawumbenapha. Noke enitlolisweko ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu eninghonghoyile ngami,mU(Atjeleni bona uSomnini uthi, ‘Ngifunga ngepilwami, lokho engikwizwe nikukhuluma, ngizokwenza kini:" ?(“Kuzabe kube nini umkhambathi okhohlakeleko lo usoloko unginghonghoyilela? Yazini bona ngikuzwile ukungibalabalela kwama-Israyeli anghonghoyilako lawo.1 _(USomnini wakhuluma noMosi no-Aroni wathi:$ C(Nje-ke, njengombana ama-Amalekhi namaKanana ahlala ngemirhobeni yeentaba, jikani kusasa nitjhinge nca ngerhalawumbeni ngendlela elunge elwandle lomGaba.”F (Kodwana ngebanga lokobana incekwami uKalebi inommoya owehlukileko nokobana ingilandele ngokupheleleko, ngizayingenisa enarheni eye kiyo yayoyihlola begodu izakuba lilifa leenzukulwana zayo.q ](angekhe ayibona inarha engayifungela aboyise. Iye, akakho namunye wabangidelelako ozayibona inarha leyo. ;(Woke amadoda abone iphazimulwami neembonakaliso zami engazenza eGibhide nerhalawumbeni, kwathi kunjalo angilinga kalitjhumi ngokungalaleli ilizwi lami,V'(Kodwana wazi-ke, ngifunga ngepilwami nephazimulwami ezele iphasi loke ngithi:P(USomnini waphendula uMosi wathi: “Awa, ngamezwakho lawo, ngibacolele.#A(Ngiyabawa Somnini, ngebanga lokwethembeka kwakho okukhulu, colela ubukhohlakali babantwaba, kube njengombana wabacolela kusukela eGibhide bekube lapha.”\3(‘USomnini ubuthaka ekusilingekeni, uzele ukwethembeka, ulibalela imilandu nemitjhapho, kodwana akazumlisa onomlandu. Wehlisela isibetho sezono zaboyise phezu kwabantwababo besizukulwana sesithathu nesesine.’dC(Nje-ke ngiyancenga, kwanga uSomandla angabonakalisa amandlakhe njengokutjho kwakhe nasithi,(‘Ngebanga lokobana uSomnini uhlulekile ukufikisa abantwaba enarheni abafungela yona, yeke ubabulalele erhalawumbeni.’W)(Nje-ke nawubulala abantwaba kube kanye, izizwe ezizwe ngedumo lakho zizokuthi,!(bese atjela abantu benarha le iindabezo. Bona sebezwile bonyana wena Somnini uphakathi kwabantu bakho, nokobana ubonakele kibo ubuso nobuso, nelifu lakho lihlala lijame ngehla kwabo begodu ukhamba phambi kwabo ngesika yelifelo emini kuthi ebusuku ube yisika yomlilo.b?( UMosi wathi kuSomnini: “AmaGibhide owenyula kiwo abantwaba ngamandlakho azokwizwa lokho%~E( Ngiyakutjela yi, ngizobamadlha ngamahlungu bengibamuke ilifa labo. Kodwana nakunguwe ngizokwenza ube sisizwe esikhulu nesinamandla, undlondlobale kunabo.”@}{( USomnini wakhuluma noMosi wathi: “Kuzabe kube nini abantwaba bangidelela na? Begodu kuzabe kube nini bangakholwa kimi ngaphezu kwazo zoke iimbonakaliso engiziveze phakathi kwabo na?|7( Kodwana umkhambathi wakhulumisana bona ubakhande ngamatje.
Nje-ke iphazimulo kaSomnini yabonakala etendeni lokuhlanganela kiwo woke ama-Israyeli.B{( Into nje masani ukuhlubuka uSomnini begodu ningabesabi abantu benarha leyo ngombana bakukudla kwethu. Ukuvikeleka kwabo kususiwe kibo begodu uSomnini ujame nathi; nje-ke ningabesabi.”~zw(Nakukuhle emehlweni kaSomnini ngathi, uzosifikisa enarheni leyo abe asiphe yona. Iye, kuyinarha egeleza ibisi neliju.}yu(bakhuluma nomkhambathi woke wama-Israyeli bathi: “Niyazi, inarha esakhamba sayoyihlola, kuyinarha ehle kwamambala.x(UJotjhuwa umsa kaNuni noKalebi umsa kaJefune, ebegade kungabanye ebe baphakathi kweenhloli zenarha, badabula izambatho zabo,Zw/(Nje-ke uMosi no-Aroni bawa ngobuso ngaphambi kwayo yoke ihlangano yakwa-Israyeli.Tv#(Wakhulumisana wodwa wathi: “Asizikhetheleni induna, sibuyele eGibhide.”u7(Kubayini uSomnini asilethe enarheni le bona sibulawe ngesabula na? Abomkethu nabantwabethu bazakuba yipango. Akusingcono sizibuyelele eGibhide na?”2t_(Woke ama-Israyeli anghonghoyila kuMosi no-Aroni. Umkhambathi woke wathi kibo: “Ibe thana sase safela enarheni yeGibhide leya namkha ngathana sesafela erhalawumbenapha.Ks (Umkhambathi woke wapongoloza, iye, abantu barhahlawula ngobusukobo.,rS( !Godu sabona lapho neentsitsirimba, okutjho ama-Anakhi iinzukulwana zeentsitsirimba. Thina-ke sazibona sifana neentethe kizo; khisibe nazo vele zasibona sinjalo.”mqU( Nje-ke aletha kuma-Israyeli umbiko omumbi ngenarha akhamba bona ayoyihlola athi: “Thina inarha esaya kiyo bona siyoyihlola, kuyinarha eginya abantu abahlala kiyo. Begodu boke abantu esibabone khona, kubabantu abaziinkakaramba.p( Kodwana amadoda agade akhambe naye athi: “Awa, akukghonakali bona singajamelana nabantu labaya ngombana baziinkakaramba kunathi.”o5( UKalebi wathulisa amadoda lawo phambi kwakaMosi wathi: “Asikhuphukeni khona nje sithumbeni inarha ngombana vele singaphumelela ukukwenza lokho.”8nk( Ama-Amalekhi ahlale ngesewula yenarha. AmaRhithi, amaJebusi nama-Amori wona ahlala ngeentatjaneni zenarha leyo. Kuthi amaKanana ahlale eduze nelwandle namagegana neJordani.”m3( Nokho abantu bakhona ziinkakaramba namadorobho wakhona anemithangala begodu aziinthabathaba. Phezu kwalokho sabona neenzukulwana zaka-Anakhi lapho.l( Atjela uMosi athi: “Kazi besafika-ke enarheni owasithuma kiyo. Kuyinarha egeleza ibisi neliju, neenthelo zakhona nanzi.Hk ( Afika kuMosi no-Aroni kanye nemkhambathini woke wama-Israyeli eKhadetjhi eserhalawumbeni leParana. Abikela aboMosi nomkhambathi woke umbiko abuye nawo, abe abakhombisa neenthelo zenarha leyo.Gj ( Abuya ekuhloleni inarha ekupheleni kwamalanga amatjhumi amane.zio( Indawo leyo yabizwa bona mrhoba we-Etjhikolo ngebanga lesitjhutha samadiribe esakhiwa madoda wama-Israyeli lapho.Hh ( Afika emrhobeni we-Etjhikolo afese aquntula lapho ipande enesitjhutha samadiribe. Amadoda amabili atjatha isitjhutheso ngesigodo saba phakathi kwawo. Godu bekathwele amarharinada namakhiwani.Xg+( Akhuphukela ngesewula yenarha, afika eRhebroni lapha bekuneenzukulwana zaka-Anakhi, okungu-Arhimani, uTjhetjhayi noTalimayi. (IRhebroni beyakhiwe iminyaka elikhomba ngaphambi kokwakhiwa kweTsowani eGibhide.)ufe( Akhamba-ke ayokuhlola inarha leyo ukusukela erhalawumbeni leTsini ukufikela eRerhobho eduze neLebo-Rhamathi.Ae}( Niqale bona ihlabathi ivundile namkha ilibhudu nokobana inemithi namkha awa na. Qinani isibindi nibuye neenthelo zayo.” (Ngesikhatheso bekusikhathi sokuvuthwa kwamadiribe wokuthoma.)d}( nokobana inarha leyo yihle namkha yimbi, iindawo abahlala kizo zikhamukhamu namkha zimadorobho abiyelwe ngomthangala na.qc]( niqale bona inarha injani, abantu abakhe kiyo baqinile namkha mitheretherana, banengi namkha lidlanzana, b( Lokha uMosi nakawathumako bona ayokuhlola inarha yeKanana, wathi kiwo: “Nqombani ngesewula yenarha, nenyukele entatjaneni yakhona,ay( Lawo-ke bekumabizo wamadoda uMosi awathuma bona ayokuhlola inarha. UMosi wathiya uHosiya umsa kaNuni bona nguJotjhuwa..`Y( keyakwaGadi kunguGewuyeli umsa kaMaki.2_a( keyakwaNafitali kunguNarhibi umsa kaVofsi,4^e( keyakwa-Atjheri kunguSeturi umsa kaMikayeli,0]]( keyakwaDani kungu-Amiyeli umsa kaGemali,I\ ( keyakwaJosefa (okutjho ikoro yakwaManase) kunguGadi umsa kaSusi,2[a( keyakwaZebuloni kunguGadiyeli umsa kaSodi,3Zc( keyakwaBhenjamini kunguPalithi umsa kaRafu,1Y_( keyakwa-Efrayimu kunguHosiya umsa kaNuni,2Xa( keyakwa-Isakari kunguYigali umsa kaJosefa,.WY( keyakwaJuda kunguKalebi umsa kaJefune,4Ve( keyakwaSimiyoni kunguTjhafathi umsa kaRhori,TU#( Naka-ke amabizwawo:
Ekorweni yakwaRubeni bekunguTjhamuwa umsa kaZakuru,T#( Nje-ke uMosi wathuma amadoda lawo asuka erhalawumbeni leParana njengokomyalo kaSomnini. Boke bekumadoda aziinhloko zeenkoro zakwa-Israyeli. )~}Y||C{zyxww`vvKuu_tssrrqq?pooo)nmllpkjjmj iihh)ggfoee1dkcc baa7```__^^{^]_]\V\ [[8ZdYXXjWWAVUUBTTSSRfQQQ3PAOINRMMLL0KSJJJIIHH[GGFKEDD6CC&BAA?@}??>[=<<;c:999)887o6_55;433?211?0//B..-W,, ++ *))%((+'}'&}&%V$$M##""!d yM5q CNIj_3Nm U p t I mnI SB-dC(uJatjhubi owabeletha umndeni wamaJatjhubi,
uTjhimroni owabeletha umndeni wamaTjhimroni. (Lezi bekuziinzukulwana zaka-Isakari ngokwemindenazo:
uTola owabeletha umndeni wamaTola,
uPuva owabeletha umndeni wamaPuni,(Leyo-ke bekumindeni yakaJuda. Labo abatlolisweko bebaziinkulungwana ezimatjhumi alikhomba nathandathu namakhulu amahlanu.~w(Amadodana kaPeretsi bekunguRhetsironi owabeletha umndeni wamaRhetsironi
noRhamulu owabeletha umndeni wamaRhamulu.>w(Lezi bekuziinzukulwana zakaJuda ngokwemindenazo:
uTjhela owabeletha umndeni wamaTjhela,
uPeretsi owabeletha umndeni wamaPeretsi,
uZerarhi owabeletha umndeni wamaZerarhi.V'(U-Eri no-Onani bekumadodana kaJuda, kodwana bahlongakalela enarheni yeKanana.r_(Leyo-ke bekumindeni yakaGadi. Labo abatlolisweko bebaziinkulungwana ezimatjhumi amane namakhulu amahlanu.Z/(u-Arodi owabeletha umndeni wama-Arodi,
u-Areli owabeletha umndeni wama-Areli.V'(u-Ozini owabeletha umndeni wama-Ozini,
u-Eri owabeletha umndeni wama-Eri,:~o(Lezi bekuziinzukulwana zakaGadi ngokwemindenazo:
uTsefoni owabeletha umndeni wamaTsefoni,
uRhagi owabeletha umndeni wamaRhagi,
uTjhuni owabeletha umndeni wamaTjhuni,}y(Leyo-ke bekumindeni yakaSimiyoni. Labo abatlolisweko bebaziinkulungwana ezimatjhumi amabili nambili namakhulu amabili.\|3( uZerarhi owabeletha umndeni wamaZerarhi,
uSawula owabeletha umndeni wamaSawula.B{( Lezi bekuziinzukulwana zakaSimiyoni ngokwemindenazo:
uNemuweli owabeletha umndeni wamaNemuweli,
uJamini owabeletha umndeni wamaJamini,
uJakini owabeletha umndeni wamaJakini,8zm( Nokho amadodana kaKhorarhi akhange ahlongakale.)@y{( Iphasi lavula umlomalo labaginya kanye noKhorarhi. Ijima lamadoda amakhulu amabili namatjhumi amahlanu lafa ngokuqothulwa mlilo. Ngendlela leyo abantwaba baba sitjengiso sesiyeleliso.Xx+( Amadodana ka-Eliyabu kunguNemuweli, uDatani no-Abiramu.
(Laba bekunguDatani no-Abiramu abakhethwa emkhambathini. Ngibo abaphikisana noMosi no-Aroni ejimeni lakaKhorarhi. Ngalokho bebaphikisana noSomnini.(wM(Indodana kaPalu bekungu-Eliyabu.v!(Leyo-ke bekumindeni yakaRubeni. Labo abatlolisweko bebaziinkulungwana ezimatjhumi amane nantathu namakhulu alikhomba namatjhumi amathathu.bu?(uRhetsironi owabeletha umndeni wamaRhetsironi,
uKarimi owabeletha umndeni wamaKarimi.t%(Lezi bekuziinzukulwana zakaRubeni izibulo laka-Israyeli:
uRhanoko owabeletha umndeni wamaRhanoko,
uPalu owabeletha umndeni wamaPalu,Gs (kutloliswe abaduna ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu. Kwaba njengombana uSomnini ayale uMosi.
Ama-Israyeli aphuma enarheni yeGibhide nakabalwa nguMosi bekungilawa:~rw(Nje-ke uMosi no-Elazara umphristi bakhuluma nama-Israyeli kwaMowabi ngemrhobeni weJordani malungana neJerikho bonyana6qg(“Balani woke umkhambathi wama-Israyeli ngemindeni yaboyise, okutjho boke abaduna abasele balungele ukuya epini ukusukela kwabaneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu.”[p 3(Ngemva kwalokho uSomnini wakhuluma noMosi no-Elazara umsa ka-Aroni umphristi wathi:]o5(ngombana nawo aniphatha njengezitha ngobuqili bawo lokha nakaniyenga ngendaba yePewori. Kwaba njalo nangendaba kadadwawo uKozibi indodakazi yomrholi wakwaMidiyani, owabulawa ngelanga lesifo esabangwa yiPewori.”Dn(“Phathani amaMidiyani njengezitha zenu bese niyawabulala,m9(USomnini wathi kuMosi:zlo(Ibizo lomfazi wakwaMidiyani owabulawako bekunguKozibi indodakazi kaTsuri oyihloko yemindeni yekoro yakwaMidiyani.ky(Ibizo lendoda yakwa-Israyeli eyabulawa nomfazi wakwaMidiyani bekunguZimri umsa kaSalu oyihloko yomndeni wakwaSimiyoni.&jG( Yena neenzukulwana zakhe bazakwamukeliswa isivumelwano sobuphristi nini nanini ngombana ube nesikhwele ngoZimakhe, wabuye wenzela ama-Israyeli itethelelo.”Nje-ke ilaka lakaSomnini lavutha ngama-Israyeli~_w(Amadodakazi lawo awamema emihlatjelweni yabozinyana bawo. Amadoda lawo adla abe alotjha abozinyana bamadodakazi lawo.j^ Q(Kwathi lokha ama-Israyeli asahlezi eTjhithimu, amadoda athoma ukungwadla namadodakazi wakwaMowabi.Z]/(Nje-ke uBhiliyamu wasikima wagoduka waya ekhabo. UBhalakhi naye wabona eze ngayo.\+(Iye, kuzakuvela iinthayamanzi endaweni yamaKithi,
zihlunguphaze u-Asiriya no-Ebhere;
kanti-ke no-Asiriya uzakuhloma ngephondo phasi.”k[Q(UBhiliyamu waphimisa nomlayezo lo:
“Maye! Kazi ngubani ozakuphila lokha uZimu nakenza lokho?WZ)(Kodwana uKhayini uzokutjhiswa.
Akuzukuba kade bona u-Asiriya akuthumbe.”Y(UBhiliyamu waqala amaKheni waphimisa umlayezwakhe wathi:
“Indawakho yokuhlala ingeyasafuthi,
isihlakana sakho sakhiwe edwaleni.*XO(Nje-ke uBhiliyamu waqala ngaku-Amalekhi waphimisa umlayezwakhe wathi:
“U-Amalekhi uyindlondlo hlangana nezizwe
kodwana ekugcineni uzakuwa ngephondo.”^W7(lokha loyo ovela kuJakopo nakabusako.
Uzakubhubhisa abasindileko emadorobheni.”V(U-Edomu uzakuba sisabelo sayo,
iye, uSeyiri, isitha sayo, uzakuba sisabelo.
Iye, u-Israyeli uzakubonisa amandlakhe|Us(Ngiyambona yena kodwana ingasi manjesi,
ngiyambona kodwana ingasi eduze.
Iye, ikwekwezi izakuvumbuka kuJakopo,
intonga yobukhosi izakuvela ku-Israyeli;
izakuphihliza iindlani zombili zakwaMowabi,
neenhloko zamaTjhethi woke.T#(isitjho somuntu olalela amezwi kaZimu,
owazi ilwazi lakaZimu ongoPhezulu,
obona isambulo soSabekako
nobona kuhle nakasemmoyeni:S!(Nje-ke godu uBhiliyamu waphimisa umlayezwakhe wathi:
“Isitjho sakaBhiliyamu umsa kaBhewori,
isitjho somuntu onelihlo elibukhali,~Rw(Iye, ngiyagoduka-ke nje, ngiya ekhethu. Yizapha ngikulemukise bona abantwaba bazokwenzani ebantwini bakho ngomuso.”@Q{( ‘Nanyana uBhalakhi gade angangipha isigodlo sakhe sigcwele isiliva negolide bengingeze ngeqa umyalo kaSomnini ngenze okuhle namkha okumbi. Kwaphela lokho uSomnini athi ngikutjho.’ePE( UBhiliyamu wathi kuBhalakhi: “Angitjho ngizitjelile iinthunywa ogade uzithume kimi ngathi,yOm( Yeke goduka khona nje, utjhinge ekhenu. Bengithi ngizokuvuza kuhle, kodwana uSomnini ukwenze bona ungavuzeki.”.NW( Ilaka lakaBhalakhi lavutha kuBhiliyamu, wathintitha izandla wathi: “Ngikubizele bona uzongithiyela izitha zami ngemilingo! Qala-ke wena uzibusise bekwaba kathathu!9Mm( Bayakhothama bazigedagede phasi
njengebhubezi nanjengebhubezikazi;
akakho ongalinga ukubavusa!
Abanibusisako bazakubusiswa,
nabaninikelelako bazakunikelelwa.”7Li(UZimu wabakhupha eGibhide,
kibo unjengeempondo zekukhama.
Bazakuginya izizwe ezizizitha zabo
bephule amathambazo abe ziinquqwana,
baphihlize ababagandelelako.1K](Amanzi azakukhelelwa ngeenkhwama zabo zesikhumba,
nembewabo izakuba namanzi aneleko.
Ikosabo izakuphakamela ngehla kwaka-Agagi,
nombuswayo uzakuphakanyiswa.+JQ(Anjengemithi emide yamasundu,
nanjengeemvande ezimagegana nomlambo,
nanjengesilele esitjalwa nguSomnini,
nanjengemithi yomsedari emile hlanu kwamanzi.VI'(Maye mahle kangangani amatendakho Jakopo,
imitlhatlhanakho wena Israyeli!nHW(isitjho somuntu olalela amezwi kaZimu,
nobona isambulo soSabekako,
obona kuhle nakasemmoyeni:|Gs(waphimisa umlayezwakhe wathi:
“Isitjho sakaBhiliyamu umsa kaBhewori,
isitjho somuntu onelihlo elibukhali,F(Kwathi lokha nakaphakamisa amehlwakhe, wabona u-Israyeli ahlome amatendakhe ikoro ngekoro. UMoya kaZimu wehlela phezu kwakhe,)E O(Kwathi lokha uBhiliyamu nakabona bona okuhle kuSomnini kukobana abusise ama-Israyeli, azange aphendukele emilingweni njengesiqhelo, kodwana waqala erhalawumbeni.wDi(Mbala uBhalakhi wenza njengombana uBhiliyamu atjhwile bewanikela ngekunzi nangeqama e-aldarini elinye nelinye.C (UBhiliyamu wathi kuBhalakhi: “Yewungakhele ama-aldari alikhomba bese ungilethela iinkunzi ezilikhomba namaqama alikhomba.”rB_(Nje-ke uBhalakhi wathatha uBhiliyamu wamusa esiqongweni sePewori lapha umuntu angabona khona iJetjhimoni.*AO(UBhalakhi wathi kuBhiliyamu: “Namba khengikuthathe ngikuse kenye indawo. Mhlambe nawulapho kungahle kuthokozise uZimu bona ungithiyele abantwaba ngemilingo.” @(Kodwana uBhiliyamu waphendula uBhalakhi wathi: “Angitjho ngikutjelile bona kufuze ngenze kwaphela lokho uSomnini akutjhwileko.”g?I(Nje-ke uBhalakhi wathi kuBhiliyamu: “Khona-ke nakube awubathiyi ngemilingo, ungababusisi!”8>k(Isizwesi sifana nengwenyamakazi esikimako,
iye, sifana nengwenyama ezisikimisako;
ayilali phasi ingakadli inyamazana,
ikhothe iingazi zesibandana esidabulileko.”_=9(Kwamambala awukho umlingo ongaphumelela kuJakopo,
akukho ukufunisela okungajamelana no-Israyeli.
UZimu ukhuluma ngoJakopo ngesikhathi esifaneleko,
iye, uZimu ngokwakhe uhlosa okuzokwenzeka ngo-Israyeli.F<(UZimu wabakhupha eGibhide,
kibo unjengeempondo zekukhama.;7(KwaJakopo akufunyanwa iinthuweleliso,
akubonwa umonakalo kwa-Israyeli.
USomnini uZimabo unabo,
ukusasela kwabo uSomnini kuphakathi kwabo.n:W(Yelela-ke mina ngamukele umyalo wokubusisa,
yena ubusisile, yeke mina angeze ngakuphendula lokho.,9S(UZimu akasuye umuntu bona angabeze aleye amala,
namkha indodana yomuntu bona angabeze aphenduke.
Uyakhuluma yena angenzi na?
Uyathembisa angaphethi na?8(UBhiliyamu waphimisa umlayezo okuye wathi:
“Sikima wena Bhalakhi, ulalele,
iye, lalela kuhle wena msa kaTsipori:57e(Mbala uBhiliyamu wabuyela kuye wamfunyana ajame hlanu kwemihlabelwakhe yokutjhiswa neenkhulu zakwaMowabi ezikanye naye. UBhalakhi wambuza wathi: “Alo, uSomnini utheni?”6#(USomnini wahlangana noBhiliyamu wafese wafaka ilizwi ngemlonyenakhe. Begodu wathi: “Buyela kuBhalakhi ufese umtjele engikutjele khona.”5'(UBhiliyamu wathi kuBhalakhi: “Akhusuje ujame hlanu kwemihlabelo yokutjhiswa, mina ngisafuna ukuzihlanganisa noSomnini ngaphetjheyaphaya.”94m(Mbala uBhalakhi wamthatha wakhamba emmangweni weTsofimu esiqongweni sePisiga, wafese wakha ama-aldari alikhomba lapho bewanikela ngekunzi nangeqama phezu kwelinye nelinye lawo.L3( UBhalakhi wathi kuye: “Akhese unambe nami siye kenye indawo lapha uzababona khona abantwabo. Lapho-ke uzakubona ingcenye yabo ingasi boke. Nje-ke ungithiyele bona ngemilingo usendaweni leyo.”m2U( Yena waphendula wathi: “Kanti akukafaneli bona ngiyelele lokho uSomnini akufake emlonyenami na?”'1I( UBhalakhi wathi kuBhiliyamu: “Kanti ndoda ungisebenze njani? Angitjho ngikuthethe bona uzongithiyela izitha zami ngemilingo! Qala, sewazibusisa kwaphela!”,0S( Ngubani ongabala uJakopo onjengethuli,
u-Israyeli onjengesibalo sethuli lesivunguvungu?
Angife ukufa kolungileko,
nokuphela kwami kube njengokwakhe!”!/=( Iye, ukusukela phezu kwamadwala ngiyababona,
naphezu kwemibundu basavelile:
Qala, kubabantu abahlala bodwa,
begodu abazibali nezinye izizwe!s.a(Ngingamnikelela njani ongakanikelelwa nguZimu?
Ngimthuwelelise njani ongakathuweleliswa nguSomnini na?- (UBhiliyamu waphimisa umlayezwakhe wathi:
“UBhalakhi wangilanda ukusukela e-Aramu,
iye, ikosi yakwaMowabi yangisusa ngeentabeni zepumalanga ngokuthi,
‘Yewize uzonginikelelela uJakopo ngamanikelela;
yewize uzokuthuwelelisa u-Israyeli!’w,i(Nje-ke wabuyela kuBhalakhi, qala, yena neenkhulu zoke zakwaMowabi bebajame hlanu kwemihlabelwakhe yokutjhiswa.~+w(USomnini wafaka uBhiliyamu ilizwi ngemlonyeni. Begodu wathi: “Buyela kuBhalakhi ufese umtjele engikutjele khona.”*9(UZimu wazibonakalisa kuBhiliyamu. UBhiliyamu wathi kuye: “Ngilungise ama-aldari alikhomba, kwathi phezu kwelinye nelinye nganikela ikunzi neqama.” )(UBhiliyamu wathi kuBhalakhi: “Jama hlanu kwemihlabelwakho yokutjhiswa le, mina ngisathi ukubethwa mumoya; mhlamunye uSomnini uzazibonakalisa kimi. Nje-ke nanyana yini azakwambula kimi, ngizakutjela khona.”
Mbala wakhamba waya embunjwaneni onganalitho.((UBhalakhi wenza njengombana uBhiliyamu atjhwile. Nje-ke uBhalakhi noBhiliyamu banikela ngekunzi neqama phezu kwelinye nelinye i-aldari.' (UBhiliyamu wathi kuBhalakhi: “Ngakhelani ama-aldari alikhomba bese ningilethela iinkunzi ezilikhomba namaqama alikhomba.”&-()Kwathi ngakusasa kwakhona uBhalakhi wathatha uBhiliyamu wenyukela naye eBhamothi-Bhali. Lapho uBhiliyamu wabona ingcenye yabantu bakwa-Israyeli.o%Y((UBhalakhi wenza umhlabelo weenkomo nezimvu wabese uthumela isabelo kuBhiliyamu neenkhulu egade zinaye.M$('Nje-ke uBhiliyamu wakhamba noBhalakhi bebafika eKiriyathi-Rhutsothi.O#(&UBhiliyamu waphendula uBhalakhi wathi: “Lalela-ke, kwanje sengifikile kuwe. Kodwana ungacabangi bonyana ngizakukhuluma ilizwi uSomnini angakalitjho kimi. Kwaphela lokho uSomnini athe ngikutjho.”!"=(%UBhalakhi wathi kuBhiliyamu: “Akhange ngithumele bona ubizwe na? Alo, kubayini ungakhange uze kimi ngesikhatheso? Kghani ngiyahluleka ukukuvuza na?”(!K($Kwathi lokha uBhalakhi nakezwa bona uBhiliyamu usendleleni, waphuma wayomhlangabeza edorobheni lakwaMowabi elisemlanjeni i-Arinoni, ngemaphelelweni womkhawulo.; q(#Ingilozi kaSomnini yathi kuBhiliyamu: “Khamba namadoda lawo, kodwana ukhulume kwaphela amezwi engizakutjela wona.”
Nje-ke uBhiliyamu wakhamba neenkhulu zakaBhalakhi lezo.I ("Nje-ke uBhiliyamu wathi engilozini kaSomnini: “Ngonile ngombana akhange ngazi bona ujame endleleni kobana ungihlangabeze. Yeke nangabe akuthandeki emehlweni wekosami, ngizokubuyela emuva.”<s(!Udumbana ungibonile bewaphambuka kathathu phambi kwami. Nangathana udumbana akhange aphambuke phambi kwami, ngiqinisile yi, wena ngasele ngikubulele nya, yena ngamlisa waphila.”6g( Ingilozi kaSomnini yathi kuye: “Kubayini ututlule udumbanakho bekube kathathu na? Yelela-ke, mina ngize bona ngizokukhandela ngombana indlela leyo inameva ngokubona kwami.+(Nje-ke uSomnini wavula amehlo kaBhiliyamu, wabona ingilozi kaSomnini ijame endleleni irhwatjhe isabulayo. Khonapho waguqa wahloma ihloko phasi.H (Udumbana wathi kuBhiliyamu: “Kanti angisuye udumbanakho omkhwelileko esikhathini eside esidlulileko bekube namhlanje na? Bengiphele ngenze lokhu kuwe na?”
UBhiliyamu wathi: “Awa.”>w(UBhiliyamu waphendula udumbana wathi: “Kungebanga lokobana ungitshime isidlhayela. Sengathi ngathana bengiphethe isabula esandleni samapha; bengizokubulala nya wena, khona nje!”%E(Nje-ke uSomnini wavula umlomo kadumbana, wakhuluma noBhiliyamu wathi: “Ngikwenzeni mntabantu njengombana sekulihlandla lesithathu usoloko ungidula nje?”#A(Kwathi lokha udumbana nakabona ingilozi kaSomnini walala phasi uBhiliyamu asakhwele njalo. UBhiliyamu wabila khulu, watutlula udumbana loyo ngomtjhizakhe.!(Ingilozi kaSomnini yaragela phambili yafese yajama emkghothaneni womthangala lapha kunganandawo yokujikela ngesidleni namkha ngesinceleni.$C(Kuthe lokha udumbana nakabona ingilozi kaSomnini, waziyama ngomthangala, warhuhlisa inyawo lakaBhiliyamu ngomthangala lowo. Nje-ke uBhiliyamu wamdula godu.eE(Ingilozi kaSomnini yajama emzilaneni phakathi kwesidiribe hlanu komthangala ngapha nangapha.<s(Udumbana wabona ingilozi kaSomnini ijame endleleni irhwatjhe isabulayo. Nje-ke udumbana waphuma endleleni wavundla ummango. UBhiliyamu wadula udumbana loyo bona abuyele endleleni.q](Kodwana gade asese sendleleni, akhwele udumbanakhe akhamba neenceku zakhe ezimbili, lokha ilaka lakaZimu nalithoma ukuvutha ngokukhamba kwakhe neenkhulwezo. Nje-ke ingilozi kaSomnini yajama endleleni phambi kwakhe kobana imkhandele.]5(Nje-ke uBhiliyamu wavuka ekuseni wabophela udumbanakhe wemuka neenkhulu zakwaMowabi.A}(UZimu wabonakala kuBhiliyamu ngobusukobo wathi kuye: “Nangabe amadoda lawo eze bona azokubiza, zilungiselele ukhambe nawo. Kodwana uzakwenza kwaphela lokho mina engikutjela khona.”mU(Nje-ke akhese nilale lapha nani ubusukobu, khengizwe bona yini enye into uSomnini azayitjho kimi.”W)(Kodwana uBhiliyamu waphendula iinceku zakaBhalakhi wathi: “Ngitjho nanyana uBhalakhi gade angangipha isigodlo sakhe sigcwele isiliva negolide bengingeze ngeqa umyalo kaSomnini uZimami ngenze nanyana yini. (ngombana ngizakupha umvuzo omkhulu. Nanyana yini oyitjhoko kimi ngizayenza. Yewize wena, uzongithiyela abantwaba ngemilingo.’ ” (Zeza kuBhiliyamu zafese zathi kuye: “Nakhu okutjhiwo nguBhalakhi umsa kaTsipori uthi, ‘Hle, akungabi khona into ekuthiyako ukuza kimiQ (Godu uBhalakhi wathumela iinkhulu ezinengi nezinesithunzi kunezokuthoma.r _(Nje-ke iinkhulu zakwaMowabi zasuka zabuyela kuBhalakhi zafese zathi: “UBhiliyamu walile ukuza nathi.” ( UBhiliyamu wavuka ekuseni wathi eenkhulwini zakaBhalakhi: “Buyelani enarheni yekhenu ngombana uSomnini walile bona ngikhambe nani.”r _( UZimu wathi kuBhiliyamu: “Ungakhambi nawo. Begodu unganikeleli abantwabo ngombana bangababusisiweko.”Y-( ‘Yelela, kunabantu abaphuma eGibhide, abasibekele ubuso bephasi begodu bakhe eduze kwami. Nje-ke yewize, uzongithiyela abantwaba ngemilingo. Mhlamunye kungahle kwenzeke bona ngibahlule bengibaqotjhe.’ ”{q( UBhiliyamu waphendula uZimu wathi: “UBhalakhi ikosi yakwaMowabi omsa kaTsipori ungithumelele umbiko ngawo wathi,S!( UZimu wabonakala kuBhiliyamu wambuza wathi: “Bobani amadoda anawe la?”*O(Yena wathi kibo: “Lalani lapha namhlanje, kuzakuthi kusasa nginibuyele nelizwi engilifumene kuSomnini.”
Mbala iinkhulu zakwaMowabezo zalala kwaBhiliyamu.3(Nje-ke abaphathi bakwaMowabi nebakwaMidiyani basuka baphethe isiliva yokuthukula ezandleni zabo. Bafika kuBhiliyamu, bambikela umlayezo kaBhalakhi.sa(Nje-ke yewize, uzonginikelelela abantwaba ngamanikelela ngombana banamandla khulu kunami. Mhlamunye kungahle kwenzeke bona ngibahlule bengibaqotjhe enarheni. Iye, ngiyazi bona obusiswa nguwe, ubusisiwe nonikelelwa nguwe unikelelwe.”tc(wathumela iinthunywa kuBhiliyamu umsa kaBhewori ngePetora emagegana nomlambo iYufrathe enarheni lapha adabuka khona, bona ziyombiza zithi kuye: “Yelela, kunabantu abaphuma eGibhide, abasibekele ubuso bephasi begodu bakhe eduze kwami.nW(UMowabi wakhuluma nabaphathi bamaMidiyani wathi: “Nje-ke isiqubuthwesi sizokutjhwamadela koke okusizombileko njengekomo nayitjhwamadela utjani emrhuleni.”
UBhalakhi umsa kaTsipori, ogade ayikosi yakwaMowabi ngesikhatheso,kQ(AmaMowabi aba nevalo elikhulu ngama-Israyeli ngombana gade amanengi. Iye, akhathazeka khulu ngawo.V'(UBhalakhi umsa kaTsipori wakubona koke ama-Israyeli agade akwenze kuma-Amori.i~ O(Ama-Israyeli afuduka afese ahloma amatendawo ngemrhobeni weJordani kwaMowabi malungana neJerikho.}/(#Mbala ama-Israyeli abulala u-Ogi namadodanakhe kanye nabantu bakhe boke, kwangabi khona noyedwa wakhe osindako. Ngendlela leyo athumba inarhakhe.b|?("Kodwana uSomnini uZimu wathi kuMosi: “Ungamesabi ngombana ngimnikele esandleni sakho, iye, yena nebutho lakhe kanye nenarhakhe. Uzakwenza kuye njengombana wenze kuSirhoni ikosi yama-Amori ebe yakhe eRhetjhibhoni.”{)(!Nje-ke ama-Israyeli ajika akhuphuka ngendlela eya eBhatjhani. U-Ogi ikosi yakhona yaphuma nebutho layo loke bonyana ibasahlele ngepi e-Edreyi.tzc( UMosi wathumela bona kuyokuhlolwa iJazeri. Ama-Israyeli athumba imizanayo, aqotjha nama-Amori agade alapho.Cy(Ngendlela leyo-ke ama-Israyeli ahlala enarheni yama-Amori. x;(Amasimabo atjhabalele
ukusukela eRhetjhibhoni ukuya eDibhoni,
begodu ukusukela eNatjhimu ukuya eNofarhi.”
(INofarhi le iseduze neMedeba.)+wQ(Maye kuwe Mowabi!
Niphelile nina balotjhi bakaKemotjhi!
Wenze amadodanakhe aba bakhoseli,
namadokazakhe aba bathunjwa
bekosi yama-Amori, uSirhoni.(vK(Phambilini kwaphuma umlilo eRhetjhibhoni,
iye, amalangabi edorobheni lakaSirhoni.
Aginya i-Ari kwaMowabi,
nabanini beendunduma hlangana ne-Arinoni.sua(Ngikho nje iimbongi zithi:
“Yizani eRhetjhibhoni ukuze lakhiwe,
idorobho lakaSirhoni aliqiniswe./tY(IRhetjhibhoni bekulidorobho lakaSirhoni ikosi yama-Amori. USirhoni lo, gade alwe nekosi yaphambilini yakwaMowabi bewayemuka inarhayo yoke bekube semlanjeni i-Arinoni.ysm(Ama-Israyeli athatha woke amadorobho wakhona, ahlala ngemadorobheni wama-Amori, ngeRhetjhibhoni nemizanayo yoke.0r[(Ama-Israyeli alwa naye ngesabula amhlula abe athumba inarhakhe ukusukela emlanjeni i-Arinoni bekwaba semlanjeni iJabokhi. IJabokhi bekumkhawulo oqinisiweko wama-Amoni.Fq(Kodwana uSirhoni akhange avumele u-Israyeli bona adlule emkhawulwenakhe. Wahlanganisa loke ibutho lakhe waphuma bonyana asahlele u-Israyeli erhalawumbeni. Wafika eJahatsi walwa no-Israyeli.Pp(“Sivumela bonyana sidlule enarhenakho. Angeze satlaya emasimini namkha esidiribeni begodu asizukusela amanzi wemithombakho. Sizokukhamba endleleni ekhanjwa makhosi, size sidlule emkhawulwenakho.”Jo(Ama-Israyeli athumela iinthunywa kuSirhoni ikosi yama-Amori athi:n(Ukusuka eBhamothi kwayiwa emrhobeni ongesifundeni sakwaMowabi lapha esiqongweni sePisiga umuntu angabona khona iJetjhimoni.Fm(ukusuka eMatana aya eNarhaliyeli, eNarhaliyeli aya eBhamothi.*lO(ngomthombo
owenjiwe barholi,
warhujwa ngitjho nangani makhosi wabantu
ngentonga yombusi nangamadondolwawo.”
Asuka erhalawumbenapho aya eMatana,Xk+(Nje-ke ama-Israyeli avuma nasi ingoma:
“Gobhoza mthombo!
Vumani njalo.jW(Ukusuka lapho ama-Israyeli aragela phambili aya eBheri, ekumthombo lapha uSomnini akhuluma khona noMosi wathi: “Buthelela abantu ndawonye ukuze ngibaphe amanzi.”giI(namadonga wemirhoba
enabela ngebuhlalweni be-Ari,
izeyame ngemikhawulo yakwaMowabi.”qh](Kungalokho encwadini yezipi zakaSomnini kuthiwa:
“ ... eWahebe eseSufa
emilanjaneni ye-ArinoniBg( Ukusuka lapho afuduka godu ayokuhloma ngale kwe-Arinoni, ngerhalawumbeni elinabela ngemkhawulweni wama-Amori. Kwakhona i-Arinoni le, isemkhawulweni hlangana neMowabi nendawo yama-Amori.=fw( Ukusuka lapho afuduka ayokuhloma emlanjaneni iZeredi.heK( Afuduka godu e-Obhothi ayokuhloma e-Iye-Habharimu, eserhalawumbeni elingepumalanga yakwaMowabi.?d{( Ama-Israyeli afuduka ayokuhloma amatendawo nge-Obhothi.c( UMosi wenza inyoka yekoporo, wayiphakamisa kobana ibe liphawu. Bekuthi nanyana ngubani olunywa yinyoka nakaqala inyoka yekoporo, aphile.!b=(USomnini wathi kuMosi: “Yenza umfanekiso wenyoka enesihlungu uyiphakamise ibe liphawu okuzakuthi omunye nomunye olunyiweko nakayiqalako, aphiliswe.”=au(Abantu beza kuMosi bafese bathi: “Sonile ngombana sinyefule uSomnini kanye nawe. Yeke sithandazela kuSomnini bona asuse iinyokezi kithapha.”
Nje-ke uMosi wabathandazela-ke.j`O(Nje-ke uSomnini wathumela iinyoka ezinesihlungu ebantwini, zabaluma; kwafa ama-Israyeli amanengi.C_(Abantu banyefula uZimu noMosi bathi: “Nisikhupheleni eGibhide bona sizokufela erhalawumbenapha? Akunakudla! Namanzi awekho lapha! Begodu sese sidinwe nakukudlanyana okungazisikokhu!”^'(Ama-Israyeli asuka entabeni yeHori alunga ngendlela eya elwandle lomGaba ukuze abhode inarha yakwa-Edomu. Khonapho endleleni banyefa ummongo.B](USomnini wezwa isibawo sama-Israyeli, wanikela amaKanana esandleni sawo. Ama-Israyeli abhubhisa amaKanana lawo nya kanye namadorobhawo. Nje-ke ibizo lendawo leyo labizwa bona yiRhorima.\%(Ama-Israyeli enza isifungo kuSomnini athi: “Nange mbala uSomnini anganikela abantwaba esandleni sethu, amadorobhabo sizowabhubhisa nya.”![ ?(Ikosi ye-Aradi egade imKanana ihlala ngesewula yenarha, yezwa bona u-Israyeli uza ngendlela yange-Atarimu. Yasahlela ama-Israyeli beyathumba amanye wawo. Z(Kuthe lokha umkhambathi woke nawubona bonyana u-Aroni uhlongakele, indlu yoke yakwa-Israyeli yamlilela amalanga amatjhumi amathathu.:Yo(Mbala uMosi wahlubulisa u-Aroni izambatho zobuphristi wazembesa indodanakhe u-Elazara. U-Aroni wahlongakalela lapho esiqongolweni sentaba. Nje-ke uMosi no-Elazara bewuka intaba.hXK(UMosi wenza njengombana uSomnini amyalile. Bakhuphuka intaba yeHori umkhambathi woke ubaqalile.W (uhlubulise u-Aroni izambatho zakhe zobuphristi bese uzembesa indodanakhe u-Elazara. U-Aroni uzakuhlongakalela lapho, abekwe.”NV(Thatha u-Aroni no-Elazara indodanakhe wenyukele nabo entabeni yeHori,U+(“Nakungu-Aroni uzakulandela aboyisemkhulu. Angeze angena enarheni engiyinikela ama-Israyeli ngombana nafulathela umyalwami emanzini weMeriba.eTE(USomnini wakhuluma noMosi no-Aroni entabeni yeHori ngemkhawulweni wenarha yakwa-Edomu wathi:`S;(Woke umkhambathi wama-Israyeli wasuka eKhadetjhi, wakhamba wabe wafika entabeni yeHori.tRc(Ngendlela leyo u-Edomu walela u-Israyeli bona adlule emkhawulwenakhe. Nje-ke u-Israyeli wajika, wamgadunga.Q1(Godu waphendula wathi: “Ngithi, ningakhe ningadlula lapha!”
Nje-ke u-Edomu waphuma wawakhandela ngamadoda amanengi ekulibutho elinamandla.iPM(Nje-ke ama-Israyeli amphendula athi: “Awa hle, sizokukhamba kwaphela endleleni ekulu. Nakungenzeka bona thina namkha ifuywethu isele amanzakho, sizakukukhokhela. Esikubawako sekudlula ngeenyawo kwaphela, akukho okhunye.”tOc(Kodwana u-Edomu waphendula wathi: “Awa, ningadluli lapha, nakungasinjalo, ngizanihlangabeza ngesabula.” N(Yeke sibawa usivumele bonyana sidlule enarhenakho. Angeze satlaya emasimini namkha esidiribeni begodu asizukusela amanzi wemithombakho. Sizokukhamba endleleni ekhanjwa makhosi, singaphambukeli ngesidleni namkha ngesinceleni size sidlule emkhawulwenakho.’ ”(MK(Kwathi lokha nasilila kuSomnini, uSomnini wasizwa bewathumela ingilozi bonyana isenyule eGibhide. Kwanjesi, singapha ngeKhadetjhi ekumumuzi ongemkhawulwenakho.L}(Abobamkhulu behlela eGibhide, sahlala khona isikhathi eside. AmaGibhide asiphatha kumbi njengombana aphatha abobamkhulu.1K](UMosi wathuma iinthunywa zisuka eKhadetjhi, zaya ekosini yakwa-Edomu zafese zathi: “Nakhu okutjhiwo ngumfowenu u-Israyeli, ‘Wena uyabazi boke ubunzima obasehlelako. J( Lawo bekumamanzi weMeriba lapha abantu bakwa-Israyeli basola khona uSomnini; nalapha uSomnini waziveza khona kibo ngobumsulwa bakhe.LI( Kodwana uSomnini wathi kuMosi no-Aroni: “Njengombana ningakhange ningethembe, nikhombise ukungihlonipha emehlweni wama-Israyeli, angeze nayingenisa ihlangano leyo enarheni engiyinikela yona.”H( Yeke uMosi waphakamisa isandla sakhe wabetha idwala ngedondolo kabili; kwagobhoza amanzi amanengi kwasela umkhambathi kanye nefuywawo.+GQ( Mbala uMosi no-Aroni babuthelela ihlangano ndawonye phambi kwedwala, wathi kiyo: “Nje-ke lalelani nina mahlubuka ndina! Siniphundlusele amanzi edwaleneli na?”cFA( Khonapho uMosi wathatha idondolo lakhe endaweni ecwengileko njengombana uSomnini amyalile.^E7(“Thatha idondolo lakho bese wena no-Aroni umfowenu nihlanganise umkhambathi. Khulumani edwaleni phambi kwawo bona likhuphe amanzi akilo. Ngendlela leyo nizawuvezela amanzi edwaleni ukuze usele wona nefuywawo.”D9(USomnini wathi kuMosi:+CQ(Nje-ke uMosi no-Aroni basuka ehlanganweni banqomba emnyango wetende lokuhlanganela, bafese bahloma iinhloko phasi. Khonapho kwabonakala kibo iphazimulo kaSomnini.BB(Njekhona nisenyuleleni enarheni yeGibhide bona nisilethe endaweni embikazi le? Indawo enganamabele, imithi yamakhiwani, isidiribe nemithi yamarharinada; namanzi tle wokusela, awekho!”xAk(Niyiletheleni ihlangano kaSomnini erhalawumbenapha? Benenzelela bonyana sizokufela lapha, thina nefuywethu, yi!n@W(Basola uMosi bathi: “Bekungcono ukube ngathana sesafa nabafowethu lokha nabafa ngelaka lakaSomnini!r?_(Nje-ke lapho umkhambathi bewunganamanzi wokusela. Abantu bakghuthana ndawonye bajamelana noMosi no-Aroni.> 5(Kwathi ngenyanga yokuthoma woke umkhambathi wama-Israyeli wafika erhalawumbeni leTsini wahlala eKhadetjhi. UMiriyamu wahlongakalela lapho bewabekwa. =(Nanyana yini ethintwa mumuntu ongakahlambuluki izakuba ngesilapheleko. Nothinta okusilapheleko uzakuba ngosilapheleko bekuhlwe.”B<(Lokho kuzakuba simiso sanini nanini kuma-Israyeli. Umuntu ofafaza amanzi wokuhlambulula uzakuhlanza izambatho zakhe bese kuthi othinta amanzi wokuhlambulula abe ngosilapheleko bekuhlwe.K;(“Kodwana nangabe osilapheleko akazihlambululi, uzakujutjwa ehlanganweni ngombana usilaphaze indawo ecwengileko kaSomnini. Ngebanga lokobana akakafafazwa ngamanzi wehlambululo, ungosilapheleko. :(Umuntu ohlambulukileko loyo uzakufafaza godu phezu kokusilapheleko elangeni lesithathu nelekhomba. Ngendlela leyo uzakuhlambulula umuntu loyo ngelanga lekhomba. Ohlanjululweko uzakuhlanza izambatho zakhe, adude nomzimba, kuthi nakuhlwako abe ngohlambulukileko.9(Kuthi umuntu ohlambulukileko athathe ihlukuzo lehisophi alenye ngemanzinapho bese afafaze itendelo, ipahla yoke yetende nomuntu woke ogade alapho. Godu afafaze nomuntu okhe wathinta ithambo, isidumbu sobulewe ngesabula, isidumbu sozihlongakaleleko namkha ithuna.8)(“Mayelana nomuntu osilapheleko, kufuze kuthathwe emlotheni wethokazi egade litjhiselwe ihlambululo, uthelwe ngesitjeni esinamanzi agelezako.47c(“Nanyana ngubani osemmangweni othinta obulewe ngesabula, isidumbu somuntu ohlongakele ngemvelo, ithambo lomuntu namkha ithuna, uzakuba ngosilapheleko amalanga alikhomba.[61(Kanti-ke nesitja esingetendeni esingakavalwa sabotjhwa ngesisibekelo, sisilaphele.25_(“Naku umthetho lokha umuntu nakahlongakalela ngetendeni lokuhlala: Woke umuntu ongena ngetendenelo namkha ongaphakathi kwalo uzakuba ngosilapheleko amalanga alikhomba.4'( Nanyana ngubani othinta isidumbu somuntu ohlongakeleko bese angazihlambululi, usilaphaza ithaberinakeli lakaSomnini. Onjalo akajutjwe ebantwini bakwa-Israyeli ngombana akakafafazwa ngamanzi wehlambululo. Yeke uzakuhlala angosilapheleko. Iye, usananyathelwe kusilaphala.S3!( Kufuze azihlambulule ngamanzi wehlambululo elangeni lesithathu nelekhomba, nje-ke uzakuba ngohlambulukileko. Kodwana nangabe akazihlambululi ngelanga lesithathu nelekhomba, angeze aba ngohlambulukileko. y~~-}}N||Y{{Vzzyxx(ww7vvuttIt srrr qqWqpFoonnmtm,lkk-jiihzggfffe}e;dd!ccGbEbaa``F_^^`^ ]]2\u\=[[ZbYXXWhVeUThSSjRRyQPP_PONN.MrLKKKKJII#H9GGyF)EDDCBAA"??>>P==.--!,,+O**)) (''-&&w%%^%$##[""!! jq"dS2Tl$$;B m p = b XiR SMWf)( Angeze sabuyela lapha omunye nomunye wama-Israyeli angakazizuzeli ilifa lakhe.@e{( Abantwabethu bazokuhlala emadorobheni anemithangala ukuze baphephe ebantwini abakhe enarheni le. Thina-ke sizokuhloma bese sikhamba ngaphambi kwama-Israyeli besiyowafikisa endawenawo.*dO( Nje-ke amaRubeni namaGadi atjhidela kuye afese athi: “Yeke sizozakhela iimbaya zezimvu khonapha zibe ngezomhlambethu, sakhele abafazi nabantwabethu amadorobho.c( Nakubanyana nani niyahlubuka ukumlandela, naso isizukulwanesi uzositjhiya erhalawumbenapha. Ngini enizobe nibhubhise boke abantwaba.”b( Qalani lapha-ke nina nzalo yezoni ndina, nivukile najama esikhundleni saboyihlo, yeke nibange bona uSomnini abhokele u-Israyeli ngelaka!7ai( Nje-ke ubukhali bakaSomnini bavutha ngama-Israyeli, yawenza azulazula erhalawumbeni iminyaka ematjhumi amane bekwaphela soke isizukulwaneso esenza okumbi phambi kwakaSomnini.z`o( ngaphandle kwakaKalebi umsa kaJefune umKhenizi noJotjhuwa umsa kaNuni. Bona balandela uSomnini ngokupheleleko.’b_?( ‘Ngiqinisile yi, akunamuntu owaphuma eGibhide kilabo abaneminyaka ukusukela ematjhumini amabili ukuya phezulu ozakubona inarha engayifungela u-Abrahamu, u-Isaka noJakopo ngombana akhange bangilandele ngokupheleleko,I^ ( Nje-ke ubukhali bakaSomnini bavutha mhlokho, wabe wafunga wathi,#]A( Bathi bonyana bafike emrhobeni we-Etjhikolo babone inarha, bakhuluma okudanisa ihliziyo yama-Israyeli mayelana nokuya enarheni uSomnini agade abaphe yona.m\U( Lokhu ngekwenziwa boyihlo lokha nangibathuma basuka eKhadetjhi-Bharineya bonyana bayokuhlola inarha.o[Y( Kubayini nidanisa ihliziyo yama-Israyeli kobana angayameli ngaphetjheya enarheni uSomnini awaphe yona?zZo( Kodwana uMosi wakhuluma namaGadi namaRubeni wathi: “Abafowenu bazakuya epini khisibe nina nizihlalele lapha na?Y#( yeke nange sifunyene umusa emehlwenenu sibawa bona iinceku zenu ziphiwe yona inarha leyo ibe lilifa lazo. Nje-ke ningasiyamisi iJordani.”oXY( uSomnini ayirhayila phambi komkhambathi wama-Israyeli, yona kuyinarha yokufuya. Iinceku zenu zinefuyo,mWU( “Indawo ye-Atarothi, iDibhoni, iJazeri, iNimra, iRhetjhibhoni, i-Elale, iSebhama, iNebo neBhewoni,hVK( Nje-ke amaGadi namaRubeni eza kuMosi, ku-Elazara umphristi nakubarholi bomkhambathi afese athi:yU o( AmaRubeni namaGadi gade anemihlambi emikhulu yefuyo. Wona-ke abona indawo kaJazeri neyakaGiliyadi kungeyamadlelo.3Ta(6UMosi no-Elazara umphristi bamukela igolide eenduneni zeenkulungwana nezamakhulu baliletha etendeni lokuhlanganela bona libe sikhumbuzo sama-Israyeli phambi kwakaSomnini.AS(5Amadoda wepi gade azithathele ipango ebuphaziphazi epini.5Re(4Loke igolide ebegade liphuma eenduneni zeenkulungwana neenduneni zamakhulu, uMosi no-Elazara abanikela ngalo kuSomnini, belingaba makhilogremu alikhulu namatjhumi alithoba.hQK(3Yeke uMosi no-Elazara umphristi bamukela izinto zegolidezo kizo, ebe kubuphaziphazi obenziweko.WP)(2Begodu silethe nomnikelo kaSomnini, okungilokho omunye nomunye wethu akufunyeneko kwezinto zegolide: imihlobohlobo yeenkhono, iindzilamnwana, amancina nabonongoro kobana sizozenzela itethelelo kuSomnini.” O(1zafese zathi kuye: “Iinceku zakho seziwabalile amadoda wepi angaphasi kwelawulo lazo, nje-ke akukho neyodwa indoda elahlekileko.nNW(0Iinkhulu egade zengamele ibutho leenkulungwana neenduna zeenkulungwana nezamakhulu zatjhidela kuMosi,tMc(/Esiquntwini sepango yama-Israyeli uMosi wathatha ngefumbe munye ebantwini abamatjhumi amahlanu nefuyo yinye kematjhumi amahlanu, wanikela amaLevi abatjheji bepahla yethaberinakeli lakaSomnini. Kwaba njengombana uSomnini bekayale uMosi.;Ls(.abantu abaziinkulungwana ezilitjhumi nesithandathu.OK(-abodumbana abaziinkulungwana ezimatjhumi amathathu namakhulu amahlanu,GJ (,iinkomo eziziinkulungwana ezimatjhumi amathathu nesithandathu,I1(+Umkhambathi wafunyana okulandelako:
izimvu neembuzi eziziinkulungwana ezimakhulu amathathu namatjhumi amathathu nalikhomba namakhulu amahlanu,yHm(*Isabelo sama-Israyeli, okusiquntu sepango eyalethwa madoda agade aye epini, ebe sabiwe nguMosi, besingalendlela:uGe()UMosi wanikela umthelo weminikelo kaSomnini ku-Elazara umphristi. Kwaba njengombana uSomnini bekayale uMosi.uFe((Abantu baba ziinkulungwana ezilitjhumi nantandathu. Umthelo kaSomnini ngabo waba matjhumi amathathu nambili. E ('Abodumbana bebaziinkulungwana ezimatjhumi amathathu namakhulu amahlanu. Umthelo kaSomnini kibo waba matjhumi asithandathu nanye.~Dw(&Iinkomo beziziinkulungwana ezimatjhumi amathathu nantandathu. Umthelo kaSomnini kizo waba matjhumi alikhomba nambili.fCG(%Umthelo kaSomnini waba zizimvu neembuzi ezimakhulu asithandathu namatjhumi alikhomba nahlanu.$BC($Isiquntu sesabelo salabo abagade baye epini bekuzizimvu neembuzi eziziinkulungwana ezimakhulu amathathu namatjhumi amathathu nalikhomba namakhulu amahlanu.rA_(#abantu, okutjho iintombi eziziinkulungwana ezimatjhumi amathathu nambili ezingazange khe zingenwe madoda.E@("abodumbana abaziinkulungwana ezimatjhumi asithandathu nanye,@?}(!iinkomo eziziinkulungwana ezimatjhumi alikhomba nambili,!>=( Ipango eyathunjwa madoda wepi egade imele yabiwe ngile:
bekuzizimvu neembuzi eziziinkulungwana ezimakhulu asithandathu namatjhumi alikhomba nahlanu,K=(UMosi no-Elazara umphristi benza njengombana uSomnini ayale uMosi.o<Y(Esiquntwini sepango yama-Israyeli thathani kunye ngefumbe ematjhumini amahlanu kwepango yabantu, yeenkomo, yabodumbana, yezimvu neembuzi, okutjho eenlwaneni zoke nikunikele amaLevi abatjheji bepahla yethaberinakeli lakaSomnini.”w;i(Lokho kuthatheni esiquntwini sesabelo samadoda lawo ninikele u-Elazara umphristi kube njengomnikelo kaSomnini.*:O(Epangweni yamadoda agade aye epini lawo khuphani umthelo kaSomnini: Emakhulwini amahlanu nilethe kunye kwepango yabantu, yeenkomo, yabodumbana, yezimvu neembuzi.^97(Okuthunjiweko kwepango kwabiwe kabili phakathi komkhambathi namadoda agade aye epini.x8k(“Wena no-Elazara umphristi kanye neenhloko zemindeni yomkhambathi, balani okuthunjwe epini okubabantu nefuyo.(7M(USomnini wakhuluma noMosi wathi:k6Q(Ngelanga lekhomba nihlanze izambatho zenu, nizakuhlambuluka. Emva kwalokho ningangena ekampeni.”^57(nakho koke okungatjhiko, kudluliseni emlilweni, nje-ke kuzakuhlambuluka. Nanyana kunjalo kufuze kuhlanjululwe ngamanzi wehlambululo godu. Lokho okungakghoni ukujamelana nomlilo kudluliseni ngemanzini wehlambululo.<4u(Igolide, isiliva, ikoporo, isimbi, isinjana, umthofi|3s(U-Elazara umphristi wakhuluma namadoda agade aye epini wathi: “Nasi isimiso somthetho uSomnini ayale ngaso uMosi:2(Hlambululani esinye nesinye isambatho, yoke into eyenziwe ngesikhumba, koke okwenziwe ngoboya bembuzi nento yoke ebazwe ngesigodo.”:1o(Boke benu abakhe babulala umuntu namkha bathinta obuleweko, hlalani ngaphandle kwekampa amalanga alikhomba, nizihlambulule kanye nabathunjwa benu elangeni lesithathu nelekhomba.L0(kodwana zigcineleni woke amatlawana angazange akhe angenwe yindoda./(Yeke phakathi kwabancanaba, bulalani omunye nomunye omduna bese nibulala omunye nomunye wesifazana okhe wangenwa yindoda,C.(Yelelani la, laba ngibo abahlohlozelwa nguBhiliyamu bona babe sisifu kuma-Israyeli ukuze one ngokungathembeki kuSomnini endabeni yePewori. Ngalokho isifo sehlela emkhambathini kaSomnini.=-w(Nje-ke wathi kizo: “Nilise boke abafazi baphila na?i,M(UMosi bekasilingekile ngeenkhulu zebutho, iinduna zeenkulungwana nezamakhulu egade zibuya epini.q+]( UMosi, u-Elazara umphristi kanye nabarholi bomkhambathi baphuma bahlangabeza ibutho ngaphandle kwekampa.4*c( ayiletha kuMosi, ku-Elazara umphristi kanye nemkhambathini wama-Israyeli. Iye, abathunjiweko nepango balethwa ekampeni ngemrhobeni weJordani kwaMowabi malungana neJerikho.2)a( Athatha yoke ipango yabantu neyefuyo leyo,O(( Atjhisa woke amadorobho ahlala kiwo kanye namatendawo angeenrhodlweni.$'C( Ama-Israyeli azithumbela abafazi bamaMidiyani kanye nabantwana. Abuya athatha zoke iinkomo kanye nefuyo enye yamaMidiyani; iye, ipahlawo yoke yaba yipango.&(Labulala namakhosi amahlanu wakwaMidiyani okungu-Evi, uRekhemu, uTsuri, uRhuri noReba. Godu abulala noBhiliyamu umsa kaBhewori ngesabula.p%[(Ibuthwelo lalwa namaMidiyani njengombana uSomnini bekayale uMosi, labulala omunye nomunye omduna epini..$W(UMosi wathumela ibuthwelo epini, kwaba yikulungwana ekorweni ngayinye. Gade likhamba noFiniyasi umsa ka-Elazara umphristi aphethe izitja ezicwengileko neemporompita.#(Mbala ikoro nekoro yakwa-Israyeli yakhupha ikulungwana yamadoda, kwaba libutho lepi eliziinkulungwana ezilitjhumi nambili.T"#(Ekorweni enye nenye yakwa-Israyeli nithumele epini ikulungwana yamadoda.”!3(Nje-ke uMosi wathi ebantwini: “Hlomisani amadoda aphakathi kwenu bona ayokulwa namaMidiyani, abuyiselele ukubuyiselela kwakaSomnini kumaMidiyani.v g(“Buyiselela ukubuyiselela kwama-Israyeli kumaMidiyani. Ngemva kwalokho nawe uzakulandela aboyihlomkhulu.”' M(USomnini wakhuluma noMosi wathi: (Lezo-ke ziimiso uSomnini ayala ngazo uMosi mayelana nendoda nomkayo, uyise nendodakazi ebutjheni bayo nayisese sendlini kayise.(Nangabe indodakhe izenza ilize ngemva kwesikhathi esithileko sele izwile ngazo yeke ngiyo ezakuthwala isiphambeko somfazi.”N(Kodwana nangabe woke amalanga indodakhe ithe du ngendaba leyo, khona-ke yenza zoke iinthembiso neembopho zomfazi loyo zijame. Iye, izenze zajama ngombana akhange itjho litho kuye mhlana izwa ngazo.~w( Esinye nesinye isithembiso nanyana isifungo sokuzibopha ngokuzila, indodakhe ingenza bona sijame namkha isenze ilize.kQ( Kodwana nangabe indodakhe yenza izintwezo ilize mhlana izwa ngazo, nje-ke koke okuphume emlonyenakhe mayelana neenthembiso namkha iimbopho zakhe angeze kwajama. Indodakhe izabe yenze koke lokho ilize, yeke uSomnini uzamcolela.+Q( indodakhe izwe ngalokho, nokho ingatjho litho kuye begodu ingamsoli, khona-ke esinye nesinye isithembiso sakhe nesibopho esinye nesinye azibophe ngaso sizakujama.R( Nangabe umfazi uthembisa angakwakhe namkha azibophe ngesibopho sokufunga,O( (Mayelana nomhlolokazi namkha ibuya: Koke azibopha ngakho kuzakujama.);q(Kodwana nangabe kuthi ngelanga indodakhe ezwa ngalo bese imsole, izakwenza bona isithembiso nekulumo engayi ndawo ayikhulumileko wazibopha ngayo, ibe lilize. USomnini uzamcolela.(bese umyenakhe ezwe ngalokho, angatjho litho nokho ngelanga ezwa ngalo; khona-ke iinthembiso zakhe neembopho azibophe ngazo zizakujama.|s(“Nangabe wende endodeni asese sesithembisweni sakhe namkha ekulumeni engayi ndawo ayikhulumileko wazibopha ngayo,I (Kodwana nangabe uyise uthi ngokuzwa ngaso bese umsola khona mhlokho, khona-ke akunasithembiso namkha isibopho umntazana azibophe ngaso esizakujama. USomnini uzamcolela ngombana uyise umsolile.R(noyise ezwe isithembiso namkha isibopho azibophe ngaso kodwana angatjho litho kuye, khona-ke zoke iinthembiso zakhe zizakujama begodu esinye nesinye isibopho azibophe ngaso naso sizakuba ngesijamileko.wi(Lokha wesifazana enza isithembiso kuSomnini namkha azibophe ngesibopho ebutjheni bakhe khisibe usese ngakwabo,3(Lokha indoda yenza isithembiso kuSomnini namkha yenza isifungo sokuzibophelela ngepilwayo, kufuze ingawephuli amezwayo. Ayenze koke ekukhulumileko.i O(UMosi wakhuluma nazo zoke iinhloko zeenkoro zakwa-Israyeli wathi: “Nakhu uSomnini ayale ngakho:G ((UMosi watjela ama-Israyeli koke njengombana uSomnini amyalile.X +('“ ‘Nikelani koke lokho kuSomnini ngesikhathi sakhona seminyanyenu, kube singezelelo eminikelwenenu yesithembiso, yesihle, yeenthoro, yokuselwako neyetjhebiswano kanye nemihlabelwenenu yokutjhiswa.’ ”$ C(&Godu kube nepongo yomhlabelo wehlambululo, ngaphandle komhlabelo wokutjhiswa ojayelekileko nomnikelo wakhona weenthoro kanye nomnikelo wakhona wokuselwako. #(%Kesinye nesinye isibalo seenkunzana, amaqama namaqamanyana lawo, kunikelwe iminikelo yeenthoro kanye neyokuselwako njengokwesimiso sakhona.5 e($Ninikele umhlabelo wokutjhiswa okumnikelo okhethekileko, owamukelekako kuSomnini: ikunzana eyodwa, iqama elilodwa namaqamanyana alikhomba anomnyaka munye, koke kube msulwa.c A(#“ ‘Ngelanga lobunane nizakuba nomgidi omkhulu, nje-ke mhlokho ningawuthinti umsebenzi.$C("Godu kube nepongo yomhlabelo wehlambululo, ngaphandle komhlabelo wokutjhiswa ojayelekileko nomnikelo wakhona weenthoro kanye nomnikelo wakhona wokuselwako.#(!Kesinye nesinye isibalo seenkunzana, amaqama namaqamanyana lawo, kunikelwe iminikelo yeenthoro kanye neyokuselwako njengokwesimiso sakhona.#( “ ‘Ngelanga lekhomba ninikele ngeenkunzana ezilikhomba, amaqama amabili namaqamanyana alitjhumi nane anomnyaka munye, koke kube msulwa.$C(Godu kube nepongo yomhlabelo wehlambululo, ngaphandle komhlabelo wokutjhiswa ojayelekileko nomnikelo wakhona weenthoro kanye nomnikelo wakhona wokuselwako.#(Kesinye nesinye isibalo seenkunzana, amaqama namaqamanyana lawo, kunikelwe iminikelo yeenthoro kanye neyokuselwako njengokwesimiso sakhona.)(“ ‘Ngelanga lesithandathu ninikele ngeenkunzana ezibunane, amaqama amabili namaqamanyana alitjhumi nane anomnyaka munye, koke kube msulwa.$C(Godu kube nepongo yomhlabelo wehlambululo, ngaphandle komhlabelo wokutjhiswa ojayelekileko nomnikelo wakhona weenthoro kanye nomnikelo wakhona wokuselwako.#(Kesinye nesinye isibalo seenkunzana, amaqama namaqamanyana lawo, kunikelwe iminikelo yeenthoro kanye neyokuselwako njengokwesimiso sakhona.#(“ ‘Ngelanga lesihlanu ninikele ngeenkunzana ezilithoba, amaqama amabili namaqamanyana alitjhumi nane anomnyaka munye, koke kube msulwa.$C(Godu kube nepongo yomhlabelo wehlambululo, ngaphandle komhlabelo wokutjhiswa ojayelekileko nomnikelo wakhona weenthoro kanye nomnikelo wakhona wokuselwako.~#(Kesinye nesinye isibalo seenkunzana, amaqama namaqamanyana lawo, kunikelwe iminikelo yeenthoro kanye neyokuselwako njengokwesimiso sakhona.}(“ ‘Ngelanga lesine ninikele ngeenkunzana ezilitjhumi, amaqama amabili namaqamanyana alitjhumi nane anomnyaka munye, koke kube msulwa.$|C(Godu kube nepongo yomhlabelo wehlambululo, ngaphandle komhlabelo wokutjhiswa ojayelekileko nomnikelo wakhona weenthoro kanye nomnikelo wakhona wokuselwako.{#(Kesinye nesinye isibalo seenkunzana, amaqama namaqamanyana lawo, kunikelwe iminikelo yeenthoro kanye neyokuselwako njengokwesimiso sakhona.z3(“ ‘Ngelanga lesithathu ninikele ngeenkunzana ezilitjhumi nanye, amaqama amabili namaqamanyana alitjhumi nane anomnyaka munye, koke kube msulwa.$yC(Godu kube nepongo yomhlabelo wehlambululo, ngaphandle komhlabelo wokutjhiswa ojayelekileko nomnikelo wakhona weenthoro kanye nomnikelo wakhona wokuselwako.x#(Kesinye nesinye isibalo seenkunzana, amaqama namaqamanyana lawo, kunikelwe iminikelo yeenthoro kanye neyokuselwako njengokwesimiso sakhona.w/(“ ‘Ngelanga lesibili nikelani iinkunzana ezilitjhumi nambili, amaqama amabili namaqamanyana alitjhumi nane anomnyaka munye, koke kube msulwa.$vC(Godu kube nepongo yomhlabelo wehlambululo, ngaphandle komhlabelo wokutjhiswa ojayelekileko nomnikelo wakhona weenthoro kanye nomnikelo wakhona wokuselwako.euE(Elinye nelinye iqamanyana kilawo alitjhumi nane, nilinikele nethungana linye leflowuru leyo. t;(Kufuze ninikele imihlabelo leyo neminikelo yeenthoro yeflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva. Enye nenye yeenkunzana ezilitjhumi nanthathu kumele ikhambisane namathungana amathathu weflowuru bese elinye nelinye iqama nalo likhambisane namathungana amabili weflowuru leyo.Ls( Ninikele umhlabelo wokutjhiswa okumnikelo okhethekileko, owamukelekako kuSomnini: iinkunzana ezilitjhumi nanthathu, amaqama amabili namaqamanyana alitjhumi nane anomnyaka munye; koke kube msulwa.:ro( “ ‘Ngelanga letjhumi nahlanu enyangeni yekhomba nizakuba nomhlangano okhethekileko. Mhlokho ningawuthinti umsebenzi, kodwana nigidinge umnyanya kaSomnini amalanga alikhomba.kqQ( Godu kube nepongo yomhlabelo wehlambululo, ngaphandle komhlabelo wehlambululo okwenziwa ngawo itethelelo nangaphandle komhlabelo wokutjhiswa ojayelekileko nomnikelo wakhona weenthoro kanye nomnikelo wakhona wokuselwako.’ ”`p;( Elinye nelinye iqamanyana kilawo alikhomba, nilinikele nethungana linye leflowuru leyo.foG( Kufuze ninikele imihlabelo leyo neminikelo yeenthoro yeflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva. Ikunzana ikhambisane namathungana amathathu weflowuru bese iqama nalo likhambisane namathungana amabili weflowuru leyo.n1(Nikelani umhlabelo wokutjhiswa owamukelekako kuSomnini: ikunzana eyodwa, iqama elilodwa namaqamanyana alikhomba anomnyaka munye, koke kube msulwa.m/(“ ‘Ngenyanga yekhomba lokha nayinamalanga alitjhumi nizakuba nomhlangano okhethekileko nizile ukudla. Nje-ke mhlokho ningawuthinti umsebenzi.Ll(Nizakunikela ngalokho kube mnikelo okhethekileko, owamukelekako kuSomnini ngaphandle kwemihlabelo yokutjhiswa yokuthwasa kwenyanga neminikelo yakhona yeenthoro. Godu ngaphandle kwemihlabelo yokutjhiswa ejayelekileko neminikelo yakhona yeenthoro kanye neminikelo yakhona yokuselwako. Lokho kube ngokwemikhuba yakhona.’ ”Zk/(Godu kube nepongo yomhlabelo wehlambululo bonyana nizenzele itethelelo kuSomnini.`j;(Elinye nelinye iqamanyana kilawo alikhomba, nilinikele nethungana linye leflowuru leyo.fiG(Kufuze ninikele imihlabelo leyo neminikelo yeenthoro yeflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva. Ikunzana ikhambisane namathungana amathathu weflowuru bese iqama nalo likhambisane namathungana amabili weflowuru leyo.5he(Nikelani umhlabelo wokutjhiswa owamukelekako kuSomnini: ikunzana eyodwa, iqama elilodwa namaqamanyana alikhomba anomnyaka munye. Qinisekisani bona zoke iinlwanezo zimsulwa.(g M(“ ‘Ngelanga lokuthoma enyangeni yekhomba nizakuba nehlangano ekhethekileko, nje-ke mhlokho ningawuthinti umsebenzi. Lelo kulilanga lokuvuthela iimporompita.?fy(Nizakunikela ngalokho kanye neminikelo yakhona yokuselwako, ngaphandle komnikelo wokutjhiswa ojayelekileko nomnikelo wakhona weenthoro. Qinisekisani bona zoke iinlwanezo zimsulwa.”Ae(Godu kube nepongo bonyana nizenzele itethelelo kuSomnini.Zd/(Elinye nelinye iqamanyana kilawo alikhomba, nilinikele nethungana leflowuru leyo.qc](Kufuze ninikele imihlabelo leyo neminikelo yeenthoro yeflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva. Ikunzana enye nenye ikhambisane namathungana amathathu weflowuru bese iqama nalo likhambisane namathungana amabili weflowuru leyo. b(Nikelani umhlabelo wokutjhiswa owamukelekako kuSomnini: iinkunzana ezimbili, iqama elilodwa namaqamanyana alikhomba anomnyaka munye.8ak(“Ngelanga eniletha ngalo umnikelo weenthoro ezitja wesilumo kuSomnini, okutjho emnyanyeni weemVeke, yibani nomhlangano okhethekileko, nje-ke mhlokho ningawuthinti umsebenzi.s`a(Elangeni lekhomba lomnyanya nizakuba nomhlangano okhethekileko, nje-ke mhlokho ningawuthinti umsebenzi.”p_[(Ngendlela efanako imihla ngemihla nizakunikela ukudla okumnikelo okhethekileko owamukelekako kuSomnini nomnikelo wakhona wokuselwako. Iminikelo leyo izakunikelwa amalanga alikhomba ngaphandle kwemihlabelo yokutjhiswa ejayelekileko.g^I(Nizakunikela ngalokho ngaphandle kweminikelo yokutjhiswa ejayelekileko eyenziwa njalo ekuseni.Z]/(Godu kube nepongo yomhlabelo wehlambululo bonyana nizenzele itethelelo kuSomnini.Z\/(Elinye nelinye iqamanyana kilawo alikhomba, nilinikele nethungana leflowuru leyo.q[](Kufuze ninikele imihlabelo leyo neminikelo yeenthoro yeflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva. Ikunzana enye nenye ikhambisane namathungana amathathu weflowuru bese iqama nalo likhambisane namathungana amabili weflowuru leyo.DZ(Nikelani umhlabelo wokutjhiswa okumnikelo okhethekileko kuSomnini: iinkunzana ezimbili, iqama elilodwa namaqamanyana alikhomba anomnyaka munye. Qinisekisani bona zoke iinlwanezo zimsulwa.qY](Elangeni lokuthoma lomnyanya nizakuba nomhlangano okhethekileko, nje-ke mhlokho ningawuthinti umsebenzi.zXo(Ngelanga letjhumi nahlanu lenyanga leyo kufuze kube nomnyanya, kudliwe isikwa esinganangumelo amalanga alikhomba.`W;(“IPhasika lakaSomnini lizakuba elangeni letjhumi nane, ngenyanga yokuthoma emnyakeni.V)(Ninikele nepongo yinye kube mhlabelo wehlambululo kuSomnini, ngaphandle komhlabelo wokutjhiswa ojayelekileko nomnikelo wakhona wokuselwako.”U9(Umnikelo wokuselwako okhambisana nekunzana enye nenye uzakuba malitha amane wewayini. Umnikelo wokuselwako okhambisana neqama uzakuba malitha amabili nesiquntu bese okhambisana neqamanyana kube lilitha nesiquntu. Lokho kuzakuba mhlabelo wokutjhiswa waqobe yinyanga umnyaka woke.VT'( Iqamanyana ngalinye alikhambisane nethungana leflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva kube mnikelo weenthoro. Linikele libe mhlabelo wokutjhiswa, njengomnikelo okhethekileko owamukelekako kuSomnini.Sy( Ikunzana enye nenye niyinikele kanye namathungana amathathu weflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva kube mnikelo weenthoro. Iqamelo alikhambisane namathungana amabili weflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva kube mnikelo weenthoro.+RQ( “Ekuthomeni kwenyanga enye nenye, nikelani umhlabelo wokutjhiswa kuSomnini: iinkunzana ezimbili, iqama linye namaqamanyana alikhomba anomnyaka munye abe msulwa.Q( Lokho kuzakuba mhlabelo wokutjhiswa wangamaSabatha, ngaphandle komhlabelo wokutjhiswa wangemihla nomnikelo wakhona wokuselwako.’ ”ePE( “ ‘Ngelanga leSabatha umhlabelo akube maqamanyana amabili anomnyaka munye abe msulwa, namathungana amathathu weflowuru esefiweko edutjwe ngamafutha we-oliva kube mnikelo weenthoro kanye nomnikelo wakhona wokuselwako.KO(Iqamanyana elinye olinikela ngamarhwaqela, linikele nomnikelo weenthoro newokuselwako kube njenganyana wenze kelekuseni. Linikele libe njengomnikelo okhethekileko owamukelekako kuSomnini.’ ”,NS(Iqamanyana linye alikhambisane nelitha nesiquntu somnikelo wokuselwako. Umnikelo wokuselwako obutjwala lowo awuthululelwe endaweni ecwengileko phambi kwakaSomnini. M(Lowo kumhlabelo wokutjhiswa wesikhathi soke owasungulwa entabeni yeSinayi bona ube mnikelo okhethekileko, owamukelekako kuSomnini.L+(Umhlabelo lowo awukhambisane nokwetjhumi kwakapumpana womnikelo weenthoro okuyiflowuru esefiweko edutjwe ngelitha nesiquntu samafutha we-oliva.5Kg(Kunikelwe linye ekuseni, linye ngamarhwaqela.9Jm(“Godu yithi kiwo, ‘Naku umnikelo okhethekileko enizawunikela kuSomnini: Amaqamanyana amabili anomnyaka munye abe msulwa, kube mhlabelo wokutjhiswa onikelwa imihla ngemihla.,IS(“Yala ama-Israyeli uthi kiwo, ‘Yelelani bona kulethwa kimi ngesikhathi esifaneleko iminikelwami okutjho ukudla okumnikelo okhethekileko, owamukelekako kimi.’'H M(USomnini wakhuluma noMosi wathi:QG(wabeka izandla phezu kwakhe wamgunyaza njengombana uSomnini bekamyalile.F (Mbala uMosi wenza njengombana uSomnini amyalile: Wathatha uJotjhuwa wamjamisa phambi kwaka-Elazara umphristi nomkhambathi woke,E(Yena uzakujama e-aldarini phambi kwaka-Elazara umphristi ozakumbuzela isiphetho se-urimi kuSomnini. Isiphethweso ngiso esizakuqunta bona baphume ipi namkha bangaphumi. Iye, isiphethweso simayelana noJotjhuwa nama-Israyeli woke anaye, okutjho umkhambathi woke.”DD(Mnikele amanye wamagunya onawo ukuze ama-Israyeli amlalele.pC[(bese umtjhideza phambi kwaka-Elazara umphristi naphambi komkhambathi woke, umgunyaze phambi kwabo boke.cBA(USomnini wathi kuMosi: “Thatha uJotjhuwa umsa kaNuni okuyindoda enommoya, umbeke izandla A(kube mumuntu ozawurhola epini, akhambe phambi kwawo njengomelusi ukuze umkhambathi kaSomnini ungabi njengezimvu ezingenamelusi.”i@M(“USomnini uZimu wemiphefumulo yenyama yoke, akakhombe umuntu ozakuba ngaphezu komkhambathi lo,(?M(UMosi waphendula uSomnini wathi:~>w(Lokhu kungenca yokobana nafulathela umyalwami erhalawumbeni leTsini ngesikhathi umkhambathi ungisola begodu akhange nikhombise ukungihlonipha emehlweni wama-Israyeli.”
(Lokho kwenzeka emanzini weMeriba yeKhadetjhi ngerhalawumbeni leTsini.)\=3( Kuzakuthi nasele uyibonile, nawe uzakulandela aboyihlomkhulu njengomfowenu u-Aroni.x<k( USomnini wakhuluma noMosi wathi: “Khuphuka intaba ye-Abhiramu le bese ubona inarha engiyinikele ama-Israyeli.U;%( Nangabe ayinabo abafowaboyise, nikelani ilifelo kosihlobo sayo seengazi esitjhidelene khulu nayo kube sisabelo sakhe. Lokho kuzakuba simiso somthetho kuma-Israyeli njengombana uSomnini ayale uMosi.’ ”>:y( Nayinganabafowayo, nikelani ilifa layo kubafowaboyise.?9{( Nangabe ayinandodakazi, nikelani ilifa layo kubafowayo.8(Begodu khuluma nama-Israyeli uthi, ‘Lokha indoda nayihlongakala inganandodana, nizakudlulisela ilifa layo endodakazinayo.&7G(“Amadodakazi kaTselofirhadi akhuluma iqiniso. Kufuze uwanikele isabelo selifa hlangana nabafowabo kayisawo bese wenza bona ilifa lakayisawo lidlulele kiwo.69(USomnini wathi kuMosi:D5(UMosi waletha indaba yamadodakazi lawo phambi kwakaSomnini.)4M(Alo, ukungabi kwakhe namadodana ngilo ibanga elenza bona ibizo lakhe lingasabalwa emndeninakhe na? Nje-ke siphani isabelo senarha hlangana nabafowabo kababa.”23_(“Ubaba wahlongakalela erhalawumbeni. Nokho-ke yena gade angekho hlangana nejima lakaKhorarhi elajamelana noSomnini. Wase wazihlongakalela ngesono sakhe, anganandodana.2(afese ajama phambi kwakaMosi, u-Elazara umphristi, abaphathi kanye nomkhambathi woke emnyango wetende lokuhlanganela athi:p1 ](UTselofirhadi gade alilunga lekoro kaManase. Gade ayindodana kaRheferi umsa kaGiliyadi omsa kaMakiri umsa kaManase omsa kaJosefa. Amabizo wamadodakazakhe bekunguMarhila, uNoya, uRhogila, uMilika noTiritsa. Amadodakazi lawo atjhidela00[(Angombana uSomnini bekathe ngabo: “Ngambala bazakufela erhalawumbeni.” Yeke akhange kusale namunye wabo ngaphandle kwakaKalebi umsa kaJefune noJotjhuwa umsa kaNuni./{(@Isibalo sabantu abatloliswekwaba, asifaki noyedwa walabo abatloliswa nguMosi no-Aroni umphristi erhalawumbeni leSinayi,.%(?Labo-ke babantu abatloliswa nguMosi no-Elazara umphristi lokha nabatlolisa ama-Israyeli kwaMowabi ngemrhobeni weJordani malungana neJerikho.q-](>Boke abaduna abatlolisweko bamaLevi ukusukela esaneni lenyanga ukuya phezulu bebaziinkulungwana ezimatjhumi amabili nantathu. Bona azange batloliswe kanye nama-Israyeli ngombana akhange bamukele ilifa lenarha hlangana nama-Israyeli.n,W(=Kodwana uNadaba no-Abihu bahlongakala lokha nabathi banikela ngamalahle atjhili phambi kwakaSomnini.)E+(umndeni wamaLibini,
umndeni wamaRhebroni,
umndeni wamaMarhili,
umndeni wamaMutjhi,
umndeni wamaKhorarhi.
(UKhehathi wabeletha u-Amramu.E((9Napa-ke abatlolisweko bamaLevi ngokwemindenabo:
uGeritjhoni owabeletha umndeni wamaGeritjhoni,
uKhehathi owabeletha umndeni wamaKhehathi,
uMerari owabeletha umndeni wamaMerari.?'{(8Woke amafa wekoro ekulu nencani azakwabiwa ngefumbe.”a&=(7Inarha kufuze yabiwe ngefumbe. Izakuba lilifa ngokuya ngamabizo weenkoro zaboyisemkhulu.6%g(6Ikoro enesibalo esikhulu izakwabelwa inarha ekulu, kuthi enesibalo esincani yabelwe inarha encani. Ikoro nekoro izakwabelwa ilifa layo ngokuya ngesibalo sabatlolisweko bayo.T$#(5“Inarha izakwabelwa abantwabo ibe lilifa labo ngokuya ngesibalo samabizo.(#M(4USomnini wakhuluma noMosi wathi:"(3Boke abatlolisweko bama-Israyeli bebaziinkulungwana ezimakhulu asithandathu nanye namakhulu alikhomba namatjhumi amathathu.{!q(2Leyo-ke bekumindeni yakaNafitali. Labo abatlolisweko bebaziinkulungwana ezimatjhumi amane nahlanu namakhulu amane.` ;(1uJetseri owabeletha umndeni wamaJetseri,
uTjhilemu owabeletha umndeni wamaTjhilemu.1(0Lezi bekuziinzukulwana zakaNafitali ngokwemindenazo:
uJarhitsiyeli owabeletha umndeni wamaJarhitsiyeli,
uGuni owabeletha umndeni wamaGuni,y(/Leyo-ke bekumindeni yaka-Atjheri. Labo abatlolisweko bebaziinkulungwana ezimatjhumi amahlanu nantathu namakhulu amane.:q(.(U-Atjheri gade anendodakazi ekuthiwa nguSerarhi.)y(-Amadodana kaBheriya bekunguRhebhere owabeletha umndeni wamaRhebhere
uMalikiyeli owabeletha umndeni wamaMalikiyeli.B(,Lezi bekuziinzukulwana zaka-Atjheri ngokwemindenazo:
uJimna owabeletha umndeni wamaJimna,
uJitjhivi owabeletha umndeni wamaJitjhivi,
uBheriya owabeletha umndeni wamaBheriya.sa(+Woke umndeni wakaTjhurhamu owatloliswako bewuziinkulungwana ezimatjhumi asithandathu nane namakhulu amane.(*Nanzi iinzukulwana zakaDani ngokwemindenazo:
uTjhurhamu owabeletha umndeni wamaTjhurhamu.
Lezo-ke bekuziinzukulwana zakaDani./()Lezo-ke bekuziinzukulwana zakaBhenjamini ngokwemindenazo. Labo abatlolisweko bebaziinkulungwana ezimatjhumi amane nahlanu namakhulu asithandathu.((Amadodana kaBhela bekungu-Aridi noNamani;
u-Aridi wabeletha umndeni wama-Aridi,
uNamani wabeletha umndeni wamaNamani.dC('uTjhefufamu owabeletha umndeni wamaTjhefufamu,
uRhufamu owabeletha umndeni wamaRhufamu.N(&Lezi bekuziinzukulwana zakaBhenjamini ngokwemindenazo:
uBhela owabeletha umndeni wamaBhela,
u-Atjhibhela owabeletha umndeni wama-Atjhibhela,
u-Arhiramu owabeletha umndeni wama-Arhiramu,=u(%Leyo-ke bekumindeni yaka-Efrayimu. Labo abatlolisweko bebaziinkuluwana ezimatjhumi amathathu nambili namakhulu amahlanu.
Zoke lezo bekuziinzukulwana zakaJosefa ngokwemindenazo.G ($Iinzukulwana zakaTjhutelarhi bekuma-Erani abelethwa ngu-Erani.L(#Nanzi-ke iinzukulwana zaka-Efrayimu ngokwemindenazo:
uTjhutelarhi owabeletha umndeni wamaTjhutelarhi,
uBhekeri owabeletha umndeni wamaBhekeri,
uTarhani owabeletha umndeni wamaTarhani.~w("Leyo-ke bekumindeni kaManase. Labo abatlolisweko bebaziinkulungwana ezimatjhumi amahlanu nambili namakhulu alikhomba.3(!(UTselofirhadi umsa kaRheferi gade anganawo amadodana kodwana amadodakazi kwaphela, amabizwawo bekunguMarhila, uNoya, uRhogila, uMilika noTiritsa.)`;( uTjhemida owabeletha umndeni wamaTjhemida,
uRheferi owabeletha umndeni wamaRheferi.dC(u-Asriyeli owabeletha umndeni wama-Asriyeli,
uTjhekemu owabeletha umndeni wamaTjhekemu, (Nanzi-ke iinzukulwana zakaGiliyadi:
u-Iyezeri owabeletha umndeni wama-Iyezeri,
uRhelekhi owabeletha umndeni wamaRhelekhi,# A(Lezi bekuziinzukulwana zakaManase ngokwemindenazo:
uMakiri owabeletha umndeni wamaMakiri,
uGiliyadi umsa kaMakiri owabeletha umndeni wamaGiliyadi.5 g(Amadodana kaJosefa bekunguManase no-Efrayimu.} u(Leyo-ke bekumindeni yakaZebuloni. Labo abatlolisweko bebaziinkulungwana ezimatjhumi asithandathu namakhulu amahlanu.H  (Lezi bekuziinzukulwana zakaZebuloni ngokwemindenazo:
uSeredi owabeletha umndeni wamaSeredi,
u-Eloni owabeletha umndeni wama-Eloni,
uJarhiliyeli owabeletha umndeni wamaJarhiliyeli.(Leyo-ke bekumindeni yaka-Isakari. Labo abatlolisweko bebaziinkulungwana ezimatjhumi asithandathu nane namakhulu amathathu.  _~~d}}||,{{%zyy?xx+wWwvvv==<;;::999G8847D655443&2\11100(/..-N- ,E++*S))y(('&&&5%|%*${$.#""y!! rZsTPHsJnWT @  $ i Z;2Nje-ke ngesikhatheso samuka amakhosi amabili wama-Amori ebegade angepumalanga yeJordani inarha, ukusuka emrhobeni we-Arinoni ukuya entabeni iRherimoni.?Y{2Kodwana yoke ifuyo nepango yedorobho sazithathela yona.X-2Sawarhayila nya njengombana senza kuSirhoni ikosi yeRhetjhibhoni nasirhayila elinye nelinye idorobho, okutjho amadoda, abafazi nababuthakathaka.W 2Woke lawo bekumadorobho aqiniswe ngemithangala ephakamileko, amasango neenqabo. Sathatha godu nemizi eminengi enganamithangala.FV2Sathatha woke amadorobhakhe ngesikhatheso. Akunadorojana esingazange simemuke lona. Kwakumadorobho amatjhumi asithandathu, sahlanganisa soke isifunda i-Arigobho, okumbuso ka-Ogi eBhatjhani.)UM2Yeke uSomnini uZimethu wanikela u-Ogi ikosi yeBhatjhani esandleni sethu kanye nabo boke abantu bakhe. Samumadlha bekwatlhoga namunye wabantu bakhe ophunyurhako.VT'2Kodwana uSomnini wathi kimi: “Ungamesabi ngombana ngimnikele esandleni sakho, yena nabo boke abantu bakhe kanye nenarhakhe. Umenze isenzo owasenza uSirhoni ikosi yama-Amori ogade ahlala eRhetjhibhoni.”S 2Sajika-ke sakhuphuka ngendlela yeBhatjhani. U-Ogi ikosi yakhona yaphuma nebutho layo loke bonyana isisahlele ngepi e-Edreyi.eRE2%Kusenarheni yama-Amoni kwaphela lapha ungazange utjhidele khona, okutjho kiyo yoke indawo eseempambosini zomlanjana iJabokhi kanye namadorobho weentatjaneni nakho koke lapha uSomnini uZimethu wasalela khona bona singene.NQ2$Ukusuka emlanjaneni we-Arinoni okutjho idorobho le-Aroweri elingemrhobeni ukuyela ngeGiliyadi, azange kube nedorobho eliphakeme khulu kithi. USomnini uZimethu wawanikela woke njalo ezandleni zethu.cPA2#ngaphandle kwefuyo esazithathela yona njengepango kanye nepahla yamadorobho esawathumbako.*OO2"Sathumba woke amadorobhakhe ngesikhatheso, sawarhayila nya. Kelinye nelinye idorobho sarhayila amadoda, abafazi nababuthakathaka. Azange sitjhiye namunye aphila,aN=2!USomnini uZimethu wamnikela kithi, samumadlha yena namadodanakhe nabo boke abantu bakhe.gMI2 Nje-ke uSirhoni waphuma kobana asikhandele, yena nabo boke abantu bakhe kobana silwe eJahatsi.L2USomnini wathi kimi: “Qala sele ngithome ukunikela uSirhoni nenarhakhe kuwe. Thoma-ke uzihlele kobana uthumbe inarhakhe.”cKA2Kodwana uSirhoni ikosi yeRhetjhibhoni azange asivumele bonyana sidlule ngakuye ngombana uSomnini uZimenu waqinisa ummoyakhe, wakhunyalalisa nehliziywakhe kobana amnikele esandleni senu njengombana kwenzekile namhlanje.7Ji2njengombana neenzukulwana zaka-Esewu ezihlala eSeyiri namaMowabi ahlala e-Ari enza kimi. Ngipha indlela bengeyame iJordani ngiye enarheni uSomnini uZimethu asinikela yona.”I2Uzangithengisela ukugoma ngesiliva kobana ngigome, namanzi kobana ngisele. Ngivumela kwaphela bonyana ngidlule ngeenyawo,H}2“Ngivumela ngidlule enarhenakho, ngizakhamba ngendlela kwaphela, angeze ngaphambukela ngesigomeni namkha ngesinceleni. G2Nje-ke ngathumela iinthunywa zasuka erhalawumbeni leKhedemothi zaya kuSirhoni ikosi yeRhetjhibhoni ziphethe amazwi wokuthula athi:52USomnini wathi kimi:D=2Kwathi bona woke amadoda wepi abhubhe nya hlangana nabantu,<2Ngambala isandla sakaSomnini gade sijamelene naso kobana siphume hlangana nabantu ekampeni kufikela lapha siphela khona nya.~;w2Isikhathi esasithatha ukuthoma mhla sisuka eKhadetjhi-Bharineya ukufikela lapha sayama khona umrhoba iZeredi sasiminyaka ematjhumi amathathu nabunane, bekwabhubha soke isizukulwana esasimadoda wepi ekampeni njengombana uSomnini bekafungile kiso.:#2 Nje-ke zilungiseleleni nikhuphukele emrhobeni iZeredi.”
(Ngaphambilini ama-Emi gade ahlala kwaMowabi. Wona bekasisizwe esikhulu nesinengi kanti godu mindondotjhiya yabantu abeluleke inga ma-Anakhi. Njengama-Anakhi, ama-Emi nawo bekathathwa bonyana maRafa, kodwana amaMowabi awabiza bona ma-Emi. Ekuthomeni amaRhori nawo gade ahlala eSeyiri kodwana amadodana ka-Esewu awaqotjha, awabhubhisa abe azithathela indawawo njengombana no-Israyeli enza ngenarha yelifa lawo ayiphiwa nguSomnini.)
Sayama-ke umrhoba iZeredi.e9E2 Ngesikhatheso uSomnini wathi kimi: “Ningethuseli amaMowabi namkha nilwe nawo ngepi ngombana angizuninikela inarhawo bona ibe lilifa lenu ngebanga lokobana nginikele iinzukulwana zakaLothi i-Ari bonyana ibe lilifa lazo.k8Q2Njalo-ke saragela phambili sagegeda inarha yabafowethu okuziinzukulwana zaka-Esewu ezihlala eSeyiri, kude nendlela ye-Elathi ne-Etsiyoni-Gebhere phakathi komrhoba we-Araba. Sajika sakhamba ngendlela yerhalawumbeni lakwaMowabi.Q72USomnini uZimenu unibusisile kiyo yoke imisebenzi yezandla zenu. Uyakwazi ukukhamba kwenu phakathi kwerhalawumbakazeli. USomnini uZimu ube nani eminyakeni ematjhumi amane le, akhange niswele litho.”r6_2Nizakuthenga kibo ukugoma ngesiliva kobana nigome. Nithenge namanzi kibo ngesiliva kobana nisuse umrhawu.52Ningalwi nazo ngombana angeze nganinikela ngitjho nesiqetjhana senarhazo. Intaba iSeyiri ngayinikela u-Esewu kobana kube lilifa lakhe. 4;2Utjele abantu bonyana sele nizokudlula emkhawulweni wenarha yabafowenu okuziinzukulwana zaka-Esewu ezihlala eSeyiri. Zizonesaba, nje-ke yelelani kuhle:]352“Sekwanele bonyana nilokhu nibhoduluka ummango weentaba lo, jikelani ngetlhagwini.252USomnini wathi kimi:#1 C2safuduka saya erhalawumbeni ngendlela yelwandle lomGaba njengombana uSomnini gade angitjelile. Sathatha isikhathi eside silokhu sibhoduluka intaba iSeyiri.=0 y2.Sahlala isikhathi eside eKhadetjhi. Ngemva kwesikhathiy/ o2-Nabuya lapho nalila phambi kwakaSomnini. USomnini azange abe anilalele ekububuleni kwenu begodu azange anitjheje.. -2,Kwasuka ama-Amori ahlala eentabenezo anikhandela anikhweza ummango njengeenyosi nazithutha abesana abe anidulela ngeSeyiri ukuyokufika eRhorema.- !2+Yeke ngakhuluma nani kodwana azange beningilalele. Esikhundleni salokho nalwa nomyalo kaSomnini, nanghanghabala nakhuphukela eentatjaneni., 2*USomnini wathi nginitjele bonyana ningakhuphuki namkha nilwe ngombana akakho phakathi kwenu. Nakungasinjalo nizokuhlulwa zizitha zenu. + =2)Nje-ke nangiphendula nathi: “Maye thina, sonile phambi kwakaSomnini! Sizakukhuphuka ngokwethu silwe njengombana uSomnini uZimethu asiyalile.” Nabhinca, enye nenye indoda phakathi kwenu yahloma ngeenhlabano zayo zepi ngombana kwabonakala kulula kini ukukhuphukela eentatjaneni.[* 32(Kodwana nina-ke, jikani nifuduke niye erhalawumbeni ngendlela yelwandle lomGaba.”R) !2'Ababuthakathaka benu egade nibathukwele bonyana bazakuba yipango okutjho abantwabenu abangakwazi ukuhlukanisa phakathi kokuhle nokumbi, ngibo abazakungena. Ngizabanikela yona begodu ngibo abazayithumba.( 2&UJotjhuwa umsa kaNuni omsizakho, nguye ozakungena. Yena-ke mkhuthaze ngombana nguye ozokuthumbisa ama-Israyeli inarha leyo.y' o2%USomnini nami wangithukuthelela ngebanga lenu bewathi kimi: “Nawe abe awuzukungena enarheni leyo, ngiyakutjela!-& W2$ngaphandle kwakaKalebi umsa kaJefune. Yena uzayibona begodu ngizamnikela inarha agadanga kiyo, yena neenzukulwana zakhe ngombana ulandele uSomnini ngokupheleleko.”% 2#“Akunamuntu namunye wesizukulwana esikhohlakelekwesi ozakubona inarha ehle engafunga bonyana ngizayinikela aboyihlomkhulu,J$ 2"Lokha uSomnini nezwa enikutjhwileko, wathukuthela bewafunga wathi:+# S2!owakhamba phambi kwenu ekhambeni lenu ngomlilo ebusuku nangelifu emini kobana anifunele iindawo zokuhloma amatendenu nokunibonisa indlela okufanele nikhambe ngayo.O" 2 Nangaphezu kwelizwi enginitjele lona, azange nethembe uSomnini uZimenu,5! g2nanjengombana enza erhalawumbeni lapha nabona khona bonyana uSomnini uZimenu wanithwala njengobaba nathwala umntwanakhe. Wanithwala endlelenenu yoke benafika endaweni le.”s  c2NguSomnini uZimenu okhamba ngaphambi kwenu, yena uzanilwela. Uzanilwela njengombana enza eGibhide niqalile,K 2Nje-ke ngathi kini: “Ningabi nevalo begodu ningesabi ngabantwabo.t e2Alo, sizakuyaphi nje? Nabafowethu napa nabo basethusile bathi abantwaba banengi begodu bandlondlobele kunathi. Amadorobho wakhona makhulu begodu anemithangala etjhayisa emkayini. Phezu kwalokho sibone neenzukulwana zaka-Anakhi lapho.”) O2naba neensolo ngematendenenu nathi: “Kungebanga lokobana uSomnini asizondile bona asikhuphe enarheni yeGibhide ukuze asinikelele ngama-Amori kobana asirhayile.E 2Khonapho nakhunyalala azange nenyuke, nalwa nomyalo kaZimenu, 2Athi nabuyako eza asiphathele ezinye zeenthelo zenarha leyo abe asipha nombiko othi: “Yinarha ehle esiyiphiwe nguSomnini uZimethu.”P 2Akhamba-ke anyukela eentabeni abe afika emrhobeni we-Etjhikolo awuhlola. 2Kwabonakala kukuhle kimi lokho, nje-ke ngathatha amadoda alitjhumi nambili phakathi kwenu kwaba yindoda yinye ikoro nekoro.A 2Noke natjhidela hlanu kwami nathi: “Asithumele amadoda phambi kwethu kobana ayosiqalela inarha bese asilethele ilizwi lokobana sithathe yiphi indlela yamadorobho esizakudlula kiwo.”. Y2Arha-ke, uSomnini uZimenu ubeke inarha phambi kwenu; khuphukani niyithumbe njengombana uSomnini uZimu waboyihlomkhulu anitjelile. Ningesabi namkha niphele amandla.”x m2Godu ngathi kini: “Angithi niyabona bonyana sele nifike eentabeni zama-Amori esizinikelwe nguSomnini uZimethu?C 2Nje-ke safuduka eRhorebe sadabula erhalawumbeni elikhulu nelesabekako enalibonako endleleni eya eentabeni zama-Amori njengombana sayalwa nguSomnini uZimethu besafika eKhadetjhi-Bharineya.? }2Nganiyala ngesikhatheso ngakho koke okwakumele nikwenze.K 2Ningakhethi ubuso nanigwebako; nilalele obuthakathaka nonamandla ngokufanako. Ningethuswa bubuso bomuntu ngombana ukugweba ngekwakaZimu. Umlandu obudisi kini uletheni kimi, mina ngizawulalela.”5 g2Ngesikhatheso ngathi kubagwebi benu: “Lalelani imilandu ngokufanako hlangana komuntu nomuntu; nigwebe ngokulunga phakathi komuntu nomfowabo namkha isikhonzi esihlala naye.{ s2Yeke ngathatha iinhloko zeenkoro zenu, okumadoda ahlakaniphileko nanelemuko ngawabeka bonyana abe ziinhloko phezu kwenu, abe ziinduna zeenkulungwana, zamakhulu, zamatjhumi amahlanu, zamatjhumi okutjho bona abe ziinkhulu kizo zoke iinkoro zenu.P 2Nangiphendula nathi: “Into ositjela yona le, kuhle bonyana siyenze.” {2 Khethani amadoda ahlakaniphileko, anombono nelemuko ukuya ngokweenkoro zenu ukuze ngiwabeke bona abe ziinhloko zenu.”T %2 kodwana ngizowathwala njani amacalenu, imirarwenu nemibangwenu ngingedwa na?   2 Bengifisa inga uSomnini uZimu waboyihlomkhulu bekanganandisa kayikulungwana ngobunengi abe anibusise njengombana anithembisile,l  U2 Qala bona uSomnini uZimu unandise kangangani: Namhlanje sese nifana neenkwekwezi zomkayi ngobunengi.^  92 Ngesikhatheso mina Mosi ngathi kini: “Afeke, angeze ngakghona ukunithwala ngingedwa.F   2Qalani, ngibeke inarha phambi kwenu. Ngenani nithumbe inarha mina Somnini engafunga kiboyihlomkhulu u-Abrahamu, u-Isaka noJakopo kobana ngizayinikela bona neenzukulwana zabo ngemva kwabo.”o  [2Nje-ke jikani nifudukele eentabeni zama-Amori nakibo boke abomakhelwana bawo, okutjho umrhoba we-Araba, iintaba nemibundu yeTjhefela, isewula yenarha yamaKanana, isifunda seligu neLibhanoni bekuyokufika emlanjeni omkhulu iYufrathe.n Y2USomnini uZimethu wathi kithi nasiseRhorebe: “Sele nihlezi isikhathi eside ngokwaneleko entabenapha.  2Kwathi nabangepumalanga yeJordani, ngenarheni yakwaMowabi, uMosi wakubeka emahlombakhe bonyana aveze umthetho lo emtarini, wathi:L 2Lokho kwaba ngemva kobana ahlule uSirhoni ikosi yama-Amori egade ihlala eRhetjhibhoni; godu wahlula no-Ogi etatawini lokulwa e-Edreyi. U-Ogi lo, bekayikosi yeBhatjhani egade ihlala e-Atjhitarothi.Y /2kodwana uMosi wethula ikulumo le kuma-Israyeli ngemva kweminyaka ematjhumi amane. Gade kulilanga lokuthoma lenyanga yetjhumi nanye lokha uMosi nakhuluma nama-Israyeli ikulumo uSomnini amyale bona ayitjho kiwo.} w2Bekuthatha amalanga alitjhumi nanye kwaphela ukusuka eRhorebe ukuya eKhadetjhi-Bharineya ngendlela yentabeni iSeyiri,l W2Le, yikulumo kaMosi ayethula kuma-Israyeli woke ngepumalanga yeJordani erhalawumbeni, okutjho umrhoba we-Araba emalungana neSufi hlangana neParana ngehlangothini elinye neTofeli, iLabana, iRhatserothi kanye neDizahaba ngakelinye.}($ Leyo-ke mithetho nemiyalo uSomnini ayala ngayo ama-Israyeli ngoMosi kwaMowabi ngemrhobeni weJordani malungana neJerikho. ($ Iye, bebathethwe ngemndenini wakaManase umsa kaJosefa. Ngalokho ilifa labo lahlala lisekorweni yomndeni kayise wamadodakazi lawo.fG($ UMarhila, uTiritsa, uRhogila, uMilika noNoya bebathethwe madodana wendlu yabafowabo kayisabo.J($ Amadodakazi kaTselofirhadi enza njengombana uSomnini ayale uMosi:~}($ Ngalokho akunalifa elizakudluliselwa ekorweni ukuya kwenye ngombana enye nenye ikoro izakunamathela elifeni layo.’ ”4}c($Nje-ke nanyana ngimuphi umntazana weenkoro zama-Israyeli onelifa, kufuze ende komunye womndeni wekoro kayise ukuze omunye nomunye wama-Israyeli abe nelifa lendlu yaboyise.|)($Ilifa lama-Israyeli akukafaneli lidluliselwe ekorweni ngekoro ngombana omunye nomunye wama-Israyeli kufuze anamathele elifeni lekoro yaboyise.6{g($Nje-ke nakhu uSomnini ayale ngakho mayelana namadodakazi kaTselofirhadi uthi, ‘Wona angathathwa nanyana ngubani abona awalungele, ikani kumumuntu womndeni wekoro kayisawo.rz_($Ngokomyalo kaSomnini uMosi wayala ama-Israyeli wathi: “Ikoro yesizukulwana sakaJosefa ikhuluma iqiniso.6yg($Lokha umnyaka wokubuyisela nawufikako kuma-Israyeli, ilifa lawo lizokungezelelwa elifeni lekoro endele kiyo. Ngalokho ilifa labo lizokuhletjhulwa elifeni lekoro yabobaba.”fxG($Kodwana nangabe ende kenye yamadodana weenkoro zama-Israyeli, khona ilifa lawo lizakuthathwa esabelweni sabobaba lingezelelwe ekorweni ebendele kiyo. Nje-ke ingcenye yelifa lethu esabelwe lona ngefumbe izokuthathwa kithi.Tw#($zafese zathi: “Ngesikhathi uSomnini uZimu ayala ikosethu bona inarha le yabelwe ama-Israyeli ngefumbe, ikosethu yayalwa nguSomnini uZimu bonyana ilifa lomfowethu uTselofirhadi linikelwe amadodakazakhe.3v c($Iinhloko zemindeni kaGiliyadi umsa kaMakiri omsa kaManase okuziinzukulwana zekoro kaJosefa, zeza zakhuluma phambi kwakaMosi nabarholi okuziinhloko zemindeni yama-Israyeli,u(#"Ningayirhubutjhi inarha eniphila kiyo ngombana mina Somnini ngihlala kiyo. Iye, ngihlala phakathi kwabantu bakwa-Israyeli.”Dt(#!Ningasilaphazi inarha eniphila kiyo ngombana iingazi ziyayisilaphaza inarha. Akunatethelelo engenzelwa inarha ethulukelwe ziingazi ngaphandle kokuthululwa kweengazi zaloyo ozithululileko.s5(# Godu ningayamukeli ihlawulo yokuhlenga umuntu obalekele edorobheni lobuphephelo kobana abuyele enarheni yekhabo kungakahlongakali umphristi omkhulu.nrW(#Ningayamukeli ihlawulo yokuhlenga ipilo yombulali onomlandu wokubulala. Onjalo, akabulawe nokubulawa. q(#“Umuntu obulala omunye naye uzakubulawa ngesiqiniseko sabofakazi. Kodwana umuntu angakhe angabulawa ngobufakazi bomuntu oyedwa.spa(#Lokho kuzakuba ziimiso nemithetho yenu kanye neenzukulwana ngeenzukulwana zenu lapha nizakuhlala khona.”joO(#Lokho kungebanga lokobana obuleleko bekufuze ahlale ngedorobheni lobuphephelo bekube kulapha kuhlongakala khona umphristi omkhulu. Kodwana ngemuva kokuhlongakala komphristi omkhulu, obuleleko angabuyela enarheni yelifa lakhe.n(#bese umbuyiseleli weengazi amfunyane ngaphandle kwemikhawulo yedorobho lobuphephelo ambulale, angeze abekwa umlandu weengazi.bm?(#Kodwana nangabe obuleleko angalinga eqe imikhawulo yedorobho lobuphephelo abalekele kilo,klQ(#Ibandla kufuze livikele umuntu obuleleko ezandleni zombuyiseleli weengazi, limbuyisele edorobheni lobuphephelo lapha gade abalekele khona. Uzakuhlala lapho bekuhlongakale umphristi omkhulu nogade azeswe ngamafutha acwengileko._k9(#ibandla lizakugweba phakathi kobuleleko nombuyiseleli weengazi ngokulandela iimiswezo.5je(#namkha aliselele ilitje elingabulala umuntu bese likhande omunye khisibe gade angamboni, umuntu loyo ahlongakale; nanyana gade bangasi zizitha begodu angakahlosi ukulimaza,i(#“Kodwana nangabe umuntu uqhula omunye ngephoso kunganavunda namkha aphose ngananyana yini angakahlosi ukulimaza umuntu,-hU(#namkha ngenca yevunda amdule phasi ngeguduva ambulale, umbethi loyo kufuze abulawe ngombana umbulali. Umbuyiseleli weengazi kufuze ambulale lokha nakahlangana naye.g(#Nangabe umuntu uthi ngokuzonda omunye bese umsunduzela endaweni eyingozi ambulale, namkha amphose ngento ngehloso yokumlimaza ambulale,rf_(#Umbuyiseleli weengazi kufuze kube nguye obulala umbulali loyo lokha nakahlangana naye. Iye, ambulale nya.e(#Nangabe umuntu uphethe umphini osibulawo bese uphobola omunye ngawo ambulale, umbulali naye. Nje-ke umbulali kufuze abulawe.d(#Nangabe umuntu uphethe ilitje esandleni sakhe elingabulala bese umadlha omunye ngalo ambulale, naye umbulali. Nje-ke umbulali akabulawe.uce(#“Kodwana nangabe kunomuntu obetha omunye ngesimbi ambulale, loyo umbulali. Nje-ke umbulali kufuze abulawe.Db(#Amadorobho asithandathu lawo, azakuba ziindawo zobuphephelo kuma-Israyeli, isikhonzi nomphalali ophakathi kwawo ukuze kuthi nanyana ngubani obulala umuntu ngokungakahlosi abalekele khona.vag(#Amathathu wawo akabe nganeno kweJordani kuthi amanye amathathu abe ngenarheni yeKanana, kube ngawobuphephelo.L`(# Amadorobho asithandathu lawo nizawajamisa bona abe ngewobuphephelo. _ (# Amadorobho lawo azakuba buphephelo kini lokha nanibalekela umbuyiseleli ukuze obuleleko angafi angakajami ebandla bona agwetjwe.^(# khethani amadorobho bona abe ngewobuphephelo kini, lapha kuzakuthi lokha umuntu nakabulele omunye ngephoso, abalekele khona.S]!(# akakhulume nama-Israyeli athi: “Lokha naniyama iJordani ningena eKanana,,\U(# Godu uSomnini wakhuluma noMosi wathiu[e(#Mayelana namadorobho eniwathethe esabelweni sama-Israyeli ekufuze niwanikele amaLevi: Enye nenye ikoro kumele inikele ngokuya ngelifa elizuzileko. Eenkorweni ezikulu nithathe amadorobho amanengi bese kuthi kezincani nithathe ambalwa.”sZa(#Sele awoke amadorobho enizawanikela amaLevi azakuba matjhumi amane nabunane kanye neendawo zawo zamadlelo.MY(#Amadorobho eniwanikela amaLevi kuzakuba madorobho asithandathu wobuphephelo, lapha nizakuvumela umbulali abalekele khona. Ngaphezu kwalokho nizawanikela amanye amadorobho amatjhumi amane namabili.|Xs(#Ngaphandle kwedorobho nizakulinganisa amamitha angaba makhulu alithoba ngehlangothini langepumalanga, amamitha angaba makhulu alithoba ngehlangothini langesewula, amamitha angaba makhulu alithoba ngehlangothini langetjingalanga namamitha angaba makhulu alithoba ngehlangothini langetlhagwini, khisibe idorobho liphakathi. Leyo kuzakuba yindawawo yamadlelo emadorobhenawo.3Wa(#Ububanzi beendawo zamadlelo enizazinikela amaLevi magegana namadorobho kufuze okungasenani zibe mamitha amakhulu amane namatjhumi amahlanu ukusuka emthangaleni wedorobho.V{(#Amadorobho lawo azakuba ngewawo bona ahlale kiwo bese amadlelo wakhona kube ziindawo zemihlambi, okutjho yoke ifuywawo.U!(#“Yala ama-Israyeli bona epahleni ekulilifa lawo, anikele amaLevi amadorobho azakwakha kiwo neendawo zamadlelo magegana namadorobho lawo.\T 5(#USomnini wakhuluma noMosi kwaMowabi ngemrhobeni weJordani malungana neJerikho wathi:US%("Lawo bekumadoda uSomnini ayale ngawo bona abele ama-Israyeli inarha iKanana.SR!("ekorweni yeenzukulwana zakaNafitali: umrholi uPedayeli umsa ka-Amihudi.”QQ("ekorweni yeenzukulwana zaka-Atjheri: umrholi u-Arhihudi umsa kaTjhelomi;QP("ekorweni yeenzukulwana zaka-Isakari: umrholi uPalithiyeli umsa ka-Azani;TO#("ekorweni yeenzukulwana zakaZebuloni: umrholi u-Elitsafani umsa kaParinakhi;UN%("ekorweni yeenzukulwana zaka-Efrayimu: umrholi uKhemuweli umsa kaTjhifithani;ZM/("eenzukulwaneni zakaJosefa ekorweni yakwaManase: umrholi uRhaniyeli umsa ka-Efodi;HL ("ekorweni yeenzukulwana zakaDani: umrholi uBhukhi umsa kaJogili;“Ekorweni yakwaJuda: uKalebi umsa kaJefune;]H5("Ekorweni ngayinye thathani umrholi abe munye ukuze asize ekwabiweni kwelifa lenarha.rG_("“Naka amabizo wamadoda azakwaba inarha yelifa lenu: Ngu-Elazara umphristi kanye noJotjhuwa umsa kaNuni.(FM("USomnini wakhuluma noMosi wathi:oEY("Iinkoro ezimbilezi nesiquntu zamukela ilifa lazo nganeno kweJordani ukuyela ngepumalanga yeJerikho.”D/("ngombana ikoro yakwaRubeni ngokwemindeni yaboyise neyakwaGadi ngokwemindeni yaboyise kanye nesiquntu sekoro yakwaManase sele zamukele ilifa lazo.C%(" UMosi wayala ama-Israyeli wathi: “Le yinarha ezakuba lilifa lenu ngefumbe. USomnini uyale bona inikelwe iinkoro ezilithoba nesiquntu sazo, B(" Godu uzakunabela enzasi ngeJordani bese uphelela elwandle leTswayi.
“Leyo kuzakuba yinarhenu nemikhawulwenu yoke mazombe.”7Ai(" Ukusukela eTjhefamu uzakwehlela enzasi, tjhuba langeRibla ngepumalanga ye-Ayini. Uzakudosa bewuyokufika enzasi magegana nehlangothi lentaba ngepumalanga yelwandle iKinerethi.a@=(" “Umkhawulwenu wangepumalanga nizawubekisa ukusukela eRhatsari-Enani bekube seTjhefamu.g?I(" bese ululekela eZifroni uphelele eRhatsari-Enani. Lowo-ke kuzakuba mkhawulwenu wangetlhagwini.i>M("Ukusuka entabeni yeHori niwubekise bekube seLebo-Rhamathi. Amaphethelo womkhawulo abe seTsedadi,r=_("“Naku-ke umkhawulwenu wangetlhagwini: Ukusuka elwandle elikhulu bekisani umuda bekube sentabeni yeHori.{<q("“Umkhawulo wangetjingalanga uzakuba lilwandle elikhulu neligu lakhona. Lowo kuzakuba mkhawulwenu ngetjingalanga.j;O("Umkhawulo lowo uzakujika e-Atsimona ukuyokutjhayisa emlanjaneni weGibhide bese uphelela elwandle.8:k("uyokujika ngesewula yomkghotha we-Akhirabhimu udabule irhalawumba leTsini ukuyokutjhayisa ngesewula yeKhadetjhi-Bharineya, ululekele eRhatsari-Adari bese utjhayise i-Atsimona.9("Isewula yenu izakuba serhalawumbeni leTsini magegana nenarha yakwa-Edomu. Umkhawulo wakhona usuke ngesewula-pumalanga yelwandle leTswayi83("akayale ama-Israyeli athi: “Lokha naningena enarheni yeKanana, ekuyinarha enizakwabelwa yona bona ibe lilifa lenu, imikhawulo yayo izakuba bunje:&7 K("USomnini wakhuluma noMosi wathiJ6(!8Mina-ke ngizakwenza kini lokho ebe ngizimisele ukukwenza kibo.”c5A(!7Kodwana nangabe nizakuhluleka ukuqotjha abahlali benarha leyo, labo enibavumele bona bahlale nani, bazokuba liliva enyamenenu banikhole njengentuthu emehlweni. Bazokuba lihlupho kini enarheni enizobe nihlezi kiyo leyo.{4q(!6Nizayaba ngefumbe ngokuya ngemindenenu. Umndeni omkhulu niwabele ilifa elikhulu kuthi omncani niwabele elincani. Omunye nomunye uzakuzuza ilifa ngokuya ngendlela ifumbe emwele ngayo. Ngendlela leyo nizakwabelana inarha ngokweenkoro zaboyihlo.V3'(!5Thumbani inarha leyo nihlale kiyo ngombana ngininikele yona bona ibe ngeyenu.:2o(!4qotjhani boke abahlali benarha leyo phambi kwenu. Phahlazani yoke imifanekiso yamatje abaziweko nephule zoke iinthombembazwa zabosingazimu begodu nibhuruze zoke iindunduma zabo.Z1/(!3akatjele ama-Israyeli athi: “Lokha naniyama iJordani ningena enarheni yeKanana,\03(!2USomnini wakhuluma noMosi ngemrhobeni weJordani kwaMowabi malungana neJerikho wathis/a(!1Ahloma kwaMowabi ngemrhobeni weJordanapho ukusukela eBhethe-Hajetjhimothi ukululekela e-Abela-Hatjhithimu.a.=(!0Afuduka eentabeni ze-Abarimu ahloma ngemrhobeni weJordani kwaMowabi malungana neJerikho.V-'(!/Afuduka e-Alimoni-Dibilatayimu ahloma eentabeni ze-Abarimu buqamamana neNebo.<,u(!.Afuduka eDibhoni-Gadi ahloma e-Alimoni-Dibilatayimu.5+g(!-Afuduka e-Iye-Habharimu ahloma eDibhoni-Gadi.1*_(!,Afuduka e-Obhothi ahloma e-Iye-Habharimu.))O(!+Afuduka ePunoni ahloma e-Obhothi.*(Q(!*Afuduka eTsalimona ahloma ePunoni.K'(!)Ama-Israyeli afuduka entabeni yeHori ahloma amatendawo eTsalimona.v&g(!(Ngesikhatheso ikosi ye-Aradi emKanana egade ihlala ngesewula yeKanana besele izwile bona ama-Israyeli ayeza.)k%Q(!'Gade aneminyaka elikhulu namatjhumi amabili namithathu lokha nakahlongakalela entabeni iHori leyo.\$3(!&(Ngomyalo kaSomnini uZimu, u-Aroni umphristi wakhuphuka intaba iHori, wafese wahlongakalela lapho ngelanga lokuthoma enyangeni yesihlanu, ngemva kweminyaka ematjhumi amane ama-Israyeli aphume enarheni yeGibhide.S#!(!%Afuduka eKhadetjhi ahloma entabeni iHori emkhawulweni wenarha yakwa-Edomu.M"(!$Afuduka e-Etsiyoni-Gebere ahloma ngerhalawumbeni leTsini eKhadetjhi.2!a(!#Afuduka e-Abrona ahloma e-Etsiyoni-Gebere.+ S(!"Afuduka eJothibata ahloma e-Abrona.4e(!!Afuduka eRhori-Hagidigadi ahloma eJothibata.8m(! Afuduka eBhene-Jakhani ahloma eRhori-Hagidigadi.1_(!Afuduka eMoserothi ahloma eBhene-Jakhani./[(!Afuduka eRhatjhimona ahloma eMoserothi.-W(!Afuduka eMitikha ahloma eRhatjhimona.)O(!Afuduka eTerarhi ahloma eMitikha.*Q(!Afuduka eTarhathi ahloma eTerarhi./[(!Afuduka eMakhehelothi ahloma eTarhathi..Y(!Afuduka eRharada ahloma eMakhehelothi.3c(!Afuduka entabeni iTjheferi ahloma eRharada.5g(!Afuduka eKhehelata ahloma entabeni iTjheferi.(M(!Afuduka eRisa ahloma eKhehelata.%G(!Afuduka eLibina ahloma eRisa./[(!Afuduka eRemoni-Peretsi ahloma eLibina./[(!Afuduka eRitima ahloma eRimoni-Peretsi.,U(!Afuduka eRhatserothi ahloma eRitima.6i(!Afuduka eKhibrothi-Hatava ahloma eRhatserothi.@}(!Afuduka erhalawumbeni leSinayi ahloma eKhibrothi-Hatava.8 m(!Afuduka eRefidimu ahloma erhalawumbeni leSinayi.Z /(!Afuduka e-Alutjha ahloma eRefidimu lapha bekunganamanzi khona bona abantu basele.* Q(! Afuduka eDofikha ahloma e-Alutjha.5 g(! Afuduka erhalawumbeni leSini ahloma eDofikha.= w(! Afuduka elwandle lomGaba ahloma erhalawumbeni leSini.0](! Afuduka e-Elimu ahloma elwandle lomGaba. (! Afuduka eMara afika ahloma amatendawo e-Elimu lapha bekunemithombo yamanzi elitjhumi nambili nemithi yamasundu ematjhumi alikhomba.-U(!Afuduka ePhi-Harhirothi adabula phakathi kwelwandle atjhinga erhalawumbeni. Emva kwekhambo lamalanga amathathu erhalawumbeni le-Etamu afese ahloma amatendawo eMara.r_(!Afuduka e-Etamu abuyela emuva ePhi-Harhirothi engepumalanga yeBhali-Tsefoni ayokuhloma hlanu kweMigidoli.J(!Afuduka eSukothi ahloma e-Etamu elingemaphethelweni werhalawumba.G (!Ama-Israyeli afuduka eRamesese ayokuhloma amatendawo eSukothi.<s(!(Ngesikhatheso amaGibhide gade asangcwabana nabantwabawo abamazibulo ebegade uSomnini abamadlhe phakathi kwawo. Begodu uSomnini gade alethe isigwebo phezu kwabosingazinyana bawo.)#A(!Afuduka eRamesese mhlana inyanga yokuthoma inamalanga alitjhumi nahlanu, ngakusasa emva kwePhasika. Aphuma afuduka ngokutjakadula amaGibhide woke aqalile./(!Ngomyalo kaSomnini uMosi watlola iindawo asungula kizo nalapha ahloma khona amatendawo. Lezi-ke kuziindawo lapha akhamba ahloma khona amatendawo: (!Nanzi-ke iindawo lapha ama-Israyeli agade akhamba ahlala kizo ekuphumeni kwawo enarheni yeGibhide ngaphasi koburholi bakaMosi no-Aroni.\~3( *UNobarhi wathumba iKhenathi kanye nemizayo wayithiya ngebizo lakhe wathi yiNobarhi.{}q( )Iinzukulwana zakaJayire umsa kaManase zaya zathumba imizi yamatende yama-Amori bezayithiya bona yiRhavothi-Jayire.`|;( (Nje-ke uMosi wanikela uMakiri umsa kaManase iGiliyadi. Iinzukulwana zakhe zahlala kiyo.n{W( 'Iinzukulwana zakaMakiri umsa kaManase, zaya eGiliyadi zalithumba, kwathi ama-Amori alapho zawaqotjha.z( &iNebo, iBhali-Mewoni (okumabizo ebe kufuze atjhugululwe) kanye neSibima. Bathiya namanye amadorobho abawavuselelako amabizo.Dy( %AmaRubeni avuselela iRhetjhibhoni, i-Elale, iKhiriyatayimu,^x7( $iBhethe-Nimra neBhethe-Harana okumadorobho anemithangala neembaya zakhona zemihlambi.2wa( #i-Athirothi-Tjhofani, iJazeri, iJogibhoha,;vs( "AmaGadi avuselela iDibhoni, i-Atharothi, i-Aroweri,Pu( !UMosi wanikela amaGadi namaRubeni kanye nesiquntu sekoro yakwaManase umsa kaJosefa umbuso kaSirhoni ikosi yama-Amori nombuso ka-Ogi ikosi yeBhatjhani, okumadorobho wenarha namadlelwawo magegana nawo.t3( Thina sizokuyama sihlomile phambi kwakaSomnini singene enarheni yeKanana, kodwana ilifa lethu esele silithumbile lizakuba nganeno kweJordani le.”qs]( AmaGadi namaRubeni avuma athi: “Njengombana uSomnini uZimu akhulume eencekwini zenu, sizokwenza njalo.wri( Kodwana nangabe angeze aniyamise ahlomile, khona-ke nabo ilifa labo lizakuba senarheni yeKanana kanye nani.”Vq'( wathi: “Nangabe amaGadi namaRubeni aniyamisa umlambo iJordani, indoda enye nenye ihlomele ipi phambi kwakaSomnini bese inarha iba sezandleni zenu, khona-ke anikeleni inarha yakwaGiliyadi ibe lilifa lawo.p( Nje-ke uMosi wanikela imiyalo ngawo ku-Elazara umphristi, kuJotjhuwa umsa kaNuni kanye neenhlokweni zemindeni yeenkoro zakwa-Israyeli o ( Kodwana iinceku zakho zona zizakuyama, indoda enye nenye ihlomele ipi phambi kwakaSomnini; kube njengombana ubabethu asiyala.”wni( Abantwabethu, abafazi bethu nemihlambethu, iye yoke ifuywethu, kuzakusala khona emadorobheni wakwaGiliyadi la.hmK( AmaGadi namaRubeni athi kuMosi: “Thina nceku zakho sizakwenza njengombana ubabethu asiyalile.flG( Yakhelani abantwabenu amadorobho nemihlambenu iimbaya bese nenza njengombana nithembisile.”}ku( Kodwana nangabe angeze nenza njalo, nizabe nonile phambi kwakaSomnini. Nje-ke yazini bonyana isono senu sizanibamba.`j;( ukuze inarha ibe seenyaweni zakaSomnini. Nje-ke emva kwalokho seningabuyela emuva bese niba ngabatjhaphulukileko esibopheni senu kuSomnini nakuma-Israyeli. Ngalokho inarha le izakuba lilifa lenu phambi kwakaSomnini. i( omunye nomunye wenu ohlomileko ayame iJordani phambi kwakaSomnini bekube sikhathi lapha uSomnini aqotjha izitha zakhe phambi kwakhe,ghI( UMosi wathi kibo: “Nakube nizakwenza lokho, nihlome nikhambe phambi kwakaSomnini niye epini,g5( Thina angeze sahlala nabo elifeni lenarha elingaphetjheya kweJordani ngombana lethu ilifa lisitjharhathelele ngepumalanga enganeno kweJordani le.” ~}||({,zyy-xtwvv,uuttBsrrlr*qmppGooenmmzlkk%jjihhmggf{ee4dccbaa```'_^^%]\s\[ZZKYXXjWWVVmUUTSSIS RRKQQ!PPNOfNNZMMLwKJJJJJIHHMGFFNEE DdD%C{CB^A@@??M?>d>==$)u%U E\< 3 [ bU-%2 Ngesikhatheso uSomnini wahlukanisela ikoro yakwaLevi kobana ithwale umfaji wesivumelwano sakhe nokobana ibe ziinceku zakhe ukuze ilotjhe uSomnini beyibusise ebizweni lakhe njengombana kunjalo nanamhlanje.q,]2 Ekufudukeni kwama-Israyeli lapho, anqomba eGudigoda, asuka eGudigoda aya eJothibata inarha enemilanjana.9+m2 (Ama-Israyeli gade afuduke emithonjeni yeBheni-Jakhani aya eMosera. U-Aroni wahlongakala bewabulungelwa lapho. Indodanakhe u-Elazara yalotjha njengomphristi esikhundleni sakhe.*2 Ngasuka entabeni ngehlela phasi, ngabeka imiqebethu ngemfajini engangiwenzile, naso-ke imiqebethu leyo njengombana uSomnini angiyala.&)G2 USomnini watlola emiqebethwinapho njengekuthomeni: imithetho elitjhumi akhuluma ngayo kini entabeni aphakathi komlilo ngelanga lomhlangano, wanginikela yona.(%2 Yeke ngenza umfaji ngeengodo zomtholo, ngabaza imiqebethu emibili njengeyokuthoma, ngakhuphukela entabeni ngiphethe imiqebethu emibili leyo.['12 Ngizotlola kiyo amezwi agade akeyokuthoma owayephulako bese uyifaka ngemfajini.” & 2 Ngesikhatheso uSomnini wathi kimi: “Baza imiqebethu emibili ifane neyokuthoma ukhuphukele kimi entabeni bese wenze umfaji weengodo.`%;2 Bababantu bakho nelifa lakho, owalikhupha ngamandlakho amakhulu nangesiphanga sakho.”L$2 ngombana inarha owasikhupha kiyo izakuthi, ‘USomnini uhlulekile ukubafikisa enarheni abathembise yona, nokubazonda bekabazonda, ubakhuphele zonezi enarheni kobana abarhayilele erhalawumbeni.’#2 Khumbula incekwakho u-Abrahamu, u-Isaka noJakopo, ungayeleli ukunghanghabala kwabantwaba, namkha ubukhohlakali babo nanyana isono sabo,3"a2 Ngathandaza kuSomnini ngathi: “Maye Somnini Somandla! Ungarhayili abantu bakho abalilifa lakho, owabahlenga ngobukhulu bakho, wabakhupha eGibhide ngesandla esinamandla.!}2 Yeke ngawa ngobuso phambi kwakaSomnini amalanga amatjhumi amane nobusuku bakhona ngombana uSomnini bekathe uzonirhayila.C 2 Benilokhu nilwa noSomnini ukusuka mhlana ngithoma ukunazi.:o2 Kwathi lokha uSomnini nanisusa eKhadetjhi-Bharineya wathi nikhuphuke nithumbe inarha aniphe yona, nalwa nomyalo kaSomnini uZimenu. Azange nimkholwe namkha nilalele ilizwi lakhe.]52 Godu eThabhera, eMasa neKhibrothi-Hatava nakhona nahlalela ukuthukuthelisa uSomnini.<s2 Nje-ke ngathatha isinyenyiso senweso, okuyikunzana eniyenzileko, ngasitjhisa ngasiqova iinquqwana, ngasitshidlha saba njengethuli ngarhatjha ithulelo ngemlanjaneni ovela entabeni.ue2 USomnini godu wathukuthelela u-Aroni kangangobana besele alungele ukumrhayila, khonapho naye ngamthandazela.7i2 Gade nginesabela itukuthelo nobukhali bakaSomnini phezu kwenu ngombana bekanidinekele kangangobana besele alungele ukunirhayila. Kodwana nangesikhatheso uSomnini wangilalela.mU2 Ngawa ngobuso phambi kwakaSomnini. Njengaphambilini kwaba malanga amatjhumi amane nobusuku bakhona ngingagomi isikwa namkha ngirhamule amanzi ngebanga lesonokazi enisenzileko ngokwenza ubumbi phambi kwakaSomnini namthukuthelisa.Z/2 Yeke ngagugudlhela imiqebethu emibili leyo ngayimadlha phasi, yephuka niyiqalile.12 Ngaqala ngabona bonyana nonile phambi kwakaSomnini uZimenu; nizenzele ikunzana ebunjiweko. Nirhabile ukuphambuka endleleni uSomnini aniyala ngayo.~w2 Nje-ke ngafulathela ngehla entabeni, intaba gade ivutha umlilo; imiqebethu emibili yesivumelwano beyisezandleni zami. 2 Yewungilise ngibarhayile, ngisule amabizwabo ngaphasi komthunzi welanga, wena ngikwenze isizwe esinamandla nesikhulu kunabo.”Z/2 USomnini waraga wathi kimi: “Ngibabonile abantwaba, maye uthi baneentanyana na!C2 wathi kimi: “Sikima, wehle msinyana ngombana abantu bakho owabakhupha eGibhide barhubutjhe isivumelwano, baphambuka msinyana endleleni engabayala ngayo, bazenzela isithombesibunjwa.”2 Kwathi ekupheleni kwamalanga amatjhumi amane nobusuku bakhona uSomnini wanginikela imiqebethu emibili, okungeyesivumelwano,=u2 USomnini wanginikela imiqebethu emibili etlolwe ngomuno kaZimu. Emiqebethwinapho gade kutlolwe woke amezwi uSomnini awakhuluma nani aphakathi komlilo entabeni ngelanga lomhlangano.L2 Lokha nangikhuphukela entabeni ukuyokwamukela imiqebethu yesivumelwano uSomnini asenza nani, ngahlala lapho amalanga amatjhumi amane nobusuku bakhona. Azange ngigome isikwa namkha ngisele amanzi.|s2 Khulukhulu eRhorebe kulapha nathukuthelisa khona uSomnini. USomnini wasilingeka kangangobana kwakuthi akanirhayile.M2 Khumbulani begodu ningakhohlwa bona nimthukuthelise njani uSomnini uZimenu naniserhalawumbeni ukusuka mhlana niphuma enarheni yeGibhide bekube kumhlana nifika endaweni le, nilokhu nilwa noSomnini.72 Yazini-ke bonyana uSomnini uZimenu akakaninikeli inarha ehle le kobana niyithumbe ngebanga lokulunga kwenu. Kuhlekuhle nina nibabantu abaneentanyana! 2 Anizokuthumba inarha yezizwezo ngebanga lokulunga kwenu namkha ubumsulwa beenhliziyo zenu, kodwana kungebanga lobukhohlakali bazo kobana uSomnini uZimenu aziqotjhe phambi kwenu nokobana aqinisekise ilizwi alifungela kiboyihlomkhulu u-Abrahamu, u-Isaka noJakopo. 2 Ningathi ngemva kobana uSomnini uZimenu sele aqotjhe izizwezo phambi kwenu bese nidlumbana nithi: “Kungebanga lokulunga kwethu okwenze uSomnini bonyana asiphe inarha le.” Awa, kungebanga lobukhohlakali bezizwezi okwenze bonyana uSomnini aziqotjhe phambi kwenu.i M2 Yazini-ke namhlanje bonyana loyo okhamba phambi kwenu anjengomlilo oqothulako, nguSomnini uZimenu. Uzaziqeda izizwezo ngokuziguqisa phambi kwenu, nina-ke niziqotjhe benizibhubhise msinyana njengombana uSomnini anithembisile.1 ]2 okubabantu abanengi nabandlondlobeleko kunathi, iinzukulwana zaka-Anakhi enimaziko benezwa ngaye nakuthiwa: “Akunamuntu ongajama phambi kweenzukulwana zaka-Anakhi!”0  ]2 Lalelani nina ma-Israyeli! Nizakuyama iJordani namhlanje ningene bese nithumba izizwe ezikulu nezinamandla kunani, amadorobho amakhulu anemithangala etjhayisa emkayini,wi2Iye, nizakubhubha njengezizwe uSomnini azibhubhise phambi kwenu ngombana anilaleli ilizwi lakaSomnini uZimenu.+Q2Yazini bonyana nange ningakhohlwa uSomnini uZimenu, nidlhemadlheme ngemva kwabosingazimu, nibalotjhe benibakhothamele, ngiyafunga namhlanje bona nizakubhubha nya.9m2Kodwana khumbulani uSomnini uZimenu ngombana nguye onipha amandla wokufumana umnono ukuze aqinisekise isivumelwano sakhe asifunga kiboyihlomkhulu njengombana kunjalo namhlanje.cA2Ningathi eenhliziyweni zenu: “Umnono ongaka lo, kazi mjuluko wamandla nezandla zethu.”y2Wanondla niserhalawumbeni ngemana naboyihlomkhulu abangayaziko ukuze anithobe abe anizizinye, kuthi ekugcineni nizuze.A}2Iye, uSomnini owanirhola erhalawumbeni elikhulu nelesabekako elineenyoka ezinesihlungu nabofezela kanye nequlwani eyomileko lapha bekunganamanzi khona, wanipha amanzi ngitjho edwaleni.a=2ningazikhukhumezi, nikhohlwe uSomnini uZimenu owanikhupha eGibhide ekumbeni yobukhoboka.2 nalokha iinkomo, izimvu neembuzi zenu nasele zandile, isiliva negolide lenu nalo landile nakho koke eninakho sele kwandile,G 2 Nasele nigome nasutha, nakha iinkumba zamabono benahlala kizo,2 Yelelani bona ningakhohlwa uSomnini uZimenu ngokungalaleli imiyalwakhe, imithethwakhe kanye neemiso zakhe enginiyala ngazo namhlanje.e~E2 Nizagoma nibethe esimonyongwana, nikhakhazise uSomnini uZimenu ngobuhle benarha aniphe yona.1}]2 inarha lapha nizagoma khona isikwa singapheli, lapha ningekhe naswela khona, inarha lapha amatje wakhona kungewesimbi, lapha ningemba khona ikoporo emibundwini yakhona.h|K2inarha yekoroyi nebhali, iindiribe, amakhiwani namarharinada, inarha yeliju namafutha we-oliva,{y2USomnini uZimenu uniletha enarheni ehle, inarha enemilanjana neeyalu, okutjho amanzi avinyilika emirhobeni neentabeni,_z92Ngalokho gcinani imiyalo kaSomnini uZimenu ngokukhamba eendleleni zakhe nangokumesaba.oyY2Yazini-ke eenhliziyweni zenu bonyana njengobaba nakhalima umntwanakhe, ngokunjalo noZimu uyanikhalima.lxS2Kiyo yoke leminyaka ematjhumi amane, izambatho zenu azange zirhaluke neenyawo zenu azange zivuvuke.{wq2Ngambala wanithoba ngokunibulalisa ngendlala. Wanondla ngemana ebeningayazi, ngitjho naboyihlomkhulu bebangayazi ukuze anifundise bonyana umuntu akaphili ngesikwa kwaphela kodwana uphila nangelinye nelinye ilizwi eliphuma emlonyeni kaSomnini.[v12Nikhumbule yoke indlela uSomnini uZimenu anirhole ngayo eminyakeni ematjhumi amane erhalawumbeni. Wanithoba lokha nakanihlolako bonyana azi okuseenhliziywenu zenu nokobana nizakulalela imiyalwakhe namkha njani.$u E2Nitjheje ukwenza yoke imiyalo enginiyala ngayo namhlanje ukuze niphile, nande, beningene nithumbe inarha uSomnini afunga bonyana uzayinikela aboyihlomkhulu.6tg2Ngalokho ningalethi izinto ezinyenyisakwezo ngeenkumbeni zenu bese niba ngabathuwelelisiweko njengazo. Ninyenye benigonyuluke ngalokho ngombana kuzizinto ezithuwelelisiweko.Ns2Nitjhise iinthombembazwa zabosingazimu bazo, ningarhaleli namkha nizithathele isiliva namkha igolide elikibosingazimu labo ngombana lizanibamba njengesifu. Izintwezo zisinyenyiso kuSomnini uZimenu.9rm2USomnini uzakunikela amakhosi wazo ezandleni zenu, nitjhabalalise amabizwawo ngaphasi komthunzi welanga. Akunamuntu ozakghona ukujamelana nani kufikela lapha nibarhayila khona.q2Kodwana uSomnini uZimenu uzakunikela izizwezi ezandleni zenu bese uzihlanganisa iinhloko kufikela lapha zirhayileka khona.5pe2USomnini uZimenu uzakutjhabalalisa izizwezi phambi kwenu kancani kancani, anizoziqeda zoke kanye kanye. Nakungasinjalo kuzakwanda iimbandana zommango ezingaba yingozi kini.bo?2Ningabi nevalo ngabo ngombana uSomnini uZimenu uphakathi kwenu, uZimu omkhulu nosabekako.n 2Ngaphezu kwalokho uSomnini uZimenu uzabathumelela abonondovu kufikela lapha labo abaseleko nabazifihlele nina barhayilwa khona.jmO2USomnini uZimenu wanenyula eGibhide ngamatshwenyeko amakhulu niqalile, iimbonakaliso nemikarisomraro, ngesandla esinamandla nangesiphanga sakhe. Ngaleyondlela uSomnini uZimenu uzakwenza soneso kibo boke abantu enibesabakwaba.ilM2Ningazesabi, kodwana khumbulani kuhle lokho uSomnini uZimenu akwenza ngoFaro nabo boke eGibhide:`k;2Mhlamunye ningadlumbana nithi: “Izizwezi zikulu kunathi, alo singazirhayila njani?”*jO2Nizakuqeda boke abantu uSomnini uZimenu azabanikela ezandleni zenu, amehlwenu angabarhawukeli. Ningalotjhi abosingazimu babo ngombana lokho kuzakuba sisifu kini.#iA2USomnini uzakususa zoke izifo phezu kwenu. Angeze anehlisela amagulo amambi weGibhide enakhe nawabona, kodwana uzawehlisela phezu kwabo boke abanizondako.h/2Nizakubusiseka ngaphezu kwezizwe zoke: Akuzukuba nenyumba phakathi kwenu, komduna namkha komsikazi. Ngitjho nefuywenu ayikho ezakuhlala ingazali.cgA2 USomnini uzanithanda, anibusise abe anandise enarheni ayifunga kiboyihlomkhulu bona uzaninikela yona. Uzakubusisa imbelekwenu, inzalo yeenkomo nezimvu zenu, neentjalo zenu okutjho ikoroyi, iwayini namafuthenu we-oliva.*fO2 Ngebanga lokobana nilalele imithetho leyo, nayilonda benayenza, uSomnini uZimenu uzakulonda isivumelwano nokwethembeka akufungela kiboyihlomkhulu bona uzakwenza.Ye-2 Ngalokho niyelele ukwenza imiyalo, iimiso nemithetho enginiyala ngayo namhlanje. d2 kodwana uhlunguphaza labo abangakathembeki kuye, abarhayile. Akazokuhlehlisa isibetho songakathembeki kuye kodwana uzomhlunguphaza.Cc2 Ngalokho yazini-ke bonyana uZimenu nguye yedwa uZimu, uZimu othembekileko ngokugcina isivumelwano. Uthembekile kilabo abamkhathalelako balonde imiyalwakhe, eenkulungwaneni zeenzukulwana,hbK2kodwana kungebanga lokobana uSomnini uyanithanda nokobana ufeza isithembiso asifunga kiboyihlomkhulu. Ngebangelo uSomnini unikhuphe ngesandla esinamandla, wanihlenga ekumbeni yobukhoboka, esandleni sakaFaro ikosi yeGibhide.a32USomnini akakabeki ihliziywakhe kini bewanikhetha ngebanga lokobana nibanengi ngesibalo kunabanye (emanyeni benilidlanzana khulu kibo boke abantu),`72Nina nibabantu abacwengileko kuSomnini uZimenu. USomnini uZimenu unikhethe kobana nibe sisizwe esingesakhe hlangana nabo boke abantu abasephasinapha.(_K2Kodwana nakhu enizakwenza kizo: Bhuruzani ama-aldarazo, niphahlaze amatje akhethekileko, nigawule nemifanekiso yabo-Atjhera bese nitjhisa iinthombembazwa zazo.'^I2Nakungasinjalo, zizakudurhisa amadodanenu angasalandeli uSomnini bese alotjha abosingazimu. Itukuthelo kaSomnini izakuvutha phezu kwenu, anirhayile masinyana.v]g2Ningakhi isikhozi nazo ngokwendisela amadodakazenu emadodanenazo namkha nithathele amadodanenu amadodakazazo.+\Q2nalokha uSomnini uZimenu anikela izizwezo kini bese nizihlule; nizakufanela bonyana nizirhayile nya. Ningenzi isivumelwano nazo begodu ningabi nomusa phezu kwazo.{[ s2Lokha uSomnini uZimenu aniletha enarheni eningena kiyo bona niyithumbe bese aqotjhe izizwe ezinengi phambi kwenu, okumaRhithi, amaGirigatjhi, ama-Amori, amaKanana, amaPerizi, amaRhivi namaJebusi, izizwe ezilikhomba ezikulu nezinamandla kunani, Z2Lokho kuzakuba buqotho kithi nakube siyelela bonyana senze yoke imiyalo le phambi kwakaSomnini uZimethu njengombana asiyalile.”?Yy2Nje-ke uSomnini usiyale bonyana senze yoke imithetho le, ukwesaba uSomnini uZimethu kobana izinto zisikhambele kuhle isikhathi soke, asigcine siphilile njengombana kunjalo namhlanje.]X52Wasikhupha-ke thina lapho kobana asilethe abe asiphe inarha ayifungela kibobamkhulu.W2wasikhombisa iimbonakaliso nemikarisomraro emikhulu nesabekako ngokujamelana noFaro kanye naso soke isigodlo sakhe, siqalile.~Vw2Yeke nizawaphendula nithi: “Sasimakhoboka kaFaro eGibhide, kodwana uSomnini wasikhupha lapho ngesandla esinamandla;U'2Amadodanenu azanibuza ngamunye esikhathini esizako athi: “Butjho ukuthini ubufakazi, iimiso nemithetho uSomnini uZimethu aniyale ngakho?”ST!2ngokuqotjha zoke izitha zenu phambi kwenu njengombana uSomnini wathembisa.+SQ2Nenze okulungileko nokuhle phambi kwakaSomnini ukuze izinto zinikhambele kuhle, nokobana nikwazi ukungena nithumbe inarha ehle uSomnini ayifungela kiboyihlomkhulufRG2Gcinani ngokuzimisela imiyalo kaSomnini uZimenu nobufakazi bakhe neemiso zakhe aniyale ngazo.>Qy2Ningazizinyi uSomnini uZimenu njengombana nenza eMasa.P2ngombana uSomnini ophakathi kwenu unguZimu onesikhwele; ubukhali bakhe buzakuvutha phezu kwenu, anirhayile ebusweni bephasi.HO 2Ningadlhemadlhemi ngemva kwabosingazimu babantu abanibhodileko,ON2 Yesabani uSomnini uZimenu kwaphela; nimlotjhe benifunge ngebizo lakhe.bM?2 yelelani bona ningakhohlwa uSomnini owanikhupha enarheni yeGibhide, ekumbeni yobukhoboka.0L[2 neenkumba ezizele ipahla ehle eningazange niyisebenzele, imiphathamanzi eningazange niyembe, iindiribe nemithi ye-oliva eningazange niyitjale, nalokha nigoma, nisutha,.KW2 USomnini uZimenu uzaningenisa enarheni ayifungela kiboyihlomkhulu, ku-Abrahama, u-Isaka noJakopo. Lokha nayininikela amadorobho amakhulu namahle eningazange niwakhe,8Jm2 Uzawatlola egosenini yekumbakho nemasangwenakho.PI2Uzawabopha njengenyongo esandleni nanjengomkhala ehloko abe sikhumbuzo.H32Uwabuyekeze njalo ebantwaneni bakho ngokuzimisela, ukhulume ngawo nawuhlezi emzinakho, nalokha nawukhamba endleleni, nawulalako nalokha nawuvukako.FG2Amezwi la engikuyala ngawo namhlanje azakuba sehliziywenakho.~Fw2Ngalokho uzakukhathalela uSomnini uZimakho ngayo yoke ihliziywakho, nangomphefumulwakho woke nangawo woke amandlakho.HE 2Yizwa wena Israyeli! USomnini nguZimethu, nguye yedwa uSomnini.ND2Yelelani nina ma-Israyeli niphethe imiyalo ngokupheleleko ukuze koke kunikhambele kuhle enarheni egeleza ibisi neliju, nokobana nande khulu njengombana uSomnini uZimu waboyihlomkhulu anithembisile.XC+2Umnqopho womyalo lo kukobana nesabe uSomnini uZimenu ngokulonda iimiso nemithethwakhe enginiyala ngayo. Yenzeni nina, abantwabenu neenzukulwana zenu imihla yoke yokuphila kwenu ukuze niphile isikhathi eside.B #2Le-ke miyalo, okutjho iimiso nemithetho uSomnini uZimenu angiyale bonyana nginifundise ukuze niyenze enarheni enizokungena kiyo niyithumbe.A92!Nikhambe endleleni yoke uSomnini uZimenu aniyale ngayo ukuze niphile nokobana koke kunikhambele kuhle, niphile isikhathi eside enarheni enizayithumba.w@i2 Ngalokho yelelani nenze koke uSomnini uZimenu aniyale ngakho; ningaphambukeli ngesigomeni namkha ngesinceleni.&?G2Kodwana wena jama eduze namapha, ngizakutjela yoke imiyalo, iimiso nemithetho ozabafundisa yona kobana bayenze enarheni engibanikela yona njengelifa labo.”<>u2Khamba ufese ubatjele bonyana babuyele ematendenabo.$=C2Inga bangahlala banomkhumbulo onjalo wokobana bangesabe bebagcine yoke imiyalwami ngeenkhathi zoke ukuze izinto zibakhambele kuhle nabantwababo isiphelani!(<K2Ngambala uSomnini wawezwa amezwi wenu lokha nanikhuluma nami, wathi kimi: “Ngiwezwile amezwi abantwaba abawakhulume kuwe; koke abakutjhwileko kuwe kulungile.;2Tjhidela wena uzwe koke uSomnini uZimethu azokutjho, usitjele koke uSomnini uZimethu azokukhuluma nawe, thina-ke sizakulalela besenze.”:-2Ngubani phakathi kwayo yoke inyama owakhe wezwa ilizwi lakaZimu ophilako likhuluma phakathi komlilo njengombana kwenzeka kithi, kodwana waphila?9'2Alo, thina sizakufelani? Umlilo omkhulu lo uzosiqothula; nange singabuya godu sizwe ilizwi lakaSomnini uZimethu, ngiqinisile ngithi sizokufa.D82nathi: “Qala uSomnini uZimethu usikhombise iphazimulo nobukhulu bakhe, nje-ke silizwile ilizwi lakhe lihlangana nomlilo, namhlanje sibone uZimu akhuluma nomuntu kodwana umuntu usaphila. 7;2Kwathi lokha nanizwa ilizwi phakathi kobumnyama, lokha intaba nayitjhako, natjhidela eduze kwami nazo zoke iinhloko zeenkoro zenu kanye nabaphathi benu^672Amezwi lawo akhulunywa nguSomnini kiwo woke umkhambathi wenu entabeni aphakathi komlilo, elifini elimabhombo nelimnyama ngelizwi elikhulu begodu azange angezelele. Wawatlola emiqebethwini emibili wanginikela wona.)5M2Ungakhanukeli umfazi womunye umuntu, ungafisi ikumbakhe, isimakhe, ikhoboka namkha ikhobokakazi lakhe, ikomakhe, udumbanakhe nanyana yini engeyomunye umuntu.”)4O2Ungafakazi amala ngomunye umuntu.32Ungebi.2'2Ungahlobongi.112Ungabulali umuntu.20_2Yazisa uyihlo nonyoko njengombana uyalwe nguSomnini uZimakho ukuze kwande amalangakho wokuphila nokobana izinto zikukhambele kuhle endaweni oyiphiwa nguSomnini uZimakho.J/2Ukhumbule bonyana gade ulikhoboka enarheni yeGibhide, uSomnini uZimakho wakukhupha lapho ngesandla esinamandla nangesiphanga sakhe. Ngalokho uZimakho wakuyala bonyana ugidinge ilanga leSabatha.;.q2kodwana ilanga lekhomba liliSabatha, lahlukaniselwe uSomnini uZimakho. Mhlokho ungasebenzi ngitjho nakancani, wena, indodanakho nendodakazakho, ikhoboka nekhobokakazi lakho, ikomakho nodumbanakho, okutjho yoke ifuywakho namkha isikhonzi esihlala nawe; ukuze ikhoboka nekhobokakazi lakho liphumule njengawe.?-{2 Sebenza amalanga asithandathu, wenze woke umsebenzakho;_,92 Hlonipha ilanga leSabatha, ulilonde ngokucwenga njengombana uSomnini uZimakho akuyala.+ 2 Ungakhulumeli butjhilweni ngebizo lakaSomnini uZimakho ngombana uSomnini uzambeka umlandu loyo ophatha ibizo lakhe butjhilweni.}*u2 Kodwana ukwethembeka kwami kuzakuhlala eenkulungwaneni zeenzukulwana zalabo abangikhathalelako nabalonda imiyalwami.d)C2 Ungazikhothameli izintwezo, ungazilotjhi ngombana mina Somnini nginguZimakho. NginguZimu onesikhwele owehlisela isibetho sezono zaboyise phezu kwabantwababo besizukulwana sesithathu nesesine salabo abangenzi intandwami.('2Ungazenzeli isithombesibazwa, namkha umfanekiso wananyana yini esezulwini phezulu namkha ephasini phasi nanyana ngemanzini ngaphasi kwephasi.6'i2Ungalotjhi abosingazimu, lotjha mina kwaphela.[&12“Mina Somnini nginguZimakho owakukhupha enarheni yeGibhide ekumbeni yobukhoboka.H% 2mina ngangijame hlangana noSomnini nani ngesikhatheso kobana ngimemezele kini ilizwi lakaSomnini ngombana gade nesaba ngebanga lomlilo; ngalokho azange nenyukele entabeni.
USomnini wathi:I$ 2USomnini wakhuluma nani ubuso nobuso entabeni aphakathi komlilo,p#[2USomnini azange enze isivumelwanesi nabobaba kodwana usenze nathi soke esilapha esisaphilako namhlanje.<"u2USomnini uZimethu wenza isivumelwano nathi eRhorebe.0! ]2UMosi wabiza woke ama-Israyeli wabeka kiwo ikulumo le:
Yizwani nina ma-Israyeli, iimiso nemithetho engiyikhulume kini namhlanje ukuze niyifunde beniyelele ukuyenza. 21kanye nomrhoba woke ongepumalanga yeJordani ukusukela ngetlhagwini ukuyela ngelwandle elisemrhobeni weJordani emathomeni wentaba iPisiga.{q20Godu bathumba nenarha ukusuka e-Aroweri emagegana nomlanjana i-Arinoni ukuyela entabeni iSiwoni okutjho iRherimoni2/Bathumba inarhakhe kanye neyaka-Ogi ikosi yeBhatjhani okumakhosi amabili wama-Amori agade ahlala ngepumalanga ngaphetjheya kweJordani.E2.ngepumalanga yeJordani emrhobeni ngaphetjheya kweBhethe-Pewori. Bekusenarheni kaSirhoni ikosi yama-Amori ogade ahlala eRhetjhibhoni owahlulwa nguMosi nama-Israyeli sele baphumile eGibhide.hK2-okutjho ubufakazi, iimiso nemithetho kaSomnini. Wakhuluma kuma-Israyeli emva kokuphuma eGibhide6i2,UMosi wajamisa umthetho phambi kwama-Israyeli,#A2+IBhetseri eserhalawumbeni elisenarheni yemibundu eligagadu izakuba ngeyakwaRubeni, iRamothi ibe ngeyamaGadi bese iGolani eseBhatjhani ibe ngeyakwaManase.).W2*kobana nakukhona obuleleko abalekele kiwo. Obulala omunye umuntu angakahlosi nongazange akhe amzonde phambilini nabalekela emadorobheni lawa uzakuphephisa ipilwakhe:V'2)(Ngesikhatheso uMosi wahlukanisa amadorobho amathathu angepumalanga yeJordani}u2(Ngalokho gcinani iimiso nemiyalwakhe enginiyala ngayo namhlanje ukuze izinto zinikhambele kuhle kanye neenzukulwana zenu ezilandelako nokobana amalangenu wokuphila ande endaweni enihlala kiyo, okuyindawo uSomnini uZimenu anipha yona isiphelani.2'Yazini-ke namhlanje, nikufake eenhliziyweni zenu kobana uSomnini unguZimu ezulwini phezulu nephasini phasi, akakho omunye!52&waqotjha phambi kwenu izizwe ezikulu nezinamandla kunani kobana aningenise, aniphe inarha yezizwezo ibe lilifa lenu njengombana kunjalo nanamhlanje.!2%Ngebanga lokobana wathanda aboyihlomkhulu, wakhetha iinzukulwana zabo ngemva kwabo, wanikhupha eGibhide ngokwakhe nangamandlakhe amakhulu, 2$Wanizwisa ilizwi lakhe asezulwini kobana anikhalime, ephasini wanibonisa umlilwakhe omkhulu, nezwa amezwakhe aphakathi komlilo.a=2#Nina nakhonjiswa bonyana nazi ukuthi uSomnini unguZimu, akakho omunye ngaphandle kwakhe.-2"Kwakhe kwaba nozinyana owalinga ukukhamba ayozenyulela isizwe hlangana nezinye ngokuzibonakalisa ngamatshwenyeko, iimbonakaliso, imikarisomraro nezipi, ngamandla amakhulu nangesiphanga sakhe nangokwesabeka okukhulu njengombana kwenza uSomnini uZimenu eGibhide niqalile na?2!Kunabantu abakhe bezwa ilizwi lakazinyana likhuluma phakathi komlilo njengombana nina nizwe ilizwi lakaZimu khonapho khibe nisaphila na?K2 Nje-ke buzani ngesikhathi esibe ngaphambi kwenu soloko kwamhla uZimu adala umuntu ephasinapha, nibuze emagumbini womane kobana kunento ekulu efana nale eyakhe yenzeka namkha kwezwakala ngayo na?!2ngombana uSomnini uZimenu unguZimu onomusa. Angeze anitjhiya namkha anirhayile namkha akhohlwe isivumelwano saboyihlomkhulu asifunga kibo. +2Lokha nanisematshwenyekweni bese zoke izintwezi zehlela phezu kwenu emalangeni wokugcina, nizakubuyela kuSomnini uZimenu nilalele ilizwi lakhe, %2Kodwana ukusuka lapho nizakufuna uSomnini uZimenu begodu nizamfumana nakube nimfuna ngeenhliziyo zenu ezipheleleko nangemiphefumulwenu yoke. 32Lapho nizakulotjha abosingazimu besigodo nebelitje okumisebenzi yezandla zabantu, izinto ezingaboniko, ezingezwako, ezingagomiko nezinganukeleliko._ 92USomnini uzanihlakaza hlangana nabantu nibe lidlanzana ezizweni uSomnini azanisa kizo. }2yazini bona ngenza izulu nephasi kobana zibe bofakazi bami namhlanje ngokujamelana nani: Ngambala nizakubhubha masinyana enarheni eniya kiyo bona ibe lilifa lenu naniyama iJordani. Angeze naphila ukuyaphi nanifika khona, kodwana nizakurhayilwa nya.Y-2Nanibeletha abantwana kanye neenzukulwana, sele nihlezi ninethezekile enarheni bese niyazirhubutjha ngokwenza iinthombembazwa zomfanekiso wanamkha yini, nithukuthelise uSomnini uZimenu ngokwenza okumbi lokho,F2Mbala, uSomnini uZimenu umlilo oqothulako, uZimu onesikhwele.,S2Zitjhejeni ningakhohlwa isivumelwano sakaSomnini uZimenu asenza nani bese niyadurha nenze iinthombembazwa zomfanekiso wanamkha yini uSomnini uZimenu analela ngayo.!2Nje-ke ngizakufela enarheni le, angizukuyamela ngaphetjheya kweJordani, kodwana nina nizakuyama nithumbe inarha ehle leyo ibe lilifa lenu./Y2USomnini wangithukuthelela ngebanga lenu bewafunga bona ngingayami iJordani nokobana ngingalibhadi enarheni ehle uSomnini uZimenu aninikela yona bona ibe lilifa lenu.2kodwana nina uSomnini unithethe wanikhupha ekehleni yomlilo wesimbi eGibhide bonyana nibe lilifa lakhe njengombana kunjalo nanamhlanje.2Godu nitjheje ningathi naniphakamisela amehlwenu emkayini, nanibona umkhambathi womkayi, okutjho ilanga, inyanga neenkwekwezi bese niyadurha nithome nizikhothamele nizilotjhe. Izintwezi uSomnini uZimenu uzabele boke abantu ngaphasi komthunzi welanga,q]2isimo sanamkha yini erharhaba equlwanini, isimo sanamkha ngiyiphi ihlambi engemanzini ngaphasi kwephasi.tc2iye, isimo sanamkha ngisiphi isilwana ephasini, isimo sanamkha ngiyiphi inyoni enamaphiko ephapha emkayini,  2zitjhejeni ningenzi ukurhubutjheka ngokuzibumbela iinthombembazwa nganamkha ngisiphi isimo, kungaba ngesomduna namkha somsikazi,~2Ngalokho zitjhejeni khulu. Njengombana ningazange nibone nanyana ngisiphi isimo mhlana uSomnini akhuluma nani eRhorebe aphakathi komlilo,}2USomnini wangiyala ngesikhatheso bonyana nginifundise iimiso nemithetho kobana niyenze enarheni eniya kiyo nenizoyithumba.|2 Wamemezela kini isivumelwano sakhe aniyala bonyana nisenze, okutjho imiyalo elitjhumi, ayitlola phezu kwemiqebethu emibili.{2 Yeke uSomnini wakhuluma nani aphakathi komlilo, nezwa umdumo wamezwi kodwana nangabona isimo, kwezwakala ilizwi kwaphela.xzk2 Natjhidela najama ekuthomeni kwentaba, intaba yavutha umlilo ukufikela emkayini elifini elimabhombo nelimnyama.y/2 bona kwenzakalani mhlana nijame phambi kwakaSomnini uZimenu eRhorebe lokha uSomnini nakazakuthi kimi: “Ngibuthelelela abantu kobana ngibazwise amezwami ukuze bafunde ukungesaba imihla yoke yokuphila kwabo lapha bahlala khona nokobana bafundise nabantwababo ukuwagcina.”8xk2 Yelelani, nizitjheje ngesikhathi soke bonyana ningakhohlwa izinto enizibone ngamehlwenu. Azihlale zisemikhumbulwenenu ipilwenu yoke, nizifundise abantwabenu neenzukulwana zenuxwk2Godu ngisiphi isizwe esikhulu esineemiso nemithetho elunge njengawo woke umyalo engininikela wona namhlanje lo?v2Alo, ngisiphi isizwe esikhulu esinozinyana ohlala hlangana naso njengombana kwenza uSomnini uZimethu kithi kikho koke esimbizela khona?Xu+2Ibulungeni beniyiphethe ngombana lokho kuzakuba kuhlakanipha nelwazi lenu emehlweni wabantu abazakuthi nabezwa zoke iimiswezi bathi: “Ngambala isizwe esikhulwesi sibabantu abahlakaniphileko nabanelihlo.” t2Qala, nginifundise iimiso nemithetho njengombana ngayalwa nguSomnini uZimami ukuze niphile ngayo naningena enarheni enizoyithumba.Ps2kodwana nina enakakarela kuSomnini uZimenu, noke nisaphila nanamhlanje.r+2Amehlwenu akubonile okwenziwa nguSomnini kuBhali-Pewori. USomnini uZimenu warhayila phakathi kwenu woke amadoda agade alandela uBhali wePewori,q2Ningangezeleli begodu ningaphunguli elizwini enginiyala ngalo, kodwana phethani imithetho enginiyala ngayo kaSomnini uZimenu.9p o2Nje-ke nina ma-Israyeli, yelelani iimiso nemithetho enginifundisa yona, niyiphethe kobana niphile nikwazi ukungena nithumbe inarha uSomnini uZimu waboyihlomkhulu aninikele yona.?o{2Nje-ke sahlala emrhobeni ngaphetjheya kweBhethe-Pewori.n2Kodwana yala uJotjhuwa, umkhuthaze bewumqinise ngombana nguye ozakuyama nabantwaba. Yena uzabathumbisa inarha ozayibona.”5me2Yenyukela esiqongolweni sePisiga, uphakamisele amehlwakho ngetjingalanga, ngetlhagwini, ngesewula nangepumalanga, uzibonele wena ngokwakho ngombana awuzokuyama iJordani le.l2Kodwana uSomnini wangithukuthelela ngebanga lenu, azange angilalele, wathi kimi: “Sekwanele, ungabe usakhuluma litho kimi ngendaba le.k2Bengithi uSomnini akangivumele ngiyame, ngiyokubona inarha ehle ngaphetjheya kweJordani, inarha ehle yeentatjana kanye neLibhanoni.”\j32“Awu, Somnini Somandla, sewuthome ukutjengisa incekwakho ubukhulu bakho nesandla sakho esinamandla. Ngimuphi uzinyana emkayini namkha ephasini ongenza imisebenzi engaka kanye nezenzo ezikulu ezinjengezakho na?3ic2Yeke ngabawa uSomnini ngesikhatheso ngathi:>hy2Anizuyesaba ngombana nguSomnini uZimenu onilwelako.”3ga2Ngesikhatheso ngayala uJotjhuwa ngathi: “Amehlwakho abone koke uSomnini uZimenu akwenze emakhosini amabili la. USomnini uzakwenza soneso nemibusweni enizokudabula kiyo.xfk2bekube kulapha uSomnini anikela khona abafowenu ukuphumula njengombana wenza kini, nabo bathumba inarha ebayiphiwa nguSomnini uZimenu ngaphetjheya kweJordani. Ngemva kwalapho-ke nizakubuyela omunye nomunye endawenakhe enganinikela yona.”e2Kodwana abafazi benu, ababuthakathaka benu kanye nefuywenu njengombana ninefuyo enengi nje, bazakusala ngemadorobheni engininikele wona;5de2Nganiyala ngesikhatheso ngathi: “USomnini uZimenu uninikele inarha le bona ibe lilifa lenu. Woke amadoda anesibindi azakuyama ahlomile ngaphambi kwabafowenu ama-Israyeli.Fc2umrhoba i-Araba ngetjingalanga (okutjho umlambo iJordani ukusuka eKinerethi ukuyokufika elwandle le-Araba, okulilwandle leTswayi). Umkhawulo ngesewula-pumalanga bekumathomo wentaba iPisiga.pb[2bese amaRubeni namaGadi ngawanikela isifunda esingesewula yeGiliyadi ukuyokufika emrhobeni we-Arinoni. Imikhawulo yawo bekumlanjana we-Arinoni ngesewula, umlanjana weJabokhi ngetlhagwini, isifunda sama-Amoni ngetlhagwini-pumalanga,>ay2UMakiri ngamnikela isifunda esingetlhagwini yeGiliyadix`k2UJayire osizukulwana sakaManase wathatha soke isifunda se-Arigobho okutjho iBhatjhani, ukuyokufika emkhawulweni wamaGetjhuri newamaMakathi. Wathiyelela isifundeso ngebizo lakhe wathi yiRhavothi-Jayire njengombana saziwa njalo nanamhlanje.)R_2 Inarha eseleko yakwaGiliyadi nayo yoke iBhatjhani, okumbuso waka-Ogi, ngakunikela isiquntu sekoro kaManase.
(Soke isifunda se-Arigobho, okutjho yoke iBhatjhani, godu sibizwa bonyana yinarha yeRafa.k^Q2 Lokha nasithumba inarha le ngesikhatheso, nganikela amaRubeni namaGadi isifunda ukusuka e-Aroweri okulidorobho elingemrhobeni we-Arinoni ukuyela ngetlhagwini kanye nesiquntu senarha yemibundu yakwaGiliyadi namadorobho wakhona.|]s2 (Ngu-Ogi yedwa ikosi yeBhatjhani owasalako kumisalela yamaRafa. Qala, umbhedakhe gade wenziwe ngesimbi, useRabha okuyihlokodorobho yama-Amoni. Gade umamitha amane ubude, ulimitha nesiquntu nesiqunjwana ububanzi ngesilinganiso esijayelekileko.)2\_2 Iye, sathatha woke amadorobho wenarha yemibundu eligagadu, okutjho iGiliyadi yoke neBhatjhani yoke ukuyokufika eSaleka ne-Edreyi okumadorobho wombuso ka-Ogi weBhatjhani.Z[/2 (AmaTsidoni abiza iRherimoni bona yiSiriyoni khibe ama-Amori wona athi yiSeniri.) ~~:}f||{{zzz5yyyxxHww v-uttssMrr(qppHoonnmmVll9kjj$ii~hh0gRffuedd cbb.aa+`_^^]\[[ZnY\YWQVVjVUU"TWSSRQ1PP=ONN8LKK=JJIIIHsGG+FPEEDD CCCRC BFAAjA@@??z?=>K=<<;::Q98877$66 5Y4~432j1100&//.z-,,o++5**G)((&''&%%$##}# "[! (k P *|lu!UP&Y % /  7  :nXp@&G2Umbulali angabalekela emadorobheni lawo asindise ipilwakhe kwaphela nakube ubulele omunye umuntu ngaphandle kwehloso begodu angakhange amzonde ngaphambilini.=~u2Nizakulinganisa iindlela bese nihlukanisa kathathu umkhawulo wenarha uSomnini uZimenu aninikela yona bona ibe lilifa lenu ukuze nanyana ngubani obulala angakahlosi abalekele lapho.l}S2nizakwahlukanisela amadorobhenu amathathu enarheni uSomnini uZimenu aninikela yona bona niyithumbe.}| w2Lokha uSomnini uZimakho narhayila izizwe aninikele inarhazo, niziqotjhe bese nihlala emadorobhenazo neenkumbeni zazo,z{o2Ipendulo kukobana nakube umphorofidi ukhuluma ebizweni lakaSomnini bese lokho akutjhoko akwenzeki namkha akubi liqiniso, kuzabe kungasilo ilizwi elikhulunywe nguSomnini. Umphorofidi loyo uzabe akhuluma ngokuzitjhaya, yeke ningamesabi onjalo.gzI2Ningazibuza nithi: “Sizahlukanisa njani bona leli akusilo ilizwi elikhulunywe nguSomnini?” y 2Kodwana umphorofidi okhuluma ebizweni lami ngokuzitjhaya khibe angikamthumi, namkha okhuluma ebizweni labozinyana, akabulawe.”x2Nanyana ngubani ongeze alalela amezwami umphorofidi azabe awakhuluma ebizweni lami, mina ngokwami ngizakubona ukuqeda ngaye.w}2Ngizabavusela umphorofidi onjengawe phakathi kwabafowabo, ngibeke amezwami emlonyenakhe, abatjele koke engimyale ngakho.Dv2USomnini wathi kimi: “Koke abakutjhwileko kuwe kulungile.Mu2Kuzakuba njengombana nanifuna uSomnini uZimenu eRhorebe ngelanga lomhlangano lokha nanithi: “Asisakwazi ukulalela umdumo welizwi lakaSomnini uZimethu nokubona umlilokazi lo ngombana sizokufa!”rt_2USomnini uZimenu uzanivusela umphorofidi onjengami phakathi kwenu, kubafowenu. Nguye okufanele nimlalele.sy2Izizwe enizoziphangezi, zilalela izanusi nezangoma, kodwana nina uSomnini uZimenu azange anivumele kobana nenze njalo.2ra2 Yibani msulwa phambi kwakaSomnini uZimenu.q)2 Nanyana ngubani owenza lokhu, usinyenyiso kuSomnini begodu ngebanga lemikhuba enyenyisako leyo uSomnini uZimenu uqotjha izizwezo phambi kwenu.92Ningaligomi ngesikwa esinengumelo. Ligomeni amalanga alikhomba ngesikwa esinganangumelo, isikwa esinikhumbuza igandelelo ukuze kiwo woke amalanga wokuphila kwenu nikhumbule ilanga enaphuma ngalo eGibhide nirhabile.=)2Nizakuhlabela uSomnini uZimenu iPhasika eenkomeni, ezimvini neembuzini zenu endaweni ezakukhethwa nguSomnini kobana ajamise ibizo lakhe lapho. < 2Gcinani inyanga ka-Abibi, nenzele uSomnini uZimenu iPhasika ngombana ngenyanga ka-Abibi uSomnini uZimenu wanikhupha eGibhide ebusuku.Z;/2Kwaphela ningagomi iingazi zakhona, kodwana zithululeleni equlwanini njengamanzi.:'2Agomeleni ngemadorobhenenu; abahlambulukileko nabangakahlambuluki ngokufanako abagome njengombana kwenziwa nakuyitsephe namkha ihlangumataka.932Kodwana nakube amazibulo lawo anomphambo, kungaba kuhluza namkha ukuphophala namkha kungaba sizila sananyana yini, ningawanikeli kuSomnini uZimenu.g8I2Agomeni qobe mnyaka nina nemindenenu phambi kwakaSomnini uZimenu endaweni ekhethwe nguSomnini.A7}2Hlukaniselani uSomnini uZimenu woke amazibulo aduna weenkomo, izimvu neembuzi zenu. Kungabi nomsebenzi eniwenza ngamazibulo aziinkunzana namkha nirhune amazibulo wezimvu neembuzi zenu.X6+2Kungabi nzima kuwe ukumtjhaphulula simahla bonyana akhambe ngombana ukusebenzele iminyaka esithandathu ngesiquntu senani lokuqatjhwa kwesisebenzi. Ngalokho uSomnini uZimakho uzakubusisa kikho koke okwenzako.5-2yeke uzakuthatha isungulo umthumbuselele indlebe ngalo emnyango bese uba sisebenzi sakho sanini nanini. Nesisebenzini esimfazi uzakwenza soneso.z4o2Kodwana nakube umuntu loyo athi akazukusuka kuwe ngombana akuthanda wena nomndenakho begodu ahlezi kamnandi nawe,32Khumbula bonyana benimakhoboka enarheni yeGibhide, nje-ke uSomnini uZimenu wanihlenga, ngalokho ngiyakuyala-ke ngamezwi la namhlanje.!2=2kodwana mtshayele ngokutjhaphulukileko ezimvini neembuzini, umabele eselelweni nebutlhodlhelweni bakho ukuya ngendlela uSomnini uZimenu akubusise ngayo.91o2 Nawumtjhaphululako kuwe, ungamkhambisi amkhonoze;50e2 Nakube umfowenu, okuyindoda namkha umfazi omHebheru, azithengisa kuwe bona akukhonze, uzakusebenzela iminyaka esithandathu bese kuthi emnyakeni wekhomba umtjhaphulule kuwe.&/G2 Abadududu angeze baphela enarheni, ngalokho ngiyaniyala bona nivule izandla zenu ngokupheleleko namukele umfowenu, okutjho otlhagako kanye nodududu enarheni.&.G2 Mupheni nitjhaphulukile, ningamnikeli ngeenhliziyo ezigugunekako ngombana uSomnini uZimenu uzanibusisa kiwo woke umsebenzenu nakikho koke enitlama ukukwenza.-2 Yelelani kungabi nobumenemene eenhliziywenu zenu bese nithi: “Afe-ke, umnyaka wekhomba wokusulwa kweenkolodo sele useduze!” Bese ninyokoloza umfowenu ochakileko ngelihlo elimbi, ningamnikeli litho. Uzakulila ngani kuSomnini, lokho kube sisono kini.^,72kodwana mvuleleni izandla, nimboleke ngokwanele iindingo zakhe, nanyana kungaba yini.W+)2Nakube kunesichaka phakathi kwenu, esingomunye wabafowenu, kinamkha ngiliphi lamadorobhenu enarhenenu eniyiphiwe nguSomnini uZimenu, ningaqinisi iinhliziyo zenu nirhunyeze izandla zenu kumfowenu ochakileko,C*2Ngambala uSomnini uZimenu uzanibusisa njengombana anithembisa. Izizwe ezinengi zizokugogela kini kodwana nina ningagogeli litho kizo, nilawule izizwe ezinengi kodwana zona zinganilawuli.w)i2kwaphela nakube nilalela ilizwi lakaSomnini uZimenu, niyelele ukwenza yoke imiyalo enginiyala ngayo namhlanje.(2Nanyana kunjalo akuzukuba nesichaka phakathi kwenu ngombana uSomnini uzonibusisa enarheni aniphe yona kobana ibe lilifa lenu,m'U2Umqhamuka wona kumele ukukhokhele, kodwana usule nanyana ngisiphi isikolodo umfowenu akukoloda sona.z&o2Nasi indlela enizakusula ngayo iinkolodo: Omunye nomunye okolodwako uzakusula lokho akukolodwa ngomunye umuntu. Angalandeleli umuntu loyo namkha umfowabo kobana amkhokhele ngombana ukusulwa kweenkolodo sele kumenyezelwe ebizweni lakaSomnini.;% u2Njalo ekupheleni komnyaka wekhomba nisule iinkolodo.p$[2AmaLevi anganasabelo nelifa phakathi kwenu, iinkhonzi kanye neentandani nabahlolokazi abasemadorobhenenu beze bazogoma babethe esimonyongwana. Ngaleyondlela uSomnini uZimenu uzanibusisa kiwo woke umsebenzi wezandla zenu eniwenzako. # 2Njalo ekupheleni kweminyaka emithathu nilethe koke kwetjhumi kwemikhiqizo yenu ngawo lowo mnyaka, nikukghubelele emadorobhenenu.e"E2Ningahlanuki amaLevi ahlala emadorobhenenu ngombana akanasabelo namkha ilifa phakathi kwenu.d!C2bese niyigomele lapho ngokuthenga namkha yini eniyithandako, iinkomo, izimvu, iwayini namkha utjwala, nanyana yini eniyikhanukelako. Nibethe esimonyongwana lapho phambi kwakaSomnini uZimenu, nijekezele nina nemindenenu.o Y2khona nizayenana ngesiliva. Niyitjhubelele, nikhuphukele endaweni uSomnini uZimenu ayikhethileko leyo,E2Nakube ibanga lide khulu kini kobana ningafika endaweni uSomnini uZimenu ayikhethileko bona ajamise ibizo lakhe lapho bese nibhalelwa kuletha kwetjhumi lokha uSomnini uZimenu nanibusisako,32Thathani kwetjhumi kwenu kwekoroyi, iwayini namafutha we-oliva kanye namazibulo weenkomo, wezimvu neweembuzi zenu nikugomele phambi kwakaSomnini uZimenu endaweni azayikhetha kobana ajamise ibizo lakhe lapho. Ngaleyondlela nizakufunda ukwesaba uSomnini uZimenu soke isikhathi.L2Nikhuphe kwetjhumi kwakho koke enikutjeleko enikuvuna minyaka yoke.nW2Ningagomi ingcuba; inikeleni abatjhili abasemadorobhenenu kobana bazigomele yona. Nakungasinjalo niyithengisele imiqhamuka. Khumbulani bona nina nisisizwe esicwengileko kuSomnini uZimenu.
Ningapheki imbuzana ngebisi lakanina.:q2Zoke iinunwana ezihlambulukileko zona ningazigoma.A2Zoke iinunwana ezineempiko zisilaphele kini, ningazigomi.P2 imihlobo yabokholo, yoke imihlobo yamagubulu, iinciliba, yoke imihlobo yeenrhulurhulu, yoke imihlobo yamakhozi, abotlhame, amalanda, abonogolantethe, imihlobo yabodoyi, amagqovu nabonomaphelaphelana.R2 Kodwana lezi, ngilezo eningakafaneli ukuzigoma: yoke imihlobo yamadlanga;1_2 Ningagoma zoke iinyoni ezihlambulukileko.L2 koke okunganangwedlo neempepha ningakugomi. Lokho kusilaphele kini.Q2 Kizo zoke eziphila ngemanzini gomani lezi: zoke ezineengwedlo neempepha;2Iwotji nayo ningayigomi ngombana ihlukanisa iinqatha kabili kodwana ayetjisi; isilaphele kini. Ningasithinti isidumbu sayo.?y2Kodwana ezihlukanisa iinqatha kabili kwaphela namkha ezetjisa kwaphela ningazigomi. Ikamela, umqasa nembila ziyetjisa kodwana azihlukanisi iinqatha kabili, ngalokho zisilaphele kini.F2okutjho zoke iinlwana ezihlukanisa iinqatha kabili bezetjise.R2imihlobo yehlangumataka, yeentsephe neyeenkukhama kanye nembuzi yommango,8m2Nanzi iinlwana enizazigoma: ikomo, imvu, imbuzi,&I2Ningagomi litho elinyenyisako.)2Nina nisisizwe esicwengileko kuSomnini uZimenu begodu uSomnini unikhethe phakathi kwabo boke abantu abasebusweni bephasi kobana nibe ngebakhe.t  e2Nina nibantwana bakaSomnini uZimenu, ngalokho ningazirhayi namkha nizigude ehloko ngebanga labahlongakeleko. 2 nakube nilalela ilizwi lakaSomnini uZimenu, nigcine yoke imiyalwakhe enginiyale ngayo namhlanje, nenze okuhle phambi kwakhe.& G2 Ningababaleli izinto ekufanele zirhayilwe ukuze uSomnini atjhuguluke ekuthukutheleni kwakhe. Uzakuba nomusa kini, anandise njengombana afunga kiboyihlomkhuluW )2 Buthelelani ipango yakhona niyibeke ekabeni yetatawu ledorobho, nitjhise idorobho nayo yoke ipangwalo njengomnikelo otjhiswa woke kuSomnini uZimenu. Idorobhelo lihlale liliqubi njalo lingabe lisakhiwa godu.' I2 bulalani nya abahlali bedorobhelo ngesabula, nirhayile ngokupheleleko loke idorobhelo nakho koke okukilo, ngitjho nefuyo yakhona yoke, niyibhubhise ngesabula.-2 khona-ke nizakubuzisisa bese niyafunisisa nikhambe nibuza ngokuzimisela. Nakube ngambala nifunyana bona isinyenyisweso senzekile phakathi kwenu,(K2 kunabaphehli benturhu abaphuma bayokuyenga abahlali bedorobhabo bathi: “Nambani siyokulotjha abozinyana.”
Nakube labo bozinyana, akusinguZimu enimazikodC2 Kungenzeka bonyana kelinye lamadorobhenu uSomnini uZimenu aninikela wona bona nihlale kiwo,cA2 Woke u-Israyeli uzakuzwa, esabe, angasenza ubuhlola obunjengalobo obenzeke phakathi kwenu.!2 Mkhandeni ngamatje abe afe ngombana ufune ukukuyenga kobana usuke kuSomnini uZimakho owakukhupha enarheni yeGibhide, ekumbeni yobukhoboka._92 Umbulale nya! Isandla sakho asibe ngesokuthoma bese kulandele zabo boke abanye abantu.U%2 ungaphiki naye, ungamlaleli begodu ungamtlhuweli, ungamzweli namkha umfihle.'2 kodwana khibe ngomunye wabosingazimu babantu abanibhodileko nanyana bangaba seduze namkha kude nani, ukusuka egumbini lomhlaba ukuya kelinye, ;2 Nakube umfowenu, indodana kanyoko namkha indodanakho nanyana indodakazakho namkha umfazakho oyintandokazi namkha umnganakho enimamathe nelimu, ukuyenga ngasese athi: “Namba siyokulotjha abozinyana.”
Nakube labo bozinyana, akusinguZimu omaziko wena ngitjho naboyihlomkhulu9m2 Kodwana umphorofidi namkha umbhudangi wamabhudango loyo akabulawe ngombana unihlohlozele bona nihlubuke uSomnini uZimenu owanikhupha enarheni yeGibhide wanihlenga ekumbeni yobukhoboka. Uniyenge bona nisuke endleleni uSomnini uZimenu aniyala bona nikhambe ngayo. Ngalokho thanyelani ubumbi phakathi kwenu.~2 Nizakulandela uSomnini uZimenu kwaphela benimesabe, nilonde imiyalwakhe, nilalele ilizwi lakhe, nimlotjhe benikakarele kuye kwaphela.8}k2 ningalaleli amezwi womphorofidi namkha wombhudangi loyo ngombana uSomnini uZimenu uyanizizinya ukubona bonyana nimkhathalela ngeenhliziyo zenu zoke nangomphefumulwenu woke na.3|a2 bese itshwayelo namkha isimangalisweso siyenzeka begodu ngemva kwalokho athi: “Asilandeleni abozinyana sibalotjhe.”
Nakube labo bozinyana, akusinguZimu enimaziko,{ 2 Kungenzeka bonyana kuvuke umphorofidi phakathi kwenu, namkha umbhudangi wamabhudango anibonise itshwayo namkha isimangalisojzO2 Tjhejani ukuphetha elinye nelinye ilizwi enginiyale ngalo; ningangezeleli namkha niphungule kilo.`y;2 Ningenzi njalo kuSomnini uZimenu ngombana izizwezo zenze kibosingazimu bazo isinyenyiso uSomnini asizondako! Zathuwelela kangangobana zabe zatjhisa amadodana namadodakazazo ngomlilo njengomnikelo kibosingazimu bazo.x2 tjhejani kobana ningathi ngemva kobana sezibhujisiwe, nilandele imikhubazo. Nizakubambeka esifwini lokha nanikhamba nibuza ngabosingazimu bazo nithi: “Izizwezi bezilotjha njani abosingazimu bazo? Nathi sifuna ukwenza njengazo nasilotjha uSomnini.”rw_2 Lokha uSomnini uZimenu nakabhubhisa izizwe eziphambi kwenu eniyokungena nithumbe inarhazo benihlale kiyo,Av}2 Tjhejani ukwenza woke amezwi enginiyala ngawo ukuze koke kunikhambele kuhle, nina neenzukulwana zenu nini nanini ngombana nizabe nenza okuhle nokulungileko phambi kwakaSomnini uZimenu.Gu 2 Nikelani inyama neengazi zemihlabelwenu yokutjhiswa e-aldarini lakaSomnini uZimenu. Iingazi zeminikelwenu yetjhebiswano nizithululele e-aldarini lakaSomnini, kodwana inyama yona ningayigoma.t}2 Kodwana iminikelo ekhethekileko eninayo, neminikelwenu yesithembiso nizayithatha niye nayo endaweni ekhethwe nguSomnini.use2 Naningagomi iingazi nenza kuhle phambi kwakaSomnini, yeke koke kuzanikhambela kuhle nina neenzukulwana zenu.Hr 2 Ningagomi iingazi kodwana zithululeleni equlwanini njengamanzi.gqI2 Kwaphela qinisekisani bona ningagomi iingazi ngombana zikuphila, yeke ningagomi ipilo nenyama.zpo2 Ningayigoma njengombana kugonywa itsephe nehlangumataka. Woke umuntu, ohlambulukileko nongakahlambuluki angagoma.:oo2 Lokha uSomnini uZimenu andisa imikhawulwenu njengombana anithembisile, indawo ayikhethileko kobana ajamise ibizo lakhe lapho, ingahle ibe kude nani. Nakube kunjalo bese nikhanukela inyama khulu, khona-ke ningayigoma ngesikhathi soke eniyikhanuka ngaso. Ningahlaba nanyana ngiyiphi yeenkomo, yezimvu namkha yeembuzi zenu eniziphiwe nguSomnini. Nigomele inyama leyo ngemadorobhenenu njengombana nginiyalile kube ngendlela nifuna ngayo.Jn2 Tjhejani bona ningahlanuki amaLevi qobe nisahlala eendaweni zenu.m2 Gomelani koke lokho phambi kwakaSomnini uZimenu endaweni ezakukhethwa nguSomnini uZimenu, nina namadodana namadodakazenu, iinceku neencekukazi zenu kanye namaLevi ahlala emadorobhenenu. Nijekezele phambi kwakaSomnini uZimenu ngayo yoke imisebenzi yezandla zenu.&lG2 Ningalingi nigomele ngemadorobhenenu kwetjhumi kwesivuno senu sekoroyi, sewayini kanye nesamafutha we-oliva, namkha amazibulo weenkomo zenu namkha wezimvu neembuzi namkha omunye nomunye umnikelo wenu weenthembiso enawuthembisako namkha iminikelo yesihle namkha iminikelo ekhethekileko.Ik 2 Kodwana ningagomi iingazi, nizithululele equlwanini njengamanzi. j2 Nokho ningahlaba benigome inyama kinamkha ngiyiphi yamadorobhenu, kube ngendlela enithanda ngayo, kuye ngeembusiso eniziphiwe nguSomnini uZimenu, ongakahlambuluki nohlambulukileko angagoma inyama leyo njengombana benizakwenza nakugonywa itsephe nehlangumataka./iY2 kodwana akube sendaweni ekhethwe nguSomnini kenye yeenkoro zenu kwaphela. Lapho-ke nizanikela khona imihlabelwenu yokutjhiswa benenze khonapho koke enginiyala ngakho.lhS2 Yelelani bonyana ninganikeli imihlabelwenu yokutjhiswa phezu kwanamkha ngiyiphi indawo eniyibonako,Ag}2 Nijekezele phambi kwakaSomnini uZimenu, nina, amadodana namadodakazenu, iinceku neencekukazi zenu kanye namaLevi asemadorobhenenu ngombana wona akanasabelo namkha ilifa phakathi kwenu.f32 nasele nazi indawo uSomnini uZimenu ayikhethileko kobana ibizo lakhe lijanyiswe lapho, khona-ke nizakuletha koke enginiyale ngakho: imihlabelwenu yokutjhiswa neyetjhebiswano, kwetjhumi kwenu neminikelo ekhethekileko, nayo yoke imihlabelo yeenthembiso enayithembisa kuSomnini.?ey2 Kodwana lokha naniyama iJordani, nihlale enarheni uSomnini uZimenu aninikela yona bona niyithumbe, nalokha aninikela ukuphumula ezitheni zenu zoke zombelele ukuze nihlale niphephile,idM2 Njenganje, anikabi ukungena enarheni yelifa lapha uSomnini uZimenu azaninikela khona ukuphumula.ccA2 Ningenzi njengombana senza lapha namhlanje, lapha omunye nomunye azenzela khona umathanda.b-2 Nigome khonapho phambi kwakaSomnini uZimenu, nijekezele, nina nemindenenu, ngayo yoke imisebenzi yezandla zenu uSomnini uZimenu anibusisa ngayo.;aq2 nilethe lapho imihlabelwenu yokutjhiswa neyetjhebiswano, kwetjhumi neminikelwenu ekhethekileko, iminikelwenu yeenthembiso neyesihle, namazibulo weenkomo, wezimvu neweembuzi zenu.R`2 kodwana akube sendaweni ezakukhethwa nguSomnini uZimenu hlangana kwazo zoke iinkoro zenu, kobana ijamise ibizo layo lapho belidunyiswe khonapho. Lapho kulapha nizakuza khona bona nibuze intando kaZimu,Z_/2 Ningalotjhi uSomnini uZimenu ngendlela izizwezo zilotjha abosingazimu bazo ngayo,Z^/2 Nizakubhuruza ama-aldarazo, niphadlhe namatjazo akhethekileko. Godu tjhisani imifanekiswazo yabo-Atjhera, nikghunule iinthombembazwa zabosingazimu bazo. Iye, nitjhabalalise ibizo labosingazimabo endaweni leyo.D]2 Nitjhabalalise ngokupheleleko zoke iindawo lapha izizwe enizoziqotjha zilotjhela khona abosingazimu bazo eentabeni eziphakemeko, phezu kwemibundu nangaphasi komunye nomunye umuthi ohlaza.+\ S2 Nanzi iimiso nemithetho enizayenza ngokutjheja enarheni uSomnini uZimu waboyihlomkhulu aninikele yona kobana niyithumbe, imihla yoke yokuphila kwenu endaweni leyo.P[2 tjhejani bona nenza zoke iimiso nemithetho engininikela yona namhlanje.Z2 Lokha naniyama iJordani kobana ningene nithumbe inarha uSomnini uZimenu aninikela yona nalokha naniyithathako benihlale kiyo,ZY/2 (Iintabezi zingaphetjheya kweJordani ngetjingalanga, zifulathele indlela eya ngetjingalanga, enarheni yamaKanana ahlala emrhobeni weJordani. Iintabezi zingaphetjheya kweGiligali eduze nemithi emikhulu yeMore.)X92 Lokha uSomnini uZimenu aniletha enarheni eningena kiyo kobana niyithumbe, nizakubeka isibusiso entabeni iGerizimu nibeke amanikelela entabeni i-Ebali.'WI2 amanikelela, naningalaleli imiyalo kaSomnini uZimenu, niphambuke endleleni enginiyale ngayo namhlanje, kobana nidlhemadlheme ngemva kwabosingazimu beendawezi.YV-2 isibusiso, nakube nilalela imiyalo kaSomnini uZimenu enginiyala ngayo namhlanje;GU 2 Qalani, ngibeka namhlanje phambi kwenu isibusiso namanikelela:+TQ2 Akunamuntu ozakghona ukujamelana nani; uSomnini uZimenu uzakubeka ukwesabeka nevalo lenu phezu kwayo yoke inarha enibeka kiyo inyawo lenu njengombana anithembisa.hSK2 Yoke indawo lapha inyawo lenu ligadanga khona izakuba ngeyenu; umkhawulwenu uzakuthoma erhalawumbeni ngesewula uphelele eLibhanoni ngetlhagwini begodu usuke emlanjeni iYufrathe ngepumalanga ukuya elwandle elingetjingalanga.wRi2 khona-ke uSomnini uzokuqotjha zoke izizwezi phambi kwenu, nina niphange izizwe ezikulwezo nezinamandla kunani.Q-2 Naniwulonda ngokupheleleko woke umyalo enginiyala bona niwenze, nikhathalele uSomnini uZimenu, nikhambe eendleleni zakhe zoke benikakarele kuye,}Pu2 ukuze amalangenu newabantwabenu ande endaweni uSomnini ayifungela kiboyihlomkhulu ukubanikela yona ikani kusaphilwa.;Os2 Niwatlole eengosenini zeenkumba zenu nemasangwenenuN2 Niwafundise abantwabenu, nikhulume ngawo naniditjhileko emizinenu, nanikhambako endleleni, nanilalako nalokha nanivukako.&MG2 Ngalokho bekani amezwami la eenhliziyweni zenu nemiphefumulwenenu; niwabophelele abe njengenyongo ezandleni zenu nanjengomkhala eenhloko zenu abe sikhumbuzo.>Lw2 ngombana itukuthelo kaSomnini izakuvutha phezu kwenu, ivale amazulu ukuze izulu lingasana, inarha ingasakhiqiza ukudla bese nibhubha masinyana enarheni ehle uSomnini aninikele yona.XK+2 Ziyeleleni ningayengwa bese niyaphambuka nilotjhe abosingazimu benibakhothameledJC2 godu uSomnini uzakumilisa utjani emirhulenenu kobana ifuywenu ikarule, nina nigome nisuthe.#IA2 yena wathembisa bonyana uzakunisa izulu enarhenenu ngesikhathi esifaneleko: izulu lokuthoma nelamuva. Nizakubulunga ikoroyi, iwayini namafuthenu we-oliva;5He2 Nakube ngambala nizakulalela imiyalo kaSomnini enginiyala ngayo namhlanje, ukobana nikhathalele uSomnini uZimenu, nimlotjhe ngeenhliziyo zenu zoke nangemiphefumulwenu yoke,}Gu2 Kuyinarha etjhejwa nguSomnini uZimenu, amehlwakhe ahlala akiyo ukusuka ekuthomeni komnyaka bekube sekupheleni kwawo.lFS2 kodwana inarha eningena kiyo kobana niyithumbe yinarha yeentaba nemirhoba esezelwa lizulu emkayini.2E_2 Ngambala, inarha eningena kiyo kobana niyithumbe ayifani neGibhide eniphuma kiyo, lapha benitjala khona imbewenu kwanga sivande semirorho, niyisezela ngokumodza edakeni;)DM2 ukuze niphile isikhathi eside endaweni uSomnini ayifungela kiboyihlomkhulu bona uzabanikela yona kanye neenzukulwana zabo. Leyo-ke yinarha egeleza ibisi neliju. C2 gcinani yoke imiyalo enginiyala ngayo namhlanje. Qinani idolo, ningene nithumbe inarha eniyamela kiyo ukuyithatha bona ibe ngeyenuRB2 Njengombana amehlwenu abone yoke imisebenzi emikhulu uSomnini ayenzileko,`A;2 nokobana yenzani kuDatani no-Abiramu amadodana ka-Eliyabu umsa kaRubeni lokha iphasi livula umlomalo bonyana libaginye nemindenabo, amatendabo nakho koke okuphilako okwabalandelako, phakathi kwawo woke ama-Israyeli.h@K2 Niyakwazi okwenziwa nguSomnini kini naniserhalawumbeni kufikela lapha nifika khona endaweni le,Y?-2 nalokho akwenza ebuthweni leGibhide, eenjomaneni neenkaraneni zalo lokha nagubuzesa ibuthwelo ngamanzi welwandle lomGaba nalinigijimisako nangendlela uSomnini alibhubhisa nya ngayo njengombana nazi namhlanje.v>g2 Iye, niyawazi amatshwayo kanye nezenzo zakhe azenza ekabeni yeGibhide kuFaro ikosi yakhona nenarhenakhe yoke;A=}2 Yazini-ke namhlanje bona abantwabenu abazi begodu azange babone ukukhalima kwakaSomnini uZimenu, kodwana nina niyabazi ubukhulu bakhe, isandla sakhe esinamandla kanye nesiphanga sakhe.< )2 Ngalokho khathalelani uSomnini uZimenu, nigcine iimfanelo zakhe, okutjho iimiso zakhe, imithethwakhe, kanye nemiyalwakhe ngaso soke isikhathi.;!2 Aboyihlomkhulu behlela eGibhide bamatjhumi alikhomba wabantu. Nje-ke gadesi uSomnini uZimenu unenze naba banengi njengeenkwekwezi zomkayi.`:;2 Uyindumiswenu, unguZimenu onenzele izinto ezikulu nezethusakwezo enizibone ngamehlwenu.V9'2 Nesabe uSomnini uZimenu, nimlotjhe beninamathele kuye, nifunge ngebizo lakhe.X8+2 Ngalokho thandani isikhonzi ngombana nani gade niziinkhonzi enarheni yeGibhide.g7I2 Iye, uSomnini ujamela intandani nomhlolokazi, uthanda isikhonzi, ubapha ukugoma nokokwembatha.&6G2 USomnini uZimenu unguZimu ongaphezu kwabozinyana, yiKosi yamakhosi, uZimu omkhulu, onamandla nosabekako, ongenzi izinto ngokukhetha ibala nongafunjathiswako.E52 Ngalokho sokani amajwabu weenhliziyo zenu, ningasabi nekani.*4O2 khonapho uSomnini bekasoloko abeke ihliziywakhe kiboyihlomkhulu bewakhetha iinzukulwana zabo, okutjho nina, phakathi kwezizwe zoke njengombana kunjalo namhlanje.^372 Nanyana izulu, iye izulu lamazulu lingelakaSomnini uZimenu nephasi nakho koke okukiloh2K2 ugcine imiyalo neemiso zakaSomnini engikuyala ngazo namhlanje kobana izinto zikukhambele kuhle.P12 Alo-ke wena Israyeli, yini efunwa nguSomnini uZimakho ngaphandle kobana wesabe uSomnini uZimakho, ukhambe eendleleni zakhe zoke, uthembeke kuye, umlotjhe ngehliziywakho yoke nangomphefumulwakho woke,,0S2 Nje-ke uSomnini wathi kimi: “Sikima uthathe ikhambo lakho urhole abantu ukuze bangene bathumbe inarha engayifungela kiboyihlomkhulu kobana ngizabanikela yona.”/!2 Ngahlala entabeni njengekuthomeni, kwaba malanga amatjhumi amane nobusuku bakhona. Nalapha uSomnini wangilalela, wangathanda ukunirhayila.|.s2 Ngalokho amaLevi akanasabelo namkha ilifa kubafowawo, ilifa lawo nguSomnini njengombana uSomnini atjho njalo kiwo.) &~}}|8{rzzGyy4xWxwwvvDuuttsrr;qpp?ooCnnomm\llakjj9iihhgFff8emddwccbb8aa`\___^^8]\\r[[5ZZY&XWW.VVVbVU|TTlSSbRRQ.PPAO9NNMM5L}L-KK>JII>HHH)GG7FFFE/DDaDCABB ANA@@ ?>>P=<<;~:99918877G6v55x4433229110//[.|.-J,,[,++R**c*!)((>'\&&&%?$$b##""W! { ] *>oj.XNEpV 3 v 7 \ 9 4V FXC&_{2USomnini uzakwenza izulu enarhenenu libe lithuli neputjhana, uzakwehlela phezu kwenu avela emkayini abe anirhayile nya.R^2Umkayi ngehla kwenu uzakuba yikoporo nomhlaba ngaphasi kwenu ube yisimbi.C]2Izanibetha ngesifo esiqeda amandla nangomgomani, nokutjhisa komzimba nokuhlangahlangana kwengqondo; inibethe ngesomiso, ububori nokukghora. Koke lokhu kuzaninamathela bekunibhubhise nya.z\o2USomnini uzakubangela bonyana amatshwenyeko aninamathele abe aniqotjhe enarheni eningena kiyo bonyana niyithumbe:H[ 2USomnini uzanithumelela iinthuweleliso, ihlangahlangano nokungezwani kikho koke enikwenzako kufikela lapha nirhayileka khona. Nizakuphela msinyana ngebanga lezenzo zenu ezimbi nanimhlubukako.FZ2Nizakunikelelwa naningenako, ninikelelwe nalokha naniphumako.^Y72Kuzakunikelelwa iimbeletho zenu, iinthelo zequlwanenu, iinkomo, izimvu neembuzi zenu.LX2Kuzakunikelelwa iinqwebu zenu, kunikelelwe nezitja zenu zokudubela.;Ws2Nizakunikelelwa edorobheni, ninikelelwe nemasimini.CV2Naningalaleli ilizwi lakaSomnini uZimenu namkha ningatjheji ukwenza yoke imiyalwakhe neemiso zakhe enginiyale ngazo namhlanje, yeke woke amanikelela la azakwehlela phezu kwenu anembathe.zUo2nalokha naningaphambukiko emazwini enginiyala ngawo namhlanje ngokudlhemadlhema ngemva kwabosingazimu nibalotjhe.HT 2 USomnini uzanenza ihloko, ningabi msila. Nizakukhuphuka njalo ningehli. Lokho kuzakwenzeka kwaphela nanilalela imiyalo kaSomnini uZimenu enginiyala ngayo namhlanje kobana niyilonde beniyenze,ZS/2 USomnini uzanivulela umnonwakhe omuhle, okumazulu, kobana aniphe izulu enarhenenu ngesikhathi sakhona abe abusise woke umsebenzi wezandla zenu. Nizakuboleka izizwe ezinengi kodwana nina ningaboleki litho kizo.!R=2 USomnini uzanandisela ipumelelo: Nizakuba nabantwana abanengi, ifuyo enengi neenthelo ezinengi zequlwani enarheni ayifungele ukuyinikela aboyihlomkhulu.]Q52 Boke abantu bephasi bazakubona bonyana nibizwa ngebizo lakaSomnini, yeke bazanesaba.P12 USomnini uzanijamisa njengesizwe esicwengileko kuye njengombana afunga kini, iye, nanigcina imiyalo kaSomnini uZimenu benikhambe eendleleni zakhe.O{2USomnini uzakuvulela iimbusiso phezu kweenlulu zenu nakikho koke enikwenzako. Iye, uzanibusisa enarheni aninikela yona.N72USomnini uzakwenza bonyana izitha zenu ezinivukelako zihlulwe phambi kwenu, zizanisahlela ngandlelanye, zibaleke phambi kwenu ngeendlela ezilikhomba.6Mi2Nizakubusiswa naningenako nalokha naniphumako.Boke abantu bazakuthi: “Amen!”%FE2“Akanikelelwe umuntu owamukela ukufunjathiswa kobana abulale umuntu, ngokwenza njalo athulule iingazi ezimsulwa.”
Boke abantu bazakuthi: “Amen!”nEW2“Akanikelelwe umuntu obulala omunye umuntu ngemsitheleni.”
Boke abantu bazakuthi: “Amen!”aD=2“Akanikelelwe umuntu olalana nomkhwekazakhe.”
Boke abantu bazakuthi: “Amen!”C2“Akanikelelwe umuntu olalana nodadwabo, kungaba yindodakazi kayise namkha indodakazi kanina.”
Boke abantu bazakuthi: “Amen!”qB]2“Akanikelelwe umuntu olalana nanamkha mhlobo bani wesilwana.”
Boke abantu bazakuthi: “Amen!”}Au2“Akanikelelwe umuntu olalana nomkayise ngombana wembule ubuze bomkayise.”
Boke abantu bazakuthi: “Amen!”@2“Akanikelelwe umuntu ohlanakezela ilungelo lesikhonzi, lentandani nelomhlolokazi.”
Boke abantu bazakuthi: “Amen!”f?G2“Akanikelelwe umuntu odurhisa isiphofu endleleni.”
Boke abantu bazakuthi: “Amen!”j>O2“Akanikelelwe otjhidisa isikhonkhwani sakamakhelwana.”
Boke abantu bazakuthi: “Amen!”_=92“Akanikelelwe umuntu odelela uyise nonina.”
Boke abantu bazakuthi: “Amen!”V<'2“Akanikelelwe umuntu obaza namkha obumba isithombe bese asijamise ngemsitheleni, okuyinto eyenziwe ngezandla zakasosino. Lokho kusinyenyiso kuSomnini.”
Boke abantu bazakuphendula bathi: “Amen!”V;'2AmaLevi azakumemezela kibo boke abantu bakwa-Israyeli ngelizwi elikhulu athi:E:2 Iinkoro ezilandelako zizakujama e-aldarini ngehlangothini lentaba i-Ebali lokha nakumenyezelwa amanikelela: bakwaRubeni, bakwaGadi, bakwa-Atjhere, bakwaZebuloni, bakwaDani nebakwaNafitali._992 Nasele niyame iJordani, iinkoro ezilandelako zizakujama e-aldarini ngehlangothini lentaba iGerizimu lokha nakumenyezelwa iimbusiso: bakwaSimiyoni, bakwaLevi, bakwaJuda, bakwa-Isakari, bakwaJosefa nebakwaBhenjamini.;8s2 Godu uMosi wayala abantu khona mhlokho ngamezwi la:k7Q2 Ngalokho lalelani uSomnini uZimenu, nilonde imiyalwakhe neemiso zakhe, enginiyala ngazo namhlanje.;6q2 UMosi ngokusekelwa baphristi bamaLevi wathi kiwo woke ama-Israyeli ngamezwi alandelako: Thulani nithi du, nilalele nina ma-Israyeli: Namhlanje sele nibabantu bakaSomnini uZimenu.a5=2Qinisekisani bonyana nitlole woke amezwi womthetho lo phezu kwamatjapho abonakale kuhle.m4U2Yenzelani lapho iminikelo yetjhebiswano, nigomele khonapho benijekezele phambi kwakaSomnini uZimenu.y3m2Nizakwakhela uSomnini uZimenu i-aldari lamatje angakabazwa, nenzele uSomnini uZimenu iminikelo yokutjhiswa kilo.a2=2Nakhele lapho uSomnini uZimenu i-aldari lamatje, ningawaqoqodi ngesisetjenziswa sesimbi.z1o2Nasele niyame iJordani, nizakubeka amatje enginiyale ngawo namhlanje la, entabeni i-Ebali, niwatjhatjhe ngepembe.d0C2ukuze nitlole phezu kwawo woke amezwi womthetho lo. Lokho nikwenze naniyamako kobana ningene enarheni uSomnini uZimenu aninikela yona, inarha egeleza ibisi neliju, njengombana uSomnini uZimu waboyihlomkhulu anithembisa./2Mhlana niyama iJordani niya enarheni uSomnini uZimenu aninikela yona, zilungiseleleni ukubeka amatje amakhulu nokuwatjhatjha ngepembe, . 2UMosi ngokusekelwa baphathi bakwa-Israyeli wayala abantu ngamezwi alandelako:
Gcinani yoke imiyalo enginiyala ngayo namhlanje.>-w2USomnini uzaniphakamisa ngaphezu kwazo zoke izizwe azidalileko, ngokudunyiswa, ngokwaziwa nangokuhlonitjhwa. Nizakuba babantu abacwengileko kuSomnini uZimenu njengombana akhulumile.,2USomnini naye umemezele namhlanje bona nisisizwe esingesakhe njengombana anithembisile. Ngalokho londani yoke imiyalwakhe.++Q2Nivumile namhlanje kobana uSomnini unguZimenu, nathi nizokukhamba eendleleni zakhe, nilonde iimiso zakhe nemiyalwakhe kanye nemithethwakhe, nilalele ilizwi lakhe.*32Namhlanje uSomnini uZimenu uyaniyala kobana nenze iimiso nemithetho le. Ngalokho tjhejani niyenze ngeenhliziyo zenu nangemiphefumulwenu epheleleko.T)#2USomnini akaqale asendawenakhe ecwengileko, ezulwini bese abusise abantu bakhe u-Israyeli kanye nequlwani uSomnini asinikele yona njengombana uSomnini afunga kibobamkhulu, inarha egeleza ibisi neliju.”s(a2“Azange ngigome kokwetjhumi nangizilileko;
azange ngisuse ingcenye yakhona nangisasilapheleko;
azange ngiphahle ngengcenye yakhona kwabafileko.
“Ngilalele ilizwi lakaSomnini uZimami. Ngenze koke engikuyalwe nguSomnini.'2 Nje-ke uzakuthi phambi kwakaSomnini uZimakho: “Ngisisusile isipho esikhethekileko endlinami, khulukhulu ngisinikele umLevi, isikhonzi, intandani kanye nomhlolokazi ukuya ngayo yoke imiyalo uSomnini angiyale ngayo, azange ngeqe namunye godu azange ngiyikhohlwe.E&2 Nasele uqede ukukhokha koke kwetjhumi kwesivuno sakho emnyakeni wesithathu, okumnyaka wokwetjhumi ukunikele umLevi, isikhonzi, intandani nomhlolokazi ukuze bagome basuthe edorobheni lakho. % 2 Uzakujekezela kibo boke ubuhle obenzelwe nguSomnini uZimakho wena nomndenakho, umLevi kanye nesikhonzi esikhonze phakathi kwenu.)$M2 Qala-ke, gadesi ngiletha iinthelo zokuthoma zequlwani uSomnini anginikele yona.”
Uzakubeka isiqwebu phambi kwakaSomnini uZimakho, ukhothame phambi kwakhe.L#2 Wasiletha lapha, wasinikela inarha le, inarha egeleza ibisi neliju."y2Wasikhupha eGibhide ngesandla esinamandla nangesiphanga sakhe, ngokwesabeka okukhulu, ngeembonakaliso nemikarisomraro.!2Salila kuSomnini uZimu wabobamkhulu. USomnini wasizwa isililo sethu, wabona isizi lethu, ubudisi nokuhlunguphazwa kwethu.T #2AmaGibhide thina asiphatha kumbi, asigandelela, asithwesa umthwalo obudisi.cA2Uzakuvuma phambi kwakaSomnini uZimakho uthi: “Ubaba gade amAramiya onguzulani, wehlela eGibhide waba sikhonzi lapho, umndenakhe ulidlanzana. Lapho wanda waba sisizwe esikhulu, okutjho esinamandla nesinengi ngesibalo.lS2Yeke umphristi uzakuthatha isiqwebu esandleni sakho asibeke phambi kwe-aldari lakaSomnini uZimakho.C2Uye kumphristi osesikhundleni ngesikhatheso, uthi kuye: “Ngimemezela ilangeli kuSomnini uZimakho kobana ngifikile enarheni uSomnini ayifungela kibobamkhulu kobana uzanginikela yona.”^72uzakuthatha ezinye zazo zoke iinthelo zokuthoma zequlwanakho, ozivuna enarhenakho oyiphiwe nguSomnini uZimakho, uzifake ngesiqwebini, uye endaweni ezakukhethwa nguSomnini uZimakho kobana ajamise ibizo lakhe lapho.q _2Nawufika enarheni uSomnini uZimakho akunikela yona kobana ibe lilifa lakho bese uyayithumba, uhlale kiyo,fG2Ngalokho emva kobana uSomnini uZimenu aninikele ukuphumula ezitheni zenu zoke, enarheni uSomnini uZimenu aninikela yona bona ibe lilifa lenu, susani zoke iinkhumbuzo zaka-Amalekhi ngaphasi komthunzi welanga. Ningakhohlwa.}2Kwathi lokha nanidiniweko begodu niphelelwe mamandla wanisahlela endleleni. Warhayila boke ebebasemuva, wangesaba uZimu.?{2Khumbulani enakwenziwa ngu-Amalekhi naniphuma eGibhide:eE2Iye, uSomnini uZimenu uyabanyenya boke abenza izinto ezinjalo, okutjho abarhweba ngekohliso.2Yibani nesilinganiso sinye seqiniso, okulilitje nethungana ukuze amalangenu ande enarheni uSomnini uZimenu aninikela yona.[12Ningabi namathungana amabili wokulinganisa, amakhulu namancani, ngeenkumbeni zenu._92 Ningabi nemihlobo emibili yamatje wokulinganisa, amakhulu namancani, ngeembadeni zenu.F2 nizakuqunta isandla somfazi loyo, ilihlo lenu lingamtlhuweli./2 Nakube amadoda ayalwa bese umfazi wendodenye atjhidele bona alamulele indodakwakhe ebhudungelweko, atjhubelele indoda leyo ngepahlayo yangaphasi,N2 Umndenakhe uzakwaziwa kwa-Israyeli bona ngowaHlutjuliswa iPatlagwana.A}2 Khona-ke umkamfowabo loyo uzakuya kuye phambi kwabaphathi afese amhlubulise ipatlagwana, amkhafulele ebusweni athi kuye: “Kuzakuba njalo endodeni engafuni ukuvusa umuzi womfowabo.”jO2Abaphathi bedorobho bazambiza-ke bakhulume naye. Nakube uyaragalala athi: “Ngithi angimfuni!”[12Nakube indoda leyo ayithandi ukungena umkamfowabo, umkamfowabo uzakukhuphukela kubaphathi esangweni afike athi: “Umrharibami kazi uyala ukuvusa ibizo lomfowabo kwa-Israyeli. Akafuni ukugcina isiko kimapha.”x k2Indodana elizibulo ezakubelethwa, izakuba ngeyomfowabo ohlongakeleko ukuze ibizo lakhe lingasuswa kwa-Israyeli. y2Nakube abafo bahlala ndawonye bese omunye wabo uhlongakala anganandodana, umfazi wohlongakeleko angaphakeli umuntu ongasingowomndeni, okutjho iphandle. Kumele aphakele umfowabo lendodakhe, amthathe abe mkakhe, agcine isiko kuye njengomrharibakhe.@ }2Ungafaki ikomo isifonyo lokha nayibhula ibhali nekoroyi.  2Ingarithwa imivuvu ematjhumi amane, kodwana kungadluli lapho. Namritha ukudlula lapho umfowenu lo, uzakuhlaziseka emehlwenenu. 2bese indoda enomlandu leyo kumele irithwe, umgwebi uzayibhambalalisa phasi irithwe phambi kwakhe kube mivuvu ekhambisana nomlandwayo.n Y2Nakube amadoda ayararana bese aya ebandla, umgwebi abange umlandwawo, akhuphe omsulwa, asole onomlandudC2Khumbulani bona benimakhoboka enarheni yeGibhide, ngalokho ngiyaniyala bona nikwenze lokho.{2Lokha nanivuna amadiribe wesidiribe senu, ningawaburuji ngemva kwalokho; azakuba ngewesikhonzi, intandani nomhlolokazi.y2Lokha nanitlhwara imithenu ye-oliva ningayitlhwarisisi; okusele lapho kuzakuba ngokwesikhonzi, intandani nomhlolokazi.a=2Nanivuna isivuno senu emasiminenu bese nikhohlwa isitjherefu emasiminapho, ningabuyeli niyosithatha; sizakuba ngesesikhonzi, intandani nomhlolokazi ukuze uSomnini uZimenu anibusise kiyo yoke imisebenzi yezandla zenu.ym2Khumbulani kobana benimakhoboka eGibhide, uSomnini uZimenu wanihlenga. Ngalokho ngiyaniyala bona nikwenze lokho.ue2Ningahlanakezeli ilungelo lesikhonzi namkha intandani. Godu ningathathi ingubo yomhlolokazi njengesibambiso.2Aboyise bangabulawa ngebanga labantwana, nabantwana abangabulawa ngebanga laboyise. Omunye nomunye uzakufela isono sakhe.M2Sikhokhele umrholwaso ilanga elinye nelinye ngaphambi kokutjhinga kwelanga ngombana sidududu, sithembele emrholweni lowo. Nakungasinjalo sizakulila ngawe phambi kwakaSomnini bese kuba sisono kuwe."?2Ungagandeleli isisebenzi esiqatjhiweko esidobha phasi nesiswelako, nanyana kungaba ngomunye wabafowenu nanyana osikhonzi esisenarhenenu ngemadorobhenenu.'~I2 Nakutjhinga ilanga, uzambuyisela isibambiso sakhe ukuze akghone ukulala ngengubakhe leyo akuthokoze. Lokho kuzakuba kulunga kuwe phambi kwakaSomnini uZimakho.J}2 Nakube mumuntu odobha phasi, ungalali usaphethe isibambiso sakhe.I| 2 Jama ngaphandle bese umuntu ombolekileko alethe isibambiso kuwe.b{?2 Nawuboleka omunye umuntu nanyana yini, ungayi ekumbenakhe ukuyokuthatha isibambiso sakhe.^z72 Khumbulani okwenziwa nguSomnini uZimenu kuMiriyamu endleleni lokha nanibuya eGibhide.3ya2Yelelani bona nanisahlelwe likhwekhwe, nitjheje ukwenza ukuya ngakho koke abaphristi bamaLevi abanifundise ngakho. Tjhejani ukwenza ngendlela engayala ngayo abaphristabo.Lx2Nakube indoda ifunyanwa yeba omunye wabafowabo, okumumuntu wakwa-Israyeli bese yenane ngaye njengekhoboka namkha imthengise, yeke alibulawe iselelo. Ngalokho nizakuthanyela ubumbi phakathi kwenu.w2Kungabi nomuntu othatha ilitje lokugayela njengesibambiso ngitjho nanyana kungaba yimbokotho ngombana uzabe abambisa ngepilo.Av}2Nakube indoda iqeda ukuthatha, ingaphumi nepi namkha inikelwe nanyana ngimuphi umsebenzi okatelelako. Kumele itjhaphuluke ibe sekhaya umnyaka munye kobana ithokozise umkayo emthetheko.kuQ2indodakhe yokuthoma eyamtlhalako ayisenalungelo lokumthatha godu njengomkayo ngemva kobana arhubutjhiwe. Lokho kusinyenyiso phambi kwakaSomnini. Ningalethi umlandu enarheni uSomnini uZimenu aninikela yona bona ibe lilifa lenu.t2nayo izizwe inesicasucasu ngaye itlole incwadi yesahlukaniso imnikele yona esandleni beyimkhuphe emzinayo, namkha nakube iyahlongakala,Ys-2Nakube umfazi loyo uyaphuma akhambe emzini wendoda leyo, athathwe ngenye indoda,er G2Nakube indoda ithatha umfazi ibe myenakhe, kuthi ngemva kwesikhathi izifumane ingasenakareko ngaye ngebanga lokobana ibone ubutjhophori kuye, kumele itlole incwadi yesahlukaniso imnikele yona esandleni, imkhuphe emzinayo.uqe2Lokha nawungena esimini yekoroyi yomunye umuntu, ungakha iinqwambi ngesandla, kodwana ungayigwebi ngesegere.p2Lokha nawuya esidiribeni somunye umuntu, ungagoma usuthe amadiribe, kube ngendlela ofuna ngayo, kodwana ungaphathi umphako.zoo2Okuthembise ngomlomakho, kulonde bewukwenze ngombana isithembisweso usenze kuSomnini uZimakho ngokuthanda kwakho.9no2Kodwana nawungathembisiko, akuzukuba sisono kuwe.7mi2Lokha nawenza isithembiso kuSomnini uZimakho, ungadosi iinyawo nakumele usiphethe ngombana ngambala uSomnini uZimakho uzasifuna kuwe begodu kuzakuba sisono nawungasiphethiko.Kl2Nakumqhamuka wona ungawubiza inzalo nawuwubolekako, kodwana umfowenu ungambizi inzalo nawumbolekako ukuze uSomnini uZimakho akubusise kikho koke okwenzako enarheni eningena kiyo bona niyithumbe.fkG2Ungathi nawuboleka umfowenu imali, okugonywako namkha nanyana yini ebolekwako, umbize inzalo.=ju2Ningalethi ikokhelo yengwadla namkha umrholo wenja ngekumbeni kaSomnini uZimenu kobana kukhokhelwe nanyana ngisiphi isifungo ngombana kokubili lokho kusinyenyiso kuSomnini uZimenu.\i32Kungabi nesitjhatjha sendawo ecwengileko emadodakazini nemadodaneni wakwa-Israyeli.h2alihlale nani, libe phakathi kwenu, endaweni elizayikhetha hlangana namadorobhenu, lapha lithanda khona, ningaligandeleli.Dg2Lokha ikhoboka nalibalekele kini ningalibuyiseli kumninilo,^f72ngombana uSomnini uZimenu ukhamba phakathi kwenu ekampeni kobana anisindise abe anikele izitha zenu phambi kwenu. Ngalokho ikampenu kumele ihlanzeke ukuze uSomnini angakhambi abona ameswe wenu bese uyanifulathela.}eu2 Niphathe ingembo eenkhalini zenu enizakwemba ngayo umgodi nanizithumako bese naniqedako nidibizese uthuvi benu lobo,Hd 2 Yibani nendawana ngaphandle kwekampa lapha nizazithumela khona.Xc+2 Kodwana kuzakuthi ntambama, adude bese nakutjhinga ilanga angene-ke ngekampeni.b'2 Nakube kunomuntu phakathi kwenu ongakahlambuluki ngebanga lokuzitsanyazela ebusuku, akaphumele ngaphandle kwekampa, angatjhideli eduze kwayo.Ua%2 Naniyokulwa nezitha zenu bese nihlala ekampeni, zilondeni kikho koke okumbi.S`!2Abantwana besizukulwana sabo sesithathu bangangena ehlanganweni kaSomnini.x_k2Ninganyenyi umEdomu ngombana ngumfowenu, ninganyenyi umGibhide ngombana nakhe naba ziinkhonzi enarheni yekhabo.A^2Epilwenenu yoke ningasekeli ukuthula kwabo nepumelelwabo. ]2USomnini uZimenu azange alalele uBhiliyamu, kodwana waphendula isithukweso saba sibusiso kini ngombana uSomnini uZimenu uyanithanda.1\]2ngombana azange banihlangabeze ngesikwa namanzi nanisendleleni lokha nanibuya eGibhide. Godu baqatjha uBhiliyamu umsa kaBhewori ngePetora eMesopotamiya kobana anithuke.6[g2Akunamu-Amoni namkha umuMowabi ozakungena ehlanganweni kaSomnini, ngitjho nesizukulwaneni setjhumi. Iye, akunamuntu womndenabo ozakungena ehlanganweni kaSomnini nini nanini,Z2Umntwana wephandle akazukungena ehlanganweni kaSomnini, ngitjho nesizukulwaneni sakhe setjhumi akakho ozakungena ehlanganweni kaSomnini.WY +2Opatlazwe amahlwayi namkha oquntwe ubudoda akazukungena ehlanganweni kaSomnini.MX2Indoda ingathathi umfazi kayise namkha yambule ubuze bomfazi kayise.4Wc2indoda leyo izakunikela usomntazana loyo isiliva engaphezu kwesiquntu sekhilogremu bese umntazana loyo uba mkayo ngombana imrhubutjhile. Ingabe isamtlhala epilwenayo yoke.ZV/2Nakube indoda ihlangana netlawu elingakabonwa, ilibambe ilale nalo bese kuyaziwa,Uy2ngombana uliragelele emmangweni; nanyana itlawu eliboniwekwelo lirhuwelele libawa isizo azange kube nomuntu olisizako.T-2Nakulitlawelo lona ningalenzi litho. Itlawu alinamlandu wesibetho sokufa. Umlandu onje ufana nowalokha umuntu nasahlele bewabulala omunye umuntuS2Kodwana nakube kusemmangweni, indoda ihlangane nomntazana oboniweko bese iyamgagadlhela, yindoda leyo kwaphela ezakubulawa.R2baletheni bobabili njalo esangweni ledorobho, nibakhande ngamatje bebafe ngombana itlawelo azange lirhuwelele libawe isizo phezu kobana belingedorobheni. Indoda leyo yona irhubutjhe umfazi womunye umuntu. Ngalokho nizakuthanyela ubumbi phakathi kwenu.cQA2Nakube kunetlawu eliboniweko bese lihlangane nendoda ngedorobheni, indoda leyo ilale nalo,P2Nakube indoda ibanjwa ilele nomfazi wenye indoda, ababulawe bobabili njalo. Ngalokho nizakuthanyela ubumbi phakathi kwenu.bO?2khona-ke bazakuletha umntazana loyo esangweni lomuzi kayise bese amadoda wedorobho amkhande ngamatje abe afe ngombana wenze ubuhlola kwa-Israyeli ngokufeba emzini kayise. Ngalokho nizakuthanyela ubumbi phakathi kwenu.kNQ2Kodwana nakube indaba leyo iliqiniso, kobana azange kufunyanwe ubufakazi bobutlawu emntazanenapho,\M32bese bayihlawulise isiliva elikhilogremu nesiqunjwana bayinikele usomntazana ngombana ilethe ibizo elimbi phezu kwetlawu lakwa-Israyeli. Umntazana loyo uzakuba mkayo begodu angeze isabe isamtlhala ipilwayo yoke.>Ly2Abaphathi bedorobho bazakuthatha indoda leyo bayiritheEK2Usolele indodakazami ngamanga batjho uyifumene ingasese litlawu. Kodwana nginobufakazi napu obukhomba ubutlawu bendodakazami.”
Bazakwendlala ingubo leyo phambi kwabaphathi bedorobho.J2Usomntazana uzafese athi kubaphathi: “Nginikele umrhali lo indodakazami bona ibe mkayo, nje-ke nangu akasathokozi ngayo.I2Nakwenzeka njalo yeke usomntazana nonomntazana bazakuthatha ubufakazi bobutlawu bakhe babuse kubaphathi bedorobho esangweni.H#2amsolele ngamanga, amlethele ibizo elimbi ngokuthi: “Ngithethe umfazi lo, ngathi nangimtjhidelako, ngafunyana bonyana akasese litlawu.”KG2 Kungenzeka umuntu athathe umfazi, amngene bese angasathokozi ngayeDF2 Zenzeleni amatjharha emiphethweni yengubo enizembesa ngayo.HE 2 Ungembathi izambatho ezivangeneko, okuyiwulu nelineni ndawonye.7Dk2 Ungalimi ngokubophela ikomo nodumbana ndawonye.3Ca2 Ungatjali umhlobo omunye wembewu esidiribeni sakho. Nakungasinjalo zoke iinthelo zakhona zizakuba ngezendawo ecwengileko: isivuno ositjalileko kanye neenthelo zesidiribe.6Bg2Nawakha ikumba etja, yakha nesirhodlwana seengodo phezu kwephahla layo ukuze ungaziletheli umlandu weengazi nakwenzeka bona kube nomuntu othi asephahlenapho amadlheke phasi.A2Tjhaphulula unina akhambe, kodwana abantwana ungazithathela bona ukuze kukukhambele kuhle nokobana uphile isikhathi eside.j@O2Nakwenzeka uzithele phezu kwesihlakana senyoni, kinamkha ngimuphi umuthi namkha equlwanini, sinamadzinyani namkha sinamaqanda khibe unina wakhona uhlezi phezu kwawo, ungathatha amaqanda namkha amadzinyani kodwana ulise unina.#?A2Umfazi angavunuli litho eliphathelene namadoda, nendoda ingembathi iimvunulo zabafazi ngombana nanyana ngubani owenza njalo usinyenyiso kuSomnini uZimenu.w>i2Ungathi nawubona udumbana namkha ikomo kamfowenu iphareme endleleni uyilise. Msize kobana niyivuse ijame godu.=2Wenze soneso nangodumbanakhe, ngesambatho ngitjho nangananyana yini yomfowenu emlahlekeleko nawuyitholileko, ungagodli isizo lakho kuye.$<C2Nakube akasiseduze nawe, namkha nakube awumazi, iragele kwakho, ihlale kwakho kufikela lapha umfowenu afuna ukutholatholiswa yona bese uyamtholatholisa-ke.j; Q2Ungathi nawubona ikomo namkha imvu kamfowenu ilahleka bese uyayilisa. Irage uyibuyisele kumfowenu.k:Q2isidumbu sakhe singahlali ubusuku boke sisesigodwenapho. Kodwana mbulungeni khona mhlokho ngombana umuntu ohlonywe esigodweni uthuweleliswe nguZimu. Ningasilaphazi inarhenu eniyiphiwa nguSomnini uZimenu kobana ibe lilifa lenu.g9I2Nakube umuntu wenze ubulelesi besibetho sokufa bese ngambala uyabulawa, nimhlomele esigodweni,8/2Nje-ke woke amadoda wedorobho azayikhanda ngamatje ibe ife. Ngalokho nizakuthanyela ubumbi phakathi kwenu. Woke u-Israyeli uzakuzwa bese uyesaba.72Bazakuthi kubaphathi: “Indodanethu le kazi inekani begodu iyatjhinga, ayilaleli ilizwi lethu. Isirhiribideli nesidakwa.”m6U2khona-ke uyise nonina bazayibamba bayilethe kubaphathi bedorobho lekhabo abasesangweni lendawo leyo. 5 2Nakube indoda inendodana enekani netjhingako engalaleli ilizwi lakayise namkha lakanina, kuthi nanyana bayikhalima ingabalaleli,84k2Ayamukele izibulo eliyindodana yesaliwakazi ngokuyinikela isabelo esibuyelelwe kabili kesomunye kwakho koke enakho ngombana imamandlayo wokuthoma. Ilungelo lobuzibulo ngelayo.3}2mhlana yabela amadodanayo ilifa ingathathi indodana yentandokazi iyenze izibulo phezu kwendodana elizibulo yesaliwakazi.2)2Nakube indoda inabafazi ababili, omunye ayintandokazi omunye asisaliwakazi bese bobabili bambelethele abantwana, izibulo libe ngelesaliwakazi,=1u2Nakube ngemva kwesikhathi awusathokozi ngomfazi loyo, mtjhaphulule azikhambele aye lapha athanda ukuya khona. Awukavunyelwa ukumthengisa namkha wenane ngaye ngombana umrhubutjhile.#0A2 ahlubule izambatho zakhe zobukhoboka, ahlale endlinakho alilele uyise nonina inyanga yoke. Ngemva kwalokho ungamngena-ke, ube yindodakhe, yena abe mkakho.\/32 ungakhamba naso ekhenu. Lapho-ke umfazi loyo uzazirhuna ihloko aqunte namaziphakhe,u.e2 bese kuthi phakathi kwabathunjwa ubone isimomondiya somfazi osithandako nofuna ukusithatha bona sibe mkakho,s-a2 Lokha u-Israyeli naya epini ayokulwa nezitha zakhe, uSomnini uZimakhe azinikele ezandleni zakhe, azithumbe},u2 Ngalokho nizakutjhaphuluka emlandwini weengazi ezimsulwa. Ngaleyondlela nizakwenza okulungileko phambi kwakaSomnini.G+ 2USomnini akathethelele abantu bakhe u-Israyeli, abahlengako; angabeki umlandu weengazi ezimsulwa phakathi kwabantu bakhe u-Israyeli.”
Nje-ke bazakuthethelelwa emlandwini weengazi lowo.*y2bafakaze bathi: “Izandla zethu azange zithulule iingazezi, ngitjho namehlwethu azange abone ukuthuluka kweengazokho.) 2Boke abaphathi bedorobho eliseduze khulu nomuntu obuleweko bazakuhlambela izandla ngehla kwethokazi elephulwe intamo emrhobeni,>(w2Abaphristi abamadodana kaLevi bazakuza ngombana uSomnini uZimenu ubakhethile bona bamlotjhe bebabusise ebizweni lakhe. Ngibo ekumele babenelizwi lokha nakunokurarana namkha inturhu.'%2Abaphathi bedorobho bazakwehlela nethokazelo emlanjaneni lapha kungalimeki namkha kutjaleke khona. Bazafese balephule intamo emlanjanenapho.p&[2Abaphathi bedorobho eliseduze khulu nomuntu obuleweko bazakuthatha ithokazi elingazange khelibotjhelwe.|%s2abaphathi benu nabagwebi benu bazakuza bafese balinganise ibanga eliphakathi komuntu obuleweko namadorobho aseduze."$ A2Nakube enarheni eniyiphiwa nguSomnini uZimenu kobana ibe lilifa lenu, kufunyanwa umuntu abulewe, adindilize emmangweni, kungaziwa bonyana ubulewe ngubani,#)2Mimithi enaziko bona akusi ngegonywako kwaphela ekumele niyirhayile beniyigawule ukuze nivimbezele ngayo idorobho elilwa nani kufikela beliwe."y2Nanivimbezela idorobho isikhathi eside benilwe nalo ukuze nilithumbe, ningarhayili imithi yalo ngokuyikghedlha ngezembe, kodwana gomani iinthelo zayo, yeke ningayigawuli. Kanti imithi le sese ifana nabantu bonyana ningabeze niyivimbezele nayo na?!2ukuze zinganifundisi imikhuba yazo enyenyisako eziyenza nazilotjha abosingazimu bazo bese niyona phambi kwakaSomnini uZimenu. 2Bhubhisani nya izizwe zamaRhithi nama-Amori, amaKanana namaPerizi, amaRhivi namaJebusi njengombana uSomnini uZimenu ayalilep[2Kodwana emadorobheni wabantu uSomnini aninikela wona njengelifa lenu, ningatjhiyi litho eliphefumulako.[12Nenze soneso kiwo woke amadorobho akude nani okungasi madorobho wezizwe eziseduze.1]2Nizithathele abafazi nabantwana, ifuyo nakho koke okunye okungedorobheni, okutjho yoke ipango yalo. Nizibusise ngepango yezitha zenu leyo eniyiphiwe nguSomnini uZimenu.lS2 kuzakuthi lokha uSomnini uZimenu nakalinikela ezandleni zenu, nibulale boke abaduna balo ngesabula.b?2 Kodwana nakube idorobhelo alibi nokuthula nani bese lilwa nani, khona-ke nizalivimbezela,%2 Nakube ipendulwalo ingeyokuthula bese linivulela amasango, boke abangaphakathi kwalo bazanenzela umsebenzi okatelelako bese bayanisebenzela.`;2 Nanitjhidela eduze kwedorobho kobana nilwe nalo, thomani ngokubekelana nalo imibandela.a=2 Nasele iinkhulu ziqedile ukukhuluma nebutho, kuzakubekwa iinduna ezizakurhola ibuthwelo.Z/2Iinkhulu zizakuragela phambili nokukhuluma nebutho zithi: “Nakube omunye wenu unevalo entanyeni njengesirhwarhwa akabuyele ekhaya. Nakungasinjalo iinhliziyo zabafowabo zizakuphelelwa mamandla njengeyakhe.”6g2Nakube omunye wenu sele aveze indaba kodwana wangasathatha intombakhe leyo, akabuyele ekhaya. Nakungasinjalo uzakufela epini bese enye indoda izithathela intombakhe leyo.”,S2Nakube omunye wenu utjele isidiribe kodwana wangagoma iinthelo zakhona, akabuyele ekhaya. Nakungasinjalo uzakufela epini bese omunye umuntu ugoma iinthelo zakhona.>w2Iinkhulu zizakukhuluma nebutho zithi: “Nakube omunye wenu wakhe ikumba etja kodwana wangayivula, akabuyele ekumbenakhe. Nakungasinjalo uzakufela epini bese ivulwa ngomunye umuntu.kQ2ngombana uSomnini uZimakho nguye okhamba nawe bona akulwele ezitheni zakho, akunikele ukuhlula.”%2athi kilo: “Lalela Israyeli, namhlanje uze epini ukuzokulwa nezitha zakho. Ihliziywakho ayingadani, ungesabi ubaleke ngebanga levalo ngazoP2Nasele nitjhidele epini, umphristi uzakuza ngaphambili akhulume nebutho7 k2Lokha naniya epini niyokulwa nezitha zenu bese nibona iinjomani neenkarana nebutho elikhulu kunelenu, ningesabi ngombana uSomnini uZimenu owanikhupha enarheni yeGibhide unani.y2Ilihlo lenu lingatlhuweli, akube yipilo ngepilo, ilihlo ngelihlo, izinyo ngezinyo, isandla ngesandla, inyawo ngenyawo.[12Inengi lizakuzwa, lesabe bese lingasalingi ukwenza ubumbi obunjalo phakathi kwenu.o Y2yenzani kuye lokho ebegade akuhlose ngomfowabo. Ngaleyondlela nizabe nithanyela ubumbi phakathi kwenu.i M2Abagwebi bazabaphenyisisa bese nakube ufakazi loyo ngowamanga begodu ufungele umfowabo ngamanga, y2bobabili njalo bazakuvela phambi kwakaSomnini, phambi kwabaphristi naphambi kwabagwebi abasesikhundleni ngesikhatheso.R 2Nakube kuvela ufakazi onobuqili avukele omunye umuntu amfungele ngamanga,Y -2Ningathathi ubufakazi bomuntu oyedwa emlandwini wokusolwa komuntu owenze ubulelesi namkha owone nganamkha ngimuphi umlandu. Akube nabofakazi ababili namkha abathathu ngaphambi kobana ningalalela umlandu lowo. 2Ningatjhidisi isikhonkhwani sakamakhelwana esabekwa ngabadala elifeni eliyinarha enayabelwa nguSomnini uZimenu kobana ibe ngeyenu.{2 Ningamtlhuweli kodwana phelisani umlandu wokuthululwa kweengazi ezimsulwa kwa-Israyeli ukuze izinto zinikhambele kuhle.y2 abaphathi bedorobho lapho abuya khona bazakuthumela bona azokuthathwa asiwe esandleni sombuyiseleli weengazi, abulawe.%E2 Nakube kunomuntu ozonda omunye, amlalele endleleni bese uyameqela, amumadlhe phasi abe ahlongakale, nje-ke umbulali loyo abalekele kelinye lamadorobho lawo,B2 Ngaleyondlela iingazi ezinganamlandu angeze zathululwa enarheni uSomnini uZimenu aninikela yona kobana ibe lilifa lenu. Nakungasinjalo umlandu wokuthuluka kweengazi uzakuba phezu kwenu.oY2Yengezani amadorobho amathathu lawo ngamanye amathathu lokha uSomnini uZimenu nakhulisa umkhawulwenu njengombana afunga kiboyihlomkhulu. Iye, uzaninikela inarha yoke ayithembisa ukuyinikela aboyihlomkhulu, kwaphela nakube niyatjheja ukugcina yoke imiyalo enginiyala ngayo le namhlanje, kobana nikhathalele uSomnini uZimenu nokobana nikhambe eendleleni zakhe.F2Ngalokho ngiyaniyala bona nihlukanisele amadorobho amathathu.eE2Nakube idorobho lobuphephelo likude umbuyiseleli weengazi othukutheleko, lokha nagijimisa umbulali, uzambamba bese uyambulala, khibe akanamlandu wokubulawa ngombana umbulali bekangakamzondi ambuleleko loyo ngaphambilini.92Isibonelo salokho kukulokha mhlambe umuntu naya ngehlathini nomunye umuntu ukuyokutheza iinkuni bese athi nagawula isigodo, ihloko yezembe itsomuke emphinini imadlhe umuntu loyo abe ahlongakale. Nakunjalo, obuleleko loyo angabalekela emadorobheni lawo kobana asindise ipilwakhe. A~~K}}?|{{'zzOyy#xxAwwvvwuutt_srr[qppoOnmlkkQjjNiiNhggfee duccWbb?aaH``o__a^^%]]^\\r[{ZhY~XXWVVUzUTkSSRcQQLPP%OOLNVM|MLKKKFJ5II,HVG^G FdEE#DD(C#BAAV@??C>^> =8<2;;:398777P665U4;33|2211Y0//J..0--8,+**v))r((W'&&%%V%$:##""a!!n!' im [%Bv7`O [e <$ ; $ m Gq3#2"Ama-Israyeli alilela uMosi kwaMowabi ngemrhobeni weJordani amalanga amatjhumi amathathu. Ngemva kwalapho amalanga wokulila nokuzila aphela.22"UMosi gade aneminyaka elikhulu namatjhumi amabili lokha nahlongakalako. Amehlwakhe gade asabona kuhle begodu asese namandla emzimbeni.1!2"USomnini wambulungela ngakeminye yemirhoba enarheni yakwaMowabi malungana neBhethe-Pewori. Akunamuntu owazi ithuna lakhe bekube namhlanje.j0O2"Yeke uMosi inceku kaSomnini wahlongakalela lapho enarheni yakwaMowabi ukuya ngelizwi lakaSomnini.H/ 2"USomnini wathi kuye: “Nasi inarha engayifungela ku-Abrahamu, u-Isaka noJakopo ngathi ngizayinikela iinzukulwana zabo. Ngikuvumele bonyana uyibone ngamehlwakho, kodwana awuzukungena kiyo.”p.[2"isewula yenarha nomrhoba weJordani, okutjho umrhula weJerikho idorobho lamasundu, ukuyokufika eTsowari.{-q2"yoke iNafitali, inarha yakwa-Efrayimu neyakwaManase, yoke inarha yakwaJuda ukuyokufika elwandle elingetjingalanga,?, {2"UMosi wakhuphukela emrhobeni weJordani kwaMowabi entabeni iNebo, esiqongolweni sePisiga, emalungana neJerikho. USomnini wamkhombisa yoke inarha: ukusuka eGiliyadi ukuyokufika kwaDani,x+k2!Ubusisekile wena Israyeli!
Ngubani nje ofana nawe,
isizwe esisindiswa nguSomnini!
Nguye osihlangu esikuvikelako
nesabula yokuhlula kwakho!
Izitha zakho zizakuza zikhasa kuwe,
wena ubeke iinyawo zakho emahlombazo.”*2!U-Israyeli uhlezi ngokuphepha,
uJakopo unzinzile
enarheni yekoroyi newayini,
iye, umkayi wakhona wehlisa umbethe. )2!UZimu wanini nanini usiphephelo,
imikhonwakhe ikuthwala isiphelani.
Uqotjha izitha zakho
lokha nathi, ‘Bhubhisa!’p([2!“Akakho onjengoZimu kaJetjhuruni,
oza ngephazimulwakhe,
adabule umkayi namafu bona azokusiza.['12!Iinqabo zakho zizakuba ngezesimbi nezekoporo,
amandlakho abe njengamalangakho.&2!“Ngo-Atjheri wathi:
“U-Atjheri akabusiswe ngaphezu kwamadodana,
akathandwe bafowabo,
acwilise inyawo lakhe emafutheni. %2!“NgoNafitali wathi:
“UNafitali waneliswe mumusa,
uzele iimbusiso zakaSomnini,
inga angathumba itjingalanga nesewula.P$2!“NgoDani wathi:
“UDani libhubezana
eleqa lisuka eBhatjhani.@#{2!Uzikhethela indawo ekhethekileko
ebegade ingakhethwa mrholi.
Lokha iinhloko zeenkoro zihlangana lapho,
yena ufeza okulungileko kwakaSomnini
nemithethwakhe ku-Israyeli.y"m2!“NgoGadi wathi:
“Akabusiswe onabisa uGadi!
UGadi uphila njengebhubezi,
udabula umkhono nepandla.!52!Babizela izizwe entabeni,
bahlabele khona imihlabelo yokulunga
ngombana bamunya umnono welwandle
namagugu afihlakeleko wetjhwabatjhwaba.s a2!“NgoZebuloni wathi:
“Jabula wena Zebuloni ekuphumeni kwakho ipi,
nawe Isakari ngematendenakho.eE2!Unedumo njengekunzi elizibulo,
iimpondo zakhe ngezekukhama;
usunduza ngazo izizwe,
bekube semikhawulweni yephasi;
abanjalo ziinkulungwana ezilitjhumi zaka-Efrayimu,
abanjalo ziinkulungwana zakaManase.6g2!ngezipho ezikhethekileko iphasi elingaba nazo.
Umusa waloyo ohlala esithukghwaneni
inga ungaba phezu kwehloko kaJosefa,
iye, phezu kwepandla yekosana yabafowabo.[12!ngemikhiqizo ephambili yeentaba zekadeni,
iye, isipho semibundu yanini nanini,N2!ngesipho seenthelo zomnyaka,
iye, imikhiqizo yeenkhathi zomnyaka,zo2! “NgoJosefa wathi:
“Inarhakhe ibusiswe nguSomnini,
ngombethe, isipho somkayi,
ngamanzi wangaphasi,/Y2! “NgoBhenjamini wathi:
“Othandiweko kaSomnini,
uzakuhlala aphephile kuye;
amsibekele ngesikhathi soke,
uzakuhlala hlangana neentaba zakaSomnini.”$C2! Somnini, busisa amandla wamaLevi,
wamukele nemisebenzi yezandla zawo;
uphorhoze amadini wezitha zawo,
lezo eziwazondako,
ukuze zingasavuki.)2! Bafundisa uJakopo imiyalwakho,
u-Israyeli umthethwakho;
batjhisa itjhwalo phambi kwakho
nomhlabelo otjhiswa woke e-aldarini lakho.9m2! Abantwabo bathi kiboyise nabonina:
Siyabahlubuka!
Baphika abafowabo,
babeba abantwababo;
Kodwana bayelela ilizwi lakho, Somnini,
balonda isivumelwano sakho./2!“NgoLevi wathi:
“Ithumimi ne-urimakho Somnini,
ngezabathembekileko kuwe;
labo owabazizinya eMasa,
wabasola emanzini weMeriba.*O2!“NgoJuda uMosi wathi:
“Somnini, yewulalele ilizwi lakaJuda,
umlethe ebantwini bekhabo.
Yiba zizandla zakhe ezimlwelako,
isizo ezitheni zakhe.C2!“URubeni akaphile, angafi
nebutho lakhe linganciphi.xk2!UZimu waba yikosi kaJetjhuruni,
lokha iinhloko nazibutheneko,
iye, nakuhlangene iinkoro zakwa-Israyeli.G 2!UMosi wasiyala ngomthetho,
njengelifa lehlangano kaJakopo. 2!Iye, Somnini, wena othanda izizwe,
boke abacwengileko basesandleni sakho;
bazithoba eenyaweni zakho,
benza imiyalwakho.`;2!Wathi:
“USomnini wavela eSinayi,
wakhanyisela abantu bakhe eSeyiri,
waphazimula eentabeni zeParana;
wavela neenkulungwana ezilitjhumi zabacwengileko
ngesidleni sakhe bekunomkhambathi wezulwini.b A2!Lesi sibusiso uMosi umuntu kaZimu abusisa ngaso ama-Israyeli ngaphambi kobana ahlongakale.p[2 4Yeke uzakubona inarha leyo buqamama kwaphela, kodwana awuzungena enarheni engiyinikela ama-Israyeli.”S !2 3Lokhu kungebanga lokobana nobabili nalahlekelwa kungethemba phambi kwama-Israyeli emanzini weMeriba eKhadetjhi naniserhalawumbeni leTsini. Lapho azange nikhombise ukungihlonipha emehlweni wama-Israyeli. 2 2Uzakuhlongakalela entabeni oya kiyo leyo, ulandele bekhenu njengombana no-Aroni umfowenu wahlongakala entabeni iRhori walandela bekhabo.& G2 1“Khuphukela entabeni i-Abarimu kwaMowabi, okuyintaba iNebo ngepumalanga yeJerikho bese ubukela iKanana, inarha engizoyinikela ama-Israyeli njengelifa lawo., U2 0Khona mhlokho uSomnini wathi kuMosi: -2 /Akusimamezwi nje angatjho litho kini, kodwana abuphilo benu. Ngawo nizakuphila isikhathi eside enarheni eniyama iJordani kobana niyoyithumba.”'2 .wathi: “Yelelani woke amezwi womthetho engiwamemezele njengobufakazi kini namhlanje ukuze niyale abantwabenu kobana bawalalele ngokutjheja.F2 -Kwathi lokha uMosi naqeda yoke ikulumakhe kuma-Israyeli woke,jO2 ,UMosi wakhuluma woke amezwi wengoma leyo eendlebeni zabantu ngokusekelwa nguJotjhuwa umsa kaNuni.E2 +Nina zizwe, thokozisani abantu bakaSomnini
ngombana uzokubuyiselela iingazi zeenceku zakhe.
Lokha nazibuyiselela ezitheni zakhe
uzabe enzela abantu bakhe nenarhakhe itethelelo.)2 *Ngizakucwilisa imisubelami eengazini
zababuleweko nabathunjiweko;
khibe isabulami irhiribidela inyama
yabosaziwako bezitha.’ ”!=2 )Nangilola isabulami emanyazelako,
isandla sami siyibambe bona ngigwebe,
ngizazibuyiselela ezitheni zami,
ngibuyiselele kilabo abangizondako.oY2 (Ngambala ngiphakamisela isandla sami ezulwini
ngifunge ngithi, ‘Ngokuphila kwami kwanini nanini:L2 'Qalani-ke gadesi, mina ngingimi kwaphela;
akunaZimu ngaphandle kwami!
Mina ngiyabulala, ngibuye ngiphilise,
nangilimazileko, ngibuye ngipholise;
akakho ongasindisa esandleni sami. 2 &abozinyana abagoma amafutha wemihlabelwabo
basele iwayini lomphahlwabo na?
Abavele phela banisize!
Baninikele umthunzi!T#2 %uzakuthi: “Alo, baphi-ke abozinyana babo
abalidwala ababalekela kilo,!~=2 $Iye, uSomnini uzokumela abantu bakhe
abe nesirhawu eencekwini zakhe.
Lokha nabona bonyana amandlazo aphelile
sekusele bona zinyamalale zoke,:}o2 #Ukubuyiselela nokuhlomulisa kungokwami,
ngesikhathi sakhona iinyawo zabo zizakutjhelela.
Ngambala ilanga labo lehlekelele selitjhidele,
iye, ilangelo libarhabile.”D|2 "Lokhu kubulungwe kimi,
kuvalelwe ngekumbenami yamagugu.W{)2 !Iwayini abazolisela lisihlungu seenyoka,
isihlungu esibulalako samabululu.z%2 Godu uSomnini wathi:
“Amadiribabo abuya eSodoma
esidiribeni seGomora.
Amadiribabo anesihlungu
nesitjhutha sakhona simunyu.\y32 Idwala abalithembako alifani neDwala lethu
nezitha zethu kumele zikubone lokho.=xu2 Umuntu munye angeze agijimisa abaziinkulungwana
nababili angeze balwise itjhumi leenkulungwana,
ngaphandle kwanange iDwala labo libathengisile;
iye, iKosabo ibalahlile!pw[2 Nangathana bebahlakaniphile,
bebazakghona ukuzwisisa lokhu,
bahlole bona siyini isiphetho sabo.Cv2 Basisizwe esinganatlha,
abanawo umbono phakathi kwabo.Iu 2 kodwana azange ngifune ukuzwa isiphoqo sesitha sabo:
Abajamelani babo bebazazitjhaya ngamanga,
bathi, ‘Izandla zethu ngizo ezihlulileko;
akusinguSomnini owenze koke lokhu.’ ”Lt2 Bengithe ngizabathanyela,
ngisuse ukukhunjulwa kwabo ebantwini,!s=2 Endleleni isabula izabathathela abantwana,
emizinabo kubuse ukwesaba.
Kuzakubhubha amasokana kanye namatlawu,
amasana kanye nabathukgheleko.r2 Indlala izabaqoba,
badliwe matshwenyeko nobhubhani wesifo.
Ngizabanikelela ngamazinyo weembandana
nangesihlungu seenrhurhubi.Jq2 Ngizabadindela ngamatshwenyeko,
ngibarhululele ngemisubelami.'pI2 Lokha itukuthelwami nayivutha umlilo
ubabule bekube sekuzikeni kwendawo yabafileko;
uzakuqothula iphasi nesivuno salo,
ukhothe isisekelo seentaba.Jo2 Bangivusela isikhwele ngento engasinguzimu,
bangithukuthelisa ngezinto ezingatjho litho.
Nje-ke, mina ngizabavusela isikhwele ngesingasizwe,
ngibathukuthelise ngeendlhayela zabantu.$nC2 bewathi: “Ngizokufihla ubuso bami kiwo,
khengibone bonyana azokuphelelaphi
ngombana asizukulwana esikhohlakeleko,
abantwana abangathembekiko:pm[2 Lokha uSomnini nabona lokho,
wathukuthela khulu
ngebanga lokudabukiswa madodana namadodakazakhe_l92 Ngitjho neDwala elakubelethako walikhohlwa,
walibala uZimu owezwa ubuhlungu ngawe.k72 Bahlabela imimoya emimbi,
izinto ezibosingazimu,
okubozinyana abangazange babazi,
izinto ezifike izolo,
naboyihlo abangazange bazazi.yjm2 Abantu bakaZimu bamvusela isikhwele
ngabosingazimu abatjhili,
bamthukuthelisa ngemifanekiso enyenyisako.$iC2 Kodwana uJetjhuruni wanona bewatjakadula,
iye, wanona, waba sibhumbudu bewaragalala.
Watjhiya uZimu owamdalako,
wanyefula iDwala lesindiswakhe.whi2 Wazitika ngamakghamatha weenkomo
nebisi leembuzi
kanye namafutha weemvana;
wazitika ngamaqama weBhatjhani neembuzi
kanye namafutha wehliziyo yekoroyi;
wazitika ngomhluzi wamadiribe,
iye, wasela iwayini elisabilako.g92 Wamkhweza eendaweni eziphakemeko zenarha,
wagoma iinthelo zommango;
wamenza wazitika ngeliju edwaleni
namafutha we-oliva elitjeni legwari.^f72 ngokunjalo noSomnini nguye kwaphela owamrholako;
kungekho singazimu hlanu kwakhe.e!2 Njengekhozi elikhanukeza idzinyani lalo ukuphapha,
liphuphuruze ngehla kwalo,
livule amaphikwalo, lilibambe,
lilithwale ngawo,,dS2 Wamfumana enarheni elirhalawumba,
endaweni engahlalwa muntu,
emajukujukwini anabaphaphi;
wamgona, wamtjheja,
wambabalela njengehlavu yelihlo lakhe.gcI2 Kodwana uSomnini wathatha abantu bakhe njengesabelo sakhe,
iye, uJakopo waba lilifa lakhe.-bU2 Lokha uZimu ongoPhezulu anikela izizwe ilifa lazo,
nalokha nahlukanisa amadodana wabantu,
wajamisa imikhawulo yabantu
ukuya ngesibalo samadodana kaZimu."a?2 Khumbulani isikhathi esadlulako,
niyelele okwenzeka ngesizukulwana ngesizukulwana;
nibuze aboyihlo banikhombise,
abaphathi benu, banidembele.4`c2 Leyo yindlela enithokoza ngayo uSomnini na?
Nibabantu abaziindlhadlha nabanganangqondo!
USomnini akasiyihlo owanidalako na?
Iye, nguye owanenza bewaninzinzisa!y_m2 Kodwana abantwabakhe baziphethe ngameswe,
kusukela kwakade basizukulwana
esiphambeneko nesikhohlakeleko.'^I2 Ulidwala, umsebenzakhe uphelele,
iye, zoke iindlela zakhe zilungile.
UnguZimu wokwethembeka,
uZimu onganasiphambeko,
umsulwa begodu uneqiniso._]92 Ngambala ngizakumemezela ibizo lakaSomnini;
nje-ke, dumisani ubukhulu bakaZimethu!\'2 Ifundiswami ayehle njengezulu,
ikulumami iwe njengombethe,
iwuluke njengemvula phezu kwehlungu
nanjengomfefezwana phezu kweemila.M[ 2 Lalelani, nina mazulu ngikhulume,
nomhlaba uzwe amezwi womlomami.lZS2UMosi wakhuluma amezwi wengoma le eendlebeni zomkhambathi woke wama-Israyeli, bekwafika ekugcineni.Y'2Iye, ngiyazi bonyana ngemva kokuhlongakala kwami, ngiqinisile ngithi nizokwenza amanyala, niphambuke endleleni enganiyala ngayo. Emalangeni ezako nizokwehlelwa bubumbi ngombana nizokwenza ubukhohlakali phambi kwakaSomnini, nimthukuthelise ngemisebenzi yezandla zenu.”7Xi2Bizelani ndawonye kimapha boke abaphathi beenkoro zenu, neenkhulu zenu ukuze ngikhulume amezwi la eendlebeni zabo ngibize izulu nephasi kobana zibe bofakazi abajamelene nabo.,WS2Ngiyanazi bona nimahlubuka angangani nokobana iintamo zenu ziqinile. Nanihlubuka uSomnini ngisaphila nginani nje, alo, kuzokuba kangangani-ke nasele ngihlongakele! V2“Thathani incwadi yomthetho le, niyibeke ngeqadi komfaji wesivumelwano sakaSomnini uZimenu ukuze ibe bufakazi ngokujamelana nani.MU2wayala amaLevi agade athwala umfaji wesivumelwano sakaSomnini wathi:ZT/2UMosi nasele aqedile ukutlola amezwi womthetho la ngencwadini bekube sekugcineni,3Sa2USomnini wayala uJotjhuwa umsa kaNuni wathi: “Qina, ube nesibindi ngombana uzakungenisa ama-Israyeli enarheni engafunga bona ngizawanikela yona. Mina ngizakuba nawe.”QR2Yeke uMosi watlola ingoma leyo khona mhlokho bewayifundisa ama-Israyeli.'QI2Nasele ehlelwe bubumbi obunengi namatshwenyeko, ingoma le izawakhumbuza ibe bufakazi obujamelene nawo ngombana izakuhlala isemilonyeni yeenzukulwana zawo zingasayikhohlwa. Koke esele asophe ukukwenza, ngikwazile ngaphambi kobana ngiwalethe enarheni engafunga bona ngizawanikela yona.”cPA2Nasele ngiwalethe enarheni egeleza ibisi neliju, engayifungela ukuyinikela aboyisemkhulu, sele agomile asuthi aziimputjuputjwana, azakuphendukela kibosingazimu abalotjhe, mina angeqise amehlo, ephule isivumelwano sami.O2Yeke tlola ingoma nasi bese uyifundisa ama-Israyeli, uyihlohle ngemilonyenawo ukuze ibe bufakazi bami ngokujamelana nawo.N2Kodwana mina ngiqinisile ngithi mhlokho ngizakufihla ubuso bami ngebanga labo boke ubumbi ababenzileko ngokuphendukela kibosingazimu.M2Yeke itukuthelwami izakuvutha phezu kwabo mhlokho, ngifihle ubuso bami kibo. Bazakuba yinyamana kakatsu, behlelwe bubumbi obunengi namatshwenyeko. Mhlokho bazakuthi, ‘Uthi akusingebanga lokobana uZimethu angasinathi ukuze sehlelwe bubumbobu na?’ML2USomnini wathi kuMosi: “Qala, sele uzokuhlongakala. Abantwaba bazakusuka badlhemadlheme ngemva kwabosingazimu benarha abayokuhlala kiyo, bazangitjhiya bebephule isivumelwano sami engasenza nabo.RK2USomnini wavela ngetendenapho ngesika yelifu. Isika leyo yajama emnyango.aJ=2USomnini wathi kuMosi: “Qala, amalanga wokuhlongakala kwakho sele afikile. Biza uJotjhuwa nize nijame ngetendeni lokuhlanganela ukuze ngimthume.”
UMosi noJotjhuwa bakhamba-ke bajama ngetendeni lokuhlanganela.%IE2 Nabantwababo abangakabi ukuwazi umthetho lo, kumele bawizwe bebafunde ukwesaba uSomnini uZimenu, qobe nisahlala enarheni eniyoyithumba naniyama iJordani.”KH2 Nizakubuthelela abantu okutjho amadoda, abafazi, ababuthakathaka kanye neenkhonzi emadorobhenenu ukuze bezwe bebafunde ukwesaba uSomnini uZimenu begodu batjheje ukwenza woke amezwi womthetho lo.G)2 lokha woke ama-Israyeli nazokuvela phambi kwakaSomnini uZimenu endaweni azayikhetha, nizakufunda umthetho lo phambi kwawo ukuze azizwele wona.F12 UMosi wabayala wathi: “Njalo ekupheleni kweminyaka elikhomba, ngesikhathi esibekiweko somnyaka wokusulwa kweenkolodo, ngomnyanya wemiTlhatlhana,(EK2 UMosi watlola umthetho lo, wawunikela abaphristi abamadodana kaLevi ebegade bathwala umfaji wesivumelwano sakaSomnini kanye nabo boke abaphathi bakwa-Israyeli.Dy2NguSomnini okhamba phambi kwakho, nguye ozakuba nawe, angeze akutjhiya namkha akulahle. Ungesabi bewuphele amandla.”C}2UMosi wabiza uJotjhuwa wakhuluma naye phambi kwama-Israyeli woke wathi: “Qina, ube nesibindi ngombana nguwe ozakukhamba nabantwaba enarheni uSomnini ayifungela kiboyisemkhulu bona uzoyinikela bona. Nguwe-ke ozakwenza bonyana bathumbe inarha leyo. B2Qinani nibe nesibindi, ningesabi nibe nevalo ngazo ngombana nguSomnini uZimenu okhamba nani, angeze anitjhiya namkha anilahle.”jAO2NguSomnini ozakunikela izizwezo ezandleni zenu bese nenza kizo ukuya ngokomyalo enginiyale ngawo.y@m2USomnini uzakwenza izizwezo lokho akwenza kuSirhoni no-Ogi, amakhosi wama-Amori nenarhenawo lokha nabarhayilako.A?}2USomnini uZimenu ngokwakhe uzakukhamba phambi kwenu, nguye ozakurhayila izizwezi phambi kwenu ukuze nizithumbe. UJotjhuwa uzanirhola ekuyameni iJordani njengombana uSomnini akhulumile.!>=2wathi kiwo: “Namhlanje sele ngineminyaka elikhulu namatjhumi amabili; angisakghoni ukunirhola epini begodu uSomnini uthe kimi angeze ngayama iJordani.R= !2Yeke uMosi waragela phambili nokukhuluma amezwi la kiwo woke ama-Israyeli,t<c2nikhathalele uSomnini uZimenu, nilalele ilizwi lakhe, nikakarele kuye ngombana lokho kukuphila kini nokwanda kwamalanga ukuze nihlale enarheni uSomnini ayifungela kiboyihlomkhulu u-Abrahamu, u-Isaka noJakopo kobana uzabanikela yona.”R;2Ngenza izulu nephasi kobana zibe bofakazi bami namhlanje ngokujamelana nani: Ngibeka phambi kwenu ipilo nokufa, iimbusiso namanikelela. Ngalokho khethani ukuphila ukuze niphile nina neenzukulwana zenu,:}2ngiyanitjela namhlanje ngithi nizakubhubha nya, ipilwenu izakuba yifitjhani enarheni eniyama iJordani kobana niyithumbe.9{2Kodwana nakube iinhliziyo zenu ziyahlanuka, ningasalalela bese nidlhemadlhema niyokulotjha abosingazimu nibakhothamele, 82Nanilalela imiyalo kaSomnini uZimenu enginiyala ngayo namhlanje ngokukhathalela uSomnini uZimenu, nikhambe eendleleni zakhe, nigcine imiyalo, iimiso kanye nemithethwakhe, nizakuphila benande. USomnini uZimenu uzanibusisa enarheni eningena kiyo bona niyithumbe.S7!2“Qalani, ngibeke phambi kwenu namhlanje ukuphila nobuhle, ukufa nobumbi.[612Iye, ilizwi liseduze khulu nani, lisemilonyeni neenhliziyweni zenu kobana nilenze. 5;2 Godu awusingaphetjheya kwelwandle bonyana ningathi, ‘Sizakufikelwa ngubani ngaphetjheya kwelwandle kobana asilethele wona ukuze siwuzwe besiwenze?’z4o2 Awusisezulwini bonyana ningathi, ‘Sizakufikelwa ngubani ezulwini ayosithathela wona ukuze siwuzwe besiwenze?’^372 “Umyalo enginiyala ngawo lo namhlanje, awusilikhuni kangako kini begodu awusi kude.V2'2 Lokho kuzakwenzeka nanilalela ilizwi lakaSomnini uZimenu, nigcine imiyalwakhe neemiso zakhe ezitlolwe encwadini yomthetho le, niphendukele kuSomnini uZimenu ngeenhliziyo nangemiphefumulwenu ngokupheleleko.r1_2 USomnini uZimenu uzanenza niphumelele khulu kiyo yoke imisebenzi yezandla zenu, ngabantwabenu, ngenzalo yefuywenu nangeenthelo zequlwanenu ngombana uSomnini uzakubuye athabele ukuniphumelelisa njengombana kwabanjalo ngaboyihlomkhulu.c0A2Godu nizakulalela ilizwi lakaSomnini, nigcine yoke imiyalwakhe enginiyala ngayo namhlanje.p/[2USomnini uZimenu uzakubeka woke amanikelela la phezu kwezitha zenu naphezu kwabanizondako banigijimise.,.S2USomnini uZimenu uzakusoka iinhliziyo zenu nezeenzukulwana zenu ukuze nimthande ngeenhliziyo zenu ezipheleleko nangemiphefumulwenu yoke. Nanenza njalo nizakuphila.t-c2anise enarheni yaboyihlomkhulu kobana ibe ngeyenu. Uzaniphumelelisa khulu anandise ukudlula aboyihlomkhulu.k,Q2Nanyana abaqotjhiweko benu basepelazwe, uSomnini uZimenu uzanibuthelela khonapho, anithathe lapho,%+E2khona-ke uSomnini uZimenu uzakutjhugulula ubujamo benu, abe nezwelo phezu kwenu. Uzabuye anibuthelele hlangana nabo boke abantu lapha bekanihlakazele khona.!*=2nibuyele kuSomnini uZimenu, nina nabantwabenu, nilalele ilizwi lakhe ngeenhliziyo zenu nangemiphefumulwenu yoke, kikho koke enginiyala ngakho namhlanje,7) k2“Nasele koke lokho kunehlele, okutjho iimbusiso namanikelela engiwabeke phambi kwenu, khibe niphakathi kwezizwe zoke uSomnini uZimenu anihlakazele kizo bese nikufaka ehloko,$(C2“Izinto ezifihlakeleko ngezikaSomnini uZimethu, kodwana lokho okwambuliweko kungekwethu nabantwabethu isiphelani ukuze senze woke amezwi womthetho lo.”'2USomnini wabaruthula enarhenabo ngetukuthelo, ngobukhali nangelaka elikhulu, wabalahlela enarheni enye njengombana kunjalo namhlanje.’w&i2Ngalokho-ke itukuthelo kaSomnini yavutha phezu kwenarha le, wayehlisela woke amanikelela atlolwe encwadinapha.% 2Badlhemadlhema bayokulotjha abosingazimu bebabakhothamela. Abosingazimu abangabaziko begodu uSomnini angazange abanikele kibo.$#2“Kuzaphendulwa kuthiwe, ‘Kungombana bahlanuke isivumelwano sakaSomnini uZimu waboyisemkhulu, asenza nabo nabakhupha enarheni yeGibhide.#y2Zoke izizwe zizakubuza zithi, ‘Kubayini uSomnini enze into enje enarheni le? Kutheni ngetukuthelo evutha kangaka?’s"a2Inarha yoke izakwembathwa litswayi nesibabula ibe mlotha lapha kungeze kwatjalwa bekwamila litho khona. Ngitjho neemila angeze zamila lapho. Kuzakuba njengeSodoma neGomora, i-Adima neTseboyimu uSomnini aziketula ngetukuthelo evuthako.-!U2Isizukulwana esizako, okutjho abantwabenu abazakuvela ngemva kwenu, nomqhamuka ovela ezizweni uzakubona woke amahlungu wenarha nezifo uSomnini aziphose phezu kwayo.3 a2USomnini uzamkhupha hlangana nazo zoke iinkoro zakwa-Israyeli ehlelwe yihlekelele ukuya ngawo woke amanikelela akhambisana nesivumelwano atlolwe ngencwadini yomthetho le.fG2USomnini angeze amcolela kodwana itukuthelo kaSomnini nesikhwele sakhe kuzakuvutha phezu komuntu loyo, namanikelela atlolwe encwadinapha azakwehlela phezu kwakhe bese uSomnini usula ibizo lakhe ngaphasi komthunzi welanga.2Umuntu onjalo uzakuthi nezwa amezwi wamanikelela akhambisana nesivumelwano lawo azibusise ehliziywenakhe athi, ‘Nokho ngizakubulungeka, ije ngikhamba ngikhunyalele kangaka ehliziywenami ngombana uSomnini akazukuvuthisa isikhuni esomileko hlangana nezimanzi.’sa2Mhlamunye kungaba khona phakathi kwenu indoda, umfazi, umndeni namkha ikoro enehliziyo esele ihlanuke uSomnini uZimethu bona idlhemadlheme ngemva kwabosingazimu bezizwezo. Nakube kunjalo kuzakumila umrabhu onobuthi neenthelo ezimunyu:q]2Godu nibonile iinyenyiso zazo, okutjho abozinyana beengodo nebamatje, besiliva nebegolide ezibalotjhako.ue2“Niyazi bonyana besihlala njani enarheni yeGibhide, nokobana saphuma njani hlangana nezizwe esadlula kizo.sa2ngisenza nanamkha ngubani ojame nathi phambi kwakaSomnini uZimethu namhlanje kanye nalabo abangekho lapha.N2Isivumelwanesi namanikelela akhambisana naso angisenzi nani kwaphela;2_2 Ngaleyondlela uSomnini unenze abantu bakhe namhlanje, naye uzakuba nguZimenu njengombana anithembisile nanjengombana afunga kiboyihlomkhulu u-Abrahamu, u-Isaka noJakopo.2 ukuze ningene esivumelwaneni sakaSomnini uZimenu asenza nani namhlanje kanye nokuzithathela amanikelela akhambisana naso.oY2 abantwabenu, abafazi benu, neenkhonzi ezisekampenenu, ngitjho nabanithezela iinkuni nabanikhela amanzi+2 “Noke nijame namhlanje phambi kwakaSomnini uZimenu, iinhloko zeenkoro zenu, abaphathi benu kanye neenkhulu zenu, woke amadoda wakwa-Israyeli,cA2 Ngalokho tjhejani ukwenza amezwi wesivumelwaneso ukuze niphumelele kikho koke enikwenzako.p[2Sathatha inarhabo sayinikela bakwaRubeni, bakwaGadi kanye nesiquntu sekoro yakwaManase njengelifa labo.2“Bona nifike endaweni le, uSirhoni ikosi yeRhetjhibhoni no-Ogi ikosi yeBhatjhani bajamelana nathi epini kodwana sabahlula.kQ2Azange nigome isikwa, azange nisele iwayini namkha utjwala ukuze nazi bonyana uSomnini unguZimenu.12Nginirhole iminyaka ematjhumi amane erhalawumbeni, izambatho zenu azange zirhalukele emizimbenenu, namapatlagwanenu azange adabuke eenyaweni zenu.vg2Kodwana kunamhlanje kwaphela lapha uSomnini aniphe umkhumbulo wokuzwisisa, amehlo wokubona neendlebe zokuzwa.iM2Lokhu kutjho amatshwenyeko amakhulu enzeka phambi kwenu, iimbonakaliso nemikarisomraro emikhulu.. W2UMosi wabiza woke ama-Israyeli wathi kiwo: “Nikubonile koke uSomnini akwenze phambi kwenu enarheni yeGibhide kuFaro neencekwini zakhe zoke kanye nenarhenakhe yoke.  %2Naka amezwi wesivumelwano uSomnini ayala ngawo uMosi bona asenze nama-Israyeli enarheni yakwaMowabi, ngaphandle kwaleso asenza nawo eHorebe.F 2DUSomnini uzanibuyisela eGibhide ngemikhumbi, ikhambo enganithembisa bona angeze nisalibona. Lapho nizazinikela ezitheni zenu njengamakhoboka namakhobokakazi, kodwana akunamuntu ozanithenga.F 2CNgebanga lokugcwala kwevalo eenhliziyweni zenu nalokhu okuzakubonwa mamehlwenu, nizakuthi ekuseni, “Hayi, thana sele kusebusuku!” bese kuthi entambama nithi, “Hayi, thana sekusile!”m U2Bipilwenu izakulengela erharheni. Ubusuku nemini nizakuphila ngevalo ningabi nesiqiniseko ngepilwenu.A}2AAnizukufumana ukuthula hlangana nezizwezi; iye, iinyawo zenu angeze zaphumula. USomnini uzokwenza iinhliziyo zenu zithuthumele, amehlwenu afifiyele nemiphefumulwenu iphelelwe mamandla;B2@USomnini uzanihlakaza hlangana nabantu boke, ukusuka egumbini elinye lephasi ukuya kelinye. Lapho nizakulotjha abosingazimu besigodo nebelitje eningabaziko nina ngitjho naboyihlomkhulu..W2?Njengombana uSomnini athabela ukunenzela okuhle abe anandise, ngokunjalo uzakuthabela ukuniqeda abe anirhayile. Nizakuqotjhwa enarheni eningena kiyo bona niyithumbe. 2>Nizakusala niyikereketjhana phezu kobana beniliwoma njengeenkwekwezi zomkayi ngombana azange nilalele ilizwi lakaSomnini uZimenu.oY2=Godu uzanehlisela woke amagulo namatshwenyeko angakatlolwa ngencwadini yomthetho le benirhayileke nya.M2iy2"kufikela lapha nihlanyiswa khona ngilokho enikubonako.h!2!Isizwe eningasaziko sizakurhiribidela iinthelo zequlwanenu nomsebenzi woke wezandla zenu. Nizakuhlala nigandelelwe njalo beniphathwe kumbig#2 Amadodana namadodakazenu azakunikelwa abanye abantu ningabi namandla wokukukhandela lokho. Kwenu kuzakuba kuhlala nigolozele ukubuya kwawo.Pf2Kuzakuhlatjwa iinkomo zenu niqalile, ningagomi neqatjhana lakhona. Kuthathwe abodumbana benu ngekani niqalile, bangasabuyiselwa kini. Izimvu zenu zizakunikelwa izitha zenu, kungabi nomuntu onisizako.(eK2Omunye wenu nabona intombi, omunye umuntu uzayigagadlhela. Nizakwakha iinkumba kodwana ningazihlali, nitjale isidiribe kodwana ninganandiphi neenthelo zakhona.:do2nizakuphumbutha emini ka bha inga kusemnyameni njengesiphofu.
Anizukuphumelela eendleleni zenu, nizakuhlala nigandelelwe benidlelezelwe njalo, nizakutlhoga umuntu ozanisiza.Kc2USomnini uzanibetha ngokurhapha nangobuphofu, nihlangane iinhloko,wbi2USomnini uzanibetha ngamathumba weGibhide, iinlonda, ukubhibhidlha nangobuzikazikani besikhumba okungapholiko.yam2Iindumbu zenu zizakuba kugoma kwazo zoke iinyoni zomkayi neembandana zephasi. Kuzakutlhogeka umuntu wokuzethusa.;`q2USomnini uzanenza nihlulwe zizitha zenu, nizisahlele ngandlelanye kodwana nizakubaleka phambi kwazo ngeendlela ezilikhomba. Nizakuba sibonelo esesabekako emibusweni yoke yephasi: X~~4}}b||f{{ z|yxxwwvvuDtss5rqq#ppoo nmmplkk4jji`hhggfeed^cc]bba``{__/^^Y]]0\[[DZYXXX%W@VUUZTSRQQQPfOOONMM]LLtLKzJII$HHGvF'EE6DDCBAA.@@3??T>=<<_;z:99\98 776v55433"2s110(..-,, +**)%(('&%$##""'! wT;.JoF2@N&@#1 b : Q B dn f^t7< Kodwana kuthe bona abahlali beGibiyoni bezwe ngokwenziwe nguJotjhuwa eJerikho ne-Ayi,^s7< Nje-ke abuthana ndawonye avumelana ngalizwi linye bona alwe noJotjhuwa nama-Israyeli.xr m< Woke amakhosi angaphetjheya kweJordani ezwa ngokwenzakeleko. Lawo bekumakhosi wamaRhiti, ama-Amori, amaKanana, amaPerizi, amaRhivi namaJebusi ahlala ngenarheni yeentaba nemibundu yeTjhefela, namagegana nelwandle eliKhulu ukuyela eLibhanoni.9qm<#Wafunda woke amezwi phambi kwehlangano yama-Israyeli kanye nabafazi, abantwana neenkhonzi ebezihlala phakathi kwawo. Kiwo woke amezwi uMosi ayala ngawo, azange atjhiye nalinye. p <"Ngemva kwalapho uJotjhuwa wafunda woke amezwi womthetho, iimbusiso namanikelela ukuya ngakho koke okutlolwe encwadini yomthetho.o<!Woke ama-Israyeli, abaphathi, iinkhulu nabagwebi bawo, okutjho boke bendabuko kanye neenkhonzi, bajama ngapha nangapha komfaji ngaphambi kwabaphristi bamaLevi abathwala umfaji wesivumelwano sakaSomnini. Ingcenye yabo yaba ngaphambi kwentaba yeGerizimu enye yaba ngaphambi kwentaba ye-Ebali kobana kube kubusiswa kwama-Israyeli njengombana uMosi inceku kaSomnini ayala phambilini.inM< Khonapho, phambi kwama-Israyeli, watlola ematjeni isifaniso somthetho kaMosi ebegade awutlolile. m<njengombana uMosi inceku kaSomnini yayala ama-Israyeli encwadini yomthetho kaMosi. I-aldarelo belakhiwe ngamatje angakabazwa namkha angakabandulwa ngesisetjenziswa sesimbi. Batjhisela kilo imihlabelo yokutjhiswa kuSomnini, bahlabela nemihlabelo yetjhebiswano.Zl/<Nje-ke uJotjhuwa wakhela uSomnini uZimu wakwa-Israyeli i-aldari entabeni i-Ebali,rk_<Wahlomela ikosi ye-Ayi esigodweni bekwahlwa. Kwathi nakutjhinga ilanga uJotjhuwa wayala bona kuphanyulwe isidumbu sayo esigodwenapho siphoselwe ebungenweni besango ledorobho. Sadindelwa ngesiqorho samatje esisajame lapho nanamhlanje._j9<UJotjhuwa watjhisa i-Ayi yaba liqubi leququ lasafuthi njengombana kunjalo nanamhlanje.yim<Ama-Israyeli azithathela ifuyo nepango kwaphela edorobheni, ukuya ngokwelizwi lakaSomnini ayala ngalo uJotjhuwa.h%<ngombana uJotjhuwa azange abuyisele isandla sakhe ebegade aphethe ngaso izenjana emuva kufikela lapha kubhujiswa khona boke abahlali be-Ayi.sga<Boke abantu be-Ayi, okutjho boke abafa mhlokho okumadoda nabafazi, bebaziinkulungwana ezilitjhumi nambili,efE<Kuthe bona ama-Israyeli aqede ukubulala boke abahlali be-Ayi emmangweni lapha gade agijinyiselwe khona, ngemva kobana boke bafe ngesabula kufikela kewokugcina, woke ama-Israyeli abuyela e-Ayi afese ayibhubhisa ngesabula.Ge <ngaphandle kwekosi ye-Ayi ayibamba iphila ayiletha kuJotjhuwa.Zd/<Kanti-ke namanye ama-Israyeli avela ngedorobheni alwa namadoda lawo. Ngaleyondlela azifumana aphahlwe ma-Israyeli ngapha nangapha. Ama-Israyeli awamadlha kangangobana azange kube nophunyurhako namkha osindako,Kc<Iye, kwathi lokha uJotjhuwa nawo woke ama-Israyeli nababona bonyana labo ebebalalele idorobho sebalithumbile nokobana intuthu yedorobho besele isemkayini, bajika bona balwe namadoda we-Ayi lawo.nbW<Kuthe lokha amadoda we-Ayi naqala emuva, madekhethu, intuthu evela ngedorobheni besele ithe kupe itjhinga emkayini. Akakamala ahluleka ukubalekela ngapha nangapha ngombana ibutho ebelibalekele ebhudwini lajikela abagijimisi balo.1a]<Ababalaleleko bavumbuka msinyana lapha bebabadalele khona, kuthe bona uJotjhuwa elule isandla sakhe, bangena ngedorobheni baliragelela bebalithungela ngomlilo khonokho.>`w<USomnini wathi kuJotjhuwa: “Yelulela izenjana oliphethekwelo nca nge-Ayi ngombana ngizoyinikela esandleni sakho.” UJotjhuwa welulela izenjana ebegade aliphethe nca ngedorobheni."_?<Azange kusale muntu e-Ayi namkha eBhethe-Eli ongazange agijimise ama-Israyeli. Batjhiya amasango wedorobho avuleke khamukhamu bagijimisana nama-Israyeli. ^<Boke abantu ebebangedorobheni babizwa kwathiwa abagijimise ama-Israyeli. Nabalokhu bagijimisana noJotjhuwa njalo bagadunga idorobho.R]<UJotjhuwa nawo woke ama-Israyeli bafulathela, babalekela nca ngebhudwini.$\C<Kwathi lokha ikosi ye-Ayi nayibona lokhu, yona nabo boke abantu bayo, okumadoda wedorobho, barhaba baphuma ekuseni banqomba etatawini ukuyela emrhobeni weJordani kobana bahlangane no-Israyeli epini. Kodwana ikosi leyo azange ilemuke bonyana kunabantu abayilaleleko ngemva kwedorobho.D[< Ngendlela leyo bajamisa amabutho: Ibutho elikhamba phambili belingetlhagwini yedorobho kwathi elikhamba ngemuva laba ngetjingalanga.
Ngobusukobo uJotjhuwa wangena ngemrhobeni nebutho.Z< Godu wathatha amadoda angaba ziinkulungwana ezihlanu, wawabadalalisa phakathi kweBhethe-Eli ne-Ayi ngetjingalanga yedorobho.Y5< Woke amadoda wepi ebegade anaye akhuphuka, abandamela edorobheni. Ahloma amatende ngetlhagwini ye-Ayi ahlukaniswe mrhoba phakathi kwawo ne-Ayi leyo.X}< UJotjhuwa wavuka ekuseni, wahlela amadoda, wakhuphuka nabaphathi bakwa-Israyeli bakhamba phambi kwabantu banqombe e-Ayi.\W3< Yeke uJotjhuwa wathumela amadoda wepi, aya lapha gade azokulalela khona idorobho. Afike aqupha ngetjingalanga ye-Ayi, hlangana neBhethe-Eli ne-Ayi, kodwana uJotjhuwa wahlala ubusuku bamhlokho aphakathi kwabantu. V <Nasele niragelele idorobho, nilithungelele ngomlilo njengombana uSomnini ayalile. Qinisekani bona nenza njengokuniyala kwami.”fUG<nina nizakuvumbuka bese nithumba idorobho ngombana uSomnini uZimu uzalinikela ezandleni zenu.'TI<Bazasigijimisa kufikela lapha sibadosela khona kude nedorobho ngombana bazabe bazitjela bathi, ‘Qalani, babaleka njengaphambilini.’ Thina-ke nasibalekako,S+<Mina-ke nabo boke abantu abakhamba nami, sizalivelela ngaphambili. Kuzakuthi nabaphumako basihlangabeza, sibaleke njengombana senza phambilini. R <Waziyala wathi: “Qalani la, nanabelani idorobheli nilivelele ngemuva. Ningayi kude khulu nalo kodwana hlalani nizilungiselele.Q<UJotjhuwa waphuma nawo woke amadoda wepi wenyukela e-Ayi. Wakhetha iinkulungwana ezimatjhumi amathathu zeengorho wazithumela ebusuku..PW<Wenze nge-Ayi nekosayo owasenza ngeJerikho nekosi yakhona. Kwanjesi ningazithathela ipango nefuyo yakhona kube ngekwenu. Nanabelani idorobheli nilivelele ngemuva.”YO /<USomnini wathi kuJotjhuwa: “Ungesabi namkha uphelelwe mamandla. Thatha woke amadoda wepi uphanagele wenyukele e-Ayi. Qala, nginikele ikosi yakhona esandleni sakho, abantu bayo, idorobho layo kanye nenarhayo.6Ng<Akghubelela phezu kwabo isiqorho samatje esisese khona nanamhlanje. USomnini waphenduka etukuthelwenakhe evuthako. Yeke bekube namhlanje indawo leyo kuthiwa mrhoba we-Akori.`M;<UJotjhuwa wathi: “Kubayini ubange ihlekelele engaka phezu kwethu? Nawe-ke uSomnini ukwehlisela ihlekelele namhlanje.”
Woke ama-Israyeli abakhanda ngamatje, abatjhisa yena nakho koke kwakhe, abavala ngamatje. L <UJotjhuwa nawo woke ama-Israyeli bathatha u-Akani umsa kaZerarhi, isiliva nenaka lakanokutjho nesitina segolide, amadodanakhe namadodakazakhe, iinkomo nabodumbana bakhe, izimvu neembuzi zakhe, itende lakhe nakho koke anakho bakwenyusela emrhobeni we-Akori.tKc<Bazikhupha ngetendenapho baziletha phambi kwakaJotjhuwa nama-Israyeli woke. Bazendlala phambi kwakaSomnini.J7<UJotjhuwa wathumela iinthunywa, zagijimela ngetendeni laka-Akani. Ngambala zafumana koke lokho kufihlwe ngetendeni lakhe, isiliva lingaphasi kwenaka.I9<Ngithe nangiqala ipango ngabona inaka lakanokutjho leTjhinari, isiliva engaphezu kwamakhilogremu amabili nesitina segolide esinobudisi obungaba siquntu sekhilogremu. Yeke ngazirhalela izintwezi, ngazithatha. Ngizifihle ehlabathini ngetendeni lami, isiliva lingaphasi kwenaka.”H{<U-Akani waphendula uJotjhuwa wathi: “Eqinisweni ngimi owonileko kuSomnini uZimu wakwa-Israyeli, nakhu engikwenzileko:"G?<UJotjhuwa wathi ku-Akani: “Ndodanami, nikela idumo kuSomnini uZimu wakwa-Israyeli, uvume kuSomnini, ungitjele koke okwenzileko ungangifihleli litho.”F<Watjhideza ihloko nehloko yemizi kaZabadi kwakhonjwa u-Akani umsa kaKarimi omsa kaZabadi umsa kaZerarhi wekoro yakwaJuda.E<Watjhideza imindeni yakwaJuda, kwakhonjwa umndeni kaZerarhi. Watjhideza ihloko nehloko yomndeni kaZerarhi kwakhonjwa uZabadi.fDG<UJotjhuwa wavuka ekuseni, watjhideza ama-Israyeli ngeenkoro zawo. Kwakhonjwa ikoro yakwaJuda.(CK<Loyo okhonjwe nezinto ezibhujiswako uzakutjhiswa, yena nakho koke anakho ngombana weqe isivumelwano sakaSomnini nokobana wenze ubudlhayela kwa-Israyeli.’ ”B<Kuzakuthi ekuseni-ke nitjhidezwe ngeenkoro zenu. Ikoro ezakukhonjwa yifumbe kaSomnini izakutjhidela ngemindenayo, umndeni ozakukhonjwa yifumbe kaSomnini utjhidele ngokweenkumba zawo, nekumbeni ezakukhonjwa yifumbe kaSomnini kutjhidele indoda nendoda..AW< Sikima uhlambulule abantu uthi, ‘Zihlambululeni nilungiselele ikusasa ngombana uSomnini uZimu wakwa-Israyeli uthi kunezinto ekumele zibhujiswe eziphakathi kwenu. Wena Israyeli angeze wakghona ukujama phambi kwezitha zakho kufikela lapha ususa khona izinto ekumele zibhujiswe phakathi kwakho.q@]< Yeke ama-Israyeli angeze akwazi ukujama phambi kwezitha zawo. Azakufulathela izitha zawo abaleke ngombana aphenduke isiga sokubhujiswa. Angeze ngisaba nani ngaphandle kwanange nirhayila izinto ekufanele zibhujiswe eziphakathi kwenu.8?k< Ama-Israyeli onile, eqe isivumelwano sami engiwayale ngaso. Athethe ezinye zezinto ekumele zibhujiswe. Ngalokho ebile, abe akhuluma amala, afihla ezinye zezintwezo epahlenawo.P>< USomnini wathi kuJotjhuwa: “Sikima, kubayini uhlome ihloko phasi nje?/=Y< AmaKanana nabahlali benarha le bazokwizwa ngalokhu, basizombe basuse ibizo lethu ngaphasi komthunzi welanga. USomnini uzokuthini ngebizo lakhe elikhulu kangaka na?”l<S<Awu, Somandla! Alo, yinto engizoyithini-ke le nasele ama-Israyeli agijinyiswa zizitha zawo kangaka![;1<UJotjhuwa wathi: “Maye, Somnini Somandla! Bewusasiyamiselani iJordani isizwesi? Kungabe bewusinikela ezandleni zama-Amori kobana asirhayile na? Bekungasi ngcono thana sase sazihlalela ngaphetjheya kweJordani!%:E<UJotjhuwa wadabula izambatho zakhe, wahloma ihloko phasi phambi komfaji kaSomnini bekwahlwa akanye nabaphathi bakwa-Israyeli. Bazithela iinhloko ngequlwani.^97<Amadoda we-Ayi lawo amadlha ama-Israyeli, awagijimisa ukusuka esangweni ledorobho ukuya eTjhebarimu. Abulala pheze amatjhumi amathathu nesithandathu emehlelweni. Abantu baphela amandla bangenwa mamanzi emadolweni.y8m<Yeke kwakhuphuka iinkulungwana ezintathu zamadoda, kodwana zabuya zingasaqali nemuva zigijinyiswa madoda we-Ayi.g7I<Abuyela kuJotjhuwa athi kuye: “Akungakhuphuki woke umuntu. Iinkulungwana ezimbili namkha ezintathu zamadoda zinganela ukubhudabhuda i-Ayi. Akunasidingo sokukhathaza abantu kobana baye boke ngombana akunalitho laphaya.”86k<UJotjhuwa wathumela amadoda ukusuka eJerikho aya e-Ayi ngepumalanga yeBhethe-Eli wathi kiwo: “Khuphukani niyokuhlola inarha.” Yeke amadoda lawo akhuphuka ayokuhlola i-Ayi.y5 o<Ama-Israyeli eqa umthetho malungana nezinto ezikhethelwe ukubhujiswa ngombana u-Akani umsa kaKarimi omsa kaZabadi umsa kaZerarhi wekoro kaJuda wathatha ezinye zezinto ezibekelwe ukubhujiswa. Itukuthelo kaSomnini yavutha phezu kwama-Israyeli.L4<Yeke uSomnini waba noJotjhuwa, idumo lakhe lasabalala nenarha yoke.&3G<UJotjhuwa wabafungisa ngesikhatheso wathi:
“Akanikelelwe phambi kwakaSomnini umuntu
ozakuncama avuselele idorobho leJerikhweli.
Ngomphefumulo wendodanakhe elizibulo
uzakuleya isisekelo sedorobho,
ngomphefumulo wendodanakhe ebuphetjhani
ajamise amasangwalo.”c2A<UJotjhuwa azange abulale uRarhabu ingwadla, uyise kanye nabo boke ebebanaye. Umfazi loyo neenzukulwana zakhe zahlala kwa-Israyeli bekube namhlanje ngombana wafihla iinthunywa uJotjhuwa ayezithume bona zihlole iJerikho.(1K<Ama-Israyeli atjhisa idorobho nakho koke ebekukilo. Kwaba lisiliva negolide kanye nezitja zekoporo nezesimbi kwaphela abakubulungela ikumba yamagugu kaSomnini.40c<Yeke amadoda lawo akhamba ayokukhupha uRarhabu, uyise, unina, abafowabo kanye nabo boke abanaye. Iye, akhupha woke umndenakhe awuhlalisa ngaphandle kwekampa yama-Israyeli.+/Q<UJotjhuwa wathi emadodeni amabili ebegade ayokuhlola inarha: “Khambani niye ekumbeni yengwadla niyoyithatha kanye nabo boke abanayo njengombana nafunga kiyo.”r._<babhubhisa koke okukilo, amadoda nabafazi, abatjha nabadala, iinkomo, izimvu kanye nabodumbana ngesabula.e-E<Yeke abantu barhuwelela, kwavuthelwa neempalapala. Kuthe bona abantu bezwe ukulila kweempalapala, bahlaba umkhosi, umthangala weJerikho wabhusuka phasi. Abantu bazingenela, omunye nomunye lapha akhona. Bathumba idorobho,,<Kodwana loke isiliva negolide kanye nezitja zekoporo nezesimbi zikhethekile kuSomnini, zizakubulungelwa ikumba yamagugu kaSomnini.”$+C<Zilondeni ezintweni ezikhethelwe ukubhujiswa ngombana nanizithathako nizakubangela bonyana ikampa yama-Israyeli ibhujiswe, ngalokho niyibangele ihlekelele.8*k<Idorobho nakho koke okukilo kuzakunikelwa uSomnini kobana kubhujiswe. Kuzakusinda uRarhabu ingwadla nabo boke abanaye ngekumbenakhe ngombana wafihla iinthunywa esasizithumile.)+<Kuthe nasele bazombeleza kwekhomba, bona abaphristi babethe iimpalapala, uJotjhuwa wathi ebantwini: “Rhuwelelani! USomnini uniphe idorobheli!( <Elangeni lekhomba bavuka ngesamarimarima, bazombeleza idorobho njengombana bebenza emihleni. Kodwana mhlokho kwaba kalikhomba.m'U<Nelangeni lesibili bazombeleza idorobho kanye, babuyela ekampeni. Benza njalo amalanga asithandathu.v&g< Abaphristi abalikhomba abaphethe iimpalapala ezilikhomba bakhamba phambi komfaji, baragela phambili ngokuvuthela iimpalapala. Phambi kwabo kwakhamba amadoda ahlomileko kwathi ngemuva komfaji kwalandela abantu khibe iimpalapala zirhagele.R%< Ngakusasa uJotjhuwa wavuka ekuseni. Abaphristi bathwala umfaji kaSomnini.$< Ngaleyondlela wazombisa umfaji kaSomnini edorobheni. Abantu balizombeleza kanye babuyela ngekampeni, balala ubusukobo lapho.d#C< kodwana uJotjhuwa gade ayale abantu wathi: “Ningahlabi umkhosi wepi namkha nibange itjhada, ningavuli ngitjho nemilomenu bekube kumhla nginiyala bonyana nirhuwelele. Nasele ngitjhwile, seningahlaba-ke umkhosi wepi.”)"M< khisibe amadoda ahlomileko akhamba phambi kwabaphristi ebebavuthela iimpalapala, abantu abangemuva balandela umfaji. Iimpalapala zaragela phambili nokuvuthelwa,a!=<Kwenzeka njengombana uJotjhuwa ayale abantu: Abaphristi abalikhomba abaphethe iimpalapala ezilikhomba phambi komfaji kaSomnini batjhinga phambili, bavuthela iimpalapalezo. Umfaji wesivumelwano sakaSomnini wabalandela <Wathi ebantwini: “Ragelani phambili, abantu bazombeleze idorobho. Amadoda ahlomileko akhambe phambi komfaji kaSomnini.”N<Yeke uJotjhuwa umsa kaNuni wabiza abaphristi wathi kibo: “Thwalani umfaji wesivumelwano bese abaphristi abalikhomba baphathe iimpalapala zamaqama ezilikhomba bakhambe phambi komfaji kaSomnini.”U%<Bazakuvuthela iimpalapala ihlandla elide. Kuzakuthi nanizwa ukuvuthelokho bese abantu bahlaba umkhosi wepi. Umthangala wedorobho uzakubhusuka phasi bese abantu bazingenele, omunye nomunye lapha akhona.”>w<Abaphristi abalikhomba abaphethe iimpalapala zamaqama ezilikhomba bakhambe phambi komfaji. Ngelanga lekhomba nizombeleze idorobho kalikhomba bese abaphristi bavuthele iimpalapalezo.b?<Thatha woke amadoda wepi nizombeleze iJerikho kanye. Lokho ukwenze amalanga asithandathu.wi<USomnini wathi kuJotjhuwa: “Qala, nginikele esandleni sakho iJerikho, ikosi yakhona kanye neengorho zakhona._ ;<IJerikho gade ivalwe ntsi ngebanga lama-Israyeli. Bekungaphumi begodu kungangeni muntu.%<Induna yebutho lakaSomnini yathi kuJotjhuwa: “Hlubula amapatlagwanakho ngombana lapha ujame khonapho kucwengile.” UJotjhuwa wenza njalo.F<Umuntu loyo wathi: “Awa, mina ngiyinduna yebutho lakaSomnini, kungalokho ngilapha.”
UJotjhuwa waguqa, wahloma ihloko phasi wathi kuye: “Isikhulu sami sinomlayezo wencekwaso na?”E< UJotjhuwa waphakamisa amehlwakhe aseJerikho wabona umuntu ajame phambi kwakhe aphethe isabula erhwatjhiweko. UJotjhuwa wanqomba kuye wathi: “Ujame nathi namkha ujame nezitha zethu na?”R< Yeke imana yagcina mhlokho ukwehla, lokha nathoma ukugoma iinthelo zenarha. Iye, ukusukela mhlokho ngomnyaka lowo, ama-Israyeli azange asagoma imana, kodwana athoma ukugoma imikhiqizo yenarha yeKanana.zo< Ngakusasa kwePhasika, ama-Israyeli agoma iinthelo zenarha mhlokho, okutjho izikwa ezinganangumelo kanye nesibere.}< Kwathi ama-Israyeli asahlezi eGiligali, agidinga iPhasika entambama ngelanga letjhumi nane lenyanga emrhuleni weJerikho.-< USomnini wathi kuJotjhuwa: “Namhlanjesi ngisuse loke ihlazo leGibhide phezu kwenu.” Nje-ke indawo leyo kwathiwa yiGiligali bekube namhlanje.[1<Kuthe bona boke abaduna basokwe, isizwe sahlala ematendenaso ngekampeni bebaphola.<Nje-ke uJotjhuwa wasoka abantwana bamadoda lawo ngombana bebangakasokwa erhalawumbeni. USomnini wazivusela bona esikhundleni saboyise.K<Ama-Israyeli akhamba amatjhumi amane woke weminyaka erhalawumbeni kufikela lapha soke isizwe, okutjho amadoda wepi aphuma eGibhide, ahlongakala khona ngombana angazange alalele ilizwi lakaSomnini. USomnini wafunga kiwo bona akazowabonisa inarha ayifungela kiboyisemkhulu bona uzabanikela yona, inarha egeleza ibisi neliju.+<Iye, boke abaduna abaphuma eGibhide bebasokiwe, kodwana boke labo ababelethelwa endleleni erhalawumbeni ngemva kokuphuma kwabo, bebangakasokwa.6g<UJotjhuwa wasoka ama-Israyeli ngebanga lokobana boke abaduna abaphuma eGibhide, okutjho boke ebebamadoda wepi, bahlongakalela endleleni erhalawumbeni ngemva kokuphuma kwabo.U %<Yeke uJotjhuwa wenza imikhwa, wasoka woke ama-Israyeli eGibeyathi-Haralothi.~ w<Ngesikhatheso uSomnini wathi kuJotjhuwa: “Zenzele imikhwa yamatje, uvuselele umkhuba wokusoka ama-Israyeli godu.”>  y<Kwathi lokha woke amakhosi wama-Amori ebegade angaphetjheya kweJordani ngetjingalanga, newamaKanana ebegade amagegana nelwandle bona ezwe ukuthi uSomnini womise amanzi weJordani phambi kwama-Israyeli kobana akghone ukuyama, angenwa mamanzi emadolweni, azange kube nomuntu oba nomdlandla ngebanga lama-Israyeli. <Lokhu kwenzeka ukuze boke abantu bephasi bazi bonyana isandla sakaSomnini sinamandla, nokobana nesabe uSomnini uZimenu nini nanini.” <USomnini uZimenu womisa amanzi weJordani bonyana nikwazi ukuyama njengombana enza elwandle lomGaba nakomisa amanzi kobana siyame.iM<nizazitjela nithi, ‘Lobu bufakazi bokobana u-Israyeli wayama iJordani equlwanini eyomileko.’<wathi kuma-Israyeli: “Lokha iinzukulwana zenu nazinibuzako nina boyise esikhathini esizako bona amatje la atjho ukuthini,^7<Amatje alitjhumi nambili lawo abawathatha ngeJordani, uJotjhuwa wawajamisa eGiligali, <Abantu baphuma ngeJordani ngelanga letjhumi lenyanga yokuthoma, bahloma amatendabo eGiligali emkhawulweni wangepumalanga yeJerikho.T#<Kuthe lokha abaphristi abathwele umfaji wobufakazi nabaphuma ngeJordani, bona iinyawo zabo zigadange ehlabathini eyomileko, amanzi weJordani abuyela endawenawo, umlambo wathwala iingodo njengaphambilini.O<Yeke uJotjhuwa wayala abaphristi wathi: “Yeniphume ngeJordanapho.”jO<“Yala abaphristi abathwele umfaji wobufakazi kobana bakhuphuke baphume ngemlanjeni iJordani.”:q<Kwathi lokha nabayamako uSomnini wathi kuJotjhuwa:!=<Mhlokho uSomnini waphakamisa uJotjhuwa phambi kwama-Israyeli woke. Ama-Israyeli esaba uJotjhuwa imihla yoke yokuphila kwakhe njengombana bekesaba uMosi.)< Bebangaba madoda aziinkulungwana ezimatjhumi amane ahlome aphelele alungele ipi akhamba nomfaji kaSomnini kobana ayokulwa emrhuleni weJerikho.~ < BakwaRubeni nebakwaGadi kanye nesiquntu sekoro kaManase badlula bahlomile phambi kwama-Israyeli njengombana uMosi bekabayalile.m}U< kwathi bona boke baqede ukuyama, abaphristi abathwele umfaji kaSomnini badlulela ngaphambi kwabantu.W|)< Abaphristi ebegade bathwele umfaji bajama phakathi kweJordani bekwaphela koke uSomnini ebegade ayale uJotjhuwa bona akutjele abantu, ukuya ngakho koke uMosi agade amyale ngakho.
Abantu bayama barhabile,*{O< UJotjhuwa wajamisa amanye amatje alitjhumi nambili phakathi kweJordani lapha bekujame khona iinyawo zabaphristi ebegade bathwele umfaji. Asese lapho nanamhlanje.z9<Ama-Israyeli enza njengombana uJotjhuwa awayalile: Amadoda alitjhumi nambili lawo athatha amatje alitjhumi nambili phakathi kweJordani ukuya ngesibalo seenkoro zakwa-Israyeli njengombana uSomnini atjela uJotjhuwa. Akhamba namatje lawo ayowabeka endaweni lapha afese alala khona.-yU<Nizabatjela-ke bonyana amanzi weJordani ajama lokha umfaji kaSomnini nawuyama iJordani. Yeke amatje la azakuba sikhumbuzo sanini nanini ebantwini bakwa-Israyeli.”x%<ukuze abe litshwayo phakathi kwenu. Kuzakuthi lokha abantwabenu nabanibuzako esikhathini esizako bathi, ‘Atjho ukuthini kini amatje la?’7wi<wathi kiwo: “Buyelani lapha kunomfaji kaSomnini uZimenu phakathi kweJordani, omunye nomunye wenu athathe ilitje alithwale emahlombe ukuya ngesibalo seenkoro zakwa-Israyeli,v<Yeke uJotjhuwa wabiza amadoda alitjhumi nambili ebegade awakhethe ebantwini bakwa-Israyeli, kwaba yindoda ngayinye ekorweni ngayinye,au=<uwayale bona aye phakathi kweJordani afese athi lapha kunzinze khona iinyawo zabaphristi, athathe lapho amatje alitjhumi nambili, eze nawo akhambisane nani ukuyowabeka lapha nizakulala khona ebusuku banamhlanjesi.”gtI<“Thatha amadoda alitjhumi nambili hlangana nabantu, kube yindoda ngayinye ekorweni ngayinye,Rs !<Kuthe bona soke isizwe siqede ukuyama iJordani, uSomnini wathi kuJotjhuwa:Pr<Lokha ama-Israyeli nasayama njalo akhamba ehlabathini eyomileko, abaphristi ebebathwele umfaji wesivumelwano sakaSomnini bajama ehlabathini eyomileko phakathi kweJordani soke isizwe besaqeda ukuyama.vqg<lawo avela ngehla ajama athoma ukukhuphuka aba yintaba. Lokhu kwenzeka kude e-Adamu okulidorobho elihlanu kweTsaretani ukuze amanzi ageleza ukuyela ngelwandle lomrhoba, okulilwandle leTswayi, aqunteke. Abantu bayama manqophana neJerikho.p<Nanyana iJordani beyithwala iingodo ngeenkhathi zokuvuna, kwathi bona iinyawo zabaphristi abathwele umfaji zikghwathe amanzi wakhona,o<Yeke kwathi lokha abantu nabafudusa amatendabo bona bayokuyama iJordani, abaphristi abathwele umfaji wesivumelwano bakhamba phambi kwabo.Sn!< Kuzakuthi lokha iinyawo zabaphristi abathwele umfaji kaZimu onguSomnini wephasi loke nazikghwatha amanzi weJordani, amanzi avela ngehla azakujama angasadluli bese akghubelelane akhuphuke abe yintaba.”|ms< Ngalokho-ke thathani amadoda alitjhumi nambili eenkorweni zakwa-Israyeli. Akube yindoda ngayinye ekorweni ngayinye.\l3< Qalani, umfaji wesivumelwano sakaSomnini wephasi loke wayama iJordani phambi kwenu.Fk< Waraga wathi: “Ngalokhu nizakwazi bonyana uZimu ophilako uphakathi kwenu: Ngambala uzakuqotjha phambi kwenu amaKanana, amaRhithi, amaRhivi, amaPerizi, amaGirigatjhi, ama-Amori namaJebusi._j9< UJotjhuwa wathi kuma-Israyeli: “Tjhidelani nizokwizwa amezwi sakaSomnini uZimenu.”qi]<Wena yala abaphristi abathwele umfaji wesivumelwano bona nabafika eligwini lomlambo iJordani, bajame.”)hM<USomnini wathi kuJotjhuwa: “Namhlanje ngizokuthoma ukukukhulisa emehlwenawo woke ama-Israyeli ukuze azi bonyana njengombana nganginoMosi, nawe ngizakuba nawe.g1<Godu uJotjhuwa wathi kubaphristi: “Thwalani umfaji wesivumelwano, nikhambe phambi kwabantu niyame.” Yeke bawuqubula, bakhamba phambi kwabantu.wfi<UJotjhuwa wathi ebantwini: “Zihlambululeni ngombana kusasa uSomnini uzokwenza iimangaliso phakathi kwenu.”jeO<ukuze nazi indlela ekumele nikhambe ngayo ngombana azange khenikhambe ngendlela le ngaphambilini. Nokho kumele kube nesikhala phakathi kwenu nawo, kube sibanga esingaba mamitha amakhulu athobako. Ningatjhideli hlanu kwawo.”d/<zayala abantu zathi: “Lokha nanibona umfaji wesivumelwano sakaSomnini uZimenu uthwelwe baphristi bamaLevi, fudukani eendaweni zenu niwulandele,Jc<Ekupheleni kwamalanga amathathu iinkhulu zakhamba zigega nekampa, b <UJotjhuwa wavuka ngamasa; yena nawo woke ama-Israyeli basuka eTjhithimu baya eJordani bafese bahlala lapho ngaphambi kobana bayame.ay<Godu athi kuJotjhuwa: “Ngambala uSomnini unikele yoke inarha ezandleni zethu, nabahlali bakhona basesabela ukufa.”|`s<Amadoda amabili godu ehla abuya eentatjaneni ayama iJordani aya kuJotjhuwa umsa kaNuni, ambikela koke okuwehleleko.0_[<Amadoda lawo akhamba-ke anqomba eentatjaneni, ahlala lapho amalanga amathathu abantu abawagijimisako bebabuya ngombana babhenyegula yoke indlela kodwana bangawafumana.^<Yena wathi: “Akube njengokwamezwenu.” Yeke wawalayelisa, akhamba. Ngambala wabophelela intambo etlerebede efesidereni.j]O<Godu asizukuba nomlandu malungana nesifungo sakho osenze kithi nange wakhuluma ngendabethu le.”}\u<Nakube nanyana ngubani onawe ngekumbeni uyathintwa, iingazi zakhe zizakuba phezu kweenhloko zethu. Kodwana nange kungaba nomuntu ophumela ngaphandle kweminyango yekumbakho, iingazi zakhe zizakuba phezu kwehlokwakhe, thina-ke asizukuba nomlandu.5[e<nakube kuzakuthi nasingena enarheni le, wena ubophelele intambo etlerebede le efesidereni osikhuphe ngalo. Ubizele ekumbenakho uyihlo nonyoko, abafowenu, iye, boke bakwenu.UZ%<Amadoda athi kuye: “Thina angeze saba nomlandu ngesifungo osifungise sona,BY<wathi kiwo: “Khambani niye eentatjaneni, nakungasinjalo abanigijimisako bazanifumana. Zifihleni lapho amalanga amathathu abanigijimisako bebabuye. Ngemva kwalokho-ke seningakhamba.”Xy<Ngebanga lokobana uRarhabu gade ahlala ekumbeni eyakhiwe phezu komthangala wedorobho, wawehlisa ngentambo ngefesidere,/WY<Amadoda athi kuye: “Sifunga ngepilwethu! Nange ungavala phetjheya ngendabethu le, khona-ke sizakuba nomusa besithembeke kuwe lokha uSomnini nasinikela inarha le.”|Vs< kobana niphunyurhise ubaba nomma, abomnakwethu nabodadwethu nabo boke abanabo, iye, nisindise ipilwethu ekufeni.”U7< Nje-ke ngibawa nifunge kimi ngoSomnini kobana njengombana ngibe nomusa kini, nani nizakuba nomusa ngomuzi kababa. Ninginikele itshwayo lesiqinisekiso3Ta< Kuthe bona sizwe lokho, sangenwa mamanzi emadolweni, azange kube nomuntu oba nomdlandla ngebanga lenu ngombana uSomnini uZimenu unguZimu ezulwini phezulu nephasini phasi.dSC< Kambe sizwile bona uSomnini womisa amanzi welwandle lomGaba phambi kwenu naniphuma eGibhide, godu sezwa nalokho enakwenza emakhosini amabili wama-Amori ebegade angaphetjheya kweJordani, aboSirhoni no-Ogi enabarhayilako.R-< wathi kiwo: “Ngiyazi bonyana uSomnini uninikele inarha, nokobana sehlelwe kukunesaba begodu boke abahlali benarha bayathuthumela phambi kwenu.\Q3<Kwathi ngaphambi kobana kulalwe, uRarhabu wenyukela phezu kwephahla emadodeni lawo,2P_<Yeke iinthunywa zeJerikho zagijimisa amadoda lawo ngendlela yeJordani ukuyela emazibukweni. Kuthe bona iinthunywa ezigijimisa amadoda ziphume, kwavalwa isango ledorobho.O<URarhabu gade enyusele amadoda lawo ephahleni lekumba, wawafihla hlangana neenhlanga zeflaksi ebegade azineke ephahlenapho.1N]<Nje-ke kuthe lokha nakurhwalalako sele kuvalwa amasango, nawo aphuma. Ukuthi atjhingephi-ke, awa nami abe angazi. Nokho nange ningarhaba niwagijimise, ningawafumana.”*MO<Kodwana uRarhabu gade afihle amadoda amabili lawo, yeke wathi: “Iye, awa, khona kuliqiniso bona kufike amadoda amabili lapha. Kodwana angiwazi bona adabukaphi./LY<Yeke ikosi yeJerikho yathumela iinthunywa kuRarhabu yathi: “Khupha amadoda eze kuwe nangene ekumbenakho lawo ngombana into ayizeleko kuzokuhlola inarha kwaphela.” K<Ikosi yeJerikho yabikelwa kwathiwa: “Tjheja, kunamadoda athileko wakwa-Israyeli afike entambama nje kobana azokuhlola inarha.”qJ _<UJotjhuwa umsa kaNuni wathumela amadoda amabili ngasese aseTjhithimu kobana abe ziinhloli wathi: “Khambani niyokuhlola inarha, khulukhulu iJerikho.”
Akhamba-ke, afika ekumbeni yengwadla ekuthiwa nguRarhabu kobana alale lapho. I <Nanyana ngubani ojamelana nemiyalwakho ngokungalaleli amezwakho kinamkha yini omyala ngayo, akabulawe. Wena qina ube nesibindi.”~H y<Njengombana salalela uMosi kikho koke, nawe sizakulalela. Inga uSomnini uZimakho angaba nawe njengombana gade anoMosi!fG I<Baphendula uJotjhuwa bathi: “Koke osiyala ngakho sizakwenza nalapha usithuma khona sizakuya.!F ?<kufikela lapha uSomnini anikela khona abafowenu ukuphumula njengani lokha nabo nabathumba inarha abayinikelwe nguSomnini uZimenu. Nje-ke ngemva kwalokho ningabuyela enarheni elilifa lenu, nihlale kiyo, okutjho inarha uMosi inceku kaSomnini aninikele yona ngepumalanga yeJordani.”WE +<Abafazi nababuthakathaka benu bazakusala kanye neenkomo zenu enarheni uMosi aninikele yona nganeno kweJordani. Kodwana zoke iingorho phakathi kwenu zizakuyama zihlomile ngaphambi kwabafowenu kobana zibasize,D 9< “Khumbulani igama inceku kaSomnini uMosi eyaniyala ngalo nayithi, ‘USomnini uZimenu unibonelele ngendawo yokuphumula lokha nakanipha inarha le.’RC !< UJotjhuwa wathi kebakwaRubeni, bakwaGathi nesiquntwini sekoro yakwaManase:MB < zikhambe ziye ebantwini ngekampeni zifese zithi: “Lungisani imiphako ngombana emalangeni amathathu nizokuyama iJordani niyokuthumba inarha uSomnini uZimenu aninikele yona bona ibe lilifa lenu.”1A a< Yeke uJotjhuwa wayala iinduna zabantu bona@ '< Angithi ngikuyalile: Qina-ke ube nesibindi. Ungabi nevalo namkha uphele amandla ngombana uSomnini uZimakho unawe koke lapha ukhamba khona.”[? 3<Incwadi yomthetho le ingasuki emlonyenakho, kodwana zindla ububule ngayo ubusuku nemini ukuze uyelele ukwenza ukuya ngakho koke okutlolwe kiyo. Ngalokho uzakwenza iindlela zakho zibe mhlophe bese uba nepumelelo.e> G<Kwaphela nje wena, qina amandla ube nesibindi khulu, uyelele ukwenza ukuya ngawo woke umthetho incekwami uMosi eyakuyala ngawo. Ungaphambukeli ngesigomeni namkha ngesinceleni ukuze ube nepumelelo koke lapha ukhamba khona. = <Qina ube nesibindi ngombana nguwe ozokwenza bonyana abantwaba bazuze inarha engayifungela kiboyisemkhulu bona ngizabanikela yona.< +<Imihla yoke yokuphila kwakho akunamuntu ozakujama phambi kwakho. Ngizakuba nawe njengombana nganginoMosi. Angeze ngakulahla namkha ngikutjhiye.>; y<Ukusuka erhalawumbeneli ukuya eLibhanoni begodu nokusuka emlanjeni omkhulu iYufrathe ukuyokufika elwandle elikhulu ngetjingalanga, okutjho yoke inarha yamaRhithi, kuzakuba yinarhenu.f: I<Yoke indawo lapha kugadanga khona iinyawo zenu ngininikele yona njengombana ngathembisa uMosi.9 <“UMosi incekwami uhlongakele. Yeke zilungiselele ukuyama iJordani le, wena nabo boke abantwaba, niye enarheni engiyipha ama-Israyeli.m8 Y[>==={=L=<<<kG}D  X n ?  p E Xo9W69 W<bese wehlela ngetjingalanga emkhawulweni wamaJafilethi ukudlula eBhethe-Rhoroni esenzasi, wanqomba eGezeri ukuyokutjhayisa elwandle.WV)<Ukusuka lapho wanqomba eLuzi ukuyela e-Atharothi nca ngemkhawulweni wama-ArikieU G<Ifumbe yabeka umkhawulo weenzukulwana zakaJosefa ngesewula ngalendlela: Wathoma emlanjeni iJordani eJerikho; ukusuka lapho wadlula imithombo yeJerikho ngepumalanga, wadabula erhalawumbeni wenyukela eentabeni zeBhethe-Eli.,TS<?Kodwana abantu bakwaJuda azange baphumelele ukuqotjha amaJebusi, okubahlali beJerusalema; yeke amaJebusi ahlala nabantu bakwaJudabo eJerusalema bekube kunamhlanje.[S1<>iNibitjhani, i-Iri-Hamelarhi ne-Eni-Gedi. Kwaba madorobho asithandathu nemizanawo.=Rw<=Erhalawumbeni kwaba yiBhethe-Araba, iMidini, iSekaka,jQO<I<)iGederothi, iBhethe-Dagoni, iNama neMakheda. Kwaba madorobho alitjhumi nathandathu nemizanawo.)=O<(iKaboni, iLarhimasi, iKitilitjhi,,<U<'iLakitjhi, iBhotsikhathi, i-Egiloni,(;M<&iDilani, iMitsiphe, iJokitiyeli,R:<%Hlanu kwamadorobho lawo bekunalawa: iTsenani, iRhadatjha, iMigidali-Gadi,g9I<$iTjhayarayimu, i-Aditayimu, iGedera neGederotayimu. Kwaba madorobho alitjhumi nane nemizanawo./8[<#iJarimuthi, i-Adulamu, iSoko, i-Azekha,67i<"iZanowarhi, i-Eni-Ganimu, iTapuwarhi, i-Enamu,P6<!Eendaweni ezithulamelwe ziintaba bekuyi-Etjhitawoli, iTsora, i-Atjhina,u5e< iLebawothi, iTjhilirhimu, i-Ayini neRimoni. Sele awoke kwaba madorobho amatjhumi amabili nethoba nemizanawo.)4O<iTsikhilagi, iMadimana, iSansana,'3K<i-Elitoladi, iKesili, iRhorima,"2A<iBhala, i-Iyimu, i-Etsemu,81m<iRhatsari-Tjhuwali, iBheritjheba, iBhiziyothiya,60i<iRhatsari-Gada, iRhetjhimoni, iBhethe-Pelethi,"/A<i-Amamu, iTjhema, iMolada,N.<iRhatsori-Rhadata, iKheriyothi-Rhetsironi (godu okuthiwa yiRhatsori),%-G<iZifi, iThelemu, iBheyalothi,),O<iKhedetjhi, iRhatsori, iJitinani,!+?<iKhina, iDimona, i-Adadi,* <Amadorobho wabantu bakwaJuda ngemaphethelweni wangesewula ukuyela emkhawulweni waka-Edomu bekuyiKhabitsiyeli, i-Ederi, iJaguri,D)<Nanti ilifa lekoro yabantu bakwaJuda ukuya ngokwemindenayo:F(<Yena waphendula wathi: “Ngibawa isipho. Ubaba ungibeke ngesewula yenarha eyomileko, yeke akangiphe indawo enamanzi.” Nje-ke uKalebi wamnikela indawo enamanzi emibundwini nangemirhobeni.B'<Ekufikeni kwaka-Akisa ku-Otiniyeli gade amyenge bonyana akhombele uyise isimu. Kodwana kuthe nabafika kuyise, u-Akisa asehla kudumbanakhe, uKalebi wathi kuye: “Ufuna ngikwenzeleni?”& <U-Otiniyeli umsa kaKhenazi, ongumfowabo omncani kaKalebi, wayithumba. UKalebi wamnikela indodakazakhe u-Akisa bona abe mkakhe.%<UKalebi wathi: “Nanyana ngubani omadlha iKhiriyathi-Seferi, ayithumbe, ngizamnikela u-Akisa indodakazami abe mkakhe.”r$_<Wasuka lapho wenyuka wayokusahlela abahlali beDebhiri. Ekuthomeni iDebhiri bekuthiwa yiKhiriyathi-Seferi.f#G<UKalebi waqotjha lapho amadodana amathathu ka-Anakhi okunguTjhetjhayi, u-Arhimani noTalimayi.L"< Ukuya ngokomyalo kaSomnini kuJotjhuwa, uKalebi umsa kaJefune wanikelwa isabelo hlangana nabantu bakwaJuda. Isabelweso bekuyiKhiriyathi-Ariba, okutjho iRhebroni (u-Ariba gade kunguyise ka-Anakhi).!1< Umkhawulo wangetjingalanga kwakulilwandle elikhulu kanye neligu lalo. Leyo-ke mikhawulo ebegade izombeleze abantu bakwaJuda ukuya ngokwemindenabo.\ 3< Ukusuka lapho umkhawulo udlula ehlangothini elingetlhagwini yentaba i-Ekhironi, ujikele nca ngeTjhikeroni udlulele entabeni iBhala bese utjhinga nca ngeJabiniyeli ubhoduluke uzokuphelela ekupheleleni kwelwandle.A}< Ukusuka lapho ujikela ngetjingalanga uye entabeni iSeyiri, unqombe ngehlangothini elingetlhagwini yentaba iJeyarimu (okutjho iKesaloni) bese wehlele eBhethe-Tjhemetjhi, udabule eTimna.G < bese ujike ukusuka esiqongolweni sentaba leyo uye emthonjeni weNefitowarhi, ukusuka lapho unqombe emizaneni engentabeni i-Efroni, ujikele nca ngemzini weBhala (okutjho iKhiriyathi-Jeyarimu).fG<Ukusuka lapho wenyuke ngomrhoba weBheni-Hinomu ugege nehlangothi langesewula yentaba yamaJebusi (okutjho iJerusalema), uye esiqongolweni sentaba elinganisene nomrhoba weHinomu ngetjingalanga okumaphethelo womrhoba weRafa,<Umkhawulo lowo wenyukela eDebhiri udabule emrhobeni we-Akori unqombe ngetjingalanga nca ngeGiligali emalungana nomkghotha we-Adumimi ongehlangothini langesewula yomlanjana. Ukusuka lapho udlulele emanzini womthombo iTjhemetjhi bese uyokutjhayisa emthonjeni iRogeli.1<ukhuphukele eBhethe-Rhogila, udlulele ngetlhagwini yeBhethe-Araba bese ukhuphukele elitjeni lakaBhohani. (UBhohani lo bekusizukulwana sakaRubeni.)%E<Umkhawulo wangepumalanga lilwandle leTswayi ukuya ekugcineni kweJordani.
Umkhawulo ongetlhagwini uthoma eligwini lelwandle, lapha iJordani igcina khona,q]<udlulele e-Atsimoni urhubalale ngomlanjana weGibhide bese ugcine elwandle. Lowo-ke mkhawulo wangesewula.B<urhubalale njalo uye ngesewula yomkghotha we-Akhirabhimu udlulele eTsini bese ukhuphukela ngesewula yeKhadetjhi-Bharineya, udlule eRhetsironi ukhuphukele e-Adari bese ujikela eKharakha,oY<Umkhawulwayo wangesewula wawuthoma ekugcineni kwelwandle leTswayi ukusuka eligwini eliqalene nesewula,4 e<Ifumbe yesabelo sekoro yakwaJuda ukuya ngokwemindenayo yafikelela ngesewula yomkhawulo wakwa-Edomu ukuyela erhalawumbeni leTsini ekugcineni kwamaphethelo wenarha ngesewula.!=<Ibizo leRhebroni ekuthomeni bekuyiKhiriyathi-Ariba. U-Ariba loyo gade ayitsitsirimbakazi hlangana nama-Anakhi.
Ngesikhatheso inarha yaphumula izipi.!=<Ngaleyondlela iRhebroni yaba lilifa lakaKalebi umsa kaJefune umKhenizi bekube namhlanje ngombana walandela uSomnini uZimu wakwa-Israyeli ngokupheleleko._9< Yeke uJotjhuwa wambusisa, wanikela uKalebi umsa kaJefune iRhebroni kwaba lilifa lakhe.tc< Yeke nginikela inarha yeentabezi uSomnini akhuluma ngayo mhlokho. Iye, mbala nawe wezwa mhlokho bona ama-Anakhi ahlala lapho anamadorobho amakhulu anemithangala. Nakube uSomnini uzakuba nami, ngiwaqotjhe lapho njengombana athembisa.”4c< kodwana ngisesenamandla nanamhlanjesi njengombana nganginjalo mhlana uMosi nangithumako. Amandlami nagadesi asese njengaleso sikhathi, ngisengaphuma ipi, ngirhole nabantu.|s< Yeke, qala, uSomnini ungibulungile njengombana watjho eminyakeni ematjhumi amane namihlanu le, ukusuka ngesikhathi akhuluma amazwi lawa kuMosi lokha u-Israyeli nasakhamba erhalawumbeni. Nakhu namhlanje sengineminyaka ematjhumi abunane nahlanu,4c< UMosi wafunga mhlokho wathi, ‘Ngambala inarha obeke kiyo inyawo lakho izakuba lilifa lakho nabantwabakho isiphelani ngombana ulandele uSomnini uZimami ngokupheleleko’.}u<Abafowethu abenyuka nami bafakela abantu amanzi emadolweni, kodwana mina ngalandela uSomnini uZimami ngokupheleleko.= u<Gade ngineminyaka ematjhumi amane lokha uMosi inceku kaSomnini nangithuma ngiseKhadetjhi-Bharineya kobana ngiyokuhlola inarha, ngambuyela nependulo njengombana kwakusehliziywenami.P <Abajameli babantu bakwaJuda beza kuJotjhuwa eGiligali. UKalebi umsa kaJefune umKhenizi wathi kuye: “Nguwe owaziko bona uSomnini wathini kuMosi inceku kaZimu eKhadetjhi-Bharineya mayelana nami nawe.I  <Nje-ke ama-Israyeli aba inarha njengombana uSomnini ayala uMosi.G  <Abantu bakwaJosefa gade baziinkoro ezimbili, uManase no-Efrayimu. Iye, amaLevi azange awabele ilifa njengenarhawo; kwaphela amadorobho wokuhlala kanye namadlelo wakhona kobana ifuywawo idle. <UMosi gade abele iinkoro ezimbili nesiquntu ilifa ngepumalanga yeJordani. AmaLevi azange awabele ilifa hlangana neenkorwezo.lS<Ilifa labo labiwa ngefumbe njengombana uSomnini ayala uMosi mayelana neenkoro ezilithoba nesiquntu.- W<La mamafa ama-Israyeli awafumana enarheni yeKanana abawabelwa ngu-Elazara umphristi, uJotjhuwa umsa kaNuni kanye neenhloko zemindeni yaboyise beenkoro zama-Israyeli.{q< !UMosi azange ayabele litho ikoro yamaLevi ngombana isabelo sayo nguSomnini uZimu njengombana kwatjhiwo njalo kiyo.lS< Lelo-ke kwaba lilifa uMosi alaba lokha nagade angemrhobeni weJordani kwaMowabi malungana neJerikho.sa< Imikhawulo leyo godu beyifaka phakathi isiquntu sakwaGiliyadi, i-Atjhitarothi ne-Edreyi, okumadorobho wobukhosi baka-Ogi eBhatjhani. Lezo bekuziindawo ezanikelwa isiquntu sekoro yakwaManase okuziinzukulwana zakaMakiri ngokwemindenazo.M< Imikhawulo yaso isuka eMarhanayimu ifake phakathi iBhatjhani yoke, okutjho woke umbuso ka-Ogi ikosi yakhona nemizi yoke yeRhavothi-Jayire eseBhatjhani, ebeyingaba madorobho amatjhumi asithandathu.M< UMosi godu wabela isiquntu sekoro yakwaManase ilifa ngokwemindenaso.Q< Amadorobho lawo nemizanawo gade kulilifa lamaGadi ukuya ngokwemindenawo./Y< Godu beyifaka phakathi amanye amadorobho angemrhobeni weJordani, okutjho iBhethe-Haramu, iBhethe-Nimra, iSukothi neTsafoni. Lokhu kutjho ubunengi bombuso kaSirhoni ikosi yeRhetjhibhoni ngepumalanga yomlambo iJordani. IJordani leyo kwaba mkhawulo wakhona ukuyela ngesewula yelwandle leKinerethi. < Imikhawulo leyo beyithoma eRhetjhibhoni ukuya eRamathi-Mitsiphe neBhethonimu nokusuka eMarhanayimu ukuya emkhawulweni weLo-Debhara.~< Imikhawulo yenarhayo kwakuyiJazeri nawo woke amadorobho weGiliyadi nesiquntu senarha yakwa-Amoni ukuya e-Aroweri engepumalanga yeRabha.G} < UMosi godu wabela ikoro yakwaGadi ilifa ukuya ngokwemindenayo.||s< Umlambo iJordani gade umkhawulo wamaRubeni. Amadorobho lawo nemizanawo gade kulilifa lamaRubeni ukuya ngemindenawo.e{E< Hlangana nabo boke ababulawa ma-Israyeli ngesabula kwakunoBhiliyamu umsa kaBhewori, umbhuli.zy< Ngilawo-ke amadorobho wekangala okutjho yoke imibuso kaSirhoni ikosi yama-Amori owabusa eRhetjhibhoni. UMosi wabulala uSirhoni loyo kanye nabarholi beMidiyani, u-Evi, uRekhemu, uZuri, uRhuri noReba okumakhosana kaSirhoni agade ahlala enarhenapho.Ly< iBhethe-Pewori, amathomo wentaba iPisiga kanye neBhethe-Jetjhimoni.Ux%< iKhiriyathayimu, iSibima, iTserethi-Hatjharhari entabeni ethulamele umrhoba,(wM< iJahatsi, iKhedemothi, iMefathi,v#< neRhetjhibhoni kanye nemizanayo yoke esekangala. Imikhawulo yenarha leyo beyifaka phakathi iDibhoni, iBhamothi-Bhali, iBhethe-Bhali-Mewoni,$uC< Imikhawulwayo beyisuka edorobheni i-Aroweri eliseligwini lomlanjana i-Arinoni ngekabeni yomrhoba wakhona ukufaka phakathi yoke ikangala ukuyokufika eMedebaCt< UMosi wanikela ikoro yakwaRubeni ilifa ukuya ngemindenayo.+sQ< Kwaba yikoro yamaLevi kwaphela uMosi angazange ayabele ilifa ngombana ilifa lawo bekuminikelo ekhethekileko kuSomnini uZimu wakwa-Israyeli njengombana atjho kuye.r< kodwana ama-Israyeli azange aqotjhe amaGetjhuri namkha amaMakathi; yeke izizwezo zazihlalela hlangana nama-Israyeli bekube kunamhlanje.Dq< okutjho yoke imibuso ka-Ogi weBhatjhani obusa e-Atjhitarothi ne-Edreyi. (U-Ogi lo besele kunguye kwaphela oseleko hlangana nemisalela yamaRafa.) UMosi wahlula ama-Amori lawo bewawaqotjha,p1< Imikhawulo yenarhazo leyo godu beyinabela eGiliyadi, emkhawulweni wamaGetjhuri namaMakathi, kiyo yoke intaba iRherimoni neBhatjhani ukuya eSaleka,3oa< Imikhawulo yenarhazo beyisuka edorobheni i-Aroweri eliseligwini lomlanjana i-Arinoni ngekabeni yomrhoba wakhona ukuyokufika emkhawulweni wama-Amoni. Beyifaka phakathi inarha eyikangala ukusuka eMedeba ukuya eDibhoni kanye nawo woke amadorobho wakaSirhoni ikosi yama-Amori ogade abusa eRhetjhibhoni.Zn/< UMosi inceku kaSomnini wabela isiquntu sekoro yakwaManase, ikoro yakwaRubeni neyakwaGadi isabelo sazo ngaphetjheya kweJordani ngepumalanga. Iinkorwezo zathatha ilifa lazwelo, kwaba njengombana zabelwa nguMosi.gmI< Yeke hlukanisa inarha le kobana ibe lilifa leenkoro ezilithoba kanye nesiquntu sakwaManase.”l< Lokhu kutjho boke abahlali bangeentabeni ukusuka eLibhanoni ukuya eMisirefothi-Mayimu ngitjho woke amaTsidoni. Ngizabaqotjha mina ngokwami phambi kwama-Israyeli, wena yabela nje kwaphela ama-Israyeli inarha leyo ibe lilifa lawo njengombana ngakuyala.k< Godu nenarha yamaGibili neLibhanoni yoke ngepumalanga, ukusuka eBhali-Gadi ngenzasi kwentaba iRherimoni ukuya eLebo-Rhamathi.j< ngesewula yenarha.) Yoke inarha yamaKanana, okutjho ukusuka e-Ara yamaTsidoni ukuya e-Afekhi ukufika emkhawulweni wama-Amori.5ie< ukusuka emlanjaneni omkhawulo wangepumalanga yeGibhide ukuyokufika emkhawulweni we-Ekhironi ngetlhwagwini. (Iindawezo bezithathwa bona ngezamaKanana kodwana bezibuswa babusi abahlanu bamaFilista eemfundeni ezilandelako: iGaza, i-Atjhidodi, i-Atjhikeloni, iGathi, ne-Ekhironi. Ama-Awi nawo gade ahlalaHh < Nasi inarha esaseleko: Zoke iimfunda zamaFilista nezamaGetjhuri(g M< UJotjhuwa bekasele aluphele namalanga ayile. USomnini wathi kuye: “Sele uluphele begodu namalanga sele ayile, kanti kusese nenarha ekulu ekusafanele ithunjwe.Qf< ikosi yeTiritsa.
Kwaba makhosi amatjhumi amathathu nanye sele awoke.Ae< ikosi yeDori eligwini leDori,
ikosi yeGoyimu eGalile,=dw< ikosi yeKhedetjhi,
ikosi yeJokhineyamu eKarameli,+cS< ikosi yeTanaka,
ikosi yeMegido,:bq< ikosi yeTjhimironi-Meroni,
ikosi ye-Akitjhafi,-aW< ikosi yeMadoni,
ikosi yeRhatsori,0`]< ikosi ye-Afekhi,
ikosi yeLatjharoni,/_[< ikosi yeTapuwarhi,
ikosi yeRheferi,0^]< ikosi yeMakheda,
ikosi yeBhethe-Eli,.]Y< ikosi yeLibhina,
ikosi ye-Adulamu,,\U< ikosi yeRhorima,
ikosi ye-Aradi,,[U< ikosi yeDebhiri,
ikosi yeGederi,-ZW< ikosi ye-Egiloni,
ikosi yeGezeri,0Y]< ikosi yeJarimuthi,
ikosi yeLakitjhi,1X_< ikosi yeJerusalema,
ikosi yeRhebroni,FW< ikosi yeJerikho,
ikosi ye-Ayi (ebeyihlanu kweBhethe-Eli),V< Iindawezo bekuziintaba, iTjhefela, umrhoba weJordani, iindawo ezithulamelwe ziintaba, irhalawumba nesewula yenarha, okutjho inarha yamaRhithi, ama-Amori, amaKanana, amaPerizi, amaRhivi namaJebusi.)
UJotjhuwa wahlula enye nenye yamakhosi alandelako:%UE< Lawa-ke makhosi weendawo uJotjhuwa nama-Israyeli abazihlula ngetjingalanga yeJordani ukusuka eBhali-Gadi emrhobeni weLibhanoni ukuya entabeni iRhalakha enabela ukuyela ngeSeyiri. (Iindawo zawo uJotjhuwa wazinikela ama-Israyeli ukuya ngokwesabelo seenkoro zawo kobana kube lilifa lazo.'TI< UMosi inceku kaSomnini nama-Israyeli bawahlula. UMosi inceku kaSomnini wathatha iinarha zawo wazinikela bakwaRubeni nebakwaGathi nesiquntu sekoro yakwaManase.NS< Wabusa entabeni yeRherimoni neSaleka nakiyo yoke inarha yeBhatjhani ukuya emkhawulweni wamaGetjhuri newamaMakathi nangaphezu kwesiquntu seGiliyadi ukuya emkhawulweni kaSirhoni ikosi yeRhetjhibhoni.R < Amathomo lawo bekumkhawulo.
U-Ogi ikosi yeBhatjhani, ongomunye wemisalela yakwaRafa, gade ahlala e-Atjhitarothi ne-Edreyi.lQS< ukufaka phakathi ipumalanga yomrhoba weJordani ukuyela elwandle leKinerethi nokuyela elwandle le-Araba, okulilwandle leTswayi, nangetjhubeni langeBhethe-Hajetjhimothi. Ngesewula umkhawulwakhe unabela emathomeni wentaba iPisiga.P}< USirhoni ikosi yama-Amori ogade ahlala eRhetjhibhoni wabusa phezu kwesiquntu seGiliyadi. Umkhawulwakhe usuka edorobheni i-Aroweri eliseligwini lomlanjana i-Arinoni ngekabeni yomrhoba wakhona, ukuyokufika emlanjaneni iJabokhi okumkhawulo wama-Amoni,fO I< Lawa-ke makhosi weendawo ezahlulwa ma-Israyeli. Athumba iindawo zawezo ezingaphetjheya ngepumalanga yeJordani, ukusuka emlanjaneni i-Arinoni ukuya entabeni iRherimoni, ukufaka phakathi umrhoba woke ongepumalanga yeJordani:WN)< UJotjhuwa wathatha yoke inarha ukuya ngendlela uSomnini akhuluma ngakho kuMosi. UJotjhuwa wayinikela bona ibe lilifa lama-Israyeli ukuya ngokwesabelo seenkoro zawo.
Ngesikhatheso inarha yaphumula izipi. M< Azange kusale namunye wama-Anakhi enarheni yama-Israyeli. Kwaba seGaza, eGathi ne-Atjhidodi kwaphela lapha kwaba khona abasindako.1L]< UJotjhuwa weza ngesikatheso, wathanyela ama-Anakhi eentabeni zakwa Juda nakizo zoke iintaba zakwa-Israyeli. Wawabhubhisa nya namadorobhawo iRhebroni, iDebhiri ne-Anaba.]K5< Kwaba sisenzo sakaSomnini sokuqinisa iinhliziyo zamakhosi lawo kobana ajamelane nama-Israyeli epini ukuze amakhosi lawo abhujiswe nya, nokobana angafumani umusa kodwana apheliswe njengombana uSomnini ayala uMosi. J< Azange kube nedorobho elaba nokuthula nama-Israyeli ngaphandle kwamaRhivi, okubahlali beGibiyoni. Ama-Israyeli athumba koke ngepi.GI < Kwaba sikhathi eside uJotjhuwa asilwa nawo woke amakhosi lawo.GH < Imikhawulo le ithoma entabeni iRhalakha enabele ngeSeyiri ukuyokufika eBhali-Gadi ngemrhobeni weLibhanoni ngenzasi kwentaba iRherimoni. Wabamba woke amakhosi wakhona, wawamadlha, wawabulala.MG< Ngaleyondlela uJotjhuwa wathatha yoke inarha, okutjho iintaba zakwaJuda, yoke inarha yangesewula neyeGotjheni, iTjhefela, umrhoba weJordani, iintaba zakwa-Israyeli neendawo ezithulamelwe ziintaba.9Fm< Njengombana uSomnini ayala incekwakhe uMosi, uMosi wayala uJotjhuwa, uJotjhuwa waphetha njengokomyalo lowo, azange atjhiye litho lingakenziwa kikho koke uSomnini akuyala uMosi.LE< Ama-Israyeli azithathela yoke ipango yamadorobho lawo kanye nefuyo; kwaba sisabelo sawo. Kodwana bekamadlhe boke abantu ngesabula kufikela lapha abaqeda khona nya; azange batjhiye namunye aphila.D)< Nokho ama-Israyeli azange atjhise nalinye lamadorobho ngaphandle kweRhatsori eyatjhiswa nguJotjhuwa. Amadorobho lawo nanje asajame embundwini.#CA< Iye, uJotjhuwa bekenze njengombana uMosi inceku kaSomnini amyalile: Bekamadlhe ngesabula woke amakhosi lawo bewabhubhisa nabo boke abahlali bamadorobhawo.B#< Yena nama-Israyeli bamadlha ngesabula koke okuphilako okukiyo. Babhubhisa koke nya kwangaba khona okusala kuphila. Godu batjhisa iRhatsori.!A=< UJotjhuwa wabuyela emuva ngesikhatheso, wathumba iRhatsori ngombana phambilini gade iyihloko yayo yoke imibuso leyo, bewamadlha ikosi yakhona ngesabula.~@w< UJotjhuwa wenza kibo njengombana uSomnini amyalile, waqunta imisipha yeenjomani zabo bewatjhisa neenkarana zabo zepi.?{< USomnini wanikela amakhosi lawo nabantu bawo esandleni sama-Israyeli, abamadlha, abagijimisa bekwaba seTsidoni eKulu neMisrefothi-Mayimu ukufikela ngemrhuleni weMitsiphe ngepumalanga. Ama-Israyeli abamadlha, angatjhiya namunye wabo owaphunyurhako.[>1< Yeke uJotjhuwa nawo woke amadoda wepi bawavelela, bawathelekela emanzini weMeromi.H= < USomnini wathi kuJotjhuwa: “Ungawesabi ngombana kusasa ngesikhathesi ngizowanikela woke esandleni sama-Israyeli afile. Wena uquntule imisipha yeenjomani zawo bese utjhise iinkarana zawo.”k<Q< Woke amakhosi lawo abuthana, ahloma amatendawo ndawonye emanzini weMeromi kobana alwe no-Israyeli.;-< Amakhosi lawo aphuma nawo woke amabuthwawo, kwaba liwoma, kwanga yitjhwabatjhwaba yelwandle. Godu bekuneenjomani neenkarana zepi ezinengi khulu.*:O< Godu lafika kumaKanana ngepumalanga netjingalanga, ama-Amori, amaRhithi, amaPerizi namaJebusi ngeentabeni namaRhivi angaphasi kwakaRherimoni enarheni yeMitsipha.B9< Igamelo lafika nemakhosini ebegade angeentabeni zangetlhagwini, angemrhobeni weJordani ngesewula yelwandle iKinerethi, nangenarheni ethulamelwe ziintaba neligwini leDori ngetjingalanga.8 #< Kwathi bona uJabhini ikosi yeRhatsori ezwe ngeendabezi, wathumela igama kuJobabi ikosi yeMadoni, ekosini yeTjhimroni nekosini ye-Akitjhafi.<7u< +Yena nama-Israyeli woke babuyela ekampeni eGiligali.z6o< *Wathumba woke amakhosi lawo nenarhawo ngasikhathi sinye ngombana uSomnini uZimu waka-Israyeli walwela u-Israyeli.5y< )UJotjhuwa wabamadlha boke ukusuka eKhadetjhi-Bharineya ukuya eGaza, nayo yoke inarha yeGotjheni ukuyokufika eGibiyoni.!4=< (Ngaleyondlela uJotjhuwa wathumba soke isifunda sesewula: iintaba, isewula yenarha, iTjhefela kanye namathomo wakhona. Wabhubhisa woke amakhosi wesifundeso. Azange atjhiye nakunye kuphunyurhile, iye, wabhubhisa nya koke okuphilako njengombana uSomnini uZimu wakwa-Israyeli ayalile. 3 < 'Bayithumba nekosi yakhona kanye nemizana yakhona yoke. Bayigongoda ngesabula, babhubhisa nya koke okuphilako okukiyo. UJotjhuwa azange atjhiye nakunye kuphunyurhile. Lokho akwenza ngeRhebroni neLibhina namakhosi wakhona, wakwenza ngeDebhiri nekosi yakhona.N2< &UJotjhuwa nawo woke ama-Israyeli babuyela eDebhiri, nayo bayisahlela.{1q< %bayithumba, bayigongoda ngesabula. UJotjhuwa wabhubhisa ikosi nemizana yakhona yoke, nakho koke okuphilako okukiyo. Azange atjhiye nakunye kuphunyurhile; kwaba njengombana enza nge-Egiloni. Iye, wayibhubhisa nya nakho koke okuphilako okukiyo.g0I< $UJotjhuwa wasuka e-Egiloni akhamba nama-Israyeli woke, banqomba eRhebroni. Bafese bayisahlela,/ < #bayithumba khona mhlokho, bayigongoda ngesabula. UJotjhuwa wabhubhisa nya koke okuphilako okukiyo njengombana enza ngeLakitjhi.l.S< "UJotjhuwa wasuka eLakitjhi nama-Israyeli woke banqomba e-Egiloni. Bafese bayivimbezela bayisahlela,--< !Kwathi lokha uHoramu ikosi yeGezeri nenyuka ukusiza iLakitjhi, uJotjhuwa wamumadlha kanye nabantu bakhe, wangatjhiya namunye wakhe ophunyurhako.5,e< USomnini wanikela iLakitjhi esandleni sama-Israyeli. Ngelanga lesibili uJotjhuwa wayithumba, wayimadlha ngesabula nakho koke okuphilako okukiyo njengombana enza ngeLibhina.d+C< UJotjhuwa wasuka eLibhina nama-Israyeli woke wanqomba eLakitjhi. Wayivimbezela wayisahlela.]*5< USomnini wanikela iLibhina nekosi yakhona esandleni sama-Israyeli. UJotjhuwa wayimadlha ngesabula nakho koke okuphilako okukiyo. Azange atjhiye nakunye kuphunyurhile. Ikosi yakhona wayenza asenze ikosi yeJerikho.W))< UJotjhuwa wasuka eMakheda nama-Israyeli woke wanqomba eLibhina bona alwe nayo.`(;< UJotjhuwa wathatha iMakheda mhlokho wayimadlha kanye nekosi yakhona ngesabula. Wabhubhisa nya koke okuphilako okungedorobhenapho. Azange atjhiye nakunye kuphunyurhile. Ikosi yeMakheda wayenza asenze ikosi yeJerikho.X'+< Kodwana kwathi nakutjhinga ilanga, uJotjhuwa wayala bonyana aphanyulwe eengodweni, wawaphosela ngerholweni lapha begade azifihle khona. Kwabekwa amatje amakhulu emlonyeni werholwelo, asese lapho nanamhlanje.& < Ngemva kwalokho uJotjhuwa wawamadlha, wawabulala bewawahlomela enye nenye esigodweni sayo. Alembelela eengodwenapho bekwahlwa.(%K< UJotjhuwa wathi kizo: “Ningesabi namkha niphelelwe mamandla. Qinani nibe nesibindi ngombana ngilokho uSomnini azakwenza kizo zoke izitha zenu enilwa nazo.”$< Lokha nabaletha amakhosi lawo kuJotjhuwa, uJotjhuwa wabiza woke amadoda wakwa-Israyeli wathi eenduneni zamadoda wepi ebegade zikhambe nawo: “Tjhidelani, nibeke iinyawo zenu phezu kweentamo zamakhosi la.” Yeke zatjhidela, zabeka iinyawo zazo eentanyeni zawo.;#q< Yeke benza njalo, bakhupha amakhosi amahlanu lawo ngerholweni bawaletha kuye. Gade kuyikosi yeJerusalema, ikosi yeRhebroni, ikosi yeJarimuthi, ikosi yeLakitjhi nekosi ye-Egiloni.b"?< UJotjhuwa wathi: “Vulani umlomo werholo bese nilethe amakhosi amahlanu lawo kimapha.”t!c< boke abantu babuyela baphephile kuJotjhuwa ekampeni yeMakheda. Akunamuntu owavula umlomakhe ngama-Israyeli./ Y< Kwathi ngemva kobana uJotjhuwa nama-Israyeli bamadlhe khulu izithezo kufikela lapha ziphela khona nya, nalokha abasindileko sele bangene ngemadorobheni anemithangala,>w< kodwana ningahlali lapho nina ngokwenu. Gijimisani izitha zenu, nibe seenthendeni zazo, ningazivumeli zingene ngemadorobhenazo ngombana uSomnini uZimenu uzinikele esandleni senu.”cA< UJotjhuwa wathi: “Sunduzelani ilitje elikhulu emlonyeni werholo, nibeke amadoda awagade,iM< Bekubikwe kuJotjhuwa kwathiwa: “Amakhosi amahlanu afunyenwe azifihle ngerholweni leMakheda.”H < Amakhosi amahlanu lawo abaleka, azifihla ngerholweni leMakheda.F< UJotjhuwa wabuyela ekampeni eGiligali nawo woke ama-Israyeli./< Azange kube nelanga elifana nalo ngaphambilini namkha ngemva kwalo, kobana uSomnini ulalele ilizwi lomuntu ngombana mhlokho walwela ama-Israyeli.~w< Ngambala ilanga lajama
nenyezi yangakhambi,
kufikela lapha isizwe sizibuyiselela khona ezitheni zaso.
Lokhu kwatlolwa encwadini kaJatjhari. Ilanga lajama phakathi kwesibhakabhaka, azange lirhabe ukutjhinga isikhathi esingaba lilanga.;q< UJotjhuwa wakhuluma noSomnini mhlana anikela ama-Amori kuma-Israyeli, wathi phambi kwawo:
“Langa, jama tsi ngehla kweGibiyoni,
nawe nyezi ngehla komrhoba we-Ayaloni.”< Nabalokhu babaleka phambi kwama-Israyeli, nabehlela emehlelweni weBethe-Rhoroni, uSomnini wawululela iingiditjha zesinanja phezu kwabo bekwaba se-Azekha, bafela khonapho. Abafa ngebanga leengiditjha zesinanja baba banengi ukudlula ababulawa ma-Israyeli ngesabula.M< USomnini wenza amakhosi lawo nabantu bawo bona bahlangahlangane phambi kwama-Israyeli, abadulela eGibiyoni abagijimisa ngendlela eyehlelako yeBhethe-Rhoroni, abamadlha kufikela e-Azekha neMakheda.`;< UJotjhuwa wasuka eGiligali, warhwanta ubusuku boke wavelela amakhosi lawo angakatjheji./< USomnini wathi kuJotjhuwa: “Ungabesabi ngombana sele ngibanikele esandleni sakho. Akunandoda nayinye phakathi kwabo ezakujama phambi kwakho.”X+< UJotjhuwa wakhuphukela eGiligali akhamba nawo woke amadoda wepi neengorho zoke.tc< Amadoda weGibiyoni athumela ilizwi kuJotjhuwa ekampeni eGiligali athi: “Ungaliseleli iinceku zakho, yewukhuphuke msinya uzosisindisa ngokusisiza ngombana woke amakhosi wama-Amori ahlala ngeentabeni abuthene kobana ajamelane nathi.”cA< Amakhosi amahlanu wama-Amori lawo, okuyikosi yeJerusalema, ikosi yeRhebroni, ikosi yeJarimuthi, ikosi yeLakitjhi nekosi ye-Egiloni, ahlanganisa woke amabuthwawo ndawonye, akhuphuka, avimbezela iGibiyoni bona alwe nayo.sa< “Khuphukani nizapha nizongisiza sisahlele iGibiyoni ngombana yenze ukuthula noJotjhuwa nama-Israyeli.”3a< Yeke u-Adonitsedekhi ikosi yeJerusalema wathumela ilizwi kuHohami ikosi yeRhebroni, uPiramu ikosi yeJarimuthi, uJafiya ikosi yeLakitjhi nakuDebiri ikosi ye-Egiloni wathi:N< Yena nabantu bakhe bahlalela evalweni ngalokho ngombana iGibiyoni gade kulidorobho elikhulu, elalifana nelinye lamadorobho webukhosini. IGibiyoni beyidlula i-Ayi begodu namadoda wakhona aziingorho.  +< U-Adonitsedekhi ikosi yeJerusalema wezwa bona uJotjhuwa uthumbe i-Ayi bewayibhubhisa nya. Wezwa godu bonyana i-Ayi nekosi yakhona uyenze njengalokho akwenza ngeJerikho nekosi yakhona, nokobana abahlali beGibiyoni babe nokuthula naye begodu sele bangaphasi kwama-Israyeli.E < Kodwana ukusuka mhlokho wabenza bona basebenzele umkhambathi ne-aldari lakaSomnini ngokutheza iinkuni nokukhelela amanzi. Lokho bakwenza bekwaba kunamhlanje endaweni eyakhethwa nguSomnini.n W< Nje-ke nasi indlela uJotjhuwa enza ngayo kibo: Wabasindisa esandleni sama-Israyeli. Azange ababulale.U %< Qala, njenganje sisesandleni sakho, yeke yewenze ngokubona kwakho ngathi.” 5< Baphendula uJotjhuwa bathi: “Iinceku zakho zaqinisekiswa bonyana uSomnini uZimakho ayale incekwakhe uMosi bonyana aniphe yoke inarha le nokobana nina kumele nibhubhise nya phambi kwenu boke abahlali bakhona. Sesabela khulu amaphilwethu ngebanga lenu, kungalokho senze lokhu.vg< Ngalokho-ke ninikelelwe, nizakuhlala nimakhoboka, abathezi beenkuni nabakheleli bamanzi ekumbeni kaZimami.”< Yeke uJotjhuwa wabiza abantwabo wathi kibo: “Nisikhohliseleni ngokusitjela bonyana nivela kude khibe nihlala enyonga yesilukazapha?A}< Abaphathi godu bathi: “Nje-ke nani baliseni baphile.” Ngalokho abaphathi baqunta bonyana abantwabo babe ziinsebenzi zawo woke umkhambathi, bawugawulele iinkuni bawukhelele namanzi.#< Nasi indlela esizabaphatha ngayo: Sizabalisa baphile ukuze ubukhali bakaSomnini bungabi phezu kwethu ngebanga lesifungo esisifunge kibo.”< boke abaphathi bathi kiwo woke umkhambathi: “Ngithi esifunge kibo ngoSomnini uZimu wakwa-Israyeli, nje-ke angeze sisababeka isandla.9m< Kodwana azange abulale abantwabo ngombana abarholi bomkhambathi bafunga ebantwinabo ngoSomnini uZimu wakwa-Israyeli. Kwathi lokha umkhambathi woke nawunghonghoyila kubarholabo,!=< Ama-Israyeli aphuma anqomba emadorobheni wabantwabo afika elangeni lesithathu. Amadorobhabo gade kuyiGibiyoni, iKefira, iBherothi neKhiriyathi-Jeyarimu.< Ekupheleni kwamalanga amathathu ngemva kobana benze isivumelwano nabo, bezwa bonyana babomakhelwana babo nokobana bahlala phakathi kwabo.wi< UJotjhuwa waba nokuthula nabo, wenza isivumelwano sokobana baphephile bese abarholi bomkhambathi bafunga kibo.cA< Kwathi ama-Israyeli angakabuzi nokubuza kuSomnini, adumela umphako lowo ahlanganyela nabo!)~M< iinkhumba zewayinezi nazo kokwakho bezizitja nasizivubelako. Gadesi sele zidabukile, nezambatho namapatlagwanethu sese kuphelile kuqedwe yindlelakazi ede le.” } < Nasi isikwana sethu ebesisiphethe njengomphako, nokho besisatjhisa sona nasisuka ekhaya. Gadesi sele somelele begodu sikokorene,A|}< Abaphathi nabo boke abahlali benarhekhethu bathe kithi, ‘Thathani umphako nikhambe niyokuhlanganisa amehlo nabo nifese nithi siziinceku zabo. Yeke sibawa benze isivumelwano nathi.’{#< namakhosi amabili wama-Amori ebegade angaphetjheya kweJordani, uSirhoni ikosi yeRhetjhibhoni no-Ogi ikosi yeBatjhana ehlala e-Atjhitarothi.5ze< Bamphendula bathi: “Iinceku zakho zibuya kude tle, sithe asize kuwapha ngebanga lebizo lakaSomnini uZimakho. Sizwe umbiko ngoSomnini uZimakho ngalokho akwenze amaGibhide, y < Bona bathi kuJotjhuwa: “Siziinceku zakho.”
UJotjhuwa wabuza wathi: “Nibobani-ke nina? Khonanje nibuya tjhuba liphi?”x7< Kodwana ama-Israyeli athi kumaRhivi: “Afe-ke, singenza njani isivumelwano nani singanazi nokunazi? Mhlamunye nihlala khona hlanu kwethwapha nje!”w+< Banqomba kuJotjhuwa ekampeni eGiligali bathi kuye nama-Israyeli: “Sibuya kude kwamambala nasinje; yeke besithi yewenze isivumelwano nathi.” v< bafaka amapatlagwana adabukileko nakhibelelweko, bembatha izambatho ezirhalukileko. Yoke imiphakwabo beyome kere begodu ikokorene.]u5< benza iqhinga lobuqili. Bakhamba baya kuJotjhuwa bazenza inga ziinthunywa. Bebathethe iinquthulo ezidala zemigodla bazikhweza phezu kwabodumbana, bathatha neenkhumba zewayini ezidala ezidabukileko nezineentjheza, ~~C}}1||{6z0yfx|xwkvvDuts`rrBqdponnmm/lkkhjihh ggf/eadIcbba``6___f_ ^^^]]>]\\\h\ [[Z1YY6XX#WWBVVVIVUUUTTPSSMRiQQIPPP8ONN1N MM]LLLUL)LKKK[JJ-IHH GGnFEECC B'A0@@ ?>>=g<i.M< Kodwana azange ngilalele uBhiliyamu, yeke wanibusisa. Ngalokho nganitjhaphulula esandleni sakhe.-+< Yeke uBhalaki umsa kaTsiphori ikosi yakwaMowabi wavuka walwa no-Israyeli. Wathumela ilizwi wamema uBhiliyamu umsa kaBhewori kobana aninikelele.),M<Nganiletha enarheni yama-Amori ebegade ahlala ngaphetjheya kweJordani. Alwa nani kodwana ngawanikela ezandleni zenu, nathumba inarhawo nawarhayila phambi kwenu.Z+/<Kuthe lokha nanililela uSomnini, mina Somnini ngabeka ubumnyama phakathi kwenu namaGibhide, ngenza bona ilwandle liwabhibhe, nje-ke amehlwenu abona engakwenza ngeGibhide, nahlala erhalawumbeni isikhathi eside.'*I<Iye, ngakhupha aboyihlomkhulu eGibhide. Kwathi nanifika elwandle, amaGibhide anihlala eenthendeni ngeenkarana zepi nangeenjomani ukuyokufika elwandle lomGaba.)<Ngathumela uMosi no-Aroni, ngehlisela iGibhide amatshwenyeko njengombana ngenza phakathi kwayo, ngemva kwalapho nganikhupha eGibhidapho.*(O<ku-Isaka ngamupha uJakopo no-Esewu. Ngapha u-Esewu inarha yangeentabeni zeSeyiri kobana kube lilifa lakhe, kodwana uJakopo nabantwabakhe behlela enzasi eGibhide.'<Yeke ngathatha uyihlomkhulu u-Abrahamu ngaphetjheya komlambo ngamdabulisa loke iKanana, ngamenza wanda ngeenzukulwana: Ngamupha u-Isaka,f&G<UJotjhuwa wathi kibo boke abantu: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Ekadeni aboyihlo bebahlala ngaphetjheya komlambo iYufrathe, uTerarhi uyise ka-Abrahamu noNarhori. Bona balotjha abozinyana khonapho..% Y<UJotjhuwa wabuthelela zoke iinkoro zakwa-Israyeli eTjhekemu, wabiza abaphathi, iinhloko zemindeni, abagwebi kanye neenkhulu zakwa-Israyeli, baziveza phambi kwakaZimu.$<Iye, naniphambukako esivumelwaneni sakaSomnini uZimenu aniyala ngaso bese nidlhemadlhema ngemva kwabozinyana nibalotjhe benibakhothamele, itukuthelo yakaSomnini izakuvutha phezu kwenu, nibhubhe msinyana enarheni ehle kangaka uSomnini aniphe yona le.”L#<Kodwana njengombana koke okuhle uSomnini uZimenu anithembisa khona kwanehlela, ngokunjalo uSomnini uzanehlisela koke okumbi, kufikela lapha anithanyela khona endaweni ehle kangaka aniphe yona le."-<“Nje-ke mina sele ngizakuhlongakala. Kumele nazi ngeenhliziyo zenu zoke nangemiphefumulwenu yoke bonyana akunalitho elakhe langaba yipumelelo kikho koke okuhle uSomnini uZimenu anithembisa khona. Koke kwenzeka njengokwesithembiso, akunalitho elingazange libe yipumelelo.!y< yazini kuhle bonyana uSomnini uZimenu akazukuragela phambili ngokuqotjha izizwezo phambi kwenu. Zizakuba sisifu nesithiyo kini, zibe sibebhu emihlanenu nameva emehlwenenu, kufikela benibhubhe enarheni ehle kangaka uSomnini uZimenu aniphe yona le.& G< ngombana nanifulathela uSomnini, nihlanganyele nemisalela yezizwe eziphakathi kwenwezi, nikhozisane nazo ngokuthatha abafazi kizo nazo zithathe abafazi kini,<u< Yeke nakelelani khulu ukukhathalela uSomnini uZimenu < Umuntu munye kini ukghona ukugijimisa amadoda ayikulungwana ngombana nguSomnini uZimenu nguye onilwelako njengombana anithembisa. < Iye, nguSomnini oqotjhe phambi kwenu izizwe ezikulu nezinamandla, nje-ke bekube kunamhlanje akunamuntu owakhe wajama phambi kwenu.U%<kodwana kakarelani kuSomnini uZimenu njengombana nenzile bekube kunamhlanje.0[<ukuze ningahlangahlangani nezizwezi eziseleko phakathi kwenu. Ningaphathi amabizo wabozinyana bazo emilonyenenu, ningafungi ngabo, ningabalotjhi namkha nibakhothamele, <Ngalokho qinani khulu nigcine benenze koke okutlolwe ngencwadini yomthetho kaMosi, ningaphambukeli ngesigomeni namkha ngesinceleni,<USomnini uZimenu uzaziqotjha izizwezo phambi kwenu, zisuke endlelenenu, nizakuthumba inarhazo njengombana uSomnini uZimenu anithembisa.5e<Qalani-ke, iinkoro zenu ngizabele ilifa ngefumbe, okuyinarha yezizwe ezisaseleko kanye nalezo engazirhayilako ukusuka eJordani ukuyokufika elwandle eliKhulu ngetjingalanga.nW<begodu nibone koke uSomnini uZimenu akwenze kizo zoke izizwezi ngenca yenu ngombana nguye onilweleko.'I<wabiza woke ama-Israyeli, abaphathi bakhona, iinhloko zemindeni, abagwebi kanye neenkhulu, wathi kibo: “Niyangibona bonyana sele ngiluphele namalanga ayile, )<Kwathi ngemva kwesikhathi eside uSomnini aphumuze ama-Israyeli ezitheni zawo zoke eziwabhodileko, noJotjhuwa bekaluphele namalanga sele ayile,!=<"BakwaRubeni nebakwaGadi bathiya i-aldarelo bathi: “Bufakazi.” Benza lokho ngombana bathi: “Libufakazi phakathi kwethu kobana uSomnini unguZimu.”<!Umbiko lowo wanelisa ama-Israyeli, abe adumisa uZimu. Azange asakhuluma godu ngokulwa nangokurhayila inarha yebakwaRubeni nebakwaGadi.1]< UFiniyasi umsa ka-Elazara umphristi namakhosana basuka kebakwaRubeni nebakwaGadi enarheni yakwaGiliyadi baya enarheni yeKanana kuma-Israyeli, bawabikela ngekhambo labo. <UFiniyasi umsa ka-Elazara umphristi wathi kebakwaRubeni, bakwaGadai nesiquntu sekoro yakwaManase: “Namhlanje siyazi bonyana uSomnini uphakathi kwethu ngombana anikenzi isiphambeko ngokujamelana naye. Ngalokho nisindise ama-Israyeli esandleni sakaSomnini.”Q<Lokha uFiniyasi umphristi namakhosana womkhambathi, iinhloko zemindeni yakwa-Israyeli ebegade banaye nabezwa amezwi akhulunywe ngebakwaRubeni, bakwaGadi kanye nesiquntu sekoro yakwaManase, baneliseka.<Angeze sajamelana noSomnini simfulathele namhlanjesi ekumlandeleni ngokwakha i-aldari! Asizukuletha imihlabelo yokutjhiswa, iminikelo yeenthoro namkha imihlabelo yetjhebiswano ngaphandle kwe-aldarini lakaSomnini uZimethu eliphambi kwethaberinakeli!”)<Yeke sacabanga bonyana nange lokho bekungatjhiwo kithi namkha eenzukulwaneni zethu ngesikhathi esizako, besizakuthi, ‘Qalani, umfuziselo we-aldari lakaSomnini elenziwa bobaba, akusilo lemihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswano, kodwana libufakazi phakathi kwethu nani.’& G<Awa, sengelobufakazi kwaphela phakathi kwethu nani naphakathi kweenzukulwana ezizako ngemva kwethu bonyana nathi silotjhe phambi kwakaSomnini ngemihlabelwethu yokutjhiswa neyetjhebiswano kanye neminye ukuze abantwabenu bangathi kebethu esikhathini esizako, ‘Aninasabelo kuSomnini.’ <Ngalokho sazitjela sathi, ‘Asizakheleni i-aldari.’ Kodwana azange silakhele imihlabelo yokutjhiswa namkha yetjhebiswano. 3<USomnini wenze iJordani yaba mkhawulo phakathi kwethu nani.’ Yeke abantwabenu bangahle bangasavumi nakancani kobana bethu beze balotjhe uSomnini." ?<Kodwana koke lokho sikwenze ngokwesaba ngombana esikhathini esizako abantwabenu bangahle babuze bathi, ‘Ninasabelo sini kuSomnini uZimu wakwa-Israyeli?@ {<nakube i-aldari silakhele ukufulathela uSomnini namkha ukunikela iminikelo yokutjhiswa namkha iminikelo yeenthoro neyetjhebiswano. USomnini ngokwakhe akasibone umlandu nakube kunjalo.wi<“UZimu uSomnini oyiKosi yamakhosi, iye, uZimu uSomnini oyiKosi yamakhosi nguye owaziko; ngitjho no-Israyeli ngokwakhe kumele azi bonyana esikwenzileko akusikho ukujamelana namkha ukufulathela uSomnini. Khona-ke ningasibabaleli namhlanjeq]<BakwaRubeni, bakwaGadi nesiquntu sekoro yakwaManase baphendula amakhosana weenkoro zakwa-Israyeli bathi:?y<U-Akani umsa kaZerarhi wenze isiphambeko ezintweni ezikhethelwe ukubhujiswa, ngalokho umkhambathi wakwa-Israyeli wawelwa bukhali! Angithi azange abhubhe yedwa ngesono sakheso?’ ”7<Yeke nakube inarhenu ayikahlambuluki, yizani enarheni kaSomnini lapha kunethaberinakeli lakaSomnini khona bese nihlukaniselane nathi inarha phakathi. Kwaphela ningajamelani noSomnini namkha nijamelane nathi ngokuzakhela kwenu i-aldari elinye ngaphandle kwelakaSomnini uZimethu. <Nina-ke senifulathela uSomnini kwanjesi! Nanijamelana noSomnini namhlanje, uzokuthukuthelela woke umkhambathi wakwa-Israyeli kusasa.+<Bekungakaneli ngesono sePewori na? Bekube namhlanje besingakazihlambululi kiso begodu kuvele kiso amatshwenyeko ehlela umkhambathi wakaSomnini._9<“Nakhu okutjhiwo ngiwo woke umkhambathi kaSomnini, ‘Kubayini nenze isiphambeko esingaka phambi kwakaZimu wakwa-Israyeli ngokulisa namhlanjesi ukulandela uSomnini bese nizakhela i-aldari nijamelane noSomnini na?hK<Beza kebakwaRubeni, kebakwaGadi nesiquntwini sekoro yakwaManase enarheni yeGiliyadi bathi kibo:$C<akhambisana namakhosana alitjhumi. Enye nenye beyijamele ikoro ngayinye yakwa-Israyeli, omunye nomunye wabo njengehloko yomndeni eenkorweni zakwa-Israyeli.< Ama-Israyeli athumela uFiniyasi umsa ka-Elazara umphristi kebakwaRubeni, bakwaGadi nesiquntwini sekoro yakwaManase enarheni yeGiliyadi,k~Q< Kwathi bona woke ama-Israyeli akuzwe lokho, kwahlangana woke umkhambathi eTjhilo kobana ulwe nabo.[}1< Ama-Israyeli, okubafowabo, ezwa bona bakwaRubeni, bakwaGadi nesiquntu sekoro yakwaManase bakhe i-aldari emkhawulweni wenarha yamaKanana esifundeni esinothileko ngemrhobeni weJordani ehlangothini lakwa-Israyeli.|< Lokha nabafika esifundeni esinothileko ngemrhobeni weJordani enarheni yeKanana, bakha i-aldari elikhulu nelibabazekako eduze neJordani.}{u< Ngalokho bakwaRubeni nebakwaGadi kanye nesiquntu sekoro yakwaManase babuyela ekhaya, basuka ebantwini bakwa-Israyeli eTjhilo esenarheni yeKanana kobana baye enarheni yakwaGiliyadi, okuyinarhabo abayithumbe ngokwabo ngokomyalo kaSomnini ngoMosi.8zk<Yeke uJotjhuwa wababusisa, wathi kibo: “Buyelani emizinenu ninomnotho omnengi, nefuyo enengi, isiliva, igolide, ikoporo, isimbi kanye nezambatho ezinengi khulu. Hlukaniselanani nabafowenu ipango eniyifumene ezitheni zenu.” Nje-ke wabalayelisa, baya emizinabo.
Isiquntu esinye sekoro yakwaManase sanikelwa nguMosi isabelo eBhatjhani, kodwana esinye sabelwa nguJotjhuwa hlangana nabafowabo enarheni engetjingalanga yeJordani.y<Tjhejani bonyana nigcina kuhle umyalo nomthetho uMosi inceku kaSomnini aniyale ngawo kobana nikhathalele uSomnini uZimenu. Nikhambe kizo zoke iindlela zakhe nigcine imiyalwakhe bese nikakarela kuye nimlotjhe ngeenhliziyo ezipheleleko nangemiphefumulwenu yoke.”`x;<Nje-ke uSomnini uZimenu unikele abafowenu ukuphumula njengombana wabathembisa. Ngalokho buyelani emizini yenu enarheni lapha kunelifa lenu khona, endaweni enayabelwa nguMosi inceku kaSomnini ngaphetjheya kweJordani.}wu<Emalangeni amanengi la, azange nilahle abafowenu bekube kunamhlanjesi. Niqaphelile ukwenza umyalo kaSomnini uZimenu.vy<wathi kibo: “Nigcine koke uMosi inceku kaSomnini eniyale ngakho, nalalela nelizwi lami kikho koke enginiyale ngakho.Tu %<UJotjhuwa wabiza bakwaRubeni nebakwaGadi kanye nesiquntu sekoro yakwaManase,vtg<-Akunasithembiso nasinye esihle uSomnini asenza ekumbeni yama-Israyeli esingazange siphumelele. Koke kwenzeka.As}<,USomnini wanikela ama-Israyeli ukuphumula mahlangothi woke njengombana afunga kiboyisemkhulu. Akunasitha nasinye esajamelana nawo ngombana uSomnini wanikela zoke izitha ezandleni zawo. r<+Ngaleyondlela uSomnini wanikela ama-Israyeli inarha yoke afunga bona uzoyinikela aboyisemkhulu. Kwathi bona ayithumbe, ahlala kiyo.uqe<*Elinye nelinye lamadorobho lawo gade linamadlelo magegana nalo. Iye, bekunjalo-ke kiwo woke amadorobho lawo.pp[<)Woke amadorobho wamaLevi agade aphakathi kwama-Israyeli bekamatjhumi amane nobunane kanye namadlelwawo.doC<(Sele awoke amadorobho abelwa imindeni yamaMerari okumaLevi aseleko, gade alitjhumi nambili.\n3<'iRhetjhibhoni namadlelwayo neJazeri namadlelwayo. Kwaba madorobho amane sele awoke.}mu<&Ekorweni yakwaGadi anikelwa iRamothi eseGiliyadi namadlelwayo (okulidorbho lobuphephelo), iMarhanayimu namadlelwayo,Pl<%iKhedemothi namadlelwayo neMefathi namadlelwayo. Kwaba madorobho amane.Sk!<$Ekorweni yakwaRubeni anikelwa iBhetseri namadlelwayo, iJatsa namadlelwayo,Mj<#iDimina namadlelwayo neNahalali namadlelwayo. Kwaba madorobho amane.!i=<"KumaLevi aseleko, imindeni yamaMerari yanikelwa amadorobho alandelako: Ekorweni yakwaZebuloni anikelwa iJokhineyamu namadlelwayo, iKharita namadlelwayo,]h5<!Amadorobho wemindeni yamaGeritjhoni gade alitjhumi nantathu sele awoke namadlelwawo.8gk< Ekorweni yakwaNafitali anikelwa iKhedetjhi eseGalile namadlelwayo (okulidorobho lobuphephelo), iRhamothi-Dori namadlelwayo neKharitani namadlelwayo. Kwaba madorobho amathathu.Rf<iRhelikhathi namadlelwayo neRerhobho namadlelwayo. Kwaba madorobho amane.We)<Ekorweni yakwa-Atjheri anikelwa iMitjhali namadlelwayo, i-Abidoni namadlelwayoSd!<iJarimuthi namadlelwayo ne-Eni-Ganimu namadlelwayo. Kwaba madorobho amane.\c3<Ekorweni yakwa-Isakari anikelwa iKhitjhiyoni namadlelwayo, iDaberathi namadlelwayo,kbQ<AmaGeritjhoni, okungeminye yemindeni yamaLevi, anikelwa amadorobho esiquntwini sekoro yakwaManase. Wona gade kuyiGolana eseBhatjhani namadlelwayo (okulidorobho lobuphephelo), iBhetjhitera namadlelwayo. Kwaba madorobho amabili.Wa)<Amadorobho wemindeni yamaKhehathi amanye gade alitjhumi nawo woke amadlelwawo.{`q<Esiquntwini sekoro yakwaManase kwathathwa iTanaki namadlelwayo neJibiliyamu namadlelwayo. Kwaba madorobho amabili.S_!<i-Ayaloni namadlelwayo neGathi-Rimoni namadlelwayo. Kwaba madorobho amane.W^)<Ekorweni yakwaDani kwathathwa i-Elitekhe namadlelwayo, iGibetoni namadlelwayo,Y]-<iKhibitsayimu namadlelwayo neBhethe-Rhoroni namadlelwayo. Kwaba madorobho amane.x\k<Anikelwa iTjhekemu, okulidorobho lobuphephelo namadlelwayo ngeentatjaneni zakwa-Efrayimu, iGezeri namadlelwayo,][5<Amanye amaKhehathi angewomndeni wamaLevi, abelwa amadorobho ekorweni yakwa-Efrayimu.sZa<Amadorobho wabaphristi abaziinzukulwana zaka-Aroni, gade alitjhumi nantathu sele awoke kanye namadlelwawo.PY<i-Anatothi namadlelwayo ne-Alimoni namadlelwayo. Kwaba madorobho amane.XX+<Ekorweni yakwaBhenjamini kwathathwa iGibiyoni namadlelwayo, iGeba namadlelwayo,-WU<i-Ayini namadlelwayo, iJutha namadlelwayo neBhethe-Tjhemetjhi namadlelwayo. Wolithoba amadorobho lawo aphuma eenkorweni ezimbili, okutjho yakwaJuda neyakwaSimiyoni.5Vg<iRholoni namadlelwayo, iDebhiri namadlelwayo,9Uo<iJatiri namadlelwayo, i-Etjhitemowa namadlelwayo,T< Ngaphandle kweRhebroni, okulidorobho lobuphephelo, kanye namadlelwayo, iinzukulwana zaka-Aroni umphristi zanikelwa iLibhina namadlelwayo,`S;< Kodwana amasimu wedorobho nemizanalo kwanikelwa uKalebi umsa kaJefune njengelifa lakhe.%RE< Amadorobho lawo bekuyiKhiriyathi-Ariba, okutjho iRhebroni, ngeentatjaneni zakwaJuda kanye namadlelwayo magegana nayo. (U-Ariba lo gade kunguyise ka-Anakhi.)SQ!< Njengombana ifumbe nayiwako yathoma emindenini yamaKhehathi okuziinzukulwana zaka-Aroni ekorweni yamaLevi, amadorobho abalwe ngenzasi athathwa ekorweni yakwaJuda neyakwaSimiyoni anikelwa iinzukulwanezo.P <Ngaleyondlela ama-Israyeli anikela amaLevi amadorobho lawo kanye namadlelo wakhona ngefumbe njengombana uSomnini ayala ngoMosi.~Ow<AmaMerari ngokwemindenawo afumana amadorobho alitjhumi nambili ekorweni yakwaRubeni, yakwaGadi kanye neyakwaZebuloni..NW<AmaGeritjhoni afumana amadorobho alitjhumi nantathu ngefumbe emindenini yekoro yakwa-Isakari, yakwa-Atjheri, yakwaNafitali kanye nesiquntwini sakwaManase eBhatjhani.M<Godu amanye amaKhehathi afumana amadorobho alitjhumi ngefumbe emindenini yekoro yakwa-Efrayimu, yakwaDani kanye nesiquntwini sakwaManase.aL=<Ifumbe yawela emindenini yamaKhehathi. Yeke hlangana namaLevi aziinzukulwana zaka-Aroni umphristi amanye amaKhehathi afumana amadorobho alitjhumi nantathu ngefumbe ekorweni yakwaJuda, yakwaSimiyoni neyakwaBhenjamini.rK_<Yeke ngomyalo kaSomnini ama-Israyeli athatha elifeni lawo amadorobho namadlelo wakhona awanikela amaLevi.J<baseTjhilo enarheni yeKanana zathi kibo: “USomnini wayala ngoMosi bonyana sinikelwe amadorobho wokuhlala kanye namadlelo wefuywethu.” I <Iinhloko zemindeni yamaLevi zeza ku-Elazara umphristi nakuJotjhuwa umsa kaNuni neenhlokweni zemindeni yaboyise beenkoro zama-IsrayelisHa< Lawo bekumadorobho wobuphephelo abelwe woke ama-Israyeli neenkhonzi eziphakathi kwawo ukuze kuthi nanyana ngubani obulala umuntu ngaphandle kwehloso abalekele kiwo. Umbuyiseleli weengazi akukameli ambulale angakaveli phambi kwebandla.^G7<Ngaphetjheya kweJordani ngepumalanga yeJerikho bahlukanisela iBhetseri eserhalawumbeni elisekangala ukusuka ekorweni yakwaRubeni, iRamothi eseGiliyadi ekorweni yakwaGadi neGolana eseBhatjhani ekorweni yakwaManase.AF}<Yeke ama-Israyeli ahlukanisela iKhedetjhi eGalile ngeentatjaneni zakwaNafitali, iTjhekemu ngeentatjaneni zakwa-Efrayimu neKhiriyathi-Ariba (okutjho iRhebroni) ngeentatjaneni zakwaJuda.FE<Uzakuhlala ngedorobhenelo bekufike isikhathi sokobana ayokuvela ngaphambi kwebandla. Nakube akakabonwa umlandu uzakuhlala ngedorobhenapho kufikela lapha kuhlongakala khona umphristi omkhulu wangaleso sikhathi. Ngemva kwalokho-ke umbulali loyo angabuyela edorobheni lekhabo aye emzinakhe, okulidorobho abaleka kilo.”ND<Nakube umbuyiseleli weengazi uyamlandelela, abaphathi abakameli ukunikela umbulali loyo ezandleni zombuyiseleli ngombana ubulele umuntu womphakathi ngaphandle kwehloso angazange amzonde phambilini.[C1<Umuntu loyo uzakubalekela kelinye lamadorobho lawo afese ajame ebungenweni besango lakhona, ahlathululele abaphathi bedorobhelo indabakhe. Bona-ke bazamngenisa ngedorobheni, bamnikele indawo, ahlale nabo lapho.!B=<bonyana umuntu obulele omunye ngephoso angakahlosi, abalekele kiwo. Azakuba yindawo yokuphephela kini nanibalekela umuntu ofuna ukubuyiselela ngeengazi.kAQ<akakhulume nama-Israyeli athi: “Khethani amadorobho wobuphephelo engakhuluma ngawo nani ngoMosi,*@ S<USomnini wakhuluma noJotjhuwa wathii?M<3Lawo-ke mamafa u-Elazara umphristi noJotjhuwa umsa kaNuni kanye neenhloko zemindeni yaboyise beenkoro zama-Israyeli abawaba ngefumbe eTjhilo phambi kwakaSomnini emnyango wetende lokuhlanganela. Baqeda njalo-ke ukwaba inarha.%>E<2Ngokomyalo kaSomnini ama-Israyeli amnikela idorobho alikhombelako, okuyiTimnathi-Serarhi ngeentatjaneni zakwa-Efrayimu. Wavuselela idorobhelo, wahlala kilo. =<1Kuthe bona baqede ukwaba inarha njengelifa ngokwemikhawulwayo, ama-Israyeli anikela uJotjhuwa umsa kaNuni isabelo phakathi kwawo.Y<-<0Lelo bekulilifa lekoro yakwaDani ukuya ngokwemindenayo, okumadorobho nemizanawo.N;</Kodwana bakwaDani baloba umkhawulwabo. Nje-ke bakhuphuka bayokulwa neLetjhemu, bayisahlela, bayimadlha ngesabula, bayithumba bebahlala kiyo. Bayibiza bona yiDani, bayithiyelela ngoyisemkhulu uDani.E:<.iMe-Jarikhoni neRakhoni kanye nemikhawulo emalungana neJafo.09]<-iJehudi, iBhene-Bherakhi, iGathi-Rimoni,)8O<,i-Elitekhe, iGibetoni, iBhalathi,$7E<+i-Eloni, iTimna, i-Ekhironi,)6O<*iTjhalabhini, i-Ayaloni, iJitila,Y5-<)Umkhawulo welifa layo bewufaka phakathi iTsora, i-Etjhitawolo, i-Iri-Tjhemetjhi,I4 <(Ifumbe yekhomba yawela ekorweni yakwaDani ukuya ngokwemindenayo.]35<'Lelo bekulilifa lekoro yakwaNafitali ukuya ngokwemindenayo, okumadorobho nemizanawo.|2s<&iJironi, iMigidali-Eli, iRhoremu, iBhethe-Anathi neBhethe-Tjhemetjhi. Kwaba madorobho alitjhumi nethoba nemizanawo.-1W<%iKhedetjhi, i-Edreyi, i-Eni-Rhatsori,"0A<$i-Adama, iRama, iRhatsori,^/7<#Amadorobhayo anemithangala kwaba yiTsidimu, iTseri, iRhamathi, iRakhathi, iKinerethi,s.a<"Ukusuka eRhelefi ujikele ngetjingalanga uye e-Azinothi-Tabori, urhubalale njalo uye eRhukhokhi ufese ugege emaphethelweni wakwaZebuloni ngesewula newakwa-Atjheri ngetjingalanga, wayokuphelela ngepumalanga eJehuda ngemlanjeni iJordani.+-Q<!Umkhawulwayo ngesewula bewuthoma eRhelefi, emthini omkhulu we-owuku eTsananimu, udabule e-Adami-Nekhebi neJabhiniyeli ukuyokufika eLakhumu bese uphelela eJordani.Q,< Ifumbe yesithandathu yawela ekorweni yakwaNafitali ngokuya ngemindenayo.]+5<Lelo bekulilifa lekoro yakwa-Atjheri ukuya ngokwemindenayo, okumadorobho nemizanawo.Z*/<i-Uma, i-Afekhi neRerhobho. Kwaba madorobho amatjhumi amabili nambili nemizanawo.1)]<Usuke lapho ujike uye eRama uyokutjhayisa eTirosi okulidorobho elinemithangala; godu ujike udlule iRhosa uphelele elwandle. Amanye amadorobho bekuyiMarhalebu, i-Akziba,h(K<Umkhawulo bewufaka phakathi i-Eburoni, iRerhobho, iRhamoni neKhana, ukuyokufika eTsidoni eKulu.`';<Ukuyela ngepumalanga, umkhawulo bewujikela eBhethe-Dagoni, ugege namaphethelo weZebuloni ngetlhagwini yomrhoba iJifitharhi-Eli, unqombe eBhethe-Emekhi neNehiyeli bese uragele phambili utjhinge eKabhulu ngetlhagwini.)&M<i-Alameleki, i-Amadi neMitjhali. Umkhawulo wakhona bewudlula entabeni iKarameli bese urhubalale uye ngetjingalanga ukuyokufika ekugcineni komlanjana iLibinathi.S%!<Isabelo sayo safaka hlangana iRhelikhathi, iRhali, iBhetheni, i-Akitjhafi,N$<Ifumbe yesihlanu yawela ekorweni yakwa-Atjheri ukuya ngokwemindenayo.]#5<Lelo bekulilifa lekoro yakwa-Isakari ukuya ngokwemindenayo, okumadorobho nemizanawo.%"E<Umkhawulo wesabelo sayo wathinta iTabori wadlulela eTjharhatsima neBhethe-Tjhemetjhi waphelela eJordani. Kwaba madorobho alitjhumi nesithandathu nemizanawo.>!y<iRemethi, i-Eni-Ganimu, i-Eni-Rhada neBhethe-Patsetsi.) O<iRabithi, iKhitjhiyoni, i-Ebetsi,/[<iRhafarayimu, iTjhiyoni, i-Anarharathi,H <Isabelo sayo safaka phakathi iJizriyela, iKesulothi, iTjhunemu,K<Ifumbe yesine yawela ekorweni yakwa-Isakari ukuya ngokwemindenayo.]5<Lelo bekulilifa lekoro yakwaZebuloni ukuya ngokwemindenayo, okumadorobho nemizanawo. <Ilifelo belifaka phakathi iKhathathi, iNahalali, iTjhimroni, iJidala neBhethe-Lehema. Kwaba madorobho alitjhumi nambili nemizanawo.N<Ngetlhagwini yeRhanatoni ujike bese uphelela emrhobeni weJifitarheli.|s< Ukusuka lapho utjhinge tjhuba langepumalanga yeGathi-Rheferi ne-Eti-Khatsini, unqombe eRimoni bese ujikela ngeNeya.< Omunye bewusuka eSaridi utjhinge tjhuba langepumalanga ukudabula inarha yeKisilothi-Tabori unqombe eDaberathi bese ukhuphukela eJafiya.|s< Umkhawulo omunye ukhuphukela nca ngelwandle neMarala, udlule eduze neDabetjhethi, uthinte umlanjana oseJokhineyamu.ym< Ifumbe yesithathu yawela ekorweni yakwaZebuloni ukuya ngokwemindenayo. Imikhawulo yelifa layo beyithoma eSaridi.M< Ilifa lekoro yakwaSimiyoni beliyingcenye yenarha yakwaJuda ngombana isabelo sekoro yakwaJuda besisikhulu khulu kiso. Ngalokho ikoro yakwaSimiyoni yafumana isabelo hlangana nelifa lekoro yakwaJuda.(K<iye, yoke imizana emagegana namadorobho lawo ukufaka phakathi iBhalathi-Bheri neRamathi-Negevu.
Lelo bekulilifa lekoro yakwaSimiyoni ukuya ngokwemindenayo.\3<Amanye bekuyi-Ayini, iRimoni, i-Eteri ne-Atjhani. Kwaba madorobho amane nemizanawo,X+<iBhethe-Lebawothi neTjharurheni. Kwaba madorobho alitjhumi nantathu nemizanawo.;s<iTsikhilagi, iBhethe-Hamarikabothi, iRhatsari-Susa,(M<i-Elitoladi, iBhetuli, iRhorima,-W<iRhatsari-Tjhuwali, iBhala, i-Etsemu,:q<Isabelo sayo saba yiBheritjheba, iTjheba, iMolada,~  y<Ifumbe yesibili yawela ekorweni yakwaSimiyoni ukuya ngokwemindenayo. Ilifa layo laba hlangana nelifa lekoro yakwaJuda.G  <iTsela, i-Elefi, iJebusi (okutjho iJerusalema), iGibeya neKhiriyathi-Jeyarimu. Kwaba madorobho alitjhumi nane nemizanawo.
Lelo-ke bekulilifa lekoro yakwaBhenjamini ukuya ngokwemindenayo.' K<iRekhemu, iJiripiyeli, iTarala,# C<iMitsiphe, iKefira, iMotsa,0 ]<Amanye bekuyiGibiyoni, iRama, iBherothi,V'<iKefara-Hamoni, i-Ofini neGeba. Kwaba madorobho alitjhumi nambili nemizanawo. =<i-Avimu, iPara, i-Ofira,1_<iBhethe-Araba, iTsemarayimu, iBhethe-Eli,vg<Amadorobho wekoro yakwaBhenjamini ukuya ngokwemindenayo gade kuyiJerikho, iBhethe-Rhogila, i-Emekhi-Ketsitsi,<IJordani beyimkhawulo wangepumalanga.
Leyo-ke bekumikhawulo mazombe yelifa lekoro yakwaBhenjamini ukuya ngokwemindenayo.?y<Godu udlulele ngehlangothini langetlhagwini yentaba yeBhethe-Rhogila bese uyokuphelela ngetlhagwini yeligu lelwandle leTswayi ekugcineni kweJordani. Lowo-ke bekumkhawulo wangesewula.|s<Umkhawulo lowo udlulele ngehlangothini langetlhagwini yentaba magegana neBhethe-Araba, wehlele emrhobeni weJordani.V'<Ukusuka lapho ujikele ngetlhagwini-pumalanga uye emthonjeni weTjhemetjhi bese lapho-ke unqombe eGelilothi emalungana nomkghotha we-Adumimi, wehle njalo unqombe elitjeni lakaBhohani osizukulwana sakaRubeni.lS<wehlele emathomeni wentaba ehlanu komrhoba weBheni-Hinomu nangetlhagwini yomrhoba weRafa, urhubalale njalo ukwehlela enzasi emrhobeni kaHinomu bese uqamule ihlangothi langesewula yentaba yamaJebusi, wehlele emthonjeni weRogeli.{q<Umkhawulo wangesewula bewuthoma hlanu kweKhiriyathi-Jeyarimu; ukusuka ngetjingalanga uye emthonjeni weNefitowarhi,~#<Khonapho wajika waba mkhawulo wangetjingalanga.
Ukusuka entabeni engesewula hlanu kweBhethe-Rhoroni umkhawulo wanqomba ngesewula wayokutjhayisa eKhiriyathi-Bhali (okutjho iKhiriyathi-Jeyarimu), okulidorobho lekoro yakwaJuda. Lowo-ke bekumkhawulo wangetjingalanga.J}< Ukusuka lapho umkhawulo waqamula ngehlangothini langesewula yentatjana yeLuzi (okutjho iBhethe-Eli) ukuya enzasi e-Atharothi-Adari ukudabula phezu kwentaba engesewula yeBhethe-Rhoroni esenzasi.O|< Umkhawulo ongetlhagwini wathoma eJordani, wakhuphukela ngehlangothini langetlhagwini yentaba yeJerikho, wakhuphuka njalo uqamula intaba waya ngetjingalanga, wayokubetha erhalawumbeni leBhethe-Aveni.{< Ifumbe yawela ekorweni yakwaBhenjamini ngokwemindenayo. Inarha eyabelwa yona yaba hlangana kwekoro yakwaJuda neyakwaJosefa.z< UJotjhuwa wawenzela ifumbe eTjhilo phambi kwakaSomnini, wahlukanisela ama-Israyeli inarha khonapho. Ikoro ngayinye yafumana isabelo sayo.y-< Amadoda aphuma-ke adabula inarha, atlola emsongweni ihlathululwayo ngokwamadorobhayo iingcenye ezilikhomba. Abuyela kuJotjhuwa ekampeni eTjhilo.x}<Kuthe lokha amadoda ebekakhethelwe ukuyokuthala inarha nasele alungele ukuphuma uJotjhuwa wabuyelela umyalwakhe kiwo wathi: “Khambani nidabule inarha niyithale bese nibuyela kimi. Mina ngizanenzela ifumbe khona eTjhilwapha phambi kwakaSomnini.”{wq<AmaLevi akanasabelo phakathi kwenu ngombana ubuphristi bakaSomnini bulilifa lawo. BakwaGadi, bakwaRubeni kanye nesiquntu sakwaManase sebafumene ilifa labo ngaphetjheya kweJordani ngepumalanga okuyinarha ebayabelwa nguMosi inceku kaSomnini.”#vA<Lokha nasele nithale inarha iingcenye ezilikhomba, lethani ihlathululo leyo kimi ukuze ngenze ifumbe yokwaba inarha khonapha phambi kwakaSomnini uZimethu.u<izakuhlukaniswa iingcenye ezilikhomba. Ilifa lakwaJuda lizakuhlala linjalo ngesewula nelifa lekumba kaJosefa ngetlhagwini.&tG<Khuphani amadoda amathathu ekorweni ngayinye, mina ngizawathuma kobana aphume adabule inarha athale ubujamo bayo ukuze yabiwe njengelifa. Lokha nabuyela kimis<UJotjhuwa wathi kuma-Israyeli: “Nizolokhu nitatazela kufika nini ningangeni nithathe inarha uSomnini uZimu waboyihlo aninikele yona le?hrK<Gade kusese neenkoro ezilikhomba hlangana nama-Israyeli ebegade zingakabi ukwabelwa ilifa lazo.{q s<Umkhambathi woke wama-Israyeli wahlangana eTjhilo wahloma itende lokuhlanganela lapho. Inarha leyo besele ihluliwe.Up%<iye, inarha yeentaba ingeyenu begodu nanyana imahlathi, nizayirhula ibe ngeyenu ukuyokufika emathomeni weentaba. Nizakuqotjha amaKanana nanyana anamandla begodu neenkarana zawo zepi zingezesimbi njalo.”0o[<UJotjhuwa wathi ekumbeni kaJosefa, okungu-Efrayimu noManase: “Vele nibabantu abanengi begodu ninamandla amakhulu. Ngalokho anikafaneli ukuba nesabelo sinye kwaphela,Zn/<Isizukulwana sakaJosefa sathi: “Inarha yeentaba nayo ayikasaneli, kanti namaKanana ahlala emirhuleni aneenkarana zepi zesimbi, okutjho lawo ahlala eBhethe-Tjhani nemizanayo nalawo asemrhobeni weJizriyela.”]m5<UJotjhuwa wathi kiso: “Nakube nibanengi kangako, kubayini ningakhuphukeli ehlathini bese nizirhulele lapho indawo enarheni yamaPerizi namaRafa nangabe mbala inarha yeentaba zakwa-Efrayimu yincani khulu kini?”Zl/<Isizukulwana sakaJosefa sakhuluma noJotjhuwa sathi: “Kubayini uthi usibona sibanengi kangaka ngesibalo, nokobana sibusiswe nguSomnini wena usiphosele ifumbe kanye kobana usabele isabelo sinye kwaphela na?”k< Kodwana kuthe lokha ama-Israyeli naqina amandla, akatelela amaKanana lawo ngomsebenzi. Ngalokho azange awaqotjhe woke emadorobheni lawo.j< Amadodana kaManase azange aphumelele ukuthumba amadorobho lawo, nje-ke amaKanana aragela phambili nokuzihlalela enarhenapho.i7< Enarheni yakwa-Isakari neyakwa-Atjheri uManase gade abelwe amadorobho alandelako nemizanawo: iBhethe-Tjhani, iJibiliyamu, iDoro nabahlali bakhona (lokhu kutjho iDoro eentatjaneni zeligu), i-Eni-Doro nabahlali bakhona, iTanaki nabahlali bakhona kanye neMegido nabahlali bakhona.|hs< Nje-ke inarha engesewula yomlanjana bekungeyaka-Efrayimu bese engetlhagwini kungeyakaManase. Ilwandle belimkhawulo ngetjingalanga yenarha yakwaManase. Ngetlhagwini-tjingalanga beyifika kwa-Atjheri bese ngetlhagwini-pumalanga ifike kwa-Isakari.>gw< Umkhawulo bewehlela ngesewula yomlanjana iKhana. Amanye wamadorobho asenarheni yakwaManase ngetlhagwini yomlanjana lowo gade kungewaka-Efrayimu. Umkhawulo lowo bewuphelela elwandle.zfo<Inarha yeTapuwarhi bekungeyakaManase, kodwana idorobho leTapuwarhi emkhawulweni wakwaManase belingelama-Efrayimu.&eG<Umkhawulo wakwaManase wawusuka e-Atjhera ufike eMikimetathi eseTjhekemu. Umkhawulo lowo bewukhamba ugegele ngesewula ukuyela eJatjhibi nomthombo weTapuwarhi.d)<ngombana amadodakazi wekoro yakwaManase afumana ilifa hlangana namadodanakhe. Inarha yeGiliyadi gade yabelwe elinye inengi lekoro yakwaManase.sca<UManase wabelwa iingcenye ezilitjhumi ngaphandle kwenarha yeGiliyadi neBhatjhani engaphetjheya kweJordani,fbG<Wona eza phambi kwaka-Elazara umphristi noJotjhuwa umsa kaNuni nabarholi athi: “USomnini wayala uMosi kobana asiphe ilifa phakathi kwabafowethu.” Yeke ukuya ngokomyalo kaSomnini, wawanikela ilifa phakathi kwabafowabo.Fa<UTselofirhadi umsa kaRheferi omsa kaGiliyadi umsa kaMakiri omsa kaManase azange abe namadodana. Waba namadodakazi kwaphela, amabizwawo ngilawa: uMarhila, uNoya, uRhogila, uMilika noTiritsa.`<Inengi lekoro yakwaManase lafumana ilifa ngokwemindeni. Imindeni leyo bekungu-Abiyezeri neenzukulwana zakaRhelekhi, zaka-Asiriyeli, zakaTjhekemu, zakaRheferi nezakaTjhemida. Lezo-ke bekuziinzukulwana eziduna zakaManase umsa kaJosefa ngokwemindenazo.\_ 5<Godu ifumbe yabeka umkhawulo wekoro yakwaManase.
UManase gade alizibulo lakaJosefa, uMakiri alizibulo lakaManase nonguyise kaGiliyadi. Ngebanga lokobana uMakiri gade ayingorho bekabelwe iGiliyadi neBhatjhani.0^[< Kodwana azange baqotjhe amaKanana ebegade ahlala eGezeri. Yeke amaKanana lawo ahlala hlangana nama-Efrayimu bekube kunamhlanje nanyana gade enza umsebenzi okatelelako.d]C< Ama-Efrayimu godu gade abelwe amanye amadorobho nemizanawo ngaphakathi kwelifa lakwaManase.1\]<Umkhawulo wangetlhagwini usuka eTapuwarhi unqomba ngetjingalanga emlanjaneni iKhana bese uphelela elwandle.
Lelo-ke bekulilifa lekoro yama-Efrayimu ngokwemindenayo.Z[/<Ukusuka lapho wehlele e-Atharothi neNara, udlule eJerikho bese uphelele eJordani.8Zk<uyokufika elwandle. Umkhawulo wangepumalanga uthoma eMikimetathi ngetlhagwini bese ujikela ngesewula-pumalanga ukuya eTanathi-Tjhilo, udabule kiyo ngepumalanga uye eJanowarhi.(YK<imikhawulo yabakwa-Efrayimu ngokwemindenabo yayingalendlela: Umkhawulo welifa labo ngesewula usuka ngepumalanga ye-Atharothi-Adara uye eBhethe-Rhoroni engehla,RX<Lokha iinzukulwana zakaJosefa, uManase no-Efrayimu, nazithatha ilifa lazo >~}}{{VzRyy x}x1wwvv.uttjssrqqHp~poHnnkmlllklkjniihVgffOeedvd#ccbb#a$``7_y^^s]]\v\[(ZZYYJXWWWV~V0U^UTCSS/R?Q)P.OpONMM>"=E<USomnini wathi: “Ngizakuhlala bewubuye.”f%FUGidiyoni wathi: “Awa, yeke nakube ngifumene umusa emehlweni kaSomnini, uSomnini akangibonise iphawu bonyana ngambala nguye okhuluma nami.qe]FUSomnini wathi kuye: “Ngebanga lokobana nginawe, uzakumadlha amaMidiyani inga umadlha umuntu munye.”ZwFBenyuka nemihlambi yabo namatendabo bembatha yoke indawo inga yintethe. Babanengi namakamelabo kungakghoneki nokubabala kangangobana lapha bakhambe khona bebatjhiya inarha ilibhudu.dYCFGade bahloma amatende bajamelane nama-Israyeli bese batjhabalalisa isivuno senarhawo ukufikela emkhawulweni weGaza, bangatjhiyi litho lokudla kwa-Israyeli. Godu batjhabalalisa kwasamvu, kwasakomo ngitjho nakwasadumbana.~XwFBekuthi njalo lokha ama-Israyeli angatjala bese amaMidiyani, ama-Amalekhi nabantu bangepumalanga benyuke bawasahlele.-WUFIsandla samaMidiyani sasiqinile phezu kwaka-Israyeli, ngalokho ama-Israyeli azenzela iindawo zokuzifihla eentabeni, okutjho emipharwini, emarholweni neenqongolweni.V FAbantu bakwa-Israyeli benza ubumbi phambi kwakaSomnini. Nje-ke uSomnini wabanikela esandleni samaMidiyani iminyaka elikhomba.?UyF“Azibhubhe bunjalo zoke izitha zakho, Somnini!
Kodwana abangani bakho bafane nelanga,
lona eliphuma ngamandlalo.”
Yeke inarha yaba nokuthula iminyaka ematjhumi amane.T5F‘Mhlamunye bafumene ipango,
basabelana ngayo;
kube lidini namkha mabili endodeni ngayinye.
Ipango kaSisera okumatjhila wemibalabala,
iye, ipango yamatjhila alukiweko wemibalabala;
amatjhila amabili alukiweko wemibalabala
kube yipango yentamo yami!’cSAFIncekukazakhe engehlakaniphileko yamphendula,
iye, yaphendula imizindlo yehliziywakhe,8RkF“Unina kaSisera wahlola ngentunja,
emlukweni wefesidere wabalabala,
‘Kubayini ikaranakhe iriyade kangaka?
Kubayini kungezwakali izigi zamasondo wekaranakhe?’QFUSisera wakoropana eenyaweni zakaJayeli,
wabhusuka, wanyefa;
iye, wakoropana eenyaweni zakhe,
wafela lapha anyefele khona.3PaFWalalamela isikhonkhwani setende,
ngesandla sakhe sesigoma wathatha inondo,
wamadlha uSisera wamphihliza ihloko,
iye, wayihlahlatha, wamphihliza ehlafunyweni.rO_FUSisera wabawa amanzi,
uJayeli wamnikela ibisi,
wamlethela amakghamatha ngomjeka ohloniphekileko.N%F“UJayeli akabe ngobusisiweko ebafazini boke,
iye, umfazi kaRhebheri umKheni,
abe ngobusisiweko ebafazini boke abahlala ematendeni.;MqF‘Ayinikelelwe iMerozi’, kwatjho isithunywa sakaSomnini,
‘kunikelelwe ngesihluku abahlali bakhona
ngombana azange balwele uSomnini,
lokha nakulwiwa neengorho.’dLCFKwaduma izigi zeenqatha zeenjomani ngokugadula,
iye, ukugadula kweenjomani ezinamandla.KFUmlanjana iKhitjhoni wabakhukhula,
iye, umlanjana wekadeni.
Wena mlanjana iKhitjhoni,
gadanga phezu kweentamo zabanamandla!LJFKwalwa iinkwekwezi esibhakabhakeni,
ngemizilazo zalwa noSisera. IF“Amakhosi afika alwa,
iye, amakhosi weKanana alwa eTanaki
emanzini weMegido,
kodwana azange afumane ipango yesiliva._H9FBakwaZebuloni sisizwe esimadelakufa,
bakwaNafitali bangisweso emibundwini yenarha.%GEFUGiliyadi wahlala ngaphetjheya kweJordani.
UDani kubayini ahlale nemikhumbi?
U-Atjheri anzinze eligwini lelwandle,
wahlala wazibumba emsebenalo.#FAFKubayini uriyade hlangana neenquthulu
ukuzwa umlozi wokubiza imihlambi na?
Hlangana nemindeni yakwaRubeni,
kwaba nokuzibuza okukhulu kwaphela.EEFIinkhulu zakwa-Isakari zeza noDibhora,
Iye, bakwa-Isakari basekela uBharakhi,
ngemrhobeni bamlandela eenthendeni.
Hlangana nemindeni yakwaRubeni,
kwaba nokuzibuza okukhulu.CDFBavela kwa-Efrayimu badabuka kwa-Amalekhi,
balandela wena Bhenjamini nabantu bekhenu;
iinduna zarhwanta zisuka eMakiri,
abasuka kwaZebuloni baphuma baphethe intonga yekoporo.~CwF Imisalela yabahloniphekileko yarhwantela enzasi,
abantu bakaSomnini barhwanta bamlwela,
bajamelana neengorho.B}F Yewuvuke! Vuka Dibhora!
Vuka! Vuka ubhine ingoma!
Sikima Bharakhi msa ka-Abinowamu!
Uthumbe abakuthumbileko!gAIF Iindaba zokuhlula kwakaSomnini
kumele zibhinwe ngelizwi elikhulu;
iye, ukuhlula koburholi bayo kwa-Israyeli
kube ngaphezu kwetjhada lokukha nokuthulula amanzi!
“Abantu bakaSomnini barhwantela emasangweni!}@uF Dembani, nina enikhwele abodumbana abanzotho,
enibakhwele ngesala esifotjhozelako,
nina enikhamba ngendlela.?F “Ihliziywami isebarholini bakwa-Israyeli
abazinikela ngokuthanda kwabo hlangana nabantu.
Dumisani uSomnini ngabo!G> FNgambala, uSomnini wakhetha abarholi abatjha.
“Ngesikhatheso imizi emihlanu beyinganamvikelo,
kwangabonakala ngitjho nemikhonto
hlangana nemindeni ematjhumi amane kwa-Israyeli.~=wFUburholi basweleka kwa-Israyeli,
basweleka kufikela wena Dibhora uvela,
iye, wavela waba ngumma kwa-Israyeli.<F“Emihleni kaTjhamgari umsa ka-Anathi,
emihleni kaJayeli imilandelande yabathengisi beyingekho,
iinkhambi zakhamba ngezimazombe.l;SFIintaba zazamazama phambi kwakaSomnini weSinayi,
iye, phambi kwakaSomnini uZimu wakwa-Israyeli.#:AF“Maye Somnini, nawusuka eSeyiri,
urhwanta esifundeni sakwa-Edomu,
iphasi lahlengezela,
amazulu awulula izulu,
iye, amafu awulula amanzi. 9FYizwani nina makhosi,
lalelani nani bahlonipheki!
Ngizakubhina kuSomnini,
iye, ngibhinele uSomnini uZimu wakwa-Israyeli.v8gF“Abantu batjhaphulukile godu kwa-Israyeli,
iye, bazinikela ngokuthanda kwabo.
Akudunyiswe uSomnini!M7 FMhlokho uDibhora wakhalela ingoma nasi anoBharakhi umsa ka-Abinowamu:t6cFIsandla sama-Israyeli saya ngokuqina phezu kwakaJabhini ikosi yeKanana kufikela lapha ambhubhisa khona nya!S5!FYeke mhlokho uZimu waguqisa uJabhini ikosi yeKanana phambi kwama-Israyeli.4FKhonokho kwavela uBharakhi ogade agijimisana noSisera, uJayeli wamhlangabeza wathi kuye: “Yiza ngizokukhombisa umuntu omfunako loyo.”
UBharakhi wangena ngetendeni lakaJayeli, wabona uSisera adindilizile. Isikhonkhwani setende sisehlafunywenakhe.~3wFKodwana uJayeli ikosikazi kaRhebheri wathi angabona bonyana uSisera uyile ngobuthongo ngebanga lokudinwa, wathatha isikhonkhwani setende nenondo, wananabela kuye wabethelela isikhonkhwaneso ehlafunyweni samhlanganisa nehlabathi. Wafela khonapho.2FGodu uSisera wathi kuJayeli: “Yewujame emnyango wetende. Nakufika umuntu akubuze bona kunomuntu ngapha na, uthi, awa.”15FUSisera wathi kuJayeli: “Uthi ngomile na, akhese ungiphe amanzi wokusela.” Yeke wavula ikwana yesikhumba yebisi wamnikela bona asele, wamembesa.90mFUJayeli waphuma bona ahlangabeze uSisera, wathi kuye: “Ikosami ayiphambukele, iye, iphambukele kwamapha, ingesabi.” Yeke waphambukela kuye ngetendeni, wamembesa ngomkghadi.E/FKodwana uSisera wabaleka ngeenyawo waya etendeni lakaJayeli, ikosikazi kaRhebheri umKheni ngombana gade kunokuthula phakathi kwakaJabhini ikosi yeRhatsori kanye nekumba kaRhebheri umKheni..5FUBharakhi wagijimisa iinkarana kanye nebutho lakaSisera ukuya eRhoretjhethi-Hagoyimu. Loke ibutho lakaSisera lafa ngesabula, azange kusinde namunye.%-EFUSomnini wahlangahlanganisa uSisera nazo zoke iinkarana zakhe zepi nebutho lakhe loke phambi kwakaBharakhi. USisera wehla ekaranenakhe wabhebhula iinthende.,FUDibhora wathi kuBharakhi: “Ayiye! Leli lilanga uSomnini anikele ngalo uSisera esandleni sakho. Angithi uyazi bonyana uSomnini ukhamba phambi kwakho!”
Yeke uBharakhi wehla ukusuka entabeni iTabori alandelwa madoda aziinkulungwana ezilitjhumi.%+EF wabutha zoke iinkarana zakhe zepi zesimbi, ezazimakhulu alithoba, nawo woke amadoda agade anaye ukusuka eRharotjhethi-Hagoyimu ukuya emlanjaneni iKhitjhoni._*9F Lokha uSisera natjelwa bonyana uBharakhi umsa ka-Abinowamu wenyukele entabeni iTabori,F)F ETsananimu eseduze neKhedetjhi bekunomKheni okuthiwa nguRhebheri ogade ahlome itende lakhe emithini ye-owuku. Yena gade azihlukanisile namaKheni, okuziinzukulwana zakaRhobabi umkhwe kaMosi. (F UBharakhi wabizela uZebuloni noNafitali eKhedetjhi. Kwenyuka iinkulungwana ezilitjhumi zamadoda zamlandela noDibhora wakhamba naye.Y'-F UDibhora wathi: “Ngambala ngizakukhamba nawe, nokho indlela oyikhambako angeze yakulethela idumo ngombana uSomnini uzokunikela uSisera esandleni somfazi.”
Yeke wasikima wakhamba noBharakhi eKhedetjhi.&FUBharakhi wathi kuye: “Nakube uzakukhamba nami, kulungile ngizakhamba, kodwana nakube awukhambi nami, nami angiyi ndawo.”1%]FNgizakwenza uSisera induna yebutho lakaJabhini kobana aphume anihlangabeze ngemlanjaneni iKhitjhoni ngeenkarana zakhe kanye nejima lakhe, ngimnikele esandleni sakho.”$ FWathumela igama bona kubizwe uBharakhi umsa ka-Abinowamu weKhedetjhi eNafitali wathi kuye: “USomnini uZimu wakwa-Israyeli uyakuyala bonyana ukhambe namadoda aziinkulungwana ezilitjhumi ekorweni yakwaNafitali neyakwaZebuloni, nizihlele entabeni iTabori.A#}FGade avame ukuhlala ngaphasi komuthi wamasundu okuthiwa ngewakaDibhora ogade uhlangana neRama neBhethe-Eli ngeentatjaneni zakwa-Efrayimu. Ama-Israyeli begade eza kuye kobana awahlahle.e"EFUDibhora umphorofidikazi oyikosikazi kaLapidothi gade amkhokheli kwa-Israyeli ngesikhatheso.U!%FAbantu bakwa-Israyeli balilela uSomnini bona abasize ngombana uJabhini gade aneenkarana zepi zesimbi ezimakhulu alithoba begodu gade agandelele abantu bakwa-Israyeli ngesihluku iminyaka ematjhumi amabili.% EFUSomnini wawathengisa esandleni sakaJabhini ikosi yeKanana ebeyibusa eRhatsori. Induna yamabuthwakhe gade kunguSisera obegade ahlala eRharotjhethi-Hagoyimu.\ 5FAma-Israyeli godu enza ubumbi phambi kwakaSomnini ngemva kokuhlongakala kwaka-Ehudi. ;FU-Ehudi welanywa nguTjhamgari umsa ka-Anathi, owabulala amaFilista amakhulu asithandathu ngetlobo yokutlhorholoja iinkabi. Naye wasindisa ama-Israyeli.eEFYeke mhlokho amaMowabi eyiswa ma-Israyeli. Inarha yaba nokuthula iminyaka ematjhumi abunane.FNgesikhatheso abulala amaMowabi angaba ziinkulungwana ezilitjhumi. Woke njalo bekumadoda wepi ondlekileko kodwana azange kusinde nayinye.Y-FWathi kiwo: “Ngilandelani ngombana uSomnini unikele izitha zenu, amaMowabi, ezandleni zenu.” Ngambala amlandela, avimbezela amazibuko weJoridani ukuyela ngakwaMowabi. Azange avumela abantu ukudlula lapho.)FKwathi nafikako wavuthela ipalapala ngeentatjaneni zakwa-Efrayimu. Ama-Israyeli asuka ngeentatjanenapho ehla naye, yena wakhamba phambi kwawo.zoFU-Ehudi waphunyurha lokha iinsebenzezo nazisadidizelako, wadlula hlangana namatje aseGiligali wabalekela eSeyira.5FZalinda bezaphela amandla. Kwathi nakubonakala angavuli iminyango yelawu elingaphezulu zathatha isilodlhelo zayivula. Zafumana ikosazo idindilizile.@{FNgemva kobana akhambe, iinsebenzi zaka-Egiloni zafika. Kuthe nazibona iminyango yelawu elingaphezulu ilodlhelwe zadlumbana zathi: “Awa, usazibangula ngelawini lakhe elipholileko.”a=Fngemva kobana avale iminyango yakhona wayilodlhela. Waphuma hlangana neensika zesigodlo.7FKwangena ngitjho nesibambo sesabulana esiswini, yacwila emafutheni. U-Ehudi azange akhuphe isabulana esiswini saka-Egiloni kodwana waphuma ngentunja,}uFU-Ehudi welula isandla sakhe sesincele wakhupha isabulana enyongakhe yangesigomeni wahlaba ngayo u-Egiloni esiswini.DFNjengombana u-Egiloni gade azipholele ngelawini lakhe elipholileko elingaphezulu, u-Ehudi watjhidela kuye wathi: “Nginomlayezwakho obuya kuZimu.”
Wasikima lapha gade ahlezi khona.q]FKodwana yena wathi nafika ematjeni aseGiligali wabuyela emuva wafese wathi ku-Egiloni: “Nginomlayezwakho oyifihlo, kosi.”
U-Egiloni wathi ku-Ehudi: “Akhe uyibambe kancani!” Nje-ke wayala iinsebenzi zakhe bona zimrhaduke.\3FKwathi bona u-Ehudi aqede ukwethula isibiko, wajika nabantu ebebathwele isibikweso._9FWaletha isibiko ku-Egiloni ikosi yakwaMowabi. U-Egiloni lo kwakuyindoda ezimuke khulu.6gFU-Ehudi wazenzela isabulana ebukhali mahlangothi woke nengaba masentimitha amatjhumi amathathu ubude, wayibophelela enyongenakhe yangesigomeni ngaphakathi kwezambatho zakhe.cAFKodwana kwathi lokha ama-Israyeli nalilela uSomnini, uSomnini wawavusela umsindisi, u-Ehudi umsa kaGera wakwaBhenjamini. U-Ehudi loyo gade asincele. Ama-Israyeli athumela isibiko ku-Egiloni ikosi yakwaMowabi ngo-Ehudi.Y -FAma-Israyeli asebenzela u-Egiloni ikosi yakwaMowabi iminyaka elitjhumi nabunane. F U-Egiloni wabuthelela kuye ama-Amoni nama-Amalekhi, waphuma wayokulwa nama-Israyeli, wawahlula. Bathumba idorobho lamasundu.% EF Godu ama-Israyeli enza ubumbi phambi kwakaSomnini. USomnini waqinisa u-Egiloni ikosi yakwaMowabi bona alwe nama-Israyeli ngombana enza ubumbi phambi kwakhe.a =F Inarha yaba nokuthula iminyaka ematjhumi amane. U-Otiniyeli umsa kaKhenazi wahlongakala.G  F UMoya kaSomnini wehlela phezu kwakhe, wakhokhela u-Israyeli. Waphuma ipi, uSomnini wanikela uKutjhana-Ritjhatayimu ikosi ye-Aramu esandleni sakhe. Wahlula uKutjhana-Ritjhatayimu ngokumeyisa.%EF Kodwana kwathi lokha ama-Israyeli nalilela uSomnini, uSomnini wawavusela umsindisi owawasindisako, ongu-Otiniyeli umsa kaKhenazi, umfowabo omncani kaKalebi.DFNgalokho itukuthelo kaSomnini yavutha phezu kwama-Israyeli, wawathengisa ezandleni zakaKutjhana-Ritjhatayimu ikosi ye-Aramu-Naharayimu, asebenzela uKutjhana-Ritjhatayimu iminyaka ebunane.p[FAma-Israyeli enza ubumbi phambi kwakaSomnini, akhohlwa uSomnini uZimawo, alotjha aboBhali nabo-Atjhera.'IFKodwana athatha amadodakazi wezizwezo njengabafazi bawo begodu anikela amadodana wezizwezo amadodakazawo bona abe bafazi bawo. Alotjha abosingazimu bezizwezo.mUFYeke ama-Israyeli ahlala phakathi kwamaKanana, amaRhithi, ama-Amori, amaPerizi, amaRhivi namaJebusi.}FIzizwezo uSomnini bekazizinya ngazo ama-Israyeli ukubona bonyana azakulalela imiyalwakhe ayala ngayo aboyise ngoMosi na.3aFababusi abahlanu beemfunda zamaFilista, woke amaKanana, amaTsidoni namaRhivi ebekahlala entabeni iLibhanoni, ukusuka entabeni eBhali-Rherimoni ukuyokufika eLebo-Rhamathi._9Fnokuwafundisa ukwazi ipi njengombana bekangazange akhe ayibone ngaphambilini, ngilezi:q _FIzizwe uSomnini azilisa kobana azizinye ngazo ama-Israyeli, okutjho lawo ebegade anganalwazi lepi eKananakQFNgebangelo uSomnini waliselela izizwezo wangaziqotjha khonokho, azange azinikele esandleni sakaJotjhuwa ukuze azizinye ama-Israyeli ukubona bonyana azakutjheja abe akhambe endlelenakhe njengombana kwenza aboyise, namkha njani.l~SFangeze bengisaqotjha phambi kwabo ngitjho nasinye sezizwe ezatjhiywa nguJotjhuwa nahlongakalako.”:}oFYeke itukuthelo kaSomnini yavutha phezu kwaka-Israyeli, bewathi: “Ngebanga lokobana abantwaba baphambukile esivumelwaneni sami engayala ngaso aboyise, bangalalela ilizwi lami,w|iFKodwana njalo lokha nakuhlongakala umkhokheli, ama-Israyeli gade abuyela emuva aziphathe kumbi ukudlula aboyise, adlhemadlheme ngemva kwabosingazimu, abalotjhe abe abakhothamele. Azange alahle imikhuba namkha iindlela zawo zokudaza ikani.{FNjalo lokha uSomnini navusela ama-Israyeli abakhokheli, bekasekela umkhokheli wesikhatheso. Umkhokheli loyo bekasindisa ama-Israyeli ezandleni zezitha zawo emihlenakhe yoke ngombana uSomnini bekarhawuka ngokububula kwawo ngebanga labagandeleli nabahlunguphazi bawo.lzSFKhonapho ama-Israyeli azange alalele abakhokheli bawo ngombana adlhemadlhema ngemva kwabosingazimu abakhothamela. Aphambuka msinyana eendleleni ezakhanjwa boyisemkhulu ebegade balalela imiyalo kaSomnini, wona azange enze njalo.ay=FUSomnini wavusa abakhokheli abasindisa ama-Israyeli ezandleni zalabo ebegade bawaphanga.,xSFNjalo lokha naya epini, isandla sakaSomnini besijamelana nawo siwehlisele ubumbi njengombana uSomnini bekawayelelisile bewafunga kiwo. Aba sembandezelekweni ekulu.NwFYeke itukuthelo kaSomnini yavutha phezu kwama-Israyeli, wawanikela esandleni sabaphangi, bawaphanga. Godu wawathengisela izitha zawo ebeziwazombelezile kangangobana azange akghone ukujamelana nazo.FvF Iye, afulathela uSomnini, alotjha aboBhali nabo-Atjhitarothi.NuF Afulathela uSomnini uZimu waboyisemkhulu owabakhupha enarheni yeGibhide, adlhemadlhema ngemva kwabosingazimu babantu ebebahlala hlangana nabo, abakhothamela. Ngokwenza njalo athukuthelisa uSomnini.KtF Ama-Israyeli enza ubumbi phambi kwakaSomnini ngokulotjha aboBhali.s!F Soke isizukulwaneso naso sahlongakala, kwavuka esinye ngemva kwaso ebesingamazi uSomnini namkha imisebenzi uSomnini ayenzela ama-Israyeli.~rwF Bambulungela emkhawulweni welifa lakhe eTimnathi-Rheresi ngeentatjaneni zakwa-Efrayimu ngetlhagwini yentaba yeGatjhi.\q3FUJotjhuwa umsa kaNuni, inceku kaSomnini, wahlongakala aneminyaka elikhulu netjhumi.Ap}FAbantu balotjha uSomnini emihleni yoke yokuphila kwakaJotjhuwa, nemihleni yoke yabaphathi abasala ngemva kwakaJotjhuwa, ababone yoke imisebenzi emikhulu uSomnini ayenzela ama-Israyeli. oFLokha uJotjhuwa natjhaphulula abantu bonyana bakhambe, omunye nomunye waya esabelweni sakhe kobana athumbe inarha ibe lilifa lakhe.OnFAthiya indawo leyo bona yiBhokimu. Enzela uSomnini umhlabelo khonapho.imMFLokha ingilozi kaSomnini nayikhuluma amezwi la kiwo woke ama-Israyeli, ama-Israyeli arhahlawula.lFYeke, gadesi ngithi angeze ngaziqotjha izizwezi phambi kwenu kodwana zizakuba sithiyo kini, nabozinyana bazo babe sisifu.”k!FNina-ke ningenzi isikhozi nabahlali benarha le, ngalokho bhuruzani ama-aldarabo. Kodwana azange nilalele umyalwami. Nikwenzeleni lokho na?ej GFIngilozi kaSomnini yakhuphuka isuka eGiligali yaya eBhokimu, yathi kuma-Israyeli: “Nganikhupha eGibhide nganisa enarheni engafunga bonyana ngizayipha aboyihlo. Ngathembisa bonyana angeze ngephula isivumelwano sami nani.bi AF$Umkhawulo wama-Amori wawuthoma emkghotheni we-Akhirabhimu ukuya eSela ukhuphukele phezulu.h 1F#Ama-Amori aphumelela ukuhlala eHari-Rheresi, e-Ayaloni neTjhalibimu, kodwana isandla sekumba kaJosefa sanzinza phezu kwawo akatelelwa ngomsebenzi.sg cF"Ama-Amori asunduzela bakwaDani emuva ngenarheni yangeentabeni ngombana azange abavumele ukwehlela ekangala.ef GF!NebakwaNafitali nabo azange baqotjhe abahlali beBhethe-Tjhemetjhi nabahlali beBhethe-Anathi, kodwana bahlala hlangana namaKanana, okubahlali benarha. Abahlali beBhethe-Tjhemetjhi nebeBhethe-Anathi bakatelelwa ngomsebenzi.oe [F Ngaleyondlela bakwa-Atjheri bahlala hlangana namaKanana, okubahlali benarha ngombana azange bawaqotjhe.d FBakwa-Atjheri nabo azange baqotjhe abahlali be-Ako, abahlali beTsidoni, be-Arhilaba, be-Akziba, beRhelibha, be-Afekhi namkha beRerhobho.:c qFBakwaZebuloni nabo azange baqotjhe abahlali beKhithironi namkha abahlali beNahaloli. Ngaleyondlela amaKanana aragela phambili ngokuhlala phakathi kwabo. Bawakatelela ngomsebenzi.b FBakwa-Efrayimu azange baqotjhe amaKanana ebegade ahlala eGezeri. Ngaleyondlela aragela phambili ngokuhlala phakathi kwabo.da EFLokha ama-Israyeli naba namandla, akatelela amaKanana ngomsebenzi, kodwana azange awaqotjhe.{` sFBakwaManase azange baqotjhe abahlali beBhethe-Tjhani nemizanayo, iTanaki nemizanayo, abahlali beDori nemizanayo, abahlali beJibiliyamu nemizanayo nabahlali beMegido nemizanayo. Ngaleyondlela amaKanana aragela phambili ngokuhlala enarheni leyo.|_ uFUmuntu loyo waya enarheni yamaRhithi wafese wakha idorobho walithiya bona yiLuzi, okulibizo lalo bekube kunamhlanje.t^ eFYeke wazikhombisa indawo yokungena. Zafese zamadlha idorobho ngesabula. Zasindisa umuntu loyo nomzakhe woke.] !FIinhloli zabona umuntu aphuma ngedorobheni zathi kuye: “Nange ungasikhombisa intunja yokungena ngedorobhenapha, sizakuba nomusa kuwe.”q\ _FBakwaJosefa bathumela iinhloli zayokuhlola iBhethe-Eli. Ngesikhatheso ibizo ledorobheli bekuthiwa yiLuzi.P[ FIkumba kaJosefa nayo yenyuka, yasahlela iBhethe-Eli. USomnini waba nayo. Z =FBakwaBhenjamini azange baqotjhe amaJebusi ebegade ahlala eJerusalema. Yeke amaJebusi lawo ahlala nabantu bakwaBhenjamini eJerusalema bekube kunamhlanje. Y FIRhebroni yanikelwa uKalebi njengombana kwatjho uMosi. Kuhlekuhle nguye owaqotjha amadodana amathathu ka-Anakhi ebegade ahlala lapho. X =FUSomnini waba nebakwaJuda bebathumba inarha yangeentabeni, kodwana azange bakghone ukuqotjha abahlali bekangala ngombana gade baneenkarana zepi zesimbi.uW gFGodu bakwaJuda bathatha iGaza nemikhawulwayo, i-Atjhikheloni nemikhawulwayo kanye ne-Ekhironi nemikhawulwayo.4V eFBakwaJuda bakhamba nebakwaSimiyoni abafowabo, basahlela amaKanana ebegade ahlezi eTsefathi bawahlula, babhubhisa nya indawo leyo. Yeke ibizo ledorobhelo kwathiwa yiRhorima.SU #FIinzukulwana zomukhwe kaMosi, okutjho amaKheni, zakhuphuka nabantu bakwaJuda zisuka edorobheni lamasundu zaya ngerhalawumbeni lakwaJuda elingesewula yenarha eduze ne-Aradi. Zahlala lapho nabantu bakhona.ET FYena waphendula wathi: “Ngibawa isipho. Ubaba ungibeke ngesewula yenarha eyomileko, yeke akangiphe indawo enamanzi.” Nje-ke uKalebi wamnikela indawo enamanzi emibundwini nangemirhobeni.AS FEkufikeni kwaka-Akisa ku-Otiniyeli gade amyenge bonyana akhombele uyise isimu. Kodwana kuthe nabafika kuyise, u-Akisa asehla kudumbanakhe, uKalebi wathi kuye: “Ufuna ngikwenzeleni?”R  F U-Otiniyeli umsa kaKhenazi, ongumfowabo omncani kaKalebi, wayithumba. UKalebi wamnikela indodakazakhe u-Akisa bona abe mkakhe.Q F Ngesikhatheso uKalebi wathi: “Nanyana ngubani omadlha iKhiriyathi-Seferi, ayithumbe, ngizamnikela u-Akisa indodakazami abe mkakhe.”hP MF Ukusuka lapho basahlela abahlali beDebhiri. (Ekuthomeni iDebhiri bekuthiwa yiKhiriyathi-Seferi.))O OF BakwaJuda basahlela amaKanana ebegade ahlala eRhebroni. (Ekuthomeni iRhebroni bekuthiwa yiKhiriyathi-Ariba.) Bahlula uTjhetjhayi, u-Arhimani noTalimayi khonapho.tN eF Ngemva kwalokho abantu bakwaJuda balwa namaKanana ebegade ahlala eentabeni, ngesewula yenarha nangeTjhefela.eM GFBakwaJuda nabo balwa neJerusalema, bayithumba, bayimadlha ngesabula, bayithungelela ngomlilo.|L uFNje-ke u-Adoni-Bhezekhi wathi: “Amakhosi amatjhumi alikhomba aquntwe abothubha nabothubhakghuru gade aphele adobhelele iintshutshurwana ngaphasi kwetafulami, ngalokho uZimu ungibetha ngezami.”
Walethwa eJerusalema, wahlongakalela lapho.pK ]FU-Adoni-Bhezekhi loyo wabaleka kodwana bamgijimisa, bambamba, bamqunta abothubha nabothubhakghuru bakhe.TJ %FBathi basamadlhana nawo eBhezekhapho, bafumana u-Adoni-Bhezekhi, bamsahlela.I FBakwaJuda benyuka-ke, uSomnini wanikela amaKanana namaPerizi ezandleni zabo. Bamadlha iinkulungwana ezilitjhumi eBhezekhi.QH FBakwaJuda bathi kebakwaSimiyoni abafowabo: “Yenyukelani nathi enarheni esabelwe yona ukuze silwe namaKanana. Nathi sizakwenyukela nani enarheni enabelwe yona.”
Yeke bakwaSimiyoni bakhamba nabo.^G 9FUSomnini wathi: “Kuzakwenyuka bakwaJuda. Qalani, nginikele inarha ezandleni zabo.”FF FIncwadi le iphathelene nokwenzeka ngemva kokuhlongakala kwakaJotjhuwa. Ngaphambi kobana ahlongakale ama-Israyeli abuza kuSomnini athi: “Ngubani ozakukhuphuka qangi ayosilwela namaKanana?”E<!U-Elazara umsa ka-Aroni wahlongakala. Bambulungela embundwini wakaFiniyasi indodanakhe, egade anikelwe wona eentatjaneni zakwa-Efrayimu.dDC< Amathambo kaJosefa abantu abawathatha eGibhide abekwa eTjhekemu, endaweni eyathengwa nguJakopo emadodaneni kaRhamori uyise kaTjhekemu ngeempaparwana ezilikhulu zesiliva. Indawo leyo yaba lilifa leenzukulwana zakaJosefa.7Ci<Ama-Israyeli alotjha uSomnini emihleni yoke yokuphila kwakaJotjhuwa nemihleni yoke yabaphathi abasala ngemva kwakaJotjhuwa nebegade bazi koke uSomnini akwenzela ama-Israyeli.tBc<Bambulungela elifeni lakhe eTimnathi-Serarhi, okuyinarha yeentatjana zakwa-Efrayimu, ngetlhagwini yeGatjhi.pA[<Ngemva kwalokho uJotjhuwa umsa kaNuni inceku kaSomnini wahlongakala. Gade aneminyaka elikhulu netjhumi.W@)<Nje-ke uJotjhuwa wathi abantu abakhambe, omunye nomunye abuyele elifeni lakhe.P?<UJotjhuwa wathi ebantwini: “Qalani, ilitjeli lizakuba ngufakazi ngathi ngombana lizwe woke amezwi kaSomnini awakhulume kithi. Iye, lizakuba ngufakazi ngani nakube aninaqiniso phambi kwakaZimenu.”><ayitlola ngencwadini yomthetho kaZimu. Wathatha ilitje elikhulu walijamisa lapho ngaphasi komuthi omkhulu endaweni ecwengileko kaSomnini.h=K<Ngaleyondlela uJotjhuwa wenza isibopho nabantu mhlokho eTjhekemu, wabanikela imithetho nemiyalol<S<Abantu bathi kuJotjuwa: “NakunguSomnini uZimethu yena, sizamlotjha! Sizakulalela ilizwi lakhe.”;<Waraga wathi: “Khona-ke lahlani abosingazinyana abaphakathi kwenu bese nibeka umqondwenu kuSomnini uZimu wakwa-Israyeli.”:1<Yeke uJotjhuwa wathi ebantwini: “Nibofakazi ngokwenu bonyana nikhethe uSomnini kobana nimlotjhe.”
Abantu bathi: “Kunjalo, sibofakazi.”I9 <Abantu bathi kuJotjhuwa: “Awa! Thina sizokulotjha uSomnini.” 8<Nakube nifulathela uSomnini nilotjhe abozinyana, uSomnini uzakujika anilimaze, aniqede nya, nanyana akhe wanenzela okuhle nje.”$7C<Kodwana uJotjhuwa wathi ebantwini: “Anikwazi ukulotjha uSomnini ngombana unguZimu ocwengileko nonesikhwele. Angeze acolela iimphambeko namkha izono zenu.61<USomnini godu waqotjha phambi kwethu zoke izizwe, ama-Amori ebegade ahlala enarheni, ngalokho nathi sizayilotjha uSomnini ngombana unguZimethu.”5{<ngombana nguSomnini uZimethu owasikhupha thina nabobaba enarheni yeGibhide, ekumbeni yobukhoboka. USomnini wenza iimbonakaliso ezikulu phambi kwethu, wasibulunga kiyo yoke indlela esayikhambako, naphakathi kwabo boke abantu esadlula hlangana nabo.4<Abantu baphendula bathi: “Afe-ke! Angeze sathoma safulathela uSomnini bese sidlhemadlhema ngemva kwabosingazimu sibalotjhe,37<Nakube anifuni ukulotjha uSomnini, khona-ke khethani namhlanjesi kobana nifuna ukulotjha bani, kungaba bosingazimu ebebalotjhwa boyihlomkhulu ngaphetjheya komlambo iYufrathe, namkha abozinyana bama-Amori enarheni enihlala kiyo le. Kodwana mina nomzami sizakulotjha uSomnini.”]25<UJotjhuwa waraga wathi: “Ngalokho-ke yesabani uSomnini nimlotjhe ngokuzimisela nangokwethembeka. Lahlani abosingazimu ebebalotjhwa boyihlomkhulu ngaphetjheya komlambo iYufrathe neGibhide bese nilotjha uSomnini.91m< Nganinikela inarha eningazange niyijulukele, namadorobho eningazange niwakhe. Nahlala lapho, nagoma iinthelo zamadiribe neemvande zemithi ye-oliva eningazange niyitjale.’ ”0/< Ngathumela abonondovu phambi kwenu, baqotjha amakhosi amabili wama-Amori phambi kwenu. Bekungasi msebe namkha isabulenu okwaqotjha amakhosi lawo.>/w< Nayama iJordani nafika eJerikho. Amadoda weJerikho alwa nani, nama-Amori, amaPerizi, amaKanana, amaRhithi, amaGirigatjhi, amaRhivi namaJebusi. Boke njalo ngabanikela ezandleni zenu. R~}}`|g{{z+y?xIwvvttyt6strqq p,ovnnJmTlUkjjriXh^ggfNeddFcbbas``]__P^^]]\[[6ZZYGXWVV1UUsU TSSSRQQ PZOO N=MMLLELKmKJ2IrIH%GFF`F"EDCCABAd@@>'=<<.;T; ::1998_77C654433l3 2C1160//i..-,,++**))A((.''$&|&%R$$$##&"~!!l @w9VX/&vQ`; A/V t o xyUI("q?]F Ngalokho-ke zitjheje, ungaseli iwayini namkha isiselo esidakako begodu ungagomi litho elingakahlambuluki>!F Ingilozi kaSomnini yazibonakalisa emfazini loyo yathi kuye: “Qala, uyinyumba, awunabantwana, kodwana uzazithwala bese ubeletha indodana.x=kF Kwakunendoda ethileko yeTsora okwakuthiwa nguManowarhi yekoro yakwaDani. Umkayo gade ayinyumba, anganabantwana.< F Ama-Israyeli godu enza ubumbi phambi kwakaSomnini; ngalokho uSomnini wawanikela esandleni samaFilista iminyaka ematjhumi amane.];5F Wahlongakala, wabulungelwa ePiratoni enarheni yakwa-Efrayimu ngentabeni ye-Amalekhi.=:uF Gade anamadodana amatjhumi amane neenzukulwana eziduna ezimatjhumi amathathu. Labo-ke gade bakhwela abodumbana abamatjhumi alikhomba. Yena wakhokhela ama-Israyeli iminyaka ebunane.T9#F Ngemva kwakhe ama-Israyeli akhokhelwa ngu-Abidoni umsa kaHileli umPiratoni.E8F Wahlongakala, wabulungelwa e-Ayaloni enarheni yakwaZebuloni.j7OF Ngemva kwakhe ama-Israyeli akhokhelwa ngu-Eloni umZebuloni. Yena wawakhokhela iminyaka elitjhumi.=6wF U-Ibitsani wahlongakala, wabulungelwa eBhethe-Lehema.x5kF Yena gade anamadodana amatjhumi amathathu namadodakazi amatjhumi amathathu. Wendisela amadodakazi lawo eenkorweni zangaphandle, godu wathathela amadodanakhe abomalukazana eenkorweni zangaphandle. Wakhokhela ama-Israyeli iminyaka elikhomba.P4F Ngemva kwakaJafta ama-Israyeli akhokhelwa ngu-Ibitsani weBhethe-Lehema.3F UJafta, umGiliyadi wakhokhela ama-Israyeli iminyaka esithandathu. Ngemva kwalokho wahlongakala, wabulungelwa edorobheni lakhe eGiliyadi.{2qF bese athi kuye: “Akhe uthi ‘tjhibolethi’.” Nahluleka ukuphimisa kuhle igameli bese athi “sibolethi” ambambe ambulalele khona ezibukweni leJordanapho. Lapho kwafela abantu bakwa-Efrayimu abaziinkulungwana ezimatjhumi amane nambili.s1aF Abantu bakwaGiliyadi bavimbezela amazibuko weJoridani ukuyela ngakwa-Efrayimu. Bekuthi lokha omunye wabakwa-Efrayimu ophunyurhileko nakhombela ukudlula, amadoda wakwaGiliyadi bekambuza athi: “UmEfrayimu na?” Lokha nathi “Awa”,0F Abantu bakwa-Efrayimu baphendula bathi: “Nina bantu bakwaGiliyadi, nihlubuke kwa-Efrayimu. Kuhlekuhle uGiliyadi uyingcenye yakwa-Efrayimu neyakwaManase.”
Ngalokho uJafta wabuthelela ndawonye boke abantu bakwaGiliyadi walwa nabantu bakwa-Efrayimu wabahlula.l/SF Ngathi nangibona bonyana aniyingeni, ngabeka ipilwami emlonyeni wethuna. Ngayamela ngaphetjheya ngayokulwa nama-Amoni, uSomnini wawanikela esandleni sami. Alo, kubayini nijamelane nami namhlanjesi? Kghani nifuna ukulwa nami?”~.wF UJafta wathi kibo: “Mina nabantu bami silwe khulu nama-Amoni, ngithe nanginibizako azange ningisize esandleni sawo.`- =F Abantu bakwa-Efrayimu babizelwa embizweni bahlomile, bayama umlambo weJordani eTsafoni, bathi kuJafta: “Kubayini uyamele ngaphetjheya ulwe nama-Amoni ungasibizi bona sikhambe nawe? Sizokutjhisa kanye nekumbakho.”z,oF (bonyana amadodakazi wakwa-Israyeli minyaka yoke akhambe ayokulilela indodakazi kaJafta umGiliyadi amalanga amane.U+%F 'Ekupheleni kweenyanga ezimbili, yabuyela kuyise. Wenza ngayo umhlabelo njengombana afunga kuSomnini. Indodakazi leyo beyingazange yembulele indoda amabhayi. Ukusuka ngesikhatheso kwaba mkhuba kwa-Israyeli)*MF &UJafta wathi: “Kulungile, khamba.” Watjhaphulula indodakazakhe iinyanga ezimbili. Yakhamba kanye neentanga zayo kobana iyokulilela ubuntombi bayo eentabeni.8)kF %Emva kwalokho yathi kuyise: “Nginesibawo sinye phambi kwakho: Ngibawa ungitjhaphulule iinyanga ezimbili ngiye eentabeni ngiyokulilela ubuntombi bami, mina neentanga zami.”%(EF $Yona yathi kuyise: “Baba, nakube wathembise uSomnini, yenza lokho okuthembise uSomnini ngami ngombana uSomnini ukubuyiselele ezitheni zakho, ama-Amoni.”['1F #Wathi lokha nambonako, wadabula izambatho zakhe, wathi: “Maye ndodakazami! Ungiqede amandla! Alo, sekube nguwe ongifaka emrarweni ongaka! Ngirhabe ngakhuluma kuSomnini, nje-ke angisakwazi ukujika amezwami.”b&?F "UJafta wabuyela ekhaya eMitsipha. Baba-ke, nakho-ke ahlangatjezwa yindodakazakhe igida ngabosotjherere neentanga zayo. Umntazana loyo gade ayithorwanakhe, ngaphandle kwakhe uJafta gade anganandodana namkha indodakazi.B%F !Wawamadlha ukusuka e-Aroweri ukuya esifundeni seMinithi nokuyokufika e-Abela-Keramimi. Wabulala abantu abanengi bewathumba nemizi ematjhumi amabili. Yeke ama-Amoni aguqiswa ma-Israyeli.l$SF Yeke uJafta wayamela ngaphetjheya kuma-Amoni kobana alwe nawo. USomnini wawanikela esandleni sakhe.8#kF nanyana yini ephuma emnyango wekumbami ukungihlangabeza ekufikeni kwami, nangibuya ukuyohlula ama-Amoni, kuzakuba ngokwakaSomnini. Ngizakwenza ngakho umhlabelo wokutjhiswa.”f"GF UJafta wenza isifungo kuSomnini wathi: “Nange uSomnini anganikela ama-Amoni esandleni sami, !F UMoya kaSomnini wehlela kuJafta, wadlula kwaGiliyadi nakwaManase wadlulela eMitsipha eseGiliyadi, ukusuka lapho wanqomba kuma-Amoni.] 5F Kodwana ikosi yama-Amoni azange ilalele umlayezo kaJafta agade awuthumele kiyo lowo.(KF Ngalokho-ke angikakoni mina, kodwana wena uyangona ngokuphuma ipi bona ulwe nami. USomnini omugwebi uzakuqunta namhlanje phakathi kwama-Israyeli nama-Amoni.”cAF Kubayini ungazange ulinge uthathe umkhawulo lowo eminyakeni emakhulu amathathu le ngesikhathi ama-Israyeli asahlala eRhetjhibhoni nemizanenayo ne-Aroweri nemizanenayo kanye nakiwo woke amadorobho aseligwini le-Arinoni?F Kghani wena ubona inga ungcono kunoBhalakhi umsa kaTsipori ikosi yakwaMowabi? Yena zange akhe ajamelane no-Israyeli namkha alwe naye.1F Wena wamukela okuphiwa ngusingazimakho uKemotjhi. Nathi-ke sizakulonda yoke inarha uSomnini uZimethu ayimuke abanye phambi kwethu wasinikela yona.)F Ngalokho-ke uSomnini uZimu wakwa-Israyeli waqotjha ama-Amori phambi kwabantu bakhe, ama-Israyeli. Alo, wena ufuna ukuwathathela ilifa lawo na?saF Wathatha woke umkhawulo wama-Amori ukusuka e-Arinoni ukuya eJabokhi nokusuka erhalawumbeni ukuya eJordani.8kF USomnini uZimu wakwa-Israyeli wanikela uSirhoni nabo boke abantu bakhe esandleni saka-Israyeli, wamhlula. Yeke u-Israyeli wathatha yoke inarha yama-Amori ebegade ahlala lapho.,SF Kodwana ikosi uSirhoni azange ithembe u-Israyeli bonyana angadlula enarhenayo. Yeke, yabuthelela abantu bayo ndawonye, yahloma amatende eJahatsi yalwa no-Israyeli.-F U-Israyeli wathumela ilizwi kuSirhoni ikosi yama-Amori, egade iphethe eRhetjhibhoni wathi kiyo, ‘Ngibawa ukudlula enarhenakho ngiye keyami.’%EF Ukusuka lapho wakhamba phakathi kwerhalawumbapho, wazombeleza inarha yakwa-Edomu neyakwaMowabi wabe wafika ngepumalanga yenarha yakwaMowabi. Wahloma amatendakhe ngehlangothini le-Arinoni. Azange ayame i-Arinoni, okumkhawulo wakwaMowabi, kobana abeke inyawo lakhe enarheni yakwaMowabi.zoF U-Israyeli wathumela umlayezo ekosini yakwa-Edomu wathi, ‘Sibawa usivumele sidlule enarhenakho.’ Kodwana ikosi yakwa-Edomu yaqinisa ihloko. Godu wathumela ilizwi ekosini yakwaMowabi, nayo yakhunyalala. Yeke u-Israyeli wahlala eKhadetjhi.lSF kodwana kwathi naphuma eGibhide, waratha erhalawumbeni wanqomba elwandle lomGaba wafika eKhadetjhi.q]F wathi kiyo: “Nakhu okutjhiwo nguJafta: U-Israyeli azange athathe inarha yakwaMowabi namkha yama-Amoni,;sF Godu uJafta wathumela iinthunywa ekosini yama-AmoniEF Ikosi yama-Amoni yaphendula iinthunywezo yathi: “Ngombana u-Israyeli naphuma eGibhide wathatha inarhami ukusuka e-Arinoni ukuya eJabokhi ukuyokufika eJordani. Yeke ibuyise ngokuthula.”F UJafta wathumela iinthunywa ekosini yama-Amoni wathi: “Ngigomeni yakho kobana ungabeze uphume ipi uzokulwa nenarhami na?”7F Yeke uJafta wakhamba nabaphathi bakwaGiliyadabo. Abantu bakhona bamenza ihloko nomrholabo. UJafta wabuyelela amezwakhe phambi kwakaSomnini eMitsipha.fGF Abaphathi bathi: “Iye, uSomnini uzakuba ngufakazi phakathi kwethu, sizakwenza okutjhoko.”% EF UJafta wathi ebaphathinabo: “Naningibuyisela ekhaya bona ngiyokulwa nama-Amoni bese uSomnini uwanikela esandleni sami, nitjho bona ngizaba mrholenu na?”$ CF Abaphathi bathi kuye: “Iye, khona kunjalo. Nokho-ke size kuwe. Nange unganamba nathi, ulwe nama-Amoni lawa, uzakuba mrholethu kilo loke lakwaGiliyadi.”% EF Kodwana uJafta wathi kubaphathi bakwaGiliyadi: “Angithi beningizonda benangiqotjha emzini kababa! Alo, kubayini-ke sele nigijimela kimapha naninomraro?”K F bathi kuye: “Yewize uzokuba mrholethu ukuze silwe nama-Amoni.” F Kwathi lokha ama-Amoni nathoma ukulwa no-Israyeli, abaphathi bakwaGiliyadi bakhamba bayokuthatha uJafta enarheni yeThobu,6iF Ngemva kwesikhathi ama-Amoni alwa no-Israyeli.saF UJafta wabaleka kubafowabo wayokuhlala enarheni yeThobu. Wafika lapho wabuthelela imigulukudu, yamlandela.DF Umfazi kaGiliyadi naye wambelethela amadodana. Kuthe lokha amadodana lawo nakhulako, aqotjha uJafta athi kuye: “Angeze waba nesabelo emzini kababa ngombana uyindodana yomfazi omunye.”_ ;F UJafta umGiliyadi gade ayingorho. Uyise bekunguGiliyadi, kodwana unina gade ayingwadla.$CF Abarholi babantu beGiliyadi bakhuluma bodwa bathi: “Nakungaba nomuntu ongathoma ntange alwe nama-Amoni, uzakuba yinduna yabo boke abahlali beGiliyadi.”F Ama-Amoni abizelwa epini, ahloma amatendawo eGiliyadi. Ama-Israyeli nawo ahlangana ndawonye, ahloma amatendawo eMitsipha.{F Nje-ke alahla abosingazimu abaphakathi kwawo, athoma ukulotjha uSomnini. USomnini waba nesirhawu ngesizi lama-Israyeli.9F Ama-Israyeli athi kuSomnini: “Siyavuma, sonile. Besithi uSomnini akenze nanyana yini ayithandako ngathi. USomnini akhe asitjhaphulule kube kanye.”mUF Khambani niyokulilela abosingazimu enibakhethilekwabo. Batjeleni banitjhaphulule esizini lenwelo.”]5F Khonapho ningifulathele nalotjha abosingazimu, ngalokho angeze bengisanitjhaphulula.k~QF Godu nagandelelwa maTsidoni, ama-Amalekhi namaMawoni nangililela, nganitjhaphulula esandleni sawo.t}cF USomnini wathi kiwo: “Azange nginitjhaphulule esandleni samaGibhide nama-Amori, ama-Amoni namaFilista na?~|wF Ama-Israyeli alilela uSomnini athi: “Sonile phambi kwakaSomnini ngombana sifulathele uZimethu salotjha aboBhali.”{)F Ama-Amoni ayama iJordani kobana nawo ayokulwa kwaJuda, kwaBhenjamini kanye nekumbeni ka-Efrayimu. Ngalokho ama-Israyeli aba sesizini elikhulu.az=F AmaFilista nama-Amoni agandelela abe agadangela ama-Israyeli umnyaka lowo. Kwaba minyaka elitjhumi nobumnane izizwezi zigandelela woke ama-Israyeli angaphetjheya kweJordani eGiliyadi, enarheni ebegade ingeyama-Amori.syaF Itukuthelo kaSomnini yavutha phezu kwaka-Israyeli, wawanikela esandleni samaFilista nesandleni sama-Amoni._x9F Ama-Israyeli godu enza ubumbi phambi kwakaSomnini. Alotjha aboBhali nabo-Atjhitarothi, abosingazimu be-Aramu, beTsidoni nebeMowabi kanye nabosingazimu bama-Amoni nebamaFilista. Afulathela uSomnini, azange amlotjhe.2waF UJayire wahlongakala, wabulungwa eKhamoni.^v7F Gade anamadodana amatjhumi amathathu agade akhwela abodumbana abamatjhumi amathathu. Amadodana lawo gade aziinduna zemizi ematjhumi amathathu enarheni yakwaGiliyadi, ebizwa bona yiRhavothi-Jayire bekube namhlanje.ouYF Ngemva kwakhe kwaba nguJayire umGiliyadi owakhokhela ama-Israyeli iminyaka ematjhumi amabili namibili.t{F Yena wakhokhela ama-Israyeli iminyaka ematjhumi amabili namithathu. Ngemva kwalapho wahlongakala, wabulungwa eTjhamiri.-s WF Ngemva kokuhlongakala kwaka-Abimeleki, uTola umsa kaPuwa omsa kaDodo indoda yakwa-Isakari, watjhaphulula u-Israyeli. Wahlala eTjhamiri ngeentatjaneni zakwa-Efrayimu.r#F 9Godu uZimu wenza bonyana boke ubukhohlakali babantu beTjhekemu buwele phezu kweenhloko zabo. Behlelwa manikelela kaJotamu umsa kaJerubhali.}quF 8Ngalokho uZimu wabuyiselela ubukhohlakali obenziwa ngu-Abimeleki kuyise ngokubulala abafowabo abamatjhumi alikhomba. p F 7Kwathi lokha abantu bakwa-Israyeli nababona bonyana u-Abimeleki uhlongakele, baphadlhalala kwaba ngiloyo naloyo waziyela kwakhe.DoF 6Wabiza msinyana isokana elalimphathele iinkhali wathi: “Rhwatjha isabulakho ungiqedelele ngombana amadoda azakuthi, ‘Loyo wabulawa mfazi.’ ” Isokanelo lamhlanganisa nesabula wafa.^n7F 5Umfazi othileko waphosa imbokotho phezu kwehloko ka-Abimeleki, yamphahlaza ikhakhayi.am=F 4U-Abimeleki wafika embhotjhongwenapho, walwa nawo. Watjhidela emnyango kobana awutjhise.Al}F 3Kodwana gade kunombhotjhongo oqinileko ngedorobhenelo. Woke amadoda nabafazi kanye nabaphathi bedorobho babalekela ngapho, bazivalela ngaphakathi, bakhuphukela ephahleni lombhotjhongo.DkF 2Yeke u-Abimeleki waya eTebetsi, wayivimbezela bewayithumba.{jqF 1Yeke omunye nomunye wagawula amaqobetjhwana walandela u-Abimeleki. Basamisa amaqobetjhwana lawo magegana nombhotjhongo wobuphephelo, batika umlilo. Boke abantu beMigidali-Tjhekemu bafela ngapho, kwakungaba yikulungwana yoke yamadoda nabafazi.iF 0Wenyukela entabeni iTsalimoni, yena nawo woke amadoda agade anaye. Waphatha izembe, wagawula amaqobetjhwana wawabuthelela, wawatjatha ehlombe. Wathi emadodeni agade anaye: “Lokho enikubone ngikwenza, rhabani nani nikwenze njengombana ngikwenzile!”]h5F /U-Abimeleki wabikelwa bonyana boke abaphathi beMigidali-Tjhekemu babuthene ndawonye. gF .Kwathi lokha boke abaphathi beMigidali-Tjhekemu nabezwa ngalokho, bangena embhotjhongweni wobuphephelo bethempeli laka-Eli-Bherithi.f F -U-Abimeleki walwa nedorobho imini yoke mhlokho, walithumba, wabulala boke abantu abakilo, walirhayila bewalirhatjha ngetswayi.5eeF ,U-Abimeleki wasuka nesinye isiqhema sakhe bagijimela ebungenweni besango ledorobho bayokuvimba khona. Iinqhema ezimbili zasahlela boke abantu ebegade basesimini zababulala.+dQF +Wathatha amabuthwakhe wawahlukanisa iinqhema ezintathu, wazifihla emasimini ebusuku. Kwathi ibutho lakhe nalibona abantu baphuma ngedorobheni, lavuka labasahlela.gcIF *Ngelanga elilandelako abantu beTjhekemu baphuma baya emasimini. U-Abimeleki watjelwa ngalokho.fbGF )Kwathi u-Abimeleki nabuyela e-Aruma, uZebhulu waqotjha uGali nabantu bakhe baphuma eTjhekemu.oaYF (U-Abimeleki wamgijimisa, wabaleka phambi kwakhe. Abanengi barabhalaliswa bekwaba sebungenweni besango.E`F 'UGali waphuma warhola amadoda weTjhekemu walwa no-Abimeleki.V_'F &UZebhulu wathi kuye: “Kuphi-ke ukukhuluma kwakho khulu? Angithi nguwe owathi bekayini u-Abimeleki loyo bonyana singabeze simsebenzele? Nako-ke amadoda ogade uwanyaza! Phuma phela uyokulwa nawo sibone!”^1F %UGali godu wathi: “Baba-ke! Qala nakaya amanye amadoda ehla entabeni iGerizimu, esinye isiqhema sivela tjhuba langemuthini we-owuku yezanusi.”7]iF $UGali wabona amadoda lawo, wathi kuZebhulu: “Qala nakaya amadoda ehla esiqongolweni sentaba!”
UZebhulu wathi kuye: “Awa, wena ufanisa iinthunzi zeentaba nabantu.”\1F #Kwathi lokha uGali umsa ka-Ebede naphuma ayokujama ebungenweni besango ledorobho, u-Abimeleki namadoda agade anaye bavuka lapha bebazifihle khona.g[IF "U-Abimeleki nawo woke amadoda agade anaye bavuka ebusuku, balalela iTjhekemu ngeenqhema ezine.-ZUF !Vukani ekuseni, kuthi bona kuphume ilanga nisahlele idorobho. Kuzakuthi yena namadoda anaye nabaphuma bona bajamelane nani, nibabhudungele nenze umathanda ngabo.”KYF Yeke phuma ebusuku wena namadoda anawe nifese nizifihle emasimini.(XKF Wathumela iinthunywa ku-Abimeleki ngobuqili wathi: “Tjheja, uGali umsa ka-Ebede neenhlobo zakhe beze eTjhekemu, bahlohlozela idorobho kobana lijamelane nawe.hWKF Kwathi lokha uZebhulu umbusi wedorobho nezwa amezwi kaGali umsa ka-Ebede, wavutha ngetukuthelo.9VmF Nangathana abantwaba bebangaphasi kwesandla sami, ngasele ngimsusile u-Abimeleki wakhona loyo. Bengizakuthi, ‘Wena Abimeleki, ngezelela amabuthwakho uphume sihlangane.’ ”U)F UGali umsa ka-Ebede wathi: “Emanyeni bekangubani u-Abimeleki? Kwakhona kubayini thina maTjhekemu kufuze sibuswe nguye? Angithi yena msa kaJerubhali, nokwenza uZebhulu umjamelakhe! Dumbana sisebenzele abantu bakaRhamori umsunguli weTjhekemu! Nakungu-Abimeleki yena, do!>TwF Abantu beTjhekemu babuyela emasimini, babuthelela amadiribe eendiribeni zabo, bawaminya. Benza umnyanya, baya ethempelini lakasingazimabo, bafika bagoma, basela baphoqa u-Abimeleki.S}F Ngesikhatheso uGali umsa ka-Ebede wafudukela eTjhekemu akhamba neenhlobo zakhe, abaphathi beTjhekemu baba nethemba kuye.GR F Abaphathi beTjhekemu bajamelana no-Abimeleki ngokubeka amadoda eenqongolweni zeentaba. Wona alalela abantu lapho, akhuthuza woke umuntu odlula ngendlela leyo. U-Abimeleki wabikelwa ngalokhu.vQgF Lokhu kwenzeka ukuze kubuyiselelwe inturhu eyenziwa phezu kwamadodana kaJerubhali amatjhumi alikhomba nokobana iingazi zawo zibe phezu kwaka-Abimeleki umfowabo owawabulalako naphezu kwabaphathi beTjhekemu abamsiza bona abulale abafowabo.P!F UZimu wehlisela ummoya omumbi phakathi kwaka-Abimeleki nebaphathini beTjhekemu. Abaphathi beTjhekemu baphatha u-Abimeleki ngobugirikijani.;OsF U-Abimeleki wabusa kwa-Israyeli iminyaka emithathu.\N3F UJotamu wabaleka wanqomba eBheri wahlala lapho ngombana esaba u-Abimeleki umfowabo.PMF Kodwana nakube akusinjalo, akuqubuke umlilo ku-Abimeleki uqothule abaphathi beTjhekemu nebemizana elizombileko. Akuphume umlilo ebaphathini beTjhekemu nebemizana elizombileko uqothule u-Abimeleki.”LF Nakube nenze kuhle nangokwethembeka kuJerubhali nekumbakhe namhlanjesi, khona-ke jekezelani no-Abimelekenu loyo, naye ajekezele nani.jKOF kodwana namhlanje nivukele ikumba kababa, nabulala amadodanakhe amatjhumi alikhomba elitjeni linye, nathuwelela nabeka u-Abimeleki indodana yekhohlo lakhe kobana abe yikosi phezu kwabaphathi beTjhekemu ngombana amzukulwanenu.\J3F Ubaba wanilwela, wabeka ipilwakhe engozini, wanitjhaphulula esandleni samaMidiyani,UF Waya emzini kayise e-Ofira, wabulala abafowabo, amadodana kaJerubhali abamatjhumi alikhomba elitjeni linye. Kodwana uJotamu obuphetjhani wasinda ngombana wazifihla.,=SF Bamnikela iimpaparwana ezimatjhumi alikhomba zesiliva ezazingethempelini lakaBhali-Bherithi. U-Abimeleki waqatjha ngazo imigulukudu namahlongandlebe ebekamlandela.)<MF Ngambala abomalumakhe bawukhambisa umlayezo lowo kibo boke abaphathi beTjhekemu. Iinhliziyo zabo zathanda ukulandela u-Abimeleki ngombana bathi: “Mfowethu”.U;%F “Khulumani nabo boke abaphathi beTjhekemu nithi, ‘Ngikuphi okungcono ukubuswa madodana kaJerubhali amatjhumi alikhomba namkha ukubuswa ngeyodwa le? Nikhumbule bonyana ngiziingazi zenu nanginje.’ ”{: sF U-Abimeleki umsa kaJerubhali waya eTjhekemu kibomalumakhe nakiyo yoke ikoro yekhabomkhulu wayokukhuluma nayo wathi:q9]F#Godu azange akhombise nesisa emndenini kaJerubhali okutjho uGidiyoni, ngakho koke okuhle awenzele khona.o8YF"Azange akhumbule uSomnini uZimawo owawaphunyurhisa ezandleni zazo zoke izitha zawo eziwazombelezileko.7 F!Kwathi bona uGidiyoni ahlongakale, ama-Israyeli godu abuyela adlhemadlhema ngemva kwaboBhali. Enza uBhali-Bherithi uzinyanawo.6 F UGidiyoni umsa kaJowatjhi wahlongakala sele aluphele kwamambala. Wabulungwa ethuneni lakayise uJowatjhi e-Ofira lama-Abiyezeri.e5EFIkhohlo lakhe ebegade liseTjhekemu nalo lambelethela indodana. Wayithiya bona ngu-Abimeleki.u4eFUGidiyoni lo gade anamadodana amatjhumi alikhomba, okubantwabakhe ngenyama ngombana gade anabafazi abanengi.C3FUJerubhali umsa kaJowatjhi wakhamba wayokuhlala emzinakhe.2+FAmaMidiyani aguqiswa phambi kwama-Israyeli, azange asaziphakamisa. Ngalokho inarha yaba nokuthula iminyaka ematjhumi amane emihleni kaGidiyoni.=1uFUGidiyoni wenza i-efodi ngegolidelo wayibeka edorobheni lakhe e-Ofira. Woke u-Israyeli wadlhemadlhema ne-efodi leyo ngokuyilotjha khonapho. Yaphenduka isifu kuGidiyoni nomndenakhe.0-FUbudisi beendzilamnwana azikhombelako, bebupheze bube makhilogremu amatjhumi amabili ngaphandle kwemikghabiso yeenqetjhana zenyezi namancina kanye nezambatho ezibubende ezazembathwa makhosi wakwaMidiyani begodu nangaphandle kwemikghabiso ebegade iseentanyeni zamakamelawo./+FBaphendula bathi: “Sizakupha ngeenhliziyo ezimhlophe.”
Baqhisa isambatho phasi, woke umuntu waphosela idzilamnwana ayiphangileko lapho.H. FGodu wathi: “Akhe nginikhombele lokhu: omunye nomunye wenu akangiphe idzilamnwana epangwenakhe.” (AmaMidiyani lawo bekaziinzukulwana zaka-Itjhimayeli, ngalokho gade afaka iindzilamnwana.)~-wFUGidiyoni wathi kibo: “Mina angeze nganibusa, ngitjho nendodanami angeze yanibusa, kodwana nguSomnini ozanibusa.”,7FAbantu bakwa-Israyeli bathi kuGidiyoni: “Yewusibuse, wena nendodanakho kanye nomntwanomntwanakho ngombana usitjhaphulule esandleni samaMidiyani.”@+{FUZebarhi noTsalmuna bathi: “Sibulala wena ngokwakho ngombana uyindoda!”
UGidiyoni wasuka wababulala, wathatha imikghabiso yeenqetjhana zenyezi ebegade iseentanyeni zamakamela. *FWathi kuJeteri izibulo lakhe: “Babulale!”
Kodwana umsana azange arhwatjhe isabulakhe, gade esaba ngombana bekasesemncani.)FWathi kibo: “Baba-ke! Bafowethu labo, madodana kamma. Ngifunga uSomnini, ngathana azange nibabulale, nami bengingeze nganibulala.”(-FWathi kuZebarhi noTsalmuna: “Nganjani amadoda eniwabulele eTabori?”
Baphendula bathi: “Gade afana nawe, woke gade anjengamakhosana.”L'FWephula isithala sabalindi bePenuweli, wabulala namadoda wedorobho.x&kFWathatha abaphathi bedorobho, wathatha ameva werhalawumba neenumba, ngawo wafundisa amadoda weSukothi isifundo.J%FWafika ebantwini beSukothi wathi: “Napa-ke aboZebarhi noTsalmuna ebeningichotjhela ngabo nithi, ‘Sele basezandleni zakho kobanyana singabeze siphe ibutho lakho elidiniweko isikwa na?’ ”)$MFWabamba isokana ebantwini beSukothi walipheka ngemibuzo. Isokanelo lamtlolela amabizo weenkhulu nabaphathi beSukothi. Kwaba madoda amatjhumi alikhomba nakhomba.]#5F UGidiyoni umsa kaJowatjhi wabuya epini sele akhamba ngendlela yomenyukelo weRheresi."F Loke ibutho langenwa livalo. Amakhosi amabili wakwaMidiyani, uZebarhi noTsalmuna, abaleka, kodwana uGidiyoni wawagijimisa. !F UGidiyoni wakhuphuka ngendlela yabosomatende ngepumalanga yeNobarhi neJogiboha, wasahlela ibutho lakhona ngombana belingakatjheji. #F UZebarhi noTsalmuna gade baseKharikhori nebutho labo ebelingaba madoda aziinkulungwana ezilitjhumi nahlanu. Lawo gade kumadoda asele ebuthweni loke labantu bepumalanga. Abahlongakalako bekuziinkulungwana ezilikhulu namatjhumi amabili zamadoda akwazi ukulwa ngesabula.oYF Godu wathi ebantwini bakwaPenuweli: “Mhlana ngibuya ngokuthula ngizobhuruza isithala sabalindesi.” ;FUkusuka lapho wakhuphukela kwaPenuweli, wakhuluma lokho akukhulume ebantwini beSukothi. Abantu bakwaPenuweli nabo bakhamba emagameni wabantu beSukothi.!=FUGidiyoni wathi: “Nihlale nazi-ke bonyana lokha uSomnini nanikela uZebarhi noTsalmuna esandleni sami, ngizokhekhebula inyamenu ngameva nangeenumba.” FIinkhulu zeSukothi zathi: “Kanti uZebarhi noTsalmuna sele basezandleni zakho bonyana singabeze siphe ibutho lakhwelo isikwa na?”fGFwathi ebantwini beSukothi: “Siseenthendeni zakaZebarhi noTsalmuna amakhosi wakwaMidiyani. Nje-ke ngiyanibawa, akhese niphe amadoda akhamba nami la izikwa ezindulungu ngombana alambile kanti nokudinwa kuziphe amandla.”  FUGidiyoni gade ayame iJordani namadoda amakhulu amathathu nalokhu agijimisa amaMidiyani. Ngebanga lokobana gade adinwe aphelile,EFUZimu unikele iinduna zakwaMidiyani, u-Orebi noZebi, ezandleni zenu. Alo, yini-ke engcono engiyenzileko kunalokho okwenziwe ngini?” Awa-ke, ukutjho kwakhe njalo kibo kwabathela ngamanzi.)MFYena wathi kibo: “Bekuyini-ke engikwenzileko kunalokho okwenziwe ngini? Okwenziwe babantu bakwa-Efrayimu kungaphezu kwalokho okwenziwe mndenami ama-Abiyezeri. )FAbantu bakwa-Efrayimu bathi kuGidiyoni: “Yintobani osenze yona le? Kubayini ungasibizi lokha nawuyokulwa namaMidiyani?” Bamsola ngamandla.vgFBabamba iinduna ezimbili zakwaMidiyani, u-Orebi noZebi. Nabalokhu bagijimisa amaMidiyani njalo, babulala u-Orebi edwaleni laka-Orebi noZebi ebutlhodlhelweni bakaZebi. Banikela uGidiyoni ihloko ka-Orebi neyakaZebi ngaphetjheya kweJordani.'FUGidiyoni wathumela iinthunywa kiyo yoke inarha yeentatjana zakwa-Efrayimu wathi: “Yenehle nisahlele amaMidiyani niwalalele ngemlanjeni iJordani ukuyokufika eBhethe-Bhara.” Yeke boke abantu bakwa-Efrayimu babizwa bavimba umlambo iJoridani ukuyokufika eBhethe-Bhara.cAFAma-Israyeli abizwa aseNafitali ne-Atjheri nakilo loke lakwaManase, agijimisa amaMidiyani.wiFKwathi lokha nabavuthela iimpalapala ezimakhulu amathathu, uSomnini wenza boke abantu ngekampeni bajikelane, basikane ngeensabula. Babaleka bekwaba seBhethe-Tjhitha ukuyela eTserera ukuyokufika esebeni lomlambo we-Abela-Merhola eThabathi.yFBajama kwaba ngileyo naleyo indoda endawenayo magegana nekampa, boke abantu ngekampeni bagijima, barhuwelela babaleka.{qFNgaleyondlela iinqhema zontathu zavuthela iimpalapala bezaphadlha nemijeka esezandleni, zabamba iinhlothi ngesincele kwathi ngesandleni sokugoma zaphatha iimpalapala kobana zivuthele, zarhuwelela zathi: “Asihlabanele uSomnini noGidiyoni!”r_FYeke uGidiyoni namadoda alikhulu agade akhamba naye bafika emaphethelweni wekampa ngesikhathi sabogadi baphakathi kobusuku, emva nje kokobana amaMidiyani abeke abogadi abanye. Bavuthela iimpalapala baphadlha imijeka esezandleni zabo.-UFNangivuthela ipalapala, mina nesiqhema esinami, nani vuthelani zenu ngemahlangothini wayo yoke ikampa bese nirhuwelela nithi, ‘Silwela uSomnini noGidiyoni!’ ”xkFWathi kiwo: “Qalani mina bese nenza engikwenzako. Nangifika emaphethelweni wekampa, nenze lokho engikwenzako.2 _FWahlukanisa amadoda amakhulu amathathu ngeenqhema ezintathu, wawanikela iimpalapala woke kanye nemijeka enganalitho. Ngaphakathi kwemijekapho kwakuneenhlothi ezivuthako.Z /FLokha uGidiyoni nezwa kucocwa ngebhudangweli nokuhlathululwa kwalo, wakhothama ngokuthokoza. Wabuyela ekampeni yakwa-Israyeli wathi: “Sikimani ngombana uSomnini unikele ibutho lamaMidiyani ezandleni zenu.”5 eFUmnganayo wathi: “Akunangenye indlela, leyo yisabula kaGidiyoni umsa kaJowatjhi umuntu wakwa-Israyeli. UZimu unikele amaMidiyani nawo woke amabuthwawo esandleni sakhe.”g IF UGidiyoni nafikako, qala, bekunendoda egade ihlathululela umnganayo ibhudango isithi: “Uyazi, ngibhudange isikokoro sesikwa sebhali sigedekela ngekampeni yakwaMidiyani, safika satjhayisa itende yawa, yasala iketukile.”B F AmaMidiyani nama-Amalekhi nabo boke abantu bepumalanga bebabanengi njengentethe nayembethe umrhula. Amakamelabo gade kungakghoneki ukuwabala amanengi njengequlwani eseligwini lelwandle.>wF Uzafese uzwe abakukhulumako, ngemva kwalapho uzokuqina idolo ulungele ukusahlela ikampa.”
Yeke wehla noPura incekwakhe baya emaphethelweni wekampa lapha kunamadoda ahlomileko.@}F Kodwana nakube uyesaba ukwehla, yehla noPura incekwakho.ymF Khona ngobusukobo uSomnini wathi kuGidiyoni: “Sikima, wehlele ngekampeni ngombana ngiyinikele esandleni sakho.%FEmva kokuthathwa kwemiphako neempalapala ebekuphethwe madoda, inengi lawo labuyiselwa emuva kwaba ngileyo naleyo indoda yabuyela etendeni layo. UGidiyoni wasala namakhulu amathathu wamadoda kwaphela.
Ikampa yabakwaMidiyani gade ingenzasi kwakaGidiyoni ngemrhobeni.hKFUSomnini wathi kuGidiyoni: “Ngizakusebenzisa amadoda amakhulu amathathu la ukukutjhaphulula bese nginikela amaMidiyani esandleni sakho. Loke inengi lamadoda ungalitjhaphulula kube ngileyo naleyo ndoda ibuyele emzinayo.”/FIsibalo salabo abaqabha amanzi, saba makhulu amathathu. Kodwana inengi kwaba ngilelo eliguqako nalisela amanzi ngokubeka izandla zabo emilonyeni.-UFYeke waletha abantu emanzini, uSomnini wathi kuye: “Boke abaqabha amanzi ngelimu njengenja ubabuthelele ndawonye, nalabo abaguqako nabaselako ubabeke ndawonye.”r_FUSomnini wathi kuGidiyoni: “Abantwaba basesebanengi, bathathe ubase emanzini, ngizakuhlungela bona. Nanyana ngubani engizakuthi kuwe ngaye, ‘Lo, uzakhamba nawe’, akhambe nawe bese engithi kuwe ngaye, ‘Lo akasale’, asale.”hKFNgalokho memezela ebantwini uthi, ‘Omunye nomunye onevalo nothuthumelako, akabuyele ekhaya. Akakhukhuthe ngeentaba zakwaGiliyadi.’ ”
Kwakhamba iinkulungwana ezimatjhumi amabili nambili zajika, kwasala ezilitjhumi.X+FUSomnini wathi kuGidiyoni: “Abantu onabo lapho banengi khulu kobana ngingabasebenzisa ukunikela amaMidiyani esandleni sakho. Nakungasinjalo ama-Israyeli azangigabisela adlumbane bonyana ahlule ngamandlawo.a~ ?FUJerubhali, okutjho uGidiyoni, nabo boke abantu ebegade banaye bavuka ekuseni bahloma amatendabo eqadi komthombo iRharodi. Ikampa yabakwaMidiyani yaba ngehlangothini labo langetlhagwini, ngembundwini weMore emrhobeni.x}kF(Ngambala uZimu wakwenza lokho ngobusukobo. Kwavuka kunombethe yoke indawo kodwana isitjhuba sobuboya some kere.u|eF'UGidiyoni wathi kuZimu: “Itukuthelo kaSomnini ingavuthi phezu kwami, akhe ngikhulume kanye nje kwaphela, ngiyarabhela. USomnini akangivumele ngizizinye kokugcina. Isitjhuba sobuboyesi asome kere bese kuthi yoke indawo ibe nombethe.”r{_F&Yeke kwaba njalo. Wavuka ngakusasa ekuseni, waminya isitjhuba sobuboya, kwaphuma amanzi azala isitja swi.rz_F%qala ngendlala isitjhuba sobuboya bemvu eselelweni. Nakube buvuka bunombethe bona bodwa kodwana ngemaqadi kwabo khibe kome kere, khona-ke ngizakwazi bonyana uSomnini uzakutjhaphulula u-Israyeli ngesandla sami njengombana atjhwile.”yF$UGidiyoni wathi kuZimu: “Ukuze ngibone bonyana uSomnini uzakutjhaphulula u-Israyeli ngesandla sami njengombana atjhwile,*xOF#Wathuma iinthunywa kilo loke lakwaManase, nabo babizwa bonyana bamlandele. Wathumela iinthunywa ku-Atjheri, uZebuloni noNafitali, bakhuphuka bayokuhlangana nabo. #~J}1|T{{Bzz%yy$xwvvuuIttfss$rrnqpp,onnmmll#k&jWihgfeddbcbb}aa`#__%^^P]]\\[ZZYXXWWiVUsUTSRR_Q=PP(OCMLLKJIoHGG(FEE=DwCC BA@??>=<uwFAmadoda akhethekileko amakhulu alikhomba lawo akhethwa kilo loke ibutho. Gade aziincele begodu anekghono lokujikijela ngesarwayi anembe ngitjho nento engangesihluthu sinye angageji.[t1FMhlokho amaBhenjamini akhupha emizinawo amadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nantandathu akwazi ukulwa ngesabula ngaphandle kwabahlali beGibeya. Godu kwakhutjhwa amadoda akhethekileko amakhulu alikhomba.^s7FAmaBhenjamini aphuma emizinawo ahlangana eGibeya kobana ayokulwa nama-Israyeli ngepi.Ir F Nje-ke khuphani amadoda weGibeya aziinkhohlakali lawo kobana siwabulale ukuze sithanyele ubumbi hlangana nama-Israyeli.” Kodwana amaBhenjamini azange alalele ilizwi labafowabo, ama-Israyeli.qF Iinkoro zakwa-Israyeli zathumela amadoda kiyo yoke imindeni yakwaBhenjamini zathi: “Buhlola bani obenzeke phakathi kwenobu?bp?F Yeke woke amadoda wakwa-Israyeli abuthana ajamelana nedorobhelo, ahlangene ngahliziyonye. oF sizokukhupha kizo zoke iinkoro zakwa-Israyeli amadoda alitjhumi kalikhulu, alikhulu kayikulungwana nayikulungwana kaziinkulungwana ezilitjhumi kobana alethele ibutho umphako lokha naliyozibuyiselela kumaGibeya kwaBhenjamini ngobuhlola abenze kwa-Israyeli.”EnF Nakhu esizakwenza phezu kwamaGibeya: Sizowasahlela! NgefumbewmiFBoke abantu bagugeka banyandanye bathi: “Akakho kithapha ozakuya etendeni lakhe, akakho ozakuya ekumbenakhe.klQFYelelani noke ma-Israyeli njengombana nilapha nje, khulumani beniveze amazizo wenu ngendaba le.”k-FNgathatha ikhohlo lami ngaliqobelela iinququ ngazithumela enarheni yoke yakwa-Israyeli ngombana isenzwesi besisinyenyiso nobuhlola kwa-Israyeli.j9FAmadoda abaphathi beGibeya angivukela, azombeleza ikumba ebe ngilele kiyo ebusuku ahlose ukungibulala. Nje-ke agagadlhele ikhohlo lami belahlongakala. i FUmLevi oyindoda yomfazi obuleweko waphendula wathi: “Ngifike eGibeya lakwaBhenjamini, mina nekhohlo lami sabawa amalalo khona.(hKFAmaBhenjamini gade avele ezwile bonyana abantu bakwa-Israyeli bakhuphukele eMitsipha. Ama-Israyeli athi: “Akhe nitjho-ke, into embi kangaka yenzeke njani?”Hg FIinsika zabo boke abantu, okutjho zoke iinkoro zakwa-Israyeli, zaziveza ehlanganweni yabantu bakaZimu. Kwaba madoda aziinkulungwana ezimakhulu amane akhamba ngeenyawo akwazi ukulwa ngesabula.Pf FBoke abantu bakwa-Israyeli baphuma ukusukela kwaDani ngetlhagwini ukuya eBheritjheba ngesewula ngitjho nenarheni yakwaGiliyadi, umkhambathi woke wahlangana ngahliziyonye phambi kwakaSomnini eMitsipha.leSFWoke owabona iinquqwezo wathi: “Umhlolo onje azange khewenzeke namkha ubonwe soloko abantu bakwa-Israyeli baphuma eGibhide bekube kunamhlanjesi. Akhe nicabange ngalokho, nibonisane bese niyatjho bona kwenziwani-ke nakunje!”-dUFKwathi bona ifike emzinayo yathatha umukhwa, yahlahlela ikhohlo layo isitho ngesitho, laba ziinququ ezilitjhumi nambili yazithumela kiyo yoke indawo yakwa-Israyeli.hcKFYathi kilo: “Vuka sikhambe.” Kodwana azange kube nependulo. Yalikhweza kudumbana, yakhamba.&bGFIndodalo yavuka ekuseni, yathi nayivula umnyango kobana ikhambe, baba-ke, yabona ikhohlo layo lilele emnyango wekumba izandla zalo zisembunjwaneni womnyango.pa[FKuthe nakusako, ikhohlwelo leza lawela emnyango wekumba lapha bekunendodalo khona bekwathoma ukukhanya.F`FKodwana amadoda lawo azange afune ukwazi. Yeke umLevi wasunduzela ikhohlo lakhelo kiwo ngaphandle. Aligagadlhela, alihlukumeza ubusuku boke bekwasa. Kwathi nakudabuka ukusa, alitjhaphulula.<_sFQalani, nginetlawu kanye nekhohlo layo indoda le, anginikhuphele bona kobana nibarhubutjhe, nizikholise ngabo. Kodwana nakuyindoda le yona, awa ningenzi ubuhlola obunjalo kiyo.”&^GFUmninikumba waphuma wathi eenkhohlakalini: “Kahleni bafowethu, ningenzi amanyala. Njengombana indoda le ize kwamapha nje, lisani ukwenza ubuhlola obunjalo.P]FKuthe basathakasile, qala kwafika iinkhohlakali zamadoda wedorobho zazombeleza ikumba, zaqoqoda umnyango zathi eqhegwini elimninikumba: “Sithi khupha indoda engene kwakho leyo, sifuna ukuyilala.”\ FLakhamba nabo emzinalo, lafese lapha abodumbana ifuru. Ngemva kwalokho abathekeli balo baqopha iinyawo zabo, bagoma bebehlisa.s[aFIqhegu lathi: “Ungakhathazeki, ngizakutjheja zoke iindingo zenu, kwaphela nje ningalali etatawinapha.”8ZkFNokho abodumbana bethu sibaphathele iinhlanga nelusereni, kanti incekwakho nencekukazakho kanye nesokana elikhamba nathi siziphathele isikwa newayini. Angeze sadinga litho.”Y/FUmuntu loyo wathi kilo: “Sisendleleni ebuya eBhethe-Lehema lakwaJuda, silibangise eendaweni ezingenelele ngeentatjaneni zakwa-Efrayimu, lapha ngidabuka khona. Bengithekele eBhethe-Lehema lakwaJuda, nje-ke ngiya ekhaya. Ubona silaphanje, akunamuntu othe siyokulala kwakhe.eXEFLathi naliqalako labona isikhambi etatawini ledorobho lathi: “Uphumaphi? Ulibangisephi?”6WgFNtambama kwavela iqhegu libuya ukuyosebenza esiminalo. Lona gade lidabuka enarheni yangeentatjaneni zakwa-Efrayimu, lisikhonzi eGibeya. Abantu bendawo leyo bekumaBhenjamini.%VEFBaphambukela lapho kobana balale eGibeya. Bangena ngedorobheni bafese bahlala etatawini lakhona ngombana akunamuntu owabangenisa kwakhe kobana balale khona.wUiFYeke bayidlula iJebusi baragela phambili ngekhambo labo. Ilanga labatjhingela hlanu kweGibeya yakwaBhenjamini.kTQF Godu wathi encekwinakhe: “Asikhambeni siye eGibeya namkha eRama, siyokulala kenye yeendawezi.” S F Umniniyo wathi kiyo: “Asikwazi ukuphambukela edorobheni labantu abatjhili abangasi ngebakwa-Israyeli. Asidluleleni eGibeya.”#RAF Kuthe nasele batjhidele eJebusi besele kuhlwile. Inceku yathi kumniniyo: “Bengithi asiphambukeleni edorobheni lamaJebuseli, sikhombele amalalo khona.”3QaF Kodwana indoda azange ivume, yasikima, yakhamba beyayokufika malungana neJebusi, okutjho iJerusalema. Gade ikhamba nabodumbana ababili ababotjhelweko kanye nekhohlo layo. PF Kuthe lokha indoda leyo nekhohlo layo kanye nencekwayo nabasikima bathi bayakhamba, usomntazana wathi: “Agu, qala sekuhlwile, lalani lapha. Qala ilanga sele liyokutjhinga. Lalani lapha nithakase bese kuthi kusasa-ke nivuke ngesamarimarima, nibe yindlela.”*OOFElangeni lesihlanu, wavuka ngamasa wabhincela ukukhamba, usomntazana wathi kuye: “Yewubambise amathumbu.” Yeke bagoma bobabili, bariyada bekwaphakama ilanga.wNiFKuthe lokha nathi uyasikima bona akhambe, umkhwe wakhe wamtomatomela bewavuma, walala ebukhweni bakhapho godu.M7FYeke amadoda amabili lawo ahlala phasi, agoma ndawonye abe ehlisa. Usomntazana godu wathi kumkhwenyanakhe: “Hlala godu obunye ubusuku, uthakase.”MLFElangeni lesine bavuka ngamasa, indoda leyo yazilungiselela ukukhamba, kodwana usomntazana wathi: “Mkhwenyanami, yewubambise amathumbu ngegedzwana lesikwesi, ngemva kwalokho sewungakhamba-ke.”KFUmkhwe wayo, okunguyise lekhohlo, wayikatelela bonyana ihlale amalanga amathathu naye. Yeke yahlala naye, bagoma bebehlisa.dJCFindodalo yalilandela kwabo kobana iyolincenga libuye. Gade ikhamba nencekwayo kanye nabodumbana ababili. Lokha nayifikako ikhohlo layisa ngekumbeni kayise. Kwathi uyise lekhohlo nabona indoda leyo, wayamukela ngetokozo.I#FKwaba nokuqabana phakathi kwekhohlwelo nomLevi, nje-ke labaleka layokuhlala ekumbeni kayise eBhethe-Lehema kwaJuda. Ngemva kweenyanga ezineTH %FEmihleni leyo, lokha nakunganakosi kwa-Israyeli, kwakunomLevi othileko ogade asikhonzi eendaweni ezingenelele ngeentatjaneni zakwa-Efrayimu. Wazithathela intombi njengekhohlo lakhe eBhethe-Lehema kwaJuda.xGkFYeke amaDani ajamisa isithombesibazwa esenziwa nguMikha ngeenkhathi zoke lokha ithempeli lakaZimu naliseTjhilo.2F_FAmaDani azijamisela isithombesibazwa, kwathi uJonathani umsa kaGeritjhomu omsa kaMosi namadodanakhe baba baphristi bekoro yamaDani kufikela mhlana kuthunjwa inarha leyo.EFAthiya idorobhelo bona yiDani, alithiyelela ngoDani ukhokho wawo owabelethwa ngu-Israyeli, kodwana ekuthomeni umuzi lowo bekuyiLayitjhi.KDFAzange babe nomenyeli ngombana umuzi lowo bewukude neTsidoni begodu abahlali bakhona gade banganabudlelwano nabo. Gade kungemrhobeni wakaBhethe-Rerhobu. AmaDani akha idorobho lapho, ahlala kilo.MCFNgaleyondlela amaDani athatha lokho okwenziwe nguMikha kanye nomphristakhe. Aya eLayitjhi, abhudungela abahlali bakhona ebebazigedlile begodu bavikelekile, abamadlha ngesabula abe atjhisa nomzabo.oBYFUkusuka lapho amaDani azikhambela. UMikha wathi nabona bonyana bangambhedlha, wajika, wabuyela kwakhe.-AUFAmaDani athi kuye: “Ungabi nomlomo omkhulu kithapha wena! Yelela! Nakungasinjalo amadoda aneenhliziywana azakuwalazela bese ulahlekelwa buphilo, wena nomzakho.”0@[FYena wathi: “Nithethe uzimami engizenzele yena benathatha nomphristami nangena indlela, nangitjhiya nginganalitho! Alo, ningibuza njani-ke bonyana ngilunywa yini?”?FLokha narhuwelela abantu bakwaDani njalo, baphendukela kuMikha bathi: “Ulunywa yini bona ungabeze usilandele ngesiqubuthu esingaka?”>FKwathi nasele bamlenzana ukusuka kwaMikha, kwahlatjwa umkhosi emadodeni agade akhelene noMikha. Agijima afunyana amaDani.n=WFBajika, baragela phambili ngendlelabo. Bakhambisa ngaphambili abantwana, imihlambi nezinto eziligugu.i<MFUmphristi wajabula, wathatha i-efodi, imihlalandlini nesithombesibazwa wangena hlangana nabantu.V;'FWona athi: “Thula wena, uvale umlonyanakho lowo! Khamba nathi, ube mfundisi nomphristethu. Akusigcono ukuba mphristi womndeni ngitjho nowekoro kwa-Israyeli kunokuba mphristi wekumba yomuntu oyedwa na?”!:=FLokha amadoda amahlanu nangena ngekumbeni kaMikha athatha isithombesibazwa, i-efodi nemihlalandlini, umphristi wawabuza wathi: “Heyi nina! Nenzani?”s9aFamadoda amahlanu ebegade ayozihlolisa inarha akhuphuka, angena bona athathe isithombesibazwa esinamekwe ngesiliva, i-efodi nemihlalandlini. Ngesikhatheso umphrisiti gade asajame ebungenweni besango namadoda amakhulu asithandathu lawo.|8sFKwathi lokha amadoda amakhulu asithandathu wamaDani agade ahlome ngeenkhali zepi najama ebungenweni besango lomuzi,\73FAphambukela-ke, angena ngekumbeni yesokana lomLevi emzini kaMikha, alibuza amavuko.U6%FAmadoda amahlanu ebegade ayozihlolisa inarha athi kubafowawo: “Nikhumbule bonyana kenye yeenkumba zomuzi lo kune-efodi, imihlalandlini nesithombesibazwa sesiliva. Nje-ke niyazi bona nizokwenza njani.”^57F Ukusuka lapho anqomba enarheni yangeentatjaneni zakwa-Efrayimu, afika emzini kaMikha./4YF akhuphuka, ahloma amatendawo eKhiriyathi-Jeyarimu kwaJuda. Ngalokho indawo leyo kuthiwa yiMarhane-Dani bekube kunamhlanje. Yona ingetjingalanga yeKhiriyathi-Jeyarimu.u3eF Kwaphuma amadoda amakhulu asithandathu wekoro yakwaDani. Ahloma ngeenkhali zepi asuka eTsora ne-Etjhitawoli,'2IF Lokha naniya khona, nizokufumana abantu bazigedlile nenarha yakhona isithabathaba. Ngambala uZimu uninikele inarha lapha kungaswelwa khona litho lephaseli.”+1QF Athi: “Madoda, lisani ukuriyada! Siyibonile inarha, heyi ayisikunona kwenarha! Musani ukuzibumba, rhabani sikhambeni senyukeleni khona siyokuthumba inarha leyo!Y0-FAthi nabuyela eTsora ne-Etjhitawoli, abafowawo bathi kiwo: “Nikhambe njani?”*/OFYeke amadoda amahlanu lawo akhamba afika eLayitjhi, afese abona ukuthi abantu bomuzi lowo bahlala baphephile njengamaTsidoni. Bebazigedlile begodu bavikelekile ngombana bekunganakwethuselwa enarheni leyo, banepumelelo. Gade bakude namaTsidoni kanti godu bebanganabudlelwano nabanye abantu.].5FUmphristi loyo wathi kizo: “Khambani ngokuthula. Indlelenu itjhejwe nguSomnini.”l-SFZona zathi kilo: “Sibawa khewusibuzele kuZimu, sizwe bonyana indlelethu izakuba yipumelelo na.”w,iFLona lathi kizo: “UMikha lo, ungenzele ukuthi nokuthi. Nje-ke ungiqatjhile, ngalokho sele ngimphristakhe.”/+YFKwathi lokha nasele zisemzini kaMikha, zezwa ilizwi lesokana lomLevi, zajika zaya kilo zathi: “Ubekwa yini lapha? Yintobani oyenza endaweni le? Usebenzani lapha?”$*CFYeke amaDani akhetha iingorho ezihlanu kiso soke isibalo semindenawo, azithuma ukusukela eTsora ne-Etjhitawoli kobana ziyozihlolisa inarha bese ziyiqalisise, athi kizo: “Khambani niyozihlolisa inarha.”
Zafika enarheni yeentatjaneni zakwa-Efrayimu emzini kaMikha zalala lapho.?) {FEmihleni leyo gade kunganakosi kwa-Israyeli. Ikoro yakwaDani gade izifunela ilifa eliyinarha yokuhlala ngombana bekube ngesikhatheso beyingakabi ukuba nesabelo elifeni lakwa-Israyeli.~(wF UMikha wathi kilo: “Ngiyazi bonyana uSomnini uzokukhanyisa iindlela zami ngombana kwamapha nginomphristi omLevi.”7'kF Walibeka laba mphristakhe, lahlala ekumbenakhe.^&7F Emva kwalokho lavuma ukuhlala naye. Nje-ke uMikha walithatha njengenye yamadodanakhe.Z%/F UMikha wathi kilo: “Hlala nami, ube njengomfundisi nomphristi kimi, ngizakunikela iimpaparwana ezilitjhumi zesiliva ngomnyaka, izambatho ozidingako kanye nokugonywako.” Isokanelo ladla amathambo wengqondo."$?F UMikha wathi kilo: “Ubuya ndawanaphi?” Lathi kuye: “NgimLevi, ngivela eBhethe-Lehema kwaJuda, ngikhamba ngifuna indawo lapha ngingakhonza khona.”9#mFIsokanelo laphuma edorobheni leBhethe-Lehema kwaJuda layokukhonza lapha lalingafumana khona indawo. Lathi lisakhamba njalo, lafika eentatjaneni zakwa-Efrayimu ekumbeni kaMikha.q"]FKwakunesokana ebegade limLevi eBhethe-Lehema kwaJuda okuyindawo yelifa lakwaJuda. Labe lisikhonzi lapho.Z!/FEmihleni leyo gade kunganakosi kwa-Israyeli, woke umuntu gade azenzela umathanda.u eFUMikha lo gade anethempedlana. Wenza i-efodi nemihlalandlini, wabeka enye yamadodanakhe kobana ibe mphristi.V'FKodwana yabuyisela isilivelo kunina. Unina wathatha iimpaparwana ezimakhulu amabili zesiliva, wazinikela umkhandisiliva. Yena wenza ngazo isithombesibazwa esitshidzwe ngesiliva. Sabekwa ngekumbeni kaMikha.cAFYabuyisela iimpaparwana eziyikulungwana nekhulu kunina. Unina wathi: “Isiliva esesandleni sami ngiyahlukanisela uSomnini kobana indodanami yenze isithombesibazwa esitshidzwe ngesiliva. Ngalokho ngiyibuyisela kuwe.”a=FYathi kunina: “Iimpaparwana eziyikulungwana nekhulu zesiliva ezathathwa kuwe, owakhuluma ngazo amanikelela begodu wakhuluma ngawo kimi, kazi zikimi, ngazithatha.” Unina wathi: “USomnini akabusise indodanami.”N FKwakunendoda ehlala ngeentatjaneni zakwa-Efrayimu ebekuthiwa nguMikha.MFAbafowabo nawo woke umndeni wekhabo beza, bamthatha banyuka naye bambulungela phakathi kweTsora ne-Etjhitawoli ethuneni lakaManowarhi uyise. Gade akhokhele ama-Israyeli iminyaka ematjhumi amabili.dCFWathi: “Angife namaFilista!” Wasunduza iinsikezo ngamandlakhe woke, ithempeli lawela phezu kwababusi naphezu kwabo boke abantu ebegade bangapho. Abantu ababulala nafako gade bangaphezu kwalabo ababulala nasaphilako.ymFUSamsoni wabamba iinsika ezimbili ezisekele ithempeli. Isandla sakhe sokugoma saba kenye nesobuncele saba kenye.iMFUSamsoni wabiza uSomnini wathi: “Somnini Somandla, ngibawa bona uSomnini akhumbule abakwenza kimi. Zimu, ngibawa ungiphe amandla sekube namhlanjesi kwaphela ukuze ngizibuyiselele kumaFilista ngebanga lalinye lamehlwami.”Y-FIthempeli beligcwele amadoda nabafazi. Ephahleni lethempeli gade kunabantu abapheze babe ziinkulungwana ezintathu ebegade bazokubukela uSamsoni nadlalako. Nababusi beemfunda ezihlanu zamaFilista gade balapho. FUSamsoni wathi emsaneni omdosako: “Yewungidosele eensikeni ezisekele ithempeleli bese ungithintisa zona ukuze ngizesame ngazo.”BFKwathi nasele iinhliziyo zabo zithabile, bathi: “Bizani uSamsoni bona azosidlalela.” Yeke babiza uSamsoni ngejele. Bamjamisa hlangana neensika ezimbili zethempeli kobana abadlalele.=uFLokha abantu nababona uSamsoni, badumisa usingazimabo ngombana bathi:
“Uzimethu unikele esandleni sethu,
isitha sethu okumbhubhisi wenarhethu
obulele inengi lethu.”QFAbabusi beemfunda zamaFilista bahlangana ndawonye kobana benzele uDagoni usingazimabo umhlatjelo omkhulu begodu bajekezele ngombana bathi: “Uzimethu unikele uSamsoni isitha sethu esandleni sethu.”RFKodwana iinhluthu ehlokwakhe zathoma ukumila godu ngemva kokugudwa kwazo. FAmaFilista ambamba amgobhodlha amehlo. Ambopha ngeenketani zekoporo, amehlisela eGaza. Umsebenzakhe kwaba kugaya ikoroyi ejele.S!FNje-ke warhuwelela wathi kuye: “AmaFilista aphezu kwakho Samsoni!” USamsoni wavuka ebuthongweni wadlumbana bona uzakuphuma njengemhleni, azitjhaphulule. Gade angazi bonyana uSomnini sele amtjhiyile.`;FUDelila wayenga uSamsoni bona alale emathangenakhe. Wabiza indoda ethileko bona agude imiyeko elikhomba ehloko kaSamsoni phambi kwayo. Ngaleyondlela uDelila wenza bona uSamsoni abe buthakathaka, amandlakhe amtjhiya.6gFUDelila wathi angabona bonyana kwanjesi umtjele soke isifuba sakhe, wathumela igama bona kubizwe ababusi beemfunda zamaFilista, wathi: “Yenikhuphuke msinyana ngombana kwanje khona, uyikhuphe ngonina ifihlakalwakhe.” Yeke ababusi beemfunda zamaFilista bakhuphukela kuye, beza baphethe iimpaparwana.s aFWagcina amtjela soke isifuba sakhe wathi: “Azange khengithintwe ngotjhefana ehloko ngombana ngaba mnaziri kuZimu ngisese sesibelethweni sakamma. Nange ngingagudwa, amandlami azokhamba, ngiphelelwe bese ngibe njengaye woke umuntu.”_ 9FKwathi uDelila nalokhu amngena ngendlebeni ngelizwi lakhelo, uSamsoni wadineka kokufa.H  FUDelila wathi kuSamsoni: “Ungatjho njani uthi uyangithanda khibe ihliziywakho ayikho kimapha? Sele ungenze ukeke bekwaba kathathu, awufuni ukungitjela bonyana akuphi amandlakho amakhulu!”G  Fbese wayiqinisa ngesikhonkhwani. Warhuwelela wathi kuye: “Nako amaFilista phezu kwakho Samsoni!” Kodwana wavuka ebuthongweni, wasiphula isikhonkhwani somphekgho womluki kanye neenkoteni.& GF UDelila wathi kuSamsoni: “Bekube gadesi usalokho ungenza ukeke, ungitjela amala. Ngitjela bona ungabotjhwa njani.”
Yena wathi kuye: “Nawungalukelela imiyekwami elikhomba ehloko hlangana nemicu yeenkoteni bese uyiqinisa ngesikhonkhwani, khona-ke ngizakuphela amandla, ngibe njengaye woke umuntu.”
Kwathi asalele, uDelila wathatha imiyeko elikhomba ehlokwakhe wayilukelela hlangana nemicu yeenkotenia=F UDelila wathatha iintambo ezitja wambopha ngazo warhuwelela wathi kuye: “Nako amaFilista phezu kwakho Samsoni!” Amadoda gade amlalele ngelawini elinye. Kodwana wavuthula iintambezo emkhonwenakhe kwanga mumucwana.)F USamsoni wathi kuye: “Nange bangibopha ngeentambo ezitja ezingazange zisetjenziswe, ngizokuphela amandla bese ngibe njengaye woke umuntu.”wiF UDelila wathi kuSamsoni: “Qala, ungenze ukeke, wangitjela amala. Akhese ungitjele bona ungabotjhwa njani.”7F Gade asele abeke amadoda alalele uSamsoni ngelawini elinye. Warhuwelela wathi kuSamsoni: “Nako amaFilista phezu kwakho Samsoni!” Kodwana uSamsoni wavuthula imikhwepha leyo kwaba njengalokha umtiya welineni nawuzwa umlilo. Ngaleyondlela ifihlakalo yamandlakhe azange yaziwe.ymFYeke ababusi beemfunda zamaFilista balethela uDelila imikhwepha elikhomba emitjha nengakonyiswa, wambopha ngayo.#AFUSamsoni wathi kuye: “Nange ngingabotjhwa ngemikhwepha elikhomba emitjha nengakonyiswa, ngiyakutjela ngizokuphela amandla ngibe njengaye woke umuntu.”%FUDelila wathi kuSamsoni: “Ngiyakubawa, akhese ungitjele bonyana amandlakho amakhulu akuphi. Umuntu angakubopha njani ukuze akuhlule na?”ueFAbabusi beemfunda zamaFilista beza kuDelila bathi kuye: “Msomasome ufumane bonyana amandlakhe akuphi. Khona-ke thina sizambamba, simbophe, simhlule. Omunye nomunye wethu uzokunikela iimpaparwana ezimakhulu alitjhumi nanye zesiliva.”\3FNgemva kwalokho waba nelihlo emntazaneni wemrhobeni weSorekhi ebekuthiwa nguDelila. FKodwana uSamsoni walala lapho bekwaba kuphakathi kobusuku. Wavuka khonokho, wabamba iminyango yesango ledorobho wayisiphula namagosenayo amabili kanye nesiqabo sakhona, wakutjatha koke lokho emahlombe, wakhamba nakho esiqongolweni sentaba ephambi kweRhebroni.b~?FAbantu beGaza batjelwa kwathiwa: “Kazi uSamsoni ulapha.” Bazombeleza indawo leyo bamlalela ubusuku boke esangweni ledorobho. Bathula bathi du ubusuku boke bazitjela bathi: “Asilindeni bekuse bese siyambulala.”E} FUSamsoni waya eGaza. Wafika lapho wabona ingwadla, wayingena.Z|/FUSamsoni wakhokhela ama-Israyeli iminyaka ematjhumi amabili emihleni yamaFilista.P{FUZimu waphadlhula indawo esikepetlu eseLerhi, kwaphuma amanzi. Kwathi naselako, wavuseleleka, amandlakhe abuya. Yeke ibizo lendawo leyo kwathiwa yi-Eni-Hakhore. Nanamhlanje indawo leyo isese seLerhi.FzFWazizwa omele amanzi, wabiza uSomnini wathi: “Somnini unikele ukuhlula okukhulu okungakokhu ngesandla sencekwayo; alo, ngife ngomrhawu bese ngiwela ezandleni zabantu abangakasokaba na?”fyGFKuthe bona aqede ukukhuluma, walahla umhlathi lowo. Indawo leyo yabizwa bona yiRamathi-Lerhi.xFUSamsoni wathi:
“Ngomhlathi kadumbana
mbala ngiwakghedlhile,
ngomhlathi kadumbana
ngimadlhe ikulungwana yamadoda.”swaFWafumana umhlathi omutjha kadumbana, welula isandla sakhe wawuthatha. Wamadlha ikulungwana yamadoda ngawo.nvWFKwathi nafika eLerhi, amaFilista amhlangabeza ngetjhada. Nje-ke uMoya kaSomnini wehlela ngamandla phezu kwakhe. Intambo ebe isemikhonwenakhe yanyefa inga yintanjana yelineni nayizwa umlilo, ngokunjalo-ke negade isezandleni zakhe.,uSF Amadoda lawo athi: “Awa, sizokubopha kwaphela sikunikele ezandleni zawo. Angeze sakubulala.”
Yeke ambopha ngeentambo ezimbili ezitja, amkhupha ngerharheni.t-F Athi kuye: “Sehle kobana sikubambe sikunikele ezandleni zamaFilista.”
Wawaphendula wathi: “Fungani bonyana nina anizungibhudungela.”osYF Amadoda aziinkulungwana ezintathu wakwaJuda angena ngerharheni ledwala le-Ethamu athi kuSamsoni: “Awazi bonyana amaFilista abusa phezu kwethu na? Yintobani-ke osenze yona le?”
Yena wathi kiwo: “Ngibenze abasenze kimi.”}ruF Abantu bakwaJuda bathi: “Nisisahlelelani?” AmaFilista athi: “Sifuna ukubamba uSamsoni, simenze asenze sona.”RqF AmaFilista eza ahloma amatendawo kwaJuda, afese aphanga idorobho leLerhi.pFWawephula iinyonganezi, wadala umonakalo omkhulu phezu kwawo. Emva kwalokho wehla wayokuhlala erharheni ledwala le-Ethamu.tocFUSamsoni wathi kumaFilista: “Nakube nenza nje, ngiyafunga ngithi angizukuphumula ngingakazibuyiseleli.”_n9FAmaFilista athi: “Ngubani owenze lokhu?”
Kwathiwa: “NguSamsoni, umkhwenyana womTimna ngombana umTimna loyo uthethe umkaSamsoni wamnikela ipelesakhe.” AmaFilista enyuka, atjhisa umkaSamsoni kanye noyise.NmFWathungela iinhlothezo ngomlilo, waqotjhela iimpungutjhezo emasimini wekoroyi yamaFilista. Ngendlela leyo watjhisa iinthala zekoroyi, ikoroyi engakavunwa, amasimu wesidiribe kanye nemithi ye-oliva.!l=FUSamsoni wakhamba wayokubamba iimpungutjha ezimakhulu amathathu, wazibophelela ngazimbili ngemisilazo. Wathatha iinhlothi wazibopha hlangana nemisilazo.fkGFUSamsoni wathi: “Kwanjesi khona angizukuba nomlandu kumaFilista nangibenza nyamanambana.”+jQFngombana wathi kuye: “Bengiqinisekile bonyana awumthandi, yeke ngamnikela ipelesakho. Nokho unodadwabo omncani omuhle kunaye. Thatha yena esikhundleni sakhe.”Ii FNgemva kwesikhathi, lokha nakuvunwa ikoroyi, uSamsoni wavakatjhela umkakhe wamphathela imbuzana wathi: “Ngizokuya kumkami ngelawini.”
Kodwana umkhwe wakhe wamalela kobana angene ngapho,Th#FUmkaSamsoni loyo wanikelwa isokana ebegade liyipelesi kaSamsoni emnyanyeni.gFUMoya kaSomnini wehlela phezu kwakaSamsoni ngamandla, yena wehlela e-Atjhikheloni wabulala abantu bedorobho abamatjhumi amathathu, wabaphanga. Wathatha izambatho zokugqoka ezimatjhumi amathathu wazinikela labo ababambe isirarejo sakhe. Wabuyela kwabo athukuthele.f/FAbantu bedorobho beza kuSamsoni ngelanga lekhomba ngaphambi kobana kutjhinge ilanga bathi:
“Yini emnandi kuneliju?
Yini enamandla kunebhubezi?”
USamsoni wathi kibo:
“Ukube azange nilime ngethole lami,
beningeze nazi isirarululo sesirarejo sami.”8ekFWamtomatomela bekwaba lilanga lekhomba lomnyanyabo. Kwathi elangeni lekhomba uSamsoni wamtjela ngombana bekamhlezi emphinjeni. Wasuka lapho wayokutjela abantu benarha yekhabo.d'FUmkaSamsoni wamgona walila kuye wathi: “Ngiyakubona bonyana uyangizonda, awungithandi. Wenze isirarejo nabantu benarha yekhethu awusangitjeli bonyana sitjho ukuthini!”
USamsoni wathi kuye: “Baba-ke, ngingathi ngingakatjeli ubaba nomma bese ngizotjela wena!”[c1FKwathi elangeni lesine bathi emfazini kaSamsoni: “Somasoma indodakho le isitjele bonyana isirarejwesi sitjho ukuthini, nakungasinjalo sizokutjhisa kanye nomuzi kayihlo. Nisimemele ukuzosichakisa, angitjho.”3baFWathi kibo:
“Phakathi komgomi kwaphuma okugonywako,
phakathi konamandla kwaphuma okumnandi.”
Kwaphela amalanga amathathu banganayo ipendulo yesirarejweso.KaF Kodwana nanibhalelwa yipendulo, ngini enizonginikela izambatho zangaphakathi ezimatjhumi amathathu nezokugqoka ezimatjhumi amathathu.”
Bathi kuye: “Yitjho isirarejo sakho sizwe ndoda!”y`mF USamsoni wathi kibo: “Anginenzele isirarejo, nange mbala ningaphumelela ukufumana ipendulo yaso ningitjele yona emalangeni alikhomba womnyanya, ngizaninikela izambatho zangaphakathi ezimatjhumi amathathu nezokugqoka ezimatjhumi amathathu.d_CF Kwathi bona balotjhisane, kwalethwa amatjhumi amathathu wabaphekeleli bonyana bazomhlalisa.^{F Ngemva kobana uyise akhulume nebekhabo lomntazana, uSamsoni wenza umnyanya njengombana amasokana bekenza ngesikhatheso.S]!F Watapa iinyosezo wazalisa izandla zakhe, wahlabela phambili, wakhamba agoma. Wafika kuyise nonina, wabanikela elinye leliju, bagoma. Kodwana azange abatjele bona ilijwelo ulithethe esidunjini sebhubezi.0\[FNgemva kwamalangana uSamsoni wabuya wazothatha umntazana, waphambukela bona ayokubona isidumbu sebhubezi. Qala, gade sele kunesihlaka seenyosi esidunjinapho, kuneliju.?[{FWehla wayokhuluma nomntazana loyo, asathathekile ngaye.IZ FUMoya kaSomnini wehlela ngamandla phezu kwakhe. Wadabula ibhubezelo ngezandla walihlukanisa phakathi inga mumuntu nahlukanisa imbuzana. Kodwana azange atjele uyise nonina ngalokho akwenzileko.Y{FUSamsoni wehla noyise nonina baya eTimna, bafika esidiribeni sakhona. Esidiribenapho uSamsoni wabhevumulelwa libhubezi.X)FUyise nonina gade bangazi bonyana lokho kuvela kuSomnini ngombana gade atjhijila amaFilista. Ngesikhatheso amaFilista gade abusa ama-Israyeli.W!FUyise nonina bathi kuye: “Kghani akunamntazana phakathi kweenhlobo zakho namkha ebantwini bekhethwaba bona ungabeze uyokuthatha intombi emaFilisteni angasokiko na?”
Kodwana uSamsoni wathi kuyise: “Ngithathela yona leyo ngombana ngiyo kanye engiyifunako!” VFWabuyela kwabo wafese watjela uyise nonina wathi: “Ngibone intombi emaFilisteni eTimna, bengithi ngithathelani yona ibe mkami.”TU %FUSamsoni waya eTimna, wafika lapho wabona intombi emadodakazini wamaFilista.\T3F UMoya kaSomnini wathoma ukumthinta aseMarhane-Dani hlangana neTsora ne-Etjhitawoli.gSIF Umfazi loyo wabeletha indodana, wayithiya bona nguSamsoni. Wakhula umsana, uSomnini wambusisa.TR#F Kodwana umkakhe wathi: “Nakube uSomnini bekafuna ukusibulala, bekangeze amukela umhlabelo wokutjhiswa nomnikelo weenthoro ezandleni zethu namkha asibonise koke lokhu namkha asibikele iindaba ezinje.”GQ F wathi kumkakhe: “Ngambala sizokufa ngombana sibone uZimu.”P%F Ingilozi kaSomnini azange isazibonakalisa kuManowarhi nomkakhe godu.
Kuthe lokha uManowarhi nalemuka bonyana gade kuyingilozi kaSomnini,.OWF Kuthe lokha ilangabi e-aldarini nalenyukela phezulu, ingilozi kaSomnini yakhuphuka ngalo. UManowarhi nomkakhe gade baqalile nakwenzeka lokho. Bahloma iinhloko phasi.'NIF Yeke uManowarhi wathatha imbuzana nomnikelo weenthoro, wenzela uSomnini umnikelo phezu kwedwala. USomnini wenza imikarisomraro phambi kwakaManowarhi nomkakhe:VM'F Ingilozi kaSomnini yathi: “Kubayini ungibuze ibizo lami? Liligugu khulu.” LF yeke wathi kuye: “Konje ubaba ngubani ibizo? Sengibuza ngombana kuzakuthi amezwakho nazalisekileko bese sikuthumelela isibiko.”KF Ingilozi kaSomnini yathi kuManowarhi: “Iye, ungahle ungibambezele, nokho yazi bonyana angizogoma litho lakho. Kodwana nawufuna ukulungisela uSomnini umhlabelo wokutjhiswa, ungakwenza lokho.”
UManowarhi gade angazi bonyana umuntu loyo yingilozi kaSomnini,JyF UManowarhi wathi engilozini kaSomnini: “Ngiyakukhombela, bengithi asikubambezele kancani, sikulungisele imbuzana.”I7F Angagomi litho elibuya esidiribeni, angaseli iwayini namkha isiselo esidakako. Angagomi litho elingakahlambuluki. Akatjheje koke engimyale ngakho.”\H3F Ingilozi kaSomnini yathi kuManowarhi: “Koke engikutjele umkakho kumele akuyelele.G}F UManowarhi wathi: “Lokha amezwakho nazalisekako, uzokuphila ipilo enjani umsana loyo begodu yini azoyenza epilweni?”F#F UManowarhi wasikima walandela umkakhe, wafika emuntwini loyo wathi: “Nguwe umuntu okhulume nomkami lo na?”
Wathi: “Iye, ngimi.”E{F Umfazi wagijima msinyana wayokutjela ubaba wakwakhe wathi: “Qala, umuntu oweza kimi mhlokha, uzibonakalisile godu.” DF UZimu wamizwa uManowarhi, nje-ke ingilozi leyo yeza kumkaManowarhi yamfumana ahlezi esimini. Kodwana uManowarhi gade angasi naye.YC-F UManowarhi wancenga uSomnini wathi: “Awu Somnini, ngiyarabhela. Bengithi umuntu kaZimu, uSomnini ebegade amthume kithi loya, akasikhambele godu ukuze asifundise bonyana senzeni ngomsana ozokubelethwa lo.”B%F Kodwana uthe kimi, ‘Qala, uzazithwala bese ubeletha indodana. Yeke zitjheje ungaseli iwayini namkha isiselo esidakako begodu ungagomi litho elingakahlambuluki ngombana umsana loyo uzakuba mnaziri kuZimu ukusukela esibelethweni sakanina bekube sekufeni kwakhe.’ ”UA%F Umfazi loyo wafese watjela ubaba wakwakhe wathi: “Kazi kufike umuntu kaZimu kimi. Uqaleka inga yingilozi kaZimu, wesabeka khulu. Azange bengisambuza nokobana ubuyaphi, naye azange angitjele ibizo lakhe.Y@-F ngombana uzazithwala ubelethe indodana. Ingathintwa ehloko ngotjhefana ngombana imsana ozakuba mnaziri kuZimu kwasesibelethweni sakanina. Ngiyo ezakuthoma ukutjhaphulula ama-Israyeli esandleni samaFilista.” 2~O}||{zyy0xYwrvv/utt srr1qppolnnmmlkkBjiithh'gyffjeejdd cdcb*a`n__w^]]P\\n[[fZZ3YYXHWW&VUUTSShRR QPPNOO_NNMpLL)KBJIHH_H GGFEQDD)CCBAAcA@@ ??.>q==<<1;f::F9888665]44)3{211&00 /`/..F---e-',u++*y)))(t('&&+%%:$$##&"" ! a0nS5#s1ci{@c _ /eEm6LgZ Wathi kuSamyela: “Khamba uyokulala. Nakukhona okubizako godu bese uthi, ‘Khuluma Somnini. Isisebenzi sakho silalele.’ ”
USamyela wabuyela endawenakhe wayokulala.>KwZGodu uSomnini wabiza uSamyela ihlandla lesithathu. Yena wavuka waya ku-Eli wafika wathi: “Ngilapha ngombana ngizwe ungibiza.”
U-Eli walemuka bona nguSomnini obiza umsana lo.dJCZUSamyela gade angakabukwazi uSomnini kuhle, nelizwi lakaSomnini belingakabukwambuleka kuye.OIZUSomnini wabuyelela wabiza wathi: “Samyela!”
USamyela wavuka waya ku-Eli wafika wathi: “Ngizwe ungibiza; ngilapha.”
U-Eli wathi: “Ndodanami, akhange ngikubize. Khamba uyokulala.”H/ZWagijimela ku-Eli, wafika wathi: “Ngizwe ungibiza; ngilapha.”
U-Eli wathi: “Akhange ngikubize. Khamba uyokulala.” Wakhamba-ke walala.IG ZUSomnini wabiza uSamyela. Yena waphendula wathi: “Ngilapha!”pF[ZIkesi kaZimu beyingakacimi, uSamyela yena alele ethempelini lakaSomnini lapha bekunomfaji kaZimu khona.^E7ZNgesikhatheso u-Eli gade alele endawenakhe sele athoma ukuphophala, angasaboni kuhle.D ZUmsana uSamyela wasebenzela uSomnini atjhejwe ngu-Eli. Ilizwi lakaSomnini belingakandi amalanga lawo, nombono uyivela kancani.gCIZ$Kuzakuthi woke osalako endlinakho amkhothamele, abawe isipaparwana sesiliva neentshutshurwana zesikwa athi, ‘Ngiyakurabhela, akhese ungizamele isikorojana sobuphristi ukuze ngikghone ukufumana uburotjhwana ngidle.’ ”WB)Z#“Ngizazivusela ngokwami umphristi othembekileko, ozakwenza njengombana ngithanda ehliziywenami nemkhumbulwenami. Ngizamakhela indlu eqinileko. Yena asebenze ngeenkhathi zoke phambi kwekosi engizayikhetha.wAiZ"Lokhu kuzakuba siboniso kuwe bona uHofni noFiniyasi, amadodanakho amabili, azakwehlelwa kukufa ngalanga linye. @;Z!Nange kungaba nomuntu wekhenu e-aldarini lami engingakamsusi, uzakubangela iinyembezi namatlhuwo kwaphela. Zoke iinzukulwana zakho zizokufa zisaqinile.? Z Lokha u-Israyeli nakenzelwa okuhle endlinami, wena uzakubona amatlhuwiso wodwa; angeze bekusaba nomuntu oluphalako ekorwenakho.~>wZYelela, kuza isikhathi sokobana ngisuse amandlakho namandla wendlu kayihlo, bekungasaba khona oluphalako ekorwenakho.o=YZ“Nje-ke mina Somnini, uZimu wakwa-Israyeli ngithi ngathembisa bonyana indlwakho nendlu kayihlo nizakusebenza e-aldarini lami ngeenkhathi zoke. Kodwana kwanjesi nginisuthi ngombana ngidumisa abangidumisako nginyaze abanginyazako.q<]ZManjesi niwudelelelani umhlabelwami nomnikelwami engiwujamise endlinami na? Kubayini amadodanakho aqakatheke khulu kuwe kunami? Nikhetha ukuzinonisa ngeminikelo yoke ekhethekileko yabantu bami bakwa-Israyeli abangihlonipha ngayo.’p;[ZAngithi ngamkhetha phakathi kweenkoro zoke zakwa-Israyeli bona abemphristami ukuze avele e-aldarini lami atjhise khona itjhwalo, aphathe nembada ethempelini? Azange ngiyinikele indlu kayihlo ingcenye yeminikelo yabakwa-Israyeli na?#:AZKwafika umuntu kaZimu ku-Eli wathi kuye: “Nakhu okwatjhiwo nguSomnini, ‘Angithi ngaziveza kuhle kiyo indlu kayihlo basese seGibhide, emzini kaFaro na?_99ZUmsana uSamyela waragela phambili wakhula ngejamo begodu wathandwa nguSomnini nabantu.l8SZLokha umuntu nakonela omunye umuntu, uZimu angakhe amzwele. Kodwana lokha umuntu onela uSomnini, ngubani ozamlamlela na?” Kodwana amadodanakhe akhange alalele ilizwi lakayise lokha nawakhalimako. USomnini waqinta ukuwabulala.[71ZAwa madodanami! Akusiyo indaba ehle engiyizwa ngani. Nidurhisa isizwe sakaSomnini.6{ZWathi kiwo: “Nenzelani izinto ezinjalo bekuthi soke isizwe sakaSomnini sibalabale kimi ngobukhohlakali enibenzako na?%5EZU-Eli ubasele aluphele khulu. Wezwa koke amadodanakhe agade akwenza ku-Israyeli woke, nokuthi gade alala nabesifazana abagade basebenza emnyango wethempeli.4ZUSomnini wamkhumbula uHana, waba sidisi wabeletha. Waba namadodana amathathu namadodakazi amabili. Umntwana uSamyela wakhulela kuSomnini.!3=ZU-Eli wabusisa u-Elikhana nomkakhe wathi: “Kwanga uSomnini angakwandisela imbeleko ngomma lo esikhundleni somsana enimnikele uSomnini.” Bagoduka-ke.}2uZQobe mnyaka unina wamenzela iphuraphurana, wamlethela yona lokha nanyuka nomyenakhe bona benze umhlatjelo weminyaka.k1QZUSamyela wasebenza phambi kwakaSomnini asesemsanyana njalo, embethe isambatho somphristi selineni.p0[ZNje-ke isono samadodana la sabasikhulu phambi kwakaSomnini ngombana abantu badelela umnikelo kaSomnini.c/AZLokha umuntu loyo nakathi: “Awa, akhese kutjhiselwe uSomnini umhlwehlwe qangi bese uthatha koke okufunako,” bamphendule bathi: “Sukapha, letha inyama leyo khona nje. Nawungafuniko ngizazithathela yona ngekani.”. ZKodwana amadodana ka-Eli gade angasinjalo. Bekuthi uSomnini angakatjhiselwa umhlwehlwe e-aldarini, afike emuntwini owenza umhlabelo, athi: “Lethapha inyama yokubaswa leyo wena, umphristi akazukwamukela inyama ephekiweko kuwe; kodwana ehlaza kwaphela.”V-'Zsihlabe ngayo ngakugalaza namkha ngaphakathi kwananyana ngiyiphi into esapoto. Kuthi koke iforogo ephuma nakho, umphristi azithathele khona. Benza njalo kibo boke bakwa-Israyeli abagade bafika eTjhilwapho.6,gZ Abaphristi gade banelungelo elithileko ebantwini lokha nabazokwenza umhlabelo. Bekuthi inyama isaphekiwe, kufike isisebenzi somphristi siphethe iforogo enamazinyo amathathu,N+Z Amadodana amabili ka-Eli gade aziinkhohlakali, angahloniphi uSomnini.z*oZ U-Elikhana wabuyela kwakhe eRama, kodwana umsana uSamyela wasala, wasiza ethempelini atjhejwe ngu-Eli, umphristi.F)Z Abajamelene noSomnini bazakuphihlizwa.
“USomnini uzabathuthumbisa ngombani asezulwini.
uSomnini uzakugweba iphasi loke;
anikele umzeswakhe amandla, aqinise ozesiweko wakhe.”(Z Ubulunga iindlela zabathembekileko bakhe;
abakhohlakeleko bazakuthuliswa ekufeni.
Nangambala ukuhlula komuntu akuyi ngeenqababa._'9ZUvusa abakhwahlileko ebhudwini,
asikimise abatlhogileko ezaleni;
abahlalise namakhosana,
abaphe isikhundla esiphakamileko.
“Ngambala iinsekelo zephasi ngezakaSomnini,
ubeke inarha phezu kwazo.L&ZUSomnini uyakhwahlisa abe anjingise,
uyathobisa abe aphakamise.^%7ZUSomnini uyabulala, aphilise;
uSomnini wehlisela phasi kwabaleleko, abuye enyuse.1$]ZAbagade basuthi basebenzela isikwa,
abagade balambile banenala.
Ogade ayinyumba ubeletha abantwana abalikhomba,
kuthi onabantwana abanengi anyefe emandleni.Z#/Z“Imisubi yeentsitsirimba yephukile,
nokho abakhutjwako bahlonyiswa amandla.""?Z“Lisani ukukhuluma ngokuzikhakhazisa,
kungaphumi ukuzazi emilonyenenu;
ngombana uSomnini unguZimu owazi koke,
nguye olinganisa izenzo zoke.u!eZAkunaZimu onjengawe, Somnini;
iye, akakho noyedwa ngaphandle kwakho;
alikho idwala elinjengoZimethu.)  OZUHana wathandaza wathi:
“Ihliziywami iyathaba kuSomnini,
kuSomnini amandlami makhulu khulu.
Ngihleka amanabami,
iye, ngithatjiswa lisizo lakho.k SZNami-ke ngimnikela kuSomnini isiphelani ngombana ubawiwe kuSomnini.”
Balotjha uSomnini lapho.O ZUmsana lo, ngangimthandazela. USomnini wanginikela engikubawileko kuye.m WZUHana wathi: “E, kosami! Kwamambala ngimi umfazi owajama lapha phambi kwakho ngathandaza kuSomnini.. [ZBahlaba ikunzi, umntwana bamusa ku-Eli.9 oZSelamkhumulile wanyukela ethempelini lakaSomnini eTjhilo nomndenakhe. Bakhamba nekunzi eneminyaka emithathu nopumpana wepuphu yamabele nomjeka wewayini. Umsana gade asesemncani.2 aZU-Elikhana umyenakhe wathi kuye: “Yewenze okuhle okubonako. Hlala ubumkhumule. Kwanga uSomnini angakusiza.” Kwabanjalo, umfazi wahlala wakhulisa umtwana bewamkhumula.4 eZUHana akhange enyuke ngombana wathi emyeninakhe: “Ngizakuhlala umntwana abe akhunyulwe, khona-ke ngizamusa bona abonakale phambi kwakaSomnini, ahlale khona isiphelani.”} wZUmuntu loyo, u-Elikhana wenyuka nendlwakhe yoke ukuyokwenzela uSomnini umhlabelo weminyaka nokuzalisa isifungo sakhe.  Zwaba sidisi uHana. Sesifikile isikhathi, wabeletha umsana. Wamthiya ibizo lakaSamyela ngombana wathi: “Ngimbawe kuSomnini.”  ZBavuka ngamasa, balotjha phambi kwakaSomnini, bagodukela ekhabo eRama.
U-Elikhana wangena kumkakhe uHana. USomnini wamkhumbula;  ZUHana wathi: “Incekukazakho ayifunyane umusa emehlwenakho.” Wasuka-ke wakhamba, wadla, ubuso bakhe akhange busatjhitjhibala.i OZU-Eli waphendula wathi: “Yewukhambe ngokuthula. UZimu ka-Israyeli uzakupha okubawileko kuye.”} wZUngalinganisi incekukazakho nomfazi okhohlakeleko; kungesibanga sobuhlungu namatshwenyeko bona ngikhulume kangaka.” -ZUHana waphendula wathi: “Awa kosami! Ngimfazi onommoya owurubajekileko. Angikaseli iwayini nanyana utjwala. Bengizibubula phambi kwakaSomnini.T %ZU-Eli wathi kuye: “Uzakudakwa bekube nini? Akhe ulise ubudakwa bakhobu!” )Z Kodwana uHana gade abubula ngehliziywenakhe, bekusikinyeka iimbhena zomlomo kwaphela, ilizwi lakhe lingazwakali. U-Eli wacabanga bona udakiwe.[ 3Z Kwathi asathandaza ngokuqinisela phambi kwakaSomnini, u-Eli wayelelisisa umlomakhe., UZ Wafunga isifungo wathi:
“Somnini, Mninimandlawoke!
Nange nangambala ungaqala ukutshwenyeka kwencekukazakho
godu ukhumbule ungakhohlwa incekukazakho
bese upha incekukazakho umntwana womsana,
ngizambuyisela kuSomnini ipilwakhe yoke
notjhefana angathinti ehlokwakhe.”H   Z amunyu emphefumulweni, wathandaza kuSomnini alila isibibithwana.m  WZ U-Eli gade ahlezi esitulweni emathurini wethempeli lakaSomnini. Selebadlile bebasela, uHana wasikima,  )ZU-Elikhana umyenakhe wathi: “Hana, ulilelani? Kubayini ungadli? Ihliziywakho isilingekeleni? Angisingcono kunamadodana alitjhumi kuwe na?”}  wZKwabanjalo iminyaka ngeminyaka: Lokha uHana nakenyukela endlini kaSomnini, uPhenina wamkokomeja bekwabhala bona adle.m  WZUPhenina, ogade ajamelene naye, wamkokomeja kobana azinyaze ngombana uSomnini gade amvale isibeletho.x mZWanikela uHana isabelo esikhethekileko ngombana gade amthanda khulu. Nokho uSomnini gade avale isibeletho sakhe.  ZNgaso soke isikhathi lokha u-Elikhana nakenza umhlabelo, gade anikela uPhenina umkakhe namadodanakhe namadodakazakhe woke, izabelo.[ 3ZQobe mnyaka indoda le beyenyuka emzini wekhabo iye eTjhilo bona ilotjhe beyenze umhlabelo kuSomnini uMninimandlawoke. Kileyondawo amadodana amabili ka-Eli, okutjho uHofni noFiniyasi, gade abaphristi bakaSomnini.  ZUbenabafazi ababili, ibizo lowokuthoma bekunguHana, ibizo lowesibili kunguPhenina. UPhenina gade anabantwana, uHana yena anganabo.. [ZKwakukhona umuntu weRamatayimi, umTsufi weentabeni zakwa-Efrayimu. Ibizo lakhe bekungu-Elikhana, ayindodana kaJerohamu umsa ka-Elihu omsa kaTohu umsa kaTsufi umEfrate.;sPu-Obede nguyise kaJese,
uJese nguyise kaDavida.DPuSalimoni nguyise kaBhowazi,
uBhowazi nguyise ka-Obede,PPu-Aminadaba nguyise kaNarhitjhoni,
uNarhitjhoni nguyise kaSalimoni,DPuRhetsironi nguyise kaRama,
uRama nguyise ka-Aminadaba,DPLe-ke yikoro ka Peretsi:
UPeretsi nguyise kaRhetsironi,~PAbafazi bomuzi lowo bathi: “UNawomi ubelethelwe indodana.” Bamthiya ibizo laka-Obede. Yena waba nguyise kaJese onguyise kaDavida.>}yPUNawomi wathatha umntwana lowo wamsingatha wamkhulisa.&|GPUzokuvuselela ipilwakho abe akunakekele nasele uluphele ngombana umalukazanakho okuthandako begodu nongcono kuwe kunamadodana alikhomba ukubelethele yena.”{#PAbafazi bathi kuNawomi: “Akudunyiswe uSomnini ongazange akutjhiye unganamhlengi namhlanje. Kwanga ibizo lakhe lingabatjazwa kwa-Israyeli.z{P Yeke uBhowazi wamthatha uRute waba mkakhe. Wangena naye emabhayini; uSomnini wenza bonyana azithwale, wabeletha umsana.{yqP Kuthi abantwana uSomnini akupha bona ngeqhakazaneli babe mndeni ofana nowakaPereza, uTamara awubelethela uJuda.”xP Boke abantu nabaphathi abasesangweni lomuzi bathi: “Iye, sibofakazi. Inga uSomnini angenza umfazi ozongena kwakho lowo abe njengoRayitjheli noLeya abakha indlu ka-Israyeli ngokubambisana. Kwanga unganjinga e-Efrata lapha bewube nedumo eBhethe-Lehema.JwP Ngithethe noRute uMowabikazi, umhlolokazi kaMarhaloni abe mkami ukuze ilifa lijame ebizweni lehloko leya, ukwenzela bonyana ibizo lehloko leya lingatjhabalali emndemini nemasangweni wekhabo.”*vOP UBhowazi wabikela boke abaphathi nabo boke abantu wathi: “Namhlanje nibofakazi bokobana ngithenge yoke ipahla yaka-Elimeleki banoKiliyoni noMarhaloni kuNawomi.Xu+PYeke umhlengi wathi kuBhowazi: “Ithenge wena.” Wahlubula ipatlagwana lakhe.Ut%P(Kwakumkhuba wekadeni kwa-Israyeli wokobana nakubotjhwa ifindo lokuhlenga nokwenana ipahla ngokomthetho, onikela ngelifa gade akhupha ipatlagwana anikele kowamukela ilifa. Lokhu bekusibopho kwa-Israyeli.)&sGPUmhlengi wathi: “Awa-ke, nakunjalo angiphumeleli ukuyihlenga ngombana kungalimala ilifa lami. Kungcono uyihlenge wena. Awa-ke khona abe angisaphumeleli.”#rAPUBhowazi wathi: “Mhlana uthenga inarha leyo kuNawomi kufanele uthathe noRute uMowabikazi omhlolokazi kamufi ukuze ilifa lijame ebizweni lehloko leya.”gqIPNgithe angiyethule kuwe indaba le bengiphakamise bona uyithenge phambi kwabantu abahlezi laphaba naphambi kwabaphathi babantu bekhethwaba. Nange uphumelela ukuyihlenga, kulungile. Kodwana nawungaphumeleliko, ungazise ukuze ngazi. Akakho onelungelo lokwenza lokho ngaphandle kwakho bese kulandela mina.”
Umhlengi wathi: “Awa, ngizayihlenga.”fpGPWathi kumhlengi: “UNawomi ovela kwaMowabi uthengisa isabelo senarha yomfowethu u-Elimeleki.bo?PUBhowazi wabiza abaphathi bomuzi abalitjhumi wathi kibo: “Hlalani lapha.” Bahlala-ke.9n oPUBhowazi wakhuphukela esangweni lomuzi wahlala lapho. Kuthe lokha nakufika umhlengi agade akhuluma ngaye, wathi kuye: “Akhe uzapha, mfo; hlala phasi.” Weza-ke wahlala phasi.m7PUNawomi wathi: “Akhe ujame ndodakazami, uqalelele bonyana kuzokwenzekani ngombana indoda le angeze yazigedla kungakadluli indaba le namhlanjesi.” lPWangezelela ngokuthi: “Ungiphe neenlinganiso zebhali ezingaphezu kopumpana wathi, ‘Ungabuyeli kunosokanakho umkhono ze.’ ” kPURute nakafikako, unosokanakhe uNawomi wambuza wathi: “Ukhambe njani, ndodakazami?”
Wamdembela koke uBhowazi amenzele khona.Gj PUBhowazi wathi kuye: “Letha itjali oyimbetheko leyo bese uyayikhongozela.” Wakhongozela-ke uRute, uBhowazi wathela iinlinganiso zebhali ezingaphezu kopumpana; wamthwesa. Wabuyela emzini. i;PWalala-ke eenyaweni zakhe bekwaba setathakusa. Wavuka ngesamarimarima ngombana uBhowazi wathi: “Kungakhe kungazeka bonyana bekunomfazi eselelwena.”8hkP Hlala nami kilobubusuku, nange afuna ukukungena kusasa kulungile angakungena. Kodwana nange angaphumeleli ngiyafunga phambi kwakaSomnini mina ngizakuhlenga. Lala la bekuse.”Xg+P Iye, kuliqiniso bona ngimhlengi, kodwana kukhona nokho umhlengi oseduze kunami.f}P Yeke ungesabi, ndodakazami; ngizokwenzela koke okubawako. Zoke iinhlobo zami emzinapha ziyazi bonyana umfazi ovuthiweko.9emP UBhowazi wathi: “Ubusisiwe kuSomnini wena ndodakazami, ukwethembeka okubonakalisileko nje kudlula kwaphambili. Azange ugijime ngemuva kwamasokana anjingileko nanyana adududu.dP Yabuza yathi: “Ungubani?” URute wathi: “Ngimi incekukazakho, uRute. Yewungembulele amabhayi ngombana wena umhlengi.”fcGPPhakathi kobusuku indoda le yarurhuluka yahlala. Madekhethu, nangumfazi alele eenyaweni zayo!"b?PKuthe uBhowazi sele aqedile ukudla nokusela, sele athokozile wayokulala eqadi komidi. URute wananabela kuye, wafika wembula iinyawo zakhe wangena walala.Ta#PMbala wehlela ngeselelweni wafese wenza njengombana unosokanakhe amtjelile.C`PURute wamphendula wathi: “Ngizakwenza koke okutjhoko.” _PKuthi lokha nakayokulala uqalisise bona ulelephi. Ufike wembule iinyawo zakhe ungene ulale. Uzakutjela-ke yena bonyana wenzeni.”^+PQopha, uzithela ngamakha weqele ngezambatho zakho zakanokutjho bese wehlela ngeselelweni. Kodwana kungabi nokubonako abe aqede ukudla nokusela.}]uPNje-ke uBhowazi obugade usebenza neencekukazi zakhe lo, kazi usihlobo sethu. Ntambama uzabe ayela ibhali eselelweni. \ PUNawomi unosokanakhe wathi kuye: “Ndodakazami, kungaba njani nange ngingakufunela ikhaya lapha uzakuhlala khona ngokuzigedla na? [ PURute wazibandakanya neencekukazi zakaBhowazi, waburuja bekwaphela isikhathi sokuvunwa kwebhali nekoroyi. Wahlala nonosokanakhe.-ZUPUNawomi wathi kuRute umalukazanakhe: “Kube kuhle ndodakazami bonyana ukhambisane neencekukazi zakhe ngombana nange waya esimini yomunye umuntu bangakuwalazela.”tYcPYeke uRute uMowabikazi wathi: “Begodu uthe kimi ngizibandakanye neenceku zakhe beziqede isivuno sakhe.”HX PUNawomi wathi kumalukazanakhe: “USomnini ambusise! Kutjho ukuthi uSomnini akalisi ukwethembeka kwabaphilako nabafileko.” Waraga wathi: “Indoda le sihlobo sethu; ingomunye wabahlengi.”xWkPUnosokanakhe wambuza wathi: “Bewuburujaphi namhlanjesi? Bewusebenzaphi na? Akabusiswe umuntu okutjhejileko!” URute wabikela unosokanakhe ngomuntu agade asebenza kuye wathi: “Ibizo lendoda ebengisebenza kiyo namhlanjesi nguBhowazi.”VPWamthwala-ke wakhamba naye emzini, unosokanakhe wakubona akuburukujileko. URute godu wapha unosokanakhe okwasala nakagomako.dUCPYeke uRute waburuja esimini bekwahlwa. Wayibhula ibhali ayibutheleleko yalingana nopumpana.ST!PNimkhithizele iinqwambi emidini nimlise aziburukujele; ningamkhalimeli.”S)PKuthe lokha nakasikimako ukuyokuburuja, uBhowazi wayala iinceku zakhe wathi: “Nanyana angaburuja hlangana neentjherefu, ningamfakeli amehlo.mRUPNgesikhathi sokugoma uBhowazi wabiza uRute wathi: “Yewuzapha! Nghwatha isikwa usitjhebe ewayinini emunyu.” Kuthe lokha uRute nakahlala phasi nabavuni, uBhowazi wamnikela ikoroyi ekhanzingiweko. URute wagoma wanela bekwasala.&QGP URute wathi: “Angifumane umusa njalo kuwe, kosami. Ngombana ungiduduzile begodu ukhulume kamnandi nekhobokakazi lakho nanyana bengingafani nelinye lawo.”)PMP Kwanga uSomnini angakwandisela ngalokho okwenze kwabanye. Inga ungafumana umvuzo ophuphumako kuSomnini uZimu wakwa-Israyeli okhosele ngaphasi kwamaphikwakhe.”cOAP UBhowazi wamphendula wathi: “Ngibikelwe koke okwenzele unosokanakho, soloko kwahlongakala umyenakho nokuthi watjhiya uyihlo nonyoko kanye nenarha owabelethelwa kiyo wazokuhlala nabantu ongakhange ubazi ngaphambilini.yNmP URute wawa ngobuso equlwaneni, wathi kuye: “Kubayini ungenzele umusa ongaka ngokungitjheja ngiliphandle na?”GM P Phosa amehlo esimini evunwako, ulandela iincekukazezi. Ngizitjelile iinceku zami bonyana zingakuwalazeli. Lokha nawomileko, ukhambe uyokusela emijekeni yamanzi lapha kusela khona iinceku.”"L?PUBhowazi wathi kuRute: “Ndodakazami, akhe ungilalele: Ungasaburuja esimini enye begodu ungasaya ndawo nawusuka lapha. Zibandakanye neencekukazi zamezi.KKPIthe kimi, ‘Akhese ungivumele bonyana ngiburukuje bengidobhe hlanu kweentjherefu ngemuva kwabavuni.’ Soloko ifike lapha ekuseni bekube nje isebenza. Yeke khona iphumuphumulako emthunzini.”wJiPInceku eyinduna yabavuni yaphendula yathi: “Incekukazi le nguMowabikazi obuye noNawomi enarheni yakwaMowabi.WI)PUBhowazi wabuza inceku eyinduna yabavuni wathi: “Ngekabani incekukazi le?”HPKhonokho uBhowazi wafika eBhethe-Lehema walotjhisa abavuni wathi: “USomnini akabe nani!” Baphendula bathi: “USomnini akubusise!” GPWakhamba-ke wafika esimini wathoma ukuburuja ngemuva kwabavuni. Wazithola asebenza esimini yakaBhowazi ongowomndeni wakwa-Elimeleki.-FUPURute uMowabikazi wathi kuNawomi: “Akhese ungivumele bonyana ngiyoburuja esimini yananyana ngubani ongivumelako.” UNawomi wathi kuye: “Khamba, ndodakazami.”wE kPUNawomi gade anesihlobo sendodakhe ekungesomndeni wakwa-Elimeleki, indoda enjingileko; ibizo layo kunguBhowazi.'D KPLeyo-ke yindlela uNawomi abuyela ngayo enarheni yakwaMowabi akhambisana nomalukazanakhe uRute uMowabikazi. Bafika eBhethe-Lehema ekuthomeni kokuvunwa kwebhali./C [PNgakhamba nginesami, kodwana uSomnini ungibuyisa ngidududu. Alo-ke nizakuthi ningibizelani ngoNawomi na? USomnini ungifulathele, uSomandla ungehlisele ubumbi bodwa.”}B wPYena wathi kibo: “Ningangibizi ngoNawomi, ngibizani nithi Mara, ngombana uSomandla wenze ipilwami yaba munyu khulu.5A gPYeke abafazi ababili laba bakhamba bebafika eBhethe-Lehema. Ekufikeni kwabo eBhethe-Lehema umuzi woke wabararekela. Abafazi bomuzi lowo bathi: “Kungaba nguNawomi lo na?”`@ =PKuthe bonyana uNawomi abone ukuthi uRute uncamile ngokukhamba naye, walisa ukumkatelela.7? kPNgizokufela lapho uyokufela khona, bengingcwatjwe khona lapho. Ngiyafunga ngithi, dumbana uSomnini angihlunguphaze nange kungaba nento engihlukanisa nawe ngaphandle kokufa.”r> aPKodwana uRute waphendula wathi: “Ungangikateleli bonyana ngikutjhiye ngikuhlamuke. Ngizokukhamba nawe lapho uya khona, ngihlale nawe lapho uyokuhlala khona. Abantu bekhenu nami bazakuba ngebekhethu bese kuthi uZimakho abe nguZimami.n= YPUNawomi wathi: “Yelela, umncayenu ubuyela emuva kebakwabo nakibosingazimu bekhabo. Nawe mlandele.”u< gPBarhahlawula isililo godu. U-Oripa wamanga unosokanakhe wamlayelisa. Kodwana uRute wanamathela kunosokanakhe.&; IP nizawalinda bonyana akhule na? Nizakuhlala ningendi nilinde wona na? Awa, madodakazami, ngilisizi mina kunani ngombana isandla sakaSomnini sijamelene nami!”M: P Buyelani emakhaya, madodakazami. Sengimdala khulu kobanyana ngingaba nendoda. Ngitjho nanyana bengisesenethemba lokuba nendoda, ngingene nayo emabhayini namhlanje ebusuku bese ngibeletha amadodana,P9 P Kodwana uNawomi wathi: “Buyelani emakhaya, madodakazami. Nizakuthi niyaphi nami nanginje? Kghani ninomkhumbulo wokobana ngingabeletha amanye amadodana; okuzakuthi nasele akhulile abe bayeni benu na?C8 P bathi kuye: “Awa, sizakubuyela nawe ebantwini bekhenu.”w7 kP Kwanga uSomnini anganipha ukuhlala ngokuthula nabayeni enizabathola.” Wabamanga bathoma barhahlawula isililo,56 gPUNawomi wathi kibomalukazana bakhe ababili: “Buyelani emuva, omunye nomunye aye kwabo. Kwanga uSomnini angaba nomusa kini njengombana nani naba nomusa kimi nemadodanenami.m5 WPYena nabomalukazana bakhe basukela indawo ebebahlala kiyo babamba indlela enqombe enarheni yakwaJuda.4 %PUNawomi wezwa asesekwaMowabi bonyana uSomnini uhlenge abantu bakhe ngokubapha ukudla, wazilungiselela nabomalukazana bakhe ukubuyela ekhabo.T3 %PUMarhaloni noKiliyoni nabo bahlongakala batjhiya unina uNawomi angasenabani.2  PAmadodana la athatha abafazi kwaMowabi, ibizo lowokuthoma bekungu-Oripa lowesibili kunguRute. Bahlala lapho iminyaka elitjhumi.W1 +PU-Elimeleki, umyeni kaNawomi wahlongakala, watjhiya uNawomi namadodana amabili.0 PIbizo lendoda le gade kungu-Elimeleki, ibizo lomkakhe bekunguNawomi, kanti amabizo wamadodanakhe amabili wona gade kunguMarhaloni kanye noKiliyoni. Abantwaba gade bama-Efrata bavela ngeBhethe-Lehema lakwaJuda. Baya enarheni yakwaMowabi bahlala khona.C/ PEminyakeni yokubusa kwabagwebi, kwaba nendlala enarheni, kwathi indoda ethileko egade ihlala eBhethe-Lehema kwaJuda yakhamba nomkayo namadodana amabili yayokugogobala enarheni yakwaMowabi.d.CFEmihleni leyo gade kunganakosi kwa-Israyeli. Omunye nomunye umuntu gade azenzela umathanda. -FAma-Israyeli aphadlhalala, kwaba ngiloyo naloyo waya ekorweni yekhabo nemndenini wekhabo. Iye, omunye nomunye waziyela endawenakhe.+,QFYeke amaBhenjamini enza njalo, azithathela abafazi emadodakazini agade agida ukuya ngesibalo sawo. Abuyela enarhenawo, afese avuselela amadorobhawo, ahlala lapho. + FKuzakuthi abomayise namkha abomnakwabo nabazonghonghoyila kithi, sizakuthi kibo: ‘Sibawa nibe nomusa kithi ngombana azange sibamuke abafazi lokha nasilwa namaBhenjamini. Nani azange nibanikele amadodakazenu, ngalokho aninamlandu wamanikelela lawo.’ ”b*?Fnilinde lapho, kuzakuthi lokha amadodakazi weTjhilo naphumako bona ayogida emnyanyeni lo, nina-ke nivumbuke esidiribenapho enye nenye indoda izibambele umfazi emadodakazini weTjhilo bese niya enarhenenu kwaBhenjamini.Q)FBayala amaBhenjamini bathi: “Nina khambani niyokubadalala esidiribeni,8(kFYeke bakhumbula bonyana kunomnyanya kaSomnini qobe mnyaka eTjhilo engetlhagwini yeBhethe-Eli, ngepumalanga yendlela ekulu esuka eBhethe-Eli eya eTjhekemu nangesewula yeLebona.5'eFNanyana kunjalo, asikwazi ukubanikela amadodakazethu bona abe bafazi babo ngombana thina bantu bakwa-Israyeli safunga sathi akanikelelwe ozakunikela umBhenjamini umfazi.” &FGodu bathi: “Ilifa labasindileko kufanele lidlulele eenzukulwaneni zakwaBhenjamini. U-Israyeli akakwazi ukulahlekelwa yikoro enye.%FYeke abaphathi bomkhambathi bathi: “Alo, sizokuthini ngalabo abangakafumani abafazi ngombana babulewe boke abafazi kwaBhenjamini?”j$OFAbantu bakhathazeka ngoBhenjamini ngombana uSomnini gade enze isikhala eenkorweni zakwa-Israyeli.#FAmaBhenjamini abuya-ke ngesikhatheso, ama-Israyeli awanikela amatlawana ebegade awasindise eJabetjhi yeGiliyadi, kodwana azange abanele.w"iF Nje-ke umkhambathi woke wathumela ilizwi kumaBhenjamini agade asemadwaleni weRimoni, wamemezela ukuthula kiwo.*!OF Phakathi kwabahlali beJabetjhi yeGiliyadi amadoda lawo afumana amakhulu amane wamatlawana angazange alale nendoda. Eza nawo ekampeni eTjhilo esenarheni yeKanana.i MF kodwana yenzani ngalendlela: Bulalani nya woke omduna nabo boke besifazana asele bazi indoda.”]5F Yeke umkhambathi wathumela iinkulungwana ezilitjhumi nambili zamadoda anesibindi ukudlula woke, wawalayela wathi: “Khambani nifese nimadlhe abahlali beJabetjhi yeGiliyadi ngesabula, ningatjhiyi mfazi namntwana.cAF ngombana kwathi nakubalwa abantu, azange kufunyanwe namunye umhlali weJabetjhi yeGiliyadi.=uFKungebangelo abuza athi: “Ngiyiphi yeenkoro zakwa-Israyeli engazange ize phambi kwakaSomnini eMitsipha?” Afumana bonyana azange kuze namunye weJabetjhi yeGiliyadi ehlanganweni,#AFSizokwenzani ngalabo abaseleko bakwaBhenjamini? Bazobathathaphi abafazi ngombana safunga phambi kwakaSomnini bonyana angeze sabendisela amadodakazethu?”kQFAma-Israyeli adabuka ngoBhenjamini umfowawo, athi: “Ikoro enye isuliwe kwa-Israyeli namhlanjesi.b?FYeke ama-Israyeli athi: “Ngubani phakathi kwazo zoke iinkoro zakwa-Israyeli ongazange eze ehlanganweni phambi kwakaSomnini?” Bebafunge ngokuqinisileko bonyana ongeze eza phambi kwakaSomnini eMitsipha, uzakubulawa.zoFKwathi ekuseni ngakusasa abantu bavuka ngovivi bakha i-aldari lapho, benza umhlabelo wokutjhiswa newetjhebiswano.'Fbathi: “Maye Somnini, Zimu wakwa-Israyeli! Kubayini sehlelwe yinto enje kobanyana namhlanje silahlekelwe yikoro enye kwa-Israyelapha na?”mUFNje-ke abantu baya eBhethe-Eli, bahlala lapho bekwahlwa baphambi kwakaZimu. Barhahlawula babibitheka FAmadoda wakwa-Israyeli afunga eMitsipha athi: “Akukho noyedwa phakathi kwethu ozakwendisela indodakazakhe kumBhenjamini.”BF0Amadoda wakwa-Israyeli abuyela kwaBhenjamini, afese abhubhisa ngesabula koke akufumanako ukuthoma ngedorobho, abantu ngitjho nefuyo. Woke amadorobho abadlula kiwo bawathungela ngomlilo.F/Kwaphunyurha amadoda amakhulu asithandathu kwaphela. Abalekela tjhuba langerhalawumbeni emadwaleni weRimoni, ahlala lapho iinyanga ezine.3aF.Sele awoke amadoda wakwaBhenjamini abulawa mhlokho gade pheze aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nahlanu. Woke lawo bekumadoda akwazi ukulwa ngesabula begodu aziingorho.vgF-Inengi lamaBhenjamini laphenduka labalekela ngerhalawumbeni emadwaleni weRimoni, kodwana ama-Israyeli akghedlha iinkulungwana ezihlanu zawo eendleleni ezikulu. Awahlala eenthendeni bekwaba seGidomu, abulala ezinye iinkulungwana ezimbili.{qF,Amadoda wakwaBhenjamini aziinkulungwana ezilitjhumi nabunane asala epini. Lawo bekumadoda akwazi ukulwa ngesabula.{F+Ama-Israyeli aminyezela amaBhenjamini, awagijimisa angawaphumuza. Awatshidlha ukuyokufika ngale kweGibeya ngepumalanga.H F*Yeke afulathela ibutho elikhulu lakwa-Israyeli abalekela tjhuba langerhalawumbeni. Kodwana avinjezelwa yipi ngombana amadoda wakwa-Israyeli agade angedorobheni aphuma bonyana awamadlhe phasi.F)nje-ke amadoda wakwa-Israyeli ajika. Amadoda wakwaBhenjamini aba sevalweni ngombana alemuka bonyana asemlonyeni wehlekelele.7 iF(Kodwana kwathi lokha amaBhenjamini naqala ngemva kwawo, abona bonyana idorobho loke liyatjha. Ngesikhatheso kwathoma ukuqubuka isikhatha sentuthu ngedorobheni ebekulitshwayo,V 'F'Kungebangelo ibutho elikhulu lahlehla, kwaba kulapha amaBhenjamini abulala khona amadoda wakwa-Israyeli apheze abe matjhumi amathathu, adlumbana bonyana nakanjani azawahlula njengehlandleni lokuthoma lepi. F&Isivumelwano esabekwa phakathi kwama-Israyeli namadoda agade abadalele lawo, bekukukuthi wona azokwenza intuthu ekulu ngedorobheni.q ]F%Amadoda agade abadalele lawo, avumbuka agijimela ngeGibeya, athumba abe amadlha loke idorobho ngesabula.K F$AmaBhenjamini abona bonyana ahluliwe.
Ipi leyo yenzeka ngalendlela: Amadoda wakwa-Israyeli gade ahlehle phambi kewakwaBhenjamini ngombana bekathembele kilawo agade abadalele hlanu kweGibeya.cAF#USomnini wenza bona ama-Israyeli ahlule amaBhenjamini. Amadoda wakwa-Israyeli amadlha iinkulungwana ezimatjhumi amabili nahlanu nekhulu zamadoda wakwaBhenjamini mhlokho. Woke lawo gade kumadoda akwazi ukulwa ngesabula.S!F"endaweni engaphambi kwesango. Gade kumadoda aziinkulungwana ezilitjhumi akhethwe kilo loke lakwa-Israyeli. Ipi eBhali-Tamari beyimanzima, kodwana amaBhenjamini bekangazi bonyana asemlonyeni wehlekelele.<sF!Nje-ke woke amadoda wakwa-Israyeli ahlehla eendaweni zawo, azihlela eBhali-Tamari. Amadoda wakwa-Israyeli agade abadalele ngehlangothini ledorobho elingakavikelwa, avuka agijimeladCF AmaBhenjamini adlumbana bona azakuhlula ama-Israyeli njengemihleni, kodwana ama-Israyeli gade avumelene bona azakwenza inga ayahlehla. Ngokwenza njalo bekahlose ukudosela amaBhenjamini kude nedorobho eendleleni ezikulu.1FAmaBhenjamini adoselwa kude nedorobho lokha naphuma bona alwe nama-Israyeli. Njengesiqhelo athoma ukumadlha abulala amanye wama-Israyeli emmangweni lapha kuhlukana khona indlela yeBhethe-Eli neyeGibeya. Mhlokho kwabulawa amadoda wakwa-Israyeli apheze abe matjhumi amathathu.FElangeni lesithathu ibutho lama-Israyeli lakhuphuka layokulwa namaBhenjamini. Lazihlela njengemihleni layokusahlela iGibeya.;sFAma-Israyeli abadalalisa amadoda magegana neGibeya.(KFUFiniyasi umsa ka-Elazara omsa ka-Aroni gade kunguye olotjha phambi komfaji wesivumelwano. Amadoda wakwa-Israyeli abuza-ke kuSomnini athi: “Siphume godu siyokulwa nabafowethu amaBhenjamini namkha silise na?” USomnini wathi: “Tjhingani khona, kusasa ngizabanikela ezandleni zenu.”b?Fukuze abuze kuSomnini. Emihleni leyo umfaji wesivumelwano sakaSomnini gade useBhethe-Eli._9FWoke ama-Israyeli, okutjho loke ibutho, akhuphukela eBhethe-Eli bona ayokulila. Ahlala lapho phambi kwakaSomnini azila ukugoma mhlokho bekwahlwa. Emva kwalokho enzela uSomnini imihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswanoJ~FNamaBhenjamini aphuma eGibeya ahlangana nawo ngeemfuba elangeni lesibili. Amadlha phasi iinkulungwana ezilitjhumi nabunane zamadoda wakwa-Israyeli. Woke lawo bekumadoda akwazi ukulwa ngesabula. L~~M}}(||>{{0zz.yyxAw6vfuu#ttsmrrAqppGoo8npmglnkkjj\iiNh|ggHfxebdcbb+aaP`._$^a]\\2[2ZZIYcXXWFVUTSSR]QQOOyON9MhLL=K`JJ@IHyH,GFFF&EE>DDCBBB,At@@a??s>>>5==e<1R00C/o.--^,++j*))C'&&%}%$##2"!! !-6h6$:;6gX p  Q Z(jA,SZ Boke abantu bathi kuSamyela: “Yewusirabhelela thina nceku zakho kuSomnini uZimakho; kobana singafi ngombana sithe sinezono, sazingezelela ngokuzibawela ikosi.”  Z Ngambala uSamyela wabiza uSomnini, khona mhlokho uSomnini wathumela umdumo nezulu. Boke abantu besaba khulu uSomnini noSamyela.O Z Akusisikhathi sokuvuna ikoroyi lesi na? Ngizakubiza uSomnini kobana athumele umdumo nezulu. Yeke nizakulemuka bonyana yimbi kangangani into eniyenze phambi kwakaSomnini ngokuzibawela kwenu ikosi.”k QZ Akhenijame-ke, umlandu awukapheli. Qalani bona kukhulu kangangani uSomnini azokwenza phambi kwenu:. WZ Kodwana naningalaleli uSomnini begodu nanikhunyalalako nijamelane nemithethwakhe, nizazizwa; isandla sakhe sizakuba phezu kwenu njengombana kwenzeka kiboyihlomkhulu.& GZ Nanesaba uSomnini uZimu, nimlotjhe, nimlalele ningakhunyalali niphikisane nemithethwakhe begodu nimlandele nina nekosi enibusako, uSomnini uzakuba nguZimenu.gIZ Arha-ke, naso-ke ikosi enizikhethele yona nenithe niyayifuna; uSomnini uninikele ikosenu leyo.6gZ Kodwana kwathi lokha nanibona uNarhatjhi ikosi yama-Amoni ijamelene nani, nathi kimi, ‘Awa, thina sifuna ikosi ezasibusa,’ nanyana uSomnini uZimu bekaseze ayikosenu nje.'Z Nje-ke uSomnini wathumela uJerubhali, uBhedani, uJafta nami Samyela, wanihlangula ezitheni zenu mahlangothi woke, yeke naphila nibulungekile.<sZ Balila kuSomnini bathi, ‘Sonile, satjhiya uSomnini sayokulotjha aboBhali nabosingazimukazi abo-Atjhitarothi. Kodwana yewusisindise esandleni sezitha zethu, yeke sizakulotjha.’(KZ Kodwana bakhohlwa uSomnini uZimabo, yeke wabanikela esandleni sakaSisera, induna yebutho lakaRhatsoro, nezandleni zamaFilista nekosini yakwaMowabi eyalwa nabo.BZ Emva kobana uJakopo nabantu bakhe bangene eGibhide, balilela uSomnini kobana abasize. USomnini wathumela uMosi no-Aroni abafika babakhupha aboyihlomkhulu eGibhide babahlalisa kilendawo.mUZ Yeke yizani emlandwini, ngizokufakazela uSomnini ngokutjho koke okuhle akwenza kini naboyihlomkhulu:Z Yeke uSamyela wathi ebantwini: “Niyazi bonyana nguSomnini owakhetha uMosi bano-Aroni bewenyula naboyihlomkhulu eGibhide..WZ USamyela wathi: “USomnini ungufakazi nozesiweko wakhe ungufakazi namhlanje kobana nithe azange ngenze litho elimbi.” Abantu bathi: “Iye, uSomnini ngufakazi.”jOZ Abantu baphendula bathi: “Azange khewusigalaje namkha usigandelele. Azange khewufunjathiswe.”~Z Nakhu lapha ngikhona namhlanjesi, vezani ubumbi bami phambi kwakaSomnini naphambi kozesiweko wakhe. Ngakhe ngathatha ikomo kabani na? Ngakhe ngathatha udumbana kabani? Ngubani phakathi kwenu engakhe ngamgalaja na? Ngubani engakhe ngamgandelela? Ngubani owakhe wangifumbathisa kobana ngicimeze na? Nange kukhona enye yezinto kilezi engizitjhwileko engiyenzileko, ngizayilungisa.”%}EZ Gadesi-ke ninekosi eniphetheko. Mina-ke sengimdala, sengithukghele: Amadodanami ziintanga zenu. Soloko ngathoma ebutjheni bami ukuba mrholenu bekube gadesi.r| aZ USamyela wathi ku-Israyeli woke: “Nginilalele kikho koke enikukhulume kimi bengabeka nekosi phezu kwenu.Q{Z Abantu boke banqomba eGiligali. Khonapho e-aldarini babeka uSawula kobana abe yikosi. Banikela ngemihlabelo yetjhebiswano phambi kwakaSomnini. USawula no-Israyeli woke benza imbedla yomnyanya wethabo.izMZ Nje-ke uSamyela wathi ebantwini: “Nambani siyeni eGiligali siyokuqinisa ubukhosi ngobutjha.”yyZ Kodwana uSawula wathi: “Akunamuntu ozakubulawa namhlanjesi ngombana kulilanga uSomnini asindise ngalo u-Israyeli.” x Z Abantu bathi kuSamyela: “Bobani abathe, ‘Naye uSawula angabusa phezu kwethu na?’ Lethani abantwabo kithapha sibabulale.”KwZ Ekuseni ngovivi elangeni elilandelako uSawula wavelela ama-Amoni ngemahlangothini amathathu. Wawamadlha bekwaba semini. Abaphunyurhako baphadlhalajwa kangangoba azange kube nabakhamba ngababili.kvQZ Abantu beJabetjhi bathi kebakwa-Amoni: “Kusasa sizazinikela kini, nizenzele umathanda ngathi.”tucZ Batjela iinthunywa ebegade zifike eJabetjhi bathi: “Yithini ebantwini beJabetjhi-Giliyadi, ‘Lokha ilanga nalitjhisa khulu kusasa nizakusindiswa.’ ” Kuthe lokha iinthunywa nazifika zibika indaba le ebantwini beJabetjhi, bathaba.t1Z USawula wabahlela eBhezeki wababala: Bakwa-Israyeli baba ziinkulungwana ezimakhulu amathathu, bakwaJuda baba ziinkulungwana ezimatjhumi amathathu.@s{Z Wathatha iinkabi ezimbili wazihlahlela iinquqwana, wathumela iinquqwanezo ngeenthunywa kilo loke lakwa-Israyeli wathi: “Kuzakwenziwa nje eenkabini zomuntu omunye nomunye ongalandeli uSawula noSamyela.” Abantu bangenwa kukwesaba, ngokwazi bonyana lokhu kuvela kuSomnini. Baphuma njengomuntu munye ukuyokulwa.jrOZ Lokha uSawula nezwa amezwabo la, uMoya kaZimu wehlela phezu kwakhe ngamandla, wabhoka ngobukhali.Aq}Z Khonokho uSawula gade abuya esimini, atjhayela iinkabi ezibotjhelweko; wabuza wathi: “Abantwaba bangenwe yini na? Barhahlawulelani kangaka?” Bamtjela umbiko oze nabantu beJabetjhi.pZ Lokha iinthunywa nazifika eGibeya edorobheni lakaSawula, zabika umbiko njengombana unjalo. Abantu boke bakhihla isililokazi.8okZ Abaphathi beJabetjhi bathi kuye: “Sinikela amalanga alikhomba ukuze sithumele isithunywa enarheni yoke yakwa-Israyeli; nayibe akakho osisindisako, yeke sizazinikela kuwe.”inMZ Kodwana uNarhatjhi umAmoni waphendula wathi: “Isivumelwano nani ngingasenza kwaphela nange nivuma bonyana ngithi komunye nomunye wenu ngigobhodlhe ilihlo langesidleni. Ngaleyondlela ngizabe ngirhubutjha u-Israyeli woke.” m =Z UNarhatjhi umAmoni wenyuka wayokusahlela iJabetjhi-Giliyadi. Boke abantu beJabetjhi bathi kuye: “Yenza isivumelwano nathi, sizakuba ziinceku zakho.”l-Z Kodwana abanye abaphehli benturhu bathi: “Umrhali lo angasisindisa njani?” Bamnyaza bebamdima amalotjhiso. Kodwana uSawula wavala phetjheya.[k1Z USawula naye waya kwakhe eGibeya, aphekelelwa madoda anesibindi nathintwe nguZimu.0j[Z USamyela wahlathululela abantu ilungelo lobukhosi. Walitlola emsongweni, wawubeka phambi kwakaSomnini. USamyela wabese uphadlhalaja abantu; omunye nomunye waya kwakhe.0i[Z USamyela wathi kibo boke abantu: “Niyambona umuntu uSomnini amkhethileko na? Hlangana nabantu boke akakho ofana naye.” Abantu barhuwelela bathi: “Bayede kosi!”{hqZ Bagijima, bamrhubhulula beza naye, wajanyiswa hlangana nabantu wabonakala avele ngehloko amude kunabo boke abanye.}guZ Babuza godu kuSomnini bathi: “Umuntu loyo selafikile na?” USomnini wathi: “Iye, ubhace hlangana nemithwalo.”OfZ Wabese ubandameza ikoro yakwaBhenjamini ngaphambili ngemindenayo, umndeni wakaMatri wadliwa yifumbe. Ekugcineni uSawula umsa kaKhitjhi wadliwa yifumbe. Kodwana kwathi lokha nafunwako wangatholakala.xekZ Lokha uSamyela nabandameza iinhloko zeenkoro zakwa-Israyeli ngaphambili, ikoro yakwaBhenjamini yadliwa yifumbe.]d5Z Kodwana nina namhlanjesi nilahle uZimenu owanisindisa kizo zoke izehlakalo nemitlhagwenu, nathi, ‘Awa, thina sifuna ikosi ezosibusa.’ Yeke zihleleni phambi kwakaSomnini ukuya ngeenkoro zenu nangemindenenu.”EcZ Wathi kibo: “Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Ngimi enganyula u-Israyeli eGibhide. Nganihlenga emandleni wamaGibhide nemandleni wayo yoke imibuso eyanigandelelako.’JbZ USamyela wabiza abantu bakwa-Israyeli bona beze kuZimu eMitsipha.a7Z USawula waphendula wathi: “Usiqinisekisile bonyana abodumbana bafunyenwe.” Kodwana akhange amtjele usonghwanakhe bona uSamyela utheni ngobukhosi.O`Z Usonghwanakhe kaSawula wathi: “Akhutjho-ke, uSamyela utheni kini?”-_UZ Usonghwanakhe wabuza uSawula nencekwakhe wathi: “Beniyephi?”
USawula wathi: “Besiqalana nabodumbana, kodwana kuthe nasibona singababoni saya kuSamyela.”J^Z Emva kobana uSawula selaqaqulukile emmoyeni, wenyukela esidulini..]WZ Umuntu walapho waphendula wathi: “Njekhona ngubani umphathabo?” Yeke intwele yaphenduka isaga sabo sokuthi: “Kanti noSawula sele ahlangana nabaphorofidi na?”V\'Z Boke agade bamazi ngaphambilini, lokha nabambona avukwe mumoya hlangana nabanye abaphorofidi babuzana bodwa bathi: “Yintobani engene kumsa kaKhitjhapha? Kanti noSawula sele ahlangana nabaphorofidi na?”[Z Nabafika eGibeya, wahlangana nabafundi bomphorofidi. UMoya kaZimu wehlela phezu kwakhe, naye wavukwa mumoya hlangana nabo.ZZ Kuthe lokha uSawula nafulathela uSamyela, uZimu watjhugulula ihliziywakhe; bekwathi woke amatshwayo azaliseka khona mhlokho.iYMZ Khamba phambi kwami wehlele eGiligali. Ngiyaqinisa bonyana ngizokulandela ngizokwenza umhlabelo wokutjhiswa nomnikelo wetjhebiswano, kodwana ulinde amalanga alikhomba bengifike kuwe ukuze ngikutjele lokho ofanele ukwenze.”XX+Z Nasele kuzaliseke amatshwayo lawa, yenza okusemandlenakho ngombana uZimu unawe.wWiZ UMoya kaSomnini uzakwehlela phezu kwakho, nawe ube semmoyeni wabaphorofidi bewutjhuguluke ube ngomunye umuntu.V!Z Emva kwalokho uzakuya eGibeya lakaZimu lapha kunesiqhema samajoni wamaFilista khona. Kuzakuthi nawuvelela emzini, uhlangane nabafundi bomphorofidi behla babuya esidulini bancinza imihlobohlobo yamaharibha, balilisa abosotjherere neemfludu; basemmoyeni wabaphorofidi.JUZ Azakubuza amavuko abe akuphe amagedzu amabili wezikwa, uwamukele. T Z Nawusuka lapho uzakuragela phambili bewufike emthini omkhulu weThabori. Uzakuhlangana namadoda amathathu enyukela kuZimu eBhethe-Eli. Enye izabe itjathe iimbuzana ezintathu, enye iphethe amagedzu amathathu wezikwa ezindulungu, enye iphethe umjeka wewayini.QSZ Namhlanje nawusuka kimapha, uzokuhlangana namadoda amabili hlanu kwethuna lakaRarheli; eTselitsarha ngemaphelelweni wenarha yakwaBhenjamini. Azakuthi kuwe: ‘Abodumbana obugade ubafuna sebafunyenwe. Noyihlo selebe alisile nokucabanga ngabo, kodwana utshwenyeke khulu ngani. Ubalabala uthi, “Maye mina bo; ngendodanami!” ’!R ?Z USamyela wathatha ikwana yamafutha we-oliva wawathela phezu kwehloko kaSawula, wamgona wathi: “USomnini uzese ubaba bona abe mbusi phezu kwelifa lakhe.WQ)Z Basakhamba behlela emaphelelweni wedorobho, uSamyela wathi kuSawula: “Tjela incekwakho bonyana ikhe isigadunge kancazana, kodwana wena jama kancani ngikutjele umlayezo ovela kuZimu.” Inceku yenza njalo.#PAZ Bavuka ngamasa, uSamyela wabiza uSawula angaphezulu kwephahla, wathi: “Vuka ngikuphekelele ukhambe.”
Wavuka-ke uSawula baphuma bobabili noSamyela.kOQZ Emva kobana sebehlile esidulini bangena emzini, uSamyela wakhuluma noSawula angaphezulu kwephahla.NZ Umpheki waguga isabelo somlenze esikhethekileko wasibeka phambi kwakaSawula. USamyela wathi: “Nakhu ebegade ubekelwe khona. Yewugome-ke ngombana gade kuvele kubekelwe wena, emnyanyeni lo kusukela ekuthomeni.”
Mhlokho uSawula wagoma noSamyela.|MsZ USamyela wathi kumpheki: “Letha isabelo senyama engikunikele sonesiya, ngitjho lesiya engithe usibekele eqadi.”LZ USamyela wangenisa uSawula nencekwakhe ngekumbeni wafese wabahlalisa ngaphambi kwabamenyiweko ebebangaba matjhumi amathathu.TK#Z USawula waphendula wathi: “Angisuye umBhenjamini ophuma ekorweni encancani kwa-Israyeli na? Nomndeni wakwethu akusingomncancani kiyo yoke ikoro yakwaBhenjamini? Alo-ke, kubayini ukhulume nami njalo?”,JSZ Nakubodumbana okusele kumalanga amathathu balahlekile, ungasatshwenyeka ngabo sebafunyenwe. Kanti umuntu ofunwa khulu kwa-Israyeli akusinguwe nendlu kayihlo na?”PIZ USamyela waphendula wathi: “Umboni ngimi. Yewenyuke phambi kwami uye esidulini ngombana namhlanjesi nizokugoma nami bese kuthi kusasa ekuseni nginiphekelele sele ngikutjele koke okusehliziywenakho.~HwZ USawula wanqomba kuSamyela esangweni wabuza wathi: “Ngiyakubawa, angeze wangitjela bona indlu yomboni ikuphi na?” GZ Kuthe lokha uSamyela nabona uSawula, uSomnini wathi kuye: “Nangu-ke umuntu ebengikutjela ngaye, nguye ozakubusa abantu bami.”hFKZ “Ngeenkhathezi kusasa ngizokuthumela umuntu obuya enarheni yakwaBhenjamini kuwapha. Umzese abe mbusi wabantu bami u-Israyeli ukuze abasindise esandleni samaFilista ngombana isililo sabo sifikile kimi, bona ngibatjheje.”eEEZ Ufika nje uSawula uSomnini besele akwambule ngayizolo kwakhona kuSamyela ukuza kwakhe wathi:rD_Z Benyukela edorobheni, bathi basangena nje, nango uSamyela anqombe ngakibo eza ngendlela elunge esidulini.vCgZ Nisangena nje edorobheni nizamfunyana angakenyukeli esidulini ukuyogoma. Abantu abazukuthoma ukugoma angakafiki ngombana ufanele abusise umhlabelo bese ngemva kwalokho abamenyiweko bagome-ke. Yenyukani khona nje ngombana nizamfunyana.”GB Z Bona babaphendula bathi: “Iye, ukhona. Niseenthendeni zakhe. Nange ningarhaba khona nje ningamfunyana, ususandukufika khona namhlanjesi ekhethwapha ngombana abantu banomhlatjelo esidulini. AZ Basakhuphuka intatjana leyo banqombe edorobheni, bahlangana nabantazana bayokukha amanzi, bababuza bathi: “Umboni ukhona na?”@ Z USawula wathi encekwinakhe: “Kulungile, namba sikhambe.”
Bakhamba-ke baya edorobheni lapha gade kunomuntu kaZimu khona./?YZ (Ekadeni kwa-Israyeli lokha umuntu nayokubuza kuZimu gade asithi: “Namba siye kumboni.” Ngombana lo okuthiwa mphorofidi namhlanje, endulo gade abizwa bona mboni.)>)Z Inceku yamphendula godu yathi: “Qala, ngiphethe isipaparwana sesiliva. Ngizasinikela umuntu kaZimu ukuze asitjele bona sifunele ngakuphi.”8=kZ USawula wathi encekwinakhe: “Iye, singakhamba, kodwana sizomphani umuntu loyo? Ukudla ngemigodlaneni yethu kuyile. Asinanto esingayiphathela umuntu kaZimu. Kghani sinani?”F<Z Inceku yaphendula yathi kuye: “Qala, ngemzinapha kunomuntu kaZimu ohloniphekileko; nanyana yini ayitjhoko iyenzeka. Namba siye khona gadesi. Mhlambe angasitjela bona sifunele ngakuphi.”J;Z Kuthe lokha nabafika emmangweni weTsufi, uSawula wathi encekwinakhe agade akhamba nayo: “Namba sibuyele emuva, ubaba angahle alise ukucabanga ngabodumbana bese athome ukutshwenyeka ngathi.”l:SZ Badundubala njalo badlula iintatjana zenarha yakwa-Efrayimu baqamula nemimango yeTjhalitjha, kodwana akhange babafunyane. Baqamula nemimango yeTjhalima, nalapho do. Baqamula nemimango yeJemina, nalapho godu akhange babafunyane.%9EZ Nje-ke abodumbana bakaKhitjhi uyise kaSawula balahleka. UKhitjhi wathi kuSawula indodanakhe: “Thatha inceku eyodwa ukhambe nayo uyokuqala abodumbanabo.”x8kZ Gade anendodana okuthiwa nguSawula, isokana ebelihlamazana kunawo woke kwa-Israyeli begodu lidephile kunamanye.#7 CZ Kwakukhona indoda kwaBhenjamini, ibizo layo kunguKhitjhi; injingile. Uyise u-Abiyeli naboyisemkhulu aboTserori, uBhekhorathi, no-Afiyarhi bebamaBhenjamini.#6AZUSomnini wathi kuSamyela: “Lalela ilizwi labo ubanikele ikosi.”
USamyela wathi ebaphathini bakwa-Israyeli: “Omunye nomunye akaye emzinekhabo.”d5CZKwathi bona uSamyela ezwe koke abantu abakutjhoko, wakufikisa lokho eendlebeni zakaSomnini.l4SZukuze nathi sifane nezinye izizwe sibe nekosi esiphetheko nezokhamba phambi kwethu nasiya epini.”^37ZKodwana abantu bala ukulalela uSamyela bathi: “Awa, kufanele kube nekosi esibusako,{2qZNgesikhatheso nizakulilela uSomnini ngebanga lekosi enazikhethela yona, nokho uSomnini akazuniphendula mhlokho.”D1ZIzazithathela kwetjhumi komhlambenu. Nina nibe makhobokayo.v0gZIinceku neencekukazi zenu kanye namagade weenkomo zenu nabodumbana benu, izithathele khona; kusebenzele yona.o/YZIzithathele kwetjhumi kwembewu yenu nokwesivuno sesidiribe senu ikunikele iinkhulu neemphathiswa zayo.y.mZIzithathele okukhethekileko kwamasimenu, iindiribe zenu nemithenu yamafutha we-oliva, inikele iimphathiswa zayo.O-Z Izazithathela amadodakazenu iwenze abenzi bamakha, abapheki nababhagi.=,uZ Izowakatelela bona abe ziinduna zamabuthwayo, amanye azakulima amasimayo kanti amanye azakuvuna isivuno sayo, amanye azokwenza iinhlabano zepi bese amanye enze iimpahla zekaranayo.4+cZ Wathi: “Nanti ilungelo lekosi ezokubusa ngalo phezu kwenu. Amadodanenu izowathatha izibekele wona ekaranenayo neenjomaneni zayo, iwenze amavulandlela phambi kwekaranayo.U*%Z USamyela wakhuluma woke amezwi kaSomnini ebantwini abathe kuye bafuna ikosi.r)_Z Yeke, balalele; kodwana qinisa ubayalisise bewubahlathululele amalungelo wekosi ezokubusa phezu kwabo.”('ZSolo kwamhlana ngibakhupha eGibhide bekube gadesi sebenza zonezi, bayangitlhanamela balotjhe abosingazimu abatjhili; nawe-ke bakwenza zonezo.}'uZUSomnini wathi kuye: “Lalela koke abantu abakutjhoko kuwe. Abakalahli wena, kodwana balahle mina ekubeni yikosabo.k&QZNokho kwaba kumbi kuSamyela lokha nabathi: “Sipha ikosi bona isiphathe.” Yeke wabuza uSomnini.9%mZBathi kuye: “Qala, ubaba selaluphele; nabesabakhe napa nabo abakhambi emtlhalenakhe. Nje-ke besithi ubaba akasibekele ikosi isiphathe njengombana kunjalo nakezinye izizwe.”F$ZAbaphathi bakwa-Israyeli babuthana boke beza kuSamyela eRama.#1ZKodwana amadodanakhe la, akhange akhambe emtlhalenakhe. Aphendukela enzuzweni yobukhohlakali, arhuluphela ukufunjathiswa abe ahlanakela neengwebo.h"KZIbizo lezibulo lakhe bekunguJuweli, lowesibili kungu-Abiya; womabili bekabagwebi beBheritjheba.X! -ZLokha uSamyela naluphalako, wajamisa amadodanakhe bona abe bagwebi kwa-Israyeli. +ZNgemva kwalokho wabuyela eRama; lapha gade ahlala khona. Nalapho wafundisa ama-Israyeli intando kaSomnini. Wakha i-aldari lakaSomnini khonapho. ;ZQobe mnyaka gade akhamba kusuka eBhethe-Eli azombe abe afike eGiligali neMitsipha, akhambe afundisa ama-Israyeli intando kaSomnini kizo zoke iindawezo.JZUSamyela wafundisa ama-Israyeli intando kaSomnini ipilwakhe yoke.ZAmadorobho agade athunjwe maFilista ku-Israyeli kusukela e-Ekroni bekube seGathi, abuyela ku-Israyeli begodu u-Israyeli watjhaphulula woke amabhoduluko wamadorobho akhelene nawo emandleni wamaFilista. Kwaba nokuthula phakathi kwaka-Israyeli nama-Amori.:oZ Arhubutjhwa njalo-ke amaFilista begodu azange asagabaza atjhidele emabhodulukweni wakwa-Israyeli godu. Isandla sakaSomnini sasijamelene namaFilista esikhathini soke sakaSamyela. ;Z USamyela wathatha ilitje walijamisa phakathi kweMitsipha neTjheni. Walithiya ibizo wathi yi-Ebheni-Ezeri asithi: “Bekube lapha uSomnini usisizile.”ymZ Ama-Israyeli aphuma eMitsipha agijimisa amaFilista akhamba awamadlha phasi bekwaba ngenzasanyana kweBhethe-Kari.Y-Z Kwathi uSamyela asatjhisa umhlabelo, amaFilista atjhidela bonyana asahlele u-Israyeli ngepi. Kodwana mhlokho uSomnini wathuthumbisa amaFilista ngomdumo wombani. Wawahlangahlanganisa ukuze u-Israyeli awahlule.*OZ USamyela wathatha imvana esamunyako wanikela ngayo iphelele kuSomnini, yabamhlabelo wokutjhiswa. USamyela warabhelela u-Israyeli kuSomnini; uSomnini wamphendula.zoZAthi kuSamyela: “Ungalisi ukusirabhelela phambi kwakaSomnini uZimethu bona asisindise esandleni samaFilista.”MZLokha amaFilista nezwa bona ama-Israyeli ahlangene eMitsipha, ababusi beemfunda zamaFilista bazilungiselela ukusahlela ama-Israyeli. Kwathi bona ama-Israyeli ezwe lokho esaba ngebanga lamaFilista.V'ZBahlangana-ke eMitsipha bakha amanzi bawathululela phambi kwakaSomnini. Mhlokho bazila ukudla bebavuma izono zabo bathi: “Sonile kuSomnini.” USamyela wafundisa ama-Israyeli intando kaSomnini eMitsipha.cAZUSamyela wathi: “Buthelelani woke u-Israyeli eMitsipha bona nginirabhelele kuSomnini.”kQZKwaba njalo-ke, bakwa-Israyeli balahla aboBhali nabo-Atjhitarothi babo balotjha uSomnini kwaphela.)ZUSamyela wakhuluma kiyo yoke indlu yakwa-Israyeli wathi: “Nanibuyela kuSomnini ngeenhliziyo zenu zoke, khona-ke susani kini abosingazimu abatjhili nabosingazimukazi, abo-Atjhitarothi, nizinikele kuSomnini nilotjhe yena yedwa, uzanitjhaphulula esandleni samaFilista.”'ZKwadlula amatjhumi amabili weminyaka umfaji useKiriyathi-Jeyarimu.
Boke abantu bakwa-Israyeli batlhuwa bebalila bafuna ubuso bakaSomnini.= wZBeza-ke abantu beKhiriyathi-Jeyarimu bawuthatha umfaji kaSomnini, bawusa endlini ka-Abinadaba esembundwini. U-Eliyazari umsa ka-Abinadaba wahlukaniselwa bona agade umfaji kaSomnini.$CZYeke bathumela iinthunywa ebantwini beKiriyathi-Jeyarimu bathi: “AmaFilista awubuyisile umfaji kaSomnini. Yehlani-ke nizowuthatha niwenyusele kinapho.”-UZAbantu beBhethe-Tjhemetjhi babuza bathi: “Ngubani ongajama phambi kwakaSomnini uZimu ocwengileko lo na? Kazi umfaji lo uzakunyukela kosobani nawusuka lapha na?”N ZKodwana uZimu wamadlha phasi abanye babantu beBhethe-Tjhemetjhi abamatjhumi alikhomba ngombana balunguza ngaphakathi komfaji kaSomnini. Isizwe salila ngombana uSomnini wamadlha phasi abanengi baso.T #ZAbongozo begolide gade bathunyelwe iimfunda ezihlanu zamaFilista eziphethwe babusi abahlanu, kusukela emadorobheni azombelezwe ngomthangala kufikela emizaneni yawo yemakhaya nengaphandle komthangala.
Idwala elikhulu elisemmangweni wakwaJotjhuwa weBhethe-Tjhemetjhi ekwabekwa kilo umfaji kaSomnini lisikhumbuzo bekube namhlanje.} uZAmathumba wegolide agade athunyelwe maFilista njengomnikelo werhobhe kuSomnini gade ajamele amadorobho amakhulu wamaFilista: elinye bekungele-Atjhidodi, elinye kungeleGaza, elinye kungele-Atjhikeloni, elinye kungeleGathi, elinye kungele-Ekroni.b ?ZAbabusi beemfunda zamaFilista abahlanu babona koke lokhu babuyela e-Ekroni khona mhlokho.J ZAmaLevi ehlisa umfaji kaSomnini kanye nezinto zegolide ebezisekoloyaneni, azibeka phezu kwedwala elikhulu. Mhlokho abantu beBhethe-Tjhemetjhi benzela uSomnini iminikelo yokutjhiswa nemihlabelo.KZIkoloyana yafika emmangweni wakwaJotjhuwa eBhethe-Tjhemetjhi; yajama lapho edwaleni elikhulu. Abantu bakghema iingodo zekoloyana leyo, iinkomo banikela ngazo zabamhlabelo wokutjhiselwa uSomnini.}uZ Abantu beBhethe-Tjhemetjhi gade bavuna ikoroyi emrhobeni, bathe nabathi tla amehlo babona umfaji; bawuthabela khulu.b?Z Iinkomo zanqomba eBhethe-Tjhemetjhi ngendlela leyo zikhamba zilila. Akhange ziphambukele ngesandleni sokudla namtjhana ngesinceleni. Ababusi beemfunda zamaFilista bazilandela bekwaba semkhawulweni weBhethe-Tjhemetjhi.vgZ Bakhweza umfaji kaSomnini ekoloyaneni nembada ephethe abongozo begolide nomfanekiso wamathumba wabo wegolide.mUZ Benza njalo-ke abantu babophela iinkomo ezimbili ekoloyaneni, bavalela namakonyana wazo ngesibayeni.|sZ Nitjheje, nange ungakhuphukela emabhodulukweni anqombene neBhethe-Tjhemetjhi, kuzabe kunguSomnini osithumele amanikelelakazi angaka. Kodwana nawungakhuphukeli khona sizakwazi bonyana bekuyingozi nje, kuzenzakalele bekungasiso isandla sakhe.”>wZThathani umfaji kaSomnini niwukhweze ekoloyaneni. Izinto zegolide enizithumela kuSomnini kobana zibe mnikelwenu werhobhe, zifakeni embadeni nizibeke hlanu komfaji bese niyawugodusa.>wZYeke zilungiseleleni ikoloyana etja neenkomo ezimbili ezimunyisako begodu nezingazange khezibotjhelwe. Bophelani iinkomezo ekoloyaneni, amakonyanazo niwatjhiye avalelwe ngesibayeni.'IZKubayini nikhunyalalise iinhliziyo zenu njengamaGibhide noFaro na? Lokha uZimu nabatshwenya khulu akhange bagcine bawatjhidele ama-Israyeli kobana akhambe na??yZBumbani imifanekiso yamathumba aniphetheko neyabongozo ababhubhisa inarha, ninikele uZimu wakwa-Israyeli idumo. Mhlamunye uzakususa isandla sakhe phezu kwenu, kibozimenu nenarhenenu.~ZAmaFilista abuza athi: “Simthumelele umnikelo werhobhe onjani na?”
Baphendula bathi: “Amathumba amahlanu wegolide nabongozo abahlanu begolide, ngokuya ngesibalo sababusi beemfunda zamaFilista ngombana ukuloba lokhu kwehlele nina nababusi benu.}7ZBaphendula bathi: “Lokha nanibuyisela umfaji kaZimu wama-Israyeli, ningawubuyiseli udududu; kodwana yenzani ngakho koke okusemandlenenu bona nimthumelele umnikelo werhobhe. Yeke nizakuphola begodu nizakulemuka bonyana kubayini isandla sakhe singakhange sisuke phezu kwenu.” | ZAmaFilista abiza abaphristi nezangoma athi: “Senzeni ngomfaji kaSomnini lo na? Sitjelani bona singawubuyisela njani ekhabo?”K{ ZUmfaji kaSomnini wahlala enarheni yamaFilista iinyanga ezilikhomba.Vz'Z Abantu abangakhange bafe, babheduka amathumba. Isililo somuzi sazwakala kude.'yIZ Babizela ndawonye ababusi beemfunda zamaFilista bathi kibo: “Susani umfaji kaZimu wakwa-Israyeli lo lapha; awubuyele ekhabo, nakungasinjalo uzosibulala thina nabantu bekhethu.” Batjho njalo ngombana ivalo lokufa lalembethe idorobho loke. Isandla sakaZimu sasiqine khulu phezu kwalo.nxWZ Bathumela umfaji kaZimu e-Ekroni. Kuthe lokha umfaji kaZimu nawungena e-Ekroni abantu bakhona barhuwelela bathi: “Afeke! Abantwaba balethe umfaji kaZimu wakwa-Israyeli hlangana nathi bonyana usibulale thina nabantu bekhethu.”=wuZ Emva kobana sebawususile, isandla sakaSomnini sajamelana nedorobhelo, lehlelwa kuhlubayela okukhulu. USomnini wabetha boke abantu bedorobhelo, abakhulu nabancani; bavela amathumba.vZYeke babizela ndawonye boke ababusi beemfunda zamaFilista. Bababuza bathi: “Senzeni ngomfaji kaZimu wakwa-Israyeli lo na?” Ababusi baphendula bathi: “Umfaji kaZimu wakwa-Israyeli lo awususwe lapha usiwe eGathi.”
Bawususa-ke umfaji kaZimu wakwa-Israyeli.LuZLokha abantu be-Atjhidodi nababona okwenzakeleko bathi: “Umfaji kaZimu wama-Israyeli lo awukameli ukuba hlangana nathi ngombana isandla sakhe siqinile phezu kwethu naphezu kozimethu uDagoni.”t#ZUSomnini waba nesandla esiqinileko ebantwini be-Atjhidodi, wabehlisela ukuloba okukhulu. Warhadla i-Atjhidodi nebhoduluko layo ngamathumba.s+ZKungebangelo bekube gadesi abaphristi bakaDagoni naye woke umuntu ongena ethempelini lakhe e-Atjhidodi, akagadangi embunjwaneni oqabe umnyango.NrZNabavukako godu ngomuso ekuseni; nango uDagoni arabhalele ngobuso phambi komfaji kaSomnini! Ihlokwakhe nezandla zakhe zikghunukile zisembunjwaneni oqabe umnyango; isidumbu sakhe silele sodwa phasi.)qMZLokha abantu be-Atjhidodi nabavukako ngomuso ekuseni; qala nango uDagoni arabhalele ngobuso phambi komfaji kaSomnini! Bamthatha uDagoni bambuyisela endawenakhe.^p7ZAwuthatha-ke umfaji kaZimu awungenisa ngethempelini lakaDagoni; awubeka eqadi kwakhe.So #ZAmaFilista athumba umfaji kaZimu, awususa e-Ebheni-Ezeri awusa e-Atjhidodi.[n1ZIye, wathi: “Iphazimulo isukile ku-Israyeli ngombana umfaji kaZimu uthunjiwe.”?myZWathiya umsana loyo ibizo laka-Ikhabhodi, asithi: “Iphazimulo isukile ku-Israyeli.” Lokho wakutjho ngebanga lokuthunjwa komfaji kaZimu nokuhlongakala kwakasosokanakhe nomyenakhe.l)ZKuthe lokha nahlongakalako, abafazi abagade bambelethisa bathi: “Ungadani! Sewubelethe umsana!” Yena akhange abaphendule namkha abatjheje.ukeZUmalukazanakhe, umkaFiniyasi, gade asidisi nesikhathi sobana abelethe sesitjhidele. Kuthe lokha nezwa bona umfaji kaZimu uthunjiwe nokuthi usosokanakhe nomyenakhe bahlongakele, wasongana bewabeletha khonapho ngombana wahlulwa ziinhlabi.jZKuthe lokha umuntu loyo nakhuluma ngomfaji kaZimu, u-Eli wagenuka esitulweni agade ahlezi kiso hlanu kwesango lomuzi. Waphuka intamo bewahlongakala ngombana gade asele aluphele begodu azimukile. Ubegade asikhulu sakwa-Israyeli iminyaka ematjhumi amane.DiZUmbiki waphendula wathi: “U-Israyeli uhlulwe maFilista wabaleka, nebutho lethu lilobe khulu kwamambala. Amadodanakho womabili, uHofni noFiniyasi, abulewe bekwathunjwa nomfaji kaZimu.”!h=ZUmuntu loyo wabikela u-Eli wathi: “Mina ngingobuya etatawini lokulwa. Ngibaleke khona namhlanjesi.” U-Eli wabuza wathi: “Ndodanami, kwenzekeni?”ggIZU-Eli gade asele aneminyaka ematjhumi athobako nabunane, namehlwakhe selaphophele, angasaboni.f ZU-Eli wezwa itjhada lesililo wabuza wathi: “Sitjho ukuthini isililokazesi na?” Umuntu loyo warhaba waya ku-Eli, wambikela.Te#Z U-Eli gade ahlezi esitulweni hlanu kwendlela alindile ngombana ihliziywakhe beyitshwenyekile ngomfaji kaZimu. Kuthe lokha umuntu loyo nangena emzini wabika okwenzekileko. Umuzi woke warhahlawula isililo.d!Z Kwaphuma umuntu wakwaBhenjamini etatawini lokulwa wagijima wafika khona mhlokho eTjhilo, izambatho zakhe zitlebhukile, anehlabathi ehloko.Tc#Z Umfaji kaZimu wathunjwa, namadodana amabili ka-Eli, uHofni noFiniyasi, afa.QbZ Alwa-ke amaFilista, ama-Israyeli ahlulwa. Kwaba ngileyo naleyondoda yabalekela etendeni layo. Ukurhadlwa phasi kwama-Israyeli kwaba kukhulu khulu. Aloba amabutho aziinkulungwana ezimatjhumi amathathu.(aKZ Qinani! Yibani madoda maFilista! Ngaphandle kwalokho nizakuba makhoboka wamaHebheru njengombana nawo gade amakhoboka wenu. Khombisani ubudoda benu! Yilwani!”`ZMaye babo! Sizokusindiswa ngubani kuZimu onamandla kangaka na? Nguye uZimu lo owarhadla amaGibhide erhalawumbeni ngamatshwenyeko woke.t_cZAmaFilista esaba, athi: “UZimu ufikile ekampeni! Maye thina bo! Intwenje azange kheyenzeke ngaphambilini.A^}ZAmaFilista ezwa itjhada lomdumo wokurhuwelela abuza athi: “Litjhada lani leli elisekampeni yamaHebheru na?” AmaFilista alemuka bona umfaji kaSomnini ufikile ekampeni yama-Israyeli.{]qZLokha umfaji wesivumelwano sakaSomnini nawufika ekampeni, woke u-Israyeli warhuwelela khulu bekwadengezela iphasi.L\ZAbantu bathumela amadoda eTjhilo. Eza nomfaji kaSomnini uMninimandlawoke ohlala phezu kwamakerubhi. Namadodana amabili ka-Eli, uHofni noFiniyasi, gade alapho hlanu komfaji wesivumelwano sakaZimu.[ ZAbantu babuyela ekampeni, abaphathi bakwa-Israyeli babuza bathi: “Kubayini uSomnini asiliselele bona sihlulwe maFilista namhlanje na? Nambani siyokuthatha umfaji wesivumelwano sakaSomnini eTjhilo bona ube nathi bewusisindise esandleni sezitha zethu.”CZZAmaFilista akhupha ipi bona isahlelane neyama-Israyeli. Kwathi ipi isabambene kulwiwa, ama-Israyeli ahlulwa. Kwabulawa etatawini lokulwa ama-Israyeli alinganiselwa eenkulungwaneni ezine.?Y {ZIlizwi lakaSamyela lanqopha ku-Israyeli woke.
Nje-ke u-Israyeli gade aphumile bona alwe namaFilista. Ama-Israyeli ahloma amatendawo e-Ebheni-Ezeri, amaFilista wona ahloma e-Afeki.`X;ZUSomnini waragela phambili ngokuziveza eTjhilo. Iye, waziveza ngelizwi lakhe kuSamyela. WZKusukela eDani ngetlhagwini bekube seBheritjheba ngesewula, u-Israyeli woke wabona bonyana uSamyela umphorofidi wamambala kaSomnini.nVWZUSamyela wakhula. USomnini waba naye begodu akhange avumele nelilodwa ilizwi lakhe bona liwele phasi.xUkZYeke uSamyela wamtjela koke; akhange amfihlele litho. U-Eli wathi: “Yena unguSomnini. Uzakwenza akubonako.”TZU-Eli wathi: “USomnini utheni kuwe na? Ungangifihleli litho. UZimu uzakuhlunguphaza kumbi nawungangifihlela into ayikhulume kuwe.”iSMZU-Eli wambiza uSamyela wathi: “Samyela, ndodanami!” USamyela wasabela wathi: “Ngilapha!”{RqZUSamyela waphilelwa bekwasa. Ngomuso wavuka wavula iminyango yethempeli lakaSomnini. Wesaba ukutjela u-Eli umbono.QZNgebangelo ngiyafunga ngiyaqinisa phezu kwendlu ka-Eli ngithi, ‘Akunamhlabelo nanyana umnikelo ongahlangula isono sendlu ka-Eli.’ ” PZ Ngamtjela u-Eli bona ngizakugweba indlwakhe ngebanga lesono asaziko ngombana lokha amadodanakhe nakazinyazisako azange awakhalime.qO]Z Mhlokho ngizakwenza ku-Eli yoke into engayikhulumako ngendlwakhe kusukela ekuthomeni bekube sekugcineni.N Z USomnini wathi: “Yelela! Ngizokwenza isiga kwa-Israyeli ekuzokuthi lokha abantu nabasizwako iindlebe zabo zibe buzikazikani.0M[Z USomnini weza wafese wajama, wabiza njengekuthomeni wathi: “Samyela! Samyela!”
USamyela waphendula wathi: “USomnini akakhulume. Isisebenzi sakhe silalele.” o~~^}}Z||{{Xzyxww^vv9utt(sZrrqzppRoo!ngmmIll k jKii[hhhgmfeedccibb ay``l__f^v^-]]\R[[ZtYY/XWVV)UTTWSSReR PPOOB==Z<“USawula ubulele iinkulungwana,
uDavida ubulele iinkulungwana ezilitjhumi.”gTIZEkubuyeni kwabantu emva kobana uDavida abulele umFilista, abafazi baphuma kiyo yoke imizi yakwa-Israyeli bona bahlangabeze ikosi uSawula ngokuvuma nokugida, ngeengoma zethabo, ngabosotjherere nangegatara yeenara ezintathu.GS ZNoma yini uSawula agade amthuma yona, uDavida wayenza ngokuphumelela okukhulu. USawula wamupha isikhundla esiphakamileko ebuthweni. Lokhu kwathabisa abantu boke ngitjho neenkhulu zakaSawula."R?ZUJonathani wahlubula iphuraphura ebegade ayembethe wayinikela uDavida. Wamnikela izambatho zakhe zepi, ngitjho nesabulakhe, nomsebe kanye nebhande lakhe.fQGZUJonathani wenza isivumelwano noDavida ngombana wamkhathalela njengombana azikhathelela yena. P ZKusukela mhlokho uSawula akhange asavuma bona uDavida abuyele endlini kayise kodwana wamenza bona ahlale naye.
Emva kobana uDavida aqede ukukhuluma noSawula, ihliziyo kaJonathani yanamathela kuDavida ngombana wamkhathalela njengombana azikhathalela yena.~OwZ:USawula wambuza wathi: “Umsa kabani, sokana?” UDavida wathi: “Ngimntwana wencekwakho, uJese weBhethe-Lehema.”zNoZ9Kuthe lokha uDavida nabuya ukubulala umFilista, u-Abineri wamthatha wamusa kuSawula; asaphethe ihloko yomFilista.EMZ8USawula wathi: “Akhe ubuze bonyana msakabani isokaneli.”LLZ7Kwathi lokha uSawula nabona uDavida ahlangabeza umFilista, wathi ku-Abineri umphathibutho: “Abineri-ke, msakabani isokaneliya?” U-Abineri waphendula wathi: “Ngiqinisile kosi, abe angazi.” KZ6(Ngemva kwesikhathi uDavida wathatha ihloko yomFilista wayiletha eJerusalema, wathatha neenhlabani zomFilista wazifaka endlinakhe.)HJ Z5Ama-Israyeli nabuya ekugijimiseni amaFilista, aphanga ikampawo.fIGZ4Amadoda wakwa-Israyeli newakwaJuda aragela phambili arhuwelela, agijimisa amaFilista awaragela ebungenweni beGathi nemasangweni we-Ekroni. Iindumbu zawo zazirhatjheke magegana nendlela yeTjharayimi ukuya eGathi ne-Ekroni.`H;Z3UDavida wagijima wafika wajama ngehla kwakhe. Warhwatjha isabula yomFilista loyo emgodlanenayo, wamqedelela bewaqunta ihlokwakhe ngayo. Lokha amaFilista nakabona bonyana ikutana yawo ifile, ajika abeletha iinthende. G Z2Yeke uDavida wahlula umFilista ngelitje nesarwayi; angakaphathi isabula esandleni, kodwana wamadlha phasi umFilista bewambulala.BFZ1Wafaka isandla ngesikhwameni sembadakhe wakhupha ilitje, walijuguja ngesarwayi walidedela, lafike lavirimeja umFilista epandla. Ilitje lamodza epandla yakhe bewarabhalala ngobuso phasi.sEaZ0Kuthe lokha umFilista natjhidelako afuna ukulwa, uDavida wagijima ngebelo wanqomba evadleni wamhlangabeza.;DqZ/Woke umuntu olapha namhlanjesi uzakwazi bonyana uSomnini akasindisi ngesabula nomkhonto kwaphela ngombana ipi ngeyakaSomnini. Nje-ke uzoninikela ezandleni zethu nokanyana nje.”qC]Z.Namhlanje uSomnini uzokunikela ezandleni zami, ngizokumadlha phasi bese ngiqunta ihlokwakho. Namhlanje ngizokuthatha iindumbu zamabutho wamaFilista ngiziphe amadlanga nabophagana. Iphasi loke lizakwazi bonyana kunoZimu kwa-Israyeli.8BkZ-UDavida wathi kumFilista: “Uza kimi ngesabula nomkhonto nangezenjana, kodwana mina ngiza kuwe ngebizo lakaSomnini uMninimandlawoke, uZimu wamabutho ka-Israyeli, oweyisileko.KAZ,Wathi: “Yizapha ukuze ngiphe amadlanga nabophagana inyamakho!”|@sZ+Wathi kuDavida: “Ngiyinja na, uza kimi uphethe iingojwana nje?” UmFilista wathuka uDavida ngabosingazimu bakhe.Q?Z*Waqala uDavida wambona amsanyana, akhanya begodu aqaleka, yeke wamnyaza.]>5Z)UmFilista watjhidela kuDavida apeleselwa ngusonkhandakhe aphethe isihlangu esikhulu.X=+Z(Wathatha isibhuku sakhe wasiphatha ngesandla sakhe, wakhetha amatje amahlanu nabutjhelelezi emlanjaneni, wawafaka ngesikhwameni sembadakhe yekweluseni, waphatha isarwayi sakhe ngesandla, wanqomba kumFilista.e<EZ'UDavida wabophelela isabula yakaSawula ezambathweni zepi, walinga ukukhambakhamba ngazo ngombana ubangakazijayeli. Wathi kuSawula: “Angikghoni ukukhamba ngembethe izintwezi ngombana angikazijayeli.” Yeke wazihlubula.q;]Z&USawula wembathisa uDavida izambatho zakhe zepi. Wamembathisa imbaji yepi wamthwesa nesikupuru sekoporo.-:UZ%USomnini owangisindisa eqatheni lebhubezi neqatheni lebhere, uzangisindisa esandleni somFilista lo.” USawula wathi kuDavida: “Khamba, yeke uSomnini abe nawe.”9Z$Incekwakho ibulele iibhubezi nebhere, yeke nomFilista ongakasoki lo, uzakufana nenye yazo ngombana uhlazise amabutho kaZimu ophilako.83Z#ngiyilandele, ngifike ngiyisawule bese ngihlangula imvu emlonyenayo. Nayibe iyangijikela, ngiyibambe ngomphinjanayo, ngiyimadlhe phasi ngiyibulale.7/Z"Kodwana uDavida wathi kuSawula: “Incekwakho beyelusa izimvu zakayise. Bekuthi nakufika ibhubezi nanyana ibhere ithathe imvu hlangana nomhlambi,67Z!USawula wathi: “Angeze wakghona ukwehla uyokulwa nomFilista loya; usesemsana, kanti yena uyitsitsirimba eyathoma ukulwa kusukela ebutjheni bayo.”|5sZ UDavida wathi kuSawula: “Akungabi nomuntu onyamako ngebanga lomFilista lo; incekwakho izakwehla iyokulwa naye.”O4ZIkulumo kaDavida yafika eendlebeni zakaSawula. USawula wathi akabizwe.3ZUDavida waya komunye umuntu, wambuza njengombana abuze ekuthomeni, yeke umuntu loyo naye wamphendula njengombana aphendulwe ekuthomeni.Y2-ZUDavida wabuza wathi: “Sengenzeni-ke gadesi? Kanti lokhu akukaqakatheki na?”1ZU-Eliyabu, umfowabo omdala kaDavida wezwa lokha uDavida nakhuluma namadoda lawo, wamcasukela wathi: “Ufunani lapha? Izimvu zinobani emrhuleni nawulapha nje? Ngiyakwazi bonyana ungumaqobolwana begodu unobuqili; uzele ukuzokubukela ipi nje kwaphela.”0ZAmphendula uDavida amadoda la abuyekeza lokho agade akukhuluma athi: “Umuntu ozakubulala umFilista uzakwenzelwa lokhu nalokhuya.”r/_ZUDavida wabuza amadoda agade ajame hlanu kwawo wathi: “Uzakwenzelwani umuntu ozakubulala umFilista lo bese ususa ihlazweli ku-Israyeli na? Ungubani yena umFilista ongakasoki lo bonyana angazokurhubutjha amabutho kaZimu ophilako?”.!ZAma-Israyeli atjelwa kwathiwa: “Niyayibona indoda ejokolako le, iphumele ukurhubutjha u-Israyeli. Umuntu ozokubulala umrhali lo ikosi izomnjingisa khulu. Begodu izamendisela indodakazayo kanti nomndeni kayise lomuntu loyo awuzukuhlawuliswa umthelo kwa-Israyeli.”J-ZLokha ama-Israyeli nakabona indoda le, ethuka khulu ahlehla woke.K,ZKuthe nasakhuluma nabafowabo, kwavela uGoliyadi weGathi, ikulwazo yetsitsirimba yamaFilista, waphuma esiqhemeni sakhe ajokola, akhuluma amagama anamadinyana njengemihleni. UDavida wakuzwa lokho.d+CZUDavida watjhiya umthwalo wakhe kugadi wemithwalo wagijimela evadleni walotjhisa abafowabo.T*#Zngombana ama-Israyeli namaFilista begade azihlela ngeengaba zawo bona alwe.I) ZKwathi ekuseni uDavida watjhiya izimvu nomelusi, wathatha umthwalo wakhamba njengokutjho kwakaJese. Wafika ekampeni lokha amabutho nakathoma ukuzilungiselela ukuya evadleni, avuma ingoma yepi,q(]ZAbafowenu banoSawula kanye nawo woke amadoda wakwa-Israyeli emrhobeni we-Ela, ukuyokulwa namaFilista.”'ZIintina ezilitjhumi zetjhizezi, ziphathele umphathisiqhema. Uhlole bonyana abafowenu baphethe njani bewubuye nobufakazi bona gade unabo.&9ZUJese wathi endodanenakhe uDavida: “Thatha upumpana wekoroyi ekhanzingiweko lo, neempani ezilitjhumi zesikwezi uzise kubafowenu ekampeni msinyazana.U%%Z Kwaba malanga amanengi umFilista alokhu ajokola lapho ekuseni nantambama.
Yeke uDavida gade ayindodana yomEfratha ekuthiwa nguJese, ogade avela eBhethe-Lehema lakwaJuda. UJese gade anamadodana abunane, kanti ngesikhathi sakaSawula wayesele aluphele khulu kobana angaphuma ipi. Amadodana amathathu amadala kaJese alandela uSawula epini: Izibulo kwakungu-Eliyabu; alanywa ngu-Abinadaba; yena alandelwa nguTjhama. UDavida bekabuphetjhani. Amadodana amathathu amakhulu ahlala noSawula, kodwana uDavida bekalokhu eza kuSawula begodu abuyele emuva ayokwelusa umhlambi kayise eBhethe-Lehema.j$OZ Kwathi lokha nabezwa amagama womFilista la, uSawula nama-Israyeli woke besaba khulu bathuthumela.#)Z UmFilista waragela phambili wathi: “Namhlanje ngiyazeyisa zoke iinqhenyana zakwa-Israyeli! Khuphani indoda ezizwako ibe yinye sihlangane.”"1Z Nangabe iyakghona ukulwa nami ingirhayile, yeke sizakuba makhobokenu. Kodwana nange mina ngiyirhirizile, nina nizakuba makhobokethu nisikhonze.”N!ZUGoliyadi wehlela emrhobeni wajokolela iinqhema zama-Israyeli wathi: “Kutheni niphume imijeje kobana nilwe ipi? NgimFilista mina. Nina nimakhobokana kaSawula! Khethani indoda ezizwako sihlangane.C ZUmphini womkhontwakhe wawufana nompherho womluki, kanti itlobo yakhona yayinesimbi enobudisi obumakhilogremu asithandathu. Usonkhandakhe aphethe isihlangu esikhulu akhamba phambi kwakhe.KZEenyaweni afake amapatanisi wekoporo; abhebhule izenjana lekoporo.+ZWayethwele isikupuru sekoporo, embethe nembaji yepi enamarhururhuru wekoporo enobudisi obubalelwa kumakhilogremu amatjhumi amahlanu nalikhomba.  ZKwaphuma itsitsirimba yekulwazo ekampeni yamaFilista, ibizo layo kunguGoliyadi weGathi. Ubude bakhe babungaba mamitha amathathu.ueZAmaFilista ahlala ngaphetjheya kombundu, ama-Israyeli ahlala nganeno kombundu, bahlukaniswa mrhoba phakathi.{qZUSawula nama-Israyeli bahlangana bahloma itende labo emrhobeni we-Ela bazilungiselela ukuhlangabezana namaFilista. ZAmaFilista abutha amabutho wawo azilungiselela ipi ahlanganela eSoko kwaJuda. Ahloma itende e-Efesi-Damimi, phakathi kweSoko ne-Azeka.?yZNjalo lokha ummoya omumbi owathunywa nguZimu wehlela phezu kwakaSawula, uDavida gade athatha iharibha ayibethe. Yeke uSawula aqaquluke, azizwe angcono bese ummoya omumbi uyamgadunga.ZYeke uSawula wathumela ilizwi kuJese wathi: “Akhese uvumele uDavida kobana ahlale kimapha ngombana nganelisekile ngaye.”mUZUDavida wafika kuSawula wathoma wasebenza. USawula wamthanda tle uDavida bewamenza usonkhande wakhe. ZUJese wathatha izikwa nekwana yewayini, wazikhweza phezu kwakadumbana wazithumela kanye nembuzana kuSawula ngendodanakhe uDavida.kQZUSawula wathumela iingijimi kuJese wathi: “Yewungithumelele indodanakho uDavida osekweluseni.”=uZOmunye wabatlhogomeli wathi: “Ngibone umsa kaJese weBhethe-Lehema okwazi ukubetha iharibha. Usihlabani begodu unesibindi. Uhlamazana kanti nekulumo uyayilonda. USomnini unaye.”ueZUSawula wathi kubatlhogomeli bakhe: “Iye, funani umuntu onekghono lokubetha iharibha, nimlethe kimapha.”JZIkosi ayitjho, iinceku zayo zizakufuna umuntu ongakghona ukubetha iharibha. Umuntu loyo uzakubetha iharibha lokha ummoya omumbi othunyelwe nguZimu nawehlela phezu kwakho, yeke uzakuqaquluka.”gIZAbatlhogomeli bakaSawula bathi kuye: “Qala, ummoya omumbi othunywe nguZimu uyakuhlunguphaza.dCZUMoya kaSomnini wemuka kuSawula, kwathi ummoya omumbi owathunywa nguSomnini wamhlunguphaza.+QZ Yeke uSamyela wathatha iphondo lamafutha we-oliva wamzesa phambi kwabafowabo. Kusukela mhlokho uMoya kaSomnini wehlela phezu kwakaDavida. USamyela wanqomba eRama. Z Bambiza-ke bafika naye. Bekakhanya begodu aqaleka, anamehlo amahle. USomnini wathi: “Nangu-ke engimkhethileko. Sikima umzese.”S !Z Wase ubuza uJese wathi: “Amadodanakho aphelele na?” UJese wathi: “Awa, kusesekhona omunye ongumaswaphela, nokho uselusa izimvu.” USamyela wathi: “Akabizwe ngombana angeze sagoma angakafiki.”" ?Z UJese wabiza amadodanakhe alikhomba bonyana nawo azokubingelela uSamyela. Kodwana uSamyela wathi kuye: “Akakho namunye uSomnini amkhethileko kilaba.” Z UJese wabiza uTjhama bona naye azokubingelela uSamyela. Kodwana uSamyela wathi: “Awa, nalo godu akusuye uSomnini amkhethileko.” ZYeke uJese wabiza u-Abinadaba kobana azokubingelela uSamyela. Kodwana uSamyela wathi: “Awa, naye lo akusuye okhethwe nguSomnini.”_ 9ZKodwana uSomnini wathi kuSamyela: “Ungaqali ubunjalo bakhe namkha ijamo lakhe ngombana ngimalile loyo. USomnini akaqali izinto eziqalwa babantu. Abantu batjheja ijamo lomuntu kodwana uSomnini utjheja ihliziyo.”ZKuthe lokha nabafikako, uSamyela wabona u-Eliyabu wathi: “Ngambala nangu ozesiweko kaSomnini ajame phambi kwakaSomnini.”b?ZUSamyela waphendula wathi: “Iye, ngize ngobuhle; ngize ukuzokwenzela uSomnini umhlabelo. Zicwengiseni bese nikhuphuka nami siyokwenza umhlabelo.” Nje-ke wacwengisa uJese namadodanakhe wabe wabamemela emhlabelweni.$CZUSamyela wenza njengombana ikosi imtjelile. Nakafika eBhethe-Lehema, iinkhulu zedorobho zatatazela nazihlangana naye. Zambuza zathi: “Uze ngobuhle na?”yZUmemele uJese emhlabelweni, yeke ngizakukhombisa ofanele ukwenze. Ngifuna bonyana uzese loyo engizakukhombisa yena.”gIZKodwana uSamyela wathi: “Ngingaya njani lapho? Indaba le izakufika eendlebeni zakaSawula bese uyangibulala.” USomnini wathi kuye: “Thatha ithole bese nawufika khona uthi, ‘Ngize ukuzokwenzela uSomnini umhlabelo.’ !ZUSomnini wathi kuSamyela: “Uyokukhathazeka bekube nini ngoSawula? Ngimlahlile ekubeni yikosi phezu kwaka-Israyeli. Zalisa iphondo lakho ngamafutha we-oliva bese ungena indlela; ngikuthuma kuJese weBhethe-Lehema. Ngikhethe omunye wamadodanakhe kobana abe yikosi.”<sZ#USamyela wabe wahlongakala angazange akhe abonane noSawula godu. USamyela wakhathazeka ngoSawula, noSomnini wazisola ngokubeka kwakhe uSawula bona abe yikosi phezu kwaka-Israyeli.OZ"USamyela waya eRama, kodwana uSawula yena wakhuphukela kwakhe eGibeya.}uZ!USamyela wathi kuye:
“Njengombana isabulakho
yenza bonyana abafazi balobe abantwababo,
nonyoko-ke kuzakuba nguye
hlangana nabafazi oloba umntwanakhe namhlanjesi.”
USamyela wambulala u-Agagi phambi kwakaSomnini eGiligali.#AZ USamyela wathi: “Yenilethapha u-Agagi ikosi yama-Amalekhi leyo.” U-Agagi weza athwele ihloko adlumbana bonyana: “Nakumahlungu wokufa aphele kade.”V~'ZNgambala uSamyela wabuyela emva noSawula; uSawula waguqa phambi kwakaSomnini.W})ZUSawula waphendula wathi: “Iye, kazi ngonile. Kodwana ngiyakubawa bonyana khese ungihloniphe eemphathimandleni zabantu bami naphambi ko-Israyeli, jika nami ukuze ngiyoguqa phambi kwakaSomnini uZimakho.”|7ZOngaTjhugulukiko ka-Israyeli akaleyi amala namkha atjhugulule umkhumbulwakhe ngombana akasinjengomuntu kobana angaloko atjhugulula umkhumbulwakhe.”{ZUSamyela wathi kuye: “USomnini urharhule ubukhosi bakwa-Israyeli ezandleni zakho namhlanjesi, wabunikela umakhelwanakho ongcono kunawe.hzKZKuthe lokha uSamyela nathi uyakhamba, uSawula wagugudlhela umphetho wephuraphurakhe beyadabuka."y?ZUSamyela wamphendula wathi: “Angeze bengakhamba nawe. Unyaze ilizwi lakaSomnini, yeke noSomnini naye ukulahlile ekubeni yikosi phezu kwaka-Israyeli!”ax=ZNje-ke ngiyakurabhela, libalela isono sami ujike nami siyokuguqa phambi kwakaSomnini.”w{ZUSawula wathi kuSamyela: “Maye mina ngonile. Nginyaze umyalo kaSomnini namezwakho. Ngesabe abantu, ngenza intandwabo.ivMZYeke ukuhlubuka uSomnini
umuntu alalele ihlokwakhe le,
sekufana nokulalela abosomthwadlana
nanyana umphristi wabosingazimu.
Njengombana ulahle ilizwi lakaSomnini nje,
naye-ke ukulahlile ekubeni yikosi.”Yu-ZKodwana uSamyela wathi:
“USomnini uthabiswa mihlabelo yokutjhiswa
neminikelo kunokuthobela ilizwi lakhe na?
Ukulalela kungcono kunemihlabelo,
begodu nokuyelela kungcono kunamafutha wamaqama.tZAmadoda athatha izimvu neenkomo, akhetha ezinefutha ezilungele uZimu ukuze enzele uSomnini uZimakho umhlabelo eGiligali.” sZUSawula wathi: “Kodwana ngimlalele uSomnini. Ngiliphethile ilizwi lakhe, ngabhubhisa ama-Amalekhi nya bengeza no-Agagi ikosawo.r}ZKubayini ungazange ulalele ilizwi lakaSomnini? Kubayini wenze ubumbi phambi kwakaSomnini ngokuziphosa phezu kwepango?”xqkZUSomnini wakuthuma wathi, ‘Khamba ufike ubhubhise zoke iinkhohlakali zama-Amalekhi, ulwe nazo uziqede nya.’(pKZUSamyela wathi: “Angitjho bewuzinyaza; akusinjalo na? Nokho-ke ugcine uyihloko yeenkoro zakwa-Israyeli ngombana uSomnini wakubeka waba yikosi yakwa-Israyeli.oZUSamyela wathi kuSawula: “Thula! Yithi ngikutjele bonyana uSomnini utheni kimi izolo ebusuku ngawe.” USawula wathi: “Yiza nazo.”5neZUSawula wathi: “Madoda eze neenkomo zama-Amalekezi lapha, ababalele izimvu neenkomo ezinefutha kobanyana azokuhlabela uSomnini uZimakho, nokho okunengi sikubhubhisile.”lmSZKodwana uSamyela wathi: “Alo-ke kubayini ngizwa kulila izimvu? Iinkomezi zona zibongolelelani?”ylmZ Kuthe lokha nabahlanganako, uSawula wathi kuSamyela: “USomnini akubusise! Ngiliphethile ilizwi lakaSomnini.”[k1Z Kusasa ngovivi uSamyela wavukela indlela, wayokubonana noSawula, kodwana wafumana igama lokuthi: “USawula uye eKaramela. Uzafese ajamise ilitje lakhe lesikhumbuzo kileyondawo bese wehlela enzasi eGiligali.”FjZ “Ngiyazisola kobana ngambekelani uSawula njengekosi ngombana ungitlhanamele begodu azange aphethe ilizwi lami.” USamyela wakhathazeka; walila ubusuku boke bamhlokho phambi kwakaSomnini.2iaZ Ilizwi lakaSomnini lafika kuSamyela lathi: h Z Kodwana uSawula nebutho lakhe bambabalela u-Agagi kanye nezimvu neenkomo zekhethelo, kwathi keziqalekako bababalela amaqama anonileko, kwaba ngehle yodwa ifuyo. Koke lokhu azange bathande ukukubulala bakubhubhise, kodwana yoke imikgherana bayibhubhisa nya.lgSZWabamba u-Agagi ikosi yama-Amalekhi wangambulala, kodwana boke abantu bakhe wababhubhisa ngesabula.^f7ZUSawula wasahlela ama-Amalekhi ukusukela eRhavila bekwaba seTjhuru; hlanu kweGibhide.Xe+ZWathi kumaKheni: “Khambani nisukele ama-Amalekhi la ukuze nangiwabhubhisako ningachaphazelwa ziingazi ngombana nina naba nomusa kiwo woke ama-Israyeli naphuma eGibhide.” AmaKheni aphuma-ke kuma-Amalekhi.bd?ZUSawula waya edorobheni le-Amalekhi wabhaca ngedongeni wenza amaqhinga wokuwakhukhuthela.9cmZUSawula wenza imbizo eThelayimi, wahlela abantu ngeengaba; kwakuziinkulungwana ezimakhulu amabili zamadoda wakwa-Israyeli nabantu abaziinkulungwana ezilitjhumi abavela kwaJuda.Zb/ZYewukhambe-ke, ufese usahlele ama-Amalekhi bewubhubhise koke okungekwawo. Ungawababaleli; ubulale kwandoda, kwamfazi, kwamntwana ngitjho namasana, iinkomo, kwamvu, kwakamela ngitjho nabodumbana bakhona.’ ”a)ZNakhu-ke okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke uthi, ‘Ngizokudula ama-Amalekhi ngombana aqaba indlela yama-Israyeli lokha naphuma eGibhide.-` WZUSamyela wathi kuSawula: “Ngimi engithunywe nguSomnini bonyana ngikuzese, ngikubeke ube yikosi yabantu bakhe u-Israyeli; nje-ke lalela umlayezo uSomnini awutjhoko.;_qZ4Ngeenkhathi zoke zokuphila kwakaSawula bekuhlala kunezipi ezimasikizi njalo namaFilista. Qobe kuhlangana kwakhe nomuntu onamandla nonesibindi, bekamthatha amfake ebuthweni lakhe.R^Z3Uyise kaSawula uKhitjhi noyise ka-Abineri, uNeri bebamadodana ka-Abiyela.-]UZ2Ibizo lomkakhe kungu-Arhinowami indodakazi ka-Arhimatsa.
Ibizo lomphathi webutho lakaSawula bekungu-Abineri umsa kaNeri; uNeri lo, bekungusonghwanakhe kaSawula. \ Z1Amadodana kaSawula bekunguJonathani, uYitjhivi noMaliki-Tjhuwa. Ibizo lomntazanakhe omkhulu bekunguMeraba, lomncani kunguMikala.o[YZ0Walwa ngamandla wahlula ama-Amalekhi, wasindisa ama-Israyeli esandleni salabo ebegade bawahlunguphaza.PZZ/Ngemva kobana uSawula anzinzise ubukhosi kwa-Israyeli, walwa nezitha zakhe ezimzombelezileko: uMowabi, ama-Amoni, u-Edomu, amakhosi wakwaTsobha namaFilista. Qobe kuhlangana nawo; gade awahlunguphaza.TY#Z.USawula wakhawula ukugijimisana namaFilista, nawo abuyela enarheni yekhabo./XYZ-Kodwana abantu bathi kuSawula: “Uthi uJonathani kufuze abulawe na? Yena lo olwele u-Israyeli kangaka? Afeke! Sifunga uSomnini ajame ngeenyawo, abe akunamuntu ongamthinta ngombana wenze into ekulu namhlanjesi ngokusizwa nguZimu.” Ngaleyondlela abantu bamsindisa uJonathani; azange asabulawa.VW'Z,USawula wathi: “UZimu angangibulala nange ngingakubulali wena Jonathani.”*VOZ+USawula wathi kuJonathani: “Akhe utjho-ke, wenzeni?” UJonathani wamtjela wathi: “Senganambitha ilujwanyana ngedondolo lami. Alo kufuze ngifele lokho na?”lUSZ*USawula wathi: “Yenzani ifumbe phakathi kwami nendodanami uJonathani.” Ifumbe yadla uJonathani.QTZ)USawula wathandaza kuSomnini uZimu ka-Israyeli wathi: “Zimu yewungiphe ipendulo enqophileko.” Kwase kwenziwa ifumbe phakathi kwakaJonathani noSawula nabantu. Kwafumaniseka bona abantu abanamlandu.S9Z(USawula wathi ku-Israyeli woke: “Jamani lapha; mina nendodanami uJonathani sizakujama laphaya.” Abantu bathi: “Awa, yewenze ngokubona kwakho.”'RIZ'Ngifunga uZimu owasindisa u-Israyeli ngithi: Ngitjho nanyana kungathiwa msanami uJonathani owonileko, kuzakufanela bonyana afe.” Kodwana abantu bazithulela.Q{Z&USawula wathi: “Yizanapha noke nina barholi bebutho, akhe sihlolisiseni bonyana sisono bani esenzakeleko namhlanjesi.P Z%USawula wabuza wathi: “Ngiwalandelele amaFilista na? Uzawanikela esandleni sama-Israyeli?” Kodwana mhlokho uZimu wathi du.mOUZ$USawula wathi: “Nambani sehlele kumaFilista ngamarhwaqela siwasahlele, siwaphange bekuse, singatjhiyi namunye ophilako.” Abantu bathi: “Akube njengombana usitjho.” Kodwana umphristi wathi: “Akhe sibuze kuZimu qangi.”YN-Z#Njalo-ke uSawula wakhela uSomnini i-aldari; nokho bekathoma ukwenza into enjalo.*MOZ"Godu wathi: “Tjela abantwabo bonyana ngithi, ‘Omunye nomunye akalethe ikomakhe nemvakhe bese nizihlabela elitjenapha nigome. Nilise ukona phambi kwakaSomnini ngokugoma inyama ningakasi iingazi e-aldarini.’ ” Yeke omunye nomunye weza araga ikomakhe ngobusukobo wayihlabela khonapho.:LoZ!Omunye wathi kuSawula: “Qala, abantwaba bayona phambi kwakaSomnini nabagoma inyama ingakaphophi iingazi.” Yena wathi: “Nenze kumbi. Gedani ilitje elikhulu nililethapha.”KZ baziphosa phezu kwepango. Babhudungela izimvu, iinkomo namakonyana, bahlabela khona phasapho, badla inyama isese neengazi.JZMhlanokho ama-Israyeli amadlha amaFilista phasi ukusukela eMikimasi bekube se-Ayaloni. Ngebanga lokobana abantu babesele badinwe khulu&IGZKuyatjho bonyana abantwaba nangathana bafese bavunyelwa ukobana bagome ezinye zezinto abazithumbe emanabeni wabo, amaFilista bekazakuloba khulu kunalokhu.”H5ZUJonathani wathi: “Ubaba ubangele inarha le inyakanyaka. Akhese uqale bonyana amehlwami afese aphazima kangangani lokha nangigoma ilujwanyaneliya.;GqZElinye lamabutho lathi kuye: “Uyihlo ubophe abantu ngesifungo esimanzima wathi, ‘Akathuweleliswe umuntu ozokugoma ukudla namhlanjesi!’ Kungakho abantwaba babogaboga nje.”;FqZKodwana uJonathani gade angakezwa bona uyise ubophe abantu ngesifungo. Watlhorholoja amanembe ngedondolo egade aliphethe, wakhotha. Kuthe lokha nanambithako, amehlwakhe aphazima.ZE/ZZazithwele zithonta, kodwana kwangaba khona ozitapako ngombana bebesaba isifungo.FDZIbutho loke langena ngehlathini lafunyana iinyosi ngemgodini.lCSZMhlokho abantu bakwa-Israyeli baphela amandla ngombana uSawula wafunga kibo wathi: “Akathuweleliswe umuntu ogoma ukudla kungakarhwaqeli; ngingakazibuyiseleli ezitheni zami!” Yeke ibutho azange likunambithe nakancani ukudla.bB?ZMhlokho uSomnini wawasiza ama-Israyeli.
Ipi yaragela phambili kufikela eBhethe-Aveni.A5ZKwathi lokha ama-Israyeli agade abhace emibundwini ngenarheni yakwa-Efrayimu nakezwa bonyana amaFilista ayabaleka, arhubhuluka awahlala eenthendeni.v@gZAmaHebheru akhambako begodu ahlala namaFilista ekampenawo, abuyela kuma-Israyeli agade anoSawula noJonathani.?ZUSawula nabantu bakhe babuthana banqomba epini. Bafika bafunyana amaFilista ahlangahlangene kwamanikelela, abulalana wodwa ngeensabula.#>AZKwathi uSawula nasakhuluma nomphristi, isiyaluyalu esisekampeni yamaFilista saya ngokurhagala. USawula wathi kumphristi: “Yeniwulise, ningasawuletha.”i=MZUSawula wathi ku-Arhija: “Yenilethe umfaji kaZimu lowo.” (Ngesikhatheso gade ukwa-Israyeli.)Y<-ZUSawula wathi emadodeni agade anawo: “Akhe nihlanganise ibutho loke nihlole bonyana ngubani ongekho phakathi kwalo.” Sele bakwenzile lokho bafunyana ukuthi nguJonathani nosonkhandakhe abangekho ebuthweni.s;aZIinhloli zakaSawula zeGibeya kwaBhenjamini zabona ibutho lamaFilista lihlangahlangene emahlangothini woke.%:EZKwaba khona ivalo kwabasekampeni, emmangweni, nakiwo woke amajoni. Abagadileko nabahluthulako nabo babethwa livalo. Ukuhlengezela kwephasi kwabethusa khulu. 9ZEhlandleni lokuthoma lokusahlela kwabo, uJonathani nosonkhandakhe babulala abantu abamatjhumi amabili, iindumbu zabo zakghubelelana.=8uZ UJonathani wakhuphuka akhasa ngamadolo; usonkhandakhe wamlandela eenthendeni. AmaFilista asala awile lapha kudlule khona uJonathani; kwathi usonkhandakhe yena wakhamba awaqedelela.g7IZ Abogadi barhuwelela uJonathani nosonkhandakhe bathi: “Yenyukelani kithapha ukuze sinikhombise into enamehlo.” Yeke uJonathani wathi kusonkhandakhe: “Yenyuka ungilandele; uSomnini ubanikele esandleni saka-Israyeli.”$6CZ Yeke baziveza bobabili kibogadi bamaFilista. AmaFilista abizana athi: “Akhese niqale! Nakaya amaHebheru arhubhuluka emgodini lapha agade abhace khona.”&5GZ Kodwana nange basithi, ‘Yenyukelani kithi,’ sizakwenyuka ngombana lokho kuzabe kulitshwayo lethu lokutjengisa bona uSomnini ubanikele ezandleni zethu.”n4WZ Nange basithi kithi, ‘Jamani lapho besifike kini,’ sizakujama lapha sikhonapho singenyukeli kibo.W3)ZUJonathani wathi: “Asikhambe-ke siyamele ebantwinabaya ukuze basibone kuhle.v2gZUsonkhandakhe wathi kuye: “Yewenze koke okusemkhumbulwenakho. Ragela phambili ngizakusekela ngakho koke.”1'ZUJonathani wathi kusonkhandakhe: “Namba siyamele kibogadi abangakasoki labaya. USomnini angasisiza, nanyana siliwoma namkha sinzunzwana.”S0!ZIntatjana enye beyinzinze ngetlhagwini yeMikimasi, enye ingesewula yeGeba.Q/ZNgakelinye nelinye ihlangothi lendlela enqombe entabeni gade kunentatjana lapha uJonathani agade anqophe ukuyama khona nakaya kibogadi bamaFilista. Enye kwakuthiwa yiBhosesi kanti enye kuthiwa yiSene.h.KZano-Arhija ogade embethe i-efodi. (U-Arhija gade angomunye wabaphristi beTjhilo. Uyise kungu-Arhitubi, umnakwabo ka-Ikabhodi; uyisemkhulu kunguFiniyasi umsa ka-Eli.)
Akakho owakhe watjheja bonyana uJonathani unyamalele.--ZKwakunamadoda amakhulu asithandathu agade anoSawula ngaphandle kweGibeya. USawula wayehlezi ngaphasi komuthi ocwengileko wamarharinada eMigroni,, 5ZNgelinye ilanga uJonathani umsa kaSawula wathi kusonkhandakhe: “Yewize siyamele ngaphetjheya kibogadi bamaFilista.” Kodwana azange atjele uyise.g+IZ Abogadi bamaFilista gade sele baphumile banqombe eMikimasi endleleni edlula hlangana neentaba.0*[Z Ngelanga lepi bekunganajoni egade liphethe umkhonto namkha isabula esandleni kilawa agade akhamba noSawula noJonathani, ngaphandle kwakaSawula nendodanakhe uJonathani.6)gZ Inani lokulungisa isikara seplurhu nelembe beliziinkghedlhwana ezimbili zesiliva bese kuba sikghedlhu sinye ukulungisa iforogo nezembe kanye nokuvuselela isitlhorholojakomo.y(mZ Woke ama-Israyeli gade ehlela kumaFilista ukuyokulungisa iinkara zeemplurhu, amalembe, amazembe neensegere zawo.1']Z Kwakutlhogeka ngitjho namunye umbumbisimbi enarheni yoke yakwa-Israyeli ngombana amaFilista athi: “Nakungasinjalo, amaHebheru azakwenza iinsabula namkha imikhonto.”&Z elinye lanqomba eBhethe-Rhoroni; lesithathu lona lanqomba ngembundwini lapha ungabona khona umrhoba weTseboyimu omalungana nerhalawumba.%Z Iinqhema ezihluthulako zaphuma ekampeni yamaFilista zenza iimpondo ezintathu. Iphondo elinye laphuma lanqomba e-Ofira nca ngeTjhuwali,$Z USawula nendodanakhe uJonathani kanye namadoda agade akhamba nawo bahlala eGibeya kwaBhenjamini, kanti amaFilista wona ahloma eMikimasi. #Z USamyela wasuka eGiligali waya eGibeya kwaBhenjamini. USawula wabala amadoda agade asele nawo. Imbalo yawo yayimakhulu asithandathu.6"gZ Kodwana umbuswakho awukazokudzimelela, uSomnini sele afune umuntu osehliziywenakhe bewamkhetha bona abe mrholi wabantu bakhe ngombana wena ubhalelwe kubulunga umyalwakhe.”J!Z USamyela wathi: “Wenze ubudlhadlha, awukabulungi umyalo uSomnini uZimakho akunikele wona. Nangathana bewuwubulungile, uSomnini bekazakusekela umbuswakho phezu kwaka-Israyeli ngeenkhathi zoke.1 ]Z ngadlumbana bona amaFilista la azabe angisahlele eGiligalapha ngingakabawi isisa kuSomnini. Yeke ngazibona ngikatelelekile kobana nginikele ngomhlatjelo wokutjhiswa.”fGZ USamyela wabuza wathi: “Wenzeni?” USawula waphendula wathi: “Ngithe lokha nangibona amadoda sele anghala; ngabona nesikhathi esibekiweko sesibethe besadlula ungakabonakali, kanti namaFilista sele ahlomile eMikimasi,oYZ Uthe naqeda ukwenza umhlabelo wokutjhiswa, nakhuya uSamyela afika. USawula wamhlangabeza wambingelela.{qZ USawula wathi: “Ngilethelani umhlabelo wokutjhiswa newetjhebiswano.” USawula wanikela ngomhlabelo wokutjhiswa.#AZ Walinda amalanga alikhomba, okwakusikhathi esasibekwe nguSamyela, kodwana uSamyela akhange afike eGiligali, amadoda akhamba noSawula abe athoma ukunghala.%Z Amajoni wamaHebheru ayama iJordana aya enarheni yakwaGadi neyakwaGiliyadi. USawula wahlala eGiligali amabuthwakhe athuthumela ngemva kwakhe.RZ Kuthe lokha amadoda wakwa-Israyeli nabona ukuthi ubujamo akibo bumasikizi, nokuthi ibutho lawo ligandeleleke kangangani, abhaca emarholweni, hlangana namarharha, emirhobeni, emigodini neenkhelebetheni.Z AmaFilista abuthana bonyana alwe no-Israyeli, aphuma ngeenkarana eziziinkulungwana ezintathu, nabakhweli bakhona abaziinkulungwana ezintathu, namajoni amanenginengi kwanga yitjhwabatjhwaba yelwandle. Enyuka ahloma eMikimasi ngepumalanga yeBhethe-Aveni.Y-Z Boke abantu bakwa-Israyeli bayizwa indaba yokuthi: “USawula usahlele isithala samaFilista, nje-ke u-Israyeli sele asikhubekiso kumaFilista.” Yeke woke amadoda abizelwa eGiligali kobana ahlangane noSawula.!=Z UJonathani wasahlela isithala samaFilista eGeba, amaFilista akwizwa lokho. USawula wathi akuliliswe ipalapala enarheni yoke kubizwe amajoni wamaHebheru.9Z Ekuthomeni uSawula wakhetha amadoda aziinkulungwana ezintathu kwa-Israyeli, wathatha aziinkulungwana ezimbili wahlala nawo eMikimasi nemibundwini yeBhethe-Eli, kwathi ayikulungwana eyodwa akhamba noJonathani eGibeya kwaBhenjamini. Inengi lamadoda aseleko wawabuyisela emizinawo.y oZ USawula bekanamatjhumi amathathu weminyaka lokha naba yikosi. Wabusa u-Israyeli iminyaka ematjhumi amane nambili.`;Z Kodwana nanikhunyalalako nenza ubumbi, nina nekosenu nizazizwa, nizakutjhabalaliswa.”Z Yesabani uSomnini begodu nimlotjhe ngokwethembeka, ngeenhliziyo zenu ezipheleleko, nikhumbule izinto ezikulu anenzele zona.ymZ Mina angizukona phambi kwakaSomnini ngokubhalelwa kunirabhelela. Begodu ngizanifundisa indlela ehle nelungileko.~wZ Ngebanga lebizo lakhe elikhulu uSomnini akazukubalahla abantu bakhe ngombana wakuthabela ukunenza bona nibe ngebakhe. Z Ningaphendukeli kibosingazimu abanganabubhadekelo. Akunanto abanganisiza ngayo begodu angeze banisindisa ngombana abanabubhadekelo. Z USamyela waphendula wathi: “Ningesabi, vele; ukona khona nonile, kodwana ningamhlubuki uSomnini, mlotjheni ngeenhliziyo zenu zoke. ~~}x}||8{{zlyyFxww2vkv'utdss'rr qnpp?onnmxmlvkjjjiihgg feeCdwccbYay`l`_H^]]\z\[ZYYY4XXAWWBVUUUTTSURrRQP==S<;;99E88+766 5\4322d1100{0/u..H-++*I)((C''~&&C%p%$$#R"! y0x;0+0! ah P X<Qp+dCZSengathi isiphesi incekukazakho esilethele ikosayo, singanikelwa abantu abalandela ikosami.I ZNgoZimu nangokuphila kwakho ngiqinisile ngithi: NguZimu okuvimbe bona ungazenzeli ngokwakho ukuthulula iingazi. Sengathi izitha zekosami nabo boke abancamele ukuyilimaza bangaba njengoNabhali.I ZSengathi ikosi ingeze yatjheja uNabhali isirithirithi sendodesiya. Unjengebizo lakhe, elithi Sidlhayela; naye udlhayele. Mina ncekukazakho, akhange ngibabone abantu ikosami ebegade ibathumile.'IZWawela eenyaweni zakhe wathi: “Kosami, ngimi onomlandu. Ngiyabawa bona uvumele incekukazakho ikhulume ekosinayo; ikosi ilalele lokho incekukazayo ekutjhoko.~wZKwathi lokha u-Abigeyili nabona uDavida, wehla masinyana kudumbanakhe waguqa wahloma ihloko phasi phambi kwakaDavida.]5ZNgoZimu ngiqinisile ngithi akunandoda namkha umsana emzinakhe ozalibona lakusasa!”,SZUDavida gade asacabanga asithi: “Akhange kusize ilitho ukugada kwami ifuyo yomrhali lo bona kungalahleki nayinye imvakhe emmangweni. Nje-ke ungithokoza ngothuvi.ZWakhwela udumbana wehlela ngemrhobeni wentaba. UDavida nabantu bakhe bebeza nganeno. U-Abigeyili wavumbukela phezu kwabo.ZU-Abigeyili wathi eencekwini zakhe: “Khambani phambi kwami, ngizanilandela.” Kodwana akhange atjele umyenakhe uNabhali.)MZU-Abigeyili akhange asalinda ibhadi. Wathatha khonokho amakhulu amabili weempani zesikwa, imijeka emibili yewayini, izimvu ezihlanu eziphekiweko, isiqwebu sekoroyi ekhanzingiweko, ikhulu lamakhekhe wamakwapa wediribe namakhulu amabili wamakwapa wamakhiwani, walayitjha phezu kwabodumbana.*OZNje-ke cabanga ubone bona ungenzani ngombana ihlekelele ilengele phezu konomzana nendlwakho yoke. Unomzana uhlaza kangangobana akakho umuntu ongakhuluma naye.”kQZNgesikhathi soke siselusele izimvu zethu hlanu kwabo, gade baliboda elisizombileko ubusuku nemini.1]ZNokho abantwaba bebasilungele khulu thina. Akhange basiphathe kumbi begodu ngesikhathi soke ebegade sikanye nabo emmangweni hlanu kwabo, ayikho into ekhe yasilahlekela.+QZEsinye seensebenzi zakaNabhali satjela u-Abigeyili sathi: “UDavida uthumele iinthunywa erhalawumbeni bona zilotjhise unomzana, kodwana yena wazithela ngehlamba.V'Z UDavida wathi ebantwini bakhe: “Hlomani ngeensabula zenu!” Bahloma-ke ngeensabula zabo, noDavida naye ngeyakhe. Kwakhuphuka amadoda angaba makhulu amane noDavida, amakhulu amabili asala agade iimpahla.`;Z Amasokana ajika khonapho abuyela emuva. Nafika kuDavida ambikela woke amezwi kaNabhali.  Z Nje nidlumbana bona ngizakuthatha isikwa sami namanzami nezimvu engizihlabele abarhuni bami ngiphe imiqhamuka nabosikhotheni?”F Z UNabhali waphendula amasokana lawo wathi: “Ngubani yena uDavida wakhona loyo? Umsa kaJese loyo uyini nje khona? Uyazi amalanga la, sekukhamba kugcwele amakhoboka abaleka ebanikazini bawo!| sZ Lokha amasokana wakaDavida nafika kuNabhali, amnikela umlayezo wakaDavida njengombana unjalo. Alindela ipendulo-ke.6 gZNimtjele bonyana ngizwile bona urhuna izimvu. Nange angabuza iinsebenzi zakhe zizamtjela bona lokha abelusi bakhe nabahlanu kwethu eKarameli, akhange sibaphathe makghwakghwa. Soke isikhathi abasihlala nathi akunamvu neyodwa yabo eyalahlekako. Yeke, ngilindele bona abe nomusa kini njengombana kusikhathi seminyanya nje. Nithi: ‘Ngibawa bona ubaba aphe indodanakhe uDavida neensebenzi zayo nanyana yini ubaba angaba nayo.’ ”_ 9ZNgithi pilohle, pilode kuye nomndenakhe. Sengathi umsebenzakhe ungakhula udlondlobale.z oZWathuma amasokana alitjhumi wathi kiwo: “Khuphukelani eKarameli kuNabhali nifike nimtjele bona ngiyambingelela.LZLokha uDavida aseserhalawumbeni, wezwa bona uNabhali urhuna izimvu.&GZIbizo layo bekunguNabhali, amKhalebi; ibizo lomkakhe lingu-Abigeyili. Umkakhe gade ahlakaniphile begodu amuhle, kodwana uNabhali gade anekani nehliziyo embi. ;ZEMawoni kwakunendoda enjinge khulu, inepahla godu eKarameli. Beyinekulungwana yeembuzi, neenkulungwana ezintathu zezimvu. Gade irhuna izimvu eKarameli.  ZUSamyela wahlongakala, u-Israyeli woke wabuthana wazomlilela. Bambulunga ekhabo eRama.
UDavida wehlela erhalawumbeni leParani.saZUDavida wafunga-ke kuSawula. USawula wabuyela ekhaya kodwana uDavida nabantu bakhe bakhuphukela eentabeni.ueZNje-ke funga bona ngoSomnini awuzukubhubhisa iinzukulwani zami namkha uphelise ibizo lami endlini kababa.”iMZSengiyazi bona ngambala uzokuba yikosi begodu umbuso wakwa-Israyeli uzokunzinza ezandleni zakho.3aZAbasibangaki abantu abangathi sele babambe isitha sabo ngezandla basilise sikhambe siphephile. Kwanga uSomnini angakuhlomulisa khulu ngendlela ongiphethe ngayo namhlanje.zoZUkhombisile khona nje bona awunantwembi ngami: USomnini bekanginikele esandleni sakho kodwana akhange ungibulale.b?Zwathi: “Ulunge khulu kunami ngombana wangiphatha kuhle, kodwana mina ngakuphatha kumbi. ~ZKwathi bona uDavida aqede ukutjho lokho, uSawula wabuza wathi: “Davida ndodanami, lilizwi lakho lelo na?” Wakhihla isililokazi,}ZUZimu uzakuba mgwebi phakathi kwethu abe akhombe onomlandu. Ngebanga lokobana ubona koke, uzakujamela indabami angitjhaphulule kubaba.”a|=ZKuhlekuhle ikosi yakwa-Israyeli izumana nobani? Ilandelelene nenja efileko, itsetse nje!{}Z Angithi ikulumo yabadala ithi, ‘Ziinkhohlakali zodwa ezenza ubukhohlakali’? Yeke mina angeze ngambeka isandla ubaba.z)Z UZimu akabe mgwebi phakathi kwethu. Mhlamunye yena angangibuyiselela kubaba ngalokho akwenze kimi, kodwana mina angeze ngambeka isandla ubaba.wyiZ Ubaba akaqale, naku umphetho wephuraphurakhe esandleni sami! Ngitsepunye umphetho wephuraphura kababa nokho ubaba ngangambulala. Ubaba uyabona-ke bona anginantwembi namkha ikani kuye. Akhange ngikone baba, kodwana ubaba uzumana nepilwami.x}Z Namhlanjesi uzibonele ngawakho bona uZimu ukusindise njani ezandleni zami ngerholweni. Abantu bami bangihlohlozele bona ngikubulale, kodwana mina ngakubabalela. Ngathi kibo, ‘Angizusiphakamisa isandla sami ekosinami ngombana imzeswa kaSomnini.’kwQZ Wathi kuSawula: “Kosami, kubayini ulalele abantu lokha nabathi, ‘UDavida ufuna ukukulimaza?’v-ZuDavida waphumisana naye khonokho wamlandela. Wamrhuwelela wathi: “Bayede, kosi!” USawula naqala emuva, uDavida waguqa wahloma ihloko phasi.u ZUDavida wakhalimela abantu bakhe ngokuncama. Akhange abavumele bona bathinte uSawula.
USawula nasikimako aphuma ngerholweni-tUZWathi ebantwini bakhe: “USomnini akavumi bona ngenze into enje ekosinami, umzeswa kaSomnini, nanyana ngiphakamise isandla sami kiyo ngombana imzeswa kaSomnini.”]s5ZEmva kwalokho uDavida wabethwa sisazela sokutsepunya umphetho wephuraphura kaSawula. rZAbantu bakaDavida bathi kuye: “Namhlanje kunamhlanje! Angithi uSomnini utjhwile kuwe wathi, ‘Ngizakunikela isitha sakho esandleni bona wenze njengokuthanda kwakho.’ ” Yeke uDavida wasikima, wakhukhutha, wafese watsepunya umphetho wephuraphura kaSawula.q-ZUSawula wafika esibayeni sezimvu eqadi kwendlela, bekunerholo lapho, wangena khona wazithuma. UDavida nabantu bakhe bebangaphakathi kwerholwelo!&pGZYeke uSawula wathatha iinkulungwana ezintathu zamadoda akhethwe kibo boke bakwa-Israyeli, waphuma bona ayokuqala uDavida nabantu bakhe eduze kwamaDwalepunzi.go KZUSawula selabuyile ekuqotheni amaFilista, kwathiwa kuye: “UDavida useentabeni ze-Eni-Gedi.”?n{ZUDavida wasuka lapho wayokubhaca eentabeni ze-Eni-Gedi.m-ZYeke uSawula walisa ukulandelela uDavida, wajika bona ayokuqalana namaFilista. Kungebangelo babiza indawo leyo ngokuthi, Lidwala Lokwahlukanisa.al=Zkwafika isithunywa kuSawula sathi: “Yewize masinyana! AmaFilista athelekela inarha.”bk?ZUSawula gade agega ngehlangothini elinye lamadwala, uDavida nabantu bakhe angakelinye ihlangothi, arhabile bona agadunge uSawula. Kwathi lokha uSawula nebutho lakhe sele babandamele bona babambe uDavida nabantu bakhe,Zj/ZUSawula nabantu bakhe bathoma ukuphenya, kwathi lokha uDavida atjelwako ngalokho wehla, wahlala emadwaleni erhalawumbeni leMawoni. Lokha uSawula ezwa lokho, wehlela ngerhalawumbeni leMawoni alandelela uDavida.-iUZBaphuma-ke babuyela eZifu. USawula wabalandela muva.
UDavida nabantu bakhe bebaserhalawumbeni leMawoni, emrhobeni we-Araba engesewula yerhalawumba leJetjhimoni.FhZQinisekisani bona nazi zoke iindawo abhaca kizo bese niyabuya nizongitjela indaba enetlha. Ngizabe ngikhamba nani nakube usendaweni leyo, ngimthungathe hlangana nemindeni yoke yakwaJuda.”g'ZBuyelani emuva, niqinisekise bonyana nifunyana bona uDavida ukhambelaphi begodu ngubani ovane ambone lapho. Ngitjelwe bona unamaqhinga khulu.Uf%ZUSawula waphendula wathi: “USomnini anibusise ngokutshwenyeka kwenu ngami._e9ZNje-ke kosi, yehla nanyana nini nakukuhle kuwe, kuzakuba ngithi esimnikela ekosini.”OdZAmaZifu akhuphukela kuSawula eGibeya afese athi: “Angithi nguDavida obhace hlangana nathi ngeendaweni eziphephileko zeRhoretjha? Uphezu kweentatjana zeRhakila, ngesewula yerhalawumba leJetjhimoni?qc]ZBenza isivumelwano bobabili phambi kwakaSomnini. UJonathani wagoduka, kodwana uDavida wasala eRhoretjha.CbZWathi: “Ungesabi Davida, ubaba, uSawula, angeze asibeka isandla phezu kwakho. Uzokuba yikosi phezu kwaka-Israyeli; mina ngibe ngaphasi kwakho. Ngitjho nobaba uSawula uyakwazi lokho.”OaZuJonathani umsa kaSawula weza kuye bona amsekele aqine amandla kuZimu.p`[ZUDavida walemuka bona uSawula uphumele ukumbulala.
Lokha uDavida aseRhoretjha erhalawumbeni leZifu,-_UZUDavida wahlala eendaweni eziphephileko zommango neentatjaneni zerhalawumba leZifu. USawula ubemzuma ilanga nelanga, kodwana uZimu akhange amnikele ezandleni zakhe.9^mZ Yeke uDavida nabantu abangaba makhulu asithandathu ngesibalo, basuka eKeyila bakhamba indawo ngeendawo. Lokha uSawula nakezwa bona uDavida usukile eKeyila, akhange asaya khona.]#Z Godu uDavida wabuza wathi: “Ingabe izakhamuzi zeKeyila zizongikhaphela nabantu bami kuSawula na?” USomnini wathi: “Bazokukhaphela.”G\ Z Izakhamuzi zeKeyila zizangikhaphela kuye na? USawula uzokwehla njengombana incekwakho izwile na? Awu Somnini, Zimu ka-Israyeli, phendula incekwakho!” USomnini wathi: “Uzokuza uSawula.”/[YZ UDavida wathandaza wathi: “Maye Somnini, Zimu ka-Israyeli! Incekwakho izwile kwamambala bona uSawula uluka iqhinga lokuza eKeyila bona arhayile umuzi ngebanga lami.^Z7ZUSawula wabikelwa bona uDavida wehlele eKeyila, yeke wacabanga wathi: “UZimu umkhaphele esandleni sami ngombana uziphekelele yena ngokungena emzini ngamasango anesiqabo.” USawula wazisa woke amabuthwakhe bona ehlele eKeyila kusahlelwe uDavida nabantu bakhe. Kwathi bona uDavida ezwe ukuthi uSawula useqhingeni lokumsahlela, wathi ku-Abiyatari umphristi: “Letha i-efodi lapha.” U-Abiyatari umsa ka-Arhimeleki gade ehle ne-efodi lokha nabalekela kuDavida eKeyila.Y1ZYeke uDavida nabantu bakhe baya eKeyila, basahlela amaFilista bawabhubhisa ngokurhayila okukhulu, bebathumba nefuywabo, wasindisa abantu beKeyila. XZGodu uDavida wabuza kuSomnini, uSomnini wamphendula wathi: “Yehlela eKeyila ngombana ngizowanikela esandleni sakho amaFilista.”W-ZKodwana abantu bakaDavida bathi kuye: “Qala sisengozini kwaJudapha, kangangani-ke nakube sizakuya eKeyila siyokusahlela ibutho lamaFilista?”V9ZUDavida wabuza kuSomnini wathi: “Ngiwasahlele amaFilista lawo na?” USomnini wamphendula wathi: “Khamba, usahlele amaFilista usindise iKeyila.”`U =ZKwafika umbiko kuDavida wathi: “Qala, amaFilista asahlela iKeyila aphanga nezelelo.”ZT/ZHlala nami, ungesabi. Umuntu ofuna ubuphilo bakho ufuna mina. Uphephile nawunami.CSZNje-ke uDavida wathi ku-Abiyatari: Mhlokha, mhlana uDowegi umEdomu asethempelini, ngazile bona uzokwenza ngakho koke bona atjele uSawula. Ngimi onomlandu wokufa kwayo yoke indlu kayihlo.LRZWafese watjela uDavida bona uSawula ubulele abaphristi bakaSomnini.sQaZKodwana u-Abiyatari, umsa ka-Arhimeleki omsa ka-Arhithubi, wasinda bewabaleka bona ayokuhlangana noDavida.P%ZWaragela phambili wasahlela neNobi umuzi wabaphristi. Amadoda nabafazi, abantwana namasana, iinkomo, abodumbana nezimvu kwabulawa ngesabula.LOZYeke uSawula walayela uDowegi wathi: “Rhayila abaphristaba!” UDowegi umEdomu waphendukela kibo wabarhayila. Mhlokho wabulala amadoda amatjhumi abunane nahlanu embatha iphuraphura yobuphristi.)NMZUSawula walayela abogadi ebebajame hlanu kwakhe wathi: “Bulalani abaphristi bakaSomninaba ngombana nabo bahlangene noDavida! Bebazi bonyana uyabaleka, kodwana akhange bangitjele.” Kodwana iinkhulu ezinye zakaSawula akhange zithande ukuphakamisa isandla phezu kwabaphristi bakaSomnini._M9ZKodwana uSawula wathi: “Ngiqinisile uzokufa Arhimeleki, wena nendlu kayihlo yoke!”@L{ZNokho bebekungathomi mhlokha bona ngimbuzele kuZimu. Iye awa, bengingathomi! Ikosi ayingabeki incekwayo nanyana indlu kayise umlandu ngombana inceku yekosi ayazi litho ngendaba le.”LKZU-Arhimeleki waphendula wathi: “Awu kosami, ngubani eencekwini zoke zekosi othembeke njengoDavida umkhwenyana wekosi, induna yamabutho agada ikosi, nohlonipheke kangaka esigodlweni soke sekosi?IJ Z USawula wathi kuye: “Kubayini wenze isibopho ngami ninomsa kaJese? Umuphe izikwa nesabula, bewambuzela kuZimu ukuze angihlubuke, abe ngongilalela endleleni njengombana enzile namhlanjesi?”kIQZ USawula wathi: “Nje-ke lalela wena msa ka-Arhithubi.” Yena wathi: “Iye kosami, ngilalele.”H3Z Ikosi uSawula yathumela bona kubizwe umphristi u-Arhimeleki umsa ka-Arhithubi nendlu kayise yoke, ebekubaphristi beNobi. Boke beza ekosini uSawula.wGiZ U-Arhimeleki wayibuzela kuSomnini bona ifanele yenze njani. Wayipha nomphako nesabula kaGoliyadi umFilista.”F!Z Nje-ke uDowegi umEdomu ogade ajame neenkhulu zakaSawula wathi: “Ngiyibonile indodana kaJese ifika ku-Arhimeleki umsa ka-Arhithubi eNobi.%EEZKungebangelo noke nenze isibopho sokujamelana nami na? Akakho noyedwa ongitjelako lokha indodanami yenza isivumelwano nomsa kaJese. Akakho noyedwa kinapha otjhejako ngami nanyana angitjele bona indodanami itjitjizele incekwami bona ingilalele endleleni njengombana yenza namhlanje.”XD+ZUSawula wathi kizo: “Lalelani, madoda wakwaBhenjamini! Nicabanga bona umsa kaJese uzaninikela noke nje amasimu neemvande zediribe? Uzanenza noke nje bona nibe ziinduna zeenkulungwana neenduna zamakhulu na?OCZUSawula wezwa bona kuyaziwa bonyana uDavida nabantu bakhe bakuphi. USawula wahlala ngaphasi komuthi womtamariski aphethe umkhontwakhe entatjaneni yeGibeya, zoke iinkhulu zakhe zazijamile zimzombile.B1ZKodwana umphorofidi uGadi wathi kuDavida: “Ungahlali eentabenapha. Khamba uye enarheni yakwaJuda.” Wasuka-ke uDavida waya ehlathini leRhereti.oAYZNje-ke wabatjhiya nekosi yakwaMowabi, bahlala nayo isikhathi soke yena agade asabhace ngaso eentabeni.H@ ZKusukela lapho uDavida waya eMitsiphe kwaMowabi, wafese wathi ekosini yakhona: “Bewungeze wavumela ubaba nomma bona bagugubale nawe lapha, bengizwisise bona uZimu ufuna ukungenzelani na?” ?ZBoke ebegade basemtlhagweni, eenkolodweni neenghonghoyilweni bakghubelelana kuye, waba mrholabo. Bekungaba babantu abamakhulu amane.> ZUDavida wasuka eGathi wayokubhaca erholweni le-Adulamu. Kwathi bona abomnakwabo nebekhabo bezwe ngalokho, behlela kuye khonapho.#=AZNicabanga bonyana ngifuna amahlanya bona ningangilethela umuntu ozanande agila imikhuba phambi kwamapha na? Nimfunisani umuntu onje esigodlweni samesi?”f<GZU-Akhitjhi wathi eensebenzini zakhe: “Qalani umuntu lo! Uphambene! Nimlethelani kimapha na?;Z Yeke wazenza kwanga uphambene phambi kwabo. Warhuhla amabadi wesango ngamazipho, wawuluka neendenda esilevini, waba sengathi lihlanya.R:Z Kuthe uDavida nacabanga amezwi la, wesaba khulu u-Akhitjhi ikosi yeGathi.h9KZ Iinsebenzi zaka-Akhitjhi zathi kuye: “AkusinguDavida ikosi yenarha lo na? Akusuye, abafazi abakhalele ngaye nabagidako bathi,
“ ‘USawula ubulele iinkulungwana,
uDavida ubulele iinkulungwana ezilitjhumi.’ ”K8Z Mhlokho uDavida wabalekela uSawula waya ku-Akhitjhi ikosi yeGathi.7Z Umphristi waphendula wathi: “Isabula kaGoliyadi umFilista, owambulala emrhobeni we-Ela, ikhona. Isongwe ngetjhila ngemva kwe-efodi. Nawuyifunako ithathe ngombana ayikho enye ngaphandle kwaleyo.” UDavida wathi: “Ayikho enjengayo; nginikela yona.”96mZUDavida wabuza u-Arhimeleki wathi: “Awunamkhonto namkha isabula kuwapho na? Akhange ngize nesabula nanyana ngisiphi seenhlabano zami ngombana iindaba zekosi bezirhabekile.”5-ZMhlokho enye yeenceku zakaSawula gade isethempelini ngamabanga athileko. Ibizo layo bekunguDowegi umEdomu. Yona beyiyinduna yabelusi bakaSawula.4ZUmphristi wamnikela izikwa zethempeli ngombana bezingekho ezinye ngaphandle kwalezo ezisuswe etafuleni lakaSomnini nakubekwa ezitjha.^37ZUDavida wathi kumphristi: “Iye, vane sizahlukanise nabafazi ngokujayelekileko lokha nasiya epini. Imizimba yamadoda ayinasici nanyana singayi epini. Kangangani-ke nakube ikhambo liqakatheke njengelanamhlanje!”W2)ZKodwana umphristi waphendula uDavida wathi: “Anginaso isikwa esijayelekileko, nokho kukhona izikwa zethempeli kwaphela. Ungazifumana kwaphela nakube amadoda lawo azahlukanisile ebafazini ngokwamabhayi.”k1QZAlo, ungiphatheleni egonywako? Yewungiphe iimpani ezihlanu zesikwa, nanyana yini ongayifunyana.”~0wZUDavida waphendula u-Arhimeleki umphristi wathi: “Ikosi, uSawula ingiphe umyalo beyathi kimi, ‘Kungabi nomuntu owaziko bona ngikuthumeni nokuthi ngikuyale ngathini.’ Amadoda engikhamba nawo ngiwatjele bona angihlangabeze endaweni ethileko../ YZUDavida watjhinga eNobi ku-Arhimeleki umphristi. U-Arhimeleki wabethwa livalo nahlangana naye, wabe wabuza wathi: “Alo, kubayini ube wedwa, unganamkhambisani na?”0.[Z*UJonathani wathi kuDavida: “Khamba uphephile kwanjesi ngombana sifunge ubuhlobo phakathi kwethu sobabili ebizweni lakaSomnini sathi, ‘USomnini ungufakazi phakathi kwami nawe, naphakathi kwesizukulwani sami nesakho isiphelani.’ ”
Wakhamba-ke uDavida, noJonathani wabuyela emzinekhabo.=-uZ)Emva kobana umsana akhambile, uDavida wasikima ngemva kwelitje waguqa wakhothama kathathu phambi kwakaJonathani. Base bayangana balila bobabili, kufikela lapha uDavida acola khona.g,IZ(UJonathani wanikela umsana iinhlabano zakhe wathi: “Zithathe ukhambe ubuyele nazo emzini.”V+'Z'Umsana gade angazi litho ngalokhu; nguJonathani noDavida kwaphela egade bazi.f*GZ&Warhuwelela godu wathi: “Rhaba! Ungariyadi!” Umsana wadobha umsubela wabuyela ekosinakhe.)Z%Kuthe lokha umsana nafika lapha umsubela kaJonathani uwele khona, uJonathani wamrhuwelela wathi: “Umsubela awusingaphambi kwakho na?”|(sZ$Wathi emsaneni: “Gijima uyokuqala imisubi engiyidumuzako.” Umsana asagijima wadumuza umsubela ngaphambi kwakhe.Z'/Z#Ekuseni ngakusasa uJonathani wakhamba nomsana emmangweni bona ahlangane noDavida.&+Z"UJonathani wasikima etafuleni asilingeke khulu, akhange agome mhlokho ngombana gade akhubekile ngepatho eziinhloni uyise aphatha ngayo uDavida.}%uZ!Kodwana uSawula wamjikijela ngomkhonto bona ambulale. UJonathani walemuka bona uyise gade anqophe ukubulala uDavida.Q$Z UJonathani wabuza uyise uSawula wathi: “Kanti ubulawelani? Wenzeni?”#{ZNakusaphila umsa kaJese ephasinapha, uzasoloko ayingozi kuwe nembuswenakho. Akalethwe njenganje kimapha, kumele afe!”W")ZUSawula wasilingekela uJonathani bewathi kuye: “Wena sidlhadlha somsana ndina! Udlumbana angazi bona sewukhethe ukukhambisana nomsa kaJese! Lokho kuzakuba lihlazo lakho neenhloni zakanyoko owakubelethako!k!QZWathi, ‘Yithi ngikhambe ngombana ikoro yekhethu inomhlatjelo emzinekhethu, nje-ke umnakwethu ungibawe bona ngibe khona. Nakulungileko kuwe, ithi ngikhambe ngiyokubona abafowethu.’ Kungebangelo angakezi etafuleni lekosi.”i MZUJonathani waphendula wathi: “UDavida ungibawile warabhela bona ngimvumele aye eBhethe-Lehema._9ZKwathi ngelanga elilandelako, ilanga lesibili enyangeni, indawo kaDavida yatlhoga umuntu godu. USawula wabuza indodanakhe uJonathani wathi: “Kubayini umsa kaJese angakhange eze ekudleni izolo nanamhlanjesi na?”)MZUSawula akhange atjho ilitho mhlokho ngombana waba nomkhumbulo othi: “Ikhona into esilapheleko eyenze uDavida angezi emgidini. Iye, kutjho bona usilaphele.”ZYahlala endaweni engebodeni njengesiko layo, yalungana noJonathani, u-Abineri ahlezi hlanu kwayo; kodwana indawo kaDavida beyinganamuntu.xkZUDavida wazifihla emmangweni.
Ngelanga lomgidi wokuthwasa kwenyezi, ikosi uSawula yahlala phasi bona igome.ymZMayelana nesithembiso esisenzilekwesiya, khumbula bonyana uSomnini ungufakazi phakathi kwami nawe isiphelani.”lSZKodwana nangithi emsaneni, ‘Imisubi ingale kwakho!’ Yewukhambe ngombana uZimu ukutjhaphululile.^7ZNgizakuthumela umsana bese ngithi kuye, ‘Khamba uyokufuna imisubi leya.’ Lokha nangithi kuye, ‘Naso imisubi inganeno kwakho, yiza nayo la,’ ungaphuma-ke ngombana kuphephile. NgoZimu ngiqinisile akunangozi._9ZNgizakudumuza imisubi emithathu ngehlangothini lalo, kubesengathi nginqophise entweni.eEZPhambi kwakusasa ntambama, iya endaweni owazifihla kiyo phambilini, ulinde elitjeni i-Ezeli.!ZYeke wathi uJonathani kuDavida: “Kusasa lilanga lomgidi wokuthwasa kwenyezi. Uzokukhunjulwa ngombana isihlalo sakho sizobe singanamuntu.xkZUJonathani wenza uDavida bona abuye afunge bonyana uzakwethembeka, amkhathelele njengombana azikhathelela yena.ueZUJonathani wenza isivumelwano nendlu kaDavida wathi: “USomnini uzamhlunguphaza ongagcini isibopho lesi.”a=ZLokha uSomnini asusa zoke izitha zakho ephasini, yiba nesisa endlinami nawusaphilako.”`;ZNangisaphilako, yiba nomusa kimi njengombana noSomnini anomusa kuwe ukuze ngingabulawa.MZ Kodwana nangabe ubaba unqophe ukukulimaza, ngizakwazisa bengiqinisekise bonyana ukhamba uphephile. Nange ngingenzi njalo uSomnini akangibulale.
“USomnini uzakuba nawe njengombana abe nobaba.W)Z UJonathani wathi kuDavida: “Ngiyakuthembisa phambi kwakaSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ngesikhathesi phambi kwakusasa, ngizakubuzisisa kubaba ngawe. Nangabe uyakwamukela ngizakuthumelela ilizwi ngikwazise.jOZ UJonathani wathi: “Iza, namba siphume siye emmangweni.” Bakhamba-ke bobabili baya emmangweni.cAZ UDavida wabuza wathi: “Ngubani ozongazisa nakube ubabakho uphendula ngokuhluthuka na?” +Z UJonathani wathi: “Awa, angeze ngakwenza lokho kuwe! Nangabe bekukhona okumbi engikwaziko ubaba akunqophe ngawe, bengizokwazisa nakanjani.”Q ZNgebanga lesithembiso owasenza phambi kwakaSomnini, umkhozakho ubopheleke kuwe. Yeke nange kunento embi engiyenzileko, yewungisize ungibulale wena. Ngiyakubawa, unganginikeli ezandleni zakababakho.” ZNangabe uthi, ‘Awa kulungile,’ khona umkhozakho uzabe aphephile. Kodwana nange angasilingeka, yazi-ke nawe bona unqophe ukungilimaza.C ZNange ubabakho angabona bona angikho, umtjele uthi, ‘UDavida ungirabhele khulu bona ngimvumele arhabele eBhethe-Lehema emzinekhabo ngombana ikoro yekhabo yoke inomhlatjelo womnyaka.’N ZUDavida wathi: “Qala, kusasa lilanga lomgidi wokuthwasa kwenyezi, kufanele ngihlale esidlweni kanye nekosi. Yeke ngivumela bona ngiyokubhaca emmangweni bekube lilanga laphambi kwakusasa ntambama.OZUJonathani wathi kuDavida: “Alo-ke ungathanda bona ngikwenzeleni?”  ZUDavida wathi: “NgoZimu uqinisile, ubabakho uyazi bona ngiyathandeka kuwe, nje-ke uzitjele wathi, ‘UJonathani akakafaneli akwazi lokhu ngombana angaphatheka kumbi.’ Nokho ngiqinisile ngithi uSomnini uyangizwa, phila ngiphile, ngisemlonyeni wokufa.”\3ZUJonathani waphendula wathi: “Nakanye! Awukazukufa! Ngiyathembisa akunalitho ubaba alenzako, nanyana likhulu nanyana lincani angakangitjeli. Alo, ubaba uzabe ayifihlelani indaba le kimi na? Akunanto enjalo.”7 kZUDavida wabaleka endlini yabaphorofidi eRama waya kuJonathani, wafese wabuza wathi: “Kanti ngenzeni? Umlandwami uyini? Ngimone ngani ubabakho ukuze afune ukungibulala na?”LZNaye wahlubula izambatho zakhe waba semmoyeni phambi kwakaSamyela. Walala ahlubule imini leyo yoke nobusuku bakhona. Kungebangelo isiga sithi: “Kanti uSawula naye uhlangana nabaphorofidi na?”ZUSawula waya endlini yabaphorofidi eRama. UMoya kaZimu wehlela naphezu kwakhe, wakhamba asemmoyeni bewayokufika endlini yabaphorofidi.H ZEkugcineni, waziyela yena ngenyama eRama. Lokha nakafika emthonjeni omkhulu weSekhu, wabuza wathi: “Baphi aboSamyela noDavida na?” Bamphendula bathi: “Basendlini yabaphorofidi eRama.”7ZKuthe bona uSawula atjelwe ngalokho, wathumela amanye amadoda, nawo aba semmoyeni. USawula wathumela amanye ihlandla lesithathu, nawo kwaba ngisweso.b?ZNje-ke uSawula wathuma amadoda bona ayombamba. Kodwana kwathi nababona isiqubuthu sabaphorofidi sisemmoyeni, noSamyela alapho njengomkhokhelaso, uMoya kaZimu wehlela phezu kwamadoda abuya kuSawula, nawo aba semmoyeni.RZKweza ilizwi kuSawula lathi: “UDavida usendlini yabaphorofidi eRama.”%~EZUDavida sele abalekile bewasinda, waya kuSamyela eRama wafese wamtjela koke uSawula akwenze kuye. Yena noSamyela bakhamba bayokuhlala endlini yabaphorofidi.Q}ZUSawula wathi kuMikali: “Kubayini ungikhohlise kangaka bewusindise isitha sami ngokusibalekisa na?” UMikali wathi kuye: “Uthe kimi, ‘Yewungilise ngibaleke, nakungasinjalo ngiyakubulala.’ ”x|kZKodwana kwathi lokha amadoda nangenako, qala naso isithombe silele embhedeni, ngeenhloko zaso kunoboya bembuzi! {ZUSawula wabuye wathumela amadoda kuDavida bona ayombona wawayala wathi: “Nize naye kimapha ngombhedakhe lowo ukuze ngimbulale.”gzIZKuthe lokha uSawula nakathumela amadoda bona ayokubamba uDavida, uMikali wathi: “Uyagula.” yZ UMikali wathatha isithombesibunjwa esinguzinyana wekhaya wasilalisa embhedeni, wasembesa ngengubo bewabeka uboya bembuzi ngeenhloko.QxZ Nje-ke uMikali wakhupha uDavida wamehlisa ngefesidere, wabaleka wasinda.LwZ USawula wathumela amadoda endlini kaDavida bona ayoyigada kuthi ekuseni ambulale. Kodwana uMikali umkaDavida wamyelelisa wathi: “Nawungabalekiko ebusukwini banamhlanjesi, kusasa uzokubulawa.”*vOZ USawula walinga ukumphundluselela ebodeni ngomkhonto, kodwana uDavida waphepha, umkhonto waphundlusa iboda. Ngobusukobo uDavida wabaleka esigodlweni waphunyurha. uZ Kodwana uSawula wavukwa ziinlwana, asazihlalele esigodlweni sakhe aphethe umkhonto ngesandla. UDavida yena gade abetha iharibhakhe.otYZKwabuya kwaqubuka ipi godu, waphuma uDavida walwa namaFilista. Wabarhadla okurara khulu bebambalekela.s+ZNje-ke, uJonathani wabiza uDavida wamdembela koke. UJonathani wabe waletha uDavida kuSawula; uDavida waba noSawula njengemihleni yangaphambili.pr[ZUSawula walalela uJonathani bewafunga wathi: “Mncwi, uSomnini uyangizwa, uDavida angeze asabulawa.”|qsZIpilwakhe beyisengozini lokha nabulala umFilista. USomnini wasindisa woke u-Israyeli ngokuhlula okukhulu begodu ubaba wakubona lokho bewathaba. UDavida umsulwa. Alo, kubayini-ke ubaba afune ukuphalaza iingazi ezinganamlandu ngokumbulala na?”4pcZUJonathani wancengela uDavida kuyise uSawula wathi: “Ubaba yikosi, yeke akangenzi okumbi encekwinakhe uDavida; akhange one ubaba, akwenzileko kwenze nobaba wazuza khulu.oZMina ngizakuphuma nobaba siye emmangweni hlanu kwalapha ukhona. Ngizakukhuluma naye ngawe, ngimuzwe bona uthini bese ngiyakubikela-ke.”n%Zwamlemukisa wathi: “Ubaba, uSawula, ufuna ithuba lokobona akubulale. Uzeluse-ke kusasa ekuseni; ufunyane indawo esithekileko ubhace lapho.m /ZUSawula watjela indodanakhe uJonathani kanye nazo zoke iinceku bona kubulawe uDavida. Ngebanga lokobana uJonathani gade akhathalela khulu uDavidaBlZIinduna zamaFilista zaragela phambili nokulwa no-Israyeli; kodwana ngesikhathi soke uDavida gade aphumelela ukuzihlula ukudlula iinkhulu zakaSawula. Ngebangelo ibizo lakhe laduma khulu.Sk!Zkwaba khona amesaba khulu gadesi begodu waba sisitha sakhe ipilwakhe yoke.ejEZLokha uSawula alemuka bona uSomnini unoDavida nokuthi uMikali indodakazakhe uthanda uDavida,QiZwaphuma nabantu bakhe wabulala amakhulu amabili wamaFilista. Waletha amajwabawo wawabeka aphelele phambi kwakaSawula ukuze abe mkhwenyanakhe. USawula wamendisela uMikali indodakazakhe bona abe mkakhe.h7ZKuthe lokha iinceku zibikela uDavida iindabezi, zamthabisa kwaba kuhle kuye bonyana abe mkhwenyana wekosi. Yeke uDavida akhange asalinda bona iphole,g5ZuSawula waphendula wathi: “Yenithi kuDavida, ‘Ikosi ifuna ukuzibuyiselela ezitheni zayo, nje-ke abe ayifuni ilitho elingako elililobolo ngomlobokazi ngaphandle kwamajwabu alikhulu wamaFilista.’ ” USawula gade anethemba lokobana uDavida uzakuwela ezandleni zamaFilista.AfZLokha iinceku zakaSawula zimtjela bonyana uDavida utheni,CeZIinceku zazinande zikhobelela uDavida. Kodwana uDavida wathi: “Enjephana ukuba mkhwenyana wekosi yintwana encancani ngokucabanga kwenu na? Mina ngisichakana begodu angaziwa kangako.”@d{ZAlo-ke uSawula wabiza iinceku zakhe wathi: “Khulumani noDavida ngemsitheleni nithi, ‘Qala ndoda, ikosi izwana nawe, neenceku zayo zoke ziyakuthanda. Yeke yiba mkhwenyanayo.’ ”Tc#Zwacabanga wathi: “Ngizomendisela yena, ngaleyondlela uzakugadanga isifu ukuze isandla samaFilista sibe phezu kwakhe.” Nje-ke uSawula wathi kuDavida: “Unethuba lesibili lokobana ube mkhwenyanami.”ubeZKwathi kusesenjalo uMikali indodakazi kaSawula wakarwa nguDavida. USawula wathaba lokha nabamtjela ngalokho,}auZKwathi nakufika isikhathi sokobana uMerabi indodakazi kaSawula anikelwe uDavida, wendiselwa u-Adriyeli wakwaMerhola."`?ZKodwana uDavida wathi kuSawula: “Ngingubani mina begodu uyini umndeni wekhethu namkha ikoro kababa kwa-Israyeli, bonyana ngibe mkhwenyana wekosi na?”_)ZYeke uSawula wathi kuDavida: “Nangu uMerabi indodakazami elizibulo, ngizakwendisela yena abemkakho; kwaphela ngisebenzela ngesibindi ulwe izipi zakaSomnini uZimakho.” USawula wazitjela wathi: “Angingasibeki isandla sami phezu kwakhe, akube maFilista ambulalako.”Y^-ZKodwana u-Israyeli woke noJuda bamthanda uDavida ngombana wabarhola emajimenabo.R]ZLokha uSawula nabona indlela uDavida aphumelela ngayo, wamesaba ukudlula.\\3ZEzintweni zoke agade azenza uDavida waphumelela khulu ngombana uSomnini gade anaye.{[qZ Ngebangelo wasusa uDavida eduze kwakhe, wambeka induna yekulungwana yabantu. UDavida warhola amajoni ejimeni lawo.`Z;Z USawula gade esaba uDavida ngombana uSomnini gade anoDavida kodwana amtjhiyile uSawula. YZ wawuphosa ngamandla azitjela athi: “Ngifuna ukuhlaba uDavida ngimhlanganise neboda.” Kodwana uDavida waphepha bekwaba kabili.HX Z Kwathi ngakusasa uSawula wangenwa ziinlwana, wadlharuma njengehlanya esigodlweni sakhe. UDavida wabetha iharibha njengombana gade asenza emihleni. USawula gade aphethe umkhontwakhe ngesandla,FWZ Kusukela lokho uSawula wathoma ukuqala uDavida ngokumrhonona.aV=ZUSawula wasilingeka khulu, ingoma egade ivunywa le yamhlabekisa. Waba nomkhumbulo othi: “Bakhakhazisa uDavida ngamatjhumi weenkulungwana kodwana mina ngeenkulungwana nje. Sekusele nje bonyana bambeke abe yikosi!” "/~B}} ||{Gzyyoyww`vv?uuctt9sws+r`qpooNnmmlkk*j*ii"gff2ee dtcbbCaxa%``__^^]D\r[[#ZfYY+XX[WVVUU@TT5S}R\QQ^PPObNN>a=<<1;E:99n8887`6/5t4433h3,222N11I0//g.--a,,>++ **+)p((1'&&&1%$$##T""n!!o Y 1}b[[1> U s H mWl)J"gjId U-Itjhi-Bhotjhethi akhange asaba nesibindi sokukhupha ilizwi ku-Abineri ngombana gade amesaba.:iod ‘Ngizokususa umbuso endlini kaSawula, ngijamise isihlalo sobukhosi bakaDavida phezu kwaka-Israyeli noJuda, kusukela kwaDani ngetlhagwini bekube seBheritjheba ngesewula.’ ”ph[d UZimu uyangizwa, dumbana ngife mina Abineri, nangingenzi njengombana uSomnini athembisa uDavida, wathi,2g_dU-Abineri wasilingeka khulu ngombuzo ka-Itjhi-Bhotjhethi, bewaphendula wathi: “Udlumbana bona mina ngikhotha uJuda na? Kusukela ekuthomeni ngithembekile endlini kayihlo uSawula, nakubafowabo nebakhozini bakhe, nawe akhange ngikunikele kuDavida. Alo, wena namhlanje ungibeka umlandu ngomfazi tle!+fQdUSawula gade anomngena, ibizo lawo bekunguRitsipha indodakazi ka-Aya. U-Itjhi-Bhotjhethi wabuza u-Abineri wathi: “Ungeneleni emabhayini nekhohlo lakababa na?”edNgesikhathi kusekhona ipi phakathi kwendlu kaSawula nendlu kaDavida, u-Abineri waqinisa isikhundla sakhe endlini kaSawula.@d}dyesithandathu kunguYitriyamu, emfazini kaDavida u-Egila.Ncdyesine ngu-Adoniya kuRhagithi; yesihlanu kunguTjhefathiya ku-Abitala;b'dyesibili nguKiliyabu ku-Abigeyili umfelokazi kaNabhali weKarameli; yesithathu kungu-Absalomu kuMakha, indodakazi kaTalimayi ikosi yeGetjhuri;jaOdUDavida wabelethelwa amadodana eRhebroni: Izibulo lakhe ku-Arhinowami weJizriyela bekungu-Amnoni;%` GdIpi hlangana nendlu kaSawula nendlu kaDavida yathatha isikhathi eside. UDavida waya ngokuya akhula emandleni, indlu kaSawula yaya ngokuya iphelelwa mamandla._ 1d Bathatha u-Asayeli bambulunga ethuneni lakayise eBhethe-Lehema. UJowabi nabantu bakhe bakhamba ubusuku boke bebafika eRhebroni nakuthathela ukusa. ^ dKodwana abantu bakaDavida babulala amakhulu amathathu namatjhumi asithandathu wabantu bakwaBhenjamini ebegade bakhamba no-Abineri.+] SdEkubuyeni kwakaJowabi ekugijimiseni u-Abineri, wahlanganisa boke abantu bakhe. Ngaphandle kwaka-Asayeli, kwafumaniseka bona kunamadoda alitjhumi nethoba acimeleko.\ %dBoke ubusukobo u-Abineri nabantu bakhe badabula esikepetlwini seJordani, bayama umlambo. Baragela phambili, bafika eMarhanayimu emini ekulu.[ dNje-ke, uJowabi wabetha ipalapala; boke abantu bajama. Akhange basaragela phambili nokugijimisana nama-Israyeli begodu akhange basalwa.Z )dUJowabi waphendula wathi: “NgoZimu ngiqinisile ngithi, ibe thana khewakhuluma ekuseni, abantu bebangazukubhudabhudana nabafowabo kangaka.”[Y 3dU-Abineri warhuwelela uJowabi wathi kuye: “Sifanele sihlale ngokulwa isiphelani na? Wazi kuhle bona isiphetho sento le simbi kangangani. Uzabatjela nini abantu bakhwabo bona balise ukugijimisana nabafowabo?”fX IdBakwaBhenjamini bazibutha bazibumba isiqhema, bajama esiqongweni sombundu emuva kwaka-Abineri."W AdKodwana uJowabi no-Abitjhayi baqothelana no-Abineri. Ilanga labatjhingela lokha nabafika embundwini we-Ama, hlanu kweGiyarhi endleleni yebhudu leGibiyoni.qV _dKodwana u-Asayeli akhange amlalele.
Yeke u-Abineri wamhlaba ngetlobo yesidunu somkhonto emathunjini, umkhonto bewaphundlukela ngemva kwakhe. Wawa bewafa khonapho. Woke umuntu gade ajama lokha nafika lapha kwafela khona u-Asayeli.1U _dU-Abineri warhuwelela godu wathi ku-Asayeli: “Ndoda, lisa ukugijimisana nami! Ufunelani bona ngikudule phasi? Njekhona, ngingamqalelwa ngubani uJowabi umnakwenu na?”T 'dU-Abineri wathi kuye: “Yewulise ukungigijimisa, bamba elinye lamasokana ulimuke iinhlabano zalo!” Kodwana u-Asayeli wathi ulale ulahlile.S }dU-Abineri waqala ngemva kwakhe, warhuwelela wathi: “Asayeli, nguwe loyo na?” Yena waphendula wathi: “Iye ngimi!”5R idWagijimisa u-Abineri, wamlala nje eenthendeni.Q dAmadodana amathathu kaTseruya nawo gade asepini; kunguJowabi, u-Abitjhayi no-Asayeli. U-Asayeli gade asigijimi esinjengeqina emmangweni.eP GdIpi yamhlokho yayesabeka khulu. U-Abineri nabantu bakwa-Israyeli bahlulwa babantu bakaDavida.KO dKwaba ngilelo nalelosokana labamba isokana elinqombene nalo ehloko, ahlabana ehlangothini ngomukhwa omkhulu, awela phasi womabili. Yeke indawo leyo eGibiyoni yabizwa bona yiRhelikhathi Hatsidimi.MN dAsikima-ke amadoda, kwakhethwa amasokana alitjhumi nambili kebakwaBhenjamini bonyana alwele u-Itjhi-Bhotjhethi umsa kaSawula; nakebakwaDavida kwakhethwa abalitjhumi nambili bonyana balwele uDavida.M +dU-Abineri wathi kuJowabi: “Asifumane amasokana asikime ahlangane ngeemfuba phambi kwethwapha.” UJowabi wathi: “Kulungile, abahlangane.”6L id UJowabi umsa kaTseruya neviyo lakaDavida baphuma bahlangana nabo emthonjeni weGibiyoni. Isiqhema esinye sahlala phasi nganeno komthombo kwathi esinye saba ngaphetjheya kwawo.mK Wd U-Abineri umsa kaNeri neviyo laka-Itjhi-Bhotjhethi umsa kaSawula, basuka eMarhanayimu baya eGibiyoni.vJ id Isikhathi uDavida abusa ngaso eRhebroni phezu kwendlu yakwaJuda saba minyaka elikhomba neenyanga ezithandathu.>I yd U-Itjhi-Bhotjhethi umsa kaSawula gade aneminyaka ematjhumi amane ekuthomeni kwakhe ukubusa phezu kwaka-Israyeli; wabusa iminyaka emibili. Nokho-ke, indlu yakwaJuda yalandela uDavida.H d Wambeka bona abe yikosi phezu kweGiliyadi, i-Atjhuri neJizriyela begodu naphezu kwaka-Efrayimu, uBhenjamini no-Israyeli woke.G !dU-Abineri umsa kaNeri oyinduna yebutho lakaSawula gade sele athethe u-Itjhi-Bhotjhethi umsa kaSawula wamyamisa iJordani waya eMarhanayimu."F AdYeke, qinani nibe nesibindi madoda ngombana uSawula ikosenu uhlongakele. Ngifuna nazi bonyana indlu yakwaJuda izese mina bona ngibe yikosi phezu kwayo.”`E =dKwanga uSomnini angaba nomusa kini abe anikhumbule. Nami-ke ngiyanibuka ngenikwenzileko. D =dwathumela iinthunywa ebantwini beJabetjhi-Giliyadi bona zithi kibo: “USomnini anibusise ngokubonisa kwenu isisa esingaka ngokubulunga uSawula ikosenu.4C edAbantu bakwaJuda beza eRhebroni, bazesa uDavida bona abe yikosi phezu kwendlu yakwaJuda.
Kuthe lokha uDavida aziswa bona babantu beJabetjhi-Giliyadi ababulunga uSawula,`B =dWathatha nabantu ebegade banaye ngemindenabo, bafese bakha eRhebroni nemizaneni yakhona.A dYeke uDavida wenyukela lapho nabafazi bakhe ababili, u-Arhinowami weJizriyeli no-Abigeyili umfelokazi kaNabhali weKharameli.f@ KdEmva kwalokho uDavida wabuza uSomnini wathi: “Ngingenyukela keminye yemizi yakwaJuda na?” USomnini wathi: “Yewenyuke.”
UDavida wabuza godu wathi: “Ngenyukelephi?” USomnini wamphendula wathi: “ERhebroni.”??}dMaye iinkutani ziwile!
Iinhlabano zepi zitjhabalele!> dNgibuhlungu ngawe mfowethu Jonathani,
bewuligugu kimi!
Ukungikhathalela kwakho bekukarisa
ukudlula kwabantu bengubo.M=dMaye ukuwa kweenkutani epini!
UJonathani ubulewe eentabeni zakho.<dNina bafazi bakwa-Israyeli,
lilelani uSawula,
indoda enembathise ezibubende,
yanikghabisa ngezambatho ezirutjelwe ngegolide.4;edUSawula noJonathani bebathandeka
begodu bebaligugu nabasaphilako,
nekufeni akhange bahlukane.
Bebanebelo ukudlula amadlanga,
banamandla ukudlula amabhubezi.":AdUmsebe kaJonathani bewuhlala ulungile,
bewuhlaba uhlukanisa umhlwehlwe esiswini seengorho,
kuphalake iingazi.
Isabula kaSawula nayo beyinemba.]97dNina ntaba zeGilibowa,
kwanga ningatlhoga umbethe namkha izulu,
iye, eendaweni zenu eziphakamileko;
ngombana iinhlangu zeentsitsirimba zirhubutjhiwe;
isihlangu sakaSawula asisatjhatjhwa ngamafutha.,8UdLokhu ningakubiki eGathi,
kungakhulunywa eentaradeni ze-Atjhikeloni;
ukuze abafazi bamaFilista bangathatjiswa,
abafazi balabo abangasokiko bangathakasi.^79dIintsitsirimba zakho Israyeli, zibulewe emibundwini.
Maye ukuwa kweenkutani zakho!{6sdWakhupha umyalo bona abantu bakwaJuda bafunde ingoma le. Isihloko sengoma leyo Msebe. Itlolwe encwadini kaJatjhara.T5%dUDavida wavuma ingoma yesililo elandelako ngoSawula nendodonakhe uJonathani.$4EdUDavida wathi esokaneni: “Iingazi zakho azibe phezu kwehlokwakho ngombana namezwi womlomakho ayakufakazela nawuthi, ‘Ngibulele umzeswa kaSomnini.’ ”z3qdUDavida wabiza enye yeenceku zakhe wathi kiyo: “Mbandamele, umsuse!” Yeke inceku yadula isokanelo phasi, lafa.f2IdUDavida wambuza godu wathi: “Waba nesibindi-ke sokuphakamisela umzeswa kaSomnini isandla!”1d UDavida wathi esokaneni ebelimlethele umbiko: “Udabukaphi?” Laphendula lathi: “Ngiyindodana yesikhonzi, umAmalekhi.”,0Ud Batlhuwa barhahlawula bazilela uSawula nendodanakhe uJonathani nebutho lakaSomnini uZimu kanye nekumba ka-Israyeli bekwaba kuntambama ngombana bebabulewe ngesabula.c/Cd Ngalokho uDavida watjhuba izambatho zakhe wazidabula, nabo boke ebegade banaye benza njalo.A.d Ngambandamela-ke ngamqedelela ngombana ngazile bona ubangekhe asasinda ngemva kokuhlulwa kwakhe. Ngathatha umbhode wekosi obusehlokwakhe nebhengela emkhonwenakhe, ngakulethela ikosi.”w-kd Nje-ke wathi kimi, ‘Nanyana ngisaphefumula nje, sekusele isikhohlela. Yeke bandamela kimapha ungiqedelele.’\,5dWangibuza wathi, ‘Ungubani wena na?’ Ngamphendula ngathi, ‘NgingumAmalekhi.’T+%dUthe nathi rhedlu wangibona, wangibiza. Mina ngathi, ‘Ngingakwenzelani?’:*qdIsokana laphendula lathi: “Kwenzekile bona ngifike entabeni iGilibowa, ngabona uSawula aziyame ngomkhontwakhe, ikarana yeenjomani kanye nabakhweli sekutjhidele bona zimgadange.) dUDavida wabuza isokana elimlethele umbikwelo wathi: “Alo, wena wazinjani bona uSawula nendodanakhe uJonathani bahlongakele?”B(dUDavida wambuza wathi: “Akhe ungitjele, kwenzekeni?” Yena wathi: “Abantu babalekile epini. Inengi labo lirabhalalisiwe belafa. USawula nendodanakhe uJonathani nabo bahlongakele.”v'idUDavida wambuza wathi: “Ubuyaphi?” Yena waphendula wathi: “Ngibaleke etatawini lokulwa lama-Israyeli.”7&kdNgelanga lesithathu kwafika umuntu etatawini lokulwa lakaSawula, izambatho zakhe bezidabukile, azele ithuli ehloko. Lokha nafika kuDavida, wawa ngamadolo wahloma ihloko phasi.n% [dEmva kokufa kwakaSawula, uDavida wabuya ekubulaleni ama-Amalekhi, wahlala amalanga amabili eTsikhilagi.j$OZ Athatha amathambazo awangcwaba ngaphasi komuthi womtamariske eJabetjhi, azila amalanga alikhomba.S#!Z kwaphuma woke amadoda anesibindi akhamba ubusuku boke aya eBhethe-Tjhana. Afese ehlisa isidumbu sakaSawula neendumbu zamadodanakhe ebodeni leBhethe-Tjhana. Akhamba nazo eJabetjhi, lapha azitjhisa khona.["1Z Kuthe lokha abantu beJabetjhi-Giliyadi nabezwa lokho amaFilista akwenze ngoSawula,u!eZ Bafaka iinkhande zakhe ngethempelini labo-Atjhitarothi bebabophelela isidumbu sakhe ebodeni leBhethe-Tjhana.' IZ Baqunta ihlokwakhe bebathatha iinkhande zakhe. Bathumela umlayezo enarheni yoke yamaFilista babika iindabezi emathempelini wabosingazimu babo nebantwini babo. ZIlanga emva kwepi amaFilista ahlubulisa iindumbu. Afunyana uSawula namadodanakhe amathathu bahlongakalele phezu kwentaba iGilibowa. ZKuthe lokha ama-Israyeli agade angemrhobeni weJizriyela nangaphetjheya kweJordani nabona bonyana ipi yama-Israyeli ibalekile, nokobana uSawula namadodanakhe bahlongakele, atjhiya imizawo abaleka nawo. Ngemva kwalokho amaFilista afika ahlala emizini leyo.hKZNje-ke uSawula namadodanakhe amathathu, nosonkhandakhe, nabantu bakhe, bafa boke khona mhlokho.nWZKuthe lokha usonkhande nabona bona uSawula ufile, naye wazidlhunya phezu kwesabulakhe, wafa noSawula.ZUSawula wathi kusonkhandakhe: “Rhwatjha isabulakho ungihlabe ngife, kungaze kufike abarhali ababarhedenaba bangitlhofoze bese bayangirhubutjha.”
Kodwana usonkhande loyo wesaba khulu ukwenza lokho. Yeke uSawula wathatha isabulakhe wazidlhunya phezu kwayo.[1ZIpi yarhagalela uSawula. Abadumuza ngemisubi abamfikelako bamkhubaza okwesabekako.iMZAmaFilista amlala nje uSawula, abe abulala amadodanakhe uJonathani, u-Abinadaba noMaliki-Tjhuwa. 'ZAmaFilista gade alwa nama-Israyeli. Ama-Israyeli abaleka phambi kwamaFilista. Inengi lama-Israyeli lafa ngokurabhalaliswa entabeni iGilibowa.mUZneRhebroni; nakilabo egade bakezinye iindawo lapha uDavida nabantu bakhe bebaphele bajikajike khona..YZnabaseRhoroma, eBhori-Atjhana, e-Ataka:qZnabaseRakala, emizini yamaJerarhamiyeli namaKheni;9oZnakilabo abase-Aroweri, eSifmoti, ne-Etjhitemowa;S!ZWasithumela kilabo abagade baseBhethe-Eli neRamothi-Negebi kanye neJatiri;?yZKuthe lokha uDavida nafika eTsikhilagi, wathumela enye yepahla ebaphathini bakwaJuda ebegade kubasekeli bakhe, wathi: “Naso isipho senu esiyipahla ethunjwe ezitheni zakaSomnini.”KZUDavida wenza lokho kwaba mthetho kwa-Israyeli bekube namhlanjesi.!=ZAkunamuntu onganisekela entweni eniyitjhoko leyo. Isabelo somuntu osele nepahla sifanele silingane nesomuntu owehle nepi. Asabelaneni ngokulinganako.”7iZKodwana uDavida wathi kizo: “Awa bafowethu, niyayilahla. Ningenzi njalo ngezinto uSomnini asiphe zona. USomnini usibulungile bewanikela kithi ibutho egade lijamelene nathi.-UZHlangana namadoda akhamba noDavida bekukhona iimbhidlamnyanya, iinkhohlakali zabantu. Zathi kilabo abangakhange baphume nazo: “Ngebanga lokobana ningazange niphume nathi, angeze sabelane nani ipahla esiyiphangileko. Nokho-ke, ngileyo naleyo indoda ingathatha umkayo nabantwabayo igoduke.”T #ZUDavida weza ebantwini abamakhulu amabili abagade batjhiywe esikhisini iBhesori ngebanga lokudinwa. Baphuma bonyana bahlangabeze uDavida nabantu agade anabo. UDavida watjhidela ebantwinabo, wabalotjhisa.) MZAmadoda agade akhamba noDavida araga imihlambi yefuyo abayithathela ama-Amalekhi ngaphambi kweyabo abayibuyise ekuthunjweni, basithi: “Yipahla kaDavida le.” ZBekungakalahleki litho: boke abantwana nabantu abakhulu, nepahla yoke egade ithunjwe ma-Amalekhi. UDavida wabuya nakho koke.[ 1ZUDavida wakusindisa koke obekuthunjwe ma-Amalekhi, ngitjho nabafazi bakhe ababili.P ZNgelanga elilandelako uDavida wabasahlela kusukela ngamasa bekwaba kuntambama. Akhange kube khona noyedwa phakathi kwabo ophunyurhako, ngaphandle kwamasokana amakhulu amane akhwela amakamela abaleka.!=ZYeke wehla noDavida. Madekhethu! Qalani, bazigedlile benze umnyanya ngezinto abazithumbe enarheni yamaFilista neyamaJuda. Bayagoma, bayasela bebayagida.hKZUDavida wambuza godu wathi: “Ungehla nami uyongikhombisa abathumbabo na?” Yena wathi: “Iye, nawungafunga kimi phambi kwakaZimu bona angeze ungibulale begodu angeze unginikele ekosinami, khona ngingakwehlisela kibo.”wiZBesisahlele isewula yakwaJuda lapha kuhlala khona amaFilista nekoro yamaKhalebi. Sase sitjhisa iTsikhilagi.”]5Z UDavida wambuza wathi: “Akhusungitjele, ungowakosobani? Udabukaphi?” Yena wathi: “NgimGibhide, ikhoboka lomunye wama-Amalekhi. Ikosami ingisukele lokha nangithoma ukugula emalangeni amathathu adlulileko la.QZ Amupha igagwana lamakwapa wamakhiwani namakhekhe amabili wamakwapa wediribe. Wagoma wase ubuyelwa mamandla ngombana ubangakhange agome ukudla namkha asele amanzi amalanga amathathu nobusuku obuthathu.|sZ Amadoda agade akhamba noDavida afunyana umGibhide emmangweni, amusa kuDavida. Amupha ukudla wagoma, wasela namanzi.Z Amakhulu amabili gade seladiniwe angasakwazi ukuyama esikhisini iBhesori. Kodwana uDavida waragela phambili namakhulu amane wamadoda.mUZ UDavida namakhulu amathandathu wamadoda bafika emlanjeni iBhesori, lapha amanye amadoda asala khona.LZUDavida wabuza kuSomnini wathi: “Ngibagijimise abasahlelaba na? Ngizabafunyana na?” USomnini waphendula wathi: “Bagijimise, uzabafunyana begodu uzakuphumelela ukusindisa abakuthumbileko.” ZYeke uDavida wathi kumphristi u-Abiyatari, indodana ka-Arhimeleki: “Akhungilethele i-efodi hle.” U-Abiyatari wamlethela yona.Q~ZUDavida gade asengozini ngombana abantu bebakhuluma ngokumkhanda ngamatje. Woke umuntu gade abilile emmoyeni ngebanga lamadodanabo namadodakazabo. Kodwana uDavida wafunyana amandla kuSomnini uZimakhe.z}oZBobabili abafazi bakaDavida, u-Arhinowami weJizriyela no-Abigeyili umfelokazi kaNabhali weKharameli bebathunjiwe.\|3ZNje-ke uDavida namadoda agade akhamba nawo bakhihla isililo esikhulu bebabibitheka. { ZLokha uDavida nabantu bakhe bafika eTsikhilagi, bayifunyana ibhujiswe ngomlilo. Abomkabo, amadodanabo namadodakazabo bathunjiwe.rz_ZBathumba abafazi bomuzi nabo boke abakiwo. Akhange babulale noyedwa wabo, kodwana babaraga bakhamba nabo.Iy ZUDavida namadoda agade akhamba nawo bafika eTsikhilagi ngemva kwamalanga amabili. Ngesikhatheso ama-Amalekhi gade ahlangule isewula yakwaJuda neTsikhilagi. Bebasahlele iTsikhilagi bebalitjhisa.xZ UDavida namadoda agade akhamba nawo bavuka ekuseni ngakusasa bona babuyele enarheni yamaFilista. AmaFilista wona aya epini eJizriyela.iwMZ Nje-ke, yewuvuke ekuseni kanye neenceku zekosakho ezize nawe, ukhambe ekuseni nakuqeda ukusa.”;vqZ U-Akhitjhi waphendula wathi: “Iye, ngiyazi bona emehlwenami, ube ngothokozisa njengesithunywa esibuya kuZimu. Nokho-ke, iinduna zamaFilista zithe, ‘Angakhambi nathi epini.’CuZUDavida wabuza wathi: “Alo, ngenzeni? Yini ephambeneko oyifunyene encekwinakho kusukela mhlana ngifika kuwe bekube njesi? Kubayini-ke ngingeze ngakhamba ngayokulwa nezitha zekosami?”at=ZJika ukhambe ngokuthula; ungenzi ilitho elizakusilinga ababusi beemfunda zamaFilista.”s}ZYeke u-Akhitjhi wabiza uDavida wathi kuye: “NgoZimu ngiqinisile ngithi bewusathembakele kimi begodu bengingathaba nange bewungasebenza nami epini. Kusukela mhlana ufika kimi bekubenje, akhange ngifumane iphoso kuwe. Nokho-ke ababusi abakwamukeli.*rOZAkusuye nje uDavida lo, abakhalela ngaye nabagidako bathi,
“ ‘USawula ubulele iinkulungwana,
kodwana uDavida ubulele amatjhumi weenkulungwana?’ ”'qIZKodwana iinduna zamaFilista zasilingeka ngaye bezathi: “Buyisela umrhali loyo emuva ukuze abuyele endaweni omabele yona. Angakhambi nathi epini ngombana nakungasinjalo, angajikela thina sisalwa. Yini nje umuntu lo into angazincengela ngayo ekosinakhe, nakungasi ziinhloko zamadoda la?$pCZIinduna zamaFilista zabuza zathi: “Afunani-ke amaHebheru la?” U-Akhitjhi waphendula wathi: “NguDavida lo obekagade ayinduna ekulu kaSawula ikosi yakwa-Israyeli. Sekuphele umnyaka ahlezi nami, kusukela mhlana abalekela uSawula bekube kunamhlanjesi, angikafunyani iphoso kuye.”o/ZAbabusi beemfunda zamaFilista barhwanta ngeenqhema zamakhulu neenkulungwana, uDavida namadoda agade akhamba nawo bebarhwanta ngemuva no-Akhitjhi.an ?ZAmaFilista abutha woke amabuthwawo e-Afeki, u-Israyeli wabuthana ngemthonjeni eJizriyela.dmCZSase sibeka phambi kwakaSawula neenceku zakhe, bagoma. Khona ngobusukobo basikima bagoduka.lZIsangoma besinethole elinonisiweko ekhaya, salihlaba masinyana. Sathatha iflowuru sayibhica, sabhaga isikwa esinganangumelo.k)ZUSawula wala wathi: “Angifuni ukudla.” Kodwana amadoda agade akhamba naye asiza isangoma, amncenga wawalalela. Wavuka, wahlala emkghadini.{jqZNje-ke ngiyakubawa, lalela incekukazakho. Yithi ngikunikele ukudla ugome ukuze ube namandla wokukhamba indlela.”$iCZKuthe lokha isangomeso nasifika kuSawula simbona bonyana uyarutharutha, sathi: “Kosami, nginikele ukuphila kwami ngakulalela, ngenza koke othe ngikwenze.)hMZKhonokho uSawula wadusuka phasi azele ukwesaba ngebanga lamezwi kaSamyela. Gade aphelelwe mamandla ngombana loke ilangelo nobusukobo, ubengakhange agome ilitho.2g_ZUSomnini uzokunikela kanye no-Israyeli esandleni samaFilista. Kusasa wena nabesabakho nizobe nikimapha. Begodu ibutho laka-Israyeli uSomnini uzolinikela emaFilisteni.”f%ZUSomnini wenze lokhu kuwe namhlanjesi ngebanga lokobana ungakhange umlalele. Bekasilingekele ama-Amalekhi, nje-ke bewufanele uwarhayile nya.e-ZUSomnini wenze akukhuluma kimi ngawe ngaphambili: USomnini uwususile umbuso esandleni sakho, wawunikela uDavida, umakhelwanakho, ongcono kunawe.^d7ZUSamyela wathi: “Alo, uzelani kimi nakube uSomnini ukuhlanukele waba sisitha sakho?c5ZUSamyela wathi kuSawula: “Ungiphazamiseleni ngokungenyusa na?” USawula wathi: “Ngitshwenyeke khulu. AmaFilista alwa nami noZimu ungihlanukele. Akasangiphenduli ngitjho ngabaphorofidi namkha ngamabhudango. Nje-ke ngibize wena bona ungitjele bonyana ngifanele ngenzeni?”4bcZWasibuza wathi: “Sinjani?” Sona sathi: “Liqhegu elilupheleko, lembethe iphuraphura liyakhuphuka.” Yeke uSawula wazi bona nguSamyela, waguqa bewahloma ihloko phasi.zaoZ USawula wathi kuye: “Ungesabi! Ubonani?” Isangoma sathi: “Ngibona isithunzi sikhuphuka sivela kabaphasi.” `Z Kuthe bona isangoma sibone kuvela uSamyela, sarhuwelela khulu sathi kuSawula: “Alo, ungirhwaleleni? Angithi wena unguSawula!”`_;Z Nje-ke isangoma sathi: “Ngikubawele bani?” USawula wathi: “Ngibawela uSamyela.”q^]Z USawula wafunga ngoSomnini wathi: “NgoZimu ngiqinisile ngithi, awukazukubethwa ngesibanga sentwele.”']IZ Kodwana isangoma sathi: “Afeke! Angithi uyazi bona uSawula wenzeni: Uqothe zoke iinyanga nezangoma enarheni. Alo, ungibekelelani isifu bona ngibulawe na?”j\OZNje-ke uSawula wazitjhatjhanisa, wembatha izambatho ezijayelekileko, wakhukhutha ebusuku akhamba namadoda amabili baya emfazini loyo. Wafese wathi kuye: “Ngibawela ebezimini bona ngikhulume naloyo engizakumutjho ngebizo.”'[IZYeke wathi uSawula eencekwini zakhe: “Ngifunelani isangoma somfazi ukuze ngiye ngiyokuphengula kiso.” Iinceku zathi kuye: “Sikhona esinye e-Eni-Dori.”xZkZWabuza kuSomnini, kodwana uSomnini akhange amphendule ngitjho ngamabhudango nanyana nge-urimi nangabaphorofidi.RYZKwathi lokha uSawula nabona ipi yamaFilista, wesaba khulu bewathuthumela.zXoZAmaFilista ahlangana enza ikampawo eTjhunemi; uSawula naye wahlanganisa woke ama-Israyeli wenza ikampa eGilibowa.:WoZUSamyela gade sele ahlongakele, no-Israyeli woke sele ambeka emzinakhe eRama bewamlilela. Ngesikhatheso uSawula naye gade aqothe zoke izangoma neenyanga enarheni yakwa-Israyeli.9VmZUDavida wathi: “Khona-ke uzazibonela ngokwakho bona incekwakho yenzani.” U-Akhitjhi waphendula wathi: “Kulunge khulu nakunjalo, ngizakwenza ube mtjhejami nakusaliwako.”6U iZEmalangeni lawo, amaFilista ahlanganisa ibutho lawo bona alwe no-Israyeli. Yeke u-Akhitjhi wathi kuDavida: “Yazi bona wena nabantu bakho nizakukhamba nami siyokulwa ipi.”TZ U-Akhitjhi wathemba uDavida bewazitjela wathi: “Uzondeke khulu ebantwini bekhabo kwa-Israyeli, yeke sewuzaba yincekwami isiphelani.”NSZ Gade angalethi umuntu aphila eGathi ngombana wacabanga wathi: “Bangasikhaphela bathi, ‘UDavida wenze lokhu nalokhu.’ ” Lokhu bekumumukghwakhe ngesikhathi soke asahlala enarheni yamaFilista.IR Z U-Akhitjhi ubephele ambuze athi: “Bewusahlelephi namhlanje, wena Davida?” Ubephendula athi: “Esewula yakwaJuda”, nanyana “Isewula yeJerarhamiyeli”, nanyana “Isewula yamaKheni.”MQZ Ngesikhathi soke lokha uDavida nasahlela inarha gade abulala boke abantu. Kodwana izimvu, iinkomo, abodumbana namakamela kanye nezambatho azithathele zona. Kuthi emva kwalokho abuyele ku-Akhitjhi.=PuZNgesikhatheso uDavida nabantu bakhe benyuka basahlela amaGetjhuri, amaGirizi nama-Amalekhi. Abantwaba bebahlala endaweni le ukusuka eThelamu ukuya eTjhuri emaphethelweni weGibhide.JOZUDavida wahlala emkhawulweni wamaFilista umnyaka neenyanga ezine.mNUZNje-ke mhlanokho u-Akhitjhi wamabela iTsikhilagi. Yona yaba ngeyamakhosi wakwaJuda kusukela mhlokho.AM}ZYeke uDavida wathi ku-Akhitjhi: “Kungaba njani nange ikosi ingangipha indawo komunye wemizi esemaphandleni ukuze ngihlale khona? Incekwakho ingahlala njani nekosayo edorobheni na?”PLZLokha uSawula natjelwa bona uDavida ubalekele eGathi, akhange asamfuna.GK ZUDavida nabantu bakhe banzinza eGathi no-Akhitjhi. Omunye nomunye gade anomndenakhe, noDavida anabafazi bakhe ababili: U-Arhinowami weJizriyela no-Abigeyili weKarameli, umfelokazi kaNabhali.{JqZUDavida nabantu abamakhulu asithandathu abagade banaye, bakhamba bayamela ku-Akhitjhi umsa kaMawoko ikosi yeGathi.I {ZUDavida wadlumbana wathi: “Ngelinye ilanga, uSawula uzongibamba. Okungcono angibalekele enarheni yamaFilista, ngisinde. Nangenze njalo, uSawula uzakudinwa ukufunana nami nanyana kukuphi kwa-Israyeli. Ngizabe ngiphunyurhile-ke esandleni sakhe.”,HSZUSawula wathi kuDavida: “Kwanga ungabusiseka Davida ndodanami; uzakwenza izinto ezikulu uphumelele.”
UDavida wathatha indlelakhe, noSawula wabuyela ekhaya.GZNjengombana ngibabalele ukuphila kwakababa nanamhlanjesi, kwanga uSomnini angababalela ipilwami, angisindise kiwo woke amatshwenyeko.”0F[ZUZimu uhlomelisa loyo naloyo ngokulunga nokwethembeka kwakhe. Unikele ubaba ezandleni zami namhlanjesi, nokho bengingeze ngabeka isandla sami phezu komzeswa kaSomnini.rE_ZUDavida waphendula wathi: “Naku-ke umkhonto wekosi, akweqe elinye lamasokana lize nganeno lizowuthatha.BDZYeke uSawula wathi: “Davida ndodanami, ngonile; yewubuye. Angeze ngisazama ukukulimaza ngombana ubone ubuphilo bami buqakathekile namhlanjesi. Ngenze ubudlhayela, ngatjhapha khulu.”8CkZNgiyakubawa, angingafeli enarheni yabatjhili kude noSomnini. Ubaba, ikosi yakwa-Israyeli, uphume nebutho bona azokufunana netsetse lakotsetse, uzumana nekwali eentabeni na?”jBOZNgibawa ikosami kheyilalele amezwi wencekwayo. Nangabe ubaba udlumbana bona nguSomnini ofuna bonyana angibulale, kubayini angayenzeli umnikelo? Kodwana nakube babantu abahlohloloja ubaba, abanikelelwe phambi kwakaSomnini! Bangikhuphile enarheni kaSomnini lapha nginesabelo khona. Kwaba sengasuthi bathi, ‘Khamba uyokukhothamela abosingazimu abanye.’kAQZGodu wathi: “Kubayini ikosami ilandelelana nencekwayo na? Ngenzeni? Uyini umlandwami ekosini na?@'ZUSawula walemuka ilizwi lakaDavida bewathi: “Davida ndodanami, lilizwi lakho lelo na?” UDavida waphendula wathi: “Iye kosami, ngilo.”|?sZOkwenzileko akusikuhle. NgoSomnini ngiqinisile ngithi, wena nebutho lakho nifanele ukufa ngombana akhange nigade ikosenu, umzeswa kaSomnini. Akhe niqale hlanu kwenu: Uphi umkhonto wekosenu nomjekana wamanzi obekugade kuhlanu kwehlokwayo na?”4>cZUDavida waphendula wathi: “Abineri, bewufanele ube yindoda yamambala kwa-Israyeli! Kubayini ungakhange ugade ikosakho? Bekunomuntu ogade eze ukuzokubulala ikosakho leyo.=3ZWarhuwelela ibutho no-Abineri umsa kaNeri, wathi: “Abineri-ke! Uyangizwa na?” U-Abineri waphendula wathi: “Ungubani wena orhuwelela ikosi?”}<uZ UDavida wayamela ngaphetjheya komrhotjana, wajama phezu kwesiqongo sentatjana ebangeni eliphephileko phakathi kwabo.f;GZ UDavida wathatha njalo-ke umkhonto nomjekana wamanzi hlanu kwehloko kaSawula, bakhamba. Akakho owabonako nowakhe wazi ngalokho begodu akakho owaphaphamako. Boke bebalele ngombana uSomnini bekabehlisele ubuthongo obukhulu.$:CZ Kodwana uSomnini uyangalela bona ngingabeka isandla phezu kozesiweko wakhe. Yeke, thatha umkhonto hlanu kwehlokwakhapho nomjekana wamanzi lowo sikhambe.”69gZ UDavida wabuye wathi: “NgoZimu ngiqinisile ngithi, nguSomnini kwaphela ozambulala, nakungasinjalo isikhathi sakhe sizakufika azifele, namkha uzakuya epini abhubhele khona.8Z Kodwana uDavida wathi ku-Abitjhayi: “Awa, ungathomi umbulale! Ngubani ongabeka isandla phezu kozesiweko kaSomnini angabi nomlandu?”L7ZU-Abitjhayi wahlebela uDavida wathi: “Namhlanje, uZimu unikele isitha sakho ezandleni zakho. Yeke yithi ngimthungelele phasi ngomkhonto kube kanye; angeze ngamkhutha bona ngibuyelele kabili.”S6!ZNje-ke uDavida no-Abitjhayi bakhamba baya ebantwinabo ebusuku. Nabafikako, qala nango uSawula alele phakathi kwabo, umkhontwakhe uhlatjwe phasi ngeenhloko zakhe. U-Abineri namabutho bebalele bamzombile.S5!ZNje-ke uDavida wabuza u-Arhimeleki umHite no-Abitjhayi umsa kaTseruya umnakwabo lakaJowabi, wathi: “Ngubani ozokukhamba nami ekampeni siye kuSawula?” U-Abitjhayi wathi: “Ngimi ozakukhamba nawe.”G4 ZUDavida waphuma waya lapha uSawula enze ikampakhe khona. Wafese wabona lapha uSawula no-Abineri umsa kaNeri induna yebutho balele khona. USawula gade alele phakathi kwekampa azonjwe libutho.I3 ZYeke wathumela iinhloli bona ziyokuhlola bonyana uSawula ukuphi.>2wZUSawula wenza ikampakhe hlanukwendlela entatjaneni yeRhakila eqalene nerhalawumba leJetjhimoni.
UDavida gade aseserhalawumbeni lokha nabona bonyana uSawula umlandelele khonapho.1#ZYeke uSawula wehlela erhalawumbeni leZifu, wayokuzuma uDavida lapho, wakhamba neenkulungwana ezintathu zamadoda akhethiweko wakwa-Israyeli.0 ZAmaZifu aya kuSawula eGibeya afese athi kuye: “Angithi nguDavida obhace entatjaneni yeRhakila, eqalene nerhalawumba leJetjhimoni?” / Z,Kodwana uSawula gade sele athethe indodakazakhe uMikali umkaDavida, wamendisela kuPhalithi umsa kaLayitjhi, ogade abuya eGalima.L.Z+UDavida wathatha no-Arhinowami weJizriyela, bobabili baba bomkakhe. -Z*U-Abigeyili wasikima masinyana wakhwela udumbana aphekelelwa lidwendwe labafazi abahlanu. Wakhamba neenceku zakaDavida, waba mkakhe. ,Z)U-Abigeyili waguqa wahloma ihloko phasi wathi: “Incekukazenu nasi njengekhoboka, ilungele ukuhlanza iinyawo zeenceku zekosayo.”+{Z(Iinceku zakaDavida zaya eKharameli, zafese zathi ku-Abigeyili: “UDavida usithume bona sizokuthatha uzokuba mkakhe.”5*eZ'Kwathi bona uDavida ezwe ukuthi uNabhali uhlongakele wathi: “USomnini akadunyiswe, ngokungibuyiselela kuNabhali owangithukako. USomnini ungibulungile ekoneni, kodwana wabetha uNabhali ngeentonga zakhe.”
Emva kwalokho uDavida wathumela iinceku bona ziyomkhulumela ku-Abigeyili bonyana amngene.O)Z&Emva kwamalanga angaba litjhumi uSomnini godu wabetha uNabhali bewafa.o(YZ%Kwathi ngomuso ekuseni uNabhali sele aqaqulukile, umkakhe wamtjela zoke izintwezo. Wawa watsirimezeka.9'mZ$Lokha u-Abigeyili nafika kuNabhali, wamfunyana asendlini enze imbedla yomgidi. Gade athakase khulu begodu adakwe afile. Nokho u-Abigeyili akhange amtjele litho bekwasa ngomuso.%&EZ#UDavida wamukela esandleni sakhe agade amlethele khona wabe wathi kuye: “Iya ekhaya, ungasakhathazeki. Ngiwezwile amezwakho nesibawo sakho ngisamukele.”6%gZ"Ngathana akhange uze masinyana uzongihlangabeza, ngoZimu uSomnini wakwa-Israyeli ngiqinisile mncwi ngithi, akunandoda namkha umsana emzini kaNabhali obezalibona lakusasa.”$ Z!Sengathi ungabusiswa ngokuhlakanipha obenakho nokungenza bona namhlanje ngingazibuyiseleli ngokuthulula iingazi ngezandla zami.{#qZ UDavida wathi ku-Abigeyili: “Akadunyiswe uSomnini uZimu ka-Israyeli, okuthume bona namhlanjesi uzongihlangabeza.?"yZikosami ayikazukuzizwela ehliziywenayo inomlandu wokubulala ngaphandle kwebanga nanyana ukuzibuyiselela. Kuzakuthi lokha uZimu naphumelelisa ikosami bese iyakhumbula incekukazayo.”q!]ZLokha uZimu nasele enzele ikosami koke okuhle akuthembisileko nokuyibeka ibe mbusi phezu kwaka-Israyeli,i MZbegodu nange kungabakhona okulandelela ngemuva afuna ukukubulala, uSomnini uZimakho uzakuvikela, njengomelusi nabulunga ilitje esikhwameni sembada. Kodwana ukuphila kwezitha zakho uzakukuvirimejela kude njengelitje lesarayi.MZNgiyarabhela, ikosi ayithethelele iphoso yencekukazayo. Ngambala uZimu uzokwakhela ikosami indlu eqinileko ngebanga lokobana ikosami ilwe izipi zakaZimu. Ihlekelele asoze yakwehlela nawusaphilako, 1~z}}r||?{wzz4y)xww,vuutessr2qqPpooxnnvmjNihgg_fee>k>+=u<<<;;J:J99S87736f544 31211l10//0.--a,,,'++F*~)(('&&g%""w!h \>f <;$walp W X _ ' 1AAH3*d UDavida wasilingeka wabila ngesenzo sendoda leyo bewathi kuNathani: “NgoZimu ngiqinisile ngithi, umuntu owenze lokho ufanelwe kukufa!)d “Kwathi ngelinye ilanga enjingileko yafikelwa sikhambi. Injinga le akhange ithande ukuthatha enye yezimvu namkha yeenkomo zayo bona ilungiselele isikhambi ebesifike kwayo. Esikhundleni salokho yathatha imvanakazi yendoda echakileko yalungisela isikhambi sayo.”u(ed kodwana echakileko beyinganalitho ngaphandle kwemvanakazi egade iyithengile. Yazikhulisela yona idla esandleni sayo nabantwabayo. Gade incunguluzelana nayo koke ekudlako; isela ekaphenayo begodu iyisingatha; sele ifana nendodakazi kiyo.@'}d Enjingileko leyo beyinomhlambi omkhulu wezimvu neenkomo,& )d USomnini wathuma uNathani kuDavida. Lokha nafika kuye wathi: “Emzini othileko gade kukhona amadoda amabili, enye beyinjingile enye ichakile.T%#d Kwathi isikhathi sokumzilela sesiphelile, uDavida wathi akayokuthathwa angeniswe esigodlweni sakhe. Yeke waba mkakhe wambelethela indodana.
Kodwana into eyenziwe nguDavida le, yaba yimbi kuSomninini.H$ d Lokha umka-Uriya nakezwa bona umyenakhe uhlongakele, wamzilela.Q#d UDavida wathi esithunyweni: “Yithi kuJowabi, ‘Ungazikhathazi khulu ngendaba le; abantu bahlala bafa epini. Qinisa usahlele idorobho bewulibhubhise.’ Tjela uJowabi bona uyibambe ngesibhukwini.”1"]d Yeke abanembi bakhona bajikijela abantu bakho ngemisubela basemithangaleni, abanye babantu bekosi bafa. Ngaphezu kwalokho nenceku yekosi u-Uriya umHite, ihlongakele.”Mhlokho, u-Uriya wahlala eJerusalema. Ngelanga elilandelako d U-Uriya waphendula wathi: “Ngingaya njani kwami ngifese ngidle, ngisele bengilale nomkami khibe umfaji kaZimu, u-Israyeli noJuda bahlezi ematendeni, ikosami nabantu bayo basemmangweni. Ngifunga uDavida ikosami ngithi, angisoze ngayenza into enjalo mina.”+d Kuthe lokha uDavida natjelwa bona u-Uriya akakayi kwakhe, wambuza wathi: “Alo, njengombana uyafika ubuya kude nje, kubayini ungayi kwakho?”cAd Kodwana u-Uriya walala neenceku zekosakhe zoke esangweni lesigodlo, akhange ehlele kwakhe.d Nje-ke uDavida wathi ku-Uriya: “Khamba uyokusela amanzi kwakho.”
U-Uriya waphuma esigodlweni, walandelwa ziinkhanakhana zekosini.wid Kwathi lokha u-Uriya nafika kuye, uDavida wambuza bona uJowabi namadoda bavuke njani, nokuthi ipi iraga njani.xkd UDavida wathumela nanti ilizwi kuJowabi wathi: “Thumela u-Uriya umHite kimi.” Mbala wamthumela-ke kuDavida.kQd UBhathi-Tjheba wazibona bona uzithwele, wathumela ilizwi kuDavida wathi: “Kazi ngisebantwini.”$Cd UDavida wathumela iinthunywa bona zimbize. Wafika-ke kuDavida, uDavida wamlala. (UBhathi-Tjheba gade asanda ukuzihlambulula esifazini.) Wabuyela ekhaya-ke.) Md UDavida wathumela umuntu othileko bona abuzisise ngaye. Umuntu loyo wathi: “Ndabezitha, umfazi lo nguBhathi-Tjheba indodakazi ka-Eliyamu omka-Uriya umHite.”< sd Ngelinye ilanga kusihlwa uDavida wavuka embhedenakhe wakhambakhamba esirhodlweni esingaphezulu sesigodlo. Khonapho wabona umfazi ahlamba. Umfazi lo, gade angasimuhle athoma phasi.p  ]d Kwathi ngesilimela, ngesikhathi amakhosi aphuma ngaso ipi, uDavida wathumela amajonakhe noJowabi nabo boke abantu bakwa-Israyeli kobana bayokulwa. Babhubhisa bakwa-Amoni bebaminyezela iRabha. Kodwana uDavida yena wasala eJerusalema.X +d Kwathi lokha amakhosi ebegade angaphasi kwakaHadadi-Ezeri nakabona bonyana u-Israyeli uhlulile, enza ukuthula no-Israyeli abe akhosela ngaphasi kwakhe. Nje-ke, ama-Aramu esaba ukubuye asize bakwa-Amoni godu.e Ed Kodwana abaleka phambi kwaka-Israyeli. UDavida wabulala amakhulu alikhomba wabakhweli beenkarana nabakhweli beenjomani abaziinkulungwana ezimatjhumi amane. Wamadlha phasi noTjhobaki induna yebutho labo bewafela khonapho./d Lokha uDavida natjelwa lokho, wahlanganisa woke u-Israyeli, wayama iJordani waya eRhelamu. Ama-Aramu azihlela bona ahlangabeze uDavida alwe naye.9d UHadadi-Ezeri wabuyisa ngitjho nama-Aramu angaphetjheya komlambo iYufrathe, eza eRhelamu. Ayerholwa nguTjhobaki induna ekulu yebutho lakaHadadi-Ezeri.[1d Emuva kokobana ama-Aramu abone bona ahlulwe ngu-Israyeli, azihlela ngobutjha godu.Ld Lokha bakwa-Amoni nababona bonyana ama-Aramu ayabaleka, nabo babaleka phambi kwaka-Abitjhayi bangena ngaphakathi kwedorobhabo. Nje-ke uJowabi wajika ekusahleleni bakwa-Amoni wabuyela eJerusalema.W)d Yeke uJowabi nebutho lakhe baphuma basahlela ama-Aramu, bawahlula abe abaleka.sad Qina ndoda, silwele isizwe sethu namadorobho wakaZimethu ngesibindi. UZimu uzakwenza okulungileko kuye.”#Ad UJowabi wathi ku-Abitjhayi: “Nakube ama-Aramu anamandla kunami, ubuye uzongisiza; kodwana nakube bakwa-Amoni banamandla kunawe ngizakuza bona ngikusize.iMd Wabeka inengi lamajoni ezandleni zaka-Abitjhayi umnakwabo, wawahlela bona aqalane nebakwa-Amoni.3d Lokha uJowabi nabona bonyana ubhodwe yipi ngaphambili nangemuva, wakhetha abomakadebona beengorho kwa-Israyeli, wabahlela bona baqalane nama-Aramu.+Qd Bakwa-Amoni baphuma bazihlela bona babe yipi ekungeneni kwesango ledorobhabo, ukube ama-Aramu weTsoba neRerhobu namadoda weTobu neweMakha bekathiyelele emrhuleni.b~?d Lokha uDavida nezwa lokho, wathumela uJowabi bona aphume nebutho loke leengorho zamajoni. }d Lokha ama-Amoni nalemukako bona atlhorholoje uDavida ngesidunwini, aqatjha amajoni weenyawo wama-Aramu aziinkulungwana ezimatjhumi amabili eBhethe-Rerhobu neTsoba, nekulungwana yabantu ekosini yeMakha, kanye neenkulungwana ezilitjhumi nambili zabantu eTobu.g|Id Kuthe lokha uDavida nakatjelwako lokho, wathumela iinthunywa bona zihlangabeze abantu bakhe ngombana gade barhubutjhwe kabuhlungu. Ikosi uDavida yathi: “Hlalani eJerikho iintjebe zenu bezikhule kuhle bese niyabuya-ke.”<{sd Yeke uRhanuni wabamba abantu bakaDavida wabarhuna, ngiloyo naloyo ingcenye yesilevu sakhe. Waqunta izambatho zabo ngehla kwedini iindunu zabo zaba semtarini, wabalisa-ke bakhamba.z d abaphathi bakwa-Amoni bathi kuRhanuni ikosabo: “Ikosi icabanga bona uDavida uhlonipha usokosi kangangobana angabe athumele abantwaba bona bazokutjhiriya na? Uthi akakabathumeli nje bona bazozihlolisa idorobheli, bekuthi emva kwesikhathi balibhubhise?” yd UDavida wadlumbana wathi: “Ngizakuba nomusa kuRhanuni umsa kaNarhatjhi kanjengombana uyise waba nomusa kimi.” Nje-ke uDavida wathumela abazenda bakhe bona bayomtjhiriyela kuRhanuni ngoyise.
Kwathi lokha abantu bakaDavida nabafika enarheni yama-Amoni,ox [d Kwathi emva kwalokho ikosi yakwa-Amoni yahlongakala. URhanuni indodanayo waba yikosi esikhundleni sayo.Rwd Wena-ke, amadodanakho neenceku zakho nifanele nimlimele isimu benimlethele isivuno ukuze isizukulwani sekosakho sibe nokudla. UMefi-Bhotjheti isizukulwani sekosakho sizakugoma etafulenami ngesikhathi soke.” UTsiba wathi ekosini: “Ndabezitha, kosami, incekwakho izakwenza njengombana ikosi isitjho.” UTsiba gade anamadodana alitjhumi nahlanu neenceku ezimatjhumi amabili. Boke bendlu kaTsiba bebaziinsebenzi zakaMefi-Bhotjheti.
Yeke uMefi-Bhotjheti wagoma etafuleni lakaDavida njengomunye wamakhosana. Ngebanga lokobana gade arholophele iinyawo zombili, wahlala eJerusalema ukuze akwazi ukugoma etafuleni lekosi uDavida ngesikhathi soke. UMefi-Bhotjheti gade anendodana eseseyincani ebizwa bona nguMikha.$vCd Yeke ikosi uDavida yabiza uTsiba isisebenzi sakaSawula yathi kiso: “Senginikele indodana esizukulwani sekosakho koke ebegade kungekwakaSawula nomdenakhe.u}dUMefi-Bhotjheti wahloma ihloko phasi wathi: “Njekhona, bengiyini mina kosami, bona ungabeze utjheje into enjengami?”`t;dUDavida wathi kuye: “Ungesabi ngombana ngambala ngizokwenzela umusa ngebanga lakayihlo uJonathani. Ngizokubuyisela kuwe zoke iindawo ebegade zingezakaSawula uyihlomkhulu, wena udle etafulenami ngesikhathi soke.”Is dLokha uMefi-Bhotjheti umsa kaJonathani, omsa kaSawula nafika kuDavida, waguqa wahloma ihloko phasi. UDavida wathi kuye: “Mefi-Bhotjheti!” Yena waphendula wathi: “Ndabezitha, ngilapha!”_r9dYeke ikosi uDavida yathi, ayiyokuthathwa eLo-Debharapho, kwamaMakhiri umsa ka-Amiyeli.~qwdIkosi yabuza yathi: “Alo, iphi yona?” UTsiba waphendula wathi: “IkwamaMakhiri umsa ka-Amiyeli ngeLo-Debhara.”zpodIkosi uDavida yabuza yathi: “Akakho osaseleko wendlu kaSawula engingamenzela umusa njengombana ngathembisa phambi kwakaZimu na?” UTsiba waphendula ikosi wathi: “Kusesekhona indodana kaJonathani kwaphela, irholophele iinyawo zombili.”DodBekukhona isisebenzi sendlu kaSawula ibizo laso kunguTsiba. Wabizelwa ekosini uDavida, yeke ikosi yambuza yathi: “Nguwe uTsiba na?” Yena waphendula wathi: “Ndabezitha! Iye ngimi.”rn adUDavida wabuza wathi: “Kukhona osaseleko wendlu kaSawula bona ngimenzele umusa ngenca kaJonathani na?”imMduBhenaya umsa kaJehoyada gade aphethe amaKereti namaPeleti; abesa bakaDavida nabo bebabaphristi.jlOduTsadokhi umsa ka-Arhithubi no-Arhimeleki umsa ka-Abiyatari bekubaphristi; uSeraya angumabhalana;ckAdUJowabi umsa kaTseruya gade amphathi webutho; uJehotjhafathi umsa ka-Arhiludi kungusosiba;djCdUDavida wabusa phezu kwaka-Israyeli woke, wagweba ngokulungileko boke abeza kuye ngemiraro.idWajamisa iinqhema zamajoni kilo loke lakwa-Edomu. Ama-Edomu woke amsebenzela. USomnini wapha uDavida ukuhlula koke lapha akhamba khona.hd Ekubuyeni kwakaDavida epini, wamadlha iinkulungwana ezilitjhumi nobunane zama-Edomu ngemRhobeni weTswayi. Lokhu kwamenza waduma khulu.$gCd Izizwezi gade kuma-Arami, amaMowabi, ama-Amoni, amaFilista kanye nama-Amalekhi. Wanikela nangepango ayifunyene kuHadadi-Ezeri umsa kaRerhobi ikosi yeTsoba.f d UDavida wanikela ngeziphezo kuSomninini njengombana bekenzile ngesiliva negolide agade alithumbe kizo zoke izizwe azihlulileko.ae=d wathumela uJoramu indodanakhe kuDavida ukumbingelela nokumkwakwazela ekuhluleni kwakhe ipi kaHadadi-Ezeri ngombana uHadadi-Ezeri bekahlala alwa naye. UJoramu waphathela uDavida izipho zesiliva, igolide kanye nedzila.\d3d Lokha uToyi ikosi yeRhamathi ezwa bona uDavida uhlule loke ibutho lakaHadadi-Ezeri,icMdIkosi uDavida yathatha idzila enengi eBhetharhi neBherothayi ekumimizi egade ingekaHadadi-Ezeri.ebEdUDavida wathatha iinlanda zegolide egade kungezeenduna kaHadadi-Ezeri waziletha eJerusalema.5aedWajamisa iinqhema zamajoni embusweni wama-Arami eDamaseku. Ama-Arami asebenzela uDavida abe aletha nemithelo kuye. USomnini wapha uDavida ukuhlula koke lapha akhamba khona. `;dKwathi lokha ama-Arami weDamaseku nezako bona asize uHadadi-Ezeri ikosi yeTsoba, uDavida warhadla phasi iinkulungwana ezimatjhumi amabili nambili zawo.k_QdUDavida wathumba kuHadadi-Ezeri amajoni weenyawo aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nabakhweli abayikulungwana namakhulu alikhomba. Wakhupha ikhulu lesipani seenjomani zeenkarana kwathi eziseleko waziqunta imisipha yeenqatha.9^mdNgaphezu kwalokho uDavida wamadlha noHadadi-Ezeri umsa kaRerhobi ikosi yeTsoba lokha uHadadi-Ezeri nasathi ubuyisa amandlakhe wokulawula iindawo ezimagegana nomlambo iYufrathe. ]dWaragela phambili wamadlha nebakwaMowabi. Wabalalisa umjeje phasi ehlabathini wabalinganisa ngentambo. Boke abalinganiseka ngobude bentambo kabili bebabulawa bese kuthi abalinganiseke kanye baliswe. Yeke amaMowabi asebenzela uDavida abe aletha nemithelo kuye.v\ idKwathi emva kwalokho uDavida wamadlha amaFilista; wawalawula ngokuwathathela iintambo zokubusa ezandleni zawo.I[ dNje-ke ngibawa bonyana ubusise indlu yencekwakho ukuze iphumelele isiphelani phambi kwakho. Wena Somnini Somandla ukhulumile, nangesibusiso sakho indlu yencekwakho izakubusiseka isiphelani.”{ZqdIye Somnini Somandla unguZimu! Amezwakho athembekile begodu namezwi amahle owakhulume encekwinakho la athembekile.SY!dngombana wena Somnini Mninimandlawoke, Zimu ka-Israyeli, wembule lokhu encekwinakho ngokwakho wathi, ‘Ngizakwakhela indlu.’ Ngikho incekwakho ifunyene isibindi sokobana ithandaze kuwe umthandazo lo.GX dukuze ibizo lakho libe likhulu isiphelani. Yeke abantu bazakuthi, ‘USomnini uMninimandlawoke unguZimu phezu kwaka-Israyeli.’ Inga indlu yencekwakho uDavida ingajama inzinze phambi kwakho Wd“Nje-ke Somnini Zimu, zalisa isiphelani iinthembiso ozenzileko mayelana nencekwakho kanye nendlwayo. Yenza njengombana uthembisilecVAdUjamise abantu bakho u-Israyeli bona babe ngabakho isiphelani, wena-ke Somnini unguZimabo.|Usd“Ngisiphi esinye isizwe ephasini esinjengabantu bakho u-Israyeli. U-Israyeli sisizwe uZimu asihlenga bona sibe babantu bakhe nokobana azenzele ibizo. Wenza iimanga ezikulu nezesabekako ngokuqotjha phambi kwaso ezinye izizwe nabozinyana bazo.T}dMaye Somnini Somandla, uthi umkhulu na! Ngokuya ngesikuzwileko, akakho ofana nawe begodu akakho uZimu ngaphandle kwakho.jSOdWenze izinto ezikulwezi ngombana uthembisile nokobana bezisehliziywenakho, bewazazisa incekwakho.kRQdIncekwakho uDavida ingabuye ithini nje kuSomninini ngombana uSomnini uSomandla uyayazi incekwakhe.GQ dKuba sengathi akukaneli ebusweni bakho Somnini Somandla, ubuye godu wakhuluma ngelikusasa lendlu yencekwakho. Somnini Somandla, kghani le yindlela ejayelekileko ovane usebenze ngayo nomuntu?2P_dIkosi uDavida yangena ngetendeni yahlala ebukhoneni bakaSomnini, yafese yathi: “Somnini Somandla, bengiyini mina, nomdenami uyini bonyana ungangirhola bekube lapha na?=OwdUNathani wakhuluma kuDavida woke amezwi wesambulweso.pN[dIndlwakho nombuswakho kuzakujamela futhi phambi kwami. Isihlalo sakho sobukhosi sihlale mndundu.’ ”oMYdKodwana ukwethembeka kwami angeze ngakususa kuye njengombana ngenza kuSawula, engamsusa phambi kwakho.nLWdNgizakuba nguyise yena abe yindodanami. Lokha nalelesako, ngizamritha njengobaba nanunga umntwanakhe.hKKd Kuzakuba nguye owakha indlu lapha ngizakuba khona. Ngizakuqinisa ubukhosi bakhe bujame mndundu.J7d Lokha amalangakho selaphelile sewuphumule kiboyihlomkhulu, esikhundleni sakho ngizakuvusa omunye esizukulwaneni sakho seengazi, ngiqinise umbuswakhe."I?d lokha nangibeka ababusi phezu kwabantu bami u-Israyeli. Godu ngizaniphumuza kizo zoke izitha zenu. Mina Somnini ngiyakwazisa bonyana ngizokwakhela indlu.:Hod Ngizokulungiselela isizwe sami u-Israyeli indawo, ngisinzinzise ukuze sibe nekhaya laso singasaphazamiseki. Iinkhohlakali azisoze zisabagandelela njengombana zenzile ekuthomeni, Gd Ngibe nawe nomaphi la uya khona, ngaphelisa nezitha zakho zoke phambi kwakho. Nje-ke ngizokwenza ube ngomunye wabadumileko ephasini.AF}d“Nje-ke, yewutjele uDavida incekwami uthi, ‘Nakhu uSomnini uMninimandlawoke akutjhwileko: Mina ngakususa emadlelweni nekweluseni umhlambi bona ube yikosana yesizwe sami u-Israyeli.OEdAzange khengitjho litho ngendlu lokha nangidlhedlha nama-Israyeli. Phakathi kwabo boke ababusi engabakhetha bonyana beluse abantu bami u-Israyeli, akakho engambawa bona angakhele indlu yomsedari.’!D=dMina akhange khengihlale ngendlini kusukela mhlana ngikhupha bakwa-Israyeli eGibhide bekube namhlanjesi. Bengiseze ngidlhedlha ngetende nginganabuhlalo. Cd“Khamba ufese utjele incekwami uDavida uthi, ‘Nakhu uSomnini akutjhwileko: Wena ufuna ukungakhela indlu bona ngihlale kiyo na?>BydNgobusukobo ilizwi lakaSomnini lafika kuNathani lathi:uAedUNathani waphendula ikosi uDavida wathi: “Ikosami ayenze ngokubona kwayo ngombana uSomnini uZimu unayo.” @dyathi kuNathani umphorofidi: “Akhese uqale, mina ngihlezi ngesigodlweni somsedari ukube umfaji kaZimu wona usele ngetenjaneni.”? dEmuva kokobana ikosi uDavida seyinzinze esigodlweni sayo noSomnini selayiphe ukuphumula ezitheni zayo zoke eziyizombelezileko,S>!dUMikali indodakazi kaSawula akhange abe nomntwana bekwaba sekufeni kwakhe.=ydNgisazozehlisa khulu kunalokhu, bengizilulaze: Ngizozehlisa ngamakhobokakazi okhulume ngawo la, ngihlonipheke kiwo.”Z</dUDavida wathi kuMikali: “Bengigida phambi kwakaSomnini owakhetha mina kunokobana akhethe uyihlo nanyana omunye wendlu yakhe. Ngigide ngombana uSomnini ajamisa mina bona ngibe mbusi wesizwe sakhe, u-Israyeli.A;}dKuthe lokha uDavida nabuyela ekhaya bona abusise indlwakhe, uMikali indodakazi kaSawula waphuma bona amhlangabeze, wamtshima wathi kuye: “Ikosi yama-Israyeli yazibonakalisa-ke namhlanjesi! Yazineka bhunubhunu phambi kwamakhobokakazi weenceku zayo kanjengombana bekuzokwenza omunye nomunye umuntu ongazisiko.”6:gdOmunye nomunye esiqubuthwini sakwa-Israyeli, amadoda nabafazi, waphiwa isikwa esindulungu, amakwapa wesundu namakwapa wamadiribe. Abantu baphadlhalala-ke, babuyela emakhaya.f9GdEmva kobana aqedile ngemihlabelo leyo, wabusisa abantu ebizweni lakaSomnini uMninimandlawoke.F8dBaletha umfaji kaSomnini ngetendeni uDavida agade alihlomele wona, bawubeka endaweni ekhethekileko. UDavida wanikela ngomhlabelo wokutjhiswa nangomhlabelo wetjhebiswano phambi kwakaSomnini.A7}dKuthe lokha umfaji kaSomnini nawungena eMzini kaDavida, uMikali indodakazi kaSawula wabukela ahlole ngefesidere. Uthe nabona ikosi uDavida athamba, agida phambi kwakaSomnini, wamnyaza.6dNgaleyondlela uDavida nendlu yoke yakwa-Israyeli bakhuphula umfaji kaSomnini ngetjhada lokuvuma nangokuliliswa kwepalapala.{5qdUDavida gade embethe iphuraphura yomphristi kwaphela. Wahlaba iinsondo phambi kwakaSomnini ngokuzimisela okukhulu.4d Kwathi lokha abathwele umfaji kaSomnini sebathethe amagadango asithandathu, wanikela ngekunzi nangekonyana elinonisiweko.`3;d Ikosi uDavida yabikelwa bonyana uSomnini ubusise indlu ka-Obede-Edomu nakho koke anakho ngebanga lomfaji kaZimu. Yeke uDavida wehla wakhuphula umfaji kaZimu endlini ka-Obede-Edomu wawuletha eMzini kaDavida ngethabo.x2kd Umfaji kaSomnini wahlala iinyanga ezintathu endlini ka-Obede-Edomu umGathi. USomnini wambusisa nendlwakhe yoke.15d Ngalokho gade angakazimiseli bona athathe umfaji kaSomnini ubenaye eMzini kaDavida. Kunalokho, wawuphambukisa wawusa endlini ka-Obede-Edomu umGathi.p0[d Mhlokho uDavida wesaba uSomnini bewadlumbana wathi: “Alo, ngingawusa njani umfaji kaSomnini kwami?”/-dUDavida wakhathazeka ngebanga lokobana uSomnini aphahlaze u-Uza. Yeke wathiya indawo leyo bona yiPeretsi-Uza. Ibizwelo lisajamile nanamhlanjesi. .;dUbukhali bakaSomnini bavuthela u-Uza ngebanga lesenzo sakhe sokungahloniphi; ngebangelo uSomnini wamumadlha phasi wafela khonapho eqadi komfaji kaZimu.-7dKuthe nabafika eselelweni seNakhoni, u-Uza welula isandla wabamba umfaji kaZimu ngombana ikoloyana yakhahlumezeka lokha iinkomo nazifika edwalenapho.@,{dUDavida nendlu yoke yakwa-Israyeli bebathabile phambi kwakaSomnini, bancinza imihlobohlobo yamaharibha eyenziwe ngesigodo somsayipurusi, balilisa abosotjherere, amafahlawana neewahlo. + dithwele umfaji kaZimu. U-Arhiyo wakhamba pambi kwayo hlanu kweenkomo. Bawuthatha njalo-ke umfaji kaSomnini endlini ka-Abinadaba.B*dBakhweza umfaji kaZimu phezu kwekoloyana etja, bawukhupha endlini ka-Abinadaba ebigade iphezu kwentatjana. U-Uza no-Arhiyo abantwanabomntwana ka-Abinadaba batjhayela ikoloyana etja leyoI) dUDavida wasuka nabo boke abantwabo bakhamba bayokuthatha umfaji kaZimu eBhala kwaJuda. Umfaji lowo ungodumileko. Ubukhona bakaSomnini uMninimandlawoke buhlala emfajinapho hlangana namakerubhi.}( wdUDavida wabuya godu wahlanganisa boke abakhethiweko kwa-Israyeli, baba ziinkulungwana ezimatjhumi amathathu sebaboke.t'cdUDavida wenza njengombana uSomnini amyalile, wamadlha amaFilista indlela yoke kusukela eGeba ukuya eGezeri."&?dMasinyana-nje nawizwa itjhada lamagadango ngaphezu kwemithi yebhalisamu, rhaba ngombana uSomnini uzabe akhamba phambi kwenu ukumadlha ipi yamaFilista.”%%dUDavida wabuza uSomnini, yena wamphendula wathi: “Unganqophi kibo, kodwana bazombe ngemuva bese ubasahlela ngaphambi kwemithi yebhalisamu.A$dGodu amaFilista akhuphuka asabalala ngemRhobeni waBezimu.U#%dAmaFilista atjhiya abosingazimu bawo lapho, uDavida nabantu bakhe babadobha.S"!dYeke uDavida waya eBhali-Peratsimu, wawahlula lapho amaFilista, bewathi: “USomnini urhurhule izitha zami njengamanzi agobhoza arhurhule koke.” Ngebangelo, indawo leyo yabizwa bona yiBhali-Peratsimu.L!duDavida wabuza uSomnini wathi: “Ngingawasahlela amaFilista na? Uzawanikela ezandleni zami?” USomnini wamphendula wathi: “Iye khamba, ukuwanikela ngizawanikela amaFilista ezandleni zakho.”7 kdLokha amaFilista nasabalala emRhobeni waBezimu,'IdKwathi lokha amaFilista nezwa bona uDavida uzeswe bonyana abe yikosi yakwa-Israyeli, aphuma woke ayomzuma. Kodwana uDavida wezwa ngalokho waya ebuphephelweni.-Wdu-Elitjhama, u-Eliyada no-Elifelethi.3cduYibhurhari, u-Elitjhuwa, uNefegi, uJafiya,b?dLawa mabizo wabantwana abelethelwa bona lapho: UTjhamuwa, uTjhobabi, uNathani, uSolomoni, d Emva kokobana uDavida asuke eRhebroni, wathatha imingena eminye nabafazi eJerusalema, wabelethelwa amadodana namadodakazi amanye.d UDavida walemuka bona uSomnini umjamise waba yikosi phezu kwaka-Israyeli, nokobana uphakamise umbuswakhe ngebanga labantu bakwa-Israyeli. d URhiramu ikosi yeTirosi wathumela iinthunywa kuDavida kanye neengodo zomsedari nababazi, nabakhi ngelitje; bakhela uDavida isigodlo.[1d Waragela phambili wakhula ngamandla ngombana uSomnini uMninimandlawoke gade anaye.#Ad UDavida wathuthela ebuphephelweni, wabubiza bona muMuzi kaDavida. Wakha izindlu ukusukela endundumeni ezombeleze ubuphephelo ukuya emthangaleni wedorobho. dMhlokho, uDavida wathi: “Woke ofuna ukuhlula amaJebusi, kuzakufanela bona asebenzise umsele wamanzi.”
UDavida wayihloya ikulumo ethi: “Iinrhole neemphofu zizokukhandela lula.” Ngikho-nje kuthiwa: “Iimphofu neenrhole azizukungena ethempelini.”jOdKhonapho, uDavida wathumba ubuphephelo beZiyoni, okwathi ngemva kwesikhathi baba muMuzi kaDavida.{dIkosi uDavida nabantu bakhe baya eJerusalema bona basahlele amaJebusi ahlala lapho. AmaJebusi arhuwelela uDavida athi: “Awuzukungena la; ngitjho iimphofu neenrhole zizokukhandela lula.” Ngalokho bebazitjela bonyana uDavida angeze angena lapho.,SdERhebroni wabusa uJuda iminyaka elikhomba neenyanga ezithandathu, kwathi eJerusalema wabusa phezu kwaka-Israyeli woke noJuda iminyaka ematjhumi amathathu nantathu.jOdUDavida gade anamatjhumi amathathu weminyaka lokha naba yikosi, wabusa amatjhumi amane weminyaka.DdNgaleyondlela boke abaphathi bakwa-Israyeli beza ekosini uDavida eRhebroni. UDavida wenza nabo isivumelwano eRhebroni phambi kwakaSomnini; base bayamzesa waba yikosi phezu kwaka-Israyeli.Y-dEenkhathini ezidlulileko, uSawula asese yikosi phezu kwethu, nguwe ogade udosa u-Israyeli ukuya epini. USomnini wathi kuwe, ‘Nguwe ozakwelusa abantu bami u-Israyeli begodu nguwe ozakubusa u-Israyeli.’ ”W +dZoke iinkoro zakwa-Israyeli zeza kuDavida eRhebroni zathi: “Siziingazi zakho.dCd UDavida walayela iinceku zakhe bona zibabulale. Zabaquntula izandla neenyawo, zaphanyeka iindumbu zabo hlanu kwelitsha eRhebroni. Kodwana zathatha ihloko ka-Itjhi-Bhotjhethi zayingcwaba ezindleni laka-Abineri eRhebroni.? yd Kungangani-ke engizokwenza ngeenkhohlakali ezibulele umuntu onganamlandu ngendlinakhe phezu kombhedakhe? Nje-ke, nizokuhlawula ipilwakhe ngeengazi zenu. Ngizonihlukanisa namabele!”; qd ETsikhilagi kweza umuntu wangitjela bona uSawula uhlongakele, adlumbana bona uletha iindaba ezihle. Ngamuthi bhi! Ngambulala! Lokho, kwaba mvuzo engamupha wona ngeendaba zakhezo! 5d UDavida waphendula uRekabi nomnakwabo uBhana, amadodana kaRimoni umBherothi wathi: “USomnini owangithukulula kiwo woke amatshwenyekwami uyangizwa: dBaletha ihloko ka-Itjhi-Bhotjhethi leyo kuDavida eRhebroni bathi kuye: “Nasi ihloko ka-Itjhi-Bhotjhethi, umsa kaSawula, isitha sakho esalinga ukuthatha ukuphila kwakho. Namhlanje, uSomnini uZimu ubuyiselele ikosami kuSawula nesizukulwaneni sakhe.” )dBangena ngaphakathi endlini kwaba sengathi bazokufuna ikoroyi. Kuthe nabangenako bafunyana u-Ithji-Botjhethi abhambalele embhedeni ngelawini lakhe. Bamhlaba emathunjini bambulala, baquntula ihlokwakhe, babaleka; bakhamba nayo ubusuku boke ngendlela yemrhobeni weJordani.H dKwathi ngelinye ilanga, ngemva kwedina, URekabi noBhana, amadodana kaRimoni umBherothi, aya endlini ka-Itjhi-Bhotjhethi. Ilanga lalitjhisa, u-Itjhi-Botjhethi asathethe isithongwana ngendlini.g KdKwathi bona u-Itjhi-Bhotjhethi umsa kaSawula ezwe bona u-Abineri uhlongakalele eRhebroni, waphelelwa mamandla, no-Israyeli woke wesaba. (Ngaphandle kwaka-Itjhi-Bhotjhethi bekunomunye oseleko womndeni kaSawula. Ibizo lakhe bekunguMefi-Bhotjhethi umsa kaJonathani; arholophele iinyawo zombili. Gade aneminyaka emihlanu lokha kufika iindaba zakaSawula noJonathani ezibuya eJizriyela. Imbelesakhe yamdzwebula bona ibaleke naye; kodwana ithe nayithi iyarhaba bona isuke, yawisa umntwana loya, kwaba kurholophala kwakhe-ke njalo.)
U-Itjhi-Botjhethi umsa kaSawula bekanamadoda amabili agade abarholi beenqhema zabagongodi. Ibizo lenye bekunguBhana enye kunguRekabi; bebamadodana kaRimoni umBherothi wekoro yakwaBhenjamini. (IBherothi ithathwa njengengcenye yakwaBhenjamini ngombana abantu beBherothi babalekela eGithayimu; baba ziinkhonzi lapho bekwaba namhlanjesi.)9md'Nanyana ngiyikosi ezesweko namhlanje, nokho ngisesebuthakathaka kobana ngingajamelana namadodana kaTseruya. USomnini uzakubuyisela umenzi wesono njengokwezenzo zakhe ezimbi.”zod&Ikosi uDavida yathi eviyweni layo: “Kuyabonakala bonyana kuwe ikosana nomuntu omkhulu kwa-Israyeli namhlanjesi.}d%Nje-ke mhlokho boke abantu, iye u-Israyeli woke wazi bona ikosi gade inganasandla ekubulaweni kwaka-Abineri umsa kaNeri.W)d$Boke abantu bakubona lokho bathaba; yoke into eyenziwa yikosi yabathabisa tle.Ed#Yeke boke abantu beza bancenga uDavida bona adle intwanyana kusesemini; kodwana uDavida wenza isifungo wathi: “NgoZimu ngiqinisile ngithi, akunanto engizayinuka ilanga lingakatjhingi.”1]d"Izandla zakho bezingakabotjhwa,
neenyawo zakho zingakakinatwa.
Uwe njengomuntu owa phambi kwabantu abakhohlakeleko.”
Isizwe soke sarhahlawula ngo-Abineri.fGd!Ikosi yakhalela ingoma yesililo ngo-Abineri, yathi:
“Abineri, ufeleni njengesidlhadlha?vgd Bangcwaba u-Abineri eRhebroni. Ikosi uDavida yahlaba isililo ethuneni laka-Abineri, nabantu boke balila nayo.N~dYeke uDavida wathi kuJowabi nebantwini boke agade anabo: “Tlebhulani izambatho zenu nembathe iinzilo nikhambe nilila phambi kwaka-Abineri.”
Ikosi uDavida ngekwayo yakhamba ngemva komkghadi.|}sd(Vele uJowabi nomnakwabo u-Abitjhayi babulala u-Abineri ngombana naye wabulala u-Asayeli umfowabo epini eGibiyoni.)^|7dKwanga iingazi zakhe zingawela ezandleni zakaJowabi nendlini yoke kayise! Kwanga indlu kaJowabi ingeze yahlala inganamuntu onenjovela, olunyiweko, onekhwekhwe, orholopheleko nofela epini nanyana otlhoga ukudla.”,{SdEmva kokobana kwenzekile lokho, uDavida wezwa, bewathi: “Bekube nini nanini, mina nombuswami, asinamlandu phambi kwakaSomnini ngeengazi zaka-Abineri umsa kaNeri._z9dKwathi lokha u-Abineri nafika eRhebroni, uJowabi wamdosela ngeqadi kwesango, yaba sengathi uyokukhuluma naye ngemsitheleni. Khonapho, wamhlaba emathunjini wafa. Lokhu wakwenza abuyiselela ukufa komfowabo u-Asayeli.*yOdKuthe bona uJowabi ahlukane noDavida, wathumela iinthunywa zalandela u-Abineri, zambuyisa asele asemthonjeni womunga. Kodwana uDavida gade angazi litho ngalokho.xdUyamazi u-Abineri umsa kaNeri loya, gade azele ukuzozihlolisa nokuzokuqala imikhambakho ukuze afunyane koke okwenzako.”w1dNje-ke uJowabi waya ekosini wafese wathi: “Yendoda! Walisa inyoni yaphapha? Qala u-Abineri gade akuwapha. Alo, umliseleni akhambe? Ukhambile-ke!4vcdKwathi bona uJowabi namabutho woke agade anaye bafike, watjelwa kwathiwa: “Kazi u-Abineri umsa kaNeri gade eze ekosini, ikosi imlisile wakhamba, bahlukana ngokuthula.”"u?dKhonokho ngemva kobana u-Abineri ahlukene noDavida ngokuthula eRhebroni, kwafika uJowabi neviyo lakaDavida. Bebabuya ukuyokusahlela, beza nepango enengi.t dU-Abineri wathi kuDavida: “Kosami, yithi ngikhambe ngiyokubiza woke u-Israyeli ahlangane ekosinamapha ukuze enze isivumelwano nekosi bese ikosi ibusa phezu kwenarha yoke eyithandako.”
Nje-ke, uDavida walayelisana no-Abineri; bahlukana ngokuthula.bs?dU-Abineri wafika namadoda amatjhumi amabili kuDavida eRhebroni. UDavida wabenzela umgidi.Zr/dU-Abineri waya ngokwakhe wayokukhuluma nebakwaBhenjamini. Kwathi emva kwalokho waziyela yena kuDavida eRhebroni, wamhlebela uDavida bonyana woke u-Israyeli nendlu yoke yakwaBhenjamini bayavuma bona abe yikosi.DqdYeke, kwenzeni-ke lokho! Angithi uSomnini wathembisa uDavida wathi, ‘Ngencekwami uDavida ngizakusindisa abantu bami u-Israyeli ezandleni zamaFilista nezandleni zezitha zabo zoke.’ ” pdKuthe kusesenjalo, u-Abineri wakhuluma nabaphathi bakwa-Israyeli wathi: “Sekusikhatjhana nifuna ukubeka uDavida bona abe yikosenu.o7dUPaltiyeli wakhamba nomkakhe, wamlandela ngemuva indlela yoke alila, bekwaba seBharhurimu. Yeke u-Abineri wathi kuye: “Buyela ekhaya!” Wajika-ke.nnWdNje-ke u-Itjhi-Bhotjhethi wakhupha umyalo bona uMikali asuswe emyeninakhe uPaltiyeli umsa kaLayitjhi.m!dUDavida wathumela iinthunywa ku-Itjhi-Bhotjhethi, wathi: “Nginikela umkami uMikali, engazizuzela yena ngekhulu lamajwabu wamaFilista.”3lad UDavida wathi: “Kulungile, ngizakwenza isivumelwano nawe. Kodwana kunye engikufuna kuwe: Ungezi kimapha, nawungezi noMikali indodakazi kaSawula, lokha nawuzongibona.”Kkd U-Abineri wathumela iinthunywa zakhe kuDavida bona zifike zithi: “Inarha le akusingeyakho yoke na? Wena yenza isivumelwano nami, mina ngizakusiza ukubuyisa woke u-Israyeli bona abe ngakuwe.” ~}}|{{jzzkyyvywwvDuxttsxrrrqq2p?oAnnmlkjj`iihth gffQee$dd czbb[baI``_j_^]r\\S[`ZZ>YYSXXiWWVVVUUOTSKRRGQPPCO[NMMLKKJIIcHH.GG FGEEiDCC`BHAAE@?>>M==iwdIkosi yalayela uJowabi, u-Abitjhayi no-Itayi yathi: “Ningisize nibe buthaka ngendodanami u-Absalomu.”
Woke amabutho azizwela lokha ikosi nayitjela zoke iinduna ngo-Absalomu.6hgdIkosi yathi: “Ngizakwenza nanyana yini okubonakala kungcono kini.”
Yeke ikosi yajama hlanu kwesango lokha amadoda naphuma ngeenqhema zamakhulukhulu nezeenkulungwana.Ig dKodwana amadoda athi: “Ungaphumi nathi, nange sizifumana sikateleleka bonyana sibaleke, angeze bebasitjheje. Nanyana kungafa ingcenye yethu angeze kwabatjhisa ndawo lokho ngombana kibo wena uqakatheke ukudlula thina simadoda aziinkulungwana ezilitjhumi kunathi. Kungaba ngcono kobana wena usisekele usedorobhenapha.”ufedWakhupha amabutho ngeenqhemaqhema, isithathu sesiqhema sarholwa nguJowabi, esinye sarholwa ngumnakwabo kaJowabi u-Abitjhayi umsa kaTseruya, esinye sarholwa ngu-Itayi umGathi. Ikosi yathi kumabutho: “Nami ngizokuphuma nani ngenyama.”Te %dUDavida wahlola amaviywakhe, wakhetha iinduna zekulungwana neenduna zekhulu.JddBaletha kuDavida nabantu akhamba nabo imikghade nezitja nezinto ezibunjwe ngomdaka. Godu baletha ukudla: ikoroyi nebhali, iflowuru nesibere, amabhontjisi neenhlumaya, iliju namakghamatha, izimvu netjhizi eyenziwe ngebisi lekomo. Bathi: “Abantu balambile nokudinwa badiniwe, kanti sele bafile ngomrhawu erhalawumbeni.”ecEdLokha uDavida nafika eMarhanayimu, uTjhobi noMakhiri kanye noBharzilayi beza kuye. (UTjhobi gade kumsa kaNarhatjhi weRabha lakwa-Amoni, uMakhiri amsa ka-Amiyeli weLo-Debhara, uBharzilayi yena gade amGiliyadi weRogelimi.)LbdAma-Israyeli no-Absalomu bahloma imitlhatlhana enarheni yeGiliyadi.haKdU-Absalomu wabeka u-Amasa bona aphathe ipi esikhundleni sakaJowabi. (U-Amasa gade ayindodana yomuntu okuthiwa nguJethera, umIsrayeli obekatjhade no-Abigeyili indodakazi kaNarhatjhi nongudadwabo kaTseruya ongunina kaJowabi.)_`9dUDavida waya eMarhanayimu, u-Absalomu wayama iJordana nalo loke ibutho lakwa-Israyeli.V_'dKwathi bona u-Arhitofeli abone bonyana iseluleko sakhe asikalandelwa, wabophela udumbanakhe walunga kwakhe, emzinekhabo. Wafika walungisa iindaba zomzakhe, waziphanyeka wafa, wabulungwa ezindleni lakayise.^dYeke uDavida nabo boke abantu akhamba nabo baphuma bayama umlambo iJordani. Nakusako kwakungasenamuntu ongakayami iJordani.w]idNgemva kobana amadoda lawo sele akhambile, ababilaba baphuma ngemthonjeni, balunga ekosini uDavida kobana bayomtjela. Bafika bathi kuye: “Ikosi ayiphume iyame umlambo khona nje; u-Arhitofeli ululeke u-Absalomu ngokuthi nokuthi ngayo.”\ dLokha ibutho laka-Absalomu nalifika kumma ekumbeni labuza lathi: “Uphi u-Arhimahatsi noJonathani?” Umma loyo wabaphendula wathi: “Badlule esibayeni banqomba emlanjeni.” Amadoda la afunafuna kodwana akhange afunyane litho, aphendukela eJerusalema.[-dIkosikazakhe yathatha isembeso yembesa umlomo womthombo lowo beyaneka amakariya webhali phezu kwaso. Akukho noyedwa owaba nakwaziko ngendaba le.oZYdKodwana kunesokana elababonako, layokuluma u-Absalomu indlebe. Nje-ke basuka msinyana baya ekumbeni yomrhali omunye eBharhurimu. Umuntu loyo gade anomthombo awemba ecabazini lakhe, nje-ke bangena ngaphakathi kwawo bazifihla khona.WY)dUJonathani no-Arhimahatsi gade bahlala emthonjeni weRogele ngombana bebangekhe balinge ukwehla benyuka edorobheni babonwa. Kwakufanele bonyana ikhobokakazi libalethele umlayezo bese bona-ke bawusa kuDavida.OXdNje-ke rhaba uthumele umlayezo kuDavida uthi kuye: ‘Namhlanje ikosi ingaditjhi emazibukweni ayamela erhalawumbeni; ayiyame iJordani msinyana. Nakungasinjalo, kuphelile ngekosi nabantu bayo.’ ”VW'dURhutjhayi watjela abaphristi uTsadokhi no-Abiyatari wathi: “Kazi u-Arhitofeli ululeke u-Absalomu nabaphathi bakwa-Israyeli bonyana benze ukuthi nokuthi, kodwana mina ngithe kungcono benze lokhu nalokhu.V{dU-Absalomu nawo woke amadoda wakwa-Israyeli bavumelana bonyana iseluleko sakaRhutjhayi umAraki singcono kunesaka-Arhitofeli. Lokho kwabangelwa kukobana uSomnini uZimu wafelelisa iseluleko esihle saka-Arhitofeli ukuze u-Absalomu ehlelwe manikelela.MUd Nange kufumaneka bonyana sele angedorobheni elinemithangala, woke ama-Israyeli azakuletha iintambo bese abopha imithangala yedorobhelo ayirhurhulele ngemrhobeni kungasali ngitjho nebojana lawo.”T d Nje-ke sizamsahlela nanyana angaba kuphi, simbungelele njengeenyosi. Akuzukusinda namunye phakathi kwakhe nabantu akhamba nabo.WS)d “Yeke mina bengingakuyelelisa bonyana ubuthe woke u-Israyeli, kusuka eDani ngetlhagwini ukuya eBheritjheba ngesewula. Babuthe babe banengi njengethuli lehlabathi bahlangane kuwe; ukhambe nabo ukuya epini.ERd Ngitjho nejoni ekuthiwa linesibindi, nelinehliziyo yengwenyama, lizakurhirizwa livalo ngombana woke u-Israyeli uyazi bonyana uyihlo yingorho yakongorho, nabantu akhamba nabo ziinkakaramba.=Qud Sikhuluma nje, ubhace erharheni, namkha kenye nje indawo. Nange kungenzeka aragelele amaviywakho ntange, kuzakuzwakala yoke indawo bonyana inengi lamabutho ka-Absalomu lirhayiliwe.HP dUyamazi uyihlo namaviywakhe baziingorho, kanti godu banesiwuruwuru njengonomrhaso othathelwe abantwana. Nangaphandle kwalokho, uyihlo yimbilinga ekade izibona, angeze ahlala namabutho bekuse.bO?dURhutjhayi wathi ku-Absalomu: “Kilelihlandla u-Arhitofeli ukhe phasi ngeseluleko sakhe.N'dLokha uRhutjhayi nafika kuye, u-Absalomu wathi: “U-Arhitofeli uze neseluleko. Silandele iseluleko sakhe na? Nakungasinjalo, wena uthini?”hMKdKodwana u-Absalomu wathi: “Yiza noRhutjhayi umAriki ukuze sizwe bonyana yena ubeka uthini.”UL%dIqhingeli laqaleka lilihle ku-Absalomu nakibo boke abaphathi bakwa-Israyeli.KdNgizakwenza bonyana boke abantu bakulandele njengombana gade balandela indoda oyifunako le. Yeke kuzakuba nokuthula esizweni soke.”zJodNgizamphuthuma asadiniwe asadiyazela, ngimethuse bese boke abantu akhamba nabo babaleke; ngimadlhe yena kwaphela.!I ?dU-Arhitofeli wathi ku-Absalomu: “Ngivumela bona ngikhethe amadoda aziinkulungwana ezilitjhumi nambili, ngiphume khona kusihlwa nje ngigijimise uDavida.(HKdNgeenkhathezo nawululekwe ngu-Arhitofeli bese kufana nalokha nawuphendulwa nguZimu. Kwakunjalo ngoDavida no-Absalomu bebathatha zoke iinluleko zaka-Arhitofeli.rG_dYeke bahlomela u-Absalomu itende esirhodlweni esingaphezulu, walala nayo yoke imingena kayise epanyameni.BFdU-Arhitofeli waphendula wathi: “Lala nemingena kayihlo ayitjhiye bona itjheje isigodlo. Ngalokho woke u-Israyeli uzakuzwa bonyana uhlolele uyihlo bese woke okusekelako uqina idolo.”SE!dU-Absalomu wathi ku-Arhitofeli: “Akhe useluleke. Senze njani nakunje?”#DAdUkudlula lapho, kanti ngubani omunye ekumele ngimlotjhe? Akukameli bona ngilotjhe umntwanomgani na? Njengombana bengilotjha uyihlo, nawe ngizakulotjha.”(CKdURhutjhayi wathi ku-Absalomu: “Awa, mina ngikhamba naloyo okhethwe nguSomnini, abantwaba nawo woke amadoda wakwa-Israyeli. Nango-ke umuntu engikakarele kuye. BdU-Absalomu wabuza uRhutjhayi wathi: “Yindlela okhombisa ngayo umnganakho ithando le na? Kubayini ungazange ukhambe nomnganakho?”sAadURhutjhayi umAriki, omngani kaDavida, waya ku-Absalomu wathi: “Bayede, ndabezitha! Bayede, ngwenyama!”v@gdNgesikhatheso, u-Absalomu nawo woke amadoda wakwa-Israyeli bafika eJerusalema, u-Arhitofeli naye gade alapho.u?edIkosi kanye nedwendwe layo, bafika sebadinwe baphelile emazibukweni weJordani. Ikosi yafese yakhokha ummoya.9>md Yeke uDavida nedwendwe lakhe baragela phambili nendlela, ngapha uTjhimeyi naye nangu ugega nombundu ulinganisene nabo. Ukhamba athukana, ajikijela uDavida ngamatje nangamagade. =d Mhlamunye uSomnini uzakubona iinhlupheko zami bese ungibuyiselela ngobuhle godu phezu kwamanikelela engiwabona namhlanjesi la.”<d UDavida wathi ku-Abitjhayi nakilo loke idwendwe lakhe: “Kungathi indodanami eligazi lakogazi lami ifuna ukungihlukanisa namabele, kangangani-ke ngomBhenjaminikazi lo? Mliseni athukane, sizamthini nje, mhlamunye ulayelwe nguSomnini bona enze njalo.T;#d Kodwana ikosi yathi: “Niyithenga ngani indaba le, nina besa bakaTseruya? Ayithukane! Mhlamunye uSomnini uyivumele bona ingithuke. Besibobani-ke thina bonyana singabuza sithi, ‘Ungenwe yini lo?’ ”:5d U-Abitjhayi umsa kaTseruya wathi ekosini: “Ndabezitha! Umgodoyikazi lo, ungubani bona ungathukana nekosami? Angiwuphahlazilini ihlokwanyana le!”m9UdUSomnini uZimu ukwehlisele isibetho ngeengazikazi ozichithe endlini kaSawula, owaba yikosi esikhundleni sakhe. USomnini udlulisele umbuswakho endodanenakho u-Absalomu. Khonanje, uzwa ubuhlungu obukufaneleko ngombana umbulali!”a8=dGade ithukana irhuwelela ithi: “Sukapha! Phuma lapha mbulali ndina! Isikhothamukhwesi! 7;dyathoma nokujikijela uDavida nedwendwe lakhe ngamatje. Yakwenza lokho phezu kobana loke iviyo ngitjho neentsitsirimba liphahle uDavida ngapha nangapha.67dKuthe lokha ikosi uDavida nayifika eBharhurimu, kwavela indoda yekoro yomndeni kaSawula, ibizo layo nguTjhimeyi umsa kaGera. Yavela ikhamba ithukana,S5!dYeke ikosi yathi kuTsiba: “Koke okungekwakaMefi-Bhotjheti kusukela gadesi kuzakuba ngekwakho.” UTsiba wathi: “Ngikhothama ngokuzithoba ndabezitha ngombana ngifunyene umusa phambi kwakho kosami!”T4#dYeke ikosi yabuza yathi: “Uphi umntwanomntwana womphathakho?” UTsiba wathi ekosini: “Usele eJerusalema ngombana udlumbana bonyana namhlanje ikumba ka-Israyeli izombuyisela umbuso kabamkhulwakhe.”%3EdUDavida wabuza uTsiba wathi: “Uzisa kwanabani izintwezi?” UTsiba waphendula wathi: “Abodumbanaba ngebekosini, kobanyana bekosini babe nento ekhwelwako; izikwa neenthelo ngezamadoda wekosini kobana agome; iwayini ngelokwehlisa ithuli kilabo abazakubulawa mrhawu erhalawumbeni.”D2 dKuthe bona uDavida akhambakhambe abe ayokufika ngaphetjheya kwesiqongolo, wahlangana noTsiba isisebenzi sakaMefi-Bhotjheti simlindile. UTsiba gade araga umjeje wabodumbana ababotjhelweko bathwele amakhulu amabili wamapani wesikwa, ikhulu lamakhekhe wamakwapa wediribe, ikhulu leenthelo ezivuthiweko nomjeka wewayini.G1 d%URhutjhayi umngani kaDavida wafikisana no-Absalomu edorobheni.0/d$Amadodanabo amabili, u-Arhimahatsi umsa kaTsadokhi noJonathani umsa ka-Abiyatari bazabe balapho nabo. Balume indlebe ngananyana yini oyizwako.”v/gd#Abaphristi uTsadokhi no-Abiyatari nabo bazabe baseJerusalema. Batjele nanyana yini oyizwa esigodlweni sekosi.v.gd"Kodwana nange ungabuyela edorobheni ungangisiza ngokutjharaganisa ubululeki baka-Arhitofeli. Khamba ufese utjele u-Absalomu bonyana ufuna ukuba sisebenzi sakhe. Mtjele bona phambilini gade uyinceku kayise, nje-ke ufuna ukuba yincekwakhe.I- d!UDavida wathi kuye: “Nayibe ukhamba nami uzokuba mthwalo kimi.D,d Kwathi bona uDavida afike esiqongolweni lapha abantu bebaphele balotjhe khona uZimu, uRhutjhayi umAriki gade alapho bona amhlangabeze, izambatho zakhe bezitlebhukile nehlokwakhe inethuli.4+cdUDavida wafumana umlayezo bonyana u-Arhitofeli uhlangana nabakhokhobeli kanye no-Absalomu. Yeke uDavida wathandaza wathi: “Kosami, dlhayeja ubululeki baka-Arhitofeli.”-*UdUDavida bekakhamba alila nanyuka intaba ye-Oliva, azigubuzese ihloko, angakafaki namanyathelo. Boke abantu abanaye bagubuzesa iinhloko zabo, nabo bakhuphuka balila.f)GdNje-ke uTsadokhi no-Abiyatari bathatha umfaji kaZimu bawubuyisela eJerusalema, bahlala lapho.L(dMina ngizakulinda emazibukweni weJordani bengifunyane umbikwenu.”$'CdGodu ikosi yathi kuTsadokhi umphristi: “Ngifuna ube yihloli. Yeke buyela edorobheni ngokuthula, wena no-Abiyatari namadodanenu u-Arhimahatsi noJonathani.T&#dKodwana nayibe uZimu akasathokozi ngami, kulungile; akazibonisele ngami.”?%ydNje-ke ikosi uDavida yathi kuTsadokhi: “Buyisela umfaji kaZimu ngedorobheni. Nange ngingafunyana umusa phambi kwakaSomnini, uzangibuyisela emuva bona godu ngibone umfaji nendawawo.{$qdUTsadokhi naye gade alapho, nawo woke amaLevi ebegade anaye athwele umfaji wesivumelwano sakaZimu. Abeka phasi umfaji kaZimu kwandawo, u-Abiyatari wanikela ngemihlabelo kufikela lapha boke abantu ebebakhamba noDavida baphuma khona edorobheni.#5dBoke abantu besigodi balila lokha loke ibutho nalidlulako. Ikosi nayo yaqamula umrhoba weKidroni, nabantu boke ebegade banayo balunga erhalawumbeni.#"AdUDavida wathi ku-Itayi: “Awa-ke, yewudlule, uragele phambili.” Yeke u-Itayi umGathi waragela phambili wakhamba nabo boke abantu nemindeni egade inaye.L!dKodwana u-Itayi waphendula ikosi wathi: “Mncwi, ngoZimu ngiqinisile ngithi ngifunga ikosami, ‘Nanyana kukuphi lapha ikosami izakubakhona, ekuphileni nekufeni, incekwakho izakuba lapho.’ ”9 mdUngumafikizolo. Angikwazi ukuzulazula nawe, ukube nalapha ngiya khona nami angikwazi. Buyela emuva mntabantu, ujike nabekhenu. Ngiyathemba bonyana koke kuzakukhambela kuhle.” dIkosi yathi ku-Itayi umGathi: “Ukhambelani nathi? Buyela emuva uyokuhlala no-Absalomu ikosi. Wena umqhamuka obaleke enarhenekhabo.(Kdkwathi amabuthwayo adlula phambi kwayo nawowoke amaKereti namaPeleti, kanye namaGathi amakhulu amathandathu ebegade ayiphekelele eGathi aqamula phambi kwekosi.nWdKwathi lokha ikosi nayiphuma ngedorobheni ibutho layo layilandela. Nabafika endlini yokugcina bajama,}udIkosi yatjhiya isigodlo, yalandelwa yindlwayo yoke; kodwana yasukela imingena elitjhumi bona isale itjheje isigodlo.ydYeke iinkhulu zakaDavida zaphendula zathi: “Iinceku zekosi sezilungele ukwenza nanyana yini ikosethu ekukhethako.”[1dUDavida wathi eenkhulwini zakhe egade zinaye eJerusalema: “Nambani sibalekeni, nakungasinjalo akakho ozakusinda ku-Absalomu. Asirhabeni, angaze asifunyane asibhubhise abe abulale woke umuntu edorobhenapha.”dCd Kwafika isithunywa kuDavida sathi: “Iinhliziyo zabantu bakwa-Israyeli seziku-Absalomu.”$Cd U-Absalomu wamema no-Arhitofeli umGilo, omluleki kaDavida bona eze emgidini womhlatjelo. Ngaleyondlela izungu laka-Absalomu laqina nabalandeli bakhe banda..Wd Abantu abamakhulu amabili beJerusalema gade baphekelele u-Absalomu. Gade bamenywe njengeenthekeli ezikulu begodu baye lapho bangakatjheji, bangazi litho ngendaba le.(Kd Khonapho wathumela iinhloli kizo zoke iinkoro zakwa-Israyeli wathi: “Lokha nanizwa ukulila kwepalapala, yithini, ‘U-Absalomu sele ayikosi eRhebroni.’ ”Ld UDavida wathi kuye: “Yewukhambe ngokuthula.” Waya-ke eRhebroni.+QdLokha mina incekwakho nangisese seGetjhuri eSiriya, ngenza isifungwesi ngathi, ‘Nange uSomnini uZimu angangibuyisela eJerusalema, ngizamlotjha eRhebroni.’ ”5dKwathi ekupheleni kweminyaka emine, u-Absalomu wathi ekosini uDavida: “Yewungivumele ngiye eRhebroni ngiyokuzalisa isifungo engasenza kuSomninini.(KdU-Absalomu waziphatha ngendlela leyo kiwo woke umIsrayeli ogade eza ekosini bona abawe ubulungiswa. Ngendlela leyo-ke wazuza iinhliziyo zabantu bakwa-Israyeli.hKdBekuthi lokha umuntu eza kuye ngokumkhothamela, elule isandla sakhe, abambe umuntu loyo amgone.DdAbuye godu athi: “Mntabantu, thana bekukhethwe mina bona ngibe mgwebi enarhenapha; bekuzakuthi lokha umuntu nanesililo namkha umlandu, ubangeza kimi, mina-ke bengizamenzela ukulunga!”!du-Absalomu gade athi kuye: “Iye, awa isililo sakho siyazwakala begodu silula, kodwana nginevalo ngombana ikosi angeze yasibeka ndawo.”*OdGade anande avuka ekuseni ayokulinda magegana nendlela eya esangweni ledorobho iJerusalema. Bekuthi lokha umuntu eza ekosini nesililo bona sigwetjwe, u-Absalomu ambuze athi: “Ubuya kiwuphi umuzi?” Lokha umuntu loyo naphendula athi: “Incekwakho ibuya kenye yeenkoro zakwa-Israyeli,”d  EdEmva kwalokho u-Absalomu wazithathela ikarana, iinjomani namatjhumi amahlanu wamavulandlela. +d !Nje-ke uJowabi waya ekosini wafese wayitjela lokho. Ikosi yabiza u-Absalomu, wangena waguqa phambi kwekosi wahloma ihloko phasi. Ikosi yamgona. #d U-Absalomu waphendula wathi: “Qala la, ngithumele ilizwi kuwe bona ungise ekosini. Ngifuna ubuze ikosi bona ngabuyiselwani eGetjhuri. Bekungaba ngcono kimi nangathana bengiseselapho. Nje-ke ngifuna ukubona ikosi. Nakube nginomlandu, ayingibulale nayingibulalako.” d UJowabi wararhuka waya endlini yaka-Absalomu, wafese wabuza wathi: “Kubayini iinsebenzi zakho zithungelele isimami ngomlilo?”Z /d Yeke wathi eensebenzini zakhe: “Angithi niyayazi isimu kaJowabi ehlanu kweyami, lapha atjale khona ibhali? Khambani niyoyithungelela ngomlilo.” Nje-ke iinsebenzi zaka-Absalomu zayithungelela-ke isimu leyo.-d Nje-ke, wathumela ilizwi kuJowabi kobana amuse ekosini, kodwana uJowabi wala ukuza kuye. Wabuye wathumela kwesibili, nalapho uJowabi wala ukuza.Pd U-Absalomu wahlala iminyaka emibili yoke eJerusalema angabonani nekosi. d U-Absalomu waphiwa amadodana amathathu nendodakazi eyodwa. Ibizo lendodakazi leyo bekunguTamari begodu waba yintombi ehle tle.Bd Gade anesihluthu esikhulu. Bekuthi kanye ngomnyaka azirhune ngombana beziba zide. Nasele zirhuniwe beziba sitjhuba esingaba pheze makhilogremu amabili ngokwesilinganiso esisemthethweni.%d Kilo loke lakwa-Israyeli, bekungekho umuntu obatjazwa ngejamo njengo-Absalomu. Gade kungekho mphambo kuye kusukela ehloko ukufika eenyaweni.d Kodwana ikosi yathi: “Akaye endlinakhe, angifuni nokumbona.” Nje-ke u-Absalomu waya endlinakhe, akhange abonane nekosi.lSd Yeke uJowabi akhange asapholisa ihloko, wanqomba eGetjhuri wabuya no-Absalomu wamletha eJerusalema.Bd UJowabi waguqa wahloma ihloko phasi, wathokoza ekosini wathi: “Bayede! Namhlanjesi incekwakho iyazi bona ifumene umusa phambi kwekosayo ngombana ikosi iphendule isibawo sencekwayo.”yd Ngemva kwalokho ikosi yathi kuJowabi: “Kulungile, ngizakwenza okubawileko. Khamba, ubuye nomsana loyo u-Absalomu.”1]d UJowabi indunekosi wenze lokhu ukuze ikosi ikghone ukuqala ubujamobu ngelinye ilihlo. Ikosami inokuhlakanipha njengesithunywa sakaZimu, yazi koke okwenzeka enarheni.”'~Id Ikosi yathi: “UJowabi akakho endabenakhwapha na?” Umfazi waphendula wathi: “Iye, awa kosami, ukufihla yini nje, akunamuntu ongahle aye ngapha nangapha ikosi nayibuzako. Mbala yinduna yekosi uJowabi. Nguye owangiyala bona ngenze lokhu begodu nguye owangifunza ngawo woke amezwi la.}d Nje-ke ikosi yathi emfazini: “Ungangifihleli litho kilokho engizokubuza khona.” Umfazi wathi: “Ikosami ingabuza.”H| d Incekukazakho beyithi, ‘Ilizwi lekosami lingangilethela ukuphumula ngombana ikosami ifana nesithunywa sakaZimu ekwahlukaniseni okuhle nokumbi.’ Inga uSomnini uZimakho angasiza ikosami.” { d Mhlamunye ingahle ivume ukusindisa incekukazayo esandleni saloyo olinga ukuhluthula mina nendodanami ilifa uZimu asiphe lona.’\z3d Nje-ke, ngithe angizokukhuluma nekosami. Ngebanga lokobana bekhakwami bangenze bona ngihlalele evalweni, incekukazakho yadlumbana yathi, ‘Ngizokukhuluma nekosi, mhlamunye ingaphumelelisa isibawo sencekukazayo.Sy!d Woke umuntu uzokufa. Njengamanzi athulukileko angasoze awolwa, unjalo nohlongakeleko, angeze asabuya. UZimu akameqisi amehlo obuleleko, nokho uyayenza indlela bona olahlekileko abuyele emndenini kaZimu.dxCd Umfazi wathi: “Alo, kubayini ikosi yona yenza iqhinga lokubuyiselela komunye womndeni kaZimu na? Ikosi ayikazigwebi ngamezwi ewakhulumileko la? Angithi ikosi ayikavumeli bonyana indodanayo eyalahlekako ibuyele ekhaya?iwMd Godu umfazi wathi: “Ikosi ingangivumela kobana ngibe negama na?” Ikosi yathi: “Khuluma.”v5d Umfazi wathi: “Bengithi ikosami ayifunge ngoSomnini uZimayo bonyana izakukhandela loyo obuyiselelako angathululi iingazi ezinengi. Bangangibulaleli indodanami.” Ikosi yaphendula yathi: “NgoZimu ngiqinisile ngithi, ‘Akunangozi nencancani ezakuvelela indodanakho.’ ”tucd Ikosi yaphendula yathi: “Nakube kukhona ongakhuluma ilitho kuwe, mlethapha, angeze asakukhathaza godu.”t'd Kodwana umfazi weTekhowa wathi ekosini: “Babethu, nabangabuyiseleliko kuzakusolwa mina nendlwakwethu, akuzokusolwa ikosi nobukhosi bayo.”gsId Ikosi yathi emfazini: “Yewuye ekhaya, mina ngizakukhupha umyalo ngikulungisele indaba le.”mrUd Nje-ke boke abantu bomndeni bajamelene nencekukazakho. Bafuna bonyana ngibanikele leyo erhadle umnakwabo phasi bona bayibulale ukuze ikhokhele ukufa kwakamnakwabo ngepilwayo. Ngaleyondlela bafuna ukususa indlalifa, bangicimele ilahlana elisasele livutha lodwa. Babulale indodanami ingakatjhiyeli umyenami ibizo nanyana isizukulwana esizakulima isimakhe.”qd Babethu, benginamadodana amabili. Kwathi ngelinye ilanga asesimini alwa wodwa, bekungekho ongawalamula. Enye yadula enye beyayibulala.xpkd Ikosi yambuza yathi: “Utshwenywe yini mma?” Waphendula wathi: “Awa ngimhlolokazi; nanginje. Angisenabani.o d Umfazi weTekhowa waya ekosini, wafese waguqa phambi kwayo wahloma ihloko phasi, wathi: “Maye, ikosami akhese ingisize hle!”jnOd Iya ekosini-ke, ufese ukhulume naka amezwi kiyo.” Nje-ke uJowabi wamtjela bona kufanele athini.Sm!d Yeke wathumela bona kubizwe umfazi ohlakaniphileko eTekhowa. UJowabi wathi kuye: “Zenze inga uzilile. Wembathe iinzilo, ungazimonyongi. Yenza inga umfazi osele anamalanga alilela umuntu ohlongakeleko.Tl %d UJowabi umsa kaTseruya walemuka bona ikosi uDavida isesenevunda ku-Absalomu.uked 'Ikosi uDavida beyisasophe ukulwisana no-Absalomu ngombana ihliziywayo beyisesebuhlungu ngokufa kwaka-Amnoni.Vj'd &Wabalekela bunjalo-ke u-Absalomu eGetjhuri; wahlala lapho iminyaka emithathu. id %U-Absalomu wabaleka waya kuTalimayi umsa ka-Amirhudi ikosi yeGetjhuri. Ikosi uDavida yalila mihla yoke, ililela indodanayo u-Amnoni.hd $Kuthe angakaliginyi, amakhosana angena esigodlweni, athoma akhihla isililokazi. Ikosi nabazenda bayo babibitheka kabuhlungu._g9d #UJonadabi wathi ekosini: “Qalani, naka amakhosana asiza! Khengatjho musi ekosini!”-fUd "Ngesikhatheso, u-Absalomu vele gade selabalekile. Ngokuphazima kwelihlo ihloli yesigodlo yabona abantu abanengi ngendleleni engetjingalanga behla magegana nombundu.neWd !Ikosami ingakhathazeki ngombiko othi kubulewe woke amadodanekosi. Sengu-Amnoni kwaphela obuleweko.”odYd Kodwana uJonadabi umsa kaTjhama umnakwabo lakaDavida wathi: “Ikosami ingacabangi bonyana babulele woke amakhosana; ngu-Amnoni yedwa obuleweko. Lokhu kube mnqopho ka-Absalomu kusukela mhlana u-Amnoni agagadlhela udadwabo uTamari. cd Ikosi yasikima, yatlebhula izambatho zayo beyazilahla phasi; boke abazenda bayo bajama bayizombeleza izambatho zayo zimanikiniki. bd Kwathi asesendleleni njalo, kwafika umbiko kuDavida othi: “U-Absalomu urhadle woke amadodanekosi phasi; akukasali neyodwa yawo.”(aKd Nje-ke, iinceku zaka-Absalomu zenza ku-Amnoni njengombana u-Absalomu aziyalile. Khonapho, woke amadodanekosi ararhuka, enye nenye yakhwela imeyilayo yarhotjha._`9d U-Absalomu wayala iinceku zakhe wathi: “Lalelani-la! Lokha nasele nibona bonyana u-Amnoni wenamile ngewayini bese ngithi kini, ‘Mrhadleni phasi’, nimbulale. Ningesabi, ngizayijamela. Qinani nibe nesibindi.”f_Gd Kodwana u-Absalomu wayincengisisa, beyavumela u-Amnoni namadonanekosi woke bona akhambe nabo.0^[d Yeke u-Absalomu wathi kiyo: “Nakungasinjalo-ke, ngibawa bona u-Amnoni umfowethu akhambe nathi.” Ikosi yabuza yathi: “Kubayini kube nguye okumele akhambe nani?”1]]d Ikosi yathi: “Awa ndodanami, sibanengi khulu bona singeza soke kwakho; singaba mthwalo kuwe.” Kwala nanyana u-Absalomu selayincenga, akhange ivume, nokho yambusisa.s\ad Waya-ke ekosini wathi kiyo: “Abantu bami barhuna izimvu. Alo, ikosi neenkhulu zayo beyingeza nayo na?”9[md Emva kweminyaka emibili abarhuni bezimvu zaka-Absalomu bebarhuna izimvu eBhali-Rhatsori eduze nomuzi we-Efrayimu. U-Absalomu wabefuna ukumema woke amadodanekosi bona eze lapho.RZd U-Absalomu wazonda u-Amnoni buthule ngombana arhubutjhe udadwabo uTamari.gd Njengombana uSomnini amthandile nje, wathumela ilizwi ngomphorofidi uNathani bona amthiye ibizo lakaJedidiya.=)d UDavida watjhiriya uBhathi-Tjheba umkakhe. Ngemva kwesikhathi walala naye, wabeletha indodana; bayithiya bona nguSolomoni. USomnini wamthanda.<d Alo, njengombana selahlongakele nje, ngizakuzilelani? Ngingambuyisa na? Awa, mina ngizakuya kuye kodwana yena angekhe asabuyela kimi.”L;d UDavida waphendula wathi: “Iye, lokha umntwana nasaphilako, ngazila ngalila ngombana ngangicabanga ngithi, ‘Ngubani owaziko? Mhlamunye uSomnini angaba nomusa kimi, avumele umntwana aphile.’H: d Iinsebenzi zakhe zambuza zathi: “Kubayini ikosi yenze nje? Lokha umntwana nasaphilako ikosi yazila ukudla yalila, kodwana nje, njengombana umntwana selahlongakele ikosi iyasikima iyadla?”T9#d Nje-ke uDavida wasikima phasi. Kuthe bona aqede ukuhlamba, wazela bewembatha nezambatho ezinye, wakhamba waya endlini kaSomnini wadumisa. Emuva kwalokho wabuyela endlinakhe wabawa ukudla bamnikela wadla.58ed UDavida wabona iinsebenzi zakhe zihlebahleba zizodwa, walemuka-ke bona umntwana akasekho. Wabuza wathi: “Uhlongakele umntwana na?” Zavuma zathi: “Iye, uhlongakele.”+7Qd Ngelanga lekhomba umntwana wahlongakala. Iinsebenzi zakaDavida bezesaba ukumtjela bona umntwana selahlongakele ngombana bezicabanga zithi: “Lokha umntwana nasaphilako, samrabhela uDavida kodwana akhange asilalele. Alo, singamtjela njani bona umntwana selahlongakele? Angahle azilimaze.”o6Yd Abaphathi bendlwakhe bamrabhela bona avuke, kodwana walikhomba libaba. Akhange adle nanyana yini nabo.g5Id UDavida wancengela umntwana lo kuZimu. Wangena ngendlini walala phasi amalangana azile ukudla.4 d Kwathi bona uNathani abuyele kwakhe, uSomnini wabetha umntwana ogade abelethelwe uDavida ngumka-Uriya ngokugula, wagula khulu.|3sd Kodwana njengombana ngokwenza lokhu uhlome uSomnini ngomuno ngelihlweni, ayizukuphila indodana obelethelwe yona.”}2ud UDavida wathi kuNathani: “Ngonile kuSomninini.” UNathani wathi: “USomnini usihlangulile isigwebo sakho sokufa.w1id Wena wenze lokhu emsitheleni, kodwana mina ngizokwenza lokhu emini kukhanya phambi kwaka-Israyeli woke.’ ”=0ud “Mina Somnini ngithi kuwe, ‘Uzasuyihlole, kuzokuvela amanikelela endlinakho. Ngizokuthatha abomkakho phambi kwamehlwakho ngibanikele otjhidelene nawe; yena alale nabo emtarini.u/ed Yeke isabula ayisobe isasuka endlinakho ngombana unyaze mina ngokuthatha umka-Uriya umHite wamenza wakho.’C.d Ulinyazeleni ilizwi lakaSomnini ngokwenza okumbi kangaka emehlwenakhe na? Ubulele u-Uriya umHite ngesabula bewathatha umkakhe bona abe ngewakho. Umbulele ngabomu ngesabula yabakwa-Amoni.P-d Ngakunikela koke okusendlini yekosakho; namakhohlo wekosakho bona uwayame. Ngakupha indlu yakwa-Israyeli neyakwaJuda. Nakube koke lokho bekukuncancani khulu kuwe, bengingakunikela okhunye ngaphezulu.M,d Nje-ke uNathani wathi kuDavida: “Umuntu loyo nguwe! Nakhu uSomnini uZimu ka-Israyeli akutjhwileko, ‘Ngimi engakubeka waba yikosi yakwa-Israyeli begodu ngimi engakusindisa esandleni sakaSawula.t+cd Kufuze akhokhele imvanakazi leyo sekubuyelelwe kane ngombana wenze into embi begodu akhange abe nezwelo.”  g~}}8|M{2zzyy.xhwBvuuNtvsrr+qfponnmmlkk@jjFimh|g|feeccBbaa```_Y^^ ]\\f[SZYY?XiXWoWVmVUTT[SRRJQPONMMKKlJIITHiGFF&E6DDCRBAA/@n?>j=R<<{<5;;99q887*65H4t3312'10/..9-,,K++`+ *_*))\((:''e&&&R&%% $$K###6"""6!!!, %Ve`an6 )S7^1Q  qOpPx>a D<dKodwana uJowabi waphendula uDavida wathi: “Inga uSomnini uZimakho angandisa amabutho kalikhulukhulu, godu inga amehlo wekosami angawabona. Alo, kubayini ikosami ifuna kwenziwe njalo?”Z;/dYeke uDavida wathi kuJowabi neenduna zamabutho: “Khamba uqale kizo zoke iinkoro zakwa-Israyeli ukusuka kwaDani ngetlhagwini ukuya eBheritjheba ngesewula, utlolise amadoda wepi ukuze ngazi bonyana mangaki.”+: SdGodu ubukhali bakaSomnini behlela phezu kwaka-Israyeli. USomnini watjitjizela uDavida bona ajamelane no-Israyeli wathi: “Khamba ufese ubale u-Israyeli noJuda.”T9#d'kanye no-Uriya umHite.
Bebamatjhumi amathathu nalikhomba nasele baboke.(8Md&u-Ira weJetere noGarebe weJetereX7+d%uTselekhe umAmoni, uNarharayi weBhiyerothi, usonkhande kaJowabi umsa kaTseruya,76kd$u-Yigala umsa kaNathani weTsoba, uBhani weGadi,15_d#uRhetsiro weKarameli, uPaharayi we-Arabi,Y4-d"u-Elifelethi umsa ka-Arhasibayi weMahaka, u-Eliyamu umsa ka-Arhitofeli weGiloni,E3d!umsa kaTjhama weHarari, u-Arhiyamu umsa kaTjharari we-Arari,A2d u-Eliyarhiba weTjhalibhoni, uJatjheni weRhuni, uJonathani91odu-Abi-Alboni we-Araba, u-Azimavethe weBharirhumi,@0}duBhenaya wePirathoni, uHidayi wangemirhobeni yeGahatjha,Z//duRhelebi umsa kaBhahana weNethofa, u-Ithayi umsa kaRibayi weGibeya kwaBhenjamini,2.aduTsalmoni we-Arhorhi, uMaharayi weNethofa,5-gdu-Abiyezeri we-Anatothi, uMebunayi weRhutjha,>,yduRheletsi wePalethi, u-Ira umsa ka-Ikhetjhi weTekhowa,.+YduTjhama weRharodi no-Elikha weRharodi,*ydHlangana nabamatjhumi amathathu gade kunalaba: U-Asayeli umnakwabo kaJowabi, u-Elirhanana umsa kaDodo weBhethe-Lehema,)3dWahlonitjhwa khulu phakathi kwabamatjhumi amathathu, kodwana azange abalwe kilabo abathathu bokuthoma. UDavida wambeka bonyana alawule amancusakhe.h(KdZazinjalo-ke iindaba zakaBhenaya umsa kaJehojada, naye waduma njengeengorho ezintathu zesibili.6'gdGodu wamadlha itsitsirimba yomGibhide. UmGibhide wabephethe umkhonto, kodwana uBhenaya wamdumela kunjalo ngentonga. Wahluthula umkhonto esandleni somGibhide wambulala ngawo.o&YdUBhenaya weKhabitsiyeli umsa kaJehojada isihlabani sengorho, gade adume ngezinto ezinengi. Wamadlha amadoda amabili okuthiwa “mabhubezi wakwaMowabi.” Nguye godu owangena ngemgodini wabulala ibhubezi mhlana kukhithika igabhogo.% dWaduma khulu bewadlula iingorho ezimatjhumi amathathu. Waba yindunazo, kodwana idumo lakhe azange lidlule lezintathu zokuthoma.U$%dU-Abitjhayi umnakwabo kaJowabi umsa kaTseruya bekayikulu yesiqhema samatjhumi amathathu. Wabulala abantu abamakhulu amathathu ngomkhonto. Ngalokho waduma njengeengorho ezintathu ezakhelela uDavida amanzi.5#ed“Kosami, angeze bengithome! Kuzakuba ngathi ngisela iingazi zabantu abadele ukuphila kwabo.” Yeke uDavida azange asawasela. Zazinjalo-ke iindaba zeengorho ezintathwezi."dNje-ke iingorho ezintathu kezimatjhumi amathathu zaratha phakathi kwamaFilista zayokukha amanzi emthonjeni ohlanu kwesango leBhethe-Lehema zawaletha kuDavida. Kodwana uDavida wala ukuwasela, esikhundleni salokho, wawathulula phambi kwakaSomnini wathi:!7dUDavida womela amanzi wathi: “Uthi ngomile na, inga kungaba nomuntu ongayongikhelela amanzi wokusela emthonjeni ohlanu kwesango leBhethe-Lehema!”Z /dNgesikhatheso uDavida gade aserholweni, umkhambathi wamaFilista useBhethe-Lehema.V'd Godu kwakunesiqhema samatjhumi amathathu. Ngesikhathi sokuvuna, kwaphuma iingorho ezintathu kezimatjhumi amathathu zeza kuDavida erharheni le-Adulamu, khonapho ipi yamaFilista yayihlome emRhobeni wabeZimu.%Ed uTjhama yena waba nesibindi, wajama phakathi kwesimu. Wayivikela, wamadlha phasi amaFilista ngapha nangapha. USomnini wakwehlisa njalo-ke ukuhlula okukhulu.?yd Ingorho yesithathu kwakunguTjhama umsa ka-Agiye umHarari. AmaFilista ahlangana eLerhi lapha gade kunesimu yeenhlumaya khona. Kwathi lokha amabutho wakwa-Israyeli nabaleka amaFilista,Rd kodwana yena wajama wamadlha amaFilista isandla sakhe besakokorana phezu kwesabula. USomnini wehlisa ukuhlula okukhulu mhlokho. Amabutho abuyela ku-Eliyazari arhabele ukuyokukhuthuza iindumbu kwaphela.Jd Ingorho yesibili kwakungu-Eliyazari umsa kaDodo umArhorhi. Wabengomunye wesiqhema sabathathu ebegade sinoDavida mhla batjhijila amaFilista nahlangene ukuyokulwa. Abantu bakwa-Israyeli babaleka,BdLawa mabizo weengorho zakaDavida:
UJotjheba-Bhasitjhebethi umTarhikemoni gade amrholi wesiqhema sabathathu esaziwako. Wabulala abantu abamakhulu abunane ngesilembe ngehlandla linye.tcdOfuna ukusiwola usebenzisa isikghopholo
nanyana umphini womkhonto,
sitjhiswa besilahlelwe khonapho._9dKodwana abambi bafana nesithukghu sameva
esisitjhulweko:
Asithintwa ngezandla.dUkubusa kwami kukhambisana nentando kaZimu;
wenze isivumelwano esingapheliko nami,
esiqinileko nesingasoze sephulwa.dufana nomkhanyo wokuphuma kwelanga
ekuseni elinganalifu,
unjengomkhanyo wokwembula kwezulu
elivuselela utjani ehlabathini.dUZimu ka-Israyeli wakhuluma,
iDwala laka-Israyeli lathi kimi:
Obusa abantu ngokulunga,
obusa ngokwesaba uZimu,LdUMoya kaSomnini wakhuluma ngami;
amezwakhe gade aselimini lami.R !dLe yingoma yokugcina eyathonywa nguDavida:
Ikulumo kaDavida umsa kaJese,
ikulumo yendoda eyaphakanyiswa khulu;
indoda ezeswe nguZimu kaJakopo,
umtloli weengoma ezihle khulu kwa-Israyeli.'d3Unikela ikosi ayibekileko ukuhlula okukhulu;
akhombise umusa ongapheliko kabazesiweko bakhe,
kuDavida neenzukulwana zakhe isiphelani.oYd2Nje-ke ngizakudumisa, Somninami,
hlangana nezizwe;
ngibhine iingoma zokudumisa ebizweni lakho.q]d1ongithukulula ezitheni zami.
Ungiphakamisela ngaphezu kwezitha zami,
angisindise kibondwendweni.Dd0UnguZimu ongibuyiselelako,
obeka izizwe ngaphasi kwami,mUd/USomnini uyaphila!
Alidunyiswe idwala lami!
Akaphakanyiswe uZimu,
olidwala nomsindisami!O d.Imiqhamuka iyangesaba,
iza itatazela kusukela esiphephelweni sayo.H  d-nemiqhamuka iyathuthumela phambi kwami,
yenze engikutjhoko. )d,Somnini, ungisindisile nangisahlelwa sisizwe sekhethu,
wangenza ngaba yihloko yezizwe ezitjhili.
Abantu bakosobantu bayangikhothamela,f Gd+Ngazitshidlha zasileka kwanga lithuli lehlabathi;
ngazigadanga njengeensila zeendledlana. d*Zarhuwelela zifuna isizo,
kodwana azange kube khona ongazisindisa;
zalilela uSomnini,
kodwana azange aziphendule.Jd)Wenza izitha zami bona zifulathele ipi,
ngarhayila amanabami.Pd(Wangihlomisa ngamandla wokulwa,
wathobisa izitha zami phambi kwami.\3d'Ngaziqoba nya,
zaparalala zangasavuka;
zarabhalala ngaphasi kweenyawo zami.U%d&Ngagijimisa izitha zami ngazifihliza;
azange ngijike zingakafi zoke nya.I d%Ugangadela indlelami,
bonyana ngingatshinyeki iingogoriyana.^7d$Ukungivikela kwakho kungenza ngihlule;
nawuphendula imithandazwami ngiqina idolo.Z/d#Ubandulela izandla zami ukulwa,
imikhonwami ikghona ukucupha umsebe wekoporo.Od"Ungenza ngiqhanase njengehlangu,
angivumele ngijame eenqongolweni.?{d!NguZimu ongihlomisa ngamandla nowenza indlelami ilunge.X+d Ngubani uZimu ngaphandle kwakaSomnini?
Ngubani idwala ngaphandle kwakaZimu?q~]dUZimu akaphosisi,
ilizwi lakaSomnini alisoleki.
USomnini usiphephelo sabo boke ababalekela kuye.\}3dNgesizo lakho angeze ngakhisimela;
ngoZimami ngingagiriza umthangala wedorobho.]|5dUkukhanya kwami wena Somninami,
utjhugulula ubumnyama engikibo ubenze ukukhanya.E{dUsindisa abazithobileko,
uqaphela abazigqajako ubehlise.Yz-dnakohlanzekileko uziveza uhlanzekile,
kodwana oneengwegwe akaphunyurhi kuwe.Wy)dSomnini, uziveza uthembekile kabathembekileko,
uziveza umsulwa kabamsulwa,QxdUSomnini wangivuza ngombana nginganamlandu,
ngimsulwa phambi kwakhe.NwdBengisolo ngiphetha ilizwi lakhe,
ngizilondile ngaba kude necala.OvdNgihlala ngilonda imithethwakhe;
azange ngiphambuke emiyalwenakhe.Zu/dIye ngilondile iindlela zakaSomnini;
azange ngenze okumbi ngokuhlanuka uZimu.Vt'dUSomnini wangivuza ngombana nginganamlandu;
wangisiza ngombana ngimsulwa.fsGdWangikhupha emkghothweni
wangibeka etjhatjhalazini,
wangisindisa ngombana angithanda.PrdBangithelekela ngelanga lehlekelele,
kodwana uSomnini waba msizami.`q;dWangisindisa esitheni sami esinamandla
nebajamelanini bami egade banamandla kunami.Xp+dWelula isandla sakhe aphezulu wangidzwebula;
wangenyula emanzini azikileko.odLokha uSomnini navuthela ummoya ngeempumulo,
akhalima,
ukuzika kwelwandle kwambuleka,
iinsekelo zephasi zanekeka ebaleni.jnOdWadubula imisubi kwaphadlhalala izitha zami,
zadiyazeliswa kumekezela kobuphaziphazi bombani.Gm dUSomnini waduma asemafini,
kwezwakala ilizwi longoPhezulu.Lld Ebuphaziphazini bobukhona bakhe
kwamekeza, kwaphambana imibani.Xk+d Wagubuzeswa lilifu elinzima njengesisitho,
namafu wezulu amnyama wemkayini.fjGd Kwaba ngathi uphapha ngekerubhi emafini,
isiwuruwuru saba ngasuthi maphiko aphapha ngawo.eiEd Wavula amazulu wehlela phasi;
ngaphasi kweenyawo zakhe
kuthe kupe amafu anzima tshu.jhOd USomnini nasilingekileko
ufana nentabamlilo ethunya intuthu
nekhafula amalangabi nekehla.g}dIphasi ladengezela begodu lahlengezela,
iinsekelo zamazulu zasikinyeka,
zathuthumela ngombana gade asilingekile.f-dEmatlhuwenami ngalilela uSomnini,
ngarhuwelela uZimami.
Wezwa ilizwi lami asethempelini lakhe,
isililo sami safika eendlebeni zakhe.KedIinkawule zezindla bezingirarele;
ngabandamelwa zizifu zokufa.[d1dNgenganyelwa magagasi wokufa,
iinrhurhula ezibhubhisako zafuna ukungigubuzesa.Tc#dUSomnini ufanele ukudunyiswa:
Nangilila kuye ungisindisa ezitheni zami.(bKdUZimami ulirholo lami engiphephela kilo;
usihlangu sami namandla wesindiswami;
uyisikami, isiviko sami nomenyelami.
Nakibondwendweni uyangisindisa.RadWabhina wathi:
USomnini ulidwala lami, isiphephelo sami nomsindisami.` dUDavida wadumisa uSomnini ngokuvuma ingoma le lokha uSomnini namsindisa esandleni sazo zoke izitha zakhe ngitjho nakuSawula.`_;dLaba abane gade baziinzukulwana zakaRafa eGathi, bafa babulawa nguDavida namabuthwakhe.l^SdYathi lokha nayitlhorholoja ama-Israyeli, uJonathani umsa kaTjhimeyi, umfowabo kaDavida wayibulala.W])dNakenye godu ipi eyaba seGathi, kwakunendoda ede enemino esithandathu esandleni ngasinye namazwani asithandathu enyaweni ngalinye, okuba matjhumi amabili nane sele kukoke. Nayo gade ingenye yeentsitsirimba. \;dKenye ipi namaFilista eGobo, u-Elirhanana umsa kaJare-Oregimi weBhethe-Lehema wabulala uGoliyadi weGathi. Umphini womkhontwakhe wawulingana nomphekgho.w[idKwaba nenye godu ipi namaFilista eGobo. Ngesikhatheso uSibekayi weRhutjha wabulala uSafi enye yeentsitsirimba.kZQdKodwana u-Abitjhayi umsa kaTseruya walamulela uDavida, wamadlha umFilista loyo wambulala. Ngemva kwalokho amabutho kaDavida afunga kuye athi: “Angeze bewusakhamba nathi epini, asifuni bonyana ilanga lakwa-Israyeli licime.”SY!dKwabuya godu kwaba nepi phakathi kwamaFilista nama-Israyeli. UDavida waphuma namabuthwakhe wehla wayokulwa namaFilista eGobo. Lokha uDavida nathoma ukudinwa, umFilista wadlumbana bona angambulala. UmFilista lo gade ayitsitsirimba, anomkhonto onetlobo enobudisi obungaphezu kwamakhilogremu amathathu begodu ahlome nangesabula etja.9XmdBafihla woke amathambo lawo ethuneni lakaKitjhi uyise kaSawula, eTsela kwaBhenjamini. Ngemva kobana sele benze koke ikosi eyabayala ngakho, uZimu waphendula umthandazo wenarha.nWWd UDavida waletha amathambo kaSawula newakaJonathani kanye newabanye ababulawa bebaphanyekwa eGibiyoni.Vd wakhamba wayokuthatha amathambo kaSawula newendodanakhe uJonathani emphakathini weJabetjhi-Giliyadi. (Abantu beJabetjhi bebawathethe ngemsitheleni esirhodlweni seBhethe-Tjhani lapha bebaphanyekwe khona maFilista ngemva kobana amadlhe uSawula eGilibowa.)RUd Kuthe lokha uDavida nezwa ngalokho okwenziwa nguRitsipa umngena kaSawula,jTOd URitsipa indodakazi ka-Aya wazendlalela ingubo yesizilo phezu kwedwala. Wagada iindumbezo kusukela ekuthomeni kokuvunwa bekwaba sikhathi sokuna kwezulu. Azange avumele bona zithintwe madlanga emini nanyana abophagana ebusuku.PSd Yawanikela ezandleni zamaGibiyoni, awabulala awaneka embundwini e-aldarini lakaSomnini. Afa ndawonye wolikhomba njalo, abulawa emalangeni wokuthoma wokuvuna njengombana bekuthonywa ukuvunwa kwebhali.?RydKodwana ikosi yathatha amadodana amabili wakaRitsipa ongomunye wemingena kaSawula. URitsipa gade kuyindodakazi ka-Aya. Amabizo wamadodana lawo gade kungu-Aramoni noMefi-Bhotjheti. Godu ikosi yathatha amadodana amahlanu wendodakazi kaSawula uMikali. UMikali gade kumfazi ka-Adriyeli umsa kaBharzilayi weMerhola.Q1dIkosi yambabalela uMefi-Bhotjheti umsa kaJonathani umsa kaSawula ngebanga lesifungo esenziwa phambi kwakaSomnini phakathi kwakaDavida noJonathani.jPOdNje-ke sifuna iinzukulwana zakhe eziduna ezilikhomba zibulawe bezirhubutjhwe phambi kwakaSomnini uZimu. Siziphanyeke eGibeya lakaSawula, ikosi yokuthoma eyakhethwa nguZimu.”
Yeke uDavida wathi: “Ngizaninikela zona.”OdAmphendula athi: “USawula walinga ukusibhubhisa bewasibekela isifu kobana asirhayile ukuze singabi nesabelo kwa-Israyeli.MNdAmaGibiyoni amphendula athi: “Asifuni isiliva namkha igolide kuSawula nesizukulwana sakhe. Godu asinalungelo lokubulala umuntu kwa-Israyeli.”
UDavida wathi: “Alo, nifuna nginenzeleni?”mMUdyawabuza yathi: “Nginenzeleni? Ngingalungisa njani ukuze koke kubuyele esigeni enarheni kaZimu?”-LUd(AmaGibiyoni la gade angasiyo ingcenye yama-Israyeli, kodwana bekusiqubutjhwana sabakwa-Amori abasindako. Bakwa-Israyeli bafunga bonyana bazabababalela, kodwana uSawula wasuka wancama khulu ngo-Israyeli noJuda bewazama nokuwabhubhisa).
Ikosi uDavida yabiza amaGibiyoni bona ikhulume nawo,bK AdNgesikhathi sokubusa kwakaDavida kwaba nendlala iminyaka emithathu ngokulandelana. UDavida walila kuSomninini. USomnini wathi: “Kungebanga lakaSawula kanye nekumbakhe ezele iingazi; ngokubulala kwakhe amaGibiyoni.”:Jqdkanti u-Ira weJayiri naye gade amphristi kaDavida.CIduTjheva angumabhalana; uTsadokhi no-Abiyatari kubaphristi;_H9du-Adoniramu yena gade alawula zemisebenzi; uJehotjhafathi umsa ka-Arhiludi angusosiba;rG_dUJowabi gade engamele loke ibutho lakwa-Israyeli; uBhenaya umsa kaJehojada engamele amaKereti namaPeleti;F#dUmfazi lo wathumba boke abantu ngeseluleko sakhe. Khonokho bajuqula ihloko kaTjheba umsa kaBhikiri bayijikijela kuJowabi. UJowabi wavuthela ipalapala, amabuthwakhe alitjhiya idorobhelo, aphadlhalala omunye nomunye walunga kwakhe. UJowabi wabuyela ekosini eJerusalema.yEmdAwa, abe akusinjalo mma. Into nje phakathi kwenwapha kunesiphehlanturhu esitlhorholoje ikosami uDavida. Sidabuka ngale kombundu enarheni yakwa-Efrayimu, ibizo laso nguTjheba umsa kaBhikiri. Nawunganginikela umrhali loyo, bengiphuma khona nje ngedorobhenapha.”
Umfazi wathi kuJowabi: “Awa yeke, nakunjalo, khona-ke ihlokwanakhe nizayigama ngehla komthangala.”DdUJowabi wathi: “Kanti-ke awa! Angeze bengithome, angeze bengithome nakancani ngibhuruze nanyana ngirhiribidele idorobho!=CudThina sibabantu abangananturhu begodu sithembekile ku-Israyeli. Gadesi wena ulinga ukubhuruza idorobho elingunina wama-Israyeli. Kubayini ufuna ukurhiribidela ilifa lakaZimu na?”|BsdWaragela phambili umfazi wathi: “Ekadeni kwakuphele kuthiwe, ‘Nawunomraro khamba uye e-Abela uzakurarululwa’.zAodUJowabi wamhlangabeza. Umfazi loyo wathi kuye: “Nguwe uJowabi na?”
Yena wathi: “Iye, uJowabi ngimi lo.”
Umfazi loyo wathi: “Akhe ulalele lokho incekukazakho ekuphathele khona.”
UJowabi wathi: “Khuluma, ngilalele.”"@?dkwavela isihlakaniphi somfazi ngedorobheni sathi: “Yenilalele! Yenilalele! Tjelani uJowabi loyo bonyana akhe avele lapha, ngisafuna ukukhuluma naye.”F?dAbalandeli bakaJowabi bafika baragelela uTjheba e-Abela-Bhethe-Mahakha. Bakhamba basakha iinqabo magegana nomthangala ongaphambili wedorobho.
Kwathi lokha nabasalwa nokuwisa umthangala,>%dUJowabi wadlula hlangana nazo zoke iinkoro zakwa-Israyeli bewafika e-Abela okutjho iBhethe-Mahakha. Woke amaBheri abuthana alandela uJowabi.~=wd Ngemva kobana u-Amasa asusiwe endleleni, boke abantu baragela phambili noJowabi ekugijimiseni uTjheba umsa kaBhikiri.l<Sd U-Amasa wabhudabhudeka eengazini zakhe phakathi kwendlela. Indoda leyo yabona bonyana amabutho akakhambi yarhurhubisela u-Amasa eqadi kwendlela. Kwathi nayilemuka bonyana woke umuntu nafika ku-Amasa uyajama, yambhibha ngengubo.;!d Enye yamadoda webutho lakaJowabi yajama eqadi kwaka-Amasa yathi: “Nangabe nithanda uJowabi begodu nijame noDavida, landelani uJowabi!”(:Kd U-Amasa azange atjheje umukhwa ongesinceleni sakaJowabi, uJowabi wamrharhabula ngawo esiswini, amathumbu achithekela equlwanini. Azange kusaba nesidingo sokobana uJowabi amsike kwesibili bonyana ambulale. UJowabi nomfowabo u-Abitjhayi baragela phambili bagijimisa uTjheba umsa kaBhikiri.}9ud UJowabi wathi ku-Amasa: “Kunjani mnakwethu?” Wadosa itjebe ka-Amasa ngesandla sokugoma kwanga ufuna ukumncwanga.g8IdKwathi lokha nafika edwaleni elikhulu eGibiyoni, u-Amasa wawahlangabeza. UJowabi gade embethe izambatho zakhe zepi, edinini atlinye ibhande elinesabula engemgodlenayo. Uthe natjhidelako, isabula yarhwatjheka ngemgodlenayo.$7CdYeke ibutho lakaJowabi, amaKereti namaPeleti kanye neengorho zekosi, laphuma lirholwa ngu-Abitjhayi. Laphuma eJerusalema ligijimisa uTjheba umsa kaBhikiri.}6udYeke uDavida wathi ku-Abitjhayi: “Nangiqalako nje, uTjheba umsa kaBhikiri lo ungathi uzasidalela umonakalo omnengi khulu kuno-Absalomu. Thatha ibutho lami umlandele; uyangisolisa uzabe afunyane amadorobho anemithangala bese uyasiphunyurha.”l5SdKodwana u-Amasa wathatha isikhathi eside ukubuthelela amadoda wakwaJuda kunegade asibekelwe yikosi.}4udYeke ikosi yathi ku-Amasa: “Biza amadoda wakwaJuda aphelele kimapha emalangeni amathathu ezako; nawe ube khona.”*3OdLokha uDavida nabuyela esigodlweni sakhe eJerusalema, wathatha imingena elitjhumi egade ayitjhiye bonyana yeluse isigodlo wayibeka ngekumbeni egadiweko. Wayondla kodwana azange ayiyame. Kwafanela bonyana ihlale igadwe njalo bekufike isikhathi sokuhlongakala kwayo, iphila inga bahlolokazi.72idYeke boke abantu bakwa-Israyeli bahlanuka uDavida balandela uTjheba umsa kaBhikiri. Kodwana bakwaJuda bona bahlala nekosabo uDavida ukusuka eJordani bekuyokufika eJerusalema.g1 KdKwavela isibhidlamnyanya ekuthiwa nguTjheba umsa kaBhikiri, umBhenjamini, savuthela ipalapala sarhuwelela sathi: “Asinasabelo noDavida, asithintani ndawo nomsa kaJese! Ayigubhe, Israyeli; omunye nomunye etendeni lakhe!”01d+Abantu bakwa-Israyeli baphendula bakwaJuda bathi: “Thina siziinkoro ezilitjhumi kunani, yeke sinesandla esibanzi ekosini uDavida. Alo, nisinyazelani kangaka? Akusithi esize nombono wokobana kulandwe ikosi na?”
Abantu bakwaJuda barhagalela bakwa-Israyeli ngendaba le.t/cd*Boke abantu bakwaJuda bafahlela, baphendula bakwa-Israyeli bathi: “Lokho sikwenze ngombana ikosi iseduze nathi ngegazi. Alo, nitjhiswa yini ngalokho? Kghani kunento esiyigomileko esabelweni sekosi? Kunezinto esizithathele zona na?”P.d)Kwasuka inengi labantu bakwa-Israyeli laya ekosini lafese lathi: “Banalungelo liphi abafowethu bakwaJuda bona bangathatha ikosi nomndenayo bayiyamise iJordani nabo boke abantu abakhamba nayo na?”-1d(Ikosi yanqomba eGiligali, uKimhamu wakhamba nayo.
Bekungiwo woke amabutho wakwaJuda nengcenye yamabutho wakwa-Israyeli ayamisa ikosi eJordani. ,d'Yeke boke abantu bayama iJordani. Ikosi nayo yayama ngemva kobana igone uBharzilayi beyambusisa. UBharzilayi waphendukela ekhaya.'+Id&Ikosi yathi: “Iye, awa; uKimhamu angayama nami. Ngizamenzela nanyana yini ekuthokozisako ngombana kuyangithokozisa ukukwenzela nanyana yini oyifuna kimi.”T*#d%Ikosi ayingivumele ngiphenduke, ngiyokufela emzinekhethu, ngilale eduze nezindla lakababa nomma. Nokho nangu umsanami uKimhamu. Akayame nekosi, ikosi imenzele nanyana yini ekubona kukuhle emehlwenayo.”])5d$Kungaba budisana bonyana incekwakho iyame iJordani nekosi. Ikosi ingibonani kangaka?W()d#Nginamatjhumi abunane woke weminyaka. Angisanandiphelwa lilitho. Ukudla nokuselwako sekuduma qwatjhi. Nalokha abobaba nabomma nababhina esigodlweni angeze bengisabezwa. Incekwakho izokuba mthwalo ekosinami.k'Qd"Kodwana uBharzilayi wathi ekosini: “Ikosi itjho bonyana ngingabe ngisafika eJerusalema nanginje?f&Gd!Ikosi yathi kuBharzilayi: “Yewuyame nami uyokuhlala nami eJerusalema, ngizakutlhogomela.”!%=d UBharzilayi lo gade kuliqhegu elidala, aneminyaka ematjhumi abunane. Watlhogomela ikosi lokha nayisahlala eMarhanayimu ngombana wayemumuntu onjingileko.Z$/dUBharzilayi umGiliyadi wehla avela eRogelimi kobana azokulotjhisa ikosi eJordani.#!dUMefi-Bhotjhethi wathi ekosini: “UTsiba akawathathe woke amasimu lawo, mina kimi kwanele ukubona ikosami ibuyele ekhaya ibulungekile.”`";dIkosi yathi kuye: “Ungasanda namezwi! Ngithi wena noTsiba hlukaniselanani amasimu.”R!dBewunelungelo lokubulala zoke iinzukulwana zakabamkhulwami, kodwana unikele incekwakho indawo hlangana nalabo abagoma esithebeni sekosi. Alo, ngingabe ngisathi ngifunelani ukubawa okhunye ekosinami?”" ?dWafika wangikhuluma kumbi ekosinami. Nokho-ke ikosami ikghona ukuzwisisa kuhle njengesithunywa sakaZimu. Yeke ayenze nanyana yini elungileko emehlwenayo.W)dWaphendula wathi: “Kosami, ndabezitha, njengombana incekwakho irholophele nje, ngazitjela bona ngizakubophela udumbanami ukuze ngikghone ukukhamba nekosi. Nakhuya-ke uTsiba isisebenzi sami singidlelezela.dNaye weza ukuzokuhlangabeza ikosi asuka eJerusalema. Ikosi yambuza yathi: “Awu, Mefi-Bhotjhethi, kubayini ungazange ukhambe nami?”dUMefi-Bhotjhethi, umntwanomntwana kaSawula naye wehla wayokuhlangabeza ikosi. Bekangazange ahlambe iinyawo zakhe nanyana aphungule iindevu zakhe, nezambatho zakhe azange azihlanze soloko kwamhlana ikosi isuka eJerusalema, bekwaba sekubuyeni kwayo isabulungekile.OdIkosi yathi kuTjhimeyi: “Awuzukufa.” Ikosi yamthembisa ngesifungo.T#dUDavida wathi: “Niyithenga ngani indaba le, nina besa bakaTseruya? Namhlanje nijamelene nami! Akunamuntu ozakubulawa kwa-Israyelapha namhlanjesi. Ngimi ikosi kwa-Israyeli, ngiqedile nangitjho njalo.”ymdU-Abitjhayi umsa kaTseruya wathi: “Usaphilelani nje uTjhimeyi wakhona loyo, nathuke umzeswa kaZimu kangaka?”/dIncekwakho iyazi bonyana itjhaphele ikosi, kodwana namhlanje ithe ayiphume ibe ngeyokuthoma ekumbeni kaJosefa ukwehla izokuhlangabeza ikosayo.”+Qdwathi kiyo: “Ikosi ayidle izitjhiyele. Inga ikosi ingakhohlwa ubudlhayela obenziwa yincekwayo mhlana ikosami isuka eJerusalema. Bengithi ekosinami tjhebetjhebe.2_dBayama ezibukweni kobana bayamise umndeni wekosi bebenze nanyana yini efunwa yikosi. Ngemva kobana uTjhimeyi umsa kaGera ayame iJordani, wazilahlela phasi phambi kwekosiPdBekaphekelelwa yikulungwana yamaBhenjamini, uTsiba isisebenzi sekumba kaSawula kanye namadodanakhe alitjhumi nahlanu neenceku zakhona ezimatjhumi amabili. Bagijimela eJordani lapha kwakunekosi khona.zodUTjhimeyi umsa kaGera, umBhenjamini weBharhurimu, naye wagijima nabantu bakwaJuda wayokuhlangabeza ikosi uDavida.dYeke ikosi yabuya beyakhamba yayokufika eJordani. Abantu bakwaJuda bafika eGiligali kobana bahlangabezane nekosi, bayiyamise iJordani.#AdAmezwi kaDavida athumba iinhliziyo zabantu boke bakwaJuda kwaba ngathi bamumuntu munye. Bathumela ilizwi ekosini bathi: “Yewubuye namabuthwakho woke.”$Cd Bese nithi ku-Amasa, ‘Awusinyama negazi lami na? NgoZimu ngiqinisile ngithi uzakuba yinduna yamabuthwami esikhundleni sakaJowabi kusuka khona nje.’ ”{qd Batjeleni nithi, ‘Nibafowethu mbala, niyinyama negazi lami. Alo, kubayini nidosa iinyawo ekubuyiseleni ikosi?’Rd Yeke ikosi uDavida yathumela umlayezo othi kubaphristi uTsadokhi no-Abiyatari: “Akhe nibuze abaphathi bakwaJuda ngesewula bonyana benziwa yini kobana badose iinyawo ekubuyiseleni ikosi esigodlweni sayo. Batjeleni bonyana ikosi lapha igugubele khona iwezwile amahlebezi wokobana ama-Israyeli ngetlhagwini afuna izokuba yikosawo.d Kodwana u-Absalomu loyo esamzesa bonyana asibuse, uhlongakele epini. Alo, kubayini nathi du nje; ningasathi ikosi ayibuye?”{d Phakathi kweenkoro zoke zakwa-Israyeli gade sele kunokuphikisana hlangana nabantu. Bathi kubaphathi: “Ikosi uDavida eyasisindisa esandleni sezitha zethu, iye ikosi eyasisindisa esandleni samaFilista, ibalekile enarhenapha ngebanga laka-Absalomu.T #dYeke ikosi yasikima yakhamba yayokuhlala esangweni. Amadoda nezwa bonyana ikosi isesangweni, eza azoyilotjhisa.
Ngesikhatheso ama-Israyeli agade akhamba no-Absalomu gade sele abalekele eendlini zawo.| sdPhuma khona nje uyokukhuthaza amabuthwakho lawaya. Nawungaphumiko, ngoZimu ngiqinisile ngithi bazakutjhiya boke usale wedwa tere nakutjhinga ilangeli, uzase uyihlole. Kuzakuba budisi kuwe ukudlula ubudisi boke owakhe wabuthwala epilwenakho.”m UdUjama nezitha zakho, uhlanukela abangani bakho. Ubonakalise kuhle namhlanje bonyana iinduna namabutho akatjho litho kuwe. Ngiyabona bonyana bewuzakuthaba nangathana u-Absalomakho loyo gade aphila, khibe kufe thina sokanyana nje.U %dUJowabi wangena ngelawini waya ekosini wafese wathi: “Awa, namhlanje khona uwadanisile-ke amabuthwakho akusindise abe asindisa namadodanakho namadodakazakho kanye nepilo yamakhosikazakho neyemingenakho.  dIkosi yazibhibeza ubuso yarhahlawula yathi: “Maye mina, ngomsanami u-Absalomu! Maye mina ngo-Absalomu, umsanami, umsanami!”kQdAmabutho angena emzini akhwetjhezela mhlokho njengamadoda nangena ngokunanya lokha nabaleke epini.widKwathi bona amabutho ezwe bonyana ikosi isemahlungwini ngomsanayo, ukuhlula kwawo mhlokho kwaphenduka isililo.I dAbantu batjela uJowabi bonyana ikosi iyalila, ililela u-Absalomu. d!Ikosi yawurubajeka. Yakhuphukela elawini eliphezu kwesango, yalila. Yabe ilokhu yehla yenyuka isithi: “Maye mina ngomsanami u-Absalomu! Umsanami, umsanami u-Absalomu! Ngathana kuhlongakele mina esikhundleni sakho. Maye ngo-Absalomu, maye mina ngomsanami!”Kd Ikosi yabuza umKutjhe yathi: “Alo, umsanami u-Absalomu yena ulondekile na?”
UmKutjhe wathi: “Inga zoke izitha zekosami nalabo abavukela ikosi bona bayilimaze bangaba njengesokanelo.”+dKwase kufika umKutjhe wathi: “Ngwenyama! Ikosi ayilalele nanzi iindaba ezimnandi! UZimu namhlanje usindise ikosami kiboboke abayivukelako.”eEdIkosi yathi: “Jamela eqadi, ulinde khonapha.”
Mbala wajamela eqadi walinda khonapho.\3dIkosi yabuza yathi: “Umsanami u-Absalomu ulondekile na?”
U-Arhimahatsi wathi: “Gade kunesiyaluyalu ngaphambi kobana uJowabi athumele inceku yekosi nami, incekwakho, abe ayazi bonyana bekwenzakalani.”eEdU-Arhimahatsi warhuwelela ikosi asesekude wathi: “Koke kukhamba kuhle!” Wafika wakhothama phambi kwekosi wathi: “Bayede! Akathokozwe uZimu wekosami! Ubephule umkhono abantu egade baphakamisela ikosami imikhonto.”0[dUmlindidorobho wathi: “Igijimo lomuntu wokuthoma loya ungathi ngelaka-Arhimahatsi umsa kaTsadokhi.”
Ikosi yathi: “Leyo yindoda elungileko, iza nezimnandi.”A~}dGodu umlindidorobho wabona omunye umuntu naye agijima, warhuwelela umlindisango wathi: “Qala, godu nango omunye umuntu uza agijima yedwa!”
Ikosi yathi: “Naye uza neendaba.”1}]dUmlindidorobho warhuwelela wabikela ikosi.
Ikosi yathi: “Nangabe ukhamba yedwa, kuyatjho bona uphethe iindaba ezimnandi.”
Umuntu loyo waya ngokuya asondela.T|#dKwathi uDavida asahlezi hlangana nesango langaphakathi nelangaphandle ledorobho, umqapheli wakhwela phezu kwephahla lesango elisemthangaleni. Wathi nathi uyaqala wabona umuntu eza nganeno agijima ayedwa.:{odWaphendula wathi: “Akhese ungilise ngigijime.” Yeke uJowabi wathi: “Gijima-ke!”
U-Arhimahatsi wagijima wathatha indlela eqamula emrhobeni weJordani wadlula umKutjhe.Tz#dU-Arhimahatsi umsa kaTsadokhi godu wathi kuJowabi: “Ngivumela nami ngilandele umKutjhe.” Kodwana uJowabi wathi: “Ndodana, watjhabatjheka kangaka nje? Abe akunalitho ozalithola ngombikwakho lowo.”ydUJowabi wathi kumKutjhe: “Khamba uyokwazisa ikosi ngokubonileko.”
UmKutjhe wakhothama phambi kwakaJowabi, wasuka lapho wagijima.>xwdKodwana uJowabi wathi kuye: “Kahle ngokurhaba, awuzukubikela ikosi namhlanje, uzakwenza lokho ngelinye ilanga, hayi namhlanje. Ukhumbule bonyana yindodana yekosi ehlongakeleko.”w-dU-Arhimahatsi umsa kaTsadokhi wathi: “Angigijime ngiyokwazisa ikosi uDavida bonyana uSomnini uZimu umtjhaphululile esandleni sezitha zakhe.”"v?dKwakunesinye isikhumbuzo esajanyiswa ngu-Absalomu: Ngeenkhathi zakhe u-Absalomu wathatha isika wayijamisa ngemRhobeni kaSomnini ngombana bekasithi nadlumbanako: “Anginandodana ezakuvusa ibizo lami.” Wathiyelela isika leyo ngaye, nanje isabizwa bonyana siKhumbuzo saka-Absalomu.BudBathatha u-Absalomu bamjikijela ngemgodini omkhulu ehlathini bebambhibeza ngentaba yamatje. Ngesikhatheso ama-Israyeli gade abelethe iinthende, omunye nomunye abambe indlela eya kwakhe.xtkdKhonokho uJowabi wavuthela ipalapala, amabutho alisa ukugijimisa u-Israyeli ngombana uJowabi bekasithi ayisele.\s3dAbosonkhande abalitjhumi bakaJowabi bazombeleza u-Absalomu, bamphobola bebambulala.Ar}dUJowabi wathi: “Angizokulokhu ngona isikhathi nawe lapha.” Nanguya athatha imikhonto emithathu wahlaba ngayo u-Absalomu esifubeni asaphila alokhu alembelele emthini we-owuku njalo.bq?d Ngathana ngimbulalele ngemsitheleni, ikosi beyizokwazi; wena bewuyokujamela kude nami.”p)d Kodwana indoda yaphendula yathi: “Ngitjho nanyana bewunganginikela iimpaparwana eziyikulungwana, bengingekhe ngigabaze ngibeke indodana yekosi isandla. Ngizizwele ngezami zombili lokha ikosi nayithi kuwe naku-Abitjhayi no-Itayi, ‘Nibabalele indodanami u-Absalomu.’goId UJowabi wathi endodeni ebikako leyo: “Baba-ke! Usangitjela bona umbonile? Kutheni ungakamumadlhi khonapho umhlanganise nehlabathi? Ngabe sikhuluma nje ngikunikela iimpaparwana ezilitjhumi zesiliva nebhande lobungorho.”nd Kuthe lokha enye yamadoda nayibona umhlolo lowo, yayokutjela uJowabi yathi: “Kazi ngibone u-Absalomu alembelele emthini we-owuku.”/mYd Khonokho u-Absalomu wazithela phezu kwebutho lakaDavida. Bekakhwele imeyilakhe, kuthe lokha imeyila leyo nayisakhambakhamba ngaphasi kweempande ezimdlani zomuthi omkhulu we-owuku, ihloko yaka-Absalomu yakghiya emthinapho. Wasala alembelele lapho khibe imeyila agade ayikhwele ihlabela phambili.flGdIpi yabheduka inarha yoke, abantu abafela ehlathini baba banengi ukudlula ababulawa yisabula.k%dLapho, ipi yakwa-Israyeli yahlulwa liviyo lakaDavida, kanti neenkhubela zaba zinengi tle mhlokho, amatjhumi amabili weenkulungwana zamadoda. s~~E}}'|I{dzzTxxFwPv]uu ttWs|rr q0pjooKnnUmmll k$jjihhDggRfof(eNdd)ccZbaa``_^^a]];\r[[+ZYY#XWW5VV8U`UTSS6RRQTPP ONML;KK*JIIRHHWGG(FDEEDCCBA@@B?>>4=g<;:9o887l66S5449322?11:0// .f--B,3+}+ *A*)K(('&&<%%$##("A!!b Hb-N>|HP{> g I-e[4 _  9t'nkanye neenduna eziziinkulungwana ezintathu namakhulu amathathu ebegade zibeke ilihlo emsebenzini begodu zilawula abasebenzi.nUSolomoni gade aneenkulungwana ezimatjhumi alikhomba zamadoda athwala amatje neenkulungwana ezimatjhumi abunane akghedlha ngeentabeni,6gnWawathumela eLibhanoni ngamajima wabaziinkulungwana ezilitjhumi ngenyanga ukuze aqede inyanga aseLibhanoni bese aqeda zimbili asemakhaya. U-Adoniramu gade ayinduna yamajima.ymn Ikosi uSolomoni yakatelela amadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amathathu kilo loke lakwa-Israyeli bona asebenze.2_n USomnini wapha uSolomoni ukuhlakanipha njengombana bekamthembisile. Kwaba khona itjhebiswano ehle phakathi kwakaSolomoni noRhiramu ngombana benza isivumelwano sokuthula.~'n noSolomoni wapha uRhiramu amatjhumi athobako weenkulungwana zemigodla yekoroyi njengokudla kwesigodlo sakhe. Godu wamupha neenkulungwana ezilithoba zamalitha wamafutha we-oliva etlhodlhiweko. USolomoni waragela phambili nokupha uRhiramu ngalendlela iminyaka ngeminyaka.X}+n Ngambala uRhiramu wahlinzeka uSolomoni ngomsedari nangeengodo ayegade azidinga,|/n Abantu bami bazazidudula ukusuka eLibhanoni bekube selwandle bese ngizithayisa ngeenyanda elwandle kufikela lapha uzifuna khona. Nazifika lapho ngizabese ngiyazitlharhulula-ke, uzithathe ukhambe nazo. Wena-ke uzakufanela bonyana uphe isigodlo sami ukudla engikubawileko.”{1nYeke uRhiramu wathumela ilizwi kuSolomoni wathi: “Ngiwufumene umlayezwakho begodu ngizakwenza koke okubawileko, umsedari neengodo zomsayipurusi.JznLokha uRhiramu nezwa umlayezo kaSolomoni wathaba khulu wathi: “Akuthokozwe uSomnini uZimu namhlanjesi ngombana uphe uDavida indodana ehlakaniphileko kobana ibuse isizwe esikhulu kangakesi.”ynNgebangelo-ke thumela umlayezo bonyana ngilungiselwe iingodo zomsedari weLibhanoni. Abantu bami bazakusebenza nebakho begodu ngizakukhokhela nanyana yimalini oyibizako ngabantu bakho. Uyazi bonyana asinaye umuntu onekghono lokukghedlha imithi njengamaTsidoni.”QxnYeke, ngiyabhinca ngifuna ukwakhela uSomnini uZimami ithempeli njengombana uSomnini watjela ubaba uDavida wathi, ‘Indodanakho engizayibeka esihlalweni sobukhosi endawenakho izangakhela ithempeli.’jwOnNje-ke uSomnini uZimami unginikele ukuphumula mahlangothi woke begodu anginasitha nanyana ingozi.Ovn“Uyazi bonyana ubaba uDavida gade asahlelwa zizipi ngapha nangapha, nje-ke ngebangelo akhange akghone ukwakhela uSomnini uZimakhe ithempeli, uZimu angakabeki izitha zakhe ngaphasi kweenyawo zakhe.5ugnUSolomoni wathumela umlayezo kuRhiramu wathi::t qnLokha uRhiramu ikosi yeTirosi nezwa bonyana uSolomoni uzeswe bona abe yikosi athathe iintambo zakayise uDavida, wathumela abazenda bakhe kuSolomoni ngombana gade azwana noDavida.s)n"Kweza amadoda avela ezizweni zoke ukuzokulalela ubuhlakani bakaSolomoni, athunyelwe makhosi woke wephasi egade sele ezwile ngobuhlakani bakhe.Qrn!Wahlathulula zoke iintjalo ukusuka keziqakathekileko njengomsedari weLibhanoni ukuya kezijayelekileko njengehisophi emila emithangaleni. Begodu bekafundisa ngeenlwana neenyoni, iinrhurhubi neenhlambi.]q5n Wakhuluma izaga eziziinkulungwana ezintathu neengoma zakhe zaziyikulungwana nahlanu.CpnGade ahlakaniphe ukudlula woke umuntu, adlula ngitjho no-Ethani umEzrarhi, uHemani, uKalkolo noDarida, amadodana kaMarholo. Iye, idumo lakhe lasabalala kizo zoke izizwe ezizombelezileko.}ounUkuhlakanipha kwakaSolomoni gade kudlula kwawo woke amadoda wepumalanga, godu kudlula ukuhlakanipha koke kweGibhide.nnUZimu wapha uSolomoni ukuhlakanipha okukhulu nokubona kuhle izinto ngelihlo elibukhali, nommoya wokuzwisisa ngendlela ebanzi.|msnGodu gade ziletha nebhali neforiji endaweni efaneleko ukuze kuzokuphiwa iinjomani zeenkarana nezinye nje iinjomani.OlnIsikhulu esinye nesinye sesifunda bekuthi nakuyinyanga yedlhego laso sithumele isibiko ekosini uSolomoni kanye nazo zoke iinthekeli zakhe. Gade ziqinisekisa bonyana akunanto etlhayelako esigodlweni.skanUSolomoni gade aneenkulungwana ezine zeenjomani zeenkarana, neenkulungwana ezilitjhumi nambili zabakhweli.aj=nNgesikhathi sokuphila kwakaSolomoni, uJuda no-Israyeli baphila ngokuphepha ukusuka eDani etlhagwini ukuya eBheritjheba esewula, enye nenye indoda beyizigedla ngaphasi komthunzi wakwayo wesidiribe nomuthi wamakhiwani.wiinWabusa imibuso yoke engetjingalanga yomLambo, ukusuka eTifsarha ukuya eGaza, godu anokuthula mahlangothi woke.9hmniinkomo ezilitjhumi ezinonisweko, iinkomo ezimatjhumi amabili ezidla emrhuleni nezimvu ezilikhulu, imihlobo yeempalapala, iinhlangumataka neentsephe kanye namadada anonisiweko.Bhen-Rhuru wangeentatjaneni zakwa-Efrayimu;>XwnUSolomoni gade anababusi beemfunda ezilitjhumi nambili kilo loke lakwa-Israyeli, egade baphakela ikosi nesigodlo. Omunye nomunye gade afanele alethe isondlo senyanga yoke ngomnyaka._W9nu-Arhitjhari amphathi wesigodlo;
u-Adoniramu umsa ka-Abida amphathi wezemisebenzi.zVonu-Azariya umsa kaNathani angumphathi weenkhulu zeemfunda;
uZabudi umsa kaNathani amphristi nomeluleki wekosi;]U5nuBhenaya umsa kaJehojada ayinduna yamabutho;
uTsadokhi no-Abiyatari babaphristi;wTinu-Elirhorefi no-Arhiya, amadodana kaTjhitjha bekubomabhalana;
uJehotjhafathi umsa ka-Arhiludi angunobhala;XS+nIinkhulu zakhe eziphezulu bekungilezi:
u-Azariya umsa kaTsadokhi umphristi;8R onIkosi uSolomoni yabusa phezu kwaka-Israyeli woke.'QInWoke u-Israyeli wezwa ngesigwebo ikosi eyasikuphako. Abantu bahlonipha khulu ikosi ngombana balemuka bonyana uZimu uyiphe ukuhlakanipha ekugwebeni ngokulunga.P)nYeke ikosi yakhupha isigwebo sayo yathi: “Nikelani umfazi wokuthoma loya umntwana ophilako. Ningambulali; kuyakhanya bonyana nguye unina.”O!nUmfazi ongunina lomntwana ophilako warhawuka waba lisizi ngomsanakhe wathi ekosini: “Babethu, ngiyakubawa, kungcono umnikele umntwana ophilako loyo! Ungambulali!”
Kodwana umfazi omunye wathi: “Sukela le! Dumbana simlobe sobabili. Mrharhabuleni phakathi!”eNEnIkosi yathi: “Sikani umntwana ophilako lo phakathi, ninikele omunye nomunye ihlangothi.”JMnYeke ngilethelani isabula.” Ngambala kwalethwa isabula ekosini.LnIkosi yathi: “Lo uthi, ‘Wami umsana uyaphila; wakho uhlongakele,’ loya uthi, ‘Umsanakho ngohlongakeleko; ophilako ngowami.’cKAnUmfazi omunye loyo naye wathi: “Afeke! Ophilako lo ngewami; wakho ngohlongakeleko loyo.”
Kodwana wokuthoma waphikelela wathi: “Ngithi ofileko ngewakho, wami ngophilako!” Baphikisana njalo-ke phambi kwekosi.9JmnEkuseni ngavuka ngathi ngimunyisa umsanami. Baba-ke! Ngafumana bonyana uhlongakele! Kodwana ngithe nangimqalisisa kuhle emkhanyweni, ngabona bonyana akusuye obelethwe ngimi.”AI}nNanguya avuka phakathi kobusuku ananabela umsanami, mina ncekukazakho ngisalele. Wathatha umsanakhe osele ahlongakele wamlalisa esifubeni sami. Wathatha wami wamlalisa esifubeni sakhe.bH?nKuthe ebusuku, indodana yomfazi lo yahlongakala ngombana ulele phezu kwayo wayiminyazela.G9nKuthe elangeni lesithathu sele ngibelethile, naye wabeletha. Besisodwa tere ngekumbenapho; bekungekho omunye ngaphandle kwethu; besisobabili kwaphela.FnEnye yazo yathi: “Babethu, bengithi akhe ngikhulume: Mina nomfazi lo sihlala kumba yinye. Ngabeletha nginaye ngekumbenapho.YE-nNgemva kwalokho kweza iingwadla ezimbili zafika zajama phambi kwekosi uSolomoni.mDUnUSolomoni waphaphama, walemuka bonyana gade abhudanga.
Wabuyela eJerusalema, wajama ngaphambi komfaji wesivumelwano sakaSomnini wenza iminikelo yokutjhiswa neyetjhebiswano. Wenzela boke abantu abasesigodlweni sakhe umnyanya.C nBegodu nawukhamba eendleleni zami bewulalele imithetho nemiyalwami njengombana kwenza uyihlo uDavida, ngizakupha ipilo ede.”B9n Ngaphezu kwalokho, ngizakunikela nalokho ongazange ukubawe: Ngizakunikela ubunjinga nokuhlonitjhwa ukuze epilwenakho yoke kungabinakosi elingana nawe.An ngizakupha okubawileko: Ngizakunikela ihliziyo ehlakaniphileko nenombono ukuze kungabikhona owakhe wafana nawe begodu nongeze abakhona.A@}n wathi kuye: “Njengombana ubawe lokhu, wangazibawela ipilo ede nanyana ubunjinga, nanyana ubawe ukubulawa kwezitha zakho, kodwana wabawa kwaphela ukuhlakanipha ukuze ubuse ngokulunga,.?Yn UZimu wakareka ngesibawo sakaSolomoni,[>1n Yeke Somnini yenza incekwakho ibe mgwebi ohlakaniphileko ukuze ikwazi ukubusa abantu bakho nokwazi ukuhlukanisa phakathi kokuhle nokumbi. Ngombana ngubani ongakghona ukubusa isizwe sakho nasisikhulu kangaka?”Z=/nIncekwakho nasi hlangana nabantu abanengi obakhethileko, banengi babulala inyoka.2<_nNje-ke Somnini Zimami, ubeke incekwakho bonyana ibe yikosi esikhundleni sakababa uDavida. Kodwana ngisesemsanyana, abe angazi nokuthi ngizakubambaphi ngilisephi nakunje. ;nUSolomoni waphendula wathi: “Uyenzele umusa omkhulu incekwakho ubaba uDavida ngombana gade athembakele kuwe, aqotho begodu anehliziyo ehle. Uragele phambili ngokuba nomusa omkhulu kuye wamupha indodana kobana ihlale esihlalweni sakhe sobukhosi namhlanjesi.f:GnUZimu waziveza kuSolomoni ebusuku ngebhudango eGibiyoni wathi: “Bawa okufunako ngikuphe.”79inNje-ke ikosi uSolomoni yaya eGibiyoni yayokwenza imihlatjelo ngombana indawo leyo bekuyindunduma eqakatheke khulu. Yanikela iminikelo yokutjhiswa eyikulungwana e-aldarinapho.89nNanyana uSolomoni akhombisa ukuthanda uSomnini ngokukhamba ngemiyalo kayise uDavida, ubangakalisi ukwenza imihlabelo nokutjhisa itjhwalo eendundumeni. 7 nNgesikhatheso abantu bebasaragela phambili ngokwenza imihlabelo eendundumeni ngombana uSomnini bekangakabi ukwakhelwa ithempeli.x6 mnUSolomoni waba mkhwenyana kaFaro ikosi yeGibhide. Ngemva kokobana athethe indodakazakhe, waje ayibeke eMzini kaDavida. Yahlala lapho uSolomoni bewaqeda ukwakha isigodlo sakhe nethempeli lakaSomnini kanye nemithangala ezombeleze iJerusalema.$5Cn.Ikosi uSolomoni yalayela uBhenaya umsa kaJehojada bonyana aphume afese arharhabule uTjhimeyi ambulale.
Baqina njalo-ke ubukhosi ezandleni zakaSolomoni.d4Cn-Kodwana mina Solomoni, uZimu uzangibusisa begodu aqinise ubukhosi bakaDavida isiphelani.”3/n,Ikosi yathi godu kuTjhimeyi: “Ehliziywenakho wazi yoke imitjhapho owatjhaphela ngayo ubaba uDavida. Nje-ke uZimu uzokuhlawulisa ngokona kwakho.2n+Alo-ke kutheni ungazange ulonde isithembiso sakho owasenza phambi kwakaSomnini bese ulalela umyalo engakuyala ngawo na?”1n*Yeke ikosi uSolomoni yathi akubizwe uTjhimeyi. Yathi kuye: “Kanti azange ngikufungise phambi kwakaSomnini bengakukhalima ngathi, ‘Nange watjhida kelalapha, wazi bonyana uziphekelele?’ Mhlokho wathi kimi, ‘Amagamakho lawo ahlaba ikomo; ngizakwenza njalo.’[01n)USolomoni wabikelwa bonyana uTjhimeyi khewaphuma eJerusalema waya eGathi bewabuya./-n(Khonokho uTjhimeyi wabophela udumbanakhe wanqomba ku-Akhitjhi eGathi ukuyokufuna amakhobokakhe. Kwaba kuwabuyisa kwakhe-ke amakhobokakhe eGathi.<.sn'Kodwana ngemva kweminyaka emithathu, amakhoboka amabili wakaTjhimeyi abalekela ku-Akhitjhi umsa kaMakha, ikosi yeGathi. UTjhimeyi wabikelwa kwathiwa: “Amakhobokakho aseGathi.”9-mn&UTjhimeyi wathi ekosini: “Amagamakho lawo ahlaba ikomo. Yeke incekwakho izakwenza njengombana kusitjho ikosami.”
Ngambala uTjhimeyi wahlala eJerusalema isikhathi eside.s,an%Mhlana weqa umlanjana weKhidroni, wazi bonyana uziphekelele! Iingazi zakho zizakuba phezu kwehlokwakho.”+9n$Ikosi uSolomoni yathumela bona kubizwe uTjhimeyi yathi kuye: “Zakhele ikumba eJerusalema bese uzihlalela lapho, kodwana ungalingi uye kwenye indawo.'*In#Ikosi uSolomoni yabeka uBhenaya umsa kaJehojada bona abe mphathibutho esikhundleni sakaJowabi begodu isikhundla saka-Abiyatari yasinikela umphristi uTsadokhi.u)en"Yeke uBhenaya umsa kaJehojada wenyuka wayokurharhabula uJowabi wambulala. Wangcwatjwa endawenakhe emrhuleni.\(3n!Iingazi zabo zizakuba phezu kwakaJowabi kanye neenzukulwana zakhe isiphelani. Kodwana ukuthula kwakaZimu kuzakwanda isiphelani kuDavida neenzukulwana zakhe, esigodlweni sakhe nakilabo abazakubusa emva kwakhe.”N'n UZimu umthwese umlandu weengazi azithululako ngokumadlha abulale amadoda amabili, u-Abineri umsa kaNeri ogade ayinduna yebutho lakwa-Israyeli, no-Amasa umsa kaJeteri ogade ayinduna yebutho lakwaJuda. Womabili amadoda lawo gade kumadoda alungileko nangcono khulu kunaye. Koke lokhu wakwenza ngaphandle kokwazisa ubaba uDavida.e&EnIkosi yayala uBhenaya yathi: “Nafuna ukufela lapho, akube njengamagamakhe: Mrharhabule! Umngcwabe ukuze kuhlanzeke ibizo lami kanye nekumba yakababa emlandwini wokuthululwa kweengazi ezinganamlandu okwenziwa nguJowabi.|%snYeke uBhenaya wangena ngetendeni lakaSomnini wathi kuJowabi: “Ingwenyama ithi uphume lapho.”
Kodwana wathi: “Ulale ulahlile, abe angiphumi lapha, dumbana ngifele khonapha.”
UBhenaya wabikela ikosi wathi: “Ulikhomba libaba.”9$mnIkosi uSolomoni yabikelwa bonyana uJowabi ubalekele etendeni lakaSomnini begodu use-aldarini. USolomoni wayala uBhenaya umsa kaJehojada wathi: “Khamba, ufese umrharhabule!”I# nKwathi bona uJowabi ezwe ngokwenzekileko, wabalekela etendeni lakaSomnini, wakakarela iimpondo ze-aldari. UJowabi lo gade ahlala isicathana no-Adoniya kodwana azange enze isigungu no-Absalomu."nUSolomoni waqotjha u-Abiyatari esikhundleni sobuphristi bakaSomnini, kwazaliseka ilizwi lakaSomnini alikhuluma eTjhilo ngekumba ka-Eli.|!snIkosi yathi kumphristi u-Abiyatari: “Buyela ekhenu e-Anatothi. Umumuntu wokufa wena. Emanyeni ngabe ngikubulele ibe thana bewungasimthwali womfaji kaSomnini uSomandla phambi kwakababa uDavida, wahlanganyela nobaba kiyo yoke imitlhagwakhe.”w inIkosi uSolomoni yayala uBhenaya umsa kaJehojada bonyana abulale u-Adoniya. Ngambala wafika wamrharhabula wafa.6gnNgoZimu owangibeka esihlalweni sobukhosi sakababa uDavida bewanginikela nobukhosi njengombana athembisa, ngiqinisile ngithi u-Adoniya loyo, uzakubulawa khona namhlanjesi!”'nIkosi uSolomoni yafunga ngoZimu yathi: “Ngithi nange u-Adoniya angafi ngesibanga sesibawo sakhesi, uZimami akangihlunguphaze, ngiphele nya!uenIkosi uSolomoni yathi endlovukazini: “Kubayini ubawa bona u-Abitjhagi umTjhunemi ende ku-Adoniya? Akusingcono usale sele umbawela nobukhosobu? Angithi vele nguye omkhulu! Iye, ubawele nomphristi u-Abiyatari noJowabi umsa kaTseruya!”p[nWakhuluma-ke uBhathi-Tjheba wathi: “Vumela u-Abitjhagi umTjhunemi kobana ende kumfowenu u-Adoniya.”$CnUBhathi-Tjheba wathi: “Nginesibawo esincani esisodwa tere engisilethe kuwapha. Ungangaleli.”
Ikosi yathi: “Yewukhulume mma, angeze ngakwalela.”nUBhathi-Tjheba waya ekosini uSolomoni bonyana ayokukhulumela u-Adoniya. USolomoni wasikima wamhlangabeza, wafese wamkhothamela. Wahlala esihlalweni sakhe wathi akulethwe isihlalo sendlovukazi izokuhlala. UBhathi-Tjheba wahlala phasi ngesidleni sakhe.QnUBhathi-Tjheba wathi: “Iye, awa kulungile. Ngizakukhulumela nekosi.”.WnU-Adoniya wathi: “Ngikhombela bonyana ungikhulumele nekosi uSolomoni ingiphe u-Abitjhagi umTjhunemi bona abe mkami. Ngiyazi angeze aba likhuni nakatjelwa nguwe.”  nYeke nginento yinye tere engifuna ukuyikhombela kuwapha. Ngibawa bonyana ungali.”
UBhathi-Tjheba wathi: “Ungakhuluma.”`;nWaraga-ke u-Adoniya wathi: “Njengombana wazi, umbuso bewungewami. Woke u-Israyeli gade aqale mina bonyana ngizakuba yikosi. Kodwana kube nomphambo, iintambo zaphathwa ngumfowethu. Nokho-ke lokho ukwabelwe nguZimu.iMnGodu wathi: “Kunento engifuna ukuyikhuluma nawe.”
UBhathi-Tjheba wathi: “Yiza nazo.”?yn Kwasuka u-Adoniya indodana kaRhagithi waya kuBhathi-Tjheba unina kaSolomoni. UBhathi-Tjheba wambuza wathi: “Uze ngokuthula na?”
Waphendula wathi: “Iye, ngize ngokuthula.”oYn Nje-ke uSolomoni wahlala esihlalweni sobukhosi sakayise uDavida, umbuswakhe wahlonywa ngokunzinzileko.n Wabusa iminyaka ematjhumi amane kwa-Israyeli. Wabusa iminyaka elikhomba eRhebroni; ematjhumi amathathu nantathu eJerusalema.7kn UDavida wahlongakala, wafihlwa eMzini kaDavida. n Nokho angitjho bonyana umthathe njengomuntu omsulwa. Wena uyindoda ehlakaniphileko, uzazibonisela ngaye. Akafe ngengongoma.”n“Ukhumbule-ke bonyana kunoTjhimeyi umsa kaGera umBhenjamini weBharhurimu, owangijikijela ngazo zoke iinhlamba mhlana ngiya eMarhanayimu. Wewuka wangihlangabeza eJordani, ngafunga kuye ngathi, ‘NgoZimu ngiqinisile ngithi angeze ngakuqunta ihloko ngesabula.’-Un“Yiba nesisa emadodaneni kaBharzilayi weGiliyadi, uwavumele abe hlangana nalabo abagoma etafuleni lakho ngombana angisekela lokha nangibaleka umfowenu u-Absalomu.] 5nBona ukuqeda ngaye ngendlela ongakghona ngayo, kodwana ungamlisi azifele ngokuthula.C n“Uyazazela-ke nawe bonyana uJowabi umsa kaTseruya wenzani kimi lokha nabulala iinduna ezimbili zebutho lakwa-Israyeli, u-Abineri umsa kaNeri no-Amasa umsa kaJeteri. Kwathi kusikhathi sokuthula waphalaza iingazi zabo kwanga kusepini, watjhatjha ibhande edinini lakhe namapatlagwana eenyaweni zakhe ngeengazi zabo.- UnPhetha koke lokhu ukuze uSomnini aphumelelise isithembiso sakhe kimi nathi, ‘Nange iinzukulwana zakho zingatjheja indlela eziphila ngayo, zikhambe ngokwethembeka phambi kwami, ziphelele ngeenhliziyo nangemiphefumulwazo, angeze wabhalelwa kubeka umuntu esihlalweni sobukhosi kwa-Israyeli.’g InUlonde okufunwa nguSomnini uZimakho: Khamba eendleleni zakhe, ulonde iimiso nemiyalwakhe, imithetho neemfuneko zakhe njengombana kutlolwe emthethweni kaMosi, ukuze uphumelele kikho koke okwenzako nalokho onqophe ukukwenza. ynwathi: “Sengizokukhamba ngiziyele kwamhlaba. Nje-ke, qina amandla msanami, uzibonakalise bonyana uyindoda emadodeni.d EnKwathi nasele kusondele isikhathi sokobana uDavida ahlongakale, wayala indodanakhe uSolomoniI n5Ikosi uSolomoni yathumela amadoda afese amnamathulula e-aldarini ehla naye. U-Adoniya wafika waguqa wahloma ihloko phasi phambi kwekosi uSolomoni. USolomoni wathi kuye: “Khamba uye kwakho.”9 on4USolomoni wathi: “Nange angazibonakalisa bonyana umumuntu othembekileko, angeze adliwa mkhonto; kodwana nange kungatholakala ubukhohlakali kuye, ngiqinisile ngithi uzakufa.”B n3USolomoni watjelwa bona u-Adoniya ukakarelene neempondo ze-aldari ngombana wesaba ikosi uSolomoni. Uthi ikosi uSolomoni ayifunge kuye namhlanje kobana angeze abulala incekwayo ngesabula.\ 5n2Kodwana u-Adoniya, ngokwesaba uSolomoni, wakhamba wayokukakarela iimpondo ze-aldari.Q n1Nabezwa lokhu, boke abamenywa baka-Adoniya baba nevalo baphuma ngesibuya. n0yathi, ‘Akudunyiswe uSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ovumele bonyana amehlwami abone loyo ongilandelako ebukhosini bami namhlanje.’ ”u gn/Godu neenduna zebukhosini sezifikile ukuzokuthokozisa ikosethu ingwenyama uDavida zithi, ‘Inga uZimakho angenza bona ibizo lakaSolomoni lazeke khulu kunelakho nobukhosi bakhe bunabe kunebakho!’ Ikosi yakhothama yadumisa isembhedenayoE n.Ngaphezu kwalokho, uSolomoni selahlezi esihlalweni sobukhosi.T %n-Nje-ke umphristi uTsadokhi nomphorofidi uNathani bamzese eGihoni bona abe yikosi. Nabasuka lapho benyuka beza edorobhenapha bakhamba bajekezela, idorobho loke lahlokoma. Litjhada lakhona-ke enilizwakweli.~ n,Ikosi ithumele umphristi uTsadokhi, umphorofidi uNathani, uBhenaya umsa kaJehojada, amaKereti namaPeleti bona bamkhweze imeyila yekosi.g} Kn+UJonathani wathi: “Ubethe phasi! Ikosethu ingwenyama uDavida ibeke uSolomoni bona abe yikosi.$| En*Kuthe asakhuluma njalo, kwafika uJonathani umsa ka-Abiyatari umphristi. U-Adoniya wathi: “Ngena! Indoda eyazisa njengawe nje ifuze bona iza nezimnandi.”C{ n)U-Adoniya nabo boke abamenywa egade banaye balizwa itjhadelo lokha nabaqedelela umnyanyabo. Kuthe lokha uJowabi nezwa kulila ipalapala, wabuza wathi: “Litjhada lani elisedorobheneli?”|z un(Boke abantu benyuka bamlandela, babetha amafludu bajekezela bahlaba iinsondo bekwadengezela iphasi ngebanga lomdumo.3y cn'Umphristi uTsadokhi wathatha iphondo lamafutha etendeni elicwengileko wazesa uSolomoni. Bavuthela ipalapala abantu boke barhuwelela bathi: “Bayede ngwenyama Solomoni!”5x gn&Yeke umphristi uTsadokhi, umphorofidi uNathani, uBhenaya umsa kaJehojada, amaKereti namaPeleti behla bakhweza uSolomoni phezu kwemeyila yekosi uDavida banqomba naye eGihoni.w %n%Njengombana uZimu waba nekosami, inga angenza njalo nakuSolomoni enze umbuswakhe bonyana udlondlobale udlule wekosami ingwenyama uDavida!”v n$UBhenaya umsa kaJehojada wathi ekosini: “Akube njengokutjho kwekosi! Inga uSomnini uZimu wekosami angakuzalisekisa lokho.Nje-ke uDavida wathenga iselelweso kanye neenkabi ngamatjhumi amahlanu wamatjhekeli wesiliva. PdMaye kosami, mina Arawuna ngithi ikosi ayizenzele.” Godu wathi u-Arawuna: “Inga uSomnini uZimakho angamukela umhlabelwakho.”IO dU-Arawuna wathi kuDavida: “Ikosami ayithathe nanyana yini eyibona iyihle inikele ngayo. Nanzi neenkabi zomnikelo wokutjhiswa, nanzi neenleyi zesibhulo kanye namajogi weenkabi kobana kubaswe.WN)dwathi: “Ndabezitha, kubayini ikosami ikhambele incekwayo?”
UDavida wathi: “Ngize ukuzokuthenga iselelo sakho bonyana ngakhe i-aldari lakaSomnini khona kuzakukhawuka amatshwenyeko ehlele abantu.”jMOdLokha u-Arawuna nambona eza neensebenzi zakhe, waphuma waguqa phambi kwakhe wahloma ihloko phasi,FLdUDavida wakhuphuka njengombana uSomnini bekalayezele ngoGadi.K{dMhlokho uGadi waya kuDavida wathi kuye: “Khuphuka bese wakhela uSomnini i-aldari eselelweni saka-Arawuna umJebusi.”HJ dUDavida nabona ingilozi egade irhadla abantu wathi kuSomnini: “Ngimi owonileko ngokwenza okumbi. Abantwaba sezizimvu nje. Boneni kangaka? Isandla sakaSomnini asiwele phezu kwami nomzami.”oIYdKuthe lokha ingilozi nayelula isandla bona irhayile iJerusalema, uSomnini warhawuka ngebanga lamatlhuwo wathi engilozini leyo: “Kahle! Kwanele! Khawula kwanjesi.”
Ingilozi kaSomnini gade iseselelweni saka-Arawuna umJebusi.rH_dNgebangelo-ke uSomnini warhadla inarha yakwa-Israyeli ngamanikelela ukusuka mhlokho ekuseni bekwaba sikhathi esibekiweko. Kwafa abantu abaziinkulungwana ezimatjhumi alikhomba ukusuka kwaDani ngetlhagwini ukuya eBheritjheba ngesewula.&GGdUDavida wathi kuGadi: “Ngisenyakanyakeni nanginje. Kungcono siwele ezandleni zakaSomnini ngombana yena umusakhe mkhulu; ngingaba yini ezandleni zabantu.”`F;d UGadi waya-ke kuDavida wathi kuye: “Khetha phakathi kokwehlelwa sisomiso enarhenakho iminyaka emithathu yoke, nanyana iinyanga ezintathu unganasikhundla njengomqasa ugijinyiswa zizitha zakho, nanyana amalanga amathathu wamatshwenyeko enarhenakho. Cabangisisa kuhle, nawuqedileko ungitjele ukuze ngibe negama engilibuyisela kongithumileko.”E%d “Khamba ufese uthi kuDavida uZimu uthi, ‘Ngikunikela izinto ezintathu. Khetha kube kunye kwazo ofuna bona ngikuhlunguphaze ngayo.’ ”tDcd UDavida navuka ekuseni ngakusasa, uGadi umphorofidi ombonakhe gade sele afunyene ilizwi lakaSomnini elithi:aC=d Ngemva kwalokho uDavida wathoma ukuzisola ehliziyweni ngokubala kwakhe amadoda wepi, wathi kuSomnini: “Maye mina, ngonile ngesenzo samesi. Ngiyabawa Somnini, libalela umlandu wencekwakho. Ubudlhadlha abelatjhwa.”ZB/d UJowabi wazisa uDavida ngesibalo samadoda wepi: Kwa-Israyeli kwaphuma iinkakaramba zamadoda aziinkulungwana ezimakhulu abunane akwazi ukulwa ngesabula, kwaJuda khona kwaphuma iinkulungwana ezimakhulu amahlanu.AdNgemva kobana sele bayibhadule yoke inarha, babuyela eJerusalema ngemva kweenyanga ezilithoba namalanga amatjhumi amabili.@!dBadlulela eTirosi idorobho elinemithangala nakiwo woke amadorobho wamaHivi newamaKanana. Bagcina ngokuya eBheritjheba ngesewula yakwaJuda.(?KdBanqomba ngetlhagwini badabula eGiliyadi bebayokufika eKadetjhi hlanu kwenarha yamaHite. Ukusuka lapho baya eDani-Jayani bajikela ngetjingalanga baya eTsidoni.>ydBayama iJordani bathoma ukubala e-Aroyeri, ngemlanjeni ongesewula yedorobho. Ukusuka lapho badlulela eGadi neJayezere. = dKodwana uDavida wahlula uJowabi neenduna zepi ngamezwi; basuka phambi kwakhe bakhamba bayokutlolisa amadoda wepi wakwa-Israyeli. n~}}L|{|I{}z?yxx~wwvvtvAuwttsXrr)qyppnooCommm7ll\kkjziilihgfeeedScbaa]`__^^]|\\_[[8ZZ2Y2XW|VV!UUTSARRQQPnONN-M|LLOKKJJwII^HGFEEODD^CCBA@@@ ??L>>= <Qn ukudla okwakusetafuleni lakhe, ihlelo lokuhlala kweenkhulu zakhe, ukukhuthala kweensebenzi zakhe zesigodlweni nevunulwazo, abaphathikapho bakhe kanye nemihlabelo yokutjhiswa ayenza ethempelini lakaSomnini, yaphelelwa mamandla.f=Gn Kuthe lokha indlovukazi yeTjheba nayibona ubuhlakani bakaSolomoni kanye nesigodlo asakhileko,<yn USolomoni waphendula yoke imibuzwayo, akunalitho elalibukhuni ekosini bona yayingabhalelwa kuliphendula endlovukazini.';In Yafika eJerusalema nedwendwe elikhulu, ikhamba namakamela athwele iinungo, umhlumba wegolide namatje aligugu. Yakhuluma noSolomoni ngakho koke eyayikucabanga.}: wn Kwathi bona indlovukazi yeTjheba izwe ngendumela kaSolomoni ayiphiwa nguZimu, yeza yazomrareja ngeenrarejo ezibudisi.9 n Zathayela e-Ofira zeza namakhilogremu wegolide angaphezu kweenkulungwana ezilitjhumi nane. Zafese zalethula ekosini uSolomoni.8/n URhiramu wathumela iinsebenzi zakhe eenthayamanzini zakaSolomoni, kobana zisebenzisane neensebenzi zakaSolomoni. Gade kumadoda azizazi zelwandle.7 n Ikosi uSolomoni yakha neenthayamanzi e-Etsiyoni-Gebere eseduze ne-Elathi eliseligwini lelwandle eliBomvu enarheni yakwa-Edomu.J6n Wenza imihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswano kathathu ngomnyaka e-aldarini alakhele uSomnini. Godu watjhisa nepepho phambi kwakaSomnini. Ngaleyondlela waphelelisa ihloso yokwakhiwa kwethempeli.5n USolomoni wakha indunduma yeJerusalema ngemva kobana uNaFaro asukile eMzini kaDavida waya esigodlweni asakhelwe nguSolomoni.04[n Godu ama-Israyeli gade aziinkhulu eziphezulu ezaziqalene nomsebenzi kaSolomoni. Bekunamadoda amakhulu amahlanu namatjhumi amahlanu agade eluse abantu abenza umsebenzi.S3!n USolomoni azange akatelele namunye wama-Israyeli ngomsebenzi, kodwana gade awenze amabuthwakhe wepi, iinkhulu zakhe zombuso, iimphathiswa zakhe, abalawuli neenduna zeenkarana zakhe zepi nabakhweli bazo.2'n USolomoni wakatelela ngomsebenzi boke abantu egade basele kuma-Amori, amaHite, amaPherizi, amaRhivi namaJebusi. Abantwaba bekungasiwo ama-Israyeli, kodwana gade baziinzukulwana zabo ezasala eenarheni ezingazange zibhujiswe ma-Israyeli. Lokho kusese njalo nanamhlanjesi.K1n nawo woke amadorobhakhe agade abeka kiwo ipahla nemizi lapha bekuhlala khona iinkarana neenjomani. Wakha nanyana yini ayethanda ukuyakha eJerusalema, eLibhanoni nakiyo yoke inarha agade ayibusa.90on iBhalathi neTadimori eserhalawumbeni enarhenakhe,R/n Yeke uSolomoni wavuselela iGezeri. Godu wakha neBhethe-Rhoroni engenzasi,G. n UFaro ikosi yeGibhide gade asahlela bewathumba iGezeri. Wayithungelela ngomlilo. Wabulala abahlali bayo abamaKhanana wayinikela indodakazakhe, umfazi kaSolomoni, yaba sisipho sayo somtjhado.Q-n Naku umlando wokukatelela ngomsebenzi owahlonywa yikosi uSolomoni bona kwakhiwe ithempeli lakaSomnini, isigodlo sakhe, indunduma nomthangala ozombeleze iJerusalema, neRhatsori, iMegido kanye neGezeri:,yn URhiramu gade athumele igolide ebelingaba makhilogremu angaphezu kweenkulungwana ezine ekosini uSolomoni nakwakhiwako.#+An Wabuza wathi: “Anjani nje amadorojanyana ongiphe wona la, mntanthu?” Wawabiza bona yinarha yeKhabhulu, okulibizo elawanamathela bekwaba kunamhlanjesi.y*mn Kodwana kwathi lokha uRhiramu nasuka eTirosi athi uyokubona amadorobho awaphiwe nguSolomoni lawo, wafika wadana.)/n USolomoni kwamthatha iminyaka ematjhumi amabili ukwakha imakhiwo emibili, okulithempeli lakaSomnini nesigodlo sakhe. Ngesikhatheso uRhiramu ikosi yeTirosi wahlinzeka uSolomoni ngazo zoke iingodo zomsedari nezomsayipurusi nangegolide ukuya ngendlela agade atlhoga ngakhona. Kwathi nakuqedwa ukwakhiwa, ikosi uSolomoni yathatha amatjhumi amabili wamadorobho aseGalile yawanikela uRhiramu ikosi yeTirosi.m(Un Abantu bazakuphendula bathi, ‘Awa musi, angithi bahlanuke uSomnini uZimabo owakhupha aboyise eGibhide, badlhemadlhema ngemva kwabosingazimu, babakhothamela bebabalotjha. Ngikho uSomnini abehlisele ihlekelele engaka nje.’ ”+'Qn Ithempeleli lizakuba liqubi leququ. Woke umuntu odlula ngendlela uzalikhuza ababaze athi, ‘Alo, kubayini uSomnini enze into enje enarhenapha nethempelinapha?’/&Yn ngizokususa u-Israyeli enarheni engimnikele yona bengifulathele nethempeli engilicwengisele ibizo lami. U-Israyeli uzakuba sisaga nesiphoqo hlangana nabo boke abantu.+%Qn “Kodwana nange wena namkha amadodanakho ningihlanukela bese aniphethi imiyalo nemithetho engininikele yona, nigijime niyokulotjha abosingazimu benibakhothamele,T$#n ngizakunzinzisa isihlalo sakho sobukhosi phezu kwaka-Israyeli njengombana ngathembisa uyihlo uDavida lokha nangithi, ‘Angeze wabhalelwa kukuba nendoda engahlala esihlalweni sobukhosi bakwa-Israyeli.’7#in “Wena-ke nawukhamba phambi kwami ngehliziyo epheleleko nangokuhlonipheka njengombana uyihlo uDavida enza bese wenza koke engikuyala ngakho bewulonde imithetho neemiso zami,Z"/n USomnini wathi kuye: “Ngiwuzwile umthandazo nokurabhela kwakho okwenze phambi kwami; ngilicwengisile ithempeli olakhilekweli ngokubeka ibizo lami lapho isiphelani. Ihliziywami namehlwami kuzakuhlala kulapho.M!n uSomnini waziveza kuye kwesibili njengombana aziveza kuye eGibiyoni.w  kn Kwathi bona uSolomoni aqede ukwakha ithempeli lakaSomnini kanye nesigodlo, bewenza koke agade ahlose ukukwenza,nWnBNgelanga elilandelako wathi ebantwini ngamakoro ngamakoro. Abantu balayelisa ikosi bagoduka bathokozile neenhliziyo zabo zincibilikile ngakho koke okuhle uSomnini uZimu akwenzele incekwakhe uDavida kanye nabantu bakhe u-Israyeli.ynANgaleyondlela uSolomoni wenzela uSomnini umnyanya ngesikhatheso. Woke u-Israyeli wahlanganyela naye phambi kwakaSomnini uZimethu. Kwaba yimbedla yomnyanya, bavela eLebo Rhamati ngetlhagwini ukuyokutjhayisa emlanjaneni weGibhide ngesewula. Bagidinga phambi kwakaSomnini uZimethu amalanga alikhomba woke poro, babuyelela godu amanye amalanga alikhomba kwaba ziimveke ezimbili.n@Khona mhlokho ikosi uSolomoni yahlukanisa indawo ephakathi yesirhodlo ngaphambi kwethempeli lakaSomnini, yenzela khona imihlabelo yokutjhiswa, iminikelo yeenthoro kanye namafutha wemihlabelo yetjhebiswano ngombana i-aldari lekoporo elaliphambi kwakaSomnini lalilincani khulu kobana lingathwala imihlabelo yokutjhiswa, iminikelo yeenthoro kanye namafutha wemihlabelo yetjhebiswano.tcn?USolomoni wenza umhlabelo wetjhebiswano phambi kwakaSomnini: iinkomo eziziinkulungwana ezimatjhumi amabili nambili nezimvu eziziinkulungwana ezilikhulu namatjhumi amabili. Ikosi uSolomoni naye woke u-Israyeli banikela ithempeli kuZimu.`;n>Nje-ke ikosi uSolomoni nesizwe soke sakwa-Israyeli benza umhlabelo phambi kwakaSomnini."?n=Inga iinhliziyo zenu zingazimisela ngokupheleleko kuSomnini uZimethu ukuphila ngemithethwakhe nokulalela iimiso zakhe njengombana kunjalo namhlanjesi.”iMnywn“Kodwana nithi uZimu angahlala ephasinapha na? Ngitjho namazulu, ukufika nezulwini eliphezulu khulu, angeze akghona ukumumumatha. Alo, ithempeli engilakhilekweli beliyini-ke lona!ixMnNgiyabawa, Zimu wakwa-Israyeli, akuphetheke ilizwi lakho owalithembisa incekwakho ubaba uDavida.EwnYeke-ke Somnini, Zimu wakwa-Israyeli, ngibawa uphethe godu isithembiso owasenza kubaba uDavida lokha nawuthi kuye, ‘Angeze wabhalelwa kukuba nendoda engahlala phambi kwami esihlalweni sobukhosi bakwa-Israyeli, nakube amadodanakho ayelela iindlela zawo kikho koke akwenzako phambi kwami njengombana wena wenzile.’vnUgcine isithembiso sakho encekwinakho ubaba uDavida, wathembisa ngomlomakho bewaphetha ngesandla sakho njengombana kunjalo namhlanje.Runwathi: “Maye! Somnini, Zimu wakwa-Israyeli, akunazimu onjengawe phezulu ezulwini namkha phasi ephasini. Wena ugcina isivumelwano nokwethembeka eencekwini zakho ezikhamba phambi kwakho ngokwethembeka.t/nUSolomoni wathatha indawakhe ngaphambi kwe-aldari lakaSomnini phambi kombuthano woke wakwa-Israyeli, welulela izandla zakhe ezulwini zikhongozele snNgilungise nendawo yomfaji lapha kuhlala khona imiqebethu yesivumelwano sakaSomnini asenza nabobaba lokha nabakhupha eGibhide.”r{n“USomnini usiphethile isithembiso asenzako: Nakhu nje ngithethe iintambo zakababa uDavida, ngihlezi esihlalweni sobukhosi bakwa-Israyeli njengombana uSomnini athembisa. Ngakhe ithempeli bonyana kudunyiswe ibizo lakaSomnini, uZimu wakwa-Israyeli.qnNokho akusuwe ozokwakha ithempelelo, lizakwakhiwa yindodanakho, eligazi lakho. Ngiyo-ke ezokwakha ithempeli ebizweni lami.’kpQnKodwana uSomnini wathi kubaba uDavida, ‘Kuyinto ehle khulu kobana wakhe ithempeli ebizweni lami.loSn“Bekusehliziyweni kababa uDavida kobana akhe ithempeli ebizweni lakaSomnini uZimu wakwa-Israyeli.tncn‘Solo kwamhla ngikhupha isizwe sami u-Israyeli eGibhide, azange ngikhethe idorobho kinanyana ngiyiphi ikoro bona kwakhiwe ithempeli lapho ukuze kudunyiswe ibizo lami. Kodwana ngakhetha uDavida bonyana abuse isizwe sami u-Israyeli.’$mCnuSolomoni wathi: “Akudunyiswe uSomnini, uZimu ka-Israyeli, othe ngesandla sakhe wazalisa akuthembisileko ngomlomakhe kubaba uDavida. USomnini wathi kuye,l nKhonapho ikosi uSolomoni yaphenduka yabusisa woke umbuthano wakwa-Israyeli. Kwathi umbuthano wakwa-Israyeli usajame lapho woke,fkGn nje-ke Somnini sele ngikwakhele ithempeli elibonakalako lapha uzakuhlala khona isiphelani.”Sj!n Yeke uSolomoni wathi: “USomnini uthe batjho uzokuhlala elifini elinzima;zion Abaphristi babhalelwa kukwenza imisebenzabo ngebanga lelifelo, iye iphazimulo kaSomnini yayizele ithempeli lakhe.chAn Kwathi lokha abaphristi nabasuka endaweni ecwengileko, ilifu lazala ithempeli lakaSomnini.3gan Bekunganalitho ngemfajini ngaphandle kwemiqebethu emibili eyabekwa nguMosi eRhorebe, lapha uSomnini enza khona isivumelwano nama-Israyeli ngemva kokuphuma kwawo eGibhide.bf?nIingodwezo gade zizide kangangobana zazibonakala nawungaphakathi kwendawo ecwengileko ngaphambi kwendawo ecwenge khulu; kodwana nawungaphandle kwendawo ecwengileko wawungekhe uzibone. Ngitjho nanamhlanje zisese lapho.enAmaphiko wamakerubhi gade avulekile, angehla kwendawo yomfaji. Amaphiko lawo gade engamele umfaji kanye neengodo zawo othwalwa ngazo.3danNje-ke abaphristi baletha umfaji wesivumelwano sakaSomnini endawenawo okuyindawo engaphakathi ethempelini, indawo ecwenge khulu. Bawubeka ngaphasi kwamaphiko wamakerubhi.cnIkosi uSolomoni nabo boke abantu bakwa-Israyeli bahlangana phambi komfaji benza umhlabelo ngezimvu nangeenkomo ezingangobaba.b#nbawuthwala netende lokuhlanganela nakho koke okucwengileko okwakungaphakathi kwalo. AmaLevi asiza abaphristi ukuletha itendelo ethempelini.Va'nKwathi bona kufike boke abaphathi bakwa-Israyeli, abaphristi bathatha umfaji,`nWoke amadoda wakwa-Israyeli ahlangana ekosini uSolomoni ngesikhathi somnyanya ngenyanga ka-Ethanimi okuyinyanga yekhomba.^_ 9nIkosi uSolomoni yabizela kiyo eJerusalema abaphathi bakwa-Israyeli, okumakhosi woke weenkoro nazo zoke iinhloko zemindeni yakwa-Israyeli kobana banyuse umfaji wesivumelwano sakaSomnini eMzini kaDavida, okuyiZiyoni.p^[n3Lokha ikosi uSolomoni sele iqedile ukwenza woke umsebenzi wethempeli lakaSomnini, yaletha izipho ezikhethekileko uyise uDavida anikela ngazo: isiliva negolide kanye nepahla enye. Yazibeka endlini yamagugu ngethempelini lakaSomnini.b]?n2izitja zegolidembala, iinquntapete, izitja zokufafaza, izitjana;
igolide elinamekwe eminyango yethempeli, okutjho iminyango yesirhodlo esikhulu neyelawu elingaphakathi kwethempeli ebekuthiwa yindawo ecwenge khulu.I\ n1izinti zeembani ezenziwe ngegolidembala (zizihlanu ngesigomeni nahlanu ngesinceleni ngaphambi kwendawo ecwenge khulu);
amathuthumbo aseembanini kanye neencimasibani ebe kwenziwe ngegolide;[+n0USolomoni wenza yoke ipahla egade isethempelini lakaSomnini:
i-aldari legolide,
itafula legolide ebegade kubekwe kilo izikwa zobukhona,zZon/USolomoni watjhiya zoke izintwezi angakazilinganisi ngombana gade zizinengi; ubudisi bekoporo azange bufuniselwe.yYmn.Izintwezo bezibunjelwe emdakeni ngemrhobeni weJordani phakathi kweSukothi neTsaretani ngelizwi lekosi uSolomoni.Zoke izintwezi uRhiramu azenzela ikosi uSolomoni malungana nethempeli lakaSomnini zazenziwe ngekoporo emanyazelako.GW n,ilwandle lekoporo neenkunzi ezilitjhumi nambili ezilisekeleko;OVn+iinjamiso ezilitjhumi ezinezitja zokuhlambela ezilitjhumi phezu kwazo;U5n*amakhulu amane wamarharinada emilukweni emibili (amahla amabili wamarharinada epundwini ngayinye, ukwembesa iimpundu ezimbili ebeziphezu kweensika);T n)iinsika ezimbili;
iimpundu ezimbili ezisamjeka phezu kweensika;
imiluko emibili ezombeleze iimpundu eziphezu kweensika;-SUn(Godu wenza nezinye izitja zokuhlambela, iintjhefula nezitja zokufafaza.
URhiramu wawuqeda woke umsebenzi agade awenzela ikosi uSolomoni ethempelini lakaSomnini::Ron'Wathatha iinjamiso ezihlanu kezilitjhumi wazibeka ngesewula yethempeli nezihlanu ngetlhagwini yalo. Wabeka ilwandle lekoporo ngesewula ejikeni elingesewula-pumalanga yethempeli.eQEn&Wenza izitja zokuhlambela zekoporo ezilitjhumi, isitja ngasinye simumethe amakhulu abunane namatjhumi abunane wamalitha, sivuleke ngamamitha amabili. Isitja sokuhlambela ngasinye sabekwa phezu kwesinye nesinye isijamiso.P'n%Le, ngiyo-ke indlela enza ngayo iinjamiso ezilitjhumi. Zazinamathezwe ngendlela efanako zoke begodu gade zilingana ngobukhulu nangesibumbeko.+OQn$URhiramu wakghabisa iinsekelwezo neenqabo ngamakerubhi, amabhubezi nemithi yesundu. Kesinye nesinye isikhadlana wafaka amathuthumbo alembeleleko mahlangothi woke.Nn#Isongo elingaphakathi kwesijamiso beliphakeme ngesiqunjwana semitha kunaso, lisekeleke ngeenqabo ezingaphezu kwesijamiso.pM[n"Isijamiso ngasinye besineemphatho ezine, isiphatho sinye sisejikeni ngalinye, zinamathele esijamisweni.Ln!Amavili lawa gade enziwe njengewekarana yepi; ama-asa, amarimu, iimpiki namahabhu gade kwenziwe ngekoporo enamatheziweko.!K=n Amavili amane gade angaphasi kweenqabo bese ama-asa wamavili gade anamathele esijamisweni. Ubukhulu bevili ngalinye gade busiquntu nesiqunjwana semitha.QJnNgaphakathi kwesijamiso bekunesongo elizike ngesiquntu semitha, livuleke ngesiquntu nesiqunjwana semitha. Begade ligobhodlhwe mahlangothi woke. Amahlangothi wesijamiso gade asikwere, angasiyindulungu.vIgnIsijamiso ngasinye gade sinamavili amane wekoporo nama-asa wekoporo. Emanzinzweni wamajika amane gade kuneensekelo zokunzinzisa ama-asa. Ngaphasi kwesitja sokuhlambela bekuneensekelo ezinamathezwe ngamathuthumbo alembelele hlangana nazo.%HEnPhezu kwazo zoke iinqabo lezo gade kunomkghabiso wamabhubezi, iinkunzi namakerubhi. Ngehla nangenzasi kwamabhubezi neenkunzi bekunamathuthumbo alembeleleko.eGEnNasi indlela iinjamisezo ezazakhiwe ngayo: Zazineenqabo ezinamathelene nalezo ezisemajikeni.2F_nGodu wenza iinjamiso zezitja zokuhlambela ezilitjhumi zekoporo; isijamiso ngasinye saba mamitha amabili ubude, amamitha amabili ububanzi nemitha elinesiquntu ukuphakama.!E=nLalibanzi ngangepama yesandla begodu linomqoqo ofana newekapho, kwanga lithuthumbo lommango. Lalimumethe iinkulungwana ezimatjhumi amane nane zamalitha.D nIlwandle lalibekwe phezu kweenkunzi ezilitjhumi nambili, ezintathu ziqale ngetlhagwini, ezintathu ziqale ngetjingalanga, ezintathu ziqale ngesewula neentathu ziqale ngepumalanga. Ilwandle lalinzinze phezu kwazo, ilingemuva lazo linqophe phakathi nendawo.'CInNgaphasi komqoqo gade kuneenkurwana, zibekwe zaba matjhumi amabili emitheni ngayinye. Gade zimamahla amabili zakhelelwe safuthi emqoqweni ozombeleze ilwandle.|BsnWenza ilwandle ngekoporo encibilikisiweko, laba siyingilizi ngesibumbeko, linobukhulu obumamitha amahlanu ukusuka emqoqweni ukuya komunye namamitha amabili nesiquntu ukuphakama. Kwakungathatha intambo emamitha alitjhumi nahlanu ukulizombeleza.jAOnUmsebenzi ophezu kweensika waphela lokha nakuqedwa ukwenziwa kwamathuthumbo wommango eempundwini.@%nWajamisa iinsikezo esirhodlweni sobungeno besirhodlo esikhulu. Isika engesewula wayibiza bona yiJakini kwathi engetlhagwini wathi yiBhowazi.?)nNgehla kwengcenye esamjeka eduze nomluko, phezu kweempundu zeensika zombili, gade kuzombeleze amakhulu amabili wamarharinada ahlelwe ngamahla.> nIimpundu egade ziphezu kweensika esirhodlweni sobungeno zazibunjwe zafana namathuthumbo wommango, zimamitha amabili ukuphakama. =nWakghabisa iimpundu egade ziphezulu kweensika ngamahla amabili wamarharinada azombeleza imiluko. Wenza njalo epundwini enye nenye. <nGade inemiluko eyenziwe umphambo phezu kweempundu ezaziphezu kweensika. Gade kurarelwe imiluko elikhomba phezu kwepundu ngayinye.;#nWenza neempundu ezimbili zekoporo encibilikisiweko ukuze azibeke phezu kweensika. Ipundu ngayinye beyimamitha amabili nesiquntu ukuphakama.~:wnWabumba iinsika ezimbili zekoporo. Isika ngayinye beyimamitha alithoba ukuphakama namamitha asithandathu ubundulungu.9nUnina kaRhiramu gade amhlolokazi wesizwe sakwaNafitali, uyise amTirosi. URhiramu gade angusosino wekoporo, anekghono elikhulu begodu anelwazi kiyo yoke imisebenzi eyahlukahlukeneko yekoporo.
Weza ekosini uSolomoni wenza woke umsebenzi anikelwa wona.A8n Ikosi uSolomoni yathumela bona kulandwe uRhiramu eTirosi.7 n Ibala elikhulu belizombelezwe mthangala onamahla amathathu wamatje acoziweko alungiswe ngokulinganako kanye nelihla elilodwa leengodo zomsedari ezibazwe kuhle. Nendawo evulekileko ethempelini lakaSomnini beyinjalo kanye nesirhodlwana sobungeno sesigodlo.l6Sn Phezu kwazo bekunamatje wezinga eliphezulu, nawo alungiswe ngokulinganako kanye neengodo zomsedari.5n Iinsekelo zakhona bezendlalwe ngamatje amakhulu wezinga eliphezulu, amanye wawo gade amamitha amahlanu amanye amamitha amane.b4?n Yoke imakhiwo le, ukusuka ngaphandle ukuya ngebaleni elakhelelweko nokusuka esisekelweni ukuya phezulu, gade yakhiwe ngamatje acoziweko wezinga eliphezulu abawalungise ngokulinganako ngesarha ngaphakathi nangaphandle.:3onAmalawu ebekahlala kiwo bekaseduze nendawo evulekileko esigodlweni, akhiwe ngendlela efanako nebandla. Namalawana ebegade awenzele umkakhe uNaFaro gade akhiwe ngendlela efanako.D2nUSolomoni wenza ibandla elinesihlalo sobukhosi, okwakuthiwa siRhodlo sokuGweba, lapha gade agwebela khona. Walivala ngeengodo zomsedari ukusuka phasi ukuya phezulu emgangadelweni ongehla.H1 nEsigodlweni wenza isirhodlwana sobungeno esineensika, saba mamitha amatjhumi amabili nahlanu ubude netjhumi nahlanu ububanzi. Ngaphambi kwaso gade kunamathuri enziwe ngeensika kanye nephahla.j0OnZoke iimvalo zeentunja namagosenazo gade zinamahlangothi alinganako; zikhamba ngantathu ziqalene.U/%nIintunja zakhona bezibekwe emahleni amathathu aqaleneko, zikhamba ngantathu.L.nBewuvalwe ngamaplanka womsedari ngehla kwamabhaluga abekwe avundla phezu kweensika. Begade kumabhaluga amatjhumi amane nahlanu, okutjho itjhumi nahlanu emlandelandeni ngamunye phakathi kweensika.j-OnWakha umakho okwakuthiwa liHlathi leLibhanoni, waba mamitha amatjhumi amahlanu ubude, amatjhumi amabili nahlanu ububanzi netjhumi nahlanu ukuphakama. Bewunemilandelande emine yeensika zomsedari ezisekele amabhaluga womsedari.l, UnUSolomoni kwamthatha iminyaka elitjhumi nantathu ukwakha nokuqedelela yoke imakhiwo yesigodlo sakhe.+yn&Emnyakeni wetjhumi nanye wokubusa kwakaSolomoni, ngenyanga kaBhulu, okuyinyanga yobumnane ithempeli laqedwa ukwakhiwa ngokwemininingwana yoke yakhona nangendlela yoke ebeyijanyiswe ngayo. Kwamthatha iminyaka elikhomba uSolomoni ukwakha ithempeli.U*%n%Isisekelo sethempeli lakaSomnini sakhiwa emnyakeni wesine, ngenyanga kaZifu.w)in$Wakha nesirhodlo esingaphakathi esinamahla amathathu wamatje abaziweko nelihla elilodwa lamabhaluga womsedari.(n#Wabazela amakerubhi, imithi yamasundu namakhwa aqhakazileko phezu kweminyango leyo, watlinkelela igolide emlabulabana phezu kobaziweko.'+n"Iminyango emibili yegoseni leyo gade yenziwe ngeengodo zomsayipurusi. Umnyango omunye nomunye gade uphayeka begodu wenziwe ngamaplanka amabili.w&in!Wenza soneso nebungenweni besirhodlo esikhulu: Igoseni yeengodo zemithi ye-oliva beyinamahlangothi alinganako.H% n Wabazela amakerubhi, imithi yamasundu namakhwa aqhakazileko eminyangweni emibili leyo yeengodo ze-oliva. Wanameka iminyango ngegolide, ngokufanako wanameka amakerubhi kanye nemithi yamasundu.$}nEbungenweni bendawo ecwenge khulu wenza iminyango yeengodo zemithi ye-oliva, igoseni yakhona beyinamahlangothi amahlanu.S#!nWanameka nomgangadelo wendawo ecwenge khulu nesirhodlo esikhulu ngegolide."'nWabazela amakerubhi, imithi yamasundu namakhwa aqhakazileko emabodeni angaphakathi wethempeli, endaweni ecwenge khulu nesirhodlweni esikhulu.&!InWanameka amakerubhi ngegolide. nWabeka amakerubhi ngaphakathi kwendawo ecwenge khulu, amaphiko wakhona avulekile. Iphiko lekerubhi elilodwa belithinte iboda bese kuthi iphiko lelinye ikerubhi nalo lithinte iboda elinye. Wona gade athintene ngamaphiko phakathi nendawo ecwenge khulu.?{nUkuphakama kwekerubhi ngalinye gade kumamitha amahlanu.!nIkerubhi lesibili nalo gade linesilinganiso samamitha amahlanu ngombana amakerubhi amabili lawa gade afana poro ngobukhulu nangesibumbeko.nIphiko ngalinye lekerubhi lalimamitha amabili nesiquntu ubude, kumamitha amahlanu ukusuka etlobeni yephiko ukuya kwenye itlobo yephiko. nNgaphakathi kwendawo ecwenge khulu wenza amakerubhi amabili ngeengodo ze-oliva; ikerubhi ngalinye laba mamitha amahlanu ukuphakama.xknNgaleyondlela wanameka ngegolide woke umakhiwo ngaphakathi kanye ne-aldari elingaphambi kwendawo ecwenge khulu.,SnUSolomoni wanameka ilingaphakathi lethempeli ngecwecwe legolide. Walembelelisa iinketani zegolide ziqaba ingaphambili lendawo ecwenge khulu, ebeyembeswe ngegolide.1]nIndawo ecwenge khulu le beyimamitha alitjhumi ubude, amamitha alitjhumi ububanzi namamitha alitjhumi ukuphakama. Wayinameka yona ne-aldari lomsedari ngecwecwe legolide.winNgaleyondlela walungisa indawo ecwenge khulu ngethempelini ukuze abeke umfaji wesivumelwano sakaSomnini lapho.BnAmaplanka womsedari emabodeni angaphakathi kwethempeli gade abazwe aba mfanekiso weenkurwana namakhwa aqhakazileko. Woke amaboda ngaphakathi bekanamekwe ngomsedari, kungabonakali litje.eEnIsirhodlo esikhulu, esingaphambi kwendawo ecwenge khulu besimamitha amatjhumi amabili ubude.mUnWaqunta amamitha alitjhumi ukusuka emsamo wethempeli ngamaplanka womsedari, wawajamisa kusukela phasi emgangadelweni ukuya esilinghini. Ngokwenza njalo gade alungiselela ukwakha ilawu elingaphakathi okutjho indawo ecwenge khulu.Fnwanameka ilingaphakathi lamaboda wakhona ngamaplanka womsedari, wawavala ukusuka phasi emgangadelweni ukufika phezulu esilinghini. Wanameka umgangadelo wethempeli ngamaplanka womsayipurusi.0]nLokha uSolomoni naqeda ukwakha ithempeli[1n Ngizakuhlala hlangana nama-Israyeli, ngingabasukeli abantu bami bakwa-Israyeli.”<sn “Mayelana nethempeli olakhako leli, kuzakuthi nawulandela iimiso zami, wenze imiyalwami, ulonde imithethwami bewuyilalele, ngizalise iinthembiso engazenza kuDavida uyihlo ngawe:3cn Ilizwi lakaSomnini lafika kuSolomoni lathi:2_n Amalawana angaphandle awakha magegana nethempeli gade amamitha amabili nesiquntu ukuphakama emgangadelweni ngamunye. Gade ahlomelelwe ethempelini ngamabhaluga womsedari.jOn Kwathi lokha naqeda ukwakha amaboda wethempeli wenza isilinghi ngamabhaluga namaplanka womsedari.. WnUbungeno bomgangadelo ophakathi bebungesewula yethempeli. Umuntu bekakghona ukungena ngeminyangwana ukusuka emgangadelweni ophakathi ukuya emgangadelweni wesithathu. 7nNakwakhiwa ithempeli bekusetjenziswa amatje abazelwe ekwarini kwaphela, kwakungazwakali nondo, tjhizela namkha sitlabagelo bani sesimbi nakwakhiwako.: onUmgangadelo ophasi wamalawana angaphandle gade umamitha amabili nesiquntu ububanzi, kuthi ophakathi ube mamitha amathathu bese kuthi umgangadelo ongehla ube mamitha amathathu nesiquntu. Iboda langaphandle lethempeli gade linemiphetho emibili etjhiyanako magegana nalo ukuze kungalinyazwa iboda lethempeli.H  nNgaphandle emabodeni wethempeli wahlomelela amalawana. Wawakha magegana neboda lomakhiwo wethempeli okusirhodlo esikhulu nelawu elingaphakathi. Amalawana angaphandle lawo wawakha ngamaplanka./ [nWenza amafesidere anomluko ethempelini.MnIsirhodlwana sobungeno esingaphambi kwesirhodlo esikhulu sethempeli gade silingana nethempeli ngobubanzi, simamitha alitjhumi. Isirhodlwaneso gade siphume ngamamitha amahlanu ngaphambi kwethepeli.(KnIthempeli ikosi uSolomoni eyalakhela uSomnini lalimamitha amatjhumi amathathu ubude, amamitha alitjhumi ububanzi begodu namamitha alitjhumi nahlanu ukuphakama.u gnNgomnyaka wamakhulu amane namatjhumi abunane ngemva kokuphuma kwama-Israyeli eGibhide, emnyakeni wesine wokubusa kwakaSolomoni phezu kwaka-Israyeli, ngenyanga kaZifu, okuyinyanga yesibili, uSolomoni wathoma ukwakha ithempeli lakaSomnini.zonAbososino bakaSolomoni noRhiramu namadoda weGebali bagawula bebalungisa iingodo kanye namatje wokwakha ithempeli.nIkosi uSolomoni yayala bonyana kukghadlhwe amatje amakhulu nakhethekileko ukuze kuyokwakhiwa isisekelo sethempeli ngamatje abaziweko. !||:{{zHyyxVwQvv!uut$srr,qppoJnnPmm0llkjiizhhXgg&fee/drccbPaa`)_m^^]o\0[b[ZRYXXWWW3VVMUUhTT0SS RpQQgPOOcO N@MLLK#JIHHH GFF$EEDgDCC&B@@?'>a=b<;;f:9988P7766N544|43G22%10//..].-V,++D+ *3))(O'&&C%$h##k"! \o]LD3S_{.z} n b 3HNUH n“Ngakudobha ethulini ngakwenza umrholi wabantu bami u-Israyeli, kodwana ukhambe eendleleni zakaJerobhowamu bewabangela bona abantu bami u-Israyeli nabo bone, wangithukuthelisa ngezono zabo.S #nIlizwi lakaSomnini lafika kuJehu umsa kaRhanani lijamelene noBhatjha lathi:n"Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini, wakhamba emtlhaleni kaJerobhowamu nezonweni zakhe abangela ngazo bonyana u-Israyeli one.+Qn!Emnyakeni wesithathu wokubusa kwaka-Asa ikosi yakwaJuda, uBhatjha umsa ka-Arhiya waba yikosi yakwa-Israyeli woke eTiritsa, wabusa iminyaka ematjhumi amabili nane.tcn Kwakuhlala kulwiwa njalo phakathi kwaka-Asa noBhatjha ikosi yakwa-Israyeli esikhathini soke sokubusa kwabo.ynEzinye izehlakalo zokubusa kwakaNadaba, nakho koke akwenzileko, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.nngebanga lezono zakaJerobhowamu abangela ngazo bonyana u-Israyeli one, nangebanga lokuthukuthelisa kwakhe uSomnini uZimu wakwa-Israyeli.Z~/nKuthe nathoma ukubusa, wabulala zoke iinzukulwana zakaJerobhowamu. Azange ababalele nakhunye okuphefumulako kwakaJerobhowamu. Wabulala koke ukuya ngelizwi lakaSomnini alikhuluma ngencekwakhe u-Arhiya umTjhilo,}nUBhatjha wabulala uNadaba emnyakeni wesithathu wokubusa kwaka-Asa ikosi yakwaJuda bewathatha isikhundla sakhe waba yikosi.E|nUBhatjha umsa ka-Arhiya omunye wekoro ka-Isakari, wamakhela uNadaba ubukhwebetjhana bewamumadlha eGibhethoni, idorobho lamaFilista ngesikhathi uNadaba naye woke u-Israyeli bebalivimbezele.{}nWenza ubumbi phambi kwakaSomnini, wakhamba emtlhaleni kayise, wamfuza nangokona, abangela ngakho bonyana u-Israyeli one.z-nUNadaba umsa kaJerobhowamu waba yikosi kwa-Israyeli emnyakeni wesibili wokubusa kwaka-Asa ikosi yakwaJuda. Wabusa iminyaka emibili kwa-Israyeli.}yunwahlongakala bewabulungwa kiboyisemkhulu eMzini kayisemkhulu uDavida. UJehotjhafathi waba yikosi esikhundleni sakhe.fxGnEzinye izehlakalo zokubusa kwaka-Asa, koke akwenzileko, ukuhlula kwakhe kanye namadorobho awakhileko kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwaJuda.
Kuthe u-Asa naluphalako wabanjwa kugula okwamrhwahlaphaza iinyawo;Aw}nNgomyalo wekosi u-Asa owawembatha woke umuntu kilo loke lakwaJuda, kwathathwa amatje neengodo ebezisetjenziswa nguBhatjha eRama. Ikosi u-Asa yakha ngazo iGeba kwaBhenjamini neMitsipha.LvnKuthe bona uBhatjha ezwe, walisa ukwakha iRama wabalekela eTiritsa.NunUBhen-Hadadi wavumelana nekosi u-Asa bewathumela abaphathi bamabuthwakhe bona asahlele amadorobho wakwa-Israyeli. Wahlula i-Iyoni, iDani, i-Abela-Bhethe-Makha nayo yoke iKineretha kanye neNafitali.gtIn“Kunesivumelwano phakathi kwami nawe njengombana kwakunjalo phakathi kwakababa nobabakho. Qala, ngikuthumelela isipho sesiliva negolide. Nje-ke qeda isivumelwano sakho noBhatjha ikosi yakwa-Israyeli ukuze angigadunge.” snU-Asa wathatha loke isiliva negolide elalisele endlini yamagugu ngethempelini lakaSomnini nendlini yamagugu esigodlweni sakhe. Walinikela iinkhulu zakhe, wazithuma kuBhen-Hadadi umsa kaThabrimoni, omsa kaRheziyoni, ikosi ye-Aramu, owayebusa eDamaseku, wathi:r/nUBhatjha ikosi yakwa-Israyeli wenyuka wayokulwa noJuda bewakha nomthangala magegana neRama ukuze u-Asa ikosi yakwaJuda akhandeleke ngenarhenakhe.eqEnKwakunepi phakathi kwaka-Asa noBhatjha ikosi yakwa-Israyeli esikhathini soke sokubusa kwabo.~pwnWaletha isiliva negolide ethempelini lakaSomnini kanye nenye ipahla yena noyise abayihlukanisela umsebenzi kaSomnini.soanNanyana angazange asuse iindunduma, ihliziyo ka-Asa yayinamathele ngokupheleleko kuSomnini ipilwakhe yoke.0n[n Wabe wehlisa nogogwakhe uMakha ekubeni yindlovukazi ngombana wenza umfanekiso onyenyisako waka-Atjhera. U-Asa wagawula umfanekiso lowo wawutjhisa esikhisini iKhidroni.mn Waqotjha iintjhatjha zethempeli ezimadoda enarheni wathanyela nawo woke amanyala wabosingazimu ebegade enziwe boyisemkhulu.Oln U-Asa wenza okulungileko phambi kwakaSomnini njengokhokhwakhe uDavida.pk[n Wabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amane nanye. Ugogwakhe gade kunguMakha indodakazi ka-Abitjhalomu.rj_n Emnyakeni wamatjhumi amabili wokubusa kwakaJerobhowamu ikosi yakwa-Israyeli, u-Asa waba yikosi yakwaJuda.liSnU-Abiya wahlongakala, wabulungwa eMzini kaDavida. U-Asa indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.%hEnZoke izehlakalo ezinye zokubusa kwaka-Abiya nakho koke akwenzako, nepi eyaba phakathi kwakhe noJerobhowamu kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwaJuda.g}nIpi eyathoma phakathi kwakaRerhobhowamu noJerobhowamu yaragela phambili ngitjho nangesikhathi soke sokubusa kwaka-Abiya.BfnUSomnini wenza lokhu ngombana uDavida wenza okulungileko emehlwenakhe. Epilwenakhe yoke azange akhe aphambuke emiyalweni yoke uSomnini amyala ngayo, kwase kwaba yindaba ka-Uriya umHite.e9nNokho-ke uSomnini uZimu waba nomusa kuDavida wamvusela isibani eJerusalema ngokumnikela isizukulwana esamelamako ebukhosini nangokuqinisa iJerusalema.5denWenza zoke izono ezazenziwa nguyise phambi kwakhe, ihliziywakhe yayingakanamatheli ngokupheleleko kuSomnini uZimakhe njengombana kwakunjalo ngehliziyo kaDavida uyisemkhulu.dcCnWabusa iminyaka emithathu eJerusalema. UNo-Abiya gade kunguMakha indodakazi ka-Abitjhalomu.lb UnEmnyakeni wetjhumi nobunane wokubusa kwakaJerobhowamu umsa kaNebathi, u-Abiya waba yikosi yakwaJuda.*aOnURerhobhowamu wahlongakala wabulungwa kiboyisemkhulu eMzini kaDavida. UNoRerhobhowamu gade kunguNama umAmoni. U-Abiya indodanakhe yaba yikosi esikhundleni sakhe._`9nKwaba khona ipi phakathi kwakaRerhobhowamu noJerobhowamu emihleni yoke yokubusa kwabo.l_SnZoke izehlakalo ezinye zokubusa kwakaRerhobhowamu zitlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwaJuda.^9nNjalo lokha ikosi nayiya ethempelini lakaZimu, amavulandlela gade athwala iinhlangu bese ngemva kwalokho azibuyisele endlwaneni esesangweni lesigodlo.]-nIkosi uRerhobhowamu yenza iinhlangu zekoporo ukujamiselela ezithethweko yazibeka esandleni seenduna zamavulandlela agade agada isango lesigodlo.\nWathumba umnotho wethempeli lakaSomnini kanye nomnotho wesigodlo. Wakhukhula yoke into, ngitjho neenhlangu zegolide ezenziwa nguSolomoni.o[YnEmnyakeni wesihlanu wokubusa kwekosi uRerhobhowamu, uTjhitjhaga ikosi yeGibhide wasahlela iJerusalema.'ZInKwabe kwaba khona ngitjho neentjhatjha zethempeli ezimadoda enarheni, abantu abenza woke amanyala afunyanwa ezizweni uSomnini aziqotjha phambi kwama-Israyeli..YWnNabo bazakhela iindunduma, babeka amatje akhethekileko kanye nemifanekiso yabo-Atjhera komunye nomunye umbundu ophakamileko nangaphasi komuthi omunye nomunye ohlaza.lXSnUJuda wenza ubumbi phambi kwakaSomnini. Ngezono abazenzako batlhorholoja uSomnini ukudlula aboyise.AW}nURerhobhowamu umsa kaSolomoni gade ayikosi kwaJuda. Bekaneminyaka ematjhumi amane nanye lokha nathatha iintambo zobukhosi, wabusa iminyaka elitjhumi nekhomba eJerusalema, idorobho uSomnini alikhetha hlangana nazo zoke iinkoro zakwa-Israyeli kobana abeke khona ibizo lakhe. UNoRerhobhowamu gade kunguNama umAmoni.vVgnWabusa amatjhumi amabili nambili weminyaka, wahlongakala. Indodanakhe uNadaba yaba yikosi esikhundleni sakhe.U%nEzinye izehlakalo zombuso kaJerobhowamu, izipi azilwileko nokobana wabusa njani, koke kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.rT_nBamngcwaba, woke u-Israyeli wamlilela njengombana uSomnini bekatjhwile ngencekwakhe umphorofidi u-Arhiya.uSenUmkaJerobhowamu wasikima wakhamba waya eTiritsa. Kuthe lokha nagadanga emnyango wendlu, umsana wahlongakala.yRmnUSomnini uzakulahla u-Israyeli ngebanga lezono ezenziwe nguJerobhowamu abangela ngazo bonyana u-Israyeli one.” QnUSomnini uzakumadlha u-Israyeli kube inga mhlanga nawubhecenyeka emanzini. Uzakusiphula u-Israyeli enarheni ehle ayinikela aboyisemkhulu le bese abaphadlhalaje ngaphetjheya komlambo iYufrathe ngombana bathukuthelise uSomnini ngokwenza imifanekiso yabo-Atjhera..PWnUZimu uzazivusela ikosi phezu kwaka-Israyeli ezakutjhabalalisa umndeni kaJerobhowamu. Namhlanje kunamhlanje phezu kwendlu kaJerobhowamu, okukhulu kuseza ku-Israyeli!LOn Woke u-Israyeli uzamlilela abe amngcwabe. Nguye kwaphela ongewakaJerobhowamu ozakungcwatjwa ngombana nguye kwaphela endlini kaJerobhowamu uSomnini uZimu wakwa-Israyeli afunyene kuye okulungileko.kNQn “Wena-ke, sikima, ubuyele ekhaya. Uzakuthi nawubeka inyawo lakho edorobheni, umsana ahlongakale. Mn Abantu bakaJerobhowamu abafele emadorobheni bazakudliwa zizinja, kuthi abafele emrhuleni badliwe madlanga. USomnini ukhulumile.’L#n Ngebanga lalokhu, ngizakwehlisela ihlekelele phezu kwendlu kaJerobhowamu. Ngizakurhayila koke okuduna, okukhulu nokuncani, okusendlini kaJerobhowamu kwa-Israyeli. Ngizakurhurhula indlu kaJerobhowamu njengamanzi narhurhula amabibi kufikela lapha itjhabalala khona nya.?Kyn Wena wenze ubumbi obudluleleko kunabo boke obalamako. Uzenzele abosingazimu; iye, abosingazimu ababazwe bebanamekwa ngesimbi kobana ungithukuthelise. Mina wangifuthela ngemva kwakho.J7nNgadabula umbuso ngawususa endlini kaDavida owaphetha imiyalwami bewangilandela ngehliziywakhe yoke, asenza lokho okulungileko kwaphela phambi kwami.AI}nKhamba ufese utjele uJerobhowamu kobana nakhu okutjhiwe nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Ngambala ngakuphakamisa hlangana nabantu bengakwenza umrholi phezu kwabantu bami u-Israyeli.!H=nKuthe lokha u-Arhiya nezwa izigi zeenyawo zakhe emnyango, wathi: “Ngena mkaJerobhowamu. Uzitjhatjhaniseleni? Ngithunywe kuwe ngeendaba ezimaphorodlha.EGnUSomnini gade atjele u-Arhiya wathi: “UmkaJerobhowamu usendleleni, uzokubuza ngomsanakhe ngombana uyagula. Uzafese umphendule ngokuthi nokuthi. Nafikako uzozenza inga ngomunye umuntu.”FnNgambala umkaJerobhowamu wenza njengombana ayaliwe waya ku-Arhiya eTjhilo. U-Arhiya ubasele aphophele ngebanga lokuluphala.EnUthathe nezikwa ezilitjhumi, amabhagwana anentunja nomjeka weliju, uye kuye. Uzafese akutjele bonyana kuzakwenzakalani ngomsana lo.”SD!nUJerobhowamu wathi kumkakhe: “Khamba, uzitjhatjhanise ukuze kungabonakali bona umfazi kaJerobhowamu. Iya eTjhilo, uzakufumana lapho u-Arhiya umphorofidi owathi kimi ngizakuba yikosi phezu kwabantwaba.7C mnNgesikhatheso u-Abiya umsa kaJerobhowamu wagula.^B7n "Lokhu sisono sendlu kaJerobhowamu esabangela ukubhujiswa nokurhayilwa kwayo ephasini.An !Ngitjho nangemva kwesigemegemesi, uJerobhowamu azange alise iindlela zakhe ezimbi. Kunalokho wabeka abaphristi beendunduma abakhetha kiyo yoke imihlobo yabantu. Nanyana ngubani ogade afuna ukuba mphristi, gade amhlukanisela ubuphristi beendundumobo.'@In Ngombana umlayezo awukhulume ngokuthunywa lilizwi lakaSomnini ngokujamelana namathempedlana asemibundwini emadorobheni weSamariya, nakanjani uzokuphetheka.”+?Qn Ngemva kobana sele asibulungile wathi emadodanenakhe: “Nangihlongakalako, ningibulunge lapha kubulungwe khona umuntu kaZimu lo, nilinganise amathambami newakhe.U>%n Wabulunga isidumbu ezindleni lakhe, basililela bathi: “Maye, umfowethu!” =n Umphorofidi wathatha isidumbu somuntu kaZimu, wasilayitjha kudumbana, weza naso edorobheni lekhabo bona azosililela abe asibulunge.<)n Waya lapho wafunyana isidumbu sirabhalele endleleni, siphahlwe ngudumbana nebhubezi. Ibhubezi azange lidle isidumbu namkha lisahlele udumbana.];5n Umphorofidi wathi emadodanenakhe: “Ngibophelani udumbana.” Ngambala benza njalo.s:an Kuthe lokha umphorofidi omjikisileko nezwa indaba le, wathi: “Mumuntu kaZimu ongazange alalele umyalo kaSomnini. USomnini umnikelele ngebhubezi elifike lamdabudabula belambulala njengombana ilizwi lakaSomnini belikhulumile ngaye.”'9In Ngambala abantu abadlula lapho babona isidumbu sirabhalele phasi senganyelwe libhubezi. Bakhamba bayokubika edorobheni lapha kuhlala khona umphorofidi omdala.8)n Kwathi asakhamba endleleni abuyela emuva, wasahlelwa libhubezi lambulala. Isidumbu sakhe sasimadlheke endleleni siphahlwe libhubezi nodumbana.l7Sn Kuthe bona umuntu kaZimu aqede ukugoma nokusela, umphorofidi omjikisileko loya wambophela udumbana./6Yn ujikile wagoma isikwa bewasela namanzi endaweni lapha uZimu athe ungagomi bewusele khona, nje-ke isidumbu sakho angeze sangcwatjwa emazindleni waboyihlomkhulu.’ ”C5n Warhuwelela umuntu kaZimu obuya kwaJuda loya wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Ngombana ungazange ulalele ilizwi lakaSomnini bewangaphetha umyalo kaSomnini uZimakho akuyale ngawo,k4Qn Kuthe basahlezi etafulenapho, ilizwi lakaSomnini lafika kumphorofidi omdala ojikise umuntu kaZimu.o3Yn Yeke umuntu kaZimu waphenduka nomphorofidi loya waya endlinakhe wafike wagoma isikwa bewasela namanzi.C2n Umphorofidi omdala wathi: “Nami ngimphorofidi njengawe. Ingilozi ithe kimi ngelizwi lakaSomnini, ‘Mbuyise eze kwakho ukuze agome isikwa abe asele namanzi.’ ” Kodwana bekamrhwala.1%n Ngombana uSomnini ungidose ngendlebe wathi, ‘Ungalingi ugome isikwa namkha usele amanzi walapho, godu ungabuyi ngendlela oze ngayo.’ ”{0qn Umuntu kaZimu wathi: “Awa, angeze ngiphenduke nawe namkha ngigome isikwa namkha ngisele amanzi nawe endaweni le.O/n Yeke umphorofidi omdala wathi kuye: “Namba siye ekhaya uyokugoma.”0.[n walandela umuntu kaZimu. Wamfumana ahlezi ngaphasi komuthi we-owuku, wambuza wathi: “Umumuntu kaZimu ovela kwaJuda na?”
Umuntu loyo wathi: “Iye, nginguye.”{-qn Wathi-ke emadodanenakhe: “Ngibophelani udumbana.”
Kuthe nabaqeda ukubophela udumbana, wakhwelela wakhamba,,!n Uyise wawabuza wathi: “Uthethe yiphi indlela nakhambako?”
Amadodanakhe amkhombisa indlela eyathathwa mumuntu kaZimu ovela kwaJuda.5+en Gade kunomphorofidi othileko omdala ahlala eBhethe-Eli. Amadodanakhe ambikela ngalokho okwenziwe mumuntu kaZimu mhlokho. Bamtjela nokuthi umuntu kaZimu loyo utheni ekosini.X*+n Nje-ke wathatha enye indlela, azange asakhamba ngendlela eze ngayo eBhethe-Eli.))n Ngombana ngilaywe lilizwi lakaSomnini lathi, ‘Ungagomi isikwa namkha usele amanzi walapho begodu ungabuyeli emva ngendlela oze ngayo.’ ”L(n Kodwana umuntu kaZimu waphendula ikosi wathi: “Ngitjho nanyana bewungangipha isiquntu salokho onakho kwakho, bengingeze ngakhamba nawe, namkha ngigome isikwa nanyana ngisele amanzi endaweni le.y'mn UJerobhowamu wathi emuntwini kaZimu: “Namba siye ekhaya ukuze ufunyane okugonywako, ngizakukhunga ngesipho.”p&[n Ikosi uJerobhowamu yathi emuntwini kaZimu: “Yewungirabhelele kuSomnini uZimakho bese uyangithandazela bonyana isandla sami sibuyele esigeni.”
Yeke umuntu kaZimu warabhela kuSomnini, ngambala isandla sekosi sabuyela esigeni.% n Ne-aldari laphadlhuka kabili, umsizalo onamafutha warhatjheka njengokwetshwayo elivezwe mumuntu kaZimu ngokwelizwi lakaSomnini.{$qn Kuthe bona ikosi uJerobhowamu izwe amezwi umuntu kaZimu arhuwelele ngawo i-aldari leBhethe-Eli, yelula isandla sayo ise-aldarini yathi: “Bambani intwele!”
Kodwana isandleso akhombe ngaso umuntu kaZimu somelela bewabhalelwa kusibuyisa.B#n Khona mhlokho umuntu kaZimu wenza itshwayo wathi: “Leli litshwayo elizaliselela amezwi akhulunywe nguSomnini: I-aldari lizakuphadlhuka phakathi bese umsizalo onamafutha urhatjheke.”T"#n Umuntu loyo warhuwelela i-aldari ngelizwi lakaSomnini wathi: “Maye aldari, aldari-ke! Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Kuzakubelethwa umsana okuthiwa nguJosiya endlini kaDavida. Uzakwenza umhlabelo ngabaphristi beendunduma phezu kwakho. Iye, abaphristi abenza umhlabelo kuwapha. Kuzakutjhiswa amathambo wabantu phezu kwakho.’ ”t! en Gade asatjhisa umhlabelo lokha nakuthi veliyani umuntu kaZimu obuya kwaJuda nelizwi elivela kuSomnini uZimu. n !UJerobhowamu wakhwelela e-aldarini alenze eBhethe-Eli. Lokhu wakwenza elangeni letjhumi nahlanu lenyanga yobumnane, okuyinyanga azikhethela yona ehliziywenakhe kobana enzele ama-Israyeli umhlatjelo. UJerobhowamu wakhwelela e-aldarinapho kobana enze umhlabelo.3n Wasungula umnyanya elangeni letjhumi nahlanu lenyanga yobumnane, okumnyanya ofana nowawuphele ubanjwe kwaJuda, wenza imihlabelo e-aldarini. Lokhu wakwenza eBhethe-Eli, wenzela namathole awenzileko imihlatjelo. NeBhethe-Elapho wabeka abaphristi ethempelini alenze emibundwini.n UJerobhowamu wakha amathempedlana emibundwini bewabeka nabaphristi abakhethe ebantwini abahlukahlukileko nanyana gade bangasi maLevi.^7n Lokhu kwaba sisono. Abantu bakhamba bebayokufika eDani ukuze balotjhe itholelo lapho.Kn Elinye lamathole lawo walibeka eBhethe-Eli, elinye walibeka eDani.Z/n Ikosi uJerobhowamu yafuna iseluleko, yenza amathole amabili wegolide. Yathi ebantwini: “Sekwanele kwanje bonyana nilokhu nenyukela eJerusalema. Napa musi abozimu bakho, wena Israyeli abakukhupha eGibhide.”[1n Nange abantwaba bangalokhu benyuka bayokwenza imihlabelo ethempelini lakaSomnini eJerusalema, iinhliziyo zabo zizakubuyela ekosinabo uRerhobhowamu ikosi yakwaJuda. Bazangibulala bese babuyela kuRerhobhowamu.”[1n UJerobhowamu wazitjela wathi: “Kwanjesi umbuso ungahle ubuyele endlini kaDavida.~wn UJerobhowamu waqinisa iTjhekemu ngembundwini we-Efrayimu bewahlala lapho. Ukusuka lapho waphuma wayokwakha iPenuweli.n nakhu okwatjhiwo nguSomnini, ‘Ningenyuki bona niyokulwa nabafowenu, ama-Israyeli. Godukani, omunye nomunye anqombe kwakhe ngombana lokhu kusisenzo sami.’ ”
Yeke balalela ilizwi lakaSomnini babuyela emakhaya njengombana uSomnini bekabatjelile.|sn “Yewuthi kuRerhobhowamu umsa kaSolomoni ikosi yakwaJuda, kiyo yoke indlu kaJuda noBhenjamini, nakibo boke abantu,H n Kodwana kwafika ilizwi lakaZimu kuTjhemaya umuntu kaZimu lathi: n Lokha uRerhobhowamu nafika eJerusalema, wabutha yoke indlu kaJuda kanye nekoro kaBhenjamini, kwaba ziinhlabani zeenkakaramba ezilikhulu namatjhumi abunane weenkulungwana kobana zilwe nendlu ka-Israyeli nokubuyisa ubukhosi bakaRerhobhowamu umsa kaSolomoni.eEn Kuthe bona woke u-Israyeli ezwe bonyana uJerobhowamu ubuyile, kwaphuma igama lokobana abizelwe emkhambathini azokubekwa bonyana abe yikosi phezu kwaka-Israyeli woke. Yikoro yakwaJuda yodwa eyathembekako endlini kaDavida.U%n Ngalokho u-Israyeli wathoma ukujamelana nendlu kaDavida bekwaba kunamhlanje.uen Ikosi uRerhobhowamu yathumela u-Adoniramu owayegade ayinduna yomsebenzi okatelelako, kodwana woke u-Israyeli wamkhanda ngamatje bewahlongakala. Nokho ikosi uRerhobhowami yakghona ukuphunyurha yakhwela ekaranenayo yabalekela eJerusalema.b?n Kodwana nakuma-Israyeli agade ahlala emadorobheni wakwaJuda wona, uRerhobhowamu wawabusa.%n Kuthe lokha woke u-Israyeli nabona bonyana ikosi ayimuphi indlebe, waphendula ikosi wathi:
“Asinasabelo noDavida,
asithintani ndawo nomsa kaJese!
Ayigubhe Israyeli!
Uzazibona ukuqeda wena ndlu kaDavida!”
Yeke ama-Israyeli aphadlhalala, agoduka."?n Yeke ikosi azange ilalele abantu ngombana isenzekwesi sasiyintando kaZimu, ukuzalisa amagama awakhuluma kuJerobhowamu umsa kaNebathi ngo-Arhiya umTjhilo.H  n ngombana yalandela iseluleko seentanga zayo yathi:
“Ubaba wenza ijogi lenu laba budisi;
kimapha-ke nizokubhesa.
Ubaba waniritha ngeembebhu;
mina ngizonirhadla ngomrwedla.”T #n Ikosi yalahla iseluleko eyasinikelwa baphathi, yaphendula abantu ngobukhali n Elangeni lesithathu uJerobhowamu nabantu boke babuyela ekosini uRerhobhowamu njengombana wayethe: “Yenibuye elangeni lesithathu.”# An Ubaba wanethwesa ijogi elibudisi;
mina-ke ngizalenza libe budisi ukudlula.
Ubaba bekaniritha ngeembebhu;
mina ngizonirhadla ngomrwedla.’ ”G  n Iintanga zakhe zamphendula zathi: “Tjela abantu abathe kuwe batjho bafuna ukugedliselwa ijogi elibudisi abalithweswa ngubabakho uthi,
“ ‘Utsetserwanami umabhombo kunedini lakababa.  n Wababuza wathi: “Umbono wenu uthini? Singabaphendula njani abantwaba abathi kimi angigedlise ijogi abalithweswe ngubaba na?”ymn Kodwana uRerhobhowamu wala iseluleko asinikelwa ziingwevu, wayokubonana neentanga zakhe nebegade sele bamlotjha.%n Bathi kiyo: “Nawungakhe ube yinceku ebantwinaba namhlanjesi, ubenzele kuhle bese ubanikela ipendulo ehle, bazakuhlala baziinceku zakho.”1]n Ikosi uRerhobhowamu yabonana neengwevu zabaphathi ezazilotjha uyise uSolomoni ngesikhathi sokuphila kwakhe yathi: “Ningangeluleka bonyana ngithini ebantwinapha na?”oYn URerhobhowamu wathi: “Khambani bese nibuya elangeni lesithathu.”
Awa, yeke abantu bakhamba-ke. ;n “Uyihlo gade asithwese ijogi elibudisi. Yeke wena gedlisa umsebenzi obudisi kayihlo lo bewunyefise nejogi asithwese loneli; khona-ke sizakulotjha.”n nje-ke kwathunyelwa abantu kuye bonyana abuye.
UJerobhowamu nomkhambathi woke wakwa-Israyeli baya kuRerhobhowamu bafese bathi kuye:|sn UJerobhowamu umsa kaNebathi wezwa ngendaba le asese seGibhide lapha abalekela khona uSolomoni. Wahlala eGibhidapho,c Cn URerhobhowamu waya eTjhekemu ngombana woke ama-Israyeli aya lapho kobana ambeke abe yikosi.n +Ngemva kwalokho waya kiboyisemkhulu, wafihlwa eMzini kayise uDavida. URerhobhowamu indodanakhe yathatha iintambo zobukhosi emva kwakhe.O~n *USolomoni wabusa woke u-Israyeli iminyaka ematjhumi amane eJerusalema.}n )Zoke ezinye zezehlakalo zakaSolomoni nakho koke akwenzako kanye nobuhlakani ayenabo kutlolwe encwadini yemilando kaSolomoni.|)n (USolomoni walinga ukubulala uJerobhowamu, kodwana uJerobhowamu wabalekela kuTjhitjhakhi ikosi yeGibhide, wahlala lapho uSolomoni bewakhothama._{9n 'Ngizakululaza iinzukulwana zakaDavida ngebangeli, nokho kube ngokwesikhatjhana.’ ”z+n &Nawenza koke engikuyala ngakho bese ukhamba eendleleni zami, wenze okulungileko phambi kwami ngokuphetha imithetho nemiyalwami njengombana kwenza uDavida incekwami, ngizakuba nawe. Ngizakwakhela ubukhosi obuqine njengalobo engabakhela uDavida bese ngikunikela u-Israyeli.zyon %Wena-ke ngizakuthatha bese ubusa phezu kwakho koke okuthandwa yihliziywakho, uzakuba yikosi phezu kwaka-Israyeli./xYn $Ngizakunikela indodanakhe ikoro eyodwa ukuze uDavida incekwami ikghone ukuhlala inesibani phambi kwami eJerusalema, idorobho lapha ngakhetha ukubeka khona ibizo lami.Zw/n #Ngizakuthatha umbuso ezandleni zendodanakhe bese ngikunikela iinkoro ezilitjhumi.Jvn "Nokho angeze ngawuthatha woke umbuso ezandleni zakaSolomoni. Ngizamenza abe liduna amalanga woke wokuphila kwakhe ngebanga lakaDavida incekwami, engayikhethako neyaphetha imiyalo nemithethwami.;uqn !Ngizakwenza lokhu ngombana uSolomoni ungihlanukile walotjha u-Atjhiterothi usingazimukazi wamaTsidoni, uKemotjhi usingazimu wamaMowabi noMilikomu usingazimu wama-Amoni. Azange akhambe eendleleni zami, enze okulungileko phambi kwami begodu aphethe imithethwami neemiso zami njengombana kwenza uDavida uyise.t3n Kodwana yena uzakubusa ikoro eyodwa ngebanga lencekwami uDavida kanye nedorobho iJerusalema engalikhetha hlangana nazo zoke iinkoro zakwa-Israyeli._s9n Wathi kuJerobhowamu: “Zithathele iinqetjhana ezilitjhumi ngombana lokhu ngokwatjhiwo nguSomnini uZimu ka-Israyeli wathi, ‘Qala, ngizokurharhabula umbuso ezandleni zakaSolomoni bese ngikupha iinkoro ezilitjhumi.xrkn u-Arhiya wathatha iphuraphura etja agade ayembethe leya wayirathurathula yaba ziinqetjhana ezilitjhumi nambili.8qkn Ngesikhatheso uJerobhowamu gade aphuma eJerusalema, wahlangana no-Arhiya umphorofidi weTjhilo endleleni embethe iphuraphura etja. Gade babobabili njalo kwaphela emmangwenapho,[p1n uJerobhowamu waziveza bonyana uyindoda emadodeni. Kwathi lokha uSolomoni nabona bonyana isokaneli liwenza kuhle kangangani umsebenzalo, walibeka bona liqale woke umsebenzi wokukatelela owenziwa yikoro kaJosefa.o+n Nanti ibanga elamenza bonyana ajamelane nekosi: USolomoni gade akhe indunduma begodu wapara nesikhala ebegade sisebodeni loMuzi kaDavida uyise,(nKn NoJerobhowamu umsa kaNebathi wajamelana noSolomoni. Gade angomunye weenkhulu zakaSolomoni, umEfrayimu weTsereda, unina gade amhlolokazi ekwakuthiwa nguTseruwa.Emn URezoni waba mjamelani waka-Israyeli ngesikhathi soke sokuphila kwakaSolomoni, wangezelela imiraro eyabangwa nguHadadi. URezoni wabusa e-Aramu begodu gade akghabhudlheka nabona u-Israyeli.Gl n Wabuthelela amadoda bona amsingathe bewaba mrholi wesiqhema semigulukudu. Lokha uDavida nalinga ukubarhayila, banqomba eDamaseku lapha bafika banzinza khona bebabeka uRezoni bona abe yikosi. kn Godu uZimu wavusela uSolomoni omunye umjamelani, uRezoni umsa ka-Eliyada, owabalekela isikhulu sakhe uHadadi-Ezeri ikosi yeTsoba.9jmn UFaro wabuza wathi: “Uzakuthi utlhogeni lapha bona ungaze ubuyele enarhenekhenu?”
UHadadi wathi: “Awa, abe angitlhogi litho, nokho bese ngithi ngivumela ngikhambe!”Jin Kwathi uHadadi asese seGibhide, wezwa bonyana uDavida sele aye kiboyisemkhulu nokuthi uJowabi umphathibutho naye sele alele. Wathi kuFaro: “Bengithi yewungivumele ngibuyele enarhenekhethu.”4hcn Umntazana wekhabo lendlovukazi wabelethela uHadadi umsana, wamthiya bona nguGenubathi. Indlovukazi yamkhulisela esigodlweni. Nje-ke uGenubathi wakhula nabentwana bakaFaro.ngWn UFaro wathabela uHadadi kangangobana wabe wamendisela nomlamakhe, wekhabo lendlovukazi, umma wesizwe.&fGn Basuka eMidiyani baya eParana. Bathatha amadoda eParana bakhamba nawo eGibhide kuFaro ikosi yeGibhide owanikela uHadadi ikumba nenarha bewamondla nangokudla.en Kodwana uHadadi wabalekela eGibhide kanye neenkhulu ezinye ze-Edomu ebegade zisebenzela uyise. Ngesikhatheso ubasese msana.sdan Kwabathatha iinyanga ezisithandathu bonyana uJowabi nawo woke ama-Israyeli abhubhise woke amadoda e-Edomu.(cKn Kwathi lokha uDavida naseduze ne-Edomu, uJowabi umphathibutho wenyuka bona ayokubulunga abahlongakalele e-Edomu. Ngemva kwalokho warhadla woke amadoda e-Edomu.]b5n USomnini wavusela uSolomoni umjamelani, uHadadi umEdomu ovela ebukhosini baka-Edomu.#aAn Nalapho angizuwurharhabula woke ezandleni zayo, kodwana ngizayinikela ikoro yinye ngebanga lakaDavida incekwami nangebanga leJerusalema engayikhethako.”`%n Nokho ngebanga lakayihlo uDavida, angeze ngakwenza lokho ngesikhathi sokuphila kwakho. Ngizawurharhabula ngesikhathi sokubusa kwendodanakho.{_qn Yeke uSomnini wathi kuSolomoni: “Ngebanga lesenzo sakho sokungaphethi isivumelwano sami kanye nemithethwami engakuyala ngayo, ngiqinisile ngithi ngizokurharhabula umbuso ngiwususe ezandleni zakho bese ngiwunikela omunye wabangaphasi kwakho.^ n USomnini naziveza kuSolomoni wamyala bonyana angadlhemadlhemi ngemva kwabosingazimu, kodwana azange awulalele umyalo kaSomnini.] n USomnini wathukuthelela uSolomoni ngombana ihliziywakhe yasele ifulathele uSomnini uZimu wakwa-Israyeli owaziveza kabili kuye.q\]n Wabenzela njalo boke abafazi bakhe abatjhili ebebatjhisa ipepho bebenzele nabosingazimu babo imihlabelo.([Kn USolomoni wakhela uKemotjhi usingazimu onyenyisako wamaMowabi, noMoleki usingazimu onyenyisako wama-Amoni, indunduma phezu kombundu ongepumalanga yeJerusalema.Z n Ngalokho uSolomoni wenza ubumbi phambi kwakaSomnini, azange alandele uSomnini ngokupheleleko njengombana kwenza uyise uDavida.lYSn Walandela u-Atjhitaroti usingazinyanakazi wamaTsidoni noMilikomu usingazimu onyenyisako wama-Amoni.BXn Kuthe uSolomoni lokha nathoma ukuluphala, abafazi bakhe bayengela ihliziywakhe kibosingazimu. Yeke ihliziywakhe azange inamathele ngokupheleleko kuSomnini uZimakhe njengekayise uDavida. Wn Waba namakhulu alikhomba wabafazi ababelethwa ebukhosini kanye namakhulu amathathu wemingena. Abafazi bakhabo bamkhupha endleleni.`V;n Bekungebezizwe uSomnini uZimu athi kuma-Israyeli ngazo: “Ningalingi nihlanganyele nazo ngombana zizakuyengela iinhliziyo zenu kibosingazimu bazo.”
Nanyana kunjalo uSolomoni wanamathela ebafazinabo ngethando.%U Gn Ngaphandle kwakaNaFaro, ikosi uSolomoni yabuye yathanda nabanye abafazi abanengi abatjhili, okubafazi abamaMowabi, ama-Amoni, ama-Edomu, amaTsidoni namaHite.OTn Bathenga ikarana yepi eGibhide ngesiliva elingaphasi kwamakhilogremu alikhomba, nenjomani ngesiliva elingaphasi kwamakhilogremu amabili. Godu bazithengisa kiwo woke amakhosi wamaHite newama-Aramiya.}Sun Iinjomani zakaSolomoni zazithethwe eGibhide, khulukhulu eKewe. Zazithengwa barhwebi bekosini eKewe ngentengo ephasi.!R=n Ikosi yenza bonyana eJerusalema isiliva lijayeleke libe linengi njengamatje, nomsedari ube mnengi njengemithi yamakhiwani wommango eentatjaneni zenarha.[Q1n USolomoni wabuthelela iinkarana zepi neenjomani. Gade anamakhulu alitjhumi nane weenkarana zepi neenkulungwana ezilitjhumi nambili zeenjomani agade azibeke emadorobheni weenkarana zepi nendawenakhe eJerusalema.-PUn Omunye nomunye wabantwabo gade eza nesibiko, okuyipahla yesiliva negolide, izambatho, amakha neenungo kanye neenjomani neemeyila. Lokhu bekwenzeka umnyaka nomnyaka.jOOn Iphasi loke lafuna ukuzokulotjhisa uSolomoni nokuzwa ngobuhlakani uZimu abubeke emkhumbulwenakhe.fNGn Ikosi uSolomoni gade injinge khulu godu inobuhlakani obukhulu ukudlula woke amakhosi wephasi.CMn Ikosi gade inemijeje yemikhumbi yokurhweba elwandle ikhambisana neyakaRhiramu. Njalo ngemva kweminyaka emithathu beyibuya ithwele igolide nesiliva, amazinyo wendlovu, iimfene neenkghabu.L}n Zoke iinqoko zekosi uSolomoni gade zenziwe ngegolide, nazo zoke iinsetjenziswa ebezisesigodlweni seHlathi leLibhanoni gade ziyigolide etsengileko. Akunalitho ebegade lenziwe ngesiliva ngombana ngeenkhathi zakaSolomoni isiliva gade lingakaqakatheki.(KKn Kwakujame amabhubezi alitjhumi nambili eentepisini ezithandathu, kujame linye ngapha nangapha komqoqo wesitepisi. Akunabukhosi obakhe benzelwa into efana nale.HJ n Isihlalo sobukhosi sasineentepisi ezithandathu, umgogodlho waso gade unehloko eyindulungu. Ngemaqadi kwesihlalo bekunalapha ubeka khona imikhono bese ngapha nangapha kwakhona kujame ibhubezi.wIin Ikosi yenza isihlalo sobukhosi esikhulu yasikghabisa ngamazinyo wendlovu godu yasembesa ngegolide ecolisiweko.5Hen Godu wakhanda namakhulu amathathu wamakhande ngegolide elisipara. Ikhande ngalinye belingaba makhilogremu amabili wegolide. Ikosi yawabeka esigodlweni seHlathi leLibhanoni.!G=n Ikosi uSolomoni yenza amakhulu amabili weenhlangu ezikhandwe ngegolide elisipara. Isihlangu ngasinye besenziwe pheze ngamakhilogremu alikhomba wegolide.Fn Lokho bekungafaki okulethwa barhwebi nenzuzo efunyanwa bathengisi, nalokho okulethwa makhosi woke we-Arabhiya kanye nabaphathi benarha.Eyn Ubudisi begolide elalifunyanwa nguSolomoni minyaka yoke lalimakhilogremu aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nantathu.aD=n Ikosi uSolomoni yanikela indlovukazi yeTjheba izipho zebukhosini. Ngaphezu kwalokho yayinikela nalokho ebegade ikufisa nekubawileko. Yasuka yagoduka-ke ikhamba nedwendwe layo yabuyela enarhenayo.
Iinthayamanzi zakaRhiramu zaletha igolide zisuka nayo e-Ofira, ukusuka lapho zaletha imithwalo emikhulu yeengodo ze-almugi kanye namatje aligugu. Ikosi yasebenzisa iingodo ze-almugi ukwenza ilihla elingaphezulu ebodeni lethempeli lakaSomnini kanye nesigodlo, nokwenzela ababhini imihlobohlobo yamaharibha. Azange khekuthathwe ngaphandle namkha kubonwe iingodo ezingakaya ze-almugi bekube kunamhlanje.[C1n Yanikela ikosi igolide elimakhilogremu angaphezu kweenkulungwana ezine, umhlumba weenungo namatje aligugu. Godu azange khekube neenungo ezinengi kangako njengalezo indlovukazi yeTjheba eyazipha ikosi uSolomoni. s~w~ ||-{Dzyydxx&w\vv+uttJss'r]qjppoonEmllljj iiqihhGgggGGRFWEDD1CCB\AAb@??>r==7<;;A::Z9958665j4W33 22108/`..--,a+**@)0(Z''%&0%"$V##""@!k! [i}? ~ Y x 7 <(U@@{nUSomnini uthi, ‘Ngizokwehlisela ihlekelele. Ngizakurhurhula iinzukulwana zakho njengamanzi narhurhula amabibi. Ngirhayile koke okuduna, okukhulu nokuncani kwaka-Arhabi kwa-Israyeli.C?nKuthe u-Arhabi nabona u-Eliya wathi: “Sewungifumene-ke njalo sitha sami ndina!”
Waphendula wathi: “Vele ngikufumene ngombana uzithengisile ngokwenza okumbi phambi kwakaSomnini.> nUfike uthi kuye, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini: Angithi ubulele umuntu bewamthathela nepahlakhe?’ Bese uthi kuye godu, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini: Lapha izinja ziqabhe khona iingazi zakaNabhothi, zizakuqabha nezakho, iye ngitjho iingazi zakho!’ ”&=Gn“Yeqa khona nje uyokuhlangabeza u-Arhabi ikosi yakwa-Israyeli, obusa eSamariya. Gadesi nje usesidiribeni sakaNabhothi, lapha ehlele khona kobana asithathe.<<unIlizwi lakaSomnini lafika ku-Eliya umTitjhibe lathi:;}nKwathi bona u-Arhabi ezwe bonyana uNabhothi uhlongakele, weqa, wehlela esidiribeni sakaNabhothi umJizriyela, wasithatha.m:UnKuthe ngemva kobana u-Izebeli ezwe bonyana uNabhothi ukghadlhwe ngamatje bewahlongakala, wathi ku-Arhabi: “Sikima khona nje, uthathe isidiribe sakaNabhothi umJizriyela owala ukukuthengisela sona. Akasaphili, selahlongakele.”c9AnBathumela ilizwi ku-Izebeli bathi: “UNabhothi ukghadlhwe ngamatje begodu uhlongakele.”h8Kn Kwase kuza iinrhwirirhwiri ezimbili zazokuhlala phambi kwakhe zammangalela phambi kwabantu zathi: “UNabhothi uthuke uZimu kanye nekosi.”
Bamdumela-ke bamkhuphela ngaphandle kwedorobho bamkghadlha ngamatje bambulala.`7;n Bamemezela ukuzila ukudla bese babeka uNabhothi endaweni ephakamileko hlangana nabantu. 6 n Yeke abaphathi kanye neenkhulu ezihlala edorobheni lakaNabhothi zenza njengombana u-Izebeli atjhwile eencwadini abatlolele zona.\53n Kodwana bekani iinrhwirirhwiri ezimbili ngaphambi kwakhe bese nithi azifakaze zithi, “UNabhothi uthuke uZimu kanye nekosi.” Ngemva kwalokho bese nimkhuphela ngaphandle komuzi, nimkghadlhe ngamatje nimbulale. 4n Eencwadinapho watlola ukuthi:
Memezelani ilanga lokuzila ukudla bese nibeka uNabhothi endaweni ephakamileko hlangana nabantu.3nWatlola iincwadi ebizweni laka-Arhabi, bewazifaka netshwayo lakhe, wazithumela kubaphathi neenkhulu ezihlala noNabhothi edorobheni lakhe.'2InU-Izebeli umkakhe wathi: “Njengekosi, angithi unamandla phezu kwaka-Israyel? Vuka ugome! Yenama! Mina ngizakufumanela isidiribe sakaNabhothi umJizriyela.”]15nWaphendula wathi: “Ngombana ngithe kuNabhothi umJizriyela, ‘Ngithengisela isidiribe sakhwesi; nawuthandako, ngizakunikela esinye isidiribe esikhundleni salesi.’ Kodwana wathi kimi, ‘Ulale ulahlile.’ ”S0!nUmkakhe u-Izebeli wangena wambuza wathi: “Udaniswe yini? Awugomilini?”K/nU-Arhabi waya kwakhe adanile begodu agcwele ipotjwana ngebanga lamezwi wakaNabhothi umJiziriyela nathi: “Ulale ulahlile ngelifa labobamkhulu.” Walala embhedenakhe aqumbelene bewala nokugoma.b.?nKodwana uNabhothi wathi: “UZimu angeze avuma bonyana ngikunikele ilifa labobamkhulu.”x-knU-Arhabi wathi kuNabhothi: “Nginikela isidiribe sakho ngifuna ukusenza isivande semirorho ngombana sihlanu kwakwami. Esikhundleni sesidiribe sakho ngizakunikela esingcono, namkha nawuthandako ngizakukhokhela sona ngentengo elingeneko.”,, UnEmva kwalokho kwaba nesigemegeme esilandelako: UNabhothi umJizriyela gade anesidiribe. Isidiribesi gade siseJizriyela hlanu kwesigodlo saka-Arhabi ikosi yeSamariya.c+An+Ikosi yakwa-Israyeli yabuyela esigodlweni sayo eSamariya idanile begodu igcwele ipotjwana.?*yn*Wathi ekosini: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Utjhaphulule umuntu ebengiqunte bonyana afe. Nje-ke uzakufa esikhundleni sakhe, nabantu bakho bafe esikhundleni sabantu bakhe.’ ”)n)Khonokho umfundi wasusa ibhanditjhi ebusweni bakhe; ikosi yakwa-Israyeli yambona bonyana ngomunye wesiqhema sabaphorofidi. (;n(Kuthe incekwakho nayisadibadiba ngokhunye, umrhali loya walahleka.”
Ikosi yakwa-Israyeli yathi: “Naso-ke isigwebo sakho. Uzigwebe ngokwakho.”'7n'Kuthe lokha ikosi nayidlulako, umfundi wazililisa wathi: “Incekwakho yangena ekabeni yepi, yeke kwaba nomunye oza kimi nethunjwa wathi, ‘Yelusa umuntu lo. Wathi sithe, uzomkhokhela ngepilwakho, nakungasinjalo uzakubhadela amakhilogremu amatjhumi amathathu nane wesiliva.’&yn&Yeke umfundi wakhamba wayokujama endleleni walindela ikosi. Wazitjhatjhanisa ngokuzitateja ngebhanditjhi esiphongweni.%n%Umfundi wafumana omunye umuntu wathi kuye: “Akhese ungimadlhe ngiyakurabhela.”
Umuntu loyo wamumadlha-ke, wamlimaza.\$3n$Yeke umfundi loyo wathi: “Ngebanga lokobana wale ukulalela uSomnini, kuzakuthi nawuqeda ukusuka kimapha, kuvele ibhubezi likurathurathule.”
Ngambala uthe bona asuke, veliyani ibhubezi lambamba lambulala. # n#Ngokulayelwa nguSomnini omunye wabafundi bomphorofidi wathi kumkhambisanakhe: “Ngimadlha!”
Kodwana umkhambisanakhe wala.'"In"UBhen-Hadadi wathi: “Ngizakubuyisa amadorobho ubaba awathatha kubabakho. Ungahloma iindawo zerhwebo eDamaseku njengombana nobaba enza njalo eSamariya.”
U-Arhabi wathi: “Nawulungele ukwenza lokho okutjhoko, mina ngizakutjhaphulula.”
Yeke benza isivumelwano, wamthukulula.!n!Amadoda la athatha ikulumo le njengetshwayo elihle abe arhaba ukuyihlanganisa athi: “Iye, sitjho umfowenu uBhen-Hadadi!”
Ikosi yathi: “Khambani niyomthatha.”
Kwathi lokha uBhen-Hadadi nafikako, u-Arhabi wathi akakhwelele ekaranenakhe.  n Bembatha imigodla emadininabo, babopha neentambo eenhloko zabo, banqomba ekosini yakwa-Israyeli bafika bathi: “Ithi incekwakho uBhen-Hadadi, ‘Ngiyakubawa, yewungibabalele.’ ”
Ikosi yakwa-Israyeli yathi: “Kanti usaphila? Musi mfowethu loyo!”{nIinkhulu zakhe zathi kuye: “Qala, sizwile bonyana amakhosi agade abusa indlu yakwa-Israyeli bekanesirhawu. Nambani siye ekosini yakwa-Israyeli sembethe imigodla emadininethu, sibophe neentambo eenhloko zethu. Mhlamunye ingababalela ipilwakho.”Z/nAmanye aphunyurha abalekela e-Afeki ngedorobheni. Khonapho umthangala wedorobho wagirikela amajoni aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nekhomba. UBhen-Hadadi wabalekela edorobheni wazifihla elawini elisemsamo.G nBaqeda amalanga alikhomba baqalene ngamehlo abomvu, kwathi elangeni lekhomba yatholana phezulu. Ama-Israyeli akhubaza iinkulungwana ezilikhulu zamajoni weenyawo wama-Aramu ngelanga elilodwa.(KnUmuntu kaZimu wafika wathi ekosini yakwa-Israyeli: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Njengombana ama-Aramu adlumbana bonyana uSomnini unguzinyana weentaba ingasi wemirhoba, ngizakunikela soke isinyokotho samabuthwesi esandleni sakho, nje-ke wena uzakulemuka bonyana nginguSomnini.’ ”}unNgesikhatheso ama-Israyeli nawo ahlonyiswa abe aphiwa nemiphako, aphuma ayokuhlangabezana nama-Aramu. Ama-Israyeli ahloma amatendawo aqalana nama-Aramu. Gade anzunzwana inga mihlanjana emibili yeembuzana ukube ama-Aramu wona azele ummango woke.|snEkuthomeni komnyaka olandelako uBhen-Hadadi wahlomisa ama-Aramu bonyana akhuphukele e-Afeki ukuyokulwa no-Israyeli.]5nZakhele ibutho elifana naleliya olilobileko. Libe neenjomani neenkarana ezilingana poro nezokuthoma. Asilwe nabo egagadwini, ngalokho sizakuba namandla kunabo.”
Yavumelana nabo, yenza njengombana batjhwile.b?nYenza lokhu: Susa woke amakhosi lapha aphethe khona bese uwajamiselela ngezinye iinkhulu.A}nIinkhulu zekosi ye-Aramu zayiluleka zathi: “Abozimu babo babozimu beentaba. Kungebangelo babenamandla khulu kunathi. Kodwana nange singalwela nabo egagadwini, nakanjani singababinda._9nNgemva kwalapho kwafika umphorofidi ekosini yakwa-Israyeli wathi: “Khwezelela amabuthwakho, utjheje bonyana uzokuthathani uhlanganise nani ngombana ekuthomeni komnyaka ozako ikosi yama-Aramu izokusahlela godu.”eEnIkosi yakwa-Israyeli yatjhidela beyahlula iinkarana neenjomani zama-Aramu, yawalobisa khulu.QnEsinye nesinye isikhulu samadlha umjamelanaso phasi. Ama-Aramu abaleka, ama-Israyeli awalala eenthendeni.
UBhen-Hadadi ikosi ye-Aramu yaphunyurha ikhwelele injomani iphahlwe mabuthwayo weenjomani.`;nIinkhulu ezincani zabalawuli beemfunda zajokola zaphuma edorobheni ziqabelelwe libutho.winWathi: “Nangabe eze ngokuthula, abambeni ningawabulali. Nangabe eze ngepi nakhona abambeni ningawabulali.”"?nIinkhulu ezincani zabalawuli beemfunda zaphuma qangi. UBhen-Hadadi gade asabalalise iinhloli ezabuya nomlayezo othi: “Kunamadoda aphuma ngeSamariya.”nBaphuma phakathi kwemini ekulu lokha uBhen-Hadadi namakhosi amatjhumi amathathu nambili aqheme naye baburhiqwa ngamarhalibogo ebandla.H nU-Arhabi wahlela iinkhulu ezincani zabalawuli beemfunda: Kwaba madoda amakhulu amabili namatjhumi amathathu namabili. Ngemva kwalapho wahlela woke u-Israyeli: Waba ziinkulungwana ezilikhomba. nU-Arhabi wathi: “Kuzokwenziwa ngubani lokho?” Umphorofidi wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Kuzakwenziwa ziinkhulu ezincani zabalawuli beemfunda.’ ”
Yeke wabuza wathi: “Ngubani ozokuthoma ipi leyo?”
Umphorofidi wathi: “Nguwe.”q ]n Qala kwafika omunye wabaphorofidi ku-Arhabi ikosi yakwa-Israyeli wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Uyasibona isinyokotho samabuthwesi na? Ngizosinikela esandleni sakho namhlanje, uzakwazi-ke bonyana mina nginguSomnini.’ ”- Un Umlayezo lo wafika kuBhen-Hadadi lokha yena namakhosi basaditjhe ngamarhalibogo ebandla, wathi ebantwini bakhe: “Hlomani!” Yeke bahloma bona basahlele idorobho. {n Ikosi yakwa-Israyeli yaphendula yathi: “Mtjeleni bonyana angazibethi isifuba ngokuhlanza ithunga ikomo ingakazali.”R n UBhen-Hadadi wathumela omunye umlayezo ku-Arhabi wathi: “Ngiyafunga ngithi abozimu abangikghame nange ngingalisa iSamariya ngingayiphenduli iqutjana leququ elingeze lafunjathwa ngitjho mabuthwami.” n Yeke ikosi yaphendula iinthunywa zakaBhen-Hadadi yathi: “Fikani nithi ekosinami, ‘Incekwakho izakwenza koke okufune ekuthomeni, kodwana lokhu osele ukufuna gadesi; uzakufumana ngifile.’ ”
Zakhamba iinthunywa zayokutjela uBhen-Hadadi umlayezo lowo.RnAbaphathi nabo boke abantu bathi ekosini: “Alale alahlile! Ungavumi!”}nIkosi yakwa-Israyeli yabiza boke abaphathi benarha yathi kibo: “Nithi niyambona umrhali lo bonyana uphehla inturhu na? Ngimvumele nathi ufuna ngimnikele abafazi bami, abantwabami kanye nesiliva negolide lami. Kodwana kwanje khona sekwedlulele!”CnKodwana kusasa ngeenkhathezi ngizokuthumela iinkhulu zami bonyana zizokubhenyegula isigodlo sakho kanye nezindlu zeenkhulu zakho. Zizakuhlwitha yoke into eligugu kuwe zimuke nayo.’ ”6gnIinthunywa zabuya godu zathi: “Nakhu okutjhiwo nguBhen-Hadadi, ‘Namhlanje ngithumele umlayezo bonyana kulandwe isiliva negolide lakho kanye nabafazi bakho nabantwabakho. nIkosi yakwa-Israyeli yaphendula yathi: “Ndabezitha, sekunjengombana ikosami isitjho. Mina nakho koke enginakho singebakho.”p[n‘Isiliva negolide lakho kungekwami, iintandokazi ezibafazi bakho kanye nabantwabakho, ngebami.’ ”sanWathumela iinthunywa ngedorobheni ku-Arhabi ikosi yakwa-Israyeli wathi: “Nakhu okutjhiwo nguBhen-Hadadi,L nUBhen-Hadadi ikosi yama-Aramu wahlanganisa loke ibutho lakhe. Wakhuphuka aphekelelwa makhosi amatjhumi amathathu nambili akhamba ngeenjomani kanye neenkarana. Bavimbezela iSamariya ngokuthoma ipi.T#nAwa, u-Elitjha wajika-ke. Wathatha iinkabi ezimbili agade alima ngazo wazihlaba. Ngeentlabagelo zokulima wapheka inyama wayiphakela iinsebenzi, zazinikelela. Wasuka lapho walandela u-Eliya waba msizakhe.H nU-Elitjha watjhiya iinkabezo walandela u-Eliya ngebelo wathi: “Angilayelise ubaba nomma bese ngiyakulandela-ke.”
U-Eliya wathi: “Buyela emuva, kodwana ungalibali engikwenze kuwe.”|~snYeke u-Eliya wasuka lapho wafumana u-Elitjha umsa kaTshafathi. Gade kuneempani ezilitjhumi nambili zeenkabi zilima ngaphasi kwelihlo lakhe, yena gade atjhayela ezimbili zokugcina. U-Eliya wanqomba kuye wafese wamembesa ngenaka lakhe emahlombe. }nNokho ngizakubabalela abaziinkulungwana ezilikhomba kwa-Israyeli: boke abangazange bakhothamele uBhali nabangazange bamncwange.”u|enOphunyurha esabuleni kaRhazayeli uzakubulawa nguJehu, kuthi ophunyurha esabuleni kaJehu abulawe ngu-Elitjha.({KnGodu uzese uJehu umsa kaNimtjhi abe yikosi kwa-Israyeli, uzese no-Elitjha umsa kaTjhafathi we-Abela-Merhola bonyana athathe iintambo zobuphorofidi emva kwakho.z3nUSomnini wathi kuye: “Buyela emuva ngendlela oze ngayo bese uya erhalawumbeni leDamaseku. Nawufika lapho, uzese uRhazayeli abe yikosi yama-Aramu.ynU-Eliya wathi: “Gade ngitjhisakalela wena Somnini Zimu Mninimandlawoke. Ama-Israyeli aphayele isivumelwano sakho eqadi, agiriza ama-aldarakho abe abulala nabaphorofidi bakho ngesabula. Ungibona nginje, sekusele mina ngedwa. Nje-ke bafuna ukungikgharidlhela.”!x=n Kwathi lokha u-Eliya nezwa lokho, wazigubuzesa ngenaka lakhe waphumela ngaphandle wajama emnyango werholo. Ilizwi lathi kuye: “Ufunani lapha Eliya?”w/n Ngemva kokudengezela kwephasi kwavela umlilo, kodwana nemlilwenapho uSomnini gade angekho. Ngemva komlilo lowo kwaba nokutjhitjhiza okuzothileko.nvWn USomnini wathi: “Phuma ujame phezu kwentaba phambi kwami ngombana mina Zimu ngizasuke ngidlula lapho.”
Khonapho kwavuka ummoya omkhulu nonamandla warharhabula iintaba waqeqebula amadwala phambi kwakaSomnini, kodwana uSomnini gade angekho phakathi kommoya lowo. Ngemva kommoya lowo kwaba nokudengezela kwephasi, kodwana nalapho uSomnini gade angekho.un Waphendula wathi: “Gade ngitjhisakalela wena Somnini Zimu Mninimandlawoke. Ama-Israyeli aphayele isivumelwano sakho eqadi, agiriza ama-aldarakho abe abulala nabaphorofidi bakho ngesabula. Ungibona nginje, sekusele mina ngedwa. Nje-ke bafuna ukungikgharidlhela.” tn Wafika wangena ngerholweni bona alale ubusukobo lapho.
Nje-ke kwafika ilizwi lakaSomnini kuye lathi: “Ufunani lapha Eliya?”snYeke wavuka wagoma bewasela. Ukudlokho kwamqinisa, wakhamba amalanga amatjhumi amane nobusuku bakhona bewafika entabeni kaZimu iRhorebe.jrOnIngilozi kaSomnini yabuya kwesibili yamthinta yathi: “Vuka ugome ndoda, usesenekhambo elide.”wqinWathalaza, wabona isikwa esibhagwe emalahleni atjhisako nomjekana wamanzi. Wagoma bewasela wabuya walala godu.zponWazitjhutheka ngaphasi kwesithukghwaneso, wabanjwa buthongo. Khonokho ingilozi yamthinta yathi: “Vuka ugome.”yomnYena waragela phambili nekhambo elamthatha ilanga erhalawumbeni. Wafika wahlala ngaphasi kwesithukghwana somuthi wafisa ngathi angafa wathi: “Somnini, ngiyisuthi ipilo. Thatha ummoyami, ngizakuthi ngingcono ngani nje kunabokhokho bami?”ynmnU-Eliya wesaba u-Izebeli, khonokho wabaleka. Kuthe lokha nafika eBheritjheba kwaJuda, watjhiya incekwakhe lapho.U-Eliya wathi: “Arha-ke, khamba ufese utjele u-Arhabi uthi, ‘Bophela iinjomani uthewuke ukuze izulweli lingakuvaleli.’ ”2h_n+Wathi encekwinakhe: “Khamba uqale ncaya ngelwandle.”
Yakhamba-ke yayokuqala, yathi: “Akunalitho.”
U-Eliya wathi: “Buyela emuva ufese uqale kakhomba.”g!n*Kwathi u-Arhabi nayokugoma abe asele, u-Eliya yena wenyukela esiqongolweni seKarameli. Wahlala phasi wahloma ihloko hlangana namadolwakhe.`f;n)U-Eliya wathi ku-Arhabi: “Khamba, ufese ugome bewusele ngombana kunomrhubo wezulu.”7ein(U-Eliya wathi kibo: “Bambani boke abaphorofidi bakaBhali! Kungaphunyurhi noyedwa!”
Yeke bababamba, u-Eliya wathi abalethwe emlanjaneni weKhidroni, wababulalela lapho.dn'Kuthe lokha abantu nababona koke lokhu, bawa ngamadolo bahloma iinhloko phasi bathi: “USomnini nguye onguZimu! USomnini nguZimu!”cn&Yeke umlilo kaSomnini wehla waqothula umhlabelo, iinkuni, amatje kanye nehlabathi, bewakhotha namanzi agade angemsedlaneni. bn%Ngiphendule Somnini, ngiphendule ukuze abantwaba bazi bonyana wena Somnini unguZimu nokobana utjhugululela iinhliziyo zabo kuwe.”4acn$Kuthe nakufika isikhathi sokwenza umnikelo, umphorofidi u-Eliya watjhidela ngaphambili wathandaza wathi: “Maye Somnini, Zimu ka-Abrahamu, ka-Isaka no-Israyeli, akwazeke namhlanjesi bonyana unguZimu kwa-Israyeli nokobana ngiyincekwakho begodu koke lokhu engikwenzileko ngikwenze ngokulayelwa nguwe.[`1n#Amanzi ageleza azombeleza i-aldari. U-Eliya naye wazalisa umsedlana lowo ngamanzi.w_in"Wathi kibo: “Zalisani imijeka emine ngamanzi bese niwathela phezu komhlabelo naphezu kweenkuni.”
Yeke wathi: “Thelani godu.” Ngambala bawathela.
Godu wathi: “Buyelelani kwesithathu nithele.” Bawadlhuwelela kwesithathu.H^ n!Waqaba iinkuni. Wahlahlela ikunzi, wayibeka phezu kweenkunapho.]5n Wakha i-aldari ngamatje lawo ebizweni lakaSomnini, wemba umsedlana magegana ne-aldari. Umsedlana lo bewungamumatha imbewu engaba ligagogo nesiquntu.1\]nWathatha amatje alitjhumi nambili, ilitje ngalinye lijamele ikoro yesizukulwana sakaJakopo, okwafikela kuye ilizwi lakaSomnini elathi ibizo lakhe kuzakuba ngu-Israyeli.![=nYeke u-Eliya wathi ebantwini boke: “Bandamelani kimapha.” Ngambala abantu babandamela kuye. Wavuselela i-aldari lakaSomnini ebegade sele ligirikile:'ZInImini yadlula, baragela phambili ngokuba semmoyeni wokuphorofida bekwafika isikhathi somnikelo wantambama; kodwana kwathi tse, do ipendulo, kwangenzeka litho.YnBathoma-ke barhuwelela bazirhaya ngeensabula nangemikhonto bebathelwa ziingazi njengombana gade kumkhubabo ukwenza njalo.pX[nKwathi phakathi kwemini ekulu u-Eliya wathoma ukubatshima wathi: “Rhuwelelani khulu! Angithi nibiza uzimu na! Mhlamunye usatshwenyekile, usazibuza ayedwa nanyana usendleleni. Uthi akakalali nje? Mhlambe ufuna ukuphatjhanyiswa.”W nBathatha ikunzi abayinikelweko leyo bayihlahlela. Bathoma-ke babiza ibizo lakaBhali ukusuka ekuseni bekwaba semini ekulu. Barhuwelela bathi: “Siyakubawa Bhali, yewusiphendule!” Kodwana do ipendulo, sekwathi tse. Bagida magegana ne-aldari abalenzileko.=VunU-Eliya wathi ebaphorofidini bakaBhali: “Thomani ntangi nikhethe enye yeenkunzi bese niyayihlahlela ngombana niliwoma. Bizani ibizo lakazimenu, kodwana ningathungeleli umlilo.”\U3nNina baphorofidi nizabe seniyathoma-ke nibize ibizo lakazimenu, nami ngizakubiza ibizo lakaSomnini. Uzimu ozakuphendula ngokuthungelela umlilo, nguye uZimu wamambala.”
Boke abantu bathi: “Ufike kuhle.”\T3nLethani iinkunzi ezimbili. Abazikhethele yinye, bayihlahlele bese bayibeke phezu kweenkuni kodwana bangathungeleli umlilo. Nami ngizakuhlahlela ikunzi enye bese ngiyibeka phezu kweenkuni ngingathungeleli umlilo.S5nYeke u-Eliya wathi kibo: “Ngimi ngedwa oseleko ebaphorofidini bakaSomnini, kodwana uBhali unamakhulu amane namatjhumi amahlanu woke wabaphorofidi.fRGnU-Eliya wajama phambi kwabantu wathi: “Kuzabe kube nini nilokhu nilotjha amakhosi amabili? Nangabe uSomnini nguye onguZimu, mlandeleni; kodwana nangabe nithi nguBhali onguZimu, mlandeleni-ke.” Kodwana abantu bathi du.mQUnYeke u-Arhabi wathumela ilizwi kilo loke lakwa-Israyeli wabuthelela abaphorofidi entabeni iKarameli.ePEnNje-ke biza abantu kilo loke lakwa-Israyeli bona bazokuhlangana nami entabeni iKarameli. Uze nabaphorofidi abamakhulu amane namatjhumi amahlanu bakaBhali nebaka-Atjhera abamakhulu amane abagoma etafuleni laka-Izebeli.”O3nU-Eliya wathi: “Afeke! Azange khengitlhorholoje u-Israyeli mina. Nguwe nendlu kayihlo enenza njalo. Nilahle imiyalo kaSomnini nalandela aboBhali.rN_nKuthe lokha u-Arhabi nabona u-Eliya, wathi kuye: “Sihlola ndina, nguwe lo? Mtlhorholoji ka-Israyeli!”rM_nYeke u-Obadiya wakhamba wayokubona u-Arhabi wafese wamtjela-ke, u-Arhabi wasuka wayokuhlangabeza u-Eliya.xLknU-Eliya wathi: “NgoZimu uMninimandlawoke engimlotjhako, ngithi ngambala ngizoziveza ku-Arhabi namhlanjesi.”jKOnGadesi wena kosami uthi angiye ku-Arhabi fese ngithi, ‘Kazi u-Eliya ulapha.’ Uzongibulala!”gJIn Ikosami ayikezwa bonyana ngenzani lokha u-Izebeli nabulala abaphorofidi bakaSomnini? Ngafihla ikhulu labaphorofidi bakaSomnini emarholweni amabili, kwaba matjhumi amahlanu erholweni ngalinye, ngabondla ngokudla nangamanzi.In Ngizakuthi nangifulathela lapha bese uMoya kaSomnini uyakuthwala ukuse kwandawo. Ngifike-ke mina ngibikele u-Arhabi ngawe, athi nathi uyakugola afumane ngesikhundla, ngizakuba mumuntu wokufa. Khibe mina ncekwakho ngathoma ukwesaba uZimu kusukela ebutjheni bami.YH-n Nje-ke wena kosami uthi angiye ekosinami fese ngithi, ‘Kazi u-Eliya ulapha’.{Gqn NgoZimu ngiqinisile ngithi uSomnini uyangizwa, akunasizwe namkha umbuso lapha ikosami ingazange ithumele khona umuntu bonyana ayokufuna. Bekuthi lokha isizwe namkha umbuso nawukulandulako bese uyawufungisa bona ngambala azange ufumaneke kiwo.F n U-Obadiya walila wathi: “Kazi ngoneni kangaka bona sewungaze unikelele incekwakho ngo-Arhabi kobana ayihlukanise namabele na?mEUnWaphendula wathi: “Iye ngimi. Yeke khamba uyokutjela ikosakho bonyana mina Eliya sele ngilapha.”*DOnKuthe u-Obadiya nasakhamba njalo, u-Eliya wamhlangabeza. U-Obadiya wamlemuka bonyana nguye, wahloma ihloko phasi wathi: “Kosami Eliya, ngambala nguwe lo na?”kCQnNje-ke bahlukanisa inarha ebegade bafanele bayikhambe, u-Arhabi waya ngapha no-Obadiya waya ngale.UB%nU-Arhabi wathi ku-Obadiya: “Khamba udabule inarha uye kiyo yoke imithombo nemilanjana. Mhlamunye kungaba notjanyana bokulonda iinjomani neemeyila zethu bona zingafi ukuze singabulali ezithileko zazo.”CAnKwathi lokha u-Izebeli nabulala abaphorofidi bakaSomnini, u-Obadiya wathatha abalikhulu wabafihla emarholweni amabili, kwaba matjhumi amahlanu erholweni ngalinye, wabapha ukudla namanzi.a@=nU-Arhabi wabiza u-Obadiya umelusi wesigodlo. U-Obadiya lo, gade kumumuntu owesaba uZimu.i?MnNje-ke u-Eliya waya bona ayoziveza ku-Arhabi.
Indlala gade ibhokile ngesikhatheso eSamariya.5> gnNgemva kwesikhathi eside, emnyakeni wesithathu wesomiso, ilizwi lakaSomnini lafika ku-Eliya lathi: “Khamba ufese uziveze ku-Arhabi ukuze ngithumele izulu enarheni godu.”='nYeke umhlolokazi wathi ku-Eliya: “Gadesi sengiyazi bonyana umumuntu kaZimu nokobana ilizwi lakaSomnini eliphuma emlonyenakho liliqiniso.”<%nU-Eliya waguga umntwana loyo weza naye asuka elawini eliphezulu wamletha ngendlini. Wamnikela unina wathi: “Qala, indodanakho iyaphila!”Y;-nUSomnini wezwa isililo saka-Eliya, umphefumulo womntwana wabuyela kuye, waphila.:nWabhambalala phezu komntwana kathathu walila kuSomnini wathi: “Maye Somnini Zimami, buyisela umphefumulo womsana lo!”95nWabiza uSomnini wathi: “Somnini Zimami, wehlisele nomhlolokazi engikhonze kwakhe lo ihlekelele ngokubangela bonyana indodanakhe ihlongakale na?”89nU-Eliya wathi: “Lethapha indodanakho leyo.” Wayithatha emathangenakhe, wayisa elawini eliphezulu lapha agade alala khona, wayilalisa embhedenakhe.#7AnUmhlolokazi wathi ku-Eliya: “Akhusuthi uyaqala bona ungenzeleni, wena muntu kaZimu! Uze lapha bona uzongikhumbuza ngesono sami bewubulale indodanami?”#6AnKwathi ngemva kwalokho indodana yomhlolokazi u-Eliya afikela kuye loya, yagula. Kwembulwa kwembeswa ngendodana leyo bekwafika lapha ingasaphefumuli khona.5nNgambala irhotjhana leflowuru azange libe dududu neqobho lamafutha azange lome, kwaba njengombana ilizwi lakaSomnini latjho ngo-Eliya.4nWakhamba-ke, wenza njengombana u-Eliya amtjelile. Yeke ngamalanga kwaba nokudla okwanele u-Eliya nomhlolokazi nendlwakhe.J3nngombana nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli:
“Irhotjhana leflowuru angeze laba dududu
neqobho lamafutha angeze loma,
bekube kumhlana uSomnini anisa izulu enarheni.”S2!n U-Eliya wathi kuye: “Ungesabi. Khamba uye ekhaya ufese wenze njengombana utjhwile. Kodwana uthome ngokwenzela mina iqebelengwanyana ngalokho onakho ukulethe kimapha bese-ke uzenzela wena nomsanyanakho01[n Umhlolokazi waphendula wathi: “Ngifunga uSomnini uZimu, abe anginalitho mntabantu. Selirhotjhana leflowuru neqobho lamafutha. Ungibona ngithezatheza amaqobotjhwana nje, kokwakho bengithi ngiyokwenzela mina nomsanyanami iqebelengwanyana, sesisule umlomo ngaphambi kobana kuphume isikhohlela.”0n Kuthe umhlolokazi nasathi uyokukha amanzi lawo, u-Eliya wathi kuye: “Usale sewusiza negedzwana lesikwa, ngiyakurabhela.”]/5n Wasikima khonokho waya eTsarifathi. Kuthe lokha nafika esangweni ledorobhelo, wathi vumbu phezu komhlolokazi atheza iinkuni. Wambiza, wambuza wathi: “Ungakhe ungizele amanzana ngesikurwana ngisuse ithuli na?”}.un “Khamba khona nje uye eTsarifathi yeTsidoni uyokuhlala khona. Qala ngilayele umhlolokazi lapho bonyana akondle.”--WnIlizwi lakaSomnini lafika kuye lathi:X,+nNgokukhamba kwesikhathi umlanjana lowo woma ngombana gade kunganazulu enarheni.Y+-nAmagubulu amlethela isikwa nomlibhani ekuseni nantambama, wasela emlanjanenapho.x*knYeke wenza njengombana uSomnini amyalile. Wanqopha emlanjaneni weKerithe ngepumalanga yeJordani, wahlala lapho.P)nUzakusela emlanjanenapho begodu ngilayele amagubulu bonyana akondle.”c(An“Suka lapha, jikela ngepumalanga uzifihle emlanjaneni weKerithe, ngepumalanga yeJordani.1'_nIlizwi lakaSomnini lafika ku-Eliya lathi:Z& 1nU-Eliya owavela eTitjhibe yeGiliyadi wathi ku-Arhabi: “Ngifunga uSomnini uZimu wakwa-Israyeli engimlotjhako ngithi, akuzukuba nombethe nazulu eminyakeni ezako kufikela lapha ngitjho khona bona akube njalo.”%-n"Ngesikhathi saka-Arhabi, uHiyeli weBhethe-Eli wavuselela iJerikho. Waleya isisekelo sayo ngomphefumulo wezibulo lendodanakhe u-Abiramu, wajamisa amasangwayo ngomphefumulo wobuphetjani bendodanakhe uSegubhi, kwaba njengelizwi lakaSomnini alikhuluma ngoJotjhuwa umsa kaNuni."$?n!U-Arhabi godu wenza umfanekiso ka-Atjhera begodu wathuwelela ngokuthukuthelisa uSomnini uZimu wakwa-Israyeli kunawo woke amakhosi abuse ngaphambi kwakhe.K#n Wajamisela uBhali i-aldari ethempelini lakaBhali alakha eSamariya.J"nWabona inga akukaneli ukudlhemadlhema eendleleni zokona kwakaJerobhowamu umsa kaNebathi, watjhada no-Izebeli indodakazi ka-Ethi-Bhali ikosi yamaTsidoni, bewakhamba alotjha uBhali wamkhothamela.z!onU-Arhabi umsa ka-Omri wathuwelela khulu ukudlula boke ababuse phambi kwakhe ngokwenza ubumbi phambi kwakaSomnini.P nEmnyakeni wamatjhumi amathathu nobunane wokubusa kwaka-Asa ikosi yakwaJuda, u-Arhabi umsa ka-Omri waba yikosi yakwa-Israyeli. Wabusa eSamariya phezu kwaka-Israyeli iminyaka ematjhumi amabili nambili.mUnU-Omri waphumula kiboyisemkhulu, wabulungwa eSamariya. U-Arhabi indodanakhe waba yikosi emva kwakhe.nEzinye izehlo zokubusa kwaka-Omri, koke akwenzileko nokuhlula kwakhe, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.gInWakhamba kizo zoke iindlela zakaJerobhowamu umsa kaNebathi ngitjho nezonweni zakhe, abangela ngazo bonyana u-Israyeli one, bekwafika lapha bathukuthelisa khona uSomnini uZimu wakwa-Israyeli ngabosingazimu abangatjho litho.jOnKodwana u-Omri wenza ubumbi phambi kwakaSomnini, wathuwelela ukudlula boke ababuse phambi kwakhe.oYnWathenga intatjana yeSamariya kuTjhemeri ngamakhilogremu amatjhumi asithandathu nobunane wesiliva. Wakha nomuzi phezu kwentatjanapho, wawuthiya bona yiSamariya, awuthiyelela ngoTjhemeri ogade amnikazi waphambilini wentatjana leyo.FnEmnyakeni wamatjhumi amathathu nanye wokubusa kwaka-Asa ikosi yakwaJuda, u-Omri wathatha iintambo kwa-Israyeli. Wabusa iminyaka elitjhumi nambili; iminyaka esithandathu wayibusela eTiritsa.nKodwana abalandeli baka-Omri bebanamandla ukudlula bakaTibni umsa kaGinathi. Kuthe uTibni selahlongakele, u-Omri waba yikosi.%nAbantu bakwa-Israyeli bahlukana iinqhema ezimbili, esinye isiquntu sasekela uTibni umsa kaGinathi kobana abe yikosi, esinye sasekela u-Omri. nEzinye izehlakalo zokubusa kwakaZimri kanye nobukhwebetjhana bakhe ngo-Ela kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.2_nWafa ngebanga lezono azenzileko ngombana wenza okumbi phambi kwakaSomnini ngokukhamba eendleleni zakaJerobhowamu nezonweni azenzako, nabangela ngazo u-Israyeli bona one.-nLokha uZimri nabona bonyana idorobho liragelelwe, wanqomba esiphephelweni sesigodlo, wafese wasithungelela ngomlilo ngehla kwakhe, wahlongakala.b?nU-Omri nawo woke ama-Israyeli agade anaye lapho baphuma eGibhethoni bavimbezele iTiritsa.H nKuthe lokha ama-Israyeli asekampeni nezwa bonyana uZimri ubophele ikosi ubukhwebetjhana, bewambulala, athatha u-Omri umphathibutho amenza ikosi phezu kwaka-Israyeli khona mhlokho ekampenapho.FnEmnyakeni wamatjhumi amabili nalikhomba wokubusa kwaka-Asa ikosi yakwaJuda, uZimri wabusa eTiritsa amalanga alikhomba.
Kwakunamabutho agade avimbezele iGibhethoni, idorobho lamaFilista.zonEzinye izehlakalo zokubusa kwaka-Ela, nakho koke akwenzako kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.=un Ngebanga lazo zoke izono ezenziwa nguBhatjha nendodanakhe u-Ela, ngokubangela bonyana no-Israyeli one ngabosingazimu abangatjho litho, bathukuthelisa uSomnini uZimu wakwa-Israyeli.  n Iye, uZimri wabhubhisa woke umndeni kaBhatjha kwaba njengokutjho kwelizwi lakaSomnini alikhuluma kuJehu ngokujamelana noBhatjha.!=n Kuthe nathoma ukubusa, sele abekiwe esihlalweni sobukhosi, wabulala boke endlini kaBhatjha. Azange atjhiye namunye omduna, wabulala kwasihlobo namngani.* On UZimri wangena, wamdula phasi bewambulala. Lokhu kwenzeka emnyakeni wamatjhumi amabili nekhomba wokubusa kwaka-Asa ikosi yakwaJuda.
UZimri wathatha ubukhosi.e En Omunye weenkhulu zakhe okuthiwa nguZimri ogade amphathi wengcenye yeenkarana zakhe wamakhela ubukhwebetjhana. Ngesikhatheso u-Ela gade aseTiritsa, azinikelele ngotjwala kwa-Aritsa, induna egade yeluse isigodlo seTiritsa.& GnEmnyakeni wamatjhumi amabili nathandathu wokubusa kwaka-Asa ikosi yakwaJuda, u-Ela umsa kaBhatjha waba yikosi kwa-Israyeli. Wabusa eTiritsa iminyaka emibili.1 ]nUmlayezo uSomnini awuphathisa umphorofidi uJehu umsa kaRhanani gade unqophe kuBhatjha neenzukulwana zakhe, ngebanga lakho koke okumbi akwenza phambi kwakaSomnini. Wathukuthelisa uSomnini ngezenzo zakhe, waba njengendlu kaJerobhowamu. Elinye ibanga kukobana uBatjha wabhubhisa indlu kaJerobhowamu.h KnUBhatjha wahlongakala, wabulungelwa eTiritsa. U-Ela indodanakhe yaba yikosi esikhundleni sakhe.  nZoke izehlakalo zokubusa kwakaBhatjha, koke akwenzileko nokuhlula kwakhe, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.lSnAbantu bakho abafele emadorobheni bazakudliwa zizinja, kuthi abafele emrhuleni badliwe madlanga.”  nNje-ke ngizakurhurhula indlwakho, wena Bhatjha, njengamanzi narhurhula amabibi; ngiyenze ifane neyakaJerobhowamu umsa kaNebathi. ^~~z}}_||{{Qzz$y#xwwFvuttsmrr*q=poo:nummcll kfkjiiIhhgmffQeRddccb@aa[``__W^^J^ ]I\\/[ZZZZXXWoWUU:TSSR4QYPBOO@NMLKK J&IFHjGxFFYESDDC)BAA ??>>>!=<<;; :99c8877]6J55432110w0/Q..4-,,B++ ))%(N'N&f&%$$#_"e!!M T,{Z]! eE ^ 1 I(xEL9]I} x Iinceku zakhe zaya kuye zafese zambonisa zathi: “Babethu, ibe thana umphorofidi gade athe yenza izinto ezikulu, ubungazukuzenza na? Kangangani-ke nakathe, ‘Hlamba ukuze uhlambuluke?’ ”J|x Khona nje, i-Abana neParipari imilambo yeDamaseku beyingasingcono kunayo yoke imilambo yakwa-Israyeli na? Alo, kubayini ngingayokuhlamba kiyo, ngihlambuluke?” Nje-ke wajika asilingeke kokufa.X{+x UNamani wanyenya khulu bewakhamba wathi: “Uyazi, bengicabanga bona uzazizela afese ajame kimapha abize ibizo lakaSomnini uZimakhe, akhambise isandla sakhe ngehla kwamabala enginawo aphilise ikhwekhwe lami.$zCx U-Elitjha wathumela umuntu kuye bona amtjele athi: “Khamba uyokuhlamba kalikhomba ngemlanjeni iJordani. Yeke umzimbakho uzakuphola begodu uhlambuluke.”hyKx Yeke uNamani wakhamba ngeenjomani nangeenkarana zakhe wafese wajama emnyango wendlu ka-Elitjha.uxexKwathi u-Elitjha umuntu kaZimu nezwako bona ikosi yakwa-Israyeli itlebhule izambatho zayo, wathumela umlayezo kiyo wathi: “Uzitlebhuleleni izambatho zakho? Thumela umuntu loyo eze kimapha ukuze azi bona kunomphorofidi kwa-Israyeli.”/wYxKuthe bona ikosi yakwa-Israyeli ifunde incwadi, yatlebhula izambatho zayo beyathi: “Kghani senginguZimu bona ngingaba namandla wokubulala newokuphilisa na? Uyazi, umrhali lo uthumele kimi umuntu bona ngimphilise ekhwekhweni lakhe! Nani niyazibonela bonyana umuntu lo uyatjhijila nenza nje!”,vSxIncwadi egade itlolelwe ikosi ye-Aramu beyifundeka bunje: “Ngencwadi le ngiqinisa bona uNamani incekwami uthunyelwe ngimi bonyana umpholise ekhwekhweni lakhe.”u5xIkosi ye-Aramu yathi: “Nakanjani khamba. Mina ngizakuthumela incwadi ekosini yakwa-Israyeli.”
Wasuka-ke uNamani wakhamba aphethe amakhilogremu amakhulu amathathu namatjhumi amane wesiliva, amakhilogremu amatjhumi alikhomba wegolide nezambatho ezilitjhumi zakanokutjho.St!xUNamani waya ekosinakhe wayitjela bona utheni umntazanyana wakwa-Israyeli.sxUmntazanyana wathi kumkaNamani: “Ibe thana ikosami beyingayokubona umphorofidi oseSamariya, gade angayiphilisa ekhwekhweni layo.”ryxAma-Aramu gade aphume ngesiqhema, abuya athumbe umntazanyana enarheni yakwa-Israyeli. Yena waba sisebenzi somkaNamani._q ;xUNamani gade ayinduna yebutho lekosi ye-Aramu. Bekamumuntu ohloniphekileko ekosinakhe begodu akhakhaziswa babantu ngombana ngaye uSomnini gade anikele i-Aramu ukuhlula. Nanyana bekayikutani kodwana gade anekhwekhwe.Tp#x,Wabanikela-ke, bagoma bekwasala njengombana ilizwi lakaSomnini belitjhwile.noWx+Incekwakhe yambuza yathi: “Ngingabapha njani abantu abalikhulu ukudla okuncani kangaka?”
Kodwana u-Elitjha waphendula wathi: “Nikela abantu bona bagome ngombana nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Bazakugoma bekusale.’ ”Jnx*Kwafika umuntu obuya eBhali-Tjhalitjha, alethele umuntu kaZimu isilumo: amapani amatjhumi amabili wezikwa zebhali neenqwambe zekoroyi ngomgodlana. U-Elitjha wathi: “Nikelani abantu bagome.”-mUx)U-Elitjha wathi: “Lethanapha iflowuru.”
Wayithela ngepotweni wathi: “Phakululelani abantu bona bagome.”
Yeke bekungasenalitho eliyingozi ngepotweni.+lQx(Waphakululela amadoda lawo iinkhanakhana. Kodwana kuthe nathoma ukugoma, athoma arhuwelela athi: “Muntu kaZimu, kazi kunokufa ngepotwenapha!” Akhange asagoma.ukex'Omunye wabo waphuma waya emmangweni bona ayokukha umrorho, wafunyana ithangezana. Wadobha iinthelo zalo wazitjhubelela ephuraphurenakhe. Kuthe bona afike ekhaya, wazirhabelela epotweni yeenkhanakhana, kodwana gade angazi bonyana kuyini.Qjx&U-Elitjha wabuyela eGiligali; esifundeni la bekunendlala khona. Kwathi abafundi bomphorofidi basahlezi phambi kwakhe, wathi encekwinakhe: “Tlhariya ipoto ekulu, uphekele amadoda la iinkhanakhana.”giIx%Wangena wawela eenyaweni zakhe, wahloma ihloko phasi. Yeke wathatha umsanyanakhe waphuma naye.h5x$U-Elitjha wabiza uGerhazi wathi kuye: “Biza umTjhunemikazi loyo.”
Wambiza. Kuthe bona afike u-Elitjha wathi kuye: “Thatha umsanyanakho.”.gWx#U-Elitjha wasuka embhedenapho wehla wenyuka ngendlini. Wabuya wakhwela embhedeni wazithabululela phezu komsanyana godu. Umsanyana wathimula kalikhomba wavula amehlo.If x"Waya embhedeni wafese walala phezu komsanyana umlomo phezu komlomo, ilihlo phezu kwelihlo nezandla phezu kwezandla. Uthe asazithabululela phezu kwakhe, umzimba womsanyana wathoma ukufuthumala.Eex!Wangena wavala umnyango baba bobabili, wathandaza kuSomnini.[d1x Lokha u-Elitjha nakafika endlini, wafunyana umsanyana alele embhedenakhe athulile.dcCxUGerhazi waragela phambili wafese wabeka idondolo ebusweni bomsanyana, kodwana sekwathi du kwangaba nokusikinyeka. Yeke uGerhazi wabuyela emuva wayokuhlangabeza u-Elitjha wafese wathi kuye: “Umntwana akhange avuke.”%bExKodwana unina lomntwana wathi: “NgoZimu ngiqinisile ngithi phila ngiphile, ngizokuba sithunzi sakho.”
Yeke u-Elitjha wasikima bona alandele umma lo.faGxU-Elitjha wathi kuGerhazi: “Yewubhincele ingubakho ebhandeni uthathe idondolo lami urhabe. Ungalotjhisi muntu ohlangana naye endleleni nokubingelelako ungamphenduli. Nawufikako ubeke idondolo lamelo ebusweni bomsana.”n`WxUmma lo wabuza wathi: “Kosami, ngakhe ngakubawa indodana na? Akhange ngitjho bona ungangirhwali?”{_qxKuthe lokha nakafika emuntwini kaZimu entabeni, wagagadlhela iinyawo zakhe. UGerhazi weza bona amtjhidise, kodwana umuntu kaZimu wathi: “Awa, yewumlise! Usesizini elikhulu, kodwana uSomnini ungifihlele begodu akakangitjeli bona kubayini.”,^SxGijima umhlangabeze bewubuze uthi, ‘Usavuke kuhle ekhaya na? Umyenakho nomntanakho basavukile?’ ”
Umfazi waphendula wathi: “Iye, awa sisaphaphamile.”Y]-xNje-ke waphuma umfazi wakhamba bewayokufika emuntwini kaZimu entabeni yeKarameli. Kuthe lokha umuntu kaZimu nakabona umfazi asesekujana eza, wathi encekwinakhe uGerhazi: “Qala, nanguya umTjhunemikazi asiza!]\5xWabophela udumbana, wathi esisebenzini sakhe: “Tjhayela! Ungajami ngingakatjho.”[+xUmyenakhe wambuza wathi: “Uyelani kuye namhlanje? Nenyanga ayikabukuthwasa begodu akusilo iSabatha.”
Umkakhe wathi: “Kulunge koke.”Z7xWabiza umyenakhe wathi: “Ngiyakuncenga ngithumelela esinye seensebenzi kanye nodumbana omsikazi ukuze ngiye emuntwini kaZimu bengibuye msinyana.”_Y9xUnina wenyuka naye wayomlalisa embhedeni womuntu kaZimu, wavala umnyango waya esimini.fXGxInceku yamguga yamusa kunina. Wafese wahlala phezu kwakanina bekwaba ngamadina, wahlongakala.nWWxWalila wathi kuyise: “Ihlokwami! Ihlokwami!”
Uyise wathi encekwini: “Mguge umuse kunina.”hVKxWakhula umntwana. Kwathi ngelinye ilanga waphuma waya kuyise ogade aphakathi kwabavuni esimini.UxKodwana kwaba njengombana u-Elitjha agade atjhwile, wazithwala umfazi lo. Ngomnyaka olandelako ngaso isikhatheso wazibula ngendodana.>TwxU-Elitjha wathi kuye: “Mma, umnyaka ozako ngesikhathesi, uzabe usingethe isana.”
Yena wakhuza wathi: “Afeke! Awa kosami. Wena umumuntu kaZimu, ungarhwali incekukazakho.”\S3xU-Elitjha wathi: “Mbize.”
UGerhazi wambiza-ke, weza wafese wajama emnyango.-RUxU-Elitjha wabuza uGerhazi wathi: “Alo batjho yini esingamenzela yona?”
UGerhazi waphendula wathi: “Batjho akanandodana, ekubeni nomyenakhe selaluphele.”$QCx U-Elitjha wathi kuGerhazi: “Yithi kuye, ‘Alo mntabantu, njengombana nizikhathaze kangaka nje ngenca yethu, yini esinganenzela yona? Kghani singanikhulumela nengwenyama namkha nenduna yebutho?’ ”
Yena waphendula wathi: “Awa, nokho bengisahlezi kuhle nabantu bekhethu.”P x Wathi encekwinakhe uGerhazi: “Akhese ungibizele umTjhunemikazi loyo.”
Inceku yambiza wafese wajamela kudanyana kunaye.kOQx Kuthe ngelinye ilanga lokha u-Elitjha nakafika lapho wangena ngelawini lakhelo wabhambalala khona."N?x Ngalokho, bengithi asimenzele ilawana ngaphezulu, simfakele umbhede, itafula nesihlalo kanye nesibani. Kuzakuthi nakeza kithi afese azihlalele ngapho.”oMYx Wathi emyeninakhe: “Uyazi, ngilemuke bonyana indoda ephele idlule lapha le, imumuntu omsulwa kaZimu.vLgxNgelinye ilanga u-Elitjha waya eTjhunemi. Endaweni leyo bekunomfazi ohloniphekileko. Umfazi lo, wabawa u-Elitjha bona akhe aphambukele kwakhe azokufunyana okugonywako. Yeke bekuthi njalo nakadlula ngapho aphambukele kwamma lo bona agome.5KexWakhamba wayokubikela umuntu kaZimu, yena wathi: “Mma, khamba uyokuthengisa amafutha lawo bese ukhokhela imilandwakho. Wena-ke namadodanakho senizakuphila ngokuseleko.”FJxKuthe lokha nasele yoke imijeka igcwele, wathi kenye yamadodanakhe: “Letha omunye umjeka.”
Yona yathi: “Awa mma, awusekho omunye.”
Yeke amafutha we-oliva akhawuka ukuwuluka.I7xWakhamba-ke umhlolokazi. Emva kwalokho wazivalela yena namadodanakhe ngendlini. Amadodanakhe amnikela imijeka yena wasoloko athela amafutha we-oliva.~HwxNgena ngendlinakho uzivalele wena namadodanakho. Thela amafutha layo kiyo yoke imijeka, ubekele egcweleko ngeqadi.”^G7xU-Elitjha wathi: “Gega nabomakhelwana bakho ubawe imijeka enganalitho, ibe minengi.dFCxU-Elitjha waphendula wathi: “Alo, ngingakusiza ngani? Akhese ungitjele, unani endlinakho?”
Umfazi waphendula wathi: “Incekukazakho ayinalitho ngendlinapha ngaphandle komjeka onamafutjhana we-oliva amancani.”|E uxUmfazi womunye wabafundi bomphorofidi walila ku-Elitjha wathi: “Incekwakho, emyenami ihlongakele begodu uyazi bona beyesaba uSomnini kangangani. Nje-ke umuntu egade imkoloda uyeza bona azokuthatha amadodanami amabili bona abe makhobokakhe.”SD!xYeke yathatha indodanayo elizibulo ebe kuzokuba ngiyo ethatha ubukhosi bayo, yanikela ngayo phezu komthangala wedorobho njengomhlabelo. Ama-Israyeli akghabhudlheka khulu abe ajika abuyela enarhenekhabo.AC}xKuthe lokha ikosi yakwaMowabi nayibonako bonyana iyahlulwa epini, yathatha amadoda amakhulu alikhomba akwazi ukulwa ngesabula ukuze iphundlukele ekosini yakwa-Edomu kodwana yabhalelwa.B5xAgiriza amadorobho anomthangala. Athatha amatje awaphosa kiwo woke amasimu avundileko abe awavala. Adibizesa yoke imithombo abe agawula yoke imithi emihle. YiKiri-Rhareseti yodwa eyasala nomthangalayo, kodwana abantu ebegade bahlome ngeensarayi bayizombeleza nayo bayisahlela.(AKxKodwana lokha amaMowabi afika ekampeni yama-Israyeli, ama-Israyeli arubhuluka alwa nawo abe awagijimisa. Ama-Israyeli ayisahlela inarha leyo abulala amaMowabi.@ xAmaMowabi athi: “Ziingazi leziya! Kutjho bona amakhosi lawa alwile, abulalana wodwa. MaMowabi, asiyozikholisa ngepahlabo!”'?IxKwathi lokha nabavukako ekuseni ngakusasa, ilanga beliphazima phezu kwamanzi. EmaMowabini agade angaphetjheya kwamanzi, amanzi abonakala abomvu inga ziingazi.9>mxNje-ke boke bakwaMowabi gade bezwile bona amakhosi eze ukuzokulwa nabo; woke umuntu ogade angakghona ukuthwala iinhlabano ngitjho nolupheleko wabizwa wajanyiswa ngemkhawulweni.=xNgakusasa ekuseni, pheze ngesikhathi sokuletha umnikelo, baba-ke, naka amanzi ehla ncaya nge-Edomu! Inarha beyigcwele amanzi!G< xNizokuhlula elinye nelinye idorobho elinomthangala nayo yoke imizi ekhethekileko. Nizokugawula yoke imithi emihle, nidibizese yoke imithombo benibhubhise woke amasimu avundileko ngamatje.”O;xZincani lezi emehlweni kaSomnini, uzokunikela noMowabi esandleni senu.9:mxNgombana nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Anizukubona ummoya namkha izulu, nokho umlambo owomileko lo uzakugcwala amanzi bese nina, nefuywenu ebotjhelwako nethwalako niyasela.’f9Gxwabe wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Yembani iinkghidlhi emilanjeni eyomileko le.’8)xWaragela phambili wathi: “Yewungilethele usonodo.”
Kwathi lokha usonodo ancinza iharibha, isandla sakaSomnini saba phezu kwaka-ElitjhaP7xU-Elitjha wathi: “NgoZimu uMninimandlawoke engimlotjhako ngiqinisile ngithi, ukube thana uJehotjhafathi ikosi yakwaJuda, engimhloniphako gade angekho la, bengingeze ngakuqala namkha ngikuyelele.” 6x U-Elitjha wathi ekosini yakwa-Israyeli: “Alo, wena-ke ngihlangene ngani nawe? Iya emphorofidini kayihlo nanyana wakanyoko.”
Ikosi yakwa-Israyeli yaphendula yathi: “Awa, qala nguZimu osihlanganise sobathathu bonyana asinikele esandleni samaMowabi!”5+x UJehotjhafathi wathi: “Loyo-ke ilizwi lakaSomnini likuye.”
Nje-ke ikosi yakwa-Israyeli, uJehotjhafathi nekosi yakwa-Edomu behlela kuye.p4[x UJehotjhafathi wabuza wathi: “Akunamphorofidi kaSomnini, esingabuza uSomnini ngaye lapha na?”
Esinye seenkhulu zekosi yakwa-Israyeli saphendula sathi: “Iye, kuno-Elitjha umsa kaTjhafathi, ogade anande aqongela u-Eliya.”w3ix Ikosi yakwa-Israyeli yathi: “Madekhethu! UZimu usibize sobathathu bonyana asinikele esandleni samaMowabi!”=2ux Nje-ke ikosi yakwa-Israyeli yaphuma nekosi yakwaJuda kanye neyakwa-Edomu.
Emva kokobana sele bagege amalanga alikhomba, gade kungasenamanzi webutho neweembandana ezikanye nalo.1xUJoramu wabuza wathi: “Sizokusahlela ngayiphi indlela?”
UJehotjhafathi wathi: “Ngendlela yerhalawumba le-Edomu.”0xYathumela umlayezo lo nakuJehotjhafathi ikosi yakwaJuda yathi: “Ikosi yakwaMowabi ingihlubukile. Uzokukhamba nami siyosahlela uMowabi na?”
Waphendula wathi: “Ngizakukhamba nawe. Ngimunye nawe, abantu bami banjengabakho neenjomani zami zinjengezakho.”V/'xYeke ngesikhatheso ikosi uJoramu yaphuma eSamariya yahlomisa woke u-Israyeli.d.CxKodwana emva kokuhlongakala kwaka-Arhabi, ikosi yakwaMowabi yahlubuka ikosi yakwa-Israyeli.<-sxNje-ke uMetjha ikosi yakwaMowabi gade afuye izimvu begodu bekufuze anande anikela ikosi yakwa-Israyeli ikhulu leenkulungwana leemvana nekhulu leenkulungwana lamaqama angakarhunwa.,xNokho wanamathela ezonweni zakaJerobhowamu umsa kaNebathi, abangela ngazo bonyana u-Israyeli one; akhange aphambuke kizo.+'xWenza ubumbi phambi kwakaSomnini, kodwana ingasi njengombana uyise nonina benza. Wasusa ilitje lakaBhali elisikhumbuzo elalijanyiswe nguyise./* [xUJoramu umsa ka-Arhabi waba yikosi yakwa-Israyeli eSamariya emnyakeni wetjhumi nabunane wokubusa kwakaJehotjhafathi ikosi yakwaJuda. Wabusa iminyaka elitjhumi nambili.Y) /xYena waragela phambili waya entabeni iKarameli; ukusuka lapho wabuyela eSamariya.&( IxWajika wayiqala emehlweni wakhuluma amanikelela ebizweni lakaSomnini. Nje-ke kwaphuma amabhere amabili ehlathini, adabula amatjhumi amane nababili wabesanabo.X' -xUkusuka lapho u-Elitjha wenyukela eBhethe-Eli. Kwathi asakhamba endleleni njalo, kwavela itlabelwana yabesanyana ngedorobheni yamkokomeja yathi: “Yenyuka wena pandlana ndina! Yenyuka wena pandlana ndina!”a& ?xAmanzi aba ngaphilisiweko bekube namhlanjesi, kwaba njengelizwi elikhulunywe ngu-Elitjha.5% gxWaya esiyalweni wathela itswayi ngaphakathi wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Ngiphilisile amanzi la. Angeze kusavela ukufa namkha ukupholoja godu emanzinapha.’ ”o$ [xYena wathi: “Lethanapha irhotjhana elitjha nithele itswayi ngaphakathi kwalo.”
Yeke bamlethela.$# ExAbantu bedorobho bathi ku-Elitjha: “Umuzi lo usendaweni ehle njengombana ikosethu iwubona nje, kodwana amanzi mambi kanti nenarha yenza ifuyo ipholoje.”r" axBabuyela ku-Elitjha ogade asele eJerikho. U-Elitjha wathi kibo: “Angithi nginitjele bona ningakhambi?”*! QxKodwana bamngena endlebeni bewathi: “Bathumeleni-ke!”
Babathumela-ke abantu abamatjhumi amahlanwabo, bafuna amalanga amathathu kodwana akhange bamfunyane.0  ]xBathi kuye: “Akhese uthi uyaqala, thina nceku zakho sinabantu abamatjhumi amahlanu abanekghono. Bavumele bakhambe bayokuqala ikosakho. Mhlamunye isiwuruwuru sakaSomnini simguge sayomphosela ngenzasi kwenye yeentaba namkha yemirhoba.”
U-Elitjha waphendula wathi: “Awa, ningabathumeli.”T %xKuthe lokha abafundi bomphorofidi beJerikho egade bajame kude nababona lokhu bathi: “Ummoya ka-Eliya sewuhlezi ku-Elitjha.”
Baya bayomhlangabeza bafese baguqa phambi kwakhe bahloma iinhloko phasi.Z 1xYeke wathatha inaka eliwe ku-Eliya wabetha amanzi ngalo kodwana azange ahlukane. Warhuwelela wathi: “Uphi-ke nje uSomnini, uZimu waka-Eliya?”
Wabetha amanzi kwesibili, ahlukana phakathi, wabese uyayama.P x Wadobha inaka eliwe ku-Eliya wabuyela emuva bewajama magegana neJordani.U 'x U-Elitjha wakubona lokhu warhuwelela wathi: “Babami! Babami! Gade ufana nebutho leenkarana kwa-Israyeli!”
U-Elitjha akhange abe asambona. Yeke wabamba izambatho zakhe wazitlebhula zahlukana kabili.( Mx Kwathi basakhamba njalo bacoca, ginigini kwavela ikarana yomlilo idoswa ziinjomani zomlilo yahlukanisa ababilaba. U-Eliya wakhutjhulelwa ezulwini ngesiwuruwuru.! ?x U-Eliya wathi: “Ubawe into ebukhuni; nokho nange ungangibona lokha nangihlwithwa kuwe, kuzakuya njengesibawo sakho; nakungasinjalo kuzabe kubhalile.” x Kwathi nasele bayamile, u-Eliya wathi ku-Elitjha: “Akhese ungitjele, ufuna ngikwenzeleni ngaphambi kobana ngihlwithwe kuwe na?”
U-Elitjha waphendula wathi: “Ngibawa bona isabelo sommoyakho esabelwa abafundi bomphorofidi kimi sibuyelelwe.” 'xU-Eliya wathatha inaka lakhe walisonga, wabetha ngalo amanzi. Amanzi ahlukana phakathi, bobabili bayama bakhamba etjhwabatjhwabeni eyomileko. xAmatjhumi amahlanu wabafundaba nabo bakhamba, kodwana bajamela kude lokha u-Eliya no-Elitjha bafika bajama khona eJordani.n YxGodu u-Eliya wathi kuye: “Akhe uje usele lapha ngombana uSomnini usangithume eJordani.”
Yena waphendula wathi: “NgoZimu ngiqinisile ngithi phila ngiphile, ngizokuba sithunzi sakho.”
Yeke baragela phambili bobabili.X -xAbafundi bomphorofidi eJerikho babandamela ku-Elitjha bambuza bathi: “Bewazi bona namhlanje uSomnini uzokuhlwitha kuwe ikosakho na?”
Yena waphendula wathi: “Iye ngiyazi, kodwana lisani indaba le.”\ 5xU-Eliya wathi kuye: “Akhe uje usele lapha ngombana uSomnini usangithume eJerikho.”
Yena waphendula wathi: “NgoZimu ngiqinisile ngithi phila ngiphile, ngizokuba sithunzi sakho.”
Yeke baya eJerikho.c CxKhonapho abafundi bomphorofidi eBhethe-Eli beza ku-Elitjha bambuza bathi: “Bewazi bona namhlanje uSomnini uzokuhlwitha kuwe ikosakho na?”
U-Elitjha waphendula wathi: “Iye, ngiyazi. Kodwana lisani indaba le.”k Sxu-Eliya wathi kuye: “Akhe uje usele lapha ngombana uSomnini usangithume eBhethe-Eli.”
Kodwana u-Elitjha wathi: “NgoZimu ngiqinisile ngithi phila ngiphile, ngizokuba sithunzi sakho.”
Yeke bewuka baya eBhethe-Eli.  xNakhu okwenzeka mhlana uSomnini ahlwithela u-Eliya ezulwini ngesiwuruwuru: U-Eliya bano-Elitjha gade basendleleni ephuma eGiligali,{sxZoke izehlakalo zokubusa kwaka-Arhaziya nalokho akwenzileko, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.xWahlongakala njalo-ke u-Arhaziya ngokuya ngelizwi lakaZimu agade alikhulume ngo-Eliya. Ngebanga lokobana gade anganandodana, umnakwabo uJoramu waba yikosi esikhundleni sakhe emnyakeni wesibili wokubusa kwakaJehoramu umsa kaJehotjhafathi ikosi yakwaJuda.+SxU-Eliya wathi ekosini: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu, ‘Ngebanga lokobana uthumele iinthunywa kobana ziyokuthukula kuBhali-Zebhubi uzinyana we-Ekroni, kwanga akunaZimu kwa-Israyeli ongabuza kuye ngelizwi lakhe, ngalokho-ke awuzukwehla embhedeni olele kiwo. Ngiqinisile uzokufa.’ ”y oxNje-ke ingilozi kaSomnini yathi ku-Eliya: “Yehla naye, ungesabi.” Yeke u-Eliya wasikima wehlela nayo ekosini. xQala-nje, kwehle umlilo ezulwini waqothula iinduna ezimbili nabantu bazo boke. Kodwana njesi akhese ubabalele ipilwami.” #x Godu u-Arhaziya wathumela kwesithathu induna nabantu bayo abamatjhumi amahlanu. Induna yesithathu yona yenyuka yafese yaguqa phambi kwaka-Eliya yamrabhela yathi: “Muntu kaZimu, ngiyakurabhela akhese ubabalele ipilwami kanye neempilo zabantu abamatjhumi amahlanwaba!W +x U-Eliya wathi: “Nakubanyana ngimumuntu kaZimu, akwehle umlilo ezulwini uqothule wena nabantu bakho abamatjhumi amahlanu!” Kwehla umlilo kaZimu ezulwini waqothula induna nabantu bayo abamatjhumi amahlanu.H  x U-Arhaziya wathumela godu enye induna nabantu bayo abamatjhumi amahlanu. Induna yakhuphuka yafika ku-Eliya yathi: “Muntu kaZimu, nakhu okutjhiwo yikosi u-Arhaziya, ‘Yehla masinyana!’ ”Nx U-Eliya wayiphendula wathi: “Nakubanyana ngimumuntu kaZimu, akwehle umlilo ezulwini uqothule wena nabantu bakho abamatjhumi amahlanu.” Mbala kwehla umlilo ezulwini waqothula induna nabantu bayo.W+x Yeke yathumela induna nesiqhema sayo sabantu abamatjhumi amahlanu ku-Eliya. Induna yakhuphukela ku-Eliya ogade ahlezi esiqongolweni sombundu yafese yathi kuye: “Muntu kaZimu, ikosi ithi, ‘Yewehle!’ ” xZaphendula zathi: “Bekuyindoda enesambatho soboya nebhetjha edinini lakhe.”
Ikosi yathi: “Ngu-Eliya umTitjhibe loyo.”raxIkosi u-Arhaziya yazibuza yathi: “Gade kumhlobo bani umuntu ofese wanihlangabeza lo, wanitjela lokhu?”hMxZaphendula zathi: “Kunomuntu osihlangabezileko wafese wathi kithi, ‘Buyelani ekosini enithumileko nithi kiyo: Nakhu okutjhiwo nguSomnini, “Kungenca yokobana kunganaZimu kwa-Israyeli bonyana ungaze uthumele abantu bona bayokuthukula kuBhali-Zebhubi, uzinyana we-Ekroni na? Yeke angekhe usasuka embhedeni olele kiwo. Ngiqinisile uzokufa!” ’ ”QxIinthunywa zabuyela ekosini. Ikosi yazibuza yathi: “Nibuya ngaliphi?”!xYeke nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“ ‘Angekhe usasuka embhedeni olele kiwo.
Ngiqinisile uzokufa!’ ”
U-Eliya wakhamba-ke.scxKodwana ingilozi kaSomnini yathi ku-Eliya umTitjhibe: “Khuphuka uhlangabeze iinthunywa zekosi yeSamariya uzibuze uthi, ‘Kungenca yokobana kunganaZimu kwa-Israyeli bonyana ningaze niyokuthukula kuBhali-Zebhubi uzinyana we-Ekroni na?xU-Arhaziya warhohlomela efesidereni-mluko lelawu elingaphezulu lesigodlo sakhe eSamariya, wamadlheka phasi, wazilimaza. Yeke wathumela iinthunywa wathi kizo: “Khambani niyokuthukula kuBhali-Zebhubi, uzinyana we-Ekroni nizwe bona ngizokuphola ekulimalenokhu na?”F xEmva kokuhlongakala kwaka-Arhabi, uMowabi wahlubuka u-Israyeli.z~on6Walotjha bewakhothamela uBhali, ngaleyondlela wathukuthelisa uSomnini uZimu wakwa-Israyeli, walingisa uyise weyi.%}En5Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini ngombana wakhamba emtlhaleni kayise nonina nemtlhaleni kaJerobhowamu umsa kaNebathi, abangela ngawo bonyana u-Israyeli one.+|Qn4U-Arhaziya umsa ka-Arhabi waba yikosi yakwa-Israyeli eSamariya emnyakeni wekhomba wokubusa kwakaJehotjhafathi ikosi yakwaJuda. Wabusa u-Israyeli iminyaka emibili.{n3UJehotjhafathi wahlongakala, wabulungelwa eMzini kayisemkhulu uDavida. UJehoramu indodanakhe yathatha ubukhosi emva kwakhe.zn2Ngesikhatheso u-Arhaziya umsa ka-Arhabi wathi kuJehotjhafathi: “Vumela abantu bami bathaye nebakho.” Kodwana uJehotjhafathi wala.?yyn1UJehotjhafathi wakha imijeje yemikhumbi yokurhweba kobana akghone ukuya e-Ofira ukufunyana igolide, kodwana imikhumbi leyo azange beyilinge nokuthaya, yaphahlazeka e-Etsiyoni-Gebere.;xsn0Kwahlala kunganakosi kwa-Edomu; kwabusa umjaphethe.twcn/Wathanyela enarheni iintjhatjha zethempeli ebegade zisele lapho soloko kwangesikhathi kusabusa uyise u-Asa.vn.Zoke izehlakalo zokubusa kwakaJehotjhafathi, ukuhlula kwakhe, okutjho izipi azilwileko, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwaJuda.Cun-UJehotjhafathi naye gade anokuthula nekosi yakwa-Israyeli.ytmn,Nokho azange asuse iindunduma, ngebangelo abantu baragela phambili nokuletha imihlabelo nokutjhisa ipepho lapho.jsOn+Wakhamba emtlhaleni kayise u-Asa kikho koke, azange aphambuke; wenza ubuhle ebusweni bakaSomnini.Qrn*UJehotjhafathi bekaneminyaka ematjhumi amathathu nahlanu lokha nathatha iintambo zobukhosi, wabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amabili nahlanu. Ibizo lakanina bekungu-Azubha indodakazi kaTjhilirhi.vqgn)UJehotjhafathi umsa ka-Asa waba yikosi yakwaJuda emnyakeni wesine wokubusa kwaka-Arhabi ikosi yakwa-Israyeli.ipMn(U-Arhabi wabulungwa kiboyisemkhulu. Indodanakhe u-Arhaziya yathatha iintambo esikhundleni sakhe.Qon'Zoke izehlakalo zokubusa kwaka-Arhabi, nakho koke akwenzileko, isigodlo asakhileko bewasikghabisa ngamazinyo wendlovu, namadorobho awaqinisileko, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.n9n&Bahlanza ikarana esizibeni esiseSamariya, lokha iingwadla nazihlambako. Izinja zaqabha iingazi zaka-Arhabi njengombana ilizwi lakaSomnini lalitjhwile.Um%n%Ikosi yahlongakala ngaleyondlela, yalethwa eSamariya bona ibulungelwe khona.l}n$Khonokho kwahlatjwa umkhosi kiwo woke amabutho kwathiwa: “Omunye nomunye akabuyele ekhabo, buyelani eenarheni zenu!”9kmn#Ipi yadlondlobala mhlokho. Ikosi yayilokhu isekelwe ekaranenayo iqalene nama-Aramu. Yayiphopha iingazi encebeni zigelezela phezu kwekaranayo, yahlongakala ilanga nalitjhingako.{jqn"Khonapho kwase kwaba nodumuza ngomsebe angakanqophi muntu, wanemba ikosi yakwa-Israyeli hlangana nomphetho wesiphanga sembaji yepi. Ikosi leyo yathi kumtjhayeli wekaranayo: “Jikisa ikarana ungikhuphe epinapha, nakhu sele ngilimele khulu.”Rin!Iinduna zeenkarana zalemuka bonyana akusiyo ikosi yakwa-Israyeli, zajika.Chn Kuthe lokha iinduna zeenkarana nazibona uJehotjhafathi zathi: “Sayibamba inyamazana! Ngiyo ikosi yakwa-Israyeli!” Zajika bonyana zimthelekele. UJehotjhafathi warhuwelela afuna isizo. g;nIkosi yama-Aramu gade iyale iinduna zeenkarana ezimatjhumi amathathu nambili yathi: “Ningalwi nananyana ngubani ngaphandle kwekosi yakwa-Israyeli.”NfnIkosi yakwa-Israyeli yathi kuJehotjhafathi: “Ngizakungena epini ngokuzitjhatjhanisa, kodwana wena yembatha izambatho zakho zobukhosi.” Yeke ikosi yakwa-Israyeli yazitjhatjhanisa, yangena epini.ceAnYeke ikosi yakwa-Israyeli noJehotjhafathi ikosi yakwaJuda bakhuphukela eRamothi eGiliyadi.'dInUMikaya wathi: “Nange ngambala ungabuya uphephile, uZimu uzabe angakakhulumi ngami.”
(Umphorofidi lo ufaniswa nowathi: “Yizwani noke nina bantu!”)c9nbese nithi, ‘Ikosi ithi: Phoselani umrhali lo ngesikhungweni, nimuphe isikwana nethosana lamanzi ngamalanga kufikela bengibuye ngisaphephile.’ ”}bunIkosi yakwa-Israyeli yathi: “Thathani uMikaya lo nimbuyisele ku-Amoni oyinduna yedorobho nakuJowatjhi umntwanekosiLanUMikaya wathi: “Uzakwazi mhlana uyokubhaca elawini elisemsamo.”#`AnUTsedekhiya umsa kaKenana wakhuphuka wafika wawahla uMikaya emhlathini wathi: “Kuzenjani bonyana ummoya obuya kuSomnini usuke kimi uzokukhuluma kuwe?”_ynNje-ke, qala uSomnini ubeke ummoya wamala emilonyeni yabo boke abaphorodi bakhwaba. USomnini ukuhlelele ihlekelele.”P^nUSomnini wabuza wathi, ‘Uzamyenga njani?’ Yena wathi, ‘Ngizakuphuma bese ngiba mummoya wamala emilonyeni yabo boke abaphorofidi bakhe.’ USomnini wathi, ‘Khamba uyomyenga, uzakuphumelela.’b]?nKhonapho kwavela omunye womkhambathi wajama phambi kwakaSomnini wathi, ‘Ngizamyenga.’)\Mnasithi, ‘Ngubani ungayokuyenga u-Arhabi bonyana asahlele iRamothi eGiliyadi ukuze aziphekelele yena ekufeni na?’ Omunye watjho lokhu nomunye watjho lokhuya.A[}nUMikaya waragela phambili wathi: “Yeke lalela okwatjhiwo nguSomnini nangimbona ahlezi esihlalweni sakhe sobukhosi aphahlwe mkhambathi woke wezulwini, ngesigomeni nangesinceleni sakhe+ZQnIkosi yakwa-Israyeli yathi kuJehotjhafathi: “Uyezwa-ke! Angithi ngikutjelile bonyana abe akunabuhle angabuphorofida ngami. Into ayaziko sekungikhuluma kumbi!”VY'nYeke uMikaya wathi:
“Ngibone woke u-Israyeli asabalaliswe emibundwini
njengezimvu ezinganamelusi.
UZimu wathi, ‘Abantwaba abanamelusi.
Omunye nomunye akaziyele kwakhe ngokuthula.’ ”wXinIkosi yathi kuye: “Ufuna ngikufungise kangaki bonyana ungitjele iqiniso kwaphela ebizweni lakaSomnini na?”iWMnKwathi nafikako ikosi yambuza yathi: “Mikaya, ngiye epini ukuyokulwa neRamothi eGiliyadi, namkha ngilise na?”
Yena wathi: “Iye, khamba uyokusahlela bewuhlule ngombana uSomnini uZimu uzayinikela ezandleni zekosi.”VnKodwana uMikaya wathi: “Ngiyaqinisa phambi kwakaSomnini ngithi, ngizokukhuluma kwaphela lokho uSomnini akukhuluma kimi.”6Ugn Isithunywa ebesiyokubiza uMikaya sathi kuye: “Qala, abaphorofidaba bakhuluma ngalizwi linye, boke baboniswa okuhle ngekosi. Nawe-ke zwana nabo ukhulume okuhle njengabo.”&TGn Boke abaphorofidi abanye bebaphorofida bakhuluma into eyodwa basithi: “Sahlela iRamothi eGiliyadi bewuhlule ngombana uZimu uzayinikela ezandleni zekosi.” S;n UTsedekhiya umsa kaKenana wenza iimpondo zesimbi wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Ngeempondwezi, uzakutlhofoza ama-Aramu abe aphele nya.’ ”iRMn Ikosi yakwa-Israyeli noJehotjhafathi ikosi yakwaJuda babembethe izambatho zabo zobukhosi bahlezi eenhlalweni zobukhosi eselelweni ngaphandle kwesango leSamariya, kuthe swi abaphorofidi phambi kwabo basemmoyeni wokuphorofida.mQUn Ikosi yakwa-Israyeli yabiza esinye seenkhulu zayo yathi: “Rhaba uze noMikaya umsa kaYimla loyo.”*POnIkosi yakwa-Israyeli yathi: “Awa, usekhona yena ongasibuzela kuZimu, into nje mina uyangikghabhudlha ngombana akunanto ehle akhe ayiphorofide ngami, uhlala angikhuluma kumbi njalo. Batjho nguMikaya umsa kaYimla.”
UJehotjhafathi wathi: “Akusikuhle bonyana ikosi ikhulume njalo.”gOInKodwana uJehotjhafathi wabuza wathi: “Akunamphorofidi kaZimu eduzapha esingabuza kuye na?” NnYeke ikosi yakwa-Israyeli yabizela abaphorofidi ndawonye, babamadoda amakhulu amane. Wababuza wathi: “Nithi angiphume ngiyokulwa neRamothi eGiliyadi, namkha ngihlale na?”
Baphendula bathi: “Khamba ngombana uSomandla uzoyinikela ezandleni zekosi.”aM=nKodwana uJehotjhafathi godu wathi ekosini yakwa-Israyeli: “Buza kuSomnini mantange.”}LunKwathi lokha uJehotjhafathi nafikako, ikosi yakwa-Israyeli yambuza yathi: “Uzakwehla nami siyokulwa neRamothi eGiliyadi na?”
UJehotjhafathi wathi ekosini yakwa-Israyeli: “Ngithi nginawe! Amajonami ngewakho neenjomani zami ngezakho!”1K]nIkosi yakwa-Israyeli yayithe eenkhulwini zayo: “Anazi bonyana iRamothi eGiliyadi ingeyethu na? Kodwana sihlezi asilubalubeli ukuyibuyisa ezandleni zekosi ye-Aramu!”uJenKodwana kwathi emnyakeni wesithathu uJehotjhafathi ikosi yakwaJuda wehla wayokuthekela ikosi yakwa-Israyeli.MI nKwaba minyaka emithathu kunganapi phakathi kwama-Aramu nama-Israyeli.lHSn“Umbonile u-Arhabi bonyana uzithobe kangangani phambi kwami? Njengombana azithobe kangaka nje, angeze ngisamehlisela ihlekelele epilwenakhe, esikhundleni salokho ngizayehlisela endlinakhe emalangeni wokubusa kwendodanakhe.”>G=g<<~;;Y::(9877605443\22t100/m-{,+*))'' &&&%$""F!!> .uFgolMA _ "5P6h'Kx Wahlala nembelesakhe afihlwe ethempelini iminyaka emithandathu yokubusa kwaka-Ataliya enarheni.&3x Kodwana uJehotjheba indodakazi yekosi uJoramu ogade angudadwabo laka-Arhaziya, wathatha uJowatjhi umsa ka-Arhaziya ogade asele azokubulawa, wameba hlangana namakhosana, wamfihla nembelesakhe emphekghweni welawu lethempeli. Gade ambalekisela u-Ataliya, yeke akhange asabulawa. % x Kuthe lokha u-Ataliya unina ka-Arhaziya nakabona bonyana indodanakhe ihlongakele, wasikima khonokho wabulala boke abantwana bekosi.i$Mx $Isikhathi uJehu asibusa phezu kwaka-Israyeli eSamariya, saba minyaka ematjhumi amabili nabunane.v#gx #UJehu waziyela kiboyisemkhulu, wabulungwa eSamariya. UJehowarhazi indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe."x "Ezinye izehlakalo zokubusa kwakaJehu, koke akwenzileko kanye nokuhlula kwakhe, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.R!x !ukuya epumalanga yeJordani: yoke inarha yakwaGiliyadi lapha kuhlala khona ikoro yakwaGadi, yakwaRubeni neyakwaManase, ukusukela e-Aroweri engemlanjaneni we-Arinoni ukudabula iGiliyadi ukuya eBhatjhani. }x Ngamalanga lawo uSomnini wathoma ukuphungula inarha yakwa-Israyeli. URhazayeli wahlula ama-Israyeli kiyo yoke imikhawuloBx Kodwana uJehu akhange atjheje ukulandela umthetho kaSomnini, uZimu wakwa-Israyeli ngehliziywakhe yoke. Akhange aphambuke ezonweni zakaJerobhowamu, abangela ngazo bonyana u-Israyeli one.mUx USomnini uZimu wathi kuJehu: “Ngombana wenze okuhle phambi kwami ngokuphumelelisa endlini yaka-Arhabi lokho ebekusemkhumbulwenami, iinzukulwana zakho zizakuhlala esihlalweni sobukhosi kwa-Israyeli bekube sizukulwana sesine.”'Ix Nokho, akhange aphambuke ezonweni zakaJerobhowamu umsa kaNebathi, abangela ngazo bonyana u-Israyeli one ngokulotjha amakonyana wegolide eBhethe-Eli nakwaDani.G x UJehu waphelisa bunjalo-ke ukulotjhwa kwakaBhali kwa-Israyeli. x Baphadlha ilitje lakaBhali lesikhumbuzo. Babhuruza ithempeli lakhe balenza indlwana yokuphumela kusukela mhlokho bekube kunamhlanje.2ax bakhupha iinsika ezicwengileko bazitjhisa.9x Kwathi bona uJehu aqede ukwenza umhlabelo wokutjhiswa, wabiza abogadi neenduna wathi: “Ngenani nibabulale; kungaphunyurhi ngitjho noyedwa wabo.”
Yeke bababulala ngesabula. Abogadi neenduna bafuthela iindumbu ngaphandle. Bangena ngelawini elisemsamo lethempeli lakaBhali,x Nje-ke bangena bona benze iminikelo nemihlabelo yokutjhiswa. UJehu gade abeke amadoda amatjhumi abunane ngaphandle ngomyalo othi: “Nange omunye wenu angenza bona kuphunyurhe munye wamadoda engiwabeke ezandleni zenu la, uzakufa esikhundleni sakhe.”[1x Yeke uJehu banoJonadaba umsa kaRekabi bangena ethempelini lakaBhali. UJehu wathi ebalotjhini bakaBhali: “Qinisekisani bona azikho iinceku zakaSomnini uZimu phakathi kwenwapha, kwaphela abalotjhi bakaBhali.”mUx UJehu wathi kugadi wezambatho: “Lethela boke abalotjhi bakaBhali isambatho.” Nje-ke wabalethela.*Ox UJehu wathumela ilizwi kilo loke lakwa-Israyeli. Abalotjhi bakaBhali beza ngendlwana. Akhange kube khona noyedwa owasalako. Bagcwala swi ngethempelini lakaBhali.X+x UJehu wathi: “Bizani-ke umhlangano wokuhlonipha uBhali.” Yeke bawumemezela.vgx Yeke bizelani kimi boke abaphorofidi bakaBhali, abalotjhi nabaphristi bakhe, baphelele boke. Nginembedla yomhlatjelo kaBhali. Obhalelwa kufika uzakufa.”
Lokhu uJehu wakwenza ngobuqili ngombana afuna ukubhubhisa abalotjhi bakaBhali. x Nje-ke uJehu wabuthelela abantu ndawonye wathi kibo: “U-Arhabi walotjha uBhali kancani, kodwana mina Jehu ngizamlotjha ukudlula.5x Lokha uJehu nakafika eSamariya, wabulala boke abagade basele bomndeni ka-Arhabi. Wababhubhisa njengokutjho kwelizwi lakaSomnini alikhuluma ku-Eliya.vgx UJehu wathi: “Namba uzokubona ukutjhisakalela kwami uSomnini uZimu.”
Yeke wakhamba naye ngekaranakhe.^7x Nakasuka lapho wahlangana noJonadaba umsa kaRekabi, ogade asendleleni eya kuJehu. UJehu wafese wamlotjhisa wathi: “Ummoya munye nami nanjengombana nami ngimmoya munye nawe na?”
UJonadaba wathi: “Iye.”
UJehu wathi: “Nakubanyana kunjalo, ngibamba ngesandla.”
Ngambala wenza njalo, uJehu wamdosa bona akhwele ikaranakhe.7x UJehu wathi: “Babambeni!” Nje-ke bababamba, bababulalela emthonjeni eBhethe-Ekhedi. Bekumatjhumi amane nambili wamadoda. Akhange atjhiye noyedwa.o Yx wahlangana nezinye iinhlobo zaka-Arhaziya ikosi yakwaJuda, wathi kizo: “Nibobani-ke nina?”
Zona zathi: “Awa, thina siziinhlobo zaka-Arhaziya. Sehle bona sizokulotjhisa amakhosana wakwa-Israyeli neenhlobo zendlovukazi.”j Ox Nje-ke uJehu wazilungiselela waphuma walunga eSamariya. Kuthe lokha nakaseBhethe-Ekhedi-Harowimu,  x UJehu wabulala boke bendlu ka-Arhabi abaseleko eJizriyela, zoke iinkhulu, abangani kanye nabaphristi, akhange atjhiye noyedwa. ;x Yazini-ke bona alikho igama uSomnini uZimu alikhuluma ngendlu ka-Arhabi elingazukuphetheka. Iye, uSomnini ukwenzile akukhuluma ngencekwakhe u-Eliya.”' Ix Ngakusasa uJehu waphuma wajama phambi kwesizwe wathi: “Nina nimsulwa. Ngimi owakhela ikosami ubukhwebetjhana ngayibulala. Kodwana ngubani obulele boke laba?A}x Kwafika isithunywa satjela uJehu sathi: “Balethe iinhloko zamakhosana.”
Yeke uJehu wayala wathi: “Zibekeni zibe maqubi amabili esangweni ledorobho, bekube sekuseni kusasa.”+Qx Lokha nakufika incwadi, abarholabo bathatha amakhosana amatjhumi alikhomba lawo bawaqunta iinhloko. Bafaka iinhloko zawo eenqwebini bazithumela kuJehu eJizriyela.yx UJehu watlola enye incwadi wathi: “Nakube ningakimi begodu nizangilalela, khona-ke lethani iinhloko zamadodana wekosenu kimi eJizriyela kusasa ngesikhathesi.”
Amakhosana amatjhumi alikhomba lawo, gade anabarholi bedorobho, ababondli bawo.tcx Yeke umphathi wesigodlo, induna yedorobho, abaphathi nabondli bathumela umlayezo lo kuJehu bathi: “Siziinceku zakho, sizakwenza nanyana yini othi asiyenze. Angekhe sabeka enye ikosi, akube nguwe obonako bona kuyini okusilungeleko.”x Kodwana bona bethukwa khulu bebathi: “Nakube amakhosi amabili akhange akghone ukujamelana naye, alo-ke thina besibobani?”&Gx khethani indodana ekhethekileko nenekghono khulu emadodaneni wekosenu bese niyikhweza phezu kwesihlalo sobukhosi sakayise. Nje-ke, nilwele indlu yekosenu.”'Ix “Njengombana amadodana wekosenu akinapho begodu nineenkarana, iinjomani, idorobho elinemithangala kanye neenhlabano, yeke lokha nakufika incwadi le kinapho,F x U-Arhabi gade anamadodana amatjhumi alikhomba eSamariya. Nje-ke uJehu watlola iincwadi wazithumela eenduneni zeJizriyeli ezaziseSamariya, ebaphathini nebondlini babantwana baka-Arhabi wathi:%x%Njengamalongwe emmangweni uzakuba njalo nomzimba ka-Izebeli esigodini seJizriyela. Kungabi nongamkhomba athi, “Nangu u-Izebeli.” ’ ”H x$Babuyela emuva babikela uJehu owafese wathi: “Leli lilizwi lakaSomnini alikhuluma ngencekwakhe u-Eliya umTitjhibe wathi, ‘Esigodini seJizriyela izinja zizakurhiribidela inyama ka-Izebeli. ~x#Kodwana kuthe lokha nabaphumako bona bayombulunga, akhange bafunyane ilitho ngaphandle kwekhakhayi, iinyawo nezandla zakhe kwaphela.} x"UJehu wangena wadla bewasela. Yeke wathi: “Tjhejani umfazi onikelelweko loyo nimbulunge ngombana gade ayindodakazi yekosi.”|+x!UJehu wathi kibo: “Mphoseni phasi umfazi loyo!”
Yeke bamphosa phasi, iingazi zakhe zathela iboda neenjomani. Wamtlhifizisa ngeenjomani.{x UJehu waqala phezulu efesidereni warhuwelela wathi: “Ngubani ongakimi? Ngubani?”
Abaphakulwa abambalwa bamlunguza ngefesidere.zzoxKwathi uJehu asangena ngesango njalo, u-Izebeli wathi: “Usavukile na wena Zimri ndina, mbulali womphathakho?”y9xYeke uJehu waya eJizriyela. Kuthe lokha u-Izebeli nakezwako ngalokho, wazikghabisa amehlo, wazilungisa iinhluthu wabese uhlola ngefesidere eliphezulu.bx?xNgomnyaka wetjhumi nanye wekosi uJoramu umsa ka-Arhabi, u-Arhaziya waba yikosi yakwaJuda.wxIinkhulu zakhe zamthatha ngekarana zamusa eJerusalema lapha zambulunga khona ethuneni lakhe kiboyisemkhulu eMzini kaDavida.2v_xKuthe lokha u-Arhaziya ikosi yakwaJuda nakubonako okwenzekileko, wabaleka wangena indlela enyukela eBhethe-Hagani. UJehu gade amgijimisa arhuwelela asithi: “Naye mbulaleni!” Bamdumuzela phezu kwekaranakhe asanyuka umbundu weGuri eseduze neJibiliyamu. Wabalekela ngeMegido wahlongakalela lapho. ux‘Ngibone iingazi zakaNabothi nezamadodanakhe izolo ntambama; yeke-ke ngiqinisile ngithi ngizakwenza uzihlawule ngeengazi zakho.’ Wawutjho njalo-ke umlayezo kaSomnini. Nje-ke mthatheni nimjikijele esiminapho njengombana ilizwi lakaSomnini likhulumile.”txUJehu wathi kuBidikhari indunakhe: “Mthathe umlahlele esimini esesigodini sakaNabothi umJizriyela. Angithi uzakukhumbula bona mina nawe sasikhwela silinganisane ngekarana ngemuva kwekarana kayise u-Arhabi, lokha nasizwa umlayezo kaSomnini ojamelene naye, usithis xNje-ke uJehu wadosa umsebakhe wadumuza uJoramu hlangana namahlombe. Umsubela waphundlusa ihliziywakhe bewagebela ekaranenakhe.lrSxUJehoramu waphekghuka wabaleka, warhuwelela u-Arhaziya asithi: “Arhaziya! Bukhwebetjhana lobu!”Sq!xLokha uJehoramu nakabona uJehu wabuza wathi: “Uze ngokuthula na, Jehu?”
UJehu waphendula wathi: “Kungaba njani nokuthula nangabe ubungwadla nobuloyi bakanyoko u-Izebeli busarhagele kangaka?”p'xUJoramu wayala wathi: “Bophelani ikaranami!”
Bayibophela-ke ikaranakhe. Yeke uJoramu ikosi yakwa-Israyeli no-Arhaziya ikosi yakwaJuda baphuma, kwaba ngiloyo naloyo akhwele ikaranakhe. Baphuma ukuyokuhlangabeza uJehu, bamfumana esigodini sakaNabothi umJizriyela.3oaxUmlindi wabika wathi: “Yena ufikile kibo kodwana akabuyi! Umtjhayeli okhamba phambi kwesiqubuthu utjhayela njengoJehu umsa kaNimtjhi ngombana ugijimisa njengehlanya.”lnSxYeke ikosi yathuma omunye umkhweli wenjomani. Lokha nafika kibo wathi: “Ingwenyama iyabuza ithi, ‘Nize ngokuthula na?’ ”
UJehu waphendula wathi: “Uzakwenzani wena ngokuthulokho? Bhoda ngemuva kwami ungilandele!”-mUxUmkhweli wenjomani waphuma bona ahlangabeze uJehu wathi kuye: “Ingwenyama iyabuza ithi, ‘Nize ngokuthula na?’ ”
UJehu waphendula wathi: “Uzakwenzani wena ngokuthulokho? Bhoda ngemuva kwami ungilandele!”
Umlindi wabika wathi: “Isithunywa sifikile kibo kodwana asibuyi!”dlCxUmlindi ogade aqaphe esithaleni seJizriyela wabona isiqubuthu siza noJehu. Warhuwelela wathi: “Ngibona isiqubuthu!”
UJoramu wathi: “Funyana umkhweli wenjomani, umthume kibo abuze bonyana beze ngokuthula na?”&kGxYeke uJehu wakhwela ikaranakhe waya eJizriyela lapha uJoramu gade alele khona, agula. U-Arhaziya ikosi yakwaJuda naye wehlela eJizriyela ukuyokubona uJoramu.njWxYeke uJehu wathi: “Nangabe lokhu kumbonwenu, khona-ke ningavumeli namunye ukuphuma ngedorobheni ukuyokubika iindabezi eJizriyela.”
Ngaleyondlela uJehu umsa kaJehotjhafathi omsa kaNimtjhi, wenzela uJoramu ubukhwebetjhana. Ngesikhatheso uJoramu gade aseJizriyela. Wafika avela eRamothi eGiliyadi lapha woke ama-Israyeli agade alinga khona ukuvikela umuzi ezandleni zakaRhazayeli ikosi yama-Aramu. UJoramu wakhubala epini lokha nalwa nama-Aramu, wabuyela eJizriyela kobana aphole. i;x Masinyana zathatha izambatho zazindlala ngaphasi kweenyawo zakhe emqaqadweni womgangadelo. Nje-ke zabetha ipalapala zamemeza zathi: “UJehu yikosi!”bh?x Zona zathi: “Ungasirhwali ndoda! Khuluma into ezwakalako!”
UJehu wathi: “Ingitjele okunengi, yagcina ngokuthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“ ‘Ngikuzese bona ube yikosi phezu kwaka-Israyeli.’ ”cgAx Kuthe lokha uJehu nabuyela eenkhulwini zekosakhe, zambuza zathi: “Kusakhamba kuhle koke na? Alo, ihlanyeli belizokwenzani kuwapha?”
UJehu waphendula wathi: “Indoda le nani niyayazi bonyana inemigilingwana.”fx Nakungu-Izebeli yena, uzokudliwa zizinja esigodini seJizriyela, kungabikhona ongambulunga.’ ”
Isokanelo lavula umnyango labaleka.keQx Ngizokwenza indlu ka-Arhabi ibe njengeyakaJerobhowamu umsa kaNebathi neyakaBhatjha umsa ka-Arhiya.wdixYoke indlu ka-Arhabi izakubhujiswa. Ngizakurhayila koke okuduna, okukhulu nokuncani kwaka-Arhabi kwa-Israyeli.#cAxUfanele ubhubhise indlu ka-Arhabi ikosakho begodu ngizozibuyiselela ngeengazi zeenceku zami abaphorofidi nezazo zoke iinceku zami ezathululwa ngu-Izebeli.sbaxUJehu wasikima wangena ngendlini. Yeke isokana lathela amafutha we-oliva phezu kwehloko kaJehu belamemezela lathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Ngikuzesa bona ube yikosi phezu kwaka-Israyeli, isizwe sakaZimu.jaOxLokha nalifikako, mbala nanzo iinduna zebutho zihlezi ebandla. Lathi kizo: “Mphathi, nginomlayezo wenduna.”
UJehu wabuza wathi: “Unqophe kubani umlayezo lowo kithapha?”
Laphendula lathi: “Ngewakho, nduna.”E`xIsokana elalimphorofidelo, lakhamba laya eRamothi eGiliyadi.c_AxNje-ke thatha ikwana yamafutha we-oliva umthele ehloko bese umemezela uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“ ‘Ngikuzesa bona ube yikosi phezu kwaka-Israyeli.’
“Yeke vula umnyango ubaleke, ungariyadi!”'^IxNawufika lapho, ufune uJehu umsa kaJehotjhafathi omsa kaNimtjhi. Ngena lapha akhona, umsikimise umkhuphe eentangeni zakhe bese umngenisa ngelawini elisemsamo.9] oxUmphorofidi u-Elitjha wabiza omunye wabafundi bomphorofidi wathi kuye: “Yewubhincele ingubakho ebhandeni, uthathe ikwana yamafutha we-oliva le ukhambe nayo eRamothi eGiliyadi.\-xIkosi uJoramu yabuyela eJizriyela ukuyokupholisa amanceba eyawafunyana ngokuhlatjwa ma-Aramu eRamothi lokha nayilwa noRhazayeli ikosi ye-Aramu. Nje-ke u-Arhaziya umsa kaJehoramu ikosi yakwaJuda, wehla ukuyokubona uJoramu umsa ka-Arhabi eJizriyela ngombana gade alinyaziwe.[ xU-Arhaziya waphuma noJoramu umsa ka-Arhabi ukuyokulwa noRhazayeli ikosi ye-Aramu eRamothi eGiliyadi. Ama-Aramu alimaza uJoramu.lZSxWalandela indlu ka-Arhabi ngokwenza ubumbi phambi kwakaSomnini ngombana gade amkhwenyana ka-Arhabi.>YwxU-Arhaziya bekaneminyaka ematjhumi amabili nambili lokha nakaba yikosi. Wabusa eJerusalema umnyaka munye. Ibizo lakanina bekungu-Ataliya isizukulwana saka-Omri ikosi yakwa-Israyeli.X/xNgomnyaka wetjhumi nambili wokubusa kwakaJoramu umsa ka-Arhabi ikosi yakwa-Israyeli, u-Arhaziya umsa kaJehoramu ikosi yakwaJuda, wathoma ukubusa.WxUJehoramu wahlongakala bewabulungwa kiboyisemkhulu eMzini kaDavida. U-Arhaziya indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.vVgxZoke izehlakalo zokubusa kwakaJehoramu nalokho akwenzileko, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwaJuda.mUUxKuze kube kunamhlanje, u-Edomu ube lihlubuka kuJuda. Ngesikhatheso iLibhina nayo yavuka umbhejazana.\T3xYeke uJehoramu waya eTsayire kanye nazo zoke iinkarana zakhe. Ama-Edomu amvimbezela kanye nendunakhe yekarana. Wazilungiselela ngobusukobo wasahlela ama-Edomu, kodwana ibutho lakhe lona labaleka labuyela ekhaya.[S1xNgesikhathi sokubusa kwakaJehoramu, u-Edomu wahlubuka uJuda bewazibekela ikosakhe.4RcxNokho ngenca yencekwakhe uDavida, uSomnini uZimu bekangakazimiseli ukubhubhisa uJuda ngombana bekathembise ukugcinela uDavida neenzukulwana zakhe isibani bekube siphelani.,QSxWakhamba eendleleni zamakhosi wakwa-Israyeli njengombana indlu ka-Arhabi yenza ngombana vele watjhada indodakazi ka-Arhabi. Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini uZimu.}PuxGade aneminyaka ematjhumi amathathu nambili lokha nakathoma ukubusa njengekosi. Wabusa eJerusalema iminyaka ebunane..OWxNgomnyaka wesihlanu wokubusa kwakaJoramu umsa ka-Arhabi ikosi yakwa-Israyeli, uJehotjhafathi aseseyikosi yakwaJuda, uJehoramu indodanakhe wathoma ukubusa njengekosi.DNxKodwana ngakusasa wathatha itjhila lokugubuzesa walenya ngemanzini, wagubuzesa ubuso bekosi ngalo yaba nesimuku beyahlongakala. Nje-ke uRhazayeli waba yikosi esikhundleni sakaBhen-Hadadi.JMxYeke uRhazayeli watjhiya u-Elitjha wabuyela ekosinakhe. UBhen-Hadadi wabuza wathi: “Alo, utheni u-Elitjha kuwe?” URhazayeli waphendula wathi: “Uthe kimi, ‘Nakanjani uzokuphuluka.’ ”VL'x URhazayeli wathi: “Alo, incekwakho ingaphumelela njani ukwenza isihluku esingaka njengombana iyinja nje?”
U-Elitjha waphendula wathi: “USomnini uZimu ungibonisile bona uzokuba yikosi ye-Aramu.” K;x URhazayeli wabuza wathi: “Alo, ikosami ililelani?”
U-Elitjha waphendula wathi: “Kungombana ngiyawazi umonakalo ozowenza kuma-Israyeli. Uzokuthungelela umlilo eendaweni zawo ezinemithangala, ubulale amadodanawo ngesabula, usakaze amasana phasi usike nabasidisi izisu.”zJox U-Elitjha warhudulela uRhazayeli amehlo, wamqalisisa bewadliwa ziinhloni. Khonapho umuntu kaZimu wathoma ukulila.I5x U-Elitjha waphendula wathi: “Khamba ufese umtjele uthi, ‘Iye, uzakuphuluka,’ nokho uSomnini uZimu wambulile kimi bona yena uzakuhlongakala.”H9x URhazayeli waphuma ukuyokuhlangabeza u-Elitjha, akhamba namakamela amatjhumi amane, athwele zoke izinto ezihle zeDamaseku. Wafese wajama phambi kwakhe wathi: “Indodanakho uBhen-Hadadi ikosi ye-Aramu ungithumile bona ngimbuzele ngithi, ‘Ngizakuphuluka esifeni sami na?’ ”#GAxyathi kuRhazayeli: “Thatha isipho ukhambe naso uyokuhlangabeza umuntu kaZimu, ubuze uSomnini uZimu ngaye uthi: ‘Ngizakuphuluka esifeni sami na?’ ”F3xU-Elitjha waya eDamaseku lapha bekugulela khona uBhen-Hadadi ikosi ye-Aramu. Kwathi lokha ikosi nayibikelwa bona umuntu kaZimu sekafikile eDamaseku(EKxIkosi yabuza umfazi ngendaba le, umfazi wayihlathululela. Nje-ke yamnikela umjameli osikhulu kobana atjheje isibawo somfazi lo, yathi kuye: “Qiniseka bonyana ufunyana zoke izinto ekungezakhe, ngitjho nemikhiqizo yoke yenarhakhe kusukela ngesikhathi akhamba ngaso bekube kunamhlanje.”0D[xKwathi uGerhazi asadembela ikosi bona u-Elitjha wavusa njani ofileko, kwafika umfazi u-Elitjha agade avuse umntanakhe ekufeni azokulila bona ikosi imsize ukubuyisa indlwakhe nenarhakhe. Yeke uGerhazi wathi: “Ndabezitha, kosami, umfazi nguye lo, nendodana ngiyo le u-Elitjha ayivusa ekufeni.”~CwxIkosi beyisakhuluma noGerhazi inceku yomuntu kaZimu, isithi: “Ngitjela zoke izinto ezikulu u-Elitjha azenzileko.”BxEkupheleni kweminyaka elikhomba babuya enarheni yamaFilista, wayokulila ekosini kobana imsize ukubuyisa indlwakhe nenarhakhe.A7xUmfazi lo wazilungiselela wenza njengombana umuntu kaZimu gade atjhwile. Yena nendlwakhe baya enarheni yamaFilista bakhonza lapho iminyaka elikhomba.j@ QxU-Elitjha wathi emfazini avusa indodanakhe ekufeni: “Zilungiselele wena nendlwakho; nikhambe niyokukhonza nanyana kukuphi lapha kungakghonakala khona ngombana uSomnini uZimu umemezele iminyaka elikhomba yendlala enarheni.”]?5xIye, ngilokho-ke okwenzeka kuye: Abantu bamgadangela phasi esangweni bewahlongakala.a>=xnalokha induna nayitjela umuntu kaZimu bonyana lokhu angeze kwenzeka, ngitjho nanyana uZimu bekangavula iintunja ezulwini, umuntu kaZimu wayitjela wathi: “Lokho uzazibonela ngamehlwakho, kodwana angeze wakunuka.”p=[xLokhu kwenzeka ngombana lokha umuntu kaZimu nakatjela ikosi bonyana ngesikhathesi kusasa, igagogo nesiquntu sebhali lizakuthengiswa ngesipaparwana, pheze negagogo leflowuru esefiweko lithengiswe ngesipaparwana esangweni leSamariya,Y<-xNgesikhatheso ikosi beyibeke induna esisandla sayo bona igade isango. Abantu bafuhluzela esangwenelo bayigadanga beyahlongakala. Kwaba njengokutjho komuntu kaZimu ekosinakhe lokha nabegade yehlele endlinakhe.;xNje-ke abantu beSamariya baphuma ngedorobheni bayokuphanga ikampa yama-Aramu. Ngambala, pheze igagogo leflowuru esefiweko lathengiswa ngesipaparwana kwathi igagogo nesiquntu sebhali lathengiswa ngesipaparwana njengombana uSomnini uZimu gade atjhwile.I: xAbatjhayeli balandela umtlhala wama-Aramu bekwaba seJordani, bafunyana indlela yoke igcwele izambatho nepahla ekhithizwe ma-Aramu lokha nabalekako. Yeke iinthunywezo zajika zayokubikela ikosi.%9ExYeke bathatha iinkarana ezimbili neenjomani zazo. Ikosi yazithumela ekampeni yama-Aramu yathi ebatjhayelini bazo: “Khambani niyokuqala bona kwenzekeni.”81x Omunye weenduna zayo wathi kiyo: “Akuthathwe iinjomani ezingaba zihlanu kilezo eziseleko, sizithumele ngaphandle ukuze sibone bonyana kwenzekani. Iye ngombana iinjomani ezisele ngedorobhenezi zizase zifane nawo woke ama-Israyeli angedorobhenapha namkha asele abhubhile.” 7x Ikosi yasikima ngobusukobo yathi eenduneni zayo: “Yithini nginitjele bona ama-Aramu enzeni kithi: Ayazi bona sibulawa yindlala; yeke atjhiye ikampawo ayozifihla emmangweni, adlumbana athi, ‘Kuzakuthi nabaphumako, sibagole bese singena ngedorobheni.’ ”C6x Abalindisango bamemezela iindabezi, zabikwa ngesigodlweni.5 x Akhamba-ke afese arhuwelela abalindisango bedorobho athi kibo: “Khesaya ekampeni yama-Aramu, kodwana bekunganamuntu lapho, ngitjho nalizwi ukuzwakala! Bekunganalitho ngaphandle kweenjomani nabodumbana abakhungiweko! Amatende asala njengombana anjalo!”Y4-x Khonapho athi omunye komunye: “Asenzi kuhle. Leli lilanga leendaba ezimnandi, kodwana thina sizithulele. Nakube silinda bekuse, sizakuhlunguphazwa. Asikhambeni khona nje siyokubika iindabezi esigodlweni.”3xNje-ke amadoda anekhwekhwe la nafika ebungenweni bekampa afese angena kwelinye lamatende, adla abe asela. Athwala isiliva, igolide kanye neempahla zokwembatha, akhamba ayozifihla. Abuya godu angena kwelinye lamatende athatha izinto kilo nazo azifihla.%2ExYeke ama-Aramu eqa abalekela ebumnyameni. Atjhiya amatendawo, iinjomani kanye nabodumbana bawo. Abaleka kobana azisindise atjhiya ikampa njengombana injalo.1 xKwenzeka bonyana uSomandla enze ama-Aramu kobana ezwe umdumo weenkarana neenjomani, kwaba mdumo wepi ekulu, bebathi omunye komunye: “Yizwani! Ikosi yakwa-Israyeli iqatjhe amakhosi wamaHite newamaGibhide bona ajamelane nathi! Asendleleni azosisahlela!”0 xKwathi nakurhwalalako basuka baya ekampeni yama-Aramu. Kodwana kuthe lokha nabafika ebungenweni bekampa, qala, bekunganamuntu!_/9xNasithi sizakuya ngedorobheni, indlala ikhona lapho begodu sizakufa. Nakho nasiloko sikokomele la, sizakufa. Asiyeni ekampeni yama-Aramu sizinikeleni. Nakube bayasincenekela sizakuphila, nabasibulalako sizakufa.”y.mxNje-ke kwakunamadoda amane anekhwekhwe esangweni ledorobho. Athi omunye komunye: “Sihlaleleni lapha besife na?f-GxInduna esisandla sekosi yaphendula umuntu kaZimu yathi: “Lokhu angeze kwenzeka, ngitjho nanyana uZimu bekangavula iintunja ezulwini!”
U-Elitjha wathi: “Lokho uzazibonela ngamehlwakho, kodwana angeze wakunuka.”, xKodwana U-Elitjha wathi kiyo: “Lalela ilizwi lakaSomnini. Nakhu okutjhiwo nguSomnini uthi, ‘Ngesikhathesi kusasa, pheze igagogo leflowuru esefiweko lizakuthengiswa ngesipaparwana negagogo nesiquntu sebhali lithengiswe ngesipaparwana esangweni leSamariya.’ ”@+{x!Kuthe asakhuluma nabo njalo, mbala nasi ikosi ivela yehlela ngakuye idlumbana ithi: “Angithi nguZimu osehlisele ihlekelele engaka le. Alo, ngizabe ngisamlindelelani bona asisize?”$*Cx U-Elitjha gade ahlezi ngendlinakhe nabaphathi bomuzi. Ikosi yathumela ngaphambili isithunywa sayo kuye. Kodwana kuthe singakafiki kuye, u-Elitjha wathi ebaphathini bomuzi: “Nithi niyangibonisa nje bonyana umbulali lo uthumele isithunywa sakhe kobana sizongiqunta ihloko? Qalani la, lokha isithunywa nasifikako, nivale umnyango wesango, niwubambe sivaleleleke ngaphandle. Angithi ikosaso iseenthendeni zaso?”8)kxKuthe lokha ikosi nayizwa amezwi womfazi loyo, yatlebhula izambatho zayo, yathi: “UZimu akangibulale, nakube ngizakulisa ihloko ka-Elitjha umsa kaTjhafati isese kuyapha namhlanje!”
Kwathi isakhamba njalo phezu komthangala, abantu bayihlola, qala, ngaphakathi emzimbenayo bekunesambatho sesizilo.(xNje-ke sayipheka indodanami sayidla-ke. Kodwana ngakusasa nangithi kuye, ‘Letha indodanakho ukuze nayo siyidle-ke,’ wayifihla.”I' xNokho yambuza yathi: “Kuhlekuhle, kwenzekani ngawe?”
Umfazi waphendula wathi: “Akusimfazi lo, othe kimi, ‘Letha indodanakho ukuze siyidle namhlanje, kuzakuthi kusasa sidle yami.’E&xIkosi yaphendula yathi: “Nakubanyana uSomnini uZimu akakusizi, mina ngizalifunyanaphi isizo lokusizana nawe? Kghani ngizalifumana eselelweni samabele namkha ebutlhodlhelweni bewayini?”%7xKwathi ikosi yakwa-Israyeli isakhamba emthangaleni wedorobho ihlola ubujamo, yezwa umfazi ayirhuwelela athi: “Ngisize kosami! Ngisize ngwenyama!”|$sxLokhu kwabangela indlala ekulu eSamariya: Ukuvimbezela kwathatha isikhathi eside khulu ngangobana ihloko kadumbana yathengiswa ngeempaparwana ezimatjhumi abunane wesiliva. Kuthi umsuqwa wamazuba ongagcwala itjhethe ubize iimpaparwana ezihlanu.u#exEmva kwesikhathi, uBhen-Hadadi ikosi ye-Aramu wahlanganisa loke ibutho lakhe. Waphuma wavimbezela iSamariya.Z"/xYeke ikosi yakwa-Israyeli yabalungiselela imbedla yomnyanya, kwathi nasele baqede ukudla nokusela, yabalisa bakhamba babuyela ekosinabo.
Isiqhema sama-Aramu akhange sisabuyela enarheni yakwa-Israyeli godu.USomnini wavula amehlwabo. Baba-ke! Bazifunyana bangaphakathi kweSamariya!'IxU-Elitjha wabalahlekisa wathi kibo: “Le akusiyo indlela begodu akusilo idorobho leli. Ngilandelani ngizanisa emuntwini enimfunako.” Wabarholela eSamariya..WxKuthe lokha ama-Aramu nabandamela kuye wathandaza wathi: “Somnini, betha abantwaba ngobuphofu.” Mbala uSomnini wabaphophaza kanjengombana u-Elitjha gade abawile.W)xU-Elitjha wathandaza wathi: “Awu Somnini, ivule amehlo ukuze ibone!”
Yeke uSomnini wavula amehlo wenceku, kwathi nayiqalako yabona umbundu ugcwele iinjomani neenkarana zomlilo zizombeleze u-Elitjha!S!xWaphendula wathi: “Ungesabi. Abangakithi banengi khulu kunabangakibo.”OxInceku yomuntu kaZimu yavuka ekuseni yaphumela ngaphandle. Qala nanto ibutho lizombeleze idorobho ngeenjomani nangeenkarana. Inceku yathi ku-Elitjha: “Maye kosami! Kazi sizokwenzani-ke nakunje?”yxYeke ikosi yathumela iinjomani neenkarana kanye nebutho elinamandla lapho. Ibutho laya ebusuku lazombeleza idorobhelo. x Ikosi yathi: “Khambani, nifune lapha akhona ukuze ngithumele amadoda ayombamba.”
Kwabuya umbiko othi: “UseDotani.”iMx Omunye weenduna waphendula wathi: “Ndabezitha, kosami, akakho phakathi kwethu onjalo. Kodwana u-Elitjha umphorofidi okwa-Israyeli, nguye otjela ikosi yakwa-Israyeli koke, ngitjho negama ikosi elikhuluma ingelawini layo.”-x ikosi ye-Aramu yakhathazeka. Yabiza iinduna zayo yabuza yathi: “Akhese ningitjele, ngubani phakathi kwethwapha ojame nekosi yakwa-Israyeli?”Ex Yeke ikosi yakwa-Israyeli beyiphele ithumele umlayezo endaweni umuntu kaZimu ayitjele abe ayiqaphelise ngayo. Indawo leyo yahlala iqatjhelwe. Kuthe lokha lokhu nakwenzeka ngesikhathi soke,%x Nje-ke umuntu kaZimu wathumela ilizwi ekosini yakwa-Israyeli wathi: “Qaphela ukudlula endaweni leyo ngombana ama-Aramu akulalele lapho.”xIkosi ye-Aramu yalwa nama-Israyeli. Ngemva kobana sele ikhulumisene neenkhulu zayo yathi: “Sizowalalela ngesiqhema ndawana thize.”^7xU-Elitjha wathi: “Lithathe.”
Yeke umuntu loyo welula isandla sakhe walenyula.'IxUmuntu kaZimu wabuza wathi: “Liwelephi?”
Kuthe lokha nakamtjengisa indawo, u-Elitjha waqunta isigojwana wasiphosela lapho, izembe lapapamala emanzini.xKwathi omunye wabo asagawula isigodo, izembe latsomuka lawela ngemanzini. Walila wathi: “Maye, kosami! Kazi belibolekiwe nalinjaya!”Z/xNje-ke wakhamba nabo. Kuthe nabafika emlanjeni iJordani bathoma ukugawula imithi. xOmunye wabo wathi: “Bewungeze wathabela ukukhamba neenceku zakho na?”
U-Elitjha waphendula wathi: “Iye, ngizakukhamba.”  xYeke sivumela bona siye ngeJordani siyokugawula iingodo ukuze sizakhele indawo yokuhlangana.”
Yena wathi: “Khambani.”j  QxAbafundi bomphorofidi bathi ku-Elitjha: “Qala, indawo lapha sihlanganela khona nawe seyiyincani.! =xIkhwekhwe lakaNamani lizokunamathela kuwe neenzukulwana zakho isiphelani.”
UGerhazi watjhiya u-Elitjha sele amhlophe njengesithwathwa ngekhwekhwe. xKodwana u-Elitjha wathi kuye: “Kutjho bona ummoyami gade ungasinawe lokha umuntu ehla ekaraneni bona akuhlangabeze. Kungabe lesi sikhathi sokuthatha isiliva, uthathe izambatho, amafutha, isidiribe, ipahla efuywako ekulu nencani, kanye neenceku neencekukazi na?J xWangena-ke yena wafese wajama phambi kwekosakhe u-Elitjha.
U-Elitjha wambuza wathi: “Ubuyaphi wena Gerhazi?”
UGerhazi waphendula wathi: “Awa, incekwekosi akhange kheyiye ndawo.” xKuthe lokha uGerhazi nakafika entatjaneni yedorobho, wathatha koke eencekwinezo wakubhadeka ngendlini. Wajikisa iinceku zakhamba.:oxUNamani wathi: “Awa, yewusale sewuthatha amakhilogremu amatjhumi asithandathu nabunane wesiliva.”
Wabelesela uGerhazi bona ayamukele, wabophelela isiliva leyo emigodleni emibili kanye nezambatho ezimbili zakanokutjho. Wayinikela iinceku zakhe ezimbili bona ziyithwale zikhambe phambi kwakaGerhazi.:oxUGerhazi waphendula wathi: “Iye, awa koke kusalungile. Kwaphela ikosami ingithume bona ngithi, ‘Kusanda ukufika amasokana amabili wabafundi bomphorofidi, avela entatjaneni yeenarha zakwa-Efrayimu. Bewungawapha amakhilogremu amatjhumi amathathu nane wesiliva nezambatho ezimbili zakanokutjho na?’ ”&GxYeke uGerhazi wagijima walandela uNamani. Lokha uNamani nakambona agijima eza kuye, weqa ekaraneni bona amhlangabeze. Wambuza wathi: “Kusalunge koke na?”gIxuGerhazi inceku yaka-Elitjha umuntu kaZimu, wadlumbana wathi: “Uyazi, ikosami imbabalele uNamani umAramu loya ngokungamukeli kuye lokho agade akulethile. NgoZimu, ngizorhaba ngimlandele ukuze ngifunyane okuthize kuye.”mUxU-Elitjha wathi: “Yewukhambe ngokuthula, ungakhathazeki.”
Kwathi uNamani asakhambe ibangana,3xMayelana nokulotjha abozinyana: Inga uSomnini uZimu angacolela incekwakho lokha nayifanele iphekelele ikosayo kobana iyokulotjha ethempelini lakaRimoni. Iye, lokha incekwakho nayiguqa ethempelini lakaRimoni, ngiyarabhela inga uSomnini uZimu angacolela incekwakho ngalokhu.”fGxUNamani wathi: “Nawungasamukeliko, yeke vumela incekwakho ithathe ihlabathi engathwalwa ziimeyila ezimbili ngombana incekwakho angeze isatjhisela omunye uzinyana nanyana ngimuphi umhlabelo ngaphandle kwakaSomnini uZimu.%xUmphorofidi waphendula wathi: “Ngiqinisile ngoZimu engimlotjhako ngithi, angizukwamukela litho.”
Wala nanyana uNamani sele amncenga.q]xUNamani nabo boke agade eze nabo babuyela emuntwini kaZimu. Wajama phambi kwakhe wathi: “Kwanjesi ngiyazi bona ephasini loke akakho omunye uZimu ngaphandle kwakwa-Israyeli. Ngiyakurabhela-ke yewamukele nasi isipho encekwinakho.”#~AxNje-ke uNamani wehla wafika wazicwilisa kalikhomba eJordani njengokutjho kwelizwi lomuntu kaZimu. Umzimbakhe waphuluka waba njengowomsanyana wahlambuluka. ~~a}}|{{PzyysxAw3vvu t ssFrrqoonmlkk jiiZhhPgfSee=d\cbbFaa`a_M^^I]\\[ZZHYXqWVVPUbTT SRR)QrPPWONNMgLKOJJYIH_GG FeEEbEDgDCu==i<<3;;7:99F88(766Z5l44 3>2011O00/..u--4,+B**.)v)"(h''m&&s%$$G"!N  )f  LyBKq y b z " D e 2?/"^?x#USomnini gade enze isivumelwano nama-Israyeli bewawayala wathi: “Ningesabi abozinyana, ningabakhothameli, ningabalotjhi begodu ningabenzeli imihlabelo. ]x"Ama-Israyeli agade asele enarheni aragela phambili nemikhubawo yakade bekube namhlanjesi. Akhange esabe uSomnini uZimu begodu akhange aphethe iimiso, imithetho, isiyeleliso kanye nomyalo uSomnini awunikela iinzukulwana zakaJakopo bewamthiya bona ngu-Israyeli.v\gx!Yeke besaba uSomnini uZimu, kodwana basalotjha nabozinyana babo njengomkhuba wezizwe zalapho bebasuswe khona.G[ x Godu balotjha uSomnini uZimu, kodwana bazikhethela abantu babo abahlukahlukeneko bona babe baphristi beendundumeni. Abaphristabo benzela abantwabo imihlabelo emathempedlaneni aseendundumeni.+ZQxama-Ava enza isithombe sakaNibhirhazi noTaritakhi. AmaSefarivayimu wona anikela abantabawo emlilweni njengomhlabelo ku-Adramelekhi naku-Anameleki abozinyana babo.Y+xAmadoda weBhabheli azenzela isithombe sakaSukothi-Bhenothi, weKhutha enza isithombe sakaNerigali, kwathi weRhamathi wona azenzela saka-Atjhima;1X]xKodwana izizwe ezahlukahlukeneko zaragela phambili ngokuzenzela iinthombe zabozinyana bazo. Zabajamisa emathempedlaneni aseendundumeni egade zakhiwe babantu beSamariya:WxYeke omunye wabaphristi ogade alithunjwa leSamariya weza wazokuhlala eBhethe-Eli wabafundisa indlela yokulotjha uSomnini.@V{xNje-ke ikosi ye-Asiriya yakhupha naku umyalo yathi: “Thumelani munye wabaphristi enamthumba enarheni leyo abuyele lapho ukuze afundise abantu imiyalo kazimu olotjhwa enarheni le.”U{xKwabikwa ekosini ye-Asiriya kwathiwa: “Izizwe ozithumbe bewazihlalisa emadorobheni weSamariya, aziyazi imiyalo kazimu olotjhwa enarheni le. Yeke uzinikelele ngeengwenyama; qala, ziyaziqeda ngombana aziyazi imiyalo kazimu olotjhwa enarheni le.”TxEkufikeni kwabo endaweni leyo, akhange besabe bebalotjhe uSomnini; yeke uSomnini wabathumela ngeengwenyama zafese zabulala abanye babo.[S1xIkosi ye-Asiriya yathatha abantu beBhabheli, beKhutha, be-Ava, beRhamathi nabeSefarivayimu yabahlalisa eSamariya esikhundleni sama-Israyeli. Bathumba idorobho iSamariya bebahlala nakamanye amadorobho wesifunda.ZR/xbekwaba kulokha uSomnini awasusa phambi kwakhe njengombana ayelelisa ngazo zoke iinceku zakhe abaphorofidi. Yeke u-Israyeli waya ekudingisweni, wasuka enarheni yekhabo wasiwa e-Asiriya, useselapho nanamhlanje.UQ%xAma-Israyeli aragela phambili nezono zakaJerobhowamu; akhange aphambuke kizodPCxKuthe lokha uSomnini nahlukanisa u-Israyeli nendlu kaDavida, u-Israyeli wabeka uJerobhowamu umsa kaNebathi bona abe yikosakhe. UJerobhowamu wahlubukisa u-Israyeli ekulandeleni uSomnini, wamenza bona enze isono esikhulu.O+xNgebangelo-ke uSomnini wadela soke isizukulwana saka-Israyeli; wasenzela isizi bewasinikela ezandleni zabahlanguli, wasiqeda nya phambi kwakhe.xNkxNaye uJuda loyo akhange alonde imiyalo kaSomnini uZimakhe. Walandela imikhuba ebigade sele ifakwe ngu-Israyeli.MxYeke uSomnini wasilingeka khulu ngo-Israyeli bewamsusa phambi kwakhe. Akakho owasalako ngaphandle kwekoro yakwaJuda kwaphela.L1xBanikela amadodana namadodakazabo bona abe mhlabelo. Baphengula, bebafunisela, bazithengisa ngokwenza okumbi phambi kwakaSomnini, bamthukuthelisa.KKxBafulathela yoke imiyalo kaSomnini uZimabo bebazenzela abosingazimu ababaziweko abamakonyana amabili; bazakhela nemifanekiso ka-Atjhera. Bakhothamela zoke iinkwekwezi zomkayi bebalotjha noBhali.VJ'xBadela imiyalwakhe nesivumelwano sakhe asenza naboyise kanye neemfuneko abalemukisa ngazo. Balandela umlotha nabo baba mlotha. Balingisa izizwe ezibabhodileko uSomnini abayala ngazo bonyana bangazilingisi.mIUxKodwana akhange balalele, kunalokho bakhunyalala njengaboyise abangazange bathembe uSomnini uZimabo.uHex USomnini wayelelisa u-Israyeli noJuda ngabaphorofidi nababoni wathi: “Tjhugulukani eendleleni zenu ezimbi. Phethani imiyalwami nemithethwami, ukuya ngokomyalo engayala ngawo aboyihlo nengawuthumela kini ngeenceku zami abaphorofidi.”ZG/x Alotjha amanyala wabosingazimu nanyana uSomnini bekathe: “Lokhu ningakwenzi.”F)x Atjhisa itjhwalo kizo zoke iindunduma, enza njengezizwe uSomnini azidingisa phambi kwawo. Enza izinto zobukhohlakali ezathukuthelisa uSomnini.Ex Azijamisela amatje akhethekileko nemifanekiso yabo-Atjhera komunye nomunye umbundu ophakamileko nangaphasi komunye nomunye umuthi ohlaza.*DOx Ama-Israyeli aba nemikhumbulo engakalungi ngoSomnini uZimawo. Kusukela esithaleni sabalindi ukuya edorobheni elinemithangala, azakhela iindunduma emizinawo yoke.Cxabe alandela amasiko wakosobantu okuzizizwe uSomnini aziqotjha phambi kwawo. Enza nemikhuba eyavezwa makhosi wakwa-Israyeli.B/xKoke lokhu kwenzeka ngombana ama-Israyeli ona kuSomnini uZimawo, owawenyula eGibhide emandleni kaFaro ikosi yeGibhide. Asuka alotjha abosingazimuHA xNgomnyaka wethoba kaHosiya ikosi ye-Asiriya yathumba iSamariya beyathumela ama-Israyeli ekudingisweni e-Asiriya. Yawahlalisa eRhalarhi, neGozani magegana nomlambo iRhabhori nemizini yamaMede.f@GxYeke ikosi ye-Asiriya yasahlela yoke inarha, yavimbezela iSamariya bekwaba minyaka emithathu.2?_xKodwana ngemva kwesikhathi ikosi ye-Asiriya yafunyana bona uHosiya liqili ngombana gade athumele abazenda esikhulwini esiphezulu sekosi yeGibhide. Begodu gade angasakhokhi imithelo ekosini ye-Asiriya njengombana gade asenza qobe mnyaka. Ngebangelo ikosi ye-Asiriya yambamba yamfaka ngesikhungweni.> xUTjhalimaneseri ikosi ye-Asiriya wakhuphuka bona asahlele uHosiya. UHosiya waba sikhonzi sakhe begodu wakhokha nemithelo kuye.q=]xWenza ubumbi phambi kwakaSomnini, kodwana ingasi njengamakhosi wakwa-Israyeli agade abuse phambi kwakhe.< xNgomnyaka wetjhumi nambili ka-Arhazi ikosi yakwaJuda, uHosiya umsa ka-Ela waba yikosi yakwa-Israyeli eSamariya. Wabusa iminyaka elithoba.y;mxU-Arhazi wahlongakala wabekwa kiboyisemkhulu eMzini kaDavida. UHezekhiya umsakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.w:ixEzinye izehlakalo zokubusa kwaka-Arhazi nalokho akwenzileko, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwaJuda. 9xYasusa isiqingi samakhosi egade sakhiwe ngethempelini nesango lamakhosi elingena ethempelini. Yenza lokho ngenca yekosi ye-Asiriya.F8xIkosi u-Arhazi yephula iinqabo zeenkoloyana beyasusa nezitja zokuhlambela eenkoloyanenapho. Yasusa ilwandle lekoporo ebegade liphezu kweenkunzi zekoporo, yalibeka phezu kwamatje asindiweko.I7 xUmphristi u-Uriya wenza njengombana ikosi u-Arhazi imyale ngayo.g6IxNje-ke ikosi u-Arhazi yayala u-Uriya umphristi omkhulu yathi: “Phezu kwe-aldari elikhulu elitjha, yewutjhise umhlabelo wokutjhiswa wekuseni nomnikelo weenthoro wentambama, umhlabelwami wokutjhiswa nomnikelwami weenthoro, imihlabelo yokutjhiswa yabantu boke benarha neminikelwabo yeenthoro kanye neyeenselo. Fafaza phezu kwe-aldarelo zoke iingazi zemihlabelo yokutjhiswa neminikelo yokutjhiswa nezayo yoke imihlabelo. I-aldari lekoporo ngizalisebenzisela ukufuna ukuhlahlwa.”5 xKodwana i-aldari lekoporo elalijama phambi kwethempeli lakaSomnini yalisusa endawenalo yalibeka ngetlhagwini ye-aldari elitjha.4yx Yenza umhlabelwayo wokutjhiswa, iminikelwayo yeenthoro; yafafaza neengazi zomhlabelo wetjhebiswano phezu kwe-aldarelo.^37x Ekubuyeni kwayo eDamaseku, ikosi yabona i-aldarelo, yaya kilo yakhwelela phezu kwalo./2Yx Umphristi u-Uriya wakha i-aldari ngokulandela woke umtlamo ikosi u-Arhazi egade iwuthumele kuye iseDamaseku. Walakha waliqeda ngaphambi kokobana ikosi u-Arhazi ibuye.q1]x Kwathi lokha u-Arhazi nakaya eDamaseku bona ayokulotjhisa uTigilathi-Pileseri ikosi ye-Asiriya, wabona i-aldari eDamaseku bewathumela ku-Uriya umphristi omkhulu itlhatlha lesakhiwo se-aldarelo nemininingwana yoke yomtlamo wokulakha.0'x Ikosi ye-Asiriya yamlalela, yakhuphuka yasahlela iDamaseku beyayithumba. Yabulala uRetsini yathumela izakhamuzi zakhona ekudingisweni eKhiri.q/]xngombana u-Arhazi wathatha isiliva negolide elafunyanwa ngethempelini lakaSomnini nangendlini yamagugu wesigodlo sekosi, walithumela ngeenthunywa kuTigilathi-Pileseri ikosi ye-Asiriya njengesibiko bona ziyombawela isizo kuye zithi: “Ngiyinceku nesikhonzi sakho. Yewukhuphuke uzongisindisa esandleni sekosi ye-Aramu neyakwa-Israyeli ngombana ayangisahlela.”.{xNgesikhathi sokubusa kwaka-Arhazi, uRetsini ikosi ye-Aramu wabuyisela i-Elathi kuma-Edomu: Waqotjha amaJuda e-Elathi. Nje-ke bakwa-Edomu bathuthela e-Elathi, bahlala lapho bekube kunamhlanje. Ngesikhatheso uRetsini ikosi ye-Aramu noPhekharhi umsa kaRemaliya ikosi yakwa-Israyeli, bajokola bakhuphuka bona balwe neJerusalema bebavimbezela u-Arhazi. Kodwana akhange baphumelele-xWanikela ngemihlabelo yokutjhiswa bewatjhisa netjhwalo eendundumeni, eenqongweni zeentatjana nangaphasi kwayo yoke imithi esitjhutha.0,[xWakhamba ngeendlela zamakhosi wakwa-Israyeli. Wabe wanikela indodanakhe bona ibe mhlabelo, njengombana bekwenza izizwe ezitjhili uZimu aziqotjha phambi kwaka-Israyeli.b+?xU-Arhazi gade aneminyaka ematjhumi amabili lokha nabekwa bona abe yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka elitjhumi nathandathu.
Akhange enze okuhle phambi kwakaSomnini uZimakhe njengombana kwenza uyisemkhulu uDavida.z* qxNgomnyaka wetjhumi nalikhomba kaPhekharhi umsa kaRemaliya, u-Arhazi umsa kaJotamu ikosi yakwaJuda wathoma ukubusa.z)ox&UJotamu wahlongakala wabekwa kiboyisemkhulu eMzini kaDavida. U-Arhazi indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.(yx%Ngesikhathi sakhe uZimu wathoma ukuthumela uRetsini ikosi ye-Aramu noPhekharhi umsa kaRemaliya bona bajamelane noJuda.v'gx$Ezinye izehlakalo zokubusa kwakaJotamu nalokho akwenzileko, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwaJuda.6&gx#Nokho iindunduma akhange zisuswe; abantu baragela phambili ngokwenza imihlabelo nokutjhisa itjhwalo lapho. UJotamu wavuselela isango lethempeli lakaSomnini elisekuphakameni.Q%x"Wenza okulungileko phambi kwakaSomnini njengombana kwenza uyise u-Uziya.4$cx!Gade aneminyaka ematjhumi amabili nahlanu lokha nakathoma ukubusa. Wabusa eJerusalema iminyaka elitjhumi nathandathu. Ibizo lakanina bekunguJerutjha indodakazi kaTsadokhi. #x Kwathi ngomnyaka wesibili kaPhekharhi umsa kaRemaliya ikosi yakwa-Israyeli, uJotamu umsa ka-Uziya ikosi yakwaJuda wathoma ukubusa."}xEzinye izehlakalo zokubusa kwakaPhekharhi nakho koke akwenzileko, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.Iinqhema zemigulukudu zamaMowabi gade zinande zisahlela inarha qobe silimela.n`Wx Umuntu kaZimu wasilingekela ikosi wathi kiyo: “Ngathana bewubethe ehlabathini kahlanu namkha kathandathu ngombana ngokwenza njalo bekuzakube uyihlulile i-Aramu, wayibhubhisa nya. Kodwana kwanje, uzoyihlula kathathu kwaphela.”,_Sx Nje-ke wathi: “Thatha imisubela.” Ikosi yayithatha.
U-Elitjha wathi ekosini: “Betha ihlabathi ngemisubela!” Ikosi yabetha ehlabathini kathathu, yalisa. ^;x wathi: “Vula ifesidere langepumalanga.” Ikosi yalivula.
U-Elitjha wathi: “Dumuza!” Mbala yadumuza ikosi.
U-Elitjha wamemezela wathi: “Lo-ke msubela wokuhlula wakaSomnini uZimu! Msubela wokuhlula phezu kwe-Aramu! Ngambala uzowabhubhisa nya, ama-Aramu e-Afeki.”/]Yx U-Elitjha wathi ekosini yakwa-Israyeli: “Bamba umsebe ngesandla sakho.”
Kuthe lokha nayisabambe umsebe, u-Elitjha wabeka izandla zakhe phezu kwezandla zekosi,P\x U-Elitjha wathi kuye: “Thatha umsebe nemisubela.” Yena wenza njalo.u[ex Ngesikhatheso u-Elitjha gade agula aphethwe sisifo esagcina simthethe. UJehowatjhi ikosi yakwa-Israyeli gade ehlele kuye bona ayombona, wafese walila phambi kwakhe wathi: “Babami! Babami! Gade ufana nebutho leenkarana kwa-Israyeli!”}Zux UJehowatjhi wahlongakala wabulungwa eSamariya namakhosi wakwa-Israyeli. UJerobhowamu waba yikosi esikhundleni sakhe.BYx Ezinye izehlakalo zokubusa kwakaJehowatjhi, koke akwenzileko nokuhlula kwakhe, ngitjho nokulwa kwakhe no-Amatsiya ikosi yakwaJuda, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.1X]x Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini begodu akhange aphambuke ezonweni zakaJerobhowamu umsa kaNebathi, abangela ngazo bonyana ama-Israyeli one; aragela phambili ngezonwezo.6Wgx Kwathi ngomnyaka wamatjhumi amathathu kaJowatjhi ikosi yakwaJuda, uJehowatjhi umsa kaJehowarhazi waba yikosi yakwa-Israyeli eSamariya. Wabusa iminyaka elitjhumi nathandathu.nVWx UJehowarhazi wahlongakala wabulungwa eSamariya. UJowatjhi indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.Ux Ezinye izehlakalo zokubusa kwakaJehowarhazi, koke akwenzileko nokuhlula kwakhe, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwa-Israyeli.Tx UZimu akhange amtjhiyele litho lebutho lakaJehowarhazi ngaphandle kwamadoda amatjhumi amahlanu, abakhweli beenjomani, itjhumi leenkarana namajoni weenyawo alitjhumi leenkulungwana. Ikosi ye-Aramu gade ibhubhise ibutho lakaJehowarhazi, yalitshidlha lafana nebhudu.3Sax Kodwana akhange aphambuke ezonweni zendlu kaJerobhowamu abangela ngazo bonyana one. Aragela phambili ngezonwezo. Nesithombesibunjwa saka-Atjhera, sasisoloko siseSamariya.R-x UZimu wanikela ama-Israyeli umsindisi, kwaba kuphunyurha kwawo esandleni sama-Aramu. Nje-ke ama-Israyeli azihlalela enarhenawo njengaphambilini. Qx Nje-ke uJehowarhazi wabawa isisa sakaZimu; uZimu wamizwa ngombana wabona isihlungu ikosi ye-Aramu egade igandelele u-Israyeli ngaso.P/x Yeke ubukhali bakaZimu bavutha phezu kwaka-Israyeli, wabanikela isikhathi eside esandleni sakaRhazayeli ikosi ye-Aramu noBhen-Hadadi indodanakhe.!O=x Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini ngokulandela izono zakaJerobhowamu umsa kaNebathi, abangela ngazo bona no-Israyeli one. Naye-ke akhange aphambuke kizo.ON x Ngomnyaka wamatjhumi amabili nantathu wokubusa kwekosi uJowatjhi umsa ka-Arhaziya ikosi yakwaJuda, uJehowarhazi umsa kaJehu waba yikosi yakwa-Israyeli eSamariya. Wabusa iminyaka elitjhumi nalikhomba.]M5x Iinduna ezambulalako bekunguJozabadi umsa kaTjhimeyati noJehozabadi umsa kaTjhomeri.
Wahlongakala-ke uJowatjhi wabulungwa kiboyisemkhulu eMzini kaDavida. U-Amatsiya indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.L-x Iinduna zakaJowatjhi zamakhela ubukhwebetjhana zambulalela endleleni eya eSila magegana nendlu endundumeni engaphandle komthangala weJerusalema.vKgx Ezinye izehlakalo zokubusa kwakaJowatjhi, koke akwenzileko, kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwaJuda.xJkx Yeke uJowatjhi ikosi yakwaJuda wabuthelela izipho ezikhethekileko ezazinikelwe boyisemkhulu, uJehotjhafathi, uJehoramu no-Arhaziya, amakhosi wakwaJuda, nezipho ezikhethekileko ezazinikelwe nguye negolide loke elalifunyenwe endlini yamagugu wethempeli lakaSomnini nesigodlweni. Koke lokho wakuthumela kuRhazayeli ikosi ye-Aramu. Yena-ke akhange asasahlela iJerusalema.~Iwx Ngemva kwesikhathi uRhazayeli ikosi ye-Aramu wasahlela iGathi bewayithumba. Nakasuka lapho wayokusahlela iJerusalema.sHax Imali yomhlabelo womlandu nomhlabelo wesono akhange ilethwe ethempelini lakaSomnini; gade ingeyabaphristi.Gx Akhange bebazitshwenye ngokwenza ilandelelo ngemali abayinikela abantu kobana bakhokhele iinsebenzi ngombana benza koke ngokwethembeka.OFx ngombana yanikelwa iinsebenzi, ezayisebenzisela ukuvuselela ithempeli.VE'x Imali eyalethwa ethempelini akhange isetjenziselwe ukwenza izitja zesiliva, neenquntapete, izitja zokunyenyeza, iimporompita namkha kungaba yini eyenzelwe ithempeli lakaSomnini ngegolide nanyana ngesiliva,D{x ababeki bamatje nabacozi bawo. Bathenga iingodo namatje acoziweko; bahlangabezana neemfuno zoke zokuvuselela ithempeli.CCx Nje-ke bathatha imali ekaliweko leyo bayinikela abantu ebegade bengamele umsebenzi wokuvuselela ithempeli. Ngemali leyo bakhokhela abafuleli nabakhi abasebenza ngethempelini lakaSomnini,2B_x Bekuthi lokha nababona bona kunemali enengi ekasini, kuze umabhalana wekosi nomphristi omkhulu, babophe imali egade ilethwa ethempelini ibe ngemigodlana bese bayayibala.A x Umphristi omkhulu uJehoyada wathatha ikasi, wathumbusa intunja esivalweni salo. Walithatha walibeka hlanu kwe-aldari ngesidleni sobungeno bethempeli lakaSomnini. Abaphristi abagada esangweni bafaka imali yoke eyayilethwa ethempelini lakaSomnini ngekasini.z@ox Abaphristi bavuma bona angekhe basabuthelela imali ephuma ebantwini nokobana ithempeli angeze lisalungiswa ngibo. ?x Ngalokho-ke ikosi uJowatjhi yabiza uJehoyada umphristi omkhulu nabanye abaphristi, yababuza yathi: “Kubayini ningakalungisi umonakalo owenzakele ethempelini na? Yeke ningasazithatheli imali kubaphathimali, kodwana idluliseleni ekulungisweni kwethempeli.”>x Kwaze kwaba ngomnyaka wamatjhumi amabili nantathu wokubusa kwekosi uJowatjhi, abaphristi basoloko bangakalungisi ithempeli.o=Yx UJowatjhi wathi ebaphristini: “Nina baphristi, ningayisebenzisa imali ekhethekileko elethwa babantu ethempelini lakaSomnini. Imali le kufanele ibe ngeyamukelekileko ethempelini. Lokhu kutjho imali yokuhlenga umuntu nanyana isilwana ebekwa mphristi ngokwesilinganiso sakhe. Iye, yoke imali umuntu ayikhupha ngokuzithandela kwakhe kumphathimali wethempeli lakaSomnini ningazisebenzisela yona, kodwana nizakufanela bonyana nilungise koke okubonakala kufanele ukuvuselelwa ethempelini.”s<ax Nokho iindunduma akhange zisuswe; abantu baragela phambili ngokwenza imihlabelo nokutjhisa itjhwalo lapho.; x Yoke iminyaka yokubusa kwakhe uJowatjhi wenza okulungileko ebusweni bakaSomnini ngombana uJehoyada umphristi gade amyale njalo.&: Ix Ngomnyaka wekhomba wokubusa kwakaJehu, uJowatjhi waba yikosi, bewabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amane. Ibizo lakanina bekunguTsibiya abuya eBheritjheba.E9x UJowatjhi gade aneminyaka elikhomba lokha nakathoma ukubusa.{8qx Abantu boke bendawo bathokoza ngalokho. Idorobho gade linokuthula ngombana u-Ataliya awiswe ngesabula esigodlweni.{7qx Yena wabutha iinduna zekhulu, amaKari, abogadi kanye nabantu boke bendawo. Sele baboke-ke, basusa ikosabo ethempelini lakaZimu bayisa esigodlweni. Bangena esigodlweni ngendlela yesango labogadi. Ikosi yahlala esihlalweni sobukhosi bakaDavida.6x Boke abantu bendawo baya ethempelini lakaBhali bona balibhuruze: Baphadlha ama-aldari neenthombembazwa zaba ziincucwana bebabulala noMathani umphristi wakaBhali phambi kwama-aldari.
Yeke uJehoyada umphristi omkhulu, wajamisa abogosa ethempelini lakaSomnini./5Yx UJehoyada wenza isivumelwano esiphakathi kwakaZimu, ikosi nabantu. Bona bathembisa bonyana bazakuba babantu bakaZimu. Godu wenza isivumelwano hlangana nekosi nabantu.`4;x Nje-ke bamdzwebula asathi ungena esigodlweni ngesango leeNjomani, wabulawelwa khonapho. 3x UJehoyada umphristi omkhulu wayala iinduna zekhulu ebegade ziphethe iinqhema wathi: “Khuphani umfazi loyo hlangana neensika zethempeli, kuthi boke abamlandelako nibabulale.” Umphristi gade akubeke kwakhanya bonyana angabulalelwa ethempelini lakaSomnini..2Wx Uthe nakathi tla amehlo, qala naso ikosi ijame hlanu kwesika njengombana kwakulisiko. Iinduna nabosomporompita bebahlanu kwayo, nabantu boke bendawo bebathabile babetha neemporompita. Nje-ke u-Ataliya watlebhula izambatho zakhe, warhuwelela wathi: “Bukhwebetjhana! Bukhwebetjhana-ke lobu!”t1cx Kuthe lokha u-Ataliya nakezwa itjhada elenziwa bogadi nabantu, waphuma waya ebantwini ethempelini lakaZimu.:0ox UJehoyada wakhupha indodana yekosi wayethwesa isiba, wayinikela incwadi yomthetho. Bayibeka yaba yikosi ngokuyezesa nangokuwahla izandla bathi: “Bayede! Ikosi ayisiphilele!”$/Cx Wabeka abogadi abaphethe iinkhali ezandleni, ukusuka ngesewula ukuya ngetlhagwini letatawu eliphambi kwe-aldari nethempeli ukuze bakwazi ukuphahla ikosana.w.ix Yena wanikela iinduna zekhulu umkhonto wobukhosi nezinye iinkhali egade zibekwe ethempelini lakaSomnini uZimu.R-x Iinduna zekhulu zenza njengombana uJehoyada umphristi omkhulu aziyalile: Ngileyo naleyo induna yathatha amadoda kilawo ebekangena emsebenzini ngeSabatha nalawo ebekatjhayisa ngeSabatha, eza kuJehoyada.\,3x Zihleleni niphahle ikosana mahlangothi woke, kube ngiloyo naloyo aphathe iinkhali zakhe. Nanyana ngubani obandamela eensikeni zethempeli kufuze abulawe. Yibani hlanu kwekosana nanyana kukuphi lapha iya khona.”x+kx Boke benu abaseenqhemeni ezimbili abangasebenzi ngeSabatha, kumele bagade ithempeli lakaZimu ukuvikela ikosana.c*Ax simele ukugada isigodlo ngokutjheja esangweni leeNjomani nesangweni elingemuva kwamancusa.){x Wabayala wathi: “Nakhu enimele nikwenze: Esinye seenqhema zenu ezintathu, leso esivamise ukugada isigodlo ngeSabatha,()x Ngomnyaka wekhomba uJehoyada umphristi omkhulu wathumela bonyana kuyokuthathwa iinduna zekhulu, amaKari nabogadi bona beze kuye ethempelini lakaSomnini. Wenza isivumelwano nabo bewabafungisa ethempelini phambi kwakaSomnini. Ngemva kwalokho wabatjengisa nendodana yekosi. [~~s~ }||\{{Xz4yyxxwjvvu9tsarrF-EXDD*CbBB$A@J?>>m=<<(;V::N988g77N6?5S44e3211A0//.--- ,,X++@**))(T''F&&"%i$$#"!!2 uL1j" :rl  v$q]xIinceku zakaJosiya zaletha isidumbu sakhe zisithwele ngekarana ukusuka eMegido ukuya eJerusalema, zafese zamfihla ethuneni lakhe. Abantu bendawo bathatha uJehowarhazi umsa kaJosiya bamzesa, bambeka waba yikosi esikhundleni sakayise.vgxNgesikhathi uJosiya aseseyikosi, uFaro Nekho ikosi yeGibhide wenyukela emlanjeni iYufrathe bona ayokusiza ikosi ye-Asiriya. Ikosi uJosiya yarhwanta yayomhlangabeza epini, kodwana ekuhlanganeni kwabo uNekho wamsahlela wambulalela eMegido.v gxZoke izehlakalo zokubusa kwakaJosiya nakho koke akwenzileko kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwaJuda.c AxUSomnini wathi: “UJuda naye ngizomthanyela phambi kwami njenganyana ngathanyela u-Israyeli. IJerusalema idorobho engalikhethako ngilidelile kanye nethempeli engatjho ngalo ngathi, ‘Ibizo lami lizakuba lapho.’ ”$ CxNanyana kunjalo, uSomnini uZimu akhange atjhuguluke ebukhalini bakhe obukhulu, wavutha ngoJuda ngenca yakho koke uManase akwenza ngokumtlhorha ngelihlweni.] 5xAkhange khekube nekosi eyafana neyenza njengoJosiya ngaphambi kwakhe nangemuva kwakhe, ngokobana iphendukele kuSomnini uZimu ngayo yoke ihliziywayo, umphefumulwayo nangamandlayo ngokulandela woke umthetho kaMosi.) MxNgaphezu kwalokho uJosiya wathanyela izangoma neenyanga, imihlalandlini, amanyala wabosingazimu nakho koke okunyenyisako okwafunyanwa kwaJuda neJerusalema. Lokhu wakwenza ukuze kuqinisekiswe amezwi womthetho agade atlolwe encwadini eyavunjululwa nguRhilikhiya umphristi endlini kaSomnini.nWxIPhasikeli, lagidingelwa uSomnini uZimu eJerusalema ngomnyaka wetjhumi nabunane wokubusa kwakaJosiya.#AxAkhange khekube nePhasika elakhe lagidingwa njengaleli, kusukela ngeenkhathi zabagwebi bakwa-Israyeli nemihleni yoke yamakhosi wakwa-Israyeli newakwaJuda.'IxIkosi uJosiya yakhupha umyalo oya ebantwini boke yathi: “Gidingelani uSomnini uZimenu umnyanya wePhasika njengombana kutlolwe encwadini yesivumelwano le.”1xUJosiya wahlahlela boke abaphristi beendundumezo phezu kwama-aldari bewatjhisa amathambo wabantu phezu kwawo. Emuva kwalokho wabuyela eJerusalema.]5xUJosiya waragela phambili ngokwenza njengombana gade enze eBhethe-Eli: Wabhuruza amathempedlana aseendundumeni agade akhiwe makhosi wakwa-Israyeli emizini yeSamariya, okwakuzizinto ezathukuthelisa uSomnini uZimu.&GxBona izwe lokho yathi: “Awa, akaziphumulele. Ningaphazamisi amathambakhe.” Nje-ke balisa amathambo womuntu kaZimu kanye nawomphorofidi owavela eSamariya.yxIkosi uJosiya yabuza yathi: “Ilitje leliba engilibonakweli lingelani?” Amadoda womuzi ayiphendula athi: “Lisibekiso sethuna lomuntu kaZimu owavela kwaJuda nowaphorofida nge-aldari leBhethe-Eli mayelana nazo zoke izinto osele uzenze kilo.”^7xKuthe uJosiya asenza lokhu watjhuguluka, amehlwakhe aphoseka phezu kwamaliba agade asemaqadi kwentatjana. Wathumela abantu bona balethe amathambo asemalibeni lawo. Nawo wawatjhisela phezu kwendunduma leyo. Ngendlela le warhubutjha i-aldari. Kwaba njengelizwi lakaSomnini elamenyezelwa phambilini mumuntu kaZimu izintwezi zingakabi ukwenzeka._9xNgitjho nendunduma ye-aldari eBhethe-Eli eyayakhiwe nguJerobhowami umsa kaNebathi, enza ngayo bona u-Israyeli one, indawo yomhlabelo leyo wayibhuruza: Wenza umlilo phezu kwayo bewayitlhifirija; watjhisa no-Atjhera.{xUJosiya waphadlha amatje akhethekileko, wagawula nemifanekiso yabo-Atjhera bewazalisa iindawo zabo ngamathambo wabantu.,~Sx Godu ikosi yarhubutjha neendunduma egade zingepumalanga yeJerusalema, ngesewula yentaba ye-Oliva. Iindundumezo uSolomoni gade azakhele u-Atjhitarothi usingazinyanakazi onyenyisako wamaTsidoni, uKemotjhi uzinyana onyenyisako wakwaMowabi noMilikomu uzinyana okghabhudlhako wabantu bakwa-Amoni.}3x Yabhuruza ama-aldari amakhosi wakwaJuda agade awakhe ngehla kwephahla lelawu laka-Arhazi elingaphezulu. Yabhuruza nama-aldari uManase agade awakhe ngeenrhodlweni ezimbili zethempeli lakaSomnini. Yasusa lapho masinyana iququ lama-aldari lawo yayolithela ngesikhisini iKidroni.H| x Yasusa iinthombe zeenjomani neenkarana amakhosi wakwaJuda agade azihlukanisele ilanga. Iinthombezi gade zibekwe ukusukela ekungeneni kwethempeli ngepumalanga ukuya ngelawini lakaNathani-Meleki induna ekulu. Ilaweli gade lakhiwe ngemathurini ahlonywe ethempelini nca ngetjingalanga. Ikosi uJosiya yazitjhisa iinthombezo.6{gx Ikosi uJosiya yarhubutjha iTofeti egade ingemrhobeni wamadodana kaHinomi, ukuze kungasaba noyedwa onikela emlilweni indodana namkha indodakazakhe bona ibe mhlabelo kuMoleki.,zSx Abaphristi beendunduma bebangakavunyelwa ukuza e-aldarini lakaSomnini eJerusalema. Nokho bebavunyelwe ukudla isikwa esinganangumelo kanye nabaphristi ababozakwabo.1y]xIkosi uJosiya yaletha boke abaphristi abasemizini yakwaJuda, beyarhubutjha neendunduma ukusukela eGeba ngetlhagwini ukuya eBheritjheba ngesewula, lapha abaphristi gade batjhisa khona itjhwalo. Yephula iindawo zemihlabelo egade zingekungeneni ngesinceleni sesango lakaJotjhuwa umbusi weJerusalema.xxYabhuruza amalawana weentjhatjha zethempeli ezimadoda asethempelini lakaSomnini, lapha abafazi gade balukela khona imimada ka-Atjhera.KwxYasusa umfanekiso waka-Atjhera ethempelini lakaSomnini. Yawusa esikhisini iKhidroni ongaphandle kweJerusalema yawutjhisela lapho. Yawusila waba yipuphu, yawurhatjha phezu kwamathuna wabantu nje.v%xYaqotjha boke abaphristi babosingazimu ebegade bajanyiswe yikosi yakwaJuda bona batjhise itjhwalo eendundumeni zemizi yakwaJuda nakileyo ebhode iJerusalema. Yasusa nalabo ebegade batjhisa itjhwalo kuBhali, ilanga, inyanga, imithala yeenkwekwezi, iye neenkwekwezi zoke.DuxIkosi yatjela uRhilikhiya umphristi omkhulu, abaphristi abangaphasi kwakhe nabalindi besango bona basuse ethempelini lakaSomnini zoke izintwana ezenzelwe uBhali no-Atjhera kanye nazo zoke iinkwekwezi zomkayi. Yazitjhisela ngaphandle kweJerusalema emathaleni womrhoba iKidroni, yathatha umlothazo yawusa eBhethe-Eli.Vt'xIkosi yajama hlanu kwesika yenza isivumelwano phambi kwakaSomnini uZimu bona izakulandela uZimu nokobana izakulonda imiyalwakhe, iimfuno neemiso zakhe ngehliziywayo nangomphefumulwayo woke. Ngalokho beyiqinisa bona izakukhamba ngokwamezwi wesivumelwano agade atlolwe encwadini leyo. Nje-ke boke abantu bazibandakanya nesivumelwaneso.#sAxWakhuphukela ethempelini lakaSomnini nabantu boke bakwaJuda nezakhamuzi zoke zeJerusalema; bekubaphristi nabaphorofidi kanye nabo boke abantu kusukela kwabakhulu ukuya kwabancani. Wabafundela bona bezwe woke amezwi wencwadi yesivumelwano eyayigade ifunyenwe ethempelini lakaSomnini.Cr xIkosi uJosiya wabiza boke abaphathi bakwaJuda neJerusalema.q)x“Begodu uSomnini wathi, ‘Lokha nangizokubuthelela naboyihlomkhulu, ngiqinisile bona uzokubulungwa ngokuthula. Amehlwakho akasoze abona yoke ihlekelele engizoyehlisela phezu kwendawo le.’ ”
Nje-ke bathatha umlayezo womphorofidikazi loyo babuyela nawo ekosini.qp]xIhliziywakho ithintekile bewazithoba phambi kwami, mina Somnini, lokha nawuzwa lokho engikutjhwileko ngendawo le nangabantu bayo, okutjho bona kuzokuba yindawo eligagadu ngendlela abantu abayihlolozela ngayo. Iye, utlebhulile izambatho zakho bewalila phambi kwami. Njengombana wenze lokhu, ngehlangothini lami, umthandazwakho uzwakele.’ La mamezwi kaSomnini.Dox“Ikosi yakwaJuda enithumileko leyo bona nizoyibuzela kuSomnini uZimu, itjeleni naku umlayezwayo: Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Uwalalele kuhle amezwi wencwadi le.hnKxNgizokwenza lokhu ngombana bangihlubukile bebatjhisela abosingazimu itjhwalo ukuze bangithukuthelise ngazo zoke iinthombe abazenze ngezandla zabo. Yeke ubukhali bami ngendawo le buyavutha begodu abusoze bacinywa mumuntu.’9mmx“Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uZimu, ‘Ngizokwehlisela ihlekelele phezu kwendawo le naphezu kwabantu bayo, ukuya ngakho koke okutlolwe encwadini ikosi yakwaJuda eyifundileko.clAxwabathumela emuva kobathumileko nomlayezo naku obuya kuSomnini uZimu wakwa-Israyeli wathi:-kUxURhilikhiya umphristi kanye no-Arhikhamu, u-Akibori, uTjhafani kanye no-Asaya baya bayokukhuluma nomphorofidikazi uRhulda ogade amfazi kaTjhalumu umphathi wompherho. (UTjhalumu gade amsa kaTikhiva omsa kaRharirhasi.) URhulda gade ahlala engcenyeni etja yeJerusalema. Kuthe sele bamtjele koke,j/x “Khambani niyongibuzela kuSomnini, nibuzele abantu kanye noJuda woke ngalokho okutlolwe encwadini efunyenweko le. Ubukhali bakaZimu buyavutha phezu kwethu ngenca yabobaba abangakhange balalele amezwi wencwadi le. Akhange benze njengombana kutlolwe lapho bona sikwenze.”i'x Yayala uRhilikhiya umphristi, u-Arhikhamu umsa kaTjhafani, u-Akibori umsa kaMikaya, uTjhafani umabhalana kanye no-Asaya isandla sekosi yathi:Xh+x Kuthe lokha ikosi nayizwa amezwi wencwadi yomthetho, yatlebhula izambatho zayo. g x Godu wabikela ikosi wathi: “URhilikhiya umphristi unginikele incwadi.” Nje-ke wafunda incwadi leyo phambi kwakaJosiya ikosi.5fex UTjhafani umabhalana waya ekosini wafese wabika wathi: “Iinceku zakho ziyikhuphile imali ngekasini egade lingethempelini, zayinikela iinsebenzi nabaphathi ethempelini.”-eUxURhilikhiya umphristi omkhulu wathi kuTjhafani umabhalana: “Ngifunyene nasi incwadi yomthetho ethempelini lakaSomnini.” Yeke wayinikela uTjhafani bona ayifunde.pd[xKodwana akhange bebazitshwenye ngokwenza ilandelelo ngemali leyo ngombana benza koke ngokwethembeka.”wcixokutjho abafuleli, abakhi nababeki bamatje; godu athenge iingodo namatje acoziweko bona kuvuselelwe ithempeli.bxAkayibeke ezandleni zamadoda aziinsebenzi ezengamele umsebenzi wethempeli lakaSomnini ukuze akhokhele iinsebenzi ezivuselela ithempeli,(aKx“Yenyukela kuRhilikhiya umphristi omkhulu, umtjele alungise imali eyalethwa ethempelini lakaSomnini, abalindi besango abayibuthelela ngokuyithatha ebantwini. `;xEmnyakeni wetjhumi nabunane wokubusa kwekosi uJosiya, wathumela umabhalana uTjhafani umsa ka-Atsaliya omsa kaMetjhulami ethempelini lakaSomnini, wathi:p_[xWenza okulungileko phambi kwakaSomnini, wakhamba endleleni kayisemkhulu uDavida, akhange abe namabatha.:^ qxUJosiya gade aneminyaka ebunane lokha nakathoma ukubusa. Wabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amathathu nanye. Ibizo lakanina gade kunguJedida indodakazi ka-Adaya weBhotsikhati.h]KxWabekwa ethuneni lakhe esivandeni saka-Uza. UJosiya indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.v\gxZoke izehlakalo zokubusa kwaka-Amoni nakho koke akwenzileko kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwaJuda.[1xKodwana abantu bendawo babulala boke abagade benze ubukhwebetjhana ngekosi u-Amoni. Babeka uJosiya indodanakhe bona abe yikosi esikhundleni sakhe.TZ#xIinduna zaka-Amoni zamakhela ubukhwebetjhana zambulalela esigodlweni sakhe.YY-xWahlubuka uSomnini uZimu waboyisemkhulu, akhange akhambe eendleleni zakaSomnini.~XwxWakhamba kizo zoke iindlela ezakhanjwa nguyise: Walotjha bewakhothamela amanyala wabosingazimu uyise agade awalotjha.“Godu uSomnini uthe:V>'xYeke u-Isaya wathi kuHezekhiya: “Lalela-ke bona ilizwi lakaSomnini lithini,8=kxUmphorofidi wabuza wathi: “Alo, ubatjengiseni ngesigodlweni sakho?”
UHezekhiya wathi: “Akukho into engingakhange ngibatjengise yona eendlini zami zokubeka ipahla.”D<xNje-ke u-Isaya umphorofidi waya ekosini uHezekhiya wabuza wathi: “Abantwaba bafunani kuwapha? Njekhona, babuyaphi?”
UHezekhiya waphendula wathi: “Bavela khatjhana, eBhabheli.”=;ux UHezekhiya wamukela umlayezo weenthunywa bewazitjengisa koke okugade kungendlinakhe yamagugu: isiliva, igolide, iinungo namakha. Wabatjengisa nalokho ekugade kusendlini yeenkhali nakho koke okwafunyanwa eendlini zakhe zokubeka ipahla. Akukho angakhange abatjengise khona esigodlweni namkha embuswenakhe woke.:%x Ngesikhatheso uBherodaki-Bhaladani umsa kaBhaladani ikosi yeBhabheli gade athumele incwadi nesipho ngombana ezwile ngokugula kwakaHezekhiya.39ax Nje-ke umphorofidi u-Isaya wathandaza kuSomnini, uSomnini wenza isithunzi bona sibuyele emuva amagadango alitjhumi lapha besele sehle khona phezu kwesitepisi saka-Arhazi.8x UHezekhiya wathi: “Kulula esithunzini bona siluleke amagadango alitjhumi, ngcono sibuyele emuva amagadango alitjhumi.”D7x U-Isaya waphendula wathi: “Isiboniso sakaSomnini kuwe sokobana uzokwenza lokho akuthembisileko nasi: Isithunzi sizakululekeleka phambili namkha sibuyele emuva ngamagadango alitjhumi.”)6MxUHezekhiya wabuza u-Isaya wathi: “Siyini isiboniso sokobana uSomnini uzongiphilisa nokobana ngizokhuphukela ethempelini lakaSomnini ngelanga lesithathu na?”~5wxYeke u-Isaya wathi: “Lethani isitjhuba samakhiwani.” Basiletha bafese basibeka ethumbeni lakaHezekhiya, walulama.Q4xNgizokungezelelela iminyaka elitjhumi nahlanu epilwenakho. Begodu wena nedorobheli, ngizonisindisa esandleni sekosi ye-Asiriya. Idorobheli ngizolivikela ngenca yami nangenca kaDavida incekwami.’ ” 3x“Buyela emuva ufese utjele uHezekhiya umrholi wabantu bami bonyana uSomnini uZimu kayise uDavida uthi, ‘Ngiwuzwile umthandazwakho ngabona neenyembezi zakho. Nje-ke ngizokupholisa, kuthi ngelanga lesithathu kusukela nje, ukhuphukele ethempelini lakaSomnini.f2GxKuthe u-Isaya angakaphumi ngitjho nemabaleni wesigodlo, ilizwi lakaSomnini lafika kuye lathi:41cx“Awu Somnini, ngibawa ukhumbule bona ngakhamba phambi kwakho ngokwethembeka nangehliziyo epheleleko, ngenza okulungileko ebusweni bakho.” UHezekhiya walila kabuhlungu.P0xUHezekhiya waphendulela ubuso bakhe ebodeni wathandaza kuSomnini wathi:X/ -xEmihleni leyo uHezekhiya wagula wabangwa neenzibi. Umphorofidi u-Isaya umsa ka-Amosi waya kuye wafese wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Lungisa iindaba zomzakho ngombana uzokufa, awukazukuphola.’ ”g.Ix%Kwathi ngelinye ilanga asalotjha ethempelini lakazinyanakhe uNisiroki, amadodanakhe u-Adrameleki noSaretseri bambulala ngesabula bebabalekela enarheni ye-Ararathi. U-Esarirhadoni indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.a-=x$Nje-ke uSanirheribu ikosi ye-Asiriya wadiliza ikampa wabuyela eNiniva wayokuhlala khona.V,'x#Ngobusukobo ingilozi kaSomnini yasahlela ekampeni yama-Asiriya yabulala abantu abalikhulu namatjhumi abunane nahlanu weenkulungwana. Kwathi abantu nabavuka ekuseni ngakusasa, iindumbu bezilele ubujadajada!y+mx"Ngizolivikela idorobheli
bengilisindise ngenca yami
nangenca kaDavida incekwami.”
Kutjho uSomnini.P*x!Izakubuyela emuva ngendlela eze ngayo.
Asoze yangena kilelidorobho.z)ox “Yeke nakhu okutjhiwo nguSomnini mayelana nekosi ye-Asiriya:
“Angekhe yangena edorobheneli
namkha idumuze umsubela la.
Asoze yalisahlela ngokuzivikela ngesihlangu
namkha ilakhele isiqabo esiqhube
magegana nomthangala.'(IxNgambala abaseleko eJerusalema bazakusabalala
nabasinde entabeni yeZiyoni banabe.
Ukutjhisakalela kwakaSomnini uMninimandlawoke kuzakuphelelisa lokhu.]'5xAbasindileko nabaseleko endlini kaJuda
bazokuba nemirabhu bese bahloma iinthelo.m&Ux“Nakhu okuzakuba litshwayo kuwe, Hezekhiya:
“Nonyaka uzazidlela amakhakhazela,
ngomnyaka wesibili udle okuzimilelako.
Kodwana ngomnyaka wesithathu uzakutjala uvune,
uzakuhloma iindiribe bewudle iinthelo zazo.V%'xNjengombana ungibhevumulela nje
nokuzikhakhazisa kwakho ngikulemukile,
ngizokufaka isikghopholo sami epumulwenakho
netomu lami ngemlonyenakho.
Ngizokwenza ubuyele emuva ngendlela oze ngayo.W$)xKodwana ngazi ukusuka nokuhlala kwakho
nokuthi ungibhevumulela kangangani.T##xAbantu bawo baphelelwe mamandla
begodu bakhenile ngokurhubutjhwa.
Babe njengeentjalo zommango
nanjengamahlumela asathambileko.
Babe njengotjani etatawini
obubuniswa lilanga busahluma.Y"-xAwukezwa na?
Ngakuhlela kade lokho.
Ngakujamisa emihleni yekadeni,
nje-ke ngikuphumelelisile,
kobana amadorobho anemithangala,
uwenze aba liqubi lewiliwili,
iye, iinqorho zenyakanyaka.y!mxNgimi owembe imithombo bengasela namanzi avinyilikileko.
Ngomise yoke imilambo yeGibhide ngebhadulo lami.’7 ixNgeenthunywa zakho uphoqe uSomandla!
Uzitjele wathi,
‘Ngeenkarana zami ezinengi sengiphakamele eenqongweni zeentaba,
eendaweni ezingangenekiko zeLibhanoni.
Ngiqunte imisedari emide
nemithi ekhethekileko yomsayipurusi;
ngangena erharheni layo
nesiminyaminyeni samahlathayo. xNgubani omphoqileko bewamthuka na?
Bewurhuwelela bani bewumphakamisele iinhlonze?
Uziphakamise ngoCwengileko wakwa-Israyeli!Z/x“Nanti ilizwi uSomnini alikhulume ngaye wathi,
“Itlawana eliyindodakazi yeZiyoni
liyakunyaza beliyakukhwinyisela wena Sanirheribu.
Indodakazi yeJerusalema ikuthintithela ihloko nawufulatheleko.KxYeke u-Isaya umsa ka-Amosi wathumela umlayezo kuHezekhiya wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Iye, ngiwuzwile umthandazwakho mayelana noSanirheribu ikosi ye-Asiriya.’xNje-ke Somnini Zimethu, sisindisa esandleni sekosi ye-Asiriya ukuze yoke imibuso yephasi yazi bona wena Somnini, nguwe wedwa uZimu.”!xAphosela abozinyana bazo emlilweni ababhubhisa ngombana bebanganabujamo bakaZimu kodwana bebaziingodo namatje, izinto ezibunjwe ngezandla._9xIye, kuliqiniso Somnini, amakhosi we-Asiriya, azirhayilile izizwe kanye neenarha zazo.:oxAwu Somnini, akhese ubeke indlebe ulalele,
uvule namehlwakho Somnini,
bese uyabona.
“Akhese uthi ulalela amezwi uSanirheribu awathumele bona aphoqe uZimu ophilako.KxWathandaza kuSomnini wathi:
“Awu, wena Somnini Zimu wakwa-Israyeli
ohlala phezu kwamakerubhi,
wena wedwa onguZimu
ngaphezu kwemibuso yoke yephasi.
Wena wenze izulu nephasi.xUHezekhiya wamukela incwadi eenthunyweni wayifunda. Yeke waya ethempelini lakaSomnini wafese wayendlala phambi kwakaSomnini.gIx Iphi ikosi yeRhamathi, ye-Ariphadi neyedorobho leSefarivayimu namkha yeHena nanyana ye-Ava?”5x Abozinyana bezizwe ezabhujiswa bobamkhulu bakhe bazisindisa na? Ngitjho izizwe zeGozani, zeRharani, zeRetsefu nabantu be-Edeni abagade baseTelasari.!x Nginesiqiniseko sokobana uzizwele ngokwakho bona enzeni amakhosi we-Asiriya ngeenarha ezinye lokha nazirhayilako. Alo, wena uzakusinda na?7ix “Tjelani uHezekhiya ikosi yakwaJuda bona angavumeli ukukhohliswa nguzinyanakhe athembele kuye ngokuthi athi, ‘IJerusalema angeze yanikelwa esandleni sekosi ye-Asiriya.’ x USanirheribu wezwa bonyana uTirihakha ikosi yeKutjhe uyeza ukuzomsahlela. Nje-ke wabuye wathumela godu iinthunywa kuHezekhiya wathi:xKuthe lokha umkhulumeli nakezwa bona ikosi ye-Asiriya isukile eLakitjhi, naye wajika wafunyana ikosakhe isilwa neLibhina.xQala-ke! Ngizokudlharumisa ikosi ye-Asiriya, izwe amahemuhemu bese ibuyela enarhenayo, ibulawe ngesabula khonapho.’ ”2_xu-Isaya wathi kizo: “Tjelani ikosenu bona nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu, ‘Ungethukwa ngalokho okuzwileko, okumamezwi iinkhulu zekosi ye-Asiriya ezingithuke ngawo.KxKuthe lokha iinkhulu zakaHezekhiya nazifika ku-Isaya nomlayezo lo, %xMhlamunye uSomnini uZimakho uwezwile woke amezwi akhulunywe mkhulumeli ogade athunywe mphathakhe ikosi ye-Asiriya bonyana azokuphoqa uZimu ophilako. Kungenzeka bona uSomnini uZimakho uzibuyiselele ngamezwi awezwileko lawo. Yeke wena thandazela abantu abaseleko.’ ”\ 3xBafese bathi kuye: “Nakhu okutjhiwo nguHezekhiya, ‘Ilanga lanamhlanje lilanga elidanisako lokuhlunguphazwa nokurhubutjhwa. Linjengalokha nakufanele kubelethwe abantwana bese kutlhogeka amandla wokubabeletha.$ CxYathumela u-Eliyakhimu umphathi wesigodlo, noTjhebina umabhalana kanye nabaphathi babaphristi ku-Isaya umphorofidi, omsa ka-Amosi. Boke bebembethe iinzilo.  xKuthe lokha ikosi uHezekhiya nayizwa lokhu, yatlebhula izambatho zayo yembatha iinzilo yangena ngethempelini lakaSomnini.[ 1x%Nje-ke u-Eliyakhimu umsa kaRhilikhiya umphathi wesigodlo, uTjhebina umabhalana kanye noJowarhi usosiba omsa ka-Asafa, baya kuHezekhiya izambatho zabo zitlebhukile, bafese bamtjela koke umkhulumeli akutjhwileko.x$Kodwana abantu bazithulela bathi du, akhange batjho litho ngombana ikosi uHezekhiya gade ibayalile yathi: “Ningathomi nimphendule.”0[x#Ngiwuphi kibo boke abozinyana bamazwe la owakghona ukusindisa inarhakhe esandleni sami? Alo, uZimenu loyo yena angayisindisa njani iJerusalema esandleni samesi?’ ” x"Baphi abozinyana beRhamathi ne-Ariphadi? Baphi abozinyana beSefarivayimu, beHena ne-Ava? Bayisindisa iSamariya esandleni sami na?nWx!Kukhona uzinyana wananyana ngisiphi isizwe owakhe wasindisa inarhakhe esandleni sekosi ye-Asiriya na?Ex Nje-ke ningenza lokho bengifike nginithathe nginise enarheni efanele nina, okuyinarha yekoroyi neyewayini elitjha, inarha yamabele nesidiribe, okuyinarha yemithi ye-oliva neliju. Nizakuphila ningafi! Yeke ningamlaleli uHezekhiya ngombana uyanihlohlozela kwaphela lokha nakanitjela bona uSomnini uZimenu uzanisindisa.q]x“Ningamlaleli uHezekhiya ngombana nakhu ekutjhoko ikosi ye-Asiriya ithi, ‘Zinikeleni! Niphume edorobheni nize kimi! Omunye nomunye kini uzazidlela esidiribeni sakhe nemakhiwaninakhe bese uziselela amanzi womthombo azenzele wona.9mxNingamvumeli bona aniyenge nithembele kuSomnini uZimu ngokuthi athi kini:
“ ‘USomnini uzasisindisa
nedorobheli angekhe lanikelwa
esandleni sekosi ye-Asiriya.’p[xNakhu ekutjhoko ithi, ‘Ningavumeli uHezekhiya anikhohlise ngombana angekhe anisindise esandleni sami.xkxYeke umkhulumeli wasikima, warhuwelela ngesiJuda wathi: “Lalelani ilizwi lekosi ekulu, ingwenyama ye-Asiriya! xKodwana umkhulumeli waphendula wathi: “Kanti nidlumbana bona ngithunywe bonyana ngikhulume izintwezi ekosinenu nakini kwaphela, kungabi nebantwini abahlezi phezu komthangalaba? Nabo njengani kuzakufanela bona badle uthuvi babo bebasele nomhlambulukwabo!”y~mxNje-ke u-Eliyakhimu umsa kaRhilikhiya, uTjhebina noJowarhi bathi kumkhulumeli: “Sibawa bona ukhulume neenceku zakho ngesi-Aramu ngombana sona siyasizwa. Sibawa ungakhulumi nathi ngesiJuda phambi kwabantu abaphezu komthangala wedorobho.”`};xUmkhulumeli wamtshima godu wathi: “Ngaphezu kwalokho, ucabanga bona ikosami ize lapha ukuzokubhubhisa indawo le ngaphandle kwelizwi lakaSomnini uZimenu? NguZimenu loyo oyithumele lapha bona ibhubhise inarha le.”/|YxAlo-ke, ungajamelana njani namunye wabaphathi abancani beensebenzi zekosami nakusahlelako? Nanyana uthembe iGibhide bona izakulethela iinkarana nabakhweli bazo na?”{x“Ngikubhejela ngekosami ye-Asiriya: Nanyana ngingakunikela iinkulungwana ezimbili zeenjomani, angeze bewaba nabantu abangazikhwela.qz]xNanyana ufuna ukungitjela bona uthembele kuSomnini uZimenu? Kanti akusuye uzinyana loyo uHezekhiya abhuruze iindunduma nama-aldarakhe lokha natjela abantu bakwaJuda nebeJerusalema bonyana balotjhe e-aldarini eJerusalema kwaphela?’2y_xKuyabonakala bonyana uthembe iGibhide efana nomhlanga ophukileko ohlaba ulimaze isandla somuntu odzimelela kiwo! Kuba njalo-ke nakiloyo oziseka ngoFaro, ikosi yeGibhide.xxUcabanga bona amagamakho amumoya lawo angajamelana namaqhinga webutho kanye namandla na? Uzakuthi uthembele kubani nawuhlubuka mina nje?+wQxUmkhulumeli wekosi ye-Asiriya wabatjela bona batjele uHezekhiya bathi: “Nakhu ekutjhoko ikosi ekulu, ingwenyama ye-Asiriya ithi, ‘Ulibeke kuphi ithemba lakho?'vIxLokha iindunezi nazibiza ikosi, u-Eliyakhimu umsa kaRhilikhiya umphathi wesigodlo, noTjhebina ongumabhalana kanye noJowarhi ongusosiba baphuma bazihlangabeza.6ugxKhonapho ikosi ye-Asiriya yathumela indunayo yebutho, induna ekulu kanye nomkhulumelayo. Iindunezi zasuka eLakitjhi zaya kuHezekhiya eJerusalema nebutho elikhulu lepi. Ibuthwelo lafika eJerusalema lafese lajama emseleni ovela esizibeni esingehla, endleleni eya endaweni lapha kuhlanzwa khona iimpahla.#tAxNgesikhatheso uHezekhiya ikosi yakwaJuda wanamathulula igolide egade linamekwe eminyango neengosenini zethempeli lakaSomnini, walinikela ikosi ye-Asiriya.{sqxYeke uHezekhiya wayinikela loke isiliva egade lingethempelini lakaSomnini neligade lingendlini yamagugu wesigodlo.:roxNje-ke uHezekhiya ikosi yakwaJuda, wathumela umlayezo ekosini ye-Asiriya eLakitjhi wathi: “Ngonile. Yewungilise, ngizakukhokhela nanyana yini oyifuna kimi.”
Ikosi ye-Asiriya yafuna kuHezekhiya ikosi yakwaJuda amakhilogremu wesiliva aziinkulungwana ezilitjhumi nekulungwana yamakhilogremu wegolide.q'x Ngomnyaka wetjhumi nane wokubusa kwekosi uHezekhiya, uSanirheribu ikosi ye-Asiriya wasahlela amadorobho anemithangala wakwaJuda bewawathumba.Rpx Lokhu kwenzeka ngombana akhange balalele ilizwi lakaSomnini uZimabo. Kodwana beqa isivumelwano sakhe, lokhu kutjho koke uMosi inceku kaSomnini eyabayala ngakho. Akhange balalele imiyalo namkha bayenze.#oAx Ikosi ye-Asiriya yathumba ama-Israyeli yawathumela ekudingisweni e-Asiriya, yawahlalisa eRhalarhi, neGozani magegana nomlambo iRhabhori nemizini yamaMede.0n[x Ekupheleni kweminyaka emithathu wayithumba. Njalo-ke iSamariya yathunjwa ngomnyaka wesithandathu wekosi uHezekhiya, okwakumnyaka wethoba kaHosiya ikosi yakwa-Israyeli.1m]x Ngomnyaka wesine wekosi uHezekhiya, okwakumnyaka wekhomba kaHosiya umsa ka-Ela ikosi yakwa-Israyeli, uTjhalimaneseri ikosi ye-Asiriya wasahlela iSamariya wayivimbezela.~lwxKusukela esithaleni sabalindi ukuya edorobheni elinemithangala wahlula amaFilista bekwaba seGaza nemikhawulweni yalo.ukexUSomnini gade anaye, aphumelela kikho koke akwenzako. Wahlubuka ikosi ye-Asiriya, akhange avume ukuyilotjha.ojYxWabambelela kuSomnini, akhange aphele amandla ekumlandeleni; walonda imiyalo uSomnini ayinikela uMosi.&iGxUHezekhiya wathemba uSomnini uZimu wakwa-Israyeli. Gade kungekho onjengaye phakathi kwawo woke amakhosi wakwaJuda, kungaba ngaphambili namkha ngemuva kwakhe. h;xYena wabhuruza iindunduma, waphihliza amatje akhethekileko kanye nemifanekiso yabo-Atjhera. Wafahlaza inyoka yekoporo uMosi agade ayenzile yaba ziinquqwana ngombana bekube sikhatheso abantu bakwa-Israyeli gade basayitjhisela itjhwalo. Inyoka leyo beyibizwa bona nguNerhutjhitani.Ig xWenza okulungileko phambi kwakaSomnini njengoyisemkhulu uDavida.4fcxGade aneminyaka ematjhumi amabili nahlanu lokha nakathoma ukubusa. Wabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amabili nethoba. Ibizo lakanina bekungu-Abi indodakazi kaZakariya.e xNgomnyaka wesithathu kaHosiya umsa ka-Ela ikosi yakwa-Israyeli, uHezekhiya umsa ka-Arhazi ikosi yakwaJuda wathoma ukubusa.Sd!x)Izizwe ezalethwa enarhenezo zesaba uSomnini uZimu, kodwana zaragela phambili nokukhothamela iinthombe zazo. Bekube namhlanje iinzukulu neenzukulwana zazo zisaragela phambili nokwenza njengaboyisemkhulu.Pcx(Nalapho akhange balalele, kodwana bakhunyalala benza imikhubabo yakade.dbCx'kodwana yesabani uSomnini uZimenu. Nguye yedwa ozanisindisa esandleni sezitha zenu zoke.”Sa!x&begodu ningakhohlwa isivumelwano engasenza nani. Ningabalotjhi abozinyana,`x%Tjhejani bona epilweni yenu yoke niphetha iimiso, imithetho, isiyeleliso kanye nomyalo anitlolela wona.
“Ningalotjhi abozinyana!_=x$Kodwana uSomnini owawenyula eGibhide ngamandla amakhulu nangesiphanga sakhe, nguye yedwa ekufuze nimesabe: Khothamani kuye begodu nenze imihlabelo kuye. 9~}} {{9zzy-xwwbwvCuu%ttQswrqq'p:onnmllljjQiiQh}ggffReedccbjaoa`s_^]\\Z[_ZZGYYYYxYIXXXEWWW;VVV^VUUUBTTASSSSPRRiQQQhPP+OO}ONNeNMM!LLKK8JJ(IINH|GGGrGFFvEE#DD}CCCqC BBBAAA@@??~>>O=m</-I jnN Amadodana kaKhehathi kungu-Amramu, uJitsihari, uRhebroni no-Uziyeli.? {Amadodana kaLevi bekunguGeritjhoni, uKhehathi noMerari.%Nje-ke uZimu wakwa-Israyeli wavusa ummoya kaPhuli ikosi ye-Asiriya (ogade asaziwa ngelikaTiligathi-Pilineseri). UPhuli wadingisa bakwaRubeni, bakwaGadi nesiquntu sekoro yakwaManase wabahlalisa eRhalarhi, eRhabori, eHara nangemlanjeni iGozani. Basese lapho nanamhlanje.1Kodwana bebangakathembeki kuZimu waboyisemkhulu, badlhemadlhema ngemva kwabosingazimu babantu benarha leyo, abantu uZimu ababhubhisa phambi kwabo.5Iinhloko zemindenaso bekungu-Eferi, uYitjhi, u-Eliyeli, u-Azriyeli, uJoromiya, uHodaviya noJarhidiyeli. Bekuziingorho, iinhloko zemindeni ezinedumo.0YIsiquntu sekoro yakwaManase besisinengi khulu. Besihlala enarheni yeBhatjhani ukuya ngemikhawulweni yangetlhagwini yeBhali-Rherimoni, neentabeni zeSeniri neRherimoni.Inengi labantu laradlhwa phasi lafa ngombana ipi beyingeyakaZimu. Bahlala enarheni leyo bekwaba sikhathi sokuthunjwa kwabo.`9Bathumba ifuyo yabakwaHagari: iinkulungwana ezimatjhumi amahlanu weenkamela, iinkulungwana ezimakhulu amabili namatjhumi amahlanu wezimvu, iinkulungwana ezimbili zabodumbana kanye nabantu abalikhulu leenkulungwana.(IUZimu wabasiza wanikela bakwaHagari nabo boke abanabo ezandleni zabo ngombana balila kuye ngesikhathi sepi. Waphendula imithandazwabo ngombana gade bamthemba.SBalwa nebakwaHagari, okutjho iinkoro zamaJethuri, amaNafitjhi namaNodabi. BakwaRubeni, bakwaGadi nesiquntu sekoro yakwaManase gade baneengorho ezibandulelwe ukulwa ngesabula nesihlangu kanye nangomsebe; banekghono lepi. Bebanamatjhumi amane nane weenkulungwana namakhulu alikhomba anamatjhumi asithandathu wabantu ebebalungele ipi.~!Yoke imindeni le beyitloliswe erhelweni leenzukulwana ngesikhathi sokubusa kwakaJotamu ikosi yakwaJuda noJerobhowamu ikosi yakwa-Israyeli.u}cAmaGadi gade ahlala emizaneni yeGiliyadi neBhatjhani kanye nemirhuleni yeTjharoni ukuya ngemaphethelwenayo.L| EGiliyadi u-Arhi umsa ka-Abidiyeli omsa kaGuni gade ayihloko yemindeni egade irholwa nguMikhayeli, uMetjhulamu, uTjheba, uJorayi, uJakani, uZiya no-Ebhere, bebalikhomba sebaboke. Labo bekumadodana ka-Abirhayili umsa kaRhuri omsa kaJarowarhi umsa kaGiliyadi omsa kaMikhayeli umsa kaYetjhitjhayi omsa kaJarhido umsa kaBhuzi.^{5 UJuweli gade ayihloko eBhatjhani, kulandele uTjhafamu bese kuza uJanayi noTjhafathi.gzG Iinzukulwana zakaGadi gade zihlala eBhatjhani ukuya ngeSaleka endaweni eseduze nebakwaRubeni.y1 Bekusemihleni kaSawula lokha bakwaRubeni nabasahlela amaHagari bebawahlula. Bahlala emizinawo yamatende esifundeni soke sangepumalanga yeGiliyadi.+xO Ngepumalanga ikoro kaRubeni yahlala ukuyela ngemkhawulweni werhalawumba nganeno komlambo iYufrathe ngombana ifuywayo beyandile sele iminyana enarheni yeGiliyadi.w noBhela umsa ka-Azazi omsa kaTjhema umsa kaJuweli.
Umndeni kaBhela wahlala enarheni ye-Aroweri ukuya eNebo neBhali-Mewoni.vAbafowabo kaBhera ngokuya ngemindenabo njengombana itlolwe ngokulandelana kwayo bekungilaba: uJehiyeli oyihloko, uZakariyawuguyise kaBhera owadingiswa nguTigilathi-Pileseri ikosi ye-Asiriya. UBhera lo, gade amrholi wekoro yakwaRubeni.;tqonguyise kaMikha, uyise kaReyaya onguyise kaBhali,hsIIinzukulwana zakaJuweli ngilezi: uJuweli anguyise kaTjhemaya onguyise kaGogi, uyise kaTjhimeyir /URubeni gade alizibulo laka-Israyeli. Kodwana wasilaphaza umbhede kayise, yeke amalungelo wobuzibulo bakhe anikelwa amadodana kaJosefa umsa ka-Israyeli nanyana yena gade angabalwa ebuzibulweni. UJuda waba namandla ukudlula abafowabo, khulukhulu umrholi owavela kuye, kodwana ilungelo lobuzibulo laba ngelakaJosefa. Amadodana kaRubeni izibulo laka-Israyeli bekunguRhanokhi, uPalu, uRhetsironi noKarimi.Zq-+Babulala ama-Amalekhi agade asasele lapho asindile, nanamhlanje basahlala lapho.(pI*Amakhulu amahlanu wabantwaba okungebekoro kaSimiyoni baphuma baya eentabeni zeSeyira barholwa nguPelatiya, uNiyariya, uRefaya no-Uziyeli okumadodana kaYitjhi.8oi)Bekusemihleni kaHezekhiya, ikosi yakwaJuda lokha amadoda aserhelweni ngehla nakangenela inarha. Abhubhisa imizi yamatende wabahlali kanye nemithombo yamanzi; abe amadlha nabantu egade bahlala lapho kangangobana akhange basabuya. Ahlala endawenabo ngombana gade inamadlelo aneleko wezimvu neembuzi zawo.n7(Bafunyana bonyana amadlelo anothile, inarha isithabathaba nokobana inokuthula godu izothile ngombana ngesikhatheso amaRhamu amanye gade ahlala lapho.kmO'baya esangweni lomrhoba weGedoro ukuya ngepumalanga yawo, bafunela izimvu neembuzi zabo amadlelo.flE&Boke ababaliwekwabo gade babarholi bemindenabo. Kwathi lokha imindenabo nayikhula ngamandla,\k1%uZiza, umsa kaTjhifi omsa ka-Aloni, umsa kaJedaya omsa kaTjhimri, umsa kaTjhemaya.\j1$u-Eliyowenayi, uJakhobha, uJetjhorhaya, u-Asaya, u-Adiyeli, uJesimiyeli, uBhenaya,Ki#uJuweli, uJehu, umsa kaJotjhibiya omsa kaSeraya, umsa ka-Asiyeli,9hm"uMetjhobabi, uJamleki, uJotjha umsa ka-Amatsiya,g5!kanye nemizana yoke ewabhodileko bekube seBhali. Lezi-ke, bekuziindawo zabo zokuhlala.
Amabizo agade aserhelweni leenzukulwana zabo bekungilawa:ofWeBhethe-Marikabothi, eRhatsari-Susimu, eBhethe-Bhiri neTjharayimu.
Lawo bekumadorobho kanye nemizawo bekwaba sikhathi sokubusa kwakaDavida. Godu bebanamadorobho amanye amahlanu: i-Ethamu, i-Ayini, iRimoni, iTokeni ne-Atjhani,,eSeBhethuweli, eRhorima, eTsikhilagi,&dGeBhilirha, e-Etsemu, eToladi,@c{Gade bahlala eBheritjheba, eMolada, eRhatsari-Tjhuwali,RbUTjhimeyi gade anamadodana alitjhumi nathandathu namadodakazi asithandathu. Kodwana abafowabo akhange babe nabentwana abanengi. Nje-ke, ikoro yakwaSimiyoni akhange ibe yinengi njengeyabantu bakwaJuda.Wa'Iinzukulwana zakaMitjhima kunguRhamuweli, uyise kaZakuru onguyise kaTjhimeyi.P`USawula gade anguyise kaTjhalumu onguyise kaMibisamu uyise kaMitjhima.Y_+Iinzukulwana zakaSimiyoni bekunguNemuweli, uJamini, uJaribi, uZerarhi noSawula.S^Bekubabumbi egade bahlala eNethayimu neGedera, basebenzela ikosi yakhona.A]{Godu gade anguyise kaJokhimu nabantu beKozeba, kanye noJowatjhi noSarafu abatjhada emndenini wamaMowabi bebahlala khona; kodwana babuyela eBhethe-Lehema godu, ukuya ngokwesiko lakade.\7Amadodana kaTjhela umsa kaJuda bekungu-Eri onguyise kaLeka noLada umsunguli weMaretjha kanye nemindeni yesigungu sabaluki belineni eBhethe-Atjhibeya. [ Amadodana kaTjhimoni bekungu-Amnoni, uRina, uBhen-Rhanani noTiloni.
Iinzukulwana zakaYitjhi bekunguZorhethi noBhen-Zorhethi.ZUHodiya wathatha udadwabo kaNarhamu. Iinzukulwana zakhe bekumaGarimu abahlali beKheyila, namaMaka abahlali be-Etjhitemowa.WY'Amadodana ka-Ezra bekunguJeteri, uMeredi, u-Eferi noJaloni. UMeredi wathatha uBhitiya indodakazi kaFaro, wambelethela uMiriyamu, uTjhamayi no-Yitjhibharhi umsunguli we-Etjhitemowa. Labo bekubantwana bakaBhithiya. Umkakhe weJudiya wambelethela uJeredi umsunguli weGedori, uRheberi umsunguli weSoko noJekhutiyeli umsunguli weZanuwarhi.JX Amadodana kaJehaleleli bekunguZifu noZifa, uTiriya no-Asariyeli.^W5Amadodana kaKalebi umsa kaJefune bekungu-Iru, u-Ela noNamu. Umsa ka-Ela kunguKenazi.V)noMewonotayi owabeletha u-Ofira. USeraya wabeletha uJowabi umsunguli womrhoba wabososino. Bathiyelelwa bunje ngombana bekubabantu ababososino.]U3 Amadodana kaKenazi bekungu-Otiniyeli noSeraya. Amadodana ka-Otiniyeli kunguRhatathi}Ts U-Etjhitoni wabeletha indlu yakaRafa, uPaseyarha noTerhina umsunguli wedorobho iNarhatjhi. Labo bekubabantu beReka.QS UKelubi umnakwabo lakaTjhurha wabeletha uMerhiri onguyise ka-Etjhitoni.yRk UJabetsi wathandaza kuZimu wakwa-Israyeli wathi: “Hawu Somnini, kwanga ungangibusisa khulu wandise nemikhawulwami! Beka isandla sakho phezu kwami, ungivikele eengozini bonyana ngibe kude neenhlungu.” Ngambala uZimu wezwa isibawo sakhe. Q UJabetsi gade ahlonipheka khulu kunabafowabo. Unina wamthiya ibizo lakaJabetsi asitjho ukuthi: “Ngambeletha ngiseenhlungwini.”jPMUKotsi wabeletha u-Anubi noTsobeba. Godu waba ngukhokho womndeni waka-Arharirheli umsa kaHarumu.AO}Amadodana kaRhela bekunguTserethi, uTsorhari no-Etinani.N{UNara wambelethela u-Arhuzamu, uRheferi nabokhokho bamaTemeni kanye nama-Arhatjhitari. Lezo bekuziinzukulwana zakaNara.QMU-Atjhirhuri umsunguli weTekhowa gade anabafazi ababili, uRhela noNara..LUUPhenuweli waba msunguli weGedori no-Ezeri waba msunguli weRhutjha. Lezi bekuziinzukulwana zakaRhuri olizibulo laka-Efrata. URhuri waba ngukhokho wamaBhethe-Lehema.eKCUJizriyela, uYitjhima noJidibhatjhi bekubasunguli be-Ethamu. Udadwabo bekunguHatsileliponi.~JuUReyaya indodana kaTjhobali wabeletha uJarhata; uJarhata wabeletha u-Arhumayi noLarhadi. Labo bekumindeni yamaTsora.WI )Iinzukulwana zakaJuda bekunguPeretsi, uRhetsironi, uKarimi, uRhuri noTjhobali.H Amadodana ka-Elijowenayi kunguHodaviya, u-Eliyatjhibu, uPelaya, u-Akhubu, uJorhanana, uDelaya no-Anani; bebalikhomba sebaboke.aG;Amadodana kaNeyariya kungu-Elijowenayi, uHezekhiya no-Azrikhamu; bebabathathu sebaboke.F#Iinzukulwana zakaTjhekaniya kunguTjhemaya namadodanakhe uRhathutjhi, uJigali, uBhariyarhi, uNeyariya noTjhafathi; bebabathandathu sebaboke. EIinzukulwana zakaRhananiya bekunguPelathiya no-Isaya onguyise kaRefaya, uyise ka-Arinani onguyise ka-Obadiya, uyise kaTjhekaniya.uDcGade kukhona abahlanu godu: bona kunguRhatjhubha, u-Oheli, uBherekiya, uRhasadiya kanye noJutjhabi-Rhesedi.CAmadodana kaPedaya bekunguZerubhabheli noTjhimeyi. Amadodana kaZerubhabheli kunguMetjhulamu noRhananiya. UTjhelomithi bekungudadwabo.OBuMalikiramu, uPedaya, uTjhenatsari, uJekhamiya, uHotjhama noNedabiya.TA!Amadodana kaJekoniya ngesikhathi sokuthunjwa kwakhe bekunguTjheyalitiyeli,E@Amadodana kaJehoyakhimu bekunguJekoniya uyise kaTsedekhiya.?Amadodana kaJosiya bekunguJorhanani izibulo, yesibili kunguJehoyakhimu, yesithathu bekunguTsedekhiya, yesine kunguTjhalumu.">?ka-Amoni, uyise kaJosiya.@={ ka-Arhazi onguyise kaHezekhiya, uyise kaManase onguyise?<y ka-Amatsiya, uyise ka-Azariya onguyise kaJotamu, uyiseJ;  uyise kaJehoramu onguyise ka-Arhaziya, uyise kaJowatjhi onguyisei:K USolomoni gade anguyise kaRerhobhowamu onguyise ka-Abiya uyise ka-Asa onguyise kaJehotjhafathi,g9G Woke lawo bekumadodana kaDavida, kungasabalwa amadodana wemingena. UTamari gade kungudadwabo.8/Gade kunamanye amadodana alithoba: Wona kunguJibirhari, u-Elitjhuwa, u-Elifelethi, uNoga, uNefegi, uJafiya, u-Elitjhama, u-Eliyada no-Elifelethi. 79Napa-ke abelethelwa bona eJerusalema: NguTjhimeya, uTjhobabi, uNathani noSolomoni.
Abane labo bebabelethwe nguBhathi-Tjhuwa indodakazi ka-Amiyeli.I6 Amadodana amathandathu la uDavida wabelethelwa wona eRhebroni, lapha abusa khona iminyaka elikhomba neenyanga ezithandathu. UDavida wabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amathathu namithathu.k5Oyesihlanu bekunguTjhefathiya ku-Abithali, kuthi yesithandathu kube nguJitriyamu ku-Egila umkakhe.u4cyesithathu bekungu-Absalomu kuMaka indodakazi kaTalimayi ikosi yeGetjhuri; wesine kungu-Adoniya kuRhagithi;3 5Amadodana kaDavida awabelethelwa eRhebroni ngilawa: Izibulo bekungu-Amnoni ku-Arhinowamu weJizriyela; yesibili kunguDanyela ku-Abigeyili weKarameli;"2=7nemindeni yabatloli abagade bahlala eJabetsi, okutjho amaTira, amaTjhimiya namaSuka. Lawa bekumaKhena adabuka kuRhamathi umsunguli wesigungu samaRekabi.v1e6KuSalima kwadabuka amaBhethe-Lehema, amaNethofa, ama-Athirothi-Bhethe-Jowabi, ingcenye yamaManarha, amaTsori0-5Imindeni yeKhiriyathi-Jeyarimi bekumaJiteri, amaPuthi, amaTjhuma namaMitjhira. Esizukulwanenesi kulapha kwavela khona amaTsora nama-Etjhitawuli.o/W4Iinzukulwana zakaTjhobali umsunguli weKhiriyathi-Jeyarimu, bekunguReyaya kanye nengcenye yamaManarha.P.3uSalima amsunguli weBhethe-Lehema noRharefu umsunguli weBhethe-Gaderi.-w2Ezinye iinzukulwana zakaKalebi bekumadodana kaRhuri olizibulo laka-Efrata: uTjhobali amsunguli weKhiriyathi-Jeyarimu,, 1Wabuya wambelethela uTjhafu umsunguli weMadimana, noTjheva umsunguli weMakibhena neGiba.
Indodakazi kaKalebi bekungu-Aksa.P+0Umngena omunye wakaKalebi, uMaka, wambelethela uTjhebheri noTirirhana.Y*+/Amadodana kaJodayi bekunguRegemu, uJotamu, uGetjhana, uPelethi, u-Efa noTjhafu.h)I.Umngena wakaKalebi, u-Efa, wambelethela uRharana, uMotsa noGazezi. URharana wabeletha uGazezi.@({-Umsa kaTjhamayi bekunguMawoni umsunguli weBhethe-Tsuri.['/,UTjhema wabeletha uRarhamu umsunguli weJorokhowamu. URekhemu wabeletha uTjhamayi.K&+Abantu beRhebroni bekunguKhorarhi, uTapuwarhi, uRekhemu noTjhema.&%E*Amadodana kaKalebi ongumnakwabo lakaJerarhimiyeli bekunguMetjha izibulo lakhe. UMetjha waba msunguli weZifu, indodanakhe kunguMaretjha umsunguli weRhebroni.K$)UTjhalumu wabeletha uJekhamiya, uJekhamiya wabeletha u-Elitjhama.G#(U-Eliyasa wabeletha uSisimayi, uSisimayi wabeletha uTjhalumu.G"'U-Azariya wabeletha uRheletsi, uRheletsi wabeletha u-Eliyasa.Boke labo bekuziinzukulwana zakaMakiri umsunguli weGiliyadi.lQUSegubi wabeletha uJayire. (UJayire waba nemizi ematjhumi amabili nantathu enarheni yakwaGiliyadi.<qEmva kwalokho uRhetsironi wathatha indodakazi kaMakiri umsunguli weGiliyadi. Gade ineminyaka ematjhumi asithandathu lokha nayithathako bona ibe mkakhe. Yona yambelethela uSegubi.=uURhuri wabeletha u-Uri, u-Uri wabeletha uBhetsaleli.V%Ekuhlongakaleni kwaka-Azuba, uKalebi wathatha u-Efrata owambelethela uRhuri.. UUKalebi umsa kaRhetsironi wabeletha abantwana no-Azuba umkakhe. Godu wabeletha abantwana noJeriyothi. Naka-ke amadodana ka-Azuba: nguJetjheri, uTjhobabi no-Aridoni.R U-Abigeyili wabeletha u-Amasa. Uyise ka-Amasa kunguJeteri umItjhimayeli.y kAbodadwabo bekunguTseruya no-Abigeyili. U-Abitjhayi noJowabi kanye no-Asayeli bekumadodana amathathu kaTseruya.A }wesithandathu kungu-Otsemu bese kuba nguDavida wekhomba.6 gwesine kunguNathaneli, wesihlanu kunguRadayi,hI UJese wabeletha u-Eliyabu olizibulo lakhe; wesibili kungu-Abinadabi, wesithathu kunguTjhimeya,=u uBhowazi wabeletha u-Obede, u-Obede wabeletha uJese.E UNarhitjhoni wabeletha uSalima, uSalima wabeletha uBhowazi,dA URamu wabeletha u-Aminadabi, u-Aminadabi wabeletha uNarhitjhoni umrholi wabantu bakwaJuda.Q Amadodana abelethelwa uRhetsironi bekunguJerarhimiyeli, uRamu noKalebi.(KUmsa ka-Ethani bekungu-Azariya.  Umsa kaKarimi bekungu-Akari, owabangela bona ama-Israyeli ehlelwe yihlekelele ngokuthatha lokho ebegade kuzilwa bona kuthintwe.gGAmadodana kaZerarhi bekunguZimri, u-Etani, uHemani, uKalikoli noDara; sele awoke bekamahlanu.9mAmadodana kaPeretsi bekunguRhetsironi noRhamuli.s_UTamari umalukazana kaJuda, wambelethela uPeretsi noZerarhi. Amadodana kaJuda gade amahlanu nasele awoke.Y~+Amadodana kaJuda bekungu-Eri, u-Onani noTjhela. Amadodana amathathu wawabelethelwa nguBhathi-Tjhuwa umKanana. U-Eri izibulo lakaJuda bekanobukhohlakali phambi kwakaSomnini, yeke uSomnini wamnikelela ekufeni.B}uDani, uJosefa, uBhenjamini, uNafitali, uGadi no-Atjheri.^| 7Naka amadodana ka-Israyeli: nguRubeni, uSimiyoni, uLevi, uJuda, u-Isakari, uZebuloni,S{ !6ikosana uMagidiyeli, nekosana u-Iramu.
Lawo bekumakhosana wakwa-Edomu.>z y5ikosana uKhenazi, ikosana uTemani, ikosana uMibitsari,Nje-ke uJuda wathunjelwa kude nendawo yekhabo.j>OxUNebuzaradani umphathi wobuzimba wabathatha boke abantwaba wabaletha ekosini yeBhabheli eRibhila.w=ixEJerusalema wathatha isikhulu samajoni nabeluleki abahlanu bekosi ebegade basese ngedorobhenapho, umabhalana womphathibutho ogade abizela abantu bendawo epini kanye namatjhumi asithandathu wabantu bendawo nabo ebegade basese ngedorobheni.</xUmphathi wobuzimba wathumba uSeraya umphristi omkhulu, uZefaniya ongaphasi kwakhe ngesikhundla kanye nabalindi besango abathathu njengeembotjhwa.m;UxEnye nenye ikoporo beyimamitha alithoba ukuphakama. Phezu kwayo kunepundu yekoporo elimitha nesiquntu ukuphakama, ikghatjiswe yoke mazombe ngemiluko nangamarharinada wekoporo. Isika yesibili nayo gade ifana neyokuthoma ngomluko.: xIkoporo yeensika ezimbili, yebhada ekulu neyeenkoloyana uSolomoni azenzela ithempeli lakaSomnini, zazingaphezu kwesilinganiso. 9xUmphathi wobuzimba wathatha izitja zokutjhisela itjhwalo nezitja zokunyenyeza, zoke zazenziwe ngegolide nangesiliva elitsengileko.8xAthwala ngitjho neempoto, iintjhefula, iinquntapete, izitjana nakho koke kwekoporo okusetjenziselwa ukulotjha ngethempelini.27_x AmaKasidi ephula iinsika zekoporo, iinjamiso zezitja zokuhlambela kanye nebhada ekulu yekoporo okwakugade kusethempelini lakaSomnini, athwala ikoporwelo alisa eBhabheli._69x Watjhiya enarheni abanye balabo abakhwahlileko bona babe balimi nabatjheji besidiribe.K5x Labo abazinikela ekosini yeBhabheli ngesikhathi sokuvinjezelwa kweJerusalema, iinhlabani zamadoda egade zisasele ngedorobheni kanye nenengi labantu badingiswa nguNebuzaradani umphathi wobuzimba.g4Ix Ibutho lamaKasidi elalingaphasi komphathi wobuzimba lephula umthangala ozombeleze iJerusalema. 3x Wafese wathungelela ithempeli lakaSomnini, isigodlo nezindlu zoke zeJerusalema ngomlilo. Waqothula nezakhiwo zoke eziqakathekileko.P2xNgomnyaka wetjhumi nethoba wokubusa kwakaNebukadinetsari ikosi yeBhabheli, lokha inyanga yesihlanu inamalanga alikhomba, uNebuzaradani umphathi wobuzimba oyinduna yekosi yeBhabheli, weza eJerusalema.1+xAmadodana kaTsedekhiya abulawa phambi kwakhe aqalile. Emva kwalokho bagobhodlha amehlwakhe, bambopha ngamakhamandela wekoporo bamusa eBhabheli.a0=xYona yathunjwa yasiwa ekosini yeBhabheli eRibhila, lapha isigwebo sayo sakhutjhwa khona. /;xKodwana ibutho lamaKasidi layilala nje ikosi uTsedekhiya, belayifunyana emrhobeni weJordani hlanu kweJerikho. Woke amajonayo asuswa kiyo aphadlhalajwa. .xamaKasidi aphundlukela ngedorobheni ngomthangala. Woke amajoni abaleka afahla ngesango elihlangana nemithangala emibili eya esivandeni sekosi. Nanyana amaBhabheli gade azombeleze idorobho loke, amajoni kanye nekosi abaleka ngendlela yangemrhobeni weJordani.-!xIndlala beyirhagele khulu ngedorobheni kangangobana abantu bendawo gade bangasenalitho elidliwako. Kwathi ngelanga lethoba lenyanga yesine\,3xIdorobheli lavinjezelwa bekwaba mnyaka wetjhumi nanye wokubusa kwekosi uTsedekhiya.d+ ExKwathi ngomnyaka wethoba wokubusa kwakaTsedekhiya, inyanga yetjhumi nayinamalanga alitjhumi, uNebukadinetsari ikosi yeBhabheli nebutho lakhe loke warhwanta asahlela iJerusalema. Waliragelela bewakha iinqabo mazombe nalo.;*qxKwaba ngenca yokusilingeka kwakaSomnini uZimu bona koke lokhu kwenzeke eJerusalema nakwaJuda. Ekugcineni wabathanyela phambi kwakhe.
UTsedekhiya wayihlubuka ikosi yeBhabheli.;)sxWenza ubumbi phambi kwakaSomnini njengoJehoyakhimu.D(xUTsedekhiya gade aneminyaka ematjhumi amabili nanye lokha nakathoma ukubusa. Wabusa eJerusalema iminyaka elitjhumi nanye. Ibizo lakanina bekunguRhamuthali indodakazi kaJoromiya weLibhina.'xWabeka uMataniya usonghwanakhe lakaJehoyakini bona abe yikosi esikhundleni sakaJehoyakini, wamtjhugulula nebizo bona abe nguTsedekhiya.i&MxGodu wathumba abantu bakwaJuda: Woke amadoda anamandla, aziinkulungwana ezilikhomba, boke abososino nabosodzila, abaziinkulungwana, iye zoke iintsitsirimba ezazingakghona ukulwa zathunjelwa eBhabheli yikosi uNebukadinetsari.%xWadingisela uJehoyakini eBhabheli. Godu wathumba eJerusalema unina lekosi, abomkakhe, iinsebenzi zesigodlo nabosaziwako emphakathini.C$xWathumba loke iJerusalema: zoke iinduna zepi nazo zoke iingorho zokulwa ebeziziinkulungwana ezilitjhumi, abososino kanye nabosodzila boke. Kwatjhiywa kwaphela iinkhwahla zabantu bendawo.s#ax UNebukadinetsari wasusa woke amagugu ethempelini lakaSomnini nesigodlweni. Wanamathulula nezinto zoke zegolide uSolomoni ikosi yakwa-Israyeli agade azenzele ithempeli lakaSomnini, wakhamba nazo. Kwaba njengombana uSomnini uZimu atjho.V"'x UJehoyakini ikosi yakwaJuda wazinikela ekosini yeBhabheli: yena, unina, iinsebenzi zesigodlo, iinduna zepi kanye neenkhulu zesigodlo. Ikosi yeBhabheli yabopha uJehoyakini lokha nayineminyaka ebunane ibusa.f!Gx Kwathi lokha iinduna zisazombeleze iJeruselema, uNebukadinetsari ngokwakhe wakhuphukela kiyo.h Kx Ngesikhatheso, iinduna zakaNebukadinetsari ikosi yeBhabheli zakhuphuka zavimbezela iJerusalema.W)x Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini, kwaba njengakho koke okwenziwa boyisemkhulu.@{xUJehoyakini gade aneminyaka elitjhumi nabunane lokha nakathoma ukubusa. Wabusa eJerusalema iinyanga ezintathu. Ibizo lakanina bekunguNerhutjhita indodakazi ka-Elinathani weJerusalema.=uxIkosi yeGibhide akhange isaphumela ngaphandle kwenarhayo godu ngombana ikosi yeBhabheli gade sele ithethe imikhawulwayo kusukela emlanjaneni weGibhide bekwaba semlanjeni iYufrathe.[1xUJehoyakhimu wahlongakala. UJehoyakini indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.{qxZoke izehlakalo zokubusa kwakaJehoyakhimu nakho koke akwenzileko kutlolwe encwadini yemilando yamakhosi wakwaJuda.7ixkanye nokuthulula kwakhe iingazi ezinganamlandu. Ngenca yokobana uManase gade azalise iJerusalema ngeengazi ezinganamlandu, uSomnini uZimu bekangakazimiseli bona athethelele.xMbala izintwezi zenzeka kuJuda ukuya ngomyalo kaSomnini ukuze abasuse phambi kwakhe ngenca yezono zakaManase nangakho koke akwenzako,a=xUSomnini uZimu wathumela iinqhema ezimigulukudu zamaKasidi, zama-Aramu, zamaMowabi nama-Amoni bona zijamelane noJehoyakhimu. Wazithumela bona zirhayile uJuda ngokuya ngamezwi awamemezela ngeenceku zakhe abaphorofidi.I xNgesikhathi sokubusa kwakaJehoyakhimu, uNebukadinetsari ikosi yeBhabheli wasahlela inarha. UJehoyakhimu waba yikosi ngaphasi kwakhe iminyaka emithathu. Kodwana wajika wavukela uNebukadinetsari.W)x%Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini, kwaba njengakho koke okwenziwa boyisemkhulu.>wx$UJehoyakhimu gade aneminyaka ematjhumi amabili nahlanu lokha nakathoma ukubusa. Wabusa eJerusalema iminyaka elitjhumi nanye. Ibizo lakanina bekunguZebida indodakazi kaPedaya weRuma. x#UJehoyakhimu wahlawulela uFaro ngesiliva negolide. Kodwana ukuze aphumelele ukukhokha inani lemali uFaro ayifunako, kwakufuze aveze indaba yomthelo. Lokho wakwenza ngokuthelisa abantu bendawo. Nje-ke, omunye nomunye umuntu watheliswa ngokuya ngomnotho anawo.Y-x"UFaro Nekho wabeka u-Eliyakhimu umsa kaJosiya bona abe yikosi esikhundleni sakayise uJosiya, watjhugulula nebizo laka-Eliyakhimu laba nguJehoyakhimu. Wasusa uJehowarhazi wamusa eGibhide. Wahlongakalela lapho.}x!UFaro Nekho wamvalela eRibhila okuyinarha yeRhamathi ukuze angabusi eJerusalema. Wahlawulisa nenarha yakwaJuda bona ithele umthelo oziinkulungwana ezintathu namakhulu amane wamakhilogremu wesiliva namakhilogremu wegolide elimatjhumi amathathu nane.Jx UJehowarhazi wenza ubumbi phambi kwakaSomnini njengaboyisemkhulu.CxUJehowarhazi gade aneminyaka ematjhumi amabili nantathu lokha nakathoma ukubusa. Wabusa eJerusalema iinyanga ezintathu. Ibizo lakanina bekunguRhamuthali indodakazi kaJoromiya, weLibhina. q4~~~[~ }}C|||]|{{]{zzZzyyUyxx|xwww"vvjuuttut'sssrrrnr3qqqKqpoonnnTmmm-lldl kKjjii8hhbggxg5feeeVddd(cbbbDba`__=^^@]7\[[[ZZBYYYXWWuWVV:UU#TT"SSfS9R-QkQPPYOOOMNNNqN/M\LLLuLGLK?JJmJIIbHHH}H:HGGGhG'FFFFjF5EEECDDD@CC[CBB:AA@E?>>>==c=Abanye bekunguJoromiya, uJarhaziyeli, uJorhanana, uJozabadi umGedera,<q Iinduna zabo bekungu-Arhiyezeri noJowatjhi okumadodana kaTjhema umGibeya.
Abanye abeza kuDavida bekunguJezuweli noPelethi amadodana ka-Azimavethi, uBheraka, uJehu umAnatothi,1 KebakwaBhenjamini emndenini kaSawula kweza amadoda abosomisubela akwaziko ukudumuza ngomsebe begodu nakghona ukujikijela ngesarwayi ngazo zombili.  7 Lawa-ke madoda eza kuDavida eTsikhilagi lokha nasazithukusileko ngenca kaSawula umsa kaKhitjhi. Wona bekaphakathi kweengorho ezazibasizi bakhe epini./ Y /u-Eliyeli, u-Obede noJasiyeli umTsoba.^ 5 .u-Eliyeli umMarhavi, uJeribhayi noJotjhaviya amadodana ka-Elinamu, uJitima umMowabi,= u -uJediyeli umsa kaTjhimri, nomnakwabo uJorha umTitsi,Q  ,u-Uziya umAtjhitera, uTjhama noJehiyeli amadodana kaRhothamu umAroweri,5e +uRhanani umsa kaMaka, uJotjhafathi umMitini,^5 *u-Adina umsa kaTjhiza ogade ayihloko yakwaRubeni oweza namadoda amatjhumi amathathu,3a )u-Uriya umHethi, uZabadi umsa ka-Arhilayi,(K (u-Ira umJitri, uGarebi umJitri,U# 'uTselekhi umAmoni, uNarharayi umBerothi usonkhande kaJowabi umsa kaTseruya,?y &uJuweli umnakwabo kaNathani, uMibirhari umsa kaHagiri,8k %uRhetsiro umKarameli, uNarayi umsa ka-Ezibhayi,.W $uRheferi umMekera, u-Arhija umPeloni,B #u-Arhiyamu umsa kaSakari umHarari, u-Elifali umsa ka-Uri,?y "uHatjhemu umGizoni, uJonathani umsa kaTjhage umHarari,>~w !u-Azimavethi umBharharumu, u-Eliyarhiba umTjhaliboni,@}{ uRhurayi wemilanjaneni yeGatjhi, u-Abiyeli umAribhathi,L| u-Itayi umsa kaRibayi weGibeya kwaBhenjamini, uBhenaya umPiratoni,E{ uMaherayi umNethofathi, uRheledi umsa kaBhana umNethofathi,3za uSibekayi umRhutjhathi, u-Ilayi umArhorhi,Dy u-Ira umsa ka-Ikhetjhi weTekhowa, u-Abiyezeri we-Anatothi,1x] uTjhamothi umHarori, uRheletsi umPeloni,hwI Ezinye zeengorho bekungu-Asayeli umnakwabo kaJowabi, u-Elirhanana umsa kaDodo weBhethe-Lehema,v! Wahlonitjhwa khulu phakathi kwabamatjhumi amathathu, kodwana akhange abalwe kilabo abathathu. UDavida wambeka bonyana alawule amancusakhe.`u9 Zazinjalo-ke iindaba zakaBhenaya umsa kaJehoyada; naye waduma njengeengorho ezintathu.t+ Godu wamadlha itsitsirimba yomGibhide, ipesewula yendoda ephakeme ngamamitha amabili nesiquntu. UmGibhide gade anomkhonto owawufana nompherho womaluki esandleni sakhe, kodwana uBhenaya wamdumela kunjalo ngentonga. Wahluthula umkhonto esandleni somGibhide wambulala ngawo.vse UBhenaya weKhabitsiyeli umsa kaJehoyada, isihlabani sengorho, gade adume ngezinto ezinengi. Yena wamadlha amadoda amabili okuthiwa “mabhubezi wakwaMowabi.” Nguye godu owangena ngemgodini wabulala ibhubezi mhlana kukhithika igabhogo.ry Waduma khulu bewadlula iingorho ezimatjhumi amathathu. Waba yindunazo, kodwana idumo lakhe akhange lidlule lezintathu.Kq U-Abitjhayi umnakwabo kaJowabi bekayikulu yesiqhema samatjhumi amathathu. Wabulala abantu abamakhulu amathathu ngomkhontwakhe. Ngalokho waduma njengeengorho ezintathu ezakhelela uDavida amanzi.vpe wathi: “Somnini, angeze bengithome! Kuzakuba ngathi ngisela iingazi zabantu abadele ukuphila kwabo. Iye, babeke ubuphilo babo engozini ngokungilethela wona.” Yeke uDavida akhange awasele. Zazinjalo-ke iindaba zeengorho ezintathwezi.moS Yeke iingorho ezintathwezo zaratha hlangana kwamaFilista, zafese zakha amanzi emthonjeni ohlanu kwesango leBhethe-Lehema, zawaletha kuDavida. Kodwana uDavida wala ukuwasela, esikhundleni salokho wawathulula phambi kwakaSomnini,(nI Nje-ke uDavida womela amanzi bewathi: “Uthi ngomile na, inga kungaba nomuntu ongayongikhelela amanzi wokusela emthonjeni ohlanu kwesango leBhethe-Lehema!”\m1 UDavida gade angerholweni ngesikhatheso, umkhambathi wamaFilista useBhethe-Lehema.8li Ngelinye ilanga kwaphuma iingorho ezintathu kezimatjhumi amathathu, zehlela kuDavida edwaleni eliserholweni le-Adulamu, khonapho ipi yamaFilista yayihlome emrhobeni wamaRafa.k! u-Eliyazari wajama phakathi kwesimu wayivikela. Wamadlha amaFilista phasi ngapha nangapha. USomnini wakwehlisa njalo-ke ukuhlula okukhulu.6je Yena gade anoDavida ePasi-Damimi lokha amaFilista ahlangene lapho ngepi. Kuyindawo lapha bekunesimu egcwele ibhali. Amabutho wama-Israyeli athi lokha nabalekela amaFilista,diA Hlanu kwakhe bekungu-Eliyazari umsa kaDodo umArhorhi ogade angomunye wesiqhema sabathathu.Dh Nanti irhelo leengorho zakaDavida:
UYatjhobiyamu umsa kaRhakimoni gade amrholi wesiqhema sabathathu esaziwako. Yena-ke wabulala amadoda amakhulu amathathu epini yinye ngomkhontwakhe.?gw Lezi bekuziingorho ezibomaqhuzu zakaDavida ezahlala zithembekile embuswenakhe. Ngizo kanye no-Israyeli woke ezamenza bona abe yikosi njengombana uSomnini uZimu athembisa u-Israyeli.Nf UDavida wadlondlobala ngombana uSomnini uMninimandlawoke gade anaye. e Wakha izindlu kiyo yoke indawo ukusukela endundumeni ezombeleze ubuphephelo. Kanti-ke uJowabi yena, wavuselela idorobho elidala.Zd- UDavida wangena wahlala ebuphephelweni, kungalokho babizwa bona muMuzi kaDavida.$cA UDavida gade athe: “Nanyana ngubani ozakusahlela amaJebusi qangi uzakuba yinduna ekulu yepi.” UJowabi umsa kaTseruya wenyuka qangi, yeke waba yinduna.,bQ Izakhamuzi zeJebusezo zathi kuDavida: “Awuzukungena la!”
Khonapho, uDavida wathumba ubuphephelo beZiyoni, okwathi ngemva kwesikhathi baba muMuzi kaDavida.a UDavida nama-Israyeli woke barhwantela eJerusalema okuyiJebusi. AmaJebusi okubahlali bendawo leyo ngendabuko gade asese lapho.` Ngaleyondlela boke abaphathi bakwa-Israyeli beza ekosini uDavida eRhebroni. UDavida wenza isivumelwano nabo eRhebroni phambi kwakaSomnini; base bayamzesa-ke waba yikosi phezu kwaka-Israyeli njengombana uSomnini bekathembisa ngaphambilini ngoSamyela.b_= Eenkhathini ezidlulileko, uSawula asese yikosi, nguwe ogade udosa u-Israyeli ukuya epini. USomnini uZimakho wathi kuwe, ‘Nguwe ozakwelusa abantu bami u-Israyeli begodu nguwe ozakubusa abantu bami u-Israyeli.’ ”W^ ) Woke ama-Israyeli eza kuDavida eRhebroni afese athi kuye: “Siziingazi zakho.]w Akhange abuze indlela kuSomnini. Yeke uSomnini wamnikela ekufeni, bewathatha ubukhosi wabunikela uDavida umsa kaJese.#\? USawula wahlongakala ngombana angakhange athembakale kuSomnini, akhange abulunge ilizwi lakaSomnini. Ukudlula lapho waya esangomeni bonyana ayokuthukula.K[ kwaphuma woke amadoda anesibindi ayokuthatha isidumbu sakaSawula nezamadodanakhe aziletha eJabetjhi. Bangcwaba iindumbezo ngaphasi komuthi omkhulu eJabetjhi, bebazila amalanga alikhomba balila.gZG Kuthe bona kuzwakale kibo boke abantu beJabetjhi-Giliyadi lokho amaFilista akwenze ngoSawula,sY_ Afaka iinkhande zakhe ngethempelini labosingazimawo, ihlokwakhe yona ayilengisa ngethempelini lakaDagoni.$XA Amhlubulisa aqunta ihlokwakhe ayithatha kanye neenkhande zakhe, athumela umlayezo enarheni yoke yamaFilista abika iindabezi kibosingazimu nebantwini bawo.Wy Ilanga emva kwepi amaFilista ahlubulisa iindumbu. Afunyana uSawula namadodanakhe barabhalele phezu kwentaba iGilibowa.aV; Kuthe lokha ama-Israyeli agade ahlala ngemrhobeni nakabona bonyana ipi yawo ibalekile nokobana uSawula namadodanakhe bahlongakele, atjhiya imizawo woke abaleka. Kwaba kungena kwamaFilista azihlalela emizini leyo-ke.`U9 USawula namadodanakhe amathathu bahlongakala. Yeke umndenakhe wahlongakala ngendlwana.hTI Kuthe lokha usonkhande nakabona bonyana uSawula ufile, naye wazidlhunya phezu kwesabula, wafa.pSY Nje-ke uSawula wathi kusonkhandakhe: “Rhwatjha isabulakho ungitlhofoze, kungabe kufike abarhedenaba bangirhubutjhe.” Kodwana usonkhande loyo wesaba khulu ukwenza lokho. Yeke uSawula wathatha isabulakhe wazidlhunya phezu kwayo.ZR- Ipi yamrhagalela uSawula. Abadumuza ngemisubi bamfikela bamkhubaza okwesabekako.jQM AmaFilista amlala nje uSawula, abe abulala amadodanakhe uJonathani, u-Abinadaba noMaliki-Tjhuwa.P % AmaFilista gade alwa nama-Israyeli. Ama-Israyeli abaleka phambi kwamaFilista. Inengi lama-Israyeli lafa ngokurajalaliswa entabeni iGilibowa.,OQ ,U-Atseli gade anamadodana asithandathu, amabizwawo bekungu-Azrikhamu, uBhokeru, u-Itjhimayeli, uTjheyariya, u-Obadiya noRhanani. Boke labo bekumadodana ka-Atseli.ZN- +UMotsa wabeletha uBhiniya onguyise kaRefaya uyise ka-Eliyasa onguyise ka-Atseli.nMU *U-Arhazi wabeletha uJara; uJara wabeletha u-Alemethi, u-Azimavethi noZimri. UZimri wabeletha uMotsa.FL )Amadodana kaMika kunguPitoni, uMeleki, uTarhireya no-Arhazi.RK (Indodana kaJonathani bekunguMeribi-Bhali. UMeribi-Bhali wabeletha uMika. J 'UNeri wabeletha uKhitjhi; uKhitjhi wabeletha uSawula. USawula wabeletha uJonathani, uMaliki-Tjhuwa, u-Abinadaba no-Etjhi-Bhali.aI; &UMikhilothi wabeletha uTjhimiyamu. Nabo gade bahlala eduze kweenhlobo zabo eJerusalema.3Ha %uGedori, u-Arhiyo, uZakariya noMikhilothi.YG+ $Amadodanakhe bekungu-Abidoni izibulo, uTsuri, uKhitjhi, uBhali, uNeri, uNadabi,\F1 #EGibiyoni gade kuhlala uJehiyeli umsunguli weGibiyoni. Ibizo lomkakhe bekunguMaka.|Eq "Boke labo bebaziinhloko zemindeni yamaLevi. Ngokuya ngokweenzukulwana, iinhloko zemindenezi bezihlala eJerusalema.8Di !Labo abagade babavumi, baziinhloko zemindeni yamaLevi, bebahlala emalawini wethempeli lokha nabatjhayisileko ngombana gade kufuze bafunyanwe eduze nabafunwako ubusuku nemini.yCk Abanye babomnakwabo abamaKhehathi gade baphethe umsebenzi wokulungisa isikwa esibekwa etafuleni qobe liSabatha.nBU UMatitiya umLevi olizibulo lakaTjhalumu umKhorarhi, gade abekwe bona abe mukiniyi wesikwa somnikelo._A7 Kodwana bekubaphristi abathileko kwaphela ebegade bavunyelwe ukwenza umvango wamakha.+@O Abanye bebanikelwe umsebenzi wokutjheja enye ipahla yangethempelini okutjho ipahla ecwengileko, iflowuru esefiweko, iwayini, amafutha we-oliva, itjhwalo namakha.?) Abanye babo gade baqale ipahla egade isetjenziselwa ukulotjha ethempelini. Gade babala iimpahlezo lokha nazingeniswako nalokha nazikhutjhwako.v>e Bekuthi nabatjhayisako balale endlini kaZimu ngombana bebamele bayigade bebavule namasangwayo njalo ekuseni.-=S Abarholi abane babalindisango ababalwe ngehla gade baneenkhundla ezisiphelani ethempelini, kodwana abalindisango abangemizaneni bekumelwe banande beza ethempelini amalanga alikhomba ukuzokusizana nabarholabo. Labo-ke bekumaLevi begodu bebanikelwe ukuqala amarhayisi namadladla wendlu kaZimu.w<g Abalindisango bebangemahlangothini womane wethempeli: ngepumalanga, ngetjingalanga, ngesewula nangetlhagwini.j;M Ukusukela ngesikhatheso amaKhorarhi gade agada amasango wendlu kaSomnini ngokuya ngedlhego lawo.:% Sebaboke labo abakhethwa bona babe balindisango emibunjwaneni yethempeli, bebamakhulu amabili anetjhumi nambili. Gade bahlala emizanenabo lapha bebatloliswe khona.
UDavida nomboni uSamyela ngibo abenza isikhundla somlindisango bona sibe ngesesiphelani ethempelini.T9! UZakariya umsa kaTjhalumu gade amlindisango esangweni elikhulu lethempeli.S8 Erhalawumbeni uFiniyasi umsa ka-Eliyazari gade amrholabo noSomnini anaye.k7O Yeke uTjhalumu umsa kaKhore omsa ka-Ebiyasafu umsa kaKhorarhi nabafowabo abamaKhorarhi, gade baphethe isikhundla sokugada imibunjwana yethempeli njengaboyisemkhulu abagade baqalene nokugada isango lethaberinakeli lakaSomnini.B6} Bekube namhlanje basese balindisango ababekwe esangweni lekosi ngepumalanga yethempeli. Lo bekumndeni wabalindisango ukusukela ngesikhathi sokujanyiswa kwekampa yamaLevi erhalawumbeni.5 Abalindisango abagade bahlala eJerusalema
kunguTjhalumu, u-Akhubu, uThalimoni, u-Arhimani nabozakwabo.
Ihlokwabo kunguTjhalumu.4# u-Obadiya, umsa kaTjhemaya omsa kaGalali, umsa kaJedutuni
noBherekiya, umsa ka-Asa omsa ka-Elkhana ogade ahlala emizini yamaNethofathi.h3I uBhakhibhakhari, uRheretjhi, uGalali,
uMataniya, umsa kaMika omsa kaZikiri, umsa ka-Asafa,2 AmaLevi agade ahlala eJerusalema
kunguTjhemaya, umsa kaRhatjhubi omsa ka-Azrikhamu, umsa kaRhatjhabiya okuziinzukulwana zakaMerari,;1o Abaphristi abagade bahlala eJerusalema kunguJedaya, uJehoyaribi, uJakini,
u-Adaya, umsa kaJerorhamu omsa kaPatjhirhuri, umsa kaMalikiya,
uMasayi, umsa ka-Adiyeli omsa kaJarhizera, umsa kaMetjhulamu omsa kaMetjhilemithi, umsa ka-Imeri.
U-Azariya, umsa kaRhilikiya omsa kaMetjhulamu, umsa kaTsadokhi omsa kaMerayothi, umsa ka-Arhithubi gade asikhulu sendlu kaZimu. Abaphristaba gade baziinhloko zemindeni. Bekumadoda anetlha nanekghono lokwenza umsebenzi wendlu kaZimu. Isibalo semindenabo besiyikulungwana namakhulu alikhomba namatjhumi asithandathu.v0e Iinzukulwana zabantwaba, bezimakhulu alithoba namatjhumi amahlanu nathandathu. Bona bebaziinhloko zemindeni./ uJibineya, umsa kaJerorhamu;
u-Ela, umsa ka-Uzi omsa kaMikiri
noMetjhulamu, umsa kaTjhafathiya omsa kaRewuyeli, umsa kaJibiniya.X.) BakwaBhenjamini kunguSalu, umsa kaMetjhulamu omsa kaHodaviya, umsa kaHasenuwa;n-U kebakwaZerarhi kunguJehiyeli.
Isibalo semindeni le besimakhulu amathandathu namatjhumi alithoba.=,u kebakwaTjhiloni kungu-Asaya olizibulo namadodanakhe;q+[ u-Utayi, umsa ka-Amihudi omsa ka-Omri, umsa ka-Imri omsa kaBhani osizukulwana sakaPeretsi, umsa kaJuda;q*[ EJerusalema kwahlala abanye bakwaJuda, bakwaBhenjamini, bakwa-Efrayimu nebakwaManase. Bona bekungilaba: ) Ababa ngebokuthoma ukubuyela eendaweni zabo ngemadorobheni bekungabanye bama-Israyeli, abaphristi, amaLevi neensebenzi zethempeli.5( e Boke bakwa-Israyeli gade batlolwe erhelweni egade lisemtlolweni wamakhosi wakwa-Israyeli.
Abantu bakwaJuda gade bathunjwe basiwa eBhabheli ngenca yokungathembeki kwabo.G'(Amadodana ka-Ulamu bekuziingorho ezikwazi ukusebenzisa umsebe. Gade zinamadodana nabazukulu abanengi; balikhulu namatjhumi amahlanu sebaboke.
Boke labo bekuziinzukulwana zakaBhenjamini.}&s'Amadodana womnakwabo u-Etjhekhi bekungu-Ulamu olizibulo lakhe, wesibili kunguJewutjhi, wesithathu kungu-Elifelethi.&%E&U-Atseli gade anamadodana amathandathu. Wona bekungu-Azrikhamu, uBhokeru, u-Itjhimayeli, uTjheyariya, u-Obadiya noRhanani. Boke labo bekumadodana ka-Atseli.V$%%uMotsa wabeletha uBhina onguyise kaRafa uyise ka-Eliyasa onguyise ka-Atseli.~#u$U-Arhazi wabeletha uJehowada,
uJehowada wabeletha u-Alemethi, u-Azimavethi noZimri.
UZimri wabeletha uMotsa,D"#Amadodana kaMikha kunguPitoni, uMeleki, uTariya no-Arhazi.M!"Umsa kaJonathani bekunguMeribhali.
UMeribhali wabeletha uMikha. !UNeri wabeletha uKhitjhi,
uKhitjhi wabeletha uSawula.
USawula wabeletha uJonathani, uMaliki-Tjhuwa, u-Abinadaba no-Etjhi-Bhali.kO bese kuba nguMikilothi owabeletha uTjhimeya. Nabo gade bahlala eduze kweenhlobo zabo eJerusalema.#AuGedori, u-Arhiyo, uZekerilQIndodanakhe elizibulo kungu-Abidoni, alanywe nguTsuri, kulandele uKhitjhi, uBhali, uNeri, uNadaba,QUmsunguli weGibiyoni gade ahlala eGibiyoni. Ibizo lomkakhe bekunguMaka.Z-Labo bekuziinhloko zemindenabo, bahlala eJerusalema ngokuya ngeenzukulwana zabo.>wuJaretjhiya, u-Eliya noZikiri bamadodana kaJerorhamu.2_UTjhamitjherayi, uTjherhariya, u-Ataliya,7iuJifideya noPenuweli bamadodana kaTjhatjhakhi.*OuRhananiya, u-Elamu, u-Anitotiya,&Gu-Abidoni, uZikiri, uRhanani,*OUYitjhipani, u-Ebhere, u-Eliyeli,>wu-Adaya, uBheraya noTjhimrathi bamadodana kaTjhimeyi.,Su-Eliyenayi, uTsiletayi, u-Eliyeli,#AUJakimu, uZikiri, uZabidi,A}uYitjhimerayi, uJiziliya noJobabi bamadodana ka-Elipali.6gUZebadiya, uMetjhulamu, uRhizikhi, uRhebhere,@{uMikayeli, uYitjhipa noJorha gade bamadodana kaBheriya.%EuZebadiya, u-Aradi, u-Ederi,, SU-Arhiyo, uTjhatjhakhi, uJeremothi,   Amanye amadodana ka-Elipali kunguBheriya noTjhema. Bebaziinhloko zemindeni ehlala e-Ayaloni; ngibo abaqotjha izakhamuzi zeGathi.s _ Amadodana ka-Elipali bekungu-Ebhere, uMitjhamu noTjhemedi. UTjhemedi lo ngowakha i-Ono neLodi nemizanayo.= u NgoRhutjhimu gade abelethelwe u-Abithubi no-Elipali.R  uJewutsi, uSakiya noMirima. Lawo bekumadodanakhe, baziinhloko zemindeni.P URhodetjhi umkakhe wambelethela uJobabu, uTsibiya, uMetjha, uMalikamu,|qUTjharharayimu wabelethelwa amadodana enarheni yakwaMowabi emva kokobana atlhale abafazi bakhe uRhutjhimu noBhara.\1bekumadodana ka-Ehudi. Gade baziinhloko zemindeni egade ihlala eGeba kodwana uNamani no-Arhowarhi bafuduselwa eManarhathi ngekani. UGera nguye owabafudusako. Emva kwesikhathi uGera wabeletha u-Uza no-Arhirhudi.%EuGera, uTjhefufani noRhuramu+QU-Abitjhuwa, uNamani, u-Arhowarhi,BAmadodana kaBhela bekungu-Adari noGera onguyise ka-Ehudi.0[wesine kunguNorha, wesihlanu kunguRafa.l SUBhenjamini wabeletha uBhela olizibulo lakhe, wesibili kungu-Atjhibeli, wesithathu kungu-Arhirarhi,O(Boke labo bekuziinzukulwana zaka-Atjheri. Bebaziinhloko zemindeni, amadoda ahloniphekako, iingorho nabarholi abaphezulu. Isibalo samadoda wepi gade siziinkulungwana ezimatjhumi amabili nathandathu.?y'Amadodana ka-Ula bekungu-Ararhi, uRhaniyeli noRitsiya.:~o&Amadodana kaJeteri bekunguJefune, uPisipa no-Ara.D}%uBhetseri, uHodi, uTjhama, uTjhilitjha, uJitirani noBhera.U|#$Amadodana kaTsofarhi kunguSuwarhi, uRharineferi, uTjhuwali, uBheri, uJimra,W{'#Amadodana kamnakwabo lakaRhotamu kunguTsofarhi, uJimna, uTjheletjhi no-Amala.Fz"Amadodana kaTjhomeri bekungu-Arhi, uRohega, uRhuba no-Aramu.fyE!Amadodana kaJafilethi kunguPasaki, uBhimirhali no-Atjhivathi. Lawo bekumadodana kaJafilethi.Px URhebhere wabeletha uJafilethi, uTjhomeri, uRhotamu nodadwabo uTjhuwa.Vw%Amadodana kaBheriya kunguRhebere noMalikiyeli ogade anguyise kaBhirizayithi.cv?Amadodana ka-Atjheri bekunguJimna, uYitjhiva, uYitjhivi noBheriya. Udadwabo kunguSerarhi.>uuBakwaManase bebalawula iBhethe-Tjhani nemizanayo, iTanaki nemizanayo, iMegido nemizanayo kanye neDori nemizanayo.
Iinzukulwana zakaJosefa umsa ka-Israyeli bezihlala emizini le.t Iinarha zabo nemizabo bekuyiBhethe-Eli nemizanayo. Ngepumalanga isifunda sabo besinabela emkhawulweni weNarana, ngetjingalanga sinabela emikhawulweni yeGezeri nemizanayo. Isifundesi sifaka iTjhekemu nemizanayo besinabele nemikhawulweni ye-Aya nemizanayo.*sOuyise kaNuni onguyise kaJotjhuwa.Dronguyise kaLadani, uyise ka-Amihudi onguyise ka-Elitjhama,rq]U-Efrayimu gade anenye indodana okuthiwa nguRefarhi uyise kaRetjhefu onguyise kaTelarhi, uyise kaTarhanapIndodakazi ka-Efrayimu bekunguTjhera owasungula iBhethe-Rhoroni engenzasi neBhethe-Rhoroni engehla kanye ne-Uzeni-Tjhera.wogWayama umkakhe, wazithwala wabeletha indodana. Wayithiya ibizo lakaBheriya ngombana umndenakhe bewunesinyama.bn=Uyise u-Efrayimu wabalilela amalanga amanengi, iinhlobo zakhe bezeza bona zizomtjhiriya..mUuyise kaZabadi onguyise kaTjhuthelarhi.
Abahlali bendawo okumadoda weGathi babulala u-Ezeri no-Eliyadi amadodana ka-Efrayimu lokha nabalinga ukuthatha ifuywabo.l{Iinzukulwana zaka-Efrayimu bekunguTjhuthelarhi uyise kaBeredi onguyise kaTarhathi uyise ka-Eliyada onguyise kaTarhathi,QkAmadodana kaTjhemida bekungu-Arhiyana, uTjhekemu, uLikhirhi no-Aniyamu._j7Udadwabo lakaGiliyadi bekunguMolekethi owabeletha u-Itjhihodi, u-Abiyezeri noMarhala.kiOUmsa ka-Ulamu bekunguBhedani. Lezo-ke bekuziinzukulwana zakaGiliyadi umsa kaMakiri omsa kaManase.)hKUMaka umkaMakiri wambelethela umsana wamthiya ibizo bona nguPeretjhi. Umnakwabo wamthiya bona nguTjheretjhi. Iinzukulwana zakaGiliyadi bekungu-Ulamu noRekhemu.EgUMakiri wathatha umfazi emindenini yamaRhufi namaTjhufi. Ibizo lomkakhe ogade ayintandokazi kuye bekunguMaka.
UTselofirhadi ogade angowesizukulwana sesibili bekanamadodakazi kwaphela.kfOUmsa kaManase bekungu-Asriyeli obelethwa mngena omAramu. Godu wabeletha uMakiri uyise kaGiliyadi.xei Amadodana kaNafitali bekunguJarhitsiyeli, uGuni, uJetseri noTjhalumu.
Labo bekuziinzukulwana zakaBhilirha.ad; AmaTjhufi namaRhufi bekuziinzukulwana zaka-Iri, amaRhutjhi kuziinzukulwana zaka-Arheri.1c[ Woke lawo bekumadodana kaJediyayeli, neenzukulwana zawo ngokweenhloko zemindeni kumadoda wepi aziinkulungwana ezilitjhumi nalikhomba namakhulu amabili alungele ukulwa.b1 Umsa kaJediyayeli bekunguBhilirhana. Amadodana kaBhilirhana kunguJewutjhi, uBhenjamini, u-Ehudi, uKenana, uZetani, uTaratjhitjhi no-Arhitjharhari. a  neenzukulwana zawo egade zitloliswe ngokweenhloko zemindeni kumadoda wepi aziinkulungwana ezimatjhumi amabili namakhulu amabili.*`MAmadodana kaBhekeri bekunguZemira, uJowatjhi, u-Eliyezeri, u-Eliyowenayi, u-Omri, uJeremothi, u-Abiya, u-Anatothi no-Alemethi. Woke lawo bekumadodana kaBhekeri,_Amadodana kaBhela kungu-Etsibhoni, u-Uzi, u-Uziyeli, uJerimothi no-Iri. Amadoda amahlanu la gade aziinhloko zemindeni begodu aziingorho. Iinzukulwana zabo bezinesibalo esimatjhumi amabili nambili weenkulungwana namatjhumi amathathu nane wamadoda wepi.O^Amadodana amathathu kaBhenjamini bekunguBhela, uBhekeri noJediyayeli.']GYoke eminye imindeni yekoro ka-Isakari beyinesibalo samadoda wepi aziinkulungwana ezimatjhumi abunane nalikhomba. Yoke njalo itlolwe erhelweni leenzukulwana..\UNgokuya ngokomlando weenzukulwana zabo, bebamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amathathu nathandathu alungele ukulwa ngombana gade banesithembu nabantwana abanengi.[)Umsa ka-Uzi bekunguJizrarhiya. UJizrarhiya namadodanakhe uMikayeli, u-Obadiya, uJuweli noYitjhiya bebaziinhloko zemindeni; babahlanu sebaboke.Z+Amadodana kaTola kungu-Uzi, uRefaya, uJeriyeli, uJarhimayi, uJibisamu noSamyela; bebaziinhloko zemindenabo. Eenzukulwaneni zomndeni kaTola bekunamadoda wepi. Ngesikhathi sokubusa kwakaDavida bebaziinkulungwana ezimatjhumi amabili nambili namakhulu asithandathu ngesibalo.YY -Amadodana ka-Isakari bekunguTola, uPuwa, uJatjhubi noTjhimroni; babane sebaboke.=XuQiRhetjhiboni namadlelwayo,
iJazeri namadlelwayo.lWQPEsifundeni sekoro yakwaGadi
iRamothi engeGiliyadi namadlelwayo,
iMarhanayimu namadlelwayo,?VyOiKhedemothi namadlelwayo,
iMefahathi namadlelwayo.!U;NEsifundeni sekoro yakwaRubeni ngaphetjheya kweJordani nangepumalanga yeJerikho
iBhetseri engerhalawumbeni namadlelwayo,
iJarhitsa namadlelwayo, T MIinzukulwana eziseleko zamaMerari zabelwa:
Esifundeni sekoro kaZebuloni
iRimoni namadlelwayo,
iThabori namadlelwayo. S LEsifundeni sekoro kaNafitali
iKhedetjhi engeGalile namadlelwayo,
iRhamoni namadlelwayo,
iKhiriyatayimu namadlelwayo.iRerhobi namadlelwayo.^Q5JEsifundeni sekoro ka-Atjheri
iMatjhala namadlelwayo,
i-Abidoni namadlelwayo,9PmIiRamothi namadlelwayo,
i-Anemu namadlelwayo.`O9HEsifundeni sekoro ka-Isakari
iKhedetjhi namadlelwayo,
iDaberathi namadlelwayo,N'GAmaGeritjhomu abelwa lokhu:
Esifundeni sesiquntu sekoro kaManase
iGolani engeBhatjhani namadlelwayo,
i-Atjhitarothi namadlelwayo.!M;FGodu ezinye zeenzukulwana eziseleko zakaKhehathi zabelwa esifundeni sesiquntu sekoro yakwaManase
i-Aneri namadlelwayo,
iBhiliyamu namadlelwayo.@L{Ei-Ayaloni namadlelwayo,
iGathi-Rimoni namadlelwayo.EKDiJokimeyamu namadlelwayo,
iBhethe-Rhoroni namadlelwayo,J5CBebamukeliswe iindawo ezilandelako njengamadorobhabo wobuphephelo:
iTjhekemu eentatjaneni zakwa-Efrayimu namadlelwayo,
iGezeri namadlelwayo,gIGBAbanye bemindeni yamaKhehathi bebabelwe imizi nemikhawulwayo ngesifundeni sekoro ka-Efrayimu.iHKAAmadorobho eemfundeni zakwaJuda, kwaSimiyoni nakwaBhenjamini abalwe ngehla nawo abiwa ngefumbe.PG@Nje-ke bakwa-Israyeli babela amaLevi amadorobho la kanye namadlelwawo. F?Amadorobho alitjhumi nambili ngeemfundeni zekoro kaRubeni, kaGadi neyakaZebuloni abelwa ngefumbe imindeni yeenzukulwana zakaMerari.'EG>Amadorobho alitjhumi nantathu ngeemfundeni zekoro ka-Isakari, ka-Atjheri, kaNafitali nekoro kaManase eBhatjhani abelwa imindeni yeenzukulwana zakaGeritjhomu.Dy=Amadorobho alitjhumi wesiquntu sekoro kaManase abelwa ngefumbe labo ebebahlobene neenzukulwana eziseleko zakaKhehathi.QCiRhebroni, iLibhina namadlelwayo, iJatiri, i-Etjhitemowa namadlelwayo,T?!8kodwana amasimu nemizana yeRhebroni besele yabelwe uKhalebi umsa kaJefune.I> 7Enarheni yakwaJuda amukeliswa iRhebroni namadlelo ayibhodileko,=y6AmaKhehathi, aziinzukulwana zaka-Aroni, akhethwa ngefumbe bona amukele nanzi iimfunda ezilandelako kobana ahlale kizo:)<M5kaTsadokhi uyise ka-Arhimahatsi.E;4kaMerayothi onguyise ka-Amariya uyise ka-Arhithubi onguyise9:m3kaBhukhi uyise ka-Uzi onguyise kaZerarhiya uyise|9q2Nanzi-ke iinzukulwana zaka-Aroni: U-Aroni gade anguyise ka-Elazara onguyise kaFiniyasi uyise ka-Abitjhuwa onguyise831Kodwana u-Aroni neenzukulwana zakhe bebaqalene nomsebenzi we-aldari lokutjhisa imihlabelo kanye ne-aldari lokutjhisa itjhwalo. Godu gade baqalene nomsebenzi wendawo ecwenge khulu nokwenzela u-Israyeli itethelelo kuZimu ngokuya ngendlela uMosi inceku kaZimu agade ayale ngayo._770AmaLevi amanye anikelwa eminye imisebenzi ethaberinakelini okuyindlu kaSomnini uZimu.B6/omsa kaMarhili, umsa kaMutjhi omsa kaMerari, umsa kaLevi.55e.umsa ka-Amitsi omsa kaBhani, umsa kaTjhemeri@4{-omsa kaRhatjhabiya, umsa ka-Amatsiya omsa kaRhilikhiya,j3M,Abafowabo bangekhohlo bekumadodana kaMerari: U-Etana umsa kaKhitjhi omsa ka-Abidi, umsa kaMaluki82k+umsa kaJarhathi omsa kaGeritjhomu, umsa kaLevi.41c*omsa ka-Etana, umsa kaZima omsa kaTjhimeyi,50e)umsa ka-Ethini omsa kaZerarhi, umsa ka-Adaya:/o(omsa kaMikayeli, umsa kaBaheseya omsa kaMalikiya,o.W'U-Asafa umfowabo kaHemani wajama ngesidleni sakhe. U-Asafa bekuyindodana kaBherekiya, umsa kaTjhimeyaJ- &umsa kaJitsirhari omsa kaKhenathi, umsa kaLevi omsa ka-Israyeli.K,%umsa kaTarhathi omsa ka-Asiri, umsa ka-Ebijasafu omsa kaKhorarhi,K+$umsa ka-Elikhana omsa kaJuweli, umsa ka-Azariya omsa kaTsefaniya,I* #umsa kaTsufi omsa ka-Elikhana, umsa kaMarhathi omsa ka-Amasayi,L)"umsa ka-Elikhana omsa kaJerorhamu, umsa ka-Eliyeli omsa kaTowarhi,(!Naka amadoda enza umsebenzi lo ngokumukeza aboyise: KebakwaKhehathi umkhaleli bekunguHemani, umsa kaJuweli omsa kaSamyela,N' Alotjha ngomvumo phambi kwethaberinakeli okulitende lokuhlanganela, bekwaba sikhathi lapha uSolomoni akha khona ithempeli lakaSomnini eJerusalema. Enza imisebenzawo ngokuya ngomyalo abekelwa wona.{&oUDavida wabeka amadoda bona aphathe zomvumo endlini kaSomnini emva kokobana umfaji wesivumelwano uhlaliswe lapho.7%ikaTjhimeya onguyise kaRhagiya, uyise ka-Asaya.k$OIinzukulwana zakaMerari bekunguMarhili onguyise kaLibini, uyise kaTjhimeyi onguyise ka-Uza, uyiseJ# Amadodana kaSamyela bekunguJuweli izibulo, yesibili kungu-Abiya.<"ska-Eliyabu, uyise kaJerorhamu onguyise ka-Elikhana.]!3U-Arhimothi gade anguyise ka-Elikhana onguyise kaTsofayi, uyise kaNarhathi onguyiseD Amanye amadodana ka-Elikhana bekungu-Amasayi no-Arhimothi.KkaTarhathi onguyise ka-Uriyeli, uyise ka-Uziya onguyise kaSawula.A}ka-Elikhana, uyise ka-Ebiyasafu onguyise ka-Asiri, uyise[/UKhehathi gade anguyise ka-Aminadabi onguyise kaKhorarhi, uyise ka-Asiri onguyiseJ kaJowarhi, uyise ka-Ido onguyise kaZerarhi, uyise kaJeyathirayi.W'UGeritjhomu gade anguyise kaLibini onguyise kaJarhathi, uyise kaZima onguyiseiKAmadodana kaMerari bekunguMarhili noMutjhi.
Laba bekumindeni yamaLevi ukuya ngabokhokhwabo:PAmadodana kaKhehathi bekungu-Amramu, uJitsihari, uRhebroni no-Uziyeli.A}Lawa mabizo wamadodana kaGeritjhomu: uLibini noTjhimeyi.@{Amadodana kaLevi bekunguGeritjhomu, uKhehathi noMerari.pYUJehotsadakhi wathunjwa ngesikhathi uSomnini anikela uJuda neJerusalema esandleni sakaNebukadinetsari.GU-Azariya wabeletha uSeraya; uSeraya wabeletha uJehotsadakhi.K UTjhalumu wabeletha uRhilikhiya; uRhilikhiya wabeletha u-Azariya.I  U-Arhithubi wabeletha uTsadokhi; uTsadokhi wabeletha uTjhalumu.I  U-Azariya wabeletha u-Amariya; u-Amariya wabeletha u-Arhithubi.ve UJorhanana wabeletha u-Azariya. (Yena waba mphristi wokuthoma ethempelini elakhiwe nguSolomoni eJerusalema.)L U-Arhimahatsi wabeletha u-Azariya; u-Azariya wabeletha uJorhanana.MU-Arhithubi wabeletha uTsadokhi; uTsadokhi wabeletha u-Arhimahatsi.J UMerayothi wabeletha u-Amariya; u-Amariya wabeletha u-Arhithubi.F U-Uzi wabeletha uZerarhiya; uZerarhiya wabeletha uMerayothi.@ {U-Abitjhuwa wabeletha uBhukhi; uBhukhi wabeletha u-Uzi.I  U-Elazara wabeletha uFiniyasi; uFiniyasi wabeletha u-Abitjhuwa.} sAbantwana baka-Amramu kungu-Aroni, uMosi noMiriyamu. Amadodana ka-Aroni kunguNadabi, u-Abihu, u-Elazara no-Itamara. ~}]||{zzz/yyryx{ww\vuu_ttsrrCppohnnmllzkk jiiyhhbgg$ffRf eee dcbbbOa``j`_^^1]]]!\\i\[[ Z^YY3XWU TyT@S]RRQCPOO*NN+MLL2KK`K JJMIIIAHHH$GGnGFFVEEE DDbDClBBB(AAY@@?g>>N=<<;::M: 9877 655$44333&22/1D00g0...- ,,G++*)((P''+&:%$##p""i!! ~M<2&`t : + ?[bIHmnSUDavida waqala phezulu wabona ingilozi kaSomnini ijame emkayini phakathi kwezulu nephasi, iphethe isabulayo erhwatjhwiweko iyelulele eJerusalema. Nje-ke uDavida kanye nabaphathi bomuzi bembatha iinzilo bawa ngobuso ehlabathini.:mmNje-ke uZimu wathumela ingilozi ebhubhisako bonyana ibhubhise iJerusalema. Kodwana kwathi ingilozi isathi yenza lokho, uZimu wacabanga godu. Warhawuka ngebanga lamatlhuwo wathi engilozini leyo: “Kahle! Kwanele kwanjesi.”
Ngesikhatheso ingilozi kaSomnini beyijame eselelweni saka-Orinani umJebusi.llQYeke uSomnini warhadla u-Israyeli ngesifo, kwabhubha iinkulungwana ezimatjhumi alikhomba zamadoda.(kI UDavida wathi kuGadi: “Ngisenyakanyakeni nanginje. Kungcono ngiwele ezandleni zakaSomnini ngombana yena umusakhe mkhulu; ngingaba yini ezandleni zabantu.”Qj iminyaka emithathu yendlala namkha iinyanga ezintathu usoloko ubaleka izitha zakho zikutsepunya ngesabulazo, nanyana amalanga amathathu wesabula kaSomnini okutjho isifo esizakwembatha inarha lokha ingilozi kaZimu ibhubhisa yoke imikhawulo yakwa-Israyeli.’ Yeke khetha ndoda bonyana kufuze ngibuyisele liphi kongithumileko.”eiC Nje-ke uGadi waya kuDavida wafese wathi kuye: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Zikhethele:-hS “Khamba uyokutjela uDavida bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Ngikwendlalela nanzi izinto ezintathu, khetha yinye yazo ekufuze ngikuhlunguphaze ngayo.’ ”5ge USomnini uZimu wathi kuGadi umboni kaDavida:=fsNje-ke uDavida wathi kuZimu: “Maye mina, ngone khulu ngokwenza into enje. Maye mina, ngonile ngesenzo samesi. Ngiyabawa, libalela umlandu wencekwakho. Ubudlhadlha abelatjhwa.”We'Begodu into leyo yaba yimbi phambi kwakaZimu; ngebangelo wamadlha u-Israyeli.dKodwana uJowabi akhange afake bakwaLevi nebakwaBhenjamini esibalweni sakhe ngombana gade akghabhudlhwa myalo wekosi uDavida.hcIUJowabi wabikela uDavida isibalo samadoda wepi: Kilo loke lakwa-Israyeli bekunesigidi nekhulu leenkulungwana lamadoda akwazi ukulwa ngesabula, sekuhlanganiswe neenkulungwana ezimakhulu amane namatjhumi alikhomba wakwaJuda.bKodwana uJowabi wabindeka ngependulo yekosi uDavida. Yeke waphuma wadabula kilo loke lakwa-Israyeli, emva kwalokho wabuyela eJerusalema.-aSKodwana uJowabi wathi: “Kubayini-ke ikosami ifune ukwazi lokhu? UZimu angandisa isibalo samabuthwakhe sibuyelelwe ngamakhulukhulu kunalokhu esingikho kwanje? Kosami, Ndabezitha, amabutho lawo akasisesandleni sakho na? Alo, kubayini u-Israyeli kufuze athwale umlandu ngebanga lesenzwesi?”R`UDavida wathi kuJowabi neenduna zamabutho: “Khambani niyokubala ama-Israyeli kusukela eBheritjheba ngesewula ukuya eDani ngetlhagwini. Nibuye-ke nizongitjela umphumela bona ngazi bonyana mangaki.”o_ YUmjamelani ogade afuna ukubangela u-Israyeli inyakanyaka watjitjizela uDavida bona abale ama-Israyeli.V^%Lezo bekuziinzukulwana zakaRafa weGathi, ezabulawa nguDavida neenduna zakhe.k]OWathi lokha natlhorholoja ama-Israyeli, uJonathani umsa kaTjhimeya omnakwabo kaDavida wayibulala.I\ Nakenye godu ipi eyaba seGathi, kwakunendoda ede enemino esithandathu esandleni ngasinye namazwani asithandathu enyaweni ngalinye, okumatjhumi amabili nane sekukoke. Naye gade ayitsitsirimba."[=Kenye ipi namaFilista, u-Elirhanani umsa kaJayiri wabulala uLarhimi ongumnakwabo kaGoliyathi umGathi. Umphini womkhontwakhe wawufana nompherho womaluki.!Z;Emva kwalokho kwaqubuka ipi namaFilista eGezeri. Ngesikhatheso uSibekayi weRhutjha wabulala uSipayi owabe ayitsitsirimba. Ngalokho amaFilista aguqiswa.RYWakatelela abantu bedorobhelo bona bamsebenzele: Wabasebenzisa ngeensarha, ngamapeke wesimbi nangamazembe. Wenza lokhu kiwo woke amadorobho wama-Amoni. UDavida nebutho lakhe loke babuyela eJerusalema.pXYUDavida wathatha isihlohlo ebegade sisehloko yekosi yakwa-Amoni. Ubudisi baso bebumakhilogremu amatjhumi amathathu nane begodu ngaphakathi kwaso bekunelitje eliligugu. Sathweswa uDavida. UDavida wathatha ipango enengi yedorobhelo.~W wKwathi nakuthoma umnyaka lokha amakhosi naphuma ipi, uJowabi waphuma nebutho lamajoni ukuyokulwa. Wabhubhisa inarha yakwa-Amoni, waragela phambili wavimbezela iRabha. UDavida yena wasala eJerusalema. UJowabi wasahlela iRabha wayitjhiya imarubhi.TV!Kuthe lokha amakhosi agade angaphasi kwakaHadadi-Ezeri nakabona bonyana ahlulwe ma-Israyeli, enza ukuthula noDavida bona abe ngaphasi kwakhe. Nje-ke ama-Aramu akhange asathanda ukusiza bakwa-Amoni godu.PUKodwana ama-Aramu abaleka phambi kwaka-Israyeli. UDavida wabulala iinkulungwana ezilikhomba zabakhweli beenkarana namajoni weenyawo amatjhumi amane weenkulungwana. Wabulala noTjhofaki indunabo yepi.}TsLokha uDavida nakatjelwa lokhu, wahlanganisa woke ama-Israyeli wayama umlambo iJordani. Kuthe lokha uDavida nakafika kiwo, wahlela amabuthwakhe bona aqalane nama-Aramu. Kwathi lokha uDavida nasele alungele ukuwasahlela, ama-Aramu angena epini.JS Emva kobana ama-Aramu abone bona ahlulwe ma-Israyeli, athumela iinthunywa bonyana ziyokuthatha amanye ama-Aramu angaphetjheya komlambo. Ama-Aramu la, arholwa nguTjhofaki induna kaHadadi-Ezeri.BR}Lokha ama-Amoni nakabona bonyana ama-Aramu ayabaleka, nawo abaleka phambi kwaka-Abitjhayi umnakwabo kaJowabi aziphosela ngaphakathi kwedorobho.
Nje-ke uJowabi wabuyela eJerusalema.XQ)Yeke uJowabi nebutho lakhe baphuma basahlela ama-Aramu, bawahlula abe abaleka.P} Qina ndoda, silwele abantu bekhethu namadorobho wakaZimethu. USomnini uZimu uzakwenza akubona kulungile emehlwenakhe.”O# UJowabi wathi ku-Abitjhayi: “Nakube ama-Aramu anamandla kunami, ubuye uzongisiza; kodwana nakube ama-Amoni anamandla kunawe, ngizakusiza.`N9 Wabeka inengi lamadoda ezandleni zaka-Abitjhayi umnakwabo bona liqalane nebakwa-Amoni.M5 UJowabi wabona bonyana ubhodwe yipi ngaphambili nangemuva, yeke wakhetha abomakadebona beembilinga kwa-Israyeli, wabahlela bona baqalane nama-Aramu. L  Ama-Amoni aphuma azihlela ngeenqhema esangweni ledorobho lawo, ukube amakhosi agade eze bona azokusiza asazihlalele emmangweni.^K5Kuthe bonyana uDavida ezwe lokhu, wathumela uJowabi nebutho loke leengorho zamajoni.J{Bacatjha iinkarana eziziinkulungwana ezimatjhumi amathathu nambili, abakhweli bazo kanye nekosi yeMaka namabuthwayo. Labo beza bazokuhloma amatendabo hlanu kweMedeba, ukube ama-Amoni wona gade asahlanganisa amabutho ngemizinawo bonyana aphume ipi.ILokha ama-Amoni nakalemuka bona atlhorholoje uDavida ngesidunwini, uRhanuni nama-Amoni wathumela isiliva elimakhilogremu aziinkulungwana ezimatjhumi amathathu nane eMesopotamiya, e-Aramu-Maka neTsoba bonyana kuyokucatjhwa iinkarana zepi nabakhweli bazo.wHgKuthe lokha omunye nakatjela uDavida ngamadoda lawo, uDavida wathumela isigijimi bonyana sibahlangabeze ngombana gade barhubutjhwe kabuhlungu. Ikosi uDavida yathi: “Hlalani eJerikho iintjebe zenu bezikhule, emuva kwalokho nibuye-ke.”G-Yeke uRhanuni wabamba abantu bakaDavida wabarhuna iinlevu. Waqunta izambatho zabo ngehla kwedini iinkhondo zaba semtarini, wabalisa-ke bakhamba. Fabarholi bama-Amoni bathi kuRhanuni: “Ikosi icabanga bona uDavida uhlonipha usokosi kangangobana angabe athumele abantwaba bona bazokutjhiriya? Uthi amadoda la, akakezi nje bonyana azokuba botamlana abazokuhlola inarha kuthi emva kwesikhathi ayibhubhise?”-ESUDavida wadlumbana wathi: “Kungcono ngibe nomusa kuRhanuni umsa kaNarhatjhi ngombana uyise waba nomusa kimi.”
Yeke uDavida wathumela abazenda bona bayomtjhiriyela uRhanuni ngoyise.
Kodwana kuthe lokha abazenda bakaDavida nabafika kuRhanuni enarheni yama-Amoni bona bazomtjhiriya,}D uKwathi emva kwalokho uNarhatjhi ikosi yakwa-Amoni wahlongakala, uRhanuni indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.C uBhenaya umsa kaJehoyada gade aphethe amaKereti namaPeleti;
amadodana kaDavida wona bekaziinkhulu ngehlangothini lakayise.qB[uTsadokhi umsa ka-Arhitubi no-Abimeleki umsa ka-Abiyatari bekubaphristi;
uTjhavitjha angumabhalana;hAIUJowabi umsa kaTseruya gade amphathi webutho;
uJehotjhafathi umsa ka-Arhiludi kungusosiba;e@CUDavida wabusa phezu kwaka-Israyeli woke, wagweba ngokulungileko boke abeza kuye ngemiraro.?/ Wajamisa iinqhema zamajoni kwa-Edomu. Ama-Edomu woke asebenzela uDavida. Ngambala uSomnini uZimu wapha uDavida ukuhlula koke lapha akhamba khona.w>g U-Abitjhayi umsa kaTseruya wamadlha phasi itjhumi nabunane leenkulungwana zabakwa-Edomu ngemrhobeni weTswayi.R= Ikosi uDavida yanikela iziphezo kuZimu njengombana bekenzile ngesiliva negolide agade alithumbe kizo zoke izizwe azihlulileko. Izizwezi gade kuma-Edomu, amaMowabi, ama-Amoni, amaFilista nama-Amalekhi.|<q wathumela uHadoramu indodanakhe ekosini uDavida uyokumbingelela nokumthokozisa ekwahluleni kwakhe ipi kaHadadi-Ezeri ngombana uHadadi-Ezeri bekahlala alwa naye. UHadoramu waphathela uDavida imihlobohlobo yezipho zegolide, zesiliva nezekoporo.w;g Kuthe lokha uTowu ikosi yeRhamathi nakezwa bonyana uDavida uhlule loke ibutho lakaHadadi-Ezeri ikosi yeTsoba,m:SUkusukela eThibirhathi neKuni ekumimizi egade ingeyakaHadadi-Ezeri, uDavida wabutha lapho ikoporo enengi kwamambala. Emva kwesikhathi ngekoporo leyo uSolomoni wenza ilwandle lekoporo, iinsika zethempeli nezitjana zoke zekoporo.h9IUDavida wathatha iinlanda zegolide egade kungezeenduna zakaHadadi-Ezeri waziletha eJerusalema.68eWajamisa iinqhema zamajoni embusweni wama-Aramu eDamaseku. Ama-Aramu asebenzela uDavida abe athela nemithelo kuye. USomnini wapha uDavida ukuhlula koke lapha akhamba khona.'7GKuthe lokha ama-Aramu weDamaseku nakeza bonyana azokusiza uHadadi-Ezeri ikosi yeTsoba, uDavida wamadlha phasi iinkulungwana ezimatjhumi amabili nambili zawo.~6uUDavida wathumba kuye iinkulungwana zeenkarana zepi, iinkulungwana ezilikhomba zabakhweli beenkarana kanye neenkulungwana ezimatjhumi amabili zamajoni weenyawo. Waqunta imisipha yeenjomani wazitjhiyela kwaphela ikhulu leenjomani ezibotjhelwako./5WNgaphezu kwalokho wamadlha nekosi yeTsoba uHadadi-Ezeri hlanu kweRhamathi, lokha uHadadi-Ezeri nasendleleni bona ayokusungula umbuswakhe magegana nomlambo iYufrathe.f4EUDavida waragela phambili wamadlha namaMowabi, aba ziinsebenzi zakhe, athela nemithelo kuye.3 Kwathi emva kwalokho uDavida wamadlha amaFilista bewawabusa. Wathumba iGathi nemizanayo wayikhupha ezandleni zamaFilista.$2ANjengombana kube kuhle ukubusisa indlu yencekwakho, akube njalo phambi kwakho isiphelani. Lokha wena Somnini nawuyibusisako, izakubusiseka nini nanini.”I1 Iye, wena Somnini unguZimu! Incekwakho uyithembise intwehle le. 0 Wena Zimami, wembulile encekwinakho bonyana uzayakhela indlu. Ngalokho incekwakho ifunyene isibindi sokuthandaza phambi kwakho.m/SIbizo lakho lizakunzinza belibe likhulu isiphelani bese abantu bathi, ‘USomnini uMninimandlawoke, obizwa bona unguZimu ka-Israyeli, mbala nguye uZimu ka-Israyeli!’ Nendlu yencekwakho uDavida izakujama inzinze phambi kwakho.|.qNje-ke Somnini, qinisa isithembiso owasenza ngencekwakho kanye nendlwayo isiphelani; wenze njengombana wathembisa.e-CWenza u-Israyeli bonyana abe sisizwe sakho isiphelani begodu wena Somnini, waba nguZimakhe. , Ngubani-ke onjengabantu bakho u-Israyeli, isizwe ekukuphela kwaso ephasini uZimu aphuma ukuyosihlenga bonyana sibe babantu bakhe? Wazenzela idumo ngokwenza imikarisomraro emikhulu neyesabekako ngokuqotjha izizwe phambi kwabantu bakho owabahlenga eGibhide._+7Akakho onjengawe! Njengombana sezwa ngeendlebe zethu, akakho uZimu ngaphandle kwakho.[*/Ngebanga lencekwakho nangentandwakho wenze izinto ezikulwezi bewenza bona zazeke.|)qAlo-nje, incekwakho uDavida beyingathini okhunye ngehlonipho engaka ngombana wena, Somnini nguwe owazi incekwakho.g(GKwangasuthi lokho bekungakaneli phambi kwakho, wena Zimu, wakhuluma godu nangelikusasa lomndeni wencekwakho. Iye, ungikhethile mina, thuli lehlabathi njengombana kutjho incwadi yomyalwakho, wangiphakamisa Somnini, Zimami.7'gNje-ke uDavida wangena ngetendeni wahlala phasi phambi komfaji kaSomnini wathi: “Hawu Somnini, Zimami! Bengiyini mina nomndenami bonyana ungabe ungibeke ezingeni elingaka?9&mUNathani wabikela uDavida woke amezwi wesambulo.{%oNgizambeka ngaphezu kwabantu bami nangaphezu kombuswami isiphelani. Nesihlalo sakhe sizakujama isiphelani.’ ” $ Ngizakuba nguyise yena abe yindodanami. Angisoze ngasusa ithando lami kuye njengombana ngalisusa kiloyo okhambe ngaphambi kwakho.P# Nguye-ke ozangakhela indlu, ngizakunzinzisa isihlalo sakhe isiphelani."- Lokha amalangakho sele aphelile sewuphumule kiboyihlomkhulu, ngizakuvusa isizukulwana sakho, omunye wamadodanakho. Ngizakuqinisa ubukhosi bakhe.*!M nanjengombana zenza soloku ngakhetha ababusi phezu kwabantu bami u-Israyeli. Nezitha zakho zoke ngizaziguqisa. Ngimemezela kuwe bona ngimi engizakwakhela indlu.9 k Ngizokulungiselela isizwe sami u-Israyeli indawo, ngisinzinzise ukuze sibe nekhaya laso singasaphazamiseki. Iinkhohlakali azisoze zisasigandelela njengombana zenza ekuthomeni, Ngibe nawe nanyana kukuphi lapha uya khona, ngaphelisa nezitha zakho zoke phambi kwakho. Nje-ke ube ngomunye wabadumileko ephasini.B}Nje-ke tjela incekwami uDavida uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimadlawoke: Mina ngakususa emadlelweni, ekweluseni umhlambi, ngakwenza bona ube mphathi wabantu bami u-Israyeli.LKiyo yoke indawo lapha bengikhamba khona no-Israyeli, nakhe nangizwa ngikhuluma komunye wabarholi engabayala bona beluse abantu bami ngambuza bonyana kubayini angangakheli indlu yomsedari na?’FMina akhange khengihlale ngendlini kusukela mhlana ngikhupha u-Israyeli eGibhide bekube namhlanje. Bengiseze ngigega netende kusukela kwelinye ukuya kwelinye, ngigelagela ethaberinakelini.“Khamba uyokutjela incekwami uDavida bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Akusuwe ozongakhela indlu kobana ngihlale kiyo.?yNgobusukobo ilizwi lakaSomnini lafika kuNathani lathi:gGUNathani waphendula uDavida wathi: “Ikosami ayenze ngokubona kwayo ngombana uZimu unayo.”[ 1Kuthe lokha uDavida nasele ahlezi anzinzile esigodlweni sakhe, wathi kuNathani umphorofidi: “Akhusuqale, mina ngihlezi ngesigodlweni somsedari ukube umfaji wesivumelano sakaSomnini wona usele ngetenjaneni.”}+Yeke boke abantu baphadlhalala kwaba ngiloyo naloyo waya kwakhe, uDavida naye wabuyela kwakhe bonyana abusise indlwakhe.3_*UHemani noJedutuni gade baneemporompita neewahlo kanye nemihlobohlobo yeenliliswa ebegade babhinela ngazo uZimu. Amadodana kaJedutuni gade abalindisango lethaberinakeli.9k)Abanye abagade banabo bekunguHemani noJedutuni nenengi labagade bakhethwe ngokomthetho bonyana babe ngabazokudumisa uSomnini bathi: “Iye, ithando lakhe lijame isiphelani.”:m(kobana banikele imihlabelo yokutjhiswa kuSomnini phezu kwe-aldari njalo ekuseni nantambama mlibe. Bekufuze kwenziwe koke okutlolwe emthethweni kaSomnini ayala ngawo u-Israyeli.'UDavida watjhiya uTsadokhi umphristi nabanye abaphristi abakanye naye phambi kwethaberinakeli lakaSomnini elisendundumeni eGibiyoni,&Watjhiya no-Obede-Edomu anabafowabo abamatjhumi asithandathu nabunane. U-Obede-Edomu umsa kaJedutuni noRhosa bekubalindi.1[%UDavida watjhiya u-Asafa nabafowabo phambi komfaji wesivumelwano sakaSomnini bonyana balotjhe uZimu lapho isiphelani. Bekufuze balotjhe ngokweendingo zemihla ngemihla.$USomnini uZimu wakwa-Israyeli akaphakanyiswe bekube nini nanini.”
Boke abantu bathi: “Amen! USomnini akadunyiswe!”/W#Yeke thandazani nithi:
“Sisindisa Zimu wesindiswethu!
Senyule hlangana nezizwe
bonyana sidumise ibizo lakho elicwengileko,
sibabaze iphazimulwakho.W'"Dumisani uSomnini ngombana ulungile;
iye, ithando lakhe ngelanini nanini.r ]!Nje-ke imithi yehlathi izakukhalela phambi kwakaSomnini,
ngombana uyeza bona abuyisele koke esigeni.b = Ilwandle alibhodle nakho koke okungendenalo;
ummango awujekezele nakho koke okukiwo.l Qnje-ke amazulu akathokoze, iphasi lihlokome;
izizwe azitjelwe kuthiwe: “USomnini uyabusa!”m Sthuthumelani phambi kwakhe nina zizwe zoke zephasi.
Iye, iphasi linzinzile, angekhe lasikinywa," =ninikele ibizo lakhe ihlonipho emfaneleko.
Lethani umnikelo bese niza phambi kwakhe;
khothamelani uSomnini nembethe izambatho ezihloniphekileko;MNina zizwe, hloniphani uSomnini,
nivume iphazimulo namandlakhe;Z-Iphazimulo nobukhosi kuphambi kwakhe,
amandla netokozo kusesigodlweni sakhe.^5Iye, boke abozinyana bezizwe babosingazimu,
kodwana uSomnini yena wenza amazulu.oWngombana mkhulu uSomnini,
mbala ufanele ukudunyiswa,
wesatjwa ngaphezu kwabo boke abozinyana.\1Zwakalisani iphazimulwakhe ezizweni,
iimangaliso zakhe phakathi kwabantu boke;b=Khalelani ingoma kuSomnini nina phasi loke,
memezelani isindiswakhe imihla ngemihla.\1wathi: “Ningathinti abazesiweko bami,
ningahlunguphazi abaphorofidi bami.”eCUSomnini akhange avumele noyedwa bona abagandelele;
nangebanga labo wakhalima amakhosi,Nbazulazula izizwe ngezizwe,
bandinda nemibuso ngokuhlukahlukana.Z-Lokha basesembalwa ngesibalo,
iye, baseselidlanzana begodu baziinkhonzi kiloV~%Wathi:
“Jakopo ngizakunikela iKanana
ibe sisabelo selifa lakho.”X})Wasiqinisa kuJakopo saba mthetho,
ku-Israyeli saba sivumelwano isiphelani.I| isivumelwano asenza no-Abrahamu,
nesifungo asenza no-Isaka.s{_USomnini ukhumbula isivumelwano sakhe isiphelani,
nelizwi ayala ngalo iinzukulwana eziziinkulungwana:FzUSomnini unguZimethu;
iimiso zakhe zembethe iphasi loke.gyG nina nzukulwana zaka-Israyeli inceku kaSomnini,
nina madodana kaJakopo okhethiweko wakhe.Vx% Khumbulani iimangaliso azenzileko,
imikarisomraro neemiso azikhulumilekoMw Funani uSomnini namandlakhe;
nifunisise ubuso bakhe njalonjalo.jvM Zikhakhaziseni ebizweni lakhe elicwengileko;
yenzani iinhliziyo zabafuna uSomnini zithokoze.Su Mvumeleni ingoma, nimdlalele;
babazani zoke izenzo zakhe ezikarisako.[t/Dumisani uSomnini, nibize ibizo lakhe;
nazise izenzo zakhe phakathi kwezizwe.qs[Bekumhlokho lokha uDavida nanikela kokuthoma u-Asafa nesiqhema sakhe irhubo lokudumisa uSomnini elithi:}rsuBhenaya noJarhaziyeli abaphristi bebafuze bavuthele njalonjalo iimporompita phambi komfaji wesivumelwano sakaZimu.kqOU-Asafa gade ayihloko, alandelwe nguZakariya. UJehiyeli, uTjhemiramothi, uJerhiyeli, uMatitiya, u-Eliyabu, uBhenaya, u-Obede-Edomu noJehiyeli bekufuze badlale imihlobohlobo yamaharibha. U-Asafa gade kufuze azwakalise iiwahlo;pWakhetha amanye amaLevi bona alotjhe phambi komfaji wakaSomnini, abonge, akhalele abe adumise uSomnini uZimu wakwa-Israyeli.xoiWanikela omunye nomunye umuntu wembaji nowengubo kwa-Israyeli isikwa esindulungu, amakwapa wesundu nawediribe.nyKuthe lokha uDavida nakaqeda ukunikela ngemihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswano, wabusisa abantu ebizweni lakaSomnini.m -Bathatha umfaji kaZimu bawungenisa ngetendeni uDavida agade alihlomele wona. Banikela ngemihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswano phambi kwakaZimu.;loKwathi lokha umfaji wesivumelwano sakaSomnini nawusangena eMzini kaDavida, uMikali indodakazi kaSawula wahlola ngefesidere. Uthe nakabona ikosi uDavida igida ithamba, wayinyaza.9kkNje-ke woke u-Israyeli waletha umfaji wesivumelwano sakaSomnini ngomkhulungwana wehlokomo, ngomdumo wepalapala neporompita, isiwahlo nangeenliliswa zemihlobohlobo yamaharibha.Jj UDavida gade ambethe iphuraphura yelineni njengawo woke amaLevi athwala umfaji, nanjengabavumi noKenaniya ogade amyeleli wabavumi abathutha umfaji. Godu uDavida gade aleke ngenaka lobuphristi.i)UZimu wasiza amaLevi kikho koke. AmaLevi agade athutha umfaji wesivumelwano sakaSomnini, enza umhlabelo weenkunzi ezilikhomba namaqama angako.,hQYeke uDavida nabaphathi bakwa-Israyeli kanye neenduna zekulungwana, bakhamba bayokunyusa umfaji wesivumelwano sakaSomnini endlini ka-Obede-Edomu ngegido elikhulu._g7Abaphristi uTjhebaniya, uJotjhafathi, uNetaneli, u-Amasayi, uZakariya, uBhenaya no-Eliyezeri gade kufuze bavuthele iimporompita phambi komfaji kaZimu. U-Obede-Edomu noJerhiya nabo gade kufuze babe balindi bomfaji.6fgUBherekiya no-Elkhana gade babalindi bomfaji.eUKenaniya ongomunye wabarholi bamaLevi gade amyeleli oqalene nokuthuthwa komfaji. Wanikelwa umsebenzi lo ngombana gade anelemuko lawo.ndUNje-ke amaLevi akhetha uHemani umsa kaJuweli, u-Asafa umsa kaBherekiya no-Etani umsa kaKhutjhaya. U-Asafa gade angewomndeni kaHemani. U-Etani umfowabo gade angewomndeni kaMerari. Abavumi abathathwaba gade bafanele balilise iiwahlo zekoporo.
Isiqhema sesibili naso esimndeni gade kunguZakariya umsa kaJaziyeli, uTjhemiramothi, uJerhiyeli, u-Uni, u-Eliyabu, uBhenaya, uMaseya, uMatitiya, u-Elifelehu, uMikhiniya, u-Obede-Edomu noJehiyeli, abalindi. Esiqhemenesi, uZakariya, uTjhemiramothi, uJerhiyeli, u-Uni, u-Eliyabu, uMaseya noBhenaya gade bafanele balilise amaharibha ngesinara esiphezulu.
UMatitiya, u-Elifelehu, uMikhineya, u-Obede-Edomu, uJehiyeli kanye no-Azaziya bekufuze basize ukudlala iharibha elinye elineenara ezibunane./cWGodu uDavida watjela iinhloko zamaLevi bona zikhethe abafowazo ababavumi bonyana bakhalele iingoma zethabo, babethe neenliliswa okumihlobohlobo yamaharibha neewahlo.~buAmaLevi athwala umfaji kaZimu ngeengodo emahlombawo, kwaba njengombana uMosi awayalile ngokuya ngelizwi lakaSomnini.kaONje-ke abaphristi namaLevi bazihlambulula ukuze bakhuphule umfaji kaSomnini uZimu wakwa-Israyeli.9`k Ngombana akhange niwuthwale bona niwulethe kwekuthomeni, yeke uSomnini uZimethu usibhokele ngobukhali. Iye, akhange sibuze kuye bona singenza njani njengombana kujanyisiwe.”>_u wathi kibo: “Ngini iinhloko zemindeni yamaLevi. Nje-ke nina nabafowenu amaLevi, zihlambululeni bonyana nilethe umfaji kaSomnini uZimu wakwa-Israyeli lapha ngiwulungiselele khona.^ Nje-ke uDavida wabiza uTsadokhi no-Abiyatari abaphristi, kanye no-Uriyeli, u-Asaya, uJuweli, uTjhemaya, u-Eliyeli no-Aminadaba amaLevi,\]1 emndenini ka-Uziyeli bekunamadoda alikhulu netjhumi nambili arholwa ngu-Aminadaba.R\ emndenini kaRhebroni bekunamadoda amatjhumi abunane arholwa ngu-Eliyeli;T[!emndenini ka-Elitsafani bekunamadoda amakhulu amabili arholwa nguTjhemaya;^Z5emndenini kaGeritjhomu bekunamadoda alikhulu namatjhumi amathathu arholwa nguJuweli;`Y9emndenini kaMerari bekunamadoda amakhulu amabili namatjhumi amabili arholwa ngu-Asaya;\X1emndenini kaKhehathi bekunamadoda alikhulu namatjhumi amabili arholwa ngu-Uriyeli;KWWabiza iinzukulwana zaka-Aroni namaLevi bona zihlangane ndawonye:V%UDavida wahlanganisa woke ama-Israyeli eJerusalema ngombana bekafuna ukuletha umfaji kaZimu eJerusalema lapha gade asele awulungisele khona.CUNje-ke wathi: “Akakho namunye ongathwala umfaji kaZimu ngaphandle kwamaLevi ngombana uSomnini wakhetha wona bonyana athwale umfaji kaZimu nokobana alotjhe phambi kwakhe isiphelani.”kT QUDavida wazakhela izindlu eMzini kaDavida, walungisa nendawo yomfaji kaZimu bewawuhlomela netende.gSGLanaba njalo-ke idumo lakaDavida enarheni yoke, noSomnini wenza bonyana izizwe zoke zimesabe.{RoUDavida wenza njengombana uZimu amyalile, barhayila amaFilista yoke indlela ukusukela eGibiyoni bekwaba seGezeri.7QgMasinyana-nje nawizwa itjhada lamagadango ngaphezu kwemithi yebhalisamu, nje-ke phuma usahlele ngombana uZimu uzabe akhamba phambi kwakho bona amadlhe ibutho lamaFilista.”(PIUDavida wabuza kuZimu godu, uZimu wamphendula wathi: “Ungakhuphuki unqophe kiwo, kodwana yewuwazombe ngemuva bese uwasahlela ngaphambi kwemithi yebhalisamu.9Om AmaFilista abuya godu alalela uDavida emrhobeni.fNE AmaFilista abaleka atjhiya abosingazimu bawo lapho; uDavida wayala bona babatjhise ngomlilo.yMk Nje-ke uDavida neviyo lakhe bakhuphukela eBhali-Peratsimu, wafese wawahlula lapho. Wabe wathi: “Ngesandla sami uSomnini urhurhule izitha zami njengamanzi agobhoza arhurhule koke.” Ngebangelo, indawo leyo yabizwa bona yiBhali-Peratsimu.KL uDavida wabuza kuZimu wathi: “Ngingawasahlela amaFilista la na? USomnini uzowanikela esandleni sami na?”
USomnini wamphendula wathi: “Iye, yewukhambe ngizowanikela esandleni sakho.”JK  Kwathi amaFilista sele afikile bona amlalele emrhobeni wamaRafa,9JkKuthe lokha amaFilista nakezwa bona uDavida uzeswe waba yikosi yama-Israyeli woke, aphuma ngendlwana bona ayomzuma. Lokha uDavida nakezwa ngalokho, waphuma bona awahlangabeze./IYu-Elitjhama, uBheliyada no-Elifelethi.!H=uNoga, uNefegi, uJafiya,/GYuJibirhari, u-Elitjhuwa, u-Elifelethi,lFQNaka amabizo wabantwana abelethelwa bona eJerusalema: NguTjhamuwa, uTjhobabi, uNathani, uSolomoni,`E9EJerusalema uDavida wathatha abanye abafazi bambelethela amadodana nabentazana abanye.D3UDavida walemuka bona uSomnini uZimu umjamise bona abe yikosi kwa-Israyeli nokobana uphakamise umbuswakhe ngebanga labantu bakaSomnini, u-Israyeli.C -URhiramu ikosi yeTirosi wathumela iinthunywa kuDavida kanye neengodo zomsedari, abacozi belitje nababazi beengodo bona bakhele uDavida isigodlo.B Umfaji kaZimu wahlala khonapho nomndeni ka-Obede-Edomu iinyanga ezintathu. Nje-ke uSomnini uZimu wabusisa umndenakhe nakho koke anakho.Aw Akhange asathatha umfaji bona uye kwakhe, eMzini kaDavida. Kunalokho wawuphambukisela endlini ka-Obede-Edomu umGathi.q@[ Mhlokho uDavida wesaba uZimu bewadlumbana wathi: “Alo, ngingawuletha njani umfaji kaZimu kwamapha?”? UDavida wakhathazeka ngombana uSomnini uphahlaze u-Uza. Yeke wathiya indawo leyo bona yiPeretsi-Uza. Ibizwelo lisajamile nanamhlanjesi.> Ubukhali bakaSomnini uZimu bavuthela u-Uza, wamradlha phasi ngombana gade athinte umfaji. Wafela khonapho phambi kwakaZimu.=# Nabafika eselelweni seKidoni, u-Uza welula isandla bona abambe umfaji ngombana ikoloyana yakhahlumezeka lokha iinkomo nazifika edwalenapho.R< UDavida nawo woke ama-Israyeli gade bagidinga ngamandlabo woke phambi kwakaSomnini. Bebavuma lokha nabancinza imihlobohlobo yamaharibha, bebabetha abosotjherere neewahlo begodu balilisa neemporompita.;y Bathwala umfaji kaZimu bawususa endlini ka-Abinadaba ngekoloyana etja. U-Uza no-Arhiyo bekubatjhayeli bekoloyana leyo.N: UDavida nabantu boke bakwa-Israyeli baya eBhala okuyiKhiriyathi-Jeyarimu yakwaJuda bona bakhuphule lapho umfaji kaZimu onguSomnini ohlala phezu kwamakerubhi; umfaji ogade umanyaniswa nebizo lakhe.<9q Ngalokho uDavida wahlanganisa woke u-Israyeli ukusukela ephakgheni lomlambo weGibhide ngesewula ukuya eLebo-Rhamathi ngetlhagwini bona kususwe umfaji kaZimu eKhiriyathi-Jeyarimu.]83 Ihlangano yavumelana yoke nesiphakamisweso ngombana abantu boke basibona silungile.u7c Asihlanganeni ukuze sibuyisele umfaji kaZimu ngakithi ngombana emihleni kaSawula akhange siwukhathalele.”(6I Kiyo yoke ihlangano yeenhloko zakwa-Israyeli wathi: “Nakube kuhle kini nebusweni bakaSomnini uZimethu, asiphadlhalaleni sifikise ilizwi kilo loke inengi labafowethu abasemikhawulweni yoke yakwa-Israyeli, nebaphristini nakumaLevi asemizini abelwe yona bona beze bazozihlanganisa nathi.]5 5 UDavida wakhulumisana neenduna zakhe zeenkulungwana nezamakhulu, nazo zoke iinhloko.K4 (Ngitjho nabafowabo ababuya kude njengakwa-Isakari, kwaZebuloni nakwaNafitali beza baletha ukudla ngabodumbana, ngamakamela, ngemimeyila nangeenkabi. Bekunikelwe ngokwaneleko iflowuru, amakwapa wamakhiwani, amakhekhe wamakwapa wediribe, iwayini, amafutha we-oliva, iinkomo nezimvu ngombana gade kunokuthokoza kwa-Israyeli.3 'Amadoda lawo ahlala eRhebroni amalanga amathathu aditjhe noDavida, asidla begodu asela ngombana abafowabo bakwaJuda bebabenzele imiphako.q2[ &Woke lawo gade kumadoda wepi, alungele ukulwa; eza eRhebroni azinikele ngeenhliziyo kobana azokubeka uDavida abe yikosi ngaphezu kwaka-Israyeli woke. Nenengi loke lakwa-Israyeli belinehliziyo yinye yokubeka uDavida bona abe yikosi.71g %kebakwaRubeni, bakwaGadi nesiquntu sabakwaManase ukusuka ngepumalanga yeJordani bekumadoda aziinkulungwana ezilikhulu namatjhumi amabili, ahlome ngemihlobohlobo yeenhlabano.Y0+ $kebakwa-Atjheri ebebalungele ukuya epini, bebaziinkulungwana ezimatjhumi amane;v/e #kebakwaDani ebebalungele ukuya epini bebaziinkulungwana ezimatjhumi amabili nabunane namakhulu asithandathu;.# "kebakwaNafitali gade kuziinduna eziyikulungwana, zinamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amathathu nalikhomba ahlome ngeenhlangu nemikhonto;P- !kebakwaZebuloni, ebebalungele ukuya epini, bebahlome ngemihlobohlobo yeenhlabano, babilelwa ziingazi begodu banehloso yinye yokusiza uDavida; bona gade kumadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amahlanu; , kebakwa-Isakari, bebaziinduna ezimakhulu amabili zineenhlobo ezingaphasi kwazo; iindunezi bezinelemuko leenkhathi zokwenza izinto;+% kebakwaManase, okutjho isiquntu sabo, bebaziinkulungwana ezilitjhumi nabunane; bathunywe ngokomthetho bonyana bazokubeka uDavida abe yikosi;*{ kebakwa-Efrayimu ekuziingorho ezidumileko emindenini yekhabo, bebaziinkulungwana ezimatjhumi amabili namakhulu abunane;)# kebakwaBhenjamini emndenini kaSawula bebaziinkulungwana ezintathu (bekube sikhatheso inengi labakwaBhenjamini lathembeka endlini kaSawula);[(/ noTsadokhi isokana lengorho anabarholi abamatjhumi amabili nambili bomndenekhabo;s'_ sekufakwe noJehoyada omrholi womndeni wakwa-Aroni anamadoda aziinkulungwana ezintathu namakhulu alikhombaD& kebakwaLevi kuziinkulungwana ezine namakhulu asithandathu;S% kebakwaSimiyoni ekuziingorho zepi bebaziinkulungwana ezilikhomba nekhulu;w$g KebakwaJuda abagade bahlomele ipi ngesihlangu nomkhonto, bebaziinkulungwana ezisithandathu namakhulu abunane;# Naka amanani wamadoda eza ahlomile kuDavida eRhebroni bona azokuphendulela umbuso kaSawula kuye njengombana uSomnini atjhwile:" Imihla ngemihla amadoda eza bonyana asize uDavida, bekwafika lapha sele kunebutho elikhulu, iye ibuthokazi elingangobaba.z!m Ngibo abasiza uDavida ukusahlela isiqhema semigulukudu ngombana gade baziingorho boke begodu baziinduna zebutho.J  Naka amadoda wakwaManase atlherela kuDavida lokha nakaya eTsikhilagi: ngu-Adinarha, uJozabadi, uJediyeli, uMikayeli, uJozabadi, u-Elihu noTsiletayi ebegade kuziinduna zekulungwana zakwaManase.dA Amanye amadoda wakwaManase atlherela kuDavida lokha nakakhamba namaFilista bona alwe noSawula. (Eqinisweni uDavida nabantu bakhe akhange awasize amaFilista ngombana kwathi ngemva kokobana ababusi beemfunda zamaFilista sebakhulumisene bambuyisela emuva. Badlumbana bathi: “Phela nange umrhali lo angatlherela ekosinakhe uSawula, soke sifile.”)7g Nje-ke, kwehlela uMoya phezu kwaka-Amasayi induna yamatjhumi amathathu, wathi:
“Davida, singabakho!
Msa kaJese sinawe!
Nako umnono, umnono phezu kwakho!
Umnono phezu kwabasizi bakho!
Iye, uZimakho akusize!”
Yeke uDavida wabamukela wabenza abarholi beviyo lakhe lokusahlela. ~~D}}F|{zyyxxPww$vv1u^tthsrr.q`pWoonmlk2jjhhth"gff+eeydd|cc-baaca'``9__N^^{]]\\[ZZYZXWW"VUUaT[SRRORQQQfQPPP6OOO5NnMMNLL*KKUJJlJIHyGFFE8DCBBAAA'@@f@??O>>>"==_<<<;;R::~: 99$887766544q33T22W1v10s//f/..%--h-,s++>*d)('&%;$$ #u""*!R UXDXy,QPk D Ju6I]@UDavida wathi: “Woke umtlolo womtlamo lo ngiwufumene kuSomnini begodu nguSomnini owangembulela koke ngokusetjenzwa komtlamo lo.”3?_nobudisi begolide elicolisiweko le-aldari letjhwalo. Wamnikela nomtlamo wekarana newamakerubhi wegolide anamaphiko avulekileko engamele umfaji wesivumelwano sakaSomnini.D>ubudisi begolide elihlanzekileko leemforogo, izitja zokunyenyeza neenkapho zegolide; ubudisi begolide kwesinye nesinye isitja segolide; ubudisi besiliva kwesinye nesinye isitja sesiliva;j=Mubudisi begolide belinye nelinye itafula lezikwa zakaZimu, ubudisi besiliva leentafula zesiliva;i<Kokutjho ubudisi begolide belinye nelinye ilithi leembani kanye neembani zalo zegolide, ubudisi besiliva belinye nelinye ilithi leembani kanye neembani zalo zesiliva ngokuya ngokusetjenziswa kwelinye nelinye ilithi lesibani;;Godu wamnikela imiyalo mayelana nobudisi beentlabagelo zoke zegolide nezesiliva ezifanele zisetjenziswe ekulotjheni okuhlukahlukeneko,':G Wamnikela imiyalo mayelana neenqhema zabaphristi namaLevi, ikambiso yoke yokulotjha ethempelini kanye neentlabagelo zoke ezifanele zisetjenziselwe ukulotjha.Q9 Wamnikela nomtlamo wakho koke agade anakho emmoyenakhe mayelana neenrhodlo zethempeli lakaSomnini, woke amarhayisi azombeleze iinrhodlo, iinlulu zethempeli lakaZimu neenlulu zeminikelo ekhethekileko.58c Nje-ke uDavida wanikela indodanakhe uSolomoni umtlamo wethempeli, okutjho umtlamo wamathuri, wemimakho, wamadladla, wamalawu angaphezulu, wemisamo newendawo ecwenge khulu. 7 Yelela-ke ndodana, uSomnini uZimu ukhethe wena bona wakhe ithempeli libe yindawo ecwengileko. Yeke qina idolo, wenze umsebenzi.”65 Wena ndodanami Solomoni, thembeka kuZimu kayihlo, umlotjhe ngehliziyo epheleleko nangomkhumbulo ovumako ngombana uSomnini uZimu uhlolisisa ihliziyo enye nenye begodu wazi yoke ihloso yemicabango. Nawumfunako uzamfunyana; kodwana nawumfulathelako naye uzakuliselela isiphelani.~5u“Yeke mina uDavida nginiyala phambi kwama-Israyeli woke nehlangano yoke naphambi kwakaZimu ngithi: Tjhejani bona niyilandela yoke imiyalo kaSomnini uZimenu ukuze nizuze inarha ehle le, benikwazi nokuyidlulisela eenzukulwaneni zenu isiphelani. 4 Ngizakunzinzisa ubukhosi bakhe isiphelani nakube udzimelele ekwenzeni imiyalwami nemithethwami njengombana asenza namhlanje.’(3IWathi kimi, ‘USolomoni indodanakho nguye ozakwakha ithempeli lami neenrhodlo zami ngombana ngikhethe yena bona abe yindodanami, mina ngizakuba nguyise kuye. 29USomnini ungiphe amadodana amanengi, yeke kwathi kiwo woke wakhetha indodanami uSolomoni bona ihlale esihlalweni sobukhosi bakhe phezu kwaka-Israyeli.L1Nokho uSomnini uZimu wakwa-Israyeli, wakhetha mina emndenini woke wakwethu bona ngibe yikosi phezu kwaka-Israyeli nini nanini ngombana wakhetha uJuda bona abe mrholi, kwathi khonapho endlini kaJuda wakhetha umndeni wakwethu begodu phakathi kwamadodana kababa kwamthokozisa bona enze mina ngibe yikosi phezu kwaka-Israyeli.0Kodwana uZimu wathi kimi, ‘Awukafaneli wakhele idumo lami indlu ngombana ube mumuntu wezipi begodu uthulule iingazi.’/5UDavida wasikima wathi: “Bafowethu nani bantu bekhethu, akhese ningilaleleni kuhle. Bekusehliziywenami bonyana ngakhe indlu ibe yindawo lapha umfaji wesivumelwano sakaSomnini uzakunzinza khona nokobana ube sinabelo seenyawo zakaZimu. Begodu ngenze namalungiselelo wokuyakha.8. kUDavida wabiza zoke iinkhulu zakwa-Israyeli bona zibuthane eJerusalema: Iinkhulu zeenkoro, iinduna zeenqhema ezimsebenzelako, iinduna zeenkulungwana nezamakhulu kanye neenkhulu eziphethe yoke ipahla nefuyo yekosi neyamadodanayo; godu wabiza iimphathimandla zesigodlo, iingorho, ngitjho boke abosaziwako.-"U-Arhitofeli walandelwa nguJehoyada umsa kaBhenaya kwase kuba ngu-Abiyatari. UJowabi yena waba yinduna yebutho lesigodlo.O,!U-Arhitofeli gade amluleki wekosi; uRhutjhayi umAriki yena amnganayo.++O UJonathani usonghwanakhe lakaDavida gade amluleki, amumuntu onomkhumbulo obanzi begodu amtloli. Yena noJerhiyeli umsa kaRhakimoni gade batjheje amadodana wekosi.t*aUJazizi umHagiri aphethe imihlambi yezimvu neembuzi.
Boke labo gade kubaphathi bepahla yekosi uDavida.a);U-Obili umItjhimayeli aphethe amakamela.
UJerhideya umMeronothi aphethe abodumbana.(+UTjhirithayi umTjharoni aphethe imihlambi yeenkomo efula ngeTjharoni.
UTjhafathi umsa ka-Adilayi aphethe imihlambi yeenkomo yangemirhobeni.,'QUBhali-Rhanani umGederi aphethe imithi ye-oliva neyamakhiwani wommango eentatjaneni zenarha yangetjingalanga.
UJowatjhi aphethe ibulungelo lamafutha we-oliva.&'UTjhimeyi umRama gade aphethe iimvande zesidiribe.
UZabidi umTjhifimi aphethe umkhiqizo weemvande zesidiribe okutjho ibulungelo lewayini.A%}U-Ezri umsa kaKelubi gade aphethe iinsebenzi zemasimini.7$gU-Azimavethi umsa ka-Adiyeli gade aphethe amagugu wesigodlo.
UJonathani umsa ka-Uziya aphethe iinlulu ngeemfundeni okutjho emadorobheni, emizaneni neenthaleni zabalindi.O#UJowabi umsa kaTseruya wathoma ukubala amadoda kodwana wangaqeda ukuwabala. Ngenca yokubala lokho u-Israyeli wehlelwa manikelela, nesibalweso akhange besisangena encwadini yemilando yekosi uDavida.B"}UDavida akhange abale amadoda aneminyaka ematjhumi amabili namkha ngaphasi kwaleyo ngombana uSomnini uZimu gade athembise bona uzakwenza u-Israyeli abe mnengi njengeenkwekwezi zomkayi.m!SkwaDani kungu-Azariyeli umsa kaJerorhamu.
Lezo-ke bekuziinkhulu phezu kweenkoro zakwa-Israyeli. kwesinye isiquntu sekoro yakwaManase ngeGiliyadi kunguJido umsa kaZakariya,
kwaBhenjamini kunguJasiyeli umsa ka-Abineri,s_kuma-Efrayimu kunguHosiya umsa ka-Azaziya,
esiquntwini sekoro yakwaManase kunguJuweli umsa kaPhedaya,gGkwaZebuloni kunguYitjhimaya umsa ka-Obadiya,
kwaNafitali kunguJerimothi umsa ka-Azriyeli,gGkwaJuda kungu-Elihu omunye wabomnakwabo kaDavida,
kwa-Isakari kungu-Omri umsa kaMikayeli,QkwaLevi kunguRhatjhabiya umsa kaKhemuyeli,
kwa-Aroni kunguTsadokhi,%Phezu kweenkoro zakwa-Israyeli bekungilaba:
KebakwaRubeni bekungu-Eliyezeri umsa kaZikiri,
kwaSimiyoni kunguTjhefathiya umsa kaMaka,?wInduna yesiqhema setjhumi nambili senyanga yetjhumi nambili bekunguRhelidayi umNethofa womndeni ka-Otiniyeli. Esiqhemeni sakhe bekunamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane.3_Induna yesiqhema setjhumi nanye senyanga yetjhumi nanye bekunguBhenaya umPiratoni wakwa-Efrayimu. Esiqhemeni sakhe bekunamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane.#? Induna yesiqhema setjhumi senyanga yetjhumi bekunguMarayi umNethofa wakwaZarirhi. Esiqhemeni sakhe bekunamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane.)K Induna yesiqhema sethoba senyanga yethoba bekungu-Abiyezeri umAnatothi wakwaBhenjamini. Esiqhemeni sakhe bekunamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane.%C Induna yesiqhema sobunane senyanga yobunane bekunguSibekayi umRhutjha wakwaZarirhi. Esiqhemeni sakhe bekunamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane.&E Induna yesiqhema sekhomba senyanga yekhomba bekunguRheletsi umPeloni wakwa-Efrayimu. Esiqhemeni sakhe bekunamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane./W Induna yesiqhema sesithandathu senyanga yesithandathu bekungu-Ira umsa ka-Ikhetjhi umTekhowa. Esiqhemeni sakhe bekunamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane.1Induna yesiqhema sesihlanu senyanga yesihlanu bekunguTjhamuthi umJizrarhi. Esiqhemeni sakhe bekunamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane.T!Induna yesiqhema sesine senyanga yesine bekungu-Asayeli umnakwabo kaJowabi. Indodanakhe uZebadiya nguye owamlandelako ngokuphatha. Esiqhemeni sakhe bekunamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane.UBhenaya lo, ngogade ayingorho yamatjhumi amathathu begodu aphethe abamatjhumi amathathu. Indodanakhe u-Amizabadi gade asesiqhemeneso.3_Induna yesiqhema sesithathu senyanga yesithathu bekunguBhenaya umsa kaJehoyada umphristi omkhulu. Esiqhemeni sakhe bekunamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane.'GPhezu kwesiqhema senyanga yesibili bekunguDodayi umArhorhi. Esiqhemeni sakhe ebesinamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane bekunoMikhilothi ikosana.oWUYatjhobamu gade asizukulwana sakaPeretsi begodu ayinduna yeenkhulu zoke zebutho enyangeni yokuthoma.% CPhezu kwesiqhema sokuthoma enyangeni yokuthoma bekunguYatjhobamu umsa kaZabidiyeli. Esiqhemeni sakhe bekunamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane.  Kwenziwa irhelo lama-Israyeli ngokweenhloko zemindeni, iinduna zeenkulungwana, zamakhulu kanye nabatjheji bazo. Labo basebenzela ikosi uDavida mayelana nakho koke okuphathelene neenqhema zamabutho. Iinqhemezo gade zisemsebenzini inyanga nenyanga bekube mnyaka woke. Esinye nesinye isiqhema gade sinamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nane.
Irhelwelo belijame bunje:  Iinhlobo zakaJeriya gade kumadoda anekghono. Iinhloko zemindenazo beziziinkulungwana ezimbili namakhulu alikhomba. Wona-ke ikosi uDavida yawabeka phezu kwebakwaRubeni, bakwaGadi naphezu kwesiquntu sekoro yabakwaManase mayelana nazo zoke iindaba zakaZimu nekosabo.e CEmndenini kaRhebroni uJeriya gade ayihloko. Kwathi ngomnyaka wamatjhumi amane wokubusa kwakaDavida, kwenziwa irhubhululo, kwafunyanwa hlangana kweenzukulwana nemindeni yakwaRhebroni amadoda aziingorho eJazeri eGiliyadi.v eEmndenini kaRhebroni uRhatjhabiya neenhlobo zakhe okumadoda anekghono ayikulungwana namakhulu alikhomba, gade batjheje umsebenzi wezokuphathwa kwa-Israyeli ngetjingalanga yeJordani okutjho ukuphelelisa yoke imisebenzi kaZimu neyekosabo.'GEmndenini kaJitsihari uKenaniya neenzukulwana zakhe gade banikelwe umsebenzi ongaphandle kwethempeli kilo loke lakwa-Israyeli kobana babe batjheji nabagwebi.V%Yoke into eyahlukaniselwa nguSamyela umboni, noSawula umsa kaKhitjhi, u-Abineri umsa kaNeri noJowabi umsa kaTseruya nazo zoke izinto ezazihlukaniselweko, gade zisesandleni sakaTjhelomithi neenhlobo zakhe.Z-Enye yepango eyahlangulwa epini bayinikelela ukutjhejwa kwethempeli lakaSomnini.T!UTjhelomithi lo neenhlobo zakhe gade bengamele yoke iminikelo ekhethekileko eyahlukaniselwa yikosi uDavida, iinhloko zemindeni, iinduna zeenkulungwana, iinduna zamakhulu kanye nezinye iinduna zamabutho.U-Eliyezeri umnakwabo kaTjhebuyeli bekunguyise kaRerhabiya onguyise ka-Isaya, uyise kaJoramu, onguyise kaZikiri, uyise kaTjhelomithi._7UTjhebuyeli isizukulwana sakaGeritjhoni umsa kaMosi gade asikhulu esengamele amagugu.T!Godu bezisesandleni semindeni ka-Amrami, uJitsihari, uRhebroni no-Uziyeli:c?UZetamu umsa kaJerhiyeli noJuweli umnakwabo gade balawula iinlulu zethempeli lakaSomnini.iKIinlulwezi bezisesandleni seenhloko zomndeni kaLadani osizukulwana sakaGeritjhoni ngoJerhiyeli.r]AmaLevi amanye gade aqalene nokuphathwa kweenlulu zethempeli lakaZimu neenlulu zeminikelo ekhethekileko.]~3Labo-ke bekuziinqhema zabalindisango ebegade baziinzukulwana zakaKhorarhi noMerari.e}CAbane bagada indlela eya emathurini ngetjingalanga yethempeli, ababili bagada ngemathurini.!|;Imihla ngemihla bekugada amaLevi asithandathu ngepumalanga yethempeli, amane ngetlhagwini, amane ngesewula. Isilulu ngasinye besigadwa babantu ababili.{/Ifumbe yesango langetjingalanga nendleleni ekhuphukela esangweni leTjhalekethi yadla uTjhupimu noRhosa.
Iindlwana zabalindaba bezisemaduzana.az;Ifumbe yesango langesewula yadla u-Obede-Edomu.
Ifumbe yeenlulu yadla amadodanakhe.]y3Kwathi lokha nakuphoswa iimfumbe, zawa ngendlela le:
Ifumbe yesango langepumalanga yadla uTjhelemiya.
Ifumbe yesango langetlhagwini yadla indodana kaTjhelemiya uZakariya obegade amluleki ohlakaniphileko.Vx% Isango nesango lenzelwa ifumbe ngokwemindeni emikhulu nemincani ngokufanako. w9 Iinqhema zabalindisangwezi, ngokurholwa ziinduna zazo, gade zenza imisebenzi yokulotjha ethempelini lakaSomnini njengombana gade kwenza iinhlobo zazo.v alanywa nguRhilikhiya, wesithathu kunguThebaliya, wesine kunguZakariya. Amadodana nabafowabo kaRhosa bebalitjhumi nantathu.u URhosa osizukulwana sakaMerari gade anamadodana alandelako: uTjhimri (owathi nanyana angasilo izibulo, uyise wamenza ihloko yomndeni),htI UMetjhelemiya gade anamadodana nabafowabo, kumadoda anekghono. Bebalitjhumi nabunane sebaboke.'sGZoke iinzukulwana zaka-Obede-Edomu lezo, zona namadodanazo nabafowazo bekumadoda anetlha nanamandla ekusebenzeni. Sezizoke bezimatjhumi asithandathu nambili. rAmadodana kaTjhemaya bekungu-Otini, uRefayeli, u-Obede no-Elizabadi; iinhlobo zakaTjhemaya u-Elihu noSemakiya bekumadoda anekghono.qUTjhemaya umsa ka-Obede-Edomu naye gade anamadodana. Amadodana lawo bekabarholi emndenini kayise ngombana gade kuziingorho.ypkwesithandathu kungu-Amiyeli, wekhomba kungu-Isakari noPewuletayi wobunane. UZimu gade ambusisile u-Obede-Edomu.o+Amadodana ka-Obede-Edomu bekunguTjhemaya olizibulo alanywa nguJehozabadi, wesithathu kunguJowarhi, wesine kunguSakari, wesihlanu kunguNetaneli,]n3wesihlanu kungu-Elamu, wesithandathu kunguJehorhanani wekhomba kungu-Eliyehowenayi.mAmadodana kaMetjhelemiya bekunguZakariya izibulo, alanywa nguJediyaheli, wesithathu kunguZebadiya, wesine kunguJatiniyeli,l yIinqhema zabalindisango bezijame bunje: Emndenini kaKhorarhi bekunguMetjhelemiya umsa kaKhore osizukulwana saka-Asafa.qk[Yamatjhumi amabili nane yadla uRomamithi-Ezeri, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.rj]Yamatjhumi amabili nantathu yadla uMarhaziwothi, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.niUYamatjhumi amabili nambili yadla uGidalithi, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.ihKYamatjhumi amabili nanye yadla uHotiri, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.egCYamatjhumi amabili yadla u-Eliyata, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.bf=Yetjhumi nethoba yadla uMalothi, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.ce?Yetjhumi nabunane yadla uRhanani, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.mdSYetjhumi nalikhomba yadla uYotjhibekhatjha, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.hcIYetjhumi nathandathu yadla uRhananiya, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.dbAYetjhumi nahlanu yadla uJerimothi, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.`a9Yetjhumi nane yadla uMatitiya, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.]`3Yetjhumi yadla uTjhubayeli, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.f_EYetjhumi nambili yadla uRhatjhabiya, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.c^?Yetjhumi nanye yadla u-Azariyeli, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.[]/Yetjhumi yadla uTjhimeyi, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.Z\-Yethoba yadla uMataniya, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.Y[+Yobunane yadla u-Isaya, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.[Z/Yekhomba yadla uJesarela, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke._Y7 Yesithandathu yadla uBhukiya, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.\X1 Yesihlanu yadla uNetaniya, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.XW) Yesine yadla uJitsiri, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.[V/ Yesithathu yadla uZakuru, amadodanakhe nabafowabo, bebalitjhumi nambili sebaboke.U3 Ifumbe yokuthoma emndenini ka-Asafa yadla uJosefa.
Yesibili yadla uGedaliya. Yena nabafowabo kanye namadodanakhe bebalitjhumi nambili sebaboke.lTQKwenziwa ifumbe malungana nomsebenzabo ngaphandle kokukhetha omkhulu nomncani, umfundisi nomfundi.S-Bona sebahlangene neenhlobo zabo ebezibanduliwe begodu zinekghono lokukhalelela uSomnini uZimu, bebamakhulu amabili namatjhumi abunane nabunane.tRaWoke amadodana lawo aphekelela uyise ethempelini lakaSomnini uZimu ngomvumo ancinza iiwahlo nemihlobohlobo yamaharibha kobana kulotjhwe ngethempelini lakaZimu.
U-Asafa, uJedutunu noHemani bona bebangaphasi kwelihlo lekosi uDavida..QUWoke lawo bekumadodana kaHemani umboni wekosi uDavida. UZimu wathembisa uHemani bonyana uzamphakamisa, yeke wamupha amadodana alitjhumi nane namadodakazi amathathu.RPEmadodaneni kaHemani bekunguBhukhiya, uMathaniya, u-Uziyeli, uTjhebuweli, uJerimothi, uRhananiya, uRhanani, u-Eliyata, uGidalithi, uRomamithi-Ezeri, uYotjhibekhatjha, uMalothi, uHotiri noMarhaziwothi.dOAEmadodaneni kaJedutunu bekunguGedaliya, uTseri, u-Isaya, uTjhimeyi, uRhatjhabiya noMatitiya, babathandathu sebaboke. Baphekelela uyise uJedutunu ngamaharibha lokha naphorofida ngokuthokoza nangokudumisa uSomnini uZimu.-NSEmadodaneni ka-Asafa bekunguZakuru, uJosefa, uNetaniya no-Asarela. Amadodana ka-Asafa aphekelela uyise ngomvumo lokha naphorofida ngaphasi kwelihlo lekosi uDavida.NM UDavida kanye neenduna zebutho bahlukanisela amadodana ka-Asafa, uHemani noJedutunu bona aphorofide ancinze imihlobohlobo yamaharibha neewahlo.
Nanti-ke irhelo lamadoda agade enza umsebenzi lo:LNawo-ke aphosa ifumbe njengabomnakwabo okuziinzukulwana zaka-Aroni benza lokho ebukhoneni bekosi uDavida, uTsadokhi, u-Arhimeleki naphambi kweenhloko zemindeni yabaphristi namaLevi. Lokhu bekwenziwa ngokungakhethi phakathi komndeni waloyo oyihloko nowabamlamako. Keenzukulwaneni zakaMutjhi kwakhutjhwa iinqhema zakaMarhili, u-Ederi noJerimothi.
Ngilezo-ke iinqhema zamaLevi ngokwemindenawo.LJeenzukulwaneni zakaKhitjhi kwakhutjhwa isiqhema sakaJerarhimiyeli;KIu-Eliyazari bekuyindodana kaMarhili, kodwana gade anganamadodana;H'UMarhili noMutjhi bekumadodana kaMerari;
eenzukulwaneni zakaJaziya umzukulu kaMerari, kwakhutjhwa iinqhema zakaTjhohamu, uZakuri no-Ibri;ZG-eenzukulwaneni zakaYitjhiya umnakwabo kaMika, kwakhutjhwa isiqhema sakaZakariya.uFceenzukulwaneni zaka-Uziyeli kwakhutjhwa isiqhema sakaMika,
emadodaneni kaMika kwakhutjhwa sakaTjhamiri;E)eenzukulwaneni zakaRhebroni kwakhutjhwa isiqhema sakaJeriya oyihloko, alanywe ngu-Amariya, wesithathu kunguJarhaziyeli, wesine kunguJekhamamu;Deenzukulwaneni zakaJitsihari kwakhutjhwa isiqhema sakaTjhelomothi,
emadodaneni kaTjhelomothi kwakhutjhwa sakaJarhathi;[C/eenzukulwaneni zakaRerhabiya kwakhutjhwa isiqhema sakaYitjhiya oyihloko yomndeni;>BuIinzukulwana ezinye zakaLevi nazo bezihlelwe ngeenqhema:
eenzukulwaneni zaka-Amramu kwakhutjhwa isiqhema sakaTjhubayeli,
emadodaneni kaTjhubayeli kwakhutjhwa sakaJerhideya;CALeli-ke lidlhego abahlelwa ngalo lokha nabangena ethempelini lakaSomnini uZimu bona balotjhe. Kwaba ngendlela uyise u-Aroni abayala ngayo, ukuya ngomyalo kaSomnini uZimu wakwa-Israyeli.U@#yamatjhumi amabili nantathu yadla uDelaya, yamatjhumi amabili nane uMazeya.U?#yamatjhumi amabili nanye yadla uJakini, yamatjhumi amabili nambili uGamulu,N>yetjhumi nethoba yadla uPetarhiya, yamatjhumi amabili uJerhezikheli,M=yetjhumi nalikhomba yadla uRheziri, yetjhumi nabunane uHaphitsetsi,J< yetjhumi nahlanu yadla uBhiliga, yetjhumi nesithandathu u-Imeri,E; yetjhumi nantathu yadla uRhupha, yetjhumi nane uYetjhebabi,H:  yetjhumi nanye yadla u-Eliyatjhibu, yetjhumi nambili uJakhimu,79i yethoba yadla uJetjhuwa, yetjhumi uTjhekaniya,58e yekhomba yadla uRhakhotsi, yobunane u-Abiya,<7s yesihlanu yadla uMalikiya, yesithandathu uMijamini,56eyesithathu yadla uRharimu, yesine uSeworimu,>5wIfumbe yokuthoma yadla uJehoyaribi, yesibili uJedaya,/4WUmabhalana uTjhemaya umsa kaNetaneli umLevi watlola amabizwabo ebukhoneni bekosi uDavida, iinkhulu, uTsadokhi umphristi, u-Arhimeleki umsa ka-Abiyatari naphambi kweenhloko zemindeni yabaphristi namaLevi. Kwakhethwa babili ngefumbe emndenini ka-Eliyazari, kwakhethwa munye emndenini ka-Itamara.3!Bazihlukanisa ngefumbe ngokungakhethi ngombana bekunabarholi bezekolo, iinceku zakaZimu hlangana kweenzukulwana zaka-Eliyazari no-Itamara.2}Iinzukulwana zaka-Eliyazari gade zineenhloko ezinengi zemindeni kunezaka-Itamara. Yeke iinzukulwana zaka-Eliyazari zahlukaniswa zaba ziinhloko zemindeni ezilitjhumi nesithandathu, kwathi iinzukulwana zaka-Itamara zaba ziinhloko zemindeni ezibunane.1#Ngokusizwa nguTsadokhi isizukulwana saka-Eliyazari no-Arhimeleki isizukulwana saka-Itamara, uDavida wabahlukanisa ngokweenqhema zokulotjha.03UNadabi no-Abihu bahlongakala ngaphambi kokobana uyisabo ahlongakale. Gade banganabantwana, nje-ke u-Eliyazari no-Itamara balotjha njengabaphristi./ Iinzukulwana zaka-Aroni gade zihlelwe ngeenqhema bunje: Amadodana ka-Aroni bekunguNadabi, u-Abihu, u-Eliyazari no-Itamara.K. Ngendlela leyo amaLevi enza imisebenzawo ngetendeni lokuhlangana nangendaweni ecwengileko. Enza lokhu asiza abafowabo okuziinzukulwana zaka-Aroni malungana nokulotjha ngethempelini lakaSomnini. - Godu bekufuze benze njalo ngaso soke isikhathi lokha nakutjhiselwa uSomnini imihlabelo yokutjhiswa, ngamaSabatha, ngeminyanya yokuthwasa kwenyanga nangemigidi ejanyisiweko. Bekumele njalo nje isibalo esibekiweko samaLevi silotjhe ngethempelini lakaSomnini.X,)Bekufuze njalo ekuseni bathokoze bebadumise uSomnini, nantambama benze soneso."+=Bebatjheja izikwa ezibekwa etafuleni, iflowuru esefiweko yomnikelo weenthoro, izikwa ezirhwamuzelako, izikwa zedendeleko, ihlama nokulinganisa iinthako.z*mUmsebenzi wamaLevi bekukusiza iinzukulwana zaka-Aroni ekulotjheni ngethempelini lakaSomnini: ukutjheja iinrhodlo zethempeli namarhayisi, ukuhlanza zoke izinto ezikhethekileko nokwenza eminye imisebenzi ephathelene nokulotjha endlini kaZimu.)Ngokuya ngomyalo wokugcina kaDavida, amaLevi gade abalwe kusukela kwabaneminyaka ematjhumi amabili ubudala nanyana ukudlula.}(syeke amaLevi nawo akusafuneki ahlale athwele ithaberinakeli nanyana enye into esetjenziselwa ukulotjha uSomnini.”'!Kwaba njalo ngombana uDavida wathi: “USomnini uZimu wakwa-Israyeli unikele abantu bakhe ukuphumula begodu uhlala eJerusalema isiphelani,d&ALaba-ke bekumindeni yamaLevi ebekumele basebenze ngethempelini lakaSomnini. Boke ebebangaphezu kweminyaka ematjhumi amabili ubudala babalwa, amabizwabo abe atloliswa eenqhemeni zomsebenzi ngaphasi kweenhloko zemindeni.f%EIinzukulwana zakaMutjhi bekumindeni kaMarhili, u-Ederi noJeremothi; kwaba mindeni emithathu.$U-Eliyazari wahlongakala anganawo amadodana, anabentazana kwaphela. Abentazanabo bathathwa bomnakwabo okumadodana kaKhitjhi.r#]Iinzukulwana zakaMerari bekumindeni kaMarhili noMutjhi. Amadodana kaMarhili bekungu-Eliyazari noKhitjhi.["/Eenzukulwaneni zaka-Uziyeli, uMika gade angoqakatheke khulu, kulandele uYitjhiya.!%Eenzukulwaneni zakaRhebroni, uJeriya gade angoqakatheke khulu, wesibili kungu-Amariya, wesithathu kunguJarhaziyeli, uJekhameyamu angowesine.N Eenzukulwaneni zakaJitsihari, uTjhelomithi gade angoqakatheke khulu.+URerhabiya gade ayihloko yeenzukulwana zaka-Eliyezeri. U-Eliyezeri gade anganawo amanye amadodana, kodwana uRerhabiya waba namadodana amanengi.NEenzukulwaneni zakaGeritjhomu, uTjhebuyeli gade angoqakatheke khulu.9mAmadodana kaMosi bekunguGeritjhomu no-Eliyezeri.PIinzukulwana zakaMosi umuntu kaZimu zabalwa nengcenye yekoro yakaLevi. Amadodana ka-Amramu kungu-Aroni noMosi. U-Aroni wahlukaniselwa bonyana esikhathini soke yena nesizukulwana sakhe baphathe iminikelo ezilwako. Bebamele batjhise itjhwalo phambi kwakaSomnini, bamlotjhe bebamemezele isibusiso ebizweni lakhe isiphelani.mS Iinzukulwana zakaKhehathi bekumindeni emine elandelako: u-Amramu, uJitsihari, uRhebroni no-Uziyeli.<q Umndeni kaJarhathi gade ungoqakathekileko, ulandelwe ngewakaZina. UJewutjhi noBheriya akhange babe namadodana amanengi, yeke babalwa njengomndeni munye banikelwa umsebenzi munye.  Iinzukulwana zakaTjhimeyi bekumindeni kaJarhathi, uZina, uJewutjhi noBheriya. Imindeni emine le gade iziinzukulwana zakaTjhimeyi.xi Endodaneni kaJuweli enguTjhimeyi kwavela imindeni kaTjhelomithi, uRhaziyeli noHarana; kwaba mindeni emithathu.wIinzukulwana zakaLadani bekumindeni kaJehiyeli ogade angoqakatheke khulu, uZethamu noJuweli; kwaba mindeni emithathu.FEmndenini kaGeritjhoni kwavela imindeni kaLadani noTjhimeyi.fEUDavida wahlukanisa amaLevi ngeenqhema ukuya ngokwemindeni kaGeritjhoni, uKhehathi noMerari.'iinkulungwana ezine zibe balindisango bese kuthi iinkulungwana ezine zona zidumise uSomnini ngeenliliswa engazenzela bona adunyiswe ngazo.”CUDavida wathi: “Phakathi kwamadoda la, iinkulungwana ezimatjhumi amabili nane zizakuqalana nokulotjha ngethempelini lakaSomnini, iinkulungwana ezisithandathu kube ziinkhulu nabagwebi,Wabala amaLevi abasele aneminyaka ematjhumi amathathu nokudlula. Bekuziinhloko zamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amathathu nabunane.OWahlanganisa boke abarholi bakwa-Israyeli, abaphristi kanye namaLevi.| sKuthe lokha uDavida nasele amdala angasakhanuki litho, wabeka indodanakhe uSolomoni bona ibe yikosi yakwa-Israyeli.  Yeke funani uSomnini uZimenu ngeenhliziyo nangemiphefumulwenu. Thomani ngokwakha indawo ecwengileko kaSomnini uZimu ukuze kulethwe umfaji wesivumelwano sakaSomnini neentlabagelo ezikhethekileko zakaZimu ngethempelini elizabe lakhelwe ibizo lakaSomnini.”N wathi: “USomnini uZimenu unani ngombana uninikele ukuphumula mahlangothi woke. Iye, unikele izakhamuzi zendawo le esandleni sami, nje-ke abantu benarha le baseenyaweni zakaSomnini nabantu bakhe.] 3Yeke uDavida wayala boke abarholi bakwa-Israyeli bona basize indodanakhe uSolomoni,e CUnamadoda amanengi ongawasebenzisa: abacozi bamatje, abakhi ngamatje, abafuleli kanye nenengi labososino bemihlobohlobo yemisebenzi yegolide, yesiliva, yekoporo nesimbi. Nje-ke thoma umsebenzi, uSomnini uzakuba nawe.”3 _Qala, ngithwele boke ubunzima kobana ngibonelele ithempeli lakaSomnini ngamakhilogremu aziingidi ezintathu namakhulu amane namatjhumi amabili nekhomba weenkulungwana zegolide, ngamakhilogremu aziingidi ezimatjhumi amathathu nane namakhulu amabili namatjhumi alikhomba weenkulungwana zesiliva, nangomhlumba wekoporo nesimbi enengi engalinganisekiko. Godu ngibonelele ngeengodo kanye namatje. Nawe-ke kufuze ungezelele kilokhu.. U Nawuphetha iimiso nemithetho kaSomnini ayinikela uMosi ngebanga lama-Israyeli, uzakuba nepumelelo. Qina, ungapheli amandla; ungabi nevalo wesabe ukuragela phambili. Kwanga uSomnini angakupha ukuhlakanipha nokuzwisisa lokha nakakubeka bona wengamele u-Israyeli ukuze uphethe umthetho kaSomnini uZimakho.zm Nje-ke ndodanami, inga uSomnini angaba nawe ukuze uphumelele wakhe indlu kaSomnini uZimakho njengokutjho kwakhe.;o Nguye-ke ozakwakha ithempeli ebizweni lami. Yena uzakuba yindodana kimi, mina ngibe nguyise kuye. Begodu ngizakunzinzisa ubukhosi bombuswakhe phezu kwaka-Israyeli isiphelani.’ Ngalokho uzakubeletha indodana; yona izakuba yindoda yokuthula ngombana ngizayinikela ukuphumula kizo zoke izitha zayo mahlangothi woke. Iye ibizo layo kuzakuba nguSolomoni, ngombana emihlenakhe ngizakwehlisela ukuthula nokuzotha phezu kwaka-Israyeli.J Kodwana kufike nanti ilizwi lakaSomnini lathi, ‘Wena sewuthulule iingazi ezinengi ephasini phambi kwami begodu izipi ozilwileko zinengi khulu. Ngebangelo awuzukwakha ithempeli ebizweni lami.nUwathi: “Ndodanami, uyazi bekusehliziywenami bonyana ngakhe ithempeli ebizweni lakaSomnini uZimami.taNje-ke uDavida wabiza indodanakhe uSolomoni wayiyala bona yakhele uSomnini uZimu wakwa-Israyeli ithempeli,NUDavida wenza lokhu ngombana wadlumbana wathi: “Indodanami uSolomoni isakhula begodu isengakabi nelizwi. Ithempeli elizakwakhelwa uSomnini kufuze libabazeke ngobukhulu libe nedumo belikarise emehlweni wezizwe. Yeke ngimi ozakwenza amalungiselelo walo.”
Ngalokho uDavida wancama wabhinca ngaphambi kobana ahlongakale.jMGodu waletha iingodo zomsedari ezingangobaba ezathulwa maTsidoni namaTirosi ngobunengi kuDavida.Waletha isimbi enengi bona kwenziwe iinkhonkhwani zesango neenghamelo, kanye nekoporo enengi enobudisi obungalinganisekiko.O~Yeke uDavida walayela bonyana kubizwe iinkhonzi egade zisenarheni yakwa-Israyeli. Wazikhetha bonyana zibe bacozi bamatje ukuze zilungise amatje abaziweko ukwenzela bona kwakhiwe ithempeli lakaZimu.r} _UDavida wathi: “Nasi indawo yendlu kaSomnini uZimu neye-aldari lokutjhisa imihlabelo yakwa-Israyeli.”{|okodwana uDavida akhange aphumelele ukuya lapho bonyana abuze kuZimu ngombana gade esaba isabula yengilozi kaZimu.{Itende lokuhlanganela egade lenziwe nguMosi erhalawumbeni, ne-aldari lokutjhisa imihlabelo bekusese sendundumeni eGibiyoni,z7Ngesikhatheso uDavida nakalemuka bonyana uSomnini uphendule umthandazwakhe ngeselelweni saka-Orinani umJebusi, wathoma ukunikela imihlabelo khonapho.\y1Nje-ke uSomnini wakhuluma nengilozi, yona yabuyisela isabulayo ngesikhwameni sayo.QxUDavida wakhela uSomnini i-aldari lapho bewanikela imihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswano. Wathandaza kuSomnini, uSomnini wamphendula ngomlilo ovela ezulwini wehlela e-aldarini lokutjhisa imihlabelo.\w1Yeke uDavida wakhokhela indawo leyo ku-Orinani ngamakhilogremu alikhomba wegolide.[v/Ikosi uDavida yamphendula yathi: “Awa mntabantu! Ngizakukhoka inani elipheleleko. Angikwazi ukuthathela uSomnini uZimu okungokwakho nanyana nginikele umhlabelo wokutjhiswa ngalokho engikufunyene ngesihle.”'uGKodwana u-Orinani wathi kuDavida: “Awa, ikosi ingasithatha. Begodu ikosi ingenza njengombana ithanda. Mina ngizakunikela iinkabi bona zibe mhlabelo wokutjhiswa bese kuthi iingodo zeenleyi ngizinikele zibe ziinkuni, nekoroyi yona ibe mnikelo weenthoro. Koke lokhu kuzakuba sisipho.”CtUDavida wathi kuye: “Ngithengisela iselelo sakhwesi ukuze ngakhele uSomnini uZimu i-aldari khonapho. Ngalokho isifo sizakusuka ebantwini. Mina ngizakukhokhela sona ngemali ezeleko.”sWathi u-Orinani nakaqalako wabona uDavida asiza kuye. Wasuka eselelweni wehla wafese waguqa phambi kwakaDavida wahloma ihloko phasi.rU-Orinani gade abhula ikoroyi, uthe lokha najika ngesileyi wabona ingilozi. Amadodanakhe amane agade anaye esaba, azifihla.rq]Yeke uDavida wakhuphukela eselelweni saka-Orinani njemgombana uGadi amtjelile ngokuya ngelizwi lakaZimu.pIngilozi kaSomnini yatjela uGadi bonyana ayokutjela uDavida akhuphuke ayokwakhela uSomnini i-aldari eselelweni saka-Orinani umJebusi.%oCUDavida wathi kuZimu: “Zimami, ngimi oyale bonyana kubalwe amadoda wepi. Yeke ngimi okhohlakeleko ngokwenza isono esingaka. Abantwaba sezizimvu nje. Boneni kangaka? Maye Somnini, Zimami, yeke isandla sakho asibe phezu kwami nomndenami, kodwana isifo asingehleli abantu bakaZimu.” ~}|{}zyy'xxvv"uttslsr>qq p#otnmlkk>jjii7hggKff'e|dccKbbdaa3`_H^]]\[[PZX?WVUTT}S1RQQPOOKNMLKKrJIHGG.FEDDdCC"BAAF@B?>=<“USomnini ulungile,
iye, ithando lakhe ngelanini nanini!”o^WAbaphristi azange bakghone ukungena ngethempelini lakaSomnini ngombana lalizele iphazimulo kaSomnini.] 7Kwathi bonyana uSolomoni aqede ukuthandaza, kwehla umlilo ezulwini waqothula umhlabelo wokutjhiswa neminikelo. Iphazimulo kaSomnini yazala ithempeli.e\C*Somnini, Zimami, ungalahli umzeswakho.
Khumbula ukwethembeka kwakaDavida incekwakho.”S[)“Sikima, Zimu, Somnini, uye endawenakho yokuphumula,
wena nomfaji wamandlakho.
Inga abaphristi bakho, Somnini Zimami, bangembathiswa isindiso,
abathembekileko bakho bajekezele ekulungeni.qZ[(“Nje-ke Zimami, bengithi amehlwakho akatjheje neendlebe zakho zizwe imithandazo eyenziwa endaweni le. Y 'yewizwe usezulwini, lapha uhlala khona. Yizwa umthandazo nokurabhela kwabo bese ujama ngakibo. Colela abantu bakho abakoneleko.X{&kuthi nabaphendukela kuwe ngayo yoke ihliziywabo nangomphefumulwabo basenarheni abathunjwe kiyo leyo, bathandaze baqale ngenarhenabo owayinikela aboyisemkhulu, ncaya ngedorobheni olikhethileko nethempelini engilakhileko lahlukaniselwe ibizo lakho,EW%bathi nabafika enarheni abathunjwe kiyo leyo bazisole, baphenduke bebabethe irhobhe kuwe basenarhenapho bathi, ‘Sonile nasinje! Siziphethe kumbi sabe saphila ngameswe phambi kwakho!’, V9$“Akunamuntu ongakoneliko. Nje-ke lokha nabakonelako bese uyabathukuthelela bewubanikelele ngesitha, sona sibathumbele endaweni ekude namkha eseduze,PU#yewizwe usezulwini umthandazwabo nokurabhela kwabo bese ujama ngakibo.KT"“Lokha abantu bakho nabaphuma ipi bayokulwa nezitha zabo, nanyana kuphi lapha ubathumela khona, nabathandaza kuwe baqale ngedorobheni olikhethileko nangethempelini engilakhele ibizo lakhweli,S1!yewizwe usezulwini, lapho uhlala khona bese wenza nanyana yini ekhonjelwa miqhamuka. Ngalokho boke abantu bephasinapha bazalazi ibizo lakho bese bayakwesaba njengombana kwenza abantu bakho u-Israyeli begodu bazi bonyana ithempeli engilakhilekweli lahlukaniselwe ibizo lakho.uRc “Yewulalele godu nemiqhamuka engabalwa ebantwini bakho u-Israyeli, kodwana evela khatjhana ngebanga lendumela yebizo lakho kanye nesandla sakho esinamandla nomkhonwakho owelulekileko. Lokha nayizako bona izokuthandaza ethempelinapha,zQmNje-ke bazakwesaba, bakhambe ngeendlela zakho ngazo zoke iinkhathi zokuhlala kwabo enarheni owayinikela abobaba.SP“Yizwa usezulwini, lapha uhlala khona, lokha namkha ngubani wabantu bakho u-Israyeli athandaza nanyana arabhela, azibubula ngemitlhago namatshwenyekwakhe, akhongozele aqale ngethempelinapha. Colela bese uyenza hle: Nikela loyo naloyo ukuya ngeendlela zakhe ngombana wazi ihliziywakhe. Iye, nguwe wedwa owazi iinhliziyo zabantu.[O/“Yewizwe lokha nakunendlala enarheni, kunezifo, ubori, ukukghora, isikhonyani namkha iwoma lentethe, lokha isitha nasiwurubaja abantu bakho emkhawulweni wenarha kuvele namatshwenyeko namkha ubhubhani wesifo.VN%yewizwe usezulwini bese ucolela isono seenceku zakho, abantu bakho u-Israyeli. Ubafundise indlela elungileko ukuze bakhambe ngayo bese unisa izulu enarheni oyinikele abantu bakho bonyana kube lilifa labo.SM“Lokha amazulu navalekileko, kunganazulu ngebanga lokobana abantu bakho bakonele, nabathandaza baqale endaweni le, bavume ibizo lakho bese baphenduke ekoneni kwabo, ngebanga lokubahlunguphaza kwakho,~Luyewizwe usezulwini bese ucolela isono sabantu bakho u-Israyeli. Babuyisele enarheni owabanikela yona naboyisemkhulu.*KM“Lokha abantu bakho u-Israyeli nabahlulwe sisitha ngebanga lokona kwabo kuwe, nababuyako bavume ibizo lakho, bathandaze bebazirabhelele kuwe ngethempelinapha,MJyizwa usezulwini bese uyenza: Gweba phakathi kweenceku zakho, ukhalime onomlandu bese wehlisela phezu kwakhe lokho afunge ngakho. Omsulwa ungambeki umlandu, mbeke etjhatjhalazini bonyana umsulwa.I“Lokha umuntu naphosisela umakhelwanakhe bese kudingeka bonyana enze isifungo sobumsulwa ngaphambi kwe-aldari lakho ethempelineli,CHYewizwe ukurabhela kwencekwakho kanye nekwabantu bakho u-Israyeli lokha nabathandaza baqale ngendaweni le. Yizwa usezulwini, okuyindawo lapha uhlala khona bese kuthi nawuzwako, ucolele.8GiInga amehlwakho angatjheja ithempeleli ubusuku nemini, okuyindawo uSomnini athe uzakujamisa ibizo lakhe kiyo ukuze uzwe umthandazo othandazwa yincekwakho iqale ngendaweni le.IF Nanyana kunjalo Somnini, Zimami, nokho bengithi uSomnini akatjheje umthandazo wencekwakhe kanye nesibawo sayo sesirhawu. Lalela isililo kanye nomthandazo othandazwa yincekwakho phambi kwakho.CE“Kodwana ngithi uZimu angahlala ephasinapha nabantu na? Ngitjho namazulu, ukufika nezulwini eliphezulu khulu, angeze akghona ukumumumatha. Alo, beliyini-ke ithempeli engilakhilekweli!lDQNgiyabawa Somnini, Zimu wakwa-Israyeli, akuphetheke ilizwi lakho owalithembisa incekwakho uDavida.ECYeke-ke Somnini, Zimu wakwa-Israyeli, ngibawa uphethe godu isithembiso owasenza kubaba uDavida lokha nawuthi kuye, ‘Angeze wabhalelwa kukuba nendoda engahlala phambi kwami esihlalweni sobukhosi bakwa-Israyeli, nakube amadodanakho ayelela iindlela zawo alonde imithethwami njengombana wena wenzile phambi kwami.’BUgcine isithembiso sakho encekwinakho ubaba uDavida, wathembisa ngomlomakho bewaphetha ngesandla sakho njengombana kunjalo namhlanje.>Auwathi, “Kosami! Zimu wakwa-Israyeli! AkunaZimu onjengawe ezulwini namkha ephasinapha. Wena uphetha isivumelwano sakho nokwethembeka eencekwini zakho ezitjhabatjhekela indlelakho. @9 Gade enze itatawu ngekoporo, belimamitha amabili nesiquntu ubude, limamitha amabili nesiquntu ububanzi nemitha elilodwa nesiquntu ukuphakama. Walibeka ekabeni yesirhodlo esingaphandle. Wajama phezu kwalo aphakamisele izandla zakhe ezulwini, waguqa phasi phambi kwehlangano yoke,?} USolomoni gade ajame e-aldarini lakaSomnini phambi kwehlangano yoke yakwa-Israyeli aphakamisele izandla zakhe kuSomnini.l>Q ngabeka umfaji lapho. Ngaphakathi kwawo kunesivumelwano uSomnini asenze nabantu bakwa-Israyeli.”p=Y “UZimu usiphethile isithembiso asenzako. Ngilandele ubaba uDavida ekubuseni. Nje-ke ngihlezi esihlalweni sobukhosi bakwa-Israyeli njengombana uSomnini athembisa. Begodu ngakhe ithempeli ebizweni lakaSomnini uZimu wakwa-Israyeli, <  Nokho akusuwe ozokwakha ithempelelo, lizakwakhiwa yindodanakho, eziingazi zakho. Ngiyo-ke ezokwakha ithempeli ebizweni lami.’l;Qkodwana uSomnini wathi kubaba uDavida, ‘Kuyinto ehle khulu kobana wakhe ithempeli ebizweni lami.n:U“Bekulokhu kusehliziyweni kababa uDavida kobanyana akhele uSomnini uZimu wakwa-Israyeli ithempeli, 9 Kodwana gadesi ngikhethe iJerusalema kobana iphathe ibizo lami begodu ngakhetha uDavida bonyana abuse abantu bami u-Israyeli.’y8k‘Solo kwamhlana ngikhupha abantu bami eGibhide, azange khengikhethe idorobho kinanyana ngiyiphi ikoro yakwa-Israyeli kobana kwakhiwe kilo ithempeli ebizweni lami namkha ngikhethe nanyana ngubani kobana abe mrholi wabantu bami u-Israyeli.77Godu wathi: “Akuthokozwe uSomnini uZimu wakwa-Israyeli othe ngesandla sakhe waphetha isithembiso asenza ngomlomakhe kubaba uDavida. Ngombana wathi,Y6+USolomoni waphendukela ehlanganweni yakwa-Israyeli eyayijame lapho, wayibusisa.d5ANje-ke Somnini, ngikwakhele ithempeli eliphakamileko lapha uzakuhlala khona isiphelani.”Z4 /Yeke uSolomoni wathandaza wathi, “USomnini, wathi uzakuhlala elifini elimnyama.3Abaphristi azange basakghona ukwenza umsebenzabo ngebanga lelifelo. Ithempeli lakaZimu lazala swi ngephazimulo kaSomnini.25 Boke abaphristi ebebalapho bazihlukanisela, ngitjho nalabo ebegade bangasi semsebenzini. Woke amaLevi agade ababhini, u-Asafa, uHemani, uJeduthuni kanye namadodanabo neenhlobo zabo bajama ngepumalanga ye-aldari ebe lingesirhodlweni. Bebavunule ilineni begodu baphethe iiwahlo nemihlobohlobo yamaharibha. Bebaphekelelwa baphristi abalikhulu namatjhumi amabili abababethi beemporompita. Ababethi beemporompita nabakhaleli bekufuze badumise begodu bathokoze uSomnini ngelizwi linye. Kuthe lokha abaphristi nabaphuma esakhiweni sethempeli beza ngesirhodlweni nalokha kuzwakala iimporompita, iiwahlo nezinye iinliliswa, abakhaleli nabathoma ukukhalela ingoma yokudumisa uSomnini basithi, “USomnini ulungile, iye, ithando lakhe ngelanini nanini”, kwavela ilifu lazala ithempeli lakaSomnini.@1y Kwakunganalitho ngaphakathi komfajapho ngaphandle kwemiqebethu emibili eyafakwa nguMosi eRhorebe lapha uSomnini enza khona isivumelwano nama-Israyeli ngemva kokuphuma kwawo eGibhide.40a Iingodwezo zazizide kangangobana amaphelelo wazo ukusuka emfajini gade abonakala nawungaphambi komsamo kodwana ingasi nawusesirhodlweni. Umfaji usese lapho nanamhlanjesi.p/YAmakerubhi anamaphiko aphawulukele ngehla kwendawo yomfaji awugubuzesa kanye neengodo zawo zokuwuguga..7Abaphristi baletha umfaji wesivumelwano sakaSomnini endawenawo emsamo wethempeli, okuyindawo ecwenge khulu. Bawubeka ngaphasi kwamaphiko wamakerubhi.8-iIkosi uSolomoni nayo yoke ihlangano yakwa-Israyeli eyayibuthanele kiyo yeza phambi komfaji, yenza imihlabelo ngezimvu nangeenkomo ezinengi kangangobana kwakubudisi ukuzibala. ,awenyusa kanye netende lokuhlanganela nakho koke okucwengileko okwakungaphakathi kwawo. Abaphristi abamaLevi bathwala koke lokho.P+Kuthe bona kufike boke abaphathi bakwa-Israyeli, amaLevi aguga umfaji,b*=Woke amadoda wakwa-Israyeli abuthana ngekosini ngesikhathi somnyanya ngenyanga yekhomba.b)=Nje-ke uSolomoni wabizela eJerusalema abaphathi bakwa-Israyeli, zoke iinhloko zeenkoro kanye nabarholi bemindeni yakwa-Israyeli bonyana basuse umfaji wesivumelwano sakaSomnini eMzini kaDavida ebuphephelweni beZiyoni.a( =Kwathi nasele uSolomoni awenze woke umsebenzi wethempeli lakaSomnini, wangenisa zoke izinto uyise uDavida azahlukanisela uZimu. Wabeka isiliva negolide nezinye iinsetjenziswa ngezindlini zamagugu zethempeli lakaZimu.S'iinquntapete, izitja zokunyenyeza, izitja ezinye namadengela ebe kwenziwe ngegolide etsengileko; godu neminyango yegolide engenela ethempelini kanye neminyango yegolide engenela endaweni ecwenge khulu.]&3amathuthumbo aseembanini kanye nesicimasibani ebe kwenziwe ngegolide ekhethekileko,%)izinti zeembani ezenziwe ngegolide etsengileko kanye neembani zakhona, ezazivutha ngaphambi kwendawo ecwenge khulu njengombana gade kuhleliwe; $ Ngaleyondlela uSolomoni wenza koke okwakusethempelini lakaZimu: i-aldari legolide, amatafula okwakubekwe kiwo izikwa zobukhona,|#qZoke izinto ezenziwa nguSolomoni lezi zaba zikulu kangangobana azange kukghoneke ukubala ubudisi bekoporo yakhona.x"iIzintwezo bezibunjelwe emdakeni ngemrhobeni weJordani phakathi kweSukothi neTsereda ngelizwi lekosi uSolomoni.L!iimbiza, iinrharafu, iimforogo kanye nazo zoke iintlabagelo eziphathelene nazo, koke lokhu ngokwenziwa nguRhuramu osisazi ngekoporo emanyako. Wazenzela uSolomoni mayelana nethempeli lakaSomnini.U #ibhada ekulu ekhethekileko neenkunzi ezilitjhumi nambili ezingaphasi kwayo,6giinjamiso azenzako nezitja zazo zokuhlambela,5 amakhulu amane wamarharinada malungana nemiluko emibili (imijeje emibili yamarharinada emlukweni ngamunye) ikghabise imijeka egade iphezu kweensika,~u Iinsika ezimbili, iimpundu ezisamjeka phezu kweensika ezimbili, imiluko emibili ezombeleze imijeka ephezu kweensika,2] Godu uRhuramu wenza iimbiza neenrharafu kanye nezitja zokunyenyeza. Ngaleyondlela uRhuramu waphetha umsebenzi athembisa ukuwenzela ikosi uSolomoni ethempelini lakaZimu.^5 Ibhada ekulu yabekelwa ngeqadi kwethempeli ukuyela ngejikeni elingesewula-pumalanga.|q Kwenziwa isirhodlo sabaphristi, nesirhodlo esikhulu kanye neminyango yakhona. Kwanamekwa iminyango leyo ngekoporo.$AKwenziwa amatafula alitjhumi abekwa ngethempelini. Aba mahlanu ngesewula, aba mahlanu ngetlhagwini. Godu kwenziwa izitja zokunyenyeza zegolide ezilikhulu.-SKwenziwa izinti zeembani zegolide ezilitjhumi ukuya ngendlela okufanele zenziwe ngakhona. Zabekwa ngethempelini, zaba zihlanu ngesewula, zaba zihlanu ngetlhagwini.~uKwenziwa izitja zokuhlambela ezilitjhumi, kwabekwa ezihlanu ngesewula, ezihlanu ngetlhagwini. Ngezitjenapho bekuhlanzelwa izinto ezazifanele ukusetjenziswa emhlabelweni wokutjhiswa, kodwana abaphristi bona bahlambela ngaphakathi kwebhada ekulu.)KBeyimabhombo ngangesandla inomqoqo ofana newebhegere kwanga ngewelikhwa lommango. Gade ithwele amalitha aziinkulungwana ezimatjhumi asithandathu nesithandathu.ucIbhada beyinzinze phezu kweenkunzi ezilitjhumi nambili, ezintathu ziqale ngetlhagwini, ezintathu ziqale ngetjingalanga, ezintathu ziqale ngesewula begodu ezintathu ziqale ngepumalanga. Ibhada beyinzinze phezu kwazo, zona zifulathelene.3Ngaphasi komqoqo bekunemifanekiso yeenkunzi ezizombelezileko. Zazilitjhumi esiquntwini ngasinye semitha, zimijeje emibili. Bezibunjelelwe ebhadeni.yKwenziwa nebhada ekulu okwakuthiwa lilwandle. Beyibunjwe yaba ndulungu ngalendlela:
imamitha amabili nesiquntu ukuphakama,
inomqoqo omamitha alitjhumi nahlanu ukuzomba,
amamitha amahlanu ukusuka komunye umqoqo ukuya komunye ukuvundla. USolomoni wayala bona kwenziwe i-aldari lekoporo elimamitha alitjhumi ubude, amamitha alitjhumi ububanzi namamitha amahlanu ukuphakama.)KWajamisa iinsikezo ecabazini lethempeli, enye yaba ngesewula, enye yaba ngetlhagwini. Kwathi engesewula wayithiya bona yiJakini, engetlhagwini wathi yiBhowazi.'Wenza iinketani njengombana uDavida ambulelwa, wazirhorheja eempundwini zeensika. Godu wenza amarharinada alikhulu wawakghwayeja eenketanini.8iWakhela icabazi lethempeli iinsika ezimbili. Isika ngayinye sele ihlangene nepundwayo beyimamitha amatjhumi amabili ukuphakama. Ipundu ngayinye beyimamitha amabili nesiquntu.}USolomoni waluka irharideni ngelineni emhlophe nangewulu ehlaza komkayi, ebubende netlerebede linomfanekiso wamakerubhi.u c Nje-ke amaphiko wamakerubhi lawo gade amamitha alitjhumi. Bekajame ngeenyawo zawo aqale ngelawini elikhulu.f E Ngokunjalo iphiko elilodwa lekerubhi lesibili belimamitha amabili nesiquntu ubude begodu lithinte iboda elinye lethempeli, iphiko lalo elinye nalo elimamitha amabili nesiquntu belinamathelene nephiko lekerubhi lokuthoma.  Ubukhulu bamaphiko wamakerubhi gade bumamitha alitjhumi. Iphiko elilodwa lekerubhi gade limamitha amabili nesiquntu ubude lithintene neboda lethempeli, khibe iphiko elinye lalo nalo elimamitha amabili nesiquntu ubude liphawulukeleke ephikweni lekerubhi elinye.S  Wabumba amakerubhi amabili endaweni ecwenge khulu bewawanameka ngegolide.  Iinkhonkhwani zegolide bezinobudisi obungaphezu kwamakhilogremu amatjhumi amabili nabunane. Godu wanameka namalawu angaphezulu ngegolide.wIndawo ecwenge khulu beyingenelele emsamo ngamamitha alitjhumi ilingana nobubanzi bethempeli. Ububanzi bayo nabo bebumamitha alitjhumi. Wanameka ilingaphakathi layo pheze ngeenkulungwana ezimatjhumi amabili zamakhilogremu wegolide elitsengileko.'GWavala ilawu elikhulu ngomsayipurusi bewalinameka ngegolide elitsengileko elivela eParivayimu. Walikghabisa ngomuthi wesundu, ngemikghabiso yeketani nangamatje aligugu. Godu wabaza namakerubhi emabodeni. Wanameka loke ilawelo ngegolide: amabhaluga, amagoseni, amaboda kanye neminyango.1[Ubude bethempeli bebululwe ngamathuri anobubanzi bethempeli obumamitha alitjhumi, namamitha alitjhumi ukuphakama. Wanameka ilingaphakathi lawo ngegolide elitsengileko.FLezi ziinlinganiso ezaquntwa nguSolomoni mayelana nokwakhiwa kwethempeli lakaZimu ukuya ngokweenlinganiso zaphambilini: Kwakumamitha amatjhumi amathathu ubude namamitha alitjhumi ububanzi._7Wathoma ukwakha elangeni lesibili lenyanga yesibili emnyakeni wesine wokubusa kwakhe.H USolomoni wathoma ukwakha ithempeli lakaSomnini eJerusalema entabeni iMoriya lapha uyise uDavida afumana khona isambulo. Gade kuseselelweni saka-Arawuna umJebusi, indawo eyathengwa nguDavida. 1Wabeka iinkhonzi eziziinkulungwana ezimatjhumi alikhomba bonyana zithwale imithwalo. Wabeka eziziinkulungwana ezimatjhumi abunane bonyana zicoze amatje emibundwini bese kwathi iinkulungwana ezintathu namakhulu asithandathu kwaba ziinduna zakhona ezeluse bonyana kusetjenzwe.c AUSolomoni wabala zoke iinkhonzi ebegade zikwa-Israyeli (lokhu kwenzeka ngemva kokubala okwenziwa nguyise uDavida). Kwafunyanwa iinkhonzi eziziinkulungwana ezilikhulu namatjhumi amahlanu nantathu namakhulu asithandathu.! =thina-ke sizakugawula zoke iingodo ozifunako eLibhanoni bese sizithayisa ngeenyanda elwandle ukufika eJopha. Ungazithatha lapho-ke uzise eJerusalema.”d CIkosi ayithumele ikoroyi, ibhali namafutha we-oliva ngeenceku zayo njengombana ithembisile;~ /Yena yindodana yomfazi wakwaDani, uyise yindoda yeTirosi. Ubandulelwe ukusebenza ngegolide nangesiliva, ngekoporo nangesimbi, ngelitje nangesigodo. Godu usebenza nangamatjhila abubende, ahlaza komkayi, ayilineni natlerebede. Unekghono lokusebenza ngazo zoke iindlela zomgwalogobhodlho begodu angenza nanyana ngimuphi umtlamo okuthiwa akawenze. Uzakusebenza nabososino bakho nebekosami, uyihlo uDavida.S} ! Ngikuthumelela indoda ehlakaniphileko nezele ukuzwisisa, uRhuramu osisazi.i| M Waragela phambili wathi: “Akudunyiswe uSomnini, uZimu wakwa-Israyeli owenza izulu nephasi! Uphe ikosi uDavida indodana ehlakaniphileko, ezele ngelwazi nokuzwisisa ezokwakhela uSomnini uZimu ithempeli beyizakhele nesigodlo.{ / URhiramu ikosi yeTirosi waphendula uSolomoni ngencwadi wathi: “Ngebanga lokobana uSomnini uZimu uthanda abantu bakhe, ukubeke waba yikosabo.”Hz  Ngizakunikela iinsebenzi zakho ezibagawuli bemithi, iinkulungwana ezimatjhumi amabili zemigodla yekoroyi njengokudla, iinkulungwana ezimatjhumi amabili zemigodla yebhali, iinkulungwana ezimakhulu amane namatjhumi amane zamalitha wewayini neenkulungwana ezimakhulu amane namatjhumi amane zamalitha wamafutha we-oliva.”wy i ukubonelela iingodo ezinengi ngombana ithempeli engizolakha kufanele libe likhulu begodu libe lihle okurarako.Hx  Ungithumelele iingodo zomsedari, zomsayipurusi neze-almugi ezivela eLibhanoni. Ngiyazi bonyana iinsebenzi zakho zinekghono lokugawula iingodo zeLibhanoni. Iinsebezi zami zizakusebenza nezakhow +Ngalokho-ke ngithumelela umuntu onelwazi lokusebenza ngegolide nesiliva, ikoporo nesimbi, nangokububende, okutlerebede nokuhlaza komkayi. Godu kumele abe nekghono lokwenza umgwalogobhodlho. Akeze kwaJuda neJerusalema azokusebenza nabososino bami ababekwa ngubaba uDavida.rv _Akakho ongakghona ukumakhela indawo yokuhlala ngombana amazulu ngitjho nezulu elingaphezu kwamazulu angeze anela kilo. Yeke angeze ngakghona ukumakhela indawo yokuhlala, engifuna ukukwenza yindawo yokutjhisa imihlabelo phambi kwakhe.gu IIye, ithempeli engizolakha lizokuba likhulu ngombana uZimethu mkhulu kunabo boke abosingazimu.Et USolomoni wathumela umyalezo lo kuRhiramu ikosi yeTirosi wathi: “Kwanjesi sele ngizokwakhela uSomnini uZimami ithempeli. Ngizalihlukanisela yena ngokutjhisa itjhwalo phambi kwakhe, ukubeka isikwa esibekwa etafuleni ngamalanga nangokwenza imihlabelo yokutjhiswa ekuseni nantambama, ngamaSabatha, ngokuthwasa kwenyanga nangeenkhathi zomnyanya obekwe nguSomnini uZimethu. Lokhu ngizakwenza njengombana bekumthetho wanini nanini kwa-Israyeli. Ngithumelela iingodo zomsedari njengombana wenza kubaba uDavida lokha nawumthumelela umsedari kobana akhe isigodlo azakuhlala kiso.Ds Wabeka iinkulungwana ezimatjhumi alikhomba zamadoda athwala imithwalo neenkulungwana ezimatjhumi abunane zabacozi bamatje emibundwini namakhulu amatjhumi amathathu nesithandathu weenduna.br AUSolomoni wakhupha umyalo wokwakhela uSomnini ithempeli kanye nokwakhiwa kwesigodlo sakhe.Sq!Abarhwebi bathenga ikarana yepi eGibhide ngesiliva engaphasi kwamakhilogremu alikhomba, nenjomani ngesiliva engaphasi kwamakhilogremu amabili. Godu bazithengisa kiwo woke amakhosi wamaHite newama-Aramu.pyIinjomani zakaSolomoni zazithethwe eGibhide, khulukhulu eKhewe. Zazithengwa barhwebi bekosini eKhewe ngentengo ephasi.4ocIkosi uSolomoni yenza bonyana eJerusalema igolide nesiliva lijayeleke libe linengi njengamatje, nomsedari ube mnengi njengemithi yamakhiwani wommango eentatjaneni zenarha.[n1USolomoni wabuthelela iinkarana neenjomani; waba neenkarana eziyikulungwana namakhulu amane kanye neenjomani eziziinkulungwana ezilitjhumi nambili. Wazibeka emadorobheni weenkarana kanye nemzinakhe eJerusalema.m9 Emva kwalokho uSolomoni wasuka etendeni lokuhlanganela egade lisendundumeni eGibiyoni, waya eJerusalema lapha afese wabusa khona phezu kwaka-Israyeli.8lk nje-ke ngizakunikela ukuhlakanipha nelwazi. Phezu kwalokho ngizakupha nomnono, ifuyo kanye nedumo okungazange khekube nekosi eyaba nakho ngaphambilini namkha ngemva kwakho.”+kQ UZimu wathi kuSolomoni: “Azange ukhombele umnono, ifuyo, idumo nokubulawa kwezitha zakho begodu azange ukhombele bonyana uphile isikhathi eside; kodwana wakhetha ukuhlakanipha kanye nelwazi lokobana ukwazi ukubusa abantu bami engikwenze waba yikosabo. Njengombana lokhu kube sifiso sakho,j yeke ngibawa ukuhlakanipha nelwazi, kobana ngikghone ukurhola abantwaba. Ngingaba yini ngabantu bakho abanengi kangakaba?”$iC Nje-ke Somnini Zimu, isithembiso sakho kuDavida ubaba, asiqinisekiswe. Ngambala ungibeke ngaba yikosi phezu kwesinyokotho sabantu abangangethuli lequlwani,zhoUSolomoni waphendula uZimu wathi: “Uthembeke khulu kubaba uDavida ngokungibeka ngaba yikosi esikhundleni sakhe.ggINgobusukobo uZimu waziveza kuSolomoni wathi kuye: “Bawa nanyana yini ofuna ngikuphe yona.”.fWUSolomoni wenza imihlabelo lapho phambi kwakaSomnini e-aldarini lekoporo ebelingaphambi kwetende lokuhlanganela. Wanikela khona imihlabelo yokutjhiswa eyikulungwana.6egKodwana i-aldari lekoporo elenziwa nguBhetsalele umsa ka-Uri, omsa kaRhuri beliseGibiyoni ngaphambi kwethaberinakeli lakaSomnini; uSolomoni nehlangano babuza uSomnini lapho.Ad}Ngesikhatheso umfaji kaZimu wesivumelwano gade useJerusalema ngombana uDavida bekawususe eKhiriyathi-Jeyarimu wawusa endaweni agade ayilungiselele wona, wawuhlomela itende eJerusalema.'cIUSolomoni nembizo yoke bakhuphukela endundumeni eGibiyoni ngombana itende lakaZimu lokuhlanganela elenziwa nguMosi inceku yakaSomnini erhalawumbeni belilapho.b3Wenza imbizo yakwa-Israyeli woke: Wabiza iinduna zeenkulungwana neenduna zamakhulu, abagwebi neenkosana zoke zakwa-Israyeli okuziinhloko zemindeni.a }USolomoni umsa kaDavida wazakha waqina embuswenakhe ngombana uSomnini uZimakhe gade anaye begodu wamdlondlobalisa khulu.(`IEmitlolweni leyo bekulandwa ngakho koke ukubusa kwakhe, izenzo zobungorho bakhe nezehlakalo zoke ezamvelelako yena no-Israyeli kanye nemibuso yeenarha ezinye._5Izehlakalo zekosi uDavida, kusukela ekuthomeni bekube sekugcineni zitlolwe emtlolweni wakaSamyela umboni, wakaNathani umphorofidi newakaGadi umboni.^-Wahlongakala asele athukghele khulu; gade anelisekile ngamalanga wokuphila, ngomnono nangedumo. USolomoni indodanakhe wabusa esikhundleni sakhe.]Wabusa kwa-Israyeli iminyaka ematjhumi amane. Elikhomba wayibusa eRhebroni, ematjhumi amathathu nantathu kwaba seJerusalema.>\wUDavida umsa kaJese gade ayikosi yakwa-Israyeli woke.>[uUSomnini uZimu wamphakamisa khulu uSolomoni phambi kwama-Israyeli woke. Wamthwesa ubukhosi obudlondlobeleko nobungakhange bube khona nakeyodwa yamakhosi ngaphambilini kwa-Israyeli.wZgIinkhulu zoke neengorho, ngitjho nawo woke amadodana wekosini uDavida azibophelela ukusekela ikosi uSolomoni. YUSolomoni wahlala esihlalweni sobukhosi bakaZimu esikhundleni sakayise uDavida. Waba ngophumelelako, nama-Israyeli woke amlalela.cX?Badla bebasela bathakasa khulu phambi kwakaSomnini uZimu mhlanokho.
USolomoni umsa kaDavida godu wabekwa waba yikosi. Bamzesa njengomrholi emsebenzini kaSomnini uZimu bebazesa noTsadokhi bona abe mphristi omkhulu.W-Benza imihlabelo kuSomnini.
Ngelanga elilandelako benza imihlabelo yokutjhiswa kuSomnini: ikulungwana yeenkunzi, ikulungwana yamaqama, ikulungwana yeemvana eziduna neenselo zomnikelo ezikhambisana nayo. Godu kwenzelwa woke u-Israyeli imihlabelo eminengi yetjhebiswano.eVCNje-ke uDavida wathi kiyo yoke ihlangano: “Dumisani uSomnini uZimenu”
Yeke ihlangano yadumisa uSomnini uZimu waboyise. Abantu baguqa bahloma iinhloko phasi phambi kwakaSomnini uZimu naphambi kwakaDavida ikosabo.5UcNikela noSolomoni indodanami ihliziyo epheleleko yokulonda imiyalo, iimfuneko neemiso zakho zoke, nokobana enze koke okusemandlenakhe bona akhe umakho engiwuboneleleko.”+TOSomnini, Zimu wabobaba u-Abrahamu, u-Isaka no-Israyeli, yenza abantwaba babe nomkhumbulo lo eenhliziyweni zabo isiphelani. Nqophisa iinhliziyo zabo kuwe Somnini.eSCNgiyazi Zimami bona uhlola ihliziyo begodu uthokozela ubuqotho. Iye Somnini, nami nginikele koke lokhu ngobuqotho behliziyo begodu nabantu bakho abakhona lapha ngibabonile bona bakunikelele ngokuthakasa batjhaphulukile.R)Maye Somnini! Yoke ipahla osibonelele ngayo bona sikwakhele ithempeli lebizo lakho elicwengileko, ibuya ezandleni zakho begodu yoke ingeyakho.QThina siziinkhonzi nemiqhamuka phambi kwakho, njengabo boke abobamkhulu. Imihla yethu ephasini injengethunzi, akukho okujame isiphelani.QP“Nje-ke bengingubani mina, nesizwe sami besiyini bona singabe sinikele ngehliziyo evumako? Lokhu sikwenze ngombana koke kuvela kuwe Somnini, thina sinikele kwaphela lokho esikuphiwe sisandla sakho.VO% Yeke-ke Zimethu, siyakuthokoza,
nebizo lakho elibabazekako siyalidumisa.!N; Umnono nokuhlonitjhwa kuvela kuwe;
umbusi wakho koke wena Somnini.
Iinkhwepha namandla kulawulwa nguwe;
ukukhulisa nokuqinisa kukuwe wedwa.iMK Iye Somnini, ubukhulu namandla ngekwakho,
idumo, iphazimulo nobukhosi ngekwakho
ngombana koke okusezulwini nephasini kungekwakho.
Iye, Somnini, umbuso ungewakho,
wena Somnini uphakamile, uyihloko yakho koke.L+ UDavida wadumisa uSomnini phambi kwehlangano yoke wathi:
Idumo alibe kuwe Somnini,
Zimu wakababethu u-Israyeli,
bekube nini nanini.K Abantu bathokoza khulu ngokunikela kwabo. Iye, banikela ngokuvuma kwehliziyo kuSomnini uZimu. UDavida naye wathaba khulu. JBoke abagade banamatje aligugu bawanikela esithaleni samagugu wethempeli lakaSomnini ngaphasi kwesandla sakaJerhiyeli umGeritjhoni.AI{Banikelela umsebenzi wethempeli lakaZimu iinkulungwana ezilikhulu namatjhumi alikhomba nanye zamakhilogremu wegolide, iinkulungwana ezilitjhumi zeempaparwana zegolide, iinkulungwana ezimakhulu amathathu namatjhumi amane nambili zamakhilogremu wesiliva, iinkulungwana ezimakhulu asithandathu netjhumi nesithandathu zamakhilogremu wekoporo iingidi ezintathu neenkulungwana ezimakhulu amane namatjhumi amabili nekhomba zamakhilogremu wesimbi.+HOIinhloko zemindeni, iinkhulu zeenkoro zakwa-Israyeli, iinduna zeenkulungwana nezamakhulu kanye nabaphathi bomsebenzi wekosi uDavida, banikela ngehliziyo evumako.>Guigolide kokwegolide nesiliva kokwesiliva, koke okufuze kwenziwe bososino.
“Nje-ke ngubani kinapha namhlanje ofuna ukuzahlukanisela uZimu ngokunikela ngehliziyo evumako na?”BF}iinkulungwana ezilikhulu nantathu zamakhilogremu wegolide, neenkulungwana ezimakhulu amabili namatjhumi amane wamakhilogremu wesiliva elicolisiweko bonyana kunamekwe amaboda wemakhiwo,JE Ngaphezu kwakho koke engibonelele ngakho, ngenca yokuthanda kwami ithempeli lakaZimami, nginikela nangalokho okungekwami okuligolide nesiliva mayelana nendlu ecwengileko, ithempeli lakaZimami:vDeNgenze ngamandlami woke ukubonelela ithempeli lakaZimami: Ngibonelele ngegolide mayelana nomsebenzi wegolide, isiliva kokwesiliva, ikoporo kokwekoporo, isimbi kokwesimbi nesigodo kokwesigodo. Godu ngibonelele ngamatje aligugu abomvu nahlaza mayelana nokukghabisa, amatje wemifunda ngemifunda wokwendlala phasi, nemihlobohlobo yamatje aligugu kanye nemabula enengi.hC KIkosi uDavida yakhuluma nehlangano yoke yathi: “Indodanami uSolomoni uZimu akhetha yona yodwa, isakhula begodu isengakabi nelizwi. Umsebenzi wokwakha mkhulu ngombana umakho lo akusiwo womuntu kodwana ngewakaSomnini uZimu.nBUQala, iinqhema zabaphristi namaLevi sezilungele ukulotjha ethempelini lakaZimu; kanti-ke unabantu abaneenhliziyo ezivumako nabanamakghono woke wemisebenzi efanele yenziwe. Iinkhulu nabantu boke bazakuthobela yoke imiyalwakho.”'AGGodu uDavida wakhuluma nendodanakhe uSolomoni wathi: “Qina, ungapheli amandla! Yenza umsebenzi! Ungabi nevalo wesabe ukuragela phambili ngombana uSomnini uZimu, iye uZimami unawe. Angeze akufulathele namkha akutjhiye bekube sekupheleni komsebenzi woke wokwakha ithempeli lakaSomnini. q~~}a|{{_{zzlyxwwvjultsrrqPponn@mllrkkihffJeed?cbb1a\`s` _^^]]\[[rZZYYyXXwWW*VV8UsTT;SSRpQ[PP ONNwMMLLLdL?LKK=JJBIIH?GFFF,E)DCCQBAAS@D?>>\=<<:;:9988N77N6}55O44P3z2j10//.c--x,,I++M**5)p)%((/'&%$$"#"p"!P Apqp$P]f~CF  J 8  # ^ s0_u-Amasiya umsa kaZikiri owazinikela ukwenza umsebenzi kaSomnini aphethe iinkulungwana ezimakhulu amabili.a/;uJehorhanana umphathibutho aphethe iinkulungwana ezimakhulu amabili namatjhumi abunane;;.oIsibalo sazo ngokwemindenazo sasijame bunjesi:
KwaJuda bekunabaphathibutho bekulungwana.
U-Adina umphathibutho aphethe amadoda wepi aziinkulungwana ezimakhulu amathathu;h-I kwaba nomkhiqizo omnengi emadorobheni wakwaJuda. Godu waba neengorho zepi azibeka eJerusalema.l,Q UJehotjhafathi waya ngokuya adlondlobala. Wakha ubuphephelo obunengi namadorobhobulungelo kwaJuda;m+S AmaFilista athize alethela uJehotjhafathi izipho kanye nesiliva njengomthelo. Ama-Arabhu wona amlethela imihlambi: iinkulungwana ezilikhomba namakhulu alikhomba wamaqama neenkulungwana ezilikhomba namakhulu alikhomba weempongo.*{ Yoke imibuso yenarha ebeyizombeleze lakwaJuda yehlelwa kukwesaba uSomnini kangangobana azange kheyilwe noJehotjhafathi. ) Bafundisa kilo loke lakwaJuda. Bebaphethe incwadi yomthetho kaSomnini. Bazombeleza yoke imizi yakwaJuda bakhamba bafundisa abantu.E(Bebakhambisana namaLevi athize okutjho uTjhemaya, uNetaniya, uZebadiya, u-Asayeli, uTjhemiramothi, uJehonathana, u-Adoniya, uTobiya kanye noTob-Adoniya nabaphristi u-Elitjhama noJehoramu.('IEmnyakeni wesithathu wokubusa kwakhe wathumela iinkhulu zakhe uBhen-Rhayili, u-Obadiya, uZakariya, uNethaneli noMikaya kobana bayokufundisa emizini yakwaJuda.r&]Bekanegugu lokulandela iindlela zakaSomnini, nje-ke wasusa iindunduma nemifanekiso yabo-Atjhera kwaJuda. %9USomnini uZimu wanzinzisa ubukhosi esandleni sakhe.
Woke uJuda waletha izipho kuJehotjhafathi, kangangobana waba nomnotho omnengi nedumo elikhulu.m$Skodwana wafuna uZimu kayisemkhulu bewalandela imiyalwakhe kunobana alandele imikghwa yaka-Israyeli.# USomnini gade anoJehotjhafathi ngombana walandela iindlela uyisemkhulu uDavida azilandela asesemutjha. Azange abuze kiboBhali,-"SWabeka amajoni kiwo woke amadorobho wakwaJuda anemithangala, godu wabeka iinqhema zamajoni kilo loke lakwaJuda nemadorobheni wakwa-Efrayimu athunjwa nguyise u-Asa.e! EUJehotjhafathi wathatha ubukhosi ngemva koyise u-Asa. Waziqinisa kobana aqalane no-Israyeli.0 YBambulunga ezindleni azakhela lona eMzini kaDavida. Bamlalisa emsemeni ogade ufafazwe ngeenthako ezilungiswe muvangi weenhlahla. Bamhlonipha ngokubasa ikehla yomlilo.[/ Yeke wahlongakala u-Asa. Walala emnyakeni wamatjhumi amane nanye wokubusa kwakhe.L Emnyakeni wamatjhumi amathathu nethoba wokubusa kwakhe, wasahlelwa sisifo seenyawo sambhokela khulu. Ekuguleni kwakhe azange abe afune isizo lakaSomnini, kodwana wafuna isizo lamagedla kwaphela. Izehlakalo zokubusa kwaka-Asa ukusuka ekuthomeni bekube sekupheleni zitlolwe encwadini yamakhosi wakwaJuda newakwa-Israyeli.5 U-Asa wathukuthelela umboni ngebanga lamezwi la. Wasilingeka kangangobana wamfaka esikhungweni. Kanti-ke ngesikhatheso, wagandelela nabanye babantu.2] Ngombana amehlo kaSomnini athalaza ephasini loke ukuqinisa labo abanhliziyo zabo zinamathele kuye. Wena-ke wenze ubudlhadlha. Nje-ke ukusuka gadesi uzakuphila ngepi.”FAngithi amaKutjhe namaLibhiya gade alibutho elinamandla begodu aneenkarana ezinengi nabakhweli beenjomani abanengi? Kodwana kwathi lokha nawuthembela kuSomnini, wabanikela esandleni sakho.W'Ngesikhatheso uRhanani umboni weza ku-Asa ikosi yakwaJuda wathi kuye: “Ngebanga lokobana uthembele ekosini yama-Aramu kodwana ingasi kuZimu iKosakho, ibutho lekosi ye-Aramu liphunyurhile esandleni sakho.5Yeke ikosi u-Asa yaletha woke amadoda wakwaJuda eRama bonyana azokuthatha amatje neengodo ebezisetjenziswa nguBhatjha. Yakha ngazo iGeba neMitsipha.c?Kwathi bona uBhatjha ezwe lokho, walisa ukwakha umthangala eRama bewajamisa umsebenzakhe.QUBhen-Hadadi wavumelana nekosi u-Asa bewathumela abaphathi bamabuthwakhe kobana asahlele amadorobho wakwa-Israyeli. Wahlula i-Iyoni, iDani, i-Abela-Mayimu nawo woke amadorobhobulungelo wakwaNafitali.dA“Akube nesivumelwano phakathi kwami nawe njengombana kwakunjalo phakathi kwakababa nobabakho. Qala, ngikuthumelela isiliva negolide. Nje-ke qeda isivumelwano sakho noBhatjha ikosi yakwa-Israyeli ukuze angigadunge.”5cYeke u-Asa wakhupha igolide nesiliva ngendlini yamagugu wethempeli lakaSomnini nesigodlweni sakhe wayithumela kuBhen-Hadadi ikosi yama-Aramu ogade ahlala eDamaseku, wathi:[ 1Emnyakeni wamatjhumi amathathu nesithandathu wokubusa kwaka-Asa, uBhatjha ikosi yakwa-Israyeli wenyuka wayokulwa noJuda bewakha nomthangala magegana neRama ukuze u-Asa ikosi yakwaJuda akhandeleke ngenarhenakhe.\1Azange kusaba nepi bekwaba mnyaka wamatjhumi amathathu nahlanu wokubusa kwaka-Asa.ucYaletha izipho ezikhethekileko zakayise nezayo ngethempelini lakaZimu: isiliva negolide kanye nenye ipahla.xiNanyana ingazange isuse iindunduma ezazikwa-Israyeli, kodwana ihliziywayo beyiphelele kuSomnini ipilwayo yoke.PIkosi u-Asa godu yasusa nogogwayo uMaka esikhundleni sakhe sobundlovukazi ngombana wenza isithombe esinyenyisako saka-Atjhera. Yagawula isithombeso, yasihlahlela beyasitjhisela esikhisini iKhidroni._7Boke abantu bakwaJuda bathokoza ngesifungo sabeso.
Ngebanga lokobana bafunga ngeenhliziyo zabo ezipheleleko bebafuna uZimu ngokuzimisela kwabo koke, yeke wafunyanwa ngibo bewabapha ukuphumula mahlangothi woke.f EBenza isifungo kuSomnini ngelizwi elikhulu, barhuwelela bavuthela iimporompita neempalapala.  Boke ebebangayingeni yokufuna uSomnini uZimu wakwa-Israyeli, bebazokubulawa, omkhulu nomncani namkha kuyindoda namkha umfazi.s _ Bangena esivumelwaneni sokufuna uSomnini uZimu waboyisemkhulu ngokuphelela kweenhliziyo nemiphefumulwabo.$ A Ngesikhatheso bathatha ipango ebe bayithumbile benzela ngayo uSomnini umhlabelo ngamakhulu alikhomba weenkomo neenkulungwana ezilikhomba zezimvu neembuzi.c ? Bahlangana eJerusalema enyangeni yesithathu yomnyaka wetjhumi nahlanu wokubusa kwaka-Asa.mS Wabuthela ndawonye woke uJuda noBhenjamini neenkhonzi ezivela kwa-Efrayimu, kwaManase nakwaSimiyoni ebezihlala hlangana nabo. Iye, inengi labantu leza kuye livela kwa-Israyeli ngemva kokubona bonyana uSomnini uZimakhe bekanaye.&ELokha u-Asa nezwa amezwi lawo nesiphorofido esamenyezelwa mphorofidi, waqina amandla. Wasusa izinto ezinyenyisako enarheni yoke yakwaJuda nakwaBhenjamini nemadorobheni awathumba emibundwini yakwa-Efrayimu. Wavuselela i-aldari lakaZimu elalingaphambi kwamathuri wethempeli lakaSomnini.[/Kodwana wena, qina, ungapheli amandla ngombana uzakuba nomvuzo ngomsebenzakho.”-Abantu gade baqhulana: isizwe nesizwe, idorobho nedorobho. Lokhu kwenzeka ngombana nguZimu owabahlangahlanganisa ngemihlobo yoke yamatshwenyeko.|qNgesikhatheso bekungakaphephi ukukhamba enarheni ngombana gade kunomguruguru omkhulu phakathi kwabahlali beendawo.iKKodwana ematshwenyekweni wabo baphendukela kuSomnini uZimu wakwa-Israyeli, bamfuna bebamfumana.s_U-Israyeli uhlezi isikhathi eside anganaZimu owazisako, anganamphristi ongamfundisa begodu anganamthetho.ykwaphuma wayokuhlangabeza u-Asa wathi kuye: “Lalela lapha wena Asa nani noke bantu bakwaJuda nebakwaBhenjamini. USomnini uzakuba nani nanizibandakanya naye. Nanifuna ubuso bakhe, uzanitjheja. Kodwana nanimfulathelako, naye uzanifulathela.J U-Azariya umsa ka-Odedi ogade ehlelwe muMoya kaZimu phezu kwakhe,r] Godu basahlela namatende wabafuyi, bathatha imihlambi yezimvu, iimbuzi namakamela. Babuyela eJerusalema.~% Bahlula yoke imizi emagegana neGerari ngombana yehlelwa kukwesaba uSomnini. Baphanga yoke imizi leyo ngombana kwakunepahla enengi tle lapho.<}q u-Asa nebutho lakhe bawakhweza umbundu bekwaba seGerari. AmaKutjhe amanengi arabhalala, ngokubhujiswa nguSomnini uZimu nebutho lakhe. Abantu bakwaJuda bazithathela ipango enengi.]|3 USomnini uZimu wamadlha amaKutjhe phasi phambi kwaka-Asa noJuda. AmaKutjhe abaleka,Z{- Yeke u-Asa wabiza uSomnini uZimakhe wathi: “Somnini, akakho onjengawe ongasiza obogabogako ezandleni zetsitsirimba. Nje-ke Somnini Zimethu, sisize ngombana sithembele kuwe. Sijamelene nesinyokotho sebuthweli ngokuthemba ibizo lakho. Maye Somnini! Kazi wena unguZimethu, ungavumeli bonyana umuntukazana adlondlobale ngaphezu kwakho.”Qz U-Asa waphuma wamhlangabeza. Bahlela ipi emrhobeni weTsefata eMaretjha.y% UZerarhi umKutjhe waphuma walwa nawo akhamba nebutho leenkulungwana ngeenkulungwana neenkarana ezimakhulu amathathu, bewayokufika eMaretjha.$xA U-Asa gade anebutho lamadoda aziinkulungwana ezimakhulu amathathu abuya kwaJuda. Gade ahlome ngamagebhegebhe weenhlangu kanye nemikhonto. Amadoda aziinkulungwana ezimakhulu amabili namatjhumi abunane abuya kwaBhenjamini, ahlome ngamakhande nemisubi. Woke amadoda lawo bekuziingorho. w U-Asa gade athe kuJuda: “Asakhe imizi le bese siyibiya ngemithangala eneenthala zabalindi, amasango kanye neenqabo. Inarha le isese ngeyethu ngombana sifune uSomnini uZimethu. Iye, samfuna bewasipha nokuthula mahlangothi woke.” Yeke bakha, baphumelela.7vg Njengombana inarha beyinokuthula, kunganamuntu omlwisako ngesikhatheso, ngalokho u-Asa waphumelela ukwakha amadorobho anemithangala kwaJuda. NguSomnini owamupha ukuthulokho.uw Wasusa iindunduma nama-aldari wetjhwalo kiwo woke amadorobho wakwaJuda.
Kwaba nokuthula embusweni ophethwe nguye.tta Wayala abantu bakwaJuda bonyana bafune uSomnini uZimu waboyisemkhulu begodu balalele umthetho nomyalwakhe.|sq Wasusa ama-aldari atjhili kanye neendunduma, waphahlaza amatje akhethekileko bewagawula nemifanekiso yabo-Atjhera.Hr U-Asa wenza okuhle nokulungileko phambi kwakaSomnini uZimakhe.Aq } U-Abiya wahlongakala wabulungwa kiboyisemkhulu eMzini kaDavida. U-Asa indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.
Inarha yaba nokuthula iminyaka elitjhumi yoke ekubuseni kwaka-Asa.tpa Ezinye izehlakalo zokubusa kwaka-Abiya, iindlela zakhe namezwakhe kutlolwe emitlolweni yomphorofidi u-Ido.o3 U-Abiya wadlondlobala ngamandla. Wathatha abafazi abalitjhumi nane, waba namadodana amatjhumi amabili nambili namadodakazi alitjhumi nesithandathu.knO UJerobhowamu azange asaba namandla ngesikhathi saka-Abiya. USomnini wamdula phasi bewahlongakala. m U-Abiya wagijimisa uJerobhowamu bewamthathela amadorobho alandelako: iBhethe-Eli, iJetjhana ne-Efroni kanye nemizi ewabhodileko. l Abantu bakwa-Israyeli bahlulwa kilelo hlandla. Abantu bakwaJuda bona bahlula ngombana bathembela kuSomnini uZimu waboyisemkhulu.k3 U-Abiya nabantu bakhe bamadlha ama-Israyeli khulu kangangobana kwaba neenkulungwana ezimakhulu amahlanu zamadoda akhethiweko ezarabhalaliswa phasi.Gj Ama-Israyeli abaleka, uZimu wawanikela ezandleni zabakwaJuda.i3 abantu bakwaJuda bahlaba umkhosi wepi. Kuthe basahlaba umkhosi wepi njalo, uZimu warhadla uJerobhowamu naye woke u-Israyeli phambi ko-Abiya noJuda.h/ AmaJuda athi nakathi ajikisa iinhloko abona kunepi ebasahlela ngemuva nangaphambili. Yeke abiza uSomnini. Abaphristi bavuthela iimporompita zabo,3g_ UJerobhowamu gade asele athumele abakhokhobeli kobana bazombeleze amaJuda ngemuva ukuze kuthi lokha ibutho lakhe nalisaqalene nawo, abakhokhobeli bababhudungele ngemuva.ofW “Yelelani la, uZimu umrholethu unathi. Abaphristi bakhe bazakuhlaba umkhosi weemporompita zepi ngokujamelana nani. Madoda wakwa-Israyeli, kahleni ngokulinga ukulwa noSomnini uZimu waboyihlomkhulu ngombana angeze naphumelela.”e% Njalo ekuseni nantambama baletha umhlabelo wokutjhiswa batjhise netjhwalo phambi kwakaSomnini. Babeka isikwa etafuleni elicwengisiweko bese bakhanyisa iimbani ezisezintini zegolide njalo ngantambama. Thina siphetha ilizwi lakaSomnini uZimethu. Kodwana nina nimlahlile. d9 Thina-ke, uSomnini uZimu nguye onguZimethu begodu asikamhlanuki. Nabaphristi bethu abalotjha uSomnini uZimu bamadodana ka-Aroni begodu basizwa maLevi. c Angithi niqotjhe abaphristi bakaSomnini, amadodana ka-Aroni namaLevi! Nasuka lapho nazenzela abaphristana benu nalingisa abantu beenarha ezinye! Nanyana ngubani oza kini nomhlabelo wekunzi namaqama alikhomba angazeswa bona abe mphristi wabosingazimu benwabo!Rb Nje-ke nicabanga bona ningajamelana nombuso kaZimu osezandleni zeenzukulwana zakaDavida ngombana nilibutho elikhulukazi nokobana nineenkunzana zegolide enizenzelwe nguJerobhowamu njengabozimu benu na?$aA abhodwe ziinrhwirirhwiri ezihlaza ezamsekela bonyana alwe noRerhobhowamu lokha nasese mncani, asathambile begodu asesebuthakathaka bona angajamelana nazo.T`! Kodwana khonapho uJerobhowamu umsa kaNebathi waluma isandla esimphakelako;_) Kghani anazi bonyana ubukhosi bakwa-Israyeli, uSomnini uZimu wakwa-Israyeli wabunikela uDavida neenzukulwana zakhe ngesivumelwano setswayi na?^ U-Abiya wajama phezu kwentaba yeTsemarayimu ngemibundwini yakwa-Efrayimu wathi: “Lalela lapha wena Jerobhowamu nani noke Israyeli!M] U-Abiya waphuma nepi yeengorho zamadoda akhethiweko aziinkulungwana ezimakhulu amane. UJerobhowamu waqaba umthala phambi kwakhe ngeengorho zamadoda akhethiweko aziinkulungwana ezimakhulu abunane.\/ Wabusa eJerusalema iminyaka emithathu. Unina gade kunguMikaya, indodakazi ka-Uriyeli weGibeya.
Kwaba nepi phakathi kwaka-Abiya noJerobhowamu.^[ 7 Emnyakeni wetjhumi nobunane wokubusa kwakaJerobhowamu, u-Abiya waba yikosi yakwaJuda. Z URerhobhowamu wahlongakala wabulungwa kiboyisemkhulu eMzini kaDavida. U-Abiya indodanakhe wathatha iintambo zobukhosi emva kwakhe.sY_ Izehlakalo zokubusa kwakaRerhobhowamu, ukusuka ekuthomeni bekube sekupheleni kanye neenzukulwana zakhe, zitlolwe emitlolweni kaTjhemaya umphorofidi no-Ido umboni.
Kwahlala sekulwiwa njalo phakathi kwakaRerhobhowamu noJerobhowamu.aX; URerhobhowamu wenza ubumbi ngombana azange abeke ihliziywakhe ekufuneni uSomnini uZimu.fWE Ikosi uRerhobhowamu yaqinisa ubukhosi bayo eJerusalema begodu yaragela phambili nokubusa. Gade ineminyaka ematjhumi amane nanye lokha nayithatha ubukhosi. Yabusa iminyaka elitjhumi nalikhomba eJerusalema, idorobho uSomnini alikhetha hlangana nazo zoke iinkoro zakwa-Israyeli kobana ajamise ibizo lakhe lapho. UNoRerhobhowamu gade kunguNama umAmoni.V Ngebanga lokuzithoba kwakaRerhobhowamu, itukuthelo kaSomnini yasuka kuye; yeke azange arhayileke nya. Nokho bekusesekhona okuhle kwaJuda.+UO Bekuthi njalo lokha ikosi nayiya ethempelini lakaSomnini, amavulandlela gade athwala iinhlangu bese ngemva kwalokho azibuyisele endlwaneni esesangweni lesigodlo.T7 Yeke ikosi uRerhobhowamu yenza iinhlangu zekoporo ukujamiselela ezithethweko yazibeka esandleni seenduna zamavulandlela agade agada isango lesigodlo.LS Lokha uTjhitjhakhi ikosi yeGibhide nasahlela iJerusalema, wathumba umnotho wethempeli lakaSomnini nowesigodlweni. Wathanyela yoke into, wathatha ngitjho neenhlangu zegolide ezenziwa nguSolomoni.R Nanyana kunjalo, bazakuba ziinceku zakhe ukuze bafunde ukuhlukanisa phakathi kokulotjha mina nokulotjha amakhosi weenarha ezinye.”hQI Lokha uZimu nabona bonyana bazithobile, wathi kuTjhemaya: “Ngombana nakhu bazithobile angeze ngisabarhayila kodwana ngizabatjhaphulula msinyazana. Itukuthelwami angeze isaba phezu kweJerusalema ngesandla sakaTjhitjhakhi.gPG Abarholi bakwa-Israyeli kanye nekosi uRerhobhowamu bazithoba bathi: “USomnini uqinisile!” O Khonapho kwafika umphorofidi uTjhemaya kuRerhobhowamu kanye nabarholi bakwaJuda ebegade babuthene eJerusalema ngokwesaba uTjhitjhakhi, wathi kibo: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Angithi ningilahlile! Nami-ke nginilahlela ezandleni zakaTjhitjhakhi.’ ”XN) Wathumba amadorobho wakwaJuda anemithangala bewayokufika ngitjho neJerusalema.hMI UTjhitjhakhi weza akhamba neenkarana eziyikulungwana namatjhumi amabili, abakhweli beenjomani abaziinkulungwana ezimatjhumi asithandathu kanye nesinyokotho samajoni wamaLibhiya, amaSuki kanye namaKutjhe awathatha eGibhide.3L_ Emnyakeni wesihlanu wokubusa kwekosi uRerhobhowamu uTjhitjhakhi ikosi yeGibhide warhwantela eJerusalema. Lokhu kwenzeka ngebanga lokungathembeki kwabo kuSomnini uZimabo.K } Kuthe bona umbuso kaRerhobhowamu unzinze nokobana sele alawula, yena naye woke u-Israyeli beqisa umthetho kaZimu amehlo.]J3 Gade ahlakaniphile ngombana waphadlhalaja amanye wamadodanakhe eemfundeni zakwaJuda nakwaBhenjamini, wawabeka kiwo woke amadorobho anemithangala. Wawahlinzekela ngokunengi bewawathathela idwendwe labomalukazana.oIW Wakhetha u-Abiya indodana kaMakha njengekosana yabomnakwabo ngombana gade ahlose ukumbeka abe yikosi.Hw URerhobhowamu wathanda khulu uMakha indodakazi ka-Absalomu ukudlula abafazi bakhe abanye nemingenakhe. Waba nabafazi abalitjhumi nobunane, imingena ematjhumi asithandathu, amadodana amatjhumi amabili nobunane namadodakazi amatjhumi asithandathu.kGO Watjhada godu noMakha indodakazi ka-Absalomu owambelethela u-Abiya, u-Atayi, uZiza noTjhelomithi.NF UMarhalathi wambelethela amadodana: UJewutjhi, uTjhemariya noZahamu. E9 URerhobhowamu watjhada noMarhalathi. UMarhalathi bekayindodakazi kaJerimothi umsa kaDavida. Unina bekungu-Abihayeli indodakazi ka-Eliyabu umsa kaJese.,DQ Baqinisa umbuso wakwaJuda bebasekela uRerhobhowamu umsa kaSolomoni iminyaka emithathu ngombana ngesikhatheso bakhamba ngokulandela iindlela zakaDavida noSolomoni.SC Khonapho kwavela kenye nenye ikoro yakwa-Israyeli abantu egade iinhliziyo zabo zinamathele kuSomnini uZimu wakwa-Israyeli, balandela amaLevi eJerusalema ukuyokwenza imihlabelo kaSomnini uZimu waboyise.|Bq Wazikhethela abaphristi kobana basebenze eendundumeni lapha bekukhona iinthombe zeembuzi nezeenkunzana azenzileko.)AK Iye, amaLevi abe asukela imirhula kanye nepahlawo ehlela kwaJuda neJerusalema ngombana uJerobhowamu namadodanakhe bekawaqotjhile ekubeni baphristi bakaSomnini.p@Y Abaphristi namaLevi kizo zoke iimfunda zabo ezikilo loke lakwa-Israyeli bazihlanganisa noRerhobhowamu.? Godu wabeka iinhlangu nemikhonto kiwo woke amadorobho, wawenza aqina kwamambala ukuze azigcinele ikwaJuda nekwaBhenjamini.m>S Waqinisa ubuvikelo bawo, wabeka iinduna kiwo kanye nebulungelo lokudla, amafutha we-oliva newayini.a=; iTsora, i-Ayaloni neRhebroni. Lawo bekumadorobho anemithangala kwaJuda nakwaBhenjamini.+<Q i-Adorayimu, iLarhitjhi, i-Azekha,";? iGathi, iMaretjha, iZifi,):M iBhethe-Tsuri, iSoko, i-Adulamu,29_ Wakha iBhethe-Lehema, i-Ethamu, iTekhowa,T8! URerhobhowamu wahlala eJerusalema bewakha amadorobho wokuzivikela kwaJuda.^75 ‘Nakhu okwatjhiwo nguSomnini: Ninganyuki ukuyokulwa nabafowenu. Godukani, omunye nomunye anqombe kwakhe ngombana lokhu kusisenzo sami.’ ”
Yeke balalela amezwi kaSomnini babuya ekusahleleni uJerobhowamu.v6e “Yewuthi kuRerhobhowamu umsa kaSolomoni ikosi yakwaJuda nakiwo woke ama-Israyeli akwaJuda nakwaBhenjamini,L5 Kodwana kwafika ilizwi lakaSomnini kuTjhemaya umuntu kaZimu lathi:d4 C Kwathi uRerhobhowamu nafika eJerusalema, wabutha indlu kaJuda neyakaBhenjamini kwaba libutho leenhlabani ezilikhulu namatjhumi abunane weenkulungwana likhethelwe kobana lilwe no-Israyeli libuyise nombuso kaRerhobhowamu.X3) Ngalokho u-Israyeli wathoma ukujamelana nendlu kaDavida bekwaba kunamhlanjesi.h2I Ikosi uRerhobhowamu yathuma u-Adoniramu ogade ayinduna yomsebenzi okatelelako, kodwana ama-Israyeli amkhanda ngamatje ambulala. Kodwana ikosi uRerhobhowamu yakghona ukuphunyurha yakhwela ekaranenayo yabalekela eJerusalema.c1? Kodwana nakuma-Israyeli agade ahlala emadorobheni wakwaJuda wona, uRerhobhowamu wawabusa.0 Kuthe lokha woke u-Israyeli nabona bonyana ikosi ayimuphi indlebe, waphendula ikosi wathi:
“Asinasabelo noDavida,
asithintani ndawo nomsa kaJese!
Ayigubhe wena Israyeli!
Uzazibona ukuqeda wena ndlu kaDavida!”
Yeke woke u-Israyeli wagoduka./7 Yeke ikosi azange ilalele abantu ngombana isenzwesi sasiyintando kaZimu ukuzalisa ilizwi alikhuluma kuJerobhowamu umsa kaNebathi ngo-Arhiya umTjhilo.M. yalandela iseluleko seentanga zayo yathi: “Ngizokwenza ijogi libe budisi, mina ngokwami ngizolenza libe budisi ukudlula.
“Ubaba waniritha ngesibebhu,
mina ngizonirhadla ngomrwedla.”T-! Ikosi uRerhobhowamu yabaphendula ngobukhali. Yalahla neseluleko seengwevu, , Ngelanga lesithathu uJerobhowamu nabantu boke babuyela kuRerhobhowamu njengombana ikosi yathi: “Yenibuye elangeni lesithathu.”$+A Ubaba wanithwesa ijogi elibudisi;
mina-ke ngizalenza libe budisi ukudlula.
Ubaba bekaniritha ngesibebhu;
mina ngizonirhadla ngomrwedla.’ ”A*{ Iintanga zakhe zathi kuye: “Tjela abantu abathe kuwe batjho bafuna ukugedliselwa ijogi elibudisi abalithweswa ngubabakho uthi,
“ ‘Utsetserwanami umabhombo kunedini lakababa. ) Wababuza wathi: “Umbono wenu uthini? Singabaphendula sithini abantu abathi kimi, angigedlise ijogi abalithweswe ngubaba na?”a(; Kodwana uRerhobhowamu wala iseluleko seengwevu waya eentangeni zakhe ebegade zimlotjha. ' Zathi kuye: “Nawungakhe ube nomusa ebantwinaba, ubaphathe kuhle bese ubanikela ipendulo ehle, bazakuhlala baziinceku zakho.”;&o Ikosi uRerhobhowamu yabonana neengwevu zabaphathi ezazilotjha uyise uSolomoni ngesikhathi sokuphila kwakhe, yazibuza yathi: “Ningangiluleka bonyana ngithini ebantwinaba na?”h%I URerhobhowamu wathi: “Yenibuye kimapha ngelanga lesithathu.” Awa, yeke abantu bakhamba-ke.$ “Uyihlo wasithwesa ijogi elibudisi. Nje-ke wena gedlisa umsebenzi obudisi kayihlo lo nejogi asithwesa loneli, khona-ke sizakulotjha.”o#W Nje-ke uJerobhowamu wabizwa. Wafika wakhambisana naye woke u-Israyeli baya kuRerhobhowamu bathi kuye:"/ Ngesikhatheso uJerobhowamu umsa kaNebathi gade asese seGibhide lapha abalekela khona uSolomoni. Kwathi bonyana ezwe ngendaba le, wasuka eGibhide.d! C URerhobhowamu waya eTjhekemu ngombana woke ama-Israyeli aya lapho kobana ambeke abe yikosi.~ uNgemva kwalokho wahlongakala, wabulungwa eMzini kayise uDavida. URerhobhowamu indodanakhe wabusa esikhundleni sakhe.NUSolomoni wabusa phezu kwaka-Israyeli woke iminyaka ematjhumi amane.gGIzehlakalo zokubusa kwakaSolomoni, ukusuka ekuthomeni bekube sekupheleni, zitlolwe emitlolweni kaNathani umphorofidi, emphorofidweni zaka-Arhiya umTjhilo nemibonweni ka-Ido umboni owakhuluma ngoJerobhowamu umsa kaNebathi.QIinjomani zakaSolomoni zazithethwe eGibhide nakizo zoke iinarha ezinye.!;Ikosi uSolomoni yenza bonyana eJerusalema isiliva lijayeleke inga mamatje, nomsedari ube mnengi inga mimithi yamakhiwani wommango eentatjaneni zenarha.nUWabusa woke amakhosi ukusuka emlanjeni iYufrathe ukuya enarheni yamaFilista emikhawulweni yeGibhide.a;USolomoni gade aneenkulungwana ezine zeendawo lapha agcina khona iinjomani neenkarana zakhe, godu aneenkulungwana ezilitjhumi nambili zabakhweli beenjomani. Koke wakugcina emadorobheni weenkarana nakuye eJerusalema..UOmunye nomunye wabantwabo gade eza nesibiko, okuyipahla yesiliva negolide, izambatho, amakha neenungo kanye neenjomani neemeyila. Lokhu bekwenzeka umnyaka nomnyaka.[/Woke amakhosi wephasi eza kuSolomoni ukuzokulalela ubuhlakani uZimu abubeke kuye.c?USolomoni gade anjinge khulu begodu anobuhlakani obukhulu ukudlula woke amakhosi wephasi.eCIkosi uSolomoni gade inemijeje yemikhumbi yokurhweba ebegade ikhanjiswa ngokulawulwa babantu bakaRhiramu. Njalo ngemva kweminyaka emithathu beyibuya ithwele igolide, isiliva, amazinyo wendlovu, iimfene kanye neenkghabu.QZoke iinqoko zekosi uSolomoni gade zenziwe ngegolide, nazo zoke iinsetjenziswa ebezisesigodlweni seHlathi leLibhanoni gade ziyigolide etsengileko. Ngeenkhathi zakaSolomoni isiliva belingakaqakatheki.4aKwakujame amabhubezi alitjhumi nambili eentepisini ezisithandathu, kujame linye ngapha nangapha komqoqo wesitepisi ngasinye. Akunabukhosi obakhe benzelwa into efana nale.LIsihlalo sobukhosi gade sineentepisi ezisithandathu nesinabelo seenyawo segolide esasinamatheliswe lapho. Ngemaqadi kwesihlalo gade kuneemphumuzamkhono, ngapha nangapha kwakhona kujame ibhubezi.}Ikosi uSolomoni yenza isihlalo sobukhosi esikhulu yasikghabisa ngamazinyo wendlovu godu yasembesa ngegolide ecolisiweko.?wGodu wakhanda namakhulu amathathu wamakhande ngegolide elisipara. Ikhande ngalinye laba namakhilogremu amabili wegolide. Ikosi yawabeka esigodlweni okwakuthiwa liHlathi leLibhanoni."=Ikosi uSolomoni yenza amakhulu amabili weenhlangu ezikhandwe ngegolide elisipara. Isihlangu ngasinye besenziwe pheze ngamakhilogremu alikhomba wegolide.5Lokhu bekungafaki inzuzo elethwa barhwebi nabathengisi. Woke amakhosi we-Arabhiya kanye nabaphathi benarha nabo baletha igolide nesiliva kuSolomoni.y Ubudisi begolide elalifunyanwa nguSolomoni minyaka yoke lalimakhilogremu aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nantathu.} s Ikosi uSolomoni yapha indlovukazi yeTjheba koke eyayikufisa neyakubawako. Izipho uSolomoni azipha indlovukazi zazidlula lezo eyamupha zona. Yagoduka-ke yabuyela enarhenayo ikhamba nedwendwe layo.
Abantu bakaRhiramu nabantu bakaSolomoni beza negolide elivela e-Ofira, godu beza neengodo ze-almugi namatje aligugu. Ikosi yasebenzisa iingodo ze-almugi ukwakha iintepisi zethempeli lakaSomnini nezesigodlo, yenzela nababhini imihlobohlobo yamaharibha. Amabono anjengalawa azange akhe abonwe kwaJuda.a ; Yanikela ikosi uSolomoni igolide elimakhilogremu angaphezu kweenkulungwana ezine, umhlumba weenungo namatje aligugu. Azange khekube neenungo ezinengi kangako njengalezo indlovukazi yeTjheba eyazipha ikosi uSolomoni._ 7Akudunyiswe uSomnini uZimakho okarekileko ngawe, bewakwenza waba yikosi ngokukubeka esihlalweni sakhe sobukhosi kobana ubuse esikhundleni sakaSomnini uZimakho. UZimakho uthanda u-Israyeli begodu unetjisakalo yokobana abe sisizwe esinzinze isiphelani. Ngebangelo ukujamise waba yikosi phezu ko-Israyeli kobana ulethe ukulunga nobulungiswa.” {Agu! Abantu bakho bayajekezela uyazi! Maye! Zinetjhudu kangangani iinsebenzi zakho ezihlala zizwa ukuhlakanipha kwakho!R Uyazi, azange ngikholwe abakutjhwileko, kufikela bengifike ngizozibonela mina ngamehlwami. Angikatjelwa ngitjho nengcenye yobukhulu bobuhlakani bakho obungaka. Wena udlula umbiko engiwuzwe ngawe kude.r]Yathi ekosini: “Umbiko engiwuzwe ngisesenarhenami ngawe kanye nobuhlakani bakho kutjho bona uliqiniso.kOukudla okwakusetafuleni lakhe, ihlelo lokuhlala kweenkhulu zakhe, ubujamo beensebenzi zesigodlo nevunulwazo, abaphathikapho bakhe ngevunulwabo kanye nemihlabelo yokutjhiswa ayenza ethempelini lakaSomnini, yaphelelwa mamandla.gGKuthe lokha indlovukazi yeTjheba nayibona ubuhlakani bakaSolomoni kanye nesigodlo asakhileko,|qUSolomoni waphendula yoke imibuzo yendlovukazi, akunalitho elalibukhuni kuye abhalelwa kuliphendula endlovukazini. 'Kwathi bona indlovukazi yeTjheba izwe ngendumela kaSolomoni, yeza eJerusalema kobana izomrareja ngeenrarejo ezibudisi. Yafika ikhamba nedwendwe elikhulu, ize namakamela athwele iinungo, umhlumba wegolide namatje aligugu. Yakhuluma noSolomoni ngakho koke eyayikucabanga.URhiramu wamthumelela iinthayamanzi ezilawulwa ziinkhulu zakhe, amadoda azizazi zelwandle. Amadoda lawa athaya nabantu bakaSolomoni aya e-Ofira ayokuthatha iinkulungwana ezilitjhumi nahlanu namakhulu amahlanu wamakhilogremu wegolide aliletha ekosini uSolomoni.b=Yeke uSolomoni waya e-Etsiyoni-Gebere ne-Elathi magegana nelwandle enarheni yakwa-Edomu.>uWoke umsebenzi kaSolomoni wakhamba ngenaneko kusukela mhla kwakhiwa isisekelo sethempeli lakaSomnini kwaze kwaba mhlana kuphelela woke umsebenzi ophathelene nokwakhiwa kwethempeli. Azange baphambuke ngitjho nakowodwa umyalo ikosi eyayala ngawo abaphristi namkha amaLevi, ngitjho nalowo ophathelene namagugu.X)Ngokulandela umyalo wakayise uDavida, uSolomoni wahlela abaphristi ngokwemisebenzabo ngeenqhema. AmaLevi ahlelelwa ukukhokhela indumiso abe asize nabaphristi ngokweendingo zemisebenzi yangamalanga. Godu wahlela nabalindisango ngeenqhema zabo kobana balinde emasangweni ahlukahlukeneko ngombana lokho kwakumyalo kaDavida umuntu kaZimu.}~s ngendlela okumele kwenziwe ngayo umnikelo wangamalanga ukuya ngomthetho kaMosi malungana namaSabatha, ukuthwasa kwenyanga neminyanya emithathu yaminyaka yoke okumnyanya wesiKwa esinganaNgumelo, umnyanya weemVeke kanye nomnyanya wemiTlhatlhana.n}U USolomoni wenzela uSomnini umhlabelo wokutjhiswa e-aldarini lakaSomnini alakha ngaphambi kwamathuri,z|m USolomoni wasusa uNaFaro eMzini kaDavida wamusa esigodlweni amakhele sona ngombana wathi: “Angifuni bonyana umkami ahlale esigodlweni sakaDavida ikosi yakwa-Israyeli ngombana zicwengile iindawo lapha khekwangena khona umfaji kaSomnini.”0{Y Godu ama-Israyeli gade aziinkhulu eziphezulu ezaziqalene nomsebenzi kaSolomoni. Bekunamadoda amakhulu amabili namatjhumi amahlanu agade eluse abantu abenza umsebenzi.z7 USolomoni azange akatelele namunye wama-Israyeli ngomsebenzi, kodwana bekamabuthwakhe wepi, abalawuli beenduna zeenkarana zakhe zepi nabakhweli bazo.y-Boke abantu egade basele kumaHite, ama-Amori, amaPherizi, amaRhivi namaJebusi bakatelelwa nguSolomoni ngomsebenzi. Abantwaba bekungasiwo ama-Israyeli, kodwana gade baziinzukulwana zabo ezasala enarheni nezingazange zibhujiswe ma-Israyeli. Lokhu kusese njalo nanamhlanjesi.yxkWenza okufanako ngeBhalathi, nangawo woke amadorobhakhe agade abeka kiwo ipahla namadorobho lapha kuhlala khona iinkarana neenjomani zakhe. Wakha nanyana yini agade athanda ukuyakha eJerusalema, eLibhanoni nakiyo yoke inarha agade ayibusa. wGodu wavuselela iBhethe-Rhoroni engehla neBhethe-Rhoroni engenzasi kwaba madorobho aqinisiweko nanemithangala namasango aneenqabo.lvQWavuselela iTadimori eserhalawumbeni kanye nayo yoke imizi yokubeka ipahla agade ayakhe eRhamathi.1u]Waya neRhamathi-Tsoba wafese wayithumba.Mtwavuselela imizi ayiphiwa nguRhiramu, wahlalisa ama-Israyeli lapho.ms UEkupheleni kwamatjhumi amabili weminyaka uSolomoni akha ngayo ithempeli lakaSomnini nesigodlo sakhe,Zr-Kuzakuthiwa, ‘Awa, angithi bahlanuke uSomnini uZimu waboyise owabakhupha eGibhide, badlhemadlhema ngemva kwabosingazimu, babakhothamela bebabalotjha. Ngikho uSomnini abehlisele ihlekelele engaka nje.’ ”0qYIye, ithempeleli lizakuba liqubi leququ. Woke umuntu odlula ngendlela uzalikhuza ababaze athi, ‘Alo, kubayini uSomnini enze into enje enarhenapha nethempelineli?’5pcngizokuruthula u-Israyeli enarhenami engimnikele yona bengimfuthele kude nethempeli engilihlukanisele ibizo lami. Ngilenze libe sisaga nesiphoqo hlangana nabo boke abantu.o+“Kodwana naningihlanukelako bese nibeba iimiso nemiyalwami engininikele yona, nidlhemadlheme ngemva kwabozinyana nibalotjhe benibakhothamele,6nengizakunzinzisa isihlalo sakho sobukhosi njengombana ngathembisa uyihlo uDavida lokha nangithi, ‘Angeze wabhalelwa kukuba nendoda engakuphathela ubukhosi kwa-Israyeli’. m“Wena-ke, nawukhamba phambi kwami njengombana kwenza uyihlo uDavida, wenze koke engikuyala ngakho, ulonde iimiso nemithethwami, s~~*}T|a{zzyFxww.vuuKtRsrrFqpp+o[nn1mm_llkjjTiOhgg&fee]dd'cbaav` ^^c]t\\M[ZZSYXWW|VViUTTS,RRPOONiMLKK4JJJIHHwHGIFFTE>DCC!BBAn@@J?>>F=t<;;P::987655}4322%10F/.6-,,>+o**1)b('r&&!%S$#"o"! HeT," - za /t 2 L + RDE!_; Yeke u-Amatsiya watjhaphulula amabutho agade eze kuye abuya kwa-Efrayimu bona aye emakhaya. Amabutho adla uJuda ahlaza, aya emakhaya agcwele ipotjwana.^% U-Amatsiya wabuza umuntu kaZimu wathi: “Alo, uthi kwenziweni ngeenkulungwana ezintathu namakhulu amahlanu woke wamakhilogremu wesiliva engiwakhuphele amabutho wakwa-Israyeli la na?”
Umuntu kaZimu waphendula wathi: “USomnini angakunikela ngaphezu kwalokho.”A]{Wena udlumbana bonyana uzakukghona ukuqalana nepi ngabantwaba, kodwana uZimu uzokurareja phambi kwesitha sakho. Ngiqinisile nguZimu onamandla wokukwenza uphumelele namkha uhluleke.”;\oKodwana kweza umuntu kaZimu kuye wathi: “Kosami, amabutho wakwa-Israyeli la angaphumi nawe ukuya epini ngombana uSomnini akakajami ngaku-Israyeli, ngitjho boke bakwa-Efrayimu. [Godu waqatjha nekhulu leenkulungwana zeengorho kwa-Israyeli ngeenkulungwana ezintathu namakhulu amahlanu wamakhilogremu wesiliva.lZQU-Amatsiya wabizela abantu bakwaJuda ndawonye wabahlela ukuya ngemindenabo kobana babe ziinduna zekulungwana neenduna zekhulu kilo loke lakwaJuda nakwaBhenjamini. Wabala abaneminyaka yobudala ematjhumi amabili nangaphezulu, wafumana bona bamakhulu aziinkulungwana ezintathu zamadoda aziinhlabani alungele ipi nanekghono lokusebenzisa umkhonto nesihlangu. Y Nokho azange abulale amadodanazo, kodwana wenza njengombana kutlolwe emthethweni kaMosi lapha uSomnini ayala khona wathi: “Aboyise bangafeli imilandu yabentwababo, nabentwana bangafeli imilandu yaboyise. Kodwana akube ngiloyo naloyo afele izono zakhe.”gXGWathi bona aqinise umbuso ezandleni zakhe, wabhubhisa iinkhulu ezabulala uyise ogade ayikosi.OWWenza okuhle phambi kwakaSomnini, kodwana ingasi ngehliziywakhe yoke.;V qU-Amatsiya gade aneminyaka ematjhumi amabili nahlanu lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amabili nethobako. Ibizo lakanina gade kunguJehowadani weJerusalema.GUUmlando wamadodanakhe, iimphorofido ezinengi ngaye kanye nomlando wokuvuselelwa kwethempeli lakaZimu kutlolwe emitlolweni yencwadi yamakhosi. U-Amatsiya indodanakhe waba yikosi emva kwakhe.TLabo abamakhela ubukhwebetjhana gade kunguZabadi indodana kaTjhimeyathi umAmonikazi noJehozabadi indodana kaTjhimrithi umuMowabikazi.S3ngombana lokha ama-Aramu nabuyela emuva, atjhiya uJowatjhi akhubele khulu. Iinkhulu zakhe zamakhela ubukhwebetjhana ngokubulala kwakhe indodana yakaJehoyada umphristi. Zambulalela embhedenakhe. Wahlongakala bewabulungelwa eMzini kaDavida kodwana ingasi emazindleni wamakhosi.bR=Nanyana ibutho lama-Aramu lalize namadoda ambalwa nalizokusahlela, uSomnini uZimu wanikela ibutho elikhulu ezandleni zalo ngombana uJuda ahlubuke uSomnini uZimu waboyise.
Godu isigwebo sehlela phezu kwakaJowatjhiGQKwathi ekuthomeni komnyaka ibutho lama-Aramu laphuma bona lijamelane noJowatjhi. Lavimbezela uJuda neJerusalema belabulala zoke iinduna zamabutho. Lathumela yoke ipango ekosinalo eDamaseku.VP%Ikosi uJowatjhi azange ikhumbule isisa uJehoyada uyise kaZakariya aba naso kiyo. Kodwana wabulala indodanakhe okwathi sele ilele phasi isifa yathi: “Inga uSomnini angakubona lokhu bese uyabuyiselela.”O+Kodwana bamakhela ubukhwebetjhana bekwathi ngokulayelwa yikosi uJowatjhi bambulala ngokumkhanda ngamatje ngesirhodlweni sethempeli lakaSomnini. NYeke uMoya kaZimu wehlela kuZakariya umsa kaJehoyada umphristi. Wajama phambi kwabantu wathi: “Nakhu okutjhiwo nguZimu, ‘Kubayini ningalaleli imiyalo kaSomnini? Nizase niyihlole, anizukuphumelela ngombana nanifulathela uSomnini naye uzanifulathela.’ ”&MEKwala ngitjho nanyana uSomnini sele athumela abaphorofidi ebantwini kobana babasome babuyele kuye, nanyana sele babasola ngomthetho kaZimu, azange balalele.VL%Ngalokho abantu batjhiya ithempeli lakaSomnini uZimu waboyisemkhulu, balotjha imifanekiso yabo-Atjhera neenthombembazwa. Ngebanga lomlandwabo lowo, itukuthelo kaZimu yehlela phezu kwakwaJuda neJerusalema.sK_Ngemva kokuhlongakala kwakaJehoyada, iinkhulu zakwaJuda zeza zazozirhuhlarhuhla ngekosi, yeke yazilalela.mJSWabulungwa namakhosi eMzini kaDavida ngebanga lobuhle abenzela uZimu nethempeli lakhe kwa-Israyeli.oIWUJehoyada gade aluphele, sele iphaphela phasi. Wahlongakala aneminyaka elikhulu namatjhumi amathathu.sH_Kwathi lokha naqedako, aletha yoke imali eseleko ekosini uJowatjhi nakuJehoyada. Yasetjenziselwa ukwakha ipahla yethempeli lakaSomnini: ipahla emalungana nokulotjha nokwenza imihlabelo yokutjhiswa, godu kwenziwa izitja nezinye iinsetjenziswa zegolide nesiliva. Imihlabelo yokutjhiswa yalethwa njalo ethempelini lakaSomnini emihleni yoke yokuphila kwakaJehoyada.KG Amadoda agade aqalene nomsebenzi wokwakha gade akhuthele, ngalokho umsebenzi wokuvuselela waraga kuhle khulu ngaphasi kwelihlo lawo. Avuselela ithempeli lakaZimu laba njengekuthomeni aliqinisa.OF Ikosi noJehoyada bayinikela amadoda agade enza umsebenzi wokuvuselela ithempeli lakaSomnini. Baqatjha abacozi bamatje nabafuleli, abakhandisimbi nabosodzila kobana bavuselele ithempeli lakaSomnini.#E? Bekuthi njalo lokha amaLevi nabona kunemali enengi ngekasini, ayilethe kilabo abakhethwe yikosi. Nje-ke umabhalana wekosi kanye nesikhulu somphristi omkhulu bebafike balikghuthule ikasi emva kobana libuyiselwe endawenalo. Lokhu bakwenza ngemihla. Ngalokho babuthelela imali enengi.hDI Zoke iinkhulu kanye nabantu baletha iminikelwabo bathokozile, bayifaka ngekasini belazala swi.)CK Kwamenyezelwa kwaJuda neJerusalema kobana abantu balethe kuSomnini uZimu umnikelo uMosi inceku kaZimu ayala bona ama-Israyeli awukhuphe lokha naserhalawumbeni.qB[Ikosi uJowatjhi yayala bonyana kwenziwe ikasi bese libekwa ngaphandle esangweni lethempeli lakaSomnini.XA)Ikosi yatjho njalo ngombana amadodana wesikhohlakali somfazesiya u-Ataliya gade agcekeze ethempelini lakaZimu abe athatha nepahla eyayihlukaniselwe ithempeli lakaSomnini ayisebenzisela ekulotjheni aboBhali.@#Ngebangelo ikosi yabiza uJehoyada umphristi omkhulu yathi kuye: “Kungebanga lani ungazange ugandelele amaLevi bonyana alethe kwaJuda neJerusalema umnikelo owasungulwa nguMosi inceku kaSomnini nowanikelwa yihlangano yakwa-Israyeli ethaberinakelini lakaSomnini na?”?Wabizela ndawonye abaphristi namaLevi wathi kibo: “Khambani niye emadorobheni wakwaJuda nibuthelele imali kilo loke lakwa-Israyeli malungana nokuvuselelwa kweminyaka yoke kwethempeli lakaZimakho. Rhabani ngendaba le.” Kodwana amaLevi adosa iinyawo.d>AKwathi ngemva kwesikhathi kwaba sehliziyweni kaJowatjhi ukuvuselela ithempeli lakaSomnini.U=#UJehoyada wamkhethela abafazi ababili. Wabelethelwa amadodana namadodakazi.f<EUJowatjhi wenza okulungileko phambi kwakaSomnini emihleni yoke kaJehoyada umphristi omkhulu.; 3UJowatjhi gade aneminyaka elikhomba lokha naba yikosi, wabusa iminyaka ematjhumi amane eJerusalema. Ibizo lakanina gade kunguTsibiya weBheritjheba.n:UAbantu boke bendawo bathokoza ngalokho. Idorobho laba nokuthula ngombana u-Ataliya awiswe ngesabula._97Wathatha iinduna zekhulu, iinkhulu, ababusi babantu kanye nabo boke abantu bendawo kobana bayokwewula ikosi ethempelini lakaSomnini uZimu. Bangena esigodlweni ngesango elingehla babeka ikosi esihlalweni sobukhosi.8Godu wabeka abogosa emasangweni wethempeli lakaSomnini kobana bangavumeli abantu abangakahlambuluki ukungena ngethempelini.#7?UJehoyada wabeka ukulawulwa kwethempeli lakaSomnini ezandleni zabaphristi ebegade bamaLevi uDavida awabeka ethempelini kobana enze imihlabelo yokutjhiswa yakaSomnini njengombana kutlolwe emthethweni kaMosi. Lokhu gade akwenza ngethabo nangokuhlabelela njengombana ayalwa nguDavida..6UBoke abantu basuka baya ethempelini lakaBhali balibhuruza. Bagiriza ama-aldari, baphadlha iinthombembazwa bebabulala noMatana umphristi kaBhali phambi kwama-aldari.c5?UJehoyada wenza isivumelwano sokuthi yena nabantu kanye nekosi bazakuba babantu bakaZimu.\41Yeke bamdzwebula asathi ungena esigodlweni ngesango leeNjomani, bambulalela lapho. 3UJehoyada umphristi omkhulu wathumela iinduna zekhulu ebegade ziphethe iinqhema wathi: “Khuphani umfazi loyo hlangana neenqhemapho, nibulale nanyana ngubani omlandelako.”
Umphristi gade akubeke kwakhanya bonyana angabulawelwi ethempelini lakaSomnini.O2 Wathi nakathi tla amehlo, qala naso ikosi ijame hlanu kwesikayo esangweni. Iinduna nabosomporompita bebahlanu kwayo, nabantu boke bendawo bebajekezela bavuthela iimporompita. Ababhini baphekelela umvumo ngeenliliswa. Nje-ke u-Ataliya watlebhula izambatho zakhe warhuwelela wathi: “Bukhwebetjhana! Bukhwebetjhana-ke lobu!”~1u Kuthe lokha u-Ataliya nezwa itjhada labantu abagijimako nababongelela ikosi, watjhinga kibo ethempelini lakaSomnini.J0  Nje-ke uJehoyada namadodanakhe bakhupha ikosana bayithwesa isiba. Bayinikela incwadi yomthetho bayibeka bona ibe yikosi ngokuyizesa. Abantu barhuwelela bathi: “Bayede! Ikosi ayisiphilele!”F/ Wahlela boke abantu kwaba ngiloyo naloyo waphatha isikhali sakhe esandleni ukusuka ngesewula ukuya ngetlhagwini yethempeli ngaphambi kwe-aldari nobungeno bethempeli kobana aphahle ikosana.. Yeke wanikela iinduna zekhulu imikhonto neenhlangu, nezinye iinkhali ebe kungezakaDavida negade zingethempelini lakaZimu. -AmaLevi nawo woke amadoda wakwaJuda enza njengombana umphristi uJehoyada ayalile. Omunye nomunye wathatha isiqhema sakhe samadoda; lawo agade athewukela ngeSabatha nalawo abekatjhayisa ngombana umphristi uJehoyada ubegade angakatjhaphululi nasinye seenqhema.\,1MaLevi, phahlani ikosana mahlangothi woke, ngileyo naleyo indoda iphathe iinkhali zayo ezandleni. Yibani hlanu kwekosana nanyana kukuphi lapha iya khona. Nibulale nanyana ngubani omunye ongena ngethempelini.”K+Akunamuntu ozakungena ethempelini lakaSomnini ngaphandle kwabaphristi namaLevi abasemsebenzini. Bona bangangena ngombana bacwengisiwe kodwana boke abanye abantu kumele balonde umyalo kaSomnini.*1isithathu esinye sigade esigodlweni bese esinye sigade esangweni lesiSekelo. Abanye abantu bona kumele babe ngesirhodlweni sethempeli lakaSomnini.)-Nakhu-ke okufanele nikwenze: Isithathu senu nina baphristi nani maLevi esithewukela ngeSabatha kuzafanela bonyana sigade emasangweni wethempeli;K(yoke ihlangano yenza isivumelwano nekosi ethempelini lakaZimu.
UJehoyada gade athe kibo: “Nasi indodana yekosi! Izakubusa njengombana uSomnini uZimu athembisile ngeenzukulwana zakaDavida.'Balibhadula loke lakwaJuda babuthelela amaLevi neenhloko zemindeni yakwa-Israyeli kiwo woke amadorobho. Kwathi nabafika eJerusalema,u& eNgomnyaka wekhomba uJehoyada wabonakalisa amandlakhe. Wenza isivumelwano neenduna zekhulu: u-Azariya umsa kaJerorhamu, u-Itjhimayeli umsa kaJehorhanani, u-Azariya umsa ka-Obede, uMaseya umsa ka-Adaya kanye no-Elitjhafathi umsa kaZikiri.j%M Wahlala afihlwe nabo ethempelini lakaZimu iminyaka emithandathu yokubusa kwaka-Ataliya enarheni.t$a Kodwana uJehotjhabathi indodakazi yekosi wathatha uJowatjhi umsa ka-Arhaziya ngemsitheleni hlangana namadodana wekosi ebe kumele abulawe. Wambeka nembelesakhe emphekghweni welawu lethempeli. UJehotjhabathi lo gade ayindodakazi yekosi uJehoramu engudadwabo ka-Arhaziya. Gade athethwe nguJehoyada umphristi omkhulu. Wafihla uJowatjhi bonyana u-Ataliya angambulali.#! Lokha u-Ataliya unina ka-Arhaziya nabona bonyana indodanakhe ihlongakele, waragela phambili ngokubhubhisa umndeni wobukhosi bendlu kaJuda.6"e wasuka lapho wabhudulana no-Arhaziya ogade abhace eSamariya. Wabanjwa, walethwa kuJehu, wabulawa. Abantu bambulunga ngombana bathi: “Nokho gade asizukulwana sakaJehotjhafathi, owafuna uSomnini ngehliziywakhe yoke.”
Gade kunganamuntu endlini ka-Arhaziya onamandla wokobana angathatha ubukhosi.!!;Ngemva kobana uJehu aqede ukurhayila indlu ka-Arhabi, wafumana amakhosana wakwaJuda namadodana weenhlobo zaka-Arhaziya ebegade amphekelele. Wawabulala,U #Ivakatjho laka-Arhaziya kuJoramu lambangela bona uZimu amwise. Kwathi u-Arhaziya nafikako, waphuma noJoramu kobana ahlangabeze uJehu umsa kaNimtjhi owakhethwa nguSomnini kobana abhubhise indlu ka-Arhabi.nUwabuyela eJizriyela kobana aphole emancebeni awafumene eRamothi lokha nalwa noRhazayeli ikosi ye-Aramu. U-Arhaziya umsa kaJehoramu ikosi yakwaJuda wehlela eJizriyela kobana ayokubona uJoramu umsa ka-Arhabi ngombana gade alimele.CGodu kwaba ngeenluleko zabo bonyana adlhemadlheme noJoramu umsa ka-Arhabi ikosi yakwa-Israyeli kobana bayokulwa noRhazayeli ikosi ye-Aramu eRamothi eGiliyadi. Ama-Aramu alimaza uJoramu;B}Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini njengombana kwenza indlu ka-Arhabi ngombana ngemva kokuhlongakala kwakayise, bendlu ka-Arhabi baba beluleki bakhe. Lokhu kwabangela ukubhujiswa kwakhe.kONaye wakhamba eendleleni zendlu ka-Arhabi ngombana unina wamtlhotlholoja bona enze ubukhohlakali.(IU-Arhaziya gade aneminyaka ematjhumi amabili lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema umnyaka munye tere. Ibizo lakanina bekungu-Ataliya, isizukulwana saka-Omri. 3Abantu beJerusalema babeka u-Arhaziya indodana encani kaJehoramu bona abe yikosi esikhundleni sakhe ngombana iwoma lemigulukudu eleza nama-Arabhu labulala woke amadodanakhe amakhulu ekampeni yama-Arabhu. Ngalokho-ke u-Arhaziya umsa kaJehoramu ikosi yakwaJuda wathoma ukubusa.jMUJehoramu gade aneminyaka ematjhumi amathathu nambili lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka ebunane. Ekuhlongakaleni kwakhe azange bekube nomlilelako. Wabulungwa eMzini kaDavida kodwana ingasi emazindleni wamakhosi.nUNgokukhamba kwesikhathi, ekupheleni komnyaka wesibili, amathumbakhe aphumela ngaphandle ngebanga lobulwelwe. Ngebangelo wabhokelwa ziinhlabi bewahlongakala. Abantu azange bambasele umlilo ukumhlonipha njengombana benza kiboyise.gGNgemva kwakho koke lokhu, uSomnini warhadla uJehoramu ngobulwelwe bamathumbu obungalaphekiko.T!Asahlela iJuda, afahla iinqabo zakhe abe athumba nayo yoke ipahla eyatholakala esigodlweni sekosi kanye namadodanayo nabafazi bayo. Akunandodana atjhiyelwa yona ngaphandle kwakaJehowarhazi ubuphetjhani.taUSomnini wavusa ubutha phakathi kwakaJehoramu namaFilista kanye nama-Arabhu agade ahlala eduze namaKutjhe.5Wena uzakugula uphathwe bulwelwe bamathumbu. Ngokukhamba kwesikhathi isifesi sizakubhokela kufikela lapha amathumbakho aphumela khona ngaphandle.”  Ngebangelo uSomnini uzokwehlisela ihlekelele ekulu phezu kwabantu bakho, amadodanakho, abafazi bakho nakikho koke okungekwakho.q[ kodwana ukhambe eendleleni zamakhosi wakwa-Israyeli begodu ubangele bonyana abantu bakwaJuda nebakwa-Israyeli bahlobonge njengombana kwenza indlu ka-Arhabi. Ubulele nabafowenu, amalunga wendlu kayihlo, amadoda agade angcono kunani.N UJehoramu wamukela incwadi kumphorofidi u-Eliya ithi:
“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu kaDavida uyihlomkhulu: Azange ulandele iindlela zakayihlo uJehotjhafathi namkha u-Asa ikosi yakwaJuda, UJehoramu nguye godu owakhe iindunduma emibundwini yakwaJuda bewabangela bonyana abantu beJerusalema bahlobonge godu wadurhisa noJuda.0Y U-Edomu soloko ahlubuka uJuda bekube namhlanjesi. Nje-ke noLibhina wahlubuka khona ngesikhatheso. Lokho kwenzeka ngombana uJehoramu wahlubuka uSomnini uZimu waboyise.8i Yeke uJehoramu wanqomba khonapho aphekelelwa ziinkhulu kanye neenkarana zakhe zoke. Ama-Edomu amzombeleza neenduna zeenkarana zakhe, kodwana wavuka ebusuku wahlula ama-Edomu.S Ngesikhathi sakaJehoramu, u-Edomu wahlubuka uJuda ngokuzibekela ikosakhe.J  Nokho ngebanga lesivumelwano uSomnini asenza noDavida, uSomnini azange athande bonyana abhubhise indlu kaDavida. Wamthembisa bonyana uzamphembela umlilo iinzukulwana ngeenzukulwana isiphelani.# ?Wakhamba eendleleni zamakhosi wakwa-Israyeli njengombana kwenza indlu ka-Arhabi ngombana watjhada indodakazi ka-Arhabi. Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini. yUJehoramu gade aneminyaka ematjhumi amathathu nambili lokha nathoma ukuba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka ebunane. Kwathi lokha uJehoramu nazinzinzisa phezu kombuso kayise, wabulala boke abafowabo kanye namanye amakhosana wakwa-Israyeli.?wUyise gade awanikele izipho ezinengi zesiliva negolide kanye namagugu namadorobho anemithangala kwaJuda. Kodwana umbuso wona wawunikela uJehoramu ngombana gade ayindodana elizibulo.MAbafowabo kaJehoramu, okumadodana kaJehotjhafathi, gade kungu-Azariya, uJerhiyeli, uZakariya, u-Azariyahu, uMikayeli noTjhefathiya. Boke laba gade kumadodana kaJehotjhafathi ikosi yakwa-Israyeli. UJehotjhafathi wahlongakala wabulungwa kiboyisemkhulu eMzini kaDavida. UJehoramu indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.%U-Eliyezeri umsa kaDodavahu weMaretjha waphorofida ngokujamelana noJehotjhafathi wathi: “Ngebanga lokwenza kwakho isikhozi no-Arhaziya, uSomnini uzakutjhabalalisa lokho okwenzileko.” Imikhumbi yaphahlazeka begodu azange ibe isakghona ukuthayela eTharatjhitjhi.`9$Wazihlanganisa naye ekwakheni imikhumbi eya eTharatjhitjhi. Bayakha e-Etsiyoni-Gebere.#Ngemva kwesikhathi uJehotjhafathi ikosi yakwaJuda wenza isikhozi no-Arhaziya ikosi yakwa-Israyeli obegade anemilandu yobukhohlakali.8i"Ezinye izehlakalo zokubusa kwakaJehotjhafathi, ukusuka ekuthomeni ukuya ekugcineni, zitlolwe encwadini yemilando yakaJehu umsa kaRhanani, emtlolweni wamakhosi wakwa-Israyeli.oW!Nokho iindunduma azange zisuswe begodu abantu bebasaloko bangakabeki iinhliziyo zabo kuZimu waboyise.r] Wakhamba eendleleni zakayise u-Asa begodu azange aphambuke kizo, wenza okulungileko phambi kwakaSomnini.hIWabusa njalo-ke uJehotjhafathi kwaJuda. Gade aneminyaka ematjhumi amathathu namihlanu lokha nathoma ukubusa. Wabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amabili namihlanu. Ibizo lakanina gade kungu-Azubha indodakazi kaTjhilirhi.o~WGade kunokuthula embusweni kaJehotjhafathi ngombana uZimakhe gade amuphe ukuphumula mahlangothi woke.v}eImibuso yoke yehlelwa kukwesaba uZimu lokha nayizwa indlela uSomnini alwele ngayo u-Israyeli ezitheni zakhe.n|UAngena eJerusalema aya ethempelini lakaSomnini abetha imihlobohlobo yamaharibha kanye neemporompita.&{EWoke amadoda wakwaJuda neweJerusalema abuyela eJerusalema arholwa nguJehotjhafathi. Gade ajekezela ngombana uSomnini bekawenze athokoza phezu kwezitha zawo.z3Elangeni lesine babuthanela emrhobeni weBheraka lapha badumisa khona uSomnini. Kungebangelo isabizwa bonyana mrhoba weBheraka bekube kunamhlanjesi.yYeke uJehotjhafathi nabantu bakhe bakhamba bayokuthatha ipango, bafunyana phakathi kwabo izinto ezinengi: ipahla, ifuyo namagugu. Bazithathela okunengi ngaphezu kwezandla zabo. Ipango yayiyinengi kangangobana kwabathatha amalanga amathathu woke ukuyibuthelela.Tx!Kwathi lokha amadoda wakwaJuda nafika endaweni ephakamileko ngehla kwerhalawumba bonyana aqale isinyokotho samabutho, abona kwaphela iindumbu zidindilize ehlabathini. Kwakungekho namunye ophunyurhileko.1w[Lokhu kutjho bonyana amadoda we-Amoni neweMowabi avukela amadoda wentabeni yeSeyiri awarhayila nya. Ngemva kobana sele abulele amadoda weSeyiri, ajika abulalana wodwa.,vQKwathi nabathoma ukubhina nokudumisa, uSomnini wabekela amadoda we-Amoni, weMowabi newentabeni yeSeyiri agade angene kwaJuda isifu ngokuwararanisa bona arhayilwe.|uqNgemva kokukhulumisana kwakhe nabantu uJehotjhafathi wahlela amadoda kobana azobhinela uSomnini abe adumise ubukhosi boCwengileko. Ekuphumeni kwawo phambi kwebutho abhina athi: “Dumisani uSomnini ngombana ithando lakhe lijame isiphelani.”Ht Abantu bavuka ngesamarimarima batjhinga erhalawumbeni leTekhowa. Bathe lokha nabasaphumako uJehotjhafathi wajama ngeqadi kwendlela wathi kibo: “Yeningilalele nina bantu bakwaJuda nani beJerusalema!
“Thembelani kuSomnini uZimenu
nizakuba namandla,
thembelani ebaphorofidini bakhe
nizakuphumelela.”|sqAmaLevi athize womndeni wamaKhehathi namaKhorarhi asikima adumisa uSomnini uZimu wakwa-Israyeli ngelizwi elikhulu.rUJehotjhafathi wakhothama wahloma ihloko phasi, boke abantu bakwaJuda nebeJerusalema nabo bawa ngobuso phambi kwakaSomnini bamlotjha.lqQAkusikho kwenu ukulwa epini le. Zihleleni kuhle, nibukele isindiso uSomnini azaninikela yona, wena Juda nawe Jerusalema. Yeke masani ukwesaba, ningapheli amandla. Phumani niyokuqalana nabo kusasa, uSomnini uzakuba nani.’ ”p+Kusasa jokolani nibahlangabeze. Qalani, bazokukhuphuka emkghothweni weTsitsi, nizababona ekugcineni kwesikghidlhi sangerhalawumbeni leJeruweli.uocwathi: “Lalelani noke nina enihlala kwaJuda neJerusalema, nawe kosi Jehotjhafathi! Nakhu okutjhiwo nguSomnini kini, ‘Ningesabi namkha niphele amandla ngebanga lesinyokotho sepi eniyibonako le. Ipi akusiyo yenu, kodwana ngeyakaZimu.3n_Khonapho uMoya kaZimu wehlela kuJarhaziyeli umsa kaZakariya omsa kaBhenaya umsa kaJehiyeli omsa kaMataniya umLevi nosizukulwana saka-Asafa, asajame phakathi kwehlangano,[m/ Woke uJuda wajama lapho phambi kwakaSomnini ngitjho nabafazi, abantwana namasana.1l[ Awu Zimethu! Awusabagwebi na? Kazi thina asinamandla wokuqalana nepikazi engaka esisahlelako le. Abe asazi bonyana senzeni nasele kunje, yeke amehlwethu aqale kuwe.”xki Napa-ke namhlanjesi, basithokoza ngokusivukela bazosiqotjha enarhenakho owasipha yona kobana ibe lilifa lethu.Ij  Nje-ke Somnini, naka amadoda we-Amoni, weMowabi newentabeni yeSeyiri, ongazange uvume bonyana u-Israyeli naphuma eGibhide athumbe inarhawo. Ngambala siyigegedile azange siyibhubhise inarhawo. i  ‘Nakube sehlelwa matlhuwiso, nanyana kungaba isigwebo ngesabula, amanikelela namkha indlala, sizakujama phambi kwethempeleli, phambi kwakho ngombana ibizo lakho lisethempelinapha. Sizakurhahlawula kuwe ematlhuwiswenethu, wena usizwe bese uyasisindisa.’~huNje-ke abantu bakho sele bamile imirabhu lapha, bebabakhela nendawo ecwengileko kobana kudunyiswe ibizo lakho bathi,!g;Maye Zimethu! Angithi nguwe owaqotjha abahlali benarha le ngesandla sabantwabakho u-Israyeli wayinikela iinzukulwana zomnganakho u-Abrahamu isiphelani!@fywathi: “Maye Somnini Zimu wabobamkhulu! Wena unguZimu osezulwini. Ubusa phezu kwayo yoke imibuso yezizwe. Amandla negunya kusesandleni sakho. Yeke abe akunamuntu ongajamelana nawe. eKwathi bona ihlangano yakwaJuda neyeJerusalema ibuthane ngaphambi kwesirhodlo esitjha sethempeli lakaSomnini, uJehotjhafathi wajamad3Abantu bakwaJuda babuthana kobana bafune isizo kuSomnini. Ngiqinisile ngithi baphuma kiyo yoke imizi yakwaJuda kobana bazokufuna ubuso bakaSomnini.c}UJehotjhafathi waba nokwesaba, wabona bonyana kungcono abuze kuSomnini abe amemezele ukuzila ukudla kilo loke lakwaJuda.kbOKweza amadoda athize azokuluma uJehotjhafathi indlebe athi: “Yazi bonyana kunepi ekulu kwamambala ezokusahlela evela e-Edomu ngaphetjheya kwelwandle. Sebele iseRhatsetsoni-Tamari.” (IRhatsetsoni-Tamari kutjho i-Eni-Gedi).ka QNgemva kwesikhathi amaMowabi nama-Amoni ngokuhlanganyela namaMeyuni abumbana alwa noJehotjhafathi.8`i U-Amariya umphristi omkhulu uzanengamela ekugwebeni zoke iindaba eziphathelene noZimu. UZebadiya umsa ka-Itjhimayeli omrholi wekoro yakwaJuda uzanengamela ekugwebeni zoke iindaba eziphathelene nekosenu. AmaLevi azakuba ziinkhulu eziniphetheko. Qinani nisebenze. Kwanga uSomnini angaba nabalungileko!”e_C Khalimani abafowenu abahlala kamanye amadorobho kinamkha ngimuphi umbango olethwa phambi kwenu. Kungaba kuphambana ngokubulala namkha kungaba nanyana yini ephathelene nomthetho kaSomnini uZimu; bakhalimeni ukuze bangabi nomlandu kuSomnini nokobana itukuthelo kaSomnini ingehleli phezu kwenu nabafowenu. Ngokwenza njalo angekhe wazibangela umlandu.w^g Wabanikela imiyalo le wathi: “Kumele nisebenze ngokuziphendulela kuSomnini, ngokwethembeka nangokuzimisela.j]MUJehotjhafathi wabeka godu eJerusalema amanye wamaLevi, abaphristi kanye nezinye zeenhloko zemindeni yakwa-Israyeli ukuze kubulungwe imiyalo kaSomnini nokobana bararulule ukungakhambisani ngemibono kwezakhamuzi zeJerusalema.$\ANje-ke ukwesaba uSomnini akube phezu kwenu, nigwebe ngokutlhogomela ngombana kuSomnini uZimethu akukho ukungalungi, akunasikhozi namkha ukufunjathiswa.”[3Wathi kibo: “Tjhejani lokho enikwenzako ngombana anigwebeli abantu kodwana nigwebela uSomnini uZimu ohlala anani njalo lokha nanikhupha isigwebo.VZ%Wabeka abagwebi kelinye nelinye idorobho elinemithangala enarheni yakwaJuda.YY+Lokha uJehotjhafathi asahlala eJerusalema wathekela godu abantu ukusukela eBheritjheba ngesewula ukuya eentabeni zakwa-Efrayimi ngetlhagwini. Gade ahlose ukubuyisela abantwaba kuSomnini uZimu waboyisemkhulu. XNokho kukhonyana ukulunga kuwapha ngombana nakhu ususe imifanekiso yabo-Atjhera enarheni, wabeka ihliziywakho ekufuneni uZimu.”GWuJehu umboni, umsa kaRhanani waphuma wamhlangabeza wathi kuye: “Waphuma-ke wayokusiza iinkhohlakali, wazwana nabazonda uSomnini uZimu! Ngebanga lalokho itukuthelo kaSomnini iphezu kwakho.lV SKwathi lokha uJehotjhafathi ikosi yakwaJuda nabuyela ngokuphephileko esigodlweni sakhe eJerusalema,U7"Ipi yadlondlobala mhlokho, ikosi yakwa-Israyeli yazisama ekaraneni iqale ngehlangothini lama-Aramu bekwahlwa. Kwathi nakutjhinga ilanga yahlongakala. T !Kodwana khonapho kwase kuba nomunye odumuza umsebakhe angakanqophi muntu, wanemba ikosi yakwa-Israyeli hlangana nomphetho wesiphanga sembaji yepi. Ikosi leyo yathi kumtjhayeli wekarana: “Jikisa ikarana ungikhuphe epinapha, nakhu sele ngikhubele khulu.”uSc Kwathi bona iinduna zeenkarana zingalemuka bonyana akusiyo ikosi yakwa-Israyeli, zalisa ukumkhweza ummango.R{Kuthe lokha iinduna zeenkarana nazibona uJehotjhafathi zathi: “Sayibamba inyamazana! Ngiyo ikosi yakwa-Israyeli!” Zajika bonyana zimthelekele. Kodwana uJehotjhafathi warhuwelela, uSomnini wamsiza. UZimu waphambukisa iindunezo bona zisuke kuye.~QuIkosi yama-Aramu gade iyale iinduna zayo zeenkarana yathi: “Ningalwi nomunye ngaphandle kwekosi yakwa-Israyeli.”OPIkosi yakwa-Israyeli yathi kuJehotjhafathi: “Ngizakungena epini ngokuzitjhatjhanisa, kodwana wena yembatha izambatho zakho zobukhosi.” Yeke ikosi yakwa-Israyeli yazitjhatjhanisa, yangena epini.dOAYeke ikosi yakwa-Israyeli noJehotjhafathi ikosi yakwaJuda bakhuphukela eRamothi eGiliyadi.(NIUMikaya wathi: “Nange ngambala ungabuya uphephile, uZimu uzabe angakakhulumi ngami.”
(Umphorofidi lo ufaniswa nowathi: “Yizwani noke nina bantu!”) M9bese nithi, ‘Ikosi ithi: Phoselani umrhali lo ngesikhungweni, nimuphe isikwana nethosana lamanzi ngamalanga kufikela bengibuye ngisaphephile.’ ”LwIkosi yakwa-Israyeli yathi: “Thathani uMikaya lo nimbuyisele ku-Amoni oyinduna yedorobho nakuJowatjhi umntwanekosi;MKUMikaya wathi: “Uzakwazi mhlana uyokubhaca elawini elisemsamo.”*JMYeke uTsedekhiya umsa kaKenana wakhuphuka wafese wamukula uMikaya emhlathini wathi: “Kuzenjani bonyana ummoya obuya kuSomnini usuke kimi uzokukhuluma kuwe?”yIkNje-ke, qala uSomnini ubeke ummoya wamala emilonyeni yabaphorofidi bakhwaba. USomnini ukuhlelele ihlekelele.”LHYena wathi, ‘Ngizakukhamba fese ngibe mumoya wamala emilonyeni yabo boke abaphorofidi bakhe.’ USomnini wathi, ‘Awa, yeke nakunjalo uzakuphumelela ukumyenga. Khamba-ke ufese wenze njalo.’GKhonapho kwavela omunye womkhambathi wajama phambi kwakaSomnini wathi, ‘Ngizamyenga.’ USomnini wabuza wathi, ‘Uzamyenga njani?’“Ngibone woke u-Israyeli ahlakazeka emibundwini
njengezimvu ezingenamelusi.
UZimu wathi, ‘Abantwaba abanamelusi.
Omunye nomunye akaziyele kwakhe ngokuthula.’ ”xBiIkosi yathi kuye: “Ngikufungise kangaki bonyana ungitjele iqiniso kwaphela ebizweni lakaSomnini uZimu na?”uAcKwathi lokha nafikako ikosi yambuza yathi: “Wena ongangoMikaya, singaphuma siyokusahlela iRamothi eGiliyadi namkha njani?”
Waphendula wathi: “Iye, sahlela iRamothi eGiliyadi uyihlule ngombana bazakunikelwa esandleni sakho.”@ Kodwana uMikaya wathi: “Ngiyaqinisa phambi kwakaSomnini ngithi ngizokukhuluma kwaphela lokho uZimami athi angikutjho.”0?Y Isithunywa ebesiyokubiza uMikaya sathi kuye: “Qala, abaphorofidaba bakhuluma ngalizwi linye, boke baboniswa okuhle ngekosi. Vumelana nabo nawe ukhulume njengabo.”#>? Boke abaphorofidi abanye nabo bebafakazela isiphorofidwesi bathi: “Sahlela iRamothi eGiliyadi bewuhlule ngombana uZimu uzayinikela ezandleni zekosi.”$=A UTsedekhiya umsa kaKenana gade enze iimpondo zesimbi wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Ngeempondwezi uzakutlhofoza ama-Aramu abe aphele nya.’ ”o<W Ikosi yakwa-Israyeli noJehotjhafathi ikosi yakwaJuda bebahlezi eenhlalweni zabo zobukhosi eselelweni, ebungenweni besango leSamariya, bavunule baphelele ngezobukhosi, kuthe swi abaphorofidi phambi kwabo basemmoyeni wokuphorofida.z;mYeke ikosi yakwa-Israyeli yabiza esinye seenkhulu zayo yathi kiso: “Rhaba, uze noMikaya umsa ka-Yimla loyo!”9:kIkosi yakwa-Israyeli yaphendula yathi: “Awa, ukhona yena ongasibuzela kuZimu, into nje mina uyangikghabhudlha ngombana azange akhe aphorofide into ehle ngami, sewuhlala asaphorofida kumbi ngami. Batjho nguMikaya umsa kaYimla.”
UJehotjhafathi wathi: “Akusikuhle bonyana ikosi ikhulume njalo.”q9[Kodwana uJehotjhafathi wabuza wathi: “Akunamphorofidi kaSomnini uZimu eduzapha esingabuza kuye na?”8wYeke ikosi yakwa-Israyeli yabizela ndawonye abaphorofidi abamakhulu amane wamadoda. Yababuza yathi: “Singaphuma siyokusahlela iRamothi eGiliyadi namkha ngihlale na?”
Baphendula bathi: “Ayisahlele! UZimu uzayinikela esandleni sekosi.”d7AKodwana uJehotjhafathi wabuye wathi ekosini yakwa-Israyeli: “Buza kuSomnini mantange.”o6WU-Arhabi ikosi yakwa-Israyeli wabuza uJehotjhafathi ikosi yakwaJuda wathi: “Uzakuphuma nami siyokusahlela iRamothi eGiliyadi na?”
UJehotjhafathi wathi: “Ngithi nginawe! Amajonami ngewakho! Sizakubambisana nawe epini.”R5Emva kweminyaka ethize wakhamba wayokuthekela kwa-Arhabi eSamariya. U-Arhabi wahlabisa uJehotjhafathi nabantu akhamba nabo izimvu neenkomo ezinengi bewamtjitjizela bonyana asahlele iRamothi eGiliyadi.a4 =UJehotjhafathi bekanomnotho omnengi begodu adumile. Wakha ubuhlobo no-Arhabi ngomtjhado.~3uLawo bekumadoda agade asebenzela ikosi, ngaphandle kwalawo eyawabeka emadorobheni anemithangala kilo loke lakwaJuda.a2;uJehozabadi aphethe amadoda aziinkulungwana ezilikhulu namatjhumi abunane alungele ipi. 1 KwaBhenjamini kwavela
u-Eliyada, ingorho aphethe amadoda aziinkulungwana ezimakhulu amabili ahlome ngemisubi nangeenhlangu; Z~}|| zyxww(vv<;;:9K8876$543321001/.-z,,+`+)(''& %%$##n""!- IP_ coo X v  g|lqK  UHezekhiya uyanidurhisa kobana nife ngendlala nangomrhawu lokha nathi batjho uSomnini uZimenu uzanisindisa esandleni sekosi ye-Asiriya.  “Nakhu okutjhiwo nguSanirheribu ikosi ye-Asiriya, ‘Nizathi nithembeni nanikokomele eJerusalemapho njengombana ivinjezelwe nje?[/ USanirheribu ikosi ye-Asiriya nalo loke ibutho lakhe bavimbezela iLarhitjhi. Wathumela abazenda bakhe eJerusalema kuHezekhiya ikosi yakwaJuda nabo boke abantu bakwaJuda egade balapho kobana base umyalezo othi:3_Yena uhlome ngeenkhwepha zenyama kodwana thina siqine ngoSomnini uZimethu ozosisiza abe alwe izipi zethu.” Abantu baqina isibindi ngamezwi kaHezekhiya ikosi yakwaJuda.*M“Qinani nibe nesibindi. Ningesabi namkha niphele amandla ngebanga lekosi ye-Asiriya kanye nesinyokotho samabuthwayo ngombana thina sinamandla amakhulu kunabo.-Wakhetha iinkhulu zamabutho bona ziqale abantu bezibabuthele ndawonye phambi kwakhe ecabazini elisesangweni ledorobho, wabakhuthaza ngamezwi la:yUHezekhiya waqinisa ubuphephelo bedorobho: Wavuselela umthangala ogirikileko bewakha neenthala zabalindi phezu kwawo. Wakha omunye umthangala magegana nalowo ngaphandle waqinisa nendunduma eMzini kaDavida. Wenza nequbi leenkhali kanye neenhlangu.'GKweza isiqubuthu samadoda savala yoke imithombo nemisele eletha amanzi edorobheni sathi: “Afeke! Asingalisi amakhosi we-Asiriya afumane amanzi kithapha!”#?wakhulumisana neenkhulu zakhe kanye nabarholi bamabutho kobana bavale amanzi avela emithonjeni ngaphandle kweJerusalema. Ngambala basekela iqhinga lakhe.fEKuthe lokha uHezekhiya nabona bonyana uSanirheribu ufikile begodu ufuna ukulwa neJerusalema,g INgemva kokwethembeka kwekosi uHezekhiya ekwenzeni umsebenzi omuhle kaZimu, kwasuka uSanirheribu ikosi ye-Asiriya wasahlela inarha yakwaJuda. Wavimbezela amadorobho anemithangala, adlumbana bona uzawahlula azithathele wona.&EWafuna uZimakhe kikho koke agade akwenzela ithempeli lakaZimu kanye nokulalela imithetho neemiso zakhe. Wasebenza ngehliziywakhe yoke. Ngalokho waphumelela.r~]UHezekhiya wenza njalo kilo loke lakwaJuda, wenza okuhle begodu wathembeka phambi kwakaSomnini uZimakhe.l}QAbaphristi abaziinzukulwana zaka-Aroni ebegade bahlala emirhuleni yamadorobhabo bebaphathwa ngalendlela: Bekunamadoda akhethiweko kobana azokwabela izabelo boke abaduna phakathi kwabaphristi nawo woke amaLevi agade atlolisiwe.Y|+Abaphristi gade batloliswa erhelweni leenzukulwana ngemindenabo. Gade kutloliswa boke, abancani, abafazi, amadodana namadodakazabo. Benza lokhu ngombana gade bathembekile ekuzihlambululeni kwabo. AmaLevi wona bekatloliswa ukuya ngokwehlelo lomsebenzi nangokweenqhema zawo lokha naneminyaka yobudala ematjhumi amabili namkha ngaphezulu.{3Godu babela nabaduna abaneminyaka emithathu yobudala namkha abangaphezu kwalapho amabizwabo agade aserhelweni leenzukulwana: Boke egade bangena ngethempelini lakaSomnini njengombana bekufuneka ngamalanga kobana benze imisebenzi yabo ngeenqhema zabo ukuya ngehlelo lomsebenzi.KzU-Edeni, uMinyamini, uJetjhuwa, uTjhemaya, u-Amariya noTjhekaniya basiza uKhore ngokwethembeka emizini yabaphristi kobana babele abaphristi ukuya ngeenqhema zabo, abadala nabancani ngokufanako.Jy UKhore umsa kaJimna umLevi ogada isango langepumalanga yethempeli, gade kumtlhogomeli womnikelo wesihle olethwa kuZimu. Godu gade aba iminikelo elethwe kuSomnini kanye nezipho ezikhethekileko. x UJerhiyeli, u-Azaziya, uNarhathi, u-Asaheli, uJerimothi, uJozabadi, u-Eliyeli, uJisimakiya, uMarhathi noBhenaya gade bakhethwe ngesandla sekosi uHezekhiya kanye no-Azariya isikhulu sethempeli lakaZimu bona basebenze ngaphasi kwakaKonaniya nomfowabo uTjhimeyi.2w] abantu baletha iminikelo, kwetjhumi kanye nezipho zabo ezikhethekileko ngokwethembeka. Koke lokhu kwakutjhejwe nguKonaniya umLevi, isandla sakhe kungumfowabo uTjhimeyi.evC UHezekhiya wathi akulungiswe iinlulu ngethempelini lakaSomnini. Lokha nasele kwenziwe lokhou) u-Azariya umphristi omkhulu ovela endlini kaTsadokhi waphendula wathi: “Soloko abantu bathome ukuletha iminikelwabo ethempelini lakaSomnini nje, sibetha esimonyongwana, singhwatha kusale. Ngambala uSomnini ubabusisile abantu bakhe, ngikho okuseleko kumaqubi angaka.”>tw UHezekhiya wabuza abaphristi namaLevi ngamaqubi lawo,sKwathi lokha uHezekhiya neenkhulu zakhe nabafikako babona amaqubi lawo, badumisa uZimu bebabuka nabantu bakhe u-Israyeli.krOAthoma ukubuthelela ndawonye ipahla leyo kusukela ngenyanga yesithathu, aqeda ngenyanga yekhomba.wqgAmadoda wakwa-Israyeli newakwaJuda ahlala emizini yakwaJuda nawo aletha kwetjhumi kwefuywawo okumihlambi yeenkomo nezimvu kanye nokwetjhumi okuzizipho ezikhethekileko azithembisa uSomnini uZimawo. Afika akwethula lokho kwaba kunengi tle.cp?Kwathi bona kuphume umyalo lowo, ama-Israyeli anikela iinthelo zokuthoma zekoroyi, isitjhidela sewayini, amafutha we-oliva neliju nakho koke okuvela emasimini. Aletha ngokuphuphumako kwetjhumi kwakho koke akuzuzileko.o5Wayala abantu abahlala eJerusalema bonyana banikele abaphristi namaLevi isabelo sabo ukuze bakwazi ukuzinikela ngokupheleleko emthethweni kaSomnini.Un#Iimbonelelo ikosi uHezekhiya eyazikhupha epahlenayo zazingezemihlabelo yokutjhiswa ekuseni nentambama, ngamaSabatha, nakuthwasa inyanga nangeminyanya ebekiweko njengombana kutlolwe emthethweni kaSomnini.|mqUHezekhiya wahlela iinqhema zabaphristi namaLevi, isiqhema ngasinye ukuya ngokomsebenzaso. Abaphristi namaLevi bekufanele benze imihlabelo yokutjhiswa, nemihlabelo yetjhebiswano, ukulotjha, ukuthokoza nokudumisa emasangweni wendawo kaSomnini.^l 7Kwathi bona koke kuphele, ama-Israyeli agade alapho aphuma aya emizini yakwaJuda. Afika aphadlha amatje akhethekileko abe agawula nemifanekiso yabo-Atjhera. Aphutjhula iindunduma agiriza nama-aldari kilo loke lakwaJuda, kwaBhenjamini, kwa-Efrayimu nakwaManase. Ngemva kobana sele abhidlize koke, ama-Israyeli abuyela emakhabo emadorobhenawo.kAbaphristi namaLevi basikima bonyana babusise abantu. UZimu wabezwa ngombana umthandazwabo wafika ezulwini, endawenakhe ecwengileko."j=Kwaba nethabo elikhulu eJerusalema ngombana ukusukela emihleni kaSolomoni umsa kaDavida ikosi yakwa-Israyeli azange khekube nento enjengale eJerusalema.0iYIhlangano yoke yakwaJuda yajekezela kanye nabaphristi namaLevi nabo boke ababuya kwa-Israyeli. Iinkhonzi ezibuya kwa-Israyeli nakwaJuda nazo zazibandakanya zathakasa.h)UHezekhiya ikosi yakwaJuda wabonelela ihlangano ngekulungwana yeenkunzi nangeenkulungwana ezilikhomba zezimvu neembuzi, kwathi iinkhulu zakhe zona zawubonelela ngekulungwana yeenkunzi neenkulungwana ezilitjhumi zezimvu neembuzi. Abaphristi abanengi bazicwengisa mhlokho.g}Yoke ihlangano yavumelana ngokungezelela umnyanya ngamalanga alikhomba; yeke bagidinga amalanga alikhomba ngokujekezela.mfSUHezekhiya wabeka ikulumo yokukhuthaza amaLevi enza umsebenzi kaSomnini ngekghono elikhulu. Amalanga alikhomba woke agoma ukudla komnyanya enza nemihlabelo yetjhebiswano avuma bona azakwethembeka kuSomnini uZimu waboyisemkhulu.uecAma-Israyeli agade aseJerusalema agidinga umnyanya weSikwa esinganaNgumelo amalanga alikhomba ngokujekezela okukhulu. AmaLevi nabaphristi bona gade badumisa uSomnini ngamalanga baphekelelwa ziinliliswa zakaSomnini ezinomdumo onamandla.BdUSomnini wawuzwa umthandazo kaHezekhiya wapholisa abantu.cobeka ihliziywakhe ekufuneni uSomnini uZimu waboyisemkhulu nanyana angakahlambuluki ukuya ngemithetho yendawo ecwengileko.”bNanyana abantu abanengi ababuya kwa-Efrayimu, kwaManase, kwa-Isakari nakwaZebuloni gade bangakazihlambululi, nokho baligoma iPhasika phezu kobana umtlolo ungavumi. Kodwana uHezekhiya wabathandazela wathi: “Inga uSomnini olungileko angathethelela omunye nomunyeeaCNjengombana abanengi phakathi kwehlangano gade bangakazihlambululi, amaLevi kwafuneka bonyana ahlabe iimvana zePhasika esikhundleni sabo boke labo egade bangakahlanjululwa ukuze iimvanezo zibe ngezicwengileko kuSomnini.`Bazihlela njengokujayelekileko njengombana kutjhiwo emthethweni kaMosi, umuntu kaZimu. Abaphristi bafafaza iingazi abazinikelwa maLevi.?_wNje-ke elangeni letjhumi nane lenyanga yesibili bahlaba imvana yePhasika. Abaphristi namaLevi baba neenhloni bebazihlambulula baletha imihlabelo yokutjhiswa ethempelini lakaSomnini.^Bathoma ukususa ama-aldari eJerusalema, bathanyela namazikwana wokutjhisela itjhwalo bebawajikijela ngesikhisini iKhidroni.] Kwathi ngenyanga yesibili kwahlangana isiqubuthu esikhulu sabantu eJerusalema ukuzogidinga umnyanya wesiKwa esinganaNgumelo.\ NakwaJuda isandla sakaZimu sabahlanganisa abantu baba mmoya munye benza njengokutjho kwekosi neenkhulu zayo ngokulandela ilizwi lakaZimu.p[Y Nokho kwaba nabanye abantu kwa-Atjheri, kwaManase nakwaZebuloni abazithobako bakhuphukela eJerusalema.Z Yeke iingijimi zangena umuzi nomzana kwa-Efrayimu nakwaManase ukufikela kwaZebuloni. Kodwana abantu bazikokomeja bazihleka ubudlhayela.\Y1 Lokha nanibuyela kuSomnini, abathumbi babafowenu nabantwabenu bazakuba nesisa phezu kwabo ukuze babuyele enarheni le. Iye, uSomnini uZimenu unomusa nesirhawu, yeke angeze anifulathela lokha naniphendukela kuye.KXNingabi mipurelani njengaboyihlomkhulu, zinikeleni kuSomnini. Yizani endaweni ecwengileko uSomnini ayicwengise isiphelani. Lotjhani uSomnini uZimenu ukuze itukuthelwakhe eyesabekako isuke kini./WWNingafani naboyihlo nabomnakwenu abangazange bathembeke kuSomnini uZimu waboyisemkhulu, okwabangela bonyana enze indawo yabo ibe marubhi njengombana nani nizibonela.`V9Ngomyalo wekosi, kwaphuma iingijimi zaya kilo loke lakwa-Israyeli nakwaJuda ziphethe iincwadi ezibuya ekosini kanye neenkhulwini zayo zitlolwe ukuthi:
Bantu bakwa-Israyeli, akhese nibuyele kuSomnini uZimu waka-Abrahamu, ka-Isaka no-Israyeli. Nanenza njalo naye uzakubuyela kini nina eniseleko neniphunyurhe ezandleni zamakhosi we-Asiriya.1U[Baqunta ukuthumela isimemezelo kilo loke lakwa-Israyeli, ukusuka eBheritjheba ngesewula ukuya kwaDani ngetlhagwini, babiza abantu bonyana beze eJerusalema bazogidinga iPhasika kuSomnini uZimu wakwa-Israyeli. Belingazange kheligidingwe siqubuthu esikhulu sabantu njengombana kutlolwe emthethweni.BTIqhingeli laqaleka lilihle ekosini nakiyo yoke ihlangano.4SaAzange bakghone ukuligidinga ngesikhathi esifaneleko ngombana ngesikhatheso abaphristi abazicwengisileko gade bangakaneli begodu nehlangano beyingakahlangani eJerusalema.uRcIkosi kanye neenkhulu zayo nayo yoke ihlangano yeJerusalema baqunta ukugidinga iPhasika enyangeni yesibili.fQ GUHezekhiya wathumela ilizwi kuye woke u-Israyeli noJuda godu watlolela u-Efrayimu noManase iincwadi zombuso. Wabamema bonyana beze ethempelini lakaSomnini eJerusalema bazogidinga iPhasika lakaSomnini uZimu wakwa-Israyeli.P%$UHezekhiya nabo boke abantu bathokoza ngalokho uSomnini akwenzela abantu bakhe ngombana ukuvuselelwa kwethempeli kwabafikela bangakalindeli.wOg#Ngaphezu kwemihlabelo yokutjhiswa eminengi, abaphristi bekufuze basebenze ngamafutha wemihlabelo yetjhebiswano kanye neminikelo yeenselo ekhambisana nemihlabelo yokutjhiswa.
Ngaleyondlela umsebenzi wethempeli lakaSomnini wavuselelwa.N5"Abaphristi gade bambalwa khulu bonyana bangahlinza yoke imihlabelo yokutjhiswa. Yeke basizwa bafowabo amaLevi bekwaphela woke umsebenzi. AmaLevi asiza kwaphela kufikela lapha abaphristi abanye bazihlambulula khona. (AmaLevi gade akutjheje khulu ukuzihlambulula kunabaphristi.)M!!Iinlwana ezahlukaniselwa bona zibe mhlabelo zafikelela emakhulwini asithandathu weenkunzi kanye neenkulungwana ezintathu zezimvu neembuzi.YL+ Isibalo somhlabelo wokutjhiswa owalethwa yihlangano gade uziinkunzi ezimatjhumi alikhomba, amaqama alikhulu neemvana eziduna ezimakhulu amabili. Koke lokhu kwalethwa kuSomnini bona kube mhlabelo wokutjhiswa.K'UHezekhiya wathi: “Njengombana sele nizinikele ekosini nje, yizani nilethe imihlabelo neminikelo yokuthokoza ethempelini lakaSomnini.”
Yeke ihlangano yaletha imihlabelo neminikelo yokuthokoza, nabo boke ebebaneenhliziyo ezivumako baletha imihlabelo yokutjhiswa.CJIkosi uHezekhiya neenkhulu zayo bayalela amaLevi kobana adumise uSomnini ngamezwi kaDavida no-Asafa umboni. Yeke bavuma iingoma zokudumisa ngokujekezela bahloma iinhloko phasi balotjha.bI=Ngemva kobana sele kwenziwe imihlabelo, ikosi nabantu boke agade banayo baguqa balotjha.3H_Yoke ihlangano yakhothama yadumisa, abakhaleli bakhalela, abosomporompita nabo bavuthela bavuthele. Koke lokhu kwaraga njalo bekwaphela ukwenziwa komhlabelo wokutjhiswa.zGmUHezekhiya wakhupha umyalo bonyana kwenziwe umhlabelo wokutjhiswa e-aldarini. Kwathi lokha nakuthonywa umhlabelo, kwaliliswa iimporompita bekwathonywa kwabhinelwa uSomnini. Umbhino bewuphekelelwa ziinliliswa zakaDavida ikosi yakwa-Israyeli.FwYeke amaLevi ajama ngendlela yakhona aphethe iinliliswa zakaDavida nabaphristi ngokunjalo baphethe iimporompita zabo.tEaUHezekhiya wahlela amaLevi ethempelini lakaSomnini aphethe iiwahlo, imihlobohlobo yamaharibha njengombana kwatjho uDavida noGathi umboni wekosi kanye noNathani umphorofidi. Lokhu gade kumyalo kaSomnini awukhuluma ngabaphorofidi bakhe.tDaAbaphristi bahlaba iimbuzezo baletha iingazi zazo e-aldarini kobana zibe mhlabelo wehlambululo kuthethelelwe woke u-Israyeli ngombana uHezekhiya gade athe kwenziwe umhlabelo wokutjhiswa kanye nowehlambululo malungana no-Israyeli woke.vCeKwalethwa iimbuzi zomhlabelo wesono phambi kwehlangano nekosini uHezekhiya, babeka izandla zabo phezu kwazo.:BmYeke bahlaba iinkunzezo, abaphristi bathatha iingazi bazifafaza e-aldarini. Bahlaba amaqama bafafaza iingazi zawo e-aldarini, bahlaba neemvana bafafaza iingazi zazo e-aldarini.>AuBaletha iinkunzi ezilikhomba, amaqama alikhomba, iimvana eziduna ezilikhomba neempongo ezilikhomba njengomhlabelo wesono malungana nombuso, indawo ecwengileko kanye noJuda. Ikosi uHezekhiya yayalela abaphristi, iinzukulwana zaka-Aroni kobana bathathe koke lokhu benze ngakho umhlabelo e-aldarini lakaSomnini.~@uNgakusasa ngovivi ikosi uHezekhiya yahlanganisa ndawonye zoke iinkhulu zedorobho, yenyukela ethempelini lakaSomnini.*?MSilungise besahlambulula yoke ipahla eyasuswa yikosi u-Arhazi ngokungathembeki kwakhe lokha nasese yikosi. Sikhuluma nje sele iphambi kwe-aldari lakaSomnini.”k>OBasuka lapho bayokubikela ikosi uHezekhiya bathi: “Sihlambulule loke ithempeli lakaSomnini, sahlambulula i-aldari lomhlabelo wokutjhiswa nazo zoke izitja zalo, netafula lokubeka izikwa ezicwengisiweko nazo zoke izitja zalo.c=?Ngelanga lokuthoma lenyanga yokuthoma bathoma ukuhlambulula ithempeli ngaphakathi. Elangeni lobunane lenyanga besele bafikelele emathurini wethempeli. Ngamanye amezwi kwabathatha amalanga abunane kobana bahlwengise ithempeli lakaSomnini ngokwalo. Umsebenzi wokuhlambulula loke ithempeli bawuqeda elangeni letjhumi nantandathu lenyanga yokuthoma.x<iAbaphristi bangena baya emsamo wethempeli lakaSomnini bonyana balihlwengise. Bakhupha yoke into engakahlambuluki abayifumana ngethempelini lakaSomnini bayisa ngesirhodlweni sethempeli. AmaLevi athatha koke lokho akusa emrhobeni weKidroni.F;Kuthe bona bahlanganise abafowabo ababaphristi ndawonye bazihlambulula. Bathoma ukuhlwengisa ithempeli lakaSomnini uZimu njengombana ikosi uHezekhiya beyibatjelile ukuya ngelizwi lakaZimu.: Eenzukulwaneni zakaHemani kwaba
nguJerhiyeli noTjhimeyi.
Eenzukulwaneni zakaJedutuni kwaba
nguTjhemaya no-Uziyeli.9 Eenzukulwaneni zaka-Elitsafani kwaba
nguTjhimri noJeyeli.
Eenzukulwaneni zaka-Asafa kwaba
nguZakariya noMataniya.(8I Yeke amaLevi azihlela ngokomsebenzi ngalendlela:
KumaKhehathi kwaba
nguMarhathi umsa ka-Amasayi noJuweli umsa ka-Azariya.
KumaMerari kwaba
nguKhitjhi umsa ka-Abadi no-Azariya umsa kaJehaleleli.
KumaGeritjhoni kwaba
nguJowarhi umsa kaZima no-Edeni umsa kaJowarhi.7 Nje-ke madodanami, ningaliseleli izinto ngombana uSomnini ukhethe nina kobana nize phambi kwakhe nizomlotjha bese nitjhisa netjhwalo.”|6q Sele ngizimisele ukwenza isivumelwano noSomnini uZimu wakwa-Israyeli ukuze itukuthelwakhe eyesabekako isuke kithi.s5_ bona abobaba babulawa njani ngesabula. Abafazi bethu, amadodana namadodakazethu basekuthunjweni ngalokho..4UNgalokho itukuthelo kaSomnini yehlela kuJuda neJerusalema. Yabenza baba zizinto zokwesatjwa, indawo yabo yaba marubhi nesiga njengombana nani nizibonela ngamehlwenu%3CGodu bavala neminyango yamathuri bacima neembani. Azange batjhise itjhwalo namkha benzele uZimu wakwa-Israyeli imihlabelo yokutjhiswa endaweni ecwengileko.#2?Abobaba azange bathembeke; benza ubumbi phambi kwakaSomnini uZimethu, bebamhlubuka. Bafulathela ithaberinakeli lakaSomnini bebakhunyalalisa iintamo zabo.81iwathi kibo: “Akhese ningilalele nina maLevi! Nje-ke zihlambululeni nicwengise nethempeli lakaSomnini uZimu waboyihlomkhulu. Susani koke okusilapheleko endaweni ecwengileko.k0OWangenisa abaphristi namaLevi, wabahlanganisela ndawonye esirhodlweni esingepumalanga yethempeli,x/iNgenyanga yokuthoma yomnyaka wokuthoma wokubusa kwakhe, wavula iminyango yethempeli lakaSomnini bewayilungisa.R.Wenza okuhle phambi kwakaSomnini njengombana kwenza uyisemkhulu uDavida.>- wUHezekhiya gade aneminyaka ematjhumi amabili nahlanu lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amabili nethoba. Ibizo lakanina gade kungu-Abiya indodakazi kaZakariya.E,U-Arhazi wahlongakala, wabulungwa kiboyisemkhulu edorobheni leJerusalema, kodwana azange abekwe emazindleni wamakhosi wakwa-Israyeli. UHezekhiya indodanakhe wathatha ubukhosi emva kwakhe.'+GEzinye izehlakalo zokubusa kwakhe kanye neendlela zakhe zoke, ukusuka ekuthomeni bekube sekupheleni, kutlolwe encwadini yamakhosi wakwaJuda newakwa-Israyeli.'*GWakha iindunduma emzini omunye nomunye kwaJuda bonyana enzele abosingazimu imihlabelo yokutjhiswa. Ngokwenza njalo wahlabekisa uSomnini uZimu waboyisemkhulu.I) U-Arhazi wabuthelela ipahla esethempelini lakaZimu wayikghadlha yaba ziinquqwana. Wavala iminyango yethempeli lakaSomnini wajamisa ama-aldari ejikeni elinye nelinye leendledlana zeJerusalema.(Wenzela abosingazimu beDamaseku imihlabelo, okubosingazimu babantu abamhlulako ngombana wadlumbana wathi: “Njengombana abosingazimu bamakhosi wama-Aramu bawasizile nje, yeke ngizabahlabela ukuze nami bangisize.” Kodwana ngibo abamwisako bebawisa no-Israyeli.l'QIkosi u-Arhazi lo lokha naseenhluphekweni wangezelela ukukhambelela kwakhe kokungathembeki kuZimu:!&;Nanyana u-Arhazi gade ahlangule amagugu wethempeli lakaSomnini, isigodlo kanye nemizi yamakhosana wawanikela ikosi ye-Asiriya, azange kumsize ngalitho.a%;UTigilathi-Pileseri ikosi ye-Asiriya weza kuye kodwana wamfaka edakeni kunobana amsize.0$YUSomnini waguqisa uJuda ngebanga laka-Arhazi ikosi yakwa-Israyeli, ngombana waliselela ubukhohlakali kwaJuda begodu wakhambelela ngokungathembeki phambi kwakaSomnini. # godu namaFilista ahlangula amadorobho ngeentatjaneni zangetjingalanga nerhalawumbeni elingesewula yakwaJuda. Athumba abe athatha iBhethe-Tjhemetjhi, i-Ayaloni, iGederothi, iSoko nemizanayo, iTimina nemizanayo kanye neGimizo nemizanayo kwaba ziindawo zawo.J" ngombana ama-Edomu abuye asahlela uJuda abe athatha neembotjhwa,F!Ngesikhatheso ikosi u-Arhazi yabawa isizo ekosini ye-Asiriya Kwasuka amadoda agade abalwe ngamabizo athatha izambatho epangwenapho embesa iimbotjhwa ebegade zibulanzi. Anikela iimbotjhwa izambatho namapatlagwana. Azipha ukudla nokuselwako abe azesa namancebazo ngamafutha. Kwathi zoke lezo egade zibogaboga azikhweza kibodumbana. Aphekelela iimbotjhwezo eJerikho, idorobho lamaSundu, emkhawulweni webekhabo. Nje-ke wona abuyela eSamariya.c?Yeke ibutho lathukulula iimbotjhwa kanye nepango phambi kweenkhulu kanye nehlangano yoke.  bathi: “Ningalethi iimbotjhwezo lapha. Nakungasinjalo sizakuba nomlandu phambi kwakaSomnini uZimu. Ningathi nibona bonyana sinezonokazi ezinengi nemilandu khibe nina nisafuna ukungezelela khonapho? Qalani, itukuthelo kaSomnini iphezu kwaka-Israyeli.”9k Abanye babarholi bakwa-Efrayimu, u-Azariya umsa kaJehorhanani, uBherekiya umsa kaMetjhilemothi, uHezekhiya umsa kaTjhalumu no-Amasa umsa kaRhadilayi bavimba labo ababuya epini Lalelani-ke lapha! Godusani abafowenu esele nibathumbilekwaba, nakungasinjalo ubukhali bakoSomnini buzakuba phezu kwenu.”5 Nje-ke senisophe nokwenza amadoda nabafazi bakwaJuda nebeJerusalema kobana babe makhobokenu. Aninazono nina njengabo phambi kwakaSomnini uZimenu na?4a ESamariyapho gade kuhlala umphorofidi kaSomnini okuthiwa ngu-Odedi. Waphuma wahlangabeza ibutho nalibuyela eSamariya wathi kilo: “Ngebanga lokobana uSomnini uZimu waboyihlomkhulu gade athukuthelele bakwaJuda, wabanikela ezandleni zenu. Nabangenela nabulala abanye babo ngesihluku esathinta izulu./WAma-Israyeli athumba iinkulungwana ezimakhulu amabili zabafazi, amadodana namadodakazi wabafowabo, okutjho bakwaJuda. Athatha nentundu yepango ayibuyisela eSamariya.UZikiri olibutho lakwa-Efrayimu wabulala uMaseya indodana yekosi, u-Azrikhamu isikhulu esiphethe isigodlo no-Elikhana osisandla sekosi.<qUPhekharhi umsa kaRemaliya wabulala zoke iingorho zakwaJuda eziziinkulungwana ezilikhulu namatjhumi amabili ngelanga linye ngombana uJuda wahlubuka uSomnini uZimu waboyisemkhulu.b=Ngalokho uSomnini uZimakhe wamnikelela ngekosi ye-Aramu. Ama-Aramu amhlula abe abopha nabantu bakhe abanengi abaletha eDamaseku. Godu uZimu wamnikela ezandleni zekosi yakwa-Israyeli, yona yalimaza amabuthwakhe khulu.{Wenza imihlabelo bewatjhisa netjhwalo eendundumeni, eenqongolweni zeentatjana nangaphasi komunye nomunye umuthi ohlaza.6eWatjhisa nemihlabelo emrhobeni weBheni-Hinomu wenza umhlabelo ngabantwabakhe emlilweni, walandela iindlela ezinyenyisako zezizwe uSomnini aziqotjhako phambi kwama-Israyeli.kOWakhamba eendleleni zamakhosi wakwa-Israyeli, naye wenza iinthombembazwa kobana alotjhe aboBhali.? yU-Arhazi gade aneminyaka ematjhumi amabili lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka elitjhumi namithandathu. Azange afuze uyisemkhulu uDavida, wenza ubumbi phambi kwakaSomnini.~u UJotamu wahlongakala, wabulungwa kiboyisemkhulu eMzini kaDavida. U-Arhazi indodanakhe wathatha ubukhosi emva kwakhe.}Gade aneminyaka ematjhumi amabili namihlanu lokha nabayikosi begodu wabusa eJerusalema iminyaka elitjhumi nasithandathu.1Ezinye izehlakalo zokubusa kwakaJotamu, kanye nazo zoke izipi zakhe nokhunye akwenzileko, kutlolwe encwadini yamakhosi wakwa-Israyeli newakwaJuda.^5UJotamu wadlondlobala ngombana wakhamba ngokwethembeka phambi kwakaSomnini uZimakhe.G UJotamu walwa nekosi yama-Amoni wayihlula. Ngomnyaka lowo ama-Amoni amkhokhela iinkulungwana ezintathu namakhulu amahlanu wamakhilogremu wesiliva, iinkulungwana ezimatjhumi amahlanu zemigodla yekoroyi neenkulungwana ezimatjhumi amahlanu zemigodla yebhali. Nangomnyaka wesibili nowesithathu ama-Amoni abuyelela soneso.g GWakha imizi emibundwini yakwaJuda kanye nobuphephelo neenthala zabalindi endaweni yamahlathi. {Nguye owavuselela isango elingaphezulu lethempeli lakaSomnini, wenza nomsebenzi omnengi emthangaleni wombundu we-Ofeli.Q Wenza okuhle phambi kwakaSomnini njengombana kwenza uyise u-Uziya. Kodwana yena azange angene ngethempelini lakaSomnini njengoyise. Nanyana kunjalo abantu bona baragela phambili nemikhuba yokonakala.<  sUJotamu gade aneminyaka ematjhumi amabili nahlanu lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka elitjhumi namithandathu. Ibizo lakanina gade kunguJerutjha, indodakazi kaTsadokhi.FU-Uziya wahlongakala, wabulungwa eqadi kwaboyisemkhulu esimini yamazindla wamakhosi ngombana abantu bathi: “Angithi unekhwekhwe!”
UJotamu indodanakhe wathatha ubukhosi emva kwakhe.Ezinye izehlakalo zokubusa kwaka-Uziya, ukusuka ekuthomeni bekube sekupheleni, zitlolwe mphorofidi u-Isaya umsa ka-Amotsi.T!Ikosi u-Uziya yaba nekhwekhwe njalo bekwaba kumhla ihlongakalako. Wakhutjhwa ngethempelini lakaSomnini, wahlaliswa ngendlini eseqadi yabanekhwekhwe. UJotamu indodanakhe welusa isigodlo bewabusa nesizwe.\1U-Azariya umphristi omkhulu kanye nabo boke abaphristi abanye bathi bangabona bonyana uqubuke ikhwekhwe epandla, bamphuthumisela ngaphandle. Naye azange asanghanghabala ngombana uSomnini besele amhlunguphazile.eCU-Uziya ogade asele aphethe idengela alungele ukutjhisa itjhwalo, kwathi akafe. Kuthe lokha asabhavumulela abaphristi phambi kwe-aldari letjhwalo ethempelini lakaSomnini, waqubuka ikhwekhwe epandla abaphristi bamqalile./Bajamelana nekosi u-Uziya bathi: “Awukameli ukutjhisela uSomnini itjhwalo wena Uziya. Msebenzi wabaphristi lowo aba ziinzukulwana zaka-Aroni ezahlukaniselwa kobana zitjhise itjhwalo. Phuma endaweni ecwengileko le ngombana uyona begodu uSomnini uZimu angeze akwamukela.”}sU-Azariya umphristi kanye nabanye abaphristi bakaSomnini abamatjhumi abunane nabanesibindi bamlandela bangena naye.SKodwana ukudlondlobala kwaka-Uziya kwamenza wazikhukhumeza kwaba kukuwa kwakhe njalo. Azange asathembeka kuSomnini uZimakhe, wangena ngethempelini lakaSomnini kobana ayotjhisa itjhwalo e-aldarini lalo./WEJerusalema wenza imitjhini yepi eyatlanywa madoda anekghono kobana isetjenziswe eenthaleni zabalindi nemajikeni womthangala wedorobho. Imitjhini leyo abantu gade badumuza ngayo imisubela bavirimeje namatje. Idumo lakhe lasabalala nakude ngombana wasizwa ngendlela ekarisako bona abe namandla.ykU-Uziya wahlomisa loke ibutho ngeenhlangu, imikhonto, iinkupuru, iimbaji zepi, imisubi kanye namatje wezarwayi.0~Y Zona gade ziphethe ibutho eliziinkulungwana ezimakhulu amathathu nekhomba namakhulu amahlanu wamadoda abandulelwe ipi nanamandla wokusiza ikosi ekulweni nezitha zayo.l}Q Isibalo seenhloko zemindeni ebeziphethe ibutho besiziinkulungwana ezimbili namakhulu asithandathu.k|O U-Uziya gade anebutho elibandulwe kuhle, lilungele ukuya epini lihleleke ngokwesibalo salo njengombana latlolwa nguJehiyeli umabhalana kanye noMaseya osikhulu ngaphasi kwelawulo lakaRhananiya, ongomunye weenkhulu zebukhosini.5{c Godu wakha iinthala zabalindi erhalawumbeni, wemba nemithombo eminengi ngombana gade anefuyo enengi eentatjaneni zenarha nemmangweni othabaleleko. Gade anabantu ebebasebenza emasiminakhe neendiribeni zakhe emibundwini neenarheni ezinehlabathi evundileko ngombana gade athanda ukusebenza ngehlabathi.z U-Uziya wakha iinthala zabalindi eJerusalema esangweni okuthiwa siKghudlhu, esangweni lomRhoba kanye nejikeni lomthangala awuqinisako.yAma-Amoni aletha umthelo ku-Uziya, idumo lakhe lasabalala belayokufika emikhawulweni yeGibhide ngombana waba namandla khulu.ax;UZimu wamsiza ukulwa namaFilista nama-Arabhu agade ahlala eGuru-Bhali kanye namaMewuni.Aw{Waphuma ipi walwa namaFilista, wagiriza imithangala yeGathi, yeJabine neye-Atjhidodi. Ngemva kwalapho wakha amadorobho anemithangala hlanu kwe-Atjhidodi nakezinye iindawo zamaFilista. vWafuna uZimu emihleni kaZakariya owamfundisa ukwesaba uZimu. Esikhathini soke ahlala ngaso kuSomnini uZimu, uZimu wamphumelelisa.OuWenza okuhle phambi kwakaSomnini njengombana kwenza uyise u-Amatsiya.4taU-Uziya gade aneminyaka elitjhumi nesithandathu lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amahlanu nambili. Ibizo lakanina gade kunguJekoliya weJerusalema.fsENguye owavuselela i-Elatha bewayibuyisela kwaJuda ngemva kobana u-Amatsiya sele ahlongakele.r #Boke abantu bakwaJuda bathatha u-Uziya, ogade aneminyaka elitjhumi nesithandathu, bambeka bona abe yikosi esikhundleni sakayise u-Amatsiya.bq=Wabuyiswa athwelwe ngeenjomani kobana azokubulungwa kiboyisemkhulu edorobheni lakwaJuda.GpKwathi bona u-Amatsiya athome ukuphambuka ekulandeleni uSomnini uZimu, bamakhela ubukhwebetjhana eJerusalema. Wabalekela eLarhitjhi kodwana bathumela abantu eLarhitjhapho bambulalela khona.o!Ezinye izehlakalo zokubusa kwaka-Amatsiya, ukusuka ekuthomeni bekube sekupheleni, zitlolwe encwadini yamakhosi wakwaJuda newakwa-Israyeli. n9U-Amatsiya umsa kaJowatjhi ikosi yakwaJuda waphila iminyaka elitjhumi namihlanu ngemva kokufa kwakaJehowatjhi umsa kaJehowarhazi ikosi yakwa-Israyeli.;moWathatha loke igolide nesiliva nayo yoke enye ipahla eyatholakala ethempelini lakaZimu ebegade itjhejwe ngu-Obede-Edomu kanye namagugu wesigodlo neembotjhwa, wabuyela eSamariya.Hl UJehowatjhi ikosi yakwa-Israyeli wathumba u-Amatsiya ikosi yakwaJuda, umsa kaJowatjhi omsa kaJehowarhazi, eBhethe-Tjhemetjhi. UJehowatjhi wamletha eJerusalema bewagiriza umthangala wakhona ukusukela esangweni i-Efrayimu ukuya esangweni okuthiwa siKghudlhu okuyingcenye engaba mamitha alikhulu namatjhumi abunane ubude.NkUJuda wamadlhwa ngu-Israyeli. Enye nenye indoda yabalekela emzinayo.j'Nje-ke uJehowatjhi ikosi yakwa-Israyeli yasahlela u-Amatsiya ikosi yakwaJuda. Zabambana ngeemfuba zizwana amandla eBhethe-Tjhemetjhi kwaJuda.)iKKodwana u-Amatsiya azange alalele ngombana uZimu gade sele ahlele bonyana abanikele esandleni sakaJehowatjhi ngebanga lokubuza kwabo kibosingazimu bakwa-Edomu.Wh'Wena uzitjela bonyana uhlule u-Edomu, ngikho nje sewuzikhakhazisa kangaka. Zikhakhazise ekuhluleni kwakho kodwana uhlale kwakho! Uzidoselelani amanzi ngomsele bona uzikhube wena kanye nabantu bakwaJuda?”FgKodwana uJehowatjhi ikosi yakwa-Israyeli waphendula u-Amatsiya ikosi yakwaJuda wathi: “Umtjhatjhana ogade useLibhanoni wathumela umlayezo emthini womsedari eLibhanoni wathi, ‘Yendisela umntazana wakwakho esokaneni lakwami.’ Nje-ke isibandana sommango eLibhanoni seza safihliza umtjhatjhana lowo ngeenyawo zaso.QfNgemva kokobana u-Amatsiya ikosi yakwaJuda athintene nabeluleki bakhe wathumela isitjhijilwesi kuJowatjhi umsa kaJehowarhazi omsa kaJehu ikosi yakwa-Israyeli wathi: “Yewize, sizokuzwana amandla!”MeKuthe umphorofidi loyo asakhuluma njalo, ikosi yathi kuye: “Sukapha wena! Njekhona ubekwe ngubani bona ube mluleki wekosi? Uzibizela ukufa wena, ngiyakutjela!”
Yeke umphorofidi wayilisa indaba leyo kodwana wathi: “Ngiyazi bonyana uZimu uqunte ukukubulala ngombana wenze lokhu begodu wangalaleli iinluleko zami.”QdItukuthelo kaZimu yaba phezu kwaka-Amatsiya. UZimu wathumela umphorofidi kuye wafika wathi: “Kubayini uyokubuza kibosingazimu babantu ababhalelwe ngitjho nokusindisa abantu babo esandleni sakho?”4caLokha u-Amatsiya nabuya ukubhubhisa ama-Edomu, weza nabosingazimu babantu beSeyiri. Wabajamisa bona babe bosingazimu bakhe, wabaguqela bewabenzela nomhlabelo wokutjhiswa.zbm Ngesikhatheso amabutho u-Amatsiya awabuyisele emuva nangazange awavumele bonyana abe nesandla epini, avimbezela imizi yakwaJuda ukusuka eSamariya ukuya eBethe-Rhoroni. Abulala abantu abaziinkulungwana ezintathu abe abamuka nentundu yepango.+aO Ibutho lakwaJuda labamba elinye itjhumi leenkulungwana zamadoda asaphila lawasa esiqongolweni serharha lafika lawakghurumejela phasi amadlheka sele aziinquqwana."`= U-Amatsiya wavuselela amandlakhe wakhupha ibutho lakhe wanqomba emrhobeni weTswayi. Lapha afese wabulala khona itjhumi leenkulungwana zamadoda weSeyiri. ;~}||zz[yydx>wvv7utt sssr+qOpoo8nmmpm l-kj#i{i*huh g;f'epddTcb~b a``g`_u_^r]S\[[-ZqYrXGWVVUYTTSSRR;QPgOhNNIMYLKJZJ HGGFEsE CCHBBA-@?>>=T<;q:09d877]6544\3211x00/).x. -,, +*))[(''4&K%$$##/"X!A .tp6)ddHsl,fa#B07 q 8 < z  { L zA o>akPzVm@Sele bahlangene baboke bebaziinkulungwana ezimatjhumi amane nambili namakhulu amathathu namatjhumi asithandathu.9Uk?Umbusi wesikhatheso wabatjela bonyana akukameli bahlanganyele ekudleni kweminikelo ecwenge khulu ukufikela lapha kuzakuba nomphristi omkhulu owenza iqunto nge-urimi nethumimi.=Ts>Abaphristabo baphenya ukutloliswa kwabo erhelweni leenzukulwana ebegade sele zitlolisiwe, kodwana akhange bafunyanwe lapho. Nje-ke bakhutjhwa ebuphristini njengabangakahlambuluki.US#=Godu bekunjalo ngabaphristi bemindeni kaRhobaya, kaHakhotsi neyakaBharzilayi. (Umndeni kaBharzilayi bewubizwa ngebizweli ngombana ukhokhwabo gade athethe umfazi emadodakazini wakwaBharzilayi umGiliyadi.)~RuIinzukulwana zakaSothayi, zakaHasoferethi nezakaPeruda,'LI6zakaNetsiyarhi nezakaRhathifa.1K]5zakaBarikhosi, zakaSisera nezakaTemarhi,6Jg4zakaBhatsiluthi, zakaMerhida nezakaRharitjha,8Ik3zakaBakhibhukhi, zakaRhakhufa nezakaRharirhuri,1H]2zaka-Asina, zakaMewunimu nezakaNefusimu,.GW1zaka-Uza, zakaPaseyarha nezakaBesayi,/FY0zakaRetsini, zakaNekhoda nezakaGazamu,,ES/zakaGideli, zakaGarhari nezakaRaya,2D_.zakaRhagabi, zakaTjhamlayi nezakaRhanani,/CY-zakaLebana, zakaRhagaba nezaka-Akhubu,.BW,zakaKherosi, zakaSiyaha nezakaPadoni,dAA+Iinsebenzi zethempeli ngilezi:
Iinzukulwana zakaTsirha, zakaRhasufa nezakaThabhawothi,>@u*Isibalo sabalindisango ngilesi:
Iinzukulwana zakaTjhalumu, zaka-Atheri, zakaThalimoni, zaka-Akhubu, zakaRhathitha noTjhobabi, sezizoke bezilikhulu namatjhumi amathathu nethoba.g?G)Isibalo sabavumi ngilesi:
Iinzukulwana zaka-Asafa, zilikhulu namatjhumi amabili nabunane.>(Isibalo samaLevi ngilesi:
Iinzukulwana zakaJetjhuwa noKhadimiyeli, okutjho iinzukulwana zakaHodaviya, zimatjhumi alikhomba nane.6=g'zakaRharimu ziyikulungwana netjhumi nekhomba.W<'&zakaPatjhirhuri ziyikulungwana namakhulu amabili namatjhumi amane nalikhomba,?;y%zaka-Imeri ziyikulungwana namatjhumi amahlanu nambili,:$Isibalo sabaphristi ngilesi:
Iinzukulwana zakaJedaya wendlu kaJetjhuwa zimakhulu alithoba namatjhumi alikhomba nantathu,Z9-#zeSenaya ziziinkulungwana ezintathu namakhulu asithandathu namatjhumi amathathu.@8{"zeJerikho zimakhulu amathathu namatjhumi amane nahlanu,^75!Izakhamuzi zeLodi, iRhadidi ne-Ono bezimakhulu alikhomba namatjhumi amabili nahlanu,<6s zakaRharimu zimakhulu amathathu namatjhumi amabili.V5%zaka-Elamu omunye ziyikulungwana namakhulu amabili namatjhumi amahlanu nane,U4#Iinzukulwana zakaMagibhitjhi bezilikhulu namatjhumi amahlanu nasithandathu,,3SzeNebo zimatjhumi amahlanu nambili.L2zeBhethe-Eli ne-Ayi zimakhulu amabili namatjhumi amabili nantathu,91mzeMikimasi zilikhulu namatjhumi amabili nambili,H0 zeRama neGeba zimakhulu asithandathu namatjhumi amabili nanye,`/9zeKhiriyathi-Arimu, zeKefira neBherothi zimakhulu alikhomba namatjhumi amane nantathu,0.[ze-Azimavethi zimatjhumi amane nambili,;-qze-Anatothi zilikhulu namatjhumi amabili nabunane,5,ezeNethofa zimatjhumi amahlanu nasithandathu,M+Izakhamuzi zeBhethe-Lehema bezilikhulu namatjhumi amabili nantathu,1*]zakaGibhari zimatjhumi alithoba nahlanu.F)zakaRhatjhumu zimakhulu amabili namatjhumi amabili nantathu,-(UzakaJora zilikhulu netjhumi nambili,G'zakaBhetsayi zimakhulu amathathu namatjhumi amabili nantathu,I& zaka-Atheri okutjho zakaHezekhiya zimatjhumi alithoba nabunane,=%uzaka-Adini zimakhulu amane namatjhumi amahlanu nane,T$!zakaBhigivayi ziziinkulungwana ezimbili namatjhumi amahlanu nasithandathu,W#' zaka-Adonikhamu zimakhulu asithandathu namatjhumi asithandathu nasithandathu,S" zaka-Azigadi ziyikulungwana namakhulu amabili namatjhumi amabili nambili,H!  zakaBebayi zimakhulu asithandathu namatjhumi amabili nantathu,D  zakaBhani zimakhulu asithandathu namatjhumi amane nambili,@{ zakaZakayi zimakhulu alikhomba namatjhumi asithandathu,?yzakaZathu zimakhulu alithoba namatjhumi amane nahlanu,Ozaka-Elamu ziyikulungwana namakhulu amabili namatjhumi amahlanu nane,zakaParhathi-Mowabi okutjho amadodana kaJetjhuwa noJowabi, beziziinkulungwana ezimbili namakhulu abunane netjhumi nambili,Gzaka-Ararhi zimakhulu alikhomba namatjhumi alikhomba nahlanu,KzakaTjhefathiya zimakhulu amathathu namatjhumi alikhomba nambili,eCIinzukulwana zakaParotjhi beziziinkulungwana ezimbili nekhulu namatjhumi alikhomba nambili,A{Bebakhamba noZerubhabheli, uJetjhuwa, uNerhemiya, uSeraya, uReyelaya, uMoridekayi, uBhilitjhani, uMisiphari, uBhigivayi, uRerhumu noBhana.
Isibalo samadoda wakwa-Israyeli ngilesi:) MUNebukadinetsari, ikosi yeBhabheli gade athumbe amaJuda wawasa eBhabheli. Abantwaba bebaphume ekuthunjweni babuyela eJerusalema nemizinabo esifundeni sakwaJuda.R  Sezizoke izitja zegolide nezesiliva beziziinkulungwana ezihlanu namakhulu amane.
UTjhetjhibhatsari wathatha izitjezo wakhuphuka nazo lokha abathunjwa nabaphuma eBhabheli bakhutjhulelwa eJerusalema.  amatjhumi amathathu wabomakupuru begolide,
amakhulu amane netjhumi labomakupuru besiliva,
ikulungwana yezitja ezinye. % Nasi-ke isibalo sezitja:
amatjhumi amathathu wezitja zegolide,
ikulungwana yezitja zesiliva,
amatjhumi amabili nethoba wemikhwa, 5UKoretjhi ikosi yePheresiya yazikhupha ngokuyala uMitiredathi, umphathisikhwama, bonyana azibale bese uzinikela uTjhetjhibhatsari ikosana yakwaJuda. 1Ikosi uKoretjhi yakhupha nezitja zethempeli lakaSomnini egade zithuthwe nguNebukadinetsari eJerusalema bewazifaka ngethempelini labozinyana bakhe.1 ]Nje-ke, boke abomakhelwana babo babasiza ngezinto zesiliva nezegolide, ngepahla, ngefuyo nangezipho ezikhethekileko, sekungasabalwa yoke iminikelo yesihle eyanikelwako._ 9Iinhloko zemindeni yakwaJuda nezakwaBhenjamini ngokwezindlu zaboyise, abaphristi namaLevi, okutjho boke uZimu avusa ummoyabo, bazilungiselela bonyana bakhuphuke bayokuvuselela ithempeli lakaSomnini eliseJerusalema.  Nje-ke, akuthi boke abaseleko babantu bakwaJuda, nanyana kukuphi lapha bakhonze khona, izakhamuzi zendawo leyo zibasize ngesiliva negolide nangepahla nefuyo. Godu azibasize ngeminikelo yesihle abazayinikela bona ibe ngeyethempeli lakaZimu eliseJerusalema.”: oKwanga uZimu angaba nananyana ngubani wabantu bakhe ophakathi kwenu, abuyele eJerusalema kwaJuda, ayokwakha ithempeli lakaSomnini uZimu wakwa-Israyeli, okunguZimu oseJerusalema.6  g“Nakhu okutjhiwo nguKoretjhi, ikosi yePheresiya: USomnini, uZimu wezulwini, unginikele yoke imibuso yephasi begodu ungiyale bona ngimakhele ithempeli eJerusalema, kwaJuda.  Bekungomnyaka wokuthoma wokubusa kwakaKoretjhi ikosi yePheresiya lokha nakuzaliseka ilizwi lakaSomnini elakhulunywa nguJoromiya. Ngesikhatheso uSomnini wavusa ihliziyo kaKoretjhi ikosi yePheresiya bonyana amemezele embusweni wakhe woke begodu akutlole lokho athi: #“UKoretjhi ikosi yePheresiya uthi, ‘USomnini uZimu wezulwini unginikele yoke imibuso yephaseli beyangikhetha bonyana ngimakhele ithempeli eJerusalema kwaJuda. Nanyana ngubani wabantu bakhe ophakathi kwenwapha, inga uSomnini angaba naye, yeke akakhuphuke.’ ”S #Kwathi ngomnyaka wokuthoma wakaKoretjhi ikosi yePheresiya, uZimu wazalisekisa ilizwi elakhulunywa nguJoromiya ngokuthinta ihliziyo kaKoretjhi bonyana enze isimemezelo esitloliweko kiwo woke umbuswakhe:p Y#Ngaleyondlela ilizwi lakaSomnini alikhuluma ngoJoromiya lazaliseka. Inarha yafumana amaSabathayo ebeyifanele iwafumana esikhathini esidlulileko, yaphumula soke isikhathi sokulahlwa kwayo, bekwaphelela iminyaka ematjhumi alikhomba.<q#UNebukadinetsari wathumba yoke imisalela eyaphunyurha esabuleni wayisa eBhabheli, yaba makhobokakhe kanye newamadodanakhe ukufikela lapha umbuso wePheresiya uthoma khona ukubusa."=#Amajonakhe athungelela ithempeli lakaSomnini ngomlilo abhuruza umthangala weJerusalema; atjhisa zoke iingodlo, atjhabalalisa koke okuligugu okwakulapho.>u#UNebukadinetsari wabutha yoke ipahla ekulu nencani engethempelini lakaSomnini wayithwala wayisa eBhabheli. Wathanyela namagugu wethempeli lakaZimu namagugu wekosi neweenkhulu zayo.eC#UZimu wabanikelela ngekosi yamaKasidi eyabulala amasokanabo ngesabula endaweni ecwengileko. Yona azange irhawukele amasokana, abantazana, abalupheleko neengoga. UZimu wabanikela boke njalo esandleni sakaNebukadinetsari.<q#Kodwana bahlekisa ngeenthunywa zakaZimu, banyaza amezwakhe bakokomeja nabaphorofidi bakhe kufikela lapha bavusa khona itukuthelo kaSomnini ebantwini bakhe bekwatlhogeka nentatha.#USomnini uZimu waboyisemkhulu wabathumelela ilizwi ngeenthunywa zakhe kanenginengi ngombana yarhawukela abantu bayo nendawayo yokuhlala.M#Ukusuka lapho boke abarholi babaphristi kanye nabantu bathuwelela ngokungasathembeki, balandela woke amanyala enziwa zizizwe basilaphaza ithempeli lakaSomnini ebegade alihlambululile eJerusalema.-# Godu wahlubuka ikosi uNebukadinetsari owamfungisa ebizweni lakaZimu. Wakhunyalala waqinisa ihliziywakhe wangafuna uSomnini uZimu wakwa-Israyeli.  # Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini uZimakhe, azange azithobe phambi kwakaJoromiya umphorofidi owakhuluma kuye ilizwi lakaSomnini.}s# UTsedekhiya gade aneminyaka ematjhumi amabili nanye lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka elitjhumi nanye.~{# Kwathi ekuthomeni komnyaka uNebukadinetsari wathumela bonyana kulandwe uJehoyakini alethwe eBhabheli kanye nepahla yenani eliphezulu ethethwe ethempelini lakaSomnini. Wabeka uTsedekhiya isihlobo sakaJehoyakini bona abe yikosi kwaJuda neJerusalema.1}[# UJehoyakini gade aneminyaka elitjhumi nabunane lokha nathoma ukuba yikosi. Wabusa eJerusalema iinyanga ezintathu namalanga alitjhumi. Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini.X|)#Ezinye izehlakalo zokubusa kwakaJehoyakhimu, izinto ezinyenyisako nakho koke okumbi akwenzako kutlolwe encwadini yamakhosi wakwa-Israyeli newakwaJuda. UJehoyakini indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.l{Q#UNebukadinetsari godu wathatha nepahla ethempelini lakaSomnini wayisa esigodlweni sakhe eBhabheli.jzM#UNebukadinetsari ikosi yeBhabheli yamsahlela yambopha ngamakhamandela wekoporo yamusa eBhabheli.-yS#UJehoyakhimu gade aneminyaka ematjhumi amabili namihlanu lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka elitjhumi nanye. Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini uZimakhe.rx]#Ikosi yeGibhide yabeka umnakwabo kaJehowarhazi, u-Eliyakhimu, bona abe yikosi kwaJuda neJerusalema beyatjhugulula ibizo lakhe yamthiya bona nguJehoyakhimu. Kodwana uNeko wathatha uJehowarhazi umnakwabo ka-Eliyakhimu wamusa eGibhide.Uw##Ikosi yeGibhide yamehlisa esihlalweni sobukhosi eJerusalema beyahlawulisa uJuda umthelo weenkulungwana ezintathu namakhulu amane wamakhilogremu wesiliva namatjhumi amathathu nane wamakhilogremu wegolide.}vs#UJehowarhazi gade aneminyaka ematjhumi amabili namithathu lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iinyanga ezintathu.lu S#Abantu bendawo bathatha uJehowarhazi umsa kaJosiya bambeka ikosi eJerusalema esikhundleni sakayise.Zt-"Ezinye izehlakalo zokubusa kwakaJosiya, ukusuka ekuthomeni bekube sekupheleni kanye nokwethembeka kwakhe ngendlela okutlolwe ngakho emthethweni kaZimu, zitlolwe encwadini yamakhosi wakwa-Israyeli newakwaJuda.Ts!"UJoromiya watlamela uJosiya ingoma yesililo. Boke ababhini bembaji nebengubo basakhumbula uJosiya ngesililo bekube kunamhlanje. Lokhu kwaba lisiko kwa-Israyeli bekwatlolwa isililweso encwadini yesiLilo.;ro"Yeke zamkhupha ngekaranenakhe, zamfaka kenye ikaranakhe zamusa eJerusalema lapha ahlongakalela khona. Wabulungwa emathuneni waboyisemkhulu. IkwaJuda neJerusalema yoke bamlilela.wqg"Abosomsebe badumuza ikosi uJosiya, watjela iinceku zakhe wathi: “Yeningikhuphe lapha, sengilimele khulu.”?pw"Kodwana uJosiya azange abuyele emva, kunalokho wazitjhatjhanisa wangena naye epini. Azange alalele uNeko akukhulume ngomyalo kaZimu, kodwana wayokulwa naye etjhatjhalazini leMegido.|oq"Kodwana uNeko wathumela iinthunywa kuye wathi: “Kosi yakwaJuda, mina anginamraro nawe! Angilwi nawe namhlanjesi kodwana kunombuso engilwa nawo. UZimu uthe ngirhabe, yeke lisa ukuphikisana noZimu okhamba nami. Nakungasinjalo uzakurhayila.”@ny"Ngemva kwakho koke lokho, uJosiya sele ahlele kuhle ithempeli, uNeko ikosi yeGibhide wakhuphuka wayokulwa eKarikemitjhi phezu kweYufrathe. UJosiya naye waphuma wayomhlangabeza ngepi.Qm"IPhasikeli lagidingwa emnyakeni wetjhumi nabunane wokubusa kwakaJosiya.(lI"IPhasika belingazange kheligidingwe ngalendlela kwa-Israyeli ukusukela emalangeni womphorofidi uSamyela begodu akunakosi kwa-Israyeli eyakhe yagidinga iPhasika elingaka njengombana kwenza uJosiya, nabaphristi namaLevi naye woke uJuda no-Israyeli ogade alapho kanye nabantu beJerusalema.k"Ama-Israyeli agade akhona agidinga iPhasika ngesikhatheso. Agidinga nomnyanya wesiKwa esinganaNgumelo amalanga alikhomba.Hj "Ngaleyondlela mhlokho kwenziwa umsebenzi opheleleko wokulotjha uZimu ngokugidinga iPhasika nokwenza imihlabelo yokutjhiswa e-aldarini lakaSomnini. Kwenziwa njengombana kwayala ikosi uJosiya.=is"Ababhini, okuziinzukulwana zaka-Asafa, bekungakameli bona batjhide eendaweni ezajanyiswa nguDavida, u-Asafa, uHemani noJedutuni umboni wekosi ngombana amaLevi okubafowabo abalungiselela iimvana zePhasika. AmaLevi godu alungiselela nabalindisango kelinye nelinye isango ukuze nabo bangatjhidi eendaweni zabo. h"Ngemva kwalokho, amaLevi azilungiselela iimvana zePhasika, alungiselela nabaphristi. Abaphristi abaziinzukulwana zaka-Aroni gade benza imihlabelo yokutjhiswa batjhisa nomhlwehlwe bekwahlwa. Kungebangelo-ke amaLevi azilungiselela abe alungiselela nabaphristi.Og" Kwathi nakusaphekwe iminikelo ecwengileko ngamanzi ngemihlobohlobo yeempoto zomdaka namkha zekoporo, amaLevi abasa iimvana zePhasika emlilweni njengokomkhuba wakhona. Aphakela boke abantu khonokho.0fY" Akhupha izitho okumele zitjhiswe e-aldarini azinikela imindeni yabantu kobana inikele izithwezo kuZimu njengombana kutlolwe encwadini kaMosi. Enza soneso nangeenkomo.e" kwahlatjwa iimvana zePhasika. Nje-ke abaphristi bafafaza iingazi abanikelwa zona, ngemva kwalokho amaLevi ahlinza iimvanezo.d" Lokha nakuhlelwa umsebenzi, abaphristi bajama ngeendawo zabo namaLevi ngeenqhema zawo njengombana ikosi uJosiya beyitjhwile,}cs" Godu noKonaniya akhambisana noTjhemaya noNetaneli, abafowabo, noRhatjhabiya, uJehiyeli kanye noJozabadi, ababarholi bamaLevi, babonelela imihlabelo yePhasika eziinkulungwana ezihlanu banikelela namaLevi ngomhlambi weenkomo ezimakhulu amahlanu. b"Iinkhulu zayo nazo zanikela ngokuthanda kwazo ebantwini nakubaphristi namaLevi. URhilikhiya, uZakariya noJehiyeli aba baphathi bethempeli lakaZimu, banikela abaphristi imihlabelo yePhasika emakhulu amatjhumi amabili nantandathu neenkomo ezimakhulu amathathu.naU"UJosiya wabonelela boke abantu abajayelekileko egade balapho ngesibalo sezimvu neembuzi eziziinkulungwana ezimatjhumi amathathu njengomhlabelo wePhasika, neenkomo eziziinkulungwana ezintathu. Koke lokho kwaphuma esibayeni sakhe.`"Zihlambululeni nihlabe iimvana zePhasika bese nizihlahlelela abantu enibasizako; nenze lokho uSomnini akuyala ngoMosi.”_5"Zilungiseleleni endaweni ecwengileko ukusiza imindeni yabafowenu okubabantu abajayekileko. Komunye nomunye umndeni wabantu akube nesiqhema samaLevi.^"Zihleleni ngemindenenu ngokweenqhema zenu, njengokwemiyalo etlolwe nguDavida ikosi yakwa-Israyeli nendodanakhe uSolomoni.6]e"Wathi kumaLevi ebegade ayala woke ama-Israyeli begodu azahlukanisele uSomnini: “Umfaji ocwengileko ogade ubekwe ngethempelini elakhiwa nguSolomoni umsa kaDavida ikosi yakwa-Israyeli, akusese msebenzenu ukuwuthwala emahlombe. Ngalokho kumele nilotjhe uSomnini uZimenu nabantu bakhe u-Israyeli bunje:g\G"Wakhetha abaphristi wabanikela imisebenzabo bewabakhuthaza emsebenzini kaSomnini ethempelini. [ "UJosiya wagidinga iPhasika lakaSomnini eJerusalema begodu iimvana zePhasika zahlatjwa elangeni letjhumi nane lenyanga yokuthoma.Z}!!UJosiya wasusa zoke iinthombembazwa ezinyenyisako kizo zoke iinarha zama-Israyeli, wayala boke ebegade bakhona kwa-Israyeli bonyana balotjhe uSomnini uZimabo. Azange bahluleke ukulandela uSomnini uZimu waboyisemkhulu emihleni yoke yokuphila kwakhe.NY! Yasuka lapho yayala bona woke umuntu eJerusalema nakwaBhenjamini enze isibopho ngencwadi leyo. Yeke abantu beJerusalema bakwenza lokho ngokukhambisana nesivumelwano sakaZimu, uZimu waboyisemkhulu.!X;!Ikosi yajama endawenayo yenza isivumelwano phambi kwakaSomnini uZimu bona izakulandela uZimu nokobana izakulonda imiyalwakhe, iimfuneko neemiso zakhe ngehliziywayo nangomphefumulwayo woke. Ngalokho beyiqinisa bona izakukhamba ngokwamezwi wesivumelwano agade atlolwe encwadinapho. W !Yakhuphukela ethempelini lakaSomnini ikhambisana namadoda wakwaJuda, abantu beJerusalema, abaphristi namaLevi, boke abantu ukusukela kwabakhulu ukuya kwabancani. Wabafundela bona bezwe woke amezwi wencwadi yesivumelwano efunyenwe ngethempelini lakaSomnini.LV!Yeke ikosi uJosiya yabiza boke abaphathi bakwaJuda nebeJerusalema./UW!“Begodu uSomnini uZimu wathi, ‘Lokha nangizokubuthelela kiboyihlomkhulu, ngiqinisile bona uzokubulungwa ngokuthula. Amehlwakho akasoze abona yoke ihlekelele engizoyehlisela phezu kwendawo le nebantwini abahlala lapha.’ ”
Yeke bathatha amezwi womphorofidikazi loyo bawasa ekosinabo.T!Ihliziywakho ithintekile wazithoba phambi kwakaZimu lokha nawuzwa lokho akukhulume ngokujamelana nendawo le nabantu bayo. Ngebanga lokuzithoba kwakho phambi kwami bewadabula nezambatho zakho walila phambi kwami, ngithi ngikuzwile.’ Lawa mamezwi kaSomnini uZimu.3S_!Ikosi yakwaJuda enithumileko leyo bona nizoyibuzela kuSomnini uZimu, itjeleni naku umyalezo kaSomnini uZimu wakwa-Israyeli uthi, ‘Uwalalele kuhle amezwi wencwadi leyo.lRQ!Ngizokwenza lokhu ngombana bangihlubukile bebatjhisela abosingazimu itjhwalo ukuze bangihlabekise ngazo zoke iinthombe abazenze ngezandla zabo. Yeke ubukhali bami ngizabuthululela endaweni le begodu angeze bacinywa mumuntu.’#Q?!bonyana ngithi ngizokwehlisela ihlekelele phezu kwendawo le nebantwini bayo, okutjho woke amanikelela atlolwe encwadini efundwe phambi kwekosi yakwaJuda.uPc!yena wathi kibo: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Tjelani umuntu onithumele kimi loyo{Oo!URhilikhiya nalabo ikosi egade imthume nabo bakhamba bayokubona umphorofidikazi uRhulda ogade amfazi kaTjhalumu umsa kaTokehathi omsa kaRhasira usompherho. URhulda gade ahlala engcenyeni etja yeJerusalema. Kuthe bona bamtjele amezwi kaJosiya3N_!“Khambani niyosibuzela kuSomnini, mina nemisalela yakwa-Israyeli nakwaJuda, ngokutlolwe encwadini efunyenweko le. Maye, yikulu kangangani itukuthelo kaZimu phezu kwethu ngebanga labobamkhulu abangazange balonde ilizwi lakaSomnini! Azange benze njengokutjho kwakho koke okutlolwe encwadinapha.”M+!Yakhupha nasi imiyalo ngoRhilikhiya, u-Arhikhamu umsa kaTjhafani, u-Abidoni umsa kaMika, uTjhafani umabhalana nango-Asaya isandla sekosi yathi:NL!Kuthe lokha ikosi nayizwa amezwi womthetho, yadabula izambatho zayo.K{!UTjhafani ongumabhalana godu wathi ekosini: “URhilikhiya umphristi unginikele nasi incwadi.”
Wayifundela ikosi.qJ[!Ziyikhuphile imali egade ingethempelini lakaSomnini zayinikela iinduna zomsebenzi kanye nabasebenzi.” I !Yeke uTjhafani wathatha incwadi leyo wayisa ekosini, wayibikela wathi: “Iinkhulu zekosami zenze koke ezinikelwe bona zikwenze.H!URhilikhiya wathi kuTjhafani umabhalana: “Ngifunyene nasi incwadi yomthetho ethempelini lakaSomnini.” Wamnikela yona.;Go!Kwathi lokha aboTjhafani nabasakhuphela ngaphandle imali egade ingeniswe ngethempelini lakaSomnini, uRhilikhiya umphristi wafumana incwadi yomthetho kaSomnini eyatlolwa nguMosi.'FG! gade anikelwe umsebenzi wokwelusa abasebenza ngezandla kanye neensebenzi ngokuhlukahlukana komsebenzi. Amanye wamaLevi gade abososiba, abomabhalana nabogosa.iEK! Amadoda enza umsebenzi ngokwethembeka. Wona gade eluswe nguJarhathi no-Obadiya amaLevi aziinzukulwana zakaMerari, noZakariya noMetjhulamu iinzukulwana zakaKhehathi. Woke amaLevi agade anekghono lokudlala iinliliso zombhino,D5! okutjho abafuleli nabakhi kobana bathenge amatje abaziweko kanye neengodo zamabalelo namabhaluga malungana nemakho eyafadalaliswa makhosi wakwaJuda.0CY! Imali leyo yanikelwa amadoda agade akhethelwe ukutjheja umsebenzi ethempelini lakaSomnini. Amadoda lawo ayinikela iinsebenzi ezazilungisa begodu zivuselela ithempeli,'BG! Bona baya kuRhilikhiya umphristi omkhulu bamnikela imali egade ilethwe ethempelini lakaZimu. AmaLevi agade abogosa bekabuthelele imali leyo ebantwini bakwaManase, bakwa-Efrayimu, kiyo yoke imisalela yakwa-Israyeli, ebantwini bakwaJuda, bakwaBhenjamini kanye nezakhamuzini zeJerusalema.{Ao!Emnyakeni wetjhumi nabunane wokubusa kwakaJosiya lokha nasahlambulula inarha nethempeli, wathumela uTjhafani umsa ka-Atsaliya noMaseya oyinduna yedorobho noJowarhi umsa kaJowarhazi unobhala wekosi kobana bayokuvuselela ithempeli lakaSomnini.8@i!Wabhuruza ama-aldari, wafahlaza imifanekiso yabo-Atjhera neenthombembazwa bewagawula ama-aldari wetjhwalo aba ziinquqwana kilo loke lakwa-Israyeli. Yeke wabuyela eJerusalema.?y!Waphenya amathempedlana asemabhodulukweni wamadorobho wakwaManase, kwa-Efrayimu nakwaSimiyoni ukuyokufika kwaNafitali.d>A!Watjhisa amathambo wabaphristi ema-aldarenabo, ngalokho wahlwengisa ikwaJuda neJerusalema.7=g!Waqinisekisa bonyana kubhuruzwa ama-aldari waboBhali, kwagawulwa nama-aldari wetjhwalo ebegade angehla kwaboBhalabo. Waphohloza imifanekiso yabo-Atjhera, abosingazimu neenthombembunjwa. Wathatha zoke izintwezo wazephulaphula zaba ziinquqwana wazirhatjha phezu kwamathuna wabagade bazenzela imihlabelo.</!Kuthe emnyakeni wobunane wokubusa kwakhe, asesemncani njalo, wathoma ukufuna uZimu kayisemkhulu uDavida. Emnyakeni wetjhumi nambili wokubusa kwakhe wathoma ukuhlwengisa ikwaJuda neJerusalema ngokususa iindunduma, imifanekiso yabo-Atjhera, iinthombembazwa neenthombembunjwa. ; !Wenza okuhle phambi kwakaSomnini, wakhamba eendleleni zakayisemkhulu uDavida, azange aphambukele ngesinceleni namkha ngesidleni.r: _!UJosiya gade aneminyaka ebunane lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amathathu nanye.9+ Yeke abantu bendawo babulala boke abantu abakhela ikosi u-Amoni ubukhwebetjhana, babeka indodanakhe uJosiya bona abe yikosi esikhundleni sakhe.R8 Iinkhulu zakhe zamakhela ubukhwebetjhana, zambulalela esigodlweni sakhe.7} Kodwana yena-ke azange azithobe nokuzithoba phambi kwakaSomnini njengombana kwenza uyise. Kunalokho wandisa umlandwakhe."6= Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini njengokwenza kwakayise uManase. U-Amoni walotjha bewenzela umhlabelo zoke iinthombembazwa uyise uManase agade azenzile.s5_ U-Amoni gade aneminyaka ematjhumi amabili nambili lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka emibili.r4] UManase wahlongakala bewabulungwa esigodlweni sakhe. U-Amoni indodanakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.3 Umthandazwakhe nendlela uZimu athintwa kuzisola kwakhe, nazo zoke izono nokungathembeki kwakhe, neziza lapha akha khona iindunduma bewahloma nemifanekiso yabo-Atjhera neenthombembazwa ngaphambi kobana azithobe, koke kutlolwe emitlolweni yakaRhozayi.K2 Ezinye izehlakalo zokubusa kwakaManase nomthandazwakhe kuZimakhe kanye namezwi womboni awakhulume kuye ebizweni lakaSomnini, uZimu wakwa-Israyeli, kutlolwe emilandweni yamakhosi wakwa-Israyeli.n1U Nokho abantu baragela phambili ukwenza imihlabelo eendundumeni kodwana bebayenzela uSomnini uZimabo.'0G Yeke wavuselela i-aldari lakaSomnini bewenzela kilo imihlabelo yetjhebiswano neyokuthokoza kilo. Watjela uJuda bonyana alotjhe uSomnini uZimu wakwa-Israyeli.3/_ Wasusa abosingazimu nesithombe ethempelini lakaSomnini kanye nama-aldari agade awakhe entatjaneni yethempeli lakaSomnini neJerusalema; wakulahlela ngaphandle kwedorobho.. Ngemva kwalapho wakha umthangala omunye wangaphandle koMuzi kaDavida ngetjingalanga yomthombo weGirhoni ngemrhobeni bekwaba sesangweni leHlambi ukuzombeleza umbundu we-Ofeli; wayenza yaba mide. Wabeka iinduna zamabutho kiwo woke amadorobho anemithangala kwaJuda.K- Kwathi lokha nathandaza kuye, uZimu wathinteka ngokuzisola kwakhe walalela ukurabhela kwakhe; wambuyisela eJerusalema nembuswenakhe. Kusukela mhlokho uManase walemuka bonyana uSomnini unguZimu.h,I Ekutshwenyekeni kwakhe wafuna umusa kaZimakhe wazithoba khulu phambi kwakaZimu waboyisemkhulu.1+[ Yeke uSomnini wabanikelela ngeenduna zamabutho wekosi ye-Asiriya ezathumba uManase zamfaka isikghopholo epumulweni, zambopha ngamakhamandela wekoporo zamusa eBhabheli.N* USomnini wakhuluma kuManase nabantu bakhe, kodwana azange bamlalele.$)A Kodwana uManase wadurhisa uJuda nabantu beJerusalema kobana bakhambelele ngokwenza ubumbi kunezizwe ezinye uSomnini azirhayilako ngaphambi kwama-Israyeli.t(a Angeze bengisathoma ngivumele bonyana iinyawo zama-Israyeli zigadunge inarha engayinikela aboyihlomkhulu, kwaphela nangabe bazakulonda koke engabayala ngakho malungana nawo woke umyalo okutjho iimiso nemithetho abayifumana ngoMosi.”' Wathatha isithombesibazwa agade asenzile wayosibeka ethempelini lakaZimu phezu kobana uZimu wayethe kuDavida nendodanenakhe uSolomoni: “Ethempelineli neJerusalema engiyikhethe hlangana nazo zoke iinkoro zakwa-Israyeli le, ngizakujamisa ibizo lami isiphelani.X&) Wanikela ngamadodanakhe bona abe mihlabelo emrhobeni weBheni-Hinomu, waba ngophengulako, ofuniselako, owenza ubuloyi, ubungoma nobunyanga. Wakhambelela ekwenzeni ubumbi phambi kwakaSomnini, wamthukuthelisa.d%A Kizo zombili iinrhodlo zethempeli lakaSomnini wakhela zoke iinkwekwezi zomkayi ama-aldari.$ Wakha ama-aldari ngethempelini lakaSomnini phezu kobana uSomnini wathi: “Ibizo lami lizakuhlala eJerusalema isiphelani.”9#k Wavuselela iindunduma ezarhirizwa nguyise uHezekhiya. Godu wakhela naboBhali ama-aldari bewajamisa nemifanekiso yabo-Atjhera. Wakhothamela zoke iinkwekwezi zomkayi wazilotjha.~"u Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini, walandela izenzo ezinyenyisako zezizwe uSomnini aziqotjhako phambi kwama-Israyeli.}! u UManase gade aneminyaka elitjhumi nambili lokha naba yikosi. Wabusa eJerusalema iminyaka ematjhumi amahlanu nahlanu.U #!UHezekhiya wahlongakala, wabulungwa embundwini emazindleni weenzukulwana zakaDavida. Woke uJuda nabantu beJerusalema bamhlonipha ekuhlongakaleni kwakhe. UManase indodanakhe wathatha ubukhosi emva kwakhe.:m Ezinye izehlakalo zokubusa kwakaHezekhiya kanye nezenzo zakhe zokuzinikela kutlolwe embonweni womphorofidi u-Isaya umsa ka-Amosi encwadini yamakhosi wakwaJuda newakwa-Israyeli.X)Kodwana kwathi lokha ababusi beBhabheli nabathumela abazenda kuHezekhiya bona babuze ngetshwayo lomkarisomraro owenzeke enarheni, uZimu wamsukela ngombana gade amlinga afuna ukubona koke okusehliziywenakhe.RNguye uHezekhiya lo owavimba amanzi wesiyalu esingehla somthombo weGirhoni; wakhambisa amanzi ngomsele ngaphasi kwehlabathi wawadosela ngetjingalanga yoMuzi kaDavida. Waphumelela kikho koke akwenzako.oWWakha imizi wazuza nezimvu ezinengi kanye neenkomo ngombana uZimu gade ambusise ngobunjinga obukhulu.)KWakha nezakhiwo kobana abulunge isivuno seenthoro, sesitjhidela sewayini kanye nesamafutha we-oliva. Wakha neembaya zemihlobohlobo yeenlwana ezikulu nezincani..UUHezekhiya bekanjinge begodu ahlonipheka khulu. Wazihlelela izindlu zamagugu wafaka isiliva lakhe, igolide, amatje aligugu, iinungo, iinhlangu nakho koke okuligugu.)KYeke uHezekhiya waphenduka ekuzikhukhumezeni, nabantu beJerusalema benza njalo. Ngalokho itukuthelo kaSomnini azange isehlela phezu kwabo emihleni kaHezekhiya.4aKodwana uHezekhiya wazikhukhumeza, azange atjheje isirhawu uSomnini ambonise sona. Ngalokho itukuthelo kaSomnini yehlela phezu kwakhe nebantwini bakwaJuda nebeJerusalema.  Emihleni leyo uHezekhiya wagulela ukufa. Wathandaza kuSomnini, uSomnini wamphendula bewamnikela nesibonakaliso esimkarisomraro.>uAbantu abanengi baletha iminikelo kuZimu eJerusalema. Godu bapha noHezekhiya ikosi yakwaJuda izipho ezikhethekileko. Ukusukela ngesikhatheso zoke izizwe zamhlonipha zamazisa khulu.4aUSomnini wamsindisa njalo-ke uHezekhiya nabantu beJerusalema esandleni sakaSanirheribu ikosi ye-Asiriya nesandleni sabo boke abanye. USomnini wabatjheja mahlangothi woke."=USomnini uZimu wathumela ingilozi eyafika yarhayila zoke iintsitsirimba kanye nabarholi neenkhulu ekampeni yekosi ye-Asiriya. USanirheribu wabuyela enarheni yekhabo atjhwabhele umsila. Wathi lokha nathi ungena ngethempelini lakazinyanakhe, amanye wamadodanakhe ambulala ngesabula.ucIkosi uHezekhiya kanye nomphorofidi u-Isaya umsa ka-Amosi balilela uZimu ezulwini ngomthandazo ngendaba le.|qBakhuluma ngoZimu weJerusalema inga bakhuluma ngabosingazimu babantu bephaseli, izinto ezenziwe ngezandla zomuntu.#Basuka lapho barhuwelela abantu beJerusalema egade basemthangaleni ngesiJuda kobana babethusele ukuze babaleke bese bona bathumbe idorobho.+Ikosi uSanirheribu godu yatlola iincwadi yanyefula uSomnini uZimu wakwa-Israyeli yathi: “Njengombana abozinyana babantu beenarha ezinye bangazange bakghone ukusindisa abantu babo esandleni samapha, nozinyana kaHezekhiya angeze asindisa abantu bakhe kesamesi isandla.”oWAbazenda bakaSanirheribu baragela phambili ngokusatukela uSomnini uZimu kanye nencekwakhe uHezekhiya.8iYeke ningavumeli ukukhohliswa nguHezekhiya anidurhise ngalendlela. Ningamkholwa ngombana abe akunazinyana wanamkha ngisiphi isizwe namkha umbuso owakhe wakghona ukusindisa abantu bakhe esandleni sami namkha sabobamkhulu. Alo, yini-ke into engenziwa nguzinyanenu loyo ukunisindisa esandleni sami?’ ”a ;Ngiwuphi-ke phakathi kwabo boke abozinyana bezizwezo abobamkhulu abazirhayilako owakhe wakghona ukusindisa abantu bakhe esandleni samesi? Alo, nidlumbana bonyana uzinyanenu loyo yena anganisindisa esandleni sami na?  Niyazi bonyana mina nabobaba sabenzani abantu beenarha ezinye. Nabozinyana babo azange bebakghone ukusindisa iinarha zabo esandleni sami!A { Akusuye uHezekhiya ngokwakhe osuse iindunduma nama-aldari kazinyana loyo wathi ebantwini bakwaJuda nebeJerusalema kumele balotjhe phambi kwe-aldari linye bebatjhise netjhwalo kilo na? 3~~}e|{{YzEyyxxwUvOtsrqpp otnm`ll kjii#hygff exdTcbbSaa`W_^^V]\[[ZZYXXUWW VTUTT,StRCQQDOO`NMLKJJ8IkHJGzFZEEHDYCCLBA@????I>==<;;9:99?8776^55T43210//(.-s,,N++S***7))f(((2''O&o%$##N"z! B uU4jQx!   7YqDRg  U-Ezra umphristi wasikima wathi kibo: “Madoda, niphambukile ngokuthatha abafazi abatjhili, ngalokho nandise icala kwa-Israyeli.$A Woke amadoda wakwaJuda newakwaBhenjamini abuthana eJerusalema emalangeni amathathu. Inyanga yethoba beyinamalanga amatjhumi amabili lokha nakwenzeka lokho. Nje-ke abantwabo bahlala ecabazini phambi kwethempeli lakaZimu. Bebathuthumela ngendaba leyo nangenca yezulu elalina liwuluka.?w Kwathiwa loyo ongeze afike phakathi kwamalanga amathathu, ngokwesiphakamiso seenkhulu nabaphathi, kufuze alobe yoke ipahlakhe, kuthi naye mbala angasabalwa emphakathini wabathunjwa.~w Kwakhutjhwa isimemezelo kilo loke lakwaJuda neJerusalema kobana abathunjwa ababuyileko kufuze bahlangane eJerusalema.F} U-Ezra wasuka phambi kwethempeli lakaZimu waya ngelawini lakaJorhanani umsa ka-Eliyatjhibu, wahlala khonapho angadli godu angaseli amanzi ngombana gade alilela ukungathembeki kwabathunjwa."|= Nje-ke u-Ezra wasikima wafungisa abarholi babaphristi, amaLevi nama-Israyeli woke bonyana benze njengombana kukhulunyiwe. Ngendlela leyo benza isifungo.d{A Yeke sikima ngombana kumsebenzakho lokho, thina sijame nawe. Qina idolo, ukwenze lokho.”Bz} Nje-ke asenzeni isivumelwano noZimethu sokobana siqotjhe abafazaba nabantwababo, kube njengombana ikosanami iluleka kanye nalabo abesaba umyalo kaZimethu. Lokho akwenziwe ngokomthetho.dyA UTjhekaniya umsa kaJerhiyeli weenzukulwana zaka-Elamu, wakhuluma no-Ezra wathi: “Akhange sithembeke kuZimethu ngokuthatha abafazi abatjhili bezizwe zenarha le. Nokho ngaphandle kwalokho kusekhona ithemba ku-Israyeli.Zx / Kwathi u-Ezra asathandaza njalo avuma izono, alila begodu azilahlele phasi phambi kwethempeli lakaZimu, ihlangano ekulu yamadoda, abafazi nabantwana ephuma kwa-Israyeli, yabuthana kuye. Nayo yalila kabuhlungu.^w5 Maye Somnini, Zimu wakwa-Israyeli, ulungile ngombana sisele simisalela esindileko bekube namhlanje. Akhusuthi uyaqala, thina siphambi kwakho necala lethu nanyana kungekho ongajama phambi kwakho ngenca yalokho.”\v1 Alo, singabuya njani sephule imiyalwakho ngokuthathana nabantu abenza imikhuba enyenyisa kangaka? Kokwakho Zimethu, bekufanele bonyana uvuthe ngelaka usibhubhise bewungasitjhiyeli amasalela namkha abasindileko.bu= “Emva kwakho koke okusehleleko ngenca yezenzo zethu ezimbi nangebanga lecala lethu elikhulu, nokho wena Zimu usibethe ngesibetho esingaphasi kwesono esisifaneleko begodu usitjhiyele amasalela wabantu abanjengalaba.1t[ Yeke ningendiseli amadodakazenu emadodanenabo, kanti nani ningathatheli amadodanenu amadodakazabo. Ningalingi nikhanukele ukuba nobudlelwano nabo begodu ningaze nifune ipumelelwabo. Ngalokho nizakuba namandla, nidle okuhle kwenarha beniyitjhiyele abantwabenu bona ibe lilifa labo nini nanini.’ s owayala ngayo ngeenceku zakho abaphorofidi lokha nawusithi, ‘Inarha eningena kiyo bona niyidle, kuyinarha esilaphazwe ngemikhuba enyenyisako yabantu abahlala kiyo. Ngokusilaphala kwabo bazalise inarha leyo ukusukela emaphethelweni amanye ukuya kwamanye.Tr! “Maye Zimethu, sizokuthini emva kwalokhu? Phela sifulathele imiyalwakho,q/ Iye, simakhoboka, nokho uZimethu azange asitjhiye ebukhobokeni bethu: Ube nokwethembeka kithi phambi kwamakhosi wePheresiya. Wasipha imvuselelo kobana sakhe ithempeli lakaZimethu, ukuvuselela imithangala equqwini bewasipha umthangala osivikeleko kithi kwaJuda neJerusalema.lpQ Kodwana esikhatjhaneni esifitjhanesi uSomnini uZimu ube nomusa wasitjhiyela imisalela bewasipha ububambelelo endawenakhe ecwengileko. Ngendlela leyo uZimethu ukhanyise amehlwethu bewasipha imvuselelo encani ebukhobokeni bethu.$oA Sibe secaleni elikhulu kusukela emihleni yabobaba bekube namhlanje. Nje-ke ngebanga lezono zethu, thina namakhosethu kanye nabaphristi bethu sinikelwe ezandleni zamakhosi weenarha ezisizombelezileko. Iye, sinikelwe esabuleni, ekuthunjweni, ekuphangweni neenhlonini bekube namhlanje.knO ngathi: “Maye Zimu, kazi ngineenhloni nanginje. Iye ngineenhloni kangangokuthi ngihluleka nokuphakamisela ubuso bami kuwe, Zimami ngombana iimphambeko zethu zikhule khulu kuneenhloko zethu necala lethu selifike nemazulwini./mW Kwathi ngomnikelo wakusihlwa ngasikima ekuzithobeni kwami, izambatho zami nephuraphurami kudabukile. Ngaguqa ngamadolo ngaphakamisela izandla zami kuSomnini uZimami,El Boke abagade banevalo ngelizwi lakaZimu wakwa-Israyeli ngokungathembeki kwabathunjwa, babuthana kimi. Begade ngisolo ngihlezi phasi njalo ngikhenile bekwaba sikhathi somnikelo wakusihlwa. k Kwathi bona ngizwe lokho, ngadabula izambatho zami nephuraphurami, ngaruthula iinhluthu neendevu zami, ngahlala phasi ngikhenile.ujc Bazithathele amanye wamadodakazi wabantwabo bona abe bafazi babo nabamadodanabo. Nje-ke imbewu ecwengileko seyizihlanganise nabantu beenarha ezibazombileko. Begodu isandla seenkhulu nabaphathi siphambili endabeni yokungathembeki le.”i 9 Emva kokobana izintwezo zenziwe, iinkhulu zeza kimi zafese zathi: “Abantu bakwa-Israyeli, abaphristi namaLevi, abakazihlukanisi emikhubeni eziinyenyiso zabantu ababazombelezileko, okutjho amaKanana, amaRhithi, amaPerizi, amaJebusi, ama-Amoni, amaMowabi, amaGibhide nama-Amori.!h;$Godu bethula imiyalo yekosi kubazenda bayo nakubabusi besifunda sangetjingalanga yomlambo iYufrathe. Bona basiza abantu nomsebenzi wethempeli lakaZimu.egC#Abathunjwa ababuyileko ekuthunjweni banikela imihlabelo yokutjhiswa kuZimu wakwa-Israyeli: iinkunzana ezilitjhumi nambili mayelana nama-Israyeli woke, amaqama amatjhumi alithoba nantandathu, iimvana ezimatjhumi alikhomba nalikhomba kanye neempongo zomhlabelo wehlambululo ezilitjhumi nambili. Koke lokho kwaba njengomhlabelo wokutjhiswa kuSomnini.^f5"Mhlokho koke kwabalwa, kwalinganiswa. Nje-ke isilinganiso sakho koke satlolwa phasi.e3!Kwathi ngelanga lesine, salinganisa ngaphakathi kwethempeli lakaZimethu isiliva negolide kanye nezitja. Sakwethula lokho ezandleni zakaMeremothi umphristi omsa ka-Uriya. Yena gade ano-Elazara umsa kaFiniyasi kanye namaLevi uJozabadi umsa kaJetjhuwa noNowadiya umsa kaBhinuyi.Id  Safika-ke eJerusalema lapha saphumula khona amalanga amathathu.PcSasuka-ke emseleni we-Ahava ngelanga letjhumi nambili lenyanga yokuthoma bona siye eJerusalema. Isandla sakaZimu besiphezu kwethu begodu wasisindisa esandleni sesitha nakilaba abasilalela endleleni.bNje-ke abaphristi namaLevi bathatha izinto zesilinganiso sesiliva negolide kanye nezitja bona bakulethe eJerusalema ethempelini lakaZimu.Xa)Zigadeni nizilonde izintwezi nize niyozilinganisa eJerusalema phambi kwabaphristi abakhulu namaLevi kanye neenhloko zemindeni yakwa-Israyeli ngelawini lokuhlanganela kwabaphristi ethempelini lakaSomnini.”`%Ngathi kibo: “Nina nicwengile kuSomnini uZimu kanti godu nezitja zicwengile. Isiliva negolide kumnikelo wesihle kuSomnini uZimu waboyihlo._)abomakupuru begolide abamatjhumi amabili abanobudisi obumakhilogremu abunane nesiquntu kanye nezitja ezimbili zekoporo eziligugu njengegolide.y^kNgalinganisa amakhilogremu aziinkulungwana ezimatjhumi amabili nambili zesiliva, izitja zesiliva ezilikhulu ezinobudisi bamakhilogremu amatjhumi asithandathu nabunane kanye namakhilogremu aziinkulungwana ezintathu namakhulu amane wegolide,0]YNgabalinganisela isiliva negolide kanye nezitja okumnikelo wethempeli lakaZimu owanikelwa yikosi nabeluleki bayo, iinkhulu zayo kanye nama-Israyeli woke agade alapho.p\YNgakhetha abaphristi abalitjhumi nambili ababarholi: uTjherebiya, uRhatjhabiya nabafowabo abalitjhumi.F[Nje-ke sazila safuna uZimethu ngalokhu, wezwa isibawo sethu.=ZsBengineenhloni zokubawa ikosi bonyana ingiphe amajoni nabakhweli beenjomani wokusivikela esitheni endlelenethu ngombana besikhe satjela ikosi sathi: “Isandla esihle sakaZimethu singesilungileko phezu kwabo boke abamfunako, kodwana amandlakhe okutjho ubukhali bakhe bujamelene nabo boke abamfulathelako.”*YMKhonapho emseleni we-Ahava ngamemezela ukuzila ukudla kobana sizithobe phambi kwakaZimethu ukuze sizifunele ikhambo elihle thina nabantwabethu kanye nepahlethu.PXBabuya baletha amakhulu amabili namatjhumi amabili weensebenzi zethempeli. Lezi bekuziinsebenzi uDavida kanye neenkhulu zakhe ebegade bazahlukanisele ukusiza amaLevi. Boke bebatloliswe ngamabizwabo.WwGodu bekunoRhatjhibiya akhambisana noJosaya weenzukulwana zakaMerari kanye nabafowabo namadodanabo amatjhumi amabili.~VuKwathi ngesandla esihle sakaZimethu phezu kwethu, basilethela indoda enelihlo, okungeyeenzukulwana zakaMarhili, umsa kaLevi omsa ka-Israyeli. Indoda leyo bekunguTjherebiya akhambisana namadodanakhe kanye namadoda alitjhumi nabunane ekubafowabo.YU+Ngawathumela ku-Ido okuyindoda emrholi endaweni ecwengileko yeKasifiya. Ngabatjela bona bafese bathini ku-Ido nabafowabo, okuziinsebenzi zethempeli leKasifiya ukuze basithumelele iinsebenzi zendlu kaZimethu.KunguZakariya eenzukulwaneni zakaParotjhi ogade atloliswe namadoda alikhulu namatjhumi amahlanu,FBekunguGeritjhomu eenzukulwaneni zakaFiniyasi,
uDanyela eenzukulwaneni zaka-Itamara,
uRhathutjhi womndeni kaDavidaE -Lezi ziinhloko zemindeni kanye nerhelo leenzukulwana zalabo abenyuka nami Ezra ukusuka eBhabheli, emihleni yokubusa kwaka-Aritarhitjhasta ikosi:!D;nowengezelele kimi umusa wakhe ongapheliko phambi kwekosi nebelulekini bayo kanye naphambi kweenkhulu zoke ezinamandla zekosi leyo. Ngiqine idolo ngombana isandla sakaSomnini uZimami besiphezu kwami, nje-ke ngibuthelele amadoda abarholi kwa-Israyeli bonyana akhuphuke kanye nami. CAkudunyiswe uSomnini uZimu wabobaba obeke into enjengale ehliziyweni yekosi bonyana kuhlotjiswe ithempeli lakaSomnini eJerusalema,2B]Loyo ongekhe alalele umthetho kaZimakho nomthetho wekosi, akahlunguphazwe khulu, kungaba ngesigwebo sokubulawa, ngokudingiswa, ngokumukwa ipahlakhe namkha ngokubotjhwa.}AsNje-ke wena Ezra, ngokuhlakanipha onakho owakuphiwa nguZimakho, beka abakhokheli nabagwebi abazi imithetho kaZimakho ukuze bagwebe boke abantu ngesifundeni sangetjingalanga yomlambo iYufrathe. Labo abangayaziko imithetho leyo, ubafundise yona.k@OGodu naziswa bonyana akukavumeleki ukubeka imithelo, iimbiko namkha imali yendlela phezu kwananyana ngiwuphi wabaphristi, amaLevi, abavumi, abalindisango, iinsebenzi zethempeli nanyana ngisiphi isisebenzi sethempeli lakaZimu.7?gNanyana yini uZimu wezulwini ayala ngayo, ayenziwe ngokupheleleko mayelana nethempeli lakaZimu wezulwini loyo ukuze ilaka lakhe lingavuthi phezu kombuso wekosi namadodanayo.8>iKufuze banikele kufikela lapha kuba makhilogremu aziinkulungwana ezintathu namakhulu amane wesiliva, amakhilogremu aziinkulungwana ezilitjhumi nasithandathu namakhulu amahlanu wekoroyi, iinkulungwana ezimbili namakhulu amabili wamalitha wamafutha we-oliva kanye netswayi elingalinganisekiko ngobunengi.|=qNje-ke mina Aritarhitjhasta ikosi, ngiyala boke abaphathi bezomnotho esifundeni sangetjingalanga yomlambo iYufrathe bonyana nanyana yini u-Ezra umphristi osisazi somthetho kaZimu wezulwini azayidinga kini, anikelwe yona ngaphandle kokuriyada. <Okunye okudingako mayelana nethempeli lakaZimakho, ongahle uthande ukukusebenzisa nakwenzeka, uzakufunyana esikhwameni sesigodlo.h;IIzitja ezinikelwe wena mayelana nomsebenzi wethempeli lakaZimakho, ufese uzethule eJerusalema.:/Nanyana yini ebonakala ilungile kuwe nakubafowenu enithanda ukuyenza ngesiliva negolide eseleko, ningayenza, ikani nje nakungokwentando kaZimenu.=9sNgesilivelo uthenge ngokuyelela iinkunzana, amaqama neemvana kanye neminikelo yakhona yeenthoro neyokuselwako ukuze unikele ngakho e-aldarini lethempeli lakaZimakho ngeJerusalema.V8%Ukhambe godu nesiliva negolide ozalifunyana kiso soke isifunda seBhabheli kanye neminikelo yoke yesihle enikelwe babantu nabaphristi ngehliziyo etjhaphulukileko mayelana nethempeli lakaZimabo eJerusalema.7Begodu uthunywe bonyana ukhambise isiliva negolide enikelwe ngesihle yikosi nabeluleki bayo kuZimu wakwa-Israyeli ohlala eJerusalema./6WWena uthunywe yikosi nabeluleki bayo abalikhomba bonyana uyokuhlolisisa kwaJuda neJerusalema bona abantu balandela umthetho wakaZimakho owuphethe esandleni sakho na.,5Q ngikhupha umyalo bona nanyana ngubani wabantu bakwa-Israyeli kungaba baphristi babo namkha amaLevabo embuswenami ofuna ukukhamba aye eJerusalema, angakhamba nawe.41 Incwadi le iphuma ku-Aritarhitjhasta ikosi yamakhosi, iya ku-Ezra umphristi nomfundisi omkhulu womthetho kaZimu wezulwini.
Akwande!
Nje-ke&3E Naku-ke umkhuphelo wencwadi ikosi u-Aritarhitjhasta awunikela u-Ezra umphristi nomtloli osisazi semiyalo kaSomnini neemiso zakhe mayelana no-Israyeli, uthi:23 U-Ezra lo bekabeke ihliziywakhe ekufundeni umthetho kaSomnini uZimu nokobana awenze begodu bekazimisele ukufundisa iimiso nemiyalwayo kwa-Israyeli.T1! Lokha inyanga yokuthoma nayinelanga linye wasungula ikhambo lakhe asuka eBhabheli. Kwathi ngelanga lokuthoma enyangeni yesihlanu walibhada eJerusalema. Mbala isandla esihle sakaZimakhe besiphezu kwakhe.]03U-Ezra wafika eJerusalema ngenyanga yesihlanu, okumnyaka wekhomba wokubusa kwekosi.P/Godu kwathi ngomnyaka wekhomba wokubusa kwaka-Aritarhitjhasta ikosi, kwakhuphuka eJerusalema abanye bama-Israyeli nabanye babaphristi nebamaLevi, abavumi nabalindisango kanye neensebenzi zethempeli.}.sU-Ezra loyo wakhuphuka asuka eBhabheli. Yena bekamtloli osisazi somthetho kaMosi, okumthetho owanikelwa nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli. Ikosi yePheresiya beyimnikele koke agade akubawile ngombana isandla sakaSomnini uZimakhe besiphezu kwakhe._-7umsa ka-Abitjhuwa omsa kaFiniyasi, umsa ka-Elazara omsa ka-Aroni umphristi wokuthoma.5,eomsa kaZerarhiya, umsa ka-Uzi omsa kaBhukhi,:+oumsa ka-Amariya omsa ka-Azariya, umsa kaMerayothi<*somsa kaTjhalumu, umsa kaTsadokhi omsa ka-Arhithubi,*) OEmva kwalokho, emihleni yokubusa kwaka-Aritarhitjhasta ikosi yePheresiya, u-Ezra wathoma umsebenzakhe. Yena gade amsa kaSeraya omsa ka-Azariya, umsa kaRhilikhiyau(cBagidinga umnyanya wesiKwa esinganaNgumelo amalanga alikhomba, banamile. Iye, uSomnini uZimu bekabanamisile ngombana bekaphendulele ihliziyo yekosi ye-Asiriya kibo ukuze ibasize emsebenzini wethempeli lakaZimu, onguZimu wakwa-Israyeli.b'=Ladliwa ma-Israyeli agade abuye ekuthunjweni kanye nabo boke ebebazihlukanise emikhubeni esilapheleko yabezizwe enarheni leyo. Labo-ke bazihlanganisa nama-Israyeli ukuze bafune intando kaSomnini uZimu wakwa-Israyeli.>&uAbaphristi namaLevi bazihlambulula bamunye; nje-ke boke njalo gade bamsulwa. AmaLevi ahlabela boke ababuye ekuthunjweni iPhasika, okutjho abafowabo, abaphristi kanye nawo ngokwawo.g%GKwathi ngelanga letjhumi nane enyangeni yokuthoma, abathunjwa ababuyileko bagidinga iPhasika.$7Abaphristi bahlelwa ngokweengaba zabo namaLevi ngokweenqhema mayelana nomsebenzi wokulotjha uZimu eJerusalema njengombana kutloliwe encwadini kaMosi.k#OMhlana kuvulwa ithempeli lakaZimu, banikela ngekhulu leenkunzana, amaqama amakhulu amabili, iimvana ezimakhulu amane kanye nangeempongo ezilitjhumi nambili zaba njengomhlabelo wesono ngokuya kwesibalo seenkoro zakwa-Israyeli. "Ama-Israyeli, abaphristi, amaLevi kanye nabo boke egade babuye ekuthunjweni, bagidinga ukuvulwa kwethempeli lakaZimu ngokuthakasa.!wNje-ke ithempeleli laphela ngelanga lesithathu enyangeni ka-Adari ngomnyaka wesithandathu wokubusa kwekosi uDariyasi. 1Abaphathi bamaJuda baragela phambili bakha begodu baphumelela ngokuya ngokuphorofida kwakaHagayi umphorofidi noZakariya osizukulwana saka-Ido. Baqeda umakho wabo ngomyalo kaZimu wakwa-Israyeli nangomyalo kaKoretjhi noDariyasi kanye no-Aritarhitjhasta okumakhosi wePheresiya.L UTatenayi umbusi wesifunda sangetjingalanga yomlambo iYufrathe kanye noTjhetari-Bhozenayi nabasebenzisani babo benza ngokukhuthala okukhulu njengombana uDariyasi ikosi gade sele athumele ilizwi.3 UZimu owenze bonyana ibizo lakhe lihlale ethempelini lakhe eJerusalema, kwanga angaketula nanyana ngiyiphi ikosi namkha abantu abalinga ukujamelana nomyalo lo ngokubhubhisa ithempelelo. Iye, ngitjho njalo mina Dariyasi. Nje-ke umyalo lo awulandelwe ngokuzimisela okukhulu.”I  Begodu ngikhupha nomyalo othi nanyana ngubani ozakuhlanakela ilizwi lesimemezelwesi, akutsonyulwe isigodo endlinakhe aphanyekwe ngokuhlonyelelwa kiso. Indlu yomuntu loyo yenziwe iqubi leququ.q[ ukuze banikele ngeminikelo eyamukeleka kuZimu wezulwini bebathandazele ukulondeka kwekosi namadodanayo. Nanyana yini edingekako ukuya ngelizwi labaphristi beJerusalema, abakunikelwe: iinkunzana, amaqama neemvana zemihlabelo yokutjhiswa kuZimu wezulwini; godu banikelwe ikoroyi, itswayi, iwayini namafutha we-oliva. Abanikelwe lokho malanga woke kungatshwili>uNgaphezu kwalokho ngikhupha nomyalo mayelana nalokho ofanele ukwenze kubaphathi bamaJuda ukubasekela ekuvuseleleni kwabo ithempeli lakaZimeli: Akukhutjhwe esikhwameni sesigodlo umthelo wesifunda sangetjingalanga yomlambo iYufrathe, kukhokhelwe iindleko zokusebenza kwamadoda lawo ngokukhuthala, kungariyadwa.Umsebenzi wethempeli lakaZimu ungaphazanyiswa. Akuvunyelwe umbusi wamaJuda nabaphathi bakhona bavuselele ithempeli lakaZimu endawenalo.pYNje-ke uDariyasi waphendula uTatenayi umbusi wesifunda sangetjingalanga yomlambo iYufrathe kanye noTjhetari-Bhozenayi nabasebenzisani babo, wathi: “Nina bazenda besifunda sangetjingalanga yomlambo iYufrathe, yibani kude nalapho.Z-Begodu izitja zegolide nezesiliva zethempeli lakaZimu egade zithethwe nguNebukhadinetsari ethempelini eJerusalema waziletha eBhabheli, azibuyiselwe eJerusalema. Kufuze zifakwe ethempelini lakaZimu endawenazo.#godu sibe namahla amathathu wamatje acoziweko nelihla elilodwa leengodo, njalonjalo. Iindleko zakhona zikhokhelwe ngesikhwama sesigodlweni.GNgomnyaka wokuthoma wokubusa kwakaKoretjhi ikosi, uKoretjhi loyo wakhupha umyalo malungana nethempeli lakaZimu eJerusalema: Ithempeli kufuze livuselelwe endaweni lapha kuhlatjelwa khona imihlabelo. Isisekelo salo kumele sifane nesaphambilini. Isakhiweso sibe mamitha amatjhumi amabili nalikhomba ukuphakama nobubanzi, Kwathi e-Ekibatana okuyihlokodorobho yesifunda seMidiya, kwafunyanwa umtlolomsongo ogade kutlolwe kiwo bunje:
Isimemezelo.p [UDariyasi ikosi yakhupha umyalo wokobana kuphenywe endlini lapha bekubulungwe khona imilando eBhabheli.-SNangabe kubonakala kukuhle ekosini, akwenziwe iphenyo endlini yokubulunga imilando yesigodlo khonapho eBhabheli, kubonwe bonyana mbala umyalo loyo wakhutjhwa yikosi uKoretjhi kobana kuvuselelwe ithempeli lakaZimu eJerusalema na. Nje-ke besibawa bona ikosi isazise isiphetho sayo ngendaba le.4aNje-ke, uTjhetjhibhatsari loyo weza wafese wabeka isisekelo sethempeli lakaZimu eJerusalema. Ukusukela ngesikhatheso bekube kunjesi, liyakhiwa begodu alikabi ukuphela.”wathi kuye, ‘Thatha izitjezi ukhambe nazo. Wenze bona ithempeli lakaZimu liyavuselelwa endawenalo eJerusalema bese uzifake khona.’|qNgitjho nezitja zegolide nezesiliva zethempeli lakaZimu egade zithethwe nguNebukhadinetsari eJerusalema wazisa eBhabheli, ikosi uKoretjhi wazikhupha eBhabheli zalethwa kiloyo ibizo lakhe ebekunguTjhetjhibhatsari, okunguye agade amenze umbusi, Nokho-ke ngomnyaka wokuthoma wokubusa kwakaKoretjhi ikosi yeBhabheli, wakhupha umyalo bonyana ithempeli lakaZimeli kufuze livuselelwe.H   Kodwana ngenca yokobana abobamkhulu batjhijila uZimu wezulwini, wabanikela ezandleni zakaNebukhadinetsari ikosi yeBhabheli emKasidi yabhubhisa ithempeleli beyathumba abantu yabasa eBhabheli.G  Yeke nasi ipendulwabo abasiphe yona: “Thina siziinceku zakaZimu wezulu nephasi begodu sivuselela ithempeli elalakhiwe yikosi edumileko yakwa-Israyeli laphela iminyaka eminengi eyadlulako.g G Begodu sibabuze namabizwabo kobana siwatlole phasi ukuze sazise ikosi amabizo wabarholi babo. w Nje-ke thina sibuze abaphathabo sathi kibo: “Niyithethephi imvumo yokwakha ithempeleli nokubeka iphahla lalo na?”y kBesithi akwazeke ekosini bonyana siyile esifundeni sakwaJuda, ethempelini lakaZimu omkhulu. Lona-ke lakhiwe ngamatje acoziweko begodu neengodo sezibekiwe emabodeni. Umsebenzi lowo wenziwa ngokukhuthala okukhulu kanti godu uragela phambili.H inombiko otlolwe bunje:
Akwande ukuthula kuDariyasi ikosi!0YUTatenayi umbusi wesifunda sangetjingalanga yomlambo iYufrathe akanye noTjhetari-Bhozenayi nabasebenzisani babo abagade bangesifundeneso, bathumela incwadi kuDariyasiFKodwana ilihlo lakaZimu belibelusile abaphathi bamaJuda. Nje-ke akhange bakghone ukuwajamisa ukufika lapha kubikwa khona kuDariyasi bekufunyanwe nomyalwakhe otloliweko mayelana nendaba le.MGodu bababuza bathi: “Bobani amabizo wamadoda akha isakhiwesi?”|qNgesikhatheso uTatenayi umbusi wesifunda sangetjingalanga yomlambo iYufrathe akanye noTjhetari-Bhozenayi nabasebenzisani babo beze kibo bafese bakhulumisana nabo bunje: “Niyithethephi imvumo yokwakha ithempeleli nokubeka iphahla lalo na?”@yNje-ke uZerubhabheli umsa kaTjheyaltiyeli noJetjhuwa umsa kaJotsadakhi basikima bathoma ukuvuselela ithempeli lakaZimu eliseJerusalema. Abaphorofidi bakaZimu bebakanye nabo babasiza.! =Abaphorofidi, uZakariya osizukulwana saka-Ido noHagayi, baphorofida ebizweni lakaZimu wakwa-Israyeli ngokujamelana namaJuda agade akwaJuda neJerusalema.Ngendlela leyo umsebenzi wethempeli lakaZimu ngeJerusalema wajanyiswa bekwaba mnyaka wesibili wokubusa kwakaDariyasi ikosi yePheresiya.Ngemva kokobana incwadi yekosi u-Aritarhitjhasta ifundwe phambi kwakaRerhumu noTjhimthayi usosiba kanye nabasebenzisani babo, bakhamba ngokurhaba okukhulu baya emaJudeni eJerusalema. Bawajamisa ngekani bona angasarageli phambili nomsebenzi wokwakha.b=Tjhejani bona ningabi sidondi ngendaba le ukuze ubukhosi bungehlelwa mumonakalo omkhulu.%~CYeke khuphani umyalo bonyana amadoda lawo angasarageli phambili nomsebenzi wokuvuselela idorobhelo, ukufikela lapha mina ngizakukhupha khona omunye umyalo.7}gIye, iJerusalema beyinamakhosi aqinileko nanamandla, abuse isifunda soke esingetjingalanga yomlambo iYufrathe. Begade kukhutjhwa kiwo umthelo, isibiko kanye nemali yendlela.|!Yeke ngikhuphe umyalo kwaphenywa. Kufunyenwe bona kwakade idorobheli livukele amakhosi nokobana ubuhlubuka nobuhlongandlebe kwenziwe kilo.L{Incwadi enayithumela kithi yafundwa ngokurhunyutjhwa phambi kwami.hzIIkosi u-Aritarhitjhasta yathumela ipendulo yathi:
KuRerhumu ongundunakulu nakuTjhimtjhayi usosiba kanye nabasebenzisani babo boke abahlala eSamariya nesifundeni esingetjingalanga yomlambo iYufrathe.
Ngiyabingelela.By}Nje-ke, sazisa ikosi bonyana nange idorobheli lingavuselelwa begodu kuvuswe nemithangalalo iphele ukwakhiwa, ikosi angeze isaba nelawulo lesifunda esingetjingalanga yomlambo iYufrathe. x9bonyana akuhlolisiswe kuhle encwadini yemilando yaboyise lekosi ngendaba le. Nje-ke encwadini yemilando leyo ikosi izakufunyana bonyana kazi idorobheli lingelokuhlubuka, linehlupho emakhosini neemfundeni begodu kwakade lidale bona kube nobuhlongandlebe. Kungebangelo labhujiswa.wManje, njengombana siphila ngesigodlo, akusihlaleli kuhle thina ukubona ikosi idelelwa. Ngalokho sithumela incwadi le ekosini ukuyazisaZv- Akwazeke ekosini bonyana lokha idorobheli nasele lakhiwe nemithangala seyivuselelwe, abantu bedorobhelo angeze basakhupha umthelo, isibiko nemali yendlela. Yeke indlu yamagugu wesigodlo izokulahlekelwa khulu.Tu! sazisa ikosi bonyana amaJuda agade asuka kiyo ukuza kithi sele aseJerusalema. Khona njesi amatasatasa akhana nedorobho elihlubukileko nelikhohlakeleko. Kazi alungisa iinsekelo begodu avuselela namaboda.2t] naku umkhuphelo wencwadi abayithumelako:
Ikosi u-Aritarhitjhasta.
Iinceku zekosi, okutjho abantu abangetjingalanga yomlambo iYufrathe bayalotjhisa.
Ngalokho&sE kanye nezizwe zoke u-Osinaphari ohlonipheke khulu agade azithumbe wazibeka emadorobheni weSamariya nesifundeni esingetjingalanga yomlambo iYufrathe. Nje-ke,;ro nguRerhumu ongundunakulu noTjhimtjhayi usosiba kanye nabasebenzisani babo boke: abagwebi, abazenda, iinkhulu, amaPheresiya, abahlali be-Uruki, beBhabheli nebeSusa (okuma-Elamu),q/URerhumu ongundunakulu kanye noTjhimtjhayi usosiba bebatlolele ikosi u-Aritarhitjhasta incwadi emangalela iJerusalema. Yeke incwadi leyo yatlolwapBegodu emihleni ka-Aritarhitjhasta, uBhitjhilamu, uMiteredathi, uThabeyeli nenengi labasebenzisani babo batlolela u-Aritarhitjhasta ikosi yePheresiya incwadi. Incwadi leyo yatjhugululwa beyatlolwa ngomtlolo wesi-Aramu.
Okulandelako kungesi-Aramu:~ouNgesikhathi sokuthoma kokubusa kwaka-Arhatjhiverotjhi, izitha zatlola zamangalela izakhamuzi zakwaJuda neJerusalema.]n3Esikhathini soke sokubusa kwakaKoretjhi ikosi yePheresiya bekube sembusweni kaDariyasi ikosi yePheresiya, abantwabo bafumbathisa abeluleki bonyana bajamelane nabantu bakwaJuda ngokuraranisa ihlelo labo lokwakha.rm]Ukusukela ngesikhatheso abantu benarha leyo bethusela amaJuda bebawanyefula aphelelwa mdlandla wokwakha.l1Kodwana uZerubhabheli, uJetjhuwa kanye nezinye iinhloko zemindeni yakwa-Israyeli bathi kizo: “Asinahlanganyelo nani ekwakhiweni kwethempeli lakaZimethu. Thina sisodwa sizakwakhela uSomnini uZimu wakwa-Israyeli ithempeli njengombana uKoretjhi ikosi yePheresiya yasiyala.”pkYzeza kuZerubhabheli neenhlokweni zemindeni, zathi kibo: “Sivumelani ukwakha nani ngombana njengani nathi siyamsaba uZimenu begodu sinikela imihlabelo kuye ukusukela emihleni ka-Esari-Rhadoni ikosi ye-Asiriya eyasiletha lapha.”j !Kwathi lokha izitha zabakwaJuda nebakwaBhenjamini nazizwa bonyana abathunjwa ababuyileko bakha ithempeli lakaSomnini uZimu wakwa-Israyeli,6ie Itjhadelo belilikhulu kangangobana abantu akhange bakwazi ukuhlukanisa bonyana ngelokujabula namkha ngelokulila. Iye, abantu barhuwelela khulu, itjhada labo lazwakala kude.ghG Abaphristi abanengi, amaLevi neenhloko zemindeni, okutjho woke amaqhegu agade abone ithempeli lokuthoma, arhahlawula lokha nakabona kubekwa isisekelo sethempeli phambi kwawo, kodwana abanye abanengi barhuwelela bahlokoma.g Badumisa begodu bathokoza uSomnini ngokukhalela ingoma yokuvumelana bathi:
“USomnini ulungile;
ukwethembeka kwakhe ku-Israyeli kujame isiphelani.”
Boke abantu barhuwelela khulu, badumisa uSomnini ngokubekwa kwesisekelo sethempeli lakhe.{fo Kwathi lokha abakhi nababeka isisekelo sethempeli lakaSomnini, abaphristi beza bembethe izambatho zabo baneemporompita, namaLevi okumadodana ka-Asafa eza neewahlo bona kuzokudunyiswa uSomnini njengombana kwayala uDavida ikosi yakwa-Israyeli.ey Nje-ke uJetjhuwa, amadodanakhe nabafowabo kanye noKhadimiyeli namadodanakhe, okuziinzukulwana zakaHodaviya, bebabambisene baqalene nomsebenzi wethempeli lakaZimu. Godu bebakanye namadodana kaRhenadadi, amadodanabo kanye nabafowabo, boke bamaLevi.dEmnyakeni wesibili ngemva kokufika kwabo ethempelini lakaZimu eJerusalema, enyangeni yesibili, uZerubhabheli umsa kaTjheyaltiyeli noJetjhuwa umsa kaJotsadakhi, bathoma umsebenzi. Lokho bakwenza ngokusekelwa baphristi okubafowabo, amaLevi nabo boke ebebabuya ekuthunjweni. Bathoma ngokubeka amaLevi aneminyaka ematjhumi amabili ukuya phezulu bona engamele umsebenzi wethempeli lakaSomnini.c}Baqatjha abacozi bamatje nabafuleli bebabanikela ukudla nokuselwako. AmaTsidoni namaTirosi anikelwa amafutha we-oliva kobana alethe eJopha iingodo zomsedari weLibhanoni ezithayiswa ngelwandle. Lokhu kwenziwa ngegunya lakaKoretjhi ikosi yePheresiya./bWNanyana isisekelo sethempeli lakaSomnini besingakabekwa, ukusukela mhlokho basungula ukunikela imihlabelo yokutjhiswa kuSomnini ngelanga lokuthoma lenyanga yekhomba.Ua#Emva kwalokho baragela phambili ngokunikela imihlabelo yangemihla, imihlabelo yokuthwasa kwenyezi, imihlabelo yayo yoke iminyanya ekhethekileko kaSomnini kanye neminikelo yesihle ebeyithenjiswe uSomnini.`!Bagidinga umnyanya wemiTlhatlhana njengombana kubekiwe: imihla ngemihla banikela imihlabelo yokutjhiswa ukuya ngenani lesidingo samhlokho.H_ Nanyana bebanevalo ngabantu ababazombelezileko, bakha i-aldarelo endawenalo, basungula ukunikela kuSomnini imihlabelo yokutjhiswa phezu kwalo. Kwaba mihlabelo yokutjhiswa ekuseni nantambama.^UJetjhuwa umsa kaJotsadakhi nabafowabo ababaphristi kanye noZerubhabheli umsa kaTjheyaltiyeli nabafowabo, bazilungiselela ukwakha i-aldari lakaZimu wakwa-Israyeli kobana kunikelwe imihlabelo yokutjhiswa kilo njengombana kutlolwe emthethweni kaMosi umuntu kaZimu.] yKwathi lokha nakufika inyanga yekhomba, ama-Israyeli sele asemizini, abantu bahlangana njengomuntu oyedwa eJerusalema.6\eFAbaphristi, amaLevi kanye nabanye abantu bahlala eJerusalema nemaphethelwenalo. Abavumi, abalindisango, iinsebenzi zethempeli kanye nenengi lama-Israyeli bahlala emizinabo.L[EZanikela ngokwamandlazo esikhwameni somsebenzi wokwakha, kwaba pheze makhilogremu amakhulu amahlanu wegolide, amakhilogremu aziinkulungwana ezintathu wesiliva nekhulu leemphuraphura zabaphristi.&ZEDEzinye iinhloko zemindeni zathi lokha nazifika ethempelini lakaSomnini eJerusalema, zanikela umnikelo wesihle kobana kwakhiwe ithempeli lakaZimu endawenalo.Y)Camakamela amakhulu amane namatjhumi amathathu nahlanu,
abodumbana abaziinkulungwana ezisithandathu namakhulu alikhomba namatjhumi amabili.XBiinjomani ezimakhulu alikhomba namatjhumi amathathu nantandathu,
iimeyila ezimakhulu amabili namatjhumi amane nahlanu,IW ANgaphezu kwalabo bekunalaba:
amakhoboka namakhobokakazi aziinkulungwana ezilikhomba namakhulu amathathu namatjhumi amathathu nalikhomba,
abavumi abaduna nabasikazi abamakhulu amabili, ?d~~6}|{czzyHyxx,wwVvv\uuu!tt1tss@srrrr]r+qqq`ppQonn1mlkkbjqjhh gjff"eEdncbla``t_^^]}\[ZYYXWW-VcUUDTvSS/RRQPONMMLKKOJJsIIHTGGBFF:EmDD-CBhA@@s?>>>#=~<Bekuziinzukulwana zakaSothayi, zakaSoferethi nezakaPerida,'WI8zakaNetsiyarha nezakaRhathifa.1V]7zakaBarikhosi, zakaSisera nezakaTemarhi,6Ug6zakaBhatsilithi, zakaMerhida nezakaRharitjha,7Ti5zakaBakhibukhi, zakaRhakhufa nezakaRharirhuri,5Se4zakaBesayi, zakaMewunimu nezakaNefutjhesimu,.RW3zakaGazamu, zaka-Uza nezakaPaseyarha,-QU2zakaRaya, zakaRetsini nezakaNekhoda,/PY1zakaRhanani, zakaGideli nezakaGarhari,2O_0zakaLebana, zakaRhagaba nezakaTjhalimayi,,NS/zakaKherosi, zakaSiya nezakaPadoni,iMK.Iinsebenzi zethempeli ngilezi:
Bekuziinzukulwana zakaTsirha, zakaRhasufa nezakaThabhawothi,9Lk-Isibalo sabalindisango ngilesi:
Iinzukulwana zakaTjhalumu, zaka-Atheri, zakaThalimoni, zaka-Akhubu, zakaRhathitha nezakaTjhobayi bezilikhulu namatjhumi amathathu nabunane.fKE,Isibalo sabavumi ngilesi:
Iinzukulwana zaka-Asafa bezilikhulu namatjhumi amane nabunane.J-+Isibalo samaLevi ngilesi:
Iinzukulwana zakaJetjhuwa, okutjho zakaKhadimiyeli odabuka eenzukulwaneni zakaHodeva, bezimatjhumi alikhomba nane.8Ik*zakaRharimu ziyikulungwana netjhumi nalikhomba.XH))zakaPhatjhirhuri ziyikulungwana namakhulu amabili namatjhumi amane nalikhomba,?Gy(zaka-Imeri ziyikulungwana namatjhumi amahlanu nambili,F 'Isibalo sabaphristi ngilesi:
Iinzukulwana zakaJedaya wendlu kaJetjhuwa bezimakhulu alithoba namatjhumi alikhomba nantathu,VE%&zeSenaya ziziinkulungwana ezintathu namakhulu alithoba namatjhumi amathathu.RD%zeLodi, zeRhadidi neze-Ono zimakhulu alikhomba namatjhumi amabili nanye,NC$Izakhamuzi zeJerikho bezimakhulu amathathu namatjhumi amane nahlanu,mzeMikimasi zilikhulu namatjhumi amabili nambili,J= zeRama nezeGeba zimakhulu asithandathu namatjhumi amabili nanye,e<CzeKhiriyathi-Jeyarimu, zeKefira nezeBherothi zimakhulu alikhomba namatjhumi amane nantathu,6;gzeBhethe-Azimavethi zimatjhumi amane nambili,;:qze-Anatothi zilikhulu namatjhumi amabili nabunane,Y9+Izakhamuzi zeBhethe-Lehema nezeNethofa bezilikhulu namatjhumi abunane nabunane,28_zakaGibiyoni zimatjhumi alithoba nahlanu.07[zakaRharifi zilikhulu netjhumi nambili,B6zakaBhetsayi zimakhulu amathathu namatjhumi amabili nane,H5 zakaRhatjhumu zimakhulu amathathu namatjhumi amabili nabunane,F4zaka-Atheri okutjho uHezekhiya zimatjhumi alithoba nabunane,H3 zaka-Adini zimakhulu asithandathu namatjhumi amahlanu nahlanu,U2#zakaBhigivayi ziziinkulungwana ezimbili namatjhumi asithandathu nalikhomba,T1!zaka-Adonikhamu zimakhulu asithandathu namatjhumi asithandathu nalikhomba,`09zaka-Azigadi ziziinkulungwana ezimbili namakhulu amathathu namatjhumi amabili nambili,I/ zakaBhebayi zimakhulu asithandathu namatjhumi amabili nabunane,G.zakaBhinuyi zimakhulu asithandathu namatjhumi amane nabunane,@-{zakaZakayi zimakhulu alikhomba namatjhumi asithandathu,=,u zakaZatu zimakhulu abunane namatjhumi amane nahlanu,O+ zaka-Elamu ziyikulungwana namakhulu amabili namatjhumi amahlanu nane,*  zakaParhathi-Mowabi, okutjho amadodana kaJetjhuwa newakaJowabi, ziziinkulungwana ezimbili namakhulu abunane netjhumi nabunane,I)  zaka-Ararhi zimakhulu asithandathu namatjhumi amahlanu nambili,K( zakaTjhefathiya zimakhulu amathathu namatjhumi alikhomba nambili,e'CIinzukulwana zakaParotjhi beziziinkulungwana ezimbili nekhulu namatjhumi alikhomba nambili,T&!Babuya noZerubhabheli, uJetjhuwa, uNerhemiya, u-Azariya, uRamiya, uNarhamani, uMoridekayi, uBhilitjhani, uMisipherethi, uBhigivayi, uNerhumu noBhana.
Isibalo samadoda ebekungewakwa-Israyeli ngilesi:H% Laba babantu besifunda abakhuphuka babuya ekuthunjweni, okutjho labo ebebathunjwe ngesikhathi sakaNebukadinetsari, ikosi yeBhabheli. Babuyela eJerusalema nakwaJuda, omunye nomunye emzinakhe.s$_Nje-ke uZimu wabeka ehliziywenami bonyana ngihlanganise abosaziwako, iinkhulu kanye nabantu kobana bazitlolise erhelweni leenzukulwana. Ngafunyana nencwadi enerhelo leenzukulwana zalabo abakhuphuka kokuthoma, ngathola kutlolwe bunje:#Idorobho belibanzi begodu lilikhulu, kodwana ngaphakathi kwalo bekunedlanzana labantu begodu nezindlu bezingakabi ukwakhiwa.;"oNgathi kibo: “Amasango weJerusalema akangavulwa bekube kulokha ilanga lithoma ukutjhisa. Begodu abalindisango abavale iminyango bayifake iinqabo ngaphambi kobana batjhayise. Nikhethe abogadi hlangana nezakhamuzi zeJerusalema, omunye nomunye umjamise ngaphambi kwendlwakhe kobana aqaphe ibhodulukwelo.”H! Godu ngabeka umfowethu uRhanani kanye noRhananiya induna yobuphephelo bona babe baqapheli beJerusalema. URhananiya loyo gade athembeke khulu begodu ayindoda edlula abanengi ngokwesaba uZimu.  Kwathi ngemva kokobana umthangala sele uvuselelwe ngafaka iminyango. Ngabeka abalindisango, abavumi namaLevi emisebenzinabo.?wGodu abaJudaba gade bakhulume kuhle ngemisebenzi kaThobiya loyo phambi kwami, khisibe nabo bebabike namezwami kuye. Kungalokho uThobiya bekathumele iincwadi kimi kobana angethusele.X)UThobiya lo, inengi lakwaJuda belinesibopho naye ngombana gade amkhwenyana kaTjhekaniya umsa ka-Ararhi, khisibe nendodanakhe uJorhanani gade athethe indodakazi kaMetjhulamu umsa kaBherekiya bona ibe mkakhe.Emihleni leyo abosaziwako bakwaJuda bebathumela iincwadi ezinengi kuThobiya neempendulo zakaThobiya zibuyela ngokunjalo kibo.KLokha izitha zethu nezizwe zoke ezisizombelezileko nazizwa ngalokho, zathuthumela khulu ngathi bezalahlekelwa kuzethemba. Iye, zalemuka bonyana umsebenzi uphumelele ngebanga lesizo lakaZimethu.Kwathi ngemva kwamalanga amatjhumi amahlanu namabili, mhlana inyanga ka-Elulu inamalanga amatjhumi amabili namahlanu, umthangala waphela.+OYeke Zimami, khumbula uThobiya noSanibhalathi mayelana nezinto abazenzilekwezi, nomphorofidikazi uNowadiya kanye nabaphorofidi abanye abalinge ukungenza ngesabe.(I Ibanga aqatjhelwe lona kukobana azongisabisa ukuze ngenze ngendlela akhulume ngayo bengone. Ngokunjalo bazakwazi ukungipha ibizo elimbi ukuze bangihlambalaze.&E Bengizwisisa bonyana ngambala umuntu lo akakathunywa nguZimu, kodwana isiphorofido sakhe besijamelene nami ngombana gade aqatjhwe nguThobiya noSanibhalathi.2] Kodwana ngamphendula ngathi: “Indoda enjengami nje kufuze ibaleke na? Yindoda enjani enjengami ekufuze ingene ngethempelini ukuze izisindise? Ngithi angizukungena.”/W Kwathi lokha nangiya ngendlini kaTjhemaya umsa kaDelaya omsa kaMehethabiyeli ogade avalelwe lapho, wathi:
“Kufuze sihlangane endlini kaZimu
ngaphakathi kwethempeli.
Kufanele sivale iminyango yalo!
Bayeza bonyana bakubulale!
Iye, bazokuza ngobusukobu kobana bakubulale.”K Boke bebafuna ukusethusela nje kwaphela, badlumbana bona izandla zethu zizakwehla ekusebenzeni, ngalokho isakhiwo singarageli phambili. Kodwana lokho kwaziqinisa khulu izandla zami emsebenzini.veNgamthumelela ilizwi ngathi: “Into oyikhulumako leyo ayisinjengombana usitjho, kodwana uyazibhudangela.”jMkungebangelo uzijamisele abaphrofidi bonyana baphorofide ngawe eJerusalema bathi, ‘Kunekosi kwaJuda!’ Kuzokubikelwa ikosi u-Aritarhitjhasta ngamezwi lawo! Nje-ke, yiza khona nje, sizokuhlanganisa iinhloko ngendaba le.”U#itlolwe ngokuthi: “Kubikiwe phakathi kwezizwe noGetjhemu ukuqinisekisile lokho bonyana amaJuda afuna ukuhlubuka. Kungakho nje wakhe umthangala lowo. Ngokuya ngombiko lowo, uzimisele ukuzenza ikosi wenaNgendlela efanako uSanibhalathi wathumela kimi ngokwesihlanu isithunywa sakhe siphethe incwadi engakavalwa esandleni saso,^5Bangithumelela imilayezo leyo kwaze kwaba kane, nami ngabaphendula ngendlela eyodwa.[/Mina-ke ngathumela iinthunywa kibo ngathi: “Umsebenzi engiwenzako lapha mkhulu, yeke angekhe ngiphumelele ukuza lapho. Ibekhona kubayini kufuze ngijamise umsebenzi, ngiwusukele batjho ngehlela kinapho na?”*MNgalokho uSanibhalathi noGetjhemu bangithumelela umlayezo othi: “Yewize khesihlangane eKefirimu engemrhuleni we-Ono.”
Kodwana bebacuphe ukungenzakalisa.`  ;Kwabikwa kuSanibhalathi, uThobiya noGetjhemu umArabhu nakizo zoke izitha zethu bonyana ngivuselele umthangala nokobana akunasikhala esiseleko kiwo, nanyana bekube sikhatheso bengingakabi ukufaka iimvalo emasangweni.G Zimami, ngikhumbule ngakho koke engikwenze ngenca yabantwaba.k ONje-ke ukudla egade sikulungiselela ilanga nelanga bekuba yikomo yinye nezimvu zekhethelo ezisithandathu. Godu gade ngilungiselelwa ifuyo enjengeenkukhu bese kuthi njalo elangeni letjhumi ngiyale bona kulethwe imihlobohlobo yewayini elinengi. Nanyana kunjalo azange ngibize isabelo sombusi ngombana umsebenzi ebebawenza bewumanzima emahlombe wabantwaba.1 [Ngaphezu kwalokho bekunamadoda alikhulu namatjhumi amahlanu okumaJuda neenkhulu agade adla nami etafuleni, sekungasabalwa labo ebegade baphuma ezizweni ezisizombileko. )Kunalokho nganamathela emsebenzini womthangala lo, azange ngifune ukuzuza inarha. Iinsebenzi zami nazo bezihlangene lapho bonyana kusetjenzwe.Ababusi ebebangaphambi kwami babeka imithwalo enzima phezu kwabantu, bebabathathela ukudla newayini sekungasabalwa isiquntu sekhilogremu yesiliva. Ngitjho neensebenzi zabo bezibeyisa abantu. Kodwana mina azange ngenze njalo ngombana bengesaba uZimu.wIminyaka elitjhumi nambili yoke, okutjho emnyakeni wamatjhumi amabili ukuya ematjhumini amathathu nambili wekosi u-Aritarhitjhasta, lokha nagade ngisese mbusi enarheni yamaJuda, kungaba ngimi namkha abafowethu, akakho okhe wadla isabelo sombusi.C Ngathintitha neenkhwama zesambatho sami ngathi: “Ngendlela efanako, indoda engaphethi isithembiswesi, uZimu uzayithintitha endlinayo nepahlenayo. Iye, ngokunjalo-ke izakulahlekelwa ngikho koke, ibe dududu.”
Nje-ke ihlangano yoke yathi: “Amen!” Yadumisa uSomnini. Abantu benza njengombana bathembisile. Nje-ke bona bathi: “Iye, sizozibuyisela izintwezo begodu akukho okhunye esizobabiza khona. Sizokwenza njengombana usitjho.”
Ngalokho ngabiza abaphristi, ngenza bonyana abosaziwako neenkhulu bafunge bonyana bazakwenza njengombana bathembisile.A{ Babuyiseleni khona namhlanje amasimabo, iindiribe zabo, imithabo ye-oliva nezindlu zabo; nisule nenzalo yemali enibaboleke yona kobana bathenge ikoroyi, iwayini namafutha we-oliva.”q[ Nami nabafowethu kanye neensebenzi zami sisababoleka imali nekoroyi. Yeke-ke, asisuleni isikolodo sabo.6e Nje-ke ngathi kibo: “Into eniyenzako le ayikalungi. Kanti bekungakafaneli bonyana nikhambe ngokumesaba uZimethu ukuze nikhandele ukuhlanjalazwa zizizwe ezizitha zethu na? ngakhuluma nabo ngathi: “Thina-ke ngendlela ebesingakghona ngayo, sibuyise abafowethu ababaJuda ebegade bathengiswe ezizweni. Kodwana nina nithengisa abafowenu esele kufanele sibahlenge godu.”
Bona bebaseze bathulile banganalizwi abangalikhuluma.0YNgazindla ngendaba leyo, ngakhupha umyalo kibosaziwako neenkhulwini, ngathi kibo: “Nina nibiza inzalo enengi kubafowenu.”
Ngalokho ngabiza umhlangano omkhulu,?yNganyenya khulu lokha nangizwa isililo sabo namezwabo.~Nje-ke akunanto esingayenza ngombana amasimethu neendiribe zethu kusezandleni zabanye abantu. Ngalokho sikatelelekile bonyana senze amadodanethu namadodakazethu kobana abe makhoboka nanyana sinyamanye nabafowethu nabantwabethu banjengabantwababo nje.”|}qKwabakhona godu abathi: “Thina siboleke imali ngamasimethu nangeendiribe zethu kobana sikhokhele umthelo wekosi.|-Kwabakhona abathi: “Ngesikhathi sesomiso, thina sathatha amasimethu, iindiribe zethu namakhayethu senza iimbambiso ukuze sifunyane ikoroyi.” {Bekukhona ebebathe: “Thina namadodanethu kanye namadodakazethu sibanengi. Yeke ukuze sidle siphile, kufuze sifunyane ikoroyi.”dz CKwasuka elikhulu itjhada labantu, khulukhulu abafazi, banghonghoyila ngabafowabo abamaJuda.QySengitjho mina, abafowethu, iinsebenzi zami namkha amadoda abalindi agade abalandeli bami, akakho noyedwa wethu owahlubula izambatho zakhe. Kwaba ngiloyo naloyo waziphathela isikhali esandleni sakhe.Bx}Godu ngesikhatheso ngakhuluma nabantu ngathi: “Akuthi woke umuntu nesisebenzi sakhe bahlale ngeJerusalema ebusuku ukuze basisize babe balindi ebusuku kuthi emini babe ziinsebenzi.”twaSangenelela khulu ekusebenzeni, ingcenye yamadoda ihlome iinsabula kusukela nakusako bekube ngamarhwaqela.uvcNje-ke kuphi nakuphi lapha nizwa khona ukulila kwepalapala, hlanganani nathi lapho. UZimethu uzasilwela.”*uMNgakhuluma kibosaziwako neenkhulwini kanye nebantwini boke ngathi: “Umsebenzi mkhulu unabile, manje simaqalanga begodu sikude komunye nomunye emthangalenapha.tOmunye nomunye wabakhako gade ahlome isabulakhe edinini khisibe ngapha uyakha. Kodwana umbethi wepalapala gade ahlanu kwami.swagade asakha umthangala. Labo ebebathwala ipahla yokwakha bebasebenza ngesandla sinye kuthi esinye siphathe isikhali.>ruKusukela mhlokho ingcenye yabantu bami yaraga umsebenzi, enye ingcenye yahloma ngeensabula, ngeemviko, imisubi nezambatho zepi. Abarholi bazihlela bonyana bajame ngemuva kwamaJuda,CqKuthe lokha izitha zethu nazizwa bonyana sele sazi ngesicathana sazo nokobana uZimu utjhiphirize ilisu lazo, zanyefa. Thina-ke sabuyela soke emthangaleni, omunye nomunye emsebenzinakhe.p Kwathi sele ngihlole koke, ngasikima ngakhuluma nabosaziwako, iinkhulu kanye nabantu boke ngathi: “Ningabi nevalo ngabantwabo. Khumbulani uSomnini onamandla nowesabekako. Nje-ke lwelani abafowenu, amadodanenu, amadodakazenu, abomkenu kanye nemizenu.”o7 Nje-ke kwathi eenkhaleni lapha umthangala usese phasi khona, ngabeka abantu ngemuva kwawo ukuya ngemindenabo, baphethe iinsabula, imikhonto nemisubi.tna Khonapho amaJuda ahlala hlanu kwezitha zethu eza kithi asitjela indlebe ukuzwa athi: “Buyelani kithi.”m) Ngahlanye izitha zethu zathi: “Bazokuthi bangakatjheji namkha bangaboni litho, sizobe sesiphakathi kwabo, sibabulale, sijamise umsebenzi.”!l; Abantu bakwaJuda bathi: “Amandla wabathwalako selayaphela, khisibe kusese neququ enengi; nje-ke asisakwazi ukuragela phambili nokwakha umthangala.”[k/ Sathandaza uZimethu, sabeka abalindi ubusuku nemini bonyana bayelele ukuza kwabo.mjSNje-ke bakha isicathana sokobana kufuze beze bazokulwa neJerusalema bebabange ihlangahlangano kilo.kiOKodwana kwathi lokha uSanibhalathi noThobiya kanye nama-Arabhu, ama-Amoni nabantu be-Atjhidodi nabezwa bonyana ukuvuselelwa komthangala eJerusalema kuragela phambili nokobana iinkhala besele zithome ukuvaleka, banyenya khulu.hNje-ke saragela phambili ngokwakha umthangala, ukuphakama kwawo bekwaba kuphakathi nendawo ngombana abantu bebanehliziyo yokusebenza.|gqUngakhe ungasibekela icala labo begodu ungavumeli bona izono zabo zisuleke emehlwenabo ngombana bathuke abakhi.”?fwNgathandaza ngathi: “Awu, Zimu! Akhusulalele ngombana siyanyefulwa. Phendulela ihlambabo le bonyana iwele phezu kweenhloko zabo, ubanikele babe yipango enarheni abathunjelwa kiyo./eWUThobiya umAmoni ogade amsekela wathi: “Iye, akuvuselelakokho, ngitjho nophagana nange angaqaqada phezu kwakho, angawugiriza umthangadlana wakhona wamatje lowo!”Ddphambi kwabantu bekhabo naphambi kwebutho leSamariya wathi: “Yintobani eyenziwa mitheretherana yamaJuda le? Adlumbana bonyana ikhona into angayilungisa bese enza umhlabelo na? Adlumbana bonyana angaqeda masinyana na? Njekhona angakghona ukubuya asebenzise amatje asequqwini yamawunguwungu etjhiswe mlilo leyo?”zc oKwathi lokha uSanibhalathi nakezwa bonyana sakha umthangala, wanyenya. Waphatheka kumbi khulu bewanyefula amaJudaxbi Kwase kuthi phakathi kwelawu eliphezulu lepundu iJika nesango iMvu, kwavuselela abakhandi begolide nabarhwebi.Aa{Emva kwakhe, uMalikiya omunye wabakhandi begolide, wavuselela ukufikela endlini yeensebenzi zethempeli neyabathengisi malungana nesango iHlanganelo, nelawini eliphezulu lepundu iJika.I` Emva kwakhe uRhananiya umsa kaTjhelemiya noRhanuni oyindodana yesithandathu kaTsalafi bavuselela esinye isigaba.
Emva kwabo uMetjhulamu umsa kaBherekiya wavuselela malungana nelawu lakhe."_=Emva kwabo kwavuselela uTsadokhi umsa ka-Imeri malungana nendlwakhe.
Emva kwakhe kwavuselela uTjhemaya umsa kaTjhekaniya umlindi wesango iPumalanga._^7Ngehla kwesango iNjomani kwavuselela abaphristi, omunye nomunye malungana nendlwakhe.]wEmva kwazo amaTekhowa avuselela esinye isigaba esimalungana nepundu ekulu eyengamele ukufikela emthangaleni we-Ofeli. \kanye neensebenzi zethempeli ezihlala e-Ofeli bavuselela isigaba esimalungana nesango uManzi ngepumalanga nepundwini eyengameleko.;[oUPalali umsa ka-Uzayi wavuselela malungana nesiKghudlhu nepundwini eyengamele isigodlo esingehla sekosi, esirhodlweni sabalindisigodlo.
Emva kwakhe uPhedaya umsa kaPharotjhiZEmva kwakhe uBhinuyi umsa kaRhenadadi wavuselela esinye isigaba somthangala ukusuka endlini ka-Azariya ukuya esiKghudlhwini neJikeni.IY Emva kwabo kwavuselela uBhenjamini noRhatjhubu. Bona bavuselela malungana nezindlu zabo.
Emva kwabo kwavuselela u-Azariya umsa kaMaseya omsa ka-Ananiya. Yena wavuselela eqadi kwendlwakhe.9XmEmva kwakhe kwavuselela abaphristi bendawo leyo.W1Emva kwakhe uMeremothi umsa ka-Uriya omsa kaHakhotsi wavuselela esinye isigaba ukusuka ebungenweni bendlu ka-Eliyatjhibu ukuya lapho igcina khona.&VEEmva kwakhe uBharuku umsa kaZabhayi wavuselela ngetjiseko esinye isigaba esisuka esiKghudlhwini ukufika ebungenweni bendlu ka-Eliyatjhibu umphristi omkhulu.'UGHlanu kwakhe kwavuselela u-Ezeri umsa kaJetjhuwa ombusi weMitsipha. Godu wavuselela esinye isigaba esisemenyukelweni malungana nendlu yeenkhali nesiKghudlhu.uTcEmva kwakhe kwavuselela abafowabo okuboBhavayi umsa kaRhenadadi ombusi wengcenye enye yomkhawulo weKheyila.9SkEmva kwakhe kwavuselela amaLevi, okutjho uRerhumu umsa kaBhani.
Hlanu kwakhe kwavuselela uRhatjhabiya ombusi wengcenye yomkhawulo weKheyila. Yena bekajamele umkhawulwakhe.UR#Emva kwakhe kwalandela uNerhemiya umsa ka-Azibukhi ombusi wengcenye yomkhawulo weBhethe-Tsuri. Yena wavuselela njalo ukudlula emazindleni kaDavida ukuyokutjhayisa echibini lokuzenzela nendlini yeengorho.CQUTjhaluni umsa kaKolirhoze, ombusi womkhawulo weMitsipha, wavuselela isango umThombo. Walakha walifulela bewalifaka iminyango kanye nemikhonywana neenqabo zakhona. Godu wavuselela nomthangala osuka echibini elinomsele osezela isivande sesigodlo ukuyokutjhayisa emqaqadweni owehlela enzasi ukusuka eMzini kaDavida."P=UMalikhiya umsa kaRekabi, ombusi womkhawulo weBhethe-Hakeremu, wavuselela isango iZala. Walakha bewafaka iminyango kanye nemikhonywana neenqabo zakhona.mOS Isango umRhoba lavuselelwa nguRhanuni nabahlali beZenowarhi. Balakha bebalifaka iminyango kanye nemikhonywana neenqabo zakhona. Babuye bavuselela namamitha amakhulu amane namatjhumi amahlanu womthangala ukufika esangweni iZala.Ny Hlanu kwakhe bekuvuselela uTjhalumu umsa kaHalorhetjhi ombusi wengcenye enye yomkhawulo weJerusalema anamadodakazakhe.~Mu UMalikiya umsa kaRharimu noRhatjhubi umsa kaPharhathi-Mowabi bavuselela isigaba esilandelako kanye nepundu iin-Ondo.L% Hlanu kwabo uJedaya umsa kaRharumafa wavuselela umthangala eduze nendlwakhe.
Hlanu kwakhe bekuvuselela uRhathutjhi umsa kaRhatjhabineya.cK? Hlanu kwabo bekuvuselela aboRefaya umsa kaRhuri ombusi wengcenye yomkhawulo weJerusalema.]J3Hlanu kwabo bekuvuselela abo-Uziyeli umsa kaRharihaya. Bona gade babakhandi begolide.
Hlanu kwabo bekuvuselela aboRhananiya. Bona gade bababenzi bamakha. Bebalungisa iJerusalema bekwaba semthangaleni uBanzi.JI Hlanu kwabo bekuvuselela uMelathiya umGibiyoni noJadoni umMeronothi. Bona basekelwa madoda weGibiyoni neMitsipha lapho gade kunzinze khona umbusi wesifunda sangetjingalanga yomlambo iYufrathe.(HIUJoyada umsa kaPhaseyarhi noMetjhulamu umsa kaBhesodiya bavuselela isango iJetjhana. Baqaba amabhaluga bafaka neminyango kanye nemikhonywana neenqabo zakhona.pGYHlanu kwabo kube maTekhowa. Kodwana abosaziwako bawo azange bafake isandla emsebenzini weKosawo uZimu.FFHlanu kwabo bekuvuselela aboMeremothi umsa ka-Uriya omsa kaHakhotsi.
Hlanu kwabo kube boMetjhulamu umsa kaBherekiya omsa kaMetjhezabiyeli.
Hlanu kwabo kube boTsadokhi umsa kaBhana.{EoAmadodana kaHasenaya akha isango iHlambi. Aqaba amabhaluga, afaka iminyango kanye nemikhonywana neenqabo zakhona.hDIEduze kwaka-Eliyatjhibu bekwakha amadoda weJerikho. Hlanu kwawo bekwakha uZakuri umsa ka-Imri.tC cU-Eliyatjhibu umphristi omkhulu nabafowabo ababaphristi basungula ukwakha isango iMvu. Ngibo abalihlukanisela kuZimu bebajamisa iminyangwalo. Godu bahlukanisela nomthangala bekwaba sepundwini iKhulu ukuyokubetha epundwini iRhananiyeli.BB}Ngabaphendula ngathi: “UZimu wezulwini uzosenza siphumelele, nje-ke thina nceku zakhe sizokusikima sakhe. Kodwana nakungini aninaso isabelo nelungelo namkha ubuhlobo neJerusalema.”oAWKodwana kwathi bonyana uSanibhalathi umRhoroni noThobiya isikhulu ebesimu-Amoni noGetjhemu umArabhu bezwe ngendaba leyo, basiphoqa bebasinyefula bathi: “Njekhona yintobani eniyenzako le? Senihlubuka ikosi Aritarhitjhasta na?”g@GNgabatjela bonyana isandla esihle sakaZimami siphezu kwami. Godu ngabatjela namezwi ikosi u-Aritarhitjhasta eyawakhuluma kimi. Bona bathi kimi: “Asisikimeni sakheni!” Nje-ke baqinisa izandla emsebenzinabo omuhle lowo.i?KNje-ke ngabatjela ngathi: “Nani niyazibonela bonyana inyakanyaka esikiyo ingangani, yokobona iJerusalema limarubhi namasangwalo atjhisiwe. Yeke yizani sakheni umthangala weJerusalema ukuze singasabonakali sisehlazweni.”Z>-Nokho iinkhulu bezingazi bonyana khengaphuma nokobana bengiyokwenzani lapho ngombana kuze kube sikhatheso bengingakatjeli amaJuda, abaphristi, abosaziwako, iinkhulu kanye nabo boke ebe kufuze benze umsebenzi.='ngalokho ngenyuka ngomrhoba iKidroni ngahlola umthangala ebusukokho. Ngajika ngabuyela emuva ngesango umRhoba; ngabuyela njalo-ke edorobheni.< Ngasuka lapho ngaya esangweni umThombo nechibini lamaKhosi. Kodwana bekunganandawo yokudlula kwesilwana ebegade ngisikhwelile,c;? Ngaphuma ngobusukobo ngesango umRhoba ngadlula emthonjeni iPungutjha, ngaphundlukela esangweni iZala bonyana ngihlole imithangala yeJerusalema ebegade igirizelwe phasi kanye namasango wakhona egade abhujiswe ngomlilo.e:C mina namadoda ambalwa savuka ebusuku. Azange ngitjele noyedwa bonyana uZimami ubekeni ehliziywenami ekufuze ngiyenzele iJerusalema. Begodu bekungekho esinye isilwana hlanu kwami ngaphandle kwaleso ebegade ngisikhwelile.I9  Nje-ke ngafika eJerusalema. Emva kwamalanga amathathu ngilapho,A8{ Kodwana kwathi bonyana uSanibhalathi umRhoroni noThobiya isikhulu ebesimu-Amoni bezwe lokho, baguguneka khulu ngokwazi bona kunomuntu ozileko ukuzokufuna isizo mayelana nama-Israyeli.c7? Kwathi lokha nangifika ebabusini besifunda sangetjingalanga yomlambo iYufrathe, ngabanikela iincwadi zekosezo. Bengiphekelelwe ziinduna zepi nabakhweli beenjomani. Labo-ke bebatjhaphululwe yikosi kobana bakhambe nami.-6SGodu kube nencwadi eya ku-Asafa umqapheli wehlathi lekosi kobana anginikele iingodo ukuze ngiyokwenza amabhaluga wesango lesiphephelo sethempeli nomthangala wedorobho kanye nelendlu engizakuhlala kiyo.” Mbala, ikosi yangipha engakubawako ngombana isandla esihle sakaZimami besiphezu kwami.M5Ngathi ekosini leyo: “Nangabe kuyayithokozisa ikosi, anginikelwe iincwadi eziya ebabusini besifunda sangetjingalanga yomlambo iYufrathe bonyana bangivumele ngirathe khona bengiyokufika kwaJuda.S4Kwathi ikosi isahlezi nendlovukazi njalo yangibuza bona ngizokukhamba isikhathi esingangani nokobana ngiyokubuya nini. Ngasihlela-ke isikhathi, nje-ke kwayithokozisa ikosi bonyana ingivumele ngikhambe.Y3+ngithi ekosinami leyo: “Nangabe kuhle emehlweni wekosi begodu ngifumene umusa phambi kwayo, ngibawa ikosi ingivumele bonyana ngiye kwaJuda, edorobheni lapha kwabekwa khona abobaba ukuze ngiyolivuselela.”2Ikosi yathi kimi: “Alo, mntabantu, isibawo sakho siyini ngalokho?”
Nje-ke mina ngalila kuZimu wezulwini ngehliziyo,;1ongithi ekosini: “Kwanga ikosi ingaphila njalo! Bengingahlala njani ngingadani lokha idorobho lapha kwabekwa khona abobaba sele limarubhi namasangwalo alothiswe ngomlilo na?”03yangibuza yathi: “Kutheni ubuso bakho bukhenile? Njengombana ungaguli nje, kutjho bona kukhona into ekuwurubajileko.”
Mina-ke ngaba nevalo,`/ ;Kwathi ngenyanga kaNisani ngomnyaka wamatjhumi amabili wokubusa kwekosi u-Aritarhitjhasta, ngathatha iwayini ebelisetafuleni ngalinikela ikosi leyo. Njengombana bengingazange khengitlhuwe phambi kwayo ngaphambilini, .  Awu Somandla, ngibawa ulalele umthandazo wencekwakho kanye nomthandazo weenceku zakho ezithokozela ukuhlonipha ibizo lakho. Nje-ke yipha namhlanjesi incekwakho ukuphumelela uyenzele umusa emehlweni wekosi le.”
Ngesikhatheso bengimphathikapho wekosi leyo.n- W Ama-Israyeli aziinceku nabantu bakho owabahlenga ngamandlakho amakhulu nangesandla sakho esiqinileko.m, U kodwana nanibuyela kimi nilonde imiyalwami beniyenze, ngizanibutha nginibuyisele endaweni engiyikhethileko ukuze ngenze ibizo lami lihlale lapho. Ngizakubutha nalabo abahlakazekileko abasemajukujukwini akude ngaphasi komkayi.’+ #Nje-ke Somnini, khumbula ilizwi owayala ngalo incekwakho uMosi lokha nawuthi, ‘Naningathembekiko ngizanihlakazela hlangana nebakosozizwe;*  Senze okumbi khulu phambi kwakho Somnini begodu azange silonde imiyalo, iimiso kanye nemithetho owayala ngayo incekwakho uMosi.{) qKwanga uSomnini angangilalela, angitjheje ukuze ezwe umthandazo incekwakho ewuthandaza phambi kwakho ubusuku nemini mayelana neenceku zakho ama-Israyeli. Mina ncekwakho ngivuma izono ama-Israyeli akone ngazo, godu ngivuma nezami nezomndenami.(( Kngathi: “Maye Somnini, Zimu wezulwini! Wena unguZimu omkhulu, owesabekako, ogcina isivumelwano nothembekileko kilabo abakukhathalelako nabagcina imiyalwakho.' Kwathi lokha nangizwa amezwi lawo, ngahlala phasi ngalila. Ngazila ukudla amalangana ngithandaza phambi kwakaZimu wezulwini,g& IBona bangiphendula bathi: “Amasalela ahlala ngesifundeni sakwaJuda nekungilawo asindako ekuthunjweni, akhungathwe lisizi nokurhubutjhwa okukhulu. Imithangala yeJerusalema igiriziwe namasango wakhona atjhiswe ngomlilo.”(% KuRhanani okungomunye wabomnakwethu, weza namadoda athileko bavela kwaJuda. Mina-ke ngababuza ngeJerusalema nangamasalela wamaJuda asindako lokha nasithunjwako.!$ ?Amezwi alandelako akhulunywa nguNerhemiya umsa kaRhakaliya:
Kwathi ngenyanga kaKisilevu, emnyakeni wamatjhumi amabili ngisebuphephelweni beTjhutjhanig#G ,Boke labo bekungibo abathethe abafazi abatjhili. Abanye babafazabo bebababelethele abantwana.l"Q +eenzukulwaneni zakaNebo
kunguJehiyeli, uMatitiya, uZabadi, uZebina, uJadayi, uJuweli noBenaya.'!I *uTjhalumu, u-Amariya noJosefa;/ Y )u-Azariyeli, uTjhelemiya, uTjhemariya,/Y (uMakinadibayi, uTjhatjhayi, uTjharayi,'I 'uTjhelemiya, uNatani, u-Adaya,6g &eenzukulwaneni zakaBhinuyi
kunguTjhimeyi,'I %uMataniya, uMatenayi noJasayi;,S $uVaniya, uMeremothi, u-Eliyatjhibu,$C #uBhenaya, uBedeya, uKeluhu,E "eenzukulwaneni zakaBani
kunguMadayi, u-Amramu, u-Uweli,xi !eenzukulwaneni zakaRhatjhumu
kunguMatenayi, uMatata, uZabadi, u-Elifelethi, uJeremayi, uManase noTjhimeyi;+Q uBhenjamini, uMaluki noTjhemariya;eC eenzukulwaneni zakaRharimu
kungu-Eliyezeri, uJitjhiya, uMalikiya, uTjhemaya, uSimiyoni, eenzukulwaneni zakaParhathi-Mowabi
kungu-Adina, uKelali, uBhenaya, uMaseya, uMataniya, uBhetsaleli, uBhinuyi noManase;kO eenzukulwaneni zakaBhani
kunguMetjhulamu, uMaluki, u-Adaya, uJatjhubi, uTjheyali noJeremothi;W' eenzukulwaneni zakaBebayi
kunguJorhanani, uRhananiya, uZabayi no-Atilayi;pY eenzukulwaneni zakaZatu
kungu-Eliyowenayi, u-Eliyatjhibu, uMataniya, uJeremothi, uZabadi no-Aziza;kO eenzukulwaneni zaka-Elamu
kunguMataniya, uZakariya, uJerhiyeli, u-Abidi, uJeremothi no-Eliya; Kuma-Israyeli:
eenzukulwaneni zakaParotjhi
kunguRamiya, uJiziya, uMalikiya, uMiyamini, u-Elazara, uMalikiya noBhenaya;b= Kubavumi:
kungu-Eliyatjhibu.
Kubalindisango:
kunguTjhalumu, uThelemu no-Uri.nU KumaLevi:
kunguJozabadi, uTjhimeyi, uKhelaya (okutjho uKelitha), uPetarhiya, uJuda no-Eliyezeri.w g eenzukulwaneni zakaPhatjhirhuri
kungu-Eliyowenayi, uMaseya, u-Itjhimayeli, uNetaneli, uJozabadi no-Elasa.] 3 eenzukulwaneni zakaRharimu
kunguMaseya, u-Eliya, uTjhemaya uJerhiyeli no-Uziya;? y Eenzukulwaneni zaka-Imeri
kunguRhanani noZebadiya;; o (Bona baqinisekisa bonyana bazokuqotjha abafazi babo abatjhili. Mayelana nomnikelo wehlawulo, banikela omunye nomunye ngeqama eliphuma emhlambini bona kuhlanjululwe icala labo.)I  Ebegade bathethe abafazi abatjhili phakathi kweenzukulwana zabaphristi ngilaba:
Eenzukulwaneni zakaJetjhuwa, umsa kaJotsadakhi nezabafowabo bekunguMaseya, u-Eliyezeri, uJaribi noGedaliya.  Kwathi ngomnyaka olandelako lokha inyanga yokuthoma nayinelanga, bafika esiphethweni sendaba yabantu abathethe abafazi abatjhili.) Abathunjwa ababuyileko benza njengombana bekuphakanyisiwe. U-Ezra umphristi wakhetha amadoda aziinhloko zemindeni yaboyise, enye nenye itloliswe ngokwebizo layo begodu ijamele umndenayo. Ngelanga lokuthoma enyangeni yetjhumi, bahlala phasi kobana baqalisise indaba leyo.) Kwaba nguJonathani umsa ka-Asaheli noJarhizeya umsa kaTikhiva kwaphela abaphikisana nendaba leyo, basekelwa nguMetjhulamu noTjhabetayi umLevi.' Iinkhulu zethu azijamele yoke ihlangano, kuthi boke emadorobhenethu abathethe abafazi abatjhili beze ngeenkhathi ezijanyisiweko neenkhulu kanye nabagwebi bamadorobho woke. Lokho akwenziwe ukuze kusuke ubukhali obuvuthako bakaZimethu phezu kwethu mayelana nendaba le.”7g Manje abantu banengi begodu sikhathi sezulu elinengi, yeke asizukukghona ukujama ebalenapha. Indaba le, akusiyo yelanga linye namkha amabili ngombana siphambuke khulu ngayo.pY Ihlangano yaphendula ngelizwi elikhulu yathi: “Kunjalo uqinisile! Kufuze senze njengombana utjhwile!) Nje-ke vumani izono kuSomnini uZimu waboyihlo, nenze intandwakhe. Hlukanani nabantu bezizwe zenarha le begodu nihlukane nabafazi abatjhili.” F~}}|C{zzRyxwvvuQtsrrqapopnnmll>kj_iNhtgffeedcbb#a`_^^w]]t\\HZZQYbXXAWVUTSSQQPwPNNMrLKKJjIIIIuIIIHHH$GGG|GVFFFFvFKF EEEEhE9E DDBB1A!@?!==RUMetjhulamu, uThalimoni no-Akhubu bekubalindisango ebebalinde eenlulwini zamasango.W' Iinhloko zamaLevezo bekunguRhatjhabiya, uTjherebiya noJetjhuwa umsa kaKhadimiyeli. Abasebenzisani babo bebabavumeli bomkhaleli nakudunyiswa bekuthokozwe ngokweenqhema ukuya ngomyalo kaDavida umuntu kaZimu.' kodwana iinhloko zemindeni yeenzukulwana zakaLevi bezitlolwe encwadini yemilando ukufikela emihleni kaJorhanani umsa ka-Eliyatjhibu kwaphela.N Iinhloko zemindeni yamaLevi zatloliswa emihleni ka-Eliyatjhibu, kaJoyada, kaJorhanani noJaduwa. Iinhloko zemindeni yabaphristi zatloliswa ukufikela emihleni yombuso kaDariyatjhi ikosi yePheresiya,N kewakaRhilikhiya kungu Rhatjhabiya,
kewakaJedaya kunguNethaneli.A~} kewakaSalu kunguKhalayi,
kewaka-Amokhi kungu-Ebhere,B} kewakaJoyaribu kunguMatenayi,
kewakaJedaya kungu-Uzi,K| kewakaBhiliga kunguTjhamuwa,
kewakaTjhemaya kunguJehonathani,V{% kewaka-Abiya kunguZikiri,
kewakaMinyamini newakaMowadiya kunguPilithayi,Gz kewaka-Ido kunguZakariya,
kewakaGinetoni kunguMetjhulamu,Iy kewakaRharimu kungu-Adina,
kewakaMerayothi kunguRhelikhayi,Hx kewakaMeluki kunguJonathani,
kewakaTjhebaniya kunguJosefa,Kw kewaka-Ezra kunguMetjhulamu,
kewaka-Amariya kunguJehorhanani,v+ Abaphristi ebegade baziinhloko zemindeni emihleni kaJoyakhimu ngilaba:
emndenini kaSeraya bekunguMeraya,
kewakaJoromiya kunguRhananiya,-uU onguyise kaJonathani uyise kaJaduwa.Rt UJetjhuwa bekanguyise kaJoyakhimu onguyise ka-Eliyatjhibu uyise kaJoyadahsI Abasebenzisanabo, okutjho aboBhakhibhukhiya nabo-Uni gade babavumeli bomkhaleli nakulotjhwako.&rE AmaLevi bekungilawa:
uJetjhuwa, uBhinuyi, uKhadimiyeli, uTjherebiya, uJuda noMataniya. UMataniya nabasebenzisani bakhe gade baphethe zomvumo wokudumisa. q uSalu, u-Amokhi, uRhilikhiya noJedaya omunye.
Labo bekubarholi babaphristi kanye nabasebenzisani babo emalangeni kaJetjhuwa.'pI uTjhemaya, uJoyaribu, uJedaya,'oI uMinyamini, uMadiya, uBhiliga,#nA u-Ido, uGinetoyi, u-Abiya,+mQ uTjhekaniya, uRerhumu, uMeremothi,)lM u-Amariya, uMaluki, uRhathutjhi,&k G Napa abaphristi namaLevi abuyako akhuphuka noZerubhabheli umsa kaTjheyalitiyeli kanye noJetjhuwa.
Abaphristi bekungilaba:
uSeraya, uJoromiya, u-Ezra,Kj $Ezinye iinqhema zamaLevi kwaJuda zahlanganiswa nebakwaBhenjamini.,iS #eLodi, e-Ono nemrhobeni waboSosino.+hQ "eRhadida, eTseboyimu, eNebhalathi,%gE !eRhatsori, eRama, eGitayimu,&fG e-Anatothi, eNobi, e-Ananiya,ieK Abantu bakwaBhenjamini bebanzinze ukusukela eGeba ukuya eMikimasi, e-Aya, eBhethe-Eli nemizayo,d+ eZanowarhi, e-Adulamu nemizanayo, eLakitjhi nemimangwayo, e-Azekha nemizayo. Nje-ke banzinza kusukela eBheritjheba bekwaba semrhobeni weHinomu.*cO e-Eni-Rimoni, eTsora, eJarimuthi,'bI eTsikhilagi, eMekona nemizayo,3aa eRhatsari-Tjhuwali, eBheritjheba nemizayo,>`w Abanye bebahlala eJetjhuwa, eMolada, eBhethe-Pelethi,_% Mayelana nemizi esemaphandleni: Abanye babantu bakwaJuda bebahlala eKhiriyathi-Araba nemizayo, eDiboni nemizayo, eJekhabitsiyeli nemizanayo.^7 UPetharhiya umsa kaMetjhezabeli weenzukulwana zakaZerarhi umsa kaJuda, gade amyelelisi wekosi yePheresiya eendabeni zoke zabantu besifunda sakwaJuda.a]; Imisebenzi yangemihla yabakhalelaba beyingaphasi komyalo owawujanyiswe nguDavida ikosi.O\ Umengameli wamaLevi eJerusalema bekungu-Uzi umsa kaBhani omsa kaRhatjhabiya umsa kaMataniya omsa kaMika. U-Uzi lo bekusizukulwana sabo-Asafa ebebabakhaleli ekonzweni yokulotjha uZimu ngethempelini.][3 Kodwana iinsebenzi zethempeli bezihlala e-Ofeli, zenganyelwe nguTsirha noGitjhipha.{Zo Inengi lama-Israyeli, abaphristi namaLevi belisemizini eminye yakwaJuda, omunye nomunye azihlalela elifeni lakhe.$YA Abalindisango bekungilaba:
u-Akhubu, uThalimoni nabafowabo. Bona bebasoloko baqaphele amasango. Isibalo sabo besilikhulu namatjhumi alikhomba nambili.eXC Sele awoke amaLevi ngedorobheni elicwengileko, bekamakhulu amabili namatjhumi abunane nane.|Wq Omunye bekunguMataniya umsa kaMika omsa kaZabadi umsa ka-Asafa ogade amkhaleli orhola indumiso ngomthandazo.
Omunye bekunguBhakhibhukhiya osisandla sakaMataniya.
Omunye godu bekungu-Abida umsa kaTjhamuwa omsa kaGalali umsa kaJedutuni.V uTjhabetayi noJozabadi ebegade bangabanye babaphathi bamaLevi. Bona gade baqalene nomsebenzi ongaphandle kwethempeli lakaZimu.oUW AmaLevi bekungilawa:
uTjhemaya umsa kaRhatjhubi omsa ka-Azrikamu umsa kaRhatjhabiya omsa kaBhuni;T! nabafowabo okumadoda aziingorho. Isibalo sabo besilikhulu namatjhumi amabili nabunane. UZabidiyeli umsa kaHagedolimu gade angumengamelabo.JS nabafowabo okuziinhloko zemindeni. Isibalo sabo besimakhulu amabili namatjhumi amane nambili.
Omunye bekungu-Amatjhisayi umsa ka-Azareli omsa ka-Arhizayi umsa kaMetjhilemothi omsa ka-ImerijRM nabafowabo egade basebenza ethempelini. Isibalo sabo besimakhulu abunane namatjhumi amabili nambili.
Omunye bekungu-Adaya umsa kaJerorhamu omsa kaPelalaya umsa ka-Amatsi omsa kaZakariya umsa kaPatjhirhuri omsa kaMalikiya Q uSeraya umsa kaRhilikhiya omsa kaMetjhulamu umsa kaTsadokhi omsa kaMerayothi umsa ka-Arhithubi ogade asikhulu sethempeli lakaZimuGP Abaphristi bekungilaba:
uJedaya umsa kaJoyaribu, uJakini,O1 Omunye bekunguJoweli umsa kaZikiri, owengamele amadoda lawo,
kanye noJuda umsa kaHasenuwa ogade asisandla sakamengameli wedorobho iJerusalema.vNe uGabhayi noSalayi abafika ngemva kwesikhathi. Isibalo sabo besimakhulu alithoba namatjhumi amabili nabunane.;Mo Eenzukulwaneni zakaBhenjamini iinhloko zemindeni bekungilezi:
uSalu umsa kaMetjhulamu omsa kaJowedi umsa kaPedaya omsa kaKholaya umsa kaMaseya omsa ka-Itiyeli umsa ka-Isaya;L Zoke iinzukulwana zakaPeretsi ebezihlala eJerusalema bezimakhulu amane namatjhumi asithandathu nabunane. Lawo bekumadoda aziingorho.Ky uMaseya umsa kaBharuki omsa kaKolirhoze umsa kaRhazaya omsa ka-Adaya umsa kaJoyaribu omsa kaZakariya umsa womTjhiloni.{Jo amanye wamaJuda namaBhenjamini anzinza eJerusalema.
Eenzukulwaneni zakaJuda iinhloko zemindenezo bekungilezi:
u-Ataya umsa ka-Uziya omsa kaZakariya umsa ka-Amariya omsa kaTjhefathiya umsa kaMahalaliyeli, okuziinzukulwana zakaPeretsi;#I? Amabizo alandelako ngeweenhloko zemindeni ebegade ibuya esifundeni sakwaJuda kobana izokuhlala eJerusalema. Nanyana inengi lama-Israyeli, abaphristi, amaLevi, iinsebenzi zethempelini kanye neenzukulwana zeenkhulu zakaSolomoni belihlala omunye nomunye endawenakhe emizini yakwaJuda,^H5 Bekuthi lokha umuntu nomndenakhe nabazinikela ukuhlala eJerusalema, abantu bababuke.mG U Ngemva kobana abarholi babantu banzinze eJerusalema, abantu benza ifumbe ngombana bekufuneka munye umndeni njalo kelitjhumi ozokuhlala eJerusalema, idorobho elicwengileko. Eminye imindeni elithoba beyizokuhlala emizaneni eminye.&FE 'Iye, eendlini zesilulwezo abantu bakwa-Israyeli namaLevi bazakuletha umnikelo weenthoro, wewayini newamafutha we-oliva. Lezo-ke zizindlu lapha kukhona izitja zendawo ecwengileko nalapha kusebenzela khona abaphristi, abalindisango nabavumi.
Angeze saliselela ithempeli lakaZimethu.EE &Umphristi okusizukulwana saka-Aroni uzakuba namaLevi lokha amaLevi lawo nakamukela kwetjhumi.
AmaLevi azakuletha eendlini zesilulu kwetjhumi kokwetjhumi okungekwethempeli lakaZimethu.)DK %Sizakuletha ihlamethu yokuthoma kubaphristi esilulwini sethempeli lakaZimu kanye neminikelwethu yeenthelo zemithi yoke neyewayini kanye neyamafutha we-oliva.
Sizakunikela kwetjhumi kwesivuno sethu kumaLevi. AmaLevi avunyelwe ukuthatha kwetjhumi kiyo yoke imizethu lapha silima khona._C7 $Sizakuletha ethempelini lakaZimethu amazibulo wamadodanethu newefuywethu, okutjho weenkomo, wezimvu neweembuzi njengombana kutloliwe emthethweni. Lokho sizakunikela abaphristi abasebenza ngethempelini lakaZimethu.B #Qobe mnyaka sizakuletha ethempelini lakaSomnini imikhiqizo yokuthoma yehlabathethu nazo zoke iinthelo zokuthoma zemithi yoke.@Ay "Thina, okutjho abaphristi namaLevi kanye nabantu, sizokwenza ifumbe malungana nokwethulwa kweenkuni zomlilo ofanele uvuthe njalo e-aldarini lethempeli lakaSomnini uZimethu njengombana kutloliwe emthethweni. Ngalokho sizakwazi bonyana ngimuphi umndeni ofuze ulethe iinkunezo qobe mnyaka ngeenkhathi ezibekiweko.l@Q !Lokho kumalungana nezikwa zobukhona bakaZimu, iminikelo yeenthoro nemihlabelo yokutjhiswa yemihla ngemihla, imihlabelo yamaSabatha, yeminyanya yokuthwasa kwenyanga neyeminyanya ekhethekileko. Godu kumalungana neminikelo ecwengileko kanye neminikelo yehlambululo kobana kwenzelwe u-Israyeli itethelelo. Iye, ukwenza yoke imisebenzi yethempeli lakaZimethu. ? Sazethwesa umthwalo wokobana qobe mnyaka sikhokhe amagremu amane wesiliva kobana kube msebenzi wokulotjha ethempelini lakaZimethu. > Nangabe abantu benarha le baletha ipahla namkha iinthoro kobana basithengisele ngelanga leSabatha, angeze sathenga kibo nakuliSabatha namkha ngelanga elikhethekileko.
Ngomnyaka wekhomba asizowalima amasimu begodu sizakusula woke amacala ekufuze akhokhwe. = Lokho kutjho okulandelako:
Asizukwendisela amadodakazethu ebantwini benarha le namkha sithathele amadodanethu amadodakazabo.|<q Inengi labantu bekhethu lazihlanganisa nabosaziwakwabo. Inengelo, abaphristi, amaLevi, abalindisango, abavumi neensebenzi zethempeli, okutjho boke abazahlukanisa nabantu benarha le ngenca yomthetho kaZimu, bazibopha ngamanikelela nangesifungo sokobana bazakukhamba emthethweni kaZimu oweza ngoMosi incekwakhe. Bazibopha bonyana kulondwe bekwenziwe yoke imiyalo, imithetho neemiso zeKosethu uSomandla. Isibopheso besifaka phakathi abafazi babo, amadodanabo, amadodakazabo ebegade asele anokuzwisisa.#;A uMaluki, uRharimu noBhana.%:E u-Arhiya, uRhanani, u-Anani,)9M uRerhumu, uRhatjhabina, uMaseya,,8S uHalorhetjhi, uPilirha, uTjhobekhi,)7M uHosiya, uRhananiya, uRhatjhubi,(6K uPhelathiya, uRhanani, u-Anaya,-5U uMetjhezabiyeli, uTsadokhi, uJaduwa,.4W uMagipiyatjhi, uMetjhulamu, uRheziri,(3K uRharifu, u-Anatothi, uNebhayi,(2K uHodiya, uRhatjhumu, uBhetsayi,'1I u-Atheri, uHezekhiya, u-Azuri,(0K u-Adoniya, uBhigivayi, u-Adina,$/C uBhuni, u-Azigadi, uBebayi,a.; Abarholi babantu bekungilaba:
uParotjhi, uPharhathi-Mowabi, u-Elamu, uZatu, uBhani,#-A uHodiya, uBhani noBheninu.+,Q uZakuru, uTjherebiya, uTjhebaniya,'+I uMika, uRerhobu, uRhatjhabiya,M* bebakhambisana noTjhebaniya, uHodiya, uKhelitha, uPelaya, uRhanani,p)Y AmaLevi bekungilawa:
uJetjhuwa umsa ka-Azaniya, uBhinuyi noKhadimiyeli osizukulwana sakaRhenadadi,Y(+ uMaziya, uBhiligayi noTjhemaya.
Boke labo, ukusuka kuSeraya, bekubaphristi.)'M uMetjhulamu, u-Abiya, uMijamini,'&I uDanyela, uGinetoni, uBharuki,)%M uRharimu, uMeremothi, u-Obadiya,+$Q uRhathutjhi, uTjhebaniya, uMaluki,-#U uPhatjhirhuri, u-Amariya, uMalikiya,'"I uSeraya, u-Azariya, uJoromiya,j! O Labo abafaka isigibo esibopheni bekungilaba:
uNerhemiya umbusi omsa kaRhakaliya noTsedekhiya; ! &Ngemva kwalokho saqunta ukuzibopha ngokutloliweko. Abarholi bethu namaLevi kanye nabaphristi bethu bazakuqinisa isibopheso ngesigibo sabo.B} %Umkhiqizo wenarha uya emakhosini owenze bona abuse phezu kwethu ngenca yesono sethu. Alawula imizimbethu godu azenzela umathanda ngefuywethu. Yeke thina sisesizini elikhulu nasinje.”V% $Akhusuthi uyaqala Zimu, namhlanje simakhoboka. Iye, simakhoboka enarheni owayinikela abobabethu kobana bazanelise ngesithelo sakhona nezipho zakhona ezihle; esikhundleni salokho simakhoboka enarheni leyo.L #Babe nombuswabo owabanikela wona ngokulunga kwakho okukhulu, kodwana azange bakulotjha enarheni ebanzi nenothileko leyo owayendlala phambi kwabo. Azange baphenduke emisebenzinabo yobukhohlakali. "Amakhosethu, abarholi, abaphristi nabobabethu azange balonde umthethwakho namkha bayelele imiyalwakho neemfuneko zakho owabanikela zona.~u !Wena ube neqiniso kikho koke okusehleleko. Mbala usiphethe kuhle ngokwethembeka nanyana thina besiziphethe ngameswe.uc “Nje-ke Zimethu, wena unguZimu omkhulu, onamandla nowesabekako, ogcina isivumelwano nokwethembeka, sibawa bona boke ubudisi obasehlela, bungabonakali bulula emehlwenakho. Iye, ngitjho ubudisi obehlele phezu kwethu, amakhosethu, abarholi, abaphristi, abaphorofidi nabobaba kanye naphezu kwabantu boke kusukela esikhathini samakhosi we-Asiriya bekube kunamhlanje.r] Noma kunjalo, ngomusakho omkhulu azange ubaphelise namkha ubatjhiye ngombana unguZimu onomusa nesirhawu.) Wababekezelela iminyaka eminengi, wabayelelisa ngoMoya nangabaphorofidi, nokho azange balalele. Ngalokho wabanikela ezandleni zabantu bezizwe.dA Wabayelelisa kobana babuyele emthethwenakho. Kodwana bona bazitjhaya ngokungalaleli imiyalwakho. Beqa nemithethwakho umuntu ebegade kufuze aphile ngayo. Bafulathela bakhunyalele, baqinisa iintamo zabo, azange balalele. Kodwana kwathi sele baphunyuziwe, benza okumbi godu phambi kwakho. Nalapho wabaliselela ezandleni zezitha zabo kobana izithezo zibuse phezu kwabo. Nanyana kunjalo kwathi lokha nabalila babuyela kuwe, wabezwa usezulwini, wabenyula kanengi ngezwelo lakho elikhulu.a; Yeke wabanikela ezandleni zezitha zabo, ezabenza bahlupheka. Kwathi ngesikhathi seenhlupheko zabo balila kuwe wabezwa usezulwini. Ngokuya ngomusakho omkhulu, wabapha abasindisi ababasindisako ezandleni zezitha zabo.J “Nanyana kunjalo baba mahlongandlebe, bakuhlubuka, baphayela imithethwakho ngeqadi. Babulala abaphorofidi bakho egade babayelelisa kobana babuyisane nawe Zimu. Ngalokho bakuhlambalaza khulu.5 Bathumba namadorobho anemithangala nenarha enothileko. Bathumba izindlu zigcwele ipahla ehle, imigodi yomphathamanzi ebegade yenjiwe, iindiribe, imithi ye-oliva neminye imithi yeenthelo ezinengi. Nje-ke badla, basutha baba ziintumutumana, benama ngokuhle kwakho okukhulu Zimu.}s Ngalokho iinzukulwana zangena zayithumba inarha. Godu waguqisa phambi kwazo amaKanana okubabantu benarha leyo. Wanikela abantwabo namakhosabo kanye nezizwe zenarha leyo ezandleni zeenzukulwana kobana iinzukulwana zenze kibo njengokubona kwazo.!; Njengombana wakhuluma naboyisemkhulu, wandisa iinzukulwana zabo zaba njengeenkwekwezi zesibhakabhaka. Godu wabangenisa enarheni kobana ibe lilifa labo.3_ Wabapha imibuso nezizwe, wenza woke amajika wenarha aba lilifa labo. Iye, bathumba ngitjho nenarha kaSirhoni ikosi yeRhetjhibhoni kanye nenarha ka-Ogi ikosi yeBhatjhani. Wabalondoloza erhalawumbeni iminyaka ematjhumi amane, bangasweli litho. Izambatho zabo azange zirhaluke neenyawo zabo azange zivuvuke.  Wabapha uMoyakho omuhle kobana ababonise begodu wangagodla imanakho kobana badle. Wabuye wabapha namanzi kobana basuse umrhawu.k O wena Zimu ngomusakho omkhulu azange ubatjhiye erhalawumbeni. Isika yelifu beyisabarhola emini azange isuke kibo, ngokunjalo nesika yomlilo beyisakhamba phambi kwabo ebusuku kobana ibakhanyisele endleleni ebekufuze bayikhambe. # Nanyana sebazibumbele ikonyana bebathi linguZimu wama-Israyeli owawenyula enarheni yeGibhide, okwaba yindlela abahlambalaza ngayo uSomnini,Z - Bala ukulalela begodu azange basakhumbula neemangaliso wena Somnini owazenza phakathi kwabo. Kunalokho bakhunyalalisa iintamo bebazikhethela umrholi bonyana babuyele emuva eenkhungweni zeGibhide. Ngenca yokobana wena unguZimu olungele ukuthethelela, onomusa nesirhawu, obuthaka ekusilingekeni nonokwethembeka okukhulu, azange ubatjhiye.p Y “Kodwana bona kanye nabobaba bazitjhaya bebakhunyalalisa iintamo begodu azange balalele imiyalwakho.5 c Wabapha isikwa esivela ezulwini ngebanga lokulamba kwabo, wabavezela amanzi edwaleni ngokoma kwabo bewabatjela bonyana bangene bebathumbe inarha owafunga ukubanikela yona.nU Wabazisa iSabatha lakho elicwengileko, wabayala ngemiyalo, ngeemiso nangomthetho ngencekwakho uMosi. Wehlela entabeni yeSinayi, wakhuluma nabo usezulwini wabanikela iimiso ezilungileko nemithetho yeqiniso, iiyeleliso nemiyalo emihle. Wabarhola ngesika yelifu emini, kwathi ebusuku wabarhola ngesika yomlilo ukuze ubakhanyisele indlela ebegade bazoyikhamba.>u Wadabula phakathi ilwandle phambi kwabo kobana bayame ehlabathini eyomileko. Wabuye waphosela nabalandeli babo ekuzikeni kwelwandle, njengelitje naligqumukela ngemanzini anamandla.eC wenza iimbonakaliso nemikarisomraro kuFaro neencekwini zakhe zoke kanye nebantwini boke benarha yakhona ngombana wena bewazi bonyana bazitjhaya kangangani phezu kwabobabethu. Ngalokho wazenzela ibizo bekube kunamhlanje.eC “Begodu wena wabona ukuhlupheka kwabobaba eGibhide, wezwa nesililo sabo elwandle lomGaba,  Nguwe owafunyana bonyana ihliziywakhe yethembekile kuwe, wenza isivumelwano naye kobana unikele isizukulwana sakhe inarha yamaKanana, yamaRhithi, yama-Amori, yamaPherizi, yamaJebusi namaGirigatjhi. Nje-ke usiphethile isithembiso sakho ngombana wena uneqiniso.{ Iye, unguSomnini, unguZimu owakhetha u-Abramu bewamkhupha enarheni ye-Uri lamaKasidi, wamthiya ibizo bona ngu-Abrahamu.yk Wena wedwa unguSomnini. Nguwe owenze izulu, iye, izulu lamazulu kanye nazo zoke iinkhanyisi zalo. Wenze iphasi nakho koke okukilo, amalwandle kanye nakho koke okukiwo. Nguwe ophilisa koke lokho, kanti-ke neendalwa zezulu zikhothamela wena."= Nje-ke amaLevi ekuboJetjhuwa, uKhadimiyeli, uBhani, uRhatjhabineya, uTjherebiya, uHodiya, uTjhebaniya noPhatarhiya bathi: “Sikimani nidumise uSomnini uZimenu nini nanini ngokuthi, Alidunyiswe ibizo lakho eliphazimulako; iye, ibizo eliphakanyiswa ngaphezu kwedumo neembongo zoke.I~ Endaweni ephakamileko yamaLevi gade kujame uJetjhuwa, uBhani, uKhadimiyeli, uTjhebaniya, uBhuni, uTjherebiya, uBhani noKenani. Bona gade bathandaza amezwabo bawaphakamisele kuSomnini uZimabo.I} Nje-ke ajama lapho afunda encwadini yomthetho kaSomnini uZimawo isikhathi esingaba siquntwana selanga. Kwathi esinye isiquntwana sakhona senza isivumo sezono ngokukhothamela uSomnini uZimawo.| Ama-Israyeli wokubelethwa azihlukanisa nazo zoke iinzukulwana zabezizwe. Asikima avuma izono zawo nobukhohlakali baboyise.{ 1 Kwathi ngelanga lamatjhumi amabili nane lenyanga leyo, ama-Israyeli ahlangana ndawonye azila ukudla ambethe iinzilo azithele nangomlotha eenhloko.dzAImihla ngemihla ukusukela elangeni lokuthoma bekube kelokugcina, uNerhemiya wafunda encwadini yomthetho kaZimu. Bagidinga umnyanya amalanga alikhomba. Kwathi ngelanga lobunane kwaba khona umgidi omkhulu ukuya ngomyalo.Vy%Yoke ihlangano yalabo ababuya ekuthunjweni yakha imitlhatlhana yahlala kiyo ngombana kusukela emihleni kaJotjhuwa umsa kaNuni, ama-Israyeli bekangazange enze njalo. Ngalokho kwaba khona ukwenama okukhulu. xNje-ke abantu baphuma beza namatjhwaba kobana bazozakhela imitlhatlhana. Omunye nomunye wazakhela umtlhatlhana ephahleni lendlwakhe namkha ecabazini lakhe, nanyana esirhodlweni sethempeli lakaZimu namkha etatawini lesango uManzi netatawini lesango u-Efrayimu.&wEnokobana kumele azwakalise abe amemezele kiwo woke amadorobhawo neJerusalema athi: “Phumani, niye entatjaneni nifese nilethe amatjhwaba we-oliva, we-oliva yommango, wemithi yemiritlili, wesundu kanye naweminye imithi yamakari ukuze nizokwakha imitlhatlhana njengombana kutloliwe.”1v[Bafunyana iimiswezo zitlolwe emthethweni uSomnini agade ayale ngazo ngoMosi kobana ama-Israyeli kufuze ahlale emitlhatlhaneni nakusikhathi somnyanya wenyanga yekhomba,+uO Kwathi ngelanga lesibili abaphristi namaLevi kanye neenhloko zemindeni yoke, beza babuthana ku-Ezra omtloli kobana bazokutlhadlhuluka kuhle ngeemiso zakaSomnini.t3 Mbala, abantu bakhamba kobana bayokudla, basele bebathumele isabelo konganalitho. Godu bebasase khulu ngombana bebazwisise amezwi amenyezelwe kibo.ss_ Godu namaLevi athulisa boke abantu athi: “Thulani ngombana ilangeli licwengile, ningaphatheki kumbi.”erC UNerhemiya wathi kibo: “Khambani nifese nibethe esimonyongwana, nithumele isabelo konganalitho. Iye, ilangeli licwengile kuSomnini, ngalokho ningaphatheki kumbi ngombana ukwenama enikuphiwa nguSomnini kumamandlenu.”q! Kwathi lokha uNerhemiya ogade ambusi no-Ezra omphristi nomtloli kanye namaLevi nabafundisa abantu, bathi kibo boke: “Ilangeli licwengile kuSomnini uZimenu, yeke ningadabuki namkha nilile ngalo.” Batjho lokho ngombana abantu balila lokha nabezwa amezwi womthetho.gpGAfunda encwadini yomthetho kaZimu abe ahlathulula ukuze abantu bazwisise umthetho ofundiweko.noUKwathi abantu basajame eendaweni zabo njalo, amaLevi ahlathululela abantu umthetho. Wona bekunguJetjhuwa, uBhani, uTjherebiya, uJamini, u-Akhubu, uTjhabatayi, uHodiya, uMaseya, uKhelitha, u-Azariya, uJozabadi, uRhanani noPelaya.,nQLokha u-Ezra nakadumisa uSomnini uZimu omkhulu, abantu baphendula bathi: “Amen! Amen!” Baphakamisa izandla, baguqa bahloma iinhloko phasi phambi kwakaSomnini. m U-Ezra wavula incwadi aqalwe babantu boke ngombana gade ajame endaweni ephakamileko. Kwathi nakayivulako, abantu basikima boke.l-U-Ezra omtloli gade ajame esithaleni seengodo ebesakhelwe umsebenzi lowo. Eqadi kwakhe ngesidleni bekujame uMatitiya, uTjhema, u-Anaya, u-Uriya, uRhilikhiya noMaseya; ngesinceleni kujame uPedaya, uMitjhayeli, uMalikiya, uRhatjhumu, uRhatjhibhadana, uZakariya noMetjhulamu.Wk'Wafunda umthetho lowo kusukela ekuseni bekwaba semini aphambi kwamadoda nabafazi kanye nalabo abazwisisako. Gade aqalene netatawu ngaphambili kwesango uManzi. Boke abantu bebabeke indlebe emthethweni lowo.6jeNje-ke u-Ezra umphristi waletha umthetho lowo phambi kwehlangano ngelanga lokuthoma lenyanga yekhomba. Bekuyihlangano yamadoda nabafazi kanye nabo boke abazwisisa umthetho.:i obahlangana boke njengomuntu oyedwa etatawini elingaphambi kwesango uManzi. Babawa u-Ezra omtloli bonyana alethe incwadi yomthetho kaMosi egade inikelwe nguSomnini kuma-Israyeli.lhQIYeke abaphristi, amaLevi, abalindisango, abavumi, inengi labantu, iinsebenzi zethempeli nama-Israyeli woke gade bahlezi ngemizinabo.
Kwathi lokha nakufika inyanga yekhomba, abantu bakwa-Israyeli yabe sele bahlezi emzinabo,PgHIhlangano yona yafaka isandla ngegolide elimakhilogremu alikhulu namatjhumi alikhomba, isiliva elimakhilogremu ayikulungwana nekhulu kanye nezambatho zabaphristi ezimatjhumi asithandathu nalikhomba.If GEzinye iinhloko zemindeni yaboyise zanikela esikhwameni somsebenzi wethempeli ngegolide elimakhilogremu alikhulu namatjhumi alikhomba nesiliva elimakhilogremu ayikulungwana namakhulu amabili.eFAbanye beenhloko zemindeni yaboyise bafaka isandla ngokunikela emsebenzini wethempeli. Umbusi wanikela esikhwameneso igolide elimakhilogremu abunane nesiquntu, izitja zokunyenyeza ezimatjhumi amahlanu nezambatho zabaphristi ezimakhulu amahlanu namatjhumi amathathu.d'Eamakamela amakhulu amane namatjhumi amathathu nahlanu,
abodumbana baziinkulungwana ezisithandathu namakhulu alikhomba namatjhumi amabili. cDIinjomani zona bezimakhulu alikhomba namatjhumi amathathu nasithandathu,
iimeyila zimakhulu amabili namatjhumi amane nahlanu,ab;CNgaphezu kwalabo bekunalaba:
Amakhoboka namakhobokakazi aziinkulungwana ezilikhomba namakhulu amathathu namatjhumi amathathu nalikhomba,
abavumi abaduna nabasikazi bamakhulu amabili namatjhumi amane nahlanu.zamBSele bahlangene baboke bebaziinkulungwana ezimatjhumi amane nambili namakhulu amathathu namatjhumi asithandathu.9`kAUmbusi wesikhatheso wabatjela bonyana akukameli bahlanganyele ekudleni kweminikelo ecwenge khulu ukufikela lapha kuzakuba nomphristi omkhulu owenza iqunto nge-urimi nethumimi.<_q@Abaphristabo baphenya ukutloliswa kwabo erhelweni leenzukulwana ebegade sele zitlolisiwe, kodwana azange bafunyanwe lapho. Nje-ke bakhutjhwa ebuphristini njengabangakahlambuluki.V^%?Godu bekunjalo ngabaphristi bemindeni kaRhobaya, kaHakhotsi neyakaBharzilayi. (Umndeni kaBharzilayi bewubizwa ngebizweli ngombana ukhokhwabo gade athethe umfazi emadodakazini wakwaBharzilayi, umGiliyadi.){]o>Bona-ke bebamakhulu asithandathu namatjhumi amane nambili, baziinzukulwana zakaDelaya, zakaThobiya nezakaNekhoda.d\A=Abalandelakwaba ngilabo ebegade baphuma eTeli-Melarhi, eTeli-Rharitjha, eKerubu, e-Adoni ne-Imeri. Kodwana azange bakwazi ukuzihlathulula bonyana badabukaphi ngokwekoro nokobana kungabe basizukulwana sakwa-Israyeli na. .~}||{{yxxiww]vuuItt/sbr}qOpponmm5lkjihgffFeddcdbbVaa`^]]Z\[=/< Ahlangana emadorobhenawo eemfundeni zoke zekosi u-Arhatjhiverotjhi kobana azokubulala labo ebebafuna ukuwarhayila. Bekungekho obekangajama phambi kwawo ngombana boke abantu baba nokwesaba amaJuda.B=  Ilanga letjhumi nantathu lenyanga yetjhumi nambili, okuyinyanga ka-Adari, lafika. Lelo-ke bekulilanga lapha umthetho nomyalo wekosi bewufanele wenziwe ngalo, okutjho mhlana izitha zamaJuda bezithemba bonyana zizowabhudungela. Kodwana ilangelo laphendulelwa: AmaJuda kwaba ngiwo abhudungela labo egade bawazondile.y<kEemfundeni zoke nemadorobheni woke lapha umthetho wekosi bewufike khona, bekukhona ukujabula nokuthaba emaJudeni, kulilanga lokugidinga nokuphumula kiwo. Yeke abantu abanengi ezizweni baphendukela ebuJudeni ngombana baba nokwesaba amaJuda.Q;Kwaba sikhathi somkhanyo, ukujabula, ukuthaba nokuhlonipheka emaJudeni.o:WUMoridekayi waphuma asuka phambi kwekosi embethe zobukhosi zelineni ehlaza kwesibhakabhaka nemhlophe; athwele isihlohlo esikhulu segolide embethe nenaka lelineni ecolekileko nebubende. Idorobho leTjhutjhani lahlokoma ngokujabula.R9Nje-ke iingijimi zakhwela iinjomani ezinebelo ezithethwe emhlanjini webukhosini, zaphuma ngebelo elikhulu ngokuhlohlozelwa myalo wekosi. Umthetho lowo godu bewukhutjhelwe nebuphephelweni beTjhutjhani.?8w Umkhuphelo womtlolo bekufuze ukhutjhwe njengomthetho uye kizo zoke iimfunda, kumenyezelwe ebantwini boke ukuze mhlokho amaJuda kube ngazilungiseleleko ukuzibuyiselela ezitheni zawo."7= Lokho kwenziwe ngelanga elilodwa, mhlana zilitjhumi nantathu enyangeni yetjhumi nambili okuyinyanga ka-Adari, eemfundeni zoke zekosi u-Arhatjhiverotjhi.}6s Eencwadinezo ikosi beyivumela amaJuda kiwo woke amadorobho bona ahlangane avikele ipilwawo, abhubhise, abulale, aphelise abe aphange ipahla yananyana ngiliphi ibutho labantu namkha lesifunda elingahle lisahlele wona, abantwabawo nabafazi bawo.V5% UMoridekayi watlola isimemezelweso ebizweni lekosi u-Arhatjhiverotjhi bewasigiba ngedzilamnwanayo. Nje-ke wathumela iincwadi ngeengijimi ezikhwele iinjomani ezinebelo ezikhuliselwe emhlanjini webukhosini.j4M Khonokho, mhlana inyanga kaSivana, okuyinyanga yesithathu, inamalanga amatjhumi amabili nantathu, kwabizwa abososiba bekosi. Nje-ke kwatlolwa isimemezelo ukuya ngakho koke uMoridekayi ayala ngakho. Kwatlolelwa amaJuda, ababusi abakhulu bekosi, abomengameli nabarholi beemfunda zoke ezilikhulu namatjhumi amabili nalikhomba, ukusuka e-Indiya bekube seKutjhe. Isifunda esinye nesinye satlolelwa umtlolwaso ngokwamalimi wabantu baso. AmaJuda nawo atlolelwa wawo umtlolo ngelimi lawo.k3ONgalokho ngini eningatlola omunye umyalo eniwuthandako ngamaJuda ebizweni lekosi bese nigiba umyalo lowo ngedzilamnwana yekosi. Iye, isimemezelo esitlolwe ebizweni lekosi besagitjwa ngedzilamnwanayo angeze sasulwa mumuntu.”Y2+Nje-ke ikosi u-Arhatjhiverotjhi yathi endlovukazini u-Esta nakuMoridekayi umJuda: “Yelelani, nginikele u-Esta ilifa lendlu kaHamani begodu yena bamphanyeka esigodweni ngombana gade afuna ukubulala amaJuda.1-Iye, ngingabekezela njani ngibona isizi elizokwehlela isizwe sekhethu na? Namkha nginganyamezela njani ngibona ukupheliswa kwabantu bekhethu?”-0Swathi: “Nangabe kuthokozisa ikosi nokobana ngifumene umusa emehlwenayo begodu lokho kulungile phambi kwekosi, khisibe nami ngiyathandeka emehlwenayo; akutlolwe umyalo osula iincwadi ebezihlelwe nguHamani umsa kaHamedata umAgagi egade azitlolele ukuphelisa amaJuda aseemfundeni zoke zekosi.c/?Ikosi yelulela ngaku-Esta intonga yegolide. Nje-ke u-Esta wasikima wajama phambi kwekosi,4.aU-Esta wabuye wakhuluma nekosi ngokuziphosela eenyaweni zayo, waciphiza ezimathosi wayincenga bonyana iphambukise iqhinga elimbi uHamani umAgagi agade alihlose ngamaJuda.)-KIkosi yakhupha idzilamnwanayo yesigibo egade iyithethe kuHamani, yayinikela uMoridekayi. Nje-ke u-Esta wajamisa uMoridekayi bona alawule ilifa lendlu kaHamani.F, Mhlokho ikosi u-Arhatjhiverotjhi yanikela indlovukazi u-Esta ilifa lendlu kaHamani isitha samaJuda. UMoridekayi weza phambi kwekosi ngombana u-Esta gade ayitjelile bona uhlobana njani naye.j+M Mbala baphanyeka uHamani esigodweni egade asilungisele uMoridekayi. Nje-ke ilaka lekosi labohla.*7 Nje-ke uRharibhona ongomunye wabaphakulwa bekosi wathi: “Qala kosi, endlini kaHamani kujame isigodo esimamitha amatjhumi amabili nantathu ukuphakama. Isigodweso uHamani gade asilungiselele uMoridekayi umuntu owakhuluma ikosi kuhle.”
Ikosi yathi: “Mphanyekeni kiso!”v)eKwathi lokha ikosi nayibuya esivandeni sesigodlo kobana ingene lapha bekubanjelwe khona umnyanya, qala nango uHamani awele esihlalweni sokuphumula lapha kuhlezi khona u-Esta, azincengela. Ikosi yathi: “Baba-ke! Umswa lo, sele afuna nokugagadlhela indlovukazi phambi kwami ngesigodlwenapha!”
Kuthe ikosi ingalitjho lelo, iinceku zagubuzesa ubuso bakaHamani.Z(-Ikosi yasikima emnyanyenapho inyenye khulu yatjhinga esivandeni sesigodlo. UHamani wahlala kobana ancengele ubuphilo bakhe endlovukazini u-Esta ngombana gade asele alemukile bonyana ikosi ihlose okumbi ngaye.F'U-Esta waphendula wathi: “Mumuntu ojamelene nathi nosisitha, ngitjho yena uHamani, into ekhohlakeleko le!”
Lokho kwenza uHamani abethwe livalo elikhulu phambi kwekosi nendlovukazi.#&?Nje-ke ikosi u-Arhatjhiverotjhi yathi ku-Esta indlovukazi: “Ngubani umuntu obe nesibindi esingaka sokwenza lokho? Njekhona uphi umuntu wakhona loyo?”y%kIye, kungombana sithengisiwe, mina nabantu bekhethu kufuze sibhujiswe, sibulawe besipheliswe. Ngathana besithengiswe njengamakhoboka namakhobokakazi, bengizozithulela ngombana isizi elingaka belingeze lafaka ikosi ebujameni obumasikizi.”a$;Indlovukazi u-Esta yaphendula yathi: “Maye kosi, nangabe ngifunyene umusa emehlweni wekosi begodu nangabe kuthokozisa ikosi, ikosi ayingiphe ukuphila beyisindise nabantu bekhethu. Ngileso-ke isililo nesibawo sami.g#GKwathi elangeni lesibili basasela iwayini njalo, ikosi yathi godu ku-Esta: “Ndlovukazi Esta, siyini isililo sakho? Uzakwenzelwa sona. Yitjho isibawo sakho! Ngitjho nanyana kungaba siquntu sombuswami, uzakuphiwa sona.”G" Ikosi noHamani baya emnyanyeni, bayokudla no-Esta indlovukazi.w!gKwathi basakhuluma naye njalo, kwafika abaphakulwa bekosi bamrhabisela emnyanyeni ebegade ulungiswe ngu-Esta. 9 Nje-ke watjela boke abangani bakhe kanye nomkakhe uZeretjhi yoke into emehleleko. Yeke abeluleki bakhe nomkakhe uZeretjhi bathi kuye: “Nangabe uMoridekayi osele asungule ukukuguqisa phambi kwakhe ungowesizwe samaJuda, angeze usalunga phambi kwakhe kodwana mbala uzomgobela.”w UMoridekayi wabuyela ebandla lesigodlweni. Kodwana nakunguHamani yena warhabela endlinakhe alila, azigubuzese ihloko.Z- Nje-ke uHamani wathatha izambatho nenjomani, wembathisa uMoridekayi bewamkhweza phezu kwenjomani, wamkhambisa ebaleni ledorobho amemezela asithi: “Kuzakwenziwa bunje endodeni ikosi ethanda ukuyidlhudlha!”J  Ikosi yathi kuHamani: “Khamba khona nje uthathe izambatho nenjomani njengombana utjhwile, wenze lokho kuMoridekayi umJuda osebandla lesigodlweni. Ungatjhiyi nokukodwa kilokho okubalileko.”/W Izambathwezo nenjomani azinikelwe omunye weenkhulu zekosi ongusaziwako bese yena wembathisa indoda ikosi ethanda ukuyidlhudlha leyo. Abayikhweze phezu kwenjomanapho, ikhambe ebaleni ledorobho kumenyezelwe phambi kwayo kuthiwe: ‘Kuzakwenziwa bunje endodeni ikosi ethanda ukuyidlhudlha.’ ”  akulethwe izambatho zobukhosi ikosi ekhe yazembatha bese kulethwa nenjomani ekhe yakhwelwa yikosi nethweswe isihlohlo sobukhosi.QYeke wathi ekosini: “Mayelana nendoda ikosi ethokozela ukuyidlhudlha,]3Mbala uHamani wangena, nje-ke ikosi yathi kuye: “Kufuze kwenziweni ngendoda ikosi efuna ukuyidlhudlha?”
Manje uHamani wazitjela wathi: “Ingaba ngubani ikosi engathanda ukumdlhudlha ngaphandle kwami?”Nje-ke iinceku zekosi zaphendula ikosi zathi: “Iye, nangu uHamani ajame ngesirhodlweni.”
Yeke ikosi yathi: “Mngeniseni.”#Ikosi yabuza yathi: “Ingabe kunomuntu ongangeluleka ngesirhodlwenapho na?”
Ngesikhatheso uHamani gade asanda ukungena ngesirhodlweni esingaphandle sesigodlo bonyana azokukhuluma nekosi kobana uMoridekayi akahlonyelwe esigodweni egade asele amlungiselele sona.<qNje-ke ikosi yathi: “Ngiyiphi ihlonipho nokukhuliswa okwenzelwa uMoridekayi ngesenzwesi?”
Iinceku zayo ebeziyilotjha zayiphendula zathi: “Akunanja akhe enzelwa yona.”Y+Kwafunyanwa kutlolwe kiyo bonyana uMoridekayi gade atheni ngoBhigitana noTeretjhi okubaphakulwa ababili bekosi ebegade kubaqaphi bomnyango wesigodlo begodu bafuna indlela yokubulala ikosi u-Arhatjhiverotjhi.7 iNgobusukobo ikosi yaphilelwa. Nje-ke yayala bonyana kulethwe incwadi yemilando ekhumbuza imisebenzi yemihla ngemihla. Ngambala incwadi yemilando leyo yafundwa phambi kwekosi.gGNje-ke uZeretjhi umkakhe kanye nabangani bakaHamani boke bathi kuye: “Akwenziwe isigodo esimamitha amatjhumi amabili nantathu ukuphakama bese kuthi kusasa utjele ikosi bonyana uMoridekayi loyo ahlonyelwe kiso. Kuzakuthi emva kwalokho uzikhambele nekosi unamile uziyele emnyanyeni.”
Iselulekweso saba sihle kuHamani, yeke wajamisa isigodweso.{ Nokho, koke lokho akungiphathi kuhle, ije nangisabona iJudanyana elinguMoridekayela liququbele ebandla lesigodlweni.”a; Nje-ke wabe wangezelela wathi: “Ngitjho nendlovukazi u-Esta ayikavumeli bonyana emnyanyeni ewulungisileko, ikosi ize nomunye umuntu ngaphandle kwami mina Hamani! Godu nakusasa umeme mina lo bona ngize nekosi kuye.>u Nje-ke uHamani wabalandisa ngokuzikhakhazisa ngomnothokazakhe, ngesibalo samadodanakhe nangakho koke ikosi emhloniphe ngakho ngokumphakamisa ngaphezu kweenkhulu neenduna zayo zoke.y Nanyana kunjalo wazibamba wakhamba waya ekhaya. Wathumela bonyana kuyokubizwa abangani bakhe kanye nomkakhe uZeretjhi.H  Mhlokho uHamani waphuma asasile nehliziywakhe yenamile. Kodwana lokha nakabona uMoridekayi ebandla lesigodlweni, angakasikimi namkha athuthumele phambi kwakhe, wanyenya wagcwala ilaka ngaye. 3Nakube ngizuze umusa emehlweni wekosi begodu kuthandeka ekosini bonyana ingenzele engikulilelako beyizalise isibawo sami, khona-ke akuthi kusasa ikosi ize godu noHamani emnyanyeni engizabe ngibalungiselele wona. Nje-ke kusasokho ngizakwenza njengombana ikosi ithe angenze.”D U-Esta waphendula wathi: “Isililo nesibawo sami ngilesi:? wKwathi basasela iwayini njalo, ikosi yathi ku-Esta: “Siyini isililo sakho? Uzakwenzelwa sona. Yitjho isibawo sakho! Ngitjho nanyana kungaba siquntu sombuswami, uzakuphiwa sona.”' GNje-ke ikosi yathi: “Akubizwe uHamani khona nje ukuze senze njengombana u-Esta afisa.”
Mbala ikosi noHamani beza emnyanyeni egade ulungiswe ngu-Esta. )U-Esta waphendula wathi: “Nangabe kuyamukeleka ekosini, ngibawa ikosi noHamani bonyana beze namhlanje emnyanyeni engiwulungiselele ikosi.”Ikosi yathi kuye: “Ndlovukazi Esta, ulila ngani? Siyini isibawo sakho? Ngitjho nanyana kungaba siquntu sombuso, uzakunikelwa sona.”Y+Kuthe lokha ikosi nayibona indlovukazi u-Esta ijame ngesirhodlweni, yakareka ngaye. Yeke yelulela ngaku-Esta intongayo yegolide egade iyiphethe. Nje-ke u-Esta watjhidela wafese wathinta ihloko yentonga leyo.n WKwathi elangeni lesithathu u-Esta wembatha zobukhosi wayokujama esirhodlweni esingaphakathi sesigodlo, malungana nelawu lesihlalo sekosi. Ikosi gade ingesigodlweni ihlezi esihlalweni sayo sobukhosi ngelawinelo ilungene nomnyango.KUMoridekayi wakhamba wayokwenza koke njengombana u-Esta amyalile.I “Khamba uyokubuthelela woke amaJuda afunyaneka eTjhutjhani bese ningizilela ukudla. Ningadli namkha nisele bekube malanga amathathu ubusuku nemini. Nami-ke nabantazana bami sizakuzila njengani njalo. Ngemva kwalokho mina ngizakuya ekosini, nanyana lokho kuphambene nomthetho. Ngithi nakube ngiyabhubha, angibhubhe!”FNje-ke u-Esta wathi akubuyiselwe kuMoridekayi ipendulo ethi:s_Iye, nakube uyathula esikhathini esinje, ukwenyulwa nokusindiswa kuzokuvela kumaJuda akwenye indawo, kodwana wena nendlu kayihlo nizakubhubha. Ngubani owaziko, mhlamunye kungesizathwesi bonyana esikhathini esinje ube yindlovukazi!”! uMoridekayi wathi akubuyiselwe ku-Esta ipendulo ethi: “Ungadlumbani bonyana wena esigodlwenapho uzakuba ngophephileko kiwo woke amaJuda.I  Kwathi lokha nakubikelwa uMoridekayi lokho u-Esta akutjhwileko,{ “Zoke iinsebenzi zekosi nabantu beemfundeni zekosi bayazi bonyana nanyana ngubani ongena ngesirhodlweni esingaphakathi sesigodlo angakabizwa, kungaba yindoda namkha umfazi, kunomthetho munye wokuthi umuntu loyo uzakubulawa. Ozakuphila ngiloyo kwaphela ikosi ezamelulela intonga yegolide. Nami ngokwami angikabizwa bona ngingene ekosini emalangeni amatjhumi amathathu la.”P~ Nje-ke u-Esta wakhuluma noHataki wamthuma kuMoridekayi bona athi kuye:H}  UHataki wabuya wafese wabikela u-Esta bona uMoridekayi utheni. | Godu uMoridekayi wamnikela nomthunzi wencwadi yesimemezelo eyakhutjhwa eTjhutjhani yokubhujiswa kwamaJuda. Incwadi leyo bekufuze ayitjengise u-Esta abe amhlathululele yona nokobana amyale bona aye ekosini ayokuncancabeza abe ancengele abantu bekhabo kiyo.0{YUMoridekayi watjela umphakulwa loyo koke okwenzeke kuye, ukufaka phakathi nesamba sesiliva uHamani athembise ukusifaka eenlulwini zesigodlo kobana kupheliswe amaJuda.\z1Mbala uHataki waya kuMoridekayi etatawini ledorobho ngaphambi kwebandla lesigodlo.0yYNje-ke u-Esta wabiza uHataki, ongomunye wabaphakulwa bekosi nogade akhethelwe kobana aqalelele iindingo zakhe, wamyala bonyana ayokuqala uMoridekayi bona udliwa yini.FxKwathi lokha abantazana kanye nabaphakulwa baka-Esta nabambikelako, wakhathazeka khulu. Wathumela izambatho kuMoridekayi kobana azembathe esikhundleni semigodla, kodwana akhange azamukele.xwiEemfundeni zoke lapha bekufike khona umyalo nomthetho wekosi, kwaba nokulila okukhulu phakathi kwamaJuda. Azila ukudla, athwala imikhono ehloko abe ahlaba umkhosi. Inengi lawo lazibhudabhuda phasi lembethe imigodla, lizithele nangomlotha.vKwathi lokha nakabuyela phambi kwebandla lesigodlweni wajama ngombana bekungakameli umuntu angene lapho ambethe zemigodla.Yu -Kwathi uMoridekayi sele azwile ngokwenzakeleko, wadabula izambatho zakhe wembatha imigodla wazithela nangomlotha. Waphuma ebandla lesigodlweni waya phakathi kwedorobho wafese wakhihla esibuhlungu isililokazi.Tt!Nje-ke iingijimi zaphuma zisunduzwa myalo wekosi. Isimemezelweso sakhutjhwa ngitjho nebuphephelweni beTjhutjhani. Kwathi ikosi noHamani basaditjhe njalo ngokusela, kwabe idorobho lona lisesiyaluyalwini.s1Umkhuphelo wesimemezelo bekufuze ukhutjhwe njengomthetho esifundeni esinye nesinye kwaziswe boke abantu ukuze bakwazi ukuzilungiselela ngelangelo.#r? Iincwadi zathunyelwa ngeengijimi eemfundeni zoke zekosi kobana kubhujiswe, kubulawe, kupheliswe woke amaJuda, abakhulu nabancani, abafazi nabantwana bekuphangwe nepahlawo. Lokho kwenziwe ngelanga elilodwa, mhlana zilitjhumi nantathu enyangeni yetjhumi nambili okuyinyanga ka-Adari.5qc Nje-ke kwathi lokha inyanga yokuthoma nayinamalanga alitjhumi nantathu, kwabizwa abososiba bekosi. Mhlokho kwatlolwa isimemezelo ukuya ngakho koke uHamani ayala ngakho. Kwatlolelwa ababusi abakhulu bekosi, abengameli beemfunda zoke nabarholi babantu ngokuhlukahlukana kwabo. Isifunda esinye nesinye satlolelwa umtlolwaso ngokwamalimi wabantu baso. Lokho kwenziwa ebizweni lekosi u-Arhatjhiverotjhi bekwagitjwa ngedzilamnwanayo.xpi Yakhuluma noHamani yathi kuye: “Isiliva nabantwabo kusesandleni sakho, yeke yenza okuthandako ngesizweso.”oy Nje-ke ikosi yakhupha idzilamnwana yesigibo esandleni sayo yanikela uHamani umsa kaHamedata umAgagi osisitha samaJuda.n Nakube kuthokozisa ikosi, akumenyezelwe bonyana bapheliswe. Nje-ke mina ngizakukhokhela abasebenza umsebenzi lowo amakhilogremu aziinkulungwana ezimakhulu amathathu namatjhumi alikhomba nahlanu wesiliva. Isilivelo bangalifaka eenlulwini zesigodlo.”-mSNje-ke uHamani wathi ekosini u-Arhatjhiverotjhi: “Kunabantu abathileko abahlakazeke hlangana nabantu kizo zoke iimfunda zombuswakho. Abantwabo bayazahlukanisa: Imithethwabo yehlukile keyabantu boke begodu abathobeli imiyalo yekosi. Abantu abanjalo akusikuhle bonyana ikosi ibalise banjalo.lNgenyanga yokuthoma (lokhu kutjho inyanga kaNisani), ngomnyaka wetjhumi nambili ka-Arhatjhiverotjhi, baphosa ipuri (lokhu kutjho ifumbe) phambi kwakaHamani kobana ihlose ilanga nenyanga. Ifumbe leyo yakhupha inyanga yetjhumi nambili (lokhu kutjho inyanga ka-Adari).kwwasopha ukumbulala. Kuthe bona abikelwe kobana abantu bakaMoridekayi basisizwe siphi, akhange afune ukubulala uMoridekayi ayedwa, kodwana nabantu bakhe boke. Ngalokho waluka iqhinga lokubhubhisa woke amaJuda kiwo woke umbuso ka-Arhatjhiverotjhi.zjmLokha uHamani nakabona bonyana uMoridekayi akhange amguqele abe ahlome ihloko phasi phambi kwakhe, kwathi akafe,Zi-Zakhuluma naye imihla ngemihla kodwana akhange afune ukuzilalela. Ngalokho zabikela uHamani kobana abone bonyana ukuziphatha kwakaMoridekayi kufuze kubekezelelwe na ngombana gade azitjelile bona yena umuJuda.sh_Nje-ke iinsebenzi zekosi ebezisebandla esigodlweni zathi kuMoridekayi: “Kubayini weqa umyalo wekosi?”Yg+Zoke iinsebenzi zekosi ebezisebandla esigodlweni beziguqa zihloma iinhloko phasi phambi kwakaHamani ngombana ikosi beyiyale njalo ngaye. Kodwana uMoridekayi bekangaguqi abe ahlome ihloko phasi phambi kwakhe.Af }Emva kwezintwezo ikosi u-Arhatjhiverotjhi yakhuphula ngokwesikhundla uHamani umsa kaHamedata umAgagi, yamdlondlobalisa yamnikela isikhundla esingaphezu kweenkhulu zoke ezazikanye naye.6eeKuthe lokha indaba nayiphenywako ifunyaniswa bonyana injalo, amadoda lawo alengiswa womabili esigodweni. Lokho kwatlolwa phambi kwekosi encwadini yomlando wemihla ngemihla.dIndaba leyo yafika eendlebeni zakaMoridekayi, yena wabikela indlovukazi u-Esta, nje-ke u-Esta wabikela ikosi ebizweni lakaMoridekayi.Vc%Emihleni leyo, uMoridekayi asese sebandla esigodlweni, uBhigitani noTeretjhi, okubaphakulwa ababili bekosi ebegade babaqaphi bomnyango, bangenwa kunyenya bafuna indlela yokubulala ikosi u-Arhatjhiverothi.CbNgesikhatheso u-Esta bekangakabi ukwazisa ubuzwe bakhe namkha abantu bekhabo; lokho kwaba njengombana uMoridekayi amyalile. U-Esta bekasahlonipha uMoridekayi njenganyana nasamkhulisako.oaWKwathi lokha amatlawu nawasahlangeneko kwenzeka isiga sesibili: UMoridekayi bekasebandla esigodlweni.m`SNje-ke ikosi yenzela zoke iinkhulu neenduna zayo umnyanya omkhulu. Kuhle kuhle lowo bekumnyanya ka-Esta. Yabuye yamemezela bona leso kube sikhathi sokuphumula eemfundeni begodu yapha nezipho njengombana bekulindelekile ekosini.M_Ikosi yamthanda ukudlula boke beengubo, wazuza umusa nokuthandwa ngiyo ngaphezu kwawo woke amatlawu, kangangobana yabe yamthwesa umkhala wobukhosi, yamenza indlovukazi esikhundleni sakaVatjhithi. ^U-Esta wasiwa esigodlweni ku-Arhatjhiverotjhi ikosi ngenyanga yetjhumi, okuyinyanga kaThebethi ngomnyaka wekhomba wokubusa kwakhe.B]}Kwathi nasele kulidlhego laka-Esta, oyindodakazi ka-Abirhayili usonghwanakhe kaMoridekayi owakhulisa u-Esta njengomntanakhe, kobana ayokungena emabhayini wekosi, akhange abawe ilitho ngaphandle kwalokho elulekwe ngakho nguHegayi umphakulwa ogade eluse iqathana lebukhosini. Mbala u-Esta wakhanga boke abambonako.%\CNgokuhlwa umntazana loyo gade angeniswa emabhayini wekosi bese ekuseni asiwe ngeqathaneni lesibili lapha kuhlala khona amakhohlo aphethwe nguTjhatjhigazi omphakulwa wekosi. Ubengeze aye ekosini godu ngaphandle kokobana ikosi ithathekile ngaye bese ithumela bona abizwe ngebizo lakhe.)[K Bekuthi lokha umntazana nakaya ekosini ngendlela leyo, anikelwe nanyana yini akhanukela ukukhamba nayo ukusuka eqathaneni lebukhosini ukuya esigodlweni sekosi.qZ[ Bekuba ziinyanga ezilitjhumi nambili ezijanyiselwe ukuphotjholoza beengubo: ezisithandathu kungezokutjhatjhwa ngesimonyo semire nezisithandathu zokuthelwa ngamakha nezinye iinthako zokuzimonyonga. Emva kobana amatlawu lawo sele aphotjholozwe iinyanga ezilitjhumi nambili, bekuba lidlhego lelinye nelinye kobana lingeniswe emabhayini wekosi u-Arhatjhiverotjhi.%YC Imihla ngemihla uMoridekayi gade anande akhambela esirhodlweni seqathana lebukhosini, ukuhlola bonyana u-Esta uvuke njani nokobana uraga njani ehlelwenelo. X  U-Esta gade angakabi ukwazisa muntu ngabantu bekhabo nangobuzwe bakhe ngombana uMoridekayi gade amyale bona angakuphathi lokho.W! U-Esta wathandeka emehlweni kaHegayi, wazuza umusa kuye. Masinyana wamfaka ehlelweni lokuphotjholozwa kanye nelokudla okukhethekileko. Wabuye wamkhethela iincekukazi ezilikhomba esigodlweni wambeka yena neencekukazi zakhezo endaweni ephambili eqathaneni lebukhosini. VNje-ke kwathi lokha ikosi nayikhupha umyalo nalokha isimemezelo sayo sesiphumile, iintombi ezinengi zalethwa bona zihlangane ngaphasi kwelawulo lakaHegayi ebuphephelweni beTjhutjhani. U-Esta naye walethwa esigodlweni sekosi, wethulwa kuHegayi ophethe abafazi.}UsUMoridekayi loyo wakhulisa uHadasa, okutjho u-Esta. U-Esta bekamntwana kasonghwanakhe kaMoridekayi, ayintandani. Lokha ababelethi baka-Esta nabahlongakalako, uMoridekayi wamthatha waba njengendodakazakhe. Umntazana lo bekanejamo begodu amuhle.0TYUmJuda lo ngogade athunjwe eJerusalema nabathunjwa abanye ebegade bathunjwe noJekoniya ikosi yakwaJuda. Bona bebathunjelwe eBhabheli nguNebukadinetsari ikosi yakhona. SEbuphephelweni beTjhutjhani bekukhona umJuda ibizo lakhe kunguMoridekayi umsa kaJayiri omsa kaTjhimeyi umsa kaKhitjhi umBhenjamini.R#Nje-ke akuthi lelo elizakudosa amehlo wekosi, libe yindlovukazi esikhundleni sakaVatjhithi.”
Lokhu kwayithokozisa ikosi, yenza njalo.QYeke ikosi ayigunyaze iinduna eemfundeni zoke zombuswayo bona zibuthelele woke amatlawu amahle asiwe eqathaneni lebukhosini ebuphephelweni beTjhutjhani, ngaphasi kwesandla sakaHegayi omphakulwa wekosi nophethe abafazi. Amatlawana lawo akaphotjholozwe ngamakha._P7Nje-ke iinceku zekosi ebeziyilotjha zathi: “Akufunelwe ikosi iimomondiya zamatlawu.O Emva kweendabezo ilaka lekosi u-Arhatjhiverotjhi sele libohlile, wakhumbula uVatjhithi nalokho akwenzileko kanye nalokho ekuquntwe ngaye.]N 5Yathumela iincwadi eemfundeni zoke zobukhosi, isifunda esinye nesinye samukela incwadi ngomtlolwaso, isigodi nesigodi ngelimi laso. Iincwadezo bezithi indoda enye nenye ayibe yihloko emzinayo, ikhulumele umndeni.iM MIselulekwesi sathokozisa ikosi neenkhulu. Nje-ke yenza njengombana uMemukani agade aphakamisile.!L =Nje-ke lokha isiphetho sekosi nasimenyezelwa embuswenayo ngobukhulu bawo bese siyezwakala, boke abafazi abakhulu nabancani, bazakuhlonipha amadodabo.” K  Nangabe kuhle ekosini, akuphume kiyo umyalo wobukhosi otlolwe ngokomthetho wamaPherisi namaMedi ongeze usaphenduleka kobana uVatjhithi angasabuyi alibeke phambi kwekosi u-Arhatjhiverotjhi. Ikosi ayinikele ubundlovukazi bakhe komunye oziphethe kuhle kunaye.dJ CYeke khona namhlanjesi, abafazi abanedumo bePheresiya neMediya abezwe ngesenzo sendlovukazesi, bazosisebenzisela ukubhevumulela zoke iinkhulu zekosi. Lokhu kuzobangela bona abafazi badelele bese amadodabo anyenya khulu.I Iye, kunjalo ngombana isenzo sendlovukazesi sizokwaziwa ebafazini boke. Nje-ke lokho kuzokwenza abafazi badelele amadodabo ngombana bazokuthi, ‘Angithi nekosi u-Arhatjhiverotjhi wayala bonyana kulethwe indlovukazi phambi kwayo kodwana yala ukuza.’VH 'UMemukani waphendula aphambi kwekosi neenkhulu wathi: “Uyazi babethu, indlovukazi uVatjhithi lo, akakaphosiseli ikosi kwaphela, kodwana iinduna nabantu boke abaseemfundeni zoke zekosi u-Arhatjhiverotjhi.FG Ikosi yathi kizo: “Akhese ningitjele, ngokuya ngokomthetho, kufuze kwenziweni ngendlovukazi uVatjhithi njengombana ingakathobeli umyalo wekosi u-Arhatjhiverotjhi olethwe ziinduna kiyo?”F Amadoda ebekaseduze nayo bekunguKaritjhena, uTjhetari, u-Adimata, uTaritjhitjhi, uMeresi, uMarisena noMemukani okuziinkhulu ezilikhomba zePheresiya neMediya. Iinkhulwezo bezinesikhundla esiphakamileko embusweni begodu bezikghona ukukhuluma nekosi ngesikhathi soke.E  Nje-ke ikosi yakhuluma nabahlakaniphileko egade bazi ngobujamo bezinto. Lokho bekuyindlela yekosi kibo boke ebebazi umthetho nokulunga.D 5 Kodwana indlovukazi uVatjhithi yala ukuza phambi kwabantu njengombana ikosi beyiyale ngeenduna. Ngalokho ikosi yavutha ngelaka, kwathi ayithuthumbe.hC K kobana balethe indlovukazi uVatjhithi phambi kwayo ithwele umkhala wobukhosi. Ikosi beyifuna bona indlovukazi izokubukisa ngobuhle bayo ebantwini neenkhulwini. Heyi, uVatjhithi loyo gade angasi muhle, adosa amehlo endodeni.FB  Kwathi ngelanga lekhomba lokha ikosi sele yenamile ngewayini, yayala uMehumani, uBhizeta, uRharibhona, uBhigeta, u-Abageta, uZetari noKarikasi ekuziinduna ezikulu ezilikhomba ebeziyilotjha,tA c Kanti-ke nendlovukazi uVatjhithi gade yenzele abafazi umnyanya khona esigodlweni sekosi u-Arhatjhiverotjhi.2@ _Ukusela kwaya ngokomthetho kobana kungabi nomuntu osezwa ngekani. Lokho kwenzeka ngombana ikosi beyiyale zoke iinkhulu zesigodlo sayo kobana zenze okuthandeka emuntwini.? Iinselo zakhona beziselwa ngeensinjana ezahlukahlukeneko zegolide. Iwayini lebukhosini belilinengi njengombana kulindelekile esigodlweni.*> OBekukhona imilembelembe yelineni emhlophe nelihlaza kwesibhakabhaka, ibotjhelelwe ngeentambo zelineni ecolekileko nebubende emasongweni wesiliva eensikeni zemabula emhlophe. Iinhlalo zegolide nezesiliva beziphezu komgangadelo wamatje aligugu anombala onzotho, omhlophe, ophazimako nonzima.a= =Kwathi ngemva kwamalanga lawo, ikosi yenza omunye umnyanya. Lowo-ke yawenzela abantu abakhulu nabancani abasebuphephelweni beTjhutjhani. Umnyanya lowo wagidingwa amalanga alikhomba etatawini elisesivandeni sesigodlo.I<  lokha u-Arhatjhiverotjhi nakatjengisa ngomnono nedumo lobukhosi bakhe kanye nobuphaziphazi bobukhulu bakhe. Lokho kwenzeka isikhathi eside okwakungaba malanga alikhulu namatjhumi abunane woke.:; oemnyakeni wesithathu wokubusa kwayo, yenzela zoke iinkhulu neenduna zayo imbedla yomnyanya. Iinduna zepi zePheresiya nezeMediya, abosaziwako nababusi bayo beemfunda gade balaphoY: -Kwathi ngesikhatheso ikosi u-Arhatjhiverotjhi ihlezi ebuphephelweni beTjhutjhani9 1Nakhu okwenzeka emihleni ka-Arhatjhiverotjhi owabusa ngaphezu kweemfunda ezilikhulu namatjhumi amabili nalikhomba, ukusuka e-Indiya ukuya eKutjhe.H8 Ngabuya ngahlela bonyana kuthi ngeenkhathi ezijanyisiweko, kwethulwe ngesikhathi esifaneleko iinkuni zomlilo we-aldari nezeminikelo yeenthelo zokuthoma.
Zimami, yewungikhumbule ngobuhle.&7E Ngalokho ngahlambulula abaphristi namaLevi kikho koke kwabezizwe. Ngajamisa kabutjha imisebenzi yabaphristi namaLevi, kwaba ngomunye nomunye emsebenzinakhe.h6I Awu Zimami, bakhumbule ngombana basilaphaze ubuphristi nesibopho sobuphristi kanye nesamaLevi.53 Ngitjho nomunye wamadodana kaJehoyada umsa ka-Eliyatjhibu umphristi omkhulu gade amkhwenyana wakaSanibhalathi umRhoroni; nje-ke ngamqotjha kimapha.|4q Alo, kufanele sizwe bonyana nani nenze izonokazi ezingakwezo na? Anithembeki kuZimu nanithatha abafazi bezizwe!”3 Angitjho noSolomoni ikosi yakwa-Israyeli wona ngenca yokuthatha abafazi abanjalo. Ezizweni ezinengi bekungekho ikosi enjengaye begodu niyazi bonyana bekathandwa nguZimu. Nanyana uZimu wamenza ikosi ngaphezu kwama-Israyeli woke, abafazi bakosozizwe naye bamonisa.2 Ngawakhalimela amaJuda lawo bengawathuwelelisa. Amanye wawo ngawabetha bengawayobula iinhlutjhwana zawo. Ngawafungisa ebizweni lakaZimu ngathi: “Ningasanikela amadodakazenu emadodaneni wabantwabo begodu ningazithatheli namkha nithathele amadodanenu amadodakazabo.1 Ingcenye yabantwana bawo besele ikhuluma ilimi le-Atjhidodi kanye namanye amalimi atjhili. Abantwanaba bebangasakwazi ukukhuluma isiJuda.g0G Emihleni leyo ngabona namaJuda egade athethe abafazi be-Atjhidodi, bakwa-Amoni nebakwaMowabi.B/} Nje-ke ngayala amaLevi kobana azihlambulule bese eza azokuqapha esangweni ukuze iSabatha lilondeke licwengile.
Zimami, ngikhumbule godu nangalokhu, ungilonde ngokwethembeka kwakho.K. Ngabayelelisa ngathi kibo: “Kungani nilala phambi komthangala? Nange nakhe nabuyelela into leyo, ngizonibopha ngiyanitjela!” Ukusukela ngesikhatheso ukuya phambili azange baseza ngeSabatha.e-C Nje-ke abenani nabathengisi bemihlobohlobo yepahla balala ngaphandle amahlandla ambadlwana.,+ Kwathi nakurhwalalako emasangweni weJerusalema ngaphambi kobana kube liSabatha, ngayala bona iimvalo zivalwe begodu zingavulwa bekube ngemva kweSabatha. Ngabeka abanye beensebenzi zami bona baqaphele emasangweni ukuze kungabikhona umthwalo ongeniswako ngelanga leSabatha.N+ Angitjho aboyihlomkhulu benza njalo, uZimu bewehlisela yoke ihlekelele phezu kwethu naphezu kwedorobheli? Ngokusilaphaza kwenu ilanga leSabatha, ningezelela ilaka lakaZimu phezu kwama-Israyeli!”  3~~2}9|{{zyxwjvuzttsrrqpp:nntmm;llRkk6jjTihgg^ff?e|e1dd bbfaa{```:_Z^\]] \\\[['ZZWYYcXXXIWWW8VV]VUUhUTTbTSS@SRRXR QQBPPLOOO(NNN0MMCLL\KKK+JJTIII HHKGGGCFFF1EEE4DDUCCC9BBBAA@@@2??1>>r>==_<3f V R - h <P-d`\8^n5 Ukuhlakanipha kusebantwini abadala na?
Nokwazi kusekuphileni isikhathi eside na?Em Indlebe izizinya amezwi,
njengelimu linandipha ukugoma.^l5 Esandleni sakhe kunepilo yakho koke okuphilako,
kanye nomphefumulo womuntu woke.ak; Ngisiphi sazo zoke iinlwanezo esingaziko
bonyana sisandla sakaSomnini esenza lokhu.\j1 Yelelani iinunwana zequlwani, zizanifundisa,
neenhlambi zelwandle zinidembele.Xi) Iye, buzani iinlwana, zizanifundisa,
nibuze neenyoni zomkayi, zizanitjela.%hC Kodwana ngithi,
‘Abarhayilako baphila ngokuthula,
nabatlhorholoja uZimu bavikelekile,
ngitjho labo uZimu abanikele amandla ezandleni zabo!’tga Umbono wozigedlileko lo uthi,
‘Ungatshwenyeki ngehlekelele!
Ilungiselelwe abangakhambi kuhle.’ f Ngiyihlekisa emnganinami,
uthi, ‘Qala, ubiza uZimu, akamphendule-ke.’
Kunjalo-ke ukunyefula konganamlandu nomsulwa!geG Nami nginomkhumbulo njengani;
angisingaphasi kwenu.
Ngubani ongakwaziko okutjhwileko?\d1 “Ngambala nibabantu bekhethu!
Nanihlongakalako nokuhlakanipha kuzokunyelela! c = UJobho waphendula wathi: b kodwana amehlo wabakhohlakeleko azokufifiyela.
Bangabi nendawo yokuphephela,
ithemba labo lizakuba kuphelelwa mamandla.”Ya+ Uzakulala uzigedle, kunganamuntu okusabisako.
Abanengi bazazincengela kuwe,i`K Uzakuba nesibindi ngombana ithemba likhona;
uzakuqaphela ipahlakho,
uphumule uphephile.\_1 Ipilwakho izakuphakama kunelanga eminekulu,
izakuphazima njengelanga lekuseni.^^5 Mbala uzakukhohlwa amatshwenyekwakho;
uzawakhumbula inga mamanzi ageleze adlula.d]A Nawenze njalo,
uzakuphakamisa ubuso bakho umsulwa,
ube ngoqinileko, ungabi nevalo.[\/ Nakube kunesono esandleni sakho, silahle!
Ungavumeli ubukhohlakali emzinakho!U[# “Wena-ke nawulungisa ihliziywakho,
uzakwelulela izandla zakho kuZimu.Z Njengomjeka ofakwa emlilweni uphekwe unganalitho,
injalo nehloko yomuntu.
Iye, ubelethwa anjengodumbana wommango.tYa Nguye owazi abaphehli benturhu,
ubona ubukhohlakali akude.
Akadingi ukutjhidela eduze azokuphenya!zXm UZimu nadlulako, ufaka umuntu ekufeni,
bese kuthi omunye amgcine aphilile.
Akakho ongamkhandela kilokho.OW Isilinganiso sayo sinabile kunephasi,
begodu sibanzi kunelwandle.V7 Iphakeme ngaphezu kwamazulu!
Yini nje into ongayenza wena ngalokho?
Itjhinge khulu kunendawo yabafileko!
Lilwazana bani ongaba nalo wena?^U5 Ungazifunyana iimfihlakalo zakaZimu na?
Sewuyifikelele imikhawulo yoSabekako na?9Tk Inga angakwembulela iimfihlakalo zokuhlakanipha!
Ukuhlakanipha kwakhe kunepumelelo epheleleko.
Nje-ke, uzakwazi bona isibetho sakaZimu kuwe
sincani kunomlandwakho.PS Maye, kwanga uZimu angakhuluma,
iye, akhulume nawe umlomo nomlomo!UR# Uthi, ‘Indabami inetlha’,
begodu uthi kuZimu, ‘Ngimsulwa kuwe’.rQ] Ikulumakho engazisiko leyo izakuthulisa abantu na?
Ukuhlahlatha kwakhokho akuzukukuveza emtarini na?mPS “Amezwi amanengi kangaka akazukuphendulwa na?
Ukuphophotha kangaka kuzakwenza oqinisileko na?.O Y Yeke uTsofara umNama waphendula wathi:gNG iye, inarha enethunzi elinzima nesiyaluyalu,
lapha umkhanyo wakhona inga bumnyama.’ ”[M/ ngaphambi kobana ngiye kwamgodi uyagcina,
enarheni enobumnyama obunzima tshu;Lw Amalanga wokuphila kwami ambalwa.
Yeke akhese ungigadunge!
Lisa ukunginaka
ukuze ngithabe kwesikhatjhana;YK+ ngaba njengongazange abe khona,
ngithathwe esibelethweni ngisiwe ezindleni.ZJ- Alo, wangikhuphelani esibelethweni?
Ngathana ngafa ngingakabonwa nangelihlo,~Iu Uvusa abofakazi abatjha abajamelene nami,
wandisa itukuthelwakho kimi,
ukuhlupheka kwami kuza ngokudlhegana.|Hq Nakube bengingaphakamisa ihlokwami,
bewuzangizuma njengebhubezi,
godu ungigandelele ngamandlakho amakhulu!G Nakube benginomlandu, maye mina!
Nabe gade ngilungile, bengingeze ngavusa ihloko
ngombana ngizele ihlazo ngobuhlungu engibuzwako.XF) Nakube bengingona, wena bewuzangelusa,
bewungeze wathethelela ukona kwami.zEm Izinto engihlupheka ngazo wazifihla ehliziywenakho;
kodwana manje ngiyazi bonyana lokhu kuyihloswakho ngami:\D1 Wangipha ipilo ngokwethembeka kwakho,
netjhejo lakho labulunga umphefumulwami.]C3 Wangembathisa inyama nesikhumba,
wangiluka ngokuhlanganisa amathambo nemisipha.KB Azange ungithulule njengebisi,
wangitjhujisa njengetjhizi na?PA Khumbula bonyana ungenze ngomdaka,
nje-ke uzangibuyisela ethulini.`@9 Izandla zakho zangibumba, zangitshidza,
ngemva kwalokho wangijikela, wangirhayila.[?/ nanyana wazi bonyana anginamlandu,
begodu akakho ongasindisa esandleni sakho?J> Kubayini ubhenyegulula imitjhaphami,
urhubhulule izono zami,Q= Imihla yakho ifana neyobhubhako na?
Iminyakakho ifana neyomuntu na?O< Uthi unamehlo wenyama nje?
Ubona ngendlela obhubhako abona ngayo?;w Kghani uyakareka nawumgandeleli,
ulahle umsebenzi wezandla zakho na?
Ingabe uthanda amaqhinga weenkhohlakali?h:I Yeke ngizakuthi kuZimu,
‘Ungangibeki icala,
ngazisa bonyana kubayini ujamelene nami.9 “Ngiyayinyenya ipilwami;
ngifuna ukuzwakalisa isililo sami ngitjhaphulukile,
ngikhulume ebumunywini bomphefumulwami.e8C #Khona-ke bengizakukhuluma ngaphandle kokumesaba,
ngombana ngiyazi bona anginamlandu.”R7 "ukuze uZimu asuse intongakhe kimi,
nokumesaba kwami kungasabi khona.J6 !Thana bekunomlamuli phakathi kwethu
obengasilawula sobabili,p5Y UZimu akasimumuntu njengami
kobana ngingabangisana naye,
nokobana ngingajamelana naye ebandla.M4 uzangidlhunya ngemgodini onedaka,
benginyenywe zizambatho zami.B3 Nangihlamba ngeliqhwa,
ngiqophe izandla zami ngesoda,U2# Mina vele sengahlala nginomlandu!
Alo, ngizakuthi ngisasebenzelani nje?}1s bengizokuba nevalo lakho koke ukuhlupheka kwami,
ngombana ngiyazi
bonyana angeze wahlala ungangibeki icala.O0 Nakube bengingalibala isililo sami,
ngilise ukunyukubala ngename,X/) Athaya njengesithayamanzi somgaba,
anjengekhozi nalidzwebula ukudla kwalo.O. “Amalangami ayarhaba kunomgijimi,
ayaphephuka, angaboni ubuhle. - Nakuliphasi, uZimu ulinikele ezandleni zabakhohlakeleko;
usitha ubuso babagwebi balo.
Nakube akusuye, alo, kungaba ngubani?_,7 Lokha isikhukhula nasiletha ukufa msinyana,
sinyefula ukuqobeka kwabanganamlandu.o+W Sekuyafana koke, kungakho ngisithi,
‘UZimu ubhubhisa omsulwa
nokhohlakeleko ngokufanako.’H* Emanyeni ngimsulwa!
Yeke ipilwami ililize, ngiyihlobokile.t)a Nanyana ngimsulwa nje,
ngakhuluma ngimlandu;
noma nginganamlandu nje,
umlomami ungibeka icala.{(o Nakube kuyindaba yamandla,
nguye odlondlobeleko!
Nakuyindaba yomthetho,
ngubani obezambizela ebandla?T'! Ubengazukuvuma bona ngikhokhe ummoya,
kodwana ubezangizalisa ngomunyu.b&= Kunalokho ubezangiwurubaja ngesiwuruwuru,
andise imivuvu yami ngaphandle kwesizathu.a%; Ngitjho nanyana bengingalila, angiphendule;
angikholwa bona ubezakulalela amezwami.b$= Nanyana ngimsulwa, angeze ngamphendula,
kwaphela ngingazibawela umusa kumjamelanami.U## Alo, ngingamphendula njani na?
Ngiwathathephi amezwi wokujamelana naye?n"U “UZimu angeze abuyisela itukuthelwakhe emuva,
ngaphasi kwakhe abasizi bakaRahabu bathotjisiwe.W!' Nahlwithako, ngubani ongamkhandela?
Ngubani ozakuthi kuye, ‘Wenzani?’K  Qala, udlula ngakimi ngingamboni,
iye, uyadlula ngingayeleli.U# Wenza izinto ezikulu ezingahlathululekiko
neemangaliso ezinganakubalwa.kO Wenza iinkwekwezi zeBhere nezesiRuthwana,
zesiLimela neendawo lapho zicimela khona ngesewula.A} Yena yedwa weneka amazulu,
agadange amaza welwandle.B Uyala ilanga bona lingakhanyi,
agubuzese iinkwekwezi.N Unyakazisa iphasi alisuse endawenalo,
kuthuthumele iinsika zalo.P Nguye otjhidisa iintaba, zona zingazi,
azigubude ngetukuthelwakhe.iK UZimu unobuhlakani obukhulu, uqinile emandleni.
Ngubani owakhe wajamelana naye waphumelela?yk Nakube umuntu ufuna ukujamelana noZimu ebandla,
akunambuzo namunye angawuphendula phakathi kweyikulungwana.]3 “Ngambala, ngiyazi bonyana kunjalo:
Obhubhako angeze aba ngolungileko kuZimu.$ E UJobho waziphendulela wathi:a;Labo abakuzondako bazakwembathwa mahloni
namatende wabakhohlakeleko atjhabalale.”V%UZimu angazalisa umlomakho ngesihleko godu
neembhena zakho ngokuhlokoma.Y+“UZimu akasoze alahle umuntu omsulwa
begodu angeze asekele abenza ubumbi.LLokho kukukwenama kwepilwawo:
Equlwanenapho kuzakumila omunye.`9Kodwana nawuruthulwako endawenawo,
indawo leyo ayitjho bona kwakhe kwamilani kiyo.DImirajanawo irarela isiqorho,
ihlala hlangana namatje.U#Ufana nomgade omila endaweni enelanga,
onamahlumela anabela esivandeni.H Naziyama ngekumbakhe, iyawa,
nayikakarelako, ayidzimeleli.Z -Ithemba lakhe linjengentambo yesiswebu
nesisekelo sakhe siyindlwana yeswebu.\ 1 Zinjalo iindlela zaloyo okhohlwa uZimu,
irhuluphelo yonganaZimu iyatjhabalala.p Y Kuzakuthi kungakaphalazi
begodu kungakasikwa nokusikwa,
kutjhwabe msinyana kunabo boke utjani.a ; “Incinini ingamila lapha kunganachibi na?
Umgaba ungahluma lapha kunganamanzi na?E  Bona bazakufundisa, bakuhlahle,
bakuyale ngelwazi labo.lQ ngombana thina singebayizolo,
yeke abe akunanto esiyaziko
namalangethu ephasini asithunzi.N“Yeke, buza kabadala,
ubeke ihliziywakho efundisweni yaboyise,_7Nanyana isithomo sakho sibe sincani,
isiphetho sakho sizakuba sikhulu kwamambala.s_nakube umsulwa begodu ulungile,
ngambala yena uzakuphakamela kuwe,
abuyisele umuzi wakho esigeni.I Wena nawungafunisisa uZimu,
wenze isibawo sakho koSabekako,U#Nakube abantwabakho bonile kuye,
ubanikele emandleni wesiphambeko sabo.\1UZimu uyahlanakezela ubulungiswa na?
OSabekako uyahlanakezela okulungileko na?[/“Kuzabe kube nini ulokhu ukhuluma njalo?
Umlomakho ukhuluma ilize lakolize!5 gUBhilidadi umTjhurhi waphendula uJobho wathi:"=Alo, kubayini ungacoleli isiphambeko sami,
ususe isono sami na?
Qala, sele ngizaziyela kwamhlaba,
uzangifuna kodwana ngizabe ngingasekho.”q~[Ngikone ngani na?
Ngikwenzeni wena hloli yabantu?
Kubayini unemba mina?
Ngimthwalo kuwe na?g}GUzongirhudulela amehlo bekube nini,
ngaphambi kobana ungigadunge
ngikhokhe ummoya na?@|{Umkhambela njalo ekuseni,
umzizinye umzuzu nomzuzu!P{Kubayini obhubhako aqakathekile kuwe,
kobana ungabeze umtjheje na?qz[Kwanje sengiphosele itewu,
angeze ngisaphila ukuyaphi.
Akhe ungisuduke ngombana amalanga ayile.DyNgalokho ngikhethe ukukghanywa
nokufa kunomzimbami lo.Gxwena ungisabisa ngamabhudango,
ungihlunguphaze ngemibono.aw; Nangithi, ‘Icasi lami lizangiduduza,
umbhedami unciphise isinghonghoyilo sami’,]v3 Ngililwandle nanyana unomrhaso welwandle
kobana ungabeze ungibekele umlindi na? u “Ngalokho angeze ngavala umlomami;
ngifuna ukukhuluma esizini lomphefumulwami,
nginghonghoyile ebumunywini behliziywami.Gt Akasabuyeli ekumbenakhe,
abantu bekhabo angeze basambona.Os Njengelifu nalinyamalalako,
unjalo nowehlela ethuneni, akasabuyi.Zr-Ilihlo elingiqalileko alisazongibona;
amehlwakho azangifuna angasangifumani.Wq'“Khumbula bona ipilwami semuphefumulo;
amehlwami angeze asabona ubuhle.cp?Amalangami ayarhaba ukuphela kunentambo yomluki,
iye, afika ekupheleni kunganathemba.Xo)Inyamami yembethwe ziimbungu nesila;
isikhumba sami siyakokorana, sikhune. nNangilalako ngithi,
‘Kazi ngiyokuvuka nini?’
Ubusuku bungilethele ukuwurubajeka
ngihlubayele bekube ngamarimarima.rm]Ngaleyondlela, nami ngabelwe iinyanga ezinganamvuzo,
ngalinganiselwa amatshwenyeko ubusuku nobusuku.flEIye, unjengekhoboka elirhuluphela ukuphola kwelanga,
nomqatjhwa olubalubela umrholwakhe.dk C“Umuntu obhubhako akadosi emhlweni ephasinapha na?
Amalangakhe akasinjengowomqatjhwa?Rjakukho ukonakala elimini lami,
ngiyizwile ihlekelele bona injani!”ci?Akhe niphenduke ngiyanibawa, akungabi nobumbi.
Iye, phendukani!
Indabami inetlha,Ih Akhe ningiqale emehlweni.
Ngiyafunga, angeze nganikhohlisa!@g{Nenza ifumbe ngentandani,
nenaniselane ngomnganenu!rf]Nidlumbana bona ningakhalima ngamezwi
lokha nanithatha amezwi womuntu odangeleko
njengommoya na?Ae}Iqiniso alibulali!
Kodwana ukungisola kwenu akusizi.Yd+Yeke ngifundisani, khona ngizakuthula,
ningibonise bona ngiyitjhaphe kuphi.fcENgenyelani esandleni somjamelani!’
namkha,
‘Ngihlengani ezandleni zeenrhonga!’b“Nikhe nangizwa ngitjho okulandelako na?
‘Yeningiphe okuthileko!
Ngisikelani emnonwenenu ukuze ngifumbathise!Ja Ninjalo-ke nina kimi:
Lokha nanibona ihlekelele, niyacimela.?`yLadana ethembeni lalo,
lafika lapho lakhungatheka.j_MImilandelande yeTema yazuma imilanjana leyo;
idwendwe elisuka eTjheba larhuluphela amanzayo.]^3Imilanjana leyo iphumbutha indlelayo,
iphelele erhalawumbeni bese iyanyamalala.W]'Kuthi nakuthoma ukutjhisa banyamalale,
nakutjhisako banyelele endawenabo.D\Balithunzi elimnyama nerhwaba,
kibo kuzifihla iliqhwa.k[OAbafowethu abathembeki,
banjengomlanjana wesikhatjhana,
iye, bamilanjana egeleza ebusika:bZ=“Kulihlazo emuntwini onyelelela umnganakhe,
onjalo udela ukwesaba uZimu oSabekako.FY Ngambala anginamdlandla
nepumelelo itjhabalalisiwe kimi.:Xo Ngiqine njengelitje na?
Inyamami yikoporo na?HW  Anginamandla wokulinda,
anginasikhathi sokwelula ipilwami!V% Lokho-ke kuzangiduduza godu;
ngithabe nanyana ngisebuhlungwini.
Akazukungibabalela
ngombana azange ngigodle amezwi woCwengileko.\U1 Kwanga uZimu angangipitliza
asuse isandla sakhe,
uqunte intambo yepilwami!UT#“Inga ngingazwakalisa isibawo sami,
uZimu angiphe engikurhuluphelako.YS+Umphimbami uyala ukukwamukela,
amezwenu afana nokugoma okungigonyulukisako.dRAOkunganandiphiko kungagomeka kunganatswayi na?
Kunokunandipha ebumhlopheni beqanda na?UQ#Udumbana webaleni uyalila nakunotjani na?
Nekomo iyalila nayinefuru na?PNgambala imisubela kaZimu oSabekako ingihlabile,
ummoyami urhamula isihlungu sayo,
ukwesabeka kwakaZimu kuyangiqoba.tOaKokubili bekuzakuba budisi kunetjhwabatjhwaba yelwandle!
Kungebangelo ngikhuluma ngehliziyo ebuhlungu:dNA“Maye, thana isizi lami liyalinganiseka!
Nehlekelelami ibekwe esilinganisweni sinye! M =UJobho waphendula wathi:`L9Iye, sikuhlolile lokhu, yeke kuliqiniso.
Kulalele, ulemuke bese uyakusebenzisa.”KyIthuna lakho lizakwamukela sele ukhulile,
kube njengesithala sekoroyi
nasiwela eselelweni ngesikhathi sakhona.rJ]Godu uzakwazi
bona iinzukulwana zakho zizakwanda,
nabantwabakho bahlume njengotjani ehlabathini.eICUzakwazi bonyana itende lakho liphephile,
nawuhlola ipahlakho, kungabikho elahlekileko.\H1ngombana uzakuba nesivumelwano neenlwana,
iimbandana zommango zilawulwe nguwe.WG'Uzakuhleka ukubhujiswa nendlala,
angeze waba nevalo ngeembandana zephasi;WF'Uzakuvikeleka elimini elinesihlungu,
ungesabi ukubhujiswa nakukufikelako.VE%Nakunendlala uzakuhlenga ekufeni,
nakunepi akuhlenge emandleni wesabula.fDEUzakwenyula kasithandathu ematshwenyekweni,
nakwesikhomba kungabi nobumbi obukuthintako.tCaIye, ubanga ubuhlungu,
kodwana uyapholisa,
godu amadlhe,
kodwana isandla sakhe sibuye selaphe.eBC“Tjheja-ke, ubusisiwe umuntu okhalinywa nguZimu,
yeke unganyazi ukusolwa ngoSabekako.TA!ukuze abakhwahlileko babe nethemba
begodu ukungalungi kuvaleke umlomo.Y@+Iye, uZimu usindisa abadududu esabuleni,
emlonyeni nezandleni zabanamandla,G?Emini bahlangana nobumnyama,
baphumbuthe inga kusebusuku._>7 Abahlakaniphileko ubabamba ngobuqili babo,
amaqhinga wamaqili apheliswe msinyana.R= Utjharaganisa amaqhinga wamaqili,
ukuze izandla zawo zingaphumeleli.X<) ukuze aphakamisele phezulu labo abaphasi,
abalilako abanyusele ekwenameni.J;  Unisa izulu phezu komhlaba,
athumele amanzi phezu kwemimangod:A Nguye ongumenzi wokukhulu nokungahlathululekiko
okuzizinto ezimkariso nezinganasibalo:Q9“Thana benginguwe, bengizazifunela uZimu,
ngethule kuye indabami.h8IUmuntu unemvelo yokonakala asabelethwa
njengombana kuyimvelo yedlanga ukuphaphela phezulu.S7Ngambala ukonakala akuveli ethulini
nehlekelele ayiqubuki equlwanini:y6kIsivuno saso sigonywa bomalambana,
basithuthela hlangana nameva;
imigulukudu leyo irharhela ilifa laso.]53Abantwabaso abakavikeleki,
indababo ayithathwa ebandla,
akakho obasekelako.i4KMina ngikhe ngabona isidlhadlha siphumelela,
khonapho ikumbaso yaba sisiga sokuthuwelelisa.k3ONgambala itukuthelo kaZimu iyasibulala isidlhadlha
nesikhwele sakhe simadlha isidlhamatletle.f2 G“Nawubizako, uzakuphendulwa ngubani?
Ngisiphi seendalwa zezulu ozakuphendukela kiso na?W1'Angithi nakuqhusulwa intambo yamatendabo,
bayafa ngokungazi kwabo!’ ”J0 Babhujiswa ngalanga linye
batjhabalala unomphela banganakwa./Alo, bebayini-ke abahlala eenkumbeni zamasoyi,
ezidzimelele esisekelweni sethuli,
abapitlizeka lula njengomuhlwa na?s._Qala, uZimu akanikeli iindalwa zezulu ukuzilawula
begodu neengilozi zakhe uyazisola nazenza iimphoso.n-U‘Obhubhako angaba neqiniso ngaphezu koZimu na?
Umuntu angaba msulwa ngaphezu komDali wakhe na?,)Isithunzeso sajama rwe,
azange ngazi bona yintobani.
Kwathi isigeso sisajame phambi kwami njalo,
ngezwa ilizwi elihlebezako lithi,N+Kwavela isithunzi ebusweni bami,
kwaphakama iinhluthu ehlokwami.O*Ngehlelwa kukwesaba nokuthuthumela,
amathambami woke aqhaqhazela.S) emizindlweni yemibono yamabhudango,
lokha abantu nababanjwe buthongo.M( “Ilizwi leza kimi ngefihlakalo,
indlebami yezwa umhlebezwana,]'3 Ikosi yeenyamazana izulazula inganakudla
namawundlu webhubezikazi aphadlhalele.i&K Ukubhodla kwebhubezi,
ilizwi lengwenyama ethukutheleko
namazinyo webhubezana akuwasizi.U%# UZimu naphefumulako, bayabhubha,
navuthela ngobukhali bakhe, bayaphela.i$KMina-ke ngokubona kwami:
Labo abalima ikohlakalo, batjale isizi,
bavuna abakutjalileko.#Akhese ucabangisise kuhle:
Wakhe wabonaphi omsulwa atjhabalaliswa na?
Kukuphi lapha olungileko akhe abhujiswa khona?g"GKanti ukwesaba kwakho uZimu, akukuqinisi na?
Ubuqotho bepilwakho, abusilithemba lakho na?[!/Kodwana nasele zibuya ngawe,
uphela amandla,
nawuthintekako, uyakakamala.K Amezwakho abe sisekelo kokhutjwako,
waqinisa abamadolo nzima.I Qala, ufundise abanengi,
waqinisa abazandla zibuthakathaka.jM“Nange umuntu angakhuluma nawe
ungakhubeka na?
Nokho-ke, akunamuntu ongathula nakunje., UU-Elifasi umTemani waphendula wathi:jMNgiyawurubajeka, anginakuthula,
ngiyahlubayela, anginakuphumula,
umtlhago ungembethe.”RNgambala into ebengiyesaba ingehlele,
ebekungethusa kungigubuzesile.]3Isibibithwana sami kwanga sisikwa kimi,
nokububula kwami kugobhoza njengamanzi.X)Kubayini uZimu aphilisa ongaboni indlela,
iye, loyo uZimu amvalele umzila?Fbathabe ngokweqileko,
bathokoze lokha nabafumana ithuna._7Abantwabo bahlulukela ukufa, kodwana kungafiki,
bakurhubhe inga baphenya amagugu;DKubayini uZimu aphilisa osesizini,
nabamunyu emmoyeni?SLapho, kunabakhulu nabancani,
nekhoboka litjhaphulukile emphathinalo.U#Lapho, iimbotjhwa ziphumula ndawonye,
zingasezwa ilizwi lomgandelelazo.SEthuneni iinkhohlakali zilisa ukuba yipehli,
abadiniweko bayaphumula.{Kubayini ngingazange ngifihlwe equlwanini
njengombungu orhulukileko,
iye, njengesana elingazange libone ilanga?Z-namkha ngilele namakhosana egade anegolide,
azalisa iinkumba zawo ngesiliva.U#ngilele namakhosi nabeluleki bephasi,
labo ebegade bavuselele amarubhi,Y+ Ngombana ngabe ngizilalele ngithulile,
iye, ngilele, ngiphumulile ethuneni;P Amathanga avumeleni ukungamukela?
Amabele avumeleni ukungimunyisa?V % “Ngangingafilini-ke ekubelethweni kwami,
ngiphume esibelethweni ngife?k O ngombana bungakavali iminyango yesibeletho sakamma,
namkha bufihlele amehlwami amatshwenyeko.~ u Iinkwekwezi zobusukobo azibe mnyama,
buhlulukele umkhanyo, kodwana ungabikhona,
bungaboni nokudabuka kokusa,p YAbanikelela amalanga abahlolozele ubusukobo,
iye, abanekghono lokutlhorholoja unomrhaso welwandle.F Ubusukobo abube yinyumba,
kungazwakali ukulilizela kibo.Kwanga ubumnyama bungasula ubusukobo;
bungabalwa namanye amalanga womnyaka,
bungabi nendawo emalangeni weenyanga.Alembathwe bumnyama,
iye, ubumnyama obunzima tshu;
amafu aligubuzese,
lisatjiswe lithunzi elinzima lesiwuruwuru.c?Ilangelo alibe bumnyama,
uZimu ongaphezulu angalibali,
kungabi nomkhanyo mhlokho.s_“Alibhubhe ilanga engabelethwa ngalo
nobusuku obathi,
‘Isibeletho sibambe umtwana womsana.’"?Wathoma ukukhuluma wathi:V 'Ngemva kwalapho uJobho wavula umlomakhe wathuwelelisa ilanga abelethwa ngalo.*M Bahlala equlwanini noJobho loyo amalanga alikhomba nobusuku bakhona. Akakho owaba nelitho alitjhoko kuJobho ngombana bebabona bonyana udosa emhlweni kangangani.7 Kwathi lokha nabambona basesebuqamamana, kwaba bukhuni ukumfanisa. Bathoma ukurhahlawula, badabula iimphuraphura zabo, bazirhatjha ngethuli eenhloko.zm Kuthe bona abangani abathathu bakaJobho bezwe ngakho koke okumbi okumehleleko, beza omunye nomunye abuya lapha ahlala khona. Bahlangana kobana baye kuJobho bayomtjhiriya. Bona bekungu-Elifasi umTemani, uBhilidadi umTjhurhi noTsofara umNama.\1 Kodwana yena wathi kuye: “Ukhuluma njengesidlhadlha somfazi. Kanti sizakwamukela okuhle kwaphela kuZimu singasamukela nokumbi na?”
Kikho koke lokho uJobho azange one begodu azange akhulume litho elimbi.^~5 Umkakhe wathi kuye: “Usabambelele ekubeni qotho kwakho na? Thuka uZimu lo, ufe.”O}UJobho wathatha isiqetjhana sediko wazirhwaya ngaso, wahlala ezaleni. | Yeke umphikisi wasuka phambi kwakaSomnini wayokuhlunguphaza uJobho ngamathumba ukusukela ngaphasi kweenyawo bekube sefokothweni.k{OUSomnini wathi kumphikisi: “Qala, ngimnikele esandleni sakho, kwaphela ungathinti ipilwakhe.”zzmYeke nange ungelula isandla sakho umthinte enyameni nemathanjenakhe, ngiyakutjela ngithi uzokuthuka emtarini.”ywUmphikisi waphendula wathi: “Ubuhlungu busesikhunjeni! Umuntu uzakunikela koke anakho ikani azakusindisa ipilwakhe. x9USomnini godu wathi kuye: “Uthi khewatjheja nje ngencekwami uJobho? Akunamuntu ofana naye ephasini, uyindoda eqotho nethembekileko. Ngokwesaba uZimu ubalekela ubumbi. Usadzimelele ekubeni qotho nanyana ungitjitjizele bona ngijamelane naye, ngamlobisa ngaphandle kwesizathu.”wUSomnini wathi kumphikisi: “Uvelaphi-ke wena?”
Umphikisi wathi: “Gade ngizulazula ephasini, ngehla ngenyuka.”v /Godu kwaba nelanga lapha amadodana kaZimu aziveza khona phambi kwakaSomnini, nomphikisi wazifaka hlangana nawo naye waziveza phambi kwakaSomnini.Hu  Kikho koke lokhu uJobho azange one namkha asole uZimu ngobumbi.?t ywathi:
“Ngavela ngibulanzi esibelethweni sakamma,
ngizakubuyela ehlabathini nginjalo.
USomnini bekangiphile,
uSomnini uthethe;
alithokozwe ibizo lakaSomnini!”Ws )Yeke uJobho wasikima, wadabula iphuraphurakhe, waguda ihlokwakhe, wawa ngobusoAr }qala, sekwavela isiwuruwuru erhalawumbeni samadlha phasi amaswazi womane wekumba, yawela phezu kwabantwabakho. Bahlongakele boke, sekwaba ngimi ophunyurhileko ngathi angizokubikela.” q Naso kuthe sisakhuluma njalo kwafika esinye sathi: “Amadodanakho namadodakazakho gade agoma, asela iwayini ngekumbeni yezibulo,pp [Kwathi naso sisakhuluma njalo kwafika esinye isigijimi sathi: “AmaKasidi eze ngeenqhema ezintathu afese asahlela iinceku azibulala ngesabula abe athumba amakamela. Ungibona nginje, sengimi ophunyurhileko ngathi angizokubikela.”>o wKwathi sisakhuluma njalo kwafika esinye sathi: “Kwehle umbani esibhakabhakeni warhadla izimvu neembuzi kanye neenceku zakho. Sekwaba ngimi ophunyurhileko ngathi angizokubikela.”.n Wkwavela amaTjheba asahlela iinceku zakho ngesabula, athatha zoke iinkomo nabodumbana. Ungibona nginje sengimi ngedwa ophunyurhileko, nje-ke ngithe angizokubikela.”pm [Khonapho kweza isigijimi kuJobho sathi: “Iinkomo gade zilima, abodumbana bakarula utjani hlanu kwazo,ll S Ngelinye ilanga amadodana namadodakazi kaJobho gade agoma begodu asela iwayini ngekumbeni yezibulo.&k G USomnini wathi kumphikisi: “Qala, koke anakho ngikunikela esandleni sakho, kodwana yena ngenyama ungamthinti.” Yeke umphikisi wasuka phambi kwakaSomnini.oj Y Kodwana nawelula isandla sakho uthinte koke anakho gadesi, ngiyakutjela ngithi uzakuthuka emtarini.”i  Angithi umbiyele ngomthangala kanye nomzakhe nakho koke anakho. Ubusise umsebenzi wezandla zakhe, ngalokho imihlambakhe yandile enarheni.Ph  Umphikisi waphendula uSomnini wathi: “UJobho wesaba uZimu ngelize na?)g MUSomnini wathi kuye: “Uthi khewatjheja nje ngencekwami uJobho? Akunamuntu ofana naye ephasini, uyindoda emsulwa neqotho. Ngokwesaba uZimu ubalekela ubumbi.”f  USomnini wabuza umphikisi wathi: “Uvelaphi-ke wena?”
Umphikisi wathi: “Gade ngizulazula ephasini, ngehla ngenyuka.”xe kKwaba nelanga mhlana amadodana kaZimu aziveza khona phambi kwakaSomnini nomphikisi weza wazifaka hlangana nawo.Gd  Bekuthi kungaphela umzombe wemigidi leyo, uJobho abize abantwabakhe abahlambulule. Gade avuka ekuseni bese abenzele imihlabelo yokutjhiswa ukuya ngokwesibalo sabo boke ngombana uJobho gade adlumbana asithi: “Kungenzeka abantwabami bone ngokuthuka uZimu eenhliziyweni zabo.” UJobho gade enza lokho ngeenkhathi zoke.c  Amadodanakhe gade avame ukugega ngokweenkumba zawo enze imigidi, ameme nabodadwawo abathathu kobana bazogoma bebasele ndawonye.b +Beyinezimvu neembuzi eziziinkulungwana ezilikhomba, amakamela aziinkulungwana ezintathu, ikulungwana yeenkomo ezibotjhelwako, amakhulu amahlanu wabodumbana abasikazi kanye neensebenzi ezinengi kwamambala. Gade ayindoda enjinge ukudlula woke umuntu enarheni engepumalanga.8a mBeyinamadodana alikhomba namadodakazi amathathu.` Kwakukhona indoda enarheni ye-Utsi ebekuthiwa nguJobho. Indoda leyo gade imsulwa begodu iqotho. Ngokwesaba uZimu, beyibalekela ubumbi.r_] Iye, uMoridekayi umJuda gade asisandla sekosi u-Arhatjhiverotjhi, amkhulu phakathi kwamaJuda. Abafowabo abanengi bamthathela phezulu ngombana gade asebenzela abantu kuhle begodu ancengela boke abantu bekhabo kobana baphatheke kuhle.\^1 Angithi zoke izenzo zakhe zegunya namandla, nayo yoke indaba yobukhulu uMoridekayi ahlonitjhwa ngabo lokha ikosi nayimphakamisako, kutloliwe encwadini yeendaba zemihla ngemihla yamakhosi weMediya newePheresiya.s] a Ikosi u-Arhatjhiverotjhi yabeka bona kube nomthelo embuswenayo, okutjho enarhakazini kanye neenhlengeleni.|\q Umyalo wendlovukazi u-Esta waqinisa isimiso sokugidinga iPurimu, nje-ke lokho kwatlolwa phasi encwadini yemilando.A[{ Eencwadinezo bekuqiniswa bonyana kugidingwe amalanga wePurimu ngeenkhathi zawo ezijanyisiweko. Lokho bekufanele kube njengesimiso esabekwa nguMoridekayi umJuda emaJudeni besaqiniswa ngu-Esta indlovukazi. Begodu kube ngendlela wona agade azimisele ngayo kanye neenzukulwana zawo ngendaba yokuzila nokulila kwawo.'ZG Kwathunyelwa iincwadi ezineenlokotho ezihle nezikhuthazako kiwo woke amaJuda eemfundeni ezilikhulu namatjhumi amabili nalikhomba zombuso ka-Arhatjhiverotjhi.,YQ Nje-ke indlovukazi u-Esta oyindodakazi ka-Abirhayeli, banoMoridekayi umJuda, bakhupha umtlolo wesibili ogunyaza ngokugcweleko incwadi yokuthoma mayelana nePurimu.yXk Amalanga lawo azakukhunjulwa begodu azakulondwa iinzukulwana ngeenzukulwana, imindeni ngemindeni, iimfunda ngeemfunda nemizi ngemizi. Iye, amalanga wePurimu akukameli eqiselwe amehlo emaJudeni namkha aliswe ukugidingwa eenzukulwaneni zawo.xWi akwamukela njengomkhuba wawo noweenzukulwana zawo kanye nabo boke azihlanganisa nawo bonyana azakulonda amalanga amabili lawo ngaphandle kokuhluleka. Kuzakuba njengombana kutloliwe begodu kuzakwenziwa ngesikhathi esibekiweko, qobe mnyaka.iVK Ngalokho babiza amalanga lawo bona yiPurimu ngokususela ebizweni elithi ipuri. Nje-ke ngebanga lakho koke ebekutlolwe encwadini eyatlolwa nguMoridekayi, nalokho amaJuda aqalana nakho endabeni le kanye nalokho okwawehlelako,aU; Kodwana emva kobana u-Esta eze phambi kwekosi, ikosi yakhupha umyalo ngokutlola kobana ilisu lobukhohlakali uHamani agade alilukile ngamaJuda, kufuze libuyele ehlokwenakhe. Yena namadodanakhe baphanyekwa eengodweni.gTG Lokho wakwenza ngombana isitha samaJuda uHamani umsa kaHamedata umAgagi, gade enze ilisu elimbi ngamaJuda kobana awaqede. Begodu gade enze bona kuphoswe ipuri (lokhu kutjho ifumbe) ngawo ukuze awararanise abe awaqede nya.fSE Nje-ke amaJuda akwamukela lokho njengomkhuba kobana enze njengombana uMoridekayi awatlolele.uRc kube malanga amaJuda afunyene ngawo ukuphumula ezitheni zawo nenyanga ephendulele isizi lawo ekwenameni nokulila kwawo ekugidingeni. Enza amalanga lawo aba ngewokugidinga nokwenama, iye, namalanga wokuritjhana nokupha abadududu izipho.lQQ Bekawazisa bonyana agidinge qobe mnyaka ilanga letjhumi nane neletjhumi nahlanu lenyanga ka-Adari,P UMoridekayi wazitlola izintwezo, wathumela iincwadi kumaJuda woke ebegade angeemfundeni zoke zekosi u-Arhatjhiverotjhi, kude neduze.IO Ngalokho amaJuda wezabelo zoke agade ahlala emizaneni enganamithangala, athatha ilanga letjhumi nane lenyanga ka-Adari njengelokwenama, lomgidi nelokuphumula. Godu kwaba lilanga lokuritjhana. MU~~~R}}}F|||H{{{D{zzZz yysyxxpxwwhwvvPuuu2tttssksrr'qqhqpp]ooo"nnrnmmEllkkckjj=iiqihh{h!gg|gffJeee8ddd.ccecbbMaava ``!__A^^R]]j] \\=[[[c[ ZYYY'XX]WWRVVUUURTTTGSSVRRRDQQQPP:OOrO NNAMMMLLhL7KKJJJ*IIIKHHH`H GGcGFFjEEE3E DDdD CCNBBYBAAh@@@O???0>>>0==h=<<;;-::`:499K888377u766<55544w4(33^322\11r00d0//F/#...'--v-,,M+++/***&)))((2''|'%&&&K&%%R$$w$ ##""\"!!M! D9eZXD~37<t3mK+b61 o   $ ] bo wLchV;%Indawo yabafileko yembulekile kuZimu,
indawo yokubhujiswa isepepeneneni.b:=Iintsitsirimba zithuthumela ekuzikeni kwelwandle,
iye, amanzi nokukiwo kuyazamazama.I9 Ngubani okufundise amezwi lawo?
Uwakhulume ngommoya kabani?W8'Wanikela ongakahlakaniphi iseluleko!
Wazisa okungaveza imiphumela emihle!R7“Maye, umsize kangangani obogabogako!
Wanceda ingalo enganamandla! 6 =UJobho waphendula wathi:j5Mkangangani-ke obhubhako, oziimpethu kwaphela,
iye, indodana yomuntu esibungu sakosibungu!”V4%Nakube ngitjho nenyezi ayikacwebi
neenkwekwezi azikhanyeli emehlwenakhe,m3SAlo, obhubhako angaba ngolungileko njani phambi kwakaZimu?
Angaba msulwa njani obelethwe mfazi?Q2Ngubani ongabala amabuthwakhe?
Ukukhanya kwakhe kukiyo yoke indawo.d1A“Igunya nokwesabeka kungekwakaZimu,
yena ugcina ukuthula ekuphakameni kwezulu lakhe.30 cYeke uBhilidadi umTjhurhi waphendula wathi:Y/+“Amezwami aliqiniso!
Ngubani ongangiphikisa,
awenze abe lilize na?”1.[Iinrhonga ziphakanyiswa kwesikhatjhana
kodwana zibuye zinyamalale;
zibuna njengotjani bezibuthelelwe ndawonye;
mbala, zigwetjwa njengeenqwambe zekoroyi.’[-/Uzamnikela ukuphepha ukuze ename
ngombana amehlwakhe aseendleleni zeenrhonga.P,Ngamandlakhe uzakukhukhula iinrhonga,
amele onganathemba epilweni.k+OUZimu uzakondla inyumba,
iye, umfazi onganamntwana,
kanye nomhlolokazi ongaphathwa kuhle.*{Umbelethakhe uzamkhohlwa,
iimpethu zimudle,
angeze asakhunjulwa nakanye,
iye, ubumbi bephulwa njengeenkuni.d)AIsomiso nomtjhiso ziginya amanzi werhwaba,
ngokunjalo nethuna lirhiribidela abonileko.(“Nina nithi, ‘Abantwabo bakhukhulwa mamanzi,
isabelo sabo senarha sizakuba sisethuko,
akunamuntu ozakunaka iindiribe zabo.U'#Ilanga labo lithoma nakumnyama tshu,
bajayelene nokwesabeka kobumnyama.l&QEbusuku iinkumba ziyagqekezwa,
emini abagqekezi bayazivalela,
ngombana abazwani nomkhanyo.v%eIlihlo lesihlobongi ligada ukuhlwa,
sizitjele sithi, ‘Angingabonwa’,
nje-ke, sifihla ubuso baso.s$_Lokha nakuhlwako umbulali uyavuka,
abulale ochakileko noswelako,
iye, ebusuku unanaba njengesela.q#[ “Kunalabo abahlubuka ukukhanya,
abangazi iindlela zakhona,
begodu abahlali emizileni yakhona." Ngedorobheni kuquma abahlongakalako,
imiphefumulo esebuhlungwini bamanceba ifuna isizo,
kodwana uZimu akasoli namunye ngobumbi.P! Emini zihlala emkghotheni wendlela;
zigadange amadiribe ngomrhawu.b = Iinkhwahla zikhamba hlubule, azinazambatho;
zithwala iintjherefu zekoroyi ngendlala.Z- Kukhona abahlwitha onganayise ebeleni,
benze isibambiso ngesana lochakileko.NBathambiswa lizulu leentaba,
bazisitha edwaleni kobana baphephe.ONgokutlhoga iingubo, balala lize,
baswele kokuzembesa emakhazeni._7Emasimini babuthelela amakhikhizela wakhona,
baburuje eendiribeni zeenkhohlakali.NAbachakileko banjengabodumbana,
iye, abodumbana bommango erhalawumbeni:
Baphuma baye emsebenzini wemihla,
bazumane neenquqwana zokudla ebhudwini,
kobana kube kukudla kwabantwababo.W'Bafuqula abadududu endleleni,
abakhwahlileko enarheni bayabhaca nabezako.X)Bathumba abodumbana beentandani,
bemuke umhlolokazi ikomakhe ngesibambiso.RKukhona abatjhidisa iinkhonkhwani,
belusa imihlambi abayithumbileko.{ qKubayini oSabekako angabeki iinkhathi zokugweba?
Kubayini labo abamaziko bafune amalanga anjalo bangawafumani?NMbala angikathuliswa bumnyama,
namkha ubujamo obunzima engikibo.GUZimu unyamise ihliziywami,
oSabekako ungithuthumelisile.jMKungalokho ngiyathuthumela phambi kwakhe.
Nangicabanga ngakho koke lokhu, ngifikelwa livalo.PUfeza akuqunte ngami,
ngaleyondlela uneminqopho enjalo ngabanengi.]3 Kodwana yena ufana yedwa.
Ngubani ongamtjhugulula?
Wenza lokho akuthandako.X) Azange ngisuke emiyalweni yomlomakhe,
amezwakhe ngawafihla esifubeni sami.]3 Iinyawo zami zinamathele iinthende zakhe,
ngihlezi endlelenakhe ngangaphambuka.dA “Nabe angayelela iindlela zami,
nabe angangizizinya, bengizakuphuma nginjengegolide.^5 Emsebenzinakhe ngetlhagwini, angimboni,
najikela ngesewula, angimboni nakancani.b =Kodwana nangiya epumalanga,
yena akakho lapho,
nangiya etjingalanga, angimtholi.n UEbandlapho olungileko ubezakubeka indabakhe phambi kwakhe,
iye, ngirarulule indabami isiphelani.` 9Ubezakujamelana nami ngamandla amakhulu na?
Awa, gade azongitjheja yena ngokwakhe.j MBengizakufumana kobana ubezangiphendula njani;
iye, bengizakwazi lokho agade azokutjho kimi.a ;Bengizakwendlala indabami phambi kwakhe,
umlomami bewuzakuzala amezwi wokuzivikela.a;Nangathana bengazi bonyana ngingamfunyanaphi,
bengizakuya ebandla alilungiseleleko.s_“Ilanga loke isinghonghoyilo sami simunyu,
nanyana ngibubula, isandla sakaZimu sinzima phezu kwami.  =UJobho waphendula wathi:_7Ngomsulwa kwaphela amtjhaphululako,
iye, usindiswa kuhlanzeka kwezandla zakhe.”[/ngombana wehlisa amehlo aziphakamisako,
kodwana usindisa amehlo azithobileko.FOkuquntileko kuzakwenzeka,
neendlela zakho zizakukhanya,RNawumncengako, uzakuzwa,
yeke uzakghona ukuphetha iinthembiso zakho.H Khona-ke uzakuthaba kuye,
uphakamisele ubuso bakho kuZimu._7Nje-ke, oSabekako uzakuba ligade lakho legolide,
godu abe yisilivakho ephazimako.a;Lahlela igade legolidakho ethulini,
igolide elicolisakeleko emadwaleni wemilanjana.Y~+Nawubuyela koSabekako, uzakuvuselelwa.
Tjhidisela ikohlakalo kude nomzakho.T}!Yamukela ifundiso ephuma emlonyenakhe,
ubeke amezwakhe ehliziywenakho.^|5“Nawubuyisana noZimu, uzakuba nokuthula;
ngaleyondlela ipumelelo izakuza kuwe.e{Cngokuthi, ‘Iye, abajamelene nathi bayatjhabalaliswa,
nomlilo uqothule amasalelabo.’QzAbalungileko bayakubona lokho bese bajabule,
abamsulwa babakokomejetyaKhisibe nguye oSabekako ozalise iinkumba zabo ngokuhle.
Kodwana amaqhinga weenkhohlakali akude noZimu!nxUNgibo abathi kuZimu, ‘Hlukana nathi!’
Godu bathi, ‘Yini engenziwa ngoSabekako kithi na?’[w/abadudulwa ngaphambi kwesikhathi,
iinsekelo zabo zakhukhulwa ziinkhukhula na?KvUzakukhamba endleleni yekadeni,
eyakhanjwa ngabakhohlakeleko,\u1Amafu anzima tshu ayamsitha kobana angaboni
lokha nakhamba esibhakabhakeni.’[t/ Khonapho wena uthi, ‘UZimu wazini nje?
Angagweba asebumnyameni obunjalo na?~su “UZimu akahlali ekuphakameni kwezulu na?
Qala iinkwekwezi ezisekabeni yomkayi:
Maye, ziphakeme kangangani!Pr Kghani awuboni ubumnyama,
neenkhukhula zamanzi ezikugubuzesako na?_q7 Kungebangelo iinthiyo zikuzombelezile,
ivalo eliza ungakatjheji liyakubhudungela.Pp Wajikisa abahlolokazi bamkhonoze
nabanganaboyise wabaqeda amandla.SoKodwana onamandla bewumnikela inarha,
iye, omthandako bekahlala kiyo.KnAzange ubaphe amanzi abadiniweko,
watima abalambileko ukudla.omWngombana ufune isibambiso kubafowenu,
ngokuncani abakubamba khona.
Bewubahlubulisa izambatho.FlUkukhohlakala kwakho kukhulu!
Izono zakho azinasiphetho,Wk'Kungebanga lokuzithoba kwakho kobana uZimu akusole,
abe akuse ebandla na?[j/OSabekako ujatjuliswa kulunga kwakho na?
Uzuzani ngobumsulwa beendlela zakho?Ti!“UZimu angasizwa mumuntu na?
Nohlakaniphileko angaba lisizo kuye na?1h _Yeke u-Elifasi umTemani waphendula wathi:gy"Alo-ke nakunjalo, ningangiduduza njani ngenyakanyakenu leyo?
Aninazo iimpendulo ngaphandle kwekohliso kwaphela.”f/!Iye, amagade emlonyeni werholo asisithe kuhle;
boke abantu bekhabo bazasilandela,
begodu sizakuba kanye nabanengi abakhamba phambi kwaso.Se “Isikhohlakali sisiwa emathuneni wekhabo,
sigadwe liqubi lequlwani.kdONgubani ongasola uZimu tjhatjhalazi ngalokhu na?
Ngubani ongamhlawulisa ngalokho akwenzileko?rc]okutjho ngomhla wehlekelele iinkhohlakali ziyasinda,
ngelanga letukuthelo ziphunyurha zingakalimali.cb?Kubayini ningabuzi abantu bemilandelande?
Angeze naphikisana nobufakazi ababulethako,gaGngombana nithi, ‘Iphi-ke gadesi ikumba yomuntu omkhulu?
Liphi ikhaya leenkhohlakali?’B`“Ngiyakwazi enikucabangako
namazungu eningona ngawoG_Bobabili balala ngokufanako ethulini,
iimpethu zibembese.D^Omunye umuntu ufa alisizi
angazange akhe abone ubuhle.F]iinqwebu zakhe zihlala zigcwele
namathambakhe anommongo.G\Omunye umuntu ufa asaqinile,
aphephile begodu azigedlile,T[!“Ngubani ongafundisa uZimu ilwazi,
onguye ogweba iindalwa zezulu na?`Z9ngombana asinandaba nomndenaso esiwutjhiyako
lokha nakufika ukuphela kwamalangaso!PYAmehlwaso akabone ukubhujiswa kwaso,
sisele itukuthelo yoSabekako,XNamkha uZimu wehlisela isibetho sesikhohlakali emadodanenaso?
Awa, uZimu akabethe isikhohlakaleso ukuze sazi nakusasa!lWQKukangaki zifana neenhlanga eziphetjhulwa mumoya,
njengamawunguwungu akhukhulwa siwuruwuru na?V+kukangaki isibani sazo sicinywa na?
Kukangaki zehlelwa yihlekelele ezifaneleko?
Ingabe uZimu uyazabela ukubhujiswa etukuthelwenakhe na?]U3“Nakube umnono weenkhohlakali awusisezandleni zazo,
amaqhingazo akude noZimu,iTKBekayini oSabekako loyo bonyana singabeze simlotjhe?
Sizakubuyelwa yini nasimthandazako?’OSZithi kuZimu: ‘Hlukana nathi!
Asikhanuki ukwazi iindlela zakho.HR  Zizwa kuhle ipilwazo yoke,
ziziyele kabafileko ngokuthula.[Q/ Zibhina ngokulilisa abosotjherere namaharibha,
zithabele itjhada lamanghwani.ePC Iinkhohlakali zikhupha abantwabazo njengemihlambi,
iye, baphuma, bajekezele ngaphandle.UO# Iinkunzi zazo azibhalelwa kumithisa,
iinkomo zazo ziyabamba, aziphunzi.WN' Amakhayazo aphephile, akunavalo kiwo,
iswazi lakaZimu alikho phezu kwazo.]M3Abantwabazo baphumelela phambi kwazo,
iye, imindeni neenzukulwana zikanye nazo.lLQ“Kubayini iinkhohlakali ziphila isikhathi eside,
ziluphale godu zidlondlobale zibe namandla?RKNangicabanga ngalokhu, ngehlelwa kukwesaba,
umzimbami uyathuthumela.YJ+Nange ningalalela engikutjhoko, nizakumangala,
nje-ke nizakuthula nithi du._I7Isinghonghoyilo sami asikaqaliswa ebantwini.
Alo-ke, kubayini kumele ngibekezele?SHNgibekezelelani khengikhulume,
kuthi nangiqedako, nihlekise ngami-ke.AG}“Lalelisisani amezwami,
kube yinduduzo evela kini. F =UJobho waphendula wathi:fEESinjalo-ke isiphetho uZimu asibekele isikhohlakali,
iye, ilifa elimenyezelwe nguZimu.”hDIIinkhukhula zizakukhukhula nekumbakhe,
iye, amadlambi wamanzi ngelanga letukuthelo kaZimu.GCAmazulu azakwambula isono sakhe,
nephasi lijamelane naye.BBumnyama bodwa obubekelwe amagugwakhe,
umlilo ongakabaswa mumuntu uzamtjhwamadela,
uqothule nokuseleko emzinakhe.AKuzakuthi nawutsomulako
kobana uphume emhlanakhe,
itlobo leyo imanyazele inyongo.
Uzakwehlelwa livalo lokufa!]@3Nanyana athi ubalekela isibulawo sesimbi,
uzakuhlatjwa msebe onetlobo yekoporo.?Uzakuzalisa isisu sakhe ngesizi!
Iye, uZimu amvuthele ngetukuthelwakhe,
imnethe njengezulu eliwulukela phezu kwakhe.]>3Uzakuthi asadakwe mnono, afikelwe lisizi,
iye, amatlhuwo amthelekele ngamandla.P=Ngenca yokurhiribidela kwakhe,
ubunjinga bakhe angeze badzimelela.L<“Ngebanga lokobana amarhamaru,
umnonwakhe angeze wamsindisa._;7Nanyana agandelele bewalahla abadududu,
iinkumba abemuke zona angeze azivuselela.e:CUzakubuyisa akukhandlekeleko angakakugomi,
anganandiphi ngitjho nenzuzo yerhwebo lakhe.L9Akangathabeli imisele,
iye, imilanjana egeleza iliju nemilaza:[8/Uphila ngokumunya isihlungu seenyoka,
nje-ke, uzakubulawa lilimu lesiqandani.D7Uhlanza umnono awuginyileko,
uZimu amgonyulukise wona.e6CKodwana ukudlokho nasele kungendeni kuyajika:
Kube sihlungu senyoka ngaphakathi kwakhe.V5% Iye, zinjengeliju alimumethe angalikhafuli,
alibambe ngerhwalabha lakhe.\41 “Izenzo ezimbi zinjengeliju ngemlonyenakhe,
azifihle ngaphasi kwelimu lakhe.a3; Amathambakhe gade anamandla wobutjha,
kodwana amandla lawo azakulala naye ethulini.v2e Abantwabakhe bazakubuyisela umnothwakhe kabadududu,
iye, kube sisandla sakhe esibuyisela akuthethe kibo.Y1+ Ilihlo elakhe lamrhedlula, alisoze lisambona,
angeze lisambona endawenakhe.T0!Uphapha njengebhudango, angasabonwa,
agijinyiswe njengombono webusuku.d/Auzakubhubha isiphelani njengothuvi bakhe.
Labo abambonileko bazakuthi, ‘Uphi nje?’Y.+Nanyana ukuziphakamisa kwakhe kufika emkayini,
nehlokwakhe ithinta emafini,a-;ukujabula kwabakhohlakeleko kufitjhani
nokuthokoza konganaZimu kungokwesikhatjhana.U,#Angithi uyakwazi lokhu:
Kusukela kade,
ekubekweni komuntu ephasini,b+=Ngizwa ukusolwa okungihlambalazako,
nomqondo engingawuzwisisiko ongenza ngiphendule.*y“Mbala, imikhumbulo engikhathazako ingenza bona ngiphendule,
ngebanga lokungabi nokuhlaliseka ngaphakathi kwami.)) OUTsofara umNama waphendula wathi:r(]yelelani isabula
ngombana lezo zizono ezifanela ukufa!
Nje-ke, nizakwazi bonyana kunesigwebo.”U'#Lokha nanithi, ‘Utjhiswa yini,
nakube isisusa sendaba silele kuye?’s&_Kwanga mina ngingambona ngamehlwami la,
iye, abonwe ngimi ngenyama.
Umphefumulwami ukomele lokho!y%knasele asikimile, babone amabono.
Nje-ke, ngizambona ongiphathele iindaba ezihle,
iye, osidalwa sezulu.i$KMina ngathana bengazi bonyana umhlengami uyaphila,
asikime ebandla ajamelane nabasephasini;v#eAtlolwe ngesimbi elitjeni,
kuzaliswe imisele yakhona ngomthofi,
ngaleyondlela agobhodlhwe unomphela!a";Maye, kubethana amezwami lawa gade atloliwe!
Iye, ngathana gade atlolwe emsongweni!O!Kubayini nani ningigijimise njengoZimu?
Ananeliswa ngenyamami na?s _Akhese ningirhawukele hle!
Ngirhawukelani bangani bami,
ngombana ngigandelelwe sisandla sakaZimu.OUmphefumulwami uhlulukela abaziingazi zami,
kodwana angisenabani.W'Boke abakhozi bami bayanginyenya,
iye, labo engibathandako sebangijikele.QSese nginyazwa naziinratjhana,
nangikhuluma nazo, ziyangifulathela.LUmmoyami usivunda kumkami,
ngisinyenyiso ebantwaneni bakwethu.QNangibiza incekwami, iyazithulela,
bengisuke mina ngincengane nayo.yknaziimvakatjhi ekumbenami.
Iincekukazi zami zingithatha njengomyeni,
sese nginjengephandle emehlwenazo.MIinhlobo zami nabangani bami bangilahlele izandla,
sengilibelweS “Umndenami ubekwe kude nami,
engijayelene nabo bami bangihlamukile.pY Amabuthwakhe ahlangana ndawonye,
ahloma amatendawo angizombeleza,
angivimbezela njengedorobho.L Ungivuthelise ngetukuthelwakhe,
wangibalela kabajamelene naye.Z- Ungirhiriza mahlangothi woke, angisekho,
wasiphula ithemba lami njengomuthi.B Ungihlubulise idumo lami,
wangemuka isihlohlo ehloko.eCUngakhele isiqabo emzilenami
angikghoni ukudlula,
wabeka ubumnyama eendleleni zami.  Nanyana ngirhuwelela ngithi, ‘Ngoniwe!’
akakho ophendulako.
Nangimemeza ngifuna isizo,
nalapho akukho ukulunga.X)yazini bonyana uZimu ungibeke ngemmoyeni,
yinedakhe engirhobele ngaba nje.a;Nakube ngambala nizikhukhumezela mina,
nenze ihlazo lami libe yinto yokungiphikisa,T!Nanyana bekuliqiniso bonyana ngiphosisile,
ukuphosisa kwami yindabami.NNingirhubutjhe kalitjhumitjhumi!
Aninanhloni zokungiwurubaja na?S “Nizangizwisa ubuhlungu bekube nini,
nilokhu ningiqoba ngamezwi na?%  GYeke uJobho waphendula wathi:_ 7bathi, ‘Unje-ke umuzi womgulukudu!
Le, bekuyindawo yomuntu ongazi uZimu!’ ”V %Bangetjingalanga bayakhena mhlana awako,
bepumalanga bangenwa kukwesaba,y kAkanabantwana namkha isizukulwana ebantwini bakwabo,
sekutlhogeka ngitjho noseleko lapha gade ahlala khona.KUsuswa ekukhanyeni, aphoselwe ebumnyameni,
aqotjhwe ephasini.X)Ukukhunjulwa kwakhe kuyaphela ephasini,
ibizo lakhe alisaphathwa enarheni.MImirabhakhe ngaphasi iyomelela
neempande zakhe ngehla ziyabuna.SEtendeni lakhe kunomlilo,
isibabuli sisabalele endawenakhe yokuhlala.OUdzwetjulwa ebuphephelweni betende lakhe,
alethwe ekosini yevalo.R iqothula isikhumba sakhe
izibulo lokufa liqede amalungu womzimbakhe.Q Amandlakhe aqothulwa yindlala,
ihlekelele imlele nje, eqadi kwakhe;D Ivalo limethusa ngapha nangapha,
limhlala eenthendeni.M Ufihlelwe ikawule equlwanini,
iye, ubekelwe unoqhaka endleleni.A} Isithiyo simbamba ngesithende,
isifu siyamurhorheja.I~ Iinyawo zakhe zimrholela ngenedeni,
urhohlomela ngemgodini.L}Ancitjhisiwe amabhadulwakhe anamandla,
amaqhingakhe ayamkhuba.V|%Umkhanyo ufiphele ngetendeni lakhe
nesibani sakhe lapho akhona siyacima.j{MNgambala umkhanyo weenkhohlakali uzakucinywa,
iye, amalahle womlilo wokhohlakeleko amthuthu. zWena ozirathula ngetukuthelwakho.
Utjho bona inarha ingalahlwa ngebanga lakho,
namkha kususwe idwala linye endawenalo na?Hy Kubayini usithathe njengeenkomo,
sibe bokeke emehlwenakho?jxM“Uzakuratharatha kuze kube nini?
Buyela emikhumbulwenakho!
Emva kwalokho singakhuluma..w YUBhilidadi umTjhurhi waphendula wathi:cv?Kghani lizakwehlela nami endaweni yabafileko?
Sizakwehlela kanyekanye ethulini na?”Eulikuphi-ke ithemba lami?
Ngubani ongabona ithemba lami?ntUNakube ngibiza ithuna ngithi, ‘Baba’,
iimpethu ngizibize ngithi,
‘Mma nabodadwethu’,bs= Ithemba lami linye, indawo yabafileko yindlwami!
Sengendlale umkghadami ebumnyameni!Rr Abangani bami bathi ubusuku yimini
lokha nakuba mnyama bathi kuyasa.gqG “Imihla yami idlulile,
amasu wami aphelile,
iye, iimfiso zehliziywami zitjhabalele.^p5 Kodwana nina noke niqhiqha kimapha,
nokho angifunyani noyedwa onobuhlakani kini.co? ‘Olungileko unamathela endlelenakhe,
nonezandla ezihlanzekileko uyandlondlobala.’tnaAbazenza qotho bayarareka ngalokhu,
nokuthiwa bamsulwa badanile ngonganaZimu!
“Godu isaga sithi,NmAmehlwami sese afifiyela ngebanga lesizi,
angikondi ngimathambo.[l/Kodwana uZimu wenze mina ngaba siphoqo sabantu,
nabangibonako batsaka amathe.fkE‘Othengisa ngomnganakhe kobana afumane isabelo,
amehlo wabantwabakhe azakufifiyela.’jMbala usithe imikhumbulo yabangani bami ekuzwisiseni,
ngalokho angeze ubavumele ebandleni lezulwini.
“Isaga sithi,OiZimu, beka isibambiso sami kuwe
ngombana ngubani ozangijamela na?dhANakungasinjalo, ukukokomejwa kusisabelo sami
namehlwami ahlala atjheje ilunya labantu.Ng Ummoyami wephukile,
amalangami aphelile,
sengilungele ithuna._f7Mbala, sekusele iminyakana embalwa
ngaphambi kobana ngikhambe indlela engabuyiko.\e1Yena uzakuncengela obhubhako phambi koZimu,
njengomuntu nancengela umnganakhe.\d1iye, umkhulumelami, omnganami,
lokha amehlwami achiphizela uZimu ngeenyembezi.cNanyana ngingaba njengombana nginje,
kwanga ngingaba nofakazi phakathi kweendalwa zezulu,
ozokukhuluma indabami keliphezulu,Wb'Wena phasi, ungafihli iingazi zami,
isililo sami asingafumani ukuphumula.Qananyana kungananturhu ezandleni zami,
nomthandazwami uhlambulukile.Z`-Ubuso bami buba bumbi ngesililo
neenkopheni zami kunobumnyama obunzima tshu,S_“Ngithungelele umgodla esikhumbeni sami,
ihlokwami izele ngomlotha.G^Ungivula iintunja ngeentunja,
angithelekele njengengorho. ]  imisubelakhe yawela ngapha nangapha kwami,
yangihlaba iziso.
Ngaphandle kwesirhawu
yachithela inyongwami equlwanini.v\e Bengizihlalele, wangiqovaqova,
wangithi bhi ngentanyana wangidabudabula.
Wangijamisa ngaba sinenjwa,V[% UZimu unginikelele ngemigulukudu,
wangilahlela ezandleni zeenkhohlakali.oZW Abantu bangikhamisela imilomo,
bangiphoqa ngokungiwakala emhlathini,
bangihlalela isicathana.Y# Itukuthelo kaZimu ingirathule,
ngombana ungibambele ivunda;
wangisinela amazinywakhe,
umjamelanami wangiqala ngamehlo abukhali.tXaUngenze ngaba sibonelo sehlekelele,
ukonda kwami kujamelene nami,
kufakazela amanga wabantu ngami.PW“UZimu lo, nguye ongiqede amandla,
wakhenisa woke umkhambathami.nVUMadoda, ukukhuluma ngobuhlungu bami, akubenzi budambe,
begodu nangithulako nakhona abusuki kimi.^U5Benginganikhuthaza ngomlomami kwaphela,
induduzo yeembhena zomlomami inibangule.,TQNami bengingakhuluma njengani nje,
nabegade kungini lapha ngikhonapha;
bengingabumba amezwi ngiphikisane nani,
nami ngithintithe ihloko nanginiqalako.`S9Lesi sikhathi samezwenu amumoya na?
Nakungasinjalo, nitjhiswa yini beniphikise na?TR!“Ngizwe izinto ezinengi ezinjalo;
nibaduduzi abambi nokanyana njalo. Q =UJobho waphendula wathi:]P3#Bakhulelwa ihlekelele, babelethe ubumbi,
iye, isisu sabo sikhulisa ikohliso.”TO!"Mbala abanganaZimu abatheli
nomlilo uqothula ipahla ezuzwe ngekohliso.oNW!Iye, njengesidiribe esithintithwe iinthelo zingakavuthwa,
nomuthi we-oliva orhulula amathuthumbo.XM) Uzakufana nepande etjhwaba kungakabi sikhathi
namakarayo angasese lihlaza.]L3Umuntu angathembeli kokungekho, azikhohlise,
ngombana uzakuzuza ilize lakolize.rK]Akazukuphunyurha ebumnyameni,
umlilo uzotjhwabisa amahlumelakhe,
atjhiswe kuphefumula kwakaZimu.pJYYena uzakuloba ipahlakhe
nomnonwakhe awuzukubambelela;
ilifa lakhe angeze lamlandela ethuneni. I Umuntu loyo uzakuhlala emadorobheni amarubhi,
ngeenkumbeni ezingakameli ukuhlalwa mumuntu,
ebezimele zibe liqubi leququ.^H5ngalokho wembesa ubuso bakhe ngamafuthakhe,
warephuzela ngamafutha emadininakhe!wGggodu nokobana gade aqinise ihloko wamdumela,
athembe bona isihlangu sakhe siqinile
begodu simabhombo,cF?“Ngebanga lokobana gade ajugujela uZimu iguduva,
aziphakamisa ajamelene noSabekako,jEMNgokunjalo ukutshwenyeka nokutlhuwa kuyamethusa,
kumembatha njengekosi elindele ukusahlelwa.yDkUyazi bonyana uzakuzulazula afunane nesikwa athi, ‘Sikuphi?’
Uyazi kobana ilanga lobumnyama limlindele.iCKAkalingi asuke ebumnyameni emsamo,
ngombana abantu bayamhlola bese bathi ufanelwa yisabula.fBEEendlebeni zakhe uzwa ngathi kunemidumo esabekako,
umbhubhisi uzomfikela asanethezekile.kAOOkhohlakeleko uphila ngokwesaba ngaso soke isikhathi
neminyaka ebekelwe isirhonga ilibinzana.b@=Ngitjho labo abanikelwa inarha bodwa,
kwangabakhona amaphandle adlula hlangana nabo.`?9Ngikutjele lokho okwadenjwa ngabahlakaniphileko,
ngegunya laboyise bangakufihlela.M>“Ngilalela, ngikutjele!
Ngifuna ukukucocela ngengikubonileko._=7kangangani-ke emuntwini onyenyisako nowonakeleko,
orhuqa izono inga usela amanzi!d<ANakube uZimu akathembi ngitjho neengilozi zakhe
namazulu angakahlanzeki phambi kwakhe,^;5Uyini obhubhako kobana angabamsulwa
nobelethwe mfazi kobana angaba ngolungileko?S: ummoyakho bewufulathele uZimu,
kuphume amezwi anjalo emlonyenakho na?P9 Kubayini ihliziywakho ikukhohlisa,
amehlwakho wona akudurhiselani,_87 “Kuncani kuwe ukududuzwa nguZimu,
okutjho ilizwi elikhuluma nawe ngesizotha na?T7! Phakathi kwethu kunabathukgheleko nabadala,
abadala ngitjho nakuyihlo.V6% Yini oyaziko thina esingayazi?
Yini oyilemukako thina esingayizwisisiko?k5OWakuzwa okwaquntwa emkhandlwini kaZimu na?
Wazithathela ingcenye yokuhlakanipha kwakaZimu na?U4#Umumuntu wokuthoma owabelethwako na?
Kghani wavela ngaphambi kweentaba?i3KAkusimi okulahlako, kodwana mlomakho lowo;
iye, iimbhena zakho zifakaza ngokujamelana nawe.P2Iimphambeko zakho zifundisa umlomakho,
ukhetha ilimu labanobuqili.O1Wena nguwe owonakalisa ukwesaba uZimu,
unciphisa ukuzindla ngaye.W0'Uzakuphikisana ngekulumo engatjho litho,
nangamezwi anganabubhadekelo na?l/Q“Mumuntu ohlakaniphileko na,
ozwakalisa ilwazi elingazisiko,
nakhulumako abhodle ummoya?,. UU-Elifasi umTemana waphendula wathi:U-#Uzwa ubuhlungu bomzimbakhe kwaphela,
begodu uzililela yena kwaphela.”r,]Amadodanakhe ayaphakanyiswa, nokho yena angazi litho,
namkha ehliselwe phasi, yena angayeleli litho.T+!Uyamhlula nini nanini, adlule:
Urhohlomeza ubuso bakhe, umlise anjalo.*{iye, njengamanzi narhubha amatje,
iinkhukhula zikhukhule itjhwabatjhwaba,
ngokunjalo ubhubhisa ithemba lomuntu.N)Kodwana njengentaba nayiwako igirike,
kususwe idwala endawenalo,M(uzakuvalela isiphambeko sami ngembadeni,
usibekele ukona kwami.T'!Nje-ke, mbala uzakubala amagadangwami,
awuzukuhlala weluse isono sami,`&9Bewuzakubiza, mina ngikuphendule,
ngombana ulangazelela imisebenzi yezandla zakho.%Nakube umuntu nafako ubengabuye aphile,
bengizakulinda soke isikhathi engibekelwe sona,
bekufike idlhego lokuphunyuzwa kwami.$ “Inga ungangifihla endaweni yabafileko,
ungithukuse bekudlule itukuthelwakho,
ungibekele isikhathi esibekiweko, ungikhumbule!~#u ngokunjalo nomuntu uyalala, angasavuka:
Kuzakudlula isibhakabhaka alele njalo,
angavuswa ebuthongweni bakhe.K" Njengamanzi nanyamalala elitsheni,
nomlambo uye ngokoma kere,[!/ Kodwana indoda nayifako, iphela amandla!
Umuntu nadlula ephasini, akasabonwa!P  nasizwa amanzi sizakuhluma
siveze iimpande njengesitjalo esincani.Z-Nanyana umrabhawo uluphalela equlwanini,
nesirumula sawo sifela ehlabathini,hIMbala kunethemba emthini,
nakube uyagawulwa ukuze uhlume godu,
namahlumelawo akapheli.U#ungamqali, yewumlise,
ukuze azithokozise ngelanga lakhe njengomqatjhwa.ucNjengombana amalangakhe abaliwe,
nesibalo seenyanga zakhe sikuwe,
wambekela umkhawulo angeze aweqa,ONgubani ongaveza okuhlambulukileko kokusilapheleko na?
Akakho do!V%Konje ungakhe uqalelele onjalo,
umlethe phambi kwakho kobana umgwebe na?]3Uyavela njengethuthumbo, abuye atjhwabe;
uyabaleka njengesithunzi esingajamiko.V 'Umuntu obelethwe mfazi,
imihlakhe mifitjhani
begodu izele ngomtlhago.c? Lokho ukwenza emuntwini
obola njengesibozi,
iye, njengesambatho esigonywa mvunya. Ubophelela iinyawo zami ngesimbi esigodweni,
uqalisise zoke iindlela zami,
ubeke amatshwayo wasafuthi etendeni yeenyawo zami.Z- Utlola imilandwami ibe munyu safuthi,
ungigomise ilifa lezono zobutjha bami.Q Wethusa ikari eliphetjhulwa mumoya,
ugijimise ihlanga elomileko na?H Kubayini ufihla ubuso bakho,
ungithathe njengesitha sakho?Z- Zingangani iimphoso nezono zami na?
Yewungilemukise isiphambeko nesono sami.lQ Nje-ke nawungibizela ebandla, ngizaziphendulela,
namkha kukhulume mina, wena-ke uziphendulele.M Isandla sakho asibe kude nami,
ukwesabeka kwakho kungangethusi.]3 “Zimu, nginikela izinto ezimbili kwaphela,
khona-ke angeze ngazifihlela wena:oW Ngubani wenu ongaphikisana nami?
Nakunjalo, ngizakuthula ngithi du,
bekube kumhla ngifako.”W ' Qala-ke, ngibeke indabami ngokuhlelekileko,
ngiyazi bonyana anginamlandu.O  Lalelani kuhle amezwami,
ihlathululwami izwakale eendlebeni zenu.Y + Lokhu kungaba yisindiswami,
ngombana onganaZimu angeze ajama phambi kwakhe.b = Nanyana uZimu azangibulala, angizukulinda,
kodwana ngizakuvikela iindlela zami kuye.T ! Ngizakubeka intamami esigodweni,
iye, ngibeke ipilwami esandleni sami.eC Thulani phambi kwami!
Mina ngizakukhuluma.
Nanyana ngingehlelwa yini, akusenandaba.K Iinkolelo zenu zizizaga zomlotha,
iimpendulo zenu ngezomdaka.O Ubukhosi bakhe abuzunethusa na?
Ukumesaba kwenu akuzunembatha na?F Ngambala uzanisola,
nakube nikhetha ubuso ngemsitheleni.c? Nizakuba yini nange anganihlola na?
Nizamkhohlisa njengalokha nanikhohlisa umuntu na?Q Ningakhetha ubuso nanisebandla,
nikhulume esikhundleni sakaZimu na?L Ningakhulumela uZimu ngobumbi na?
Ningamkhulumela ikohliso na?D Akhese nizwe ipikiswanami,
nilalele ukusola komlomami.N Kwangathi ningathula nithi du,
lokho kuzakuba kuhlakanipha kini![/ Nakungini khona, ningininda ngamanga,
niziinyanga ezingazisiko nokanyana nje.H~ Kodwana mina ngizakhuluma noSabekako,
ngiphikisane noZimu.>}w Enikwaziko nami ngiyakwazi,
angisingaphasi kwenu.N|  “Amehlwami abone koke lokhu,
neendlebe zami zakuzwa zakulemuka.U{# Aphumbutha ebumnyameni kunganamkhanyo,
awenze atherezele njengesidakwa.Xz) Wemuka amakhosi wephasi ukwazi,
awenze azulazule ebhudwini elinganandlela.Ty! Wandisa izizwe, abuye azibhubhise,
azinabise, azirholele ekuthunjweni.Yx+ Wembula amaqhinga afihlakeleko,
okwenziwe ebumnyameni akulethe ekukhanyeni.Hw Uthela amakhosana ngehlazo,
onamandla amthukulule ibhande.Jv Uthulisa iseluleko sabathembekileko,
amuke abaphathi umbono.\u1 Ukhambisa nabaphristi bahlubule;
aphelise iinkhundla zabo zeminyaka neminyaka.]t3 Unikela amakhosi ezitheni zawo esangweni
awabophe ngebhande letjhila emadinini.Ps Nguye okhambisa abeluleki bahlubule,
enze abakhokheli iindlhadlha.Qr UZimu nguye onamandla nohlosa koke,
ulawula odurhileko nodurhisako.Yq+ Lokha nagodla izulu, amanzi ayatjha
nalithumelako, amanzi akhukhula inarha.Wp' Nagirizako, akunamuntu ongavuselela;
navalela umuntu, akakho ongamvulela.No Awa, ukuhlakanipha namandla kukuZimu,
nguye oneseluleko nokwazi. ?3~~X~ }}R|||1{{SzzWyyy2xxx*wwCvvtv uu3tt|tss\rrOqqqq pptpooo-nnwnmmWlll/kkvkjjlj(iipi>hhlhggpgfff"eeRdddKcccbbmbaaH``W__O^^\^ ]]R\\\B[[SZZZYY`XXXOWWW4VVV.UUfU$TTvTSS`S RRKQQ6PPkPOO5NNJMMvLLjLKK4JJ5II`IHHGG1FF;EE DDCC1BB8A@@@?Z>>>6==<Omkhulu ngamandla nangokulunga
akadingi ukuphendula.lyQ%watjhiya umkayi wangetlhagwini
uphazima njengegolide.
UZimu wembethwe bukhosi obesabekako,vxe%“Ehlobo umbani awusabonwa
uphazima emafini,
ngombana ummoya sewudlulile
wembula isibhakabhaka,lwQ%Udlumbana bona
kufuze atjelwe engikutjhoko,
namkha kukhona ozakuthi indaba le ayibikwe na?|vq%Sitjela-ke bonyana sithini kuZimu.
Ngebanga lokobana sisebumnyameni,
angeze sakghona ukwendlala indabethu.cu?%Ungamsiza uZimu ekwendlaleni isibhakabhaka,
sona esiqine inga siboniboni sekoporo na?ty%lokha izambatho zakho nazifuthumalako,
iphasi nalithulileko kunganamsikinyeko
ngebanga lomtjhiso otjhwabisako.msS%Ingabe uyalemuka bona imimoya
iphephula njani amafu na?
Kuziimangaliso zopheleleko ngelwaziXr)%Uyazi bonyana uZimu ulawula njani imibani,
akhanyise njani amafu wakhe na?Sq%“Lalela lapha wena Jobho,
akhe ujame, uyelele iimangaliso zakaZimu.Vp%% Ngamafu anzima uhlunguphaza iphasi,
namkha ngesisa sakhe, abusise ngawo. o % Umbani ugijima mazombe,
ngokuhlahlwa nguZimu,
kobana wenze koke ayala ngakho,
wehlele phasi ehlabathini yoke indawo.Mn% Uzalisa amafu ngomswakama,
amafu wezulu asabalalise imibanakhe.Vm%% Ukuphefumula kwakaZimu kuveza iliqhwa,
ngaphezu kwamanzi kulale irhwaba.Fl% Isiwuruwuru sivela ngesewula
nemimoya ihlakaza amakhaza.Lk%Iinyamazana zibhaca eenkhundleni zazo,
zihlale emiphandwinazo.Ij %Ujamisa boke abantu ekusebenzeni,
ukuze bazi imisebenzakhe.si_%Uyala iliqhwa athi, ‘Yehlela ephasini!’,
umwuluko wezulu,
iye, umwuluko ukhombisa amandlakhe.rh]%Iphimbo lakaZimu lithuthumba ngeendlela ezibabazekako,
wenza izinto ezikulu ngaphezu kokwazi kwethu:g%%ngemva kwalapho kurarambe umdumo,
iye, adume ngelizwi lobukhosi bakhe.
Akagodli ukunyazima kwakhe
ukuze azwakalise ilizwi lakhe.bf=%uthukulula umdumo usabalale nephasi loke.
Umbanakhe uphazima emaphethelweni wephasi,Pe%Lalela ukundonda kwelizwi lakhe
nokundindiza okuvela emlonyenakhe,Yd -%Ngalokho ihliziywami iyathuthumela,
yeqayeqa endawenayo ngebanga lomdumakhe.Jc $!Umdumo womkhosakhe uyambika,
itukuthelwakhe ilwa nokonakala.Mb$ Izandla zakhe zifumbethe umbani,
uyawuyala bona urarambe kuphi.Ra$Ngezulu nangombani
ugweba abantu,
abe anikele ngokudla okunengi.S`$Qala, uhlakaza umbanakhe phezulu,
ngawo embese amaphethelo welwandle.g_G$Godu ngubani ongalemuka
bona amafu endlaleka njani
nokuduma kwesibhakabhaka sakhe na?Q^$elehliselwa mamafu ehlabathini
nombethe okhithikela phezu kwabantu.H] $Wenyusa amathosi wamanzi,
awatsenge ekungwini kube lizulu,^\5$Maye uZimu mkhulu!
Ungaphezu kokwazi kwethu!
Inani leminyakakhe aliphenyeki.F[$Boke abantu bakubonile lokho,
obhubhako ukubukela akude.IZ $“Khumbula ukudumisa imisebenzakhe,
abantu ababhina ngayo._Y7$Ngubani omkhokhela eendleleni zakhe,
namkha athi kuye, ‘Lapha utjhaphile’ na?YX+$Nakube uZimu uziveza aphakeme emandlenakhe
ngubani ongafundisa njengaye na?gWG$Bewufanele utjheje, ungaphambukeli ekohlakalweni,
ngombana ngalokho uzizinywe yihlupheko.FV$Ebusuku bewungakameli
ukutjhidisa abantu eendaweni zabo.QU$Idumo lakho belingalinganiswa negolide,
ngitjho nepahlakho yoke na?gTG$Umuntu kufuze atjheje angayengwa mnono,
angavumeli ukufunjathiswa okunengi kumphambukise.cS?$Kodwana wena ulungelwe sigwebo sesikhohlakali,
sewembethwe kugwetjwa kanye nokulunga.'RG$“UZimu bekangakuphunyurhisa
hlangana nemihlathi yesizi,
akuse endaweni ebanzi.
Bekangagcwalisa isithebe sakho
ngeenkhanakhana zokudla godu.cQ?$UZimu usindisa ngobuhlungu abahlunguphaziweko,
iye, uvula iindlebe zabo ngegandelelo.6Pg$Bafa basese batjha,
ipilwabo isathambile.kOO$ AbanganaZimu ehliziyweni bakghubelela itukuthelwakhe,
abalileli isizo kuye lokha nababophako.\N1$ Kodwana nakube abalaleli,
bazakubhubha ngomkhonto,
bafe ngokuswela ilwazi.|Mq$ Nakube bayamlalela bebamlotjhe,
bazakuhlala emnonweni imihlabo yoke,
bakhombe ngophakathi iminyakabo yoke.VL%$ Ubenza bayelele bonyana uyabakhalima,
abayale kobana baphenduke kokumbi.iKK$ uZimu ubatjela lokho abakwenzileko,
ngitjho neemphambeko zabo
kobana banezenzo zelunya.SJ$Nakube abantu babotjhwe ngeenketani,
bakhungwa ngeentambo zobuhlungu,Iy$Akawasusi amehlwakhe kabalungileko,
ubahlalisa namakhosi esihlalweni sawo;
bagcinekile begodu bayaphakanyiswa.PH$Abakhohlakeleko akabagcini baphila,
kodwana umela abagandelelweko.cG?$Qalani, uZimu unamandla begodu akanyazi umuntu,
yena unamandla amakhulu ekuzwisiseni.^F5$Ngambala, amezwami akasimamala,
nangumuntu onelwazi elipheleleko phakathi kwenu.QE$Ilwazi enginalo libuya kudanyana,
ngizakhuluma ukulunga ngoMdalami.SD$“Akhe ningibekezelele kancani,
kunengi engingakutjho ukumela uZimu."C A$U-Elihu wangezelela wathi:SB#UJobho lo ukhuluma ummoya,
wande ngamezwi aqinileko anganangqondo.”\A1#Nawungenzi njalo, itukuthelwakhe izakwehlela;
yena akayeleli umuntu oqoqomako.u@c#Nanyana ungamboni asenza ilitho,
yazi bonyana indabakho iphambi kwakhe.
Wena mlindele nje kwaphela.W?'# Ngambala uZimu akasilaleli isililo esingatjho litho,
oSabekako akasinaki.U>## Ebandlapho baliliswa kuziphakamisa kwabambi,
kodwana uZimu akaphenduli.]=3# osenze sehluka eembandaneni zephasi,
nosihlakaniphise kuneenyoni zomkayi na?’V<%# esikhundleni sokuthi, ‘Uphi uZimu,
umDalami ongikhoselisa ebumnyameni,c;?# “Abantu bayarhahlawula ngabagandeleli abanengi,
balila ngebanga lamandla wabanengi,{:o#Ubukhohlakali bakho buthinta kwaphela umuntu onjengawe,
nokulunga kwakho kuthinta kwaphela indoda efana nawe.M9#Nakube wena ulungile, yini oyiletha kuye?
Wamukela ini kuwe na?r8]#Nawonako, lokho kumthinta ngani uZimu?
Nakube iimphambeko zakho ziba zinengi,
kumgugunaphi yena?R7#Qala phezulu emazulwini uyelele,
ubone amafu aphakeme ngehla kwakho.>6w#Mina ngizakuphendula-ke,
wena nabangani bakhwabo:\51#nalokha nawubuza uthi, ‘Kungisizani nje?
Ngizathi ngizuzani nangingoniko?’4#“Wena Jobho,
udlumbana bona lokhu kulungile
lokha nawuzitjela uthi,
‘Anginamlandu ngehlangothini lakaZimu’,$3 E#Godu u-Elihu wathatha wathi:2"%Uthi anezono angezelele ngokuba lihlubuka,
uthintitha izandla ngokunyefula phakathi kwethwapha,
abe namagama amdlulako kuZimu.”y1k"$“Madoda! Kwangathi uJobho lo angahlala ahlolisiswa,
ngombana iimpendulo zakhe ngezabantu abakhohlakeleko.H0 "#‘UJobho ukhuluma anganalwazi,
amagamakhe akakavuthwa.’]/3""Amadoda anelwazi azakuvumelana nami,
iye, indoda ehlakaniphileko izakuthi kimi,0.Y"!Alo, utjho bona uZimu ahlunguphaze onjalo
ngebanga lokobana wena umlahlile na?
Nguwe owenze isiqunto elinjalo, ingasi mina!
Nje-ke, veza umbonwakho ndoda!Y-+" ngizakuyelela, yewungifundise,
nakube ngiphosisile, angeze bengisathoma.’[,/"Akhe sithi umuntu onjalo uthi kuZimu,
‘Nginomlandu, nokho angeze bengisona;@+{"ukuze onganaZimu angabusi,
angabi sisifu ebantwini.**M"Lokha uZimu nathulileko,
ngubani ongamsola ngokungalungi?
Nange afihla ubuso bakhe,
ngubani ongamkhalimela?
Yena ulawula izizwe nomuntu ngamunye_)7"kukukobana isililo sodududu sizwakala kuye,
begodu uzwa isililo sabagandelelweko.G("Umphumela wokuhlubuka kwabo
nokungayeleli iindlela zakhe,R'"Ubahlunguphazela ukukhohlakala kwabo,
emtarini babonwe mumuntu woke.^&5"ngombana uyelela izenzo zabo.
Msinyana angabehlisela ihlekelele bese bayabhubha.W%'"Ngaphandle kokubuza, ususa abanamandla,
ajamise abanye eenkhundleni zabo,[$/"UZimu akadingi ukubeka isikhathi
sokobana umuntu avele phambi kwakhe ebandla.m#S"Akunandawo emnyama,
ngitjho nobumnyama obunzima tshu,
lapha abenza okumbi bangabhaca khona.H" "Amehlwakhe aseendleleni zabantu,
ubona amagadangwabo woke.! "Msinyana bayabhubha,
ngokurhabileko abanjingileko bayadlula banyamalale,
abanamandla bayasuswa kungengasandla somuntu. w"ongakhethi ubuso beenkhulu,
ongabeki abanothileko phambi kwabadududu
ngombana boke bamsebenzi wezandla zakhe.q["Nguye ongathi emakhosini, ‘Niziinrhwirirhwiri’,
bese athi emakhosaneni, ‘Niziinkhohlakali’,[/"Ozonda ukulunga angabusa na?
Ungasola olungileko nonamandla ngokungalungi na?O"“Nakube unelwazi wena Jobho,
lalela lokhu,
yelela amezwami!I "koke okuphilako gade kuzakubhubha,
umuntu abuyele ethulini.F"Nabegade angahlosa
ukuthatha ummoyakhe nomphefumulwakhe,Z-" Ngubani owambeka bona aphathe umhlaba?
Ngubani owambeka phezu kwelizwe loke?V%" Mbala, uZimu akenzi ubukhohlakali,
oSabekako akahlanakezeli ubulungiswa.dA" Unikela umuntu umvuzo ngokwezenzo zakhe,
amehlisele okukhambisana nokuziphatha kwakhe.{" Yeke yeningilalele nina madoda anokwazi:
Kukude noZimu ukwenza okumbi,
kukude noSabekako ukwenza okuphambeneko.\1" ngombana uthi, ‘Akumsizi ngalitho umuntu
lokha nalinga ukujabulisa uZimu.’F"Ukhozisana nabenza okumbi,
azihlanganise neenkhohlakali,kO"Mumuntu onjani ofana noJobho,
ozikholisa ngokunyefula uZimu
inga mumuntu osela amanzi na?-"Nanyana ngineqiniso nje,
ngibonwa njengomleyimala;
nanyana nginganamlandu,
umsubela okimi
ungibangele isilonda esingapholiko.’U#"Njengombana uJobho lo athe, ‘Ngimsulwa!
UZimu ungimuke ilungelo lami.S"Asikhetheni thina lokho okulungileko,
siqunte ngokwethu lokho okuhle.S"Mbala, indlebe izizinya amezwi
njengombana nelimu linandipha ukugoma.Y+"“Lalelani amezwami nina nhlakaniphi,
bekani indlebe kimi nina zazi ndina. ;"U-Elihu wathatha wathi:r ]!!Kodwana nakube akunalitho,
khona-ke yewungilalele,
thula uthi du, ngikufundise ukuhlakanipha.”p Y! Nakube kunento ofuna ukuyitjho, ngiphendula,
khuluma ndoda,
ngombana ngifuna ukuvumelana nawe.I  !Yelela-ke Jobho, ungilalelisise,
thula uthi du, ngikhulume.U #!abuyise umphefumulwakhe ekufeni,
ukuze umkhanyo wokuphila ukhanye kuye.O !“UZimu wenzela umuntu koke lokhu,
kube kabili, bekube kathathu,`9!UZimu uhlenge umphefumulwami ekufeni,
yeke ngizakuphila ngithokozele ukukhanya.’  !Umuntu loyo uzakusuka
aye ebantwini athi,
‘Ngonile, ngahlanakezela okulungileko,
azange ngifumane okungifaneleko.!Uzakuthandaza kuZimu, uZimu amamukele,
uzazizwela ubukhona bakaZimu ngokuhlokoma,
uZimu abuyisele obhubhako esimeni sokulunga.wg!umzimbakhe uzakwenziwa butjha
ube ngaphezu kwebutjheni bakhe
iye, uzakuphuluka ube namandla wobutjha.gG!ibe nomusa kuye ithi,
‘Zimu, msindise emlonyeni wethuna,
ngimfumanele isihlengo’,wg!“Nakunengilozi yinye phakathi kwekulungwana
ebeyingamsekela, imkhulumele,
imemezele ukulunga ngaye,R!Umphefumulwakhe utjhidela ethuneni,
ipilwakhe ibandamela kabafileko.uc!Umzimbakhe uyawohloka angasaqaleka,
namathambakhe ebegade angabonakali,
abonakale avele ngaphandle.W'!ihliziywakhe ithitjhelwe kugoma,
angabi nendeni emhlophe ngeenkhanakhana.hI!Godu umuntu angakhalinywa ngesihlabi asemkghadini,
okukuqaqamba kwamathambo okungapheliko,T~!!amphephise emlonyeni wethuna,
iye, ipilwakhe ekubhujisweni ngomkhonto.N}!ukuze atjhidise umuntu ekoneni kwakhe,
ahlunge ukuzitjhaya kuye,A|}!yena uvula iindlebe zabo,
abaphazamise ngeeyeleliso,p{Y!Kungaba ngebhudango, umbono webusuku:
Lokha abantu nababanjwe buthongo,
barhona emikghadinabo,mzS!Phela uZimu uyakhuluma,
kungaba ngalendlela namkha ngenye,
nanyana umuntu angakuboni lokho.My! Kubayini usolane naye,
uthi akaphenduli nalinye ilizwi lomuntu?yxk! Kodwana ngokutjho njalo kwakho, uphambukile.
Ipendulwami kilokho ithi,
‘UZimu mkhulu kunobhubhako.’[w/! Ubophelela iinyawo zami ngesimbi esigodweni,
uqalisisa zoke iindlela zami.’Gv! Qala, uZimu uyangitjhijila,
ungithatha njengesitha sakhe.Hu ! ‘Ngihlanzekile, anginasiphambeko,
ngimsulwa, anginasono.ct?!“Kodwana ngikuzwe kuhle,
namezwakho ngisawezwa eendlebeni zami
lokha nawusithi,Os!Ngalokho ukungesaba kungakwethusi,
nesandla sami singakudisibezi.Kr!Phambi kwakaZimu sengizifanela nawe,
nami ngabunjwa ngomdaka.Kq!Ngiphendula-ke, nakube uyakghona,
zilungiselele uqalane nami.Rp!UMoya kaZimu uyangenzisa,
umphefumulo woSabekako ungenza ngikhulume.hoI!Amezwami avuthiweko azakuveza ubuqotho behliziywami,
umlomami ukhulume okumsulwa kwaphela.On!Qala, ngivula umlomami,
ilimu lami ngemlonyeni lifuna ukukhuluma.Pm !Nje-ke Jobho, akhe ulalele amezwami,
ulalelisise koke engikutjhoko.al; ngombana angikwazi ukutshima.
Nagade ngikwazi,
umBumbami ubezangisusa msinyana.:ko Angizukukhetha ibala,
namkha ngiyenge umuntu,Mj Ngimele ngikhulume ngihlambuluke,
ngivule umlomami ngiphendule.i Ngambala, ngaphakathi kwamapha
kunjengewayini elivalwe lisabila,
iye, njengeenkhumba ezidatjulwa liwayini elitjha.Lh Ngiyaphuphuma ngamezwi,
ngisunduzwa mumoya ongaphakathi kwami.Qg Awa, kwanje-ke lithuba lami lokuphendula,
iye, ngitjho engikwaziko.Tf! Iye, bathule bathe du,
bajamile, abasenapendulo!
Alo, ngilinde na?We' “Abangani bakho bakhenile, baphelelwe
begodu abasenamezwi abangawatjho.edC UJobho nahlela indabakhe ubangakayiqalisi kimi,
ngalokho angizumphendula ngamezwenu.”cy Ningeze nathi, ‘Sifumene ukuhlakanipha kwamambala,
nje-ke akube nguZimu oqalana noJobho,
kungabi mumuntu.’ b bengiseze nginilalele kuhle.
Kodwana akakho okghone uJobho,
iye, phakathi kwenu akakho okghone
ukuphendula amezwakhe._a7 Qala, fengalinda amezwenu,
ngalalela imibonwenu.
Nanilokhu nifunana namagama,R` Kungalokho ngithe, ‘Ngilalelani!
Nami ngizanitjela engikwaziko.’W_' Ubudala abumenzi umuntu ahlakaniphe
nokuluphala akumenzi azi okufaneleko.b^= Kuhlekuhle mumoya osemuntwini,
iye, mphefumulo woSabekako
onikela abantu ukwazi.b]= Ngadlumbana ngathi,
‘Akukhulume isikhathi,
iminyaka ifundise ukuhlakanipha.’6\e Yeke u-Elihu umsa kaBharakeli umBhuzi wathi:
“Mina ngisese mutjha ngeminyaka,
nina sele nibadala.
Kungalokho ngibe nevalo, ngesaba
ukunitjela engikwaziko.n[U Nje-ke, kuthe lokha nabona bonyana amadoda amathathu lawo akasenapendulo, kwathi akafe ngetukuthelo.mZS Ngebanga lokobana amadoda lawo bekamakhulu kuye, u-Elihu walinda ngaphambi kobana akhulume noJobho.Y- Godu wathukuthelela abangani abathathu ngombana bahlulwa kufumana ipendulo kuJobho kodwana khonapho baragela phambili nokumsola ngobukhohlakali.!X; Kodwana u-Elihu umsa kaBharakeli, umBhuzi womndeni kaRama, wathukuthelela uJobho khulu. Wamthukuthelela ngebanga lokuzithethelela kwakhe phambi koZimu._W 9 Yeke amadoda amathathu lawo alisa ukuphendulana noJobho ngombana gade azibona amsulwa.V(Nakungasinjalo,
akumile ameva esikhundleni sekoroyi,
kumile ikhula esikhundleni sebhali.”
Aphelela lapha-ke amezwi kaJobho.rU]'Iye, akhange ngigome iinthelo zawo simahla,
azange ngibangele
bona iinsebenzi zawo zidose nzima.sT_&Ngiyafunga bona
amasimami azange akhe angimangalele,
imisedlanayo akhange ilile phambi kwakaZimu. S%Ngizamnikela imininingwana yelinye nelinye igadango lami,
njengalokha bengizakunikela umgwebi
ngokunjalo ngizamnikela yona.\R1$Ngiyafunga bona
lokho ngizakutjatha emahlombe,
ngikuthwale njengesihlohlo.Q1#“Ngiphetha ikulumami ngokutlikitla!
Inga uZimu angangizwa,
oSabekako angiphendule!
Kwanga ongimangalelako angatlola phasi indabakhe! P"ngebanga lokwesaba isiqubuthu.
Akhange ngesabe kobana imindeni izangirhubutjha
bese ngathula, ngangaphumela tjhatjhalazi.O !Ngiyafunga bona,
nanyana ngimumuntu wenyama,
akhange ngisibekele isono sami.
Azange ngifihle umlandwami esifubeni,gNG Ngambala akunasikhonzi esakhe salala ebaleni,
iminyangwami beyihlala ivulekele isikhambi.M}Ngiyaqinisa bona
amalunga womzami gade ahlala asithi,
‘Ngubani ongazange azisuthise etafuleni lakaJobho na?’YL+Akhange ngivumele umlomami bona wone,
ngokumhlolozela ngamanikelela wokufa.}KsNgiyafunga bona
akhange ngithabele ihlekelele eyehlela ongizondako,
namkha ngibukise ngobumbi obumehleleko.nJUNgambala lokho bekuzakuba sisono ekumele sahlulelwe,
bengizabe ngingakathembeki kuZimu ophezulu.YI+Godu ihliziywami akhange iyengeke buntumba,
namkha ngincwange isandla sami.zHmNgiyafunga bona
akhange ngiqale ilanga ekukhanyeni kwalo,
namkha inyezi nayikhamba ekuphazimuleni kwayo.UG#Akhange ngename ngomnonwami ongangobaba,
namkha ngamandla wenzuzo yawo. F Ngiyafunga bona
akhange ngibeke ithemba lami egolideni,
namkha ngathi egolidenimbala,
‘Wena usibambelelo sami’.oEWNgambala, benginevalo ngehlekelele evela kuZimu;
bengingeze ngakwazi ukujamelana nephazimulwakhe!kDONakungasinjalo,
isiphanga sami asiwohloke ehlombe lami,
umkhonwami ukhwamuke esiphangeni.oCWNgiyafunga bona
akhange ngikhombe omsulwa ngeguduva,
lokha nangizibona nginabasekeli ebandla.SBImizimbabo beyithokoza ngami,
nasele ifuthumele ngoboya bezimvu zami.A{Ngiyafunga bona
akhange ngithi nangibona uzulani aswela izambatho
namkha otlhagileko akhamba hlubule, ngimlise.@ngombana ukusukela ebutjheni bami
uZimu wangiphatha njengobaba,
iye, wangihlahla ukusukela esibelethweni sakamma.\?1Godu azange ngigome isikwa sami ngedwa,
kodwana nentandani yaba nesabelo kiso,r>]Ngiyafunga bona
azange ngigodle iinrhuluphelo zabadududu,
namkha ngifiphaze amehlo womhlolokazi.f=EOwangibumba esibelethweni,
nguye owabumba nekhoboka.
Nguye yedwa owasidala esiswini.<wBengizokwenza njani
lokha uZimu nasikima ngokujamelana nami na?
Bengizokuphendula ngithini nagade angiphenya?x;i Ngiyafunga bona
akhange ngilahle indaba yekhoboka
neyekhobokakazi lami,
lokha nanghonghoyila kimi.N: iye, kube mlilo ongatjhisa ubulale,
kungibize isivuno sami soke!g9G Ngambala ukuyengwa mfazokho,
bekuzakuba lihlazo lakohlazo,
kube sisono sokwahlulelwa;[8/ Nakungasinjalo,
umkami akasilele omunye,
angenwe nanyana ngiyiphi indoda.j7M Ngiyafunga bona
ihliziywami akhange iyengwe mfazi,
akhange nginanabele umkamakhelwanami.k6ONakungasinjalo,
engikutjalileko akugonywe ngabanye,
iye, basiphule ngitjho nesivuno sami.#5?Ngiyafunga bona
amagadangwami akhange aphambuke endleleni,
ihliziywami akhange ilandele amehlwami
nezandla zami akhange zichaphazelwe yisila.V4%Nakube uZimu ungibeke esilinganisweni seqiniso,
uzakubona ubuqotho bami.d3ANgiyafunga bona
akhange ngikhambe magwegwe,
namkha inyawo lami lirhabele ikohliso!R2Ingabe uZimu akaboni iindlela zami,
abe abale woke amagadangwami na?R1Lokho kuyihlekelele yokhohlakeleko,
nelitjhwa kabenza okuphambeneko.d0ASiyini isabelo somuntu kuZimu ongaphezulu,
ilifa alifumana koSabekako ekuphakameni na?W/ )Ngenze isivumelwano namehlwami,
kobana ngingaqali itlawu ngokulikhanukela.L.Iharibha lami liphenduke isililo
nenghwani lami isirhahlawulo.\-1Isikhumba sami sese sinzima begodu siyakaruka,
ngiyatjha emzimbeni ngomgomani.?,ySese ngimfowabo leempungutjha,
umngani weenciliba.j+MNgikhamba ngitjhile,
kodwana ingasi ngokutjhiswa lilanga.
Ebandla ngiyasikima ngizibike.X*)Ukuwurubajeka okungaphakathi kwami akuthuli,
ngehlelwa malanga wamahlungu.c)?kodwana nangilindele okuhle, kuvela ubumbi,
nangiqalelela umkhanyo, kuvela ubumnyama.O(Mina ngabalilela abasesizini,
ummoyami wazwelana nabakhwahlileko,K'Akunamuntu ongatjhejana newiliwili,
ingode engasenakuhlengwa!X&)Ngiyazi uzongehlisela phasi kabafileko,
endaweni ebekelwe boke abaphilako.U%#Ungidzwebule, wangikhweza ummoya,
wangivunguzela hlangana nesiwuruwuru.e$CUngiphendukele ngokunganasirhawu,
ngesandla sakho esinamandla, wangiphatha njengesitha.a#;“Ngiyakubiza Zimu, kodwana awungiphenduli,
ngiyasikima ngithandaze, awungitjheji!@"{ungijikijela edakeni,
sengaba njengethuli nomlotha.g!GNgamandla amakhulu uZimu ubamba isambatho sami,
iye, ungitjhubelela ngentamo yenaka lami,O Ubusuku buqhoboza amathambami,
ubuhlungu obungiququdako abupheli._7Nakungimi yena, ipilwami iyathuluka,
ngikakarelwa malanga wokuhlunguphazwa kwami.{oNgehlelwa kukwesabeka,
isithunzi sami siyaphephuka inga mumoya,
njengelifu ukwaziwa kwami kuyatjhabalala.^5Bangithelekela njengamanzi agobhozako,
beza njengeenkhukhula zezulu elinamandla.]3 Bavimba indlelami yokuphuma
ukuze bangiqedelele,
onganamsizi kumele abhace.ve Ngesigomeni sami ngivukelwa yicubevange,
bangenza bona ngibaleke,
bangisahlela kobana bangibhubhise.s_ Njengombana uZimu angitjhiye ngingakavikeleki
bewangithobisa,
bona-ke sese bazenzela phezu kwami.[/ Bayanginyenya, bakhambela kude nami,
abananhloni zokungikhafula phambi kwami.R “Nje-ke, gadesi ngisiphoqo sengomabo!
Sese ngiphenduke isiga kibo!Z-Basizukulwana esinganamikghwa nesinganabizo,
ngilabo abaqotjhiweko enarheni!QBabongolela hlangana namahlatjhana,
babuthane hlangana neentjhutha.dABakatelelekile ukuhlala emadongeni wemilanjana,
iye, emipharwini yomhlaba neyamadwala.LBayaqotjhwa emphakathini,
kurhuwelelwe emva kwabo inga masela.oWbakha imirorho emunyu emahlatjhaneni,
banqothula nemirabhu yemithi yomthanyelo ukuze baziphilise.~ungebanga lokuswela nangendlala ebhokileko!
Ebusuku bakhuma ihlabathi eyomileko:
Ebhudwini nendaweni emumangoLAmandla wezandla zabo bekazakuba yini kimi?
Umdlandlabo uyile,5 eKodwana gadesi bahlekisa ngami,
ngitjho nabantu abancani kimi ngeminyaka!
Iye, abantwana balabo egade ngingabatjheji
kobana ngingabahlalisa nezinja zomhlambami.)Bengibakhethela indlela,
ngibe ngusihlalo ebandla
ngihlale inga ngiyikosi hlangana namabuthwayo,
nginjengomduduzi wabalilako kibo.RBengimomotheka lokha nabanganathemba,
ukuhleka kwami bekubakhuthaza.h IBebangilinda kwanga balinde izulu,
bavule imilomabo
inga bakhamisele izulu lesilimela.Y +Ngemva kwekulumami, bebangasabi nelizwi;
amezwami befumbentela phezu kwabo.[ /Ebandla abantu bebathula bangilalele,
iye, bebathula balalele izeluleko zami.J  ngizakuhlala ngidunyiswa njalo,
negunya lami livuselelwe.’E Ngemirabhami emanzini
nombethe eempandeni zami ebusuku,“Ngadlumbana ngathi, ‘Ngizakufela hlangana namadzinyanami,
amalangami azakuba manengi,
abe njengetjhwabatjhwaba yelwandle.Y+Nje-ke, ngikhamisise abakhohlakeleko,
ngahlwitha abongazimbi emazinywenabo.V%Iye, bengingubaba kabakhwahlileko,
ngijamela ngitjho nendaba yesikhambi.BBengililihlo kongaboniko,
ngiziinyawo zorholopheleko.c?Bengembatha ukulunga, nakho kungembathe;
ubulungiswa kimi bebunjengenaka nomtjhotjho.Y+ Uzulani nangibusisako bengibusiseka
bese ngijabulise ihliziyo yomhlolokazi.ve ngombana bengenyela okhwahlileko
nonganayise, onganabani ongamsiza
ezandleni zeenjinga ezimarhamaru.T! Woke ogade angizwa bekangibuka,
nalabo abangibonako bebangikhakhazisa,iK nakumele kukhulunywe,
abosaziwako bebajamela ncanye,
amalimabo anamathele erhwalabheni.9m Iinkhulu bezithula zithi du,
zibambe umlomo;F~amasokana nangibonako bekadeda,
amaqhegu asikime, ajame.Z}-“Lokha nangikhuphukela etatawini ledorobho.
ngibeke isihlalo sami ebandla,b|=iinyawo zami ngizihlamba ngomlaza
negagadu lingigelezela imisele yamafutha we-oliva.={uoSabekako nasese nami
nabantwabami bangibhodile,Tz!Maye, ngikhumbula nakusese ngimokha,
lokha umuzami usavikelwa nguZimu,]y3Isibani sakhe besikhanyisa ehlokwami,
ngokukhanya kwakhe ngikhambe ebumnyameni!oxW“Maye, ngubani nje ongangibuyisela eenyangeni ezadlulako,
emihleni lokha uZimu nagade angelusa!/w [UJobho wabuyela endabenakhe godu wathi:kvOWathi emuntwini:
“Ukwesaba uSomandla kukuhlakanipha!
Ukutjhida ebumbini kukuzwisisa!”Guwaqala ukuhlakanipha wakubuka,
wakuhlela bewakuhlolisisa.At}lokha nenzela izulu isimiso
namafu anzima indlelawo,Js Lokha nanikela ummoya amandla,
walinganisa ubukhulu bamanzi,]r3Iye, yena ubona amaphethelo womhlaba,
abone koke okungaphasi komthunzi welanga.Zq-UZimu nguye owazi indlela eya kikho,
nguye kwaphela owaziko bona kuhlalaphi.QpUkubhujiswa nokufa kuthi:
“Nathi siyakuzwela ukuhlakaniphokho.”bo=Kufihlakele emehlweni wakho koke okuphilako,
kufihlakele ngitjho neenyonini zomkayi.NnAlo, kubuyaphi-ke ukuhlakanipha?
Ukuzwisisa khona kuhlala kuphi?am;Akulinganiswa nethophazi kaKutjhe,
godu angeze kwathengwa ngitjho nangegolidembala.plYUngalingi ukukhokhele ngekorali nekhristali,
ngombana inani lokuhlakanipha lingaphezu kwamaparele.ck?Igolide nerhalasi azilinganiseki nokuhlakanipha,
namkha kwenaniswe ngezitja zegolide.\j1Akukhokhelwa ngegolide le-Ofira,
namkha ngamatje aligugu we-oniksi newesafaya.Xi)Akuthengwa ngegolidembala,
namkha kulinganiswe isiliva njengenani lakhona.Zh-Ukuzika kuthi: “Akukho kimi.”
Ilwandle nalo lithi: “Akukho kimapha.”Vg% Umuntu akazwisisi ukuqakatheka kwalo,
ngombana alifunyanwa emphakathini.Pf Kodwana kufunyanwaphi ukuhlakanipha?
Ilwazi lona lihlala kuphi na?He  Uvala imithambo yamanzi,
okufihliweko akuveze emkhanyweni.Gd Wemba imikghotha edwaleni,
amehlwakhe abone woke amagugu.\c1 Umuntu ubeka isandla sakhe elitjeni eliqinileko;
apewule iintaba emirabhinazo.PbIinkhakhabi azingeni emikghothwenapho
nebhubezi alitjhideli lapho.Va%Indlela eya emikghotheni leyo
ayaziwa madlanga,
namakhozi akayiboni.N`edwaleni lawo kuvela amatje wesafaya
nethuli lakhona linegolide.I_ Umhlaba okuvela kiwo ukudla,
ngaphasi uphendulelwa ngomlilo^Ulembeleliselwa ngemgodini ngomutja,
aqeqebule umkghotha edwaleni,
iinyawo zisemmoyeni;
ulengela emgodini, kude nabantu.']GUmuntu uyabuphelisa ubumnyama,
abhenyegule abe ayokufika emaphethelweni,
afunisise elitjeni lapha kufifiyela khona,
ngitjho nalapha kunzima tshu._\7Isimbi ikhutjhwa equlwanini ephadlhiweko,
ikoporo incibilikiswa elitjeni lakhona.O[ Ngambala kunomgodi wesiliva
nendawo lapha kuhlungwa khona igolide.lZQIye, wenza itjhada lokuwahla phezu kwaso,
uvunguze ngehla kwaso,
besibaleke endawenaso.”\Y1Usithelekela ngaphandle kwesirhawu,
silinga ngakho koke ukubalekela amandlawo.YX+Ummoya wepumalanga uyasiphephula, sikhambe,
usidudule, sitjhide endawenaso.XW)Ukwesaba kusibhudungela njengeenkhukhula,
ebusuku siphetjhulwe siwuruwuru.aV;Silala singonjingileko, sivuke singanalitho,
nasivula amehlwaso, koke kutjhabalele.rU]Ikumba esiyakhako ifana nendlelwana yomvunya,
injengomthunzi wamatjhwaba owakhiwe mlindi esivandeni.eTCabalungileko bazakwembatha nasilokhu sidindela njalo,
nabamsulwa bahlukanise isilivelo.fSENanyana singabuthelela isiliva inga lithuli,
sidindele izambatho njengendunduma yomdaka,cR?Eziseleko ziye ethuneni ngebanga lesifo,
abahlolokazi abanaso baphelelwe ziinyembezi.qQ[Nanyana abantwabaso bangaba banengi,
bazakuphelela esabuleni,
iinzukulwana zaso ziswele ukudla.pPY “Awa, nasi isiphetho uSomnini asibekele isikhohlakali,
nelifa elifunyanwa migulukudu koSabekako:TO! Qalani, noke nizibonele lokhu!
Alo, yikulumo yani-ke engazisiko le?”YN+ Nginifundisa njalo lokho uZimu akwenze kimi,
angifihli iindlela zoSabekako!RM Onjalo uyathokoza koSabekako na?
Uyambiza uZimu ngeenkhathi zoke na?NL UZimu uyasilalela isililo sakhe na,
lokha nehlelwa matshwenyeko?rK]Liyini ithemba lomzenzisi,
lokha uZimu naqunta ipilwakhe
iye, nasele athatha umphefumulwakhe na?\J1Izitha zami sese zifana nabakhohlakeleko,
abajamelene nami banjengabonakeleko.I3Ngizakukakarela ekulungeni kwami,
ngingavumi bona kungiphunyurhe.
Imihla yoke yokuphila kwami,
akukho lapha ihliziywami ingisola khona.XH)Angeze bengivume bonyana nineqiniso,
ngizabe ngiyokufa ngilokhu ngimsulwa.WG'umlomami angeze wakhuluma okuphambeneko,
nelimu lami alizukuba nekohliso.Fyngiyafunga ngithi, qobana ummoyami usahlangene nenyama,
iye, nomphefumulo engiwuphiwe nguZimu useempumulweni zami,cE?“NguZimu obekele indabami eqadi,
iye, ngoSabekako owenze umphefumulwami waba munyu,4D eUJobho waragela phambili ngekulumakhe wathi:CyLokhu seziinquqwana zomsebenzakhe;
amahlebezi ngaye siwazwela kude.
Ngubani ongazwisisa umdumo wamandlakhe?”bB= Iye, isandla sakhe sahlaba inyoka etjhelelako,
ngokuphefumula kwakhe umkayi wacweba.RA Ngamandlakhe wathulisa ilwandle,
ngekghono lakhe waphihliza uRahabu.I@  Iinsekelo zamazulu zihlengezele,
zethuswe kukhalima kwakhe.{?o Uthala isiyingi somkayi ebusweni bamanzi,
sibe mkhawulo okude wepelamehlo
phakathi kobumnyama nokukhanya.Z>- Wembesa ilingaphambili lesihlalo sakhe sobukhosi,
aqhise amafu phambi kwaso.P=Uphuthela amanzi ngamafu wakhona,
kodwana amafu lawo akaphadlhuki.w<gWendlala isibhakabhaka esingetlhagwini
njengetende elinganansika,
alembelelise umhlaba phezu kwelize. .c ~~]}}m}||D{{b{zz4yyy(xxfxwwRwv`vuuiuttVsss!rrrqqqXqppoo`onnPmmm6llakkk3jjj iiXhhh?gggff!eegeddd"ccc bbfaaa*``&__f_^^^^]]^]\\3[[g[ZZLYYYXX[XWW/VVV0UUU/TTmTSSmSRRFQQQ4PP^OOO>ONMM|M7LKJJ&IHGG?FFBEEDDCCCNBBB"AAA0@@O????>>:===X<<<-;;E:::9g888N77H666D55i544Z33L221g100Z///%..<---$,,^,++5**3)),(( ''r'&&R%%v%$$4##""4!!s! cRx,O ;a<o81j=h>s p x @ $ f I7^r(]Nina nkhohlakali,
isiqhema sabadududu ningasihlazisa,
kodwana uSomnini usiphephelo songanalitho.X')Nje-ke bazakuba nevalo khulu
ngombana uZimu usesizukulwaneni esilungileko.{&oKanti boke abenzi bobumbi abalemuki na?
Labo abatla abantu bami
inga badla isikwa,
abambizi uSomnini.%Kodwana boke baphambukile,
boke bonakele ngokufanako;
akakho noyedwa owenza okulungileko,
akakho ngitjho namunye.$USomnini usezulwini
uyabaqala abantu bephasini
ukubona bonyana kukhona ohlakaniphileko,
orhuluphela uZimu na.6# gKumkhaleli; irhubo lakaDavida.
Iindlhayela zizitjela zithi:
“UZimu akakho.”
Zikhohlakele, zenza izinto ezinyenyisako;
akakho noyedwa owenza okulungileko."3 Kodwana mina ngibambelele ekwethembekeni kwakho,
ihliziywami iyathaba ngesindiswakho.
USomnini ngizamrhubela
ngombana ungenzele okuhle.h!I isitha sami singathi, “Ngimhlulile”
namanabami angathabi
ngombana ngigeba amadolo.u c Somnini Zimami, akhese uyelele, ungiphendule!
Khanyisa amehlwami
ukuze ngingalali ubuthongo bokufa, Kuze kube nini ngiwurubajekile,
nginesizi ehliziywenami ilanga loke na?
Kuzabe kube nini
isitha sami singidlondlhomalela na?eC Kuzabe kube nini Somnini usoloko ungikhohliwe?
Uzakusitha ubuso bakho kimi bekube nini?& I Kumkhaleli; irhubo lakaDavida.S Iinkhohlakali zizula yoke indawo
namanyala akhulile hlangana nabantu._7 Wena Somnini, uzakulondoloza abadududu,
uzabavikela esizukulwanenesi nini nanini. Amezwi kaSomnini atsengileko,
anjengesiliva elicoliswe
emgodini wekehla yomlilo,
iye, elihlanjululwe kalikhomba.4a USomnini uthi:
“Ngebanga lokobana abadududu bayadlelezelwa,
abachakileko bayabubula,
mina ngizakusikima kwanjesi,
ngizabanikela isindiso abayifisako.”yk walabo abathi: “Ngelimu lethu sinamandla,
thina sinomlomo wokuzikhulumela,
ngubani osiphetheko na?”_7 Kwanga uSomnini angaqunta amalimu ambaqambili,
iye, umlomo okhuluma ngokuzigqaja,Q Bakhohlisana bodwa,
banamalimu ambaqambili
begodu babomalakazi.c? Siza Somnini!
Abathembekileko abasekho!
Ngambala, abaqotho banyamalele ebantwini!5 g Kumkhaleli; ngeTjheminithi irhubo lakaDavida.mS Njengombana uSomnini alungile,
uthanda izenzo zokulunga.
Oqotho uzakulemuka ubukhona bakhe. Phezu kwabakhohlakeleko unisa
amalahle avuthako,
umlilo nesibabuli,
iye, isivunguvungu sizakuba sisabelo sabo.O USomnini uqaphela olungileko nomumbi,
uyamnyenya othanda inturhu.-S USomnini usethempelini lakhe elicwengileko,
USomnini usezulwini esihlalweni sakhe sobukhosi;
amehlwakhe ayaphenyisisa,
ukuqala kwakhe kuqaphela abantu.F Nakube iinsekelo ziyasitjhulwa,
olungileko angenzani na?w Mbala iinkhohlakali ziqupha umsebe,
zithiya umsubela emsebeni
ukuze ebumnyameni zidumuze abaqotho ngehliziyo!  % Kumkhaleli; irhubo lakaDavida.
Ngiphephela kuSomnini.
Alo, ningatjho njani kimi nithi,
“Balekela eentabeni njengenyoni,” na?  kobana wenze ukulunga entandaneni nakogandelelweko.
Isikhohlakali asingahlali sihlukumeza onganabani
ngokumqotjha enarheni.} s Wena Somnini, ulalela ukulangazela kwabathobileko,
iye, ihliziywabo uyayikhuthaza
nendlebakho uyibeke kibo,R  Mbala, uZimu uyikosi nini nanini;
izizwe zizakubhujiswa enarhenakhe.g G Yephula ingalo yesikhohlakali nesoni;
urhubhulule iimphambeko zomoni
kungasali litho!?w Kodwana wena Somnini, uyabona!
Wena ngokwakho uyelela umonakalo nesizi
ukuze lokho kube sesandleni sakho.
Yeke ungazimbi uzinikela kuwe,
iye, wena umsizi wentandani.b= Kuyangani bonyana isikhohlakali sinyefule uZimu,
ngokudlumbana bona wena awunaki na?_7 Sikima Somnini!
Phakamisa isandla sakho, Zimu!
Ungabakhohlwa abahluphekileko! nanyana kunjalo sithi ehliziywenaso:
“UZimu ukhohliwe,
ubuso bakhe ubusithezile,
yeke akasoze akubone lokhu.”<s Sisunduza besiwise abanganamenyeli
ngamandlaso;(I sibadalala njengebhubezi nalithiyelela emphandwinalo,
sibadalala bona sibambe ohluphekileko.
Iye, sibamba ohluphekileko
ngokumyengela ngenedenaso.  Sizifihla emizaneni ukuze sikhukhuthele,
sibulale onganacala eendaweni ezisithekileko.
Amehlwaso ahlala aqaphele ungazimbi;r] Umlomaso ugcwele ukuthukana, ikohliso nenturhu;
ngaphasi kwelimu laso kukhona ukonakala nekohlakalo.iK Sithi ehliziywenaso: “Angeze ngasikinywa;
ngesikhathi soke angisoze ngehlelwa yingozi.” Iindlela zaso ziyabambelela ngesikhathi soke,
siqoqomele, iingwebo zakho zikude naso,
sitsakela boke abajamelani baso amathe._~7 Isikhohlakali siyazitjhaya,
asinandaba noSomnini;
woke amahlelwaso akanaZimu.^}5 Isikhohlakali sikhuzela iimfiso zaso,
sibongelele inzuzwaso, sinyefule uSomnini.k|O Ngokuzigqaja iinkhohlakali zizumana nabadududu!
Inga zingabanjwa emaqhingenazo eziwalukileko.\{ 3 Somnini, kubayini ujamele kude na?
Ufihlelani ubuso ngeenkhathi zokubandezelwa?Qz Faka ivalo kabezizwe, Somnini,
ubenze bazi bonyana bangababhubhako!^y5 Sikima Somnini, ungavumeli umuntu adlondlobale!
Izizwe azigwetjwe phambi kwakho!mxS Kodwana ngesikhathi soke odududu angakhohlweki,
nethemba labachakileko lingafeleli nini nanini.`w9 Inga iinkhohlakali zingaya endaweni yabafileko,
iye, zoke izizwe ezikhohlwa uZimu.tva USomnini uzazisile, bewabeka isigwebo;
iinkhohlakali zicutjhwe emsebenzini wezandla zazo.
HigayonifuE Bezizwe bawele ngemgodini abazembele wona,
inyawo labo libanjwe esifwini abasithiyileko.ct? ukuze ngibabaze idumo lakho
begodu ngijabule esindiswenakho
emasangweni weZiyoni.s Yiba nomusa kimi, Somnini!
Yelela isizi lami engilibangelwe ngabangizondako!
Nguwe ongihlenga emasangweni wokufa,frE Obuyiselela iingazi,
wabakhumbula abazwiswa ubuhlungu,
azange akhohlwe isililo sabo.Rq Rhubelani uSomnini ohlala eZiyoni,
nimemezele izenzo zakhe ezizweni.wpg Abalaziko ibizo lakho
babeka ithemba labo kuwe
ngombana abakufunako
azange ubafulathele, Somnini.`o9 USomnini usiphephelo sabagandelelweko,
iye, usiqongolo ngeenkhathi zokubandezelwa.In Ngiyo obusa iphasi ngokulunga,
igwebe abantu ngokufaneleko.bm= ngombana uSomnini ubusa isiphelani.
Unzinzise nesihlalo sakhe sobukhosi bona agwebe. l9 Izitha uzitjhabalalisile,
wasiphula amadorobhazo,
sele ayiququ isiphelani;
iye, ukukhunjulwa kwazo kuphelile.
Zipheliswe njalo-ke zona_k7 Ukhalimele izizwe;
wabhubhisa iinkhohlakali;
ibizo lazo ulisulile isiphelani.ljQ Iye, uvikele ilungelo lami nendabami
uhlezi esihlalweni sobukhosi,
wena mGwebi olungileko.Mi Lokha izitha zami nazibalekako,
ziyawa, zibhubhe phambi kwakho.Rh Ngizakwenama, ngisase kuwe;
ngidumise ibizo lakho, Zimu ongoPhezulu.igK USomnini ngizamdumisa ngehliziywami yoke.
Somnini, ngizakukhuluma ngeemangaliso zakho zoke.Vf ' Kumkhaleli; ngeenodo zengoma ethi, “Ukufa kwendodana”; irhubo lakaDavida.We' Kosethu, Somandla,
maye likhulu kangangani idumo lakho
ephasini loke!Zd- iinyoni zesibhakabhaka neenhlambi zelwandle
ezivundla ngemizila yamalwandle.Pczoke izimvu neembuzi kanye neenkomo,
ngitjho neembandana zommango,kbOWamenza waba mphathi
womsebenzi wezandla zakho;
wabeka koke
ngaphasi kweenyawo zakhe:ca?Mbala umenze
waba ngaphasana kweendalwa zezulu
wamthwesa ukuhlonitjhwa nobukhosi!`yngithi uyini-ke obhubhako
bona ungabe umtjheje,
ubayini umuntu wephasinapha
bona ungambeka abe mphathi na?y_kNangiqala isibhakabhaka sakho
okumsebenzi weminwakho
inyezi neenkwekwezi,
ozinameke eendaweni zazo,^%Ngemilomo yabantwana namasana
wendlale iinsekelo zesivikelo
ngokujamelana namanabakho;
iye, ngokususa izitha nabazibuyiselelako. ]Kosethu, Somandla,
maye likhulu kangangani idumo lakho
ephasini loke!
Ubukhosi bakho bubatjazwa ukufikela emazulwini!A\ Kumkhaleli; livunywa ngeenodo zeGathi; irhubo lakaDavida.l[QUSomnini ngizamthokoza ngokulunga kwakhe,
ngizakuvuma ngidumise ibizo lakaSomnini ongoPhezulu.eZCUmonakalwakhe uzakubuyela phezu kwehlokwakhe,
ubudlova bakhe behlele ekhakhayini lakhe.qY[Iye, owemba umgodi wesifu,
akhuphe ihlabathawo,
uzakuwela ngaphakathi komlindi awenzileko lowo.ZX-Lokha umuntu namitha okumbi,
akhulelwe umonakalo,
uzakubeletha ikohliso.^W5Ulungise iinhlabano zakhe zokubulala,
wenza imisubelakhe ibe masungulo avuthako._V7 Ngambala uzakubuya godu,
alole isabulakhe,
acuphe umsebe wakhe kobana ulunge.PU UZimu ungumgwebi olungileko,
uhlala aphambene nokumbi imihla yoke.BT Isihlangu sami sikuZimu
osindisa abaqotho ngehliziyo.S- Inga kungapheliswa ubumbi beenkhohlakali!
Somnini, inga ungaqinisa abalungileko!
Mbala, ohlola iinhliziyo neziso
nguZimu olungileko.Ry Iye, uSomnini nguye ogweba abantu.
Nje-ke Somnini, yewungigwebe ngokulunga kwami
nangokuya ngobuqotho obukimi.mQSnje-ke vumela umhlangano wezizwe ukuphahle,
buyela esikhundleni sakho esiphakamileko wengamele.PSikima ngelaka lakho Somnini!
Phakama ujamelane nokuvutha kwabajamelani bami!
Yeqa Zimu ungenyele!
Uyale bona kube nesigwebo,O%Nakunjalo, vumela isitha sami
sizumane nami besingifumane,
sigandelele ipilwami phasi,
iye, sigadangele isithunzi sami ethulini.eNCNgenze ubumbi kengikhambisana naye na?
Ngidlelezele umjamelanami ngaphandle kwesizathu?eMCSomnini, Zimami,
kukhona okumbi engikwenzileko na?
Kunokungakalungi ezandleni zami?fLEbangangidabudabuli njengebhubezi,
bangitlebhule iinquqwana,
kungekho ongilamulelako.UK#Somnini Zimami, ngiphephela kuwe,
ngisindise kwabangizumako ungihlenge,WJ )ITjhigayoni kaDavida ayirhubela uSomnini ngenca yamezwi kaKutjhe umBhenjamini.iIK Zoke izitha zami zizakukhena,
zikhathazeke khulu,
zibuyele emuva,
zidane masinyana.^H5 uSomnini usizwile isibawo sami sesirhawu,
iye, uSomnini uwamukele umthandazwami.ZG- Dedani kimi noke nina benzi bobumbi
ngombana uSomnini usizwile isililo sami;WF'Amehlwami avuvukile ngebanga lesizi,
ayafiphala ngenca yezitha zami zoke.EySengidiniwe ngesibibithwana sami:
Ubusuku boke ngithambisa umsamelwami;
iye, ngimanzisa umsemami ngeenyembezi.bD=ngombana akukho ukukulotjha kwabafileko.
Ngubani okudumisako endaweni yabafileko na?[C/Phenduka Somnini!
Hlenga ipilwami!
Ngisindise ngenca yokwethembeka kwakhoVB%iye, umphefumulwami ukhathazeke khulu.
Awu Somnini, kuzabe kube nini na?{AoYiba nomusa kimi, Somnini
ngombana ngibuthakathaka.
Yewungipholise Somnini
ngombana ngisebuhlungwini,U@#Somnini, ungangikhalimi ngobukhali bakho,
ungangibethi uselakeni lakho.L? Kumkhaleli; ngesililiso seenara; ngeTjheminithi; irhubo lakaDavida.c>? Mbala Somnini, nguwe obusisa abalungileko,
umusakho ubavikela mazombe njengesihlangu./=W Yenza boke abaphephela kuwe bathabe,
benze bahlale bavuma iingoma ngokwenama.
Yembesa isivikelo sakho phezu kwabo,
abakhathalela ibizo lakho basase kuwe.<+ Zimu, zenze zithwale icala lazo,
amaqhingazo abe kukuwa kwazo.
Ziqotjhe ngebanga leemphambeko zazo ezinengi
ngombana zikuhlubukile.; Ngambala akunaqiniso emlonyenazo,
imizindlwazo igcwele ukubhubhisa,
umphimbazo ulithuna elivulekileko,
ilimu lazo likabili.v:e Somnini, ngebanga lezitha zami,
ngirhole ngokulunga kwakho,
yenza indlelakho ihlelembe phambi kwami.9Kodwana mina,
ngomusakho omkhulu ngingangena endlinakho,
ngokukuhlonipha ngizakukhothama
ngethempelini lakho elicwengileko.]83Abakhuluma amanga uyababhubhisa.
Iye, uSomnini uyamnyenya umbulali nomkhohlisi.X7)Abazitjhayako angeze bajama phambi kwakho,
boke abenzi bobumbi uyabazonda.Q6Wena awusuye uZimu ozwana nekohlakalo,
okumbi angeze kwahlala kuwe.w5gKosami, ulalela ilizwi lami ekuseni;
kuthi ngamasa ngendlale isibawo sami phambi kwakho
ngiyalindele.^45Yelela ilizwi lesililo sami,
wena Kosami noZimami
ngombana ngithandaza kuwe.J3 Hawu Somnini, beka indlebe emezwinami,
uzwe ukububula kwami.;2 sKumkhaleli; livunywa ngamafludu; irhubo lakaDavida.v1e Ngokuthula ngizakulala ngizunywe buthongo
ngombana nguwe wedwa Somnini
ongenza ngihlale ngiphephile."0=Kodwana kimi mina Somnini,
uzalise ihliziywami ngokwenama
ukudlula ukwenama kwabo
lokha nabavuna iinthoro
nalokha iwayini labo livamile.]/3Banengi abathi:
“Ngathana singabona okuhle!
Somnini, yewusikhanyisele!”>.wNikelani imihlabelo efaneleko,
nethembe uSomnini.b-=Lokha nanithathekileko, ningoni;
zindlani ngalokho emikghadinenu
nibe nokuthula.p,YYazini bonyana uSomnini,
uphatha othembekileko kuhle;
uSomnini uyangizwa lokha nangilila kuye.+)Nina bantu,
kuzabe kube nini ukuhlonitjhwa kwami kudelelwa na?
Kuzabe kube nini nithanda ikohliso
begodu nilandelelana namanga na?&*ELokha nangikubizako ngiphendule,
wena Zimu welungelo lami.
Wangipha isibanga ekubandezelekeni.
Yeke yiba nesirhawu kimi,
uzwe umthandazwami.;) sKumkhaleli; ngesililiso seenara; irhubo lakaDavida.W(' Ukusindiswa kuvela kuSomnini.
Isibusiso sakho asibe phezu kwabantu bakho.'Sikima Somnini,
ungisindise, Zimami!
Wawahla zoke izitha zami emhlathini,
wephula namazinyo wabakhohlakeleko.^&5Amatjhumi aziinkulungwana wamajoni angiwesabi,
iye, lawo angivimbezele nca zoke.^%5Lokha nangilalako, ngizunywe buthongo;
ngivuka ngombana uSomnini ungisingathile._$7Ngilila kuSomnini ngelizwi elikhulu;
yena ungiphendula asentabenakhe ecwengileko.e#CWena Somnini usihlangu mazombe kimi,
ubuyise isithunzi sami,
waphakamisa ihlokwami.N"iye, banengi abathi kimi:
“UZimu angeze amsindise.”
SelaH! Maye Somnini, izitha zami zinengi!
Banengi abangivukelako,C  Irhubo lakaDavida lokha nabalekela u-Absalomu indodanakhe.@y Ncwangani iinyawo zendodanayo,
nakungasinjalo uZimu uzakuthukuthela
bese niyabhubha endleleni.
Mbala, ilaka lakhe livutha masinyana.
Babusisiwe boke abaphephela kuye.>w Lotjhani uSomnini ngokwesaba,
nename ngehlonipho.N Ngalokho, makhosi hlakaniphani;
khalimekani nina babusi bephasi.N Uzabaphihliza ngentonga yesimbi,
ubaphahlaze njengomjeka.’ ”kOBawa kimi,
ngikunikele bezizwe babe lilifa lakho,
nemikhawulo yephasi ibe sisabelo sakho.  Umzeswa kaSomnini umemezela isimiso sakhe:
“USomnini wathi kimi,
‘Uyindodanami wena;
namhlanje ngiyakuvuselela.Q“Ngimi obeke ikosi ekungeyami eZiyoni,
entabenami ecwengileko.”QNje-ke ubakhalimela ngobukhali bakhe,
abethuse ngelaka lakhe, athi:GYena ohlezi emazulwini uyahleka,
uSomandla uyabakokomeja.Q“Asivuthuleni iintambo zayo,
silahle iimbopho zayo kude nathi.”q[Amakhosi wephasi ayazihlela,
nababusi baluka amaqhinga
ngoSomnini nangozesiweko wakhe ngokuthi:L Kubayini bezizwe bayaluza
nabantu bahumuzela na?
Kungelize!f GMbala, uSomnini uyelela indlela yabalungileko,
kodwana indlela yeenkhohlakali iyanyelela.[ 1Ngalokho iinkhohlakali azizukujama ebandla
nezoni emkhambathini wabalungileko.P Iinkhohlakali azisinjalo,
kodwana zinjengomungu ophetjhulwa mumoya. 9Unjengomuthi otjalwe emiseleni:
Uthela ngesikhathi esifaneleko
namakarawo akatjhwabi.
Umuntu onjalo uyaphumelela
kikho koke akwenzako.R Kodwana ifundiso kaSomnini ikuthaba kwakhe,
uyihumuza imini nobosuku. Ubusisiwe loyo
ongangeni esiqhemeni seenkhohlakali,
ongajami endleleni yezoni
namkha ongahlali esicathaneni sabanyefulako.8 k*Yeke wahlongakala sele amdala khulu ngeminyaka.{ o*Ngemva kwalokhu, uJobho waphila iminyaka elikhulu namatjhumi amane. Wabona abantwabakhe kanye nesizukulwana sabo. w*Alikho nalinye ilizwe elakhe lafunyanwa linamadodakazi amahle njengewakaJobho. Uyise wawabela ilifa kanye nabafowawo.x i*Indodakazi yokuthoma gade ayithiye bona nguJemima, yesibili kunguKhetsiya bese yesithathu kunguKhereni-Hapuku.@ {* Godu gade anamadodana alikhomba namadodakazi amathathu. * USomnini wabusisa ingcenye yokugcina yepilo kaJobho ukudlula yekuthomeni. Gade aneenkulungwana ezilitjhumi nane zezimvu neembuzi, iinkulungwana ezisithandathu zamakamela, iinkulungwana ezimbili zeenkomo ezibotjhelwako kanye nekulungwana yabodumbana abasikazi.zm* Boke abafowabo nabodadwabo kanye nabo boke ebebamazi ngaphambilini, beza emzinakhe bazogoma naye. Bamduduza bebamqinisa kiwo woke amatshwenyeko ebegade awehliselwe nguSomnini. Omunye nomunye wabo wamupha isipaparu sesiliva nesongo legolide.* Ngemva kobana uJobho athandazele abangani bakhe, uSomnini waphendulela ubujamo bakhe: Wamupha lokho agade anakho ngokubuyelelwe kabili.#* Yeke u-Elifasi umTemani, uBhilidadi umTjhurhi noTsofara umNama benza njengombana uSomnini abatjelile. USomnini wamukela umthandazo kaJobho.1[*Yeke ngalokho thatha iinkunzi ezilikhomba namaqama alikhomba uye encekwinami uJobho bese nizenzela umhlabelo wokutjhiswa. Incekwami uJobho izanithandazela, yeke ngizakwamukela umthandazwakhe ukuze ngingazikhohlwa ngani. Azange nikhulume okulungileko ngami njengombana kwenze incekwami uJobho.”U#*Ngemva kobana uSomnini akhulume koke lokhu kuJobho, wathi ku-Elifasi umTemani: “Ngikuthukuthelele wena nabangani bakho ababili ngombana azange nikhulume kuhle ngami njengombana uJobho incekwami enzile.gG*Ngalokho ngizisola ngengikukhulumileko,
ngiyaphenduka, ngizilahla ethulini nemlotheni.”B*Bengikuzwa ngamahlebezi,
kodwana gadesi sengiyakwazi.hI*Godu uthe,
‘Lalela-ke, ngizakukhuluma,
ngizakufaka umbuzo,
bese ungiphendule.’E*Ubuze wathi,
‘Ungubani yena lo,
ofiphaza ihlelo ngamezwi
abe anganalwazi na?’
Ngambala, ngikhulume ngezinto engingazaziko,
izinto ezimangazako enginganalwazi lazo.]~3*“Ngiyazi bonyana ungenza yoke into,
nokobana ihloswakho angeze yaphazanyiswa.+} S*Yeke uJobho waphendula uZimu wathi:d|A)"Ikuqalela phasi koke okuziphakamisako,
iyikosi phezu kwakho koke okuzikhukhumezako.”V{%)!“Akunalitho emhlabenapha elilingana nayo,
mbala isidalwa esinganavalo.]z3) Ngemva kwayo kunomthala ophazimako ngemanzini,
kube ngathi ukuzika kuthukghele.Zy-)Yenza ukuzika kubile njengembiza,
inyakazise isiziba inga yimbiza yeenthako.vxe)Ilingaphasi layo lifana neenkghedlhu zembiza,
liveza umtlhala edakeni
inga lidosa isileyi sokubhula.fwE)Iye, ngitjho nesibhuku sifana nehlanga kiyo;
ihleka ukukhecezela kwezenjana phezu kwayo.Pv)Imisubela ayiyenzi ibaleke,
amatje wesarwayi afana neenhluba kiyo.Su)Kiyo isimbi iba ngathi ziinhlanga,
ikoporo ifane nesigodo esinepehli._t7)Isabula efika kiyo ayiyenzi litho,
ngitjho nomkhonto, neminye imihlobo yeenkhali.rs])Lokha nayiphuma ngemanzini,
abanamandla bayathuthumela,
nayiphundluka esizibeni,
bayahlehla.Mr)Ihliziywayo iqine njengedwala,
iye, iqine njengelitje lokusila.Wq')Amakghwakghwa womzimbayo anamathelene,
akghamathele phezu kwayo, akasuki.Jp )Amandla alele entanyenayo,
ukwesabeka kukhamba phambi kwayo.Vo%)Ukuphefumula kwayo kungavuthisa amalahle
namalangabi aphuma emlonyenayo.inK)Eempumulweni zayo kuphuma isikhutha,
inga siphuma embizeni ebilako
emalahleni avuthako.Sm)Emlonyenayo kuphuma iinhlothi ezivuthako,
kusabalale iinsahlela zawo.Vl%)“Nayithimulako umrhwamuko uyaphazima,
amehlwayo afana nemisebe yokusa.Vk%)Ahlanganiswe ndawonye, aqiniswa,
anamathelene begodu angeze ahlukaniswa.Lj)abekwa aminyaniswa
kangangobana akunammoya ongadlula hlangana.Ni)Umhlanayo unomsele ophahlwe marhururhuru,
abophene aba mlukulukuNh)Ngubani ongagabaza ayivule umlomo,
ogegwe mazinyokazi asabekako?Zg-) Ngubani ongayembula isambatho esingaphakathi,
ayihlubulise imbajayo yepi na?]f3) “Yithi ngikutjele ngengubayo,
ngamandlayo ababazekako
begodu ayifaniseki:se_) Ngubani ongayisahlela ahlale angalimali na?
Ngaphasi komthunzi welanga,
ngimi ngedwa oyilawulako.Sd) Akakho noyedwa onesibindi sokuyiphaphamisa,
abuye ajame phambi kwayo!Rc) Loke ithemba lokuyibamba lililize.
Ukuyibona nje kwaphela uyaketuka!fbE)Nawubeka isandla sakho phezu kwayo,
uzakhumbula bona ipi injani;
angeze bewusathoma!ca?)Ungazalisa isikhumba sayo ngamasungulo
nehlokwayo ngemikhonto yokubamba iinhlambi na?Q`)Abarhwebi bangaphalisana ngentengwayo,
abathengi babelane ngayo na?v_e)Ungayenza ifuyosithandwa njengenyoni
ebotjhwa ngomtiya enyaweni,
ukuze umntazanakho adlale ngayo na?h^I)Izakubawa ukwenza nawe isivumelwano,
sokobana uyithathe ibe likhoboka lakho isiphelani na?F])Izalokhu ikuncenga,
ikhulume kuwe amezwi athambileko na?d\A)Ungaphundlusa ipumulwayo ngomgaba,
namkha ubhoboze umhlathayo ngesikghopholahlambi na?z[ o)Ungakhupha ingwenya ngemanzini ngesikghopholahlambi,
uvalele ilimu layo
ngokubopha umlomayo ngentambo na?LZ(Ukhona ongayibamba ngamehlo,
ayihlabe ngesigodo epumulweni na?{Yo(Lokha umlambo nawuthwala iingodo,
yona ayiphazami,
iyazigedla lokha iJordana nayigobhoza
phezu kwayo.SX(Imithi leyo iyembesa ngomthunzi,
izombelezwe miyezani esemilanjaneni.TW!(Ilala emthunzini wemithi eseqadi komlambo,
izifihle emgabeni wesitete.VV%(Ilethelwa isibiko seentaba,
zoke iinlwana zommango zidlala phambi kwayo.TU!(Iphuma phambili eendalweni zakaZimu,
isidalwa esiziphathele iinsabula.MT(Amathambayo amhlanga wekoporo,
iimbambo zayo zimigqala yesimbi.QS(Iqinisa umsilayo njengomsedari,
imisipha yesidunu sayo iyararamala.RR(Mbala, amandlayo asedinini,
ubukunzi bayo busemisipheni yesisu sayo.\Q1(“Akhese uqale imvubu
engayidala kanye nawe:
Yona idla utjani njengekomo.iPK(Yeke mina ngokwami ngizakudumisa,
ngombana isandla sakho sokugoma
sikwenza bona uhlule.QO( Bangcwabe ndawonye ethulini,
ubophe abanjalo ngaphakathi kwezindla.sN_( Iye, hlolisisa boke abaziphakamisako bese uyabathobisa,
uphihlize boke abakhohlakeleko lapha bakhona. M ( Nje-ke thuthumba ngobukhali bakho
phezu kwesinye nesinye isikhohlakali.
Hlolisisa boke abaziphakamisako bese uyabehlisa.kLO( Nakunjalo-ke,
zihlobise ngedumo nangephazimulo,
uzembathise ngokuhlonitjhwa nangobukhosi.PK( Unengalo enjengeyakaZimu na?
Ungaduma ngephimbo elinjengelakhe na?xJi(Ufuna ukuphazamisana nelungelo lami na?
Ufuna ukungenza inga ngisikhohlakali
ukuze wena ube msulwa na?XI)(“Zilungiselele njengendoda:
Ngizakufaka imibuzo
bese uyangiphendula.FH(Yeke uSomnini waphendula uJobho asesiwuruwurwini godu wathi:yGk(Ngibe nomlomo omude,
angisazokulinga ukuphendula;
ngikhulume okungidlulako,
angeze bengisathoma.”gFG(“Qala, ngimncani khulu,
uSomnini ngizamphendula ngithini?
Nje-ke ngivala phetjheya./EY(Yeke uJobho waphendula uSomnini wathi:mDS(“Ophikisana noSabekako angabuye amkhombise indlela na?
Akuthi loyo osola uZimu amphendule!”1C _(USomnini waragela phambili wathi kuJobho:SB'Amadzinyanalo arhubula iingazi,
nakunokubuleweko, nalo liba lapho.”HA 'Khonapho lithalaza ukudla kwalo,
amehlwalo akubona likude.T@!'Lihlala empharwini,
lilale emaweni wamadwala
kube buphephelo balo.`?9'Kungomyalwakho bona idlanga liphaphe phezulu,
lakhe isidleke salo ekuphakameni na?[>/'“Ngelwazi lakho ukholo uyathiyelela,
anabululele amaphikwakhe ngesewula na?=+'Nakulila ipalapala, iyathimula ithi, ‘Nakho-ke!’
Ithi isese khatjhana izwelele ipi
nokurhuwelela kweenduna
kanye nomkhosi wepi.i<K'Ngokuduma kweenqatha zayo
iphasi liyadengezela.
Ayijiki lokha ipalapala nayijamisa ipi.[;/'lokha imisubela nayivuruza ngehla kwayo,
nalokha kumekeza umkhonto nezenjana.V:%'Ayikhathali ngengozi,
ayinavalo ngalitho,
ayidedi ngebanga lesabula,R9'igige phasi ngeenqatha, ijabule,
isuke ngamandla ihlangabezane nepi.d8A'Uyenza bona ithiyelele njengewoma leentethe na?
Ukuduma kokuthimula kwayo kuyayethusa,Z7-'“Uyayinikela injomani amandlayo
namkha wembathise intamayo ngomdlwenga na?^65'kodwana nayiphakamisa ihlokwayo
kobana igijime,
ihleka injomani nomkhwelayo.P5'Mbala uZimu uyidime ukuhlakanipha,
azange ayiphe isabelo ekwazini,p4Y'Iphatha amadzinyanayo makghwakghwa,
kwanga akusiwo wayo;
ayikhathali bonyana isebenzela ilize.V3%'Iyakhohlwa bonyana angapitlizwa linyawo,
iye, angagadangwa ziinyamazana.X2)'Ngebangelo ibekela amaqandayo ehlabathini,
iwafuthumeze ngetjhwabatjhwaba.t1a' “Amaphiko wenciliba abhakuza ngethabo,
kodwana amaphikwayo afana newakadoyi
namkha wakapekwa na?M0' Ungayithemba bona ingabuya
ikulethele amabelakho eselelweni na?d/A' Ungayirhuluphela ngebanga lamandlayo amakhulu,
uliselele umsebenzakho obudisi kiyo na?w.g' Ungayibophela bona ilime,
uyibambe emseleni ngentambo na?
Ingavuma ukulalisa amasoyi
emva kwakho?X-)' “Inyathi ingavuma ukukusebenzela na?
Ihlale eqadi kwekerebhakho ebusuku?S,'Ukhamba eentabeni athalaza amadlelo,
afunafune nanyana yini elihlaza.Q+'Akakhathali ngetjhada ledorobheni,
akezwa ukurhuwelela komtjhayeli.m*S'Ngimi owahlosa bona irhalawumba libe likhaya lakhe
nenarha enetswayi kube yindawakhe yokuhlala.])3'“Ngubani otjhaphulule udumbana wommango;
iye, omvulele ummango wokuziphilela?O('Abantwabazo baqine,
bakhule baziphe inarha,
bangasabuya kizo.['/'Ziyakoropana bese abantwabazo bayaphundluka,
okubanga imirhelwazo kuyawuluka.S&'Vane uzibalele iinyanga bezizale,
uhlose isikhathi sokuzala kwazo na?a% ='Uyazi bona iimbuzi zeentaba zizala nini na?
Utjhejile ukuzala kweenhlangukazimataka?u$c&)Ngubani onikela igubulu ukudla
nalizulazula liswele okugonywako
namadzinyanalo atsiyozela uZimu na?p#Y&(lokha nabadalala endawenawo,
azilungiselela ukubhudungela
asemthunzini kobana akhukhuthele na?P"&'“Ungazumela ibhubezi inyamazana,
wanelise iphango lamabhubezana,A!}&&ukuze ithuli liphenduke idaka
namagade ahlangane na?^ 5&%Ngubani onobuhlakani bokukhupha isibalo samafu,
atjhikamise imijeka yezulu leyo,r]&$Ngubani obeke ukuhlakanipha emafini amhlophe,
wawanikela ilwazi kobana athaye njengeenthayamanzi na?P&#Ungayithuma imibani bona ikhambe
bese ithi, ‘Sisemsenakho’ na?Y+&"Ungayala amafu ngelizwi elidumako,
ukuze iinkhukhula zamanzi zikwembese na?]3&!Uyazazi iimiso zobujamo beenkwekwezi na?
Ungajamisa umlawuli wesibhakabhaka na?mS& Ungakhupha iinkwekwezi ezinguFezela ngesikhathi sazo,
namkha urhole eziliBhere nabantwabalo na?b=&“Ungabophela iinkwekwezi zesiLimela,
namkha utjhaphulule iintambo zesiRuthwana na?R&Amanzi aqina njengelitje,
ilingaphezulu lamanzi amanengi liyarhwaba.mS&Irhwaba liphuma esibelethweni sakabani,
isithwathwa esivela emkayini
sibelethwa ngubani na?K&Ngubani uyise wezulu,
amathosi wombethe abelethwe ngubani na?I &anelise inarha eligagadu nelibhudu,
nokuyimilisa utjani na?V%&alethe izulu enarheni engahlalwa mumuntu,
ekulirhalawumba elinganabantu,O&Ngubani owemba umsele weenkhukhula zezulu
nendlela yamafu anzima,1&Ngiyiphi indlela eya endaweni
lapha umkhanyo uhlakazwa khona
kube mibani,
nalapha ummoya wepumalanga
uhlakazeka khona ephasini na?O&engibubekele iinkhathi zamatshwenyeko
okumalanga wepi nokulwa na?W'&“Ukhe wangena eenlulwini zeliqhwa,
namkha wabona ububulungelo besinanjaa;&Ngambala uyazi, angithi besele ubelethiwe!
Iye, namalanga wokuphila kwakho manengi!S&ukuze ububeke endawenabo
bese ukhombisa ukukhanya indlela yekhabo na?Z-&Iphi indlela eya ekhabo lomkhanyo
begodu unelwazi bona ubumnyama buhlalaphi,b =&Uyalemuka bonyana kwenzakalani phezu kwephasi na?
Yitjho nakube unelwazi ngawo woke!_ 7&Amasango wokufa akhe embulwa kuwe,
wabona abalindisango bobumnyama obunzima tshu?c ?&“Ukhe wangena esiyalwini selwandle,
namkha wakhamba ekuzikeni kwamanzi amanengi na?A }&Abakhohlakeleko baselwe,
amandlabo adanjiswa kukusa.u c&Umhlaba utjhugululwa ube njengomdaka nawugitjiweko,
uba nemibala njengesambatho nasitjhugululwe umbala.U#& kobana kubambe umhlaba ngomphetho,
kuthintithe kiwo abakhohlakeleko na?[/& “Wakhe wayala itathakusa bona ivele,
namkha ukhombise ukusa indawo yakhona,& Ngathi kilo, ‘Nakhu lapha uzakuphelela khona, ungayi phambili.
Lapha ngibeka umkhawulo wamadlambakho azigqajako.’X)& nangibeka iinkhonkhwani zalo,
ngilivalela ngeminyango emibili nesiqabo na?X)& Bewukuphi nangenza amafu abe sisambatho salo,
nangilisonga ngamafu anzima,a;&Ngubani owavalela ilwandle ngamasango amabili,
lokha nalithumbuka esibelethweni na?gG&lokha iinkwekwezi zokusa nazibhina ndawonye,
namadodana woke kaZimu narhuwelela ngethabo?R&Wanzinziswa phezu kwani na?
Ngubani owabeka ilitje lawo elisisekelo,'&Ngubani owahlosa ubukhulu bakhona?
Ngiyethemba bonyana uyazi!
Ngubani owelula intambo yokulinganisa
lapha kufuze usekeleke khona?U#&Wawukuphi lokha nangendlala isisekelo sephasi?
Khuluma nakube unelwazi.U~#&Zilungiselele njengendoda:
Ngizakufaka imibuzo
bese uyangiphendula.S}&“Ungubani yena lo,
ofiphaza ihlelo
ngamezwi abe anganalwazi na?@| }&Khonapho uZimu waphendula uJobho asesiwuruwurwini wathi:W{'%Ngalokho, inga abantu bangamesaba,
boke abahlakaniphileko bamhloniphe!” !H~~^~}|||L{{Nzzz/yyRxxPwwPvvDuuttt0ssss rqqpVporonn{mmQlll kkUkjiii)hhdgggGgff=eee"ddZZWYYBXXDWWMVV,UUUTT[T SnRR7QQQlQPP^OOO0NNAMM^MLLJLKK*JJJSIII1HHtHGGRFFPEEyE"DDiDCBBDAA,@@I??>>J>=a<niyibethe kuhle ngeenara, nihlokome!VH%!Dumisani uSomnini ngeharibhana,
nimbethele iharibha leenara ezilitjhumi!RG !Hlokomani kuSomnini nina balungileko!
Iye, ukudumisa kungokwabaqotho!cF? Thakasani kuSomnini,
nithabe nina balungileko!
Hlokomani nina baqotho ngehliziyo!pEY Isikhohlakali sineenhlupheko ezinengi,
kodwana othemba uSomnini
uzakuzombelezwa kukwethembeka.Dw Ungabi njengenjomani
namkha imeyila enganangqondo,
ekufuze ilawulwe ngetomu,
ingafuni ukusondela kuwe.”Cy USomnini wathi:
“Ngizakufundisa,
ngikubonise indlela ozakukhamba ngayo;
ngikweluleke, ngikuphose ilihlo.uBc Wena uyindawo yokubhaca kimi,
uyangilondoloza eengozini;
ungizombeleza ngokuhlokoma kwetjhaphuluko."A= Ngebangelo woke othembekileko uthandaza kuwe.
Ngesikhathi sokugcwala komlambo,
iye, lokha nahlangana nesikhukhula,
amanzi angeze amfikelela.*@M Ngasivuma isono sami kuwe
necala lami akhange ngilifihle.
Ngathi: “Ngizazivuma iimphambeko zami kuSomnini.”
Wena wathethelela icala lesono sami.? ngombana ubusuku nemini
isandla sakho besinzima phezu kwami,
amandlami adamba
njengalokha kunomtjhisokazi ehlobo.X>) Kwathi nangithulileko,
umzimbami wanyefa
ngokububula kwami ilanga lokeS= Ubusisiwe umuntu uSomnini angambaleli icala
onehliziyo enganakohliso.q< ] Irhubo lakaDavida; iMaskili.
Ubusisiwe othethelelwe isiphambeko,
iye, osono sakhe sisibekelweko.P;Qinani, ihliziywenu ibe nesibindi
nina noke eniqalelele kuSomnini.:Thandani uSomnini
noke nina bathembekileko bayo!
USomnini uyabalondoloza abaqotho,
kodwana ozigqajako umbuyiselela kanzima.97Mina-ke ngaba namawala ngokuthi:
“Ngiqotjhiwe ebusweni bakho, Somnini.”
Kodwana wezwa isibawo sokuncenga kwami,
lokha nangilila kuwe.8USomnini akadunyiswe
ngombana ungibonisile ukukhathalela kwakhe okumangalisako,
lokha nangivinjezelwe njengedorobho.7Ubafihla ekusithekeni kobukhona bakho,
ekuhlebeni kwabantu.
Ubasitha emtlhatlhanenakho
ekuphikisweni kweenkulumo. 6 Maye, kuvamile okuhle okwenzako,
okulondele labo abakwesabako,
okulungisile phambi kwabantu
kilabo abaphephela kuwe.w5gAyithuliswe imilomo ekhuluma amanga,
iye, ekhuluma ngokuzazi ngabalungileko
nangokuzigqaja nokunyaza.4!Somnini, ungavumi ngingene ehlazweni
ngombana ngibiza wena.
Yenza iinkhohlakali ziphoqeke,
ziye endaweni yabafileko zithulile.X3)Khanyisa ubuso bakho phezu kwencekwakho;
ngisindise ngokwethembeka kwakho.q2[Esandleni sakho kuneenkhathi zami;
ngitjhaphulule esandleni sezitha zami
nakilabo abangizumako.L1kodwana mina ngithemba wena Somnini,
ngithi: “UnguZimami.”0Ngizwile abanengi bangihleba,
ukwesaba kungizomba mahlangothi woke,
lokha nabahlala isicathana ngami.
Bahlosa ukungibulalaT/! Nginjengofileko: angisakhumbuleki;
ngaba ngofana nesitja esephukileko...U Ngibe siphoqo sawo woke amanabami,
kibomakhelwana bami khona angisakhulumi,
iye, sese ngisisethuso eenhlobeni zami,
abangibona ngaphandle bayangibaleka.-) Mbala, ipilwami ihlala iseenhlungwini
neminyakami inesibibithwana,
amandlami adambile ngebanga lesono sami,
iye, nginyefe ummongo., Somnini, yiba nomusa kimi
ngombana ngibandezelekile.
Amehlwami avuvukile ngebanga lesizi,
umphefumulwami nomzimbami uyanyefa.c+? Akhange unginikele esandleni sesitha,
kunalokho ujamise iinyawo zami endaweni ebanzi.* Ekuthembekeni kwakho ngizakuthaba, ngijabule
ngombana ukuhlupheka kwami ukubonile,
wanaka iinhlupheko zomphefumulwami.])3Ngiyabazonda abalotjha abosingazimu abalilize
ngombana mina ngethemba uSomnini.Y(+Esandleni sakho ngibeka ummoyami,
uyangihlenga Somnini, Zimu othembekileko.W''ungikhuphe esithiyweni ebesifihlelwe mina
ngombana wena usiphephelo sami.h&IMbala wena ulidwala lami nobuphephelo bami;
yeke ngirhole, ungihlahle ngenca yebizo lakho;%Beka kimi indlebakho,
ungenyule masinyana.
Yiba lidwala lobuphephelo kimi,
ube yindawo yokukhosela
kobana ngilondeke.t$aKuwe Somnini, ngiyaphephela,
nini nanini ungavumi ngingene ehlazweni
ngisindise ngokulunga kwakho.&# IKumkhaleli; irhubo lakaDavida.c"? ukuze ngikudumise ngamandla, ngingathuli.
Somnini Zimami, ngizakuthokoza nini nanini.v!e Uphendule isililo sami saba ligido,
wangihlubulisa izambatho zami zesililo,
wangembathisa ukujabula,F  Yizwa Somnini, ube nomusa kimi,
yiba msizami Somnini!”- “Ingabe kukhona okuzuzako ngokufa kwami,
lokha nangehlela emgodini na?
Ithuli lona lizakudumisa,
lidembe ngokwethembeka kwakho na?J  Ngalila kuwe Somnini,
iye, ngazincengela kuSomandla, ngathi:'Somnini bekungomusakho
kobana ungenze nganzinza njengentaba eqinileko;
kodwana lokha nawufihla ubuso bakho,
ngathoma ukukakamala.I Ekwenameni kwami mina ngathi:
“Angisoze nganyakaziswa.”$Angombana itukuthelo kaSomnini ingeyesikhatjhana,
kodwana umusayo ungowepilo yoke.
Nanyana kungaba nesililo ebusuku,
nokho amasa eza nesihleko.jMKhalelani nidumise uSomnini
nina bathembekileko bayo,
thokozani ibizo layo elicwengilekoc?Wena Somnini ungenyule endaweni yabafileko,
wangihlenga phakathi kwabehlela emgodini.9mSomnini, Zimami,
ngilile kuwe, wangipholisa.iKNgiyakuphakamisa Somnini ngombana ungenyulile,
akhange uvume bonyana izitha zijabule ngami.> yIngoma yokwahlukaniselwa ithempeli; irhubo lakaDavida.^5 Kwanga uSomnini anganikela abantu bakhe amandla!
Kwanga angababusisa ngokuthula.jM USomnini uhlezi ngaphezu kwamanzi wesibhakabhaka;
iye, uSomnini uyabusa, uyikosi isiphelani.! Ilizwi lakaSomnini lithintitha imithi ye-owuku
lenza amahlathi asale awohlokile.
Ngesigodlweni sakhe boke bathi: “Iphazimulo!”mSIlizwi lakaSomnini lizamazamisa irhalawumba;
iye, USomnini uzamazamisa irhalawumba leKhadetjhi.8kIlizwi lakaSomnini libabela amalangabi womlilo.q[USomnini wenza iintaba zitjekule njengekonyana,
iye, iLibhanoni neSiriyoni njengekunzana yekukhama.jMIlizwi lakaSomnini lephula imithi yemisedari;
iye, uSomnini uphohloza imisedari yeLibhanoni.LIlizwi lakaSomnini linamandla;
ilizwi lakaSomnini linobukhosi. Ilizwi lakaSomnini lingaphezu kwamanzi,
uZimu wephazimulo uyararambisa;
iye, uSomnini ungaphezu kwamanzi amanengi.h INikelani uSomnini iphazimulo yebizo lakhe!
Mkhothameleni nembethe izambatho ezicwengileko.t  cIrhubo lakaDavida.
Nina madodana kaZimu,
nikelani uSomnini,
iye, mnikeleni iphazimulo namandla!l Q Somnini, sindisa abantu bakho,
ubusise ilifa lakho;
yiba mumelusabo, ubathwale isiphelani.U #USomnini umamandla wabantu bakhe,
ulirharha lesindiso kozesiweko wakhe.#?USomnini umamandlami nesihlangu sami,
ihliziywami ithembela kuye;
ngalokho ngisizakele nehliziywami isasile;
nje-ke, ngengomami ngizamdumisa.KAkadunyiswe uSomnini
ngombana uzwile ilizwi lokuncenga kwami.}Njengombana banganaki okwenziwa nguSomnini,
namkha umsebenzi wezandla zakhe,
uSomnini uzabadiliza, angasabavusi. 9Bavuze njengokwemisebenzabo,
iye, njengobumbi bezenzo zabo;
bakhokhele njengokomphumela wezandla zabo,
ubabuyisele umvuzwabo, obafaneleko.%Ungangirhurhuli nabakhohlakeleko,
nabababenzi bobumbi,
labo abakhuluma kuhle nabanye abantu,
khisibe babakhohlisi eenhliziyweni.Yizwa ilizwi lesibawo sami,
lokha nangilila kuwe Somnini;
iye, lokha nangiphakamisela izandla,
endawenakho ecwenge khulu./ YIrhubo lakaDavida.
Ngilila kuwe Somnini, Dwala lami,
ungabi njengesithulu kimi
ngombana nawuthulileko kimi,
ngizakufana nabehlela endaweni yabafileko._7Qalelela uSomnini, uqine,
ihliziywakho ibe nesibindi;
iye, qalelela uSomnini.a; Mbala ngiyakholwa
bonyana ngizazizwela ukulunga kwakaSomnini
ngisesephasinapha.{o Unganginikeleli entandweni yamanabami
ngombana abofakazi bamanga bangivukele,
iye, bafuthekile ngenturhu.f~E Somnini, ngifundise indlelakho,
ngirhole emzileni olelezekileko
ngenca yezitha zami.H}  Ubaba nomma bangangitjhiya,
kodwana uSomnini uzangamukela.!|; ngalokho ungabufihli kimi.
Ungayiqotjhi incekwakho ngetukuthelo;
wena ube lisizo lami, ungangilahli;
ungangitjhiyi, wena Zimu wesindiswami.u{cIhliziywami ikhumbula bona uthe:
“Funani ubuso bami!”
Nje-ke, ubuso bakho Somnini, ngizabufuna,bz=Ngizwe Somnini lokha nangilila ngelizwi elikhulu;
yiba nesirhawu kimi, ungiphendule!.yUYeke ihlokwami iphakamile
ngehla kwezitha zami ezingizombelezileko;
ngizakunikela iminikelo yokuhlokoma etendeni lakhe,
ngizakuvuma, ngidumise uSomnini.x7Yena uzongibhacisa emtlhatlhanenakhe
ngelanga elimbi,
angifihle ekusithekeni kwetende lakhe,
iye, uzongibeka ekuphakameni phezu kwedwala.aw;Kunye engikubawa kuSomnini
begodu ngizakulandelela lokho:
Kukobana ngihlale ngekumbeni kaSomnini,
amalanga woke wokuphila kwami,
nje-ke ngizazizwela umusa kaSomnini
nokuhlahlwa ethempelini lakhe.yvkNanyana ibutho lingivimbezela,
ihliziywami ayinavalo;
nalokha ngivukelwa yipi,
nalapho nginethemba.uLokha abenzi bobumbi nabatjhidela kimi
kobana bangidle ngiphila,
iye, izitha nabajamelani bami,
ngibo abakhutjhwa bebawe.*t OIrhubo lakaDavida.
USomnini ukukhanya nesindiswami,
ngizakwesaba bani na?
USomnini ubuphephelo bokuphila kwami;
alo, ngizakuba nevalo ngobani na?msS Inyawo lami lijame ehlabathini elelezekileko;
iye, emkhandlwini omkhulu ngizakudumisa uSomnini.Rr Kodwana mina, ngikhamba ngobuqotho,
yeke, ngihlenge ube nomusa kimi.fqE Ungangithanyeli nabanezandla zokonakala,
iye, labo isidla sabo esigcwele ukufunjathiswa.Np Ungangithanyeli nezoni,
namkha ipilwami nabantu abomele iingazi.`o9Somnini, ngiyayithanda indlu ohlala kiyo,
iye, lapha kuhlala khona iphazimulwakho.Wn'ngokuphakamisa ilizwi lokuthokoza
nangokumemezela zoke iimangaliso zakho.Zm-Ngihlamba izandla zami, ngimsulwa,
iye, ngizombeleza i-aldari lakho Somnini,\l1Ngiyawuzonda umhlangano wabenzi bobumbi
begodu angeze ngahlala neenkhohlakali.KkAngihlali neengilamkhuba,
namkha ngizihlanganise nabazenzisi.GjNgebanga lokwethembeka kwakho
ngikhamba eqinisweni lakho.LiNgizizinye Somnini, ungiphenye;
uhlolisise iziso nehliziywami.}h uIrhubo lakaDavida.
Ngihlambulula Somnini
ngombana ngikhambe ngobuqotho,
ngathemba uSomnini ngokungazazi.Jg Zimu, akhese ukhuphe u-Israyeli
kizo zoke iinhlupheko zakhe.]f3Kwanga ubuqotho nokulunga kungangilondoloza
ngombana ngiqalelele kuwe, Somnini.neULondoloza ipilwami, ungenyule;
ungavumeli bona ngingene ehlazweni
ngombana ngiphephela kuwe.Zd-Akhusuthi uyaqala,
izitha zami zinengi,
uqale nelunya ezingizonda ngalo.RcYelela ukuhlupheka nokubandezelwa kwami,
ungicolele zoke izono zami.PbIinhlupheko zehliziywami zingikhulele,
yewungikhuphe esizini lami.\a1Phendukela kimi Somnini, ube nomusa kimi
ngombana nginesizungu, ngihluphekile.d`ANini nanini amehlwami ahlala akuSomnini
ngombana nguye ophephisa inyawo lami esifwini.R_USomnini wenza isikhozi nabamesabako,
azise isivumelwano sakhe kibo.V^% Umuntu loyo uzakuhlala aphumelela,
isizukulwana sakhe sizakuzuza inarha.W]' Ngimuphi umuntu wesaba uSomnini na?
Yena uzamfundisa indlela azayikhetha.P\ Ngebanga lebizo lakho Somnini,
colela icala lami ngombana likhulu.r[] Zoke iindlela zakaSomnini zikukwethembeka,
ziliqiniso kilabo abalonda isivumelwano nobufakazi bakhe._Z7 Urholela abathobekileko kokulungileko,
iye, abathobekileko ubafundisa indlelakhe.PYUSomnini ulungile begodu uqotho,
ngalokho ukhombisa izoni indlela.XUngakhumbuli izono zobutjha bami
namkha iimphambeko zami;
ngikhumbule ngokwethembeka kwakho
ngebanga lezenzo zakho ezihle.dWASomnini, khumbula izenzo zesisa
nezokwethembeka kwakho
ngombana zibekhona ekadeni.VNgikhambisa eqinisweni lakho, ungifundise
ngombana wena unguZimu wesindiswami,
ngithembele kuwe ngesikhathi soke.EUNgazise iindlela zakho Somnini;
ungifundise imizilakho.nTUNgambala boke abaqalelele kuwe
angeze badaniswa.
Labo abakuhlubukako ngelize bazakuhlaziswa.wSgZimami, ngithembele kuwe,
ungavumeli bona ngingene ehlazweni;
ungavumeli izitha zami ziqhanase ngami.IR Irhubo lakaDavida.
Somnini, umphefumulwami uyakulangazelela.vQe Ungubani umBusi ohloniphekileko loyo na?
UnguSomnini uMninimandlawoke;
nguye emBusi ohloniphekileko. P Phakamisani iinhloko zenu, nina masango!
Iye, ziphakamiseni nina minyango yekadeni,
kobana umBusi ohloniphekileko angene!|OqUngubani umBusi ohloniphekileko loyo na?
UnguSomnini onamandla noyingorho,
iye, nguSomnini oyingorho yepi! N Phakamisani iinhloko zenu, nina masango!
Iye, ziphakamiseni nina minyango yekadeni
kobana umBusi ohloniphekileko angene!RMLeso sizukulwana esimfunako;
iye, esifuna ubuso bakaZimu wakaJakopo.NLUzakwamukela isibusiso kuSomnini
nokulunga kuZimu, omsindisakhe. K Ngiloyo onezandla ezinganacala,
nehliziyo ehlanzekileko,
ongakhulumeli butjhilweni ngoSomnini
nongafungi ngekohliso.eJCNgubani ongakhuphukela entabeni kaSomnini?
Ngubani ongajama endawenakhe ecwengileko na?WI'ngombana yena walisekela phezu kwamalwandle,
yalijamisa phezu kwemilambo.gH IIrhubo lakaDavida.
Iphasi lingelakaSomnini nakho koke okukilo,
ilizwe nabakhileko kiloG#Ngambala okuhle nokwethembeka
kuyangilandela imihla yoke yokuphila kwami.
Ngizakubuyela ngekumbeni kaSomnini
qobana ngisaphila.FUqhisa isithebe phambi kwami,
amanabami angiqalile.
Uzesa ihlokwami ngamafutha we-oliva
ikaphami iyaphuphuma.E5Nanyana ngikhamba ngerharheni
lethunzi elesabekako,
angizukwesaba okumbi
ngombana wena ukimi;
intonga nedondolo lakho kuyangiduduza.DDUvusa umphefumulwami,
angirholele endleleni efaneleko.aC;Ungilalisa emadlelweni alihlaza,
angidosele hlanu kwamanzi
endaweni epholileko.PB Irhubo lakaDavida.
USomnini ungumelusami,
angizukuhlonga litho.7AgIinzukulwana zizakulotjha uSomnini,
imindeni ezako ibikelwe ngoSomandla;
ukuhlula kwakhe kuzakutjelwa abangakabelethwa,
kuthiwe: “Lokhu kwenziwa nguSomnini!” @ iye, yena yedwa.
Boke abamajadu bazamkhothamela;
phambi kwakhe boke abafako bazakuguqa.
Onganapilo uzakuvuseleleka!B?ngombana umbuso ungowakaSomnini
obusa phezu kwezizwe,>-zizakukhumbula.
Boke abasemaphethelweni wephasi
bazakuphendukela kuSomnini.
Iye, zoke iinkoro zezizwe
zizakhothama phambi kwakhe= Abathobekileko bazakudla basuthe.
Abafuna uSomnini bazamdumisa bathi: “Uyaphila!”
Iinhliziyo zenu ngesikhathi soke< Somnini, kuwe kuvela ukudumisa kwami
ebandleni elikhulu!
Ngizaziphumelelisa iinthembiso zami
phambi kwabayesabako.!;;Mbala uSomnini azange akhe anyaze,
namkha adelele ukuhlupheka kodududu;
akhange afihle ubuso bakhe kuye,
kodwana umzwile lokha nalila kuye.,:QNina enesaba uSomnini, mdumiseni,
noke nina nzukulwana zakaJakopo, mkhakhaziseni;
iye, noke nina nzukulwana zaka-Israyeli,
msikimeleni ngokumhlonipha.h9Inje-ke ngizakumemezela ibizo lakho kubafowethu,
ngikudumise phakathi kwebandla lamakholwa.b8=Ngisindisa emlonyeni wengonyama
neempondweni zekukhama!
Wangizwa, wangiphendula,R7Sindisa umphefumulwami ekembeni,
ipilwami eligugu emandleni wezinja.a6;Nakunguwe Somninini, ungabi kude;
wena Sizo lami, tjhidela masinyana kimi ungisize.T5!babelana iimpahla zami zokwembatha,
benzelana ifumbe ngesambatho sami.^45amathambami ngingawabala woke.
Abantwabo bangirhudulele amehlo ngokungikokomeja,s3_Izinja zingizombelezile,
ijima labenzi bobumbi lingibungelele;
izandla neenyawo zami zilinyaziwe,s2_Amandlami omile njengedengela,
ilimu lami linamathela eensinini zami.
Ungilalisa ethulini lokufa.1 Ngithululiwe njengamanzi,
woke amalungami akhwamukile;
ihliziywami injengamanyephe,
iyancithika ngaphakathi kwami.X0)Zingikhamisele imilomazo
njengengonyama ebhodlako
efuna ukudabudabula.g/G Iinkunzi ezinengi zingizombelezile,
iye, iinkunzi ezinamandla zeBhatjhani zingibungelele.Z.- Ungabi kude nami
ngombana imbandezelo iseduze
begodu akakho ongangisiza.]-3 Kuwe ngalahlelwa ngisabelethwa,
kwasesibelwethweni sakamma,
waba nguZimami.Z,- Somnini, nguwe owangikhupha esibelethweni,
wangikhoselisa emabeleni wakamma.g+G bathi: “Uzinikele kuSomnini,
uSomnini akamsindise, amenyule,
angithi uyamthanda!”W*'Boke abangibonako bayanginyefula,
bayangikokomeja, bebathintithe iinhloko[)/Mina ngiyipethu nje, angisuye umuntu,
ngisithuko sabantu, ngidelelwa zizizwe.F(Kuwe balila, wabasindisa;
kuwe bathembela, bangadaniswa.D'Abobamkhulu bathembela kuwe;
bakwethemba, wabasindisa.D&Wena ongocwengileko,
uhlezi eembongweni zaka-Israyeli.c%?Zimami, ngilila emini,
kodwana awuphenduli
nebusuku kodwana angifunyani ukuthula.u$cZimami, Zimami, ungitjhiyeleni na?
Kubayini ukude ungangisizi,
iye, ukude namezwi wesililo sami na??# {Kumkhaleli; nge-Ayelethi-Hatjharhari irhubo lakaDavida.\"1Phakama Zimu, emandlenakho!
Thina sizakuvuma, sidumise imisebenzakho emikhulu.U!# Mbala, uzazenza zibaleke,
lokha nawuzinemba ngemisebakho ebusweni bazo.Z - Lokha nazikuphendukela ngobumbi,
zikubophele izungu,
angeze zaphumelela.\1 Inzalwazo uzoyitjhabalalisa ephasini,
iye, isizukulwana sazo hlangana nabantu.y Lokha nawubonakalako,
uzazenza zibe njengekehla yomlilo.
UZimu uzaziginya ngelaka lakhe,
ziqothulwe mlilo.q[ Ngwenyama, isandla sakho sizozifunyana zoke izitha zakho;
sokudla sakho sizabafunyana abakuzondako.xiNgebangelo ikosi yethemba uZimu,
nje-ke, ngokwethembeka kwakaZimu ongoPhezulu,
angeze yazanyazanyiswa.[/Mbala, ubeke kiyo iimbusiso nini nanini,
wayijabulisa khulu ngobukhona bakho.dAIdumo layo likhulu ngenca yokuhlula kwakho,
ubeke ukuhlonitjhwa nobukhosi phezu kwayo.fEYabawa ukuphila kuwe, wayinikela khona;
iye, wayipha amalanga amanengi, isikhathi eside.SUyihlangabeze ngeembusiso ezihle,
wayithwesa isihlohlo segolidembala.Z-Iye, uyiphile isifiso sehliziywayo
nesibawo seembhena zayo akhange usigodle.X)Zimu, emandlenakho ikosethu iyathaba,
ekuhluleni kwakho idumisa ngamandla!& IKumkhaleli; irhubo lakaDavida.P Somnini, yipha ikosethu ukuhlula!
Usiphendule lokha nasilila kuwe.L Abanjalo bazakuguqa, bawe,
kodwana thina sizakusikima, sijame.xiAbanye baqina ngeenkarana zepi,
abanye ngeenjomani,
kodwana thina siqina ngebizo lakaSomnini uZimethu.8iNje-ke mina ngiyazi
bona uSomnini usiza ozesiweko wakhe,
amuphe ipendulo asezulwini lakhe elicwengileko,
ngesindiso enamandla
evela ngesandleni sakhe sokudla.'Kwanga singahlokoma ngokuhlula kwakho,
siphakamise itshwayo ebizweni lakaZimu;
iye, inga uSomnini angaphumelelisa zoke iimbawo zakho.OInga angakupha okufiswa yihliziywakho,
aphelelise woke amaswakho.Oakhumbule yoke iminikelwakho,
amukele imihlabelwakho yokutjhiswa._ 7Inga angakuthumelela isizo
elisuka endaweni ecwengileko,
akusekele aseZiyoni;r ]Kwanga uSomnini angakuphendula
ngesikhathi sokubandezelwa,
ibizo lakaZimu wakaJakopo likuvikele.&  IKumkhaleli; irhubo lakaDavida.| qSengathi amezwi womlomami
nemikhumbulo yehliziywami
ingamukeleka kuwe Somnini,
Dwala lami nomHlengami." =Khandela incekwakho
ingenzi izono ngabomu.
Ungazivumeli zingibuse.
Khona ngizahlala ngimsulwa
begodu nginganacala lesiphambeko esikhulu.xi Akakho noyedwa owazi imitjhapho efihlakeleko;
nje-ke, Somnini, ungangibethi
ngebanga lemitjhapho leyo!R Incekwakho nayo ilulekwa ngikho;
ukukulonda lokho kunomvuzo omkhulu.5 Koke lokho kuthandeka ukudlula igolide,
iye, ukudlula igolidembala elinengi.
Kunandipha ukudlula iinyosi,
iye, ukudlula iliju lesihlaka. Ukuzithoba kuSomnini kuhlambulukile
kunzinzile ngeenkhathi zoke.
Iingwebo zakaSomnini ziliqiniso,
zifanelekile.r] Ifundiso kaSomnini ilungile,
yenamisa ihliziyo.
Imiyalo kaSomnini imsulwa,
ikhanyisa amehlo. Umthetho kaSomnini uphelele,
uvuselela ipilo.
Ubufakazi bakaSomnini buthembekile,
bunikela ubuhlakani kabanganalwazi.}Liphuma ngakelinye ihlangothi lesibhakabhaka,
libuyele emuva ngakelinye.
Akukho okungafihleka ekutjhiseni kwalo.jMIlanga linjengomkhwenyana naphuma ngelawini lakhe,
lithaba njengengorho ekhamba ibanga layo.wgumlayezwazo urhatjheka iphasi loke
nombikwazo emaphelelweni womhlaba,
ukuya phezulu etendeni lelanga.I Nanyana kungekho ikulumo namezwi
nelizwi lazo lingazwakali,W~'Ilanga libikela elinye umlayezo
nobusuku bulandisa obulandelako ngelwazi.d}AIsibhakabhaka sibika iphazimulo kaZimu
iye, umkayi umemezela umsebenzi wezandla zakhe.&| IKumkhaleli; irhubo lakaDavida.{/3UZimu unikela ikosi ayibekileko ukuhlula okukhulu;
akhombise ukwethembeka kozesiweko wakhe,
iye, kuDavida neenzukulwana zakhe isiphelani.bz=2Ngalokho ngizakudumisa Somnini, hlangana nezizwe;
ngibhine iindumiso ebizweni lakho.y{1ongithukulula ezitheni zami.
Mbala, ungiphakamisa ngaphezu kwabajamelani bami,
angihluthule ebantwini benturhu.Ex0UnguZimu ongibuyiselelako,
obeka izizwe ngaphasi kwami,_w7/USomnini uyaphila!
Alidunyiswe idwala lami!
Akaphakanyiswe uZimu omsindisami!Qv.Imiqhamuka iyakoropana,
iza itatazela kusukela esiphephelweni sayo.Hu -nabezwako ngami, bayangithobela,
imiqhamuka iyazincengela.t,Somnini, ungisindisile nangisahlelwa babantu,
wangenza ngaba yihloko yezizwe ezitjhili.
Abantu bakosobantu bayangikhothamela,dsA+Ngabatshidlha basileka kwanga ziintuli emmoyeni;
ngabagadanga njengedaka leendledlana.wrg*Barhuwelela bafuna isizo,
kodwana bangaba nomsizi.
Balilela uSomnini,
kodwana azange abaphendule.Jq )Wenza izitha zami zifulathele ipi,
ngarhayila abangizondako.Op(Wangihlomisa ngamandla wokulwa,
wathobisa amanabami phambi kwami.Mo'Ngaziphihliza zangasavuka;
zarabhalala ngaphasi kweenyawo zami.Qn&Ngagijimisa izitha zami ngazifunyana;
azange ngijike zingakafi nya.Im %Ugangadela indlelami
bonyana ngingatshinyeki iingogoriyana.l$Ukungisekela kwakho kube sihlangu kimi,
isandla sakho sokudla singilondile
nawuphendula imithandazwami ngiqina idolo.Zk-#Ubandulela izandla zami ukulwa,
imikhonwami ikghona ukugoba umsebe wekoporo.`j9"Uqinisa imilenzami njengeyehlangumataka
angenze ngijame ngokuphepha eenqongolweni.Fi!NguZimu ongihlomisa ngamandla
nowenza indlelami iphephe.\h1 Ngubani uZimu ngaphandle kwakaSomnini?
Ngubani idwala ngaphandle kwakaZimu na?gUZimu lo, ngoneendlela ezipheleleko,
ilizwi lakaSomnini alisoleki.
USomnini usihlangu sabo boke abaphephela kuye.\f1Ngesizo lakho ngingathelekela ibutho,
ngoZimami ngingeqa umthangala wedorobho.leQMbala, Somnini, nguwe okhanyisa isibani sami,
utjhugulula ubumnyama engikibo ubenze ukukhanya.GdIye, wena usindisa abazithobileko,
abazigqajako ubehlise._c7nakohlanzekileko uziveza uhlanzekile,
kodwana koneengwegwe uzibonakalisa uliqili.Xb)Somnini, uziveza uthembekile kabathembekileko,
uziveza umsulwa kabamsulwa,jaMUSomnini wangivuza ngombana nginganamlandu,
ngokuya ngobumsulwa bezandla zami phambi kwakhe.?`yBengisoloko ngimsulwa kuye,
ngizilondile esonweni.O_Ngihlala ngikhumbula imithethwakhe;
azange ngilahle iimiso zakhe.^^5Iye, ngilondile iindlela zakaSomnini;
azange ngenze okumbi ngokuhlanuka uZimami.g]GUSomnini wangivuza ngombana nginganamlandu;
wangikhokhela ngombana nginezandla ezimsulwa.g\GWangikhupha emkghothweni
wangibeka etjhatjhalazini,
wangisindisa ngombana angithanda.X[)Bangithelekela ngelanga lami lehlekelele,
kodwana uSomnini waba msekelami.kZOWangisindisa esitheni sami esinamandla
nakilabo abangizondako
bangigabisela ngeenkhwepha.[Y/Welula isandla sakhe aphezulu, wangidzwebula;
wangenyula emagwimbini wamanzi.#X?Somnini, lokha nawuvuthela ummoya ngeempumulo,
ukuzika kwelwandle kwambuleka;
iinsekelo zephasi zanekeka ebaleni
ngebanga lokukhalima kwakho.bW=Wadubula imisubela kwaphadlhalala izitha,
waphosa imibani kwahlangahlangana amanaba.QVUSomnini uyaduma usemafini,
kwezwakala ilizwi lakaZimu ongoPhezulu.cU? Ebuphaziphazini bobukhona bakhe
kwakhithika isinanja emafini,
kwamekeza nemibani.bT= Ubumnyama wabenza isigubuzeso sakhe,
ubusithelo bakhe baba mamafu
anzima wezulu.]S3 Kwaba ngathi uphapha ngekerubhi,
ebeliphapha belithiyelele emaphikweni wommoya.`R9 Wavula amazulu wehlela phasi;
ngaphasi kweenyawo zakhe
bekunamafu anzima tshu.kQO USomnini nasilingekileko
ufana nentabamlilo ethunya intuthu
nekhafula amalangabi nekehla.P{Iphasi ladedemela begodu lahlengezela,
iinsekelo zeentaba zasikinyeka,
zathuthumela ngombana gade asilingekile.!O;Ematlhuwenami ngalilela uSomnini,
ngarhuwelela uZimami.
Wezwa ilizwi lami asesigodlweni sakhe,
ukulila kwami kuye kwafika eendlebeni zakhe.LNIinkawule zezindla bezingirarele;
ngabandamelwa zizifu zokufa.PMNgenganyelwa misinga yokufa,
iinkhukhula ezibhubhisako zangethusa.RLufanele ukudunyiswa:
Nangilila kuSomnini, ngisindiswa ezitheni zami.&KEUSomnini ulidwala lami, isiphephelo nomsindisami.
UZimami ulirholo lami engiphephela kilo;
usihlangu sami namandla wesindiswami.
Usiqongolo sami7JiWathi:
Ngiyakuthanda Somnini, umamandlami.,I SKumkhaleli; irhubo lakaDavida, inceku kaSomnini. UDavida wakhuluma amezwi wengoma le lokha uSomnini namsindisa esandleni sazo zoke izitha zakhe ngitjho nakuSawula.HKodwana mina ngizazizwela ubukhona bakho
ngisendawenakho yokulunga.
Lokha nangivukako
ngizakwaneliswa kuzibonakalisa kwakho.G}iye, Somnini, ngesandla sakho ebantwinabo.
Ababulalako abanapilwede,
lokho kusisabelo sabo epilweni
ngombana uzalisa izisu zabo
ngesibetho obabekele sona.
Abantwababo bazakusutha ngaso
bebanikele iinzukulwana zabo iinsalela.hFI Sikima Somnini!
Qalana nazo, uziguqise!
Ngesabulakho sindisa ipilwami eenkhohlakalini,cE? Zinjengamabhubezi arhalele ukudabudabula inyamazana
nanjengamabhubezana akhukhuthako.eDC Zilandelele umtlhalami,
nje-ke sezingizombile;
amehlwazo anqophe ukungirabhalalisa.RC Zivale iinhliziyo zazo esirhawini,
imilomazo ikhuluma ngokuzitjhaya.dBA iye, ungifihle eenkhohlakalini ezinenturhu kimi,
okuzizitha zepilwami ezingizombileko.OANgilonde njengehlavu yelihlo,
ungifihle emthunzini wamaphikwakho,@Tjengisa ukukhathalela kwakho okumangalisako.
Wena usindisa ngesandla sakho sokudla
labo abafuna isiphephelo ebajamelanini babo.b?=Mina ngibiza wena Zimu ngombana uzangiphendula,
beka indlebakho kimi, uzwe amezwami.]>3Yeke, amagadangwami anamathele emitlhalenakho;
iinyawo zami akhange zitjhelele.`=9Mayelana nezenzo zabantu:
Ngokwamezwi womlomakho
ngiyelele iindlela zobudlova.%<CLokha nawuzizinya ihliziywami
nalokha nawungihlolisisako ebusuku,
iye, nawungihlahlubako
angeze ufunyane ihlazo kimi:
Umlomami awuphambuki.G;Ilungelo lami alivele kuwe,
amehlwakho abone okuliqiniso.2: _Umthandazo kaDavida.
Akhese ulalele, wena Somnini ogcina ukulunga!
Beka indlebakho esililweni sami,
uzwe umthandazwami,
ovela eembheneni ezinganakohliso.9 wena ungikhombisa indlela yokuphila.
Ukujabula okwanelisako kuphambi kwakho
nokwenama kungesidleni sakho isiphelani.u8c Esikhundleni sokobana ungilahlele endaweni yabafileko,
namkha uvumele othembekileko wakho abone ithuna,d7A Ngalokho ihliziywami yenamile;
ngihlokoma ngamandla
ngombana umzimbami ulondekile.s6_Ngesikhathi soke ngibeka uSomnini phambi kwami
njengombana angesidleni sami
angeze nganyakaziswa.Z5-Ngidumisa uSomnini ongilulekako,
ngitjho nebusuku ihliziywami iyangikhalima.O4Ngisikelwe umkhawulo eendaweni ezihle,
iye, ilifa elinganelisako.m3SUSomnini usisabelo sami,
iye, ulilifa lami nekaphami,
wena Somnini ungilondele ifumbe yami.2%Abazikhethela abosingazimu bazandisela isizi;
angeze nganikela kibo iminikelo yeengazi,
namkha ngiphathe amabizwabo ngeembhena zami.a1;Abosingazimu enarheni,
labo okuthiwa ngabanamandla,
angikareki nakancani ngabo.^05Mina ngathi kuSomnini: “Wena uyiKosami,
anginakho okuhle ngaphandle kwakho.”L/ IMikitamu lakaDavida.
Ngivikela Zimu ngombana ngiphephela kuwe..{ongabolekisi imalakhe ngenzalo
nongafunjathiswa bona alahle onganamlandu.
Owenza izintwezi, angeze anyakaziswa.}-sNgiloyo onyaza abaninwa nguZimu,
kodwana ahloniphe abesaba uSomnini;
ongephuli isifungo nanyana sibuhlungu,Z,-ongahlebi abanye,
ongenzi okumbi kubafowabo
nongahlazisi iinhlobo zakhe.c+?Ngiloyo okhamba ngobuqotho
nowenza okulungileko,
okhuluma iqiniso ngokupheleleko;* {Irhubo lakaDavida.
Somnini, ngubani ongakhosela ngetendeni lakho?
Ngubani ongaqupha entabenakho ecwengileko na?4)aKwanga isindiso ka-Israyeli ingavela eZiyoni!
Lokha uSomnini natjhugulula ubujamo babantu bakhe,
uJakopo uzakurhuwelela ngethabo,
iye, u-Israyeli uzakujabula. /I~~r~ }}n}||h|1{{{zzCyyy7xxZxwwKvvvMuuu)ttvtssisrr>qqq5ppip%ooEnnnmm;lpl$kkHjjiiBhhhggg:fff edddFccvc$bbZaaP```4__r_^^=]]]A\\=[[c[ZZnYYY2XXcX WWVV^UUsU$TTSSpS RRIQQaPPPOO8NNNJMMsM'LLL%KKPJJ?III6HHjH)GGvG6GFF EEDDCC+BBzB&A@@X@/??D>>B=~<<<3;::s99Y88]7766655;44<333-22x211{10y//*.--`,,B++**)u((A('&&%%e%$$n$###""i"!!/ l O+haJS0Yj(We6Z`CV   r  q zx*Hm7\*x1 Amathuna alikhaya labo nini nanini,
iye, bazakuhlala kiwo iinzukulwana ngeenzukulwana,
nanyana banamasimu abizwa ngamabizwabo. w 1 Ngambala kuyakhanya:
Abahlakaniphileko bafa ngokufanako
neendlhadlha neeyila.
Bayabhubha, umnothwabo usalele abanye.Gv1 kobana angaphila ngaso isiphelani
ukuze angasaboni ukufa.Wu'1 Isihlengo sepilo yabantu sibiza khulu,
yeke umuntu akakhohlwe nokukhohlwaztm1Mbala, umnotho lowo
angeze wahlenga umuntu.
Umuntu angeze awunikela uZimu
kobana ube sihlengo sakhe.[s/1okutjho labo abathemba umnothwabo,
nabazigqaja ngobukhulu bobunjinga babo na?qr[1Alo, kubayini kufuze ngesabe ngesikhathi esimbi,
lokha ubukhohlakali babakhohlisi nabungizombileko,Yq+1Izaga ngizilalelisisa kuhle,
ngirarulule iinrarejo zami ngomvumo weharibha.cp?1Umlomami uzakukhuluma ukuhlakanipha,
ukuzindla kwehliziywami ngizakwenza kuzwisiseke.Fo1nina bantukazana neenkhulu,
nani njinga nabadududu noke.cn?1Yizwani lokhu noke nina zizwe,
iye, noke nina enakhileko ephasini.
Bekani indlebe)m O1Kumkhaleli; kumaKhorarhi; irhubo.al;0nithi: “Lo, nguZimu wamambala!
UnguZimethu nini nanini.
Usivikela ekufeni.”{ko0Qalisisani kuhle imibundu yomthangalayo,
nitlaye emibhotjhongwenayo,
ukuze nibikele iinzukulwana ezizako,Kj0 Zombani iZiyoni,
niyibhode mazombe
nibale nemitlomogwayo.hiI0 Ngalokho intaba yeZiyoni ayijabule,
imizana yakwaJuda yename
ngebanga leengwebo zakho.h0 Njengebizo lakho Zimu,
kunjalo ukudunyiswa kwakho:
Kufikelela emikhawulweni yephasi.
Isandla sakho sokudla sigcwele ukulunga!\g10 Zimu, sizindla ngokwethembeka kwakho,
lokha nasingaphakathi kwethempeli lakho.f!0 Njengombana sizwile, ngokunjalo sibonile
emzini kaSomnini uMninimandlawoke,
ekumumuzi kaZimethu:
UZimu uwunzinzisa isiphelani.Me0nanjenganyana ummoya wepumalanga
uphadlha imikhumbi yokurhweba.[d/0Lapho gade angenwe mamanzi emadolweni,
aba neenhlungu njengomfazi obelethako,Pc0Kodwana nabona lokho, akhena,
abethwa livalo, abhebhula iinthende.;bq0Lokha amakhosi nabuthanako,
arhwanta ndawonye.Ta!0UZimu ongaphakathi kwemibhotjhongo yomuzi lo,
waziwa bona ubuphephelo.~`u0yihle ngejamo layo,
ikujabula kwenarha yoke.
Le yintaba yeZiyoni
engetlhagwini yomuzi kaSomnini omkhulu.]_30Mkhulu uSomnini uZimethu,
ubabazeka khulu emzinakhe.
Intabakhe ecwengileko,%^ G0Ingoma; irhubo; kumaKhorarhi.]'/ Amakhosana wezizwe ayabuthana,
abe nesizwe sakaZimu ka-Abrahamu
ngombana kuZimu aziinhlangu zephasi;
ngalokho uphakanyiswa khulu.Z\-/ UZimu ubusa ngaphezu kwabantu.
UZimu uhlezi esihlalweni sakhe esicwengileko.K[/Mbala uZimu unguSomnini wephasi loke,
mdumiseni ngokuzwisisa!IZ /Dumisani uZimu, dumisani!
Iye, dumisani iKosethu, dumisani!VY%/UZimu wenyuka ngokuhlokoma,
iye, uSomnini ukhuphuka ngomdumo wepalapala.EX/Wasikhethela ilifa lethu,
igugu lakaJakopo alithandako.dWA/Wathobisa izizwe ngaphasi kwethu,
iye, iinkoro ngeenkoro
ngaphasi kweenyawo zethu.[V//Mbala uSomnini ongoPhezulu, uyasabeka,
umbusi omkhulu ngaphezu kwephasi loke.UU#/Wahlani izandla, noke nina zizwe!
Hlokomelani uZimu ngamezwi wokuthaba.)T O/Kumkhaleli; kumaKhorarhi; irhubo.RS. USomnini uMninimandlawoke, unathi;
uZimu kaJakopo ubuphephelo bethu.vRe. Uthi: “Thulani!
Yazini bona nginguZimu,
ngimkhulu phezu kwezizwe,
ngimkhulu phezu kwephasi.”|Qq. Uthulisa izipi ephasini loke,
aphokghoze imisebe,
aphohloze imikhonto,
aphosele iinhlangu ngemlilweni.ZP-. Yizani nizobona imisebenzi kaSomnini,
obanga izehlakalo ezethusako ephasini:RO.USomnini uMninimandlawoke, unathi;
uZimu kaJakopo ubuphephelo bethu.tNa.Izizwe ziyavungama,
imibuso iyazamazama;
uZimu nazwakalisa ilizwi lakhe,
iphasi liyancibilika.`M9.UZimu uhlala ngemzini lowo,
angekhe wasikinywa
uZimu uzawuhlenga ngetathakusa.{Lo.Kukhona umlambo
onemisele ethabisa umuzi kaZimu,
indawo ecwengileko,
lapha kuhlala khona ongoPhezulu.qK[.namtjhana amanzi welwandle
arhuba, abhubhudlha amagwebu
neentaba zidengezeliswa kubhodla kwalo.qJ[.Yeke angekhe sesaba,
ngitjho nanyana iphasi lizamazama,
iintaba zisikinyeka ekuzikeni kwamanzi;ZI-.UZimu ubuphephelo namandlethu;
mbala ufumaneka alisizo ngeenkhathi zobudisi.?H {.Kumkhaleli; kumaKhorarhi; ngesinara esiphezulu; ingoma.wGg-Ngizakwenza ibizo lakho
lidunyiswe eenzukulwaneni zoke,
ngalokho abantu bazakudumisa ngokungapheliko.rF]-Amadodanakho Ngwenyama,
azakuhlala esikhundleni saboyihlo.
Uzawenza abe makhosana enarheni yoke.RE-Ngokulilizela nokwenama, bayahlahlwa
ekungeneni kwabo ngesigodlweni.Dw-Ilethwa ekosini
yembethe imibalabala,
ilandelwa matlawana, iimpelesi zayo.
Iye, balethwa kuwe, Ngwenyama.eCC-Ngevunulo kanokutjho
ikosazana leyo ilinde ngelawini,
ingubayo irutjelwe ngegolide.NB- Kosazana yeTirosi,
abanjingileko bazakuncenga umusakho ngezipho.gAG- Lokha ingwenyama nayikhangwa bubuhle bakho,
kumele uyikhothamele
ngombana iyikosakho.l@Q- Lalela wena ndodakazi!
Phosa amehlo ubeke indlebe,
ukhohlwe abantu bekhenu nendlu kayihlo.?- Amakhosazana azihlobise
ngobuphaziphazi bakho,
ngesidleni sakho kujame indlovukazi,
ihlobe ngegolide le-Ofiri.7>g- Zoke izambatho zakho zifufuzelwe,
ngemire, iqolo lesikghopha namakhwa wesinamoni.
Eengodlweni ezikghatjiswe ngamazinyo wendlovu
kubethwa imitjingo eyenza wename.=-uthanda ukulunga, uzonda okumbi.
Ngalokho Ngwenyama, uZimakho ukuzese
ngamafutha wokwenama ngaphezu kwabangani bakho.]<3-Isihlalo sakho Ngwenyama, ngesanini nanini;
intongakho yobukhosi ingeyokulunga;n;U-Ngwenyama, imisubela yakho ibukhali,
ihlaba ehliziyweni yezitha zakho,
ziwe ngaphasi kwakho.):K-iye, ubukhosi bakho.
Yiba nepumelelo nawuphumako
ngenca yeqiniso nokujamela ukulunga!
Isandla sakho sokudla asikwenzise
imisebenzi eyesabekako.W9'-Wena ngorho, hloma isabulakho enyonga,
lokho kube lidumo nobukhosi bakho,y8k-Uyaqaleka wena kunabantu boke;
isisa sithululelwe eembheneni zakho
ngombana uZimu ukubusise isiphelani.7--Ihliziywami iyaphuphuma ngamezwi amahle;
ngizakwethula amezwi wekondlwami engwenyameni,
ilimu lami lifana nesiba lakasosiba onobukghoni.N6 -Kumkhaleli; ngeTjhotjhanimu; kumaKhorarhi; iMaskili; ingoma yethando.U5#,Sikima, uze kobana usisize!
Yewusihlenge ngebanga lokwethembeka kwakho.^45,Ngambala, umphefumulwethu unyelela ethulini;
imizimbethu inamathele ehlabathini.a3;,Ubufihlelani ubuso bakho na?
Kubayini ukhohlwe iinhlungu
nokugandelelwa kwethu?\21,Somandla, akhe uvuke!
Ulaleleni kanti?
Sikima, musa ukusilahla isiphelani!R1,Ngebanga lakho sibulawa imihla yoke,
sesesifana nezimvu zokuhlatjwa.Y0+,uZimu gade angekhe akubone lokho na?
Angitjho yena wazi iimfihlo zehliziyo!i/K,Nangathana besikhohlwe ibizo lakaZimethu,
namkha selulela izandla zethu kuzinyana othileko,f.E,kobana ungabeze usiphahlazele edzabeni labophagana
bewusigubuzese ngethunzi elesabekako.W-',Ihliziywethu akhange ihlanuke
namagadangwethu akhange asuke endlelenakho,o,W,Koke lokho kusehlele;
nokho asikakukhohlwa wena,
namkha sibe bakhohlisi esivumelwaneni sakho.o+W,ngebanga lamezwi wabangiphoqako nabangithukako,
iye, nokobana ngiphambi kwesitha nakumbuyiseleli.S*,Ilanga loke ihlazo lami liphambi kwami
nobuso bami bugcwele iinhloni,J) ,Usenze isaga hlangana nabezizwe
nehlekiso phakathi kwabantu.`(9,Usenze isiphoqo sabomakhelwana bethu,
isithuko nesinyefulo kilabo abasiphahlileko.g'G, Uthengise isizwe sakho ngetupurujwana,
akhange usibize inani eliphezulu nawusithengisako.I& , Usenze safana nezimvu zokuhlatjwa
bewasihlakazela ezizweni.G%, Usenze sabalekela izitha
nabasizondako bazizuzele ipango.R$, Nokho sewusilahlile, bewasirhubutjha
begodu awusaphumi nezipi zethu.Y#+, Woke amalanga sazigqaja ngawe, Zimu,
sadumisa ibizo lakho ngesikhathi soke.P",Ngambala, wena usisindisile ezitheni zethu
bewaphoqa abasizondako.E!,Angithembeli emsebenami
nesabulami angeze yangisindisa.e C,Ngesizo lakho sizakutlhofoza izitha zethu;
ngebizo lakho sizakugadangela abasivukelako.E,Wena Zimu, uyiKosami,
yeke layeza ukuhlula kwakaJakopo.I ,Ngambala ngeenhlabano zabo,
azange bathumbe inarha,
namkha bahlule ngeenkhwepha zabo.
Kwaba ngesidla sakho nangengalwakho
nokukhanya kobukhona bakho
ngombana bewubathanda./,Nguwe owaqotjha bezizwe ngesandla sakho,
kodwana abokhokho wabatjala.
Nguwe owahlunguphaza izizwe,
kodwana abokhokho wabatjhaphulula.,Zimu, sizwile ngeendlebe zethu,
abokhokho bethu basitjelile,
ngemisebenzi oyenzileko emihleni yabo,
iye, emihleni yakade.* Q,Kumkhaleli; iMaskili lamaKhorarhi. 9+Umphefumulwami udaneleni,
uyaluzelani ngaphakathi kwami na?
Angiqalelele kuZimu
ngombana ngizamdumisa godu,
yena omsindisami noZimami. +ukuze ngiye e-aldarini lakaZimu,
iye, kuZimu wokuhlokoma kwami.
Nje-ke ngizakudumisa ngeharibha,
wena Zimu onguZimami.+Thuma ukukhanya neqiniso lakho,
ukwenze kungirhole.
Kungirholele entabenakho ecwengileko,
okuyindawakho yokuhlala7+ngombana wena unguZimu engiphephela kuye.
Alo, ungilahleleni na?
Kubayini kufuze ngikhambe ngeenzilo,
ngebanga lokugandelelwa zizitha na?y m+Ngihlambulule Zimu,
ujamele indabami ebantwini abangakholwako;
ungisindise kabakhohlisako nabangakalungi 9* Umphefumulwami udaneleni,
uyaluzelani ngaphakathi kwami na?
Angiqalelele kuZimu
ngombana ngizamdumisa godu,
yena omsindisami noZimami.|q* Ukungikhola kwezitha zami
kungihlaba ehliziyweni,
nazisoloko zithi kimi:
“Njekhona uphi uZimakho?”#* Ngithi kuZimu olidwala lami:
“Ungikhohlweleni na?
Kubayini kufuze ngikhambe ngeenzilo,
ngebanga lokugandelelwa zizitha na?”{* Emini uSomnini uyaleza ukwethembeka kwakhe,
kuthi ebusuku ingomakhe ibe kimi,
iye, umthandazo kuZimu wepilwami.*Ukuzika kumemeza ukuzika
lapha kuhlokoma khona iimphoroma zakho!
Woke amagagasi namagwimbakho
eqe ngaphezu kwami!!;*noZimami.
Umphefumulwami udanile!
Ngalokho ngiyakukhumbula
ngisemisukeni yeJordani,
eentabeni zeRherimoni,
esiqongolweni seMitsari.%*Umphefumulwami udaneleni,
uyaluzelani ngaphakathi kwami na?
Angiqalelele kuZimu
ngombana ngizamdumisa godu,
yena omsindisami9k*Lezi zizinto engizikhumbulako
lokha nangithulula umphefumulwami:
Ngakhamba newoma, ngaya endlini kaZimu
ngokuhlokoma nokudumisa,
isiqubuthu sagidinga umnyanya. *Ubusuku nemini,
iinyembezi zami zikukudla kwami
ngombana soke isikhathi abantu bathi kimi:
“Njekhona uphi uZimakho?” *Umphefumulwami womele uZimu,
iye, uZimu ophilako.
Ngizakuya nini ngethempelini
ngiyozizwela ubukhona bakaZimu na?t a*Njengehlangumataka ilangazelela amanzi wemilanjana,
ngokunjalo umphefumulwami ulangazelele wena, Zimu.*  Q*Kumkhaleli; iMaskili lamaKhorarhi.q [)Akadunyiswe uSomnini uZimu ka-Israyeli,
kusukela nini nanini bekube siphelani.
Amen, iye, Amen.Y+) kodwana ngebanga lobuqotho bami ungiqinise,
ungijamise phambi kwakho njalo.U#) Nawenamileko ngami, ngizakwazi ngalokhu:
Izitha zami azingathabi ngami,Z-) Kodwana wena Somnini, yewungirhawukele,
ungivuse ukuze ngizibuyiselele kibo.lQ) Ngitjho nomkhozami engimethembako,
iye, loyo onghwatha nami
ungiphendukele waba mkhapheli.M) “Unanyathelwe ngokumbi,
angekhe asavuka lapha alele khona.”M)Boke abangizondako bahleba ngami;
bangihlolozela okumbi, bathi:})Lokha naziza kimi,
zikhuluma ilize;
ihliziywazo igaya iimbozi.
Nazisuka lapho,
zikhambe zicacatha ngazo.ve)Izitha zami zikhuluma okumbi ngami, zithi:
“Njekhona uzakufa nini
ukuze ibizo lakhe liphele na?”`9)Nakungimi ngithi: “Ngirhawukele Somnini,
ungiphulukise ngombana ngonile kuwe.”ta)USomnini uzamsekela ekuguleni alele.
Wena, Somnini uzakuguqula umkghadakhe,
aphile ngokupheleleko.~)USomnini uzamvikela abe amlonde,
enarheni uzakubizwa bona ngothakasileko;
angeze amnikele entandweni yezitha zakhe.O})Ubusisiwe onakekela odududu;
uSomnini uzamsindisa mhlana kukumbi.&| I)Kumkhaleli; irhubo lakaDavida.{-(Nakungimi yena, ngichakile ngiyaswela,
nokho uSomandla uyangikhumbula.
Wena ungumsizami nomsindisami,
yeke, ungariyadi wena, Zimami."z=(Kodwana boke abakufunako
abajabule bename ngawe;
kwanga abathabela isindiswakho,
bangatjho njalonjalo bathi:
“USomnini uyababazeka!”Wy'(Abakakamale ngenca yokuphoqeka,
labo abathi kimi: “Arha! Uswinakele!”x5(Boke labo abafuna ukuhlwitha ipilwami,
kwanga bangadaniswa bebakhene,
kuthi labo abangifisela okumbi,
bakhahlamezelwe emuva bebaphoqeke.^w5(Somnini, kwanga ungathokozela ukungisindisa;
ube masinyana Somnini ekungisizeni.5vc( Ngiphahlwe zizinto ezimbi ezingabalekiko,
iye, amacalami angitholile,
manengi kuneenhluthu zehlokwami;
ngitjho nokubona angisaboni,
sengiphelelwe mamandla.uuc( Yeke Somnini, ungagodli umusakho kimi;
kwanga ukwethembeka neqiniso lakho
kungangilonda isiphelani.2t]( Akhange ngigodle ubulungiswa bakho ehliziywenami,
ngikhulume ngobuqotho nangesindiswakho;
ukwethembeka neqiniso lakho
akhange ngikufihle ebandleni elikhulu.s( Ngimemezele ebandleni elikhulu
iindaba ezihle zokulunga.
Mbala, akhange ngivale umlomami
njengombana wazi wena, Somnini.Zr-( Ngiyathanda ukwenza intandwakho, Zimami
nomthethwakho ungaphakathi kwami.”Wq'(nje-ke ngithe: “Qala, ngizile
njengombana ngitlolelwe njalo emsongweni.p(Imihlabelo neminikelo yeenthoro awuyithokozeli;
iye, imihlabelo yokutjhiswa neyehlambululo awuyibizi.
Ukotakote iindlebe zami,@oy(Wena Somnini Zimami,
akakho ongafaniswa nawe:
Uzandisile iimangaliso nemizindlwakho ngathi.
Nangifuna ukuyitjho engikhuluma ngayo,
iba minengi khulu kobana ingabalwa.sn_(Ubusisiwe othembela kuSomnini,
ongaphendukeli ezitheni
nakwabadlhemadlhema ngemva kwabosingazimu.m (Wabeka ingoma etja emlonyenami,
indumiso yokubabaza uZimu.
Abanengi bazakubona lokho besabe,
bathembele kuSomnini.l(Wangikhupha ngemgodini wokufa,
iye, edakeni elimodzako;
wajamisa iinyawo zami edwaleni,
wangikhambisa endaweni eqinileko.Uk#(Ngaqalelela bengaqalelela uSomnini,
wabeka indlebe, wezwa isililo sami.&j I(Kumkhaleli; irhubo lakaDavida.wig'Susa amehlwakho kimi,
ukuze ngikwazi ukumomotheka
ngaphambi kobana ngigoduke,
ngingasabakhona.”5hc' “Yizwa umthandazwami Somnini,
ubeke indlebe esililweni sami,
ungathuli ngeenyembezi zami
ngombana kuwe ngisikhonzi,
ngisithekeli njengabo boke abokhokho.g'' Ufundisa umuntu ngokumkhalimela ngecala;
njengomvunya ovithizako,
wena uqeda okuligugu kuye:
Mbala, woke umuntu umuphefumulo nje.Qf' Susa kimi isibetho sakho
ngombana sengifile mivimbo yesandla sakho.Ve%' Ngizazithulela, ngingawuvuli umlomami
ngombana nguwe Somnini owenzileko.Ud#' Ngisindise kizo zoke iimphambeko zami,
ungavumi ngibe siphoqo sabokeke.Tc!'“Yeke Somnini, yini okhunye engisakuqaleleleko?
Ithemba lami likuwe. b '“Kwamambala, umuntu ukhamba njengethunzi;
iye mbala, uzikhathaza ngelize;
uyabuthelela, kodwana akamazi ozokuhlomula. a'Qala, wenze amalangami
aba yikereketjhana,
ukuphila kwami kulilize phambi kwakho;
mbala, woke umuntu umuphefumulo nje.z`m'“Somnini ngazise ukuphela kwami,
nokobana siyini isilinganiso samalangami;
ngazise bona ngingodlulako._'ihliziywami yavutha ngaphakathi kwami,
kuthe ngisabubula, ngezwa kutjhisa,
nje-ke ngatjhaphulula umlomami ngathi:z^m'Bengisimumu, ngizithulele,
kodwana ukuthula kwami
akhange kusize litho;
ubuhlungu bami bakhambelela,,]Q'Mina ngathi: “Iindlela zami ngizaziqaphela
ukuze ngingoni ngelimu lami,
mlunga okhohlakeleko asesephambi kwami,
ngizakulonda umlomami ngesifonyo.”2\ a'Kumkhaleli; kuJedutuni; irhubo lakaDavida..[W&Somandla, Sindiswami, rhaba ungisize!=Zu&Somnini ungangitjhiyi!
Zimami, ungabi kude nami!IY &Babuyiselela okuhle ngokumbi,
bayangisola nanyana ngiqotho.dXA&Kodwana izitha zami ziphilile, zinamandla
begodu banengi abangizonda ngokungakafaneli.>Ww&Ngiyalivuma icala lami,
ngibuhlungu ngesono sami.DV&Emanyeni, sengiseduze nokuwa
nesihlabi singinamathele.U{&Ngikubawe ngathi:
“Labo abazikhukhumeza ngami,
ungabavumeli bajabule
lokha inyawo lami nalitjhelelako.”UT#&Kodwana ngiqalelele kuwe Somnini,
nguwe Somandla Zimami ozangiphendula.JS &iye, nginjengomuntu ongezwako
nonganakuphikisa emlonyenakhe.aR;&Kodwana mina nginjengesithulu,
angibalaleli!
Nginjengesimumu esingavuli umlomo;Q'& Abantu abafuna ipilwami bangibekela isifu,
kuthi abasophe ukungilimaza,
bakhulume ngokungisongela,
bahumuze ikohliso ilanga loke.sP_& Abangani nabakhozi bami
bajamela kude neenhlungu zami;
ngitjho neenhlobo zami zijamele kude nami.kOO& Ihliziywami iyadukuza
namandlami angitjhiyile,
ngitjho nokukhanya kwamehlwami kukhambile.dNA& Somandla, koke ukufisa kwami
kuphambi kwakho;
ukubalabala kwami akukafihleki kuwe.bM=& Ngibuthakathaka begodu ngivithikile;
ngiyabubula ngenca yokubibitheka ehliziywenami.GL&Iye, idini lami liqaqamba khulu
nepilo ayikho enyamenami.PK&Sese ngigobene, ngikoropene khulu;
ngikhamba ngeenzilo imini yoke.IJ &Amancebami ayabhibhidlha, anuke
ngebanga lobudlhayela bami.[I/&Mbala amacalami adlula ihlokwami,
njengomthwalo obudisi khulu ayangidisibeza.vHe&Akusenapilo emzimbenami
ngebanga lelaka lakho;
akukho ukuthula emathanjenami
ngenca yesono sami.WG'&ngombana imisubelakho ingenile kimi
nesandla sakho sesehlele phezu kwami.QF&Somnini ungangikhuzi ngelaka lakho,
namkha ungikhalimele ngobukhali=E w&Irhubo lakaDavida; livunywa emnikelweni wesikhumbuzo.|Dq%(USomnini uyabasiza abe abaphephise;
iye, ubaphephisa eenkhohlakalini;
ubasindisa ngombana baphephela kuye.bC=%'Ukusindiswa kwabalungileko kuvela kuSomnini,
isiphephelo sabo esikhathini sobunzima.hBI%&Kodwana abaphambukileko
bazakubhujiswa ndawonye
nelikusasa leenkhohlakali lizakususwa.XA)%%Qalisisa omsulwa, ubeke ilihlo koqotho:
Kunelikusasa emuntwini onokuthula.|@q%$kodwana nawudlulako godu,
qala, umuthi lowo awusekho;
nasifuna isikhohlakaleso,
akhange sisatholakala.c??%#Ngisibonile isikhohlakali sinobudlova,
siziphakamisa njengomuthi wendabuko onamakari,>w%"Rhuluphela uSomnini, ukhambe endlelenakhe,
yena uzakuphakamisa, uzuze inarha;
ubone ukususwa kweenkhohlakali.=%!USomnini akasoze aliselela olungileko
esandleni sesikhohlakali:
Angeze avume alahlwe
lokha nadoselwa ebandla.M<% Isikhohlakali selusa olungileko
ngombana simsongele ukumbulala.M;%Umthetho kaZimakhe usehliziywenakhe
neenyawo zakhe azitjheleli.[:/%Umlomo wolungileko uveza ukuhlakanipha;
kuthi ilimu lakhe likhulume ukulunga.G9%Abalungileko bazakuzuza inarha,
bahlale kiyo nini nanini.78g%Ngambala uSomnini uthanda ukulunga,
akabatjhiyi abathembekileko bakhe.
Iye, abalungileko bazakulondolozwa isiphelani,
kodwana isapho leenkhohlakali lizakujutjwa.N7%Deda kokumbi, wenze okuhle
ukuze nini nanini uhlale enarhenakho.L6%Yena ungophanako nobolekisanako
nesapho lakhe lisibusiso kuye.5w%Gade ngimutjha, manje sengimdala,
nokho angizange ngibone olungileko atjhiyiwe
nesapho lakhe ligogela ukudla.f4E%Nanyana akhutjhwa, akasoze awele phasi
ngombana uSomnini uhlala ambambe ngesandla sakhe.S3%Lokha uSomnini nathokoziswa yindlela yomuntu,
uqinisa amagadangwakhe.f2E%Labo ababusiswe nguSomnini, bazakuzuza inarha,
kodwana abanikelelwe nguye, bazakujutjwa.a1;%Isikhohlakali siyaboleka, singasabuyiseli,
kodwana olungileko unesirhawu, uyaphana.0%kodwana iinkhohlakali zizakubhubha;
izitha zakaSomnini zizakunyamalala njengobuhle bamadlelo
anyamalala entuthwini.V/%%Ngesikhathi sobunzima angeze badaniswa,
emalangeni wendlala bazakusutha,d.A%USomnini uyawazi amalanga walabo abamsulwa
nelifa labo lizakuhlala bekube nini nanini.e-C%Mbala, imikhono yeenkhohlakali izakwephulwa,
kodwana uSomnini uyabasekela abalungileko.U,#%Okuncani anakho olungileko,
kungcono kunomnono weenkhohlakali ezinengi.K+%Isabulazo izakuhlaba iinhliziyo zazo
nemisubi yazo iphohloke.*%Iinkhohlakali zirhwatjha isabula,
zigobe imisubazo,
kobana ziwise abachakileko nabadududu
bezirhayile abaneendlela eziqotho.M)% kodwana uSomandla uyasihleka,
uyazi bonyana ilanga laso liyeza.G(% Isikhohlakali sisongela olungileko,
simgugudela amazinyo,X')% Kodwana abathobekileko
bazakuzuza inarha,
bathabele ukuthula okukhulu.u&c% Kuzakuba muzuzwana
isikhohlakali singasabi khona
nalokha uhlola indawaso,
awusoze usasifunyana._%7% Abenzi bobumbi bazakususwa,
kodwana abarhuluphela uSomnini
bazakuzuza inarha.t$a%Lisa ukuhluthuleka, utjhide elakeni,
ungathakasi ngabenzi bobumbi!
Lokho sekubanga ukona kwaphela. # %Thula phambi kwakaSomnini, uqalelele kuye;
ungathakasi ngophumelelako endlelenakhe,
iye, ngomuntu owenza okuphambeneko._"7%Uzakwenza ukulunga kwakho kukhanye njengokusa
nobumsulwa bakho njengelanga emini.T!!%Nikela indlelakho kuSomnini, umethembe,
yena uzakwenzela okulandelako:@ {%Thaba kuSomnini,
uzakunikela iimfiso zehliziywakho.nU%Nawethemba uSomnini,
wenze okulungileko,
khona-ke uzakuhlala enarheni,
wename unzinzile.^5%ngombana bazakutjhwaba msinyana njengotjani,
iye, babune njengeemila ezilihlaza.` ;%Irhubo lakaDavida.
Ungathakasi ngabenzi bobumbi,
ungazikhathazi ngabangakalungiX)$ Qala bona ziwe njani iingilamkhuba;
iye, zimadlheke phasi, asoze zisavuka.dA$ Ungavumeli inyawo lozigqajako lingigadange,
namkha isandla seenkhohlakali singiqotjhe.iK$ Yenabisa ukwethembeka kwakho kilabo abakwaziko
nokulunga kwakho kilabo abaqotho ngehliziyo.\1$ ngombana kuwe kunomthombo wokuphila;
iye, ekukhanyeni kwakho sibona ukukhanya.N$ Bayaqabuleka endlinakho,
ubakholisa ngamanzi womlambo ohlobilekor]$Maye, kuligugu elingangani ukwethembeka kwakho Zimu!
Boke abantu bakhosela emthunzini wamaphikwakho.$Ukulunga kwakho kunjengeentaba ezikulu,
ubulungiswa bakho bunjengamalwandle azikileko.
Wena Somnini, usindisa abantu neenlwana.dA$Somnini, ukwethembeka kwakho
kunabele emazulwini,
nobuqotho bakho bufika emkayini.`9$Embhedenaso sisopha ikohliso
sidzimelele ekwenzeni okumbi
asinyenyi ukonakala.O$Amezwaso amamala nekohliso;
silise ukuhlakanipha nokwenza okuhle.S$Emehlwenaso sizitjhaya khulu
kobana singabona icala laso besilizonde.wg$Phakathi kwehliziyo yesikhohlakali,
kubusa isiphambeko.
Ngokubona kwaso akunasidingo sokwesaba uZimu.8 m$Kumkhaleli; irhubo lakaDavida, inceku kaSomnini.a;#Nje-ke ilimu lami lizakumemezela
ukulunga kwakho,
iye, ilanga loke idumo lakho.%#Kuthi abathokoza ngobumsulwa bami,
bahlokome, bajabule.
Njalonjalo bathi:
“Mkhulu uSomnini othatjiswa kuthula kwencekwakhe.”  #Akuthi boke abathakasa ngesizi lami
badaniswe bebakhene;
labo abazikhukhumeza ngami,
bembathiswe ihlazo neenhloni. y#Ungabavumeli bathi eenhliziyweni zabo:
“Arha, nakho-ke ebesikufisa!”
Ungabavumeli bathi: “Simginyile.”Z -#Somnini, Zimami,
ngimela ngokulunga kwakho!
Ungabavumeli bajabule ngami.K #Zimami, Somandla, phakama!
Sikima umele indabami, ungivikele!X )#Somnini, uyakubona lokho,
nje-ke ungathuli;
ungabi kude nami, Somnini.W'#Bangikhamisela imilonyanabo bathi:
“Arha! Arha! Sizibonele ngawethu.”ve#Ngambala abakhulumi ukuthula
begodu kilabo abahlezi ngokuthula enarheni
basopha izinto eziyikohliso.y#Ungavumeli izitha zami,
iye, abakhohlisi bajabule ngami
nabangizonda kunganasizathu
bona bangikhwinyisele.S#Ngizakuthokoza ebandleni elikhulu,
ngikudumise phakathi kwesiqubuthu.zm#Somnini, lokho uzakubukela bekube nini na?
Ngisindise elunyeni labo,
iye, ipilwami eligugu emabhubezini.O#Ekuhluzeni kwami
abaphoqi bangiphoqa,
bangigugudela amazinyo./#Kodwana ekukhutjhweni kwami
bona bajabula babuthana ndawonye.
Babuthana kobana bangibethe ngingakatjheji,
bangidabula bangasakhawula.!#Kwaba sengathi ngililela
umngani namkha umfowethu.
Ngembatha iinzilo, ihlokwami ikhotheme,
ngakhamba njengotlhuwileko ngonina. # Kodwana nakugula bona,
mina ngembatha izambatho zokuzila,
ngazikhandla ngokuzila ukudla;
ngaqinisela ekubathandazeleni.H # Bangibuyiselela okumbi ngokuhle;
ngizizwa inga ngilahliwe.I~ # Kuvuka abofakazi abanelunya
bangibuza izinto engingazaziko.G}# Ngamandlami woke ngizakuthi:
“Somnini, ngubani onjengawe?
Wena osindisa ohluphekileko
kilabo abanamandla kunaye,
iye, ohluphekileko nodududu
kilabo abamdlelezelako.”J| # Khona-ke ngizakuthaba kuSomnini,
ngename ngokusindisa kwayo.}{s#Ukubhujiswa akubehlele bangakanaki,
kuthi isifu abasithiyileko sibambe bona;
bawele ngemgodinapho babhubhe.zw#Bangembele umgodi ngaphandle kwesizathu,
bawufihla ngokuwembesa ngenedabo;
iye, bangembele wona kunganabanga.Yy+#indlelabo ibe mnyama, itjhelele,
lokha ingilozi kaSomnini nayibagijimisako.\x1#Ababe njengomungu ophetjhulwa mumoya,
lokha ingilozi kaSomnini nayibadudulako;lwQ#Akuthi labo abazumana nami
badane, barhubutjheke bebabaleke;
iye, abangisongelako bakhene.nvU#Rhwatjha umkhonto nesilembe,
uqalane nabalandelana nami.
Yithi kimi: “Ngiyisindiswakho.”Au}#Hloma ngekhande nesihlangu,
usikime kobana ungisize.ct A#Irhubo lakaDavida.
Somnini, phikisana nabaphikisana nami,
ulwe nalabo abalwa nami.cs?"USomnini uhlenga ipilo yeenceku zakhe;
akakho noyedwa ophephela kuye ozakuhlawuliswa.Ur#"Okumbi kuyambulala okhohlakeleko,
abazonda olungileko bazakuhlawuliswa.Qq"alonde woke amathambakhe,
kungabikho nelilodwa kiwo elizakwephulwa.Zp-"Zinengi iinhlupheko zolungileko,
kodwana uSomnini uyamtjhaphulula kizo zoke;Wo'"USomnini useduze nabanehliziyo ephukileko,
usindisa abanommoya odanileko.fnE"Abalungileko nabanesililo, uSomnini uyabezwa,
abatjhaphulule kizo zoke iinhlupheko zabo.emC"Ubuso bakaSomnini bujibile phezu kweengilamkhuba,
uphelisa ukukhunjulwa kwazo ephasini.`l9"Amehlo wakaSomnini aphezu kwabalungileko,
neendlebe zakhe zivulekele isililo sabo.Lk"Akahlukane nobumbi, enze okuhle;
afune ukuthula akurhuluphele.Xj)"Akalonde ilimu lakhe ekohlakalweni,
neembhena zakhe ekukhulumeni ikohliso.Si" Ngubani kini othanda ukuphila,
nofisa amalanga amanengi wokwenama na?Zh-" Nina bantwana, izani nizongilalela,
nje-ke ngizonifundisa ukwesaba uSomnini:hgI" Amabhubezana ayadinga abe aphathwe yindlala,
kodwana labo abafuna uSomnini abasweli litho.\f1" Mesabeni uSomnini nina bacwengileko bakhe
ngombana abamesabako abasweli litho.We'" Yizwani benibone bonyana uSomnini muhle,
ubusisiwe umuntu ophephela kuye.Fd"Abesaba uSomnini,
baphahlwa yingilozi mazombe, ibenyule.^c5"Nasi isihlupheki esalilako, uSomnini wasizwa,
wasisindisa kizo zoke iinhlupheko.Qb"Qalelelani uSomnini, niyamomotheke,
yeke ubuso benu abusoze badana!_a7"Ngathandaza kuSomnini, wangiphendula;
wangitjhaphulula kikho koke ukwesaba kwami.P`"Phakamisani uSomnini kanye nami,
sikhulise ibizo lakhe kanyekanye.W_'"Mina ngizazikhakhazisa ngoSomnini,
abathobekileko abezwe lokho, bajabule._^7"USomnini ngizamdumisa ngeenkhathi zoke;
ngizakuhlala ngimbabaza njalo ngomlomami.x] k"Irhubo lakaDavida; ngemva kokusuka kwakhe esigodlweni saka-Abimeleki ngombana azenze ihlanya, nje-ke waqotjhwa.[\/!Somnini, ukwethembeka kwakho
akube phezu kwethu
ngombana siqalelele wena.Y[+!Iinhliziyo zethu zenamile kuye
ngombana sithemba ibizo lakhe elicwengileko.OZ!Umphefumulwethu ulindela uSomnini;
yena ulisizo nesihlangu sethu.\Y1!kobana atjhaphulule ipilwabo ekufeni,
abalonde baphilile ngesikhathi sendlala.qX[!Kwamambala, ilihlo lakaSomnini liphezu kwabamesabako,
iye, phezu kwabaqalelele ukwethembeka kwakhe,fWE!Iinjomani zepi zilithemba elililize ekusindiseni
begodu azihlengi ngobukhulu bamandlazo.aV;!Amakhosi akahluli ngobunengi bebutho lawo
neengorho azisindi ngobukhulu bamandlazo.KU!Yena owadala iinhliziyo zabo boke,
uqaphela zoke izenzo zabo.4Tc!Esihlalweni sakhe
uyelela boke bephasi.@S{! USomnini ubona phasi asezulwini,
aqale woke umuntu.fRE! Sibusisiwe isizwe uZimaso kuSomnini,
isizwe uSomnini azikhethele bona sibe lilifa lakhe.WQ'! Iinhloso zakaSomnini zijame isiphelani,
iqhinga lakhe lingelanini nanini.WP'! USomnini uhlangahlanganisa iinhloso zezizwe,
araranise amaqhinga wabantu.@O{! ngombana wakhuluma, kwadaleka,
wayala, kwaba khona.dNA!Iphasi loke alimesabe uSomnini;
kuthi zoke izakhamuzi ephasini,
zithuthumele ngayehMI!Wabuthelela amanzi welwandle
kwanga angemgqomini;
wabeka amanzi amanengi ngeenlulwini.iLK!Ngelizwi lakaSomnini, kwadaleka umkayi,
iye, ngokukhuluma kwakhe
kwenzeka koke okukiwo.[K/!Uthanda okufaneleko nokulungileko,
iphasi ligcwele ukwethembeka kwakaSomnini.VJ%!Mbala, ilizwi lakaSomnini liliqiniso,
zoke izenzo zakhe zikukwethembeka. *?~j~ }}^|||M{{Tzzzyy.xxawwwAvvv uuNtttassKrrr>qqq2ppFoo~o"nnonmmflllkk+j|jQiiihh~ggffseeddvccubaaaWa``D`__<^^^:]]W]\\X\ [[/ZZGYYhXXZXWWBVVUUzTTSS1RRdQQQ4PP8OO}O'NN*MzM6LLKKJJWIII6HHH%GGqGFF_EEEDD CCjBB`AAc@@@R??K>>==h<<#;;::E999288577=666>655E444"337222511<00://v..h---+,,7++w****)))((G(''X&&&%%=$$u$##z#9""&!!B LiP\}F&VEZ` EB '&9 ` N - Z|(oM" EKumkhaleli; ngeenodo zengoma ethi, “amaKhwa”; irhubo lakaDavida.!D$UZimu uyesabeka endawenakhe ecwengileko,
unguZimu wakwa-Israyeli;
upha abantu bakhe amandla nesibindi.
Akadunyiswe uZimu!n UD#Yamukelani amandla kaZimu,
yena obukhosi bakhe buphezu kwaka-Israyeli
namandlakhe asemafini.xiD"iye, yena okhwele amafu
emkayini wakade.
Qalani, uzwakalisa ilizwi lakhe,
iye, ilizwi elinamandla.GD!Nina mibuso yephasi, rhubelani uZimu,
nidumise uSomandla,W'D Akuze abazenda abasuka eGibhide,
amaKutjhe akarhabe alethe izipho kuZimu.2]DKhalimela isibandana emhlangeni,
okuziinkunzikazi ezibhodlela abantu,
inga bamathole.
Gadangela labo abathanda isiliva;
uhlakaze abantu abakarekela ipi.\1Dusethempelini lakho ngehla kweJerusalema.
Amakhosi kumele alethe iimbiko kuwe.QDZimu, bonakalisa amandlakho,
iye, amandla owasikhombisa wona, Zimu,7DNgemva kwabo uBhenjamini ongomncani,
urhola phambili;
ulandelwa liviyo leenkhulu zakwaJuda
neenkhulu zakwaZebuloni kanye nezakwaNafitali.wgDbavuma bathi:
“Dumisani uZimu emihlanganweni emikhulu;
nidumise uSomnini emthonjeni ka-Israyeli.”{oDNgaphambili kukhamba abavumi,
phakathi kube matlawu aphethe abosotjherere,
ngemva kube ngababetha iinara,xiDZimu, iinqhema zakho ziyabonakala,
nazingena endaweni ecwengileko,
iye, iinqhema zakho Zimami, Kosami.hIDukuze nihlanze iinyawo zenu eengazini,
namalimu wezinja zenu afunyane isabelo ezitheni.”Z-DUSomandla wathi: “Ngizabehlisa eBatjhani,
ngibenyuse ekuzikeni kwelwandle,taDUZimu uzakuphahlaza iinhloko zezitha zakhe,
iye, ifokotho eneenhluthu
yalabo abaphikelela ekoneni.Y+DMbala, uZimethu unguZimu wesindiso;
ukuphepha ukufa, kukuSomnini uSomandla._7DAkudunyiswe uSomnini,
osisingatha imihla ngemihla,
iye, uZimu oyisindiswethu.;oDNgemva kobana uthumbe abathunjwa,
wathatha izipho ebantwini,
ngitjho nakilabo abahlubukileko,
wakhuphukela ekuphakameni,
kobana uhlale lapho, wena Somnini, Zimu.-DNgeenkarana ezinamandla,
eziziinkulungwana ngeenkulungwana,
iye, iinkulungwana ebuphaziphazini,
uSomandla uvele eSinayi ngokucwenga.2]Dngitjho nina ntaba ezineenqongo ezinengi,
kubayini ninomona naniqala
intaba uZimu ayikhethe
kobana ahlale kiyo na?
USomnini uzakuhlala lapho isiphelani!Z -DWena ntaba enamandla, ntaba yeBhatjhani,
iye, neenqongo zentaba yeBhatjhani,^ 5DLokha oSabekako nahlakaza amakhosi enarheni,
igabhogo likhithikela ngeTsalimoni. DNgitjho nani eniseembayeni
nifumana amaphiko wezuba atshidzwe ngesiliva,
iye, iinsiba zakhona zinegolide elidarhileko!”G D bathi: “Amakhosi ayabaleka!
Amabuthwawo nawo ayabaleka!L D USomandla ukhupha umyalo;
abafazi abanengi bamemezela iindaba,dAD Umhlambakho wanzinza kilo,
ngokulunga kwakho Zimu,
walilungiselela labo abadududu.4cD Zimu, wawululela izulu phezu kwelifa lakho.D iphasi lahlengezela.
Amazulu anisa izulu
phambi kwakaZimu, onguZimu weSinayi,
iye, phambi kwakaZimu, uZimu wakwa-Israyeli.jMDZimu, nawuphuma ipi phambi kwabantu bakho,
iye, lokha nawukhamba erhalawumbeni leJetjhimoni,zmDUZimu upha abadududu ikhaya,
arholele iimbotjhwa ekuthakaseni,
kodwana abahlubukileko bahlala ebhudwini.dADUnguyise weentandani nomjameli wabahlolokazi,
unguZimu ohlezi endawenakhe ecwengileko.  DRhubelani uZimu, nidumise ibizo lakhe,
hlokomani kiloyo okhwele amafu;
ibizo lakhe nguSomnini, nililizele phambi kwakhe.b=DKodwana abalungileko bazakuthaba
basase phambi kwakaZimu;
bathakase ngokujabula.+ODZimu, baqotjhe njengentuthu nayiphephethwako.
Mbala, njengokuncithika kwamanyephe ahlanu komlilo,
ngokunjalo iinkhohlakali zizakubhubha phambi kwakaZimu.a;DUZimu uzakusikima,
izitha zakhe zisabalale;
abamzondako babaleke phambi kwakhe..~ YDKumkhaleli; irhubo lakaDavida; ingoma.Z}-CKwanga uZimu angasibusisa njalonjalo;
ukuze imikhawulo yoke yephasi imesabe.P|CIhlabathi ithelile iinthelo zayo;
uZimu, iye uZimethu usibusisile.P{CKwanga izizwe zingakudumisa Zimu,
iye, boke abantu abadumise wena.pzYCIzizwe azithakase, zihlokome
ngombana awukhethi ubuso ekugwebeni
nezizwe uyazihlahla ephasini.PyCKwanga izizwe zingakudumisa Zimu,
iye, boke abantu abadumise wena.RxCKwanga indlelakho ingaziwa ephasini
nesindiswakho kibo boke bezizwe.Iw CKwanga uZimu angaba nomusa kithi,
asibusise, asikhanyisele.8v mCKumkhaleli; ngesililiso seenara; irhubo; ingoma.puYBUZimu akadunyiswe
ngombana akhange awale umthandazwami,
namkha asuse ukwethembeka kwakhe kimi.Tt!BKodwana mbala uZimu ungizwile,
wabeka indlebe emezwini womthandazwami.QsBNgathana bengisophe okumbi ehliziyweni,
uSomandla ubangeze angizwa.=ruBKuye ngalila ngomlomami
indumiso iselimini lami._q7BYenize nizokulalela noke nina enesaba uZimu,
ngizonibikela lokho angenzele khona:+pOB“Ngizakunikela kuwe imihlabelo yokutjhiswa
yezimvu ezinonisiweko
kanye nomnuko wemihlabelo yamaqama;
godu ngizakunikela ngeenkunzi nangeempongo.”goGBiye, iimfungo engiziphimise ngeembhena zami;
ekuhluphekeni ngathembisa ngomlomami ngathi:cn?B Ngizakungena ethempelini lakho nemihlabelo yokutjhiswa,
ngizalise kuwe iimfungo zami, m B Wavumela abantu bakhwela
phezu kweenhloko zethu;
sakhamba emlilweni nemanzini,
kodwana wena wasikhuphela ebukhosini.:loB Wasingenisa esifwini,
wasithwesa iinhlupheko.RkB Mbala wena Zimu, usizizinyile;
wasihlola njengesiliva nalihlungwako.^j5B yena osilonde hlangana nabaphilako,
akhange avume bona iinyawo zethu zitjhelele.QiBBabazani uZimethu nina zizwe,
akuzwakaliswe ilizwi lobukhulu bakhe,hwBkuye obusa ngeenkhwepha isiphelani,
onamehlo ahlala eluse izizwe.
Ngalokho abakhunyaleleko abangaziphakamisi.|gqBUphendule ilwandle walenza ihlabathi eyomileko,
abantu beyama umlambo ngeenyawo.
Nje-ke asithakaseni kuye,]f3BYizani nizokubona izenzo zakaZimu,
kuyesabeka ukwenza kwakhe phakathi kwabantu:_e7BLoke iphasi lizakukhothama kuwe,
lidumise wena,
iye, lidumise ibizo lakho.”dBYenithi kuZimu:
“Imisebenzakho iyesabeka
ngebanga lamandlakho amakhulu,
izitha zakho zizakutjhotjhobana phambi kwakho.Ic BDumisani ukuhlonipheka kwebizo lakhe,
nibabaze idumo lakhe!Sb !BKumkhaleli; ingoma; irhubo.
Hlokomani kuZimu, noke nina bantu bephasi!taaAImirhula izembathise imihlambi;
imirhoba izisibekele ngamabele,
iyavuma, ihlabe umkhosi wokwesasa.Q`A Amadlelo werhalawumba ayaphuphuma,
imibundu izivunulise ukuthakasa.U_#A Uhlobisa umnyaka ngobuhle bakho,
lapha ukhambe khona kuncithika umnono.|^qA Uzalisa imisele yamasimu ngamanzi,
ulalisa amasoyawo;
uyithambisa ngomvimbi,
ubusise iintjalo zakhona.4]aA Uthekela iphasi bewulithelelele,
ulivundisa khulu;
mbala, isiziba sakaZimu sizele amanzi,
abantu ubabonelela ngamabele,
iye, ngendlela leyo uyababonelela:\A Labo abahlala epelazwe
bayathuthumela ngeembonakaliso zakho;
wena ubangela ukumangala,
ukusuka epumalanga ukuya etjingalanga.\[1Authulisa ukurhuba kwamalwandle,
ukuhlokoma kwamagagasawo
netjhada lezizwe.DZANgamandlakho wanzinzisa iintaba,
wena uvunule amandla,Y+AUsiphendule ngokulunga nangezinto ezethusako,
wena Zimu wesindiswethu!
Ulithemba lemikhawulo yoke yephasi
nelamajukujuku welwandle.%XCAUbusisiwe omenyulako wena,
omtjhideza kobana ahlale eenrhodlweni zakho.
Sanelisekile ngobuhle bendlwakho,
iye, ngokucwengeka kwethempeli lakho.gWGAneendaba zamacalabo.
Lokha iimphambeko zethu nazisidizibezako,
nguwe osithethelelako.>VwAiye, kuwe ozwa imithandazo.
Abantu boke beza kuweVU%AZimu, nguwe ofanele ukudunyiswa eZiyoni!
Kuwe kufuze kuzaliswe iimfungo,.T YAKumkhaleli; irhubo lakaDavida; ingoma.nSU@ Olungileko uzakuthaba kuSomnini
begodu aphephele kuye.
Boke abaqotho ngehliziyo bazamdumisa.nRU@ iye, boke bazakubethwa livalo.
Bazakukhuluma lokho uZimu akwenzileko,
balemuke izenzo zakhe.TQ!@ Ilimu labo lizabenza bakhutjwe;
boke abababonako bathintithe iinhloko,GP@Kodwana uZimu uzobadumuza ngomsubela,
masinyana balimale.O@Izenzo ezimbi azibonakali,
thina simsulwa, isitjhatjhaniso siphethekile!”
Omunye nomunye wabo utjhidela ngesibindi.oNW@bakhuthazana ngehloso embi,
babonisana ngokufihla izifu,
bathi: “Akungabi nokubonako lokhu.mMS@kilabo abadumuza onganacala ngokukhukhuthela,
bamdumuze angakalindeli.
Abantwaba abanavalo;aL;@kilabo abalola ilimu labo njengesabula,
abasophe amezwi anesihlungu njengemisubela,ZK-@Ngifihle esicathaneni sabenzi bobumbi,
iye, ekutjitjizeleni kweengilamkhuba;fJE@Zimu, yewungizwe ekububuleni kwami,
londoloza ukuphila kwami
ekwethuselweni sisitha.&I I@Kumkhaleli; irhubo lakaDavida. H? Kodwana ikosethu izakuthaba ngoZimu
boke abafunga ngebizo lakaZimu bazazikhakhazisa
ngombana imilomo enamanga izakuvalwa.FG? banikelwe esandleni sesabula,
babe kukudla kwabophagana._F7? Kwanga labo abazumana nokuphelisa ipilwami,
bangakhalakathela ekuzikeni kwephasi;PE? Umphefumulwami uyakunamathela
nesandla sakho sokudla siyangibamba.SD?Ngambala wena ube lisizo lami,
emthunzini wamaphikwakho ngiyahlokoma.[C/?lokha nangikukhumbula ngilele emsemenami,
ubusuku boke ngihumuza ibizo lakho.sB_?Umphefumulwami uyaneliswa,
kubengathi ngidle amanoni nommongo;
ngikudumisa ngomlomami ngithabile,vAe?Kwamambala ngizakudumisa qobe ngisaphila,
ngizakuphakamisa izandla zami,
ngithandaze ebizweni lakho.a@;?Iimbhena zami zizakuvuma zikubabaze
ngombana ukwethembeka kwakho kungcono kunepilo.Y?+?Mbala ngikubone endaweni ecwengileko
ngokukhangwa mamandla nephazimulwakho.1>[?Zimu, wena unguZimami!
Ngikufuna khulu:
Ihliziywami ikomele,
umzimbami uyakululukela,
ngisenarheni eyomileko nelibhudu,
lapho amanzi angekho khona.<= u?Irhubo lakaDavida; lokha naserhalawumbeni lakwaJuda.U<#> Kukuwe ukwethembeka, Somandla
ngombana uvuza umuntu ngokwemisebenzakhe.L;> UZimu ukhulume kanye,
ngezwa kabili:
Amandla angawakaZimu.:> Ningabeki ithemba ekudlelezeleni,
ningabi nethemba elililize lobugebengu.
Nanyana umnotho wanda,
ningabeki ihliziywenu kiwo.9> Abantukazana bamumoya nje,
abantu abaziinkhulu bayikohliso;
esilinganisweni bayakhuphuka,
boke balula kunommoya.8y> Thembelani kuye ngeenkhathi zoke nina bantu,
thululani iinhliziyo zenu phambi kwakhe;
uZimu usiphephelo sethu.]73>KukuZimu ukusindiswa nokwaziwa kwami;
idwala lobuphephelo nerholo lami nguZimu.a6;>Nguye yedwa olidwala nesindiswami,
iye, isiphephelo sami,
angeze nganyakaziswa.[5/>Mphefumulwami, ziphumulele kuZimu kwaphela
ngombana ithemba lami livela kuye. 49>Baneqhinga lokumketula
esihlalweni sakhe esiphakemeko
benamela ikohliso:
ngemilomabo bayabusisa,
kodwana ngeenhliziyo bayathuwelelisa. 3>Kuzabe kube nini nidumela umuntu
kobana nimhlanganyele nimbulale,
khisibe unjengeboda eliwako
nomthangala obhurukako?g2G>Nguye yedwa olidwala nesindiswami,
iye, isiphephelo sami,
angeze ngasikinywa linengi.P1>Umphefumulwami uzithulele kuZimu kwaphela;
isindiswami ivela kuye.20 a>Kumkhaleli; kuJedutuni; irhubo lakaDavida.w/g= Ngalokho ngizakudumisa ibizo lakho
ngesikhathi soke,
lokha nangizalisa iimfungo zami imihla ngemihla. .=Kwanga ingahlala esihlalweni sobukhosi
phambi kwakaZimu nini nanini.
Thumela ukwethembeka neqiniso,
kobana kuyilonde.Y-+=Yeleka ubude bepilo yekosethu,
welulele iminyakayo eenzukulwaneni ezinengi.a,;=Mbala, wena Zimu uzwile iimfungo zami,
waphetha isibawo salabo abesaba ibizo lakho.a+;=Ngifisa ukuhlala etendeni lakho nini nanini,
ngikhosele ngekhwapheni lamaphikwakho.X*)=ngombana kimi bewusoloko usiphephelo,
umbhotjhongo oqinileko kude nezitha.n)U=Ngilila kuwe ngisepelazwe,
lokha ummoyami nawuphasi.
Ngirholele edwaleni eliphakemeko kunamiG(=Zimu, yizwa umkhosi wesililo sami,
ulalele umthandazwami.;' s=Kumkhaleli; ngesililiso seenara; irhubo lakaDavida.`&9<NgoZimu sizakuba nesibindi,
uZimu ngokwakhe uzazigadangela phasi
izitha zethu.G%< Akhese usincede esitheni
ngombana isizo lomuntu lililize.O$< Angitjho nguwe Zimu osilahlileko,
wangasaphumi ipi namabuthwethu?d#A< Ngubani ozangisa edorobheni elinemithangala?
Ngubani ozangihlahla angise kwa-Edomu na? "< IMowabi isisitja sami sokuhlambela;
phezu kwe-Edomu ngiphosa ipatlagwana lami;
ngikuhlokomela ngokwenama wena Filistiya!”j!M< Ngeyami iGiliyadi, ngeyami iManase!
I-Efrayimu iyingwanami,
iJuda iyintongami yobukhosi. <UZimu uthembisile endawenakhe ecwengileko wathi:
“Ngokuthakasa ngizohlukanisa iTjhekemu,
ngilinganise umrhoba weSukothi.]3<Sindisa ngesidla sakho,
ukuze abathandekako kuwe batjhaphuluke.
Siphendule!^5<Kilabo abakwesabako uphakamise iphawu,
ukuze babuthanele kilo
kude nemisebe.O<Uthwalise abantu bakho nzima,
wasipha iwayini elisitherezelisako.c?<Wenze inarha yadengezela, wayidabula.
Lungisa iphadlhuka ngombana inarha ihlephukile.T!<Zimu, usilahlile!
Wasibhavumulela ngokufutheka!
Nje-ke sivuselela!*M<lokha nalwa nama-Aramu weMesopotamiya nama-Aramu weTsoba nalokha uJowabi nabuya ekubhubhiseni iinkulungwana ezilitjhumi nambili zama-Edomu ngemrhobeni weTswayi.p [ngizakukhalelela ingoma
ngombana wena Zimu, usiphephelo sami,
iye, uZimu wokwethembela kwami.7g;Kodwana mina ngizakuvumela phezulu ngamandlakho
nakusako ngihlokome ngokwethembeka kwakho
ngombana wena ube siphephelo sami
nesiviko ngesikhathi sokubandezeleka.O;Zizulazule zifunana nokudla;
lokha nazingakasuthi, ziyakhwabitha.[/;Njalo ngantambama ziyabuya,
zibethe umule njengezinja,
zizombeleze umuzi.#;Ziqede ngobukhali bakho!
Ziqede ukuze zingasabakhona!
Khona-ke kuzakwazeka emajukujukwini wephasi
kobana uZimu ubusa kwaJakopo.%; Nazivula imilomo, ziyona ngamezwazo.
Nje-ke zenze zibanjwe ekuzikhukhumezeni kwazo,
nangebanga lokuthukana namangazo eziwakhulumako.+; Somandla, sihlangu sethu,
ungazibulali izithezo,
ukuze abantu bekhethu bangakukhohlwa.
Zisikinye ngamandlakho,
uzimadlhe phasi!gG; UZimu wokwethembela kwami uzangenyela;
iye, uZimu, uzangenza ngiqalele phasi izitha zami.U#; Somnini, kuqina kwami,
ngiqale kuwe;
mbala, Zimu, usiphephelo sami.E; Kodwana wena Somnini uyabahleka,
unyefula boke bezizwe.nU;Emilonyenabo kugeleza ubukhali,
amezwabo ayisabula elimazako,
bathi: “Ngubani osizwako?”[ /;Njalo ngantambana bayabuya,
babethe umule njengezinja,
bazombeleze umuzi. /;Wena unguSomnini, uZimu uMninimandlawoke,
iye, unguZimu wakwa-Israyeli.
Vuka, uhlole zoke izizwe,
ungarhawukeli namunye wabakhohlisi.} s;Nanyana nginganacala
zehla zenyuka kobana zizilungiselele.
Sikima Somnini,
uzizele ngokwakho uzokubona! ;Qala, bakhukhuthela ipilwami!
Iingorho ziyangitlhorholoja
kungekho isiphambeko Somnini,
iye, kungekho sono kimi.N ;Ngenyule eengilamkhubeni,
ungisindise ebantwini abomele iingazi.K;Zimami, ngisindisa ezitheni zami,
ungivikele kabangivukelako. ;Kumkhaleli; “Ungatjhabalalisi”; lakaDavida; iMikitamu; lokha uSawula nathumela amadoda kobana agade indlu kaDavida ukuze ambulale.uc: Abantu bazakuthi:
“Ngambala kukhona umvuzo wabalungileko,
iye, ukhona uZimu ogwebako ephasini.”nU: Abalungileko bazakuthaba nababona ukubuyiselela,
bahlanze iinyawo zabo eengazini zeenkhohlakali.]3: Ngokuzuma okukhulu uZimu uzabasusa,
abavuthele njengommoya otjhisako basaphila.wg: Ababe njengomhlobo wesibungu oncithika uphele,
babe njengombungu orhulukileko
ongazange ubone ilanga.W':Abanyelele njengamanzi ehlabathini,
batjhwabe njengotjani obugadangiweko.^5:Zimu, yephula amazinyo ngemlonyenabo!
Somnini, phohloza imihlathi yamabhubezana!T!:ukuze bangezwa ilizwi labosomlingo,
ngitjho nosomlingo ongumakadebona.Z-:Isihlungu sabo sinjengesenyoka;
bavala iindlebe zabo inga lirabi elisithulu,T~!:Iinkhohlakali ziphambuke zisabikwa;
abakhohlisi bonakele basabelethwa.]}3:Awa! Eenhliziyweni zenu nisopha okumbi;
izandla zenu ziphehla inturhu ephasini.h|I:Nina abanamandla,
niyazikhupha iinqunto ezilungileko,
nigwebe abantu ngokufaneleko na?C{ :Kumkhaleli; “Ungatjhabalalisi”; lakaDavida; iMikitamu.\z19 Zimu, phakama ngaphezu kwamazulu,
iphazimulwakho ayibe ngaphezu kwephasi loke.[y/9 Ukwethembeka kwakho kuphakeme njengamazulu
neqiniso lakho lelulekele emafini.ax;9 Somandla, ngizakudumisa hlangana nabantu,
ngikhalele ingoma kuwe phakathi kwezizwe.Vw%9 Vuka, mphefumulwami, vuka!
Ngeenara zamaharibha ngizakuphaphamisa ukusa.bv=9Zimu, ihliziywami inzinzile,
iye, ihliziywami inzinzile;
ngizakuvuma, ngidumise. u 9Abantu babekele amagadangwami isifu;
ummoyami wephukile.
Bangembele umgodi emzilenami,
kodwana kukhalakathele bona.\t19Zimu, phakama ngaphezu kwamazulu,
iphazimulwakho ayibe ngaphezu kwephasi loke.s%9Ipilwami iphakathi kwamabhubezi,
kufuze ngilale neendlamuntu.
Amazinywazo amikhonto nemisubela,
amalimu wazo ayisabula ebukhali.r'9Uzakuthumela isizo lisuka ezulwini, angisindise.
Uzakuraranisa labo abangiwalazelako.
UZimu uzakuthumela ukwethembeka neqiniso lakhe.Aq}9Ngilila kuZimu ongoPhezulu,
iye, kuZimu ongenyelako.,pQ9Ngirhawukele Zimu, ngirhawukele
ngombana kuwe umphefumulwami uyaphephela;
ngikhosela emthunzini wamaphikwakho,
kufikela lapha kudlula khona ubhubhani.io M9Kumkhaleli; “Ungatjhabalalisi”; lakaDavida; iMikitamu, lokha nabalekela uSawula ngerholweni. n8ngombana ungisindise ekufeni
neenyawo zami kobana ngingakhutjwa
ukuze ngikhambe phambi kwakaZimu
ekukhanyeni kokuphila.Sm8 Zimu, kuwe ngenze iimfungo;
ngizakunikela kuwe imihlabelo yokuthokozabl=8 nguZimu engimethembako.
Nje-ke angeze ngibe nevalo.
Alo, umuntu angangenzani na?Sk8 UZimu engidumisa ilizwi lakhe,
iye, uSomnini engidumisa ilizwi lakhe,jjM8 Mhlana ngikubizako,
izitha zami zizakudeda isinyava.
Mina ngiyakwazi lokho: UZimu unami. i8 Wena ngokwakho ukutlolile ukuzulazula kwami.
Faka iinyembezi zami ngekwanenakho yesikhumba,
kufuze zitlolwe encwadinakho.Uh#8Kukhona ukuphunyurha ebumbini na?
Ngobukhali bakho Zimu, guqisa izizwe.fgE8Baphehla inturhu, bakhukhuthe.
Batjheja imikhambo yami,
ngethemba lokuqeda ipilwami.lfQ8Ilanga loke abangethuselako
badunga ummoyami;
yoke imikhumbulwabo
igaya iimbozi ngami. e 8UZimu engidumisa ilizwi lakhe,
nguZimu engimethembako.
Nje-ke angeze ngibe nevalo.
Alo, umuntu nje angangenzani na?=du8lokha nanginokwesaba,
ngibeka ithemba lami kuwe.pcY8Iye, ilanga loke izitha zami ziyangibhozomela!
Ngambala banengi abalwa nami.
Wena ongoPhezulu,jbM8Ngirhawukele Zimu
ngombana abantu bayangibhozomela.
Ilanga loke bangigandelela ngokulwa.a 8Kumkhaleli; livunywa ngeenodo zeZuba lama-Owuku asemaJukujukwini; lakaDavida; iMikitamu, lokha nabhudungelwe maFilista eGathi.Z`-7Kodwana nakuzizitha zona,
wena ngokwakho Zimu
uzaziphosela emgodini wethuna.
Abomele iingazi nabakhokhobeli
angeze baphile ngitjho ingcenye yemihla yabo.
Nakungimi, ngethemba wena Somnini.g_G7Phosa umthwalwakho kuSomnini,
yena uzakusekela,
angekhe avumela olungileko asikinywe.&^E7Ilimu lakhe libutjhelelezi kunamafutha wepehlo,
kodwana ihliziywakhe inelunya;
amezwakhe athambile kunamafutha,
kodwana ayisabula erhwatjhiweko.>]w7Untangami ungibeke isandla,
wephula isivumelwano.p\Y7UZimu obusa nini nanini,
uzakwizwa, athobise izitha.
Yena akaphenduki,
khonapho azimesabi.f[E7Epini engiqalene nayo
uzangihlenga ngingalimali,
nanyana babanengi abajamelene nami.iZK7Ntambama, ekuseni nemini
ngithulula isililo sami, ngibubule;
yona iyalizwa ilizwi lami.@Y{7Mina ngilila kuZimu,
nje-ke uSomnini uzangisindisa.X77Kwanga ukufa kungazehlela izitha zami,
zehlele endaweni yabafileko zisezwa
ngombana ubumbi buseenhliziyweni zazo,
iye, ngaphakathi kwazo.hWI7iye, wena ebenginobudlelwano obuhle nawe,
siya endlini kaZimu kanye nebandla elithabileko.?Vy7Kodwana manje nguwe ntangami,
mnganami nomkhozami,U+7 Nangabe bekusisitha esinginyefulako
bengizokuthwala lokho;
nangabe bekungongizondako,
oziphakamisa phezu kwami
bengizombhacela.cT?7 iye, ngaphakathi kwalo kunokubhujiswa;
ukubandezela nekohliso akusuki ecabazini lalo.Sw7 ubusuku nemini ulizombelezile,
ngitjho naphezu kwemithangalalo.
Ubukhohlakali nomonakalo kungaphakathi kwalo;yRk7 Somandla, bararanise,
uhlangahlanganise ikulumabo
ngombana ngiyibonile inturhu
nombango edorobheni;_Q77 Bengizakurhabela ukuzifunyanela isiphephelo,
kude nesivunguvungu nesiwuruwuru.”HP 7Iye, bengizokubalekela kude,
ngiyozihlalela erhalawumbeni.iOK7Ngithi: “Ngathana bengingaba namaphiko njengezuba,
bengizokuphaphela kude ngihlale khona.GN7Ngingenwe livalo nokuqhaqhazela,
ngembathwe kuhlengezela.FM7Ihliziywami iyathuthumela,
ukwesabeka kokufa kungehlele.L{7ngebanga letjhada lezitha,
nokutlewula kweenkhohlakali:
Zingethusela ngobumbi,
ngelaka zingibambela ivunda.[K/7Ngizwe, ungiphendule,
ekububuleni kwami ngigandelelekile.
NgiwurubajekileMJ7Zimu, beka indlebe emthandazwenami,
ungazifihli esibaweni sami.>I y7Kumkhaleli; ngesililiso seenara; iMaskili; lakaDavida.nHU6 Mbala, uSomnini ungisindise
kiwo woke amatshwenyeko;
ilihlo lami liqalela izitha zami phasi.nGU6Ngizakunikela kuwe ngomhlabelo wesihle,
ngidumise ibizo lakho, Somnini,
ngombana lona lihle.PF6Uzakubuyisela okumbi ezitheni zami,
ngeqiniso lakhe uzazibhubhisa.AE}6Mbala, uZimu umsizami,
uSomandla umsekeli wepilwami.rD]6ngombana imiqhamuka ingivukele,
iindlova zizumana nomphefumulwami,
zona azimbeki phambili uZimu.IC 6Yizwa umthandazwami, Zimu,
ubeke indlebe emezwini womlomamiOB6Zimu, ngisindise ngebizo lakho,
umele amalungelwami ngamandlakho.\A16ekufikeni kwamaZifu lokha nathi kuSawula: “UDavida ubhace hlangana nathi na?”.=@ w6Kumkhaleli; ngesililiso seenara; iMaskili; lakaDavida0?Y5Kwanga isindiso ka-Israyeli ingavela eZiyoni!
Lokha uZimu natjhugulula ubujamo babantu bakhe,
uJakopo uzakurhuwelela ngethabo,
iye, u-Israyeli uzakuthaba.G>5Nje-ke bazakuba nevalo khulu,
babe nevalo ebangazange khebabenalo
ngombana uZimu uzokusabalalisa amathambo
walabo abakuvimbezelako.
Uzabarhubutjha ngombana uZimu ubalahlile.s=_5Kanti abenzi bobumbi abalemuki na?
Labo abatla abantu bami
inga badla isikwa,
abambizi uZimu.<5Kodwana boke baphambukile,
boke bonakele ngokufanako;
akakho noyedwa owenza okulungileko,
akakho ngitjho namunye.|;q5UZimu usezulwini,
uqala abantu ephasini
ukubona bonyana kukhona ohlakaniphileko,
orhuluphela uZimu na.:!5Iindlhayela zizitjela zithi:
“UZimu akakho.”
Zikhohlakele, zenza izinto ezinyenyisako;
akakho noyedwa owenza okulungileko.89 m5Kumkhaleli; ngeMarhalathi; iMaskili; lakaDavida.'8G4 Zimu, ngizakuthokoza isiphelani,
ngenca yezinto ozenzileko.
Ngibeka ithemba lami ebizweni lakho
phambi kwabathembekileko
ngombana lona lihle.|7q4 Kodwana mina endlini kaZimu,
nginjengomuthi ohlaza we-oliva;
ngethemba ukwethembeka kwakaZimu nini nanini.6%4 “Qala, ingorho engazange yenze uZimu
bona abe siphephelo sayo!
Yathemba ubunjingakazi bayo,
yaqinelela ekubhujisweni kwayo!”V5%4Abalungileko bazakubona lokho, besabe,
bazakuhleka isikhohlakali, bathi:4#4Kodwana uZimu ngokwakhe uzakuphohloza mlibe.
Uzakususa akuse kude,
akudzwebule etendeni lakho,
akusiphule enarheni yabaphilako.A3}4Uthanda woke amezwi ayingozi,
unelimu elikhohlisako.T2!4Uthanda ikohlakalo khulu kunokuhle
namanga kunokukhuluma okulungileko.g1G4usophe ukubhubhisa,
ilimu lakho linjengotjhevana omutjha,
wena menzi wekohliso ndina!W0'4Ngorho, uzigqajelani ngobumbi na?
Lokhu kulihlazo kuZimu!
Ilanga lokeq/[4ekufikeni kwakaDowegi umEdomu oweza kuSawula wafese wathi: “UDavida ufikile endlini ka-Arhimeleki”.(. M4Kumkhaleli; iMaskili; lakaDavida+-O3Ngalokho uzakujabulela imihlabelo efaneleko,
iye, imihlabelo yokutjhiswa njengeminikelo etjhiswa yoke;
nje-ke, e-aldarini lakho kuzakunikelwa ngeenkunzi.Y,+3Yenzela iZiyoni okuhle ngethando lakho,
uvuselele imithangala yeJerusalema. +3Umnikelo owamukelekako kuZimu
umumoya ophukileko.
Iye Zimu, ihliziyo ephukileko nedabukileko,
angekhe wayiqalela phasi.s*_3Mbala awuthandi umhlabelo.
Nanyana benginganikela ngomhlabelo wokutjhiswa
bewungeze wawukarekela.P)3Somandla, vula iimbhena zami
ukuze umlomami umemezele idumo lakho.({3Zimu, ngephule ecaleni leengazi,
iye, wena Zimu wesindiswami,
khona ilimu lami lizakukhalela ngokulunga kwakho.\'13Ngifuna ukufundisa abaphambukako iindlela zakho
ukuze izoni ziphendukele kuwe.V&%3Buyisela kimi ukwenama kwesindiswakho,
ungisekele ngommoya wokuzimisela.N%3 Ungangilahli ebukhoneni bakho,
ungangemuki uMoyakho oCwengileko.c$?3 Zimu, ngidalela ihliziyo ehlanzekileko,
uvuselele ummoya oqinileko ngaphakathi kwami.J# 3 Fihla ubuso bakho ezonweni zami,
usule koke ukonakala kwami.Y"+3 Ngenze ngizwe ithabo nenjabulo godu,
wenze umzimba owufihlizileko uhlokome.]!33 Ngirhuhle ngehisophi ukuze ngihlambuluke,
ungihlanze ngibe mhlophe kunogabhogo.e C3Wena uthanda ngibe neqiniso ngaphakathi,
nje-ke, ungifundisa ukuhlakanipha ehliziyweni.M3Ngambala, ngabelethwa nginecala,
ngibe sisoni umma asangibamba.)3Ngonile kuwe, iye, kuwe wedwa;
ngenze ameswe phambi kwakho.
Wena ulungile nawuthwesa umlandu,
awusoleki nawukhupha isigwebo sakho.S3Ngambala ngiyazazi iimphambeko zami
nesono sami siphambi kwami mlibe.H 3Ungihlanzisise ecaleni lami,
ungihlambulule esonweni sami.hI3Ngirhawukele Zimu, ngokwethembeka kwakho;
sula iimphambeko zami ngokwesisa sakho esikhulu.U#3ekufikeni komphorofidi uNathani emva kokungena kwakaDavida kuBhathi-Tjheba.% G3Kumkhaleli; irhubo lakaDavida  2Loyo oletha ukuthokoza njengomnikelwakhe,
uyangihlonipha;
owenza ngendlela leyo,
ngizomambulela isindiso kaZimu.”wg2“Yelelani indaba le,
nina enikhohlwa uZimu,
nakungasinjalo ngizanidabula,
kutlhogeke nomenyeli.)2Nawenza lokhu, kufuze ngithule na?
Udlumbana bona nami ngifana nawe?
Awa, ngiyakukhalima,
ngibeke iimphambeko zakho phambi kwakho.A}2Uditjha ngokunyefula umfowenu,
uhlebe umntwanakwenu.U#2Uliselela umlomakho kibo boke ubumbi,
ubophele ilimu lakho ekohlisweni.N2Lokha nawubona isela, uvumelana nalo;
umdibi munye neenhlobongi.F2Wena uzonda ukusolwa
namezwami uwaphayela ngemva kwakho.2Kodwana kokhohlakeleko uZimu uthi:
“Unelungelo liphi lokumemezela iimiso zami
bewukhulume ngesivumelwano sami na?fE2Ngibizani ngelanga lembandezeleko,
mina ngizanitjhaphulula,
nina nizangihlonipha.”dA2Yenzani ukuthokoza kwenu kube mhlabelo kuZimu,
niphethe iinthembiso zenu kongoPhezulu.N2 Kanti mina ngidla inyama yeenkunzi,
ngisele iingazi zeembuzi na?h I2 Ibe thana bengilamba, bengingeze nganitjela
ngombana iphasi nakho koke okukilo kungekwami.M 2 Ngazi zoke iinyoni zeentatjana
neenkhakhabi zommango zingezami.b =2 ngombana zingezami zoke iinyamazana zehlathi
neenkomo ezisemibundwini eyikulungwana.Q 2 Angidingi ukuthatha ikunzi emizinenu,
namkha iimbuzi eembayeni zenuv e2Angikukhalimi ngebanga lemihlabelwakho, Israyeli.
Imihlabelwakho yokutjhiswa ihlala iphambi kwami njalo.!2UZimu uthi:
“Yizwani nina bantu bami, ngizakukhuluma,
wena Israyeli, ngizakufakaza ngokujamelana nawe.
NginguZimu, uZimakho.S2Amazulu amemezela ukulunga kwakhe,
athi: “Mbala, uZimu umugwebi!”gG2athi: “Ngibuthelani abathembekileko bami,
labo abenza isivumelwano nami ngomhlabelo.”M2Ubiza amazulu phezulu kanye nephasi
kobana agwebe abantu bakhe,{o2UZimethu uyeza begodu angeze athula,
phambi kwakhe kunomlilo oqothulako,
uphahlwe siwuruwuru esesabekako.S2Kusukela eZiyoni elipheleleko ngobuhle,
uZimu ukhanya ngokudarhileko. 92Irhubo laka-Asafa.
UZimu ongaphezu kwabosingazimu
okutjho uSomnini, uyakhuluma;
ubiza iphasi kusukela epumalanga
bekube setjingalanga.M1Umuntu onomnotho kodwana anganalwazi
ufana neembandana ezifako.N1uzakuya kiboyisemkhulu,
abangeze basabona ukukhanya nini nanini.mS1Abantu bayamdumisa umuntu
lokha nazenzela okuhle.
Kodwana nanyana aziphakamisa epilwenakhe,R~1ngombana nafako akazukuthatha litho,
umnothwakhe angekhe wehle naye.V}%1Ungadani lokha omunye nanjingako,
nalokha umnotho wendlwakhe nawukhulako[|/1Kodwana uZimu uzakuhlenga umphefumulwami
esandleni sokufa,
iye, angisuse.Q{1Njengezimvu babuthelelwe endaweni yabafileko
ukufa kuyabelusa.
Ekuseni abaqotho bagadanga phezu kwabo,
isibumbeko sabo sitjhabalaliswa yipethu,
indawo yabafileko izakuba likhaya labo.az;1Injalo indlela yabazethembako
nalabo abathokozele amezwabo
ngemva kokufa kwabo.Zy-1 Umuntu angeze ahlala namagugwakhe isiphelani,
ufana neembandana ezibhubhako. 9I~~}}||}|!{{{Lzzyy#xxoww_wvvYvuuYuttstss)rrvqqq5ppp*oonnvmmm llBlkkJjjjJjiihggqfffeddd6ccabbobaaB``i`__l^^][\\k\/[[QZZZRYYYJYXXlXWWUVVVUU`TTTESSS9RReQQEPPmPOOeNNoMMM2LLjKKK6JJlIII>>U==}=2<(((=''0&&v&"%%l%$$n$##""F!! !` e[f<QSyVtGs NOpsA X W > ` T `%2m'"[ ASIngoma; irhubo laka-Asafa.NZRSikima wena Zimu, ugwebe iphasi
ngombana zoke izizwe zingezakho.dYARNanyana nibozinyana,
nizakufa njengabantu boke;
niwe njengazo zoke iinduna.’ ”ZX-RNgalokho mina ngathi, ‘Nina nibozinyana,
ningaphasi kongoPhezulu noke nje.WwR“Kodwana abozinyana abanalwazi nokuzwisisa;
bakhamba ebumnyameni;
yeke zoke iinsekelo zephasi ziyasikinywa.\V1RHlengani ohluphekileko nokhwahlileko,
nibenyule esandleni sabakhohlakeleko.”cU?RVikelani amalungelo wohluphekileko nentandani,
niphathe isichaka nodududu ngokulunga.T{RMina Somnini ngathi kibozinyana,
“Kuzabe kube nini nigweba ngokungakalungi,
nikhetha ubuso beenkhohlakali na?kS QRIrhubo laka-Asafa.
UZimu wajama ehlanganweni yezulwini
kobana agwebe hlangana nabozinyana:mRSQUSomnini bekazakupha ikoroyi ehle.
Iye, mina Somnini bengizakusuthisa ngeenyosi zemadwaleni.”eQCQAbazonde uSomnini bebazakutjhotjhobana phambi kwakhe,
kube sisabelo sabo sanini nanini.`P9QNje-ke bengizakuthobisa masinyana izitha zabo,
isandla sami sihlanakele amanababo.YO+QKwanga abantu bami bangangizwa,
inga u-Israyeli angakhamba eendleleni zami.ZN-Q Ngalokho ngabaliselela ekanini yehliziywabo
kobana bakhambe ngokubona kwabo!qM[Q Nje-ke uSomnini wathi:
“Abantu bami akhange balalele ilizwi lami,
u-Israyeli azange anginake.qL[Q Mina Somnini nginguZimakho
owakwenyula enarheni yeGibhide.
Khamisa umlomakho, ngizawuzalisa.”PKQ Akungabikhona uzinyana phakathi kwakho,
ungakhothameli usingazimu.XJ)Q Yizwani bantu bami, lokha nanginibonisako.
Israyeli, kwanga ungangilalela!-ISQUSomnini wathi:
“Israyeli, lokha nawusesizini,
wangibiza ngakuhlenga.
Ngakuphendula ngisebumnyameni besiwuruwuru.
ngakuzizinya emanzini weMeriba.[H/Q“Ngaphumuza ihlombe lakhe emthwalweni,
ngasusa isandla sakhe esiqwebini.”}GsQUZimu wenza isimemezelo kuJosefa
lokha narhwanta ngokujamelana neGibhide.
Ngezwa ilimi ebengingalazi lithi:AF}QLokho kusimiso ku-Israyeli,
kumyalo kaZimu kaJakopo.rE]QVuthelani ipalapala ekuthwaseni kwenyanga,
iye, nalokha inyanga ihlangene
ngelanga lomnyanyethu.]D3QVumani ingoma, nililise abosotjherere,
nibethe iharibha elihle kanye nelincani.UC#QHlokomelani uZimu omamandlethu ngokujabula,
rhuwelelani uZimu kaJakopo.AB QKumkhaleli; livunywa ngeenodo zeGathi; irhubo laka-Asafa.bA=PSomnini, Zimu ongoPhezulu, sibuyise!
Khanyisa ubuso bakho,
khona sizakusindiswa.f@EPYeke, angeze sisaba ngabangathembekiko kuwe,
sivuselele, khona sizakubabaza ibizo lakho.}?sPKodwana isandla sakho Somnini,
asibe phezu kwaloyo ongesidleni sakho,
iye, phezu kwaloyo ozikhulisele yena.>{PBasitjhise ngomlilo isidiribeso,
basiquntile basiwisela phasi.
Kwanga bangabhubha ngokukhalima kobukhona bakho./=YPiye, ilungu owalitjala ngesidla sakho.x<iPAwu, wena Zimu ongoPhezulu,
yewubuyele kithi godu;
usezulwini qala phasi ubone,
unake isidiribesi,L;PIwotji yehlathi iyasitlhifirija
neenkhakhabi zommango ziyadla.N:P Kubayini wephule iimbiyelo zaso,
kuthi okudlulako kukhe koke na?Z9-P sanabululela iingala zaso elwandle,
amahlumelaso afika emilanjeni iYufrathe.H8 P Iintaba zembeswa mthunzaso
nemisedari emikhulu mirarelaso;I7 P Wasilungisela indawaso,
senabisa imirabhaso, sazala inarha.E6P Wakhupha isidiribe eGibhide,
waqotjha izizwe wasitjala.Y5+PZimu ongoPhezulu, sibuyise!
Khanyisa ubuso bakho,
khona sizakusindiswa.S4PWasenza isihlekiso sabomakhelwana bethu
nezitha zethu ziyasikokomeja.J3 PWabondla ngesikwa seenyembezi,
wabaseza isiziba seenyembezi.j2MPSomnini, Zimu Mninimandlawoke,
kuzabe kube nini
unevunda ngemithandazo yabantu bakho na?M1PZimu, sibuyise!
Khanyisa ubuso bakho,
khona sizakusindiswa.e0CPphambi kwaka-Efrayimi, uBhenjamini noManase.
Vuselela amandlakho,
uze uzosisindisa. / PYewusizwe melusi ka-Israyeli,
wena orhola uJosefa njengomhlambi!
Wena ohlala phezu kwamakerubhi,
ziveze ngephazimuloC. PKumkhaleli; ngeTjhotjhanimu; ubufakazi; irhubo laka-Asafa.$-AO Thina sibabantu bakho,
iye, umhlambi wedlelo lakho.
Nje-ke, sizakuthokoza isiphelani,
sikhulume ngedumo lakho
iinzukulwana ngeenzukulwana.,{O Somandla,
buyiselela esifubeni sabomakhelwana bethu
isiphoqo abakuphoqe ngaso,
iye, sibuyelelwe kalikhomba!+O Ukububula kweembotjhwa
akufike phambi kwakho;
ngamandla wengalwakho,
tjhaphulula labo esele benganyelwe kukufa.?*wO Kubayini bezizwe kufuze bathi:
“Uphi uZimabo loyo na?”
Yenza bona izizwe zazi ukubuyiselelwa
kweengazi zeenceku zakho ezathululwako
begodu nathi usibonise lokho.)O Sisize, wena Zimu wesindiswethu,
ngebanga ledumo lebizo lakho;
sisindise, bewusithethelele izono zethu,
ngenca yebizo lakho.j(MOUngasibeki amacala wekadeni,
masinyana yehlisela umusakho kithi
ngombana sehliswe khulu.K'Ongombana sebamdlile uJakopo
bebarhayila nendawakhe yokuhlala.e&COThela ilaka lakho phezu kwabezizwe abangakwaziko
naphezu kwemibuso engabizi ibizo lakhow%gOSomnini, kuzabe kube nini?
Uzakuthukuthela isiphelani na?
Isikhwele sakho sizakuvutha njengomlilo na?]$3OSibe siphoqo sabomakhelwana bethu,
isithuko nesinyefulo kilabo abasiphahlileko.`#9OZathulula iingazi zabo njengamanzi
eJerusalema yoke,
kwangabakhona obembelako."'OZanikela iindumbu zeenceku zakho
kobana zibe kukudla kweenyoni zomkayi,
iye, inyama yabathembekileko bakho
eembandaneni zommango.! )OIrhubo laka-Asafa.
Awu Zimu, izizwe ziza elifeni lakho,
zisilaphaze ithempeli lakho elicwengileko,
zenze iJerusalema yaba marubhi.M NHWabelusa ngehliziyo eqotho,
wabarhola ngekghono lesandla sakhe.xiNGEkweluseni izimvukazi ezimunyisako,
wamthatha bona eluse abantu bakhe uJakopo
nelifa lakhe u-Israyeli.ENFWakhetha uDavida incekwakhe,
wamsusa eembayeni zezimvu.dANEWakha indawakhe ecwengileko yaphakama
nanjengephasi wayijamisela iinsekelo isiphelani.LNDKodwana wakhetha ikoro yakwaJuda
nentaba yeZiyoni ayithandako.KNCWalahla itende lakaJosefa,
akhange akhethe ikoro ka-Efrayimu.U#NBwahlula izitha zakhe ngokuzidedisa,
wazithela ngeenhloni ezingapheliko.a;NANje-ke uSomandla wavuka inga uvuka ebuthongweni,
njengengorho ebeyihlulwe liwayini,ON@Abaphristi babo bawa ngesabula;
abahlolokazi babo akhange balile.QN?Amasokanabo adliwa mlilo,
iintombi zabo azange zivunyelwe irhalani.LN>Wanikelela abantu bakhe esabuleni,
wabila khulu ngelifa lakhe.SN=Wanikela amandlakhe ekuthunjweni,
iye, igugu lakhe esandleni sesitha.SNekulitende ahlala kilo hlangana nabantu.gGN;Lokha uZimu nabona lokho,
wabila khulu waphuphuma,
walahla u-Israyeli ngokupheleleko.T!N:Bamtlhorholoja ngeendunduma zabo,
bamnyenyisa ngeenthombe-mbazwa zabo.nUN9Baba nokungathembeki,
bahlehla sinyava njengaboyisemkhulu.
Bahluleka njengomsebe ongazisiko.eCN8Nanyana kunjalo
bazizinya uZimu ongoPhezulu;
bamhlubuka ngokungalondi iimiso zakhe. N7Waqotjha izizwe phambi kwabo;
wabahlukanisela inarhazo njengelifa labo,
wanzinzisa iinkoro zakwa-Israyeli eendaweni zazo.^5N6Wabaletha emkhawulwenakhe ocwengileko,
enarheni yeentaba ethunjwe sisidla sakhe.Y +N5Wabelusa ngokuthula ukuze bangesabi
ngombana ilwandle labhibha izitha zabo.^ 5N4Nje-ke wakhupha abantu bakhe njengezimvu,
wabarhola erhalawumbeni njengomhlambi.e CN3Warhayila woke amazibulo eGibhide,
iye, isithelo sokuthoma sobudoda ematendeni kaRhamu.u cN2Wavula indlela yelaka lakhe,
akhange abababalele bona bangafi,
kodwana wanikelela ipilwabo ngezifo. N1Wehlisela phakathi kwabo ilaka lakhe elivuthako:
ubukhali, itukuthelo namatshwenyeko;
iye, iwoma leenthunywa ezibhubhisako.SN0Waphobolisa iinkomo zabo ngesinanja
nemihlambabo ngombani womphezulu.U#N/Warhayila iindiribe zabo ngesinanja
namakhiwani wommango ngesikhukhula.V%N.Wanikelela iintjalo zabo ngentethe,
iinthelo zomsebenzabo ngesikhonyani.J N-Wabathumela ngeembawu ezabadlako
neenrhwarhwa ezabhubhisako.Z-N,Waphendula imilanjana yeNayili iingazi,
azange bakwazi ukusela emilanjenabo.V%N+lokha enza iimbonakaliso zakhe eGibhide
neemangaliso endaweni yeTsowana:QN*Akhange bakhumbule amandlakhe
emalangeni abasindisa ngawo esitheni,RN)Bazizinya uZimu kanenginengi,
barhuga ongoCwengileko wakwa-Israyeli.b=N(Kwaba kanengi kangangani bamhlubuka erhalawumbeni,
iye, bamdanisa enarheni elibhudu.T!N'Wakhumbula ukuthi bayinyama nje,
bamumoya odlulako nongasabuyiko godu.2~]N&Phezu kwalokho yena waba nomusa,
wacolela ubumenemene babo;
iye, akhange ababhubhise,
wazibamba kanengi elakeni lakhe,
azange aveze boke ubukhali bakhe.[}/N%Ihliziywabo akhange ibe neqiniso kuye
bebangakathembeki esivumelwaneni sakhe.M|N$Kodwana bamkhohlisa ngemilomabo,
baleya kuye amala ngamalimabo.P{N#Bakhumbula bona uZimu ulidwala labo,
uZimu ongoPhezulu umhlengabo.MzN"Lokha nasele ababulalako, bamfuna,
baphenduka bafunisisa uZimu.QyN!Yeke, waphelisa amalangabo njengomphefumulo
neminyakabo ekwesabeni.lxQN Ngaphezu kwakho koke lokho
baragela phambili nokona;
akhange bazethembe iimangaliso zakhe.}wsNubukhali bakaZimu babavukela.
Wabulala abazimukileko phakathi kwabo,
wadula phasi amasokana wakwa-Israyeli.KvNKodwana bathi basakhanuka inyama,
iye, isesemlonyenabo njalo,@u{NBadla bebasutha sentwala!
Wabapha ebebakukhanukela.Yt+NWazenza zidoyele ekabeni yekampakhe,
iye, ethaberinakelini lakhe zombelele.lsQNWabehlisela inyama yaba yinengi njengethuli,
iinyoni eziphapha njengetjhwabatjhwaba yelwandle.lrQNWavunguzisa ummoya wepumalanga ukusuka phezulu,
ngamandlakhe waphephethisa ummoya wangesewula.Jq NAbantu badla isikwa seengilozi,
wabathumela umphako omnengi.MpNwanisa imana phezu kwabo bona badle,
wabapha amabele wezulwini.GoNNje-ke wayala umkayi phezulu,
wavula iminyango yezulwini,\n1Nngombana akhange bakholwe kuZimu
begodu azange bathembe amandla wesindiswakhe.mNLokha uSomnini nezwa lokho,
wabila khulu, waphuphuma,
wavutha umlilo ngoJakopo,
ilaka lakhe larubha ngo-Israyeli lNWabetha idwala, kwaphuma amanzi
nemilanjana yagobhoza.
Kghani, angapha abantu bakhe ukudla,
abalungisele inyama na?”]k3NBakhuluma kumbi ngoZimu, bathi:
“UZimu angalungisa isithebe erhalawumbeni na?OjNBazizinya uZimu eenhliziyweni zabo
ngokubawa ukudla ngokukhaluza.Yi+NNanyana kunjalo, bathuwelela ngokona kuye,
bahlubuka ongoPhezulu ebhudwini.Th!NWathumbula iinkhukhula edwaleni,
wagelezisa amanzi ehla njengemilambo.^g5NWaqhekeza amadwala erhalawumbeni,
wabaseza amanzi inga abuya esizibeni esikhulu.Af}NEmini wabarhola ngelifu,
ebusuku ngomkhanyo womlilo.PeN Wahlukanisa ilwandle, wabeyamisa,
wajamisa amanzi aba njengedonga.`d9N Wenza iimangaliso phambi kwaboyisemkhulu
enarheni yeGibhide, emmangweni weTsowana.KcN Iye, bakhohlwa lokho akwenzileko
neemangaliso ababonisa zona.ab;N Akhange balonde isivumelwano sakaZimu
begodu bala ukwenza njengokweemfundiso zakhe.Za-N Bakwa-Efrayimu bebahlome ngemisubi nemisubela,
nokho bahlehla ngelanga lepi.3`_NBangabi njengaboyisemkhulu
ebekusizukulwana esikhunyaleleko nesihlubukako;
iye, isizukulwana ebesinehliziyo enganaqiniso
nebesinommoya ongakathembeki kuZimu.x_iNkobana babeke ithemba labo kuZimu.
Kumele bangakhohlwa imisebenzi kaZimu,
kodwana balonde imiyalwakhe.~^uNukuze isizukulwana esilandelako siwazi,
iye, abantwana abasazakubelethwa.
Nabo basikime, batjele abantwababo] NWajamisa ubufakazi kwaJakopo,
wabeka umthetho kwa-Israyeli
ayala ngawo abobamkhulu
kobana bawufundise abantwababo,$\ANangeze sazifihla eenzukulwaneni zabo;
sizokutjela nesizukulwana esizako
ngemikarisomraro kaSomnini namandlakhe,
kanye neemangaliso azenzileko.H[ NIzinto esizizwileko nesizaziko,
esatjelwa zona bobamkhulu,SZNNgizakuvula umlomami ngomfanekiso,
ngiphuphume iimfihlakalo zekadeni.yY mNIMaskili laka-Asafa.
Bantu bekhethu, lalelani ukufundisa kwami,
nibeke iindlebe zenu emezwini womlomami.QXMWarhola abantu bakho njengezimvu,
iye, ngesandla sakaMosi no-Aroni.}WsMIndlelakho beyidabula elwandle,
iye, imizilakho isemanzini anamandla,
nokho amagadangwakho bekangabonakali.VMUkuthuthumba kwakho
kwaba njengetjhada levili lekarana;
imibanakho yaphazima enarheni yoke,
iphasi lanyakaza belazamazama.`U9MAmafu athulula amanzi,
umphezulu wararamba,
kwabenya imibanakho phasi phezulu.vTeMLokha amanzi abona wena Zimu,
iye, lokha nakubonako, ayayaluka;
ngitjho namanzi amanengi ayanyakaza.XS)MNgengalwakho wahlenga abantu bakho,
iye, iinzukulwana zakaJakopo noJosefa.YR+MWena unguZimu owenza iimangaliso,
ubonakalise amandlakho phakathi kwabantu.OQMZimu, indlelakho icwengile!
Ngimuphi uzinyana omkhulu njengoZimu?PPM ngihumuze ngemisebenzakho yoke,
ngizindle ngezenzo zakho zamandla.nOUM Kodwana ngizahlala ngikhumbula izenzo zakaSomnini.
Mbala ngikhumbule iimangaliso zakho zekadeni,vNeM Yeke ngafika esiphethweni sokuthi:
Imbangela yenceba lami
kukobana isidla songoPhezulu siphendukile!_M7M Ingabe uZimu ukhohlwe ukuba nesirhawu,
namkha ngelaka lakhe ususa isisa sakhe na?lLQM Ukwethembeka kwakhe sekuphelile na?
Ilizwi lakhe selikhawukile iinzukulwana ngeenzukulwana na?AK}MUSomandla ulahlela safuthi,
angasabi nomusa godu na?xJiMEbusuku ngikhumbula iinodo zami;
ngibubule ngehliziywami bengiwurubajeke,
ummoyami uguduze, ngizibuze:FIMlokha nangicabanga amalanga wakade
neminyaka eyadlulako.HH MUngenza ngiphilelwe,
iye, ngikhathazekile namezwi anginawoPGMNgiyabubula nangikhumbula wena Zimu,
ngiyazindla nommoyami udambe.F{MElangeni lesizi lami ngifuna uSomnini,
ebusuku izandla zami zeluliwe, azidinwa;
umphefumulwami wala ukududuzwa.QEMNgilila kuZimu, ngiyarhuwelela;
iye, ngilila kuZimu kobana angizwe.PD MKumkhaleli; ngeenodo zengoma ethi, “Jeduthuni”; laka-Asafa; irhubo.MCL yena othobisa amakhosana,
nowenza amakhosi wephasi athuthumele.B L Yenzani iinthembiso kuSomnini uZimenu
begodu niziphethe.
Akuthi zoke izizwe zombelele,
zilethe iimbiko koSabekako;`A9L Ngambala, iRhamathi-Aramu izakudumisa,
iye, inengi leRhamathi lizakuphephela kuwe.W@'L Iye, uZimu wasikima kobana agwebe,
asindise boke abagandelelweko benarha.T?!L Lokha nawukhupha isigwebo sakho usezulwini,
iphasi lethuka lathula du.u>cLSomnini, mbala wena uyesabeka!
Ngubani ongajama phambi kwakho
lokha nasele ubhoke ngelaka lakho na?S=LNgokukhalima kwakho, Zimu kaJakopo,
kukhungatheka umkhweli nenjomani.m<SLIingorho zemukwe ipangwazo,
zisacwile phakathi ebuthongweni;
woke amabutho abanjwe izandla.K;LWena Ziyoni, uyaphazimula,
udarhe udlula iintaba ezikuzumako.V:%LLapho wephula imisubela ebenyezelako,
isihlangu, isabula neenkhali zepi.V9%LUmtlhatlhanakhe wanzinziswa eSalema,
iye, indawakhe yokuhlala eseZiyoni.F8LKwaJuda uZimu uyaziwa,
ibizo lakhe likhulu kwa-Israyeli.D7 LKumkhaleli; ngesililiso seenara; irhubo laka-Asafa; ingoma.w6gK ngombana wathi:
“Ngizokususa woke amalunda weenkhohlakali,
kodwana wolungileko azakuphakanyiswa.”H5 K Mina ngizakukhuluma isiphelani
ngikhalele ngoZimu kaJakopoa4;K Ngambala esandleni sakaSomnini kukhona ikapho,
iye, ikapho enewayini elibilako
nelengezwe ngeembiliso.
Uqathekela boke abakhohlakeleko bephasi,
basele bebarhuqe
ngitjho nesiminya sehlama yakhona.N3Kkodwana nguZimu ogwebako:
Omunye uyamehlisa, omunye amphakamise.m2SKIye, ukuphakanyiswa komuntu akuveli
epumalanga namkha etjingalanga,
ngitjho nerhalawumbeni,U1#KNingabi nelunda kophezulu,
namkha nibe nentanyana nanikhulumako.’ ”k0OKNgithi kwabazigqajako, ‘Ningazikhukhumezi!’
Kwabakhohlakeleko ngithi, ‘Ningabi nelunda!Z/-KNanyana iphasi lidengezela nabahlali balo,
ngimi obambe iinsika zalo zijame.L.KWena uthi: “Ngesikhathi esifaneleko,
ngizakugweba ngeqiniso.z-mKSiyakudumisa Zimu, siyakudumisa!
Ibizo lakho liseduze nathi;
iimangaliso zakho kufuze kukhulunywe ngazo.^, 7KKumkhaleli; ngeenodo zengoma ethi, “Ungatjhabalalisi”; irhubo laka-Asafa; ingoma.f+EJUngakhohlwa itjhada lamanabakho,
iye, umkhosi wabajamelani bakho,
ohlala ukukholile.[*/JSikima Zimu, jamela indabakho;
khumbula, iindlhayela ziyakuphoqa imihla yoke.])3JUngajikisi ogandelelweko adanile!
Yenza isichaka nodududu badumise ibizo lakho._(7JKhumbula isivumelwano
ngombana iindawo ezimnyama enarheni,
zigcwele ubudlova.k'OJUnganikeli izuba lakho eembandaneni;
iye, ipilo yabeyame kuwe,
ungayikhohlwa nini nanini.k&OJKhumbula lokhu, Zimu:
Izitha ziphoqe wena, Somnini
neendlhayela zihlambalaze ibizo lakho.Y%+JNguwe owajamisa yoke imikhawulo yephasi,
iye, nguwe owenza ihlobo nobusika.S$JNgeyakho imini, godu nobusuku ngebakho;
nguwe owabeka inyezi nelanga.a#;JNguwe owabhoboza imithombo nemilanjana,
godu nguwe owomisa imilambo ehlala igeleza.w"gJIye, nguwe owaphihliza iinhloko zakanomrhaso welwandle,
wamenza bona abe kukudla kweendalwa zerhalawumba.g!GJ Nguwe owaphehla ilwandle ngamandlakho,
waphohloza iinhloko zeembandana ezikulu zemanzini.[ /J Zimu, kwakade wena uyiKosami,
wenza imisebenzi yokusindisa phakathi kwenarha.J J Kubayini ugodla isandla sakho?
Rhotjha isidla sakho usiqede!iKJ Zimu, umjamelani uzasiphoqa bekube nini?
Isitha sizakuhlambalaza ibizo lakho isiphelani na?yJ Amatshwaywethu asiwaboni;
njengombana kungekho umphorofidi
akakho kithi owaziko bona kuzabe kube nini kunjalo.mSJAdlumbana athi: “Asiqedeni koke!”
Nje-ke atjhisa zoke iindawo zemihlangano kaZimu enarheni.}JOkhele indawakho ecwengileko ngomlilo,
ayitjhisa ngokuyidula phasi;
asilaphaza indawo lapha kuhlala ibizo lakho.Z-Jamanaba eza njalo ngamazembe nemigqala,
aphohloza nya umsebenzayo obaziweko.OJNjengabaphakamisa iinlembe
ukuze bakghedlhe ihlathi eliminyeneko,V%JAmanabakho arore ekabeni yehlanganwakho,
ajamisa amatshwaywawo khonapho.X)JYewize emarubhini wesiphelani;
endaweni ecwengileko isitha sone yoke into.zmJKhumbula ibandla lakho owalizuza ekadeni,
ikoro yelifa lakho owayihlengako
nentaba yeZiyoni ohlala kiyo. {JIMaskili laka-Asafa.
Awu Zimu, usilahleleni isiphelani na?
Kubayini ilaka lakho livuthe
phezu komhlambakho?)IKodwana nakungimi,
kuhle ukuba seduze noZimu;
ngenze uSomnini uSomandla isiphephelo sami
ukuze ngikhulume ngakho koke akwenzileko.T!IMbala, abadeda kuwe bazakubhubha;
uphelisa boke abangakathembeki kuwe.zmIUmzimbami nehliziywami zingaphelelwa,
kodwana uZimu ulidwala lehliziywami
nesabelo sami ngokungapheliko.taINgubani enginaye ezulwini ngaphandle kwakho na?
Ngaphandle kwakho ephasini akunanto engiyikhanukelako.GIUngirhola ngeseluleko sakho,
ungamukele ebukhoneni bakho.H INokho mina bengiseze nginawe;
ubambe isandla sami sokudla.OImina ngaba siyila nongalemukiko;
iye, ngaba njengesibandana kuwe.; qILokha ihliziywami imunyu
nemizwami idungekile, IZinjengebhudango elimbi
ekuphaphameni komuntu:
Somandla, lokha nawuvukako
uzithalalisa njengombono webhudangwelo.K IMaye, zibhujiswa ngesikhatjhana!
Zitjhabalaliswa nya ngevalo!` 9IMbala ubeka iinkhohlakali eendaweni ezibutjhelelezi,
uzenze bona ziwele ebhudwini.l QIbekwaba kulapha ngingena khona
ngethempelini lakho Zimu,
lokha nangilemuka isiphetho sabo:[/IKodwana ngathi nangilinga ukuzwisisa lokhu,
kwabonakala kuyinto ebudisi kimi,taINakube bengithe, “Ngizakuhlala ngikhuluma njalo”,
bengizokuba mkhohlisi esigungwini sabantwabakho.OIngombana ngakhathazwa ilanga loke,
njalo ekuseni ngahlunguphazwa.\1I Kube lilize kobana ngihlambulule ihliziywami,
ngahlamba izandla zami ngimsulwac?I Qalani, zinjalo-ke iinkhohlakali:
Zihlala zikhomba ngophakathi,
zikhule ngomnono.PI lokha nabathi: “UZimu wazi njani na?
OngoPhezulu unelwazi na?”@{I Iwoma liyabalandela,
lirhuqa amezwabo inga mamanzi,EI Imilomabo inyefula izulu
namalimabo ahlambalaza iphasi.W'IBayaphoqa bakhulume ngokukhohlakala,
ngokuziphakamisa bagandelela abanye.RIAmehlwabo abimbekile ngokunona,
imicabango yehliziywabo iyaphuphuma.V~%IYeke ukuzigqaja kungunongoro entanyenabo,
bambethe ubudlova njengengubo.M}IAbatjhabatjheki njengabantukazana,
abahlunguphazwa njengabanye.O|IBona abananhlungu bekube sekufeni,
izisu zabo zihlala zitatamele.Z{-Ingombana ngakhanukela abazikhukhumezako,
nangibona itjhudu labakhohlakeleko.jzMIKodwana nakungimi yena,
iinyawo zami zapheze zatjhelela,
kwasala kancani bona ziphambukeny WIIrhubo laka-Asafa.
Ngambala uZimu umlungele u-Israyeli,
iye, labo abanehliziyo ehlanzekileko.9xmHUkuphela kwemithandazo kaDavida indodana kaJese.w{HAlidunyiswe isiphelani ibizo lakhe eliphazimulako;
kwanga iphazimulwakhe ingazala iphasi loke.
Amen, iye, Amen.hvIHAkadunyiswe uSomnini uZimu,
iye, uZimu ka-Israyeli,
okunguye yedwa owenza iimangaliso.:umHKwanga ibizo lakhe lingahlala mlibe,
idumo lakhe lijame ije kusakhanya;
kwanga zoke izizwe
zingakhanukela ukubusiswa njengaye,
zimbize bonyana ungobusisekileko.FtHInga kungabakhona inala enarheni,
ngitjho neenqongweni zeentaba,
iinthelo zakhona ziyathazele njengemithi yeLibhanoni,
abantu emadorobheni baphalaze
njengotjani emmangweni.sHKwanga angasiphilela!
Inga angaphiwa igolide leTjheba,
athandazelwe njalonjalo,
ahlale abusisekile ilanga loke.Ur#HEkugandelelweni nenturhwini uyabahlenga,
ipilwabo iligugu emehlwenakhe.LqH Ukhathalela ababuthakathaka nabadududu;
asindise nabatlhogako.SpH Yena wenyela abadududu nabalilako,
iye, abakhwahlileko nabanganabani.RoH iye, woke amakhosi aguqe phambi kwakhe;
zoke izizwe zizinikele kuye.nyH Kwanga amakhosi weTharatjhitjhi
neweligwini angaletha kuye umthelo;
amakhosi weTjheba neSeba amlethele izipho;]m3H abahlali berhalawumbeni bakhothame phambi kwakhe,
izitha zakhe zikhothe ithuli.llQHKwanga angabusa ukusuka elwandle ukuya kelinye,
kusukela emlanjeni omkhulu
ukuya epelazwe;[k/HKwanga emihlenakhe kunganda ukulunga,
kuvame ukuthula, inyanga ingasabikhona.sj_HInga umbusi angafana nezulu
eliwulukela etjanini obusikiweko
nanjengomfefezwana othambisa iphasi.yikHInga kungathi kusakhanya nenyanga isadarhile,
abantu bakho bakwesabe,
iye, iinzukulwana ngeenzukulwana.xhiHKwanga angajamela indaba yabazeyame ngawe;
iye, asindise abachakileko;
kodwana aphohloze ogandelelako.Wg'HKwanga iintaba zingakhiqiza ukuthula ebantwini
nemibundu ithele ukulunga.Xf)HKwanga angagweba abantu bakho ngokulunga,
iye, abeyame kuwe ngokufaneleko.ce AHIrhubo lakaSolomoni.
Zimu, yipha umbusi imithethwakho
nokulunga kwakho kozesiweko. dGIye, nelimu lami lizakuhumuza
ngokulunga kwakho imini yoke
ngombana labo abangisongeleko
babekwe ekukheneni nehlazweni.{coGLokha nangikhalela iindumiso kuwe,
iimbhena zami zizakuhlokoma,
ngokunjalo nomphefumulwami owuhlengileko.b5GMina-ke ngizakudumisa ngeharibha;
iye, ngidumise iqiniso lakho, Zimami,
ngikukhalelele ngeharibhana,
wena ongocwengileko wakwa-Israyeli.:aoGDlondlobalisa idumo lami,
ujike ungitjhiriye.` GWena ungibonise iinsizi ezinengi kanye neenhlekelele.
Yeke vuselela ipilwami godu,
ubuye ungenyule ekuzikeni kwethuna._}GMbala, ukulunga kwakho Zimu,
kufika emazulwini aphakamileko.
Kukhulu okwenzileko Zimu!
Ngubani onjengawe na?*^MGNjengombana sengimdala ngithukghele,
ungangitjhiyi Zimu
bengikhulume ngamandlakho eenzukulwaneni,
okutjho ubungorho bakho kibo boke abazakubelethwa.]]3GKwasebutjheni bami Zimu, ungifundisile;
nanje, ngisamemezela iimangaliso zakho.}\sGNgize kobana ngikhulume godu
ngezenzo zakho ezikulu, Somnini, Somandla,
iye, isindiso eyenziwe nguwe wedwa.{[oGUmlomami uzakukhuluma ngokulunga kwakho
nesindiswakho ilanga loke
ngombana angibazi ubukghwari bokutlola.DZGMina ngizakuhlala ngethemba,
ngirhagala ekukudumiseni._Y7G Abajamelene nami abakhene bebapheliswe,
abangisongelako bembeswe ihlamba nehlazo.Zimami, rhaba ungisize!\W1G bathi: “UZimu umtjhiyile!
Mlandeleni, nimbambe
ngombana akanamenyeli!”YV+G ngombana izitha zami zikhuluma ngami
nalabo abeluse ipilwami bazwana ngami,[U/G Ungangilahli esikhathini sokuluphala,
ungangitjhiyi lokha amandlami naphelako;TqGUmlomami uzele idumo
nokukubabaza ilanga loke.RSGNgibe sibonelo kabanengi
ngombana wena usiphephelo sami esiqinileko.RGngizesame kuwe kwekubelethweni kwami.
Nguwe owaqunta inongo nangibelethwako.
Ukudumisa kwami kukuwe soke isikhathi.\Q1Gngombana ulithemba lami, Somnini, Somandla.
Kwebutjheni bami ngithembele kuwe;iPKGZimami, ngisindise esandleni seenkhohlakali,
iye, ekubanjweni ngabangakalungi nabagandeleliOGYiba lidwala kimi,
irharha lokuphephela ngesikhathi soke.
Uyaleze bonyana ngisinde!
Mbala, ulidwala nerholo lami!XN)GNgokulunga kwakho ngenyule, ungihlenge,
beka indlebakho kimi, ungisindise.KM GKuwe Somnini, ngiyaphephela,
yeke ungavumi ngingene ehlazweni. L FMina ngichakile begodu ngidududu,
yeke, rhaba uze kimi, Zimu.
Wena ulisizo nomhlengami,
nje-ke Somnini, ungariyadi!{KoFKuthi abakufunako bathabe bebathakase;
abathanda isindiswakho ngesikhathi soke bathi:
“Mkhulu uZimu.”WJ'FLabo abathi, “Arha! Arha!”
babuyiselwe emuva ngebanga lokudana kwabo.lIQFAkuthi abazumana nepilwami
bakhene, barhubutjheke bebabaleke;
iye, abangisongelako badane.?HyFZimu, yewungiphephise;
Somnini, ngisize masinyana!JG FKumkhaleli; irhubo lakaDavida; livunywa emnikelweni wesikhumbuzo.mFSE%iye, iinzukulwana zeenceku zakhe
zizakuzuza inarha,
abathanda ibizo lakhe bazakuhlala kiyo.EyE$Ngambala uZimu uzakusindisa iZiyoni,
avuselele amadorobho wakwaJuda.
Abangabakhe bazakuhlala lapho bawathumbe;LDE#Akadunyiswe lizulu nephasi,
ilwandle nakho koke okuphila kilo.aC;E"Ngambala, uZimu uyabalalela abanesidingo,
akabadeleli abangabakhe abasekuthunjweni.mBSE!Abathobekileko bayabona, bajabule,
abafuna uZimu bayathaba.
Nje-ke iinhliziyo zenu azename!AyE Lokhu kuzamthabisa uSomnini
ukudlula umhlabelo wekomo,
iye, ikunzi eneempondo
neenqatha ezihlukene kabili.S@EIbizo lakaZimu ngilidumisa ngengoma,
iye, ngimphakamisa ngokuthokoza!K?ENgihluphekile, ngineenhlungu;
yeke isindiswakho ayingivikele!R>EAbasulwe encwadini yabaphilako,
bangatlolwa erhelweni labalungileko.@={ENgezelela icala ecaleni labo,
ungababali emsenakho.U<#Engombana bazumana nalabo obabethileko,
bakhuluma ngalabo obalimazileko.L;EKwanga ikampabo ingaba dududu
kungabikhona ohlala ematendenaboV:%EThululela ilaka lakho phezu kwabo,
ubukhali bakho obuvuthako bubafikele.S9EAmehlwabo akaphophale ukuze bangaboni;
wenze amadinabo ahlale agedla.S8EItafula labo alibe sisifu phambi kwabo,
libe sithiyo ebakhozini babo.W7'EBanginikela inyongo esikhundleni sokudla
nangomileko bangiseza isibharha.6!EIinhlamba ziyephulile ihliziywami, ayiselapheki.
Ngalindela ukutlhuwelwa, kodwana do
nokurhawukelwa, kodwana akhange ngikufunyane.u5cEWena uyayazi ihlamba engethukwa ngayo,
ihlazo nokurhubutjhwa kwami;
zoke izitha zami ziyazeka kuwe.L4ETjhidela kimi, ungihlenge,
ngitjhaphulule ngenca yezitha zami.b3=Eungayifihleli incekwakho ubuso bakho
ngombana ngihluphekile.
Rhaba ungiphendule!v2eENgiphendule Somnini
ngombana ukwethembeka kwakho kukhulu;
phendukela kimi ngesirhawu sakho esikhulu,w1gEUngavumeli isikhukhula singigubuzese,
ungavumeli ukuzika kungiginye
namkha umgodi wethuna ungibhibhe.0Engikhuphe edakeni!
Angifuni ukutjhinga phasi;
ngifisa ukwenyulwa kabangizondako,
ngitjho nekuzikeni kwamanzi.+/OEKodwana mina, ngithandaza kuwe, Somnini,
akube sikhathi sokwamukeleka kuwe, Zimu:
Ngiphendule ngokwethembeka kwakho okukhulu!
Ngeqiniso lesindiswakhoM.E Abahlezi esangweni bathamba ngami
neengomeni zeendakwa kunjalo.F-E Ngembatha izambatho zokuzila
nalapho ngaba siphoqo kibo.9,mE Ngazithobisa ngokuzila,
kwaba yihlamba kimi.Y++E Ukutjhisakalela indlwakho kungidlile;
iinhlamba zabakuthukako zehlele kimi:P*E Sengiphenduke otjhili ngakwethu,
ngimqhamuka ebantwaneni bakababa.H) ENgenca yakho ngithwele ihlamba,
ihlazo lembese ubuso bami.$(AESomnini, Somandla, Mninimandlawoke,
abaqalelela kuwe, abangadaniswa ngenca yami.
Zimu ka-Israyeli,
abakufunako abangarhubutjhwa ngebanga lami.J' EZimu, wena uyabazi ubudlhayela bami,
amacalami abhamba kuwe.B&}EAbangizonda ngelize banengi
ukudlula iinhluthu ehlokwenami.
Abangiqedako banamandla,
iye, labo abajamelana nami ngamanga.
Ngikatelelwa ukubuyisela engingakakudlelezeli.p%YENgidiniwe ngokulila kwami,
umphimbami uyarhoroza,
amehlwami selafiphele ngokuqalelela uZimami.k$OENgiminza edakeni elitjhingako,
sengifike emanzini azikileko
neenkhukhula ziyangigubuzesa.F#EZimu, ngisindise
ngombana sengivele ngehloko ngemanzini! ;f~~V~}}S|||7{{x{%zzazyySyx}wwrwvv!uu{ttsssQsrrMqqq@pp2ooo;nntmmm]lll?kkskjj!iiGhhQggugffee+dd]cccMbbYb aaP```__T_^^U^]]n\\F[[IZZ@YYTXXXQQkQPP`OOOENNwNMMYLLLXL KK`JJJ1IIWIHH4GG/FFeFEEbDDCCbBBB%AA.@@x???E>>a===R<<Dumisa uSomnini mphefumulwami!
Iye, koke okuphakathi kwami
akudumise ibizo lakhe elicwengileko.q[fAbantwana beenceku zakho,
bazakuhlala baphephile.
Iinzukulwana zabo zizakunzinza phambi kwakho.BfKodwana wena unguwe njalo,
iminyakakho ayinamkhawulo.4afZona izintwezo zizakubhubha,
kodwana wena ujamile.
Iye, koke lokho kuzakuphela njengengubo;
mbala, njengesambatho uzakukuphendulela,
ngalokho kuzakuphela.RfWabeka iinsekelo zephasi emandulo
namazulu amsebenzi wezandla zakho.+fNgebangelo ngiyancenga ngithi:
“Zimami, ungangisusi
ngisesephakathi kwamalangami.”
Iminyakakho iseenzukulwaneni ngeenzukulwana.iKfUSomnini waqeda amandlami
ngisesephakathi kwendlela yepilo,
iye, warhunyeza amalangami.^5flokha abantu nababuthana ndawonye,
ngitjho nemibuso
ukuze balotjhe uSomnini.RfIbizo lakaSomnini lizakumenyezelwa eZiyoni
nedumo lakhe eJerusalema,a ;fukuze alalele ukububula kweembotjhwa
nokutjhaphulula labo esele benganyelwe kukufa.m Sflokha nasele asiqalile aphezulu ekucwengeni,
iye, lokha uSomnini nasele aqale phasi asezulwini,| qfMbala, lokhu kuzakutlolwa phasi
kube ngokwesizukulwana esizako
nesizwe esizakudaleka sizakudumisa uSomniniP fanake umthandazo wabahlubule
begodu angekhe asinyaze isibawo sabo.K flokha navuselela iZiyoni.
Uzazibonakalisa asephazimulwenakhe,`9fIzizwe zizalesaba ibizo lakaSomnini,
idumo lakhe lihlonitjhwe makhosi woke wephasi`9fngombana iinceku zakho ziyawabuka amatje walo
begodu zitlhuwela ithuli leZiyonelo.wgfYewusikime ngokwakho urhawukele iZiyoni!
Kusikhathi somusa ngalo,
iye, isikhathi esibekiweko sifikiletaf Kodwana wena Somnini,
unobukhosi banini nanini,
isinanazelo sakho ngeseenzukulwana ngeenzukulwana.H f Amalangami anjengethunzi entambama,
ngiyabuna njengotjani.Rf ngebanga lobukhali nelaka lakho,
iye, ungithethe wangifuthela eqadi.U#f Ngikhuma umlotha inga ngidla isikwa,
ngivange isiselo sami neenyembezi,T!f Ilanga loke izitha zami ziyangiphoqa;
abangithukako bahlolozela ngami.OfNangileleko ngiyaphilelwa,
nginjengenyoni ehlezi yodwa ephahleni.LfNginjengegubulu lerhalawumba
nanjengesirhulurhulu semarubhini.D~fNgebanga lokuquma kwami
sese ngikhehlile, ngimathambo.i}KfIhliziywami iwohlokile
begodu ibune njengotjani;
sese ngibuthakathaka kobana ngingadla.X|)fIye, amalangami aphela njengentuthu
namathambami avutha njengomlilo eziko. {fUngafihli ubuso bakho kimi
elangeni lesizi lami;
beka indlebakho kimi
mhlana ngikubizako;
ungiphendule masinyana!NzfSomnini, yizwa umthandazwami;
ilizwi lesililo sami alifike kuwe.Xy +fUmthandazo wohluphekileko lokha abuthakathaka godu abubula phambi kwakaSomnini.}xseImihla ngemihla ekuseni
ngizakuthulisa iinkhohlakali enarheni,
ngisuse zoke iingilamkhuba emzini kaSomnini.sw_eowenza ikohlakalo
angekhe ahlala esigodlweni sami;
okhuluma amanga
angeze ajama phambi kwami.veNgikhetha abaqotho enarheni
ukuze bakwazi ukuphila nami;
okhamba endleleni epheleleko
nguye ongangisebenzela;uuceLoyo ohleba umuntu, ngizamthulisa.
Amehlo azitjhayako nehliziyo ezikhukhumezako
angeze ngayamukela.QteNgizakuba kude nehliziyo eneengwegwe;
angeze ngaba nendaba nokumbi.seAngekhe ngabekezelela ubukhohlakali
phambi kwami.
Ngiyayizonda indlela yeemphambeko;
angeze ngathatheka ngayo. reIye, ngizakuyelela indlela epheleleko.
Uzakuza nini kimi na?
Ngizakukhambakhamba ngesigodlweni sami
ngehliziyo eqotho.kq QeIrhubo lakaDavida.
Ngizakukhalela ngokwethembeka nangokulunga,
ngokurhubela wena, Somnini.~pudMbala, uSomnini ulungile,
ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani
nobuqotho bakhe iinzukulwana ngeenzukulwana.xoidNgenani emasangwenakhe ngokuthokoza
nesirhodlweni sakhe ngokudumisa;
mthokozeni, nibabaze ibizo lakhe!nwdYazini bona uSomnini unguZimu.
Nguye owasidalako, singebakhe;
thina sibabantu bakhe
nefuyo yedlelo lakhe.Jm dLotjhani uSomnini ngokuthaba,
nize phambi kwakhe ngehlokomo.Hl dIrhubo lokuthokoza.
Hlokomelani uSomnini nina bephasi loke!wkgc Phakamisani uSomnini uZimethu;
mlotjheni entabenakhe ecwengileko.
Mbala, uSomnini uZimethu ucwengile!njUcSomnini, Zimethu, wabaphendula;
waba nguZimu ocolelako kibo,
nanyana wababetha ngezono zabo.ai;cwakhuluma nabo asesikeni yelifu.
Bona balonda ubufakazi
neemiso abanikela zona.hcUMosi no-Aroni bebaphakathi kwabaphristi bakhe
noSamyela kilabo ababiza ibizo lakhe.
Nabalilela uSomnini wabezwa;ngUcPhakamisani uSomnini uZimethu;
mlotjheni ebunabelweni beenyawo zakhe.
Mbala, yena ucwengile!yfkcSomnini onamandla, mthandi wobulungiswa,
wena wabeka ukuhleleka,
wenza ubulungiswa nokulunga kwaJakopo.Ze-cYeke, ibizo lakhe elesabekako
alidunyiswe zizizwe.
Mbala yena ucwengile!wengamele izizwe zoke.lc ScUSomnini uyabusa,
izizwe azithuthumele.
Uhlezi phezu kwamakerubhi,
iphasi alidengezele.byb phambi kwakaSomnini
ngombana uyeza uzokugweba iphasi;
iye, agwebe ilizwe ngokulunga
nezizwe ngokufaneleko.@a{biinkhukhula ziphorome,
iintaba zihlokome kanyekanyeO`bIlwandle alirhube nokugcwala kwalo,
iphasi lidume nabahlali balo,U_#bHlokomani phambi kwakaSomnini umbusi
ngeemporompita nomdumo wepalapala.G^bRhubelani uSomnini ngeharibhana,
iye, ngeharibha nomvumo.W]'bHlokomelani uSomnini nina bephasi loke!
Thabani nihlokome begodu nirhube!\ bWakhumbula ukwethembeka nobuqotho bakhe
endlini ka-Israyeli.
Imikhawulo yoke yephasi
yabona ukuhlula kwakaSomnini.Z[-bUSomnini uzwakalise ukuhlula kwakhe,
wembule isigwebo sakhe phambi kwezizwe.Z !bIrhubo.
Vumani ingoma etja kuSomnini
ngombana wenze iimangaliso.
Isidla sakhe nengalwakhe ecwengileko
kumlethele ukuhlula.YY+a Thakasani kuSomnini nina abalungileko,
nithokoze ibizo lakhe elicwengileko!UX#a Umkhanyo usabalele kwabalungileko
nokwenama kungokwabaqotho ngehliziyo.Wwa USomnini uthanda abazonde ubumbi,
welusa amaphilo wabathembekileko bakhe,
abahlenge esandleni seenkhohlakali.^V5a Mbala wena Somnini,
ephasini loke uphakeme,
kibozinyana boke, ungehla khulu.rU]aIZiyoni nalizwa lokho liyajabula
nemizi yakwaJuda iyathaba,
iye, ngebanga leengwebo zakho, Zimu. T aBoke abalotjhi bemifanekiso bakhenile,
iye, labo abazigqaja ngeenthombe zabo.
Boke abosingazimu bayaguqa phambi kwakhe.SSaAmazulu amemezela ukulunga kwakhe
nezizwe zoke zibona iphazimulwakhe.|RqaIintaba zincithika njengamanyephe
phambi kwakaSomnini,
iye, ngebanga lobukhona bomnikazi
wephasi loke.JQ aImibanakhe ibaneka ilizwe;
iphasi libone lokho lithuthumele.HP aPhambi kwakhe kukhamba umlilo
oqothula amanabakhe mazombe.kOOaAmafu nobumnyama kumphahlile;
ukulunga nobulungiswa
kusisekelo sesihlalo sakhe sobukhosi.[N 1aUSomnini uyabusa; iphasi alijabule,
iye, zoke iinarha ezingaphetjheya zithabe!M%` phambi kwakaSomnini
ngombana uyeza,
iye, uyeza bona azokugweba iphasi.
Uzakugweba ilizwe ngokulunga
nezizwe ngeqiniso lakhe.OL` Ummango awusase nakho koke okukiwo,
yoke imithi yehlathi ihlokomeWK'` Amazulu akathabe, iphasi lijabule,
ilwandle lihlokome nakho koke okukilo.J/` Memezelani ezizweni nithi:
“USomnini uyabusa!
Ilizwe lihlezi lanzinza,
angeze lanyakaziswa.
Uzakugweba izizwe ngokufaneleko.”fIE` Lotjhani uSomnini ekucwengeni kwephazimulwakhe;
iphasi loke alithuthumele phambi kwakhe.zHm`Lethani kuSomnini idumo elifanele ibizo lakhe;
lethani iminikelo,
ningene esirhodlweni sethempeli lakhe.ZG-`Lethani kuSomnini nina nkoro zezizwe;
iye, lethani kuSomnini idumo namandla.eFC`ukuhlonitjhwa nobukhosi kuphambi kwakhe,
iye, amandla nephazimulo kusethempelini lakhe.dEA`ngombana abosingazimu babantu
baziinthombe nje kwaphela.
USomnini wawenza amazulu,sD_`Mbala mkhulu uSomnini
begodu kumele adunyiswe ngamandla.
Yena wesatjwa ngaphezu kwabozinyana bokeXC)`Memezelani iphazimulwayo ezizweni
neemangaliso zayo hlangana nabantu boke.sB_`Vumelani uSomnini, nidumise ibizo lakhe,
nilethe iindaba ezimnandi zesindiswakhe
imihla ngemihla.JA `Vumani ingoma etja kuSomnini;
iphasi loke alivumele uSomnini!a@;_ Ngalokho ngafunga elakeni lami ngathi,
‘Angeze bangene ekuphumuleni kwami.’ ”&?E_ Iminyaka ematjhumi amane
isizukulwaneso sangikghabhudlha.
Nje-ke ngathi,
‘Sibabantu abaphambene ngehliziyo,
neendlela zami asiziyeleli.’f>E_ lapha aboyihlomkhulu bangizizinya khona,
bangilinga nanyana besele babonile umsebenzami.d=A_“Ningaqinisi iinhliziyo zenu njengeMeriba
nanjengelangeni lelo eMasa, erhalawumbeni,%<C_Mbala, yena unguZimethu,
thina sibabantu bedlelo lakhe
nomhlambi wesandla sakhe.
Namhlanje kwanga ningalalela iphimbo lakhe
ngombana wathi:S;_Yizani simlotjhe simkhothamele,
siguqe phambi kwakaSomnini umenzethu![:/_Ilwandle lingelakhe ngombana walenza
nezandla zakhe zabumba indawo eyomileko.Z9-_Esandleni sakhe uphethe ukuzika kwephasi,
iinqongo zeentaba nazo zingezakhe.U8#_Mbala, uSomnini unguZimu omkhulu
nombusi omkhulu ngaphezu kwabozinyana.Q7_Asitjhideleni phambi kwakhe ngokuthokoza,
simhlokomalele ngeengoma!R6 _Yenize sihlokomele uSomnini;
iye, sihlokomalele iDwala lesindiswethu!5y^USomnini uzababuyiselela ngesono sabo,
abathanyele ngobukhohlakali babo;
iye, uSomnini uZimethu uzabathanyela.Y4+^Kodwana uSomnini ube lirholo lami,
iye, uZimami olidwala lobuphephelo bami.U3#^Baluka ilisu ngepilo yolungileko,
balahle onganacala ngesigwebo sokufa.y2k^Wena angeze waba nehlanganyelo
nabagwebi abakhohlakeleko,
labo ababumba okumbi ngokujamelana nomthetho.`19^Lokha imikhumbulwami nayihlubayezeka khulu,
induduzwakho ivuselela umphefumulwami.i0K^Nangidlumbana bonyana inyawo lami liyatjhelela,
ukwethembeka kwakho, Somnini, kwangisekela.N/^Ngathana uSomnini akhange angisize,
ngabe sengibalwa nabaleleko.l.Q^Ngathi:
“Ngubani ozangijamela kabenza okumbi?
Ngubani ozangenyela eengilamkhubeni na?”^-5^Iye, ubulungiswa buzakubuyela kwabalungileko
nabaqotho ngehliziyo bazabulandela.\,1^Ngambala, uSomnini angeze abatjhiye abantu bakhe,
angeze alilahla ilifa lakhe.o+W^ ukuze umnikele ukuphumula emalangeni amambi,
ukufikela lapha isikhohlakali senjelwa khona umgodi.Q*^ Ubusisiwe omkhalimelako Somnini;
iye, loyo omfundisa ngomthethwakhoK)^ unguSomnini owazi imicabango yomuntu
kobana ililize lakolize.L(^ Okhalimela bezizwe, akabethi na?
Mbala ofundisa umuntu ilwazi,J' ^ Owanameka indlebe, akezwa na?
Owahlomela ilihlo, akaboni na?[&/^Yelelani nina bantu abalibeleko!
Nina ndlhayela ndina, nizakuhlakanipha nini?K%^zibuye zithi: “USomnini akaboni;
uZimu kaJakopo akanaki.”N$^Zibulala umhlolokazi nesikhonzi,
iye, zitjhabalalisa iintandani,D#^Ziqova abantu bakho, Somnini,
zigandelela ilifa lakho.["/^Zikhuluma ngamaganyana wokuzitjhaya
iye, zoke iingilamkhuba ziyazikhakhazisa.p!Y^Somnini, kuzabe kube nini
iinkhohlakali ziziphakamisa,
iye, kuzabe kube nini zidlondlobala na?K ^Sikima wena mgwebi wephasi,
uphe abazitjhayako okubafaneleko!b ?^Zimu obuyiselelako, Somnini,
iye, wena Zimu obuyiselelako,
khanya ngokudarhileko!{]Ubufakazi besivumelwano sakho bethembakele khulu,
ukucwengeka kuyifanele indlwakho Somnini,
bekube nini nanini.  ]Kodwana ngaphezu kwetjhada lamanzi amanengi,
iye, itjhada lamadlambi welwandle anamandla,
kunoSomnini phezulu onamandla.]Amanzi amanengi aphakamile, Somnini,
iye, iinkhukhula ziphakamise iphimbo lazo;
mbala, amalwandle aphakamise ukubhodla kwawo.b=]Somnini, isihlalo sakho sobukhosi
sinzinze mandulondulo;
wena ungowanini nanini. #]USomnini uyabusa, wembethe iphazimulo;
uvunule bewazithekeleza amandla!
Ngalokho wanzinzisa iphasi,
nje-ke angeze lanyakaziswa.pY\ukuze batjengise bona uSomnini wethembekile.
Yena ulidwala lami
begodu akunabukhohlakali kuye.V%\Nebudaleni babo basathela iinthelo,
balihlaza begodu bahlala baqhakazileR\Bona batjalwe ngendlini kaSomnini,
bahluma esirhodlweni sakaZimethu.R\ Abalungileko bahluma njengomdubi,
bakhule njengomsedari weLibhanoni.fE\ Amehlwami abonile ukuwa kwamanabami
neendlebe zami zizwile ukubhubha kwabajamelani bami.dA\ Wena uphakamise idumo lami
njengephondo leliza,
wangithambisa ngamanyephe amatjha.wg\ kodwana izitha zakho, Somnini,
iye, izitha zakho, qala ziyabhubha;
mbala, iingilamkhuba ziyahlakazwa.,S\ Wena Somnini, nini nanini uphakeme,mS\Iinkhohlakali zihluma njengotjani
neengilamkhuba ziyaqhakaza,
kobana zibhujiswe isiphelani.J \Isiyila angekhe sakwazi lokhu
nesidlhadlha angeze sazwisisa:P\Maye, zikulu izenzo zakho Somnini!
Imicabangwakho uthi izikile na!hI\Ngambala, ungithokozisile ngomsebenzakho, Somnini,
ngezenzo zezandla zakho ngizakuhlokoma.P \ngomkenenezo weharibha leenara ezilitjhumi
nangomvumo weharibhana.N \ukumemezela ukwethembeka kwakho ekuseni
nobuqotho bakho ebusuku,V %\Kuhle ukuthokoza uSomnini,
iye, ukudumisa ibizo lakho, wena ongoPhezulu,)  O\Irhubo; ingoma yelanga leSabatha.B [Ngizamsuthisa ngepilo ede,
ngimbonise isindiswami.”fE[Lokha nangibizako ngizamphendula;
ngibe naye eensizini,
ngimhlenge bengimuphe idumo.hI[USomnini uthi:
“Ongikhathalelako ngizamsindisa,
ngimvikele ngombana wazi ibizo lami.R[ Uzakubhadula phezu kwebhubezi nephiphi,
ugadange ibhubezana nenyoka.P[ zikuthwale ngezandla zazo
ukuze inyawo lakho lingakhutjwa lilitje.V%[ Mbala, uzakuyala iingilozi zakhe ngawe,
zikulonde eendleleni zoke zakho;O[ akunabumbi obuzakwehlela
nemikhokha ezakutjhidela etendeni lakho.a;[ Ngambala wena Somnini usiphephelo sami!
Nakube wenze ongoPhezulu isiphephelo sakho,S[Uzamqala kwaphela ngamehlwakho,
ubone ukubuyiselelwa kweenkhohlakali.  [Ikulungwana ingawa eqadi kwakho,
ngitjho netjhumi leenkulungwana ngesidleni sakho,
kodwana ubhubhani angeze ehlela kuwe.Z-[nanyana ubhubhani ogega ebumnyameni,
iye, umbulalazwe obhubhisa emini ekulu.O~[Angeze wesaba ukwesabeka kobusuku
namkha imisubela ephapha emini,}y[Ukufihla ngeensiba zakhe,
ngaphasi kwamaphikwakhe ufunyana ubuphephelo,
ubuqotho bakhe busihlangu nomthangala.V|%[Ngambala yena uyakuhlenga esifwini somthiyi,
iye, kubhubhani orhayilako.Z{-[uthi kuSomnini: “Ubuphephelo bami nerholo lami,
uZimami engimethembako.”Uz %[Umuntu ohlezi ekusithekeni kongoPhezulu
nokhosele emthunzini woSabekako,y/ZSomandla, Zimethu,
kwanga isisa sakho singaba phezu kwethu!
Nzinzisa umsebenzi wezandla zethu,
iye, uqinise umsebenzi wezandla zethu.Yx+ZUmsebenzakho awubonakale eencekwini zakho
nephazimulwakho ebantwaneni bazo.xwiZSiphe amalanga wokujabula,
abe ngangalawo owasibetha ngawo;
iye, njengeminyakeni esabona ngayo okumbi.cv?ZEkuseni yewusisuthise ngokwethembeka kwakho
ukuze sithabe, sename emalangenethu woke.LuZ Buya Somnini!
Kuzabe kube nini na?
Tlhuwela iinceku zakho.[t/Z Somnini, sifundise ukubala amalangethu
ukuze sizuze ihliziyo enokuhlakanipha.yskZ Ngubani owazi amandla wetukuthelwakho,
njengombana ilaka lakho lilikhulu,
lifana nokwesabeka kwakho na?SrZ Iminyaka yokuphila kwethu imatjhumi alikhomba,
nasiqinileko ibe matjhumi abunane;
kodwana ubuhle bayo bunobudisi nesizi.
Mbala iminyakethu idlula masinyana
bese thina siyaphapha semuke.Uq#Z Amalangethu ayaphela ngelaka lakho
neminyakethu siyiphetha ngokububula._p7ZWena ubeke amacalethu phambi kwakho,
iye, okufihliweko phambi kwakho emkhanyweni.FoZItukuthelwakho iyasiqothula,
ubukhali bakho buyasethusa.Yn+ZIye, ekuseni buyahluma,
kodwana ntambama buphetha
ngokutjhwaba, bubune.kmOZWena uqeda abantu,
ekuseni baba njengobuthongo obudlulileko;
babe njengotjani obuphelako:$lAZNgambala, emehlwenakho iminyaka eyikulungwana
injengelanga linye,
iye, ilanga layizolo elidlulileko;
ifana nesikhathi sinye somlindo wobusuku.Zk-ZUbuyisela obhubhako ethulini
ngokuthi kwaphela:
“Buyani nina bantu.”hjIZWena bewunguZimu nini nanini,
iintaba zingakabi khona,
iye, ungakavezi iphasi nelizwe.si aZUmthandazo kaMosi, umuntu kaZimu.
Somandla, wena ube siphephelo sethu
iinzukulwana ngeenzukulwana!?hyY5Akadunyiswe uSomnini nini nanini!
Amen, iye, Amen._g7Y4eziphoqakwezi,
iye, Somnini, izitha zakho eziphoqa
amabhadu wozesiweko wakho.ufcY3Somandla, khumbula isiphoqo seenceku zakho
engisethwele ngaphakathi kwami;
khumbula zoke izizwekazigeGY2Somandla, kuphi ukwethembeka kwakho kwakade
owafunga ngakho ngobuqotho bakho kuDavida na?Yd+Y1Ngubani ongaphila angasaboni ukufa?
Ngubani ongasinda emandleni wethuna na?fcEY0Khumbula bona ukuphila kwami kungangani:
Boke abantu owabadalako imihla yabo mifitjhani._b7Y/Kuzabe kube nini Somnini uzifihla?
Ilaka lakho livutha njengomlilo isiphelani na?EaY.Urhunyeze amalanga wobutjha bayo,
wayithela ngeenhloni.K`Y-Ususe isithunzi sayo,
waradlha phasi isihlalo sayo sobukhosi.S_Y,begodu uphendulele ubukhali besabulayo,
iye, epini akhange uyisekele.L^Y+Uphakamise isidla samanabayo,
wenza zoke izitha zayo zathakasaY]+Y*Boke abadlula ngendlela bayayiphanga;
seyiphenduke isiphoqo sabomakhelwana.P\Y)Uphundluse yoke imithangalayo,
wenza iimphephelo zayo zaba liququ.c[?Y(wajikela isivumelwano sakho nencekwakho,
wabhutjhabhutjha isihlohlo sayo ehlabathini.bZ=Y'Kodwana wena Zimu,
kwanjesi umlahlile, wamala.
Uvuthe ngelaka lakho kumzeswakho,^Y5Y&sizakudzimelela isiphelani njengenyezi
ebufakazi obuqinileko esibhakabhakeni.”jXMY%Isizukulwana sakhe sizakujama nini nanini,
isihlalo sakhe sinzinze phambi kwami njengelanga,TW!Y$Ngafunga kwaba kanye ngokucwengeka kwami,
angeze ngamkhohlisa uDavida:]V3Y#Isivumelwano sami asobe ngasilulaza,
namkha ngijikele ilizwi engilikhulumileko.aU;Y"Kodwana angekhe ngasusa ukwethembeka kwami kuye
namkha ngiphambukise ubuqotho bami.STY!ngizokuphobola ngentonga iimphambeko zabo
namacalabo ngamatshwenyeko.KSY nalokha nabalulaza neemiso zami
begodu bangagcini imiyalwami,dRAY“Nakube abantwabakhe
bahlubuka umthethwami
begodu bangakhambi ngeemfundiso zami,fQEYNgizakujamisa isizukulwana sakhe nini nanini,
iye, nobukhosi bakhe, ije izulu lisekhona.gPGYNgizamgcinela ukwethembeka kwami isiphelani,
isivumelwano sami naye sizakuhlala siqinile.GOYNgizamenza izibulo lami,
iye, ongehla kwamakhosi wephasi.TN!YUzangibiza ngokuthi, ‘UnguBaba,
unguZimami, nedwala lesindiswami.’XM)YNgizakubeka isandla sakhe phezu kwelwandle
nesidla sakhe phezu kwemilambo.eLCYUbuqotho nokwethembeka kwami kuzakuba naye;
ngebizo lami idumo lakhe lizakuphakanyiswa.WK'YNgizakuqova amanabakhe phambi kwakhe,
ngimadlhe phasi labo abamzondileko.FJYAkunasitha esizamhlula
nesikhohlakali angeze samthobisa.MIYIsandla sami sizakuhlala simsekele
begodu ingalwami izamqinisa.MHYNgifumene incekwami uDavida,
ngamzesa ngamafuthami acwengileko.G%YKothembekileko wakho
wakhe wakhuluma ngombono wathi:
“Ngibeke isihlohlo phezu kwengorho,
ngaphakamisa loyo okhethwe ebantwini.bF=YUmbusi osihlangu sethu, ungowakaSomnini,
iye, ubabethu ungowoCwengileko ka-Israyeli.REYMbala, uyiphazimulo yamandlethu,
ngomusakho idumo lethu liphakamile.UD#YIlanga loke bahlokoma ngebizo lakho
begodu baphakamisa ukulunga kwakho.kCOYSomnini, babusisiwe abantu abazi umkhosi womgidi,
labo abakhamba emkhanyweni wobukhona bakho.{BoYUkulunga nobulungiswa
kusisekelo sesihlalo sakho sobukhosi;
ukwethembeka neqiniso kukhamba phambi kwakho.^A5YIngalwakho ineenkhwepha,
isandla sakho sinamandla,
isidla sakho siphakamile.[@/Y Wena wadala itlhagu nesewula;
iTabori neRherimoni ziyahlokoma ebizweni lakho.X?)Y Amazulu angawakho nephasi ngelakho;
wanzinzisa umhlaba nakho koke okukiwo.`>9Y Wena wahlaba uRahabu bewamtshidlha;
wahlakaza izitha zakho ngengalwakho enamandla.W='Y Wena ulawula ilwandle naliphakamako;
uthulise amadlambalo nakhiphizelako.u<cY Somnini, Zimu Mninimandlawoke,
ngubani onamandla njengawe?
Somnini, ubuqotho bakho bukuzombelezile.q;[YUSomnini unguZimu osabekako ebandla labacwengileko;
mkhulu uyababazeka kibo boke abamzombelezileko.:Yngombana hlangana nabaphezulu
ngubani ongalinganiswa noSomnini?
Iye, ngubani ongafaniswa noSomnini
phakathi kwabozinyana?s9_YIindalwa zezulu azidumise iimangaliso zakho, Somnini;
iye, ubuqotho bakho ehlanganweni yabacwengileko 8 Y‘Isizukulwana sakho ngizasiqinisa isiphelani,
nginzinzise isihlalo sakho sobukhosi
iinzukulwana ngeenzukulwana.’ ”l7QYWena wathi:
“Ngenze isivumelwano nokhethiweko wami,
ngafunga encekwinami uDavida ngathi,6wYNgambala, ngizakumemezela ngithi:
Ukwethembeka kwakho kunzinze isiphelani,
uqinise ubuqotho bakho emazulwini."5=YNgizakuvuma ngezenzo zokwethembeka kwakaSomnini
nini nanini.
Somnini, ngomlomami ngizakumemezela ubuqotho bakho
iinzukulwana ngeenzukulwana.&4 IYIMaskili laka-Etani umEzrarhi.g3GXWenze bona abangithandako
nabomakhelwana bangihlubuke,
iinhlobo zami sese kubumnyama.Q2XKungizombe njengamanzi imini yoke,
kungizombeleze mahlangothi woke.G1XUbukhali bakho bungehlele;
ukwesabeka kwakho kungiqedile.n0UXKusukela ebutjheni bami ngingochakileko,
ngisengozini yokufa;
ngiphelile ngokwethuswa nguwe.A/}XSomnini, ungilahlelani?
Ungifihlelelani ubuso bakho?T.!XYeke mina Somnini, ngilila kuwe;
ekuseni umthandazwami wenyukela kuwe.c-?X Iimangaliso zakho ziyaziwa ebumnyameni,
namkha ukulunga kwakho ezweni lokukhohlwa na?l,QX Ukwethembeka kwakho kuyatjhunyayelwa ethuneni,
namkha ubuqotho bakho endaweni yokubhujiswa na?U+#X Abafileko uyabenzela iimangaliso na?
Iinthunzi ziyavuka zikuthokoze na?u*cX Ilihlo lami liyafiphala ngesizi.
Imihla yoke ngilila kuwe Somnini,
ngikhongozela kuwe izandla zami.u)cX Wenze iinhlobo zami zangitjhiya,
wangenza ngaba sinyenyiso kizo;
ngivalelekile, angikwazi ukuphuma.?(yXIlaka lakho lingehlele,
ungibhibha ngamadlambakho.L'XUngibeke ekuzikeni komgodi,
eendaweni zobumnyama obutjhingako.&!Xotjhiyiweko hlangana nabafileko
nanjengabamadlhwe bebalala ethuneni
ongasabakhumbuliko;
iye, njengabasusiweko esandleni sakho.Y%+XNgibalwa kanye nabehlela emgodini,
sese ngifana nomuntu ophelelwe mamandla,`$9Xngombana umphefumulwami uzwile ngamatshwenyeko
nokuphila kwami kutjhidele ekufeni.J# XUmthandazwami awufike kuwe,
indlebakho ilalele ukulila kwami]"3XSomnini, Zimu wesindiswami,
emini ngiyarhuwelela,
ebusuku ngiphambi kwakho.o! YXIngoma; irhubo lamaKhorarhi; kumkhaleli; ngeMarhalathi; ngokudlhegana; iMaskili; lakaHemani umEzrarhi.Y +WNalokha nabagidako bavuma bathi:
“Inongwethu ngokupheleleko iseZiyoni.”b=WLokha uSomnini natlolisa izizwe,
uzakutlola bunje:
“Laba bantwana beZiyoni.”Wkodwana ngeZiyoni kuzakuthiwa:
“Omunye nomunye umntwanayo
begodu ongoPhezulu ngokwakhe
uzayenza inzinze.”3_W“Hlangana nabangaziko mina Jerusalema,
ngibala isihlola iGibhide neBhabheli,
iye, iFilistiya, iTirosi kanye neKutjhe.”
Nanyana abantu babelethelwa lapho,DWKukhulunywa ngezinto ezidumisekako ngawe,
muzi kaZimu.]3WUSomnini uthanda amasango weZiyoni
ukwedlula zoke iindawo zokuhlala zakaJakopo.` ;WIrhubo lamaKhorarhi; ingoma.
Iinsekelo zeJerusalema
ziseentabeni ezicwengileko.veVNgibonise iphawu lesisa sakho
ukuze abangizondako badane
nababona wena Somnini ungisiza, ungiduduza.r]VPhendukela kimi ungirhawukele!
Qinisa incekwakho ngamandlakho,
usindise indodana yencekukazakho.~uVKodwana wena Somandla,
unguZimu onomusa nesirhawu,
ubuthaka ekusilingekeni,
uzele ukwethembeka neqiniso.nUVZimu, iindeleli zingivukele,
ijima leendlova lizumana nepilwami
begodu wena azikubeki ndawo.fEV ngombana ukwethembeka kwakho kukhulu kimi:
Watjhaphulula umphefumulwami emgodini wokufa.fEV Somandla, Zimami,
ngikuthokoza ngehliziywami yoke,
ngidumisa ibizo lakho nini nanini V Ngifundise indlelakho Somnini,
ukuze ngikhambe eqinisweni lakho;
ngiphe ihliziyo epheleleko
ukuze ngesabe ibizo lakho.V%V ngombana wena umkhulu
begodu wenza iimangaliso.
Wena wedwa unguZimu.eCV Zoke izizwe ozenzileko Somnini,
zizakuza ziguqe phambi kwakho,
zidumise ibizo lakhoa;VKibo boke abozinyana
akakho onjengawe Somandla
nemisebenzi enjengeyakho ayikho.H VNgelanga lesizi lami ngilila kuwe
ngombana uyangiphendula.T!VSomnini, lalela umthandazwami,
ubeke indlebe esililweni sesibawo sami.y kVMbala, wena Somandla
ulungile begodu uyacolela,
ukwethembeka kwakho kukhulu
kibo boke abalila kuwe.U #VThabisa umphefumulo wencekwakho
ngombana ngilangazelela wena, Somandla.F VNgirhawukele Somandla
ngombana ilanga loke ngilila kuwe.s _VLonda ipilwami
ngombana ngingothembekileko.
Wena unguZimami,
sindisa incekwakho ekwethembako.p  [VUmthandazo kaDavida.
Beka indlebakho Somnini, ungiphendule
ngombana ngisichaka begodu ngiswele.QUUkulunga kuzakukhamba phambi kwakhe,
kwenzele iinyawo zakhe umzila.LU Godu uSomnini uzasipha okuhle,
inarhethu ithele iinthelo zayo.RU Kuzakuhluma iqiniso ehlabathini,
ukulunga komkayi kwengamele iphasi.PU ukwethembeka neqiniso kuhlangabezane,
ukulunga nokuthula kwangane.a;U Ngambala isindiswakhe iseduze kwabamesabako:
Iphazimulwakhe izakuhlala enarhenethu,&EU Ngifuna ukuzwa lokho uZimu uSomnini azakutjho
ngombana uzakukhuluma ukuthula ebantwini,
iye, kwabathembekileko bakhe.
Bangabuyeli ebudlhayeleni!KUSitjengise ukwethembeka kwakho, Somnini,
usiphe isindiswakho.MUWena awuzukusivuselela godu
ukuze abantu bakho bathabe kuwe na?lQUUzasithukuthelela isiphelani na?
Kghani, uzakwelula ilaka lakho
kizo zoke iinzukulwana na?dAUNje-ke, Zimu wesindiswethu, buyela kithi godu,
bamba ukusilingeka kwakho phezu kwethu.N~UWasusa yoke itukuthelwakho,
waphenduka ekuvutheni kwelaka lakho.I} UWacolela amacala wabantu bakho,
wasibekela zoke izono zabo.O|USomnini, wabonisa umusa enarhenakho,
wabuyisa itjhudu lakaJakopo.({ MUKumkhaleli; irhubo lamaKhorarhi.Hz T Somnini, Mninimandlawoke,
ubusisiwe umuntu othembela kuwe!y/T ngombana uSomnini uZimu ulilanga nesihlangu;
iye, upha umusa nokuhlonipheka.
Ayikho into ehle ayigodlako
kilabo abakhamba ngobuqotho.?xwT Kwamambala, ilanga ngesirhodlweni sakho
lihle kunamalanga ayikulungwana kenye indawo.
Kungcono ngibe sembunjwaneni wendlu kaZimami,
kunokuhlala ematendeni weenkhohlakali?wyT Zimu, yelela umvikelethu,
uqale ubuso bomzeswakho.av;T Somnini, Zimu Mninimandlawoke,
yizwa umthandazwami,
beka indlebe Zimu kaJakopo.fuETBaragela phambili ngamandla ekhambeni labo
ngombana bazakuvela phambi kwakaZimu eZiyoni.tTLokha nabadabula umrhoba wemithi yebhalisamu,
bawenza waba siyalu
nezulu lokuthoma lawusibekela ngitjho nangamachibi.Zs-TBabusisiwe abantu amandlabo akuwe,
iye, labo abanhliziyo zinomendo weZiyoni.MrTBabusisiwe abahlala endlinakho
ngombana bakudumisa nini nanini.7qgTZimami, Somnini,
ngitjho nemirwibili ifunyene ikhaya ema-aldarinakho.
Kosami, Mninimandlawoke,
nekonjani ifunyene indlwanayo
lapha ibeka khona amadzinyanayo. pTUmphefumulwami uyalangazelela,
iye, ufisa ukuba sesirhodlweni sakaSomnini;
ihliziywami nomzimbami ululukela uZimu ophilako.BoTMaye iyathandeka indlwakho,
Somnini, Mninimandlawoke!En TKumkhaleli; livunywa ngeenodo zeGathi; lamaKhorarhi; irhubo.umcSBenze balemuke bona wena,
nguwe wedwa obizwa bona unguSomnini,
iye, wena ungoPhezulu ephasini loke.KlSBenze barhubutjheke bebadane nini nanini;
bakhene bebabhubhe.Uk#SThela ubuso babo ngeenhloni
ukuze bakwazi ukufuna ibizo lakho, Somnini.ijKSngendlela leyo bagijimise,
ubarage ngesivunguvungu sakho,
ubethuse ngesiwuruwuru sakho.PiSNjengomlilo otjhisa ihlathi
nanjengelangabi elithungelela iintaba,^h5SZimami, benze babe njengekhula elomileko,
iye, njengamawunguwungu emuka nommoya.[g/S okungibo ebebathi:
“Asizithathele amadlelo kaZimu,
abe lilifa lethu.”ufcS Yenza eenkhulwini zabo
njengaku-Orebi noZebi,
wenze emakhosanenabo
njengakuZebarhi noTsalimuna,BeS Bona ababhubhela e-Eni-Dori,
baba msuqwa ehlabathini.\d1S Yenza kibo njengeMidiyaneni
nanjengakuSisera noJabini emlanjaneni weKhitjhoni:ScS Ne-Asiriya lizihlanganise nabo,
laba yingalo yeenzukulwana zakaLothi.Wb'SwakaGebali, ama-Amoni nama-Amalekhi,
iFilistiya kanye nabahlali beTirosi.PaSLabo-ke matende ka-Edomu nama-Itjhimayeli,
bakwaMowabi namaHagari,H` SNgahliziyonye balumbisana amano,
benza isivumelwano ngani:n_USBathi: “Izani sibaqedeni
ukuze bangasabi sisizwe;
ibizo laka-Israyeli lingasakhunjulwa.”Q^SNgabantu bakho balumba amano,
bakha isicathana ngalabo obavikeleko.R]SQala, izitha zakho ziyavungama,
abakuzondileko baphakamisa iinhloko.B\SZimu, ungathuli,
ungali ukukhuluma.
Nyakaza Zimu! Oe~~E}}}c}||;{{{2zzbyyxxxwwOvv{vuu>ttvtss]rrzqqq0ppopooo1nn mmYlljl kk9jj{iiiLhhh/ggmfffReee*dd\dccQbbb5aaW```?__j_^^t^]]]*\\T[[[#ZZrZYYYXX^WWlWV\UUUETTTTSSSXSRRkRQQyPPpP$OOaO NNqNMM[M LL{L-KjKJJyJ+IIsI HH6GGIFFzFEEqEDDmCCCTCBBGAAyA(@@@*??b?>>S>==y=/<<<#;;y;::e999688{8V777]666@55C44K333L322G11100^0//X...!-- ,z++**~*())m)((u'''F&&0%%$$)##Y""">!!!9 |V6bC:h;G.;y$0g*fU0 8 | 0 ( q 4e]hmMevEmatendeni wabalungileko
kukhona ukuhlokoma kokuhlula ngokuthi:
“Sokudla sakaSomnini
senze izenzo ezinamandla!MdvUSomnini umamandlami neenkhwepha zami
begodu ukusindiswa kwami.Xc)v Nina nangidudula ngamandla
kobana ngiwe,
kodwana uSomnini wangisekela.rb]v Zingizombelezile njengeenyosi,
zapheliswa njengomlilo wameva!
Ebizweni lakaSomnini ngiziphayile!Ya+v Zingizombelezile, iye, zingizombelezile!
Ebizweni lakaSomnini ngiziphayile!N`v Zoke izizwe zingizombelezile!
Ebizweni lakaSomnini ngiziphayile!K_v Kungcono ukuphephela kuSomnini,
kunokwethembela emakhosaneni.H^ vKungcono ukuphephela kuSomnini,
kunokwethembela emuntwini.]]3vUSomnini ungakimi, ungumsizami omkhulu;
mina ngizakuqalela phasi abangizondako.G\vUSomnini ungakimi, yeke angesabi.
Umuntu angangenzani na?[[/vEkubandezelweni kwami ngalila kuSomnini,
wangiphendula, wangibeka esibangeni.SZvAbesaba uSomnini abathi:
“Ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani.”QYvIndlu ka-Aroni ayithi:
“Ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani.”MXvU-Israyeli akathi:
“Ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani.”YW -vThokozani uSomnini ngombana ulungile;
ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani.lVQuIye, kukhulu ukwethembeka kwakhe kithi,
nobuqotho bakaSomnini bujame isiphelani.
Haleluya!OU uDumisani uSomnini,
nina zizwe zoke!
Mbabazeni noke nina bantu!_T7tesirhodlweni sethempeli lakaSomnini
ngaphakathi kwakho, Jerusalema.
Haleluya!WS'tNgizakugcwalisa iimfungo zami kuSomnini,
iye, phambi kwabantu bakhe boke,QRtKuwe ngizakunikela umnikelo wokuthokoza,
ngibize ibizo lakaSomnini. QtAwu, Somnini, ngiyincekwakho!
Njengombana ngiyincekwakho,
indodana yencekukazakho,
ungitjhaphululile emakhamandeleni.ZP-tNgilemukile bona kuyabiza emehlweni kaSomnini
ukufa kwabathembekileko bakhe.WO'tNgizakugcwalisa iimfungo zami kuSomnini,
iye, phambi kwabantu bakhe boke.WN't Ngizakutjhidela e-aldarini ngekapho yesindiso,
ngibize ibizo lakaSomnini.]M3t Yini lokho engingakhokhela ngakho uSomnini,
ngalokho okuhle angenzele khona na?KLt Mina-ke ngaba namawala ngokuthi:
“Boke abantu banamanga.”IK t Ngiyakholwa, nanyana ngisithi:
“Ngihlunguphazwe khulu.”@J{t Ngikhamba phambi kwakaSomnini
enarheni yabaphilako.vIetMbala wena Somnini,
uhlenge ipilwami ekufeni,
amehlwami eenyembezini
neenyawo zami ekukhutjweni.`H9tNje-ke, buyela ekuphumuleni kwakho, mphefumulwami
ngombana uSomnini ukondle kuhle.MGtUSomnini uvikela abathobekileko;
wangisindisa nangithotjiswako.BFtUSomnini unesirhawu, ulungile,
iye, uZimethu unomusa.]E3tNje-ke ngabiza ibizo lakaSomnini, ngathi:
“Awu, Somnini, sindisa ipilwami!”sD_tNgenganyelwa misinga yokufa,
ivalo lendawo yabafileko langifikela;
ngehlelwa yimbandezelo nesizi.LCtMbala, ubeka indlebakhe kimi,
nje-ke ngizambiza ipilwami yoke.VB 'tNgiyamthanda uSomnini
ngombana uzwa iphimbo lami,
iye, neenlilo zami.`A9sKodwana thina sizamdumisa uSomnini,
kusukela nje bekube nini nanini.
Haleluya!R@sAbafileko abamdumisi uSomnini,
iye, noyedwa owehlela kwabathulileko.@?{sAmazulu mazulu kaSomnini,
iphasi walinikela abantu.?>ysInga ningabusiswa nguSomnini
owenza izulu nephasi!<=ssKwanga uSomnini anganandisa,
nina nabantwabenu.:<os abusise labo abamesabako,
abakhulu nabancani.l;Qs USomnini uyasikhumbula:
Uyabusisa, iye, abusise indlu ka-Israyeli,
abusise indlu ka-Aroni,W:'s Nina abesaba uSomnini,
thembani kuye!
Mbala, ulisizo nesihlangu senu.O9s Ndlu ka-Aroni, thembani uSomnini!
Mbala, ulisizo nesihlangu senu.J8 s Israyeli, thembani uSomnini!
Mbala, ulisizo nesihlangu senu.I7 sAbabenzileko bafana nabo;
banjalo-ke boke abathembela kibo.n6UsBanezandla kodwana azinamizwa;
baneenyawo kodwana azikhambi;
imiphimbabo ayikwazi ukuhomuza.K5sBaneendlebe kodwana azizwa;
baneempumulo kodwana azinukeleli.G4sBanemilomo kodwana ayikhulumi;
banamehlo kodwana akaboni.R3sAbosingazimu babo balisiliva negolide,
okumsebenzi wezandla zomuntu.;2qskhisibe usezulwini,
wenza koke akuthandako na?,1SsKubayini izizwe zithi uphi uZimabo,0 %sAkungabi kithi Somnini,
iye, akungabi kithi ukuhlonitjhwa;
kodwana akube sebizweni lakho
ngebanga lokwethembeka nobuqotho bakho.M/rowaphendula idwala laba siziba,
ilitje eliqinileko laba siyalo.i.KrWena phasi, thuthumela
phambi kobukhona bakaSomandla,
iye, phambi kwakaZimu wakaJokopo,Y-+rKubayini nina ntaba nitjakadula njengamaqama,
nani mibundu njengeemvana na?K,rKubayini wena lwandle ubaleka,
nawe Jordani ubuyela emuva na?F+rIintaba zatjakadula njengamaqama,
imibundu njengeemvana.O*rIlwandle lakubona lokho labaleka,
iJordani yajika yabuyela emuva.T)!ruJuda waba sisabelo esicwengileko sakaZimu,
u-Israyeli waba mbuswakhe.m( UrLokha u-Israyeli naphuma eGibhide,
iye, indlu kaJakopo nayiphuma
ebantwini belimi elitjhili,X')q Unikela inyumba ikhaya,
ayenze unina ojabulileko wabantwana.
Haleluya!E&qabahlalise namakhosana,
iye, namakhosana wabantu bakhe.N%qUvusa abakhwahlileko ebhudwini,
asikimise abatlhogileko ezaleni;*$Oquyakhothama aqale umkayi nephasi.S#qNgubani onjengoSomnini uZimethu na?
Yena uhlezi ekuphakameni phezulu,Z"-qUSomnini uphakeme ngaphezu kwezizwe zoke
nephazimulwakhe ngaphezu kwamazulu!n!UqKusukela ekuphumeni kwelanga
bekube sekutjhingeni kwalo
ibizo lakaSomnini kufuze lidunyiswe!K qAlibusiswe ibizo lakaSomnini
kusukela nje bekube nini nanini!] 5qHaleluya!
Nina nceku zakaSomnini, dumisani,
iye, dumisani ibizo lakaSomnini!p Isikhohlakali sibona lokho, sitjhibe,
sigugude amazinyo,
siphele amandla;
isifiso seenkhohlakali siyanyelela.wp Wabela ngesihle, aphe abachakileko;
ukulunga kwakhe kujame isiphelani;
idumo lakhe liphakanyiswa ngehlonipho.jMpiye, ihliziywakhe inzinzile.
Yeke angeze esaba,
ekugcineni uzakuqalela phasi amanabakhe.[/pAngeze esaba umbiko omumbi;
ihliziywakhe isekelekile,
iqiniswe kuSomnini;QpMbala, angeze anyakaziswa;
olungileko uzakubongwa ngesikhathi soke.gGpKumkhambela kuhle umuntu
ophanako nobolekisako,
ophatha iindaba zakhe ngokwethembeka.gGpUmuntu loyo ufana nomkhanyo ebumnyameni
kilabo abaqotho:
unomusa, isirhawu nokulunga.W'pUmnotho nobunjinga kusendlinakhe;
nokulunga kwakhe kuzakujama isiphelani.gGpIinzukulwana zakhe
zizakuhlonitjhwa enarheni;
iye, abantwana babaqotho bazakubusiswa.Y -pHaleluya!
Ubusisiwe loyo owesaba uSomnini,
othokozela khulu imiyalwakhe!!;o Ukwesaba uSomnini kukuthoma kokuhlakanipha;
kunikela ukuzwisisa okuhle
kibo boke abahlonipha isivumelwaneso.
Idumo lakhe lijame isiphelani!~uo Wathumela abantu bakhe isihlengo;
wayala isivumelwano sakhe isiphelani.
Ibizo lakhe licwengile beliyesabeka!RoMbala inzinzile nini nanini
ngombana yenziwa ngeqiniso nangobuqotho.eCoImisebenzi yezandla zakhe
ithembekile begodu ilungile;
yoke ifundiswakhe iliqiniso.X)oatjengise abantu bakhe amandla wemisebenzakhe,
ngokubapha ilifa labezizwe.RoWabela abamesabako ukudla;
akhumbule isivumelwano sakhe nini nanini;RoIye, uzenzele ibizo ngeemangaliso zakhe.
USomnini unomusa nesirhawu:X )oUmsebenzakhe unokuhlonitjhwa nobukhosi
nokulunga kwakhe kujame isiphelani.P oMikhulu imisebenzi kaSomnini,
iphenywa ngibo boke abayijabulelako.j  OoHaleluya!
Ngizakuthokoza uSomnini ngehliziywami yoke
ebandla labaqotho, iye ehlanganweni.X )nIzakusela emlanjaneni ohlanu kwendlela,
ngalokho izakuphakamisa ihlokwayo.r ]nIzakugweba hlangana nezizwe,
ezizaliswe ngeendumbu;
iye, imadlhe ababusi enarheni ngokunabileko.[/nSomnini, ikosami engesidleni sakho
izakumadlha amakhosi ngelanga lelaka layo.nUSomnini ufungile
begodu angeze azisole,
uthi: “Wena umphristi nini nanini,
ngokwendlela kaMalkitsedekhi.”$AnAbantu bakho bazimisele ukulandela
mhlana amandlakho abonakaliswa
ekucwengeni kwephazimulo.
Amasokanakho afana nombethe
wokudabuka kokusa.venEZiyoni uSomnini uzakwelula intonga
ekunikela amandla,
ngokuthi: “Busa phakathi kwezitha zakho!”1 ]nIrhubo lakaDavida.
Naku umlayezo kaSomnini oya ekosinami:
“Hlala ngesidleni sami
bekube kulokha nangenza izitha zakho
zibe sinabelo seenyawo zakho.”^5mngombana ujame ngesidleni soswelako,
kobana amsindise kilabo abalahle ipilwakhe.W'mNgomlomami ngizamthokoza khulu uSomnini;
ngimdumise phakathi kwesiqubuthuV%mAbangisolako abembathwe ziinhloni,
baphuthelwe lihlazo labo njengengubo!ykmBona banganikelela, wena uzakubusisa!
Nabaphoqakalako ngemva kobana bangivukele,
incekwakho izakuthaba.T!mBenze bazi bona sisandla sakho,
nokobana wena Somnini lokho ukwenzile!H~ mNgisize Somnini, Zimami!
Ngisindise ngokwethembeka kwakho!S}mSese ngisiphoqo kabangisolako
lokha nabangibonako, banikina iinhloko.`|9mAmadolwami ayageba
ngebanga lokuzila ukudla;
umzimbami ukhehlile, ngimathambo.U{#mIpilwami inyamalala njengethunzi entambama,
ngithintithwa njengentethe.SzmMbala ngichakile, ngiswele
nehliziywami ihlabekile ngaphakathi kwami.~yumWena Somnini, Somandla,
ngenzela lokho ngebanga lebizo lakho;
iye, ungihlenge ngebanga lokwethembeka kwakho!x mKodwana kwanga lokhu kungaba sibetho
esivela kuSomnini, salabo abangisolako;
iye, salabo abakhuluma okumbi ngepilwami!_w7mKuye akabe njengesambatho esimphuthelako
nanjengebhande alithekeleza mihla le.” v mIye, amanikelela akamembathe njengengubakhe,
angene ngaphakathi kwakhe njengamanzi
nanjengamafutha azeswe emzimbenakhe!umWathanda ukuthuwelelisa ngamanikelela,
yeke amanikelela akawele kuye;
Akhange athande ukubusisa,
nje-ke akube kude naye!,tQmngombana umuntu loyo
akhange akhumbule ukubonisa isisa,
kodwana walandelela iinchaka nabadududu
kanye nabanehliziyo eyaphukileko
bekwaba sekufeni.bs=mIzono zazo azihlale ziphambi kwakaSomnini,
yena aphelise ukukhunjulwa kwazo ephasiniorWmIcala laboyise beenzukulwanezo
alikhumbuleke phambi kwakaSomnini
nesono sabonina singasuleki.cq?m Iinzukulwana zakhe azijutjwe,
iye, amabizwazo asulwe
esizukulwaneni esilandelako!\p1m Akungabikhona oba nesisa kuye,
namkha arhawukele abantwabakhe nabaziintandani.`o9m Umatjhonisa akamthathele koke anakho
nemiqhamuka iphange umsebenzi wezandla zakhe!Xn)m Abantwabakhe ababe bozulani, bakhombele,
bafune ukudla emarubhini wekhabo.Emm Abantwabakhe ababe ziintandani
nomkakhe abe mhlolokazi.Il mAmalangakhe akancitjhiswe,
omunye athathe isikhundla sakhe.mkSmLokha nabangiswako,
akafunyanwe amlandu;
ngitjho nomthandazwakhe
awuthathwe njengesono!vjemBathi: “Bekani isikhohlakali sifakaze
ngokujamelana naye,
iye, ummangaleli ajame ngesidleni sakhe.[i/mBangibuyisela okumbi esikhundleni sokuhle
nezondo esikhundleni sethando lami.ShmNgenca yethando lami, bayangisola,
ngitjho nanyana ngisemthandazweni.RgmBangizombeleze ngamezwi wezondo,
bangisahlela ngaphandle kwesizathu.cf?mngombana imilomo ekhohlisako
ivulekile ngokujamelana nami,
ikhuluma amanga ngami.Ge mKumkhaleli; irhubo lakaDavida.
Ungathuli Zimu wendumiswami`d9lNgoZimu sizakuba nesibindi,
uZimu ngokwakhe uzazigadangela phasi
izitha zethu.Fcl Akhese usisize esitheni
ngombana isizo lomuntu lililize.Pbl Angitjho nguwe, Zimu osilahlileko,
wangasaphumi ipi namabuthwethu?daAl Ngubani ozangisa edorobheni elinemithangala?
Ngubani ozangihlahla angise kwa-Edomu na? `l IMowabi isisitja sami sokuhlambela;
phezu kwe-Edomu ngiphosa ipatlagwana lami;
Ngikuhlokomela ngokwenama wena Filistiya!”j_Ml Ngeyami iGiliyadi, ngeyami iManase!
I-Efrayimu iyingwanami,
iJuda iyintongami yobukhosi. ^lUZimu uthembisile endawenakhe ecwengileko wathi:
“Ngokuthakasa ngizohlukanisa iTjhekemu,
ngilinganise umrhoba weSukothi.]]3lSindisa ngesidla sakho
ukuze abathandekako kuwe batjhaphuluke.
Ngiphendule!\\1lZimu, phakama ngaphezu kwamazulu,
iphazimulwakho ayibe ngaphezu kwephasi loke.[[/lUkwethembeka kwakho kuphakeme njengamazulu
neqiniso lakho lilulekele emafini.VZ%lSomnini, ngizakuthokoza hlangana nezizwe;
ngikudumise phakathi kwabantu.EYlvuka!
Ngeenara zamaharibha
ngizakuphaphamisa ukusa.UX#lZimu, ihliziywami inzinzile;
ngizakuvuma, ngidumise.
Mphefumulwami,"W AlIngoma; irhubo lakaDavida.ZV-k+Ohlakaniphileko uzaziyelela izintwezi;
acabange ngokwethembeka kwakaSomnini.[U/k*Abaqotho bayakubona lokho bajabule;
kodwana zoke iinkhohlakali zivala umlomo.ZT-k)kodwana uvikela abadududu ekugandelelweni,
andise imindenabo njengemihlambi.]S3k(USomnini uthela amakhosana ngehlazo,
awenze azulazule ebhudwini elinganandlela,oRWk'Kodwana nabangabusisiko bancipha ngesibalo,
babhesa ngebanga lokugandelelwa,
iinkinga nesizi.UQ#k&Lokha nababusisako, banda khulu,
akhange avume bona ifuywabo iphunguke.ZP-k%Barhatjha imbewu emasimini,
batjala iindiribe,
bafunyana isivuno esihle.\O1k$Lapho-ke, waphilisa abanephango,
bakha khona umuzi,
iye, indawo yokuhlala.SNk#Uphendula irhalawumba libe midzwela,
ihlabathi eyomileko ibe ziiyalo.QMk"inarha enothileko ibe libhudu
ngenca yobukhohlakali babahlali bayo.YL+k!USomnini wenza imilambo ibe lirhalawumba,
iiyalo zibe yihlabathi eyomileko,RKk Abamphakamise ebandleni elikhulu,
bamdumise ehlanganweni yabaphathi.XJ)kAbathokoze uSomnini ngokwethembeka kwakhe
nangeemangaliso zakhe ebantwini.GIkBathaba ngombana athula,
wabaletha echwebeni abalifisako.6HgkWathulisa isiwuruwuru
namadlambi arhobha.MGkNje-ke esizini labo balila kuSomnini,
wabakhupha ematlhuwenabo:NFkbadiyazela, batherezela njengesidakwa,
bafika kwamgodi uyagcina.iEKkAbakhuphulela phezulu,
abuya abaphosa ekuzikeni;
engozini leyo baphakanyelwa ziimbindi,LDkWakhuluma, wavusa isiwuruwuru,
wasikimisa amadlambi welwandle.QCkBona babona imisebenzi kaSomnini,
iye, iimangaliso zakhe ekuzikeni:nBUkAbanye behlela elwandle ngeenthayamanzi
kobana benze umsebenzi wangemihla
emanzini amanengi.TA!kAbanikele ngemihlabelo yokuthokoza,
babike imisebenzakhe ngokuhlokoma.X@)kAbathokoze uSomnini ngokwethembeka kwakhe
nangeemangaliso zakhe ebantwini.O?kwathumela ilizwi lakhe wabaphilisa,
wabaphephisa emgodini wokufa.N>kNje-ke esizini labo balila kuSomnini,
wabasindisa ematlhuwenabo;N=kImiphimbabo yanyenya koke ukudla,
batjhidela emasangweni wokufa.q<[kAbanye baphila ngobudlhayela
ngebanga lendlela yeemphambeko zabo,
bahlupheka ngenca yamacalabo.W;'kMbala, wafohloza iminyango yekoporo,
wephula iinqabo zeensimbi zamasango.X:)kAbathokoze uSomnini ngokwethembeka kwakhe
nangeemangaliso zakhe ebantwini.^95kwabakhupha ebumnyameni,
iye, ethunzini elesabekako;
wavuthula iimbopho zabo.N8k Nje-ke esizini labo balila kuSomnini,
wabasindisa ematlhuwenabo;L7k Badanjiswa kusebenza nzima;
bakhutjwa kwangabikhona obasizako.P6k ngombana bahlubuka amezwi kaZimu,
banyenya iinluleko zongoPhezulu.t5ak Abanye bahlala ebumnyameni,
iye, ethunzini elesabekako;
baziimbotjhwa ezisesizini, emakhamandeleniG4k Mbala, wakholisa owomileko,
wasuthisa onephango ngokuhle.X3)kAbathokoze uSomnini ngokwethembeka kwakhe
nangeemangaliso zakhe ebantwini.\21kwabarhola ngendlela enqophileko
kobana baye emzini,
iye, indawo yokuhlala.R1kNje-ke esizini labo balila kuSomnini,
wabatjhaphulula ematlhuwenabo;>0wkbalambile begodu bomile,
umphefumulwabo udambile.p/YkAbanye bazula erhalawumbeni,
ebhudwini bangafunyana indlela eya emzini,
iye, indawo yokuhlala;m.Skiye, labo ababuthe emazweni,
ukusuka epumalanga netjingalanga
nokusuka etlhagwini nesewula.\-1kAbahlengiweko bakaSomnini abatjho njalo,
labo abahlenge esandleni somjamelani,W, )kBongani uSomnini ngombana ulungile
nokwethembeka kwakhe kujame isiphelani.+j0Akudunyiswe uSomnini uZimu ka-Israyeli
kusukela nini nanini bekube siphelani!
Abantu abatjho bathi: “Amen!”
Haleluya!*j/Somnini, Zimethu, sisindise!
Yewusibuthe hlangana nezizwe
ukuze sazise ibizo lakho elicwengileko,
sibabaze iphazimulwakho.?)yj.Wenza bona barhawukelwe
kilabo egade babathumbile.d(Aj-Wakhumbula isivumelwano sakhe ngenca yabo,
waba nomusa ngokwethembeka kwakhe okukhulu.>'wj,Nokho wanaka isizi labo
lokha nezwa isililo sabo.t&aj+Wabasindisa kanengi uSomnini,
kodwana bona baba namasu wokuhlubuka;
ngalokho bacwila ngecala labo.K%j*Izitha zabo zabagandelela,
baguqiswa ngaphasi kwesandla sazo.L$j)Wabanikela esandleni sezizwe
ukuze labo ababazondako bababuse.R#j(Yeke ilaka lakaSomnini lavutha ngabantu bakhe,
wanyenya ilifa lakhe.J" j'Mbala, bazininda ngezenzo zabo,
ngemikhubabo leyo bangwadla.?!wj&Bathulula iingazi ezinganamlandu,
iye, iingazi zamadodana namadodakazabo.
Benzela ngawo abosingazimu beKanana imihlabelo;
ngalokho inarha yasilaphazwa ziingazi ezinengi.K j%Benzela imimoya emimbi imihlabelo
ngamadodana namadodakazabo.Dj$Balotjha abosingazimu bazo
okwabuye kwaba sisifu kibo.Dj#Kodwana bakhozisana nazo
bebafunda ukwenza imikhubazo.Oj"Godu akhange babhubhise izizwe
njengombana uSomnini bekabayalile.U#j!Lokha nabahlubuka uMoya kaSomnini,
umlomo wakaMosi wakhuluma ngamawala.c?j Godu bathukuthelisa uSomnini emanzini weMeriba,
uMosi wehlelwa zizehlo ngebanga labo:U#jwabalelwa lokho njengokulunga,
iinzukulwana ngeenzukulwana nini nanini.8kjUFiniyasi wasikima walamula,
isifo saphela;]3jNgalokho bathukuthelisa uSomnini ngezenzo zabo,
kwaqubuka isifo phakathi kwabo.RjNje-ke bazibophelela kuBhali wePewori,
badla okuhlatjelwe abafileko.lQjnokobana uzokusabalalisa
iinzukulwana zabo hlangana nezizwe,
azihlakaze kizo zoke iinarha.QjNgalokho waphakamisa isandla,
wafunga bona uzobawisa erhalawumbeni,I jBakhonona ematendenabo,
azange balalele ilizwi lakaSomnini.W'jGodu banyaza nenarha ekhangako,
akhange bakholwe iinthembiso zakaSomnini.+OjYeke wathi gade azobabhubhisa,
kodwana ngetjhudu uMosi, okhethiweko wakhe,
wajama esikhaleni phambi kwakhe
kobana adambise ilaka lakhe ekubhubhiseni.U#jiye, iimangaliso enarheni kaRhamu
nezinto ezesabekako elwandle lomGaba.I jBakhohlwa uZimu omsindisabo
owenza izinto ezikulu eGibhide,KjBenana uZimu oyiphazimulwabo
ngomfanekiso wekomo edla utjani!A}jBenza ikunzana eRhorebe,
balotjha isithombesibunjwa.U #jHlangana nejimelo kwaqubuka nomlilo;
iinkhohlakalezo zadliwa malangabi.N jIphasi lavuleka laginya uDatani,
ladibizesa nejima laka-Abiramu.K jEkampeni bafela uMosi umona
no-Aroni ocwengileko wakaSomnini.D jWabapha abakubawako,
kodwana wabehlisela ukugonyuluka.d AjBaba nokukhaluza okukhulu nabaserhalawumbeni,
bazizinya uZimu khona enarheni elibhudu.fEj Kodwana baba masinya
ekukhohlweni imisebenzakhe;
akhange baqalelele iseluleko sakhe.;qj Nje-ke bakholwa amezwakhe,
bavuma idumo lakhe.Gj Amanzi abhibha amanababo,
akhange kusinde nelilodwa lawo.Nj Wabasindisa esandleni sabanezondo,
wabahlenga esandleni sezitha.]3j Wakhalimela ilwandle lomGaba, loma,
wabayamisa ekuzikeni inga kuserhalawumbeni.c?jNokho uSomnini wabasindisa
ngenca yebizo lakhe,
kobana azise amandlakhe amakhulu.>ujLokha abobamkhulu nabaseseGibhide,
akhange banake iimangaliso zakho;
azange bakhumbule ukwethembeka kwakho okukhulu.
Bahlubuka nabaselwandle,
iye, elwandle lomGaba.KjThina njengabobamkhulu sonile;
siphambukile, nje-ke sonakele.jukuze ngibone okuhle kwabakhethiweko bakho,
ngijabule ekwenameni kwesizwe sakho,
ngizikhakhazise nabalilifa lakho.gGjSomnini, ungikhumbule
lokha nawuba nomusa ebantwini bakho;
ungitjheje nawubasindisakoT~!jBabusisiwe abalonda okufaneleko,
benze nokulungileko ngeenkhathi zoke!f}EjNgubani ongamemezela izenzo zakaSomnini zamandla,
namkha azwakalise loke idumo lakhe na?f| GjHaleluya!
Dumisani uSomnini ngombana ulungile
nokwethembeka kwakhe kujame isiphelani!N{i-ukuze balonde iimiso zakhe,
bagcine imithethwakhe.
Haleluya!Bzi,Wabanikela iinarha zezizwe,
iye, bazuza umjuluko wazoRyi+Wakhupha abantu bakhe ngokujabula,
abakhethiweko bakhe ngokuhlokoma.ax;i*Mbala, wakhumbula isithembiso sakhe esicwengileko
asinikela ku-Abrahamu incekwakhe.Jw i)Wavula idwala, kwageleza amanzi,
aba njengomlambo ebhudwini._v7i(Lokha nakhombelako, wawapha iinkwali,
iye, wawasuthisa ngokudla okuvela ezulwini.luQi'USomnini wendlala ilifu
kobana libe mthunzi ngehla kwawo
nomlilo wokuwakhanyisela ebusuku.]t3i&IGibhide yajabulela ukuphuma kwama-Israyeli
ngombana besele yehlelwe kukwesaba.xsii%Wakhupha ama-Israyeli aphethe isiliva negolide,
akakho noyedwa phakathi kweenkoro zakhe
owararejekako.Xr)i$Wamadlha woke amazibulo enarhenawo,
iye, isithelo sokuthoma sobudoda bawo.Rqi#Sona sadla zoke iimila zenarhawo,
sarhiribidela iinthelo zamasimawo.Kpi"Wakhuluma kwavumbuka intethe,
iye, isikhonyani esingangobaba.Loi!waphohloza isidiribe namakhiwanawo,
wephula nemithi yenarhawo.Un#i Wawehlisela isinanja esikhundleni sezulu,
kwamanyaza umbani enarhenawo,QmiWakhuluma kwavela iwoma leembawu,
kwaba nemiyani emkhawulweni woke.RliInarhawo yazala swi ngeenrhwarhwa,
ngitjho nemalawini wamakhosanawo.Jk iWaphendula amanzawo aba ziingazi,
ukuze iinhlambi zabo zife.{joiUMosi no-Aroni azange batjhugulule amezwakhe:
Lokha uSomnini nathumela ubumnyama,
mbala kwaba nzima tshu.Ti!iBenza iimbonakaliso kumaGibhide,
iye, imikarisomraro enarheni kaRhamu.BhiWathumela uMosi incekwakhe
kanye no-Aroni amkhethako.dgAiWaphendula iinhliziyo zabo
kobana zizonde abantu bakhe,
zibenzele ubukhwebetjhana.ifKiUSomnini wandisa abantu bakhe khulu,
wabenza babanamandla
ngaphezu kwabagandeleli babo.ae;iNgalokho u-Israyeli weza eGibhide;
uJakopo wahlala njengesikhonzi enarheni kaRhamu.wdgikobana ngelizwi nangokuthanda kwakhe
abophe iinkhulu zakaFaro,
abe afundise nabaphathi ukuhlakanipha.Uc#iYena wamenza umengameli wesigodlo sakhe
nombusi phezu kwepahlakhe yoke,_b7iIkosi uFaro yathumela
kobana athukululwe,
umbusi wabantu loyo wamtjhaphulula._a7iIlizwi lakaSomnini lamzizinya
ukufikela lapha isithembiso sakhe sizaliseka khona.\`1iBaminyezela iinyawo zakhe ngamakhamandela,
intamakhe yafakwa ikholoro yesimbi.P_iwathumela umuntu phambi kwawo:
uJosefa owathengiswa njengekhoboka.V^%iLokha nawuthumele indlala ephasini,
nalokha nawephula umphekgho wesikwa,Z]-ingokuthi: “Ningathinti abazesiweko bami,
ningalimazi abaphorofidi bami.”n\UiuZimu akhange avumele noyedwa,
bonyana awagandelele.
Wabe wakhalima namakhosi ngebanga lawo,X[)i nalokha azulazula ezizweni ngezizwe,
iye ukusuka emibusweni ukuya komunye,_Z7i Lokha ama-Israyeli nasesembalwa ngesibalo,
aba ziinkhonzi kwesikhatjhana eKanana,hYIi wathi: “Wena Jakopo ngizakunikela inarha yeKanana,
ibe sisabelo selifa lama-Israyeli.”ZX-i Wasiqinisa kuJakopo saba simiso
nakuma-Israyeli saba sivumelwano isiphelani;LWi iye, isivumelwano asenza no-Abrahamu
nesifungo sakhe ku-Isaka.lVQiUkhumbula isivumelwano sakhe nini nanini
nesithembiso ayala ngaso iinkulungwana zeenzukulwana,LUiYena unguSomnini uZimethu;
imithethwakhe yembethe iphasi loke.pTYiiye, nina nzukulwana zaka-Abrahamu inceku yakaSomnini,
nina bantwana bakaJakopo okhethiweko wakhe.`S9iKhumbulani iimangaliso zakhe azenzileko,
imikarisomraro nemithetho ayikhulumileko,SRiRhuluphelani uSomnini namandlakhe;
nifunisise ubuso bakhe njalonjalo.aQ;iZikhakhaziseni ebizweni lakhe elicwengileko;
azithabe iinhliziyo zabafuna uSomnini.KPiMvumeleni ingoma, nimdumise;
babazani zoke iimangaliso zakhe.YO -iBongani uSomnini, nibize ibizo lakhe;
nazise izenzo zakhe phakathi kwezizwe.N{h#Kwanga izoni zingapheliswa ephasini
neenkhohlakali zingasabakhona.
Dumisa uSomnini mphefumulwami!
Haleluya!_M7h"Kwanga ukuzimisela kwami
kungamukeleka kuye,
njengombana ngenamile kuSomnini.YL+h!Ngizakukhalelela uSomnini ipilwami yoke,
ngidumise uZimami qobe ngisekhona.\K1h iye, yena othi naqala iphasi, lidengezele;
nathinta iintaba, zithunye intuthu.nJUhKwanga iphazimulo yakaSomnini
ingajama isiphelani!
Kwanga uSomnini angathaba emsebenzinakhe;^I5hLokha nawuphefumulela kikho, kuyadaleka;
ngendlela leyo uvuselela ubuso bephasi.HhLokha nawusitheza ubuso, kuyakakamala;
nawususa ummoya wakho lokho, kuyafa,
kubuyele ethulini lapha kubuya khona.eGChLokha nawukunikela ukudla, kuyakudobha;
nawuvula isandla sakho
kwaneliswe ngokuhle.DFhKoke kuqalelele kuwe
kobana ukuphe ukudla ngesikhathi.hEIhKilo kukhamba iinthayamanzi
nonomrhaso welwandle owamdalako;
wamenza bona adlale kilo.$DAhLe, kunelwandle elikhulu
begodu libanzi lendlalekile;
ligcwele iwoma leemphili ezikhakhabako,
iye, iindalwa ezinganakubalwa ezikulu nezincani.{CohMaye, minengi kangangani imisebenzakho Somnini!
Yoke uyenze ngokuhlakanipha;
iphasi ligcwele umnothwakho.QBhUmuntu uyaphuma aye emsebenzinakhe,
iye, emtjhikatjhikeni bekuhlwe.@A{hIlanga naliphumako, ayasithela,
alale emadzabenawo.M@hAmabhubezana ayabhodla afune inyama,
abawe ukudla kwawo kuZimu.T?!hUletha ubumnyama kube busuku,
khonapho kuphume zoke iinlwana zehlathi.b>=hWenze inyezi kobana kuphawuleke iinkhathi
nelanga elazi isikhathi sokutjhinga kwalo.Y=+hIintaba eziphakamileko zingezeembuzi zeentaba;
amadwala alirharha leembila._<7hlapha iinyoni zakha khona iinhlakana;
udoyi abe nendlwana emithini yomsayipurusi.];3hImithi yakaSomnini isezelwa kuhle,
ngitjho nemisedari yeLibhanoni ayitjalileko,:hIwayini elithokozisa ihliziyo yomuntu,
amafutha we-oliva aphazimulisa ubuso
nesikwa esiqinisa ihliziyo yobhubhako.o9WhYena omilisela ifuyo utjani
neentjalo kobana abantu bazilime
ukuze bavune ukudla ehlabathini:n8Uh Uthelelela iintaba ngamanzi asemalawinakhe angehla,
iphasi lanelisiwe ngeenthelo zemisebenzakhe.e7Ch iinyoni zesibanga zizakhele ngehla kwamanzi,
zibethe imilozi hlangana namakari wemithi.T6!h ziseze zoke iimbadana zenarha:
Abodumbana bommango basuse ukoma kwabo;W5'h USomnini wenza iiyalo ziphundluke emirhobeni;
zigeleze hlangana neentaba,b4=h Wawabekela umkhawulo
lapha angeze afahla khona;
akhange asagubuzesa iphasi godu.`39hanyukela eentabeni,
agelezela phasi emikghotheni,
endaweni owawajamisela yona.\21hNgokukhalima kwakho abaleka,
ngokuzwakala kokuduma kwakho
asuka masinyana,{1ohWena Somnini, wagubuzesa iphasi
ngamanzi amanengi njengengubo,
njengombana amanzi ajama ngehla kweentaba.]03hYena osekela iphasi phezu kweensekelo zalo
ukuze lingasanyakaziswa nini nanini.^/5hYena owenza imimoya iinthunywa zakhe,
umlilo namalangabi kube ziinsebenzi zakhe.p.Yhowakha amalawakhe angehla emanzini,
amafu awenze ikaranakhe,
akhambe phezu kwamaphiko wommoya.Q-hYena ozisonga ngokukhanya njengengubo;
ondlala amazulu njengetende,v, ghDumisa uSomnini mphefumulwami!
Somnini, Zimami, umkhulu khulu wena,
wembethe ukuhlonitjhwa nobukhosi!x+igDumisani uSomnini
nina noke mbunjwa zakhe
eendaweni zoke azibusako.
Dumisa uSomnini mphefumulwami!d*AgDumisani uSomnini
nina noke mabuthwakhe,
iye, nina nceku zakhe enenza intandwakhe!))gDumisani uSomnini
nina ngilozi zakhe,
iye, nina ngorho ezinamandla
eziphelelisa imilaywakhe
ngokulalela amezwi wephimbo lakhe!b(=gUSomnini unzinzise isihlalo sakhe sobukhosi ezulwini;
ubukhosi bakhe bengamele koke.`'9gkilabo abalonda isivumelwano sakhe,
iye, labo abakhumbula ukulandela ifundiswakhe.x&igNokho ukwethembeka kwakaSomnini
kungokwanini nanini kwabamesabako
nokulunga kwakhe kungokweenzukulwanaR%gkodwana lokha ummoya nawulibethako, liyaphela,
indawalo lingasayazi.O$gAmalanga wobhubhako anjengotjani:
Uqhakaza njengelikhwa lommango,P#gYena uyazi bona sibunjwe ngani,
uyakhumbula bonyana silithuli nje.a";g Njengoyise onesirhawu ebantwaneni bakhe
noSomnini unesirhawu kangako kwabamesabako.`!9g Njengepumalanga idedelene netjingalanga,
ngokunjalo ususa iimphambeko zethu kithi.a ;g Njengokuphakama kwezulu ngehla kwephasi,
kungako ukwethembeka kwakhe kwabamesabako.^5g Akasiphathi njengokufanele izono zethu;
akasibuyiseleli ngokulingene amacalethu.4cg Akahlali asola;
akanghaleli kwasafuthi.Z-gUSomnini unomusa nesirhawu,
ubuthaka ekusilingekeni,
uzele ukwethembeka.KgWazisa uMosi iindlela zakhe,
iye, nama-Israyeli izenzo zakhe.U#gUSomnini wenza okulungileko,
boke abagandelelweko ubenzela ubulungiswa.nUgokuzalisa ngokuhle,
kufikela lapha waneliseka khona;
ubutjha bakho buvuseleleke njengekhozi.T!gokuhlenga uphephe emgodini wokufa,
akubusise ngokwethembeka nangomusa,FgYena olibalela woke amacalakho,
elaphe zoke izifo zakho,OgDumisa uSomnini mphefumulwami!
Soke isirhawu sakhe ungasikhohlwa! QC~~~B}}}X} ||h{{{%zzlz)yyy6xxx4www[wvvzv0uuuJttt0sss#rrXrqqmqppfpooaonntnmmIlll=kkk.jjj*iiiAhhh\gggegffOeeeYddd;cczcbb@aaa%``7___^^`^]]i]\\Z\[[N[ZZ6YYY)XXyX$WWnWVVzV UUfU TTiTSSaSRRWRQQYPPPNPOO9NNNPMMmMLLyL;KKK:JJJQIII@HHHCGGGHFFFJEEE3DDhDCCaC BB]BAAT@@@*??i?$>>@==l=<-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --S5wasisindisa emanabenethu
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --a49Nguye owasikhumbulako nasisabogabogako
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --[3-iye, ilifa lencekwakhe, u-Israyeli
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani!\2/wanikela inarhawo bona ibe lilifa
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --S1no-Ogi ikosi yeBhatjhani
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --T0uSirhoni ikosi yama-Amori
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --[/-iye, wabulala amakhosi anamandla
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --U.!wamadlha amakhosi amakhulu
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --]-1warhola abantu bakhe erhalawumbeni
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --{,mwadlhunya uFaro nebutho lakhe
ngaphakathi kwelwandle lomGaba
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --e+Awenza u-Israyeli bona ayame phakathi kwalo
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --`*7 wahlukanisa ilwandle lomGaba phakathi
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --k)M wamenyula ngamandla amakhulu nangesiphanga sakhe
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --[(- wenyula u-Israyeli hlangana nawo
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --r'[ Nguye owamadlha amaGibhide
ngokubulala amazibulwawo
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --c&= inyanga neenkwekwezi kobana zibuse ubusuku
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani!Z%+iye, ilanga kobana libuse imini
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --U$!wadala iinkhanyisi ezikulu
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --Y#)wendlala iphasi phezu kwamanzi
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --X"'nguye owenza amazulu ngelwazi
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --a!9Nguye yedwa owenza iimangaliso ezikulu
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani --^ 3Thokozani uSomandla oyiKosi yamakhosi
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani!TThokozani uZimu ophezu koke
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani!\ 1Thokozani uSomnini ngombana ulungile
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani!Z+Akadunyiswe uSomnini aseZiyoni,
iye, yena ohlala eJerusalema.
Haleluya!U!Wena ndlu kaLevi, dumisani uSomnini!
Nani enesaba uSomnini, mdumiseni!_5Wena ndlu ka-Israyeli, dumisani uSomnini!
Wena ndlu ka-Aroni, dumisani uSomnini!J Ababenzileko bafana nabo;
banjalo-ke boke abathembela kibo.OBaneendlebe kodwana azizwa;
banjalo nje abanammoya emilonyenabo.HBanemilomo kodwana ayikhulumi;
banamehlo kodwana akaboni.W%Abosingazimu bezizwe
balisiliva negolide,
benziwe ngezandla zomuntu:Tngombana uSomnini umela abantu bakhe,
abe nesirhawu eencekwini zakhe.iI Somnini, ibizo lakho lijame isiphelani,
isinanazelo sakho ngeseenzukulwana ngeenzukulwana,Y) Wanikela inarhawo kobana ibe lilifa,
iye, ilifa labantu bakhe, u-Israyeli.gE uSirhoni ikosi yama-Amori,
u-Ogi ikosi yeBhatjhani
namakhosi wemibuso yoke yeKanana.L Nguye owamadlha izizwe ezinengi,
wabulala amakhosi anamandla:} Wathumela iimbonakaliso nemikarisomraro
phakathi kwakho, wena Gibhide,
ngokujamelana noFaro neenceku zakhe zoke.U!Nguye owarhayila amazibulo wamaGibhide,
iye, amazibulo wabantu nefuyo.  Nguye okhuphula amafu amhlophe
emikhawulweni yephasi;
wenzela izulu imibani;
nguye ovuthela ummoya eenlulwini zakhe.gEUSomnini wenza koke akuthandako
ezulwini nephasini,
iye, emalwandle nekuzikeni koke.n SKwamambala ngiyazi bona uSomnini mkhulu;
iye, iKosethu yikulu ngaphezu kwabo boke abosingazimu.m QMbala, uSomnini ukhethe uJakopo
bona abe ngowakhe,
iye, u-Israyeli abe lilifa elingelakhe.^ 3Dumisani uSomnini ngombana ulungile,
nirhubele ibizo lakhe,
ngombana lihle.Z +iye, nina enilotjha endlini kaSomnini,
esirhodlweni sethempeli lakaZimethu.S  Haleluya!
Dumisani ibizo lakaSomnini,
mdumiseni nina nceku zakhe,V#Kwanga uSomnini angakubusisa aseZiyoni,
iye, yena owenze izulu nephasi.OPhakamiselani izandla endaweni ecwenge khulu,
nidumise uSomnini. 5Ingoma yekhambo lokuya ethempelini.
Dumisani uSomnini,
noke nina nceku zakhe;
iye, nina enilotjha ubusuku boke,
ngendlini kaSomnini!AyKufana nehlobo lombethe weRherimoni
okhithikela phezu kweentaba zeZiyoni.
Mbala, lapha abafo bahlalisana khona,
uSomnini ulayeza isibusiso;
okutjho ipilo engapheliko.-QKufana nokuzeswa ehloko
ngamafutha we-oliva aligugu,
ancithikela eendevini,
iye, eendevini zaka-Aroni.
Ehlela ngitjho nentanyeni yesambatho sakhe. Ingoma yekhambo lokuya ethempelini; irhubo lakaDavida.
Maye kuhle, kumnandi kangangani
ukuhlalisana kwabafo ndawonye!c=Izitha zakhe ngizazembathisa ihlazo,
kodwana isihlohlo sakhe sihlale siqhakazile.”X'Lapho-ke ngizakukhulisa amandla kaDavida;
ngilungisele umzeswami isibani.d?Abaphristi bayo ngizabembathisa isindiso,
abathembekileko bayo bahlokome ngokwethaba.a9Ngizakubusisa ukudla kwayo ngokuphuphumako;
ngisuthise abachakileko bayo ngesikwa.t~_wathi: “Le yindawami yokuphumula isiphelani;
lapha, ngizakuhlala khona,
ngombana ngikuthandile.P} Mbala, uSomnini ukhethe iZiyoni;
wathanda bona ibe sihlalo sakhe;2|[ Nangabe amadodanakho
agcina isivumelwano sami
neemfundiso engizawafundisa zona,
khona-ke, amadodanawo,
azakuhlala esihlalweni sakho sobukhosi mlibe.”+{M Ngeqiniso uSomnini wafunga kuDavida
isifungo angeze asiphendukela.
Wathi: “Omunye wamadodana wedini lakho,
ngizambeka esihlalweni sakho sobukhosi.Fz Ngebanga lencekwakho uDavida,
ungafulatheli umzeswakho.by; Inga abaphristi bakho
bangembathiswa ukulunga
nabathembekileko bakho bahlokome.\x/Sikima Somnini!
Yewuye endawenakho yokuphumula,
wena nomfaji wamandlakho.OwNgalokho asiyeni endlinakhe,
siguqe esinabelweni seenyawo zakhe.SvQala, sezwa ngomfaji sise-Efrata;
sawufunyana esifundeni seJeyarimu.Wu%bengifunyanele uSomnini indawo,
iye, ubuhlalo bongonamandla kaJokopo.”MtAngizukuvumela amehlwami alale,
namkha iinkhopha zami zicimezeOsngokuthi: “Angisobe ngangena ngendlinami,
namkha emalalwenami.\r/nangalokho akufunga kuSomnini,
iye, lokho akuthembisa kongonamandla kaJakopo,xq iIngoma yekhambo lokuya ethempelini.
Somnini, cabangela uDavida,
ngazo zoke iinhlupheko abekezele kizo,LpIsrayeli, thembela kuSomnini
kusukela nje bekube nini nanini.!o9Kunalokho ngizehlisile,
ngathulisa umphefumulwami.
Njengomntwana okhunyulweko
lokha nanonina,
unjalo umphefumulwami ngaphakathi kwami.Kn Ingoma yekhambo lokuya ethempelini; irhubo lakaDavida.
Somnini, ihliziywami ayizikhukhumezi,
amehlwami akaziphakamisi;
izinto ezikulu nezimangalisako kimi,
angizikhathazi ngazo.9mkNguye ohlenga u-Israyeli
emacalenakhe woke.jlKIsrayeli, thembela kuSomnini,
ngombana unokwethembeka,
iye, unokuhlenga okubuyelelweko.xkgUmphefumulwami ulindela uSomandla
ukudlula ukulinda kwabalinde ukusa,
iye, ukulinda kwabalinde ukusa.ejANgiqalelela uSomnini,
iye, umphefumulwami uyamqalelela!
Sengilindele ilizwi lakhe.;ioKodwana wena unokulibalela
ukuze uhlonitjhwe.LhSomnini, nabegade ubulunga amacala,
ngubani obekangaphila na?dg?Somandla yizwa iphimbo lami,
iindlebe zakho azibe bukhali
elizwini lesibawo sami!Vf %Ingoma yekhambo lokuya ethempelini.
Somnini, ngilila kuwe ngisekuzikeni! e Abadlulako angeze bathi,
“Isibusiso sakaSomnini asibe phezu kwenu”,
namkha, “Sinibusisa ebizweni lakaSomnini.”gdEUmvuni angeze azalisa ngitjho isandla sakhe
nobuthelelako angeze enze isitjherefu ngabo.Jc Sengathi bangaba njengotjani ephahleni
obutjhwaba busamila.PbKwanga boke abahloye iZiyoni bangadaniswa,
bakhahlamezelwe emuva.Ka Kodwana uSomnini ulungile;
uquntile iintambo zeenkhohlakali.B`}Abalimi balime emhlanami,
benza imiselabo yaba mide.X_'iye, bangisahlela kanengi kwasebutjheni bami,
kodwana akhange bangihlule.w^ gIngoma yekhambo lokuya ethempelini.
U-Israyeli akatjho lokhu:
Bangisahlela kanengi kwasebutjheni bamiW]%Kwanga ungabona iinzukulwana zakho.
Ukuthula akube phezu kwaka-Israyeli.|\oKwanga uSomnini angakubusisa aseZiyoni.
Kwanga ungabona ubuhle beJerusalema
imihla yoke yokuphila kwakho.E[Qala-ke, indoda eyesaba uSomnini
izakubusiswa bunjalo.$Z?Umkakho uzakuba njengesidiribe esithelako ngendlinakho.
Abantwana bakho
bazakuba njengamahlumela wemithi ye-oliva
esithebeni sakho sokudlela.hYGWena uzakudla isithelo somsebenzi wezandla zakho;
uzakubusiseka, koke kukukhambele kuhle:kX OIngoma yekhambo lokuya ethempelini.
Ubusisiwe owesaba uSomnini,
okhamba eendleleni zakhe.WIbusisiwe indoda
ezalise incilayo ngemisubela leyo.
Angeze yaba neenhloni
lokha nayimangalela amanabayo ebandla.LVNjengemisubela esandleni sengorho,
banjalo abantwana bobutjha.fUEQala, abantwana
balilifa elivela kuSomnini;
isithelo sesibeletho simvuzo ovela kuye.*TMKulilize bona nivuka ekuseni,
niphumule ebusuku ngemva kwesikhathi,
nidle ukudla enikujulukeleko.
USomnini upha ngokwaneleko
amthandako asalele.MS Ingoma yekhambo lokuya ethempelini; irhubo lakaSolomoni.
Lokha uSomnini nakangakhi indlu,
iinthukuthuku zabakhi zililize.
Lokha uSomnini nangalindi idorobho,
abalindi bagada ilize. R ~Kwamambala loyo okhamba alila,
aphethe umgodla wembewu,
uzakubuya ngokuhlokoma,
aphethe iintjherefu zakhe zesivuno.@Q{~Labo abatjala ngeenyembezi
bazakuvuna ngokuhlokoma.UP#~Somnini, tjhugulula ubujamo bethu
njengamadonga erhalawumbeni nalinako!DO~Iye, uSomnini usenzele izinto ezikulu,
nje-ke sathaba. N~Samomotheka isikhathi soke,
ilimu lethu belizele ukuhlokoma.
Ezizweni kwathiwa:
“USomnini ubenzele izinto ezikulu.”zM o~Ingoma yekhambo lokuya ethempelini.
Lokha uSomnini natjhugulula ubujamo beZiyoni
saba njengababhudangako.L}Kodwana labo abaphendukela
eendleleni zamabatha,
uSomnini akabaqotjhe neengilamkhuba.
Ukuthula akube phezu kwaka-Israyeli.PK}Somnini, phatha abalungileko kuhle,
iye, labo abaqotho ngehliziyo.J'}Intonga yobukhohlakali
angeze yahlala phezu kwelifa
elabelwe abalungileko
ukuze abalungileko bangabeki
isandla sabo ebumbini.I}Njengeentaba zizombeleze iJerusalema,
ngokunjalo uSomnini uzombeleze abantu bakhe,
kusukela nje bekube nini nanini.H '}Ingoma yekhambo lokuya ethempelini.
Abethemba uSomnini
bafana nentaba yeZiyoni
engeze yanyakaziswa,
kodwana ijame isiphelani.GG|Isizo lethu lisebizweni lakaSomnini
owenze izulu nephasi.kFO|Siphunyuke njengenyoni
ephuma esithiyweni sabathiyi:
Isithiyo sonakele, thina saphunyuka!aE;|USomnini akadunyiswe
ngombana akhange asinikelele
njengongazimbi emazinywenabo.=Du|iye, amanzi arhageleko
ngabe sele asigubuzesile.TC!|Iinkhukhula bezizosithanyelela kude,
iinrhurhula ngabe zisigubuzesile;GB|bebazasiginya siphila,
lokha ilaka labo nalivutha ngathi.XA)|iye, nangabe uSomnini bekangekho ngakithi
lokha abantu nabajamelana nathi, @ |Ingoma yekhambo lokuya ethempelini; irhubo lakaDavida.
Nangabe uSomnini bekangekho ngakithi
-- u-Israyeli akatjho lokhu --i?K{Umphefumulwethu wanele ngokunyefulwa
ngabazikhukhumezako,
iye, nokudelelwa ngabazaziko.O>{Sirhawukele Somnini, sirhawukele,
ngombana sesanele ngokudelelwa.h=I{Iye, njengamehlo weenceku
aqalelele esandleni sekosazo
nanjengamehlo wencekukazi
aqalelele esandleni sekosikazi,
ngokunjalo amehlwethu
aqalelele uSomnini uZimethu,
kufikela lapha asirhawukela khona.w< i{Ingoma yekhambo lokuya ethempelini.
Ngiphakamisela amehlwami kuwe,
wena onesihlalo sobukhosi ezulwini.>;wz Ngenca yendlu kaSomnini
ngizakufuna okuhle ngawe.k:OzNgenca yabafowethu nabangani ngizakuthi:
“Ukuthula akube ngaphakathi kwakho, Jerusalema.”V9%zKube nokuthula ngemithangalenakho
nokuvikeleka ngemibhotjhongwenakho.”e8CzBawani ukuthula kweJerusalema nithi:
“Kwanga abakuthandako bangaba ngabavikelekileko.O7zEJerusalema kuneenhlalo zokugweba,
iye, iinhlalo zendlu kaDavida.6zlapha iinkoro zikhuphukela khona,
iye, iinkoro zakaSomnini.
Ukuthokoza ibizo lakaSomnini
kubufakazi ku-Israyeli.V5%zIJerusalema lakhiwe njengedorobho
elihlanganiswe ngokuqinileko ndawonye,?4yzIinyawo zethu sezijame
emasangwenakho, Jerusalema.3 zIngoma yekhambo lokuya ethempelini; irhubo lakaDavida.
Ngajabula lokha nabathi kimi:
“Asiyeni endlini kaSomnini.”T2!yIye, uSomnini uzakulonda yoke indawo,
kusukela nje bekube nini nanini!B1yUSomnini uzakulonda ebumbini boke,
alonde nepilwakho.G0yIlanga angeze lakulimaza emini,
ngitjho nenyanga ebusuku.I/ yUSomnini ungumlondakho.
USomnini umthunzi ngesidleni sakho.>.wyMbala, umlondi ka-Israyeli
akayendi namkha alale.R-yAkasoze aliselela inyawo lakho likhutjwe,
umlondakho angekhe ayenda.>,wyIsizo lami livela kuSomnini
owenze izulu nephasi.j+ OyIngoma yekhambo lokuya ethempelini.
Ngiqala eentabeni ngizibuze:
Isizo lami livelaphi na?^*5xMina ngimumuntu wokuthula;
kodwana nangikhuluma ukuthula,
bona baphehla ipi.S)xSekusikhathi eside mina ngihlezi
phakathi kwabantu abazonda ukuthula.m(SxMaye kimi,
ngombana ngisikhonzi eMetjheki
begodu ngihlala
hlangana namatende weKhedari!S'xImisubela ebukhali yengorho,
enamalahle avuthako wemithi yomthanyelo!k&OxWena limu lekohliso,
yini ekufuze unikelwe khona?
Yini okhunye ekufuze wenzelwe khona na?c%?x“Somnini, sindisa ipilwami
emlonyeni okhuluma amanga
iye, elimini lekohliso.”r$ _xIngoma yekhambo lokuya ethempelini.
Esizini lami ngiyalila kuSomnini
kobana ungiphendule, ngithi:l#OwNgeduke njengemvu elahlekileko.
Yewufune incekwakho
ngombana angikayikhohlwa imiyalwakho.B"}wAngiphile ukuze ngikudumise
nemithethwakho ingisize.V!#wSomnini, ngilangazelela isindiswakho,
iye, umthethwakho ukuthaba kwami.e AwKwanga isandla sakho
singalungela ukungisiza,
ngombana ngikhethe iimfundiso zakho.[-wIlimu lami lizakuvuma ngesithembiso sakho;
mbala, yoke imiyalwakho ilungile.[-wIimbhena zami zizakuphuphuma ngokudumisa,
ngombana ungifundisa iimiso zakho.kMwInga isibawo sami sesirhawu
singafika phambi kwakho;
ungisindise ngokwesithembiso sakho.iIwKwanga isibawo sami
singatjhidela kuwe, Somnini;
ungiphe ukuzwisisa ngokwelizwi lakho.X'wNgilonda iimfundiso nobufakazi bakho:
Zoke iindlela zami ziphambi kwakho.?wwNgilonda ubufakazi bakho,
iye, ngibuthanda khulu.LwSomnini, ngilindele isindiswakho
nemiyalwakho ngiyayilandela.]1wAbathanda umthethwakho
banokuthula okukhulu,
akukho okungabenza bakhutjwe.RwNgikudumisa kalikhomba ngelanga
ngebanga lemithethwakho elungileko.V#wNgiwazondile amala, iye, ngiyawanyenya;
kodwana ngithanda umthethwakho.QwNgiyathaba ngesithembiso sakho
njengomuntu ofunyana ipango enengi.W%wAbabusi bangizuma kunganabanga,
kodwana ihliziywami inevalo ngamezwakho.a9wUmmongo welizwi lakho kukwethembeka
begodu zoke iimphetho zakho zijame isiphelani.d?wQala, ngithanda iimfundiso zakho, Somnini,
yeke yewungiphilise ngokwethembeka kwakho.^3wNangiqala abahlubuki, ngifikelwa kunyenya,
ngombana abalondi isithembiso sakho.d?wBanengi abangizumako kanye namanabami,
kodwana akhange ngiphambuke ebufakazini bakho.LwMaye, mkhulu umusakho Somnini!
Ngiphilise ngokwemithethwakho.PwUkusindiswa kukude neenkhohlakali,
ngombana azifuni iimiso zakho.L wMela indabami, ungihlenge;
ngiphilise ngokwesithembiso sakho.Y )wYelela isizi lami, ungisindise
ngombana akhange ngiwukhohlwe umthethwakho.^ 3wBengiseze nginelemuko lobufakazi bakho kwakade:
Wabunzinzisa bajama isiphelani.I  wKodwana wena Somnini, useduze
nemiyalwakho yoke iliqiniso.K  wLabo abangizuma ngobumbi bayatjhidela,
bakude nomthethwakho._5wYizwa ilizwi lami ngokwethembeka kwakho;
Somnini, ungiphilise ngokulunga kwakho.PwNgemilindo yobusuku ngiyaphilelwa,
ngizindle ngesithembiso sakho.EwNgivuka ngamasa, ngibawe isizo;
ngiqalelele amezwakho.GwNgilila kuwe, ngisindise
ukuze ngilonde ubufakazi bakho.c=wNgilila ngehliziywami yoke,
nje-ke ngiphendule Somnini,
ngibulunge iimiso zakho.^3wNini nanini iimfundiso zakho ziliqiniso;
yeke ngiphe ukuzwisisa ukuze ngiphile.MwNgehlelwe lisizi nobudisi,
kodwana imiyalwakho ikuthaba kwami.EwUkulunga kwakho kulunge mlibe
nomthethwakho uliqiniso.NwNanyana ngiphasi ngidelelekile,
angizikhohlwa iimfundiso zakho.NwIsithembiso sakho sihlolisisiwe,
nje-ke incekwakho iyasithanda.S~wUkutjhisakalela kwami kuyangiqeda,
lokha amanabami nadela amezwakho.W}%wWayala ubufakazi bakho,
iye, bulungile begodu buthembeke ngokupheleleko.;|owSomnini, wena ulungile
nemithethwakho iqotho.S{wAmehlwami ageleza iinyembezi,
ngombana abantu abalondi umthethwakho.>zuwKhanyisela incekwakho;
ungifundise iimiso zakho.Zy+wNgihlenge ekugandelelweni babantu
ukuze ngikwazi ukulonda iimfundiso zakho.xxgwNzinzisa amagadangwami
njengokwesithembiso sakho;
ungavumi bona ngibuswe
nanyana ngibuphi ubumbi.ewAwPhendukela kimi, ungirhawukele,
njengombana uvame ukwenza
kwabathanda ibizo lakho.HvwNgivula umlomo ngikhaluze,
iye, ngikhanukela imiyalwakho.Vu#wIsambulo selizwi lakho sikukhanya;
sinikela ukuzwisisa kwabanganalwazi.Bt}wUbufakazi bakho buyakarisa;
ngalokho ngiyabubulunga.jsKwnokobana ngiyelela ngokupheleleko
zoke iimfundiso zakho,
ngizonda yoke indlela yamanga.Xr)wNjengombana ngithanda imiyalwakho,
ukudlula igolide, ngitjho igolidembala,Jq w~Somnini, kusikhathi, hlanazela;
abantu bephule umthethwakho.Lpw}Ngiyincekwakho, ngiphe ukuzwisisa
ukuze ngazi ubufakazi bakho.Pow|Phatha incekwakho ngokwethembeka kwakho,
ungifundise iimiso zakho.fnEw{Amehlwami sele afiphele
ngokurhuluphela isindiswakho,
iye, ukulunga okuthembisileko.KmwzQinisekisa incekwakho ihlalohle;
iindeleli zingangigandeleli.Vl%wyNgenzile okufaneleko nokulungileko,
yeke ungangiliseleli ebagandelelini.Tk!wxUmzimbami uyathuthumela ngokukwesaba
begodu nginevalo ngemithethwakho.gjGwwZoke iinkhohlakali zephasi,
uzengula njengegwebu;
ngalokho ngithanda ubufakazi bakho.LiwvUdela boke abahlubuka iimiso zakho:
Ubukhohlisi babo bulilize.NhwuNgisekele ukuze ngisinde;
iimiso zakho ngizakuhlala ngizinakile.ggGwtNgisingathe ngokwesithembiso sakho
ukuze ngiphile;
ungavumi ithemba lami lihlaziseke.OfwsSukani kimi nina benzi bobumbi
ukuze ngibulunge imiyalo kaZimami!Ie wrUsiphephelo nesihlangu sami;
ngiqalelela isithembiso sakho.LdwqNgiyamzonda uhliziyombili,
kodwana ngiyawuthanda umthethwakho.PcwpIhliziywami izimisele
ukwenza iimiso zakho
bekube sekupheleni.Xb)woNini nanini ubufakazi bakho bulilifa lami;
mbala, bukuthaba kwehliziywami._a7wnIinkhohlakali zingibekele isifu,
kodwana akhange ngiphambuke eemfundisweni zakho.U`#wmIpilwami isengozini ngesikhathi soke,
nokho angiwukhohlwa umthethwakho.W_'wlSomnini, yamukela iminikelo yesihle yomlomami,
ungifundise imithethwakho.I^ wkNgitlhage khulu;
ngiphilise Somnini ngokwesithembiso sakho.R]wjNgenze isifungo ngasiqinisa
kobana ngilonde imithethwakho yokulunga.P\wiIlizwi lakho lisibani eenyaweni zami
begodu likukhanya emzilenami.V[%whNgeemfundiso zakho ngizuza ukuzwisisa;
ngalokho ngizonda indlela yamala.ZZ-wgMaye, amezwakho anandipha kurhwalabhami!
Amnandi ukudlula iliju emlonyenami!RYwfAkhange ngiphambuke emithethwenakho,
ngombana nguwe ongifundisileko.ZX-weAngibeki inyawo lami
eendleleni zobumbi,
ngalokho ngilonda ilizwi lakho.PWwdNginelemuko ukudlula abadala
ngombana ngibulunga iimfundiso zakho.WV'wcNginelwazi ukudlula abafundisi bami
ngombana ngizindla ngobufakazi bakho.aU;wbImiyalwakho ingenza ngihlakaniphe
ngaphezu kwezitha zami
ngombana ihlala ikimi.LTwaMaye, ngiyawuthanda umthethwakho!
Ngizindla ngawo ilanga loke.iSKw`Ngibonile kobana kunomkhawulo
kikho koke okuphelelisiweko,
kodwana umyalwakho wenabile.[R/w_Iinkhohlakali zilindele ukungibhubhisa,
kodwana ngicabanga ngobufakazi bakho.KQw^Ngingowakho; ngisindise
ngombana ngifunana neemfundiso zakho.OPw]Angeze ngazilibala iimfundiso zakho
ngombana ngazo uyangiphilisa.kOOw\Nangathana umthethwakho
bewungasikho ukuthakasa kwami,
ngabe sele ngabhubha esizini lami.IN w[Imithethwakho iseliqiniso nanje,
mbala, koke kulotjha wena.\M1wZUbuqotho bakho
bungebeenzukulwana ngeenzukulwana;
unzinzise iphasi lajama.SLwYSomnini, ilizwi lakho lingelanini nanini;
lijame liqinile emazulwini.WK'wXYewungiphilise ngokwethembeka kwakho
ukuze ngilonde ubufakazi bomlomakho.VJ%wWBapheze bangiqeda ephasini,
kodwana mina angikazilahli iimfundiso zakho.TI!wVYoke imiyalwakho iliqiniso;
ngisize ngombana abantu bangizuma ngamala.DHwUIindeleli zingembele umgodi,
zaphambana nomthethwakho.UG#wTMangaki amalanga asalele incekwakho na?
Uzabagweba nini abazumana nami?UF#wSNanyana nginjengesikhumba sewayini emuleni,
angizikhohlwa iimiso zakho.wEgwRAmehlwami sele afiphele
ngokurhuluphela isithembiso sakho,
ngizibuza ngithi: “Uzongiduduza nini?”ODwQUmphefumulwami ufisa isindiswakho,
ngiqalelela isithembiso sakho.XC)wPIhliziywami ayingasoleki
mayelana neemiso zakho
ukuze ngingahlaziseki.YB+wOAkuthi labo abekwesabako,
baphendukele kimi
ukuze bazi ubufakazi bakho.AwNKwanga iindeleli zingaphoqeka
ngombana zingidlelezela ngamala,
kodwana nakungimi yena,
ngizakuzindla ngeemfundiso zakho.b@=wMKwanga umusakho ungeza kimi
ukuze ngiphile
ngombana umthethwakho ukuthaba kwami.X?)wLUkwethembeka kwakho kube yinduduzwami
ngokwesithembiso sakho encekwinakho.X>)wKSomnini, ngiyazi bona imithethwakho ilungile
begodu ungithobise ngeqiniso.W='wJAbakwesabako bazangibona, bathabe
ngombana ngiqalelela isithembiso sakho.u<cwIIzandla zakho zangenza
begodu zangijamisa,
nje-ke ngiphe ukuzwisisa
ukuze ngifunde imiyalwakho.e;CwHUmthetho womlomakho muhle kimi,
udlula amakhulukhulu weempaparwana zegolide nezesiliva.O:wGKwaba kuhle kimi kobana ngithotjiswe
ukuze ngifunde iimiso zakho.l9QwFNjengamafutha iinhliziyo zazo azinamizwa,
kodwana nakungimi yena,
ngithabela umthethwakho.g8GwEIindeleli zingininda ngamala,
kodwana ngibulunga iimfundiso zakho
ngehliziywami yoke.Q7wDWena ulungile nokwenzako kulungile,
nje-ke ngifundise iimiso zakho.]63wCNgingakathotjiswa ngangivame ukuphosisa;
kodwana kwanje, ngilonda ilizwi lakho.Y5+wBNgifundise ilemuko elihle kanye nelwazi
ngombana ngikholelwa emiyalwenakho.@4{wAUphethe incekwakho kuhle
ngokwelizwi lakho Somnini.T3!w@Somnini, iphasi lizele ngokwethembeka kwakho;
ngifundise iimiso zakho.T2!w?Ngisinini sabo boke abakwesabako,
iye, boke abalonda iimfundiso zakho.[1/w>Naphakathi kobusuku ngiyavuka ngikuthokoze
ngebanga lemithethwako elungileko.^05w=Nanyana iintambo zeenkhohlakali zingirarejile,
angeze ngawukhohlwa umthethwakho.8/kwukulonda imiyalwakho.Y.+w;Iindlela zami ngizicabangisisile,
yeke ngizokulandela ubufakazi bakho godu.]-3w:Ngincancabeza kuwe ngehliziywami yoke,
yiba nomusa kimi ngokwesithembiso sakho.N,w9Somnini, sabelo sami,
ngiyathembisa bona ngizakulonda amezwakho.@+{w8Lokhu kusisabelo sami:
ukubulunga iimfundiso zakho.N*w7Ebusuku ngikhumbula ibizo lakho, Somnini,
ngilonda umthethwakho.?)yw6Iimiso zakho zimuvumo kimi
endlinami yokugogobala.V(%w5Ngebanga leenkhohlakali ngiyanyenya,
iye, ngalabo abalahla umthethwakho.K'w4Ngikhumbula imithethwakho yakade, Somnini,
ngiziduduza ngayo.S&w3Iindeleli zihlalele ukungiphoqa,
kodwana angiphambuki emthethwenakho.\%1w2Nakhu ukutjhiriyeka kwami esizini lami:
Isithembiso sakho sivuselela ipilwami.L$w1Khumbula isithembiso sakho encekwinakho
ongiphe ngaso ithemba.k#Ow0Ngikhongozela imiyalwakho
ngombana ngiyayithanda
begodu ngifuna ukuzindla ngeemiso zakho.="uw/Ngiyathaba ngemiyalwakho
ngombana ngiyayithanda.^!5w.Ngizakukhuluma ngobufakazi bakho
phambi kwamakhosi,
angekhe ngaba neenhloni.I  w-Ngizakukhamba petlege
ngombana ngifunana neemfundiso zakho.X)w,Ngizakulonda umthethwakho ngesikhathi soke,
iye, ngizawulonda nini nanini.b=w+Ungalisuseli safuthi ilizwi leqiniso emlonyenami
ngombana ngiqalelela imithethwakho.Z-w*nje-ke ngizakwazi ukuphendula abangithukako
ngombana ngethemba ilizwi lakho.mSw)Somnini, kwanga ukwethembeka kwakho
kungeza kimi,
iye, isindiswakho ngokwesithembiso sakho;[/w(Maye, ngilangazelela iimfundiso zakho!
Yeke yewungiphilise ngokulunga kwakho.V%w'Susa ihlazo kimi
ngombana liyangilulaza;
imithethwakho iyanganelisa.Bw&Zalisa isithembiso sakho encekwinakho
ukuze wesatjwe.Lw%Fulatheza amehlwami ekuqaleni ilize;
ungiphilise endlelenakho.Rw$Phendulela ihliziywami ebufakazini bakho,
kungabi sekufuneni inzuzo.I w#Ngihlahle emizileni yemiyalwakho
ngombana ngiyathaba ngayo.a;w"Ngiphe ukuzwisisa
ukuze ngibulunge umthethwakho,
ngiwulonde ngehliziywami yoke.b=w!Somnini, ngifundise indlela yeemiso zakho,
nje-ke ngizayibulunga bekube sekupheleni.Mw Ngigijima endleleni yemiyalwakho
ngombana welule umkhumbulwami.OwSomnini, ngikakarele ebufakazini bakho,
yeke ungavumi ngihlazeke.MwNgikhethe indlela yeqiniso,
ngabeka imithethwakho phambi kwami.GwSusa indlela yamala kimi,
ungirhawukele ngokomthethwakho.NwUmphefumulwami ulisizi,
nje-ke ngiqinise ngokwesithembiso sakho.fEwNgiphe ukuzwisisa indlela yeemfundiso zakho,
ngalokho ngizakuzindla ngeemangaliso zakho._ 7wNganeka iindlela zami kuwe,
wena wangiphendula,
yeke ngifundise iimiso zakho._ 7wUmphefumulwami unamathele ethulini,
nje-ke vuselela ipilwami ngesithembiso sakho.F wUbufakazi bakho bukuthaba kwami,
iye, buziinluleko zami._ 7wNanyana ababusi bahlangene, bahleba ngami,
incekwakho izakuzindla ngeemiso zakho.Q wSusa kimi isiphoqo nenyazo
ngombana ngibubulungile ubufakazi bakho.c?wUyazikhalimela iindeleli,
okutjho abanikelelweko,
labo abaphambuka emiyalwenakho.]3wUmphefumulwami sewuphodlhekile
ngokulangazelela imithethwakho ngesikhathi soke.@{wNgisikhonzi ephasini,
ungayifihli imiyalwakho kimi.OwVula amehlwami
kobana ngibone iimangaliso
ezisemthethwenakho.NwPhatha incekwakho kuhle,
khona ngizakuphila, ngilonde amezwakho.GwNgiyathaba ngeemiso zakho,
ilizwi lakho angeze ngalidela.EwNgizindla ngeemfundiso zakho,
ngiyelele iindlela zakho.OwUkukhamba ngobufakazi bakho
kungijabulisa ngaphezu komnotho woke.Dw Ngeembhena zami ngimemezela
yoke imithetho yomlomakho.?yw Akudunyiswe wena Somnini!
Ngifundise iimiso zakho.B~w Ngifihla amezwakho ehliziywenami
ukuze ngingoni kuwe.O}w Ngikufuna ngehliziywami yoke;
ungavumi ngiphambuke emiyalwenakho.[|/w Omutjha angayihlambulula njani indlelakhe na?
Ngokuyilonda ngokwelizwi lakho.F{wNgizakulonda iimiso zakho;
yeke, ungangilahleli safuthi.Xz)wNgizakuthokoza ngehliziyo eqotho
lokha nangifunda imithethwako elungileko.Iy wAngekhe ngaba neenhloni
lokha nangitjheja yoke imiyalwakho.MxwKwanga ukukhamba kwami kunganzinza
ukuze ngilonde iimiso zakho!Tw!wSomnini nguwe oyale ngeemfundiso zakho
kobana zilondwe ngokupheleleko.@v{wabangenzi litho elimbi,
abakhamba eendleleni zakhe.Yu+wBabusisiwe ababulunga ubufakazi bakhe,
iye, abamfuna ngehliziyo epheleleko,Zt /wBabusisiwe abamsulwa eendleleni zabo,
abakhamba ngokuya ngomthetho kaSomnini.Zs-vThokozani uSomnini ngombana ulungile;
ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani.Vr%vWena unguZimami,
nje-ke ngizakuthokoza,
unguZimami ngizakuphakamisa. q vUSomnini unguZimu,
usiphe ukukhanya.
Thomani umgidi,
niphethe amatjhwaba ngezandla;
niye eempondweni ze-aldari._p7vUbusisiwe ongenako ebizweni lakaSomnini.
Siyanibusisa sisethempelini lakaSomnini.>owvAwu, Somnini, sindisa!
Awu, Somnini, phumelelisa!Jn vNanti ilanga uSomnini alenzileko;
asithabeni sithakase kilo.FmvLokho kuzizenzo zakaSomnini;
kusimangaliso emehlwenethu.FlvIlitje eladelwa babakhi
libe ngeliqakathekileko ejikeni.Uk#vSomnini, ngikuthokoza ngombana ungiphendulile
begodu ukusindiswa kwami.KjvLeli lisango eliya kuSomnini,
abalungileko bazakungena ngalo.Yi+vNgivulele amasango wokulunga
ukuze ngingene ngawo,
ngithokoze uSomnini.Th!vUSomnini wangihlunguphaza khulu,
kodwana akhange anginikelele ekufeni.Ug#vAngeze ngafa kodwana ngizakuphila,
ngizakukhuluma ngezenzo zakaSomnini:bf=vSokudla sakhe siphakamile,
iye, sokudla sakaSomnini
senze izenzo ezinamandla!” @R~e~}}(||{{_zzyyLxx6ww]w vv^v uu]ttzt)ssFFTEEEaEDDnCCC1BBBAA}A+@@e@??V?>>T>==;<<<@;;;:h:99H88877{7 66M555H5 44t433f3 22J111600|0*///G...,-,,r,++m***6)))2((u(''{'%&&w&#%%K% $$N$##P"""e" !!S +yS8;djGi9G!L8|h"z v " $ y  a  O_9BYQSvIsikhohlakali sibanjwa macalaso,
iinkawule zesono saso zisibambe tli.iuKMbala iindlela zomuntu
zisemtarini phambi kwakaSomnini.
Yena uhlolisisa yoke imizilayo.bt=Ndodanami, kubayini uhlanyiswe ngunondindwa?
Kubayini ugone isifuba sesihlobongi na?s3ihlangukazimataka ethandekako,
iye, imbuzikazi yeentaba!
Inga amabelakhe angakwanelisa soke isikhathi,
uhlanyiswe lithando lakhe njalo.Ir Asibusiswe isiyalu sakho,
uthokoze emfazini wobutjha bakho,>qwAkube ngokwakho wedwa,
ungakwabelani nemiqhamuka.Vp%Kumele imithombakho iphuphumele ngaphandle
nemiselakho eendledlaneni na?QoSela amanzi emphathamanzinakho,
uzikholise ngomthombakho ogelezako.EnNgipheze ngabhujiswa nya
ehlanganweni nemphakathini.”Um# Akhange ngilalele abafundisi,
nanyana ngibeke indlebe ebelulekini bami.Ul# uzakuthi: “Maye, ngazonda ukusolwa!
Ihliziywami yanyaza ukukhalinywa!Tk! Ekupheleni usale ungasenanto,
uqume lokha nasele umzimbakho ukhehlile,qj[ iye, nemiqhamuka ingazisuthisi ngelifa lakho,
bese imijulukwakho iphelele ekumbeni yomfazi otjhili.Qi ukuze ungazehlisi isithunzi kabanye
nejamo lakho ngomfazi osihlola,DhKhambela kude naye,
ungatjhideli esangweni lekumbakhe,OgNje-ke ndodanami, yewungilalele;
ungaphambuki emezwini womlomami!jfMUgobanisa imizilakhe
ukuze akulahlekise emtlhaleni wokuphila,
wena angeze wakwazi lokho.Ye+Iinyawo zakhe zehlela ekufeni,
amagadangwakhe atjhinga endaweni yabafileko.dKodwana ekugcineni unondindwa loyo
ubaba njengomrhalagani,
ubukhali ukudlula isabula ebukhali
mahlangothi woke.kcOYelela, iimbhena zakanondindwa ziwuluka iliju
norhwalabhakhe ubutjhelelezi ukudlula amafutha.Jb ukuze ulonde ingqondo ehle
neembhena zakho zimumathe ilwazi.Ya -Ndodanami, lalelisisa ukuhlakanipha kwami,
ubeke indlebakho elemukweni lami,Y`+Ungaphambukeli ngesigomeni namkha ngesinceleni,
susa inyawo lakho ebumbini.Z_-Utjheje umzila walapha ugadanga khona,
ngalokho iindlela zakho zizakunqopha.Q^Amehlwakho akaqale phambili,
ukugolozela kwakho kube phambi kwakho.R]Susa ikulumo yokonakala kuwe
nokuphambana kweembhena kube kude nawe.a\;Kikho koke okulondako,
yelusa khulu ihliziywakho,
ngombana imuthombo wokuphila.L[ngombana kuyipilo kabakufunyanako,
nokuphiliswa komzimba woke.EZUngavumi kusuke emehlwenakho;
kulonde ngehliziywenakho,PYNdodanami, lalela amezwami;
ubeke indlebakho kilokho engikutjhoko.gXGKodwana indlela yabakhohlakeleko,
ibumnyama obuphathekako,
abazi bona bakhutjwa yini.W!Umzila wabalungileko
ufana nomkhanyo welanga:
Ukusukela ekuphumeni kwalo,
umkhanyo lo ukhanya
ukuya ngokuya bekube semini.IV Iye, bagoma isikwa sobukhohlakali,
basele iwayini lenturhu.WU'Abambi abalali bangakenzi okumbi;
ubuthongo abehli bangakakhubazi umuntu.BTIcwaye, ungakhambi kiyo;
deda kiyo uhlabele phambili.VS%Ungakhambi emzileni wabakhohlakeleko,
ungabeki inyawo endleleni yabambi.VR% Bambelela ekuyalweni,
ungakulisi, kweluse
ngombana kukuphila kwakho.\Q1 Nawukhamba kiyo, angeze wathikamezeka,
nalokha nawugijimako, angeze wakhutjwa.UP# Ngakufundisa indlela yokuhlakanipha,
ngakurholela emizileni elungileko._O7 Lalela ndodanami,
nawamukela amezwami,
uzakwengezelelelwa iminyaka yokuphila.ON Buzakwethwesa umbhode wokufaneza,
bukunikele isihlohlo sedumo.”VM%Nawuphatha kuhle ubuhlakani, buzakuphakamisa,
buzakudumisa nawubugonako.cL?Ukuthoma kokuhlakanipha ngilokhu:
Zuza ubuhlakani
nangepahlakho yoke zuza ilwazi._K7Nawungalahli ukuhlakanipha, kuzakulonda;
nawukuthandako, kuzakubulunga ipilwakho.nJUNawuzuza ubuhlakani, uzakufumana ilwazi.
Ungakhohlwa begodu ungaphambuki
emezwini womlomami.yIkubaba wangifundisa wathi kimi:
“Ihliziywakho ayibambisise amezwami.
Nawulonda imiyalwami, uzakuphila.NHLokha nangisese msana kababa,
ngisese manzi ngiyithorwana kamma,SGngombana ngininikela umqondo omuhle;
ngalokho ningalahli ifundiswami.OF Bantwana, lalelani ukuyala kwakababa,
niyelele ilwazi lokuzwisisa,UE##Abahlakaniphileko bazuza idumo,
kodwana iindlhadlha zizandisela ihlazo.BD"Yena unyefula iinyefuli,
abazithobileko abaphe umusa.sC_!Isithuweleliso sakaSomnini
siphezu kwekumba yokhohlakeleko,
kodwana ubusisa ihlalo yabalungileko.ZB- ngombana uSomnini uyamnyenya ophambukela kizo,
kodwana unesikhozi nabaqotho.WA'Ungafisi ipumelelo yomuntu onenturhu,
ungakhethi nayinye yeendlela zakhe,O@Ungasoli umuntu ngaphandle kwesizathu
khisibe akakakoni ngalitho.Q?Ungeluki amano wokulimaza omunye umuntu
ohlezi nawe ngokukwethemba.u>cUngathi komunye umuntu:
“Khamba, ubuye kusasa, ngizakupha”,
khisibe unakho lokho akukhombelako.W='Ungathi nawunamandla wokwenza okuhle,
ubagodlele labo okufanele ubenzele.^<5ngombana uSomnini uzakuba seqadi kwakho,
alonde inyawo lakho ekubanjweni sisifu.b;=Ungabi nevalo ngehlekelele yamsinya
nangamatshwenyeko lokha nehlela abakhohlakeleko,_:7Lokha nawuyokulala, angeze wesaba,
iye, nawuleleko, uzakuba nobuthongo obumnandi.V9%Yeke uzakukhamba endlelenakho uphephile,
nenyawo lakho angeze lakhutjwa.N8kuzakuba kuphila emphefumulwenakho,
kube mkghabiso entanyenakho.X7)Ndodanami, bulunga ubuhlakani nokuhlolisisa,
ungavumi kusuke emehlwenakho,H6 ngelwazi lakhe amanzi agobhoza,
umkayi wathontisa umbethe.`59USomnini wendlale iinsekelo zephasi ngobuhlakani,
wanzinzisa amazulu ngokuzwisisa,o4WUmumuthi wokuphila kilabo abamamukelako,
abanamathela kuye
bazakubizwa bona ngabathakasileko.D3Iindlela zakhe ngezithokozisako,
nemizilakhe ikuthula.V2%Ipilo ede ingesigomeni sakanokwazi,
ngesinceleni sakhe kunomnono nedumo.W1'Kuligugu ukudlula amaparele;
mbala akunalitho olifisako elingafana nakho.a0;ngombana ingcono inzuzo yakhona kuneyesiliva,
iye, imbuyiselo yakhona kuneyegolide.Q/ Ubusisiwe umuntu ofunyana ubuhlakani,
iye, umuntu ozuza ukuzwisisa,].3 ngombana uSomnini uyamkhalima amthandako,
njengobaba endodanenakhe ayithandako.U-# Ndodanami, ungadeleli ukusola kwakaSomnini,
ungadinwa kukhalima kwakhe,o,W yena uzakuzalisa iinlulu zakho ngokwaneleko
neembekelelo zakho ziphuphume ngesitjhidela sewayini.V+% Nawuhlonipha uSomnini ngomnonwakho,
iye, ngesilumo semikhiqizwakho yoke,N*Lokhu kuzakuletha ipilo emzimbenakho,
nokondleka emathanjenakho.\)1Ungaziboni inga uhlakaniphile emehlwenakho,
yesaba uSomnini, utjhide ebumbini.^(5Nawazisa uSomnini kizo zoke iindlela zakho,
yena uzakwenza imizilakho ilelezeke.L'Themba uSomnini ngehliziywakho yoke,
ungeyami ekwazini kwakho.5&euzakuzuza umusa,
ubukwe nguZimu nabantu.%{Nawungatjhiyi ukwethembeka neqiniso,
okutjho ukukubophelela entanyenakho,
ukutlole emiqebethwini yehliziywakho,S$Mbala izakwelula amalangakho
iye, ingezelele iminyaka nokuthula kuwe.\# 3Ndodanami, ungakhohlwa ifundiswami,
kodwana ihliziywakho ayibulunge imiyalwami;^"5kodwana iinkhohlakali zizakujutjwa enarheni,
nabangathembekiko basitjhulwe kiyo.Q!Mbala, abaqotho bazakunzinza enarheni
nabanganamlandu bahlale kiyo;W 'Ngalokho khamba ngendlela yabalungileko,
unamathele emizileni yabamsulwa.GBoke abaya kuye ababuyi,
abasayifumani imizila yokuphila.DIkumbakhe yehlela ekufeni,
nemizilakhe iya kabafileko.T!otjhiye umlingani wobutjha bakhe,
wakhohlwa isivumelwano sakhe noZimu._7Ukuzwisisa kuzakuhlenga kunondindwa,
iye, umfazi otjhili onelimu elibutjhelelezi,I labo iindlela zabo zimasongesonge,
nemizilabo iyalahlekisa.J bajabulele ukwenza okumbi,
bathabe ngokuphambukela ebumbini;\1 kilabo abaphambuka emizileni elungileko
kobana bakhambe eendleleni zobumnyama,W' kukuhlenge endleleni yokonakala,
iye, ebantwini abakhuluma okuphambeneko,>w Ukuhlolisisa kuzakulonda
nokuzwisisa kukubulunge,c? Mbala, ubuhlakani buzakungena ehliziywenakho,
unandiphelwe lilwazi emphefumulwenakho.mS Khona-ke uzakulemuka ukulunga,
ubulungiswa nokuhleleka,
iye, enye nenye indlela elungileko.Pubulunga imizila yokulunga,
alonde indlela yabathembekileko bakhe.QUbekela abaqotho ipumelelo
usihlangu kilabo abaneendlela ezimsulwa,U#USomnini unikela ukuhlakanipha,
emlonyenakhe kuvela ilwazi nokuzwisisa.Rkhona-ke uzakuzwisisa ukwesaba uSomnini,
bese ufumana ukumazi uZimu.U#nakube lokho ukufuna njengesiliva,
ukufunisise njengegugu elifihliweko,Fiye, lokha nawufisa ukwazi,
urhuwelele ubize ukuzwisisa,Sindlebakho ilalele ukuhlakanipha,
welulele ihliziywakho ekuzwisiseni,S  !Ndodanami, nakube wamukela amezwami,
ufihle imiyalwami ehliziywenakho,b  ?!Kodwana ongilalelako, uzakuphila aphephile,
azigedle, angabi nokwesaba ihlekelele.”`  ; Ukuphambuka kwabanganalwazi kuyababulala
nokuzethemba kweendlhadlha kuyazibhubhisa.P  bazakugoma isithelo sendlelabo,
bazaliswe ngomphumela wamaqhingabo.H   bangamukeli iseluleko sami,
badelela koke ukukhalima kwami,G  Njengombana bahloye ilwazi,
bangakhethi ukwesaba uSomnini,R “Yeke bazangibiza, ngingabaphenduli,
bangifunisise, bangangifumani. iye, ukwesaba nakunehlela njengesiwuruwuru,
ihlekelelenu nayivuthela njengesivunguvungu,
nalokha nanembathwa lisizi neenkathazo.R nami-ke ngizokuhleka ihlekelelenu,
ngininyefule nanehlelwa kukwesaba,I  nathalalisa zoke iinluleko zami,
nangavuma ukukhalima kwami,^ 7Kodwana ngebanga lokobana nalile nangibizako,
nangayelela nangelula isandla sami,| sNangathana khenalalela ukukhalima kwami,
bengizokuthululela ummoya wokuhlakanipha kini,
nginazise amezwami./ Y“Kuzabe kube nini
nina eninganalwazi nithanda ukungabi nelwazi na?
Kuzabe kube nini
iinyefuli zijajuliswa kukokomeja
neendlhadlha zizonda ilwazi na? }Umemeza ekabeni yeendledlana eziyaluzelako,
akhulume amezwi wokuhlakanipha
ebungenweni bamasango wedorobho athi:U %Unokuhlakanipha urhuwelela endledlaneni,
uphakamisa iphimbo ematatawini.v~ gZinjalo iindlela zabo boke
abazifunela inzuzo ngokurhabileko:
Kuthatha ipilo yabanikazi benzuzo leyo!G}  Abantwaba bakhukhuthela iingazi zabo,
bananabela ipilwabo!C| Akusizi ukubeka isifu
khisibe zoke iinyoni zikuqalile.Y{ -ngombana iinyawo zazo,
zigijimela ekoneni,
ziyarhaba ukuthulula iingazi.>z yndodanami, ungaphiki nazo.
Ungalibhadi emzilenazo,Oy nawuphosa ifumbakho kanye nathi
bese sahlukaniselana isikhwama”,[x 1 sizazifumanela imihlobohlobo yobuphaziphazi,
sizalise iinkumba zethu ngepango,Yw - iye, sibaginye baphila njengokufa,
njengalabo abehlela ethuneni basaphelele;ov Y Nakube zithi, “Namba nathi,
sikhukhuthele iingazi zothileko,
sinanabele umphefumulo omsulwa,@u } Ndodanami, nakube izoni ziyakuyenga,
ungaphiki nazo.\t 3 mbala, lokho kuzakuba mbhode
kufaneze ihlokwakho,
kube sigejo entanyenakho.Qs Ndodanami, lalela isiyeleliso sakayihlo,
ungalahli ifundiso kanyoko;jr OUkwesaba uSomnini kukuthoma kokuhlakanipha,
kodwana isidlhadlha sinyaza ubuhlakani nokusolwa.Xq +ukuze azwisise isaga nesitjho
okutjho amezwi neenrarejo zabahlakaniphileko.`p ;Ohlakaniphileko akalalele,
azuze ingqondo
nonekghono afumane indlela yoburholi,Lo Abanganalwazi zibanikela ilemuko,
omncani ilwazi nokuhlukanisa.Yn -iye, ukuzuza ukulaywa okunokuhlakanipha,
ukulunga, ubulungiswa nokufaneleko.Sm !Ngezokwazi ubuhlakani nokuyelelisa,
kanye nokuzwisisa amezwi welemuko;Haleluya!OjMdumiseni ngeewahlo ezinetjhada,
nimdumise ngeewahlo ezinomdumo.Yi)Mdumiseni ngabosotjherere nangegido,
nimdumise ngemitjingo nangamanghwani.ThMdumiseni ngomdumo wepalapala,
nimdumise ngemihlobohlobo yamaharibha.Wg%Mdumiseni ngezenzo zamandlakhe;
nimdumise ngobukhulu bakhe obudluleleko._f 7Haleluya!
Dumisani uZimu ethempelini lakhe;
mdumiseni esibangeni samandlakhe.oeU baphethe isigwebo kibo sokutloliweko.
Lokhu kulidumo kwabathembekileko bakhe boke.
Haleluya!Sdbabophe amakhosabo ngeenketani
nabosaziwako bakhona ngamakhamandela,Gcukuze bazibuyiselele kebezizwe,
bebahlunguphaze nabantu,sb]Ukuphakamisa uZimu akube semaphinjenabo
nesabula ebukhali mahlangothi woke
ayibe sesandleni saboSaAbathembekileko abalilizele ngehlonipho,
bahlokome basemikghadinabo.^`3Mbala, uSomnini uyabathabela abantu bakhe;
abathobekileko ubembathisa ukuhlula.]_1Abadumise ibizo lakaZimabo ngokugida,
bamlilisele abosotjherere namaharibhana.V^#U-Israyeli akathabe kumenzakhe;
abantwana beZiyoni bahlokome eKosinabo.d] AHaleluya!
Vumani ingoma etja kuSomnini,
idumo lakhe ehlanganweni yabathembekileko.\%Uvusele abantu bakhe isithunzi,
idumo kwabathembekileko bakhe boke,
iye, kuma-Israyeli, okubabantu abasehliziywenakhe.
Haleluya![ Koke lokho akudumise ibizo lakaSomnini,
ngombana libizo lakhe lodwa eliphakamileko;
iphazimulwakhe ingehla kwephasi nezulu.>Zu nina masokana neentombi,
nani abadala nabancani.gYE Dumisani nina makhosi wephasi
nani noke zizwe,
nina nkhulu nani noke babusi benarha,nrharhabi nani nyoni.]W1 Iye, dumisani nina ntaba nemibundu yoke,
nina mithi yeenthelo nemisedari yoke,YV)nawe mbani nesinanja,
liqhwa nawe kungu,
nawe mmoya owenza umyalwakhe.rU[Dumisani uSomnini nina enisephasini,
nina mbandana ezikulu zemanzini,
nani kuzika kwamalwandle,MTLokho wakujamisa isiphelani,
wakubekela isimiso esingapheliko.QSKoke lokho akudumise ibizo lakaSomnini,
ngombana wayala kwadaleka.NRMdumiseni nina mazulu aphakamileko,
nani manzi angehla komkayi!YQ)Mdumiseni nina langa nenyanga,
mdumiseni noke nina nkwekwezi eziphazimako!RPMdumiseni nina ngilozi zakhe,
iye, mdumiseni noke nina butho lakhe!XO )Haleluya!
Dumisani uSomnini nina enisezulwini,
nimdumise kweliphezulu!\N/Asikho isizwe akhe enza njalo kiso;
imithethwakhe ayaziwa kiso.
Haleluya!RMWembula ilizwi lakhe kuJakopo,
imithetho neemiso zakhe ku-Israyeli.\L/Uthumela ilizwi lakhe lincithikise isinanja,
avuse ummoyakhe, amanzi ageleze.dK?Wehlisa isinanja sakhe njengeroro.
Alo, ngubani ongajama
phambi kwamakhazakhe na?OJWendlala iliqhwa inga buboya,
arhatjhe isithwathwa njengomlotha.KI Uthumela umyalwakhe ephasini,
ilizwi lakhe ligijima ngebelo.QHWenza ukuthula ngemikhawulwenakho,
akwanelise ngamabele anonileko.gGE ngombana yena uqinisa iinqabo zamasangwakho,
abusise abantwabakho abangaphakathi kwakho.OF Babaza uSomnini, wena Jerusalema,
udumise uZimakho, wena Ziyoni,SE USomnini uthaba ngabamesabako,
iye, abaqalelela ukwethembeka kwakhe.gDE Ukuthaba kwakhe akukho emandleni wenjomani,
namkha ukujabula kwakhe eenthumbeni zendoda.UC! Unikela iinlwana ukudla kwazo,
ngitjho namadzinyani wegubulu nalilako.xBgYena osibekela umkayi ngamafu,
alungiselele izulu kobana line ephasini,
ahlumise utjani eentatjaneni.QAVumelani uSomnini ngokuthokoza,
nikhalelele uZimethu ngeharibhana!I@ USomnini usekela abathobekileko,
athobise abakhohlakeleko.P?IKosethu yikulu, namandlayo makhulu,
ukwazi kwayo akulinganiseki.G>Ubala inani leenkwekwezi,
abize enye nenye ngebizo layo.I= Uphulukisa abaneenhliziyo ezaphukileko,
abophe amancebabo.Z<+Umakhi weJerusalema nguSomnini,
ubuthelela abahlakazekileko bakwa-Israyeli.l; QHaleluya!
Kuhle ukurhubela uZimethu!
Maye kumnandi kangangani!
Iye, indumiso imfanele!x:g USomnini uzakubusa isiphelani,
iye, uZimakho, wena Ziyoni,
iinzukulwana ngeenzukulwana.
Haleluya!9u USomnini ulonda iinkhonzi,
asekele iintandani nabahlolokazi;
kodwana indlela yeenkhohlakali uyayiphambanisa.j8KuSomnini uvula amehlo wabaphopheleko,
aphakamise abathotjisiweko,
athande abalungileko.t7_owenzela abagandelelweko ubulungiswa
nopha abalambileko ukudla.
USomnini utjhaphulula iimbotjhwa;a69owenza izulu nephasi,
ilwandle nakho koke okukikho,
olonda iqiniso isiphelani,i5IUbusisiwe umuntu
omsizakhe unguZimu kaJakopo,
loyo ithemba lakhe likuSomnini uZimakhe,r4[Lokha umphefumulwakhe nawuphumako,
yena ubuyela ehlabathini;
khona mhlokho aphele amaqhingakhe.j3KNingabeki ithemba lenu eenkhulwini,
iye, emuntwini obhubhako
okungekho kuye ukusindisa.\2/Iye, ngizakudumisa uSomnini ipilwami yoke,
ngivumele uZimami qobe ngisekhona.51 eHaleluya!
Dumisa uSomnini mphefumulwami!z0kUmlomami uzakukhuluma idumo lakaSomnini
nenyama yoke izakudumisa ibizo lakhe elicwengileko
nini nanini._/5USomnini ulonda boke abamkhathalelako,
kodwana uzakubhubhisa zoke iinkhohlakali.V.#Uzalisa iimfiso zabo boke abamesabako,
alalele isililo sabo abasindise.S-USomnini useduze nabo boke abambizako,
iye, boke abambiza ngeqiniso.U,!USomnini ulungile eendleleni zakhe zoke,
unesisa kikho koke akwenzako.O+Uvula izandla zakho,
wanelise iimfiso
zakho koke okuphilako.W*%Woke amehlo aqalelele kuwe
begodu ubapha ukudla ngesikhathi esifaneleko.Q)Boke abawako uSomnini uyababamba,
aphakamise boke abathotjisiweko.%(A Umbuswakho, umbuso wesiphelani
nokubusa kwakho kuhlezi iinzukulwana zoke.
USomnini uthembekile emezwinakhe woke
nezenzweni zakhe zoke unesisa.['- bazise abantu izenzo zakho zamandla
nokuhlonitjhwa kwephazimulo yombuswakho.V&# Bazakhuluma ngephazimulo yombuswakho,
bamemezele izenzo zakho zamandla,\%/ Yoke imisebenzakho izakuthokoza, Somnini
nabathembekileko bakho bazakubabaza.V$# USomnini ulungile kibo boke
nesisa sakhe sengamele koke akudalileko.”n#Sbathi: “USomnini unomusa nesirhawu;
ubuthaka ekusilengekeni
nokwethembeka kwakhe kukhulu.X"'Bazakwendlala idumo lobunengi bobuhle bakho,
bahlokome ngokulunga kwakho,g!EAbantu bazakumemezela
amandla wokwesabeka kwakho;
nami ngizakufakaza ubukhulu bakho.f CNgizakuzindla ngephazimulo yokuhlonitjhwa
kobukhosi bakho
kanye neemangaliso zakho.a9Isizukulwana sizakubabaza imisebenzakho kesinye,
simemezele izenzo zakho zamandla.SUSomnini mkhulu, kufuze adunyiswe khulu;
ubukhulu bakhe abuphenyeki.PImihla ngemihla ngizakudumisa,
ngibabaze ibizo lakho nini nanini.n UIndumiso kaDavida.
Ngiyakuphakamisa Zimami, wena Somnini,
ngidumisa ibizo lakho nini nanini.`7Babusisiwe abantu abehlelwa ngilokho,
iye, babusisiwe abantu uZimabo onguSomnini.  kwanga neenkomo zethu zingamitha.
Kungabi nomphundlukelo emithangalenethu,
kungabi nesililo sesizi eendledlaneni zethu.B{ Kwanga iinlulu zethu zingaphuphuma
ngemihlobohlobo yemikhiqizo;
izimvu neembuzi zethu zande ngeenkulungwana,
iye, ngeenkulungwana ezilitjhumi
emirhuleni yamadlelwethu;#= Kwanga amadodanethu ebutjheni bawo
angafana nesimila esikhula kuhle;
amadodakazethu afane neensika zesikghudlhu
ezibazwe njengezesigodlweni.zk Iye, ngisindise bewungenyule
ezandleni zabatjhili
abanemilomo ekhuluma amala
nabanesidla sekohliso!a9 Nguwe opha amakhosi ukuhlula
nosindisa uDavida incekwakho
esabuleni yesihluku.\/ Ngizakuvuma ingoma etja kuwe Zimu;
ngikubethele iharibha leenara ezilitjhumi!?wabanemilomo ekhuluma amala
nabanesidla sekohliso.weYelula isandla sakho uphezulu;
ngisindise bewungenyule emanzini amanengi,
iye, ezandleni zabatjhili,a9Phazimisa imibani, uphadlhalaje izizwe;
thumela imisubelakho, uzihlangahlanganise.[-Somnini, vula amazulu, wehlele phasi;
thinta iintaba ukuze zithunye intuthu.X'Umuntu ufana nomphefumulo nje;
imihlakhe ifana nesithunzi esinyamalalako.Z+Somnini, umuntu bekayini kobana umnake,
namkha obhubhako kobana umkhumbule?%USomnini ulidwala nobuphephelo bami,
irharha nomsindisami;
usihlangu sami engiphepha ngaso,
uthobisa abantu bami ngaphasi kwami.  wIrhubo lakaDavida.
Akadunyiswe uSomnini olidwala lami,
yena obandulela izandla zami ipi
neminwami ukulwa.y i Ngokuthembeka kwakho phelisa izitha zami,
bewubhubhise boke abajamelani bami,
ngombana ngiyincekwakho.y i Ngebanga lebizo lakho, Somnini,
londa ipilwami.
Iye, ngokulunga kwakho
ngikhuphe ematshwenyekweni. ) Ngifundise ukwenza intandwakho,
ngombana wena unguZimami.
UMoyakho olungileko akangirhole,
angikhambise ehlabathini elelezekileko.J  Somnini, ngenyule ezitheni zami;
kuwe ngibeka ithemba lami.7eNgizwise ukwethembeka kwakho ekuseni,
ngombana kuwe ngibeka ithemba lami.
Ngikhombise indlela ekufuze ngikhambe ngayo,
ngombana umphefumulwami uyakulangazelela.!Somnini, ngiphendule masinyana;
ummoyami ulangazelela wena.
Ungabufihli ubuso bakho kimi
ukuze ngingafani nabawela ngemgodini.gENje-ke ngelulela izandla zami kuwe;
umphefumulwami womele wena
njengenarha elibhudu.s]Ngakhumbula imihla yekadeni,
ngazindla ngemisebenzakho yoke,
ngayelela okwenziwe zizandla zakho.QNgalokho ummoyami ngaphakathi kwami udambile;
ihliziywami inevalo. Mbala, isitha sizumene nami,
sagandelela phasi ipilwami,
sangihlalisa ebumnyameni
njengalabo esele bahlongakala kade.hGIncekwakho ungayimangaleli,
ngombana akunamuntu ophilako
ongolungileko phambi kwakho. )Irhubo lakaDavida.
Somnini, yizwa umthandazwami
ngobuqotho bakho;
beka indlebe esibaweni sami,
ungiphendule ngokulunga kwakho.Ngikhuphe ngesikhungweni
ukuze ngidumise ibizo lakho.
Abalungileko bazangizombeleza,
ngombana wena ungiphethe kuhle.’ ”Tjheja isililo sami,
ngombana ngithotjiswe khulu.
Ngephule kwabazumana nami,
ngombana banamandla khulu kunami.~~s“Ngirhuwelela kuwe Somnini ngithi,
‘Wena usiphephelo sami;
ungikho koke enginakho enarheni yabaphilako. } Akhusuthi uqala ngesidleni sami,
akakho noyedwa ongiyelelako;
abukho ubuphephelo kimi,
akakho umuntu ongitjhejako.|ngithi: “Wena wazi indlelami
lokha ummoyami nawudambileko.
Endleleni lapha ngikhamba khona,
abantu bangifihlele isifu.Q{Ngithululela ukububula kwami kuye,
ngibika ikingami phambi kwakhe;GzNgirhuwelela uSomnini,
ngelizwi lami ngizincengela kuye.Ey IMaskili lakaDavida; lokha nagade angemrhobeni; umthandazo.Vx# Iinkhohlakali aziwele ezifini zazo,
lokha mina ngedwa nangiphunyurhako.ewA Ngiphephise ekubanjweni sisifu
abangithiye ngaso,
iye, eenthiyweni zeengilamkhuba.vvcamehlwami ahlala akuwe
Somnini, Somandla;
iye, kuwe ngiyaphephela,
ungangingeniseleli ngengozi.luOLokha amathambethu narhatjheka
emlonyeni wethuna
njengamasoyi wolimako natlaya ihlabathi,st]Nanyana abarholi bazo bebangasunduzelwa ngerharheni,
bebazakuzwa kobana amezwi womthandazwami mahle.swNange ngiwakalwa nguwe wena olungileko
bekungaba yinto ehle;
nakube ngikhalinywa nguwe
bekuzakuba njengokuzeswa ngamafutha.
Ungavumi ihlokwami ikwale lokho,
kodwana umthandazwami awuhlale
ujamelene nobumbi beenkhohlakali.>rsUngavumeli ihliziywami iphendukele ebumbini
kobana ngizibandakanye ezenzweni zobukhohlakali
ngokuhlanganyela nabantu abenza ubumbi.
Ungavumi ngidle iinkhanakhana zabo.PqSomnini, bekela umlomami umlindi;
ulonde umnyango weembhena zami.upaUmthandazwami awube njengetjhwalo kuwe;
izandla engiziphakamisileko
zibe njengomnikelo wakusihlwa.yo kIrhubo lakaDavida.
Somnini, ngilila kuwe, yewungitjheje;
beka indlebe elizwini lami
nangilila kuwe.qnYMbala, abalungileko
bazakuthokoza ibizo lakho, Somnini
nabaqotho bazakuphila ebukhoneni bakho.Zm+ Ngiyazi bona uSomnini uyabamela abadududu
avikele ilungelo labakhwahlileko.[l- Ungavumeli onelimu alibhade enarheni;
ubumbi abuzumane nomuntu onenturhu.”yki Kwanga amalahle avuthako
angawela phezu kwabo,
baphoselwe emlilweni,
iye, ngemgodini bangasaphuma!Rj iinhloko labo abangizombileko!
Ingozi abayikhulumako ayibagubuzese!i Nje-ke Somnini,
ungaphumelelisi iimfiso zeenkhohlakali,
ungavumeli zifikelele ihlelo lazo elimbi.
BaphakamisaWh%Somnini, Somandla, msindisami onamandla,
usithe ihlokwami ngelanga lepi.Zg+Ngathi kuSomnini: “Wena unguZimami!
Beka iindlebe elizwini lesibawo sami.fuAbazigqajako bangifihlele isifu,
bangibekela iinrhobelo zeentambo;
iye, endleleni yoke bangibekela iinthiyo.~esNgilonde, Somnini, ezandleni zeenkhohlakali;
ngivikele ebantwini benturhu,
iye, labo abasophe ukungirareja.idIBalola ilimu labo
libe bukhali njengelenyoka,
eembheneni zabo
kunesihlungu serabi.Uc!labo abahlela okumbi eenhliziyweni zabo
nabaphehla ipi isikhathi soke.PbSomnini ngisindise eenkhohlakalini,
ngivikele ebantwini benturhu;'a IKumkhaleli; irhubo lakaDavida._`5Qala nakube ngisendleleni enesiphetho esinzima,
ungirholele endleleni yasafuthi.X_'Yewungiphenye Somnini, wazi ihliziywami;
ngizizinye, wazi imikhumbulwami.=^sNgibazonda ngezondo epheleleko;
bazizitha kimi.N]Somnini, ngiyabazonda abakuzondako;
ngiyabanyenya abahlubukako.b\;iye, labo abakhuluma ikohliso ngawe.
Izitha zakho ziphatha ibizo lakho butjhilweni.][1Nina abomele iingazi, dedani kimi!
Zimu, kwanga bewungabhubhisa iinkhohlakali,ZLokha nangilinga ukuwabala
adlula ubunengi betjhwabatjhwaba.
Ngitjho nalokha nangivukako,
nalapho ngisese nawe ngemizindlo.HYZimu, amaqhingakho abudisi kimi!
Inani lawo liyababazeka!Xamehlwakho angibona ngisese lihlwili.
Koke ukubunjwa kwami kwatlolwa encwadinakho,
iye, azange kwatjhiywa nalinye ilanga lakhona.{WmAmathambami bekangakafihleki kuwe
lokha nangibunjwa ekusithekeni.
Lokha ngelukwa ekuzikeni kwesibeletho,VNgiyakudumisa ngesimangaliso esesabekako
sokuba khona kwami!
Iye, imisebenzakho iyamangalisa;
lokho ngikwazi kuhle khulu!LU Nguwe owadala iimbindi zami,
wangeluka esibelethweni sakamma.wTe nobumnyama abuzukuba mnyama kuwe;
ubusuku buzakukhanya njengemini,
iye, ubumnyama bufane nokukhanya.pSW Lokha nabe ngingathi,
“Ubumnyama abungibhudungele,
ukukhanya okungizombileko kube busuku”NR nalapho isandla sakho sizangirhola,
isidla sakho singisingathe.TQ Lokha nangithatha amaphiko wokusa,
ngidoyele emikhawulweni yelwandle,PLokha nangikhuphukela emazulwini,
wena ulapho!
Lokha nangendlala umkghadami
endaweni yabafileko,
wena ukhona!YO)Ngizakuyaphi kude noMoyakho?
Ngizakubalekelaphi kude nebukhoneni bakho na?QNUkwazi okunjalo kuyangimangalisa,
kuphakeme khulu, angikufikeleli.NMUngiphahle ngaphambili nangemuva
nesandla sakho singehla kwami.YL)Ngitjho ilizwi lingakabi semlonyenami,
wena Somnini, ulazi ngokupheleleko.PKUhlolisisa ikhambo nokuzigedla kwami,
wazana neendlela zami zoke.MJWena wazi ukuhlala nokuvuka kwami,
ulemuka imizindlwami ukude.MI Kumkhaleli; irhubo lakaDavida.
Somnini, ungiphenyile, uyangazi.HSomnini uyangenyela.
Ukwethembeka kwakho, Somnini,
kujame isiphelani.
Yeke ungalahli umsebenzi wezandla zakho.'GENanyana ngikhamba phakathi kwamanaba,
wena ulonda ipilwami etukuthelweni
yezitha zami.
Welula isandla sakho,
iye, isidla sakho singisindise.hFGNanyana uSomnini aphakamile,
uyamtjheja ophasi.
Kodwana ozitjhayako
umbona akude._E5Azakuvuma iingoma ngezenzo zakaSomnini,
athi: “Yikulu iphazimulo kaSomnini!”bD;Woke amakhosi wephasi
azakuthokoza wena Somnini,
lokha nezwa amezwi womlomakho.iCINgelanga engakubiza ngalo,
wena wangiphendula.
Wangiqinisa idolo, wanginikela amandla.\B/Ngiguqa nca ngethempelini lakho elicwengileko;
ngithokoze ibizo lakho
ngebanga lokwethembeka neqiniso lakho.
Mbala, uphakamise ibizo lakho
ngaphezu kwakho koke.
Mayelana nesithembiso sakho:hA IIrhubo lakaDavida.
Ngikuthokoza ngehliziywami yoke;
ngikudumise phambi kwabosingazimu.O@ Iye, ubusisiwe ohlwitha iinratjhana zakho,
aziphahlaze edwaleni!o?UWena Bhabheli, ndodakazi ezakubhujiswa,
ubusisiwe ozakubuyisela kuwe,
lokho owakwenza kithi!>#Somnini, khumbula okwenziwe ma-Edomu
mhlana kuhlakazwa iJerusalema.
Athi: “Bhuruzani! Bhuruzani
bekube sesisekelweni salo!”=5Ilimu lami alinamathele kurhwalabhami,
nangabe angikukhumbuli,
iye, nakube angilibeki iJerusalema
ngaphezu kwesitlhori sokujabula kwami.O<Nangikhohlwa wena Jerusalema,
asizikhohlwe isandla sami sesidla!E;Sizayivuma njani ingoma kaSomnini
enarheni etjhili na?(:Gngombana abasithumbileko
bathi sibavumele ingoma;
iye abaphangi bethu
bafuna ingoma yethabo, bathi:
“Sivumelani yinye yeengoma zeZiyoni.”>9uPhezu kwemithi yomdubi
saphanyeka amaharibhethu,V8 %Ngemiseleni yeBhabheli sahlala phasi,
salila lokha nasikhumbula iZiyoni.R7Thokozani uZimu wezulwini
-- ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani! E+~~>}}}8|||3{{{>h>==a<<<;;;;6::l:99=88q8 77366W555+44f433622t211U000.//i/..].--+,,d,++J**})))0((;'''&&J%%n%$$B###""^!!! h K}G)bC{S.`rUq4v#U$ T 3  G P Hr6pAV;%Amezwi amnandi aliliju,
anandipha emphinjeni,
asihlahla emathanjeni.g:GIngqondo yohlakaniphileko iphumelelisa ikulumakhe
neembhena zakhe zingezelela ukuzwisisa.h9IUkuzwisisa kumthombo wokuphila kilabo abanakho,
kodwana ifundiso yeendlhadlha ibudlhayela.T8!Onehloko waziwa bona unengqondo
namezwi amnandi angezelela ukuzwisisa.V7%Ozwisisa okuthileko uyaphumelela,
kodwana othembela kuSomnini ubusisiwe.h6IKungcono ukuzehlisa hlangana nabazithobileko,
kunokuhlanganyela ipango nabazikhukhumezako.`59Ukuzikhukhumeza kulandelwa kubhujiswa
nokuwa kulandela umphefumulo oziphakamisako.\41Indlela ekulu yabaqotho igegeda ubumbi,
owelusa indlelakhe ubulunga ipilwakhe.t3aKungcono khulu ukufumana ukuhlakanipha kunegolide
nokufumana ukuzwisisa kungcono kunokukhetha isiliva.m2SUkuhlambuluka kobuso bekosi kutjho ukuphila,
ukwamukela kwayo kufana nelifu lezulu ngesilimela.a1;Itukuthelo yekosi iziinthunywa zokufa,
kodwana umuntu ohlakaniphileko uyayidambisa._07 Amakhosi athatjiswa ziimbhena ezithembekileko,
anegugu ngomuntu okhuluma iqiniso.\/1 Amakhosi ayasinyenya isenzo esimbi
ngombana ubukhosi bakhelwe phezu kokulunga.. Isilinganiso namatje wokulinganisa afaneleko
abuya kuSomnini;
iye, woke amatje wokulinganisa angemgodleni ngewakhe.U-# Lokha isigwebo nasiseembheneni zekosi,
umlomayo awuphambanisi isiqunto.^,5 Ehliziywenakhe umuntu utlama indlelakhe,
kodwana uSomnini uhlosa amagadangwakhe.+Kungcono ukuba nokuncani,
khibe nokho kunokulunga,
kunokobana ube nesivuno esinengi,
kodwana kungekho ukulunga.i*KLokha iindlela zomuntu nazithokozisa uSomnini,
wenza nezitha zakhe ziphile ngokuthula naye.h)INgokwethembeka nangeqiniso icala liyahlawuleka,
ngokwesaba uSomnini umuntu ugegeda okumbi.h(IWoke onehliziyo ezikhukhumezako usinyenyiso kuSomnini.
Nakanjani onjalo uzakuhlunguphazwa.c'?USomnini wenze koke kwaba nomnqopho,
iye, nokhohlakeleko umenzele ilanga lehlekelele.I& Nawunikela okwenzako kuSomnini,
amasu wakho azakuphumelela.\%1Zoke iindlela zomuntu zimsulwa emehlwenakhe,
kodwana uSomnini uhlola iinhloso.[$ 1Umuntu angahlela amasu engqondweni,
kodwana ilizwi lokugcina livela kuSomnini.b#=!Ukwesaba uSomnini
kufundisa umuntu ukuhlakanipha,
nokuzehlisa kulandelwa lidumo.X") Odela ukusolwa uzinyaza yena,
kodwana olalela ukukhalinywa uzuza ingqondo.j!MUmuntu onendlebe elalela ukukhalinywa okunepilo
uzakuba sekhaya hlangana nabahlakaniphileko.^ 5Ubuso obuthokozileko buthabisa ihliziyo
neendaba ezimnandi zinepilo emathanjeni.Z-USomnini ukude nabakhohlakeleko,
kodwana uphendula umthandazo wabalungileko.oWIhliziyo yolungileko ihlolisisa iimpendulo zayo,
kodwana umlomo wabakhohlakeleko uphafuza ubumbi.\1Omarhamaru uletha imiraro emzinakhe,
kodwana ozonda ukufunjathiswa uzakuphila.gGAmaqhinga wokukhohlakala asinyenyiso kuSomnini,
kodwana amezwi amahle ahlambulukile kuye._7USomnini ubhuruza ikumba yabazitjhayako,
kodwana uqinisa imikhawulo yomhlolokazi.eCIndlela yokuphila irholela ekuphakameni,
ukuze umuntu adede endaweni ephasi yabafileko.nUUmuntu ufumana itokozo lokha naphendule kuhle.
Maye lihle kangangani ilizwi elifike ngesikhathi!taLapha kunganakubonisana khona,
amaqhinga ayatjhabalala;
kodwana ngabeluleki abanengi ayaphumelela.V%Onganangqondo ukarwa budlhadlha,
kodwana onengqondo ukhamba ngokunqomba.`9Umntwana ohlakaniphileko ulethela uyise itokozo,
kodwana osidlhadlha unyaza unina.X)Indlela yevila ifana nomqoqo wameva,
kodwana umzila wabaqotho ulelezekile.eCUmuntu onehliziywana uvusa ukucabana,
kodwana obuthaka ekusilingekeni urhobhisa ukulwa.taSingcono isabelo semirorho
lapha kunethando khona,
kunesekunzana enonisiweko,
khibe kunezondo.}Kungcono ukuba nokuncani,
khibe nokho wesaba uSomnini,
kunokobana ube nomnono omnengi,
kodwana uneenkathazo.Y+Woke amalanga wesichaka mambi,
kodwana odlhudlhekako uzizwela umgidi njalo.c?Ihliziyo ehlolisisako ifuna ilwazi,
kodwana umlomo weendlhadlha uphila ngobudlhadlha._7 Ihliziyo enamileko yenza ubuso busuleke;
iinkathazo zehliziyo ziqoba umphefumulo.O Isinyefuli asithandi ukukhalinywa;
yeke asiyi kabahlakaniphileko.z m Indawo yabafileko nendawo yokubhujiswa
zisemtarini phambi kwakaSomnini;
kangangani-ke imizindlo yomuntu!l Q Ukuyelelisa okuqinileko
kubekelwe otjhiya indlela elungileko;
ozonda ukukhalinywa uzokufa.` 9 Indlela yokhohlakeleko isinyenyiso kuSomnini
kodwana uthanda orhuluphela ukulunga.f EUmhlabelo weenkhohlakali usinyenyiso kuSomnini,
kodwana uthokoziswa mthandazo wabaqotho.f EIimbhena zabahlakaniphileko zifafaza ilwazi,
kodwana akusinjalo ngengqondo yeendlhadlha.X)Umuzi wolungileko unomnono omkhulu,
kodwana inzuzo yokhohlakeleko ilibibi.[/Isidlhadlha sidelela ukusolwa nguyise,
kodwana olalela ukukhalinywa uvuthiwe.^5Ilimu elithambileko limumuthi wokuphila,
kodwana elinobuqili liqoba umphefumulo.MAmehlo kaSomnini akoke,
aqaphele abakhohlakeleko nabalungileko.q[Ilimu labahlakaniphileko liphakamisa ilwazi,
kodwana umlomo weendlhadlha
uphuphuma ubudlhadlha._ 9Ipendulo ethobekileko idambisa itukuthelo,
kodwana ilizwi elihlabako livusa ilaka.a;#Ikosi ithokoziswa yinceku ehlakaniphileko,
kodwana itukuthelwayo iphezu kwelihlazo.M"Ukulunga kuphakamisa isizwe,
kodwana isono silihlazo ebantwini.b=!Ukuhlakanipha kuhlala ehliziyweni yonengqondo,
ngitjho neendlhadlha ziyakwazi lokho.dA Ophambeneko uwiswa bukhohlakali bakhe,
kodwana olungileko uphephela ebuqothweni bakhe.e~COgandelela abachakileko unyaza uMbumbi wabo,
kodwana onesisa koswelako uhlonipha uZimu.Z}-Ihliziyo enokuthula ikuphila komzimba,
kodwana umrhawu usidliso emathanjeni.f|EObuthaka ekusilingekeni unokuzwisisa okukhulu,
kodwana isififana sikhombisa ubudlhadlha.W{'Abantu abanengi balidumo lekosi;
ngaphandle kwabantu, isikhulu asinabuyo.Uz#Ukwesaba uSomnini kumthombo wokuphila,
kudedisa umuntu ezifwini zokufa.sy_Ukuhlonipha uSomnini
kunikela umuntu isiqiniseko samambala;
lokho kubuphephelo ebantwaneni bakhe.Tx!Ufakazi weqiniso uhlenga amaphilo,
kodwana ophafuza amanga umkhohlisi.cw?Umnono wabahlakaniphileko sihlohlo sabo,
kodwana ubudlhadlha beendlhadlha budlhadlha.dvAWoke umsebenzi obudisi uletha inzuzo,
kodwana ikulumo engayindawo irholela ebuchakeni.bu=Abatlama okumbi bayadurha,
kodwana abatlama okuhle
bazuza ukwethembeka neqiniso.Ht Onyaza wekhabo uyona,
kodwana ubusisiwe onesisa koswelako.ksOAbachakileko bagegedwa ngitjho nababantu bekhabo,
kodwana abanjingileko banabangani abanengi.^r5Abambi bazokuguqa phambi kabalungileko
nabakhohlakeleko emasangweni wolungileko.aq;Abanganalwazi bazuza ubudlhadlha,
kodwana abavuthiweko bathweswa isihlohlo selwazi.LpOnguhliziywana wenza ubudlhayela,
nomuntu onobuqili uyazondwa.moSOhlakaniphileko uyayelela, atjhide kokumbi,
kodwana isidlhadlha siyatepeleka sizilahlele phasi.an;Onganalwazi ukholwa nanyana yini,
kodwana ovuthiweko uyaqaphelisisa amagadangwakhe.gmGOwonakeleko uzakufunyana umvuzo weendlela zakhe
nomuntu olungileko avuzwe ngokwekambakhe.`l9 Ngaphakathi kwesihleko ihliziyo ingase ibe buhlungu,
netokozo ingaphelela esizini.Wk' Kunendlela ebonakala ilungile emuntwini,
kodwana isiphetho sayo sikukufa.`j9 Indlu yeenkhohlakali izokutjhabalaliswa,
kodwana itende labaqotho lizakuphumelela.Ui# Ihliziyo yazi ubumunyu bayo,
nephandle angeze lahlanganyela itokozwayo.dhA Iindlhadlha zinyefula umnikelo werhobhe,
kodwana phakathi kwabaqotho kunommoya omuhle.kgOUkuhlakanipha kovuthiweko kumbonisa indlela,
kodwana ubuwiliwili beendlhadlha buyazikhohlisa.PfTjhida emuntwini osidlhadlha
ngombana akunalwazi eembheneni zakhe.eeCIsinyefuli sifuna ukuhlakanipha, singakufumani;
kodwana ilwazi liyazehlela konengqondo.QdUfakazi weqiniso akaleyi amanga,
kodwana wekohliso uphafuza amanga.c}Lapha kunganankomo khona,
kunekerebhe yamabele kwaphela;
kodwana ngamandla weenkomo,
kuba nesivuno esinengi.nbUUmlomo wesidlhadlha usibangela iswazi emhlana,
kodwana iimbhena zabahlakaniphileko ziyabavikela.^a5Okhamba ngobuqotho wesaba uSomnini,
kodwana osendleleni ephambukileko uyamnyaza.^` 7Unokuhlakanipha uzakhela ikumba,
kodwana unobudlhadlha uyigiriza ngezandla zakhe.U_# Olungileko ugoma abe aneliseke,
kodwana izisu zeenkhohlakali ziyaswela.^^5 Obabalela iswazi uzonda umntwanakhe,
kodwana omthandako ukhuthalela ukumkhalima.] Isimu etlayiweko yeenhloko zemindeni
ingakhiqiza ukugoma okunengi,
kodwana ukudlokho kungathathwa ngokungakafaneli.g\G Olungileko utjhiyela iinzukulwana zakhe ilifa,
kodwana umnono wesoni ubekelwa olungileko.P[ Ilitjhwa lilandelela izoni,
kodwana abalungileko bavuzwa ngokuhle.pZY Okhambisana nabahlakaniphileko naye uyahlakanipha,
kodwana odlhemadlhema neendlhadlha uyahlupheka.Yy Isifiso esiphumelelisiweko simnandi emphefumulweni,
kodwana ukudeda kokumbi
kusikghabhudlho kwabaziindlhadlha.bX= Odela ukusolwa wehlelwa buchaka nehlazo,
kodwana oyelela ukukhalinywa uyahlonitjhwa.cW? Isithunywa esikhohlakeleko siwela engozini,
kodwana esithembekileko siletha ukuphila._V7 Woke ovuthiweko wenza izinto ngelwazi,
kodwana isidlhadlha sizembula ubudlhadlha.TU! Ukuzwisisa okuhle kuveza umusa,
kodwana indlela yamaqili iyihlekelele.[T/ Ifundiso yohlakaniphileko imthombo wokuphila,
ibuyisa umuntu ezifwini zokufa.YS+ Onyefula umyalo kuzakuba kumbi ngaye,
kodwana owuhloniphako yena, uyavuzwa.fRE Ithemba eliriyadiswako ligulisa ihliziyo;
isifiso esiphumeleliswako simumuthi wokuphila.]Q3 Umnono ozuzwa ngokuphanga uyaphela,
kodwana obuthelelwa kancani kancani uyanda.rP] Ngokuzikhukhumeza, onganahloko ubanga ukucabana;
kodwana ukuhlakanipha kuhlala nabamukela izeluleko.WO' Umkhanyo wabalungileko udarhile,
kodwana isibani seenkhohlakali siyacima.XN) Umnono womuntu ungaba yihlawulo yepilwakhe,
kodwana isichaka asethuseleki.UM# Kunomuntu ozenza injinga anganalitho;
omunye azenze isichaka anjingile.SL Ukulunga kuyamlondoloza omsulwa,
kodwana isiphambeko sihlakaza isoni.dKA Olungileko uyalizonda ilizwi lekohliso,
kodwana okhohlakeleko uletha iinhloni nehlazo.YJ+ Umphimbo wevila uyakhaluza,
kodwana awuzuzi;
wabakhutheleko uyaneliswa.RI Olonda umlomakhe ulonda ipilwakhe;
okhulumela butjhilweni uyonakala.XH) Eenthelweni zomlomakhe umuntu uzuza okuhle,
kodwana amaqili omela inturhu.qG ] Umntwana ohlakaniphileko
uyamukela uyise namsolako,
kodwana isideleli asilaleli nasikhalinywako.TF! Endleleni yokulunga kunokuphila
nokukhamba emzileni wakhona akunakufa.]E3 Isibozi asiyibasi inyamazana,
kodwana ukukhuthala kulilifa eliligugu emuntwini.bD= Olungileko ukhombisa wekhabo indlela,
kodwana indlela yabakhohlakeleko iyabadurhisa.WC' Obalabala ngehliziyo uyawurubajeka,
kodwana ilizwi elakhako liyamthabisa.cB? Izandla zabakhutheleko zizakubusa,
kodwana ubuvila buphelela emsebenzini okatelelako.`A9 Umuntu ovuthiweko uzigoba ngengqondo nangelwazi;
iindlhadlha zipepeza ubudlhayela.g@G Iimbhena ezikhuluma amanga zisinyenyiso kuSomnini,
kodwana uthokoziswa mumuntu oneqiniso.]?3 Olungileko angeze ehlelwa ngokumbi,
kodwana abakhohlakeleko bazele ngehlupheko.h>I Kunekohliso eenhliziyweni zabahlosa okumbi,
kodwana kulithabo kilabo abakhuthaza ukuthula.U=# Iimbhena zeqiniso zijame mlibe,
kodwana ilimu lamanga ngelesikhatjhana.e<C Kunabantu abanamezwi ahlaba njengesabula,
kodwana ilimu labahlakaniphileko liyaphilisa.P; Ufakazi weqiniso ukhuluma iqiniso,
kodwana wekohliso ubika amanga.k:O Isidlhadlha siyarhaba ukukhombisa ukunyenya kwaso,
kodwana ovuthiweko uyayithalalisa ihlamba.f9E Indlela yesidlhadlha ibonakala ilungile kiso,
kodwana ohlakaniphileko ulalela iseluleko.n8U Esithelweni somlomakhe umuntu utlonyeliswa okuhle,
njengombana imisebenzi yezandla zakhe imvuza._77 Omumbi ubanjwa ziimphambeko zomlomakhe,
kodwana olungileko uphunyurha emirarweni.q6[ Okhohlakeleko uyakhanuka,
iingilamkhuba ziyarhiribidela,
kodwana ipande yabalungileko iyathela.b5= Olima isimakhe uzakufumana ukudla okunengi,
kodwana ogijimisana nelize akanangqondo._47 Olungileko unakekela iindingo zefuywakhe,
kodwana imizwa yeenkhohlakali ililunya.e3C Kungcono ukuba phasi khibe nokho unekhoboka,
kunobana uzenze umuntu kanti udobha phasi.i2K Umuntu udunyiswa ukuya ngokuhlakanipha kwakhe,
kodwana onomkhumbulo ophambeneko uyanyazeka.a1; Abakhohlakeleko bayaketulwa banyamalale,
kodwana ikumba yabalungileko iyadzimelela.Y0+ Amezwi weenkhohlakali acuphe iingazi,
kodwana umlomo wabaqotho uyabahlenga.Y/+ Amano wabalungileko alungile,
kodwana iseluleko seenkhohlakali siyikohliso.i.K Umfazi oqotho unjengesihlohlo endodenakhe,
kodwana ohlazisako unjengesidliso emathanjenayo.S- Umuntu akanzinzi ngobukhohlakali;
isisekelo sabalungileko sinzinzile.\,1 Umuntu olungileko ufumana umusa kuSomnini,
kodwana uyamlahla umuntu onobuqili.J+  Othanda ukusolwa uthanda ilwazi,
ozonda ukukhalinywa usiyila.Y*+ Nakube olungileko ufumana okumfaneleko,
kangangani-ke okhohlakeleko nesoni!_)7 Isithelo solungileko simumuthi wokuphila;
ohlakaniphileko ubuthelela abantu kuye.b(= Olimaza umndenakhe uzuza ummoya;
isidlhadlha esinjalo siba likhoboka lesihlakaniphi.X') Othembela emnonwenakhe uyawa,
kodwana abalungileko batlhurha njengamakari.@&{ Ofuna okuhle uyamukeleka,
ofuna ubumbi buyamehlela.c%? Abantu bathuwelelisa umuntu ogodla ikoroyi,
kodwana isibusiso siphezu koyithengisako.M$ Umuntu ophanako uyaphumelela
nokholisa abanye naye uyakholiswa.#} Omunye unikela ngokutjhaphuluka,
nokho azuze khulu,
omunye ugodla ngokungakafaneli,
kodwana agcine achakile.g"G Isifiso sabalungileko siphelela ebuhleni;
ithemba leenkhohlakali liphelela etukuthelweni.d!A Njengesali legolide epumulweni yewotji,
sinjalo-ke nesimomondiya somfazi onganasimilo.h I Nakanjani okhohlakeleko uzakuhlunguphazwa
begodu isizukulwana sabalungileko sizakuhlengwa.nU Abaneenhliziyo ezonakeleko basinyenyiso kuSomnini,
kodwana uthokoziswa ngabaneendlela ezimsulwa.\1 Onzinze ekulungeni uzifumanela ipilo,
kodwana olandela ubumbi uzibizela ukufa.dA Okhohlakeleko uzuza umvuzo owonakeleko,
kodwana otjala ukulunga uvuna umvuzo weqiniso.I Onomusa uzenzela ubuhle,
kodwana onesihluku uzilimaza yena.U# Umfazi onomusa uyahlonitjhwa,
kodwana iinrhonga zizuza umnono kwaphela.|q Owenzela omunye isibambiso, uba neenhlupheko ezinengi,
kodwana ozonda ukufaka isandla esibambisweni uphephile.^5 Ngokuswela iseluleko isizwe siyawa,
kodwana ukuphepha kuza ngabeluleki abanengi.J Umdlhevezi udlheveza ifihlo,
kodwana othembekileko unefihlo.I Onyaza wekhabo akanangqondo;
ozwisisako ubamba ilimu lakhe.mS Ngesibusiso sabaqotho, idorobho liyaphakanyiswa,
kodwana ngomlomo weenkhohlakali, liyabhujiswa.ta Lokha olungileko naphumelelako, idorobho liyajekezela,
kuthi okhohlakeleko nabhubhako, kube nehlokomo.]3 OnganaZimu ubulala wekhabo ngomlomakhe,
kodwana abalungileko benyelwa ngelwazi.S Olungileko wenyelwa emirarweni,
kuthi okhohlakeleko adlhunyekwe kiyo.q[ Lokha okhohlakeleko nafako,
ithemba lakhe liyatjhabalala;
akulindele emnothwenakhe kuyanyelela.Z- Ukulunga kwabaqotho kuyabahlenga,
kodwana amaqili abhajwa eenkanukweni zawo.r] Ukulunga kwabamsulwa kubenzela indlela enqophileko,
kodwana okhohlakeleko uwiswa bukhohlakali bakhe.Y+ Umnono awunabubhadekelo ngelanga lelaka,
kodwana ukulunga kuhlenga ekufeni.dA Ukwethembeka kwabaqotho kuyabahlahla,
kodwana abangakathembeki babhujiswa buqili babo.k O Lokha ukuzikhukhumeza nakufikako
kulandela ihlazo,
kodwana abazithobako banokuhlakanipha.k  Q Isilinganiso samanga sisinyenyiso kuSomnini,
kodwana ujabulela amatje afaneleko wokulinganisa.k O Iimbhena zolungileko ziyakwazi okufaneleko,
kodwana umlomo weenkhohlakali wazi okuphambeneko.g G Umlomo wolungileko uyaphumelela ekuhlakanipheni,
kodwana ilimu labonakeleko liyaquntulwa.Y + Olungileko angeze asikinywa,
kodwana iinkhohlakali angeze zahlala ephasini.W' Indlela kaSomnini isiphephelo koqotho,
kodwana ikubhubha kweengilamkhuba.Y+ Abalungileko balindela itokozo,
kodwana ithemba leenkhohlakali liyanyelela.q[ Ukwesaba uSomnini kungezelela
amalanga wokuphila,
kodwana iminyaka yeenkhohlakali iyaphungulwa.c? Njengesibharha emazinyweni nentuthu emehlweni,
linjalo-ke nevila kilabo abalithumako.zm Nasele isivunguvungu sidlulile
okhohlakeleko uyatjhabalala,
kodwana olungileko uyanzinziswa nini nanini.P Okhohlakeleko wehlelwa ngakusabako,
olungileko unikelwa akufisako.jM Isidlhadlha sithokoziswa kuziphatha kumbi,
kodwana umuntu onehloko uthokoziswa kuhlakanipha.W' Isibusiso sakaSomnini siletha umnono
nomtjhikatjhika awengezi litho kiwo.c? Iimbhena zolungileko zondla abanengi,
kodwana iindlhadlha ziyafa ngokungabanangqondo.iK Ilimu lolungileko lilisiliva elikhethekileko,
kodwana ingqondo yeenkhohlakali ayisililitho.d~A Eenkulumeni ezinengi isiphambeko asitlhogeki,
kodwana ogoba ilimu lakhe uhlakaniphile.V}% Ofihla izondo anayo uneembhena zamanga
norhatjha amahlebezi usidlhadlha.]|3 Ovuma ukusolwa usendleleni yokuphila,
kodwana ongafuni ukuyeleliswa uyadurhisa.R{ Ikokhelo yolungileko ikuphila,
kodwana inzuzo yesikhohlakali sisono.sz_ Umnono wabanjingileko
ulidorobho labo elinemithangala,
kodwana abachakileko baqedwa buchaka babo.by= Abahlakaniphileko babulunga ilwazi,
kodwana umlomo wesidlhadlha uzibizela ukonakala.qx[ Ukuhlakanipha kufunyanwa eembheneni zohlolisisako,
kodwana iswazi libekelwe umhlana wonganangqondo.Rw Izondo ivusa ukucabana,
kodwana ithando lisibekela zoke iimphambeko.[v/ Umlomo wolungileko umthombo wokuphila,
kodwana weenkhohlakali ufihle inturhu.^u5 Oncinza ilihlo ngobukhohlakali ubanga isizi
nesidlhadlha esipepezako siyabhubha.Rt Ophila ngobuqotho uyalondeka,
kodwana oziphatha magwegwe usemtarini.gsG Ohlakaniphileko engqondweni wamukela imiyalo,
kodwana isidlhadlha esipepezako siyabhubha.\r1 Ukukhunjulwa kolungileko kusibusiso,
kodwana amabizo weenkhohlakali asisikgha.dqA Iimbusiso zisihlohlo ehloko yolungileko,
kodwana umlomo weenkhohlakali ufihle inturhu.`p9 Obuthelela isivuno ehlobo uhlakaniphile,
kodwana otutumalako nakuvunwako usiphoqo.Vo% Izandla ezidondako zichakisa umuntu,
kodwana zabakhutheleko ziyanothisa.\n1 USomnini akavumi kobana olungileko alambe,
kodwana isifiso somumbi uyasiphaya.Sm Umnono wobukhohlakali awunanzuzo,
kodwana ukulunga kusindisa ekufeni.ql ] Izaga zakaSolomoni
Umntwana ohlakaniphileko ujabulisa uyise,
kodwana osidlhadlha ulisizi kunina.wkg Kodwana abalemuki bonyana abafileko balapho
neenthekeli zobudlhayela obusamfazi
zisekuzikeni kweliba.]j3 “Amanzi wokwetjiwa ehla esiphundu,
nokugoma kwangemsitheleni kuyanandipha!”Oi “Wena onganalwazi jikela lapha!”
Abuye athi kabanganangqondo:Xh) urhuwelela abadlula ngendlela,
labo abakhamba ngendlela enqombileko, uthi:Rg Uhlala emnyango wekumbakhe,
esihlalweni esisesiqongolweni sedorobho,Ef Unobudlhadlha unetjhada
akakhalimeki begodu akanalwazi.e Nakube uhlakaniphile,
ukuhlakanipha kwakho kuzakuhlomulisa,
nakube usinyefuli,
uzazithwalela umthwalo wedwa.”Sd Ngami amalangakho azakwanda,
kungezelelwe neminyaka yokuphila kwakho.\c1 “Ukwesaba uSomnini kukuthoma kokuhlakanipha
nokwazi oCwengileko kukuzwisisa.by Nawunikela ilwazi kohlakaniphileko,
uzakwanda ngobuhlakani;
nawufundisa olungileko,
uzazengezela ingqondo.gaG Nawukhalimela isinyefuli sizakuzonda,
kodwana nawukhalimela ohlakaniphileko, uzakuthanda.v`e Loyo osola isinyefuli,
uzibizela ihlamba.
Naloyo okhalimela isikhohlakali
ufumana ukurhubutjhwa.^_5 Fulathelani ubudlhadlha,
khona nizakuphila
benikhambe endleleni yokuzwisisa.S^ “Yizani nizogoma ukudla kwami,
nisele newayini lami engiliwumeleko.O] “Wena onganalwazi jikela lapha!”
Abuye athi kabanganangqondo:P\ bewathuma iincekukazi zakhe.
Ubiza asesiqongolweni sedorobho uthi:A[} Uhlabe isitjhebo, wawumela iwayini,
wendlala itafulaMZ  Unokuhlakanipha uzakhele ikumba,
wazibazela iinsika ezilikhomba.mYS$Kodwana ohlulwa kungifumana
uzilimaza yena ngokwakhe,
boke abangizondako bathanda ukufa!”FX#Ofumana mina ufumene ipilo
begodu uzuza umusa kuSomnini.vWe"Ubusisiwe umuntu ongilalelako,
oqapha eminyangwenami imihla ngemihla
alinde emathurini wamasangwami.MV!Lalelani ukusola kwami.
Nakube nihlakaniphile, angeze nakudela.[U/ “Nje-ke, madodana, yeningilalele;
ngithi babusisiwe abalonda iindlela zami.DTngijabulile ngelizwe lephasi lakhe,
ngithabele abantu.sS_bengiseqadi kwakhe ngingusosino,
ngimthabela imihla ngemihla,
ngihlala ngijabulile phambi kwakhe,tRananikela amalwandle amaphethelwawo
ukuze amanzi angeqi umyalwakhe.
Lokha nathala iinsekelo zephasiYQ+nasungula isibhakabhaka phezulu,
abeka imikhawulo yeeyalu zamanzi amanengi;lPQNgasele ngikhona lokha uZimu najamisa amazulu,
lokha nathala umthala phezu kobuso bamalwandle;]O3ngaphambi kobana adale ihlabathi nemimango,
ngitjho namathomo weentuli zephasi.YN+ngaphambi kobana iintaba zinzinziswe,
iye, ngaphambi kobana kube nemibundu,`M9Ngabelethwa amanzi amanengi angakabiphi,
kungakabiphi nemithombo ephuphuma amanzi;NLNgabunjwa mandulondulo,
ekuthomeni, ngaphambi komlando womhlaba.^K5“USomnini ungidale ekuthomeni kwendalwakhe,
ngaphambi kwemisebenzakhe yendulo.bJ=ukuze ngiphe abangithandako umnotho
kube lilifa labo,
ngizalise iinlulu zabo.”NINgikhamba emizileni yokulunga,
phakathi kweendlela zobulungiswa,zHmIsithelo sami singcono kunegolide,
ngitjho negolidembala
nomkhiqizwami ungcono kunesiliva ekhethekileko.FGKimi kunobunjinga nedumo,
umnotho othandwako nepumelelo.IF Ngithanda labo abangithandako,
abangifunako bayangifunyana.UE#Iinkhulu nabosaziwako babusa ngami,
iye, boke abaphatha ngokulungileko.ID Ngami amakhosi ayabusa
nababusi benza imithetho elungileko.NCKimi kunokweluleka nepumelelo;
mina nginokuzwisisa, nginamandla.vBe Ukwesaba uSomnini kukuzonda ubumbi,
Ngizonda ukuzitjhaya nokuziphakamisa
kanye nekulumo ephambeneko.`A9 “Mina, unokuhlakanipha ngiphila nelemuko;
ngihlanganyela nelwazi lengqondo ehle.e@C ngombana ukuhlakanipha kuhle kunamaparele,
mbala akunalitho olifisako elingafana nakho.U?# Khethani ukusola kwami kunesiliva,
nirhuluphele ilwazi kunegolidembala,K> Woke anqophile kozwisisako
begodu alungile kabafumana ilwazi.i=KWoke amezwi womlomami alungile,
alikho nalinye lawo eligwegwesileko
namkha elonakeleko.\<1Umlomami umemezela okuliqiniso,
ubukhohlakali busikghabhudlho eembheneni zami.Z;-Lalelani ngombana nginezinto ezinetlha,
iimbhena zami zikhuluma okufaneleko.X:)Nina eninganalwazi, zuzani ilemuko!
Nina enidlhayeleko, zuzani ukuzwisisa!B9“Ngiyanibiza nina madoda,
ngirhuwelela boke abantu!_87kurhuwelela eqadi kwamatatawu ngedorobheni
ebungenweni bamasango kuhlokoma kuthi:T7!Kujame embundwini
hlanu kwendlela,
lapha kuhlangana khona imizila,A6 Ukuhlakanipha akubizi na?
Ukuzwisisa akurhuweleli na?N5Ikumbaso imasango wokuya ekufeni,
ehlela phasi emalawini wokufa.I4 Banengi abongazimbi esibawisileko,
sibulele iwoma elikhulu.l3QUngavumeli ihliziywakho
iphendukele eendleleni zesihlobongi,
ungakhambakhambi emizilenaso.=2uNje-ke ndodanami, yewungilalele
yelela amezwami.1kufikela lapha umkhonto uhlaba khona isibindi sayo.
Sinjengenyoni irhabela esifini
ingalemuki bonyana izakulahlekelwa yipilo.}0sKhonapho isidlhadlhakazeso sasuka samlandela,
njengekomo isiya ebuhlabelweni
nehlokwayo irhobelwe ngomutja,U/#Wamsomasoma ngelimu elithambileko,
wamwunga ngeembhena ezibutjhelelezi.J. Ibhade imbadayo yemali,
izabe ibuye inyanga nayigcweleko.”E-Qala, indodami ayikho ekhayapha,
ithethe ikhambo elide.I, Yewize sizanelise ngomseme bekuse,
iye, sizitike ngethando!?+yNgiwufafaze ngemire,
iqolo lesikghopha nesinamoni.W*'Ngendlale umbhedami ngamatjhila
iye, amibalabala welineni abuya eGibhide.^)5Ngalokho ngiphume bona ngikuhlangabeze,
bengiseze ngikufuna, nje-ke ngikufumene!Z(-“Namhlanje ngifeza iimfungo zami,
yeke nginomhlabelo wetjhebiswano ekhaya.E' Wamtjhuba wamumanga,
akhange abe neenhloni, wathi kuye:`&9 njenje useendledlaneni,
njenje usetatawini ledorobho;
emajikeni woke ucuphile.F% akhulumela futhi, anganakuthula
begodu alunywa ziinyawo:P$ Qala, nangu umfazi azomhlangabeza,
embethe zobungwadla, anobuqili;<#s nakuhlwako entambama,
sele kuthoma ukurhwaqela.g"Gadlula ehla ngendledlana
eduze nejika lekumba yesihlobongi,
anqombe nca ngekumbenaso,m!Sngabona hlangana nabanganalwazi,
ngayelela hlangana namasokana
umuntu omutjha onganangqondoN Lokha nangisefesidereni lekumbami
ngihlola emlukweni wefesidere,\1Lokho kuzakulonda esihlobongini,
iye, emfazini otjhili onamezwi abutjhelelezi.eCYithi ekuhlakanipheni: “Wena ungudadwethu”,
bese ubiza ukuzwisisa ngesihlobo sakho.Kibophelele eminwenakho,
uyitlole emiqebethwini yehliziywakho.a;Nawulonda imiyalwami uzakuphila.
Iye, ulonde ifundiswami njengehlavu yelihlo lakho;I Ndodanami, londa amezwami,
ufihle imiyalwami ehliziywenakho.pY#Angeze yamukela ihlawulo,
angeze yavuma ukufunjathiswa,
ngitjho nanyana kungaba ngokungangani.c?"Mbala isikhwele sivusa itukuthelo yendoda,
angeze yaba nomusa mhlana izibuyiselelako.O!Uzakufumana amaduma nehlazo,
ukuhlaziseka kwakhe angeze kwasulwa.V% Kodwana umuntu ohlobongako, uswela ingqondo;
owenza njalo uyazibhubhisa.r]Nakube liyabanjwa lizakukhokha
ngokubuyelelwe kalikhomba
belinikele ngayo yoke ipahla yekumbalo.OAbantu abalideleli isela eleba
ukuze lizisuthise ngoba lilambile.pYUnjalo-ke umuntu olalana nomfazi wenye indoda,
akunamuntu ongathinta umfazi loyo angahlunguphazwa.W'Indoda ingakhamba phezu kwamalahle avuthako,
kodwana ingatjhi iinyawo na?V%Indoda ingathwala umlilo ngesifuba,
kodwana izambatho zayo zingatjhi na?|qngombana ikokhelo yengwadla sisikwa esindulungu,
kodwana umfazi wenye indoda
uyingozi epilwenakho eligugu.^5Ungakhanuki ubuhle baso ehliziywenakho,
ungavumi bona sikuwunge ngeenkophe zaso,]3ukuze ulondeke emfazini owonakeleko,
iye, elimini elibutjhelelezi lesihlobongi.dAMbala umyalo usibani;
ifundiso imukhanyo.
Ukusolwa ngemiyalo kuyindlela yokuphila,_ 7Nawukhambako, kuzakuhlahla;
nawulalako, kukweluse;
nawuvukako, kukukhulumise.J  Kubophelele ehliziywenakho mlibe,
ukuthekeleze entanyenakho.L Ndodanami, bulunga umyalo kayihlo,
ungalahli ifundiso kanyoko.T !ufakazi wekohliso ophafuza amanga
nomuntu ocabanisako hlangana nabafo.V %ihliziyo elumba amano wokonakala,
iinyawo ezirhaba ukugijimela ebumbini,c?amehlo aziphakamisako,
ilimu elileya amala,
izandla eziphalaza iingazi ezimsulwa,a;Kunezinto ezisithandathu ezizondwa nguSomnini,
iye, ezilikhomba ezisinyenyiso kuye:pYNgalokho uzakwehlelwa yihlekelele msinyana,
ubhujiswe ngokuphazima kwelihlo,
kungabi nantatha.Z-sinomkhumbulo ophambeneko,
silumba amano wokulimaza,
sihlala sicabanisa.<s sincinze amehlo,
sikhombise ngenyawo nangemino;G Isibhidlamnyanya esonakaleko
sikhamba sikhuluma ikohliso,_7 ngalokho ubuchaka buzakubhudungela njengesela,
nokweswela njengendoda ehlomileko.E Uyalalalala, uyendayende,
usongasonge izandla uphumule,_7 Uzokurabhalala lapho bekube nini vila ndina?
Uzokuvuka nini ebuthongweni bakhobo?Y+kodwana ehlobo buzibekela umphakwabo,
bubuthelele ukudla kwabo nakuvunwako.A~}Ubutjhontjhwani abunamrholi,
umtjhotjhozeli nombusi,]}3Yewuye ebutjhontjhwaneni vila ndina!
Uqale iindlela zabo khona uzakuhlakanipha!Q|Zithukulule njengetsephe kumzumi,
nanjengenyoni esandleni somthiyi.L{Ungavumeli ubuthongo emehlwenakho,
nokuyenda eenkopheni zakho.z'yeke yenza lokhu ndodanami:
Zitjhaphulule ngombana uwele ezandleni zakamakhelwanakho.
Rhaba, ulandelele umakhelwanakho loyo, umkhole.Myiye, nakube sewubanjwe yikulumakho,
wagolwa mamezwi womlomakho,xx kNdodanami, nawenze isibambiso kumakhelwanakho,
wambamba isandla,
wazibophelela esikhundleni somqhamuka,Uw#Sifa ngokuswela ukuzibamba
ngombana sibhaduzeliswa budlhayelakazi baso. =V~~~a}}}8||S{{bzzz?yySxxx9wwbvvkuuu?ttt-ss`rrrGqqtqppopooHnnnRmmrlllGkkk3jjjiikihh=ggogffeee|e(dd\cccbb_baaQ```"__Q^^^-]]v] \\7[[v[ZZdZYY=XXwXWW5VVV?UUU3TTYSSpSRR9QQMPPP,OO^ONNMMMZLLLKK/JJkJII2HH~H GG>FFF.EEsEDDECCCBB^BAAM@@@0??.>>a> =='<<`;;; ::i99{9<88777$66h655]5 44U333G222E111200|0/...--w-,h,++m+"**l)))q)(''n&&^%%t$$$P##~#""#!!h! Jx/j,Y] 9T 5h}Y}Y>` 1 h J Z  En ]xi 6!`x9 Ovuthiweko nabona ingozi uyabhaca,
kodwana abanganalwazi bayaragalala, bahlupheke.rw] Hlakanipha mntwanami, ulethele ihliziywami ukwenama;
ngizakwazi ukuphendula woke umuntu onginyazako.v- Ungamlahli umnganakho nomngani kayihlo,
ungabalekeli kwamfowenu nawehlelwa yihlekelele,
kungcono umakhelwana oseduze kunomfo okhatjhana.yuk Amakha netjhwalo kuletha ithabo ehliziyweni,
kunjalo nokuthandeka komngani;
kungokwezeluleko zehliziyo.RtNjengenyoni etjhiya indlwanayo,
unjalo umuntu ohlamuka ikhaya lakhe.\s1Osuthiko unyelisa isihlaka seliju,
kodwana kolambileko nokumunyu kuyanandipha.Zr-Amanceba owavezwa mngani ayamukeleka,
kodwana ukumangwa sisitha akuthembisi.GqKungcono ukusola okusemtarini
kunethando langemsitheleni.bp=Ilaka lililunya nokusilingeka kusikhukhula,
kodwana ngubani ongajamelana nesikhwele?voeIlitje libudisi netjhwabatjhwaba imuthwalo,
kodwana ukukholwa sidlhadlha
kubudisi ukudlula kokubili.gnGAkube ngomunye okudumisako,
ungazidumisi wena;
iye, kube ngotjhili, kungabi mlomakho.Fm Ungazikhakhazisi ngengomuso
ngombana awukwazi kwamhlokho.^l5Ilimu elinamanga lizonda elibalimazako,
nomlomo obutjhelelezi ubanga ihlekelele.ak;Owemba umgodi, uzakurhohlomela ngakiwo;
nogeda ilitje, lizakuhlehlela phezu kwakhe.djAIzondwaso singayembesa ngokuzenzisa,
kodwana ubukhohlakali baso buzakwembulwa ebandla.kiONanyana ikulumaso iyenga, ungasikholwa
ngombana ehliziywenaso kuzele ukuphelela kweenyenyiso.Th!Isitha sizifihla ngekulumo,
khibe ngehliziywenaso sifukamele ikohliso.egCNjengokutshidzwa komjeka okumanyako,
injalo nekulumo yokugugeka esithwe yihliziyo embi.PfAmezwi wokuhleba afana neenkhanakhana,
ehla ngesiphundu emuntwini. e Njengeensahlela ezivuthisa amalahle,
nanjengeenkuni emlilweni;
unjalo nomuntu othanda ukucabana,
uphemba ipikiswano.]d3Ngaphandle kweenkuni, umlilo uyacima;
ngaphandle kwehlebo, ukucabana kuyaphela.Vc%unjalo nomuntu okhohlisa wekhabo
bese athi: “Awa bese ngizidlalela!”QbNjengehlanya elidumuza imisubela evuthako,
iye, imisubela eyingozi,kaONjengomuntu obamba inja ekhwabithako ngeendlebe,
unjalo nozifaka ekucabaneni okungakamfaneli.c`?Ivila lizitjela bona lihlakaniphile
kunabantu abalikhomba abaphendula ngokuhlolisisa.^_5Ivila lifaka isandla ngesitjeni linghwathe,
kodwana livilaphe ukusisa emlonyeni!]^3Njengomnyango ojika ngeenkhonkwani zawo,
linjalo nevila lijikajika embhedenalo.]]3 Ivila lithi: “Kunebhubezi ngaphandlapha,
iye, kunengwenyama eendledlaneni!”i\K Ukhe wabona umuntu othatha bona uhlakaniphile na?
Kunethemba elikhulu ngesidlhadlha kunaye.b[= Njengenja ebuyela emahlanzwenayo,
sinjalo nesidlhadlha esibuyela ebudlhayeleni baso.tZa Njengomdumuzi womsebe olimaza angakhethi,
unjalo nomuntu oqatjha isidlhadlha namkha abadlulingendlela.\Y1 Njengeliva elihlabe isidakwa esandleni,
sinjalo nesaga emlonyeni weendlhadlha!TX!Njengokubophelela ilitje esarwayini,
kunjalo nokuhlonipha isidlhadlha._W7Njengemilenze elembeleleko yorholopheleko,
sinjalo nesaga emlonyeni weendlhadlha!dVAOthumela umlayezo ngesidlhadlha
uzibandakanya enturhwini;
ufana noziqunta iinyawo.XU)Nawuphendula isidlhadlha ngobudlhadlha baso,
sithatha bona sihlakaniphile.\T1Nawungaphenduli isidlhadlha ngobudlhadlha baso,
sithatha bona nawe ufana naso.[S/Isibebhu ngesenjomani, itomu ngelakadumbana
neswazi ngelomhlana weendlhadlha!yRkNjengomrwibili nawuphaphako namkha ikonjani ezulazulako,
sinjalo nesithuweleliso esinganasizathu, asenzeki.`Q ;Njengeliqhwa ehlobo namkha izulu nakuvunwako,
linjalo nedumo alifaneli isidlhadlha.^P5Njengedorobho elinemithangala egirikileko,
unjalo nomuntu ongakghoni ukuzibamba.ZO-Akusikuhle ukugoma iliju ngokweqileko,
kunjalo nokufuna idumo phezu kwedumo.}NsNjengesiyalu esinedaka namkha umthombo ongcolisiweko,
unjalo olungileko ohlehlela emuva phambi kweenkhohlakali.fMENjengamanzi aqandako emphinjeni owomileko,
zinjalo neendaba ezimnandi ezivela khatjhana.ZL-Kungcono ukuhlala ejikeni phezu kwephahla
kunokuhlalisana nomfazi onenturhu.kKONjengommoya wetlhagwini nawuletha umwuluko wezulu,
nelimu elihlebako liletha ukuqalana kumbi.gJGNgokwenza njalo,
uzabe inga udindela amalahle avuthako ehlokwaso,
uSomnini uzakuvuza.eICNakube isitha sakho silambile, siphe ukudla sigome;
nakube somile, siphe amanzi sisele.HNjengomuntu ohlubula ingubo mhlana kumakhaza
nanjengesibharha esithelwa esilondeni,
unjalo nobhina iingoma ngomuntu osesizini.{GoNjengezinyo elibuhlungu namkha inyawo elenyeleko,
kunjalo nokwethembela kongakathembeki ngeenkhathi zobudisi.nFUNjengesibhuku, isabula namkha umsubela obukhali,
unjalo nomuntu ofakaza amanga ngomuntu wekhabo.VE%Ungaqheli ukuya ekumbeni kamakhelwana,
uzakanye akusuthe bese uyakunina.gDGNawufumana iliju, ligome ngokulingeneko;
nakungasinjalo uzabhinjidelwa bese uyagonyuluka.YC+Ngokubekezela, umrholi uyancengeka
nelimu elithambileko lingephula ithambo.jBMNjengamafu wekungu kanye nommoya onganazulu,
unjalo nomuntu ozidumisa ngezipho azigodlileko.A/ Njengokuqanda kweliqhwa ngesikhathi sokuvuna,
sinjalo-ke nesithunywa esethembekileko kiloyo osithumileko;
siqabula umphefumulo womniniso.v@e Njengesali legolide namkha umkghabiso wegolidembala,
kunjalo nokusola kohlakaniphileko endlebeni ezwako.r?] Ilizwi elikhulunywe ngesikhathi esifaneleko
lifana namahabhula wegolide akghabise esitjeni sesiliva.V>% nakungasinjalo okuzwileko uzakuhlazisa,
nezwabatjho ngawe asoze yaphela.P= Nawubanga umlandu nomuntu wekhenu
ungembuli ifihlo yomunye umuntu;l<Qungarhabi ukuse ebandla
ngombana uzakuthini ekugcineni
nasele umuntu wekhenu akurhubutjha?;kungcono kube yikosi ethi kuwe: “Yewenyukele lapha”,
kunokobana wehliswe phambi kwesikhulu.
Okubone ngamehlwakho,c:?Ungaziphakamisi nawuphambi kwekosi,
godu ungazibeki phambili nawusebantwini abakhulu;h9Inawususa isikhohlakali phambi kwekosi,
isihlalo sayo sobukhosi sizakunzinziswa ngokulunga.`89Nawususa amanyela esiliveni elincithikiswako,
khona-ke usosino uzakukhanda isitja;l7QNjengombana izulu liphakamile nephasi lizikile,
zinjalo neenhliziyo zamakhosi: Azihlolisiseki.f6EKulidumo lakaZimu ukusitheka kwento,
kodwana kulidumo lamakhosi ukuhlolisisa ifihlakalo.^5 7Nanzi ezinye izaga zakaSolomoni ezakhuphelwa ziinkhulu zakaHezekhiya ikosi yakwaJuda:_47"ngalokho ubuchaka buzakubhudungela njengesela,
nokweswela njengendoda ehlomileko.E3!Uyalalalala, uyendayende,
usongasonge izandla uphumule,Y2+ Lokha nangiyelela lokho, ngazibuza,
iye, nangibona lokho ngafunda isifundo:q1[qala-ke, yoke indawo imile ikhula,
iqulwani ivalwe mitjhatjhana
nesibiyelo samatje sibhurukile.Q0Ngidlule esimini yevila,
ngadlula esidiribeni somuntu onganagqondo,_/7Ungathi: “Ngizamenza angenze sona;
ngizazibuyiselela ngalokho angenze khona.”b.=Ungafakazi ngomuntu wekhenu kunganasizathu.
Kubayini iimbhena zakho zifafaze amanga?s-_Ncama ngomsebenzakho wangaphandle,
unake umsebenzi wamasimakho;
ngemva kwalokho, wakhe ikumbakho.@,{Ipendulo enqombileko
ifana nokuncwangwa eembheneni.|+qkodwana kilabo abakhalima onomlandu,
kuzakuba kuhle kibo
nesibusiso esinothileko sizakwehlela phezu kwabo.q*[Nanyana ngubani othi konomlandu, “Umsulwa wena”,
umphakathi uzamthuwelelisa nabantu bamhlanuke;b)=Nanzi godu ezinye izitjho zabahlakaniphileko:
Akusikuhle ukukhetha ubuso ekugwebeni.j(Mngombana behlelwa yihlekelele msinyana.
Ngubani owazi isizi
elivela kuSomnini nekosi na?`'9Mntwanami, yesaba uSomnini,
uhloniphe ikosakho,
ungahlanganyeli nabahlubukako,Y&+ngombana alikho ilingomuso kowenza okumbi
nesibani seenkhohlakali siyacima.J% Ungakhathazeki ngabenzi bobumbi,
ungakhanukeli iinkhohlakaliu$cNakungasinjalo, uSomnini uzakubona lokho
kube kumbi emehlwenakhe,
asuse itukuthelwakhe phezu kwaso.X#)Ungathabi ngokuwa kwesitha sakho,
ihliziywakho ingajekezeli nasikhutjwako. " ngombana nanyana olungileko angawa kalikhomba,
uyavuka azithathe,
kodwana iinkhohlakali zona zizakuguqiswa yihlekelele.u!cWena sikhohlakali ndina,
ungalindeli ukudla idlelo lolungileko,
ungasusi isikhundla sakhe sokuhlala Yazi-ke bona nokuhlakanipha
kunjalo emphefumulwenakho,
nawukufumanako, uzakuba nengomuso,
nethemba lakho angeze lafeleliswa.gG Goma iliju mntwanami ngombana limnandi,
iye, iliju lesihlaka liyanandipha kurhwalabhakho.Y+ ngombana nawuthi,
“Qala akhange sazi litho ngalokhu”,
nje-ke ohlola iinhliziyo, nguye ozakwazi iqiniso;
iye, owelusa ipilwakho, nguye olaziko,
uzakubuyiselela umuntu ngalokho akwenzileko.Z- Hlenga labo abadoselwa ekufeni,
ukhandele abadzimelela banqombe ekubulaweni,X) Nawunyefako ngesikhathi sokubandezelwa,
umkhawulo wamandlakho uyabonakala.M Iqhinga lesidlhadlha sisono
nesinyefuli sisinyenyiso ebantwini.6gOphemba ubumbi
uzakwaziwa bona mgulukudu.lQUkuhlakanipha kuphakeme khulu esidlhayeleni;
nakuhlangenwe ebandla asibi nalitho esingalitjho.OYeke, yilwa ipi ngamano
iye, ukuphepha kuza ngabeluleki abanengi._7Ingorho ehlakaniphileko inamandla,
kodwana umuntu onelwazi udlulele ngeenkhwepha.Gngelwazi amalawu wayo azaliswe
ngomnotho oligugu nomuhle.DIndlu yakhiwa ngokuhlakanipha
inzinziswe ngokuzwisisa;\1ngombana iinhliziyo zabo ziphehla inturhu,
neembhena zabo zikhuluma umonakalo.O Ungakhanukeli abantu abakhohlakeleko,
ungafisi ukuhlanganyela nabo/W#Bese uthi: “Ngiduliwe, nokho akhange ngizwe!
Ngibethiwe, kodwana angazi bona kwenzeke nini!
Kanti ngizakuqaquluka nini na?
Ngifuna ukuyoqabula godu!”W'"Uzazizwa inga ulele elwandle,
iye, njengolele phezu kweentambo zomkhumbi.U#!Amehlwakho azakubona imihlolo,
nengqondwakho ihumuzele ngokuphambeneko.K Ekugcineni liluma njengenyoka,
lifakela isihlungu njengerabi.zmUngarhuduleli amehlo iwayini nalibomvu,
lokha nalicwazimula ngesiqokweni,
lehle butjhelelezi emphinjeni!\ 1Ngilabo abalibele ngewayini,
abanandipha ngemarhabheni wewayini eliwunyelweko!. UNgubani othi, “Maye!” nothi, “Wo!”?
Ngubani onepikiswano?
Ngubani oneenghonghoyilo?
Ngubani obengakafanelwa maduma?
Ngubani onamehlo abomvu?j MNguye okhokhobela amadoda endleleni njengesigebengu,
andise isibalo salawo angasathembekiko.Z -ngombana ingwadla imugodi otjhingako wesifu,
nonondindwa uyipetsi emkghotha.T !Mntwanami, nginikela ihliziywakho,
amehlwakho uwabeke eendleleni zami,Z-Inga uyihlo nonyoko bangajekezela ngawe,
iye, loyo okubelethileko uyajabula![/Uyise wolungileko unetokozo ekulu,
obeletha ohlakaniphileko uyathokoza ngaye._7Zuza iqiniso uligugudlhele,
fumana ukuhlakanipha,
ukuyalwa kanye nokuzwisisa.MLalela uyihlo owakubelethako,
unganyazi unyoko nasele aluphele.Z-Mbala iindakwa neenrhiribideli ziyachaka,
ukuyenda kuzembathisa amanikiniki.GUngahlanganyeli nabarhuqa iwayini
nabarhiribidela inyama.U#Lalela mntwanami, uhlakaniphe,
ubeke ihliziywakho endleleni elungileko.I nje-ke uzakuba nengomuso
nethemba lakho angeze lafeleliswa.`9Ihliziywakho ayingakhanuki beyiyengwe zizoni,
kodwana hlala njalo wesaba uSomnini;Y+Ilingaphakathi lami lizakujekezela,
iimbhena zakho nazikhuluma okufaneleko.`~9Mntwanami, nakube ihliziywakho ihlakaniphile,
yeke nami ngizakujabula ehliziyweni.O}Wena nawumbetha ngeswazi,
uzabe usindisa umphefumulwakhe ekufeni.M| Ungalisi ukukhalima umntwanakho;
akazukufa nawumnunga ngeswazi.L{ Beka ihliziywakho ekuyalweni
neendlebe zakho emazwini welwazi.^z5 ngombana uZimu umHlengazo unamandla;
uzazimela emlandwini ophakathi kwakho nazo.Uy# Ungatjhidisi isikhonkhwani sekadeni,
ungadlelezeli amasimu weentandani,Ux# Ungakhulumi nesidlhadlha,
ngombana sizakunyefula ubuhlakani bamezwakho._w7Uzakuhlanza ngitjho nokuncani okugomileko,
ngalokho uzabe udlale ngamezwi amahle.|vqngombana uhlala acabanga ngeendleko.
Unje-ke yena, uthi kuwe, “Goma usele!”
kodwana khibe uyakutshima.SuUngagomi ukudla komuntu odimanako,
ungakhanukeli iinkhanakhana zakhe;tNawususa amehlwakho kibo,
abuzukunyamalala na?
Ngambala buzazenzela iimpiko ezinjengezedlanga,
buphaphele esibhakabhakeni.OsUngatjhabatjhekeli ubunjinga,
yiba nokuhlakanipha ukuze uzithibe.Ur#Ungakhanukeli iinkhanakhana zakhe
ngombana uzazikhupha isithunzi ngazo.;qqBamba umphimbakho,
nakube umumuntu okhaluzako.Xp +Lokha nawuhlala phasi bona ugome nombusi,
tjheja khulu loyo ophambi kwakho. oUyambona umuntu onekghono emsebenzinakhe na?
Nguye-ke ozakusebenza phambi kwamakhosi,
akazukusebenza phambi kwabantukazana.In Ungatjhidisi isikhonkhwani sekadeni
esabekwa boyihlomkhulu.fmENakube awunalitho lokukhokha,
kubayini omkolodako akuthathele umbhedakho
uqalile na?|lqUngabi hlangana nabenze isibopho
ngesiga sokuqhawulana,
iye, labo abenza isithembiso malungana neenkolodo.Uk#nakungasinjalo uzakufunda imikhubakhe,
ufake ipilwakho engozini yesifu.cj?Ungakhi ubungani nomuntu onehliziywana,
ungazimanyanisi nomuntu orhaba ukuthukuthela,Zi-Mbala uSomnini uzamumela onjalo emlandwini,
adlelezele labo abamdlelezelako.ehCUngadlelezeli ochakileko ngombana umbona achakile
begodu ungagadangeli odududu ebandla.pgYbonyana zikufundise iqiniso namezwi wokwethembeka
ukuze ube nependulo enqophileko kabakuthumileko.lfQAngithi ngikutlolele izitjho ezimatjhumi amathathu,
iye, izitjho zokweluleka nokuhlakaniphisa,ReNawe ngikwazisa zona namhlanjesi
ukuze ithemba lakho libe kuSomnini.ddAngombana kuzakarisa nawukubeka ehliziywenakho,
kuhlale kulungiselelekile emlonyenakho.ac;Yelela bese ulalela izitjho zabahlakaniphileko,
beka ingqondwakho kengikufundisako, b Ogandelela ochakileko ngehloso
yokwandisa umnonwakhe,
nopha abanjingileko izipho,
bobabili njalo bagcina bachakile.paYUbudlhadlha bubotjhelelwe ehliziyweni yomntwana,
kodwana iswazi lokuyala libutjhidisela kude naye.f`EUmlomo kanondindwa umugodi otjhingako wesifu,
onikelelwe nguSomnini urhohlomela ngakiwo.X_) Ivila lithi: “Kunebhubezi ngaphandlapha!
Ngizokubulawa eendledlaneni!”S^ Amehlo kaSomnini aqaphele ilwazi,
uphambanisa amezwi wongathembekiko.R] Othanda ihliziyo emsulwa nonekulumo enezwelo,
uzakuba mngani wekosi.Z\- Nawuqotjha isinyefuli, kuphuma ukucabana,
ukumangalelana nehlamba kuyaphela.Y[+ Umuntu onesisa uzakubusiswa,
ngombana ukugoma kwakhe ukwabelana nabadududu.aZ;Otjala okuphambeneko, uvuna ihlekelele
neswazi letukuthelwakhe lizakutjhabalaliswa.SYInjinga ibusa phezu kweenchaka,
nobolekako ulikhoboka lobolekisanako.gXGNawukhulisa umntwana ngendlela azakukhamba ngayo,
nasele akhulile, angeze aphambuka kiyo.eWCEndleleni yokonakala kunameva nezifu,
kodwana owelusa umphefumulwakhe uba kude nalokho.SVUmphumela wokuzithoba nokwesaba uSomnini
uletha umnono, idumo nepilo.`U9Ovuthiweko nabona ingozi uyabhaca,
kodwana abanganalwazi bayaragalala, bahlupheke.YT+Abanjingileko nabachakileko bafana ngalokhu:
Boke njalo badalwe nguSomnini.iS MIbizo elihle lithandeka khulu kunomnono omnengi;
ukuhlonipheka kungcono kunesiliva negolide.UR#Injomani ilungiselelwa ilanga lepi,
kodwana ukuhlula kungekwakaSomnini.^Q5Akunakuhlakanipha, ukuzwisisa neseluleko
okuzakuphumelela ukujamelana noSomnini.QPOkhohlakeleko uqinisa ubuso,
kodwana oqotho uqinisa iindlela zakhe.XO)Ufakazi wamanga uzakubhubha,
kodwana ofakaza ngakuzwileko akazukuthuliswa.[N/Umhlabelo weenkhohlakali usinyenyiso,
kangangani-ke nawulethwa ngehloso embi!jMMSelihlala lineemfiso ezingapheliko ilanga loke,
kodwana olungileko unikela ngokungababaleli.\L1Isifiso sevila sizakuba kukufa kwaso
ngombana izandla zaso azifuni ukusebenza.nKUOsideleli nozitjhayako ubizwa bona “sinyefuli”
ngombana uziphatha ngokuziphakamisa okukhulu.KJOwelusa umlomakhe nelimu lakhe
ulonda ipilwakhe ehlekeleleni.aI;Ohlakaniphileko usahlela idorobho leenrhonga,
agirize isiphephelo ezithembele kiso.RHOrhuluphela ukulunga kanye nokwethembeka
uzuza ipilo, okuhle nedumo.|GqEmzini wohlakaniphileko kunamagugu akhethekileko namafutha,
kodwana isidlhadlha sona sirhiribidela koke lokho._F7Kungcono ukuhlala erhalawumbeni,
kunokuhlala nomfazi onenturhu
nobanga isizi.cE?Okhohlakeleko utlhaga esikhundleni solungileko,
nongakathembeki esikhundleni soqotho.YD+Othanda ukuzithabisa uzakuswela,
iye, othanda iwayini namafutha uzakuchaka.XC)Umuntu odurha endleleni yokwazi
uphumula hlangana nomkhambathi wabafileko.vBeUkwenziwa kobulungiswa
kulethela olungileko itokozo;
kodwana kabaziingilamkhuba kuletha ukubhujiswa.AIsipho sangemsitheleni sidambisa itukuthelo,
nokufunjathiswa okufihlwe ngesambatho
kwehlisa ngitjho nelaka elikhulu.d@A Ovala indlebakhe lokha nezwa ukulila kwesichaka,
naye uzakulila kodwana angaphendulwa.^?5 USokulunga uyelela ikumba yokhohlakeleko;
ahlakazele iinkhohlakali ehlekeleleni. > Lokha isinyefuli nasihlawuliswako
onganalwazi uzuza ukuhlakanipha;
lokha umuntu ohlakaniphileko nayalwako
uzuza ilwazi.]=3 Umphimbo wokhohlakeleko ukhanukela ubumbi,
umuntu wekhabo akafumani umusa kuye.Z<- Kungcono ukuhlala ejikeni phezu kwephahla
kunokuhlalisana nomfazi onenturhu.R;Indlela yonomlandu imagwegwe,
kodwana omsulwa unezenzo ezilungileko.Y:+Inturhu yabakhohlakeleko iyabarhurhula,
ngombana bala ukwenza okulungileko.g9GUmnono ofunyanwa ngelimu elinamanga,
umrhwamuko onyelelako;
abanjalo bazumana nokufa._87Amaqhinga wokhutheleko aletha inzuzo,
kodwana woke opharhazelako uletha ukuswela.[7/Amehlo aziphakamisako nehliziyo ezigqajako
kusisono esisibani seenkhohlakali!\61Ukwenza okuhle nokulungileko,
kwamukeleke khulu kuSomnini ukudlula imihlabelo.^55Zoke iindlela zomuntu zibonakala zizihle kuye,
kodwana uSomnini uhlola ihliziyo.4 Ihliziyo yekosi isesandleni sakaSomnini,
uyinqophisa njengomsele wamanzi,
ayise nanyana kukuphi lapha athanda khona.^35Amaduma namanceba athanyela ubumbi,
nokubethwa kuphilisa ilingaphakathi lomuntu.Z2-Idumo labantu abatjha mamandlabo,
kodwana ubuhle babadala kuthukghela kwabo.z1mUkwethembeka neqiniso kugcina ikosi ibulungekile,
iye, isihlalo sayo sobukhosi sinzinze phezu kokwethembeka.W0'Umphefumulo usibani sakaSomnini,
uhlolisisa ngawo ilingaphakathi lomuntu.Y/+Ikosi ehlakaniphileko ihlunga iinkhohlakali,
izibuyekeza ngevili lesibhulo..Kusisifu emuntwini ukurhaba ukuthi,
“Lokhu ngikwahlukanisela uZimu!”
bese ngemva kokwenza isithembisweso azisole.g-GAmagadango womuntu anqotjhiswa nguSomnini;
nje-ke ngubani ongazwisisa indlela yomuntu na?k,OIinlinganiso ezihlukako zisinyenyiso kuSomnini,
neenlinganisi zekohliso azisizihle nakancani.d+AUngeze wathi: “Ngizazibuyiselela ngobumbi!”
Qalelela uSomnini, yena uzakubonelela.O*Ilifa elizuzwa ngamawala ekuthomeni,
angeze labusiswa ekugcineni.M)Othuka uyise nonina,
isibani sakhe sizakucinywa nakurhwalalako.G(Ukuhleba kugubulula ifihlo,
yeke mgegede umuntu onomlomo.A'}Amaqhinga aqiniswa siseluleko,
nepi ihlelwa ngamano.b&=Ukugoma okuzuzwe ngokudlelezela kuyanandipha,
kodwana umlomo ugcina ukhume iqulwani.d%AThatha ingubo yowenzela umqhamuka isibambiso,
iye, ithathe ngombana ujamele abatjhili._$7Kunegolide namaparele amanengi,
kodwana iimbhena ezinelwazi ziligugu elingakandi.s#_Umthengi uthi, “Into le yimbi, iye yimbi!”,
kuthi nakhambako azibethe isifuba ngakuthengilekokho.p"Y Ungathandi ubuthongo, nakungasi njalo uzakuchaka;
nawuvula amehlwakho uzakuba nokugoma okwaneleko.N! Iindlebe ezizwako namehlo abonako,
kokubili kwenziwe nguSomnini._ 7 Ngitjho nomntwana uziveza ngezenzo zakhe,
kuyabonakala nazimsulwa begodu ziqotho.b= Amatje namathungana wokulinganisa ahlukileko,
kokubili njalo kusinyenyiso kuSomnini.Z- Ngubani ongathi: “Ngihlambulule ihliziywami,
ngihlanzekile, anginasono”?QIkosi ehlezi esihlalweni sokulunga
ihlunga boke ubumbi ngamehlwayo.SOlungileko ukhamba ngobuqotho,
babusisiwe abantwabakhe abamlandelako!b=Banengi abantu abathi bathembekile,
kodwana angatholakalaphi othembeke ngeqiniso na?V%Amasu engqondweni yomuntu anjengamanzi azikileko,
onelwazi uyawakhelela.c?Ivila alilimi ngesilimela,
ngesikhathi sokuvuna silindela ilitho
kodwana asizuzi.fEKulidumo emuntwini ogegeda irarano,
kodwana esinye nesinye isidlhadlha siyarhaba ukulwa.dAIlaka lekosi lifana nokubhodla kwebhubezi,
oyithukuthelisako ubeka ipilwakhe engozini.i MIwayini lisinyefuli notjwala bunetjhada,
nanyana ngubani odurhiswa ngilokhu akakahlakaniphi.RIsibetho senzelwe abanyefuli
neswazi lenzelwe imihlana yeendlhadlha.]3Ufakazi okhohlakeleko unyefula ukulunga
nomlomo wesonakali urhiribidela ubumbi.SMntwanami, nawungasalaleli ukusolwa,
uzakulahlekelwa mamezwi welwazi.POnepehla kuyise, aqotjhe unina
usihlola esiletha iinhloni nehlazo.ucManya isinyefuli,
ukuze onganalwazi abe ngovuthiweko;
sola umuntu onengqondo, uzakuzuza ukuzwisisa.^5Ivila lifaka isandla ngesitjeni linghwathe,
kodwana livilaphe ukusisa emlonyeni!kOUkwesaba uSomnini kurholela ekuphileni;
onjalo ulala anelisekile,
angeze athintwa miraro.^5Ukuba marhamaru komuntu kulihlazo kuye,
kungcono ukuba sichaka kunokuba namanga.j MManengi amaqhinga asehliziyweni yomuntu,
kodwana ukuphumelela kwawo kusentandweni kaSomnini.[ /Lalela iseluleko bese wamukela ukusolwa
ukuze ekugcineni uzuze ukuhlakanipha.Y +Ovutha ngelaka kumele ahlawuliswe
ngombana wamenyela kanye, uzakurhobelela.] 3Khalima umntwanakho kusese nethemba,
ungavumi bonyana akhambe endleleni yokufa.L Onomusa kochakileko, uboleka uSomnini,
yeke uzamvuza ngalokho.Z-Olalela imiyalo ulonda ipilwakhe,
kodwana ongakhathali ngendlelakhe uzakufa.Z-Ubuvila bubangela ubuthongo obukhulu,
nomuntu obharaleleko ubulawa yindlala.jMIkumba nomnono kulilifa elibuya kubabelethi,
kodwana umfazi ohlakaniphileko uvela kuSomnini.a; Umntwana osidlhadlha uchakisa uyise,
nomfazi obalabalako ufana nephahla elinethosi.jM Itukuthelo yekosi ifana nokubhodla kwebhubezi,
kodwana umusayo ufana nombethe phezu kotjani.^5 Ohlakaniphileko ubuthaka ekusilingekeni,
ukunganaki isikhubekiso kulidumo lakhe.fE Akusifaneli isidlhadlha ukunethezeka,
kangangani-ke ikhoboka nakumele libuse amakhosana!P Ufakazi wamanga uzakuhlunguphazwa,
nophafuza ikohliso uzakubhubha.T!Ozuza ubuhlakani, uthanda ipilwakhe
nolonda ukuzwisisa ufumana okuhle. Boke abafo besichaka bayasigega,
nakubangani baso babakude khulu naso.
Nanyana sesilandelela umbiko,
asifunyani litho!X~)Abanengi bafuna ukuthandwa sikhulu,
woke umuntu umungani wophana ngezipho.Q}Ufakazi wamanga uzakuhlunguphazwa,
nophafuza ikohliso akazukusinda.U|#Umnono uletha abangani abanengi,
kodwana isichaka sifulathelwa bangani.a{;Ubudlhadlha bomuntu buhlakaza indlelakhe,
ngalokho ihliziywakhe ilwisana noSomnini.ezCUkuba netjisakalo ngaphandle kwelwazi akusikuhle,
nomuntu opharhazelako ulahla indlela.`y ;Singcono isichaka esikhamba ngobuqotho
kunomontu onomlomo owonakeleko, osidlhadlha.jxMUmuntu wabangani abanengi uyaphela,
kodwana kunomngani wamambala
osekela ngcono kunomfo.Xw)Isichaka sikhuluma ngokuncenga,
kodwana injinga iphendula ngokukgharameja.PvOfumana umfazi ufumene isipho esihle
begodu uzuza umusa kaSomnini.[u/Ilimu linamandla wokuphila nokufa
nabalithandako bazakugoma isithelo sakhona.^t5Isisu somuntu sisuthiswa sithelo somlomakhe,
waneliswa mkhiqizo weembhena zakhe.ss_Umfo okhubekileko ulikhuni kunedorobho elinemithangala,
iye, ukucabana kufana nesiqabo sombhotjhongo.8rkIfumbe iqeda ipikiswano;
ilamule iinrhonga.gqGObika indabakhe ntange ubonakala aseqinisweni
bekufike lapha omunye amfaka khona imibuzo.BpIsipho sivulela ophako indlela,
simrholela kabakhulu._o7Ihliziyo yonengqondo izuza ilwazi
neendlebe zabahlakaniphileko zifuna ukuzwisisa.jnMUmphefumulo womuntu uyamsekela nagulako,
kodwana ngubani ongathwala umphefumulo oqobekileko?kubudlhadlha nehlazo kuye.ylk Ngaphambi kobana kwehle ihlekelele
ihliziyo yomuntu inamagugwana,
kodwana ukuzithoba kulandelwa lidumo.ukc Umnono wonjingileko ulidorobho lobuphephelo kuye,
ngokubona kwakhe uwuthatha inga mthangala ophakemeko.cj? Ibizo lakaSomnini limubhotjhongo oqinileko,
olungileko ubalekela kiwo angalalameleki.Li Umuntu osidondi emsebenzinakhe,
ungumfowabo lesibhidlamnyanya.PhAmezwi wohlebako afana neenkhanakhana,
ehla ngesiphundu emuntwini.NgUmlomo wesidlhadlha usichitho saso
neembhena zaso zisisifu kiso.Yf+Iimbhena zesidlhadlha zisifaka epikiswaneni
nomlomaso usibangela ukubethwa.\e1Akusikuhle ukukhetha ubuso kokhohlakeleko
nokubekela eqadi omsulwa ekugwebeni.fdEAmezwi womlomo womuntu amamanzi azikileko
nomthombo wokuhlakanipha umlanjana ogobhozako.[c/Nakufika ubukhohlakali nokunyaza,
kulapho ihlazo liletha khona ukurhubutjhwa.LbIsidlhadlha asithandi ukuzwisisa,
sizwana nokuveza imibonwaso.Ra Umuntu onganabuntu uzifunela kwakhe,
ukhuluma kumbi ngabaphumelelako.z`mNgitjho nesidlhadlha
sithathwa inga sihlakaniphile nasizithuleleko,
kuthiwe sinengqondo nasivale umlomo.Q_Owazi ilwazi ulonda amezwakhe
nonommoya ophasi umumuntu ozwisisako._^7Akusikuhle ukuhlawulisa umuntu omsulwa
namkha ukubetha iinkhulu ngokungakafaneli.K]Umntwana osidlhadlha ulisizi kuyise
nobumunyu kombelethileko.c\?Onengqondo ubeka ukuhlakanipha phambi kwakhe,
kodwana amehlo wesidlhadlha asepelazwe.c[?Isikhohlakali sizithathela isifumbathiso ngencilini
ukuphambanisa iindlela zomthetho.bZ=Ihliziyo enamileko iyintatha ehle,
kodwana umphefumulo oqobekileko womisa amathambo.QYObeletha isidlhadlha usesizini,
akunathabo kumbelethi wesidlhadlha.YX+Onehliziyo eyonakeleko akaphumeleli,
nonelimu elikhohlisako uwela engozini.\W1Othanda isiphambeko, uthanda ukucabana;
onomlomo omkhulu uzibizela ihlekelele.OVUmuntu ogijimela ukuzibopha,
abe sibambiso somunye, akanangqondo.WU'Umngani uhlala athembekile,
iye, ungumfo obelethelwe iinkhathi ezibudisi.zTmBuyini ububhadekelo bemali nayisesandleni sesidlhadlha na?
Ingaba kuthenga ukuhlakanipha khibe asinangqondo?S{Omela isikhohlakali bona simsulwa
nolahla olungileko bona usikhohlakali,
bobabili njalo basinyenyiso kuSomnini.mRSUkuthoma inturhu, kufana nokubhoboza amanzi,
yeke, lisa indaba ngaphambi kobana kuthome ukulwa.XQ) Nakube umuntu ubuyisela okuhle ngokumbi,
ubumbi abusoze baphuma emzinakhe.wPg Kungcono ukuqalana nonomrhaso othathelwe abantwana,
kunokuqalana nesidlhadlha esiduda ebudlhayeleni baso.PO Omumbi nabanga ukuhlubuka,
uzakunikelelwa ngesithunywa esinelunya.]N3 Ukukhalima kuyazika konengqondo,
ukudlula imivuvu elikhulu phezu kwesidlhadlha.aM; Ositha isiphambeko ukhuthaza ithando;
ovumbulula isikhubekiso wahlukanisa abangani.LIsifumbathiso sifana nelitje lomlingo
emehlweni wosiphetheko,
ucabanga bona uyaphumelela
kikho koke akwenzako._K7Ikulumo ehle ayisifaneli isidlhadlha,
kangangani-ke emamanga emlonyeni wesikhulu._J7Iinzukulwana zisihlohlo ebantwini abadala,
nababelethi baligugu ebantwaneni babo.XI)Ohlekisa ngesichaka unyaza umenzaso,
nohleka ihlekelele uzakuhlunguphazwa.`H9Owenza okumbi ulalela iimbhena ezonakeleko,
umleyimanga uyelela ilimu elilimazako.qG[Isincibilikiseli senzelwa isiliva
nekehla yomlilo ingeyegolide;
umhloli weenhliziyo nguSomnini.xFiInceku ehlakaniphileko izakubusa
phezu kwendodana enganasimilo,
ihlanganyele ilifa njengomunye wabafo.yE mKungcono ukudobhelela iintshutshuru,
ube nokuthula,
kunekumba ezele idili,
kodwana khibe kunenturhu.dDA!Ifumbe iphoselwa ngembadaneni yeporiyana,
kodwana soke isiqunto sayo sivela kuSomnini.jCM Kungcono obuthaka ekusilingekeni kunengorho,
nokwazi ukuzibamba kunofuna ukuthumba idorobho.UB#Iinhluthu ezimhlophe zisihlohlo sedumo,
zifumaneka endleleni yokulunga.^A5Oncinza ilihlo ngobukhohlakali ugila umkhuba,
noluma umlomakhe ufukamele ubumbi.H@ Umuntu onenturhu uyenga wekhabo,
amrholele endleleni embi.L?Isigilamkhuba sivusa inturhu,
nokuhleba kwahlukanisa abangani.U>#Isibhidlamnyanya sifunana nobumbi,
nekulumaso ifana nomlilo oqothulako.K=Iphango lesisebenzi liyasisebenzela,
indlala yaso iyasiqhuba.W<'Kunendlela ebonakala ilungile emuntwini,
kodwana isiphetho sayo sikukufa. 3~~~F}}}/||'{{_{ zzSyyiyxx0wwivvuuutt)ssrrFqqmppp'ooNnnyn mm3llfl kk(jj]jiiLhh}hggMfff eeoeddFccbbb8a``V__s^^W^]]{\\.[[ZZ$YYEYXXUWWWAVVVRUUTTT:SScRRRKQQQ@PPPoPOOMNNN7MMM'LL[LKKzKJJNIII+HHaHGFFvEEFDDCC]CBCAA@@@Z?B>>>+=k<<+;S:99E8766G544#3O22X11A01//E..{.--3,,,C+r**U))2(x''N&d%%$##<"!!!< NcJ'TrS} 1 5 g J O ze*O}g}G Yelela lokho uZimu akwenzileko!
Mbala, ngubani ongagobulula
lokho akugobanisileko na?!|; ngombana ukuhlakanipha kusiphephelo.
Imali nayo isiphephelo,
kodwana ubuhle belwazi ngilokhu:
Ukuhlakanipha kunikela ipilo kilabo abanakho.W{' Ukuhlakanipha kanye nepahla kuyinto ehle
begodu kububhadekelo kabaphilako z Ungabuzi uthi,
“Kubayini amalanga waphambilini
angcono kunawanjesi?”
ngombana akusikho ukuhlakanipha ukubuza lokho.gyG Ungarhabi ukuthukuthela ehliziywenakho
ngombana itukuthelo ihlala esifubeni seendlhadlha.cx?Isiphetho sendaba singcono kunesithomo sayo,
nokubekezela kungcono kunokuziphakamisa.dwAUkusabisa kungenisa ohlakaniphileko ebudlhayeleni
nokufunjathiswa konakalisa ingqondo.ovWNjengokuhlihlitha kwameva ngaphasi kwembiza
sinjalo nesihleko sesidlhadlha.
Nalokhu kulilize:fuEKungcono ukulalela ukukhalima komuntu ohlakaniphileko
kunokulalela umbhino weendlhadlha.jtMIhliziyo yohlakaniphileko ingekumbeni yesililo,
kodwana yesidlhadlha ingekumbeni yokwethaba._s7Isizi lingcono kunesihleko
ngombana ubuso nabunyukubeleko,
ihliziyo yenamile.4raKungcono ukuya ekumbeni yesililo
kunokuya ekumbeni yokugidinga
ngombana ikumba yesililo isiphetho sabo boke abantu.
Abasaphilako kumele bakucabangisise lokhu.dq CIbizo elihle lingcono kunamakha akhethekileko
nelanga lokufa lingcono kunelokubelethwa.opW Ngubani owazi okulungele umuntu epilweni,
nakube emalangeni ambalwa nangatjho litho
udlula njengesithunzi na?
Ngubani ongamtjela bonyana kuzokwenzakalani
ngaphasi komthunzi welanga
ngemva kokukhamba kwakhe na?\o1 Ukwanda kwamezwi
kukukwanda kokungatjho litho.
Kumsiza ngani umuntu lokho?qn[ Koke okukhona kwathiywa ibizo
nalokho umuntu angikho kuyaziwa:
Akakwazi ukujamelana noSomandla.wmg Kungcono okubonwa mamehlo
kunalokho okukhanukelwa ngugilo.
Nalokho kulilize!
Kukugijimisa ummoya!|lqUngcono ngani ohlakaniphileko kunesidlhadlha na?
Kusisizani isichaka ukuziphatha kuhle
phambi kwabantu na?^k5Koke ukutjhabatjheka komuntu kungekomlomakhe,
kodwana iphango lakhe alaneliseki.6jeKuzamsiza ngani umuntu
ukuphila iminyaka eyikulungwana
ephindwe kabili,
kodwana angakghoni ukuzanelisa ngokuhle na?
Angitjho boke njalo baya endaweni yinye?piYNanyana angazange abone ilanga
nanyana azi okuthileko,
nokho unokuthula okwedlula umuntu loyo.Vh%Ufika alilize, anyamalale ebumnyameni
nebizo lakhe litjhabalalele futhi.wggLokha umuntu nanabantwana abalikhulu
aphile iminyaka eminengi,
iye, aphile isikhathi eside,
kodwana angazanelisi ngokuhle
begodu angabulungwa ngesizotha,
ngithi umntwana obelethwe ahlongakele
ungcono khulu kunaye.gfGUZimu unikela umuntu umnono,
ilifa nedumo
ukuze angasweli litho alifisako.
Kodwana uZimu akamvumeli
bonyana azanelise ngalokho
ngombana kurhiribidelwa ngotjhili.
Lokhu kulilize, yihlupheko enesizi.he KNgibone obunye ubumbi
ngaphasi komthunzi welanga,
bumuthwalo obudisi ngaphezu kwabantu:zdmAngeze acabanga khulu ngamalangakhe wokuphila
ngombana uZimu uhlala amthabisa
ngokwenama kwehliziywakhe.Xc)Iye, kusisipho esivela kuZimu
lokha napha umuntu umnono nelifa,
amvumele kobana azanelise ngakho,
umuntu loyo akwamukele lokho
kube sisabelo sakhe,
azithokozise ngokutjhabatjheka kwakhe.$bAQala, okuhle engakubonako ngilokhu:
Kuhle ukugoma, ukusela nokuzithabisa ngezinto ezihle
phakathi kokutjhabatjheka kwalokho umuntu akujulukeleko
ngaphasi komthunzi welanga,
emalangeni ambalwa wokuphila kwakhe
awaphiwe nguZimu
ngombana lokho kusisabelo sakhe.laQYoke imihla yokuphila kwakhe ugoma kanzima,
ngesizi elikhulu, ngokuhlupheka nangokukhathazeka. `Mbala lokho bubumbi obuzwisa ubuhlungu!
Njengombana ezile uzakukhamba anjalo!
Alo, kumsizani umuntu ukujulukela ummoya nje?@_yNjengombana umuntu abuya esibelethweni abulanzi,
ngendlela enjalo uzakukhamba njengokuza kwakhe.
Iye, akunalitho alibutheleleko ngokutjhabatjheka kwakhe
azakukhamba nalo.{^oUmnono lowo ulahleka ngemisebenzi emimbi,
kuthi lokha nabeletha indodana
angabi nalitho alitjhiyela yona.] Kunobumbi obuzwisa ubuhlungu
engakhe ngabubona ngaphasi komthunzi welanga:
Umnono obulungiweko, oliliva kumniniwo.\ Ubuthongo besisebenzi bumnandi,
nanyana sigoma kancani nanyana khulu,
kodwana ukusutha kwenjinga
kuyenza ingabi nobuthongo.q[[ Nakwanda umnono
nabawudlako bayanda.
Kumbhadekela ngani umniniwo
ngaphandle kokuwuqala nje?iZK Othanda imali akaneliseki ngayo
nothanda umnono akaneliseki ngomvuzo.
Nalokho kulilize!MY Ipumelelo yenarha kikho koke lokhu
isekosini enakelela amasimu.UX#Ungarareki lokha nawubona
ukugandelelwa kochakileko
nokwephulwa kokulunga
nepatho efaneleko embusweni:
Isikhulu esiphezulu sivikelwe ngesingaphezu kwaso
godu kunezinye ngaphezu kwazo.|WqEmabhudangweni amanengi kunemicabango,
ngokunjalo amezwi amanengi abanga umonakalo.
Ngalokho yesaba uZimu.@VyUngavumeli umlomakho ukudosele ekoneni;
ungathi kumphristi kaZimu “Sekwaba yipazamo”
UZimu uzakuthukuthela ngalokho okutjhoko,
atjhabalalise umsebenzi wezandla zakho.KUKungcono ukungathembisi
kunokwenza isithembiso ungasasigcini.T#Nawenza isithembiso phambi kwakaZimu,
ungariyadi ukusifeza.
UZimu akathatjiswa ziindlhadlha,
ngalokho zalisa isithembiso sakho.iSKNjengombana ibhudango liza nemicabango eminengi
nekulumo yesidlhadlha iza namezwi amanengi.+ROUngabi namawala ngomlomakho,
ungarhabi ehliziywenakho
ukukhupha ilizwi phambi kwakaZimu.
UZimu usezulwini, wena usephasini,
yeke, bala amezwakho.0Q [Tjheja amagadangwakho nawuya ekumbeni kaZimu.
Ukuya kiyo kobana uyokulalela
kungcono kunokunikela umhlabelo weendlhadlha
ngombana azilemuki bonyana ziyona.#P?Bekunganasiphelo esiqubuthwini sabantu
ebegade asirhola;
kodwana labo abeze muva azange bamdumise.
Nalokho kulilize!
Kukugijimisa ummoya!O3Ngabona bonyana boke abaphila
ngaphasi komthunzi welanga
bebangehlangothini lomutjha owathatha isikhundla sekosi
agade angaphasi kwayo.}NsOmutjha loyo waphuma esikhungweni
waba mbusi,
ngitjho nanyana abelethwe asichaka
embusweni wekosi leyo.M! Ungcono umuntu omutjha ochakileko
khisibe uhlakaniphile,
kunesidlhadlha sekosi elupheleko engasakwazi
nokwamukela isiyeleliso.|Lq Umuntu nakayedwa angahlulwa,
kodwana nabababili bayazivikela.
Intambo enemitiya emithathu ayiqhusuki lula.kKO Godu ababili nabalele ndawonye, bayafuthumezana,
kodwana uyedwana yena angazifuthumeza njani?xJi Omunye nawako,
umnganakhe uyamvusa.
Kodwana maye emuntwini othi nawileko,
aswele umuntu ongamvusa!eIC Ububili bubulala inyoka
ngombana abantu nabababili,
banomvuzo omuhle ngomsebenzabo:)HKKwakunendoda enguyedwana,
gade inganamnakwabo nanyana indodana.
nokho ukutjhabatjheka kwayo gade kunganasiphetho,
beyinehliziyo ede inganeliswa mnonwayo.
Yabuza yathi: “Ngizakuthi ngijulukela bani
bengizidime ubumnandi na?”
Nalokho kulilize nomthwalo obudisi!SGGodu ngabuye ngabona
okuthileko okulilize ngaphasi komthunzi welanga:yFkSingcono isandla sinye esizele ukuzotha,
kunezimbili ezizele ukutjhabatjheka
kanye nokugijimisa ummoya.sizimunye iingazi. D9Godu ngabona
bonyana koke ukutjhabatjheka nekghono lomsebenzi:
Lokho sesikhwele somunye komunye
Nalokho kulilize!
Kukugijimisa ummoya!C+Begodu ongcono kunabo bobabili
ngiloyo ongakabi ukuba khona;
iye, ongazange akhe abone ubumbi,
obenziwa ngaphasi komthunzi welanga.rB]Ngadlumbana bona abahlongakala kade,
banetjhudu ukudlula abaphilako,
iye, ukudlula abasaphilako.vA gGodu ngaqala ngabona
loke igandelelo ebegade lenzeka
ngaphasi komthunzi welanga:
Qala bekuneenyembezi zabagandelelweko,
gade banganamduduzi;
amandla alele kubagandeleli,
ngalokho abagandelelweko batlhoga umduduzi.U@#Yeke ngabona
bonyana akunanto engcono emuntwini
kunobanyana azikholise ngomsebenzakhe
ngombana lokho kusisabelo sakhe.
Ngubani ongambonisa
kobana kwenzakalani ngemva kokufa kwakhe na?l?QNgubani owaziko
bonyana umphefumulo wabantu utjhinga phezulu,
weenlwana utjhinge phasi na?i>KKoke kuya endaweni yinye;
koke kwavela ethulini,
ngokunjalo koke kuzakubuyela ethulini.e=COkwehlela iinlwana kwehlela nabantu.
Iye, behlelwa sisehlo esifanako:
Njengombana iinlwana zifa
nabantu bayafa.
Koke kunomphefumulo ofanako;
umuntu akasingcono kunesilwana
ngombana koke kulilize.<Godu ngadlumbana ngathi:
“Kungebanga labantu kobana uZimu abazizinye
ukuze babone bonyana sebayafana neenlwana.”;-Ngadlumbana ngathi:
“UZimu uzakugweba
olungileko nokhohlakeleko
ngombana kunesikhathi sayo yoke into
nesawo woke umsebenzi.”5:cGodu kukhona engakubona ngaphasi komthunzi welanga:
Esikhundleni sokugweba ngeqiniso,
kuhlezi ubukhohlakali
nesikhundleni sokulunga,
kuhlezi ubukhohlakali.h9IOkukhona, kwakhe kwaba khona
nokusazakuba khona, kukhona.
UZimu ubuyekeza okwadlulako.28]Ngilemukile bonyana koke uZimu akwenzako
kuzakuhlala isiphelani,
akunanto engangezelelwa nanyana iphungulwe kilokho.
UZimu wenza lokho ukuze umuntu amesabe.7 okutjho bona woke umuntu kufanele agome,
asele abe azikholise kikho koke ukutjhabatjheka kwakhe.
Lokho kusisipho esibuya kuZimu.6{ Ngilemukile bonyana
ayikho into ethokozisa umuntu
ngaphandle kokuzijabulisa
nokuzenzela okuhle nasaphilako,L5 Wenze yoke into yafaneleka ngesikhathi sayo.
Godu wanikela abantu ilwazi
lokulemuka iinkhathi,
kodwana abatlhadlhuleki
ngomsebenzi uZimu awenza ekuthomeni
bekube sekupheleni.O4 Ngibone umthwalo uZimu awethwese abantu
kobana abatshwenye ngawo:83k Isisebenzi sizuzani ekutjhabatjhekeni kwaso na?]23isikhathi sokuthanda nesikhathi sokuzonda,
isikhathi sepi nesikhathi sokuthula.e1Cisikhathi sokudabula nesikhathi sokuthunga,
isikhathi sokuthula nesikhathi sokukhuluma;b0=isikhathi sokufuna nesikhathi sokulahla,
isikhathi sokugodla nesikhathi sokusaphaza;u/cisikhathi sokulahla amatje
nesikhathi sokuwabuthelela,
isikhathi sokugona nesikhathi sokufulathela;^.5isikhathi sokulila nesikhathi sokuhleka,
isikhathi sokuzila nesikhathi sokugida;d-Aisikhathi sokubulala nesikhathi sokuphilisa,
isikhathi sokugiriza nesikhathi sokwakha;r,]Kunesikhathi sokubeletha nesikhathi sokufa,
isikhathi sokutjala nesikhathi sokusiphula okutjaliweko;r+ _Yoke into inesikhathi ebekelwe sona,
iye, kunesikhathi sayo yoke into
ngaphasi komthunzi welanga: *Umuntu othokozisa uZimu,
uZimu umupha ukuhlakanipha, ilwazi nethabo;
kodwana nakusisoni sona
usinikela umsebenzi wokubuthelela
nokwenza isithala somnono,
kobana awudlulisele kothabisa uZimu.
Nalokho kulilize!
Kukugijimisa ummoya!])3ngombana ngaphandle kwakhe,
ngubani ongabetha esimonyongwana,
ajekezele na?1([Ayikho into umuntu angayenza ngcono,
ngaphandle kokugoma nokusela,
azithabise ngokutjhabatjheka kwakhe.
Nakho lokho ngalemuka bonyana kusesandleni sakaZimu{'oYoke imihla yakhe inobuhlungu
nomsebenzakhe unesizi,
ngitjho nebusuku uyahlubayela.
Nalokhu kulilize!t&aUzuzani umuntu ngakho koke ukutjhabatjheka
nangokuzikhandla akujulukela ngaphasi komthunzi welanga na?O%Kunomuntu otjhabatjheka ngokuhlakanipha,
ngelwazi nangekghono,
kodwana ekugcineni anikele koke lokho
njengelifa emuntwini ongazange alijulukele.
Nalokho kulilize nelitjhwa elikhulu!$ Yeke ihliziywami yathoma ukulahla ithemba
ngakho koke ukutjhabatjheka kwami
engikujulukele ngaphasi komthunzi welanga.#Ngubani owaziko
bonyana uzakuba ngohlakaniphileko
nanyana ngosidlhadlha na?
Khonapho uzakuba namandla
phezu kwakho koke ukutjhabatjheka kwami
engikujulukele ngokuhlakanipha kwami
ngaphasi komthunzi welanga.
Nalokho kulilize!"Nganyenya koke ukutjhabatjheka kwami
engakujulukela ngaphasi komthunzi welanga
ekumele ngikutjhiyele engimandulelako.'!GNje-ke nganyenya ipilo
ngombana kimi gade umumbi umsebenzi
owenziwa ngaphasi komthunzi welanga.
Mbala, yoke into ililize!
Ikugijimisa ummoya!M Ngambala ekugcineni
akukho ukukhunjulwa kohlakaniphileko
kanye nosidlhadlha.
Emalangeni ezako
bobabili njalo bazabe sele balitjalwa.
Maye ohlakaniphileko ufa njengesidlhadlha!GNgadlumbana ngathi:
“Okwehlele isidlhadlha nami kuzangehlela.
Alo, ngizuzani-ke ngokuba nokuhlakanipha okukhulu na?”
Godu ngadlumbana ngathi:
“Nakho lokhu kulilize!”/WOhlakaniphileko ukhupha amehlo enyameni,
khibe isidlhadlha sona sikhamba ebumnyameni.
Godu ngilemukile bonyana bobabili njalo
behlelwa sisehlo esifanako.xi Ngalemuka bonyana ukuhlakanipha
kunenzuzo kunobudlhadlha,
njengombana nomkhanyo unenzuzo kunobumnyama:B} Ngatjhugulula umkhumbulwami
kobana ngitjheje ukuhlakanipha,
ukutlhoga ingqondo nobudlhadlha:
Kuzakuthiwani ngomuntu owandulela ikosi na?
Kwaphela, lokho esele kwenziwe!F Nje-ke ngaqalisisa woke umsebenzi wezandla zami
nokutjhabatjheka koke engikujulukeleko.
Qala, koke kulilize! Kukugijimisa ummoya!
Akukho okungazuzwa ngaphasi komthunzi welanga.S Azange ngizidime litho elikhanukwa mamehlwami;
ihliziywami azange ngiyigodlele ukuzithabisa
ngombana yathokozela koke ukutjhabatjheka kwami.
Lokhu kwaba yikokhelwami ngawo woke umjulukwami.wg Ngadlondlobala ukudlula boke abangandulela eJerusalema. Kikho koke lokhu ukuhlakanipha kwami kwahlala kukimi.@yNgazibuthelelela isiliva negolide kanye nepahla evela emakhosini neemfundeni. Ngazifumanela amadoda nabafazi ababhinako kanye nalokho okuthokozisa indoda, okutjho idwendwe leentombi!;oNgathenga amakhoboka namakhobokakazi begodu benginalawo abelethelwe kwami. Godu gade nginemihlambi eminengi yeenkomo, yeembuzi neyezimvu ukudlula boke abangandulela eJerusalema.T!Godu ngazenzela imiphathamanzi kobana ngisezele imithi ehlumako ngemisele.b=Ngalungisa iimvande neendawo zokuphumula, ngatjala kiyo yoke imihlobo yemithi yeenthelo.U#Ngenza imisebenzi emikhulu: Ngazakhela iinkumba begodu ngatjala neendiribe.Ngazimisela ngehliziyo ukunikela umzimbami ewayinini, khibe umkhumbulwami ungihlahla ngokuhlakanipha. Ngaleyondlela ngathanda ukungena ebudlhayeleni ukuze ngifunyane bonyana yini okuhle abantu abakwenza ngaphasi komthunzi welanga emalangeni ambalwa wokuphila kwabo.pYMayelana nesihleko ngathi “Sibudlhadlha!” namayelana nokuzithabisa ngathi “Kunanzuzo bani na?”n WNgadlumbana ngathi, “Angizizizinye ngokuzithabisa; ngizithokozise.” Kodwana nakho lokho kulilize!a =Ekuhlakanipheni okunengi kunesizi elinengi,
nokwanda kwelwazi kukwanda kokuhlupheka. -Nje-ke ngazinikela kobana ngazi ukuhlakanipha nokwazi kanye nokutlhoga ingqondo nobudlhadlha. Ngalemuka bonyana nakho lokho kukugijimisa ummoya:> wNgadlumbana ngathi, “Qala, mina ngikhule benganda nokuhlakanipha ngaphezu kwabo boke abakhe babusa eJerusalema ngaphambi kwami. Nginelemuko elinengi ngokuhlakanipha nangelwazi.”S  !Okusonganisiweko angeze kwathatjululwa,
okutlhayelako angeze kwabalwa.c  ANgibone koke okwenziwa ngaphasi komthunzi welanga: Yoke into ililize! Kukugijimisa ummoya!B   ngazinikela ekurhubhululeni nekuhlolisiseni ngokuhlakanipha koke okwenziwa ngaphasi komthunzi welanga. Maye, ubudisi kangangani umthwalo uZimu awethwese abantu kobana abatshwenye ngawo!L   Mina Mtjhumayeli nangisese yikosi phezu kwaka-Israyeli eJerusalema,g  I Kwekadeni akusakhunjulwa,
ngitjho nokusezako asoze kusakhunjulwa
ngilabo abalandelako. # Ingabe ikhona into ekungathiwa ngayo,
“Qalani lapha, lokhu kutjha!”
Kwabe kukhona kwekadeni,
iye, ekadeni ngaphambi kwethu.  Okwakhe kwaba khona, kusazakuba khona godu;
nokwakhe kwenziwa kusazakwenziwa godu,
akunalitho elitjha ngaphasi komthunzi welanga.} uZoke izinto ziyakhathaza,
azihlathululeki emuntwini.
Amehlo akadeli ukubona
neendlebe azidinwa kulalela.  Yoke imilambo igelezela ngelwandle,
nanyana kunjalo alizali.
Lapho imilambo igelezela khona
ibuya igelezele lapho. {Ummoya uphembethela ngesewula,
ubuye ujikele ngetlhagwini;
ujikeleze njalo njalo,
godu ubuyele emzombenawo.U %Ilanga liyaphuma libuye litjhinge;
lirhabe libuyele lapha liphume khona.Y -Iinzukulwana ziyafika zibuye zidlule,
kodwana iphasi linzinzile nini nanini.i MKumbhadekela ngani umuntu ukutjhabatjheka kwakhe;
akujulukela ngaphasi komthunzi welanga na?m U“Kulilize lakolize!”
Iye, uMtjhumayeli uthi: “Kulilize lakolize!
Yoke into ililize!”J Lawa mamezwi woMtjhumayeli, indodana kaDavida, ikosi yeJerusalema:`~9Mnikeleni umvuzo wezandla zakhe,
kuthi imisebenzakhe imdumise esangweni ledorobho.m}SUkuthandeka kuyikohliso, nobuhle bulilize,
kodwana umfazi owesaba uSomnini ufanele ukudunyiswa.S|“Banengi abafazi abanezandla,
kodwana wena mkami, ubadlula boke.”`{9Abantwabakhe nabavukako bayamthokoza;
nendodakhe yenza njalo begodu iyambuka ithi:?zyUtjheja iindaba zomzakhe,
akagomi isikwa sobuvila.NyUkhuluma ngokuhlakanipha,
nomyalo othembekileko uselimini lakhe.Hx Wembathiswe amandla nesithunzi,
akesabi litho ngelikusasa.jwMWenza izambatho zangaphakathi bese uyazithengisa,
anikele abathengi imikhungo yokuthekeleza.Zv-Indodakhe iyahlonitjhwa ebandla
lokha nayihlezi hlangana nabaphathi bendawo._u7Wenzela umbhedakhe amatjhila,
wembatha izambatho ezimhlophe zelineni nezibubende.dtANakukhithika iliqhwa, akesabi litho ngomndenakhe;
ngombana boke ubembese ezitlerebede.As}Abachakileko ubavulela izandla,
azilulele abadududu.KrUthatha iwulu kobana eluke,
ngesandla sakhe uphotha iintambo.^q5Uyalemuka bona ukurhweba kwakhe kunenzuzo,
nje-ke isibani sakhe asicimi ebusuku.ap;Ulungele ukwenza nanyana ngimuphi umsebenzi,
iingalo zakhe ziqinile emsebenzinakhe.Xo)Uyacabangisisa, athenge isimu,
ngesithelo sezandla zakhe utjala isidiribe.nnUUvuka ngesamarimarima,
alungisele umndenakhe ukugoma,
abele neencekukazi zakhe imisebenzazo.PmUfana nemikhumbi yabarhwebi
evela khatjhana imlethele okugonywako.Bl Ukhetha iwulu nelineni,
asebenze ngezandla ezivumako.Ek Ipilwakhe yoke wenzela indodakhe okuhle,
ingasi okumbi.>jw Indodakhe imethemba ngokuzeleko;
ayisweli inzuzo.Qi Ngubani ongafumana umfazi onezandla?
Inani lakhe lidlula amaparele.Uh# Khuluma bewugwebe ngeqiniso,
jamela amalungelo wochakileko nodududu.”Yg+“Khulumela abangakwaziko ukuzikhulumela,
iye, labo abathintwe ziingameko.Jf abasele bakhohlwe ubuchaka babo,
bangasakhumbula isizi labo.Ue#Thatha utjwalobo ubunikele obhubhako
newayini kilabo abamunyu emmoyeni;mdSNakungasinjalo azakusela abe akhohlwe iimiso,
aphambanise amalungelo wabo boke abagandelelweko.cy“Akusikho kwamakhosi, Lemuweli;
akusikho kwamakhosi ukurhuqa iwayini,
akusikho kwamakhosana ukomela utjwala.NbUngaziqedi ngabafazi,
amandlakho aphelele kababhubhisa amakhosi.eaC“Lalela msanami!
Lalela ndodana engiyibelethileko!
Lalela ndodana yeemfungo zami!@` }Lawa mamezwi uLemuweli ikosi yeMasa awafundiswa ngunina._-!Njengombana ukuphehla amakghamatha kuveza umlaza
nokutlhorholoja ipumulo kuveza iingazi,
kunjalo nokutlhorholoja ilaka kuveza ukucabana.n^U Nakube wenze ubudlhadlha, waziphakamisa,
namkha nawutlame ubumbi,
beka isandla emlonyenakho!V]%mkukurumbu okhambela phezulu,
ipongo
nekosi ongekhe wajamelana nayo.A\}ibhubezi eliyikosi yeenyamazana elingahlehliswa lilitho;R[Kunezinto ezintathu ezikhamba ngejamo,
iye, ezine ezinamaqa anejamo:PZisibhadwa ungasibamba ngesandla,
kodwana sitholakala nesigodlweni.GYisikhonyani asinakosi,
kodwana sizihlela soke ngeenqhema;[X/iimbila zilibutho elinganamandla,
kodwana zakha iinkhundlana zazo emadwaleni;fWEAbonontsitsinyani balibutho elinganamandla,
kodwana ehlobo bazilungiselela ukudla kwabo;PVKunezinto ephasinapha ezincani,
kodwana zihlakaniphe ngokweqileko:YU+umfazi osisaliwakazi emendweni
nencekukazi esele ithathele umniniyo indawo.;Tqinceku nayiba yikosi,
iindlhadlha nazisuthako,bS=Ngaphasi kwezinto ezintathu inarha iyahlengezela,
iye, ezine eziyenza ingabambeleli:uRcNasi indlela yesihlobongi:
Siyagoma bese sizisula umlomo,
sithi: “Akunanto embi engiyenzileko.”Q%indlela yedlanga esibhakabhakeni,
indlela yenyoka emadwaleni,
indlela yomkhumbi phakathi kwelwandle
nendlela yesokana entombini.QPKunezinto ezintathu ezisimanga kimi,
iye, ezine engingazizwisisiko:xOiAmehlo anyefula uyise,
adelela ukulalela unina,
azakugobolwa magubulu emmangweni,
adliwe madlanga.N+Zona ngilezi:
indawo yabafileko,
isibeletho esiyinyumba,
inarha enganelisekiko ngamanzi
nomlilo ongatjhoko uthi: “Nganele!”,MQIkhalani linamadodakazi amabili,
alila athi: “Sipha! Sipha!”
Kunezinto ezintathu ezinganelisekiko,
iye, ezine ezingakghoni ukuthi: “Sesanele!”L'Kunalabo abanamazinyo aziinsabula
nemihlathabo imimikhwa,
kobana barhiribidele abachakileko ephasini
nabadududu hlangana nabantu.8Kk Kunalabo abazitjhayako,
bathwala iimpumulo.\J1 Kunalabo abazibona bamsulwa,
kodwana babe bangakahlambuluki ekungcoleni kwabo.bangabusisi abonina._H7 Ungakhulumi kumbi ngenceku kumniniyo,
nakungasinjalo izakuthuka, ube semlandwini.4Ga Nangingasutha khulu ngizakukhohlwa
ngithi: “Konje phana ngubani uSomnini loyo?”
Nangingaswela ngizakweba,
ngokwenza njalo, ngihlambalaze ibizo lakaZimami.yFkDedisa ikohliso namanga kimi;
ungangiphi ubuchaka namkha ubunjinga,
kodwana ngipha kwaphela okwaneleko.bE=Kunezinto ezimbili engizikhombela kuwe, Somnini;
ungangigodleli zona nangisaphilako:fDEUngangezeleli emazwinakhe,
nakungasinjalo uzakusola
akukhombise bonyana umleyimanga.ZC-Elinye nelinye ilizwi lakaZimu licwebile,
usihlangu salabo ababalekela kuye.B#Ngubani owakhe wenyukela ezulwini godu wabuya?
Ngubani owabuthelela ummoya etendeni yezandla zakhe?
Ngubani ogubuzese amanzi ngengubakhe?
Ngubani odzimelelise amagumbi wephasi?
Ngubani ibizo lakhe nebizo lendodanakhe?
Yewungitjele nakube uyazi!”OAAzange ngifunde ukuhlakanipha,
azange ngibe nelwazi loCwengileko.K@Mbala, ngisiyila ukudlula boke;
anginakho ukuzwisisa komuntu. ? ;Amezwi ka-Aguri, umsa kaJakhe
Umlayezwakhe
Isitjho sendoda le sithi:
“Ngiphele amandla, Zimu!
Iye, ngiphele amandla!
Ngiphelelwe!b>=Abangakathembeki basinyenyiso kabalungileko;
abaqotho basinyenyiso kabakhohlakeleko.]=3Abanengi bafuna umusa wombusi,
kodwana ukulunga kufunyaneka kuSomnini kwaphela.N<Ukwesaba umuntu kusisifu,
kodwana othembela kuSomnini uyaphepha.y;kOhlanganyela nesela uzonda ipilwakhe:
Uzwa abaphathi bakhuluma amanikelela,
kodwana akanikeli ngelwazi.V:%Ukuziphakamisa komuntu kuyamehlisa,
kodwana onommoya ophasi uzuza idumo.[9/Umuntu othukutheleko uvusa ukucabana,
nosififana ubanga iimphambeko ezinengi.N8Umuntu natotosa inceku ebutjheni bayo,
ekugcineni izakuragalala.d7AUkhe wambona umuntu okhuluma angacabangi na?
Kunethemba elikhulu ngesidlhadlha kunaye.[6/Inceku ayikhalinywa ngamezwi nje kwaphela,
nanyana izwisisa, angeze yalalela.b5=Lapha kunganambono khona,
abantu abalawuleki,
kodwana ubusisiwe ogcina umthetho.^45Khalima umntwanakho, uzakunikela ukuthula
iye, uzakuletha ithabo ehliziywenakho.d3AIinkhohlakali nazandako nesiphambeko siyanda,
kodwana zizakuwa, abalungileko babukele.b2=Iswazi nokukhalima kupha ukuhlakanipha,
kodwana umntwana ozilawulako uhlazisa unina.j1MIkosi egweba abachakileko ngeqiniso,
isihlalo sayo sobukhosi sizakunzinziswa isikhathi soke.]03 Isichaka nombolekisi bafana ngalokhu:
USomnini ubaphe amehlo wokubona bobabili.T/! Lokha umbusi nalalela amanga,
zoke iinkhulu zakhe ziba ziinkhohlakali.Z.- Isidlhadlha sigugeka khulu ngemizwaso,
kodwana ohlakaniphileko uyasidambisa.W-' Abanukelwa ziingazi bazonda omsulwa,
kodwana abaqotho bahlenga ipilwakhe.m,S Ohlakaniphileko naya ebandla nesidlhadlha,
siyadlharuma, senze amahlaya,
kungabi nokuthula.V+%Iinyefuli ziphehla idorobho,
kodwana abahlakaniphileko barhobhisa ilaka.}*sOlungileko ukhambisana nokuphathwa kuhle
kwabachakileko,
kodwana okhohlakeleko akanakho ukuyelela okunjalo._)7Kunesithiyo esiphambekweni sesikhohlakali,
kodwana olungileko uyabhina, athokoze.V(%Umuntu oyenga umakhelwanakhe,
uzibekela isithiyo senede eenyaweni zakhe.^'5Ngokulunga ikosi inikela inarha idzimelelo,
kodwana ethanda iimbiko iyayilulaza.g&GOthanda ukuhlakanipha, ulethela uyise itokozo,
kodwana umngani weengwadla uchitha umnono.j%MAbalungileko nabandako, abantu bayathaba;
kodwana nakubusa isikhohlakali, abantu bayabubula.g$ IUmuntu okhunyalala ngekani ngemva kokusolwa,
uzakutjhabalaliswa msinyana, angabi nentatha.i#KIinkhohlakali naziba barholi, abantu bayabhaca;
kodwana nazibhubhako, abalungileko bayanda.n"UOpha abachakileko, angeze aswela litho,
kodwana obadima amehlo
ufumana amanikelela amanengi._!7Othembela ekwazini kwakhe usidlhadlha,
kodwana okhamba ngokuhlakanipha uyaphepha.X )Umuntu omarhamaru uvusa ukucabana,
kodwana othembela kuSomnini uzakunotha.ykOdlelezela uyise nanyana unina
bese athi, “Akusiso isiphambeko lokho”,
umukhozi waloyo obhubhisako._7Osola umuntu, ekugcineni uzakufumana umusa
ukudlula loyo onelimu elibutjhelelezi.gGUmuntu odimanako upharhazela bona anjinge,
kodwana akayeleli bonyana ubuchaka bumlindele.taAkusikuhle ukukhetha ubuso ekugwebeni,
kodwana umuntu uyaphambuka
ukuze afumane igedzwana lesikwa.s_Othembakeleko uzakuba neembusiso ezinengi,
kodwana opharhazela kobana anjinge,
uzakuhlunguphazwa.^5Otjheja amasimakhe uzakuba nenala,
kodwana ogijimisana nelize uzakuba nobuchaka.Y+Onekambo emsulwa uyaphepha,
kodwana oneendlela zokonakala uzakuwa msinyana.s_Umuntu owurubajwa sisazela sokubulala,
uzakuhlala abalekela ethuneni;
akungabi nomuntu omvimbako.Umbusi onganangqondo
udlondlobala ngokususa abantu elifeni labo,
kodwana ozonda inzuzo engakalungi
uzakwandisa amalangakhe.ucNjengebhubezi elibhodlako namkha ibhere elibhozomelako,
unjalo nokhohlakeleko nabusa phezu kwabadududu.hIUbusisiwe umuntu ohlala esaba uSomnini njalo,
kodwana oqinisa ihliziywakhe uwela engozini.gG Ofihla iimphambeko zakhe akaphumeleli,
kodwana ozivumako abe azitjhiye ufunyana isirhawu.  Abalungileko lokha nabajekezelako,
kuba nedumo elikhulu,
kodwana abakhohlakeleko nababa barholi,
abantu bayabhaca.iK Injinga ingazitjela bona ihlakaniphile,
kodwana isichaka esinokuzwisisa sibona amaqhingayo.# Orholela abaqotho eendleleni zobukhohlakali,
uzakurhohlomela ngemgodini azenzele wona,
kodwana abamsulwa bazakufumana ilifa elihle.b= Ofulatheza indlebakhe kobana angezwa umthetho,
ngitjho nemithandazwakhe isinyenyiso.kOOwandisa umnonwakhe ngenzalo ehlukahlukeneko,
uyibuthela omunye ozakuba nomusa kabachakileko.b=Ogcina umthetho mntwana ozwisisako,
kodwana umkhozi wamahlongandlebe uhlazisa uyise.] 3Singcono isichaka esineendlela ezimsulwa
kunenjinga eneendlela ezikhohlakeleko.l QAbantu abonakeleko abakuzwisisi ukulunga,
kodwana abafuna uSomnini bakuzwisisa ngokupheleleko.\ 1Abalahla umthetho badumisa iinkhohlakali,
kodwana abawugcinako balwisana nazo.e COchakileko nagandelela abachakileko,
ufana nezulu elirhurhula litjhiye kungasenasivuno.q [Ilizwe nalinokuvukelana, vane linababusi abanengi,
kodwana onengqondo nelwazi wenza kube nokuthula.q ]Okhohlakeleko ubaleka nanyana kungekho omgijimisako,
kodwana abalungileko banesibindi njengebhubezi.eCUbe nebisi elaneleko leembuzi,
ukuzondla wena nomndenakho
kanye neencekukazi zakho.Mamaqamana azakupha kokwembatha,
neembuzi zikuphe inani lenarha.NNakususwa utjani bese kuvela obutjha,
kubuthwe nefuru eentabeni,c?ngombana umnono awubambeleli,
nesihlohlo angeze saphepha iinzukulwana ngeenzukulwana.]3Qinisekisa bonyana wazi ubujamo bezimvu zakho,
ubeke ihliziywakho emhlambinakho  Nanyana isidlhadlha ungasigiga ngesigigweni,
iye, ngesigigo hlangana namakariya,
angeze wabususa ubudlhadlha baso kiso.veIsincibilikiseli senzelwa isiliva,
ikehla yomlilo ingeyegolide
nomuntu uhlolwa ngedumo elimfaneleko.SIndawo yabafileko neyokubhujiswa ayaneliseki,
anjalo namehlo womuntu.U#Njengamanzi nabonisa ubuso,
injalo nehliziyo, ibonisa ubunjalo bomuntu.c~?Onakekela umuthi wamakhiwani, ugoma iinthelo zawo
notjheja umphathakhe uzakudunyiswa.=}uNjengesimbi nayilola enye,
nomuntu ulola omunye.[|/ukumvala sekufana nokuvala ummoya
namkha ukubamba amafutha we-oliva ngesidla.I{ Umfazi obalabalako,
ufana nephahla elinethosi nakuna izulu;`z9Obingelela umakhelwanakhe ngamasa arhuwelela,
kuzakuthathwa bonyana sithuweleliso.eyC Thatha ingubo yowenzela umqhamuka isibambiso,
iye, ithathe ngombana ujamele unondindwa. !U~~.}}?||i{{{zyy x}wwvvTuuu#tt%ssrFF6FEED>CBAAjA@@Q???<>>n>==<nodumbana igebhezi lomnikazalo,
kodwana u-Israyeli akazi ilitho,
abantu bami abazwisisi.&S G"Lalelani nina mazulu!
Ubeke indlebe nawe phasi
ngombana uSomnini ukhulumile wathi:
“Ngikhulise abantwana ngabondla,
kodwana bangihlubukile.R 7"Lo, mbono owabonwa ngu-Isaya umsa ka-Amotsi ngoJuda neJerusalema, ngeenkhathi zokubusa kwaka-Uziya, uJotamu, u-Arhazi noHezekhiya amakhosi wakwaJuda.eQCSithandwa sami,
ube yitsephe namkha ihlangumatakana
elakutja emibundwini yeenthako.gPG Akhese ngizwe ilizwi lakho,
wena ohlala eemvandeni;
iye, wena olalelwa bangani bakho!*OM Isidiribe sami, okungesami, ngesami!
Iimpaparwana eziyikulungwana zingezakho Solomoni
neempaparwana ezimatjhumi amabili
zingaya kubaqaphi besithelo.&NE USolomoni gade anesidiribe eBhali-Hamona,
wasibeka ngaphasi kwabaqaphi.
Umuntu bekangakhokha ikulungwana yeempaparwana zesiliva
ngeenthelo zaso.M+ Mina bengiliboda elibutjhelelezi,
kodwana kwanjesi amabelami anjengemibhotjhongo.
Nje-ke emehlweni wesithandwa sami,
ngizuze umusa.L Nakube useseliboda elibutjhelelezi,
sizamakhelela amarhayisi wesiliva.
Nakube umnyango,
sizamkghabisa ngeengodo zomsedari.xKiUdadwethu usesemncani,
amabelakhe asaphuhla.
Sizamenzelani nje udadwethu lo,
mhlana azokucelwa na?SJAmanzi amanengi akakghoni ukucima ithando
nemilambo ayikghoni ukulirhurhula.
Nanyana umuntu bekanganikela
woke umnono wekumbakhe ukwenana ithando
nalokho bewuzakuba kunyefulwa kwaphela.}IsYewungibeke njengesigibo phezu kwehliziywakho,
iye, nanjengesigibo emkhonwenakho.
Ngambala, ithando linamandla njengokufa,
isikhwele sigwame njengendawo yabafileko.
Amalangabi wakhona amlilo orubhako,
iye, amlilo kaSomnini.dHANgubani lo owenyuka avela erhalawumbeni,
oziyame ngesithandwa sakhe na?
Ngakuvusa ngaphasi komuthi wamahabhula;
lapho unyoko akubambela khona,
iye, lapho akubambela khona
nalapho akubelethela khona.yGkNtombi zeJerusalema, ngithembisani
bona angeze nazamazisa namkha nivuse ithando
lingakakhanuki ukuvuka.fFEKwanga isandla saso sesincele
besingaba ngaphasi kwehlokwami
nesidla saso singigone.-ESBengizakurhola ngikhambe nawe,
ngikuse ekumbeni kamma,
ngikukhelele iwayini elineenungo
kanye nomhluzi wamarharinada
njengombana umma wangifundisa.FD Ngathana batjho bewunjengomfowethu kimi
omunye ebeleni lakamma!
Yeke, bekuzakuthi nangihlangana nawe ngaphandle,
ngikutjhube bengikuncwange,
kungabikhona ongithathela phasi.C) Ikofe iphafuza iphunga layo,
emasangwenethu kuneenthelo ezimnandi zodwa,
kukhona ezitja nezidala
engikubekele zona sithandwa sami.KB Asivukele ekuseni eemvandeni zesidiribe,
siyokubona bonyana iindiribe ziyahluma,
amaqumbazo ayahloma
nokobana amarharinada ayathuthumba na.
Lapho-ke, ngizakunikela ithando lami.XA) Yewize sithandwa sami,
namba siye emmangweni,
sibe nobusuku emizaneni.?@y Ngingowesithandwa sami,
yeke sona siyangilulukela.? umlomakho ube njengewayini eliphambili.
Esithandweni sami iwayini lehla butjhelelezi;
iye, litlelezela eembheneni ezitlerebede.6>eNgathi, “Ngizakhwela umuthi wesundu;
ngikhe amathuthumbalo.”
Amabelakho akabe njengamahlukuzo wediribe
nephunga lokuphefumula kwakho libe njengelamahabhula,T=!Ijamo lakho linjengesundu
namabelakho anjengamahlukuzo weenthelo zalo.O<Maye, umuhle kangangani, uyakarisa
wena othandeka ngokuthokozisa!;wIhlokwakho ikufaneza njengentaba yeKarameli.
Umyekwakho unzima begodu uyaphazima
nekosi iyakhungatheka ngawo.M:Intamakho injengombhotjhongo wamazinyo wendlovu.
Amehlwakho asiziba seRhetjhibhoni,
esisesangweni leBhathi-Rabhimu.
Ipumulwakho injengombhotjhongo weLibhanoni,
oqalene neDamaseku.S9Amabelakho anjengeentsephana ezimbili,
iye, anjengamaphahla wetsephe.8!Ikabakho isikurwana esiyindulungu,
esihlala sinewayini elineenungo.
Isisu sakho silitjathwana lekoroyi
elizombelezwe mamakhwa.A7 }Maye, zihle kangangani iinyawo zakho,
ngaphakathi kwamapatlagwanakho,
wena ndodakazi yekosana!
Amathangakho andulungu njengomjeka,
afana nomsebenzi wezandla zakasosino.)6K Buya, yewubuye wena mfazi weTjhunemi;
buya, yewubuye ukuze sikubukele!
Maye, abafazi bathanda ukubukela umfazi weTjhunemi
njengegido leMarhanayimu!g5G Azange ngiyelele
bonyana umphefumulwami uzangibeka
eenkaraneni zabosaziwako bekhethu.4/ Ngehlele hlangana nemithi yama-alimoni
kobana ngibone imitjhana emrhobeni
nokobana iindiribe ziyahloma
namarharinada ayathuthumba na. 3  Ngubani lo olunguza entunjeni
omuhle inga yinyezi,
okhanya njengelanga
nomanyazela njengamabutho aphethe iimpawu na?O2 kodwana izuba lami, opheleleko wami wehlukile,
uyindodakazi eyodwa kunina,
uyintandokazi yowambelethako.
Iintombi nazimbonako zithi ngobusisiweko,
iindlovukazi namakhohlo ziyambuka.p1YKuneendlovukazi ezimatjhumi asithandathu,
amakhohlo amatjhumi abunane
namatlawu amanenginengi,V0%Iinhlafunyo zakho zinjengeengcenye zamarharinada
ngemva kwesiyaya sakho./%Amazinywakho anjengomhlambi wezimvukazi,
ezikhuphuka zibuya emanzini.
Enye nenye inephahla layo,
kungekho nayinye ekhamba yodwa..-Susa amehlwakho kimapha
ngombana ayangihlangahlanganisa.
Iinhluthu zakho kwangathi mihlambi yeembuzi,
ezehla entabeni yakwaGiliyadi.y-kUmuhle sinini sami, unjengeTiritsa,
ukhanga njengeJerusalema,
umanyazela njengamabutho aphethe iimpawu.O,Ngingowesithandwa sami, naso singesami;
seluse hlangana namakhwa.+ Isithandwa sami sehlele esivandeni saso,
siye eentjalelweni zeenungo
kobana siyokwelusa eemvandeni,
sikhe amakhwa.* Siyephi isithandwa sakho,
wena siphalaphala sakwabo?
Sitjhingephi isithandwa sakho na?
Sizakukhamba nawe sikufunise sona.)Umlomaso ubumnandi ngokwawo;
sihle koke.
Sinjalo-ke isithandwa sami, unjalo umnganami,
nina ntombi zeJerusalema.(-Imilenzaso ziinsika zemabula
enzinziswe esinzinzisweni segolidembala.
Isibumbeko saso sifana neLibhanoni,
sikarisa njengemisedarayo.'+Imikhonwaso isitina segolide,
efakwe amatje alibherili,
Iphango laso liyiphanela yezinyo lendlovu,
elikghatjiswe ngamatje wesafaya.x&i Imihlathaso injengesitjalelo seenungo
esikhiqiza amakha.
Iimbhena zaso zimamakhwa,
anephuka imire.~%u Amehlwaso anjengamazuba
emilanjaneni egelezako,
ahlanzwe ebisini,
anamekwe njengobuphaziphazi egolideni.Z$- Ihlokwaso iligolidembala,
iinhluthu zaso zimuyeko,
zinzima njengegubulu.i#K Isithandwa sami siyaphazima begodu siyakhanya,
sibonakala hlangana netjhumi leenkulungwana." Wena siphalaphala sakwabo,
isithandwa sakhweso sidlula bani na?
Singcono ngani kunabanye
kobana ungabe uthi sikuthembise na? !Ntombi zeJerusalema, ngithembisani
bonyana nange ningafunyana isithandwa sami,
ngibawa nisitjele bona ngiyagula ngethando.# ?Abaqaphi bangifumana
nabalokhu bakhambakhamba ngedorobheni.
Bangidula, bangikghubula,
bangemuka ingubami,
iye, abaqaphi abasemthangaleni.V%Ngavulela isithandwa sami,
kodwana besele sikhambile, sinyamalele.
Umphefumulwami bewukhanukela ukukhuluma kwaso.
Ngasifuna, kodwana azange ngisifumane;
ngasibiza, kodwana azange sisabele. Ngavuka kobana ngivulele isithandwa sami,
izandla zami zancinca imire,
iminwami yanephuka imire
esibambweni somnyango.W'Isandla sesithandwa sami singena ngentunja
namazizo wami ayagugeka ngaso.  Sengiyihlubulile ingubami.
Ngingayembatha njani godu na?
Sengiqophe iinyawo zami.
Ngingabuya ngizingcolise njani na? Bengilele, kodwana ihliziywami beyihlubayela.
Lalela! Isithandwa sami siyakokoda:
“Yewungivulele dadwabo, sinini sami,
zuba lami, wena opheleleko wami
ngombana ihlokwami yembeswe mbethe
iye, umyeko weenhluthu unamathosi webusuku.”U %Ngizakufika esivandeni sami, dadwabo, makoti;
ngikhe imire yami namakha wami;
ngigome isihlaka sami kanye neliju;
ngisele iwayini lami nebisi.
Gomani bangani,
selani, nidakwe lithando.V%Vuka, mmoya wetlhagwini,
yewize, nawe mmoya wesewula!
Phembetha phezu kwesivande sami,
amakha waso asabalale.
Isithandwa sami asize esivandeni saso,
sinandiphe iinthelo zaso ezimnandi.hIUmthombo wesivande,
isiyalu samanzi atlelezako,
iye, amanzi ageleza, asuka eLibhanoni.*Miye, inaridi nesafarani,
umgaba onuka kamnandi nesinamoni
nayo yoke imihlobo yemithi yetjhwalo,
imire nesikghopha
nazo zoke iinungo eziphambili.yk Wena umthombo wemithi yamarharinada
endaweni yokuphumula
kanye neenthelo ezimnandi,
ihena nenaridi,jM Usivande esikhiyelweko dadwabo, makoti;
iye, usivande esikhiyelweko,
umthombo ovaliweko. Iimbhena zakho zithonta iliju, makoti,
ibisi neliju kungaphasi kwelimu lakho.
Umnuko wengubakho ufana neweLibhanoni..U Maye, limnandi kangangani ithando lakho,
wena dadwabo, wena makoti!
Ithando lakho lingcono khulu kunewayini;
nomnuko wamakha wakho adlula zoke iinthako.'G Uthumbe ihliziywami dadwabo, wena makoti,
iye, uyithumbile ihliziywami,
ngokungithi nje rhedlu ngamehlwakho,
ngomucu munye womncamo entanyenakho.GYewize sikhambe makoti,
iye, yewize semuke eLibhanoni.
Yehla esiqongolweni se-Amana,
iye, esiqongolweni seSeniri neseRherimoni,
edzabeni lamabhubezi
neentabeni zezingwe.H Umuhle ngakho koke, sinini sami!
Akunasici nakancani kuwe.Ngizakuya entabeni yemire
nembundwini wetjhwalo,
kufikela lapha kubetha ummoya wekuseni
bekunyamalale imithunzi yobusuku.q[Amabelakho anjengeentsephana ezimbili,
iye, anjengamaphahla wetsephe
akarula hlangana namakhwa. 1Intamakho ifana nombhotjhongo kaDavida
owakhiwe walala kuhle;
kiwo kulembelele iinhlangu eziyikulungwana,
zoke kuziinhlangu zeengorho. 5Iimbhena zakho zinjengomtletle otlerebede,
umlomakho uyakarisa.
Iinhlafunyo zakho zinjengeengcenye zamarharinada
ngemva kwesiyaya sakho.# ?Amazinywakho anjengomhlambi wezimvu ezisandukurhunwa,
ezikhuphuka zibuya emanzini.
Enye nenye inephahla layo,
kungekho nayinye ekhamba yodwa.E  Maye, umuhle kangangani sinini sami!
Maye, umuhle kangangani!
Amandiyakho ngemva kwesiyaya amazuba.
Iinhluthu zakho ungathi mihlambi yeembuzi
ezehla entabeni yakwaGiliyadi.8 i Phumani nina ntombi zeZiyoni,
nibone ikosi uSolomoni ithwele isihlohlo,
iye, isihlohlo eyasethweswa ngunina,
mhlana ithathako,
iye, mhlana ihliziywayo yeneme.1[ Yenze iinsika zaso ngesiliva,
ingaphezulu laso ngegolide;
ubuhlalo baso buthungwe ngokububende,
sikghatjiswe ziintombi zeJerusalema
ngeempawu zethando.S Ikosi uSolomoni izenzele isihlalogugwa;
isenze ngeengodo zeLibhanoni.~uZoke ziphethe iinsabula,
zoke zibandulelwe ipi,
enye nenye inesabula edinini,
ilungele iingozi zobusuku.Qala! Naso isihlalogugwa sakaSolomoni,
siphekelelwa ziingorho ezimatjhumi asithandathu,
iye, ziphuma eengorhweni zakwa-Israyeli.$ANgubani lo owenyuka avela erhalawumbeni,
njengesikhatha sentuthu
elifini lemire neletjhwalo,
okukhethwe kizo zoke iimputjhana zabathengisi na?.UNtombi zeJerusalema, ngithembisani
ngeentsephekazi nangeenhlangukazimataka zommango
bona angeze nazamazisa namkha nivuse ithando
lingakakhanuki ukuvuka.A{Bengiqeda nje ukudlula abaqaphi,
lokha nangifumana othandwa mphefumulwami.
Ngamtjhuba, azange ngisamlisa,
besayokufika ekumbeni kamma,
iye, ngelawini lowangibelethako.}sAbaqaphi bangifumana
nabalokhu bakhambakhamba ngedorobheni.
“Akhange nibone othandwa mphefumulwami na?”GEbhudangweni ngavuka ngazulazula ngedorobheni,
ngehla ngenyuka eendledlaneni nematatawini.
Ngathi ngizakufunana othandwa mphefumulwami.
Yeke ngamfuna, kodwana azange ngimfumane.k QEbusuku, embhedenami,
ngafuna othandwa mphefumulwami,
ngamfuna, kodwana azange ngimfumane.9~kSithandwa sami, jika,
ube yitsephe namkha ihlangumatakana
emibundwini ehlukeneko
kufikela lapha kubetha khona ummoya wekuseni
bekunyamalale imithunzi yobusuku.U}#Isithandwa sami ngesami,
nami ngingesaso,
selusa hlangana namakhwa.|{Sibambelani iimpungutjha,
iye, iimpungutjhana ezonakalisa iindiribe zethu,
iindiribe zethu ezithuthumbileko.”T{!Zuba lami elisemipharwini yedwala,
endaweni esithekileko yeliwa
akhese ungitjengise ubuso bakho,
ngizwise iphimbo lakho!
Kazi iphimbo lakho libutjhelelezi
nobuswana bakho buyakarisa.$zA Amakhiwani athela aboporwana bawo,
iindiribe ezithuthumbako zisabalalisa iphunga lazo.
Sikima sinini sami,
simomothwana sami, yewize sikhambe! y Amakhwa emmangweni ayabonakala,
isikhathi sokubhina sifikile,
ukukukuruza kwamazuba
sele kuzwakala enarheni yekhethu.Ax} Qala! Ubusika budlulile
nezulu alisekho, likhambile.pwY Isithandwa sami sathoma sathi kimi,
“Sikima sinini sami,
simomothwana sami, yewize sikhambe!8vi Isithandwa sami sifana netsephe
namkha ihlangumatakana
Qala! Nasiya sijame ngemva komthangala wekhethu,
sihlola eentunjeni,
sitjhaluze emlukweni wamafesidere.}usLalela! Naso isithandwa sami!
Qala! Nasi siza nganeno,
siza sijekezela eentabeni,
seqayeqa emibundwini..tUNtombi zeJerusalema, ngithembisani
ngeentsephekazi nangeenhlangukazimataka zommango
bona angeze nazamazisa namkha nivuse ithando
lingakakhanuki ukuvuka.fsEKwanga isandla saso sesincele
besingaba ngaphasi kwehlokwami
nesidla saso singigone.mrSYeningiqabule ngamakwapa wediribe,
ningikhuthaze ngamahabhula
ngombana ngiyagula ngethando.Vq%Sangingenisa ngekumbeni yewayini,
iphawu laso ngehla kwami bekulithando.PpNjengomuthi wamahabhula hlangana nehlathi,
sinjalo-ke isithandwa sami hlangana namasokana.
Maye ngikhanuka kangangani ukuhlala emthunzinaso
nesithelo saso sizakuba bulende kurhwalabhami.SoNjengelikhwa hlangana nameva
sinjalo isinini sami hlangana neentombi.;n sNgililikhwa leTjharoni,
ithuthumbo lemirhuleni.Mm amabhaluga wekumbethu misedari
namabalelo mimithi yomsayipurusi.^l 7Maye uyaqaleka, sithandwa sami!
Maye uyaqaleka!
Umbhedethu ubutjani obuhlaza,hk KMaye umuhle kangangani, sinini sami!
Maye umuhle kangangani!
Amandiyakho anjengamazuba.Zj /Isithandwa sami kimi
sinjengamathuthumbo wehena,
eendiribeni ze-Eni-Gedi._i 9 Isithandwa sami kimi sinjengesikhwanyana semire,
esilembelele hlangana namabelami.Ph  Kwathi ikosi isesetafuleni layo,
amakha wami wenaridi aba nephunga.Dg  Sizokwenzela imitiya yegolide
kanye namancina wesiliva.kf Q Imihlathakho mihle hlangana nomkhala wobuphaziphazi,
intamakho ikghatjiswe ngemitiya yamagugu.^e 7 Sinini sami, kimi unjengenjomani esikazi
hlangana neenjomani zeenkarana zakaFaro.d  Nakube awazi, wena siphalaphala sakwabo,
landela umtlhala wezimvu,
udlise iimbuzana zakho
eduze namatende wabelusi.Uc %Akhese ungitjele, wena othandwa mphefumulwami:
Weluselaphi umhlambakho,
uziphumuzelaphi izimvu zakho emini ekulu na?
Kubayini ngifane nomfazi wesiyaya
eqadi kwemihlambi yabangani bakho na?>b wNingaqali ubunzima bami,
nginjenjenje, ngifiphazwe lilanga.
Abafowethu bangithukuthelele,
bangenza bona ngeluse iindiribe;
ngalokho ngaliselela isidiribe okungesami.%a ENtombi zeJerusalema, yeningilalele!
Nginzima begodu ngimuhle,
nginzima njengamatende weKedari,
ngimuhle njengamatjhila esigodlweni sakaSolomoni.O` Yewungithathe, sigijime!
Ikosi ingahle ingingenise ngemalawinayo!
Sizokwakwazela, sithabe ngawe, sokana!
sizodumisa ithando lakho ukudlula iwayini.
Kufanele bona iintombi zikuthande!_ Iinthako zamakha wakho zinuka kamnandi;
ibizo lakho linjengamakha atsengiweko;
akubabali iintombi zikuthanda kangaka!n^ WAkangimange!
Iye, akangimange ngomlomakhe!
Sithandwa sami, ithando lakho
lidlula iwayini.#] EIngoma yeengoma zakaSolomoni\{ ngombana uZimu uzokugweba yoke imisebenzi,
ngitjho nakho koke okufihlakeleko,
nanyana kukuhle, nanyana kukumbi.~[u Ekugcineni, koke okuzwakeleko kufanele kunakekelwe:
Yesaba uZimu ulonde imiyalwakhe;
lokho kungokomuntu wokeZ Isengezo esinye:
Ndodanami, yewuyelele!
Ukwenza iincwadi ezinengi akunasiphetho
begodu ukufunda khulu kukhathaza umzimba.2Y] Amezwi wohlakaniphileko anjengesitlhorholojakomo
nezinto eziqakathekileko,
zinjengeenkhonkhwani ezimanyene nesitlhorholojakomo.
Lokho kuvela kumelusi munye.oXW UMtjhumayeli wafunisisa
kobana afumane amezwi afaneleko
nokutlola amezwi weqiniso ngobuqotho.5Wc Isengezo:
UMtjhumayeli gade angakahlakaniphi kwaphela,
kodwana gade afundisa nabantu ilwazi.
Walinganisa izinto wahlolisisa
bewahlela kuhle izaga ezinengi.UV# Kulilize lakolize!
Iye, uMtjhumayeli uthi:
“Yoke into ililize!”U ithuli lingakabuyeli equlwanini
njengombana lalinjalo
nomphefumulo wokuphila ungakabuyeli kuZimu
owawunikelako.kungakaqhusuki intambo yesiliva,
ithunga legolide lingakaphahlaki,
umjeka ungakaphadlheki emthonjeni
nevili lingakaphukeli ngepetsini,+SO lokha umuntu angakesabi iindawo eziphakamileko
nalokha kunezinto ezethusako endleleni;
iye, lokha nakuthuthumba umuthi we-alimondi
nentethe sele irhurhuba
nomvusakunzi ungasasebenzi.
Ngambala, umuntu uya endawenakhe yanini nanini
nabalilako behla benyuka endleleni.(RI Iye, mhlana iminyango ngaphandle ivaliwe,
kunciphe netjhada lokugaya,
lokha iphimbo seliphakama njengelenyoni,
kodwana ukuzwakala kwalo sekuphasi;5Qc mhla abaqaphi bekumba bathuthumelako,
neendlakela zithoma ukukhokhoba,
nabagayikazi bangasagayi ngebanga lokuba mbalwa,
nabahlola ngamafesidere sele bafiphele.|Pq Iye, ngaphambi kobana ilanga nomkhanyo,
inyezi neenkwekwezi kube mnyama,
namafu asabuthile ngemva kwezulu,,O S Khumbula umdali wakho
emalangeni wobutjha bakho,
kungakafiki imihla emimbi
nokutjhidela kweminyaka ozakutjho ngayo uthi,
“Anginakwenama ngayo.”&NE Yeke, tjhidisa isizi ehliziywenakho,
udlulise woke amahlungu emzimbenakho,
kodwana yazi bona ubutjha,
iye, ngitjho nobutjha ebuncanini bulilize.qM[ Jabula muntu omutjha ebutjheni bakho,
ihliziywakho ikuphe ukwenama
emalangeni wobutjha bakho.
Landela iimfiso zehliziywakho,
nalokho okubonwa mamehlwakho,
kodwana yazi bona kikho koke lokho
uZimu uzakugweba.4La Nakube umuntu angaphila iminyaka eminengi,
akazithokozise ngayo yoke,
nokho akakhumbule imihla yobumnyama
kobana izakuba minengi.
Koke okusezako kulilize.@K{ Ukukhanya kumnandi,
kuhle emehlweni ukubona ilanga.EJ Tjala imbewakho ekuseni,
entambama izandla zakho zingaphumuli
ngombana awazi bona ngiyiphi ezakuphumulela,
kungaba ngile nanyana kube ngileya,
nanyana ziphumelele zombili.-IS Njengombana ungazi ukungena komphefumulo
ehlwilini lesibeletho somfazi ozithweleko,
ngokunjalo angeze wawuzwisisa umsebenzi kaZimu,
owenza izinto zoke.EH Ophika nommoya angeze atjala,
oqala amafu angeze avuna.3G_ Amafu nazele amanzi,
athululela izulu ephasini.
Nakube umuthi uzokuwela
ngesewula nanyana ngetlhagwini,
lapha uzokuwela ngakhona,
uzokulalela ngapho.pFY Ipahlakho ungayaba kalikhomba nanyana kabunane,
kodwana awuyazi ihlekelele engahle yehlele inarha.mE U Nawuthumela inzuzwakho phezu kwamanzi,
kungenzeka uyifumane godu
ngemva kwamalanga amanengi.FD Ungathuki ikosi ngitjho nemkhumbulwenakho,
nanyana uthuwelelise injinga nawungelawini lakho
ngombana inyoni yomkayi ingathatha amezwakho,
iye, isiphaphi singabika okutjhwileko.hCI Umgidi wenzelwa ukwenama,
iwayini lenza ipilo ibe mnandi
nemali iyipendulo yakho koke.lBQ Ngebanga lobubozi ibhaluga lekumba liyabhecenyeka,
ngokulembelela kwezandla ikumba iyanethela."A= Ubusisiwe wena narha
nakube ikosakho ingusaziwako
nalokha amakhosakho agidinga ngesikhathi esifaneleko,
kobana abe namandla ingasi ubudakwa.i@K Maye kuwe narha,
nakube ikosakho isese siratjhana
nalokha amakhosakho agidinga ekuseni!\?1 Ukutjhabatjheka kweendlhadlha kuzenza zidinwe
ngombana azifikeleli emgomenazo. > begodu sikhuluma khulu.
Akunamuntu owaziko okuzokwenzeka.
Ngubani ongamtjela bona kuzokwenzakalani
ngemva kwakhe na?T=! Sithoma ngokukhuluma ubudlhadlha;
sigcine ngekulumo embi enganangqondoS< Amezwi wohlakaniphileko anesisa,
kodwana isidlhadlha siqedwa mlomaso.g;G Nakube inyoka iluma
ngaphambi kokwenziwa komlingo,
khona-ke akusizi ukuba nosomlingo.v:e Nakube izembe libuthuntu, alisalolwa,
kudingeka amandla amanengi,
kodwana ikghono liletha ipumelelo.[9/ Okghadlha amatje angalinyazwa ngiwo
nophadlhula iinkuni zingaba yingozi kuye.[8/ Owemba umgodi, angarhohlomela ngakiwo
nogiriza umthangala angalunywa yinyoka.c7? Ngibone amakhoboka akhwele iinjomani,
khibe amakhosana ayabhadula
inga makhoboka.c6? Isidlhadlha sibekwa eenkhundleni eziphezulu,
khibe iinjinga ziseenkhundleni eziphasi.j5M Kunobumbi engikhe ngabubona
ngaphasi komthunzi welanga,
okumhlobo wephoso evela kumbusi:y4k Lokha umbusi nakubhokela ngobukhali,
ungasuki endawenakho
ngombana ukuzotha kugegeda iimphoso ezinengi.|3q Nanyana isidlhadlha sikhamba endleleni,
asinambono;
sikhamba sikhombisa woke umuntu
kobana sidlhayele.f2E Ihliziyo yohlakaniphileko inqomba ngesidleni,
kodwana yesidlhadlha inqomba ngesinceleni.81 k Njengombana iimpukani ezifileko
zonakalisa isizeso somdidiyeli
kobana sinuke besibe nesivunda,
ngokunjalo nobudlhadlha obuncani
bubhedlha ukuhlakanipha nedumo.m0S Ukuhlakanipha kungcono kuneenkhali zepi,
kodwana isiphosiso sinye
sibhidla okunengi okuhle.{/o Kungcono ukulalela ngesizotha
amezwi wabahlakaniphileko,
kunokurhuwelela kwenduna phakathi kweendlhadlha..# Ngakhe ngatjho bona ukuhlakanipha
kungcono kunamandla,
kodwana ukuhlakanipha kwesichaka
kuthathelwa phasi namezwaso akayelelwa.7-g Ngedorojanenapho gade kunendoda esichaka
begodu ihlakaniphile.
Beyingalisindisa idorojanelo ngokuhlakanipha kwayo,
kodwana abantu azange basikhumbula isichakeso.,+ Gade kunedorojana elinabahlali abalidlanzana.
Kweza ikosi enamandla kilo,
yalizombeleza beyakha iinqabo ezikulu
ngokujamelana nalo.j+M Godu ngabona
ngaphasi komthunzi welanga
isehlakalo sokuhlakanipha ebesiqakathekile kimi:* Akunamuntu owaziko
bona isikhathi sakhe sizokufika nini:
Njengehlambi nayibanjwa ngenede enesihluku
namkha iinyoni ezibanjwa ngesithiyo,
ngokunjalo abantu babambeka esithiyweni
ngesikhathi sehlekelele,
lokha nayibehlela msinyana.)7 Godu ngabuye ngabona
bonyana ngaphasi komthunzi welanga
umgijimo awuyi ngabanebelo,
ipi ayiyi ngokweengorho
isikwa asisi ngesabahlakaniphileko,
umnono awusi ngewabongqondongqondo
nomusa awusi ngewabanelwazi
ngombana isikhathi nethuba kubehlela boke.H( Nanyana yini ofuna ukuyenza ngesandla sakho,
yenze ngamandlakho woke
ngombana endaweni yabafileko lapha uya khona,
akusasetjenzwa, akuhlelwa,
akunalwazi namkha ukuhlakanipha.3'_ Zithokozise ngepilo nomkakho omthandako
kiwo woke amalanga wepilo engatjho litho le,
uZimu akuphe yona
ngaphasi komthunzi welanga;
iye, ngitjho yoke imihla yakho engatjho litho.
Lokho kusisabelo sakho epilweni
kanye nekutjhabatjhekeni kwakho
ngaphasi komthunzi welanga.R& Uhlale wembethe ezimhlophe
begodu uzese ihlokwakho njalo ngamafutha.%1 Khamba ufese ugome ukudla kwakho ngethabo,
bewusele newayini lakho
ngokwenama kwehliziywakho
ngombana uZimu uyakuvuma lokho okwenzako.6$e Ngitjho nethando labo,
ukuzonda kwabo nesikhwele sabo,
koke sekwanyamalala;
angeze bebasaba nesabelo
kinanyana yini eyenzeka
ngaphasi komthunzi welanga.## Abaphilako bayazi bonyana bazokuhlongakala,
kodwana abahlongakeleko abazi litho;
abasenamvuzo ngombana ukukhunjulwa kwabo akusekho.u"c Nanyana ngubani ophakathi kwabaphilako unethemba,
ngitjho nenja ephilako ingcono kunebhubezi elifileko!!} Lokhu bubumbi kikho koke okwenzeka
ngaphasi komthunzi welanga,
kobana boke behlelwa yinto efanako.
Godu kububumbi
kobana iinhliziyo zabantu zizale ngobumbi
nokobana epilwenabo batlhoge ingqondo,
ngemva kwalapho bahlongakale.( I Koke kuyafana kibo boke;
kunesehlo sinye kolungileko nokhohlakeleko,
koqotho, kohlambulukileko nongakahlambuluki,
kowenza umhlabelo nongawenziko.
Njengombana kunjalo kosisoni,
kunjalo nakolungileko;
njengombana kunjalo kofungako,
kunjalo nakowesaba ukufunga.i M Mbala, ngakucabangisisa lokho,
kobana ngihlunge yoke indaba le
yokuthi abalungileko nabahlakaniphileko
kanye nemisebenzabo, ngitjho nethando nezondo
kusezandleni zakaZimu.
Koke okusezako, umuntu akakwazi. nje-ke ngabona woke umsebenzi kaZimu:
Umuntu angeze azwisisa okwenziwa
ngaphasi komthunzi welanga.
Nanyana angajuluka kobana akufunyane
angeze azwisisa.
Ngitjho nanyana ohlakaniphileko asithi yena uyazi,
angeze akghona ukuzwisisa.,QLokha nangizinikela kobana ngazi ukuhlakanipha
nokuyelela umsebenzi owenziwa ephasini,
okutjho bona amehlo womuntu
akabuboni ubuthongo ebusuku nemini,/Nje-ke ngababaza ithabo
ngombana ayikho into engcono emuntwini
ngaphasi komthunzi welanga
ngaphandle kokugoma nokusela, ename.
Lokho kufanele kukhambisane naye
emtjhikatjhikenakhe emihleni yokuphila,
uZimu amuphe yona
ngaphasi komthunzi welanga.CKodwana ephasini kwenzeka nanti ilize:
Kunabantu abalungileko abehlelwa ngokufanele iinkhohlakali
neenkhohlakali ezehlelwa ngokufanele abalungileko.
Ngithi nalokho kulilize.  nokobana isikhohlakali angeze kwasikhambela kuhle
namalangaso angeze elulwa njengesithunzi
ngombana asihloniphi uZimu.T! ngombana isikhohlakali singenza
ubelelesi kanenginengi,
khonapho siphile isikhathi eside.
Nami ngiyazi bona kuthiwa
kuzabakhambela kuhle abantu abesaba uZimu,
ngombana bayamhlonipha,lQ Ngebanga lokungakhutjhwa msinyana
kwesigwebo sobulelesi,
iinhliziyo zabantu zizala iimboziO Ngokunjalo ngabona abakhohlakeleko
batjhidela ethempelini, bangena,
kwathi labo abenze kuhle
kwafanela bona baphume endaweni ecwengileko
balitjalwe edorobheni.
Nalokho kulilize.F Koke lokhu ngakubona
lokha nangizinikela kikho koke okwenziwa
ngaphasi komthunzi welanga.
Kunesikhathi lapha umuntu aba negunya khona
phezu komunye umuntu ngokwenza okumbi.1[Akunamuntu onamandla wokukhandela ummoya
begodu akakho onamandla phezu kwelanga lokufa.
Akunakutjhaphululwa ngesikhathi sepi
nomnono awubahlengi abaniniwo.dAKodwana akunamuntu owazi okuzakwenzeka!
Ngubani ongamtjela bonyana kuzakwenzeka njani?hIKunesikhathi nekambiso efaneleko kiyo yoke into
nanyana isizi lomuntu liba budisi kuye.” Abahlakaniphileko bathi,
“Obulunga umyalo akazukwehlelwa ngokumbi
nengqondo yohlakaniphileko iyasazi isikhathi nesiqunto._7Ilizwi lekosi aliphikiswa.
Ngubani ongathi kiyo,
“Yintobani oyenzako le?”oWUngarhabi ukuphendula umbusi.
Tjhida phambi kwakhe
ngombana angenza nanyana yini ayithandako.W'Ngithi:
Bulunga umyalo wekosi
ngebanga lesithembiso esenziwe nguZimu. 5Ngubani onjengohlakaniphileko na?
Ngubani owazi ihlathululo yezinto?
Ukuhlakanipha komuntu kukhanyisa ubuso,
kubuguqule ekubeni likhuni.} sQala, ngafunyana lokhu kwaphela:
UZimu wenze abantu baba qotho,
kodwana bona bazifunela amaqhinga amanengi. {Lokho ingqondwami ebeyihlala ikufuna
ngesikhathi soke,
kodwana ingahlathi iqiniso lakhona, ngilokhu:
Ngafunyana yinye indoda eqotho
hlangana nekulungwana,
kodwana azange ngifunyane namunye umfazi onjalo
phakathi kwabo boke.  Mina Mtjhumayeli ngithi:
Qala, ngilokho engikufumeneko
lokha nangibeka koke ngenaneko,
kobana ngifunyane isiphetho.X )Ngafumana okumunyu khulu kunokufa:
umfazi osithiyo,
ohliziywakhe isirhurhulanede
nezandla zakhe ziziinkhungo.
Umuntu okara uZimu uyaphunyurha kuye,
kodwana isoni sona sizakubambeka kuye.S Godu ngabuya ngacabangisisa ekwazini
kobana ngihlolisise bengirhubhulule ubuhlakani
ngifunyane isiphetho;
iye, nokwazi ubukhohlakali bobudlhadlha
kanye nobudlhadlha bokutlhoga ingqondo.U#Okwenzekako kukude
begodu kuzike kokuzika:
Ngubani ongakufumana na?Koke lokhu ngikuzizinye ngokuhlakanipha bengathi,
“Ngizimisele ukuhlakanipha”,
kodwana lokhu kube ngaphezu kwami.Sngombana uyazi ehliziywenakho
kobana kwawena uthuke abanye kanengana.iKUngathatheli ehloko woke amezwi akhulunywa babantu
ukuze ungezwa isisebenzi sakho sikuthukab=Ngambala, akunamuntu olungileko ephasini
owenza okuhle kwaphela,
angoni nakanye.lQUkuhlakanipha kwenza ohlakaniphileko
abe namandla khulu
kunababusi abalitjhumi edorobheni.zmKuhle ukukakarela isiyeleliswesi,
godu ungalisi lesiya.
Owesaba uZimu uzazigega zombili iingozi zakhona.mSUngabi ngokhohlakele khulu,
godu ungabi sidlhadlha.
Ufelani ngaphambi kwesikhathi sakho na?eCUngazenzi olunge khulu,
godu ungabi ngohlakaniphe ngokweqileko.
Uzibhubhiselani na?9kEpilwenami engatjho litho le,
ngibone koke lokhu:
Kukhona olungileko obhubha
ngokulunga kwakhe
nokhohlakeleko ophila isikhathi eside
ngobukhohlakali bakhe.&~ENgesikhathi esihle, jabula,
kodwana ngesikhathi esimbi, yelela
ngombana uZimu ukwenze kokubili
ukuze umuntu angazi litho
ngelingomuso lakhe. 6~}}Y||){zzWy|xxwwvPvuttxsrrgqq:pp/oo@nn6mkkjj\iiihhPggVg ffmeeddCccbLaava`H__^o]]P\\<[[DZYYcYXXXJXWVVDUTToSS,RaQQPPXONNXMLKKIJJI@HGG.FF+EED:CCrCA@@?f>>=c<<;^::998g76554k3y211*00X//1..X---,f,+o**)(((''&]%%P$$##`"{! L}]Y \^MO F d"" Njengomuntu ofunyana isihlakana senyoni,
kunjalo-ke isandla sami sifikelela umnotho wezizwe.
Nanjengomuntu obuthelela amaqanda aseleko,
nami-ke ngibuthelele iphasi loke.
Akhange kube khona ophakuza iphiko
namkha ovula umlomo ngokusabisa.’ ”c!?" nangebanga lokobana ithe,
‘Ngamandla wesandla sami ngenze lokhu
iye, ngokuhlakanipha kwami:
Ngisuse imikhawulo yezizwe
ngaphanga namagugwazo
bengaguqisa abanamandla khulu
bezakhamuzi zakhona.w g" Lokha uSomandla sele alungise indabakhe
nentabeni yeZiyoni neJerusalema,
uzakuthi:
“Ngizokuhlunguphaza ikosi ye-Asiriya
ngebanga lemisebenzi yokuzikhukhumeza kwehliziywayo
nokuzikhakhazisa kwamehlwayo aziphakamisakokO" Lokho esakwenza eSamariya nabosingazimu bayo,
sizakwenza eJerusalema nabozinyana bayo.’ ”nU" Ngezandla zethu
sathumba imibuso enabosingazimu neenthombe
ezidlula zeJerusalema neSamariya.mS" IKalino sayiphatha njengeKarikemitjhi,
iRhamathi njenge-Ariphadi
neSamariya njengeDamaseku.>w" Wona athi,
‘Iinduna zethu azisimakhosi zoke na?4a" Kodwana wona bekangakanqophi ukwenza lokho;
lokhu bekungekho emkhumbulwenawo!
Kunalokho, eenhliziyweni zawo bekunokubhubhisa,
iye, ukurhayila izizwe ezinengi.0Y" Ngiwathumela esizweni esinganaZimu,
ngiwayalele ebantwini abangisilingako
ukuze athathe ipango, ahluthule ipahla;
abe abagadange njengedaka eendledlaneni.y" Godu uZimu wathi:
“Azazizwa ama-Asiriya, okuyintonga yobukhali bami,
esandleni sawo kunomtjhiza welaka lami.J " Awa, abantwabo bazakhukhutha
hlangana nabathunjwa,
bawele hlangana nababuleweko.
Kikho koke lokho
ubukhali bakaSomnini akhange busuke
nesandla sakhe sahlala siphakamile.”.U" Nizokwenzani ngelanga lokuhlunguphazwa,
lokha kuza isiwuruwuru sivela kude na?
Uzokubalekela kubani mayelana nokusizeka,
umnothwenu nizowutjhiya nobani?5c" ukuze baphambanise amalungelo wabachakileko,
bagalaja iimfanelo zabadududu ebantwini bami
kobana abahlolokazi babe yipangwabo
neentandani zibe bongazimbi babo.l S" UZimu wathi:
“Bazazizwa labo abajamisa imithetho emimbi
nalabo abatlola iimiso eziyingoziO" UManase wadla u-Efrayimu
no-Efrayimu wadla uManase,
bobabili njalo bebajamelene noJuda.
Kikho koke lokho,
ubukhali bakaSomnini akhange busuke
nesandla sakhe sahlala siphakamile." Barhiribidela ngesidleni, kodwana baba nephango,
badla ngesinceleni, kodwana banganeliseka.
Iye, omunye nomunye wadla umfowabo:3" Ngobukhali bakaSomnini uMninimandlawoke
inarha izakuba libhudu
nabantu bafane neensahlela zomlilo.
Akuzukuba namuntu obabalela wakwabo. " Ubukhohlakali buvutha njengomlilo,
buqothula iminga nameva,
butjhisa isithurha
kube sikhatha sentuthu ekhuphukako.4a" Ngebangelo uSomandla akhange athabe ngamasokanabo,
begodu azange arhawukele ntandani namhlolokazi.
Mbala, soke isizwe besinganaZimu, siziingilamkhuba
nemilomo yoke ikhuluma ubudlhayela.
Kikho koke lokho
ubukhali bakaSomnini akhange busuke
nesandla sakhe sahlala siphakamile.\1" Iye, abarholi babantwaba bayabalahla
nebegade badinga ukuhlahlwa bebakakamele.a;" Ihloko yaka-Israyeli baphathi neenkhulu,
umsila kube baphorofidi abafundisa amanga.P " Yeke uSomnini waqunta u-Israyeli ihloko nomsila,
wamhluba iimpiko.l Q" Khonapho abantu akhange babuyele kobabethileko
begodu azange bafune uSomnini uMninimandlawoke.L " okutjho ama-Aramu ngepumalanga
namaFilista ngetjingalanga.
Wona agomojela u-Israyeli!
Kikho koke lokho
ubukhali bakaSomnini akhange busuke
nesandla sakhe sahlala siphakamile.x i" Nje-ke uSomnini wandise izitha zakaRetsini
bona zijamelane nama-Israyeli,
watlhorholoja namanaba wawo,$ A" “Iintina ziwele phasi,
kodwana sizakwakha ngamatje abaziweko;
imithi yamakhiwani igawuliwe,
kodwana sizayijamiselela ngemithi yemisedari.”/" Soke isizwe,
okutjho u-Efrayimu nabahlali beSamariya,
bazizwela wona,
kodwana ngokuziphakamisa nokuzikhakhazisa
kwehliziyo bathi:O" USomandla uthumele umlayezo kuJakopo,
wona wehlela kuma-Israyeli." ukuze umbuso wenabe
nokuthula kungapheli
esihlalweni sakaDavida nembuswenakhe.
Izawunzinzisa ngokuwusekela ngobulungiswa nokulunga
ukusukela ngesikhathesi bekube nini nanini.
Itjisakalo kaSomnini uMninimandlawoke
izakuphelelisa koke lokhu.7g" Mbala, sibelethelwe umntwana,
siphiwe indodana.
Umbuso uzakuba semahlombayo,
izakubizwa bona nguMlulekimmangalisi,
uZimumandla, uBabasiphelani noKosikuthula, " Elinye nelinye inyathelo lejoni
elibhaduza ngetjhada
nenaka lalo elichaphazelwe ziingazi
lizakutjhiswa lidliwe mlilo.+O" Mbala, njengamhlana kuhlulwa iMidiyani,
uliphohlozile ijogi elidisibeza isizwe,
okulibhoko elivundle emahlombaso,
iye, intonga yabatjhotjhozeli baso.'G" Sewusikhulisile isizwe, wandisa nokuthaba kwaso,
sijabulile phambi kwakho njengokujabulela isivuno,
iye, nanjengabantu abajabulako nababelana ipango.1" Abantu abakhamba ebumnyameni
babone ukukhanya okukhulu,
kilabo abahlala enarheni yethunzi elesabekako
ukukhanya kwakhanya phezu kwabo. y" Akuzokuba nokuphunyurha kilabo ababambeke ebumnyameni ngesikhatheso. Eenkathini ezadlulako wathobisa inarha yakwaZebuloni neyakwaNafthali, kodwana esikhathini esizako uzakuhlonipha iGalile labezizwe endleleni eya elwandle ngaphetjheya kweJordani.#?"bafunafune phasi, kodwana kuzakuba kukhungatheka nobumnyama bodwa phezu kwabo. Bazakuqotjhwa basakhungathekile begodu basemnyameni, ngaphandle komkhanyo.%~C"bazakuzulazula ngedorobheni badanile begodu balambile. Lokha nasele banephango, bazakubhoka ngobukhali bathuke ikosabo nabezimu babo. Bazakuthalaza phezuluJ} "ngombana abantu bazakuthi kini: “Phengulani ezangomeni nakilabo abanemimoya abahlebahlebako nabamumuruzako. Angithi abantu kufuze babuze ebezimini babo; iye, babuze isifundo nesiqiniseko kabafileko malungana nabaphilako.”
Nakube abantu abakhulumi okukhambisana nesiphorofidwesi esingeze saqedwa amandla ngomlingo6|e"Qala, ngilapha mina nabantwana uSomnini angiphe bona kobana babe matshwayo neembonakaliso kwa-Israyeli. Koke lokhu kubuya kuSomnini uMninimandlawoke ohlala entabeni iZiyoni_{7"Ngizakulindela uSomnini ositheza ubuso bakhe endlini kaJakopo. Ngizakwethembela kuye.]z3"Songa ubufakazi obutlolilekobo, unamathelise isifundweso phambi kwabafundi bami.”Uy#"Abanengi babo bazokukhutjwa, bawe bebaphuke; bazagadanga isithiyo babanjwe.Nx"Iye, uSomnini uzakuba yindawo ecwengileko yokuphephela, kodwana kizo zombili izindlu zakwa-Israyeli uzakuba lilitje elikhubako nedwala elibawisako. Ebantwini beJerusalema uzakuba sisifu nesithiyo.pwY" USomnini uMninimandlawoke, akabe nguye yedwa ocwengileko kini. Yena akabe kukwesaba kwenu nevalo lenu.v1" “Ningase senivume isivumelwano njalo nje lokha abantwaba nabathi, ‘Asenzeni isivumelwano!’ Abakwesabako ningakwesabi, ningabi nevalo ngakho. u " Kodwana nakhu okwatjhiwo nguSomnini kimi lokha isandla sakhe esinamandla nasingivimba kobana ngingalandeli imikghwa yabantwaba:t!" Ningalumbisana amano,
kodwana azakufeleliswa!
Nanyana ningathiyisana amaqhinga,
anizukuphumelela
ngombana uZimu unathi.”hsI" Abantu bathi:
“Lokha nanirhahlawulako nina zizwe, nizokukhena!
Lalelani nina bantu abasemaphethelweni wenarha:
Nanizilungiselela ipi, nizokukhena!
Iye, nanizilungiselela ipi,
nizokukhena ngiyanitjela!$rA"Izakukhiphizela iphalalele kwaJuda, irhurhule ukufikela entanyeni. Ngambala, amaphethelo wamanzi azakunaba agcwale ububanzi benarhakho, wena Imanuweli!”`q9"ngalokho-ke uSomandla sele azobehlisela iinkhukhula ezinamandla zeYufrathe, okutjho ikosi ye-Asiriya nabahloniphekileko bayo boke. Izakuphakama ngaphezu kwawo woke amasebayo, iphuphume ngehla kwawo woke amadongayo.p}"“Abantwaba bale amanzi weTjhilowarhi ageleza kabuthaka ngombana baphela amandla ngebanga lakaRetsini nomsa kaRemaliya,,oS"USomnini wakhuluma nami godu wathi:n)"Phambi kobana umsanyana akwazi ukuthi ‘Babami’ namkha ‘Mmami’, umnotho weDamaseku nepango yeSamariya kuzakusiwa ekosini ye-Asiriya.”m'"Yeke ngangena umphorofidikazi, wazithwala wabeletha umsana. USomnini wathi kimi: “Mthiye ibizo bona nguMhlangulimsinyana-Mphangingokurhaba.mlS"Ngibize u-Uriya umphristi noZakariya umsa kaYebherekiya bonyana bangifakazele ngokuthembekileko.”k )"USomnini wathi kimi: “Thatha isithetjhelele esikhulu utlole kiso ngokunghwara okujayelekileko bunje: Hlangula masinyana, uphange ngokurhaba.7jg"Emibundwini yoke eyakhe yahlawulwa ngelembe, akusazokuyiwa kiyo ngokwesaba iminga nameva. Izakuba yindawo yokukghaphela iinkomo, lapha izimvu zizazikhambela khona umathanda.eiC"Umuntu uzakuya lapha aphethe umsebe nemisubela ngombana yoke indawo izakuba miminga nameva.h"Mhlokho, kiyo yoke indawo lapha bekuneenkulungwana zamadiribe abiza iinkulungwana zeempaparwana zesiliva, kuzakuba khona iminga nameva.wgg"Ngebanga lobunengi bebisi uzakudla amakghamatha. Iye, boke abasele enarheni bazakudla amakghamatha namanembe.9fm"Mhlokho umuntu uzakufuya ithokazi, imbuzi nemvu.>eu"Mhlokho uSomandla uzakusebenzisa utjhefana oqatjhwe ngaphetjheya kweYufrathe, okutjho ikosi ye-Asiriya, agude ngaye imizimba yenu yoke. Iye, utjhefana loyo uzakususa neendevu zenu.|dq"Zizakubuya zoke zibuthane emirhobeni yamawa nemipharwini yamadwala, phezu kweminga yoke nemithonjeni yoke yamanzi.c"Mhlokho uSomnini uzakubetha ipembe abize iimpukani emaphethelweni wemilanjana yeGibhide neenyosi ezisenarheni ye-Asiriya.Ob"USomnini uzakuletha phezu kwakho, Arhazi, naphezu kwabantu bakho nendlini kayihlo, isikhathi esingazange khe sibe khona kusukela lapha u-Efrayimu ahlukana khona noJuda, okutjho ikosi ye-Asiriya!”a"Kodwana ngaphambi kokobana indodana yazi ukwahlukanisa okuhle nokumbi, inarha yamakhosi amabili owesabako lawo izabe sele itjhiyiwe.``9"Izakudla amakghamatha namanembe bekufike lapha yazi khona ukuhlukanisa okuhle nokumbi._/"Ngalokho-ke, uSomandla ngokwakhe uzonenzela isibonakaliso: Qala, iqhakazana lisidisi, lizakubeletha indodana, liyithiye ibizo bona ngu-Imanuweli.^ " Yeke u-Isaya wathi: “Lalela la wena ndlu kaDavida! Akukaneli kanti ukukhola umuntu kobana ningabeze nikhole uZimami godu na?Q]" Kodwana u-Arhazi wathi: “Angizukubawa, abe angizukulinga uSomnini.”l\Q" “Bawa isibonakaliso kuSomnini uZimakho, kungaba phasi ekuzikeni nanyana phezulu ekuphakameni.”1[]" USomnini wakhuluma no-Arhazi godu wathi:Z7" Ihloko ye-Efrayimu seyiSamariya nehloko yeSamariya seyindodana kaRemaliya kwaphela. Nawungajami uqine ekukholweni kwakho, vele awusoze wajama.’ ”CY"ngombana ihloko ye-Aramu seyiDamaseku nehloko yeDamaseku seyiRetsini kwaphela. (Ngeminyaka ematjhumi asithandathu nahlanu, u-Efrayimu uzabe asele asabalele khulu kobana angaba sisizwe.)[X/"Nakhu okutjhiwo nguSomandla, uSomnini: Lokho akuzukwenzeka, abe akuzukuphumelela,xWi"Asikhuphukeleni kwaJuda, asethuse iJerusalema, sizihlulele yona besenze nomsa kaThabiyali abe yikosi khonapho.RV"Iye, ungesabi i-Aramu, u-Efrayimu nomsakaRemaliya abakusongela ngokuthi:9Uk"Ufese uthi kuye, ‘Yelela, wehlise ummoya, ungesabi begodu ungadani ngenca yemitshwinya emibili yeenkuni nangebanga lobukhali obuvuthako bakaRetsini we-Aramu nomsakaRemaliya.XT)"Nje-ke, uSomnini wathi ku-Isaya: “Phuma wena nendodanakho uTjheyari-Yatjhubi nihlangabeze u-Arhazi ngemaphelelweni womsele ovela esizibeni esingehla, endleleni eya endaweni lapha kuhlanzwa khona iimpahla./SW"Lokha indlu kaDavida nayitjelwako, kwathiwa, “i-Aramu iqheme no-Efrayimu”, u-Arhazi nabantu bakhe bahlengezela ngevalo kwanga mimithi yehlathi lokha nakunommoya.mR U"Ngesikhathi saka-Arhazi, umsa kaJotamu omsa ka-Uziya ikosi yakwaJuda, uRetsini ikosi ye-Aramu noPhekharhi umsa kaRemaliya, ikosi yakwa-Israyeli, bajokola bakhuphuka bona balwe neJerusalema, kodwana akhange bakghone ukuyisahlela.Q" Ngitjho nanyana enarheni kusele itjhumi ekhulwini,
nalo lizakuqothulwa godu.
Kodwana njengomuthi we-owuku
namkha omunye nomunye omkhulu
otjhiya isiphunzi nawugawuliweko,
ngokunjalo kuzakusala isiphunzi
okutjho isizukulwana esicwengileko.”kPO" Iye, bekube kulapha uSomnini
asuse khona abantu,
bube bukhulu ubuze bokutjhiywa kwenarha.NO" Yeke ngabuza ngathi: “Bekube nini, Somandla na?” Yena wathi:
“Bekube kulapha amadorobho aba marubhi khona,
kungasahlali muntu,
izindlu zisale zinganabantu
nenarha ibe mrhula.`N9" Yenza ihliziyo yabantwaba iyathe
neendlebe zabo zibe buthuntu
uphophaze namehlwabo
ukuze bangaboni ngawo,
bezwe ngeendlebe zabo,
balemuke ngeenhliziyo zabo
bebaphenduke bese bayaphiliswa.”9Mk" Wathi:
“Khamba ufese uthi ebantwinaba,
‘Lalelani njalo abaphorofidi bamanga
kodwana anizukuzwisisa!
Yelelani njalo imibonwabo
kodwana anizukulemuka!’L%"Ngabese ngizwa ilizwi lakaSomandla lisithi: “Ngizakuthuma bani? Ozasiyela ngubani?” Ngaphendula ngathi: “Mina ngikhona, thuma mina!”"K="Lafese lathinta umlomami ngelahlelo lathi: “Qala, njengombana lokhu sekuthinte iimbhena zakho, umlandwakho sewususiwe nezono zakho sezithethelelwe.”oJW"Yeke elinye lamaserafu laphaphela kimi liphethe ilahle elivuthako ebelilithethe ngedlawu e-alidarini.\I1"Ngalila ngathi: “Maye mina, ngiphelile! Ngimumuntu weembhena ezisilapheleko begodu ngihlala phakathi kwabantu abanemilomo esilapheleko. Nanyana kunjalo amehlwami ayibonile iKosi, uSomnini uMninimandlawoke!”]H3"Ngomdumo wamezwawo kwagedlezela imikhonywana yomnyango nethempeli lagcwala intuthu.G5"Gade arhuwelelana wodwa, elinye nelinye lithi: “Ucwengile! Ucwengile! Ucwengile uSomnini uMninimandlawoke! Iphasi loke ligcwele iphazimulwakhe!”*FM"Amaserafu bekaphephezela ngehla kwakhe, kungilelo nalelo lineempiko ezintandathu: Ngeempiko ezimbili gade azivale ubuso, ngezimbili iinyawo, ngezimbili aphapha..E W"Ngomnyaka okwahlongakala ngawo ikosi u-Uziya, ngabona uSomandla ahlezi esihlalweni sobukhosi esiphezulu nesiphakamileko; nomphetho wephuraphurakhe ugcwele ithempeli.1D["Mhlokho sizakurora ngaphezu kwayo
njengokubhodla kwelwandle.
Lokha umuntu naqala enarheni
abone ubumnyama namatlhuwo;
ukukhanya kuzakuphiphazwa mamafu.C%"Umdumaso unjengokubhodla kwebhubezi,
sirora njengamabhubezana,
sirhonga bese sibamba inyamazana,
siyithwale kusweleke nomenyeli.-BS"Imisubela yaso ibukhali nemisebaso yoke iqutjhiwe,
iinqatha zeenjomani zaso zikghwara njengelitje lomlilo,
amavili weenkaranyana zaso afana nesivunguvungu.0AY"Akakho namunye kiso
odinwako namkha okhutjwako,
akakho oyendako namkha alale;
akunabhande elitjhaphulukako edinini
nepatlagwana elinomtjana odabukako.@y"Uzakuphakamisela izizwe ezikude iphawu,
abethe ipembe, abize isizwe esisepelazwe,
size masinyana nangokurhaba.4?a"Nje-ke, ubukhali bakaSomnini buyavutha
ebantwini bakhe;
uzakuphakamisa isandla sakhe abarhadle phasi,
bekuhlengezele iintaba.
Iindumbu zabo zizakufana neenzibi eendledlaneni.
Nangaphezu kwakho koke lokhu
ubukhali bakhe abuzukusuka,
isandla sakhe sizakuhlala siphakamile:4>a"Ngebangelo-ke,
njengamalangabi womlilo naqothula amawunguwungu
nanjengotjani obomileko nabubabulwa malangabi,
ngokunjalo imirabhabo izakukhuna
namakhwa wabo aphephuke njengethuli;
ngombana badele umthetho kaSomnini uMinimandlawoke
banyaza amezwi woCwengileko wakwa-Israyeli.\=1"labo abatjhaphulula onomlandu ngokufunjathiswa
bagodle ilungelo labalungileko.`<9"Bazazizwa labo abaziingwenya
zokusela iwayini
neenkutani zokudidiyela utjwala,`;9"Bazazizwa labo abahlakaniphileko emehlwenabo
nabazibona banokwazi ekuboneni kwabo.B:}"Bazazizwa labo abathi ukonakala kulunga,
ukulunga kukonakala,
abenza ukukhanya inga bumnyama,
ubumnyama inga kukhanya,
ukubaba inga bumnandi,
ubumnandi inga kubaba.+9O"iye, labo abathi: “UZimu akarhabe,
enze umsebenzakhe masinyana
bona siwubone;
ilisu loCwengileko wakwa-Israyeli alivele,
ukuze nathi silazi.”v8e"Bazazizwa labo abazidosela isibetho
ngemitja yekohliso
nesono njengomuntu odosa ikoloyana ngentambo;o7W"Iimvana zizakudla emadlelwenazo,
izimvu ezinonisiweko zizidlele umathanda
hlangana namarubhi. 6"Kodwana uSomnini uMninimandlawoke
uzakuphakanyiswa ngomthethwakhe,
uZimu ocwengileko azibonakalise
ngokulunga kwakhe.5"Ngaleyondlela abantu bazakuthotjiswa,
omunye nomunye wabo arhubutjhwe,
iye, amehlo wabazikhakhazisako athotjiswe.N4"Iye, indawo yabafileko
seyikhamise umlomayo
beyawukhebelelisa ngokunganeliko.
Abahloniphekako neenqubuthu zeJerusalema,
labo abenza itjhada lokuzikhakhazisa,
bazakwehlela kiyo.23]" Ngalokho abantu bami bazakuthunjwa
ngebanga lokutlhoga ilwazi lakaSomnini.
Abahloniphekako babo bazokufa yindlala
neenqubuthu zabo zizakuphaphatheka kukoma.>2u" Eminyanyenabo kukhona imihlobohlobo yamaharibha,
abosotjherere, iinghwani kanye newayini;
kodwana izenzo zakaSomnini abaziyeleli
nemisebenzi yezandla zakhe abayitjheji.1}" Bazazizwa labo abavuka ngamasa,
bagelagele ngemva kotjwala;
bahlale bekube sebusuku,
bafuthunyezwe liwayini.:0m" Mbala, emasimini alitjhumi wesidiribe
kuzakuphuma imigqomu emibili yewayini kwaphela
nembewini engangentundu eyodwa kadumbana
kuphume upumpana wamabele kwaphela.”&/E" Ngimzwile uSomnini uMninimandlawoke afunga athi:
“Ngiqinisile izindlu ezinengi zizokuphenduka amarubhi,
kuthi ezikulu nezihle zisale zinganabantu.!.;"Nizazizwa nina enithumba izindlu ngezindlu,
niphange isimu phezu kwamasimu
bekungasabi nendawo eseleko,
kusale nina nodwa phakathi nenarha. - "Isidiribe sakaSomnini uMninimandlawoke
siyindlu ka-Israyeli,
nabantu bakwaJuda basitjalo sakhe esikhethekileko.
Walindela ubulungiswa,
kodwana qala, kwaba kukwephulwa komthetho
walindela ukulunga,
kodwana qala, kwaba sililo sesizi.+,O"Ngizosenza bona sibe libhudu,
singasahlungwa namkha sihlawulelwe,
kukhule iminga nameva;
ngizokuyala namafu
bona angasanisi izulu phezu kwaso.”!+;"Nje-ke, ngizonitjela
bona ngizokwenzani ngesidiribe samesi:
Ngizokususa isibiyelo saso bona sidliwe;
ngigirize nomthangalaso bona sirathwe.I* "Yini-ke, okhunye ebengingakwenza
ngesidiribe sami
ukudlula lokho esele ngikwenzileko na?
Kubayini ngithi
lokha nangilindele bona sihlome amadiribe,
sona sihlome amunyu na?)"Nje-ke uSomnini uthi:
“Nina zakhamuzi zeJerusalema
nani bantu bakwaJuda,
gwebani hlangana nami nesidiribe sami.s(_"Wawemba, wasusa woke amatje kiwo,
wawutjala isidiribe esikhethekileko.
Wakha isithala somlindi phakathi kwawo
bewagobhodlha ubutlhodlhelo edwaleni.
Walindela bona sihlome amadiribe
kodwana sahloma amunyu wommango.' -"Angivume ingoma esikhundleni somnganami,
iye, ingoma yomnganami ngesidiribe sakhe.
Umnganami gade anesidiribe
embundwini onothileko.o&W"kube njengesidalasi esenza umthunzi ekutjhiseni kwemini nobuphephelo bokubalekela isiwuruwuru nezulu.F%"uzakudala ilifu emini nesikhatha esinelangabi elibomvu ebusuku phezu kwayo yoke indawo yentaba yeZiyoni, lapha abantu bahlanganyela khona. Iphazimulwakhe izakuba sithala phezu kwakho koke,#$?"Lokha uSomandla nasele ahlangule amanyala wamadodakazi weZiyoni, wahlanza amabala weengazi zeJerusalema ngaphakathi kwalo ngommoya wokugweba nokuqothula,#%"Labo abatjhiywe eZiyoni, abaseleko eJerusalema, bazakubizwa bona ngabacwengileko, iye, omunye nomunye eJerusalema obekatlolwe kobana aphile."y"Mhlokho ihlumela lakaSomnini lizakuba lihle liphazime neenthelo zenarha zibe ligugu nedumo labasindileko kwa-Israyeli.g! I"Mhlokho abafazi abalikhomba
bazakunamathela endodeni yinye,
bathi kiyo:
“Thina sizozondla ngokudla kwethu besizembathise;
into nje, sibawa bona sibizwe ngesibongo sakho,
ususe ukurhubutjhwa kwethu.”` 9"Amasango weZiyoni azakulila abibitheke;
libe dududu, lihlale phasi ehlabathini.”iK"“Wena Ziyoni,
amadoda akuwe azakubulawa ngesabula,
iintsitsirimba zakho zifele epini.oW"Esikhundleni seenthako kuzakuba nesivunda;
esikhundleni sekhiba kube mtletlana;
esikhundleni somphotho kube liphandla;
esikhundleni seengungu zethabo kube ziinzilo
nesikhundleni sobuhle kube litshwayo lobukhoboka.[/"izambatho ezikhanyelako,
izambatho zangaphakathi,
iindugu nemitshurhwana.B"iindanda, iimphika,
iimvunulo, iinkhwama zokuphathwa,;q"iindzilamnwana ezinetshwayo,
amasali wepumulo,M"iindugu, abonomathalazana,
amacutjana, imithambothi, amagolida,)M"amancina, abosotjherere, iiyaya,X)"Mhlokho uSomandla uzowemuka imikghabiso:
amatshega, amatikana, abonongoro,ve"uSomandla uzokuhluthula iiyaya eenhloko zawo;
iye, uSomnini uzokwenza iimpandla zawo
zibe semtarini.A{"USomnini uthi:
“Ngebanga lokuzitjhaya kwamadodakazi weZiyoni
akhamba elule iintamezi,
aphayiza amehlo,
akhambela phezulu,
kuzwakala nobutjharhatjharha eenyaweni,1"Nenzelelani bona nitshidlhe abantu bami
nokobana nifihlize ubuso babachakileko na?”
Watjho njalo uSomandla onguSomnini uMninimandlawoke.+"USomnini ugweba abaphathi
nabarholi babantu bakhe,
uthi: “Ngini enidle isidiribe sami;
okwetjiwe kwabachakileko kuseendlini zenu.V%" USomnini selazilungiselele umlandu,
selebe asikimile bona agwebe isizwe.1" Abantu bami bagandelelwa bahlanguli
abomatjhonisa babusa phezu kwabo.
Bantu bami, abarholi benu babadukisi:
Baphambanisa imizilenu.”oW" Bazazizwa abakhohlakeleko
ngombana kuzabakhambela kumbi.
Mbala, bazakubethwa ngeentonga zabo!s_" “Babusisiwe abalungileko
ngombana kuzabakhambela kuhle.
Mbala, bazakudla iinthelo zezenzo zabo.#?" Ukukhetha kwabo ubuso ebandla
kufakaza ngabo;
njengeSodoma banegugu ngesono sabo
abe abafihli.
Bazazizwa ngombana bazehlisele ihlekelele!"“Mbala, iJerusalema ikhutjiwe,
uJuda uwile.
Ngamezwi nangezenzo bahlanuke uSomnini,
badelela nobukhona bephazimulwakhe.' G"Kodwana mhlokho yena uzakurhuwelela athi,
‘Anginapengu!
Ngiswele ngitjho ukudla nezambatho endlinami;
yeke, musani ukungenza umbusi wabantu.’ !"Umuntu uzakugugudlhela umfowabo
endlini kayise athi,
‘Wena unephuraphura, yiba mbusethu,
lawula nanti iqubi lamawiliwili!’3 _"Abantu bazakugandelelana:
umuntu ajamelane nomuntu,
iye, umuntu ajamelane nomnganakhe.
Ilutjha lizakuvukela abadala,
abangazisiko bavukele abahlonitjhwa.r ]"USomnini uthi:
“Ngizakwenza abesana babe makhosanabo
neenhlanganahloko zizakubusa phezu kwabo.~ u"induna yamatjhumi amahlanu kanye nesikhulu,
umeluleki nosoziga ongumakadebona
kanye nosomlingo onobuhlakani.P"itsitsirimba nejoni,
umgwebi nomphorofidi,
isangoma nomphathi,> w"Qalani, uSomandla onguSomnini uMninimandlawoke
sewuzokususa eJerusalema nakwaJuda
okwabiwako nokudzinyelelwe kikho;
iye, koke okwabiwako kokudla
nakho koke kwamanzi:mS"Lisa ukwethembela emuntwini
onomphefumulo kwaphela eempumulweni!
Njekhona yini into angiyo?>u"Bazakwenza lokho
lokha nabangena emaweni
nemipharwini yamadwala,
babalekele ubukhali bakaSomnini
nephazimulo yobukhosi bakhe,
lokha nasikimela ukwethusa iphasi.,Q"Mhlokho abantu bazakulahlela abosingazimu
emakhondlweni nakibonomaphelaphelana;
iye, abosingazimu babo besiliva negolide
ababenze bona babakhothamele.2]"Abantu bazakugijimela emipharwini
nemigodini yehlabathi,
babalekele ubukhali bakaSomnini
nephazimulo yobukhosi bakhe,
lokha nasikimela ukwethusa iphasi.&G"Abosingazimu bazakuphela nya."Inyazo lomuntu ozikhakhazisako lizakuguqiswa,
nokuziphakamisa kwabantu kuthotjiswe;
nguSomnini kwaphela ozakuphakanyiswa mhlokho.R"yoke imikhumbi yokurhweba
nazo zoke iinthayamanzi ezithwele amagugu.B"yoke imibhotjhongo emide,
yoke imithangala eqinileko,I~ "zoke iintaba eziphakamileko,
yoke imibundu edlhodlhomeleko,a};" yoke imisedari yeLibhanoni emide nephakamileko,
yoke imithi yama-owuku yeBhatjhani,|" USomnini uMninimandlawoke unelanga
alijamisele boke abaziphakamisako nabakhukhumeleko,
iye, ukuze athobise boke abazitjhayako:{" Inyazo lomuntu ozikhakhazisako lizakuthotjiswa,
ukuziphakamisa kwabantu kuguqiswe,
nguSomnini kwaphela ozakuphakanyiswa mhlokho.~zu" Ngenani emipharwini,
nizifihle ehlabathini,
nibalekele ubukhali bakaSomnini
nephazimulo yobukhosi bakhe!zym" Ngaleyondlela abantu bayathotjiswa;
iye, omunye nomunye wabo arhubutjhwe.
Yeke ungabathetheleli Somnini!qx["Inarhabo igcwele abosingazimu;
bakhothamela umsebenzi wezandla zabo,
lokho okwenziwe miminwabo.w"Inarhabo igcwele isiliva negolide;
amagugwabo akapheli.
Godu igcwele iinjomani;
iinkarana zabo zepi azipheli.?vw"Maye, Somnini!
Ulahle abantu bakho,
indlu kaJakopo:
Bagcwele ukuhlohlozelwa kwepumalanga
nokuphengula njengamaFilista
ngebanga lokuhlanganisa izandla nabatjhili.Ru"Yewize wena kumba kaJakopo,
namba sikhambe ekukhanyeni kwakaSomnini.t1"USomnini uzakugweba hlangana nezizwe
abe enze kube nokulunga ebantwini abanengi.
Bona bazakwenza iinsabula zabo amalembe wokulima
nemikhontwabo imikhwa yokuqopha isidiribe.
Isizwe angekhe sisaphakamisela esinye iinkhali,
iye, ngitjho nokuzibandulela ipi.s"Nabantu abanengi bazakuza bathi:
“Nambani sikhuphukeleni entabeni kaSomnini,
ethempelini lakaZimu kaJakopo
ukuze asifundise iindlela zakhe
kobana sikhambe ngemizilakhe.”
Mbala, umthetho uzakuvela eZiyoni
nelizwi lakaSomnini eJerusalema.:rm"Kuzakuthi emihleni yokuphela
intaba yethempeli lakaSomnini inzinziswe
esiqongolweni seentaba.
Izakuphakanyiswa ngaphezu kwemibundu
nezizwe zoke ziwulukele kiyo.Gq "Ilizwi elembulwa ku-Isaya umsa ka-Amotsi ngoJuda neJerusalema:p "Onamandla uzakuba njengamaqobetjhwana
nomsebenzakhe ube ngowehlasi;
iye, uzakutjha ndawonye nomsebenzakhe
kungabi nomcimi.”To #"Nizakufana ne-owuku elitjhwabelwe makari
nanjengesivande esinganamanzi. n "Bazakuba neenhloni
ngebanga lemithi yama-owuku
egade senizithabise ngayo.
Nizakudana ngebanga leemvande enizikhethileko.um e"kodwana abahlubukako nezoni
bazakwephulwa bokanyana njalo
nalabo abafulathela uSomnini bazakubhubha.Tl #"IZiyoni lizakuhlengwa ngokufanelekileko
nabaphendukako balo ngokulunga,Pk "Ngizakubuyisela abagwebi bakho
kube njengemihleni yaphambilini,
abeluleki bakho njengekuthomeni.
Emva kwalokho uzakubizwa
bona ulidorobho lokulunga,
iye, idorobho elithembekileko.j "Ngizokuphendulela isandla sami kuwe, Jerusalema;
ngicwengise amanyelakho kube njengesoda
bengisuse loke ibibi lakho./i Y"Yeke, isigwebo sakaSomnini uMninimandlawoke,
ongonamandla ka-Israyeli ngilesi:
“Maye kibo!
Ngizozanelisa ngezitha zami;
ngizibuyiselele emanabenami.Nh "Ababusi bakho bamahlubuka
begodu babangani bamasela.
Omunye nomunye uthanda ukufunjathiswa,
ugijima ngemva kwezipho.
Abasajameli iintandani
nendaba yabahlolokazi ayisafiki kibo.eg E"Isiliva lakho, Jerusalema,
seliphenduke amanyela,
utjwala bakho sebuqarhwe ngamanzi.'f I"Maye, idorobho ebelithembekile
selibe yingwadla!
Beligcwele ubulungiswa
nokulunga bekungaphakathi kwalo,
kodwana kwanjesi, ligcwele ababulali!qe ]"kodwana naninghanghabalako nihlubuka,
nizakudliwa yisabula.”
Iye, umlomo kaSomnini ukhulumile.Jd "Nakube niyavuma begodu niyalalela,
nizakudla okuhle kwenarha,:c o"“Seningeza-ke, sikhulumisane”, kutjho uSomnini,
“Nanyana izono zenu zitlerebede,
zizaba mhlophe njengesithwathwa,
nanyana zibomvu be,
zizakuba mhlophe twa.b )"Nifunde ukwenza okulungileko;
funani ukulunga,
nikhuthaze abagandelelweko,
jamelani indaba yeentandani,
nivikele abahlolokazi.ga I"Hlambani, nizihlambulule!
Susani izenzo zenu ezimbi phambi kwamehlwami!
Lisani okumbi!>` w"Lokha nanelula izandla zenu nithandaza,
Ngizokuvala amehlwami kini
nanyana ningenza imithandazo eminengi kangangani
angekhe ngiyilalele.
Izandla zenu zizele iingazi._ 7"Ngiyayizonda imigidenu yokuthwasa kwenyanga
neminyanyenu yeenkhathi enizijamisileko.
Kumthwalo phezu kwami
begodu sengidiniwe kuyithwala.V^ '" Ningasayilethi iminikelo engazisiko!
Ukutjhiswa kwetjhwalo kusinyenyiso kimi!
Angeze ngisamukela imikhosenu nakube kunokonakala,
iye, ukwethwasa kwenyanga,
amaSabatha kanye nemihlanganwenu.] " Lokha naningena ebukhoneni bami
iinlwana zenu zigidizela ngesirhodlweni sami.
Ngubani obawe lokho ezandleni zenu?R\ " USomnini uthi:
“Ubunengi bemihlabelwenu buyini kimi na?
Ngidinekile ngemihlabelo yokutjhiswa
yamaqama namafutha weembandana!
Angithokozi ngeengazi zeenkunzi,
zeemvana nezeempongo!p[ [" Yizwani amezwi kaSomnini, nina babusi beSodoma;
nilalele ifundiso kaZimenu, nina bantu beGomora!” Z  " Ukube uSomnini uMninimandlawoke
akhange asitjhiyele abambalwa abaphunyurhileko
besizokuba njengeSodoma, sifane neGomora.Y 5"Indodakazi yeZiyoni seyisele njengomtlhatlhana esidiribeni,
njengehlahla lomtlhatlhana esimini yamakomukomu
nanjengedorobho elivinjezelweko.X +"Inarhenu idududu,
amadorobhenu aqothuliwe,
amasimenu adliwa miqhamuka niqalile;
iye, inarhenu ayisenalitho
ibhujiswe miqhamuka./W Y"Kusukela efokothweni ukuya ezwanini akasenabubono,
kunalokho maduma, manceba nemivuvu kwaphela
ekungazange kukghanywe,
kubotjhwe bekuthanjiswe ngamafutha.V  "Khona nisazakubethwa kuphi nje?
Nisaragela phambili ngokuhlubuka,
khisibe yoke ihloko ilimele
ihliziywenu idanile.EU "Sizazizwa isizwe esonako,
abantu abadisibezwa licala,
inzalo yeenkhohlakali,
abantwana bokonakala!
Bamtjhiyile uSomnini;
badelele oCwengileko ka-Israyeli, bamfulathela. ~W}}|{{zzSyjxwwQvvtvuutatsrriqq9pponnhmll.kmjiiHhheggUffeeEd{cc~cbzaa`j__.^^]]\[[4ZYYX%WWVV UU$T/SSRsQQ"PP(OOHNQMLLK_JJ%IIHGGFZEDD?CBAAp@@S?k>>.=u<;;:Q9=8S7y76G55 44&3N22!10//7.R-,++^+))J(''%$$@#"""*!t V +8D~RG M*V ~  a  {D! <^h5" Nizakukhetha iinkumba zeJerusalema, nigirize ezinye ukuze niqinise ngazo umthangala.igK" nizakukhathazeka ngemiphundluko emthangaleni womuzi kaDavida, nikhe amanzi wesiziba esisenzasi.]f3"USomnini ususe isiviko sakwaJuda.
Mhlokho nizakufuna iinkhali zeKumba yeHlathi,e!"Wena Jerusalema,
imirhobakho yekhethelo sele izele iinkarana zepi
iye, iinkarana zepi ezibotjhelweko
sezijanyiswe emasangweni.zdm"I-Elamu sele ihlome ngesilanda
namajoni akhwele iinkarana zepi ezibotjhelweko;
iKhiri yembule iinhlangu.^c5"Mbala, liyeza ilanga levalo,
ukugadangana nokuhlangahlangana;
kulilanga lakaSomandla onguSomnini uMninimandlawoke.
Emrhobeni wombono
kuzakuba nokurhahlawula nokulilela isizo
entabeni yeZiyoni.b+"Ngalokho-ke ngithi:
“Ningazikhathazi ngami
lokha nangilila ngibibitheka.
Ningalingi ningiduduze
ngokurhayilwa kwebekhethu.”a3"Ababusi bakho babalekele ndawonye,
bathunjwa ngaphandle komsebe.
Boke bakho abasalako
bathunjwa ndawonye
nanyana bebabalekele kude.4`a"Usiphithiphithi sedorobho esizele itjhada
iye, wena umumuzi osiyaluyalu.
Kodwana abarhayiliweko bakho
abakarhayilwa ngesabula
begodu abakabulawelwa epini.z_ o"Isimemezelo sakaZimu ngomrhoba wombono.
Ungenwe yini, wena Jerusalema
kobana noke nikhuphukele ephahleni?w^g"nemisebe eseleko yeengorho zamaKedari izakuba libinzana ngombana uSomnini uZimu wakwa-Israyeli ukhulumile.”]"Ngambala nakhu okutjhiwo nguSomandla kimi: “Eminyakeni, njengeminyaka yesisebenzi esiqatjhiweko, loke idumo lakaKedari lizakunyelela \"ngombana babalekele iinsabula,
iye, iinsabula ezirhwatjhiweko
nemisebe equtjhiweko,
iye, babalekele ukuwurubajwa yipi.k[O"lethelani owomileko amanzi.
Nina bahlali benarha yeTema,
hlangabezani abaphalali ngesikwa Z" Isimemezelo sakaZimu mayelana nerhalawumba:
Nina milandelande yamaDedani
nina enihlala eenthukghwini zerhalawumba ebusukuY" Umlindi wathi:
“Ukusa kuyeza bese kuyahlwa godu.
Nanisafuna ukubuza, ningabuza;
kodwana nibuye lokha godu.”7Xg" Isimemezelo sakaZimu ngeDuma:
Kunomuntu ongibiza aseSeyiri,
uthi: “Mlindi-ke, ubusuku sele bukhambe kangangani?
Mlindi-ke, ubusuku sele bukhambe kangangani?”W1" Bantu bami abagadangiweko,
iye, nina enibhuliweko,
engikuzwe kuSomnini uMninimandlawoke,
uZimu wakwa-Israyeli,
ngikumemezela kini.MV" Qala, nanguya umuntu asiza,
ukhwele ikarana yeenjomani!
Wabika wathi,
‘Iwile, ngithi iwile iBhabheli!
Zoke iinthombembazwa,
zabosingazimu bayo
ziphahlazeke phasi!’ ”%UC"Yeke umlindi warhuwelela wathi:
“Somandla, ngijame esithaleni sokulinda
imini yoke,
ngibekwe endawenami yokulinda
ubusuku obunye nobunye.T"emini aqaphe iinjomani ezibotjhelwe
eenkaraneni zepi
namajoni akhwele abodumbana namakamela,
ebusuku alalelisise kuhle.”wSg"ngombana nakhu okutjhiwo nguSomandla kimi:
“Khamba, ufese ubeke umlindi,
amemezele lokho akubonako;Rw"Balungisa isithebe,
bendlala iincabhana,
bayagoma, bayasela.
Sikimani nina nduna,
nilungise iinhlanguQ}"Ihliziywami iyathukuza
ngethuswa lithunzi elesabekako;
ukuhlwa engikuthandako
kuphenduke ukuthuthumela kimi.9Pk"Ngalokho idini lami liyagedla
ngisahlelwe ziinhlungu
njengomfazi obelethako;
ngiyabinyabinyeka ngebanga lalokho engikuzwako,
ngikakamale ngalokho engikubonako.OO"Ngambulelwa amezwi anzima:
“Umkhapheli uyakhaphela
nomrhayili uyarhayila.
Khuphukani ma-Elamu!
Vimbezelani maMediya!
Koke ukububula okubangwe yiBhabheli
ngizakuphelisa.”LN "Isimemezelo sakaZimu ngebhudu elihlanu komlambo.
Njengeemvunguvungu zangesewula eziza ngokudlhegana,
ngokunjalo izitha zizakuza zivela erhalawumbeni,
iye, zivela enarheni eyesabekako.TM!"Iye, mhlokho bazakuthi, ‘Qalani bonyana kwenzekeni kilabo ebesithembele kibo nefese sabalekela kibo kobana basisize, basisindise ekosini ye-Asiriya! Maye thina! Alo sizophunyurha njani nakunje?’ ”uLc"Abahlali benarha eseligwini bazakukhena babe neenhloni ngebanga leKutjhe ithemba labo neGibhide igugu labo.NK"Ngokunjalo-ke amaGibhide namaKutjhe, abadala nabancani, bazakurholwa yikosi ye-Asiriya njengeembotjhwa nanjengabathunjwa babulanzi, babhadule neenkhondo zabo zingakembeswa; kube lihlazo leGibhide.&JE"Nje-ke uSomnini wathi: “Incekwami u-Isaya ikhambe hlubule begodu ibhadule iminyaka emithathu njengetshwayo nesibonakaliso sokujamelana neGibhide neKutjhe.[I/"Ngesikhatheso uSomnini wakhuluma ngo-Isaya umsa ka-Amotsi wathi: “Thukulula isambatho sokuzila edinini lakho bese uhlubula amapatlagwanakho.” Yeke wenza njalo, wakhamba hlubule neenyaweni angakafaki litho.H )"Lokho kwenzeka ngomnyaka lokha uSarigoni ikosi ye-Asiriya nayithuma indunayo yebutho e-Atjhidodi. Induna leyo yalwa ne-Atjhidodi beyayithumba.3G_"ngombana uSomnini uMninimandlawoke uzababusisa athi:
“Akabusiswe amaGibhide abantu bami,
ama-Asiriya amsebenzi wezandla zami
nama-Israyeli alilifa lami.”~Fu"Mhlokho, ama-Israyeli azakuba ngewesithathu ekuzimanyaniseni namaGibhide nama-Asiriya, babe sibusiso ekabeni yephasiLE"Mhlokho kuzakuba nendlela ekulu evela eGibhide iya e-Asiriya, lapha kuzakhamba khona ama-Asiriya naya eGibhide namaGibhide naya e-Asiriya. AmaGibhide azakulotjha uSomnini ahlangene nama-Asiriya.D'"USomnini uzakumadlha amaGibhide, kodwana ngokuwamadlha abe awapholise azakuphendukela kuye. Yena uzakulalela ukuncenga kwawo bese awapholise. C"USomnini uzazazisa kumaGibhide, namaGibhide azakwazi uSomnini mhlokho. Azamlotjha ngemihlabelo nangeminikelo, enze iimfungo kuye.AB{"Lokho kuzakuba njengetshwayo nobufakazi kuSomnini uMninimandlawoke enarheni yeGibhide. Lokha nabalila kiyo ngebanga lomgandeleli, uzabathumelela umsindisi abenyele abe abatjhaphulule.yAk"Ngelangelo kuzakuba ne-aldari lakaSomnini ekabeni yenarha yeGibhide nelitje lakhe lesikhumbuzo emikhawulwenayo.A@{"Mhlokho kuzakuba namadorobho amahlanu enarheni yeGibhide akhuluma isiKanana abe azimanyanise noSomnini uMninimandlawoke. Elinye lamadorobho lawo lizakubizwa bonyana liDorobho leLanga.,?Q"Inarha yakwaJuda izakuba sisiga esesabekako kumaGibhide. Woke umuntu ozwa ngayo uzakwesaba ngebanga lalokho uSomnini uMninimandlawoke akuhlele ngokujamelana nabo.>5"Mhlokho amaGibhide azakufana nabafazi: Azakuthuthumeliswa kukwesaba isandla sakaSomnini uMninimandlawoke lokha nasiphakamako kobana sijamelane nawo.L="Akunanjinga nesichaka,
omncani nomdala,
ongasiza iGibhide.C<"USomnini udidiyele phakathi kwabo
ummoya wokuhlangahlangana;
baphambukisa amaGibhide
kikho koke akwenzako
ukuze atherezele njengesidakwa
esibhadazela emahlanzwenaso.;#" Iinkhulu zeTsowani ziphenduke iinrithirithi,
nezeMemfisi zithembela elizeni;
labo abasisekelo seenkoro
baphambukise amaGibhide.:y" Gibhide, ziphi-ke iinhlakaniphi zakho?
Azikutjele bezikwazise,
lokho uSomnini uMninimandlawoke akuhlele ngawe.m9S" Mbala, iinkhulu zeTsowani ziindlhadlha,
abeluleki abahlakaniphileko bakaFaro
banikela izeluleko zobudlhadlha.
Ningatjho njani kuFaro nithi,
“Sisizukulwana sabahlakaniphileko,
iye, samakhosi wekadeni” na?N8" iye, abeluki beGibhide baqobeke,
boke abaqatjhiweko babe lisizi.h7I" Abasebenza ngeflaksi bazakukakamala;
abafazi abayihlengako
nabayelukako baphaphatheke;-6S"Ababambi beenhlambi bazakulila;
boke abaphosa iinkghopholahlambi ngeNayili
bazakuthwala imikhono ehloko
nalabo abaphosela amanedabo ngemanzini bakhene.15["Isiminyaminya somhlanga magegana neNayili
nebungenweni bayo elwandle sizakoma;
iye, zoke iimila hlanu kweNayili zizakutjhwaba,
ziphephuke, zingasaba khona.|4q"imilanjanawo izakuba nesivunda,
imisele yeGibhide inciphe beyome,
yoke imihlobohlobo yemigaba ayizukubuna.?3y"Amanzi weNayili azakutjha,
iye, umlambo wome kere;"2="Ngizakunikela amaGibhide
esandleni somphathi onesihluku,
azakubuswa yikosi enelunya.”
Watjho njalo uSomandla onguSomnini uMninimandlawoke.'1G"Ummoya wamaGibhide uzakutjharagana
ngombana ngizakuphambanisa amaqhingawo.
Azakuphengula kibozinyana nebezimini,
ezangomeni nakilabo abanemimoya.,0Q"“Ngizakuvusa umGibhide ajamelane nomGibhide,
umuntu alwe nomfowabo
umngani alwe nomnganakhe,
idorobho lilwe nedorobho,
isifunda silwe nesifunda.R/ "Isimemezelo sakaZimu ngeGibhide:
Qala, uSomnini ukhwele ilifu eligijimako,
wehlela eGibhide.
Abosingazimu beGibhide
bazakuthuthumela phambi kwakhe,
abantu beGibhide baphele amandla.J. "“Ngesikhatheso kuzakulethwa iimbiko
kuSomnini uMninimandlawoke,
zivela esizweni eside nesibutjhelelezi
ebantwini abesatjwa eduze nakude,
isizwe esinamandla nesitshidlhako,
esinenarha esezelwa milambo.
Zizakulethwa entabeni iZiyoni,
lapha kuhlala khona ibizo lakaSomnini uMninimandlawoke.”9-k"Ngokunjalo abantwabo bazakulahlwa boke
emadlangeni weentaba neembandaneni zommango.
Amadlanga azazitika ngabo ihlobo loke,
ngokunjalo neembandana zommango ebusika.Q,"Ngaphambi kwesivuno samadiribe,
isikhathi sokuphalaza sele sidlulile
sekulotjha iinthelo ezihlaza,
amagatja angakahlomi azakuhlungwa ngemikhwa
namahlumela womrabhu aruthulwe, alahlwe.+-"Nakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Ngizakuqala phasi ngisendawenami,
ngizithulele njengesimuku emini
nanjengelifu lehlobo nakutjhisako."*="Noke nina zakhamuzi zelizwe,
nina enihlala ephasini,
yeniqale lokha nakuphakanyiswa iphawu eentabeni!
Lalelani lokha nakuvuthelwa ipalapala!)"ithumele abazenda ngeNayili
ngeenthayamanzi zephaphirasi emanzini!
Khambani nina nthunywa ezinebelo,
niye esizweni eside nesibutjhelelezi,
ebantwini abesatjwa eduze nakude,
isizwe esinamandla nesitshidlhako,
esinenarha esezelwa milambo.V( '"Izazizwa inarha enemikhumbi eneenseyila
ngaphetjheya kwemilambo yeKutjhe,'/"Qala, ngokuhlwa zehlelwa kukwesaba!
Ngaphambi kokusa ziyatjhabalala!
Sinjalo-ke isiphetho sabasiphangako,
nesabelo sabasidlelezelako.Z&-" Iye, izizwe zihlokoma njengokuhlokoma
kwamanzi amanengi,
kodwana uZimu uzazikhalima
zibaleke ziye kude,
zibe njengomungu ophetjhulwa mumoya eentabeni
nekhula elomileko eligedwa siwuruwuru.%%C" Maye! Kuzwakala umrhubo wabantu abanengi,
barhuba njengomrhubo welwandle!
Kunokuhlokoma kwezizwe,
zihlokoma njengokuhlokoma kwamanzi anamandla!F$" ngitjho namhlana nizikhulisa ngelanga enazitjala ngalo,
nenza bonyana zithuthumbe ngokusa enazihlomela ngakho;
isivuno sizakunyelela,
ngomhla wesizi nobuhlungu obungalaphekiko.`#9" ngombana nina bafazi nikhohlwe
uZimu wesindiswenu,
azange nikhumbule idwala lobuphephelo benu.
Ngalokho-ke nanyana nitjala iintjalo ezikhethekileko
nihlomelele uzinyana wezizwe ezitjhili iingojwana,="s" Mhlokho amadorobhabo azombelezwe mthangala,
azakutjhiywa njengeendawo ezisantaba namahlathi,
ezatjhiywa babantu lokha ama-Israyeli nafikako.
Inarha leyo izakuba dududu0!Y"Abazukurhuluphela ama-aldari
okumsebenzi wezandla zabo
begodu abazukuqala okwenziwe miminwabo,
okutjho imifanekiso yabo-Atjhera
nama-aldari wetjhwalo.f E"Mhlokho abantu bazakurhuluphela umDali wabo,
amehlwabo aqale oCwengileko wakwa-Israyeli."Imisalela enarheni izakuba siburujo
kube njengalokha nakutlhutlhurwa umuthi we-oliva:
Kusale mabili mathathu ama-oliva
avuthiweko esitlhorini
abe mane mahlanu emagatjeni womuthi lowo.”
Watjho njalo uSomnini uZimu wakwa-Israyeli.:m"Kuzakuba njengesikhathi sokuvuna
lokha nakugwetjwa ikoroyi,
ingalo yomgwebi nayikghedla iinqwambi zekoroyi;
iye, kube njengoburuja iinqwambi
emrhobeni wamaRafa.jM"“Elangeni lakaSomnini idumo lakaJakopo
lizakuba lilize
ngombana inarha izakuhlangulwa.S"Amadorobho wakwa-Efrayimu anemithangala akasekho
nobukhosi beDamaseku bunyelele.
Okuseleko kwe-Aramu kuzakunyamalala
njengedumo lama-Israyeli.”
Watjho njalo uSomnini uMninimandlawoke.jM"Imizi yomHlangulwa itjhiyiwe;
seyingeyemihlambi elala lapho,
kungabi nomuntu oyethusako.s a"Isimemezelo sakaZimu ngeDamaseku:
“Qala, iDamaseku ayisazokuba yidorobho,
izokuba liqubi leququ.c?"Gadesi uSomnini uthi: “Eminyakeni emithathu, njengeminyaka yesisebenzi esiqatjhiweko, idumo lakaMowabi lizakuthathelwa phasi phezu kobana anesiqubuthu sabantu. Imisalela izakuba libinzana, ingabi nedumo namandla.”P" Lelo bekulilizwi uSomnini alikhuluma ngoMowabi esikhathini esadlulako.;o" Godu uSomnini wathi:
“Nanyana uMowabi angazibonakalisa
namkha azikhathaze endawenakhe ecwengekileko,
aye endundumeni kobana ayokuthandaza,
akazukuphumelela.”nU" Ngalokho ihliziywami ilila njengeharibha ngoMowabi,
nomphefumulwami utlhuwela iKhiri-Rheresethi.U#" Itokozo nethabo kususiwe esivandeni seenthelo;
eendiribeni akusabhinwa iingoma, akusahlokonywa
nomtlhodlhi wewayini akasekho ebutlhodlhelweni.
USomnini wathi: “Ngikuthulisile ukuhlokoma!”eC" Ngalokho ngirhahlawula isililo seJazeri
ngebanga leendiribe zeSibhima,
ngikuthambisa ngeenyembezi,
wena Rhetjhibhoni nawe Eliyale
ngombana umkhosi wepi uwele esivunweni
seenthelo zakho nesamabelakho."Ngambala amasimu weRhetjhibhoni atjhwabile,
iye, neendiribe zeSibhima.
Amakhosi wezizwe arhadla amadiribayo akhethekileko
ebekafikelela ngitjho neJazeri,
anabele erhalawumbeni;
amahlumelawo gade asabalala
ayamele ngaphetjheya kwelwandle./W"Kodwana nje uMowabi sewuyazilila.
Boke abantu bakhona bayalila
ngebanga lamakwapa wamadiribe weKhiri-Rharesethi.
Iye, niyahumuza ngombana nibhujiswe nya.#?"Sizwile ngokuziphakamisa kwakaMowabi.
Uzikhukhumeza khulu!
Ukuzigqaja, ukuziphakamisa, ukuzitjhaya
nekulumakhe emumoya
kulilize lakolize.W'"Angithi isihlalo sakho sobukhosi
sinzinze ekwethembekeni
begodu phezu kwaso kuhlezi othembekako!
Iye, ngetendeni lakaDavida kunombusi
othanda ubulungiswa
notjhisakalela okulungileko.”gG"Vumela abahlakazekileko bethu
bakhosele kuwe,
ube siphephelo sakaMowabi
kiloyo ofuna ukubarhayila.
Ngambala, isifuthefuthe lesi sizakuphela,
ukurhayila kukhawuke
nabagandeleli banyamalale enarheni.4a"Nje-ke, yiza neqhinga, wenze isiqunto;
sigubuzesa ngomthunzakho njengobusuku
lokha ilanga nalisefokothweni;
ufihle abahlakazekileko,
ungembuli abaphalali. "“Njengeenyoni ezizulazulako,
lokha naziqotjhwe eenhlakaneni zazo,
anjalo namadodakazi wakwaMowabi,
emazibukweni we-Arinoni.  ;"Thumelani amaqamana njengesibiko
kumbusi wenarha yakwaJuda
ukusukela eSela ukuqamula erhalawumbeni,
ukuya entabeni yeZiyoni nomlayezo othi:c ?" UZimu wathi:
“Nanyana amanzi weDibhoni azele ngeengazi nje,
ngiyatjho ngizakwehlisela phezu kweDibhoni ngokudluleleko:
amabhubezi kilabo abaphunyurhileko beMowabi,
iye, kilabo abamisalela yenarha.”  "Mbala, kuhlatjwe umkhosi
enarheni yakwaMowabi;
ukurhahlawulokho kufikelele e-Egilayimu
bekwafikelela neBheri-Elimu.  "Ngalokho umnono abawuzuzileko,
nalokho abakubutheleleko,
bakuthethe bakhamba nakho
ngaphetjheya komlanjana wemidubi."ngombana amanzi weNimrimu omile,
utjani butjhwabile, ihlaza liyatjhabalala,
iye, akusenalitho elihlaza elisaseleko.zm"Ihliziywami irhuwelela ngoMowabi,
abaphalali bakhe babalekela eTsowari
ne-Egilathi-Tjhelitjhiya.
Mbala, emkhuphukeni weLurhithi
benyuka barhahlawula;
iye, nendleleni eya eRhoronayimu,
bazwakalisa isililo sokurhayilwa5c"IRhetjhibhoni ne-Eliyale ziyarhuwelela,
amezwazo azwakala ukufikela eJahatsi.
Ngalokho amadoda ahlomileko wakwaMowabi
ahlaba umkhosi imiphimbawo beyarhotjhoza."Eendledlaneni abantu bembatha iinzilo;
bakhuphukela emaphahleni weenkumba nematatawini,
godu woke umuntu wehla alila.7g"Ngalokho iDibhoni ikhuphukele ethempelini,
iye, eendundumeni yayokurhahlawula;
uMowabi ulilela iNebo neMedeba.
Zoke iinhloko zigudiwe,
kwasuswa zoke iindevu.2 _"Isimemezelo sakaZimu ngeMowabi:
Ngambala ngobusuku bokurhayilwa
i-Ari-Mowabi beyibhujisiwe!
Ngambala ngobusuku bokurhayilwa
neKhiri-Mowabi beyibhujisiwe!#?" Izakuthini ipendulo eenthunyweni zamaFilista na?
Izakuthi: USomnini usekele iZiyoni
nabadududu ebantwini bakhe
bazakufumana ubuphephelo kiyo.9k"Lila wena sango;
rhahlawula nawe dorobho,
phelani amandla noke nina eFilistiya
ngombana kuvela intuthu ngetlhagwini
begodu akakho otjhiyiweko ekampeni yebutho.:m"Abachake khulu kwa-Israyeli
bazakufumana amadlelo
nabadududu balale baphephile.
Kodwana ngizakubulalisa umrabhakho ngendlala,
iye, indlala ibulale imisalelakho.S"Noke nina eFilistiya ningajekezeli
ngokuphuka kwentonga enimadlhako
ngombana emsileni wenyoka
kuzakuphuma imbedla
nesithelo sayo kuzakuba yinyoka emhlwazi,
emsinyana inga iyaphapha.M~"Nakhu okwamenyezelwa ngomnyaka okwahlongakala ngawo ikosi u-Arhazi:&}E"Ngambala uSomnini uMninimandlawoke
ukuhlosile lokho,
nje-ke ngubani ongakutshwilisa na?
Isandla sakhe selulekile,
ngubani ongasirhunyeza na?v|e"Leli liqhinga elihloselwe iphasi loke;
iye, sisandla sami esilulekele
ngaphezu kwazo zoke izizwe.”#{?"Ngizakwephula ama-Asiriya enarhenami,
ngiwatshidlhe ngeenyawo eentabeni zami.
Ijogi lawo lizakususwa ebantwini bami
nomthwalwawo emahlombabo. z"USomnini uMninimandlawoke ufunge wathi:
“Njengombana ngicabangile, kuzakuba njalo
nanjengombana ngitlamile, kuzakwenzeka.y7"“Ngizayenza ibe sitete
nendawo yokuhlala abogubudu.
Ngizayithanyela ngomthanyelo orhayilako.”
Watjho njalo uSomnini uMninimandlawoke.Sx"ngombana ngizakujamelana nawo.”
Watjho njalo uSomnini uMninimandlawoke.
“Ngizakuqunta eBhabheli ibizo nemisalela,
abantwana neenzukulwana.”
Watjho njalo uSomnini uMninimandlawoke.,wQ"Lungisani indawo yokubulalela amadodanakhe,
ngebanga lezono zaboyise.
“Akangasavuki kobana azuze iphasi
namkha agcwalise ubuso belizwe ngamadorobho,@vy"angeze wangcwatjwa njengamakhosi amanye
ngombana urhayile inarhakho,
wabulala abantu bekhenu.
Inga iinzukulwana zabenza okumbi
angeze kusakhulunywa ngazo nini nanini.ru]"kodwana wena ulahlelwe kude nezindla lakho,
njengombungu ongabulungwa emathuneni.
Wena wembethwe ngabafileko,
abahlatjwe ngesabula,
abatjhinga phasi emgodini,
badibizeswe ngamatje.
Njengesidumbu esigadangwakoLt"Woke amakhosi wezizwe alele ngedumo,
enye nenye ethuneni layo, s"Nguye owenza ilizwe laba njengerhalawumba,
wagiriza amadorobhalo,
wangavuma bona abathunjwa bakhe
babuyele ekhaya.’r!"Abakubonako bazakugolozela,
bakuqalisise kuhle, bathi,
‘Umrhali lo, akusuye loya owanyakazisa iphasi,
wasikinya nemibuso na?]q3"Kodwana wehliselwe endaweni yabafileko,
iye, emajukujukwini welizwe labaleleko.Yp+"Ngizakwenyukela esitlhorini samafu,
ngizithathe njengofana nongoPhezulu.’ooW" Nguwe owathi ehliziywenakho,
‘Ngizakwenyukela ezulwini,
ngivuse isihlalo sami sobukhosi
ngaphezu kweenkwekwezi zakaZimu;
ngizakuhlala entabeni yehlangano yeendalwa zezulu,
emajukujukwini wentaba yabozinyana. n" “Maye, ukuwa kwakho ezulwini wena Khwezi,
iye, wena ndodana yamarimarima!
Wehliselwe equlwanini,
wena owise izizwe!3m_" Idumo lobukhosi bakho lehliselwe
endaweni yabafileko
kanye netjhada lamaharibhakho.
Iimpethu zimuseme ngaphasi kwakho
neembungu zimukghadi ngehla kwakho.plY" Boke bazakufakaza bathi kuwe,
‘Nawe sele ubuthakathaka njengathi!
Sele ufana nathi patsi!’pkY" “Indawo yabafileko ngaphasi iyasikinywa,
kobana ikuhlangabeze nawufikako:
ngebanga lakho ivusa iinthunzi;
iye, boke ebegade babarholi bephasi.
Iphaphamise eenhlalweni zobukhosi
boke ebegade bamakhosi wezizwe.j/"Ngitjho nemisayipurusi ithabile ngekosi leyo,
imisedari yeLibhanoni ithi,
‘Soloko walaliswa phasi,
abagawuli abasenyukeli kithi.’Xi)"Iphasi loke liphumulile begodu linokuthula,
abantu bazwakala ngokuhlokoma.h"Elakeni labo, baphobola abantu
amaduma anganamkhawulo.
Ebukhalini babo, babusa izizwe
ngelandelela enganasirhawu.Pg"USomnini wephule idondolo labakhohlakeleko,
iye, intonga yababusi.f "uzakutjho nasi isiga ngekosi yeBhabheli uthi:
“Akhese nithi niyaqala ukuphelelwa komgandeleli!
Ubunzima sebuphelile!e"Wena Israyeli, mhlana uSomnini akunikela ukuphumula eenhlungwini nekuwurubajekeni kwakho kanye nemsebenzini onzima ebewusetjenziswa wona,jdM"Izizwe zizabathatha zibalethe endawenabo.
Ikumba ka-Israyeli izazithumba
njengamakhoboka namakhobokakazi enarheni kaSomnini.
Bazakuthumba labo ebegade babathumbile,
babuse phezu kwalabo ebegade babagandelele.:c o"Ngaleyondlela uSomnini uzakurhawukela uJuda
abuye akhethe u-Israyeli,
ababuyisele enarhenabo.
Abatjhili bazazifaka hlangana nabo
bazinamatheze ekumbeni kaJakopo..bU" Iimpisi zizakubetha umule
emibhotjhongweni yeBhabheli
nabophagana eengodlweni zemikhuba.
Isikhathi seBhabheli sitjhidele,
amalangayo angekhe elulwe.)aK" Abothurhu berhalawumba bazakulala lapho
neenkumba zayo zizale iindalwa ezitlewulako;
lapho, kuzakuhlala iinciliba,
kweqayeqe iimbandana ezisambuzi.2`]" Ayisoze beyisaba nezakhamuzi,
iye, ingasahlalwa, iinzukulwana ngeenzukulwana.
Ama-Arabhu asoze ahloma amatendawo
nabelusi angeze balalisa imihlambabo lapho. _9" NakuyiBhabheli, igugu lemibuso,
ubuphaziphazi bedumo lamaKasidi,
izakuba njengamadorobho weSodoma neGomora
ngelanga uZimu awaketula ngalo.^ " Imisebawo izokubulala amasokana,
akazukuba nezwelo phezu kwesithelo sesibeletho;
amehlwawo akazukurhawukela abantwana.`]9" Qalani, ngibavusele amaMede,
anganamsebenzi nesiliva,
nangathatjiswa ligolide.\" Amasana wabo azakuphihlizelwa ehlabathini
phambi kwamehlwabo baqalile;
iinkumba zabo ziphangwe,
abafazi babo bagagadlhelwe.f[E" Boke abafunyanwako bazakuhlatjwa ngesabula,
iye, boke abathunjiweko babulawe ngesikhali.(ZI" Njengetsephe ethusiweko
nanjengezimvu ezinganambuthi,
ngiloyo naloyo uzakuphendukela ebantwini bekhabo,
omunye nomunye abalekele enarheni yekhabo.GY" Ngizakusikinya amazulu
ukuze iphasi lihlengezele
litjhide ebunzinzweni balo.
Lokhu kuzakwenzeka
ngetukuthelo kaSomnini uMninimandlawoke
elangeni lelaka lakhe elivuthako.lXQ" Ngizakwenza bonyana obhubhako
abe yivelakancani kunegolidembala,
iye, kunegolide le-Ofiri.&WE" Ngizakuhlunguphaza iphasi ngobumbi balo
nabakhohlakeleko ngamacalabo.
Ngizakuphelisa ukuzitjhaya kweendeleli,
ngithobise ukuzigqaja kweenrhonga.3V_" Iinkwekwezi zesibhakabhaka,
ngitjho nezesiRuthwana nemithala yazo
azizukukhupha umkhanywazo;
ilanga lizakufiphala lisaphuma
nenyezi ingavezi umkhanywayo.(UI" Qalani, ilanga lakaSomnini litjhidele ngelunya,
ngobukhali nangelaka elivuthako
kobana lenze inarha ibe ligagadu;
iye, libhubhise izoni zayo kiyo.T1" Abantu bazakukhungatheka,
bembathwe ziinhlungu neenhlabi
njengomfazi onemirhelo;
baqalane ngokukakamala,
ubuso babo buphaphatheke._S7" Yeke zoke izandla zizakunyefa
nehliziyo enye nenye yobhubhako
iphele amandla.cR?" Rhahlawulani ngombana ilanga lakaSomnini litjhidele;
likubhubhisa okuvela koSabekako.Q" Livela enarheni ekude,
emaphethelweni wesibhakabhaka.
USomnini uza neenkhali zetukuthelwakhe,
kobana abhubhise ilizwe loke.EP" Kunetjhada eentabeni,
kwanga ngelesiqubuthu sabantu!
Imibuso yephasi ihlokoma ngomkhosi,
iye, izizwe zibuthene ndawonye!
USomnini uSomandla uhlele ibutho
kobana lilwe!O/" Mina ngokwami ngiyale ibutho lami elicwengileko,
ngabiza iingorho zami
kobana zifeze ilaka lami,
iye, lezo ezijabula ngobukhosi bami.N+" Phakamiselani iphawu phezu
kwentatjana esipuna,
nibarhuwelele ngelizwi elikhulu,
nibakhwebe bona bangene
emasangweni weenkhulu.MM " Isimemezelo sakaZimu ngeBhabheli esambulelwa u-Isaya umsa ka-Amotsi:}Ls" Hlokomani, nililizele nina zakhamuzi zeZiyoni,
ngombana mkhulu hlangana nani
oCwengileko wakwa-Israyeli.”fKE" Dumisani uSomnini
ngombana wenze izinto ezibabazekako;
lokhu akwaziwe ephasini loke.!J;" Mhlokho nizakuthi:
“Bongani uSomnini, nibize ibizo lakhe;
nazise izenzo zakhe phakathi kwezizwe;
nimemezele bona ibizo lakhe liphakamile.>Iw" Nizakukha amanzi ngokuthaba
emthonjeni wesindiso.H1" Ngambala uZimu uyisindiswami,
ngizamethemba ngingesabi.
USomnini, iye uSomnini umamandla
neenkhwepha zami
begodu uyisindiswami.”G +" Mhlokho wena Israyeli uzakuthi:
“Somnini, ngizakukudumisa.
Nanyana bewungisilingakalele,
ilaka lakho lisukile wabuye wangiduduza.+FO" Kuzabakhona indlela evulekileko
yemisalela yabantu bakhe.
Kilabo abasele e-Asiriya,
kuzakuba njengamhlana ama-Israyeli
aphuma enarheni yeGibhide.SE" USomnini uzakubhubhisa ilwandlana leGibhide;
akhombe iYufrathe ngesandla sakhe,
ngommoya onamandla ayirhadle,
ibe milanjana elikhomba
ukuze umuntu akwazi ukweyama khona ngamapatlagwana.emehlelweni wemibundu yamaFilista ngetjingalanga,
bazakuphanga ipahla yabantu bepumalanga.
Bazakulawula i-Edomu neMowabi, ama-Amoni abakhonze.%CC" Umona ka-Efrayimu uzakunyelela
nezitha zakaJuda zipheliswe.
Iye, u-Efrayimu angekhe asaba nomona ngoJuda
noJuda angasabi sisitha saka-Efrayimu.'BG" Uzakuphakamisela izizwe iphawu,
abuthelele abahlakazekileko bakwa-Israyeli;
abuthe abaphadlhaleleko bakwaJuda
kusukela emagumbini womane wephasi._A7" Mhlokho uSomandla uzakwelula isandla sakhe kwesibili
ukuhlenga imisalela yabantu bakhe abaseleko,
abasuse e-Asiriya, eGibhide, ePatrosi, eKutjhe,
e-Elamu, eTjhinari, eRhamathi neenhlengeleni zelwandle.t@a" Mhlokho umrabhu kaJese uzakujama njengephawu ebantwini;
izizwe ziwuhlulukele nekhaya lawo libe lidumo.0?Y" Akakho ozakuba nokulimaza
namkha abange umonakalo
entabenami ecwengileko
ngombana iphasi lizakuzala ilwazi lakaSomnini
njengamanzi asibekele ilwandle.w>g" Isana lizakuthakasa hlanu komgodi webululu
nomntwana omncani afake isandla sakhe
ngemgodini wembedla.}=s" Ithole lizakudla mrhula munye nebhere,
amakonyana wakhona alale ndawonye,
ibhubezi lidle utjani njengekomo.#<?" Ipisi izakuphila nemvana,
ingwe ilale ndawonye nembuzi;
ikonyana, ibhubezana
nesilwana esinonisiweko kuzakuba ndawonye
kweluswe msanyana.^;5" Ukulunga kuzakuba libhande ephangweni lalo,
iqiniso libe sithukulo edinini lalo.I: " Iye, lizakugweba abadududu ngokulunga,
kwabasweleko bephasi liqinte ngokulinganako.
Lizakurhadla iphasi ngentonga yeembhena zalo;
ngomphefumulo womlomalo libhubhise iinkhohlakali.9" Indlela elithatha ngayo izinto
izakunzinza ekwesabeni uSomnini.
Alizukugweba ngokubona kwalo
namkha liqunte ngezwabethi.81" UMoya kaSomnini uzakuba phezu kwalo,
uMoya wokuhlakanipha nokuzwisisa,
uMoya wokweluleka namandla,
uMoya wokwazi nowokwesaba uSomnini.g7 I" Nanyana kunjalo ihlumela lizakuvela esidindini sakaJese
iye, liqumbe lirarhe emirajenakhe.U6#" "Izakurhadla iinthurhana ngezembe;
iLibhanoni izokuwa phambi koSomandla..5U" !Madekhethu!
USomandla, uSomnini uMninimandlawoke
uzokukghedlha iingala ngamandla amakhulu.
Imithi ephakamileko izakugawulwa,
iye, emide iwele phasi.4" Namhlanjesi ikosi leyo
izabe ijame eNobi
ikhombe ngesandla sayo
entabeni yethempeli leZiyoni,
embundwini weJerusalema.X3)" IMadimena ibalekile;
izakhamuzi zeGebimu zibuthelela ipahlazo ebubhacweni.k2O" Rhahlawula wena ndodakazi yeGalimu!
Ulalele wena muzi weLayitjha!
Phendula wena Anatothi!1" Nje-ke ibutho layo lavundla umrhoba
laqupha ubusuku eGeba.
IRama iyathuthumela,
iGibeya yakwaSawula iyabaleka.P0" yadlula e-Ayathi,
yaya eMigroni
yatjhiya ipahlayo eMikimatjhi./5" Mhlokho, umthwalo wekosi ye-Asiriya
uzakususwa emahlombenenu
nejogi layo entanyenenu lizakwephulwa.
Yenyukela phambi kwepango enomnotho,p.Y" USomnini uMninimandlawoke uzakujuguja isibebhu
ngehla kwama-Asiriya
kube njengalokha amadlha amaMidiyani
edwaleni le-Orebi.
Intongakhe izakuba ngehla kwelwandle
uzayiphakamisa njengombana ayiphakamisa eGibhide.}-s" Masinyana ukusilingeka kwami kini kuzakuphela
nobukhali bami buzakunqotjhiswa
ekubhujisweni kwe-Asiriya.”d,A" Ngalokho-ke, nakhu okutjhiwo nguSomandla, uSomnini uMninimandlawoke:
“Nina bantu bami enihlala eZiyoni,
ningesabi i-Asiriya nayinibetha ngentonga
iphakamisela umtjhiza ngakini
njengokwenza kweGibhide.e+C" USomandla, uSomnini uMninimandlawoke
umemezele waqeda:
lokho ukwenze elizweni loke.>*u" Wena Israyeli, nanyana abantu bakho
bangangetjhwabatjhwaba yelwandle,
kuzakubuya imisalela kwaphela.
Ukubhujiswa kwakho sekumenyezelwe,
kuzakupheleliswa ngokulunga.[)/" Abasindileko bazakubuya
iye, imisalela kaJakopo izakubuyela kuZimu onamandla.I( " Mhlokho imisalela yakwa-Israyeli,
okutjho abasindileko bendlu kaJakopo
bazazeyama ngeqiniso kuSomnini,
ongoCwengileko wakwa-Israyeli.
Angekhe basazeyama ngaloyo owabamukulako.g'G" Nemithi eseleko yehlathi layo izakuba libinzana
ngitjho nomntwana uzayibala abe ayitlole.& " Uzakubhubhisa ubuhle behlathi
nemitjhana yakhona,
iye, amatjhwaba nesiqu.
I-Asiriya izakuba njengokuqobeka kowako..%U" Umkhanyo ka-Israyeli uzakuba mlilo,
iye, oCwengileko wakhe abe malangabi;
ngelanga linye nje umlilo lo uzakutjhisa
bewuqothule ameva neminga ye-Asiriya.@$y" Yeke, uSomandla, uSomnini uMninimandlawoke
uzokukhehlisa iimbitjhimbitjhi zekosi ye-Asiriya;
iye, uzokuthumela umgomani ovutha njengomlilo
hlangana nabahloniphekako bayo._#7" Izembe vane khelizikhukhumeze
phezu kogawula ngalo na?
Isarha yona iyazikhakhazisa
phezu kosarha ngayo na?
Umtjhiza wona uyamjuguja owuphakamisako
namkha intonga iphakamise ongasiso isigodo na? xS~}}|{{WzzOzyNxwvvutt"ss{rrqdpp.oannmFlkjjYihhgffyeee$ddscc-baa=`g__D^^F]u\\[ZZY*XWWV{UU%TTSS6RR>QQSPONNN M]LLIKK+JTIHH!GGCFFIEEDdC]BAA@*?<>Y=<<{<;:99]88d7.654453r22]1Q0o0&/...-x,,<++@*))+(l'w&&%X$##"c!w sM!`/o8 d=p t 9 [g<)"TxW&'"AmaGibhide ababantu, akasinguZimu,
iinjomani zawo ziyinyama, azisimumoya.
Lokha uSomnini nelula isandla sakhe,
umsizi oliGibhide uzakukhutjwa, nosizwako uzakuwa,
boke bazakubhubha ndawonye.I% "Kodwana ungohlakaniphileko yena
begodu unekghono lokwehlisa ihlekelele.
Yena akatjhuguluki emezwinakhe
kodwana uzakujamelana nesigungu seenkhohlakali,
nabasizi beengilamkhuba.$ "Bazazizwa abehlela eGibhide
kobana bayokufuna isizo.
Bathembele eenjomanini,
iye, bathembela eenkaraneni zepi
nebakhwelini bazo ngombana zizinengi khulu,
kodwana bangaqaleleli koCwengileko ka-Israyeli,
namkha bafune uSomnini!#"!ngombana iziko lalungiselelwa kade;
iye, lahlelelwa ikosawo.
USomnini wenza umgodi weziko
watjhinga begodu waba banzi.
Kunamalahle avuthako neenkuni ezinengi,
nje-ke ukuphefumula kwakaSomnini
sele kuvuthela njengomlandelande wesibabuli.\"1" Okhunye nokhunye ukurithwa ngeswazi lokuhlunguphaza
uSomnini azakulidosa phezu kwe-Asiriya,
kuzakuphekelelwa litjhada labosotjherere namaharibhana
negido lokuzahlukanisela.
Uzakulwa nama-Asiriyap!Y"I-Asiriya izakubethwa ngevalo
lokha nayizwa ilizwi lakaSomnini
nalokha arhidla ngeswazi lakhe.Q "USomnini uzakuzwakalisa ilizwi lakhe elindondako;
etukuthelweni evuthako
uzakubonisa ukubetha kwengalwakhe
ngelangabi lomlilo oqothulako,
ngetjhada lezulu, ngesiwuruwuru nangesinanja.oW"Nizakubhina iingoma
njengalokha nanizihlambulula
ebusuku ngaphambi komnyanya.
Kuzakuba nethabo ehliziyweni
njengalokha nakubethwa inghwani lekhambo
lokukhuphukela entabeni kaSomnini
olidwala laka-Israyeli.Y+"Ukuphefumula kwakhe kufana nomlambo
ophuphuma ukufikelela entanyeni.
USomnini uyeza kobana ahlunge izizwe,
ngesihlungo sokurhayila;
iye, nokufaka emihlathini yabantu
amatomu abadurhisako.<q"Qala, ibizo lakaSomnini livela kude,
ilaka lakhe liyavutha
lenza isimukuthu esimabhombo.
Iimbhena zakhe zizele itukuthelo,
nelimu lakhe lifana nomlilo oqothulako.W'"Ukukhanya kwenyezi kuzakufana nokwelanga. Ukukhanya kwelanga kubuyelelwe kalikhomba njengokukhanya kwamalanga alikhomba, mhlana uSomnini abopha amanceba wabantu bakhe, alaphe amaduma avezwe kubetha kwakhe.+"Kenye nenye intaba ephakemeko nombundu omude kuzakuba nemilanjana egeleza amanzi ngelanga lokurhayilwa okukhulu lokha nakugirika imibhotjhongo.|q"iinkomo nabodumbana abalima amasimu bazakudla ifuru ethanjisiweko eyaphuma nakweliwa ikoroyi ngetjhefula neforogo.C"UZimu uzakunisa izulu phezu kwembewu oyitjalileko esimini, akunikela ikoroyi okumkhiqizo wequlwani. Umkhiqizo lowo uzakuhloma bewunone. Mhlokho ifuywakho izakukarula emadlelweni abanzi;/W"Yeke nizakusilaphaza abosingazimu ababazwe ngesiliva neenthombe zenu ezinamekwe ngegolide. Nizabalahla njengomtjhubelo. Nizakuthi kibosingazimabo: “Sukelani le!” "Nanijikela ngesidleni namkha ngesinceleni, iindlebe zenu zizakuzwa ilizwi ngemva kwenu lisithi: “Nasi indlela: Khambani kiyo.” "Nanyana uSomandla aninikela isikwa sesizi namanzi wamatshwenyeko, yena ongumfundisenu angeze asazifihla godu namehlwenu azambona.'G"Ngambala, nina bantu beZiyoni, bahlali beJerusalema, anisazukulila. USomnini uzakuba nomusa kini ekuzwakaleni kwesililo senu. Iye, nakasizwako uzasiphendula.,Q"Nokho uSomnini ulindele ukuba nomusa kini,
yeke, uzakuphakama ube nesisa kini,
ngombana uSomnini unguZimu wokulunga.
Babusisiwe boke abaqalelela kuye.b="Ikulungwana izakubaleka ngokwethuselwa ngoyedwa,
iye, nibaleke noke ngokwethuselwa ngabahlanu,
kufikela benisukelwe ninodwa tere
njengesika phezu kwesiqongolo sentaba,
iye, njengephawu phezu kombundu.b="nathi:
“Awa thina! Sizakubaleka ngeenjomani.”
Ngalokho-ke nizakubaleka kwamambala!
Godu nathi: “Sizakukhwela iinjomani ezinebelo khulu.”
Ngalokho-ke abanigijimisako bazakuba nebelo khulukhulu!I "Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uSomandla
ongoCwengileko wakwa-Israyeli:
“Nanibuyela kimi nibekezele, nizakusinda,
amandlenu azakuba sekuzithobeni nethembeni.”
Kodwana nalile,U#"USomnini uzalisasambisa ngokungalitlhuweli.
Njengokwephuka kwembiza yombumbi lizakuphahlaka
kungabi neqetjhana hlangana neenquqwana
lokokha amalahle eziko
namkha lokukha amanzi esizibeni."=" nje-ke, icala lelo kini lizakuba
njengelifa emthangaleni ophakamileko,
osele utjhigamele ukubhusuka phasi
nokuwa kwawo kwenzeka msinyana.”=s" Ngalokho nakhu okwatjhiwo ngoCwengileko wakwa-Israyeli:
“Ngebanga lokobana nilahle ilizwi leli,
nabeka ithemba lenu ekugandeleleni nekohlakalweni,
nabambelela kikho,g G" Tjhiyani indlela yekadeni, nisuke kiyo;
nisisusele thina ngoCwengileko wakwa-Israyeli.”; o" ngombana bathi kubaboni: “Ningaboni!”
Kubaphorofidi bathi: “Ningaphorofidi okuliqiniso kithi,
kodwana sitjelani okusikarako kwaphela.
Phorofidani isilahlekiso!s _" Ngambala lesi sisizwe esihlubukako!
Babantwana abakhohlisako,
abangalaleli iimfundiso zakaSomnini; o"Khamba khona nje,
ufese ukutlole lokho phambi kwabo emqebethwini,
ukutlole ngokugobhodlha
ukuze kube ngokwesikhathi esizako,
iye, kube bufakazi banini nanini.” "Mbala, iGibhide imumoya kwaphela,
angeze yaba nobubhadekelo!
Ngalokho ngithi ngayo,
‘Ingunomrhaso ongasikinyekiko’.P"Umthwalo obotjhelwe eenlwaneni sewungesewula,
iye, enarheni yamahlungu nesizi,
lapha kunamabhubezi asikazi
naduna abhodlako,
iye, inarha yeenqandani
neenyoka ezimsinya inga ziyaphapha.
Bathwele umnothwabo emhlana wabodumbana
namagugwabo emalundeni wamakamela,
baya esizweni esinganabubhadekelo.(I"omunye nomunye wabo uzakuba sehlazweni,
ngebanga lesizwe esingeze sababhadekela,
iye, isizwe esinganasizo nanzuzo,
kwaphela ihlazo nokurhubutjhwa.W'"“Lokha iinkhulu zabo naziseTsowani
nabazenda babo sele bafike eRhanesi,"Ngalokho ukukhosela ebuphephelweni bakaFaro
kuzakuba lihlazo kini
nokuphephela emthunzini weGibhide
kube kurhubutjhwa kwenu.&E"Ngaphandle kokukhombela indlela kimi
bayaphuma, behlele eGibhide,
kobana bayokukhosela ebuphephelweni bakaFaro,
baphephele emthunzini weGibhide.< s"USomnini wathi:
“Bazazizwa abantwana abanekani,
abenza amano kodwana kungasiwo wami,
benze isivumelwano ngaphandle kwentandwami,
bangezelele isono phezu kwesono.kO"Labo abadurhileko emmoyeni, bazakuzwisisa,
nabanghonghoyilako bazakufunda ukuba nengqondo.”8i"ngombana lokha abantwabakhe nababona
umsebenzi wezandla zami phakathi kwabo,
bazakudumisa ibizo lami,
badumise oCwengileko kaJakopo,
besabe uZimu ka-Israyeli./W"Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini owahlenga u-Abrahamu,
malungana nekumba kaJakopo:
“UJakopo akasazukuba neenhloni,
nobuso bakhe abusazukuphaphatheka~u"iye, labo abadurhisa abantu ngamezwi,
babekele umlamuli isifu ebandla,
baphayele olungileko ngeqadi ngelize.w~g"Onelunya akasazukuba khona,
nomnyefuli uzakuphelelwa,
boke labo abaquphe ukwenza ubumbi bazakujutjwa,q}["Abazithobileko bazakubuye bathabe kuSomnini
nabadududu khulu bahlokome koCwengileko wakwa-Israyeli.}|s"Mhlokho iinthulu zizakuzwa amezwi womsongo;
kuthi iimphofu zivuleke amehlo
ekufifiyeleni nebumnyameni bazo.{w"Ngokukopheza kwelihlo
iLibhanoni izakuba yisimu enothileko,
iye, isimu enothileko ibonakale seyinjengehlathi.gzG"Ukonakala okungaka!
Umbumbi angathathwa bona mdaka na?
Okudaliweko kungathi kumdali okudalileko,
“Akakangidali kuhle!”,
namkha okubunjiweko kuthi kokubumbileko,
“Umbumbami lo akanangqondo!” na? y9"Maye kini
nina enifihlela uSomnini amano ngokuzikileko,
nina eninezenzo zobumnyama,
nenithi: “Ngubani osibonako?
Ngubani osaziko?”Vx%"ngalokho ngizakubuyelela godu,
ngenze okumangazako ngabantwaba,
iye, okurarako nokungakaqheleki:
Ukuhlakanipha kweenhlakaniphi zabo kuzakuphupha
nengqondo yobuhlakani babo izakunyelela.”_w7" USomandla uthe:
“Ngebanga lokobana abantwaba,
batjhidela kimi ngemilomabo,
bangidumisa ngeembhena zabo,
khisibe iinhliziyo zabo zikude nami,
nokungilotjha kwabo
kungokweemfundiso zabantu, v" Godu nawunikelwa abangakwazi ukufunda kuthiwe, “Siyanikhombela, akhese nifunde lapha!”, bathi, “Thina asikwazi ukufunda!”.;uo" Isambulo sakho koke lokhu kini sifana namezwi womtlolo osongiweko. Nawunikelwa abakwazi ukufunda, bayalwe kuthiwe, “Fundani lokhu!”, bathi, “Asikwazi ngombana usongiwe.” t9" Mbala, uSomnini urhutjhulele phezu kwenu
ummoya wobuthongo,
uvale amehlwenu, okutjho abaphorofidi,
wembese iinhloko zenu, okutjho ababoni.5sc" Zimangazeni, nimangale,
niziphophaze niphophale!
Abaphorofidi bayadakwa,
kodwana ingasi ngewayini
nabaphristi bayatherezela,
kodwana ingasi ngamarhugu!prY"Njengomuntu olambileko nabhudanga agoma,
aphaphame asaphethwe yindlala,
nanyana owomileko nabhudanga asela,
aphaphame abogaboga aphethwe mrhawu,
sizakuba njalo nesiqubuthu sezizwe zoke,
esilwa nentaba yeZiyoni.:qm"Isiqubuthu sazo zoke izizwe ezisahlela i-Ariyeli,
boke abalwa nayo kanye nesiphephelo sayo
nalabo abayibandezelako,
bazakufana nebhudango,
iye, umbono webusuku.6pe"Uzakukhanjelwa nguSomnini uMninimandlawoke ngomdumo,
ukusikinyeka kanye netjhada elikhulu;
ngesivunguvungu nangesiwuruwuru
kanye namalangabi womlilo oqothulako.o/"Nokho, ngomzuzwana nje,
iwoma lezitha zakho
lizakuba njengethudlana,
nesiqubuthu sabanelunya
sibe njengomungu ophetjhulwa mumoya.5nc"Uzakuguqiswa, utjhebe phasi ngomlomo,
ukhume ihlabathi,
uzakuginya amagama nawukhulumako,
ungundaze inga uyathethelela,
iye, ilizwi lakho lihlebe ethulini.vme"Ngizakuvimbezela mahlangothi woke,
ngikuragelele mazombe ngeenthala,
ngenze imiqaqado magegana nawe.~lu"kodwana ngizakuhlunguphaza i-Ariyeli,
kube nokulila nokuzila;
iye, idorobheli kimi lizakuba yikehla yomlilo.8k k"Uzazizwa wena Ariyeli, kehla yomlilo;
iye, wena Ariyeli,
dorobho elivinjezelwe nguDavida!
Ragelani phambili umnyaka nomnyaka,
nenze iminyanya ngesikhathi sayo,{jo"Lokhu nakho kuvela kuSomnini uMninimandlawoke,
unezeluleko ezimangalisako
begodu unikela ipumelelo ekulu.i"Iinthoro zokwenza isikwa ziyasilwa,
kodwana akahlali azibhula.
Ukhambisa iinjomani nekarana phezu kwazo
kodwana azisilisiswa.*hM"Ikumini ayibhulwa ngesileyi sokubhula
nanyana kugedwe ikarana yamavili phezu kwayo.
Awa, imihlobohlobo yekumini
ibhulwa ngesibhulo namkha ngesigodo.5ge"UZimakhe uyamyala
amfundise okufaneleko.0fY"Lokha nasele aleleze isimu,
urhatjha imihlobohlobo yekumini
atjale ikoroyi, inyaluthi nebhali endaweni efaneleko
kanye nomunye umhlobo wamabele ngemaqadi.uec"Ingabe umlimi uhlala alimela ukutjala na?
Ingabe uhlala abhedula
abe aphadlhe amagade wesimakhe na?Ed"Lalelani, nizwe ilizwi lami,
yelelani, nizwe ikulumami.]c3"Yeke, masani ukunyefula;
nakungasinjalo amakhamandelenu azakuqiniswa.
Mbala, ngizwe umyalo
ovela kuSomandla onguSomnini uMninimandlawoke
begodu unzinzile:
Inarha izakubhujiswa ngokupheleleko!b"USomnini uzakuvela njengentabeni yePeratsimu,
avuthe ngetukuthelo njengemrhobeni weGibeyoni,
kobana enze izenzo zakhe.
Kodwana izenzo zakhe zizakumangalisa!
Iye, uzakuvela kobana enze umsebenzakhe,
kodwana umsebenzakhe awukajayeleki!|aq"Umbhede mfitjhani khulu,
kobana ningathabalala kiwo,
nengubo yincani khulu,
kobana ningazembesa ngayo.`"Njalo ekuseni nasidlulako, sizaniphephula,
sizakuvunguza ubusuku nemini ngamalanga.
Kwesabeka khulu nakuzwakala umlayezo othi:>_u"Yeke isivumelwano sakho nokufa zakupheliswa,
isibopho sakho nendawo yabafileko asizukujama;
lokha isiwuruwuru esinamandla nasidlulako,
nizakuba yinto yaso yokugadangwa.-^S"Ngizakwenza ubulungiswa bube silinganiso,
nokulunga kube sinqophisamakho.
Isinanja sizakumadlha isiphephelo samala
namanzi awulukele phezu kobusithelo.g]G"Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“Qala, nginguloyo obeke ilitje lesisekelo eZiyoni,
iye, ilitje elizizinyiweko,
ilitje eliqakathekileko lejika elinzinzileko.
Onethemba akasoze atatazela.”l\Q"Ngambala nithe:
“Senze isivumelwano nokufa,
iye, isibopho nendawo yabafileko:
Lokha isiwuruwuru esinamandla nasidlulako
asizukuza kithi,
ngombana senze amanga ubuphephelo bethu,
sabhaca ngekohliso.”f[E"Yeke, lalelani ilizwi lakaSomnini nina nyefuli,
iye, nina enibusa abantwaba eJerusalema!1Z[" Ngalokho ilizwi lakaSomnini kibo lizakuba ngilokhu:
“Tsavu latsavu, tsavu latsavu,
khavu lakhavu, khavu lakhavu!
Libinzana lapha nebinzana laphaya!”
Umphumela walokho kuzakuba
kukobana bakhambe, badede sinyava, bephuke;
iye, ngokubambeka esifwini bazakutjhotjholozwa. Y " yena owathi kibo:
“Lokhu kuphumula.
Phumuzani abadiniweko
ngombana lobu buledlhelo.”
Kodwana bala ukulalela!fXE" Ngambala ngeembhena ezingunguzako,
nangelimu elitjhili,
uZimu uzakhuluma nabantwabo,W)" Ngombana umrhali lo uthi,
‘Tsavu latsavu, tsavu latsavu,
khavu lakhavu, khavu lakhavu!
Libinzana lapha nebinzana laphaya!’ ”'VG" Bathi:
“Ulinga ukufundisa ubani ilwazi,
njekhona uhlathululela ubani umlayezo?
Kghani labo abalunyulwe ekumunyeni,
abakhunyulwe ebeleni na?WU'"Woke amatafula agcwele ngamahlanzo anyenyisako,
akunandawo ehlanzekileko.T)"Laba nabo bayerayeriswa liwayini,
batherezeliswa marhugu,
iye, umphristi nomphorofidi bayerayeriswa marhugu
ngebanga lewayini bayahlangahlangana,
ngebanga lamarhugu bayatherezela;
nabayerayera njalo baba nemibono,
bayathazele nabakhupha iingwebo.YS+"nommoya wokulunga kiloyo osebandla
kanye namandla kabaqotjha ipi esangweni.wRg"Mhlokho uSomnini uMninimandlawoke
uzakuba sihlohlo sedumo,
umbhode wokuhloba kumisalela yabantu bakheQw"Umkghabiso wedumo laka-Efrayimu,
osesiqongolweni sombundu womrhoba onothileko,
ofana nethuthumbo elibunako,
uzakuba njengekhiwani lokuthoma elivuthwe ihlobo lingakangeni,
nanyana ngubani olibonako,
uyalikha alidlele khonapho.[P/"Isihlohlo sokuziphakamisa kweendakwa zakwa-Efrayimu
sizakugadangwa ngeenyawo.^O5"Qalani, uSomandla unaloyo onamandla noqinileko.
Loyo-ke ufana nokuwuluka kwelifu elinesinanja,
ihlekelele yesiwuruwuru.
Iye, unjengokuwuluka kwelifu lamanzi
akhukhula koke,
ulalisa koke phasi.iN M"Maye ngesihlohlo sokuziphakamisa
kweendakwa zakwa-Efrayimu!
Umkghabiso wedumo laka-Efrayimu lowo
osesiqongweni sombundu womrhoba onothileko,
ufana nethuthumbo elibunako
eliseenhloko zababhedlhwa liwayini!SM" Mhlokho, godu kuzakuvuthelwa ipalapala ekulu, kuthi labo ebegade balahlekile enarheni ye-Asiriya nalabo abaqotjhelwa enarheni yeGibhide beze baguqe phambi kwakaSomnini entabeni ecwengileko eJerusalema.!L;" Mhlokho uSomnini uzakubhula iinqwambi zekoroyi ukusukela eYufrathe ukuya emlanjaneni weGibhide. Nje-ke nina ma-Israyeli nizakubuthwa ngamunye ngamunye.^K5" Nasele iingala zakhona zomile, ziyephuka;
abafazi bazitheze bayokubasa umlilo ngazo.
Izakhamuzi zedorobheli azinangqondo,
yeke owazidalako angeze azirhawukela,
owazibumbako angeze aba nomusa kizo.MJ" Ngambala, idorobho elalinemithangala alisenabantu,
libuhlalo obutjhiyiweko, lilahlwe njengerhalawumba.
Lapho kukarula amakonyana,
ayalala aphumule khona,
aqede amatjhwaba wakhona.I}" Mbala, uzakuhlawula icala lakaJakopo.
Ngaleyondlela uzakususa umphumela wesono sakhe:
Wenza woke amatje wama-aldari
aba njengamatje wepembe aphuphurekako.
Imifanekiso yabo-Atjhera nama-aldari wetjhwalo
azange atjhiywe asajamile.6He"Wena Zimu, walungisa icala nabo
ngokudunga idorobho nangokubaqotjhela kude;
iye, ngelanga lesiwuruwuru sepumalanga
uSomnini wabaphephetha ngommoyakhe onamandla.G/"USomnini akakamadlhi uJakopo
ngendlela amadlhe ngayo abamumadlhileko.
Azange abulale u-Israyeli
ngendlela abulele ngayo abambuleleko.F"Siyeza isikhathi lapha uJakopo azakumila khona,
u-Israyeli ahlume abe athuthumbe,
azalise ubuso bephasi ngeenthelo.nEU"nakungasinjalo akeze kimi azokhosela,
enze ukuthula nami;
iye, kumele enze ukuthula nami.”D"Angikathukutheli,
kodwana loyo ongibangela iminga nameva,
ngizamthelekela ngepi,
ngimtjhise nakho koke lokho;C}"Mina Somnini ngiyasitjheja,
ngisisezela njalonjalo.
Ngiselusa ubusuku nemini
ukuze kungabikhona osilimazako.SB"Mhlokho abantu bazakuthi:
“Maye, isidiribe sihle!
Vumani ngaso!9A m"USomnini unesabula esabekako, ekulu nenamandla. Mhlokho, ngesabulakhe uzohlunguphaza unomrhaso okuyinyoka emsinyana nonomlambo okuyinyoka emasonge. Uzokubulala nenyoka yamanzi.U@#"Qalani, uSomnini sele azokuphuma endawenakhe,
kobana ahlunguphaze abahlali bephasi
ngebanga lezono zabo.
Iphasi lizakwembula iingazi ezithululwe kilo,
angeze lisabafihla ababuleweko balo.?%"Yenize bantu bami, ningene ngemalawinenu,
nivale iminyango nasele ningenile,
zifihleni kwesikhatjhana,
bekudlule ilaka lakaZimu.R>"Abafileko bakho bazakuphila,
iye, abafileko bekhethu bazakuvuka.
Phaphamani nihlokome nina enihlala ethulini!
Mbala, umbethe wakho ungowezulwini;
Zimu, uzakubhubhisa indawo yabafileko.="Besisidisi, sizibinyabinya
kodwana sibelethe ummoya.
Sibhalelwe kuletha isindiso enarheni,
abahlali belizwe basithelekela.<"Njengomfazi osidisi osele azokubeletha
azibinyabinya, aliliswa ziinhlabi
besinjalo-ke nathi ngenca yakho, Somnini.;"Somnini, eensizini zabo bafune ubuso bakho,
bazethula kuwe ngemithandazwabo,
lokha ubukhali bakho nabuphezu kwabo.:"Wena Somnini wandise isizwe sakho,
iye, wandise abantu bakho.
Uzizuzele idumo,
wanabisa yoke imikhawulo yenarha.'9G"Sele afile kwanjesi akasoze asaphila,
imimoyawo angeze yabuya iphile godu.
Mbala, uwahlunguphazile, wawatjhabalalisa;
wenza bona angasakhunjulwa.8" Somnini, Zimethu,
sakhe sabuswa ngamanye amakhosi ngaphandle kwakho,
kodwana libizo lakho kwaphela esilidumisako._77" Somnini, yewusenzele ukuthula
ngombana koke esikuzuzileko,
sikwenzelwe nguwe.V6%" Somnini, isandla sakho siphakanyisiwe
nanyana kunjalo zona azisiboni.
Kodwana zizakubona itjisakalwakho ngabantu bakho,
bese ziba neenhloni,
iye, umlilo obekelwe izitha zakho uzaziqothula.D5" kodwana iinkhohlakali naziphiwa umusa
azifundi nakancani okulungileko.
Nanyana zisenarheni yobuqotho,
ziragela phambili ngobukhohlakali;
azinandaba nobukhosi bakaSomnini.64e" Ebusuku umphefumulwami uyakulangazelela,
ngitjho nommoyami ngaphakathi uyakufunisisa.
Lokha iingwebo zakho nazisephasini,
abahlali belizwe bafunda okulungileko;3"Ngitjho nekugwebeni kwakho, Somnini,
sisaqalelela kuwe;
ukululukela komphefumulwethu,
kukuzwa ibizo lakho nokulongwa kwakho.P2"Indlela yabalungileko ilelezekile,
Somnini wenza umzilabo unqophe.Z1-"Iinyawo ziyaligidizela,
iinyawo zabachakileko,
amagadango wabadududu.”0#"Mbala, umadlha phasi abahlala ekuphakameni,
ugiriza idorobho elingangenekiko,
iye, aliwisele ehlabathini,
aligirizele ethulini.n/U"Thembela kuSomnini ngeenkhathi zoke
ngombana uSomnini,
iye, uSomnini ulidwala lanini nanini.m.S"nesinehliziyo ebambeleleko.
Wena Zimu, uzakulonda ukuthula,
iye, kunokuthula nawethenjwako.c-?"Vulani amasango
ukuze kungene isizwe esilungileko,
iye, isizwe esilonda ukukholwa , ;"Mhlokho, enarheni yakwaJuda kuzakubhinwa ingoma le:
“Sinedorobho eliqinileko;
UZimu ujamisa isindiso,
ibe mithangala neendunduma zakhona. + " Imithangalakhe yokuzivikela ephakamileko,
uSomnini uzoyibhuruza ayiwise,
iye, ayigirize ilale ehlabathini, ibe lithuli.C*" UMowabi uzakwelula izandla zakhe ngemgodinapho,
njengomdudi nakelula izandla bonyana athaye.
USomnini uzakuthobisa ukuziphakamisa kwakhe,
phezu kobana anezandla ezinekghono.)" Isandla sakaSomnini sizakunzinza entabeni le,
kodwana uMowabi uzakugadangelwa phasi
njengotjani bugadangelwa emgodini womsuqwa.E(" Mhlokho abantu bazakuthi:
“Ngambala, uZimethu ula;
samqalelela bona asisindise.
Iye, nguye-ke uSomnini lo esathembela kuye;
yeke asithabeni, sithokoze esindiswenakhe.”E'"Uzakuqeda ukufa unomphela.
USomandla onguSomnini uzokusula zoke iinyembezi
kibo boke ubuso;
asuse ihlazo ebantwini bakhe,
kilo loke iphasi.
Mbala, uSomnini ukhulumile.&y"Entabeni leyo uzakuqeda isigubuzeso,
iye, isigubuzeso esisebusweni babantu boke
ekuyingubo embese zoke izizwe.R%"Entabeni le, uSomnini uMninimandlawoke
uzokulungiselela boke abantu
umnyanya weenkhanakhana
newewayini eliyihleza;
iye, iinkhanakhana ezinomhlosi
newayini eliyihleza elitsengiweko.-$S"nalokha umrhubo wabatjhili
nabewufana nomtjhiso wendawo eyomileko,
wena wehlisa umtjhiso loyo ngomthunzi welifu
ukuze ukubhina kwabanelunya kuthuliswe.h#I"Mbala, ube buphephelo babachakileko
iye, ubuphephelo babadududu esizini labo,
usiphephelo esiwuruwurwini
nomthunzi emtjhisweni.
Lokha ukubhavumula kwabanelunya
nabekufana nesiwuruwu esitjhayisana nebodaa";"Yeke iintsitsirimba zizakudumisa wena Zimu,
amadorobho wezizwe ezinelunya akwesabe.)!K"Wenze idorobho laba liqubi leququ,
idorobho elinemithangala laba marubhi,
iye, isiphephelo sabatjhili asisese lidorobho
begodu asisoze savuselelwa.=  u"Somnini, wena unguZimami,
ngizakuphakamisa, ngidumise ibizo lakho
ngombana wenze imikarisomraro,
waphumelelisa amahlelo atlanywa ekadeni
ngokwethembeka nangeqiniso:L"Inyezi egcweleko izakudana,
ilanga libe neenhloni
ngombana uSomnini uMninimandlawoke uzakubusa,
entabeni yeZiyoni neJerusalema,
aveze iphazimulwakhe ebaphathini babantu bakhe.” "Azakuhlanganiswa ndawonye
njengeembotjhwa emgodini,
avalelwe ngesikhungweni;
ngemva kwamalanga amanengi ahlunguphazwe.iK"“Mhlokho uSomnini uzokuhlunguphaza
ibutho lezulu ezulwini
namakhosi wephasi ephasini.)"Iphasi litherezela njengesidakwa,
liyethezela njengehlahla lomtlhatlhana
iimphambeko zalo ziyalidisibeza,
bese liyawa lingasavuki.{"Iphasi liyaphadlheka nokuphadlheka,
iphasi lisikinyeka kokusikinyeka,
iphasi lizanyazanyiswa kokuzanyazanyiswa.Q"Nanyana ngubani obalekela
itjhada elesabekako,
uzakuwela ngemgodini
nophuma ngemgodinapho,
uzakubanjwa sisifu!
Mbala iintunja zezulu zivuliwe
neensekelo zephasi ziyadengezela.M"Ukwesabeka, umgodi nesifu
kuyakwehlela, wena sakhamuzi senarha!"Emkhawulweni wenarha sizwa iingoma ezithi,
‘Idumo koLungileko!’ ”
Kodwana ngithi:
“Ngiphela amandla!
Ngiphela amandla! Maye mina!
Abanobukhwebetjhana benza ubukhwebetjhana,
iye, abanobukhwebetjhana benza ubukhwebetjhana!"“Yeke, nikelani uSomnini idumo ngepumalanga,
dumisani ibizo lakaSomnini uZimu wakwa-Israyeli,
nina eningeligwini lelwandle.|q"abantwaba bazakuphakamisa amezwi,
bahlokome ngobukhosi bakaSomnini.
Bazakwakwazela ukusuka elwandle bathi:A{" Kodwana ekabeni yephasi,
iye, ngaphakathi kwezizwe kuzakuba nje:
Njengalokha nakutlhutlhurwa umuthi we-oliva
nanjengalokha nakuburujwa
ekupheleni kwesivuno samadiribe,A}" Okusele ngedorobheni kuliququ,
amasango aphohloziwe.hI" Eendledlaneni kulilwa ngewayini,
ithabo loke linyelele,
ukuthakasa enarheni kuphelile.mS" Idorobho elitjhiyiweko liyabhuruka,
zoke iinkumba zivaliwe,
ukuze kungabi nomuntu ongenako.W'" Abasaseli iwayini ngokubhina ingoma;
amarhugu ayababa kilabo abawaselako."Ukuthakasa kwabosotjherere kuthulisiwe,
ukuhlokoma kwabayaluzelako kuphelile,
ukuthakasa kweharibhana kuthulisiwe.Z-"Iwayini liyoma,
isidiribe siyatjhwaba,
boke abazithokozisako bayabubula.2]"Ngalokho amanikelela aginya iphasi,
abahlali balo bahlunguphazeka ngomlandwabo,
yeke abahlali bephasi bayaphunguka ngesibalo
sekusele ibinzana lababhubhako. "Iphasi lisilaphazwe bahlali balo
ngombana beqe imithetho,
bangalalela iimiso,
bephula isivumelwano sanini nanini.y k"Inarha iyoma beyisasambe,
iphasi liyabundana belisasambe,
isibhakabhaka sibundana
ndawonye nephasi.k O"Iphasi lizakwenziwa irubhi,
liphangwe ngokupheleleko.
Mbala, uSomnini ukhulume amezwi la.N "Kuzose kufane:
Okwenzeka ebantwini, kuzakwenzeka nebaphristini
okwenzeka kumakhoboka, kwenzeke nakubanini bawo;
okwenzeka encekukazini, kwenzeke nakumphathikazayo;
okwenzeka kumthengi, kwenzeke nakumthengisi;
okwenzeka kumbolekisi, kwenzeke nakumboleki;
okwenzeka kumatjhonisa, kwenzeke nakobolekako.  y"USomnini sele azakugiriza iphasi,
alenze libe lirubhi,
asonge ilingaphezulu lalo,
ahlakaze nabahlali balo.iK"Kodwana inzuzwayo kanye nomrholwayo kuzakuhlukaniselwa uSomnini. Lokho angeze kwabekwa namkha kugcinwe, kodwana kuzakuba ngokwabaphila ebukhoneni bakaSomnini. Kuzabondla ngokwaneleko kubahlinzeke nangezambatho zakanokutjho.R"Ekupheleni kweminyaka ematjhumi alikhomba, uSomnini uzakukhambela iTirosi. Nje-ke ingwadla leyo izakuzuza godu, irhwebe ngokunyariya nayo yoke imibuso yephasi, iye, nayo yoke imibuso ebusweni bephasi. 9"Thatha iharibha,
uzombeleze idorobho,
wena ngwadla elitjelweko!
Yenza umkenenezo omnandi,
vuma iingoma ezinengi,
ukuze ukhunjulwe.S"Ngesikhatheso iTirosi lizokulitjalwa iminyaka ematjhumi alikhomba, okusikhathi sokuphila kwekosi. Ekupheleni kweminyaka ematjhumi alikhomba, kuzakwenzeka phezu kweTirosi njengengoma evunywa ngengwadla:`9"Rhahlawulani, nina mikhumbi yokurhweba
ngombana isiphephelo senu sitjhabalalisiwe.Z-" (Qala inarha yamaKasidi yenze lokhu! Isizwe esingasekhweso, okutjho ama-Asiriya, ngiso esinikelela iTirosi ngabothurhu berhalawumba. Senza iinthala zokuvimbezela, sagiriza iingodlo zayo, sayitjhiya ilirubhi.)H " USomnini wathi:
“Angeze bewusayaluzela wena Tirosi,
ndodakazi yeTsidoni, tlawu eligagadlhelweko!
Ngitjho nanyana ungasikima
uyamele kumaKithi
nalapho awuzukuphumula.”*M" USomnini welulele isandla sakhe ngehla kwelwandle,
wasikinya imibuso,
wakhupha umyalo mayelana neKanana,
kobana kutjhabalaliswe iimphephelo zakhona.}" Bantu beTaratjhitjhi, limani inarhenu
njengombana basenza magegana neNayili
ngombana abasenzi imikhumbi eTirosi.,Q" USomnini uMninimandlawoke ukuhlelile lokhu,
kobana konakaliswe ukuziphakamisa
kwabo boke abaziinkhulu,
iye, ukuhlazisa boke abahlonitjhwako bephaseli.6~e"Ngubani ohlele lokhu
ngokujamelana neTirosi na?
Idorobheli belimthwesi weenhlohlo,
abarhwebi balo bekumakhosana
nabathengisi balo bebabahlonitjhwa ephasini.&}E"Ngikho lokho okuseleko
kwedorobho lenu elisiyaluyalu na?
Umsuka walo ngewekadeni,
abantu balo bakhamba ngerhwebo,
bayokhonza emazweni akude.M|"babalekela eTharatjhitjhi.
Rhahlawulani nina bahlali beligwini!R{"Nakufika umbiko eGibhide baba sesizini,
iye, nabezwa umbiko weTirosiLz"Yiba neenhloni, wena Tsidoni
ngombana ilwandle likhulumile,
iye, isiphephelo salo sathi:
“Angisenamirhele, angibelethi,
angikakhulisi amasokana,
namkha ngondle amatlawu.”y"behla basemanzini amanengi.
Iinthoro zeTjhirhori, iye isivuno seNayili
bekuyinzuzo yeTirosi
okuyindawo yerhwebo yezizwe.xxi"Thulani, nina bahlali beligwini,
nani barhwebi besifunda seTsidoni
eneyama ilwandle.
Abazenda benuRhahlawulani nina mikhumbi yokurhweba;
aninakhaya ngombana iTirosi irhayiliwe!
Kwabonakala lokho
nayifika ivela enarheni yamaKithi.kvO"“ ‘Mhlokho,’ kutjho uSomnini uMninimandlawoke, ‘isikhonkhwani esasibethelwe endaweni efaneleko sizakugobana, sephuke, siwe bese koke ebegade kukiso kutjhabalale.’ ”
Mbala, uSomnini uMninimandlawoke ukhulumile.u)"Ngizayibethela njengesikhonkhwani endaweni efaneleko, ibe sihlalo esihlonitjhwako emndenini wakwabo, iye eenzukulwaneni zoke. Kodwana woke umthwalo womndeni wakwabo uzakuphanyekwa esikhonkhwanenapho, ngitjho nazo zoke izitja zomkhaya, ukusukela kezincani ukuya kezikulu.ztm"Emahlombayo ngizakubeka isilodlhelo sekumba kaDavida. Izakuvula kungabi nomuntu ovalako; ivale kungabi novulako..sU"ngiyembathise ingubakho, ngiyibophelele edinini ngomkhungo wakho. Ngizakubeka igunya lakho esandleni sayo, ibe nguyise wezakhamuzi zeJerusalema nowekumba yakwaJuda.Jr "“Mhlokho ngizakubiza incekwami u-Eliyakhimu umsa kaRhilikhiya,Mq"Ngizakusunduza endawenakho, ngikghurhurumeje esikhundleni sakho.’2p]"iye, ubuthane njengendulungu yoboya ngikujikijele emajukujukwini. Uzakufela lapho neenkarana zakho zedumo nazo zizakusala khonapho, wena olihlazo ekumbeni yomphathakho!uoc"“ ‘Sekusele kancani bona mina Somnini ngikufuthele ngaphandle wena ozigqajako! Ngambala ngizakutantela;:nm"“ ‘Ufunani lapha?
Unesihlobo lapha
bonyana ungabe uzicozele ithuna na?
(Nguye owazicozela ithuna endaweni ephakamileko, wazenzela indawakhe yokugcina edwaleni.) m "Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, onguMninimandlawoke: “Khamba uye enduneni uTjhebhina, omphathi wesigodlo bese uthi kuye,Bl}"USomnini uMninimandlawoke ukhulume eendlebeni zami:
“Ngambala angeze nathethelelwa amacala la
kufikela beniyokufa.”
Watjho njalo uSomandla onguSomnini uMninimandlawoke.Nk" kodwana esikhundleni salokho,
kwaba nethabo netokozo.
Nahlaba iinkomo, izimvu neembuzi
nagoma inyama, nasela newayini,
nathi: “Asigomeni, sisele
ngombana ngomuso sizokufa.”j%" Mhlokho, uSomnini uSomandla onguMninimandlawoke
wamemezela bona kulilwe bekuzilwe.
Bekumele nigude iinhloko
benembathe neenzilo,(iI" Nizakwenzela amanzi womthombo wakade umphathamanzi hlangana namaboda amabili. Kodwana azange nifune owenza umthombo lowo namkha nikhathazeke ngowawudala kade. 9~}}}| {:zz#yyBxww;vvOuu ttsKrr4qq2ppZoknn^mm]llLkjj|iii+h4gfufekdcbb}aa`` _^]]\|\[ZZYxXX)WeVUUTTYSSBRQQ PcONNMLLBKJJIJHRGeFOEEmDCC"BhAA4@??7>=<kubayini uzwakale usithi:
“Ubujamo bami busithekile kuSomnini
nelungelo lami uZimami akalitjheji.”g"(Qalani phezulu niyelele:
Ngubani odale koke lokhu?
Ngiloyo okhupha ibutho lesibhakabhaka ngesibalo;
ubiza enye nenye ikwekwezi ngebizo layo.
Ngebanga lamandlakhe amakhulu
nokuqina kweenkhwepha zakhe,
akulahleki ngitjho neyodwa.]f3"(“Alo, ningangifanisa nobani
engingaba njengaye na?”
Kubuza oCwengileko.-eS"(Kuthi bangakatjalwa, bangakarhatjhwa,
imirabhu ingakadzimeleli ehlabathini,
abavuthele bese bayatjhwaba,
isivunguvungu sibaphephule njengamawunguwungu.]d3"(owehlisa iinkhulu zingabi lilitho,
enze ababusi bephaseli babe lilize lakolize.?cw"(USomnini nguye ohlala ngehla kwendulunga yephasi
ukuze abone abahlali balo bafana neentethe.
Nguye othabulula isibhakabhaka njengetjhila
asendlale njengetende lokuhlala;mbS"(Anazi na? Kghani anikezwa?
Azange nitjelwe kwekuthomeni na?
Anilemuki isisekelo sephasi na?0aY"(Umphathi ukhetha isigodo esingadliwa yipehli
kobana sibe sikhondo;
uzifunela usosino onobuhlakani
kobana anzinzise isithombesibazwa
ukuze singaketuki!'`G"(Kungaba sithombesibazwa na?
Lokha usosino nasele ancibilikise igolide,
umkhandigolide uyalikghadlha
khibe kuncibilikiswa iinkghedlhwana zesiliva.Z_-"(Alo-ke, ningamfanisa nobani uZimu?
Yini engabekwa eqadi kwakhe enjengaye na?`^9"(Izizwe zoke azisililitho phambi kwakaSomnini,
kuye zithatheka njengelize lakolize.u]c"(ILibhanoni angeze yaba neenkuni ezaneleko
neenyamazana zakhona angeze zanela
umhlabelo wokutjhiswa.5\c"(Ngambala izizwe zifana nethosi ngemgqonyini;
zifaniswa nethudlana phezu kwesilinganiso.
USomnini ulinganisa iinhlengele
njengeentshutshurwana zetjhwabatjhwaba.0[Y"(Wabonisana nobani loyo ukuze amtlhadlhule
bekamfundise indlela yokwenza okufaneleko na?
Ngubani owamfundisa ukuhlakanipha
wamkhombisa indlela yelemuko na?KZ"( Ngubani owahlahla ummoya kaSomnini,
wamyala njengomluleki na?Y/"( Ngubani owalinganisa woke amanzi
ngekongozelo yesandla sakhe,
watlama isibhakabhaka
hlangana kotsetserwana nothubha na?
Ngubani owenza ithuli lehlabathi
ngesithathu seentlabagelo
walinganisa iintaba ngesilinganiso
nemibundu ngesilinganiswana na?*XM"( Welusa umhlambakhe njengomelusi:
Ubuthelela iimvanana ngemikhonwakhe,
azisingathe esifubeni sakhe;
kuthi izimvu ezimunyisako azirage ngokuyelela.”W"( Mbala, nguSomnini uSomandla oza ngamandla
begodu nengalwakhe iyabusa.
Qalani, uphethe umvuzwakhe,
ipangwakhe iphambi kwakhe. V"( Yenyukela phezulu entabeni ephakamileko
wena Ziyoni, sithunywa seendaba ezihle!
Phakamisa ilizwi lakho ngamandla
wena Jerusalema, sithunywa seendaba ezihle!
Rhuwelela, ungesabi!
Yithi emadorobheni wakwaJuda:
“Qalani, nango uZimenu!dUA"(Utjani buyatjhwaba nelikhwa libune,
kodwana ilizwi lakaZimu lijame ngokungapheliko.”T"(Utjani buyatjhwaba nelikhwa libune
lokha ummoya kaSomnini
uphembetha phezu kwalo.”
Ilizwi lathi: “Iye, abantu babutjani:+SO"(Ilizwi lathi: “Rhuwelela!”
Ngabuza ngathi: “Ngirhuwelele ngithini?
Mbala, boke abantu bafana notjani
nedumo labo loke lifana nelikhwa lommango:tRa"(Iphazimulo kaSomnini izakwembulwa;
boke abantu bazayibona
ngombana umlomo kaSomnini ukhulumile.”Q5"(Yoke imirhoba kumele ihlelenjwe,
zoke iintaba nemibundu zibe libhabhadu;
iindawo ezimigodigodi zenziwe itatawu
nezizindunduma zilelezwe.P"(Ilizwi larhuwelela lathi:
“Lungiselelani uSomnini indlela erhalawumbeni;
nivule indlela enqophileko yakaZimethu ebhudwini.sO_"(“Khulumani kuhle neJerusalema,
nimemezele kilo
bona lifezile umsebenzalo okatelelako
necala lalo selihlawuliwe.
Mbala, lamukele esandleni sakaSomnini
isibetho esibuyelelweko
ngebanga lazo zoke izono zalo.”DN "(“Duduzani, yeniduduze abantu bami”,
kutjho uZimenu.CM"'UHezekhiya wathi ku-Isaya: “Liyazwakala ilizwi lakaSomnini alikhulumileko.” Gade azibuza athi: “Lokhu kutjho bona kuzakuba nokuthula nokuvikeleka kiso soke isikhathi sepilwami.”L/"'‘Abanye bamadodanakho, abaziingazi nenyamakho, obabelethileko, bazakuba bathunjwa bebalotjhe esigodlweni sekosi yeBhabheli babaphakulwa.’ ”^K5"'‘Kwamambala isikhathi siyeza lapha koke okusesigodlweni sakho, nakho koke aboyihlo abakhe bakubulunga bekube namhlanje, kuzakuthathwa khona kusiwe eBhabheli. Akukho okuzakutjhiywa.’
“Godu uSomnini uthe:aJ;"'Yeke u-Isaya wathi kuHezekhiya: “Lalela-ke ilizwi lakaSomnini uMninimandlawoke lithi,SI"'Umphorofidi wabuza wathi: “Baboneni ngesigodlweni sakho na?”
UHezekhiya wathi: “Babone koke okungesigodlweni sami. Godu akunalitho ngeendlini zami zokubeka engingazange ngibakhombise lona.”@Hy"'Nje-ke umphorofidi u-Isaya waya ekosini uHezekhiya wabuza wathi: “Bathini abantwaba, khisibe babuyaphi khona?”
UHezekhiya waphendula wathi: “Bavela khatjhana, eBhabheli.”mGS"'UHezekhiya wamukela iinthekeli ngetokozo bewazitjengisa koke okugade kungendlinakhe yamagugu: isiliva, igolide, iinungo namafutha we-oliva atsengiweko. Wazitjengisa nalokho ekugade kungendlini yeenkhali nakho koke okwafunyanwa ngeendlini zakhe zokubeka. Akunalitho ngesigodlweni sakhe namkha ebukhosini bakhe uHezekhiya angazange alikhombise iinthekelezo.&F G"'Ngesikhatheso uMerodaki-Bhaladani umsa kaBhaladani ikosi yeBhabheli wathumela incwadi nesipho kuHezekhiya ngombana gade ezwile ngokugula nangokuphola kwakhe.}Es"&Godu uHezekhiya wabuza wathi: “Sizakubayini isibonakaliso kobana ngizakukhuphukela ethempelini lakaSomnini na?”YD+"&U-Isaya wayala bona kubekwe amakwapa wamakhiwani phezu kwethumba bese uyaphola.C%"&“USomnini ube lisizo lami,
nje-ke asivumeni ngeenliliso zami zeenara
yoke imihla yokuphila kwethu,
ethempelini lakaSomnini.”B"&Ophilako, iye, ophilako nguye okudumisako
njengombana ngenza namhlanjesi.
Ubaba wazisa abantwabakhe
ngokwethembeka kwakho:A)"&Indawo yabafileko angeze yakuthokoza,
ukufa angeze kwakudumisa.
Labo abehlela emgodini,
angeze basathembela ekwethembekeni kwakho.:@m"&Ngambala, kube nembuyiselo
ukobana ngizwe ubuhlungu obungakaya.
Ungigcine ethandweni lakho,
wangiphephisa emgodini wokubola
lokha nawufulathela zoke izono zami.?"&Somandla, abantu baphila
ngeenthembiso zakho.
Nami ngizakuphila iminyakami yoke
ngombana wena ungipholisile, wangiphilisa.&>E"&Ngingathini nje?
USomnini ukhulume nami
begodu nguye owenze akuthembisileko.
Ngingaphila ipilwami yoke,
ngikhohlwe ubumunyu bomphefumulwami.="&Ngalila njengekonjani,
ngabubula njengezuba.
Ngafiphaza amehlwami ngiqale emazulwini.
Ngisesizini Somandla, yewungenyele!<{"& Kwathi ngisalele lapho bekwasa,
waphohloza woke amathambami njengebhubezi;
iye, ubusuku nemini bewungiqedelela.;5"& Njengetende lomelusi,
iinkhonkhwani zekhaya lami zitsonyuliwe,
iye, itende lepilwami lilungele ukususwa kimi.
Kumele ngisonge ipilwami
njengomluki nakasonga umseme
ngombana uSomnini bekangisusa ebulukelweni.
Ubusuku nemini wena Somnini bewungiqedelela.*:M"& Ngathi: “Angeze bengisabona uSomnini,
iye, uSomnini enarheni yabaphilako;
angeze bengisaqala umuntu wenyama,
lokha nangiselizweni labangasekho.”39_"& Mina ngadlumbana ngathi:
“Phakathi kwamalangami wokuphila
bekumele ngikhambe,
iye, ngibizelwe ukuba semasangweni wendawo yabafileko
iminyakami yoke.”_87"& Nakhu okwatlolwa nguHezekhiya, ikosi yakwaJuda, ngemva kokupholiswa kwakhe ekuguleni:Q7"&Qala, ngizakwenza bonyana umthunzi welanga ubuyele emuva ngamagadango alitjhumi ukuya phasi emqaqadweni ka-Arhazi.’ ” Nje-ke umthunzi welanga wabuyela emuva amagadango alitjhumi ebesele uwehlile.T6!"&“ ‘Leli-ke litshwayo kuwe lokobana uSomnini uzakwenza akuthembisileko:a5;"&Wena nedorobheli ngizonisindisa esandleni sekosi ye-Asiriya, iye, ngivikele idorobheli.K4"&“Khamba ufese utjele uHezekhiya bona uSomnini uZimu kayihlo uDavida uthi, ‘Ngiwuzwile umthandazwakho, ngabona neenyembezi zakho. Nje-ke ngizakwengeza ipilwakho ngeminyaka elitjhumi nahlanu.93m"&Nje-ke ilizwi lakaSomnini lafika ku-Isaya lathi::2m"&wathi: “Awu Somnini, akhese ukhumbule bona ngakhamba phambi kwakho ngokuthembeka nangehliziyo epheleleko, ngenza okulungileko ebusweni bakho.” UHezekhiya walila kabuhlungu!J1 "&UHezekhiya waphendulela ubuso bakhe ebodeni wathandaza kuSomniniZ0 /"&Emihleni leyo uHezekhiya wagula wabangwa neenzibi. Umphorofidi u-Isaya umsa ka-Amotsi waya kuye wafese wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Lungisa iindaba zomzakho ngombana uzokufa, awukazukuphola.’ ”d/A"%&Kwathi ngelinye ilanga asalotjha ethempelini lakazinyanakhe uNisiroki, abesabakhe u-Adrameleki noSaretseri bamhlahlela ngesabula bebabalekela enarheni ye-Ararathi. U-Esarirhadoni umsakhe waba yikosi esikhundleni sakhe.b.="%%Nje-ke uSanirheribu ikosi ye-Asiriya wadiliza ikampa wabuyela eNiniva wayokuhlala khona.O-"%$Ingilozi kaSomnini yaphuma yasahlela ekampeni yama-Asiriya abantu abaziinkulungwana ezilikhulu namatjhumi abunane nahlanu. Kwathi abantu nabavukako ekuseni ngakusasa, iindumbu bezilele ubujadajada!d,A"%#“Ngizolivikela idorobheli bengilisindise
ngenca yami nangenca kaDavida incekwami!”s+_"%"Izakubuyela emuva ngendlela eze ngayo,
asoze yangena kilelidorobho.’ ”
Watjho njalo uSomnini.w*g"%!“ ‘Yeke nakhu okutjhiwo nguSomnini mayelana nekosi ye-Asiriya:
“ ‘Angekhe yangena edorobheneli,
namkha idumuze umsubela la.
Asoze yalisahlela ngokuzivikela ngesihlangu
namkha ilakhele isiqabo magegana nomthangala.-)S"% ngombana abaseleko eJerusalema bazakusabalala
nabasinde entabeni yeZiyoni banabe.
Ukutjhisakalela kwakaSomnini uMninimandlawoke,
kuzakuphelelisa lokhu.o(W"%Godu abasindileko bendlu kaJuda,
bazokuba nemirabhu ngaphasi
bese bahloma iinthelo ngaphezulu{'o"%“ ‘Lokhu-ke kuzakuba litshwayo kuwe Hezekhiya:
“ ‘Nonyaka uzakugoma amakhakhazela,
emnyakeni wesibili ugome okuzimilelako.
Kodwana emnyakeni wesithathu uzakutjala bewuvune,
uzakuhloma iindiribe bewugome iinthelo zazo.W&'"%Njengombana ungibhavumulela nje
nokuzikhakhazisa kwakho ngikulemukile,
ngizokufaka isikghopholo sami epumulwenakho
netomu lami ngemlonyenakho.
Ngizokwenza ubuyele emuva ngendlela oze ngayo.z%m"%“ ‘Ngazi ukulala nokuvuka kwakho,
ukuphuma nokungena kwakho,
ngitjho nendlela ongibhavumulela ngayo.L$"%Abantu bakhona baphelelwa mamandla,
bakhena bebarhubutjhwa.
Bafana neemila zommango,
nanjengamahlumela asathambileko.
Baba njengotjani etatawini
obubuniswa lilanga busahluma.a#;"%“ ‘Awukezwa na?
Ngakuhlela kade lokho.
Ngakujamisa emihleni yekadeni,
nje-ke ngikuphumelelisile,
kobana amadorobho anemithangala,
uwenze aba liqubi lewiliwili,
iye, iinqorho zenyakanyaka.""%Ngembe imithombo eenarheni ezitjhili,
ngasela amanzi lapho.
Ngebhadulo lami
ngomise yoke imilanjana yeGibhide.”7!g"%Ngeenceku zakho uphoqe uSomandla!
Uzitjele wathi,
“Ngeenkarana zami ezinengi,
sengiphakamele eenqongweni zeentaba,
ngitjho nemajukujukwini weLibhanoni.
Ngigawule imisedari emide
nemithi ekhethekileko yomsayipurusi.
Ngangena emaweni wayo
nesiminyaminyeni samahlathayo. "%Ngubani omphoqileko bewamethuka na?
Bewurhuwelela bani bewumphakamisele iinhlonze na?
Wenze lokho koCwengileko ka-Israyeli!B}"%nanti-ke ilizwi uSomnini alikhulume ngaye:
“ ‘Itlawu eliyiZiyoni,
liyakunyaza beliyakukhwinyisela.
Indodakazi ekuyiJerusalema
ikuthintithela ihloko nawufulatheleko.O"%Nje-ke u-Isaya umsa ka-Amotsi wathumela umlayezo kuHezekhiya wathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Ngebanga lokobana uthandaze kimi malungana noSanirheribu ikosi ye-Asiriya, "%Nje-ke Somnini, Zimethu, yewusisindise esandleni sekosi ye-Asiriya ukuze yoke imibuso yephasi yazi bonyana nguwe wedwa uSomnini.”#"%Aphosela abozinyana bazo emlilweni, ababhubhisa ngombana bebanganabujamo bakaZimu kodwana bebaziingodo namatje, izinto ezibunjwe ngezandla.c?"%“Kuliqiniso Somnini, amakhosi we-Asiriya abhudabhude zoke izizwezi kanye neenarha zazo.3_"%Awu, Somnini, akhese ubeke indlebe ulalele, uvule namehlwakho Somnini bese uyabona. Akhese uthi uyalalela woke amezwi uSanirheribu awathumele bona aphoqe uZimu ophilako.&E"%“Awu, Somnini Mninimandlawoke, wena Zimu wakwa-Israyeli ohlala phezu kwamakerubhi, nguwe wedwa uZimu ngaphezu kwemibuso yoke yephasi. Udale izulu nephasi.$C"%Wathandaza kuSomnini wathi:"%UHezekhiya wamukela incwadi eenthunyweni wayifunda. Yeke wakhuphukela ethempelini lakaSomnini wafese wayindlala phambi kwakaSomnini.hI"% Iphi ikosi yeRhamathi, ye-Ariphadi neyedorobho leSefarivayimu namkha yeHena nanyana ye-Ava?”5"% Abozinyana bezizwe ezabhujiswa bobamkhulu bakhe bazisindisa na? Ngitjho izizwe zeGozani, zeRharani, zeRetsefu nabantu be-Edeni ebegade baseTelasari?!"% Nginesiqiniseko sokobana uzizwele ngokwakho ukuthi amakhosi we-Asiriya enzeni kizo zoke iinarha, azibhubhisileko. Alo, wena uzakusinda na?8i"% “Tjelani uHezekhiya ikosi yakwaJuda bona angavumeli ukukhohliswa nguzinyanakhe athembele kuye ngokuthi athi, ‘IJerusalema angeze yanikelwa esandleni sekosi ye-Asiriya.’&E"% USanirheribu wafumana umbiko bonyana uTirihakha ikosi yeKutjhe uyeza ukuzomsahlela. Lokha nezwa lokho, wathumela godu iinthunywa kuHezekhiya nelizwi elithi:ve"%Umkhulumeli wezwa bona ikosi ye-Asiriya isukile eLakitjhi, nje-ke wabuyela emuva wayifunyana ilwa neLebhina.}"%Qala-ke! Ngizokudlharumisa ikosi ye-Asiriya, izwe amahlebezi bese ibuyela enarhenayo, ibulawe ngesabula khonapho.’ ”0Y"%u-Isaya wathi kizo: “Tjelani umphathenu bona nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Ungethukwa ngalokho okuzwileko, okumamezwi iinkhulu zekosi ye-Asiriya ezingithuke ngawo.B"%Kuthe lokha iinkhulu zekosi uHezekhiya nazifika ku-Isaya, '"%Mhlamunye uSomnini uZimakho uwezwile woke amezwi akhulunywe mkhulumeli, ogade athunywe mphathakhe ikosi ye-Asiriya bonyana azokuphoqa uZimu ophilako. Kungenzeka bona uSomnini uZimakho azibuyiselele ngamezwi awezwileko lawo. Yeke wena thandazela abantu abaseleko.’ ”d A"%Bafese bathi kuye: “Nakhu okutjhiwo nguHezekhiya uthi, ‘Ilanga lanamhlanje ngelamatlhuwo nelokuhlunguphazwa kanye nokurhubutjhwa. Linjengalokha nakufanele kubelethwe abantwana bese kutlhogeka amandla wokubabeletha.% C"%Yathumela u-Eliyakhimu umphathi wesigodlo noTjhebina umabhalana kanye nabaphathi babaphristi ku-Isaya umphorofidi, omsa ka-Amotsi. Boke bebambethe iinzilo.  }"%Kwathi bona ikosi uHezekhiya izwe ngalokho, yadabula izambatho zayo, yembatha iinzilo, yanqomba ethempelini lakaSomnini.\ 1"$Nje-ke u-Eliyakhimu umsa kaRhilikhiya umphathi wesigodlo, uTjhebina umabhalana kanye noJowarhi usosiba omsa ka-Asafa, baya kuHezekhiya izambatho zabo zitlebhukile, bafese bamtjela koke umkhulumeli akutjhwileko."$Kodwana abantu bazithulela bathi du, akhange batjho litho ngombana ikosi uHezekhiya gade ibayalile yathi: “Ningathomi nimphendule.”/W"$Ngimuphi kibo boke abozinyana bamazwe la owakghona ukusindisa inarhakhe esandleni sami? Alo, uZimenu loyo yena angayisindisa njani iJerusalema esandleni sami?’ ”|q"$Baphi abozinyana beRhamathi ne-Ariphadi? Baphi abozinyana beSefarivayimu? Bayisindisa iSamariya esandleni sami na?5c"$Ningakhohliswa nguHezekhiya lo ngokuthi batjho uSomnini uzanisindisa. Kukhona uzinyana wananyana ngisiphi isizwe owakhe wasindisa inarhakhe esandleni sekosi ye-Asiriya na?)"$Nje-ke ningenza lokho bengifike nginithathe nginise enarheni efanele nina, okuyinarha yekoroyi neyewayini elitjha, inarha yamabele nesidiribe.pY"$“Ningamlaleli uHezekhiya ngombana nakhu ekutjhoko ikosi ye-Asiriya ithi, ‘Zinikeleni! Niphume edorobheni nize kimi! Omunye nomunye kini uzazidlela esidiribeni sakhe nemakhiwanenakhe bese uziselela amanzi womgodi azenzele wona.4a"$Ningamvumeli bona aniyenge nithembele kuSomnini ngokuthi athi kini:
“ ‘USomnini uzasisindisa
nedorobheli angekhe lanikelwa
esandleni sekosi ye-Asiriya.’b="$Nakhu ekutjhoko ithi, ‘Ningavumeli uHezekhiya anikhohlise ngombana angekhe anisindise.xi"$ Yeke umkhulumeli wasikima warhuwelela ngesiJuda wathi: “Lalelani ilizwi lekosi ekulu, ingwenyama ye-Asiriya!"$ Kodwana umkhulumeli waphendula wathi: “Kanti nidlumbana bona ngithunywe bonyana ngikhulume iintwezi ekosinenu nakini kwaphela, kungabi nebantwini laba abahlezi phezu komthangala na? Nabo njengani kuzakufanela bona badle uthuvi babo bebasele nomhlambulukwabo!”h~I"$ Nje-ke u-Eliyakhimu, uTjhebina noJowarhi bathi kumkhulumeli: “Sibawa bona ukhulume neenceku zakho ngesi-Aramu ngombana sona siyasizwa. Sibawa ungakhulumi nathi ngesiJuda phambi kwabantu abaphezu komthangala wedorobho.”s}_"$ “ ‘Umkhulumeli wamtshima godu wathi: “Ngaphezu kwalokho, ucabanga bona ikosami ize lapha ukuzokubhubhisa inarha le ngaphandle kwelizwi lakaSomnini uZimenu na? NguZimenu loyo oyithumele lapha bona ibhubhise inarha le.” ’ ”8|i"$ Alo-ke, ungamsunduza njani ngitjho namunye wabaphathi abancani beensebenzi zekosami nakusahlelako na? Nanyana uthembe iGibhide bona izakulethela iinkarana nabakhweli bazo na?{"$“ ‘Ngikubhejela ngekosami ye-Asiriya: Nanyana ngingakunikela iinkulungwana ezimbili zeenjomani, ungeze bewube nabantu abangazikhwela.cz?"$Nanyana ufuna ukungitjela bona uthembele kuSomnini uZimenu? Kanti akusuye uzinyana loyo uHezekhiya abhuruze iindunduma nama-aldarakhe lokha natjela abantu bakwaJuda nebeJerusalema bonyana balotjhe e-aldareli kwaphela?6ye"$Kuyabonakala bonyana uthembe iGibhide, efana nomhlanga ophukileko ohlaba uthumbuse isandla somuntu odzimelela kiwo! Kuba njalo-ke nakiloyo oziseka ngoFaro, ikosi yeGibhide.x"$Ucabanga bona amagamakho amumoya lawo angajamelana namaqhinga webutho kanye namandla na? Uzakuthi uthembele kubani nawuhlubuka mina nje?1w["$Umkhulumeli wekosi ye-Asiriya wabatjela bona batjele uHezekhiya bathi: “Nakhu ekutjhoko ikosi ekulu, ingwenyama ye-Asiriya ithi, ‘Ulibeke kuphi ithemba lakho lelo?v "$U-Eliyakhimu umsa kaRhilikhiya, umphathi wesigodlo noTjhebina ongumabhalana kanye noJowarhi ongusosiba baphuma bawahlangabeza.Xu)"$Kwathi ikosi ye-Asiriya iseLakitjhi yathumela umkhulumelayo nebutho elikhulu ekosini uHezekhiya eJerusalema. Wajama emseleni ovela esizibeni esingehla, endleleni eya endaweni lapha kuhlanzwa khona iimpahla.t 1"$Ngomnyaka wetjhumi nane wokubusa kwekosi uHezekhiya, uSanirheribu ikosi ye-Asiriya wasahlela woke amadorobho wakwaJuda anemithangala bewawathumba.Es"# Iye, abahlengiweko bakaSomnini bazakubuya,
beze eZiyoni ngokujekezela,
ithabo elingapheliko lizakuba sihlohlo sabo;
bazakuzuza ithabo nokwenama,
isizi nokububula kubaleke.#r?"# Akunabhubezi elizaba khona lapho
namkha kuvele kiyo isibandana esidabulako,
angeze zafunyaneka lapho,
kodwana abahlengiweko bazakhamba lapho.eqC"#Kuzakuba nendlela evulekileko,
izakubizwa bona yindlela ecwengileko,
abasilapheleko angeze bakhambe lapho,
kodwana izakuba ngeyabantu bakaZimu,
isikhambi angeze sadurha kiyo,
ngitjho nabanganalemuko.!p;"#Iqulwani etjhisako izakuba sitete
negagadu libe ziiyalo.
Edzabeni labophagana
okuyindawabo yokuphumula,
utjani buzakuba mgaba nekhakha."o="#abarholopheleko bazatjakadula njengehlangumataka
nelimu leemumu lililizele.
Mbala, amanzi azakuthumbuka erhalawumbeni
nemilanjana ebhudwini.Tn!"#Ngesikhatheso amehlo weemphofu azakubona
neendlebe zeenthulu zivuleke,:mm"#Yithini kabaneenhliziyo ezizazako:
“Qinani, ningesabi!
Nangu uZimenu;
uzakuza ngokubuyiselela,
iye, ngomvuzo waloyo osabekako.
Yena uzakuza anisindise.”Ol"#Khuthazani izandla ezibuthakathaka,
niqinise amadolo abogabogako.Tk!"#lizakuthuthumba khulu,
lihlokome ngethabo nangokuvuma.
Lizakunikelwa idumo leLibhanoni,
ubukhosi beKarameli neTjharoni.
Abathunjwa bazakubona idumo lakaSomnini
nobukhosi bakaZimethu.pj ["#Irhalawumba nenarha eyomileko kuzakuthaba,
ibhudu lihlokome, liqhakaze.
Njengamakhwa weTjharoniAi{""USomnini nguye oziphosele ifumbe,
isandla sakhe sazabela ngentambo yesilinganiso,
nje-ke zizakuhlala ziyizuzile nini nanini,
iinzukulwana ngeenzukulwana zizakuhlala kiyo.)!h;""(Funani benifunde encwadini kaSomnini: Iimbandanezo zitlolwe lapho begodu zikhamba ngambili. Mbala, kwayala umlomo kaSomnini nommoyakhe wazihlanganisa.?gw""Lapho umhlobo wenyoka
uzakuba nesikhundla, uzalele;
amadzinyanawo aqoqosele emthunzinawo.
Ngambala lapho kuzakubuthana abokholo,
kube ngiloyo naloyo anomnganyanakhe..fU""Iimpaka zizakuhlangana neempisi
neembandana ezisambuzi zizakubetha umkhulungwana.
Imimoya emimbi yobusuku izigedle lapho,
ifunyane indawo yokuzipholela.e'"" Ameva azakumila eensikeni zayo,
ikhula nemitjhatjhana kuzakumumela iimphephelo.
Izakuba lidzaba labophagana
nobudlelo beenciliba.d"" Nakubabusi be-Edomu,
akunalitho labo elizakusala lapho
abangalibiza bona mbuso;
iinkhulu zakhona zizakupheliswa.Lc"" Izakuba lilifa lemihlobohlobo yeenrhulurhulu
namagubulu ahlale kiyo.
USomnini uzakwelula phezu kwe-Edomu,
intambo yesilinganiso sehlangahlangano,
namatje wesibekiso sokubhujiswa.7bg"" Asizukucima ubusuku nemini,
intuthwaso izakhuphuka mndundu.
Iinzukulwana ngeenzukulwana
inarha leyo izakuba libhudu;
akunamuntu ozakudabula kiyo nini nanini.a{"" Imilanjana yakwa-Edomu izakuba sikontiri,
iqulwani yakhona ibe sibabuli;
iye, nenarha ibe sikontiri esivuthako.b`=""USomnini unelanga lokusibona umlandu,
iye, umnyaka wokubuyiselela endabeni yeZiyoni._3""Iinyathi zizakuwa nazo
neenkunzi zizakuwa kanye nezinamandla.
Inarha yama-Edomu izakugeleza iingazi
nequlwanayo ivundiswe ngomhlwehlwe.Q^""USomnini unesabula ekghamathele umhlwehlwe;
iye, iphopha iingazi zeemvana,
zeembuzi nezamaqama
ngombana uSomnini wenze umhlabelo eBotsira,
kwaba kuhlaba okukhulu enarheni yakwa-Edomu.4]a""USomnini wathi:
“Isabulami nayibonakala esibhakabhakeni,
qala, izakwehlela phezu kwaka-Edomu,
iye, phezu kwabantu
engibabekele isigwebo sokubhujiswa.”\\1""Woke umkhambathi womkayi uzakuncithika
nesibhakabhaka sisongwe njengomsongo.
Iye, woke umkhambathi wakhona uzakukokorana,
njengekari elitjhwaba esidiribeni,
namkha isithelo esikhuna emkhiwaneni.x[i""Ababuleweko bazo bazakulahlwa,
nesivunda seendumbu zabo sizakusabalala,
iintaba zithonte iingazi zabo.|Zq""USomnini uthukuthelele izizwe zoke,
ufuthekele loke ibutho lazo
uzithuwelelisile, wazinikela ekuhlatjweni.Y ""Tjhidelani nina zizwe, nizwe,
lalelani nina bantu!
Iphasi loke alizwe, nakho koke okukilo,
inarha, nakho koke okumila kiyo.~Xu"!Akunamhlali weJerusalema ozakuthi:
“Ngiyagula.”
Abantu abahlala lapho,
bazakuthethelelwa icala labo.WW'"!Iintambo zakho zinyefile
wena mkhumbi wezitha,
azikghoni ukuqinisa isika
namkha zithabulule iseyila.
Nje-ke ipango enengi izakwahlukaniswa,
ngitjho nabahluzako bazakuphanga iinhlangulo.nVU"!Mbala, Somnini umugwebethu;
uSomnini umubusethu;
uSomnini uyikosethu;
yena uzasisindisa.U"!Ngambala, lapho uSomnini uzakuba ngakithi
ngobukhosi bakhe.
Kuzakuba yindawo enemilambo,
lapha imilanjana inabela khona
ngemahlangothini woke.
Lapho akuzukuthaya iinthayamanzi zamaphini
begodu akuzokudlula imikhumbi enobukhosi._T7"!Qala iZiyoni, idorobho leminyanyethu!
Amehlwakho akaqale iJerusalema,
indawo ethulileko!
Iye, itende elinzinzileko,
elineenkhonkhwani ezingasoze zatsonyulwa
nelineentambo ezingasoze zadatjulwa. S "!Angeze usababona abantu abanelunya,
abantu abanekulumo etjharageneko ongeze wayizwa,
bakwitiza ngelimi elingazwakaliko.(RI"!Umkhumbulwakho uzakudlumbana ngezehlo ezethusako:
isikhulu esigcina imininingwana yomthelo,
umuntu olinganise isibiko
nobala iinthala esidiribeni.YQ+"!Amehlwakho azakubona iKosi ebuphaziphazini bayo;
aqale inarha enabele kude.#P?"!yena uzakuhlala ekuphakameni,
ubuphephelo bakhe buzakuba lidwala elingafikelelekiko,
ukugoma kwakhe kuhlala kukhona
namanzakhe aqinisekisiwe.O"!Loyo okhamba ngokulunga,
akhulume okunetlha,
oqalela phasi inzuzo yezenzo zokugandelela,
othintitha izandla zakhe
angamukeli ukufunjathiswa,
ovala iindlebe zakhe
kobana angezwa ngokuthuluka kweengazi,
namehlwakhe kobana angaboni ubumbi,rN]"!Izoni eziseZiyoni ziphila ngevalo
ukuthuthumela kwembethe abanganaZimu
bathi, ‘Ngubani phakathi kwethu
ongaphila ngomlilo oqothulako?
Ngubani phakathi kwethu,
ongaphila ngamalangabu weziko lanini nanini?’ ”_M7"! “Yizwani ngengikwenzileko, nina enikhatjhana;
nani eniseduze, vumani amandlami.kLO"! Amathambo wezizwe
azakutjha abe kwanga yipembe,
iye, njengameva agawuliweko abe atjhiswa.{Ko"! Nina barhayili nimitha utjani obomileko,
nizakubeletha amawunguwungu;
umphefumulwenu umlilo ozoniqothula.nJU"! USomnini uthi: “Nje-ke khona ngizakusikima,
iye, ngizakuphakama,
manje ngizokuphakanyiswa.-IS"! Inarha iyalila begodu iyabundana;
iLibhanoni iphela amandla begodu iyabuna,
iTjharoni sese ifana nerhalawumba,
iBhatjhani neKarameli ziwohloka amakari.'HG"!Iindlela zitjhiyiwe,
abakhambi abasekho kizo.
Umkhohlisi wephule isivumelwano,
wanyaza abofakazi besivumelwano
azange abe nendaba nobhubhako.fGE"!Qala, abantu be-Ariyeli basarhuwelela eendledlaneni,
iinthunywa zokuthula zisabibitheka."F="!Kuzakuba nokunzinza ngeenkhathi zenu,
bantu beJerusalema:
Ukuhlakanipha nelwazi kuzakuba yisika yesizo;
ukwesaba uSomnini kuligugu leZiyoni.jEM"!USomnini uphakeme, iye, uhlala ekuphakameni,
uzakuzalisa iZiyoni ngobulungiswa nangokulunga.D"!Okuhlangulweko kuzakubuthelelwa
njengokuqothula kwesikhonyani;
njengokubhibha kwewoma lentethe
abantu bawalazele ipango.pCY"!Izizwe zizakubaleka
lokha nakuzwakala umdumo wakho
nabantu bahlakazeke phambi kobukhosi bakho.B!"!Maye Somnini!
Yiba nomusa kithi,
siqalelele kuwe nasinje.
Yiba mamandlethu njalo ekuseni
nesindiswethu eenkhathini zesizi.jA O"!Uzazizwa wena mrhayili!
Uzazizwa wena mkhohlisi!
Azange khewurhayilwe,
azange khewukhohliswe,
kodwana nasele uqedile ukurhayila,
nawe uzakurhayilwa,
nasele ulisile ukukhohlisa,
nawe uzakukhohliswa.s@_" Nibusisiwe nina enitjale
magegana nayo yoke imilanjana,
iye, nina enitjhaphulula ikomo nodumbana.]?3" Kodwana ihlathi lezitha lizakurhadlwa sinanja,
bese idorobho lazo liyadanjiswa.>y" Abantu bami bazakuhlala endaweni ethulileko,
ngeenkumbeni ezivikelekileko
neendaweni zokuphumula ezizothileko.y=k" Iinthelo zokulunga zizakuletha ukuthula,
iye, umphumela wokulunga
ube kuzotha nokuvikeleka nini nanini.Y<+" Ubulungiswa buzakuhlala ebhudwini,
ukulunga kunamathele esimini enothileko.5;c" Kuzakuba njalo
kufikela lapha ummoya ovela phezulu
uthelwa khona kithi
bese ibhudu liba yisimu enothileko,
iye, isimu yeenthelo ibonakale seyinjengehlathi.B:}" Isigodlo sizakulahlwa,
idorobho eliyaluzelako litjhiywe,
i-Ofeli nesithala sabalindi,
zizakuba mrhula kuya kuyile,
ithabo labodumbana bommango
namadlelo wemihlambi.9" iye, ngebanga lamasimu wabantu bami,
embeswe mameva nomonyani,
nangazo zoke iinkumba zokujabula
ngedorobheni eliphithizelako.]83" Thwalani imikhono ehloko
ngebanga lamasimu akarisako
neendiribe ezithelako,7-" Hlengezelani nina bafazi abazigedlileko,
yesabani nina enizethembako;
hlubulani izambatho zangaphandle
nembathe iinzilo emadininenu! 69" Ngaphezudlwana komnyaka,
nina enizethembako nizakuthuthumela
ngombana isivuno samadiribe sizakutshwila,
isivuno seenthelo asizukuba khona.|5q" Nina bafazi abazigedlileko,
sikimani nilalele ilizwi lami;
madodakazi azethembako,
lalelani ikulumami!h4I" Kodwana ohloniphekileko
uhlela okuhloniphekileko,
adzimelele ezenzweni zokuhlonipheka.)3K" Indlela yomgulukudu ikukhohlakala:
Uhlela amaqhinga wokonakala
ukuze ubhubhise abachakileko ngamanga
ngitjho nanyana isibawo sodududu sifanelekile.a2;" ngombana isidlhadlha sikhuluma ubudlhadlha
nomkhumbulwaso usopha okumbi:
Sizijayeze ukungasabi uZimu,
sikhuluma ngokuhlambalaza uSomnini,
sidime olambileko ukudla,
sibulalise owomileko ngomrhawu.o1W" Isidlhadlha angeze sabizwa ngokuthi sihloniphekile,
nomgulukudu angeze wathathwa njengonesithunzi0" Imikhumbulo yabanganangqondo
izakuba nokugweba okulungileko
namalimu wabangunguzako
azakukhuluma butjhelelezi.T/!" Yeke amehlo wababonako angeze avalwe
neendlebe zabezwako zizakulalela.A.{" Omunye nomunye wabo
uzakuba njengobuphephelo emmoyeni
nesiviko esiwuruwurwini;
iye, njengomlambo endaweni eyomileko
nomthunzi wedwala elikhulu
enarheni edambileko.M- " Qala, kuzakubusa ikosi ngokulunga
namakhosana aphathe ngefanelo.J, " Idwala layo lizakunyamalala ngebanga levalo
neenkhulu zayo zitjhiye iphawu ngokwesaba.”
Watjho njalo uSomnini uMninimandlawoke.
Umlilwakhe useZiyoni
nekehlakhe iseJerusalema.+"“Ama-Asiriya azakubulawa ngesabula,
kodwana kungabi ngesandla somuntu;
iye, azakurhiribidelwa yisabula,
kodwana ekungasiyo yobhubhako.
Ibutho le-Asiriya lizakubalekela isabula leyo
bese amasokana wakhona akatelelwe ngomsebenzi.y*k"Mbala, mhlokho noke nizakudela
abosingazimu benu besiliva nebegolide
enibenzelwe zizandla zenu ngokona.W)'"Bantu bakwa-Israyeli, buyelani kiloyo
abantu abangazange bamthembakalele.6(e"Njengokuphapha kweenyoni ngehla,
ngokunjalo uSomnini uMninimandlawoke uzakuvikela iJerusalema;
iye, uzayivikela bekayitjhaphulule,
ayibabalele bekayisindise.”W''"Nakhu okwatjhiwo nguSomnini kimi:
“Njengebhubezi namkha ibhubezana
elirorako nalibambe inyamazanalo,
nanyana iwoma labelusi lijamelana nalo,
alesatjiswa kurhuwelela kwabo,
namkha lihlehle etjhadeni labo;
ngokunjalo uSomnini uMninimandlawoke uzokwehla,
kobana avikele intaba yeZiyoni,
nemibundu yalo. D~~}}| {{*zznykxxNww!vv uWtss2rqqpoo nmlkjjii{hhqgffEee!dccobaaZ`=__N^7]]%[[~ZYXX#WVVKUU;TSRlRQbPOOO>NRMMRLL?KJJ!II/HHbGGFFvFE9DxC[B:AgA@N?x>b=<;:9877$65443%2100#/^..-Y,++"**)h(s&&&&%$#"!] (l2& )j)} 3 o *g^N0eC"0Ngimi mina lo okhulumileko nombizileko;
ngimlethile begodu uzakuphumelela endlelenakhe.+"0Nina ma-Israyeli,
buthanani ndawonye noke, nilalele:
Ngongumuphi phakathi kwabosingazimu
owamemezela amezwi alandelako na?
‘USomnini ukhethe umuntu lo
bona azokwenza okufunwa nguZimu
phezu kweBhabheli
nengalwakhe izakujamelana namaKasidi.’ "0 Sisandla samesi esabeka iinsekelo zephasi,
isidla sami saqhisa amazulu;
nje-ke lokha nangibizako,
koke kuyarurhuluka.|q"0 “Ngilalela wena Jakopo,
wena Israyeli engakubizako:
Nginguye enginguye;
ngingowokuthoma newokugcina.-"0 Ngebanga lami,
iye, ngebanga lami ngiyakwenza lokhu
ngombana ibizo lami lisilaphaziwe.
Angizukunikela nanyana ngubani idumo lami.”fE"0 Qala, ngikuhlungile,
kodwana ingasi njengesiliva;
ngakuzizinya eziko lamatshwenyeko."0 Ngebanga lebizo lami
ngiriyadisa ilaka lami;
ngebanga ledumo lami
ngiyazibamba ngenca yakho
ukuze ngingakutjhabalalisi.L"0Azange bewuzwe nanyana wazi;
iye, kwekadeni iindlebe zakho bezivaliwe
ngombana bengazi
bona awethembeki nakancani
begodu bewubizwa bona umumoni
kusukela ekubelethweni kwakho.-S"0Zizinto ezidalwe gadesi,
ingasi phambilini.
Ngaphambi kwanamhlanje
azange uzwe ngazo
ukuze ungeze watjho uthi,
‘Emanyeni, ngizazi kwakade.’%C"0Wezwa ngazo,
nje-ke qala, zoke nanzi!
Alo, awuzimemezeli na?”
“Kusukela gadesi, ngizakwazisa izinto ezitja,
ezifihlakeleko nongazaziko.S"0Nje-ke izintwezi ngazimemezela ekadeni,
ngazenza zaziwa kuwe zingakaveli
ukuze ungeze wathi,
‘Awa, izintwezi zenziwe bosingazimu bami,
iye, zenzeke ngomyalo wesithombesibazwa sami.’}"0ngombana bengazi bonyana ukhunyalele khulu,
wena Jakopo;
imisipha yentamakho iyisimbi
nepandlakho iyikoporo."0USomnini wathi:
“Ngamemezela ekadeni izinto zaphambilini,
zaphuma emlonyenami, ngazenza zaziwa.
Msinyana ngazenza, zenzeka "0iye, labo abazibiza ngedorobho elicwengileko
abazesame kuZimu ka-Israyeli,
ibizo lakhe elinguSomnini uMninimandlawoke.r _"0Indlu kaJakopo ayilalele lokhu,
iye, labo ababizwa ngebizo laka-Israyeli,
labo abadabuka emthonjeni kaJuda,
abafunga ngebizo lakaSomnini,
abazikhakhazisa ngoZimu ka-Israyeli,
kodwana ingasi ngeqiniso nangokulunga;F"/Mbala, banjengamawunguwungu kuwe
abosomlingo bakho ebewusoloko ubaphikelele
kusukela ebutjheni bakho.
Omunye nomunye wabo uyona kakwenzako;
akakho namunye ongakusindisa.”?w"/Qala-ke, njengamawunguwungu
umlilo uyabaqothula.
Abakghoni ukuzisindisa emandleni welangabi.
La akusiwo amalahle wokufuthumeza umuntu;
iye, akusiwo umlilo wokothiwa!C "/ Uziqede amandla namaqhingakho amanengi!
Labo abahlela iinkwekwezi ngeenqhema,
bazihlole inyanga nenyanga
kobana bakwazise ngalokho okuzokwehlela,
abavele-ke bakusindise.] 3"/ Thuwelela ngamalumbo wakho lawo
nangobuloyikazi bakho obunengi lobo,
osoloko waphikelela ngabo
kusukela ebutjheni bakho.
Mhlamunye uzakuphumelela, asazi,
mhlamunye uzayethusa ihlekelele leyo!S "/ Uzakwehlelwa yihlekelele
bewubhalelwe kuyiphepha ngomlingo.
Amatlhuwiso azakufikela
bewuhluleke kuwavika ngehlawulo;
Iye, ngesikhatjhana uzakwehlelwa kubhujiswa
obe ungakakulindeli.X )"/ Uthembele ebukhohlakalini bakho
bewuzitjela uthi, ‘Angibonwa mumuntu.’
Ukuhlakanipha nokwazi kwakho kukudurhisile,
nje-ke uzitjele uthi, ‘Ngimingimi,
akakho omunye ngaphandle kwami.’k O"/ Kodwana izintwezi zizokwehlela zombili
ngesikhatjhana, ngalanga linye.
Iye, ukuloba abantwana nokuba mhlolokazi
kuzakwehlela phezu kwakho ngamandla,
phezu kobana unobuloyikazi obunengi
namalumbo anamandla.ve"/Nje-ke, lalela-ke wena nyariya ndina
ebherelele endawenayo evikelekileko;
iye, wena ozitjela uthi, ‘Ngimingimi,
akakho omunye ngaphandle kwami.
Angeze ngaba mhlolokazi
namkha ngizwe ubuhlungu bokuloba abantwana.’'G"/Wathi: ‘Ngizakuhlabela phambili nini nanini,
ngibe yindlovukazi isiphelani.’
Kodwana azange ucabangisise ngezintwezi,
utjheje umphumela wazo.R"/Begade ngibathukuthelele abantu bami,
ngasilaphaza ilifa lami,
ngabanikela esandleni sakho,
kodwana azange ube nesisa kibo.
Ngitjho nemuntwini omdala
wenze ijogi lakho laba budisi.|q"/“Hlala uthi du, ungene ebumnyameni
ntombi yamaKasidi, kuphelile ukubizwa
bonyana uyindlovukazi yemibuso._7"/Ibizo loMhlengi wethu nguSomnini uMninimandlawoke,
ungoCwengileko wakwa-Israyeli.}"/Ububhunubhunu bakho buzakuba semtarini,
kwembuleke ihlazo lakho.
Ngizazibuyiselela, kungabikhona ongivimbako.”~u"/Thatha imbokotho ugaye iflowuru!
Yembula isiyaya sakho,
ukhuphe iinkozo zakho,
ubhince, weyame imilambo!` ;"/“Yehla, ufese uhlale ethulini,
wena tlawu eliyindodakazi iBhabheli.
Hlala phasi ehlabathini
enganasihlalo sobukhosi,
wena ndodakazi yamaKasidi.
Awusenakubizwa bonyana ungothambileko nodedesako..U". Ngitjhideza ihlalohle yami eduze, ayisikude
begodu isindiswami ayizukuriyada.
Ngizakunikela iZiyoni isindiso,
iphazimulwami izakwambulwa ku-Israyeli.”I ". Ngilalelani nina maphikakani ndina,
nina enikude nokulunga./~W". Ngibiza idlanga ngepumalanga,
iye, umuntu enarheni ekude
ozakufeza ihloswami.
Mbala, engikukhulumileko ngizakufeza;
iye, engikutlamileko ngizakwenza.}7". omemezela isiphetho ekuthomeni,
iye, ekadeni lokho okungakenzeki.
Ngithi, ‘Ihloswami izakujama
begodu ngizakwenza koke engikufunako.’ | ". Iye, khumbulani izinto zaphambilini,
zekadeni:
NginguZimu begodu akakho omunye.
NginguZimu begodu akakho ofana namiR{".“Khumbulani lokhu, niqine amandla
benicabangisise, nina mahlubuka.az;".Bayamguga, bamthwale emahlombe;
bamnzinzise endawenakhe bese uyajama-ke.
Uzalokho atshimalele
lapha bambeke khona.
Nanyana kunomuntu omlilelako, akaphenduli,
akasindisi umuntu loyo esizini lakhe.0yY".Labo abathulula igolide emigodlenabo,
balinganisa isiliva esilinganisweni,
baqatjha umkhandigolide
kobana abumbe usingazimu,
bamkhothamele, bamlotjhe.zxm".Nizangifanisa nobani
nanyana ningilinganise nobani?
Ngubani eningangimadanisa naye
kobana silingane?iye, benithukghele ngizakunisekela.
Lokho mina engikubumbileko, ngiyakuthwala,
iye, ngimi onisekelako nonisindisako!=vs".USomnini uthi:
“Yewungilalele, wena ndlu kaJakopo,
iye, noke nina eniseleko endlini ka-Israyeli:
Nanithwelwe kusukela esibelethweni,
nimumethwe kusukela esiswiniu".Batjekamile bebakhothamile bobabili,
abakwazi nokusindisa ipahla abanayo,
ngitjho nabo ngokwabo baya ekuthunjweni.Lt ".UBhele ukhothamile,
uNebo utjekamile.
Imifanekiso yabo, nina maBhabheli
ebegade ninande niyithwala,
kwanjesi sekuyipahla ethwelwe ziinkomo,
iye, sebamuthwalo wefuyo ediniweko.esC"-Yoke imbewu ka-Israyeli izakulungisiswa nguSomnini
begodu izakuvuma iingoma zokudumisa.7rg"-‘Izenzo zesindiso zikuSomnini kwaphela!’
Iye, ngilokho azokutjho ngami.”
Mbala, izizwe zizakuza kuSomnini,
kodwana boke abasambhavumulelako
bazakudana.:qm"-Ngizifunga ngokwami,
iye, emlonyenami kunesithembiso sesindiso
begodu sizakuphetheka, okutjho bona
woke amadolo azakuguqa phambi kwami
namalimu woke avume athi,rp]"-Yizani kimi nisindiswe
noke nina mikhawulo yephasi
ngombana nginguZimu
begodu akakho omunye.So"-Yenisibikele, nibeke iinqiniseko;
iye, hlanganisani iinhloko nithathe isiqunto:
Ngubani kanti owabika lokho phambilini?
Ngubani owakumemezela kade na?
Akusimi lo, mina Somnini na?
Kambe akakho omunye uZimu
ngaphandle kwami;
iye, uZimu olungileko nosindisako.
Mbala, akakho omunye ngaphandle kwami.Pn"-Buthanani ndawonye nize,
khulumisanani nina bantu bezizwe ezisindileko!
Labo abathwala iinthombembazwa zabo zeengodo
abanangqondo;
iye, labo abathandaza abosingazimu abangasindisiko.tma"-Angikakhulumeli ngemsitheleni,
ebumnyameni ngaphasi kwephasi.
Azange khengithi eenzukulwaneni zakaJakopo,
‘Nizangifumana lapha kuhlangahlangene khona’.
Mina Somnini ngikhuluma iqiniso,
ngimemezela okulungileko.zlm"-Mbala, owadala isibhakabhaka,
unguZimu yena!
Owabumba iphasi bewalenza
nguye owalinzizisako!
Azange alidalele ihlangahlangano,
kodwana walibumba bonyana kuhlalwe kilo.
Yena wathi:
“NginguSomnini, akakho omunye.k7"-Kodwana u-Israyeli usindiswa nguSomnini
ngesindiso yesiphelani.
Iye, nina ma-Israyeli
angeze naba neenhloni
benihlaziswe nini nanini.xji"-Izizwezi zineenhloni,
zoke zihlaziswe ndawonye;
iye, abenzi babozinyanaba
bangene ekurhubutjhweni!Li"-Mbala Zimu, Msindisi wakwa-Israyeli,
wena unguZimu ozifihlako!|hq"-Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Imikhiqizo yeGibhide nokurhwebiweko kweKutjhe
nokwamaSeba amidlhomudlhomu
kuzakuza kuwe kube ngekwakho, Israyeli.
Izizwezi nazo zizakuba ngezakho:
Zizakulandela zibotjhwe ngeenketani.
Iye, zizakuza zikhothame phambi kwakho
bezikuncenge zithi:
‘Ma-Israyeli, ngini nodwa eninoZimu,
akakho omunye.’ ”pgY"- Ngimi owavusa uKoretjhi
kobana alungise.
Zoke iindlela zakhe ngizazinqophisa.
Nguye ozakuvuselela idorobho lami,
atjhaphulule nabathunjwa bami.
Lokho uzakwenza ngesihle.”
Kutjho uSomnini uMninimandlawoke.!f;"- Ngimi lo owenze iphasi
begodu ngimi owadala nabantu abakilo.
Zizandla zamezi ezaqhisa isibhakabhaka,
ngalawula namabutho waso weenkwekwezi.e1"- Nakhu okutjhiwo nguSomnini,
ongoCwengileko noMbumbi ka-Israyeli:
“Ningibuza ngabantwabami
beningitjele ngomsebenzi wezandla zami na?odW"- Uzazizwa loyo othi kuyise: “Bewungisaphi?”
Iye, naloyo othi kunina: “Bewungibelethelani?”;co"- Uzazizwa loyo omangalela umbumbi wakhe!
Uyimbiza yomdaka nje hlangana nezinye!
Umdaka ukhe uthi kumbumbi wawo:
“Yintobani oyenzako le?
Umsebenzakho awazisi!”Sb"-Nina mazulu, nisani ukulunga okuphezulu;
iye, nikuwulule nina mafu.
Iphasi alikhamise,
lona nomkayi kuveze isindiso.
Kanyekanye akube nehlalohle.
NginguSomnini okudalileko lokho.”a-"-Ngimi owenza umkhanyo,
ngibuye ngidale ubumnyama.
Ngiletha ukuzotha
ngibuye ngidale ihlekelele.
NginguSomnini owenza koke lokho.5`c"-ukuze kuthi kusukela ekuphumeni kwelanga
bekube sekutjhingeni kwalo
abantu bazi bonyana akakho omunye
ngaphandle kwami.
NginguSomnini begodu akakho omunye._}"-Ngimi ngedwa uSomnini
begodu akakho omunye.
Ngaphandle kwami akunaZimu.
Ngizakuhlomisa nanyana ungangazi nje?^w"-Ngenza lokho ngebanga lakaJakopo incekwami,
iye, ngebanga laka-Israyeli okhethiweko wami.
Ngikubiza ngebizo lakho
bengikunikele nebizo ledumo,
nanyana ungangazi nje.@]y"-Ngizakunikela umnono othukuswe ebumnyameni,
iye, ubunjinga obuseendaweni ezifihlakeleko,
ukuze wazi bonyana nginguSomnini,
uZimu wakwa-Israyeli
okubiza ngebizo lakho.\#"-uthi: “Ngizakukhamba phambi kwakho,
ngenze iintaba zibe libhabhadu;
ngephule iminyango yekoporo
bengiquntule iinqabo zesimbi.z[ o"-Nakhu okutjhiwo nguSomnini
kozesiweko wakhe onguKoretjhi,
obambe isidla sakhe
ukuze aguqise izizwe phambi kwakhe,
ahlangule amakhosi iinhlabano zawo,
avule iminyango phambi kwakhe,
iye, amasango angeze ahlala avaliwe,]Z3",Nguye owathi kuKoretjhi:
“Ungumelusami, uzakuphumelelisa koke engikuthandako.”
Wathi ngeJerusalema:
“Izakwakhiwa butjha.”
Godu wathi ethempelini:
“Iinsekelo zakho ziyakujanyiswa.”Y}",USomnini nguye owakhuluma nokuzika wathi: “Yoma kere!”
Godu wathi: “Imilambakho wena Bhabheli, ngizoyomisa!”sX_",Uzalisa ilizwi lencekwakhe
aphumelelise ihlelo elamenyezelwa ziinthunywa zakhe,
uthi ngeJerusalema, “Izakuhlalwa babantu”;
athi ngamadorobho wakwaJuda, “Azakuvuselelwa;
iye, ngizakwakha butjha ebekubhuruziwe.”&WE",Iye, uSomnini utjharaganisa iimbonakaliso
zabaphorofidi bamala,
wenza izangoma isiphoqo,
izazi zifulathele
ngombana ilwazi lazo lisihlekiso.HV ",Nakhu okutjhiwo nguSomnini umhlengakho,
owakubumba ngaphakathi kwesibeletho, uthi:
“NginguSomnini owenza zoke izinto,
ngimi ngedwa owathabulula amazulu,
ngaqhisa iphasi.” U ",Hlokomani, nina mazulu
ngombana lokho kwenziwe nguSomnini;
rhuwelelani nani nsika zephasi.
Thakasani ngengoma nina ntaba,
nani mahlathi nayo yoke imithenu
ngombana uSomnini umhlengile uJakopo,
ngalokho waziphazimulisa kwa-Israyeli.}Ts",Iimphambeko zakho ngizithanyele njengelifu
nezono zakho njengekungu.
Buyela kimi ngombana ngikuhlengile.”1S[",USomnini uthi:
“Khumbula izintwezi wena Jakopo
ngombana uyincekwami.
Ngakubumba kobana ube yincekwami,
nje-ke angeze ngakukhohlwa,
wena Israyeli.WR'",Umuntu loyo semlunga athandaza nomlotha!
Udurhiswa yihliziyo ekhohlisiweko!
Isigodweso asikwazi ukusindisa ipilwakhe!
Abe akazibuzi athi:
“Into engesidleni sami le,
ayisimamala na?”6Qe",Akakho namunye ocabangisisako,
akakho olemukako nonomkhumbulo wokuthi:
“Tjhephana ingcenye yazo
ngabasa ngayo umlilo,
godu bengapheka isikwa ngamalahle wakhona,
ngabasa nenyama ngadla.
Alo-ke ngingenza njani isinyenyiso ngokuseleko,
ngikhothamele isigodo sakogodo na?”*PM",Abantwaba abazi litho, abalemuki litho.
Mbala, amehlwabo avalwe abe atshidzwa,
yeke ababoni begodu neengqondo zabo zivalekile,
iye, abatlhadlhuleki.ZO-",Ngeengodo eziseleko, wenze uzinyana,
okusithombesibazwa sakhe!
Wasikhothamela, wahloma ihloko phasi
phambi kwaso,
wasithandaza wathi:
“Akhese ungisindise
ngombana wena unguzimami.”{No",Ingcenye yeenkunezo wabasa ngazo umlilo;
iye, ngengcenye leyo wadla inyama:
Wabasa ngayo inyama yokubaswa,
wadla wasutha nti.
Godu wazifuthumeza bewathi:
“Hayi, ngifuthumele,
ngizizwela ukuvutha kamnandi komlilo!” M",Kanengi bekuba ziinkuni zokubasa,
yeke bekathatha ingcenye yazo
azifuthumeze ngazo.
Godu bekabasa umlilo apheke isikwa.
Kodwana khonapho bekajika abaze usingazimu
ukuze amguqele!
Iye, bekenza isithombesibazwa
bese uyasikhothamela.ML",Ubegade agawula emisedarini,
nakungasinjalo athathe umsayipurusi
nanyana i-owuku.
laphokhunye bekazikhulisela ipayini ayitjalileko
hlangana nemithi yehlathi,
ikhuliswe lizulu.K", Umbazi ulinganisa isigodo ngentambo,
athale isimo sakazinyana ngomukhwa,
asigobhodlhe ngeentjhizela,
atshwaye ngesilinganisi.
Ubumba kube mfanekiso womuntu,
iye, kube mumuntu azihlalele
kobana ayokutshimalalisa
ngendlini yabosingazimu.QJ", Umkhandisimbi usebenza ngesitlabagelo
emalahleni avuthako;
ubumba isiga ngeenondo,
asiqoqode ngeemphanga zakhe.
Naye uyalamba, aphelelwe mamandla;
nangaseli amanzi uyatsirimezeka.3I_", Qalani-ke, boke abalandeli baso bazakuhlaziswa,
ngitjho nabososino abababantu nje.
Lokha nababuthana ndawonye; bavele ebandla,
bazaba nokwesaba bebahlaziswe.]H3", Ngubani ongabumba usingazimu,
akhande isithombesibunjwa esinganabubhadekelo na?NG", Boke abenza iinthombembazwa, abasibantu
begodu nezinto abakakarela kizwezo, azazisi.
Nabofakazi bazo babazi bazo,
kodwana abakuboni lokho begodu abakuyeleli;
nje-ke bazakuhlaziswa.F1",“Nina ma-Israyeli, ningathuthumeli, ningesabi.
Azange ngikumemezele lokho phambilini
bengakubika na?
Nina nibofakazi bami.
Yitjhoni bona kghani ukhona omunye uZimu
ngaphandle kwami na?
Alikho elinye idwala;
ngambala alikho elinye engilaziko.”E)",Nakube kukhona onjengami
hlangana nabosingazimu, akazitjho!
Akakubike lokho, angihlathululele kuhle,
kusukela ekwenzeni kwami abantu bokuthoma
nokobanyana kwenzekani emva kwalokho
nokuthi yini ezokwenzeka ngomuso.
Iye, nabakhona, abazitjho sizwe!iKosi nomhlengi wakwa-Israyeli,
iye, uSomnini uMninimandlawoke uthi:
“Ngingowokuthoma newokugcina,
ngaphandle kwami akunaZimu omunye.RC",Omunye uzakuthi, ‘Mina ngingowakaSomnini’;
omunye azibize ngebizo lakaJakopo;
kanti omunye uzazitlola esandleni athi,
‘NgingowakaSomnini’,
uthathe isinanazelo saka-Israyeli.”bB=",Zizakutlhurha njengomuthi ohlaza womtamariski
zibe njengemithi yomdubi emilanjaneni.KA",Ngizakuthululela amanzi
phezu kwenarha eyomileko,
ngenze imisele ehlabathini eyomileko;
ngizakuthululela uMoyami phezu kwabantwabakho
neembusiso zami phezu kweenzukulwani zakho.3@_",Nakhu engikutjhoko mina Somnini owakudalako,
wakubumba ngaphakathi kwesibeletho
begodu nokusizako:
Ungesabi Jakopo, ncekwami,
Jetjhuruni engimkhethileko.`? ;",USomnini uthi:
“Nje-ke, lalela wena Jakopo, ncekwami,
Israyeli engamkhethako!{>o"+Nje-ke ngarhubutjha iinkhulu zethempeli,
nganikela uJakopo ekubhujisweni
iye, u-Israyeli ekunyazekeni.”J= "+Ukhokho wenu wona kade;
nabakhulumeli bakho baphambeka kimi.t<a"+Wena Israyeli,
ngimangalela-ke ngokudlulileko,
asigwebe indaba ndawonye,
veza ubumsulwa bakho.v;e"+Ngimi, iye ngimi osula iimphambeko zenu.
Kungebanga lebizo lami
ukobana ngingasakhumbuli izono zenu.(:I"+Azange ningithengele ibhule
nanyana ningitende ngamafutha wemihlabelwenu.
Kwaphela ningidisibeze ngezonokazi zenu
benangikhathaza nangemilandwenu.b9="+Kwakhona beningaletheli mina
izimvu zemihlabelo yokutjhiswa
begodu beningahloniphi ngemihlabelo yetjhebiswano.
Azange nginidisibeze ngeminikelo yeenthoro
nanyana nginikhathaze ngokutjhiswa kwelebhona.8"+“Bekungasimi obewuseze umlotjha, wena Jakopo,
mbala, ukutjhabatjheka kwakho
bekungasi ngenca yami, wena Israyeli.I7 "+abantu engazibumbela bona
bonyana bamemezele idumo lami.”A6{"+Iimbandana zommango ziyangihlonipha,
iimpungutjha neenciliba
ngombana ngiletha amanzi erhalawumbeni
nemilambo egagadwini,
ukuze abantu bami basele, labo abakhethiweko,"5="+Qalani, sele ngizokwenza into etja!
Nakhu sele ivumbuka.
Kghani aniyiboni na?
Mbala, ngivula indlela erhalawumbeni
nemilambo egagadwini.U4#"+“Ningasakhumbuli izinto ezidlulileko,
yeke libalani ngokwaphambilini.g3G"+owabangela iinjomani neenkarana zepi,
okutjho ibutho neengorho ndawonye
kobana zilandele u-Israyeli;
iye, lezo esele zirabhalele lapho unomphela,
zicinyiwe, zavuthelwa njengesibani
wakhuluma amezwi la:P2"+USomnini owavula indlela elwandle,
iye, umzila emanzini anamandla,N1"+NginguSomnini, oCwengileko wenu,
umdali ka-Israyeli, iKosenu.”r0]"+Nakhu okutjhiwo nguSomnini umsindisenu,
oCwengileko ka-Israyeli:
“Kungebanga lenu ngithumele umhluli eBhabheli,
ngenza bonyana labo ebebabaleka
behlele phasi, iye boke;
ngitjho namaKasidi ajakada ngemikhumbawo./}"+ “Mbala nangokuzako ngisazakuba njalo.
Akunamuntu onganenyela esandleni sami.
Nangigadangileko ngigadangile!”*.M"+ Ngimi owabika, wasindisa bewamemezela.
Angisuye otjhili phakathi kwenu
begodu nina nibofakazi bami
bonyana nginguZimu.”
Watjho njalo uSomnini.W-'"+ Mina lo, ngimi ngedwa uSomnini
begodu ngaphandle kwami abe akunamsindisi.,)"+ USomnini uthi:
“Nina ma-Israyeli, nibofakazi bami.
Iye, wena Israyeli uyincekwami engiyikhethileko
ukuze wazi bewukholwe kimi
begodu ulemuke bonyana nginguye onguye.
Azange khekube noZimu omunye ngaphambi kwami
begodu angeze kwaba khona omunye.,+Q"+ Zoke izizwe zibuthene ndawonye
nabantu bahlangene.
Ngubani hlangana nabosingazimu bazo
okhe wabika ngalokhu,
wamemezela kithi ngokwaphambilini na?
Abosingazimabo abaveze abofakazi babo
ukuqinisekisa indababo
ukuze abalaleleko bathi, ‘Iye, awa kuliqiniso’.”}*s"+USomnini uthi:
“Letha njengofakazi isizwe esiphopheleko
ije sinamehlo,
iye, iinthulu ije zineendlebe.e)C"+iye, woke obizwa ngebizo lami,
engimdalele idumo lami,
ngamenza bengambumba.’ ”"(="+Ngithi etlhagwini, ‘Batjhaphulule!’
ngithi esewula, ‘Ungabagugudlheli!
Lethani amadodanami asemajukujukwini
namadodakazami asepelazwe,n'U"+Ungesabi ngombana nginawe,
ngiletha abantwabakho abangepumalanga,
ngikubutha ngetjingalanga.G&"+Njengombana usese ligugu kimi
begodu uhloniphekile emehlwenami,
iye, njengombana mina ngikuthanda,
ngizakwenana ngabantu
godu nginikele ngezizwe
esikhundleni sepilwakho.%#"+ngombana nginguSomnini uZimakho,
oCwengileko ka-Israyeli, umsindisakho.
Ngakuhlawulela ngeGibhide,
ngakwenana ngeKutjhe neSeba.@$y"+Lokha naweyama emanzini
ngizakuba nawe,
lokha naweyama imilambo,
ayizukwemuka nawe.
Nawukhamba hlangana nomlilo,
awukazokurhabula;
amalangabu angeze akutjhisa=# u"+Nje-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini
owakudalako, wena Jakopo,
owakubumbako, wena Israyeli, uthi:
“Ungesabi ngombana ngizakuhlenga.
Ngakubiza ngebizo; wena ungowami._"7"*Nje-ke wathululela itukuthelwakhe evuthako
phezu kwawo
okuyipi esabekako.
Amalangabi wepi awaqothula mahlangothi woke,
khonapho akhange alemuke;
iye, awababula,
nalapho azange acabangisise.k!O"*Ngubani owanikela ngoJakopo
kobana abe yihlangulo,
wanikela ngo-Israyeli kubaphangi na?
AkusinguSomnini esimoneleko na?
Iye, ama-Israyeli alandula ukulandela iindlela zakhe,
akhange athambele ifundiswakhe.} s"*Ngubani phakathi kwenu
ozakulalela isiphorofidweso
begodu asitjheje
ukuze nizwe esikhathini esizako na?!;"*Kodwana wena uthi:
“Lesi sisizwe esiphangiweko nesihlanguliweko,
boke babambeke emigodini
nanyana bafihlwe eenkhungweni.
Sebaphenduke ipango,
batlhoga nomuntu ongabenyula;
benziwe ihlangulo,
batlhoga nomuntu ongathi,
‘Babuyiseleni emuva’.”'"*USomnini wathanda bona kube njalo
ngebanga lokuthembeka kwakhe.
Ngokunjalo wabonisa bona ifundiswakhe
yikulu begodu inephazimulo.r]"*Wena ubone izinto ezinengi,
kodwana awuyeleli;
iindlebe zakho zivulekile,
kodwana awuzwa.”"*USomnini uthi:
“Ngubani osiphofu nakungasuwe
wena ncekwami, Israyeli
nosithulu nakungasuwe
sithunywa sami engisithumileko na?
Ngubani osiphofu nakungasuwe
ohlawulelwe izono na?
Iye, ngubani osiphofu
nakungasi yinceku kaSomnini na??y"*Lalelani nina nthulu,
qalani nina mphofu niyelele!'G"*Bazakukhahlamezelwa emuva
bebadaniswe khulu
labo abathembela eenthombenimbazwa,
iye, labo abathi kibosingazimu,
‘Nina nibozimu bethu’.”)"*Iimphofu ngizazirhola ngendlela ezingayaziko,
ngizihlahle ngomzila ongakajayeleki;
ngizakwenza ubumnyama
bube kukhanya phambi kwazo;
ngenze neendawo ezimaguzuguzu zibe butjhelelezi.
Kwamambala ngizazenza izintwezo
angeze ngaziliselela iimphofezo.%"*Ngizakugiriza iintaba nemibundu
ngitjhwabise zoke iimila zakhona,
ngenze imilambo ibe ziinhlengele,
ngomise iindawo eziziintete.I "*USomnini uthi:
“Sekusikhathi eside ngilokhu ngithulile,
iye, bengizithulele ngizibambile;
kodwana gadesi ngirhuwelela njengomfazi obelethako,
ngiyakhefuzela, ngidosa ummoya.'G"* USomnini uzakutjhagala njengengorho,
avuselele itjisakalo njengebutho;
uzakurhuwelela, ahlabe umkhosi wepi;
azibonakalise amuhluli wezitha zakhe.X)"* Akunikelwe uSomnini idumo
kumenyezelwe ukuhlonitjhwa kwakhe eenhlengeleni.3_"* Irhalawumba nemizalo aliphakamise amezwalo,
izabelo lapha kuhlala khona amaKhedari zithokoze;
abahlali beSela abahlokome,
barhuwelele eenqongolweni zeentaba.+"* Vumani ingoma etja kuSomnini
neembongo zakhe kusuka epelazwe,
nina enithaya elwandle nakwezalo,
nina nhlengele nani enihlala lapho. "* Uyabona, izinto zaphambilini sezenzekile,
nje-ke ngimemezela izinto ezitja;
nginazisa zona ngaphambi kobana zivumbuke.”"*NginguSomnini, libizo lami-ke lelo!
Angeze nginikele
noma ngubani idumo lami
nanyana iinthombembazwa ukuhlonitjhwa kwami.~u"*uvule amehlo aphopheleko,
ukuthukulula ababotjhwe ngesikhungweni,
iye, labo abasemakhamandeleni ebumnyameni.P"*uthi:
“Mina Somnini, ngikubize ngokwethembeka kwami,
nje-ke ngiqinisa isandla sakho bengikuvikele.
Ngikubeka njengesivumelwano sami
ebantwini bami,
kobana ube mkhanyo ezizweni,P"*Nakhu okutjhiwo nguZimu uSomnini
owadala amazulu bewawaqhisa,
wendlala iphasi nakho koke okumila kilo,
wanikela abantu umphefumulo
nommoya wokuphila kilabo
abakhamba ephasinapha,y k"*akazukuqobeka nanyana ephuke ummoya
bekube nokunzinza ephasini.
Iinhlengele ziqalelele ifundiswakhe.”  "*Umhlanga otshinyekileko akazukuwukhambiselela
nesibani esififiyelako akazukusicima.
Uzakuletha ukunzinza ngokweqiniso;L "*Angeze arhuwelela abize,
nanyana ahlabe umkhosi eendledlaneni.1  ]"*USomnini wathi:
“Nasi incekwami engisekelako,
okhethiweko wami engithokozako ngaye,
ngibeke uMoyami phezu kwakhe
nje-ke uzakuletha ukunzinza ezizweni.k O")Mbala, boke bayikohliso!
Izenzo zabo zililize lakolize,
imifanekiswabo imumoya nelize.”X)")Ngaqala ngapha nangapha
kodwana azange kube noyedwa ophendulako!
Phakathi kwabosingazimu khona-ke?
Awa, azange babe ngitjho nomeluleki
ebe ngingambuza
kobana ngaye ngifunyane igama kibo.=s")Ngubani owaba ngewokuthoma ukubikela iZiyoni
wathi, ‘Qalani, napaya bayeza’ na?
Ngubani owabikela iJerusalema
wathi, ‘Ngikwenza isithunywa seendaba ezihle’ na?7")Nina bosingazimu,
ngubani wenu owabika ngalokho ekuthomeni
ukuze sazi;
iye, kusukela phambilini bona singathi,
‘Ngambala, uqinisile’ na?
Awa, akunanoyedwa wenu owabikako,
azange kubekhona nonomkhosi ngalokho,
azange bekube nomuntu ozwa amezwenu.N")“Ngivuse omunye ngetlhagwini,
nje-ke uyeza
ngepumalanga ubizwa ngebizo lakhe
nje-ke usendleleni.
Uzakugadanga phezu kweenkhulu inga zilidaka
iye, njengombumbi nabhica umdaka.{")Ngambala, anisililitho kokuba lilitho
begodu nemisebenzenu ililize lakolize!
Umuntu onikhethako usikghabhudlho!-")Yenisibikele bonyana ikusasa linjani
ukuze sikghone ukutjho bona mbala nibozimu.
Akube nesiga enisenzako
ukuze sethuke, sesabe soke.xi")Abosingazimu benu abalethwe etjhatjhalazini
khebazosibikela bona kuzokwenzakalani.
Nina bosingazimu, izinto zekadeni beziyini?
Zibikeni ukuze zicatjangisiswe,
kwaziwe umphumela wazo.
Namkha akhe sizwe ngezinto ezizako!nU")USomnini uthi: “Lethani indabenu!”
Iye, iKosi kaJakopo ithi:
“Bekani iinqiniseko zenu!-S")ukuze abantu boke babone, bazi
bebacabangisise begodu balemuke
bona sisandla sakaSomnini esenze lokhu;
iye, oCwengileko ka-Israyeli ukudalile lokho.”/W")Ngizakumilisa erhalawumbeni imisedari,
imithi yomunga, yemiritlili neye-oliva;
ngimilise ebhudwini imithi ye-elimu
nemihlobohlobo yemisayipurusi ndawonye-~S")Ngizakwenza imilambo igeleze
emibunjwaneni enganalitho
neeyalu emirhuleni.
Ngizakuguqula irhalawumba libe sitete
negagadu lehlabathi libe mithombo.>}u")“Abachakileko nabadududu bazumana namanzi,
kodwana kudududu;
amalimabo athe kere ngokoma.
Mina Somnini ngizabaphendula,
iye, uZimu wakwa-Israyeli angeze abalahla.'|G")Uzakwela izitha, ummoya uziphephethe,
isiwuruwuru sizihlakaze.
Kodwana wena uzakuhlokoma kuSomnini
bewuzikhakhazise ngoCwengileko wakwa-Israyeli.1{[")Qala, ngizakwenza ube sileyi sokubhula esibukhali,
esitjha nesinamazinyo amanengi.
Uzakubhula iintaba, uzitshidlhe,
wenze imibundu ibe ngathi mawunguwungu.-zS")Ungesabi, wena pethu, Jakopo,
wena Israyeli olidlanzana,
ngimi ngokwami okusizako.
Utjho njalo uSomnini, umhlengakho
ongoCwengileko wakwa-Israyeli. y") ngombana nginguSomnini, uZimakho,
oqinisa isandla sakho sokudla,
othi kuwe, ‘Ungesabi,
mina ngokwami ngiyakusiza.’x}") Uzakufunana nabajamelani bakho,
kodwana angeze ubafumane;
iye, labo abalwisana nawe
bazakuba lilize lakolizewy") Qala-ke, boke abakubhavumulelako
bazakudana bebarhubutjheke;
labo abakusozisako
bazakuba lilize, babhubhe.#v?") Nje-ke ungesabi ngombana nginawe,
ungethuki ngombana nginguZimakho.
Ngiyakuqinisa bengiyakusiza,
ngikugugudlhele ngesidla sami sokuphumelela.u3") ngakugugudlhela usemikhawulweni yephasi,
ngakubiza usemajukujukwini.
Ngathi kuwe, ‘Uyincekwami,
ngikukhethile, akhange ngikulahle.’wtg")“Kodwana wena Israyeli, ncekwami,
wena Jakopo, engikukhethileko,
sizukulwana somnganami u-Abrahamu,~su")Usosino ugqugquzela umkhandigolide,
loyo oliqandula ngenondo
ugqugquzela osebenza ngenonjwana athi,
‘Maye, sihle isipaparu segolide osihlanganisako!’
Nje-ke, bakokodele ngeenkhonkhwani isithombesibazwa
ukuze singaketuki!@r{")omunye asekela omunye
ngokuthi, ‘Qina amandla!’tqa")Iinhlengele zikubonile lokho zesaba
nepelazwe yathuthumela.
Zaphumela etjhatjhalazini, zahlangana;p")Ngubani owenze nobangele lokhu
nolawule iinzukulwana kusuka ekuthomeni na?
Ngimi, mina Somnini osithomo
nekupheleni ngikhona.Zo-")Uzigijimisa begodu aragele phambili kunganasithiyo
iinyawo zakhe zijubalale.znm")Ngubani ovuse omunye epumalanga
ukuze aphumelele
noma kuphi lapha ayakhona na?
Ngubani owethula izizwe kuye
avume bona athobise amakhosi na?
Isabulakhe izibhuquze zibe lithuli
umsebakhe uzihlakaze njengamawunguwungu.6m g")UZimu uthi:
“Lalelani buthula,
nina nhlengele nezizwe!
Abosingazimu abavuselele amandlabo!
Abavele etjhatjhalazini bakhulume.
Asihlanganeni ekugwebeni:5lc"(kodwana labo abaqalelela kuSomnini
bazakufumana amandla amatjha.
Bazakukhuphuka ngamaphiko njengamakhozi;
bagijime bangapheli amandla,
bakhambe bangadinwa.Uk#"(Abantu abatjha baphela amandla, badinwe,
kuthi amasokana akhutjwe, awe,Sj"(Odiniweko umupha amandla,
aqinise khulu amandla waloyo obuthakathaka.7ig"(Anazi na? Kghani anikezwa
bonyana uSomnini unguZimu isiphelani,
umdali wepelazwe na?
Angeze adinwa nanyana aphele amandla
begodu nomkhumbulwakhe awuphenyeki. %~F}||9{{;zyypxwvut{srrrq]ppooHnbmmlk(jihgfeJdd cc baaa`)_^v]\\/[|ZdYXWW&VmUTT\SSRUQPPONMMLLK_JQIHH)GGF`EEDCCtBAAY@@ ?E>=<< ; : 9`88 7[66:5|4322f11]00 /.@-~,,++n**)((7's&%%M$#""-!% j2d3{0fWda  . 5 x <maL+";Mbala, izandla zenu zisilaphele ngeengazi,
nemino yenu ngecala.
Iimbhena zenu zikhuluma amala
nelimu lenu lihumuza okukhohlakeleko.oKW";Kodwana amacalenu anihlukanise noZimenu
nezono zenu zisithe ubuso bakhe kini,
kobana angezwa.J ";Qalani, ingalo kaSomnini ayisiyifitjhani
kobana ingahlala ingasindisi
nendlebakhe ayikathundubali,
kobana ingahlala ingezwa.2I]":khona-ke uzakufumana ithabo kuSomnini.
Ngizakwenza bona ulawule inarha
bewuzitike ngelifa lakayihlo uJakopo.”
Mbala, watjho njalo-ke uSomnini ngomlomakhe!RH": “Nawulonda iinyawo zakho ekuratheni iSabatha,
ngokungazenzeli umathanda ngelanga lami elicwengileko,
kodwana ngokubiza iSabatha bona lilanga lokwenama
nelanga elicwengileko lakaSomnini kobana lihloniphekile;
iye, nawulihloniphako ngokungenzi kwangemihla,
nangokungenzi irhwebo,
namkha ukukhuluma ngalo,dGA": Abanye benu bazakuvuselela amarubhi wakade,
wena Israyeli uzakwakha kabutjha iinsekelo zakade,
ubizwe ngokuthi, ‘Umvali wesikhala somthangala’
nangokuthi, ‘Umvuli weendledlana ukuze abantu bahlale’.GF": USomnini uzakuhlahla njalonjalo,
asuse umrhawu wakho enarheni enesomiso,
akuphe ummongo emathanjenakho.
Uzakufana nesivande esisezelwako
nanjengomthombo onamanzi angatjhiko.JE ": iye, nawunakekela abalambileko
ngeemfiso zakho,
okutjho ukwanelisa iimfiso zabagandelelweko,
khona-ke isibani sakho sizakukhanya ebumnyameni
nobusuku bakho bufane nemini ekulu.:Dm": Nje-ke, uzakubiza uSomnini akuphendule,
ulilele isizo, athi kuwe, ‘Ngilapha.’
“Nawususa ijogi phakathi kwenu
umuno okhombakhombako
nekulumo ekhohlakeleko;TC!":Nje-ke, ukukhanya kwakho kuzakudarha njengokusa,
nokuphola kwakho kubonakale masinyana;
ukulunga kwakho kukhambe phambi kwakho
nephazimulo kaSomnini izakuba ngekwelusileko
ngemva kwakho.B7":Kukwabela abalambileko isikwa sakho,
ukunikela abanganamakhaya iphahla,
ukwembathisa ombona ahlubule
nokungafihli ubuso koziingazi zakho.8Ai":Nakhu ukuzila ukudla engikukhethileko:
Kunyefisa amakhamandela wobukhohlakali,
ukuqhusula imitja yejogi,
ukutjhaphulula abagandelelweko
nokuqoba woke amajogi.t@a":Ingabe kuzila engikukhethileko lokho,
kube lilanga lokuzithoba na?
Kulilanga lokuhloma ihloko phasi njengomgaba
nelokulala phezu kweenzilo nomlotha na?
Nikubiza bona kuzila lokho
nelanga elamukelekako kuSomnini na?O?":Qalani, nizilela ukuphikisana nokulwa kwaphela,
iye, ukumadlhana ngamaguduva wobukhohlakali.
Ukuzila okufana nokwenu namhlanjesi,
angeze kwenza bona isililo senu
sizwakale ezulwini.y>k":Bathi, ‘Sizakuthi sizileleni ukudla nawungayeleliko nje?
Sithe siyazithoba, nalapho azange bewusinake.’
“Bantu bami, qalani la,
ngelanga lokuzila kwenu ukudla
nizenzela umathanda,
nigandelela zoke iinsebenzi zenu.j=M":Imihla ngemihla bafunana nami,
bazimisele ukwazi iindlela zami,
kwanga basisizwe esenza okufaneleko,
nesingakalahli imiyalo kaZimaso.
Babuza kimi imithetho efaneleko,
bazimisele bona uZimu atjhidele kibo.1< ]":USomnini uthi:
“Rhuwelela, ungazibambi!
Phakamisa ilizwi lakho njengepalapala.
Memezela ebantwini bami iimphambeko zabo
nekumbeni kaJakopo izono zayo.A;}"9UZimami uthi: “Akuzukuba nokuthula eenkhohlakalini.”s:_"9Iinkhohlakali zinjengelwandle eliyalukako:
Alikghoni ukuphumula,
amanzalo ayaluka amabibi nedaka.(9I"9ngizakukhuluma amezwi wenduduzo
ngithi, ‘Ukuthula, iye, ukuthula
kilabo abakude nabaseduze.’
Mbala ngizabelapha.”
Watjho njalo uSomnini.x8i"9Ngizibonile iindlela zabo,
nokho ngizabelapha, ngibahlahle,
ngibavuze ngenduduzo.
Kilabo abalilakoU7#"9Bengithukuthele ngebanga lecala
labantu bami abarhubhela kesabo.
Ngabadula bengafihla ubuso bami ngokuthukuthela,
kodwana baragela phambili ngokuhlubuka,
balandela iinkanuko zehliziywabo.+6O"9Yeke angeze ngalwa mndundu,
namkha ngihlale ngitjhuqile,
ngombana ummoya womuntu uvela kimi,
uzakunyefa,
khisibe ngimi owanikela ipilo emuntwini.>5u"9Kodwana kwanje,
nakhu okutjhiwo nguZimu ophakemeko nophezulu,
ophila nini nanini, obizo lakhe licwengile, uthi:
“Ngihlala endaweni ephakemeko necwengileko,
godu ngihlala naloyo
onommoya owephukileko nothobekileko.
Ngivuselela ummoya waloyo odanileko,
nehliziyo yowurubajekileko.u4c"9USomnini wathi:
“Lelezani, lelezani, nilungise indlela!
Susani iinliyo endleleni yabantu bami.”3"9 Isiqhenyana sabosingazimu bakho
asikusize nawulila ufuna isizo!
Ummoya uzabadudula boke njalo,
baphetjhulwe mphefumulo nje kwaphela.
Kodwana umuntu ongenza isiphephelo sakhe,
uzakuzuza inarha,
athumbe intabami ecwengileko njengelifa lakhe.|2q"9 Mina ngizakudalula imisebenzakho
nalokho okuthiwa kulunga kwakho!
Abosingazimu bakho angeze bakubhadekela.E1"9 Ngubani onevalo nowesabako ngaye
kobana ungabeze ukhulume amanga,
bewungasangikhumbula,
namkha ucabange ngalokho na?
Awusangesabi ngombana ngithule
isikhathi eside na?#0?"9 Bewudiniwe ngebanga leendlela zakho,
kodwana azange uthi: “Akusizi ngalitho.”
Ufumene ukuvuseleleka kwamandlakho,
ngalokho azange unyefe./5"9 Watjhemelelela uMoleki
uphethe amafutha we-oliva,
wandisa amakha wakho.
Wathumela abazenda bakho kude,
ngitjho nendaweni yabafileko..-"9Ngemva komnyango negoseni,
ubeke itshwayo lakho labosingazimu bembeleko.
Lokha nawugade ukude nami,
wembule umkghadakho owukhulisileko,
wangena kiwo.
Uvumelene namadodakho ngekokhelo;
wathanda ukuwembulela amabhayi
waqalana nobubhunubhunu bawo.c-?"9Uqhise amalalwakho embundwini omude nophakemileko,
wenyuka kobana unikele imihlabelo.\,1"9Isiphetho sakho dorobho,
sisematjeni abutjhelelezi emrhobeni,
iye, wona ngiwo asisabelo sakho
ngombana bewuyawaphahlela,
uwanikela neminikelo yeenthoro.
Alo, nithi angihlekele koke lokho na?3+_"9Ngitjho nina enitjhiswa yikanuko
hlangana nemithi ye-owuku,
ngaphasi kwayo yoke imithi esitjhutha,
nibulala abantwana emirhobeni
ngemipharwini yamadwala.*!"9Ngubani enimenza ihlaya lo?
Ngubani enimkhamisela imilomo,
nimkokomeje na?
Anisibantwana bokonakala,
nenzalo yekohliso na?d)A"9Kodwana nina madodana wesanusi,
nzalo yesihlobongi esingwadlako,
tjhidelani lapha![(/"9Labo abakhamba ngobuqotho
bazakulala ngokuthula,
baphumule emikghadinabo.A' }"9Abalungileko bayabhubha,
akakho ocabangako ngalokho;
abantu abathembekileko kuZimu bayahlongakala
kungabikhona ozwisisako:
Ngebanga lobumbi abalungileko bayahlongakala.&7"8 Omunye nomunye uthi:
‘Yizani, ngisesenewayini!
Ngithi asibutupeni utjwalobu!
Nakusasa kube ngiswesi,
kube ngaphezu kwalokhu.’ ”I% "8 Bazizinja ezinephango,
abaneliswa lilitho.
Kazi babelusi nabanjalo!
Boke njalo abanangqondo,
omunye nomunye uphendukela eendleleni zakhe
iye, sebayafana barhubhela kesabo.C$"8 Abelusi babantu bami baphophele,
boke abanalwazi,
boke bazizinja eziziingolwana,
iye, ezibhalelwa kukhonkotha,
ziyarutharutha khisibe zilele,
iye, zithanda ukuyenda.l#Q"8 “Nina mbandana zommango
yizani noke nizokurhiribidela,
iye, noke nina mbandana zehlathi!6"e"8Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla
obuthelela abahlakazekileko bakwa-Israyeli uthi:
“Ngizakubuthelela abanye godu,
ngaphandle kwalabo esele babuthelelwe.”!"8ngizayiletha entabenami ecwengileko,
ngiyinikele itokozo ngekumbenami yokuthandaza.
Imihlabelwayo yokutjhiswa neyetjhebiswano
izakwamukelwa e-aldarini lami
ngombana ikumbami izakuthiwa
‘Yikumba yokuthandaza yezizwe zoke.’ ”F "8Imiqhamuka ezibandakanya noSomnini,
kobana imlotjhe, beyithande ibizo lakhe
kobana ibe ziinceku;
iye, yoke egcina iSabatha, ingalisilaphazi,
ibambelele esivumelwaneni sami,b="8ngizabanikela okungcono
kunamadodana namadodakazi
okutjho isikhumbuzo nebizo ngethempelini lami
nangaphakathi kwemithangala yedorobho lami.
Iye, ngizabanikela ibizo lanini nanini
elingeze lasulwa. 9"8Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Abaphakulwa abagcina amaSabatha wami
nabakhetha ukwenza intandwami,
babambelele esivumelwaneni sami,D"8Umqhamuka ozibandakanya noSomnini
awukameli uthi:
“Ngambala uSomnini uzangihlukanisa nabantu bakhe.”
Umphakulwa akakameli athi:
“Awa, mina sengisigodo esomileko.”*M"8Ubusisiwe obhubhako owenza lokho,
iye, umuntu obambelela kikho,
okutjho ukugcina iSabatha, angalisilaphazi,
alonde isandla sakhe singenzi okumbi.” 1"8Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Gcinani ukulunga nenze okufaneleko
ngombana isindiswami seyitjhidele
nehlalohle yami sele izokwembulwa.R"7 Esikhundleni somunga kuzakumila umsayipurusi;
esikhundleni sameva kumile imiritlili.
Lokhu kuzakuba sikhumbuzo kuSomnini,
kube sibonakaliso sanini nanini,
nesingeze satjhabalaliswa.”?w"7 “Ngambala nizakuphuma ngethabo,
nihlahlwe ngokuthula.
Iintaba nemibundu
kuzakuzwakalisa ukuhlokoma phambi kwenu,
iye, yoke imithi yommango
iwahle izandla zayo.!;"7 linjalo nelizwi lami eliphuma emlonyenami:
Angeze labuyela kimi lidududu,
lingakafezi intando yami
beliphumelelise lokho engilithume khona.4a"7 Njengezulu neliqhwa kwehla kuvela phezulu,
akubuyeli emuva kungakasezeli iphasi,
kulenze lihlume belithele
kobana linikele umtjali imbewu
nogomako isikwa,}"7 “Njengombana amazulu aphakamile kunephasi,
zinjalo neendlela zami kunezenu
nemicabangwami iphakamile kuneyenu.|q"7“Ngambala imicabangwami
ayifani namaqhingenu,
neendlela zenu akusizo zami.”
Watjho njalo uSomnini.L"7Isikhohlakali asilahle indlelaso embi
nowenza okumbi alahle amaqhingakhe.
Akaphendukele kuSomnini, uzakuba nomusa kuye,
iye, kuZimethu
ngombana yena uyathethelela nokuthethelela.@{"7Funani uSomnini asafunyaneka,
nimbize asese seduze!U#"7Nje-ke wena Israyeli,
uzakubiza abantu abangakwaziko
nabantu abangakwaziko bazakutheleka kuwe
ngebanga lakaSomnini uZimakho
ongoCwengileko ka-Israyeli,
ngombana ukwembathise idumo.”T!"7Qalani, ngamenza ufakazi ezizweni,
yena owabemrholi nomlawuli wezizwe.#"7Bekani indlebe, nize kimi,
nanilalelako nizakuphila.
Ngenza nani isivumelwano sanini nanini,
izenzo zomusa okwakungezikaDavida:=s"7Nilinganiselani isiliva
ngalokho okungasi sisikwa
nomjulukwenu kokunganelisiko na?
Naningilalelisisako nizakubetha esimonyongwana,
umphimbenu uzakwenama ngamanoni.L "7USomnini uthi:
“Nina noke enomileko,
yenize emanzini!
Nani eninganasiliva
yizani nithenge, nigome!
Yenize nithenge iwayini nebisi,
ngaphandle kwesiliva nezinye iindleko.v e"6Nje-ke akunasikhali esibekelwe wena esizakuphumelela
begodu uzakubonisa loke ilimu elikumangalelako
bona alinaqiniso.
Lokhu kulilifa leenceku zakaSomnini,
nokuhlanjululwa kwazo okuvela kimi.”
Watjho njalo uSomnini.A {"6“Qala, ngimi owadala umkhandisimbi,
yena ovuthela amalahle bona abhebhedlhe,
akhande isikhali kobana senze umsebenzakhe.
Godu ngimi odale umrhayili
kobana abhubhise. "6Nakube mbala uyasahlelwa,
kuzabe kungasikho ukwenza kwami.
Nanyana ngubani okusahlelako,
uzakuwa ngebanga lakho. 3"6Uzakunzinziswa ngokulunga:
Uzakuba kude negandelelo,
iye, awuzukwesaba
begodu uzakuba kude nokwethusako,
iye, angeze kwakutjhidela.c ?"6 Woke amadodanakho azakufundiswa nguSomnini,
abantwabakho bazakuba nokuthula okukhulu."6 iinhlangu ezisemibhotjhongwenakho ngamarubi,
amasangwakho ngamatje webherili
nomthangalakho woke ngamatje aligugu.”?w"6 “Wena othotjisiweko,
owakhukhulwa ziinrhurhula, wangaduduzwa,
qala, sele ngizokubeka amatjakho
phezu kwedaka eliphazimako,
ngenze iinsekelo zakho ngamatje wesafayac?"6 Nanyana iintaba zinganyamalala
nemibundu isikinyeke,
nokho ukwethembeka kwami
akusoze kwanyamalala kuwe
nesivumelwano sami sokuthula
angeze sasikinywa.”
Watjho njalo uSomnini onesirhawu kuwe.Y+"6 “Kimi lokhu kufana nemihleni kaNowa:
Njengombana ngafunga
bona amanzi kaNowa
akasazugubuzesa iphasi godu,
ngokunjalo ngiyafunga
bona angeze ngakusilingekekela
namkha ngikuthintithe.9k"6Ngokusilingeka okukhukhulako
ngifulatheze ubuso bami kuwe kwesikhatjhana,
kodwana ngomusa ongapheliko,
nginesirhawu kuwe.”
Watjho njalo uSomnini umhlengakho.gG"6“Ngakhe ngakulahla kwesikhatjhana esincani,
kodwana ngesirhawu esikhulu ngiyakwamukela.1["6Ngambala, uSomnini wakubuyisa
lokha unjengomfazi otjhiyiweko
nodabukileko emoyeni.
Umfazi owenda asesemutjha
angeze alahlwa.”
Watjho njalo uZimu.-S"6Mbala, okuthetheko ungumbumbi wakho,
ibizo lakhe nguSomnini uMninimandlawoke;
umhlengakho ungoCwengileko ka-Israyeli,
ubizwa bona nguZimu wephasi loke.I "6“Ungesabi ngombana angeze warhubutjhwa.
Ungapheli amandla ngombana angeze wahlaziseka.
Uzakukhohlwa ukurhubutjhwa kobutjha bakho,
ungasakhumbuli godu ihlazo lobuhlolokazi bakho.y"6Uzakwenabela ngesewula nangetlhagwini:
Iinzukulwana zakho zizakuqotjha bezizwe,
zinzinze emizini eyatjhiywako.$~A"6“Yengeza indawo yetende lakho,
wendlale amatjhila wekhaya lakho!
Ungazibambi!
Yelula iintambo zetende lakho,
uqinise iinkhonkhwani zalo!~} w"6“Hlokoma wena mfazi oyinyumba,
wena ongazange ubelethe umntwana!
Zwakalisa ukuhlokoma, iye, kwakwazela
wena ongazange ube nemirhelo,
ngombana banengi abantwana botjhiyiweko
kunebaloyo onendoda.”
Watjho njalo uSomnini.x|i"5 Ngalokho ngizayinikela isabelo hlangana nabanengi,
izakwabelana ipango nabanamandla,
ngokunikela kwayo ipilo ekufeni
nangokubalelwa nabaphambekako.
Yona yathwala izono zabanengi,
yazikhuba ngebanga labaneemphambeko.”M{"5 USomnini uthi:
“Iye, ngemva kokuhlupheka kwepilwayo
incekwami izakubona,
izanelise ngelwazi layo.
Izazibonakalisa ingelungileko kabanengi,
yona izakuthwala iimphambeko zabo.zzm"5 “Bekuyintando kaSomnini kobana iqhobozwe:
Wayibangela ukugula;
mbala, wenza ipilwayo umhlabelo wehlawulo.
Izakubona umphumela wembewu;
izakuphila isikhathi eside
nentando kaSomnini izakuphumelela
ngesandla sayo.”!y;"5 Yanikelwa ithuna hlangana neenkhohlakali,
yaba neenjinga ekufeni kwayo,
nanyana ingazange ibange inturhu,
namkha ibe nekohliso emlonyenayo.@xy"5Emva kokugandelelwa ngomlandu, yasuswa;
akakho noyedwa owanghonghoyila ngokwayehlelako.
Mbala, yajutjwa enarheni yabaphilako;
yalinyazwa ngenca yesiphambeko sabantu bayo.?ww"5“Yagandelelwa, kodwana yona yathoba.
Azange ivule umlomayo
njengemvana esiwa ekuhlatjweni
nanjengemvukazi ethulileko phambi komrhunayo;
iye, azange ivule umlomayo.v%"5Thina soke sidurhe njengezimvu,
ngiloyo naloyo uphendukele eendleleni zakhe,
kodwana uSomnini wehlisela icala lethu
phezu kwayo.0uY"5kodwana yalinyazwa ngebanga leemphambeko zethu,
yaphihlizwa ngenca yamacalethu.
Isibetho esasilethela ukuthula saba phezu kwayo
nangamancebayo saphiliswa.t"5khonapho yathwala ukugula kwethu,
yatjatha iinsizi zethu.
Thina sathatha bona ihlunguphaziwe,
yabethwa nguZimu beyathotjiswa,"s="5Yanyazeka beyalahlwa babantu,
yaba mumuntu weensizi, yazi ukugula,
njengomuntu osithezelwa ubuso.
Iye, yanyazeka begodu azange siyihloniphe,Wr'"5Inceku yazikhulela ngokuhluma,
iye, njengehlumela emrajini
equlwanini eyomileko.
Gade inganasibumbeko begodu ingakhangi
kobana singabeze siyinake;
beyinganabuhle obungasenza siyithande.pq ["5Ama-Israyeli athi:
“Ngubani owakholwa ngesikuzwileko na?
Ingalo kaSomnini yembulelwe bani na?$pA"4ngokunjalo izakurara izizwe ezinengi
begodu amakhosi akakamale ngayo.
Mbala, abangazange batjelwe, bayabona
nabangazange bezwe, bayalemuka.”o}"4Njengombana abantu abanengi
gade bakhuza ngayo,
-- iye, beyinganabubono, ingafaniseki,
inganajamo lomuntu --n"4 USomnini uthi:
“Qalani, incekwami izakuphumelela ngokuhlakanipha,
izakuphakama, ikhutjhulwe,
ibe phezulu khulu.7mg"4 Nokho anizukuphuma nirhabile
nanyana nibe njengababalekako
ngombana okhamba phambi kwenu
nguSomnini
begodu nonelusileko ngemva kwenu
nguZimu ka-Israyeli.,lQ"4 Fulathelani, fulathelani, phumani lapho!
Ningathinti okungakahlambuluki!
Phumani phakathi kwalo!
Nizihlambulule nina
eniphethe izitja zakaSomnini.k"4 USomnini wembule ingalwakhe ecwengileko
emehlweni wezizwe zoke;
imikhawulo yoke yephasi
ibona isindiso kaZimethu.j"4 Zwakalani, iye, hlokomani
nina marubhi weJerusalema
ngombana uSomnini ududuze abantu bakhe,
wahlenga iJerusalema.'iG"4Lalela wena Jerusalema!
Abalindi bakho bayarhuwelela,
iye, bahlokoma bathi:
“Ngamehlwabo abantu bazakubona
ukubuya kwakaSomnini eZiyoni!”\h1"4Maye zithandeka kangangani eentabeni
iinyawo zaloyo oletha iindaba ezimnandi;
omemezela ukuthula,
iye, oletha iindaba ezimnandi,
ngokumemezela isindiso,
athi eZiyoni: “UZimakho uyabusa!”g%"4Kodwana abantu bami
bazakwazi amandla webizo lami;
iye, mhlokho bazakulemuka
bonyana ngimi okhulumako,
ngithi sengikhona!” f "4Manje-ke kubayini kumele ngivumele lokhu na?
Abantu bami ngambala bathathwa
basiwa ekuthunjweni ngaphandle kwesizathu
nabarholi beBhabheli bazikhukhumeza.”
Watjho njalo-ke uSomnini.
“Ibizo lami lahlala linyazwa
imihla ngemihla.-eS"4Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“Ekuthomeni abantu bami
behlela eGibhide bayokhonza khona;
i-Asiriya ibagandelele ngaphandle kwesizathu.pdY"4Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Wathengiswa simahla,
nje-ke awuzukuhlengwa ngesiliva.”c!"4Zithintithe ithuli,
sikima wena sibotjhwa, Jerusalema.
Zithukulule iinketani entanyenakho,
wena sibotjhwa, ndodakazi yeZiyoni.Yb -"4Vuka, vuka wena Ziyoni,
zembathise amandla.
Yembatha izambatho zakho zakanokutjho,
wena Jerusalema, dorobho elicwengileko
ngombana abatjhili nabangahlambulukiko
angeze basangena kuwe godu.Ia "3Nje-ke ngibeke esandleni sabakuhlunguphazako
abathi kuwe, ‘Bhambalala
ukuze siqaqade phezu kwakho.’
Wenza umhlanakho inga yihlabathi,
iye, waba yindledlana yabadlulako.”[`/"3Nakhu okutjhiwo nguSomnini
uSomandla onguZimakho
olwela abantu bakhe, uthi:
“Qala, ngithethe ikapho enitherezelisako
esandleni sakho, Jerusalema.
Angeze bewusasela isiqoko sobukhali bami.a_;"3Ngalokho yizwani lokhu,
nina enithotjiswe benadakwa,
kodwana kungasi ngewayini.?^w"3Abantabakho batsirimezeka,
barabhalala emajikeni wazo zoke iindledlana,
kwanga yinyamazana ebanjwe enedeni,
bagubuzeswa bukhali bakaSomnini
nokukhalima kwakaZimakho.D]"3Wehlelwa matlhuwo abuyelelweko.
Ngubani ozakuzwela ubuhlungu na?
Wabhujiswa, wagirizwa,
abahlali bakho babulawa yindlala,
barhayilwa yisabula.
Ngubani ozakududuza na?4\a"3Akakho noyedwa orhola iJerusalema
phakathi kwabo boke abantwana ebabelethileko.
Akakho noyedwa oyidosa ngesandla
phakathi kwabo boke abantwana ebakhulisileko.7[g"3Phaphama, phaphama, wena Jerusalema!
Sikima, wena osele ikapho yobukhali bakaSomnini
esandleni sakhe,
wena ominyelela nehlama yesiqoko
esitherezelisa abantu.@Zy"3Ngikufunza amezwami
ngikugubuzese ngesithunzi sesandla sami,
iye, mina owanzinzisa amazulu,
ngabeka neensekelo zephasi
begodu nothi eZiyoni, ‘Nibabantu bami.’ ”Y{"3Mina Somnini nginguZimakho
ophehla ilwandle
kobana amagagasalo abhodle,
obizwa ngoSomnini uMninimandlawoke.jXM"3Iimbotjhwa zizakuthukululwa msinyana,
angeze zafela ngesikhungweni,
godu angeze zalamba.tWa"3 Sewukhohlwe uSomnini owakubumbako,
owaqhisa amazulu wabeka neensekelo zephasi na?
Kubayini uhlala wesaba imihla ngemihla
ngebanga lobukhali bomgandeleli
lokha nanqopha ukurhayila na?
Buphi ubukhali bomgandeleli na?%VC"3 USomnini uphendula uthi:
“Mina lo, ngimi oniduduzako.
Alo, wena Ziyoni
umesabani umuntu obhubhako,
iye, umuntu nje ophela njengotjani na?4Ua"3 Kwanga abahlengiweko bakaSomnini bangabuya
bafike eZiyoni ngokuhlokoma,
bathwele ithabo elingapheliko:
Bazuze ithabo nenjabulo,
isizi nokububula kubaleke.$TA"3 Kwakungasuwe owomisa ilwandle,
iye, amanzi amanengi azikileko,
owenza indlela ekuzikeni kwelwandle
kobana abahlawulelweko bakwazi ukweyama na?oSW"3 Vuka, vuka!
Zembathise amandla, wena ngalo kaSomnini!
Vuka njengemalangeni wakade,
iye, njengeenzukulwaneni zekadeni.
Kanti akusuwe wena ngalo kaSomnini
owarhabelela uRahabu,
wahlaba unomrhasokazi loyo na?MR"3ngombana umvunya uzobathuthudlha njengesambatho,
itshwele ibaqothule njengoboya.
Kodwana ihlalohle yami izakujama isiphelani
nesindiswami ibe khona
iinzukulwana ngeenzukulwana.”JQ "3“Ngilalelani nina enaziko
bonyana yini okulungileko,
nina bantu eninefundiswami
eenhliziyweni zenu:
Ningesabi isithuko sababhubhako
ningapheli amandla ngokuninyaza kwabo,P"3Phakamiselani amehlwenu emazulwini,
nirhuluphele iphasi phasi:
Amazulu anganyelela njengentuthu,
iphasi libhabhuke njengesambatho
ngokufanako nabahlali balo bangafa,
kodwana isindiswami izakujama isiphelani,
ihlalohle yami angeze yabhujiswa..OU"3Kuseduze ukufika kwehlalohle yami,
isindiswami isendleleni
nengalwami izakugweba izizwe.
Iinhlengele ziqalelela kimi,
zilindele ingalwami ngethemba.*NM"3USomnini uthi:
“Ngilalelani bantu bami,
yeningizwe nina sizwe sami:
Kimi kuzokuphuma ifundiso
ngibeke isigwebo sami
sibe mkhanyo ezizweni.yMk"3Ngambala, uSomnini uzakuba nesirhawu ngeZiyoni
nangawo woke amarubhayo:
Uzakwenza amarhalawumbayo afane ne-Edeni,
amabhudwayo abe njengesivande sakaSomnini.
Ithabo nenjabulo kuzakubuzwa kiyo,
kube nokuthokoza nokubhina.L#"3iye, rhuluphelani uyihlo u-Abrahama,
nonyoko uSara owanibelethako:
Bekamunye lokha nangimbizako
kobana ngimbusise bengimandise.K )"3Ngilalelani nina enilandela ukulunga,
iye, nina enifuna uSomnini:
Rhuluphelani idwala enakghephulwa kilo
nekwari enakhutjhwa kilo;J"2 Qalani, nina noke eniphemba imililo,
nizihlomise ngemisubela evuthako,
uSomnini uthi:
“Khambani emkhanyweni womlilwenu,
phakathi kwemisubela eniyilumathisileko.
Nakhu enizakufumana esandleni sami:
Nizakurabhalala phasi nisebuhlungwini.”YI+"2 Ngubani phakathi kwenu owesaba uSomnini
alalele ilizwi lencekwakhe,
ozilungiselele ukukhamba ebumnyameni,
kunganamkhanyo;
nokho athembele ebizweni lakaSomnini
abe adzimelele kuZimakhe na? H9"2 Qalani, uSomnini uSomandla uyangisiza.
Ngubani ongangilahla ngomlandu na?
Mbala, boke bazakubhabhuka njengesambatho
umvunya ubathuthudlhe.0GY"2ngombana ongihlambululako useduze.
Alo-ke, ngubani ongangimangalela na?
Asivele sobabili ebandla!
Ngubani ophikisana nami na?
Akavele etjhatjhalazini!&FE"2Kwamambala, uSomnini uSomandla uyangisiza,
ngalokho angihlaziseki.
Nje-ke ngiqinise ubuso bami njengomankwana.
Ngiyazi bonyana angeze ngadaniswa E"2Ngibhesela labo abangidulako,
ngibanikela umhlathi abancuthula itjebami,
angisithezi ubuso nabangithuka bebangikhafulele.iDK"2Iye, uSomnini uSomandla uvula indlebami,
yeke mina-ke angidazi ikani
begodu angihlehli.\C1"2USomnini uSomandla unginikele ilimu labafundi
kobana ngikghone ukukhuluma kuhle nodiniweko.
Usungula amezwi wesiphorofido;
imihla ngemihla ekuseni uvula indlebami
kobana ngilalele njengabafundi.\B1"2Ngembathisa isibhakabhaka ngobumnyama,
ngenze iinzilo zibe sigubuzeso saso.”]A3"2Kubayini ngingafumani umuntu nangibuyako?
Kubayini kungekho ophendulako nangibizako?
Kghani umkhonwami mfitjhani khulu
bona ungahlenga na?
Kghani anginamandla wokusindisa na?
Qalani, ngokukhalima kwami ngomisa ilwandle,
ngenza imilambo ibe libhudu.
Iinhlambi zakhona zibola ngokutlhoga amanzi,
zife ngokoma.@ "2Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Iphi incwadi kanyoko yesahlukaniso
engamthokoza ngayo na?
Kunomuntu engimkolodako
engikuthengise kuye na?
Awa, qalani, nathengiswa ngebanga lamacalenu
begodu nonyoko waqotjhwa
ngebanga leemphambeko zenu.q?["1Abakugandelelako ngizabenza
bona bazidle ngamazinyo,
badakwe ziingazi zabo
inga badakwe yihleza yewayini.
Yeke woke umuntu uzakwazi
bonyana mina Somnini ngimsindisakho,
umhlengakho, ongonamandla kaJakopo.”l>Q"1Kodwana nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Iye, ngitjho nabathunjwa
abazakuthathwa konamandla
nepango ihlwithwe konelunya,
ngombana mina ngizakuphikisana
nabaphikisana nawe,
ngimi ozakusindisa abantwabakho.t=a"1IZiyoni ibuza ithi:
“Ipango ingathathwa konamandla na?
Abathunjwa bangahlwithwa konegunya na?”<"1Amakhosi azakuba belusi babantwabakho,
amakhosikazawo abe ziimbelesi zabo.
Bazakukhothama phambi kwakho bawe ngobuso,
bakhothe ithuli leenyawo zakho.
Yeke, uzakwazi bonyana nginguSomnini,
labo abaqalelela kimi angeze badaniswa.”q;["1Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“Qala, ngizakwelulela isandla sami ezizweni
ngiphakamisele iphawu lami ebantwini;
nje-ke bazakuletha amadodanakho
bawasingathe esifubeni,
batwale amadodakazakho emahlombe.k:O"1Yeke uzazibuza uthi,
‘Ngubani nje owangibelethela laba?
Benginganabantwana, ngiyinyumba;
bengithunjiwe, ngilahliwe.
Bakhuliswe ngubani-ke laba?
Qala, ngasala ngingedwa;
alo, babuyaphi-ke laba?’ ”<9q"1Nangaphezu kwalokho,
abantabakho ebebathethwe kuwe
bazakukhuluma phambi kwakho bathi:
‘Indawo le yincani khulu,
akhese usivulele indawo
esingahlala kiyo.’8"1Mbala, iindawo ezimarubhi nezoniweko,
iye, inarha ehlakaziweko izakuminyana ngokuhlalwa,
khisibe labo abakuginyileko bakude.a7;"1Phakamisa amehlwakho uthalaze,
boke abantabakho bayabuthana,
babuyela kuwe.”
USomnini uthi: “Ngifunga ngokuphila kwami,
uzabembatha boke njengesikghabiso;
iye, njengomlobokazi, uzabarikelela.o6W"1Abantabakho bayarhabela ukubuyela kuwe
nalabo abakwenze amarubhi
bebakuhlakaza, bayakubaleka.\51"1Qala, ngikutlole entendeni yezandla zami,
imithangalakho ihlala iphambi kwami.^45"1USomnini uphendula uthi:
“Umma angakhohlwa isana lakhe elisebeleni na?
Atlhoge isirhawu emntwaneni ambelethileko?
Nanyana angakhohlwa umma loyo,
kodwana mina angeze ngakukhohlwa
wena Ziyoni![3/"1IZiyoni ithi:
“USomnini ungifulathele,
uSomandla ungikhohlwe tjhira.”72g"1 Hlokomani nina mazulu,
jekezela wena phasi,
thakasani nina ntaba!
USomnini ududuza abantu bakhe
begodu uzakuba nesirhawu
kilabo abahlunguphaziweko bakhe.}1s"1 Napaya, bavela kude;
iye, bathumbuka ngetlhagwini,
bathumbuke nangetjingalanga,
nalabo abavela eSinimi.Z0-"1 Iye, ngizakwenza zoke iintaba zami zibe ziindlela,
imizila yami ilelezwe.”1/["1 Angeze basalamba, angeze basoma,
ummoya werhalawumba nelanga
angeze usabatjhisa.
Mbala, onesirhawu nabo uzabahlahla
abe abarholele emithonjeni yamanzi.H. "1 ngokuthi kubathunjwa, ‘Phumani’,
bese kilabo abasebumnyameni
uthi, ‘Velani!’
“Bazakukarula magegana neendlela
nakizo zoke iindunduma eziligagadu
babe namadlelo.-w"1Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Ngesikhathi esifaneleko ngizakuphendula;
ngelanga lesindiso ngizakusiza, ngikuvikele.
Ngikubeka njengesivumelwano sami
ebantwini bami
kobana uvuselele inarha
bewubuyise ilifa ebesele loniwe,O,"1Nakhu okutjhiwo nguSomnini,
umHlengi noCwengileko ka-Israyeli
kiloyo owanyazwa bewanyenywa sisizwe,
iye, encekwini yababusi uthi:
“Amakhosi namakhosana azakubona,
aphakame.
Azakuhloma iinhloko phasi
ngebanga lakaSomnini othembekileko,
iye, ngebanga loCwengileko ka-Israyeli okukhethileko.”p+Y"1uthe: “Ingcenye elula khulu kuwe
ekubeni yincekwami kuvusa iinkoro zakaJakopo
nokubuyisa abasindileko bakwa-Israyeli.
Godu ngikubeka bona ube mkhanyo ezizweni
ukuze isindiswami ifikelele emikhawulweni yephasi.”s*_"1Kodwana gadesi uSomnini ukhulumile,
yena owangibumba esibelethweni njengencekwakhe
ukuze ngibuyisele uJakopo kuye
no-Israyeli abuthelelwe kuye.
Iye, uSomnini engihloniphekileko emehlwenakhe,
uZimami obe mamandlami+)O"1Mina ngadlumbana ngathi:
“Ngisebenzele ilize,
nokukhandleka kwami kwaphelela emmoyeni.
Nokho ilungelo lami likuSomnini
nomvuzwami ukuZimami.”j(M"1Wathi kimi:
“Wena uyincekwami, wena ungu-Israyeli
engizakuveza ngaye iphazimulwami.”)'K"1Wenza umlomami waba njengesabula ebukhali,
wangifihla emthunzini wesandla sakhe;
wangenza ngaba msubela ophazimako
wangithukusa ngesilandeni sakhe.*& O"1Ngilalelani nina nhlengele;
yelelani lokhu, nina zizwe ezikude:
USomnini wangibiza
ngaphambi kobana ngibelethwe;
wangithiya ibizo ngisesemanzini.G%"0USomnini uthi:
“Akuzukuba nokuthula eenkhohlakalini.”.$U"0Azange bome eendaweni ezomileko
lapha uSomnini abahlahla khona;
wabapha amanzi agelezako avela edwaleni;
iye, waphadlhula idwala amanzi agobhoza.’ ”:#m"0Phumani eBhabheli,
nibaleke amaKasidi!
Memezelani indaba nasi ngethabo, niyizwakalise,
iye, ayisabalale nepelazwe nithi,
‘USomnini uhlenge incekwakhe uJakopo.:"m"0Iinzukulwana zakho bezizakuba njengetjhwabatjhwaba,
iye, imbewu yedini lakho ibe njengeenthoro zamabele.
Amabizwazo angesulwa
begodu angatjhabalaliswa phambi kwami. ! "0Maye! Nabe ungayelela imiyalwami,
ukuphumelela kwakho bekuzakuba njengomlambo
nokulunga kwakho njengamagagasi welwandle.Z -"0Nakhu okutjhiwo nguSomnini,
umhlengi, oCwengileko ka-Israyeli uthi:
“Mina Somnini nginguZimakho okufundisako
ukuze kukukhambele kuhle
lokha nangikuhlahlako endleleni
ekufanele uyikhambe.V%"0Tjhidelani kimi, nilalele lokhu:
Kusukela ekuthomeni
azange ngikhulumele ngemsitheleni;
kikho koke okwenzekako bengikhona.”
Nje-ke, uSomnini onguSomandla ungithumile
kanye noMoyakhe. F~}}D||{RzyyNxxw]vvu7tsarr*qq1pzonnmll3kjj)ihggfEedd9c:ba``8_^]][[$ZLYY&X WjVVTUkTT S'RTQcPOONNfMlLLKJJIHH4GFFMEEDDaCBBAA @o??A>==^<<$;l:9886765443>2100=/*.-- ,++ *.('&& %$##?"!!M 1V$f[ms@ 9X4p * } *?U7]J0Y,Alo, uzakuzuzani endleleni eya eGibhide,
kobana uyokusela amanzi weTjhirhori na?
Uzakuzuzani endleleni eya e-Asiriya
kobana uyokusela amanzi eYufrathe na?mS,Awukazidoseli amanzi ngomsele
lokha nawufulathela uSomnini uZimakho
nakurhola endleleni na?J~ ,Amadoda weMemfisi neweTarhipanirhesi
adle woke amadlelwakho.}%,Amabhubezi abhodle phezu kwakhe,
iye, abhodle ngelizwi elikhulu.
Enze inarhakhe yaba libhudu,
imizakhe irhayiliwe, ayinabahlali.t|a,“U-Israyeli lo ulikhoboka,
iye, likhoboka lokubelethwa na?
Alo, kubayini-ke selaphenduke ipango?U{#, “Mbala abantu bami benze
izinto ezimbi ezimbili:
Bangihlubukile mina,
iye, mina mthombo wokuphila,
bazembela imiphathamanzi,
imiphathamanzi esasambileko
engeze yamumatha amanzi!Qz, Rareka wena zulu,
ukhene bewumangale khulu!”
Kutjho uSomnini.Dy, Isizwe siyenana ngabozinyana baso,
ngitjho nanyana bangasi nguZimu wamambala na?
Kodwana abantu bami bona napa,
benana uZimu oyiphazimulwabo
ngezinto ezinganabubhadekelo!zxm, Yamelani eligwini leKitimi, niqale,
thumelani eKhedari, niyelele kuhle:
Into enjengale yakhe yenzeka na?hwI, USomnini uthi:
“Ngalokho godu ngiyanimangalela,
iye, ngimangalela iinzukulwana zenu.fvE,Abaphristi azange bebabuze bathi,
‘Uphi uSomnini!’
Labo abafundisako azange bangazi,
abelusi bangihlubuka.
Abaphorofidi baphorofida ngoBhali,
badlhemadlhema ngemva kwezinto ezinganabubhadekelo.”?uw,Ngimi enganiletha enarheni evundileko,
kobana nizikholise ngeenthelo namanandi wakhona.
Kodwana nathi naningenako nasilaphaza inarhami,
nenza ilifa lami laba sinyenyiso.Rt,Azange bebabuze bathi,
‘Uphi uSomnini owasikhupha eGibhide
wasirhola erhalawumbeni,
enarheni yebhudu namadonga
okuyinarha yesomiso neyethunzi elesabekako
nengahlalwa muntu na?’3s_,Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Aboyihlo bangisoleni
kobana bangabeze badede kimi na?
Badlhemadlhema ngemva kwezinto ezililize
nabo bagcina sele balilize.`r9,Yizwa ilizwi lakaSomnini wena kumba kaJakopo,
noke nina nkoro zekumba ka-Israyeli.3q_,U-Israyeli gade acwengile kuSomnini,
asilumo sakhe seenthelo zesivuno.
Boke abahlephula kiso baba nomlandu,
behlelwa yihlekelele.’ ”
Kutjho uSomnini.npU,“Khamba ufese umemezele kilo iJerusalema uthi, nakhu okutjhiwo nguSomnini,
“ ‘Ngikhumbula ukwethembeka kwakho usesemutjha,
ithando lakho usesemlobokazi,
ungilandela erhalawumbeni,
enarheni engatjalwa litho.-o W,Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:in M,Bazakulwa nawe kodwana angeze bakuhlule ngombana nginawe kobana ngikwenyele.” Kutjho uSomnini.lm S,Namhlanjesi ngikwenze waba lidorobho elinemithangala, isika yesimbi kanye nemithangala yekoporo kobana ujamelane nenarha yoke. Iye, ujamelane namakhosi wakwaJuda, iinkhulu zakhona, abaphristi bakhona kanye nabantu benarha leyo.ol Y,“Thekeleza! Sikima, ubatjele koke engikuyala ngakho. Ungabesabi, nakungasinjalo ngizakwenza ubesabe.]k 5,Ngizakukhupha isigwebo sami
phezu kwabantu beJerusalema nebakwaJuda
ngenca yokukhohlakala abakwenzileko ngokungilahla kwabo,
batjhisela abosingazimu itjhwalo,
bakhothamela okwenziwe zizandla zabo.*j O,Mbala, sele ngizokubiza woke amakhosi wangetlhagwini ngokuhlukana kwawo.” Iye, watjho njalo uSomnini.
“Azakuza bese abeka iinhlalo zawo zobukhosi
ebungenweni bamasango weJerusalema,
azakujamelana nayo yoke imithangalayo ezombelezileko
kanye nayo yoke imizana yakwaJuda.{i q,USomnini wathi kimi: “Ihlekelele izakukghaphaka isuka ngetlhagwini ithulukele phezu kwabo boke abahlali benarha.h 9, Ilizwi lakaSomnini leza kimi kwesibili lathi: “Ubonani-ke kwanjesi?”
Ngathi: “Ngibona imbiza ekghaphakako, itjhigeme yafulathela itlhagu.”ng W, USomnini wathi kimi: “Awa, ubone kuhle ngombana ngiyelele mayelana nelizwi lami kobana ngilenze.”f , Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi: “Joromiya, ubonani na?”
Mina ngathi: “Ngibona igatja lomuthi we-alimondi.”e %, Yelela, namhlanjesi ngikubeka phezu kwezizwe nemibuso
kobana usiphule bewubhuruze,
utjhabalalise bewugirize,
wakhe bewutjale.”d , Khonapho uSomnini welula isandla sakhe, bona sikghwathe umlomami bewathi kimi:
“Yizwa, ngibeke amezwami emlonyenakho.Tc #,Ungabesabi ngombana nginawe
kobana ngikwenyele.”
Kutjho uSomnini.Lb ,Kodwana uSomnini wathi kimi:
“Ungeze wathi, ‘Ngisesemsana’,
ngombana komunye nomunye engikuthuma kuye,
kufanele uye
begodu nanyana yini engikuyala ngayo,
kufuze uyitjho.ua e,Mina ngathi: “Maye mina! Somnini Somandla, qala, angikabi ukwazi ukukhuluma tjhatjhalazi. Ngisesemsana.”8` k,“Ngaphambi kobana ngikubumbe ngesibelethweni,
besele ngikukhethile,
iye, ngaphambi kobana ubelethwe, ngakuhlukanisela,
ngakubeka bona ube mphorofidi ezizweni.”/_ [,Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lisithi:u^ e,nangesikhathi sokubusa kwakaJehoyakhimu umsa kaJosiya ikosi yakwaJuda, bekube sekupheleni komnyaka wetjhumi nanye wokubusa kwakaTsedekhiya umsa kaJosiya ikosi yakwaJuda, lokha abantu beJerusalema nabaya ekuthunjweni ngenyanga yesihlanu.|] s,Ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya emnyakeni wetjhumi nantathu wokubusa kwakaJosiya umsa ka-Amoni ikosi yakwaJudaj\ Q,Amezwi kaJoromiya umsa kaRhilikhiya, ongomunye wabaphristi be-Anatothi esifundeni sakwaBhenjamini.['"B“Bazakuphuma, baqale iindumbu zabangihlubukileko: Iimpethu zabo azizukufa nomlilwabo asoze wacima. Bazakuba sinyenyiso kibo boke abantu.”:Zm"B“Ngemva kwalapho, ukusuka emnyanyeni wenyanga etja ukuya kolandelako nokusuka eSabatheni ukuya kelinye, boke abantu bazakuza baguqe phambi kwami.” Watjho njalo-ke uSomnini.+YO"B“Njengezulu elitjha nephasi elitjha engizolidala lizakunzinza phambi kwami, ngokunjalo iinzukulwana zenu nebizo lenu lizakunzinza.” Watjho njalo-ke uSomnini.tXa"B“Godu ngizakukhetha abanye babafowenu kobana babe baphristi namkha amaLevi.” Watjho njalo-ke uSomnini.AW{"BKizo zoke izizwe bazakuletha boke abafowenu entabenami ecwengileko eJerusalema njengomnikelo kuSomnini ngeenjomani, iinkarana zepi neenhlalogugwa, iimeyila namakamela. Iye, bazabaletha njengama-Israyeli naletha iminikelo yeenthoro ethempelini lakaSomnini ngezitja ezihlambulukileko.” Watjho njalo-ke uSomnini.yVk"BNgizakuthoma ngokubeka iphawu phakathi kwazo. Phakathi kwazo ngizakuthumela abasindileko baye ezizweni, okutjho eTharatjhitjhi, ePhuli neLudi, abantu abarhwatjhe imisubela, baye neTubhali kanye neJavana ukufikela eligwini emaphethelweni lapha bangakezwa khona idumo lami begodu bangakaboni iphazimulwami. Abasindilekwabo bazakumemezela iphazimulwami hlangana nezizwe./UW"Bngombana mina ngiyayazi
imisebenzabo nemizindlwabo.”
“Isikhathi sesifikile sokubuthelela zoke izizwe ngokwamalimi wazo kobana zize, zibone iphazimulwami:VT%"BUSomnini uthi:
“Labo abazicwengisa bebazihlambulule
kobana baye eemvandeni,
balandelana nophakathi kwabo,
bagome inyama yewotji,
iinyenyiso kanye nabongozo,
bazakubhubha ndawonyeS%"BNgambala, uSomnini uzokukhupha isigwebo ngomlilo
nangesabulakhe phezu kwayo yoke inyama;
labo ababulewe nguSomnini bazakuba banengi.0RY"BQalani, uSomnini uzakuza ngomlilo
neenkarana zakhe zepi njengesiwuruwuru,
ukuze abuyise itukuthelwakhe ngokuvutha
nokukhalima kwakhe ngamalangabi womlilo.GQ"BNizakubona nehliziywenu ithokoze
amathambenu ahlume njengotjani.”
Kuzakwaziwa bonyana isandla sakaSomnini
sineenceku zakhe
nokobana itukuthelwakhe ijamelene nezitha zakhe.oPW"B Njengomntwana odunduzelwa ngunina,
ngokunjalo ngizanidunduzela,
nizakudunduzelwa eJerusalema.xOi"B Ngambala, nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Qalani, sele ngizokuvula ukuthula
kugelezele eJerusalema njengomlambo
nomnono wezizwe njengomlanjana ophuphumako,
nimunye benisingathwe edinini lalo,
nidunduzelwe emathangenalo.~Nu"B kobana nimunye nizikholise
emabelenalo adunduzelako,
nokobana nincance nizanelise
emabelenalo agcweleko.Mw"B Jekezelani neJerusalema, nilithabele
noke nina enilithandako,
lithokoziseni khulu
noke nina enilila nalo,OL"B Ngizakutjhideza bonyana kuzalwe,
kodwana ngingakuzalisi na?”
Watjho njalo uSomnini.
“Mina engenza bonyana kuzale,
ngingavala isibeletho na?”
Watjho njalo uZimakho, Ziyoni.gKG"BNgubani owakhe wezwa into enjalo?
Ngubani owakhe wabona into enjalo?
Inarha ingazalwa ngalanga linye na?
Isizwe singabelethwa ngasikhathi sinye na?
Kuthe bona iZiyoni ibe nemirhele,
yazala amadodanayo.J}"B“Ngaphambi kobana ibe nemirhele,
iZiyoni yabeletha,
ngaphambi kobana yehlelwe ziinhlungu,
yazala indodana.I!"BYizwani umkhosi wokuhlokoma
ovela ngedorobheni!
Ilizwi elivela ethempelini!
Ilizwi lakaSomnini,
libuyiselela izitha zakhe!H%"BNina enesaba ilizwi lakaSomnini,
lalelani ilizwi lakhe elithi:
“Abafowenu abanizondako,
baninine ngebanga lebizo lami,
banitshima bathi,
‘USomnini akavele ngephazimulwakhe
ukuze sibone ithabo lenu’,
kodwana ngibo abazakurhubutjhwa.” G9"Bngokunjalo nami ngizakukhetha
ukubaphatha kumbi,
ngehlisele ihlekelele phezu kwabo,
ngebanga lokobana nangibizako,
azange kube nophendulako,
nangikhulumako, azange balalele,
kodwana benza ubumbi emehlwenami,
bakhetha lokho engingathokoziko ngakho.”GF"BKodwana ongihlabela ikomo
ubulala nomuntu,
owenza umhlabelo ngemvana
wephula nenja intamo,
oletha umnikelo weenthoro
unikela ngeengazi zewotji,
otjhisa isabelo sesikhumbuzo setjhwalo
udumisa nosingazimu!
Kunjalo-nje bazikhethele iindlela zabo
nomphefumulwabo uthokozela iinyenyiso;YE+"BKoke lokhu kwenziwe sisandla sami,
nje-ke zoke izintwezi zenzeka.”
Watjho njalo-ke uSomnini.
“Nokho ngiyelela onje:
umuntu ogandelelweko,
onommoya ozothileko
nowesaba ilizwi lami.>D w"BNakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Izulu sihlalo sami sobukhosi,
iphasi lisinabelo seenyawo zami.
Alo, yikumba bani-ke enizangakhela yona,
indawami yokuphumula ibe yini?`C9"AIpisi nemvu zizakudla ndawonye,
ibhubezi lidle utjani njengekomo,
ithuli libe kukudla kwenyoka.
Angeze zalimaza namkha zitjhabalalise
kiyo yoke intabami ecwengileko.”
Watjho njalo-ke uSomnini.UB#"ANgaphambi kobana babize, ngizaphendula,
kuthi basakhuluma, mina ngizwe..AU"AAbazukujulukela ilize
namkha babelethele abantwana ihlekelele,
ngombana bazakuba ziinzukulwana
zababusisiweko bakaSomnini
iye, bona nabantwana babo.l@Q"AAngeze bakha bese kuhlala omunye,
batjale bese kugoma omunye
ngombana njengamalanga womuthi
azakuba njalo-ke namalanga wabantu bami
begodu abakhethiweko bami
bazazikholisa mndundu ngomsebenzi wezandla zabo.u?c"AAbantu beJerusalema
bazakwakha iinkumba bebahlale kizo,
batjale iindiribe, bagome isithelo sakhona.>"AGodu akusazukuba khona kiyo
isana eliphila amalangana kwaphela,
namkha iqhegu eliluphala belithukghele.
Mbala, isana lizakuhlongakala
sele lineminyaka elikhulu,
umuntu ongafikeleli ekhulwini leminyaka
uzakuthathwa njengothuwelelisiweko.=+"ANgizakwethaba ngeJerusalema,
ngithokoze ngabantu bami;
Godu akusazukuzwakala kiyo amatjhada wesililo
nokurhuwelela ngokufuna isizo.$<A"ANgambala, thokozani nithabe nini nanini
kilokho engikudalako:
Qalani, sele ngizokudala iJerusalema
ibe lithabo
nabantu bayo babe yitokozo.;#"AQalani, sele ngizokudala izulu elitjha
nephasi elitjha:
Izinto zaphambilini azisazokukhunjulwa,
namkha ziyelelwe emkhumbulweni.:/"Aokuzakuthi nanyana ngubani obusisako enarheni
abusise ngalo ngokuthi,
‘NgoZimu othembekileko’.
Godu owenza isifungo enarheni
afunge athi,
‘NgoZimu othembekileko’.
Mbala, imiraro yaphambilini izakulitjalwa
begodu ifihlakale ebusweni bami.R9"ANizakutjhiyela abalungileko bami amabizwenu,
bawasebenzise njengesithuko ebantwini, bathi,
‘Ngokunjalo uSomnini uSomandla uzanibulala’.
Kodwana eencekwini zami ngizakubeka elinye ibizo28]"AQalani, iinceku zami zizakuhlokoma
ngethabo leenhliziyo zazo,
kodwana nina nizakurhahlawula
ngeenhliziyo ezibuhlungu,
nilile ngebanga lokwephuka ummoya.7 "A Nje-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“Qalani, iinceku zami zizakugoma,
kodwana nina nizakulamba.
Qalani, iinceku zami zizakusela,
kodwana nina nizakoma,
Qalani, iinceku zami zizakujekezela,
kodwana nina nizakurhubutjhwa.s6_"A ngizanibekela isabula
kobana ibe likusasa lenu.
Noke nizakugoba kobana nihlatjwe
ngombana ngibizile kodwana nangasabeli,
ngakhuluma kodwana nangalaleli.
Nenze ubumbi emehlwenami,
nakhetha engingakuthandiko.”?5w"A “Kodwana nina enifulathela uSomnini
nikhohlwe intabami ecwengileko,
ngokwendlalela uzinyana uGadi itafula,
nizalisela uzinyana uMeni
imijeka yewayini elivangiweko,41"A ITjharoni izakuba mrhula weembuzi nezimvu,
umrhoba we-Akori ube yindawo yokuphumula kweenkomo;
iye, kube lilifa labantu bami abangifunako.+3O"A Ngizakuveza iinzukulwana kuJakopo nakuJuda,
ezizokuzuza iintaba zami;
iye, abantu bami abakhethiweko bazakuthumba inarha,
iinceku zami zihlale lapho.|2q"ANakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Njengombana umhluzi usafunyaneka
ehlukuzweni lamadiribe
bese abantu bathi, ‘Ungawalahli
ngombana anobuhle’,
nami-ke ngizakwenza njalo
ngenca yeenceku zami:
Angeze ngazilahla zoke.j1M"Aizono zenu nezaboyihlo ndawonye.”
Watjho njalo-ke uSomnini.
“Godu aboyihlo batjhisa imihlabelo eentabeni,
bangiphoqa emibundwini.
Ngalokho ngalinganisa ikokhelo ezeleko
yezenzo zabo ezandleni zabo.”0"AQala, phambi kwami kutlolwe kwathiwa,
‘Angizukuthula kodwana ngizazibuyisela ngokuzeleko.’
Iye, ngizanibuyisela ngokuzeleko3/_"ANgibo abathi, ‘Sukela le, ungatjhideli kimapha
ngombana ngicwenge khulu kunawe!’
Eempumulweni zami abanjalo bayintuthu
evela emlilweni ovutha imini yoke..+"ABahlala ngemathuneni
ebusuku baditjha eendaweni ezisithekileko.
Bagoma inyama yewotji
neembiza zabo zinomhluzi wenyama esinyenyiso,-'"Aiye, abantu abahlalele ukungitlhorholoja emtarini:
Benza imihlabelo eemvandeni zabosingazimu,
batjhise netjhwalo e-aldarini leentina. , "AImini yoke ngelulele izandla zami
ebantwini abanekani,
abakhamba eendleleni ezingakalungi,
balandela imicabangwabo,R+ "AUZimu uthi:
“Bengitholakala kilabo
abangazange bazikhathaze ngami,
bengifunyanwa ngabangazange bangifune.
Esizweni esingazange sibize ibizo lami,
ngathi, ‘Ngilapha, ngilapha.’z*m"@ Ngemva kwakho koke lokhu Somnini,
uzase uhlale uzibuthelele na?
Uzakuthula usithobise ngokudluleleko na?#)?"@ Ithempeli lethu elicwengileko nelidumileko,
lapha abobaba bebakudumisa khona,
litjhiswe thokgho ngomlilo,
koke ebesinegugu ngakho sekonakele.({"@ Imizakho ecwengileko
sele iphenduke irhalawumba,
ngitjho neZiyoni sese ilirhalawumba,
iJerusalema ilirubhi.'#"@ Ungathukutheli ngokweqileko Somnini,
ungakhumbuli icala lethu mlibe.
Yewusitjheje, siyakuncenga!
Kazi sibabantu bakho soke nje.s&_"@Nokho Somnini, ungubabethu.
Thina simdaka, wena umbumbi wethu
simsebenzi wezandla zakho soke nje.%+"@Akakho obiza ibizo lakho
namkha olubalubela ukukakarela kuwe.
Ngambala usifihlele ubuso bakho,
wasinikelela emandleni wecala lethu.7$g"@kodwana soke sesifana nosilapheleko;
zoke izenzo zethu zokulunga
sezifana nomtjhubelo.
Soke sese sitjhwabe njengekari,
siphetjhulwa licala lethu njengommoya.h#I"@Uhlangabeza labo
abathokozela ukwenza okulungileko,
labo abakukhumbulako
balandele iindlela zakho.
Qala, wena uthukuthela ngombana sonile.
Nangathana besisese seendleleni zakho
besizakufumana isizo,"#"@Ukusukela ekadeni, akakho owezwako,
iye, akunandlebe eyalalela
namkha ilihlo elabona uZimu onjengawe
osiza labo abamqalelelako.j!M"@Wehla phambilini wenza okwesabekako ebesingakakulindeli,
iintaba zathuthumela phambi kwakho.3 _"@kube njengokuthungelwa kwamaqwabatjhi
enze bonyana amanzi abile.
Yewehle ukuze wenze ibizo lakho
laziwe zizitha zakho
nezizwe zithuthumele phambi kwakho!` ;"@Kwanga bewungavula amazulu, wehlele phasi,
iintaba bezizakuthuthumela phambi kwakho^5"?Sifana nabantu ongazange khewubabuse,
iye, abangazange babizwe ngebizo lakho.”"?Abantu bakho abakhethekileko
bazuze ilifa lakho kwesikhatjhana,
kodwana izitha zethu
zigadangele phasi indawakho ecwengileko."="?Somnini, usidurhiselani eendleleni zakho,
uqinise iinhliziyo zethu kobana zingakwesabi na?
Buya ngenca yeenceku zakho,
iinkoro zelifa lakho.#?"?Ngambala ungubabethu!
U-Abrahama akasazi,
no-Israyeli bekangeze asilemuke,
Somnini, wena ungubabethu;
kwakade ibizo lakho unguMhlengethu.,Q"?Yehlisa amehlwakho usezulwini,
ubone usendawenakho ecwengileko nenedumo.
Iphi itjisakalwakho namandlakho na?
Isirhawu sakho nomusakho kugodliwe kithi.-S"?nanjengesilwana esehlela emrhobeni,
lapha uMoya kaSomnini usiphumuza khona,
ngokunjalo warhola abantu bakho Somnini,
kobana uzenzele ibizo elidumileko.eC"? nowabadabulisa ekuzikeni na?
“Njengenjomani enarheni evulekileko
azange bakhutjwe-"? wathumela ingalwakhe edumileko
kobana ibe ngesigomeni sakaMosi,
owahlukanisa amanzi phambi kwabo
kobana azenzele ibizo lanini naninia;"? Nje-ke, abantu bakhe bakhumbula
imihla yaphambilini, imihla kaMosi, bathi:
“Uphi yena owabahlenga elwandle
kanye nabelusi bomhlambakhe na?
Uphi yena owabeka uMoyakhe oCwengileko
phakathi kwabo, "? Kodwana bona bahlubuka
bebakhubekisa uMoyakhe oCwengileko.
Yena-ke waphenduka isitha sabo,
yena ngokwakhe walwa nabo.T!"? Kiwo woke amatshwenyekwabo naye watshwenyeka,
ngalokho, ingilozi yobukhona bakhe yabasindisa.
Yena ngokwakhe wabahlenga ngethando nangezwelo,
wabenyula bewabathwala yoke imihla yaphambilini.zm"?Wathi: “Ngambala bababantu bami,
babantwana abangeze baba mahlongandlebe.”
Ngalokho waba msindisabo.uc"?Ngizakwazisa izenzo zokwethembeka kwakaSomnini,
iye, izenzo adunyiswa ngazo,
ukuya ngakho koke uSomnini asenzele khona.
Kwamambala wenze izinto ezinengi ezihle ekumbeni ka-Israyeli,
ukuya ngokuvama kokwethembeka kwakhe.ve"?Ngapitliza abantu ngetukuthelwami,
ngokufutheka kwami ngabaqoba,
ngathululela iingazi zabo phasi.”#?"?Ngaqala, kodwana bekungekho umenyeli,
ngamangala, kodwana akakho owangisekelako.
Yeke ingalwami yaba yisindiswami
netukuthelwami yangisekela.\1"?Ilanga lokubuyiselela belisehliziywenami
nomnyaka wokuhlenga kwami sewufikile."?“Ngigadange ngebutlhodlhelweni ngingedwa,
phakathi kwezizwe akakho noyedwa ogade anami.
Ngazigadanga ngetukuthelwami,
ngazitshidlha ngokufutheka kwami,
umhluzi wazo wachaphazela izambatho zami,
yeke zoke izambatho zami zinindekile.k O"?Kubayini izambatho zakho zibomvu
njengezomuntu ogadange
ngebutlhodlhelweni besidiribe na?l  S"?Ngubani lo ovela e-Edomu,
iye, eBhotsira onezambatho ezitlerebede na?
Ngubani lo ohlobe ngeziphazimako,
ohlabela phambili ngamandla amakhulu na?
“Ngimi engikhuluma ngokulunga,
nenginamandla wokusindisa.”N "> Bazakubizwa bona “bababantu abacwengileko”
begodu “abahlengiweko bakaSomnini”.
Wena Jerusalema uzakubizwa
bona “ungufunwako”,
begodu “ulidorobho elingasatjhiywako”.^ 5"> Qala wena Jerusalema,
uSomnini wenze isimemezelo epelazwe
uthi: “Yithini endodakazini yeZiyoni,
‘Qala, nangu umSindisakho asiza!
Qala, uphethe umvuzwakhe,
ipangwakhe iphambi kwakhe.’ ”+ O"> Yeniphume, phumani emasangweni!
Lungiselelani abantu indlela!
Lelezani, lelezani indlela evulekileko!
Susani amatje.
Phakamisani iphawu ezizweni!,Q"> kodwana labo abavunileko bazagoma ikoroyi,
badumise uSomnini
nalabo ababuthelele amadiribe, bazakusela iwayini,
esirhodlweni sendawami ecwengileko.”dA">USomnini ufunge ngesokudla sakhe
nangengalo yakhe enamandla wathi:
“Godu angeze bengisanikela izitha zakho
ikoroyi njengokugonywako,
amaphandle angeze asasela iwayini elitjha
enilisebenzele nzima;ta">naye ningamnikeli ukuphumula,
kufikela lapha ajamisa khona iJerusalema,
ayenze ibe lidumo lephasi.+">Ngibeke abalindi emithangalenakho Jerusalema,
angeze bathula ubusuku namkha emini.
Nina enibiza uSomnini,
ningazinikeli ukuphumula,1[">Njengesokana nalithatha intombi,
ngokunjalo amadodanakho azakuba baphathi bakho,
njengomyeni nathabele umlobokazakhe,
ngokunjalo uZimakho uzakuthaba ngawe.{">Angeze bewusabizwa “ngolahliwe”
namkha inarhakho ithiwe “ingudududu”.
Kodwana sele uzakubizwa “othandiweko wami”,
inarhakho ithiwe “ngeyendileko”
ngombana uSomnini uzakukareka ngawe
nenarhakho izakuba nomphathi.r]">Uzakuba sihlohlo sephazimulo esandleni sakaSomnini,
iye, umtjhotjho wobukhosi esandleni sakaZimakho.+O">Jerusalema, izizwe zizakubona ukulunga kwakho
nawo woke amakhosi azakubona idumo lakho,
uzakubizwa ngebizo elitjha,
ozalithiywa nguSomnini ngokwakhe.S !">Ngebanga leZiyoni angeze ngathula,
ngebanga leJerusalema
angeze ngavala phetjheya,
kufikela lapha ukulunga kwayo
kukhanya khona njengokusa
nesindiswayo ibe njengesihlothi esivuthako.;o"= Njengombana iqulwani iveza amahlumela
nesivande senza bona imbewu imile,
ngokunjalo uSomnini uSomandla uzakwenza bona
ukulunga nedumo kuqhakaze phambi kwezizwe zoke.~)"= Ngithokoza khulu kwamambala ngoSomnini,
umphefumulwami ujekezela kuZimami
ngombana ungembathise iingubo zesindiso,
wangigubuzesa ngesambatho sokulunga,
njengomyeni lokha nathwala ingwani ehloko
nanjengomlobokazi nazihlobise
ngobuphaziphazi bakhe.1}["= Iinzukulwana zabo zizakwaziwa phakathi kwezizwe
nabantwababo phakathi kwabantu.
Boke abababonako bazakuvuma
bonyana basizukulwana esibusiswe nguSomnini.”F|"=Njengombana mina Somnini ngithanda ukulunga,
ngizonda ukudlelezela ngobukhohlakali;
ekwethembekeni kwami ngizabanikela okungokwabo.
Ngizakwenza nabo isivumelwano sanini nanini:{"=UZimu uthi:
“Esikhundleni sehlazo
abantu bami bazakufumana isabelo esibuyelelweko,
esikhundleni sokurhubutjhwa
bazakujekezela elifeni labo.
Mbala, bazakuzuza isabelo
esibuyelelweko enarhenabo,
babe netokozo engapheliko.)zK"=Nina-ke nizakubizwa bona nibaphristi bakaSomnini,
nibizwe bona niziinceku zakaZimethu.
Nizazikholisa ngomnotho wezizwe,
nizikhakhazise ngomnonwazo. y "=Amaphandle azakuba ziinsebenzi zenu,
eluse imihlambenu;
imiqhamuka izakuba ziinsebenzi
emasimini neendiribeni zenu.Bx}"=Bazakuvuselela amarubhi wakade,
bakhe kabutjha iindawo ezabhuruka ngaphambilini;
balungise amadorobho agirizwako,
iye, iindawo ezabhuruka
eenzukulwaneni ngeenzukulwana.-wS"=iye, ngibonelele abalilako eZiyoni
ngokubapha isihlohlo esikhundleni somlotha,
amafutha wokujabula esikhundleni sokulila
nengubo yokudumisa
esikhundleni sommoya odanileko.
Bazakubizwa bona bama-owuku wokulunga
nesitjalo sakaSomnini
ukuze babonakalise idumo lakhe.wvg"=ngimemezele umnyaka womusa kaSomnini
nelanga lokuzibuyiselela kwakaZimethu,
ngiduduze boke abalilako,zu o"=UMoya kaSomnini uSomandla uphezu kwami,
ngombana ungizesile
ukuze ngitjhumayele iindaba ezihle kabadududu.
Ungithume kobana ngibophe abaneenhliziyo ezaphukileko,
ukumemezela ikululeko kabathunjiweko
nokukhupha iimbotjhwa,)tK"<Ophasi ngesibalo uzakuba yikoro
nomncani abe sisizwe esinamandla.
NginguSomnini.
Nje-ke, ngesikhathi esifaneleko
ngizakwenza msinyana lokhu.”4sa"<Boke abantu bakho bazakuba ngabalungileko,
bazakuzuza inarha isiphelani.
Bona baligatja engilitjalileko,
umsebenzi wezandla zami
ukubonakalisa idumo lami. r9"<Godu ilanga lakho alisazukutjhinga
nenyezakho ayisazukuncipha.
USomnini uzakuba mkhanyo wesiphelani kuwe
namalangakho wesililo azakuphela.:qm"<Godu ilanga alisazukuba mkhanywakho emini
nokudarha kwenyezi akusazukukhanya kuwe.
USomnini uzakuba mkhanyo wesiphelani kuwe,
iye, uZimakho uzakuba yiphazimulwakho.Mp"<Godu akusazukuzwakala inturhu enarhenakho,
iye, ukonakala nokubhubhisa
ngaphakathi kwemikhawulwakho.
Uzakubiza imithangalakho ngokuthi yisindiso,
namasangwakho ngokuthi yindumiso.wog"<Esikhundleni sekoporo ngizakulethela igolide,
esikhundleni sesimbi isiliva.
Esikhundleni sesigodo ngizakulethela ikoporo,
esikhundleni samatje isimbi.
Ngizakwenza ukuthula kube mlindakho
nokulunga kube baphathi bakho.*nM"<Uzakumunya ibisi lezizwe,
iye, ebeleni lobukhosi.
Yeke uzakwazi bonyana mina,
nginguSomnini, ngiMsindisakho,
noMhlengakho ongonamandla kaJakopo.#m?"<“Nanyana bewutjhiyiwe begodu uzondiwe,
kungekho okhambela ngakuwe,
ngizakwenza igugu lesiphelani,
iye, itokozo iinzukulwana ngeenzukulwana.Hl "<Isizukulwana sabakugandelelako
sizakuza kuwe sikhokhoba,
boke abakunyazako bazaguqa eenyaweni zakho,
bakubize bona uyiZiyoni idorobho lakaSomnini,
ongoCwengileko ka-Israyeli.Ek"< “Iphazimulo yeLibhanoni izakuza kuwe,
imithi ye-elimu nemihlobohlobo yemisayipurusi ndawonye,
kobana ngihlobise indawo yekumbami ecwengileko,
ngibabaze indawo yeenyawo zami.ojW"< Mbala, isizwe namkha umbuso
ongeze wakulotjha, uzakubhubha;
iye, izizwezi zizakupheliswa nya.&iE"< Amasangwakho azakuhlala avulekile,
angeze avalwa imini nobusuku
ukuze izizwe zikulethele umnonwazo,
amakhosazo aragwe ngomlandelande wokuhlulwa.h1"< “Imiqhamuka izakuvuselela imithangalakho,
amakhosayo akusebenzele.
Ngikumadlhe ngetukuthelo,
kodwana ngomusa ngizakukhombisa izwelo. g "< Ngambala, iinhlengele ziqalelele kimi.
Imikhumbi yokurhweba ingeyokuthoma
ukuletha amadodanakho avela khatjhana,
aphethe isiliva negolide lawo,
ukuhlonipha ibizo lakaSomnini uZimakho
ongoCwengileko ka-Israyeli
ngombana ukudumisile.]f3"<“Bobani laba abaphapha phezulu njengelifu
nanjengamazuba eendlwaneni zawo na?Ke"<Yoke imihlambi kaKedari izakubuthelwa kuwe,
amaqama weNebayothi azakuba sesandleni sakho,
amukeleke njengomhlabelo e-aldarini lami,
yeke ngizakuhlobisa ithempeli lami elibabazekako.7dg"<Umhlambi wamakamela uzakumumela,
amakamedlana weMidiyani ne-Efa.
Boke abantu beTjheba bazakuza,
bathwele igolide netjhwalo,
bamemezele iindumiso zakaSomnini.2c]"<Nje-ke uzakuqala, uphazimule;
ihliziywakho izakweqayeqa, iphuphume ngethabo
ngombana ukuphuphuma kwelwandle kuzakulethwa kuwe,
iye, umnono wezizwe uze kuwe.b+"<“Phakamisa amehlwakho uqale mazombe:
Boke bayabuthana, beze kuwe;
amadodanakho avela khatjhana
namadodakazakho agonwe ngemikhono.Wa'"<Izizwe zizakuza ekukhanyeni kwakho
namakhosi ekudarheni kwephazimulwakho.0`Y"<Qala, ubumnyama busibekela iphasi
nobumnyama obumabhombo buphezu kwabantu;
kodwana uSomnini wenyukela phezu kwakho
nephazimulwakhe ibonakala phezu kwakho.~_ w"<“Vuka ukhanye wena Jerusalema
ngombana ukukhanya kwakho kuyeza;
iphazimulo kaSomnini idarhile phezu kwakho.E^";USomnini uthi:
“Ngokuya ngami,
lesi sivumelwano nesizwe sami:
UMoyami ophezu kwakho
namezwami engiwabeke emlonyenakho
akazukusuka eembheneni zakho,
namkha emilonyeni yabantwabakho,
nanyana emilonyeni yeenzukulwana zabo
ukusuka gadesi kuya kuyile.”
Iye, watjho njalo uSomnini.]";“Njengomhlengi uzakuza eZiyoni,
kilabo bakaJakopo abaphenduke
esiphambekweni sabo.”
Watjho njalo-ke uSomnini.I\ ";Ukusuka etjingalanga,
abantu bazakwesaba ibizo lakaSomnini,
ukusuka epumalanga
besabe iphazimulwakhe
ngombana uzakuvela njengomlambo otshopako,
osunduzwa mumoya kaSomnini.&[E";Uzakuzibuyiselela ukuya ngabakwenzileko,
kube yitukuthelo ezitheni zakhe,
ukuzibuyiselela emanabenakhe,
abuyisele iinhlengele ngokufanelekileko.(ZI";Wembatha ukulunga njengesambatho sepi
nesikupuru sesindiso ehlokwakhe;
wembatha izambatho zokuzibuyiselela,
waziphuthela ngetjisakalo inga linaka.0YY";Kwamdanisa ukubona bonyana akunamuntu
ojama esikhundleni sakhe;
ngalokho ingalwakhe yaba yisindiswakhe
nokulunga kwakhe kwamhlohlozela
kobana asikime.X7";Iqiniso alisafunyanwa ndawo,
nobalekela ubumbi uyaphangwa.
USomnini wakuqala lokho,
kwaba kumbi kuye
ukubona bonyana akunabulungiswa.W";Nje-ke, ubulungiswa bubuyiselwa emuva
nokulunga kudedile kithi
ngombana iqiniso liyalahlwa ebandla
nobumsulwa abungeni lapho.V7"; okutjho ukuphambuka nokudela uSomnini,
ukufulathela uZimethu,
ukukhuluma igandelelo nokuhlubuka,
ukumitha amala esiwahumuza ngeenhliziyo.0UY"; Mbala, iimphambeko zethu zinengi
ebusweni bakho,
nezono zethu zifakaza ngokujamelana nathi.
Ngambala sibhodwe ziimphambeko,
iye, namacalethu siyawazi,&TE"; Soke sibhavumula njengamabhubezi
sihumuza ngokuhumuza njengeengwayi.
Siqalelela ukulunga kodwana akukho,
iye, ukusindiswa, kodwana kukude nathi.,SQ"; Siphumbutha ebodeni njengesiphofu,
iye, siphumbutha njengomuntu onganamehlo;
sikhutjwa emini ekulu inga kusebusuku.
Ije sinethezeka sifana nabafileko.(RI"; Ngaleyondlela ubulungiswa bukude nathi
nokulunga akusifikeleli.
Siqalelele umkhanyo kodwana kumnyama,
iye, ukudarha, kodwana sikhamba ebumnyameni.Q";Indlela yokuthula abayazi,
ukulunga akukho emizilenabo.
Iindlela zabo zimasongesonge,
okhamba kizo akasoze aba nokuthula.2P]";Iinyawo zabo zigijimela ekoneni,
bamsinyana ekuphalazeni iingazi ezinganamlandu.
Imizindlo yabo iveza ihlekelele,
ukonakala nokubhubhisa kuseendleleni zabo. O9";Ubulembu babo angeze baba ziingubo,
angeze bazembathisa ngabakwenzileko.
Izenzo zabo ngezehlekelele
nemisebenzi yenturhu isezandleni zabo.!N;";Baqoqosela amaqanda werabi,
baluke ubulembu besiswebu.
Ogoma amaqanda wakhona uyafa,
elinye lawo naliphadlhekako,
kuvumbuka isiqandani!5Mc";Akakho omangalela ngokulunga,
akakho ozivikela ebandla ngobuqotho.
Bathembela elizeni,
bakhulume amanga;
bakhulelwe ngobukhohlakali,
bazala ihlekelele. ~~}X|{zyy7x^ww:vu{ttnss(rr*poo,nn"m?lkk-jjhh.gbgeed^c(baa&`_^^9]c\[ZZ,YTXX0WVV&UUTSSARtQPPOO'NN~MMFLKJI|HtH GBFEDCCCB>AAI@?>>=o=<;;6:98877g66554 3342261<0z/.-,,1+{*)((/''&D%{$##O"!! ^R>;( uI2Sk g j  wH 5, Bahlenga inceba lendodakazi yabantu bami
kwanga alinabuhlungu.
Bathi ‘Ukuthula! Ukuthula!’
khisibe akunakuthula do.4, Ngalokho abafazi babo
ngizabapha amanye amadoda,
amasimabo ngiwanikele abahluli.
Mbala, kusukela kabancani
ukuya kabakhulu,
boke banehliziyo ede ngenzuzo;
ukusukela ebaphorofidini
ukuya ebaphristini,
boke benza ikohliso.3', Abahlakaniphileko bazokuhlaziswa,
bazakukhena bebabambeke.
Mbala, balahle ilizwi lakaSomnini!
Alo, kuhlakanipha bani-ke abanakho? 2,Ningatjho njani nithi, ‘Sihlakaniphile
begodu sinomthetho kaSomnini’ na?
Ngambala, isiba labososiba
litlole amanga!@1y,Ngitjho nodoyi emkayini
uyasazi isikhathi sakhe sokubuya,
izuba nekonjani ziyazazi
iinkhathi zazo zokugoduka.
Kodwana abantu bami bona
abazazi iimiso zakaSomnini.S0,Ngilalelisise kuhle:
Abakhulumi okulungileko.
Akakho ophendukako ebukhohlakalini bakhe
athi, ‘Yintobani engiyenzako le?’
Boke baphambuka masinyana
njengenjomani igijimela epini./,Alo, kubayini-ke abantwaba
bahlala baqoqoma?
IJerusalema iphila ngokuhlubuka.
Banamathela ekohlisweni,
abafuni ukubuya..,“Wena Joromiya, yithi kibo uSomnini uthe:
“Umuntu nawako azakhe avuke na?
Umuntu naphambukako azakhe abuye na?-,Kizo zoke iindawo lapha ngizabaqotjhela khona, boke abamisalela bazakwenyula ukufa kunokuphila, iye, labo abaseleko ekorweni ekhohlakeleko le. Abaphunyurhako besizwe esikhohlakelekwesi bazakwenyula ukufa kunokuphila.” Kutjho uSomnini uMninimandlawoke.,{,“Amathambo wabantwaba azakunekeka elangeni, enyezini neenkwekwezini zoke zomkayi ebebazithanda bebazilotjha, badlhemadlhema ngemva kwazo bebaphengula kizo, bazikhothamela. Angeze abuthwa namkha angcwatjwe, kodwana azakuba njengomsuqwa emasimini.=+ u,“Ngesikhatheso, amathambo wamakhosi neenkhulu zakwaJuda, amathambo wabaphristi newabaphorofidi kanye namathambo wabantu beJerusalema azakususwa emazindlenawo.” Kutjho uSomnini.1*[,"Ngizakuphelisa itjhada lokujabula nokuthaba, nephimbo lomlobokazi nomkhwenyana emadorobheni wakwaJuda neendledlaneni zeJerusalema ngombana inarha izabe inganamuntu.”z)m,!“Godu iindumbu zabantwaba zizakuba kukudla kweenyoni zomkayi neembandana zommango, kungabi nomuntu ozethusako.(, Nje-ke, qalani, ayeza amalanga lapha abantu bangeze basayibiza khona ngeTofethi namkha umrhoba weBheni-Hinomu, kodwana bazakuthi mrhoba wokuHlatjwa ngombana bazakungcwaba abafileko eTofethi kufikela lapha kutlhogeka khona indawo.” Kutjho uSomnini.<'q,Bakhe indunduma yeTofethi emrhobeni weBheni-Hinomu kobana batjhise khona amadodana namadodakazabo njengomhlabelo, okuyinto engingazange ngiyale ngayo namkha ibe semkhumbulwenami.&,USomnini uthi: “Abantu bakwaJuda benze ubumbi emehlwenami: Babeke iinyenyiso zabo ngethempelini elibizwa ngami, ngalokho balisilaphaza.4%a,Rhuna iinhluthu zakho,
wena Jerusalema uzilahle,
lila emizileni yemilandelande
ngombana uSomnini ulahle
bewatjhiya umphakathi
owembethwe lilaka lakhe..$U,Ngalokho yithi kibo, ‘Lesi sisizwe esingazange sithobele uSomnini uZimaso namkha sizwe lokha nasikhalinywako. Iqiniso liphelile, litjhabalele emilonyenaso.’ ”g#G,“Lokha nawubatjela koke lokhu, angeze bakulalela. Lokha nawubarhuwelelako, abazukuphendula.y"k,Kodwana azange bangilalele namkha bayelele. Gade baneentanyana begodu bakhambelela ekwenzeni ubumbi kunaboyise.!%,Kusukela ngesikhathi aboyihlo baphuma eGibhide bekube gadesi, abantwaba ngabathumela iinceku zami, abaphorofidi imihla ngemihla, imini yoke.2 ],Kodwana aboyihlo azange balalele bebayelele, esikhundleni salokho balandela iindlela zokukhunyalala kweenhliziyokazi zabo ezimbi. Badedela emuva kunobana baye phambili.V%,kodwana ngabadosa ngendlebe ngomyalo lo ngathi, ‘Nanithobela ilizwi lami, khona-ke ngizakuba nguZimenu, nina nibe babantu bami. Khambani ngazo zoke iindlela enginiyala ngazo ukuze kunikhambele kuhle.’-S,Mbala, lokha nangikhuluma naboyihlo ngesikhathi ngibakhupha eGibhide, azange sengibanikele nje kwaphela imiyalo emalungana nemihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswano,>u,Godu nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke onguZimu wakwa-Israyeli: “Ragelani phambili ningezelele imihlabelwenu yokutjhiswa neyetjhebiswano bese nitla inyama yakhona leyo!iK,Ngalokho-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Itukuthelwami nelaka lami lizokuthulukela phezu kwenarha le, phezu kwabantu neenlwana, phezu kwemithi yesivande naphezu kwesithelo semasimini. Izakuvutha ingacimi.’ ”b=,Bathukuthelisa mina na?” Kutjho uSomnini. “Abazilimazi ngokwabo ngokuzirhubutjha na?H ,Abantwana batheza iinkuni, aboyise baphemba umlilo, abonina babhica ihlama kobana babhagele indlovukazi yomkayi amabhagwana wokulotjha. Baphahlela abosingazimu kobana bangivusele itukuthelo.[/,Kghani awukuboni abakwenza emadorobheni wakwaJuda neendledlaneni zeJerusalema na?,“Ngalokho wena Joromiya, ungabathandazeli abantwaba, ungabalileli namkha ubakhulumele. Ungabancengeli kimi ngombana angeze bengilalele.ta,Ngizaniqotjha ebukhoneni bami njengombana ngaqotjha boke abafowenu, iye, zoke iinzukulwana zakwa-Efrayimu.5,yeke engakwenza eTjhilo ngizakwenza phezu kwethempeli elibizwa ngami, iye, ithempeli enithembele kilo, naphezu kwenarha engayinikela nina naboyihlo.6e, “Nje-ke, isigwebo sakaSomnini sithi: Ngebanga lokobana nenze zoke izintwezi begodu ngakhuluma nani imini yoke, kodwana azange nilalele; nganibiza kodwana azange nisabele;;o, “Ningaya khona nje endawenami ebegade iseTjhilo lapha nganzinzisa khona ibizo lami kokuthoma, niyokubona lokho engakwenza kiyo ngebanga lobukhohlakali babantu bami u-Israyeli., Ithempeli elibizwa ngameli, nicabanga bona sele lilirholo labadlelezeli na? Kodwana yazini bona ngihlala nginiqalile!” Kutjho uSomnini., bese nizokujama phambi kwami ethempelini elibizwa ngami nithi, ‘Siphephile!’ khisibe niragela phambili ngokwenza iinyenyiswezi na?/W, “Nicabanga bona nizakweba benibulale, nihlobonge benifunge ngekohliso, nitjhisele uBhali itjhwalo benidlhemadlheme ngemva kwabosingazimu ebeningabazi erhalawumbeniI ,Kodwana qalani, nithembela emazwini adurhisako nangasizi litho.iK,khona-ke ngizanivumela kobana nihlale enarheni le, iye inarha engayinikela aboyihlo isiphelani.4a,okutjho ukungagandeleli isikhonzi, intandani nomhlolokazi, ukungaphalazi iingazi ezinganamlandu enarheni le begodu nokungadlhemadlhemi ngemva kwabosingazimu benizilimaze,W ',“Nakube ngambala nilungisa iindlela nezenzo zenu bese niphathana ngokulunga 9,Ningathembeli emazwini adurhisako athi:
“Nanti-ke ithempeli lakaSomnini!
Nanti-ke ithempeli lakaSomnini!
Nanti-ke ithempeli lakaSomnini!) K,Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli uthi, ‘Lokha nanilungisa iindlela nezenzo zenu, khona-ke ngizanenza nihlale enarheni le.’4 a,ajame esangweni lethempeli lakaSomnini amemezele umlayezo lo lapho athi: “Yizwani ilizwi lakaSomnini noke nina bantu bakwaJuda abangena emasangweni la kobana nimlotjhe.3  c,USomnini wakhuluma noJoromiya wamtjela bonaL,Babizwa bona bamanyela wesiliva,
ngombana uSomnini ubalahlile.6e,Isibhebhedlhisi sibhebhedlhisa ngamandla,
kodwana okuncibilikiswako mthofi kwaphela.
Umncibilikisi uncibilikisela ilize
ngombana abakhohlakeleko abahlungeki.”|q,Boke bamahlubuka akhunyaleleko,
bakhamba bahleba.
Baqine njengekoporo nesimbi,
boke babanga umonakalo.%,USomnini uthi:
“Ngikubeke njengomhloli
phakathi kwabantu bami,
iye, njengomncibilikisi ukuze wazi
bewuhlole iindlela zabo.fE,Wena Ziyoni, ndodakazi yabantu bami,
vunula iinzilo uzibhudabhude emlotheni,
uzile ngokurhahlawula okuhlaba ehliziyweni
inga ngokomntwana ekukuphela kwakhe,
ngombana msinyana sizokuthelekelwa mrhayili.”$A,besathi: “Ningaphumi niye emasimini
namkha nikhambakhambe eendleleni
ngombana isitha sihlome ngesabula,
ukwesaba kusizombe mahlangothi woke.,Lokha nasizwa ngemibikwaso
sangenwa mamanzi emadolweni.
Isizi lisibambile,
iye, iinhlungu njengomfazi obelethakove,Sihlome ngomsebe nangomkhonto,
sinesihluku begodu asinasirhawu.
Sizwakala inga lilwandle elibhodlako
nasikhwele phezu kweenjomani zaso,
siza njengamadoda ahlelekele ipi
kobana sikusahlele, wena ndodakazi yeZiyoni.”!;,Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Qalani, kuza abantu
bavela ngenarheni yetlhagwini,
iye, kuqubuka isizwe esikhulu
emajukujukwini wephasi.D,Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Qalani, sele ngizokubeka iinliyo
phambi kwabantwaba,
iye, phambi kwaboyise nabantwana ngokufanako,
woke umphakathi uzakubhubha.”;~o,Nginandaba bani netjhwalo leTjheba
namkha umgaba onuka kamnandi
ovela enarheni ekude na?
Imihlabelwenu yokutjhiswa ayamukeleki
neyetjhebiswano ayingijabulisi.”E},lalela wena narha.
Qalani, sele ngizokuletha ihlekelele
phezu kwabantwaba;
izakuba ziinthelo zamaqhingabo
ngombana azange balalele amezwami
begodu balahle ifundiswami.]|3,Ngalokho, lalelani-ke nina zizwe,
yelelani nina mkhambathi
ophakathi kwabo,{,Ngibeke abalindi phezu kwabo ngathi,
‘Lalelani itjhada lepalapala!’
Kodwana bona bathi, ‘Abe asizokulalela.’0zY,Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Ngathi, ‘Jamani epambanandlela niqale,
buzani ngeendlela zekadeni
ukufunyana bonyana ngiyiphi elungileko,
nikhambe kiyo,
nifumanele imiphefumulwenu ukuphumula.’
Kodwana abantwaba bathi,
‘Abe asizokhamba endleleni yakhona leyo.’}ys,Bayaqobeka ngombana benza
izinto ezinyenyisako!
Nanyana kunjalo abananhloni nakanye,
abakwazi ngitjho nokutjhalazela lokhu.
Yeke, bazakuwa hlangana nabawileko,
bazakuguqiswa lokha nangisebenza ngabo.”
Kutjho uSomnini.x,Bahlenga inceba labantu bami
ngokulithatha lula,
bathi ‘Kunokuthula! Kunokuthula!’
khisibe akunakuthula do.1w[, “Mbala, kusukela kabancani
ukuya kabakhulu babo,
boke banehliziyo ede ngenzuzo;
ukusukela ebaphorofidini
ukuya ebaphristini,
boke benza ikohliso.4va, “Iinkumba zabo zizakunikelwa abanye,
amasimu kanye nabafazi babo,
ngombana ngizakulula isandla sami
ngokujamelana nabahlali benarha.”
Kutjho uSomnini.u, Kodwana ngigcwele ilaka lakaSomnini,
yeke angikghoni ukulibamba.
USomnini uthi:
“Lithululele phezu kwabantwana endledlaneni
naphezu kwesiqhema samasokana,
umfazi nendoda bazakubambeka bobabili,
ngitjho neqhegu kanye nabaluphele khulu.>tu, Ngingakhuluma nobani ngimyelelise
ukuze ezwe na?
Qalani, iindlebe zabo azikakotakotwa
ngalokho abezwa.
Qalani, ilizwi lakaSomnini bayaliphoqa,
abathokozi ngalo.sw, Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Njengombana kwenziwa esidiribeni
abantu bazakuburuja amasalela
wesivuno kwa-Israyeli
iye, wena ovela ngetlhagwini,
dlulisa isandla sakho
njengomuntu obuthelela amadiribe.”1r[,Yelela wena Jerusalema,
nakungasinjalo ngizakufulathela ngokukghabhudlheka,
iye, nakungasinjalo ngizakwenza ube libhudu,
indawo lapho kungahlalwa khona.”=qs,Njengomthombo olonde amanzi amatjha
ngokunjalo nalo lilonde ubukhohlakali balo.
Inturhu nokuphangwa kuzwakele kilo,
ukugula kanye namancebalo
kuphambi kwami njalo.upc,Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Gawulani imithi,
nakhe iinqabo eziqhube
magegana nomthangala weJerusalema.
Leli lidorobho eligcwele ngezinto zesibambiso,
iye, koke kilo zizinto zokudlelezelwa.Ro,Yeke phakamani, asisahleleni ebusuku,
sirhayile imibhotjhongwayo!”#n?,Bathi: “Zilungiseleleni ukulwa neJerusalema!
Phakamani, sisahleleni emini ekulu!
Heyi! Imini ithoma ukujika
nemithunzi yentambama iba mide.m,Kodwana abelusi nemihlambabo bazakuza kiyo,
bahlome amatendabo phezu kwayo mazombe;
ngiloyo naloyo adlise isabelo sakhe kiyo.@l{,Indodakazi yeZiyoni kimi beyifana
namadlelo amahle.k ,Nina bantu bakwaBhenjamini,
balekani phakathi kweJerusalema!
Vuthelani ipalapala eTekhowa!
Yenzani itshwayo lentuthu
liphakame ngehla kweBhethe-Hakeremu!
Nasi ihlekelele iphayiza ivela ngetlhagwini,
ngitjho nokurhayilwa okukhulu!Dj,Abaphorofidi baphorofida ngehloso yamanga,
abaphristi babusa ngegunya labo;
nje-ke abantu bami bathanda khona lokho.
Alo-ke, yini okhunye enizokwenza
emva kwalokhu na?”;iq,Kunento erarako nethusako
eyenzekako enarheni:h,USomnini uthi:
“Alo, kumele ngingabahlunguphazi ngalokhu na?
Ngingazibuyiseleli phezu kwesizwe esinjengalesi na?:gm,Iye, zinonile, zinemikhaba, ziyaphumelela!
Ngezenzo zazo ezimbi sezidlulelele!
Azisakhuphi iingwebo:
Indaba yeentandani
nomlandu wabachakileko azisawuyeleli.”f,Njengesiqwebu esigcwele iinyoni,
zinjalo neenkumba zazo
zigcwele ipahla yekohliso.
Ngebangelo ziphenduke iinkhulu neenjinga.e{,Phakathi kwabantu bami kuneenkhohlakali:
Zibadalele njengabantu abacuphe iinyoni,
zibeka isifu, zibambe abantu.Vd%,Kodwana amacalenu akuphambukisile lokho
nezono zenu ziniphundise ubuhle.Kc,Eenhliziyweni zabo akukho ukuthi,
‘Asesabeni uSomnini uZimethu,
onisa izulu ngesikhathi sakhona,
iye, lesilimela nelesiruthwana;
oqinisekisa ngeemveke ezibekiweko zesivuno.’ebC,Kodwana abantwaba
baneenhliziyo eziqinileko nezihlubukako,
baphambukile, banyelela.a-,USomnini uthi:
“Aningesabi na?
Anithuthumeli phambi kwami,
mina engibeke itjhwabatjhwaba
yaba mkhawulo welwandle,
isimiso sasafuthi nelingeze laseqa na?
Amagagasi angakhephuzela
kodwana angeze asitjhidisa,
angabhodla kodwana angeze aseqa.`,Lalelani lokhu nina bantu abaziindlhadlha nabanganagqondo,
abantu abanamehlo, kodwana bangaboni,
abaneendlebe, kodwana bangezwa.J_ ,Bikani lokhu ekumbeni kaJakopo
nibuye nikuzwakalise kwaJuda:w^g,Abantu nababuza bathi, ‘Kubayini uSomnini uZimethu enze koke lokhu kithi na?’, uzakuthi kibo, ‘Njengombana ningihlubukile nayokulotjha abosingazimu enarhenenu, ngaleyondlela nizakulotjha imiqhamuka enarheni ekungasi ngeyenu.’ ”T]!,USomnini uthi: “Ngitjho nemalangeni la, angeze ngakhawula ukunibhubhisa.\,Bazakugoma isivuno kanye nokudla kwenu,
batle amadodana namadodakazenu.
Bazakurhiribidela izimvu, iimbuzi neenkomo zenu;
bagomojele iindiribe kanye namakhiwanenu.
Amadorobhenu anemithangala nenithembele kiwo,
bazawalalisa phasi ngesabula.”S[,Isilanda saso sifana nethuna elivulekileko,
boke bamadoda aziingorho.{Zo,USomnini uthi:
“Wena kumba ka-Israyeli,
qala, sele ngizokuletha isizwe esivela kude
kobana sijamelane nawe;
iye, isizwe sakade nesizakuhlala sikhona,
okubabantu abanelimi eningalaziko
nabanekulumo eningayizwisisiko.iYK,Ngalokho-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu uMninimandlawoke:
“Ngebanga lokobana abantu bakhulume amezwi la,
qala, ngenza amezwami emlonyenakho abe mlilo,
abantwaba babe ziinkuni
baqothulwe mlilo lowo.”}Xs, Abaphorofidi bazakuba mumoya;
ilizwi lakaZimu alikho kibo.”
Yeke akuthi abakutjhoko kwenzeke phezu kwabo.W{, Baphike uSomnini bathi:
“Angekhe enze litho!
Akunangozi ezasehlela,
angeze sabona isabula namkha indlala.kVO, Mbala, ikumba ka-Israyeli neyakaJuda,
azange yethembeke nakanye kimi.”
Kutjho uSomnini.?Uw, “Khuphukelani embundwini,
eendiribeni zakwaJuda
bese niyarhayila;
ningakhawuli ukubhubhisa.
Phulani iingala zeendiribe
ngombana abantwaba abasi ngebakaSomnini.T{, Kumele ngingabahlunguphazi ngalokhu na?
Kumele ngingazibuyiseleli
esizweni esinjalo na?”
Kubuza uSomnini.fSE,Baziinjomani eziduna ezondlekileko nezindindako,
enye nenye elilela umfazi wenye indoda.ZR-,USomnini uthi:
“Kubayini ngifanele ngikucolele,
wena Juda?
Abantwabakho bangilahlile,
bafunga ngozinyana ongekho.
Nasele ngibondlile, bahlobonga;
bazidlhunya ngekumbeni yesitjhatjha.Q,Ngalokho ibhubezi elivela ngehlathini
lizazibhozomela,
ipisi yerhalawumbeni iziqede.
Ingwe izazilalela eduze namadorobhazo,
kobana idabule iinquqwana
nanyana ngubani ophumako
ngombana ukuhlubuka kwazo kukhulu
nokuhlehla kwazo kwandile.IP ,Yeke ngizakuya eenkhulwini,
ngikhulumisane nazo,
zona kufuze ziyazi indlela kaSomnini,
iye, umthetho kaZimazo.”
Kodwana nazo zoke njalo
zephula ijogi, zidabula iimbopho.O ,Ngadlumbana ngathi,
“Abantwaba ziinchaka, badlhayele
ngombana abayazi indlela kaSomnini,
iye, umthetho kaZimabo.CN,Somnini, wena uqala ukwethembeka!
Wabamadlha, kodwana azange bezwe ubuhlungu,
wabaqeda, kodwana bala ukusolwa.
Benza ubuso babo baqina ukudlula ilitje,
bala ukuphenduka.fME,Nanyana abantwabo basithi,
‘Sifunga ngepilo kaSomnini’,
basafunga ngekohliso.”L ,“Yehlani nenyuke neendledlana zeJerusalema,
niqale ngapha nangapha niyelele,
nifunisise ematatawini wakhona,
nibone bonyana ningafumana umuntu
owenza okufaneleko,
ophikelela ekwethembekeni,
khona-ke ngizakucolela idorobheli.K%,Mbala, ngezwa isililo
inga ngesomfazi onemirhelo,
silisizi njengaloyo obeletha izibulo;
iye, isililo sendodakazi yeZiyoni
elwela ukuphefumula,
yelula izandla isithi:
“Maye mina, ngiyatsirimezeka,
ipilwami inikelwe esandleni sababulali.”Jy,Uzokwenzani, wena ophelisiweko na?
Nanyana uzembese ngezitlerebede
wafaka nobuphaziphazi begolide,
iye, nanyana uzitjhatjhe ngeemonyongo zamehlo
uzazikghabisela ilize.
Labo abakukhanukako bayakudelela,
bafunana nepilwakho.bI=,Ngetjhada labakhweli beenkarana zepi
nabosomsebe
boke abantu ngedorobheni bayabaleka.
Babalekela eentjhutheni,
banyukela ngemipharwini yamadwala.
Woke amadorobho atjhiyiwe,
akakho ohlala kiwo.>Hu,Ngalokho iphasi liyalila
namazulu phezulu ayafiphala.
Ngebanga lokobana ngikhulumile,
ngincamile, ngizakwenza lokho.
Angeze ngazisola,
asoze ngabuyela emuva.”zGm,Ngambala nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Yoke inarha izokuba libhudu,
nokho angeze ngalisa ukuyibhubhisa.5Fc,Godu ngaqala,
yelela, inarha ebeyinothile sele ilirhalawumba;
woke amadorobhayo gade amarubhi
ngebanga lakaSomnini,
iye, ngebanga letukuthelwakhe evuthako.JE ,Ngaqala,
yelela bekunganamuntu
neenyoni zoke zibalekile.WD',Ngabona iintaba,
qala, bezihlengezela,
yoke imibundu gade iyethezela.sC_,Ngabona inarha,
qala, beyinganabubono, inganabuphilo
ngabona umkayi,
qala, bewunganakukhanya.dBA,USomnini uthi:
“Lokhu kwenzeka
ngombana abantu bami ziindlhadlha, abangazi.
Babantwana abanganangqondo
begodu abanalemuko.
Banekghono lokwenza ubumbi,
kodwana abakwazi ukwenza okulungileko.”LA,Kuzabe kube nini ngibona iphawu
ngizwe netjhada lepalapala na?6@e,Ukubhujiswa phezu kokubhujiswa kuyamenyezelwa;
mbala, inarha yoke itlhifiriziwe.
Amatendami atjhabalaliswe msinyana,
iye, ubusithelo bami ngokuphazima kwelihlo.]?3,Maye iinsizi zami, iinsizi zami!
Ngisebuhlungwini!
Maye, ukubethela eduze kwehliziywami!
Iye, ihliziywami iyathukuza
angikwazi ukuthula.
Ngizwile ukulila kwepalapala,
ngezwa nengoma yepi.H> ,Ukuziphatha kwakho
kanye nezenzo zakho, wena Juda,
kulethe lokhu phezu kwakho.
Lokhu kumphumela wobukhohlakali bakho.
Yizwa bona kumunyu kangangani
nabuhlaba ehliziyweni!=,Bazombeleza iJerusalema
njengomuntu olinde isimu
ngombana lingihlubukile mina Somnini.’ ”
Kutjho uSomnini.Q<,“Yazisani iinkoro zakwa-Israyeli,
nimemezele eJerusalema nithi:
‘Qalani, napo abavimbezeli beza,
basuka enarheni ekhatjhana,
baqubula ingoma yepi
phezu kwamadorobho wakwaJuda.b;=,Ilizwi libika ukusuka kwaDani,
limemezela ihlekelele eentabeni zakwa-Efrayimu lithi::,Wena Jerusalema,
hlamba ubumbi obusehliziywenakho bese uyasinda.
Kuzabe kube nini imizindlo emimbi ihlezi kuwe na?9, Qalani, uza njengamafu!
Ikaranakhe iza njengesiwuruwuru,
iinjomani zakhe zigijima khulu kunamadlanga.
Maye thina! Siphelile!|8q, Kumumoya onamandla khulu kunalokho! Ngesikhathesi ubuya kimi. Mina ngokwami ngizakukhupha iingwebo phezu kwabo.”T7!, Ngesikhatheso isizwesi kanye neJerusalema bazakutjelwa kuthiwe: “Ummoya otjhwabisako ovela emibundwini eligagadu erhalawumbeni uphembethela ngebantwini bami, kodwana awuzukuphephetha namkha uthanyele.,6Q, Yeke mina ngathi: “Maye Somnini Somandla, ukhohlise kokukhohlisa isizwesi kanye neJerusalema ngokuthi bazakuba nokuthula khisibe isabula isihlezi emphinjeni.”5#, USomnini uZimu wathi:
“Mhlokho, ikosi kanye neenkhulu
izakuphela amandla,
abaphristi bakhene,
abaphorofidi bakakamale.”4,Yeke, yembathani iinzilo,
nilile nirhahlawule nithi:
Maye, ilaka elivuthako lakaSomnini
alikasuki phezu kwethu.S3,Ibhubezi liphumile ngedzabeni lalo,
umbhubhisi wezizwe ufudukile.
Utjhiye indawakhe
kobana enze inarhakho ibe libhudu,
wena Juda.
Amadorobhakho azakuba marubhi
atlhoge abahlali.I2 ,Phakamiselani iphawu eZiyoni!
Phephiselani ipahlenu eJerusalema, ningariyadi!
Qalani, uSomnini sele azokuletha
ihlekelele evela ngetlhagwini,
ngitjho nokurhayilwa okukhulu.”A1{,Bikani kwaJuda, nimemezele eJerusalema nithi:
“Vuthelani ipalapala enarheni!
Rhuwelelani nithi,
‘Yenibuthane ndawonye!
Asibalekeleni emadorobheni anemithangala!’t0a,Zisokeni kube kuSomnini,
nisuse amajwabu weenhliziyo zenu
nina bantu bakwaJuda nebeJerusalema!
Nakungasinjalo itukuthelwami izakuqubuka
ngebanga lobumbi enibenzileko
bese itjhise njengomlilo
kungabi nomcimi.”%/C,“Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini kibo boke abantu bakwaJuda nebeJerusalema:
“Zikghemeleni ihlabathi engakalinywa,
ningatjali hlangana nameva.Q.,khona-ke nizakufunga ngeqiniso,
ngobuqotho nangokulunga nanithi,
‘Sifunga uSomnini ophilako.’
Nje-ke iinkoro zakwa-Israyeli
zizakufuna iimbusiso nedumo lazo
kimi mina Somnini.<- s,USomnini waphendula wathi:
“Nange kunendlela oyithathako,
wena Israyeli,
akube ngebuyela kimi.
Nanisusa iinyenyiso zenu emehlwenami,
ningabe nisehla nenyuka,a,;,Asilaleni ekunyenyiseni kwethu,
ihlazo lethu lisembese.
Sonile kuSomnini uZimethu,
iye, thina nabobaba,
kusukela ebutjheni bethu bekube namhlanjesi
azange silalele ilizwi lakaSomnini uZimethu.”5+c,Kusukela ebutjheni bethu,
uzinyana osinyenyiso,
urhiribidele isithukuthuku sabobaba,
iye, izimvu, iimbuzi neenkomo zabo,
ngitjho namadodana namadodakazabo.*,Ngambala, ukulotjha eendundumeni
netjhada eentabeni kuyikohliso.
Mbala, uSomnini uZimethu
uyisindiso ka-Israyeli.+)O,Buyani, nina bantwana abaqoqomako,
ngizanelapha ekuqoqomeni kwenu.”
Ama-Israyeli athi:
“Iye, sizakubuyela kuwe
ngombana unguSomnini uZimethu.0(Y,“Kuzwakele ukurhuwelela emizileni yemilandelande,
ukulila nokuncenga kwabantu bakwa-Israyeli
ngombana balahle iindlela zabo,
bakhohlwa uSomnini uZimabo.'),Kodwana njengomfazi ongathembekiko endodenakhe,
ngokunjalo nawe azange uthembeke kimi,
wena kumba ka-Israyeli.”
Kutjho uSomnini.1&[,“Mina ngokwami ngadlumbana ngathi,
“ ‘Ngingenza njani bonyana ngikuthathe wena Israyeli
ube mntwanami
ngikuphe inarha ethandekako,
iye, ilifa elihle neledlula lazo zoke izizwe na?’
Godu ngadlumbana bonyana uzangibiza uthi, ‘Baba’,
ungahlubuki ekungilandeleni.%5,Emihleni leyo ikumba kaJuda izakuya ekumbeni ka-Israyeli, zizakuvela ndawonye ngenarheni yangetlhagwini zingene enarheni engayabela aboyihlo.’ ”q$[,Ngesikhatheso abantu bakaSomnini bazakubiza iJerusalema bona isihlalo sakhe. Bazakusuka kizo zoke izizwe babuthanele kilo, iye eJerusalema ngebanga lebizo lakaSomnini. Angeze basalandela ubulikhuni beenhliziyo zabo ezikhohlakeleko. #,Emihleni leyo lokha nasele isibalo senu senyukile enarheni, abantu angeze basathi: Umfaji wesivumelwano sakaSomnini!
“ ‘Angeze bekusaba semikhumbulwenabo, iye, angeze bacabanga ngawo. Angeze bawuhlulukela begodu angeze benza omunye, kutjho uSomnini.W"',“ ‘Ngizanipha abelusi engibanyulako abazanifunza ngelwazi nangokuzwisisa.G!,Nina ma-Israyeli, uSomnini uthi:
Yenibuye nina bantwana abaqoqomako
ngombana mina ngimphathenu.
Ngizanithatha kube ngoyedwa edorobheni
nababili ekorweni
nginise eZiyoni.7 g, Kwaphela vuma icala lakho
bonyana uhlubuke uSomnini uZimakho,
ukhambe wehla wenyuka nabatjhili
ngaphasi kwayo yoke imithi ehlaza,
azange ulalele ilizwi lami.0Y, Nje-ke, khamba ufese umemezele umlayezo lo ngehlangothini langetlhagwini ngokuthi,
“ ‘USomnini uthi:
Yewubuye wena Israyeli oqoqomako!
Iye, uSomnini uthi:
Angeze bengisakubuthela iinhlonze
ngombana ngithembekile.
Mbala, uSomnini uthi:
Angeze ngathukuthela mlibe.lQ, USomnini wathi kimi: “U-Israyeli oqoqomako lo, icala lakhe lingcono kunelakaJuda ongathembekiko.+, Phezu kwakho koke lokhu, udadwabo uJuda ongathembekiko lo, azange aphendukele kimi ngehliziywakhe yoke, kodwana ngekohliso.” Kutjho uSomnini.{o, Ngebanga lendaba yokungwadla kwaka-Israyeli, inarha yasilaphala, nje-ke abantu bahlobonga nelitje kanye nesigodo.fE,Yeke u-Israyeli oqoqomako lo ngiyomthokoza kwabo, ngimhlome ngencwadi yokumtlhala ngebanga lokuhlobonga kwakhe. Kodwana ngabona bonyana udadwabo, uJuda ongathembekiko lo akanavalo, naye ngokwakhe ukhambile wayokungwadla.#?,Ngadlumbana ngathi, ‘Uzakuthi angaqeda ukwenza koke lokho, abuyele kimi.’ Kodwana azange enze njalo nodadwabo, uJuda ongathembekiko, ukubonile lokho.^5,Ngesikhathi sokubusa kwekosi uJosiya, uSomnini wathi kimi: “Ubonile lokho u-Israyeli oqoqomako akwenzileko na? Ukhuphukele komunye nomunye umbundu nangaphasi komunye nomunye umuthi ohlaza wayokungwadlela lapho./W,Bewathi, ‘UZimu uzakuhlala athukuthele na?
Ilaka lakhe lizakuba ngelesiphelani na?’
Ukhuluma ngaleyondlela,
khibe wenza woke amanyala owakghonako.”R,Akusuwe osanda ukungibiza wathi,
‘Baba, mlingani wobutjha bami!’!;,Ngalokho-ke izulu elikhukhulako lagodlwa
nezulu langaphambi kwesivuno alikani.
Khonapho usese netshwayo lengwadla,
awufuni ukuba neenhloni. ,“Akhe uqale emidzwilini yemilandelande:
Kunendawo lapha ungazange uqatjhazwe khona na?
Wahlala eqadi kwendlela ulindele iinthandwa zakho,
iye, wahlala njengomArabhu erhalawumbeni.
Usilaphaze inarha ngobungwadla
nangobukhohlakali bakho.C ,“Joromiya kufuze uthi kibo,
‘Lokha indoda nayitlhala umkayo,
bese uyayitjhiya, ende kenye indoda,
kumele indoda leya ibuyele kuye godu na?
Inarha ayizukusilaphala khulu ngalokho na?
Wena ungwadle neenthandwa ezinengi.
Alo, ufuna ukubuyela kimi ije unjalo na?’ ”
Kutjho uSomnini.,%Godu ukusuka lapho
uzakuphuma uthwele imikhono ehloko
ngombana uSomnini ubalahlile labo othembele kibo;
angeze waphumelela.dA,$Kubayini ugwilike lula na?
Uzakudaniswa yiGibhide
njengombana udaniswe yi-Asiriya.3,#Nokho uthi, ‘Awa, mina anginamlandu,
itukuthelo kaZimu ikude nami.’
Qala-ke, ngizakugweba
ngombana uthi, ‘Mina anginasono.’ ”7,"Ezambathweni zakho
kufunyanwa iingazi zabamsulwa, abadududu.
Azange ubabambe bagqekeza,
kodwana phezu kwakho koke lokhu
ube nesandla.V%,!“Maye, unekghono lokufuna ithando!
Ngitjho neengwadla zingafunda kuwe!.U, Intombi vane kheyikhohlwe ubuphaziphazi bayo
nomlobokazi ivunulwakhe yomtjhado na?
Kodwana napa abantu bami bangikhohliwe,
bekwaba malanga angabalekiko. ,Isizukulwaneso ngini!
Nje-ke, yelelani ilizwi lakaSomnini nalithi:
“Ngibe lirhalawumba ku-Israyeli,
namkha inarha enobumnyama obukhulu na?
Ngitjho ngombana abantu bami bathi,
‘Awa, kwanjesi sesifikile
asizukubuyela kuwe erhalawumbeni.’" =,“Ngimadlhe phasi abantwabenu ngelize,
azange bamukele ukusolwa.
Isabulenu irhiribidele abaphorofidi benu
njengebhubezi elidabudabulako.”V %,“Kubayini ningisola?
Noke nina ningihlubukile.”
Kutjho uSomnini.E ,Baphi-ke abozinyana owazenzela bona
wena Juda?
Abeze phela nakube bangakusindisa
ngesikhathi sesizi lakho!
Angithi wena unabozinyana abanengi
njengamadorobhakho, Juda.T !,Bathi esigodweni, ‘Wena ungubabami’,
elitjeni bathi, ‘Wena wangibeletha’.
Bangifulathele, bangifihlela ubuso babo.
Kodwana ngesikhathi sesizi labo
bathi, ‘Yewize usisindise!’0Y,“Njengesela elineenhloni nalibanjiweko,
injalo nekumba ka-Israyeli yaba neenhloni,
yona, amakhosayo neenkhulu zayo,
abaphristi kanye nabaphorofidi bayo.gG,Mina ngathi,
‘Ungagijimi bewudatjukelwe manyathelo,
nomphimbakho bewome.’
Kodwana wena wathi, ‘Akusizi ngalitho!
Awa, mina ngizithandela abatjhili
nje-ke kumele sengidlhemadlheme ngemva kwabo.’pY,iphundlukela erhalawumbeni
ifamula iimpumulo inukelele ummoya.
Ngubani ongayivimba nasele ibilelwa ziingazi na?
Zoke eziduna eziyifunako azidingi ukuzikhathaza:
Ngesikhathi sayo sokuzekwa
ziyifunyana ngobuduze.kO,“Ungatjho njani uthi,
‘Awa, mina angikasilaphali!
Akhange ngidlhemadlheme ngemva kwaboBhali’?
Qala bona bewuziphethe njani emrhobeni,
cabangisisa ngokwenzileko.
Ufana nekamela esikazi eyehla yenyuka;%,Nanyana ungahlamba ngesoda,
usebenzise isibha esinengi,
ibala lecala lakho lihlala liphambi kwami.”
Kutjho uSomnini uSomandla.)K,Mina ngakutjala usidiribe sekhethelo,
uphelele usitjalo esithembekako.
Alo, uphenduke njani-ke phambi kwami
waba sidiribe sommango esinesivunda na?c?,“Wephula ijogi lakho kade,
wadabula nemitja yakho,
wathi, ‘Angizukulotjha!’
Ngambala komunye nomunye umbundu ophakamileko
nangaphasi komunye nomunye umuthi ohlaza,
walala lapho njengengwadla. ,Ubukhohlakali bakho buzakuhlunguphaza,
ukuhlubuka kwakho kukukhalime.
Yelela-ke ulemuke
kobana kumbi begodu kumunyu
nawuhlubuka uSomnini uZimakho,
iye, nangingasakwenzi kobana ungesabe.”
Kutjho uSomnini uSomandla onguMninimandlawoke. ~~ }|{zzry;xx_ww*v7uhttMssrVqpp o*nnmellkpjii>.=[<;;):F99F88877%66e54321160//.u--(,[++ ** )((J'&&r%%`$$#R"E!!' RdTkiqi , i P o|yOg9lk, Uzakuthi kibo, ‘USomnini wathi: Kungombana aboyihlo bangidela, badlhemadlhema ngemva kwabosingazimu, babalotjha bebabakhothamela. Iye, bangidela, azange balonde umthethwami.Ak{, “Nawutjela abantwaba koke lokhu bazakubuza bathi, ‘Kubayini uSomnini ahlele ihlekelele engaka phezu kwethu na? Soneni kangaka na? Sisonobani esisenzileko kuSomnini uZimethu na?’cj?, Ngambala nakhu okutjhiwo nguSomnini, uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Emihlenenu, iye phambi kwenu, ngizakuphelisa amatjhada wethabo nokujabula kanye namaphimbo wabakhwenyana newabomalukazana endaweni le.’`i9,“Ungangeni ekumbeni lapha kunomnyanya khona bese uhlala phasi kobana ugome bewusele.Ah{,Akunamuntu ozakuhlephula isikwa abelane nozilileko kobana amtjhiriye ngohlongakeleko. Akunamuntu ozababela ikapho yokududuza ngitjho nanyana kungaba ngubaba namkha umma ohlongakeleko.g),“Abakhulu nabancani bazakufa enarheni le. Abazukungcwatjwa nabantu abazukubalilela. Akunamuntu ozazirhaya namkha agude ehloko ngebanga labo.efC,Ngambala, nakhu okutjhiwo nguSomnini: “Ungangeni ngekumbeni yombuthano, ungayi ukuyokulila namkha uyokuzwelana nabo ngombana ngisusile ukuthula nokwethembeka kwami kanye nesirhawu sami ebantwinaba.” Kutjho uSomnini.be=,‘Bazakufa kabuhlungu. Angeze balilelwa begodu abazokungcwatjwa, kodwana bazakufana nomsuqwa emasimini. Bazakurhayilwa ngesabula nangendlala, iindumbu zabo zibe kukudla kweenyoni zomkayi neembandana zommango.’ ”d,ngombana nakhu okutjhiwo nguSomnini ngamadodana namadodakazi abelethelwe endaweni le nangabafazi namadoda ababelethi bawo enarheni le,Nc,“Ungathathi umfazi endaweni le bewube namadodana namadodakazi naye-b W,Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:laQ,“Iye, ngizakwenyela ezandleni zeenkhohlakali,
ngikuhlenge entendeni yesandla sabanelunya.”\`1,Nje-ke ebantwinaba
ngizakwenza ube mthangala wekoporo
ongafikelelekiko:
Bazakulwa nawe
kodwana angeze bakuhlule
ngombana nginawe
kobana ngikusindise, ngikwenyele.”
Kutjho uSomnini.G_,Nje-ke, nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Nakube ubuyela kimi
bese ngiyakuvumela bonyana ubuye,
khona-ke uzakubuya ube yincekwami godu.
Nakube emlonyenakho kuphuma okuvuthiweko,
okungasibo ubudlhadlha,
khona-ke uzakuba ngusomlomami.
Abantwaba ababuyele kuwe,
kodwana wena ungabuyeli kibo.H^ ,Kubayini ubuhlungu bami bungapheli
nenceba lami lingapholi na?
Liridilile, alisapholi.
Ingabe ngambala uzakuba kimi
njengomlanjana okhohlisako
ube njengamanzi atjhako na?>]u,Azange ngihlale hlangana nabarhubutjhekileko,
azange ngizijabulise nabo.
Bengizihlalela ngedwa
ngebanga lesandla sakho
ngombana bewungihlohle ngamezwi wokunikelela.[\/,Ngagoma amezwakho njengeliju;
iye, ukutholakala kwamezwakho
kwaba kukwethaba kimi
nokwenama kwehliziywami,
ngombana ngibizwa ngawe
iye, ngebizo elithi Somnini,
Zimu onguMninimandlawoke.X[),Lokho uyakwazi wena Joromiya!”
Somnini, yewungikhumbule, ungitjheje!
Ngibuyiselela kabangizumako.
Ungangisusi ngebanga lokubabekezelela kwakho.
Yazi bonyana ngithwele ihlamba ngenca yakho.|Zq,Ngizakunikela ezitheni zakho
enarheni ongayaziko
ngombana ngiyavutha ngelaka
elitjhisa phezu kwenu.’"Y=, KuJuda ngathi,
‘Umnothwakho namagugwakho
ngizakunikela ngawo njengepango simahla,
ngebanga lezono zakho zoke
kiyo yoke imikhawulwakho.]X3, Umuntu angayiphahlaza isimbi,
iye, isimbi ebuya ngetlhagwini namkha ikoporo na?"W=, USomnini wathi:
“Ngambala, ngakukhunyalalisa ngehloso ehle,
iye, ngakuncengela ezitheni zakho
ngesikhathi sehlupheko nangesikhathi sesizi.MV, Maye kimi, mma, ngokungibeletha!
Mbala, ngimumuntu obanga ipikiswano
nokucabana inarha yoke!
Angizange ngibolekise namkha ngiboleke ebantwini,
khonapho boke abantu bayangisongela.sU_, Umfazi obelethe abantwana abalikhomba
uzakuphela amandla, akhefuzele.
Ilanga lakhe lizakutjhinga emini,
arhubutjhwe abe ehliswe isithunzi.
Abasindileko ngizabanikela esabuleni
yezitha zabo.”
Kutjho uSomnini.|Tq,Abahlolokazi babo bandile kimi
ukudlula itjhwabatjhwaba yelwandle.
Phezu kwabahlolokazabo,
iye, phezu kwabonina lamasokana
ngizakwehlisela umbhubhisi emini ekulu.
Ngesikhatjhana ngizabehlisela
ukukhungatheka nokwesaba.@Sy,“Ngeforogo yokwengula ngibengulile
emasangweni wamadorobho wenarha;
ngibenze bangabi nabantwana,
ngabhubhisa abantu bami
ngombana azange batjhugulule iindlela zabo.usuhlala uhlubuka mihla le.
Ngalokho ngelule isandla sami
ngokujamelana nawe.
Sengidiniwe kwanjesi ukuzwelana nawe.”
Kutjho uSomnini.Q,“Ngubani ozakurhawukela wena Jerusalema;
ngubani ozakutlhuwela na?
Ngubani ozakuphambukela akubuze
amavuko na?P,“Ngizabenza babe sisethuso kiyo yoke imibuso yephasi ngebanga lalokho okwenziwa nguManase umsa kaHezekhiya ikosi yakwaJuda eJerusalema.ZO-,USomnini uthi: “Ngizababekela iimiso ezine zeenrhayili:
“isabula kobana ibulale,
izinja kobana zirhudule,
iinyoni zomkayi kobana zirhiribidele
neembandana zommango kobana zibatjhabalalise.dNA,Nabakubuza bathi ‘Alo, sizakuyaphi nje?’ yithi kibo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“ ‘Bokufa, abaye ekufeni;
besabula, esabuleni;
bendlala, endlaleni;
nebokuthunjwa, basiwe ekuthunjweni.’ ”M 9,Yeke uSomnini wathi kimi: “Ngitjho nanyana uMosi noSamyela bebangajama phambi kwami, ummoyami awukho ebantwinaba. Basuse phambi kwamapha! Abakhambe!Ly,Hlangana nabosingazimu bezizwe
ukhona onganisa izulu na?
Umkayi ngokwawo ungehlisa izulu na?
Awa, nguwe kwaphela Somnini, Zimethu
ongakwenza lokho.
Yeke ithemba lethu likuwe kwaphela
ngombana nguwe wedwa owenza koke lokhu.K',Ngebanga lebizo lakho, ungasilahli,
ungadeli isihlalo sakho sobukhosi esidumileko.
Khumbula isivumelwano sakho nathi
ungasephuli.gJG,Somnini, siyabuvuma ubukhohlakali bethu
kanye necala labobaba:
Ngambala, sonile kuwe.|Iq,Somnini, ulahle uJuda ngokupheleleko na?
Unyaza iZiyoni na?
Usihlunguphazeleni
kobanyana singasaphola na?
Besirhuluphele ukuthula
nesikhathi sokupholiswa
kodwana akunabuhle obusehleleko,
kwaba ziinkathazo kwaphela.GH,Nangiya emmangweni
qala, napo abarhayilwe yisabula,
nangingena ngedorobheni,
qala, napo abaguliswa yindlala!
Abaphorofidi ngitjho nabaphristi
baye enarheni abangayaziko.?Gw,Batjele amezwi lawo.”
Amehlwami akatshege iinyembezi,
ubusuku nemini zingomi
ngombana itlawu elibabantu bami
lineduma elesabekako,
iye, inceba elingalaphekiko.iFK,Abantu abaphorofida kibabo bona bazakulahlelwa eendledlaneni zeJerusalema ngebanga lendlala nesabula. Akunamuntu ozababulunga, bona nabafazi babo, amadodana namadodakazabo. Ngizokurhutjhulela ubukhohlakali babo phezu kwabo.\E1,Ngalokho nakhu okutjhiwo ngimi uSomnini ngabaphorofidi abaphorofida ebizweni lami ngingakabathumi kodwana baphorofida bonyana akuzukuba nesabula namkha indlala: Abaphorofidabo bazakuqedwa ngesabula nangendlala.iDK,Nje-ke uSomnini wathi kimi: “Abaphorofidi baphorofida amanga ngebizo lami. Angikabathumi, angikabayali begodu azange bengikhulume nabo. Baphorofida kini amanga ngemibono, ngokubhula okungekho nangekohliso yemikhumbulwabo.PC, Nje-ke ngathi: “Awu, Somnini, Somandla, qala abaphorofidi babatjela bathi, ‘Anizukubona isabula nendlala ayizukunithinta, kodwana mina, Somnini ngizanipha ukuthula kwamambala endaweni le.’ ”BB}, Nanyana bazila ukudla, angizukulalela isililo sabo, nanyana bangenza imihlabelo yokutjhiswa neminikelo yeenthoro, angizubamukela, kodwana ngizobaqeda ngesabula, ngendlala nangezifo.”SA, Nje-ke uSomnini wathi kimi: “Ungathandazeli abantwaba ubabawele okuhle.@ , Nakhu okutjhiwo nguSomnini ngabantu bakhe:
“Iye, ngiphakathi kwabo,
kodwana bakuthanda khulu ukunyariya,
ababambi iinyawo zabo.”
Ngalokho uSomnini akabamukeli;
yeke uzakukhumbula ubukhohlakali babo
abahlunguphazele izono zabo.)?K, Kubayini ufana nomuntu okakameleko,
iye, njengengorho enganamandla wokusindisa na?
Uphakathi kwethu wena Somnini
begodu sibizwa ngawe, ungasilahli!,>Q,Maye, wena themba laka-Israyeli;
msindisakhe ngeenkhathi zesizi,
kubayini ufana nephandle enarheni,
njengesikhambi esiphambukele
ubusuku bunye na?*=M,Nanyana amacalethu ajamelene nathi,
Somnini, phuma neqhinga
ngebanga lebizo lakho,
iye, nanyana ukuhlubuka kwethu kukunengi.
Ngambala, sikonele!<),Abodumbana bommango
bajame emizileni yemilandelande,
barhogela ummoya njengeempungutjha,
amehlwabo afiphele ngombana akunamadlelo.q;[,Ngitjho nehlangukazimataka emmangweni,
ihlamuka imbuzanayo esanda ukuzalwa
ngombana akunatjani.:,Umkhiqizo wequlwani utjhabalalisiwe
ngombana akunazulu enarheni.
Abalimi bakhenile
nabo bagubuzese iinhloko zabo.49a,Iinkhulu zithuma iinsebenzi zazo amanzi,
ziya emithonjeni
kodwana zifunyane yomile.
Zibuya nemigqomazo idududu,
zikhene bezidane,
zigubuzese iinhloko.8,UJuda uyabibitheka,
amadorobhakhe ayawohloka;
abantu bambethe iinzilo, bahlezi phasi,
isililo seJerusalema siyakhuphuka.Q7 ,Nanti ilizwi lakaSomnini elafika kuJoromiya malungana nesomiso esikhulu: 6 , iinkanuko zakho zokuhlobonga
nokurhuwelela kwakho njengengwadla,
iye, ubungwadla bakho obulihlazo
phezu kwemibundu yemmangweni.
Ngibone izenzo zakho ezinyenyisako!
Uzazizwa wena Jerusalema!
Kuzabe kube nini ulokhu usilaphele na?”\51, “Ngimi okugubulule iinthimba zakho
ukuze ububhunubhunu bakho bube semtarini:#4?, Lokhu yifumbe yakho, Jerusalema,
isabelo engikulinganisele sona
ngombana ungikhohliwe
wathembela kibozinyana bamanga.”
Kutjho uSomnini.S3, “Ngizanihlakaza njengamawunguwungu
aphetjhulwa mumoya werhalawumba.2/, UmKutjhe angazitjhugulula umbala
nengwe amabala na?
Nakunjalo, nani ningakghona ukwenza okuhle,
nina enithuweleleko ekwenzeni okumbi.*1M, Ngambala uzazibuza uthi,
‘Kubayini ngehlelwe ngilokhu na?’
Kungebanga lezonokazi zakho
kobana ugutjululwe iinthimba,
uhlukunyezwe iinkhondo.H0 , Uzakuthini isitha nasibeka phezu kwakho
abakhozi bakho kobana babe makhosana
iye, abantu wena ngokwakho obafundisileko na?
Awuzukuphathwa ziinhlabi
njengomfazi obelethako na?//W, USomnini uthi:
“Wena Jerusalema,
phakamisa amehlwakho
ubone labo abavela ngetlhagwini.
Uphi umhlambi owaphiwa wona,
iye, umhlambakho omuhle na?.!, Amadorobho wangesewula anikelwe esitheni,
akakho ongawahlenga.
Woke uJuda usiwe ekuthunjweni,
iye, uthunjwe ngokupheleleko.”-, Yithi ekosini nakunina lekosi:
“Hlalani phasiphasi
ngombana iinhlohlo zenu zephazimulo
zethuliwe eenhloko zenu._,7, Kodwana naningalaleliko,
umphefumulwami uzokulilela ngemsitheleni
ngebanga lokuziphakamisa kwenu,
amehlwami azakurhahlawula,
awuluke iinyembezi,
ngombana umhlambi kaSomnini
uzabe uthunjiwe.{+o, Nikelani uSomnini uZimenu idumo
ngaphambi kobana alethe ubumnyama,
iye, ngaphambi kobana nizithareje
emibundwini ebumnyameni.
Nizakulinda umkhanyo,
kodwana uzawenza ube lithunzi elesabekako
iye, ubumnyama obumabhombo.M*, Yizwani nilalelisise, ningacanasi
ngombana uSomnini ukhulumile.B)}, Ngizabaphahlaza omunye phezu komunye, aboyise nabantwana ngokufanako. Angeze ngabancenekela, ngibaqale ngesisa namkha ngibarhawukele kobana ngingabatjhabalalisi.’ ”Kutjho uSomnini.l(Q, Wena batjele bonyana uSomnini uthi, ‘Qalani, sele ngizobazalisa ngobudakwa boke abahlala enarheni le, ngitjho namakhosi ahlezi esihlalweni sobukhosi bakaDavida, abaphristi, abaphorofidi kanye nabo boke abahlali beJerusalema.^'5, “Khuluma nabo ubatjele bona nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Yoke imijeka kumele izaliswe ngewayini.’ Nje-ke bazakuthi, ‘Kghani asazi bonyana yoke imijeka kumele izaliswe ngewayini na?’&y, Njengombana umkhungo wokuthekeleza ubotjhwa edinini lomuntu, ngokunjalo ngabopha yoke ikumba yakwa-Israyeli neyakwaJuda kimi, kobana babe babantu bami, idumo lami, ukulongwa kanye nephazimulo yami. Kodwana azange balalele.’ ” Kutjho uSomnini.j%M, Abantu abakhohlakelekwaba, ababhala ukulalela amezwami, balandela ukukhunyalala kweenhliziyo zabo bese badlhemadlhema ngemva kwabosingazimu kobana babalotjhe bebabakhothamele, bazakufana nomkhungo lo, iye bangabi namsebenzi!$/, lathi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Ngaleyondlela ngizakutjhabalalisa ubuphaziphazi bakwaJuda, ngitjho nobuphaziphazi obukhulu beJerusalema.-#U, Yeke ilizwi lakaSomnini lafika kimi, " , Nje-ke ngaya ePerathi ngafese ngarhubha umkhungo, ngawukhupha lapha bengiwufihle khona. Qala besele uvithikile ungasenamsebenzi.!), Ngemva kwamalanga amanengi uSomnini wathi kimi: “Khamba khona nje uye ePerathi uyokuthatha umkhungo, lapha ngakuyala bona uwufihle khona.”O , Yeke ngakhamba ngayowufihla ePerathi njengombana uSomnini angiyalile. , “Thatha umkhungo owuthengileko lowo owubophe edinini bese uya emlanjaneni wePerathi ufese uwufihle lapho empharwini wamadwala.”7i, Ilizwi lakaSomnini leza kimi kwesibili, lathi:`9, Yeke ngawuthenga umkhungo lowo njengombana bekuyale uSomnini, ngawubopha edinini lami. , Nakhu okwatjhiwo nguSomnini kimi: “Khamba ufese uthenge umkhungo wokuthekeleza welineni uwubophe edinini lakho, ungawenyi.”oW, Kodwana nakube izizwezi azilaleli, ngizaziruthula ngokupheleleko bengizibhubhise.” Kutjho uSomnini.^5, Nakube bafunda kuhle iindlela zabantu bami ukuze bafunge ngebizo lami bathi, ‘NgoSomnini ngiqinisile’ njengombana bafundise abantu bami kobana bafunge ngoBhali, khona-ke bazakunzinziswa hlangana nabantu bami.}, Ngemva kobana ngibaruthulile, ngizakubuye ngibe nomusa, ngibuyisele omunye nomunye wabo elifeni lakhe nenarheni yekhabo.fE, Nakhu okutjhiwo nguSomnini: “Kibo boke abomakhelwana abakhohlakeleko abathinta ilifa engilinikele abantu bami u-Israyeli ngithi, ‘Qalani, ngizobaruthula eenarheni zabo, kodwana ngisuse ikumba kaJuda hlangana nabo.’;o, Batjala ikoroyi kodwana bavuna ameva,
basebenza kabudisi kodwana bangazuza litho.
Ngalokho bheselani ihlazo lesivuno senu
ngebanga letukuthelo kaSomnini evuthako.”N, Kiyo yoke imizila yemilandelande erhalawumbeni
kuza abatjhabalalisi
ngombana isabula kaSomnini irhiribidela
ukusukela ehlangothini lenarha ukuya kelinye.
Ukuthula akukho ebantwini.r], Iye, basenze ibhudu,
ibhudwelo lalilela kimi.
Yoke inarha ilibhudu
kodwana akakho oyelelako.7, Abelusi abanengi batjhabalalise isidiribe sami,
bagugude isabelo sami sesimu,
benze bona isabelo sami esikarisako
sibe libhudu lakobhudu.!, Ilifa lami likukudla kwepisi
namadlanga alibungelele.
Khambani nibuthelele zoke iinlwana zommango,
nizilethe ekurhiribideleni.dA, Ilifa lami kimi selifana nebhubezi ngehlathini.
Liyangirorela, ngalokho ngiyalinyenya.pY, “Ngadela ikumbami,
ngalahla ilifa lami;
nganikela engimthandako
ezandleni zezitha zakhe.!;, Abafowenu, ngitjho umndenakho
nabo banamaqhinga ngawe;
ngemva kwakho barhuwelela okumbi.
Ungabakholwa lokha nabakhuluma
kuhle ngawe.”, USomnini waphendula wathi:
“Nakube uyadinwa nawugijima
nabakhamba ngeenyawo,
alo, ungaphalisana njani-ke neenjomani na?
Nakube ukhutjwa enarheni ephephileko,
uzakghona njani-ke ehlathini eliminyeneko
elihlanu kweJordani na?{, Kuzabe kube nini inarha iqeqebuka,
kutjhwabe utjani kiyo yoke imirhula
ngebanga lobukhohlakali babahlali benarha na?
Ngitjho iinlwana neenyoni kuyatjhabalala
khisibe abantwaba bathi:
“UJoromiya akazukubona isiphetho sethu.”" =, Wena Somnini uyangazi;
uyangibona bese uzizinya imikhumbulwami ngawe.
Bakhuphe njengezimvu eziyokuhlatjwa!
Bahlukanisele ilanga lokuhlatjwa!  , Ubatjalile, nje-ke bayadzimelela;
bayatlhurha bathele iinthelo.
Uhlala usemlonyenabo
kodwana ukude neenhliziyo zabo.e  E, Somnini, ngiyazi bona angeze ngakusola
ngombana wena ulungile.
Nokho ngizokhuluma nawe ngeengwebo:
Kubayini iindlela zeenkhohlakali ziphumelela?
Kubayini boke abangathembekiko
baphila ngokuzigedla na? , Akuzukusala ngitjho namunye ngombana ngizakwehlisela ihlekelele phezu kwamadoda we-Anatothi ngomnyaka wokuhlunguphazwa kwawo.’ ” {, Iye, nakhu engikutjhoko, ‘Ngizowahlunguphaza. Amasokana azakufa ngesabula, amadodana namadodakazawo abulawe yindlala.R, Nje-ke uSomnini wathi kimi: “Nakhu engikutjhoko mina Somnini, ngamadoda we-Anatothi azumana nepilwakho athi, ‘Ungaphorofidi ebizweni lakaSomnini, nakungasinjalo sizakubulala ngezandla zethwezi.’E, Kodwana wena Somnini, Mninimandlawoke,
wena ogweba ngokulunga,
ohlola ihliziyo neziso,
yewungibonise ukuzibuyiselela kwakho phezu kwabo
ngombana indabami ngiyinikele kuwe. , Benginjengemvana ekhuliswe ekhaya
yathathwa yasiwa ekuhlatjweni.
Azange bengitjheje bonyana bebenza
ubukhwebetjhana ngami basithi:
“Asonakaliseni umuthi nobuhlaza bawo;
asiwugawuleni ukuze ungasaphila,
ibizo lawo lingasakhunjulwa.”, USomnini nguye owangitjelako
yeke ngazi ngalokho.
Iye, Somnini kusukela ngesikhathesi
wembula izenzo zabo kimi:U#, “Iye, mina Somnini uMninimandlawoke okutjalileko ngikubekele ihlekelele ngebanga lobumbi bekumba yakwa-Israyeli neyakwaJuda ezizibizele yona, ngokungithukuthelisa lokha nazitjhisela uBhali itjhwalo.”Q, Mina Somnini khengakubiza
bona umumuthi wama-oliva ohlaza
noneenthelo ezihle neziqalekako.
Kodwana ngomdumo wokuhlokoma kwesiqubuthu,
ngizawuthungela ngomlilo
amagatjawo atjhwabe.c?, “Wenzani wena Juda,
othandiweko wami ngekumbenami
nawuluka amano akhohlakeleko na?
Ubunengi benyama yomhlabelo
bungagegedisa ihlekelele
ukuze ngemva kwalokho
uthabe ekukhohlakaleni kwakho na?'G, “Ngalokho wena Joromiya, ungabathandazeli abantwaba, ungabalileli namkha ubakhulumele ngombana angeze bengilalele lokha nabangibiza ngebanga lehlekelelabo.L, Nina bantu bakwaJuda ninabosingazimu abanengi njengamadorobhenu begodu nakhele usingazimu onyenyisako ama-aldari amanengi njengeendledlana zeJerusalema kobana nitjhisele uBhali loyo itjhwalo.’5c, Amadorobho wakwaJuda nabahlali beJerusalema bazakhamba bayokulilela abosingazimu ababatjhisela itjhwalo, kodwana angeze babasize nakancani lokha ihlekelele nayibafikelako.~/, Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Qalani, sele ngizobehlisela ihlekelele abangeze baphunyurha kiyo. Nanyana bangalila kimi, angizobalalela.J} , Baphendukele ezonweni zaboyise abala ukulalela amezwami. Badlhemadlhema ngemva kwabosingazimu kobana babalotjhe. Iye, ikumba yakwa-Israyeli neyakwaJuda zephule isivumelwano engasenza naboyise.l|Q, Godu uSomnini wathi kimi: “Kunobukhwebetjhana hlangana nabantu bakwaJuda nabahlali beJerusalema:m{S, kodwana azange bangilalele bebangitjheje. Iye, omunye nomunye walandela ubulikhuni behliziyokazakhe ekhohlakeleko. Yeke, ngabehlisela woke amanikelela wesivumelwano ebengibayale ngaso kobana basilandele kodwana bangasigcina.”Ngaphendula ngathi: “Amen, Somnini!”twa, iye, amezwi engayala ngawo aboyihlo lokha nangibakhupha eGibhide, ekehleni yomlilo wesimbi. Ngabayala ngamezwi la: Lalelani amezwami beniwalandele ngokuya ngakho koke enginiyala ngakho ukuze nibe babantu bami, mina ngibe nguZimenu.’v, ubatjele bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Akanikelelwe umuntu ongalaleli amezwi wesivumelwanesi,muS, “Lalelani amezwi wesivumelwanesi. Wena Joromiya, khuluma nabantu bakwaJuda nabahlali beJerusalema9t o, Nanti ilizwi elafika kuJoromiya libuya kuSomnini:Ys+, Thululela itukuthelwakho
phezu kwezizwe ezingakwazisiko,
iye, phezu kweenkoro ezingabizi ibizo lakho
ngombana zirhiribidele uJakopo,
iye, zimrhiribidele zamqeda,
zatjhabalalisa indawakhe.jrM, Nje-ke, Somnini, ngikhalime,
kwaphela kube ngokulunga;
ungangibhubhisi ngetukuthelwakho.}qs, Somnini, ngilemuke
bona umuntu akaziphileli;
akusisemuntwini ukuzikhambela
nokunqophisa amagadangwakhe.!p;, Lalelani! Kunombiko, sele usifikele!
Kuza umdumo omkhulu ngetlhagwini!
Uzakutjhiya amadorobho wakwaJuda alibhudu
abe madzaba weempungutjha.o , Mbala abelusi badlhayele
ngombana abasabuzi nakuSomnini.
Ngalokho abaphumeleli
nezimvu zabo ziphadlhalele zoke.”Nn, Kodwana itende lami litjhabalalisiwe,
zoke iintambo zalo ziqhusukile.
Abantwabami bangitjhiyile, abasekho;
akusenamuntu ozakujamisa itende lami,
namkha alembelelise amatjhila wami.@my, Inarha yakwaJuda izakuthi:
“Maye mina ngebanga lokulimala kwami!
Inceba lami alelapheki!
Mina ngadlumbana ngathi,
‘Lokhu sekugula nje,
yeke ngizakubhesela.’9lk, ngombana nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Qalani, kilelihlandla sele ngizokukhupha
abahlala enarheni.
Ngabehlisela ukubandezeleka
ukuze babambeke eJerusalema.”Ok, Butha umthwadlanakho enarheni,
ukhambe uyokuhlala ekuvinjezelweni/jW, Kodwana osisabelo sakaJakopo akasinjalo,
ngombana ungumbumbi wakho koke,
ngitjho no-Israyeli, oyikoro engeyakhe.
Ibizo lakhe nguSomnini uMninimandlawoke.iiK, Zililize lakolize, ziziinkohliso;
isikhathi sokugwetjwa kwazo nasifikako,
zizakubhubha.4ha, Woke umuntu usidlhayela begodu akanalwazi;
woke umncibilikisi uhlaziswa bosingazimu bakhe.
Iinthombembunjwa zakhe zimamala,
azinamphefumulo ngaphakathi kwazo.Bg}, Lokha nakhupha ilizwi lakhe,
kuhlokoma amanzi emazulwini;
wenza amafu amhlophe aphume epelazwe.
Uthumela imibani ekhambisana nezulu,
aphephethe ummoya eenlulwini zakhe.{fo, UZimu wenze iphasi ngamandlakhe,
wasekela ilizwe ngokuhlakanipha kwakhe,
wendlala amazulu ngelwazi lakhe.*eM, Ngabosingazimabo umuntu kufuze athi:
“Abosingazimu azange badale izulu nephasi,
ngalokho bazokubhubha ephasinapha
nangaphasi komthunzi welanga.”6de, Kodwana uSomnini unguZimu wamambala;
unguZimu ophilako, iKosi yanini nanini.
Lokha nathukutheleko, iphasi liyadengezela;
izizwe azikwazi ukubhesela ilaka lakhe.ocW, Isiliva ekhandiweko ithethwe eTaratjhitjhi
kanye negolide elicolisiweko.
Kumsebenzi kasosino nomncibilikisi!
Ngitjho nanyana kwembathiswa
okuhlaza komkayi nokububende,
koke njalo kwenziwe zizandla zeenhlakani.}bs, Kunento eyodwa abadlhayele
ngayo khulu:
Abamukeli iiyeleliso bona
abosingazimu seziingodo nje kwaphela!Ea, Ngubani ongakwesabiko,
wena Kosi yezizwe na?
Lokhu kukufanele.
Hlangana nabo boke
abazenza iinhlakaniphi ezizweni
nakiyo yoke imibuswabo,
akakho noyedwa onjengawe.P`, Akakho onjengawe, Somnini;
umkhulu begodu nebizo lakho limamandla.._U, Abosingazimu bafana nesethuso:
Abakhulumi, bayathwalwa
ngombana abakwazi ukukhamba!
Ningabesabi ngombana abanangozi
begodu akunabuhle ababenzako.”n^U, Zisikghabisa ngesiliva negolide,
zisikokodele ngenondo nangeenkhonkhwani
kobana singapewuki.w]g, Ngambala imikhuba yezizwe ililize lakolize:
Zigawula isigodo ngehlathini,
usosino asibaze ngezenjana.%\C, Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Ningafundi iindlela zabezizwe
namkha nibe nevalo ngeenkhanyisi ezisemkayini,
njengombana bezizwe banevalo ngazo.K[ , Yizwa ilizwi lakaSomnini alikhulume ngawe, wena kumba ka-Israyeli.PZ, okutjho iGibhide, iJuda, i-Edomu, ama-Amoni, iMowabi nabo boke abahlala erhalawumbeni abagude iinhloko zabo eenhlafunyweni. Njengayo yoke ikumba ka-Israyeli, zoke izizwezi azikasokwa ehliziyweni.”kYO, USomnini uthi: “Isikhathi siyeza lapha ngizakuhlunguphaza khona boke abasoke enyameni kwaphela,hXI, kodwana ozigqajako akazigqaje
ngokobana uyangilemuka begodu uyangazi
bona nginguSomnini owenza ukwethembeka,
ubulungiswa kanye nokulunga ephasini.
Iye, ngikho lokho okungijabulisako.”
Kutjho uSomnini.AW{, Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Isihlakaniphi asingazikhakhazisi ngobuhlakani baso,
namkha itsitsirimba iziphakamise ngeenqababa zayo
nesikhumkani singazigqaji ngomnonwaso,tVa, USomnini uthi:
“Wena Joromiya, yithi kibo,
‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
Iindumbu zabantu zizakurabhalala
njengomsuqwa emasimini
nanjengekoroyi esikiweko ngemva komvuni.
Kodwana akakho ozayibuthelela.’ ”U), Mbala, ukufa kungene ngamafesiderethu,
kwangena ngemibhotjhongwenethu
kwabulala abantwana eendledlaneni
namasokana ematatawini.”WT', “Yeke nina bafazi,
yenizwe ilizwi lakaSomnini,
vulani iindlebe zenu
nilalele ilizwi lomlomakhe.
Fundisani amadodakazenu
ukukhihla ingoma yesililo
iye, ngitjho nabomakhelwana benu.6Se, Mbala, sele kuzwakele isililo eZiyoni
sithi, ‘Maye, sirhayilwe kangangani!
Sihlaziswe khulu
ngombana bekumele sisukele inarhethu
imizethu yaba marubhi!’R+, Nje-ke umphorofidi wathi:
“Iye, abarhabe bathome basililele,
amehlwethu abe atshege iinyembezi,
kuwuluke amanzi eenkopheni zethu.'QG, Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke wathi:
“Yelelani-ke!
Bizani abafazi besililo ukuze beze,
iye, nifune abanekghono lokulila beze.”&PE, Ngizabahlakaza hlangana nezizwe abangazaziko ngitjho naboyisemkhulu abangazange khebazibone. Ngizabagijimisa ngesabula kufikela lapha ngibarhayila khona.”5Oc, Ngalokho-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli uthi: “Qalani, sele ngizokwenza abantwaba bagome iinthelo ezimunyu, basele amanzi anobuthi.~Nu, Esikhundleni salokho balandele ukukhunyalala kweenhliziyo zabo, balandela aboBhali njengombana bafundiswa boyise.”M, USomnini uthi: “Kungombana balahle umthethwami engiwubeke phambi kwabo. Azange bangilalele namkha balandele umthethwami.[L/, Ngubani ohlakaniphe ngokwaneleko ukwazi lokhu na? USomnini ngokwakhe ukhulume nobani ukuze umuntu loyo akumemezele na? Kubayini inarha irhayilwe beyaba libhudu njengerhalawumba, kwangasaba nomuntu odlula kiyo?9Kk, USomnini uthi:
“IJerusalema ngizayenza isiqorho samatje,
idzaba leempungutjha;
ngenze amadorobho wakwaJuda abe libhudu,
ukuze kungabi nomuntu ohlala kiwo.”Jw, Ngizakuthoma ingoma
yokukhihla isililo ngililele imibundu;
ngizile mayelana namadlelo werhalawumba
ngombana sele alifusi.
Akusenamuntu odlula lapho;
ukulila kweenkomo akusezwakali,
iinyoni ngitjho neenlwana sele kumukile.I, Kumele ngingabahlunguphazi ngalokhu na?
Ngingazibuyiseleli phezu kwesizwe
esinjengalesi na?”
Kutjho uSomnini.5Hc, Amalimabo amisubela ebhubhisako,
akhuluma ikohliso.
Ngomlomakhe, omunye nomunye wabo
ukhuluma kuhle nomakhelwanakhe,
kodwana ehliziywenakhe umbekela isifu.*GM, Ngalokho-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Qala, sele ngizobancibilikisa bengibahlole.
Yini okhunye engingakwenza
ngabantu bami na? F , abasabuyi.
Kukugandelela phezu kokugandelela
nekohliso phezu kwekohliso!
Bala ukungamukela.”
Kutjho uSomnini.hEI, Bayaphoqana begodu abakhulumi iqiniso;
bajayeza amalimabo ukukhuluma amala.
Badurhile,*DM, “Yelelani abangani benu,
ningathembi nanyana ngubani wabafowenu
ngombana omunye nomunye wabafowenu
umkhapheli
nomunye nomunye umngani umhlebi.JC , Balungisa amalimabo
njengomsubela emsebeni.
Baziinkutani enarheni,
kodwana ingasi eqinisweni!
Baragela phambili nokonakala;
nakungimi yena abangazi.”
Kutjho uSomnini.nBU, USomnini uthi:
“Thana benginendawo erhalawumbeni
lapha iinkhambi ziphumulela khona
ukuze ngitjhiye abantu bami,
ngiye endaweni ekude nabo,
ngombana boke baziinhlobongi,
iye, ihlangano yabangakathembeki.#A A, Maye, thana ihlokwami beyisiyalu samanzi
namehlwami amthombo weenyembezi!
Bengizakulila ubusuku nemini
ngenca yabantu bekhethu abarhayiliweko.@ ,Akunantatha kwaGiliyadi na?
Akunanyanga lapho na?
Alo, kubayini kungabi nokwelapheka
kwenceba labantu bekhethu na?o?W,Ngebanga lokudabuka kwabantu bekhethu,
nami ngidabukile, ngizilile;
ukukakamala kungibambile.e>C,Bona bazakuthi:
“Isivuno sidlulile, ihlobo liphelile
kodwana thina asikasindi.”2=],Lalela isililo sabantu bekhethu,
sizwakala enarheni ekude sithi:
“USomnini gade angasi seZiyoni na?
Kghani iKosi yalo ayisese ngaphakathi kwalo na?”
USomnini uphendula uthi:
“Kubayini bangithukuthelise ngeenthombe zabo,
iye, ngabosingazimu abanganabubhadekelo na?”u<c,Ngaphandle kokuphiliswa,
isizi liqubuka phakathi kwami,
iye, ihliziywami iyagula ngaphakathi kwami.;',Qalani, sele ngizokuthumela
iinyoka phakathi kwenu,
iye, iimbedla ezingenzelwa mlingo,
nje-ke zizaniluma.”
Kutjho uSomnini.|:q,Ukuthimula kweenjomani zesitha
kwezwakala kusukela eDani etlhagwini.
Ngokulila kweenjomani zaso eziduna,
kwathuthumela yoke inarha.
Size kobana sirhiribidele
inarha nakho koke okukiyo,
idorobho nabo boke abahlali balo.9,Sirhuluphela ukuthula,
kodwana akunalitho elihle.
Siqalelela isikhathi sokuphiliswa,
kodwana lisizi lodwa.’ 8,Bazakuthi, ‘Sihlaleleni lapha?
Asibuthaneni ndawonye,
sibalekeleni emadorobheni anemithangala
siyokuhlala khona sithule!
Kodwana ngithi uSomnini uZimethu
sele asithulisile,
uzasenza sisele amanzi anobuthi,
ngombana sonile kuye.Y7+, USomnini uthi:
“Lokha nangithi ngivuna kibo,
kutlhogeka amadiribe esidiribeni
namakhiwani emkhiwaneni,
ngitjho namakarawo atjhwabile.
Nje-ke ngizabanikelela ngabahluli
babatshidlhe.}6s, Bayaqobeka ngombana benza
izinto ezinyenyisako!
Nanyana kunjalo abananhloni nakanye,
abakwazi ngitjho nokutjhalazela lokhu.
Yeke, bazakuwa hlangana nabawileko,
bazakuguqiswa lokha nangisebenza ngabo.”
Kutjho uSomnini. `~}}#|I{{yyxxBvv*uttnssroqqp8oo_nnRmllkjjXihgqfkf.eeddccmbba`__B^]\\V[>ZZ*YGXWWVUVT^SRQQAPPCOHNMMKKtJJ,HH$GaFFECC BGAAy@@a??a>==<<;:98876z544o3211f0f//&.--+,,+Q*)):(Q''2&|%%$n##k#"_"!' ~8cbj ~M ?Bxx=!s,“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Njengobuhle bamakhiwani la, banjalo kimi nabathunjwa bakwaJuda engibaqotjhileko endaweni le kobana baye enarheni yamaKasidi.8 k,Nje-ke ilizwi lakaSomnini leza kimi godu lathi:?w,Nje-ke uSomnini wangibuza wathi: “Joromiya, ubonani na?”
Ngathi: “Ngibona amakhiwani. Nakungamahle, mahle khulu, kodwana amambi, mambi khulu, iye, mambi angeze agomeka.” ,Isiqwebu esinye gade sinamakhiwani amahle khulu, anjengavuthwa ntange; esinye besinamakhiwani amambi khulu, bekamambi angagomeki.5 e,Ngemva kokobana uKoniya umsa kaJehoyakhimu ikosi yakwaJuda kanye neenduna zakhe, abososino nabakhandisimbi bakwaJuda basuswe eJerusalema basiwa ekuthunjweni eBhabheli nguNebukadiretsari ikosi yeBhabheli, uSomnini wangikhombisa iinqwebu ezimbili zamakhiwani ezibekwe ngaphambi kwethempeli lakaSomnini.kO,(Ngizanehlisela ukurhubutjhwa okungapheliko, iye, ukuhlaziseka kwamlibe nekungeze kwakhohlweka.”gG,'ngalokho-ke, ngizanisusa ebukhoneni bami, nginilahle nina nedorobho enginiphe lona naboyihlo.{o,&Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini: “Nakube nihlalele ukukhuluma ngomlayezo kaSomnini, iye, nanihlalele ukukhuluma amezwi athi ‘umlayezo kaSomnini’ phezu kobana bengithumele umuntu bona anitjele ningabe nisathi ‘umlayezo kaSomnini’,#,%Nakhu enifanele nikutjho kumphorofidi, weqiniso, ‘USomnini uphendule wathini kuwe?’, namkha nithi, ‘USomnini ukhulume wathini?’ ”\1,$Nakumamezwi athi, ‘umlayezo kaSomnini’ ningabe nisawakhuluma godu. Umlayezo kaSomnini uzakuba ngewomuntu welizwi lakhe ngombana nina nitjhugulule amezwi kaZimu ophilako, uSomnini uMninimandlawoke, uZimethu.#?,#Nakhu okufanele kutjhiwo ngomunye nomunye wenu ebanganini bakhe namkha eenhlotjeni zakhe, ‘Ithini ipendulo kaSomnini?’ namkha, ‘USomnini utheni?’  ,"Nakube kunomphorofidi, umphristi namkha omunye othi, ‘Naku umlayezo kaSomnini’, ngizakuhlunguphaza umuntu loyo nomndenakhe.H ,!“Lokha abantwaba, abaphorofidi namkha abaphristi nabakubuza bathi, ‘Uthini umlayezo kaSomnini na?’ Uzakuphendula uthi, ‘USomnini uthi: Nibuzelani umlayezo khisibe nginilahlile na?’  , Ngambala ngijamelene nalabo abaphorofida ngamabhudango wamala.” Kutjho uSomnini. “Badurhisa abantu bami ngokubatjela amala nokuzikhukhumeza kwabo, khisibe azange ngibathume namkha ngibayale. Ekugcineni ababasizi ngalitho abantwaba.” Kutjho uSomnini.ta,Godu uSomnini uthi: “Ngijamelene nabaphorofidi abasebenzisa amalimabo bese bathi, ‘Kutjho uSomnini’.mS,“Ngalokho ngijamelene nabaphorofidi abebelana amezwami bese bathi avela kimi.” Kutjho uSomnini.ta,“Ilizwi lami alifani nomlilo na? Alifani nenondo ephadlhula idwala libe ziinququ na?” Kutjho uSomnini.&E,Umphorofidi onebhudango akalitjho ibhudangwelo nonelizwi elibuya kimi akalikhulume ngokwethembeka. Amakhoba ahlangana njani namabele na?” Kutjho uSomnini.!,Bacabanga bonyana amabhudango abatjelana wona azakwenza abantu bami bakhohlwe ibizo lami njengombana kwenza aboyise ngebanga laboBhali na?,Kuzabe bekube kunini kobana phakathi kwabaphorofidi kube nalabo abaphorofida amala, iye, abaphorofidi abanekohliso eenhliziyweni zabo na? !,“Ngizwile kobana abaphorofidi abaphorofida amala ebizweni lami bonyana bathini. Bathi, ‘Ngibe nebhudango! Iye, ngibhudangile uyazi!’ ,Ukhona ongabhaca eendaweni ezisithekileko kobana ngingamboni na? Angisikhona koke ezulwini nephasini na?” Kutjho uSomnini.] 3,“NginguZimu eduzapha kwaphela na?” Kutjho uSomnini. “AngisinguZimu nakude na?" =,Kodwana nakube bebajame ebandla lami,
bebazokumemezela amezwami ebantwini bami
bebababuyisele eendleleni zabo ezimbi
nezenzweni zabo ezimbi.2 ],USomnini uthi:
“Azange ngibathume abaphorofidaba,
khonapho bona bagijima ngomlayezwabo;
azange ngikhulume nabo,
khonapho bona sebayaziphorofidela nje.#,Itukuthelo kaSomnini angeze yahlehla,
iye, angeze yahlehla angakafezi iinhloso zehliziywakhe.
Emalangeni ezako nizakuzwisisa kuhle.8i,Qalani, naso isiwuruwuru sakaSomnini!
Sikurhwanta kwetukuthelo kaSomnini,
iye, isivunguvungu esikhwitjhizelako!
Sizakuvunguzela phezu kweenhloko zabakhohlakeleko.9k,Kodwana ngubani phakathi kwabo
owakhe wajama ebandla lakaSomnini
kobana ezwe abe alemuke amezwakhe na?
Iye, ngubani owakhe wayelela
bewalemuka ilizwi lakhe na?=s,Kilabo abanyaza ilizwi lakaSomnini
banande bathi: “Nizakuba nokuthula.”
Bese kabalandela ukukhunyalala
kweenhliziyo zabo
bathi: “Akunanto embi ezanehlela.”c?,Nakhu okutjhiwo nguSomnini ebantwini bakwaJuda:
“Ningalaleli lokho abaphorofidi abakuphorofida kini;
bona bayanikhohlisa.”
Iye, bakhuluma imiyalezo yemikhumbulwabo
ingasi evela emlonyeni kaSomnini.},Ngalokho-ke, nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke mayelana nabaphorofidi:
“Ngizabadlisa ukugoma okumunyu
basele amanzi anobuthi
ngombana ukusukela ebaphorofidini beJerusalema
ummoya wokusilaphala warhatjheka inarha yoke.”4a,Phakathi kwabaphorofidi beJerusalema
khona ngabona nasi into ekghabhudlhako:
Bayahlobonga bebaphile ngamala.
Baqinisa izandla zabenzi bobumbi,
ukuze kungabikho ophendukako
ebukhohlakalini bakhe.
Boke sebafana neSodoma kimi,
iye, abantu beJerusalema sebafana neGomora.”', “Phakathi kwabaphorofidi beSamariya
ngabona nasi into enyenyisako:
Baphorofida ngoBhali
bese badurhisa abantu bami, u-Israyeli.P, “Ngalokho indlelabo
izakufana neendawo ezitjhelelako ebumnyameni,
bazakusunduzwa bawele kizo.
Ngizabehlisela ihlekelele
ngomnyaka abazakuhlunguphazwa ngawo.”
Kutjho uSomnini. , “Abaphorofidi nabaphristi basilaphele,
ngifumana ubukhohlakali babo
ngitjho nangethempelini lami.”
Kutjho uSomnini.=~s, Inarha izele ngeenhlobongi,
ngebanga lesithuko iyalila
namadlelo erhalawumbeni atjhwabile.
Abaphorofidi bajabajabela okumbi,
basebenzisa amandlabo ngokungakalungi.~}u, Mayelana nabaphorofidi uJoromiya wathi:
Ihliziywami yephukile ngaphakathi kwami,
amathambami woke ayaqhaqhazela.
Ngifana nomuntu odakiweko,
iye, umuntu ohlulwa liwayini,
ngebanga lakaSomnini
kanye namezwakhe acwengileko.j|M,kodwana bazakuthi, ‘Ngifunga uSomnini owakhupha bewabuyisa iinzukulwana zama-Israyeli enarheni yangetlhagwini.’ Mina Somnini ngizababuyisa kizo zoke iinarha engabaqotjhela kizo. Nje-ke bazakuhlala endaweni ekungeyabo.”{,USomnini uthi: “Nje-ke, qalani isikhathi siyeza lapha abantu bangeze basathi, ‘Ngifunga uSomnini owakhupha ama-Israyeli eGibhide’,z,Emihlenakhe uJuda uzakusindiswa
bese u-Israyeli aphile ngokuphepha.
Nanti ibizo azakubizwa ngalo:
USomnini ukulunga kithi.”Zy-,USomnini uthi: “Qalani, isikhathi siyeza
lapha ngizakuvusela khona
uDavida ingala yangokomthetho,
izakubusa njengekosi
iphathe ngokuhlakanipha
beyenze okulungileko nokufaneleko enarheni. x ,Ngizakubeka abelusi phezu komhlambami baweluse, angeze bewusesaba namkha wesatjiswe, godu angeze usalahleka.” Kutjho uSomnini.+wO,“Mina ngokwami ngizakubuthelela imisalela yomhlambami kizo zoke iinarha lapha ngayiqotjhela khona bengiyibuyisele emadlelwenazo. Lapho-ke izakubeletha beyande.qv[,Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini, uZimu wakwa-Israyeli ngabelusi abelusa abantu bami: “Nina enihlakaze izimvu zami benaziqotjha, nangazitjheja, qalani, sele ngizonihlunguphaza mayelana nobumbi enibenzileko.” Kutjho uSomnini.bu ?,“Bazazizwa abelusi abatjhabalalisa bebahlakaze izimvu zamadlelwami!” Kutjho uSomnini.otW,Nakhu okutjhiwo nguSomnini: “Tlolani umuntu lo njengonganamntwana, indoda engeze yaphumelela emihlenayo ngombana esizukwalaneni sayo akakho noyedwa ozayelama ahlale esihlalweni sobukhosi bakaDavida namkha abuse kwaJuda godu.”@s{,Wena narha, narha-ke, narha, lalela ilizwi lakaSomnini!-rS,Indoda le nguKoniya odelelekileko, imbiza eyephuliweko, okuyinto engafunwako na? Kubayini yena nabantwabakhe bafuthelwe kude, bajikijelwa enarheni abangayaziko na?Vq%,Iye, inarha abomele ukubuyela kiyo kangaka le, abasoze babuyela kiyo.’ ”ap;,Wena nonyoko owakubelethako ngizanifuthela kenye inarha eningayaziko; nizakufela lapho.o+,Ngizakunikela ezandleni zalabo abazumana nepilwakho, labo obesabako; iye, esandleni sakaNebukadiretsari ikosi yeBhabheli nesandleni samaKasidi.,nQ,USomnini wathi: “Ngiyafunga ngithi, ‘Wena Koniya msa kaJehoyakhimu ikosi yakwaJuda, nanyana bewuyidzilamnwana yesigibo esidleni sami, bengizakukhwamula lapho. m9,Wena mfazi ohlala eLibhanoni,
wena onesihlakana emisedarini,
uzakububula lokha nawehlelwa ziinhlabi,
iye, imirhelo efana neyokubeletha!”3l_,Ummoya uzokuphephula boke abangani bakho
bese iinthandwa zakho ziya ekuthunjweni.
Nje-ke uzakurhubutjhwa bewuhlaziswe
ngebanga labo boke ubukhohlakali bakho.1k[,Ngakuyelelisa lokha nawuzizwa uvikelekile,
kodwana wena wathi, ‘Angizukulalela!’
Bewuseze uphila ngalendlela kwebutjheni bakho;
azange ukhe ungilalele.%jC,“Khuphukela eLibhanoni, urhuwelele,
iphimbo lakho alizwakale eBhatjhani,
rhuwelela use-Abarimu,
ngombana zoke iinthandwa zakho ziyaqhotjozwa.qi[,Uzakungcwatjwa njengodumbana,
arhurhubiswe ayokuphoselwa ngaphandle
kwamasango weJerusalema.”dhA,Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini ngoJehoyakhimu umsa kaJosiya ikosi yakwaJuda:
“Abazumlilela bathi,
‘Maye mfowethu! Maye dadwethu!’
Abazomlilela bathi,
‘Maye ngekosethu! Maye ngengwenyama!’1g[,“Kodwana amehlwakho nehliziywakho
inamathele kwaphela ekuzuzeni ngokungakafaneli,
ekuthululeni iingazi ezinganamlandu
nekugandeleleni nekudlelezeleni.”f),Watjheja indaba yabadududu nabaswelako,
ngalokho koke kwakhamba kuhle.
Leyo akusiyo indlela yokungilandela na?”
Kutjho uSomnini.?ew,“Kukwenza ube yikosi
ukutjhisakalela iingodo zemisedari na?
Uyihlo waneliswa kukudla nokuselwako,
wenza okufaneleko nokulungileko.
Nje-ke, koke kwamkhambela kuhle.Dd,Uzazizwa othi, ‘Ngizazakhela isigodlo esivulekileko,
sibe namalawu amakhulu phezulu’,
asenzele amafesidere amakhulu,
asinameke ngomsedari,
abe asikghabise ngokubomvu.0cY, “Uzazizwa owakha isigodlo sakhe ngokungalungi
namalawu wakhe aphezulu ngokungakafaneli,
asebenzise abantu bekhabo ngelize,
angabakhokheli ngomsebenzabo.Xb), Uzakufela endaweni lapha athunjelwe khona; angeze asayibona inarha le godu.”!a;, Ngambala nakhu okutjhiwo nguSomnini ngoTjhalumu umsa kaJosiya owaba yikosi ngemva koyise ikosi yakwaJuda kodwana wasuka endaweni le: “Angeze asabuya.4`a, Ningalileli ikosi ehlongakeleko
ningazwelani nayo,
kungaba ngcono nililele loyo osekuthunjweni,
ngombana akasoze asabuya
namkha abone inarha yekhabo godu._', Ipendulo izakuthi, ‘Kungebanga lokobana abantu balo bahlubuke isivumelwano sakaSomnini uZimabo balotjha bebakhothamela abosingazimu.’ ”^,“Izizwe ezinengi zizakudlula edorobheneli, zibuzane zithi, ‘Kubayini uSomnini enze into enjengale edorobheni elikhulu kangaka?’']G,Ngizakuhlela abarhayili
kobana balwe nawe,
omunye nomunye ngeenkhali zakhe,
bazakugawula imisedarakho ekhethekileko
bayiphosele emlilweni.”{\o,Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini ngesigodlo sekosi yakwaJuda:
“Nanyana wena sigodlo
ufana neGiliyadi kimi,
unjengesiqongolo seLibhanoni,
ngiyafunga ngithi ngizakwenza ube lirhalawumba,
iye, iqubi leququ elingahlalwako.r[],Kodwana naningalaleli imiyalo le, ngiyafunga ngithi isigodlwesi sizakuba yiququ.’ ” Kutjho uSomnini.`Z9,Ngambala nakube niyelela ukwenza imiyalo le, khona-ke amakhosi ahlala esihlalweni sobukhosi bakaDavida azakungena ngamasango wesigodlwesi, akhwele iinkarana neenjomani, aphekelelwa ziinduna zawo kanye nabantu bawo.xYi,Nakhu okutjhiwo nguSomnini: Yenzani okulungileko nokufaneleko. Yenyelani odlelezelweko esandleni somgandelelakhe. Ningahlukumezi namkha nikhahlameze isikhonzi, intandani nomhlolokazi begodu ningathululi iingazi ezinganamlandu endaweni le.,XQ,Yithi ekosini, ‘Lalela ilizwi lakaSomnini wena kosi yakwaJuda ehlezi esihlalweni sobukhosi bakaDavida, wena oneenduna zakho nabantu bakho bangena ngamasango la.sW a,Nakhu okutjhiwo nguSomnini: “Joromiya, yehlela esigodlweni sekosi yakwaJuda ufese umemezele umlayezo lo.(VI,Ngizanihlunguphaza ngokufanelene nezenzo zenu,
kutjho uSomnini.
Ngizakuthungelela umlilo emahlathini wedzaba lenu
uqothule koke okulizombileko.”bU=, Qalani, ngijamelene nani,
nina enihlala emrhobeni
phezu kwedwala lommango othabaleleko.”
Kutjho uSomnini.
“Iye, nina enithi,
‘Ngubani ongewuka ajamelane nathi
angene emadzabenethu na?’T3, nina kumba kaDavida!
Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Gwebani ngokulunga ekuseni,
nenyele odlelezelweko
esandleni saloyo omgandelelako.
Nakungasinjalo, itukuthelwami izakuqubuka
ngebanga lobumbi enibenzileko,
itjhise njengomlilo
kungabi nomcimi.bS=, Nanzi iimphorofido mayelana nekumba yobukhosi bakwaJuda:
Lalelani ilizwi lakaSomnini-RS, Mbala, ngihlele ukwenza umonakalo phezu kwedorobheli, ingasi ubuhle. Lizokunikelwa esandleni sekosi yeBhabheli, yona izalirhayila ngomlilo.’ ” Kutjho uSomnini.VQ%, Nanyana ngubani ohlala ngedorobheneli uzakubulawa ngesabula, ngendlala namkha ngamatshwenyeko. Kodwana nanyana ngubani ophumako bese azinikele kumaKasidi anivimbezeleko la, uzakuphila, asindise ipilwakhe.Py,“Godu tjela isizwesi bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Qalani, ngibeka phambi kwenu indlela yokuphila neyokufa:O,Ngemva kwalapho, ngizakunikela uTsedekhiya ikosi yakwaJuda esandleni sakaNebukadiretsari ikosi yeBhabheli. Godu ngizakunikela iinduna zakhe kanye nabantu abangedorobheneli abasinde ematshwenyekweni, esabuleni nendlaleni, ezandleni zezitha zabo, iye, kilabo abazumana nepilwabo. Yona izababulala ngesabula, angeze ibababalele, irhawuke namkha ibazwele ubuhlungu.’ Kutjho uSomnini.cN?,Ngizakumadlha abahlali bedorobheli. Abantu neenlwana bazakubulawa matshwenyeko asabekako.}Ms,Mina ngokwami ngizakulwa nani ngengalo eyeluliweko nangesiphanga, iye, ngetukuthelo, ngelaka nangobukhali obukhulu.L,nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli, ‘Sele ngizokuphendulela ngakini iinkhali zepi eniziphethekwezo nenizisebenzisela ukulwa nekosi yeBhabheli kanye namaKasidi agege nomthangala ngaphandle kobana anivimbezele. Ngizawaletha ngaphakathi kwedorobheli.MK,Nje-ke uJoromiya wabaphendula wathi: “Tjelani uTsedekhiya bonyana;Jo,“Sibuzela khona nje kuSomnini ngombana uNebukadiretsari ikosi yeBhabheli iyasisahlela. Mhlamunye uSomnini angasenzela iimangaliso zakhe ukuze uNebukadiretsari lo asisuduke.”.I W,Ilizwi lafika kuJoromiya livela kuSomnini lokha ikosi uTsedekhiya nagade athumele uPhatjhirhuri umsa kaMalikiya kanye nomphristi uZefaniya umsa kaMaseya kuye. Bathi:zHm,Ngaphumelani ngesibelethweni
kobana ngibone umtlhago nesizi
nokobana ilanga lami liphelele ehlazweni na?~Gu,ngombana azange angibulalele ngesibelethweni,
umma abe lizindla lami,
isibeletho sakhe sikhukhumalele mlibe.F),Inga umuntu loyo angaba njengamadorobho
uSomnini awaketula ngokunganasirhawu.
Akezwe ukurhahlawula ekuseni
nomkhosi wepi entambamawEg,Akanikelelwe umuntu owabikela ubaba,
owamthabisa khulu wathi kuye:
“Ubelethelwe umntwana omsana!”_D7,Alinikelelwe ilanga engabelethwa ngalo!
Lingabusiswa lelo umma angibeletha ngalo!gCG, Bhinelani uSomnini, nimdumise!
Yena wenyela ipilo yoswelako
ezandleni zabenza ubumbi.@By, Somnini Mninimandlawoke,
wena ohlolisisa olungileko
uzizinya ihliziyo neziso,
yewungibonise ukuzibuyiselela
kwakho phezu kwabo
ngombana indabami ngiyinikele kuwe.XA), Kodwana uSomnini unami
njengengorho enamandla;
nje-ke abangizumako bazakutjhelela,
bangaphumeleli.
Bazakuhlaziseka khulu
ngombana bahlulekile;
ukurhubutjhwa kwabo angeze kwalibaleka.,@Q, Ngizwa amahlebezi wabanengi,
asithi: “Umrhali lo uthi,
‘Ukwesabeka mahlangothi woke!’
Yeke mthomeleleni, nathi sizanisekela.”
Boke abangani bami
baquphe bona ngitjhelele, bathi:
“Mhlambe angayengeka,
ukuze sikghone ukumhlula
sizibuyiselele kuye.”?y, Kodwana nangizitjela ngithi:
“Angisazukucabanga ngayo
namkha ngikhulume godu ebizweni lakhe”,
ehliziywenami kuba njengomlilo ovuthako
ovaleleke ngemathanjenami.
Angisakwazi ukuwuvalela,
ngiqinisile ngithi angisakghoni./>W,Njalo nangithi ngiyakhuluma,
ngiyarhuwelela ngithi:
“Inturhu nokuphangwa!”
Ngambala ilizwi lakaSomnini
kimi lenziwe ihlamba neenhloni imini yoke. = ,Somnini, wena wangiyenga, ngayengeka;
wangihlula, waphumelela.
Imini yoke ngisihlekiso,
woke umuntu uyangikokomeja.><u,Wena-ke Phatjhirhuri nabo boke abahlala kwakho bazakuya ekuthunjweni. Uzakuya eBhabheli, ufele lapho bewubulungwe khona, wena nabo boke abangani bakho obaphorofidele amanga.’ ”E;,Izitha zabo ngizazinikela woke umnotho wedorobho, woke umkhiqizwalo, koke okulifaneleko kanye nawo woke amagugu wamakhosi wakwaJuda. Koke lokho bazakuphanga, bakuthwale, bakuse eBhabheli.9:k,ngombana nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Qala, sele ngizokwenza wena nabo boke abangani bakho nesabe ubujamo bakho. Uzababona ngamehlwakho babulawa zizitha zabo ngesabula. Boke abantu bakwaJuda ngizabanikela esandleni sekosi yeBhabheli. Yona izabathatha ibase ekuthunjweni eBhabheli, ibabulale ngesabula.49a,Ngelanga elilandelako, lokha uPhatjhirhuri namtjhaphulula emakhamandeleni, uJoromiya wathi kuye: “USomnini akakubizi ngoPhatjhirhuri kodwana unguKwesaba okusiZombileko, 8 ,Wadula umphorofidi uJoromiya wamfaka emakhamandeleni esangweni elingaphezulu ebekuthiwa yiBhenjamini, ngethempelini lakaSomnini.7 ,Umphristi uPhatjhirhuri umsa ka-Imeri, umtjheji omkhulu ngethempelini lakaSomnini, wezwa uJoromiya aphorofida ngeendabezi.6,“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Qalani, sele ngizokwehlisela idorobheli nemizana elibhodileko yoke ihlekelele engakhuluma ngayo phezu kwalo ngombana abantu bakhona baqinisa iintamo begodu azange balalele amezwami.’ ”*5M,UJoromiya wabuya-ke eTofethi lapha uSomnini gade amthume kobana ayophorofida khona, wafese wajama ngesirhodlweni sethempeli lakaSomnini, wathi kibo boke abantu:4, Iinkumba zeJerusalema kanye nemakhiwo yamakhosi wakwaJuda izakufana neTofethi: Zizakusilaphazwa, okutjho zoke iinkumba lapha benzela khona imihlabelo phezu kwephahla lazo mayelana nalo loke ibutho lomkayi bebathulule neminikelo yokuselwako kibosingazimu.’ ”q3[, Ngilokho-ke engizakwenza ngedorobheli nangabahlali balo. Ngizakwenza lifane neTofethi. Kutjho uSomnini.v2e, bese uthi kibo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke: Ngizakuphihliza isizwesi nedorobheli njengombana kuphahlazeke ikwana le begodu angeze isalungiseka. Bazakungcwaba abafileko eTofethi kufikela lapha kutlhogeka khona indawo.]13, “Nje-ke wena Joromiya, yephula ikwana yomdaka leyo phambi kwabantu abakhamba nawe0), Ngizabenza batle inyama yamadodana namadodakazabo, batlane bona esizini nebudisini abazabubangelwa zizitha zabo nalabo abazumana nepilwabo.’/,Ngizakwenza idorobheli libe libhudu nento yokurarekelwa. Woke odlula kilo uzakumangala abe akhuze ngebanga lazo zoke iingemegeme zalo.a.;,“ ‘Endaweni le ngizakufelelisa amahlelo wakwaJuda neJerusalema. Ngizabawisa ngesabula yezitha zabo, iye, labo abazumana nepilwabo. Ngizakunikela iindumbu zabo zibe kukudla kweenyoni zomkayi neembandana zommango.F-,Ngalokho, mina Somnini ngithi: Yelelani, amalanga ayeza, lapha abantu bangeze basabiza khona indawo le bonyana yiTofethi namkha mrhoba weBheni-Hinomu, kodwana bazakuthi mrhoba wokuHlatjwa.R,,Bakhe iindunduma zaboBhali kobana batjhisele kizo amadodanabo njengemihlabelo yokutjhiswa kiboBhali, okuyinto engingazange ngiyale ngayo namkha ngiyikhulume, ngitjho nemkhumbulweni ayizange ibe khona.s+_,ngombana abantwabo bangihlubukile. Benza indawo le yaba ngetjhili ngokutjhisela kiyo abosingazimu itjhwalo, iye, abosingazimu abangabaziko nabangaziwa ngitjho naboyise namakhosi wakwaJuda. Bazalise indawo le ngeengazi ezinganamlandu.2*],Kufuze uthi kibo, ‘Lalelani ilizwi lakaSomnini, nina makhosi wakwaJuda kanye nani bahlali beJerusalema. Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: Qalani, sele ngizokwehlisela ihlekelele phezu kwendawo le ezokwenza bona iindlebe zawo woke umuntu ozwako zibe buzikazikani)},uphume uye emrhobeni weBheni-Hinomu eduze kobungeno besango leDengela. Nawufika lapho umemezele amezwi engikutjela wona.( ,Nakhu okutjhiwo nguSomnini: “Khamba uyokuthenga ikwana yomdaka. Ukhambisane nabanye babarholi babantu kanye nabaphristi abakhulileko,['/,Kodwana wena Somnini,
wazi woke amaqhingabo wokungibulala.
Ungacoleli icala labo
namkha usule izono zabo phambi kwakho.
Abaketulwe phambi kwakho,
usebenze ngabo ngesikhathi setukuthelwakho.9&k,Akuzwakale umkhosi eenkumbeni zabo
lokha nawubanikelela msinyana ngemigulukudu
ngombana bangembele umgodi
kobana bangibambe,
bangibekela nezifu eenyaweni zami.^%5,Yeke, nikelela abantwababo ngendlala,
ubafuthele emandleni wesabula.
Abafazi babo ababe ziinyumba,
babe bahlolokazi
ngombana amadodabo abulewe
namasokana wakhona arhayilwe
ngesabula epini.A${,Okuhle kumele kubuyiselwe ngobumbi na?
Kodwana bangembele umgodi wesifu.
Khumbula bonyana ngajama phambi kwakho
ngabakhulumela kuhle,
kobana ususe itukuthelwakho kibo.J# ,Yewungilalele Somnini,
yizwa bona bathini abaphikisani bami!",Somnini, abantu bathi: “Asenzeni amaqhinga ngoJoromiya lo ngombana ukufundisa kwabaphristi umthetho angeze kwalahleka nezeluleko zabahlakaniphileko angeze zaphela ngitjho neemphorofido zabaphorofidi. Yeke, asimthelekeleni ngamezwi, singalaleli litho alitjhoko.” !9,Njengommoya wepumalanga,
ngizabahlakaza phambi kwezitha zabo,
ngizabakhombisa umhlanami,
bangaboni ubuso bami
ngelanga lehlekelele.”" =,Ngalokho inarhabo iba libhudu,
into yokurarekelwa ngesikhathi soke.
Boke abadlula lapho bazakukhuza ngayo,
bathintithe iinhloko ngokutlhuwa.w,Kodwana nakubabantu bami bona, bangikhohliwe,
batjhisela izinto ezinganabubhadekelo itjhwalo,
okuzizinto ezibenza bawe eendleleni zabo,
iye, eendleleni zekadeni.
Zibenza bakhambe ngeendlela eziqamulako,
emizileni engakakhiwa.',Ingabe iliqhwa leLibhanoni
liyasuka erharheni loSabekako
namkha amanzi amakhaza nagelezako
womthala weenkwekwezi zezulu atjhe na?7g, Ngalokho-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Buzani hlangana nezizwe:
Ngubani owakhe wezwa okufana nalokhu na?
Kunento erara khulu
eyenziwe litlawu u-Israyeli.G, Kodwana abantwabo bazakuphudlha bathi, ‘Akusizi litho! Sizakukhamba ngamahlelwethu, omunye nomunye wethu uzakulandela lokho wena okubiza bona bulikhuni behliziywakhe ekhohlakeleko.’ ”-, “Nje-ke, wena Joromiya, tjela abantu bakwaJuda nabahlali beJerusalema bonyana uSomnini uthi, ‘Qalani, sele ngizonidalela ihlekelele, iye, ngineqhinga ngani. Ngalokho phendukani eendleleni zenu ezimbi, omunye nomunye wenu, nilungise iindlela zenu kanye nezenzo zenu.’!, Kodwana nakube isizweso senza ubumbi phambi kwami bese singalaleli ilizwi lami, khona-ke ngizazisola ngobuhle ebengithe ngizasenzela bona.^5, Ngesinye isikhathi ngingamemezela ngesizwe namkha umbuso kobana wakhiwe bewuhlonywe.,Kodwana nakube isizwe engimemezele ngaso siyaphenduka ebukhohlakalini baso, khona-ke ngizazisola ngobumbi ebengibuhlosile.oW,Ngesinye isikhathi ngingamemezela ngesizwe namkha umbuso kobana usitjhulwe, uwiswe bewutjhabalaliswe.L,“Wena kumba ka-Israyeli, angeze ngenza kini njengombana kwenza umbumbi lo na?” Godu uSomnini wathi: “Njengomdaka esandleni sombumbi, ninjalo-ke nani esandleni sami, nina kumba ka-Israyeli.3a,Yeke ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:#,Kodwana lokho agade akubumba ngomdaka konakalela ezandleni zakhe, nje-ke wabuya wabumba okhunye njengombana bekukuhle kuye ukukwenza lokho.O,Nje-ke ngehlela ekumbeni yombumbi, ngamfumana asebenza ebubumbelweni.U#,“Sikima, wehlele ekumbeni yombumbi, ngizafese ngikunikele umlayezwami.”9 o,Nanti ilizwi elafika kuJoromiya livela kuSomnini:{,Kodwana nakube aningilaleli ngokungagcini iSabatha licwengile, nithwale imithwalo naningena ngamasango weJerusalema ngelanga leSabatha, khona-ke ngizavuthisa umlilo ongasoze wacinywa emasangweni weJerusalema, uqothule imibhotjhongo yakhona.’ ”7,Abantu bazakuvela ngemadorobheni wakwaJuda neendaweni ezimagegana neJerusalema, emikhawulweni yakwaBhenjamini, emibundwini yeTjhefela, enarheni yeentaba nangesewula, balethe imihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswano, iminikelo yeenthoro neyetjhwalo ngokudumisa ekumbeni kaSomnini.~u,khona-ke amakhosi namakhosana ahlala esihlalweni sobukhosi sakaDavida azakungena ngamasango wedorobheli. Azakungena akhwele iinkarana neenjomani, aphekelelwa madoda wakwaJuda nalawo ahlala eJerusalema begodu idorobheli lizakuhlalwa kuya kuyile.; o,Kodwana uSomnini wathi: Nina naningilalela kuhle bese aningeni nemithwalo emasangweni wedorobheli ngelanga leSabatha, nigcine iSabatha licwengile ngokungenzi imisebenzi mhlokho,~ u,Aboyihlo azange balalele namkha bavule iindlebe zabo; iye, baqinisa iintamo zabo ukuze bangezwa bebamukele ifundiso.' G,Godu ningathwali imithwalo niphume nayo ngeenkumbeni zenu ngelanga leSabatha. Ningasebenzi, kodwana gcinani iSabatha licwengile njengombana ngayala aboyihlo. ,Nakhu okutjhiwo nguSomnini: Yelelani bona ningathwali umthwalo ngelanga leSabatha begodu ningangeni nawo emasangweni weJerusalema.- S,bese uthi, ‘Lalelani ilizwi lakaSomnini nina makhosi wakwaJuda, nani noke bantu bakwaJuda kanye nani noke bahlali beJerusalema, iye, nina eningena ngamasango la.5c,Nakhu okwatjhiwo nguSomnini kimi: “Khamba uyokujama esangweni iButho, lapha kungena bekuphume khona amakhosi wakwaJuda. Godu jama kiwo woke amanye amasango weJerusalema,J ,Abazumana nami abahlaziseke
kodwana mina ngingabi sehlazweni;
bona ababe nevalo,
kodwana mina ungenze ngingesabi.
Behlisele ilanga lehlekelele,
ubarhayile ngokubuyelelweko.R,Ungabi kukwesabeka kimi,
wena usiphephelo sami ngelanga lehlekelele.2],Mina azange ngikuhlohloloze
bona uthumele ihlekelele
begodu azange ngifise ilanga lokubhujiswa.
Okwaphuma emlonyenami uyakwazi,
ngakutjho phambi kwakho.dA,Bahlalele ukuthi kimi:
“Liphi ilizwi lakaSomnini na?
Alizaliseke-ke kwanjesi!”mS,Yewungipholise Somnini, ngizakuphola;
ngisindise, ngizakusinda
ngombana wena uyindumiswami.Q, Wena Somnini, themba laka-Israyeli,
boke abakudelako bazakurhubutjhwa.
Amabizo wabamnyefulako
azakutlolwa endaweni yabafileko
ngombana badele uSomnini,
omthombo wamanzi wokuphila.q[, Isihlalo sobukhosi sephazimulo
esaphakanyiswa kusukela ekuthomeni,
siyindawo ecwengileko kithi.gG, Njengekwali eqoqosela amaqanda
engakawabekeli,
unjalo nomuntu ozuza umnotho ngendlela
engakafaneli.
Nasele amalangakhe ayile, uzamtjhiya umnotho lowo,
bese ekugcineni uzakubonakala bonyana usidlhadlha.-, “Mina Somnini ngihlolisisa ihliziyo
ngizizinye iziso,
kobana ngivuze umuntu ngokweendlela zakhe,
iye, ukuya ngokwemisebenzakhe.”m~S, “Ihliziyo imkhohlisi ngaphezu kwakho koke
begodu yonakele khulu.
Ngubani ongayilemuka na?j}M,Uzakufana nomuthi otjalwe eduze kwamanzi
onabisela imirabhawo magegana nomlambo.
Awesabi nakufika umtjhiso,
amakarawo ahlala ahlaza.
Awukhathazeki ngesikhathi sesomiso
begodu awubhalelwa kuthela iinthelo.T|!,“Kodwana ubusisiwe umuntu othembela kuSomnini,
othemba lakhe likuye.<{q,Uzakuba njengomtjhana ebhudwini,
angayiboni ipumelelo nayizako.
Uzakuhlala hlangana nomankwana erhalawumbeni,
iye, enarheni yetswayi
lapha kungahlali muntu khona.z5,Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Akanikelelwe umuntu othembela ebantwini,
owenza inyama ibe mamandlakhe
nohliziywakhe ifulathela uSomnini.2y],Kumele uhlukane nelifa lakho
engakupha lona
begodu uzakusebenzela izitha zakho
enarheni ongayaziko
ngombana uvuse itukuthelwami
ezakuvutha mlibe.”\x1,Bahlubayela ngama-aldarabo
nemifanekiso yabo-Atjhera
emagegana nemithi ehlaza
nemibundwini ephakamileko
neentabeni emmangweni
njengombana bahlubayela ngabantwababo.
Juda, umnothwakho namagugwakho woke
ngizakunikela ngawo njengepango,
ngebanga leendunduma zakho
ezisisono sakho kiyo yoke imikhawulwakho.+w Q,“Isono sakwaJuda sitlolwe ngesikhonkhwani sesimbi,
iye, sagobhodlhwa ngetlobo yedayimani,
emiqebethwini yeenhliziyo zabo
neempondweni zama-aldarabo.+vO,USomnini wathi:
“Kwanjesi khona ngizabafundisa,
iye, ngizabafundisa amandlami nesiphanga sami.
Yeke bazakwazi
bonyana ibizo lami nguSomnini.”Xu),Abantu bangazenzela njani iinthombe bebazilotjhe
khisibe azisuye uZimu na?t',Somnini, mandlami nesiphephelo sami,
iye, ubuphephelo bami ngeenkhathi zesizi,
kuwe izizwe zizakuza
zivela epelazwe zithi:
“Abobaba azange basitjhiyele litho
ngaphandle kwabosingazimu abayikohliso,
iye, akakho phakathi kwabo onobubhadekelo.”9sk,Ngizababuyiselela ngokubuyelelweko mayelana namacala nesono sabo ngombana basilaphaze inarhami ngeenyenyiso zabo ezifileko begodu bazalise ilifa lami ngeenkghabhudlho zabo.”mrS,“Amehlwami ahlezi kizo zoke iindlela zabo, azikasitheki kimi namacalabo akakafihleki emehlwenami.Uq#,“Kodwana sele ngizokubiza abathiyi beenhlambi abanengi, bona-ke bazababamba. Ngemva kwalapho ngibize abazumi abanengi, bababuthe eentabeni nemibundwini kanye nemipharwini yamadwala.” Kutjho uSomnini.Ip ,kodwana bazakuthi, ‘Ngifunga uSomnini owakhupha ama-Israyeli enarheni yangetlhagwini nakizo zoke iinarha lapha gade abaqotjhele kizo.’ Ngambala ngizababuyisela endaweni engayipha aboyise.o,Godu uSomnini wathi: “Nokho isikhathi siyeza lapha abantu bangasoze basathi, ‘Ngifunga uSomnini owakhupha ama-Israyeli eGibhide’,Tn!, Nje-ke ngizaniqotjha enarheni le, niye enarheni eningayaziko ngitjho naboyihlo abangazange khebayibone. Lapho-ke nizakulotjha abosingazimu ubusuku nemini ngombana angeze ngaba nomusa phezu kwenu.’ ”m/, Kodwana nakungini-ke khona nithuwelele kunaboyihlo. Qalani, omunye nomunye wenu ukhamba ngokukhunyalala kwehliziyo embi ngaphandle kokungilalela. y~}})|{{GzFyxx wyw uutsrr]qqTpp%oonnanmmSlkkjhgg'f`eeDddpccHbNaa `__^]]-\][ZZYXXWVnUTT[SSCRR9QPPDONMMLKK JYII*H,GFEEDbCBB/Au@@?2>>=y=<;u:998`876J5443352a11L00Z///Q.-,, +*v)(('&&}%%w%8$R#""\!!; \9!=o c[ * d  : *dK[,Ngizakuphumuza abadiniweko,
ngithulise boke abaphodlhekileko.xZi,IZiyoni lizakuba likhaya lakaJuda,
okutjho woke amadorobhakhe ndawonye,
abalimi nabakhamba nemihlambi.Y',Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: “Godu bazakusebenzisa amezwi la enarheni yakwaJuda nemadorobheni wakhona lokha nangitjhugulula ubujamo babo:
“ ‘USomnini akubusise, wena buhlalo bokulunga;
iye, wena mbundu ocwengileko!’%XC,Kuzabe kube nini ugida sikhundla sinye,
wena ndodakazi eqoqomako?
USomnini wenze into etja enarheni:
Umfazi uzakugida ngokuzombeleza indoda.”QW,“Zibekele amatshwayo wendlela,
uzenzele imihlahlandlela;
beka umkhumbulwakho endleleni ekulu,
okuyindlela okhambe ngayo.
Yewubuye wena tlawu Israyeli,
buyela emadorobhenakho la.V,U-Efrayimu yindodanami ethandekako kimi,
iye, umntwana othokozelwa nguyise:
Njengombana vane ngikhulume ngaye,
ngihlala ngimkhumbula.
Ngebanga lalokho ihliziywami
ibethela eduze ngaye.
Mbala, ngizakuba nesisa kuye.”
Kutjho uSomnini.KU,Ngambala ngemva kokuphambuka kwami,
ngazisola;
ngemva kobana ngilemuke lokho,
ngathwala imikhono ehloko;
ngaba neenhloni, ngakhena,
iye, bengithwele ihlazo lobutjha bami.’QT,“Mbala, ngizwe u-Efrayimu azitlhuwela
athi, ‘Ungibethile, ngamukela isibetho
njengekunzana engakajayeli ukubotjhelwa.
Yewungibuyise, ngizakubuya
ngombana wena unguSomnini uZimami.`S9,Iye, kunethemba ngengomuso lakho:
Bazakubuyela enarhenabo.”
Kutjho uSomnini.WR',Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Yewuzibambe, ungalili,
bamba neenyembezi emehlwenakho
ngombana kunomvuzo ngesizi lakho,
wena Rarheli:
Abantwabakho bazakubuya
bavela enarheni yesitha.FQ,Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Ilizwi lizwakele eRama,
isililo nokurhahlawula okulisizi.
URarheli ulilela abantwabakhe,
akafuni ukutjhiriywa ngabo
ngombana abasekho.”pPY,Ngizakusuthisa abaphristi ngamanoni,
abantu bami baneliswe ngokuhle kwami.”
Kutjho uSomnini.LO, “Ngesikhatheso amatlawu azakujekezela agide,
amasokana nabadala bename ndawonye.
Ngizakuphendula isililo sabo sibe lithabo,
ngibaduduze, ngibaphe itokozo
ngaphezu kwesizi labo.wNg, Bazakubuya bahlokome endundumeni yeZiyoni,
bawulukele ebuhleni bakaSomnini,
bathabele ikoroyi, iwayini namafutha we-oliva,
iimbuzana namakonyana.
Ipilwabo izakuba njengesivande esisezelweko,
angeze basaphodlheka godu.YM+, Mbala, uSomnini uhlawulele uJakopo,
wamhlenga ezandleni ezinamandla kunaye.AL{, Yizwani ilizwi lakaSomnini nina zizwe,
nilimemezele kude emagwini,
nithi: “Ohlakaze u-Israyeli
uzakubuya ambuthelele,
amlinde njengomelusi
olinda umhlambakhe.”QK, Bazakuza balila, bathandaze.
Ngizabarhola, ngibase emilanjaneni enamanzi,
nendleleni elelezekileko ukuze bangakhutjwa;
Mbala, nginguyise ka-Israyeli,
iye, u-Efrayimu lizibulo lami.”dJA,Qalani, ngizobakhupha enarheni yetlhagwini,
ngibabuthe kusukela emajukujukwini wephasi,
phakathi kwabo kube neemphofu nabatlhulezako,
abanamasana nabanemirhelo,
kube siqubuthu esikhulu, babuyele ekhaya.nIU,Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Hlokomani ngethabo kuJakopo,
iye, nibethele umphathi wezizwe umkhulungwana,
memezelani, nidumise nithi,
‘Sindisa abantu bakho Somnini,
iye, imisalela yakwa-Israyeli.’,HQ,Kuzakuba nelanga lapha abalindi
bazakurhuwelela khona
eentabeni zakwa-Efrayimu bathi,
‘Yizani sikhuphukeleni eZiyoni,
kuSomnini uZimethu.’ ”G},Godu uzakutjala iindiribe
eentabeni zeSamariya;
abatjali bazakutjala
bebabe ngebokuthoma ekugomeni iinthelo.F-,Godu ngizakwakha, nje-ke uzakwakheka,
wena tlawu Israyeli!
Godu uzazikghabisa ngabosotjherere bakho,
uphume uyokugida nabathabileko.#E?,USomnini wazibonakalisa ku-Israyeli akude, wathi:
Ngikuthande ngethando lanini nanini,
ngalokho ngiragele phambili
ngokwethembeka kwami kuwe.0DY,Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Abantu abaphunyurhe esabuleni
bazakufumana umusa erhalawumbeni,
iye, u-Israyeli usendleleni
yokufumana ukuthula kwakhe.wC i,USomnini uthi: “Ngesikhatheso ngizakuba nguZimu emindeni yoke yakwa-Israyeli begodu izakuba babantu bami.”B,Itukuthelo evuthako yakaSomnini
angeze yahlehla angakafezi iinhloso zehliziywakhe.
Emalangeni ezako nizakuzwisisa.”7Ag,“Qalani, naso isiwuruwuru sakaSomnini!
Sikurhwanta kwetukuthelo kaSomnini,
iye, isivunguvungu esikhukhulako!
Sizakuvunguzela phezu kweenhloko zabakhohlakeleko.@w,Umrholabo uzakuba ngomunye wabo,
umbusabo uzakuvela hlangana nabo.
Ngizamtjhideza, yena asondele kimi
ngombana akakho ongagabaza
azibandameze kimi.
Nina nizakuba babantu bami,
mina ngibe nguZimenu.”
Kutjho uSomnini.?,Abantwababo bazakuba njengekadeni,
umphakathi wabo unzinziswe phambi kwami.
Ngizakuhlunguphaza boke ababagandelelako.$>A,Edorobheni nesigodlweni
kuzakuzwakala ukuthokoza
nomkhosi wehlokomo.
Ngizabandisa, abazukuncipha;
ngibenze bahlonitjhwe, bangabi ziinceku.l=Q,Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Qalani, sele ngizokutjhugulula ubujamo
bamatende kaJakopo,
ngibe nezwelo phezu kwamakhayakhe,
idorobho lizakuvuselelwa phezu kwequqwalo
isigodlo sinzinze endawenaso efaneleko.<<q,USomnini uthi:
“Ngizakubuyisa ikhokho encebeni lakho,
ngelaphe amancebakho,
ngombana bakubize ngolahlekileko,
bathi, ‘SeyiZiyoni nje enganamkhathaleli!’ ”n;U,Ngalokho-ke boke abakurhiribidelako,
bazakurhiribidelwa;
woke amanabakho,
okutjho elinye nelinye lawo,
azakusiwa ekuthunjweni;
labo abakuphangako bazakuphangwa
nalabo abakudlelezelako bazakudlelezelwa.”9:k,Maye umkhosi owuhlaba ngokurhayilwa kwakho!
Ubuhlungu bakho abelapheki
ngebanga lobukhulu becala lakho.
Iye, ngebanga lobunengi bezono zakho
ngenze lokhu kuwe.I9 ,Zoke iinthandwa zakho zikukhohliwe,
azikukhathaleli nakancani.
Mbala, ngikubethe iduma lesitha,
iye, isibetho sonelunya
ngombana icala lakho likhulu,
nezono zakho zinengi.e8C, Akakho omela indabakho;
akunasihlahla sokwelapha inceba,
akukho ukupholiswa kwakho.i7K, Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Ubuhlungu bakho Juda, abupholi,
inceba lakho alelapheki. 6 , USomnini uthi:
“Mbala, nginawe Jakopo kobana ngikusindise.
Ngizakuphelisa izizwe zoke
engikuhlakazele phakathi kwazo,
kodwana wena angisoze ngakuphelisa.
Angeze ngahlala ngingakubethi,
kodwana ngizakukhalima ngeswazi elincani.”5, USomnini uthi:
“Wena ncekwami Jakopo, ungabi nevalo;
ungapheli amandla wena Israyeli.
Qala, sele ngizokusindisa ukude
neenzukulwana zakho enarheni ezithunjwe kiyo.
UJakopo uzakubuya abe nokuthula, azigedle;
kungabi nomuntu ozamethusela.”s4_, kodwana uJakopo uzakulotjha uSomnini uZimakhe,
asebenzele uDavida ikosakhe
engizamvusela yona.”'3G,ngombana uSomnini, uMninimandlawoke uthi:
“Mhlokho ngizakwephula ijogi entanyenakhe,
ngidabule iimbopho zakhe;
amaphandle angeze asamsebenzisa,2,Maye liyasabeka ilangelo!
Alikho elizakufana nalo.
Lizakuba sikhathi sesizi kuJakopo,
kodwana uzakusindiswa kilo`19,Buzani bese niyaqala:
Indoda ingabeletha abantwana na?
Alo, kubayini ngibona enye nenye indoda enamandla
ibeke izandla zayo esiswini inga mfazi onemirhele,
ithe ngobusokazi obuphaphathekileko na?”k0O,iye, nakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Kuzwakele isililo sokwesaba,
ivalo, ingasi ukuthula.I/ ,Naka amezwi akhulunywa nguSomnini malungana no-Israyeli noJuda,O.,ngombana isikhathi siyeza lapha ngizakutjhugulula khona ubujamo babantu bami u-Israyeli noJuda bese ngibabuyisela enarheni engayinikela aboyisemkhulu kobana ibe lilifa labo.’ ” Kutjho uSomnini.t-a,“Nakhu okutjhiwo nguSomnini, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Tlola umsongo ngawo woke amezwi engiwakhulume kuwe9, o,Nanti ilizwi elafika kuJoromiya livela kuSomnini:<+q, ngalokho, nakhu-ke okutjhiwo nguSomnini: Qalani, sele ngizokuhlunguphaza uTjhemaya umNerhelamu kanye neenzukulwana zakhe. Akazukuba nomuntu omphilelako phakathi kwabantu abaseBhabheli begodu akazukubona ubuhle engizabenzela abantu bami ngombana uhlohlozele bona kuhlubukwe uSomnini.’ ” Kutjho uSomnini.a*;,“Thumela ilizwi kibo boke abathunjwa uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini mayelana noTjhemaya umNerhelamu: Ngebanga lokobana uTjhemaya uphorofide kuwe, nanyana bengingakamthumi, wakuwunga kobana wethembele emaleni,;)q,Nje-ke ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya lathi:S(,Umphristi uZefaniya wafunda incwadi le eendlebeni zomphorofidi uJoromiya.*'M,Angithi usithumele incwadi eBhabheli wathi: Kuzakuthatha isikhathi eside; nje-ke yakhani iinkumba nihlale kizo; tjalani iimvande nigome iinthelo zakhona.’ ”\&1,Alo, kubayini ungazange ukhalime uJoromiya we-Anatothi ozenza umphorofidi kuwe na?g%G,‘NguSomnini ngokwakhe okwenze umphristi esikhundleni somphristi uJehoyada ukuze kube nabatjheji ethempelini lakaSomnini abazokulawula woke umuntu ohlanyako ozenza umphorofidi, bamfake amakhamandela nesirholwani sesimbi.U$#,Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: “Nguwe ogunyaze incwadi ethunyelwe kibo boke abantu abaseJerusalema nakumphristi uZefaniya umsa kaMaseya nakibo boke abaphristi wathi,+#Q,Tjela uTjhemaya umNerhelamu lokhu:<"q,ngombana benze ubuhlola kwa-Israyeli bebahlobonga nabafazi babantu bekhabo, bakhuluma amala ebizweni lami ngingakabathumi. Ngimi owaziko nonobufakazi balokho.” Kutjho uSomnini.^!5,Okuzakwenzeka kibo kuzakusetjenziswa njengesithuko ngibo boke abathunjwa bakwaJuda abaseBhabheli. Bazakuthi, ‘Inga uSomnini angakwenza ube njengoTsedekhiya no-Arhabi abakhanzingwa yikosi yeBhabheli emlilweni’ +,Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli ngo-Arhabi umsa kaKholaya kanye noTsedekhiya umsa kaMaseya, abaphorofida amala kini ngebizo lami: “Qalani, sele ngizobanikela kuNebukadiretsari ikosi yeBhabheli, yena-ke uzababulalela phambi kwamehlwenu.uc,“Ngalokho-ke, yizwani ilizwi lakaSomnini noke nina bathunjwa engibasuse eJerusalema ngabasa eBhabheli.”A{,ngombana azange balalele amezwami.” Kutjho uSomnini. “Iye, amezwi engibathumele wona ngeenceku zami abaphorofidi imini yoke. Nani bathunjwa azange ningilalele.” Kutjho uSomnini.mS,Ngizabagijimisa ngesabula, ngendlala nangamatshwenyeko bengibenze babe sisethuso kiyo yoke imibuso yephasi bebabe sithuko nesimanga, iye, into yokurarekelwa neyokurhubutjhwa hlangana nazo zoke izizwe lapha ngizabaqotjhela khonaD,iye, uSomnini uMninimandlawoke uthi: Qalani, sele ngizokuthumela isabula, indlala namatshwenyeko hlangana nabo begodu ngizabenza bafane namakhiwani abolileko, asele amambi, angasagomeki.>u,kodwana nakhu okutjhiwo nguSomnini ngekosi ehlezi esihlalweni sobukhosi bakaDavida kanye nakibo boke abantu abasedorobheneli, abantu bekhenu abangazange bakhambe nani ekuthunjweni,F,Nina nithe, ‘USomnini usivusele abaphorofidi eBhabheli,’^5,Ngizakwenza bona ningifumane.” Kutjho uSomnini. “Ngizakutjhugulula ubujamo benu.Y+, Naningifunako nizangifumana nakube ningitjhisakalela ngeenhliziyo ezipheleleko.K, Yeke nizangibiza, nize nizokuthandaza kimi, nje-ke ngizanilalela.5, Mbala, mina ngiyawazi amahlelo enginawo ngani.” Kutjho uSomnini. “Amahlelo wehlalohle ingasi wokumbi; iye, amahlelo wokunipha ingomuso nethemba.*M, Nakhu-ke okutjhiwo nguSomnini: “Nasele iBhabheli iqede iminyaka ematjhumi alikhomba, ngizanitjheja ngifeze isithembiso sami somusa, nginibuyisele endaweni le.b=, Mamala kwaphela abakuphorofida kini ngebizo lami. Azange ngibathume.” Kutjho uSomnini.O,Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: “Ningavumi ukukhohliswa baphorofidi nezangoma eziphakathi kwenu. Ningalaleli ababhudangi enibakhuthaze kobana babhudange.!,Godu funani ihlalohle yedorobho enginise kilo ekuthunjweni. Lithandazeleni kuSomnini ngombana nalinehlalohle, nani nizakuba nehlalohle.”E,Thathani abafazi nibelethe amadodana namadodakazi. Thathelani amadodanenu abafazi nendise namadodakazenu ukuze nabo babelethe amadodana namadodakazi. Yandani ngesibalo lapho, ninganciphi.V%,“Yakhani iinkumba nihlale lapho. Tjalani iimvande nigome iinthelo zakhona.,Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli kibo boke labo engabathatha eJerusalema ngabasa ekuthunjweni eBhabheli:;o,Incwadi leyo yathunyelwa ngo-Elasa umsa kaTjhafani noGemariya umsa kaRhilikhiya abathunywa nguTsedekhiya ikosi yakwaJuda ekosini uNebukadinetsari eBhabheli. Beyifundeka bunjesi:I  ,Wathumela incwadi le ngemva kobana kususwe eJerusalema ikosi uKoniya, indlovukazi neenkhulu zesigodlo, abarholi bakwaJuda nebeJerusalema, abososino kanye nabakhandisimbi, basiwa ekuthunjweni.i  M,Naka amezwi wencwadi umphorofidi uJoromiya ayithumela aseJerusalema iya kubaphathi abasala ekuthunjweni kanye nakubaphristi, abaphorofidi nabo boke abantu uNebukadinetsari abathatha eJerusalema wabasa ekuthunjweni eBhabheli.V %,Enyangeni yekhomba emnyakeni wona lowo, umphorofidi uRhananiya wahlongakala. 7,Ngalokho-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Sengizakususa endawenakho. Khona nonyaka nje uzokufa ngombana uhlohlozele bona kuhlubukwe uSomnini.’ ”. U,Yeke umphorofidi uJoromiya wathi kumphorofidi uRhananiya: “Lalela lapha wena Rhananiya! USomnini akakakuthumi, kodwana wena uyenge isizwesi kobana sethembe amala.,Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Ngizakubeka ijogi lesimbi eentanyeni zazo zoke izizwezi ukuze zisebenzele uNebukadinetsari ikosi yeBhabheli, iye, zizamsebenzela begodu ngizamnikela ngitjho neenlwana zommango.’ ”&E, “Khamba ufese utjele uRhananiya bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Wephule iinkeyi zesigodo, kodwana esikhundleni sazo ngizokwenza iinkeyi zesimbi.’, Kwathi bona umphorofidi uRhananiya ephule isikeyi entanyeni yomphorofidi uJoromiya, ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya godu lathi: , wathi phambi kwabantu boke: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Ngaleyondlela ngizakwephula ijogi lakaNebukadinetsari, ikosi yeBhabheli eentanyeni zazo zoke izizwe eminyakeni emibili yoke swana.’ ” Ngemva kwalokho umphorofidi uJoromiya wangena indlela.`9, Yeke umphorofidi uRhananiya wasusa isikeyi entanyeni yomphorofidi uJoromiya wasephula,#, Kodwana umphorofidi ophorofida okuhle uzakwaziwa njengomphorofidi othunywe nguSomnini ngeqiniso, nakube iimphorofido zakhe ziyazaliseka.”3_,Emihleni yaphambilini abaphorofidi abakhambe phambi kwami nawe baphorofida ngepi, ngehlekelele nangamatshwenyeko phezu kwamazwe amanengi ngokujamelana nemibuso emikhulu.c?,Nokho-ke lalela nanti ilizwi engizolitjho eendlebeni zakho naphambi kwabantwaba boke nje.K,wathi: “Amen! Inga uSomnini angenza njalo! Iye, inga uSomnini angazalisa amezwi wesiphorofido sakho ngokubuyisa endaweni le ipahla yethempeli lakaSomnini eBhabheli kanye nabo boke abathunjwa.',Nje-ke umphorofidi uJoromiya waphendula umphorofidi uRhananiya phambi kwabaphristi nabo boke abantu ebegade bajame ngethempelini lakaSomnini,R~,Godu ngizakubuyisela endaweni le uKoniya umsa kaJehoyakhimu ikosi yakwaJuda kanye nabo boke abathunjwa bakwaJuda abaya eBhabheli ngombana ngizakwephula ijogi lekosi yeBhabheli.’ ” Kutjho uSomnini.5}c,Eminyakeni emibili yoke swana, ngizakubuyisela endaweni le yoke ipahla yethempeli lakaSomnini eyasuswa endaweni le nguNebukadinetsari ikosi yeBhabheli wayisa eBhabhelapho.y|k,“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Ngizakwephula ijogi lekosi yeBhabheli.{ ,Enyangeni yesihlanu emnyakeni wona lowo, okumnyaka wesine wokubusa kwakaTsedekhiya ikosi yakwaJuda bengingethempelini lakaSomnini, umphorofidi uRhananiya umsa ka-Azuri obegade avela eGibiyoni, wangitemeleja ngiphambi kwabaphristi nabantu boke, wathi:)zK,‘Izakuthwalwa isiwe eBhabheli, ihlale lapho bekufike isikhathi lapha ngizayitjheja khona. Yeke ngizayenyula ngiyibuyisele endaweni le.’ Kutjho uSomnini.”3y_,iye, nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli mayelana nepahla etjhiywe ngethempelini lakaSomnini, esigodlweni sekosi yakwaJuda nangeJerusalema,[x/,koke uNebukadinetsari ikosi yeBhabheli angazange akuthathe lokha nathatha uKoniya umsa kaJehoyakhimu ikosi yakwaJuda eJerusalema amusa ekuthunjweni eBhabheli kanye nabo boke abosaziwako bakwaJuda neJerusalema,Cw,ngombana nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke mayelana neensika zethempeli, ibhada ekulu ekhethekileko, iinjamiso zezitja zokuhlambela kanye nenye ipahla etjhiywe ngedorobheneli,pvY,Nakube babaphorofidi mbala begodu banelizwi lakaSomnini, khona-ke abancenge uSomnini uMninimandlawoke kobana ipahla esele ngethempelini lakaSomnini, esigodlweni sekosi yakwaJuda kanye neJerusalema, ingeze yathathwa isiwe eBhabheliqu[,Ningabalaleli. Nanisebenzela ikosi yeBhabheli, nizakuphila. Kubayini kumele idorobheli libe marubhi na?ytk,Yeke mina Joromiya ngatjela abaphristi nabo boke abantwaba bonyana uSomnini uthi: “Ningalaleli abaphorofidi abathi kini, ‘Msinyana izitja zethempeli lakaSomnini zizakuthathwa eBhabheli zibuyiswe.’ Mamala kwaphela abakuphorofida kini!0sY,USomnini uthi, ‘Abakathunywa ngimi. Nakungibo baphorofida amala ebizweni lami. Ngalokho ngizaniqotjha nibhubhe, nina kanye nabaphorofidi abaniphorofidakwabo.’ ”vre,Ningalaleli amezwi wabaphorofidi abathi kini ningasebenzeli ikosi yeBhabheli ngombana baniphorofida ngamala..qU, Uzakuthi ufelani wena nabantu bakho ngesabula, ngendlala nangamatshwenyeko njengombana uSomnini athe uzawehlisela esizweni esingeze sasebenzela ikosi yeBhabheli na?Np, Mina Joromiya ngakhuluma noTsedekhiya ikosi yakwaJuda ngawo woke amezwi la, ngathi: “Nanifaka intamenu ngaphasi kwejogi lekosi yeBhabheli, niyisebenzele kanye nabantu bayo, khona-ke nizakuphila.4oa, Kodwana isizwe esizakufaka intamo yaso ngaphasi kwejogi lekosi yeBhabheli siyisebenzele, ngizasinzinzisa enarhenaso kobana silime besihlale lapho. Kutjho uSomnini.’ ”hnI, Baphorofida amanga kini ukuze nisuswe endawenenu niye kude. Ngalokho ngizaniqotjha benibhubhe.!m;, Yeke ningalaleli abaphorofidi benu, izangoma, abahlathululi bamabhudango, izanusi namkha abaloyi benu abanitjela bathi: Anizukulotjha ikosi yeBhabheli!"l=,Nakube kukhona isizwe nanyana umbuso ongafuni ukusebenzela uNebukadinetsari ikosi yeBhabheli, namkha ongafuni ukuthwala ijogi lekosi yeBhabheli, ngizakuhlunguphaza isizweso ngesabula, ngendlala nangamatshwenyeko, kufikela lapha ngisirhayila khona ngesandla sakhe. Kutjho uSomnini.Hk ,Zoke izizwe zizamsebenzela yena nendodanakhe kanye neenzukulwana zakhe bekufike isikhathi senarhakhe ngitjho nesakhe isikhathi. Izizwe ezinengi namakhosi anamandla azamsebenzela enarhenakhe.!j;,Iye, mina nginikele zoke iinarha zenu esandleni sencekwami uNebukadinetsari, ikosi yeBhabheli. Ngitjho neenlwana zommango ngizazenza bona zimsebenzele.*iM,Mina ngenza iphasi nabantu balo kanye neenlwana ezikilo ngamandlami amakhulu nangengalwami eluliweko. Lokho ngikunikela nanyana ngubani engimbona alungile kimi.h1,Bayale bonyana bakhulume kubaphathi babo bona uSomnini, uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli uthi, ‘Tjelani abaphathi benu nakhu okulandelako: g9,Thumela ezinye ekosini ye-Edomu, yeMowabi neyama-Amoni, yeTire neyeTsidoni ngesandla sabazenda ebagade beze kuTsedekhiya, ikosi yakwaJuda eJerusalema.~fu,Nakhu okwatjhiwo nguSomnini kimi: “Zenzele iindrobho neenkeyi bese ubeka iinkeyi ezimbili nesidrobho entanyenakho.e ,Emnyakeni wesine wokubusa kwakaTsedekhiya umsa kaJosiya ikosi yakwaJuda, kwafika nanti ilizwi kuJoromiya libuya kuSomnini:~du,U-Arhikhamu umsa kaTjhafani wasekela uJoromiya, ngalokho uJoromiya azange anikelwe ezandleni zabantu kobana abulawe.c,Bakhupha u-Uriya eGibhide bamletha ekosini uJehoyakhimu owambulala ngesabula. Isidumbu sakhe saphoselwa lapha kulahlelwa abantukazana.)bw,Kodwana ikosi uJehoyakhimu yathumela amadoda eGibhide. Bekungu-Elinatani umsa ka-Akibori akhambisana namanye amadoda..aU,Lokha ikosi uJehoyakhimu nazo zoke iingorho kanye neenkhulu zakhe nabezwa amezwakhe, yafuna ukumbulala. Kodwana u-Uriya wakuzwa lokho, wesaba bewabalekela eGibhide.X`),(Godu kwakukhona omunye umuntu okungu-Uriya umsa kaTjhemaya weKiriyathi-Jeyarimu owaphorofida ebizweni lakaSomnini. Waphorofida ngokufanako ngokujamelana neJerusalema nekwaJuda njengombana kwenze uJoromiya._-,“Alo, uHezekhiya ikosi yakwaJuda kanye nabo boke abantu bakwaJuda bambulala na? UHezekhiya azange esabe uSomnini abe ancancabeze na? Angithi uSomnini wazisola ngehlekelele ebegade athe uzayehlisela phezu kwabo? Thina-ke sibeka ipilwethu engozini eyesabekako ngalokhu!”^-,“UMika weMoretjheti waphorofida emihleni kaHezekhiya ikosi yakwaJuda, watjela boke abantu bakwaJuda bonyana uSomnini uMninimandlawoke uthi,
“ ‘IZiyoni izakulinywa njengesimu,
iJerusalema lizakuba liqubi leququ,
kuthi intatjana yethempeli ibe lihlathi.’F],Abanye babaphathi benarha basikima bathi emkhambathini woke:*\M,Yeke iinkhulu nabo boke abantu bathi kubaphristi nabaphorofidi: “Umuntu lo akukameli bonyana agwetjelwe ukufa. Ukhulume nathi ngebizo lakaSomnini uZimethu.”[},Kodwana nazi-ke bonyana naningibulalako, nizazehlisela umlandu weengazi ezimsulwa phezu kwenu naphezu kwedorobheli kanye nakubahlali balo ngombana kuliqiniso bonyana uSomnini nguye ongithume kini kobana ngikhulume woke amezwi la eendlebeni zenu.”KZ,Nakungimi yena, ngisezandleni zenu, ningazenzela umathanda ngami.$YA, Nje-ke, lungisani iindlela zenu kanye nezenzo zenu bese nilalela uSomnini uZimenu. Khona-ke uSomnini uzazisola ngehlekelele athe uzayehlisela phezu kwenu.4Xa, UJoromiya wathi kizo zoke iinkhulu nebantwini boke: “USomnini ungithume kobana ngiphorofide ngokujamelana nethempeleli kanye nedorobheli ukuya ngakho koke enikuzwileko.KW, Yeke abaphristi nabaphorofidi bathi eenkhulwini nakibo boke abantu: “Umrhali lo kumele agwetjelwe ukufa ngombana uphorofide ngokujamelana nedorobheli njengombana nizizwele ngeendlebe zenu!”5Vc, Lokha iinkhulu zakwaJuda nazizwa ngalokho, zakhuphuka zisuka esigodlweni zaya ethempelini lakaSomnini zahlala ebungenweni besango lethempeli lakaSomnini okuthiwa yiMutjha.XU), Kubayini uphorofide ebizweni lakaSomnini kobana ithempeleli lizakufana neTjhilo nokobana idorobheli lizakuba marubhi lingasabi nabahlali?” Yeke boke abantu babungelela uJoromiya ngethempelini lakaSomnini.8Ti,Nasele uJoromiya aqedile ukukhuluma koke uSomnini amyale kobana akukhulume kibo boke abantu, abaphristi nabaphorofidi kanye nabantwabo bambhudungela bathi: “Uzokufa kokufa!wSg,Abaphristi nabaphorofidi kanye nabo boke abantu bezwa uJoromiya akhuluma amezwi la ngethempelini lakaSomnini.R},khona-ke ngizakwenza ikumba le ifane neTjhilo. Iye, ngizakwenza idorobheli libe sithuko sazo zoke izizwe zephasi.’ ”Q,begodu ningayeleli amezwi weenceku zami, okubaphorofidi engibathumele kini imini yoke naphezu kobana ningazange nilalele, P ,Yewuthi ebantwinabo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini: Nakube angeze nangilalela, ningakhambi emthethwenami engiwubeke phambi kwenu/OW,Kungenzeka alalele bese woke ayaphenduka eendleleni zawo ezimbi ukuze ngizisole ngobumbi ebengibuhlose ukubehlisela phezu kwawo ngebanga lezenzo zawo zobukhohlakali.uNc,Nakhu okutjhiwo nguSomnini: “Jama ngesirhodlweni sethempeli lakaSomnini ukhulume nawo woke amadorobho wakwaJuda eza ngethempelini lakaSomnini kobana adumise. Khuluma nawo woke, uwatjele amagama engikuyale ngawo, ungatjhiyi nelilodwa.yM m,Ekuthomeni kokubusa kwekosi uJehoyakhimu umsa kaJosiya ikosi yakwaJuda, kwafika ilizwi libuya kuSomnini lisithi:&LE,&Utjhiye idzaba lakhe njengebhubezi
ngombana inarhabo ibe libhudu
ngebanga lokuba nesihluku kwesabula,
nangebanga letukuthelo evuthako kaSomnini.\K1,%iye, imirhula ethulileko iyonakaliswa
ngebanga letukuthelo evuthako kaSomnini.pJY,$Yizwani isililo sabelusi
nokurhahlawula kwabanini bemihlambi!
USomnini wonakalisa amadlelwabo;VI%,#Abelusi bazakutlhoga ububalekelo
nabanini bemihlambi angeze baphunyurha.=Hs,"Lilani nina belusi, nirhahlawule!
Zibhudabhudeni emlotheni nina banini bemihlambi
ngombana amalangenu wokuhlaba aphelile!
Nizakuwa niphahlazeke njengesitja sekhethelo.BG},!Labo abamadlhwe nguSomnini mhlokho bazakunabela ukusuka emaphethelweni wephasi ukuya kamanye. Abazukulilelwa namkha babuthwe namkha babulungwe, kodwana bazakuba njengomsuqwa emasimini.BF}, Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Qalani, ihlekelele iphuma
ukusuka esizweni ukuya kesinye,
kuvuka isiwuruwuru esikhulu
ukusuka emajukujukwini wephasi!”:Em,itjhada lizakuzwakala epelazwe
ngombana uSomnini unesimangalo ngezizwe,
ugweba inyama yoke
begodu iinkhohlakali uzazinikelela ngesabula.’ ”
Kutjho uSomnini.PD,“Ngalokho wena Joromiya, uzakuphorofida kibo woke amezwi lawo begodu uthi kibo,
“ ‘USomnini uzakubhodla asekuphakameni,
akhulume ngelizwi lakhe asendawenakhe ecwengileko,
uzakubhodla khulu ngokujamelana nomzakhe;
arhuwelele njengalabo abagadanga amadiribe,
ngokujamelana nabo boke abahlali bephasini, C ,Qalani, ngithoma ukuletha ihlekelele phezu kwedorobho elibizwa ngami; alo, ningakghona njani nina ukubalekela isibetho na? Angeze nahlala ningabethwa ngombana ngiletha isabula ngokujamelana nabo boke abantu ephasinapha.’ Kutjho uSomnini uMninimandlawoke..BU,“Nakube abafuni ukwamukela ikapho esandleni sakho kobana basele, yeke uzakuthi kibo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke: Nakukusela khona, nizakusela!`A9,Yeke uSomnini wathi kimi: “Kumele uthi kizo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: Selani, nidakwe benihlanze, niwe beningasavuka ngebanga lesabula engiyithumela phakathi kwenu.’%@C,woke amakhosi wetlhagwini, kude neduze, ngokulandelana kwawo, nayo yoke imibuso yelizwe esebusweni bephasi.
Ngemva kwayo kuzakusela ikosi yeTjhetjhaki.T?!,woke amakhosi weZimri, woke amakhosi we-Elamu nawo woke amakhosi weMediya;Q>,woke amakhosi we-Arabhiya newecubevange yabantu abahlala erhalawumbeni;]=3,abantu beDedani, beTema, beBhuzi nabantu boke abagude iinhloko zabo eenhlafunyweni,f<E,woke amakhosi weTirosi, woke amakhosi weTsidoni namakhosi weligwini ngaphetjheya kwelwandle;4;c,abantu be-Edomu, beMowabi kanye nama-Amoni;E:,nabo boke abantu abayicubevange yakhona;
woke amakhosi wenarha ye-Utsi;
woke amakhosi wenarha yamaFilista, okutjho i-Atjhikheloni, iGaza, i-Ekhironi kanye nemisalela ye-Atjhidodi;T9!,uFaro ikosi yeGibhide, iinsebenzi zakhe, iinkhulu zakhe, boke abantu bakheD8,iJerusalema namadorobho wakwaJuda, amakhosi kanye neenkhulu zakhona kobana ngiwenze into yokukakamalelwa neyesithuko, into yokurarekelwa nokunikelela (njengombana kunjalo nanamhlanjesi);b7=,Yeke ngathatha ikapho esandleni sakaSomnini ngaseza zoke izizwe uSomnini angithume kizo:d6A,Zizakusela bezitherezele bese zidlharuma ngebanga lesabula engiyithumela hlangana nazo.”51,Ngalokho uSomnini uZimu wakwa-Israyeli wathi kimi: “Thatha ikapho yewayini le, okulilaka esandleni sami bese useza zoke izizwe engikuthuma kizo.43,Izizwe ezinengi namakhosi adumileko azakwenza amaKasidi abe makhoboka. Mina-ke ngizawakhokhela ngokuya ngezenzo kanye nemisebenzi yezandla zawo.”?3w, “Ngizakwehlisela phezu kwenarha leyo woke amagama engiwakhulume ngayo; iye, woke amagama wena Joromiya ozakuphorofida ngawo ngokujamelana nazo zoke izizwe nazakutlolwa emsongweni.T2!, Ngemva kokuphelela kweminyaka ematjhumi alikhomba, ngizakuhlunguphaza ikosi yeBhabheli kanye nesizwe sakhona ngebanga lecala labo; iye, inarha yamaKasidi ngizoyenza amarubhi wamlibe.” Kutjho uSomnini.z1m, Yoke inarha le izakuba marubhi nebhudu. Abantwaba bazakusebenzela ikosi yeBhabheli iminyaka ematjhumi alikhomba.%0C, “Ngizakususa phakathi kwabo itjhada lokujabula nokujekezela, ilizwi lomkhwenyana nephimbo lomlobokazi, itjhada lamatje wokugaya kanye nomkhanyo wesibani.@/y, qalani, sele ngizokuthumela bona kulandwe zoke iinkoro zetlhagwini, ngitjho nencekwami uNebukadiretsari ikosi yeBhabheli. Ngizaziletha enarheni le nakubahlali bayo kanye nebantwini boke abayizombileko. Ngizobarhayila nya bengibenze into yokurarekelwa nenarha le ibe libhudu namarubhi mlibe.” Kutjho uSomnini.l.Q,Ngalokho-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke: “Ngebanga lokungalaleli kwenu amezwami, -,USomnini uthi: “Khonapho azange ningilalele. Ngalokho ningithukuthelisile ngemisebenzi yezandla zenu nazibangela ukukhubala.”#,?,Ningadlhemadlhemi ngemva kwabosingazimu kobana nibalotjhe benibakhothamele. Ningangithukuthelisi ngemisebenzi yezandla zenu. Yeke angeze nganikhubaza.”o+W,lokha nabathi: “Phendukani khona nje, omunye nomunye wenu, nitjhiye indlelenu embi kanye nezenzo zenu zobukhohlakali, khona nizakuhlala enarheni uSomnini aninikele yona kanye nabokhokho benu kusukela ekadeni bekube nini nanini.*1,Nanyana uSomnini bekaseze anithumelela zoke iinceku zakhe okubaphorofidi, imini yoke, azange nilalele namkha nikotakote iindlebe zenu kobana nizwe|)q,Sele kuminyaka ematjhumi amabili nantathu ilizwi lakaSomnini lisiza kimi; iye, ukusukela emnyakeni wetjhumi nantathu wokubusa kwekosi uJosiya umsa ka-Amoni wakwaJuda bekube kunamhlanje. Bengilikhuluma kini imini yoke, kodwana azange nilalele.i(K,Umphorofidi uJoromiya walikhuluma kibo boke abantu bakwaJuda nakibo boke abahlali beJerusalema.f' G,Ngomnyaka wesine wokubusa kwekosi uJehoyakhimu umsa kaJosiya ikosi yakwaJuda, okumnyaka wokuthoma wokubusa kwakaNebukadiretsari ikosi yeBhabheli, kwafika ilizwi kumphorofidi uJoromiya malungana nabo boke abantu bakwaJuda.&, Ngizakuthumela isabula, indlala kanye namatshwenyeko phezu kwabo bebarhayilwe enarheni engabanikela yona kanye naboyise.”6%e, Ngizabenza babe sisethuso nento embi kiyo yoke imibuso yephasi, iye, into yokurhubutjhwa nesiga, into yesiphoqo nesithuweleliso kizo zoke iindawo lapha ngibaqotjhela khona.g$G,“ ‘Kodwana mayelana namakhiwani amambi angeze agomeka, ngizakwenza njalo ngoTsedekhiya ikosi yakwaJuda, iinduna zakhe kanye nayo yoke iJerusalema, abahlala endaweni le nabahlala enarheni yeGibhide.’ Kutjho uSomnini.$#A,Ngizabanikela ihliziyo ukuze bangazi bonyana nginguSomnini. Bazakuba babantu bami, nami ngibe nguZimabo ngombana bazakubuyela kimi ngeenhliziyo zabo zoke."},Amehlwami azabaqala ngesisa begodu ngizababuyisela enarheni le. Ngizabakha ngingabagirizi, ngizabatjala ngingabasiphuli. ?~I}}0|{zyxx-w/vv,ut_srqq?pp*nn"mmlkjjciichgg.ff*etdcccYba``_7^^O]:\[[[\ZZ5YXXrW VV)UTSSJRRgQlP`NNMLKKMJIIIH9GuG8FkEDCBBAu@\??>o==UJoromiya wathi: “Iye, uzokunikelwa esandleni sekosi yeBhabheli.”n U,%UJoromiya ngambala wagcina angaphakathi komphathamanzi ofulelweko. Ngemva kwesikhathi eside angapho,$A,%Zamthukuthelela uJoromiya, nje-ke zambetha zabe zamfaka ngekumbeni kaJonathani usosiba, ngelawini lapha abotjhwa khona. Bebenza ilawelo indawo yokuvalela.,%UJoromiya wathi: “Mamala lokho! Angihlubukeli kumaKasidi.” Kodwana uJiriya azange amlalele. Wambamba wamletha eenduneni./W,% Kodwana kwathi nafika esangweni iBhenjamini, umphathi wabalindi ebekuthiwa nguJiriya umsa kaTjhelemiya omsa kaRhananiya, wambamba wathi, “Uhlubukela kumaKasidi!”jM,% uJoromiya wahlosa ukutsomuka hlangana nabantu eJerusalema kobana aye esifundeni sakwaBhenjamini.Z-,% Ngemva kobana ibutho lamaKasidi liphumile eJerusalema ngebanga lebutho lakaFaro,2],% Ngitjho nanyana ningalihlula loke ibutho lamaKasidi anisahleleko, kusale amadoda alimele khulu kwaphela, enye nenye izakusikima etendeni layo itjhise idorobheli.’ ”,% “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Ningazikhohlisi, nidlumbane bonyana ngambala amaKasidi azakukhamba. Awa, angeze akhamba!]3,%Yeke amaKasidi azokubuya asahlele idorobheli. Azolithumba bekalitjhise ngomlilo.’\1,%“Nakhu okutjhiwo nguSomnini, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Tjelani ikosi yakwaJuda enithume bonyana nizokubuza kimi leyo nithi: Ibutho lakaFaro ebeliphume bona lizonisekela, lizokubuyela emuva enarhenalo eGibhide.H ,%Nje-ke ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya umphorofidi lathi:~,%Ibutho lakaFaro beliphumile eGibhide, nje-ke kwathi lokha amaKasidi ebegade avimbezele iJerusalema ezwe umbiko ngalo, asuka eJerusalema.q}[,%UJoromiya gade atjhaphulukile bona akhambakhambe hlangana nabantu ngombana ubegade angakabi ukuvalelwa.t|a,%Nanyana kunjalo ikosi uTsedekhiya yathumela uJehukali umsa kaTjhelemiya kuJoromiya umphorofidi, akhambisana nomphristi uZefaniya umsa kaMaseya kobana bethule naku umlayezo: “Ngiyakukhombela, akhe usithandazele kuSomnini uZimethu.”x{i,%Yena neenceku zakhe kanye nabantu bendawo azange bayelele amezwi kaSomnini awakhulume ngoJoromiya umphorofidi.z 3,%UTsedekhiya umsa kaJosiya wabekwa nguNebukadiretsari ikosi yeBhabheli kobana abe yikosi kwaJuda. Wabusa esikhundleni sakaKoniya umsa kaJehoyakhimu.y-,$ Yeke uJoromiya wathatha omunye umsongo wawunikela uBharurhu umtloli omsa kaNeriya. UJoromiya wabizela uBharurhu godu woke amezwi womsongo uJehoyakhimu ikosi yakwaJuda awutjhisa emlilweni. UBharurhu wawatlola njengombana anjalo. Kwaba namezwi amanengi afanako afakelelwako.yxk,$Ngizamhlunguphaza yena nabantwabakhe kanye neenceku zakhe ngebanga lecala labo. Ngizakwehlisela phezu kwabo kanye nabo boke abahlali beJerusalema nabantu bakwaJuda yoke ihlekelele engayimemezela phezu kwabo ngombana azange balalele.’ ”aw;,$Ngalokho-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini ngoJehoyakhimu ikosi yakwaJuda: Akazukuba namuntu ozakuhlala esihlalweni sobukhosi sakaDavida. Isidumbu sakhe sizakulahlwa, sitjhiswe lilanga emini, silale isithwathwa ebusuku.jvM,$Mayelana noJehoyakhimu ikosi yakwaJuda yithi uSomnini uthi, ‘Wena utjhise umsongo loya ngokubuza bona kubayini uBharurhu atlole kobana ngambala ikosi yeBhabheli izakuza ibhubhise inarha le bese isuse abantu neenlwana kiyo.u,$“Thatha omunye umsongo godu utlole kiwo woke amezwi ebegade atlolwe kewokuthoma otjhiswe nguJehoyakhimu ikosi yakwaJuda.t5,$Ngemva kobana ikosi itjhise umsongo omumethe amezwi uBharurhu ebegade awatlole ngokubizelwa nguJoromiya, ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya lathi:Ms,$Yayala uJerarhimiyeli ikosana, uSeraya umsa ka-Azriyeli kanye noTjhelemiya umsa ka-Abidiyeli kobana bayokulanda uBharurhu umtloli kanye noJoromiya umphorofidi. Kodwana uSomnini begade abafihlile.ry,$Ngitjho nanyana u-Elinatani, uDelaya noGemariya bakhombela ikosi bonyana ingatjhisi umsongo lowo, azange beyibalalele.q ,$Ikosi nazo zoke iinceku ezezwa koke lokhu azange bezikhombise ukwesaba kangangobana azange bezidabule ngitjho nezambatho zazo.Dp,$Bekuthi njalo uJehudi angafunda amarhemo amathathu namkha amane womsongo, ikosi iwadabule ngomukhwa womtloli bese iwaphosele eziko, kufikela lapha kutjha khona woke umsongo emlilwenapho.goG,$Begade kuyinyanga yethoba, ikosi ihlezi ngelawini lebusika, umlilo uvutha eziko phambi kwayo.Bn},$Ikosi yathumela uJehudi kobana ayokuthatha umsongo, yeke uJehudi wawuthatha ngelawini laka-Elitjhama usosiba, weza nawo ekosini wafese wayifundela, zoke iinduna zesigodlo ziyiphahlile.m{,$Ngemva kobana balonde umsongo ngelawini laka-Elitjhama usosiba, baya ekosini ngesirhodlweni sesigodlo, bayibikela koke.ulc,$Yeke iinduna zathi kuBharurhu: “Wena noJoromiya khambani niyokubhaca. Ningatjeli muntu kobana nikuphi.”mkS,$UBharurhu wathi: “Wangibizela woke amezwi la, mina-ke ngawatlola khonokho ngomsobo emsongweni.”tja,$Nje-ke babuza uBharurhu bathi: “Akhese usitjele, kuze njani bonyana utlole woke amezwi womlomakhe la?”i%,$Kwathi lokha nabezwa woke amezwi lawo baqalana ngokwesaba, bathi omunye komunye: “Nakanjani kumele sibikele ikosi ngawo woke amezwi la.”dhA,$Bathi kuye: “Hlala phasi, usifundele umsongo lowo.”
Yeke uBharurhu wabafundela-ke.kgO,$zoke iinduna zathumela uJehudi umsa kaNetaniya omsa kaTjhelemiya umsa kaKutjhi kobana athi kuBharurhu: “Letha umsongo ofundele abantu kiwo lowo bese nawe uyeza.” Yeke uBharurhu umsa kaNeriya wanqomba kibo aphethe umsongo.af;,$ Ngemva kobana uMikaya abatjele koke akuzwe lokha uBharurhu nafundela abantu emsongweni,e,$ wehlela esigodlweni lapha bekuhlezi khona zoke iinduna elawini lakasosiba wombuso. U-Elitjhama usosiba loyo, uDelaya umsa kaTjhemaya, u-Elinatani umsa ka-Akibori, uGemariya umsa kaTjhafani, uTsedekhiya umsa kaRhananiya kanye nazo zoke iinduna ezinye bezilapho.gdG,$ Lokha uMikaya umsa kaGemariya omsa kaTjhafani nezwa woke amezwi kaSomnini afundwe emsongweni,cy,$ UBharurhu wafundela abantu amezwi kaJoromiya emsongweni ngethempelini lakaSomnini. Wafunda lokho aselawini lakaGemariya umsa kaTjhafani usosiba. Ilawelo belisesirhodlweni esingaphezulu ebungenweni besango lethempeli lakaSomnini okuthiwa yiMutjha.~bu,$ Ngenyanga yethoba yomnyaka wesihlanu wokubusa kwakaJehoyakhimu umsa kaJosiya ikosi yakwaJuda, kwamenyezelwa isikhathi sokuzila ukudla phambi kwakaSomnini kibo boke abantu eJerusalema, okutjho abahlali kanye nalabo ebebabuya emizaneni yakwaJuda.a',$Ngambala uBharurhu umsa kaNeriya wenza koke uJoromiya umphorofidi amtjela bonyana akwenze: Wafunda ngethempelini amezwi kaSomnini emsongweni.k`O,$Mhlamunye bangendlala iinghonghoyilo zabo kuSomnini; iye, mhlamunye omunye nomunye wabo angatjhuguluka endlelenakhe yobukhohlakali ngombana itukuthelo nokusilingeka uSomnini akhuluma ngakho phezu kwabantwaba, kukhulukhulu.”{_o,$Nje-ke, wena khamba uyokufundela abantu woke amezwi kaSomnini owatlole emsongweni njengombana bengikubizela wona. Afunde azwakale ngethempelini lakaSomnini ngelanga lokuzila ukudla; iye, ngitjho nebantwini boke bakwaJuda ababuya emizanenabo.l^Q,$UJoromiya wayala uBharurhu wathi: “Ngiliyiwe, angikavunyelwa ukungena ngethempelini lakaSomnini.1][,$Yeke uJoromiya wabiza uBharurhu umsa kaNeriya. UJoromiya gade abizela uBharurhu woke amezwi uSomnini awakhulume kuye, yena-ke awatlole emsongweni njengombana abizelwa.R\,$Mhlamunye ikumba yakwaJuda izakuyelela yoke ihlekelele enginqophe ukuyenza phezu kwayo ukuze omunye nomunye wabo atjhuguluke endlelenakhe yobukhohlakali bese ngicolela icala labo kanye nesono sabo.”Q[,$“Thatha umsongo utlole kiwo woke amezwi engiwakhulume kuwe mayelana no-Israyeli, uJuda kanye nazo zoke ezinye izizwe kusukela ngesikhathi engakhuluma ngaso kuwe nakusabusa uJosiya bekube namhlanje.~Z w,$Ngomnyaka wesine kaJehoyakhimu umsa kaJosiya ikosi yakwaJuda, kwafika nanti ilizwi kuJoromiya livela kuSomnini lathi:Y5,#ngalokho-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini, uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: UJonadaba umsa kaRekabi akasoze atlhoga umuntu ongangilotjha.’ ”}Xs,#Yeke uJoromiya wathi esiqhemeni samaRekabi: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Njengombana nilalele umyalo womsunguli wesiqhema senu, uJonadaba benabulunga yoke imiyalwakhe begodu nenza koke athe nikwenze,)WK,#“ ‘Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: Lalelani, sele ngizokwehlisela uJuda nabo boke abahlala eJerusalema yoke ihlekelele engayikhuluma phezu kwabo ngombana ngakhuluma nabo kodwana azange bangilalele, ngababiza kodwana azange basabele.’ ”V%,#Abalandeli bakaJonadaba umsa kaRekabi babulunge umyalo abawunikelwa msunguli wesiqhema sabo, kodwana nakubabantwaba bona azange bangilalele.WU',#Ngathumela abaphorofidi okuziinceku zami imini yoke kini kobana bathi: Omunye nomunye wenu akatjhuguluke eendleleni zakhe zobukhohlakali bese nilungise nezenzo zenu, ningadlhemadlhemi ngemva kwabosingazimu kobana nibalotjhe. Khona-ke nizakuhlala endaweni engininikela yona kanye naboyihlo. Kodwana azange niyelele namkha ningilalele.T,#UJonadaba umsa kaRekabi wayala abalandeli bakhe kobana bangaseli iwayini. Nje-ke umyalo lowo bawugcinile. Bekube namhlanje abaliseli iwayini ngombana balalela umyalo womsunguli wesiqhema sabo. Mina ngikhulume nani imini yoke kodwana khonapho azange beningilalele.JS ,# uSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli uthi: “Khamba uyokubuza abantu bakwaJuda kanye nabantu beJerusalema uthi, ‘Anizukufunda isifundo bese nilalela amezwami na? Kutjho uSomnini.3Ra,# Ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya lathiPQ,# Kodwana lokha uNebukadiretsari ikosi yeBhabheli nayivimbezela inarha le, thina sathi, ‘Nambani siye eJerusalema sibalekele ibutho lamaKasidi nama-Aramu.’ Kungalokho silokhu siseJerusalemapha.”mPS,# Sihlezi ematendeni begodu silalele ngokuzeleko koke esakuyalwa msunguli wesiqhema sethu, uJonadaba.iOK,# namkha akhe iinkumba kobana ahlale kizo begodu azange sibe nesidiribe, amasimu ngitjho nembewu.@Ny,#Nje-ke, silalele koke umsunguli wesiqhema sethu, uJonadaba umsa kaRekabi, asiyale ngakho. Ngalokho akakho phakathi kwethu, ebafazini bethu ngitjho nemadodanenethu okhe wasela iwayini`M9,#Godu ningakhi iinkumba, nitjale imbewu namkha nibe banini besidiribe. Ningalingi nenze ngitjho nakunye kwalokho, kodwana kumele nihlale ematendeni njalo ukuze niphile isikhathi eside enarheni eniziinkhambi kiyo.’>Lu,#Kodwana baphendula bathi: “Thina asiseli iwayini ngombana umsunguli wesiqhema sethu, uJonadaba umsa kaRekabi wasiyala wathi, ‘Ningaseli iwayini nina ngitjho neenzukulwana zenu. K ,#Yeke ngabeka izitja ezizele iwayini kanye neenqoko phambi kwabantu besiqhema samaRekabi ngathi kibo: “Selani nanto iwayini.”QJ,#Ngabasa ngethempelini lakaSomnini, ngabangenisa ngelawini lamadodana kaRhanani umuntu kaZimu, umsa kaYigidaliya. Gade kuseqadi kwelawu leenduna ebelingehla kwelakaMaseya umsa kaTjhalumu umlindisango.I,#Yeke ngakhamba ngayokuthatha uJazaniya umsa kaJoromiya omsa kaRhabatsiniya, abafowabo, abalandeli bakhe boke nesiqhema soke samaRekabi.%HC,#“Khamba uye ebantwini besiqhema samaRekabi ubameme kobana beze kelinye lamalawu angeqadi kwethempeli lakaSomnini bese ubanikela iwayini kobana basele.”G ,#Nanti ilizwi elafika kuJoromiya livela kuSomnini ngesikhathi sokubusa kwakaJehoyakhimu umsa kaJosiya ikosi yakwaJuda, lathi:XF),"Iye, uSomnini uthi, ‘Ngizokhupha umyalo, ngibuyise ibutho edorobheneli. Lizakulwa nalo, lilithathe bese liyalitjhisa. Ngizakwenza amadorobho wakwaJuda abe libhudu ukuze kungabi namuntu ohlala kiwo.’ ”GE,"“ ‘Ngizokunikela uTsedekhiya ikosi yakwaJuda kanye neenduna zakhe ezitheni zabo, ezandleni zalabo abazumana nepilwabo nezandleni zebutho lekosi yeBhabheli esele isukile edorobheneli.’D1,"ngizabanikela ezandleni zezitha zabo nezandleni zalabo abazumana nepilwabo. Iindumbu zabo zizakuba kukudla kweenyoni zomkayi neembandana zommango.C,"Iinduna zakwaJuda nezeJerusalema, iinkhulu zesigodlo, abaphristi kanye nabo boke abantu benarha abakhamba hlangana nezitho zekunzana,CB,"‘Abantu abephule isivumelwano sami ngokungalandeli imibandela yesivumelwano abasenze phambi kwami, ngizabenza njengekunzana abayihlahlele phakathi bese bakhamba hlangana nezitho zayo.RA,"“Ngalokho-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Nina azange ningilalele kobana omunye nomunye amemezele itjhaphuluko yabafowabo nabantu bekhabo. Yeke, gadesi nginimemezelela itjhaphuluko, iye, itjhaphuluko yokobana ngininikelele ngesabula, ngamatshwenyeko nangendlala, nibe sisethuso kiyo yoke imibuso yephasi.’ Kutjho uSomnini.^@5,"Kodwana senihlanukile nasilaphaza ibizo lami; iye, omunye nomunye wenu uhlanukile wabuya godu wathatha amakhoboka namakhobokakazi ebeniwatjhaphulule ngokuthanda kwawo. Niwakatelele kobana abe makhobokenu godu.’K?,"Mhlapha nje nina nitjhugulukile nabe nenza okufaneleko phambi kwami: Omunye nomunye wenu umemezele itjhaphuluko emuntwini wekhabo. Nenze nesivumelwano phambi kwami ngethempelini elibizwa ngami.p>Y,"Njalo emnyakeni wekhomba omunye nomunye wenu kumele atjhaphulule umfowabo omHebheru ozithengise kini. Ngemva kobana akusebenzele iminyaka esithandathu, kumele umtjhaphulule. Kodwana-ke aboyihlo azange bangilalele namkha banginake.=7," “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Mina ngenza isivumelwano naboyihlo lokha nangibakhupha eGibhide ekumbeni yobukhoboka, ngathi:;<q," Nje-ke ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya lathi:;+," Kodwana ngemva kwalokho bahlanuka, babuya godu bathatha amakhoboka ebebawatjhaphululile bawakatelela kobana abe makhoboka namakhobokakazi godu.D:," Yeke zoke iinduna kanye nabantu abangena esivumelwanenesi bavuma bonyana bazakutjhaphulula amakhoboka namakhobokakazi nokobana angeze basawabophelela. Bavumelana, nje-ke bawatjhaphulula.91," okutjho bona woke umuntu begade afanele atjhaphulule amakhoboka namakhobokakazakhe wamaHebheru. Akakho obegade afanele abophelele umfowabo omJuda.)8K,"Ilizwi lafika kuJoromiya livela kuSomnini ngemva kobana ikosi uTsedekhiya yenze isivumelwano nabo boke abantu eJerusalema ukumemezela itjhaphuluko yamakhoboka,V7%,"lokha ibutho lekosi yeBhabheli nabegade lisilwa neJerusalema kanye namanye amadorobho wakwaJuda ebegade asajamile, okuyiLakitjhi ne-Azekha. La ngiwo wodwa amadorobho anemithangala ebegade asasele kwaJuda.`69,"Yeke umphorofidi uJoromiya watjela uTsedekhiya ikosi yakwaJuda koke lokho eJerusalema,5!,"uzakuhlongakala ngokuthula. Njengombana abantu batjhisela aboyihlo iinthako nabahlongakeleko, okumakhosi waphambilini akwandulelako, ngokunjalo nawe bazakutjhisela iinthako bebakulilele bathi: Maye ngekosethu! Mina ngokwami ngikutjhwile lokho.’ Kutjho uSomnini.” 4,"Kodwana nawulalela ilizwi lakaSomnini, wena Tsedekhiya, kosi yakwaJuda, nakhu okutjhiwo nguSomnini ngawe: Awuzukubulawa ngesabula;Y3+,"Nakunguwe, awuzukusinda emazitjhenayo, kodwana ngambala uzakubanjwa bese unikelwa esandleni sayo. Uzakubona ikosi yeBhabheli ngamehlwakho lawo begodu izakhuluma nawe ubuso nobuso. Nje-ke uzakusiwa eBhabheli.j2M,"“Nakhu okutjhiwo nguSomnini, uZimu ka-Israyeli, ‘Khamba uye kuTsedekhiya ikosi yakwaJuda ufese uyitjele bona uSomnini uthi: Qala, sele ngizokunikela idorobheli esandleni sekosi yeBhabheli, yona-ke izalibhubhisa ngomlilo.r1 _,"Lokha uNebukadiretsari ikosi yeBhabheli nalo loke ibutho lakhe kanye nayo yoke imibuso nabantu abasembusweni ongaphasi kwakhe nabasalwa neJerusalema nawo woke amadorobho alibhodileko, kwafika nanti ilizwi kuJoromiya livela kuSomnini:0,!khona-ke ngizakulahla iinzukulwana zakaJakopo noDavida incekwami begodu angeze ngakhetha ababusi emadodanenakhe kobana abuse phezu kweenzukulwana zaka-Abrahamu, u-Isaka noJakopo. Ngambala, ngizakutjhugulula ubujamo bazo bese ngiba nomusa kizo.’ ”/,!Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Nakube isivumelwano sami ngemini nangobusuku asikanzinzi, ngitjho nemiiso zezulu nephasi nazo azikanzinzi,H. ,!“Awukatjheji bonyana abantwaba bathini na? Bathi, ‘Le, mindeni emibili ekhethwe nguSomnini godu wabuye wayilahla!’ Nje-ke banyaza labo ekubabantu bami begodu abasabathathi njengesizwe.9-m,!Godu ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya lathi:?,w,!Ngizakwandisa iinzukulwana zakaDavida incekwami nezamaLevi abangisebenzelako kobana zingabaleki njengeenkwekwezi zomsehla begodu zingalinganiseki njengetjhwabatjhwaba yeligu.’ ”Q+,!khona-ke isivumelwano sami noDavida incekwami, nesivumelwano sami namaLevi okubaphristi abangisebenzelako, singephuka naso bese uDavida angasabi nesizukulwana esizakubusa esihlalweni sakhe sobukhosi.*1,!“Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Nange ningephula isivumelwano sami ngemini nangobusuku ukuze imini nobusuku bungasafiki ngesikhathi esibekiweko,4)c,!Ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya lathi:T(!,!nabaphristi abamaLevi angeze bahlulwa kukuba nomuntu ozakujama phambi kwami ngeenkhathi zoke kobana enze imihlabelo yokutjhiswa, atjhise iminikelo yeenthoro abe anikele nemihlabelo yetjhebiswano.’ ”',!“Ngambala, nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘UDavida angeze atlhoga umuntu ongahlala esihlalweni sobukhosi sekumba ka-Israyeli&-,!Emihleni leyo uJuda uzakusindiswa,
iJerusalema lizakuphila ngokuphepha.
Nanti ibizo elizakubizwa ngalo:
USomnini ukulunga kwethu.’"%=,!“ ‘Emihleni leyo nangesikhatheso,
ngizakwenza ingala yangokomthetho ihlume emndenini kaDavida,
izakwenza okulungileko nokufaneleko enarheni.$,!“USomnini uthi, ‘Qala isikhathi siyeza, lapha ngizakuzalisa khona isithembiso somusa ngekumba ka-Israyeli neyakaJuda.|#q,! Emizini esenarheni yeentaba, emizini yeTjhefela, emizini yangesewula, esifundeni sakwaBhenjamini, eendaweni ezimagegana neJerusalema nemadorobheni wakwaJuda, kuzakudlula godu imihlambi, izakudlula phambi kwaloyo oyibalako.’ Kutjho uSomnini.5"c,! “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Enarheni le elibhudu nenganamuntu namkha iinlwana, kuzakuba namadlelo kiwo woke amadorobhayo lapha abelusi bazakudlisa khona imihlambabo.!,! itjhada lokujabula nokuthaba, iphimbo lomkhwenyana nelomlobokazi kanye namaphimbo walabo abeza ngeengoma zokudumisa ethempelini lakaSomnini basithi,
“ ‘Thokozani uSomnini uMninimandlawoke,
ngombana uSomnini ulungile,
ukwethembeka kwakhe kujame isiphelani.
“ ‘Ngambala ngizakutjhugulula ubujamo benarha njengombana bebunjalo phambilini.’ Kutjho uSomnini. ,! “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Enarheni le eniyibiza bona ilibhudu begodu ayinabantu neenlwana, iye, enarheni le, okutjho emadorobheni wakwaJuda atjhiyiweko neendledlaneni zeJerusalema, lapha kunganabahlali, abantu neenlwana kuzakubuye godu kuzwakaleve,! Idorobheli lizakuba ligugu kimi nethabo lami; iye idumo nephazimulo ezizweni zoke zephasi ezizakuzwa ngabo boke ubuhle engizabenzela abantu bami lapho. Zizakwesaba bezithuthumele ngabo boke ubuhle nepumelelo engizayenzela idorobheli.’y,!Ngizabahlambulula kilo loke icala lesono abasenze kimi; iye, ngicolele woke amacala wezono neemphambeko abazenze kimi.Z-,!Ngizakutjhugulula ubujamo bakwaJuda nebakwa-Israyeli bengibakhe njengekuthomeni."=,!“ ‘Nokho ngizakubuyisa ikhokho nokupholiswa encebeni ledorobheli; iye, ngizakupholisa abantu bami. Ngizabakhela isibaya esiphephileko nesibukhoselo.c?,!‘AmaKasidi ayangena kobana alwe nalabo abhuruza iinkumba. Azakuzalisa iinkumbezo ngeendumbu zabantu engibarhayile ekuthukutheleni nekusilingekeni kwami. Ngifulathele idorobheli ngebanga labo boke ubukhohlakali babo.a;,!Iye, nakhu okutjhiwo nguSomnini, uZimu wakwa-Israyeli ngeenkumba ezingedorobheneli nangemakhiwo yamakhosi wakwaJuda ebhuruzwa kobana isetjenziswe njengesiviko sokujamelana neenqhubo abasahlelwa ngazo kanye nesabula,fE,!‘Nawungibizako, ngizakuphendula bengikutjele izinto ezikulu nezifihlakeleko ongazaziko.’zm,!“Nakhu okutjhiwo nguSomnini, yena owadala iphasi, uSomnini owalenza bewalinzinzisa, ibizo lakhe okunguSomnini,^ 7,!Ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya kwesibili lokha nasese ngesirhodlweni sabalindi:dA, ,“ ‘Iye, amasimu azakuthengwa ngesiliva phambi kwabofakazi, kutlolwe encwadini bese ivalwa ngesigibo. Lokhu kuzakwenziwa esifundeni sakwaBhenjamini, eendaweni ezimagegana neJerusalema, emadorobheni wakwaJuda, emizini esenarheni yeentaba, emizini yeTjhefela, nemizini yangesewula ngombana ngizakutjhugulula ubujamo babo.’ ” Kutjho uSomnini.yk, +Iindawo zizakuthengwa godu enarheni le enithi ilibhudu, ayinabantu namkha iinlwana ngombana inikelwe amaKasidi.9k, *“Ngambala, nakhu engikutjhoko mina Somnini, ‘Njengombana ngehlisele phezu kwabantwaba yoke ihlekelele ekulu le, ngokunjalo ngizakwehlisela koke okuhle engakukhuluma ngabo., )Kuzangenamisa ukubenzela okuhle begodu ngizabanzinzisa enarheni le ngokwethembeka, ngehliziyo nangomphefumulwami woke.’-, (Ngizakwenza isivumelwano sanini nanini nabo. Angeze ngalisa ukwenza ubuhle kibo begodu ngizabakhuthaza kobana bangesabe ukuze bangasangihlubuki., 'Ngizabanikela ubuhliziyonye, basebenzisane ukuze bahlale bangesaba, kube kuhle kibo nebantwaneni babo abeza ngemva kwabo.4c, &Bazakuba babantu bami nami ngibe nguZimabo.B}, %‘Ngambala ngizababuthelela kizo zoke iinarha lapha ngabaqotjhela khona ngetukuthelwami, ngobukhali bami nangelaka lami elikhulu. Ngizababuyisela enarheni le ngibaphilise ngokuphepha.Z-, $“Nje-ke nakhu engikutjhoko mina Somnini onguZimu wakwa-Israyeli ngedorobheli nina enithi ngalo, ‘ngebanga lesabula, indlala namatshwenyeko idorobheli linikelwe esandleni sekosi yeBhabheli’, iye, ngithi, , #Bakhe iindunduma zaboBhali emrhobeni weBheni-Hinomu bonyana benzele khona umhlabelo ngamadodana namadodakazabo kuMoleki okuyinto engingazange ngiyale ngayo ngitjho nemkhumbulweni azange kube khona kobana bangenza isinyenyisweso. Ngalokho benza bonyana uJuda one.V %, "Babeke iinyenyiso zabo ngethempelini elibizwa ngami, ngalokho balisilaphaza.  , !Bangifulathele, azange baqale ngakimi nanyana bengiseze ngibafundisa imini yoke, azange balalele namkha bamukele ifundiso leyo.W ', ngebanga labo boke ubumbi abantu bakwa-Israyeli nebakwaJuda abangithukuthelise ngabo, iye, bona, amakhosabo neenduna zakhona, abaphristi babo nabaphorofidi bakhona, abantu bakwaJuda nabahlali beJerusalema. , “Ukusukela mhla lakhiwako bekube gadesi, idorobheli lingivusele itukuthelo nokusilingeka kangangobana kumele ngilisuse phambi kwami  , “Abantu bakwa-Israyeli nebakwaJuda akunalitho abalenzileko ngaphandle kobumbi emehlwenami kusuka ebutjheni babo; ngambala, abantu bakwa-Israyeli akunalitho abalenzileko ngaphandle kokungithukuthelisa ngalokho okwenziwe zizandla zabo.” Kutjho uSomnini., AmaKasidi asahlela idorobheli azakungena ngaphakathi afese alithungelele ngomlilo. Azalitjhisa belibhusukele phasi kanye neenkumba lapha abantu batjhisela khona aboBhali itjhwalo phezu kwephahla bebaphahlele abosingazimu kobana bangivusele itukuthelo.#, Ngalokho, nakhu engikutjhoko mina Somnini: Qala, sele ngizokunikela idorobheli kumaKasidi nakuNebukadiretsari ikosi yeBhabheli ozalithumba.K, “NginguSomnini, uZimu wabantu boke. Kukhona okungibhalelako na?;q, Nje-ke ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya lathi:*M, Nanyana idorobho sele linikelwe esandleni samaKasidi, wena Somnini Somandla, uthe kimi, ‘Thenga indawo ngesiliva bese kube nabofakazi bokuthengiselana.’ ”Y+, Qala, kwakhiwe iinqabo eziqhube kobana kuthunjwe idorobho. Ngebanga lesabula, indlala namatshwenyeko, idorobho sele linikelwe esandleni samaKasidi alisahlelako. Okutjhwileko kwenzekile njengombana ubona nje.1[, Bangena bayithumba, kodwana azange bakulalele namkha balandele imithethwakho. Azange benze owabayala bonyana bakwenze. Nje-ke wehlisela yoke ihlekelele le phezu kwabo.a;, Ubanikele inarha owafunga kobana uzayinikela aboyise. Iye, inarha egeleza ibisi neliju.-, Ukhuphe abantu bakho u-Israyeli eGibhide ngeembonakaliso nangemikarisomraro, ngesandla esinamandla nangengalo eluliweko nangokwesabeka okukhulu.6~e, Wenze iimbonakaliso nemikarisomraro eGibhide begodu uragele phambili ngazo nanamhlanjesi, kwa-Israyeli naphakathi kwezizwe, wazakhela ibizo njengombana kunjalo nanamhlanje.,}Q, iye, umkhulu ekwelulekeni begodu unamandla ngokwezenzo. Amehlwakho abona zoke iindlela zabantu, uvuza omunye nomunye ngokuziphatha kwakhe nanjengokwemisebenzakhe.D|, Ukhombisa ukwethembeka kabaziinkulungwana kodwana ubuyiselela icala labobaba phezu kwabantwana abeza ngemva kwabo. Wena Zimu omkhulu nonamandla, ibizo lakho unguSomnini uMninimandlawoke; {, “Maye mina, Somnini Somandla, qala, nguwe owenze izulu nephasi ngamandlakho amakhulu nangengalo eluliweko. Akunanto ekubhalelako.jzM, “Ngemva kobana nginikele uBharurhu umsa kaNeriya isivumelwano sentengo, ngathandaza kuSomnini:y#, Ngambala nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: Iinkumba, iindawo neendiribe zizakuthengwa godu enarheni le.’Ox, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: Thatha imitlolo yesivumelwano sokuthengiselana le, ovaliweko nongakavalwa, uyibeke ngemjekeni ukuze ibulungeke isikhathi eside.Ew, “Phambi kwabo boke njalo, nganikela uBharurhu imiyalo le,sv_, ngakunikela uBharurhu umsa kaNeriya omsa kaMarhiseya phambi kwakaRhanameli, umsa kasorhulwami naphambi kwabofakazi amabizwabo atlolwe esivumelwaneni sokuthengiselana begodu naphambi kwawo woke amaJuda ahlezi ngesirhodlweni sabalindi.~uu, Ngathatha isivumelwano sokuthengiselana esivaliweko ukuya ngokwekambiso yomthetho, nomkhuphelwaso ogade ungakavalwa, t , Ngatlola isivumelwano sokuthengiselana, ngasivala ngokusigiba. Ngafungisa abofakazi; ngalinganisa godu isiliva esilinganisweni. s , nje-ke ngayithenga indawo ese-Anatothi leyo kuRhanameli, umsa kasorhulwami. Ngamlinganisela amagremu amakhulu amabili wesiliva.urc, Nje-ke uJoromiya wathi: “Kwase kwaba njengombana uSomnini bekatjhwile, uRhanameli umsa kasorhulwami, weza kimi ngingesirhodlweni sabalindi wafese wathi, ‘Yewuthenge indawami ese-Anatothi esifundeni sakwaBhenjamini. Njengombana unelungelo lesabelo, ngalokho unelungelo lokuhlenga. Yeke zithengele yona.’
“Kwangikhanyela kobana leli lilizwi lakaSomnini;:qm, “Qala, uRhanameli, umsa kasorhulwakho uTjhalumu, usendleleni yokuza kuwe azokuthi, ‘Yewuthenge indawami ese-Anatothi ngombana wena unelungelo lokuyihlenga ngentengo.’ ”Rp, Kwathi uJoromiya asesirhodlwenapho ilizwi lakaSomnini lafika kuye lathi:.oU, Izakuthatha uTsedekhiya imuse eBhabheli, ahlale lapho kufikela lapha mina Somnini ngizamtjheja khona. Nakuba nilwa namaKasidi, anizukulunga.’ ” Kutjho uSomnini.“Nange amazulu ngaphezulu angalinganiseka
neensekelo zephasi ngaphasi zihlolisiswe,
khona-ke nami ngizakulahla
iinzukulwana zakwa-Israyeli
ngebanga lakho koke ezikwenzileko.”
Kutjho uSomnini.ziyanyamalala ebusweni bami,
khona-ke neenzukulwana zakwa-Israyeli
angeze zisaba sisizwe nini nanini
phambi kwami.”yek,#Nakhu okutjhiwo nguSomnini,
okunguye obeke ilanga
kobana likhanyise emini,
noyala inyezi neenkwekwezi
kobana ziphazime ebusuku,
yena oqubula ilwandle
ukuze amagagasalo abhodle,
obizwa ngoSomnini uMninimandlawokedw,"“Umuntu angeze asafundisa omunye womphakathi namkha umfowabo athi, ‘Yazi uSomnini’ ngombana boke bazabe bangazi, ukusukela komncani kibo ukuya komkhulu.” Kutjho uSomnini. “Mbala, ngizakucolela icala labo ngingasakhumbula izono zabo.”icK,!“Mbala, nasi isivumelwano engizosenza nekumba ka-Israyeli ngemva kwesikhatheso: Ngizakubeka umthethwami emikhumbulwenabo bese ngiwutlola eenhliziyweni zabo. Ngizakuba nguZimabo, bona babe babantu bami.” Kutjho uSomnini.Ab{, Asizukufana nesivumelwano engasenza naboyise nangibabamba ngesandla kobana ngibakhuphe eGibhide ngombana bona bephula isivumelwano sami, lokha mina nangimphathabo.” Kutjho uSomnini.a,USomnini uthi: “Qalani, isikhathi siyeza lapha ngizakwenza khona isivumelwano esitjha nekumba ka-Israyeli kanye neyakaJuda.`{,“Awa, woke umuntu uzakufela icala lakhe, nanyana ngubani ogoma amadiribe angakavuthwa, amazinywakhe azakutjhelela.”_,“Emihleni leyo abantu angeze basathi,
‘Abobaba bagome amadiribe angakavuthwa,
nje-ke amazinyo wabantwana ayatjhelela.’D^,Njengombana ngiyelele ngabo kobana ngisiphule bengibhuruze, ngigirize, ngitjhabalalise bengehlise ihlekelele, ngokunjalo ngizakuyelela ngabo kobana ngakhe bengitjale.” Kutjho uSomnini.]{,USomnini uthi: “Qalani, isikhathi siyeza, lapha ngizakuzalisa khona inarha ka-Israyeli neyakaJuda ngabantu neenlwana.d\A,Kungalokho mina Somnini ngasikima,
ngayelela ubujamo.
Mbala, umnyakami ufikile.” ~i}|||{zzyy x>>#=<<9;w:9j88"7665Z43222410`/..2-,,+|**\)|(m'' &a%'$#""k! s(P`j14QrF^< G ! _6nmvBN>,.Ngizobanikela ezandleni zabazumana nepilwabo nezandleni zakaNebukadiretsari ikosi yeBhabheli neenduna zakhe. Ngemva kwalapho, nokho iGibhide izakuba nabahlali njengaphambilini.” Kutjho uSomnini.= ,.USomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli uthi: “Qalani, sele ngizokuletha isibetho phezu kwaka-Amuni usingazimu wamaThebe, phezu kwakaFaro, phezu kweGibhide, abosingazimu bakhona namakhosi wakhona; iye, phezu kwakaFaro nakilabo abathembele kuye.`<9,.“Itlawu leGibhide lizakuhlaziswa,
linikelwe ezandleni zabantu bangetlhagwini.”;,.Sizokugawula ihlathi lakhona,
nanyana lingaminyana kangangani.
Sinengi ukwedlula isikhonyani, asibaleki.”
Kutjho uSomnini.:),.IGibhide itjhitjhiza njengenyoka ebalekako
ngombana isitha sisondela ngamandla,
siza kiyo ngamazembe,
njengamadoda agawula imithi.r9],.Namajoni aqatjhwako aphakathi kwayo
afana namathole anonisiweko:
Nawo afulathela abaleke ndawonye,
angeze akghona ukujama
ngombana ilanga lehlekelele
liyeza phezu kwawo,
iye, isikhathi sokobana ahlunguphazwe.d8A,.“IGibhide ilithole elihle khulu
kodwana iimbawu zetlhagwini ziyeza,
iye, ziyeza!7!,.Zilungiselele ukuthunjwa,
wena ndodakazi ehlala eGibhide
ngombana iMemfisi lizakuba libhudu,
libe lirubhi belitlhoge nomhlali.C6,.USomnini oyiKosi, ibizo lakhe elinguMninimandlawoke uthi:
“Ngifunga ngokuphila kwami:
Kukhona ozako
onjengeTabori hlangana neentaba
nonjengeKarameli ngehla kwelwandle.u5c,.Bizani uFaro, ikosi yeGibhide ngokuthi,
‘Unetjhada kwaphela,
udlulwe sikhathi esifaneleko.’ ”+4O,.Wawisa abanengi;
omunye bewawela phezu komunye
bebathi, ‘Sikima, sibuyele
ebantwini bekhethu nenarheni yekhethu,
sisuke esabuleni yonelunya.’m3S,.Zizakwehliselwani iintsitsirimba zakho na?
Azikwazi ukujama
ngombana uSomnini uzazisunduza.=2s,.“Bikani lokhu eGibhide
nimemezele eMigidoli!
Iye, kumemezeleni eMemfisi neTarhipanirhesi
nithi, ‘Zihleleni nilunge
ngombana isabula irhayila abanibhodileko.’ 1 ,. Ilizwi uSomnini alikhuluma kuJoromiya umphorofidi mayelana nokwiza kwakaNebukadiretsari ikosi yeBhabheli nazokusahlela iGibhide:0#,. Izizwe zizakuzwa ngehlazo lakho;
isililo sakho sizakuzala iphasi loke
ngombana iingorho zizakutharejana,
ziwe zombili njalo.”/,. “Khuphukela eGiliyadi ufunyane intatha
wena tlawu leGibhide.
Kodwana wandisa isihlahla ngelize,
angeze waphola.?.w,. Kodwana ilangelo lingelakaSomnini uMninimandlawoke
ilanga lokuzibuyiselela,
iye azibuyiselele phezu kwezitha zakhe.
Isabula izakurhayila beyaneliswe,
iye, beyikholwe ngeengazi
ngombana kunomhlabelo kaSomnini
uSomandla uMninimandlawoke
enarheni yangetlhagwini ngemlanjeni iYufrathe.,-Q,. Gijimani nina njomani!
Futhekani bakhweli beenkarana!
Rhwantani nani ngorho,
nina maKutjhe namaPuthi aphethe amakhande
nani maLudi acuphe imisebe.7,g,.IGibhide ikhuphuka njengeNayili
njengomlambokazi okhephuzela amanzawo.
Ithi, ‘Ngiyakhuphuka, ngizakuzala iphasi,
ngitjhabalalise amadorobho nabantu bakhona.’b+=,.“Ngubani lo okhuphuka njengeNayili,
iye, njengomlambokazi okhephuzela amanzawo na? *,.Abanebelo abakghoni ukubaleka
neengorho azikghoni ukuphunyurha.
Ngetlhagwini emlanjeni iYufrathe,
bayakhutjwa bebawe.<)q,.Ngibonani na?
Bayesaba, bayahlehla,
iingorho zabo zihlakaziwe.
Nakukubaleka, bayabaleka
abasaqali nemva,
kunokwesaba mahlangothi woke.”
Kutjho uSomnini.(,.Bophelani iinjomani,
nikhwele iinkarana zepi!
Zihleleni nithwale iinkupuru!
Lolani imikhontwenu
nembathe izambatho zepi!E',.“Hlelani amakhande neenhlangu zenu
ukuze niphume ipi!&y,.Mayelana neGibhide. Isiphorofidwesi sijamelene nebutho lakaFaro uNeko ikosi yeGibhide ebeliseKarikemitjhi ngemlanjeni iYufrathe. UNebukadiretsari ikosi yeBhabheli walihlula ngomnyaka wesine wokubusa kwakaJehoyakhimu umsa kaJosiya ikosi yakwaJuda.L% ,.Ilizwi lakaSomnini elafika kuJoromiya umphorofidi mayelana nezizwe.U$#,-Alo, wena uzifunela izinto ezikulu na? Ungakufuni lokho ngombana ngizokwehlisa ihlekelele phezu kwabo boke abantu, kodwana nanyana kukuphi lapha uya khona ngizakusindisa ipilwakho.’ Kutjho uSomnini.”/#W,-“USomnini uthe kimi angitjele indoda leyo bona nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Engikwakhileko ngizokugiriza, engikutjalileko ngikusiphule; lokho kungekwenarha yoke. ",-‘Wena uthe: Maye mina! USomnini ukhambiselele isizi ebuhlungwini bami. Sese ngiphele amandla ngokuquma begodu anginakuthula.’K!,-“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu wakwa-Israyeli kuwe Bharurhu,^  7,-Nakhu uJoromiya umphorofidi akutjela uBharurhu umsa kaNeriya ngomnyaka wesine wokubusa kwakaJehoyakhimu umsa kaJosiya ikosi yakwaJuda ngemva kobana uBharurhu atlole emsongweni amezwi uJoromiya agade ambizela wona:xi,,Ngizokunikela uFaro uRhofira ikosi yeGibhide esandleni sezitha zakhe ezizumana nepilwakhe njengombana nganikela uTsedekhiya ikosi yakwaJuda kuNebukadiretsari ikosi yeBhabheli, okusisitha ebesizumana nepilwakhe.’ Utjho njalo uSomnini.”(I,,“USomnini uthi, ‘Lokhu kuzakuba litshwayo kini kobana ngizanihlunguphazela endaweni le ukuze nazi bonyana amezwami wokunihlunguphaza ngambala azakwenzeka:b=,,Lawo aphunyurha esabuleni bese abuyela enarheni yakwaJuda azakuba libinzana. Soke isiqhema semisalela yakwaJuda eze ukuzokuhlala eGibhide izakwazi bonyana ngelakabani ilizwi elijamileko, ngelabo namkha ngelami na.’ 9,,“ ‘Ngambala ngiyelele ngabo kobana behlelwe ngokumbi, ingasi okuhle. Woke umJuda oseGibhide uzakubhubha ngesabula nangendlala kufikela aphele nya.#,,Ngalokho lalelani ilizwi lakaSomnini noke nina maJuda ahlala eGibhide. USomnini uthi, ‘Ngifunga ngebizo lami elikhulu, ngithi akunamuntu namunye kwaJuda ohlala eGibhide ozakubuye godu asebenzise ibizo lami namkha afunge ngalo athi: NgoSomnini uSomandla ngiqinisile!|q,,“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Nina nabafazi benu nikhulume ngemilomenu benakuphetha ngezenzo zenu lokho enakuthembisa. Nathi ngambala nizakulandela iimfungo enizenzileko kobana nitjhisele indlovukazi yomkayi itjhwalo beniyinikele neminikelo yokuselwako. Khona-ke, thuwelelani nenze enakuthembisako, nigcine iimfungo zenwezo!’%,,Nje-ke uJoromiya watjela boke abantu, ngitjho nabafazi, bonyana balalele ilizwi lakaSomnini, iye, boke abantu bakwaJuda abaseGibhide, wathi:;o,,Ngebanga lokutjhisa kwenu itjhwalo nokona kwenu kuSomnini benangamlalela nangalandela umthethwakhe, iimiso neemfuneko zakhe, nehlelwe yihlekelele njengombana sele nibona nje.”kO,,USomnini azange asakghona ukunibekezelela ngebanga lezenzo zenu zobukhohlakali nangebanga leenyenyiso enizenzileko. Nje-ke inarhenu yaba marubhi nebhudu nento yokunikelelwa, yangaba nabahlali njengombana injalo nanamhlanjesi.S,,“USomnini azange akhumbule itjhwalo ebenilitjhisa emizini yakwaJuda neendledlaneni zeJerusalema nina naboyihlo, amakhosenu neenduna zenu kanye nabantu benarha na? Azange akufake ehliziyweni lokho na?T!,,Yeke uJoromiya wathi ebantwini boke, amadoda nabafazi ebegade bamphendula:nU,,Abafazi bangezelela ngokuthi: “Iye, besitjhisela indlovukazi yomkayi itjhwalo besiyinikele neminikelo yokuselwako begodu amadodethu bekazi bonyana thina besenza amakhekhe ngomfanekiswayo besiyinikele neminikelo yokuselwako.”1,,Kodwana soloko salisa ukutjhisela indlovukazi yomkayi itjhwalo nokuyinikela iminikelo yokuselwako nje, siswele koke, siqedwa yisabula nendlala.”R,,Ngambala sizokwenza koke lokho esithe sizokwenza: Sizokutjhisela indlovukazi yomkayi itjhwalo besiyinikele nomnikelo wokuselwako njengombana senza thina, abobaba, amakhosi wekhethu kanye neenduna zethu emizini yakwaJuda neendledlaneni zeJerusalema. Ngesikhatheso besinokugoma okunengi begodu besihlala kuhle, singazi ihlekelele.I ,,“Asizukulalela umlayezo owukhulume kithi ngebizo lakaSomnini!]3,,Nje-ke woke amadoda agade asazi bonyana abafazi bawo gade batjhisela abosingazimu itjhwalo kanye nabo boke abafazi ebebakhona, kulidwendwe elikhulu, iye, boke abantu abahlala eGibhide ePatrosi, bathi kuJoromiya:{,,Isiqhema semisalela yakwaJuda esiya eGibhide kobana siyokhonza khona asizukuphunyurha namkha sisinde bese sibuyela enarheni yakwaJuda. Sitjhisekela ukubuyela siyokuhlala khona, kodwana angeze sabuyela ngaphandle kwabaphunyurhi abalibinzana.’ ”},, Ngizakuhlunguphaza labo abahlala eGibhide ngesabula, ngendlala nangamatshwenyeko njengombana ngahlunguphaza iJerusalema.5 c,, Ngizakuthanyela imisalela yakwaJuda ezimisele ukuya eGibhide kobana iyokukhonza khona: Boke bazakubhubhela eGibhide, babulawe ngesabula babhujiswe ngendlala. Iye, ukusukela komncani bekube komdala, bazakufa ngesabula nangendlala. Bazakuba sithuko nesimanga, iye, into yokunikelelwa neyokurhubutjhwa.$ A,, “Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Ngizimisele ukuletha ihlekelele phezu kwenu nokutjhabalalisa woke uJuda. -,, Bekube kunamhlanje, azange bazisole bebabe nevalo begodu azange balandele umthethwami kanye neemiso zami engazijamisa phambi kwenu naboyihlo.’? w,, Sele nikhohliwe ubukhohlakali obenziwa boyihlo namakhosi kanye neendlovukazi zakwaJuda nobukhohlakali obenziwa ngini nabafazi benu enarheni yakwaJuda neendledlaneni zeJerusalema na?  ,,Kubayini ningithukuthelise ngalokho okwenziwe zizandla zenu, nitjhisele abosingazimu itjhwalo enarheni yeGibhide, lapha nize kobana nikhonze khona na? Nizozitjhabalalisa beniziphendule into yokunikelelwa neyokurhubutjhwa hlangana nazo zoke izizwe ephasini.[/,,“Nje-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini uZimu uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Kubayini nizibangele ihlekelele engaka ngokususa amadoda nabafazi, abantwana namasana kwaJuda, nisale ningasenamisalela na?),,Ngalokho itukuthelwami yavutha phezu kwemizi yakwaJuda neendledlaneni zeJerusalema bekwaba marubhi nebhudu njengombana kunjalo namhlanjesi.’w,,Kodwana azange balalele namkha bayelele. Azange baphenduke ebukhohlakalini babo nekutjhiseleni abosingazimu itjhwalo.,,Ngathumela kibo imini yoke iinceku zami abaphorofidi abathi, “Ngiyanibawa, ningenzi into enyenyisako nengiyizondako le!”+,,ngebanga lobukhohlakali ababenzileko. Bangithukuthelise ngokutjhisa itjhwalo nangokulotjha abosingazimu abangabaziko, iye, bona, nani naboyise.jM,,“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Nizibonele ngokwenu ihlekelele ekulu engiyehlisele phezu kweJerusalema nakiyo yoke imizi yakwaJuda. Qalani, namhlanje sele imarubhi begodu ayinabahlali -,,Ilizweli lafika kuJoromiya mayelana nawo woke amaJuda ahlala eGibhide, okubahlali beMigidolo, beTarhipanirhesi, beMemfisi nebesifunda sePatrosi:!;,+ Ngethempelini lakazinyana welanga
enarheni yeGibhide
uzakuphadlha amatje wesikhumbuzo,
atjhise namathempeli wabosingazimu beGibhide.’ ”lQ,+ Uzakuthungela ngomlilo
amathempeli wabosingazimu beGibhide,
atjhise amathempelabo
abe athumbe nabosingazimu bakhona.
Njengomelusi aqopha ingubakhe,
ngokunjalo uzakuqopha iGibhide,
asuke lapho aphephile.,+ “ ‘Uzakuza, amadlhe inarha yeGibhide:
Bokufa, baye ekufeni,
bokuthunjwa, basiwe ekuthunjweni
nebesabula, baye esabuleni.B~},+ bese uthi kiwo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: Qalani, sele ngizokuthumela bengibuyise incekwami uNebukadiretsari ikosi yeBhabheli, ngijamise isihlalo sakhe sobukhosi phezu kwamatje umphorofidami awakhelele lapha la, ngemva kobana endlale umada wakhe wobukhosi phezu kwawo.} ,+ “Thatha amatje amakhulu uwakhelele ngedaka emqaqadweni osebungenweni bemakhiwo yombuso le eTarhipanirhesi, amaJuda akuqalileH| ,+ETarhipanirhesapho ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya lathi:Y{+,+Baya eGibhide ngombana azange balalele uSomnini! Nje-ke bafika eTarhipanirhesi.jzM,+godu bathatha woke amadoda, abafazi nabantwana, amakhosazana, ngitjho noJoromiya umphorofidi noBharurhu umsa kaNeriya, iye, boke abantu uNebuzaradani umphathi wobuzimba abatjhiya noGedaliya umsa ka-Arhikhamu omsa kaTjhafani.Yy+,+Esikhundleni salokho, uJorhanani umsa kaKhareyarhi nazo zoke iinduna zeenqhema zamajoni bathatha yoke imisalela yakwaJuda ebegade ibuyile kizo zoke izizwe ebeyihlakazelwe kizo ekukhonzeni enarheni yakwaJuda;+xO,+Yeke uJorhanani umsa kaKhareyarhi nazo zoke iinduna zeenqhema zamajoni kanye nabantu boke azange balalele ilizwi lakaSomnini lokobana bahlale enarheni yakwaJuda.(wI,+Kodwana uBharurhu umsa kaNeriya nguye okutjitjizela kobana ujamelane nathi ukuze usinikele kumaKasidi kobana asibulale namkha asise ekuthunjweni eBhabheli.”bv=,+u-Azariya umsa kaHotjhaya noJorhanani umsa kaKhareyarhi nawo woke amadoda aziindeleli bathi kuJoromiya: “Unamala! USomnini uZimethu azange akuthume kobana uzokuthi, ‘Ningayi eGibhide kobana niyokukhonza khona.’u ',+Kwathi bona uJoromiya aqede ukutjela abantu woke amezwi kaSomnini uZimabo, okutjho koke uSomnini uZimabo agade amthume kobana abatjele khona,t!,*Yazini niqiniseke ngalokhu: Nizokufa ngesabula, ngendlala nangamatshwenyeko endaweni lapha nenyula ukuya khona, kobana niyokhonza kiyo.” s,*Nginazisile namhlanjesi, kodwana khonapho azange nilalele uSomnini uZimenu malungana nakho koke angithume kobana nginitjele khona.2r],*Nizidurhise nina! Ngini eningithume kuSomnini uZimenu nathi, ‘Yewusithandazele kuSomnini uZimethu, sitjela koke uSomnini uZimethu akutjhoko, yeke thina sizakwenza.’ q9,*“USomnini ukhulume nani, nina misalela yakwaJuda, ngokuthi, ‘Ningalibeki inyawo eGibhide!’ Yazini niqiniseke kobana nginiyelelisile namhlanjesi:cp?,*Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Njengombana itukuthelo nokusilingeka kwami kwehlele phezu kwabahlali beJerusalema, ngokunjalo ukusilingeka kwami kuzakwehlela phezu kwenu nakube niya eGibhide. Nizakuba sithuko nesimanga, iye, into yokunikelelwa neyokurhubutjhwa; angeze benisayibona godu indawo le.’=os,*Ngambala boke abazimisele ukuya eGibhide kobana bayokukhonza khona bazakufa ngesabula, ngendlala nangamatshwenyeko. Akuzusinda namunye ehlekeleleni engizayehlisela phezu kwabo.’n,*yeke isabula eniyesabako izanifikela khonapho nendlala eniyibalekako izanilandela khona eGibhidapho bese nifela khonapho.?mw,*khona-ke lalelani ilizwi lakaSomnini nina misalela yakwaJuda. Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Nakube nizimisele ukuya eGibhide, nikhonze khona,l+,*begodu nakube nithi, ‘Awa, sizakukhamba siyokuhlala eGibhide lapha singasakubona khona ipi namkha sizwe ipalapala namkha silambele isikwa’,mkS,* “Nokho-ke nakube nihlalele ukuthi, ‘Asizukuhlala enarheni le’ bese anilaleli uSomnini uZimenu]j3,* Ngizakuba nesirhawu phezu kwenu ukuze nayo inirhawukele, inibuyisele endawenenu.’)iK,* Ningayesabi ikosi yeBhabheli eniyesabako le gadesi. Iye, ningayesabi ngombana nginani begodu ngizanisindisa benginitjhaphulule esandleni sayo. Kutjho uSomnini.!h;,* uthi ‘Nakube niyabuya nihlale enarheni le, ngizanakha nginganigirizi nginitjale nginganisiphuli ngombana ngibuhlungu ngehlekelele enginehlisele yona.}gs,* Wathi kibo: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, uZimu wakwa-Israyeli eningithume kobana ngise isinghonghoyilo senu kuye,#f?,*Wabizela ndawonye uJorhanani umsa kaKhareyarhi nazo zoke iinduna zeenqhema zamajoni ebegade zinaye kanye nabo boke abantu ukusuka komncani ukuya komdala.Ue#,*Emalangeni alitjhumi ngemva kwalokho, ilizwi lakaSomnini lafika kuJoromiya.*dM,*Nanyana kukuhle namkha kungasikuhle kithi, sizamlalela uSomnini uZimethu esikuthuma kuye ukuze kusikhambele kuhle ngombana sizabe silalela uSomnini uZimethu.”>cu,*Bona bathi kuJoromiya: “USomnini akabe ngufakazi oqinisileko nothembakeleko phezu kwethu, nakube asenzi ukuya ngalo loke ilizwi uSomnini uZimakho akuthume kobana uzositjela lona.Gb,*UJoromiya umphorofidi waphendula wathi: “Nginizwile, iye ngizakuthandaza kuSomnini uZimenu njengombana nikhombela. Ngizanazisa koke uSomnini akutjhoko begodu angeze nganifihlela litho.”laQ,*Thandaza bonyana uSomnini uZimakho asazise indlela ekumele siyithathe nalokho ekumele sikwenze.”m`S,*kuJoromiya umphorofidi bathi kuye: “Sendlala nasi isinghonghoyilo sethu phambi kwakho: Sibawa uthandazele yoke imisalela le kuSomnini uZimakho. Njengombana sewubona nje, sakhe saba banengi, kodwana kwanjesi sekusele ibinzana._ 1,*Yeke zoke iinduna zeenqhema zamajoni, uJorhanani umsa kaKhareyarhi no-Azariya umsa kaHotjhaya nabo boke abantu ukusuka komncani ukuya komdala baya=^s,)ukubalekela amaKasidi. Bebawesaba ngombana u-Itjhimayeli umsa kaNetaniya gade abulele uGedaliya umsa ka-Arhikhamu obegade abekwe yikosi yeBhabheli kobana abe mbusi phezu kwenarha.[]/,)Bakhamba njalo bayokujama eGeruthi-Kimuhamu eduze neBhethe-Lehema nabaya eGibhideH\ ,)Nje-ke uJorhanani umsa kaKhareyarhi nazo zoke iinduna zeenqhema zamajoni ebegade zikhamba naye bathatha boke abantu abasalako abathunjwa ngu-Itjhimayeli umsa kaNetaniya eMitsipha ngemva kobana abulale uGedaliya umsa ka-Arhikhamu. Labo bekumadoda, amajoni, abafazi nabantwana kanye nabaphakulwa ebekabathethe eGibeyoni.k[O,)Kodwana u-Itjhimayeli namadoda abunane baphunyurha ezandleni zakaJorhanani babalekela kuma-Amoni.sZ_,)Boke abantu ebebathunjwe ngu-Itjhimayeli eMitsipha bajika ngelitshelo baya kuJorhanani umsa kaKhareyarhi.Y,) Kwathi boke abantu ebebano-Itjhimayeli nababona uJorhanani umsa kaKhareyarhi kanye neenduna zeenqhema zamajoni ebegade zinaye, bajabula.pXY,) bathatha woke amadoda bayokulwa no-Itjhimayeli umsa kaNetaniya. Bamfunyana eduze kwelitsha leGibeyoni.'WG,) Lokha uJorhanani umsa kaKhareyarhi nazo zoke iinduna zeenqhema zamajoni ebegade zinaye nabezwa ngabo boke ubulelesi obenziwe ngu-Itjhimayeli umsa kaNetaniya,MV,) U-Itjhimayeli wathumba boke abaseleko ebegade baseMitsipha. Phakathi kwabo gade kunamakhosazana kanye nabo boke abanye ebegade basele lapho. Abantwabo ngilabo ebegade bangaphasi kwakaGedaliya umsa ka-Arhikhamu owabekwa nguNebuzaradani umphathi wobuzimba. U-Itjhimayeli umsa kaNetaniya wabathumba kobana aye nabo kuma-Amoni.VU%,) Umphathamanzi aphosele ngakiwo iindumbu zamadoda awabuleleko bekungomkhulu ikosi u-Asa awenzako kobana avikele uJuda kuBhatjha ikosi yakwa-Israyeli. U-Itjhimayeli umsa kaNetaniya wawuzalisa ngababuleweko.oTW,)Kodwana phakathi kwawo kwaba namadoda alitjhumi athi ku-Itjhimayeli: “Ungasibulali! Sinamagugu esiwafihle emmangweni, okutjho ikoroyi nebhali, amafutha we-oliva neliju.” Yeke wahlukana nawo, azange awabulale kanye nabafowabo. S9,)Lokha amadoda lawo nasele angaphakathi kwedorobho, u-Itjhimayeli umsa kaNetaniya nesiqhema sakhe bawarhayila bebawaphosela ngaphakathi komphathamanzi.5Rc,)U-Itjhimayeli umsa kaNetaniya waphuma eMitsipha kobana awahlangabeze. Bekakhamba akhihla isililo. Kwathi nahlangana nawo wathi: “Yenize kwaGedaliya umsa ka-Arhikhamu.”aQ;,)kwafika amadoda amatjhumi abunane avela eTjhekemu, eTjhilo neSamariya alethe umnikelo weenthoro netjhwalo kobana azokunikela ethempelini lakaSomnini. Wona gade agude iindevu zawo, adabula izambatho zawo abe azisika.dPA,)Elangeni elilandelako ngemva kokubulawa kwakaGedaliya, phambi kobana abantu bazi ngalokho,xOi,)U-Itjhimayeli godu wabulala woke amaJuda ebegade anoGedaliya eMitsipha kanye namajoni wamaKasidi agade alapho.oNW,)u-Itjhimayeli umsa kaNetaniya namadoda alitjhumi ebegade akhamba naye basikima bamadlha phasi uGedaliya umsa ka-Arhikhamu omsa kaTjhafani ngesabula, bambulala loyo obegade abekwe yikosi yeBhabheli kobana abe mbusi phezu kwenarha.`M ;,)Ngenyanga yekhomba u-Itjhimayeli umsa kaNetaniya omsa ka-Elitjhama obegade angewebukhosini, akhuliselwe ngesigodlweni weza namadoda alitjhumi kuGedaliya umsa ka-Arhikhamu eMitsipha. Kwathi nabasagoma ndawonye lapho,L,(Kodwana uGedaliya umsa ka-Arhikhamu wathi kuJonathani umsa kaKhareyarhi: “Ungenzi into enjalo! Urhwayela u-Itjhimayeli.”'KG,(Yeke uJonathani umsa kaKhareyarhi wakhuluma ngasese noGedaliya eMitsipha wathi: “Ngivumela ngiyokubulala u-Itjhimayeli umsa kaNetaniya, akunamuntu ozakwazi indaba le. Kubayini kufanele akubulale, abangele amaJuda akubhodileko kobana ahlakazeke bese imisalela yakwaJuda ibhubhe na?”EJ,(zathi kuye: “Sicabanga bona uyazi bonyana uBhalisi, ikosi yama-Amoni, uthumele u-Itjhimayeli umsa kaNetaniya kobana azokubulala.” Kodwana uGedaliya umsa ka-Arhikhamu azange abakholwe.I{,( UJonathani umsa kaKhareyarhi kanye nazo zoke iinduna zeenqhema zamajoni ebezisese semmangweni zeza kuGedaliya eMitsiphaH/,( Nje-ke woke eza enarheni yakwaJuda kuGedaliya eMitsipha avela kizo zoke iinarha ebekarhatjheke kizo. Abutha ngobunengi iwayini neenthelo zehlobo.iGK,( Woke amaJuda ebegade ahlangana nama-Amoni kwaMowabi, kwa-Edomu nakizo zoke iinarha ezinye ezwa bonyana ikosi yeBhabheli itjhiyele uJuda imisalela beyabeka uGedaliya umsa ka-Arhikhamu omsa kaTjhafani njengombusi phezu kwayo.iFK,( Mina ngizakuhlala eMitsipha kobana nginijamele phambi kwamaKasidi eza kithi. Kodwana nina buthani iwayini, iinthelo zehlobo kanye namafutha we-oliva bese nikufaka ngemijekeni yokubulungela. Hlalani emizini enizayiphatha.”`E9,( UGedaliya umsa ka-Arhikhamu omsa kaTjhafani, wenza isifungo sokubaqinisekisa kanye namajonazo wathi: “Ningesabi ukusebenzela amaKasidi. Hlalani enarhenapha, nisebenzele ikosi yeBhabheli yeke kuzanikhambela kuhle.fDE,(zeza kuGedaliya eMitsipha. Zona bekungu-Itjhimayeli umsa kaNetaniya, uJorhanani noJonathani amadodana kaKhareyarhi, uSeraya umsa kaTanirhumethi, amadodana ka-Efayi umNethofathi kanye noJezaniya umsa kaMakathi namajonazo.2C],(Kwathi lokha zoke iinduna zeenqhema zamajoni nebegade zisemmangweni namajoni lawo, nazizwa bona ikosi yeBhabheli ibeke uGedaliya umsa ka-Arhikhamu njengombusi phezu kwenarha nokobana imbeke phezu kwamadoda nabafazi kanye nabantwana ebebadududu enarheni, abangazange basiwe ekuthunjweni eBhabheli,sB_,(UJoromiya waya kuGedaliya umsa ka-Arhikhamu eMitsipha wayokuhlala naye hlangana nabantu abasala enarheni.jAM,(Nakube indawo leyo ayinabahlali, buyela kuGedaliya umsa ka-Arhikhamu omsa kaTjhafani, obekwe yikosi yeBhabheli phezu kwemizana yakwaJuda, uyokuhlala naye lapho hlangana nabantu; nakungasinjalo ungase uziyele nanyana kukuphi lapha uthanda khona.”
Ngemva kobana umphathi wobuzimba amuphe isipho begodu ayale bona aphiwe isibonelelo, wamtjhaphulula.>@u,(Manje-ke, qala ngikutjhaphulule emakhamandeleni asezandleni zakho namhlanje. Nakukuhle kuwe kobana ukhambe nami eBhabheli, yeke namba sikhambe, ngizakutlhogomela. Kodwana nakube akusikuhle kuwe, kulungile ungahlala. Qala, inarha ibanzi phambi kwakho, ungase uziyele nanyana kukuphi lapha uthanda ukuya khona.??w,(Nje-ke uSomnini ukwenzile lokho; iye, njengombana atjho phambilini. Koke lokhu kungebanga lokobana nina bantu nonile phambi kwakaSomnini. Azange nimlalele, ngalokho kunehlele lokho.>,(Kwathi lokha umphathi wobuzimba nafunyana uJoromiya, wathi kuye: “USomnini uZimakho nguye owabikezela phezu kwendawo le.= ,(Ilizwi lafika kuJoromiya livela kuSomnini ngemva kobana uNebuzaradani umphathi wobuzimba amtjhaphulule eRama. Ubegade afunyene uJoromiya abotjhwe ngamakhamandela hlangana nabo boke abathunjwa beJerusalema nebakwaJuda ebebasiwa ekuthunjweni eBhabheli. <,'“ ‘Ngambala ngizakwenza uphunyurhe, angeze wabulawa ngesabula, kodwana uzakusinda ngombana wangethemba.’ ” Kutjho uSomnini.h;I,'Kodwana-ke mhlokho ngizakuphephisa, angeze wanikelwa kilabo obesabako.’ ” Kutjho uSomnini.:,'“Khamba uyokutjela u-Ebede-Meleki umKutjhe uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: Qala, sele ngizokuzalisekisa amezwami ngokujamelana nedorobheli ngokumbi, ingasi ngokuhle. Ngesikhatheso kuzakwenzeka phambi kwakho.`99,'Lokha uJoromiya nasavaleleke ngesirhodlweni sabalindi, ilizwi lakaSomnini lafika kuye:G8,'bathumela bonyana kukhutjhwe uJoromiya ngesirhodlweni sabalindi. Bamusa kuGedaliya umsa ka-Arhikhamu omsa kaTjhafani kobana abuyiselwe emzini wekhabo. Yeke wahlala hlangana nabantu balapho.77g,' Yeke uNebuzaradani umphathi wobuzimba, uNebutjhazibani oyinduna ekulu yesigodlo, uNerigali-Saretseri induna ekulu nephezulu kanye nazo zoke iinkhulu ezinye zekosi yeBhabheliZ6-,' “Mthathe bese uyamtlhogomela. Ungamkhubazi kodwana umenzele koke akufunako.”j5M,' UNebukadiretsari ikosi yeBhabheli gade ayale uNebuzaradani umphathi wobuzimba ngoJoromiya wathi:)4K,' Kodwana uNebuzaradani umphathi wobuzimba loyo watjhiya abanye babantu abachakileko ebebadududu enarheni yakwaJuda. Ngesikhatheso wabanikela iindiribe namasimu. 3,' UNebuzaradani umphathi wobuzimba wathumba inengi labantu ebebasele ngeJerusalema kanye nabegade bahlubukela kuye nabo boke abanye.c2?,'AmaKasidi atjhisa isigodlo kanye neenkumba zabantu abe agiriza nemithangala yeJerusalema.^15,'Yagobhodlha amehlo kaTsedekhiya, yambopha ngamakhamandela wekoporo yamusa eBhabheli.{0o,'ERibhilapho ikosi yeBhabheli yabulala amadodana kaTsedekhiya phambi kwakhe beyabulala boke abosaziwako bakwaJuda.C/,'Kodwana ibutho lamaKasidi labagijimisa, labandezela uTsedekhiya emrhuleni weJerikho. Lambamba lamusa kuNebukadiretsari ikosi yeBhabheli eRibhila enarheni kaRhamathi lapha amgweba khona.t.a,'Kwathi lokha uTsedekhiya ikosi yakwaJuda nabo boke abantu abalwako nababona iindunezo, babaleka ngendlela yesivande sekosi, baphuma ngesango elihlangana kwemithangala emibili, batjhiya idorobho ebusuku, banqomba ngemrhobeni weJordani.(-I,'Yeke zoke iinduna zekosi yeBhabheli zangena zayokuhlala esangweni ekuthiwa yiPhakathi. BekunguNerigali-Saretseri oyinduna yesifunda seSamgari noNebu-Sarisekimi oyinduna ekulu yesigodlo kanye nazo zoke iinduna zekosi yeBhabheli. Naye uNerigali-Saretseri loyo bekayinduna ekulu nephezulu.,y,'Ngelanga lethoba lenyanga yesine emnyakeni wetjhumi nanye wokubusa kwakaTsedekhiya, umthangala wedorobho waphundluswa.?+ y,'Ngomnyaka wethoba wokubusa kwakaTsedekhiya ikosi yakwaJuda, ngenyanga yetjhumi, uNebukadiretsari ikosi yeBhabheli warhwanta namabuthwakhe woke ajamelene neJerusalema bewayivimbezela.*,&Yeke uJoromiya wahlala esigodlweni sabalindi bekwafika ilanga lokuthunjwa kweJerusalema. Bekasese lapho lokha iJerusalema nayithunjwako.)3,&Mbala zoke iinduna zaya kuJoromiya zafese zambuza, wazitjela koke akuyalwe yikosi. Yeke azange bezisatjho litho kuye ngombana akakho owezwa indaba.(,&zitjele uthi, ‘Bengendlala iinghonghoyilo zami ekosini kobana ingangibuyiseli ngekumbeni kaJonathani bona ngiyokufela khona.’ ”F',&Nange iinduna zingezwa bonyana bengikhuluma nawe bese ziza kuwe zithi, ‘Sitjela bonyana wena utheni ekosini nokobana yona itheni kuwe, ungasifihleli litho nakungasinjalo sizokubulala’,g&G,&Yeke uTsedekhiya wathi kuJoromiya: “Ungatjeli muntu ngendabethu le, nakungasinjalo uzakufa.E%,&“Boke abafazi bakho nabantwabakho bazakukhutjhelwa kumaKasidi. Wena ngokwakho angeze wasinda ezandleni zawo kodwana uzakuthunjwa yikosi yeBhabheli. Idorobheli lizakutjhiswa ngomlilo.”|$q,&Qala, boke abafazi abasele ngesigodlweni sekosi yakwaJuda bakhutjhelwa eenduneni zekosi yeBhabheli. Iye, qala bathi,
“ ‘Abakhozi bakho bakudurhisile bebakuhlula;
kuthi lokha iinyawo zakho
nazimodza ngedakeni, bakufulathele.’J# ,&Kodwana nakube uyala ukuzinikela, nakhu uSomnini akwembule kimi:"3,&UJoromiya wathi: “Angeze akunikela! Akhese ulalele ilizwi lakaSomnini, iye, lokho engikutjho kuwe ukuze kukukhambele kuhle nepilwakho ibulungeke.#!?,&Ikosi uTsedekhiya yathi kuJoromiya: “Ngiyawesaba amaJuda ahlubukele kumaKasidi ngombana amaKasidi lawa angahle anginikele kiwo bese ayangihlukumeza.”: m,&Kodwana nakube awuzinikeli eenduneni zekosi yeBhabheli, idorobheli lizakunikelwa kumaKasidi; nje-ke azalitjhisa ngomlilo, nawe ngokwakho awuzukuphunyurha ezandleni zawo.’ ” ,&Yeke uJoromiya wathi kuTsedekhiya: “Nakhu okutjhiwo nguSomnini, uZimu uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli, ‘Nakube uzinikela eenduneni zekosi yeBhabheli, ipilwakho izakubulungeka nedorobheli angeze latjhiswa ngomlilo; iye, wena nomndenakho nizakuphila.L,&Nje-ke ikosi uTsedekhiya yafunga ngemsitheleni kuJoromiya yathi: “NgoSomnini yena owasipha umphefumulo ngiqinisile, angeze ngakubulala begodu angeze ngakunikela kilabo abazumana nepilwakho.” ,&Kodwana uJoromiya wathi kuTsedekhiya: “Nakube ngikunikela ipendulo, uzongibulala; godu nakube ngiyakweluleka awuzukungilalela.”N,&Ikosi uTsedekhiya yathumela bonyana kubizwe uJoromiya umphorofidi alethwe ebungenweni besithathu bethempeli lakaSomnini. Ikosi yathi kuJoromiya: “Ngizokubuza okuthileko, ungangifihleli litho.”^5,& Bamdosa ngeentambo bamkhupha ngemgodini. UJoromiya wahlala ngesirhodlweni sabalindi.'G,& U-Ebede-Meleki umKutjhe wathi kuJoromiya: “Gondela imitletle yamaratha evithikileko ngaphasi kwamakhwaphakho ngaphezu kweentambo.” UJoromiya wenza njalo.J ,& Yeke u-Ebede-Meleki wathatha amadoda lawo, waya nawo elawini elalingaphasi kwendlu yamagugu esigodlweni. Wathatha imitletle yamaratha evithikileko wayehlisela ngeentambo ngemgodini kuJoromiya.-S,& Yeke ikosi yayala u-Ebede-Meleki umKutjhe yathi: “Thatha amadoda amatjhumi amathathu niyokhupha uJoromiya umphorofidi ngemgodini ngaphambi kobana ahlongakale.”F,& “Kosi, mphathami, amadoda la enze ubukhohlakali ngakho koke akwenzileko kuJoromiya umphorofidi. Bamfake ngemgodini lapha azakubulawa khona yindlala ngombana akusenasikwa ngedorobheni.”:o,&u-Ebede-Meleki waphuma esigodlweni wathi ekosini::m,&Kodwana u-Ebede-Meleki umKutjhe obegade ayinduna esigodlweni, wezwa bonyana zifake uJoromiya ngemphathamanzini. Kwathi ikosi isahlezi esangweni ledorobho ekuthiwa yiBhenjamini,r],&Yeke zathatha uJoromiya zamfaka ngaphakathi komphathamanzi kaMalikiya ikosana, obegade ungesirhodlweni sabalindi. Zehlisela uJoromiya ngeentambo ngemgodini lowo. Begade unganamanzi, kulidaka kwaphela. UJoromiya wamodza ngedakenapho.Y+,&Ikosi uTsedekhiya yathi: “Usezandleni zenu, ikosi angeze yaphikisana nani.”y,&Yeke iinduna zathi ekosini: “Umrhali lo kumele abulawe ngombana udondisa abantu abalwako abasele ngedorobheni kanye nabo boke abantu ngezinto azitjho kibezi. Ngambala umuntu lo akafuni ihlalohle yabantwaba, kodwana ufuna ihlekelele kwaphela.”,&Godu nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Nakanjani idorobheli lizokunikelwa ebuthweni lekosi yeBhabheli, yona izalithumba.’ ”-S,&“Nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Ohlala ngedorobheneli uzakufa ngesabula, indlala namatshwenyeko kodwana ozinikela kumaKasidi uzakuphila. Uzazisindisa, aphile.’` ;,&UTjhefathiya umsa kaMatana, uGedaliya umsa kaPhatjhirhuri, uJehukali umsa kaTjhelemiya noPhatjhirhuri, uJukali umsa kaTjhelemiya noPhatjhirhuri umsa kaMalikiya bezwa lokha uJoromiya nagade atjela boke abantu asithi:  ~}|`{yzlyy@xwvvv8uu6tsstrqqBppMovo(n{mllXrWXVV,UzTSSwRRQeQOOjNMpL_KKJlIIHH}GFFEUDYCC3BA@@U??y>h==iye, iyindawo yesomiso nerhalawumba,
yindawo engahlalwa mumuntu
nalapha kungadluli khona umuntu._u7,3*Ilwandle likhuphukele ngehla kweBhabheli,
ukubhodla kwamadlambalo kuligubuzesile.t1,3)“Maye, iTjhetjhaki lithunjiwe!
Idorobho elikhethekileko ephasini loke, libanjwe!
Maye, iBhabheli selibe sinyenyiso
hlangana nezizwe!Ws',3(“Ngizabehlisela ebuhlabelweni njengezimvu,
iye, njengamaqama neempongo.Ar{,3'Kodwana kuzakuthi lokha nabasagugekileko
ngibalungiselele umnyanya, ngibadakise
ukuze bahlekele phezulu
bese balalela safuthi
bangasavuka godu.”
Kutjho uSomnini.hqI,3&Kwanje abantu balo
basabhodla ndawonye njengamabhubezi,
iye, barora njengamabhubezana.p,3%IBhabheli lizakuba isiqorho samatje,
idzaba leempungutjha,
ibhudu nento yokurarekelwa,
indawo engahlalwa mumuntu.:om,3$Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Qalani, ngizokujamela indabakho,
ngikubuyiselele wena Jerusalema.
Ngizakomisa ilwandle leBhabheli
ngitjhise nomthombalo.>nu,3#Inturhu nokulinyazwa okwenziwe kimi
akube phezu kweBhabheli.”
Kutjho iZiyoni.
“Iingazi zami zibe
phezu kwabahlali benarha yamaKasidi.”
Kutjho iJerusalema.nmU,3"“UNebukadiretsari ikosi yeBhabheli ungirhiribidele
wangiminyelela ngoma kere,
wangifuthela phasi njengomjeka onganalitho.
Ungiginye njengenyoka,
wazalisa isisu sakhe ngomhlosi wami,
wagcina ngokungikhafula.Jl ,3!Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli:
“Indodakazi yeBhabheli ifana neselelo
lokha nasigangadelweko,
isikhathi sokuvuna sizakufika msinyana.”bk=,3 Amazibuko avinjezelwe,
umgaba emlanjeni uthungelwe ngomlilo,
amajoni anevalo.”1j[,3Isigijimi sigijima sihlangabeze esinye
nesithunywa sihlangabeze isithunywa
ukubikela ikosi yeBhabheli
bonyana idorobho layo lithunjwe
mahlangothi woke.Ni,3Iingorho zeBhabheli zilisile ukulwa;
zihlezi ngeemphephelweni.
Amandlazo aphelile,
sese zifana nabafazi.
Imizi yeBhabheli ithungelelwe ngomlilo,
iinqabo zamasangwayo zephuliwe.9hk,3Nje-ke inarha izakuthuthumela beyikoropane
ngombana ihloso kaSomnini ngeBhabheli isajamile,
ukwenza isifunda seBhabheli sibe libhudu
ukuze kungabikho ohlala khona.g',3Cwengisani izizwe kobana zilwe nalo:
amakhosi wamaMede,
ababusi neenkhulu zawo
kanye nazo zoke iinarha
ezibuswa makhosi lawo._f7,3“Phakamisani iphawu enarheni!
Vuthelani ipalapala hlangana nezizwe!
Cwengisani izizwe
kobana ziye epini zilwe neBhabheli.
Buthelani ndawonye imibuso le,
ijamelane nalo:
i-Ararathi, iMini ne-Atjhikenazi.
Bekani umlawuli wepi ajamelane nalo,
nithumele iinjomani ezembatha inarha yoke
njengewoma leentethe.5ec,3Akunalitje elizakuthathwa kuwe
ukwenza ijika,
namkha elinye ilitje
kobana kwenziwe isisekelo,
ngombana uzakuhlala umarubhi wamlibe.”
Kutjho uSomnini.rd],3“Qala, ngijamelene nawe,
wena ntaba yomrhayili,
wena orhayila iphasi loke.”
Kutjho uSomnini.
“Ngizakwelula isandla sami ngijamelane nawe,
ngikuphosele phasi ekuzikeni,
ngikwenze ube yintaba etjhisiweko.c3,3“Ngizakubuyiselela iBhabheli nabo boke abahlali benarha yamaKasidi ngebanga lakho koke okumbi abakwenze phambi kwenu eZiyoni.” Kutjho uSomnini.|bq,3ngawe ngiphohloza umelusi nomhlambi,
ngawe ngiphohloza umlimi nekomo,
ngawe ngiphohloza ababusi neenkhulu.|aq,3ngawe ngiphohloza indoda nomfazi,
ngawe ngiphohloza omdala nomutjha,
ngawe ngiphohloza isokana nomntazana,c`?,3ngawe ngiphohloza injomani nomkhwelayo,
ngawe ngiphohloza ikarana yepi nomtjhayelayo,~_u,3“Wena Joromiya uyipinga yami,
isikhali sami sepi,
ngawe ngiphohloza izizwe,
ngawe ngibhubhisa imibuso,/^W,3Kodwana osisabelo sakaJakopo akasinjalo,
ngombana ungumbumbi wakho koke,
ngitjho no-Israyeli, oyikoro engeyakhe.
Ibizo lakhe nguSomnini uMninimandlawoke.i]K,3Zililize lakolize, ziziinkohliso;
isikhathi sokugwetjwa kwazo nasifikako,
zizakubhubha.4\a,3Woke umuntu usidlhayela begodu akanalwazi;
woke umncibilikisi uhlaziswa bosingazimu bakhe.
Iinthombembunjwa zakhe zimamala,
azinamphefumulo ngaphakathi kwazo.G[,3Lokha nazwakalisa ilizwi lakhe,
kuhlokoma amanzi emazulwini;
wenza amafu amhlophe aphume epelazwe.
Uthumela imibani ekhambisana nezulu,
aphephethise ummoya eenlulwini zakhe.|Zq,3Nguye owenze iphasi ngamandlakhe,
wasekela ilizwe ngokuhlakanipha kwakhe,
wendlala amazulu ngelwazi lakhe.-YS,3USomnini uMninimandlawoke uzifungile:
“Ngambala ngikuzalisa ngamadoda
kube inga lijuma leentethe;
azakuhlaba umkhosi wokuhlula
ngawe Bhabheli.”X,3 Wena ohlala hlanu komlambo omkhulu
nonamagugu amanengi,
isiphetho sakho sifikile,
isikhathi sokobana ujutjwe.eWC,3 Phakamisani iphawu emithangaleni yeBhabheli!
Qinisani abalindi,
bekani ababekilihlo,
nizilungiselele ukunanabela!
Mbala, uSomnini uhlosile
bewafeza lokho akukhulume
mayelana nabahlali beBhabheli.YV+,3 Lolani imisubela,
nigcwalise iinlanda ngayo.
USomnini uvuse ummoya wamakhosi wamaMede
ngombana ihloswakhe kubhubhisa iBhabheli.
USomnini uzozibuyiselela,
iye, abuyiselele ithempeli lakhe. U,3 Abathunjwa bathi:
“USomnini uvuselele ubuntu bethu!
Yeke nambani siyokubika eZiyoni
izenzo zakaSomnini uZimethu.”qT[,3 Abakhozi balo bathi:
“Besizalelapha iBhabheli,
kodwana angeze lelapheka.
Asilisukeleni!
Omunye nomunye wethu
aziyele enarhenakhe
ngombana isigwebo salo
sifikelela emkayini,
siphakeme njengamafu.”S,3IBhabheli lizakuwa msinyana belephuke.
Lilileleni, lifunyaneleni intatha yobuhlungu balo,
mhlamunye lingaphola.”R!,3IBhabheli beliyikapho yegolide
esandleni sakaSomnini,
ladakisa loke iphasi.
Izizwe zasela iwayinalo,
nje-ke, ziyadlharuma.QQ,3“Balekani niphume eBhabheli!
Omunye nomunye asindise ipilwakhe.
Ningabhujiswa ngebanga lezono zalo.
Sele kusikhathi sokuzibuyiselela kwakaSomnini;
uzalikhokhela lokho okulifaneleko.=Ps,3Mbala, u-Israyeli noJuda abanabuhlolokazi,
abakasuswa kuZimabo,
iye, kuSomnini uMninimandlawoke,
nanyana inarhabo yembethwe mlandu
phambi koCwengileko ka-Israyeli.mOS,3Abahlatjwe ngesabula bazakuwa
enarheni yamaKasidi
nabalinyaziweko eendledlaneni zeBhabheli.N7,3Umdumuzi ngomsebe angatjhaphululi umsebakhe
namkha ahlubule isambatho sakhe sepi.
Ningababaleli amasokanalo,
bhubhisani loke ibutho lalo.M,3Ngizokuthumela abeli eBhabheli
kobana bele bebabhubhise inarha yakhona;
bazalithelekela ncazoke ngelanga lehlekelele.L ,3Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Qalani, ngizakuvusa ummoya womtjhabalalisi
ujamelane neBhabheli nabantu beLebu-Khamayi.|Kq,2.Ngetjhada lokuthunjwa kweBhabheli,
inarha izakuthuthumela;
isililo salo sizakuzwakala hlangana nezizwe.”Jw,2-Ngalokho, yizwani lokho uSomnini
akuhlele phezu kweBhabheli,
lokho akuhlose ngenarha yamaKasidi:
“Kwamambala abesana abelusa imihlambi
bazazithathela imihlambi leyo.
Iye, uSomnini uzakubangela
bonyana amadlelo atjhiywe.VI%,2,Njengebhubezi livela
ehlathini eliminyeneko elihlanu kweJordani
liya edlelweni esebeni lomlanjana,
qalani ngizakugijimisa iBhabheli
endawenalo msinyana.
Nanyana ngubani engimkhethako
ngizambeka kilo.
Ngubani onjengami?
Ngubani ongangitjhijila na?
Ngimuphi umelusi ongajama
phambi kwami na?”H7,2+Lokha ikosi yeBhabheli
nayizwa ngemibiko yabo,
yangenwa mamanzi emadolweni,
isizi liyibambile;
iye, iinhlungu njengomfazi obelethako.oGW,2*Bahlome ngemisebe nangemikhonto,
banesihluku begodu abanasirhawu.
Bazwakala inga lilwandle elibhodlako
nabakhwele iinjomani zabo;
beza njengamadoda ahlelekele ipi
kobana bakusahlele, wena ndodakazi yeBhabheli.F,2)“Qalani, kuza abantu
bavela ngetlhagwini!
Iye, kuqubuka isizwe esikhulu
namakhosi amanengi
emajukujukwini wephasi.2E],2(Njengombana iSodoma neGomora zaketulwa
kanye nemizana yakhona,
ngokunjalo akakho ozakuhlala eBhabhelapho,
akunamuntu ozakhonza kilo.”
Kutjho uSomnini.RD,2'Nje-ke abothurhu berhalawumba
bazakuhlala lapho kanye neempisi.
Iinciliba nazo zizakuhlala lapho.
IBhabheli angeze belisahlalwa godu babantu
namkha lakhiwe iinzukulwana ngeenzukulwana.C,2&Ibutho phezu kwamanzalo
ukuze ome kere.
Mbala, kuyindawo yeenthombembazwa;
bazigqaja ngeenthombe ezisabekako.QB,2%Isabula phezu kweenjomani
neenkarana zalo!
Isabula phezu kwabo boke abantu
abayicubevange abaphakathi kwalo
ukuze babe njengabafazi.
Isabula phezu kwamagugwalo
ukuze aphangwe!A},2$Isabula phezu kwabaphorofidi bamala
ukuze babe ziindlhadlha.
Isabula phezu kweengorho zalo
ukuze zirhayilwe!&@E,2#“Isabula phezu kwamaKasidi!”
Kutjho uSomnini.
“Iye, phezu kwabahlali beBhabheli
naphezu kweenkhulu zalo
kanye nabahlakaniphileko balo!Q?,2"Kodwana umhlengabo unamandla,
ibizo lakhe nguSomnini uMninimandlawoke.
Uzakujamela indababo ngamandla
ukuze alethe ukuphumula enarheni,
kodwana kubahlali beBhabheli alethe umguruguru.E>,2!Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Abantu bakwa-Israyeli bagandelelwe
nabantu bakwaJuda ngokunjalo.
Boke abathumbi babo babakakarele,
bayala ukubatjhaphulula.=-,2 Ozikhukhumezako uzakukhutjwa bekawe
angabi nomuntu omvusako;
ngizakuthungelela umlilo emizinakhe
ozakuqothula koke okumzombileko.”<<q,2“Qala, ngijamelene nawe,
wena ozikhukhumezako!”
Kutjho uSomnini oyiKosi uMninimandlawoke.
“Ngambala ilanga lakho lifikile,
ilanga lokobana ngikuhlunguphaze.y;k,2Ngalokho amasokanalo azakufela ematatawinalo,
woke amajonalo azakuthuliswa mhlokho.”
Kutjho uSomnini.":=,2“Bizelani abosomsebe eBhabheli,
iye, boke abacupha umsebe!
Livimbezeleni mahlangothi woke,
akungabikho namunye ophunyurhako!
Libuyiseleleni ngezenzo zalo,
nenze kilo lokho elakwenza kabanye
ngombana lazikhukhumezela uSomnini,
oCwengileko ka-Israyeli.F9,2Lalelani!
Ababaleke nabaphunyurhe enarheni yeBhabheli
bayeza kobana bamemezele eZiyoni
ukuzibuyiselela kwakaSomnini uZimethu,
iye, ukuzibuyiselela kwakhe ngethempeli lakhe."8=,2Hlabani zoke iinkunzi zalo;
zehliseleni ebuhlabelweni!
Maye kiwo amaKasidi!
Ilanga lawo lifikile,
iye, isikhathi sokuhlunguphazwa kwawo.17[,2Ngenani eBhabheli nina noke!
Vulani iinlulu zalo!
Buthelelani abantu balo njengamaqubi wamabele.
Batjhabalaliseni nya
ningalitjhiyeli namunye umsalela.>6u,2USomnini uvule ikumbakhe yeenkhali
wakhupha iinkhali zobukhali bakhe
ngombana uSomandla, uSomnini uMninimandlawoke,
kunomsebenzi ekumele awenze
enarheni yamaKasidi.5,2Ngakubekela isiqupho wena Bhabheli,
wabanjwa ungakatjheji,
wafunyanwa esiquphweni bewathunjwa
ngombana utjhijile uSomnini. 4,2Maye, yephuke beyafahlaka kangangani
inondo edule iphasi loke!
Maye, libe yiququ kangangani iBhabheli
hlangana nezizwe!P3,2Itjhada lepi sele lisenarheni,
itjhada lokutjhabalaliswa okukhulu!L2,2“Nina zitha,
sahlelani inarha yeMeratayimu
nalabo abahlala ePekodi!
Bagijimiseni ngesabula nangokurhayila kokupheleleko!
Yenzani koke enginiyale ngakho.”
Kutjho uSomnini.s1_,2Emihleni leyo ngesikhatheso, kuzakwenziwa iphenyo ngomlandu ka-Israyeli, kodwana akuzukufunyanwa litho, lenziwe ngezono zakwaJuda, kodwana kungafunyanwa litho ngombana ngizabe ngicolele imisalela engayibabalelako.” Kutjho uSomnini.*0M,2Kodwana ngizokubuyisela u-Israyeli emadlelwenakhe; yeke uzakukarula eKarameli neBhatjhani, iphango lakhe lizakwaneliseka eentatjaneni zakwa-Efrayimu neGiliyadi.6/e,2Ngalokho-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli: “Ngizokuhlunguphaza ikosi yeBhabheli nenarhayo njengombana ngihlunguphaze ikosi ye-Asiriya.M.,2U-Israyeli bekayimvu ebalekako
egijinyiswe mabhubezi.
Owathoma ukuyirhiribidela
kwaba yikosi ye-Asiriya,
wokugcina owaphohloza amathambayo
nguNebukadiretsari ikosi yeBhabheli.Y-+,2Susani otjalako eBhabheli
kanye nophethe isegere ngesikhathi sokuvuna.
Ngebanga lesabula yonelunya
ngiloyo naloyo uzakuphendukela ebantwini bekhabo,
omunye nomunye abalekele enarheni yekhabo.w,g,2Hlokomani kuzwakale
ngehla kwalo ncazoke nithi:
“Lizinikele, imibhotjhongwalo iwile,
amabodalo agiriziwe.”
Lokhu kukuzibuyiselela kwakaSomnini.
Ngalokho zibuyiseleleni kilo,
nenze kilo lokho elakwenza kabanye.$+A,2Zihleleni nijamelane neBhabheli
mahlangothi woke
nina noke enicuphe umsebe.
Lidumuzeni! Ningababaleli imisubela
ngombana lonile kuSomnini.F*,2 Ngebanga letukuthelo kaSomnini
iBhabheli alizukuba nabahlali,
lizakuba libhudu lakobhudu.
Woke odlula kilo uzakumangala,
abe akhuze ngebanga lazo zoke
iingemegeme zalo.)),2 unyoko uzakuhlaziswa khulu,
owanibelethako uzakurhubutjhwa.
Qalani, uzakuba ngomncani ezizweni,
abe libhudu, igagadu nerhalawumba.3(_,2 Ngebanga lokobana nina maKasidi
niyajekezela benithabile,
nina baphangi belifa lami,
nituna njengethole nalibhula ikoroyi,
nilile njengeenjomani eziduna,h'I,2 Inarha yamaKasidi izakuba yipango,
boke abayiphangako bazakusutha.”
Kutjho uSomnini.&,2 ngombana sele ngizokuvusa
umfelandawonye wezizwe ezinamandla.
Ngizaziletha zivela enarheni yangetlhagwini.
Zizazihlela zijamelane nalo,
zilithumbe kusukela ngetlhagwini.
Imisubelazo injengeyengorho enekghono
engabuyi imkhonoze.r%],2“Balekani niphume eBhabheli,
phumani enarheni yamaKasidi,
nibe njengeempongo ezirhola umhlambi*$M,2Nanyana ngubani ozifunyanako uzidlela zona. Izitha zazo zathi, ‘Asinamlandu ngombana bonile kuSomnini olidlelo lamambala, iye, uSomnini olithemba laboyise.’C#,2“Abantu bami babe zizimvu ezilahlekileko. Abelusi bazo bazidurhisile, bazibangela bona zehle zenyuke eentabeni. Zazulazula hlangana neentaba nemibundu, zakhohlwa indawazo yokuphumula."7,2Bazakubuza indlela eya eZiyoni baphendukele nganeno bathi, ‘Yizani sizihlanganiseni noSomnini ngesivumelwano sanini nanini esingeze sakhohlweka.’!!;,2USomnini uthi: “Emihleni leyo ngesikhatheso abantu bakwa-Israyeli; iye, bona nabakwaJuda bazakuza ndawonye. Bazakuza balila, bafune uSomnini uZimabo." =,2Lizakusahlelwa sisizwe sangetlhagwini
senze isifunda salo sibe libhudu.
Akunamuntu ozakuhlala kiso,
abantu neenlwana zalo bazakuzulazula.” ,2“Bikani benimemezele hlangana nezizwe,
phakamisani iphawu bese niyalimemezela,
ningagodli litho, kodwana khulumani,
nithi, ‘IBhabheli lithunjiwe!
UBhele uzokuhlaziswa,
uMerodaki abe nokwesaba.
Iinthombembunjwa zalo zizokwesaba.’o Y,2Ilizwi uSomnini alikhuluma ngoJoromiya umphorofidi mayelana neBhabheli kanye nenarha yamaKasidi lithi:eC,1'“Kodwana emalangeni ezako
ngizokutjhugulula ubujamo be-Elamu.”
Kutjho uSomnini.~u,1&Ngizokubeka isihlalo sobukhosi bami e-Elamu,
ngibhubhise ikosi yakhona neenduna zakhona.”
Kutjho uSomnini.,1%Ngizokuhlakaza ama-Elamu phambi kwezitha zawo,
iye, phambi kwalabo abazumana nepilwawo;
ngizokwehlisela ihlekelele phezu kwawo,
okutjho itukuthelwami evuthako.”
Kutjho uSomnini.
“Ngizowagijimisa ngesabula
bengiwaqede nya.S,1$Ngizokwehlisela imimoya emine phezu kwe-Elamu,
kusukela emagumbini womane wephasi.
Ngizobasabalalisa mahlangothi woke wemimoya leyo.
Abaqotjhiweko be-Elamu
bazakufunyanwa ezizweni zoke.xi,1#Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Qalani, sele ngizokwephula umsebe we-Elamu,
iye, igugu lamandlayo wepi.},1"Ilizwi lakaSomnini elafika kuJoromiya umphorofidi mayelana ne-Elamu ekuthomeni kokubusa kwakaTsedekhiya ikosi yakwaJuda.-,1!IRhatsori lizokuba lidzaba leempungutjha,
indawo elibhudu nini nanini.
Akunamuntu ozakuhlala lapho,
namkha umuntu ozakukhonza khona.wg,1 “Amakamelaso azakuba yipango
nemihlambaso emikhulu ihlangulwe.
Labo abagude iinhloko zabo eenhlafunyweni;
ngizabahlakazela emmoyeni wamagumbi woke
begodu ngibehlisele ihlekelele mahlangothi woke.”
Kutjho uSomnini.>u,1Zilungiseleni, nisahlele isizwe esizigedlileko,
esihlezi ngokuphepha;
iye, isizwe esinganamasango namkha iinqabo,
abantu baso bazihlalela bodwa.”
Kutjho uSomnini.F,1USomnini uthi:
“Balekani, nizulazule!
Zifihleni ekusithekeni nina bahlali beRhatsori
ngombana uNebukadiretsari ikosi yeBhabheli
ahlelile,
wenze ubukhwebetjhana ngani.H ,1Amatendabo nemihlambabo izakuthathwa
namatjhila wakhona azakuthwalwa
kanye nayo yoke ipahlabo namakamela.
Abantu bazakurhuwelela bathi,
‘Ukwesabeka mahlangothi woke!’ ”H ,1Mayelana neKhedari nemibuso yeRhatsori yasahlelwa nguNebukadiretsari ikosi yeBhabheli. Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Zilungiseleni nisahlele iKhedari,
nibhubhise abantu bepumalanga.mS,1Ngizakuthungelela umlilo
emithangaleni yeDamaseku,
uzakuqothula ubuphephelo beBheni-Hadadi.,1Ngambala amasokanawo azakufela ematatawinawo,
woke amajoni wakhona azakuthuliswa mhlokho.”
Kutjho uSomnini uMninimandlawoke.O,1Kubayini idorobho elidumileko,
iye, umuzi wethabo ungakasindiswa?,1IDamaseku liyabogaboga,
lifulathele kobana libaleke
libanjwe livalo,
liphethwe lisizi neenhlabi
njengomfazi obelethako.+ O,1Mayelana neDamaseku.
“IRhamathi ne-Aripadi zikakamele
ngombana zizwe iindaba ezimbi.
Zehla zenyuka njengelwandle elikhephuzelako,
azinakuthula.? w,1Qalani, isitha sizakutjhinga phezulu
njengedlanga eliphapha
lizulazule ngehla kweBotsira.
Mhlokho iinhliziyo zeengorho ze-Edomu
zizakuba njengeyomfazi obelethako.”{ o,1Ngetjhada lokuwa kwabantu be-Edomu,
iphasi lizokuthuthumela,
isililo sabo sizakuzwakala elwandle lomGaba. ,1Ngalokho, yizwani lokho uSomnini
akuhlele phezu kwe-Edomu,
lokho akuhlose ngalabo
abahlala eTemana:
Kwamambala abesana abelusa imihlambi
bazazithathela imihlambi leyo.
Iye, uSomnini uzakubangela
bonyana amadlelo we-Edomu atjhiywe.E ,1“Qalani, njengebhubezi livela
ehlathini eliminyeneko elihlanu kweJordani
liya edlelweni esebeni lomlanjana,
ngizakugijimisa i-Edomu endawenayo msinyana.
Nanyana ngubani engimkhethako
ngizambeka kiyo.
Ngubani onjengami nongangitjhijila na?
Ngimuphi umelusi ongajama
phambi kwami na?+O,1Njengombana iSodoma neGomora zaketulwa
kanye nemizana yakhona,
ngokunjalo akakho ozakuhlala lapho,
akunamuntu ozakhonza kiyo.”
Kutjho uSomnini.w,1“I-Edomu izakuba libhudu.
Woke odlula kiyo uzakumangala
abe akhuze ngebanga lazo zoke
iingemegeme zayo.%,1Ukuzitjhaya kwakho kobudlhadlha
nokuzazi kwehliziywakho kukuyengile,
wena ohlala emipharwini yamadwala,
olawula iintaba eziphakemeko.
Nanyana wakha indlwanakho
phezulu njengedlanga,
ngizakususa lapho ngikwehlisele phasi.”
Kutjho uSomnini.Y+,1Mbala, wena Edomu,
ngizokwenza ube mncani ezizweni,
unyazeke ebantwini.3,1Ngizwe umlayezo obuya kuSomnini uthi:
“Kwathunywa isithunywa ezizweni kobana sithi,
‘Buthanani nilisahlele!
Zilungiseleleni ipi!’/W,1 USomnini uthi: “Ngafunga ngathi iBotsira lizakuba lirubhi, into yokurhubutjhwa, yokukakamalelwa neyokunikelelwa begodu yoke imizanalo izakuba marubhi unomphela.”7g,1 Nakhu okutjhiwo nguSomnini: “Qalani, labo abangakafaneli ukusela ikapho, ngambala bayayisela. Alo, wena ngabe umsulwa na? Awusimsulwa nakancani; nakukuyisela uzayisela!”{,1 Nawutjhiya iintandani zakho,
kumele mina ngizivikele na?
Abahlolokazi bakho
kufanele bathembele kimi na?”a;,1 Nakungimi, ngizamhlangula u-Esewu,
ngizakwembula iindawo zakhe zokubhaca,
ukuze angasakghona ukuzifihla.
Iinzukulwana zakhe, abafowabo
nabomakhelwana bakhe bazakubhujiswa;
yena angeze asabakhona.,1 Abavuni bamadiribe nabeza kuwe,
abazokutjhiyela amaburujo na?
Amasela nafika phakathi kobusuku,
akazukweba ngokuzanelisa na?-~S,1Fulathelani nibaleke, nizifihle ekusithekeni
nina bahlali beDedani
ngombana ngizakwehlisela ihlekelele
phezu kwaka-Esewu
lokha nangimhlunguphazako.<}q,1Mayelana ne-Edomu. Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Akusenabuhlakani eTemana na?
Abahlakaniphileko abasenazeluleko na?
Ukuhlakanipha kwabo kubunile na?g|G,1“Kodwana ngemva kwalokho,
ngizakutjhugulula ubujamo bama-Amoni.”
Kutjho uSomnini.{#,1Qala, sele ngizokwehlisela phezu kwakho
ukwesaba okuvela kibo boke abakuzombileko.”
Kutjho uSomnini uSomandla onguMninimandlawoke.
“Nina bantu beRabha, nizakuqotjhwa
omunye nomunye abaleke ngendlelakhe.
Akuzukuba khona obutha abaphadlhaleleko.Gz,1Wena ndodakazi eqoqomako,
kubayini uzikhakhazise ngemirhobakho,
iye, ngomrhobakho ogeleza amanzi na?
Wena uthembela emagugwinakho
bese uthi, ‘Ngubani ongangisahlela na?’y,1“Lila wena Rhetjhibhoni
ngombana i-Ayi itjhabalalisiwe!
Rhahlawulani nina madodakazi weRabha!
Yembathani iinzilo nilile,
ziritheni ngesibejana esirhayako
ngombana uMilikomu uzakuya ekuthunjweni
kanye nabaphristi neenduna zakhe.1x[,1USomnini uthi:
“Qalani isikhathi siyeza
lapha ngizokubangela khona
kobana kuzwakale umkhosi wepi
phezu kweRabha yama-Amoni.
Lizakuba yintundu yeququ
nemizi elibhodileko itjhiswe ngomlilo.
Nje-ke, u-Israyeli uzakuqotjha
labo abamqotjhako.”
Kutjho uSomnini.dw C,1Mayelana nama-Amoni. Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“U-Israyeli akanamadodana na?
UGadi bekangasi yindlalifakhe na?
Alo, kubayini-ke uMilikomu athumbe iGadi?
Kubayini abantu bakhe bahlala emizinayo na?”v,0/“Kodwana emalangeni ezako
ngizokutjhugulula ubujamo bakwaMowabi.”
Kutjho uSomnini.
Isigwebo sakwaMowabi siphelela lapha.u,0.“Maye kuwe wena Mowabi!
Abantu beKemotjhi baphelile
ngombana amadodanakho asiwe ekuthunjweni
namadodakazakho ekudingisweni.}ts,0-“Emthunzini ngaphandle kweRhetjhibhoni,
ababaleki bajamile, baqobekile
ngombana kuqubuke umlilo eRhetjhibhoni,
iye, amalangabi edorobheni lakaSirhoni
aqothula ihlafunyo kaMowabi
kanye nekhakhayi labanetjhada lokuzitjhaya.ss_,0,“Nanyana ngubani obalekela ukwesaba
uzakuwela ngemgodini,
nanyana ngubani ophuma ngemgodinapho,
uzakubanjwa sisifu
ngombana ngizakwehlisela phezu kweMowabi
umnyaka wokuhlunguphazwa kwayo.”
Kutjho uSomnini.br=,0+Ukwesabeka, umgodi nesifu
kunilindele nina bahlali beMowabi.”
Kutjho uSomnini.Oq,0*UMowabi uzakupheliswa angasaba sisizwe
ngombana udelele uSomnini. p,0)Imizi izakuthunjwa
neemphephelo zithathwe.
Mhlokho iinhliziyo zamabutho wakwaMowabi
zizakuba njengeyomfazi obelethako.o ,0(Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Qalani, isitha sizakutheleka njengedlanga
eliphapha lizulazule ngehla kweMowabi.5nc,0'“Maye, uMowabi uqobekile!
Abantu bayarhahlawula!
Maye uMowabi ufulathela ngeenhloni!
Iye, sese ayinto yokuhlekwa
neyesabekako kibo boke abamzombileko.”m3,0&Emaphahleni woke wakwaMowabi
nematatawini sililo sodwa
ngombana ngephule iMowabi
njengomjeka ongafunwa mumuntu.”
Kutjho uSomnini.rl],0%Mbala, yoke ihloko igudiwe
neendevu zirhuniwe,
izandla zoke zirhayiwe
nemadinini kunesizilo.k),0$“Ihliziywami ililela uMowabi njengamanghwani,
iye, ililela abantu beKhiri-Rharesethi njengamanghwani.
Inzuzo abayizuzileko inyelele.j,0#KwaMowabi ngizakuphelisa
labo abenza imihlabelo eendundumeni,
abatjhisela abosingazimu babo itjhwalo.”
Kutjho uSomnini.[i/,0"Umkhosi weRhetjhibhoni uzwakele e-Elale,
ngitjho ukuya eJahatsi.
Bazwakalisa ilizwi labo ukusuka eTsowari
ukuya eRhoronayimu ne-Egilathi-Tjhelitjhiya
ngombana ngitjho namanzi weNimrimi atjhile.Wh',0!Itokozo nethabo kususiwe esivandeni seenthelo,
iye, enarheni yakwaMowabi.
Ngivimbe ukugeleza kwewayini ebutlhodlhelweni,
akasekho owatlhodlha ngetjhada lethabo,
iye, akasahlokomi ngetokozo.vge,0 Ngikulilela ukudlula isililo ngeJazeri,
wena sidiribe seSibhima.
Imilibe yakho inabela ngaphetjheya kwelwandle,
ifika ngitjho emanzini weJazeri.
Kodwana umrhayili uthelekele
phezu kweenthelo zehlobo neendiribe zakho.fw,0“Ngalokho ngiyamlilela uMowabi,
iye, ngililela boke bakwaMowabi,
ngirhahlawulela abantu beKhiri-Rharesethi.e/,0USomnini wathi:
“Mina ngiyakwazi ukuzitjhaya kwakhe;
ikulumakhe yokuzigqaja imamala
nezenzo zakhe zimumoya.”
Kutjho uSomnini.Cd,0Sizwile ngokuzikhukhumeza kwakaMowabi:
Ukuzazi kwakhe kukhulu.
Iye, sizwile ngokuzikhakhazisa,
ukuzikhukhumeza nokudelela kwakhe,
ngitjho nokuziphakamisa kwehliziywakhe. c,0Tjhiyani imizi niyokuhlala emadwaleni
nina bahlali beMowabi.
Yibani njengezuba elakha indlwanalo
emlonyeni weliwa.”0bY,0U-Israyeli azange abe sisiga
sokuhlekwa kuwe na?
Ingabe wabanjwa hlangana namasela
kobana ungabeze uthintithe ihloko
njalo lokha nawukhuluma ngaye na?yak,0“Idakise ngombana idelele uSomnini.
IMowabi ayigonyuluke ngamahlanzayo,
nayo ayibe sisiga sokuhlekwa.W`',0Iphondo leMowabi liquntiwe,
umkhonwayo wephuliwe.”
Kutjho uSomnini.U_#,0eKheriyothi neBotsira
nakiyo yoke imizi yakwaMowabi
eseduze nekude.8^k,0eKhiriyatayimu, eBhethe-Gamulu neBhethe-Mewoni,/]Y,0eDibhoni, eNebo neBhethe-Dibilatayimu,E\,0Isigwebo sehlele emrhuleni,
eRholoni, eJatsi neMefathi,[',0IMowabi ihlazisiwe ngombana itjhabalaliswe.
Rhahlawulani nirhuwelele!
Memezelani emlanjaneni i-Arinoni
kobana iMowabi ibhujisiwe.,ZQ,0Jamani eqadi kwendlela nibukele,
nina enihlala e-Aroweri.
Buzani indoda ebalekako
kanye nomfazi ophunyurhako,
babuzeni nithi, ‘Kwenzekeni na?’mYS,0Yehla ephazimulwenakho
bese uhlala equlwanini egazukileko,
wena tlawu leDibhoni elisesihlalweni sobukhosi
ngombana umrhayili weMowabi
ukhuphukile kobana ajamelane nawe,
wonakalise amadorobhenu anemithangala.(XI,0Zwelanani naye noke enimbhodileko,
iye, nina noke eninesikhozi naye,
nithi, ‘Maye, yephukile intonga enamandla!
Maye, yephukile intonga ehle!’JW ,0“Ukuwa kwakaMowabi sele kufikile,
ihlekelelakhe imsinyana.RV,0Umrhayili weMowabi nemizayo ukhuphukile,
amasokana wakhona akhethekileko azakubulawa
nakehla kobana ahlangabezane nomrhayili.”
Kutjho uSomnini oyiKosi, ibizo lakhe elinguMninimandlawoke.`U9,0“Ungatjho njani uthi,
‘Thina siziingorho,
simadoda anesibindi epini’ na? T,0 Nje-ke uMowabi uzakuba neenhloni ngeKemotjhi,
njengombana ikumba ka-Israyeli yayineenhloni
lokha nayethembela eBhethe-Eli. S,0 Kodwana isikhathi siyeza
lapha ngizakuthumela khona abavubeli.
Bazathulula imijeka bebayiphahlaze.”
Kutjho uSomnini.Rw,0 “UMowabi bekaseze azigedlile
kusukela ebutjheni bakhe;
iye, azange akhe aye ekuthunjweni.
Wathula njengewayini elizike ehlameni,
lingakatsengelwa komunye umjeka.
Nje-ke lisanandipha njengokuba
nephunga lalo lisesenjalo.Q),0 ngombana kuthiwe:
“Akanikelelwe odonda
ukwenza umsebenzi kaSomnini!
Akanikelelwe nogodla isabulakhe
ekuthululeni iingazi!”cP?,0 UMowabi akabaleke
ngombana uba lirubhi,
imizakhe iyatjhiywa,
ingabi nomhlali, O9,0Umrhayili uza komunye nomunye umuzi
akukho namunye ozakusinda.
Umrhoba uzakonakaliswa
nommango upheliswe
ngombana uSomnini ukhulumile.1N[,0Nina maMowabi,
njengombana nethembela ezenzweni nemnothwenenu,
nani nizokuthunjwa
noKemotjhi uzakuya ekuthunjweni,
nabaphristi kanye neenduna zakhe.”\M1,0Yenibaleke! Balekani nizisindise,
yibani njengodumbana wommango erhalawumbeni.L3,0Mbala, emkhuphukeni weLurhithi
benyuka barhahlawula kabuhlungu;
iye, nendleleni eya eRhoronayimu
kuzwakala isizi lesililo sokurhayilwa.MK,0IMowabi iyachithwa!’
Abalile bafune isizo ukuyela ngeTsowari.XJ),0Lalela umkhosi ovela eRhoronayimu uthi,
‘Ukonakala nokubhubhisa kukhulu!NI,0UMowabi angeze asabukwa godu:
ERhetjhibhoni izitha zihlele ihlekelele ngaye,
zathi, ‘Yizani simpheliseni angasaba sisizwe.’
Nawe Madimeni uzakuqedwa nya,
isabula isemva kwakho!hH K,0Mayelana neMowabi. Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli:
“Maye kiyo iNebo ngombana iyabhuruzwa.
IKhiriyatayimu ihlaziswa beyithunjwe;
iye, isiphephelo sihlaziswa besitjhabalaliswe.G%,/Kodwana isabula kaSomnini
ingaphumula njani,
nakube uyiyalile
kobana isahlele i-Atjhikheloni neligu na?
Iye, uyibekele zona.F#,/Maye wena sabula kaSomnini!
Kuzakuthathwa isikhathi esingangani
kobana uphumule na?
Buyela ngesilandeni sakho,
buya uzothe. E,/IGaza iguda ihloko izile
ngombana i-Atjhikheloni iyabhujiswa.
Nina misalela esemrhuleni,
kuzabe kube nini nizirhaya na?D ,/ngebanga lokobana ilanga selifikile
lokubhubhisa woke amaFilista;
iye, ilanga lokuphelisa boke ababambisani
ebebangasiza iTirosi neTsidoni.”
Mbala, uSomnini sele azakubhubhisa amaFilista,
okutjho imisalela yangeligwini lamaKafitori.bC=,/nabezwa ukuza kwesitha
ngokugabadula kweenqatha zeenjomani,
itjhada leenkarana zaso
nokurhuba kwamavili wakhona.
Aboyise abazukuqala emuva
ebantwaneni babo
ngombana izandla zabo azisenamandla,#B?,/Nakhu okutjhiwo nguSomnini:
“Qalani, amanzi akhuphuka
avela ngetlhagwini,
azakuba ziinkhukhula eziphuphumako.
Azakuphuphuma enarheni
nakiyo yoke into ekiyo;
iye, emizini nebahlalini bayo.
Abantu bazakurhuwelela,
boke abahlala enarheni barhahlawulevA g,/Ilizwi lakaSomnini elafika kuJoromiya umphorofidi mayelana namaFilista ngaphambi kobana uFaro asahlele iGaza.@,.Ungesabi Jakopo ncekwami
ngombana nginawe.
Nanyana ngibhubhisa zoke izizwe
engikuhlakazela kizo,
wena angeze ngakubhubhisa.
Nokho angeze ngahlala ngingakubethi,
kodwana ngizakukhalima ngeswazi elincani.”
Kutjho uSomnini.p?Y,.“Ungesabi wena Jakopo ncekwami,
ungethuki wena Israyeli.
Qalani, sele ngizokusindisa ukude,
iye, iinzukulwana zakho enarheni ezithunjwe kiyo.
UJakopo uzakubuya abe nokuthula nokuphepha,
akunamuntu ozamethusa. !`~~,}^||{}zzySxxw6vSuGt^ssNrr+qGp~p>o}nn;mlkkjjj0iZhhWgg:feed,cqbb a``_^^P]P\T[[2ZYXX.WkVUTT+SRRQPOO N-MWLKK7JWIrHGFF!EaD{CBA@@?>>q=g<;:: 9,876T5f544~48333G222S2 111(000]0//d/..M---A,,,l,+++2***+))|)'(((/'''Y' &&e&*%%t%)$$$G##v#""r"(!!!H }I$t;(o_o bs kY] Q % | q D@ K/u!PX JNakakhambako bekakwazi ukuya emahlangothini amane, ngaphandle kokujika.5W eJUmfanekiso wamavili nokwakheka kwawo bekunje: Bekaphazima njengebherili. Amavili womane bekanesibumbeko esifanako. Ukwakheka kwawo bekungathi kunevili ngaphakathi kwelinye.{V qJKwathi ngisaqale iimphili lezo, ngabona ivili elilodwa phasi ngakelinye nelinye ihlangothi kilawo amane wesiphili.:U qJIimphili lezo zehla zenyuka njengombani omekezako.fT GJ Isibumbeko seemphili godu besinje: Umfanekiso wazo bewunjengamalahle avuthako, iye, bewunjengeenhlothi ezivuthako. Hlangana neemphilapho bekumekeza umlilo. Umlilo lowo bewunomkhanyo begodu phakathi kwawo kwaphuma imibani.pS [J Esinye nesinye besikhamba siyaphambili; beziya ngapha kuya khona ummoya; ekukhambeni kwazo bezingajiki.=R uJ iye, bebunjalo-ke ubuso bazo. Iimpiko zazo bezithabalalele phezulu. Isiphili esinye nesinye besineempiko ezimbili ezithinta iimpiko zesinye, kuthi ezinye ezimbili zivale umzimbazo.,Q SJ Isibumbeko sobuso bazo besibubuso bomuntu ngaphambili, ngesidleni zinobuso bebhubezi, ngesinceleni zinobuso bekunzi begodu zozine njalo bezinobuso bekhozi ngemuva;~P wJ Iimpiko zazo bezithintene elinye kwelinye. Elinye nelinye lanqomba ngqo laya phambili; ekukhambeni kwazo belingajiki.~O wJEmahlangothinazo amanye ngaphasi kwamaphikwazo bezinezandla zomuntu.
Zozine bezinobuso neempiko ebezingalendlela:~N wJImilenzazo eengogoriyaneni beyithabulukile, iinyawo zazo zifana nezeqatha lekonyana, ziphazima njengekoporo emanyako.7M kJEsinye nesinye besinobuso obune neempiko ezine.vL gJPhakathi komlilo bekunesibumbeko seemphili ezine.
Umfanekiso wazo bewungalendlela: Zinesibumbeko somuntu.GK  JKwathi ngisaqalile njalo, kwavela isiwuruwuru ngetlhagwini. Bekulilifu elikhulu elinomlilo osoloko ubaneka njalo; mazombe kwalo bekunobuphaziphazi. Emlilweni lowo bekunento ephazima sasimbi.'J IJilizwi lakaSomnini mbala leza kimi, mina mphristi uHezekiyeli umsa kaBhuzi, enarheni yamaKasidi emlanjeni iKebari. Isandla sakaSomnini saba phezu kwami lapho.ZI /JNgelanga lesihlanu lenyanga, emnyakeni wesihlanu wokuthunjwa kwekosi uJehoyakini,(H MJKwathi ngomnyaka wamatjhumi amathathu, inyanga yesine inamalanga amahlanu, ngangiphakathi kwabathunjwa emlanjeni iKebari, izulu lavuleka ngabona imibono kaZimu.QG6Kghani usilahlele safuthi na?
Usithukuthelele ngaphezu kokwenza na?PF6Yewusibuyisele kuwe ukuze sibuye;
vuselela imihlethu njengekadeni.YE+6Kubayini usikhohlwa mlibe na?
Kubayini usilahle isikhathi eside kangaka na?qD[6Kodwana wena, Somnini, ubusa nini nanini,
isihlalo sakho sobukhosi ngeseenzukulwana ngeenzukulwana.VC%6ngentaba yeZiyoni esele ingasenamuntu;
iimpungutjha sele zitanasa lapho!cB?6Ngebanga lalokho, iinhliziyo zethu zidanile,
ngebanga lezintwezi, amehlwethu afipheleJA 6Isihlohlo siwile eenhloko zethu.
Maye thina ngombana sonile!S@6Ithabo liphelile eenhliziyweni zethu;
igido lethu liphenduke isililo.G?6Abaphathi basukile ebandla,
amasokana akasalilisi iinara.R>6 Amasokana agaya esigayweni
abesana batherezeliswa yinyanda yeenkuni.W='6 Amakhosana anekwe ngezandla zawo;
ukubakhona kwabaphathi akusatjho litho.H< 6 Abafazi bagagadlhelwe eZiyoni
namatlawu emizini yakwaJuda.Q;6 Isikhumba sethu sitjhisa njenge-ondo
ngebanga lokurhwaya kwendlala.m:S6 Sifunyana isikwa sethu
ngokubeka ubuphilo bethu engozini
ngebanga lesabula eserhalawumbeni.c9?6Amakhoboka abusa phezu kwethu
begodu akunamuntu ongasitjhaphulula
ezandleni zawo.J8 6Abobaba abonako abasekho,
nje-ke thina sibhesele icala labo.O76EGibhide sikhongozele,
iye, e-Asiriya kobana sisuthiswe ngesikwa.Q66Abasigijimisako basihlezi entanyeni
sidiniwe begodu asinakuphumula.N56Sisela amanzethu ngemali,
iinkuni zethu sezitholakala ngentengo.D46Sese siziintandani, asinabobaba,
abomma babahlolokazi.N36Ilifa lethu linikelwe amaphandle,
amakhayethu aphiwa imiqhamuka.Q2 6Khumbula Somnini, lokho okwenzeke kithi,
qala, uyelele ihlazo lethu.J1 6Ndodakazi yeZiyoni,
isibetho secala lakho siphelele;
uSomnini akasazokwembula.
Kodwana wena ndodakazi ye-Edomu,
uSomnini uzakuhlunguphaza ngecala lakho,
embule isono sakho.06Jekezela uthabe ndodakazi ye-Edomu;
wena ohlala enarheni ye-Utsi.
Kodwana nakuwe ikapho izakufika;
uzakudakwa, uzihlubulise."/=6Ozesiweko kaSomnini, okuphila kwethu,
wabanjwa emgodini wezifu zabo;
iye, esadlumbana ngaye bona
emthunzinakhe sizakuhlala hlangana nezizwe..}6Abasigijimisako bebanebelo
kunamakhozi emkayini,
basilandelela basikhweza iintaba,
basilalela erhalawumbeni.=-s6Isitha sasihlala eenthendeni
besabhalelwa kukhamba eendledlaneni zethu.
Isiphetho sethu besele sitjhidele
namalangethu sele abaliwe,
iye, isiphetho sethu sifikile.2,]6Amehlwethu afiphele ngokurhuluphela isizo,
kodwana kulilize lakolize.
Siseenthaleni zethu saqala isizwe esingasiza,
kodwana azange sibe khona esingasindisa.+6USomnini ngokwakhe ubahlakazile,
akasazobatjheja.
Abantu abasahloniphi abaphristi
begodu abasathandi abaphathi.J* 6“Sukani! Nisilaphele!”
Iye, abantu bathi kibo:
“Sukani! Sukani! Ningasithinti!”
Nje-ke basuka, bazulazula.
Hlangana nezizwe abantu bathi:
“Bangasakhonza lapha!” )6Nje-ke bazulazula eendledlaneni,
njengabantu abangaboniko.
Basilaphazwe ziingazi
kangangobana akakho othinta ingubabo.(6 Kwenzeka ngebanga lezono zabaphorofidi balo
namacala wabaphristi balo,
abathulula iingazi zabalungileko
ngaphakathi kwalo.'6 Amakhosi, ngitjho nabo boke abahlali bephasi,
azange bakholwe
kobana izitha namanaba angangena
emasangweni weJerusalema. &6 USomnini uphelelise itukuthelwakhe,
uthulule ilaka lakhe elivuthako:
Uvuthise umlilo eZiyoni
oqothule iinsekelo zalo.%w6 Izandla zabafazi abanesirhawu
zapheka abantwababo;
ababa kukudla kwabo
lokha abantu bami nabaphodlhekako.$6 Abahlatjwe ngesabula bangcono khulu
kunababulawa yindlala;
baqedwe liphango, baphela amandla
ngokuswela umkhiqizo wemasimini.#16Kodwana kwanjesi sese anzima kunomsizi,
akasafaniseki eendledlaneni.
Isikhumba sawo sinamathele emathanjenawo,
sirhwatjhe inga sigodo.+"O6Amakhosana wakhona
gade adarhe ukwedlula iliqhwa,
amhlophe ukwedlula ibisi,
imizimbawo ikhanya ukwedlula amarubi,
ukuvela kwawo kunjengamasafaya.!6Isibetho secala labantu bami,
sikhulu kunesesono seSodoma
eyaketulwa ngomzuzwana
ngaphandle kwesandla somuntu. '6Labo abakhe bagoma iinkhanakhana
bagelagela eendledlaneni batlhaphile.
Iye, labo ebebembatha ezibubende
gadesi baphendla ezaleni.6Ngebanga lokoma amalimu wamasana
anamathela kurhwalabha;
abantwana bakhombela isikwa
kodwana akunamuntu obahlephulelako.16Ngitjho neempungutjha ziyehlisa
kobana zimunyise imindlwanazo,
kodwana amadodakazi wekhethu akanasirhawu
njengeenciliba erhalawumbeni.6Amadodana weZiyoni aligugu
ebegade alinganiswa negolidembala,
gadesi sele afaniswa nemijeka
okumsebenzi wezandla zombumbi! 6Maye, igolide elidarhileko lifiphele,
iye, igolidembala!
Amatje acwengileko arhatjhekile
emajikeni wazo zoke iindledlana.S6BBagijimise ngetukuthelo, ubabhubhise
ngaphasi kwamazulwakho, Somnini.H 6ABanikele ihliziyo enesizi,
amanikelelakho abe phezu kwabo!U#6@Bavuze njengokubafaneleko, Somnini,
ngokuya ngemisebenzi yezandla zabo.?y6?Yelela koke abakwenzako;
sengiyingomabo yesiphoqo.@{6>ukuhlebeza nokuphoqa kwabajamelani bami
imini yoke.F6=Somnini, uzizwile iinhlamba zabo,
woke amano wabo ngami,K6woke amano abanawo ngami.L6;Somnini, ubonile ukugandelelwa kwami,
nje-ke, jamela indabami!a;6:Somandla, wajamela indabami
lokha umphefumulwami usengozini,
wahlenga ipilwami.L69Nangikubizako begade useduze nami,
wathi kimi: “Ungesabi.”}s68wezwa isililo sami lokha nangithi:
“Ungavali indlebakho
ngokurhitjhwa kwami
nalokha ngifuna isizo.”M67Ngabiza ibizo lakho wena Somnini,
ngisekuzikeni komphathamanzi;D66amanzi angigubuzesa,
ngadlumbana bona kuphelile ngami!E65Zaqeda ipilwami ngemthathamanzini:
Zangiphosa ngamatje;G 64Izitha zami zangizuma njengenyoni,
ngaphandle kwesizathu.d A63Engikubonako kungilethela isizi
ngebanga lawo woke amadodakazi
wedorobho lekhethu.J  62kufikela lapha uSomnini aqala khona phasi,
abone asezulwini.7 i61Amehlwami azakugeleza mlibe,
iye, angaqediX )60Amehlwami awuluka imilanjana yamanzi
ngebanga lokuphodlheka kwabantu bami.[/6/Isabelo sethu kukwesaba nethunzi elimnyama,
ukubhujiswa nokutjhabalaliswa.”5e6.“Zoke izitha zethu zikhulume khulu ngathi.7i6-Usenze amanyela neenzibi
hlangana nezizwe.=u6,Uzembese ngelifu
kobana ungafikelelwa mthandazo.V%6+“Uzembese ngetukuthelo bewasigijmisa,
warhayila ngaphandle kwesirhawu.P6*“Ngithi esiphambukileko besahlubuka
begodu wena azange ukhohlwe.R6)Asiphakamiseleni iinhliziyo nezandla zethu
kuZimu osezulwini, sithi:J 6(Asihloleni iindlela zethu sizizizinye,
sibuyeleni kuSomnini.Q6'Kubayini umuntu ophilako anghonghoyila
ngomphumela wezono zakhe na?J 6&Emlonyeni wongoPhezulu akuveli okumbi,
kodwana okuhle kodwa.]~36%Ngubani oyale ukwenzeka kwehlekelele?
Lokho azange kuvele emlonyeni kaSomandla.T}!6$simdlelezela ilungelo lomthetho.
Kodwana uSomandla akakuboni lokho.”E|6#Siphambanisa amalungelo wobuntu
ngaphambi kongoPhezulu;b{=6"Abantu bathi: “Isitha sigadangele ngaphasi kweenyawo zaso
zoke iimbotjhwa zenarha.Rz6!ngombana akuveli ehliziywenakhe ukugandelela
nokuhlunguphaza abantu.Zy-6 Nanyana ahlunguphaza, uzakuba nesirhawu
ukuya ngokwethembeka kwakhe okukhulu4xc6Ngambala, uSomandla
akalahleli safuthi.Jw 6Akanikele umhlathakhe kiloyo omwakalako,
abe anele ngehlazo.=vu6Akawe ngobuso phasi,
mhlamunye kunethemba lapho.Eu6Akahlale yedwa athule,
ngombana uSomnini umthwese lona.Gt6Iye, ulungile emuntwini
lokha nathwala ijogi asesemutjha.Ls6Ulungile uSomnini,
nje-ke, rhuluphela ngokuthula isindiswakhe.Rr6USomnini ulungile
kilabo abathembela kuye,
iye, kiloyo omfunako.bq=6Umphefumulwami uthi:
“USomnini usisabelo sami,
yeke ngizakurhuluphela kuye.”Gp6Siba sitjha njalo ekuseni;
mbala, bukhulu ubuqotho bakhe.voe6Kungebanga lokwethembeka kwakaSomnini kobana singabhujiswa,
iye, kungenca yesirhawu sakhe esingapheliko.Nn6Kodwana nakhu engizakubeka engqondweni
ngalokho nginerhuluphelo:Gm6Umphefumulwami uhlala ukukhumbula lokhu
nommoyami uphasi.Ml6Somnini, khumbula isizi nokuzula kwami,
iye, isibharha nobuthi.Yk+6Yeke ngathi: “Idumo lami liphelile;
iye, ebengilirhuluphele kuSomnini.”=ju6Umphefumulwami awunakuthula
nokuhle angisakwazi.Ki6Wenza amazinywami aququda igagadu,
wangibhudabhuda emlotheni.7hi6Wangifunza umhlonyani
wangiseza isibharha.\g16Ngaba sihlekiso sabo boke abantu bekhethu,
iye, ingomabo yesiphoqo imini yoke.:fo6 Wahlaba indenami
ngemisubela engemgodlenakhe.Ae}6 Wacupha umsebakhe,
wangenza isinenjwa semisubelakhe.Dd6 Uvale iindlela zami, wangidabula;
wangenza ihlekelele.Ac}6 Ulibhere elinanabelako,
iye, ibhubezi elibadaleleko.Lb6 Uqabe iindlela zami ngamatje abaziweko,
wasonganisa imizilami.[a/6Ngitjho nanyana ngirhuwelela ngifuna isizo,
uvalela umthandazwami ngaphandle.V`%6Ungibiyele ngeboda ukuze ngingabaleki;
wenza amakhamandelami aba budisi.D_6Ungihlalise eendaweni ezimnyama
njengalabo abafa kade.K^6Ungivimbezele ngeenqabo,
wangizombeleza ngobuthi nangobudisi.B]6Ukhehlise isikhumba nenyamami,
wafahlaza amathambami.O\6Ngambala, isandla sakhe singiphendukele
kanenginengi, imini yoke.G[6Ungiqotjhile bewangikhambisa
ebumnyameni obunganamkhanyo.FZ 6Ngimumuntu owazi ubuhlungu
beswazi letukuthelo kaSomnini.iYK6Umeme abangisahlelako mahlangothi woke
kwanga lilanga lomnyanya.
Ngelanga letukuthelo kaSomnini
akakho namunye owaphunyurha namkha wasinda.
Labo engibasingathileko bengabakhulisa,
isitha sami sibaqedile.@Xy6Abadala nabatjha
balele phasi eendledlaneni,
amatlawu namasokanami
abulewe ngesabula.
Wena wawabulala ngelanga letukuthelwakho,
wawarhayila ngaphandle kwesirhawu.qW[6Awu, Somnini, akhe uqale bewuyelele!
Ukwenze kubani godu lokhu na?
Kumele abafazi badle iinthelo zabo,
abantwana ababasingathileko na?
Kumele abaphristi nabaphorofidi babulawe
endaweni ecwengileko kaSomandla na?V)6Vuka urhahlawule ebusuku,
ekuthomeni kwesikhathi sabalindi!
Thulula ihliziywakho njengamanzi,
phambi kobukhona bakaSomandla!
Phakamisela izandla zakho kuye
ngebanga lepilo yabantwabakho,
abatsirimezwa yindlala
emajikeni wazo zoke iindledlana.[U/6Iinhliziyo zabantwana zililela uSomandla.
Wena mthangala wendodakazi yeZiyoni
wulula iinyembezi, zehle njengomlanjana
ubusuku nemini!
Ungaziphi ukuphumula,
nethoro yelihlo lakho ingaledlhi.KT6USomnini wenze akuhlosileko,
uphumelelise ilizwi lakhe
njengombana alijamisa kade.
Ugirizile ngaphandle kwesirhawu;
wajabulisa isitha ngawe,
waphakamisa iphondo lamanabakho.JS 6Zoke izitha zakho
zikhuluma khulu ngawe.
Ziyababaza, zihline,
zirhuwelele zithi: “Siyirhiribidele!
Ngambala leli lilanga ebesililindile,
sesifikile kilo, sekunjalo-ke!”pRY6Boke abadlula ngendlela
bakuthintithela izandla.
Bayakukhuza bebakuthintithele iinhloko
wena ndodakazi yeJerusalema,
bathi: “Ingabe leli lidorobho
ebelibizwa bonyana ngunobuhle,
ithabo lephasi loke na?”BQ}6Abaphorofidi bakho
bakuvezele ikohliso nelize,
azange bembule icala lakho
kobana batjhugulule ubujamo bakho.
Kunalokho bakulethele imilayezo
eyikohliso nedurhisako.P6 Ngizakufanisa nasiphi isibonelo,
ngikulinganise nani,
wena ndodakazi yeJerusalema na?
Ngizakufanisa nani ukuze ngikududuze
wena tlawu leZiyoni na?
Ngambala ukuphodlheka kwakho
kubanzi njengelwandle.
Ngubani ongakwelapha na?HO 6 Balilela abonina, bathi:
“Siphi isikwa newayini na?”
Baphela amandla njengabahlatjwe ngesabula
eendledlaneni zedorobho;
bakhuphela imiphefumulwabo
eemfubeni zabonina.XN)6 Amehlwami afiphala ngeenyembezi,
isisu sami siyasika,
inyongwami ichithekela equlwanini
ngebanga lokuphodlheka kwabantu bami:
Amasana nabantwana baphela amandla,
eendledlaneni zedorobho.5Mc6 Abaphathi bendodakazi yeZiyoni
bahlezi equlwanini bathulile,
bazithele ngethuli eenhloko
bembatha iinzilo.
Amatlawu weJerusalema
ahlome iinhloko phasi.xLi6 Amasango weJerusalema acwila equlwanini,
uSomnini watjhabalalisa bewephula iinqabo zalo.
Ikosi namakhosanalo aphakathi kwezizwe,
akusenamthetho wabaphristi,
ngitjho nabaphorofidi bakhona
abasafunyani imibono kuSomnini.aK;6USomnini wazimisela
ukubhuruza umthangala wendodakazi yeZiyoni:
Welula umuda,
azange agodle isandla sakhe ekutjhabalaliseni,
wabanga bonyana umbundu nomthangala kuzile,
kwaphela amandla ndawonye.]J36USomandla unyefule i-aldari lakhe,
walahla ikumbakhe ecwengileko.
Unikele imithangala yeemphephelo zeJerusalema
ezandleni zesitha.
Kwahlokonywa ngethempelini lakaSomnini
njengamhla womnyanya.\I16Utlhifirije ithempeli lakhe inga sidalasi esivandeni;
watjhabalalisa indawakhe yomnyanya.
USomnini uphelise eZiyoni
umnyanya neSabatha.
Ngokufutheka kwetukuthelwakhe
wadela ikosi nomphristi.aH;6USomandla ube njengesitha,
ugomojele u-Israyeli!
Iye, ugomojele yoke imibhotjhongo yeJerusalema,
wonakalisa amadorobho anemithangala kwa-Israyeli.
Wandisa ukulila nokuzila
endodakazini yakwaJuda.;Go6Ucuphe umsebakhe njengesitha,
ngesidla sakhe wawuthiya njengenaba.
Ubulele koke okukara amehlo
ngetendeni lendodakazi yeZiyoni;
Uthulule ilaka lakhe njengomlilo.:Fm6Ngetukuthelo evuthako
uqunte zoke iimpondo zaka-Israyeli.
Ususe isidla sakhe
lokha isitha nasizako.
Uvuthe njengamalangabi kwaJakopo,
waqothula yoke indawo.SE6USomandla ugomojele woke amadlelo kaJakopo
ngaphandle kwesirhawu;
ngetukuthelwakhe ugirize zoke iimphephelo
zendodakazi yakwaJuda.
Umadlhe phasi bewasilaphaza
umbuso neenkhulu zawo.nD W6Maye etukuthelwenakhe uSomandla
uyibhibeze kangangani indodakazi yeZiyoni!
Kuthe ubuphaziphazi bakwa-Israyeli busemkayini,
wabuphosela phasi.
Azange akhumbule isenabelo seenyawo zakhe
ngelanga letukuthelwakhe.BC 6Akuthi zoke izenzo zazo ezimbi
zibe phambi kwakho
nazo uzenze owasenza kimi
ngebanga lazo zoke iimphambeko zami.
Mbala, ukububula kwami kukhulu
nehliziywami idanile.`B ;6Somnini, yizwa ukububula kwami
ngombana anginamduduzi.
Zoke izitha zami zezwa ngamatshwenyekwami,
zajabula kobana nguwe owangehlisela wona.
Ilanga owalimemezelako ulilethile.
Nazo azibe njengami.[A 16Qala Somnini, ngisesizini!
Isisu sami siyasika
nehliziyo ngaphakathi kwami iwurubajekile
ngombana ngihlubuke khulu.
Endledlaneni isabula ingilobisele abantwana,
ngekumbeni kunokufa kwaphela!<@ s6Ngabiza iinthandwa zami
kodwana zona zangihlamuka.
Abaphristi nabaphathi bami
babhubhela ngedorobheni
nabasazifunela kokugoma
kobana bavuselele umphefumulwabo.#? A6USomnini ulungile
ngombana ngihlubuke ilizwi.
Lalelani noke nina zizwe,
niyelele isizi lami:
Amatlawu namasokanami
asiwe ekuthunjweni.2> _6IZiyoni likhongozele,
kodwana alinamduduzi.
USomnini uyale ngoJakopo
kobana abamzombileko babe zizitha;
iJerusalema sele lisinyenyiso
phakathi kwabo.Q= 6Ngiyalila ngezintwezi,
ilihlo, iye, ilihlo lami liwuluka iinyembezi;
mbala, umduduzi ukude nami,
okunguye ongavuselela umphefumulo.
Abantwabami abanabuyo
ngombana isitha sihlulile.[< 16USomandla ulahle abosaziwako bami
ngaphakathi kwami;
wamemezela isikhathi sokuvuna phezu kwami
kobana abhule amasokanami.
USomandla ugadange itlawu lakwaJuda,
njengebutlhodlhelweni bewayini.V; '6Wangibophelela ijogi leemphambeko zami,
iye, ngesandla sakhe bezibotjhelelwe ndawonye.
Zabekwa entanyenami
ngaphelelwa mamandla.
USomandla wanginikela
kilabo engingeze ngajamelana nabo.A: }6 Wathumela umlilo uvela phezulu,
wawehlisela emathanjenami,
wendlalela iinyawo zami inede,
wangibuyisela emuva.
Wangitjhiya nginganabuyo,
imini yoke ngibuthakathaka.d9 C6 Noke nina enidlula ngendlela,
akutjho litho kini lokhu na?
Qalani nibone
nakube kunesizi elifana nelameli,
engapharwa ngalo,
iye, uSomnini angihlunguphaza ngalo
ngelanga letukuthelwakhe evuthako.68 g6 Boke abantu balo bayabubula
nabafunana nesikwa,
banana amagugwabo ngokugoma
ukuze bavuselele umphefumulo.
Qala Somnini, ubone
kobana angisenabubhadekelo.F7 6 Isitha selulele isandla saso
phezu kwawo woke amagugwalo
begodu libone izizwe
zizingenela endawenalo ecwengileko,
wena Somnini owayala
kobana zingangeni ehlanganwenakho. 6  6 Ukusilaphala kwalo bekuseemvunulweni zalo,
lokha nalonako azange licabange ngekusasa lalo.
Ukuwa kwalo bekuphazamisa khulu
ngombana belinganamduduzi.
Lathi: “Maye Somnini,
akhe uqale iinhlungu zami
ngombana isitha singihlulile!”35 a6IJerusalema lone khulu,
nje-ke, sese liphenduke isihlekiso.
Boke ebebalihlonipha sele balidelela
ngombana balibonele.
Nalo ngokwalo liyaquma, lifulathele.4 }6Emihleni yokuhlunguphazwa nokundinda kwalo,
iJerusalema likhumbula zoke izinto ezihle
ebekungezalo emihleni yakade.
Lokha abantu balo nabawela ezandleni zezitha,
azange kwaba khona olisizako,
izitha zaliqala zahleka ukuwa kwalo.;3 q6Boke ubukhosi balo
busukile endodakazini yeZiyoni.
Amakhosanalo afana neenhlangumataka
ezingafunyani amadlelo
zigijima zinganamandla
phambi kwabazigijimisako.=2 u6Izitha zalo ziyihloko
amanabalo ayaphumelela
ngombana uSomnini ulihlunguphazile
ngeemphambeko zalo ezinenginengi.
Abantwabalo baye ekuthunjweni
baragwa sisitha.>1 w6Iindlela eziya eZiyoni ziyalila
ngombana akakho oza eminyanyeni;
woke amasangwalo akanabantu,
abaphristi balo bayaquma,
amatlawanalo ayabubula,
nalo linobumunyu.I0  6UJuda uye ekuthunjweni ngeenhlungu
nangokusebenza nzima.
Gadesi uhlala hlangana nezizwe,
angafunyani indawo yokuphumula;
boke abamgijimisako bamthelekela
aseensizini zakhe.T/ #6Ebusuku likhihla isililo,
iinyembezi zehle emihlathinalo.
Phakathi kwazo zoke iinthandwa zalo,
asikho nesisodwa esiliduduzako.
Boke abangani balo balirhwalile,
baphenduke izitha zalo.e. G6Maye, linesizungu idorobho,
elalihlala liphithizela abantu!
Awu, sese lifana nomhlolokazi,
yena ebegade amkhulu phakathi kwezizwe!
Gade liyindlovukazi phakathi kweemfunda,
kwanjesi sele lisisembamgodi.o-W,4"Imihla ngemihla ikosi yapha uJehoyakini isibonelelo qobe asaphila, iye, bekwaba kumhla ahlongakalako.,,4!Yeke uJehoyakini akhange asembatha izambatho zangesikhungweni. Soke isikhathi sokuphila kwakhe wagoma njalo etafuleni lekosi yeBhabheli.+,4 Wakhuluma kuhle naye bewamnikela nesikhundla esihloniphekileko esingaphezu kwaleso samakhosi amanye ebegade anaye eBhabheli.w*g,4Mhla amalanga amatjhumi amabili nahlanu enyangeni yetjhumi nambili womnyaka wamatjhumi amathathu nekhomba wokudingiswa kwakaJehoyakini ikosi yakwaJuda, u-Evili-Merodaki nathoma ukubusa eBhabheli, watjhaphulula uJehoyakini ngesikhungweni.{)o,4emnyakenakhe wamatjhumi amabili nantathu,
amaJuda amakhulu alikhomba namatjhumi amane nahlanu athathwa nguNebuzaradani umphathi wobuzimba wawasa ekuthunjweni.
Kwaba babantu abaziinkulungwana ezine namatjhumi asithandathu sele baboke.( ,4emnyakeni wetjhumi nobunane kaNebukadiretsari,
kwaba babantu beJerusalema abamakhulu abunane namatjhumi amathathu nambili;'3,4Lesi sibalo sabantu uNebukadiretsari abasa ekuthunjweni:
ngomnyaka wekhomba kwaba maJuda aziinkulungwana ezintathu namatjhumi amabili nantathu, &,4Ikosi yeBhabheli yabamadlha beyababulalela khona eRibhila, enarheni yeRhamathi.
Nje-ke uJuda wathunjelwa kude nendawo yekhabo.k%O,4UNebuzaradani umphathi wobuzimba wabathatha boke abantwaba wabaletha ekosini yeBhabheli eRibhila.|$q,4EJerusalema wathatha isikhulu sesigodlo nabeluleki abalikhomba bekosi ebegade basese ngedorobhenapho, umabhalana womphathibutho ogade abizela abantu bendawo epini kanye namatjhumi asithandathu wabantu bendawo nabo ebegade basese ngedorobheni.#/,4Umphathi wobuzimba wathumba uSeraya umphristi omkhulu, uZefaniya ongaphasi kwakhe ngesikhundla kanye nabalindi besango abathathu njengeembotjhwa."3,4Amarharinada ebekabonakala ngemahlangothini wepundu bekamatjhumi alithoba nathandathu. Nasele awoke amarharinada nalawo asemlukweni, gade alikhulu.*!M,4Phezu kwayo kunepundu yekoporo elimitha nesiquntu ukuphakama, ikghatjiswe yoke mazombe ngemiluko nangamarharinada wekoporo. Isika yesibili beyifana neyokuthoma.6 e,4Enye nenye isika begade pheze imamitha abunane nesiquntu ukuphakama namamitha pheze abe mahlanu nesiquntu ubundulungu. Beyimrhohlo, inomphetho ongaba mimino emine ububanzi.eC,4Ikoporo yeensika ezimbili, yebhada ekulu neyeenkunzi ezilitjhumi nambili ebezingaphasi kwebhada leyo, kanye nekoporo yeenjamiso zezitja zokuhlambela uSolomoni azenzela ithempeli lakaSomnini, beyingaphezu kwesilinganiso.G,4Umphathi wobuzimba wathatha zoke iinsetjenziswa zegolidembala nezesilivambala, okusankapho, izitja zokutjhisela itjhwalo nezokunyenyeza, iimbiza, ilithi leembani, izitjana kanye neemvubelo./,4Athwala ngitjho neembiza, iintjhefula, iinquntapete, izitja zokunyenyeza, izitjana nakho koke kwekoporo okusetjenziselwa ukulotjha ngethempelini.3_,4AmaKasidi ephula iinsika zekoporo, iinjamiso zezitja zokuhlambela kanye nebhada ekulu yekoporo okwakugade kusethempelini lakaSomnini, athwala ikoporwelo alisa eBhabheli.Z-,4Watjhiya abanye balabo abadududu benarha bona babe balimi nabatjheji besidiribe.:m,4Abanye babantu abadududu nalabo abazinikela ekosini yeBhabheli, iinhlabani zamadoda egade zisasele ngedorobheni kanye nabososino, badingiswa nguNebuzaradani umphathi wobuzimba.mS,4Loke ibutho lamaKasidi elalingaphasi komphathi wobuzimba lephula umthangala ozombeleze iJerusalema. ,4 wafese wathungelela ithempeli lakaSomnini, isigodlo nezindlu zoke zeJerusalema ngomlilo. Waqothula nezakhiwo zoke eziqakathekileko.Q,4 Ngomnyaka wetjhumi nethoba wokubusa kwakaNebukadiretsari ikosi yeBhabheli, lokha inyanga yesihlanu inamalanga alitjhumi, uNebuzaradani umphathi wobuzimba oyinduna yekosi yeBhabheli, weza eJerusalema,-S,4 Yagobhodlha amehlo kaTsedekhiya, yambopha ngamakhamandela wekoporo, yakhamba naye eBhabheli lapha yafese yamfaka khona ngesikhungweni bekwaba mhlana ahlongakalako.,4 Lapho eRibhila ikosi yeBhabheli yabulala amadodana kaTsedekhiya phambi kwakhe, godu yabulala nazo zoke iinduna zakwaJuda.ve,4 Yona yathunjwa yasiwa ekosini yeBhabheli eRibhila enarheni yeRhamathi, lapha isigwebo sayo sakhutjhwa khona.#?,4Kodwana ibutho lamaKasidi layilala nje ikosi uTsedekhiya belayifunyana emrhobeni weJordani emrhuleni weJerikho. Woke amajonayo asuswa kiyo aphadlhalajwa.,4amaKasidi aphundlukela ngedorobheni ngomthangala. Woke amajoni abaleka ebusuku afahla ngesango elihlangana nemithangala emibili eya esivandeni sekosi. Nanyana amaKasidi gade azombeleze idorobho loke, amajoni kanye nekosi abaleka ngendlela yangemrhobeni weJordani.!,4Indlala beyirhagele khulu ngedorobheni kangangobana abantu bendawo gade bangasenalitho elidliwako. Kwathi ngelanga lethoba lenyanga yesine]3,4Idorobheli lavinjezelwa bekwaba mnyaka wetjhumi nanye wokubusa kwekosi uTsedekhiya.\1,4Nje-ke ngomnyaka wethoba wokubusa kwakaTsedekhiya, inyanga yetjhumi nayinamalanga alitjhumi, uNebukadiretsari ikosi yeBhabheli nebutho lakhe loke warhwanta, wavimbezela iJerusalema bewakha iinqabo mazombe nalo.<q,4Kwaba ngenca yokusilingeka kwakaSomnini uZimu bona koke lokhu kwenzeke eJerusalema nakwaJuda. Ekugcineni wabathanyela phambi kwakhe.
UTsedekhiya wayihlubuka ikosi yeBhabheli.< s,4Wenza ubumbi phambi kwakaSomnini njengoJehoyakhimu.D  ,4UTsedekhiya gade aneminyaka ematjhumi amabili nanye lokha nakathoma ukubusa. Wabusa eJerusalema iminyaka elitjhumi nanye. Ibizo lakanina bekunguRhamuthali indodakazi kaJoromiya weLibhina._ 7,3@Yeke uzakuthi, ‘Ngokunjalo iBhabheli lizakutjhingela lingasavumbuka ngebanga lehlekelele engizalehlisela phezu kwalo.’ ”
Amezwi athi “lokho kwaba mtjhikatjhika wazo” bekumamezwi wokugcina kaJoromiya.[ /,3?Nawuqeda ukufunda umsongo lo, ubophelele ilitje kiwo bese uwuphosela ngeYufrathe.? w,3>Ngemva kwalapho uthi, ‘Somnini, wena ngokwakho ukhulume ngokujamelana nendawo le kobana uzayibhubhisa ukuze kungabi namuntu ngitjho nefuyo ezakuhlala kiyo, ibe marubhi wamlibe.’hI,3=Wathi kuSeraya: “Lokha nawungena eBhabheli, liqalisise bese ufundela phezulu woke amezwi la.7,3“Umthangala obanzi weBhabheli uzakufadalaliswa,
amasangwalo aphakemeko athungelelwe ngomlilo.
Iye, abantu basebenzela ilize
nezizwe iimvuthiso zomlilo,
lokho kwaba mtjhikatjhika wazo.”^5,39“Ngizakudakisa iinkhulu nabahlakaniphileko balo
ababusi, iinduna kanye neengorho zalo ngokunjalo,
bazakulalela safuthi bangasavuki.”
Kutjho uSomnini oyiKosi,
ibizo lakhe elinguMninimandlawoke.c?,38Umrhayili uthelekela iBhabheli,
iye umrhayili ujamelana nalo.
Iingorho zalo ziyathunjwa,
imisebe yazo iyaphohlozwa
ngombana uSomnini unguZimu wokubuyiselela;
mbala, nakukubuyiselela, uyabuyiselela.8i,37USomnini uzokurhayila iBhabheli,
athulise itjhada lalo elikhulu.
Amavili weenkarana zepi zezitha
arhaza njengamanzi amanengi;
kuzwakala ukuhlokoma kwamezwazo.ta,36“Itjhada lesililo livela ngeBhabheli,
iye, itjhada lokubhujiswa okukhulu
enarheni yamaKasidi.”(I,35“Ngitjho nanyana iBhabheli lifika emkayini
liqinise isiphephelo salo esiphakemeko,
abarhayili abavela kimi bazakungena kilo.”
Kutjho uSomnini.:m,34Yeke, qalani isikhathi siyeza
lapha ngizakuhlunguphaza khona
iinthombe zalo
begodu kiyo yoke inarhalo
abahlatjwe ngesabula bazakububula.”
Kutjho uSomnini.9~k,33Nina nithi, ‘Sihlazisiwe,
sizizwile iinhlamba
nehlazo lembese ubuso bethu
lokha abaqhamuki nabangena
ngeendaweni ezicwengileko
zethempeli lakaSomnini.’},32Nina abaphunyurhe esabuleni,
khambani, ningajami!
Khumbulani uSomnini nisenarheni ekude
neJerusalema libe semkhumbulwenenu.|/,31“IBhabheli nalo kufanele liwe
ngebanga labakwa-Israyeli ababuleweko,
njengombana ababuleweko bephasi loke
bawe ngebanga leBhabheli.&{E,30Yeke izulu nephasi nakho koke okukikho
kuzakuhlokoma ngeBhabheli.
Ngambala abarhayili balithelekela
bavela ngetlhagwini.”
Kutjho uSomnini.Iz ,3/“Ngambala isikhathi siyeza
lapha ngizokuhlunguphaza khona
iinthombe zeBhabheli.
Yoke inarhalo izakuhlaziswa
nabahlatjwe ngesabula balo
bazakurabhalala ngaphakathi kwalo.5yc,3.Nakungasinjalo nizakunyefa ummongo
benesabe amahlebezi azwakala enarheni;
iye, ihlebezana yomnyaka nomnyaka ngenturhu enarheni
kanye nangombusi ovukela umbusi.vxe,3-Nje-ke, phumani kilo bantu bami!
Omunye nomunye asindise ipilwakhe
etukuthelweni evuthako kaSomnini.w/,3,Ngizakuhlunguphaza uBhele eBhabheli,
ngimkhafulise akuginyileko.
Izizwe angeze zisawulukela kuye.
“Umthangala weBhabheli uwe bhusu! ~}}C|{{Vzyxxxw]vv.uttss#rrFqq#ppoGnn3mmllk{jjihh;gffee!dd1cbb"aY`U_}^m]]\w[iZZZYXX WJVVTTSSsRQQ+PONMLLK:JYIJIHGGFEgE DCKBAAA?>>>=[<<;;:$9C88+7665{44322(110//.--,/+*)((('&&%$$-#"w!\ D8IoSzR&kp3;<n u t *T-z+s_J “Ndodana yomuntu, abafowenu, iye, abafowenu bangendlini, ngitjho nendlu yoke yakwa-Israyeli, boke njalo kungilabo abahlali beJerusalema abathe ngabo, ‘Basukile, bakude noSomnini, nakungithi inarha le inikelwe thina njengelifa.’4cJ Nje-ke lizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:Z-J Kwathi ngisaphorofida njalo, uPelathiyahu umsa kaBhenaya wahlongakala. Nje-ke ngawa ngobuso ngarhuwelela ngelizwi elikhulu ngathi: “Awu Somnini, Somandla, ingabe uzokuphelisa imisalela yakwa-Israyeli na?”2]J Ngalokho nizakwazi bonyana nginguSomnini. Iye azange nikhambe ngeemiso zami namkha nilandele imithethwami, kodwana nikhambe ngemithetho yabezizwe abanizombelezileko.”wJ Idorobho angeze libe yimbiza kini namkha nibe yinyama ngaphakathi kwayo. Ngizonigweba ngemikhawulweni yakwa-Israyeli.r]J Nizokuwa ngesabula, ngizanigweba ngemikhawulweni yakwa-Israyeli. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini.r]J Ngizonikhupha ngaphakathi kwalo, ngininikele ezandleni zamaphandle bengehlisele iingwebo phakathi kwenu._7J Isabula eniyesabako, kuyisabula engizoyiletha phezu kwenu. Kutjho uSomnini uSomandla.. UJ Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini: Ababuleweko benu enababeka phakathi kwalo, ngibo abayinyama! Idorobheli liyimbiza kodwana nina ngizonikhupha ngaphakathi kwalo.c ?J Ababuleweko benu nibandisile edorobheneli, iye, ababuleweko bagcwele iindledlana zalo.’; oJ UMoya kaSomnini wehlela phezu kwami, wathi kimi: “Yithi, nakhu okutjhiwo nguSomnini, ‘Nitjho njalo nina ndlu yakwa-Israyeli, ngitjho nalokho enikucabangako, mina ngiyakwazi.d AJ “Ngalokho phorofida ngokujamelana namadoda lawo, iye, phorofida wena ndodana yomuntu.”j MJ begodu athi, ‘Isikhathi sokwakha izindlu sisesekude. Idorobheli liyimbiza, thina siyinyama!’veJ UMoya wathi kimi: “Ndodana yomuntu, la ngiwo amadoda aphehla ubumbi nakeluleka ngekohlakalo ngedorobheneli 7J UMoya wangiphakamisa wangiletha ngesangweni elingepumalanga lethempeli lakaSomnini eliqale ngepumalanga. Qala, ebungenweni besango bekujame amadoda amatjhumi amabili namahlanu. Phakathi kwawo ngabona noJazaniya umsa ka-Azuri noPelathiyahu umsa kaBhenaya ebekuziinkhulu zabantu.(IJ Mayelana nesibumbeko sobuso bazo: Lobo bekububuso engabubona emlanjeni weKebari, iye, umfanekiswazo lo bekungizo mbala. Esinye nesinye sanqomba ngqo phambili.zmJ Esinye nesinye besinobuso obune neempiko ezine bese kuthi ngaphasi kweempiko kube nomfanekiso osasandla somuntu.wJ Lezo bekuziimphili engazibona ngaphasi kwakaZimu wakwa-Israyeli ngemlanjeni iKebari. Nje-ke bengazi bona zimakerubhi.J Nje-ke amakerubhi aphakamisa iimpiko zawo aphaphela phezulu asuka ephasini ngiwaqalile, amavili bekasemaqadi kwawo. Amakerubhi lawo afese ajama ebungenweni besango langepumalanga lethempeli lakaSomnini. Iphazimulo kaZimu wakwa-Israyeli beyiphezu kwawo.`9J Iphazimulo kaSomnini yaphuma embunjwaneni wethempeli yafese yajama phezu kwamakerubhi.J Kuthi lokha amakerubhi najamako, namavili ajame. Kuthi lokha naphakamako, nawo aphakame ngombana ummoya bewulawula amavili.I J Kwathi lokha amakerubhi nakhambako, amavili nawo akhamba emaqadi kwawo. Lokha amakerubhi aphakamisa amaphikwawo kobana aphaphele phezulu ukusuka ephasini, amavili akhange ajike emaqadi kwawo.Y+J Nje-ke amakerubhi aphakama. Lezi bekuziimphili engazibona ngemlanjeni weKebari.~3J Womane amakerubhi bekanobuso obune: bokuthoma bekububuso bekerubhi, besibili kungebomuntu, besithathu kungebebhubezi, kuthi besine kube ngebekhozi.[}/J Mina ngazizwela ngeendlebe zami kuthiwa amavili abizwa bona “asiyingilizisi”.|!J Woke umzimba wamakerubhi, imihlanawo, izandla zawo neempiko zawo kanye namavili bekugcwele amehlo mazombe. Elinye nelinye belinevili lalo.D{J Lokha nakhambako gade anqomba nanyana ngakiliphi ihlangothi kilawo amane, ngaphandle kokujika. Iye, lapha ikerubhi elingaphambili linqomba khona, amavili bekalandela ngaphandle kokujika.pzYJ Umfanekiswawo bewunesibumbeko esifanako womane njalo, kubonakala ngathi kulivili ngaphakathi kwelinye."y=J Nje-ke ngaqala, ngabona amavili amane ngeqadi kwamakerubhi, elinye nelinye ivili belingeqadi kwekerubhi. Amavili lawo bekaphazima njengelitje lebherili.PxJ Amakerubhi abonakala anesimo sesandla somuntu ngaphasi kweempiko zawo.6weJ Elinye ikerubhi lelulela isandla salo phakathi kwamanye amakerubhi kobana lokhe umlilo liwubeke ezandleni ezikhongozeleko zowembethe zelineni, yena wawuthatha waphuma nawo.v-J Wayala umuntu owembhethe ilineni wathi: “Yokha umlilo hlangana namavili phakathi kwamakerubhi.” Nje-ke wangena, wafese wajama eqadi kwevili.u J Kwezwakala itjhada leempiko zamakerubhi ukufikela esirhodlweni esingaphandle, kwaba njengephimbo loSabekako lokha nakhulumako.*tMJ Iphazimulo kaSomnini yenyuka ngehla kwamakerubhi yaya embunjwaneni wethempeli. Ithempeli beligcwele ilifu, isirhodlo sizele ubuphaziphazi bephazimulo kaSomnini.|sqJ Amakerubhi gade ajame ngesewula yethempeli lokha umuntu loyo nakangenako. Ilifu lazalisa isirhodlo esingaphakathi.traJ USomnini wathi emuntwini owembethe zelineni: “Ngena hlangana namavili ngaphasi kwamakerubhi. Zalisa izandla zakho ngamalahle avuthako owathethe phakathi kwamakerubhi, uwarhatjhe ngaphezu kwedorobho.”
Nje-ke wangena ngimqalile.Tq #J Nje-ke ngaqala, ngabona phezu kwesigubuzeso ebesingehla kweenhloko zamakerubhi into efana nelitje lesafaya; nento enjengomfanekiso wesibumbeko sesihlalo sobukhosi yaba semtarini ngehla kwakho koke lokho.p'J Qala, umuntu owembethe ilineni onepotomende yokutlolela ehlangothini lakhe, wabuyisa umbiko wathi: “Zimu, ngenze njengombana ungiyalile.”|oqJ Nje-ke nakungimi, amehlwami angeze ababalela begodu angeze ngibe nezwelo, kodwana ngizobabetha ngeentonga zabo.”Un#J Wabuye wathi kimi: “Icala lendlu yakwa-Israyeli neyakwaJuda selidlulele khulu. Inarha igcwele iingazi nedorobho lizele ukungalungi ngombana bathi, ‘USomnini utjhiye inarha begodu uSomnini akaboni.’jmMJ Kuthe basabhubhisa njalo, ngazifunyana ngisele ngedwa, nje-ke ngawa ngobuso ngarhuwelela ngathi: “Awu, Somnini Somandla, ingabe uzakurhayila yoke imisalela yakwa-Israyeli ngokuthulula ilaka lakho phezu kweJerusalema na?”l3J Godu wathi kibo: “Silaphazani ithempeli, nizalise iinrhodlo ngababuleweko. Yeke khambani.” Ngalokho bahlabela phambili ngedorobheni babhubhisa.Uk#J Bulalani nirhayile abadala, amasokana neentombi, abomma nabentwana, kodwana ningathinti noyedwa onephawu. Nithome endawenami ecwengileko.” Nje-ke bathoma ngabaphathi ebegade balapho phambi kwethempeli. jJ Kwabanye wakhuluma ngimlalele wathi: “Rabhulani idorobho emva kwakhe nibhubhise. Amehlwenu angababaleli begodu ningabi nezwelo.#i?J wathi kuye: “Khamba loke idorobho iJerusalema, ubeke iphawu esiphongweni sabantu ababubulako nabalilako ngebanga leenkghabhudlho zoke ezenziwa kilo.”dhAJ Iphazimulo kaZimu ka-Israyeli yenyuka ngehla kwamakerubhi ebeyiphezu kwawo, yaya embunjwaneni womnyango wethempeli. Nje-ke uSomnini wabiza umuntu ogade embethe zelineni aphethe nepotomende yokutlola ehlangothini lakhe;g3J Kwatjhidela amadoda asithandathu aphuma nca ngesangweni elingehla eliqale ngetlhagwini. Enye nenye beyinesibulawo esandleni sayo. Phakathi kwawo bekunomuntu owembethe ilineni, anepotomende yokutlolela ehlangothini lakhe. Amadoda lawo angena ajama hlangana ne-aldari lekoporo."f ?J Nje-ke ngezwa uZimu amemeza ngelizwi elikhulu athi: “Tjhidelani lapha nina bahlunguphazi bedorobho, omunye nomunye anesikhali sakhe esandleni sakhe.”9ekJNgalokho, nami ngizokuphendula ngelaka. Amehlwami angeze ababalela begodu angeze ngaba nezwelo. Nanyana bangapongoloza ngesililo esikhulu phambi kwami, angekhe ngibalalele.”d%JNje-ke wathi kimi: “Ndodana yomuntu, ukubonile lokhu na? Ingabe kuyinto elula endlini yakwaJuda ukwenza izinto ezikghabhudlhakwezi lapha na? Kufuze bazalise inarha ngenturhu bangitlhorholoje ukuya phambili na? Qala-ke, babeka amahlumela wesidiribe eempumulweni zabo!6ceJWase ungiletha ngesirhodlweni esingaphakathi sethempeli lakaSomnini. Lapho-ke ebungenweni bethempeli lakaSomnini, phakathi kwamathuri ne-aldari, bekunamadoda amatjhumi amabili namahlanu, imihlanabo ifulathele ithempeli lakaSomnini, ubuso babo buqale ngepumalanga; bakhothamela ilanga ngepumalangapho.wbgJWangibuza wathi: “Ndodana yomuntu, ukubonile lokho na? Usazokubona iinkghabhudlho ezikulu ukudlula lezi.”ayJNje-ke wangiletha ebungenweni besango langetlhagwini lethempeli lakaSomnini. Abafazi bebahlezi lapho balilela uTamuzi.g`GJ Wathi kimi: “Godu usazokubona ngaphezu kwalezi ezinye iinkghabhudlho ezikulu abazenzako.”s__J Nje-ke wathi kimi: “Ndodana yomuntu, ubonile bona abaphathi bendlu yakwa-Israyeli benzani ebumnyameni na? Iye, omunye nomunye endumbenakhe yemifanekiso ngombana bathi, ‘USomnini akasiboni, iye, uSomnini uyitjhiyile inarha.’ ”V^%J Phambi kwezintwezo bekujame abaphathi abamatjhumi alikhomba bendlu yakwa-Israyeli, noJazaniyahu umsa kaTjhafani ajame hlangana nabo. Omunye nomunye aphethe idengela, kukupeza isikhatha sephunga letjhwalo.9]kJ Nje-ke ngangena ngaqala, ngabona ebodeni mazombe bekufanekiswe woke umhlobo weemphili ezikhakhabako, iinlwana ezikghabhudlhako nawo woke amanyala okubosingazimu bama-Israyeli.N\J Wathi kimi: “Ngena, ubone iinkghabhudlho ezimbi abazenza lapha.”[JNje-ke wathi kimi: “Ndodana yomuntu, yemba ibodeli uliphundluse.” Kuthe lokha nangiphundlusa iboda, kwaba khona ubungeno.[Z/JWangiletha ebungenweni besirhodlo; lapho ngaqala ngabona bona kunentunja ebodeni._Y7JWathi kimi: “Ndodana yomuntu, uyayibona into abayenzako na? Indlu yakwa-Israyeli yenza iinkghabhudlho ezikulu lapha. Ngalokho ingidedisela kude nendawami ecwengileko. Nokho usazokubona iinkghabhudlho ezikulu.”WX'JUZimu wathi kimi: “Ndodana yomuntu, phakamisela amehlwakho nca ngetlhangwini.” Nje-ke ngaqala nca ngetlhagwinapho: Qala, ngetlhagwini lesango le-aldari ngabona isithombe esibanga isikhwele ebungenweni.VW%JIphazimulo kaZimu ka-Israyeli beyilapho, njengombono engawubona ngemrhobeni.%VCJSelula okungathi sisandla, sangibamba ngesihluthu sami ehloko; ummoya wangiphakamisela hlangana nezulu nephasi, wangiletha emibonweni kaZimu eJerusalema, ebungenweni besango lesirhodlo sangaphakathi esiqale ngetlhagwini lapha bekujame khona isithombe esibanga isikhwele sijame khona.NUJNje-ke ngaqala, ngabona isibumbeko esinomfanekiso womuntu. Ukusuka emfanekisweni wamadinaso ukwehla besimlilo, kuthi ngehla kwamadinaso kube njengomfanekiso odarhileko, iye, njengophazima sasimbi.QT JKwathi ngomnyaka wesithandathu lokha inyanga yesithandathu inamalanga amahlanu, ngisazihlalele emzinami nabaphathi bakwaJuda baphambi kwami, isandla sakaSomnini uSomandla sehlela phezu kwami khonapho.oSWJIkosi izakulila,
ikosana yembathwe kukhungatheka,
izandla zabantu elizweni zibe nedumbe ngevalo.
Ngizabaphatha ngokuya ngeendlela zabo;
ngibagwebe ukuya ngokwemikhubabo.
Bazakwazi bonyana nginguSomnini.’ ”AR{JKuzakuba yihlekelele phezu kwehlekelele,
amarhemurhemu alandelwe marhemurhemu;
bazasoloko bafuna umbono emphorofidini;
ifundiso iphele emphristini
neenluleko zabadala.fQEJLokha nakufika isikhathi sokubotjhwa
bazakufuna ukuthula
kodwana angekhe kwabakhona.P'JNgizokungenisa abakhohlakele khulu bezizwe,
badle izindlu zabo.
Ngizokuphelisa ukuzazi kwabanamandla,
neendawo zabo zisilaphazwe.iOKJLungisa amakhamandela,
ngombana inarha igcwele icala leengazi,
idorobho lizele inturhu.NJNgizokufulathelisa ubuso bami,
ukuze abagongodi basilaphaze indawami eligugu;
iye, abadlelezeli bazayingena bebayisilaphaze. MJ“ ‘Ngizalinikela ezandleni zabezizwe njengepango,
kwabakhohlakeleko bephasi libe sihlangulo;
bona-ke bazalisilaphaza.$LAJBazikhakhazise ngobuphaziphazi begolide nesiliva, benze ngalo iinthombe ezisikghabhudlho, iye izinto ezisinyenyiso; ngalokho ngilenza libe mtjhubelo kibo.KJBazakuphosa isiliva labo endledlaneni,
igolide labo lithathwe njengomtjhubelo.
“ ‘Isiliva negolide labo angeze labasindisa ngelanga lelaka lakaSomnini. Angekhe banelisa imiphimbabo namkha bagcwalise izisu zabo ngalo ngombana icala labo lisikhubekiso.J)JBazakwembatha iinzilo,
ukwesaba kubagubuzese.
Amahloni azakuba phezu kwabo boke ubuso,
nobuphandla phezu kwazo zoke iinhloko zabo.OIJZoke izandla zizakuba buthakathaka,
amadolo woke angenwe mamanzi. H9JNakube abanye babo bayaphunyurha basinde,
bazakuba seentabeni njengamazuba wemirhoba:
Boke njalo bazakulila,
omunye nomunye ngecala lakhe.GJIsabula ingaphandle
ngaphakathi kunezifo nendlala.
Loyo osemasimini ufa ngesabula;
osedorobheni ubhujiswa zizifo nendlala.F7J“ ‘Bavuthele ipalapala,
balungisa koke ukuya epini
kodwana akakho oya epinapho
ngombana ilaka lami
liphezu komnotho woke wenarha.ZE-J “Mbala, abathengisi angeze babuyele kokuthengisiweko ngitjho nanyana basaphila ngombana umbono ophathelene nomnotho woke wenarha angekhe wabuyiswa. Ngebanga lecala labo, akakho noyedwa ozakulonda ipilwakhe.DJ Isikhathi sifikile, ilanga liyatjhidela;
umthengi akangathabi nomthengisi angalili,
ngombana ilaka liphezu komnotho woke wenarha.CJ Inturhu ngeyentonga yobumbi.
Akakho noyedwa ozakusala,
iye, ngitjho umnotho nobunjinga babo;
akunabugugu phakathi kwabo!ByJ Qala, nanto ilanga! Qala lifikile!
Ukuwa kwakho kuyeza.
Intonga seyihlumile,
ukuzikhakhazisa sekukhahlele.\A1J Amehlwami angeze ababalela
begodu angeze ngaba nezwelo.
Ngizokubetha ngeentonga zakho,
iye, iinkghabhudlho zakho
zizakuba phakathi kwakho.
Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini obethako.’[@/JNje-ke masinyana,
ngizokuthululela itukuthelwami phezu kwakho narha,
ngivuthele ilaka lami phezu kwakho.
Ngizakugweba ngokufanele iindlela zakho,
ngibeke zoke iinkghabhudlho zakho phezu kwakho.?'JUkuwa kufikile kuwe
wena sakhamuzi senarha!
Isikhathi sifikile, ilanga litjhidele,
kulitjhada lepi eentabeni, ingasi lokuhlokoma!p>YJIsiphetho sifikile! Iye, isiphetho sifikile!
Sivukile ngokujamelana nawe narha!
Qala sifikile!q=[J“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla,
“ ‘Qala-ke, ihlekelele phezu kwehlekelele, naso isiza!M<JAmehlwami angeze akubabalela
namkha ngibe nezwelo.
Ngizokubetha ngeentonga zakho
iye, iinkghabhudlho zakho
zizakuba phakathi kwakho.
Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini.’<;qJManje isiphetho siphezu kwakho, wena narha!
Ngizakuthulula ilaka lami phezu kwakho,
ngikugwebe ukuya ngeendlela zakho,
ngibeke zoke iinkghabhudlho zakho phezu kwakho.-:SJ“Wena ndodana yomuntu, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla enarheni yakwa-Israyeli,
“ ‘Kusiphetho! Mbala isiphetho sifikile
emajikeni amane wenarha.-9 WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:I8 JNgizakwelula isandla sami ngakibo, ngenze inarha ibe libhudu nethusako kizo zoke iindawo abahlala kizo, kusukela erhalawumbeni ukuya eRibhila. Ngalokho bazakwazi bonyana nginguSomnini.’ ”o7WJ Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini lokha ababulawako babo nabarabhalaliswa hlangana namanyalabo ema-aldarinabo mazombe, iye, kuphi nakuphi lapha banikela khona umnikelo okhethekileko kiwo woke amanyalabo phezu kwayo yoke imibundu ephakemeko, phezu kweenqongo zoke zeentaba, ngaphasi komunye nomunye umuthi ohlaza nomunye nomunye umuthi omkhulu wamakari.36_J Labo abakude bazakufa ngesifo, abaseduze bawe ngesabula. Boke abaseleko nabasindileko bazakufa ngendlala. Leyo-ke, yindlela engizakuvuthela ngayo ilaka lami phezu kwabo.O5J “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Wahla izandla ugide ngeenyawo phasi uthi: Maye, ngebanga lazo zoke iinkghabhudlho zendlu yakwa-Israyeli ngombana bazokuwa ngesabula, ngendlala nangezifo.z4mJ Bazakwazi bonyana nginguSomnini; gade ngingethuseli lokha nangithi ngizakwehlisa ihlekelele leyo phezu kwabo.’@3yJ Labo abasindileko benu bazangikhumbula bahlangana nezizwe lapha bathunjelwe khona, kobana ngadabula kangangani iinhliziyo zabo ezihlobongako nezingifulatheleko, iye, namehlwabo wekanuko agade adlhemadlhema ngemva kwamanyalabo. Nje-ke bazazinyenya bona ngobumbi ababenzileko, mayelana neenkghabhudlho zabo zoke.w2gJ“ ‘Kodwana labo abasinde esabuleni, ngizanitjhiyela bona hlangana nezizwe, lokha nanihlakazelwa emazweni.X1)JAbabulawako bazakuwela phakathi kwenu. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini..0UJKizo zoke iindawo zenu enihlala kizo, imizenu izakuba marubhi neendunduma zenu zokulotjha zizakutjhiywa bezibe marubhi. Ama-aldarenu azokurhubutjheka: Azokwephulwa, amanyalenu okubosingazimu azokutjhabalala nama-aldarenu wetjhwalo ephulwe iinquqwana. Umsebenzi wezandla zenu lowo uzakufelela./wJIye, ngizakufuthela iindumbu zama-Israyeli phambi kwamanyalawo lawo; amathambenu ngiwahlakaze ema-aldarinenu mazombe..JAma-aldarenu azakubhuruzwa, nama-aldarenu wetjhwalo ephulwe. Ngilahle ababuleweko benu phambi kwamanyalenu okubosingazimu.-Juthi, ‘Nina ntaba zakwa-Israyeli, lalelani ilizwi lakaSomnini uSomandla! Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla eentabeni nemibundwini, emilanjaneni nemirhobeni: Mina ngokwami ngizokwehlisela isabula phezu kwenu, ngibhubhise iindunduma zenu zokulotjha.d,AJ“Ndodana yomuntu, beka amehlwakho eentabeni zakwa-Israyeli uphorofide ngokujamelana nazo-+ WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi: * JNgizakuthumela indlala neembandana zommango ngokujamelana nani.
“ ‘Zizakudlela abantwabakho wena Jerusalema. Iye, izifo nokuthuluka kweengazi kuzakudabula phakathi kwakho ngombana ngizakuletha isabula phezu kwakho. Ngikhulumile mina Somnini.’ ”\)1JLokha nangithumela imisubela yami emimbi yendlala phakathi kwabo izakuba ngeyokubhubhisa. Iye, ngizayithumela bona iniqede nina bantu beJerusalema lokha nangingezelela indlala, ngephule nomphekgho wesikwa senu.R(JUzakuba siphoqo nenyazo, isiyeleliso nento ethusako ezizweni ezikuzombelezileko lokha nangehlisela iingwebo zami phezu kwakho ngetukuthelo nangelaka, ngesibetho sokufutheka. Ngikhulumile mina Somnini.'JNgaphezu kwalokho ngizokwenza ube lirubhi nesiphoqo hlangana nezizwe ezikuzombelezileko, iye, emehlweni wabo boke abadlula ngendlela.]&3J “ ‘Ukuthukuthela kwami kuzakwehla nelaka lami libohle ebantwini bakho nasele ngizibuyiselele. Nje-ke bazakwazi bonyana mina Somnini, ngikhulume ngisesikhweleni sami lokha nangivuthela ilaka lami phezu kwabo.&%EJ Ingcenye yesithathu yabantu bakho izakufa ngezifo namkha iqedwe yindlala phakathi kwakho. Enye ingcenye yesithathu yabantu bakho izakurhayilwa ngesabula mahlangothi woke wakho, kuthi ingcenye enye yesithathu ngiyihlakazele emikhakheni yoke begodu ngizokurhwatjha isabula ngemva kwayo.3$_J Ngalokho, ngiyafunga ngokuphila kwami mina Somnini Somandla, ngizokuqoba bengikuphungule wena Jerusalema ngebanga lokobana usilaphaze ithempeli lami ngazo zoke iinyenyiso nangazo zoke iinkghabhudlho zakho. Mina ngokwami ngizokurhurhula koke. Amehlwami angeze ababalela begodu angeze ngaba nezwelo.@#yJ Ngaphakathi kwakho ababelethi bazakudla abantwababo nabantwana badle ababelethi. Ngizokwehlisela iingwebo phakathi kwakho bekuthi boke abaseleko kuwe ngibahlakazele emikhakheni yoke.x"iJ Nangebanga lazo zoke iinyenyiso zakho, ngizokwenza into engingazange khengiyenze nengingasobe ngisayenza godu:"!=JYeke nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Qala, mina ngokwami ngijamelene nawe, Jerusalema! Ngizokwehlisela iingwebo phakathi kwakho pambi kwezizwe.f EJNgalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomadla, ‘Nibe nentanyana ukudlula izizwe ezinizombelezileko, akhange nikhambe ngeemiso zami namkha nilonde imithethwami. Nikhambelele benaphalwa zizizwe zoke ezinizombelezileko.’1[JKodwana lihlubuke imithethwami neemiso zami, laba nobukhohlakali ukudlula izizwe neenarha zoke ezilizombelezileko. Iye, ladela imithethwami nokulandela iimiso zami.’wJ“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Leli liJerusalema engalibeka ekabeni yezizwe, neenarha zilibhode mazombe.JUzabese uthatha ezinye zazo godu uzithele emlilweni uzitjhise. Umlilo uzakubhebhedlha kusukela lapho ugcwale yoke indlu yakwa-Israyeli.W'JThatha eenhluthwinezo ikereketjhana uyibophelele emphethweni wephuraphurakho.1[JLokha amalanga wokuvimbezela sele aphelele, uzakutjhisela ingcenye yesithathu yeenhluthu ngaphakathi kwedorobho. Ingcenye enye yesithathu uzayithatha uyiqobe ngesabula yoke indawo edorobheni mazombe, kuthi enye ingcenye yesithathu uyihlakaze esithubeni ngombana ngirhwatjhe isabula ngemva kwabo.C J“Nje-ke wena ndodana yomuntu thatha isabula ebukhali, uyisebenzise njengotjhefana womgudi, ugude ihlokwakho nesilevu sakho. Yeke thatha isilinganiso sokulinganisa uhlukanise iinhluthu.a;JNgokuswela isikwa namanzi bazakuqalana ngokurareka, bebonde ngebanga lesibetho sabo.”:mJGodu wathi kimi: “Ndodana yomuntu, ngizokwephula umphekgho wesikwa eJerusalema. Bazakudla izikwana ngokunconcosela nangokuminya namanzi bazawasela ngokutopiza nangokuzibamba.  JNje-ke wathi kimi: “Qala, esikhundleni sothuvi bomuntu ngizokunikela ubulongwe ozazilungisela ngabo ukupheka ukudla kwakho.”kOJYeke ngathi: “Awu, Somnini Somandla! Qala, mina azange khengizisilaphaze. Kusukela ebutjheni bami bekube nje, azange khengidle ingcuba namkha okudatjulwe zimbandana, ngitjho nenyama esinyenyiso azange ingene emlonyenami.” J USomnini wathi: “Ngendlela leyo ama-Israyeli azakudla ukudla kwawo okungakahlambuluki hlangana nezizwe engizawahlakazela kizo.”q[J Ukudlokho uzakudla kube inga licebelengwana lebhali kodwana ulibasele phambi kwabantu ngothuvi bomuntu.`9J Uzakusela amanzi alingana nesiquntu selitha nawo uzawasela ngeenkhathi ezijanyisiweko.r]J Ukudla okudlako kuzakuba budisi besiqunjwana sekhilogremu ngelanga. Uzakukudla iinkhathi ezijanyisiweko.  J Nje-ke thatha ikoroyi nebhali, iimbhontjisi neenhlumaya, inyaluthi kanye nesakoroyi ukuthele ngesitjeni sinye bese uzenzela izikwa. Ngesikhathi senani lamalanga wokulala kwakho ngehlangothi okutjho amalanga alikhulu namatjhumi alithoba, uzakudla izikwezo.#?JQala-ke, ngizokubopha ngeentambo kobana ungakghoni ukuphendukela ngakelinye ihlangothi, ukufikela lapha kupheleliswa khona amalanga wokuvimbezela kwakho.JNgengalwakho eyembuliweko uzakubeka ilihlo ekuvimbezelweni kweJerusalema. Ngaleyondlela uzabe uphorofida ngokujamelana nalo.>uJLokha nasele uqedile lokho, uzakulala kwesibili ngehlangothi langesidleni, uthwale isibetho sendlu yakwaJuda. Ngikujamisele amalanga amatjhumi amane, ilanga linye lijamele umnyaka. JMina ngokwami ngikubekele isibalo samalanga wokuthwala isibetho secala lendlu yakwa-Israyeli. Ngenza lokho ukuya ngesibalo seminyaka yesibetho sayo, okutjho amalanga alikhulu namatjhumi alithoba. Ngendlela enjalo, uzakuthwala isibetho sendlu yakwa-Israyeli.S JGodu lala ngehlangothi langesinceleni ukuze ihlangothi lakhwelo lizizwele ubudisi becala lendlu yakwa-Israyeli. Ngesibalo samalanga wokulala kwakho ngehlangothi lapho, uzakuthwala isibetho secala layo. wJNje-ke wena thatha idendeleko yesimbi uyibeke njengomthangala wesimbi phakathi kwakho nedorobho olithalileko. Beka idorobhelo ilihlo ulenze libe sebujameni bokuvinjezelwa, iye, ulenze liminyezeleke. Lokhu kuzakuba liphawu endlini yakwa-Israyeli.D JYenza umfanekiso wokuvimbezela idorobhelo: Yakha umbhotjhongo wepi ojamelene nalo, wakhe iinqabo eziqhube emthangalenalo. Godu beka mazombe iinkampa zepi nemigqala yokwephula umthangala.  #JWena ndodana yomuntu, thatha isitina esikhulu usibeke phambi kwakho, kuthi phezu kwaso uthale ngokugobhodlha idorobho, okutjho iJerusalema.\1JKodwana nangikhuluma nawe ngizakuvula umlomakho bese uthi kibo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla’. Akuthi loyo ozwako, ezwe; kuthi loyo ongafuni ukwuzwa, ahlale angezwa ngombana bayindlu ehlubukako.”JNgizakwenza ilimu lakho linamathele kurhwalabhakho, ube simumu uhluleke ukukhalima abantu bakwa-Israyeli ngombana bayindlu ehlubukako.zmJNje-ke, wena ndodana yomuntu, uzakubekwa iintambo, iye, uzakubotjhwa ngazo ukuze ungakghoni ukutjhaphuluka kizo.nUJUmmoya wangena kimi wangisikimisa ngajama. Wakhuluma nami wathi: “Khamba uyozivalela ngendlinakho.)JNje-ke ngasikima ngaya ngemrhobeni. Qala, naso iphazimulo kaSomnini ijame njengaleyo engayibona ngemlanjeni iKebari. Yeke ngawa ngobuso phasi.#?JLokha nabe ngihlezi ebathunjweni isandla sakaSomnini besiphezu kwami, nje-ke wathi kimi: “Sikima, uphume uye ngemrhobeni, ngizakukhuluma nawe lapho.”$AJNokho, nakube wena umyelelisile olungileko kobana angoni bese yena akoni, mbala uzakuphila ngombana uthethe isiyeleliso. Wena uzabe usindise ipilwakho.”'GJGodu nakube olungileko ujika ekulungeni kwakhe enze okumbi bese ngibeka isiliyo phambi kwakhe, yena uzakufa. Ngebanga lokobana ungakhange umyelelise, mbala uzakufa ngenca yezono zakhe nezenzo zokulunga azenzileko angeze zisakhunjulwa; kodwana iingazi zakhe ngizazibiza esandleni sakho.$AJKodwana wena nakube uyelelisa isikhohlakali bese singaphenduki ebukhohlakalini baso, sona sizakufa ngebanga lecala laso, wena-ke uzabe usindise ipilwakho.JLokha nangithi esikhohlakalini, ‘Uzakufa nokufa’ bese wena ungasiyelelisi, iye, ungakhulumi naso kobana usiyelelise ngobukhohlakali baso ukuze usindise ipilwaso, isikhohlakaleso sizakufa ngebanga lecala laso; kodwana iingazi zaso ngizazibiza esandleni sakho.~#J“Ndodana yomuntu, ngikubeka bona ube mlindi wendlu yakwa-Israyeli. Ngesikhathi soke lokha nawuzwa ilizwi emlonyenami, ngiyelelisela yona.P}JEkupheleni kwamalanga alikhomba, ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:|JNgeza eTele-Abibi, ebathunjweni ebegade bahlala ngemlanjeni iKebari. Ngahlala lapho phakathi kwabo; ngangimangele amalanga alikhomba.{JUmmoya wangiguga wangithwala wangisusa lapho. Ngakhamba ngimunyu ekufuthekeni kommoyami. Isandla sakaSomnini saba nzima phezu kwami.zJ Bekulitjhada lokuthintana kweempiko zeemphili kanye nomdumo wamavili asemaqadi kwazo; iye, bekumdumo wokuraramba okukhulu.~yuJ Ummoya wangiguga, ngezwa ngemva kwami umdumo wokuraramba okukhulu lokha nakuphakama iphazimulo kaSomnini endawenayo.x+J Nje-ke khamba uye kubathunjwa ufese uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla’; yitjho njalo nanyana bayalalela namkha bayakhunyalala.”xwiJ Godu wathi kimi: “Ndodana yomuntu, woke amezwi engizawakhuluma kuwe, amukele ngehliziyo uwalalele ngendlebe.'vGJ Ipandlakho ngiyenze yaba njengedayimani, iye, iqine ukudlula ilitje lomlilo. Ungabesabi namkha umangale ngokuqala kwabo ngombana vele bayindlu ehlubukako.”duAJQala-ke, ngenze ubuso bakho baqina njengobuso babo nepandlakho yaqina njengeempandla zabo.;toJKodwana indlu yakwa-Israyeli angekhe yakulalela ngebanga lokobana ayikazimiseli ukungilalela. Ngalokho, yoke indlu yakwa-Israyeli ineempandla eziqinileko neenhliziyo ezilikhuni.)sKJAkusibo abantu abanengi nesizwe esinekulumo elikhuni nelimi elingazwakaliko, namezwabo ongeze wawezwisisa. Mbala, nakube ngikuthumele kibo, bona bazakuzwisisa.jrMJAwuthunyelwa ebantwini abanekulumo elikhuni nelimi elingazwakaliko, kodwana endlini ka-Israyeli.iqKJWathi kimi: “Ndodana yomuntu, khamba uye endlini yakwa-Israyeli ufese ukhulume kiyo amezwami.1p[JWathi kimi: “Ndodana yomuntu, yidla umsongo engikunikela wona lo ugcwalise isisu sakho ngawo.” Yeke ngawudla, ngawizwa ngemlonyenami unandipha njengeliju leenyosi.=ouJNje-ke ngavula umlomami uSomnini wangidlisa umsongo.n )JGodu ilizwi lathi kimi: “Ndodana yomuntu, yidla lokho okuphambi kwakho; yidla umsongo lo bese uyakhamba uyokukhuluma endlini ka-Israyeli.”vmeJ Sawendlala phambi kwami. Wona bewutlowe ngaphambili nangemuva; utlolwe amezwi wesililo, wokuquma nokububula.cl?J Nje-ke ngaqala, ngabona isandla esilulelwe kimi, ngaphakathi kwaso kunomsongo otloliweko.k-JKodwana wena ndodana yomuntu, yizwa lokho engikutjho kuwe; unganghanghabali njengendlu ehlubukako le. Khamisa, udle lokho engikunikela khona.”ujcJWena uzakukhuluma amezwami kibo ngitjho nanyana bayezwa namkha bayakhunyalala ngombana bayindlu ehlubukako. iJNje-ke wena ndodana yomuntu, ungawesabi ama-Israyeli begodu namezwawo ungawesabi. Ngitjho nanyana uzombelezwe mahlabahlaba nameva, iye, uphila phakathi kwabofezela, amezwawo ungawesabi begodu ungethuswa mamehlwawo wokuhlubuka ngombana vele ayindlu ehlubukako.h'JNgitjho nanyana ayalalela namkha ayakhunyalala ngombana vele ayindlu ehlubukako, azakwazi nokho bonyana bekukhona umphorofidi phakathi kwawo.gJBasizukulwana esinentanyana nesinekani, nokho ngikuthumela kiwo. Nje-ke ufese uthi kiwo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla.’#f?JLathi: “Ndodana yomuntu, ngikuthuma kuma-Israyeli, isizwe esihlubukako nesele singihlubukile. Wona naboyisemkhulu baphambukile kimi bekube kunamhlanje.veeJKuthe lokha nalikhuluma nami ummoya wangena kimi wangenza ngajama ngeenyawo. Nje-ke ngalizwa likhuluma nami.jd OJIlizwi lathi kimi: “Ndodana yomuntu, sikima ujame ngeenyawo zakho, mina ngizokukhuluma nawe.”>c wJNjengezungu leKosi ngelanga lezulu, beyinjalo koke iphazimulo mazombe. Lokhu bekukubonakala kwephazimulo kaSomnini.
Lokha nangibona lokho, ngawa ngobuso ngezwa ilizwi likhuluma.Kb JUmfanekiso lowo ngawubona uphazima sasimbi: Ukusuka edinini ukuya ehloko yomfanekiso bekumanyazela njengesimbi enga inomlilo ngaphakathi kwayo; ngenzasi kwedini ngabona kungathi mlilo onemisebe.Qa JNje-ke ngaphezu kwesigubuzeso ebesingehla kweenhloko zazo bekunomfanekiso wesafaya onesibumbeko sesihlalo sobukhosi. Ngaphezu kwesibumbeko sesihlalo sobukhoseso bekunesibumbeko esinomfanekiso womuntu.` JNje-ke kwathi iimphili lezo nazijamako, zehlisa iimpiko zazo, kwaba nelizwi elivela ngaphezu kwesigubuzeso ebesingehla kweenhloko zazo."_ ?JLokha nazikhambako ngezwa itjhada leempiko elifana namanzi amanengi, iye, njengomdumo woSabekako nanjengomkhosi webutho. Nazijamako zehlisa iimpiko zazo.,^ SJNgaphasi kwesigubuzeso iimphili beziphurululele iimpiko zazo phezulu kobana iimpikwezo zithintane. Esinye nesinye isiphili besineempiko ezimbili ezivale umzimbaso.] JNgehla kweenhloko zeemphili bekunento efana nesigubuzeso, ikhanya njengesiboniboni esiphandlako. Beyindlaleke ngehla kweenhloko zazo.8\ kJLokha iimphili nazikhambako namavili bekakhamba; nazijamako namavili bekajama. Lokha iimphili nazisikimako namavili bekaphakama nazo; iye, ummoya weemphili bewulawula amavili.z[ oJLapho ummoya bewuya ngakhona, beziya kanye namavili ngemaqadi kwazo ngombana ummoya weemphili bewulawula amavili.Z {JLokha iimphili nazikhambako, amavili bekakhamba emaqadi kwazo. Kuthi lokha iimphili nazisikima phasi namavili aphakame.fY GJUmphetho wamavili bewumkhulu wesabeka begodu yomine imiphetho leyo beyigcwele amehlo mazombe. ~S}}Z||F{{BzzJzyexkwwqvuuu&txsrr qjpp:ponhmmml"kjjii%hh9gg+fee[dcfbaal`_^^G]\|[ZYY XfX WW UU=TvS=RQQSPPVOxNNM&LKKYJwInHPGGdFFBEDD0CCBBAA@@?? >=<<<,;":q99488 746}65[4433p22"11!0g0 /\..P-I,;+**h))D(-''&x%%-$q$ #6!!O d1bEcZ#x?QIOFw r ^`D12}VsJ“Kodwana nakube indodana leyo ibeletha indodana ebona zoke izono uyise azenzileko, izakwesaba ingenzi njengoyise:`U9J ibolekisa ngokukhupha inzalo, yengeze inzalo phezu kwesibolekiso. Nitjho bona izakuphila indodana enjalo na? Ngiyala, ayizukuphila! Yenze zoke iinkghabhudlhwezo, nje-ke ayibulawe! Iingazi zayo zizakuba phezu kwayo.T'J igandelela ochakileko nodududu, iyadlelezela, ayibuyiseli isibambiso, iphakamisela amehlwayo emanyaleni okubosingazimu, yenza iinkghabhudlho;zSmJ khisibe uyise azange akhe enze nakhunye kwezintwezo okutjho bona idla eentabeni, isilaphaza umfazi womakhelwana,qR[J “Akhesithi umuntu loyo ubeletha indodana emudlelezeli, ethulula iingazi namkha eyenza enye yezintwezoQ+J Iye, ukhamba ngeemiso zami begodu ulonda imithethwami ukuze enze ukwethembeka. Onjalo ulungile, mbala uzakuphila.” Kutjho uSomnini uSomandla.-PSJNabolekisako akakhuphi inzalo namkha engeze inzalo phezu kwesibolekiso. Ubamba isandla sakhe ebukhohlakalini, wenza iingwebo ezilungileko phakathi komuntu nomuntu.(OIJAkagandeleli noyedwa kodwana ubuyisela lokho akuthethe njengesibambiso; akadlelezeli kodwana upha olambileko ukudla kwakhe abuye embathise ohlubule isambatho.8NiJAngeze adlela eentabeni namkha aphakamisele amehlwakhe emanyaleni okubosingazimu bendlu yakwa-Israyeli. Akasilaphazi umfazi womakhelwana namkha angene emfazini osesikhathini.DMJ“Nakube umuntu ulungile wenza okulungileko nokufaneleko:pLYJ“Qalani, yoke ipilo ingeyami. Ipilo kababa nepilo yomntwana ingeyami. Nje-ke umuntu owonako uzokufa.zKmJ“Ngiyafunga ngokuphila kwami, isagesi angeze sisasetjenziswa ngini kwa-Israyeli.” Kutjho uSomnini uSomandla.?JwJ“Vane nitjho ukuthini lokha nanidzubhula isagesi ngenarha yakwa-Israyeli, nisithi,
“ ‘Abobaba bagome amadiribe angakavuthwa,
nje-ke amazinyo wabantwana ayatjhelela’?-I WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi: HJNje-ke yoke imithi yommango izakwazi bonyana mina Somnini ngenza imithi emide ikhulele phasi kuthi emifitjhani ngiyenze ikhulele phezulu. Iye, ngomisa ehlaza kuthi eyomileko ngiyenze ibe lihlaza.
“Mina Somnini ngikhulumile begodu ngizokwenza lokho.”GJIye, ngizolitjala phezu kwentaba ephakamileko yakwa-Israyeli. Lizakuveza amagatja bese lihloma iinthelo kobana libe msedari okarisako. Ngaphasi komsedari loyo kuzakuhlala yoke imihlobohlobo yeenyoni, iye, emthunzini wamagatjawo kuhlale koke okuneempiko.FJNakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Mina ngokwami ngizokuthatha ihlumela esitlhorini esiphakamileko somsedari ngilihlome ehlabathini; iye, ngizokuncothula ihloko yehlumela lesitlhori elisathambileko, ngilitjale ngokwami entabeni ephakamileko nedlondlobeleko.,EQJWoke amabuthwayo abalekako azakuwa ngesabula bese kuthi labo abaseleko bahlakazelwe emikhakheni yoke. Ngalokho nizakwazi bonyana mina Somnini ngikhulumile.’ ”D3JNgizokweneka inedami phezu kwayo, iye, izakubanjwa ngesifwini sami. Ngizoyiletha eBhabheli ngiyigwebe khonapho ngebanga lokungathembeki kwayo kimi.EJukuze umbuso uthotjiswe ungabe usavuka, kwaphela ulonde isivumelwano sayo kobana udzimelele.=+J Yathatha elinye lamaqumbe wesigodlo yenza nalo isivumelwano, ngokulifaka ngaphasi kwesifungo. Kodwana yathatha amakhosana wenarha yakhamba nawoi<KJ “Yewuthi endlini ehlubukako, ‘Kghani awazi bonyana kutjho ukuthini lokhu na?’ Yewuthi kiyo, ‘Qalani, ikosi yeBhabheli yeza eJerusalema, yafese yathatha ikosi yakhona neenkhulu zakhona yabaletha endawenayo eBhabheli.5;eJ Nje-ke ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:&:EJ Qala, nakube isitjalo siyatjalelelwa asizikubuna ngokupheleleko lokha nasiphephethwa mumoya otjhwabisako na? Iye, sizokutjhwabela lapha simile khona!’ ”29]J “Yewuthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Isidiribeso sizakuphumelela na? Ikhozi alizukusiphula imirabhaso belincothule neenthelo zaso ukuze ukuhluma kwamakaraso amatjha kubune na? Iye, sizakubuna kodwana akuzukudingeka ingalo enamandla namkha ibutho elikhulu ukusiruthula emirajinaso.8/JIsidiribeso senza lokhu nanyana besitjalwe esimini ehle emanzini amanengi ukuze sibe namagatja, besihlome iinthelo, sibe sidiribe esikarisako.’Y7+J“ ‘Kodwana kwaba khona elinye ikhozi elikhulu elineempiko ezikulu neensiba ezinengi. Qala-ke, isidiribeso kusukela lapha besihlonywe khona, sanabisela imirabhaso namagatjaso ngakilo kobana lisithelelele.t6aJLamila laba mumuthi wesidiribe, owakhula wanaba, kodwana wakhakhaba phasi ukuze amagatjawo aphakamele ekhozini nemirabhawo ihlale ngaphasi kwalo. Ngendlela leyo iqumbelo laba mumuthi wesidiribe latlhurha laveza amahlumela neengonwana. 5JNje-ke lathatha elinye lamaqumbe wenarha lalihloma esimini evundisiweko; iye, lalitjala eduze namanzi amanengi njengemithi yomdubi.4Jlancothula ihloko yehlumela lesitlhori, lalithwala lakhamba nalo enarheni yerhwebo, lafese lalibeka edorobheni labarhwebi.:3mJuthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Ikhozi elikhulu elineempiko ezikulu neentlobo ezide kanye namasiba anemibalabala, leza eLibhanoni. Laruthula isitlhori somsedari,e2CJ“Ndodana yomuntu, rareja indlu yakwa-Israyeli ngesirarejo bese uyifanekisele ngomfanekiso-1 WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:20]J?Ngizokwenza lokho ukuze ukhumbule bewube neenhloni begodu ungasakhulumi ngehlazo lakho lokha nangikuthethelela ngakho koke okwenzileko.’ Kutjho uSomnini uSomandla.”b/=J>Iye, mina ngizokujamisa isivumelwano sami nawe. Ngalokho uzakwazi bonyana nginguSomnini.J. J=Nje-ke uzakukhumbula iindlela zakho bewuphoqeke lokha nawamukela abodadwenu abakhulu nabancani kuwe. Ngizokunikela bona njengamadodakazi nanyana lokho kungasi ngebanga lesivumelwano sami nawe.-J“ ‘Phezu kwazo zoke iinkghabhudlho zakho, ubuye waziphatha ngameswe.}sJ*Nje-ke ilaka lami lizakubohlela phezu kwakho ukuze isikhwele sami sisuke kuwe. Ngizakubohla, angeze ngisasilingeka.5J)Bazokutjhisela izindlu zakho, baphelelise isigwebo phambi kwabafazi abanengi. Ngizokuphelisa ubungwadla bakho begodu angeze usakhokhela ukungwadlwa.V%J(Bazokuthelekela ngebutho, bakukhande ngamatje bebakubulale ngeensabula zabo.dAJ'Ngizokunikela ezandleni zabomakhwapheni bakho; bazokudiliza imibundu, batjhabalalise neendawo zakho eziphakamileko. Bazokuhlubulisa izambatho zakho, bathathe nobuphaziphazi bakho, bakutjhiye ubulanzi, iye, ubhunubhunu. J&Ngizokugweba ngeengwebo zeenhlobongikazi nezabathulula iingazi: Ngizokwehlisela phezu kwakho iingazi ezibangwa lilaka nesikhwele.  J%ngalokho qala-ke, ngizokubutha zoke iinthandani zakho ozithabisakwezo, iye, zoke ebegade uzithanda nazo zoke ebegade uzizonda. Mbala, ngizozibutha mahlangothi woke bona zijamelane nawe. Ngizokwembula ubuze bakho kizo ukuze zibone boke ububhunubhunu bakho.}J$iye, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Njengombana weneke igwayana lakho nobubhunubhunu bakho bebembukile ebungwadleni bakho neenthandani zakho nawo woke amanyalakho aziinkghabhudlho nangebanga leengazi zabantwana bakho ozinikele eenthombenezo;GJ#“ ‘Ngalokho wena ngwadla ndina, yizwa ilizwi lakaSomnini,<qJ"Wena wehlukile kabanye abafazi: Ekungwadleni kwakho amadoda akasakulandeleli, sese kunguwe okhokhelwa ukungwadlwa khisibe wona akasakhokhi ilitho. Iye, wehlukile kabanye abafazi.)KJ!Amadoda avamisa ukukhokhela iingwadla, kodwana wena uvuza zoke iinthandwa zakho ngokuzifumbathisa kobana zize kuwe mahlangothi woke ngebanga lobungwadla bakho.Y+J Ngitjho wena sihlobongi somfazi ndina, esiphakululela imiqhamuka ije sinendoda!5cJlokha nawakha imibundu kenye nenye ipambanandlela, wenza khona iindunduma kiwo woke amacabazi. Nokho bewungafani nengwadla mbala ngombana unyefule ukukhokhelwa kwengwadla.yJ“USomnini uSomandla uthi, ‘Usihlolabani sengwadla kobana ungenza zoke izintwezi! Bekuzizenzo zengwadla edazukilekoxiJNje-ke wandisa ubungwadla bakho nenarha yabarhwebi, okutjho inarha yamaKasidi, nalapho akhange bewaneliswe.’| qJGodu ungwadle nama-Asiriya ngombana bewusoloko ungakadeli. Iye, ungwadlile nawo kodwana nalapho akhange waneliswe.I  JQala-ke, ngelule isandla sami ngokujamelana nawe begodu ngiphungule isabelo sakho. Ngikunikelele eenkanukweni zabakuzondako okumadodakazi wamaFilista aneenhloni ngokuziphatha kwakho ngameswe.v eJUngwadle namaGibhide, okubomakhelwana bakho bekanuko. Iye, wandise ubungwadla bakho kobana ungivusele ilaka.0 YJMbala, kenye nenye ipambanandlela wakhe indundumakho warhubutjha khona ubuhle bakho, ukhamba utjhemulela omunye nomunye odlula ngendlela ngokwandisa ubungwadla bakho.K Juzakhele imibundu, iye, wazenzela iindunduma kiwo woke amacabazi.iKJ“USomnini uSomandla uthi, ‘Maye! Iye maye kuwe ngombana emva kwabo boke ubukhohlakali bakho5cJPhezu kwazo zoke iinkghabhudlo zakho nobungwadla bakho akhange bewukhumbule amalanga wobutjha bakho, iye, lokha usese bulanzi, ubhunubhunu, urarhararha eengazini zakho.’dAJkobana ungabeze ubulale abantwabami, ubanikele eenthombenezo ngokubadabulisa emlilweni na?2]J“ ‘Wabuya wathatha amadodana namadodakazakho owangibelethela wona, wenzela ngawo iinthombezo umhlabelo ngokuwatjhisa emlilweni. Kanti ubungwadla bakho bebungakeneliRJNokudla kwami engakupha khona bengakondla ngakho, iye, umdoko wekoroyi esiliweko, amafutha we-oliva neliju, wakubeka phambi kwazo, kobana kube mnikelo okhethekileko kizo.’ Kutjho uSomnini uSomandla.JWathatha nezambatho zamatjhilakho alukiweko wemibalabala wembesa iinthombezo bewabeka namafuthami we-oliva netjhwalo lami phambi kwazo.JWabuya godu wathatha nobuphaziphazi begolide nesiliva lami engakunikela khona, wazenzela iinthombe zemifanekiso yabantu, wazilotjha.7JWathatha ezinye zezambatho zakho, wangwadlela phezu kwazo eendundumeni ezimibalabala ozenzela zona, okumhlolo ongazange khewenzeke nongasoze wenzeka.!J“ ‘Kodwana wathembela ebuhleni bakho, waba yingwadla ngebanga ledumo lakho. Wakhamba utjhemulela woke odlula ngendlela, wazineka kuye.,QJIdumo lakho lafikelela ezizweni ngebanga lobuhle bakho ngombana ijamo ebengikuthwese lona beliphelele ngenca yobuphaziphazi obukuwe.’ Kutjho uSomnini uSomandla.~J Iye, bewuhlotjiswe ngegolide nesiliva. Isambatho sakho besinelineni elimhlophe netjhila elikhethekileko kanye namatjhila alukiweko wemibalabala. Wadla umdoko wekoroyi esiliweko, iliju namafutha we-oliva. Yeke waba simomondiya, bewaba njengendlovukazi.T}!J Ngakufaka incina epumulweni, amancina eendlebeni nesihlohlo esihle ehloko.V|%J Ngakufaka imikghabiso bengakufaka neenkhono emikhonweni nonongoro entanyeni.;{oJ Godu ngakwembathisa amatjhila alukiweko wemibalabala bengakufaka amapatlagwana wesikhumba esitjhukiweko. Ngakusonga ngelineni elimhlophe bengakwembesa ngetjhila elikhethekileko.`z9J ‘Ngakuhlambisa ngamanzi ngasusa iingazi ebezikghamathele kuwe, ngakuzesa ngamafutha.y+J“ ‘Kwathi lokha nangidlula ngakuwe godu, ngakubona, qala, bewusesigabeni sokuqoma. Nje-ke ngathabululela ingutjanami phezu kwakho kobana ngigubuzese ubuze bakho. Iye, ngakunikela isifungo, ngenza isivumelwano nawe. Ngalokho waba ngowami.’ Kutjho uSomnini uSomandla.CxJWakhula njengesitjalo sommango. Iye, wakhula wadlondlobala ukufikela lapha uba khona mumuntu okarisako. Wathoma ukuphuhla, wamila amatjhitjhi kodwana bewusese bulanzi, iye, ubhunubhunu."w=J“ ‘Kwathi lokha nangidlula ngakuwe, ngakubona urarhararha eengazini zakho ngathi kuwe useengazinapho: Phila! Iye, ngathi kuwe useengazinapho: Phila!,vQJAkunalihlo elakubabalelako namkha elaba nezwelo ukwenza izintwezo kuwe. Kunalokho walahlelwa ngaphandle emmangweni ngombana ngelanga owavela ngalo bewusinyenyiso.+uOJNakukubelethwa kwakho, mhlana uvelako, inongwakho beyingakasikwa namkha uhlanjwe ngamanzi kobana uhlanzeke namkha uhlikihlwe ngetswayi nanyana usongwe ngetjhila.t5Juthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla eJerusalema: Indabuko nekaba yakho gade isenarheni yeKanana; uyihlo bekangumAmori nonyoko angumRhithi.FsJ“Ndodana yomuntu, yazisa iJerusalema ngeenkghabhudlho zalo2r aJGodu ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:oqWJInarha ngizayenza ibe libhudu ngombana azange bathembeke ngezenzo zabo.” Kutjho uSomnini uSomandla.%pCJNgizobafulathela, iye, bavela emlilweni begodu umlilo uzabaqothula. Nje-ke nina bathunjwa nizakwazi bonyana nginguSomnini lokha nangijika ngijamelane nabo.;ooJNgalokho, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Njengesigodo sesidiribe hlangana nemithi yehlathi, engisinikele bona sitjhiswe mlilo, ngokunjalo nginikele abahlali beJerusamela.3n_JYelela-ke, nakube isigodweso besingekhe sasetjenziswa ukwenza okubaziweko nasisapheleleko, kangangani-ke kobana singenza okubaziweko, nasele sidliwe mlilo saba msizi na?m#JQala, sifakwa emlilweni kobana sivuthe. Lokha nasele sitjhe iintlobo zaso zombili saba msizi phakathi, sisesenawo umsebenzi wokuthileko na? lJIsigodo esithethwe esidiribeni kukhona okungabazwa ngaso na? Umuntu uyenza isikhonkhwani ngaso ukuze alembelelise izinto kiso na? kJ“Ndodana yomuntu, isigodo sesidiribe siphala njani zoke ezinye iingodo zemithi enamahlumela hlangana neminye imithi ehlathini na?-j WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:6ieJIye, azaniduduza, lokha nanilemuka iindlela nezenzo zawo. Nje-ke nizakwazi bonyana lokho engikwenzileko, angikakwenzi ngaphandle kwebanga.’ ” Kutjho uSomnini uSomandla.h+JNokho kuzakusala abasindileko edorobhenelo, amadodana namadodakazi akhutjhwe kilo. Qalani, azokuphuma eze kini eBhabheli; kuthi lokha nanilemuka iindlela nezenzo zawo, niduduzeke ngehlekelele engiyehlisele phezu kweJerusalema, iye, ngakho koke engikwehlisele phezu kwalo.gJ“Ngambala nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Kuzokuba kangangani-ke nangehlisela phezu kweJerusalema iingwebo zami ezine ezibhubhisako ngasikhathi sinye, okutjho isabula, indlala, iimbandana zommango nezifo, kobana ziphelise umuntu nefuyo na?]f3Jnanyana uNowa, uDanyela noJobho bebaphakathi kwayo, ngiyafunga ngokuphila kwami, bebangekhe basindise indodana namkha indodakazi, bebazokusindisa kwaphela ipilwabo ngokulunga kwabo.” Kutjho uSomnini uSomandla. eJ“Nakube ngithumela izifo enarheni leyo, ngithululele ilaka lami phezu kwayo ngokuthulula iingazi, iye ngokuphelisa umuntu nefuyo,/dWJnanyana amadoda amathathu lawo bekaphakathi kwayo, ngiyafunga ngokuphila kwami bekangekhe asindise amadodana namkha amadodakazi, kodwana bekuzokusinda wona kwaphela.c}J“Nakube ngiletha isabula phezu kwenarha leyo ngithi ‘isabula ayidabule inarha’ bese ngiphelise kiyo umuntu nefuyo,hbIJnanyana amadoda amathathu lawo bekaphakathi kwayo, ngiyafunga ngokuphila kwami bekangekhe asindise amadodana namkha amadodakazi kodwana bekuzokusinda wona kwaphela; inarha yona isale ilibhudu.” Kutjho uSomnini uSomandla.-aSJ“Nakube ngenza iimbandana zommango kobana zidabule phakathi kwenarha, ziqede abantu ukuze inarha leyo isale ilibhudu, kungasadluleka kiyo ngebanga leembandanezo,.`UJngitjho nanyana amadoda amathathu la, uNowa, uDanyela noJobho, bebaphakathi kwayo, bebazakusindisa ipilwabo kwaphela ngokulunga kwabo.” Kutjho uSomnini uSomandla.Y_+J “Ndodana yomuntu, lokha inarha nayona kimi ngokungathembeki kwayo bese mina ngelule isandla sami ngokujamelana nayo, ngephule umphekgho wesikwa sayo, ngithumele indlala kiyo, ngiphelise kiyo umuntu nefuyo,.^WJ Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:F]J Ngalokho indlu yakwa-Israyeli angeze isalahleka kimi; angeze basazisilaphaza ngazo zoke iimphambeko zabo godu. Bazakuba babantu bami nami ngibe nguZimabo.’ ” Kutjho uSomnini uSomandla.h\IJ Bazakuthwala icala labo: isibetho somphorofidi sizakulingana nesibetho saloyo oze ukuzokubuza.\[1J Nakube umphorofidi uyayengeka anikele ipendulo, kungebanga lokobana mina Somnini ngimyengile umphorofidi loyo. Ngizokwelula isandla sami ngijamelane naye, ngibuye ngimbhubhise hlangana nabantu bami, u-Israyeli.Z)JNgizokubeka ubuso bami bujamelane nomuntu loyo, ngimenze iphawu nesiga begodu ngimjube ebantwini bami. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini.4YaJngombana omunye nomunye wendlu yakwa-Israyeli namkha wakosozizwe okhonze kwa-Israyeli ongifulathelako, osafake amanyalakhe okubosingazimu engqondwenakhe nosabeke iinkhubekiso ezibange icala lakhe ehliziywenakhe, kuthi kunjalo eze kumphorofidi abuze kimi ngaye, mina Somnini ngizomphendula ngokwami.BX}J“Ngalokho yewuthi endlini yakwa-Israyeli, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Phendukani nisuke emanyalenenu okubosingazimu. Fulathezani ubuso benu kizo zoke iinkghabhudlho zenu WJLokho ngizakwenza ukuze ngibambe indlu yakwa-Israyeli ngehliziywayo, iye, boke labo esele bangifulathele ngebanga lamanyalabo.’;VoJNje-ke yewukhulume nawo uthi kiwo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Omunye nomunye wendlu yakwa-Israyeli osafake amanyalakhe okubosingazimu engqondwenakhe nosabeke iinkhubekiso ezibange icala lakhe ehliziywenakhe bese uza kumphorofidi, mina Somnini ngizomphendula ngokwami ngobunengi bamanyalakhe.HU J“Ndodana yomuntu, amadoda la asafake amanyalawo okubosingazimu eengqondweni zawo, iye asabeke iinkhubekiso ezibange icala labo eenhliziyweni. Alo, ngivume bonyana babuze kimi ije banje na?/TYJKwafika ilizwi lakaSomnini kimi lathi:US %JKweza kimi abaphathi abathileko bakwa-Israyeli, bafese bahlala phambi kwami.!R;J Ngalokho angeze nisabona imibono yekohliso namkha niphengule. Abantu bami ngizobatjhaphulula esandleni senu. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini.”VQ%J Ngamanga nibangele abalungileko iinhlungu ehliziyweni, iye, abantu ebengingafuni bona bezwe ubuhlungu. Nikhuthaze abakhohlakeleko kobana bangaphenduki eendleleni zabo zobukhohlakali ngokusindisa ipilwabo.P5J Neendugu zenu ngizozidabula, ngitjhaphulule abantu bami ezandleni zenu, bangasabi bongazimbi ezandleni zenu. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini.O J Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Qalani ngiphambene neenthukulo zemilingo enikhunga ngazo abantu eJerusalemapho ukuze baphumelele. Ngizozidabula iinthukulo zemilingo lezo emaqakalenenu, ngithukulule abantu enibakhungileko ukuze baphumelele.`N9J Nisilaphaze ibizo lami ebantwini bami ngekereketjhana yebhali nangeenquqwana zesikwa. Nibulala imiphefumulo engakafaneli ukufa, nibabalela ekufuze ingaphili ngokukhuluma amanga ebantwini bami abalalela amangenu.’&MEJ Atjele bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Maye ebafazini abathunga iinthukulo zemilingo kiwo woke amaqakala, benze neendugu ezilingana iinhloko zabantu ngokuhlukahlukana kwabo ukuze bakhunge imiphefumulo. Nizakukhunga imiphefumulo yabantu bami kobana nondle ipilwenu na?L/J “Nje-ke wena ndodana yomuntu, beka ubuso bakho emadodakazini wabantu bekhenu, aphorofida ngokwemicabangwawo; iye, phorofida ngokujamelana nawo.3K_J okutjho abaphorofidi bakwa-Israyeli abaphorofide mayelana neJerusalema bebabona nemibono yokuthula ngalo, khisibe bekunganakuthula.” ’ ” Kutjho uSomnini uSomandla.0JYJ Ngendlela leyo ngizokuvuthela ilaka lami phezu komthangala naphezu kwalabo abawusindileko. Nje-ke ngizakuthi kini, “Umthangala awusekho nabawusindileko banyamalele,bI=J Ngizokubhuruza umthangala eniwusinde ngekaligi. Ngizowuwisela phasi kobana iinsekelo zawo zibe semtarini. Iye, idorobho lizakuwa, nina baphorofidi nibhubhele ngaphakathi kwalo! Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini.LHJ “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Ngobukhali bami ngizokuvusa isiwuruwuru sommoya, ngelaka lami kuwuluke izulu elikhulu, iye, ngobukhali bami kuzakuba nesinanja esikhulu esibhubhisako.eGCJ Lokha umthangala nawuwako abantu bazanibuza bathi, ‘Kuphi ukusinda enisinde ngakho na?’)FKJ ngalokho, tjela labo abawusinda ngekaligi bonyana uzokuwa umthangala lowo! Kuzokuwuluka izulu, iye ngizokwehlisa isinanja esikhulu, kuvuke isiwuruwuru sommoya.^E5J “Ngebanga lokobana badurhise abantu bami baseze bathi ‘ukuthula’, khisibe ukuthula akukho begodu ngebanga lokobana lokha abantu bami nabakha umthangala ngaphandle kwedaka abaphorofidaba bawusinda ngekaligi,2D]J Iye, isandla sami sizokujamelana nabaphorofidi ababona imibono yamanga nabaphengula ikohliso. Angeze babe sebandleni labantu bami namabizwabo angeze atloliswe encwadini yamabizo yendlu yakwa-Israyeli begodu angeze bangene enarheni yakwa-Israyeli. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini uSomandla.9CkJ “Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla kubaphorofidi, ‘Qalani, ngijamelene nani ngombana nikhulume ikohliso benabona imibono yamanga.’ Kutjho uSomnini uSomandla.B%J Angitjho nibone imibono yamanga nabese niphorofida benaphengula ngekohliso nathi ‘kutjho uSomnini’, khisibe mina akhange ngitjho ilitho.*AMJ Babone imibono yamanga, baphengula ikohliso bathi ‘uSomnini uthi’, khisibe uSomnini akhange abathume, kuthi kunjalo nje balindele ukuzaliseka kwelizwi labo.@{J Akhange benyukele esikhaleni ukuyokuvuselela umthangala wendlu yakwa-Israyeli kobana bajamele ipi ngelanga lakaSomnini.g?GJ Abaphorofidi benu, nina Israyeli, babe njengeempungutjha ezikhwabitha phakathi kwefuhlufuhlu.>5J Yewuthi kibo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Maye kizo iindlhayela zabaphorofidi ezilandela ummoya weenhliziyo zazo zingakaboni ilitho!’6=eJ “Ndodana yomuntu, phorofida ngokujamelana nabaphorofidi bakwa-Israyeli abaphorofidako; iye, labo abaphorofida ngokwemicabangwabo bathi ‘lalelani ilizwi lakaSomnini!’.-< WJ Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:?;wJ Ngalokho yithi kiyo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Alikho nalinye lamezwami elizakuriyadiswa godu; ilizwi engilimemezeleko lizokwenzeka.’ ” Kutjho uSomnini uSomandla.1:[J “Ndodana yomuntu, qala, indlu yakwa-Israyeli ithi, ‘Imibono umphorofidi lo ayibonako ingeyeminyaka eminengi ezako; iye, iimphorofidwezo zingezesikhathi esikude.’39aJ Godu ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:Y8+J ngombana mina Somnini, ngizokukhuluma. Lokho engizakumemezela kuzakwenzeka. Angeze kusariyadiswa godu; iye emalangenenu, nina ndlu ehlubukako, ngizokumemezela ilizwi bengilenze.” Kutjho uSomnini uSomandla.j7MJ Mbala, angeze kusabakhona umbono wamanga namkha ukuphengula okukhohlisako endlini yakwa-Israyeliw6gJ Ngalokho batjele bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Isagesi ngizosiphelisa, yeke, angeze basasisebenzisa njengesaga kwa-Israyeli.’ Kodwana yewuthi kibo, ‘Amalanga afikile nokuphetheka komunye nomunye umbono kuseduze.’5J “Ndodana yomuntu, sitjho ukuthini isaga eninasweso enarheni yakwa-Israyel, esithi, ‘amalanga ayadlula nemibono yoke iba lilize’ na?.4WJ Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:|3qJ Imizi neendawo zokuhlala kuzakuba marubhi, nenarha izokuba libhudu. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini.’ ”+2OJ bese uthi ebantwini benarheni le, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla mayelana nabahlali beJerusalema enarheni yakwa-Israyeli: Bazokudla ukudla kwabo ngokuminya basele amanzabo ngokuzibamba ngombana isifunda seJerusalema sizokwemukwa koke esinakho ngenca yenturhu yalabo abahlala kiso.l1QJ “Ndodana yomuntu, yidla ukudla kwakho ngokuthuthumela, usele amanzi ngokuqhaqhazela nangokuminya.0WJ Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:;/oJ Kodwana idlanzana labo ngizolisindisa esabuleni, endlaleni nezifweni ukuze bavume zoke iinkghabhudlo zabo hlangana nezizwe abaye kizo. Nje-ke bazakwazi bonyana nginguSomnini.”l.QJ Bazakwazi bonyana nginguSomnini lokha nangibasabalalisa hlangana nezizwe, ngibahlakazele emazweni.-3J Boke abayizombelezileko ekubasizi bayo okutjho loke ibutho layo ngizobahlakazela emikhakheni yoke. Ngizobalandela ngirhwatjhe isabula ngemva kwabo.<,qJ Ngizokweneka inedami phezu kwayo, iye, izakubanjwa ngesifwini sami. Ngizayiletha eBhabheli enarheni yamaKasidi, kodwana yona angeze yakubona lokho begodu izakuhlongakalela lapho.v+eJ Nekosana ephakathi kwabo izakutjatha umthwalo ngamarhwaqela irhotjhe. Iye, bazakuphundlusa umthangala kobana bakhokhobise imithwalo ngentunja. Ikosana izakusitha ubuso bayo ngombana yona ngokwayo angeze yabona inarha ngelihlo layo godu.+*OJ Yewuthi kubathunjwa, ‘Ngisibonakaliso kini: Njengombana ngenzile, kuzakuba njalo ekosaneni leyo nakilabo abakiyo. Bazokuya ekuthunjweni, iye, ekudingisweni.’))KJ Ngalokho yithi kiyo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Isimemezelwesi simalungana nekosana engeJerusalema nayo yoke indlu yakwa-Israyeli ekanye nayo.’c(?J “Ndodana yomuntu, angithi indlu ehlubukako yakwa-Israyeli yathi kuwe, ‘Wenzani na?’>'wJ Kwathi ekuseni kwafika kimi ilizwi lakaSomnini lathi:e&CJ Nje-ke ngenza njengombana ngiyaliwe. Ngakhupha umthwalami emini libalele, kwaba inga mthwalo wokuthunjwa. Kwathi ntambama ngaphundlusa umthangala ngezandla zami. Ngaphuma ngamarhwaqela ngitjathe umthwalwami bangiqalile.3%_J Khona emehlwenabapho utjathe umthwalwakho, uphume nawo ngamarhwaqela. Sitha ubuso bakho ukuze ungaboni inarha ngombana ngikwenza isibonakaliso endlini yakwa-Israyeli.”a$;J Kuzakuthi basakuqalile, uphundluse umthangala bese uphuma nomthwalwakho ngentunja leyo.#J Uzakukhupha umthwalwakho njengowomthunjwa emini bakuqalile. Kuthi ntambama bakuqalile wena uphume njengabathunjwa nabaya ekuthunjweni.u"cJ “Ngalokho wena ndodana yomuntu, zilungiselele umthwalo womthunjwa, uphume bakuqalile emini libalele. Ukhambe njengomthunjwa usuke lapha ukhona uye kwenye indawo bakuqalile. Mhlumbe lokho bazakuzwisisa nanyana bayindlu ehlubukako nje./!WJ “Ndodana yomuntu, uhlala phakathi kwendlu ehlubukako okubabantu abanamehlo wokubona kodwana akaboni, baneendlebe zokuzwa kodwana azizwa, mbala bayindlu ehlubukako.-  WJ Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:OJ Manje ngatjela abathunjwa zoke izinto uSomnini agade angibonise zona. 9J UMoya wangiphakamisa wangiletha ebathunjweni ngenarheni yamaKasidi, ngisembonweni ngoMoya kaZimu. Nje-ke umbono ebe ngiwubonileko wenyuka wasuka kimi.s_J Iphazimulo kaSomnini yaphakama phakathi kwedorobho, yafese yajama phezu kwentaba engepumalanga yedorobho. J Nje-ke amakerubhi aphakamisa iimpiko zawo kanye namavili angemaqadi kwawo khibe iphazimulo kaZimu ka-Israyeli beyiphezu kwawo.+J Kodwana nakungilabo abaneenhliziyo ezilandelelana neenyenyiso neenkghabhudlho zabo, ngizobabetha ngeentonga zabo.” Kutjho uSomnini uSomandla.r]J ukuze bakhambe ngeemiso zami bebalonde imithethwami bayenze. Bazakuba babantu bami mina ngibe nguZimabo.)J Ngizabapha ihliziyo eyodwa, iye, ngifake kibo ummoya omutjha. Ngizakukhupha ihliziyo yelitje phakathi kwabo bese ngibapha ihliziyo ethambilekoX)J Kuzakuthi nabafika lapho basuse zoke iinyenyiso nazo zoke iinkghabhudlho kiyo.8iJ Yeke yewuthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Ngizonibutha hlangana nezizwe, nginikghuthe eenarheni lapha benihlakazelwe khona, ngininikele inarha yakwa-Israyeli.’kOJ Ngalokho yewuthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Nanyana ngibasuse ngabasa kude hlangana nezizwe godu nanyana ngibahlakazele eenarheni, nokho ngibe yindawo ecwengileko kibo kwesikhatjhana eenarheni abaye kizwezo.’ m~}}-|x{zziyxww^vvcutt0sssrrZqq>pponmmClmlk6j|jJi_ih;gfeddsd cub-aa`*__^^/\\Z[[GZZLYXqWWUUMTTSSRQPOvNMMxLL\KJpJIIYHH$GkFFsE4DDfCCB&AH@r??C>>==HQG- $ P tcU2n WJEmnyakeni wethoba, lokha inyanga yetjhumi inamalanga alitjhumi, ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:GJ1Ihlangano izanibetha ngeswazi elifanele ukuziphatha kwenu ngameswe begodu nizakuthwala isibetho sesono samanyalenu okubosingazimu. Ngalokho nizakwazi bonyana nginguSomnini uSomandla.’ ” J0“ ‘Ngizakuthanyela ukuziphatha ngameswe enarheni ukuze boke besifazi bakwazi ukuyaleka bangasangwadli njengombana nenzile.  J/Nje-ke ihlangano izabakhanda ngamatje beyibaqobe ngeensabula zayo. Izakubulala amadodana namadodakazabo beyitjhise izindlu zabo.}J.“Yeke, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: ‘Butha ihlangano ejamelene nabo, benze babe sisiga sokwesatjwa nepango./WJ-Kodwana amadoda aqotho wona azabagweba ngesimiso somthetho wokuhlobonga nangesomthetho wokuphalaza iingazi ngombana baziinhlobongi begodu izandla zabo zineengazi.’J,Mbala, angena kilo njengalokho amadoda angena engwadleni. Ngendlela enjalo, angena ku-Ohola no-Oholiba okubafazi abaziphatha ngameswe.ucJ+Nje-ke ngathi, ‘Ikanuko yokuhlobonga isesekhona erathenelo! Manje azokungwadla nalo, nalo lingwadle nawo. J*godu bekunetjhada lesiqubuthu sabantu ebebazigedlile ngedorobheni.
“Ukwengeza emadodeni ebegade ahlangana nesiqubuthu sabantu lawo, kwalethwa amaSeba athethwe erhalawumbeni. Wona afaka iinkhono emikhonweni neenhlohlo ezihle eenhloko zabafazi ababilaba.xiJ)Wahlala phezu kwesihlalo esimtofotofo, kubekwe itafula phambi kwaso egade ubeke itjhwalo namafuthami we-oliva,a;J(Baze bathumela ngitjho nesithunywa kobana kubizwe amadoda asuka kude. Lokha isithunywa nasithunywako, qalani, eza amadoda lawo, iye, lawo owahlamba ngenca yawo wabe wazitjhatjha amehlo bewazihlobisa ngobuphaziphazi.7 gJ'Lokha nabenza umhlabelo ngabantwababo emanyaleni okubosingazimu babo, khona mhlokho bangena endawenami ecwengileko bayisilaphaza. Iye, ngilokho abakwenze ngethempelini lami.g GJ&Godu benze lokhu kimi: Basilaphaze ithempeli lami kwathi khonokho baqabhela namaSabatha wami.N J%okutjho bonyana bahlobongile neengazi zisezandleni zabo. Ngamanyala okubosingazimu babo bahlobongile begodu badabulisa emlilweni abantwana abangibelethela bona, babenza ukudla kwabosingazimu babo.| qJ$USomnini wathi kimi: “Ndodana yomuntu, u-Ohola no-Oholiba uzabagweba na? Yeke, memezela kibo iinkghabhudlho zabo4 aJ#Nje-ke, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Njengombana ungikhohliwe bewangifulathela, wena uzakuthwala umphumela wokuzipatha kwakho ngameswe newobungwadla bakho.”#?J"Uzayisela, uyiminyelele bewuyikhothelele,
ngeenquqwana zekapho utlerule amabelakho.
“Ngambala, mina ngikhulumile.” Kutjho uSomnini uSomandla.oWJ!Uzakugcwala ukudakwa nesizi
ngombana ikapho kadadwenu iSamariya
yikapho yomonakalo nethusako.&EJ Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“Uzakusela ikapho kadadwenu
etjhingileko nebanzi;
uzakuhlekwa bewuphoqwe
ngombana imumethe okunengi.Z-JUlandele indlela kadadwenu, ngalokho ngizakunikela ikaphakhe esandleni sakho.”  Jngikho okukwenze waba nje; iye, ubungwadla bakho ngokudlhemadlhema ngemva kwezizwe nokuzisilaphaza ngamanyalazo okubosingazimu.Z-JBona bazakuphatha ngezondo, bathathe zoke iinthukuthuku zomsebenzakho, bakutjhiye ubulanzi, iye, ubhunubhunu ukuze ubungwadla bakho nawuzinekileko bube semtarini. Ukuziphatha kwakho ngameswe nobungwadla bakho(IJMbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Qala, sele ngizokunikela ezandleni zalabo obazondako, iye, ezandleni zalabo owabafulathela ngokukghabhudlheka.6eJNgendlela leyo ngizakuphelisa ukuziphatha ngameswe kwakho nobungwadla bakho owabuya nabo eGibhide ukuze ungasaphakamiseli amehlwakho kibo namkha ukhumbule iGibhide godu.”KJBazakuhlubulisa izambatho zakho bakuthathele ubuphaziphazi bakho.hIJNgizakunqombisa isikhwele sami kuwe ukuze bakuphathe ngobudlova. Bazakuqunta ipumulo neendlebe zakho kuthi abaseleko bakho babulawe ngesabula. Bazakuthumba amadodana namadodakazakho, nalokho okuseleko kwakho kudliwe mlilo.~JBoke labo bazakufikela, bavela etlhagwini ngeenkarana zepi nangeenkoloyana zokuthutha kanye newoma labantu. Bazakuvimbezela mahlangothi woke bahlome ngeenhlangu, ngamakhande nangeenkupuru. Ngizakubeka amandla wokugweba kibo bese bona bakugweba ngeengwebo zabo.J} JAmaBhabheli namaKasidi woke, iPekhodi, iTjhowa neKhowa akanye nama-Asiriya woke. Ngizokubuyisa amasokana aqalekako, ababusi neenkhulu zoke, iinduna nabosaziwako, iye, boke abakhwele iinjomani.j|MJYeke wena Oholiba, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Qala, sele ngizokuvuza iinthandani zakho kobana zijamelane nawe, iye, lezo owazifulathela ngokukghabhudlheka; ngizozibuyisa mahlangothi woke kobana zijamelane nawe:{3JNgalokho wahlulukela ukuziphatha ngameswe kobutjha bakho, lokha amaGibhide ancinzancinza ubutlawu beengono zakho ngenca yokuphuhla kwamabelakho.”rz]Jlapha akhanuka khona abomakhwapheni bakhe, abanemithondo efana neyabodumbana ekhihliza njengeyeenjomani.~yuJNanyana kunjalo wathuwelela nobungwadla bakhe, akhumbula imihla yobutjha bakhe yalokha nangwadla enarheni yeGibhide,>xuJKwathi lokha ubungwadla bakhe bambuka emtarini, iye, lokha ububhunubhunu bakhe nabambukako, ngamfulathela ngokukghabhudlheka kanjengombana ngafulathela udadwabo ngokukghabhudlheka.w1JAbantu beBhabheli beza kuye bangena naye emabhayini, bamsilaphaza ngobungwadla babo. Emva kobana bamsilaphazile, wabafulathela ngokukghabhudlheka.nvUJLokha nabona imifanekiso yamadoda lawo, wawakhanuka bewathumela iinthunywa kiwo enarheni yamaKasidi.9ukJzithekeleze amabhande emadininazo, zikhephuzela ngeengwani eenhloko zazo; zoke zibonakala njengeenduna zepi okusithombe sabantu beBhabheli indabukwawo kungeyenarha yamaKasidi.t/JKodwana u-Oholiba wathuwelela nobungwadla bakhe. Gade abona imifanekiso yamadoda athalwe ebodeni, iye, iinthombe zamaKasidi ezithalwe ngokubomvu,BsJ Ngambona bonyana naye usilaphele, bobalili bamdibi munye.r/J Naye wakhanuka ama-Asiriya, ababusi neenkhulu okumadoda akwazi ukulwa begodu embatha kuhle, abakhweli beenjomani. Boke labo kumasokana aqalekako. q9J “Udadwabo u-Oholiba wakubona lokho, kodwana wadazuka khulu kunaye ekukhanukeni kwakhe nebungwadleni bakhe obugade budlulele bunebukadadwabo u-Ohola.5pcJ Wona-ke abhenulula ubuze bakhe, athatha amadodana namadodakazakhe, yena ambulala ngesabula. Waba sisiga hlangana nabafazi lokha ama-Asiriya ehlisela iingwebo phezu kwakhe.koOJ Ngalokho ngamnikela ezandleni zeenthandani zakhe, iye, ezandleni zama-Asiriya ebegade awakhanuka.KnJAkhange alise ubungwadla bakhe agade asoloko abenza eGibhide lapha amasokana bekalala naye khona ebutjheni bakhe, ancinzancinza ubutlawu beengono zakhe, athululela ubungwadla bawo phezu kwakhe.1m[JWatjhemeleza ubungwadla bakhe kibo, iye, kiwo woke amadoda akhethekileko we-Asiriya. Wazisilaphaza ngazo zoke iinkanuko anazo, iye, ngawo woke amanyala okubosingazimu.sl_Jembethe okulihlaza komkayi. Gade ababusi neenkhulu, iye, woke kumasokana aqalekako nabakhweli beenjomani.mkSJ“U-Ohola wangwadla asese ngowami; wakhanuka iinthandwa zakhe ama-Asiriya, okumadoda akwazi ukulwaRjJU-Ohola bekulibizo lendodakazi ekulu, udadwabo omlamako kungu-Oholiba. Bona-ke baba ngebami begodu babeletha amadodana namadodakazi. Amabizwabo atjho lokhu: u-Ohola yiSamariya, u-Oholiba yiJerusalema.iJWona gade angwadla eGibhide; iye, angwadla ebutjheni bawo. Lapho amabelawo apotozwa nobutlawu beengono zawo zancinzwancinzwa.Wh'J“Ndodana yomuntu, bekukhona besifazana ababili, kumadodakazi womfazi munye.-g WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:fJNgalokho ngehlisela amanikelela phezu kwabo; ngibaqothule ngomlilo welaka lami; ngibabethe ngeentonga zabo.” Kutjho uSomnini uSomandla.0eYJNje-ke ngafuna phakathi kwabo boke umuntu obekangakha umthangala abe ajame esikhaleni phakathi kwami nenarha ukuze ngingayibhubhisi. Kodwana akhange ngifunyane muntu.d'JAbantu benarha bazileme ngokugandelela nangokudlelezela. Bagandelele abachakileko nabadududu begodu baphatha kumbi iinkhonzi ngokungemthetho.:cmJAbaphorofidi enarheni leyo basitha iinkhulu ngokubona imibono engekho bebathukule ngamanga bathi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla’, khisibe uSomnini akhange akhulume.byJIinkhulu enarheni zinjengeempisi ezidabula inyamazana; zithulula iingazi bezibhubhise ukuze zizifunyanele inzuzo embi."a=JAbaphristi bayo bayawona umthethwami begodu basilaphaza ipahlami ecwengileko. Akhange benze umahluko phakathi kokucwengileko nokujayelekileko begodu akhange bafundise umehluko phakathi kokuhlanzekileko nokusilapheleko, badelele namaSabatha wami ukuze ngirhubutjhwe phakathi kwabo.`JKunobukhwebetjhana hlangana namakhosana enarheni leyo: Afana namabhubezi abhodlako nadabula inyamazana. Wona-ke sele arhiribidele iimpilo zabantu; athethe umnotho nezinto ezimagugu. Iye, amakhosana lawo abange abahlolokazi abanengi ngaphakathi kwayo.y_kJ“Ndodana yomuntu, yewuthi kiyo inarha, ‘Uyinarha engakahlambuluki nenelwe lizulu ngelanga lokunikelelwa!’.^WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:>]uJIye, njengombana isiliva lincithika ekehleni, ngendlela enjalo nani nizakuncithika phakathi kwalo. Nje-ke nizakwazi bonyana mina Somnini ngithululele ilaka lami phezu kwenu.’ ”a\;JNgizonikghubelela, nginivuthele ngomlilo wobukhali bami benincithike ngaphakathi kwalo.[+JNjengomuntu nabuthelelela ekehleni yomlilo isiliva namkha ikoporo, isimbi, umthofi nesinjana ukuze akuvuthelele emlilweni kobana kuncithike; ngendlela enjalo ngizonibuthelela nani ngelaka lami nangetukuthelwami nginiliselele ngaphakathi kwedorobho kobana nginincithikise.Z5JNgalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Njengombana noke seniphenduke amanyela nje, qalani-ke, ngizonibuthelela ngaphakathi kweJerusalema.1Y[J“Ndodana yomuntu, indlu yakwa-Israyeli sele imanyela kimi. Koke, ngitjho ikoporo, isinjana, isimbi nomthofi sekuphenduke amanyela anombala wesiliva ekehleni yomlilo..XWJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:sW_JUzozirhubutjha ngokwakho emehlweni wezizwe. Nje-ke wena Jerusalema uzakwazi bonyana nginguSomnini.’ ”}VsJNgizokuhlakazela hlangana nezizwe bengikusabalalisele emazweni, ngiqothule nokusilaphala kwakho ngaphakathi kwakho.U!JUzakuba nesibindi, izandla zakho beziqine emalangeni lokha nangibambana nawe ngawo na? Mina Somnini ngikhulumile begodu ngizokwenza lokho.T}J “ ‘Nje-ke qala, ngizokuthintitha izandla ngomvuzo wokungathembeki owenzileko neengazi oziphalaze ngaphakathi kwakho.eSCJ Ngaphakathi kwakho abantu bamukela ukufunjathiswa ukuze bathulule iingazi. Wena uzithathele inzuzo nenzalo bese uzenzela umvuzo ngokugandelela abantu bekhenu. Kodwana mina ungikhohliwe.’ ” Kutjho uSomnini uSomandla.-RSJ Umuntu wenza ubuhlola nomfazi wenye indoda; kuthi omunye aziphathe ngameswe nomalukazanakhe bese omunye ahlukumeze udadwabo oyindodakazi kayise ngaphakathi kwakho.QJ Ngaphakathi kwakho abantu bembula ubuze baboyise; iye, ngaphakathi kwakho bahlukumeza besifazana abangakabi ukuhlwenga eenkhathini zabo.}PsJ Ngaphakathi kwakho kuneenrhwirirhwiri ezithulula iingazi; kunabadlela phezu kweentaba, kanye nabaziphatha ngameswe.DOJUdelele okucwengileko kwami, wasilaphaza namaSabatha wami.,NQJAbobaba nabomma bayanyazwa ngaphakathi kwakho. Isikhonzi naso siyagandelelwa ngaphakathi kwakho. Iintandani nabahlolokazi baphathwa ngobudlova ngaphakathi kwakho.zMmJ“ ‘Qala-ke, enye nenye ikosana yakwa-Israyeli ekuwe, iphumele ukuthulula iingazi ngendlela engakghona ngayo.fLEJAbaseduze nalabo abakude nawe, bazakuphoqa wena owaziwa ngokusilaphala nozele ukuphithizela.vKeJNgeengazi ozithululileko, sewunecala begodu ngamanyala owenzileko wasilaphazeka. Nje-ke utjhideze amangakho wokubhujiswa, iye, sewufike esikhathini sokuphela kwamalangakho. Ngalokho ngikwenze ihlamba ezizweni nesiphoqo kiwo woke amazwe.8JiJuthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla edorobheni elithulula iingazi ngaphakathi kwalo ukuze isikhathi salo sifike, lenze amanyala okubosingazimu kobana lizisilaphaze:IJ“Wena ndodana yomuntu uzakugweba na? Ingabe uzakugweba idorobho leengazi? Nje-ke memezela kilo zoke iinkghabhudlho zalo,-H WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:G/J Uzakuba kukudla komlilo,
iingazi zakho zizakuphalakela enarheni,
angekhe ubuye ukhunjulwe;
ngombana mina Somnini ngikhulumile.’ ”:FmJNgizokuthululela ilaka lami phezu kwakho,
iye, ngivuthele phezu kwakho umlilo wobukhali bami.
Ngizokunikela ezandleni zeendlova
okubabantu abanelwazi ekubhubhiseni. EJBuyisela isabula ngesilandeni sayo.
Wena siphanda sesabula,
ngizokugwebela lapha wadalwa khona
enarheni owadabuka kiyo.ZD-JNanyana kunombono wamanga ngawe sabula,
iye, nokuthukula kwekohliso ngawe,
uzakubekwa eentanyeni zeenkhohlakali ezisilapheleko;
ilanga lazo sele lifikile,
iye, isikhathi sesibetho samaphelelo.CyJ“Nje-ke wena ndodana yomuntu, phorofida uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla mayelana nama-Amoni nesiphoqo sawo:
“ ‘Isabula, isabula irhwatjhiwe kobana ibhubhise,
ilolongelwe kobana ibambelele
beyibenyezele njengombani.B7JIqubi leququ! Iqubi leququ! Iye, ngizokwenza idorobheli iqubi leququ! Lokho angeze kwenzeka kungakafiki onelungelo; yena-ke ngizamnikela lona.’ ”0AYJNakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Yethula ingwani, ususe nesihlohlo; izinto engeze zisaba sebujameni egade zikibo. Phakamisa okuphasi bese wehlisa okuphakamileko. @ JNje-ke wena kosana esilapheleko nekhohlakeleko yakwa-Israyeli, ilanga lakho sele lifikile, iye, isikhathi sesibetho samaphelelo.g?GJ“Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Njengombana nenze bonyana icala lenu lazeke ngokuhlubuka kwenu okusemtarini, nembula izono zenu ngazo zoke izenzo zenu; iye ngombana nenze kwazeka lokho, nizakuthunjwa.(>IJEbantwini beJerusalema kuzakubonakala njengokuthukula okumamanga; kodwana ngoba bafunge ngesifungo, uNebukadinetsari uzakukhumbula icala labo ukuze bathunjwe.*=MJNgesidleni sayo bekunefumbe yeJerusalema yokubeka imigqala yokwephula umthangala, ukuvula imilomo ngomkhosi nokuphakamisa ilizwi ngokurhuwelela; iye, kunefumbe yokubeka imigqala yokwephula umthangala ukujamelana namasango, ukwakha iinqabo eziqhube emthangaleni nokwakha umbhotjhongo wepi.T<!JMbala, ikosi yeBhabheli yajama ekwahlukaneni kweendlela, iye, ekuthomeni kweendlela ezimbili kobana iphengule: Iphosa imisubela, ibuze indlela emihlalandlinini, ilawule nangokuhlola isibindi somhlabelo.r;]JThala indlela yesabula eya eRabha lama-Amoni, enye iye kwaJuda ngeJerusalema elizombelezwe ngomthangala.f:EJ“Wena ndodana yomuntu, thala iindlela ezimbili zokuza kwesabula yekosi yeBhabheli. Zombili iindlelezo kufuze zisuke enarheni yinye. Godu jamisa isibekiso, iye, sijamise ekuthomeni kwenye nenye indlela eya ngedorobheni:.9WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:d8AJNami ngizakuwahla izandla,
ngizanelise ngelaka lami;
mina Somnini ngikhulumile.”a7;JHlaba ngesidleni
uhlahlele ngesinceleni,
koke lapha itlobakho ithunyelwa khona!E6Jukuze iinhliziyo ziphele amandla
nabanengi bakhutjhwe.
Kiwo woke amasangwabo
ngibeke isabula ebulalako.
Maye, kuyisabula ebenyezela njengombani,
ilolongelwe ukubulala.Q5JNgalokho ndodana yomuntu, phorofida!
Wahla izandla
ukuze isabula yehle kathathu.
Kuyisabula yalabo ekufuze babulawe,
isabula yokubulala ikulwazo.
Iye, okwabo yisabula engenelelakoY4+J “Abantu bathi,
“ ‘Kodwana kukhona ilitje elizizinyiweko!
Alo, kwenzekani nakube isabula
inyaza intonga na?’
USomnini uSomandla uthi,
‘Ilitje elizizinyiweko angeze laba khona!’f3EJ “Rhahlawula, ulile ndodana yomuntu,
ngombana isabula ijamelene nabantu bami;
iye, ijamelene nawo woke amakhosana wakwa-Israyeli.
Anikelelwa esabuleni kanye nabantu bami;
ngalokho thwala imikhono ehloko.2!J Nje-ke, isabula yakhutjhwa
kobana ilolongwe ukuze iphatheke;
iye, iloliwe beyalolongwa
kobana inikelwe esandleni sombulali.’71gJ Ilolelwe ukubulala,
ilolongiwe kobana ibenye njengombani!
Nina nithatjiswa yikulumo ethi:
Intonga yendodanami!
Kodwana isabula inyaza yoke imihlobo yesigodo.0J “Ndodana yomuntu, phorofida bona nakhu okutjhiwo nguSomandla,
“iye, yewuthi, ‘Isabula, isabula, iloliwe
begodu ilolongiwe.3/aJGodu ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi::.mJKuzakuthi lokha bathi kuwe, ‘Kubayini ububula?’ uzakuthi, ‘Kungebanga lombiko. Iye, lokha nawuzako, zoke iinhliziyo zizakudana, izandla zoke zizakuba buthakathaka, woke ummoya utsirimezeke namadolo woke angenwe mamanzi. Yelelani, kuyeza lokho begodu kuzakuzaliseka.’ Kutjho uSomnini uSomandla.”t-aJNgalokho bubula wena ndodana yomuntu, bubula phambi kwabo ngesililo esimunyu njengomuntu otshinyeke idini.|,qJAbantu boke bazakwazi bonyana mina Somnini ngirhwatjhe isabulami esilandeni sayo begodu angeze isabuyela emuva.’4+aJNjengombana ngizokususa kini abalungileko nabakhohlakeleko, ngalokho isabulami izakurhwatjhwa esilandeni sayo ngokujamelana nabantu boke ukusuka esewula ukuya etlhagwini.%*CJuthi kiyo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini: Qala, ngijamelene nawe, ngizokurhwatjha isabulami esilandeni sayo, ngirhayile kuwe abalungileko nabakhohlakeleko.)J“Ndodana yomuntu, qalisa ubuso bakho ngeJeruselema utjhumayele ngeendawo ezicwengileko. Phorofida ngenarha yakwa-Israyeli,-( WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:'{J1Nje-ke ngathi: “Awu, Somnini Somandla, abantu bathi kimi, ‘Umuntu lo uhlala asakhuluma imifanekiso kwaphela!’ ”\&1J0Boke abantu bazakubona bonyana mina Somnini ngiwuphembile, angeze wacinywa.’ ”C%J/Yewuthi ehlathini langesewula, ‘Lalela ilizwi lakaSomnini, iye, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Qala, sele ngizokuthungelela umlilo kuwe. Wona uzokuqothula yoke imithi ehlaza kuwe kanye neyomileko. Amalangabi abhebhedlhako angeze acimeka; boke ubuso kusukela esewula ukuya etlhagwini buzakurhabulwa ngiwo.$7J.“Ndodana yomuntu, qalisa ubuso bakho ngesewula, utjhumayele ngokujamelana nenarha engesewula bewuphorofide ngokuqalana nenarha enehlathi ngesewula.3#aJ-Godu ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:`"9J,begodu nizakwazi bonyana nginguSomnini lokha nangisebenza ngani ngebanga lebizo lami, ingasi ngokweendlela zenu ezimbi namkha ngokwezenzo zenu ezonakeleko, nina ndlu yakwa-Israyeli.’ Kutjho uSomnini uSomandla.”|!qJ+Lapho-ke nizakukhumbula iindlela nazo zoke izenzo zenu enazisilaphaza ngazo; nizinyenye ngobumbi boke enibenzileko )J*Ngalokho nizakwazi bonyana nginguSomnini, lokha nanginingenisa enarheni yakwa-Israyeli, inarha engafunga bonyana ngizayinikela aboyihlomkhulu.\1J)Njengomnikelo owamukelekako kuSomnini, ngizanamukela lokha nanginikhupha hlangana nabantu nalokha nanginibuthelela eenarheni lapha nihlakazekele khona begodu ngizazibonakalisa ngicwengile phambi kwezizwe ngani.9kJ(ngombana phezu kwentaba yami ecwengileko, iye, phezu kwentaba ephakamileko yakwa-Israyeli lapho yoke indlu yakwa-Israyeli, izangilotjha ndawonye.’ Kutjho uSomnini uSomandla. ‘Lapho-ke ngizabamukela begodu khonapho ngizakufuna iminikelo yenu, izipho zenu ezisibiko nayo yoke iminikelwenu ecwengileko.'GJ'“ ‘Nakungini nina ndlu yakwa-Israyeli, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Omunye nomunye wenu akakhambe ayokulotjha amanyala okubosingazimu bakhe nakube ngitjho nemva kwalokhu anifuni ukungilalela. Kodwana ibizo lami elicwengileko angekhe nisalisilaphaza ngezipho nangamanyalenuKJ&Ngizokuhlunga phakathi kwenu amahlubuka nalabo abaphambeka kimi. Ngizobakhupha enarheni abathunjwe kiyo, kodwana angekhe bangena enarheni yakwa-Israyeli. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini.kOJ%‘Ngizonenza nidlule ngaphasi kwedondolo, iye, ngizoningenisa ngaphasi kwesibopho sesivumelwano. J$Njengombana ngagwebana naboyihlomkhulu erhalawumbeni lenarha yeGibhide, ngokunjalo ngizogwebana nani.’ Kutjho uSomnini uSomandla.SJ#Ngizonisa erhalawumbeni labezizwe, khonapho ngigwebane nani ubuso nobuso.1J"‘Iye, ngesandla esinamandla, ngesiphanga nangelaka lami elithululiweko ngizonikhupha hlangana nabantu, nginibuthe eenarheni enihlakazekele kizo.7J!Ngiyafunga ngokuphila kwami, ngesandla esinamandla, ngesiphanga nangelaka lami elithululiweko, ngizokubusa phezu kwenu.’ Kutjho uSomnini uSomandla.)KJ “ ‘Lokho okusemikhumbulweni yenu akusoze kwenzeka, okutjho umcabango wokuthi, nifuna ukufana nezizwe, nibe njengabantu bamaphasi, nilotjhe isigodo nelitje.+JIye, lokha naninikela izipho zenu ngokutjhisa abantwabenu emlilweni, nizisilaphaza ngamanyalenu okubosingazimu bekube namhlanje. Nitjho bona ngizakubuzwa ngini, nina ndlu yakwa-Israyeli na? Ngiyafunga ngokuphila kwami, angeze ngabuzwa ngini!’ Kutjho uSomnini uSomandla.=sJ“Ngalokho yithi endlini ka-Israyeli, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Kutjho bona nani nizazisilaphaza njengaboyihlomkhulu ngokudlhemadlhema ngemva kweenyenyiso zabo na?JNgababuza bona iyini indunduma leyo kobana bangabeze baye kiyo.’ (Ngalokho indawo leyo ibizwa bonyana yindunduma bekube namhlanjesi).#JLokha nangibangenisa enarheni engafunga kobana ngibanikele yona, bakhamba bafuna zoke iindunduma nemithi enamakari benza lapho imihlatjelwabo. Iye, baletha lapho iminikelwabo eyangithukuthelisako; khonapho babeka amatjhwalo wabo bebathulula neminikelwabo yokuselwako.<qJ“Ngalokho, ndodana yomuntu, khuluma endlini yakwa-Israyeli uthi kiyo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Khonapho aboyihlo bangihlambalaza ngokungathembeki ngezenzo zabo.5JNgizabasilaphaza ngezipho zabo, iye, ngokutjhisa amazibulwabo woke emlilweni. Ngizakwenza lokho kobana bakhene bebazi bonyana mina nginguSomnini.’T!JNgizabanikelela emikhubeni engakalungi nezenzweni abangekhe baphile ngazo.3Jnakube abagcini imithethwami, badele iimiso zami bebasilaphaze namaSabatha wami begodu baqalise amehlwabo emanyaleni okubosingazimu baboyisemkhulu.m SJIye, ngafunga kibo erhalawumbeni bonyana ngizabahlakaza hlangana nezizwe, ngibasabalalise eenarheni {JKodwana ngazibamba, ngenza lokho ngebanga lebizo lami ukuze lingasilaphazwa emehlweni wezizwe, engabakhupha zibaqalile.J  JKodwana abantwababo bangihlubuka! Akhange bakhambe ngeemiso zami begodu azange balonde bebenze imithethwami, imithetho okumele abantu bayigcine baphile ngayo. Babuya basilaphaza namaSabatha wami.
“ ‘Nje-ke ngazitjela bona ngizokuthululela itukuthelwami phezu kwabo; iye, ngivuthele ilaka lami kibo erhalawumbeni.z mJCwengisani amaSabatha wami ukuze abe liphawu phakathi kwami nani, kobana nazi bonyana mina Somnini nginguZimenu.^ 5JMina Somnini nginguZimenu; khambani ngeemiso zami bese nilonde benenze imithethwami..UJ“Kodwana ngathi ebantwaneni babo erhalawumbeni, ‘Ningakhambi ngeemiso zaboyihlo, ningalondi imithethwabo begodu ningazisilaphazi ngamanyala okubosingazimu babo.dAJKhonapho amehlwami abababalela, akhange ngibarhayile namkha ngibaphelise erhalawumbeni.’X)JNgakwenza lokho ngebanga lokobana badele imithethwami begodu akhange bakhambe eemisweni zami, babuya basilaphaza namaSabatha wami nokobana ihliziywabo beyidlhemadlhema ngemva kwamanyala okubosingazimu babo./JIye, ngafunga kibo erhalawumbeni bonyana angeze ngisabangenisa enarheni engabapha yona, inarha egeleza ibisi neliju, ekuyinarha ehle kunazo zoke.{JKodwana ngaqunta ukwenza okuthileko ngenca yebizo lami ukuze lingasilaphazwa emehlweni wezizwe engabakhupha zibaqalile.CJ Kodwana indlu yakwa-Israyeli yangihlubuka erhalawumbeni. Akhange bakhambe ngeemiso zami, badela imithethwami, ekufuze abantu bayigcine, baphile ngayo. AmaSabatha wami wona bawasilaphaza kokuwasilaphaza.
“ ‘Nje-ke ngazitjela bona ngizokuthululela itukuthelwami phezu kwabo ukuze ngibaphelise erhalawumbeni.J Ngaphezu kwalokho ngabanikela namaSabatha wami kobana abe liphawu phakathi kwabo nami ukuze bazi bonyana mina Somnini ngiyabacwengisa.eCJ Ngabanikela iimiso zami bengabazisa imithethwami ukuze abantu bayigcine bese baphila ngayo.J J Nje-ke, ngabakhupha enarheni yeGibhide ngabaletha erhalawumbeni.A{J Kodwana ngaqunta ukwenza okuthileko ngenca yebizo lami ukuze lingasilaphazwa emehlweni wezizwe ebebahlala phakathi kwazo: Ngizabakhupha eGibhide kobana ngizazise kibo phambi kwezizwe..~UJKodwana bangihlubuka, akhange bafune ukungilalela. Omunye nomunye wabo akhange alahle iinyenyiso anamatheze amehlwakhe kizo, namkha afulathele amanyala weGibhide.
“ ‘Nje-ke ngazitjela bona ngizokuthululela itukuthelwami phezu kwabo; iye, ngivuthele ilaka lami kibo enarheni yeGibhide.L}JNgabuye ngathi kibo: Omunye nomunye wenu akalahle izinto ezinyenyisako eninamatheze amehlwenu kizo begodu ningazisilaphazi ngamanyala okubosingazimu beGibhide ngombana mina Somnini nginguZimenu.+|OJIye, mhlokho ngafunga kibo bonyana ngizabakhupha enarheni yeGibhide ngibase enarheni engabafunela yona, inarha egeleza ibisi neliju, ekuyinarha ehle kunazo zoke.H{ JUthi kibo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Mhlana ngikhetha u-Israyeli, ngafunga esizukulwaneni sendlu kaJakopo, iye, ngazazisa kibo enarheni yeGibhide ngathi nginguSomnini uZimenu.SzJNdodana yomuntu, bagwebe, iye, bagwebe: Bazise ngeenkghabhudlho zaboyise.fyEJ“Ndodana yomuntu, khuluma ebaphathini bakwa-Israyeli uthi kibo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Nize kobana nizokubuza kimi na? Ngiyafunga ngokuphila kwami, angeze ngabuzwa ngini!’ Kutjho uSomnini uSomandla..xWJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:5w eJKwathi ngomnyaka wekhomba, enyangeni yesihlanu ngelanga letjhumi, kweza abaphathi abathileko bakwa-Israyeli kobana bazokubuza kuSomnini, nje-ke bafese bahlala phambi kwami.`v9JKwaphuma umlilo esiqwini samahlumelawo,
waqothula iinthelo zakhona,
ukuze kungasasali nasinye isiqu esiqinileko,
esilungele ukuba yintonga yombusi.
“Lesi sililo begodu sasetjenzwa njengesililo.”NuJ Okwanjesi uhlonywe erhalawumbeni,
enarheni eligagadu neyomileko.QtJ Kodwana umuthi lowo wasitjhulwa ngelaka,
wafuthelwa phasi ehlabathini.
Ummoya wepumalanga wawutjhwabisa
besele utlhutlhurwe iinthelo zawo;
amagatjawo aqinileko abuna, aqothulwa mlilo.6seJ Bewuneziqu eziqinileko ezaba ziintonga zababusi,
isitlhori sawo besivelele
hlangana namanye amagatja
bewubonakala ngokuphakama kwawo
nangamakarawo amanengi."r=J “Unyoko bekanjengomuthi wesidiribe esidiribeni,
ohlonywe lapha kunamanzi khona
bewuhlome khulu, uthwele amagatja
ngebanga lamanzi aneleko.Yq+J Zalinghamela intamo ngesimbi,
zalifaka iinkghopholo epumulweni;
zaliletha ekosini yeBhabheli.
Zalifaka ngesikhungweni,
ukuze ukubhodla kwalo kungasazwakala
phezu kweentaba zakwa-Israyeli.pJNje-ke, izizwe zalivukela,
ziphuma mahlangothi woke weemfunda;
zaneka inede lazo phezu kwalo,
labanjwa ngaphakathi komgodazo. oJLakhwabitha hlangana neengodlo
latlhifirija nemizana yakhona.
Inarha yatjhiywa bahlali bayo
ngebanga lokubhodla kwalo. nJLaba libhubezana
lokha nalikhambakhamba hlangana namabhubezi amanye.
Lafunda ukubamba inyamazana,
larhiribidela umuntu.m7J“Lokha unyoko nabona bonyana uphambaniselwe,
nokobana ithemba lakhe liphelile,
wathatha elinye lamawundlwakhe
walenza laba libhubezana.tlaJIzizwe zezwa ngalo,
nje-ke labanjwa emgodinazo.
Zalirholela ngeenkghopholo
enarheni yeGibhide.k}JWakhulisa elinye lamawundlwakhe,
nje-ke laba libhubezana.
Lafunda ukubamba inyamazana,
larhiribidela umuntu. jJuthi:
“Maye bekalibhubezikazi elingangani
hlangana namabhubezi!
Bekalala hlangana namabhubezana,
ondle amawundlu.Oi JNje-ke wena ndodana yomuntu, khihla isililo ngeenkhulu zakwa-Israyeli,fhEJ Mbala, angithokozi ngokufa komuntu. Nje-ke phendukani niphile.” Kutjho uSomnini uSomandla.g5JDediselani kude nani zoke iimphambeko zenu eniphambuke ngazo, nizifunyanele ihliziyo etja nommoya omutjha! Nizakufelani nina ndlu yakwa-Israyeli na?dfAJ“Ngalokho ngizonigweba nina ndlu yakwa-Israyeli, omunye nomunye ngokweendlela zakhe.” Kutjho uSomnini uSomandla. “Phendukani nifulathele zoke iimphambeko zenu; nakungasinjalo icala lenu lizakuba sikhubekiso senu."e=JNokho indlu yakwa-Israyeli ithi, ‘Indlela kaSomandla ayikalungi.’ Nina ndlu yakwa-Israyeli, indlelami ayikalungi na? Ngezenu iindlela ezingakalungi!ndUJNgebanga lokobana abonile waphenduka kizo zoke iimphambeko azenzileko, mbala uzakuphila, angeze afa.cJGodu, nakube okhohlakeleko uyaphenduka ebukhohlakalini abenzileko, enze okulungileko nokufaneleko, uzakusindisa ipilwakhe.bJNakube olungileko ujika ekulungeni kwakhe enze ubukhohlakali, uzakufa ngalokho. Iye, ngebanga lobukhohlakali bakhe abenzileko, uzakufa.*aMJ“Kodwana nithi, ‘Indlela kaSomandla ayikalungi.’ Nje-ke, lalelani lapha nina ndlu yakwa-Israyeli: Indlelami ayikalungi na? Ngezenu iindlela ezingakalungi!"`=JKodwana lokha olungileko ajika ekulungeni kwakhe enze ubukhohlakali, iye, enze ngokweenkghabhudlho zoke ezenziwa mumuntu okhohlakeleko, uzakuphila na? Awa, akukho nesisodwa sezenzo zakhe ezilungileko esizakukhunjulwa. Ngebanga lokungathembeki kwakhe nangesono asenzileko, uzakufa._-JNgiyathokoza nokuthokoza ngokufa kwesikhohlakali na? Kanti angithokoziswa kuphenduka endlelenaso ukuze siphile na?” Kutjho uSomnini uSomandla.^JAkukho nasinye seemphambeko zaso esizenzileko ezizakukhunjulelwa sona. Sele sizakuphila ngebanga lokulunga esikwenzileko..]UJ“Kodwana nangabe isikhohlakali siphenduka kizo zoke izono esizenzileko, silonde zoke iimiso zami, senze okulungileko nokufaneleko, mbala sizakuphila; angeze safa.O\JUmuntu owonako uzakufa. Indodana angeze yathwala icala lakayise namkha uyise athwale icala lendodana. Ukulunga kolungileko kuzakuba phezu kwakhe, nobukhohlakali besikhohlakali buzakuba phezu kwaso.0[YJ“Nokho nithi, ‘Kubayini indodana ingathwali icala lakayise?’ Lokha indodana yenze okulungileko nokufaneleko, yalonda beyenza zoke iimiso zami, mbala izakuphila.3Z_JKodwana nakunguyise yena, ngebanga lokobana amgandeleli, adlelezele umfowabo bewenza okungakafaneli hlangana nabantu bekhabo, yelelani-ke, uzokufa ngebanga lecala lakhe.gYGJisuse isandla sayo ebumbini; ingathathi namkha yengeze inzalo phezu kwesibolekiso, kodwana yona iphethe imithethwami begodu ikhambe ngeemiso zami. Indodana leyo angeze yafa ngebanga lezono zakayise; kwamambala izakuphila.X'Jingagandeleli muntu, ingathathi isibambiso emuntwini, ingadlelezeli, kodwana iphe olambileko ukudla kwayo, yembese ohlubule ngesambatho sayo,WJIngadleli eentabeni namkha iphakamisele amehlwayo emanyaleni okubosingazimu bendlu yakwa-Israyeli, ingasilaphazi umfazi womakhelwana t~~A}|{{Tzz>yy#x.wgw0vuu?tts[rrqPpp>?==<;;:c98877@76:5"4n332,100q0..-b,l+n**r)(''&%%^$$# "p!!; OuA$~5X X &  8 ;  1YmcR?J Emahlikihlikinawo kuhlala zoke iinyoni zomkayi, emaphakghenawo kube neembandana zommango.vQeJ Iye, imiqhamuka, okutjho izizwe ezinelunya ngokudluleleko, iwuqunte beyawutjhiya uwile. Amatjhwabawo awele eentabeni nakiyo yoke imirhoba. Amaphakghawo aphukele emiseleni yephasi loke. Boke abantu bephasi basuke emthunzinawo bawutjhiya.P1J nje-ke ngiwunikele esandleni sonamandla ezizweni. Yena mbala usebenze ngawo njengombana kufanelekile ngobukhohlakali bawo. Nakungimi ngiwulahlile.FOJ “Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Njengombana umsedari lowo bewuphakeme umude nokobana ubeke isitlhori sawo hlangana namafu nehliziywawo beyigugekile ngokuphakama kwawo,NJ Mina Somnini ngawenza waba muhle
ngobunengi bamatjhwabawo.
Yoke imithi ye-Edeni ngesivandeni sakaZimu
beyiwukhanukela.’MJNgitjho nemisedari ngesivandeni sakaZimu
beyingekhe yawusitha;
imithi yemisayipurusi beyingalingana
ngitjho namatjhwabawo
nemithi yamapalatani beyingafani namaphakghawo.
Bekunganamuthi esivandeni sakaZimu
ebewungalinganiswa nobuhle bawo.oLWJBekukuhle ebukhulwini bawo
nebudeni bamatjhwabawo
ngombana imirabhawo beyisemanzini amanengi.LKJZoke iinyoni zomkayi
zenza iindlwana zazo emaphakghenawo;
iimbandana zommango zoke
zazalela ngaphasi kwamatjhwabawo;
iye, nangaphasi komthunzawo
kwahlala zoke izizwe ezikulu.SJJNgalokho ubude bomsedari lowo
baba ngehla kwayo yoke imithi yommango.
Iingala zawo zakhula zanaba,
amaphakgha wakhona aba made;
iye, umsedari lowo wanaba
ngebanga lobunengi bamanzi.iIKJAmanzi awukhulisa,
iye, amanzi wangaphasi awenza ukhule ube mude;
enza bona imilambawo igeleze
magegana nendawo lapha utjalwe khona.
Kodwana kiyo yoke imithi emmangweni
athontelisa imilanjanawo kwaphela.H1J“ ‘Qala-ke, i-Asiriya bekumsedari eLibhanoni
onamagatja nesitjhutha somthunzi
nophakeme khulu;
isitlhori sawo besihlangana namafu.wGgJ“Ndodana yomuntu, yewuthi kuFaro ikosi yeGibhide nesiqubuthu sakhe, ‘Ufana nobani wena ebukhulwini bakho?qF ]JNgomnyaka wetjhumi nanye, lokha inyanga yesithathu inelanga linye, ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:EJNgizokuhlakazela amaGibhide hlangana nezizwe ngiwasabalalisele eenarheni. Ngalokho azakwazi bonyana nginguSomnini.’ ”KDJNgizokuqinisa iingalo zekosi yeBhabheli, kodwana zakaFaro zona zizokuhlepha. Bazakwazi bonyana nginguSomnini lokha nangibeka isabulami esandleni sekosi yeBhabheli; izayelula enarheni yeGibhide.BC}JNgizokuqinisa iingalo zekosi yeBhabheli, ngibeke isabulami esandleni sayo. Kodwana iingalo zakaFaro zona ngizozephula, abe aqume ukuquma komuntu olinyaziweko phambi kwekosi yeBhabheli.SBJNgizokuhlakazela amaGibhide hlangana nezizwe ngiwasabalalisele eenarheni.bA=JNgalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Qala, ngijamelene noFaro ikosi yeGibhide. Nje-ke ngizozephula zomibili iingalo zakhe, yona leyo eqinileko naleyo eyephukileko; ngenze isabula iziwele esandleni sakhe.L@J“Ndodana yomuntu, ingalo kaFaro ikosi yeGibhide ngiyephulile. Nje-ke qala-ke, ayikabi ukubotjhwa kobana iphole namkha isekelwe ngokuyibopha ngeqolo ukuze iqine bonyana ikwazi ukubamba isabula.v?eJNgomnyaka wetjhumi nanye lokha inyanga yokuthoma inamalanga alikhomba, ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:f>EJIye, ngizokwehlisela iingwebo eGibhide;
ngalokho bazakwazi bonyana nginguSomnini.’ ”]=3JETarhipanirhesi imini izakuba bumnyama
lokha nangephula iinkeyi zeGibhide;
amandla weGibhide wokuzikhakhazisa
azakuphelela lapho.
Idorbhelo lizakwembeswa mamafu
nemizanalo isiwe ekuthunjweni.U<#JAmasokana we-Aweni newePhi-Besethi
azakuwa ngesabula nemizalo ithunjwe.;JNgizokuthungelela umlilo eGibhide;
iSini libe sebuhlungwini obukhulu.
IThebe lizakufohlwa,
iMemfisi lizakuhlalela evalweni.v:eJNgizokuthululela ilaka lami phezu kweSini,
okusiphephelo seGibhide,
ngiphelisa ukuphuphuma kweThebe.o9WJNgizokwenza iPatrosi ibe libhudu,
ngithungelele umlilo eTsowani
bengehlisele iingwebo eThebe.8J “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla,
“ ‘Ngizokubhubhisa amanyala okubosingazimu
bengiphelise abozinyana eMemfisi.
Nje-ke, angeze kusabakhona ikosana
enarheni yeGibhide;
iye, ngizokusabalalisa ukwesaba
enarheni yeGibhide.H7 J Ngizokomisa imisele yeNayili,
ngithengise inarha ezandleni zeenkhohlakali;
iye, ngezandla zemiqhamuka
ngizokubhubhisa inarha nakho koke okukiyo.
Mina Somnini ngikhulumile.’X6)J Yena nebutho lakhe,
ekuzizizwe ezinelunya ngokudluleleko,
bazakulethwa bonyana babhubhise inarha.
Bazakurhwatjha iinsabula zabo
ngokujamelana neGibhide,
bazalise inarha ngabalinyaziweko.5'J “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla,
“ ‘Ngizokuphelisa ukuphuphuma kweGibhide
ngesandla sakaNebukadinetsari ikosi yeBhabheli.(4IJ “Mhlokho kuzakuphuma iinthunywa kimi ngemikhumbi kobana ziyokwethusela amaKutjhe asazigedlile. Isizi lizawehlela ngelanga leGibhide. Mbala, ilangelo liyeza.3}JBazakwazi bonyana nginguSomnini
lokha nangithungelela umlilo eGibhide,
nalokha nakwephulwa boke abasizi bayo.’2J‘IGibhide izakuba libhudu
phakathi kweenarha ezimarubhi
namadorobhayo azakuba
hlangana namadorobho adilizweko.n1UJ“Nakhu okutjhiwo nguSomnini,
“ ‘Abasekela iGibhide bazokuwa,
namandlayo wokuzikhakhazisa azokuphela.
Ukusuka eMigidoli ukufika eSiyene
bazakuwa ngesabula ngaphakathi kwayo.’
Kutjho uSomnini uSomandla.01JIKutjhe, iPuthi, iLudi,
boke abantu abayicubevange
iLibhiya nabantu benarha enesivumelwano nayo
bazakuwa ngesabula kanye neGibhide.’E/JIsabula izokungena eGibhide!
Kuzokuba nokuthuthumela eKutjhe,
lokha nakuwa abalinyaziweko eGibhide,
iye, lokha nakuthathwa umnothwayo
nalokha iinsekelo zayo nazidilizwako..JMbala, ilanga litjhidele,
iye, ilanga lakaSomnini litjhidele,
kuzokuba lilanga lamafu anzima,
kube sikhathi sesizi ezizweni:-J“Ndodana yomuntu, phorofida, ukhulume bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla,
“ ‘Lilani nithi: Maye mhlokho!-, WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:/+WJ“Mhlokho ngizokukhulisa amandla wendlu ka-Israyeli, ngikwenze wena Hezekiyeli ube nesibindi sokukhuluma phakathi kwayo. Ngalokho izakwazi bonyana nginguSomnini.”*JNgimnikele inarha yeGibhide njengomvuzo wokuzikhandla kwakhe ngombana amajonakhe bekangisebenzela.’ ” Kutjho uSomnini uSomandla.h)IJNgalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Qala, sele ngizokunikela inarha yeGibhide kuNebukadiretsari ikosi yeBhabheli; yena uzakuthumba umnothwayo ngokuthatha ipango nangokuhluthula ipahla, kube mvuzo wamajonakhe.I( J“Ndodana yomuntu, uNebukadinetsari ikosi yeBhabheli wenza amajonakhe bona asebenze nzima ukuthumba iTirosi: Enye nenye ihloko yancothuka iinhluthu kwathi elinye nelinye ihlombe lavuthwa. Nanyana kunjalo yena namajonakhe akhange bazuze ilitho eTirosi elibakhokhelako ngomsebenzi onzima abawenzileko ngokujamelana nalo.'JKwathi ngomnyaka wamatjhumi amabili nalikhomba, lokha inyanga yokuthoma inelanga linye, ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:g&GJMbala, iGibhide angeze isaba sidzimelelo sendlu ka-Israyeli godu, kodwana izakuba sikhumbuzo samacalayo lokha naphendukela eGibhidapho ukufuna isizo. Ngalokho indlu ka-Israyeli izakwazi bonyana nginguSomnini uSomandla.”!%;JIye, lowo kuzakuba mbuso ophasi khulu kuneminye begodu angeze usaziphakamisa ezizweni. Ngizawenza abe phasi kangangobana angeze asabusa phezu kwezizwe. $ JNgizakutjhugulula ubujamo bamaGibhide ngiwabuyisele enarheni yePatrosi ekuyinarha yendabuko yawo. Lapho-ke azakuba mbuso ophasi.#%J Nokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Ekupheleni kweminyaka ematjhumi amane, ngizakubutha amaGibhide ezizweni engiwahlakazele kizo."yJ Iye, ngizokwenza inarha yeGibhide ibe libhudu phakathi kweenarha ezimarubhi. Amadorobhayo azakuba ngatjhiyiweko iminyaka ematjhumi amane hlangana namadorobho adiliziweko. Ngizokuhlakaza amaGibhide hlangana nezizwe, ngiwasabalalisele eenarheni.” !J Alikho inyawo lomuntu elizakudabula kiyo begodu alikho iqatha lefuyo elizakudlula kiyo. Kube minyaka ematjhumi amane ingahlaleki.9 kJ Yeke, qala ngijamelene nawe kanye nemiselakho: Ngizokwenza inarha yeGibhide ibe lirubhi lamarubhi; iye, ibhudu ukusuka eMigidoli ukufika eSiyene bekube semkhawulweni kaKutjhe.+J “Mbala, inarha yeGibhide izokuba libhudu namarubhi. Nje-ke bazakwazi bonyana nginguSomnini ngombana yathi, ‘INayili ngelami, ngilenzile!’Jngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Qala, sele ngizokwehlisela isabula phezu kwakho, ngiphelise kuwe umuntu nefuyo.’ Jiye, lokha nayikubambako ngesandla waphadlhuka, wabenga loke ihlombe layo, nalokha nayizeyama ngawe wephuka wenza bona itekezele,'JZoke izakhamuzi zeGibhide
zizakwazi bonyana nginguSomnini.
“Njengombana wena Gibhide waba lidondolo lomgaba endlini yakwa-Israyeli,KJNgizakuphosela erhalawumbeni,
wena neenhlambi zoke zemiselakho.
Uzakuwela emmangweni
ungabuthwa namkha udojwe.
Ngizakwenza ube kukudla
kweembandana zephasi neenyoni zomkayi.pYJNgizokufaka iinkghopholo emihlathinakho
ngenze iinhlambi zemiselakho
zinamathele eempepheni zakho.
Ngizokutsomula ngaphakathi kweNayili lakho
kanye nazo zoke iinhlambi zemiselakho
ezinamathele eempepheni zakho.mSJiye, khuluma bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla uthi,
“ ‘Qala, ngijamelene nawe,
wena Faro, kosi yeGibhide,
ngwenya ekulu ebadalele ngemiselenayo
ozitjela uthi: INayili ngelami, ngazenzela lona.’}sJ“Ndodana yomuntu, qalisa ubuso bakho ngakuFaro ikosi yeGibhide bese uphorofida ngokujamelana naye neGibhide yoke;w iJEmnyakeni wetjhumi lokha inyanga yetjhumi inamalanga alitjhumi nambili, kwafika ilizwi lakaSomnini kimi lathi:ykJBazakuhlala kiyo bavikelekile, bakhe izindlu bebatjale neemvande zesidiribe. Iye, bazakuhlala bavikelekile lokha nangehlisela iingwebo phakathi kwabo boke ababadelelako nca zoke. Nje-ke bazakwazi bonyana nginguSomnini uZimu ka-Israyeli.”q[JNakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Lokha nangibuthelela bendlu ka-Israyeli hlangana nabantu abasabalele kibo nalokha nangibonakalisa ukucwenga kwami kibo phambi kwezizwe, bazakuhlala enarhenabo engayinikela incekwami uJakopo.3_J“Indlu ka-Israyeli angeze isafunyana umunga ozayihlaba neliva lokuyilimaza kwabayizombelezileko, iye, labo abayidelelako. Bazakwazi bonyana nginguSomnini uSomandla.”V%JNgizokuthumela isifo kilo,
iingazi zigeleze eendledlaneni zalo.
Abalinyaziweko bazakuwa ngaphakathi kwalo
ngebanga lesabula ejamelene nalo nca zoke.
Nje-ke bazakwazi bonyana nginguSomnini.!Juthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“ ‘Qala, ngijamelene nawe Tsidoni;
ngizozidumisa phakathi kwakho.’
Iye, bazakwazi bonyana nginguSomnini,
lokha nangehlisela iingwebo phakathi kwalo
nalokha nangibonakalisa ukucwenga kwami kilo._7J“Ndodana yomuntu, qalisa ubuso bakho ngeTsidoni bese uphorofida ngokujamelana nalo,.WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:xiJBoke abakwaziko ezizweni
bakakamala ngawe;
sewuphenduke isethuso
begodu angekhe usabakhona.’ ” JNgobunengi bamacalakho,
ngokungathembeki ekurhwebeni kwakho
usilaphaze iindawo zakho ezikhethekileko.
Nje-ke ngaqubula umlilo ngaphakathi kwakho,
wakuqothule.
Ngakuphendula umlotha ehlabathini
phambi kwabo boke ebegade bakuqalile.Q JUmkhumbulwakho wazikhakhazisa
ngobuhle bakho.
Wonakalisa ubuhlakani bakho
ngenca yephazimulwakho.
Ngalokho ngakuphosela phasi,
ngakuneka phambi kwamakhosi
kobana akhe akubone.^ 5JNgebanga lerhwebo lakho elandileko,
wagcwaliswa ngenturhu bewona.
Nje-ke, ngakusilaphaza,
ngakususa entabeni yabozinyana,
iye, hlangana namatje womlilo;
ngakubhubhisa wena kerubhi elivikelako. JEendleleni zakho bewungasolisi,
kusukela ilanga owadalwa ngalo,
bekwaba kulapha ubumbi
bufunyaneka khona kuwe./ WJBewulikerubhi elivikelako
elineempiko ezivulekileko.
Ngakubeka entabeni ekhethekileko yabozinyana.
Bewuhlangana namatje womlilo,
ukhambakhamba lapho. J Bewuse-Edeni, isivande sakaZimu,
uhlobe ngelinye nelinye ilitje eliligugu:
irubi, ithopazi nedayimani,
ibherili, i-oniksi nejasipere,
isafaya, isimaragidu ne-emeraldi.
Ukuhloba kwakho bekungekwegolide,
okuzizinto ezalungiswa mhlana udalwako.OJ “Ndodana yomuntu, khalela ingoma yesililo ngekosi yeTirosi, ngamezwi atjhwiwe nguSomnini uSomandla nasithi,
“ ‘Wena bewusibonelo sokupheleliswa,
uzele ukuhlakanipha uphelele ngobuhle..WJ Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:}J Ezandleni zemiqhamuka
uzakufa ukufa kwabarhedeni.
Mbala, ngikhulumile mina.’
Kutjho uSomnini uSomandla.”<qJ Uzalokhu uphikelela bona usidalwa sezulu,
lokha nawuqalene nababulali na?
Kuzakukhanya bona umumuntu
awusiso isidalwa sezulu,
lokha nawusezandleni zabakulimazako!fEJZizokwehlisela endaweni yabafileko,
ufe ukufa kolinyaziweko
ehliziyweni yamalwandle.dAJngalokho ngizokulethela imiqhamuka,
kobana ijamelane nawe;
iye, izizwe ezinelunya ngokudluleleko.
Zona zizokurhwatjha isabula iphambane nobuhle
obukuzuzele ukuhlakanipha,
zisilaphaze iphazimulwakho.J“Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“ ‘Njengombana ulinganise umkhumbulwakho
nowesidalwa sezulu7gJNgokuhlakanipha kwakho okudluleleko,
iye, ngekghono lakho lokurhweba
wengezelele umnothwakho!
Mbala, umkhumbulwakho uyazikhakhazisa
ngebanga lomnothwakho.’JNgokuhlakanipha nelemuko lakho
uzizuzele ubunjinga bakho,
wazibuthelelela igolide nesiliva
endlinakho yamagugu!iKJWena udlumbana bona uhlakaniphe
ukudlula uDanyela!
Koke okufihlakeleko akusinzima kuwe!t~aJ“Ndodana yomuntu, yewukhulume embusini weTirosi bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla,
“ ‘Nanyana umumuntu nje
ungasiso isidalwa sezulu,
ulinganise umkhumbulwakho nowesidalwa sezulu.
Umkhumbulwakho uyazikhakhazisa,
uzitjela uthi:
Ngisidalwa sezulu,
ngihlezi esihlalweni sobukhosi babozinyana,
ehliziyweni yamalwandle.-} WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:{|oJ$abarhwebi phakathi kwezizwe
bayababaza ngawe.
Sewuphenduke isethuso
begodu angekhe usabakhona.’ ”{ J#Boke abahlala magegana nelwandle
bayakhuza ngawe;
iinhluthu zamakhosabo ziyabophana ngevalo
nobuso bawo bunyamile;zJ"Njenganje, uphahlazwe ngebanga lamalwandle
ekuzikeni kwamanzi.
Ipahlakho nomkhambathakho woke
kucwile kanye nawe.yJ!Lokha ipahlakho isakhiqizwa elwandle,
wanelisa abantu abanengi;
ngomnothwakho omkhulu nepahlakho,
wanothisa amakhosi wephasi.~xuJ Nabasemahlungwini ngawe,
balila bathi:
Ngubani owakhe wathuliswa njengeTirosi
ngaphakathi kwelwandle na? w JBaguda ihloko ngebanga lakho,
bembathe izambatho zesililo.
Balila ngawe ngomphefumulo olisizi
nangesililo esimunyu.v JBarhuwelela ngawe,
barhahlawule isililo esimunyu.
Bazithela ngethuli lehlabathi ehloko
bebazibhudabhude emlotheni.uJBoke ababambe amaphini wokugwedla
batjhiya iinthayamanzi zabo,
iye, boke abathayisi elwandle
bajama eligwini.StJNgokurhuwelela kwabathayi bakho
amadlambi aphakamileko ayathuthumela.(sIJUmnothwakho, ipahlakho, irhwebo lakho,
abagwedli, abathayi nabathayisi bakho,
abavala iintunja zakho nabarhweba ngepahlakho,
woke amajonakho angaphakathi kwakho
nomkhambathi woke ongaphakathi kwakho
kunyelela ehliziyweni yamalwandle
ngelanga lokuphahlaka kwakho.r{JAbagwedli bakho bakuthatha
bakusa emanzini amanengi.
Ummoya wepumalanga wakuqobela
ehliziyweni yamalwandle."q=JImikhumbi yokurhweba ikuthwalela ipahla yerhwebo lakho.
“ ‘Nje-ke, wena mkhumbi Tirosi
wagcwaliswa bewadiselwa
ngaphakathi kwamalwandle.6peJEkurhwebisaneni kwakho nabo barhwebisana nawe ngezambatho zakanokutjho, ngamanaka ahlaza komkayi nanemibalabala, ngeengubo ezinemibala emibili nangeentambo ezilukwe zaqina.goGJIRharana, iKane, i-Edeni, abarhwebi beTjheba nabantu be-Atjhuri neKilimadi barhwebisana nawe.3n_JAbarhwebi beTjheba nebeRayema barhwebisana nawe. Bona-ke bananiselana nawe ipahlakho ngemihlobohlobo yoke yeenungo ezikhethekileko, nangawo woke amatje aligugu negolide.vmeJI-Arabu namakhosana woke weKedari aba barhwebisani bakho. Arhwebelana nawe ngeemvana, ngamaqama nangeembuzi.Jl JIDedani yona yarhwebisana nawe ngamatjhila weenhlalo zeenjomani.k3JIVedana neJavana zikunanisela ipahlakho ngezinto ezibuya e-Uzali. Isimbi ethambileko, igcolo lomuthi wekhasiya nebhule bekuhlangana nerhwebo lakho.j+JAbantu beDamaseku barhwebisana nawe ngebanga lobunengi bomkhiqizwakho, iye ngebanga lomnothwakho omkhulu: iwayini leRhelibhoni newulu emhlophe.#i?JInarha yakwaJuda neyakwa-Israyeli zirwebisana nawe. Zinanisela irhwebo lakho ikoroyi yeMinithi, iflowuru esefiweko, iliju, amafutha we-oliva nebhalisamu.=hsJAbantu be-Aramu barhwebelana nawe ngebanga lobunengi bomkhiqizwakho. Bakunanisela ipahlakho ngesimaragidu, ngelineni elicolekileko lemibalabala nelibubende, ngekorali nangamarubi.bekaphezu komthangalakho mazombe;
amaGamadi asemibhotjhongwenakho.
Aphanyeka iinlanda zawo
emithangaleni mazombe;
aphelelisa ubuhle bakho.FbJ Abantu bePheresiya, iLudi nePhuthi
bebaphakathi kwebutho lakho njengamajonakho.
Baphanyeka iinhlangu neenkupuru
ngaphakathi kwakho, dorobho;
bona bakulethela ubuphaziphazi.Ba}J Abaphathi neenhlakani zeGebali
bezingaphakathi kwakho, zivala iintunja.
“ ‘Zoke iinthayamanzi zelwandle nabathayi bazo
bebaphakathi kwakho bonyana barhwebe ngepahlakho.`/JAbahlali beTsidoni ne-Arivadi
bekubagwedli bakho;
iinhlakaniphi zakho, Tirosi,
bezingaphakathi kwakho,
zona bezibatjhayisi bakho.6_eJIlineni lemibalabala lasuka eGibhide
laba yiseyilakho, esiboniso sephawu;
isisitho sakho esimthunzi ohlaza komkayi nobubende
bewuphuma eenhlengeleni ze-Elitjha.r^]JNgemithi yama-owuku yeBhatjhani
bakwenzele amaphini wokuthayisa.
Indawo lapha kukhanjwa khona
phezu komthayamanzi,
bayenze ngemithi yomsayipurusi
ephuma eenhlengeleni zamaKithi
ehlotjiswe ngamazinyo wendlovu.]JBakwenzele zoke iingodo
zemithi yemisayipurusi yeSeniri;
bathathe umuthi womsedari eLibhanoni
kobana bazokwenzela isika.b\=JImikhawulwakho isehliziyweni yamalwandle.
Abakhi bakho benze ubuhle bakho baphelela:Y[+JYithi kilo iTirosi elisemangenweni welwandle elibarhwebi hlangana nezizwe neenhlengele ezinengi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“ ‘Wena Tirosi uzitjele
bona nakunguwe uphelele ngobuhle.LZJ“Nje-ke wena ndodana yomuntu, khalela ingoma yesililo ngeTirosi.-Y WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:X-JNgizokwenza into ethusako begodu angekhe ubuye ube khona. Nanyana sewufunwa, angekhe nini nanini usafunyanwa godu.” Kutjho uSomnini uSomandla.W{Jnje-ke ngizakwehlisela kilabo abehlele emgodini wokufa, iye, ebantwini bakade. Ngizokwenza uhlale elizweni labangaphasi njengamarubhi wekadeni, iye, uzakuhlala nalabo abehlele emgodini wokufa ukuze ungasaba khona namkha ujame enarheni yabaphilako.IV JNakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Lokha nangikwenza idorobho lomonakalo, elinjengamadorobho anganazakhamuzi nalokha nangikugubuzesa ngamanzi ekuzikeni, iye amanzi amanengi akusibekele,U5JKodwana kwanje iinarha ezimagegana nelwandle
ziyathuthumela ngesikhathi sokuwa kwakho;
iye, iinhlengele zikakamele ngokunyamalala kwakho.”T!JAzakurhahlawula isililo ngawe abe athi kuwe:
“Maye ukurhayilwa kwakho,
wena onabahlali abasuka emalwandle,
wena olidorobho elidumileko,
onamandla phezu kwelwandle,
wena nabahlali bakho,
iye, abahlali bakho abalethe ivalo
ebantwini boke!{SoJNje-ke woke amakhosana welwandle azakwehlika eenhlalweni zawo zobukhosi, abeke phasi amanakawo abe ahlubule nezambatho zawo ezimibalabala. Azakwembatha ngokuthuthumela; ahlale phasi ehlabathini aqhaqhazele ngesikhathi soke abe ababaze ngawe.pRYJNakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla kilo iTirosi: “Kghani iinarha ezimagegana nelwandle azizukuthuthumela ngomdumo wokuwa kwakho na? Iye, lokha abalinyaziweko nababongolelako nalokha nakubulawa ngesihluku ngaphakathi kwakho na?EQJNgizakwenza ube lidwala lakodwala:
Uzakuba yindawo yokomisela iinrhurhulanede.
Angekhe usavuseleleka godu
ngombana mina Somnini ngikhulumile.”
Kutjho uSomnini uSomandla.gPGJ Ngizakuthulisa umvumo weengoma zakho
nomkenenezo wamaharibhanakho
angekhe usezwakala.FOJ Bazakuphanga umnothwakho
bebahlangule irhwebo lakho.
Bazakudiliza imithangalakho
bebaphohloze izindlu zakho ezihle.
Amatjakho, iingodo nequqwako
bazakuphosela emanzini.+NOJ Ngeenqatha zeenjomani zakhe,
uzakonakalisa zoke iindledlana zakho Tirosi.
Uzakubulala ibutho lakho ngesabula,
iinsika zakho eziqinileko ziwele phasi.MwJ Ngebanga lomhlambi weenjomani zakhe
uzakuvalwa lithuli.
Ngebanga letjhada lamavili weenkarana zepi
nabakhweli bazo
imithangalakho izakudengezela
lokha nangena emasangwenakho
njengabantu abangena edorobheni elifohloziweko.kLOJ Uzakusahlela imithangalakho ngekoloyana enomgqala
aphohloze iinthala zabalindi ngemigqalakhe.^K5J“Yena uzakurhayila ngesabula imizana
esenarhenakho, wena Tirosi.
Uzakwakha umbhotjhongo wepi ojamelene nawe,
akhe iinqabo eziqhube emthangalenakho,
ajamelane nawe angaphasi kwephahla leenhlangu.yJkJMbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Qala ngizokuletha eTirosi uNebukadiretsari ikosi yeBhabheli osuka ngetlhagwini, oyikosi yamanye amakhosi, afike neenjomani, iinkarana zepi nabakhweli bazo kanye nesiqubuthu esikhulu samajoni.cI?JImizana esenarhenalo, izakurhayilwa ngesabula. Nje-ke bazakwazi bonyana nginguSomnini.”2H]JLizakuba yindawo yokomisa iinrhurhulanede
ngaphakathi kwelwandle.
“Iye, ngikhulumile mina.” Kutjho uSomnini uSomandla. “ITirosi lizakuba yipango ezizweni.G'JZona zizokubhuruza imithangala yeTirosi,
zephule nemibhotjhongwalo.
Ihlabathalo ngizoyithanyela,
ngilenze libe lidwala lakodwala.AF{J“ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla,
“Qala, ngijamelene nawe, wena Tirosi,
ngizokuvusa izizwe ezinengi ezijamelene nawe,
njengelwandle nalivusa amagagasalo.^E5J“Ndodana yomuntu, njengombana iTirosi likhulume mayelana neJerusalema lathi,
“ ‘Arha! Lidilikile iJerusalema
okulisango labantu.
Ipahlalo izakulethwa kimi,
ngizakuzuza ngombana limarubhi!’dD CJEmnyakeni wetjhumi nanye elangeni lokuthoma lenyanga, ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:?CwJNgizokwehlisela izenzo ezikulu zokuzibuyiselela phezu kwabo ngeembetho zelaka lami. Yeke bazakwazi bonyana nginguSomnini lokha nangehlisela ukuzibuyiselela kwami phezu kwabo.’ ”EBJngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Qalani, sele ngizokwelula isandla sami ngokujamelana namaFilista: Ngizokuphelisa amaKerethi bengibhubhise imisalela eseligwini lelwandle.BA}JNakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Njengombana amaFilista azibuyiselele, iye, njengombana azibuyiselele ngokuzinikela ebumenemeneni ukuze arhayile ngebanga lobutha obungapheliko,u@cJUkuzibuyiselela kwami phezu kwaka-Edomu ngizokubeka ezandleni zabantu bami, ama-Israyeli. Wona azokwenza e-Edomu ngokuya ngetukuthelwami nangelaka lami. Yeke ama-Edomu azazizwela ukuzibuyiselela kwami.’ ” Kutjho uSomnini uSomandla.]?3J ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Ngizokwelula isandla sami ngokujamelana ne-Edomu, ngiphelise kiyo umuntu nefuyo. Ngizoyenza amarubhi kusukela eTemani ukuya ngitjho neDedani. Bazokuwa ngesabula.@>yJ Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Njengombana u-Edomu azibuyiselele ngesibuyiselelo phezu kwendlu yakwaJuda bewaba nesazela esikhulu, iye, njengombana azibuyiselele emaJudeni,d=AJ begodu ngizokwehlisela iingwebo phezu koMowabi. Nje-ke bazakwazi bonyana nginguSomnini.”n<UJ Ngizokunikela nama-Amoni ebantwini bangepumalanga njengelifa ukuze angasakhumbuleki hlangana nezizwei;KJ ngalokho qalani, sele ngizokudalula ihlangothi leentaba zakwaMowabi ukuze lingasabi namadorobho, iye, ukusukela emadorobheni asemkhawulweni ukuya eBhethe-Jetjhimothi, eBhali-Mewoni neKhiriyatayimu okuyingcenye ehle yenarha.:#JNakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Njengombana uMowabi noSeyiri bathi, ‘Yelelani, indlu yakwaJuda ifana nazo zoke ezinye izizwe’,g9GJngalokho qala, ngelule isandla sami ngokujamelana nawe, Amoni: Ngizokunikela njengepango ezizweni. Ngizokuthanyela hlangana nezizwe bengikubhubhise emazweni; iye, ngizokurhayila. Nje-ke, uzakwazi bonyana nginguSomnini.”78gJMbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Njengombana uwahle izandla wagida ngeenyawo zakho bewazinikela ebumenemeneni bewathakasa ngokwenzeke enarheni yakwa-Israyeli,7!J“Ngizakwenza iRabha idlelo lamakamela namadorobho wama-Amoni iindawo zokuphumula kwemihlambi. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini.”\61Jqala, sele ngizokunikela ebantwini bangepumalanga njengelifa. Bona bazakuhloma amatendabo angeenrhodlweni hlangana nawe, iye, bazenzele amahlalo phakathi kwakho. Bazakudla iinthelo zakho basele nebisi lakho.’*5MJIye, khuluma kuma-Amoni uthi akalalele ilizwi lakaSomnini uSomandla, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Njengombana wena Amoni uthe “Arha!” ngendawami ecwengileko lokha nayisilaphazwako, nenarheni yakwa-Israyeli lokha nayitjhabalaliswako, nendlini yakwaJuda lokha nayithunjwako,l4QJ“Ndodana yomuntu, qalisa ubuso bakho ngebantwini bakwa-Amoni bese uphorofida ngokujamelana nabo.-3 WJIlizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:'2GJMhlokho umlomakho uzakuvuleka nakufika ophunyurhileko, uzabese uyakhuluma ungasabi simumu. Uzakuba liphawu kibo; ngalokho bazakwazi bonyana nginguSomnini.”S1Jiye, khona mhlokho, ophunyurhileko uzakwiza kuwe azokubikela indaba leyo.80iJ“Nje-ke wena ndodana yomuntu, mhlana ngisusa kibo ubuphephelo babo, ithabo ledumo labo, igugu lamehlwabo nokulangazelela komphefumulwabo, ngitjho namadodana namadodakazabo;=/sJLeyo kuyindlela uHezekiyeli azakuba liphawu ngayo kini. Ngokuya ngakho koke akwenzileko nani nizakwenza njalo. Nasele lokho kufikile, nizakwazi bonyana nginguSomnini uSomandla.’9.kJImibhode yenu izakuba phezu kweenhloko zenu namapatlagwanenu abe seenyaweni. Ningazili begodu ningakhihli isililo, kodwana dabukani ngamacalenu bese nizibubule omunye komunye.-JNje-ke nani kufuze nenze njengombana ngenzile. Ningasithi isibhena senu esingehla namkha nidle ukudla enikulethelwa babantu.+,OJ‘Tjela indlu yakwa-Israyeli bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Qalani, sele ngizokusilaphaza indawami ecwengileko, iye, ubuphephelo enizikhakhazisa ngabo, igugu lamehlwenu nokulangazelela komphefumulwenu. Amadodana namadodakazenu enawatjhiya eJerusalema azokubulawa ngesabula.F+JNje-ke ngathi kibo: “Ilizwi lakaSomnini lifike kimi lathi,f*EJAbantu bangibuza bathi: “Angeze usitjele bonyana okwenzakokhu kutjho ukuthini kithi na?”)JNje-ke ngakhuluma nabantu ekuseni, kwathi ntambama umkami wahlongakala. Ngelanga elilandelako ngenza njengombana ngiyaliwe.=(sJQuma sidu. Ungamzileli ohlongakeleko: Bopha umbhode wakho ehloko, ufake amapatlagwanakho eenyaweni. Ungasithi isibhena sakho sangehla begodu ungadli ukudla okulethelwa babantu.” '9J“Ndodana yomuntu, qala, sele ngizokususa kuwe igugu lamehlwakho ngesidumo. Nanyana kunjalo, angeze uzile, ukhihle isililo namkha ugeleze iinyembezi.3&aJGodu ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:B%}JMina Somnini ngikhulumile. Kuyeza lokho, iye, ngizokwenza. Angeze ngakulisa, angeze ngakubabalela bengirhawuke. Bakugwebe ngokweendlela nezenzo zakho.’ ” Kutjho uSomnini uSomandla.p$YJ “ ‘Njengombana ukusilaphala kwakho Jerusalema bekungekwameswe, ngalokho kufuze ngikuhlwengise. Kodwana ukusilaphala kwakho azange kuhlwengiswe. Angeze usahlwenga godu kufikela lapha ngizanelisa khona ngelaka lami phezu kwakho.w#gJ Idorobheli liyakhathaza:
Icwecwe lalo elikghamatheleko alisuki,
nje-ke icwecwelo alitjhiswe ngomlilo."/J Lisa imbiza enganamanzi
emalahleni avuthako beyitjhise,
nekoporwayo itjhe,
ukuze amanyela wayo ancithike
necwecwe layo liqothuke.!{J Nasele iinkuni zimkghubo, tika umlilo.
Nasele inyama ivuthiwe, thulula umhluzi
bewulise amathambo akghakghathe. J “Yeke, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla,
“ ‘Maye kilo idorobho leengazi!
Ngithi nami ngizokukghubelela iinkuni.$AJUkuze ngivuke ngelaka bengizibuyiselele,
ngaliselela iingazi elizithululileko
phezu kwedwala lakodwala
lapha zingeze zasibekelwa khona.’ ”/WJngombana iingazi zalo zingaphakathi kwalo.
Lizithulule phezu kwedwala lakodwala;
akhange lizithululele ehlabathini
kobana zisibekelwe lithuli lehlabathi.wgJ“Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla,
“ ‘Maye kilo idorobho leengazi!
Liyimbiza enecwecwe
necwecwe layo lisakghamathele kiyo!
Khupha kiyo isiqa sinye ngasinye:
Ifumbe angeze yaphoswa mayelana nedorobhoJkube yinyama ekhethekileko yomhlambi.
Baselela imbiza leyo ngeenkuni;
ayikghabakghabe kuhle,
kuphekwe namathambo kiyo.’  JFaka ngaphakathi kwayo izitho zenyama,
iye, zoke izitho ezihle okutjho umlenze nomkhono
bewuyizalise ngamathambo amahle,7JKhuluma umfanekiso endlini ehlubukako uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“ ‘Beka imbiza eziko,
iye, ibeke bewuyithele amanzi.J“Ndodana yomuntu, tlola phasi ibizo lelangeli, iye, lona leli. Ikosi yeBhabheli ivimbezele iJerusalema ngalo lona ilangeli. ~}o|d{znyxww5vvMuu t|ssrr2qqpQoo!nrmmcll%k+ihgff#eJdc\bb]aa/`_^^+] \Z[ZqYZXXWiVVsVUTTDScS1RZQkPONNOMmLKKzKIJEIHH_GGgFF-E+DCC$BB)Ad@??t>>>==<<<;::9988N77 6544r33]21000 /-,+*)((W''X&w%$$p##"" ! @8 gbdD//~' q o m g nP| jV J&“Ndodana yomuntu, qalisa ubuso bakho ngeGogi, okuyikosana ekulu yeMetjheki neTubhali enarheni yeMagogi, uphorofide ngokujamelana nayo,- WJ&Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi: J%Nje-ke izizwe zizakwazi bonyana mina Somnini ngicwengisa u-Israyeli lokha indawami ecwengileko iphakathi kwabo nini nanini.”RJ%Indawami yokuhlala izakuba kibo, ngibe nguZimabo bona babe babantu bami.(IJ%Ngizakwenza nabo isivumelwano sokuthula, kube sivumelwano esingapheliko. Ngizabanzizisa bengibandise, ngibeke indawami ecwengileko phakathi kwabo nini nanini.mSJ%Bazakuhlala enarheni lapha kwahlala khona aboyihlomkhulu, iye, inarha engayinikela incekwami uJakopo. Bona nabantwababo kanye neenzukulwana zabo bazakuhlala lapho nini nanini; incekwami uDavida izakuba yikosabo ngokungapheliko.J%“Incekwami uDavida uzakuba yikosabo begodu boke bazakuba nomelusi munye. Bazakulandela imithethwami bebalonde iimiso zami, bazenze.Z-J%Angeze basazisilaphaza ngamanyalabo okubosingazimu neenyenyiso zabo nangeemphambeko zabo zoke. Ngizabahlenga kikho koke ukuhlubuka kokona kwabo, ngibahlambulule. Bazakuba babantu bami nami ngibe nguZimabo.’OJ%Ngizokwenza u-Israyeli noJuda babe sisizwe sinye enarheni, eentabeni zakwa-Israyeli. Ikosi yinye izakubusa phezu kwabo boke. Yeke angeze kusaba zizizwe ezimbili ezahlukene zaba mibuso emibili godu.CJ%uthi kibo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Qalani, sele ngizokuthatha ama-Israyeli hlangana nezizwe aye kizo, ngiwabuthe kiwo woke amahlangothi, ngiwalethe enarheni ekungeyawo.RJ%Akuthi lokha amalithi otlole kiwo nasele asesandleni sakho phambi kwabo,"~=J%Yewuthi kibo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Qalani, sele ngizokuthatha ilithi lakaJosefa, elisesandleni saka-Efrayimu, neenkoro zakwa-Israyeli ekungezika-Efrayimu begodu ngizobahlanganisa nelithi lakaJuda, ngibenze babe lilithi linye ukuze babe munye esandleni sami.’`}9J%Lokha abantu bekhenu nabathi kuwe, ‘Awuzositjela bona utjho ukuthini ngalokhu na?’j|MJ%“Nje-ke, ahlanganise ndawonye ukuze abe lilithi linye, iye, abe lilithi linye esandleni sakho.{{J%“Ndodana yomuntu, thatha ilithi bese utlola kilo bunje, ‘NgelakaJuda kanye nama-Israyeli ayingcenye yakhe.’ Godu thatha elinye ilithi malungana no-Efrayimu, utlole kilo bunje, ‘NgelakaJosefa nayo yoke indlu ka-Israyeli eyingcenye yakhe.’.zWJ%Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:KyJ%Ngizokufaka uMoyami phakathi kwenu ukuze niphile begodu ngizanibeka enarheni ekungeyenu. Ngalokho nizakwazi bonyana nginguSomnini. Ngikhulumile begodu ngizokwenza lokho.’ ” Kutjho uSomnini.sx_J% Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini lokha nangivula amathunenu nginivuse emalibenenu, nina bantu bami.DwJ% Yeke phorofida uthi kiyo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Qalani, sele ngizokuvula amathunenu, iye, nginivuse emalibenenu, nina bantu bami. Ngizoniletha enarheni yakwa-Israyeli.=vsJ% Nje-ke uSomnini wathi kimi: “Ndodana yomuntu, amathambo la angiyo yoke indlu yakwa-Israyeli. Ihlalele ukuthi, ‘Amathambethu omile nethemba lethu liphelile begodu siquntiwe.’u'J% Yeke ngaphorofida njengombana bengiyaliwe, umphefumulo wangena emizimbenapho, yaphila yasikima yajama ngeenyawo, kwaba libutho elikhulukhulu.t#J% Nje-ke uSomnini wathi kimi: “Phorofida emphefumulweni, iye, phorofida ndodana yomuntu, uthi emphefumulweni, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Wena mphefumulo, yewize ubuya emagumbini amane wephasi bese uphefumulela emizimbeni engaphiliko ukuze iphile.’ ”s#J%Ngathi ngisaqalile njalo, ngabona imisipha phezu kwawo, inyama beyiphezu kwawo nesikhumba siwembesile; kodwana bekungekho umphefumulo kiwo.8riJ%Ngalokho ngaphorofida njengombana bengiyaliwe. Kwathi ngisaphorofida, kwabakhona itjhada; qala-ke, bekubukhehlekhehle. Amathambo ahlangana, ithambo lalumbana nelinye lekhabo.,qQJ%Ngizakubeka imisipha phezu kwenu, ngenze kuvele nenyama kini nginembese ngesikhumba bengifake nomphefumulo niphile. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini.’ ”rp]J%Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla emathanjeni la: Ngizakufaka ummoya kini mathambo, nginenze niphile.so_J%Wathi kimi: “Phorofida emathanjeni la uthi kiwo, ‘Nina mathambo omileko, lalelani ilizwi lakaSomnini! nJ%Wangibuza wathi: “Ndodana yomuntu, amathambo la angaphila na?” Ngaphendula ngathi: “Awu, Somnini Somandla, nguwe owaziko.”~muJ%Wangirhola ngadabula indawo yoke hlangana nawo; nje-ke qala, bekamanengi khulu hlangana nomrhobapho begodu ome kere.l 1J%Isandla sakaSomnini besiphezu kwami, nje-ke ngoMoyakhe wangikhuphela ngaphandle, wangehlisela phasi wangibeka hlangana nomrhoba ogcwele amathambo.Ik J$&Iye, babe njengomhlambi wemihlabelo yeJerusalema ngesikhathi seminyanya. Ngokunjalo amadorobho egade asele atjhiyiwe, azakugcwala imihlambi yabantu. Nje-ke bazakwazi bonyana nginguSomnini.”"j=J$%Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Godu ngizakuvumela indlu yakwa-Israyeli ingibawe bonyana ngiyenzele lokhu: Ukwandisa abantu bayo njengomhlambi.OiJ$$Nje-ke, izizwe mazombe eziseleko zizakwazi bonyana mina Somnini ngiyakhile imizi egade ibhuruziwe, ngatjala lapha bekungasenalitho khona. Iye, mina Somnini ngikhulumile begodu ngizokwenza lokho.”Jh J$#Abantu bazakuthi inarha ebesele itjhiyiwe, seyiphenduke yafana nesivande se-Edeni. Amadorobho ebegade asele amarubhi nalawo ebegade adiliziwe njenganje sele anemithangala begodu ayahlaleka.’ygkJ$"nenarha ebesele itjhiyiwe izakulinywa esikhundleni sokobana ibe libhudu emehlweni wabo boke abadlula ngendlela.'fGJ$!“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Ngelanga enginihlambulula ngalo ecaleni lenu ngizakwenza amadorobho kobana ahlaleke; iye, amarubhi azakuvuselelwa:emJ$ Akwazeke kuhle kini bonyana akusingebanga lenu kobana ngithathe igadango! Kodwana zigobeni, nizisole ngenca yeendlela zenu, nina ndlu ka-Israyeli.” Kutjho uSomnini uSomandla.dJ$Nje-ke nizakukhumbula iindlela zenu zokonakala nezenzo zenu ezimbi. Nizazinyenya ngebanga lezono zenu nezenzo zenu ezikghabhudlhako.cJ$Ngizakwenza iinthelo zemithi nesivuno sesimu bona sihlome khulu ukuze ningasezwa godu ihlazo lokuphodlheka ngendlala hlangana nezizwe.bJ$Ngizanihlenga kikho koke ukusilaphala kwenu, ngiyale amabele abe khona ngiwenze abe linala nendlala ngingasayehliseli kini.daAJ$Nizakuhlala enarheni engayinikela abayihlomkhulu, nibe babantu bami, nami ngibe nguZimenu.z`mJ$Ngizakufaka ngaphakathi kwenu uMoyami, nginenze nikhambe eemisweni zami nokobana nilonde imithethwami beniyenze.!_;J$Ngizanidalela ihliziyo etja, ngifake ummoya omutjha ngaphakathi kwenu. Ngizakukhupha ngaphakathi kwenu ihliziyo yelitje, nginiphe ihliziyo ethambileko.^J$Ngizonifafaza ngamanzi acwebileko bese nihlambuluka kikho koke ukusilaphala; iye, nakiwo woke amanyala okubosingazimu, nginihlambulule.]]3J$“Ngizonisusa ezizweni, nginibuthe kiwo woke amazwe, nginibuyise enarhani yekhenu./\WJ$Nje-ke ngizokuveza ukucwengeka kwebizo lami elikhulu nelisilaphazweko hlangana nezizwe, iye, lelo enilihlambalaze phakathi kwazo. Kulapho-ke, lapha izizwe zizakwazi khona bonyana nginguSomnini, lokha nangizibonakalisa ngani phambi kwazo bona mina ngecwengile.’ ” Kutjho uSomnini uSomandla.[J$Ngalokho khuluma endlini yakwa-Israyeli uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Akusingebanga lakho, wena ndlu yakwa-Israyeli, kobana ngithathe igadango, kodwana kungenca yebizo lami elicwengileko enalisilaphaza hlangana nezizwe enafika kizo.ZwJ$Kodwana ngikhathazekile ngebizo lami elicwengileko elasilaphazwa yindlu yakwa-Israyeli hlangana nezizwe eyafika kizo.QYJ$Lokha nabafika ezizweni ebebahlakazelwe kizo, basilaphaza ibizo lami elicwengileko ngombana abantu bathi kibo, ‘Laba babantu bakaSomnini, kodwana nanyana kunjalo, bekufanele baphume enarhenakhe.’X}J$Ngalokho ngabasabalalisa hlangana nezizwe, nje-ke bahlakazwa eenarheni. Ngabagweba ngokuya ngemikhubabo nangezenzo zabo.W+J$Yeke ngathululela ilaka lami phezu kwabo ngebanga leengazi abazithulula enarheni nangebanga lamanyala okubosingazimu abasilaphaza ngawo inarha.OVJ$“Ndodana yomuntu, lokha indlu ka-Israyeli nayisahlala enarhenayo, bayisilaphaza inarha ngemikhubayo nangezenzo zayo. Ukuziphatha kwayo phambi kwami bekunjengomfazi osilapheleko esikhathini sakhe..UWJ$Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:'TGJ$“Angeze ngisakuvumela wena narha bona uzwe isiphoqo sezizwe, angekhe usathwala ihlazo labantu bewubangele abantu bakho ukuwa.” Kutjho uSomnini uSomandla.SwJ$Nje-ke, angeze usarhiribidela abantu namkha wenze isizwe sakho bona singabi nabantwana.” Kutjho uSomnini uSomandla.?RwJ$ Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Mbala, abantu bathi, ‘Wena ntaba yakwa-Israyeli uyindawo erhiribidela abantu begodu ube yindawo eyenza isizwe sakho singabi nabantwana.’;QoJ$ Iye, ngizakwenza abantu bakhambakhambe phezu kwenu, okutjho abantu bami u-Israyeli. Bazanithumba nina ntaba zakwa-Israyeli, nibe lilifa labo. Anizukwenza abantwana babo bafe.”\P1J$ Ngizakwandisa phezu kwenu abantu nefuyo. Iye, abantu nefuyo kuzakunotha kwande begodu ngizanenza nihlaleke njengekuthomeni, nginenzele okuhle okudluleleko kunaphambilini. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini. O9J$ Phezu kwenu, ntaba zakwa-Israyeli, ngizakwandisa abantu, okutjho indlu yoke yakwa-Israyeli, iye, ngonina. Amadorobho azakuhlalwa namarubhi avuselelwe.VN%J$ Nje-ke qalani, ngiyaninaka, ngizakuphendukela kini, nizakulinywa benitjalwe.!M;J$“Kodwana nina ntaba zakwa-Israyeli, nizakutlhurha iingala zenu benihlome iinthelo zenu ebantwini bami u-Israyeli ngombana masinyana bazakuba sekhaya.L'J$ngalokho mina Somnini Somandla ngisuse isandla sami ukuqinisekisa bonyana kwamambala izizwe ezinizombelezileko ngizo ezizokuthwala ihlazo.’K+J$“Nje-ke, ndodana yomuntu, phorofida mayelana nenarha yakwa-Israyeli, ukhulume eentabeni nemibundwini, emilanjaneni nemirhobeni uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Qalani, esikhweleni nelakeni lami ngikhulumile. Ngebanga lokobana nina nithwele ihlazo lezizwe;"J=J$Iye, yizwani ilizwi lakaSomnini uSomandla elithi: Mbala ngikhulume ngesikhwele sami esivuthako ngokujamelana nemisalela yezizwe nangokujamelana ne-Edomu yoke eyahlosa ngehliziyo enamileko nangokunyaza bonyana inarhami ibe lilifa layo begodu izithathele idlelo layo njengepango.’}IsJ$Ngebangelo, nina ntaba zakwa-Israyeli, yizwani ilizwi lakaSomnini uSomandla owakhuluma neentaba nemibundu, imilanjana nemirhoba, amarubhi, iindawo ezethusako namadorobho atjhiyiweko, asele aphenduke ipango nesiphoqo kumisalela yezizwe mazombe.|HqJ$“Nje-ke, wena ndodana yomuntu phorofida bonyana uSomnini uSomandla uthi, ‘Isitha sinenze umonakalo nina ntaba zakwa-Israyeli begodu sinilumalume mahlangothi woke ukuze nibe lilifa lemisalela yezizwe; iye, nibe yihlebo namahlebezi wabantu.7G iJ$Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Wena ndodana yomuntu, phorofida mayelana neentaba zakwa-Israyeli. Iye, yitjho eentabeni zakwa-Israyeli bonyana zilalele ilizwi lakaSomnini elithi, ‘Mayelana nani ntaba zakwa-Israyeli, isitha sathi: Arha! Begodu sathi: Imibundu yekadeni seyibe lilifa lethu!’kFOJ#Njengombana uzithabise ngelifa lendlu yakwa-Israyeli ngombana libe libhudu, ngendlela enjalo ngizokusebenza ngawe: Uzakuba libhudu wena ntaba Seyiri no-Edomu woke, iye, woke ngonina. Nje-ke bazakwazi bonyana nginguSomnini.”vEeJ#Nje-ke, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Kuzakuba lithabo lephasi loke, nangikwenza ibhudu, wena Edomu.oDWJ# Ngemilonyanenu nizidumise ngokujamelana nami begodu nandise namezwenu ngakimi. Yeke ngikuzwile lokho.8CiJ# Uzakwazi bona mina Somnini ngizwile zoke iinkulumo zakho ohlambalaze ngazo iintaba zakwa-Israyeli, lokha nawukhuluma bona zitjhiyiwe, zanikelwa nina ukuze nizirhiribidele.’BJ# ngalokho, ngifunga ngokuphila kwami, bonyana mina ngizokusebenza ngawe ngokuya ngokuthukuthela kwakho nangesikhwele sakho osibonise lokha nawujamelene nabo ngezondo.’ Kutjho uSomnini uSomandla. ‘Ngizakuzazisa phakathi kwabo lokha nangikugwebako.A+J# “ ‘Njengombana ukhulumile bona izizwe ezimbili namazwe amabili la ngewakho, nizozithathela wona niwathumbe nanyana mina Somnini bengilapho,x@iJ# Ngizokwenza amarubhi wamlibe namadorobhakho angekhe asahlalwa mumuntu. Nje-ke nizakwazi bonyana nginguSomnini.?!J#Iintaba zakho ngizozizalisa ngababuleweko wena Edomu. Labo ababulewe ngesabula, bazakuwela emibundwinakho, emirhobenakho nemilanjanenakho.g>GJ#‘Intaba iSeyiri ngizoyenza indawo elibhudu netjhiyiweko; ngizakuphelisa kiyo owehla enyuke.n=UJ#ngalokho ngiyafunga ngokuphila kwami, ngizokunikela ekuthululweni kweengazi, ukuthululwa kweengazi kukulandelele. Njengombana ungazange uzonde ukuthulula iingazi, ukuthulula iingazi kuzokulandelela.’ Kutjho uSomnini uSomandla.8<iJ#“ ‘Njengombana ufukamele ubutha obungapheliko begodu wanikelela abantu bakwa-Israyeli emandleni wesabula ngesikhathi sesizi labo, iye, ngesikhathi sokuhlunguphazwa kwabo;x;iJ#Ngizokwenza amadorobhakho abe marubhi,
wena ube libhudu.
“ ‘Nje-ke uzakwazi bonyana nginguSomnini.U:#J#uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“ ‘Qala ngijamelene nawe
wena ntaba Seyiri,
isandla sami ngizoselula
ngokujamelana nawe,
ngizokwenza ube yindawo elibhudu nethusako.g9GJ#“Ndodana yomuntu, qalisa ubuso bakho ngentabeni iSeyiri bese uphorofida ngokujamelana nayo,-8 WJ#Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:~7uJ"“Nina-ke nizizimvu zami, iye, izimvu zedlelo lami. Nibabantu nje, mina nginguZimenu.” Kutjho uSomnini uSomandla.6}J"Zizakwazi bonyana mina Somnini, uZimazo, nginazo nokobana indlu ka-Israyeli ibabantu bami.” Kutjho uSomnini uSomandla.u5cJ"Ngizazihlumisela iimila zekhethelo ukuze zingasabulawa yindlala enarheni. Azisazukurhubutjhwa zizizwe godu.|4qJ"Angeze zisaba yipango yezizwe namkha zidliwe ziimbandana zenarha. Zizakuhlala ziphephile begodu akakho ozazethusa.3J"Imithi emmangweni izakuhloma iinthelo zayo, ihlabathi ikhiqize umkhiqizo wayo. Zona-ke zibe ngeziphephileko endawenazo enonileko. Zizakwazi bona nginguSomnini lokha nangephula iinkeyi zamajogi wazo, ngizitjhaphulule ezandleni zalabo abazenza makhoboka.2 J"Ngizazenza zinothe zona kanye neendawo ezizombeleze umbundwami. Ngizakwehlisa izulu ngesikhathi sakhona, kube lizulu lomnotho.1+J"“Ngizokwenza isivumelwano sokuthula nazo begodu ngiphelise iimbandana zommango enarheni ukuze zihlale ziphephile edleweni bezilale ehlathini.0yJ"Nje-ke, mina Somnini, ngizokuba nguZimazo, uDavida incekwami abe yikosana hlangana nazo. Ngikhulumile mina Somnini.’/}J"Ngizokubeka phezu kwazo umelusi munye oyincekwami uDavida, yena-ke uzozondla; iye, yena uzozondla abuye abe ngumelusazo.w.gJ"ngizowusindisa umhlambami, angeze usaba ngungazimbi weembandana. Iye, ngizokugweba phakathi kwezimvu nezimvu.--J"Ngebanga lokobana nisunduza ngehlangothi nangehlombe, nikofuze ezibuthakathaka ngeempondo kufikela lapha nizisabalalisa khona kude ngaphetjheya,,J"“Nje-ke nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla kabanamandla, ‘Qalani, ngimi ngokwami ozokugweba phakathi kwemvu enonileko neyondileko.u+cJ"Nitjho bona izimvu zami kufuze zidle enikugadange ngeenyawo zenu bezisele nenikudunge ngeenyawo zenu na?’Q*J"Akukaneli kini nina eninamandla bona nitlabe emadlelweni amahle na? Kubayini nitlhifirije ubunengi bamadlelo ngeenyawo na? Nanisela amanzi atsengileko, kufuze nidunge amanye amanzi ngeenyawo zenu na?)1J"“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Nakungini mhlambami, qalani, sele ngizogweba phakathi kwezimvu nezimvu naphakathi kwamaqama neempongo.@(yJ"‘Ngizakufuna ezilahlekileko, ngibuyise ezidurhileko ngibophe ezilimeleko, ngiqinise ezigulako, kodwana ezinonileko neziqinileko ngizazirhayila. Ngizakwelusa umhlambi ngokulunga.’r']J"Mina ngokwami ngizakuba ngumelusi wezimvu zami, ngizenze zilale ziphumule.’ Kutjho uSomnini uSomandla.&yJ"Ngizazidlisela emadlelweni amahle, iye emadlelwenazo lapho zizakutlaba khona phezu kwemibundu yeentaba zakwa-Israyeli.C%J" Iye, izimvu zami ngizazikhupha ezizweni, ngizibuthe eenarheni, ngizilethe enarhenazo. Ngizazelusela phezu kweentaba zakwa-Israyeli, iye, emilanjaneni neendaweni zoke zokuhlala elizweni.D$J" Njengomelusi owelusa umhlambakhe lokha nawufunyana uhlakazekile, ngokunjalo ngizakwelusa umhlambami bengiwusindise eendaweni zoke lapha bewuhlakazelwe khona elangeni lamafu nesigayegaye.r#]J" “ ‘Mbala, uSomnini uSomandla wathi: Qalani, mina ngokwami ngizokufuna izimvu zami, ngizelusele zona.}"sJ" iye, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Qalani, ngijamelene nabelusi begodu izimvu zami ngizozifuna ezandleni zabo bengibasuse ekuzeluseni ukuze bangasasuthisa izisu zabo. Izimvu zami ngizozisindisa emilonyenabo ukuze zingabi kukudla kwabo.O!J" “ ‘Ngalokho nina belusi lalelani bona ilizwi lakaSomnini lithini,b =J"Ngiyafunga ngokuphila kwami bonyana ngebanga lokobana izimvu zami ziphenduke abongazimbi bezaba kukudla kwazo zoke iimbandana zommango ngokuswela abelusi; nokobana abelusi bazisuthise bona akhange bondle izimvu zami.FJ"“ ‘Yeke nina belusi, lalelani ilizwi lakaSomnini elithi:)KJ"Izimvu zami zazulazula kizo zoke iintaba naphezu kwemibundu ephakamileko. Iye, izimvu zami zahlakazeka ebusweni bephasi kungekho ozizumako namkha afunane nazo.J"Nje-ke, zahlakazeka ngombana bezinganamelusi begodu zaphenduka ukudla kwazo zoke iimbandana zommango lokha nazihlakazekako.Z-J"Ezibuthakathaka akhange niziqinise namkha nelaphe ezigulako. Ezephukileko azange nizibophe namkha nibuyise ezidurhileko begodu azange nifune ezilahlekileko. Kunalokho nibuse phezu kwazo ngelunya nangesihluku.ykJ"Nina nidla amanoni, nizembathisa ngezinoboya begodu nizihlabela ezinonileko emhlambini, kodwana anondli izimvu.wJ"“Ndodana yomuntu, phorofida ngokujamelana nabelusi bakwa-Israyeli, iye, phorofida ebalusinabo uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Maye kini belusi bakwa-Israyeli enizondla nina kwaphela! Kanti akukameli bona umelusi ondle izimvu na?- WJ"Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:ucJ!!Lokha lokhu nakufikako, iye, mbala kuzokufika, nje-ke bazakwazi bonyana bekunomphorofidi phakathi kwabo.” J! Qale-ke, kibo unjengengoma enomuzwa nenomkenenezo okhambisana neenara; iye, bayawezwa amezwakho, kodwana abafuni ukwenza okutjhoko.c?J!Beza kuwe njengombana abantu bahlala basenza, bahlale phambi kwakho njengabantu bami, balalele amezwakho kodwana abakwenzi okutjhokokho. Ngemilomabo babonisa inga bayabuka, kodwana iinhliziyo zabo ziphezu kwenzuzwabo.]3J!“Wena-ke ndodana yomuntu, abantu bekhenu bakhuluma ngawe magegana nemithangala nebungenweni bezindlu. Omunye komunye, omunye kumfowabo bathi, ‘Yewize khese uzokwizwa bona lithini ilizwi elivela kuSomnini!’%J!Nje-ke, bazakwazi bonyana mina nginguSomnini lokha nasele ngenze inarha ibe libhudu nethusako ngebanga leenkghabhudlho zabo abazenzileko.’)KJ!Ngizokwenza inarha ibe libhudu nethusako; amandla wokuzikhakhazisa kwayo azakuphela. Iintaba zakwa-Israyeli zizakuba lilize, kungabikhona namunye odlula lapho.  J!“Yewuthi kibo, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Ngiyafunga ngokuphila kwami bona labo abasemarubhini bazokuwa ngesabula, osemmangweni ngimnikelele ngeembandana zenarha kobana zimrhiribidele bese labo abaseemphephelweni nemarholweni bafe ngezifo.@yJ!Nina nethembele esabulenenu, nenza iinkghabhudlho begodu omunye nomunye wenu usilaphaza umfazi womakhelwanakhe. Alo, nitjho bona kufuze nizuze inarha njengelifa lenu naninjalo na?’jMJ!Nje-ke, yewukhulume kibo uthi, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: Nina nidla inyama eneengazi, niphakamisele amehlwenu emanyaleni okubosingazimu benithulule neengazi; nitjho bona ningazuza inarha njengelifa ninjalo na?RJ!“Ndodana yomuntu, abahlali bemarubhini enarheni yakwa-Israyeli bathi, ‘U-Abrahamu bekunguye yedwa, nokho wamukeliswa inarha njengelifa. Ngalokho nathi esibanengi sinikelwe inarha le njengelifa.’.WJ!Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:\ 1J!Ubusuku bangaphambi kokufika komuntu ophunyurhileko loyo, isandla sakaSomnini besiphezu kwami. Yeke wavula umlomami ngaphambi kobana umuntu loyo afike kimi ekuseni. Umlomami besele uvulekile, ngingasese simumu.. UJ!Ngomnyaka wetjhumi nambili wokuthunjwa kwethu, lokha inyanga yetjhumi inamalanga amahlanu, umuntu obekaphunyurhe eJerusalema weza kimi wathi: “Idorobho liwile!” 3J!Nokho nina ndlu ka-Israyeli nithi, ‘Indlela kaSomandla ayikalungi.’ Yazini-ke yi, ngizokugweba omunye nomunye wenu ngokuya ngeendlela zakhe.”~ uJ!Kodwana nakube isikhohlakali siphenduka ebukhohlakalini baso, senze okulungileko nokufaneleko, sizakuphila ngalokho.T !J!Nakube olungileko uyajika ekulungeni kwakhe enze okumbi, uzakufa ngalokho.wgJ!“Khonapho abantu bekhenu bathi, ‘Indlela kaSomandla ayikalungi’ kodwana khisibe yindlelabo engakalungi.wgJ!Zoke izono esizenzileko azizukukhunjulwa kiso ngombana senze okulungileko nokufaneleko, ngalokho sizakuphila.)J!ngokubuyisela isibambiso, ngokukhokha esikudlelezeleko nangokulandela iimiso zepilo ukuze singenzi okumbi, ngambala sizakuphila; angekhe sife.}sJ!Godu lokha nangitjela isikhohlakali bona sizakufa kokufa, siphenduke esonweni saso, senze okulungileko nokufanelekoNJ! Lokha nangitjela olungileko bona mbala uzakuphila, kodwana yena athembele ekulungeni kwakhe bese wenza okumbi; zoke izenzo zakhe zokulunga angeze zakhunjulwa: Uzakufa ngebanga lokumbi akwenzileko.J! “Wena ndodana yomuntu, yithi ebantwini bekhenu, ‘Ukulunga kolungileko angeze kwamsindisa naphambukako. Nobukhohlakali besikhohlakali angeze basibangela bonyana sikhutjwe lokha nasisuka kibo. Iye, olungileko angekhe ahlengeke ngokulunga kwakhe nangabe uyona.’!J! Batjele bona uSomnini uSomandla uthe: “Ngiyafunga ngokuphila kwami bonyana angithabiswa kukufa kwesikhohlakali, kodwana ngithabiswa kulokha nasitjhiya indlelaso, siphile. Yeke phendukani! Phendukani eendleleni zenu ezimbi nina ndlu ka-Israyeli, nizakufelani na?”KJ! “Yeke wena ndodana yomuntu, khuluma endlini ka-Israyeli, uthi kiyo, ‘Nina nithi: Mbala, iimphambeko zethu nezono zethu ziphezu kwethu, ngebangelo siyaphela. Alo, singasinda njani na?’ ”-SJ! Kodwana nakube uyelelisa isikhohlakali kobana siphenduke endlelenaso bese sona singaphenduki, sizakufa ngebanga lecala laso, kodwana wena uzabe usindise ipilwakho.-J!Lokha nangithi esikhohlakalini, ‘Wena sikhohlakali ndina, uzokufa kokufa’ bese wena mphorofidi ungakhulumi ukuze uyelelise isikhohlakali kobana siphenduke endlelenaso; iye, isikhohlakaleso sizakufa ngebanga lecala laso kodwana iingazi zaso ngizazibiza esandleni sakho.~J!“Nje-ke wena ndodana yomuntu, ngikwenze umlindi wendlu yakwa-Israyeli. Lokha nawuzwa ilizwi livela emlonyenami, ngiyelelisela bona.}J!Kodwana nakube umlindi ubona isabula yehla, angavutheli ipalapala, ngaleyondlela abantu bangayeleliseki bese isabula leyo iyehla, isuse omunye wabo; umuntu loyo uzabe asuswe ngebanga lecala lakhe. Kodwana iingazi zakhe ngizazibiza esandleni somlindi.’6|eJ!Iye, uzwile itjhada lepalapala, nje-ke akhange athathe isiyeleliso, iingazi zakhe zizakuba phezu kwakhe. Nakube thana uthethe isiyelelisweso, bekuzakuba usindise ipilwakhe.${AJ!kuthi nanyana ngubani ozwa itjhada lepalapala angathathi isiyeleliso bese isabula yehlela phezu kwakhe, imsuse, iingazi zakhe zizakuba phezu kwehlokwakhe.ezCJ!nalokha umlindi loyo nabona isabula yehlela enarheni, avuthele ipalapala, ayelelise abantu,@yyJ!“Ndodana yomuntu, khuluma ebantwini bekhenu uthi kibo, ‘Lokha nangiletha isabula ukujamelana nenarha bese abantu benarha leyo bakhupha umuntu hlangana nabo, bamenze umlindi wabo,-x WJ!Ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:Iw J “Nanyana uFaro ngimvumele kobana alethe ivalo elizweni labaphilako, yena nesiqubuthu sakhe bazakulaliswa hlangana nabarhedeni kanye nalabo ababulewe ngesabula.” Kutjho uSomnini uSomandla.&vEJ “Labo-ke uFaro uzababona abe atjhiriyeke mayelana nesiqubuthu sakhe soke. Iye, yena namajonakhe woke bazakubulawa ngesabula.” Kutjho uSomnini uSomandla.>uuJ “Iinduna zetlhagwini nazo zizakuba lapho. Iye, zoke kanye nawo woke amaTsidoni okungilabo abazakwehlela phasi nababuleweko ngehlazo nangaphezu kwevalo abaliletha ngebanga lamandlabo. Nje-ke bazakulala babarhedeni kanye nalabo ababulewe ngesabula, bathwale ihlazo labo kanye nalabo abehlele emgodini wokufa.Tt!J “I-Edomu nayo izakuba lapho, okutjho amakhosayo namakhosanayo woke okuzakuthi nangaphezu kobungorho bawo alaliswe nababulewe ngesabula. Iye, wona azakulala nabarhedeni nalabo abehlele emgodini wokufa.nsUJ “Nje-ke, wena Faro uzokwephulwa bese ulaliswa hlangana nabarhedeni, iye, labo ababulewe ngesabula.rJ Labo phakathi kwabarhedeni abawileko, abakalali neengorho ezehlela endaweni yabafileko neenkhali zazo zepi: Abantu basamelisa iingorho iinsabula zazo, kuthi iinhlangu zibe phezu kweendumbu zazo. Kuba njalo nanyana zabanga ivalo elizweni labaphilako.cq?J “IMetjheki-Tubhali ikhona lapho nesiqubuthu sayo soke. Mazombe nekosi kunemikghadi yeendumbu zamaMetjheki-Tubhali. Boke njalo babulawa ngesabula babarhedeni ngombana nabasaphilako baletha ivalo elizweni labaphilako.jpMJ I-Elamu bayilungisele umkghadi weendumbu kanye nesiqubuthu sayo soke hlangana nababuleweko. Mazombe nekosi kunemikghadi yeendumbu zama-Elamu. Boke njalo babulawa ngesabula babarhedeni. Njengombana nabasaphilako baletha ivalo elizweni labaphilako, bathwele ihlazo labo kanye nalabo ebehlele emgodini wokufa. Iye, ikosi nayo ibekwe hlangana nababuleweko.2o]J “I-Elamu nayo ilapho nesiqubuthu sayo soke esizombeleze umkghadi wesidumbu sekosi, okutjho boke ababuleweko bebawa behlela phasi babarhedeni elizweni labangaphasi. Iye, labo okwathi nabasaphilako, baletha ivalo elizweni labaphilako; nje-ke bathwele ihlazo kanye nalabo ebehlele emgodini wokufa.uncJ Imikghadi yeendumbu zama-Asiriya emgodini wokufa ibekelwe emuva; umkhambathi we-Asiriya uzombeleze umkghadi wesidumbu sekosi. Boke labo bebabulewe bebawa ngesabula, okutjho labo okwathi nabasaphilako baletha ivalo elizweni labaphilako. mJ “I-Asiriya ilapho nomkhambathayo woke, imikghadi yeendumbu zawo izombeleze ikosi yakhona, iye, boke ababuleweko bebawa ngesabula.'lGJ Ngaphakathi kwendawo yabafileko amakhosana anesibindi azakukhuluma ngoFaro nabasizi bakhe athi: Nabo behlile, ngalokho abarhedeni ababulewe ngesabula balele.kJ “Abantu beGibhide bazakuwela phakathi kwababulewe ngesabula; iye, iGibhide yanikelwa esabuleni. Dosani iGibhide nesiqubuthu sayo soke!tjaJ “Yewuthi kiyo iGibhide,
‘Wena udlula bani ngobuhle na?
Yehlela phasi, ulaliswa nabarhedeni.’*iMJ “Ndodana yomuntu, rhahlawula ngesiqubuthu seGibhide. Wena namadodakazi wezizwe ezinamandla sehliseleni elizweni labangaphasi, kilabo abehlele emgodini wokufa.hyJ Ngomnyaka wetjhumi nambili lokha inyanga yokuthoma inamalanga alitjhumi nahlanu, ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:&gEJ “Leso-ke sililo; amadodakazi wezizwe kufuze asikhalele; akasikhalele ngeGibhide nangesiqubuthu sayo soke. Iye, akasikhalele.” Kutjho uSomnini uSomandla..fUJ “ ‘Lokha nangenza iGibhide ibe libhudu,
inarha nayemukwe koke okukiyo
nalokha ngiphobola boke abahlali bayo,
bazakwazi bonyana nginguSomnini.’ ”e/J Nje-ke ngizakwenza amanzi weGibhide atsenge
begodu ngenze nemilanjana yakhona
igeleze njengamafutha.’
“Kutjho uSomnini uSomandla. d J Ngizokubhubhisa yoke ifuywayo
emagegana namanzi amanengi.
Angeze asadungwa linyawo lomuntu
namkha ziinqatha zefuyo.EcJ Ngizokuwisa isiqubuthu sakho
ngeensabula zeengorho,
zoke okuzizizwe ezinelunya ngokudluleleko.
Zizakuphelisa ukuziphakamisa kweGibhide
nesiqubuthu sakhona soke sirhayilwe.sb_J Mbala, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“ ‘Isabula yekosi yeBhabheli
iyeza phezu kwakho.aJ “ ‘Iye, ngizokwenza bonyana abantu abanengi bamangale ngawe. Iinhluthu zamakhosabo zizokubophana ngevalo ngenca yakho lokha nangisikaza isabulami phambi kwawo. Ngelanga lokuwa kwakho omunye nomunye uzakuthuthumelela ipilwakhe ngeenkhathi zoke.’ ` J “ ‘Ngizokukhubekisa iinhliziyo zabanengi
lokha nangiletha ukubhujiswa kwakho
hlangana nezizwe, eenarheni ongazaziko._#J Yoke imikhanyo yezulwini
ngizoyenza mnyama ngehla kwakho,
ngibeke ubumnyama phezu kwenarhakho.’
“Kutjho uSomnini uSomandla.#^?J “ ‘Lokha nangikucimako
ngizokugubuzesa amazulu,
ngenze iinkwekwezi zawo zibe mnyama;
ngisibekele ilanga ngamafu
nenyanga ingasadarhi. ] J Ngizokwenya inarha ngamanzi wesidumbu
avinyilika eengazini zakho bekube seentabeni;
imilanjana izakuzala okuncinca kuwe.U\#J Ngizokweneka inyamakho eentabeni,
ngizalise imirhoba ngeemphethu zakho.#[?J Ngizokuphosela phasi,
ngikujikijele emmangweni,
bengenze neenyoni zomkayi
zihlale phezu kwakho,
ngisuthise zoke iimbandana zephasi ngawe.]Z3J “ ‘Nje-ke, nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla:
“ ‘Ngizokweneka inedami ngaphezu kwakho,
ngokusekelwa mkhambathi wezizwe ezinengi;
wona uzakurhurhulela ngaphandle
ngesirhurhulanede sami..YUJ “Ndodana yomuntu, khalela ingoma yesililo ngoFaro ikosi yeGibhide, uthi kuye,
“ ‘Ube njengebhubezana hlangana nezizwe,
iye, unjengengwenya emanzini amanengi.
Uthumbuke ngaphakathi kwemilambakho,
udunge amanzi ngeenyawo zakho,
wasilaphaza imilanjana yamanzi amanengi.xX kJ Ngomnyaka wetjhumi nambili lokha inyanga yetjhumi nambili inelanga linye, ilizwi lakaSomnini lafika kimi lathi:NWJ“ ‘Alo, ufana nobani wena Faro ephazimulweni nebukhulwini hlangana nemithi ye-Edeni na? Uzakwehliselwa elizweni labangaphasi hlanu kwemithi ye-Edeni. Uzakulala hlangana nabarhedeni iye, kanye nalabo ababulewe ngesabula.’
“Lokho kuzakwenzeka ngoFaro kanye naso soke isiqubuthu sakhe.” Kutjho uSomnini uSomandla.V5JIngalo yawo nalabo hlangana nezizwe ebebahlala emthunzinawo, nabo behlele endaweni yabafileko kanye nomsedari lowo; baya kilabo ababulewe ngesabula.UJNgenza izizwe zathuthumela ngomdumo wokuwa kwawo. Lokha nangiwehlisela endaweni yabafileko kilabo abehlele emgodini wokufa, yoke imithi ye-Edeni nemithi yeLibhanoni ekhethekileko nemihle, iye, yoke imithi esele amanzi yatjhiriyeka elizweni elingaphasi.8TiJ“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Mhlana umsedari lowo wehlela endaweni yabafileko ngabanga isililo: Ngavala amanzi wangaphasi ngebanga lawo, ngaphunzisa imilanjanawo; iye, ngavimba amanzi amanengi. Ngembathisa iLibhanoni iinzilo ngebanga lawo, yoke imithi yommango yatsirimezeka ngenca yawo.OSJLokhu kwenzeka ukuze yoke imithi esemanzini ingabi mide kangako kobana ibeke iintlhori zayo hlangana namafu; iye ukuze yoke imithi esela amanzi aneleko ingabi mide njengawo. Mbala, yoke imithi leyo inikelwe ekufeni, ibekelwe bona yehliselwe elizweni labangaphasi hlangana nabantu nje, iye, kilabo abehlele emgodini wokufa.’ }~]}}b|{{zyxww vVu`thss4r2qpp#o\nnwmm=lkk:jNi^hchgoff edEcc&baa``!_P^^]1\[ZZ==I“Nasi-ke isikhondo se-aldari:&7J+ “Naku umthetho wethempeli: Isiqongolo sentaba nendawo yoke emagegana naso izakuba ngecwenge khulu. Iye, lokho-ke kumthetho wamambala wethempeli.”A%{J+ Nakube ineenhloni ngakho koke ekwenzileko, yazise umtlamo wethempeli, okutjho ukuhleleka kwalo, ubuphumo nobungeno balo, woke umtlamalo nazo zoke iimiso zalo, iye, woke umtlamo kanye nayo yoke imithethwalo. Yenza lokho ngokutlola phambi kwayo ukuze ilonde umtlamo lowo kanye neemiso zalo zoke, yenze koke lokho.$J+ “Wena ndodana yomuntu, yazisa indlu ka-Israyeli ngethempeli ukuze ibe neenhloni ngamacalayo. Ayiyelele isilinganiso salo.#{J+ Manje-ke ayidedisele kude nami ubungwadla bayo namatje wesikhumbuzo wamakhosayo. Yeke ngizakuphila hlangana nayo mlibe.z"mJ+Lokha nayibeka imibunjwanayo hlanu kweyami neengoseni zayo hlanu kwezami, sihlukaniswe mthangala kwaphela phakathi kwami nayo, yasilaphaza ibizo lami elicwengileko ngezenzo zayo ezikghabhudlhako. Ngalokho ngayirhayila ekuthukutheleni kwami.L!J+lathi: “Ndodana yomuntu, le-ke yindawo yesihlalo sami sobukhosi nesinabelo seenyawo zami. Ngikho lapha, lapho ngizakuhlala khona hlangana nama-Israyeli mlibe. Indlu ka-Israyeli, iye, yona nekosayo angeze beyisasilaphaza ibizo lami elicwengileko ngobungwadla bayo nangamatje wesikhumbuzo wamakhosayo lokha nahlongakalako.d AJ+Kwathi umuntu loyo asajame eqadi kwami, ngezwa ilizwi likhuluma nami livela ngethempelini,wgJ+Khonapho uMoya wangiguga wangisa ngesirhodlweni sangaphakathi. Qala, iphazimulo kaSomnini yagcwala ithempeli.SJ+Iphazimulo kaSomnini yangena ngethempelini ngesango eliqale ngepumalanga.4aJ+Umbono engawubonako begade ufana nengawubona lokha uSomnini eza kobana arhayile idorobho, godu bewufana nemibono engayibona emlanjeni iKebari. Nje-ke ngawa phasi ngobuso.0YJ+Qala, bekunephazimulo kaZimu wakwa-Israyeli ivela ngepumalanga. Ilizwi lakhe belinjengokuzwakala kwamanzi amanengi, inarha gade idarhile ngokukhanya kwephazimulwakhe.; sJ+Umuntu loyo wangisa esangweni eliqale ngepumalanga.J*Ngendlela leyo walinganisa amahlangothi womane. Indawo leyo gade izombelezwe ngomthangala omamitha amakhulu amabili namatjhumi amahlanu ubude namamitha amakhulu amabili namatjhumi amahlanu ububanzi. Umthangala lowo bewuhlukanisa indawo ecwengileko kejayelekileko.J*Yeke waphendukela ngehlangothini langetjingalanga nakhona walinganisa ngehlanga, gade limamitha amakhulu amabili namatjhumi amahlanu.lQJ*Walinganisa ihlangothi langesewula ngehlanga, gade limamitha amakhulu amabili namatjhumi amahlanu.oWJ*Walinganisa ihlangothi langetlhagwini ngehlanga, gade limamitha amakhulu amabili namatjhumi amahlanu.oWJ*Walinganisa ihlangothi langepumalanga ngehlanga, gade limamitha amakhulu amabili namatjhumi amahlanu.7J*Nasele umuntu loyo aqedile ukulinganisa ebekungaphakathi kwethempeli, wangikhupha ngesango langepumalanga wabese ulinganisa indawo leyo wazomba nayo:8iJ*Nasele abaphristi bangene ngendaweni ecwengileko, bebangakavumeleki ukuphumela ngesirhodlweni sangaphandle kufikela lapha bahlubula khona izambatho zabo ebebasebenza ngazo, bazitjhiye ngombana bezicwengile. Bekumele bembathe ezinye izambatho ngaphambi kobana batjhidele eendaweni okungezomuntu woke.”b=J* Yeke wathi kimi: “Amalawu wangetlhagwini newangesewula aqalene nendawo evulekileko bekangacwengileko. Abaphristi ebebanelungelo lokutjhidela kuSomnini bebagomela iminikelo ecwenge khulu lapho. Abaphristi bebabeka lapho iminikelo ecwenge khulu okutjho iminikelo yeenthoro, imihlabelo yehlambululo neyehlawulo ngombana indawo leyo beyicwengile.#?J* Gade kunomkghotha hlangana namalawu angesewula nomthangala wokuvikela. Ekuthomeni komkghotha ngepumalanga bekunobungeno obuphumelo eminyangweni yamalawu.W'J* Bekunomkghotha ngaphambi kwawo. Wona gade afana namalawu angetlhagwini kwethempeli, anobude obulinganako nobubanzi obulinganako. Ubuphumo neminyango kanye namahlangothi bekufana nekwamalawu wangetlhagwini.!J* Hlanu komakhiwo ongemuva kwethempeli magegana nomthangala wesirhodlo sangaphandle ngesewula nahlanu kwendawo evulekileko, gade kunamalawu.ykJ* Amalawu aphasi gade aneminyango ngehlangothini langepumalanga nawungena ngehlangothini lesirhodlo sangaphandle.FJ*Ubude bamalawu ngehlangothini elihlanu kwesirhodlo sangaphandle gade bumamitha amatjhumi amabili nahlanu bese balawo amalungana nesirhodlo esikhulu sethempeli bumamitha amatjhumi amahlanu. J*Gade kunomthangala ngaphandle olinganisene namalawu ukuya ngesirhodlweni sangaphandle; gade umamitha amatjhumi amabili nahlanu ubude.' GJ*Amalawu asemgangadelweni wesithathu gade anganansika njengombana bekunjalo ngeenrhodlo, ngalokho gade amancazana kunalawo asemgangadelweni ophasi nophakathi. }J*Amalawu waphezulu gade amancani ngombana iphahla beliwenza adluladlulane kunalawo asemgangadelweni ongenzasi nophakathi.' GJ*Ngaphambi kwamalawu lawo gade kunomkghotha wangaphakathi omamitha amahlanu ububanzi namamitha amatjhumi amahlanu ubude. Iminyango yakhona gade ingetlhagwini.G J*Hlanu kwendawo evulekileko ebeyimamitha alitjhumi godu nahlanu komgangadelo esirhodlweni sangaphandle bekunomakhiwo onamalawu anemigangadelo emithathu anephahla eyehla ngamahla atjhiyanako.$AJ*Amalawu lawo bekahlanu kwesango langetlhagwini yendawo yethempeli; wona bekamamitha amatjhumi amahlanu ubude namamitha amatjhumi amabili nahlanu ububanzi.= uJ*Umuntu loyo wangikhuphela ngesirhodlweni sangaphandle ukuya ngetlhagwini; wangingenisa ngemalawini aqalene nendawo evulekileko malungana nomakhiwo ongemva kwethempeli ngetlhagwini.1J)Amafesidere anomluko nemithi yesundu beyingapha nangapha emabodeni wesirhodlwana sobungeno. Amalawana anamathelene nethempeli nawo gade anemigoqo.>uJ)Eminyango yesirhodlo esikhulu gade kubazwe amakerubhi kanye nemithi yesundu njengombana bekunjalo nemabodeni. Gade kunomgoqo wesigodo ngaphambi kwesirhodlwana sobungeno ngaphandle.fEJ)Umnyango ngamunye gade unamabadi amabili ajikako; kumabadi amabili komunye namabili komunye.PJ)Isirhodlo esikhulu nendawo ecwenge khulu gade kuneminyango engamibili.jMJ)Gade kune-aldari leengodo lilimitha nesiquntu ukuphakama nemitha mahlangothi woke; belinamajika. Isikhondo kanye namahlangothi walo gade kwenziwe ngesigodo. Umuntu loyo wathi kimi: “Leli litafula eliphambi kwakaSomnini.”}J)Iesirhodlo esikhulu bekunegoseni enamahlangothi alinganako. Ubungeno bangaphambili bendawo ecwenge khulu nabo bebunjalo.b=J)ukusukela phasi ukuya endaweni ngehla kweminyango bekumakerubhi nemithi yesundu. Ebodeni!J)Ubuso bomuntu bebuqaliswe ngemthini wesundu ngakelinye ihlangothi nobuso bebhubezi buqaliswe ngakelinye. Emabodeni wethempeli loke mazombe~#J)Imifanekiso leyo bekungeyamakerubhi nemithi yesundu. Phakathi kwekerubhi nekerubhi bekunomuthi wesundu. Ikerubhi ngalinye linobuso obubili:?}wJ)ukufikela ngehla kweminyango. Ingaphakathi lethempeli kanye nengaphandle kwalo, iye, mazombe namaboda woke ngaphakathi nangaphandle bekunemifanekiso ebaziweko ebekwe ngokulandelana.L|J)bekanamekwe ngesigodo. Amafesidere anomluko okutjho imiqoqwana eyelekeneko ngapha nangapha naphezulu, nawo bekanamekwe ngesigodo mahlangothi woke. Ukunamekwa bekusuka phasi bekube semafesiderenit{aJ)Walinganisa ububanzi bomakhiwo oqale endaweni evulekileko ngemuva kwethempeli namalawana wakhona ngapha nangapha; gade kumamitha amatjhumi amahlanu.
Amaboda besirhodlo esikhulu sangaphakathi sethempeli nesirhodlwana sobungeno salo|zqJ)Godu ilingaphambili lethempeli ngepumalanga neendawo ezivulekileko ngapha nangapha bezimamitha amatjhumi amahlanu.By}J) Nje-ke walinganisa ithempeli; gade limamitha amatjhumi amahlanu ubude, kanti indawo evulekileko, umakhiwo wethempeli kanye nemithangala yakhona bekumamitha amatjhumi amahlanu ububanzi.~xuJ) Umakhiwo ogade uqalene nendawo evulekileko ngemva kwethempeli ngetjingalanga gade umamitha amatjhumi amathathu nahlanu ububanzi namamitha amatjhumi amane nahlanu ubude. Umthangala womakhiwo lowo gade umamitha amabili nesiquntu ububanzi mazombe.]w3J) Bekuneminyango yamalawana anamathelene nethempeli eqale ngendaweni evulekileko, omunye ngetlhagwini, omunye ngesewula. Imithangala yendawo evulekileko beyimamitha amabili nesiquntu ngehlangothini elinye nelinye.ivKJ) namalawu wabaphristi gade kunendawo evulekileko emamitha alitjhumi ububanzi mazombe nethempeli.}usJ) Iboda elingaphandle lamalawana anamathelene nethempeli gade limamitha amabili nesiquntu ububanzi. Indawo evulekileko hlanu kwamalawana lawo ngaphandle nayo beyimamitha amabili nesiquntu ububanzi.
Hlangana namalawana anamathelene nethempeli_t7J)Ngabona bonyana ithempeli gade lizombelezwe sisendlalelo esidundubeziweko, mahlangothi woke, besisekelo samalawana anamathelene nethempeli. Ukuphakama kwaso bekungangehlanga elipheleko, okutjho amamitha amathathu.isKJ)Ngalokho amalawana lawo gade aba banzi ngokuya ngokukhuphuka komunye nomunye umgangadelo ngombana iboda lawo belikhuphukela phezulu. Gade kunomqaqado osuka emgangadelweni ophasi phasi ukudlula kophakathi ukuya kongaphezulu.r7J)Amalawana lawo akhiwe aba nemigangadelo emithathu, elinye ngehla kwelinye; wona gade amatjhumi amathathu emgangadelweni ngamunye. Gade kunemiqoqo ebodeni lethempeli emahlangothini amathathu kobana isekele imigangadelo yamalawana ukuze kungalimazeki iboda lethempeli ngaphandle.6qeJ)Walinganisa iboda lethempeli, gade limamitha amathathu ububanzi; godu walinganisa ububanzi bamalawana anamathelene nethempeli emahlangothini amathathu, bebumamitha amabili.pwJ)Walinganisa indawo ecwenge khulu; beyimamitha alitjhumi mahlangothi woke. Wathi kimi: “Le yindawo ecwenge khulu.”+oOJ)Yeke wangena ngendaweni ecwenge khulu. Walinganisa ububanzi bamaboda ahlukanisa isirhodlo esikhulu nendawo ecwenge khulu; bebulimitha ngapha nangapha. Ubungeno bebumamitha amathathu ububanzi namaboda aya emahlangothini wendawo ecwenge khulu bekamamitha amathathu nesiquntu ngapha nangapha.ynkJ)Ubungeno besirhodlo esikhulu bebumamitha amahlanu ububanzi namaboda aya emahlangothinaso amamitha amabili nesiquntu ngapha nangapha. Godu walinganisa ubude besirhodlo esikhulu, gade bumamitha amatjhumi amabili namamitha alitjhumi ububanzi.`m ;J)Nje-ke umuntu loyo wangingenisa ngesirhodlweni esikhulu. Walinganisa ububanzi bamaboda ahlukanisa isirhodlwana sobungeno nesirhodlo esikhulu; bebumamitha amathathu ngapha nangapha. Lobo-ke bekububanzi bamaboda lawo.2l]J(1Ububanzi besirhodlwana sobungeno bebumamitha alitjhumi namamitha asithandathu ubude. Gade kunemiqaqado ekhuphukela kiso begodu kunesika ngapha nangapha ngaphambi kwaso.3k_J(0Wangingenisa esirhodlwaneni sobungeno sethempeli, walinganisa amaboda emahlangothini wobungeno; gade amamitha amabili nesiquntu ububanzi ngapha nangapha. Ububanzi bobungeno besango gade bumamitha alikhomba bese amaboda aya emahlangothini wesirhodlwana sobungeno alimitha nesiquntu ngapha nangapha.!j;J(/Walinganisa isirhodlo sangaphakathi: gade silingana mahlangothi woke, simamitha amatjhumi amahlanu ubude nobubanzi. I-aldari gade liphambi kwethempeli.SiJ(.bese ilawu eliqale ngetlhagwini ngelabaphristi abayelele imisebenzi e-aldarini. Labo-ke bekumadodana kaTsadoki, okungiwo wodwa wamaLevi angatjhidela eduze kwakaSomnini kobana asebenze phambi kwakhe.”sh_J(-Yeke wathi kimi: “Ilaweli eliqale ngesewula ngelabaphristi abayelela ukulotjhwa emakhiweni ocwengileko,cg?J(,Esirhodlweni esingaphakathi, ngaphandle kobungeno besango, gade kunamalawu amabili wabavumi. Elinye lingehlangothini lesango langetlhagwini liqale ngesewula bese elinye lingesangweni elingesewula, liqale ngetlhagwini.|fqJ(+Gade kunopherho magegana neboda; ubude bawo bebulingana nobubanzi besandla. Amatafula gade angewenyama yomhlabelo.{eoJ(*Amatafula amane wemihlabelo yokutjhiswa gade enziwe ngamatje abaziweko, asiquntu nesiqunjwana semitha ubude nobubanzi nesiqunjwana semitha ukuphakama. Phezu kwawo gade kubekwe izitja zokuhlaba imihlabelo yokutjhiswa kanye neminye imihlabelo.#d?J()Nje-ke gade kunamatafula amane ngehlangothini linye lobungeno namane ngakelinye. Gade kumatafula abunane sele awoke lapha bekuhlatjelwa khona imihlabelo.;coJ((Emithangaleni engaphandle yesirhodlwana sobungenweso hlanu kobungeno besango eligale ngetlhagwini gade kunamatafula amabili, godu ngaphaya kobungeno kunamanye amatafula amabili.b+J('Ngesirhodlwaneni sobungeno gade kunamatafula amabili ngapha nangapha lapha bekuhlatjelwa khona umhlabelo wokutjhiswa, wehlambululo newehlawulo.ayJ(&Bekunelawu elinomnyango ophumela ngesirhodlwaneni sobungeno sesango; lapho bekuhlanzelwa khona imihlabelo yokutjhiswa.R`J(%Isirhodlwana sobungeno besingehlangothini lesirhodlwana sangaphandle; imithangadlana ehlanganisa amalawana beyinemikghabiso yemithi yesundu ngapha nangapha. Gade kunemiqaqado ebunane ekhuphukela kilo.z_mJ($okutjho amalawanalo, imithangadlana ehlanganisa amalawana kanye nesirhodlwana sobungeno sakhona. Nalo gade linamafesidere ngapha nangapha. Isangweli belimamitha amatjhumi amabili nahlanu ubude namamitha alitjhumi nambili nesiquntu ububanzi.^^5J(#Wangingenisa ngesangweni langetlhagwini, nalo walilinganisa. Gade lilingana namanye,S]J("Isirhodlwana sobungeno besiqale esirhodlweni sangaphandle; imithangadlana yakhona ehlanganisa amalawana beyinemikghabiso yemithi yesundu ngapha nangapha kwesango; kunemiqaqado ebunane ekhuphukela kilo.\%J(!Amalawanalo, imithangadlana yalo ehlanganisa amalawana kanye nesirhodlwana sobungeno gade kulingana namanye. Gade kunamafesidere ngapha nangapha kwesango nesirhodlwana sobungeno; kumamitha amatjhumi amabili nahlanu ubude namamitha alitjhumi nambili nesiquntu ububanzi.[wJ( Wangingenisa ngesirhodlweni sangaphakathi ngehlangothini elingepumalanga; walinganisa isango, gade lilingana namanye.eZCJ(Isirhodlwana sobungeno sesango eliqale ngesewula besingehlangothini lesirhodlwana sangaphandle. Imithangadlana ehlanganisa amalawana nayo beyinemikghabiso yemithi yesundu. Bekunemiqaqado ebunane ekhuphukela esangwenelo.Y/J((Iinrhodlwana zobungeno magegana nesirhodlo sangaphakathi gade zimamitha alitjhumi nambili nesiquntu ubude namamitha amabili nesiquntu ububanzi.)!X;J(Amalawanalo, imithangadlanalo ehlanganisa amalawana lawo kanye nesirhodlwana sobungeno gade kulingana namanye. Isangwelo nesirhodlwana salo sobungeno belinamafesidere mahlangothi woke. Gade limamitha amatjhumi amabili nahlanu ubude namamitha alitjhumi nambili nesiquntu ububanzi.W{J(Nje-ke, wangingenisa ngesirhodlweni esingaphakathi ngesango langesewula, walinganisa isangwelo; gade lilingana namanye.-VSJ(Isirhodlo sangaphakathi naso gade sinesango eliqale ngesewula; walinganisa ukusukela esangweneli ukuya kelingaphandle ngesewula; gade kumamitha amatjhumi amahlanu.SUJ(Bekunemiqaqado elikhomba eya kilo; isirhodlwana sobungeno singaphakathi kwalo. Gade linemikghabiso yemithi yesundu ebusweni bemithangadlana ehlanganisa amalawana esirhodlweni sobungeno ngapha nangapha.TT!J(Isangwelo nesirhodlwana sobungeno salo besinamafesidere mahlangothi woke njengamafesidere wamanye amasango. Gade limamitha amatjhumi amabili nahlanu ubude namamitha alitjhumi nambili nesiquntu ububanzi.`S9J(Wangisa ngesewula, qala, bekunesango eliqale ngesewula. Walinganisa imithangadlana ehlanganisa amalawana angaphakathi kwesango kanye nesirhodlwana sobungeno bakhona; begade zinesilinganiso esifana namanye amasango.]R3J(Njengangepumalanga gade kunesango elingenela ngesirhodlweni esingaphakathi esiqalene nesango langetlhagwini. Walinganisa ibanga eliphakathi kwamasango amabili lawo ngetlhagwini; kwaba mamitha amatjhumi amahlanu.[Q/J(Amafesideralo, isirhodlwana sobungeno kanye nemikghabiswalo yesundu gade inesilinganiso sesango eliqale ngepumalanga. Begade linemiqaqado elikhomba eyenyukela kilo; isirhodlwana salo sobungeno besingaphakathi.PJ(Amalawana labalindi amathathu ngapha nangapha, nemithangala hlangana namalawana lawo kanye nesirhodlwana sobungeno gade anesilinganiso esifana naleso sesango lokuthoma. Gade simamitha amatjhumi amabili nahlanu ubude namamitha alitjhumi nambili nesiquntu ububanzi.`O9J(Walinganisa ubude nobubanzi besango eliqale ngetlhagwini, ngesirhodlweni sangaphandle.%NCJ(Walinganisa ibanga ukusukela esangweni eliphasi ukuya esangweni lesirhodlo sethempeli, gade kumamitha amatjhumi amahlanu ngepumalanga kanye nangetlhagwini.qM[J(Umgangadelo gade usemaqadi kwamasango begodu ulingana nobubanzi bawo. Lowo-ke gade kumgangadelo ophasi.MLJ(Nje-ke umuntu loyo wangingenisa ngesirhodlweni sangaphandle kwethempeli. Qala, bekunamalawu nomgangadelo wamatje mazombe nesirhodlweso. Amalawu amatjhumi amathathu lawo gade aqale emgangadelweni.fKEJ(Gade kunamafesidere anomluko emalawaneni wabalindi ngaphakathi kwesango mahlangothi woke nangaphakathi kwesirhodlwana sobungeno mahlangothi woke. Phezu kwemithangaleni hlangana namalawana bekukghatjiswe ngemithi yesundu.J%J(Ibanga ukusukela ebungenweni besango ukuya ngehlangothini elingekugcineni kwesirhodlwana sobungeno gade limamitha amatjhumi amabili nahlanu.DIJ(Wenza ngokufanako ngemithangala yangemaqadi yamalawana wabalindi: Isilinganiso semithangala le mahlangothi woke wesango ukufikela esirhodlweni sobungeno saba mamitha amatjhumi amathathu.'HGJ( Nje-ke walinganisa isango ukusukela emsamo wephahla lelawana ukuya emsamo wephahla lelinye ilawana elilungene nal, kwaba mamitha alitjhumi nambili nesiquntu.6GeJ( Ngaphambi kwelawana labalindi ngalinye gade kunomthangadlana ngapha nangapha kwalo, wona bewusiquntu semitha ubude. Ilawana ngalinye belimamitha amathathu mahlangothi woke. F9J( Godu walinganisa obubanzi obuphakathi kweminyango evulekileko yesango, bebumamitha amahlanu. Boke ububanzi besango bebumamitha asithandathu nesiquntu.?EwJ( Ngaphakathi kwesango langepumalanga gade kunamalawana amathathu ngapha nangapha anesilinganiso esifanako neembanga ezihlangana nawo ngapha nangapha nazo bezineenlinganiso ezifanako.D!J( Godu walinganisa isirhodlwana sobungeno, sona gade simamitha amane ububanzi. Imithangala ebuphumweni besirhodlwaneso beyilimitha ububanzi.cC?J(Nje-ke walinganisa umthangala osembujwaneni wesirhodlwana sobungeno, waba lihlanga linye. B J(Ilawana labalindi ngalinye esangweni gade lihlanga linye ubude nehlanga linye ububanzi bese kuthi ibanga elihlangana kwamalawana lawo libe mamitha amabili nesiquntu ububanzi. Umbunjwana wesango oya esirhodlwaneni sobungeno nawo gade ulihlanga linye ubude.LAJ(Umuntu loyo wangena esangweni eliqale ngepumalanga, ngokukhwela emqaqadwenalo. Walinganisa umbunjwana wesango, gade ulihlanga linye ubude. Iye, umbunjwana wokuthoma begade ulihlanga linye ubude.<@qJ(Bekunomthangala ozombeleze yoke indawo yethempeli. Esandleni somuntu loyo bekunehlanga lokulinganisa ebelimamitha amathathu ubude. Ihlangelo belilide kunamahlanga wokulinganisa ajayelekileko. Walinganisa umthangala: ububanzi bawo bebulingana nehlanga linye lesilinganiso nokuphakama kwawo kulihlanga linye.K?J(wathi kimi: “Ndodana yomuntu, zibonele ngamehlwakho, uzizwele ngeendlebe zakho, uyelele koke engizokukhombisa khona ngombana ulethelwe lokho lapha. Bikela indlu ka-Israyeli koke okubonako.”,>QJ(Lokha nakangibeka lapho, qala nango umuntu obegade aphazima njengekoporo. Umuntu loyo gade ajame esangweni, aphethe intambo yelineni kanye nehlanga lokulinganisa;3=_J(Ngathi ngisemibonweni, uZimu wangisa enarheni yakwa-Israyeli, wangihlalisa entabeni ephakeme khulu. Ngehlangothini layo langesewula gade kunemakhiwo ebeyifana nedorobho.s< aJ(Emnyakeni wamatjhumi amabili nahlanu wokuthunjwa kwethu, ekuthomeni komnyaka, mhlana zilitjhumi enyangeni, isandla sakaSomnini besiphezu kwami mhlokho. Bekumnyaka wetjhumi nane ngemva kokuwa kweJerusalema lokha uSomnini nangisa lapho.;J'Angeze ngisabufihla ubuso bami kibo ngombana ngizokuthululela uMoyami phezu kwendlu yakwa-Israyeli.’ ” Kutjho uSomnini uSomandla.a:;J'Nje-ke bazakwazi bonyana nginguSomnini uZimabo ngombana ngabathumela ekuthunjweni hlangana nezizwe begodu ngabuye ngababuthelela kobana babuyele enarheni ekungeyabo. Angeze ngisatjhiya noyedwa wabo hlangana nezizwe.95J'Ngizazibonakalisa ngabo ngingocwengileko phambi kwezizwe ezinengi lokha nangibabuyisa ezizweni, ngibabuthelele kobana basuke eenarheni zezitha zabo.8J'Bazalikhohlwa ihlazo labo nakho koke ukungathembeki kwabo kimi, lokha nabebazihlalele enarhenabo baphephile begodu kungekho ozabethusa.L7J'“Ngalokho nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Kwanje khona, ngizokutjhugulula ubujamo bakaJakopo, ngibe nesirhawu kiyo yoke indlu ka-Israyeli; ngibe nesikhwele ngebizo lami elicwengileko._67J'Ngabaphatha njengokusilaphala kwabo nangeemphambeko zabo, ngabufihla ubuso bami kibo.~5uJ'Nezizwe zizakwazi bonyana indlu yakwa-Israyeli yaya ekuthunjweni ngebanga lecala layo ngombana akhange yethembeke kimi. Nje-ke ngabufihla ubuso bami ebantwini bakwa-Israyeli ukuze ngibanikelele esandleni samanababo ngalokho boke bawe ngesabula.g4GJ'Kusukela mhlokho ukuya phambili, indlu yakwa-Israyeli izakwazi bonyana nginguSomnini uZimayo.3-J'“Ngizokubonakalisa iphazimulwami hlangana nezizwe; zoke izizwe zizakubona isigwebo sami engisikhuphileko nesandla sami engisibeke phezu kwazo.2J'Esithebeni sami nizokudla benisuthe inyama yeenjomani nabakhweli bazo, iingorho nemihlobohlobo yamajoni.’ Kutjho uSomnini uSomandla.r1]J'Nizokudla amanoni benisuthe, nisele iingazi benibe burhenge emhlatjelwenami enginilungiselela wona lowo.$0AJ'Nizokudla inyama yeengorho nisele iingazi zeenkhulu zephasi, kube ngathi nidla amaqama, iimvana, iimpongo, iinkunzi nakho koke okunonisiweko kweBhatjhani.P/J'“Nje-ke wena ndodana yomuntu, uSomnini uSomandla ukuyala bona ukhulume eenyonini ezimihlobohlobo neembandaneni zoke zommango uthi, ‘Buthelelanani nize, hlanganani mahlangothi woke emgidini womhlatjelo enginilungiselela wona. Kuzakuba mhlatjelo omkhulu phezu kweentaba zakwa-Israyeli. Iye, nizokudla inyama nisele neengazi.l.QJ'Ngendlela enjalo bazakuhlambulula inarha.” (Godu kuzakuba ngitjho nedorobho okuthiwa siQubuthu.)--J'Lokha abakhambakhamba enarheni nababona amathambo womunthu, bazokubeka isibekiso kiwo ukuze abathunako bawathune ngemrhobeni wesiqubuthu seGogi.A,{J'“Bazozikhethela abantu abazokuhlala njalo bakhambakhamba enarheni kobana bathune labo abaseleko ehlabathini ukuze bayihlambulule. Ekupheleni kweenyanga ezilikhomba bazokuphenyisisa:+J' Boke abantu enarheni bazobathuna, lokho kubalethele idumo ngelanga engizokubonisa ngalo iphazimulwami.” Kutjho uSomnini uSomandla.]*3J' Indlu yakwa-Israyeli izobathuna iinyanga ezilikhomba zoke ukuze ihlambulule inarha.v)eJ' “Mhlokho ngizokunikela iGogi indawo yokuthuna kwa-Israyeli, emrhobeni weenkhambi ngepumalanga yelwandle. Indawo leyo izokuvimba iinkhambi ngombana iGogi nomkhambathakhe bazokuthunwa lapho. Izokubizwa bonyana mrhoba wesiqubuthu seGogi.k(OJ' Angekhe kusadingeka bonyana bayokuthwala iinkuni emmangweni namkha batheze ehlathini ngombana bazozenzela umlilo ngeenkhali. Bazokuphanga labo ababaphangileko bebahlangule labo ababahlangulileko.” Kutjho uSomnini uSomandla.g'GJ' “Abahlali bamadorobho wakwa-Israyeli bazokuphuma bayokwenza umlilo ngeenkhali ukuze bazitjhise, okutjho amakhande neenhlangu, imisebe nemisubela, iimbhuku nemikonto, iye, bazokwenza umlilo wezintwezo iminyaka elikhomba.u&cJ'Qala, lokho kuyeza begodu kuzokwenzeka! Leli, ngilo ilanga engikhulume ngalo.” Kutjho uSomnini uSomandla.q%[J'“Ngizokwenza bona ibizo lami elicwengileko lazeke hlangana nabantu bami u-Israyeli begodu angekhe ngisavumela bona ibizo lami elicwengileko lirhubutjhwe Nezizwe zizakwazi bonyana nginguSomnini oCwengileko phakathi kwama-Israyeli.$J'Ngizokuthumela umlilo phezu kweMagogi naphezu kwalabo abahlezi baphepha eenarheni eziseligwini. Yeke bazakwazi bonyana nginguSomnini.S#J'Uzakuwela emmangweni ngombana ngikhulumile.’ Kutjho uSomnini uSomandla.^"5J'Uzokuwela phezu kweentaba zakwa-Israyeli, wena nawo woke amabuthwakho kanye nezizwe ezikanye nawe. Ngizokunikelela bona ube kukudla kwemihlobohlobo yeenyoni ezidla inyama begodu ube kukudla kweembandana zommango.n!UJ'Nje-ke ngizokumadlha umsebakho ngesinceleni sakho, ngenze nemisubela yakho ikhithike esidleni sakho.o WJ'Ngizokuphendula ngikurhole, ngikwenyuse emajukujukwini wetlhagwini, ngikuse eentabeni zakwa-Israyeli.B J'“Wena ndodana yomuntu, phorofida ngokujamelana noGogi, umtjele bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini nguSomandla, ‘Qala, ngijamelene nawe, wena Gogi, kosana ekulu yeMetjheki neTubhali.1J&Nje-ke, ngizakubonakalisa ubukhulu bami nokucwengeka kwami begodu ngizazise phambi kwezizwe ezinengi. Ngalokho zizakwazi bonyana nginguSomnini.”QJ&“IGogi ngizayigweba ngezifo nangokuthuluka kweengazi. Ngizakunisela izulu eliwulukako, isinanja esikhulu, umlilo nesibabuli phezu kwayo, phezu kwebutho layo naphezu kwezizwe ezinengi ezikanye nayo.J&Ngizokuletha isabula eentabeni zami kobana ijamelene neGogi. Isabula yomunye nomunye izakudla umfowabo.’ ” Kutjho uSomnini uSomandla.}sJ&Ngebanga lobukhona bami iinhlambi zelwandle, iinyoni zomkayi, koke okukhakhaba phezu kwehlabathi kanye nabo boke abantu enarheni bazakuthuthumela phambi kwami. Iintaba zizakuphoselwa phasi, amawa awe, omunye nomunye umthangala udilikele phasi.(IJ&“Ekutjhisakaleni kwami, iye, ekuvutheni kwelaka lami, ngakhuluma ngathi, ‘Mbala, mhlokho kuzakuba nokusikinyeka okukhulu kwephasi enarheni yakwa-Israyeli.}J&“Kodwana mhlokho, lokha iGogi nayiqalana nenarha yakwa-Israyeli, ilaka lami lizokuvutha.” Kutjho uSomnini uSomandla.s_J&“Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Ungiloyo engikhulume ngaye emihleni yaphambilini ngeenceku zami abaphorofidi bakwa-Israyeli na? Iye, ngesikhatheso baphorofida iminyaka eminengi bonyana ngizokwenza uqalane nabantu bami.’q[J&Kwamambala uzakurhwanta ujamelene nabantu bami u-Israyeli, iye, njengelifu elembese inarha. Esikhathini esizako ngizakwenza uqalane nenarhami ukuze izizwe zingazi lokha nangizibonakalisa ngani phambi kwazo bona mina ngicwengile’..UJ&begodu wena uzakwiza usuka endawenakho esemajukujukwini wetlhagwini, wena nabantu abanengi, boke njalo bakhwele iinjomani, bamkhambathi omkhulu nebutho elinamandla. 9J&“Ngalokho ndodana yomuntu phorofida kuGogi bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Mhlokho uzakwazi bonyana abantu bami bahlezi ngokuphephaJ& AmaTjheba, amaDedani nabathengisi beTaratjhitjhi kanye nemizanayo bazakuthi kuwe: Uze bonyana usiphange na? Uhlanganise umkhambathakho kobana uzokuthatha ipahla, uthumbe isiliva negolide, uthathe ifuyo nepahla, iye, kobana uthathe ipango enengi na?’a;J& Uzakwenza lokho ukuze uthathe ipango, uhluthule ipahla, welule isandla sakho ngokujamelana namarubhi okwakhiwe kiwo godu nesizweni esabuthelelwa kwezinye izizwe, sabuthelela ifuyo nepahla, besahlala ekabeni yephasi.nUJ& Uzazitjela bonyana uzakwenyuka ujamelane nenarha enemizana enganamithangala, iye, uzakwehlela phezu kwabantu abanokuthula nabahlezi ngokuphepha, boke abahlala lapha kunganamithangala khona nangaphandle kweenqabo namkha amasango.yJ& “Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Mhlokho imizindlo izakufika emicabangwenakho bese uhlosa amaqhinga amambi:J& Wena uzakurhwanta, uze njengesiwuruwuru, ube njengelifu elembese inarha; iye, wena nebutho lakho loke nezizwe ezinengi kanye nawe.’CJ&Emva kwamalanga amanengi uzakufumana umyalo, kuthi eminyakeni ezako ufike enarheni esahlumako ngemva kobana beyisepini, iye, inarha enabantu ababuthelelwe ezizweni ezinengi phezu kweentaba zakwa-Israyeli, ebesele zilibhudu lasafuthi. Inarha abantu bayo abaphuma ezizweni, kwanjesi boke sele bahlezi ngokuvikeleka.lQJ&“ ‘Zilungiselele uhlale ulungile wena nawo woke umkhambathakho obuthene kuwe bese uyawulawula. )J&iGomere nebutho layo, iBhethe-Togarima ukusuka emajukujukwini wetlhagwini kanye nalo loke ibutho layo, okubabantu abanengi abakanye nawe Gogi.Z -J&amaPheriya, amaKutjhe namaPuthi akanye nabo, boke njalo banamakhande neenkupuru, /J&Ngizokuphendula ngikufake iinkghopholo emihlathinakho, ngikukhuphe kanye nalo loke ibutho lakho. Iye, ngizokhupha iinjomani nabakhweli bazo, boke abembethe baphelela, balungele ipi; iye, ibutho elikhulu elineenhlangu namakhande, boke okubabantu abakwazi ukubamba iinsabula: wJ&bonyana nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Qala ngijamelene nawe wena Gogi ndina, sikhulu seMetjheki neTubhali. C~}|| zzKyxwvv ut_srrJqRppooNnommUllkjj7i!hPgsfedcbaa``X_^]]z\ZYYEXWW$VQUmT`SS2RlQPPONMLzKJJQIoHzGFF EDDDBB Ak@??I>> = <";:99W88!7X6X54433*11M005//.--,+s*)((J'U&&|%%?$"!!X ;%i]a38qNW i l < 7!gewTNje-ke uDanyela waya lapha ahlala khona wafese wabika indaba leyo kuRhananiya, uMitjhayeli no-Azariya abangani bakhe,pdYTNgalokho uDanyela wangena ekosini wazibawela isikhatjhana kobana azokwazi ukuyihlathululela ibhudango.&cETWathi ku-Ariyoki, godu ogade ayinduna yesigodlo: “Kanti kubayini isimemezelo sekosi sinesihluku kangaka?” Nje-ke u-Ariyoki wahlathululela uDanyela koke.b%TKwathi lokha u-Ariyoki, umphathi wobuzimba naphumako bona ayokubhubhisa iinhlakaniphezo, uDanyela wakhuluma naye ngobuhlakani nangamaqhinga. a T Nje-ke kwakhutjhwa isimemezelo kobana iinhlakaniphezo zibhujiswe. Godu kwafunwa noDanyela nabangani bakhe kobana nabo babulawe.`T Ngebanga lendaba leyo, ikosi yasilingeka beyafutheka kangangobana yayala kobana zoke iinhlakaniphi zeBhabheli zibhujiswe._T Into ebuzwa yikosi le, inzima; akakho ongayembula ekosini ngaphandle kwabozinyana begodu bona abahlali hlangana nabantu.”$^AT Izazi zamaKasidi zaphendula phambi kwekosi zathi: “Ephasinapha, akakho noyedwa ongakghona ukwenza lokho okufunwa yikosi. Kwakhona azange khekube nekosi, nanyana kuthiwa yikulu begodu inamandla kangangani eyakhe yabuza into enjalo kibosomlingo, kubabhuli namkha ezazini zamaKasidi.] T Nangabe aningitjeli ibhudango, sinye isigwebo senu. Ngalokho nilumbe amaqhinga ngomnqopho wokukhuluma amala nekohliso phambi kwami ngokucabanga bona ubujamo buzakuphenduka. Yeke, nina ngitjelani ibhudango, mina-ke ngizakwazi bonyana ningalihlathulula.”\TIkosi yaziphendula yathi: “Ngambala ngiyazi bonyana nizama ukuzenzela isikhathi ngombana niyabona bona bengiqinisile ngequnto lami: [ TZona zayiphendula kwesibili zathi: “Ikosi ayitjele iinceku zayo ibhudango mantange, nje-ke thina sizakutjho ihlathululwalo.”*ZMTKodwana naningitjela ibhudango nehlathululwalo, ngizonamukelisa izipho nemivuzo kanye nokuhlonitjhwa okukhulu. Yeke, ngitjelani-ke ibhudango nehlathululwalo.”>YuTIkosi yaphendula izazi zamaKasidi yathi: “Kwamambala ngiqinisile: Nakube nihluleka ukungazisa ibhudango nehlathululwalo, nizokuhlahlelwa iinquqwana nemizenu izokwenziwa amarubhi.+XOTNje-ke izazi zamaKasidi zakhuluma nekosi ngesi-Aramu zathi: “Ikosi ayiphile siphile! Ngalokho ikosi ingatjela iinceku zayo ibhudango, zona zizalihlathulula.”mWSTyathi kibo: “Ngibenebhudango elingihlubayezako, nje-ke ngifuna ukulazi kobana litjho ukuthini.”:VmTNje-ke ikosi yayala bona kubizwe abosomlingo, abaloyi nezanusi kanye nezazi zamaKasidi kobana beze bazokuhlathululela ikosi ibhudango layo lelo. Kuthe bona bafike phambi kwayo,U TEmnyakeni wesibili wokubusa kwakaNebukadinetsari, waba nebhudango bewadungeka emmoyeni kangangobana akhange asaba nobuthongo.nT WTUDanyela yena waragela phambili nokulotjha lapho bekwaba mnyaka wokuthoma wokubusa kwekosi uKoretjhi.0S [TKiyo yoke indaba ephathelene nobuhlakani nokuzwisisa ikosi eyababuza yona, yafumana bona embuswenayo woke, badlula boke abosomlingo nabaloyi ngokubuyelelwe kalitjhumi.R 5TYeke ikosi yakhuluma nawo. Phakathi kwawo woke bekangekho afana noDanyela, uRhananiya, uMitjhayeli no-Azariya. Yeke bathoma ukulotjha ngesigodlweni.Q TKwathi ekupheleni kwesikhathi ikosi eyayala ngaso kobana woke amasokana alethwe kiyo, induna ekulu yawethula phambi kwakaNebukadinetsari.=P uTUZimu wangezelela emasokaneni amane lawo ukuzwisisa nokuba nelihlo elibukhali kiyo yoke imitlolo kanye nobuhlakani. UDanyela bekazwisisa ihlathululo yayo yoke imibono namabhudango.cO ATNgalokho umelusi wasusa kibo isabelo sokudla newayini lekosi wabanikela imibhido kwaphela.zN oTEmva kwamalanga alitjhumi, babonakala babahle begodu bondleke khulu kunamasokana ebekadla ukudla okudliwa yikosi.LM TNje-ke wavumelana nabo ngendaba le, wabazizinya amalanga alitjhumi.L +T Emva kwalokho uhlole ubujamo bethu nabulinganiswa nebamasokana adla ukudla okudliwa yikosi bese uphathe iinceku zakho ngendlela obona ngayo.”K }T “Ngiyakubawa, zizinya iinceku zakho amalanga alitjhumi: Esabelwenapho, sinikela kwaphela umbhido sidle namanzi sisele.J T UDanyela wakhuluma nomelusi ebegade abekwe yinduna leyo kobana engamele uDanyela, uRhananiya, uMitjhayeli no-Azariya, wathi:nI WT Kodwana induna leyo yakhuluma noDanyela yathi: “Ngesaba umphathami ikosi ekungiyo enihlukanisele ukudla nesiselo senu. Nange ingabona nikhehlile hlangana namasokana ekubontangenu, nizokubeka ipilwami engozini phambi kwekosi.”FH T UZimu wenza kobana induna ekulu ibe nomusa nezwelo kuDanyela.XG +TKodwana nakunguDanyela waqeda nehliziywakhe bonyana akazokuzisilaphaza ngokudla okudliwa yikosi newayini eliselwa ngiyo. Ngalokho wabawa induna ekulu bonyana imvumele kobana angazisilaphazi ngendlela enjalo./F YTInduna ekulu yabathiya amabizo amatjha: uDanyela waba nguBhelithetjhatsari, uRhananiya waba nguTjhedreke, uMitjhayeli waba nguMitjhaka, u-Azariya waba ngu-Abhedinigo.fE GTHlangana nawo bekunamasokana abuya kwaJuda: kunguDanyela, uRhananiya, uMitjhayeli no-Azariya.]D 5TIkosi yahlosa kobana amasokana lawo anikelwe isabelo sangemihla sokudla okudliwa yikosi newayini eliselwa ngiyo. Bekufuze abandulwe iminyaka emithathu, kuthi emva kwalokho angene emsebenzini wekosi ngesigodlweni.bC ?Tamasokana anganamphambo, anejamo nahlakaniphileko, anekghono loke, anelwazi elibanzi kanye anekghono lokuhlathulula begodu kube ngalungele ukusebenza esigodlweni. Wona-ke bekufuze awafundise umtlolo nelimi lamaKasidi.B {TWayala u-Atjhipenazi oyindunakhe ekulu kobana athathe hlangana nama-Israyeli, okutjho endlini yobukhosi nakibosaziwako,[A 1TUSomandla wanikela uJehoyakhimu ikosi yakwaJuda kanye nezinye iimpahla zethempeli lakaZimu esandleni sakhe. Wazithatha wazisa enarheni yeTjhinari, ethempelini lakazinyanakhe, wafese wazifaka ngendlini yamagugu. @ TNgomnyaka wesithathu wokubusa kwakaJehoyakhimu ikosi yakwaJuda, uNebukadinetsari ikosi yeBhabheli weza eJerusalema walivimbezela.'?GJ0#“Ibanga mahlangothi woke wedorobho lizakuba makhilomitha alithoba.
“Ibizo ledorobho ukusukela ngesikhatheso lizakubizwa ngokuthi: USomnini ulapho.”=>sJ0"Emthangaleni wedorobho ongetjingalanga nomakhilomitha amabili nesiquntu ubude, kuzakuba namasango amathathu okutjho isango linye lakaGadi, linye laka-Atjheri nalinye lakaNafitali.<=qJ0!Emthangaleni wedorobho ongesewula nomakhilomitha amabili nesiquntu ubude, kuzakuba namasango amathathu okutjho isango linye lakaSimeyoni, linye laka-Isakari nalinye lakaZebuloni.;<oJ0 Emthangaleni wedorobho ongepumalanga nomakhilomitha amabili nesiquntu ubude, kuzakuba namasango amathathu okutjho isango linye lakaJosefa, linye lakaBhenjamini nalinye lakaDani.;J0kuzakuba namasango amathathu athiyelelwe ngeenkoro zakwa-Israyeli; isango linye lakaRubeni, linye lakaJuda nalinye lakaLevi.:}J0“Lokhu kuzakuba buphumo bedorobho:
“Emthangaleni wedorobho ongetlhagwini nomakhilomitha amabili nesiquntu ubude,9#J0Leyo yinarha enizayaba njengelifa leenkoro zakwa-Israyeli ngokuphosa ifumbe. Lokho-ke kuzakuba zizabelo zabo.” Kutjho uSomnini uSomandla.8%J0“Umkhawulo wangesewula yakwaGadi uzakuthoma eTamari ukuya emanzini weMeriba-Khadetjhi, udlule umlanjana weGibhide ukuya elwandle eliKhulu.7J0UGadi uzakuba nesabelo sinye; sizakuba hlanu komkhawulo wakwaZebuloni ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga yenarha.6 J0UZebuloni uzakuba nesabelo sinye; sizakuba hlanu komkhawulo wakwa-Isakari ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga yenarha. 5 J0U-Isakhari uzakuba nesabelo sinye; sizakuba hlanu komkhawulo wakwaSimeyoni ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga yenarha. 4 J0USimeyoni uzakuba nesabelo sinye; sizakuba hlanu komkhawulo wakwaBhenjamini ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga yenarha. 3J0“Mayelana neenkoro ezinye:
“UBhenjamini uzakuba nesabelo sinye; sizakusuka ngepumalanga yenarha ukuya ngetjingalanga yayo."2=J0nesabelo samaLevi kanye nendawo yedorobho, koke kusekabeni yeendawo zekosana. Iindawo zekosana zizakuba hlangana nomkhawulo wakwaJuda nowakwaBhenjamini.q1[J0“Okusele ngapha nangapha eengcenyeni ezicwengileko nesabelweni sedorobho kuzakuba ngokwekosana. Ukusuka emkhawulweni omakhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu wangepumalanga wesipho esikhethekileko ukuya emkhawulweni wenarha ngepumalanga nokusuka emkhawulweni wangetjingalanga wesipho esikhethekileko ukuya emkhawulweni wenarha ngetjingalanga kuzakuba sisabelo sekosana. Zombili iindawezo zilinganisene nezabelo zeenkoro. Isipho esicwengileko esinomakhiwo ocwengileko ngaphakathi kwaso40aJ0Soke isipho esikhethekileko sizakufaka hlangana iingcenye ezicwengileko nesabelo sedorobho. Sizakulingana mahlangothi woke, sibe makhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu.b/=J0Abasebenza ngedorobheni abavela kizo zoke iinkoro zakwa-Israyeli bazakulima indawo leyo.R.J0Indawo yedorobho eseleko elinganisene nendawo ecwengileko izakuba makhilomitha amahlanu ukuya ngepumalanga namakhilomitha amahlanu ukuya ngetjingalanga. Umkhiqizwayo uzakondla abasebenza ngedorobheni.l-QJ0Amadlelo wedorobho azakuba mamitha alikhulu namatjhumi amabili nahlanu mahlangothi woke wedorobho.e,CJ0Isilinganiso sendawo yedorobho sizakuba makhilomitha amabili nesiqunjwana mahlangothi woke.p+YJ0Indawo eseleko emakhilomitha amabili nesiquntu ububanzi namakhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu ubude, izakuba ngesetjenziselwa okujayelekileko, ibe ngeyedorobho okutjho amadlelo nokwakha iinkumba. Idorobho lizakuba sekabenayo.w*gJ0Akukameli bathengise namkha benane ngazo. Ziyingcenye ekhetheke khulu enarheni ngombana zicwengile kuSomnini.*)MJ0 “Ingcenye yamaLevi
“Ukulinganisana nomkhawulo wabaphristi izakuba makhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu ubude namakhilomitha amahlanu ububanzi.
Boke ubude beengcenye zabaphristi nezamaLevi buzakuba makhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu namakhilomitha alitjhumi ububanzi.(J0 Kuzakuba sisipho esicwengileko kibo esithethwe esiphiweni esikhethekileko senarha. Sizakuba ngesicwenge khulu hlanu komkhawulo wamaLevi.c'?J0 Lokhu kuzakuba ngokwabaphristi abahlukaniselweko nabaziinzukulwana zakaTsadokhi, labo abalonda umsebenzi womakhiwami ocwengileko begodu angazange baphambuke njengamanye amaLevi lokha ama-Israyeli nagade angihlubukile.&3J0 “Soke isipho esikhethekileko sizakuba ngeseenqhema ezilandelako:
“Ingcenye yabaphristi
“Ngetlhagwini nangesewula izakuba makhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu ubude namakhilomitha amahlanu ububanzi. Ngaphakathi kwayo kuzakuba nomakhiwo ocwengileko kaSomnini.%J0 Isabelo esikhethekileko enizasinikela uSomnini sizakuba makhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu ubude namakhilomitha alitjhumi ububanzi.d$AJ0“Hlanu komkhawulo wakwaJuda ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga yenarha kuzakuba sisabelo enizasinikela njengesipho esikhethekileko. Sizakuba makhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu ububanzi bese ubude baso ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga silingane nesinye sezabelo zekoro. Ngaphakathi kwaso kuzakuba nomakhiwo ocwengileko.#}J0UJuda uzakuba nesabelo sinye; sizakuba hlanu komkhawulo wakwaRubeni ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga yenarha."J0URubeni uzakuba nesabelo sinye; sizakuba hlanu komkhawulo wakwa-Efrayimu ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga yenarha.!J0U-Efrayimu uzakuba nesabelo sinye; sizakuba hlanu komkhawulo wakwaManase ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga yenarha. J0UManase uzakuba nesabelo sinye; sizakuba hlanu komkhawulo wakwaNafitali ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga yenarha. J0UNafitali uzakuba nesabelo sinye; sizakuba hlanu komkhawulo wakwa-Atjhera ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga yenarha.J0U-Atjhera uzakuba nesabelo sinye; sizakuba hlanu komkhawulo wakwaDani ukusukela ngepumalanga ukuya ngetjingalanga yenarha.O J0“Naka amabizo weenkoro:
“Emkhawulweni wangetlhagwini ikoro yakwaDani izakuba nesabelo sinye. Umkhawulwaso uzakukhamba ngendlela yeRhetiloni unqombe eLebo-Rhamathi neRhatseri-Enani emkhawulweni weDamaseku ngetlhagwini, hlanu kweRhamathi. Kuzakuba mkhawulo wakhona ukusuka ngepumalanga yenarha ukuya ngetjingalanga yayo.~uJ/Nanyana umqhamuka unganzinza hlangana nayiphi ikoro, nizawunikela ilifa lawo khonapho.” Kutjho uSomnini uSomandla.pYJ/Nizayaba ngokuphosa ifumbe njengelifa lenu kanye nemiqhamuka esele inzinze phakathi kwenu beyaba nabantwana. Nizayithatha njengabantu bendabuko hlangana nama-Israyeli. Izakwabelwa ilifa kanye nani hlangana neenkoro zakwa-Israyeli.LJ/“Nizakuhlukaniselana inarha le ngokuya ngeenkoro zakwa-Israyeli.1J/“Ngehlangothini langetjingalanga, ilwandle eliKhulu lizakuba mkhawulo bekube malungana neLebo-Rhamathi. Lowo kuzakuba mkhawulo wangetjingalanga.A{J/“Ngehlangothini langesewula uzakukhamba ukusuka eTamari ukuya emanzini weMeriba-Khadetjhi, ugege nomlanjana weGibhide ukuya elwandle eliKhulu. Lowo-ke kuzakuba mkhawulo wangesewula.{oJ/“Ngehlangothini langepumalanga umkhawulo uzakukhamba hlangana neRhawurana neDamaseku magegana neJordani hlangana neGiliyadi nenarha yakwa-Israyeli ukuya elwandle langepumalanga ukuyokufika eTamari. Lowo-ke kuzakuba mkhawulo wangepumalanga.DJ/Ngendlela leyo umkhawulo uzakusuka elwandle uye eRhatseri-Enani magegana nomkhawulo weDamaseku, ngetlhagwini yomkhawula kube yindawo yeRhamathi. Lowo-ke kuzakuba mkhawulo wangetlhagwini. J/eRhamathi, eBherotha neSibrayimu ephakathi kweendawo zeDamaseku neRhamathi, ukuyokufika eRhateri-Hatikoni emkhawulweni weRhawurana.7J/“Imikhawulo yenarha izakuba bunjesi:
“Ngehlangothini langetlhagwini uzakusuka elwandle eliKhulu ukhambe ngendlela yeRhetiloni ukuya eTsadadi,  J/Nizazihlukanisela ngokulinganako. Ngafunga ngokuphakamisa isandla bonyana ngizakunikela aboyihlo inarha le; izakuba lilifa lenu.<qJ/ Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Nasi imikhawulo enizakuhlukanisa ngayo inarha yelifa hlangana neenkoro ezilitjhumi nambili zakwa-Israyeli, uJosefa abe nezabelo ezimbili.#?J/ Imithi yemihlobohlobo yeenthelo izakumila ngapha nangapha kwesebe lomlambo. Amakarayo angeze atjhwaba neenthelo zakhona angeze zaphela. Inyanga nenyanga izakuhloma ngombana amanzi wendawo ecwengileko agelezela kiyo. Iinthelo zayo zizakuba ngezokudla bese amakarayo abe yintatha.”OJ/ Kodwana amachibi neenzibi angeze zibe zitjha, zizakuhlala zinetswayi.fEJ/ Abathiyiinhlambi bazakujama magegana neligu lelwandle eliFilileko ukusuka e-Eni-Gedi ukuya e-Eni-Egilayimu kuzakuba neendawo zokomisa iinrhurhulanede. Iinhlambi zizakuba ngemihlobohlobo njengeenhlambi zelwandle eliKhulu.J/ Nanyana kukuphi lapha amanzi agelezela khona, kuzakuba neemphili eziphithizelako. Kuzakuba nejuma leenhlambi ngombana amanzi la agelezela lapho bese enza amanzi wetswayi abe matjha. Iye, nanyana kukuphi lapha umlambo ugelezela khona, koke okulapho kuzakuphila.H  J/Wathi kimi: “Amanzi la agelezela ngesifundeni sangepumalanga bese ehlela ngemrhobeni weJordani lapha afese angene khona elwandle. Lokha nawuthululela ngelwandle, amanzi walapho aba matjha.X )J/Kwathi ngisakhamba njalo, Qala, bekunemithi eminengi ngapha nangapha komlambo.n UJ/Wangibuza wathi: “Ndodana yomuntu, ubonile na?”
Nje-ke wangibuyisela emuva ngesebe lomlambo.[ /J/Walinganisa amanye amamitha amakhulu amahlanu, kodwana kilelihlandla bekumlambo ebengingeze ngaweyama ngombana amanzi besele akhuphukile begodu atjhinga alingene ukududa kiwo, kumlambo ongeze weyanywa mumuntu.K J/Walinganisa kwaba ngamanye amamitha amakhulu amahlanu, wangeyamisa emanzini ebegade afika edolweni. Walinganisa amanye amamitha amakhulu amahlanu, wangeyamisa emanzini ebegade angifika edinini.+J/Umuntu loyo nalokhu asiya ngepumalanga aphethe isilinganiso, walinganisa amamitha amakhulu amahlanu, wangeyamisa emanzini afika engogoriyaneni.mSJ/Wangikhuphela ngaphandle komthangala ozombeleze ithempeli loke ngesango langetlhagwini. Wangikhambisa magegana nomthangala, wangisa esangweni eliqale ngepumalanga. Qala, amanzi gade agobhoza ngehlangothini elingesewula lesango. }J/Umuntu loyo wangibuyisela ebungenweni bethempeli. Qala, amanzi avinyilika ngaphasi kombunjwana wethempeli, agelezela ngepumalanga njengombana ithempeli beliqale ngepumalanga. Amanzi gade ehlela phasi avela ngesewula yethempeli, ngesewula ye-aldari.~uJ.Wathi kimi: “Lawa maphunyana lapha abasebenza ethempelini bazakuphekela khona imihlabelo yetjhebiswano yabantu.”ucJ.Imithangadlana yamatje beyihlukanisa iinrhodlwana ezinezo, inamaziko wokuphekela magegana nayo ngaphakathi.J.Iindawo zeenrhodlwane ezinezo emajikeni bezilingana: imamitha amatjhumi amabili ubude namamitha alitjhumi nahlanu ububanzi.yJ.Wangikhupha ngesirhodlweni sangaphandle, wangibhodisa namajikaso amane. Qala, kelinye nelinye ijika bekunesirhodlwana.fEJ.Wathi kimi: “Le-ke yindawo lapha abaphristi bazakuphekela khona umhlabelo wehlawulo newehlambululo kanye nomnikelo weenthoro ukuze bangawukhupheli ngesirhodlweni esingaphandle bese ngokwenza njalo bacwengise abantu.”5cJ.Wangingenisa ngobungeno obungehlangothini lesango eliya emalawini acwengileko aqale ngetlhagwini, okungewabaphristi. Qala, bekunendawo emaphelelweni wangetjingalanga wawo.EJ.Ikosana ayingathatheli abantu ilifa labo, ingabaqotjhi epahlenabo. Izakwabela amadodanayo ilifa lawo esabulweni sayo ukuze kungabikhona namunye wabantu bami ozakuhlakazwa elifeni labo.”p~YJ.Kodwana nakube ikhupha isipho esabelweni sayo iphe esinye seensebenzi zayo, isisebenzeso singagcina isipho bekube mnyaka wokubuyisela. Ngemva kwalapho sizakubuyela ekhosaneni. Ilifa layo lingelamadodanayo; iye, lingelawo kwaphela.]}3J.Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Nakube ikosana ikhupha isipho esabelweni sayo, inikele enye yamadodanayo, lokho kuzakuba sisabelo sendodana leyo, kube lilifa leenzukulwana zayo esabelweni sekosana leyo. | J.Yeke kuzakuhlinzekwa njalo ekuseni imvana, umnikelo weenthoro kanye namafutha we-oliva njengomnikelo wokutjhiswa wangemihla.”x{iJ.Godu kuzakuthi njalo ekuseni imvana leyo ikhambisane nomnikelo weenthoro onamakhilogremu amathathu weflowuru esefiweko nelitha nesiquntu samafutha we-oliva ukuyithambisa. Ukunikelwa komnikelo weenthoro lo kuSomnini kusimiso sanini nanini.z+J. “Imihla ngemihla uzakuhlinzeka ngemvana enomnyaka nemsulwa kuSomnini kobana ibe mhlabelo wokutjhiswa, iye, uzakuhlinzeka ngayo njalo ekuseni."y=J. Lokha ikosana nayiletha umnikelo wesihle kuSomnini, kungaba mhlabelo wokutjhiswa namkha wetjhebiswano, izakuvulelwa isango eliqale ngepumalanga. Izakuletha umhlabelwayo wokutjhiswa namkha wetjhebiswano njengombana yenza ngelanga leSabatha. Kuthi nasele iphumile isangwelo livalwe.xJ. “Eminyanyeni okutjho emigidini ejanyisiweko, umnikelo weenthoro uzakuba ngupumpana okhambisana nekunzi, upumpana okhambisana neqama kanye neemvana ezinengi ngendlela angakghona ngayo. Upumpana ngamunye akhambisane namalitha amane wamafutha we-oliva._w7J. Ikosana izakuba phakathi kwabo, ingene nabo nabangenako bese iphuma nabo nabaphumako.vwJ. “Kuzakuthi abantu benarha leyo nabeza phambi kwakaSomnini kobana baguqe bahlome iinhloko phasi ngeminyanya ejanyisiweko, ongena ngesango langetlhagwini uzakuphuma ngesango langesewula bese kuthi ongene ngesango langesewula aphume ngesango langetlhagwini. Akunamuntu ozakuphuma ngesango angene ngalo, kodwana omunye nomunye uzakunqopha esangweni elifulathele angene ngalo.]u3J.Lokha ikosana nayingenako, izakungena ngesirhodlwana sesango iphume ngendlela leyo.ztmJ.Ikosana izakuhlinzeka njengomnikelo weenthoro upumpana munye okhambisana nekunzi, upumpana munye okhambisana neqama bese nakuziimvana zibe zinengi ngendlela engakghona ngayo. Upumpana ngamunye akhambisane namalitha amane wamafutha we-oliva.vseJ.Ngelanga lokwethwasa kwenyanga kufuze kube yikunzana, iimvana ezisithandathu kanye neqama, koke kube msulwa.Ar{J.Umnikelo weenthoro okhambisana neqama uzakuba ngupumpana bese okhambisana neemvana ube mnengi ngendlela engakghona ngayo. Upumpana ngamunye akhambe namalitha amane wamafutha we-oliva. qJ.Umhlabelo wokutjhiswa olethwa ikosana kuSomnini ngelanga leSabatha uzakuba ziimvana ezithandathu ezimsulwa kanye neqama elimsulwa.p)J.NgamaSabatha nangeminyanya yokwethwasa kwenyanga, abantu benarha bazakuguqa bahlome iinhloko phasi phambi kwakaSomnini ebungenweni besangwelo.o J.Ikosana izakungena ngesirhodlweni sesango langaphandle, ijame eengosenini zalo. Abaphristi bazakwenza umhlabelwayo wokutjhiswa newetjhebiswano. Izakuguqa ihlome ihloko phasi embunjwaneni wesango. Kuthi nasele iphumile isango lingavalwa kufikela bekuhlwe._n 9J.Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Isango lesirhodlo sangaphakathi esiqale ngepumalanga kumele livalwe emalangeni asithandathu wokusebenza, kodwana livulwe ngelanga leSabatha nangelanga lokwethwasa kwenyanga.NmJ-Emalangeni alikhomba womnyanya othoma enyangeni yekhomba ngelanga letjhumi nahlanu, kumele ihlinzeke ngokufanako imihlabelo yehlambululo neyokutjhiswa, iminikelo yeenthoro neyamafutha we-oliva.”GlJ-Izakuhlinzeka ngomnikelo weenthoro kube ngupumpana malungana nenye nenye ikunzi nopumpana malungana nelinye nelinye iqama, kukhambisane namalitha amane wamafutha we-oliva upumpana ngamunye.Tk!J-Ngamalanga emalangeni alikhomba womnyanya, kumele ihlinzeke ngeenkunzi ezilikhomba namaqama alikhomba, koke kube msulwa, kube njengomhlabelo wokutjhiswa kuSomnini nepongo ibe ngeyomhlabelo wehlambululo.xjiJ-Mhlokho ikosana izakuhlinzeka ngekunzi njengomhlabelo wehlambululo kube ngeyayo nabo boke abantu benarha leyo.(iIJ-“Ngenyanga yokuthoma ngelanga letjhumi nane nizakugidinga iPhasika. Ngemva kwalo esikhathini somnyanya wamalanga alikhomba nizakudla isikwa esinganangumelo.0hYJ-Nizakwenza soneso ngelanga lekhomba lenyanga mayelana nananyana ngubani owona ngokungakahlosi namkha ngokungayeleli; ngendlela leyo nizakwenzela ithempeli itethelelo.LgJ-Umphristi uzakuthatha ezinye iingazi zomhlabelo wehlambululo azininde eengosenini zeminyango yethempeli, phezu kwamajika womane womphetho ongehla we-aldari neengosenini zesirhodlo sangaphakathi.f5J-Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Enyangeni yokuthoma ngelanga lokuthoma uzakuthatha ikunzana emsulwa ukuze uhlambulule omakhiwo ocwengileko.Ze-J-Kumsebenzi wekosana ukuhlinzeka ngemihlabelo yokutjhiswa, iminikelo yeenthoro neyokuselwako eminyanyeni nekuthwaseni kwenyanga kanye nemaSabatheni, iye, kiyo yoke iminyanya yendlu ka-Israyeli. Izakuhlinzeka ngemihlabelo yehlambululo, iminikelo yeenthoro, imihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswano ukwenzela indlu ka-Israyeli itethelelo.”qd[J-“Boke abantu enarheni bazazibandakanya kilesi sipho esikhethekileko, basinikele ikosana kwa-Israyeli. c J-Godu kuzakuthathwa imvu eyodwa komunye nomunye umhlambi omakhulu amabili emadlelweni wakwa-Israyeli.
“Lokhu kuzakusetjenziswa njengeminikelo yeenthoro, imihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswano ukwenzela abantu itethelelo.” Kutjho uSomnini uSomandla.bJ-Isipho esikhethekileko samafutha we-oliva kufuze sibe malitha amane emakhulwini amane. (Intundu kadumbana beyimalitha amakhulu amane.)Aa{J- “Nasi isipho esikhethekileko okumele ninikele ngaso: amakhilogremu amabili kenye nenye intundu kadumbana yekoroyi kanye namakhilogremu amabili kenye nenye intundu kadumbana yebhali.`wJ- Isilinganiso esifaneleko kufuze sibe magremu alitjhumi nambili namkha amagremu amakhulu alikhomba namatjhumi amabili.7_gJ- Upumpana nomgqomu kumele zilingane, umgqomu ube ngokwetjhumi kwentundu kadumbana nopumpana abe ngokwetjhumi kwentundu kadumbana. Intundu kadumbana isilinganiso esilingeneko.Z^-J- Sebenzisani iinlinganiso zeqiniso, umthamo kapumpana weqiniso nomgqomu weqiniso.b]=J- Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla: “Sekwanele kwanjesi khona nina makhosana wakwa-Israyeli! Lahlani inturhwenu nokuphanga, nenze ubulungiswa nokulunga. Lisani ukuqotjha abantu bami.” Kutjho uSomnini uSomandla.=\sJ-enarheni. Leso-ke sizakuba lilifa layo kwa-Israyeli. Amakhosanami akasoze asagandelela abantu bami godu. Kufuze aliselele inarha endlini yakwa-Israyeli ukuya ngokweenkoro zayo.”~[uJ-“Isabelo sekosana sizakuba seengcenyeni zombili zesifunda esicwengileko nezesabelo sedorobho ngepumalanga nangetjingalanga. Sizakunabela ngemkhawulweni wenarha ngetjingalanga nemkhawulweni wenarha ngepumalanga, silinganisane nezabelo zeenkoroZJ-“Njengesabelo sedorobho esifundeni esikhethekileko nizakuhlukanisa indawo emakhilomitha amabili nesiquntu ububanzi namakhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu ubude ukulinganisana nengcenye yendawo ecwengileko. Yona izakuba yindawo yendlu yoke yakwa-Israyeli.[Y/J-Indawo emakhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu ubude namakhilomitha amahlanu ububanzi izakuba ngeyamaLevi aziinceku emakhiwenami ocwengileko. Izakuba sisabelo sawo lapha kuzakwakhiwa khona imizawo yokuhlala.ZX-J-Leyo-ke yingcenye ecwengileko enarheni; izakuba sisabelo sabaphristi abasebenza ngemakhiweni ocwengileko nabatjhidela kobana balotjhe phambi kwakaSomnini. Izakuba yindawo yezindlu zabo neyamadlelo wemihlambi.XW)J-Esifundeni esicwengileko linganisa ingcenye ibe makhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu ubude namakhilomitha amahlanu ububanzi. Ngaphakathi kwaso kumele kube nomakhiwo ocwengileko okuyindawo ecwenge khulu.LVJ-Ingcenye yayo izakuba yindawo ecwengileko, ibe mamitha amakhulu amabili namatjhumi amahlanu mahlangothi woke. Akube nendawo emadlelo magegana nayo, ibe mamitha amatjhumi amabili nahlanu mazombe.U J-“Nanihlukanisa inarha njengelifa ngokuphosa ifumbe, nizakunikela uSomnini ingcenye yenarha ekhethekileko, ibe sifunda esicwengileko. Izakuba makhilomitha alitjhumi nambili nesiquntu ubude namakhilomitha alitjhumi ububanzi. Yoke indawo leyo izakuba ngecwengileko.TyJ,Abaphristi abakameli ukugudla nanyana yini ezifeleko namkha edatjulwe ziimbandana, kungaba yinyoni namkha isilwana.”LSJ,“Okukhethekileko kwayo yoke imikhiqizo yokuthoma yazo zoke izinto nazo zoke iimbiko zenu kuzakuba ngokwabaphristi. Kumele nibanikele ihlamenu yokuthoma ukuze isibusiso sibe phezu kwemindenenu.RJ,Bona bazakudla iminikelo yeenthoro, imihlabelo yehlambululo neyehlawulo. Koke okuzilelwa ngakho uSomnini kuzakuba ngekwabo.QJ,“Abakameli ukuba nelifa ngombana mina ngililifa labo. Ningabanikeli isabelo kwa-Israyeli ngombana mina ngisisabelo sabo.0PYJ,Ngelanga aya ngalo ngesirhodlweni sangaphakathi somakhiwo ocwengileko kobana ayokulotjha, kuzakumele azinikelele umhlabelo wehlambululo.’ Kutjho uSomnini uSomandla.JO J,Ngemva kobana sele ahlanjululiwe, uzakulinda amalanga alikhomba.GNJ,Umphristi angazisilaphazi ngokutjhidela esidunjini, ngaphandle kwanange ohlongakeleko kunguyise, unina, indodana, indodakazi, umfo namkha udadwabo ongakendi. Lapho-ke angazisilaphaza ngaso.ZM-J,“ ‘Nakunemibango, abaphristi bona kumele babe bagwebi bese bagweba ngokuya ngeengwebo zami. Kumele balonde imithetho neemiso zami mayelana nayo yoke iminyanya ejanyisiweko bese bacwengisa amaSabatha wami.L'J,Kumele bafundise abantu bami umahluko phakathi kokucwengileko nokujayelekileko kanye nokuhlukanisa phakathi kokuhlanzekileko nokusilapheleko.K!J,Akukameli bathathe abahlolokazi namkha amabuya; kumele bathathe kwaphela amatlawu wakwa-Israyeli namkha bathathe abahlolokazi babaphristi.UJ#J,Akunamphristi ozakusela iwayini lokha nangena ngesirhodlweni sangaphakathi.rI]J,“ ‘Bangagudi iinhloko, namkha baliselele iinhluthu zibe zide, kodwana kumele bahlale baziphungulile.sH_J,Lokha nabaphuma ngesirhodlweni sangaphandle baya ebantwini, kumele bahlubule izambatho ebebalotjha ngazo, bazitjhiye ngemalawini acwengileko. Kumele bembathe izambatho ezinye ukuze bangacwengisi abantu ngokubathinta ngezambatho zawo. GJ,Kumele bathwale imibhode yelineni eenhloko bese bembathe iindzeredzere zelineni emadinini. Bangazibophi ngalitho elizabajulukisa.[F/J,“ ‘Lokha nabangena emasangweni wesirhodlo sangaphakathi, kumele beze bembethe izambatho zelineni, bangembathi nakancani isambatho soboya lokha nabalotjha emasangweni wesirhodlo sangaphakathi ngethempelini. E9J,‘Ngibo bodwa abazakungena ngemakhiwenami ocwengileko, iye, ngibo bodwa abazakutjhidela eduze netafulami kobana bangilotjhe bebayelele nemisebenzami.8DiJ,“ ‘Kodwana abaphristi abamaLevi nabaziinzukulwana zakaTsadokhi abalonda umsebenzi womakhiwami ocwengileko lokha ama-Israyeli nagade angihlubukile, bona bazakutjhidela kimi kobana bangilotjhe bebajame ebukhoneni bami nokobana banikele ngemihlabelo yomhlwehlwe neengazi.’ Kutjho uSomnini uSomandla.lCQJ,Ngizawabeka kobana eluse ukulotjha ethempelini mayelana nayo yoke imisebenzi okumele wenziwe kilo.WB'J, Angatjhideli kimi kobana abe baphristi bami namkha atjhidele ezintweni zami zoke ezicwengileko namkha eminikelweni ecwenge khulu. Azakuthwala ihlazo lezenzo zawo nomphumela weenkghabhudlho zawo azenzileko.vAeJ, Ngebanga lokobana asebenzela abantu phambi kwamanyalabo okubosingazimu bese abanga isikhubekiso secala endlini ka-Israyeli, ngalokho-ke ngaphakamisa isandla sami ngokujamelana nawo ukuze athwale icala lawo.’ Kutjho uSomnini uSomandla.f@EJ, Kumele abe ziinceku emakhiwenami ocwengileko. Azakuba bogosa emasangweni wethempeli, abe asebenze ethempelini. Wona kumele ahlabele abantu imihlabelo yokutjhiswa neyetjhebiswano, abe alungele ukwenzela abantu imisebenzi.-?SJ, Kodwana nakumaLevi akhambela kude nami lokha ama-Israyeli naphambukako abe angihlubuka adlhemadlhema ngemva kwamanyalabo okubosingazimu, kumele athwale icala lawo:F>J, Nakhu okutjhiwo nguSomnini uSomandla, ‘Akunamqhamuka ongakasoki ehliziyweni ngitjho nenyameni ozakungena emakhiwenami ocwengileko, iye, ngitjho nomqhamuka ohlala phakathi kwama-Israyeli.-=SJ,Godu azange niyelele izinto zami ezicwengileko, kodwana nabeka imiqhamuka esikhundleni senu kobana kube ngiyo eyelela ukulotjhwa kwami emakhiwenami ocwengileko.’< J,Ngokuvumela imiqhamuka engakasoki enyameni ngitjho neenhliziyweni kobana ingene emakhiwenami ocwengileko nokobana isilaphaze ithempeli lami lokha naniletha iminekelo yomhlwehlwe neengazi, nephula isivumelwano sami ngaphezu kwazo zoke iinkghabhudlho zenu.;J,Yithi endlini ehlubukileko yakwa-Israyeli, ‘Nakhu okutjhiwo nguSomnini: Sekwanele ngeenkghabhudlho zakho zoke wena ndlu ka-Israyeli!O:J,USomnini wathi kimi: “Ndodana yomuntu, yelela kuhle, uzibonele ngamehlwakho, uzizwele ngeendlebe zakho ngakho koke engikutjela khona mayelana nazo zoke iimiso eziphathelene nethempeli lakaSomnini nayo yoke imithethwalo. Yelela ubungeno bethempeli ngokuqala ofanele angene nofanele akhutjhwe emasangweni womakho ocwengileko. 99J,Wangisa esangweni langetlhagwini ngaphambi kwethempeli. Ngathi ngisaqalile, iphazimulo kaSomnini yagcwala ithempeli lakhe. Nje-ke ngawa phasi ngobuso.&8EJ,Yikosana yodwa engahlala ngaphakathi kobungeno kobana igome phambi kwakaSomnini. Izakungena ngendlela yesirhodlwana sesango beyiphume ngayo indlela leyo.”87iJ,Wathi kimi: “Isangweli kumele lihlale livaliwe. Akukameli livulwe; akunamuntu omele angene ngalo. Lizakuhlala livaliwe ngombana uSomnini, uZimu wakwa-Israyeli ungene ngalo. Z~~n}}X|{zzQyxx.wVvv uusss$r[qq@pvoo'nKmlkk#j}ih}gKffedd_dcDbaaA`x_,^^ ]d\|[[_ZZ>Y_XWVUeT@SSORR#QQ!POOZNeMMNL~LKEJIHGFvEE+DCABA@???I>><;:988,765544`3922J1k0/.Y--,+^*))#''f%%g%$$g$#<""z!!G q)U Kq#e;'VY8 z  B I T‘Iimbandana ezine ezikulu zimakhosi amane azakuvela ephasini.'GTNgaya komunye wabagade bajame lapho, ngambuza bona eqinisweni izintwezi zitjho ukuthini. Nje-ke wangitjela, wangazisa ihlathululo yalokho ezikutjhoko, wathi,`9T“Nje-ke mina Danyela, ummoyami bewuwurubajekile nemibono emicabangwenami yangethusa.Y+TWaphiwa ukubusa,
iphazimulo nombuso,
ukuze boke abantu,
amalimi nezizwe zimlotjhe.
Umbuswakhe ngewanini nanini
begodu angeze wadlula
nobukhosi bakhe bubukhosi
obungeze babhujiswa.,QT “Emibonweni yebusuku leyo ngabona:
“Qala, emafini wezulu
kwehla ofana nendodana yomuntu;
waya koMdala weminyaka
wafese wethulwa phambi kwakhe.dAT Ezinye iimbandana zemukwa umbuswazo, kodwana ipilwazo yelulwa isikhathi phezu kwesikhathi.9kT “Ngaragela phambili ngaqala ngebanga letjhada lamezwi wokuzikhakhazisa kwephonjwanelo. Ngisaqalile njalo, isibandaneso sabulawa: Umzimbaso wabhujiswa bewaphoselwa emlilweni.] 3T Kwehla amalangabi
avela phambi kwakhe;
bekaphahlwe ziinkulungwana ngeenkulungwana,
iye, amatjhumitjhumi weenkulungwana
bekajame phambi kwakhe.
Abagwebi bahlala ebandla,
kwavulwa iincwadi.+ OT “Ngathi ngisaqalile njalo,
“kwabekwa iinhlalo zobukhosi;
kwathi oMdala weminyaka
wahlala esihlalweni sakhe.
Izambatho zakhe bezimhlophe njengeliqhwa
neenhluthu zakhe zinjengoboya obucwebileko.
Isihlalo sakhe sirubha amalangabi,
amavili waso amlilo ovuthako.U #TNgithe ngisadlumbana ngeempondwezo, qala kwamila phakathi kwazo elinye godu iphondo elincani, lajamiselela zokuthoma ezintathu. Ephondwenapho bekunamehlo anjengowomuntu kanye nomlonyana okhuluma ukuzazi.. UT“Emva kwalapho, qala ngabona ngombono ebusuku isibandana sesine esethusako, sitjhibile begodu sinamandla khulu. Besineengevula zamazinyo wesimbi, sirhiribidele ngokuphohloza bese kuthi okuseleko sikufihlize ngeenyawo. Sona-ke besehlukile kunaleza zokuthoma begodu besineempondo ezilitjhumi.2 ]T“Emva kwalokho ngathi ngiyaqala, ngabona esinye isibandana esinjengengwe, sineempiko ezine zenyoni emhlanaso. Isibandanesi besineenhloko ezine begodu saphiwa ukubusa.<qTQala-ke, esinye isibandana sesibili, besinjengebhere. Sona saphakamisa iinyawo siphethe iimbambo ezintathu hlangana namazinywaso. Kwathiwa kiso, ‘Sikima, udle inyama enengi!’STSokuthoma besifana nebhubezi kodwana sineempiko zekhozi. Kwathi ngisaqalile njalo, iimpiko zaso zahluthwa, sasikinyiswa ehlabathini sajanyiswa ngeenyawo ezimbili njengomuntu besaphiwa ingqondo yomuntu.\1TKwabonakala iimbandana ezine ezikulu ziphuma ngelwandle, esinye sehlukile kesinye.wgTNje-ke uDanyela wathi: “Qala ngabona embonwenami ebusuku imimoya emine yezulwini iphehla ilwandle elikhulu.U %TNgomnyaka wokuthoma wokubusa kwakaBhelitjhatsari ikosi yeBhabheli, kwafika engqondweni kaDanyela ibhudango nombono alele emkghadinakhe. Nje-ke watlola ibhudangwelo phasi, wakhuluma iinhloko zalo kwaphela.eCTNgalokho uDanyela loyo waphumelela esikhathini sokubusa kwakaDariyasi noKoretjhi umPherisi.1TUyaphephisa bekasindise,
wenza iimbonakaliso nemikarisomraro
ezulwini nephasini.
Nguye osindise uDanyela
emandleni wamabhubezi.”wTNgikhupha isimemezelo sokobana boke abantu bembuswenami kufuze bathuthumele bebasabe phambi kwakaZimu kaDanyela.
“Ngambala unguZimu ophilako,
iye, uphila isiphelani.
Umbuswakhe angekhe wabhujiswa
nobukhosi bakhe angeze baphela.xiTNje-ke ikosi uDariyasi yatlolela boke abantu, izizwe namalimi akhona ephasini loke yathi: “Akwande ukuthula!xiTIkosi yakhupha umyalo wokobana amadoda ebekamangalele uDanyela lawo alethwe, aphoselwe ngemgodini wamabhubezi, wona, abantwabawo nabafazi bawo. Kwathi bangakafiki ngitjho nemanzinzweni womgodi, amabhubezi abaphamula, abapupura namathambo.L~TNgalokho ikosi yathaba kwamambala beyayala bonyana uDanyela akhutjhwe ngemgodini. Nje-ke uDanyela wakhutjhwa ngemgodini. Kwafunyanwa bonyana akakathinteki ndawo ngombana bekamethembile uZimakhe.J} TUZimami uthumele ingilozakhe yavala imilomo yamabhubezi. Nje-ke akhange angilimaze ngombana ngifunyenwe ngimsulwa phambi kwakhe begodu naphambi kwakho kosi, akunalitho elimbi engilenzileko.”A|}TUDanyela waphendula ikosi wathi: “Kosi, phila siphile!Z{-TKuthe nasele itjhidele emgodini lapha uDanyela agade akhona, yarhuwelela ngelizwi lokutlhuwa yathi kuDanyela: “Danyela, nceku kaZimu ophilako! Ingabe uZimakho omlotjha mlibe ukusindisile emabhubezini na?”GzTKwathi nakusako, ikosi yavuka yarhabela emgodini wamabhubezi.9ykTNje-ke ikosi yazikhambela yabuyela esigodlweni, yahlala ubusuku boke ingadli litho. Akhange kulethwe ngitjho nento engayithabisa phambi kwayo nobuthongo akhange ibuthi hluthu. x9TKwalethwa ilitje labekwa emlonyeni womgodi. Ikosi yaligiba ngesigibo sayo nangesigibo sabaphathi bayo ukuze kungatjhugululwa litho mayelana noDanyela.$wATNje-ke ikosi yakhupha umyalo, uDanyela walethwa, waphoselwa ngemgodini wamabhubezi. Ikosi yathi kuye: “Kwanga uZimakho omlotjha mlibe, angakusindisa.”Uv#TKusesenjalo amadoda lawo atheleka ekosini afese athi kiyo: “Yazi-ke kosi bona kumthetho wamaMede namaPherisi wobanyana akunasimemezelo namkha umyalo ikosi ewukhuphileko ongahle utjhugululwe mumuntu.”&uETKuthe lokha ikosi nayizwa amezwi lawo, yawurubajeka khulu. Yahlosa bonyana isindise uDanyela; iye, kwabe kwahlwa ilokhu ikinakinana nomkhumbulo wokumhlenga.[t/T Bona baphendula ikosi bathi: “Arha-ke, nakunguDanyela ongomunye wabathunjwa bakwaJuda, akakuthatheli ehloko wena kosi begodu akanandaba nesimemezelo ositlikitlileko. Kunalokho uthandaza kathathu ngelanga.”qs[T Nje-ke aya ekosini afese akhuluma nayo mayelana nesimemezelo athi: “Hawu kosi! Kanti akhange ukhuphe isimemezelo esitlikitliweko sokobana kungabikhona umuntu owenza isibawo kinanyana ngimuphi uzimu namkha umuntu emalangeni amatjhumi amathathu la ngaphandle kwakho wena kosi kwaphela na? Angithi uthe onjalo uzakuphoselwa ngemgodini wamabhubezi?” Ikosi yaphendula yathi: “Iye awa, kunjalo, isimemezelo sisajamile siqinile njengomthetho wamaMede namaPherisi ongeze usatjhugululwa.”PrT Amadoda lawo atheleka kuDanyela amfunyana athandaza ancenga kuZimakhe.jqMT Kuthe lokha uDanyela nalemuka bonyana incwadi itlikitliwe, wenza njengesiqhelo: Wangena ngendlinakhe waya elawini elingehla, elinefesidere elivulekela nca ngeJerusalema. Waguqa kathathu ngelanga wathandaza athokoza uZimakhe.BpT Ngalokho ikosi uDariyasi yatlikitla incwadi yesimemezelo.$oATManje-ke kosi, khupha isimemezelo bese utlikitla encwadini ukuze lokho kungatjhugululwa, kube njengomthetho wamaMede namaPherisi ongeze usatjhugululwa.”&nETBoke abomengameli bombuso, iinkhulu, ababusi abangaphasi kwekosi, abeluleki nabaphathi bavumelana bonyana ikosi kufuze yakhe isimiso bese iqinisa isimemezelo sokobana nanyana ngubani owenza isibawo kinanyana ngiwuphi uzimu ngaphandle kwakho, kufanele aphoselwe ngemgodini wamabhubezi.mTNje-ke abomengamelabo nababusi abangaphasi kwekosabo bavumelana ngokuza ekosini, bafese bathi kiyo: “Siphilele kosi uDariyasi, phila!-lSTNgalokho amadoda la, athi: “Asikazokufunyana nalinye ibanga lokumangalela uDanyela lo, ngaphandle kokobana silifunyane ngento ephathelene nomthetho kaZimakhe.” k9TLokho kwabangela abomengameli nababusi bona bafune isibambelelo sokumangalela uDanyela mayelana neendaba zombuso. Kodwana akhange bafunyane isibambelelo sokumumangalela namkha sesenzo sobukhohlakali ngombana bekathembekile begodu akhange kufunyanwe ubutjhapha namkha isici kuye.,jQTUDanyela wavelela ngaphezu kwabo boke abomengameli nababusi abangaphasi kwekosi ngombana bekanommoya odluleleko. Nje-ke ikosi yahlosa ukumbeka phezu kombuso woke.'iGTNgaphezu kwabo wabeka abomengameli abathathu, omunye wabo kunguDanyela. Ababusi abangaphasi kwekosi bekufuze babike kibomengameli ukuze ikosi ingalobi litho.h TKwaba kuhle kuDariyasi ukubeka embusweni ikhulu namatjhumi amabili lababusi abangaphasi kwakhe kobana babuse umbuso woke.pgYTUDariyasi umMede ogade asele aneminyaka engaba matjhumi asithandathu nambili ubudala, wathatha umbuso.Jf TKhona ngobusukobo uBhelitjhatsari ikosi yamaKasidi wahlongakala.OeTNje-ke uBhelitjhatsari wakhupha umyalo, uDanyela wembathiswa ezibubende, kwafakwa iketani yegolide entanyenakhe bekwakhutjhwa nesimemezelo ngaye kobana kufuze abekwe abe mbusi wesithathu embusweni.SdTUfarsini -- Umbuswakho uhlukanisiwe bewanikelwa amaMede namaPheresiya.”Ac}TTekele -- Ulinganisiwe esilinganisweni wafunyanwa ulula.ibKT“Ihlathululo yamagama lawo ngile:
“Mene -- UZimu sewuwabalile amalanga wokubusa kwakho.Ja T“Naku umtlolo owatlolwako:
“Mene, mene, tekele ufarsini.X`)TNje-ke kungalokho kwathunyelwa isandla esivela kuye kobana sitlole umtlolo lo._5TKunalokho uziphakamisile kuMbusi wezulwini: Izitja zethempeli lakhe zilethwe phambi kwakho, kwathi wena neenkhulu zakho, abomkakho nemingenakho nasela iwayini ngazo. Godu wena kosi ubuye wadumisa abozinyana besiliva nebegolide, bekoporo, besimbi, besigodo nebelitje; iye, labo abangaboniko, abangezwako nabanganalwazi. Kodwana uZimu ophethe ukuphila kwakho kanye neendlela zakho zoke, akhange umhloniphe.`^9TKodwana wena kosi, Bhelitjhatsari ndodanakhe, akhange uzithobe nanyana ukwazile lokho.T]!TWaqotjhwa emphakathini, umkhumbulwakhe waba njengowesilwana nendawakhe yokuhlala yaba hlangana nabodumbana bommango. Wadla utjani njengekomo, umzimbakhe waba manzi ngombethe womkayi, ukufikela lapha alemuka khona bonyana uZimu ongoPhezulu unamandla phezu kwemibuso yababhubhako begodu ubeka phezu kwayo nanyana ngubani amthandako.+\OTKodwana kwathi lokha ihliziywakhe nayithoma ukuphakama nommoyakhe sele uqinile ngokuzikhukhumeza, wehliswa esihlalweni sakhe sobukhosi nedumo lakhe lasuswa kuye.[TNje-ke ngebanga lobukhulu amnikela bona; boke abantu, amalimi nezizwe bezithuthumela zesaba phambi kwakhe. Nanyana ngubani athanda ukumbulala bekambulala, kuthi loyo athanda bona aphile, amlise aphile; aphakamise athanda ukumphakamisa, ehlise athanda ukumehlisa.rZ]TManje-ke kosi, uZimu ongoPhezulu wanikela uNebukadinetsari uyihlo ubukhosi, ubukhulu, idumo nephazimulo.wenza akuthandako eendalweni zezulu,
iye, ngokunjalo nebantwini bephasi.
Akakho noyedwa ongaphaya isandla sakhe,
namkha athi kuye: “Wenzani na?”E)T"Ekupheleni kwesikhathi, mina Nebukadinetsari ngaphakamisela amehlwami ezulwini, ngacaculuka.
Ngamdumisa ongoPhezulu,
ngamphakamisa ngambabaza ophila isiphelani
ngombana ubukhosi bakhe kubukhosi banini nanini
nombuswakhe ujame iinzukulwana ngeenzukulwana.{DoT!Masinyana ilizwelo lagcwaliseka kimi, mina Nebukadinetsari. Ngaqotjhwa emphakathini, ngadla utjani njengekomo nomzimbami waba manzi ngombethe womkayi ukufikela lapha uboya bami bukhula khona njengeensiba zekhozi neenzipho zami njengezenyoni.6CeT Uzokuqotjhwa emphakathini, indawakho yokuhlala izakuba hlangana neembandana zommango; uzakukateleleka ukudla utjani njengekomo bekudlule kuwe iinkhathi ezilikhomba ukufikela lapha uvuma khona bonyana ongoPhezulu unamandla phezu kwemibuso yababhubhako begodu uyinikela kinanyana ngubani amthandako.”BTKwathi ilizwelo lingakaphumi emlonyenami, kwehla ilizwi ezulwini lathi: “Kosi Nebukadinetsari, uyaziswa bonyana umbuso ususiwe kuwe.A!Tngathi: “Angitjho ngiyo iBhabheli ekulu le engiyakhe ngamandlami amakhulu njengehloko yesigodlo bona ibe ngeyedumo nobukhosi bami na?”l@QTEkupheleni kwenyanga yetjhumi nambili lokha nagade ngikhambakhamba ephahleni lesigodlo seBhabheli,2?_TKoke lokho kwehlela mina Nebukadinetsari.v>eTNgalokho kosi, kwanga iseluleko sami singamukeleka kuwe. Nje-ke tjhiya izono zakho ngokwenza ukulunga nobukhohlakali bakho ngokuba nesirhawu kwabagandelelekileko. Mhlamunye kungenzeka bonyana ukuphumelela kwakho kungaragela phambili.”3=_TNjengombana kwaba nomyalo wokobana akutjhiywe isiphunzi nemirabhaso, lokho kutjho bona umbuswakho uzakubuyiselwa kuwe kusukela lokha nawuvumako bona uZimu nguye obusako.4<aTIkosi izakuqotjhwa emphakathini, izakuhlala neembandana zommango. Ikosi izakwenziwa bonyana idle utjani njengekomo yehlelwe mbethe womkayi bekudlule iinkhathi ezilikhomba, bekube kulokha nawazi kobana ongoPhezulu unamandla phezu kwemibuso yababhubhako begodu uyinikele kinanyana ngubani amthandako.b;=TNasi ihlathululo kosi begodu kuliqunto longoPhezulu elehlela phezu kwengwenyama ikosami:c:?TNje-ke kosi, mayelana nesithunywa osibonileko, esingocwengileko sehla sivela ezulwini sathi uquntule umuthi lowo bese uyawuqoba, kodwana isiphunzi esinemirabho esisehlabathini kanye nesimbi nekoporo kulise hlangana notjani bommango; kwehlelwe mbethe womkayi bese ifumbe yakhe ibe hlangana neembandana zommango kuze kudlule iinkhathi ezilikhomba:~9uTNguwe lowo kosi okhule bewaba namandla. Ubukhulu bakho bukhule bebafika emkayini nombuswakho emaphethelweni wephasi.'8GTamakarawo amahle, iinthelo zawo zandile, unokudla okwaneleko begodu neembandana zoke zommango zafunyana umthunzi kiwo, iinyoni zezulu zakhela eengaleni zawo:7-TManje, mayelana nomuthi owawubona ukhula uba mkhulu udzimelela bekuthi isitlhori sawo sifike emkayini, nowabonakala emaphethelweni wephasi loke,Y6+TNje-ke uDanyela, ibizo lakhe ebekunguBhelithetjhatsari, wakhungatheka kwesikhatjhana, imicabangwakhe yamenza waba nevalo. Mina ngathi: “Bhelithetjhatsari, ungavumeli ibhudango nehlathululo zikwethuse!” UBhelithetjhatsari waphendula wathi: “Kosami, inga ibhudango lingaba ngelalabo abazonde ikosi, ihlathululo ibe ngeyezitha zayo! 5 T“Nanto-ke ibhudango mina Nebukadinetsari engaba nalo; nje-ke wena Bhelithetjhatsari, yewungiphe ihlathululo ngombana zoke iinhlakaniphi zombuswami ziyahluleka ukungipha ihlathululo. Kodwana wena uyakghona ngombana ummoya wabozimu abacwengileko ukuwe.”4TIsigwebo lesi siliqunto leenthunywa; iye, umlayezo lo ubuya eendalweni zezulu ukuze woke ophilako azi bonyana ongoPhezulu unamandla phezu kwemibuso yababhubhako: Unikela ukubusa kinanyana ngubani amthandako; angabeka ngitjho nophasi phezu kwemibuso.’3/TIsithunywa godu sathi, ‘Umkhumbulwakhe awutjhuguluke kewomuntu bese uphiwa wesilwana; bekudlule phezu kwakhe iinkhathi ezibuyelelwe kalikhomba.32_TKodwana isiphunzi esinemirabho esisehlabathini kanye nesimbi nekoporo kulise hlangana notjani bommango. Akwehlelwe mbethe womkayi, kuphile neenlwana etjanini bephasi.’<1qTSarhuwelela sathi, ‘Quntula umuthi lowo bese uqoba iingala zawo, uhlube amakarawo, uhlakaze neenthelo zawo. Iimbandana azisuke emthunzinawo neenyoni zitlhwareke eengaleni zawo.t0aT “Eenthunzini engazibona ngilele emkghadinami, qala, bekunesithunywa esicwengileko sehla sivela ezulwini.K/T Amakarawo bekamahle, iinthelo zawo zandile begodu unokudla okwaneleko. Iimbandana zoke zommango zafunyana umthunzi kiwo, iinyoni zezulu zakhela eengaleni zawo, iye, iindalwa zoke zondleka kiwo..T Umuthi lowo wakhula waba mkhulu wadzimelela, nesitlhori sawo safika emkayini begodu bewubonakala emaphethelweni wephasi loke.-T Imibono engayibonako ngisalele emkghadinami ngile: Qala, ngabona umuthi ujame ekabeni yephasi, ukuphakama kwawo bekukukhulu.p,YT ngathi: “Wena Bhelithetjhatsari, mphathi wabosomlingo, ngiyazi bonyana ummoya wabozimu abacwengileko ungaphakathi kwakho nokobana akunafihlakalo elikhuni kuwe. Yeke, yewungembulele ibhudango engalibonako, okutjho ihlathululwalo.+3TEkugcineni kweza uDanyela, ngitjho loyo othiyelelwe ngoBhelithetjhatsari uzimami nokuhlezi kuye ummoya wabozimu abacwengileko, ngamtjela ibhudango,*)TKwathi lokha abosomlingo, ababhuli, izazi zamaKasidi nezanusi nazifika kimi, ngazibikela ibhudango, kodwana zahluleka ukungihlathululela lona.)TYeke, ngenza isimemezelo kobana kubizelwe phambi kwami iinhlakaniphi zeBhabheli ukuze zizongazisa ihlathululo yebhudango.(/TKodwana ngobusuku obunye ngaba nebhudango elangenza ngoma. Iye, ngisemkghadinami ngabona imibono ebhudangweni neenthunzi engqondweni, zangethusa.^'5TMina Nebukadinetsari, bengizigedlile ngakwami begodu nginepumelelo esigodlweni sami.<&qTMaye zikulu kangangani iimbonakaliso zakhe!
Iye, zinamandla iimangaliso zakhe!
Umbuswakhe, mbuso wanini nanini
nokubusa kwakhe kungokweenzukulwana
ngeenzukulwana.g%GTKubonakele kukuhle kimi ukunivezela iimbonakaliso neemangaliso uZimu ongoPhezulu azenze kimi.$ TIncwadi le ibuya ekosini uNebukadinetsari iya ebantwini boke, ezizweni nemalimini woke wephasi.
Ukuthula akwande kini.e#CTNgokunjalo-ke esifundeni seBhabheli, ikosi yaphakamisa uTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo. "9TNgalokho ngikhupha isimemezelo: Nanyana ngibaphi abantu, isizwe namkha ilimi elikhuluma kumbi ngoZimu kaTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo, abantwabo bazakuhlahlelwa iinquqwana nemizabo yenziwe amarubhi ngombana mbala akakho omunye uzimu onamandla wokusindisa ngendlela enje.”'!GTYeke uNebukadinetsari wathi: “Akudunyiswe uZimu kaTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo othumele ingilozakhe, watjhaphulula iinceku zakhe ezethembe yena. Zaphayela umyalo wekosi eqadi bezadela imizimbazo kobana zingesabi namkha zilotjhe nanyana ngiwuphi uzinyana ngaphandle kwakaZimazo.  TLokha amakhosana angaphasi kwakhe, abaphathi beemfunda, ababusi nabeluleki nabahlanganako, bafese babona bonyana umlilo akhange uthinte imizimba yamadoda lawo, ngitjho iinhluthu nezambatho zawo azange zirhabuke namkha kuzwakale umnuko wekghode phezu kwawo.oWTNje-ke uNebukadinetsari watjhidela etjhubeni lekehla yomlilo wathi: “Tjhedreke, Mitjhaka, Abhedinigo, nina nceku zakaZimu oPhezulu, phumani nize lapha!” Ngalokho uTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo baphuma ngekehleni yomlilo.FTYona yathi: “Baba-ke! Qalani ngibona amadoda amane atjhaphulukileko, akhambakhamba ngemlilweni begodu akakathinteki ndawo. Indoda yesine engiyibonako ifana nendodana yeendalwa zezulu.”Z-TNje-ke ikosi uNebukadinetsari yethuka khulu. Yasikima masinyana yathi ebelulekini bayo: “Kanti asikaphoseli amadoda amathathu abotjhiweko ngemlilweni na?” Bona baphendula ikosi bathi: “Kosi, kunjalo!”oWTKodwana amadoda lawo uTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo, awela ngekehleni yomlilo asabotjhiwe njalo.)KTNjengombana umyalo wekosi gade uqinile nekehla ibabula khulu, amalangabi womlilo abulala amadoda agade aphosela uTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo ngekehleni.{TNje-ke abotjhwa amadoda la, embethe iimphuraphura, amabhrugu, imibhode nezinye izambatho, aphoselwa ngekehleni yomlilo.TWabiza iindlakela ezithileko zamadoda webutho lakhe kobana azokubopha uTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo abaphosele ngekehleni yomlilo.c?TUNebukadinetsari wabila khulu ngalokho nobuso bakhe batjhuguluka, wanyukubala ngoTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo. Nje-ke wayala bonyana ikehla yomlilo ibaselelwe ngokubuyelelwe kalikhomba kunalokho okujayelekileko. 9TNanyana lokho kungasenzeki, akwazeke kuwe kosi, bonyana thina angeze salotjha abozinyana bakho besiguqele isithombesibunjwa segolide osijamisileko.”TNakube silahlelwa emlilwenapho, uZimethu esimesabako uyakwazi ukusisindisa ekehleni yomlilo begodu uzosisindisa esandleni sakho, kosi.  TUTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo baphendula ikosi bathi: “Nebukadinetsari, akudingeki bona thina sikuphendule ngendaba le.GTManje, nakube nilungele ukuguqa nilotjhe isithombe engisenzilekwesi, lokha nanizwa ukulila kwepalapala, inghwani, imihlobohlobo yamaharibha kanye nemihlobohlobo yeenliliso, kuzakuba kuhle lokho. Kodwana nakube anilotjhi, masinyana nizokuphoselwa ngekehleni yomlilo. Alo, ngimuphi uzimu ozonisindisa esandleni sami?”DTuNebukadinetsari wathi kiwo: “Wena Tjhedreke, Mitjhaka, nawe Abhedinigo, ingabe kuliqiniso bona mbala nina anilotjhi abozimu bami namkha isithombesibunjwa segolide engisijamisileko na?-T Nje-ke uNebukadinetsari wafuthelana bewayala kobana kulethwe uTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo. Kwathi amadoda lawo nakalethwa phambi kwekosi,T Manje, kunamaJuda athileko owawabeka kobana engamele iindaba zesifunda seBhabheli, okutjho uTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo. Nje-ke kosi, amadoda la akakuthatheli ehloko ngombana akesabi abozimu bakho namkha alotjhe isithombesibunjwa segolide osijamisileko.”J T bekuthi loyo ongaguqi alotjhe, uzakuphoselwa ngekehleni yomlilo.LT Wena kosi ukhuphe isimemezelo sokuthi woke umuntu nakezwa ukulila kwepalapala, inghwani, imihlobohlobo yamaharibha kanye nemihlobohlobo yeenliliso kufuze aguqe alotjhe isithombesibunjwa segolideFT Zona zathi ekosini uNebukadinetsari: “Kosi, phila siphile!O TNgesikhatheso kweza ezinye zezazi zamaKasidi zazokumangalela amaJuda.w gTNje-ke, kwathi lokha nakuzwakala ukulila kwepalapala, inghwani, imihlobohlobo yamaharibha kanye nemihlobohlobo yeenliliso, boke abantu, amalimi nezizwe zaguqa, zalotjha isithombesibunjwa segolide ikosi uNebukadinetsari egade isijamisile.V %TLoyo ongafuni ukuguqa alotjhe, uzakuphoselwa khonokho ngekehleni yomlilo.”O Tkobana akuthi lokha nanizwa ukulila kwepalapala, inghwani, imihlobohlobo yamaharibha kanye nemihlobohlobo yeenliliso, niguqe nilotjhe isithombesibunjwa segolide esijanyiswe yikosi uNebukadinetsari.k OTYeke ummemezeli wamemezela ngamandla wathi: “Nina bantu, sizwe namalimi, lalelani la, niyayalwa-STMbala, amakhosana angaphasi kwayo, abaphathi beemfunda, ababusi, abeluleki, abososikhwama, abagwebi, iye, iinkhulu zoke zeemfunda zahlangana kobana ziye emnyanyeni wokuvulwa kwesithombesibunjwa ikosi uNebukadinetsari egade isijamisile. Zafese zajama phambi kwesithombe sakaNebukadinetsareso.)TNje-ke yathumela umlayezo bonyana kubizelwe ndawonye amakhosana angaphasi kwayo, abaphathi beemfunda, ababusi, abeluleki, abososikhwama, abagwebi, iye, iinkhulu zoke zeemfunda, kobana zize emnyanyeni wokuvulwa kwesithombesibunjwa ikosi uNebukadinetsari esijamisilekweso.^ 7TIkosi uNebukadinetsari yenza isithombesibunjwa segolide. Ukuphakama kwaso bekungaba mamitha amatjhumi amabili nalikhomba, ububanzi baso bumamitha amabili nesiquntu. Yasibeka ecabazini leDura esifundeni seBhabheli.!;T1Ngesibawo sakaDanyela ikosi yabeka uTjhedreke, uMitjhaka no-Abhedinigo njengabalawuli besifunda seBhabheli. UDanyela yena wahlala ngesigodlweni sekosi.'GT0Nje-ke ikosi yaphakamisa uDanyela yamupha nezipho ezihle khulu. Yambeka umbusi ngaphezu kwesifunda soke seBhabheli beyamenza umphathi weenhlakaniphi zakhona.3_T/begodu yathi kuDanyela: “Mbala, uZimenu unguZimu ongaphezu kwabozinyana, iye, uyiKosi yamakhosi nomembuli weemfihlakalo, ngalokho ukghonile ukungivezela ifihlakalo.”T.Nje-ke, ikosi uNebukadinetsari yawa ngobuso phambi kwakaDanyela yamlotjha, beyayala kobana kunikelwe kuye umnikelo weenthoro newetjhwalo(IT-Kuzakuba njengombana ubone ilitje liqephuka entabeni kungasi ngesandla somuntu, latshidlha isimbi, ikoporo, umdaka, isiliva kanye negolide iinquqwana. Ngambala, uZimu omkhulu wazise ikosami lokho okuzakwenzeka emva kwalokhu. Ibhudango liqinise kwamambala nehlathululwalo ithembekile.”W'T,Khona emalangeni wamakhosi lawo, uZimu wezulwini uzakujamisa umbuso ongasoze wapheliswa namkha udluliselwe kabanye abantu. Uzakutshidlha bewuphelise yoke imibuso eminye, kodwana wona uzakujama nini nanini.0YT+Njengalokhu ubonile isimbi ivangene nomdaka, ngendlela enjalo abantu bazakuhlangana ngokwendiselana, kodwana angekhe babemunye njengombana nesimbi ayibumbani nomdaka.~#T*iye, ingcenye yamazwani bekuyisimbi nengcenye imdaka, ngendlela enjalo ingcenye yombuso lowo izakuba ngeqinileko, enye ibe ngebuthakathaka.E}T)Njengombana ubone iinyawo namazwani ebekanengcenye emdaka wombumbi nesimbi, lokho kuzakuba mbuso ohlukeneko: Ukuqina kwesimbi kuzakuba kiwo. Njengombana ubone isimbi ihlanganiswe nomdaka,|'T(Kuzakuba khona umbuso wesine ozakuba ngoqine njengesimbi. Iye, njengesimbi etshidlhako, ngaleyondlela uzakurhayila ugaye yoke eminye imibuso.{{oT'Emva kwakho kuzakuvuka omunye umbuso omncani kunewakho, godu bekube nowesithathu wekoporo, ozakubusa iphasi loke.DzT&wabeka esandleni sakho abantu abaphila nanyana kuphi, iimbandana zommango, iinyoni zesibhakabhaka; iye wena owajanyiswa bona ulawule ngaphezu kwakho koke lokho, wena uyihloko yegolidelo.kyOT%Wena kosi, kosi yamakhosi, wena onikelwe nguZimu wezulwini umbuso, amandla, iinkhwepha nobukhosi,^x5T$“Bekungilelo-ke ibhudango. Kwanjesi sizokuhlathululela ikosi bona litjho ukuthini.w#T#Nje-ke isimbi, umdaka, ikoporo, isiliva kanye negolide kwaba ziinquqwana njengomungu eselelweni nawuphephethwa mumoya ehlobo: Akukho nokukodwa kweenquqwanezo okwafunyanwako. Kodwana ilitje elatshidlha isithombesibunjweso laphenduka idwala elikhulu lazala iphasi loke.4vaT"Uthe usaqalile njalo, kwaqephuka ilitje entabeni kungasi ngesandla somuntu, lafese latshidlha isithombesibunjweso eenyaweni eziyisimbi kanye nomdaka lazephula iinquqwana.>uwT!imilenze neenyawo zaso kuyisimbi nomdaka otjhisiweko.ytkT Isithombesibunjweso besinehloko yegolidembala; isifuba nemikhonwaso kulisiliva, amadinaso neenyonga kulikoporo,Js T“Kosi, angitjho wathi usaqalile, wabona isithombesibunjwa esikhulu! Isithombeso besisikhulu kwamanikelela nokuphazimula kwaso bekurara. Sona besijame phambi kwakho sinesibumbeko esesabekako.SrTNje-ke nakungimi, ifihlakalo le yembulwe kimi ingasi ngombana ngihlakaniphe ukwedlula abanye abantu, kodwana kube ngehloso yokobana ikosi yaziswe ihlathululo nokobana izwisise imizindlo yemicabangwayo.!q;TKuthe ikosi isalele emkghadinayo, yafikelwa mbono walokho okuzokwenzeka ukusukela njesi, nomembuli weemfihlakalo wavezela ikosi bonyana kuzokwenzekani._p7TKodwana kukhona uZimu ezulwini owembula iimfihlakalo begodu yena wembulile ekosinami uNebukadinetsari kobana kuzokwenzekani emalangeni ezako. Nje-ke ibhudango nombono owedlule engqondweni yekosi isalele, ngilokhu:o!TUDanyela waphendula wathi: “Lokho ikosi ebuze ngakho, akukho iinhlakaniphi, ababhuli, abosomlingo namkha izanusi ezingakwembula ekosini.n3TIkosi yabuza uDanyela obesele aziwa bona nguBhelithetjhatsari, yathi: “Ungakghona ukungitjela ibhudango engilibhudangileko nehlathululwalo na?”*mMTNje-ke masinyana u-Ariyoki wasa uDanyela phambi kwekosi, wafese wathi kiyo: “Hlangana nabathunjwa bakwaJuda, ngifunyene umuntu ongatjela ikosi ihlathululo.”olWTUDanyela waya ku-Ariyoki obegade abekwe yikosi kobana abhubhise iinhlakaniphi zeBhabheli, wafese wathi kuye: “Ungazibhubhisi iinhlakaniphi zeBhabheli. Wena ngithatha nje ungise ekosini, mina ngizakulethela ikosi ihlathululo.”=ksTNgiyakuthokoza bengiyakudumisa
wena Zimu wabokhokho
ngombana ungiphe ukuhlakanipha namandla,
wangivezela lokho esikuthandazeleko,
iye, wembule indaba yekosi le.”qj[TWembula izinto ezimanzima nezifihlakeleko,
uyakwazi okusebumnyameni,
khisibe nokukhanya kukuye.i1TYena utjhugulula iinkhathi nobujamo,
wehlisa amakhosi abuye abeke amanye;
upha iinhlakaniphi ubuhlakani
nelwazi kilabo abanokuzwisisa.ohWTWathi:
“Nini nanini akudunyiswe ibizo lakaZimu
ngombana ukuhlakanipha namandla kungokwakhe.ugcTNje-ke kwathi ebusuku, ifihlakalo yembuleka kuDanyela ngombono. Ngalokho uDanyela wadumisa uZimu wezulwini.!f;Twabatjela kobana babawe umusa kaZimu wezulwini mayelana nefihlakalo le ukuze bangabhujiswa yena nabangani bakhe kanye nezinye iinhlakaniphi zeBhabheli. ~}}F|{zyyLxsww;vuutesrrq|pp2oonWmm&lkkFjjFiihmgfee+dcc*bjaaZ`M__n^]] \A[~ZYYX&WnVUUxTSR0PONNMtMLKJJ1II,H]GFFEDD?CC+BTAA@?>> a {pDS!F^Ngizazitjalela yena enarheni.
Ngirhawukele uLo-Rurhama,
ngithi kuLo-Ami ‘Bantu bami’,
bese bona bathi ‘Zimethu’.”mES^Iphasi liphendule ikoroyi,
isidiribe namafutha we-oliva;
zona-ke zizakuphendula uJizriyela.lDQ^USomnini uthi:
“Mhlokho ngizakuphendula;
Ngiphendule izulu,
izulu liphendule iphasi.MC^Ngikuthathe ube mkami weenkomo,
ube netjhebiswano noSomnini.”#B?^“Ngizakuthatha ube mkami isikhathi soke.
Ngikuthathe ube mkami ngikusize, ngikuvikele;
ngithembeke bengikurhawukele
kube sisipho sami kuwe.qA[^“Mhlokho ngizakwenzela u-Israyeli isivumelwano
neembandana zommango, neenyoni zezulu,
neenrhurhubi zephasi.
Ngizakwephula imisubela neensabula,
neenhlabano zoke zepi enarheni,
ukuze nibe nokuphumula nokuthula.O@^Ngizamkhafulisa amabizo waboBhali emlonyenakhe,
angabe asawabiza.e?C^USomnini uthi:
“Mhlokho uzangibiza uthi ‘babakwami’;
ungasathi ‘Bhalami’.>>u^Ukusuka lapho ngizambuyisela isidiribe sakhe,
ngenze nomrhoba we-Akori isango lethemba.
Lapho-ke uzangilalela njengalokha nasesemutjha,
njengamhlana aphuma eGibhide.”_=7^“Nakanjani ngizamsomasoma,
ngimdosele erhalawumbeni,
ngikhulume naye kuhle.Z<-^ Ngizamhlawulisela amalanga
agade atjhisela ngawo aboBhali itjhwalo:
Amalanga azimomonda ngawo ngobuphaziphazi,
walandelana neenthandwa zakhe.
Kodwana mina wangikhohlwa.”
Kutjho uSomnini.D;^ Ngizakutjhabalalisa isidiribe namakhiwanakhe
athe ngawo:
‘Yikokhelo iinthandwa zami ezingikhokhela ngayo.’
Ngenze isimakhe ifukufuku
bese idliwa ziimbandana zommango.:}^ Ngizakuphelisa koke ukuzithabisa kwakhe:
kweminyaka, kweenyanga nekwamalanga.
Iye, ngiphelise yoke iminyanyakhe.[9/^ “Nje-ke ngizomhlubulisa phambi kweenthandwa zakhezo,
abe atlhoge nomenyeli.X8)^ Nje-ke, ngiseqhingeni lokobana ikoroyi newayini
abaseze ayifunyana kimi nakuvunwako le,
ngimdime kwanjesi.
Nezambatho zoboya nezelineni ebengimupha zonezi,
ngizamemuka akhambe bhunubhunu.”S7^Khonapho umfazi lo akhange avume
bonyana ngimi omondla ngamabele,
ngewayini nangamafutha we-oliva.
Bengamtotosa ngemali enengi nangegolide
(abalisebenzisa ukubumba isithombe sakaBhali).@6y^Iinthandwa zakhe azilandelelako zingameyami,
azifune angazifunyani.
Khona-ke uzakuqaquluka athi:
‘Awa-yeke, angibuyele kusobentwana
ngombana bekangiphethe kuhle.’5!^Yeke ngaqeda ngokuthi:
Ngizakubiyela isivande samesi ngomunga
nangomthangala wamatje.
Nangenza njalo amaqhingakhe azakufelela:l4Q^Unina wathuwelela ngobungwadla,
wabamitha ngehlazo.
Nje-ke umfazi lo wathi:
‘Ngizakulandela iinthandwa zami
ezingipha ukudla kwami namanzami,
zingembathise ngezoboya nelineni,
zingiphe namagugwami’.X3)^Bengingazukuba nesirhawu ebantwaneni bakhe
ngombana babantwana bokonakala.62e^Nakungasinjalo bekumele ngimhlubulise
abe bhunubhunu njengamhlana abelethwako.
Bengizamenza abe njengerhalawumba,
athunye njengebhudu,
ngimbulalise ngokoma.1#^“Mangalelani unyoko, nimmangalele
ngombana akasese mkami, nami angisese myenakhe!
Ubangakameli ukuba namehlo amanengi nokuqoqoma.O0 ^Yithini kubafowenu “Bantu bami”, kibodadwenu nithi “Thandiwe”./ 1^ Abantu bakwaJuda nebakwa-Israyeli bazakuhlanganiswa,
bakhethe umrholi munye bebathumbe inarha.
Ngambala lizaba likhulu ilanga leJizriyela.h. K^ Nokho isibalo sama-Israyeli
sizakufana nehlabathi yelwandle engalinganisekiko nengabalekiko.
Esikhundleni sokobana kuthiwe
“Anisese babantu bami”,
sele kuzakuthiwa
“nibantwana bakaZimu ophilako”.-  ^ USomnini wathi kuHosiya:
“Mthiye bona nguLo-Ami
ngombana anisese babantu bami,
nami angisenasivumelwano nani.”S, !^UGomere selakhumule uLo-Rurhama ebeleni, wazithwala godu wabeletha umsana.F+ ^Nakuyindlu kaJuda ngizayirhawukela; ngiyisindise.
Ngingayisindisi ngeenhlabano, ngepi
nanyana ngeenjomani nabakhweli bazo,
kodwana ngiyisindise ngokwami mina Somnini uZimayo.”9* m^UGomere wazithwala godu, wabeletha indodakazi. USomnini wathi kuHosiya:
“Mthiye bona nguLo-Rurhama
ngombana angeze ngisarhawukela indlu ka-Israyeli ngokuyithethelela.X) +^Kuzakuthi mhlokho ngephule umkhonto ka-Israyeli
ngemrhobeni weJizriyela.”\( 3^Yeke uSomnini wathi kuHosiya:
“Mthiye bona nguJizriyela
ngombana msinyana ngizakuhlunguphaza indlu kaJehu
ngebanga lokuphalaka kweengazi eJizriyela,
bengiphelise ubukhosi bendlu yakwa-Israyeli.x' k^Waya-ke umphorofidi wafese wathatha uGomere, indodakazi kaDibilayimu; wazithwala wambelethela umntwana womsana.Z& /^Isingeniso samezwi akhulunywa nguSomnini ngoHosiya.
USomnini wathi kuHosiya:
“Khamba uyokuthatha umfazi oyingwadla
nabantwana bokonakala
ngombana inarha itjhiye mina Somnini yayokungwadla.”Z% 1^Ilizwi lakaSomnini elafika kuHosiya umsa kaBheri, ngeenkhathi zokubusa kwaka-Uziya, uJotamu, u-Arhazi noHezekhiya amakhosi wakwaJuda nangeenkhathi zokubusa kwakaJerobhowamu umsa kaJowatjhi ikosi yakwa-Israyeli.t$aT Kodwana wena phila bekube sekugcineni; uzakuphumula bese uvukela isiphetho sakho ekupheleni kwamalanga.”# T Babusisiwe labo ababekezela bebafikelele ekupheleni kwamalanga ayikulungwana namakhulu amathathu namatjhumi amathathu nahlanu.:"mT Kusukela esikhathini sokususwa komhlabelo wokutjhiswa wangemihla nokujanyiswa kwesinyenyiso esibhubhisako kuzakuba yikulungwana namakhulu amabili namatjhumi alithoba wamalanga.P!T Abanengi bazakuhlungwa, bahlanjululwe bebacwengiswe, kodwana abakhohlakeleko bazakuragela phambili nobukhohlakali. Akakho wabakhohlakeleko ozakuzwisisa, kodwana abahlakaniphileko bona bazakuzwisisa. T Yathi kimi: “Danyela, zikhambele mntabantu ngombana amezwi la kufuze ahlale ayifihlo abe avalwe ngokugitjwa bekube sikhathi sokuphela.lQT Ngezwa kodwana akhange ngizwisise; nje-ke ngathi: “Kosami, uzakuba yini umphumela wezintwezi?”FT Indoda eyembethe zelineni egade iphezu kwamanzi womlambo leyo yaphakamisela isidla nesincele sayo ezulwini; ngayizwa ifunga ngaloyo ophila isiphelani yathi: “Kuzakuba sikhathi, iinkhathi nesiqunto sesikhathi. Kuzakuthi lokha ukuqotjwa kwamandla wabantu abacwengileko nasele kuphelile, zoke izintwezi zizaliseke.”;oT Omunye wabo wabuza endodeni eyembethe zelineni, kwanjesi ebegade iphezu kwamanzi womlambo wathi: “Kuzokuthatha isikhathi esingangani ukufika kwesiphetho seemangaliswezi na?”}sT Nje-ke mina Danyela, ngaqala, napo abanye ababili, omunye ajame ngaphetjheya esebeni lomlambo omunye ajame nganeno.'GT Kodwana wena Danyela londa amezwi la abe yifihlo, uvale incwadi ngokuyigiba bekube sikhathi sokuphela. Abanengi bazakwenza irhubhululo nelwazi lizakwanda.”+T Abahlakaniphileko bazakukhanya njengokudarha komkayi, kuthi labo abadosela abanye emthethweni wokulunga, bakhanye nini nanini njengeenkwekwezi.!;T Inengi lalabo abalele ethulini lehlabathi, lizakuvuka, abanye bavukele ekuphileni okungapheliko, abanye bavukele ehlazweni elisinyenyiso esingapheliko.4 cT “Ngesikhatheso uMikayeli ingilozi ekulu, omvikeli wabantu bekhenu uzakusikima. Kuzakubakhona isikhathi sesizi elikhulu esingazange khesibe khona emlandweni wokuphila kwezizwe bekube sikhathi esibekiweko. Kodwana esikhathineso boke abantu bekhenu abafunyanwa batlolwe encwadini, bazakutjhaphululwa.%CT -Izakuhloma amatendayo wobukhosi hlangana nelwandle nentaba ehle khulu necwengileko. Kodwana nanyana kunjalo izakufika esiphethweni sayo kungabi noyisizako.T ,Kodwana imibiko ebuya epumalanga netlhagwini izayethusa. Nje-ke izakurhwanta ngelaka elikhulu kobana iyokuqeda beyibhubhise abanengi.T +Iye, ikosi leyo izakuba mbusi phezu komnotho wegolide nesiliva naphezu kwawo woke amagugu weGibhide. AmaLibhiya namaKutjhe azayilandela.RT *Godu izakwelulela isandla sayo kezinye iinarha neGibhide angeze yasinda.#?T )Izakungena nenarheni ehle khulu, kuthi abanengi bakhutjwe. Kodwana labo bazakusindiswa esandleni sayo: u-Edomu noMowabi kanye nengcenye ekulu yama-Amoni.iKT (“Esikhathini sokuphela ikosi yangesewula izayisahlela. Kodwana ikosi yangetlhagwini izayithelekela ngomfutho omkhulu, ngeenkarana zepi, ngeenjomani nangemithayamanzi eminengi. Izakungena eenarheni idlule njengesikhukhula.PT 'Izakusahlela iimphephelo ezinemithangala ngokusizwa nguzinyana otjhili. Labo abamazisako uzinyanayo izabaphathela phezulu: Izababeka babe babusi phezu kwabanengi beyibanikele amasimu njengomvuzwabo.9kT &Izakuhlonipha kwaphela uzinyana wobuphephelo okunguzinyana aboyisemkhulu abangazange bamazi. Loyo-ke izamhlonipha ngegolide nangesiliva, ngamatje aligugu nangezipho ezibizako.;oT %Angekhe ihloniphe abozinyana baboyisemkhulu bayo namkha loyo othandwa bomma. Kanti godu angeze ihloniphe nanyana ngimuphi uzinyana; kunalokho izaziphakamisa ngaphezu kwabo boke./T $“Ikosi leyo izazenzela umathanda, iziphakamise ngokuzidumisa ngaphezu kwabozinyana begodu nangoZimu ongaphezu kwabozinyana izakukhuluma izinto ekungazange khezizwakale. Izakuphumelela bekube kulapha kuphela khona isikhathi selaka ngombana lokho okuhlosiweko kuzakwenziwa.- ST #Abanye abahlakaniphileko bazakukhutjhwa ukuze bacwengiswe, bahlungwe bebahlanjululwe bekube kusesikhathini sokuphela ngombana kusesekhona isikhathi esijanyisiweko.m ST "Kuzakuthi lokha nabakhutjhwako bafunyane isizo elincancani bese kuthi labo ababazenzisi babasekele.- ST !Abahlakaniphileko hlangana nabantu bazakuyelelisa abanengi, kodwana bazakukhutjhwa kwesikhatjhana ngebanga lesabula nomlilo, iye, ngebanga lokuthunjwa nokuphangwa. T Ngobuqili izakuyenga labo abajamelana nesivumelwano esicwengileko. Kodwana labo abamaziko uZimabo bazakuba namandla bathathe igadango.$ AT Amabutho ewathumileko azakungena asilaphaze ithempeli elibuphephelo. Azakuphelisa umhlabelo wokutjhiswa wangemihla bese ajamise isinyenyiso esibhubhisako. T Imithayamanzi yamaKiti izakujamelana nayo ukuze yethuseleke. Lokha nayibuyako izakunaka labo abahlubuke isivumelwano esicwengileko.T “Kuzakuthi ngesikhathi esijanyisiweko ibuyele ngesewula. Kodwana ngesikhathesi angeze kwafana nesikhathini sangaphambilini.RT Ikosi yangetlhagwini izakubuyela enarhenayo nomnotho omkhulu, kodwana ihliziywayo izasoloko ijamelene nabantu besivumelwano esicwengileko. Izakwenza koke okusehliziywenayo lokha nayibuyela enarhenayo.ST Amakhosi amabili lawa azakuhlala ndawonye etafuleni kodwana khisibe afihlelene iinhloso ezimbi. Azakutjelana amala kodwana lokho kungaphumeleli ngombana isiphetho sizakufika ngesikhathi esijanyisiweko."=T elenziwe ngitjho nangilabo abadla nayo ukudla kwesigodlweni. Abantwaba bazayiqeda amandla nebutho layo lizakukhukhulwa. Abanengi abalimeleko bawe epini.  T Uzakuvusa amandlakhe nokuzimisela kwakhe ngokujamelana nekosi yangesewula ngebutho elikhulu. Ikosi yangesewula nayo izakurhwanta nebutho elikhulu nangamandla amakhulu kobana iyokulwa. Kodwana angekhe yaphumelela ngombana kuzabe kunezungu lokujamelana nayo T Kungakalindeleki uzakungena eengcenyeni ezinothileko zesifunda enze okungazange khekwenziwe ngomunye wabamanduleleko ngokwabela ipango nepahla ehlangulwe ebalandelini bakhe. Uzakwakha izungu ngokujamelana neemphephelo, kodwana kuzakuba ngokwesikhatjhana nje.wgT Emva kokobana kwenziwe isikhozi naye, uzakuba nezenzo zekohliso abe namandla nanyana anesiqhema esincani nje.gGT Amabutho azakukhukhuleka bekaphohloke phambi kwakhe kanye nabarholi ebegade banesikhozi naye.1[T Esikhundleni sekosi yangetlhagwini kuzakuvela umuntu okghabhudlhako ongazange akhe aphiwe ubukhosi. Umuntu loyo uzakuza athathe umbuso ngobuqili, abantu bangakatjheji.<~qT “Esikhundleni sayo kuzakuvuka omunye ozokuthumela umthelisi esifundeni esihle sombuso. Kodwana emva kwamalanga ambalwa, uzakupheliswa nokho kungabi ngebanga lelaka namkha lepi.}yT Nje-ke emva kwalokhu ikosi yangetlhagwini izakuthi iyajika ibalekela eemphephelweni zenarhayo, iwe kube kuphela kwayo.|T Emva kwalokho ikosi yangetlhagwini izakujikela ngeenarheni ezingemikhawulweni yelwandle ithumbe ezinengi zazo. Kodwana induna yepi izayilisisa isenzo sayo sokweyisa. Ikosi yangetlhagwini leyo izokuhluleka ukuzibuyiselela emonakalweni owenziwe yinduna. { T Izakulinga bona woke umbuso wangesewula ube ngakiyo ngokwenza isikhozi nekosi yakhona. Izakwendisela indodakazayo ekosini leyo ukuze indodakazi leyo ibhubhise umbuso lowo. Kodwana lokho angekhe kuphumelele ngombana indodakazi ingakhambisani namano kayise.'zGT Ikosi yangetlhagwini esahlelako leyo izazenzela umathanda ngombana akakho ozakujamelana nayo. Izazinzinzisa enarheni ehle khulu beyibe namandla wokubhubhisa.PyT Nje-ke ikosi yangetlhagwini izakuza izokwakha umbundu magegana nomthangala wedorobho beyilithumbe. Amabutho wesewula angekhe akwazi ukujama, ngitjho namajoni wekhethelo angekhe aba namandla wokulwa.0xYT “Eenkhathinezo-ke, abanengi bazakuvukela ikosi yangesewula. Hlangana nabantu bekhenu kuzakuvuka amahlongandlebe ukuze kuzaliseke umbono, kodwana angekhe aphumelela.$wAT ngombana ikosi yangetlhagwini izakuvusa godu ibutho elikhulu kunelokuthoma. Kuthi emva kweminyakana iphume nebuthokazi elikhulu elibonelelwe ngokwaneleko.(vIT Ikosi yangesewula le izaziphakamisa lokha amabutho wangetlhagwini nasele athunjiwe begodu izakuwisa amatjhumi weenkulungwana, kodwana angekhe ihlale inamandla4uaT “Ikosi yangesewula izakufutheka, irhwante, ilwe nekosi yangetlhagwini nayo ezakubuthelela ibutho elikhulu, kodwana ibuthwelo lizakunikelwa esandleni sekosi yangesewula.jtMT Amadodanayo azazilungiselela ipi bekahlanganise amabutho amakhulu kwamambala. Enye yamadodana lawo ngambala izakudlondlobala irathe enarheni njengesikhukhula, iphehle ipi ukufikela ngitjho nesiphephelweni sekosi yangesewula.swT Nje-ke ikosi yangetlhagwini izakungena embusweni wekosi yangesewula, kodwana kuzakufanela bonyana ibuyele enarhenayo.KrT Lizakuthwala ngitjho nabosingazimu babo neenthombembunjwa kanye nezitja zabo eziligugu zesiliva negolide, lizise eGibhide njengepango yepi. Lizakugadunga ikosi yangetlhagwini iminyaka ethileko._q7T kuzakuvela ihlumela emirajini yekosazana leyo lijame esikhundleni sakayise. Ihlumelelo lizakurhwanta ngokujamelana nebutho lekosi yangetlhagwini; lizakungena ngitjho nangesiphephelweni sayo lilwe nabo belibahlule.pT Kuthi ngemva kweminyaka ethileko kube nesikhozi esenziwako. Indodakazi yekosi yangesewula izakulethwa ekosini yangetlhagwini kobana kuqiniswe isikhozeso. Kodwana indodakazi le angekhe ibe namandla wokulonda isikhundla sayo; godu ikosi leyo namandlayo angekhe yajama. Indodakazi leyo izakunikelwa ezandleni zombulali neempelesi zayo. Uyise nendodayo nabo bazakuhlongakala.
“Emihleni leyoo1T “Nje-ke ikosi yangesewula izakuba namandla, kodwana omunye weenkhulu zayo uzayedlula ngamandla begodu uzakubusa umbuso omkhulu kunekosakhe leyo.nT Kuzakuthi isavelele njalo, umbuswayo uhlakazwe bewuhlukaniswe ngokwamagumbi amane wephasi. Angekhe wadlulela eenzukulwaneni zayo namkha ukhambe ngokwendlela yombuso ewubusako. Iye, umbuswayo uzakuhluthwa kiyo unikelwe abanye, ingasi iinzukulwana zayo.^m5T Nje-ke kuzakuvuka ikosi enesibindi ezakubusa ngamandla amakhulu, izenzele umathanda.lyT “Manje-ke ngizokutjela iqiniso. Qala, kusazakuvela amanye amakhosi amathathu wamaPherisi. Yesine izakuba ngenothe khulu ukuwadlula woke. Lokha nasele inamandla ngebanga lomnothwayo, izakuhlohlozela woke umuntu kobana ajamelane nombuso weGirisi.k #T “Godu omunye ofana nomuntu loyo wathi, Mina-ke ngamsekela bengamqinisa idolo uMikayeli ngomnyaka wokuthoma wokubusa kwakaDariyasi umMede. j9T Nokho-ke ngizokutjela lokho okutlolwe ngencwadini yeqiniso.
“ ‘Akakho ongisekela ukujamelana nazo ngaphandle kwakaMikayeli, ingilozenu.’ ”RiT Wathi kimi, ‘Sewuyazi kwanjesi bonyana ngizeleni kuwe, kodwana kumele ngirhabe ngibuyele emuva ngiyokulwa nengilozi yePheresiya. Kuzakuthi lokha nangiphuma kobana ngiyokulwa, kuze ingilozi yeGirisi.MhT wathi, ‘Danyela, muntu othandwa khulu, ungesabi. Yiba nokuthula, uqine ube nesibindi.’ Kuthe lokha nasakhuluma nami, ngaqina idolo bengathi, ‘Ikosami ayikhulume ngombana seyingiqinisile.’>gwT “Godu omunye ofana nomuntu wangithinta wangiqinisa,{foT Alo, inceku yekosami ingakhuluma njani nekosayo na? Kimapha amandla aphelile ngihluleka ngitjho nokuphefumula.’Te!T Qala-ke, omunye onejamo elifana nendodana yomuntu wathinta iimbhena zami, nje-ke ngathoma ukukhuluma, ngathi kojame phambi kwami, ‘Awu kosami, ngebanga lombono ngehlelwe lisizi namandla akasekho kimi.fdET “Kuthe lokha nasele akhulume nami amezwi lawo, ngaqalisa ubuso phasi, ngasala ngikakamele.c3T Nje-ke, ngize kobana uzwisise lokho okuzokwehlela abantu bekhenu emihleni yokuphela ngombana kusese nombono omunye omayelana nesikhathi esizako.’ab;T Ingilozi yombuso wePheresiya yajamelana nami amalanga amatjhumi amabili nalinye. Kodwana uMikayeli ongomunye weengilozi ezikulu weza wazongisiza ngombana bengisele ngingedwa ekuqalaneni nombuso wemimoya yePheresiya.OaT “Nje-ke yathi kimi, ‘Danyela, ungesabi ngombana kusukela elangeni lokuthoma owazimisela ngalo kobana uzwisise nokuzithoba kwakho phambi kwakaZimu, amezwakho alalelwe begodu ngize ngebanga lawo.J` T Indoda leyo yathi kimi, ‘Danyela, muntu othandwa khulu, lalela amezwi engizowakhuluma kuwe begodu jama rwe ngombana ngithunywe kuwe.’ Kwathi isakhuluma lokho kimi, ngasikima ngiqhaqhazela.s__T Qala, khonapho ngathintwa sisandla, sangiphaphamisa, ngaguqa ngibambelele ngezandla phasi, ngiqhaqhazela. ^ T “Nje-ke ngezwa ukuzwakala kwamezwayo. Kwathi lokha nangizwa ukuzwakala kwamezwi lawo, ngehlelwa mumoya ngilele ngobuso phasi.&]ET mina ngasala ngingedwa, ngibona umbono omkhulu lowo. Amandlami besele aphelile nobuso bami buphaphatheke njengombala wesidumbu; iye, amandla angasekho kimi.E\T Kwaba ngimi kwaphela, mina Danyela owabona umbono ngombana amadoda agade anami akhange awubone. Nanyana kunjalo ehlelwa kukwesaba okukhulu athuthumela. Ngalokho abaleka kobana ayozifihla,c[?T Umzimbayo bewufana nebherili, ubuso bayo bebunjengokuphazima kombani. Amehlwayo bekanjengesihlothi esivuthako, imikhono neenyawo zayo ziphazima njengekoporo emanyako. Ukuzwakala kwamezwayo bekunjengokuhlokoma kwewoma.sZ_T Ngaphakamisa amehlwami ngaqala, naso indoda yembethe ilineni, iinyonga zayo zithekeleze igolide le-Ufazi.kYOT Ngelanga lamatjhumi amabili nane lenyanga yokuthoma ngajama esebeni lomlambo omkhulu iRhidekheli.X3T Bengingazange khengidle litho elimnandi, inyama newayini azange kuthinte iimbhena zami. Azange ngizitjhatjhe bekwaba ziimveke ezintathu zoke swana.fWET UDanyela wathi: “Emihleni leyo mina Danyela bengisesililweni iimveke ezintathu zoke swana.V {T Kwathi ngomnyaka wesithathu wokubusa kwakaKoretjhi ikosi yePheresiya, uDanyela obekathiywe bonyana nguBhelithetjhatsari wembulelwa ilizwi. Ilizwelo beliliqiniso begodu likhuluma ngehlupheko ekulu. UDanyela walizwisisa begodu waba nelemuko lombono.\U1T Engcenyeni yinye yeenkhathi ezilikhomba, umbusi loyo uzakwenza isivumelwano esiqinileko nabanengi. Kuthi ngesiquntu sesikhatheso enze bonyana kungasabakhona umhlabelo wetjhebiswano nomnikelo weenthoro. Uzakubeka isinyenyiso esibhubhisako ehlangothini le-aldari, kufikela lapha kupheleliswa khona iqunto, lithululelwe phezu kombhubhisi.”ETT Emva kweengcenye ezilikhomba zamatjhumi asithandathu nambili zeenkhathi, ozesiweko uzakususwa, angabi nomelamako. Abantu bombusi omunye ozakufika bazakubhubhisa idorobho nendawo ecwengileko. Ukuphela kwakhe kuzakuza ngesikhukhula sehlekelele, iye, kuzakuba yipi bekube sekupheleni, okutjho ukubhujiswa okwahloswako.dSAT Yazi bewuzwisise bonyana ekuphumeni kwelizwi lokuvuselela nokwakha iJerusalema kufikela lapha ozesiweko, okutjho umbusi azakufika khona, kuzakuba ziingcenye ezilikhomba zeenkhathi ezilikhomba. Iingcenye ezilikhomba zamatjhumi asithandathu nambili, idorobho elivuselelweko lizakujama libe neenrhodlo nemisele, kodwana kuzakuba ziinkhathi ezinzima.2R]T “Iingcenye ezilikhomba zamatjhumi alikhomba weenkhathi zabekelwa abantu bekhenu nedorobho lakho elicwengileko, ukuqeda iimphambeko, okutjho ukuphelisa izono nokuthethelela icala, kobana ukulunga okungapheliko kuthome begodu kuzaliseke umbono namezwi womphorofidi kanye nokuzesa okucwenge khulu.#Q?T Kwathi usathoma ukubawa, kwaphuma ilizwi. Nje-ke ngize kobana ngikulethele ilizwelo ngombana uthandwa khulu. Ngalokho yelela ilizwelo bewuzwisise umbono.oPWT Yahlathulula, yakhuluma nami yathi: “Danyela, ngizile bonyana ngizokupha ukuzwisisa okungeneleleko.>OuT iye, ngisakhuluma njalo emthandazweni, indoda leyo uGabhariyeli ebegade ngiyibone embonweni ngaphambilini, yeza kimi ngeenkhathi zomnikelo ngamarhwaqela ngokuphapha okurhabekileko.;NoT Ngathi ngisakhuluma ngithandaza, ngivuma izono zami nezabantu bekhethu u-Israyeli begodu ngethula iimbawo zami phambi kwakaSomnini uZimami ngebanga lentaba ecwengileko kaZimami;3M_T Somandla, akhese ulalele hle! Somandla, colela hle! Awu Somandla, yelela wenze! Zimami ngebanga lebizo lakho ungariyadi ngombana idorobho nabantu bakho babizwa ngawe.”]L3T Awu Zimami, beka indlebakho ulalele. Vula amehlwakho ubone iindawo zethu ezisele zoniwe kanye nedorobho elibizwa ngawe. Asenzi isibawesi kuwe ngebanga lokulunga kwethu, kodwana kungenca yesirhawu sakho esikhulu.*KMT Ngalokho-ke Zimethu, lalela umthandazo nesibawo sencekwakho. Ngebanga lebizo lakho, Somandla, khanyisa ubuso bakho phezu kwendawakho ecwengileko esele ilirubhi.J#T Nje-ke Somandla, ngokuya ngazo zoke izenzo zakho zokulunga, susa ilaka nobukhali bakho edorobheni lakho iJerusalema, intabakho ecwengileko. Ngebanga lezono zethu namacala wabobaba, iJerusalema nabantu bakho sebaphenduke isiphoqo hlangana nabo boke abasizombelezileko.(IIT “Manje-ke Somandla Zimethu, wena owakhupha abantu bakho enarheni yeGibhide ngesandla esinamandla, wazenzela ibizo njenganamhlanje, sonile kuwe senza okumbi.>HuT Ngalokho uSomnini wabona mayelana nehlekelele wabe wayehlisela phezu kwethu. Mbala, uSomnini uZimethu ulungile kikho koke akwenzileko, khonapho thina akhange silalele ilizwi lakhe.GGT Njengombana kutloliwe emthethweni kaMosi, zoke iinhlekelelezi zisehlele, nanyana kunjalo akhange sifune isisa sakaSomnini uZimethu ngokuphenduka ecaleni lethu kobana siyelele iqiniso lakho.]F3T Wazalisa amezwi awakhulumako ngokujamelana nathi nababusi bethu abasibusako ngokusehlisela iinhlekelele ezesabekako. Mbala, ngaphasi komthunzi welanga azange khekwenzeke okunjengalokho okwenzakalele iJerusalema.gEGT U-Israyeli woke uphambukile emthethwenakho waphendukela eqadi, wala ukulalela ilizwi lakho. Nje-ke, amanikelela nesifungo esitlolwe emthethweni kaMosi inceku kaZimu, kwehliselwe phezu kwethu ngebanga lokobana sonile kuwe.DT sangalalela ilizwi lakaSomnini uZimethu kobana sikhambe ngemithethwakhe ayibeka phambi kwethu ngesandla seenceku zakhe abaphorofidi._C7T USomandla uZimethu unesirhawu nokucolela, ngitjho nanyana thina sihlubukile nje kuye,xBiT Mbala Somnini, thina sineenhloni ebusweni, iye, amakhosethu, iinkhulu zethu nabobaba. Kwamambala, sonile kuwe.A T Kuwe Somandla kunokulunga, kodwana kithi kuneenhloni ebusweni njenganamhlanje; iye, thina bantu bakwaJuda nabahlali beJerusalema naku-Israyeli woke, okutjho labo abaseduze nabakude, kizo zoke iinarha obahlakazele kizo ngebanga lokungathembeki kwabo kuwe.@T Akhange silalele iinceku zakho, abaphorofidi abakhulume ebizweni lakho emakhosinethu, eenkhulwini, kibobaba nebantwini boke enarheni.x?iT Sonile, senza ubumbi besakhamba ngekohlakalo begodu sahlubuka; iye, sitjhidile emiyalwenakho nemithethwenakho.;>oT Ngathandaza kuSomnini uZimami, ngavuma ngathi: “Awu Somandla, wena unguZimu omkhulu nowesabekako, ogcina isivumelwano nokwethembeka kilabo abakuthandako nabalonda imiyalwakho.=T Nje-ke ngaphendukela kuZimu uSomandla: Ngathandaza bengabawa ngokuzila ukudla, ukwembatha iinzilo nangokuzithela ngomlotha.]<3T iye, ngomnyaka wokuthoma wokubusa kwakhe, mina Danyela, ngayelela eencwadini isibalo seminyaka yokubhujiswa kweJerusalema. Ukuya ngelizwi lakaSomnini kumphorofidi uJoromiya, kuzakuba minyaka ematjhumi alikhomba.; T Kwathi ngomnyaka wokuthoma wokubusa kwekosi uDariyasi umsa ka-Arhatjhiverotjhi osizukulwana samaMede, waba yikosi embusweni wamaKasidi;::mTMina Danyela, bengiqobekile begodu bengigula amalangana. Emva kwalapho ngavuka ngaragela phambili nomsebenzi wekosi. Bengisamangele ngombono kodwana akakho owakuyelelako lokho.9T“Umbono wobusuku nokusa otjelwe wona uliqiniso. Kodwana wena vala umbono ngokuwugiba ngombana ungowamalanga amanengi kusukela nje.” 8TNgobuqili bayo izakwenza
bonyana ukukhwabanisa kuvame.
Engqondwenayo izazibona iyikulu
begodu izakwenza abanengi
bonakale bangakatjheji.
Izakujamelana ngitjho nesiKhulu seenkhulu
kodwana izakuphohlozwa
ngaphandle kwesandla somuntu.V7%TIzakuba namandla amakhulu,
kodwana ekungasiwo wayo.
Izakubanga ihlekelele engazange kheyibonwe
begodu izakuphumelela kikho koke ekwenzako.
Izakubhubhisa abanamandla nesizwe nabacwengileko.,6QT“Emihleni yokuphela yokubusa kwawo,
lokha iimphambeko sele zifike ezingeni elipheleleko,
kuzakusikima ikosi enobuso obutjhibileko
nenamano wobuqili.25]TMayelana nephondo elephukako kwathi endawenalo kwavela amanye amane, lokho kumibuso emine ezakubakhona ngokuvela esizweni sekosi leyo kodwana angekhe kwaba ngamandlayo.m4STIpongo emaruthuruthu iyikosi yeGirisi bese kuthi iphondo elihlangana namehlwayo liyikosi yokuthoma.h3ITMayelana neqama owalibonako elineempondo ezimbili, lokho kutjho amakhosi weMediya nePheresiya.2TWathi: “Qala la, ngizokwazisa lokho okuzokubakhona emihleni yokuphela yesibetho ngombana lokho kusikhathi sokuphela esijanyisiweko.|1qTKwathi asakhuluma nami njalo, ngehlelwa mumoya ngilele ngobuso phasi. Kodwana wangithinta, wangisikimisa khonapho.P0TNje-ke watjhidela eduze nalapha ngijame khona. Sele afikile, ngethuka khulu bengawa ngobuso. Kodwana yena wathi kimi: “Ndodana yomuntu, zwisisa ngombana umbono ungowesikhathi semihla yokuphela.”/TNgezwa ilizwi lomuntu ngehla komsele i-Ulayi lirhuwelela lisithi: “Gabhariyela! Yenza bona umuntu loyo azwisise umbono!”.TKuthe sengiwubonile umbono, mina Danyela ngafunisisa bona ngiwuzwisise. Nje-ke qala, phambi kwami kwajama omunye onesibumbeko somuntu.-'TWangiphendula wathi: “Kuzakuthatha ukuhlwa nokusa okuziinkulungwana ezimbili namakhulu amathathu bese indawo ecwengileko iyahlanjululwa.”,T Nje-ke ngezwa ocwengileko akhuluma, godu ngezwa nomunye ocwengileko asithi kimi: “Sizakuba ngangani isikhathi sombono omayelana nomhlabelo wangemihla neemphambeko ezibhubhisako na? Kuzabe kube nini indawo ecwengileko kanye nomsebenzi wokulotjha usilaphazwa na?”>+uT Ngebanga leemphambeko, umhlabelo wokutjhiswa wangemihla wajanyiselelwa ngemisebenzi eyonakeleko yokulotjha, nomthetho weqiniso walahlelwa phasi. Laphumelela kikho koke elikwenzako.1*[T Ngitjho naphambi kwesiKhulu seendalwa zomkhambathi womkayi laziphakamisa ukuze kususwe umhlabelo wokutjhiswa wangemihla esiKhulwineso nendawaso ecwengileko yabhuruzwa.)T Lasoloko likhula belafika emkhambathini womkayi, laphosa phasi ezinye zeendalwa ezilapho, okutjho iinkwekwezi, lagadanga phezu kwazo.(!T Eempondweni ezinezo kwamila iphonjwana elincani, lona-ke lakhula khulu latomulukela nca yangesewula, ngepumalanga nangendaweni ehle khulu.I' TNje-ke ipongo leyo yaba namandla khulu. Kuthe lokha nayizizwa amandla, iphondo layo elikhulwelo lephuka. Esikhundleni salo kwamila iimpondo ezine eziveleleko ziqale emimoyeni emine yezulwini.&wTNgayibona ukuza kwayo eqamenelo kobana ifutheke khulu, yaliqhula beyephula iimpondo ezimbilezo. Iqamelo belinganamandla wokujama phambi kwayo. Yeke ipongo leyo yalithela phasi yaligadanga. Gade angekho ongasindisa iqamelo emandleni wepongo leyo.z%mTYona yeza eqameni ebelineempondo ezimbili engalibona lijame magegana nomsele, yalithelekela ngokubila kweengazi.&$ETKuthe ngisacabanga njalo, qala kwavela ipongo ngetjingalanga ivundla iphasi loke, ngaphandle kokuthinta phasi. Beyinephondo eliveleleko hlangana namehlwayo.W#'TNgabona iqama lelo lijokolela ngetjingalanga, ngetlhagwini nangesewula. Bekunganasibandana ebesingajama phambi kwalo begodu kungekho ekugade kungasinda emandlenalo. Belizenzela umathanda begodu linamandla.2"]TNgaphakamisa amehlo, qala nanto iqama lijame magegana nomsele. Belineempondo ezimbili ebeziphakamile kodwana elinye lilide kunelinye. Elide lelo bekungilo elimile muva.!TEmbonweni lowo ngazibona ngiseTjhutjhani, ihlokodorobho esesifundeni se-Elamu. Nje-ke embonwenapho bengizibona ngiseqadi komsele i-Ulayi.  }TNgomnyaka wesithathu wokubusa kwekosi uBhelitjhatsari, mina Danyela ngabona umbono emva kwalowo ebengiwubone ekuthomeni.-ST“Nakhu-ke ukuphela kwendaba. Nakungimi mina Danyela, imicabangwami beyingethuse khulu nobuso bami buphaphathekile. Kodwana ngalonda indaba leyo ehliziywenami.”T!TNje-ke umbuso nobukhosi,
ubukhulu bemibuso engaphasi kwezulu
buzakunikelwa abantu abacwengileko bongoPhezulu.
Umbuswabo uzakuba ngowesiphelani,
yoke imibuso izabalotjha beyibathobele.’  TKodwana abagwebi bazakuhlala ebandla bagwebe:
Umbuswayo uzakususwa uthathwe,
uqothulwe bewubhujiswe bekube sekupheleni._7TIzakukhuluma amezwi ajamelene nongoPhezulu,
ikhathaze abacwengileko bongoPhezulu
begodu izakucabanga ukutjhugulula iinkhathi nomthetho,
babe sesandleni sayo isikhathi,
iinkhathi ezimbili nesiquntu.lQTNakuziimpondo ezilitjhumi zona,
zitjho bona embusweni lowo,
kuzakuvela amakhosi alitjhumi.
Nje-ke enye izakuvela emva kwawo,
yona izakwehluka kunamanye wokuthoma
begodu izakumadlha phasi amakhosi amathathu.s_T“Nje-ke yena wangiphendula wathi,
“ ‘Isibandana sesine sitjho bona kuzakuba nombuso wesine;
wona uzakwehluka kuneminye imibuso
begodu uzakurhiribidela loke iphasi,
ugadange phezu kwalo bewuliqobaqobe iinquqwana.-Tbekwaba kulapha kufika khona oMdala weminyaka, wamela abacwengileko bongoPhezulu, bekwafika isikhathi lapha abacwengileko bamukela khona umbuso.b=TIye, lelo ekwathi ngisaliqalile, laphehla ipi kabacwengileko ladlondlobala ngehla kwabo,\1TGodu ngabuza nangeempondo ezilitjhumi ehloko yaso nangalelo elamilako kwase kuthi ezinye iimpondo ezintathu zasuswa phambi kwalo, okutjho iphondo ebelinamehlo nomlomo okhuluma ukuzazi begodu livelele kunezinye.xiT“Nje-ke ngathanda ukwazisisa kuhle mayelana nesibandana sesine ebegade sehlukile kunezinye; sethusa kokwethusa, sinamazinyo wesimbi neenzipho zekoporo; iye, leso ebesirhiribidele ngokuphohloza bese kuthi okuseleko sikufihlize ngeenyawo.r]TKodwana abacwengileko bongoPhezulu, bazakwamukeliswa umbuso bebawuthathe isiphelani kube nini nanini.’ ?~~A}|{{~zz>yxxJwwOvveugt\s\rrqqgqpUpo>nn*mllRkk@jjihhQggf,elddYccbbla``w`_Y^^]\\Z[[>ZYY`XX&WqWVUUQTT SSR`QQzP}ONNNMLKJJ=IHGGFFE)DDC4BBAd@??v>p==>“Nginithumelela amabele,
isitjhidela sewayini namafutha we-oliva
bona kunisuthise.
Angeze ngisavuma bona babe siphoqo ezizweni.H hYeke, uSomnini wamela inarhakhe,
warhawukela abantu bakhe.9khAbaphristi abalotjha phambi kwakaSomnini,
abalile hlangana namathuri wethempeli ne-aldari,
bathi: “Hawu Somnini! Rhawukela abantu bakho.
Ungavumi bona ilifa lakho lirhubutjhwe
libe sisiga hlangana nezizwe.
Kubayini abantu bebathi ezizweni:
‘Njekhona uphi uZimabo loyo?’ ”g GhBizelani abantu ndawonye,
nihlambulule ibandla,
hlanganisani abaphathi ndawonye,
nibuthelele abantwana,
iye, ngitjho nabamunyako.
Umkhwenyana akaphume ngelawini lakhe,
nomlobokazi ngetendeni lakhe.k OhVuthelani ipalapala eZiyoni;
bekani ilanga lokuzila,
nimemezele umhlangano okhethekileko. 1hNgubani owaziko?
Mhlamunye angajika atjhugulule umkhumbulo;
anitjhiyele isibusiso:
umnikelo wamabele nokuselwako kwakaSomnini uZimenu.W 'h Dabulani iinhliziyo zenu,
ingasi izambatho zenu kwaphela.
Buyelani kuZimu uSomnini,
ngombana unomusa nesirhawu,
uthathela kude ukusilingeka,
uthembeka khulu,
uyariyada ekurhayileni.r ]h USomnini uthi:
“Nanjesi buyelani kimi ngehliziywenu yoke,
ngokuzila nokulila nokubibitheka.”hIh USomnini uzwakalisa ilizwi phezu kwebutho lakhe.
Ngambala amabuthwakhe manengi khulu
begodu baqinile abalalela imiyalwakhe.
Iye, ilanga lakaSomnini likhulu,
lesabeka kwamambala.
Ngubani ongalijamela na? h Phambi kwabo kudengezela iphasi,
isibhakabhaka sihlengezele.
Ilanga nenyanga kufiphale,
iinkwekwezi zingasakhanyi.veh Batheleka emzini,
bagijime emthangaleni,
bakhwela ezindlini,
bangene emafesiderini njengamasela.hAbaliyani endleleni,
omunye nomunye unqophe phambili.
Nanyana baphoswa ngemikhonto ngapha nangapha,
abaphambuki emnqophenabo. hIbuthweli lisahlela njengeenkutani;
bakhuphuka ngomthangala njengamajoni.
Boke banqomba rwe,
abaphambuki emnqophenabo.I hNgokuvela kwalo izizwe ziyavevezela;
boke bethuka bomelele.,QhLilakutja eenqongweni zeentaba,
ngetjhada elinjengeleenkarana zepi.
Linjengokuthuthumba komlilo obabula amawunguwungu;
linjengepi nayijokola evadleni.T!hIbuthweli liqaleka njengeenjomani;
ligijima njengeenjomani zabakhweli.J hPhambi kwalo kurhayila umlilo,
ngemuva kwalo kurubha ilangabu.
Phambi kwalo inarha injengesivande se-Edeni,
ngemuva kwalo kube libhudu lerhalawumba.
Akunalitho elisindako kilo.fEhLilanga elimnyama nelifipheleko,
ilanga lamafu nesigayegaye.
Njengokusa kugubuzesa iintaba,
kuza ibutho elikhulu;
elingazange khelibekhona elinjalo nekadeni,
nelingasoze labakhona eenkhathini ezizako.]~ 5hUSomnini uthi:
“Vuthelani ipalapala eZiyoni;
nihlabe umkhosi entatjaneni yami ecwengileko.”
Akuthi zoke izakhamuzi zihlengezele
ngombana ilanga lakaSomnini liyeza;
iye, selitjhidele khulu.} hNgitjho neembandana zommango zilila kuwe Somnini
ngombana imilambo yamanzi yomile.
Umlilo utjhise amadlelo emrhuleni.{| qhNgilila kuwe Somnini
ngombana umlilo utjhise amadlelo emrhuleni,
amalangabi arhabule yoke imithi yommango.{ hMaye ukubongolela kweenkomo!
Imihlambi ihlakazekile ngombana ayinamadlelo;
ngitjho nemihlambi yezimvu isesonweni.z {hIimbewu ziyakghora ngaphasi kwamagade.
Amadladla amafuhlufuhlu,
iinlulu zirhirikile
ngombana amabele omile.uy ehAngithi ukudla kurhayiliwe phambi kwamehlwethu?
Angithi ukuthokoza nethabo kuphelile ekumbeni kaZimethu?qx ]hMaye mhlokho!
Ngambala ilanga lakaSomnini libandamele;
liza ngokubhubhisa okukhulu kukaSomandla.'w IhBekani ilanga lokuzila;
memezelani umhlangano okhethekileko.
Bizelani endlini kaSomnini uZimenu,
abaphathi boke nezakhamuzi;
nilile kuSomnini.v {h Baphristi, yembathani iinzilo, nirhahlawule;
lilani nina enilotjha phambi kwe-aldari.
Yizani nizokulila noke,
nina enilotjha phambi koZimu wesivumelwano
ngombana iminikelo yamabele neyeenselo
ayisalethwa ethempelini lakaZimenu.Ou h Isidiribe sibunile,
nemithi yamakhiwani ithintithekile.
Amarharinadi, amasundu nemithi yama-apula
kanye nayo yoke imithi yemmangweni itjhwabile.
Kwamambala, ithabo labantu linyelele.t h Kakamalani nina balimi,
nilile nina batjali besidiribe.
Tlhuwelani ikoroyi nebhali
ngombana isivuno samasimu sirhayiliwe.s h Ummango urhayiliwe;
amasimu omile;
amabele ahlikiliziwe;
iwayini elitja litjhile
namafutha we-oliva akasekho.wr ih Umnikelo wamabele noweenselo
awusalethwa endlini kaSomnini.
Abaphristi, iinceku zakaSomnini, badanile.fq GhLilani njengeqhakazana elembethe iinzilo;
lililela ukufa kwendoda ebeyisanda ukulithatha./p YhSirhayile isidiribe sakwethu;
sahlikiliza nemithi yakwethu yamakhiwani.
Sebule amaqolo,
sawaphuphura sawatjhwamadela;
satjhiya iimpande zimhlophe twa.{o qhIsizwe esinamandla nesinganakubalwa
sisahlele inarha yakwethu;
sinamazinyo nemihlathi enjengeyeengwenyama.n %hPhaphamani, nilile nina ndakwa ndina!
Lilani nina nseli zewayini;
lilani ngebanga lesitjhidela sewayini
esihluthwe emilonyenenu.m }hLokho okwatjhiywa sikhonyani
kwadliwa yikumbi;
okwatjhiywa liwoma lentethe
kwadliwa ngelinye iwoma lentethe.~l whNizoyibikela abantwabenu,
nabantwabenu babikele abantwababo,
nabantwababo babikele isizukulwani esilandelako. k ;hYizwani lokhu nina baphathi,
nilalele nina noke enakhe enarheni.
Into enje, yakhe yenzeka eenkhathini zenu
namkha eenkhathini zaboyihlo na?;j uhIlizwi lakaSomnini elafika kuJuweli umsa kaPetuweli:Di^ Ohlakaniphileko uzayihlatha ikulumo le,
onengqondo uzakulemuka;
ngombana iindlela zakaSomnini zinqophile.
Abalungileko bakhamba kizo,
kodwana abaphika ikani ziyabarareja.Eh^Efrayimu, uthi nginandabani nje
neenthombe ezibaziweko?
Ngimi owakuthobisako,
kodwana ngizakutjheja.
Ngifana nomuthi ohlala uhlaza,
ukuphumelela kwakho kubuya kimi.”.gU^Abantu ebebahlala emthunzinakhe
bazakubuya godu batjale ikoroyi.
Bazakutlhurha banabe njengesidiribe.
Idumo laka-Israyeli libe njengewayini leLibhanoni.wfg^amahlumelakhe azakukhula.
Uzakuphazima njengomuthi we-oliva,
onuka kamnandi njengehlathi leLibhanoni.e^ngizakufana nombethe ku-Israyeli;
yena athuthumbe njengamakhwa.
anabise imirabhakhe ekuzikeni,
adzimelele njengeLibhanoni;~du^“Ngizakupholisa ukuhlubuka kwabo,
ngibathande ngomusa.
Njengombana ukusilingeka kwami
kungasekho kibo,Xc)^I-Asiriya angeze yasisiza;
asisazokuthembela eenjomaneni zepi;
angeze besisatjho sithi ‘zimethu’
entweni esiyenze ngezandla zethu
ngombana kuwe wedwa nentandani
ifunyana isirhawu.”2b]^Buyelani kuSomnini,
nivume izono zenu nithi:
“Somnini, silibalela zoke izono zethu,
wamukele ukuvuma kwethu.
Sithanda ukunikela ngeenthelo zomlomethu.Xa +^Buyela kuSomnini uZimakho, wena Israyeli
ngombana izono zakho zikurarejile.R`^ ISamariya izazithwalela umlandwayo
ngombana ihlubuke uZimayo.
Abantu bazakubulawa ngesabula;
abantwababo bazakuphihlizelwa ehlabathini,
besifazana babo abasebantwini batlhatlhamululwe!r_]^ Nje-ke akazukuwadla amabele nabafowabo.”
Ummoya wepumalanga ovela kuSomnini, uzakufika,
uvuke erhalawumbeni;
isiyalu saka-Efrayimu sizakuvaleka
nomthombakhe wome kere.
Ummoya lowo uzakuhlakaza woke amagugwakhe.-^S^ Ngimsindise emandleni wethuna na?
Ngimhlenge ekufeni?
Kufa ndina, aphi amanikelelakho?
Thuna ndina, kuphi ukubhubhisa kwakho?
Angeze ngamrhawukela.]^ Nakufika iinhlabi zokubeletha,
u-Efrayimu uba mntwana odlhayeleko:
Nakufika isikhathi uyarhodobala,
angaphumi esibelethweni!\\1^ USomnini uthi:
“Umlandu waka-Efrayimu ubulungiwe,
izono zakhe zitloliwe.U[#^ Ngininikela ikosi ngisilingekile,
ngibuye ngiyisuse ngobukhali bami.”NZ^ Iphi ikosakho-ke nje,
izakukusindisa kiwo woke amadorobhakho na?RY^ Ukubhubha kwakho, wena Israyeli,
kungebanga lami;
mina msizakho..XU^ Ngizabathelekela njengonomrhaso owemukwe abantwabakhe:
Ngibatlhatlhamulule iimfutjanezi.
Ngizabarhiribidela njengengwenyama;
iimpisi zizabarathurathula.RW^ Nje-ke ngaba njengengwenyama kibo,
ngabalalela endleleni njengengwe.!V;^ Kwathi lokha nabafika emadlelweni,
badla bebatatamala iziswanezi.
Kuthe nasele zitatamele njalo, bazikhukhumeza;
kungebangelo bangikhohlwa.>Uw^ Ngakwelusa nawuserhalawumbeni,
enarheni yesomiso.HT ^ USomnini uthi:
“NginguSomnini uZimakho kusukela
emihleni yeGibhide.
Akhange wazane nomunye uzimu ngaphandle kwami
begodu azange kube nomunye umsindisi
ngaphandle kwami.,SQ^ Yeke bazakufana nekungu yamasa,
bafane nombethe wekuseni othintithekako;
babe njengomkhwani ophephuka eselelweni,
nanjengentuthu ephutjheza entunjeni.uRc^ Khonapho abantu bathuwelela ngokona:
Bazenzela iinthombe,
abosingazimu ababazwe ngesiliva labo
okumsebenzi nje owenziwe sithakgha!
Ngeenthombezi bathi:
“Abantu abenza umhlabelo
bamele bancwange amathole la.”Q 1^ Bekuthi lokha u-Efrayimu nakhulumako
amadoda atatazele;
gade ahlonitjhwa tle kwa-Israyeli.
Wazenzela umlandu ngokulotjha uBhali, wafa.P^ U-Efrayimu uqhukuluze uSomnini okusilingako;
iKosakhe-ke izamthwesa umlandu
beyimhlawulise ngokuyirhubutjha kwakhe.pOY^ USomnini wasebenzisa umphorofidi
ukukhupha u-Israyeli eGibhide,
iye, wabahlenga ngomphorofidi.N^ UJakopo wabalekela enarheni ye-Aramu,
u-Israyeli wasebenza nzima nazakuthatha umfazi;
wamlobola ngokwelusa izimvu.XM)^ BakwaGiliyadi nabo gade banjingile,
kodwana babhujiswa!
Abantu benza imihlabelo yeenkunzi eGiligali,
nokho akhange kusize litho:
ama-aldarabo aba njengesiqotjana samatje
magegana nesimu.nLU^ “Ngakhuluma nabaphorofidi,
ngabanikela imibono eminengi
bengakhuluma imifanekiso ngabo.”(KI^ Nje-ke uSomnini uthi:
“NginguSomnini uZimakho kusukela emihleni
yeGibhide;
kodwana ngizakukwenza ubuyele ematendeni godu
njengerhalawumbeni.VJ%^ Kodwana u-Efrayimu uzibetha isifuba uthi:
“Nginjinge tle;
umnotho lo, ngizifunyanele wona mina.
Ngomnothwami ongaka lo,
abe akunamuntu ongafunyana isiphosiso
esingako inga sisono.”hII^ U-Efrayimu unjengomthengisi osebenzisa
isilinganiso samanga,
uthanda tle ukudlelezela.H^ Awa Israyeli,
kuzakufanela bonyana ubuyele kuZimakho:
Thembeka ubulunge imiyalwakhe;
uthembele kuZimakho ngeenkhathi zoke.cG?^ ngombana uSomnini unguZimu uMninimandlawoke,
okulibizo lakhe uSomnini adume ngalo.”?Fw^ Wabinda ingilozi bewayihlula.
Walila, warabhela uSomnini.
Nje-ke iinzukulwana zakhe zithi:
“EBhethele uSomnini uzosihlangabeza,
abuyelele iinthembiso zakhe nakithieEC^ Nasesemanzi uJakopo wabamba isithende
sakamfowabo;
nasele aqinile wabindana noZimu.wDg^ USomnini umangalela uJuda;
uzokuhlunguphaza uJakopo ukuya ngeendlela zakhe,
ambethe ngeentonga zakhe.zC o^ “U-Efrayimu uzondla ngommoya,
udlhemadlhema ngemva kommoya wepumalanga
imini yoke.
Ngamangakazakhe amanengi uzibangela ukubhujiswa:
Wenza isikhozi ne-Asiriya,
khibe ngapha ukhungana neGibhide
ngamafutha we-oliva.”JB ^ USomnini uthi:
“U-Efrayimu ungiphara ngamanga koke nje;
indlu ka-Israyeli ingininda ngekohliso.
UJuda akanaqiniso phambi koZimu,
iye, ngitjho nakoCwengileko ongothembekileko.,AQ^ Bazakuza bathuthumela njengeenyoni
zivela eGibhide,
nanjengamazuba avela enarheni ye-Asiriya.
“Ngizabahlalisa eendlini zabo.”
Kutjho uSomnini.@#^ Bazakulandela uSomnini;
abhodle njengengwenyama.
Iye, lokha nabhodlako abantwabakhe bazakuza,
bathuthumela bavela etjingalanga.a?;^ Angisazokuragela phambili nobukhali bami
obesabekako
no-Efrayimu angisoze ngisambhubhisa
ngombana nginguZimu mina,
angifani nomuntu.
NgingoCwengileko phakathi kwenu.
Angizokuza ngobukhali.”_>7^ “Ngizokuliselela njani, wena Efrayimu?
Ngikulahleleni, wena Israyeli?
Ngizokuphatha njani njenge-Adima?
Ngikwenze njani ufane neTseboyimu?
Ihliziywami ingiphendukele,
isirhawu sami siyavutha.=%^ Abantu bami bazakuhlonywa esigodweni
ngombana bangifulathele.
Abanye bazakuthwala ijogi lobukhoboka --
ijogi elingasoze lasuswa.x<i^ Ngebangelo-ke zizokubenya emadorobhenabo,
iinqabo zamasangwabo zipheliswe
namaqhingabo atjhabalaliswe.;}^ Bengingafuni bonyana babuyele enarheni yeGibhide,
nokuthi i-Asiriya ibuse phezu kwabo.
Kodwana bala ukuphenduka.:w^ Ngababophela ngomutja womusa nethando.
Ngasusa ijogi eentanyeni zabo
begodu ngehlela kibo
bona ngibondle. 9^ Ngimi owafundisa u-Efrayimu ukutataya,
ngambamba ngomkhono.
Kodwana akhange bathande ukwazi
bona ngimi owabahlengako.8^ Kodwana lokha aboBhali nabababizako
bangifulathela,
benzela aboBhali imihlabelo,
batjhisela neenthombe ezibaziweko itjhwalo.{7 q^ USomnini uthi:
“Lokha u-Israyeli asesemntwana ngamthanda,
godu indodanami ngayibiza ngayenyula eGibhide.%6C^ USalimani uzanenza soneso eBhethele,
ngebanga lobukhohlakali benu obukhulu.
Ngokusa kwamhlokho,
ikosi yakwa-Israyeli izabe seyabhujiswa nya.”^55^ umdumo wepi uzokusahlela isizwe senu
kubhidlike woke amarholwenu.
Kuzakuba njengamhlana uSalamani abhidliza
iBhethe-Aribele:
ngelanga lepi mhlana abomma
nabantwababo baphihlizelwa ehlabathini.(4I^ Kodwana nirhatjhe ubukhohlakali,
navuna ubumbi;
nje-ke nigome isithelo sekohliso.
Ngombana fenathembela emaqhingenenu
nemabuthwenenu amanengi,^35^ Bengithi, ‘Zitjaleleni ukulunga,
khona nizakuvuna isithelo sokwethembeka;
bese nizikghemela ihlabathi engakalinywa
ngombana kusikhathi sokufuna uSomnini,
abe afike anise ukulunga phezu kwenu.’p2Y^ “U-Efrayimu lithodlana elibanduliweko
nelithanda ukubhula amabele.
Yeke ngaqeda ngokuthi angibeke ijogi
phezu kwentanyanakhe ehle le.
Ngizakubophela u-Efrayimu,
uJuda alime,
bese uJakopo uphadlha amagade.1+^ USomnini uthi:
“Ngiqede ngokuthi, ngizabahlunguphaza,
ngenze izizwe zibahlanganyele,
zibabophe ngebanga lezonokazi zabo ezinengi.0^ Kusukela emihleni yeGibeya,
u-Israyeli soloko uyona;
sese athuwelele.
Kazi ipi ayizukuwafunyana amaphikakani weGibeya na?/{^ Iindunduma zobukhohlakali, okusisono saka-Israyeli,
zizakubhidlizwa.
Kuzakumila ameva nabosotokolo
bathi talala phezu kwama-aldarabo.
Yeke bazokuthi eentabeni:
“Sigubuzesani!”
bese bathi emibundwini: “Sigirikelani!”^.5^ Lokha iSamariya nayibhujiswako,
ikosayo izakufana nesigodo esipapamele emanzini.--S^ Lizokuthathwa lisiwe e-Asiriya
libe sibiko sekosi ekulu yakhona.
U-Efrayimu uzakurhubutjhwa;
u-Israyeli abe neenhloni nabosingazimu bakhe
beengodo.U,#^ Abantu beSamariya bagugunwa
yindaba yethole leBhethe-Aveni.
Abalotjhi balo bayalililela,
nabaphristi ababalotjhi balo bayabubula --
babubula ngomnothwalo
ngombana lisiwe ekuthunjweni.+-^ Bakhuluma umonyani, bafunga amanga
lokha nabenza iimvumelwano.
Kodwana ukulunga kuzakuqubuka
njengekhula elimila esimini elinyiweko.*)^ Yeke bathi:
“Thina abesinakosi nasinje
ngombana sibhalelwe kuhlonipha uZimethu.
Njekhona ikosi leyo,
beyizasenzelani nje?”)^ Bavuma imilandwabo ngeenhliziyo ezinobuqili,
kodwana uSomnini uzakubhidla ama-aldarabo,
abe ahlakaze namatjabo akhethekileko.U( %^ U-Israyeli ube sidiribe esimrarela;
isithelo sakhe sanda.
Isithelo sakhe nasilokhu sanda,
wakha ama-aldari amanengi.
Inarhakhe nayilokhu iphumelela,
wakghabisa amatjakhe akhethekileko.r']^ UZimu wesivumelwano uzobafulathela
ngombana akhange bamlalele.
Bazoba bozulani hlangana nezizwe. &9^ “U-Efrayimu umanyiwe,
ipandakhe ibunile;
akazukuhloma isithelo.
Nanyana abeletha,
ngizosibulala isizukulwana sakhe esithandekako.”S%^ USomnini uthi:
“Boke ubukhohlakali babo
bathoma eGiligali.
Lapho-ke ngabalandula ngebanga lezenzo zabo.
Ngizobaqotjha endlinami, angisazobathanda.
Boke ababusi babo bamaphikakani.~$u^ Somnini, baphe lokho
ofuna ukubapha khona:
Ubaphe isibeletho esirhululako,
ubaphe amabele anganamkghado.#^ “U-Efrayimu ngimbone anjengomuthi wesundu
otjalwe endaweni ehle.
Kodwana u-Efrayimu uzokukhuphela
abantwabakhe umbulali.”"w^ Iye, nabantwana ababakhulisako
ngizobamuka bona kungasali ngitjho noyedwa.
Bazazizwa mhlana ngibafulathelako.t!a^ Idumo laka-Efrayimu linyelele,
lemuke njengenyoni;
kungabikhona ukubeletha, ukuzithwala nokubamba.q [^ USomnini uthi:
“Ngathabela ukufunyana u-Israyeli
njengomuntu ofunyana amadiribe erhalawumbeni.
Mhla ngithoma ukubona aboyihlomkhulu
ngaba njengomuntu othabela ukufunyana
uporwana wokuthoma wefeyi emthini.
Kodwana bona baya kuBhali wePeyori
bafese bazinameka entweni edanisako leyo;
banyenyeka njengentwabo abayithandako leyo.,Q^ benzele umphorofidi umlindi ozikileko.
Njengemalangeni weGibeya
uSomnini uzobalalamela ngokukhohlakala kwabo
bese ubahlunguphaza ngebanga lezono zabo.)K^ Ukuya ngentando kaZimu wesivumelwano
umphorofidi ulilihlo phezu kwaka-Efrayimu,
kodwana ubekelwe izifu ngandlela zoke
nendlini kaSomnini kunobutha;^ Amalanga wokuhlunguphazwa afikile;
amalanga wokulungisa afikile!
U-Israyeli uzazizwela.
Nithi: “Umphorofidi udlhayele,
umuntu kaZimu uyarhapha!”
Vele unjalo, wenziwa zizonokazi zenu
ezinengezi,
nobutha benu obesabekako!,Q^ Abazakuphunyurha ekurhayilweni,
iGibhide izababutha,
bangcwatjwe eMemfisi.
Umnothwabo wesiliva uzakuvalwa likhula,
ngeendlini kumile umtjhatjhana.W'^ Nizobe nikuphi ngelanga leminyanya ezako,
ngelanga lemigidi kaSomnini na?w^ Abantwaba abazokuletha amaqatheko kuSomnini
nemihlabelo yabo abazoyiletha kuye.
Koke ukudla kwabo kuzakuba ngokuzilwako
njengokudla okudliwa esililweni.
Lokho kuzakuba kukudla okusuthisa bona;
akuzukulethwa endlini kaSomnini.^ Abantwaba abazukuhlala enarheni kaSomnini;
U-Efrayimu uzakubuyela eGibhide
nanyana adle ukudla okuzilwako e-Asiriya.O^ Izelelo neentlhodlhelo zizakuba dududu,
kungabi newayini elitjha.L ^ Ungathabi wena Israyeli!
Ungajekezeli njengezizwe ezinye
ngombana azange uthembeke kuZimakho:
Wakhamba unghatulela aboBhali,
uthabela abakupha khona eselelweni
esinye nesinye.D^U-Israyeli ukhohlwe uMdalakhe,
wazakhela iingodlo.
UJuda ubiyele amadorobho amanengi.
Kodwana uSomnini uzokuthumela
umlilo emadorobhenabo
bese urhayila iingodlo zabo.xi^ Benza imihlabelo eyanelisa izisu zabo,
bazidlela inyama nje.
USomnini akayamukeli imihlabelo enjalo.
Nje-ke uSomnini uzobalalamela ngokukhohlakala kwabo,
bese ubahlunguphaza ngebanga lezono zabo:
Bazakubuyela eGibhide.mS^ Nanyana bengingabatlolela
kanenginengi ngomthethwami,
bebazawuthatha inga yinto etjhili.”q[^ “Lokha u-Efrayimu nakakha ama-aldari
amanengi weminikelo yesono,
aphenduka ama-aldari wokona.0Y^ Nanyana angafunyana abangani
hlangana nezizwe,
akazokuba nobuyo
ngombana ngizobabuthelela ndawonye.
Masinyana bazakubhesiswa mthwalo
wekosi ekulu.^ ngombana ababusi bakhona
bafuna isizo e-Asiriya.
Kodwana u-Efrayimu ufana nodumbana
ozulazula emmangweni afuna abangani.]3^U-Israyeli urhiribidelwe;
sese afana namawunguwungu
hlangana nezizwe ezinye)K^“Otjala ummoya,
uvuna isiwuruwuru.
Ihlanga nalinganasiqwambe
angeze laba nokudla.
Nabe belingaba nokudla,
imiqhamuka beyizakurhiribidela.#^nayibe bangu-Israyeli?
Itholeli libunjwe sithakgha,
senguzimu nje.
Yeke lizokwephulwa libe ziinquqwana
ithole leSamariyelo. 5^Ithole lakho, Samariya, liyangikghabhudlha!
Ubukhali bami buyavutha phezu kwabantwaba.
Kuzabe kube nini soloko babhalelwa
kuphila msulwa1 [^Bazibekela amakhosi ngingakatjho,
bazikhethela ababusi ngaphandle kwemvumo yami.
Bazenzela iinthombe
ngesiliva nangegolide labo,
kube kubhujiswa kwalo!S ^Kodwana u-Israyeli ulahle okuhle;
nje-ke isitha siseenthendeni zakhe.l Q^Bayangililela bathi:
‘Maye, Sivumelwano sethu,
thina, Israyeli, sinetjhebiswano nawe!’0  [^USomnini uthi:
“Vuthelani ipalapala!
Nanti idlanga lizulazula ngehla kwendlu kaSomnini
ngombana abantu bephule isivumelwano sami,
bavukela umyalwami.Q^Baphendukela elizeni,
baba njengomsebe omtepetepe.
Ababusi babo bazokubulawa ngesabula
ngebanga lokwephula kwabo iimfungo zabo.
Bazakuba yihlekisa nesiphoqo
enarheni yeGibhide.”`9^Bayangihlubuka nanyana ngabakhalima.
Ngabaqinisa kodwana bahlala isicathana ngami. ^Akhange balile kimi ngeenhliziyo zabo,
kodwana barhahlawula isililo basemibhedenabo.
Bazirhaya ngebanga lekoroyi newayini.7^ “Bazazizwa ngombana bangihlanukile!
Bazakurhayilwa ngombana balwa nami!
Ngesingami bengikhanukela ukubahlenga,
kodwana bayangirhwayela.$A^ Kuzakuthi basabaleka njalo,
ngiphose igolanedami phezu kwabo;
ngizabadosela phasi njengeenyoni zomkayi;
ngibabambe njengothiya iwoma lamazuba.}^ “U-Efrayimu sese anjengezuba,
uyengeka lula, uthithibele:
Balilela iGibhide,
kodwana babalekela e-Asiriya!^ “Ukuzikhukhumeza kwaka-Israyeli kujamelene naye.
Akhange babuyele kuSomnini uZimabo
nanyana bamfune phezu kwakho koke lokho.^ U-Efrayimu ukghakghathwe miqhamuka,
kodwana yena akakuboni lokho.
Sese akhunile,
kodwana yena akakuboni lokho.7^USomnini uthi:
“U-Efrayimu uhlangana nezizwe
ukiniywa ngapha nangapha.
U-Efrayimu sese afana nehlama engakaphendulwa
phezu komlilo.}s^Boke batjhisa njenge-ondo,
baqothula ababusi babo.
Woke amakhosabo ayawa.
Akakho noyedwa ongibizako.”S~^Ngapha bakhothamela ikosi,
ngapha iinhliziyo zitjhisa njenge-ondo
ngamaqhinga wokujamelana nekosi.
Ilunya labo linjengethuthu lomlilo ebusuku
ekuseni libhebhedlhe njengelangabi lomlilo!u}c^Ngelanga lomnyanya wekosi yaphambilini
benza ababusi bayo badakwe liwayini,
abeluleki badakwa bafa.)|K^Boke abathembeki.
Banjenge-ondo yomlilo etjhisako,
ongafuni umbhagi awukhwezelele,
kusukela ekubhicweni kwehlama
bekube sekukhukhumaleni kwayo.l{Q^Ikosabo iyabathabela ngokuyibeka kwabo
ngekohlakalo;
nababusi bayo bayathokoza ngamangabo.~zu^Abe abacabangi bonyana yoke ikohlakalwabo
ngiyayikhumbula;
izenzo zabo ziyabalandela,
azikafihleki kimi.]y 5^iye, nangithi ngipholisa u-Israyeli,
izono zaka-Efrayimu zivela emtarini,
kwembuleke ikohlakalo yeSamariya:
Bayakhohlisana, amasela ayagqekeza
angene ebe;
imigulukudu idlelezela eendledlaneni! x^ Nawe-ke Juda, uzakugwetjwa njengamabele.”
USomnini uthi:
“Njalo lokha nangithi ngitjhugulula ubujamo
babantu bami;xwi^ Ngibone into embi endlini ka-Israyeli:
U-Efrayimu uzinikelele ngobungwadla
begodu u-Israyeli wonakele.,vQ^ Njengewoma lemigulukudu lilalele umuntu,
sinjalo nesigungu sabaphristi:
Sibulala abantu endleleni eya eTjhekemu.
Iye, senza nobugebengu obunyenyisako.Hu ^IGiliyadi mumuzi weenkhohlakali;
ezinamabhadulo aneengazi.ptY^USomnini uthi:
“Abantwaba bephule isivumelwano njengebe-Adamu,
azange bathembeke kimi lapho.ss_^ngombana ngilulukela ukwethembeka,
ingasi umhlabelo;
nokwazi ngoZimu kuneminikelo yokutjhiswa.”r'^Ngikho nginirhayile ngamezwi wabaphorofidi,
nganibulala ngamezwi womlomami.
Isigwebo sami seza phezu kwenu
njengokuhlaba kwelanga;qo^Kodwana uSomnini uthi:
“Ngizokwenzani ngawe Efrayimu?
Ngenzeni ngawe Juda?
Ngombana ukwethembeka kwenu kunjengekungu yamasa,
kuthintitheka njengombethe wamasa.`p9^Asimaziseni uSomnini,
asihlabeleni phambili ngokumazisa.
Ngiqinisile ngithi uzaziveza kithi
njengelanga naliphumako;
eze kithi njengezulu lebusika,
nanjengezulu lesilimela elithambisa iphasi.”o^Ngemva kwamalanga amabili uzasivuselela,
elangeni lesithathu asibuyisele esigeni,
bonyana siphile ebusweni bakhe.3n a^Abantu bathi:
“Nambani sibuyele kuSomnini,
Nanyana asirathulile nje,
kodwana uzosipholisa;
nanyana asikhubazile nje,
kodwana uzakubopha amancebethu.m#^Yeke ngizakubuyela endawenami
ngilinde bebavume umlandwabo.
Bazakufuna ubuso bami;
esizini labo bazangifuna bebangifunisise.”4la^Ngambala mina nginjengengwenyama ku-Efrayimu,
nginjengengwenyama enamandla endlini kaJuda.
Mina ngiyarathurathula bengikhambe;
ngidudula kutlhogeke nomenyeli.ikK^ Lokha u-Efrayimu nakezwa ukugula kwakhe,
noJuda nakabona inceba lakhe,
yeke u-Efrayimu waphendukela e-Asiriya,
wabawa isizo ekosini ekulu.
Kodwana abe ayinamandla wokunelapha,
nokunipholisa emancebenenu.Lj^ Mina nginjengepehli ku-Efrayimu,
njengesidliso endlini kaJuda.Zi-^ U-Efrayimu utjhaphile ngokweqa umyalo
ngombana uhlalele ukulandela amanyela.h^ USomnini uthi:
“Ababusi bakwaJuda batjhidisa iinkhonkhwani.
Ngizabadlhuwelela ngobukhali bami
njengeenrhurhula zamanzi.zgm^ Nje-ke uzokutjhabalaliswa ngelanga lokubuyiswa.
Ngikhuluma into ekhona
hlangana neenkoro zakwa-Israyeli.f'^Vuthelani ipalapala eGibiya!
Nivuthele iporompita eRama!
Hlabani umkhosi eBhethe-Aveni!
UBhenjamini useenthendeni zakho Efrayimu.+eO^Abathembeki phambi kwakaSomnini,
babeletha amavezandlebe.
Nje-ke, uSomnini uzobatjhabalalisa ngenyanga eyodwa nje;
kuzabe kungasenalitho emasiminabo.d^Lokha nabatlhetlha nezimvu nomhlambi wabo
bathi bafuna uSomnini, abazomfunyana
ngombana uSomnini uzihlukanisile nabo.c^Ukuzikhukhumeza kuka-Israyeli kujamelene naye.
Ama-Israyeli ngitjho no-Efrayimu bararejwa zizono zabo;
uJuda unyandanye nabo:|bq^Izenzo zabo azibavumeli ukubuyela kuZimabo.
Abamazi uSomnini
ngebanga lommoya wobungwadla ophakathi kwabo.Ca^Ngazi koke ngo-Efrayimu;
u-Israyeli akakafihleki phambi kwami.
Ngebanga lokobana wena Efrayimu,
sewuphendukele ebungwadleni,
u-Israyeli wonakele.”
Kutjho uSomnini.K`^nibe mlindi ozikileko eSitimu.
Kodwana ngizonikhalimela noke.?_ y^“Lalelani lapha nina baphristi!
Yelelani nina baphathi bakwa-Israyeli!
Ulalele wena Sigodlo!
Isigwebo ngesenu:
Nibe sisifu eMitsipha,
Naba sigolanede eThabhori:J^ ^Isiwuruwuru sizobawundula,
bebakakamale nemihlabelwabo leyo.K]^Nasele basele, balala nengwadla.
Bathokozela ikohlakalo yayo.M\^U-Efrayimu uzihlanganise neenthombe ezibunjiweko.
Akathuwelele!|[q^Ngambala, ama-Israyeli anekani kadumbana.
Alo-ke, uSomnini angawelusa
njani njengezimvu nazidla emrhuleni?PZ^kanye neengwadla.
Nina, ma-Israyeli, nawe Juda
ningaziboni umlandu.
Ningayi eGiligali,
ningenyukeli eBhethe-Aveni.
Ningafungi nihle nithi:
‘Sifunga uSomnini ophilako’.”{Yo^Angizokuhlunguphaza amadodakazenu
lokha nazinikelela ngobungwadla
nabomalukazana benu nabahlobongako
ngombana abapristaba bandinda neengwadla
bebenze nemihlabelo neentjhatjha zethempeli.
Abantu abangayeleliko bazakubhubhaX^ benza umhlabelo esiqongolweni seentaba,
batjhise itjhwalo emibundwini
ngaphasi kwemithi emikhulu,
lapha kunomthunzi omnandi khona.
Ngebanga lezenzo zabezo,
amadodakazenu azinikelele ngobungwadla
nabomalukazana benu bayahlobonga.yWk^ Ngebangelo-ke abantu bami
sese babuza indlela esithombeni esibaziweko,
amadondolwabo abakhombe indlela.
Ngebanga lokobana ummoya wobungwadla
uphambukise abaphristi,
nangebanga lokutjhiya uZimabo ngobungwadla,
ngikho^V5^ bazinikele ebungwadleni, isitjhidela nehlama yewayini,
kufiphaze imikhumbulwabo.U^ Badlile, kodwana asoze basutha;
bangwadlile, kodwana asoze bande.
ngebanga lokobana abaphristi batjhiye uSomnini,'TG^ Kuzose kufane,
okwenzeka ebantwini kuzakwenzeka nebaphristini.
Ngizokuhlunguphaza abaphristi
ngebanga leendlela zabo.
Ngibabethe ngentongabo:KS^Bazondla ngezono zabantu bami,
bathokoziswa kukonakala kwabo. R^“Ngokwanda kwabaphristi,
kunjalo nokwanda kokona kwabo kimi.
Ngizakuphendula ukuhlonitjhwa kwabo
kube kurhubutjhwa.SQ^Abantu bami bayabhubha ngokutlhoga ilwazi.
Ngebanga lokobana wale ilwazi,
nami ngiyakulandula awusimphristami;
ngebanga lokobana unina umthetho kaZimu,
nami ngizokunina abantwabakho.”P^Wena mphristi, uzokuwa namhlanjesi
nabaphorofidi bakho bazokuwa nawe
ebusuku banamhlanje,
nonyoko ngizombhubhisa.O#^“Iye, umuntu akukafaneli bonyana
asasuke amangalele omunye ngokumsola,
kodwana isigungu sakho wena mphristi,
sijamelene nami.!N;^Ngebanga lalokhu inarha iyomelela.
Zoke izakhamuzi ziyadana,
neembandana zommango neenyoni zezulu;
ngitjho neenhlambi zitjhelwa mamanzi.”sM_^sekwande ukunikelelana, amanga nokubulala,
ukweba nobungwadla.
Baphalaza iingazi phezu kweengazi.CL ^Lalelani ilizwi lakaSomnini nina ma-Israyeli
ngombana uSomnini unesililo ngezakhamuzi zenarha le:
“Ngebanga lokobana akusenakwethembeka, neqiniso,
nelwazi ngoZimu enarheni,CK^Ngemuva kwalokho, ama-Israyeli azokubuya afune uSomnini uZimawo noDavida ikosawo. Azakubuyela kuSomnini ngokuzithoba okukhulu; abuyele ebuhleni azabuphiwa nguSomnini emihleni yokuphela.7Jg^Lokhu kuzabalitshwayo bonyana ama-Israyeli kuzawathatha amalanga amanengi anganakosi, anganababusi, anganamihlabelo nanyana amatje akhethekileko, atlhoge nomlayezo wakaZimu.I-^Yeke ngamtjela ngathi: “Kufanele bona uhlale ngendlinami amalanga amanengi. Ungasangwadla bewulise nokuya emabhayini; nami angizukukweyama.”[H/^Ngaziqatjhela yena ngamatjhekeli alitjhumi nahlanu wesiliva, nangomgodla webhali.\>=<<;::F9E887`66u55k54d33W2e1[00H//t.--,w+**W)((%''&g& %r$##"b!!@ t'Gdg@*^ F 4 F]p//|M -| Temana, iintsitsirimba zakho zizakusatjiswa
kuthi woke umuntu arhayilwe
entabeni yakwa-Esewu.
USomnini wathi: “Ngebanga lokubulalaL  |Mhlokho mina Somnini ngizokutjhabalalisa
iinhlakaniphi kwa-Edomu
nokwazi entabeni yakwa-Esewu.”
Kutjho uSomnini.mK U|Boke abakhozi bakho bazakukghurumejela emkhawulweni;
onokuthula nabo bakurhwale bebakubinde;
onghwatha nabo bazakubekela isifu
esihlakeni sakho.”
Godu uSomnini wathi ngomphorofidi ku-Edomu:
“Akukasi kuye!1J _|amafa wabo afihliweko azakubhenyegululwa.{I q|“Lokha nakufika amasela ngendlini
nabagongodi ebusuku,
bathatha abakufunako kwaphela;
kodwana wena uzakuhlangulwa.
Lokha abavuni nabavuna esidiribeni
batjhiya ambalwa;
kodwana abantu bakwa-Esewu bazakukhuthuzwa koke;H |Nanyana indlwanakho ingaba phezulu njengeyedlanga,
namkha ibe phezulu hlangana neenkwekwezi,
ngizakuhlakaza khonapho.1G ]|Ukuzazi kwakho kukurhwalile,
wena ohlala emipharwini yedwala,
wakhe umuzi wakho esiqongolweni,
wena ozitjela uthi,
‘Ngubani ongangihlakazela phasi?’tF c|Godu uSomnini wathi ngomphorofidi ku-Edomu:
“Yelela, ngizakukwehlisa isithunzi
unyazeke ezizweni.^E 9|Isambulo saka-Obadiya Watjho nje uSomnini uZimami kumphorofidi ngo-Edomu:
“Sizwe ilizwi elibuya kuSomnini
ngombana isigijimi sathunywa ezizweni sathi,
‘Nambani sikhambeni siyokusahlela umuzi.’ ” Dr U-Israyeli ngizamtjala endawenakhe,
ngingabe ngisamtsomula godu
endaweni engimnikele yona.”
Kutjho uSomnini uZimakho.dCAr Ngizakutjhugulula ubujamo babantu bami u-Israyeli:
Bazakuvuselela amadorobho agiriziweko,
bahlale kiwo.
Bazakutjala amadiribe
bebasele newayini lakhona;
balima iimvande,
bagome iinthelo zakhona.iBKr USomnini wathi:
“Isikhathi siyeza,
lapha ovunako azakubhedlhwa khona ngolimako
notjalako abhedlhwe ngotlhodlha amadiribe.
Iwayini elitjha lizakuthonta
livela eentabeni,
ligeleze kiyo yoke imibundu.A)r ukuze likwazi ukwamukela imisalela
yakwa-Edomu
nezizwe zoke ezibizwa ngebizo lami.”
Kutjho uSomnini ozakwenza koke akutjhwileko.E@r “Mhlokho ngizakuvuselela
itende lakaDavida eliwileko.
Ngilungise iindawo zalo ezonakeleko,
ngibuyisele isithunzi salo,
ngilakhe libe njengombana gade linjalo phambilini;&?Er Zoke izoni ezihlangana nabantu bami
zizakubulawa ngesabula,
boke labo abathi,
‘Abekunahlekelele ezasehlela
nanyana itjhidele kithi.’ ”5>cr “Ngizakukhupha umyalo,
ngihlunge ikumba ka-Israyeli
hlangana nezizwe zoke,
njengamabele nahlungwa esefeni;
kodwana akunathorwana nayinye ezakuwela phasi.W='r Ngambala, amehlo kaSomnini uSomandla
aphezu kombuso okhohlakeleko.
Yeke ngizawubhubhisa nya
ebusweni bephasi.
Kodwana ikumba kaJakopo
nokho angeze ngayibhubhisa.”
Kutjho uSomnini.0<Yr USomnini wathi:
“Nina ma-Israyeli,
kimapha anifani namaKutjhe na?
Azange ngikhuphe u-Israyeli eGibhide,
namaFilista eKafitori,
nama-Arami eKiri?H; r nguye owakha isigodlo sakhe
esiphakamileko emazulwini
bewahloma isisekelo sakhona ephasini,
wabiza amanzi welwandle,
wawarhatjha ebusweni benarha,
ibizo lakhe nguSomnini.G:r USomninni uSomandla uMninimandlawoke,
othi nathinta iphasi lincibilike,
kuthi boke abahlala kilo batlhuwe;
inarha yoke iphuphume njengeNayili,
ibohle njengomlambo weGibhide;;9or Nanyana izitha zabo zingabakghurumejela
ekuthunjweni,
ngizakulayela bona babulawe ngesabula khonapho.
Ngizabaphosa ilihlo,
ngibaqale kumbi ngingabaqali kuhle.”F8r Nanyana bangabhaca esiqongolweni
sentaba iKarameli,
ngizabazuma khonapho ngibabambe.
Nanyana bangabhaca ekuzikeni kwelwandle,
nalapho ngizabanikelela ngenyoka bona ibalume.H7 r Nanyana bangemba batjhinge phasi
ekuzikeni kwethuna,
isandla sami sizabadzwebula khonapho.
Nanyana banganyukela phezulu emazulwini,
ngizabathatha khonapho ngibehlisele phasi.,6 Sr Ngabona uSomnini ujame e-aldarini, wathi:
“Betha iinqongolo zeensika
ukuze kusikinyeke imibunjwana yomnyango.
Arhirize ukuze awele phezu kweenhloko
zabo boke abantu --
abaseleko ngizababulalela epini ngesabula.
Akakho namunye ozakubaleka,
akakho ozakuphunyurha.5}rLabo abafunga ngabosingazimu beSamariya
nanyana bathi, ‘Ngozimakho uDani, ngiqinisile ngithi,’
nanyana bathi, ‘Ngozimu weBheritjheba, ngiqinisile ngithi,’
abantwabo bazokuduleka phasi,
ngiqinisile ngithi angekhe basavuka.”4{r “Mhlokho kuzakuphuma imidzidlha emihle
neentsitsirimba zakhona,
zigelagele bezitsirimezeke ngebanga lomrhawu.>3ur Abantu bazokuyerayera
kusukela elwandle bekube selwandle,
bayemayeme kusukela etlhagwini bekube sepumalanga,
babhenyegula ilizwi lakaSomnini,
kodwana abazolifumana.V2%r USomnini uSomandla wathi:
“Isikhathi siyeza lapha
ngizakuthumela khona indlala enarheni:
kungabi yindlala yokugoma namkha yokomela amanzi,
kodwana kube yindlala yokuzwa amezwi kaSomnini.$1Ar Ngizaphendula imigidi yenu yekolo ibe sizilo
nokubhina kwenu koke kube sililo.
Ngizanembathisa iinzilo noke nje
nirhune iinhloko zenu.
Isikhatheso ngizasenza
kube ngathi ngesokulilela indodana
ebelethwe iyodwa ngakwabo,
bese ukuphela kwalo kube munyu.”0r USomnini uSomandla wathi:
“Mhlokho ngizakwenza ilanga
bona litjhinge emini,
bese ephasini kuba mnyama,
emini kwa bha.E/rInarha ayizukusikinyeka ngebangeli na,
abantu abahlala khona bazile ngomzana?
Inarha yoke izakuphuphuma njengomlambo iNayili;
izakuzamaziswa, ibohle njengomlambo weGibhide.”i.KrUSomnini ufunge ngeDumo lakaJakopo wathi:
“Nanyana yini abayenzileko angeze ngayikhohlwa. -rNithenga abadududu ngesiliva
nabatlhogako ngepara yamapatlagwana.
Nithengisa ngitjho namasalela wekoroyi eniyithanyeleko.i,Krnibe nisithi:
“Kazi umnyanya ocwengileko
wokuthwasa kwenyanga lowo uyokudlula nini,
ukuze sikghone ukuthengisa amabele!
ISabatha lona liyokuphela nini?
Sele sifuna ukuthengisa ikoroyi thina!”
Nitjho njalo kwabe ninciphisa iinlinganiso,
nikhuphula amanani
benidlelezele ngokusebenzisa iinlinganiso ngokukhohlakeleko.q+[rLalelani lapha,
nina eniqaqada phezu kwabatlhogako,
nirhayile abantu abakhwahlileko benarha le,*rMhlokho iingoma ezibhinwa ngethempeleni zizakuphenduka isililo. Kuzakusabalala iindumbu yoke indawo. Kuzakuthi nghwayi!”m)SrUSomnini wangibuza wathi: “Amosi, ubonani na?” Ngaphendula ngathi: “Ngibona isiqwebu seenthelo ezivuthiweko.”
USomnini wathi kimi: “Isikhathi sokubabalela isizwe sami u-Israyeli siphelile, angekhe ngisabababalela.a( =rNakhu engakuboniswa nguSomnini uSomandla: Ngabona isiqwebu sizele iinthelo ezivuthiweko.H' r“Nje-ke Amaziya, uSomnini uthi kuwe,
‘Umkakho uzakuba yingwadla yedorobheli;
amadodana namadodakazakho azakubulawa ngesabula.
Inarha yakho izakulinganiswa, yabelwe abanye.
Wena uzakufela enarheni engakahlambuluki.
U-Israyeli nakanjani uzakusiwa ekuthunjweni
enarheni ekude neyekhabo.’ ”&7rAlo-ke, gadesi lalela ilizwi lakaSomnini. Wena uthi kimi, ‘Musa ukuphorofida kumbi ngo-Israyeli bewulise nokutjhumayela kumbi ngekumba ka-Isaka’.u%crYeke uSomnini wangithatha ekweluseni wathi kimi, ‘Khamba uyokuphorofida ebantwini bami bakwa-Israyeli.’*$MrU-Amosi waphendula u-Amaziya wathi: “Zange khengibe mphorofidi namkha indodana yomphorofidi, kodwana bengingumelusi begodu bengitlhogomela imithi yamakhiwani.#{r Ungabusathoma uzokuphorofidela eBhethelapha godu ngombana kusesigodlweni sekosi lapha begodu kulithempeli lobukhosi.”"'r U-Amaziya wathi ku-Amosi: “Sukela le, wena mboni ndina! Khamba ubuyele enarheni yakwaJuda, fewuphorofide bewusebenzele nesikwa sakho lapho.!/r Ngombana ukhuluma uthi, ‘UJerobhowamu uzakufa ngesabula kanti u-Israyeli yena ngiqinisile ngithi, uzakusiwa ekuthunjweni enarheni ekude.’ ”e Cr Nje-ke, u-Amaziya umphristi weBhethe-Eli, wathumela umyalezo kuJerobhowamu ikosi yakwa-Israyeli wathi: “U-Amosi uhlala isicathana ngawe esidindini sabantu bakwa-Israyeli. Yeke isizwe angeze sawanyamezelela amagamakhe.r Iinduli zaka-Isaka zizakubhuruzwa neendawo ezicwengileko zaka-Israyeli zizakurhirizwa. Ngizakuvukela ikumba kaJerobhowamu ngesabulami.”iKrYeke uSomnini wangibuza wathi: “Amosi, ubonani na?” Ngaphendula ngathi: “Ngibona isinqophisamakho.”
Yeke uSomnini wathi: “Ngibeka isinqophisamakho hlangana nabantu bami bakwa-Israyeli; angekhe ngisabababalela.rUSomnini wangibonisa omunye umbono godu:
USomini bekajame hlanu kweboda elakhiwe kuhle lanqopha, aphethe isinqophisamakho ngesandla.Z-rUSomnini watjhugulula umkhumbulo wakhe wathi: “Lokhu nakho angeze kwenzeka.”,QrNgathoma godu ngarabhela ngathi: “Awu, Somnini Somandla, ngiyakubawa, akhewujame ngamatje! UJakopo lo uzakusinda njani nanje? Qala bona ubogaboga kangangani!”#?rNakhu engakuboniswa nguSomnini uSomandla: USomnini uSomandla wabiza ukwahlulela komlilo; kwafika kwatjhisa amalwandle oma kere, bekwalumatha inarha yoke.a;rUSomnini watjhugulula umkhumbulo wakhe wathi: “Lokhu okubonileko angekhe kwenzeka.”DrKuthe lokha isikhonyaneso nasiqeda ukudla sithanyele esimini, ngarabhela ngathi: “Awu, Somnini Somandla, libalela! UJakopo lo uzakusinda njani nanje? Qala bona ubogaboga kangangani!” 'rNakhu engakuboniswa nguSomnini uSomandla: Ngambona alungisa iwoma lesikhonyani emva kobana ikosi seyilumile; nakuthoma ukumila amakhikhizela.I r“Ngizoninikelela ngesizwe bona sinivukele
nina bantu bakwa-Israyeli,
sinigandelele ukusuka eLebo-Hamathi
kuya emrhobeni we-Arabha.”
Kutjho uSomnini uZimu uMninimandlawoke./r Nina enizigqaja ngokuthumba kwenu
umuzi we Lo-Debhara,
bese nithi:
“IKharanayimi asikazithumbeli yona
ngeenkhwepha zethu na?”nUr Nakhe nabona iinjomani
zirholobha phezu kwamadwala na?
Umuntu yena wakhe walima
khonapho ngeenkabi na?
Kodwana nina niphendule umthetho
waba sihlungu;
najika isithelo sokulunga
nasenza saba mhlonyani. r Ngambala, lokha uSomnini nakakhupha umyalo,
kugirika ikumba ekulu ibe ziinquqwana,
kuthi encani ibe ziintshutshurwana.5cr Kuzakuthi isihlobo sabafilekwabo nasifanele bona sikhuphe iindumbu zabo ngendlini bona sizitjhise bese sibuza nanyana ngubani esimfumana lapho sithi: “Kusese nesinye isidumbu lapho na?” Waphendula wathi: “Awa,” bese isihlobeso siyaraga sithi: “Sh! Singalingi siphathe ibizo lakaSomnini.”H r Nangabe kusele amadoda alitjhumi endlini eyodwa, nawo azokufa.ykrUSomnini uSomandla wazifunga ngokwakhe, iye, uSomnini uZimu uMninimandlawoke wathi:
“Ngiyakuhloya ukuzigqaja kwabantu bakaJakopo
neengodlo zakhe ziyangikghabhudlha.
Idorobheli ngizolinikelela ngezitha
nakho koke kwalo.”ucrYeke nizakuba hlangana nebokuthoma
abazakuya ekuthunjweni;
ukukhomba kwenu ngophakathi kuzakuphela.{orNisela iwayini ngomjeka,
nizimonyonge ngamafutha kanokutjho;
kodwana anikuzileli ukurhayilwa kwakaJosefa.Q rNitlama iingoma,
nincinze amarhabhu wenu,
nibhine njengoDavida.- SrNilala emibhedeni
ekghatjiswe ngamazinyo wendlovu,
nizigedle emasofeni wenu kanokutjho.
Nigoma iinkhanakhana zenyama yemvu
neyamathole anonisiweko.] 3rNiphayela ilanga lekohlakalo eqadi,
ngezenzo zenu nitjhideza umbuso werawurawu. rNgithi khambani niye eKaline nifike niyibukele;
nanisuka lapho ninqombe eHamati ekulu,
nigege njalo beniyokufika enzasi eGati yeFilistiya.
Fenizibuze bona iindawezi
zingcono kunemibuso yenu emibili na?
Kghani zinenarha edlula yenu?m  UrNizazizwa nina enihlezi nathabalala eZiyoni,
nani enizizwela nivikelekile entabeni yeSamariya;
ngitjho nina madoda,
aqakathekileko esizweni esikhulu,
lapha abantu bakwa-Israyeli
bagijimela khona nabanemiraro.rnizoyithwala lokha nanginiqotjhela ekuthunjweni ngaphetjheya kweDamaseku.”
Kutjho uSomnini; ibizo lakhe nguZimu uMninimandlawoke.s_rNgebangelo uSikuti ikosenu noKiyuni uzimenu wekwekwezi, okumifanekiso yabosingazimu benu enazenzela yona,-r“Ngakhe nganiyala bonyana ningilethele imihlabelo neminikelo eminyakeni ematjhumi amane eniyihlezi erhalawumbeni nina bantu bakwa-Israyeli na?dArKodwana ukulunga akugeleze njengamanzi,
ukwethembeka kugeleze njengomlambo ongatjhiko!c?rSukelani le, ngetjhadakazi leengoma zenwezo!
Angifuni nokuzizwa iinodo zamaharibhenu.5rNanyana ningangilethela imihlabelo yokutjhiswa
neminikelo yamabele,
angeze ngiyamukele;
iminikelo yetjhebiswano yamanoni angizoyitjheja.rUSomnini wathi:
“Ngiyayizonda
begodu ngiyayinyenya iminyanya yekolo yenu;
imihlangano yenu ayinyamezeleleki.^5rIlanga lakaSomnini lizokuba mnyama;
kutlhogeke umkhanyo kube lilanga lamatlhuwo.1[rKuzakuba ngathi mumuntu
othe ubaleka ingwenyama
wazithela phezu kwebhere;
naphunyurha ebhereni wangena kwakhe,
wabeka isandla ebodeni walunywa yinyoka.(IrNizazizwa nina enihlulukela ilanga lakaSomnini!
Nilihlulukelelani ilanga lakaSomnini na?
Ngambala, kuzokuba lilanga elimnyama,
kungabi nokukhanya.~~urKuzakurhahlawulwa eendiribeni zoke
ngombanyana ngiyeza,
ngizokudlula phakathi kwenu.”
Kutjho uSomnini.|}qrNakhu-ke okwatjhiwo uSomnini uSomandla, uZimu uMninimandlawoke uthi:
“Kuzakurhahlawulwa ematatawini woke,
kulilwe isimayemaye kizo zoke iindledlana.
Abalimi bazakubizwa bona bazokulila
nabafazi besililo kuthiwe barhahlawule.&|ErZondani ubukhohlakali,
nithande ukulunga,
nithembeke emakhotho.
Mhlamunye uSomnini uZimu uMninimandlawoke
angaba nomusa kumisalela kaJosefa.{/rFunani ukulunga,
nilise ubukhohlakali, nizakuphila!
Yeke uSomnini uZimu uMninimandlawoke
uzakuba nani,
njengombana nani nisitjho.pzYr Eenkhathini ezinje umuntu ohlakaniphileko
uvala phetjheya,
ngombana lezi ziinkhathi ezimbi.”4yar Ngombana ngikwazi koke ukona kwenu okunengi
nokuthi izono zenu zikulu kangangani.
Nigandelele omsulwa ngokufunjathiswa,
nemuke odududu ilungelo lakhe ekhotho.exCr Kungebangelo nigandelela okhwahlileko
benimkatelele bona aniphe amabele.
Nakhe abobhazabhazakazi beenkumba zamatje nje,
kodwana anizozihlala;
nitjele iindiribe,
kodwana anizolisela iwayini lakhonelo.dwAr USomnini wathi:
“Nizonda umuntu okhalimako ekhotho,
okhuluma iqiniso niyamnyaza.Hv r Nguye orhadla isika ngombani,
agirize isisekelo sedorobho.fuErOngumenzi wekwekwezi yesiLimela
nekwekwezi yesiRuthwana;
ophendula ubumnyama bube yitathakusa,
kuthi imini ibe busuku;
ubiza amanzi welwandle
awaphalazele ebusweni benarha.
Ibizo lakhe nguSomnini.ntUrYelelani nina
eniphendula ukulunga nakwenza umhlonyani,
nina enikghurumejela umthetho eqadi:?swrFunani uSomnini ukuze niphile,
nakungasi njalo uzakubhebhedlha
phakathi kwekumba kaJosefa njengomlilo;
uzakurubha eBhethe-Eli,
uqothule kutlhogeke umuntu ongawucima.8rirMusani ukuya eBhethe-Eli,
ningayi eGiligali,
ningayameli eBheritjheba.
Ngiqinisile ngithi iGiligali izakuthunjwa,
kuthi iBhethe-Eli yenziwe ilize lakolize.”hqIrNgambala nakhu okwatjhiwo nguSomnini ekumbeni ka-Israyeli:
“Ngifunani; yeke nizakuphila.]p3rIye, nakhu okwatjhiwo nguSomnini uSomandla:
“Idorobho lakwa-Israyeli
elithumela amajoni ayikulungwana epini,
kubuya ikhulu kwaphela;
elithumela amajoni alikhulu,
kubuya itjhumi kwaphela.”or“Liwile itlawu elingu-Israyeli,
angekhe belisavuka godu,
lilahliwe enarheni yekhabo,
abe akunamuntu noyedwa olibuthako.”Xn +rLalela ilizweli wena kumba yakwa-Israyeli, ingoma yesililo ngiyikhalelela wena:`m9r Ngambala ngowabumba iintaba,
wadala imimoya,
wembula imikhumbulwakhe ebantwini;
uphendula itathakusa ayenze ubumnyama,
agadange iinqongo zephasi --
ibizo lakhe nguSomnini uZimu uMninimandlawoke.lr “Nakhu engizakwenza khona, wena Israyeli.
Ngiqinisile ngithi ngizakwenza into:
Yeke zihlanganise noZimakho, wena Israyeli.”Jk r “Ngabhubhisa inengi lenu
njengombana ngabhubhisa iSodoma neGomora.
Benifana nesikhuni esivuthako esirhwatjhwe emlilweni.
Kodwana azange niphendukele kimi.”
Kutjho uSomnini.jr “Ngathumela amatshwenyeko phakathi kwenu
njengombana ngenza ebantwini beGibhide.
Ngabulala amasokanenu ngesabula,
iinjomani zenu zathunjwa.
Ngazalisa iinkampa zenu ngesivunda seendumbu.
Kodwana azange niphendukele kimi.”
Kutjho uSomnini.Qir “Ngarhadla iimvande neendiribe zenu
ngobubori nangokukghora.
Kwafika isikhonyani sarhayila imithenu
yamakhiwani neye-oliva.
Kodwana azange niphendukele kimi.”
Kutjho uSomnini.Th!rKusukela emizini emibili kuya kemithathu
abantu bayerayera batjhinga emzini owodwa,
bafuna amanzi
nabawatholako akhange abanele.
Kodwana azange niphendukele kimi.”
Kutjho uSomnini._g7r“Ngabuya godu ngabamba izulu
iinyanga ezintathu ngaphambi kokuvuna.
Ngathumela izulu emzini owodwa,
kodwana ngalikhandela keminye.
Isimu enye yaba nezulu,
kodwana enye yalitlhoga beyoma kere.(fIr“Mina nganilethela indlala kiwo woke amadorobho;
ngatswinya umuzi omunye nomunye ngesikwa.
Kodwana azange niphendukele kimi.”
Kutjho uSomnini.LerNikelani ngesikwa esiwunyelweko
kube mnikelo wokuthokoza.
Memezelani iminikelweni yesihle, nizikhakhazise
ngombana vele yinto eniyithabelako leyo ma-Israyeli.”
Kutjho uSomnini.Rdr“Bantu bakwa-Israyeli,
khambani niye eBhethe-Eli nifike none,
iyani eGiligali nithuwelele ngokona.
Lethani iminikelwenu qobe kusekuseni,
nokwetjhumi kwenu njalo eminyakeni emithathu.sc_rOmunye nomunye wenu
uzakukhutjhwa ngentunja ebodeni,
alahlelwe eHarimoni.”
Kutjho uSomnini.ObrUSomnini uSomandla uzifunge ngokwakhe wathi:
“Ngiqinisile ngithi siyeza isikhathi senu lapha
nizakutjathwa khona ngeenkghopholo
nebamaswaphelo benu barhurhubiswe ngesikghopholahlambi.Sa !rLalelani lapha nina bafazi beSamariya,
ngokunonakazi inga niziinkomo zeBhatjhani,
nina enigandelela abantu abakhwahlileko
benitshidlhe nabadududu,
nithi emadodenenu “Thelani sisele!”7`grNgizakubhuruza iinkumba zebusika nezehlobo;
iinkumba ezikghatjiswe
ngamazinyo wendlovu zizakugirizwa
nabobhazabhaza beenkumba barhirizwe.”
Kutjho uSomnini.5_cr“Mhlana ngihlunguphaza u-Israyeli
ngebanga lokona kwakhe,
ngizokona ama-aldari weBhethe-Eli;
iimpondo ze-aldari zizakwephulwa
bezikhithikele ehlabathini.^r “Lalelani lapha,
nifakaze ngokujamelana nekumba kaJakopo.”
Kutjho uSomnini uSomandla, uZimu uMninimandlawoke.;]or Nakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Njengomelusi nakabutha imisalela yemvu,
ekumilenze emibili namkha isiqunjwana sendlebe
ekutjhiywe yingwenyama,
kuzakuba njalo ngama-Israyeli ahlala eSamariya:
Amasalela azakufunyanwa lapho kuzase sekube
lihlangotjhana lombhede nenyawana lesitulo.”\!r Nje-ke, nakhu okwatjhiwo nguSomnini uSomandla:
“Inaba lizakuzombeleza inarhenu,
litsomule iinsika beligongode neengodlo zenu.”[/r USomnini wathi:
“Abantwaba abakwazi ukwenza okulungileko,
bazalisa iingodlo zabo ngepahla abayigongodileko
nebayizuze ngenturhu.”XZ)r Memezelani esigodlweni se-Atjhidodi
nesigodlweni seGibhide nithi:
“Buthanani nihlangane eentabeni zeSamariya;
nibone ukutjharagana okulapho
nangendlela kunegandelelo ngakhona ebantwini.”Y#rIngwenyama ibhodlile-ke!
Ngubani ozakuhlala akwakwalale?
USomnini uSomandla ukhulumile!
Ngubani-ke ozakuhlala angaphorofidi na?lXQrNgambala uSomnini uSomandla akenzi izinto
angakembuli ifihlo eencekwini zakhe, okubaphorofidi.W7rNakulila ipalapala edorobheni,
abantu abathuthumeli na?
Lokha idorobho nalivelelwa yihlekelele,
vane kungasi nguSomnini olinikeleleko na? V rNabonaphi inyoni ibanjwa sisifu
singakathiywa na?
Kghani isifu vane sithankghuluke
kungananto esithankghululako na?U!rIngwenyama kheyibhodle emahlathini
kungananyamazana na?
Ingwenyamana iyalizwakalisa ilizwi layo
emphandwinayo kunganalitho na?ETrAbantu ababili bangakhamba ndawonye
bangakavumelani na?Sr“Ngini kwaphela enganikhetha
phakathi kwemindeni yoke yephaseli;
yeke ngizanihlunguphaza
ngebanga lazo zoke izono zenu.”R )rYenilalele ilizwi nanti elikhulunywe nguSomnini ngokujamelana nani, nina bantu bakwa-Israyeli, ngokujamelana nomndeni woke awukhipha eGibhide:pQYrNgitjho netsitsirimba ekuthiwa sihlabani,
mhlokho izakugijima ibhunubhunu.”
Kutjho uSomnini. P rUmdumuzi ngomsebe uzakubhalelwa kujama,
amajoni weenyawo angeze aphunyurha
nokhwele injomani uzakubhalelwa kuzisindisa.lOQrNonebelo angeze aphunyurha
netsitsirimba izakutekezela
nesihlabani sibhalelwe kuzisindisa.]N3r “Ngizanenza nibhajwe njengekarana
nayilayitjhe intundu yeentjherefu zekoroyi.fMEr “Kodwana nirhamulise abanaziri iwayini
benatjela nabaphorofidi bonyana bangaphorofidi.=Lsr Godu nganivusela nabaphorofidi
phakathi kwamadodanenu
benganivusela nabanaziri
phakathi kwamasokanenu.
Akusinjalo na, bantu bakwa-Israyeli?”
Kutjho uSomnini.Kr “Mina nganikhupha eGibhide,
benganihlahla iminyaka ematjhumi amane erhalawumbeni
bona nginiphe inarha yama-Amori.J3r “Mina ngawatjhabalalisa ama-Amori phambi kwabo,
nanyana ayemade njengomsedari
begodu aqine njenge-owuku.
Ngawasiphula nesidindi sawo.=IsrBakhamba barabhalala eqadi kwe-aldari
elinye nelinye
ngezambatho zesibambiso sesikolodo.
Bathatha iwayini abalemuke abantu,
balirhamulele ngethempeleni lakaZimabo.0HYrBabhudabhuda iinhloko zabatlhagileko ebhudwini;
bagandelela ababuthakathaka.
Umuntu noyise balalana nomntazana munye
basilaphaza ibizo lami elicwengileko.'GGrNakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Angizomcolela u-Israyeli
ngombana wone kokona:
Bathengisa omsulwa ngesiliva
nodududu ngamapatlagwana amabili.OFrNgizakuthumela umlilo kwaJuda,
uqothule isigodlo seJerusalema.”gEGrNakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Angizoyicolela iJuda
ngombana yone kokona:
Balahle umthetho kaSomnini
begodu bangalalela imiyalwakhe.
Badurhiswa bosingazimu,
abosingazimu abalandelwa bokhokho babo.vDerNgizakutjhabalalisa umbusi wakhona
bengibulale neenkhulu zakhona zoke zife naye.”
Kutjho uSomnini.$CArYeke ngizakuthumela umlilo eMowabi,
uqothule isigodlo seKeriyothi.
UMowabi uzakufela phakathi kwerawurawu
enetjhada lepi nokulila kwepalapala.B )rNakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Angizoyicolela iMowabi
ngombana yone kokona:
Batjhise amathambo wekosi yakwa-Edomu
aba mlotha.JA rikosabo izakuthunjwa, yona nababusi bayo.”
Kutjho uSomnini.@ -rYeke ngizakuvuthisa umlilo
ngaphakathi kwemithangala yeRabha,
uqothule isigodlo sakhona.
Umkhosi wepi uzakuzwakala njengesiwuruwuru;D? r Nakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Angizoyicolela i-Amoni,
ngombana yone kokona:
Bakghakghamulula izisu
zabesifazana beGiliyadi abasidisi
ukuze bangezelele imikhawulwabo.b> ?r Yeke ngizakuthumela umlilo
ngaphakathi kweTemani,
uqothule isigodlo seBhozira.”N= r Nakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Angizoyicolela i-Edomu
ngombana yone kokona:
Bagijimisa umfowabo ngesabula,
balahla isisa sabo;
babilelwa ziingazi,
baba nezondo engapheliko.j< Or Yeke ngizakuthumela umlilo
ngaphakathi kwemithangala yeTirosi,
uqothule isigodlo sayo.”9; mr Nakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Angizolicolela iTirosi
ngombana yone kokona:
Bathumba bebathengisa woke umuzi ku-Edomu.
Azange bayelele isivumelwano nabafowabo.S: !rNgizakubhubhisa ikosi ye-Atjhidodi
begodu nophethe intonga yobukhosi be-Atjhikheloni.
Ngizakuphendukela abantu be-Ekroni,
imisalela yamaFilisti izakubhubha.”
Kutjho uSomnini uSomandla.h9 KrYeke ngizakuthumela umlilo
ngaphakathi kwemithangala yeGaza,
uqothule isigodlo sakhona.%8 ErNakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Angizolicolela iGaza
ngombana yone kokona.
Bathethe woke umuzi bawusa ekuthunjweni
bebawuthengisela u-Edomu.37 arNgizakwephula isiqabo seDamaseku;
ngibhubhise ikosi yeBikhadi-Aveni
ephethe intonga yobukhosi eBhethe-Edeni.
Abantu beSiriya bazakusiwa ekuthunjweni eKiri.”q6 ]rYeke ngizakuthumela umlilo
ngaphakathi kwekumba kaRhazayeli,
uqothule isigodlo sakaBheni-Hadadi.5 3rNakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Angizolicolela iDamaseku
ngombana yone kokona:
Batshidlha iGiliyadi ngesileyi
esinamazinyo wesimbi.34 arU-Amosi wathi:
“USomnini ubhodla aseZiyoni;
uzwakalisa ilizwi lakhe aseJerusalema.
Amasiso wabelusi ayatjhwaba;
kuthi isiqongolo seKarameli somelele.”3 rLa mamezwi waka-Amosi ogade angumelusi wezimvu eTekhowa. Wembulelwa iimphorofidezwi ngo-Israyeli eminyakeni emibili ngaphambi kokuhlengezela kwephasi, lokha u-Uziya asese yikosi yakwaJuda begodu noJerobhowamu umsa kaJowatjhi asese yikosi kwa-Israyeli.2hNgingahlala ngingabagwebi abaphalaze iingazi
zakaJuda na?
Awa, angeze bengithome.”
USomnini uzakuhlala eZiyoni!u1chKodwana inarha yakwaJuda
izakuhlalwa nini nanini,
iJerusalema ihlalwe ziinzukulwana ngeenzukulwana.90khIGibhide izakuba ligagadu,
i-Edomu ibe libhudu lerhalawumba
ngebanga lomguruguru owenziwe ebantwini
bakwaJuda,
enarheni abaphalaza kiyo iingazi ezinganamlandu.[//hMhlokho iintaba zizakuthonta
isitjhidela sewayini,
imibundu itleleze ibisi;
yoke imilanjana yakwaJuda igeleze amanzi.
Umthombo uzakuvinyilika endlini kaSomnini,
usezele umrhoba weTjhithimu.H. hUSomnini uthi:
“Nizabe seniyazi-ke bona nginguSomnini, uZimenu,
ohlala eZiyoni, entabenami ecwengileko.
IJerusalema izakuba ngecwengileko;
abatjhili angeze basalibeka kiyo.S-hUSomnini uzakubhodla aseZiyoni,
athuthumbise ngombani aseJerusalema;
izulu nephasi zizakuthuthumela.
Nokho uSomnini uzakuba lirholo labantu bakhe,
abe siphephelo sabantu bakwa-Israyeli.F,hIlanga nenyezi zizakufiphala,
iinkwekwezi zingasakhanyi.+whIinqubuthu ngeenqubuthu zisemrhobeni
wokugwebela
ngombana ilanga lakaSomnini litjhidele
ngemrhobeni lowo.8*ih Fakani isegere
ngombana isivuno sivuthiwe!
Yizani nizokugaya abantwaba njengamabele.
Ngibasuthi ngobukhohlakali babo,
obuphuphuma njengotjwala emarhabheni!”)-h USomnini uthi:
“Izizwe azivuke,
zehlele ngemrhobeni kaJehotjhafathi
ngombana lapho ngizokuhlala,
ngigwebe izizwe zoke mazombe.(h Nina zizwe,
yizani msinyana noke,
nibuthane mazombe emrhobeni kaJehotjhafathi.’ ”
Somnini, kwanga ungehlisa amabuthwakho!''Gh Kghadlhani amalembenu wokulima
nenze iinsabula,
nenze imikhwa yokuqopha isidiribe
ibe mikhonto.
Obogabogako akazitjho athi: Ngiyitsitsirimba!&h “Tjelani izizwe into le,
nithi, ‘Zilungiseleleni ipi!
Vusani iintsitsirimba!
Amabutho woke akahlome asahlele!%#hNgizokuthengisa amadodana namadodakazenu
ebantwini bakwaJuda;
bona bawathengisele amaTjheba isizwe esikude.”
Kutjho uSomnini.v$ehNgalokho yelelani la:
Ngizobaphaphamisa eendaweni enibathengise kizwezo,
nginibethe ngeentonga zenu.m#ShNithengise abantu bakwaJuda
nebeJerusalema emaGirigini
ukuze nibathumele kude nenarhekhabo.m"ShNithethe igolide nesiliva lami,
benathatha namagugwami wakanokutjho
nawasa emathempelinenu.O!h“Alo-ke, wena Tirosi neTsidoni,
nani noke mfunda zeFilista:
Ningifunani na?
Nifuna ukuzibuyiselela na?
Nangabe nifuna ukuzibuyiselela
ngizakurhaba, nginibethe ngeentonga zenu. yhZaphosa ifumbe ngabantu bami,
zathenga ukulala neengwadla ngabesana;
zathenga umrhamulo wewayini ngabentazana.lQhngizakubutha izizwe zoke,
ngizilethe emrhobeni kaJehotjhafathi.
Lapho-ke ngizazimangalela ngebanga labantu bami,
abalilifa lami, u-Israyeli
ngombana zibasabalalise hlangana nezizwe,
zabahlukanisa nenarhami.} uhUSomnini uthi:
“Iye, emalangeni lawo nesikhathineso,
lokha nangitjhugulula ubujamo bakwaJuda neJerusalema,mSh Kuzakuthi boke ababiza ibizo lakaSomnini basindiswe,
njengombana uSomnini atjho, asithi:
“Phezu kwentaba yeZiyoni neJerusalema kuzakubakhona isindiso.”
Nalabo uSomnini azababiza phakathi kwezizwe bazakusindiswa.5hLokhu kuzakwenzeka
ngebanga lokuza kwelanga lakaSomnini elikhulu nelesabekako;
ilanga lizakuphenduka libe nzima
nenyezi ibe ziingazi.”\1hNgizakuveza amabono ezulwini nephasini:
iingazi nomlilo nesimukumuku sentuthu.[/hIye, emalangeni lawo ngizakuthululela uMoyami
naphezu kweenceku neencekukazi.I h“Kuzakuthi emuva kwalokho
ngithululele uMoyami kibo boke abantu.
Amadodanenu namadodakazenu azakuphorofida;
abadala benu babhudange amabhudango;
abatjha benu babone imibono.  hNizakutjho bona ngiphakathi ko-Israyeli,
nokuthi nginguSomnini uZimenu akakho omunye.
Isizwe sami angeze sisaphoqeka.”5hNje-ke, nizakuba nenala nidle nanele;
nizakudumisa ibizo lakaSomnini uZimenu,
owanenzela imikarisomraro.
Isizwe sami angeze sisaphoqeka.$AhUSomnini uthi:
“Ngizanibuyisela amabele
adliwa sikhonyani, yikumbi, newoma leentethe,
okulibutho lami elikhulu engalithumela phakathi kwenu.oWhIzelelo zizakuzala amabele
neembekelelo ziphuphume ngesitjhidela sewayini
namafutha we-oliva.PhThabani nani bantu beZiyoni,
nithokoze kuSomnini uZimenu
ngombana uzanipha labo
abazanifundisa indlela efaneleko;
uzaninisela izulu, okutjho ikhukhulamungu nesewula njengaphambilini.1[hNingesabi nina mbandana zommango,
ngombana amadlelo emrhuleni azokuba lihlaza;
nemithi ithele iinthelo zayo;
imithi yamakhiwani nesidiribe kuhlome kuphuke.lQhUngesabi wena hlabathi,
kodwana thaba uthokoze
ngombana uSomnini uzokwenza izinto ezikulu.7hNgizakudedisela ibutho letlhagwini kude nani;
ngilihlakazele enarheni eyomileko neligagadu.
Ihlokwalo iqale ngepumalanga yelwandle,
umsilalo uqale ngetjingalanga yelwandle.
Kukhuphuke umnukwalo,
kuvuke isivunda salo
ngombana benze izinto ezesabekako.” ~}}|g{zz:y(wwvvPuttEslrr8qqp_onnnmmEll\l kqjjrjiVhhKggHg feeTdd6c|bb`aa`g` _^^a]].\{[ZZ>YwYXWVUU"TpSS(RzQQ-POO|NMMLL9KJJ$I}HGG5FEEGDCCBAA.@??0>h=.;;,:99-8t7655X4E32s10//.-@,,<++***$)((s'&%$$ #c""C!!Y LzF+vMn%my]I f   ! ?` &nD  Gadesi liphi-ke idzaba leengwenyama,
lapha kondlelwa khona imindlwana yeengwenyama,
lapha ingwenyama eduna nesikazi zikhambakhamba khona,
lapha iingwenyama zizibusa khona na?3 _ INiniva idlelezelwe, yahlangulwa;
yasala ilirubhi!
Iinhliziyo zadana,
amadolo ayathuthumela,
imizimba yoke iyahlengezela;
boke ubuso buyaphaphatheka.g G Thumbani isiliva!
Thumbani igolide!
Umgodla uvulekile,
umnotho uze ngonina lapha! INiniva injengedamu elivulelweko:
Amanzi wakhona ayagobhoza.
“Valani! Valani!”,
kodwana amanzi akavaleki.'Indlovukazi isiwa ekuthunjweni ngekoloyana.
Amakhobokakazi wayo ayathunjwa;
athwala imikhono ehloko,
alile irhabiya njengamazuba.SAmasango wangemlanjeni avulwe petle,
isigodlo siyathuthumela ngevalo.+OAmabutho kaSomnini akhethekileko ziingorho,
akhamba ahlula endlelenawo.
Agijimela emthangaleni wedorobho;
alungisa umgqala wawo ukugiriza umthangala.7Batjhayela iinkarana inga mahlanya eendleleni,
zehla zenyuka nommango woke.
Zifana neenhlothi ezivuthako;
zigijima zitsekeze njengombani.Z-Ngelanga elibekwe nguSomnini,
iinhlangu zeentsitsirimba zayo zibomvu;
iingorho zakhona zivunule okutlerebede.
Iinsimbi zeenkarana zepi ziyamenyezela,
abakhweli beenjomani baya ngapha nangapha.-SNgambala uSomnini uzakubuya ngedumo lakaJakopo,
iye, ngedumo laka-Israyeli.
Ngambala abarhayili bazabarhayila
begodu bazakutjhabalalisa abavikeli babo. !“Abasabaleleko uzababona
lokha nababuyako wena Juda.
Yenyukelani esithaleni, nigade indlela!
Zilungiseleleni, niziqinise!” Qalani laphaya phezu kweentaba,
nasiya isithunywa esiletha iindaba ezimnandi,
sirhuwelela sithi: “Ukuthula!
Gidinga iminyanyakho wena Juda,
uzalise iimfungo zakho.
Akusenasikhohlakali esizanisahlela;
sizakurhayilwa siphele nya.n WUSomnini ukhuphe umlayezo ngawe kosi, wathi:
“Ibizo lakho alisazukukhunjulwa.
Ngizakutjhabalalisa yoke imifanekiso ebaziweko
nebunjiweko esethempelini labosingazimu benu.
Ngizakwenza ithuna lakho libe lizala.”X + Ngizakwephula ijogi eliphezu kwakho,
ngiqhusule imitja abanibophe ngayo.”R~  Watjho nje uSomnini:
“Nanyana baphelele babanengi ngaleyondlela,
bazokukghedlhwa bokanyana njalo baphele nya.
Nanyana ngikuthobisile nje wena Juda,
nokho angeze bengisakuthobisa godu.c} A Umgandeleli othiyela uSomnini amano wobukhohlakali
nohlongoza ukonakala, uzakunyelela.Z| / Bazakurarejeka njengesidakwa esibhajwe emeveni,
batjhiswe njengamawunguwungu.{  Nanyana ngiwaphi amaqhinga
izitha eziwenza ngoSomnini,
uSomnini uzawaphelisa nya.
Iye, amatshwenyeko angeze abuya kwesibili.Mz Kodwana uzaziphelisa nya izitha zakhe
abe aziqotjhele kwalatjha.y USomnini ulungile kilabo abaphephela kuye
ngeenkhathi zamatshwenyeko;
Utjheja labo ababalekela kuye
ngeenkhathi zeenrhurhula..x WNgubani ongajamelana nokukhalima kwakhe?
Ngubani onganyamezelela ubukhali bakhe na?
Ebukhalini bakhe ujikijela umlilo;
amadwala akghephuke phambi kwakhe.w #Iintaba ziyahlengezela,
imibundu incibilike phambi kwakhe.
Iphasi liyahlengezela phambi kwakhe
nelizwe nabo boke abahlala kilo./v YUkhalimela ilwandle lome kere;
enze nemilambo itjhe thokgho.
Amasiso weBhatjhani ayoma,
amahlathi weKarameli arhabuke,
kutjhwabe namakhwa weLibhanoni.Du USomnini ubuthaka ekusilingekeni;
kodwana unamandla amakhulu
begodu akalisi ukuhlunguphaza.
Ugadanga kuvuke isivunguvungu nesiwuruwuru,
namafu aba libhudu eenyaweni zakhe.Ft USomnini unguZimu onesikhwele nozibuyiselelako;
uSomnini uyazibuyiselela begodu uzele ngobukhali.
USomnini uzibuyiselela kabajameleni naye
begodu uhlala abukhali ezitheni zakhe.Rs !Isimemezelo sakaZimu ngeNiniva. Incwadi yesambulo sakaNarhume umElkhotjhi.rr]Uzakuba ngoqinisileko kuJakopo
nothembekileko ku-Abrahamu,
njengombana wafunga kibobaba ekadeni."q=ozasirhawukela godu,
agadangele izono zethu
ngaphasi kwenyawo na?
Iye, uzakujikijela yoke imitjhapho
yabantu bakho ekuzikeni kwelwandle.p)Ngubani uZimu onjengawe,
othethelela isono,
ongayeleli imitjhapho yeendlalifa zakhe,
nonganamavunda kodwana othabela ukwethembeka,SoAbantwaba bazakurhurhuba njengenyoka;
bakhase njengeembandana ehlabathini.
Bazakuphuma batatazela erholweni labo;
bahlengezele phambi kwakho Somnini Zimethu,
bazakwesaba ngebanga lakho.nIzizwe zizakubona lokhu bese ziyakhena,
kuphele ukuthi zona zinamandla.
Zizakuvala imilomo yazo ngezandla,
zivaleke iindlebe.Xm)Benze babone imikarisomraro,
njengamhlana wena Somnini ubakhupha eGibhide.3l_Somnini, yelusa abantu bakho ngentongakho,
umhlambi welifa lakho.
Uwuvikele emahlathini weentaba zeKarameli;
uvumele udle eBhatjhani neGiliyadi njengekadeni.Ek Inarha izakuba libhudu
ngebanga lezenzo zabahlali bayo.Zj- Mhlokho umdlelezelakho uzakufika
azabele wena Asiriya namadorobhakho.
Uzakufika azabele iingcenye zoke zenarhakho;
iye, ukusuka emlanjeni ukuya emlanjaneni
nokusuka entabeni ukuya entatjaneni.Zi- Imini yokuqinisa imithangalakho izakufika --
imini yokurhayilwa ngesihlungu.Uh# Yeke isitha sami sizakubona lokhu
bese siphathwa ziinhloni,
njengombana sathi kimi:
“Uphi-ke uSomnini uZimakho?”
Ngizasiqalela phasi;
yeke sizakugadangwa njengedaka eendledlaneni.lgQ Ngebanga lokobana ngitjhaphele uSomnini,
ngizakugugubala ngaphasi kobukhali bakhe,
bekube kumhla angikhupha emlandwini;
mhlana abuyisa ilungelo lami.
Uzangikhuphela ekukhanyeni;
ngizakubona ukulunga kwakhe.0fYUngabukisi ngami wena sitha sami!
Nanyana ngiwile nje,
kodwana ngizakuvuka.
Nanyana ngihlezi ebumnyameni nje,
kodwana uSomnini uzakuba kukhanya kwami.peYKodwana mina ngiqalelela uSomnini ngethemba,
ngilinda uZimu uMsindisami,
uZimami uzangitjheja."d=Ngombana indodana inyaza uyise,
indodakazi iphikisana nonina,
umalukazana ukhombana nonosokana ngomuno.
Izitha zomuntu kuba babantu bekhabo.c5Ungamethembi umakhelwana,
ungabeki ithemba lakho emnganinakho;
ngitjho nanyana kungaba ngotjhidelene kangangani nawe,
ulonde ikulumakho.]b3Loyo okuthiwa ngongcono kunabo uhlaba njengomunga,
nokuthiwa ulunge khulu unjengesibuya sameva.
Imini yokuhlunguphazwa kwabo seyifikile,
ababalaleleko bazababamba.
Nje-ke bazazizwa inga bayatjha.*aMIinkhulu zakhona zamukela umlandu ngokukhongozela;
abagwebi bakhupha iingwebo ngokufunjathiswa;
ngitjho nomgwebi omkhulu akanabulilelo ugweba umathanda.M`Kunjalo-ke ukufunana nomuntu olungileko enarheni
nomuntu kaZimu phakathi kwabantu.
Boke baqothele ukuphalaza iingazi,
omunye nomunye uzumana nendlela
yokugolana nomfowabo ngenede._ Maye mina!
Nginjengomuntu ofunana namadiribe
angawagoma sele kuvuniwe.
Ngifunana namakhiwani sele athintithekile./^WNeenthombe zabosingazimu baka-Omri zizakususwa,
kuthi yoke imisebenzi yezandla yendlu ka-Ahabi isiphulwe
ngombana ulandele iinluleko zabo.
Ngebangelo-ke mina Somnini ngizakwenza amarubhi,
izakhamuzi zakho ngizenze isiga;
uzakuthwala isiphoqo esinqophiswe ebantwini bami.”&]EUzakutjala ungavuni litho,
uminye ama-oliva,
kodwana ungazizesi ngamafuthawo,
nizakutlhodlha amadiribe
kodwana ningarhamuli iwayini lakhona.\5Uzakudla, kodwana ungasuthi;
(Lokha naniya emabhayini
imbewakho ayizukuba nepilo,
nakungenzeka ibe nepilo
ngizayinikelela ngekemba.)m[S Ngebangelo-ke sebengithomile ukukumukula
wena dorobho,
nokukurhayila ngebanga lezono zakho.uZc Ngambala, iingwili zedorobho zinenturhu,
izakhamuzi zakhona zibomalakazi
namalimazo azele ikohliso.}Ys Ngingathethelela umuntu
okala imilandu yabantu ngesikala samanga
nangomgodla onobudisi obuzele ikohliso na?X- Wenandlu yokonakala
benginganyamezelela isilinganiso sakho sobukhohlakali;
nginyamezelele isilinganiso segagogo
odlelezela ngaso na?#W? Ilizwi lakaSomnini likhuluma nedorobho;
kukuhlakanipha ukwesaba ibizo lakhe.
USomnini wathi:
“Lalela wena sephulamthetho ndina, mdlelezeli!fVEUSomnini ukwazisile wena muntu
lokho okulungileko.
Yini-ke okhunye uSomnini akulindele kuwe
ngaphandle kokwenza akutjhwileko
nokwethembeka esivumelwaneni sakhe
bewukhambe noZimakho ngokutjhejisisa na?yUkUSomnini angathabela ikulungwana yamaqama
neenkulungwana ezilitjhumi zemilambo yamafutha na?
Kghani ngizakunikela ngezibulo lami
bona ngihlawule imitjhapho yami,
ngithathe indodanami
ngihlawule ngayo izono zehliziywami?&TENgizakulethani kuSomnini
nangikhothamela uZimu ophakamileko?
Kghani ngizakuletha phambi kwakhe
umnikelo wokutjhiswa,
ngizibike ngeenkunzana??SwBantu bami, akhese nikhumbule
bona uBhalakhi, ikosi yakwaMowabi,
gade arerani ngani;
nokobana uBhiliyamu, indodana kaBhewori,
wamphendula wathini.
Khumbulani bona kwenzekani ngani
phakhathi kweTjhitimu neGiligali
ukuze namukele imisebenzi elungileko
eyenziwa nguSomnini.’ ” RIye, nganikhupha eGibhide;
nganihlenga enarheni yobukhoboka.
Nganithumela uMosi, u-Aroni noMeriyamu
kobana banirhole.aQ;‘Bantu bami, nginone ngani?
Kghani nginidisibeze ngani na?
Fakazani ngami-ke!AP{Yizwani nina ntaba ukumangala kwakaSomnini,
lalelani nina nsekelo zephasi ezinini nanini.
Ngambala uSomnini umangalela abantu bakhe,
ubiza u-Israyeli bona azoziphendulela:O }Akhese nilalele okutjhiwo nguSomnini. Uthe kimi:
“Sikima, umangalele iintaba;
imibundu ayizwe ubufakazi bakho.oNWNgizazibuyiselela ngobukhali
nangetukuthelo phezu kwezizwe
ngendlela ezingazange ziyibone.”aM; Ngizakuruthula nesithombe senu u-Atjhera
bengibhidlize neendawo zenu ezicwengileko.L Ngirhayile nabosingazimu benu ababaziweko
namatjenu eniwalotjhako;
angekhe benisakhothamela izinto
enizibumbe ngezandla zenu.>Kw Ngizakurhayila ubuloyi benu
beningasaba nababoni.bJ= Ngizakurhayila amadorobho wenarhekhenu
bengibhuruze woke amadorobhenu anemithangala.I USomnini wathi malungana nezitha zethu:
“Mhlokho ngizakurhayila iinjomani zenu
bengibhidlize neenkarana zenu zepi.uHcYewuphakamise isandla sakho
wena muntu kaJakopo
ujamelane nezitha zakho
ukuze zirhayileke zoke.ZG-Awa, iinzukulwana zakaJakopo phakathi kwezizwe
zizakufana nengwenyama phakathi kweenyamazana,
njengebhubezana hlangana nomhlambi wezimvu.
Zizakukhamba zigadanga,
zirathula kungabi nosindisako.`F9Iinzukulwana zakaJakopo phakathi kwezizwe zoke
zizakuba njengombethe ovela kuSomnini,
njengamathosi wezulu phezu kotjani obuhlaza.
Azizukuthembela ebantwini
begodu azizukurhuluphela ezizweni ezinye.bE=Bazakudla inarha ye-Asiriya ngesabula,
iye, inarha kaNimrodi ngesabula erhwatjhiweko.
Yeke umbusethu uzasisindisa ema-Asiriyeni
lokha nakalinga ukungena enarhenethu,
nanyana atjhagala emkhawulwenethu.`D9Awa, umbusethu akazukuthinteka.
Nakuma-Asiriya wona,
nange angalinga ukungena enarhenethu
bese atjhagala emarholwenethu,
sizawahlanganisa nabelusi abalikhomba
nabarholi ababunane bezizwe ezinye.GCUzakujama begodu eluse abantu bakhe
emandleni kaSomnini,
ebizweni eliphakamileko lakaSomnini uZimakhe.
Abantu bakhe bazakuhlala bavikelekile;
ngambala uzakuduma iphasi loke.RBNje-ke uSomnini uzakunikela abantu beJerusalema
ezandleni zezitha;
kufikela lapha kubelethwa khona othileko,
bese abafowabo abasekuthunjweni babuye
bazihlanganise namanye ama-Israyeli.A 9USomnini wathi:
“Kodwana wena, Bhethe-Lehema yakwa-Efratha,
nanyana umncani eenkorweni zakwaJuda nje,
phakathi kwakho kuzakuphuma othileko
ozakuba mbusi kwa-Israyeli ebizweni lami;
ondabuko yakhe yavela phambilini ekadeni,
ngowakhula inarha isalele.”)@KLokha nawubuthelela amabuthwakho,
Dorobho lemigulukudu,
izitha zizabe zisizombelezile.
Zizakusawula umbusi wakwa-Israyeli
emhlathini ngentonga.? bese uthi: “Sikima ugadange, ndodakazi yeZiyoni
ngombana ngizakuhlomela iimpondo zesimbi,
ngikufake iinqatha zekoporo
bese upitliza izizwe ezinengi.
Ulethe kimi iinzuzo zazo
ezizifumene ngobugirikijani,
kimi mina Kosi yephasi loke.”>5 Kodwana izizwezi aziwazi
umkhumbulo kaSomnini
namaqhingakhe aziwalimuki.
Ngambala uzazibuthelela
njengeenqwambe zekoroyi eselelweni,= Ngambala izizwe ezinengi
zihlangene ngawe Ziyoni,
zithi: “Ayirhubutjhwe iZiyoni le,
ukuze siyibone kuhle!”'<G Yewuzibinyabinye urhuwelele
njengomfazi obelethako
wena ndodakazi yeZiyoni
ngombana ngambala uzakuphuma ngedorobhenapha
ukhambe uhloma umtlhatlhana emmangweni
bewuyokufika eBhabheli.
Lapho uzakwenyulwa;
khonapho uSomnini uzakuhlenga esandleni sezitha zakho.?;w Alo, urhahlawulelani-ke gadesi Jerusalema,
nangabe unekosi na?
Kghani umlulekakho uhlongakele,
nawulokhu uzibinyabinya inga umfazi
oseenhlungwini zokubeletha nje na?4:aWena-ke Sithala sokwelusa umhlambi,
wena Ntatjana yendodakazi yeZiyoni,
umbuso waphambilini uzakubuyiselwa kuwe,
ngitjho ubukhosi bendodakazi yeJerusalema.”A9{Abatshinyekileko ngizabenza isizwe esikhulu,
abaqotjhiweko ngibenze isizwe esinamandla.
USomnini uzakubusa phezu kwabo entabeni yeZiyoni
kusuka mhlokho bekube nini nanini.87USomnini wathi: “Mhlokho,
“ngizakubuthelela abatshinyekileko;
ngihlanganise ndawonye abaphadlhalajiweko
nalabo engabazwisa ubuhlungu.7Ngitjho nanyana izizwe zoke
zingathembela kibosingazimu bazo,
kodwana thina sizakuthembela kuSomnini
uZimethu nini nanini.96kWoke umuntu uzazigedla ngaphasi
kwesidiribe sakhe,
nanyana ngaphasi komuthakhe wamakhiwani.
Yeke akunamuntu ozabethusa.
Ngambala uSomnini uSomandla ukhulumile.?5wUSomnini uzakugweba izizwe zoke
begodu ararulule imiraro yezizwe ezinengi
eziseduze nezikude.
Zizakuthatha iinsabula zazo
zenze ngazo amalembe wokulima;
zithathe nemikhonto yazo
zenze imikhwa yokuqopha imithi.
Izizwe angeze zisaphakamiselana iinkhali,
namkha zizibandulele ipi.54cIzizwe zoke zizakuhlangana zithi:
“Nambani sikhambeni,
senyukeleni entabeni kaSomnini,
ekumbeni kaZimu wakaJakopo.
USomnini uzasifundisa imithetho yakhe;
ukuze sikhambe ngeendlela zakhe.”
Ngambala kuzakubethwa umthetho eZiyoni,
kuphume ilizwi lakaSomnini eJerusalema.C3 Kuzakufika isikhathi lapha
intaba yethempeli lakaSomnini
izakunzinza khona esiqongolweni seentaba;
izakuphakanyiswa yengamele imibundu yoke;
yeke izizwe zizayirhuluphela.2) Nje-ke, ngebanga lenu,
iZiyoni izakulinywa njengesimu,
iJerusalema izakuba liqubi leququ,
kuthi intatjana yethempela ibe lihlathi.|1q Abaphathi bakhona bagweba ngokudizelwa,
abaphristi bakhona bafundisa ngokubhadelwa,
nabaphorofidi bakhona baphorofidela imali.
Bazisama ngoSomnini bathi:
“Ngambala uSomnini uphakathi kwethu.
Akunamatlhuwo angasehlela.”\01 IZiyoni seyisisazi sokuphalaza iingazi,
iJerusalema seyisisazi sobukhohlakali./5 Lalelani kuhle-ke nina baphathi
bekumba kaJakopo,
nani babusi bekumba ka-Israyeli,
nina eninyenya ukulunga niphambanise
koke okuhle:..UKodwana mina ngizaliswe ngamandla,
nangoMoya kaSomnini,
ngokulunga nangegunya;
kobana ngitjele uJakopo ngemitjhapho yakhe
no-Israyeli ngezono zakhe.-!Abaphorofidabo bazakuba neenhloni;
izangoma zenu zitlhuwise.
Boke bazakufihla ubuso babo
ngombana uZimu angeze abaphendula.”>,uNgebangelo kuzakuhlwa kini barholi,
beningasambulelwa;
kube mnyama kini,
beningasaphengula
nabaphorofidi benwabo lizabatjhingela,
bazakuphumbutha emini kwa bha.Q+Utjho nje uSomnini ngabaphorofidi abakhohlisa abantu bekhethu:
“Nabaphiwa esinefutha baphorofida bathi
‘Nizakuba nokuthula’,
kodwana umuntu nakangabaphi abakufunako,
bayamlwisa. *Kuzakufika isikhathi
lapha nizakubiza khona uSomnini,
nokho akazoniphendula;
uzanifulathela ngebanga lekohlakalo yenu.0)YNihlinza abantu bekhethu,
nigome inyamabo
beniqobelele namathambabo abe ziinquqwana;
kwanga niyowafaka kunomaturwana,
iye, kwanga niyowafaka kugalaza.(Kodwana nihloya ukulunga, nithanda ikohlakalo.
Nirathula abantu bekhethu isikhumba
nidabula inyamabo emathanjenabo.*' OEsiphorofidweni sabo ngaphendula ngathi:
Lalelani, nina baphathi bakwaJakopo,
nina babusi bekumba ka-Israyeli.
Bekungakameli bonyana nazi imiyalo na?+&O Begodu bathi:
“Loyo oliVulandlela uzabarhola.
Bazakufahla baphume esangweni;
batjhaphuluke.
Ikosabo izabakhomba indlela,
ibe yihlokwabo.”l%Q “USomnini wathi:
‘Ngambala ngizababuthelela ndawonye
boke abantu bakaJakopo,
iinzukulwana zaka-Israyeli.
Ngibaragele esibayeni njengezimvu,
iye, njengeenkomo emrageni;
babe liwoma bahumuzele.’ ”"$= Nami bengingaphorofida kini
ngewayini nangotjwala obunengi;
kodwana umuntu kaMoya akaleyi amala.
Nokho isigungu sabaphorofidi benwesi sithi:"#= Zilungiseleleni ukukhamba
ngombana akusiyo indawenu yokuphumula le.
Ukusilaphala kwenu kuyonile.
Maye kubuhlungu kangangani ukonakala kwayo! "  Niqotjha abafazi babantu bekhethu
ezindlini abazithandako;
nithathela abantwababo isabelo
benibatlhagise isiphelani.N!Kodwana nina nibe sisitha sabantu bekhethu
najamelana nabathanda ukuthula.
Niwunawune abantu abazidlulela ngendlela
abangananturhu namuntu
benabahlubulisa, nathatha izambatho zabo.. Ungombana uSomnini uthembise indlu kaJakopo;
uMoya wakaSomnini uyabekezela;
uSomnini akenzi izinto ezinjalo.”
Awa, amezwami amenzela okuhle olungileko.oW“Ningaphikeleli ukuphorofida.
Aninalungelo lokuphorofida njalo,
isiphoqweso asizukusehlela;W'Yeke anizukuba nomjameli phambi kwakaSomnini
nakwabiwa inarhenu ngefumbe.kOMhlokho, abantu bazaniphoqa,
babhine ingoma yesililo ngani bathi:
“Siyavuma, sirhurhutjhiwe!
USomnini uhlukanisa ilifa labantu bekhethu.
Maye, ulihluthule kangangani kithi!
Wabela abadududu inarhethu.”iKYeke uSomnini wathi:
“Qala, nginitlamela ikohlakalo
nina sigungu ndina.
Kuzakuphela ukukhambela phezulu
ngombana nizabe nibotjhelelwe ejogini isiphelani.
Ngambala kuzabe kusikhathi esimasikizi kini.”Nabakhanuka amasimu bayawahluthula,
nabarhalela izindlu, bayazithatha.
Bagalaja isakhamuzi umzaso,
basidlelezele ilifa laso. yBazazizwa labo abatlama ikohlakalo ebusuku,
iye, abogalajanaba!
Kuthi ekuseni bayenze ngombana kusemandlenabo.2 _Gudani iinhloko zenu
nina bantu beLarhitjhi;
niziphale zibe butjhelelezi njengedlanga,
nizilele imizana eniyithandako enibhodileko
ngombana izakuthunjwa.s aGodu ngizaninikelela ngezitha
nina bantu beMaretjha.
Olithemba laka-Israyeli uzazifihla e-Adulama.  Nina bantu beLarhitjhi
hlobokani iMoretjheti-Gathi.
Umuzi we-Akziba awuzukuba nobubhadekelo
emakhosini wakwa-Israyeli.8 k Nina bantu beLarhitjhi
bophelani iinjomani eenkaraneni.
Ngini enisisusa sokona kwendodakazi yeZiyoni
ngombana nemitjhapho ka-Israyeli ifunyenwe
phakathi kwenu.) M Iye, abantu beMarothi batlhuwile,
basesizini elikhulu.
Ngambala, uSomnini ubehlisele amatlhuwiso la
abe ayokufika ngitjho nemasangweni weJerusalema.J  Abantu beTjhafira banibethela ipalapala
nina bantu beJerusalema.
Abantu beTsanana abaphumeli etjhatjhalazini.
IBhethe-Ha-Etseli angeze yakusiza Jerusalema
ngombana nayo iyalila.u e Ningayidembi indaba le eGadi,
nayikulila ningeze benilile.
EBhethe-Le-Afra bazibhudabhuda ebhudwini.- U Ngambala, iSamariya ayizokusinda
encebeni elimbeli;
nakuJuda kuzakuba njalo.
Ubuhlungu balo buzakufika eJerusalema,
iye, esangweni labantu bekhethu. 3UMikha wathi:
Ngebangeli ngizakuzila ngilile,
ngiphatjhume ngeenzilo.
Iye, ngizakulila njengeempungutjha,
ngibubule njengeenciliba. +Zoke iinthombe ezibaziweko zakhona
zizakuphahlazwa;
zoke izipho zethempeli lakhona
zitjhiswe ngomlilo.
Ngizokutjhabalalisa boke abosingazimu bayo.
Njengombana izuze izipho zethempeli layo
ngobungwadla,
bazazithatha bangwadle ngazo phambili.”= uUSomnini wathi:
“Yeke ngizakwenza iSamariya ibe liqubi,
ngisunduzele amatje emirhobeni,
ngivumbulule iinsekelo zayo,
ngiyenze umrhula nendawo yokutjala isidiribe.b ?Koke lokhu kubangelwa mitjhapho kaJakopo,
kubangwa zizono zekumba ka-Israyeli.
Kungaba ngubani-ke otjhaphisa uJakopo
nakungasiyo iSamariya?
Iinduli zakaJuda zingaba ngubani
nakungasiyo iJerusalema?   Iintaba zincibilika ngaphasi kwakhe
njengamafutha nezwa umlilo;
kuphadlhuka ilwandle ekuzikeni,
kuvele isiwamanzi.^  7Yelelani! USomnini uyeza,
uvela esigodlweni sakhe,
uyehla uzokuthumba iphasi.B  Yizwani noke nina bantu!
Lalela nawe phasi nabo boke abakuwe
ngombana uSomnini uMninimandlawoke uzanithwesa umlandu;
iye, uMninimandlawoke asethempelini lakhe elicwengileko.  =Ilizwi lakaSomnini lafika kuMikha weMoretjheti lokha nakusabusa uJotamu, u-Arhazi, noHezekhiya, amakhosi wakwaJuda. Wembulelwa ngeSamariya neJerusalema.s _ Alo-ke mina bengingakameli bonyana ngitshwenyekele iNiniva idorobho elikhulu kangaka elinabantu abangaphezu kweenkulungwana ezilikhulu namatjhumi amabili abangazi bonyana emuva kukuphi naphambili kukuphi, nefuyo enengi kangaka na?”/ USomnini wathi kuye: “Wena utshwenyeke ngomrarela lo; nanyana ungazange uwujulukele. Umile ngobusuku bunye begodu watjhabalala ngobusuku bunye..U Kodwana uZimu wathi kuJona: “Unelungelo lokubibhelana ngebanga lomrarela lo na?”
UJona wathi: “Iye, nginelungelo lokubibhelana kangangoba kuthi angife.”B}Kwathi nakuphuma ilanga uZimu waletha ummoya otjhisako ovela ngepumalanga, ilanga lanemba uJona ehloko bewatsirimizeka. Wakhanukela ukufa wathi: “Kungcono ngife kunobana ngiphile.”hIKodwana kwathi ngomuso ngesamarimarima uSomnini waveza ipehli yadla umrarela lowo bewatjhwaba.USomnini uZimu waveza umrarela; bewakhula wanaba wenzela uJona umthunzi ukuze asithe ihlokwakhe. UJona wawuthabela khulu umrarela lowo.<qUJona waphuma ngedorobheni wayokuhlala ngepumalanga yalo, wazenzela umthunzi ngamatjhwaba lapho. Wahlala lapho wakha umkhanyo afuna ukubona bonyana kuzokwenzakalani ngedorobheli.PKodwana uSomnini wamphendula wathi: “Unelungelo lokubibhelana na?”W'Nje-ke Kosami, dumbana uthathe ipilwami; kungcono ngife kunobana ngiphile.”7Wathandaza uSomnini wathi: “Maye Somnini, akhange ngisole ngisesesenarheni yekhethu na? Kungebangeli-ke mina fengathoma ngokubalekela eTharatjhitjhi. Ngazile bona unguZimu onomusa nesirhawu, ubuthaka ekusilingekeni. Ukwethembeka kwakho kukhulu. UnguZimu oriyadako ukurhayila.7 kUJona samsilinga khulu isenzwesi bewabibhelana.~# UZimu wabona izenzo zabo, nangendlela baphenduke ngayo ebukhohlakalini babo, wabarhawukela azange asababhubhisa njengombana agade atjhwile.X}) mhlamunye uZimu angazisola ebukhalini bakhe asirhawukele ukuze singabhubhi.”;|oAbantu bazibhibhe ngemigodla kanye nefuywabo. Ababize uZimu ngamandla. Omunye nomunye atjhiye iindlela zakhe zobukhohlakali nenturhu esezandleni zakhe. Ngombana ngubani owaziko,5{cYakhupha umbiko eNiniva yathi: “Umyalo ovela ekosini neenduneni zayo uthi: Kungabi nomuntu ogomako noselako, ifuyo ekulu nencani nayo ingadliswa begodu ingasezwa amanzi.z1Ikosi yeNiniva yathi ingezwa iindabezi, yasikima esihlalweni sayo, yahlubula iingubo zayo zobukhosi, yazibhibha ngomgodla yahlala phasi ebhudwini.yykAmadoda weNiniva akholwa kuZimu. Abeka ilanga lokuzila ukudla kusukela komkhulu kuya komncani, embatha iinzilo.x3UJona kwamthatha ikhambo lelanga ukuqangula ngaphakathi kwedorobho. Wabika wathi: “Kusele amatjhumi amane wamalanga bonyana iNiniva irhayilwe.”(wIUJona wakhuphuka waya eNiniva njengokutjho kwelizwi lakaSomnini. INiniva begade kulidorobho elikhulu kwamambala, bekuthatha amalanga amathathu ukulizombeleza.dvA“Khuphuka uye edorobheni elikhulu iNiniva ufese ubakhalime ngamezwi engikuthume wona.”9u oIlizwi lakaSomnini lafika kuJona kwesibili lathi:Rt USomnini walayela ihlambi bonyana ihlanzele uJona ehlabathini eyomileko.(sI Kodwana mina ngizokuletha umhlatjelo kuwe,
ngikubabaze ngesihlabelelo sokudumisa.
Engikufungeleko ngizakuphumelelisa,
isindiso ivela kuSomnini.”drALabo abathembela kibosingazimu abanganabubhadekelo,
baphunyurhwa ngoThembekileko kibo.q5Lokha ummoyami nawuphelelwa mamandla,
ngakhumbula uSomnini.
Umthandazwami wakhuphukela kuwe,
wafikelela ethempelini lakho elicwengileko.*pMNgatjhinga phasi esidindini seentaba,
iphasi langivalela ngaphakathi kwalo ingunaphakade.
Kodwana wena Somnini Zimami,
wakhuphula ipilwami emgodini.ioKAmanzi apheze angikghama,
ukuzika kwangizombeleza,
ikhula lelwandle lararela ihlokwami.sn_Ngathi, ‘Ngiqotjhiwe ebusweni bakho,
kodwana ngaqalelela godu ithempela
lakho elicwengileko.’mWangijikijela emajukujukwini,
phakathi ekuzikeni kwamalwandle;
umsele wangizombeleza,
amagagasi angigubuzesa.l'“Emahlungwinami ngalilela uSomnini,
yeke wangiphendula.
Phakathi kokufa ngarhuwelela ngifuna isizo,
yeke watjheja isililo sami.Kk UJona wathandaza uSomnini uZimakhe angemathunjini wehlambi, wathi: j USomnini waletha ihlambi ekulu eyafika yaginya uJona. UJona wahlala ngemathunjini wehlambi leyo amalanga amathathu nobusuku bakhona.Si !Amadoda ethukwa khulu esaba uSomnini, enzela uSomnini umhlabelo neemfungo.\h 3Ambamba-ke uJona amjikijela ngelwandle; kwathi ilwandle ebegade lirhagele larhobha.Dg Athoma alilela uSomnini athi: “Siyakubawa Somnini, asingafi ngebanga lendoda le. Ungasivumeli ukubulala indoda le ngaphandle komlandu ngombana wena Somnini wenza njengombana uthanda.”f   Amadoda la enza koke okusemandlenawo ukubuyela enarheni. Kodwana ahluleka ngombana ilwandle lawarhagalela khulu kunekuthomeni.7e i Wabaphendula wathi: “Yeningithathe ningijikijele ngelwandle, yeke amagagasi eniphakathi kwawo azakurhobha. Ngiyazi bona ngimi engibangele ukurhagala okungaka kwelwandle.”$d C Ilwandle larhagala ngokukhiphizela. Ambuza athi: “Alo-ke kufanele sikwenzeni ukuze ilwandle lirhobhe na?” Lokhu bakutjho ngombana ilwandle lalirhagele.c 9 Amadoda ethukwa khulu abuza athi: “Alo-ke, woneni na?” Abuza nje, begade selasazi bonyana umrhali lo ubalekela uSomnini ngombana ukhe wawadembela.~b w Wabaphendula wathi: “NgimHebheru begodu ngithobela uSomnini uZimu osezulwini, okunguye umenzi welwandle nenarha.”.a WBambuza-ke bathi: “Akhe usitjele, ngubani osibangele umhlolo ongaka na? Usebenza msebenzi bani wena na? Udabukaphi? Uvela kiyiphi inarha? Njekhona umhlobo bani?”` 5Abathayi bakhuluma bodwa bathi: “Asenzeni ifumbe ukuze sithole bona ngubani umuntu osibangele umhlolokazi ongaka lo.” Benza ifumbe; yadla uJona. _ Ukapteni wehlela kuye wathi: “Wena ulala ngendlela enjani na? Vuka ubize uzimakho! Mhlamunye uZimu angasicabangela singabhubhi.”T^ #Abathayi bethukwa bekwathi omunye nomunye wabiza uzimakhe. Bajikijela umthwalo ngelwandle ukwenzela bona isithayamanzi sibe lula. Kodwana uJona wehlela endaweni engaphasi yesithayamanzi walala ubuthongo.u] eUSomnini wavusa ummoya omkhulu elwandle, kwaba nesiwuruwuru esinamandla; isithayamanzi safuna ukuhliphilika.\ yKodwana uJona wabalekela uSomnini wanqomba eTharatjhitjhi. Wehlela eJopha lapha afunyana khona isithayamanzi siya eTharatjhitjhi. Selakhokhe imali yekhambo, wehlela ngaphakathi kwesithayamanzi wakhamba nabathayi eTharatjhitjhi abalekela uSomnini. [  “Khuphuka uye edorobheni elikhulu iNiniva, ufike ubakhalime ngombana ubukhohlakali babo sele benyuke bebafika phambi kwami.”DZ Ilizwi lakaSomnini lafika kuJona indodana ka-Amitayi, lathi:Y }|Abahlengi bazakukhuphukela entabeni yeZiyoni
ukuze babuse iintaba zakwa-Esewu.
Umbuso uzokuba ngowakaSomnini.”DX |Isiqhema sabathunjwa bakwa-Israyeli
sizokuthumba inarha yamaKanana
bekube seSerafadi ngeTlhagwini.
Abathunjwa beJerusalema baseSefaradi
bazakuthumba amadorobho angesewula.bazazithumbela iintaba zakwa-Esewu,
kuthi abasemibundwini engeTjingalanga
bazithumbele inarha yamaFilista.
Abantu bakwaJuda bona
bazazithumbela amasimu wakwa-Efrayimu
neweSamariya ngeTlhagwini.
UBhenjamini yena
azithumbele iGiliyadi ngePumalanga. V |“Indlu kaJakopo izakuba mlilo,
kuthi yakaJosefa ibe lilangabu,
kodwana yaka-Esewu yona izakuba mawunguwungu;
yeke bazayithungela ngomlilo itjhe thokgho.
Akuzokuba khona ophunyurhako
endlini ka-Esewu.”
Ngambala watjho njalo uSomnini.$U C|“Kodwana entabeni yeZiyoni
kuzakuba nerholo lokuphephela;
intaba le izakuba ngecwengileko,
kuthi indlu kaJakopo
izuze inarha eyayilobako.nT W|“Njengombana nina bantu bakaJakopo
nirhamule ikapho yomhlonyani entabenami
ecwengileko nje;
yeke nezizwezi zoke nje zizayirhamula mndundu.
Zizakurhamula zirhubule kube ngathi
azange khezibe khona phambilini. S |“Ngambala, ilanga lakaSomnini selitjhidele ezizweni zoke.
Lokho okwenzileko kuzakwenziwa nakuwe,
uzakubethwa ngezakho.”#R A|Bewungakameli ukuqamulela abaphunyurhileko
nababaleka ngeendlela zamakhondlo ubatjhabalalise,
nanyana ubakhaphele ezitheni mhlana basemahlungwini.bQ ?| Bewungakameli ufahle emasangweni wabantu bami
mhlana bavelelwe lilitjhwa,
nanyana ukarwe kubukela ingozi kaJakopo
mhlana avelelwe lilitjhwa,
nanyana uhlangule ilifa lakhe
mhlana avelelwe lilitjhwa.0P [| Bewungakameli ukarwe kubukela umfowenu
mhlana asematjhweni,
namkha uthabe
mhlana kurhayilwa amaJuda,
nanyana ube nomlomo omude
mhlana kunamahlungu.VO '| Wajamela ncanye wabukela
mhlana abaqhamuki bathumba ibutho lakaJakopo,
namhlana abatjhili bafahla emasangwenakhe;
namhlana baphosa ifumbe babelana ngeJerusalema.
Wena-ke bewufana poro nabo.vN g| nelokobana ube nerawurawu
phezu komfowenu uJakopo,
uzokuba namatlhuwiso bewutjhabalaliswe isiphelani. >~<}}>|k{zzzytywwqvuu~ttgsrqqppRoo nfmmlkknjii@hggff&eJddcbaa_```4__"^]\[[ZZPYXXUXWMVVUUTT9SRRQPPPOONMMLL+KJpII5HeGFF(EDCCBBAq@@%?W>=H<<:;;4988z87y66 54922~110//.f--R,+*))((X('A&&o%G$$""m!U llE<.lViNv/cE ) + ]4<g/3ZJ-Yeke kwavela isithunywa sakaSomnini, godu kwavela nenye ingilozi yasihlangabeza.IyNgayibuza ngathi: “Uyaphi?” Yangiphendula yathi: “Ngiyokumeda iJerusalema ukuze ngibone ubude nobubanzi bayo.”:H qNgaqala, ngabona indoda iphethe isimedo ngesandla.4G cNgabuza ngathi: “Alo, bazokwenzani-ke laba?” Wangiphendula wathi: “Laba baziimpondo ezahlakaza uJuda kangangobana kwatlhogeka noyedwa ovusa ihloko, kodwana abososino beze ukuzobethusa, bebaqede amandla wezizwe ezaphakamisela iimpondo zazo enarheni yakwaJuda kobana zihlakaze abantu bakhona.”4F eYeke uSomnini wangikhombisa abososino abane.E 3Ngabuza isithunywa sakaSomnini ngathi: “Khuyini-ke lokhu?” Sangiphendula sathi: “Lezi ziimpondo ezahlakaza uJuda, u-Israyeli neJerusalema.”0D ]Ngaqala godu, ngabona kuneempondo ezine.sC a“Ragela phambili umemezele uthi:
“Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke,
‘Amadorobhami azakuthoma godu
aphuphume ngomnotho,
yeke uSomnini uzakuthoma godu
aduduze iZiyoni abe akhethe iJerusalema.’ ”IB  “Nje-ke nakhu okwatjhiwo nguSomnini,
“ ‘Ngizakubuyela eJerusalema ngesirhawu,
lapha ithempeli lami lizakwakhiwa
khona ngobutjha
begodu neJerusalema izakwakhiwa butjha.’1A ]begodu ngisilingeke khulu
ngezizwe ezizikhakhazisa ngokuzethemba kwazo.
Bengisilingeke isikhatjhana esifitjhani
kodwana izizwezi zithuwelele ngokonakala.’ @ ;Nje-ke isithunywa sakaSomnini sathi: “Memezela amezwi la:
“USomnini uMninimandlawoke uthi,
‘Nginesikhwele esikhulu ngeJerusalema neZiyoniM?  Yeke uSomnini wakhuluma amezwi amahle naduduzako ngesithunywa sakhe.b> ? Nje-ke isithunywa sakaSomnini sathi: “Somnini Mninimandlawoke, kuzabe kube nini usitheze isirhawu phezu kweJerusalema nemadorobheni wakwaJuda obegade ulokhu uwathukuthelele iminyaka ematjhumi alikhomba woke poro?”=  Base bayabika-ke esithunyweni sakaSomnini esasijame hlangana nemithi yemiritlili bathi: “Sikhambe iphasi loke, safunyana lipholile.”y< m Ngabuza ngathi: “Kosami, kutjho ukuthini lokhu?” Isithunywa sakaSomnini ebegade sijame hlangana nemithi yemiritlili sathi kimi: “Ngizakuhlathululela bonyana kutjho ukuthini. Laba ngabathunywe nguSomnini kobana bakhambe iphasi loke.”G;  Kwathi ebusuku ngehlelwa mbono: Ngabona umuntu akhwele injomani ekofe. Gade ajame hlangana nemithi yemiritlili ngemrhobeni. Ngemva kwakhe kwakujame iinjomani ezinzotho, ezibomvu nezimhlophe.Z: /Elangeni lamatjhumi amabili nane; ngenyanga yetjhumi nanye, okuyinyanga kaTjhebati, ngomnyaka wesibili wokubusa kwakaDariyasi, umphorofidi uZakariya umsa kaBherekiya, omsa ka-Ido wabona umbono ovela kuSomnini.9 7Ngambala amezwami nemiyalwami
engayithumezela ngeenceku zami, abaphorofidi,
yafika kiboyihlomkhulu.
Kwafanela bona baphenduke bebavume bathi,
‘USomnini uMninimandlawoke usenzele
okufanelana nemikhuba nezenzo zethu
njengombana bekathe uzakwenza.’ ”J8 “Kwenzekani-ke ngaboyihlomkhulu
nabaphorofidi babo bamanga?7 -“Ningalingisi aboyihlomkhulu okwathi lokha abaphorofidi baphambilini nabathi kibo: Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, ‘Phendukani emikhubeni nezenzweni zenu zobukhohlakali.’ Kodwana azange balalele begodu azange bebangithathele ehloko.” Kutjho uSomnini.G6  Yeke, yewutjele abantu uthi: Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke,
“ ‘Buyelani kimi
ngombana nami ngifuna ukubuyela kini.’
Lawa, mamezwi kaSomnini uMninimandlawoke.C5 “USomnini wasilingeka khulu kwamambala ngaboyihlomkhulu.4 'Ngenyanga yobumnane emnyakeni wesibili wokubusa kwakaDariyasi, ilizwi lakaSomnini lafika kumphorofidi uZakariya umsa kaBherekiya omsa ka-Ido:3}“ ‘Mhlokho,’ kutjho uSomnini uMninimandlawoke, ‘ngizakuthatha wena Zerubhabheli, msa kaTjhelitiyeli, njengencekwami,’ kutjho uSomnini, ‘ngizakwenza ube njengedzilamnwanami, ngombana ngikukhethile,’ kutjho uSomnini uMninimandlawoke.”[2/Ngizokuketula iinhlalo zobukhosi bengibhidlize namandla weengodlo zezizwe. Ngizakuketula iinkarana nabatjhayeli bazo; iinjomani nabakhweli bazo bazakurhadleka phasi, omunye nomunye arhadlwe yisabula yomfowabo.S1“Tjela uZerubhabheli, umbusi wakwaJuda: ngizokusikinya amazulu nephasi.g0GIlizwi lakaSomnini lafika kuHagayi kwesibili elangeni lamatjhumi amabili nane lenyanga lathi:+/OKusese nembewu eseleko ngesilulwini na? Isidiribe, amakhiwani, amarharinada nanyana imithi ye-oliva ehlomileko. Kodwana kusukela namhlanje, ngizanibusisa.’ ”h.I‘Yelelani iindlela zenu kusuka namhlanjesi, ngomuso nanini, nizibuze bona izinto bezikhamba njani, kusukela elangeni lamatjhumi amabili nane enyangeni yethoba mhlana kukghenywa isisekelo sethempeli lakaSomnini. Yelelani:~-uNgarhadla soke isivuno senu ngobori, ngokukghora nangesinanja, kodwana azange niphendukele kimi,’ kutjho uSomnini.,Bekuthi nanyana ngubani ofika equbini lekoroyi, nakalindele ukufunyana imigodla ematjhumi amabili, afunyane elitjhumi kwaphela. Nanyana ngubani oya ebutlhodlhelweni athi uyokukha iinlinganiso ezimatjhumi amahlanu zewayini, afunyane ezimatjhumi amabili.2+]“ ‘Nje-ke, yelelani iindlela zenu kusukela namhlanje, ngomuso nanini, nizibuze bonyana izinto bezikhamba njani nakungakabi ukwakhiwa iboda lethempeleni lakaSomnini.M*Yeke uHagayi waphetha ngokuthi: “ ‘Banjalo-ke nabantwaba, nesizwe esiphambi kwamesi,’ kutjho uSomnini. ‘Unjalo-ke nomsebenzi wezandla zabo, nalokho abanikela ngakho lapho kusilaphazekile.=)s Yeke uHagayi wathi: “Lokha umuntu osilaphazwe kuthintana nesidumbu, nathinta enye yezintwezi, nayo iyasilaphala na?”
Abaphristi bamphendula bathi: “Iye, iyasilaphala.” (  Nangabe umuntu utjhubelela inyama ecwengisiweko ngengubakhe bese ingubo leyo ikghwatha isikwa namkha isitjulu, iwayini, amafutha we-oliva nanyana okhunye nje ukudla, inyama leyo isacwengile nayinjalo na?’ ”
Abaphristi bamphendula bathi: “Awa”.m'S “Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, ‘Akhe ubuze abaphristi bonyana umyalwabo uthini:& Ngelanga lamatjhumi amabili nane lenyanga yethoba, emnyakeni wesibili wakaDariyasi, ilizwi lakaSomnini lafika kumphorofidi uHagayi lathi:J%  ‘Iphazimulo yendlu yagadesi le izakuba yikulu kuneyendlu yaphambilini,’ kutjho uSomnini uMninimandlawoke. ‘Begodu ngizanipha ukuthula endaweni le,’ kutjho uSomnini uMninimandlawoke.”T$!‘Isiliva ngelami, negolide ngelami,’ kutjho uSomnini uMninimandlawoke.#Ngizakusikinya zoke izizwe bese kuvela amagugu wezizwe zoke, yeke ngizalise indlu le ngephazimulo,’ kutjho uSomnini uMninimandlawoke."3“Ngambala, lokhu ngokwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke, ‘Kuzakuthi msinyazana ngisikinye amazulu nephasi, nelwandle kanye nenarha eyomileko.i!K‘Ngikhokhu engakubopha nani lokha naniphuma eGibhide. UMoyami unani njalo, yeke ningesabi.’  Nje-ke qina amandla, Zerubhabheli,’ kutjho uSomnini. ‘Qina amandla nawe, Jotjhuwa, umsa kaJehozadaki umphristi omkhulu. Qinani amandla nani noke bantu benarha le,’ kutjho uSomnini. ‘Sebenzani ngombana nginani,’ kutjho uSomnini uMninimandlawoke. 9‘Ngubani kinapha oseleko owabona indlu le isesekazimulwenayo yaphambilini? Naniyiqalako niyibona injani-ke kwanjesi? Ayinifaneli nelize lakolize na?$A“Khuluma noZerubhabheli umsa kaTjheyaltiyeli, umbusi wakwaJuda, noJotjhuwa umsa kaJehozadaki, umphristi omkhulu kanye nebantwini boke abimisalela, uthi:v gelangeni lamatjhumi amabili nanye, ngenyanga yekhomba, ilizwi lakaSomnini lafika ngomphorofidi uHagayi lathi:k Qelangeni lamatjhumi amabili nane ngenyanga yesithandathu.
Ngomnyaka wesibili wekosi uDariyasi, !Nje-ke uSomnini watlhotlholoja ummoya kaZerubhabheli umsa kaTjheyaltiyeli, umbusi wakwaJuda, nommoya kaJotjhuwa umsa kaJehozadaki, umphristi omkhulu, kanye nommoya wabo boke abantu abimisalela. Bafika bebathoma ukusebenza endlini kaSomnini uMninimandlawoke, uZimabo,z o Yeke uHagayi, isithunywa sakaSomnini, wathula umlayezo kaSomnini ebantwini wathi: “Nginani, kutjho uSomnini.” ! Yeke uZerubhabheli umsa kaTjheyaltiyeli, uJotjhuwa umsa kaJehozadaki, umphristi omkhulu, nayo yoke imisalela yabantu balalela ilizwi lakaSomnini uZimabo kanye nomlayezo womphorofidi uHagayi ngombana ubagade athunywe nguSomnini uZimabo. Nje-ke abantu besaba uSomnini.Y - Ngehlisele isomiso emasimini neentabeni, phezu kwesivuno samabele, sewayini elitjha, emafutheni we-oliva naphezu kwananyana yini esimila, phezu kwabantu naphezu kwefuyo, naphezu kwemisebenzi yezandla zenu.”b ? Nje-ke, ngebanga lenu, amazulu agugudlhele izulu lawo, nephasi lagugudlhela isivuno salo.# A “Benirhuluphele okunengi, kodwana qalani kujike kwaba yitupurujwana. Lokho ebenithi nikuletha ekhaya, ngakukhafulela. Ngebanga lani-ke?” Kutjho uSomnini uMninimandlawoke. “Ngebanga lendlwami, esolo yajama ilirubhi, ngapha khibe nina omunye nomunye wenu uzithabisa ngendlwakhe.y mNyukelani eentabeni bese newuka neengodo nakhe indlu ukuze ngizithabise ngayo bengidunyiswe.” kutjho uSomnini.Q Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke: “Yelelani iindlela zenu.> wNitjele khulu, kodwana nivuna kancani. Niyagoma, kodwana anisuthi. Niyasela kodwana anikholwa. Niyembatha, kodwana anifuthumali. Niyarhola bese nifaka umrholo ngembadeni evuzako.”P Nakhu okutjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke: “Yelelani iindlela zenu.t c“Kusikhathi sokobana nina nihlale eendlini zakanokutjho, khibe indlu le yona ilokhu ilirubhi njalo na?”D Yeke ilizwi lakaSomnini lafika ngomphorofidi uHagayi lathi:  Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke: “Abantwaba bathi, ‘Isikhathi sokobana kwakhiwe indlu kaSomnini asakafiki.’ ”x mNgomnyaka wesibili wekosi uDariyasi, elangeni lokuthoma lenyanga yesithandathu, ilizwi lakaSomnini lafika kuZerubhabheli umsa kaTjheyaltiyeli, umbusi wakwaJuda, nakuJotjhuwa umsa kaJehozadaki, umphristi omkhulu, ngomphorofidi uHagayi lathi:W 'Ngesikhatheso ngizanibutha;
ngesikhatheso ngizaniletha ekhaya.
Ngizanipha idumo nesithunzi
hlangana nabantu boke bephasi
lokha nangitjhugulula ubujamo benu niqalile.”
Kutjho uSomnini. 'Sekuseduze bona bangibone kuhle
abagandeleli bakho, wena Jerusalema.
Ngizakwenyela abarholopheleko bakwa-Israyeli,
bengibuthelele nalabo egade baphadlhalele.
Esikhundleni sokunyazwa kwabo
ngizabaphakamisa babe nedumo nesithunzi
kilo loke iphasi.0 Yngokuthamba.”
USomnini uthi:
“Ngizakubuthelela abantu bakwa-Israyeli
ebe bathotjisiwe begodu baphadlhalajiwe,
labo abasuka enarhenabo ngamatlhuwo.& EUSomnini uZimakho ungesirhodlweni sakho,
unamandla wokusindisa.
USomnini uzakukarekela ngethabo elikhulu;
akuthande ngesirhawu,
akuthakaselee CMhlokho bazakuthi eJerusalema:
“Ungesabi, wena Ziyoni,
unganyefisi izandla zakho.0YUSomnini usisusile isigwebo sakho,
waqotjha nesitha sakho.
INgwenyama yakwa-Israyeli,
uSomnini ungesirhodlweni sakho,
akusenabumbi obuzakwehlela godu./Kwakwazela, wena ndodakazi yeZiyoni!
Betha umkhulungwana, wena Israyeli!
Jabula uthokoze ngehliziywakho yoke,
ndodakazi yeJerusalema!^5 “Imisalela yakwa-Israyeli
angeze isenza ubumbi
nanyana ileye amala
nekulumo ekhohlisako
angeze yafunyanwa emilonyenayo.
Ngambala izakukarula yetjise
begodu kungabi nomuntu ozayethusa.”zm Kodwana ngizakutjhiya phakathi kwenu
ababubodlhana nabathobekileko,
bazakufunyana isiphephelo kuSomnini.Z- Mhlokho, wena Jerusalema,
angekhe usasoleka ngemitjhapho ongone ngayo
ngombana ngizabe ngisuse kuwe
boke abantu abathokoza ngokuzitjhaya kwabo.
Nje-ke angeze usazigqaja entabenami ecwengileko.w Kusukela ngaphetjheya kwemilambo yeKutjhe
abalotjhi bami,
abantu bami abasabaleleko bazangilethela iminikelo.yk “Yeke ngizakuhlambulula iimbhena zabantu
ukuze boke babize ibizo lakaSomnini,
bamlotjhe, babambisene.9k“USomnini uthi:
“Yeke yewungilindele,
ulindele ilanga engizakujama ngalo ngifakaze,
lokha mina mgwebi ngihlanganisa izizwe nemibuso
bona ngiyimadlhe ngamanikelelami,
iye ngetukuthelwami evuthako.
Lindelani ilanga mhlana iphasi loke lizakuqothulwa
ngomlilo welaka lami.”FBengidlumbana bona:
Idorobheli lizangesaba,
livume ukusolwa
beliyelele koke engikulindele kilo.
Kodwana khonapho belisaphikelele
ngobukhohlakali kikho koke elikwenzako.yUSomnini uthi:
“Ngirhayile izizwe;
imibhotjhongwazo ibhidliziwe.
Ngitjhiye iindledlana zazo zithe nghwayi,
kwangaba namuntu okhambakhamba kizo.
Amadorobhazo arhayiliwe,
akukho noyedwa ozakusala,
ngitjho noyedwa tere.Y~+Nanyana uSomnini olungileko angaphakathi kwedorobheli;
kunganabumbi abenzako,
ngamasa angahluleki,
abonakalisa ukulunga kwakhe imihla ngemihla;
kodwana khonapho iinkhohlakali abe azinanhloni. }Abaphorofidi balo abazisi,
bababantu abangathembekiko.
Abaphristi balo basilaphaza okucwengileko
begodu bephula umyalo.|Iinkhulu zalo zimabhubezi abhodlako,
abagwebi balo baziimpisi ezikhwabitha ebusuku
zirhiribidela zingalisi nanyana sele kusile.g{GAlilaleli muntu, alivumi ukusolwa;
alithembeli kuSomnini,
alitjhideli hlanu koZimalo.Oz Lizazizwa idorobho eliphika ikani,
elisilapheleko neligandelelako!"y=Lizakuba nje-ke idorobho
elizikhukhumezako neliphephileko,
elizitjela lithi:
“Ngimi ngimi, alikho elinye gaphandle kwami.”
Maye, lizakuphenduka igagadu,
indawo yokulala iimbandana zommango!
Boke abadlula nca ngakilo
bazalenza ihlaya bebalikokomeje.;xoImihlambi yeembandana izakulala phasi khonapho,
iye, imifunda ngemifunda.
Ebusuku iinrhulurhulu zizakulinda
eentlhorini zeensika.
Ukulila kwazo kuzakuzwakala eentunjeni zemithangala.
Amagubulu azakurhwarhwaza emibunjwaneni yeminyango
ngombana uSomnini ubhuruze imisedari yedorobho.'wG USomnini uzawelula isandla sakhe
ajamelane netlhagu bese abhubhisa i-Asiriya;
atjhiye iNiniva imabhudubhudu
begodu yome kere kwanga lirhalawumba.Vv% USomnini uthi:
“Nani, bantu beKutjhe,
nizakubulawa ngesabulami.” u USomnini uzabethusa lokha nabhubhisa boke abosingazimu benarha. Esinye nesinye isizwe sizamdumisa, nezikude zimdumise enarhenazo.ztm Ngikhokhu abazakufumana ngokuzikhukhumeza kwabo
nokuthuka bebaqhukuluze abantu bakaSomnini uMninimandlawoke.gsG USomnini uMninimandlawoke, uZimu wakwa-Israyeli uthi:
“Ngebangelo-ke ngiyafunga ngithi, kuphila kwami:
Ngambala iMowabi izakufana neSodoma,
ama-Amoni afane neGomora:
indawo yemitjhatjhana nemigodi yetswayi,
inarha eligagadu nini nanini.
Imisalela yabantu bami izabaphanga,
abasindileko esizweni sami bazuze inarhabo.”r5USomnini uthi:
“Ngizizwile iinhlamba zabakwaMowabi
namezwi wokuqhukuluza wabakwa-Amoni;
abathuke abantu bami bebanyefula nenarhabo.”Iq Izakuba yinarha yemisalela yekumba yakwaJuda;
izimvu zabo zidle lapho.
Ebusuku bazakulala ngemarubhini we-Atjhikheloni.
USomnini uZimabo uzabatjheja;
atjhugulule ubujamo babo._p7Isifunda seligu sizakuba miraga,
indawo yabelusi;
siphenduke iimbaya zezimvu.doANizazizwa nina enihlala magegana nelwandle,
nina bantu beKerethi.
Ilizwi lakaSomnini lijamelene nawe, wena Kanana,
narha yamaFilista, lithi:
“Ngizakubhubhisa nya,
akunamuntu namunye ozakusinda.”n3Ngambala iGaza izakutjhiywa
bese i-Atjhikheloni isukelwa imarubhi.
Ama-Atjhidodi azakuqotjhwa emini kwa bha
bese i-Akroni iyasitjhulwa.LmFunani uSomnini,
nina noke bantu benarha enizithobileko,
nina enilalela imiyalwayo.
Yenzani okulungileko, nifune ukuthobeka;
mhlamunye nizakuvikeleka ngelanga lelaka lakaSomnini.Jl ngaphambi kobana isikhathi sequnto lakaSomnini sizaliseke,
iye, isikhatheso siza ngokurhabileko!
Zikhalimele
ngaphambi kobana ilaka lakaSomnini elivuthako
lehlele phezu kwakho!4k eZibuthelele wena sizwe esingananhloni ndina,Lj Isiliva negolidabo angeze yabasindisa
ngelanga lelaka lakaSomnini.
Inarha yoke izakuqothulwa ngomlilo wesikhwele sayo.
Ngambala uzakurhayila ngokwesabekako
boke abaphila enarheni.`i ;USomnini uthi:
“Ngizakuletha amatlhuwiso ebantwini,
yeke bazakubhaduzela njengabangaboniko.”
Ngebanga lokobana bonile kuSomnini,
ipilwabo izakuba njengeenzibi,
nemizimbabo ibe njengobulongwe.h Kuzakuba lilanga lepalapala
nelokuhlaba umkhosi,
wokugasela amadorobho anemithangala
nemibhotjhongo yamajika.6g gIlangelo lizakuba lilanga lelaka,
ilanga lamahlungu namatlhuwiso,
ilanga lokubhuruzwa nokurhayilwa,
ilanga lokufiphala nobumnyama,
ilanga lamafu anzima tshu.Sf !Ilanga elikhulu lakaSomnini litjhidele;
ngambala litjhidele begodu liza ngokurhabileko.
Ukuzwakala komkhosi wephasi welanga lakaSomnini
uzakuba munyu
nonesibindi uzakulila okutlhuwisako.%e E Umnonwabo uzakuphangwa,
neenkumba zabo zigirizwe.
Bazakwakha iinkumba bangazihlali;
batjale iindiribe kodwana bangalirhamuli iwayini lakhona.”Kd  “Ngesikhatheso ngizakubhenyegula iJerusalema
ngeenhlothi ezivuthako,
bengibeke umlandu labo abazigedlileko,
abazitjela bathi,
‘USomnini akenzi litho elimbi nanyana elihle.’zc o Rhahlawulani nina enihlala emakethe,
ngombana boke abarhwebi bazokutjhabalaliswa
nabathengisi barhayilwe.8b k USomnini uthi:
“Mhlokho kuzakuzwakala umkhosi
esangweni leHlambi,
kurhahlawulwe ngengcenyeni etja yeJerusalema,
kuzwakale ubugidigidi obukhulu ngemibundwini. a Ngelanga lomhlabelo lowo, uSomnini wathi:
“Ngizakubeka iinkhulu namakhosana umlandu,
nabo boke ababahlumisa ngenturhu nangekohliso.
Ngibeke umlandu nalabo abavunule iimvunulo ezitjhili
nabo boke abagegeda ukugadanga embunjwaneni womnyango.”$` C“Thula phambi kwakaSomnini uSomandla,
ngombana ilanga lakaSomnini litjhidele.
USomnini ulungise umhlabelo;
walungiselela labo abamemileko.”S_ !Ngizakuphelisa nabahlanuka uSomnini
bangasayifuna ngokungasabuzi kiyo.^ %Ngizakuphelisa labo abalotjha iinkwekwezi
phezu kwephahla lezindlu
nabaguqa phasi bafunge uSomnini
bajike godu bafunge uMilkomu.D] “UJuda ngizombeka isandla
nazo zoke izakhamuzi zeJerusalema.
Ngizakuphelisa yoke imisalela yakaBhali endaweni le
namabizo wabaphristi ababalotjhi bakaBhali, angasakhunjulwa.C\ “Ngizakurhayila kwasamuntu neembandana;
ngisizile iinyoni zezulu neenhlambi zelwandle.
Ngiketule iinkhohlakali
nangiphelisa abantu ebusweni bephasi.”
Kutjho uSomnini.Q[ “Ngizakurhurhula yoke into esebusweni bephasi.”
Kutjho uSomnini.#Z CIlizwi lakaSomnini elafika kuZefaniya umsa kaKutjhi, omsa kaGedaliya, umsa ka-Amariya, omsa kaHezekhiya, nakusabusa uJosiya, umsa ka-Amoni ikosi yakwaJuda.!Y;USomnini uSomandla umamandlami;
wenza iinyawo zami zibe njengezehlangu,
ungenza ngikghone ukweqela imibundu.
Libhinwa ngeenliliswa zeenara.SXnokho mina ngizakuthaba kuSomnini,
ngizakuthokoza kuZimu uMsindisami.lWQNanyana umuthi wamakhiwani ungatlhurhi,
kutlhogeka namadiribe esidiribeni;
nanyana isivuno se-oliva singahlomi
kutlhogeka nokudla emasimini;
nanyana kunganazimvu ngesibayeni
kutlhogeka neenkomo ngesibayeni;mVSNangizwa lokho, amathumbami adlhabhaza,
iimbhena zomlomami zahlengezela ngetjhadelo,
umzimbami wakoropana,
amadolwami ageba.
Ngarhawuka ngebanga lelanga lamatlhuwo,
ngebanga lezehlo ezizokwehlela abasahleli.RUWagadangela iinjomani zakhe ngelwandle,
emanzini amanengi abhodlako.(TIWahlaba umrholi ngomkhontwakhe,
lokha iinkhulu zakhe nazisithelekelako
bona zisiphadlhalaje.
Inyazo lazo laba lilize:
Zoke zaphepha zazifihla.'SG Weza wazokusindisa abantu bakho,
wazokusindisa umzeswakho.
Warhayila iphahla lesigodlo sobukhohlakali,
waphihliza isigodlo bekwaba sesisekelweni.GR Wasilingeka wapitliza iphasi,
wabibhelana wabhula izizwe. Q  Ilanga nenyanga zabuyela endawenazo,
ngokuphazima kwemisubela yakho egijimako
nangokumanyazela komkhontwakho ophazimako.P Iintaba nazikubonako ziyathuthumela;
kuvela iinrhurhula zamanzi;
kubhodla amanzi ekuzikeni,
athwele amagobhoza.gOG Ulungisa umsebe wakho,
ubiza imisubela eminengi.
Uphadlhula umhlaba, kuvele imilambo.FNAwu Somnini, begade usilingekele imilambo na?
Ilaka lakho belijamelene nemilambo?
Gade usilingwe lilwandle na?
Ngambala, ukhwele iinjomani zakho
neenkarana zakho zokuhlula.vMeEenyaweni zakhe ngabona amandla:
EKhutjhana kwavunguza amatende,
kwaMidiyani kwaphembetha imitjhabo.CLWajama phezu kwephasi ladengezela,
warhedlula, izizwe zarurhuluka.
Ngendlelakhe wakhamba phezu kwephasi,
iintaba zanini nanini zagirika
neentatjana zeminyaka zarhunyela.ukufa kumlandele.JUkumanyazela kwakhe kunjengokuphuma kwelanga;
imisubela iphazima esandleni sakhe.
Lapha kufihlakele khona amandlakhe. I9UZimu uvele ngeTemana;
Ocwengileko uvele ngentabeni iParana.
Sela
Iphazimulwakhe igubuzesa amazulu;
ubuphaziphazi bakhe buzele iphasi.EHSomnini, ngizwile ngedumo lakho.
Somnini, izenzo zakho zibonakele.
Yewuzivuselele neminyakeni le,
zenze zaziwe eenkhathini zethwezi.
Kodwana ube nomusa nakuvuka irawurawu.?G {Umthandazo kaRhabakhukhu umphorofidi.
TjhigiyonothojFMKodwana uSomnini usethempeleni lakhe elicwengileko.
Akuthi iphasi lithi du phambi kwakhe.”QEUzazizwa loyo othi esigodweni,
‘Phaphama!’
Nanyana athi elitjeni elingakhulumiko,
‘Vuka!’
Intwenje ingakuyala na?
Qala nje, yembeswe ngegolide nesiliva,
abeyiphili do.D}“Sizakubhadekela ngani isithombesibazwa
njengombana sabazwa mumuntu nje na?
Sisiza ngani isithombesibunjwa
nomfundisi wamala na?
Iye, loyo owasibumbako wethembele
emsebenzini wezandla zakhe,
ilize lakolize elingakhulumiko!XC)Iye, umonakalo owawenza eLibhanoni
uzakufikela
nokurhayila kwakho iimbandana kuzokwethusa
ngombana uphalaze iingazi zabantu,
wabhubhisa iinarha
namadorobho naye woke umuntu ohlala lapho.NBUkarekela ukurhubutjha abantu
kunobana uhlonitjhwe.
Sela nawe bewube bhunubhunu.
Ikapho esesandleni sokugoma sakaSomnini
inqophe ngakuwe,
ukuhlonipheka kwakho kuzakuba lihlazo.A“Uzazizwa loyo oseza abomakhelwana bakhe
utjwala obubukhali,
basele badakwe babehlubule
ukuze abone ububhunubhunu babo.j@MIye, njengelwandle lizele amanzi,
iphasi lizakuzala ilwazi,
lazise iphazimulo kaSomnini.?7 Ngambala, uSomnini uMninimandlawoke uqunte
bonyana ukutjhabatjheka kwabantu
kube ziimvuthiso zomlilo,
nokuthi izizwe zibhidlangele ilize.g>G “Uzazizwa loyo owakha idorobho
ngokuphalaza iingazi,
ajamise umuzi ngobukhohlakali.N= Ngambala, amatje azakurhuwelela ebodeni,
ubuphaziphazi bufakaze.j<M Isigungu osakhileko sirhubutjhe umzakho.
Ngokurhayila abantu abanengi,
waloba ipilwakho.;y “Uzazizwa loyo ohlawulisa ngobugirikijani,
bona azakhele umuzi ophephileko.
Umzakhe uzakwehlelwa manikelela.O:Wena waphanga izizwe ezinengi;
yeke abantu boke bazakuphanga.
Bazakuphanga ngombana nawe waphalaza
iingazi zabantu,
wabhubhisa iinarha namadorobho
naye woke umuntu ohlala lapho.c9?Ngambala, abakuhlawulako bazakururhuluka,
abakuthuthumelisako bakuvukele, bakuthumbe.d8A“Ngambala, izizwe zizamphendula ihlaya,
zimtlhorholoje ngokumvuma ingoma zithi,
‘Uzazizwa loyo ozidindelela iimpahla zokwetjiwa,
azinjingisa ngobugirikijani!
Kuzabe kube nini kulokho kwenzeka na?’K7Ngambala, umnono uyamkhohlisa ozikhukhumezako
begodu angeze aphumelela;
umarhamaru njengethuna,
urhiribidela njengokufa;
ubuthelela izizwe zoke kuye,
athumbe boke abantu.’n6U“Tlola uthi,
‘Ongakalungi uzakubhubha,
kodwana olungileko uzakuphila ngokukholwa kwakhe.W5'Ngambala isambulwesi sizakuzaliseka
ngesikhathi esifaneleko;
sikhuluma ngesiphetho,
angeze savuka simamala.
Nanyana siriyada nje, silindele,
sizakuzaliseka nakanjani, angeze besiriyade.4}USomnini wangiphendula wathi:
“Tlola isambulwesi phasi
sibonakale kuhle emqebethwini
ukuze sifundeke lula.M3 Ngizakujama esithaleni sami
ngibe sesiqongolweni somthangala.
Ngizakuqalisisa ngibone
bonyana uSomnini uzokuthini kimi;
nokuthi uzakuphendula
athini ekunghonghoyileni kwamokhu.L2 Azakusolo athulula iinede zawo,
arhayile izizwe ngesihlungu na?/1 YEnzela isirhurhulanede sawo umhlatjelo,
atjhisela nesirhobelanede sawo itjhwalo.
Yeke, ngeenede zawezo abetha esimonyongwana,
agoma iinkhanakhana zokudla.80 kAmaBhabheli la, abamba abantu boke;
abadose ngeenkghopholahlambi,
abagolela ngenedenawo,
abarhurhulela ngesirhurhulanedeni sawo.
Ngebangelo ayathokoza ajabule.d/ CWenze umuntu waba njengehlambi,
waba njengeenrhurhubi zelwandle
zona ezinganambusi.n. W Amehlwakho acwenge khulu kobana angaqalana
nobukhohlakali;
angeze wabekezelela ubumbi.
Alo-ke kubayini ubekezelela
izephulamthethwezi na?
Uthuleleni ubona iinkhohlakali
zirhiribidela abalunge khulu kinazo?N-  AwusinguSomnini kusukela nini nanini na?
AwusinguZimu wesivumelwano,
oCwengileko nophila nini nanini na?
Somnini, ukhethe amaBhabheli bona agwebe,
Dwala, ubazese bona bahlunguphaze.b, ? Bese barhurhula badlulele phambili njengommoya;
abantwaba benza amandlabo uzimabo.”)+ M Banyaza amakhosi,
bahlekisa ngababusi.
Bahleka woke amadorobho anemithangala;
badindela ihlabathi emithangaleni yakhona;
bawasahlele bawathumbe. *  boke beze ngokurhayila.
Amabutho wakhona atheleka njengommoya werhalawumbeni;
abuthelela iimbotjhwa njengetjhwabatjhwaba.^) 7Iinjomani zabo zigijima ukudlula izingwe,
zidlhaduma ukudlula iimpisi ebusuku.
Abakhweli bakhona beza bafuthekile;
abakhweli bakhona bavela kude.
Batheleka njengedlanga nalibhudungela ukudla kwalo;n( WBababantu abasatjwako nabatatazelelwako
nomthetho usezandleni zabo,
bazidumisa bona ngokwabo.' 7Iye, ngizakuvusa amaBhabheli,
abantu abamarhamaru nabanganasisa,
abatjharhatha iphasi loke,
bakhambe bahluthula izindlu okungasi ngezabo.(& K“Qalani izizwe,
nizitjhejisise nikakamale benikhungatheke
ngombana kunento engizayenza emihleni yenu;
eningazukuyikholwa nanyana sele niyitjelwa.% )Yeke umthetho uyabogaboga,
ukugweba ngeqiniso akusekho.
Iinkhohlakali ziqaqada phezu kwabalungileko,
nje-ke kuhlanakelwa iingwebo.$ %Kubayini ungibonisa ukungalungi,
ubekezelela ubumbi?
Ukurhayila nomguruguru kuphambi kwami,
kwande ukunghunanghunana nerawurawu."# ?Kunini ngibiza, Somnini, ngifunana nesizo,
kodwana soloko awuphenduli?
Ngakurhuwelela ngathi, “Umguruguru!”
kodwana kubayini ungasindisi?B" Isimemezelo sakaZimu esambulelwa uRhabakhukhu umphorofidi.p!YAkunamuntu ongelapha amancebakho;
awuzukusinda ngeduma lakho.
Woke umuntu ozwa iindaba zakho,
uwahla izandla ngokuwa kwakho.
Ngombana akunamuntu ongazange khewumhlunguphaze;
ngobukhohlakali bakho obungapheliko.8 iMaye, kosi ye-Asiriya!
Abarholi bakho bafile buthongo;
amabuthwakho akhethekileko arabhalele.
Amajonakho arhatjheke neentaba,
atlhoge nomuntu ongawabuthelela.W'Nabalindi bakho bafana nesikhonyani,
iinkhulu zakho zifana newoma leentethe,
ezikakarela emabodeni nakumakhaza.
Kuthi nakuhlaba ilanga zitlharuluke ziphaphe,
ziye lapha kungazi muntu khona.Ungezelele isibalo sabarhwebi bakho
bebadlula iinkwekwezi zesibhakabhaka.
Kodwana bazakwenza seentethe:
badle bazikhambele.}sUmlilo uzakutjhisela khonapho
nesabula izakukghedlha;
ikuqothule njengokuqothula kwesikhonyani
esimini.}sYikha amanzi ngombana uragelelwe,
uqinise amarholwakho!
Khamba uye edongeni
ubhice idaka wenze iintina!9k Khusuthi uyaqala amajonakho:
Woke bafazi!
Amasango wesifunda sakho
avuleke petle,
avulekele izitha zakho;
umlilo utjhise thokgho
iinqabo zamasangwakho./W Woke amarholwakho afana
nemithi yamakhiwani;
amajonakho anjengamakhiwani avuthweko:
lokha imithi nayisikinywako,
amakhiwani awela emlonyeni wogomako.  Nawe-ke Niniva
uzakurhamula ikapho yomhlonyani;
uzakubaleka uyokubhaca
bese ubawa ukukhoseliswa
zizitha zakho.{ Ngitjho neThebhesi beyibekelwe
bonyana idingiswe,
isiwe ekuthunjweni.
Ngitjho namasanayo aphihlizelwa
emasangweni wazo zoke iindlela.
Iinkhulu zakhona zenzelwa ifumbe,
kwathi boke abarholi bakhona
babotjhwa ngeenketani.lQ IKutjhe bekusidindi sayo,
neGibhide ngobunengi bayo.
iPhuthi neLibhiya kusidzimelelo sayo.%Kghani ungcono kuneThebhesi,
esemlanjeni iNayili,
ezombelezwe mamanzi?
Umlambo begade kusiviko sayo,
amanzi aliboda lakhona.Boke abakubonako bazakubaleka bathi:
‘INiniva igirikile!
Akunamuntu ozayililela,
kungabikho noyedwa oyiduduzako.’ ”ONgizakujikijela ngamanyala, ngikunyazise,
ngenze ngawe isibonelo.1[USomnini uMninimandlawoke uthi:
“Ngijamelene nawe poro.
Ngizakubhenula iinthimba zakho,
izizwe zoke zikubonele;
nemibuso ibone ukurhubutjheka kwakho.:mKoke lokhu kungebanga lobungwadla
bengwadla,
enejamo elilulubezako,
umtjhotjhozeli wobuloyi,
okhaphela izizwe ukuze azuze,
akhaphele abantu ngobuloyi bakhe.NAbakhweli beenjomani bahlabela phambili,
kumanyazela iinsabula,
kumekeza imikhonto!
Latjhiya iinkubela ezinengi,
kwaba sidumbu phezu kwesidumbu --
zaba zinengi zarareja umuntu.}Lenza lokhu ngokuthuthumbisa iimbebhu,
kutswiririze amavili;
ligijimise iinjomani,
kukhehlezele iinkoloyana!s aLizazizwa idorobho leengazi,
lizele ngamala;
lizele ngobumarhamaru,
alitlhogi elikuthumbileko!}s USomnini uMninimandlawoke uthi:
“Ngijamelene nawe kosi.
Ngizakutjhisa iinkarana zakho,
isabula izakurhayila iingwenyamana zakho.
Ngizakutjhabalalisa koke okuhlangule kabanye.
Amezwi weenthunywa zakho angeze asazwakala.”= s Iphi ingwenyama ebulele ngokwaneleko,
ukondla imindlwanayo;
ekghamela ukondla ingwenyama esikazi,
ezalisa isikhundla sayo ngeenyamazana
nedzaba layo ngeendumbu na? ~}}G|p{{z+yy0xwwMvsuu[tssrorqIpppo%nEnm;lmkk\jjUj"ihhhgg$ffGee9dd$cctc$baa``___M^]] \&[[,ZaZY4XX*WWVVUTTkSRR6QQ PPNMMVLRKJJsIII=HAGFFZEHDDCCDBBA&@l?>e==Uthi uSomnini uSomandla kini baphristi: “Nidelela ibizo lami. Nibeka ukudla okusilapheleko phezu kwe-aldari lami.
“Kodwana niyabuza nithi, ‘Silidelele njani ibizo lakho? Sikusilaphaze ngani?’y  mNizazibonela ngamehlwenu benithi, ‘Ngambala mkhulu uSomnini nangaphetjheya kwemikhawulo yakwa-Israyeli.’ ”z oLokha u-Edomu nakathi, “Nomana sirhayiliwe, sizoyivuselela iququ,” kodwana uSomnini uSomandla uthi: “Iye, bangakha bona, kodwana mina ngizakubhuruza ukuze babizwe bona bayinarha elahliweko, isizwe esithuweleliswe nguSomnini isiphelani.  kodwana u-Esewu yena ngamlahla. Ngizakuphendula iintaba zakhe zibe libhudu; ilifa lakhe ngilinikelele ngabophagana berhalawumba.”/ Y“Nginithandile”, kutjho uSomnini, “nokho niyabuza nithi, ‘Usithande ngani?’
“Lalelani-ke: U-Esewu akusimnakwabo kaJakopo na? Nokho ngamthanda uJakopo,> {Isiphorofido. Ilizwi lakaSomnini ku-Israyeli ngoMalaki.nUYoke imbiza eseJerusalema nekwaJuda izakucwenga phambi kwakaSomnini uMninimandlawoke, boke abazokwenza umhlabelo bazakuthatha ezinye zeembizezo bapheke ngazo. Mhlokho angeze kusaba nomthengisi endlini kaSomnini uMninimandlawoke.GMhlokho kuzakutlolwa amagama athi “zahlukaniselwe uSomnini” ebuketleketleni beenjomani. Iimbiza zokupheka ezisendlini kaSomnini, zizakufana neenqwebu ezicwengileko eziphambi kwe-aldari.{oLokhu kuzakuba sibetho seGibhide bekube sibetho sazo zoke izizwe ezingayi ukuyokugidinga umnyanya weMitlhatlhana.?wAbantu beGibhide abangazokukhuphuka ukuyogidinga emnyanyeni weMitlhatlhana, abazukuzwiswa amanikelela njengezinye izizwe, kodwana amadlelwabo wangemlanjeni iNayili azakuhlala omile.{Abantu bephasi, abangakhuphukeli eJerusalema ukuyokulotjha uSomandla onguSomnini uMninimandlawoke, abazukulibona izulu.MKwabasele emakhaya bezizwe zoke ebezisahlele iJerusalema bazakukhuphuka umnyaka nomnyaka bayokulotjha uSomandla onguSomnini uMninimandlawoke, bebahlanganyele ekugidingeni umnyanya weMitlhatlhana.~Amanikelela afana
nalawo azakurhadla iinjomani,
iimeyila, amakamela nabodumbana --
zoke iimbandana eziseenkampeni zezitha.+}OUJuda naye uzakuhlula njengeJerusalema.
Kuzakuhlanganiswa umnono wezizwe zoke
ezisahlela iJerusalema:
kube liqubi legolide nesiliva kanye nezambatho.b|= Mhlokho uSomnini uzokurhadla abantu ngevalo.
Babambane bebasahlelane omunye nomunye.?{w Naka amanikelela uSomnini azakurhadla ngawo zoke izizwe ezizakulwa neJerusalema: Inyama yazo izakuwohloka ziphila, amehlwazo awohlokele emgodinawo namalimazo abolele ngemilonyenazo.`z9 yoke indawo leyo izakuba nabahlali. IJerusalema ayisazukurhayilwa godu; izakuvikeleka.Dy Inarha yoke ukusuka eGeba ukuya eRimoni ngesewula izakufana nomrhoba weJordani. Kodwana iJerusalema izakuphakanyiswa inzinze endawenayo. Ukusuka eSangweni lakwaBhenjamini ukuya ngehlangothini langeSangweni lokuThoma, ukuya eSangweni leJikeni nokusuka eMbhotjhongweni weHananeli ukuya ebutlhodlhelweni besigodlweni,vxe USomnini uzakubusa ephasini loke.
Mhlokho kuzakuba noSomnini munye,
libizo lakhe lodwa elizakubizwa.Ww'Mhlokho amanzi agelezako
azakugobhoza aphuma eJerusalema;
ingcenye yawo izakugelezela
ngelwandle elingepumalanga
bese amanye agelezela
ngelwandle elingetjingalanga,
ubusika nehlobo.v#Ngesikhatheso, esaziwa nguSomnini,
kuzakuba semini kwaphela,
kungabi nemini nobusuku.
Lokha nakuhlwako, kuzasoloko kunomkhanyo.Hu Mhlokho akuzukusa,
akuzukuba makhaza nanyana kube nelothe.gtG(Umrhoba weKhidroni onabela e-Atshali uzakuqintwa. Uzakuqintwa njengamhla uqintwa kuhlengezela kwephasi emihleni yabo-Uziya ikosi yakwaJuda.)
Yeke uSomnini uZimakho uzakufika,
kabacwengileko bakho wena Jerusalema.%sCMhlokho uSomnini uzakubeka iinyawo zakhe
phezu kweNtaba ye-Oliva,
ngepumalanga yeJerusalema,
iNtaba ye-Oliva izakuphadlhuka kabili
ukusuka epumalanga ukuya etjingalanga.
Ingcenye yentaba izakuya ngetlhagwini
bese enye iya ngesewula,
yenze umrhoba omkhulu._r7Yeke uSomnini uzakuvela ahlule izizwezo,
njengombana vane ahlule ngamalanga wepi.qUSomnini uthi:
“Ngizakubuthelela zoke izizwe
bona zilwe neJerusalema;
idorobho lizakuthunjwa,
izindlu zisahlelwe
bese abafazi bayagagadlhelwa.
Ingcenye yedorobho izakuya ekuthunjweni,
kodwana abaseleko bazakuhlala edorobhenapha.” p Qala, kuza ilanga elilethwa nguSomnini,
lapha izitha zakho zizakwabelana khona
ipahlakho ngaphakathi kwakho, Jerusalema.toa Isithathwesi ngizasidlulisa emlilweni;
ngisicwengisise njengocwengisisa isiliva negolide.
Sizakubiza ibizo lami,
nje-ke ngizasiphendula,
ngithi, ‘Bababantu bami,’
bese sona sithi, ‘USomnini nguZimethu.’ ”n “USomnini uthi:
“Enarheni yoke, iingcenye ezimbili kezintathu
zizakurhayilwa bezitjhabalale;
nokho isithathu sizakusinda.zmm USomnini uMninimandlawoke uthi:
“Phaphama wena sabula,
ujamelane nomelusami;
iye, ujamelane nomrholi webandla lami.
Kghedlha umelusi ukuze izimvu ziphadlhalale.
Ngizakujika isandla sami
sibe naphezu kokuncancazana.3l_ Nange umuntu ambuza athi: “Alo, ziimbazi zani lezi, hlangana namahlombakhwapha?” Yeke uzakuthi: “Awa, iimbazezi, ngezokubethwa, ngazithola endlini yeenini zami.”kkO Uzakuthi: “Angisuye umphorofidi mina; ngimlimi; ihlabathi yintwami engayithoma ngisemntwana.” j  Mhlokho woke umphorofidi wamala uzakuba neenhloni ngombono wesiphorofido sakhe, angeze embatha inaka lakhe bona ayokuleya amala.fiE Nakube nanyana ngiwuphi wabaphorofidaba soloko uyaphorofida, uyise nonina abambelethileko bazakuthi kuye: “Ufanele ufe ngombana ukhuluma amala ebizweni lakaSomnini.” Ababelethi bakhe bazamhlaba lokha nakaphorofidako.Ah{ “Mhlokho, ngizakuphelisa amabizo wabosingazimu enarheni ukuze bangasakhunjulwa godu. Ngizakususa nabaphorofidi abanommoya osilapheleko enarheni.” Kutjho uSomnini uMninimandlawoke.zg o Mhlokho umthombo uzakuvulekela indlu kaDavida nabahlali beJerusalema bona ubahlambulule ezonweni nekusilaphaleni.Rf nazo zoke iinkoro ezinye. Amadoda azakulila wodwa nabafazi balile bodwa./eY ikoro yendlu kaLevi, ikoro kaTjhimeyi,^d5 Inarha yoke izakulila, ikoro ngekoro: ikoro yendlu kaDavida, ikoro yendlu kaNathani,tca Mhlokho isililo eJerusalema sizakuba sikhulu, sizakuba ngathi kulilelwa uHadadi-Rimoni emrhuleni weMegido.b) ngizakuthulula ummoya womusa newokurabhelela phezu kwendlu kaDavida nebantwini abahlala eJerusalema. Bazakufuna isizo kimi, balilele loyo ebamhlabako njengomuntu nalilela ukuhlongakala komntwana okukuphela kwakhe, njengomuntu odabuka abe munyu ngokuhlongakala kwezibulo.Wa' Lokha nangibuthela zoke izizwe ezizokusahlela eJerusalema bona ngizibhubhise,d`A Mhlokho uSomnini uzakuvikela abantu beJerusalema, norholopheleko hlangana nabo uzakuba nesibindi njengoDavida, kuthi indlu kaDavida ibe njengeendalwa zezulu, iye ibe njengengilozi kaSomnini, irhole abantu beJerusalema._w USomnini uzakusindisa abantu bakwaJuda qangi ukuze idumo lendlu kaDavida nabahlali beJerusalema lingadluli lakwaJuda.^) Mhlokho iinkoro zakwaJuda ngizazenza zifane nedengela lamalahle elidlhwinywe hlangana namaqobetjhana, zibe njengesihlothi esivuthako hlangana neentjherefu. Zizakuqothula ngapha nangapha zoke izizwe ezizizombelezileko, kodwana iJerusalema izakuhlala injalo endawenayo.”]  Yeke abarholi bakwaJuda bazakuthi eenhliziyweni zabo, ‘Abantu beJerusalema bakakarele kuSomnini uMninimandlawoke uZimabo.’Y\+ Mhlokho ngizakurhadla enye nenye injomani ngevalo bese ngirhadla nomkhwelayo ngobuhlanya.” Kutjho uSomnini. “Ngizakuthi nangisaphosa ilihlo phezu kwendlu kaJuda njalo, ngiphophaze zoke iinjomani zesizwe.=[s Mhlokho, lokha izizwe zoke zephasi nazihlanganyele iJerusalema, ngizakwenza idorobheli libe lidwala elibudisi kizo zoke izizwezi. Boke abalinga ukulisusa bazazikhubaza kwamambala. Z “IJerusalema ngizoyenza ikapho yesiyeziyezi yabo boke abantu abayizombelezileko. UJuda naye bazamfikela nabathumba iJerusalema.,Y S Isiphorofido. Ilizwi lakaSomnini lijamelene no-Israyeli.
USomnini oqhisa amazulu,
akhe iinsekelo zephasi,
udale ummoya womuntu ngaphakathi kwakhe uthi:gXG Uzazizwa umelusi odlhayeleko
osukela umhlambi!
Inga isabula ingamrharhabula umkhono,
imgobhodlhe nelihlo langesidleni!
Umkhonwakhe ukokorane kokukokorana
nelihlo lakhe langesidleni liphophale phophali!yWk ngombana ngizokuvusa umelusi enarheni ongeze adlhadlharhele umhlambi olahlekileko, nanyana afunane neziphungukako, nanyana ahlenge ezilimeleko, nanyana ondle eziphilileko. Uzakugoma inyama yezimvu zekhethelo, abe agugude neenqatha zazo.”eVC Yeke uSomnini wathi kimi: “Ukusuka gadesi, sebenzisa iinsetjenziswa zomelusi odlhayeleko,mUS Ngephula intongami yesibili ekuthiwa nguHlanganani, ukubhidla ubufo phakathi kwakaJuda no-Israyeli.=Ts USomnini wathi kimi: “Ifuthele kumncibilikisisimbi, iye, imali ehle ebangikhokhele ngayo leyo!” Yeke ngathatha imali leyo ngayifuthela kumncibilikisisimbi ngendlini kaSomnini.2S] Ngabatjela ngathi: “Nanidlumbana bona kulungile, ngikhokhelani, kodwana nakungasi njalo, yenilise.” Nje-ke bangikhokhela amatjhumi amathathu weempaparwana zesiliva.R Nje-ke sabhidleka khona mhlokho, kwathi abathengisi ngezimvu agade bangiqalile balemuka bonyana gade kulitshwayo lakaSomnini.{Qo Yeke ngathatha intongami ekuthiwa nguMusa ngayephula, ngabhidla isivumelwano uSomnini asenza nabo boke abantwabo.nPU Ngathi kiwo: “Abe angisazonelusa. Akufe efako, kubhubhe ebhubhako. Eziseleko zigadangane zodwa.”O ngemva kobana ngiqotjhe abelusi abathathu.
Kuthe ngenyanga yinye ngabe sengidiniwe ngomhlambi lo, kanti nawo wase ukholekile ngami.)NK Nje-ke ngathoma ukwelusa izimvu zokuhlatjwa zabathengisi. Ngathatha iintonga ezimbili, enye ngayithiya bona nguMusa enye ngathi nguHlanganani. Ngelusa umhlambiWM' Nange ngingasenasirhawu ngabantu benarha le begodu ngibaliselele bona badlane uboya bengibaliselele nangekosabo, bazakubhubhisa inarha. Kuzakuba njalo nange ngingabasindisi emandlenabo.” Kutjho uSomnini.,LQ Abathengi bazo bazihlaba bebangazizwela umlandu. Labo abazithengisako bathi, ‘Akathokozwe uSomnini, uthi nginjingile na!’ Nabelusi bazo abe abanasirhawu nazo.LK Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uZimami: “Yelusa izimvu zokuhlatjwa.!J; Lalelani ukurhahlawula kwabelusi;
umrhulabo ononileko urhurhuliwe!
Yizwani ukubhodla kweengwenyamana,
isiminyaminya seJordani sikghedlhiwe!CI Rhahlawula wena msayipurusi
ngombana umsedari uwile,
imithi ephakamileko irhayiliwe!
Rhahlawulani nina ma-owuku weBhatjhani
ngombana isiminyaminya sehlathi sikghedlhiwe!RH  Vula iminyangwakho wena Libhanoni
ukuze umlilo urhayile imisedarakho!bG= Ngizakuqinisa u-Efrayimu
ukuze abe nobudlelwano obuhle nami.”
Kutjho uSomnini.dFA Umlambo we-Asiriya uzakuthuthumela.
Ngizakumanya amagagasi welwandle
ukuze zoke iindawo zeNayili ezitjhingako zome.
Yoke into i-Asiriya ethembele kiyo izakwehliswa,
intonga yobukhosi yeGibhide inyelele.E1 Ngizababuyisa eGibhide,
ngibarage kusuka e-Asiriya.
Ngizabaletha eGiliyadi neLibhanoni,
bazakuba banengi bebatlhoge nendawo yokuhlala.D Nanyana ngibasabalalise
hlangana nezizwe eenarheni ezikude,
bazangikhumbula.
Bazakuphila nabantwababo bebabuye.pCY Ngizakuraga u-Israyeli angene esibayeni.
Ngambala ngizabahlenga
babe banengi njengaphambilini.CB U-Efrayimu naye uzakufana nosibindigidi,
neenhliziyo zabo zizakwenama
inga zifunyene ihleza.
Abantwababo bazakubona lokhu bajekezele;
iinhliziyo zabo zithabele uSomnini.A7 USomnini wathi:
“Njengombana ngiqinise indlu kaJuda,
njalo-ke ngizakusindisa indlu kaJosefa.
Ngizakubuyisa indlu kaJosefa,
ngibe nezwelo kiyo.
Izakuba ngathi azange khengiyilahlele izandla.
Ngebanga lokobana nginguSomnini uZimabo,
ngizabaphendula.>@u bazakuba njengosibindigidi.
Epini bazakugadangela izitha
ebhudwini leendledlana.
Bazakuhlula ngombana uSomnini unabo.
Izitha ezikhwele iinjomani zizakubhalelwa nya. ?  USomnini uzabanikela abarholi abanetlha,
iinkhonkhwani eziqinileko,
amajoni naye woke umuntu oya epini.
Boke njalo,e>C USomnini uthi:
“Ubukhali bami buyavutha ngabelusi,
ngizakuhlunguphaza abarholi.”
Iye, uSomnini uMninimandlawoke
uzakwelusa umhlambakhe, indlu kaJuda;
uzabenza babe njengenjomani yepi ezitjhayako.f=E Iinsithabuso zikhuluma ikohliso,
abaphenguli babona iinsese,
amabhudango akhohlisa abantu
begodu akaduduzi,
ngokunjalo abantu bakwa-Israyeli
baba njengezimvu ezinganamelusi,
badurha bebawurubajwe.<  Nababawa izulu ngesikhathi sesilimela,
uSomnini uzakwenza amafu anzima,
awulule izulu,
lanele zoke iintjalo neemila enarheni.;+ Maye bazakuba bahle
bebakarise kangangani!
Amabele nesitjhidela sewayini
kuzakwenza amasokana neentombi
zibethe esimonyongwana.:1 Mhlokho uSomnini uZimabo uzabasindisa
ngombana bamhlambi wakhe.
Ngambala bazakuphazima enarhenakhe
njengamatje aligugu asesihlohlweni.P9 USomnini uMninimandlawoke uzabavikela,
bazakumadlha bebarhiribidele izitha zabo
ngamatje wesarwayi;
bazipitlize.
Bazakuzala iingazi
inga majika we-aldari lokha nakatlipilijiweko.)8K USomnini uzakuvela ngehla kwabo,
umsubela wakhe uzakusubela njengombani;
uSomnini uSomandla uzakuvuthela ipalapala
eze ngesivunguvungu sangesewula..7U Ngizakusebenzisa uJuda njengomsebe wami,
u-Efrayimu abe msubela.
Ngizakujokola ngamadodanakho, wena Ziyoni,
abe mkhontwami wokuhlaba abantu beGirisi.”36_ Buyelani erholweni, nina mbotjhwa
ngombana kunethemba!
Ngambala namhlanje uSomnini umemezela uthi:
“Wena Jerusalema,
ngizakunikela umvuzo obuyelelweko.%5C Wena-ke Jerusalema,
ngebanga lamatshwenyeko wabantu
enginesivumelwano nabo,
ngizakutjhaphulula iimbotjhwa zakho
ezisemgodini otjhingako.”&4E USomnini wathi:
“Ngizakurhayila iinkarana zepi
neenjomani kwa-Efrayimu neJerusalema.
Imisebe yepi izakwephulwa;
ikosi leyo izakumemezela ukuthula ezizweni.
Umbuswayo uzakuthoma elwandle ukuya elwandle,
ukusuka emlanjeni iYufrathe ukuya emaphelelweni wephasi.W3' Jekezela khulu wena ndodakazi yeZiyoni!
Rhuwelela wena ndodakazi yeJerusalema!
Qala, ikosakho iza kuwe,
ilungile begodu iyahlula.
Ithobekile begodu ikhwele udumbana,
udumbana wamambala.52c Godu uSomnini wathi:
“Ngizakuvikela inarhami epini erhiribidelako.
Akusenamgandeleli ozazenzela ebantwini bami
ngombana ngizabe ngibelusile ngesikhatheso.”r1] Ngizabakhafulisa inyama eneengazi
nokudla okusilapheleko emilonyenabo.”
Iye, abantu be-Atjhidodi abazakusinda
nabo bazakuba ngebakaZimethu,
bazakufana nekoro kaJuda.
Abantu be-Ekroni bona bazakufana namaJebusi.y0k USomnini wathi:
“Abaphalali bazakuphalala e-Atjhidodi
ngombana ngizaliphelisa igugu lamaFilista leli.%/C I-Atjhikeloni izakubona lokho yesabe;
iGaza ihlengezele
ne-Ekroni iphelelwe lithemba.
Ikosi izakunyelela eGaza,
i-Atjhikeloni izakutjhiywa.h.I Kodwana uSomandla uzayiqubula,
abhubhise iinthayamanzi zayo elwandle;
iqothulwe mlilo.i-K Izakhele irholo,
yazibuthelelela isiliva njengethuli
negolide njengebhudu leendledlana.{,o IRhamathi esemkhawulweni weDamaseku,
iTirosi neTsidoni nazo zingezakaSomnini.
ITirosi ngambala inekghono:'+ I Isiphorofido. Ilizwi lakaSomnini lijamelene nenarha yeHadraki nedorobho leDamaseku.
Idorobho eliligugweli
neenkoro zoke zakwa-Israyeli ngezakaSomnini. *Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Emihleni leyo amadoda alitjhumi
kizo zoke izizwe ezihlukeneko
azakukakarela umJuda
ngomphetho wesambatho sakhe athi,
‘Sifuna ukukhamba nawe
ngombana sizwile bonyana uZimu unani.’ ”)-Ngalokho-ke izizwe ezinengi nabantu abanengi
bazakuza bazokufuna
umusa kaSomnini uMninimandlawoke eJerusalema
bebatende uSomnini.”3(_Iye, abahlali bedorobho elinye
bazakusuka baye kelinye bathi,
‘Nambani siyokutenda uSomnini
besifune nomusa kaSomnini uMninimandlawoke.
Vele siyaya.’ 'Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Ukusuka gadesi, izizwe ezinengi
nabahlali bamadorobho amanengi bazakuza.w&g“Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Ukuzila ukudla kwenyanga yesine, yesihlanu,
yekhomba neyetjhumi
kuzakuba kukwenama neenkhathi ezihle
nemigidi yokwethaba kwaJuda.
Yeke thandani iqiniso nokuthula.”>%w“Yeke uSomnini uMninimandlawoke wangembulela lokhu:g$GNingazindlelani, nigegede ukufunga ngekohliso
ngombana ngiyazizonda zoke izinto ezinjalo.#Nanzi izinto enifanele nizenze:
Khulumani iqiniso omunye komunye.
Gcinani iqiniso nokulunga okufaneleko emabandla.c"?yeke sengiqunte
bona ngenze okuhle eJerusalema nendlini kaJuda.
Nje-ke ningesabi..!UNgambala, nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Njengombana ngaqunta ukunehlisela ihlekelele,
ngangaba nesirhawu lokha aboyihlo nabangisilingako,@ y “Ngizanisindisa,
wena ndlu kaJuda nawe ndlu ka-Israyeli.
Njengombana gade nisisiga samanikelela,
nje-ke nizakuba mkariso wesibusiso.
Ningesabi, qinisani izandla.”w “Iye, imbewu abayitjalileko izakuhluma kuhle,
iindiribe zihlome iinthelo zazo
namasimu aveze isivuno sawo
kuthi izulu line ngesikhathi esifaneleko.
Koke lokhu ngizakwenza
bonyana kuhlale kukhona njalo kumisalela yabantwaba. Kodwana kwanjesi
angeze ngisaphatha imisalela yabantwaba,
njengombana ngenza phambilini,”
kutjho uSomnini uMninimandlawoke.  “Ngambala ngaphambi kokuthonywa
kokwakhiwa kwethempeli
begade kunganakokhelo yabantu nanyana yeembandana.
Ngebanga lobujamo obumbi umuntu ozisebenzelako
gade anganakuziphilisa.
Ngaphendula woke umuntu
bona ajamelane nomakhelwanakhe. Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke: “Lokha abantu nabathoma ukuvuselela ukwakhiwa kwethempeli lakaSomnini uMninimandlawoke, abaphorofidi bathi, ‘Ithempeleli kufanele liqedelelwe.’ Yeke nina enezwa amezwi akhulunywa baphorofidi la, qinisani izandla.}ngibabuyise bona bazokuhlala eJerusalema.
Bazakuba babantu bami,
mina ngibe nguZimabo ngeqiniso nangokulunga.”hINakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Ngizakusindisa abantu bami ephasini loke,I Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Nakube kubonakala kungakghoneki kini
nina enisinde ekuthunjweni,
alo, nidlumbana bonyana nakimi
akuzukukghoneka ngomuso na?”[/Idorobho lizakuphithizela abesana nabentazana
badlale eentaradeni zakhona.”A{Nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Godu eentaradeni zeJerusalema
kuzakuhlala amaqhegu nezalukazi,
bazakuluphala kangangobana omunye nomunye uzakudondolozela.eCNakhu okwatjhiwo nguSomnini:
“Ngizakubuyela eZiyoni,
ngibe ngaphakathi kweJerusalema,
ngalokho iJerusalema izakuthiwa nguThembekile
nentaba kaSomnini uMninimandlawoke izakuthiwa nguNtaba-Cwengekile.”yNakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke:
“Nginesikhwele esikhulu ngeZiyoni,
ngibuhlungu khulu ngayo.”: qYeke uSomnini uMninimandlawoke wangembulela lokhu:eCNgabaphephula ngesivunguvungu ngabasa hlangana nezizwe zoke abangazaziko. Inarha yasala inesizungu ngemuva kwabo kangangobana kwakungekho okhambakhamba lapho. Bayenza njalo inarha ethabisako le yaba lirhalawumba.’ ”|q USomnini uMninimandlawoke uthi, ‘Lokha nangibabizako akhange balalele, yeke nami, angizukubezwa nabarhuwelelako.?w Lokhu bakwenzela eswilini ukuze bangalaleli ifundiso netjumayelo uSomnini ayimemezela ngoMoyakhe ngabaphorofidi baphambilini. Ngebangelo uSomnini uMninimandlawoke wasilingeka khulu.A} Kodwana baqinisa iinhloko bebathundubaza neendlebe zabo.kO Ningagandeleli umhlolokazi namkha intandani, isikhonzi namkha odududu. Ningazindlelani okumbi.’-Okumamezwi uSomnini awakhuluma ngabaphorofidi wathi, ‘Gcinani ukulunga okufaneleko emabandla nitjengise ukwethembeka nesirhawu omunye komunye.. ULawa akusiwo amezwi uSomnini awamemezela ngabaphorofidi baphambilini lokha iJerusalema isahlezwi ngokuthula, nalokha amaJuda nasahlala kiyo yoke imizi yakwaJuda na?S Lokha nanidla benisele emihlatjelwenenu bekungasi ngekokuzithabisa na?’O “Khuluma nabo boke abantu benarha le nabaphristi ubabuze uthi, ‘Lokha nagade nizilile nilila enyangeni yesihlanu neyekhomba iminyaka ematjhumi alikhomba edlulileko, ngambala benizilele mina na?U #Yeke ilizwi lakaSomnini uMninimandlawoke lafika kimi, mina Zakariya, lathi:F bebabuze abaphristi abasethempeleni lakaSomnini uMninimandlawoke nabaphorofidi bathi: “Kufuze ngilile enyangeni yesihlanu ngokuzila ukudla njengombana ngenzile eminyakeni eminengi na?”\1UBhethel-Sareseri wathuma uRerhemeleki nabantu bakhe bonyana bayokutenda uSomnini, %Ngomnyaka wesine wokubusa kwekosi uDariyasi kwafika ilizwi lakaSomnini kuZakariya elangeni lesine lenyanga yethoba, okuyinyanga kaKhisilevu.`9Labo abakude bazakubuya bazokufaka isandla ekwakhiweni kwesigodlo sakaSomnini. Nje-ke nizakwazi bonyana uSomnini uMninimadlawoke ungithume kini. Lokhu kuzakwenzeka nange nilalela uSomnini uZimenu ngokuncamileko.” “Isihlohlo sizakuba sesigodlweni sakaSomnini, kube sikhumbuzo saboRheldayi, uThobiya noJedaya godu kube yinzuzo kumsa kaZefaniya.oW Nguye ozokwakha isigodlo sakaSomnini
begodu uzokwembathiswa ubukhosi
bese uhlala esihlalweni sakhe sobukhosi abuse.
Yeke kuzakuba nomphristi
esihlalweni sakhe sobukhosi,
kube nokuthula phakathi kwababilaba.’7g Umtjele uthi, nakhu okwatjhiwo nguSomnini uMninimandlawoke,
“ ‘Kunomuntu onebizo ekuthiwa nguHlumela,
uzakuhluma endawenakhe
bese wakha isigodlo sakaSomnini.r] uthathe isiliva negolide wenze isihlohlo bese usiphathisa umphristi omkhulu uJotjhuwa umsa kaJehozadaki.' “URheldayi, uThobiya noJedaya, ababathunjwa babuya eBhabheli baletha izipho kuJosaya umsa kaZefaniya. Lokha nabafikako, wena iya kwaJosaya,9m Ilizwi lakaSomnini leza kimi ngesithunywa lathi:wNje-ke isithunywa sangirhuwelela sathi: “Qala, leziya eziya enarheni yangetlhagwini zizakwanelisa uMoyami lapho.”G~Lokha iinjomani ezinamandla naziphumako, gade zitjhabatjheka zifuna ukutjharhalala nephaseli loke nje. Sabese sithi: “Tjharhalalani nephaseli loke nje!” Yeke zatjharhalala nephasi loke.*}MIkarana yeenjomani ezinzima iqale ngenarheni yangetlhagwini, eneenjomani ezimhlophe iqale ngetjingalanga bese kuthi emabalabala iqale ngenarheni yangesewula.”|Isithunywa sangiphendula sathi: “Le, mimoya emine yezulwini, ephumako negade ijame phambi kwakaSomnini, umniniphasi loke.L{Ngabuza isithunywa sakaSomnini ngathi: “Kuyini lokhu, kosami?”^z5yesithathu inezimhlophe, kanti yesine beyinezimabalabala -- zoke njalo bezinamandla.Jy Ikarana yokuthoma beyineenjomani ezinzotho, yesibili inezinzima,px [Ngabuye ngaqala godu ngabona iinkarana ezine zepi zivela hlangana neentaba ezimbili -- iintaba zedzila!w1 Sangiphendula sathi: “Kuyokwakhiwa ithempeli eBhabheli, nasele liphelile ukwakhiwa, isilulweso sizakubekwa endundumaneni esemsamo wethempeli.”Vv% Ngabuza isithunywa sakaSomnini ngathi: “Abafazaba basisaphi isilulwesi?”/uW Ngaphakamisa amehlwami, ngabona kuvela abafazi ababili bathiyelele emmoyeni ngeempiko. Iimpiko zabo bezinjengezakanogolantethe. Baphakamisa isilulu saba sesibangeni.rt]Sathi kimi: “Umfazi lo, ukukhohlakala.” Samgondela ngesilulwini besasibekela ngesisibekelo somthofi.cs?Nje-ke kwasibukululwa isisibekelo somthofi; agu, qalani: Kazi kuhlezi umfazi ngaphakathi!rNgabuza ngathi: “Yintobani-ke le?”
Saphendula sathi: “Lokhu silulu.” Besangezelela sathi: “Mlandu wenarha yoke-ke lo.”Xq)Nje-ke isithunywa sakaSomnini savela sathi kimi: “Qala bona kuzokuvelani.”=psUSomnini uMninimandlawoke uthi,
“ ‘Ngizakuthumela amanikelela
angene ngendlini yesela
nakofunga ibizo lami ngamanga.
Azakuhlala ngendlinapho beyigirike.’ ” oSathi kimi: “Lawa manikelela ehlele inarha yoke. Ukuya ngomsongo lo, woke owebako nofunga ibizo lami ngamanga uzakuhlunguphazwa.5ncIsithunywa sakaSomnini sangibuza sathi: “Ubonani?” Ngaphendula ngathi: “Ngibona umsongo ophaphako, opheze ube mamitha alitjhumi ubude namamitha amahlanu ububanzi.”/m [Ngaqala godu ngabona umsongo ophaphako. l Nje-ke sathi kimi: “Lokhu kutjho ababili abajame phambi kwakaSomnini, umniniphasi loke begodu baphathiswe amafutha amatjha.”tka Sangiphendula sathi: “Awazi bonyana kutjho ukuthini lokhu?”
Ngaphendula ngathi: “Awa, kosami.”j Ngasibuza godu ngathi: “Alo-ke iimpande ze-oliva ezimbilezi ezinemihlanga emibili yegolide ephazima hlanu kwazo zitjho ukuthini?”yik Ngasibuza isithunywa sakaSomnini ngathi: “Atjho ukuthini ama-oliva angesidleni nangesinceleni sesibani la?”Ih  “Ngubani odelela ilanga lezinto ezincani? Abantu bazakujabula lokha nababona uZerubhabheli aphethe isinqophisamakho.
“Iimbani ezikhombezi, mamehlo kaSomnini athalaza ephasini loke.”Hg  “Izandla zakaZerubhabheli
zithome ukuvuselela ithempeleleli
begodu izandla zakhe zizaliqedelela.”
Wena-ke Zakariya, uzakwazi bonyana uSomnini uMninimandlawoke ungithume kini.9fmIlizwi lakaSomnini leza kimi ngesithunywa lathi:[e/‘Nanyana kungaba neenqabo ezikulu kangangani,
uZerubhabheli uzakuphumelela
ngombana uSomnini uzakwenza idwala leZiyoni
libe siqongolo seentaba.
Ubuhle balo angeze balinganiswa nalitho.’ ”idKNje-ke sathi kimi: “Leli lilizwi lakaSomnini elinqotjhiswe kuZerubhabheli, lithi,
“ ‘Akuyi ngeenkhwepha nanyana ngamandla womuntu,
kodwana kuya ngoMoyami, kuzakufezeka’,
kutjho uSomnini uMninimandlawoke.~cuIsithunywa sakaSomnini sangiphendula sathi: “Awazi bonyana kuyini lokhu?” Ngaphendula ngathi: “Awa, kosami.”NbNgabuza isithunywa sakaSomnini ngathi: “Kuyini-ke lokhu kosami?”^a5Begodu kunama-oliva amabili, elinye ngesidleni, elinye ngesinceleni sakamakupuru.”H` Sangibuza sathi: “Ubonani?”
Ngaphendula ngathi: “Ngibona ilithi leembani eliyigolide koke, phezukwalo kunomakupuru onamazikwana alikhomba, izikwana ngalinye linamathudze alikhomba.U_ %Yeke isithunywa sakaSomnini sangivusa godu, njengomuntu ovuswa ebuthongweni.^ “Mhlokho kuzakwanda ukuthula kangangobana nizakuhlala ndawonye ngaphasi kwesidiribe namakhiwani.” Kutjho uSomnini uMninimandlawoke.a]; Ngambala idwala engiliphathise uJotjhuwa, okulidwala elikhethekileko lifanekisa ukuba khona kwami, iye, ngizokuvula umthombalo bengirhurhule isono senarha le ngelanga linye tere.” Kutjho uSomnini uMninimandlawoke.\“Lalela, wena mphristi omkhulu Jotjhuwa, kanye nedwendwe lakhwelo, niyelele itshwayeli: Ngizakuletha incekwami ekuthiwa nguHlumela.W['“USomnini uMninimandlawoke uthi, ‘Nawukhamba eendleleni zami; bese ulonda imiyalwami, utjheje ithempeli lami bewutlhogomele nesirhodlo sethempeli, yeke ngizakwenza ube nehlanganyelo neengilozi zami.’;ZqIsithunywa sakaSomnini sathembisa uJotjhuwa sathi:TY!Yeke mina Zakariya ngathi: “Mthweseni iqubi lobuphristi elihlanzekileko ehlokwakhe.” Bamthwesa-ke iqubi elihlanzekileko ehlokwakhe bebamembathisa, isithunywa sakaSomnini silokhu sijame eqadi kwakhe.UX#Isithunywa sathi eengilozini ezijame phambi kwaso: “Mhlubuliseni iindwedwekazi azembethekwezi.” Sase sithi kuJotjhuwa: “Qala, ngisuse isono sakho, nje-ke ngizakwembathisa izambatho zakanokutjho.”qW[Yeke uJotjhuwa gade embethe izambatho ezikghamathele iinsila nakalokho ajame phambi kwesithunywa njalo.FVIsithunywa sakaSomnini sathi kumphikisi: “USomnini uyakukhalima wena mphikisi ndina! USomnini okhethe iJerusalema uyakukhalima! UJotjhuwa lo, sikhuni esivuthako esikhutjhwe emlilweni!”U 7Yeke uSomnini wangikhombisa uJotjhuwa umphristi omkhulu ajame phambi kwesithunywa sakaSomnini, nomphikisi ajame ngesidleni sakhe ezele ukuzomphikisa.T Zithobeni phambi kwakaSomnini,
noke nina bantu
ngombana uSomnini selafikile
uvela endawenakhe ecwengileko.”oSW USomnini uzakuzuza iJuda, ilifa lakhe
enarheni ecwengileko
abe azikhethele neJerusalema godu.WR' “Izizwe ezinengi zizazihlanganisa noSomnini
mhlokho bese ziba sisizwe sakhe.
Uzakuhlala ngesirhodlweni sakho Jerusalema,
wena-ke uzakwazi
bonyana uSomnini uMninimandlawoke ungithume kuwe.Q- “Bhina begodu uthabe,
wena ndodakazi yeZiyoni
ngombana uSomnini wathi,
‘Ngiyeza begodu ngizokuhlala
ngesirhodlweni sakho.’EP “Ngiyatjho ngithi ngizakuphakamisa
isandla sami,
ngijamelane nezizwezi;
zizakuphangwa makhobokazo.
Nje-ke nizakulemuka
bonyana uSomnini uMninimandlawoke ungithumile.ROUSomnini wangithuma ezizweni ezaniphangako
nina bantu beJerusalema.
Wangithuma kobana ngibuyisele idumo lakhe
ngombana nanyana ngubani othinta nina
uhloma uSomnini ngomuno ngelihlweni.`N9“Nje-ke, yenize eZiyoni!
Phunyurhani nibaleke
nina bantu enihlala eBhabheli!{MoIsithunywa sakaSomnini sathi:
“ ‘Arha-ke! Arha-ke!
Phumani ngenarheni yangetlhagwini leyo,’
kutjho uSomnini.
Begodu uSomnini wathi,
‘Ngambala ngathembisa
bonyana ngizanenza
nisabalale emagumbini womane.’pLYMina ngokwami
ngizokuba liboda lomlilo magegana nayo.
Bese ngiyizalisa ngephazimulwami.’ ”\K1Isithunywa sakaSomnini sathi kiyo: “Gijima, ufese utjele isokana lesimedo leliya bonyana uSomnini uthi,
“ ‘IJerusalema izokuba lidorobho elinganamithangala
ngombana inesiminyaminya sabantu nefuyo. ~(}|{x{@zgyyIxwwjvuu[ttrqpponn m7lkokjEiiohgg~gf~ee>9===<];:::9988}777 6x55)443332:11G1000A///Z/ ..J-,,, +**O)^((S'D&&G%%$$L#""X!! 'AcC 0DJ^c.,x I c J F?)A49 s  “Ngenani ngesango elincani ngombana isango eliya ekubhujisweni likhulu nendlela yakhona ibanzi begodu banengi abakhamba ngayo.r “Yeke kikho koke, yenza kabanye lokho ongathanda bonyana bakwenze kuwe ngombana lokhu ngokutjhiwo mthetho nabaphorofidi.”kodwana yewusitjhaphulule kokumbi
ngombana umbuso ungowakho,
amandla nephazimulo ngokungapheliko.
Amen.’LP Usilibalele amacalethu njengombana sibalibalela abanamacala kithi.4Oc Usiphe namhlanjesi isikwa sethu sangemihla.`N9 umbuso wakho awufike,
intando yakho yenziwe ephasini njengombana kunjalo ezulwini.sM_ Nasi-ke indlela ekumele nithandaze ngayo,
“ ‘Baba wethu osezulwini,
alicwengiswe ibizo lakho,JL Ningabi njengabo ngombana uYihlo wazi enikudingako ningakambawi.~Ku“Nanithandazako, ningaratharathi njengabangakholwako, abadlumbana bonyana bazakuzwiwa ngebanga lamezwabo amanengi..JUKodwana wena nawuthandazako, ngena ngelawini lakho, uvale umnyango bese uthandaza kuYihlo ongabonwako. Nje-ke uYihlo obona lokho okwenziwa ngemsitheleni, uzakuvuza.gIG“Lokha nawuthandazako, ungabi njengabazenzisi ngombana bathanda ukuthandaza bajamile ngemasinagogini nemajikeni weendledlana ukuze babonwe babantu. Ngiqinisile ngiyanitjela bona sele bawufumene umvuzwabo ngokupheleleko.eHCukuze umnikelwakho ube sekusithekeni. Ngaleyondlela uYihlo obona ekusithekeni uzakuvuza.”nGUKodwana lokha nawupha abadududu, ungavumeli kobana isincele sakho sazi lokho okwenziwa sisidla sakhohFI“Nje-ke lokha nanipha abadududu, ningamemezeli ngeemporompita njengombana kwenza abazenzisi ngemasinagogini neendledlaneni ukuze bahlonitjhwe babantu. Ngiqinisile ngiyanitjela bona sele bamukele umvuzwabo ngokupheleleko.)E M“Yelelani bona ningenzi izenzo zenu zokulunga phambi kwabantu kobana banibuke ngombana nanenza njalo, angekhe nawufumana umvuzo wenu ovela kuYihlo osezulwini.PD0Yeke yibani ngabapheleleko njengombana noYihlo osezulwini aphelele!”C/Godu nanibingelela abafowenu kwaphela, nizakuthi nibaphala ngani abanye abantu na? Angithi nabatjhili bayakwenza lokho na?aB;.Yeke nanithanda labo abanithandako, ninomvuzo bani na? Angithi nabathelisi benza njalo?A/-ukuze nibe bantwana bakaYihlo osezulwini ngombana wenza ilanga lakhe liphumele abambi nabalungileko, anise nezulu kabalungileko nabakhohlakeleko.[@/,Kodwana manjesi ngithi kini: Thandani izitha zenu, nithandazele labo abanizumako,X?)+“Nizwile bona kwathiwa, ‘Thanda umuntu womphakathi uzonde isitha sakho.’P>*Yipha woke umuntu okubawa okuthileko, ungabagodleli ababoleka kuwe.”`=9)Okukatelela bona ukhambe naye ikhilomitha elilodwa, khamba naye amakhilomitha amabili.d<A(Nakube kukhona ofuna ukukudosela ebandla kobana akwemuke isambatho sakho, mnikele nesinye. ; 'Kodwana kwanjesi ngithi kini: Ningajamelani nesikhohlakali. Umuntu nakuwahla emhlathini wangesigomeni, mnikele nomunye umhlathi.K:&“Nizwile bona kwathiwa, ‘Ilihlo ngelihlo, izinyo ngezinyo.’b9=%Kwaphela yithi, ‘Iye, iye’ namkha, ‘Awa, awa’. Okudlula lokhu kuvela komumbi.”|8q$Ungafungi ngehlokwakho ngombana angekhe watjhugulula ngitjho nasinye isihlutjhwana sibe mhlophe namkha sibe nzima.u7c#namkha ngephasi ngombana lisinabelo seenyawo zakhe, namkha ngeJerusalema ngombana lilidorobho leKosi ekulu.n6U"Kodwana ngiyanitjela bona ningafungi nakanye, kungabi ngezulu ngombana lisihlalo sobukhosi sakaZimu,5y!“Nizwile bona abantu ekadeni batjelwa kwathiwa, ‘Ungafungi ngamanga, kodwana yenza iimfungo owazenza kuSomnini.’<4q Kodwana ngithi kini nanyana ngubani otlhala umkakhe ngaphandle kweenzathu zokuhlobonga, umbangela bona ahlobonge begodu nanyana ngubani othatha umfazi otlhaliweko uyahlobonga.”m3S“Godu kwathiwa, ‘Nanyana ngubani otlhalana nomkakhe kufanele amnikele incwadi yesahlukaniso.’72gNangabe isandla sakho sangesigomeni sikwenza bona wone, siqunte usilahle! Kungcono khulu ukulahlekelwa sisandla sakho kunobanyana umzimbakho woke uphoselwe ngesirhogweni.”B1}Nakube ilihlo lakho langesigomeni likwenza wone, ligobhodlhe ulilahle! Kungcono khulu ukulahlekelwa ngesinye sezitho zakho zomzimba kunobanyana umzimbakho woke uphoselwe ngesirhogweni.p0YKodwana ngiyanitjela bona nanyana ngubani oqala umfazi amkhanuke sele ahlobonge naye ngehliziywenakhe.O/“Nizwile bona abantu ekadeni batjelwa kwathiwa, ‘Ungahlobongi.’k.ONgiqinisile ngithi kuwe uzakubhadla ngapho kufikela bewukhokhe ngitjho nopenyanakho wokugcina.”@-y“Rhaba ulungise indaba naloyo okulwisako nisesendleleni yokuya ebandla, nakungasinjalo uzakunikela ezandleni zomgwebi, yena akunikele ezandleni zabalindi, uphoselwe ngesikhungweni.,tjhiya umnikelwakho lapho phambi kwe-aldari, ukhambe khonokho uyokubuyisana naye bese uyabuya-ke uzokunikela umnikelwakho.p+YYeke lokha nawuletha umnikelwakho e-aldarini, khonapho bese uyakhumbula bona umfowenu unamavundo nawe, * Kodwana kwanjesi ngithi kini ngiloyo naloyo othukuthelela umfowabo uzokugwetjwa. Godu nanyana ngubani othi kumfowabo, ‘Nto ndina!’, uzokudoselwa ebandla. Godu nothi kumfowabo, ‘Sidlhadlha ndina!’, uzokuba sengozini yokuphoselwa emlilweni wesirhogo.t)a“Nizwile bona abantu ekadeni batjelwa kwathiwa, ‘Ungabulali; ngiloyo naloyo obulalako uzokugwetjwa.’(ngombana ngiyanitjela bonyana nakube ukulunga kwenu akudluli kwabafundisi bomthetho nabaFarisi, anisoze nangena embusweni wezulu.”l'QYeke, nanyana ngubani owephula ngitjho nomncani wemiyalo le bese afundise nabanye ukwenza njalo, uzakubizwa bona mncani embusweni wezulu. Kodwana nanyana ngubani oyenzako abe ayifundise, uzakubizwa bona mkhulu embusweni wezulu&3Ngambala ngiyanitjela bona kungakadluli izulu nephasi, akunaledere nalinye, ngitjho nesiqetjhana segama esizokudlula emthethweni bekupheliswe koke.%“Ningadlumbani bonyana ngizele ukuzokuchitha umthetho namkha abaphorofidi. Angikazeli ukuzokuchitha, kodwana ngizele ukuzokugcwalisa.$wNgokunjalo akukhanye ukukhanya kwenu phambi kwabantu ukuze babone imisebenzenu emihle, badumise uYihlo osezulwini.”#Akakho othi angakhanyisa isibani asibeke ngaphasi kwesitja, kodwana usibeka phezu kwesitja lapha sizakukhanyisela khona woke ongekumbeni.O"“Nina nimkhanyo wephasi. Umuzi owakhiwe entabeni angekhe wafihleka.C! “Nina nilitswayi lephasi, kodwana itswayi nasele liqwatjhile, ubutswayi balo bungabuyiselwa njani na? Alisenamsebenzi, kwaphela selilungele ukulahlelwa ngaphandle, abantu baligadange.   Thabani nithokoze ngombana umvuzo wenu mkhulu ezulwini. Nabaphorofidi ababakhona ngaphambi kwenu babazuma ngayo indlela le.”b= “Nibusisiwe lokha nabanithukako, banizuma bebakhulume koke okumbi ngani ngebanga lami.V% Babusisiwe abazunywa ngebanga lokulunga
ngombana umbuso wezulu ungewabo.L Babusisiwe abalamulako
ngombana kuzakuthiwa bantwana bakaZimu.PBabusisiwe abahlanzekileko eenhliziyweni
ngombana bazombona uZimu.?yBabusisiwe abanesirhawu
ngombana bazakurhawukelwa.LBabusisiwe abalambele bomele ukulunga
ngombana bazakusuthiswa.DBabusisiwe abamnene
ngombana bazakugoma ilifa lephasi.9mBabusisiwe abalilako
ngombana bazakududuzwa.P“Babusisiwe abaswelako emmoyeni
ngombana umbuso wezulu ungewabo.)MYeke wathoma ukubafundisa wathi:o YKwathi lokha uJesu nabona iinqubuthu, wenyukela entabeni. Sele ahlezi phasi, abafundi bakhe beza kuye.|qIinqubuthu ezikulu zamlandela zisuka eGalile eDekapolisi, eJerusalema, eJudiya nenarheni engaphetjheya kweJordani.V%Iindaba ngaye zanda kiyo yoke iSiriya, abantu baletha kuye boke ebebagula; baphethwe malwelwe amanengi ahlukeneko nobuhlungu: abantu abanamadimoni, isithunthwana nabakhubazekileko. Boke uJesu wabapholisa.UJesu wadabula iGalile, afundisa ngemasinagogini, atjhumayela ivangeli lombuso, apholisa ebebaphethwe malwelwe ahlukeneko kanye nezifo.7ikhonokho basukela umkhumbi noyise, bamlandela.-SWakhamba godu wabona izelamani ezinye ezimbili, uJakopo umsa kaZebediya nomfowabo uJwanisi. Bebangemkhunjini noyise uZebediya, balungisa amanedabo. UJesu wababiza,0[Khonokho basukela amanedabo bamlandela.Y+Yeke uJesu wathi kibo: “Yizani, ngilandelani! Ngizanenza ababambi babantu.”O Kwathi uJesu asakhamba eqadi kwelwandle leGalile, wabona izelamani ezimbili, uSimoni ebekuthiwa nguPitrosi nomfowabo u-Andrisi. Begade baphosela inede ngelwandle ngombana gade bababambi beenhlambi.w gUkusuka ngesikhatheso, uJesu wathoma ukutjhumayela wathi: “Phendukani ngombana umbuso wezulu ubandamele!” Abantu abahlezi ebumnyameni
babone umkhanyo omkhulu,
nakilabo abahlezi enarheni yethunzi lokufa
ukukhanya kufikile.” “Narha yakwaZabuloni,
nawe narha yakwaNaftali,
endleleni eya elwandle,
ngaphetjheya kweJordani,
Galile labatjhili!W 'Lokhu kwenzeka khona kuzakuzaliseka okwakhulunywa mphorofidi u-Isaya nasithi:{ Wasuka eNazaretha, wayokuhlala eKapernawumi, emzini ohlanu kwelwandle leGalile, enarheni yakwaZabuloni neyakwaNafitali.Z- Kwathi bonyana uJesu ezwe bona uJwanisi ufakwe ngesikhungweni, wabuyela eGalile.;q Nje-ke uSathana wamsukela; iingilozi zeza zamsiza.5 Yeke uJesu waphendula wathi: “Suka, Sathana ngombana kutloliwe kwathiwa,
“ ‘Lotjha uSomnini uZimakho
ukhothamele yena kwaphela.’ ”V% wathi kuye: “Koke lokhu ngizakunikela khona, nange ungaguqa ungilotjhe.”zmGodu uSathana wathatha uJesu wamusa esiqongolweni sentaba, wamkhombisa yoke imibuso yephasi nobuphaziphazi bayo,eCUJesu waphendula wathi: “Godu kutloliwe kwathiwa, ‘Ungamlingi uSomnini uZimakho.’ ”kOwathi kuye: “Nangabe uyiNdodana kaZimu, ziphosele phasi ngombana kutloliwe kwathiwa,
“ ‘UZimu uzakuyala iingilozi zakhe ngawe;
zizakukhakhuna ngezandla zazo,
ukuze iinyawo zakho zingabetheki ematjeni.’ ”kOYeke uSathana wathatha uJesu wamusa edorobheni elicwengileko, wamjamisa esiqongolweni sethempeli;7gKodwana uJesu waphendula wathi: “Kutloliwe kwathiwa,
“ ‘Umuntu akaphili ngesikwa kwaphela
kodwana ngelinye nelinye ilizwi
eliphuma emlonyeni kaZimu.’ ”o~WYeke umlingi weza kuye wathi: “Nangabe uyiNdodana kaZimu, tjela amatje la bona aphenduke isikwa.”X})Ngemva kobana azile ukudla amalanga amatjhumi amane nobusuku bakhona, walamba.M| Yeke uMoya wadosela uJesu erhalawumbeni bona ayokulingwa nguSathana.j{MYeke ilizwi lavela ezulwini lisithi: “Le yiNdodanami engiyithandako nengithokozileko ngayo.”z-Kwathi msinyana bona uJesu abhajadiswe, waphuma ngemanzini. Khonokho izulu lavuleka, wabona uMoya kaZimu wehla njengezuba, wahlala phezu kwakhe.y+Nje-ke uJesu wamphendula wathi: “Vuma okwagadesi, kusilungele bonyana sikwenze lokhu ukuze kuzaliseke koke ukulunga.” Yeke uJwanisi wavuma.}xsKodwana uJwanisi walinga ukumkhandela, wathi: “Kufanele bonyana ngibhajadiswe nguwe, kodwana wena uza kimi na?”Ow UJesu wavela eGalile weza eJordani kobana azokubhajadiswa nguJwanisi. v9 Unesibhulo sakhe abhulisisa ngaso eselelweni. Uzakubuthelela ikoroyi yakhe ngesilulwini sakhe, kodwana uzakutjhisa iinhluba ngemlilweni ongacimiko!”^u5 Nginibhabhadisa ngamanzi malungana nokuphenduka, kodwana emva kwami kuzokuza onamandla khulu kunami, engingasililitho bonyana ngingathinta amapatlagwanakhe. Yena-ke uzonibhabhadisa ngoMoya oCwengileko nangomlilo.~tu Izembe sele lisemrajini wemithi, omunye nomunye umuthi ongatheli iinthelo ezihle uzakuquntulwa, uphoswe ngemlilweni.!s; Ningadlumbani bona ningazitjela nithi, ‘Sino-Abrahamu njengobabethu’. Ngambala ngiyanitjela bona uZimu angavusela u-Abrahamu abantwana ngamatje la!/rYVezani iinthelo ezikhomba ukuphenduka.2q]Kwathi nabona abaFarisi nabaSadusi abanengi basiza kuye bona bazokubhajadiswa, wathi kibo: “Nina nzalo yeenyoka, ngubani onilemukise bona nibalekele ilaka elizako na?6pgbabika izono zabo, wababhabhadisa ngeJordani.`o9Abantu beza kuye bavela eJerusalema, kilo loke iJudiya nakiso soke isifunda seJordani;n!Izambatho zakaJwanisi bezenziwe ngoboya bekamela; bekazibophe ngebhande lesikhumba edinini, ukugoma kwakhe kuziintethe neliju lemmangweni.;moUJwanisi lo, nguye umphorofidi u-Isaya akhuluma ngaye nasithi:
“Ilizwi lorhuwelela erhalawumbeni lithi:
Lungisani indlela yeKosi,
yenzeleni imizila enqophileko!”Elasithi: “Phendukani ngombana umbuso wezulu ubandamele!”Wk )Emihleni leyo kwavela uJwanisi uMbhabhadisi atjhumayela erhalawumbeni leJudiyajwayokuhlala edorobheni okuthiwa yiNazaretha. Yeke-ke okwatjhiwo baphorofidi kwazaliseka nabasithi: “Uzakubizwa bona umNazaretha.”9ikKodwana kwathi bona uJosefa ezwe bonyana u-Aritjhilawosi uthethe isihlalo sakayise uHerode eJudiya, wesaba ukuya lapho. Sele ayeleliswe ebhudangweni, waya esifundeni seGalile,RhYeke wavuka, wathatha umntwana nonina, babuyela enarheni yakwa-Israyeli.gyathi: “Vuka, uthathe umntwana nonina, ubuyele enarheni yakwa-Israyeli ngombana labo egade balinga ukubulala umntwana baphangalele.”mfSNgemva kokuhlongakala kwakaHerode, ingilozi kaSomnini yazibonakalisa kuJosefa ngebhudango eGibhide,e5“Ilizwi lizwakele eRama,
ukulila okukhulu nokutlhuwa;
uRarheli ulilela abantwabakhe,
akafuni nokutjhiriywa
ngombana bangasekho.”Ud#Ngaleyondlela kwazaliseka lokho okwatjhiwo ngomphorofidi uJoromiya nasithi:c!Kwathi bona uHerode alemuke bonyana izazi zepumalanga zimkhohlisile, wasilingeka. Wakhupha umyalo bona kubulawe boke abantwana ababesana eBhethelehema neendaweni ezihlanu kwayo, kusukela eminyakeni emibili nengaphasi. Lokhu kwenzeka malungana nalokho akuzwa ngezazi."b=lapha ahlala khona uHerode wabe wafa. Kwazaliseka bunjalo-ke okwatjhiwo nguSomnini ngomphorofidi wathi: “Ngabiza indodanami kobana iphume eGibhide.”PaYeke wavuka, wathatha umntwana nonina, wakhamba ebusuku waya eGibhide,n`U Kwathi bona izazi zikhambe, ingilozi kaSomnini yazibonakalisa kuJosefa ngebhudango yathi: “Vuka uthathe umntwana nonina nibalekele eGibhide. Hlalani lapho benginitjele ngombana uHerode uzokufunana nomntwana kobana ambulale.”z_m Sele ziyelelisiwe ebhudangweni kobana zingabuyeli emuva kuHerode, zaya enarheni yekhabo zikhamba ngenye indlela.!^; Zathi nazingena ngekumbeni, zabona umntwana anonina uMariya, yeke zakhothama zamlotjha. Zavula amagugwazo zamkhunga ngezipho: igolide, itjhwalo nemire.9]m Kwathi lokha nazibona ikwekwezi, zajabula khulu.1\[ Ngemva kobana sele zizwe ikosi, zangena indlela. Qala, ikwekwezi ebeziyibone ngepumalanga yakhamba phambi kwazo beyayokujama ngehla kwendawo lapha bekunomntwana khona. [9Wazithumela eBhethelehema wathi: “Khambani niyokufunisisa kuhle ngomntwana; nithi ningamfumana, ningazise, khona nami ngizakuya ngiyomkhothamela.”cZ?Yeke uHerode wabizela izazi zepumalanga ngasese wazibuza isikhathi ikwekwezi evele ngaso.DY“ ‘Wena Bhethelehema esenarheni yakwaJuda,
awusingomncancani hlangana nababusi bakwaJuda
ngombana kuwe kuzokuvela umbusi
ozokuba ngumelusi wabantu bami u-Israyeli.’ ”uXcBayiphendula bathi: “NgeBhethelehema eseJudiya ngombana lokhu ngilokho umphorofidi atlole ngakho nasithi,WySele ibizele ndawonye boke abaphathi babaphristi kanye nabafundisi bomthetho, yababuza bonyana uKrestu ubelethelwephi.bV=Kwathi bona ikosi uHerode izwe lokho, yawurubajeka, neJerusalema loke lawurubajeka nayo.U3Zabuza zathi: “Uphi obelethwe bona abe yikosi yamaJuda na? Sibone ikwekwezakhe lokha nayiphuma ngepumalanga, nje-ke size bona sizomkhothamela.” T Ngemva kobana uJesu abelethwe eBhethelehema eseJudiya emihleni yokubusa kwekosi uHerode, kweza izazi eJerusalema zivela epumalanga.oS YKodwana azange akhe alale naye ngaphambi kobana abelethe indodana. Wathiya indodana leyo bona nguJesu.rR _Kwathi uJosefa navukako, wenza njengombana ingilozi kaSomnini imyalile, wathatha uMariya bona abe mkakhe.#Q A“Qala, itlawu lizakuba sidisi,
libelethe indodana;
izakubizwa bona ngu-Imanuweli.”
Nakutjhugululwako lokhu kutjho bona “uZimu unathi”.]P 5Koke lokhu kwenzeka kobana kuzaliseke lokho uSomnini akukhuluma ngomphorofidi wathi:wO iUMariya uzakubeletha indodana, uyithiye ibizo bona nguJesu ngombana izakusindisa abantu bayo ezonweni zabo.”]N 5Kwathi asakhumbula lokho, ingilozi kaSomnini yazibonakalisa kuye ebhudangweni yathi: “Josefa, sizukulwana sakaDavida, ungesabi ukuthatha uMariya abe mkakho ngombana lokho akubambileko kubuya kuMoya oCwengileko.M Ngebanga lokobana uJosefa isokana lakhe bekumumuntu olungileko, nokobana bekangafuni ukumdalula ebantwini, wahlosa ukumtlhala ngesidu. L ;Ukubelethwa kwakaJesu Krestu kwaba nje: Unina uMariya bekabonwe nguJosefa, kodwana ngaphambi kobana bahlangane, wazifumana asidisi ngoMoya oCwengileko.mK UYeke bekuneenzukulwana ezilitjhumi nane kusukela ku-Abrahamu ukuya kuDavida, nezilitjhumi nane kusukela kuDavida kufikela ekuthunjweni eBhabheli, nezilitjhumi nane kusukela ekuthunjweni eBhabheli ukuya ekubelethweni kwakaKrestu.XJ +uJakopo wabeletha uJosefa,
indoda kaMariya unina kaJesu okuthiwa nguKrestu.iI Mu-Eliyudi wabeletha u-Elazara;
u-Elazara wabeletha uMathani;
uMathani wabeletha uJakopo,gH Iu-Azori wabeletha uTsadoki;
uTsadoki wabeletha u-Arhimu;
u-Arhimu wabeletha u-Eliyudi;uG e UZerubhabheli wabeletha u-Abiyudi;
u-Abiyudi wabeletha u-Eliyakhimu;
u-Eliyakhimu wabeletha u-Azori;vF g Ngemva kokuthunjelwa eBhabheli,
uKoniya wabeletha uTjhaltiyeli;
uTjhaltiyeli wabeletha uZerubhabheli.[E 1 uJosiya wabeletha uKoniya nabafowabo lokha u-Israyeli nagade athunjelwe eBhabheli.cD A uHezekiya wabeletha uManase;
uManase wabeletha u-Amosi,
u-Amosi wabeletha uJosiya;eC E u-Uziya wabeletha uJotamu,
uJotamu wabeletha u-Arhazi,
u-Arhazi wabeletha uHezekiya,oB Yu-Asafa wabeletha uJerhotjhafati,
uJerhotjhafati wabeletha uJoramu,
uJoramu wabeletha u-Uziya,oA YuSolomoni wabeletha uRerhobhowamu,
uRerhobhowamu wabeletha u-Abiya,
u-Abiya wabeletha u-Asafa,T@ #uJese wabeletha ikosi uDavida.
UDavida wabeletha uSolomoni kumka-Uriya,s? auSalmoni wabeletha uBhowazi kuRarhabi,
uBhowazi wabeletha u-Obede kuRute,
u-Obede wabeletha uJese,t> cu-Aramu wabeletha u-Aminadaba,
u-Aminadaba wabeletha uNarhitjhoni,
uNarhitjhoni wabeletha uSalmoni,q= ]UJuda wabeletha uPerezi noZara kuTamara,
uPerezi wabeletha uHesromu,
uHesromu wabeletha u-Aramu,m< UU-Abrahamu wabeletha u-Isaka,
u-Isaka wabeletha uJakopo,
uJakopo wabeletha uJuda nabafowabo.c; CIncwadi yomlibo wokubelethwa kwakaJesu Krestu iNdodana kaDavida osizukulwana saka-Abrahamu.:Uzokuphendulela iinhliziyo zaboyise ebantwaneni, neenhliziyo zabentwana kiboyise; nakungasinjalo, ngizakuza ngiyirhayile nya inarha.”n9UQala ngizakuthumela umphorofidi u-Elija ngaphambi kokuza kwelanga elikhulu nelesabekako lakaSomnini.8USomnini uthi: “Khumbula umthetho wencekwami uMosi, imiyalo nemithetho engamnikela yona entabeni iHorebe mayelana no-Israyeli woke.7Yeke nizakugadangela phasi iinkhohlakali: Zizakuba mlotha ngaphasi kweenyawo zenu mhlana ngenza izintwezi.” Kutjho uSomnini uSomandla.6-“Kodwana kini enesaba ibizo lami, kuzakuphuma ilanga lokulunga linokuphilisa emisebenalo. Nizakuphuma nitune njengamathole nakaphuma egoqweni.T5 #“Ngambala liyeza ilanga elizakutjhisa njengekehla. Boke abazaziko ngitjho esinye nesinye isoni sizakuba mawunguwungu begodu ilanga elizakwelo lizabatjhisa, batjhe thokgho.” Kutjho uSomnini uSomandla.}4sNizakubona godu umehluko phakathi kwabalungileko nabakhohlakeleko naphakathi kwabalotjha uZimu nabangamlotjhiko.”35USomnini uSomandla uthi: “Ngambala bazakuba ngebami mhlana ngenyula igugu lami. Ngizabarhawukela njengomuntu orhawukela indodanakhe emsebenzelako.;2oLokha abesaba uSomnini nabakhulumisana bodwa, uSomnini uyabezwa. Umtlolo osongiweko wesikhumbuzo watlolwa phambi kwakhe mayelana nalabo abesaba uSomnini bahlonipha nebizo lakhe.~1uKhonanje sibiza abazaziko njengababusisiweko. Iye, iinkhohlakali ziyaphumelela nabajamelene noZimu bayaliswa.’ ”0Nithe, ‘Akusizi ukulotjha uZimu. Yini njekhona esiyizuzileko ngokwenza akufunako nokukhamba sizilile phambi kwakaSomnini uSomandla?h/I USomnini uthi: “Ningihlabe ngamagama, kodwana niyabuza nithi, ‘Sikhulume ngawe sathini?’{.o “Nje-ke izizwe zoke zizakuthi nibusisiwe ngombana inarhenu izakuba ngeganukejako.” Kutjho uSomnini uSomandla.- Ngizakukhalimela intethe bona ingadli iintjalo zenu ukuze iindiribe emasiminenu zingabhalelwa kuhloma.” Kutjho uSomnini uSomandla.Z,- Lethani koke kwetjhumi ngesilulwini, ukuze kube nokudla endlinami. Ngilingani ngalokhu.” Kutjho uSomnini uSomandla. “Nibone nangingazukunivulela izulu liwuluke, nginithululele iimbusiso ezizakuba mhlumba.H+  Ninikelelwe ngamanikelela, sizwe soke, ngombana niyangigalaja.*“Kunomuntu ongagalaja uZimu na? Kodwana nina niyangigalaja. Niyabuza nithi, ‘Sikugalaje njani?’ Ngokwetjhumi nezipho.N)Kusukela emihleni yaboyihlo nitjhidile emiyalwenami begodu akhange niyilonde. Nanibuyela kimi, nami ngizakubuyela kini,” kutjho uSomnini uSomandla. “Kodwana nibuza nithi, ‘Sibuye bunjani?’S(“Mina Somnini angiphenduki, nani nzukulwana zakaJakopo anikatjhuguluki.D'“Ngizakubandamela kini-ke bona ngigwebe. Ngizakuba msinyana ekufakazeni ngokujamelana nezanusi, iinhlobongi, nabafunga amanga, godu ngokujamelana nabadlelezela iinsebenzi imirholwazo, abagandelela abahlolokazi neentandani, bamuka neenkhonzi amalungelwazo, kodwana bangangesabi mina.” Kutjho uSomnini uSomandla.{&oYeke iminikelo yakwaJuda neJerusalema izakwamukeleka kuSomnini njengemihleni yaphambilini neminyakeni eyadlulako.P%Isithunywa sizakuhlala njengomncibilikisi nomcwengisisi wesiliva; uzakucwengisisa amaLevi awahlunge njengegolide nesiliva ukuze abe ngewakaSomnini, abaphristi abaletha iminikelo ngendlela efaneleko..$UAlo, ngubani ongabhesela ilanga lokuza kwaso? Ngubani ozakujama ekubonakaleni kwaso na? Ngambala ilangelo lizakufana nomlilo womncibilikisi nanjengesibha somhlanzi.k# Q“Qala, ngizokuthuma isithunywa sami esizakulungisa indlela phambi kwami. Kuthi msinyazana, isikhulu osifunako sifike ethempeleni lami; iye, isithunywa sesivumelwano somuzi osihlulukeleko siyeza.” Kutjho uSomnini uSomandla.^"5Nidine uSomnini ngeenkulumo zenu, kodwana niyabuza nithi: “Simdine ngaliphi uSomnini?” Ngelithi: “Boke abenza ameswe balungile kuSomnini begodu uyabathabela. Nange kungasi njalo, uphi-ke uZimu wokulunga?”Y!+USomnini uZimu wakwa-Israyeli uthi: “Ngambala, loyo otlhala umkakhe abe amqotjhe uphehla inturhu. Nje-ke zilondeni nimunye njengokubunjwa kwenu, ungamlahli umfazakho weenkomo.” Kutjho uSomnini uSomandla. -Azange enze indoda nomfazi baba munye na? Ubagade angenza abantu ababili abahlukileko. Kubayini-ke abenze baba munye? Kungombana ubagade afuna ukubumba isizukulwana esethembekileko kuZimu. Nje-ke zilondeni nimunye njalo njengokubunjwa kwenu, ungamlahli umfazakho weenkomo.mS Niwululela i-aldari lakaSomnini ngeenyembezi. Nilila benibibitheke ngombana uSomnini akasatjheji iminikelwenu begodu akasayamukeli ngethabo ezandleni zenu. Beniyabuza nithi: “Kubayini kunje?” Uyazi bonyana yini? USomnini umgwebi phakathi kwakho nomfazakho weenkomo ngombana wenze ameswe ngokungathembeki kuye amlinganakho, amfazi wesivumelwano somuzi. 9 Sengathi uSomnini angamsusa umuntu owenza intwele ematendeni wakwaJakopo, ngitjho naloyo omjamelelako nanyana angaletha iminikelo kuSomnini uSomandla.0Y UJuda akhange athembeke. Kwenziwe ameswe kwa-Israyeli neJerusalema: UJuda usilaphaze okucwengileko nokuthandwa nguSomnini ngokuthatha umlobokazi olotjha abosingazimu. Asinababa munye soke na? AkusinguZimu munye osibumbileko? Alo, kubayini sidelele isivumelwano sabobaba ngokungathembeki omunye komunye?@y “Nje-ke, mina ngizanenza nibe ngabadelelekileko nabanyazekako phambi kwabantu boke ngombana akhange nilonde iindlela zami, kunalokho nikhethe ukufundisa umyalo ngokukara abantu.”/WKodwana nina baphristi, niphambukile endleleni begodu ngeemfundiso zenu nenze abanengi bakhutjwa; niphambene nesivumelwano sami noLevi.” Kutjho uSomnini uSomandla. “Ngambala iimbhena zomphristi kufanele zilonde ukwazi, emlonyenakhe kube nomyalo ngombana yena usithunywa sakaSomnini uSomandla.+OEmlonyenakhe bekunemiyalo yeqiniso, akukho okumamanga okwafunyanwako eembheneni zakhe. Wakhamba nami ngokuthula amsulwa begodu abanengi ubatjhugululile esonweni.+“Isithembiso engasenza kuLevi, kwakukumnikela ukuphila nokuthula. Ngamnikela lokho bona angihloniphe, wavele wangihlonipha wesaba ibizo lami.~uNizakwazi-ke bonyana nginithumelele isiyeleliswesi ngebanga lesivumelwano sami noLevi.” Kutjho uSomnini uSomandla.'“Ngizanikhalima nina siqhema sabaphristi, ngizakurhatjha ubuso benu ngomswani, iye, umswani womhlabelo wemigidenu; nginisuse ebusweni bami.T!Lokha naningalaleliko, nihloniphe ibizo lami ngokuncamileko, ngizokuthumela amanikelela phezu kwenu begodu ngifelelise iimbusiso zenu. Vele, ngizazifelelisa naningancamiko.” Kutjho uSomnini uSomandla.4 e“Nje-ke baphristi, isiyeleliswesi ngesenu! “Akanikelelwe loyo ozenza umahlakaniphana, othi kukhona emhlambinakhe iduna, athembise ukunikela ngalo kodwana anikele kuSomnini ngefuyo enoburhole. Ngombana mina ngiyikosi ekulu nebizo lami kufanele lesatjwe ezizweni.” Kutjho uSomnini uSomandla." ? Begodu nithi, ‘Njekhona umhlatjelo lowo usisiza ngani?’ Nikhwinyisela itafula lami.” Kutjho uSomnini uSomandla.
“Lokha naniletha ifuyo elimeleko, erholopheleko namkha egulako, ninikele ngayo njengomhlabelo; nitjho bona ngiyamukele ezandleni zenu na?” Kutjho uSomnini.} u “Kodwana nina ninyaza ibizo lami ngokuthi, ‘Itafula loMninimandlawoke lisilaphele nokudla kwalo kuyanyenyisa.’a = “Ngambala ibizo lami likhulu ephasini loke hlangana nezizwe. Eendaweni ngokuhlukahluka kwazo, kulethwa imihlatjelo; iye, imihlatjelo enganaburhole ngombana ibizo lami likhulu ezizweni.” Kutjho uSomnini uSomandla.m U USomnini uSomandla uthi: “Sengathi omunye wenu angavala amasango wethempeli ukuze ningawuphembeli ilize umlilo e-aldarini lami! Angithokozi ngani. Nomnikelo ophuma ezandleni zenu angisazuwamukela.” Kutjho uSomnini uSomandla.  ~~}}N}|{{czzNyy6xxbxww v\uuuXtssNrr&qq8ppQoo/nn+mm~m;lltkkejyiii2hhgugf@eepedJdccbb a``_D^]\\\[[ZZSYYYXlXWWMVVLUUDTT[TStRR^RQkQ(PP*OO?NN{MMjLLpLKKJJ8IIHGGnFFbEEEPDDDCCoBBBAA@V??@>>f==<<8;;%:Q99|94988 766j5542332211;00W//Y..1--Z-,,R++p***:))(('''&&!%u%$$#M""b! 'Bs F:5dm9?qZ U  . EkTL-Q nmU (Njengombana ikhula liyabuthelelwa belitjhiswe ngemlilweni, kuzokuba njalo-ke ekupheleni kwesikhathi.bl= 'bese isitha esitjala ikhula nguSathana. Isivuno kuphela kwesikhathi; abavuni ziingilozi.Uk# &Isimu liphasi, imbewu ehle madodana wombuso. Ikhula madodana wokhohlakelekoHj  %Wabaphendula wathi: “Owatjala imbewu ehle yiNdodana yoMuntu. i $Yeke watjhiya isiqubuthu, waya ngekumbeni. Abafundi bakhe beza kuye bathi: “Akhe usihlathululele umfanekiso wekhula esimini.”h! #Ngalokho kwazaliseka okwakhulunywa mphorofidi nasithi:
“Ngizakuvula umlomami ngomfanekiso,
ngiphuphume iimfihlakalo zekadeni.”g{ "UJesu wakhuluma koke lokhu esiqubuthwini ngemifanekiso, akunalitho alikhuluma kiso ngaphandle kokusebenzisa umfanekiso.6fe !Godu uJesu wabatjela omunye umfanekiso wathi: “Umbuso wezulu ufana nesibiliso esathathwa mfazi wasihlanganisa neflowuru enengi kufikela lapha ihlama ikhukhumala khona.”:em Nanyana iyimbewu encani kinazo zoke, kodwana nayikhulako iba sitjalo esikhulu ukuzedlula zoke esimini, ibe mumuthi lapha iinyoni zomkayi zifika zakhele khona eengaleni zawo.” d  UJesu wabatjela umfanekiso omunye godu wathi: “Umbuso wezulu ufana nembewu yemastadi eyathathwa mumuntu wayitjala esiminakhe.c Lisani kukhule kokubili njalo ndawonye bekube sikhathi sokuvuna. Ngesikhatheso ngizakutjela abavuni ngithi: Thomani ngokubuthelela ikhula bese nilibopha libe ziinyanda kobana liyokutjhiswa; ngemva kwalokho-ke nibuthelele ikoroyi niyithele ngesilulwini sami.’ ”ibK Waphendula wathi, ‘Awa ngombana naniruthula ikhula, ningahle niruthule nekoroyi ehlanu kwalo.iaK Waphendula wathi, ‘Sisitha esenze lokhu.’ Zambuza zathi, ‘Ufuna bona siyoliruthula na?’` Iinceku zomuntu loyo zeza kuye, zafika zathi, ‘Kosi, azange utjale imbewu ehle esiminakho na? Alo, ikhuleli libuyaphi?’[_/ Kwathi lokha ikoroyi nayikhulako ithoma nokuphalaza nekhula nalo lazipha amandla.q^[ Kodwana kwathi woke umuntu asalele, isitha sakhe safika satjala ikhula hlangana nekoroyi sabe sakhamba.q][ UJesu wabatjela umfanekiso omunye wathi: “Umbuso wezulu unjengomuntu owatjala imbewu ehle esiminakhe.]\3 Kodwana owamukela imbewu eyawela equlwanini ehle ngiloyo ozwa ilizwi, alilemuke. Ukhiqiza isivuno esithela ngokubuyelelwe ngekhulu, ngamatjhumi asithandathu namkha ngamatjhumi amathathu kwalokho okutjaliweko.”/[W Owamukela imbewu eyawela hlangana nameva ngiloyo ozwa ilizwi, kodwana amatshwenyeko wepilo le, kanye nokuyengwa bugwili, kwayiminyanisa bekwayenza yangaba neenthelo."Z= Kodwana ngebanga lokobana anganamrabhu, ubambelela isikhatjhana kwaphela. Lokha nakufika imiraro namkha ukurhayilwa ngebanga lelizwi, uwohloka msinyana.cY? Loyo owamukela imbewu eyawela ekhetheni ngiloyo ozwa ilizwi, alamukele msinyana ngethabo.X+ Nanyana ngubani ozwa umlayezo ngombuso kodwana angawulemuki, unjengembewu ewele eqadi kwendlela, omumbi wafika wahluthula lokho okutjalwe kuye.EW “Lalelani-ke bonyana umfanekiso ngomtjali utjho ukuthini.IV  Ngambala ngiqinisile ngithi kini: Abaphorofidi abanengi nabantu abalungileko bakhanukela ukubona lokho enikubonileko, kodwana azange bakubone, nokuzwa enikuzwileko, kodwana azange bakuzwe.”[U/ “Kodwana abusisiwe amehlwenu ngombana ayabona, neendlebe zenu ngombana ziyezwa.T Ngambala iinhliziyo zabantwaba zilikhuni,
iindlebe zabo zizwela kude
namehlwabo bawavalile.
Nakungasinjalo bebazakubona ngamehlwabo,
bezwe ngeendlebe zabo,
balemuke ngeenhliziyo zabo, baphenduke,
nje-ke bengizabapholisa.’ ”%SC Ngabo, isiphorofido saka-Isaya siyaphetheka sokuthi,
‘Nizakusoloko nisizwa
kodwana ningazwisisi.
Nizakusoloko nibona
kodwana ningalemuki.6Re Kungalokho ngikhuluma nabo ngemifanekiso ngombana,
“nanyana barhudule amehlo nje,
ababoni ilitho,
nanyana badose iindlebe nje,
abezwa namkha abalemuki do.Q Ngambala loyo onelitho uzokungezelelelwa ukuze abe nokunengi. Kodwana onganalitho uzokwemukwa ngitjho nokuncancani anakho.mPS Waphendula wathi: “Ilwazi leemfihlakalo zombuso wezulu linikelwe nina, kodwana bona abakanikelwa.`O9 Abafundi beza kuJesu, bambuza bathi: “Kubayini ukhuluma nabantu ngemifanekiso na?”!N= “Oneendlebe akezwe!”&ME Kodwana enye imbewu yawela equlwanini ehle, yakhiqiza isivuno esathela ngekhulu, ngamatjhumi asithandathu, nangamatjhumi amathathu kwalokho okutjaliweko.”>Lw Enye imbewu yawela emeveni, akhula, abe ayiminyezela.lKQ Kodwana kwathi lokha ilanga naliphumako, iintjalo zarhabuka bezatjhwaba ngombana bezinganamirabhu.vJe Enye yawela ekhetheni, lapha bekunganaqulwani enengi khona. Yamila msinyana ngombana iqulwani gade iyincani.`I9 Kwathi nasarhatjha imbewu njalo, enye yawela eqadi kwendlela, kwafika iinyoni zayidla.cH? Wabatjela okunengi asebenzisa imifanekiso, wathi: “Kwaphuma umtjali wayokutjala imbewu.|Gq Kwabuthana kuye isiqubuthu esikhulu kangangobana wangena ngemkhunjini, wahlala phasi khibe abantu bajame eligwini.MF  Khona mhlokho uJesu waphuma ngekumbeni wayokuhlala eqadi kwelwandle._E7 2Loyo owenza okufunwa nguBaba osezulwini ungumfowethu, ungudadwethu begodu ungumma.”OD 1Waqalisa ngebafundini bakhe wathi: “Qalani! Nangu umma nabafowethu.KC 0UJesu waphendula wathi: “Ngubani umma, bobani abafowethu na?”jBM /Omunye umuntu wathi kuye: “Unyoko nabafowenu bayakufuna ngaphandle, babawa ukukhuluma nawe.”rA] .Kwathi uJesu asakhuluma nesiqubuthu, kwafika unina nabafowabo bajama ngaphandle, bafuna ukukhuluma naye.p@Y -Nawusuka lapho-ke uyakhamba uyokulanda eminye imimoya elikhomba ekhohlakele khulu kunawo bese iyeza izokuhlala ngapho. Isiphetho somuntu loyo siba simbi khulu kunekuthomeni. Kuzakuba njalo-ke nesizukulwaneni esikhohlakelekwesi.”$?A ,Khonapho-ke uzazitjela uthi, ‘Ngizakubuyela ekumbeni engayitjhiyako’, kuthi nawufikako ufunyane ikumba leyo inganamuntu, ithanyelwe beyabutheka kuhle.> +“Lokha ummoya omumbi nawuphuma emuntwini, ugelagela eendaweni ezomileko ufunane nendawo yokuphumula kodwana ungayifumani.?=w *Indlovukazi yesewula izakujama ebandla imangalele isizukulwanesi ngombana yona yasuka epelazwe yazokulalela ukuhlakanipha kwakaSolomoni. Nje-ke, omkhulu kunoSolomoni sele akhona.”<1 )Amadoda weNiniva azakujama ebandla amangalele isizukulwanesi ngombana atjhuguluka lokha uJona natjhumayelako. Nje-ke omkhulu kunoJona sele akhona.C; (Njengombana uJona wahlala amalanga amathathu nobusuku obuthathu ngendeni yehlambi ekulu, nje-ke neNdodana yoMuntu izakuhlala amalanga amathathu nobusuku obuthathu ngemathunjini wephasi.J:  'Waphendula wathi: “Isizukulwana esikhohlakeleko nesihlobongako sibawa isibonakaliso somkarisomraro! Kodwana akukho nasinye isibonakaliso esizakunikelwa sona ngaphandle kwesomphorofidi uJona.9 &Yeke abanye babafundisi bomthetho nabaFarisi bathi kuJesu: “Mfundisi, sifuna khewusenzele isibonakaliso somkarisomraro.”B8 %Ngamezwakho uzakuhlanjululwa, ngamezwakho uzakulahlwa.”7 $“Kodwana ngiyanitjela bonyana umuntu uzaziphendulela ngelanga lokwahlulelwa mayelana nelinye nelinye ilizwi alikhulume butjhophori.|6q #Umuntu olungileko ukhupha okulungileko emnonwenakhe olungileko; nomuntu omumbi ukhupha okumbi emnonwenakhe omumbi.%5C "Nina nzalo yeenyoka ndina, yini ehle eningayikhuluma nanikhohlakele kangaka? Ngambala okuvinyilika ekuphuphumeni kwehliziyo, umlomo ukukhuphela ngaphandle.+4O !“Nanithi umuthi muhle, vumani bona neenthelo zawo zihle, kodwana nanithi umuthi mumbi, vumani bona neenthelo zawo zimbi ngombana umuthi wazeka ngeenthelo zawo.\31 Nanyana ngubani okhuluma igama elijamelene neNdodana yoMuntu uzakulitjalelwa, kodwana nanyana ngubani okhuluma ngokujamelana noMoya oCwengileko angeze alitjalelwa, kungaba semihleni le namkha emihleni ezako.” 2 Yeke ngithi kini: Abantu bazokulitjalelwa soke isono nokuhlambalaza, kodwana loyo ohlambalaza uMoya oCwengileko angeze alitjalelwa.U1# “Loyo ongasingakimi ujamelene nami, naloyo ongabutheleli nami uyahlakaza.B0} “Godu umuntu angangena njani ngekumbeni yetsitsirimba abe athathe ipahlayo ngaphandle kobana athome ngokubopha itsitsirimba leyo ntange na? Ngemva kwalapho-ke adlelezele ikumba leyo.k/O Kodwana nakube ngiqotjha amadimoni ngoMoya kaZimu, khona-ke umbuso kaZimu sewufikile phezu kwenu..w Nakube mina ngiqotjha amadimoni ngoBhelzabhulu, abantu benu bona bawaqotjha ngani? Ngalokho-ke bazakuba bagwebi benu.k-O Nakube uSathana uqotjha uSathana, kutjho bona wehlukene yedwa. Alo, umbuswakhe ungajama njani na?',G UJesu wayazi imizindlo yabo, wathi kibo: “Omunye nomunye umbuso olwa wodwa uzakupheliswa; elinye nelinye idorobho namkha ikhaya elilwa lodwa angeze lajama.+1 Kodwana kuthe lokha abaFarisi nabezwa lokhu, bathi: “KungoBhelzabhulu ikosi yamadimoni kwaphela kobana umrhali lo akwazi ukuqotjha amadimoni.”Y*+ Soke isiqubuthu sarareka, sabuza sathi: “Kungaba yiNdodana kaDavida le na?”z)m Yeke kwalethwa kuJesu umuntu onedimoni, asiphofu begodu asimumu. UJesu wampholisa, wakghona ukubona nokukhuluma.B( Izizwe zoke
zizakubeka ithemba lazo ebizweni layo.”'- Umhlanga otshinyekileko ayizukuwukhambiselela
nesibani esififiyelako ayizukusicima,
kufikela lapha iphumelelisa khona ukulunga, kuhlule.e&C Angeze yaba nombango namkha irhuwelele,
akunamuntu ozakuzwa iphimbo layo eendledlaneni.'%G “Qala, incekwami engiyikhethileko,
engiyithandako nengithokozako ngayo.
Ngizakubeka uMoyami phezu kwayo
nje-ke izakumemezela iingwebo ezizweni.W$' Wenza lokhu khona kuzakuzaliseka okwakhulunywa ngomphorofidi u-Isaya nasithi:D# Wabayelelisa bonyana bangavezi nakoyedwa bonyana ungubani.q"[ Sele akulemukile lokho, uJesu wakhamba lapho; isiqubuthu esikhulu samlandela. Wapholisa boke abagulako.?!y AbaFarisi bakhamba, bayokwenza amano wokubulala uJesu.z m Nje-ke wathi emuntwini loyo: “Thabulula isandla sakho.”
Yeke wasithabulula, sathabuluka, safana nesinye.^5 Umuntu uqakatheke khulu kunemvu! Ngalokho-ke kumthetho ukwenza okuhle ngeSabatha.”|q Wathi kibo: “Nakube omunye wenu unemvu, bese irhohlomela ngemgodini ngeSabatha, angeze ayilalamela ayikhuphe na?# lapho bekunomuntu wesandla esirholopheleko. Bambuza bathi: “Kumthetho ukupholisa ngeSabatha na?” Bambuza lokho ukuze bakghone ukumsola./Y UJesu wasuka lapho waya ngesinagogini,7i ngombana iNdodana yoMuntu yiKosi yeSabatha.”  Nabegade nisazi bonyana atjho ukuthini amezwi la, ‘Ngilulukela ukwethembeka, ingasi umhlabelo.’ beningekhe nabalahla abamsulwaB Ngiyanitjela bonyana kukhona lapha okukhulu kunethempeli.w Kghani azange khenifunde emthethweni kaMosi bona ngeSabatha abaphristi bayalona ilangelo kodwana bangabi nomlandu na? 9 Wangena ngekumbeni kaZimu, yena nabakhambisani bakhe, bagoma izikwa ezahlukaniselweko ebekungasimthetho kobana bangazigoma, kwaphela abaphristi bodwa.|q Wabaphendula wathi: “Azange khenifunde bona uDavida wenzani lokha yena nabakhambisani bakhe nagade balambile na?zm Kwathi abaFarisi nababona lokho, bathi kuJesu: “Qala, abafundi bakho benza okuphambene nomthetho weSabatha.” - Ngesikhatheso uJesu warabhula hlangana namasimu wekoroyi ngeSabatha. Abafundi bakhe bebalambile, yeke bathoma ukukha iinqwambi zekoroyi, bagoma.B ngombana ijogi lami lilula nomthwalo wami awudisibezi.”w Thwalani ijogi lami, nifunde kimi ngombana ngimnene begodu ngithobile ngehliziyo, imimoya yenu izakufumana ukuphumulaU# “Yizani kimi noke nina enidiniweko nenidisibezekako, mina ngizaniphumuza.0Y “Koke ngikunikelwe nguBaba. Akakho owazi iNdodana ngaphandle koBaba begodu akakho owazi uBaba ngaphandle kweNdodana kanye nalabo iNdodana ethanda ukubambulela yena.1] Iye Baba, ngaleyondlela kube kuhle kuwe./W Ngesikhatheso uJesu wathi: “Ngiyakudumisa Baba, mnikazi wezulu nephasi ngombana abahlakaniphileko nabafundileko ubafihlele lokhu, kodwana wakwembulela abancancani.y k “Kodwana ngiqinisile ngiyanitjela bonyana ngomhla wokuphela, inarha yeSodoma izakurhawukelwa khulu kunani.”Z - “Khulu kuwe Kapernawumi.
Uzakuphakanyiselwa ezulwini na?
Awa, uzokuphoselwa phasi esirhogweni
ngombana nabethana imikarisomraro eyenzeke kuwe
beyenzeke eSodoma, ngabe isekhona nanamhlanjesi! w Ngiqinisile ngiyanitjela bona ngomhla wokuphela uZimu uzokuba nesirhawu esikhulu ebantwini beTirosi neTsidoni kunani!Q  wathi: “Uzazizwa wena Rhorazini! Uzazizwa nawe Bhethe-Sayida! Nakube imikarisomraro eyenziwe kuwe le beyenziwe eTirosi neTsidoni, ngabe kade baphenduka ngokwembatha iinzilo bebazirhatjhe ngomlotha.   Yeke uJesu wathoma ukusola amadorobho lapha bekwenziwe khona ubunengi bemikarisomraro ngombana abantu bakhona azange baphenduke,3_ INdodana yoMuntu yafika igoma begodu isela, bathi, ‘Naso-ke isirhiribideli nesidakwa, umngani wabathelisi nezoni!’ Ubuhlakani bubonakala buliqiniso ngezenzo zabo.”U# “UJwanisi wafika angagomi begodu angaseli, nje-ke bathi, ‘Unedimoni’.q[ “ ‘Sanidlalela inghwani,
kodwana azange nigide!
Sarhahlawula,
kodwana azange nilile!’ “Kodwana ngizasifanisa nani nje isizukulwana sanamhlanjesesi? Sinjengabantwana abahlezi eendaweni zokuthengisa baseze babizana bathi,1 Oneendlebe akezwe!D Nakube nizimisele ukwamukela lokho, yena ungu-Eliya ozako.E Boke abaphorofidi nomthetho baphorofida bekwafika uJwanisi. Kusukela emihleni kaJwanisi uMbhabhadisi bekube gadesi, umbuso wezulu bewuseze uphangwa, abantu abawuphangako bayawuhluthula.O “Ngiqinisile ngiyanitjela bona akukho noyedwa phakathi kwalabo ababelethwe ngowesifazi owavela waba mkhulu kunoJwanisi uMbhabhadisi. Nanyana kunjalo, omncani embusweni wezulu, mkhulu kunoJwanisi. Nguye lo okutlolwe ngaye kwathiwa,
“ ‘Qala, ngithuma isithunywa sami phambi kwakho,
esizakulungisa indlela phambi kwakho.’x~i Kanti beniphumele ukuyokubonani na? Kghani ukubona umphorofidi? Iye, ngiyanitjela nabona okudlula umphorofidi.} Kanti beniphumele ukuyokubonani na? Umuntu owembethe izambatho zakanokutjho na? Abantu abambatha njalo bahlala ngeenkumbeni zamakhosi!5|c Kwathi abafundi bakaJwanisi nabakhambako, uJesu wakhuluma ngoJwanisi eenqubuthwini, wathi: “Beniphumele ukuyokubonani erhalawumbeni na? Umhlanga udengezeliswa mumoya na?*{O Ubusisiwe ongakhubekiko ngami.”,zQ Iimphofu ziyabona, iinrhurhubi ziyakhamba, abanekhwekhwe bayahlanjululwa, iinthulu ziyezwa, abafileko bayavuswa begodu ivangeli litjhunyayelwa nakilabo abadududu.tya UJesu waphendula wathi: “Khambani nibuyele emuva nifese nibikele uJwanisi ngenikuzwileko nenikubonileko:^x5 kobana bayombuza bathi: “Unguye olindelwe bona afike, namkha silinde omunye na?”~wu Kwathi bona uJwanisi ezwe asese ngesikhungweni ngalokho obekwenziwa nguKrestu, wathumela abanye babafundi bakhe kuyev  Ngemva kobana uJesu aqede ukuyala abafundi bakhe abalitjhumi nambili, wasuka lapho wayokufundisa bewatjhumayela emadorobheni weGalile.-uS *Nanyana ngubani oseza omunye wabancancanaba ngitjho ithosana lamanzi aqandako ngombana amfundi wami, ngiqinisile ngiyanitjela bona angeze alahlekelwa mvuzwakhe.”(tI )Loyo owamukela umphorofidi ebizweni lomphorofidi, uzakufumana umvuzo womphorofidi, nowamukela olungileko ebizweni lolungileko, uzakufumana umvuzo wolungileko._s7 (“Loyo onamukelako, wamukela mina; loyo owamukela mina, wamukela loyo ongithumileko.nrU 'Loyo ogodla ipilwakhe izomlahlekela; kodwana ozokulahlekelwa yipilwakhe ngebanga lami, uzayizuza.”Tq! &Nanyana ngubani ongatjathi isiphambano sakhe, angilandele, akakangifaneli.p  %“Othanda uyise nonina ukudlula mina, akakangifaneli. Othanda indodanakhe namkha indodakazakhe ukudlula mina, akakangifaneli.1o] $Izitha ezikulu zomuntu izaba ngebekhabo.onW #“Ngize bona ngizokuraranisa
indodana noyise,
indodakazi nonina,
umalukazana nonosokana.sm_ "“Ningadlumbani bona ngilethe ukuthula ephasinapha. Awa, angikalethi ukuthula, kodwana ngilethe isabula.Yl+ !Kodwana ongiphikako phambi kwabantu, nami ngizomphika phambi koBaba osezulwini.ak; “Ngiloyo naloyo ongivumako phambi kwabantu, nami ngizomvuma phambi koBaba osezulwini.Bj Yeke ningesabi; niqakatheke khulu kuneenyoni ezinengi!”4ic Ngitjho neenhluthu ehlokwakho zibalwe zoke.h Iinyoni ezimbili azithengwa ngesipaparwana sinye semali na? Khonapho ayikho nayinye yazo ezakuwela phasi ngaphandle kwemvumo kaYihlo.g Ningabesabi labo ababulala umzimba babhalelwe mphefumulo. Kungcono nesabe loyo okghona ukubhubhisa umphefumulo nomzimba esirhogweni.ufc Enginitjela khona ebumnyameni kukhulumeni ekukhanyeni, enihletjelwa khona, kurhuweleleni niphezu kwephahla.neU “Ngalokho-ke ningabesabi. Koke okugutjuzesiweko kuzokugutjululwa, yoke ifihlo izokuvezwa emtarini.Td! Kumanele umfundi bona abe njengomfundisakhe, nekhoboka laneliswe kukuba njengekosalo. Nangabe ihloko yomuzi ibizwa bona nguBhelzabhulu, nje-ke amanye amalunga womndeni azakubizwa ngamabizo asabekako!”Tc! “Umfundi akasingaphezu komfundisakhe; nekhoboka alisingaphezu kwekosalo.3b_ Lokha nabanizumako kelinye idorobho, balekelani kelinye. Ngiqinisile ngiyanitjela bona angekhe naqeda ukudabula emadorobheni wakwa-Israyeli, iNdodana yoMuntu ingakafiki.kaO Boke bazanizonda ngebanga lebizo lami, kodwana loyo obambelela bekube sekupheleni, uzakusindiswa.y`k “Umfo uzakukhaphela umfo ekufeni nobaba akhaphele umntwanakhe, abantwana bazakuvukela ababelethi, bababulale.^_5 ngombana akusini enizabe nikhuluma, kodwana kuzabe kunguMoya kaYihlo okhuluma ngani. ^ Lokha nabanibambako, ningakhathazeki kobana nizokuthini namkha niyibeke njani indaba, nakufika isikhathi nizanikukelwa bona nithinia]; Nizakulethwa phambi kwababusi namakhosi ngebanga lami, kube bufakazi kibo nakabatjhili.^\5 Hlalani nibaqaphele abantu abazanibamba banise ebandla, banirithe ngemasinagoginabo.|[q “Qalani, nginithuma njengezimvu hlangana neempisi. Ngalokho hlakaniphani njengeenyoka, nibe msulwa njengamazuba.vZe Ngiqinisile ngiyanitjela bona kuzokuba ngcono enarheni yeSodoma neGomora ngomhla wokuphela kunomuzi lowo.”~Yu Nakube anamukeleki namezwenu akalalelwa, yenithintithe ithuli eenyaweni zenu, niphume ekhayenelo namkha emzini lowo. X  Nangabe abantu ekhayenelo bayanamukela, ukuthula kwenu akuhlale lapho; kodwana nabanganamukeliko, ukuthula kwenu akubuyele kini.-WU Akuthi naningena emzini, nilotjhise.V “Nanyana kungaba ngiliphi idorobho namkha umuzi eningena kiwo, funani umuntu owazisako, nihlale kwakhe bekube kumhlana nikhambako.U5 Ningaphathi imbada yokukhombela ekhambeni lenu, esinye isambatho, amapatlagwana namkha intonga ngombana isisebenzi kufanele sinikelwe esikuhlongako.DT Ningaphathi igolide, isiliva namkha ikoporo emabhandenenu.S7 Pholisani abagulako, nivuse abafileko, nihlambulule labo abaphethwe likhwekhwe, niqotjhe amadimoni. Namukeliswe ngesihle, yeke nani yiphani ngesihle.VR% Ekukhambeni kwenu, tjhumayelani umlayezo lo, ‘Umbuso wezulu ubandamele!’?Qy Ngangcono niye ezimvini ezilahlekileko zakwa-Israyeli."P= Laba abalitjhumi nambili bathunywa nguJesu nemilayezo elandelako: “Ningayi hlangana nabatjhili begodu ningangeni ngitjho nakowodwa umuzi wamaSamariya.HO  uSimoni umZelothe kanye noJudasi Iskariyodi owakhaphela uJesu.gNG uFlebhe noBharitholomeyusi, uTomasi noMatewu umthelisi; uJakopo umsa ka-Alfiyosi, uThadiyosi;&ME Naka amabizo wabapostoli abalitjhumi nambili: Wokuthoma nguSimoni okuthiwa nguPitrosi nomfowabo u-Andrisi; uJakopo nomfowabo uJwanisi, amadodana kaZebediya;L  UJesu wabizela abafundi bakhe abalitjhumi nambili kuye, wabanikela amandla wokuqotjha imimoya emimbi nokwelapha woke amalwelwe nezifo.OK &Bawani iKosi yesivuno bona ithumele iinsebenzi esiminayo yesivuno.”ZJ- %Yeke wathi ebafundini bakhe: “Isivuno sinengi, kodwana iinsebenzi zilibinzana.I $Kwathi bona abone iinqubuthu, wazirhawukela ngombana gade zihlukumeziwe begodu zinganamandla, zifana nezimvu ezingenamelusi.0HY #UJesu wadabula imizi nemizana, wafundisa ngemasinagogini wabo, watjhumayela ivangeli lombuso kaZimu, wapholisa abantu abaphethwe mihlobo ngemihlobo yobulwelwe nezifo.OG "Kodwana abaFarisi bathi: “Uqotjha amadimoni ngombusi wamadimoni.”F3 !Ngemva kobana idimoni liqotjhiwe, umuntu obegade asimumu wakhuluma. Isiqubuthu sarareka sabe sathi: “Into enje azange kheyibonwe kwa-Israyeli!”[E/ Kwathi lokha nabaphumako, kwalethwa kuJesu umuntu ogade anedimoni begodu asimumu.FD Kodwana zakhamba zarhatjha iindaba ngaye kiso soke isifunda.wCg Zaphophuluka. UJesu waziyelelisa khulu, wathi: “Qinisekisani bona kungabi namuntu owazi ilitho ngalokhu!”VB% Yeke uJesu wakghwatha amehlwazo wathi: “Akwenzeke njengokukholwa kwenu!”.AU Kwathi bona angene ngekumbeni, iimphofu ezimbili zeza kuye, wazibuza wathi: “Niyakholwa bona ngingakghona ukwenza lokho na?” Zamphendula zathi: “Iye, Kosi!”y@k UJesu nasuka lapho walandelwa madoda amabili aphopheleko amrhuwelela athi: “Ndodana kaDavida, sirhawukele!”7?i Iindaba ngalokhu zarhatjheka nesifundeso soke.x>i Kwathi bona kukhutjhelwe isiqubuthu ngaphandle, uJesu wangena ngelawini lomntazana wambamba ngesandla, wavuka.P= wathi: “Phumani noke! Umntazana akakafi, ulele.” Kodwana bamhleka.p<Y Kwathi uJesu nangena ngekumbeni yomphathi wafumana ababethi beempalapala nesiqubuthu ebesenza itjhada,; UJesu waphenduka, wambona, wathi: “Yiba nesibindi, ndodakazi! Ukukholwa kwakho kukupholisile.” Nje-ke umfazi loyo waphola khonokho.a:; Wazitjela wathi: “Nange ngingakghwatha nje isambatho sakhe kwaphela, ngizakuphola.” 9  Khonapho umfazi obekaphopha iingazi iminyaka elitjhumi nambili weza ngemva koJesu, wafika wakghwatha umphetho wesambatho sakhe.G8 Yeke uJesu wasikima wamlandela nabafundi bakhe bakhamba naye.97k Kwathi uJesu asakhuluma lokhu, kweza umphathi wesinagogi wafese waguqa phambi kwakhe, wathi: “Indodakazami iqeda ukuhlongakala, yewuze uzoyibeka izandla khona izakuphila.”j6M Godu akuthelwa iwayini elitjha ngeenkhwameni ezidala zewayini, nakungasinjalo iinkhwama zizakurathuka, iwayini liphalake, konakale iinkhwamezo. Kunalokho iwayini elitjha lithelwa ngeenkhwameni ezitjha, kulondeke kokubili.”#5? “Akakho otjheza isambatho esidala ngesitjheza esitjha ngombana isitjheza esitjha sizakurharhabuluka esambathwenapho, sidale itjhuba eledlula lokuthoma.=4s UJesu wabaphendula wathi: “Abayeni bomkhwenyana bangazila njani khisibe usesenabo na? Isikhathi sizakufika sokobana umkhwenyana asuswe kibo, ngesikhatheso-ke, bazakuzila ukudla.%3C Yeke abalandeli bakaJwanisi beza kuJesu bambuza bathi: “Kubangelwa yini thina nabaFarisi sizila ukudla, kodwana abafundi bakho bona abazili ukudla na?”R2 Kodwana khambani niyokufunisisa bona umtlolo lo uthini lokha usithi, ‘Ngilulukela ukwethembeka, ingasi umhlabelo.’ Angikazeli ukuzokubiza abantu abalungileko, kodwana ngizele ukuzokubiza izoni.”1w UJesu nezwa lokhu wabaphendula wathi: “Abantu abaphilileko abayidingi inyanga, kodwana ifunwa ngabagulako kwaphela.}0s Lokha abaFarisi nababona lokhu babuza abafundi bakhe bathi: “Kubayini umfundisenu agoma nabathelisi nezoni na?”/ Kwathi uJesu asagoma ngekumbeni kaMatewu, kwafika abathelisi abanengi nezoni, bahlanganela noJesu nabafundi bakhe ekudleni..1 UJesu wathi nasuka lapho; wabona umuntu ekuthiwa nguMatewu, ahlezi ngekumbeni yomthelo. Wathi kuye: “Ngilandela.” UMatewu wasikima wamlandela.b-= Kwathi bonyana abantu bakubone lokho, besaba, badumisa uZimu ophe abantu amandla angaka.*,O Umuntu loyo wasikima waya ekhaya.6+e Ngizanibonisa-ke bona iNdodana yoMuntu inamandla ephasinapha wokucolela izono.” Yeke wathi emuntwini okhubazekileko: “Sikima, uthathe umkghadakho ukhambe uye ekhaya!”g*G Ngikuphi okulula kini ukuthi, ‘Izono zakho zicolelwe’, nokuthi, ‘Sikima, ukhambe’ na?d)A Ngokwazi imizindlo yabo, uJesu wathi: “Kubayini nizindla ngokumbi eenhliziyweni zenu na?d(A Qala, abanye babafundisi bomthetho bathi omunye komunye: “Umuntu lo ukhuluma ihlamba!”N' Qala abantu baletha kuye umuntu okhubazekileko, alele emkghadini. Kwathi bona uJesu abone ukukholwa kwabo, wathi emuntwini okhubazekileko loyo: “Qina isibindi, ndodana, izono zakho zicolelwe.”^& 7 UJesu wangena ngemkhunjini, wayamela ngaphetjheya kwelwandle waya edorobheni lekhabo.% "Yeke boke abantu bedorobho baphuma bayokuhlangabeza uJesu. Kwathi bonyana bambone, bamrabhela bona akhambe esifundeni sekhabo.$!Abelusi bezavukazana babaleka, bangena ngedorobheni, bafese babika koke lokho ngitjho nokwenzeke ebantwini abanamadimoni.##? UJesu wathi kiwo: “Khambani!” Yeke akhamba angena ezavukazaneni. Woke umhlambi wagijimela ngerharheni, wadlhumukela ngelwandle, wafela ngemanzinapho.}"sYeke amadimoni arabhela uJesu athi: “Nangabe uzosiqotjha lapha, khona-ke sithumela emhlambini wezavukazana lo.”@!{Mlenzana nalapho bekukhona umhlambi wezavukazana, udla.~ uQala, barhuwelela bathi: “Usifunani wena Ndodana kaZimu na? Uzele ukuzosihlunguphaza, isikhathi singakafiki na?”gGKwathi bona uJesu afike esifundeni seGadara ngaphetjheya kwelwandle, wahlangatjezwa babantu ababili abanamadimoni abaphuma emalibeni. Abantwaba gade banenturhu kangangobana abantu bebangasakghoni ukukhamba ngendlela leyo.eCAbantu barareka, bathi: “Mumuntu onjani-ke lo? Ngitjho isiwuruwuru namaza kuyamlalela!”!;UJesu wabaphendula wathi: “Kubayini nesabe nina bokukholwa okuncani na?” Yeke wavuka wakhalimela isiwuruwuru namaza, kwaba khona ukuthula okukhulu.LAbafundi baya kuye bamvusa bathi: “Kosi! Yewusisindise, safa!”s_Khonokho, qala kwavuka isiwuruwuru esikhulu ngelwandle, umkhumbi wafuna ukucwila. Kodwana uJesu bekalele.?yUJesu wangena ngemkhunjini; abafundi bakhe bamlandela.V%Kodwana wamphendula wathi: “Yewungilandele, lisa abafileko babulungane.”OOmunye wabafundi wathi: “Kosi, akhe ngiyokubulunga ubaba ntange.” UJesu wamphendula wathi: “Iimpungutjha zinemigodi, iinyoni zineenhlakana, kodwana iNdodana yoMuntu ayinandawo yokubeka ihloko.”nUUmfundisi womthetho weza kuye wathi: “Mfundisi, ngizakulandela nanyana kukuphi lapha uya khona.”veKwathi uJesu nabona isiqubuthu simzombelezile, wakhupha umyalo wokobana kweyanyelwe ngaphetjheya kwelwandle.#?Lokhu kwenzeka khona kuzakuzaliseka okwakhulunywa ngomphorofidi u-Isaya, nasithi:
“Khonapho yathwala ukugula kwethu,
yatjatha iinsizi zethu.”~uKwathi nakuhlwako kwalethwa kuye abanengi ebebanamadimoni, waqotjha imimoya ngelizwi kwaphela bewapholisa abagulako.a;Wakghwatha isandla sakhe; umgomani wamlisa, wavuka khonokho, wenzela uJesu okugonywako.b=UJesu waya ngekumbeni kaPitrosi, wafunyana umkhwekazi kaPitrosi alele, aphethwe mgomani. Yeke uJesu wathi kumphathimabutho: “Khamba! Kuzakwenzeka njengokukholwa kwakho.”
Ikhoboka lakhe laphola khonokho.{ Kodwana labo abangebombuso bazakulahlelwa ngaphandle ebumnyameni, lapha kuzakuba khona ukulila nokugedla kwamazinyo.”3 Nje-ke ngiyanitjela bona abanengi bazakuvela ngepumalanga nangetjingalanga, bahlale phasi esidlweni no-Abrahamu, u-Isaka noJakopo embusweni wezulu., Q Lokha uJesu nezwa lokhu, warareka bewathi ebantwini ebebamlandela: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona azange khengifumane noyedwa kwa-Israyeli onokukholwa okungaka.I   Nami ngokwami ngiphethwe, nginamajoni angaphasi kwami. Nangithi kelinye, ‘Khamba!’ liyakhamba, nangithi, ‘Yizapha!’ liyeza. Ngithi ekhobokeni lami, ‘Yenza lokhu!’ bese liyenza.” Umphathimabutho waphendula wathi: “Kosi angikafanelwa kukobana ungeza kwami. Khupha nje ilizwi, ikhoboka lami lizakuphola.9 mUJesu wathi: “Ngizakukhamba ngiyolipholisa.”d Awathi: “Kosi, ikhoboka lami liyagula ekhaya le, likhubazekile begodu liseenhlungwini.”[/Kwathi uJesu sele angene eKapernawumi, umphathimabutho wamhlangabeza abawa isizo,*MYeke uJesu wathi kiyo: “Qinisekisa bona awutjeli muntu namunye, kodwana khamba unqophe kumphristi, ukhuphe isipho njengokomyalo kaMosi, kube bufakazi kibo.”UJesu wathabulula isandla sakhe wakghwatha indoda leyo, wathi: “Ngiyathanda, hlambuluka!” Khonokho indoda leyo yaphola.|qIndoda enekhwekhwe yeza kuye, yafese yaguqa phambi kwakhe, yathi kuye: “Kosi, nawuthandako ungangihlambulula.”I Kwathi uJesu selehlile entabeni, isiqubuthu esikhulu samlandela.hIngombana gade afundisa njengonegunya, ingasi ngendlela abafundisi bomthetho bebafundisa ngayo.dAKwathi bona uJesu aqede ukukhuluma izintwezi, isiqubuthu sarareka ngendlela afundisa ngayo  Izulu lawuluka, imilambo yaphuphuma, ummoya waphephetha ngamandla phezu kwendlu leyo, nje-ke yawa. Kwaba kukhulu ukuwa kwayo!”“Kodwana nanyana ngubani ozwa amezwami la, angawenzi, unjengomuntu osidlhadlha owakha indlwakhe phezu kwetjhwabatjhwaba.Izulu lawuluka, imilambo yaphuphuma, ummoya waphephetha ngamandla phezu kwendlu leyo. Kodwana azange iwe ngombana yakhiwe phezu kwedwala.y~k“Yeke nanyana ngubani ozwa amezwami la, awenze, unjengomuntu ohlakaniphileko owakha indlwakhe phezu kwedwala.w}gYeke ngizabatjela emehlweni ngithi kibo, ‘Azange khenginazi. Sukani kimapha, nina nkhohlakali ndina!’ ”%|CMhlokho abanengi bazakuthi kimi, ‘Kosi, Kosi, azange siphorofide ebizweni lakho besaqotjha amadimoni ngalo ibizo lakho senza neemangaliso ezinengi na?’ {“Akusuye woke othi kimi, ‘Kosi, Kosi’ ozakungena embusweni wezulwini, kodwana kwaphela loyo owenza intando kaBaba osezulwini.0z[Yeke-ke, nizababona ngeenthelo zabo.”Xy)Omunye nomunye umuthi ongatheli iinthelo ezihle uyaquntulwa uphoswe emlilweni.hxIUmuthi omuhle angekhe wathela iinthelo ezimbi, nomuthi omumbi angekhe wathela iinthelo ezihle.wwgNgokunjalo omunye nomunye umuthi omuhle uthela iinthelo ezihle, kodwana umuthi omumbi uthela iinthelo ezimbi.nvUNizababona ngeenthelo zabo. Abantu bayawakha amadiribe emeveni namkha amakhiwani emthini womunga na?u“Yelelani abaphorofidi bamanga. Beza kini bembethe njengezimvu kodwana ngaphakathi khisibe baziimpisi ezirhiribidelako.qt[Kodwana isango eliya ekuphileni lincani nendlela yakhona imkghotho begodu balibinzana abayifumanako.” n~}}}(||{{'zzyyxxww+vvKuuettdtss rrTqq-pooo'nn$mm@llkkIjj_iishh{h@gggff*eedddEccvcbbPaae``q`1__|_^^]]\p\[[QZZEYYXWWVV>g>=s= Wamphendula wathi: “Vuma bona amadodanami amabili la akuphahle embuswenakho, enye ibe ngesigomeni sakho, enye ibe ngesinceleni sakho.”qV[Yeke umkaZebediya namadodanakhe amabili baya kuJesu, bafese baguqa phambi kwakhe bakhombela isisa kuye.U5bayinikele ezandleni zabatjhili kobana bahlekise ngayo, bayirithe bebayibethele esiphambanweni. Kodwana elangeni lesithathu izakuvuka kabafileko.”!T;wathi kibo: “Sikhuphukela eJerusalema lapha iNdodana yoMuntu izokukhatjhelwa khona kubaphristi abakhulu nakubafundisi bomthetho. Bazoyigwebela ukufa,_S7Kwathi uJesu nakhuphukela eJerusalema, wabizela abafundi abalitjhumi nambili ngeqadi,\R1“Ngaleyondlela bokugcina bazakuba ngebokuthoma nebokuthoma babe ngebokugcina.”cQ?Anginalungelo lokwenza engikuthandako ngemalami na? Unomona ngombana nginomusa na?’ ”PYeke thatha ikokhelwakho uye ekhaya. Ngifuna ukukhokhela umuntu oqatjhwe muva lo ngokulingana nalokho engikukhokhele khona.O{ “Kodwana waphendula omunye wabo wathi, ‘Mnganami, angikakugalaji. Angithi uvumile bona uzakusebenzela udenariyu na?+NO bathi, ‘Abantwaba abaqatjhwe muva basebenze nje i-awara linye kwaphela, khonapho ubalinganisa nathi thina ababhesele iduladula yomsebenzi nomtjhiso welanga!’IM  Sele bamukele ikokhelwabo bathoma ukunghonghoyila kumnininarha, L Kwathi abantu abaqatjhwe ntange nabafikako, badlumbana bona bazakufumana ngaphezudlwana. Kodwana nabo banikelwa udenariyu ngamunye.^K5 Abantu abathome ukusebenza ngesimbi yesihlanu bafika, barholelwa udenariyu ngamunye.0JY“Kwathi bona ukuhlwa kufike, umninisidiribe watjela indunakhe wathi, ‘Biza iinsebenzi uzinikele umrholwazo, uthome ngeziqatjhwe muva, ugcine ngezithome ntange.’ IBamphendula bathi, ‘Kungombana akunamuntu osiqatjhako.’ Wathi kibo, ‘Yeke nani khambani niyokusebenza ngesidiribeni sami.’ H9Godu ngesimbi yesihlanu, waphuma wafunyana abanye nabo bajame khonapho. Wathi kibo, ‘Kubayini nilokhu nijame lapha imini yoke ningenzi ilitho na?’jGMYeke bakhamba. Kwathi ngesimbi yetjhumi nambili godu nangesimbi yesithathu wenza godu okufanako.vFeYeke wathi kibo, ‘Nani khambani niyokusebenza esidiribeni sami, ngizanikhokhela nanyana yini efaneleko.’rE]Ngesimbi yethoba waphuma godu wabona abanye abantu bajame endaweni ekuthengiselwa kiyo, bangenzi ilitho.WD'Wavuma ukubakhokhela udenariyu ngelanga, wabese ubathumela esidiribeni sakhe.sC a“Umbuso wezulu ufana nomnininarha owaphuma ekuseni wayokuqatjha abantu bona basebenze esidiribeni sakhe.vBeKodwana abanengi abangebokuthoma bazakuba ngebokugcina, kuthi abanengi ekungebokugcina babe ngebokuthoma.”[A/Loyo naloyo otjhiye iinkumba namkha abafowabo namkha abodadwabo namkha uyise namkha unina namkha abantwana namkha amasimu ngebanga lami, uzakwamukela ngokubuyelelwe kalikhulu abe azuze nokuphila okungapheliko.@7UJesu wathi kibo: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona ephasini elitjha lokha iNdodana yoMuntu nayihlezi esihlalweni sayo sobukhosi esiphazimulako, nina ebeningilandela, nani nizokuhlala eenhlalweni zobukhosi ezilitjhumi nambili, nigwebe iinkoro ezilitjhumi nambili zakwa-Israyeli.e?CYeke uPitrosi wathi: “Sitjhiye koke kobana sikulandele. Alo, sizakuzuzani ngalokho na?”|>qUJesu wabaqala, wabaphendula wathi: “Ebantiwini lokhu kuyinto engeze yenzeka, kodwana ngoZimu koke kuyenzeka.”{=oKwathi lokha abafundi nabezwa lokhu, barareka khulu bebabuza bathi: “Alo, nakunjalo ngubani ongasindiswa na?”x<iNgiyabuyelela godu ngithi kulula ukuziluma indololwani kunobanyana umuntu osigwili angene embusweni kaZimu.”;Yeke uJesu wathi ebafundini bakhe: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona kulikhuni kobana umuntu osigwili angene embusweni wezulu.`:9Kuthe bona isokanelo lizwe lokho, lakhamba lidanile ngombana gade lisigwili samambala.-9SUJesu waphendula wathi: “Nawufuna bona ulunge uphelele, khamba uyokuthengisa koke onakho, unikele abadududu, uzakuba nobugwili ezulwini. Yeke uze ungilandele!”k8OIsokana laphendula lathi: “Koke lokho ngikulondile. Ngikuphi okhunye ekufanele ngikwenze na?”X7)hlonipha uyihlo nonyoko; uthande umakhelwanakho njengombana uzithanda wena.”6Umuntu loyo wathi: “Ngimiphi imiyalo leyo na?”
UJesu wamphendula wathi: “Ungabulali, ungahlobongi, ungebi; ungafakazi amala;5)UJesu waphendula wathi: “Kubayini ungibuze ngokulungileko na? Munye kwaphela olungileko. Nakube ufuna ukungena ekuphileni, londa imiyalo.”4Kweza umuntu kuJesu wathi: “Mfundisi, ngisiphi isenzo sokulunga engingasenza ukuze ngizuze ukuphila okungapheliko na?”?3yNje-ke wathi bona abeke izandla phezu kwabo, wakhamba.v2eUJesu wathi: “Vumelani abantwana beze kimi, ningabakhandeli ngombana umbuso wezulu ungewabafana nalaba.” 1  Yeke kwalethwa abantwana kuJesu kobana abeke izandla phezu kwabo, abathandazele. Kodwana abafundi bathethisa labo ababalethako.90k Abanye babaphakulwa ngokubelethwa, abanye benziwa babantu bona babe njalo kanti abanye badela ukuthatha ngebanga lombuso wezulu. Loyo okghona ukwamukela lokho akenze njalo.”s/_ UJesu waphendula wathi: “Akusingubani nobani ongamukela amezwi la, kodwana kwaphela labo anikelwe bona.q.[ Abafundi bakhe bathi kuye: “Nakube kunjalo hlangana nendoda nomkayo, kungadumbana kungathathwa-ke.”- Ngiyanitjela bona nanyana ngubani otlhala umkakhe ngaphandle kwesizathu sokuhlobonga bese uthatha omunye umfazi, uzabe uyahlobonga.” ,9UJesu waphendula wathi: “UMosi wanivumela bonyana nitlhale abafazi benu ngombana benineenhliziyo ezikhunyaleleko. Kodwana ekuthomeni bekungasinjalo.+AbaFarisi bambuza bathi: “Alo-ke kubayini uMosi akhuphe umthetho wokobana indoda inikele umfazi incwadi yesahlukaniso imqotjhe na?”{*oNgaleyondlela abasesebabili, kodwana banye. Yeke okuhlanganiswe nguZimu, akungabikhona umuntu okwahlukanisako.”)}Yeke wathi, ‘Ngesizathweso indoda izakutjhiya uyise nonina inamathele kumkayo, nje-ke ababilaba baba yinyama yinye.’k(OUJesu waphendula wathi: “Azange khenifunde bonyana ekuthomeni uMdali wenza omduna nomsikazi na?'Abanye abaFarisi beza kuye kobana bamlinge. Bambuza bathi: “Kumthetho bonyana indoda itlhale umkayo nanyana kungasiphi isizathu na?”D&Iinqubuthu ezinengi zamlandela, yeke wazipholisa khonapho.% yKwathi bona uJesu aqede ukukhuluma izintwezi, wasuka eGalile waya esifundeni seJudiya engaphetjheya komlambo iJordani. $#“Ngiyo-ke indlela le uBaba osezulwini azokuphatha ngayo omunye nomunye wenu naningalibaleli abafowenu ngeenhliziyo zenu zoke.”#{"Ikosi yayo yathukuthela beyayinikelela ezandleni zabaphathisikhungo kobana bayihlunguphaze beyikhokhe koke ekukolodako.v"e!Alo, bewungakameli ukuba nesirhawu esisebenzini esisebenza nawe njengombana nami ngibe nesirhawu kuwe na?’!# Yeke ikosi yayo yayibiza yathi: ‘Wena sikhohlakali senceku! Ngesule soke isikolodo sakho ngombana ungirabhele bonyana ngikulibalele sona.u cKwathi bona ezinye iinsebenzi zibone okwenzakeleko, zadana khulu zaya ekosini zayitjela koke okwenzakeleko.Kodwana yabhala; ebangeni lalokho yenza bona isisebenzeso sidlhunywe ngesikhungweni bekube kumhlana sikhokha isikolodweso.c?“Isisebenzeso saguqa phasi sayirabhela sathi, ‘Yewungibekezelele, ngizakukhokhela!’jM“Kodwana kwathi lokha inceku leyo nayiphumako, yahlangana nesinye seensebenzi esisebenza nayo ebegade siyikoloda ikhulu labodenariyu. Yasibamba ngomphimbo, yasikhahlameza yathi, ‘Khokha isikolodo sakho ongibamba sona!’Y+Ikosi yayizwela ubuhlungu, yasula isikolodo sayo, yayitjhaphulula bona ikhambe.xiInceku yawa ngamadolo phambi kwekosi leyo, yarabhela yathi, ‘Akhese ungibekezelele, ngizakukhokhela koke.’#?Njengombana beyingakghoni ukukhokha isikolodo sayo, ikosi yathi ayithengiswe, yona, umkayo, abantwabayo nakho koke enakho ukuze kukhokhelwe isikolodweso.{Kwathi lokha nayithoma ukubala, kwalethwa kiyo indoda ebegade ikoloda ikosi leyo iinkulungwana ezilitjhumi zamatalende.Y+Ngalokho-ke umbuso wezulu ufana nekosi eyafuna ukulungisa iimali neenceku zayo.~uUJesu wamphendula wathi: “Awa, ingasi bekube kalikhomba, kodwana kube ngokubuyelelwe amatjhumi alikhomba nakhomba.Nje-ke uPitrosi weza kuJesu wambuza wathi: “Kosi, ngimlibalele kangaki umfowethu naphikelele ukungona na? Kghani bekube kalikhomba?”gGNgambala lapho ababili namkha abathathu bahlangene khona ngebizo lami, nami ngilapho nabo.”/“Godu ngiqinisile ngiyanitjela bona nangabe ababili benu ephasini bavumelana ngananyana yini eniyikhombelako, uBaba osezulwini uzanenzela yona.+“Ngiqinisile ngiyanitjela bona nanyana yini eniyibopha ephasini izakubotjhwa nezulwini nenikuthukululako ephasini kuzakuthukululwa nezulwini.Nakube nabo akabalaleli, bikela ibandla. Nakube nebandlelo akafuni ukulilalela, khona-ke mphathe njengomrhedeni namkha umthelisi.”)Kodwana nakube uyakhunyalala, thatha munye namkha babili abantu bakhambe nawe ukuze yoke indaba iqiniswe ngabofakazi ababili namkha abathathu.“Nakube umfowenu uyakona, khamba uyombonisa iphoswakhe, kube phakathi kwenu kwaphela. Nakube uyakulalela, uzabe umzuzile umfowenu._7Ngokunjalo-ke noYihlo ezulwini akathandi bona kudurhe ngitjho noyedwa wabancancanaba.5 Kuthi angayifumana, ngiqinisile ngiyanitjela wehlelwa lithabo elikhulu ngemvu eyodwa leyo kunalezo ezimatjhumi alithoba nethoba ezingazange zidurhe.+ O “Uthini umbono wenu na? Nakube umuntu unezimvu ezilikhulu, kuthi eyodwa idurhe, akazukutjhiya ezimatjhumi alithoba nethoba emibundwini ayokufuna edurhileko na?A } ngombana iNdodana yoMuntu ize ukusindisa abalahlekileko.& E “Qinisekani bonyana aninyazi ngitjho namunye wabancancanaba. Ngambala ngiyanitjela bona iingilozi zabo ezulwini zihlala njalo ziphambi kwakaBaba ezulwini,= s Nangabe ilihlo lakho liyakukhuba, ligobhodlhe ulilahle! Kulula kuwe ukungena ekuphileni nelihlo elilodwa, kunobanyana ube namehlo amabili, kodwana uphoselwe ngemlilweni wesirhogo.o W“Nangabe isandla sakho namkha inyawo lakho liyakukhuba, liqunte ulilahle. Kungcono ukungena ekuphileni uyingunwana namkha usirhurhubi kunobana ube nezandla zombili namkha iinyawo zombili kodwana uphoselwe emlilweni wesiphelani.zm“Maye kilo iphasi ngebanga leenkhubekiso! Iinkhubekiso zizakulokhu zivela, kodwana maye emuntwini eziza ngaye!>uKodwana nanyana ngubani obangela omunye wabancanaba abakholwa kimi bona one, kuzakuba ngcono kuye kobana abotjhelelwe ilitje lokugaya entanyeni bese acwiliswe ekuzikeni kwelwandle.KNaloyo owamukela umntwana onjengalo ebizweni lami, wamukela mina.fENgalokho-ke nanyana ngubani ozithoba njengomntwana lo uzakuba ngongomkhulu embusweni wezulu. wathi: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona ngaphandle kobanyana niphenduke nibe njengabantwana, angekhe nangena embusweni wezulu.9mUJesu wabiza umntwana, wamjamisa phakathi kwabo,d CNgesikhatheso abafundi beza kuJesu babuza bathi: “Ngubani omkhulu embusweni wezulu na?”zmKodwana ukuze singabakhubekisi, khamba uye elwandle ufese uphosele isithiyahlambi. Ihlambi yokuthoma ozoyibamba, ithathe uyivule umlomo, uzakufumana iimpaparwana ezine ezilingene umthelo. Zithathe ubanikele zona kube mthelo wami newakho.”-UPitrosi wamphendula wathi: “Emadodaneni wabanye abantu.”
UJesu wamphendula wathi: “Khona-ke amadodana akabalelwa ekukhupheni umthelo.?wUPitrosi waphendula wathi: “Iye, uyawukhupha.”
Kwathi lokha uPitrosi nangena ngekumbeni, uJesu waba ngewokuthoma owakhuluma naye, wambuza wathi: “Simoni, uthini umbono wakho na? Amakhosi wephaseli awuthatha kibobani umthelo na? Kghani awuthatha emadodanenawo namkha emadodaneni wabanye abantu na?”9~kNgemva kobana uJesu nabafundi bakhe bafike eKapernawumi, abathelisi bomthelo wethempeli beza kuPitrosi bambuza bathi: “Angithi umfundisenu uyawukhupha umthelo wethempeli?”d}ABazoyibulala, kodwana elangeni lesithathu izakuvuswa.” Abafundi badabuka khulu ngalokho.z|mKwathi lokha nabahlangana boke eGalile, uJesu wathi kibo: “INdodana yoMuntu izokukhatjhelwa ezandleni zabantu.]{3Kodwana umhlobo lo awuphumi nje kwaphela ngaphandle komthandazo nokuzila ukudla.”zUJesu waphendula wathi: “Kungombana ninokukholwa okubogabogako. Ngiqinisile ngiyanitjela bona ingathana beninokukholwa okulingana nembewu yemastadi, beningathi entabeni le, ‘Suka lapha uye laphaya,’ beyizakuvele isuke. Akunalitho ebelizanibhalela!~yuAbafundi bakaJesu baya kuye ngasese, bambuza bathi: “Sibangelwe yini kobana singakghoni ukuqotjha idimoneli na?”MxUJesu wakhalimela idimoni, laphuma emsaneni, yeke waphola khonokho.Bw}UJesu waphendula wathi: “Maye, nina sizukulwana esingakholwako nesonakeleko! Ngizokuhlala nani bekube kunini na? Kuzabe kube nini ngininyamezelela na? Letha indodana leyo kimapha!”OvNgayiletha ebafundini bakho, kodwana azange bakghone ukuyipholisa.”uwathi kuye: “Kosi, rhawukela indodanami! Inesithunthwana, nje-ke ihlukumezeke khulu. Kanengi iduleka emlilweni nanyana ngemanzini.]t3Kwathi bona bafike esiqubuthwini, kwavela umuntu weza kuJesu, waguqa phambi kwakhe,Os Yeke abafundi balemuka bona bekakhuluma nabo ngoJwanisi uMbhabhadisi..rU Kodwana ngiyanitjela bonyana u-Eliya wafika kodwana abantu azange bamazi. Bamphatha ngokuthanda kwabo. NeNdodana yoMuntu izose ihlupheke njalo-ke ezandleni zabo.”]q3 UJesu wabaphendula wathi: “Ngambala u-Eliya uyeza kobana azokubuyisela yoke into.ypk Yeke abafundi bambuza bathi: “Alo-ke kubayini abafundisi bomthetho basithi u-Eliya kufanele eze ntange na?”o- Kwathi nabehla entabeni, uJesu wabayala wathi kibo: “Ningatjeli namunye ngenikubonileko bekube kumhlana iNdodana yoMuntu ivukileko ekufeni!”MnBathi nabaphakamisa amehlo, azange babone umuntu ngaphandle koJesu.NmKodwana uJesu weza kibo wabakghwatha wathi: “Vukani, ningesabi!”QlKwathi bona abafundi bezwe lokho, bawa ngobuso phasi baphelile ngevalo.8kiKwathi asakhuluma njalo, basibekelwa lilifu elidarhileko, bekwazwakala nelizwi libuya elifinapho lathi: “Le yiNdodanami engiyithandako, engithaba khulu ngayo, ilaleleni!”OjYeke uPitrosi wathi kuJesu: “Kosi, kuhle kithi ukuba lapha! Nawuthandako, ngizakuhloma imitlhatlhana emithathu lapha, omunye ube ngewakho, omunye ube ngewakaMosi bese omunye ube ngewaka-Eliya.”LiKhonapho kwabonakala phambi kwabo uMosi no-Eliya bakhuluma noJesu.yhkLapho-ke waphazimuliswa phambi kwabo. Ubuso bakhe baphazima njengelanga nezambatho zakhe zaba mhlophe zakhanya.g 7Ngemva kwamalanga asithandathu uJesu wathatha uPitrosi, uJakopo noJwanisi umnakwabo kaJakopo, wenyukela nabo entabeni ephakamileko, baba bodwa lapho.fNgiqinisile ngiyanitjela bona abanye abajame lapha njenganje angeze bakubona ukufa bangakaboni iNdodana yoMuntu isiza ngombuswayo.” e Ngambala iNdodana yoMuntu izokuza ngephazimulo kaYise neengilozi zayo, yeke izakuvuza omunye nomunye umuntu ngokwemisebenzakhe. d Kuzamsiza ngani umuntu ukuzuza iphasi loke kodwana alahlekelwe yipilwakhe na? Namkha yini umuntu angenana ngayo ngepilwakhe na?{coLoyo ofuna ukusindisa ipilo yakhe izomlahlekela; kodwana loyo olahlekelwe yipilo yakhe ngebanga lami uzayifumana.bYeke uJesu wathi ebafundini bakhe: “Nanyana ngubani ofuna ukungilandela, akazidele, atjathe isiphambano sakhe angilandele.)aKYeke uJesu waphenduka wathi kuPitrosi: “Suka kimapha, Sathana ndina! Usiqabo endlelenami ngombana imikhumbulwakho akusiyo yokukaZimu, kodwana ingeyabantu.”`wUPitrosi wambizela ngeqadi, wamkhalimela, wathi: “Sengathi uZimu angaba nomusa Kosi, koke lokho kungenzeki kuwe!”!_;Kusukela ngesikhatheso uJesu wathoma ukuhlathululela abafundi bakhe bonyana kumele aye eJerusalema lapha azokutlhaga khona ngokunengi ezandleni zabaphathi, abaphristi abakhulu kanye nabafundisi bomthetho. Nokobana kumele abulawe bese kuthi elangeni lesithathu avuke, aphile godu.X^)Yeke uJesu wakghala abafundi bakhe bona bangatjeli namunye bonyana unguKrestu.7]gNgizokunikela iinhluthulelo zombuso wezulu; nanyana yini oyibopha ephasinapha izabe ibotjhiwe nezulwini, nalokho okuthukululako ephasinapha kuzabe kuthukululwe nezulwini.”\Yeke ngithi kuwe unguPitrosi. Phezu kwedwaleli ngizakwakha ibandla lami, ngitjho namasango weHayidesi angeze ajamelana nalo.[!UJesu wamphendula wathi: “Ubusisiwe wena Simoni msa kaJona ngombana lokhu akukembulwa mumuntu kuwe kodwana kwembulwe nguBaba osezulwini.WZ'USimoni Pitrosi waphendula wathi: “UnguKrestu, iNdodana kaZimu ophilako.”EYWababuza godu wathi: “Alo-ke nina nithi ngingubani na?”X-Bamphendula bathi: “Abanye bathi inguJwanisi uMbhabhadisi namkha ingu-Eliya, abanye godu bathi inguJoromiya namkha ingomunye wabaphorofidi.”W Kwathi lokha uJesu nafika esifundeni seKhesariya-Filipi, wabuza abafundi bakhe wathi: “Abantu bathi iNdodana yoMuntu ingubani na?”V- Yeke balemuka bona isibiliso ebegade abasola ngaso bekungasiso esifakwa esikweni, kodwana bekutjho bona bayelele ifundiso yabaFarisi nabaSadusi.U Alo-ke kwenziwa yini ningalemuki bona bengingakhulumi nani ngesikwa na? Zitjhejeni nina mayelana nesibiliso sabaFarisi nabaSadusi!” T  Nithini-ke ngezikwa ezilikhomba ezondla iinkulungwana ezine nokobana kwaphuma iinqwebu ezingaki zeentshutshuru enazibutha lapho?S3 Anilemuki nanje na? Anikhumbuli izikwa ezihlanu ezondla iinkulungwana ezihlanu nokobana kwaphuma iinqwebu ezingaki zeentshutshuru enazibutha lapho? RUJesu wakwazi egade bakutjho, yeke wabuza wathi: “Nina abanokukholwa okuncani! Kubayini nikhuluma nodwana ngokuthi aninasikwa na?NQBathoma bakhuluma bodwa bathi: “Utjho ngombana asikezi nesikwa.”TP!UJesu wathi kibo: “Yelelani nitjheje isibiliso sabaFarisi nabaSadusi.”QOAbafundi nabayamela ngaphetjheya kwelwandle, balibala ukuthatha isikwa.ENIsizukulwana esikhohlakeleko nesihlobongako sifunana namatshwayo wemikarisomraro, kodwana asizukunikelwa ngitjho nasinye ngaphandle kweembonakaliso zakaJona.” UJesu wabatjhiya khonapho.;MoKuthi ekuseni nithi, ‘Namhlanje kuzokuba nesiwuruwuru ngombana amafu aguqubele!’ Niyakwazi ukuhlathulula ubujamo bezulu kodwana anikwazi ukuhlathulula amatshwayo weenkhathi.gLGWabaphendula wathi: “Nakurhwalalako, phele nithi, ‘Lizokubalela ngombana amafu abomvu.’qK ]AbaFarisi nabaSadusi beza kuJesu bamlinga ngokumbawa bonyana abakhombise isibonakaliso esibuya ezulwini.nJU'Ngemva kobana uJesu atjele isiqubuthu bona sikhambe, wangena ngemkhunjini, waya endaweni yeMagadani.[I/&Inani lamadoda agomako laba ziinkulungwana ezine ngaphandle kwabafazi nabantwana.pHY%Boke bagoma, basutha. Ngemva kwalapho abafundi babuthelela iintshutshuru, zazala iinqwebu ezilikhomba. G$Wathatha izikwa ezilikhomba neenhlambi, kwathi nasele athokozile, wasihlephula, wanikela abafundi bakhe; bona-ke banikela abantu.FF#Yeke uJesu wabawa isiqubuthu bona sihlale phasi emgwengweni. E "UJesu wababuza wathi: “Ninezikwa ezingaki na?” Bamphendula bathi: “Sinezikwa ezilikhomba neenhlambi ezincani ezimbalwa.” D!Abafundi bakhe bambuza bathi: “Sizasifumanaphi isikwa esaneleko endaweni ekude kangaka nemizi kobana siphe isiqubuthwesi na?”cC? UJesu wabizela abafundi bakhe kuye wathi: “Ngiyabarhawukela abantwaba, sekumalanga amathathu basoloko sebanami begodu abasenalitho lokugoma. Angifuni kobana bakhambe balambile ngombana bangatsirimezeka endleleni.” BAbantu barareka nababona iimumu zikhuluma, iinrhole ziphiliswa, iinrhurhubi zikhamba, iimphofu zibona; badumisa uZimu ka-Israyeli.%ACIinqubuthu ezinengi zeza kuye, zaletha kuye iinrhurhubi, iimphofu, iinrhole, iimumu nabanye abanengi abagulako, zababeka eenyaweni zakhe; wabapholisa boke.y@kUJesu wasuka lapho wakhamba magegana nelwandle leGalile. Ngemva kwalapho wakhwela intaba, wafese wahlala phasi.?Yeke uJesu wamphendula wathi: “Awu, mma, ukukholwa kwakho kukhulu! Akube njengokwesibawo sakho.” Khonokho indodakazakhe yaphola.u>cWaphendula wathi: “Kuliqiniso Kosi, kodwana izinja nazo zidla iintshutshuru eziwa etafuleni lomninizo.”c=?UJesu wamphendula wathi: “Akusikuhle ukuthatha ukudla kwabantwana ukuphosele izinja.”S<Khonapho umfazi weza waguqa phambi kwakhe wathi: “Kosi, yewungisize!”];3Waphendula wathi: “Ngithunywe kwaphela ezimvini ezilahlekileko zakwa-Israyeli.”:5Kodwana uJesu azange atjho nelilodwa ilizwi kuye. Abafundi bakhe beza kuye bamrabhela, bathi: “Mtjele akhambe ngombana uhlalele ukusirhuwelela!”<9qUmfazi womKanana obekahlala endaweni leyo, weza kuye, warhuwelela wathi: “Kosi, Ndodana kaDavida, ngirhawukele! Indodakazami ihlukumezeke khulu ngebanga lokungenwa lidimoni.”?8yUJesu wasuka lapho waya esifundeni seTirosi neTsidoni.|7qLokho-ke ngikho okusilaphaza umuntu. Kodwana ukugoma ningakahlambi izandla, akumenzi umuntu bonyana asilaphale.”}6sIye, ehliziyweni kuvela imizindlo emimbi, ukubulala, ukuhlobonga, ubufebe, ubusela, ukufakaza amala nokuhlambalaza.`59Kodwana koke okuphuma ngemlonyeni kuvela ehliziyweni, ngilokho-ke okusilaphaza umuntu.o4WAnazi bonyana nanyana yini okungena ngemlonyeni womuntu kuya ngesiswini, kubuye kuphume emzimbeni na?>3wUJesu wathi kibo: “Kanti nani anikabi ukulemuka na?<2sUPitrosi wathi: “Sihlathululela umfanekiso lo!”~1uBaliseni, babahlahli abaphopheleko. Nakube isiphofu sirhola esinye isiphofu, zizokuwela ngemgodini zombili njalo.”n0U UJesu waphendula wathi: “Soke isitjalo uBaba osezulwini angakasitjali sizokuruthulwa ngemirabhaso.v/e Yeke abafundi bakhe beza kuye bathi: “Uthi uyazi nje bona abaFarisi bakhubekile lokha nabezwa lokhu na?”m.S Akusikho okungena ngemlonyeni okusilaphaza umuntu; kodwana ngilokho okuphuma ngaphakathi kwakhe.”R- Yeke uJesu wabizela isiqubuthu kuye, wathi kiso: “Lalelani benilemuke.h,I Bangidumisa ngelize,
iimfundiso zabo zimithetho nje kwaphela
efundiswa babantu!’ ”`+9“ ‘Abantwaba bangidumisa ngeembhena zabo,
khisibe iinhliziyo zabo zikude nami.T*!Nina bazenzisi ndina! U-Isaya bekaqinisile lokha naphorofida ngani asithi:s)_akukameli bona, ‘ahloniphe uyise’ ngento leyo. Ngalokho nilahla ilizwi lakaZimu ngebanga lamasikwenu. (Kodwana nithi umuntu nathi kuyise namkha kunina, ‘Nanyana yini ebegade nginganisiza ngayo sele ngiyinikele kuZimu njengesipho’,' Ngambala uZimu wathi, ‘Hlonipha uyihlo nonyoko,’ begodu, ‘Nanyana ngubani othuka uyise namkha unina kufanele abulawe’.\&1UJesu waphendula wathi: “Kubayini neqa umyalo kaZimu ngebanga lesiko lekhenu na?b%=“Kubayini abafundi bakho beqa isiko labadala na? Abahlambi izandla zabo nabagomako!”c$ AYeke abanye babaFarisi nabafundisi bomthetho basuka eJerusalema beza kuJesu bambuza bathi:|#q$Bamncenga bona avumele boke abagulako bathinte nje kwaphela umphetho wengubakhe, nje-ke boke abamthintako baphola. " #Lokha amadoda walapho nalemuka uJesu, athumela ilizwi kizo zoke iinarha ezibhodileko. Abantu baletha boke abagulako babo kuJesu.7!i"Kwathi bona beyame umlambo, baya eGenesaretha.a ;!Labo ebegade bangemkhunjini bathandaza uJesu bathi: “Kwamambala uyiNdodana kaZimu!”7i Bangena bobabili ngemkhunjini; ummoya wathula.veKhonokho uJesu wathabulula isandla sakhe wambamba wathi kuye: “Wena onokukholwa okuncani, uzazeleni na?”zmKodwana kuthe lokha nabona ummoya, wesaba bewathoma ukutjhingela. Warhuwelela wathi: “Kosi, yewungisindise!”nUUJesu wathi: “Yewuze!” Yeke uPitrosi waphuma ngemkhunjini, wakhamba phezu kwamanzi asiya kuJesu.veUPitrosi waphendula wathi: “Kosi, nakube nguwe, yewungilayele bona ngikhambe phezu kwamanzi ngize kuwe.”V%Kodwana khonokho uJesu wathi kibo: “Yibani nesibindi! Ngimi, ningesabi!” Kuthe lokha abafundi nabambona akhamba phezu kwamanzi, baba nokwesaba bebathi: “Sipuku!” Batjho njalo barhuwelela ngokwesaba._7Phakathi komlindo wesine ebusuku, uJesu waya ebafundini bakhe akhamba phezu kwamanzi.lQNgesikhatheso umkhumbi besele ukude tle nelwandle, uwubawubiwa mamaza ngombana bewuqalene nommoya.zmKuthe bona atjele abantu bonyana bakhambe, wenyukela entabeni ayedwa wayokuthandaza. Kwabe kwahlwa ayedwa lapho.!;Khonokho uJesu watjela abafundi bona bangene ngemkhunjini bakhambe phambi kwakhe baye ngaphetjheya kwelwandle, yena wasala atjela abantu bona bakhambe.c?Inani lamadoda elagomako gade liziinkulungwana ezihlanu, kungakabalwa abafazi nabantwana.ykWoke umuntu wagoma ngokwaneleko. Abafundi babutha iintshutshuru eziseleko, zazala iinqwebu ezilitjhumi nambili.LWatjela abantu bona bahlale phasi emgwengweni. Wathatha izikwa ezihlanu neenhlambi ezimbili, waqala phezulu ezulwini, wathokoza. Wahlephula izikwa, wanikela abafundi bakhe, bona banikela abantu..WUJesu wathi kibo: “Kulethenapha.”_7Bamphendula bathi: “Thina siphethe izikwa ezihlanu neenhlambi ezimbili kwaphela.”gGUJesu waphendula wathi: “Akunasidingo sokobana bakhambe. Bapheni nina ngokwenu kokugoma!”5cKwathi nakuhlwako, abafundi bakhe beza kuye bathi: “Indawo le ikude nemizi kanti nokuhlwa sekuhlwile. Tjela abantu bakhambe ukuze baye emizini bayozithengela ukugoma.”z mUJesu waphuma ngemkhunjini, kuthe lokha nabona isiqubuthu esikhulu, ihliziywakhe yarhawuka, wapholisa abagulako.5 c Kuthe bona uJesu ezwe okwenzekileko, wasuka lapho wathaya ngomkhumbi, waya emmangweni ayedwa. Emva kobana isiqubuthu sizwe lokho, samlandela ngeenyawo sisuka ngedorobheni.i K Abafundi bakaJwanisi beza, bathatha isidumbu sakhe basibulunga. Basuka lapho bayokutjela uJesu.e C Ngambala ihlokwakhe yalethwa ngesiqwebu yanikelwa umntazana, yena wayithatha wayisa kunina.J   Ngalokho yayala bonyana uJwanisi aquntwe ihloko angesikhungweni. Ikosi yadana, kodwana ngebanga lesifungo esenzileko kanye neenthekeli zayo ezisesidlweni, yayala bonyana isibawo somntazana siphethwe.oWNgokutjitjizelwa ngunina, yathi: “Yewungiphe ngesiqwebu ihloko kaJwanisi uMbhabhadisi khona nje!”Mwayithembisa ngesifungo bonyana uzoyinikela nanyana yini eyibawako.yKuthe ngelanga lokubelethwa kwakaHerode, indodakazi kaHerodiya yagida phambi kwabantu, yajabulisa uHerode kangangobanaxiUHerode wafuna ukubulala uJwanisi, kodwana gade esaba abantu ngombana bebathatha uJwanisi bonyana umphorofidi.fEWenza njalo ngombana uJwanisi bekaseze asithi kuye: “Akukavumeleki bonyana ungamthatha.”xiUHerode gade abambe uJwanisi, wambopha bewamdlhunya ngesikhungweni ngebanga lakaHerodiya, umkamfowabo uFlebhe.yeke wathi eencekwini zakhe: “Lo nguJwanisi uMbhabhadisi. Uvukile kabafileko! Ngikho amandla wemikarisomraro asebenza kuye nje.”I Ngesikhatheso uHerode, umtetrarerhesi gade ezwe imibiko ngoJesu,Q :Azange enze imikarisomraro eminengi lapho ngombana bebangakholwa kuhle.~% 9Yeke bakhubeka ngaye.
Kodwana uJesu wathi kibo: “Kusemzini wekhabo nangekumbenakhe kwaphela lapha umphorofidi angahlonitjhwa khona.”i}K 8Angithi abodadwabo boke siyabazi, bahlala lapha? Alo, umrhali lo ukuthethephi koke lokhu na?”u|c 7Akusiyindodana yombazi le na? Angithi unina nguMariya? Abafowabo akusinguJakopo, uJosefa, uSimoni noJudasi?@{y 6Wabuyela edorobheni lekhabo. Wafundisa ngesinagogini, kwathi labo abamuzwako barareka. Babuza bathi: “Umuntu lo ukuthethephi ukuhlakanipha kanye namandla wemikarisomraro engaka na?Qz 5Kuthe bona uJesu aqede ukukhuluma imifanekiso le, wasuka endaweni leyo.(yI 4Yena wathi kibo: “Yeke woke umfundisi womthetho ofundiswe ngombuso wezulu ufana nomnikazi wekumba okhupha ngebulungelweni lakhe amagugu amatjha namadala.”[x/ 3UJesu wababuza wathi: “Nikuzwisisile lokhu na?” Bamphendula bathi: “Iye.”aw; 2bese zibaphosela ngekehleni yomlilo obukhali, lapha kunokulila nokugedla kwamazinyo.”sv_ 1Kuzokuba njalo-ke ekupheleni kwesikhathi. Iingilozi zizakufika zehlukanise abakhohlakeleko kabalungileko,6ue 0Kuthe bona izale, ababambi beenhlambi bayidosela ngaphandle eligwini. Yeke bahlala phasi bahlukanisa iinhlambi; ezihle zafakwa ngeenqwebini, kwathi ezingakalungi bazilahla.ftE /“Godu umbuso wezulu ufana nenede eyehliselwa ngelwandle, yabamba yoke imihlobo yeenhlambi.esC .Lokha nafumana elinenani eliphezulu, uyakhamba ayokuthengisa koke anakho, athenge ilitjelo.Hr  -“Godu umbuso wezulu ufana nomthengi ofunana namatje aligugu.;qo ,“Umbuso wezulu ufana nomnotho ofihlwe esimini. Lokha umuntu nawufunyanako, uyawufihla godu, bese kuthi ekuthabeni kwakhe akhambe ayokuthengisa koke anakho, athenge isimu leyo.dpA +Nje-ke abalungileko bazakuphazima njengelanga embusweni kaYise wabo. Oneendlebe akezwe!”eoC *Zizabaphosa ngekehleni yomlilo obukhali, lapha kuzakuba khona ukulila nokugedla kwamazinyo. n )INdodana yoMuntu izakuthumela iingilozi zayo ukuyokubuthelela embusweni wayo yoke into ebanga isono nabo boke abenza ubukhohlakali. g|~c}}}||G{{zz*yxxwvvv?ujtssrr&q]ppRoo\nmmkkk jj#iiBhhDgjff`ee^eddIcebbbKaag``7_^^^J]x]\\?[[JZZYY=XXX0WWXVViVUUiU!TTfTSSeRRvQQ{PPPZOOUNNtNMMALLLHK~JII HGGPGFFbEN=<<<3;::"99]88*77w766q6&55444=3322>11 00 //0.w-,,8++c+*i*)r((s(''&%%%K$$j$ ##""~"+!!!: $}jZvKh@nRf&  F ) i  =w!&ZEgj_MUJesu waphendula wathi: “Loyo ofake isandla sakhe ngesitjeni kanye nami, nguye ozongikhaphela.l^QAbafundi badana khulu bathoma ukumbuza ngamunye ngamunye, bathi: “Kghani iKosi itjho mina na?”q][Kuthe basagoma njalo, uJesu wathi kibo: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona omunye wenu uzongikhaphela.”J\ Kwathi nakuhlwako, uJesu wahlala nabalitjhumi nambili etafuleni.N[Yeke abafundi benza njengombana uJesu abayalile, balungisa iPhasika.GZWathi kibo: “Ngenani ngedorobheni niye emuntwini othileko nimtjele nithi, ‘Umfundisi uthi, isikhathi sakhe sesifikile. Yena nabafundi bakhe bazokugidingela iPhasika lapha kwakho.’ ”YNgelanga lokuthoma lomnyanya wesiKwa esinganaNgumelo, abafundi beza kuJesu bathi: “Ufuna bona sikulungiselephi isidlo sePhasika na?”NXKusukela lokho uJudasi wafuna ithuba elihle lokukhaphela uJesu kibo.Wwababuza wathi: “Nizangipha ini nangimnikela ezandleni zenu na?” Babala amatjhumi amathathu weempaparwana zesiliva bamnikela zona.kVOYeke omunye wabalitjhumi nambili, ibizo lakhe elinguJudasi Iskariyodi, waya kubaphristi abakhulu,/UW “Ngiqinisile ngiyanitjela bona kuphi nakuphi lapha ivangeleli litjhunyayelwa khona ephasini loke, lokho akwenzileko kuzakufakazwa ngakho, kube sikhumbuzo ngaye.”VT% Lokha nathela amakha la phezu kwami, ulungiselela umzimbami ukuyokubulungwa.RS Abadududu nizokuhlala ninabo njalo, kodwana mina angekhe nahlala ninami.tRa UJesu wakulemuka lokho ebebakutjho, yeke wathi kibo: “Nimtshwenyelani umfazi lo na? Ungenzele into ehle.JQ  Amakha la bekangathengiswa ngemali enengi, yabelwe abadududu!”ZP-Lokha abafundi nababona isenzweso basilingeka khulu, bathi: “Kusoziswelani na?oOWkweza umfazi kuye aphethe umjeka uzele amakha wemali enengi, wawathela ehlokwakhe asahlezi etafuleni.WN'Kwathi uJesu aseseBhethaniya emzini wendoda ebekuthiwa nguSimoni onekhwekhwe,wMgBathi: “Singakwenzi ngesikhathi somnyanya lokhu, nakungasinjalo kuzakuvuka umguruguru phakathi kwabantu.”AL}Balumba amano wokugola uJesu ngobuqili bese bayambulala.zKmKhonapho abaphristi abakhulu nabaphathi babantu bahlangana etatawini lomphristi omkhulu ebekuthiwa nguKhayafasi.J-“Niyazi bona sekusele amalanga amabili kwaphela bona kube liPhasika, yeke iNdodana yoMuntu izakukhatjhelwa kobana ibethelwe esiphambanweni.”PI Kwathi bona uJesu aqede ukutjho zoke izintwezi, wathi ebafundini bakhe:|Hq.Yeke bazakukhamba baye ekuhlunguphazweni okungapheliko, kodwana abalungileko bazakuya ekuphileni okungapheliko.”(GI-IKosi izakuphendula ithi, ‘Ngiqinisile ngiyanitjela bona nanyana yini eningazange niyenzele ngitjho noyedwa walaba, nami semlunga ningakangenzeli ilitho.’3F_,“Yeke nabo bazakuphendula bathi, ‘Agu Kosi! Sakhe sakubona nini ulambile namkha womile, umqhamuka namkha uhlubule, ugula namkha ungesikhungweni, sangakutjheja na?’E'+Bengimqhamuka, azange ningamukele emizinenu, bengidinga izambatho, azange beningembese. Bengigula, ngingesikhungweni azange beningitjheje.’aD;*Bengilambile, azange ningiphe ilitho eligonywako; bengomile, azange beningiseze ilitho.!C;)“Yeke izakuthi kilabo abangesinceleni, ‘Sukani kimapha nina enithuwelelisiweko, niye ngemlilweni wesiphelani olungiselwe uSathana neengilozi zakhe.B(IKosi izakuphendula ithi, ‘Ngiqinisile ngiyanitjela bona lokha nanenzela oyedwa wabafowethu abancancanaba, nenzele mina.’NA'Sakhe sakubona nini ugula nanyana ungesikhungweni, sazokubona na?’^@5&Sakhe sakubona nini umqhamuka, sakwamukela emizinethu namkha uhlubule sakwembesa na??%“Yeke abalungileko bazayiphendula bathi, ‘Agu Kosi! Sakhe sakubona nini ulambile sakondla, namkha womile sakuseza na?`>9$ngihlubule nangembesa. Bengigula nangitjheja, bengingesikhungweni neza nazongibona.’j=M#Ngambala bengilambile nangondla, ngomile nangiseza, bengimqhamuka nangamukela ngeenkumbeni zenu,)<K"Yeke iKosi izakuthi kilabo abangesidleni sayo, ‘Yizani nina enibusiswe nguBaba! Thathani ilifa lenu okumbuso olungiselelwe nina kusukela ekudalweni kwephasi.F;!Izakubeka izimvu ngesidleni sayo neembuzi ngesinceleni sayo.: Zoke izizwe zizakubuthanela phambi kwayo. Izakuhlukanisa boke abantu ngeenqhema njengomelusi nahlukanisa izimvu neembuzi.9+“Mhlana iNdodana yoMuntu iza ngephazimulwayo iphekelelwa ziingilozi zayo zoke, izakuhlala esihlalweni sayo sobukhosi ephazimulweni yezulwini.8Phoselani isisebenzi esingatjho lithweso ngaphandle ebumnyameni lapha kuzokuba khona ukurhahlawula nokugedla kwamazinyo.’7)Ngambala loyo onelitho, uzakungezelelelwa ukuze abe nokunengi ngokweqileko. Kodwana loyo onganalitho, uzakwemukwa ngitjho nokuncancani anakho.B6Memukeni italende lelo nilinikele onamatalende alitjhumi.t5aBewufanele ubulunge imali leyo ebulungelwenimali. Nje-ke bekuzakuthi nangibuyako ngiyifumane inamakonyana..4U“Ikosaso yaphendula yathi, ‘Wena sisebenzi esikhohlakeleko nesivilaphako! Bewazi bonyana ngivuna lapha ngingakalimi khona, ngibuthe lapha ngingakarhatjhi khona?p3YNje-ke fese ngesaba, ngakhamba ngayokufihla italende lakhweli equlwanini. Qala, nakhu okungokwakho.’>2u“Yeke kweza isisebenzi esanikelwa italende elilodwa sathi ekosinaso, ‘Kosami, bengazi bonyana uyindoda elikhuni. Uvuna lapha ungakalimi khona, ubuthe lapha ungakarhatjhi khona.Q1Ikosaso yathi, ‘Wenze kuhle, sisebenzi sami esilungileko nesithembekileko! Wathembeka ezintweni ezincani, yeke ngizakubeka bona uphathe izinto ezinengi. Yewuze uzokuhlanganyela ithabo lekosakho!’0“Nesisebenzi esanikelwa amatalende amabili naso seza sathi, ‘Kosami, wanginikela amatalende amabili, qala ngizuze amanye amabili.’_/7Ikosi leyo yaphendula yathi, ‘Wenze kuhle, sisebenzi sami esilungileko nesithembekileko! Wathembeka ezintweni ezincani, yeke ngizakubeka bona uphathe izinto ezinengi. Yewuze uzokuhlanganyela ithabo lekosakho!’.7Isisebenzi ebesifumene amatalende amahlanu saletha amanye amahlanu sathi, ‘Kosami, unginikele amatalende amahlanu, qala ngizuze amanye amahlanu.’\-1“Ngemva kwesikhathi eside ikosi yeensebenzi leyo yabuya, yalungisa iindaba nazo.T,!Kodwana esafumana italende elilodwa sakhamba sayolembela, salifihla lapho.B+Nesifumene amatalende amabili naso sazuza amanye amabili.{*oIsisebenzi esifumene amatalende amahlanu sakhamba khonokho sayokusisa imalaso, sazuza amanye amatalende amahlanu.4)aEsinye wasinikela amatalende amahlanu wemali, esinye amatalende amabili kwathi esinye wasinikela italende elilodwa. Esinye nesinye kwaba ngokwekghono laso. Yeke wakhamba. (“Godu umbuso wezulu uzakufana nomuntu owathi nazokuthatha ikhambo, wabiza iinsebenzi zakhe wazitjhiya nepahlakhe kobana ziyeluse.N' “Ngalokho hlalani nilindile ngombana ilanga nesikhathi anisazi.”\&1 Kodwana umyeni wawaphendula wathi, ‘Ngiqinisile ngiyanitjela ngithi anginazi.’]%3 “Ngemva kwesikhathi amatlawu laya afika athi, ‘Kosi! Kosi! Sivulela singene!’"$= Kwathi nasesendleleni yokuyokuthenga amafutha lawo, umyeni wafika. Amatlawu ebegade azilungiselele angena naye ngemnyanyeni womtjhado. Umnyango wavalwa.%#C Ahlakaniphileko aphendula athi, ‘Nilale nilahlile, nathi angahle asitlhayelele nasizawabelana nani. Khambani niye kabathengisako niyozithengela khona.’h"IAziindlhayela athi kahlakaniphileko, ‘Akhe nisitopizele amafutha, iimbani zethu ziyacima.’E!Yeke woke amatlawu alitjhumi avuka, akhanyisa iimbani zawo._ 7“Phakathi kobusuku kwamenyezwa kwathiwa, ‘Nangu umyeni! Phumani nimhlangabeze!’A}Umyeni wariyada ukufika, yeke woke ayenda, agcina alele.OKwathi amahlanu ahlakaniphileko akhamba aphethe amafutha ngemijekana.NAziindlhayela athatha iimbani zawo, kodwana azange athathe amafutha.BAmahlanu wawo gade aziindlhayela, amahlanu ahlakaniphile.r _“Ngesikhatheso umbuso wezulu uzakufana namatlawu alitjhumi athatha iimbani zawo ayokuhlangabeza umyeni.{o3Uzayidabula iinquqwana ayilahlele endaweni yabazenzisi lapha kuzakuba khona ukurhahlawula nokugedla kwamaziyo.”[/2Umnininceku leyo uzakufika ngelinye ilanga ingakamlindeli ngesikhathi engasaziko.T!1bese idula ezinye iinceku esebenza nazo, irhiribidele beyidakwe neendakwa.0Kodwana akhesithi inceku leyo ikhohlakele bese izitjela ithi, ‘Ikosami isekukhambeni, kuzayithatha isikhathi ukubuya’,M/Ngiqinisile ngiyanitjela bona uzayibeka bona yeluse yoke ipahlakhe.W'.Kuzakuba kuhle encekwini leyo lokha umniniyo nafikako ayifumana isenza lokho.7-“Ngiyiphi-ke inceku ethembekileko nehlakaniphileko umniniyo ayibeke bona yeluse iinsebenzi ekhaya, iziphe ukugoma kwazo ngesikhathi esifaneleko na?s_,Nani-ke kumele nihlale nilindile ngombana iNdodana yoMuntu izakufika ngesikhathi eningakayilindeli ngaso.2]+Kodwana yazini lokhu: Nakube umninikhaya bekasazi bona isela lizakufika ngasiphi isikhathi sobusuku, ubazakuhlala alindile, ubangekhe avumela bonyana indlwakhe ifahlwe.N*“Yeke, hlalani nilindile ngombana anazi bona iKosenu izakuza nini.T!)Abafazi ababili bazabe basila elitjeni, kuthathwe oyedwa kutjhiywe oyedwa.fE(Ngesikhatheso amadoda amabili azabe asebenza esimini; kuzakuthathwa eyodwa kutjhiywe eyodwa.'Bebangakhathali ngalokho okuzokwenzeka bekwaba kumhlana kufika umthwalela warhurhula boke. Kuzokuba njalo-ke ukuza kweNdodana yoMuntu. &Emihleni leyo ngaphambi komthwalela, abantu bebagoma, basela, batjhada bebatjhadise, kufikela elangeni uNowa angena ngalo ngemkhunjini.] 3%Njengombana kwakunjalo emihleni kaNowa, kuzakuba njalo-ke ukuza kweNdodana yoMuntu.) K$“Akakho noyedwa owaziko ngelangelo nangesikhatheso, neengilozi ezisezulwini azazi ilitho, ngitjho neNdodana ngokwayo ayazi; kodwana nguBaba kwaphela owaziko.H  #Izulu nephasi kuzakudlula, kodwana amezwami angekhe adlula.”l Q"Ngiqinisile ngiyanitjela bona isizukulwanesi ngambala asisoze sadlula zingakenzeki zoke izintwezi.a;!Ngokunjalo-ke nanibona zoke izintwezi, nizakwazi bonyana sekuseduze, iye sekusemnyango.)K “Nje-ke fundani isifundo nasi ngomuthi wamakhiwani: Msinyana ngemva kobana iimpanjana zawo zihlangene, kumila amakari, seniyazi-ke bonyana ihlobo seliseduze.CYeke izakuthuma iingilozi zayo ngokulila okukhulu kwepalapala. Zona zizakubuthelela abakhethekileko bayo emagumbini womane wephasi, ukusuka ehlangothini elinye lomkayi bekube kukelinye.D“Ngesikhatheso isibonakaliso seNdodana yoMuntu sizakuvela emkayini, kuthi zoke izizwe zephasi zilile. Zizakubona iNdodana yoMuntu isiza ngamafu womkayi, ngamandla nangephazimulo ekulu.4a“Khonokho ngemva kweenhlupheko zemihleni leyo,
“ilanga lizakufiphala,
inyezi ingakhanyisi,
iinkwekwezi zizakuwa emkayini,
amandla wezulwini asikinywe.S“Nanyana kukuphi lapha kunesidumbu khona, amadlanga ahlangana lapho.”~uYeke njengombana umbani ovela ngepumalanga ubonakala ngitjho netjingalanga, kuzokuba njalo ukuza kweNdodana yoMuntu.3_“Yeke nakube nanyana ngubani uthi kini, ‘Qalani nanguya erhalawumbeni,’ ningayi lapho; nanyana asithi, ‘Nanguya ngemalawini angaphakathi,’ ningakukholwa lokho.EQalani, nginitjele lokhu ngaphambi kobana kufike isikhathi.(INgambala abosingamesiya nabaphorofidi bamanga bazakuvela, benze iimbonakaliso nemikarisomraro emikhulu ukuze nakwenzekileko bakhohlise ngitjho nabakhethiweko.~}“Ngesikhatheso nanyana ngubani othi kini, ‘Qalani nangu uMesiya!’ namkha, ‘Nanguya!’ ningamkholwa umuntu loyo. }Nakube amalanga lawo bekangakancitjhiswa, akakho obezakusinda, kodwana ngenca yalabo abakhethiweko, amalanga lawo azokuncitjhiswa.2|]ngombana iinhlupheko ngesikhatheso zizabe zizimbi khulu, zingalingani nalezo ezakhe zaba khona kusukela ekuthomeni kwephasi bekwaba kunjesi nezingasoze zaba khona godu.L{Thandazani bona ukubaleka kwenu kungabi sebusika namkha ngeSabathacz?Maye kuzokuthusa kangangani emihleni leyo ebafazini abasemzimbeni nakibomma abamunyisako!Ay}Osesimini angabuyeli ekhaya ayokuthatha isambatho sakhe.LxOphezu kwekumbakhe angahliki athi uyokuthatha okuthileko ngekhaya.+wQAbaseJudiya ababalekele eentabeni.v“Lokha nanibona endaweni ecwengileko kujame isinyenyiso esibhubhisako, okuyinto eyakhulunywa mphorofidi uDanyela, ofundako azwisise. uNje-ke ivangeli lombusweli lizakutjhunyayelwa ephasini loke, kube bufakazi kizo zoke izizwe ngaphambi kobana kufike isiphetho.”Gt Kodwana loyo ozokubambelela bekube sekupheleni uzokusindiswa.Ms Ngenca yokwanda kobukhohlakali, ithando labanengi lizokuya liphola.Rr Kuzakuba khona abaphorofidi abanengi bamanga bakhohlise abantu abanengi.[q/ Ngesikhatheso abanengi bazakuhlubuka ekukholweni bese bayakhaphelana bebazondane.p{ “Ngemva kwalapho nizakukhaphelwa ekuhlungaphazweni nekubulaweni. Begodu nizokuzondwa ngizo zoke izizwe ngebanga lami.)oMKoke lokhu kukuthoma kwemirhelo.nIsizwe sizakuvukela isizwe nombuso uvukele umbuso. Kuzakuba khona indlala nokusikinyeka kwephasi eendaweni ezahlukahlukeneko."m=Nizakuzwa ngezipi nangamahlebezi wezipi; kodwana qinisekani bonyana anethuki. Izinto ezinjalo kumele zenzeke, kodwana azitjho bona isiphetho sesifikile.mlSngombana banengi abazakuza ebizweni lami bathi, ‘NginguMesiya!’ Nje-ke bazakukhohlisa abanengi.PkUJesu waphendula wathi: “Yelelani bona kungabi nomuntu onikhohlisakoXj)Kwathi uJesu asahlezi entabeni ye-Oliva, abafundi beza kuye ngasese, bafese bathi: “Akhe usitjele bona izintwezi zizokwenzeka nini? Sizakuba yini isibonakaliso sokuza kwakho nesokuphela kwesikhathi na?”0iYWathi kibo: “Niyazibona zoke izintwezi na? Ngiqinisile ngiyanitjela bona akunalitje nalinye lapha elizakusala liphezu kwelinye, elinye nelinye lawo lizokugirika.”{h qUJesu besele aphumile ngethempelini, akhamba lokha abafundi bakhe nabazakuza kuye bamkhombisa umakhiwo wethempeli. g 'Ngambala ngiyanitjela bona angekhe benisangibona godu kufikela mhlana nithi, ‘Ubusisiwe loyo oza ebizweni lakaSomnini!’ ”0f[&Qala, ikumbakho itjhiywe ingasenamuntu.yek%“Jerusalema, Jerusalema, wena obulele abaphorofidi, godu wakhanda ngamatje labo abathunywe kuwe, kukangaki ngifuna ukubuthelela abantwabakho njengesikhukhukazi sibuthelela amadzinyanaso ngaphasi kweempiko zaso, kodwana azange ungivumele.Wd'$Ngiqinisile ngiyanitjela bona koke lokhu kuzakwehlela phezu kwesizukulwanesi.Uc##Yeke phezu kwenu kuzakwehlela zoke iingazi ezilungileko ezathululwako ephasinapha, ukuthoma ngeengazi zolungileko u-Abela ukuya kezakaZakariya umsa kaBherekiya enambulalela hlangana nethempeli ne-aldari.Qb"Ngalokho nginithumela abaphorofidi, izazi nabafundisi. Abanye babo nizobabulala benibabethele esiphambanweni, abanye nizobaritha ngemasinagogini wenu nibagijimise ukusuka edorobheni ukuya edorobheni.daA!Nina nyoka ndina! Sizukulwana seenyoka! Nizakubalekela njani ukulahlelwa ngesirhogweni na?Q` Yeke ragelani phambili, niqedelele isilinganiso sezono zabokhokho benu!g_GNgalokho niyafakaza ngokujamelana nani bonyana niziinzukulwana zalabo ababulala abaphorofidi.^Begodu nithi, ‘Nabegade siphile emihleni yabokhokho, besingekhe sazibandakanya nabo ekuthululeni iingazi zabaphorofidi.’]%“Maye, kini bafundisi bomthetho nabaFarisi, nina bazenzisi ndina! Nakhela abaphorofidi amathuna amahle, nikghabise namaliba wabalungileko.x\iNgokunjalo nani ngaphandle niqaleka nilungile ebantwini, kodwana ngaphakathi nizele ukuzenzisa nokukhohlakala.W['“Maye, kini bafundisi bomthetho nani baFarisi, nina bazenzisi ndina! Ninjengamathuna apendwe aba mhlophe, aqaleka amahle ngaphandle khibe ngaphakathi azele amathambo wabafileko nakho koke okusilapheleko.ZBaFarisi abaziimphofu! Thomani ngokuhlanza ubungaphakathi bekapho nesitja ntange ngaleyondlela nobungaphandle buzakuhlanzeka.*YM“Maye, kini bafundisi bomthetho nani baFarisi, bazenzisi ndina! Nihlanza ubungaphandle bekapho nesitja kodwana khibe ngaphakathi zizele ubumarhamaru nokuzazi.YX+Bahlahli abaziimphofu! Nikhupha ipukani kwenikuselako, kodwana niginya ikamela!!W;“Maye, kini bafundisi bomthetho nani baFarisi, nina bazenzisi ndina! Ninikela kwetjhumi kweenungo zenu okuyiminti, idili nekumini, kodwana nilahle okuqakatheke khulu komthetho, ubulungiswa, isirhawu nokwethembeka. Benimele ngabe nenze lokhu ngaphandle kokuqalela phasi okhunye.YV+Naloyo ofunga ngezulu, ufunga ngesihlalo sobukhosi sakaZimu naloyo ohlala kiso.AU}Nofunga ngethempeli, ufunga ngalo nangaloyo ohlala kilo.HT Ngalokho-ke ofunga nge-aldari ufunga ngalo nakho koke okukilo.}SsNina bantu abaphopheleko! Ngikuphi okukhulu: sisipho namkha li-aldari elenza bona isipho sibe ngesikhethekileko na?+ROGodu nithi, ‘Nanyana ngubani ofunga nge-aldari, akutjho ilitho lokho; kodwana nanyana ngubani ofunga ngesipho esiphezu kwalo ubotjhelelwe esifungweni sakhe.’QNina ndlhadlha eziphopheleko! Ngikuphi okukhulu, ligolide namkha lithempeli elenza bona igolide libe ngelikhethekileko na?@Py“Maye, kini bahlahli abaziimphofu! Nithi, ‘Nanyana ngubani ofunga ngethempeli, akutjho ilitho lokho, kodwana nakube ufunga ngegolide lethempeli ubotjhelelwe esifungweni sakhe.’eOC“Maye, kini bafundisi bomthetho nani baFarisi, bazenzisi ndina! Nidabula amazwe namalwandle kobana nizuze oyedwa otjhugulukela ebuJudeni, kuthi naphendukileko nimenze abe yindodana yesirhogo ngokubuyelelweko njengani.@NyMaye, kini bafundisi bomthetho nani baFarisi, bazenzisi ndina! Nirhiribidela iinkumba zabahlolokazi, bese nibukisa ngokwenza imithandazokazi emide! Ngalokho nizakuhlunguphazwa khulu.EM “Maye, kini bafundisi bomthetho nani baFarisi, nina bazenzisi ndina! Nivalele abantu kobana bangangeni embusweni wezulu. Nina ngokwenu aningeni, begodu anivumeli labo abalinga ukungena!]L3 ngombana loyo oziphakamisako uzakuthotjiswa, naloyo ozithobako uzakuphakanyiswa.”4Kc Ongomkhulu hlangana nani uzakuba yincekwenu\J1 Begodu ningabizwa ngokuthi ‘Mfundisi’ ngombana ninomfundisi oyedwa onguKrestu.eIC Godu ningabizi noyedwa ephasinapha ngokuthi ‘Baba’ ngombana ninoBaba oyedwa osezulwini.eHCNina anizukubizwa ngokuthi ‘Rabi’ ngombana ninomfundisi oyedwa, nina noke nje nibabafo.]G3Bathanda ukulotjhiswa eendaweni okuthengiselwa kizo nokubizwa ngokuthi, ‘Rabi’.UF#Bathanda indawo ephezulu eminyanyeni neenhlalo eziphambili ngemasinagogini.EKoke abakwenzako bakwenzela ukubonwa babantu: Benza amafilakteriya wabo abe makhulu namatjharha weemphuraphura zabo made.oDWBathwesa abantu imithwalo ebudisi emahlombe, ibe bona abakazimiseli ukuyifukula ngitjho nangomunwabo. CYeke kufanele nibahloniphe benenze koke abanitjela khona. Kodwana ningalingisi izenzo zabo ngombana abenzi lokho abakutjhumayelako.JB “Abafundisi bomthetho nabaFarisi bahlala esihlalweni sakaMosi.FA Yeke, uJesu wakhuluma eenqubuthwini nebafundini bakhe, wathi:@.Akakho noyedwa owakghona ukuphendula uJesu. Nje-ke kusukela mhlokho akakho noyedwa owakhe wagabaza wambuza eminye imibuzo.`?9-Yeke, nangabe uDavida umbiza ngokuthi ‘Kosi’,
angaba yindodanakhe njani na?”>,“ ‘USomnini wathi eKosinami:
Hlala ngesidleni sami
bekube kulokha nangenza izitha zakho
zibe sinabelo seenyawo zakho.’v=e+Yeke uJesu wabuza wathi: “Alo, kubayini-ke uDavida nakhuluma ngoMoya ambize bona yiKosi na? Angithi wathi,q<[*“Nicabangani ngoKrestu na? Uyindodana kabani na?”
Bamphendula bathi: “UyiNdodana kaDavida.”G;)Kwathi abaFarisi basahlangane ndawonye, uJesu wababuza wathi:Q:(Woke umthetho kanye nabaphorofidi kudzimelele emiyalweni emibili le.”]93'Wesibili ofana nawo ngothi, ‘Thanda umakhelwanakho njengombana uzithanda wena.’(8K&Lo myalo wokuthoma nongomkhulu. 7 %UJesu wamphendula wathi: “ ‘Thanda uSomnini uZimakho ngehliziywakho yoke, ngomphefumulwakho woke nangomkhumbulwakho woke.’D6$“Mfundisi, ngimuphi umyalo ongomkhulu emthethweni na?”F5#Omunye wabo, osisazi somthetho, wamlinga ngombuzo lo, wathi:`49"Kwathi bona abaFarisi bezwe bonyana uJesu uvale abaSadusi umlomo, bahlangana ndawonye.N3!Kwathi lokha iinqubuthu nazizwa lokhu, zarareka ngefundiswakhe leyo. 2 Angithi wathi, ‘NginguZimu ka-Abrahamu, uZimu ka-Isaka noZimu kaJakopo.’ AkasinguZimu wabafileko, kodwana ungowabaphilako.”[1/Kodwana mayelana nokuvuka kwabafileko: Kghani anikafundi bona uZimu wathini kini?e0CEkuvukeni, abantu angeze bathatha namkha bende ngombana bazokufana neengilozi ezisezulwini.k/OUJesu wabaphendula wathi: “Niyaphosisa niyazi! Kanti aniyazi imitlolo namkha amandla kaZimu na?y.kManje-ke mhlana abafileko bavukako ekufeni, uzokuba mkabani kabalikhomba njengombana boke gade bamthethe na?”7-iEkugcineni umhlolokazi loyo naye wahlongakala.Q,Kwenzeka soneso ngeselamani sesibili nesesithathu, bekwaba ngesekhomba.)+KYeke bekukhona izelamani ezilikhomba ebezihlala khonapha. Izibulo lathatha kodwana lahlongakala linganabantwana, yeke latjhiya umhlolokazalo, wangenwa mfowabo.*/bathi: “Mfundisi, uMosi wasitjela bona indoda nayihlongakala inganabantwana, umfowabo kufanele angene umhlolokazayo bese ambelethele abantwana.b)=Khona mhlokho abaSadusi abakholwa bonyana akukho ukuvuka kwabafileko beza kuJesu bambuzaU(#Kuthe bona bezwe lokhu, barareka kwamambala. Yeke bamtjhiya lapho bakhamba. '9Bamphendula bathi: “Mfanekiso wombusi omkhulu.” Yeke uJesu wathi kibo: “Nikelani umbusi omkhulu okungekwakhe, ninikele uZimu okungekwakaZimu.”L&wababuza wathi: “Mfanekiso kabani lo na? Mtlolo kabani lo na?”J% Ngitjengisani imali enithela ngayo!”
Bamlethela udenariyu,w$gKodwana uJesu ngokwazi kwakhe iqhinga labo elimbi wathi: “Nina bazenzisi ndina! Nilingelani ukungithiya na?l#QAkhe utjho-ke bona umbonwakho uthini na? Kghani kulungile ukukhokha umthelo wombusi omkhulu na?”M"Bathumela abafundi babo kuye bakhambisana nebakaHerode bathi: “Mfundisi, siyazi bona umumuntu oqotho nokobana ufundisa indlela kaZimu ngokuya ngeqiniso. Awuyi ngabantu ngombana awukhethi ubuso.K!AbaFarisi bakhamba bayokulumba amano wokubamba uJesu ngamezwakhe.a ;UJesu waphetha ngokuthi: “Banengi abamenyiweko, kodwana balibinzana abakhethiweko.”*M Ikosi leyo yathi eencekwini zayo, ‘Mbopheni izandla neenyawo nimphosele ngaphandle ebumnyameni lapha kuzakuba khona ukurhahlawula nokugedla kwamazinyo!’ ” Yabuza yathi, ‘Mngani, ungene njani ngapha ungakembathi izambatho zomtjhado na?’ Kodwana umuntu loyo watlhoga ipendulo. “Kwathi ikosi nayingenako bona izokubona iinthekeli, yayelela bonyana bekunomuntu ngapho obegade angakembathi izambatho zomtjhado.) Yeke iinceku zaphuma zaya eendledlaneni zabutha boke abantu ezibafumanako, abalungileko nabakhohlakeleko; irhubhe lomtjhado lazala iinthekeli.kO Nje-ke khambani niye emajikeni weendledlana nimemele emnyanyeni nanyana ngubani enimfunyanako.’q[Yathi eencekwini zayo, ‘Umnyanya womtjhado sewulungile, kodwana abamenyiweko azange bafaneleke ukuza.lQIkosi yathukuthela. Yathumela ibutho layo, lafese larhayila ababulalabo belatjhisa nedorobho labo.>wAbanye babamba iinceku baziphatha kumbi bebazibulala.dAKodwana azange bayelele, yeke omunye waziyela esiminakhe, omunye waziyela ezintweni zakhe._7Yeke yathuma ezinye iinceku yathi, ‘Tjelani abamenyiwekwabo bonyana sele ngilungise isidlo. Iinkabi zami kanye namathole anonisiweko sele ahlatjiwe nje-ke yoke into sele ilungile. Yenize emnyanyeni womtjhado.’xiYathumela iinceku zayo kilabo ebebamenyelwe emnyanyeni bona ziyobatjela beze, kodwana abantwabo babhala ukuza.U#“Umbuso wezulu ufana nekosi eyalungiselela indodanayo umnyanya womtjhado.< uUJesu wakhuluma godu ebantwini ngemifanekiso, wathi:.Yeke balinga ukufumana indlela yokumbamba. Kodwana bebesaba isiqubuthu ngombana abantu bebathatha uJesu njengomphorofidi.ve-Kwathi lokha abaphristi abakhulu nabaFarisi nabezwa umfanekiso kaJesu lo, kwabakhanyela bona ukhuluma ngabo.{o,Owela phezu kwelitjeli uzakuphuka abe ziinquqwana; kodwana loyo elizakuwela phezu kwakhe yena uzakutshidlheka.”+UJesu wathi kibo godu: “Ngalokho ngiyanitjela bonyana umbuso wezulu uzokususwa kini unikelwe abantu abazokuthela iinthelo.U#*UJesu wathi kibo: “Kghani anizange khenifunde emitlolweni na?
“ ‘Ilitje abakhi abalilahlako
libe lilitje lesisekelo.
Lokhu kwenziwe yiKosi;
nje-ke kuyamangalisa emehlwenethu.’ ”/ W)Bamphendula bathi: “Iinkhohlakalezo uzozibhubhisa nya, athathe isidiribe sakhe asiqatjhisele abanye abazamnikela isabelo sakhe sesivuno ngesikhathi esifaneleko.”F (Alo-ke umninisidiribe nafikako uzabenzani abaqatjhaba na?”F 'Yeke bayibamba bayiphosa ngaphandle kwesidiribe, bayibulala. &Kodwana kwathi abaqatjhabo nababona indodana, bakhuluma bodwa bathi, ‘Angithi le yindlalifa! Asiyibulaleni siyithathele ilifa layo.’g G%Ekugcineni wathumela indodanakhe kibo adlumbana asithi, ‘Nakuyindodanami bazayihlonipha.’yk$Godu wathumela ezinye iinsebenzi kibo, zaba zinengi ukudlula zokuthoma, abaqatjhi baziphatha njengezekuthomeni.r]#Abaqatjhi babamba iinsebenzi zakhe, esinye basibetha, esinye basibulala, sesithathu basikhanda ngamatje.yk"Kwathi nakutjhidela isikhathi sokuvuna, wathumela iinsebenzi zakhe ebaqatjhini kobana bayokukha iinthelo zakhe.!UJesu wathi kibo: “Lalelani omunye umfanekiso naku: Kwakhe kwaba khona umnininarha owatjala isidiribe, wakha umthangala magegana naso. Wemba ubutlhodlhelo kiso bewakha nesithala sokulinda. Yeke waqatjhisela abalimi abathileko isidiribeso, yena wathatha ikhambo.J  UJwanisi weza kini wanitjengisa indlela yokulunga, azange benimkholwe, kodwana abathelisi neengwadla zamkholwa. Kubhale ngitjho nanyana sele nikubonile lokhu, azange beniphenduke nimkholwe.”gGNgiyiphi-ke phakathi kwamabili la eyenze ekufunwa nguyise na?” Bamphendula bathi: “Yokuthoma.”
Yeke uJesu wathi kibo: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona abathelisi neengwadla zingena embusweni kaZimu phambi kwenu. Yeke umuntu loyo waya endodanenakhe enye, wafike watjho amezwi afanako, yaphendula yathi, ‘Iye, baba,’ kodwana azange iye.T!Yaphendula yathi, ‘Angifuni,’ kodwana emva kwesikhathi yazisola, yaya.+“Nithini ngalokhu na? Bekukhona umuntu onamadodana amabili. Waya kekulu wathi kiyo, ‘Ndodana, khamba uyokusebenza esidiribeni namhlanje.’Yeke bamphendula bathi: “Awa, asazi.”
Yeke wathi kibo: “Nami-ke angekhe nganitjela bona ligunyabani engenza ngalo izintwezi.”o~WGodu nasithi ubuya ebantwini, sesaba abantu ngombana bayakholwa bonyana uJwanisi gade amphorofidi.”D}Umbhabhadiso kaJwanisi ubuyaphi na? Ubuya ezulwini namkha ebantwini na?”
Bacocisana babodwa ngendaba le, bathi: “Nasithi ubuya kuZimu, uzasibuza bonyana alo kubayini singakholwa.#|?UJesu wabaphendula wathi: “Nami yithi nginibuze umbuzo owodwa kwaphela. Nange ningangiphendula, ngizanitjela bona ngizenza ngegunya lakabani izintwezi.P{UJesu wangena ngesirhodlweni sethempeli; kwathi asafundisa, abaphristi abakhulu nabaphathi babantu beza kuye bambuza bathi: “Izintwezi uzenza ngegunya lakabani na? Ngubani okuphe amandla la na?”SzNanikholwako, nizakwamukela nanyana yini eniyikhombelako ngomthandazo.”uycUJesu waphendula wathi: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona naninokukholwa ningazazi, anizukwenza kwaphela okwenziwe emthini wamakhiwani lo, kodwana ningatjho nentabenapha nithi, ‘Suka, uziphosele ngelwandle,’ yeke kuzakwenzeka lokho.rx]Abafundi nababona lokho barareka. Babuza bathi: “Umuthi wamakhiwani wome njani msinyana kangaka na?”PwWabona umuthi wamakhiwani eqadi kwendlela, waya kiwo, kodwana azange afumane ilitho ngaphandle kwamakari. Yeke wathi emthini lowo: “Inga ungahlala ungasatheli!” Khonokho umuthi wamakhiwani woma.Hv Kuthe nasele asendleleni abuyela eJerusalema ekuseni, walamba.PuUJesu wabatjhiya, waphuma ngedorobheni waya eBhethaniya, walala khona.ptYYeke babuza uJesu bathi: “Uthi uyayizwa nje itlabelwana le bona ithini na?”
UJesu wabaphendula wathi: “Iye ngiyabezwa! Kghani azange khenifunde imitlolo ethi, ‘Emilonyeni yabantwana neyamasana wabeka indumiso’ na?”Ys+Kodwana kwathi lokha abaphristi abakhulu nabafundisi bomthetho nababona izinto ezikarisako ebegade azenza, nabantwana barhuwelela ngethempelinapho basithi “Hosana kiyo iNdodana kaDavida”, banyenya khulu.Ar}Iimphofu neenrhole zeza kuye ngethempelini, wazipholisa.q wathi kibo: “Kutloliwe kwathiwa, ‘Ikumbami izakubizwa bona yikumba yokuthandaza’ kodwana nina niyenze irharha labahlanguli!”p/ UJesu wangena ngethempelini, waqotjha boke ebebathenga bathengisa lapho. Waphekghula iintafula zabatjintji bemali neenhlalo zabathengisa amazuba,_o7 Isiqubuthu saphendula sathi: “Lo nguJesu omphorofidi obuya eNazaretha eseGalile.”vne Kuthe bona uJesu angene ngeJerusalema, idorobho loke lavungazela. Abantu babuza bathi: “Ungubani lo na?”Am{ Isiqubuthu esakhamba phambi kwakhe nebesikhamba ngemva kwakhe sarhuwelela sathi:
“Hosana kiyo iNdodana kaDavida!
Ubusisiwe ozako ebizweni leKosi!
Hosana kweliphezulu!”vleIsiqubuthu esikhulu saqhisa izambatho zaso endleleni, abanye basika namatjhwaba wemithi bawaqhisa endleleni.nkUBaletha udumbana nodumbanyanakhe, babeka izambatho zabo phezu kwabo, yeke uJesu wahlala phezu kwazo.Hj Yeke abafundi bakhamba bayokwenza njengombana uJesu abayalile.i5“Yenithi endodakazini yeZiyoni:
“Naso ikosakho iza kuwe,
ngokuzithoba beyikhwele udumbana,
iye, udumbanyana olithole lakadumbana.”LhLokhu kwenzeka ukuze kuzaliseke okwakhulunywa mphorofidi, nasithi:ggGNakukhona otjho okuthileko kini nimtjele bona iKosi iyabadinga, yeke izababuyisa msinyana.”f5wathi kibo: “Yeniye emzini ongaphambi kwenu, khonapho nizakufumana udumbana abotjhiwe, udumbanyanakhe aseqadi kwakhe. Mtjhaphululeni nibalethapha.re _Kwathi bona batjhidele eJerusalema, sele baseBhethifage entabeni ye-Oliva, uJesu wathumela abafundi bakheQd"UJesu wazirhawukela, wakghwatha amehlwazo. Khonokho zabona, zamlandela.+cQ!Zathi: “Kosi, sifuna ukubona!” I~~}}T||i{{XzzFyy xx9wfvvhuu\ttdt&sfrrr+qq'ppo>0==7<  Kodwana wayidosa ngendlebe bona ingatjeli namunye bona ungubani.= Bekuthi njalo lokha imimoya emimbi nayimbonako, idusuke phasi phambi kwakhe irhuwelele ithi: “Wena uyiNdodana kaZimu!”g<G Njengombana apholisa abantu abanengi nje, boke abagulako bebasunduzana, balinga ukumkghwatha. ;  Ngebanga lesiqubuthu esikhulu, uJesu watjela abafundi bakhe bona bamlungisele umkhumbi khona abantu bangazukghona ukumbungelela.?:wKwathi bona bezwe ngakho koke ebegade akwenza, abantu abanengi beza kuye bavela eJudiya, eJerusalema, e-Idumiya neemfundeni ezingaphetjheya kweJordani namagegana neTirosi neTsidoni.f9EUJesu wathatha abafundi bakhe baya elwandle. Isiqubuthu esikhulu esivela eGalile samlandela.y8kKhonokho abaFarisi baphumela ngaphandle, benza isicathana nabantu bakaHerode sokobana bangambulala njani uJesu.H7 Waqala kibo ngapha nangapha ngokuthukuthela nangokukhathazeka okukhulu ngebanga leenhliziyo zabo ezilikhuni, yeke wathi endodeni: “Thabulula isandla sakho.” Yasithabulula, saphola pholi.,6QUJesu wathi kibo: “Ngikuphi okuvumelekileko ngeSabatha: ukwenza okuhle namkha ukwenza okumbi, ukusindisa ipilo namkha ukubulala na?” Kodwana bathula bathi du.V5%UJesu wathi emuntwini orholophele isandla loyo: “Sikima ujame phakathi.”/4WKhonapho bekunabanye abantu ebebafunana nesizathu sokusola uJesu, yeke bamqala ngelihlo elibukhali ukubona bonyana uzakuphilisa umuntu loyo ije kuliSabatha njalo na.h3 KUJesu godu wangena ngesinagogini. Ngaphakathapho gade kukhona indoda enesandla esirholopheleko.O2Ngokunjalo-ke, iNdodana yoMuntu yiKosi ngitjho naphezu kweSabatha.”c1?UJesu waqeda ngokuthi: “ISabatha lenzelwe abantu, ingasi bona abantu benzelwa iSabatha.R0Angithi emihleni ka-Abiyathari umphristi omkhulu, wangena ngethempelini lakaZimu wagoma isikwa esahlukaniselweko, esigonywa baphristi kwaphela. Khonapho wapha nabakhambisani bakhe bona nabo bagome.”/Wathi kibo: “Akhange khenifunde bona uDavida wenzani lokha yena nabakhambisani bakhe baphethwe yindlala begodu baswela na?U.#AbaFarisi bathi kuye: “Qala, benzelani okungakavunyelwa ngeSabatha na?”-Kwathi ngelinye ilanga kuliSabatha, uJesu waratha esimini yekoroyi, abafundi bakhe bamlandela, khonapho bathoma bakha iinqwambi zekoroyi.y,kGodu akakho othela iwayini elitjha ngeenkhwameni zesikhumba ezidala. Nakube wenza njalo, iwayini lingadabula iinkhwamezo bese kokubili iwayini neenkhwama zesikhumba konakale. Awa, uthela iwayini elitjha ngeenkhwameni zesikhumba ezitjha.”O+“Akakho umuntu othungelela isitjheza esitjha esingarhunyeliko esambathweni esidala. Nakube wenza njalo, isitjheza esitjha sizakudoseka sisuke esambathweni esidaleso bese sikhambiselela ukudabuka.{*oKodwana isikhathi sizakufika lapho umkhwenyani azakususwa khona phakathi kwabo, yeke ngesikhatheso-ke bazakuzila.|)qUJesu waphendula wathi: “Abayeni bomkhwenyana bangazila njani asesenabo na? Angeze bakghona ikani nje asesenabo.O(Abafundi bakaJwanisi uMbhabhadisi nabaFarisi bebazilile. Abanye abantu beza kuJesu bambuza bathi: “Kuzanjani bona abafundi bakaJwanisi nebabaFarisi bazile ukudla khibe bakho bona abakazili na?” '9UJesu nezwa lokho wathi kibo: “Akusibo abaphilileko abafuna inyanga, kodwana ifunwa ngabagulako. Angikezi ukuzokubiza abalungileko kodwana izoni.”.&ULokha abafundisi bomthetho ababaFarisi nababona uJesu agoma nezoni kanye nabathelisi, babuza abafundi bakhe bathi: “Kanti kubayini agoma nabathelisi nezoni na?”!%;Kuthe uJesu asahlezi etafuleni ngendlini kaLevi, abathelisi abanengi kanye nezoni bagoma naye kanye nabafundi bakhe ngombana bebabanengi abamlandelako.$Kwathi nasakhamba lapho wabona uLevi umsa ka-Alfiyosi ahlezi ngendlini yomthelo, wathi kuye: “Ngilandela.” ULevi wasikima wamlandela.T#! Godu uJesu waya magegana nelwandle, soke isiqubuthu seza kuye wasifundisa.1"[ Wasikima wadobha umkghadi wakhe, waphuma wakhamba abantu boke bamqalile. Lokhu kwamangaza woke umuntu, nje-ke badumisa uZimu bathi: “Into enje azange khesiyibone!”V!% “Ngithi kuwe, ‘Sikima uthathe umkghadi wakho, ukhambe uye ekhaya!’ ”w g Ngizanibonisa-ke bona iNdodana yoMuntu inamandla ephasinapha wokucolela izono.” Yeke wathi kokhubazekileko: Ngikuphi okulula ukuthi kokhubazekileko, ‘Izono zakho zilitjalelwe,’ namkha ukuthi, ‘Sikima uthathe umkghadi wakho ukhambe,’ na?-Khonokho uJesu wazi emmoyenakhe bonyana lokhu ngilokho ebebakucabanga eenhliziyweni zabo, nje-ke wathi kibo: “Kubayini nicabanga izintwezi na?“Kubayini umrhali lo akhuluma ngalendlela? Uyahlambalaza! Ngubani ongalibalela izono ngaphandle kwakaZimu kwaphela na?”PNje-ke abafundisi abanye bomthetho bebahlezi lapho badlumbana basithi:xiUJesu wathi nabona ukukholwa kwawo, wathi emuntwini okhubazekileko: “Ndodanami, izono zakho zilitjalelwe.”Ngebanga lokobana angazange akghone ukumfikisa kuJesu ngenca yesiqubuthu ebesilapho, amadoda lawo afuza iphahla ngehla kwalapho bekujame khona uJesu. Kwathi bona avule indlela, ehlisela umuntu okhubazekileko loyo phasi ngomkghadi ebegade alele kiwo.MBeza kuye bathwele umuntu okhubazekileko. Bekathwelwe madoda amane. Abantu bahlangana ngobunengi kangangobana kwatlhogeka indawo yokuhlala ngitjho nangaphandle komnyango. Yeke wabatjhumayeza ilizwi.h KAmalangana ngemva kwalokho lokha uJesu nangena eKapernawumi, abantu bezwa bonyana uze ngekhaya.0 [-Kodwana esikhundleni salokho, indoda leyo yakhamba izikhulumela, irhatjha iindaba zokupholiswa kwayo. Ngebanga lalokho, uJesu azange asakghona ukungena edorobheni bamqalile. Kodwana wahlala ngaphandle kwedorobho eendaweni ezinganabantu. Nanyana kunjalo abantu beza kuye bavela kizo zoke iindawo.O ,wathi kiyo: “Qinisekisa bonyana awutjeli noyedwa ngalokhu. Kodwana khamba uyozibonakalisa kumphristi bese wenza imihlabelo uMosi ayale ngayo mayelana nokuhlanjululwa kwakho, kube bufakazi kibo.”: q+UJesu wayitjhaphulula kobana ikhambe, wayiyalisisa5 g*Khonokho ikhwekhwe lasuka, yeke yahlambuluka.q ])UJesu wayizwela ubuhlungu, wathabulula isandla sakhe, wayikghwatha wathi: “Ngiyathanda, hlambuluka!”t c(Indoda enekhwekhwe yeza kuJesu, yamncenga iguqe ngamadolo yathi: “Nakube uyathanda, ungangihlambulula.”W )'Wayikhamba yoke iGalile atjhumayela ngemasinagogini wabo, waqotjha namadimoni.} u&Wathi kibo: “Nambani siyeni kwandawo emizini eseduze ukuze ngitjhumayele nakhona. Ngikho lokho engikuphumeleko.”J %kwathi nabamfunyanako, bakhuza bathi: “Abantu bafunana nawe!”8  m$USimoni nabakhambisani bakhe bakhamba bayomfuna,  -#Ngelanga elilandelako ngesamarimarima, kusese mnyama, uJesu wasikima, waphuma ngekumbeni waya endaweni enganamuntu lapha afika khona wathandaza.*  O"Wapholisa abanengi ebegade bagula baphethwe malwelwe ahlukahlukeneko, bewaqotjha namadimoni amanengi. Azange avumele amadimoni kobana akhulume ngombana bekamazi.5  g!Boke abantu bedorobho babuthelelana emnyango.R   Ngokuhlwa kwamhlokho abantu baletha kuJesu boke ebebagula nabanamadimoni.Z /UJesu weza, wambamba ngesandla, wamphakamisa. Umgomani wamlisa, wabenzela ukudla.j ONgesikhatheso umkhwekazi kaSimoni begade alele, aphethwe mgomani. Nje-ke bambika kuJesu khonokho.f GKuthe bona basuke esinagogini, bakhamba noJakopo noJwanisi baya ekumbeni kaSimoni no-Andrisi.C Khonokho iindaba ngaye zasabalala nesifunda soke seGalile., SAbantu barareka khulu kangangobana babuzana babodwa bathi: “Yintobani esiyibonako le? Yifundiso etja nenamandla! Ukhalimela ngitjho nemimoya emimbi, imlalele!”T #Ummoya omumbi warutharutha indoda leyo, waphuma kiyo ngokutlewula okukhulu.< uUJesu wawukhalimela wathi: “Thula, uphume kiyo!” yathi: “Usifunani wena Jesu weNazaretha na? Uze ukuzosibhubhisa na? Ngiyakwazi bona ungubani, ungoCwengileko kaZimu!”T #Khonapho gade kunendoda ngesinagogini ebegade inommoya omumbi, yarhuwelela,# AAbantu bamangaliswa yindlela uJesu afundisa ngayo ngombana wabafundisa njengomuntu onegunya ingasi ngendlela abavane bafundiswe ngayo bafundisi bomthetho.e~ EBaya eKapernawumi, kwathi nakufika iSabatha, uJesu wangena ngesinagogini wathoma ukufundisa.g} IMsinyazana wababiza, yeke batjhiya uyise uZebediya angemkhunjini kanye neensebenzi bamlandela.| Kwathi sele akhambakhambe ibangana, wabona uJakopo umsa kaZebediya nomfowabo uJwanisi, bebangemkhunjini balungisa amanedabo..{ YKhonokho balisa amanedabo, bamlandela.Kz UJesu wathi kibo: “Ngilandelani, ngizanenza ababambi babantu.”y 5Kuthe uJesu asakhamba eqadi kwelwandle leGalile, wabona uSimoni nomfowabo u-Andrisi baphosela inedabo ngelwandle ngombana gade bababambi beenhlambi.hx Kwathi: “Isikhathi sesifikile! Umbuso kaZimu sewutjhidele! Tjhugulukani, nikholwe ivangeli!”[w 1Emva kokubotjhwa kwakaJwanisi, uJesu waya eGalile, watjhumayela ivangeli lakaZimu,sv a Wahlala lapho amalanga amatjhumi amane, alingwa nguSathana. Bekukhona neembandana, iingilozi zeza zamsiza.,u U Khonokho uMoya wamusa erhalawumbeni.at = Ilizwi lavela ezulwini lithi: “Wena uyiNdodanami ethandekako, ngithabe khulu ngawe.”as = Kuthe asaphuma ngemanzini, wabona izulu livuleka, uMoya wehlela phezu kwakhe njengezuba.dr C Emihleni leyo kwafika uJesu avela eNazaretha ngeGalile, wabhajadiswa nguJwanisi ngeJordani.\q 3Mina nginibhabhadisa ngamanzi, kodwana yena uzanibhabhadisa ngoMoya oCwengileko.”p 1Watjhumayela wathi: “Emva kwami kuza onamandla khulu kunami, engingasililitho kobana ngingabe ngiguqe ngitjhaphulule imitjana yamapatlagwanakhe.o UJwanisi gade ambatha izambatho ezenziwe ngoboya bekamela, azibophe ngebhande lesikhumba edinini. Gade agoma iintethe neliju lemmangweni.n  Yoke imizana yeJudiya nabo boke abantu beJerusalema baphuma baya kuye. Bavuma izono zabo, wababhabhadisa ngemlanjeni iJordani.m Nje-ke uJwanisi wafika, wabhabhadisa erhalawumbeni bewatjhumayela umbhabhadiso wokutjhuguluka malungana nokucolelwa kwezono.l iye, ilizwi lorhuwelela erhalawumbeni lisithi,
‘Lungiselani iKosi indlela,
yenzeleni indlela enqophileko!’ ”k Nakhu okutlolwe encwadini yomphorofidi u-Isaya:
“Ngizokuthumela isithunywa sami ngaphambi kwakho,
esizokulungisa indlelakho;;j uUkuthoma kwevangeli ngoJesu Krestu, iNdodana kaZimu.oiWnibafundise ukwenza koke enginiyale ngakho. Ngambala nginani njalo bekube sekupheleni kwesikhathi.”hNgalokho khambani niye ebantwini boke nanyana kukuphi, nibenze abafundi; babhabhadiseni ebizweni lakaBaba neNdodana noMoya oCwengileko,Zg-Yeke uJesu watjhidela kibo wathi: “Nginikelwe woke amandla ezulwini nephasini.Af}Kwathi nabambonako, bamkhothamela kodwana abanye bazaza.`e9Abafundi abalitjhumi nanye baya eGalile entabeni lapha uJesu abatjele bona baye khona.dYeke amajoni athatha imali, enza njengombana bekayaliwe. Nje-ke umbiko lo warhatjheka emaJudeni woke ngitjho nanamhlanjesi.Yc+Nakube umbiko lo ufika kumbusi, sizamanelisa ukuze nina ningangeni ekingeni.”b bathi kiwo: “Nifike nithi, ‘Sithe sisabanjwe sithongwana phakathi kobusuku, abafundi bakhe bafika beba isidumbu sakhe.’iaK Nasele abaphristi abakhulu bahlangene nabaphathi benza neqhinga, banikela amajoni imali enengi, `  Kwathi abafazi basesendleleni, abanye babalindi bangena ngedorobheni bayokubikela abaphristi abakhulu ngakho koke okwenzakeleko.z_m Yeke uJesu wathi kibo: “Ningesabi. Khambani niyokutjela abafowethu bonyana baye eGalile, bazangibona lapho.”n^U Msinyana uJesu wahlangana nabo wathi: “Lotjhani!” Batjhidela, bambamba eenyaweni, bamkhothamela.]Yeke abafazi basuka msinyana ethuneni banokwesaba, kodwana khonapho baphuphuma ithabo, bagijima bayokutjela abafundi bakhe.8\iNanisuka lapha nirhabe niyokutjela abafundi bakhe, nithi, ‘Uvukile ekufeni, nje-ke usendleleni yokuya eGalile ngaphambi kwenu. Nizakumbona lapho.’ Qalani nginitjelile.”k[OAkakho lapha; uvukile njengombana agade atjhwile. Yizani nganeno nizokubona lapha bekalele khona.zZmIngilozi yakhuluma nabafazi yathi: “Ningesabi ngombana ngiyazi bona nifuna uJesu obekabethelwe esiphambanweni.KYAbalindi besaba khulu bebaqhaqhazela, baba njengabantu abafileko.NXUbujamo bayo bebunjengombani, izambatho zayo zimhlophe njengeliqhwa.2W]Khonokho kwaba khona ukusikinyeka kwephasi okukhulu ngombana kwehla ingilozi kaSomnini ivela ezulwini, yaya ethuneni yafese yageda ilitje yalisusa, yahlala phezu kwalo.~V wNgemva kweSabatha, ngamasa welanga lokuthoma leveke, uMariya Magdalina nomunye uMariya bakhamba bayokuhlola ethuneni.UBYeke bakhamba bayokuqinisekisa bona ithunelo livikelekile ngokubeka iphawu lokulivala elitjeni, bebatjhiya abalindi lapho.TAUPilatu wathi kibo: “Thathani umlindi nikhambe niyokuqinisekisa bona ithunelo liyavikeleka ngendlela eningakghona ngayo.”ySk@Yeke, khupha umyalo bonyana ithuneli liyokulindwa kufikela elangeni lesithathu. Nakungasinjalo, abafundi bakhe bangahle beze bazokweba isidumbu sakhe, bese batjela abantu bona uvukile ekufeni. Amala wokugcina la azakudlula waphambilini.”R}?bathi kuye: “Kosi, siyakhumbula bona umkhohlisi loya nasaphilako wathi, ‘Ngemva kwamalanga amathathu ngizakuvuka.’dQA>Ngelanga elilandelako, ebekuliSabatha, abaphristi abakhulu nabaFarisi bahlangana kuPilatu,QP=UMariya Magdalina nomunye uMariya gade bahlezi lapho malungana nethuna.O{+Angithi wethembe uZimu. UZimu akamsize khona nje nakube uyamfuna ngombana bekaseze asithi, ‘NgiyiNdodana kaZimu!’ ”=!*bathi: “Wasindisa abanye, kodwana yena akakwazi ukuzisindisa! Uyikosi yakwa-Israyeli! Akehle khona nje esiphambanweni, yeke sizamkholwa!Z<-)Ngokunjalo, abaphristi abakhulu, abafundisi bomthetho nabaphathi babukisa ngaye,;3(bathi: “Wena ozokugiriza ithempeli bese ulakha ngobutjha ngamalanga amathathu, zisindise-ke! Yehla esiphambanwenapho nakube uyiNdodana kaZimu!”H: 'Abantu ebebadlula lapho bebamhlambalaza, bathintithe iinhloko,X9)&Wabethelwa kanye namasela amabili, elinye lingesidleni, elinye lingesinceleni.l8Q%Ngehla kwehlokwakhe abeka umtlolo womlandu abamethwesa wona othi: “Lo nguJesu ikosi yamaJuda.”/7Y$Ngemva kwalokho ahlala phasi ambukela.L6#Kwathi bona ambethele esiphambanweni, ahlukaniselana izambatho zakhe ngefumbe ukuze kuzaliseke ilizwi elakhulunywa baphorofidi nabathi, “Bahlukaniselana izambatho zami bebenza ifumbe ngazo.”{5o"Lapho amajoni anikela uJesu iwayini ebeyivangwe nenyongo kobana asele; kodwana kuthe bona ayizwe, wala ukuyisela.@4{!Bafika endaweni ekuthiwa yiGolgotha, okutjho iKhakhayi.3 Kwathi nabaphumako, bahlangana nendoda yeSirene ebekuthiwa nguSimoni, amajoni amkatelela bona athwale isiphambano sakaJesu.2Emva kobana abukise ngaye, amhlubulisa ingubo, amembathisa izambatho zakhe. Asuka lapho amraga ayombethela esiphambanweni.H1 Amkhafulela, athatha umgaba ambetha ngawo kanenginengi ehloko.$0AEluka isihlohlo sameva amthwesa sona. Amphathisa umgaba ngesandleni sakhe sesidla; aguqa ngaphambi kwakhe abukisa ngaye athi: “Bayede, kosi yamaJuda!”-/UAmhlubulisa, amembesa ingubo ebomvu.o.WYeke amajoni wombusi athatha uJesu amusa ngesirhodlweni sombusi; soke isiqhema samajoni sambungelela.x-iYeke wabathukululela uBharabhasi. Kodwana wathi uJesu arithwe, bewanikela ngaye bona abethelwe esiphambanweni.c,?Boke abantu baphendula bathi: “Iingazi zakhe azibe phezu kwethu nesizukulwana sethu!”v+eKwathi uPilatu nabona bonyana akayindawo nabo, kodwana esikhundleni salokho bathoma ukuguruzela, wathatha amanzi wahlamba izandla zakhe phambi kwesiqubuthu, wathi: “Ngimsulwa ekuthululweni kweengazi zomuntu lo. Sekuziimbonwa ngini!”*UPilatu wabuza wathi: “Kubayini na? Mlandu bani awenzileko na?”
Kodwana barhuwelela khulu bathi: “Mbethele esiphambanweni!”)1Yeke uPilatu wabuza wathi: “Alo-ke nithi ngenzeni ngoJesu okuthiwa nguKrestu lo na?”
Boke baphendula bathi: “Mbethele esiphambanweni!”(yUmbusi wabuza wathi: “Nifuna ngithukulule muphi phakathi kwababilaba na?”
Baphendula bathi: “UBharabhasi!”q'[Abaphristi abakhulu nabaphathi batjitjizela isiqubuthu kobana sikhethe uBharabhasi bese kubulawe uJesu.@&yKwathi uPilatu asahlezi esihlalweni sokugweba, umkakhe wamthumela umlayezo othi: “Ungabi nesandla endabeni yomuntu omsulwa loyo ngombana ngihlukumezeke khulu ebhudangweni ngaye.”J% Begade asazi bona kungebanga lomona ukobana banikele uJesu kuye.*$MKwathi bona isiqubuthu sibuthane, uPilatu wasibuza wathi: “Ngisiphi enifuna bona nginithukululele sona na? UBharabhasi namkha uJesu, okuthiwa nguKrestu na?”O#Ngesikhatheso bekunesibotjhwa esidumileko ibizo laso linguBharabhasi.m"SYeke gade kusiqhelo kobana umbusi athi njalo ngomnyanya athukulule isibotjhwa esikhethwa siqubuthu.!yKodwana uJesu azange aphendule. Okwarara umbusi kukobana azange aziphendulele ngitjho nakowodwa umlandu athweswa wona.Y + Yeke uPilatu wambuza wathi: “Awubuzwa ubufakazi abajamelana nawe ngabo na?”P Kodwana lokha nasolwa baphristi abakhulu nabaphathi, azange aphendule./ UJesu wajama phambi kombusi, umbusi loyo wambuza wathi: “Uyikosi yamaJuda na?”
UJesu wamphendula wathi: “Iye, kunjengombana usitjho.”X) bazisebenzisa ukuthenga isimu yombumbi, njengombana uSomnini bekangiyalile.”@y Yeke kwazaliseka okwakhulunywa mphorofidi uJoromiya nasithi: “Bathatha iimpaparwana ezimatjhumi amathathu zesiliva, okulinani abantu bakwa-Israyeli abavumelana ukumhlawulela ngalo,RNgikho indawo leyo nanamhlanjesi ibizwa bonyana: “YiNdawo yeeNgazi.”taYeke baqunta ukusebenzisa imali leyo ukuthenga isimu yombumbi kobana ibe yindawo yokubulungela imiqhamuka.3Abaphristi abakhulu badobha iimpaparwanezo bathi: “Kukuphikisana nomthetho ukufaka imali le emnikelweni wethempeli ngombana kuyimali yeengazi.”`9Yeke uJudasi wafuthela imali leyo ngethempelini, waphuma. Wasuka lapho wayoziphanyeka.)Wathi: “Ngonile ngokukhaphela iingazi ezinganamlandu.”
Bamphendula bathi: “Kusitjhisa ngani-ke thina lokho? Ziimbonwa nguwe lezo.”>uLokha uJudasi omkhapheleko nabona bonyana uJesu ugwetjelwe ukufa, wazisola kabuhlungu, wabuyisela iimpaparwana ezimatjhumi amathathu zesiliva kubaphristi abakhulu kanye nabaphathi.3aBambopha, bamraga bamusa kuPilatu, umbusi.m UKwathi ekuseni ngamasa boke abaphristi abakhulu nabaphathi babantu bathatha iqunto lokubulala uJesu.Y+KYeke uPitrosi wakhumbula igama uJesu alikhulumileko lokuthi: “Ngaphambi kobana umkukurumbu ulile, uzabe sele ungilandule kathathu bona awungazi!” Nje-ke waphumela ngaphandle wakhihla isililo esibuhlungu.  JYeke uPitrosi wathoma ukuthukana, afunga asithi: “Yeningisusele mina, angimazi umuntu lo!”
Khonokho umkukurumbu walila.)INgemva kwesikhatjhana abantu ebebajame lapho beza kuPitrosi, bathi kuye: “Ngambala ungomunye wabo ngombana ukukhuluma kwakho kuyakulahla.”QHGodu uPitrosi wakulandula lokho wathi: “Angimazi umuntu loyo mina!”3GKhonapho waphuma waya esangweni, lapha abonwa khona ngomunye godu umntazana owathi ebantwini ebebalapho: “Umrhali lo gade anoJesu weNazaretha.”_7FKodwana wakulandula lokho phambi kwabo boke, wathi: “Angazi bona ukhuluma ngani.” {EYeke uPitrosi bekahlezi ngaphandle ngesirhodlweni, kweza isisebenzi somntazana sathi: “Nawe gade unoJesu weGalile.”O Dbathi kuye: “Siphorofidela wena Krestu! Ngubani okubethileko na?”U #CYeke bamkhafulela ngamathe ebusweni, bambetha ngamaguduva. Abanye bamwakalaG BNicabangani na?” Baphendula bathi: “Ufanelwe kubulawa.”* MAKhonapho umphristi omkhulu watlebhula izambatho zakhe wathi: “Selebe ahlambalazile! Sisafunelani abanye abofakazi na? Nani nizizwele ukuhlambalaza okungakaya!R@UJesu waphendula wathi: “Iye, kunjengombana utjhwile. Kodwana ngiyanitjela noke nje bona ngokuzako nizokubona iNdodana yoMuntu ihlezi ngesigomeni sakaSomandla begodu isiza ngamafu ivela ezulwini!”8i?Kodwana uJesu wazithulela.
Umphristi omkhulu wakhuluma naye godu, wathi: “Ngikufungisa isifungo ngoZimu ophilako ngithi: Sitjela bona unguMesiya, iNdodana kaZimu na?”3>Khona umphristi omkhulu wasikima wathi kuJesu: “Uzose uthule nje ungaphenduli na? Uthini ngobufakazi obujamelene nawe obulethwa madoda la, na?”xi=bathi: “Umrhali lo uthe, ‘Ngingabhuruza ithempeli lakaZimu ngilakhe ngobutjha ngamalanga amathathu.’ ”Ekugcineni kwasikima abantu ababilipY;Abaphristi abakhulu nebandla loke lafuna ubufakazi bamala ukujamelana noJesu ukuze bakwazi ukumbulala.$A:Kodwana uPitrosi wamlandela akudanyana, bewangena ngesirhodlweni somphristi omkhulu. Wangena wahlala phasi nabaqaphi afuna ukubona bonyana kuzokwenzekani.w9Labo ababamba uJesu, bamusa kuKhayafasi, umphristi omkhulu, lapha bekuhlangene khona abafundisi bomthetho nabaphathi.~u8Kodwana koke lokhu kwenzekile ukuze kuzaliseke imitlolo yabaphorofidi.”
Yeke boke abafundi bamsukela babaleka.Z-7Khonokho uJesu wakhuluma nesiqubuthu wathi: “Ngirhola izilwi bona ningabeze nize ngeensabula nangeembhuku ukuzongibamba na? Bengihlala ethempelini nematatawini imihla yoke, ngifundisa, azange kheningibambe.i~K6Kodwana ngalokho, imitlolo ingazaliseka njani ethi kumele kwenzeke ngayo yona indlela le na?”}-5Udlumbana bona angeze ngakghona ukubiza uBaba, khonokho athumele ibutho leengilozi elingaphezu kweenkulungwana ezimatjhumi alikhomba nambili na?{|o4Kodwana uJesu wathi kuye: “Buyisela isabulakho endawenayo ngombana boke abarhwatjha isabula bazakufa ngesabula.{y3Khonokho omunye wabagade banoJesu warhwatjha isabulakhe, warharhabula isisebenzi somphristi omkhulu, wasisusa indlebe.wzg2UJesu waphendula wathi: “Mngani, uzokwenzani lapha na?”
Yeke amadoda atjhidela, abamba uJesu ambopha.Ly1UJudasi walunga thwi kuJesu, wathi: “Lotjha Rabi!” Wamncwanga.lxQ0Nje-ke umkhapheli bekenze nabo isiga wathi: “Loyo engizamncwanga, nguye enimfunako. Mbambeni!”;wo/Kwathi asakhuluma, uJudasi ongomunye wabalitjhumi nambili, wafika akhamba nesiqubuthu esikhulu sihlome ngeensabula nangeembhuku, sithunywe baphristi abakhulu nabaphathi babantu.:vo.Sikimani sikhambeni. Nango umkhaphelami asiza!”u!-Wabuyela ebafundini wathi: “Nisalele, nisaphumulile na? Qalani, isikhathi sesifikile bona iNdodana yoMuntu ikhatjhelwe ezandleni zezoni.[t/,Yeke wabatjhiya wakhamba, wathandaza ihlandla lesithathu, atjho wona amezwi lawo.as;+Kwathi nabuyako, godu wafumana abafundi balele ngombana amehlwabo gade azele ubuthongo."r=*UJesu wakhamba kwesibili wayokuthandaza, wathi: “Baba, nangabe ikapho le angekhe yasuswa kimi ngaphandle kobana ngiyisele, akwenzeke intando yakho.”kqO)Yelelani nithandaze ukuze ningaweli ekulingweni. Ummoya uyavuma, kodwana inyama ibuthakathaka.” p (Yeke wabuyela ebafundini bakhe, wabafumana balele; wathi kuPitrosi: “Hawu madoda, nibhalelwe kulinda nami i-awara elilodwa na?No'Waya phambidlana, waguqa, wahloma ihloko phasi wathandaza wathi: “Baba, nakube kuyakghoneka, bengithi ikapho le ayisuswe kimapha! Nokho kungabi ngokuthanda kwami, kodwana kube yintando yakho.”lnQ&wathi kibo: “Umphefumulwami ubhodwe lisizi bekube sekufeni. Hlalani lapha nilinde kanye nami.”]m3%Wakhamba noPitrosi namadodana amabili kaZebediya. Wathoma ukutlhuwa nokukhathazeka,l3$Yeke uJesu wakhamba nabafundi bakhe baya endaweni ebizwa bona yiGetsemani, wathi kibo: “Yijani nihlezi lapha, ngisaya laphaya ngiyokuthandaza.”k##Kodwana uPitrosi waqinisa wathi: “Ngitjho nanyana ngingafa kanye nawe, angeze bengithome ngikulandule.” Boke abafundi batjho okufanako.$jA"UJesu wathi kuPitrosi: “Ngiqinisile ngithi kuwe khona ebusuku banamhlanjesobu ngaphambi kobanyana umkukurumbu ulile, uzabe sele ungilandule kathathu.”eiC!UPitrosi wathi: “Ngitjho nanyana bangakhubeka boke laba ngebanga lakho, mina angisoze!”Th! “Kodwana ngemva kokuvuka kwami ekufeni, ngizanandulela ngiye eGalile.”4gaYeke uJesu wathi kibo: “Khona namhlanjesi ebusuku noke nizokukhubeka ngami ngombana imitlolo ithi,
“ ‘Ngizakumadlha umelusi,
umhlambi wezimvu urhatjheke.’OfKwathi sele bavume ingoma yokudumisa, baphuma baya entabeni ye-Oliva.eNgiyanitjela bona angekhe bengisasela isithelo sesidiribesi ukusuka gadesi bekube mhlana ngisisela ngobutjha nginani embusweni kaBaba.”odWngombana lokhu kuziingazi zami zesivumelwano ezaphalakela abanengi, malungana nokulitjalelwa kwezono.QcWathatha ikapho, wathokoza kuZimu, wabanikela wathi: “Selani noke njeb'Kwathi basagoma njalo, uJesu wathatha isikwa, wathokoza, wasihlephula, wanikela abafundi bakhe, wathi: “Thathani nigome; lokhu mzimbami.” aYeke uJudasi, ekunguye obekazomkhaphela wathi: “Kghani kungaba ngimi Rabi, na?”
UJesu wamphendula wathi: “Iye, nguwe.”2`]INdodana yoMuntu izokukhamba njengombana kutloliwe ngayo. Kodwana maye kiloyo okhaphela iNdodana yoMuntu! Bekuzokuba ngcono emuntwini loyo ngathana azange abelethwe!”  z~~b~?}}J||j{{ zzyyHxxxww@vvruulttztss$rr=qqhppooUnnPmm^mllhkk jjiifhh(gg&ffIeehdd|dcbb}aa```8__[^^7]]3\\P[yZZ>YY]XXJWWVVV)UnTTqSSaRR(Q|PP6OO#NMMM8LLKKJrIIHGGGPFwFVEEEDD[CC$BBUAAA8@??^>>r==<7;;;+::99*88776655744G33022"1100E//L...-z,,,+y+*j))q)((;''E&&&>%%6$###"b"!!> oBK8w-P&C^D%Q G 6 s0G3Z(|B 1]] 1“Omunye nomunye uzakubabulwa ngomlilo.6\g 0Lapho isibungu sakhona asifi nomlilo awucimi.'[G /Nakube ilihlo lakho likwenza wenze isono, likhuphe. Kungcono ukungena embusweni kaZimu unelihlo elilodwa, kunobanyana uphoswe ngesirhogweni unamehlo amabili..ZW .Lapho isibungu asifi, umlilo awucimi.Y- -Nakube inyawo lakho likwenza wenze isono, liquntule. Kungcono ukungena epilweni urholophele, kunobanyana uphoswe ngesirhogweni neenyawo zombili.6Xg ,Lapho isibungu sakhona asifi nomlilo awucimi.8Wi +Nakube isandla sakho sikwenza wenze isono, siquntule. Kungcono ukungena epilweni engapheliko unganasandla, kunobanyana uye esirhogweni nezandla zombili, emlilweni ongacimiko.+VO *“Godu nanyana ngubani obangela bona omunye wabantwanaba enze isono, kuzakuba ngcono kuye bona abotjhelelwe imbokotho ekulu entanyeni bese uphoselwa ngelwandle."U= )Ngiqinisile ngiyanitjela bona nanyana ngubani oninikela ikapho yamanzi ebizweni lami ngombana ningebakaKrestu, ngambala angeze alahlekelwa mvuzwakhe.”7Ti (Ngambala, loyo ongakajamelani nathi ungowethu.)SK 'UJesu wamphendula wathi: “Ningamkhandeli ngombana akakho noyedwa owenza isimangaliso ebizweni lami ozakghona ukukhuluma kumbi ngami msinyana ngemva kwalokho.R &UJwanisi wathi kuye: “Mfundisi, sibone umuntu aqotjha amadimoni ebizweni lakho, yeke samkhandela ngombana ubengasi ngomunye wethu.”9Qk %“Nanyana ngubani owamukela omunye wabantwana abancanaba ebizweni lami, wamukela mina, begodu nanyana ngubani owamukela mina akamukeli mina kodwana wamukela ongithumileko.”HP  $Wathatha umntwana wamjamisa hlangana nabo, wamgona wathi kibo:O5 #Wahlala phasi wabiza abalitjhumi nambili, wathi kibo: “Nanyana ngubani ofuna ukuba ngewokuthoma, uzakuba ngewokugcina, abe sisebenzi sabo boke.”QN "Bathula bathi du ngombana endleleni bebaphikisana bona ngubani omkhulu.jMM !Bafika eKapernawumi, kwathi angekumbeni, wababuza wathi: “Beniphikisana ngani endleleni na?”_L7 Kodwana azange bazwisise bonyana bekatjho ukuthini begodu bebesaba ukumbuza ngalokho.)KK ngombana bekafundisa abafundi bakhe. Wathi kibo: “INdodana yoMuntu izokukhatjhelwa ezandleni zabantu. Bazoyibulala bese ngemva kwamalanga amathathu ivuke.”kJO Basuka lapho badlula eGalile. UJesu azange athande kobana kube nomuntu owaziko bonyana baya kuphiDI Wathi kibo: “Umhlobo lo uphuma kwaphela ngomthandazo.”H! Kuthe bona uJesu angene ngekumbeni, abafundi bakhe bambizela ngasese bathi: “Kubayini singazange sikghone ukuqotjha ummoya omumbi na?”QG Kodwana uJesu wambamba ngesandla wamphakamisa, wavuka wajama ngeenyawo.F# Ummoya watlewula, wakhahlumeza umsana loyo khulu, waphuma. Ngemva kwalapho umsana waba ngathi sidumbu, abanengi bebathi: “Uhlongakele.”FE Kuthe bona uJesu abone isiqubuthu sigijimela lapho, wakhalimela ummoya omumbi wathi kiwo: “Wena mmoya wobuthulu nobumumu, ngiyakuyala bona uphume kuye bewungasathoma ungene kuye godu!”hDI Khonokho uyise lomsana warhuwelela wathi: “Ngiyakholwa; yewungisize ekungakholweni kwami!”dCA UJesu wathi kuye: “ ‘Nakube kukhona ongakwenza’? Koke kuyenzeka kiloyo okholwako.” B  Bewuphele umphosele emlilweni namkha ngemanzini kobana umbulale. Kodwana nakube kukhona ongakwenza, yewusirhawukele, usisize.” A UJesu wabuza uyise lomsana wathi: “Sekusikhathi esingangani alokhu anje?”
Waphendula wathi: “Kusukela ebuncanini bakhe.@5 Yeke bamletha.
Kwathi lokha ummoya nawubona uJesu, khonapho wahlukumeza umsana loyo. Wawela phasi wazibhudabhuda, abhubhudlha amagwebu ngomlomo.-?S UJesu wathi kibo: “Maye nina sizukulwana esingakholwako! Ngizokuhlala nani bekube kunini na? Ngizoninyamazelela bekube kunini na? Lethani umsana loyo kimapha.”@>y Njalo lokha nawuyibambako, uyidula phasi, ibhubhudlhe amagwebu ngomlomo, iququde amazinyo bese iyomelela. Ngikhombele abafundi bakho bona bawukhuphe ummoya lo, kodwana babhalelwa.” = Kwaphendula indoda hlangana nesiqubuthu yathi: “Mfundisi, ngilethe indodanami engenwe mumoya oyivale bona ingakghoni ukukhuluma.P< UJesu wabuza abafundi bakhe wathi: “Niphikisana ngani kangaka na?”V;% Emva kobana abantu babone uJesu, bathaba khulu bagijimela kuye bambingelela.: Kwathi nabafika kabanye abafundi, babona isiqubuthu esikhulu sibabungelele nalabo ababafundisi bomthetho baphikisana nabo.w9g Kodwana ngiyanitjela bona u-Eliya ufikile, benza kuye koke abafuna ukukwenza, njengombana kutloliwe ngaye.”*8M UJesu wathi kibo: “Iye kunjalo, u-Eliya uza qangi azokubuyisela koke esigeni. Alo-ke, kubayini kutlolwe bona iNdodana yoMuntu izakutlhaga khulu beyilahlwe na?h7I Bakanye bambuza bathi: “Kubayini abafundisi bomthetho bathi kufuze kuze u-Eliya qangi na?”m6S Nje-ke akhange batjele muntu, babuzana bona bodwa bathi: “Kutjho ukuthini ukuvuka kwabafileko?”5% Kwathi nabehla entabeni, uJesu wabayala bona bangatjeli namunye ngalokho abakubonileko, kufikela mhlana iNdodana yoMuntu ivukako kabafileko.D4 Bathalaza, akhange babone namunye ngaphandle koJesu yedwa.x3i Kwavela ilifu labagubuzesa, kwezwakala ilizwi emafini lisithi: “Le yiNdodanami engiyithandako. Ilaleleni!”I2  Watjho njalo ngombana ubengazi bona angathini, begade banevalo.A1{ UPitrosi wathi kuJesu: “Rabi, kuhle ukuba khona kwethu lapha. Bengithi thana sakha imitlhatlhana emithathu, omunye ube ngewakho, omunye ube ngewakaMosi, omunye ube ngewaka-Eliya.”>0w Khonapho kwabonakala u-Eliya noMosi bakhuluma noJesu./ Izambatho zakhe zaba mhlophe, iye, ubumhlophe obunjengeliqwa. Zaba mhlophe ukwedlula indlela nanyana ngubani ephasinapha angenza ngayo.<.q Emva kwamalanga asithandathu, uJesu wathatha uPitrosi, uJakopo noJwanisi wabarholela entabeni ephakemeko lapha baba bodwa khona. Lapho-ke ubujamo bakhe batjhuguluka phambi kwabo. -  Wathi kibo: “Ngiqinisile ngiyanitjela bonyana abanye benu abajame lapha abazukufa bangakaboni umbuso kaZimu usiza ngamandla.”[,/&Nakube umuntu uneenhloni ngami nangamezwami kilesi sizukulwana esihlobongako nesinezonokazesi, iNdodana yoMuntu nayo izakuba neenhloni ngaye nayifikako ephazimulweni kaYise kanye neengilozini ezicwengileko.”4+c%Umuntu angawenana ngani umphefumulwakhe na?h*I$“Kuzamsiza ngani umuntu bona azuze iphaseli loke nje, kodwana alahlekelwe mphefumulwakhe na?)#Ngambala, ofuna ukusindisa ipilwakhe, izamlahlekela; naloyo olahlekelwa yipilwakhe ngebanga lami nangebanga levangeli, uzayisindisa.(7"Wabizela kuye isiqubuthu kanye nabafundi bakhe, wathi kibo: “Nanyana ngubani ofuna ukungilandela, akazidele, atjathe isiphambano sakhe angilandele.;'o!Kodwana kwathi lokha uJesu naphendukela ebafundini bakhe, wakhalimela uPitrosi wathi: “Suka phambi kwami Sathana ndina! Awulemuki izinto zakaZimu, ulemuka zabantu kwaphela!”T&! Wakhuluma tjhatjhalazi ngalokhu uPitrosi bewambizela ngeqadi wamkhalimela.P%UJesu wathoma ukubafundisa bona iNdodana yoMuntu kumele itlhage khulu, ilahlwe baphathi, abaphristi abakhulu nabafundisi bomthetho, nokobana kumele ibulawe bekuthi ngemva kwamalanga amathathu ivuke.6$gUJesu wabayala bona bangatjeli namunye ngaye.p#YWababuza wathi: “Nina-ke, nithi ngingubani na?” UPitrosi wamphendula wathi: “Wena unguKrestu.” "Baphendula bathi: “Abanye bathi unguJwanisi uMbhabhadisi; abanye bathi ungu-Eliya, kanti abanye bathi ungomunye wabaphorofidi.” ! UJesu nabafundi bakhe baya emizini eseKhesariya-Filipi. Endleleni wabuza abafundi bakhe wathi: “Abantu bathi ngingubani na?”D Wayithumela ekhaya, wathi kiyo: “Ungabuyeli ngemzini.”ykGodu uJesu wabeka izandla zakhe phezu kwamehlwayo. Yeke amehlwayo avuleka, yakghona ukubona, yabona koke kuhle.[/Yaphakamisa amehlo yathi: “Ngibona abantu, bafana nemithi, bayakhambakhamba.”0YWabamba indoda esiphofu ngesandla waphumela nayo ngaphandle komuzi. Kuthe bona ayikhafulele ngemehlweni, wayibeka izandla. Wayibuza wathi: “Kukhona okubonako na?”mSBafika eBhethe-Sayida, abantu abathileko baletha kuye indoda esiphofu, bamrabhela bona ayikghwathe.8kWababuza wathi: “Alo, soloko anilemuki na?”=sWathi: “Lokha nangihlephula izikwa ezilikhomba ngipha iinkulungwana ezine zabantu, nazalisa iinqwebu ezingaki ngeentshutshuru ezasalako na?”
Bathi kuye: “Ezilikhomba.”+OLokha ngihlephulela iinkulungwana ezihlanu izikwa ezihlanu nazalisa iinqwebu ezingaki ngeentshutshuru ezasalako na?”
Bathi kuye: “Ezilitjhumi nambili.”H Ninamehlo angaboniko neendlebe ezingezwako na? Anikhumbuli na?7gUJesu walemuka ikulumiswano yabo wathi kibo: “Kubayini nikhuluma ngokungabi nesikwa na? Nisengakaboni begodu anikabukulemuka nanje na? Kghani nineenhliziyo eziqinileko na?NBakhulumisana babodwa bathi: “Kungebanga lokobana singanasikwa.”[/UJesu wabayala wathi: “Tjhejani, niyelele isibiliso sabaFarisi nesakaHerode.”RAbafundi bebakhohliwe ukuza nesikwa, bebaphethe sinye tere ngemkhunjini.H  Nje-ke wabatjhiya, wangena ngemkhunjini wayamela ngaphetjheya.%C Wadosa ummoya kabuhlungu wathi: “Kubayini isizukulwanesi sibawa isibonakaliso na? Ngiqinisile ngiyanitjela bona akunasibonakaliso esizakunikelwa sona.”pY Kwafika abaFarisi bathoma ukuphikisana noJesu. Bamlinga ngokufuna kuye isibonakaliso esivela ezulwini.R yena wangena ngemkhunjini nabafundi bakhe, baya esifundeni seDalmanutha.hI Bekubabantu abangaba ziinkulungwana ezine. Ngemva kobana uJesu abatjhaphululile bona bakhambe,yAbantu bagoma bebasutha. Ngemva kwalapho abafundi babuthelela bazalisa iinqwebu ezilikhomba ngeentshutshuru ezasalako.p YAbafundi gade baneenhlambi ezincani ezimbalwa. Kuthe bona uJesu athokoze, wabayala bona babele abantu.0 YWayala isiqubuthu bona sihlale phasi. Kwathi bona athathe izikwa ezilikhomba bewathokoza, wazihlephula, wanikela abafundi bakhe kobana baphe abantu; yeke benza njalo.V %UJesu wababuza wathi: “Ninezikwa ezingaki na?” Bathi: “Ezilikhomba.” %Abafundi bakhe bathi kuye: “Kodwana kukuphi lapha umuntu angafumana khona isikwa esaneleko sokubondla njengombana sikude nemizi nje na?”g GNangingabathumela emakhaya ngendlala, bangatsirimezeka endleleni. Abanye babo babuya kude.”iK“Abantwaba ngiyabarhawukela, sele kumalanga amathathu basoloko banami begodu bangagomi litho.  Emihleni leyo, kwabuthana esinye isiqubuthu godu. Njengombana besinganalitho lokugoma, uJesu wabizela abafundi bakhe kuye wathi:%Abantu barareka khulu, bathi: “Koke ukwenze kuhle. Wenza ngitjho nabangezwako bona bezwe, nabangakhulumiko bakhulume.”~u$UJesu wabayala bona bangatjeli noyedwa. Kodwana kwathi nakalokho abatjela njalo, bona baphikelela ukukhuluma ngakho.\1#Khonapho iindlebe zaso zavuleka, ilimu laso lararuluka besathoma ukukhuluma kuhle.c?"Waqala ezulwini, wadosa ummoya khulu wathi kiso: “Efatha,” okutjho bona “Vuleka.”!Emva kobana asidosele eqadi, kude nesiqubuthu, uJesu wahloma iminwakhe ngeendlebeni zaso. Wakhafula wakghwatha ilimu laso.lQ Lapho abantu baletha kuye isithulu esingakghoni ukukhuluma kuhle, bamrabhela bona asibeke izandla.xiYeke uJesu wasuka endaweni yeTirosi, wadlula eTsidoni, wehlela elwandle leGalile waya esifundeni seDekapolisi.Y+Waya ekhaya, wafumana umntwanakhe alele embhedeni, idimoni sele liphumile kuye.t~aUJesu wathi kuye: “Ngebanga lependulwakho leyo, khamba uye ekhaya; idimoni liphumile endodakazinakho.”}Yena wamphendula wathi: “Iye Kosi, nokho izinja nazo ngaphasi kwetafulapho zidla iintshutshuru eziwe nakugoma abantwana.” |Kodwana uJesu wathi kuye: “Akugome abantwana qangi banele ngombana akusikuhle ukuthatha isikwa sabantwana usiphosele izinja.”z{mUmfazi lo begade amuGirigi owabelethelwa eSiriya-Funisiya. Warabhela uJesu bona aqotjhe idimoni endodakazinakhe.vzeEmanyeni kwathi bona unina lomntazana obegade angenwe mimoya emimbi ezwe ngoJesu, waphoseka eenyaweni zakhe.y)UJesu wasuka lapho waya endaweni yeTirosi. Wangena ngekumbeni angafuni bona kube khona owaziko ukuthi ulapho, kodwana azange akghone ukubhaca.ixKBoke ubusathanobu buvela ngaphakathi begodu ngibo-ke obenza umuntu abe ‘ngosilapheleko’.”wwukuba marhamaru, umkhumbulo wokwenza ubumbi, ikohliso, ukungabi nesimilo, umona, ukululaza, ukuzigabisa nobudlhayela.vNgaphakathi kwehliziyo yomuntu kuvela imikhumbulo emimbi okutjho ukulalana okuthuweleleko, ubusela, ukubulala, ukuhlobonga,Yu+Waraga wathi: “Okuphuma ngemuntwini ngikho okumenza abe ‘ngosilapheleko’.DtIye ngombana akuyi ngehliziyweni kodwana kuya ngesiswini sakhe, kusuke lapho-ke kuphumele ngaphandle komzimbakhe.” Ngokutjho njalo, uJesu bekatjho bona koke okugonywako kuhlambulukile.s)Wababuza wathi: “Kanti nani anizwisisi na? Aniboni bona akunalitho elibuya ngaphandle elingena emuntwini bese limenza abe ngosilapheleko na?qr[Ngemva kobana uJesu asukile esiqubuthwini bewangena ngekumbeni, abafundi bakhe bambuza ngomfanekiso lo.q7Oneendlebe akezwe!”*pMAkunalitho elingaphandle komuntu elingamenza abe ngosilapheleko nalingena ngaphakathi kwakhe. Kodwana ngokuphuma ngaphakathi kwakhe okumenza abe ngosilapheleko.\o1Godu uJesu wabizela isiqubuthu kuye, wathi: “Yeningilalele noke nizwisise lokhu.ny Ngaleyondlela nilenza libe lilize ilizwi lakaZimu ngamasikwenu eniwafundisako. Kunengi okufana nalokhu enikwenzako.”Rm nje-ke anisamlisi bona enzele uyise namkha unina nanyana yini akufunako.'lG Kodwana nifundisa bona umuntu nakathi kuyise namkha kunina, ‘Nanyana ngiliphi isizo enginisize ngalo liyiKorbana’ (okutjho isipho esehlukaniselwe uZimu),vke Angithi uMosi wathi, ‘Hlonipha uyihlo nonyoko.’ Godu wathi, ‘Owethuka uyise namkha unina akabulawe.’qj[ Godu wathi kibo: “Ninendledlana ethileko yokuphayilela eqadi imiyalo kaZimu ukuze nilonde amasikwenu!Fi“Nilahle imiyalo kaZimu nadzimelela emasikweni wabantu.”Ih Bangidumisa ngelize,
iimfundiso zabo zimithetho yabantu.’\g1UJesu waphendula wathi: “U-Isaya bekaqinisile lokha naphorofida ngani bazenzisi ndina njengombana kutloliwe kwathiwa,
“ ‘Abantwaba bangidumisa ngeembhena zabo,
kodwana iinhliziyo zabo zikude nami..fUYeke abaFarisi nabafundisi bomthetho babuza uJesu bathi: “Kubayini abafundi bakho bangaphili ngokwesiko labokhokho kodwana bagoma ngezandla ezingakahlanjwa na?”"e=Nababuya etatawini lokuthengisela, abagomi bangakahlambi. Godu kukhona amasiko amanengi abawatjhejako njengokuhlanza iinkapho, iimbiza nezitja zekoporo.wdgAbaFarisi nawo woke amaJuda abagomi bangakahlambululi izandla zabo, ngokwenza njalo balonda isiko labokhokho.mcSKhonapho babona abanye babafundi bakhe bagoma ngezandla ezingakahlambuluki okutjho ezingakahlanjwa._b 9AbaFarisi kanye nabanye abafundisi bomthetho ebebavela eJerusalema, babungelela uJesu.Za-8Kuphi nakuphi lapha afika khona, emizaneni, emizini nemaphandleni, bakhuphela abagulako ematatawini. Bamrabhela bona abavumele bakghwathe nje kwaphela umphetho wengubakhe. Nje-ke boke abayikghwathako baphola.`7Bagijima bagidizela soke isifundeso, baletha boke abagulako babathwele ngemikghadi, babasa nanyana kukuphi lapha bezwa bona uya ngakhona.F_6Nasele baphumile ngemkhunjini, abantu balemuka bona nguJesu.^^55Kwathi sele bayamele ngaphetjheya, bafika eGenezaretha, babopha umkhumbi wabo lapho.m]S4ngebanga lokobana bebasamangazwe yindaba yezikwa ngombana iinhliziyo zabo bezingakghoni ukwamukela.F\3Yeke wangena ngemkhunjinabo, ummoya wathula. Bathi dlemelele[y2ngombana boke bambona, yeke bethuka.
Khonokho uJesu wakhuluma nabo wathi: “Qinani isibindi. Ngimi, ningesabi.”iZK1kodwana kwathi nabambonako njalo akhamba phezu kwelwandle, badlumbana bona sipuku. Barhuwelela,EY0Wabona abafundi badosa emhlweni ngokuthayisa umkhumbi ngebanga lokobana ummoya bewubakhandela. Ekuseni ngomlindo wesine, weza kibo akhamba phezu kwelwandle. Gade asele azokudlula ngakibo,_X7/Kwathi nakurhwalalako, umkhumbi wabe uphakathi kwelwandle, yena gade asese senarheni.FW.Kuthe bona ahlukane nabo, watjhinga entabeni wayokuthandaza.V-Khonokho uJesu wayala abafundi bakhe bona bangene ngemkhunjini bamtjhiye baye eBhethe-Sayida, yena wasala atjela abantu bona bakhambe.?Uy,Isibalo samadoda agomako saba ziinkulungwana ezihlanu.rT]+abafundi babuthelela bazalisa iinqwebu ezilitjhumi nambili ngeentshutshuru ezasalako zezikwa neenhlambi.S5*Boke bagoma basutha,TR!)UJesu wathatha izikwa ezihlanu neenhlambi ezimbili, waqala ezulwini, wathokoza bewahlephula izikwa. Wanikela abafundi bakhe bona bahlukanisele abantu. Godu wabahlukanisela iinhlambi ezimbili boke njalo.NQ(Nje-ke bahlala phasi ngeenqhema zabalikhulu nezabamatjhumi amahlanu.KP'UJesu wabayala bona bahlalise boke abantu emgwengweni ngeenqhema.O)&UJesu wababuza wathi: “Ninezikwa ezingaki na? Khambani niyokuqala.”
Kwathi bona babone, bathi kuye: “Zihlanu neenhlambi ezimbili.”mNS%Kodwana waphendula wathi: “Banikeleni nina okugonywako.”
Bamphendula bathi: “Lokho kungathatha umrholo womuntu weenyanga ezibunane! Alo, sizakusebenzisa imali enengi kangaka esikweni siphe abantwaba bona bagome na?”dMA$Tjela abantwaba bakhambe ukuze baye emzini nemizaneni eseduze bazithengele okugonywako.”L#Ngesikhatheso besele kuhlwile, abafundi bakhe batjhidela kuye, bathi: “Indawo le ikude nemizi, kanti nokuhlwa sekuhlwile.%KC"UJesu wathi nahlika emkhunjini, wabona isiqubuthu esikhulu, wasirhawukela ngombana gade sifana nezimvu ezingenamelusi. Nje-ke wathoma wasifundisa okunengi."J=!Kodwana inengi labantu elababonako nabakhambako labazi bona bobani, alo-ke laphuma kiyo yoke imizana lagijima ngeenyawo belayokufika lapho phambi kwabo.:Io Bakhamba-ke ngomkhumbi, baya endaweni ethulileko.XH)Yeke, ngebanga lokobana bekunabantu abanengi ebebasehla benyuka, abafundaba bebatlhoga nethuba lokugoma, uJesu wathi kibo: “Nambani sikhambeni sodwa siyeni endaweni ethulileko lapha singaphumula khona.”VG%Abapostoli babuthana kuJesu, bambikela koke abakwenzileko nabakufundisileko.iFKKwathi bona abafundi bakaJwanisi bezwe lokho, beza, bathatha umzimbakhe bawubulunga ngethuneni.NEwayiletha ngesitja. Wayinikela umntazana, yena wayidlulisela kunina.DYeke yayala khonokho umbulali kobana eze nehloko kaJwanisi. Umuntu loyo wakhamba-ke, wafese waqunta uJwanisi ihloko angesikhungweni,C!Ikosi yezwa ubuhlungu khulu, kodwana ngebanga lesifungo sayo kanye nabayeni abasesidlweni nayo, akhange ithande ukulandulela umntazana lo. BKhonokho wabuyela ekosini ngebelo, wafika wathi: “Ngifuna bona unginikele ihloko kaJwanisi uMbhabhadisi ngesitja, khona nje.”AwWaphuma waya kunina wafese wathi: “Ngibaweni na?”
Waphendula wathi: “Bawa ihloko kaJwanisi uMbhabhadisi.”t@aWayithembisa ngesifungo wathi: “Nanyana yini oyibawako ngizakupha yona, ngitjho nesiquntu sombuswami.”I? Kwathi lokha indodakazi kaHerodiya nayingena, igida, yathokozisa uHerode nabasesidlweni naye. Nje-ke ikosi yathi emntazaneni: “Nawungangibawa nanyana yini oyifunako, ngingakunikela yona.”'>GEkugcineni uHerodiya wafumana ithuba lakhe. Bekumhlana welanga lokubelethwa kwakaHerode. Wenzela iinkhulu zombuso, iinduna zepi nabosaziwako beGalile umgidi.Q=ngombana uHerode ubegade esaba uJwanisi begodu amvikela ngokwazi bona uyindoda elungileko necwengileko. Yeke bekuthi uHerode nezwa uJwanisi akhuluma, arareke khulu kodwana ubegade athanda ukumlalela._<7Ngalokho uHerodiya wabambela uJwanisi amavundo, wafuna ukumbulala. Kodwana wabhalelwaT;!UJwanisi bekathe kuHerode: “Akusimthetho bona ungathatha umkamfowenu!”3:_UHerode ngokwakhe wakhupha umyalo bona kubanjwe uJwanisi, wabotjhwa bewafakwa ngesikhungweni. Lokho ubegade akwenze ngebanga lakaHerodiya umkaFlebhe, umfowabo amngenako.9Kodwana kwathi lokha uHerode nezwa lokho, wathi: “Baba-ke! UJwanisi yena lo engamqunta ihloko, uvukileko kabafileko!”q8[Abanye bathi: “Ngu-Eliya.” Godu abanye bathi: “Umphorofidi njengomunye wabaphorofidi bekadeni.”67eIbizo lakaJesu laduma kangangombana ikosi uHerode yezwa ngalokho. Abanye bebathi: “UJwanisi uMbhabhadisi uvusiwe kabafileko, ngikho akghona ukwenza imikarisomraro nje.”b6= Baqotjha amadimoni amanengi, bazesa abanengi abagulako ngamafutha we-oliva, babapholisa.?5y Bakhamba-ke bayokutjhumayela bona abantu batjhuguluke.-4S Nakube kunalapha ningamukelekiko khona, namkha lapha ningalalelwako khona, thintithani ithuli eenyaweni zenu nikhambe. Lokho kuzakuba bufakazi obujamelene nabo.”^35 Njalo lokha naningena emzini, hlalani kiwapho bekube kumhlana nisukako edorobhenelo.`29 Fakani amapatlagwana, kodwana ningaphathi izambatho ezinye ngaphandle kwenizembetheko.1#Wabayala wathi: “Ningaphathi ilitho ekhambeni lenu, ngaphandle kwedondolo. Ningaphathi isikwa, imbada ngitjho nemali ngeenkhwanyeni zenu.u0cWabizela kuye abafundi abalitjhumi nambili, wabathuma ngababili. Wabanikela amandla phezu kwemimoya emimbi.j/MWararwa kungakholwa kwabo.
Yeke uJesu wakhambakhamba lapho, wangena umuzi nomzana, afundisa.o.WAzange enze namunye umkarisomraro lapho ngaphandle kokubeka izandla eengulanini ezimbalwa azipholise. -UJesu wathi kibo: “Kusedorobheni lekhabo, hlangana neenhlobo zakhe nangakwabo kwaphela lapha umphorofidi angahlonitjhwa khona.”$,AKanti akusimbazi lo na? Angithi yindodana kaMariya nomfowabo kaJakopo, uJosisi, uJudasi noSimoni? Abodadwabo bahlala nathi lapha!” Yeke bakhubeka ngaye.R+Ngelanga leSabatha wathoma ukufundisa ngesinagogini. Abanengi abamuzwako barareka bathi: “Indoda le, ikuthathaphi koke lokhu na? Buhlakani obungangani lobu aphiwe bona, qala bewenza nemikarisomraro!P* UJesu wasuka lapho wabuyela edorobheni lekhabo alandelwa bafundi bakhe. ) +UJesu wabadosa ngendlebe bona bangatjeli noyedwa ngalokho okwenzekileko. Godu wabayala bona baphe umntazanyana loyo okugonywako.x(i*Khonokho umntazana wasikima wakhambakhamba. Gade aneminyaka elitjhumi nambili. Abantu barareka khulu ngalokho.')Wambamba ngesandla wathi kuye: “Thalitha kumi!” Nakutjhugululwako kutjho bona “Mntazanyana, ngithi kuwe, sikima!”&!(Kodwana bamhleka.
Wabakhuphela ngaphandle, wathatha uyise lomntwana nonina kanye nabafundi eze nabo, bangena ngapha kunomntwana khona.%'Wangena wathi kibo: “Siphithiphithi sani lesi kanye nokurhahlawula okungaka na? Umntwana akakahlongakali kodwana ulele.”o$W&Kuthe nabafika emzini womphathi wesinagogi, uJesu wabona isiphithiphithi sabantu balila barhahlawula.f#E%Akhange avumele namunye bona akhambe naye, ngaphandle koPitrosi, uJakopo nomfowabo uJwanisi.m"S$UJesu akhange ayelele abakutjhoko, wathi kumphathi wesinagogi: “Ungesabi, kholwa nje kwaphela.”2!]#Kwathi uJesu asakhuluma njalo, kwafika amadoda athileko abuya kwaJayirosi umphathi wesinagogi athi kuye: “Indodakazakho ihlongakele, usamtshwenyelani umfundisi na?” y"UJesu wathi kuye: “Ndodakazi, ukukholwa kwakho kukusindisile. Khamba ngokuthula, utjhaphuluke eenhlungwini zakho.”!Yeke umfazi loyo, ngokwazi bonyana kwenzekeni kuye, weza wafese wawela eenyaweni zakaJesu, athuthumela ngokwesaba; wamtjela loke iqiniso.fE Kodwana uJesu waragela phambili waqala ngapha nangapha ukubona bonyana ngubani omthintileko.)Abafundi bakhe bathi kuye: “Uyabona bona isiqubuthu sabantu sisunduzelana phezu kwakho kodwana khonapho ubuza bona ngubani okuthintileko?”Msinyazana uJesu walemuka bona kunamandla aphumileko kuye, waphendukela ngesiqubuthwini wathi: “Ngubani othinte isambatho sami?”a;Khonokho ukuphopha kwakhawuka, wazizwa emzimbenakhe bona utjhaphulukile emtlhagwenakhe.vengombana ubegade azitjele wathi: “Nange ngingasengikghwathe nje isambatho sakhe kwaphela, ngizokuphola.”nUKwathi bona ezwe ngoJesu, weza ngemva kwakhe hlangana nesiqubuthu wafese wakghwatha isambatho sakhe,Wagula khulu akhamba iinyanga ezinengi, waphelelwa ngikho koke agade anakho. Kodwana kunobana aphole, ukugula kwarhagala.U#Bekunomfazi ogade aphopha iingazi, sele kuminyaka elitjhumi nambili anjalo.V%Yeke uJesu wakhamba naye. Isiqubuthu esikhulu samlandela sisunduzelana kuye.wwamrabhela khulu wathi: “Indodakazami encani iyahlongakala. Akhese uze uzoyibeka izandla ukuze iphole beyiphile!”|qYeke omunye wabaphathi besinagogi ebekuthiwa nguJayirosi weza lapho. Wathi nakabona uJesu, wawela eenyaweni zakhe,~uKwathi bona uJesu godu ayamele ngaphetjheya kwelwandle ngomkhumbi, wabungelelwa siqubuthu esikhulu eqadi kwelwandle.Yakhamba-ke indoda leyo beyathoma ukubika iindabezo eDekapolisi, kobana kungangani ekwenzelwe nguJesu. Boke barareka khulu./WUJesu azange amvumele kodwana wathi kuye: “Khamba uye ekhaya emndeninakho ufese ubatjele bona kungangani okwenzelwe nguSomnini nokobana ukurhawukele kangangani.”gGKwathi uJesu nangena ngemkhunjini, umuntu obegade angenwe madimoni wakhombela ukukhamba naye.:oYeke abantu babawa uJesu bona akhambe enarhenabo.taLabo ababonileko batjela abantu bona kwenzekeni endodeni engenwe mimoya emimbi, babatjela nangezavukazana. !Kwathi nabafika kuJesu, babona indoda ebegade ingenwe liwoma lamadimoni, ihlezi lapho, yembethe begodu seyibuyelwe mkhumbulo, yeke besaba.| qAbelusi bezavukazana babaleka, babika isigesi ngedorobheni nemaphandleni. Abantu baphuma bazokubona okwenzekileko.C  Wawavumela, aphuma-ke endodeni leyo angena ezavukazaneni. Umhlambi woke, ongaba zizavukazana eziziinkulungwana ezimbili, wagijimela emehlelweni wesebe, wadlhumukela ngelwandle, wacwila!_ 7 Amadimoni arabhela uJesu athi: “Sithumela ezavukazaneni, usivumele singene kizo.”D  Umhlambi omkhulu wezavukazana gade udla hlanu kwentatjana.G Waphikelela ngokurabhela uJesu bona angabaqotjhi enarheni le.   Yeke uJesu wambuza wathi: “Ungubani ibizo lakho na?”
Wamphendula wathi: “Ibizo lami nguLegiyoni ngombana sibanengi.”_7Watjho lokhu ngombana uJesu bekathe kuye: “Phuma emuntwini lo wena mmoya omumbi!”1Warhuwelela ngelizwi elikhulu wathi: “Ngikutjhisa ngani wena Jesu Ndodana kaZimu ongoPhezulu na? Funga ngoZimu bonyana awuzukungihlunguphaza!”`9Kwathi nakabona uJesu kudanyana naye, wagijima wafese wawa ngamadolo ngaphambi kwakhe.mSUbusuku nemini gade azulazula hlangana namathuna neentatjana, aphele arhuwelele azisike nangamatje.9kNgeenkhathi zoke ubegade ahlala abotjhwe izandla neenyawo, kodwana begade adabula iinketani abe ephule neensimbi abekabotjhwe ngazo iinyawo. Gade kungekho omhlulako ngamandla.s_Umuntu loyo ubegade ahlala emathunenapho begodu bekungasenamuntu okghona ukumbopha ngitjho nangeenketani.iKKwathi lokha uJesu nehla ngemkhunjini, wahlangatjezwa mumuntu onommoya omumbi avela emathuneni.W )UJesu nabafundi bakhe bayamela ngaphetjheya kwelwandle, enarheni yamaGerasene.v~e)Bathuka khulu bebabuzana bathi: “Kanti ngubani umuntu lo na? Ulalelwa ngitjho nangani mumoya nelwandle!”d}A(Alo-ke wathi ebafundini bakhe: “Nethuswe yini kangaka na? Nisenakho ukukholwa nje na?”{|o'Wavuka, wakhalimela isiwuruwuru namaza wathi: “Thula uthi du!” Yeke isiwuruwuru sarhobha, sakanye sathula du.{&UJesu gade angemkhunjinapho alele emfotjhofotjhweni emsamo. Abafundi bamvusa bathi kuye: “Mfundisi, awutjhiswa bona siyaminza na?”Yz+%Kwavuka isiwuruwuru esikhulu namaza angena ngemkhunjini, wapheze wazala amanzi.`y9$Batjhiya isiqubuthu bakhamba naye solo angemkhunjini. Neminye imikhumbi yakhamba nabo.[x/#Mhlokho nakuhlwako wathi ebafundini bakhe: “Nambani siyameleni ngaphetjheya.”w"Akhange atjho ilitho kibo ngaphandle kokusebenzisa imifanekiso. Kodwana kwathi nasele ayedwa nabafundi bakhe, wabahlathululela koke.hvI!UJesu wakhuluma ilizwi kibo ngemifanekiso eminengi efana nale ngendlela ebebangazwisisa ngayo.u# Kodwana nasele itjelwe, ikhula ibe sitjalo esikhulu kinazo zoke esimini, sibe neempande ezikulu, iinyoni zomkayi zikhosele emthunzinaso.”Yt+Ufana nembewu yesinapu encancani kiyo yoke imihlobo yembewu etjalwa equlwanini.msSUJesu wabuza wathi: “Umbuso kaZimu ungafaniswa nani na? Singawuhlathulula ngamuphi umfanekiso na?Xr)Nasele ikoroyi ivuthiwe, uyigweba ngesegere ngombana sekusikhathi sokuvuna.”rq]Iqulwani ngokwayo iveza ikoroyi, kuthoma kube lihlanga, kube litjhakazo bese kuba siqwambi esipheleleko.pUbusuku nemini, nanyana uyalala namkha uyavuka, imbewu yona iyahluma beyikhule, ije angazi bonyana kwenzeka bunjani lokho.RoUJesu godu wathi: “Umbuso kaZimu unje: Umuntu urhatjha imbewu esimini.SnOnelitho uzakwengezelwa, loyo onganalitho, uzakwemukwa nalokho anakho.”m)Waraga wathi kibo: “Yelelani kuhle lokho enikuzwako! Isilinganiso enahlulela ngaso abanye, nani nizakwahlulelwa ngaso, ngitjho nangaphezulu.)lMNakukhona oneendlebe, akezwe!”ikKNgambala nanyana yini efihlekileko izakuvela emkhanyweni, nalokho okusithekileko kuzakwambulwa.j UJesu wababuza wathi: “Nibeka isibani ngaphasi kwesitja namkha ngaphasi kombhede na? Azakhe nisibeke phezu kwesitja saso na?;ioAbanye banjengembewu etjalwe ehlabathini ehle. Bayalizwa ilizwi, balamukele, bathele iinthelo ezibuyelelwe ngamatjhumi amathathu, ngamatjhumi asithandathu ngitjho nangekhulu.”h+kodwana iinhlupheko zobuphilobu nokukhohliswa lithando lobugwili kanye neenkanuko zezinto ezinye, kuyafika kubhibhe ilizwi, kulenze lingatheli.NgKhonapho abanye banjengembewu etjalwe hlangana nameva. Bezwa ilizwi, f Kodwana njengombana banganamirabhu, babambelela isikhatjhana nje kwaphela. Nakufika iintjhijilo nokuzunywa, barhirika msinyana._e7Abanye banjengembewu etjalwe eendaweni ezinamatje, bezwa ilizwi, balamukele ngethabo. dAbanye abantu banjengembewu esendleleni, lokha nakutjalwa ilizwi. Bathi bangalizwa, uSathana afike alithathe ilizwi elitjelwe kibo.c9Umtjali utjala ilizwi.sb_ UJesu wababuza wathi: “Aniwuzwisisi umfanekiso lo na? Alo-ke nizayizwisisa njani eminye imifanekiso na?a1 ukuze
“bahlale babona kodwana bangabonisisi,
bahlale basizwa kodwana bangezwisisi,
nakungasinjalo, bangatjhuguluka, balitjalelwe.”`{ Wathi kibo: “Nina ninikelwe ifihlo yombuso kaZimu, kodwana kilabo abangaphandle, yoke into kibo itjhiwo ngemifanekiso j~~r~,}}L|||\|{{f{zzyy>xx ww0vduuottt/ss_rrqpoonnnMmmll5kkjji^hhegggBff$etddsdccdbb]b aaa `A_^^~]]*\\\*[[ZZYY XWWW%VUUTTYTSRRcRQwQPPONN/MMLKKKJJ7IIbHHHGG$FFEDDC~BBA\@@n??C>>#=q<<>;;P::w9988776s6 55]5(433222T1110//j... --!,,P, +5*))k((''k&&A%$$I##1""u!!}! g:Uv>lEP,r87     Ezi h}?$[ANjengombana uPilatu bekathanda ukukara abantu, wamtjhaphulula-ke uBharabhasi. UPilatu wayala bona uJesu abethwe bewamnikela bona abethelwe esiphambanweni. Z UPilatu wasibuza wathi: “Kubayini? Kunobulelesi abenzileko na?”
Sarhuwelela khulu sathi: “Mbethele esiphambanweni!”:Yo Sarhuwelela sathi: “Mbethele esiphambanweni!”pXY UPilatu wabuza isiqubuthu godu wathi: “Alo-ke, nithi ngenzeni ngalo enimbiza ngekosi yamaJuda na?”sW_ Kodwana abaphristi abakhulu batjitjizela isiqubuthu bona sikhombele uPilatu abatjhaphululele uBharabhasi.KV Wabona bona abaphristi abakhulu banikele ngoJesu ngebanga lomona.QU Wasibuza wathi: “Nifuna bona nginitjhaphululele ikosi yamaJuda na?”YT+Isiqubuthu senyuka sazokukhombela uPilatu bona enze njengombana aqhele ukwenza.%SCNgesikhatheso umuntu obekuthiwa nguBharabhasi gade angesikhungweni. Bekangesinye seenlelesi ezavukela umbuso, yena wabe wabulala umuntu emgurugurwini lowo.cR?Besele kumkhuba bonyana emnyanyeni, uPilatu utjhaphulula isibotjhwa esikhonjelwa babantu.MQKodwana uJesu nanyana kunjalo akhange amphendule. UPilatu warareka.vPeUPilatu wambuza godu wathi: “Awuphenduli na? Qala bona bakuthwese umlandu ngezinto ezinengi kangangani!”AO}Abaphristi abakhulu bamthwesa umlandu ngezinto ezinengi.kNOUPilatu wambuza wathi: “Uyikosi yamaJuda na?”
UJesu wamphendula wathi: “Sewutjhwile.”-M UKwathi ngamasa ekuseni, abaphristi abakhulu, abaphathi, abafundisi bomthetho kanye nebandla loke, bathatha isiqunto. Babopha uJesu, bakhamba naye bebamusa kuPilatu.bL=HKhonokho umkukurumbu walila kwesibili. UPitrosi wakhumbula ilizwi uJesu ebegade alikhulume kuye lokuthi: “Ngaphambi kobana umkukurumbu ulile kabili, uzabe sewungiphike kathathu bona awungazi.” Waphahluka, walila.^K5GWathoma ukuthukana, wafunga wathi: “Ngithi angiyazi indoda enikhuluma ngayo le!”J+FGodu uPitrosi waphika.
Ngemva kwesikhatjhana abantu ebebajame lapho, bathi kuPitrosi: “Kwamambala ungomunye wabo ngombana ungumGalile.”I{EKwathi lokha umntazana osisebenzi nambonako, wathi ebantwini ebebajame lapho: “Ngambala umrhali lo ungomunye wabo.”H{DKodwana wakuphika lokho, wathi: “Angazi begodu angilemuki bona ukhuluma ngani.” Watjho njalo wabe waphuma ngesango.pGYCKuthe lokha nabona uPitrosi azothisa, wamqalela eduze wathi: “Nawe gade unoJesu umNazaretha loya.”sF_BKwathi uPitrosi asese senzasi ngesirhodlweni, kweza omunye wabantazana abaziinsebenzi zomphristi omkhulu.EAYeke abanye bathoma ukumkhafulela, bamvala amehlo, bamphosa amaguduva, bathi kuye: “Phorofida!” Boke abaqaphi bamthatha, bamdula.^D5@Nizizwele ukunyefula kwakhe. Alo, nithini na?” Boke bamlahla ngomlandu wokubulawa.eCC?Umphristi omkhulu watlebhula izambatho zakhe, wathi: “Sisabafunelani abofakazi abanye na?!B;>UJesu waphendula wathi: “Iye nginguye;
“begodu nizakubona iNdodana yoMuntu
ihlezi ngesigomeni sakaSomandla,
isiza ngamafu wezulwini.” A =Kodwana uJesu wazithulela, akhange aphendule. Umphristi omkhulu wambuza godu wathi: “UnguKrestu, iNdodana yoBusisiweko na?”@':“Simzwile nakasithi: ‘Ngizakugiriza ithempeli elakhiwe ngezandla kuthi ngamalanga amathathu ngakhe elinye elingakakhiwa ngezandla!’ ”N=9Yeke amadoda athileko asikima, ethula ubufakazi bamala ngoJesu athi:_<78Abofakazi abanengi bafakaza amanga ngoJesu, kodwana ubufakazi babo akhange buthomane.o;W7Abaphristi abakhulu kanye nebandla loke bafuna ubufakazi ngoJesu ukuze bambulale, kodwana babutlhoga. : 6UPitrosi wamlandela kudanyana, wabe wayokungena ngesirhodlweni somphristi omkhulu. Wahlala lapho nabaqaphi, azothisa emlilweni.o9W5Basa uJesu kumphristi omkhulu. Boke abaphristi abakhulu, abaphathi, nabafundisi bomthetho bahlangana.D84isokanelo labaleka labe latjhiya nelinenanyana leyo lapho.{7o3Kwaba nesokana elalingakembathi ilitho kwaphela lizisonge ngelineni, elalandela uJesu. Kwathi lokha nabambambako,*6O2Khonapho boke bamtjhiya babaleka.51Imihla yoke benginani, ngifundisa ngeenrhodlweni zethempeli, akhange ningibambe. Kodwana kufanele bona imitlolo izaliseke.”w4g0UJesu wathi kibo: “Alo-ke bekufanele bona nize neensabula neembhuku ukuzongibamba sengathi ngimhlanguli na?t3a/Omunye walabo ebebajame lapho warhwatjha isabulakhe, wamadlha inceku yomphristi omkhulu, wasusa indlebayo.-2U.Amadoda lawo ambamba uJesu, ambopha.D1-Khonapho uJudasi waya kuJesu wathi: “Rabi!” wamcwanga.{0o,Yeke umkhapheli bekabanikela isiboniso wathi: “Loyo engizamcwanga nguye, mbambeni, nikhambe naye nimqaphile.”d/A+Kwathi asakhuluma njalo, veliyani uJudasi ongomunye wabafundi bakhe abalitjhumi nambili. Begade akhamba nesiqubuthu esihlome ngeensabula nangeembhuku sithunywe baphristi abakhulu, abafundisi bomthetho kanye nabaphathi.A.}*Vukani! Nambani sikhambeni! Nangu umkhaphelami asiza!”$-A)Wabuya kwesithathu wathi kibo: “Nisalele, nisaphumule na? Kuhlezi kwanjesi! Isikhathi sesifikile. Qalani, iNdodana yoMuntu ikhatjhelwe ezandleni zezoni.z,m(Wathi nabuyako godu wabafumana balele ngombana amehlwabo gade azele ubuthongo. Azange bazi bona bangathini kuye.?+y'Wakhamba godu wayokuthandaza, watjho godu amezwi lawo.l*Q&Lindani, nithandaze ukuze ningangeni ekulingweni. Ummoya uyavuma, kodwana inyama ibuthakathaka.” ) %Yeke wabuyela ebafundini bakhe, wabafumana balele. Wathi kuPitrosi: “Simoni, ulele na? Ubhalelwe kulinda i-awara linye nje na? ($Wathi: “Aba! Baba! Zoke izinto ziyenzeka kuwe. Susa ikapho le kimapha, nokho akungabi ngokwentandwami kodwana kube ngeyakho.”f'E#Wadlulela phambidlana wawela phasi, wathandaza bonyana nakukghonekako i-awara leli limdlule.c&?"Wathi kibo: “Ummoyami ulisizi khulu bekube sekufeni. Salani lapha nihlale niqaphile.”m%S!Wathatha uPitrosi, uJakopo kanye noJwanisi wakhamba nabo. Wathoma ukukhathazeka khulu, waba lisizi.u$c Baya endaweni ebizwa bona yiGetsemani, uJesu wathi ebafundini bakhe: “Hlalani lapha ngisayokuthandaza.”#Kodwana uPitrosi waphikelela wathi: “Ngitjho nanyana sele kungibiza bona ngife nawe, angekhe ngakuphika.”
Boke batjho njalo. "UJesu wathi: “Ngiqinisile ngiyakutjela bona ngobusukobu, ngaphambi kobana umkukurumbu ulile kabili, uzabe ungiphike kathathu.”U!#UPitrosi wathi kuye: “Nanyana boke bangakhubeka, kodwana mina angekhe.”M Kodwana emva kobana ngivukile,
ngizanandulela ngiye eGalile.”  UJesu wathi kibo: “Nizokukhubeka noke ngombana kutloliwe bona:
“ ‘Ngizakumadlha umelusi,
izimvu ziphadlhalale.’PKwathi sele bavume ingoma yokuthokoza, baphuma baya entabeni ye-Oliva. Ngiqinisile ngiyanitjela bona angekhe bengisasela godu isithelo sesidiribe bekube kumhlana ngisisela sisitjha embusweni kaZimu.”QWathi kibo: “Lokhu ziingazi zami zesivumelwano eziphalakele abanengi.J Yeke wathatha ikapho, wathokoza kuZimu, wabanikela, boke basela.Kuthe basagoma, uJesu wathatha isikwa, wathokoza, wasihlephula wapha abafundi bakhe, wathi: “Thathani, lokhu mzimbami.”(IINdodana yoMuntu izakukhamba njengombana kutloliwe ngayo. Kodwana maye emuntwini okhaphela iNdodana yoMuntu! Bekuzakuba ngcono kuye thana ubengakabelethwa!”eCWathi kibo: “Ngomunye wabalitjhumi nambili, ngiloyo otjheba isikwa ngesitjeni sinye nami.W'Bathoma ukutlhuwa, bambuza ngokulandelana bathi: “Kungaba ngimi loyo na?”)Kwathi basazigedle etafuleni bagoma, uJesu wathi: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona omunye kinapha uzongikhaphela; iye, loyo onghwatha nami.”9mKuthe bona kuhlwe, uJesu wafika nabafundi bakhe.{oAbafundi bakhamba-ke, baya ngedorobheni, bafumana kunjengombana uJesu bekabatjelile. Yeke balungiselela iPhasika.q[Uzanitjengisa ilawu elikhulu elingaphezulu, elilungeselelwe ngakho koke. Yenisilungiselele lapho-ke.”5Lapha angena khona, nithi kumninimuzi, ‘Umfundisi uyabuza bona liphi ilawu labayeni, lapha yena nabafundi bakhe bazakugomela khona iPhasika na?’$A Yeke wathumela ababili ebafundini bakhe, wathi kibo: “Khambani niye ngedorobheni, nizakuhlangatjezwa mumuntu otjethe umjeka wamanzi ehlombe. Mlandeleni.W' Ngelanga lokuthoma lomnyanya wesiKwa esinganaNgumelo, nabegade kumkhuba wokuhlaba imvana yePhasika, abafundi bakaJesu bambuza bathi: “Ufuna siyokulungiselela kuphi lapha uzakugomela khona iPhasika na?”oW Bakuthabela khulu ukuzwa lokho, bebamethembisa ukumnikela imali. Yeke walindela ithuba lokumkhaphela.xi UJudasi Iskariyodi ongomunye wabalitjhumi nambili, watjhinga kubaphristi abakhulu kobana akhaphele uJesu kibo.) K Ngiqinisile ngiyanitjela bona kuphi nakuphi lapha kutjhunyayelwa khona ivangeli ephasini loke, lokho akwenzileko kuzakhulunywa ngakho kube sikhumbuzo ngaye.”s _Wenze akghona ukukwenza: Uzese umzimbami ngamakha ngaphambi kwesikhathi, walungiselela ukubulungwa kwami. 1Abadududu nizokuhlala ninabo njalo phakathi kwenu, yeke ningabasiza ngesinye nesinye isikhathi enifuna ngaso. Kodwana mina angeze naba nami njalo.K UJesu wathi: “Mliseni, nimtshwenyelani na? Ungenzele into ehle. !Amakha la, bekangathengiswa ngemali engaphezu komrholo womnyaka bese imali leyo inikelwa abadududu.” Yeke bamkhalimela ngokumkhahlameza.V%Abanye egade bakhona basilingeka bathi: “Kudlalelwani ngamakha kangaka na?Kwathi uJesu aseBhethaniya azigedle ngekumbeni yendoda ebekuthiwa nguSimoni onekhwekhwe, kweza umfazi aphethe isikurwana se-alabhastara sinamakha wentengo ephezulu, enziwe ngenarada yamambala. Wephula isikurwaneso, wathela amakha phezu kwehlokwakhe.dABakhuluma bodwa bathi: “Akungabi ngesikhathi somnyanya ngombana abantu bangaguruzela.”P Nje-ke besele kumalanga amabili kwaphela bona kube liPhasika kanye nomnyanya wesiKwa esinganaNgumelo. Abaphristi abakhulu nabafundisi bomthetho bebathiya amaqhinga wokubamba uJesu ngesidu, bambulale.B %Lokho engikutjho kini, ngikutjho kibo boke: Qaphelani!”3a $Nakeza ningakatjheji, anganifumani nilele.# #Ngalokho-ke hlalani niqaphile ngombana anazi bona umninimuzi uzokufika nini, kungaba sentambama, phakathi kobusuku, ngamasa namkha ekuseni.0Y "Kuzokuba njengendoda enekhambo: Itjhiya umzayo ezandleni zeensebenzi zayo, esinye nesinye isisebenzi sinomsebenzaso bese itjela leso esisesangweni bona sibeke ilihlo.F !Qaphelani! Yelelani! Anazi bona isikhatheso sizokufika nini.  “Akakho owaziko ngelangelo namkha nge-awarelo, ngitjho neengilozi ezulwini neNdodana ngokwayo, kodwana nguBaba kwaphela owaziko.E~ Izulu nephasi kuzokudlula, kodwana amezwami angekhe adlula.l}Q Ngiqinisile ngiyanitjela bona isizukulwanesi ngambala asisoze sadlula kungakenzeki zoke izintwezi.l|Q Kunjalo-ke, nanibona izintwezi zisenzeka, nizokwazi bona isikhathi sesitjhidele, sele sisemnyango..{U “Yeke fundani isifundwesi ngomuthi wamakhiwani: Msinyana ngemva kobana amahlumelawo aba buthakathakana bese kutlhurhe amakari, seniyazi bonyana ihlobo litjhidele. z Izokuthumela iingilozi zayo beyibuthele ndawonye abakhethiweko bayo emajikeni womane wephasi, epelazwe nemaphelelweni womkayi.”nyU “Ngesikhatheso abantu bazakubona iNdodana yoMuntu isiza emafini ngamandla amakhulu nangephazimulo.Px Iinkwekwezi zizokukhithika emkayini,
amandla asezulwini asikinywe.mwS “Kodwana emihleni leyo ngemva kwesizi lelo,
“ilanga lizakufiphala
nenyezi ingakhanyisi.Gv Yeke tjhejani, sele nginitjele koke ngaphambi kwesikhathi.”u Kuzokuvela abosingaKrestu nabaphorofidi bamanga, benze iimbonakaliso neemangaliso kobana bakhohlise abakhethiweko nakube bayakghona.t “Ngesikhatheso nanyana ngubani othi kini, ‘Qalani nanguKrestu!’ namkha, ‘Qalani nanguya lapha akhona!’, ningakukholwa lokho.:sm Ngathana uSomnini akhange anciphise amalanga lawo, bekungekhe kwaphunyurha muntu. Kodwana ngebanga labakhethiweko, iye labo uSomnini abakhethileko, uwanciphisile amalanga lawo.r3 ngombana leyo kuzokuba mimihla yesizi engafani neyaphambilini lokha uZimu nakadala iphasi, bekube kunamhlanje, begodu nengasoze yabuye yafana nayo.1q] Thandazani bona lokhu kungenzeki ebusika`p9 Maye kuzokuba buhlungu kangangani mhlokho ebafazini abazithweleko kanye nabamunyisako!Eo Osemasimini akangabuyeli emuva ayokuthatha isambatho sakhe.enC Loyo ophezu kwephahla lekumbakhe akangehli namkha angene ngekumbeni ayokuthatha okuthileko.m/ “Lokha nanibona isinyenyiso esibhubhisako esijanyiswe endaweni engasi ngeyaso, umfundi akazwisise; kuthi labo abaseJudiya babalekele eentabeni.llQ Boke abantu bazanihloya ngebanga lami kodwana loyo obambelela bekube sekupheleni uzakusindiswa.”k Umfo uzakukhaphela umfo ekufeni nobaba akhaphele umntwanakhe. Abantwana bazakuvukela ababelethi babo bebabakhaphele ekufeni.Bj} Lokha nabanibambako banisa ebandla, ningathomi nikhathazeke bona nizakuthini. Khulumani lokho eninikelwe khona ngesikhatheso ngombana akusini enikhulumako, kukhuluma uMoya oCwengileko.Ai} Ivangeli lifanele litjhunyayelwe kizo zoke izizwe qangi.4ha “Yeke ziyeleleni nina ngombana nizokudoselwa emabandla benimadlhwe ngemasinagogini. Nizakujama phambi kwababusi namakhosi ngesimanga sami ninikele ubufakazi ngami kibo.g7 Isizwe sizakuvukela isizwe nombuso uvukele umbuso. Kuzakuba nokusikinyeka kwephasi eendaweni ezahlukeneko kanye nendlala. Lokho kukuthoma kwemirhelo.xfi Nanizwa ngezipi neendumela zezipi, ningesabi. Izinto ezinjalo kufanele bona zenzeke, kodwana isiphetho siseza.Ye+ Abanengi bazakuza ebizweni lami bathi, ‘Nginguye’ bese bakhohlisa abanengi.Xd) UJesu wabaphendula wathi: “Yelelani bona kungabikhona namunye onikhohlisako. c “Sitjela bona lokhu kuzakwenzeka nini na? Sizakuba yini isibonakaliso sokobana isikhathi sesifikile sokwenzeka kwezintwezi na?”b Kwathi uJesu asahlezi entabeni ye-Oliva aqalane nethempeli, uPitrosi, uJakopo, uJwanisi no-Andrisi bambuza babodwa bathi:&aE UJesu waphendula wathi: “Uyayibona yoke imakhiwo emikhulu le na? Angekhe kwasala nelilodwa ilitje phezu kwelinye. Elinye nelinye lizakugirizelwa phasi.”-` U Kuthe uJesu nasele aphuma ngethempelini, omunye wabafundi bakhe wathi kuye: “Mfundisi, akhese uthi uyaqala amatje la! Nakumumakhiwo wona, maye ubuhle obulapha!”s__ ,Boke banikele ngokudzubhula emnothwenabo, kodwana yena ukghuthulele koke anakho okumele aphile ngakho.”$^A +UJesu wabizela abafundi bakhe ndawonye, wathi kibo: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona umhlolokazi okhwahlileko lo uphosele enengi ngesilulwini kunabo boke.~]u *Khonapho kweza umhlolokazi ochakileko, waphosela iimpaparwana ezimbili ezincani zekoporo ebezilingana nendibilitjhi.$\A )UJesu wahlala phasi malungana nesilulu somnikelo, wabukela isiqubuthu siphosela imalaso ngesilulwini sethempeli. Iinjinga ezinengi zaphosela imali enengi.[ (Barhiribidela iinkumba zabahlolokazi, babukisa ngokwenza imithandazo emide. Abantu abanjalo bazokuhlunguphazwa kabuhlungu.”^Z5 'Bathanda iinhlalo eziphambili ngemasinagogini, neendawo ezihlonitjhwako eminyanyeni.#Y? &Ekufundiseni kwakhe wathi: “Lemukani abafundisi bomthetho, abathanda ukuzakalala ngeemphuraphura ezide, bathanda ukulotjhiswa eendaweni zokuthengisela.X %“UDavida ngokwakhe umbiza ngokuthi, ‘Kosi.’ Alo-ke uKrestu angaba njani yindodanakhe na?”
Isiqubuthu samuzwisisa kuhle uJesu.]W3 $UDavida ngokwakhe nakhuluma ngokurholwa nguMoya oCwengileko wathi,
“ ‘USomnini wathi eKosinami:
Hlala ngesidleni sami
bekube kulokha nangenza izitha zakho
zibe sinabelo seenyawo zakho.’ ”V #Kwathi uJesu asafundisa ngesirhodlweni sethempeli, wabuza wathi: “Batjho njani abafundisi bomthetho bona uKrestu yiNdodana kaDavida na?2U] "Kwathi bona uJesu abone bonyana uphendule ngokuhlakanipha, wathi kuye: “Awusikude nombuso kaZimu.”
Emva kwalokho akakho noyedwa owakhe wagabaza wambuza imibuzo.DT !Ukumthanda ngehliziyo yoke, ngomkhumbulo woke nangamandla woke nokuthanda umakhelwana njengombana sizithanda thina, kuqakatheke khulu ukwedlula yoke imihlabelo yokutjhiswa neminikelo.”{So Umfundisi womthetho wathi kuye: “Iye, mfundisi, uqinisile nawuthi uZimu munye, akakho omunye ngaphandle kwakhe.Rw Wesibili ngilo, ‘Thanda umakhelwanakho njengombana uzithanda wena.’ Awukho omunye umyalo omkhulu ukwedlula le.”Q Kufanele uthande uSomnini uZimakho ngehliziywakho yoke, ngomphefumulwakho woke, ngomkhumbulwakho woke nangamandlakho woke.’vPe UJesu wamphendula wathi: “Omkhulu uthi, ‘Yizwa wena Israyeli! USomnini nguZimethu, nguye yedwa uSomnini.%OC Omunye wabafundisi bomthetho wezwa ipikiswano le. Walemuka bona uJesu ubaphendule kuhle, wambuza wathi: “Ngimuphi umyalo ongomkhulu ukwedlula yoke na?”QN Akasuye uZimu wabafileko, kodwana wabaphilako. Nitjhaphe kwamambala!”@My Mayelana nokuvuka kwabafileko, akhange khenifunde encwadini kaMosi ngomlando womuthi ositjhutha kobana uZimu wathi kuye: ‘NginguZimu ka-Abrahamu, uZimu ka-Isaka noZimu kaJakopo.’fLE Mhlana abafileko bavuka ekufeni, abazokuthatha namkha bende. Bazokufana neengilozi ezulwini.gKG UJesu waphendula wathi: “Anitjhaphi na? Kuyabonakala bona aniyazi imitlolo namandla kaZimu!oJW Alo, ngelanga lokuvuka kwabafileko uzakuba mkabani njengombana bekamfazi wabo bolikhomba njalo na?”cI? Boke abalikhomba bahlongakala banganabantwana. Ekugcineni kwahlongakala umhlolokazi loyo.tHa Umhlolokazi wathathwa ngewesibili. Naye godu wahlongakala anganamntwana. Newesithathu naye kwaba ngisweso.\G1 Bekukhona abafo abalikhomba. Izibulo lathatha umfazi, lahlongakala linganamntwana.PF bathi: “Mfundisi, uMosi wasitlolela bona lokha indoda nayihlongakalako itjhiye umkayo khisibe abanabantwana, umfowabo lendoda leyo kufanele athathe umhlolokazi loyo abelethele umnakwabo abantwana.SE Yeke abaSadusi ebebathi akukho ukuvuka kwabafileko, beza kuJesu ngemibuzoD} UJesu wathi kibo: “Arha-ke, nikelani umbusi omkhulu okungekwakhe, ninikele noZimu okungekwakaZimu.”
Bamrarekela.C Bamnikela isipaparwana, wathi kibo: “Mfanekiso kabani lo? Kutlolwe bani lapha?”
Bamphendula bathi: “Ngewombusi omkhulu.”B Kodwana uJesu wakulemuka ukuzenzisa kwabo, wabaphendula wathi: “Ningilingelani na? Lethanapha udenariyu loyo ngimbone.”`A9 Bafika kuye bathi: “Mfundisi, siyazi bona uyindoda eqotho. Awuthatheki ngomuntu ngombana awukhethi ubuso, kodwana ufundisa indlela kaZimu ngeqiniso. Kulungile ukukhokha umthelo kumbusi omkhulu namkha njani na?”r@] Ngemva kwesikhatjhana bathumela abanye babaFarisi nabantu bakaHerode kuJesu kobana bambambe ngamezwakhe.?% Nje-ke bafuna indlela yokumbamba ngombana bebazi bonyana ukhulume umfanekiso lo ngabo. Kodwana bebesaba isiqubuthu, yeke bamsukela bakhamba.M> Lokho kuzizenzo zakaSomnini;
kusimangaliso emehlwenethu.’ ”s=_ Akhange khenifunde umtlolo lo na?
“ ‘Ilitje eladelwa babakhi
libe ngeliqakathekileko ejikeni.<' UJesu wababuza wathi: “Uzakwenza njani umninisidiribe na? Ngithi uzakuza afese abulale boke abaqatjhi labo, aqatjhisele abanye isidiribeso.L; Yeke bayibamba bayibulala bebayiphosela ngaphandle kwesidiribe.”{:o Kodwana abaqatjhabo bakhulumisana bodwa bathi: ‘Le yindlalifa. Asiyibulaleni, khona ilifa lizakuba ngelethu.’9/ Besele isele ngoyedwa ebeyingamthumela. Loyo-ke bekuyindodanayo ethandekako. Ekugcineni yayithumela yathi: ‘Nakuyindodanami, bazayihlonipha.’}8s Godu yathumela elinye, nalo balibulala. Yakanye yathumela amanye amanengi, amanye wawo bawadula, amanye bawabulala.R7 Yeke yathumela elinye ikhoboka, balikhubaza ehloko, baliphatha ngehlazo.P6 Kodwana balibamba ikhobokelo, balidula, balibuyisela emuva limkhonoze.^55 Ngesikhathi sokuvuna, yathumela ikhoboka ebaqatjhini bona liyokuthatha isabelo sayo.e4 E UJesu wathoma ukukhuluma nabo ngemifanekiso wathi: “Indoda yatjala isidiribe, yasibiyela ngomthangala. Yemba umgodi wobutlhodlhelo bewayini, yakha isithala sabalindi. Yaqatjhisela abalimi isidiribeso, yathatha ikhambo.(3I !Yeke baphendula uJesu bathi: “Awa, asazi.”
UJesu wathi kibo: “Arha-ke, nami angizonitjela-ke bona ngiwathathaphi amandla engenza ngawo izintwezi.”{2o Alo, kghani sithi, ‘Ebantwini’ ”? Gade besaba abantu ngombana boke bebasithi uJwanisi mphorofidi wamambala.w1g Bakhulumisana bodwa bese bathi: “Nasingathi, ‘Ezulwini,’ uzakuthi, ‘Alo-ke yini beningamkholwa na?’Y0+ Umbhabhadiso kaJwanisi bewuvela ezulwini namkha ebantwini na? Ngiphendulani!” /  UJesu waphendula wathi: “Ngizanibuza umbuzo owodwa. Ngiphendulani, nami ngizanitjela bona ngizenza ngawaphi amandla izintwezi.y.k bambuza bathi: “Uzenza ngamandla kabani izintwezi na? Njekhona ngubani okunikele igunya lokwenza lokhu na?”-1 Godu bafika eJerusalema, bekwathi uJesu asakhamba ngesirhodlweni sethempeli, abaphristi abakhulu nabafundisi bomthetho kanye nabaphathi beza kuye,Z,- Kodwana naningalibaleliko, noYihlo osezulwini angekhe anilibalele izono zenu.” +  Njalo lokha nanijamako nithandaza, libalelani nanyana ngubani eninamavundo naye ukuze noYihlo osezulwini anilibalele izono zenu.* Ngalokho ngiyanitjela bona nanyana yini eniyikhombela ngomthandazo, kholwani bona seniyifumene, ngambala izakuba ngeyenu.M) Ngiqinisile ngiyanitjela bona loyo othi entabeni le, ‘Khamba uyoziphosela ngelwandle’, angazazi ehliziywenakhe, kodwana akholwe bona lokho akutjhoko kuzakwenzeka, ngambala uzakwenzelwa khona.5(e UJesu wamphendula wathi: “Kholwani kuZimu.c'? UPitrosi wakhumbula wathi kuJesu: “Rabi, qala! Umuthi owunikeleleko loya utjhwabile.”]&3 Ekuseni nabadlulako godu, babona umuthi wamakhiwani utjhwabe ukusukela emirajinawo.4%c Kuthe nakurhwaqelako, baphuma ngedorobheni.$- Abaphristi abakhulu nabafundisi bomthetho bakuzwa lokho bafuna amaqhinga wokumbulala; bamesaba ngombana boke abantu barareka ngeemfundiso zakhe.0#Y Wabafundisa wathi kibo: “Angithi kutloliwe kwathiwa, ‘Indlwami izakubizwa bona yindlu yokuthandaza yezizwe zoke.’? Kodwana nina niyenze irharha labahlanguli.”e"C Azange avumele nanyana ngubani bona avundle nepahla ethengiswako ngesirhodlweni sethempeli.V!% Ekufikeni kwabo eJerusalema, uJesu wangena ngethempelini, wathoma waqotjha labo ebebathengisa nebebathenga lapho. Wagubuda iintafula zalabo ebebananiselana ngemali, neenhlalo zalabo ebebathengisa amazuba.{ o Yeke wathi kiwo: “Akungasabi nomuntu ozakugoma iinthelo kuwe godu!”
Abafundi bakhe bamizwa asitjho lokho.E Kudanyana naye wabona umuthi wamakhiwani onamakari. Wayokuqala bona uthelile na. Nafika kiwo akhange afumane ilitho, ngaphandle kwamakari wodwa ngombana bekungasiso isikhathi samakhiwani.R Ngelanga elilandelako, nabasuka eBhethaniya, uJesu bekaphethwe yindlala.$A UJesu wangena eJerusalema, waya ngethempelini. Waqala koke ebekungapho kodwana njengombana besele kuhlwile, waphuma waya eBhethaniya nabalitjhumi nambili.O Ubusisiwe umbuso ozako kababethu uDavida!
Hosana kweliphezulu!” Labo ebebakhamba phambili nalabo ebebamlandela barhuwelela bathi:
“Hosana!
Ubusisiwe loyo oza ngebizo lakaSomnini!xi Abantu abanengi baqhisa izambatho zabo endleleni, abanye baqhisa phambi kwakhe amahlahla abawephule emasimini.S Baletha udumbanyana kuJesu, babeka izambatho zabo phezu kwakhe, wakhwela.U# Babaphendula ngendlela uJesu abayala ngakhona, abantwabo babalisa bakhamba.[/ abantu ebebajame lapho babuza bathi: “Nenzani, nitjhaphulula udumbana lo na?”|q Bakhamba-ke, bamfumana udumbanyana ngaphandle endledlaneni abotjhiwe hlanu komnyango. Kwathi nabasamtjhaphululako,}s Nakukhona onibuzako athi, ‘Nikwenzelani lokhu?’ nimtjele nithi, ‘IKosi iyamdinga, izambuyisa msinyana.’ ”+O wathi kibo: “Khambani niye emzini ophambi kwenu, nizakuthi naningenako, nifumane udumbanyana ongazange akhwelwe, abotjhwe lapho. Mtjhaphululeni nimlethe lapha. ! Kwathi nabatjhidela eJerusalema, bafika eBhethifage neBhethaniya, entabeni ye-Oliva, uJesu wathumela babili babafundi bakhe phambi kwakhe,{ 4UJesu wasiphendula wathi: “Khamba, ukukholwa kwakho kukusindisile.”
Khonokho sabona, salandela uJesu endleleni.xi 3UJesu wasibuza wathi: “Ufuna bona ngikwenzeleni na?”
Isiphofu sathi kuye: “Rabi, ngifuna ukubona.”,S 2Salahla ingubaso, seqa seza kuJesu.s_ 1UJesu wajama wathi: “Yenisibize.”
Basibiza-ke, bathi kiso: “Qina amandla, sikima, uyakubiza.”|q 0Abanengi basikhalimela bathi asithule; kodwana sasolo sirhuwelela sithi: “Ndodana kaDavida, yewungirhawukele!”u c /Nasele sizwile bona nguJesu weNazaretha, sarhuwelela sathi: “Jesu, Ndodana kaDavida, yewungirhawukele!”: m .Bafika eJerikho. UJesu nabafundi bakhe kanye nesiqubuthu esikhulu nabaphuma ngedorobheni, bekuhlezi isikhombeli esisiphofu eqadi kwendlela esinguBhartimewu, indodana kaThimewu.   -Ngitjho neNdodana yoMuntu ayikezeli ukuzokwenzelwa, kodwana ukuzokwenzela nokunikela ipilwayo kobana ibe sihlengo sabanengi.”X ) ,naloyo ofuna ukuba ngewaqangi hlangana nani, kufanele abe likhoboka labo boke. { +Kodwana akusinjalo ngani. Esikhundleni salokho, nanyana ngubani ofuna ukuba mkhulu phakathi kwenu kumele abe sisebenzi,#? *UJesu wababizela kuye wathi kibo: “Niyazi bona labo okuthiwa babusi babatjhili banamandla phezu kwabo, neenkhulu zabo eziphezulu zinegunya phezu kwabo.J  )Kuthe bona abalitjhumi bezwe lokho, bararana noJakopo noJwanisi.|q (kodwana nakukuhlala ngesigomeni nangesinceleni sami akusingekwami. Iinkhundlezo zingezalabo ezilungiselwe bona.”"= 'Bamphendula bathi: “Iye, singakghona.”
UJesu wathi kibo: “Nizakusela ikapho le engiyiselako, nibhajadiswe ngombhabhadiso engibhajadiswe ngawo,5 &UJesu wathi kibo: “Aniyazi into eniyikhombelako le. Ningayisela ikapho engiyiselako namkha nibhajadiswe ngombhabhadiso engibhajadiswe ngawo na?”s_ %Bathi kuye: “Vuma bona embuswenakho omunye wethu ahlale ngesigomeni sakho omunye ngesinceleni sakho.”7i $Wathi kibo: “Nifuna bona nginenzeleni na?”  #UJakopo noJwanisi, amadodana kaZebediya, beza kuJesu bathi kuye: “Mfundisi, sifuna bona usenzele nanyana yini esiyikhombelako.”gG "Bazoyiphoqa, bayikhafulele, bayibethe bebayibulale. Ngemva kwamalanga amathathu izakuvuka.”@y !Wathi: “Qalani! Siyakhamba siya eJerusalema. INdodana yoMuntu izakukhatjhelwa ebaphristini abakhulu nebafundisini bomthetho. Bona bazoyigweba kobana ibulawe, bayinikele kabatjhili.O~ Bebasendleleni basiya eJerusalema, uJesu akhamba phambili. Abafundi bakhe bebamangale, nalabo ebebabalandela bebesaba. Godu wadosela abalitjhumi nambili ngeqadi, wabatjela bona kuzokwenzekani kuye.g}G Kodwana abanengi abangebokuthoma bazokuba ngebokugcina, kuthi bokugcina babe ngebokuthoma.”7|g ongekhe amukela ikhulu elibuyelelwe ngekhulu esikhathinesi, imizi, abafo, abodade, abomma, abantwana namasimu kanye nokuzunywa nesikhathini esizako kanye nepilo engapheliko.{5 UJesu wathi: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona akakho noyedwa otjhiye umuzi, abafo, abodade, umma, ubaba, abantwana namasimu ngebanga lami nevangeli,Lz UPitrosi wathi kuye: “Qala, sitjhiye koke kobana sikulandele.”|yq UJesu wabaqala wathi: “Emuntwini lokhu kuyinto engekhe yenzeka, kodwana ingasi kuZimu. Koke kuyenzeka kuZimu.”fxE Abafundi barareka khulu, bathi omunye komunye: “Alo, nakunjalo ngubani ongasindiswa na?”Uw# Kulula ukuziluma indololwani kunobana isigwili singene embusweni kaZimu.”yvk Abafundi bakhe barareka ngamezwakhe la. UJesu wathi kibo godu: “Bantwana, kubudisi ukungena embusweni kaZimu!u UJesu wathalaza wathi ebafundini bakhe: “Maye kubudisi kanganani kilabo abanomnotho kobana bangene embusweni kaZimu!”itK Kwathi lokha nayizwa lokho, ubuso bayo bakhena. Yakhamba idanile ngombana beyinomnotho omnengi.Gs UJesu wayiqala, wayithanda wathi kiyo: “Yinye kwaphela into otlhayela ngayo: Khamba, uthengise koke onakho unikele abadududu, uzakuba nomnotho ezulwini. Ngemva kwalapho-ke ungilandele.”Mr Yathi kuye: “Mfundisi, ngikulonde koke lokho kwebutjheni bami.”q Uyayazi imiyalo ethi, ‘Ungabulali, ungahlobongi, ungebi, ungafakazi amanga, ungagalaji, hlonipha uyihlo nonyoko.’ ”sp_ UJesu wathi: “Ungibizelani bona ngilungile na? Akakho noyedwa olungileko, ngaphandle koZimu yedwa tere.9ok Kuthe uJesu asathoma ikhambo lakhe, indoda yamgijimela yafese yawa eenyaweni zakhe yambuza yathi: “Mfundisi olungileko, ngingenza njani bona ngizuze ipilo engapheliko na?”Xn) Nje-ke wathatha abantwana wabasingatha, wabeka izandla phezu kwabo wababusisa.umc Ngiqinisile ngiyanitjela bona nanyana ngubani ongamukeli umbuso kaZimu njengomntwana, ngeze angena kiwo.”l UJesu nakabona lokho, wasilingeka wathi kibo: “Vumelani abantwana beze kimi, ningabakhandeli ngombana umbuso kaZimu ungowabanjengalaba.ck? Abantu bebaletha abantwana kuJesu bona abasingathe, kodwana abafundi bakhe babakhalimela.Pj Godu nakube umfazi utlhala indodakhe, athathwe ngenye, uhlobongile.”Si Wathi kibo: “Loyo otlhala umkakhe athathe omunye, uhlobongile kumkakhe.Gh Kwathi nasele bangekumbeni abafundi bambuza godu ngendaba le.Pg Yeke lokho okuhlanganiswe nguZimu akungabi nomuntu ozakwahlukanisa.”Df bese baba nyamanye.’ Nje-ke abasesebabili, sele bamunye.Pe Umtlolo uthi, ‘Indoda izakutjhiya uyise nonina inamathele emfazinayoPd Kodwana ekuthomeni kwendalo uZimu wababumba, kwaba ngomduna nomsikazi.mcS Godu uJesu wathi kibo: “UMosi wanitlolela umthetho lowo ngebanga leenhliziyokazi zenu ezilikhuni.kbO Bamphendula bathi: “UMosi wayivumela indoda bona itlole incwadi yesahlukaniso, imthokoze-ke.”Ba Yena wabaphendula wathi: “UMosi waniyala wathini na?”h`I AbaFarisi abathileko beza kuye, bamlinga bathi: “Kumthetho bona indoda itlhale umkayo na?”_  UJesu wasuka lapho waya esifundeni seJudiya nangaphetjheya kweJordani. Godu iinqubuthu zambungelela, wazifundisa njengemhleni.^ 2Itswayi lilungile, kodwana nasele liduma ungalivuselela njani na? Yibani netswayi ngaphakathi kwenu, nibe nokuthula komunye nomunye.” JY ~~}T}||#{{{#zz4yyjxxXww4vKvuttMssWrr5qqppooZo nmmLll7kkkjiii/hhggffEeewdd[cccbbDaaU``=_^^y]]/\\[[=ZZAYYYXXXDWW`VV6UUkTT~T7SS%RRuRQQQ PPnPOOkONNaNMM-LLLKKCJJ2IIiIHHjGGGQFFkEEE3DD?CCBBB>==F<<<;w::F998777666M55[44/332w211V00"//H..C---3,++%*)):((N''&&@%%$$T#w""X!!w! bp D#f.a1d:rfw^WX D O F j  J QQfJ i Kwathi bona aqede ukukhuluma, wathi kuSimoni: “Sunduzelani umkhumbakho phakatjhana, niphosele amanede wenu kobana nibambe.”%hCUJesu wakhwela ngakomunye wemikhumbi ekungewakaSimoni, wamkhombela bona atjhide kancani eligwini lelwandle. Yeke wahlala ngemkhunjini wafundisa isiqubuthu.vgeWabona imikhumbi emibili ijame eligwini lelwandle, ababambi beenhlambi bebahlikile kiyo, bahlanza amanedabo.f Ngelinye ilanga uJesu asajame eqadi kwelwandle leGenesaretha, isiqubuthu safuhlezelana kuye kobana silalele ilizwi lakaZimu.Fe,Yeke waragela phambili watjhumayela ngemasinagogini eJudiya.d+Kodwana wathi kiso: “Kufanele ngitjhumayele iindaba ezimnandi ngombuso kaZimu nakezinye iindawo ngombana ngithunyelwe khona lokho.” c *Kwathi nakusako uJesu waphuma, waya emmangweni. Isiqubuthu samfuna besayokufika lapha akhona, salinga ukumvimba bona angakhambi.7bg)Amadimoni aphuma ebantwini abanengi, arhuwelela asithi: “Wena uyiNdodana kaZimu!” Kodwana wawakhalimela, wangawavumela bona akhulume ngombana gade amazi bona unguKrestu.a/(Kwathi bona kutjhinge ilanga boke abantu baletha kuJesu abagulako abanezifo ezihlukeneko. Wabeka izandla phezu komunye nomunye wabo, wabapholisa.b`='Wamengama wabese ukhalimela umgomani, ngambala waphuma kuye. Wavuka khonokho, wabatenda._#&UJesu waphuma ngesinagogini waya emzini kaSimoni. Yeke umkhwekazi kaSimoni gade aphethwe mgomani onamandla. Bakhombela uJesu kobana amsize.:^o%Kwanda idumo ngaye kiyo yoke indawo esifundeneso.]$Boke abantu barareka babuzana bathi: “Lilizwi bani-ke leli? Ngegunya nangamandla, uyala imimoya emimbi bese iyaphuma!”\'#UJesu wawukhalimela wathi: “Thula! Phuma kuye!” Yeke idimoni ladula umuntu loyo phasi phambi kwabo boke, laphuma ngaphandle kokumkhubaza.["“Hlukana nathi! Unandabani nathi wena Jesu weNazaretha na? Uze ukuzosirhayila na? Ngiyakwazi bona ungubani, ungoCwengileko kaZimu.”dZA!Ngesinagogini bekunomuntu onedimoni, okutjho ummoya osilapheleko. Warhuwelela khulu wathi:KY Boke bamangala ngefundiswakhe ngombana umyalezwakhe bewunamandla.eXCYeke uJesu wehlela eKapernawumi ebekulidorobho leGalile, wafundisa khona abantu ngeSabatha.;WqKodwana wangena hlangana nesiqubuthu wazikhambela.V)Basikima, bamkhuphela ngaphandle kwedorobho, bamusa ekuthulameni kwentatjana lapha bekwakhiwe khona idorobho, kobana bamsunduzele ngerharheni.PUKwathi lokha nabezwa lokho, boke abantu abangesinagogini, babibhelana.0TYBekunabantu abanengi kwa-Israyeli ebebaphethwe likhwekhwe ngesikhathi somphorofidi u-Eliya, kodwana akakho noyedwa wabo owapholiswako ngaphandle koNamani umSiriya.”qS[Khonapho u-Eliya azange athunywe ngitjho nakoyedwa wabo kwaphela emhlolokazini weSarephitha eseTsidoni.IR Kodwana iqiniso kukobana bekunabahlolokazi abanengi kwa-Israyeli ngesikhathi saka-Eliya, lokha izulu nalizakuvaleka iminyaka emithathu nesiquntu; kwaba nendlala ekulu phezu kwayo yoke inarha.rQ]UJesu waraga wathi: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona akunamphorofidi owakhe wamukeleka enarheni yekhabo.$PAWathi kibo: “Kwamambala nizakutjho isitjhwesi kimi nithi, ‘Nyanga, yewuzelaphe!’ godu nithi, ‘Yenza khona ekhenwapha owasenza eKapernawumi.’ ”OBoke bakhuluma kuhle ngaye begodu bebararekile ngamezwi anesisa esingako aphuma emlonyenakhe. Bathi: “Akusuye umsa kaJosefa na?”ZN-Wathoma ngokuthi kibo: “Namhlanjesi umtlolo lo uzalisekile eendlebeni zenu.”zMmYeke wasonga umtlolo, wawubuyisela kugosa, wahlala phasi. Woke amehlo walabo ebebangesinagogini anamathela kuye.4Lcnokumemezela umnyaka wesisa sakaSomnini.”zKm“UMoya kaSomnini uphezu kwami
ngombana ungizesile
kobana ngilethe iindaba ezimnandi kabadududu.
Ungithume
bona ngizokumemezela ukuthukululwa kwabathunjiweko,
ukubona kwabaphopheleko,
ukuthukululwa kwabagandelelwekoVJ%Wanikelwa umtlolo womphorofidi u-Isaya. Wawuthabulula, wafumana lapha kuthi:(IIUJesu waya eNazaretha, lapha akhulela khona. Kwathi ngeSabatha waya ngesinagogini njengombana bekajayele ukwenza. Wasikima kobana afunde imitlolo ecwengileko.DHWafundisa ngemasinagoginabo, wadunyiswa ngiwo woke umuntu.rG]UJesu wabuyela eGalile ngamandla kaMoya oCwengileko. Iindaba ngaye zarhatjheka kiyo yoke inarha yakhona.WF' Kuthe bona uSathana aqede ngazo zoke iinlingo zakhe, wamgadunga isikhatjhana.qE[ Kodwana uJesu wamphendula wathi: “Kutloliwe kwathiwa,
“ ‘Ungamlingi uSomnini uZimakho.’ ”vDe “Godu kwathiwa,
“ ‘Zizakuthwala ngezandla zazo
ukuze inyawo lakho lingakhutjwa lilitje.’ ”jCM ngombana kutloliwe kwathiwa,
“ ‘Uzakuyala iingilozi zakhe ngawe
kobana zikulonde.’B+ Yeke uSathana wamthatha wamusa eJerusalema, wamjamisa esiqongolweni sethempeli, wathi kuye: “Nakube uyiNdodana kaZimu, ziphosele phasi lapha,AwUJesu wamphendula wathi: “Kutloliwe kwathiwa,
“ ‘Thandaza uSomnini uZimakho,
ulotjhe yena yedwa!’ ”A@}Yeke nawungangilotjha, koke lokhu kuzakuba ngekwakho.”6?eWathi kuye: “Ngizakunikela boke ubuphaziphazi bayo kanye nawo woke amandla ngombana kusezandleni zami. Koke lokhu ngingakunikela nanyana ngubani ngendlela engifuna ngayo.k>OYeke uSathana wamkhuphulela ekuphakameni, wamtjengisa yoke imibuso yephasi ngokuphazima kwelihlo.e=CUJesu waphendula wathi: “Kutloliwe kwathiwa, ‘Umuntu akaphili ngesikwa kwaphela.’ ”`<9USathana wathi kuye: “Nakube uyiNdodana kaZimu, tjela amatje la aphenduke isikwa.” ; lapho alingwa khona nguSathana amalanga amatjhumi amane. Azange agome ilitho emalangeni lawo, kwathi ekupheleni kwawo, walamba.O: UJesu wabuya eJordani azele uMoya oCwengileko, wamdosela erhalawumbeniK9&omsa ka-Enotjhi,
umsa kaSethi omsa ka-Adamu,
umsa kaZimu.e8C%umsa kaMetutjhelarhi omsa ka-Inogo,
umsa kaJeredi omsa kaMahalaleli,
umsa kaKhenani`79$omsa kaKenamu,
umsa ka-Aripakitjhadi omsa kaTjhemu,
umsa kaNowa omsa kaLemeki,[6/#umsa kaSerugu omsa kaRewu,
umsa kaPelegi omsa ka-Ebhere,
umsa kaTjhelarhi`59"omsa kaJakopo,
umsa ka-Isaka omsa ka-Abrahamu,
umsa kaTerarhi, omsa kaNarhori,q4[!omsa ka-Aminadaba,
umsa ka-Adimini omsa ka-Areni,
umsa kaHesromu omsa kaPerezi,
umsa kaJuda[3/ umsa kaJese omsa ka-Obede,
umsa kaBhowazi omsa kaSala,
umsa kaNarhitjhoniZ2-omsa kaMeleya,
umsa kaMena omsa kaMatatha,
umsa kaNathani omsa kaDavida,]13umsa kaSimiyoni omsa kaJuda,
umsa kaJosefa omsa kaJonamu,
umsa ka-Eliyakimu^05omsa kaJotjhuwa,
umsa ka-Eliyezeri omsa kaJorima,
umsa kaMathati omsa kaLeviZ/-umsa kaMelirhi omsa ka-Adi,
umsa kaKosamu omsa ka-Elimadamu,
umsa ka-Eric.?omsa kaJowanani,
umsa kaResa omsa kaZerubhabheli,
umsa kaTjhaltiyeli omsa kaNeri,^-5umsa kaMathi omsa kaMatathiyasi,
umsa kaSimeyini omsa kaJoserha,
umsa kaJoda_,7omsa kaMatathiyasi,
umsa ka-Amosi omsa kaNawumi,
umsa ka-Esili omsa kaNagayi,Y++umsa kaMathati omsa kaLevi,
umsa kaMelirhi omsa kaJanayi,
umsa kaJosefa*UJesu begade aneminyaka ematjhumi amathathu lokha nathoma umsebenzakhe. Ngokwemicabango yabantu,
begade amsa kaJosefa omsa ka-Eli,)/UMoya oCwengileko wehlela kuye ngesibumbeko sezuba. Khonapho kwavela ilizwi ezulwini lisithi: “Wena uyiNdodanami ethandekako. Ngeneme ngawe.”q([Ngemva kobana boke abantu sebabhajadisiwe, uJesu naye wabhajadiswa. Kwathi asathandaza, izulu lavuleka.G'wenza okungaphezu kwalokho, wavalela uJwanisi ngesikhungweni.&Kodwana kwathi lokha uJwanisi nasola uHerode umtetrarerhesi, ngokungena kwakhe uHerodiya umkamfowabo, nangakho koke okumbi akwenzileko,c%?Ngamezwi ahlukahlukeneko wokuyelelisa, uJwanisi watjhumayela iindaba ezimnandi ebantwini.3$_Uphethe iforogwakhe yokwela kobana ahlwengise iselelo sakhe nokubuthelela ikoroyi ayifake ngesilulwini sakhe, kodwana uzokutjhisa iinhluba ngemlilweni ongekhe wacima.”X#)Yeke, uJwanisi wathi kibo boke: “Nginibhabhadisa ngamanzi kodwana ukhona ozako onamandla khulu kunami, engingakafaneli ukutjhaphulula amapatlagwanakhe. Yena uzanibhabhadisa ngoMoya oCwengileko nangomlilo.p"YAbantu bebalinde ngethemba, bararekile eenhliziyweni zabo bona kghani uJwanisi lo angaba nguKrestu na.:!mNje-ke namanye amajoni ambuza athi: “Kumele senzeni na?”
Waphendula wathi: “Ningemuki umuntu imali godu ningasoleli abantu ngokungekho. Yaneliswani ngomrholo wenu.”G  Wabaphendula wathi: “Ningathelisi ngaphezu kokufaneleko.”jM Nabathelisi beza kobana bazokubhajadiswa, bambuza bathi: “Mfundisi, alo, kufuze senzeni na?”uc Waphendula wathi: “Loyo onezambatho ezimbili akabelane naloyo onganalitho, naloyo onokudla enze njalo.”I  Isiqubuthu sambuza sathi: “Alo-ke kufanele senze njani na?”zm Izembe selibekiwe emirajini yemithi, nje-ke woke umuthi ongatheli iinthelo uzokugawulwa, uphoselwe emlilweni.”EVezani isithelo esikhambisana nokuphenduka kwenu. Ningathomi nizitjele nithi, ‘Sino-Abrahamu ongubabethu’ ngombana ngiyanitjela bona uZimu angavusela u-Abrahamu abantwana ematjeni la.,QUJwanisi wakhuluma neenqubuthu zabantu ezeza kuye bona azozibhabhadisa, wathi: “Nina nzalo yeenyoka ndina! Ngubani onitjele bona nibalekele ubukhali obuzako na?7iBoke abantu bazakubona isindiso kaZimu.’ ”7Yoke imirhoba kumele ihlelenjwe,
zoke iintaba nemibundu zibe libhabhadu;
iindawo ezimigodigodi zenziwe itatawu
neziziindunduma zilelezwe.H Njengombana kutloliwe encwadini yamezwi womphorofidi u-Isaya nakasithi:
“Ilizwi lorhuwelela erhalawumbeni, lithi:
‘Lungisani indlela yeKosi;
yenzeleni indlelakhe enqophileko.veWakhamba yoke inarha magegana neJordani, atjhumayela umbhabhadiso wokuphenduka mayelana nokucolelwa kwezono. U-Anasi noKhayafasi bona bebabaphristi abakhulu. Ngesikhatheso ilizwi lakaZimu lafika kuJwanisi, umsa kaZakariya, aserhalawumbeni.# ANgomnyaka wetjhumi nahlanu wokubusa kombusi omkhulu uTibheriyasi, uPontiyasi Pilatu gade ambusi weJudiya, uHerode yena angumtetrarerhesi wesifunda seGalile, umfowabo uFlebhe angumtetrarerhesi wesifunda se-Ithuriya kanye neTrakoniti, uLisaniya angumtetrarerhesi wesifunda se-Abileni.Q4UJesu wakhula ngokuhlakanipha nangesithunzi, wathandwa nguZimu nabantu.lQ3Yeke wehlela nabo eNazaretha, wabalalela. Kodwana unina wabulunga zoke izintwezi ngehliziywenakhe.0[2Kodwana azange bayilemuke ipendulwakhe.hI1Wabaphendula wathi: “Beningifunelani na? Beningazi bona kufanele ngibe ngekumbeni kaBaba?”,Q0Kwathi ababelethi bakhe nabambonako, barareka. Unina wathi kuye: “Mntwanami, ukwenzeleni lokhu kithi na? Sinoyihlo besitshwenyekile ngawe, sikhamba sikufuna.”P/Boke abamzwako barareka ngendlela azwisisa ngayo nangeempendulo zakhe.  .Ngemva kwamalanga amathathu, bamfumana ngesirhodlweni sethempeli ahlezi hlangana nabafundisi, abalalele begodu ababuza imibuzo.H  -Bathi nabangamfumaniko, babuyela eJerusalema ukuyomfuna khona. ,Badlumbana bona uphakathi kwesiqubuthu seenkhambi. Sele bakhambe ibanga lelanga loke, bathoma ukumfuna eenhlotjeni zabo nebanganini babo. '+Ngemva kobana umnyanya uphele, ababelethi bakaJesu babuyela ekhaya, kwabe yena usele eJerusalama. Kodwana bebangakatjheji bona usele ngemuva.e C*Kwathi naneminyaka elitjhumi nambili ubudala, bakhuphukela emnyanyeni njengokujayelekileko.V%)Umnyaka nomnyaka ababelethi bakhe bebasiya eJerusalema emnyanyeni wePhasika.Z-(Umntwana wakhula waba namandla, gade ahlakaniphile, nomusa kaZimu uphezu kwakhe. 'Kwathi bona uJosefa noMariya baqede ukwenza koke ebekufunwa mthetho kaSomnini, babuyela eGalile edorobheni lekhabo eNazaretha.wg&Khonapho naye weza, waphakamisa uZimu bewakhuluma ngomntwana kibo boke ebebalindele ukuhlengwa kweJerusalema.+O%Ngemva kwalapho waba mhlolokazi bewaba neminyaka ematjhumi abunane nane. Azange akhe asuke ethempelini kodwana bekadumisa ubusuku nemini, azila ukudla athandaza.@y$Godu bekunomphorofidikazi ebekuthiwa ngu-Ana, indodakazi kaFanuweli wekoro ka-Atjheri. Bekasele aluphele khulu. Wahlala iminyaka elikhomba kwaphela nomyenakhe ngemva kobana amthethe.c?#ukuze kwambulwe imizindlo yabanengi. Isabula izakukhekhebula ngitjho neyakho ihliziyo.”3"Yeke uSimeyoni wababusisa, wathi kuMariya unina: “Umntwana lo ukhethelwe ukuwa nokuvuka kwabanengi kwa-Israyeli nokuba litshwayo elizakuphikiswa,L!Uyise lomntwana kanye nonina barareka ngalokho okukhulunywe ngaye.V% Umkhanyo wesambulo sabatjhili
nephazimulo ebantwini bakho u-Israyeli.”-~Uoyilungiselele phambi kwabantu boke.6}gngombana amehlwami
ayibonile isindiswakhoy|k“Kwanjesi sewungalitjhaphulula
likhambe ngokuthula
ikhoboka lakho Kosi.
Kube njengokwelizwi lakhoE{uSimeyoni wathatha umntwana wamgona, wadumisa uZimu, wathi:3z_Ngokurholwa nguMoya oCwengileko, waya ngesirhodlweni sethempeli. Kwathi lokha ababelethi nabaletha umntwana uJesu kobana bazokwenza kuye umkhuba wabo ukuya ngokomthetho,mySUSimeyoni loyo gade embulelwe ngoMoya oCwengileko bonyana angekhe afe angakaboni uKrestu kaSomnini.-xSBekunendoda eJerusalema, ibizo layo linguSimeyoni. Beyilungile begodu yesaba uZimu. Begade ilindele induduzo ka-Israyeli, yeke uMoya oCwengileko gade uphezu kwayo.wGodu bebayokwenza nomhlabelo njengombana kusitjho umthetho kaSomnini nawuthi: “Amazuba amabili wekhaya namkha amabili wommango.”{vonjengombana kutloliwe emthethweni kaSomnini bona: “Lelo nalelo izibulo eliduna lizakwehlukaniselwa uSomnini.”-uSKwathi bona kuphele amalanga wokuhlanjululwa kwabo ngokomthetho kaMosi, uJosefa noMariya bathatha umntwana bamusa eJerusalema kobana bayomveza phambi kwakaSomnini,t+Elangeni lobunane, sele kusikhathi bona umntwana asokwe, wathiywa ibizo bona nguJesu, ibizo aliphiwa yingilozi angakabiphi ngesiswini sakanina.sAbelusi babuyela emva, badumisa, baphakamisa uZimu ngakho koke abakuzwileko nabakubonileko; okwaba njengombana bebatjeliwe.Tr!Kodwana uMariya wawalonda woke amezwi la, wazindla ngawo ngehliziywenakhe.KqNje-ke boke abakuzwako lokho barareka khulu ngeendaba zabelusaba._p7Kwathi nasele bambonile, bakhuluma ilizwi mayelana nalokho abakutjelwe ngomntwana lo.Uo#Yeke barhaba, bafumana uMariya noJosefa kanye nomntwana alele ngekerebheni.8niKwathi bona iingilozi zemuke kibo zibuyele ezulwini, abelusi bathi komunye nomunye: “Nambani siye eBhethelehema siyokubona lokho okwenzekileko, uSomnini asitjele ngakho.”cm?“Idumo kuZimu keliphezulu
nokuthula ephasini,
ebantwini abathokozelwa nguye.”al; Khonokho kwabonakala umkhambathi wezulwini ukanye nengilozi leyo, udumisa uZimu usithi:okW Nakhu okuzakuba siboniso kini: Nizakufumana umntwana aphuthelwe ngamatjhila alaliswe ngekerebheni.”Wj' Khona namhlanjesi ngemzini kaDavida nibelethelwe uMsindisi onguMesiya, iKosi!|iq Kodwana ingilozi yathi kibo: “Ningesabi! Qalani, nginilethele iindaba ezimnandi neziletha ithabo ebantwini boke.whg Khonapho ingilozi kaSomnini yeza kibo, iphazimulo kaSomnini yabakhanyisa mahlangothi woke. Besaba kwamambala.Ug#Esifundeneso bekunabelusi ebebahlala emrhuleni baqaphe imihlambabo ebusuku. f Wabeletha, wazibula ngendodana, wayiphuthela ngamatjhila. Wayilalisa ngekerebheni ngombana bekunganandawo ngekumbeni yeenkhambi.EeKwathi nabasese lapho, kwafika isikhathi sokobana abelethe.edCWaya wayokutlolisa yena noMariya, ebegade azomthatha bona abe mkakhe. UMariya gade asidisi.-cSUJosefa naye wasuka edorobheni leNazaretha eGalile, waya eJudiya emzini kaDavida ebekuthiwa yiBhethelehema ngombana ubegade asizukulwana sekumba nomndeni kaDavida.Ib Ngiloyo naloyo waya edorobheni lekhabo kobana ayokubalwa khona.NaLokhu bekukubalwa kokuthoma ngesikhathi uKureniyosi ambusi weSiriya.u` eEmihleni leyo umbusi omkhulu u-Arhostosi wakhupha isimemezelo bona kubalwe boke abantu ephasini loke leRoma.w_ iPUmntwana wakhula, waqina emmoyeni. Wahlala erhalawumbeni bekwaba kumhlana abonakala tjhatjhalazi kwa-Israyeli.s^ aOkukhanyisele abaphila ebumnyameni nethunzini lokufa,
kunqophise iinyawo zethu endleleni enokuthula.”P] NNgesirhawu esikhulu sakaZimethu,
ukusa kuzakudabuka kuvela phezulu,i\ MMkobana utlhadlhule abantu bayo
mayelana nelwazi lesindiso
ngokuthethelelwa kwezono zabo. [ L“Wena mntanami,
uzakubizwa bona umphorofidi wongoPhezulu
ngombana uzakukhamba phambi kweKosi,
uyilungisele indlela,SZ !Kngokucwenga nangokulunga,
ebusweni bakhe imihla yoke yokuphila kwethu.cY AJsokobana uzosenyela ezandleni zezitha zethu,
asivumele simlotjhe ngaphandle kokwesaba,5X gIokusifungo asifunga kukhokho wethu u-AbrahamuuW eHNgalokho ukhombise isirhawu
asithembisa abokhokho bethu,
wakhumbula isivumelwano sakhe esicwengilekoUV %Gbonyana sizakusindiswa ezitheni zethu
nemandleni wabo boke abasizondako.TU #Fnjengombana akhuluma ekadeni
ngomlomo wabaphorofidi bakhe abacwengilekoJT EUsivusele uMsindisi onamandla
ngekumbeni yencekwakhe uDavida,oS YD“Akadunyiswe uSomnini,
uZimu ka-Israyeli!
Ngambala ube nesirhawu,
wahlenga abantu bakhe.RR CKhonapho uZakariya uyise wagcwala ngoMoya oCwengileko, waphorofida wathi: Q BWoke owakuzwako lokho wazindla ngakho wabuza wathi: “Alo, umntwana lo uzokuba yini na?” Isandla sakaSomnini besiphezu kwakhe.~P wABoke abomakhelwana behlelwa kukwesaba bekwathi kiyo yoke inarha yeentatjaneni zeJudiya, abantu bakhuluma ngeendabezi.aO =@Khonokho umlomakhe wavuleka nelimu lakhe lararuluka, wathoma ukukhuluma, wadumisa uZimu.pN [?UZakariya wakhombela umqebethu wokutlolela, watlola wathi: “Ibizo lakhe nguJwanisi.” Barareka boke.`M ;>Zakhuluma noyise ngezandla, zambuza bona yena angathanda ibizo lomsana libe ngubani na.\L 3=Zathi kuye: “Kodwana akukho noyedwa hlangana neenhlobo zakho onebizo elinjalo.”IK  nakizo zoke iinzukulwana zakhe
ngokungapheliko.”HE  6Uyisizile incekwakhe u-Israyeli,
wakhumbula isirhawu sakhe,OD 5Usuthise abalambileko ngokuhle,
iinkhumkani waziqotjha zimkhonoze.OC 4Wehlise amakhosi
eenhlalweni zawo,
waphakamisa abathobekileko.YB -3Ukhombise amandlakhe ngengalwakhe,
wahlakaza abakhukhumeleko emizindlwenabo.DA 2Umusakhe ungowabamesabako,
iinzukulwana ngeenzukulwana.R@ 1ngombana ongoPhezulu,
ungenzele okukhulu.
Ibizo lakhe licwengile.? 0ngombana ungikhumbulile,
mina ncekukazi yakhe enyazekako.
Kusukela kwanjesi, zoke iinzukulwana
zizongibiza ngobusisiweko,/> [/Ummoyami uyenama
kuZimu uMsindisami>= y.UMariya wathi:
“Umphefumulwami udumisa uSomnini.]< 5-Ubusisiwe umfazi ofese wakholwa bonyana okutjhiwo nguSomnini kuye kuzakuzaliseka!”^; 7,Kuthe nje nangizwa ukulotjhisa kwakho, umntwana wathaba beweqayeqa ngaphakathi kwami.J: +Kubayini ngithandwe kangaka bona ngithekelwe ngunina leKosami na?u9 e*Warhuwelela ngelizwi elikhulu wathi: “Ubusisiwe hlangana nabafazi, sibusisiwe nesithelo sesibeletho sakho!8 #)Kwathi bona u-Elisabethi ezwe ukulotjhisa kwakaMariya, umntwana weqayeqa ngesibelethweni sakhe. U-Elisabethi wazaliswa ngoMoya oCwengileko.C7 (Wafika lapho wangena kwaZakariya, walotjhisa u-Elisabethi.b6 ?'Ngesikhatheso uMariya wazilungiselela waya edorobheni leJudiya elingenarheni yeentatjana.5 &UMariya waphendula wathi: “Ngiyincekukazi kaSomnini, akwenzeke kimi njengombana utjhwile!” Yeke ingilozi yasuka kuye.34 c%ngombana ayikho into engenzekiko kuZimu.”3 $Ngitjho nesihlobo sakho u-Elisabethi usidisi nanyana sele amdala nje. Sele aphethe inyanga yesithandathu, yena lo ebekuthiwa uyinyumba52 e#Ingilozi yamphendula yathi: “UMoya oCwengileko uzakuba phezu kwakho, namandla wongoPhezulu azakusibekela. Yeke ocwengileko ozakubelethwa uzakubizwa bona yiNdodana kaZimu.l1 S"UMariya wabuza ingilozi wathi: “Lokhu kungenzeka njani ngombana azange khengihlangane nendoda?”Y0 -!Izakubusa phezu kwekumba kaJakopo ngokungapheliko. Umbuswayo angekhe waphela!”/  Izakuba yikulu, ibizwe bona yiNdodana kaZimu ongoPhezulu. USomnini uZimu uzayinikela isihlalo sobukhosi sakayise uDavida.J. Uzakuba sidisi, ubelethe indodana, uzayithiya ibizo bona nguJesu.Y- -Ingilozi yathi kuye: “Ungesabi Mariya ngombana ufumene umusa emehlweni kaZimu.f, GKodwana uMariya watshwenyeka khulu ngomlayezo lo, wazibuza bona kulotjhisa okunjani-ke lokhu.S+ !Ingilozi yeza kuye yathi: “Lotjha wena othandekileko! USomnini unawe!” * entombini ebegade yethenjiswe ukuthathwa lisokana ebekuthiwa nguJosefa, osizukulwana sakaDavida. Ibizo lentombi leyo belinguMariya.q) ]Enyangeni yesithandathu, uZimu wathumela ingilozi uGabhariyeli edorobheni leGalile ekuthiwa yiNazaretha,( Wathi: “Ekhu! USomnini ungenzele lokhu. Ube nomusa kimi, wasusa ihlazo lami ebengiseze ngilithwele hlangana nabantu.”l' SNgemva kwamalanga lawo umkakhe u-Elisabethi waba sidisi. Wahlala iinyanga ezihlanu zoke azifihlile.T& #Kwathi bona kuphele isikhathi somsebenzakhe ngethempelini, wabuyela ekhaya.'% IWathi naphumako, wabhalelwa kubakhulumisa. Yeke balemuka bona ubone umbono ngethempelini ngombana bekalokhu abenzela amatshwayo kodwana abhalelwa kuphimisela.z$ oKwenzeka koke lokhu nje, abantu bebasoloko balindele uZakariya, bararekile bona uhlaleleni kangaka ngethempelini.&# GQala-ke, njengombana ungazange ukholwe amezwami azakuzaliseka ngesikhathi sawo, uzakuba simumu ungakghoni ukukhuluma bekube kumhlana kuphethakalako lokhu.”" /Ingilozi yamphendula yathi: “NginguGabhariyeli; ngijame ebukhoneni bakaZimu. Ngithunywe bona ngizokhuluma nawe, ngikutjele iindaba ezimnandezi.! {UZakariya wabuza ingilozi wathi: “Nginesiqiniseko siphi ngalokhu na? Sengiyindoda elupheleko, nomkami selaluphele.”o  YYeke izakukhamba phambi kweKosi ngommoya nangamandla ka-Eliya kobana itjhugululele iinhliziyo zaboyise ebantwaneni, kuthi abangalaleliko batjhugulukele ekuhlakanipheni kwabalungileko. Godu izakwenza bona isizwe silungele iKosi.”G  Izakubuyisela inengi labantu bakwa-Israyeli kuSomnini uZimabo.+ Qngombana izakuba yikulu emehlweni kaSomnini. Ingaseli iwayini namkha esinye nesinye isiselo esiwunyelweko. Izakuzaliswa ngoMoya oCwengileko kwekubelethweni kwayo.d CIzakuba lithabo nokuthokoza kuwe begodu abanengi bazakujekezela ngebanga lokubelethwa kwayo" ? Kodwana ingilozi yathi kuye: “Ungesabi Zakariya! Umthandazwakho uzwakele. Umkakho u-Elisabethi uzakubelethela indodana; uyithiye ibizo bona nguJwanisi.D  Kwathi bona uZakariya ayibone, wethuka wafikelwa kukwesaba.W ) Ingilozi kaSomnini yazibonakalisa kuye, ijame ngesigomeni se-aldari letjhwalo.d C Nakufika isikhathi sokutjhisa itjhwalo, woke umkhambathi wahlangana, wathandaza ngaphandle.v g wakhethwa ngefumbe ukuya ngokomkhuba wobuphristi kobana angene ngethempelini ayokutjhisela uSomnini itjhwalo.i MKwathi ngelinye ilanga uZakariya asenza umsebenzakhe wobuphristi ngethempelini phambi kwakaZimu,i MKodwana bebanganabantwana ngombana u-Elisabethi gade ayinyumba begodu bobabili besele baluphele.X +Bobabili bebalungile phambi koZimu, balandela yoke imiyalo neemiso zakaSomnini.; qEmihleni kaHerode ikosi yeJudiya, bekukhona umphristi, ibizo lakhe linguZakariya, ogade alilunga lobuphristi baka-Abiya. Umkakhe bekungu-Elisabethi, naye asizukulwana saka-Aroni.6 iukuze wazi iqiniso loke ngezinto oyalwe ngazo. Ngalokho-ke nami, ngemva kokuhlolisisa koke kusukela ekuthomeni, ngiqunte ukukutlolela umlando ohlelekileko wena Theyofilusi odumilekoj Onjengombana sazinikelwa ngilabo okwathi kusukela ekuthomeni baba bofakazi kanye neenceku zelizwi.f IAbanengi baba nokuzimisela kobana batlole umlando wezehlakalo ezizalisekileko phakathi kwethu,Abafundi baphuma bayokutjhumayela yoke indawo. IKosi yasebenza nabo, yafakazela ilizwi layo ngeembonakaliso ezalilandelako.nUEmva kobana iKosi uJesu sele ikhulumile nabo, yanyuselwa ezulwini, yayokuhlala ngesigomeni sakaZimu. bazakudobha iinyoka ngezandla zabo, nabasela okubulalako, abazokwenzeka ilitho; bazakubeka izandla phezu kwabagulako, baphole.” {Iimbonakaliswezi zizakulandela labo abakholwako: Ebizweni lami bazakuqotjha amadimoni, bazakukhuluma ngeenlimi ezitjha;[ /Loyo okholwako abhajadiswe, uzakusindiswa kodwana loyo ongakholwako, uzakulahlwa.\ 1Wathi kibo: “Khambani iphasi loke, nitjhumayele ivangeli kikho koke okudaliweko.; oNgemva kwesikhathi uJesu waziveza kabalitjhumi nanye basagoma. Wabasola ngokutlhoga kwabo ukukholwa kanye nangekanabo yokwala ukukholwa labo abambonileko ngemva kokuvuka kwakhe.V% Bona-ke babuyela emuva bayokubikela abanye, kodwana nabo akhange babakholwe.}s Emva kwalokho, uJesu waziveza ngobunye ubujamo ebafundini bakhe ababili lokha nagade basendleleni eya emaphandleni.W' Kuthe bona bezwe ukuthi uJesu uyaphila, nokobana umbonile, akhange bamkholwe.O Wakhamba wayokubikela labo ebegade banaye nebegade bahloboka, balila.}s UJesu navuka ekuseni elangeni lokuthoma leveke, waziveza qangi kuMariya Magdalina aqotjha kuye amadimoni alikhomba.Baphuma ngethuneni bathathela ngebelo ngombana bebaqhaqhazela begodu bararekile. Azange batjho ilitho ebantwini ngombana bebathukile."=Nje-ke khambani niyokutjela abafundi bakhe noPitrosi nithi, ‘Ungaphambi kwenu endleleni eya eGalile. Nizambona lapho njengombana bekanitjelile.’ ”7Lathi kibo: “Ningethuki. Nifuna uJesu weNazaretha obekabethelwe esiphambanweni na? Awa, uvukile, akakho lapha! Qalani indawo lapha bekabekwe khona.oWKuthe nabangena ngethuneni babona isokana lihlezi ngesigomeni lembethe izambatho ezimhlophe, bethuka.LKodwana bathi nabaqalako babona ilitje ebegade lilikhulu ligediwe.R~Babuzana bathi: “Ngubani ozasigedela ilitje ebungenweni bethuna na?”g}GEkuseni ngelanga lokuthoma leveke, ngemva kobana kuphume ilanga bangena indlela eya ethuneni.| Kuthe bona iSabatha lidlule, uMariya Magdalina, uMariya unina kaJakopo kanye noSalome, bathenga iinthako ukuze bayokuzesa umzimba kaJesu.O{/UMariya Magdalina noMariya unina kaJosisi, babona lapha abekwe khona.>R=<0yqSO (Fese ngarabhela abafundi bakhwaba bona bawuqotjhe, kodwana babhalelwa.”)NK 'Ummoya uyayibamba, khonapho bese iyarhuwelela, uyidule phasi ibe nesithunthwana, ibhubhudlhe amagwebu ngomlomo. Awuyiphi ithuba kanti nokuyilimaza uyayilimaza.M &Kwarhuwelela indoda hlangana nesiqubuthu yathi: “Mfundisi, ngiyakurabhela! Akhe uqale indodanami ekungiyo kwaphela, umntwana enginaye!TL! %Ngelanga elilandelako nabehla entabeni, bahlangatjezwa siqubuthu esikhulu.K% $Ngemva kobana ilizwelo likhulumile, bafunyana uJesu ayedwa. Abafundi bayigcina kibo indaba le, akhange batjele muntu ngalokho abakubonileko.eJC #Kwezwakala ilizwi livela elifwini lithi: “Le yiNdodanami, engiyikhethileko, ilaleleni!”cI? "Kuthe asakhuluma njalo kwavela ilifu labagubuzesa, abafundi bethuka nabangena ngelifwini.H} !Kwathi lokha amadoda lawo nasuka kuJesu, uPitrosi wathi kuye: “Kosi, maye kuhle kangangani bona sibe lapha! Yeke asakheni imitlhatlhana emithathu, owodwa ube ngewakho, owodwa ube ngewakaMosi, owodwa ube ngewaka-Eliya.” Bekangazizwa bona uthini.G# UPitrosi nabangani bakhe gade baphethwe buthongo, kodwana kwathi nabaphaphamako babona iphazimulo kaJesu namadoda amabili agade ajame naye.sF_ babonakala ngephazimulo ekulu, bakhuluma noJesu. Bakhuluma ngokwemuka kwakhe ebekuzakwenzeka eJerusalema.2E_ Khonapho amadoda amabili, uMosi no-Eliya,eDC Kuthe asathandaza, ubuso bakhe baphenduka nezambatho zakhe zadarha njengokunyazima kombani.C Emalangeni abunane ngemva kobana uJesu akhulume lokho, wathatha uPitrosi, uJwanisi noJakopo wakhuphukela nabo entabeni wayokuthandaza.uBc Kodwana nginitjela iqiniso, abanye benu abajame lapha angekhe bakuzwa ukufa bangakawuboni umbuso kaZimu.”=As Nanyana ngubani oba neenhloni ngami nangamezwami, neNdodana yoMuntu izakuba neenhloni ngaye lokha nayifika ephazimulwenayo, nephazimulweni kaBaba kanye neengilozini ezicwengileko.s@_ Kuzamsiza ngani umuntu ukuzuza iphaseli loke nje, kodwana yena alahleke namkha azilobe yena ngokwakhe na??7 Ngambala nanyana ngubani ofuna ukusindisa ipilwakhe, izomlahlekela, kodwana nanyana ngubani olahlekelwa yipilwakhe ngebanga lami, uzabe uyisindisile.> Yeke wathi kibo boke: “Nakube kukhona ofuna ukungilandela, akazidele, atjathe isiphambano sakhe malanga woke angilandele.I=  Godu wathi: “INdodana yoMuntu kumele itlhage ngezinto ezinengi beyilahlwe baphathi, baphristi abakhulu nabafundisi bomthetho. Godu kumele ibulawe bese elangeni lesithathu ivuswe ekufeni.”D< UJesu wabadosa ngendlebe bona bangatjeli namunye ngalokho.z;m Wababuza wathi: “Alo-ke, nina nithi ngingubani na?”
UPitrosi wamphendula wathi: “UnguKrestu kaZimu.” :9 Bamphendula bathi: “Abanye bathi unguJwanisi uMbhabhadisi. Abanye bathi ungu-Eliya, godu abanye bathi ungomunye wabaphorofidi bekadeni ovukileko.”z9m Kwathi uJesu asathandaza ngasese, abafundi bakhe banaye lapho, wababuza wathi: “Abantu bathi ngingubani na?”n8U Boke bagoma basutha, abafundi bakhe babuthelela iintshutshuru bazalisa iinqwebu ezilitjhumi nambili.7! UJesu wathatha izikwa ezihlanu neenhlambi ezimbili waqala ezulwini, wathokoza wazihlephula. Wanikela abafundi bakhe bona baphe isiqubuthu.A6} Abafundi bakwenza lokho, yeke woke umuntu wahlala phasi.5+ Bekunamadoda angaba ziinkulungwana ezihlanu.
UJesu wathi ebafundini bakhe: “Bahlaliseni phasi ngeenqhema zamatjhumi amahlanu ngasinye.”M4 Kodwana uJesu wathi kibo: “Bapheni okugonywako.”
Bamphendula bathi: “Esinakho sezizikwa ezihlanu neenhlambi ezimbili. Kuzakufuneka bona siyokuthengela soke isiqubuthwesi okugonywako.”R3 Sekuhlwile ngemva kwedina, abafundi bakhe beza kuye bathi: “Besithi tjhaphulula abantwaba baye ngemizini neendaweni eziseduze bayokufuna okugonywako nendawo yokulala ngombana sisemmangweni lapha.”2 Kodwana isiqubuthu sabantu sezwa ngalokho, samlandela. Wabamukela, wakhuluma nabo ngombuso kaZimu, wapholisa labo ebebafuna ukwelatjhwa.1 Abapostoli nababuyako, babikela uJesu ngalokho abakwenzileko. Wabathatha wakhamba nabo bodwa baya edorobheni ebekuthiwa yiBhethe-Sayida.0 Kodwana uHerode wathi: “UJwanisi ngamqunta ihloko. Alo, ngubani-ke engizwa izinto ezinjalo ngaye lo?” Nje-ke walinga ukubonana naye.f/E Abanye bebasithi u-Eliya ubonakele, abanye godu bathi omunye wabaphorofidi bekadeni uvukile. . UHerode umtetrarerhesi wezwa ngakho koke okwenzekako. Warareka khulu ngombana abanye bebasithi uJwanisi uvusiwe kabahlongakeleko.v-e Yeke bakhamba-ke bangena umuzi nomzana, batjhumayela iindaba ezimnandi, bapholisa nabantu kizo zoke iindawo. , Nakube abantu balapho abanamukeli, thintithani ithuli eenyaweni zenu naniphuma ngemzinabo, lokho kube bufakazi obujamelene nabo.”f+E Nanyana ngiyiphi ikumba eningena kiyo, hlalani lapho bekube kumhlana nikhambako emzini lowo.*' Wathi kibo: “Ningaphathi ilitho ekukhambeni kwenu, ingaba yintonga, imbada, isikwa, imali nanyana isambatho ngaphezu kwaleso enisembetheko.V)% Yeke wabathuma bona bayokutjhumayela ngombuso kaZimu bebapholise nabagulako.(  UJesu wabizela kuye abafundi bakhe abalitjhumi nambili, wabapha amandla negunya lokuqotjha woke amadimoni nokupholisa izifo.j'M8Ababelethi bakhe barareka khulu, kodwana uJesu wabayala bona bangatjeli namunye ngokwenzekileko.d&A7Ummoyakhe wabuyela kuye, khonapho wasikima. Yeke uJesu wabatjela bona bamuphe okugonywako.M%6Kodwana uJesu wambamba ngesandla wathi kuye: “Mntwanami, vuka!”8$k5Bamhleka ngombana gade basazi bona uhlongakele.#4Ngesikhatheso boke ebebalapho begade barhahlawula bamlilela. UJesu wathi kibo: “Lisani ukurhahlawula! Akakahlongakali kodwana ulele.”!";3Kwathi bona afike emzini kaJayirosi, akhange avumele namunye bona angene naye ngaphandle kwakaPitrosi, uJwanisi noJakopo kanye noyise lomntwana nonina.h!I2Kodwana uJesu wakuzwa lokho wathi kuJayirosi: “Ungesabi, kholwa nje kwaphela, izakuphila.”( I1Kwathi uJesu asakhuluma njalo, kwafika othileko avela emzini kaJayirosi, umphathi wesinagogi wathi: “Indodakazakho ihlongakele. Ungasatshwenya umfundisi.”_70UJesu wathi kuye: “Ndodakazi, ukukholwa kwakho kukusindisile. Khamba ngokuthula.”a;/Kwathi lokha umfazi lo nabona bonyana angeze akwazi ukuzifihla, weza athuthumela wafese waguqa phambi kwakaJesu. Phambi kwabo boke abantu, wazihlambulula bonyana kubayini amkghwathile nokobana uphole njani khonokho.mS.Kodwana uJesu wathi: “Kukhona ongikghwathileko ngombana ngizwile lokha amandla naphumako kimi.”/W-UJesu wabuza wathi: “Ngubani ongikghwathileko na?”
Boke balandula, uPitrosi wamphendula wathi: “Agu, Kosi! Qala bonyana abantu bakuminyezele kangangani.”pY,Weza ngemva kwakaJesu wafese wakghwatha umphetho wesambatho sakhe, ukuphopha kwakhe kwaphela khonokho.8i+Hlangana nesiqubuthweso bekunomfazi ogade aphopha iingazi iminyaka elitjhumi nambili. Begade arhutjhulele koke anakho eenyangeni, kodwana ayikho neyodwa eyakghona ukumelapha.3*ngombana indodakazayo ekukuphela kwayo, umntazanyana weminyaka elitjhumi nambili, beyigulela ukufa.
Kwathi asakhamba, isiqubuthu samuminyanisa.!)Khonapho kwafika kuye indoda ebekuthiwa nguJayirosi, imphathi wesinagogi, yafese yazilahlela eenyaweni zakhe. Yamrabhela bona eze emzinayoZ-(Kwathi bona uJesu abuye, isiqubuthu sabantu samhlangabeza ngombana besimlindele./W'“Buyela ekhaya uyobatjela bona kungangani uZimu akwenzele khona.” Yeke indoda leyo yakhamba-ke yangena loke idorobho ikhuluma bona kungangani ekwenzelwe nguJesu.r]&Indoda ekwakhutjhwa kiyo amadimoni yarabhela yathi ifuna ukukhamba noJesu.
Kodwana uJesu wathi kiyo:/%Yeke boke abantu besifunda samaGerasene bakhombela uJesu bona abagadunge ngombana bebangenwe kukwesaba. Yeke uJesu wangena ngemkhunjini wakhamba.^5$Labo ababonako batjela abantu bona ipholiswe njani indoda ebeyinemimoya emimbi leyo.W'#Abantu baphuma bayokuqala bona kwenzekeni. Kwathi bona bafike kuJesu, bafumana indoda ekukhutjhwe kiyo amadimoni ihlezi eenyaweni zakaJesu, yembethe begodu ihlokwayo ithatha kuhle; boke bangenwa kukwesaba.uc"Kwathi lokha abelusi bezavukazana nababona okwenzekileko, bagijimela ngedorobheni nemaphandleni bayokubika. !Amadimoni lawo aphuma endodeni, angena ngezavukazaneni, umhlambi wagijimela emthewukeleni weligu wadlhumukela ngelwandle, wacwila. 9 Bekukhona umhlambi omkhulu wezavukazana utlabe entatjaneni. Yeke imimoya emimbi yarabhela uJesu bona ayithumele ngezavukazaneni, wayinikela-ke imvumo.a;Amadimoni arabhela uJesu kanenginengi bona angawayali kobana aye ngemgodini otjhingako. !UJesu wayibuza wathi: “Ungubani ibizo lakho na?” Yathi: “NginguLegiyoni.” Yatjho njalo ngombana bekungene amadimoni amanengi kiyo.r ]UJesu begade ayale ummoya omumbi kobana uphume endodeni leyo. Esikhathini esinengi idimoneli beliyibamba, kuthi nanyana ibotjhwe ngeenketani izandla neenyawo begodu iqaphelwe, iqhusule iinketanezo, idimoni liyithumele erhalawumbeni.? wKwathi nayibona uJesu yarhuwelela beyaziphosela eenyaweni zakhe, yamemeza yathi: “Utjhiswa yini ngami wena Jesu, Ndodana kaZimu ongoPhezulu na? Ngiyakurabhela ungangihlukumezi!”P Kuthe bona uJesu ehlele eligwini, wahlangatjezwa yindoda enamadimoni ivela ngedorobheni. Besele kusikhathi eside indoda le isoloko ikhamba bulanzi begodu ingahlali ekhaya, kodwana ihlala emathuneni.V %Bayamela esifundeni samaGerasene esingaphetjheya kwelwandle ukusuka eGalile.CYeke wathi ebafundini bakhe: “Kuphi ukukholwa kwenu na?”
Besaba, barareka bebabuzana bodwa bathi: “Kanti ngubani umuntu lo okghona ukukhalimela imimoya namaza kumlalele na?”9kAbafundi baya kuye bamvusa bathi kuye: “Kosi, Kosi! Safa!”
UJesu wavuka, wakhalimela isiwuruwuru kanye namaza agubhuzelako, khonapho isiwuruwurweso sathula, kwathi du.7Kuthe basathaya njalo, uJesu walala. Khonokho kwavuka isiwuruwuru esikhulu ngelwandle kangangobana umkhumbi wazala amanzi, boke baba sengozini ekulu.!Ngelinye ilanga uJesu wakhwela ngemkhunjini nabafundi bakhe, wathi kibo: “Nambani seyamele ngaphetjheya kwelwandle.” Yeke bakhamba-ke.dAUJesu wabaphendula wathi: “Umma nabafowethu ngilabo abezwa ilizwi lakaZimu bebalenze.”\1Omunye wamtjela wathi: “Unyoko nabafowenu bajame ngaphandle bafuna ukukubona.”fEUnina nabafowabo kaJesu beza bazombona, kodwana babhalelwa kufika kuye ngebanga lesiqubuthu.-“Yeke yelelani bona nizwa njani ngombana loyo onelitho uzakungezelelelwa, kodwana loyo onganalitho uzakwemukwa ngitjho nokuncancani anakho.”|q“Ngambala akunanto efihliweko engeze yavezwa emtarini, godu akunanto esitheziweko engeze yaziwa namkha yembulwa.6e“Akakho okhanyisa isibani asifihle ngesitjeni namkha asibeke ngaphasi kombhede. Esikhundleni salokho usibeka elithini laso ukuze labo abangenako bakwazi ukubona umkhanyo.%~CYeke labo abasequlwanini evundileko ngilabo abathi nabezwa ilizwi balibulunge ngeenhliziyo ezithembekileko nezihle, bese bathela isithelo ngokubekezela.”1}[Abasemeveni ngilabo abezwako kodwana nabalokhu bakhamba endleleni baminyaniswe matshwenyekwabo, umnotho kanye nobumnandi bepilo, bese bangatheli iinthelo ezivuthiweko.-|S Abasekhetheni ngilabo abathi nabezwa ilizwi balamukele ngethabo, kodwana banganayo imirabhu. Bayakholwa kwesikhatjhana, kodwana nakufika isikhathi sokulingwa bawe. {  Abasendleleni ngilabo abezwako, bese uSathana uyeza afese ahlwithe ilizwi eenhliziyweni zabo ukuze bangakholwa bese basindiswe.?zy “Nakhu okutjhiwo mfanekiso: Imbewu lilizwi lakaZimu.pyY Wabaphendula wathi: “Nina niphiwe ilwazi lokulemuka ifihlo yombuso kaZimu, kodwana kabanengi ngikhuluma ngemifanekiso ukuze kuthi,
“ ‘nanyana babona, kodwana bangabonisisi,
nanyana basizwa kodwana bangalemuki.’ ”Fx Abafundi bakhe bambuza bona umfanekiso lo utjho ukuthini na.]w3Enye yawela ehlabathini evundileko. Yamila beyathela isivuno, kwaba ngokubuyelelwe kalikhulu kunangaphezu kwalokho ebekutjaliwe.”
Wathi naqeda ukutjho lokho warhuwelela wathi: “Loyo oneendlebe akezwe!”EvEnye yawela hlangana nameva, akhula nayo ayiminyezela yafa.LuEnye yawela ekhetheni, kwathi nayimilako yabuna ngombana bekomile.%tC“Umlimi waphuma wayokutjala imbewakhe. Kwathi nasarhatjha imbewu esimini, enye yawela endleleni, yagadangwa ngeenyawo neenyoni zomkayi zayidobha zayidla.{soKwathi nakusabuthene isiqubuthu esikhulu nabantu basiza kuJesu bavela emizini ehlukeneko, wacoca naku umfanekiso:)rKuJwana umkaKhuza, umphathi womkhaya kaHerode, uSusana kanye nabanye abanengi. Abafazaba ngibo ebegade basiza ngokusekela uJesu nabafundi bakhe ngeendleko zabo.qkanye nabafazi abathileko ebebapholisiwe emimoyeni emimbi nezifeni: uMariya Magdalina, okwakhutjhwa kuye amadimoni alikhomba;!p =Ngemva kwalokho uJesu wakhamba wadabula hlangana nedorobho nomuzi atjhumayela iindaba ezimnandi ngombuso kaZimu. Abalitjhumi nambili gade bakhamba naye,]o32UJesu wathi emfazini loyo: “Ukukholwa kwakho kukusindisile, khamba ngokuthula.”^n51Ezinye iinthekeli zathoma ukubuzana zathi: “Ngubani lo, ocolela ngitjho nezono?”@m{0UJesu wathi emfazini loyo: “Izono zakho zicolelwe.”l%/Yeke ngiyakutjela bona izono zakhe ezinengi zicolelwe ngombana utjengise ithando elikhulu. Kodwana ocolelwe kancani naye uthanda kancani.”Xk).Akhange ungizese ngamafutha ehloko, kodwana yena uthele iinyawo zami ngamakha.j-Akhange ungamukele ngokungincwanga emhlathini, kodwana umfazi lo, akhange alise ukuncwanga iinyawo zami solo ngingene lapha.si_,Yeke waphendukela ngemfazini wathi kuSimoni: “Uyambona umfazi lo na? Ngize ngakwakho, akhange unginikele ngitjho namanzana wokwesula iinyawo zami, kodwana yena uthambise iinyawo zami ngeenyembezi zakhe bewazesula ngeenhluthu zakhe.yhk+USimoni wathi: “Ngicabanga bona ngiloyo owesulelwe isikolodo esikhulu.”
UJesu wathi: “Ubone kuhle.”g#*Bobabili azange babe nemali yokumbuyisela, nje-ke wasula isikolodo sabo bobabili. Alo-ke ngongiwuphi phakathi kwabo ozomthanda khulu na?”)fK)UJesu wathi: “Bekukhona abantu ababili ebebakoloda umbolekisimali. Omunye bekamkoloda abodenariyu abahlanu, omunye amkoloda abodenariyu abamatjhumi amahlanu.e(UJesu wamphendula wathi: “Simoni, ikhona into engifuna ukukutjela yona.”
USimoni wathi: “Yewungitjele mfundisi.”Nd'Kuthe umFarisi omumemileko nabona lokhu, wazibuza wathi: “Nakube kwamambala umuntu lo mphorofidi, bekazakwazi bona ngubani omkghwathako lo nokobana umhlobo bani womfazi, okutjho bona usisoni!”c/&Wajama ngemva kwakhe eenyaweni zakhe walila, wathambisa iinyawo zakhe ngeenyembezi. Wazesula ngeenhluthu zakhe, wazincwanga bewazithela ngamakha.b3%Kwathi lokha umfazi obegade aphila ipilo yesono edorobhenelo nalemuka bonyana uJesu gade agoma ngekumbeni yomFarisi, waletha umjekana uzele amakha.a $Nje-ke omunye wabaFarisi wamema uJesu bona azokugoma naye isidlo sakusihlwa. UJesu waya emzini womFarisi, wazigedla etafuleni.L`#Kodwana ukuhlakanipha kuqinisekiswa ngibo boke abantwana bakho.”_"INdodana yoMuntu yafika igoma begodu isela, nina nathi, ‘Nasi-ke isirhiribideli nesidakwa, umngani wabathelisi nezoni!’m^S!“UJwanisi uMbhabhadisi wafika angagomi sikwa begodu angaseli wayini, nina nathi, ‘Unedimoni!’G] Banjengabantwana abahlezi endaweni yokuthengisela barhuwelelana basithi,
“ ‘Sanibethela inghwani,
akhange nigide;
sanivumela iingoma zesililo,
kodwana akhange nilile.’f\EUJesu wathi: “Alo-ke ngingabafanisa nani abantu banamhlanjesaba na? Kghani bafana nani na?r[]Kodwana abaFarisi nezazimthetho bawulahla umnqopho kaZimu ngabo ngombana bebangakabhajadiswa nguJwanisi. ZBoke abantu ngitjho nabathelisi bawezwa amezwi kaJesu, bavuma bonyana indlela kaZimu iliqiniso ngombana bebabhajadiswe nguJwanisi.Y1“Ngiqinisile ngithi phakathi kwalabo ababelethwe ngowesifazana akakho omkhulu kunoJwanisi, kodwana omncancani embusweni kaZimu mkhulu kunaye.”XUJwanisi nguye okwatlolwa ngaye kwathiwa,
“ ‘Ngizakuthumela isithunywa sami ngaphambi kwakho,
esizakulungisa indlelakho.’jWMEmanyeni naniyokubonani na? Kghani umphorofidi? Iye, ngiyanitjela ngithi ongaphezu komphorofidi.#V?Kanti beniyokubonani na? Umuntu owembethe izambatho zakanokutjho? Awa, abantu abembatha izambatho ezibizako bebahlale emnonweni bafunyanwa ngeengodlweni!FUNgemva kobana iinthunywa zakaJwanisi sezikhambile, uJesu wathoma ukukhuluma ngoJwanisi esiqubuthwini wathi: “Beniyokubonani lokha naniye erhalawumbeni na? Umhlanga ophephethwa mumoya na?1T]Ubusisiwe umuntu ongakhubekiko ngami!”S!Waphendula iinthunywa wathi: “Buyelani emuva niyokubikela uJwanisi ngalokho enikubonileko nenikuzwileko: Iimphofu seziyabona, abarholopheleko sebayakhamba, abanekhwekhwe bapholile, iinthulu ziyezwa, abafileko bayavuswa neendaba ezimnandi zitjhunyayelwa kabadududu.RwKhonokho uJesu wapholisa abanengi ebebanezifo, bagula begodu banemimoya emimbi, wenza nabanengi abaphopheleko babona.+QOKwathi bona bafike kuJesu, bathi: “UJwanisi uMbhabhadisi usithume kuwe bona sizokubuza sithi, ‘Unguye olindelwe bona afike namkha silindele omunye na?’ ”rP]wabathumela eKosini bona bayokubuza bathi: “Unguye olindelwe bona afike namkha silindele omunye na?”OOAbafundi bakaJwanisi bambikela ngakho koke lokhu. Wabiza babili babo,UN#Iindabezi ngoJesu zarhatjheka eJudiya loke kanye neenarheni ezilibhodileko.#M?Boke bafikelwa kukwesaba bebadumisa uZimu, bathi: “Umphorofidi omkhulu ufikile hlangana nathi!” Godu bathi: “UZimu uze ukuzokusiza abantu bakhe!”OLUmufi wavuka wathoma wakhuluma, uJesu wayithatha wayibuyisela kunina.sK_Yatjhidela yafese yakghwatha ihlaka, kwathi ebebalithwele bajama. Yathi: “Sokana! Ngithi kuwe, vuka!”VJ% Kwathi bona iKosi imbone, yamdabukela kwamambala yathi kuye: “Ungalili!”/IW Kwathi bona afike esangweni ledorobho, wabona umngcwabo uphuma. Umufi loyo bekuyindodana eyodwa tere yomhlolokazi. Nje-ke isiqubuthu esikhulu sedorobhenelo besinaye.H{ Msinyazana ngemva kwalokho, uJesu waya edorobheni elibizwa bona yiNayini, akhamba nabafundi bakhe nesiqubuthu esikhulu.MG Iinthunywa zabuyela emzini womphathi zafumana isisebenzi sipholile.BF} Kwathi uJesu nezwa lokho, wamrarekela khulu, waphendukela ngesiqubuthwini ebesimlandela wathi: “Ngiyanitjela ngithi azange khengifunyane ukukholwa okungaka ngitjho nakwa-Israyeli!”cE?Nami ngokwami ngimumuntu ongaphasi kweemphathimandla, nginamajoni angaphasi kwami. Nangithi komunye, ‘Khamba,’ uyakhamba; ngithi komunye, ‘Yizapha,’ eze; ngithi ekhobokeni lami, ‘Yenza lokhu,’ likwenze.”D/Kungebangelo azange bengizibone ngifanelekile bona ngingeza kuwe ngokwami. Bengithi yewukhulume ilizwi nje kwaphela, isisebenzi sami sizakuphola.hCIYeke uJesu wakhamba nabo.
Bekangasikude nekumba lokha umphathimabutho nathumela abangani bakhe kobana bathi kuye: “Kosi, ungazitshwenyi ngombana akukangifaneli bona umuntu onjengawe angangena ngaphasi kwephahla lami.RBngombana iyasithanda isizwe sekhethu begodu ngiyo esakhele isinagogi.”tAaBathi nabafika kuJesu bamrabhela khulu kwamambala bathi kuye: “Iyafaneleka indoda le kobana isizwe nguwe@Umphathimabutho wezwa ngoJesu, nje-ke wathumela abaphathi abathileko bamaJuda kuye bayomkhombela kobana eze azokupholisa ikhoboka lakhe.U?#Ikhoboka lomphathimabutho weRoma ebelithandeka khulu kuye beligulela ukufa.`> ;Kwathi bona uJesu aqede ukukhuluma koke lokhu eendlebeni zabantu, wangena eKapernawumi.F=1Kodwana ozwa amezwami angawenzi, unjengendoda eyakha ikumbayo equlwanini ngaphandle kwesisekelo. Kwathi nakufika iinkhukhula zayimadlha, yabhusuka, begodu kwaba kukhulu ukonakala kwayo.”O<0Unjengendoda eyathi nayakha ikumbayo, yemba kwatjhinga yabese ibeka isisekelo phezu kwedwala. Kwathi nakufika iinkhukhula, zabetha phezu kwayo kodwana azange ziyinyakazise ngombana beyakhiwe kuhle.T;!/Ngizanikhombisa bonyana unjani loyo oza kimi bese ulalela amezwami awenze.a:;.“Ningibizelani nithi, ‘Kosi, Kosi,’ khisibe kanti anikwenzi enginitjela khona na?=9s-Umuntu olungileko uveza okulungileko okuvela ngehliziywenakhe, ngokunjalo nomuntu omumbi uveza okumbi okuvela ngehliziywenakhe. Ngambala umlomo ukhuluma ukuphuphuma kwehliziyo.”}8s,Ngilowo nalowo muthi waziwa ngeenthelo zawo. Abantu abakhi amakhiwani esitjhutheni sameva namkha amadiribe emeveni.\71+“Akunamuthi omuhle othela iinthelo ezimbi, namkha omumbi othela iinthelo ezihle.L6*Ungatjho njani kumfowenu uthi, ‘Mfowethu, yithi ngikhuphe itserana ngelihlweni lakho,’ khisibe wena ubhalelwa kubona isigodokazi ngelihlweni lakho na? Wena mzenzisi ndina! Thoma ngokukhupha isigodokazi esingelihlweni lakhwelo qangi, yeke uzakukghona ukubona kuhle, ukghone ukukhupha itserana engelihlweni lomfowenu.”o5W)“Uqalelani itserana engelihlweni lakamfowenu, kodwana ungaboni isigodokazi esingelihlweni lakho na?l4Q(Umfundi akasingaphezu komfundisakhe, kodwana woke obandulwe ngokuzeleko uzakuba njengomfundisakhe.t3a'Godu wabatjela umfanekiso lo: “Isiphofu singakhe sidose esinye na? Azizukuwela zombili njalo ngemgodini?U2#&Yiphani, nani nizakuphiwa. Isilinganiso esihle, esigandelweko, sakutluzwa besaphuphuma, sizakuthelwa ezandleni zakho. Ngambala isilinganiso osisebenzisa ukupha abanye, sizakusetjenziselwa ukupha wena.”r1]%“Ningagwebi ukuze nani ningagwetjwa. Ningalahli ukuze nani ningalahlwa. Colelani ukuze nani nicolelwe.<0s$Yibani nesirhawu njengombana noYihlo anesirhawu.”c/?#Nje-ke nina thandani izitha zenu nizenzele okulungileko, zibolekeni ningafuni imbuyiselo. Yeke umvuzo wenu uzakuba mkhulu bese niba madodana wongoPhezulu ngombana yena ulungile kilabo abangathokoziko nabakhohlakeleko..1"Naniboleka kwaphela labo enaziko bona bazakubuyisa, kunisiza ngani lokho na? Ngitjho nezoni ziyabolekana, bese zilindele ukubuyiselwa ngokuzeleko.m-S!Nanenza okulungileko kilabo abalungileko kini, kunisiza ngani lokho na? Ngitjho nezoni zenza njalo!y,k “Nanithanda kwaphela labo abanithandako, kunisiza ngani lokho na? Ngitjho nezoni zithanda labo abazithandako!D+Yenza kabanye njengombana nawe ungathanda bona benze kuwe.*wYipha woke umuntu okukhombela okuthileko, begodu nanyana ngubani okuthathela ekungekwakho, ungamtjeli bona akubuyise. ) Lokha umuntu nakuwahla emhlathini, mnikele nomunye umhlathi godu. Lokha omunye nakuthathela imbajakho, mlise athathe nejasakho.G(Busisani abanithukako, nithandazele nalabo abaniphatha kumbi.p'Y“Kodwana nina eningizwako ngithi kini: Thandani izitha zenu, nenze okulungileko kilabo abanizondako.y&k“Maye kini lokha boke abantu bakhuluma kuhle ngani ngombana nabaphorofidi bamala babaphatha ngaleyondlela.”%Maye kini enisuthako gadesi
ngombana nizokulamba.
Maye kini enihlekako gadesi
ngombana nizokulila nirhahlawule.Z$-“Kodwana maye kini eninjingileko
ngombana senikufumene ukunethezeka kwenu.#“Thabani mhlokho neqayeqe ngetokozo ngombana mkhulu umvuzo wenu ezulwini. Naboyisemkhulu babaphatha ngayo indlela le abaphorofidi."“Nibusisiwe lokha abantu nabanihloyako,
baninina bebanithuke,
balahla amabizwenu bathi mambi
ngebanga leNdodana yoMuntu! ! Nibusisiwe nina enilambileko gadesi
ngombana nizakusuthiswa!
Nibusisiwe nina enililako gadesi
ngombana nizakuhleka!w gUJesu waqala abafundi bakhe wathi kibo:
“Nibusisiwe nina enidududu
ngombana umbuso kaZimu ungewenu.\1Boke abantu balinga ukumkghwatha ngombana kuye bekuphuma amandla, abapholisa boke.nUebebezele ukumlalela nokobana abaphilise ezifeni zabo. Labo ebebatshwenywa mimoya emimbi bapholiswa.GWehla nabo, wajama endaweni ehlelembekileko. Bekunesiqubuthu esikhulu sabafundi bakhe lapho kanye nabantu abanengi abavela kilo loke leJudiya, eJerusalema kanye neligwini leTirosi neTsidoniFuJudasi umsa kaJakopo noJudasi Iskariyodi owathengisa uJesu.RuMatewu, uTomasi, uJakopo umsa ka-Alfiyosi, uSimoni ebekuthiwa mZelothe,zmBona bekunguSimoni, amthiya bona nguPitrosi, nomfowabo u-Andrisi, uJakopo, uJwanisi, uFlebhe, uBharitholomeyusi,r] Kwathi bona kuse, wabizela abafundi bakhe kuye, wakhetha abalitjhumi nambili, wababiza bona babapostoli:wg Ngelinye lamalanga lawo uJesu wenyukela entabeni wayokuthandaza, wahlala lapho ubusuku boke athandaza kuZimu.E Bathukuthela bebathoma ukubonisana bona bangenzani ngoJesu.  Wabaqala boke, wathi emuntwini loyo: “Thabulula isandla sakho.” Wasithabulula, isandla sakhe sabuyela esigeni ngokupheleleko.%C Yeke uJesu wathi kibo: “Akhe ngibuze, ngikuphi okusemthethweni ngeSabatha, ukwenza okuhle namkha okumbi, ukusindisa ipilo namkha ukuyitjhabalalisa na?”3Kodwana uJesu wakwazi ebebakucabanga, wathi emuntwini okokorene isandla: “Sikima ujame ngaphambi kwawo woke umuntu.” Wasikima wayokujama lapho.AbaFarisi nabafundisi bomthetho bebafuna isizathu sokusola uJesu, yeke bamtjhejisisa bona akazukupholisa ngeSabatha nje na.zmKwathi ngelinye iSabatha waya ngesinagogini wafundisa. Khonapho bekunomuntu obekakokorene isandla sangesigomeni.DGodu wathi kibo: “INdodana yoMuntu iyiKosi yeSabatha.”,QWangena ngekumbeni kaZimu, wathatha isikwa esahlukaniselweko, wagoma ebekuvunyelwe bona kugonywe baphristi kwaphela. Wanikela nabakhambisani bakhe bona bagome.”wUJesu wabaphendula wathi: “Azange khenifunde bona uDavida wenzani lokha yena nabakhambisani bakhe nabalambileko na?c?Abanye babaFarisi bambuza bathi: “Kubayini nenza okungasisemthethweni ngeSabatha na?”  Kwathi ngeSabatha uJesu warabhula hlangana namasimu wekoroyi. Abafundi bakhe bakha iinqwambi zekoroyi bazihlikihla ezandleni, bagoma.k O'Begodu akakho ofuna iwayini elitjha, nakhe wasela elidala phele athi: ‘Elidala limnandi.’ ”Q &Endaweni yalokho iwayini elitjha kufanele lithelwe eenkhwameni ezitjha.0 Y%Nanjalo-ke akakho ongathela iwayini elitjha ngeenkhwameni zesikhumba ezidala. ngombana iwayini elitjha lizazirathula iinkhwama, iwayini liphalake, iinkhwama zonakale.k O$UJesu wabatjela umfanekiso lo: “Akakho ongadabula isitjheza sesambatho esitjha, ayokutjheza isambatho esidala. Nangakwenza lokho, uzabe udabule isambatho esitjha, nje-ke isitjheza esitjha angekhe safanela isambatho esidala.iK#Kodwana lizakufika ilanga mhlana umyeni azakususwa hlangana nabo, mhlokho bazakuzila ukudla.”zm"UJesu wabaphendula wathi: “Nitjho bona kungenzeka abantu emtjhadweni bazile umyeni asesenabo na? Awa, angekhe!7g!Abanye abantu bathi kuJesu: “Abafundi bakaJwanisi bazila njalonjalo ukudla bathandaze, nabafundi babaFarisi nabo benza njalo, kodwana bakho abafundi bayagoma, bayasela.”\1 Angikezi ukuzokubiza abalungileko, kodwana ngizokubiza izoni bona zitjhuguluke.”b=UJesu wabaphendula wathi: “Akusibo abaphilileko abadinga inyanga, kodwana ngabagulako.#?Kodwana abaFarisi nabafundisi bomthetho ebebangebesiqubuthu sabo, banghonghoyila ebafundini bakhe bathi: “Nigomelani benisele nabathelisi nezoni na?”  Yeke uLevi wenzela uJesu imbedla yesidlo kwakhe, khonapho begade kunesiqubuthu sabathelisi kanye nabanye abantu ebebagoma nabo.3aULevi wasikima, watjhiya koke, wamlandela.'GNgemva kwalokho uJesu waphumela ngaphandle, wabona umthelisi, ibizo lakhe linguLevi ahlezi ngendlwanenakhe yokuthelisela. UJesu wathi kuye: “Ngilandela.”kOBoke barareka kwamambala, badumisa uZimu banokwesaba bathi: “Namhlanje khona sibone amabono!”w~gKhonokho umuntu loyo wavuka phambi kwabo boke, wathatha umkghadi agade alele kiwo waya ekhaya, adumisa uZimu.P}Nokho-ke ngizanikhombisa bonyana iNdodana yoMuntu inamandla ephasinapha wokucolela izono.” Yeke wathi emuntwini orhwahlapheleko: “Ngithi kuwe, vuka uthathe umkghadi wakho ukhambe, uye ekhaya!”e|CNgikuphi okulula ukuthi, ‘Izono zakho zicolelwe,’ namkha ukuthi, ‘Vuka ukhambe’ na?X{)UJesu bekayazi imikhumbulwabo, wathi kibo: “Nizindlelani ngezinto ezinje na? z9Abafundisi bomthetho nabaFarisi bathoma ukuzindlekela bathi: “Ngubani umrhali ohlambalazako lo? Ngubani ongacolela izono ngaphandle kwakaZimu na?”Xy)UJesu wathi nabona ukukholwa kwawo wathi: “Mngani, izono zakho zicolelwe.”@xyKodwana kwathi nabhalelwa kungena ngebanga lesiqubuthu, akhwela phezu kwephahla, avula itjhuba, amehlisela ngaphakathi ngomkghadi hlangana nesiqubuthu, afese ambeka phambi kwakaJesu. w Khonapho kweza amadoda athwele umuntu orhwahlapheleko ngomkghadi, alinga ukumngenisa ngekumbeni kobana ambeke phambi kwakaJesu.PvKwathi ngelinye ilanga uJesu asafundisa, abaFarisi nabafundisi bomthetho bebahlezi eduze nalapho, bavela kiyo yoke imizi yeGalile, eJudiya neJerusalema, amandla kaSomnini gade anaye kobana apholise.FuKodwana begade aphele atsomuka aye emmangweni ayokuthandaza.tKodwana kwanjesi iindaba ngoJesu zanda khulu, iinqubuthu ezinengi bezibuthelelana kobana zimlalele bezipholiswe emagulwenazo.DsUJesu wayiyala wathi: “Ungatjeli namunye, kodwana khamba ulunge kumphristi akuhlolisise bewenze umhlabelo njengokutjho kwakaMosi mayelana nokuhlanjululwa kwakho, kube bufakazi kibo.”r UJesu wathabulula isandla sakhe wakghwatha indoda leyo wathi: “Ngiyathanda, hlambuluka!” Khonokho ikhwekhwe lasuka kiyo.Wq' Kwathi ngelinye ilanga uJesu akomunye umuzi, kweza indoda ebegade ikghamathelwe likhwekhwe. Yathi ingabona uJesu, yaguqa yahloma ihloko phasi beyamrabhela yathi: “Kosi, nawuthandako ungangihlambulula!”Lp Bakhuphela imikhumbabo eligwini batjhiya koke khonapho bamlandela.'oG Kwaba njalo nakuJakopo noJwanisi amadodana kaZebediya ababasebenzisani bakaSimoni. Yeke uJesu wathi: “Ungesabi, ukusukela namhlanjesi uzokubamba abantu.”[n/ Yena nabanye agade anabo barareka kwamambala ngeenhlambi ezinengi abazibambileko.mKwathi lokha uSimoni Pitrosi nabona lokho, wawa emadolweni kaJesu wathi: “Suka kimapha Kosi ngombana ngimumuntu osisoni!”l/Yeke bakhwaya abangani babo abangemkhunjini omunye bona bazobasiza. Beza bebazalisa yomibili imikhumbi, yazala kangangobana yabe yafuna ukucwila.fkEKwathi bona benze njalo, babamba iinhlambi ezinengi kangangobana amanedabo athoma ukudabuka.j7USimoni wamphendula wathi: “Kosi, sisebenze kabudisi ubusuku boke akhange khesibambe ilitho, kodwana ngombana utjho njalo, ngizawehlisa amanede.”  ]~~}}||.{OzzYyyy/xx^x#wwvuuut?sscrrr'qvqpppoownntmmxllkkqjVi^hh4ggUf|f-eedd;cc!bRaaQ``t__:^^]]L\\9[[%ZnZYYGY X=WWOWVXUU/TT\SSfRRcQQPOOSNwMM LmLKKJIII(H7GGTFF6EEhDD=C{BBjB%AQ@@Y??>>==#<;;;6::#99B88.776P55X443322511{00]0/..'-- ,++~+*i))(1''W&&b%% $$#"""!~!( g SVm)8x@_VZjW) h w M 1 KN}vUI\z j;MNgiyanitjela bona akakho noyedwa kilabo abamenyiweko ozakufumana ukunandipha komnyanyami!’ ”:yYeke ikosi yathi ekhobokeni layo, ‘Phuma uye eendleleni nemikghotheni yemaphandleni, ubabize ukuze ikumbami igcwale.Y9+Ikhoboka lathi, ‘Kosami, ngiwuphethile umyalwakho, kodwana kusese nendawo.’h8I“Ikhoboka labuyela ekosinalo layokubika. Umninikhaya wathukuthela khulu, wayala ikhoboka lakhe wathi, ‘Phuma msinyana ungene eendledlaneni nemikghotheni yedorobho ubize abadududu, abarholopheleko, iimphofu neengoga.’a7;Khonapho omunye naye wathi, ‘Ngiqeda ukuthatha, ngaleyondlela angiphumeleli ukuza.’"6=Wesibili wathi, ‘Ngiqeda ukuthenga itjhumi leenkomo ezibotjhelwako, yeke ngisendleleni yokuzibona bona zidosa njani. Uzangilibalela, angiphumeleli.’!5;Kodwana ngokufanako, boke bathoma ukuzilandula. Wokuthoma wathi, ‘Ngiqeda ukuthenga isimu, yeke kumele ngiyoyibona. Uzangilibalela, angiphumeleli.’w4gNgesikhathi somnyanya, wathuma ikhoboka lakhe kobana liyokuthi kabamenyiweko, ‘Yizani, koke sekulungile!’i3KUJesu wathi kuye: “Umuntu othileko bekalungiselela umnyanya omkhulu, wamema nabantu abanengi.2#Kwathi lokha omunye wabagade bahlezi naye etafuleni ezwe lokho, wathi kuJesu: “Ubusisiwe umuntu ozakugoma emnyanyeni embusweni kaZimu!”d1Akhona-ke uzakubusiswa. Nanyana bangekhe bakuvuze, uzakuvuzwa ekuvusweni kwabalungileko.”e0C Kodwana nawenza umnyanya, mema abadududu, abarholopheleko, abangakwazi ukukhamba neemphofu,x/i Yeke uJesu wathi komumemileko: “Lokha nawenza isidlo semini namkha sakusihlwa, ungamemi abangani bakho, abafowenu, iinhlobo zakho namkha abomakhelwana bakho abanjingileko ngombana nawenza njalo, nabo bazakumema ngaleyondlela uzakuvuzwa.\.1 Ngambala woke oziphakamisako uzakuthotjiswa naloyo ozithobako uzakuphakanyiswa.”U-# Kodwana nawumenyiweko, hlala endaweni enyazekako khona kuzakuthi okumemileko nezako, athi kuwe, ‘Mngani, yewenyukele endaweni engcono.’ Ngaleyondlela uzakuhlonitjhwa phakathi kwabo boke abamenyiweko.',G Kuthi kusesenjalo onimemileko, eze afese athi kuwe, ‘Akhe utjhidele umuntu lo esihlalweneso,’ yeke uzakuhlaziseka ukhambe uyokuhlala endaweni enyazekako.++“Lokha omunye nakumemela emtjhadweni, ungahlali endaweni ehloniphekileko ngombana kungenzeka bona kukhona omenyiweko oqakatheke khulu kunawe.z*mKwathi uJesu nabona bonyana abamenywa bazikhethela iindawo ezihloniphekileko etafuleni, wabatjela umfanekiso lo:&)GKodwana boke batlhoga umlomo. (Yeke wababuza wathi: “Nakube omunye wenu unomntwana namkha ikomo ewele ngemgodini ngeSabatha, angekhe ayoyikhupha khonokho na?”['/Kodwana bazithulela. Yeke uJesu wathatha indoda leyo, wayipholisa, wathi ikhambe.l&QUJesu wabuza abaFarisi nezazimthetho wathi: “Kumthetho ukupholisa ngeSabatha namkha njani na?”M%Lapho ngaphambi kwakhe bekunendoda ebegade iphethwe sisifo samanzi.y$ mNgelinye lamaSabatha lokha uJesu nayokugoma ngekumbeni yomFarisi odumileko, begade atjhejwe ngelihlo elibukhali.,#Q #Qalani, ikumbenu itjhiywe kini ingasenamuntu. Ngiyanitjela bona asoze benisangibona kufikela lapha nithi khona, ‘Ubusisiwe loyo oza ebizweni lakaSomnini.’ ”" "“Maye Jerusalema, Jerusalema! Wena obulala abaphorofidi bewukhande ngamatje labo abathunyelwe kuwe. Kukangaki ngiseze ngikhanukela ukubuthelela abantwabakho ndawonye njengesikhukhukazi sibuthelela amadzinyanaso ngaphasi kwamaphikwaso! Kodwana azange uthande.! !Kokwakho ngifanele ukukhamba namhlanjesi, kusasa, nangomuso ngombana ngambala akunamphorofidi ongahlongakalela ngaphandle kweJerusalema!F  Waphendula wathi: “Khambani niyokutjela ipungutjha leyo bona ngizokuqotjha amadimoni ngipholise nabagulako namhlanje nakusasa bese kuthi ngelanga lesithathu ngifikelele emnqophweni wami.   Ngesikhatheso abaFarisi abathileko beza kuJesu bathi kuye: “Suka endaweni le uye kenye ngombana uHerode ufuna ukukubulala.”jM Ngambala kunalabo abangebokugcina abazakuba ngebokuthoma, nebokuthoma abazakuba ngebokugcina.”   Abantu bazakuvela epumalanga netjingalanga, etlhagwini nesewula, bahlale eendaweni ababekelwe zona emnyanyeni embusweni kaZimu.8i Kuzakuba khona ukulila nokugedla kwamazinyo lokha nanibona u-Abrahamu, u-Isaka noJakopo kanye nabo boke abaphorofidi embusweni kaZimu, kodwana nina nizakulahlelwa ngaphandle.}s “Kodwana uzakuphendula athi, ‘Anginazi, abengazi nokobana nibuyaphi. Sukani kimapha noke nina benzi bokumbi!’c? Yeke nizakuphendula nithi, ‘Sagoma besasela nawe; wafundisa neendledlaneni zekhethu!’F Nasele umninimuzi asikimile wavala ibadi, nizakujama ngaphandle nikokode benirabhele nithi, ‘Kosi, yewusivulele.’ Kodwana uzakuphendula athi, ‘Anginazi, angazi nokobana nibuyaphi!’! “Lingani ngamandlenu woke bona ningene ngesango elincani ngombana ngiyanitjela bona abanengi bazokulinga ukungena kodwana abazokukghona.yk Umuntu othileko wambuza wathi: “Kosi, kuzokusindiswa abantu abalidlanzana na?”
UJesu wamphendula wathi:`9 Yeke uJesu wadlula hlangana nemizi nemizana, wafundisa asendleleni yokuya eJerusalema.oW Unjengesibiliso umfazi asithatha asihlanganise neflowuru enengi kufikela lapha kuba yihlama khona.”K UJesu godu wabuza wathi: “Umbuso kaZimu ngingawufanisa nani na?   Unjengembewu yemastadi umuntu ayithatha ayitjale esivandeni. Yakhula beyaba mumuthi, iinyoni zomkayi zakhela eempandeni zawo.”^5 Nje-ke uJesu wababuza wathi: “Umbuso kaZimu ufana nani na? Ngingawufanisa nani na?y Kwathi natjho njalo boke abajamelani bakhe bahlaziseka, kodwana abantu bebathabile ngakho koke okuhle ebegade akwenza.;o Alo bekungakameli bona umma lo, oyindodakazi ka-Abrahamu, uSathana asoloko ambopha iminyaka elitjhumi nabunane yoke swana, atjhatjhululwe kilokho okumbophileko ngeSabatha na?”.U IKosi yamphendula yathi: “Nina bazenzisi ndina! Akwenzeki bona omunye nomunye wenu atjhaphulule ikomakhe namkha udumbanakhe ngesibayeni amdose ayomseza amanzi na?dA Umphathi wesinagogi wasilingeka ngombana uJesu bekapholise ngeSabatha, yeke wathi ebantwini: “Kukhona amalanga amathandathu ekufanele sisebenze ngawo. Yeke yizani nizokupholiswa emalangeni lawo, ingasi ngeSabatha!”> w Wambeka izandla, khonokho wathabuluka wadumisa uZimu.f E Kwathi bona uJesu ambone, wambizela kuye wathi: “Mma, utjhatjhululiwe ekuguleni kwakho!”$ A Khonapho bekunomfazi ogade anommoya ombangela ukugula, sele agule iminyaka elitjhumi nobunane. Begade akhamba agugubele angakghoni ukuthabuluka nakancani.@ { UJesu gade afundisa ngakelinye lamasinagogi ngeSabatha.n U Nakube uyathela umnyaka ozako lo, kulungile, kodwana nakube awutheli, khona-ke ngizawugawula.’ ”s_ Indoda leyo yathi, ‘Kosami, ulise umnyaka munye kwaphela. Ngizakwemba ngemaqadi kwawo ngithele umsuqwa.xi Yeke wathi endodeni ebeyinakekela isidiribe, ‘Sele kuminyaka emithathu kwanjesi ngiseze ngiza lapha ngizokufuna iinthelo emthini womkhiwani lo, kodwana azange ngifunyane ilitho. Ugawule! Sizawuliselani usebenzise iqulwani ngelize na?’6e Yeke wabatjela umfanekiso lo: “Umuntu othileko gade anomuthi wamakhiwani obewutjalwe esidiribeni sakhe. Waya kiwo wayokuqala iinthelo zawo, kodwana azange afumane ilitho.U# Ngithi kini, awa! Kodwana naningaphendukiko, nani nizokubhubha noke nje.”<q Nithini ngabalitjhumi nabunane abahlongakala lokha umtlomogo weSilowamu nawuwela phezu kwabo na? Nidlumbana bona bebanomlandu khulu ukwedlula boke abanye abahlala eJerusalema na?R Ngithi kini, awa! Kodwana naningaphendukiko, nani nizokubhubha noke nje.1 UJesu wabaphendula wathi: “Nidlumbana bona amaGalile la bekazizoni ezikulu ukudlula boke abantu beGalile ngombana bahlunguphazwa ngalendlela na?s a Ngesikhatheso bekukhona abantu abatjela uJesu ngamaGalile, uPilatu avanganisa iingazi zabo nemihlabelwabo.Z- ;Ngiyakutjela bona awuzukuphuma ngapho kufikela ukhokhe upenyanakho wokugcina.”G :Nawuya nomjamelanakho ebandla, linga ngamandla ukubuyisana naye nisesendleleni, nakungasinjalo uzakudosela kumgwebi bese umgwebi akunikelele ngesikhulu, isikhulu sikuphosele ngesikhungweni.M~ 9“Kubayini ningaqunti nina ngokwenu bona ngikuphi okulungileko na?} 8Bazenzisi ndina! Nanikghona ukuhlathulula ubujamo bephasi nomkayi, kwenziwa yini-ke ningakghoni ukuhlathulula isikhathi sagadesi na?”_|7 7Lokha ummoya wesewula nawuvunguzako nithi, ‘Kuzokutjhisa’, kwamambala kube njalo.~{u 6UJesu wathi esiqubuthwini: “Nanibona ilifu livela ngetjingalanga, khonapho nithi, ‘Lizokuna’, kwamambala line.Qz 5Iye bazakuhlukana, ubaba ajamelane nendodana nendodana ijamelane nobaba, umma ajamelane nendodakazi nendodakazi ijamelane nomma, unosokana ajamelane nomalukazana nomalukazana ajamelane nonosokana.”y 4Ukusukela gadesi bazakuba bahlanu emndenini munye abalwa babodwa, abathathu bazakulwa nababili, nababili balwe nabathathu.hxI 3Nidlumbana bona ngilethe ukuthula ephasinapha na? Awa, ngiyanitjela bona ngilethe ukwahlukana.lwQ 2Kodwana nginombhabhadiso ekumele ngibhajadiswe ngawo; begodu ngizasoloko ngikhathazekile bewufike!fvE 1“Ngizele ukuzokuphosela umlilo ephasini begodu ngifisa kangangani ukube thana sele uvutha!euC 0Kodwana inceku engaziko bese yenza izinto ezibanga ukuhlunguphazwa, izakubethwa imivimbo embalwa. Woke ophiwe okunengi, kuzakuthathwa okunengi kuye; kuthi ophathiswe okunengi, kubizwe kuye okunengi ngaphezu kwalokho.”t1 /“Inceku ethi iyazi kuhle intando yekosayo, kodwana ingazimiseli bona iyenze namkha ingeze yenza ekufunwa yikosayo, izakubethwa imivuvu eminengi.(sI .Ikosi yenceku leyo izakubuya ngelanga inceku leyo ingakayilindeli nangesikhathi engakatjheji ngaso. Izayiqunta iinquqwana iyilahlele endaweni yabangakholwako.0rY -Kodwana akhe sithi inceku leyo izitjela ithi, ‘Ikosami ithatha isikhathi eside ukubuya’, bese ithome ukubetha iinceku neencekukazi ezinye, igome, isele beyidakwe.\q1 ,Kwamambala ngiyanitjela bona ikosi izakwenza inceku leyo ilawule yoke ipahla yayo.Sp +Kuzakuba kuhle encwekini leyo ikosi ezayifunyana isenza njalo nayibuyako.Fo *IKosi yaphendula yathi: “Alo-ke ngubani umphathi othembekileko nohlakaniphileko na? Ngiloyo ikosi ezambeka bona aqale iinceku zayo kobana aziphe ukugoma kwazo ngesikhathi esifaneleko na?enC )UPitrosi wathi: “Kosi, utjela thina sodwa umfanekiso lo, namkha utjela woke umuntu na?”~mu (Nani ngokunjalo kumele nihlale nilungile ngombana iNdodana yoMuntu izakufika ngesikhathi eningakayilindeli ngaso.”l' 'Kodwana lemukani lokhu: Nakube umninikhaya bekasazi bonyana isela lizakuza ngasiphi isikhathi, ubangekhe avuma bonyana ikhaya lakhe lifahlwe.k &Kuzakuba kuhle eencekwinezo, ikosazo ezifumana zizilungiselele, ngitjho nanyana ifika ngomlindo wesibili namkha wesithathu wobusuku.Aj{ %Kuzakuba kuhle eencekwinezo ekuzakuthi ikosazo nayifikako izifunyane ziqaphile. Ngiqinisile ngiyanitjela bona izakwembatha izambatho zokusebenza, izihlalise etafuleni bese iyazitenda. i  $njengamadoda alindele ikosawo kobana ibuye emnyanyeni womtjhado ukuze kuthi nayifikako, ikokoda, ayivulele umnyango msinyazana.Kh #“Yembathani nilungele umsebenzi, neembani zenu zihlale zivutha,@g{ "Ngambala lapha umnonwakho ukhona, ilapho nehliziywakho.Uf# !Thengisani ipahlenu bese nabela abadududu, ngokwenza njalo nizabe nizibonelela ngeenkhwanyana zemali ezingekhe zoma, okumnono wezulwini ongekhe waphela. Iye, lapha kungekhe kwangena khona isela nomvunya.be= “Ningesabi nina mhlanjana omncani ngombana uYihlo kwamthokozisa khulu ukunipha umbuso.Pd Kodwana funani umbuswakhe, yeke koke lokhu nakho nizakuphiwa khona.”rc] ngombana abantu bephaseli ngibo abagijimela ezintweni ezinjalo. UYihlo uyazi bona niyazidinga izintwezo.ibK “Yeke ningabeki iinhliziyo zenu ekuthini nizagomani namkha niseleni, ningatshwenyeki ngalokho-aS Nakube uZimu wembesa utjani benarha, obukhona namhlanjesi kuthi kusasa bufakwe emlilweni, angabhalelwa yini-ke ukwembesa nina na? Maye nina eninokukholwa okuncani!K` Qalani bona amakhwa wenarha akhula njani. Akasebenzi namkha aluke intambo, kodwana ngiyanitjela bona ngitjho nekosi uSolomoni kibo boke ubuphaziphazi bakhe azange embathe njengokhunye kwalokhu.^_5 Njengombana ningakghoni ukwenza okuncanokhu nje, alo nitshwenyekelani ngokunengi na?X^) Ngubani phakathi kwenu ngokutshwenyeka ongandisa ipilwakhe nge-awara linye na?]- Qalani amagubulu: Akalimi namkha avune, akanazo nezindlu zamagugu namkha iinlulu, khonapho uZimu uyawondla. Nina-ke niqakatheke khulu kuneenyon!U\# Ipilo iqakatheke ukwedlula ukugoma nomzimba uqakatheke ukwedlula izambatho..[U UJesu wathi ebafundini bakhe: “Yeke-ke ngiyanitjela bona ningatshwenyeki ngepilwenu ukobana nizokugomani namkha nitshwenyeke ngemizimbeni ukobana nizokwembathani.xZi “Kuzakuba njalo-ke nakinanyana ngubani ozibekela izinto kodwana abe angakanothi ngehlangothini laka Zimu.”*YM Kodwana uZimu wathi kuye, ‘Wena sidlhayela ndina! Ebusukwinobu umphefumulwakho uzokubizwa, alo-ke ngubani ozakufumana zoke izintwezi ozibekele zona na?’ ”X Alo-ke ngizakuthi emphefumulwenami: Mphefumulo, unepahla enengi engathatha iminyaka. Zigedle, ugome bewusele uthokoze!’W Yeke wathi, ‘Nakhu engizokwenza: Ngizakugiriza iinlulu zami, ngakhe ezikulu lapha ngizakubeka khona woke amabele nepahlami.pVY Wadlumbana wathi, ‘Ngizokwenza njani ngombana nakhu anginandawo yokubuthelelela isivuno sami nje?’iUK Yeke wabatjela umfanekiso lo: “Iqulwani yomuntu othileko nosikhumkani, yaba nesithelo esihle.T3 Godu uJesu wakhuluma kibo boke wathi: “Yelelani! Hlalani niqaphele boke ubumarhamaru ngombana ipilo yomuntu ayikabunjwa ngobunengi bepahlakhe.”mSS UJesu wamphendula wathi: “Ndoda, ngubani ongibeke ukuba mgwebi namkha umabi phakathi kwenu na?”lRQ Omunye esiqubuthwini wathi kuJesu: “Mfundisi, tjela umfowethu bona ahlukaniselane nami ilifa.”PQ ngombana uMoya oCwengileko uzanifundisa ngesikhatheso bona nithini.”P “Lokha nanilethwa ngemasinagogini, phambi kwabaphathi nababusi, ningatshwenyeki bona nizazivikela njani namkha nizakuthini,O) “Woke umuntu okhuluma ngokujamelana neNdodana yoMuntu uzakucolelwa, kodwana nanyana ngubani ohlambalaza uMoya oCwengileko, angekhe acolelwa._N7 Kodwana loyo ongiphika phambi kwabantu, naye uzakuphikwa phambi kweengilozi zakaZimu.M “Ngiyanitjela bona nanyana ngubani ongivuma phambi kwabantu, iNdodana yoMuntu nayo izamvuma phambi kweengilozi zakaZimu. L Ngambala, ngitjho nazo iinhluthu zeenhloko zenwezo zibalwe zoke. Ningesabi ngombana nina niqakatheke khulu kuneenyoni ezinengi.”vKe “Iinyoni ezihlanu azithengiswa ngeempaparwana ezimbili na? Kodwana akukho neyodwa yazo uZimu ayikhohlwako./JW Yeke ngizanitjengisa bona nesabe bani: Yesabani loyo othi ngemva kokubulala umzimba abe namandla wokuniphosela ngesirhogweni. Iye, ngiyanitjela ngithi mesabeni loyo!I “Kodwana ngiyanitjela nhlobo zami ngithi: Ningabesabi labo ababulala umzimba ngemva kwalokho bangasakghona ukwenza ilitho.H Nje-ke koke enikukhulumela ebumnyameni kuzakuzwakala ekukhanyeni, nenikuhlebako ningemalawini angaphakathi kuzakumenyezelwa ephahleni.”\G1 Akukho okugutjuziweko okungeze kwagutjululwa namkha okufihliweko okungeze kwaziwa.OF  Ngesikhatheso iinkulungwana ngeenkulungwana zabantu bezidindelana, kangangombana bebagadangelana, uJesu wathoma ukukhuluma qangi ebafundini bakhe wathi: “Yelelani ingumelo yabaFarisi ekukuzenzisa.AE} 6bamquphile kobana bambambe ngokuthileko angahle akutjho.vDe 5Kuthe uJesu nasuka lapho, abaFarisi nabafundisi bomthetho bajamelana naye kabuhlungu bamvimbezela ngemibuzo,C 4“Maye kini zazimthetho! Nisuse isihluthulelo somnyango welwazi. Nani ngokwenu azange ningene, navimbela nabagade basithi bayangena.”=Bs 3Iye, ukuthoma ngeengazi zaka-Abela ukufikela kezakaZakariya, owabulawa hlangana ne-aldari nethempeli. Ngambala ngiyanitjela bona isizukulwanesi sizoziphendulela ngakho koke lokho.A} 2Ngalokho-ke isizukulwanesi sizaziphendulela ngeengazi zabo boke abaphorofidi ezathululwa ukusuka ekubunjweni kwephaseli.@7 1Ngebanga lalokho-ke, uZimu ngokuhlakanipha kwakhe wathi, ‘Ngizabathumela abaphorofidi nabapostoli, abanye bazababulala, abanye babaphathe kumbi.’o?W 0Nani ngokwenu niyakuvuma lokho okwenziwa boyihlomkhulu; babulala abaphorofidi, nina nakha amathunabo.W>' /Maye kini! Nakhela abaphorofidi amathuna khisibe boyihlomkhulu abababulalako.@=y .UJesu waphendula wathi: “Maye kini nina zazimthetho! Nithwesa abantu imithwalo abangekhe bayikghone, kuthi nina ngokwenu nihlulwe kuphakamisa ngitjho nomnwana wenu kobana nibasize.U<# -Omunye wezazimthetho wathi kuye: “Mfundisi, nawutjho njalo uyasethuka!”a;; ,Maye kini! Nifana namathuna angakabekiswa, abantu abakhamba phezu kwawo bangawaboni.”z:m +“Maye kini baFarisi! Nithanda iinhlalo eziphambili ngemasinagogini nokubingelelwa eendaweni okuthengiswa kizo.l9Q *“Maye kini baFarisi! Ninikela uZimu kwetjhumi komnono wenu, umkhiqizo kanye nayo yoke imihlobo yemirorho yeemvande zenu, kodwana aniyeleli ukulunga nokuthanda uZimu. Benifanele nenze koke lokho, kodwana ningakulisi nokhunye.v8e )Yeke nikelani abatlhagileko okungaphakathi kweenkapho nezitja begodu koke kuzakuba ngokuhlambulukileko kini.T7! (Ndlhayela ndina! Owadala ilingaphandle akusuye owadala nelingaphakathi na?6+ 'Yeke iKosi yathi kuye: “Iye, nina baFarisi nihlanza iinkapho nezitja zenu ngaphandle, kodwana ngaphakathi nizele ubumarhamaru nokukhohlakala.g5G &Kodwana umFarisi nabona bonyana uJesu akhange ahlambe qangi ngaphambi kobana agome, warareka.4 %Kuthe bona uJesu aqede ukukhuluma, umFarisi wamumema bona ayokugoma naye kwakhe. Yeke waya-ke wafese wazigedla etafuleni.3 $Yeke umzimbakho woke nawunokukhanya, kungekho indawana yawo emnyama, uzakukhanya woke, lokha umkhanyo wesibani nawukukhanyiselako.”J2  #Qiniseka-ke bonyana umkhanyo ongaphakathi kwakho awubi bumnyama.1+ "Ilihlo lakho lisibani somzimbakho. Amehlwakho nalungileko, umzimbakho woke uyakhanya, kodwana nakube akakalungi, umzimbakho woke usebumnyameni.&0E !“Akakho okhanyisa isibani asibeke ekusithekeni namkha ngaphasi kwesitja. Kunalokho usibeka ngesitjeni saso ukuze labo abangenako bakwazi ukubona umkhanyo.'u “Lokha ummoya omumbi nawuphuma ngemuntwini, ukhamba eendaweni ezomileko ufunana nendawo yokuphumula, kuthi nawungayifumaniko uzitjele uthi, ‘Yeke ngizakubuyela ngekumbenami.’a&; “Loyo ongasingakimi ujamelene nami; naloyo ongabutheleli kanye nami, uyahlikiliza.” % Kodwana lokha onamandla kunayo nayisahlelako, ayihlule, uthumba zoke iinhlabano zayo ebigade ithembele kizo bese waba ipango yayo.[$/ “Lokha indoda enamandla nehlomileko nayiqaphe umuzayo, yoke ipahlayo iphephile.p#Y Kodwana nakube ngiqotjha amadimoni ngomuno kaZimu, khona-ke kutjho bona umbuso kaZimu sewufikile kini." Yeke nakube ngiqotjha amadimoni ngoBhelzabhulu, abalandeli benu bawaqotjha ngebizo lakabani na? Ngaleyondlela-ke bazakuba bagwebi benu.! Nakube uSathana uhlukene ayedwa, umbuswakhe ungadzimelela njani na? Ngitjho lokhu ngombana nithi ngiqotjha amadimoni ngoBhelzabhulu.& E Kodwana uJesu wakwazi ebebakucabanga, yeke wathi kibo: “Nanyana ngiwuphi umbuso owahlukene phakathi uzakutjhabalala, nomndeni owahlukene phakathi uzakuwa.H  Abanye bamlinga ngokumkhombela isibonakaliso esivela ezulwini._7 Kodwana abanye babo bathi: “Uqotjha amadimoni ngoBhelzabhulu ikosana yamadimoni.” UJesu bekaqotjha idimoni elibanga ubumumu. Kwathi bona idimonelo liphume, umuntu obekasimumu wakhuluma. Isiqubuthu sarareka.G Nakube nina-ke, ngitjho nanyana nibambi kangaka nje, niyakwazi ukupha abantwana benu izipho ezihle, kangangani-ke uYihlo osezulwini, uzakuphana ngoMoya oCwengileko kilabo abamkhombelako.”:o namkha ayiphe ufezela, lokha ikhombela iqanda na?[/ Ngubani kini bobaba ongathi lokha indodanakhe nayikhombela ihlambi ayiphe inyoka;^5 ngombana loyo okhombelako uzakuphiwa, nofunako uzakufumana, nokokodako uzakuvulelwa.b= “Yeke ngithi kini: Khombelani nizakuphiwa, funani nizakufumana, kokodani nizakuvulelwa2] Ngiyanitjela bona nanyana angeze avuka amuphe isikwa ngombana amnganakhe, kodwana ngebanga lokuphikelela kwakhe, uzakuvuka amuphe isikwa esinengi ngendlela afuna ngayo..U Yena-ke aphendule angaphakathi athi kuwe, ‘Yewungisusele mina! Ibadi lihluthulelwe, begodu mina nabantwabami sesilele. Angeze ngavuka ngazokuphana nawe ilitho.’]3 ngombana ngifikelwe mnganami osekukhambeni, yeke anginanto engingamphakela yona!’# Yeke wathi kibo: “Akhe sithi omunye wenu unomngani, bese uya kuye phakathi kobusuku afese athi, ‘Mngani, yewungiboleke izikwa ezintathuuc Usicolele izono zethu
ngombana nathi siyabacolela boke abasonako.
Ungasirholeli ekulingweni.’ ”6g Yewusiphe ngamalanga isikwa sethu sangemihla.xi Wathi kibo: “Nanithandazako, yithini:
“ ‘Baba,
ibizo lakho alicwengiswe,
umbuswakho awufike.I  Ngelinye ilanga uJesu bekathandaza endaweni ethileko. Kwathi bona aqede, omunye wabafundi bakhe wathi kuye: “Kosi, yewusifundise ukuthandaza njengombana noJwanisi afundise abafundi bakhe.”fE *kodwana kunye kwaphela okufunekako: UMariya ukhethe okungcono, yeke angekhe emukwa khona.”dA )IKosi yamphendula yathi: “Marta, Marta-ke! Ukhathazeka bewuwurubajeke ngezinto ezinengi,M  (Kodwana uMarta wakhathazeka ngawo woke umsebenzi ebekumele awenze, yeke wathi kuJesu: “Kosi, awukhathazeki bona udadwethu ungiliselele ngomsebenzi omkhulu kangaka na? Mtjele bona azongisiza!”f E 'Bekanodadwabo ebekuthiwa nguMariya, owahlala eenyaweni zeKosi, walalela lokha nayifundisako.o W &UJesu nabafundi bakhe bakhamba, bafika emzini lapha bekunowesifazana ebekuthiwa nguMarta, wamamukela.| q %Isazimthetho sathi: “Ngiloyo omrhawukeleko.”
UJesu wathi kiso: “Arha-ke! Khamba nawe uyokwenza njalo.”} s $“Alo-ke, ngimuphi kilaba abathathu ocabanga bona ube ngumakhelwana emuntwini owele ezandleni zabadlelezeli na?”J  #Elangeni elilandelako wakhupha iimpaparwana zesiliva ezimbili wanikela umninikumba, wathi kuye: ‘Yewumhlenge, kuzakuthi nangibuyako, ngikukhokhele zoke iindleko ezinye obe nazo ngaye.’ ”7 "Waya kuye, wafese wambopha amanceba, wathela amafutha we-oliva newayini emancebeni. Wamkhweza kudumbanakhe, wamusa ngekumbeni yeenkhambi wamnakekela.r] !Kodwana kwathi umSamariya asakhamba, wafika lapha bekunomuntu loyo, yeke kwathi nambonako, wamrhawukela.D Ngokunjalo nomLevi wathi nafika lapho, wambona, wamgegeda.zm Kwenzeka bona umphristi akhambe ngendlela leyo, kwathi lokha nabona umuntu loyo, wamdlula, agegeda eqadi kwakhe.C UJesu wasiphendula wathi: “Kwaba nomuntu ogade asuka eJerusalema asiya eJerikho, wawela ezandleni zabadlelezeli. Bamhlubulisa izambatho zakhe, bambetha, bamtjhiya lapho afe isigiyani.`9 Kodwana safuna ukuzibeka ngebuhleni sathi kuJesu: “Alo, ngubani umakhelwanami na?”K UJesu wathi kiso: “Uphendule kuhle, yenza lokho, uzakuphila.”T! Saphendula sathi: “Thanda uSomnini uZimakho ngayo yoke ihliziywakho nangomphefumulwakho woke, ngawo woke amandlakho nangomkhumbulwakho woke begodu uthande umakhelwanakho njengombana uzithanda wena.”T! UJesu wasiphendula wathi: “Kutlolweni emthethweni na? Uwufunda njani?”~} Qalani, kwasikima isazimthetho kobana simzizinye, sathi: “Mfundisi, ngingenza njani ukufumana ipilo engapheliko na?”:}m ngombana ngiyanitjela bona banengi abaphorofidi namakhosi ebekafuna ukubona izinto enizibonakwezi, kodwana azange azibone bekafisa nokuzwa enikuzwako, kodwana azange akuzwe.”g|G Yeke waphendukela ebafundini bakhe wathi kibo ngasese: “Abusisiwe amehlo abona enikubonako,s{_ “Zoke izinto uBaba uzibeke ezandleni zami. Akakho noyedwa owaziko bona ngubani iNdodana ngaphandle koBaba, begodu akakho noyedwa owaziko bona uBaba ngubani ngaphandle kweNdodana kanye nalabo iNdodana ekhetha ukumbonakalisa kibo.”z% Khonapho uJesu waba nethabo lakaMoya oCwengileko wathi: “Ngiyakuthokoza, Baba, mnikazi wezulu nephasi ngombana izintwezi uzifihlile emehlweni wabahlakaniphileko nabanelemuko, kodwana wazembulela abantwana abancani. Iye, Baba ngombana lokhu kwaba yitokozo yakho ehle.yy Nokho ningathatjiswa kukobana imimoya emimbi inilalele, kodwana thokoziswani kukobana amabizwenu atloliwe ezulwini.” x Lalelani-ke, ngininikele amandla wokukhamba phezu kweenyoka nabofezela benehlule woke amandla wesitha. Akunalitho elizanikhubaza.Qw Wabaphendula wathi: “Ngibone uSathana awa njengombani ovela ezulwini.v) Abamatjhumi alikhomba nambili babuya bathabe kwamambala, bathi: “Kosi, awukhuzi namadimoni asilalele lokha siwakhalimelako ngebizo lakho!”zum “Loyo onilalelako, nami uyangilela; loyo onalako nami uyangala kodwana owala mina, wala loyo ongithumileko.”ztm Wena-ke Kapernawumi, udlumbana bona uzokuphakanyiselwa emkayini na? Uzokwehliselwa phasi endaweni yabafileko.”Hs  Kodwana kuzokuba ngcono khulu kilo iTirosi neTsidoni kunakini.2r] “Maye kuwe Rhorazini! Maye kuwe Bhethe-Sayida! Nakube imikarisomraro eyenziwe kini beyenziwe eTirosi neTsidoni, ngabe yaphenduka yembatha iinzilo beyahlala emlotheni.Tq! Ngiyanitjela ngithi iSodoma izokuba ngcono khulu mhlokho kunomuzi lowo.”p1 ‘Sitjho nethuli lomuzi wenu elikghamathele eenyaweni zethu, silesulela phezu kwenu. Kodwana qinisekani ngalokhu: Umbuso kaZimu sewubandamele!’Oo Kodwana naningena ngemzini banganamukeli, yiyani eendledlaneni nithi,Xn) Pholisani abagulako abalapho, nithi kibo, ‘Umbuso kaZimu ubandamele kini.’Sm Lokha naningena ngemzini bese niyamukeleka, gomani okubekwe phambi kwenu.,lQ Hlalani emzini lowo, nigome benisele nanyana yini abanipha yona ngombana isisebenzi sifanelwa mrholo waso. Ningasoloko nitjhida niphuma kilomuzi ningene kilowaya.okW Nakube lapho kunendoda yokuthula, kuzakuhlala phezu kwayo. Nakungasinjalo ukuthula kuzakubuyela kini.^j5 Naningena kinanyana ngimuphi umuzi nithome ngokuthi, ‘Ukuthula akube nekhayeli.’ci? Ningaphathi isikhwama, imbada namkha amapatlagwana begodu ningabingeleli muntu endleleni.Fh Khambani! Qalani, nginithuma njengeemvana hlangana neempisi. g Yathi kibo: “Isivuno sinengi, kodwana iinsebenzi zimbalwa. Yeke khombelani eKosini yesivuno kobana ithumele iinsebenzi esiminayo.=f u Ngemva kwalokho iKosi yakhetha abanye abamatjhumi alikhomba nambili, yabathuma ngababili bona bakhambe phambi kwayo baye kiyo yoke imizi nakizo zoke iindawo lapha beyizakuya khona.e  >UJesu wathi kuye: “Umuntu obeka isandla sakhe eplurhwini, aphele arhedlule emuva, akakafaneli ukusebenzela umbuso kaZimu.”mdS =Omunye godu wathi: “Kosi ngizakulandela, kodwana akhe ngibuyele ekhaya qangi, ngiyokulayelisa.”c Kodwana umuntu loyo wathi: “Kosi, angibuyele ekhaya ngiyokubulunga ubaba qangi.”a! :UJesu wathi kuye: “Iimpungutjha zinemigodi, iinyoni zomkayi zineenhlakana, kodwana iNdodana yoMuntu ayinalapha ingabeka khona ihloko.”m`S 9Kwathi basakhamba endleleni, umuntu omunye wathi kuJesu: “Ngizakulandela koke lapha uya khona.”7_i 8Yeke uJesu nabafundi bakhe baya emzini omunye.1^] 7Kodwana uJesu waphenduka, wabakhalimela.]' 6Kwathi lokha abafundi bakhe, uJakopo noJwanisi, nababona lokhu bathi kuye: “Kosi, ufuna bona sibize umlilo ezulwini wehle ubaqothule na?”Q\ 5Kodwana abantu balapho azange bamamukele ngombana bekasiya eJerusalema.][3 4Wathumela iinthunywa ngaphambi kwakhe bona ziye ngemzini weSamariya ziyomlungisela.pZY 3Kwathi lokha isikhathi nasitjhidelako sokobana enyuselwe ezulwini, uJesu wakhumbula ukuya eJerusalema.[Y/ 2Kodwana uJesu wathi: “Ningamkhandeli ngombana loyo ongararani nani ungowenu.”X 1UJwanisi wathi kuye: “Mfundisi, sibone umuntu aqotjha amadimoni ngebizo lakho, salinga ukumkhandela ngombana angasuye omunye wethu.”ZW- 0Wathi kibo: “Nanyana ngubani owamukela umntwana omncani lo ebizweni lami, wamukela mina; naloyo owamukela mina, wamukela loyo ongithumileko. Ngambala loyo ongomncani phakathi kwenu noke nguye ongomkhulu.”ZV- /UJesu ngokwazi imikhumbulwabo, wathatha umntwana omncani wamjamisa eqadi kwakhe.xUi .Kwaba khona ukuphikisana hlangana nabafundi bakaJesu, bafuna ukwazi bona ngubani ozokuba mkhulu hlangana nabo.T% -Kodwana abafundi akhange bazwisise bona kutjho ukuthini lokhu. Bekufihlekile kibo ukuze bangalemuki, ngalokho bebesaba ukumbuza ngendaba le.qS[ ,“Lalelisisani kuhle lokho engizonitjela khona: INdodana yoMuntu izokukhatjhelwa ezandleni zabantu.”R% +Boke abantu barareka ngobukhulu obungaka bakaZimu.
Kwathi woke umuntu asararekile ngakho koke okwenziwe nguJesu, wathi ebafundini bakhe:%QC *Kuthe umsana aseza kuJesu, idimoni lamdula phasi, waba nesithunthwana. Kodwana uJesu wakhalimela ummoya omumbi lowo, wapholisa umsana bewambuyisela kuyise.P5 )UJesu waphendula wathi: “Nina sizukulwana esingakholwako nesikhohlakeleko! Ngizakuhlala nginani bekube kunini na? Letha indodanakho leyo lapha.”  ~}}}9|;{{^{zzPyyxxx wCvuuoutss|rrrqq5ppomonn)mm]lkkkjjliiHhh)gfee1dd(cc=bsb(ak``2__>^^L]]\L[vZZcYYY XjWW`VVVCUTT$SS9RRaR%QQSQ PP=OOQNN%MM4LLKKlJJJIIHHHMGGMFF^EEDD=CC?BB A@@(??>>==0<<;;;::|:998777Q66k6#555 44Q433T22p11[1%0//^/.R--5,+++**i))((Z''&&W&%$$h$##l# """!!! } uZ.zL J:u[xR S  P J P a/`:: ; Bambuza uJesu bathi: “Mfundisi, zizokwenzeka nini izintwezo na? Zizokuba yini iimbonakaliso zokobana sele zizokwenzeka na?”+:O“Nakungilokho enikubona laphokhu, kuzokufika isikhathi lapha kungekhe kwasala khona ngitjho nelitje linye phezu kwelinye; elinye nelinye lawo lizokugirizwa.”H9 Abanye babafundi bakhe bebakhuluma ngendlela ithempeli libatjazwa ubuhle ngakhona, basitjho bona liqaleka kuhle kangangani ngamatje walo amahle nezipho ezinikelwe uZimu. Kodwana uJesu wathi:8wBoke abantwaba banikele ngokuthatha emnothwenabo; kodwana yena ebuchakeni bakhe unikele ngakho koke aphila ngakho.”a7;Wathi: “Nginitjela iqiniso bona umhlolokazi odududu lo unikele ukwedlula boke abanye.c6?Godu wabona nomhlolokazi odududu anikela ngeempaparwana zekoporo ezimbili ezincani khulu.V5 'Kwathi uJesu naqalako, wabona iinkhumkani ziletha iminikelwazo ngethempelini. 4 /Barhiribidela iinkumba zabahlolokazi bese babukisa ngokwenza imithandazokazi emide. Abantu abanjalo bazokuhlunguphazwa khulu.”q3[.“Yelelani abafundisi bomthetho. Bathanda ukukhambakhamba bazakalele ngeemphuraphura, bathanda nokulotjhiswa eendaweni zokuthengisela begodu baneendawo ezingeziqakatheke khulu ngemasinagogini neendaweni ezihlonitjhwako emicimbini.F2-Kuthe abantu boke basamlalele, uJesu wathi ebafundini bakhe:W1',“UDavida ngokwakhe umbiza ngeKosi. Alo, angaba yindodanakhe njani-ke na?”S0+bekube kulokha nangenza izitha zakho
zibe sinabelo seenyawo zakho.’|/q*Angithi uDavida ngokwakhe uthi encwadini yamaRhubo,
“ ‘USomnini wathi eKosinami:
Hlala ngesidleni samiU.#)UJesu wababuza wathi: “Batjho njani bathi uKrestu uyiNdodana kaDavida na?5-e(Azange bekusaba khona ombuza eminye imibuzo.Y,+'Abanye babafundisi bomthetho baphendula bathi: “Mfundisi, uphendule kuhle!”J+ &Akasuye uZimu wabahlongakeleko, kodwana unguZimu wabaphilako.”'*G%Kodwana endabeni yemthini, ngitjho noMosi wabonisa bona abafileko bayavuka ngombana wabiza uSomnini bona nguZimu ka-Abrahamu, uZimu ka-Isaka noZimu kaJakopo.z)m$begodu abasoze bafa ngombana bazabe bafana neengilozi. Babantwana bakaZimu ngombana babantwana bokuvuka ekufeni.(#Kodwana labo abazakufunyanwa balungele ukubandakanyeka esikhathineso nekuvukeni kwabafileko, angeze bathatha namkha bendeW''"UJesu wabaphendula wathi: “Abantu besikhathinesi bayathatha begodu bayenda.n&U!Alo, ekuvukeni kwabafileko, uzokuba mfazi kabani njengombana bekathethwe madoda alikhomba nje na?”2%_ Ekugcineni kwazokuhlongakala umhlolokazi.d$Akwaba njalo nangewesithathu, bekwaba ngewekhomba, bahlongakala boke njalo banganabantwana.+#QWesibili wangena umhlolokazi loyo,d"ANje-ke bekunezelamani ezilikhomba. Wokuthoma wathatha umfazi, wahlongakala anganabantwana.C!bathi: “Mfundisi, uMosi wasitlolela bona indoda nayihlongakalako, itjhiye umfazi anganabantwana, umfowabo lendoda leyo kufanele angene umhlolokazi loyo, abelethele umfowabo abantwana.Z -Yeke abanye babaSadusi, abathi akukho ukuvuka kwabafileko, beza kuJesu ngemibuzooWBahluleka ukumcupha ngalokho akukhulume tjhatjhalazi. Bararwa yipendulwakhe, nje-ke bathula bathi du.lQYeke uJesu wathi kibo: “Arha-ke, nikelani umbusi omkhulu okungekwakhe noZimu okungekwakaZimu.”}s“Ngitjengisani abodenariyu. Mfanekiso nebizo lakabani leli na?”
Baphendula bathi: “Ngelombusi omkhulu.”:oKodwana uJesu wawabona amaqhinga wabo wathi kibo:W'Akhe usitjele kuhle bona sikhokhe umthelo wombusi omkhulu namkha njani na?”%CYeke iinhlolezo zambuza zathi: “Mfundisi, siyazi bona ukhuluma bewufundise okuliqiniso, begodu awukhethi ubuso kodwana ufundisa indlela kaZimu ngeqiniso.c?Bamtjheja ngelihlo elibukhali, bamthumelela ngeenhloli ezazenza inga zibabantu abathembekileko. Bebanethemba lokobana bazakubamba uJesu ngento ethileko angayitjho ukuze bakwazi ukumnikela emandleni negunyeni lababusi..UAbafundisi bomthetho nabaphristi abakhulu bafuna indlela yokumbamba khonokho ngombana bebasazi bona ukhulume umfanekiso lo alunganise kibo. Kodwana bebesaba abantu.|q“Woke owela phezu kwelitjelo uzakufahlaka abe ziincucwana, kodwana loyo eliwela phezu kwakhe uzokutshidlheka.”1[Yeke uJesu wabaqala, wababuza wathi: “Alo-ke, yini-ke ihlathululo yalokhu okutloliweko na?
“ ‘Ilitje eladelwa babakhi
libe ngeliqakathekileko ejikeni.’Uzakuza afese abulale abaqatjhabo, athathe isidiribe asinikele abanye.” Kwathi abantu nabezwa lokho, bathi: “Awa, akungabi njalo!”Yeke bayiphosela ngaphandle kwesidiribe, bayibulala.”
UJesu wabuza-ke wathi: “Alo-ke umninisidiribe uzabenzani abaqatjhabo na?1Kodwana kwathi lokha abaqatjhi nabayibonako, bakhulumisana ngendaba le, bathi, ‘Nasi indlalifa. Asiyibulaleni ukuze ilifa layo libe ngelethu!’  Yeke umninisidiribe wathi, ‘Ngizokwenza njani na? Ngizakuthumela indodanami engiyithandako, mhlambe yona bangayihlonipha.’N Wathumela ikhoboka lesithathu, balikhubaza bebaliphosela ngaphandle.kO Wathumela elinye ikhoboka; nalwelo balidula bebaliphatha ngehlazo, balibuyisela emuva limkhonoze.3 Ngesikhathi sokuvuna, wathumela ikhoboka kubaqatjhi kobana bamuphe iinthelo zesidiribe. Kodwana abaqatjhabo balidula balibuyisela emuva limkhonoze.- Waragela phambili watjela abantu umfanekiso lo: “Umuntu watjala isidiribe, wasiqatjhisela abalimi abathileko, wakhamba ekhaya isikhathi eside.d AUJesu wathi: “Nami-ke angekhe nganitjela bona ngizenza ngegunyana lakabani izintwezi.”@ {Yeke baphendula bathi: “Awa, asazi bona wabuyaphi.”  Godu sathi, ‘Ebantwini’, abantwaba bazosikhanda ngamatje boke nje ngombana sele bakholwa bonyana uJwanisi bekamphorofidi.” Bakhulumisana babodwa ngalokho bathi: “Nange singathi, ‘Ezulwini’, uzosibuza athi, ‘Alo, kubayini ningazange nimkholwe na?’[ /Akhe ningitjele, umbhabhadiso kaJwanisi bewubuya ezulwini namkha ebantwini na?”KUJesu wabaphendula wathi: “Jamani-ke, nami khenginibuze umbuzo.a;bathi: “Sitjela bona uzenza ngaliphi igunya izintwezi? Ngubani okuphe igunyelo na?”< sKwathi ngelinye ilanga uJesu asafundisa abantu ngesirhodlweni sethempeli begodu atjhumayela iindaba ezimnandi, abaphristi abakhulu, abafundisi bomthetho kanye nabaphathi beza kuyegG0Kodwana azange bafunyane indlela yokwenza lokho ngombana boke abantu babambelela emezwinakhe. /Ngamalanga uJesu bekafundisa ngethempelini. Abaphristi abakhulu nabafundisi bomthetho kanye nabarholi babantu balinga ukumbulala..Wathi kibo: “Kutloliwe kwathiwa, ‘Ikumbami izakuba yikumba yokuthandaza’ kodwana nina niyenze irharha labahlanguli!”E-Yeke wangena ngethempelini wathoma ukuqotjha ebebathengisa.@y,Zizakumadlha phasi, wena nabantwana abangaphakathi kwemithangalakho. Azizokutjhiya ngitjho nalinye ilitje phezu kwelinye ngombana awuzange ulemuke isikhathi sokuza kwakaZimu kuwe!”}s+Uzakufikelwa malanga lapho izitha zakho zizakwakhela khona isiqabo, zikuzombeleze bezikuvimbezele mahlangothi woke.uc*wathi: “Ngathana namhlanjesi bewusazi bona yini engakulethela ukuthula! Kodwana kufihlekile emehlwenakho!8~k)Kwathi natjhidelako, abona idorobho, walililelad}A(UJesu wabaphendula wathi: “Ngiyanitjela bona nabathulako laba, amatje azakurhuwelela.”p|Y'Yeke abanye babaFarisi hlangana nesiqubuthu bathi kuJesu: “Mfundisi, khalimela abafundi bakhwaba!”{ &sathi:
“Ubusisiwe loyo ozako,
iye, iKosi eza ebizweni lakaSomnini!
Ukuthula ezulwini nephazimulo keliphezulu!”z3%Nafika emehlelweni wentaba ye-Oliva, soke isiqubuthu sabafundi sathoma sadumisa uZimu ngetokozo, sihlokoma ngayo yoke imikarisomraro esiyibonileko,Ey$Kwathi nakhambako, abantu baqhisa izambatho zabo endleleni.[x/#Baletha udumbana loyo kuJesu, babeka izambatho zabo phezu kwakhe, bakhweza uJesu.2w_"Bamphendula bathi: “IKosi iyamdinga.”kvO!Kwathi nabasatjhaphulula udumbana, umnikazi wababuza wathi: “Nimtjhaphululelani udumbana na?”Su Labo ebebathunyiwe bakhamba, bafunyana koke kunjengombana uJesu atjhwile.gtGNakukhona onibuza athi, ‘Nimtjhaphululelani?’, nimtjele nithi, ‘IKosi iyamdinga.’ ”7sgwathi kibo: “Khambani niye emzini ongaphambi kwenu, nizakuthi naningenako nifumane udumbana okungazange kukhwele muntu phezu kwakhe abotjhiwe. Mtjhaphululeni, nimlethapha.r}Kuthe natjhidela eBhethifage neBhethaniya embundwini obewubizwa bona yintaba ye-Oliva, wathumela babili babafundi bakhe,=quUJesu watjho lokho wakhamba wayokungena eJerusalema. pNje-ke ngithi nakuzizitha zami ebezingafuni bona ngibe yikosi phezu kwazo, yeniziletheni lapha, nizibulale phambi kwamapha.’ ”o7Wabaphendula wathi, ‘Ngiyanitjela bona woke onokunengi, uzakuphiwa ngaphezu kwalokho, kodwana onganalitho yena, uzakwemukwa ngitjho nalokho anakho.Yn+Kodwana bamphendula bathi, ‘Kosi, angithi loyo sele anabomina abalitjhumi!’mmS“Yeke wathi kilabo ebegade bajame lapho, ‘Lemukeni umina lo, ninikele onabomina abalitjhumi.’wlgAlo, kubayini-ke ungazange usisise imalami ebulungelweni ukuze kuthi nangibuyako ngiyifunyane inenzalo na?’7kgWathi kilo, ‘Ngizokugweba ngamagamakho wena khoboka elikhohlakeleko ndina. Angithi bewazi bonyana ngimumuntu olikhuni, ngithatha engingakakubeki, ngivune engingakakutjali?`j9Bengikwesaba ngombana umumuntu olikhuni. Uthatha ongakakubeki, uvune ongakakutjali.’piY“Yeke kweza elinye ikhoboka lathi, ‘Kosi, nangu umina wakho, bengimfihlile ngimphuthele ngetjhila.=huKilelo wathi, ‘Uzakuphatha amadorobho amahlanu.’Yg+Lesibili nalo leza lathi, ‘Kosi, abomina bakho bazuze abahlanu ngaphezulu.’f%Wathi kilo, ‘Wenze kuhle, khoboka lami elilungileko! Njengombana wethembekile kokuncani, ngizakubeka bona uphathe amadorobho alitjhumi.’Xe)Lokuthoma leza lafika lathi, ‘Kosi, umina wakho uzuze itjhumi ngaphezulu.’d5“Nanyana kunjalo, wabekwa waba yikosi, yeke wabuyela ekhaya. Khonokho wabiza amakhoboka ebegade awanikele imali ukuze afunyane bona azuzeni ngayo.cKodwana abantu bakhe bebamhloyile, yeke bathumela abazenda ngemva kwakhe bona bayokuthi, ‘Asimfuni umuntu lo bona abe yikosethu.’ b Yeke wabiza itjhumi lamanye wamakhobokakhe, wawanikela abomina. abalitjhumi wathi kiwo, ‘Sebenzisani lokhu kufikela bengibuye.’a Wathi kibo: “Umuntu obegade abelethwa emzini ohloniphekileko waya enarheni ekude ayokwenza bona abekwe ikosi bese uyabuya.8`i Kuthe abantu basalalele lokho, uJesu waraga ngokubatjela umfanekiso ngombana begade aseduze kweJerusalema begodu abantu bebadlumbana bona umbuso kaZimu bewuzokuvela khonokho.K_ INdodana yoMuntu izele ukuzokufuna nokusindisa okulahlekileko.”j^M UJesu wathi: “Namhlanjesi isindiso ingene kilelikhaya ngombana naye lo uyindodana ka-Abrahamu.X])Kodwana uZakewu wasikima wathi eKosini: “Qala, Kosi! Nginikela abadududu isiquntu selifa lami khona nje, begodu nakube kukhona engimgalaje ngananyana yini, ngizakukhokhela ngokubuyelelwe kane kwalokho.”x\iBoke abantu bakubona lokho, nje-ke bathoma ukunghonghoyila bathi: “Ungene kobana abe myeni emzini wesoni!”2[_Yeke wehla msinyana, wamamukela ngethabo.Z#UJesu wathi nafika lapho, waqala phezulu wathi: “Zakewu, rhaba wehle emthinapho ngombana ngifanele ngiyokuhlala ngakwakho namhlanjesi.”wYgYeke wagijimela ngaphambili wayokukhwela emthini wamakhiwani wommango ngombana uJesu begade azokudlula lapho.XYena wafuna ukubona bonyana uJesu lo ungubani, kodwana ngombana bekamfitjhani azange akghone ukumbona ngebanga lesiqubuthu.VW%Lapho bekunendoda ebekuthiwa nguZakewu imthelisi omkhulu begodu isikhumkani./V [UJesu wangena eJerikho, wadabula khona.{Uo+Khonokho sabona, besalandela uJesu sithokoza uZimu. Kwathi lokha boke abantu nababona lokho, nabo badumisa uZimu.GT*UJesu wathi kiso: “Bona! Ukukholwa kwakho kukusindisile.”WS')“Ufuna ngikwenzeleni na?” Samphendula sathi: “Kosi, ngifuna ukubona.”[R/(UJesu wajama, wathi abasilethe kuye. Kwathi nasitjhidelako, uJesu wasibuza wathi:Q 'Abantu ebebaphambi kwaso basikhalimela bathi asithule. Kodwana sarhuwelela khulu, sathi: “Ndodana kaDavida, ngirhawukela!”HP &Sarhuwelela sathi: “Jesu, Ndodana kaDavida, ngirhawukela!”;Oq%Basitjela bathi: “UJesu weNazaretha uyadlula.”DN$Kwathi nasizwa isiqubuthu sidlula, sabuza bona kwenzekani.`M9#Bekunesiphofu ebesihlezi ngeqadi kwendlela sikhombela lokha uJesu natjhidela eJerikho.~Lu"Kodwana abafundi bakhe akhange bazwisise nakunye kwalokho. Begade kufihlakele kibo bebangazi bonyana ukhuluma ngani./KY!Ngelanga lesithathu izakuvuka godu.”lJQ Izakunikelwa kwabatjhili. Bazayiphoqa, bayithuke, bayikhafulele ngamathe, bayimadlhe bebayibulale.$IAUJesu wabizela abafundi bakhe ngeqadi wathi kibo: “Sizokwenyukela eJerusalema, lapho koke okutlolwe baphorofidi ngeNdodana yoMuntu kuzakuzaliseka khona.oHWozakubhalelwa kuzuza ipilo engapheliko ngokubuyelelwe kanengi esikhathinesi, nesikhathini esizako.”3G_UJesu wathi kibo: “Ngiqinisile ngiyanitjela bona akakho noyedwa otjhiye ikhaya lakhe namkha umkakhe, abafowabo, ababelethi bakhe nabantwabakhe ngebanga lombuso kaZimu,SFUPitrosi wathi kuye: “Qala, sitjhiye koke esinakho bona sikulandele!”YE+UJesu wabaphendula wathi: “Lokho okungenzekiko ebantwini kuyenzeka kuZimu.”SDAbantu abamzwako bambuza-ke bathi: “Alo, ngubani-ke ongasindiswa na?”dCANgambala kulula bona uzilume indololwani kunobana isikhumkani singene embusweni kaZimu.”pBYUJesu wamqala wathi kuye: “Kubudisi kangangani bona abantu abaziinkhumkani bangene embusweni kaZimu!SAKwathi bona ezwe lokho, watlhuwa khulu ngombana bekasikhumkani samambala.I@ Kwathi bona uJesu ezwe lokho, wathi: “Kusasele into eyodwa ekufanele uyenze. Thengisa koke onakho, wabele abatlhagileko, nje-ke uzakuba namagugu ezulwini. Ngemva kwalapho-ke ungilandele.”X?)Umbusi loyo wathi: “Koke lokho bengiseze ngikwenza kusukela ngisesemsana.”r>]Uyayazi imiyalo, ‘Ungahlobongi, ungabulali, ungebi, ungafakazi amanga, hlonipha uyihlo nonyoko.’ ”u=cUJesu wathi: “Kubayini ungibize ngolungileko na? Akakho noyedwa olungileko ngaphandle kwakaZimu kwaphela.|<qUmbusi othileko wambuza wathi: “Mfundisi olungileko, ngingenza njani ukuze ngizuze ukuphila okungapheliko na?”|;qNgiqinisile ngiyanitjela bona nanyana ngubani ongekhe amukela umbuso kaZimu njengomntwana, angekhe angena kiwo.” : Kodwana uJesu wabizela abantwana kuye wathi: “Lisani abantwana beze kimi ningabakhandeli ngombana umbuso kaZimu ungewabanjalo.v9eAbantu baletha abantwana kuJesu kobana abathinte. Kwathi lokha abafundi bakhe nababona lokho, babakhalimela.F8UJesu wathi: “Ngiyanitjela bona umthelisi wabuyela ekhaya alungisisiwe phambi kwakaZimu kunomFarisi ngombana nanyana ngubani oziphakamisako uzakwehliswa, nozithobako uzakuphakanyiswa.”-7S “Kodwana umthelisi wajamela kudanyana. Wahlulwa ngitjho nakuqala ezulwini, kodwana wabetha isandla phezu kwesinye wathi, ‘Zimu, ngirhawukele, mina soni!’ ”d6A Ngizila ukudla kabili ngeveke, ngikhupha umnikelo wokwetjhumi kwakho koke engikuzuzako.’@5y “UmFarisi wajama, wazithandazela wathi, ‘Zimu, ngiyakuthokoza ngombana mina angifani nabanye abantu: ababadlelezeli, abenzi bokumbi, iinhlobongi ngitjho naye umthelisi olapha lo.i4K “Abantu ababili benyukela ethempelini ukuyokuthandaza. Omunye bekumFarisi, omunye kumthelisi.i3K Godu wakhuluma umfanekiso lo kilabo ebebazethemba ngokulunga kwabo, banyaza boke abanye, wathi: 2Ngiyanitjela bona uzobazwela msinyana. Nokho-ke nitjho bona iNdodana yoMuntu mhla ibuyako izakufumana ukukholwa ephasinapha na?”1{Alo, nithi uZimu angeze abazwela abakhethiweko bakhe, abalilela kuye imini nobusuku na? Uzalokhu abaphayela ngeqadi na?I0 IKosi yaraga yathi: “Yizwani bona umgwebi ongakalungi uthini.&/Ekodwana ngombana nakhu umhlolokazi lo uhlalele ukungifundekela, ngizakwenza bonyana afumane ubulungiswa ukuze angasangikhathaza ngokuza kwakhe lapha.’ ”.5Kwaba sikhathi eside alokhu angafuni. Kodwana ekugcineni wazitjela wathi, ‘Ngitjho nanyana ngingamesabi uZimu namkha nginganandaba nabanye abantu,-}Godu khona emzini loyo bekunomhlolokazi obekaphele aye kuye ayokubawa isizo athi, ‘Yewungihlambulule kumjamelanami!’d,AWathi: “Emzini othileko bekunomgwebi obegade angesabi uZimu, anganandaba nabanye abantu.+ yYeke uJesu watjela abafundi bakhe umfanekiso abakhombisa bonyana bafanele bahlale bathandaza njalo bangapheli amandla.y*k%Abafundi bambuza bathi: “Kuphi, Kosi na?”
Wathi kibo: “Lapha kunesidumbu khona, ubona ngamadlanga.”S)$Amadoda amabili azabe asesimini, eyodwa izakuthathwa, eyodwa itjhiywe.”W('#Abafazi ababili bazabe basila ndawonye, oyedwa uzakuthathwa, oyedwa atjhiywe.}'s"Ngiyanitjela bona ngobusukobo, abantu ababili abazabe balele emsemeni owodwa, oyedwa uzakuthathwa, oyedwa atjhiywe.`&9!Loyo olinga ukuzuza ipilwakhe izamlahlekela. Loyo olahlekelwa yipilwakhe uzayibulunga.%7 Khumbulani umkaLothi!($I“Mhlokho ophezu kwephahla lekumbakhe angehliki aye ngekhaya athi uyokuthatha ipahlakhe. Ngokunjalo nosesimini angabuyeli kwakhe athi uyokuthatha okuthileko.E#Kuzakuba njalo-ke namhlana iNdodana yoMuntu ibonakaliswako.l"QKodwana ngelanga uLothi asuka ngalo eSodoma, kwehla umlilo nesibabuli ezulwini, kwabaqothula boke.!{Kwaba njalo nangesikhathi sakaLothi. Abantu bebagoma begodu basela, bathenga begodu bathengisa, batjala begodu basakha. 'Abantu bebagoma, basela, bathatha begodu benda kufikela mhla uNowa angena khona ngemkhunjini. Yeke kwafika umthwalela, wabatjhabalalisa boke._7Njengombana gade kunjalo emihleni kaNowa, kuzakuba njalo nemihleni yeNdodana yoMuntu.?yKodwana kufanele itlhage qangi, ilahlwe sizukulwanesi.taINdodana yoMuntu ngelanga layo, izakufana nombani ophazima bewukhanyise umkayi ukusuka ngapha ukuya ngale.ucAbantu bazanitjela bathi, ‘Qalani nanguya!’ namkha bathi, ‘Qalani nangu!’ Ningagijimi ngemva kwabo.'Yeke wathi ebafundini bakhe: “Isikhathi siyeza lapha nizakukhanukela khona ukubona elinye lamalanga weNdodana yoMuntu, kodwana anizulibona. namkha lokha abantu nabasithi, ‘Naku lapha ukhona’, namkha ‘Nakuya laphaya’ ngombana umbuso kaZimu ungaphakathi kwenu.”Kwathi bona abuzwe baFarisi bona umbuso kaZimu uzakuza nini, uJesu waphendula wathi: “Umbuso kaZimu awuzi ngokuyelela kwenu okubukhali,PYeke wathi kuye: “Sikima ukhambe, ukukholwa kwakho kukusindisile.”dAAzange kufunyanwe namunye obuyako kobana azokudumisa uZimu ngaphandle komqhamuka lo na?”`9UJesu wathi: “Azange kuhlanjululwe woke wolitjhumi na? Alo, aphi-ke amanye alithoba?FYaziphosa eenyaweni zakaJesu, yamthokoza. Begade imSamariya.\1Enye yawo yathi ingabona bonyana ipholile, yabuya idumisa uZimu ngelizwi elikhulu.nUUJesu wawabona wathi kiwo: “Khambani niyoziveza kubaphristi.”
Kuthe asakhamba, ahlanjululwa.8k arhuwelela athi: “Jesu, Kosi, sirhawukele!”wg Kwathi nasangena ngemzini othileko, wahlangatjezwa madoda alitjhumi anobulwelwe bekhwekhwe. Ajamela kudanyanaY+ Lokha uJesu nasendleleni eya eJerusalema, wadlula hlangana neSamariya neGalile. 9 Ngokunjalo-ke nani, nasele nenze koke enitjelwe bona nikwenze, kumele nithi, ‘Simakhoboka anganabubhadekelo, senze umsebenzethu nje kwaphela.’ ”B Ubezalithokoza ikhoboka ngokwenza kwalo elikutjelwako na?C Esikhundleni salokho ubangekhe athi, ‘Lungisa isidlo sami sakusihlwa, uzilungiselele bese ujama etafuleni mina lokha nangigoma bengisele, ngemva kwalapho-ke nawe ugome bewusele’ na? 1“Akhe sithi omunye wenu unekhoboka elilima namkha elelusa izimvu. Bekazakuthi ekhobokenelo nalibuya esimini, ‘Ngena uhlale phasi sigome’ na?1 [IKosi yaphendula yathi: “Nakube beninokukholwa okungangembewu yemastadi, benizakuthi emthini womurbheyi lo, ‘Ruthuka uyokutjaleka ngelwandle,’ bewuzanilalela.”B Abapostoli bathi eKosini: “Yandisa ukukholwa kwethu.”h INakube ukone kalikhomba ngelanga, eze kuwe kalikhomba athi, ‘Ngiyaphenduka,’ mlibalele.”gGYeke yelelani enikwenzako!
“Nakube umfowenu uyona, mkhalimele; naphendukako, mlibalele.  Bekungaba ngcono kuye bona kubotjhelelwe ilitje lokusila entanyenakhe aphoselwe ngelwandle, kunobanyana enze abancancanaba bone.w iUJesu wathi ebafundini bakhe: “Izinto ezenza abantu bone zimele ukubakhona, kodwana maye kiloyo eziza ngaye!3Kodwana u-Abrahamu wathi, ‘Nakube abakghoni ukulalela uMosi nabaphorofidi, angekhe baphenduka ngitjho nanyana kungavuka umuntu kabafileko.’ ”Isikhumkani saphendula sathi, ‘Awa baba u-Abrahamu, kodwana nange kusuka othileko kabafileko aye kibo, bazakuphenduka.’S“U-Abrahamu wathi, ‘Abafowenu banoMosi nabaphorofidi, ababalalele.’r]ngombana nginabafowethu abahlanu. Akakhambe ayobayelelisa ukuze bangezi lapha endaweni yobuhlungu le.’gGYeke isikhumkani sathi, ‘Ngiyakurabhela baba, khona-ke thumela uLazaru ekhaya emzini kababa#?Ngaphandle kwakho koke lokho, phakathi kwethu nawe kunerharha elikhulu, abafuna ukusuka nganeno beze ngapho abakghoni godu akakho nongeyamela nganeno.’Q“Kodwana u-Abrahamu wathi, ‘Ndodana, khumbula bonyana esikhathini sakho sokuphila wanikelwa zoke izinto ezihle, uLazaru yena wafumana okumbi. Nje-ke uyaduduzwa lapha, kodwana wena usebuhlungwini.@~ySarhuwelela sathi, ‘Baba Abrahamu! Yewungirhawukele, uthumele uLazaru azokutlubhuza umunwakhe ngemanzini apholise ilimu lameli ngombana ngisebuhlungwini obukhulu ngemlilwenapha.’ } Sathi nasisendaweni yabafileko lapha besihlunguphazeka khona, saqala phezulu, sabona u-Abrahamu kude le, anoLazaru hlanu kwakhe.'|G“Kwafika isikhathi sokobana isikhombeli sihlongakale, iingilozi zafika zasithatha zasibeka hlanu kwaka-Abrahamu. Isikhumkani naso sahlongakala, sabulungwa.{ Besirhuluphela ukudobhelela iintshutshuru eziwa etafuleni lesikhumkanesi. Ngitjho nezinja bezifika zizokukhotha iinlonda zaso.az;Esangweni lakwakhe bekubekwe isikhombeli ebekuthiwa nguLazaru, sikghamathele ikhwekhwe.myS“Bekunomuntu ebegade asikhumkani, ambatha izambatho ezibubende nezelineni ecolisiweko ngamalanga.xw“Nanyana ngubani otlhala umkakhe bese uthatha omunye, uyahlobonga, nendoda ethatha umfazi otlhaliweko, iyahlobonga.Tw!Kulula bonyana izulu nephasi kuphele kunobana kungawa ithorwana yomthetho.\v1“Umthetho nemitlolo yabaphorofidi kwamenyezelwa kufikela ngesikhathi sakaJwanisi. Soloko kwangesikhatheso, kutjhunyayelwa iindaba ezimnandi zombuso kaZimu, yeke, woke umuntu ufuhlezela ukungena endimeni leyo.8uiUJesu wathi kibo: “Nina nizenza abalungileko phambi kwamehlo wabantu, kodwana uZimu wazi iinhliziyo zenu. Lokho abantu abakuthathela phezulu, kusinyenyiso phambi kwakaZimu.GtAbaFarisi abathanda imali bezwa koke lokho, bakokomeja uJesu.Es “Akunakhoboka elingakhonza emakhosini amabili. Nakungasinjalo, lizokuzonda enye, lithande enye namkha lizinikele kenye, linyaze enye. Angekhe nalotjha uZimu nemali ngasikhathi sinye.”mrS Nangabe anizange nethembeke entweni yomunye umuntu, ngubani ozaninikela ipahla bona ibe ngeyenu na?vqe Alo-ke, nangabe azange khenethembeke ekuphatheni umnono wephaseli, ningathenjwa njani ngomnono wamambala na?ppY “Othembeke kokuncani, angathembeka nakokukhulu nongathembekiko kokuncani angeze athembeka kokukhulu.o Yeke ngiyanitjela bona nisebenzise umnono wephaseli ukuzizuzela abangani ukuze kuthi nabuphelako, namukeleke ekuphileni okungapheliko.@ny“Ikosi yakhuza umphathayo onganaqiniso ngombana wenze ubugirikijani. Nje-ke abantu bephaseli banobugirikijani obukhulu ekusebenzeni kwabo nabantu abafana nabo kunabantu bokukhanya.Um#Yeke wabuza wesibili wathi, ‘Wena ukoloda kangangani?’
“Yena wathi, ‘Ikhulu lemigodla yekoroyi.’
“Umphathi wathi, ‘Thatha nasi incwadakho yesikolodo, itlole ibe matjhumi abunane.’Yl+Waphendula wathi, ‘Iinkulungwana ezintathu zamalitha wamafutha we-oliva.’
“Umphathi wathi, ‘Thatha nasi incwadakho yesikolodo, hlala phasi msinyana utlole bona yikulungwana namakhulu amahlanu.’wkg“Yeke wabiza boke abantu abakoloda ikosakhe. Wabuza wokuthoma wathi, ‘Uyikoloda kangangani ikosami na?’vjeNgiyazi bonyana ngizakwenzani ukuze abantu bakwazi ukungamukela emizinabo nangilahlekelwa msebenzi lapha.’ i9Umphathi wazitjela wathi, ‘Alo ngizakwenzani-ke gadesi? Ikosami ingemuka umsebenzami. Anginamandla angako wokulima begodu ngineenhloni zokukhombela.hYeke wambiza wathi kuye, ‘Kuyini lokhu engikuzwako ngawe na? Akhe uziphendulele ngokuphatha kwakho ngombana angeze bewusaba mphathi.’g UJesu watjela abafundi bakhe wathi: “Kwakhe kwaba khona umuntu osikhumkani ogade anomphathi owasolwa ngokusaphaza ipahlakhe. f  Kodwana kufanele sigide sithabe ngombana umfowenu lo bekafile, kodwana gadesi uyaphila, bekalahlekile, kodwana ufunyenwe.’ ”leQUyise waphendula wathi, ‘Ndodanami, uhlala unami soke isikhathi begodu koke enginakho ngekwakho.xdiKodwana indodanakho le ethuthudlhe ipahlakho neengwadla, nayibuyela ekhaya uyihlabela ithole elinonisiweko!’qc[Kodwana yaphendula uyise yathi, ‘Qala! Yoke iminyaka le bengiseze ngikusebenzela njengekhoboka begodu azange khengiphule imiyalwakho. Khonapho azange khewungiphe ngitjho imbuzana yakombuzana bona nami ngizithabise nabangani bami.|bq“Indodana ekulu yathukuthela khulu yabe yabhala ukungena ngendlini. Yeke uyise waphumela ngaphandle wayirabhela.aLona lathi, ‘Umfowenu ubuyile, nje-ke uyihlo umhlabele ithole elinonisiweko ngombana ubuye aphilile begodu aphephile.’?`yYeke yabiza elinye lamakhoboka yabuza bona kwenzekani.t_a“Ngesikhatheso indodana ekulu beyisemasimini. Kwathi nayitjhidela ekhaya, yezwa kuvunywa ingoma kugidwa.w^gngombana indodanami le beyifile nje-ke iyaphila, beyilahlekile nje-ke itholakele.’ Yeke bathoma ukugidinga.M]Lethani ithole elinonisiweko nilihlabe. Asibeni nomnyanya sigidinge+\OKodwana uyise wabiza amakhobokakhe wathi kiwo, ‘Rhabani! Lethani isambatho sakanokutjho niyembathise. Ifakeni idzilamnwana emunwenayo namapatlagwana eenyaweni.z[mIndodana yathi kuye, ‘Baba, ngonile phambi kwezulu naphambi kwakho. Angisafanelanga ukubizwa ngendodanakho.’Z#Yasuka-ke yaya kuyise.
“Kodwana kuthe isesekude, uyise wayibona, wayirhawukela, wayigijimela wafese wayigona, wayincwanga emhlathini.^Y5Angisafaneli ukubizwa ngendodanakho; yewungithathe njengomunye wabaqatjhwa bakho.’kXOYeke ngizakusuka ngiye kubaba, ngifike ngithi kuye: Baba, ngonile phambi kwezulu naphambi kwakho.WKwathi nayiqaqulukako, yathi, ‘Bangaki abaqatjhwa bakababa abadla kusale na? Qala, mina indlala ingiphodlha kokufa lapha!fVEYakhanukela ukuzisuthisa ngokudla kwezavukazana, kodwana akakho noyedwa owayipha okuthileko.~UuYeke yakhamba yayozithengisa kesinye sezakhamuzi zalapho. Sona sayithumela esiminaso kobana yeluse izavukazana zaso.pTYNgemva kobana isaphaze koke, kwaba khona indlala ekulu kiyo yoke inarha leyo. Nje-ke yathoma ukuswela.>Su Kwathi kungakabi malanga mangaki ngemva kwalapho, indodana encani yabutha koke enakho, yemuka yaya enarheni ekude. Nayifika lapho yathuthudlha loke ilifa layo ngokuphila umathanda.eRC Encani yathi kuyise, ‘Baba, nginikela isabelo sami selifa.’ Yeke wawahlukanisela ilifa.OQ UJesu waraga wathi: “Kwakhe kwaba khona umuntu onamadodana amabili.xPi Ngokunjalo ngiyanitjela bona kunethabo elikhulu phambi kweengilozi zakaZimu ngesoni esisodwa esiphendukako.”O7 Kuthi angasifumana, abizele abangani nabomakhelwana bakhe ndawonye athi kibo, ‘Thabani kanye nami; isipaparwana sami ebesilahlekile ngisifumene!’/NW“Namkha akhe sithi-ke umfazi oneempaparwana ezilitjhumi zesiliva, ulahlekelwa ngesisodwa. Akakhanyisi isibani, athanyele ikumba, afunisise kuhle abe asifunyane na?DMNje-ke ngiyanitjela bona ngokunjalo kuzakuba khona ithabo elikhulu ezulwini ngesoni esisodwa esiphendukako kunalabo abamatjhumi alithoba nethoba abalungileko nabangadingi ukuphenduka.”L!aye nayo ekhaya. Abizele abangani nabomakhelwana bakhe ndawonye athi kibo, ‘Thabani kanye nami; ngiyifumene imvu yami ebeyilahlekile!’@K{Athi angayifumana, athabe khulu, ayitjathe emahlombakhe>Ju“Akhe sithi omunye wenu unezimvu ezilikhulu bese ulahlekelwa ngeyodwa kizo. Akatjhiyi ezimatjhumi alithoba nethoba erhalawumbeni, akhambe ayokufuna elahlekileko abe ayifumane na?,ISYeke uJesu wabatjela umfanekiso lo:pHYKodwana abaFarisi nabafundisi bomthetho baguguneka bathi: “Umrhali lo wamukela izoni, agome nazo!”EG Nje-ke abathelisi nezoni boke bebabuthene kuJesu ukuzomuzwa.iFK#Alikalungeli iqulwani ngitjho nanyana kungaba msuqwa, liyalahlwa. Oneendlebe zokuzwa akezwe.”TE!"“Itswayi lilungile, kodwana nasele liqwatjhile, lingavuselelwa njani na?_D7!Ngokunjalo-ke, nanyana ngubani wenu ongatjhiyi koke anakho angeze aba mfundi wami.”vCe Nayingakghoniko, izakuthumela abazenda ekosini leyo isesekude, ikhombele bonyana kukhulunyiswane ngokuthula.yBk“Namkha akhe sithi ikosi izilungiselela ukuya epini ukuyokulwa nenye ikosi. Ayizokuhlala phasi ntange bese icabangisise bona izakukghona ngamadoda aziinkulungwana ezilitjhumi ukujamelana nenamadoda aziinkulungwana ezimatjhumi amabili na?NAbathi, ‘Umrhali lo uthome ukwakha, kodwana wangakghona ukuqeda!’m@SNgambala nakube ubeka isisekelo kodwana angasakghona ukuqedelela, boke abakubonako lokho bazamphoqa(?I“Akhe sithi omunye wenu ufuna ukwakha umtlomogo. Akazokuhlala phasi ntange alinganise iindleko ukuze abone bonyana unemali eyaneleko yokuwakha bewuphele na?\>1Nanyana ngubani ongatjathi isiphambano sakhe angilandele, angekhe aba mfundi wami.=1“Nanyana ngubani oza kimi kodwana angazondi uyise nonina, umkakhe nabantwana, abafowabo nabodadwabo, ngitjho nepilwakhe, angeze aba mfundi wami.R<Isiqubuthu esikhulu besikhamba noJesu, khonapho waphendukela kiso wathi: 9~~b}|||J{{#zzzwz yy*x~wwvv4uuOtttss(rrKqqq*ppCooo+nnFnm]llglkkGjjeiiEhhLggxgfee?dddcc9bb8a``h___#^^O^]] \[[[ZZ5Y}XXlWWW8VVUrTTxT:SSSRRbQQQ PP OON{N-MLLLKKSKJIIIiIHHGGaFFEEADD2CCBB7AAJ@@????>>?===< Q0UNathaniyeli wambuza wathi: “Ungazelaphi na?”
UJesu wamphendula wathi: “Ngikubone ngaphambi kobana uFlebhe akubize usesengaphasi komuthi wamakhiwani.”t= c/UJesu wabona uNathaniyeli asiza kuye, wakhuluma ngaye wathi: “Nangu umIsrayeli wamambala, onganamanga.” < .UNathaniyeli wabuza wathi: “Kukhona okulungileko okungavela eNazaretha na?”
UFlebhe waphendula wathi: “Yiza uzokubona!”@; {-UFlebhe wafumana uNathaniyeli, wathi kuye: “Simfumene loyo uMosi atlole ngaye encwadini yomthetho, ngitjho nabaphorofidi abatlola ngaye. UnguJesu, indodana kaJosefa, weNazaretha.”R: ,UFlebhe bekungeweBhethe-Sayida edorobheni lekhabo laka-Andrisi noPitrosi.v9 g+Ngelanga elilandelako uJesu wazilungiselela ukuya eGalile. Wafumana uFlebhe wathi kuye: “Namba sikhambe!”C8 *Yeke wathatha uSimoni wamusa kuJesu.
UJesu wamqala wathi kuye: “Ibizo lakho nguSimoni, umsa kaJwanisi, uzakubizwa bona unguKhefasi.” (Kuyafana nokuthi Pitrosi nakutjhugululwako.)7 )Kokuthoma u-Andrisi wafumana umfowabo uSimoni, wamtjela wathi: “Simfumene uMesiya.” (Nakutjhugululwako kutjho uKrestu.)K6 (Omunye wababilabo gade kungu-Andrisi, umfowabo lakaSimoni Pitrosi.5 -'Wabaphendula wathi: “Yizani nizokubona.” Besele lithambeme, yeke bakhamba naye bayokubona lapha ahlala khona, bahlala lapho naye imini yoke.14 ]&UJesu waphenduka, wababona bamlandela, wababuza wathi: “Nilila ngani?”
Bona bathi kuye: “Rabi,” (nakutjhugululwako kutjho bona Mfundisi) “uhlalaphi na?”K3 %Kwathi bona abafundi ababili bamuzwe atjho njalo, balandela uJesu.Q2 $waqala wabona uJesu asekhambeni wathi: “Qalani, naso iMvana kaZimu!”T1 ##Ngelanga elilandelako godu uJwanisi bekajame lapho nabafundi bakhe ababili;V0 '"“Ngalokho ngikubonile lokho begodu ngiyafakaza bona lo yiNdodana kaZimu.”P/ !Nalapho azange ngazi bona nguye. Kodwana owangithuma bona ngibhabhadise ngamanzi, wathi kimi, ‘Loyo okuzakuthi nawubona uMoya ehla abe ahlale phezu kwakhe, nguye obhabhadisa ngoMoya oCwengileko.’p. [ UJwanisi waveza ubufakazi wathi: “Ngibone uMoya ehla njengezuba avela ezulwini, wahlala phezu kwakhe.- {Nami ngokwami azange khengimazi, kungalokho ngize kobana ngibhabhadise ngamanzi khona azakubonakaliswa kwa-Israyeli.”v, gNguye ebengikhuluma ngaye nangisithi, ‘Oza emva kwami, mkhulu kunami ngombana gade akhona ngingakabikho.’n+ WNgomuso uJwanisi wabona uJesu asiza kuye, wathi: “Qalani nasiya iMvana kaZimu, esusa isono sephasi!h* KKoke lokhu kwenzeka eBhethaniya ngaphetjheya kweJordani, lapha uJwanisi gade abhabhadisa khona.[) 1iye, oza emva kwami nengingakafaneli ukutjhaphulula umutjana wamapatlagwanakhe.”p( [UJwanisi wabaphendula wathi: “Mina ngibhabhadisa ngamanzi, kodwana hlangana nani kujame eningamaziko,l' Sbambuza bathi: “NawungasinguKrestu namkha u-Eliya nanyana umphorofidi, alo-ke ubhabhadiselani?”5& gNje-ke abazenda ebegade bathunywe baFarisabo,=% uYena wabaphendula njengombana kwatjho umphorofidi u-Isaya, wathi:
“Mina ngililizwi laloyo orhuwelelako
erhalawumbeni asithi,
‘Yenzani indlela yeKosi inqophe!’ ”$ {Bathi kuye: “Yeke sitjela bona ungubani. Kufanele sibuyisele ipendulo kilabo abasithumileko. Zitjho bona ungubani?”@# {Bambuza bathi: “Alo-ke ungubani na? Ungu-Eliya?”
Waphendula wathi: “Awa, angisuye.”
Bambuza godu bathi: “Umphorofidi na?”
Waphendula wathi: “Awa angisuye.”_" 9Yena wavuma azange aphike, wakhuluma waphandlesela wathi: “Angisuye uKrestu mina.”! !Lobu bufakazi bakaJwanisi ngesikhathi amaJuda nakathumela abaphristi namaLevi basuka eJerusalema bambuza bathi: “Kanti wena ungubani?”  Akakho noyedwa owakhe wabona uZimu, ngaphandle kweNdodanakhe ebelethwe yodwa esesifubeni sakaYise, ngiyo kwaphela embonakalisileko.L Umthetho weza ngoMosi, kodwana umusa neqiniso kweza ngoJesu Krestu.? {Ngokuzala kwakhe umusa saphiwa soke umusa phezu komusa.1 ]UJwanisi wafakaza ngaye, arhuwelela athi: “Nguye lo ebengikhuluma ngaye ngisithi, ‘Loyo oza emva kwami mkhulu kunami ngombana yena gade akhona ngingakabikho.’ ” /ULizwi waba yinyama, wakha phakathi kwethu azele umusa neqiniso. Sabona iphazimulwakhe, iphazimulo ayamukela kuYise njengeNdodanakhe eyodwa tere.j O iye, labo abangakabelethwa ngeengazi nangentando yenyama namkha yomuntu kodwana ngentando kaZimu.i M Kodwana boke abamamukelako bebakholwa ebizweni lakhe, wabapha ilungelo lokuba bantwana bakaZimu,@ } Weza ephasini lekhabo, abantu bekhabo azange bamamukele.` ; ULizwi bekakhona ephasini begodu iphasi ladalwa ngaye, kodwana iphasi azange khelimazi.W ) Lowo bekumkhanyo wamambala, obuzakuza ephasinapha uzokukhanyisela woke umuntu.R Yena bekangasikho ukukhanya, kodwana weza kobana azokufakaza ngokukhanya.L Weza kobana azokufakaza ngokukhanya, khona boke bazakukholwa ngaye.F Kwabakhona umuntu othunywe nguZimu, ibizo lakhe linguJwanisi.M Ukukhanya kwakhanya ebumnyameni nobumnyama azange buhlule ukukhanya.C Ukuphila bekukuye; ukuphila lokho kwaba kukhanya kwabantu.K Koke kwavela ngaye. Akukho nokukodwa okwabunjwa ngaphandle kwakhe.' KBekakuZimu kusukela ekuthomeni.K Ekuthomeni uLizwi bekakhona, uLizwi bekakuZimu, uLizwi bekanguZimu.>w5Bahlala soke isikhathi ngethempelini, badumisa uZimu.A }4Bamlotjha, babuyela emuva eJerusalema ngethabo elikhulu.N 3Kwathi asababusisa njalo, waphuma hlangana nabo wanyuselwa ezulwini.S 2Waphuma nabo baya endaweni yeBhethaniya, waphakamisa izandla, wababusisa. 1Ngizonithumela lokho uBaba akwethembisileko. Kodwana hlalani ngedorobheni kufikela lapha nembeswa khona ngamandla avela phezulu.”$ C0Nina nibofakazi bezintwezi.~u/Nje-ke kuzokutjhunyayelwa ukuphenduka nokuthethelelwa kwezono ebizweni lakhe kizo zoke izizwe, ukuthoma eJerusalema.kO.Wathi kibo: “Nakhu okutloliweko: UKrestu uzokutlhaga bese avuke kabafileko elangeni lesithathu.A}-Yeke waqaqulula imikhumbulwabo ukuze bazwisise imitlolo.6e,Wathi kibo: “Lezi zizinto enganitjela zona ngisesenani. Zoke izinto ezitlolwe ngami emthethweni kaMosi nemitlolweni yabaphorofidi kanye nakumaRhubo, zimele zizaliseke.”*O+wasithatha wasigoma phambi kwabo.1]*Yeke bamupha isiqana sehlambi ebasiweko,|q)Kwathi khonapho bangakakholwisisi ngebanga lethabo nokurareka, wababuza wathi: “Ninakho okugonywako lapha na?”F(Wathi bona atjho njalo, wabatjengisa izandla neenyawo zakhe.''Qalani izandla zami neenyawo zami. Ngimi ngenyama! Ngikghwathani nizizwele ngokwenu, isipuku asinanyama namathambo njengombana nibona nje.”eC&Kodwana wathi kibo: “Nikhathazekeleni na? Kubayini kuvuka ukuzaza emikhumbulweni yenu na?<~s%Barareka bethukile, badlumbana bona babona isipuku.w}g$Kwathi nabasakhuluma ngezintwezi, uJesu ngokwakhe wajama hlangana nabo wathi kibo: “Ukuthula akube nani!”|#Yeke ababili bademba ngalokho okwenzeke endlelenabo nangendlela amehlwabo avuleke ngakhona lokha uJesu nahlephula isikwa.M{"basithi: “Kuliqiniso! IKosi ivukile beyazibonakalisa kuSimoni.”z!Basikima khonokho babuyela emuva eJerusalema. Lapho bafumana abafundi abalitjhumi nanye nalabo ebebanabo bahlangene ndawonyey Babuzana bathi: “Iinhliziyo zethu bezingavuthi ngaphakathi kwethu lokha nakhuluma nathi endleleni nazasihlathululela imitlolo na?”SxYeke amehlwabo avuleka, khonapho bamazi, kodwana wanyamalala emehlwenabo.`w9Kwathi nasetafuleni kanye nabo wathatha isikwa, wathokoza uZimu, wasihlephula wabapha.yvkKodwana bamrabhela bathi: “Hlala nathi, qala sekuhlwile. Ilanga selitjhingile.” Yeke wangena, wahlala nabo.au;Kuthe nasele batjhidele emzini ogade beze kiwo, uJesu wenza sengathi udlulela phambili.t/Yeke uJesu wabahlathululela bona kwathiwani ngaye kiyo yoke imitlolo ecwengileko, kusukela emthethweni kaMosi nakiyo yoke imitlolo yabaphorofidi.psYKanti uKrestu ubekangakafaneli adlule emtlhagweni lo ngemva kwalapho-ke angene ephazimulwenakhe na?”rYeke uJesu wathi kibo: “Maye niziindlhayela kangangani! Nibuthaka eenhliziyweni ukukholwa koke okwakhulunywa baphorofidi!qYeke abanye besiqhema sethu bayile ethunenapho, bafumana kunjengombana abafazi bebatjhwile, kodwana yena azange bambone.”p kodwana akhange bafunyane umzimbakhe. Babuyile-ke bazositjela bona babone umbono weengilozi ezibatjele bona uvukile, uyaphila.ao;Phezu kwalokho abafazi besiqhema sethu basimangazile. Baye ethuneni ngamasa ekuseni njen Kodwana besinethemba lokobona ungiloyo ozokuhlenga u-Israyeli. Okukhulu-ke kukuthi sele kulilanga lesithathu kwenzekile lokhu.imKAbaphristi abakhulu nababusi bamnikela kobana agwetjelwe ukufa, yeke bambethela esiphambanweni.ClWabuza wathi: “Zizinto bani lezo?”
Bamphendula bathi: “Zizinto ezenzeka kuJesu weNazaretha. Begade amphorofidi, anamandla ngelizwi nangezenzo phambi kwakaZimu nebantwini boke.%kCOmunye wabo ebekuthiwa nguKleyopasi, wambuza wathi: “Senguwe kwaphela isikhambi lapha eJerusalema esingaziko ngezinto ezenzeke lapha amalangana la na?”rj]UJesu wathi kibo: “Nikhulumisana ngani ekhambeni lenweli na?”
Bajama, ubuso babo bukhathazekile./iYkodwana kwafihleka kibo kobana bamazi.hhIKwathi basakhuluma njalo babonisana ngezintwezi, uJesu ngokwakhe watjhidela wakhambisana nabo;8gkBebakhamba bakhuluma ngakho koke okwenzekileko.'fG Yeke khona mhlokho abalandeli ababili bakaJesu gade basiya emzini ebekuthiwa yi-Emawusi, kulibanga elingaba makhilomitha alitjhumi nanye ukusuka eJerusalema.e7 Nanyana kunjalo, uPitrosi weqa wagijimela ethuneni. Wafika wagugubala, wabona itjhila lilodwa linganamuntu. Wabuyela emuva ararekile ngokwenzekileko.qd[ Kodwana abapostoli azange bakholwe abafazaba ngombana kibo amezwabo azwakala kuyintolwani nje kwaphela.tca Begade kunguMariya Magdalina, uJwana, noMariya unina kaJakopo kanye nabanye abatjela abapostoli iindabezi.cb? Bathi nababuya ethuneni, batjela abafundi abalitjhumi nanye kanye nabanye zoke iindabezi.#aAYeke bakhumbula amezwakhe.`Angithi wathi, ‘INdodana yoMuntu kufanele inikelwe ezandleni zezoni, ibethelwe esiphambanweni, kuthi ngelanga lesithathu ivuke.’ ”X_)Akakho lapha, uvukile! Khumbulani bona wathini kini lokha nasese nani eGalile. ^Ngokwesaba okukhulu, abafazi bahloma iinhloko phasi, kodwana amadoda lawo athi kibo: “Nifunelani ophilako hlangana nabafileko na?] Kwathi basararekile ngalokho, khonapho kwaba khona amadoda amabili embethe izambatho eziphazima njengombani ajame hlanu kwabo.G\kodwana nabangenako, azange basifumane isidumbu seKosi uJesu.3[aBafumana ilitje ebelivale ithuna ligediwe,eZ EElangeni lokuthoma leveke, ngovivi, abafazi bathatha amakha ebebawalungisile, baya ethuneni.Yw8Yeke babuyela ekhaya bayokulungisa amakha wokuzesa isidumbu sakhe. Kodwana baphumula ngeSabatha njengokutjho komyalo. X7Abafazi ebegade beze noJesu basuka eGalile balandela uJosefa, babona ithuna nangendlela umzimba kaJesu bewulaliswe ngakhona kilo.BW6Bekulilanga lokulungiselela iSabatha ebesele lizokuthoma.V5Yeke wasethula isidumbu sakaJesu, wasiphuthela ngetjhila, wasibulunga ngethuneni ebelikghedlhwe edwaleni ebelingazange lisetjenziswe.4Uc4Waya kuPilatu wayokubawa isidumbu sakaJesu.T3Yena akazange azihlanganise nesiqunto kanye nesenzo sabo. Bekavela eJudiya edorobheni le-Arimathiya, alindele umbuso kaZimu.bS=2Bekunendoda ebekuthiwa nguJosefa, alilunga lesigungu begodu ayindoda elungileko neqotho.{Ro1Kodwana boke ebegade bamazi, nabafazi abamlandelako bavela eGalile, bajamela kude, babukela koke lokhu kusenzeka.Q0Kwathi bona boke abantu ebegade babuthene lapho ukuzokubukela, babone okwenzekileko, bathwala imikhono ehloko, baphadlhalala.tPa/Umphathimabutho wathi nabona okwenzekileko, wadumisa uZimu, wathi: “Kwamambala umuntu lo bekalungile!”O.UJesu warhuwelela khulu wathi: “Baba, nginikela umphefumulwami ezandleni zakho!” Wathi bona atjho njalo, wahlongakala!VN%-ngombana ilanga lafiphala. Kwathi irharideni lethempeli latlebhuka phakathi.{Mo,Besele kuyisimbi yetjhumi nambili emini, ubumnyama bembatha yoke inarha bekwaba yisimbi yesithathu ngemva kwedinadLA+UJesu wathi kiso: “Ngiqinisile ngiyakutjela bona namhlanjesi uzakuba nami ePharadesi.”LK*Yeke sathi kuJesu: “Jesu, ungikhumbule nawufika embuswenakho!”hJI)Thina sibethwa ngokusifaneleko ngokwezenzo zethu. Kodwana indoda le ayikenzi ilitho elimbi.”tIa(Esinye iselelesi sasikhalimela sathi: “Awumesabi uZimu na? Angithi nawe ulapho nje ngesigwebo esifanako?H'Esinye seenlelesi ebesibethelwe lapho samthela ngeenhlamba sathi: “AwusinguKrestu na? Zisindise bese usindisa nathi!”@G{&Ngehla kwakhe bekutlolwe amezwi la: LE YIKOSI YAMAJUDA.=Fu%athi kuye: “Nakube uyikosi yamaJuda, zisindise!”OE$Amajoni nawo akhuphuka, afese amphoqa. Amnikela iwayini elinesibharha'DG#Abantu bajama, babukela. Nakubabusi bona bebamphoqa nokumphoqa bathi: “Wasindisa abanye, akazisindise-ke nakube mbala unguKrestu kaZimu, ongoKhethiweko.”C}"UJesu wathi: “Baba, balibalele ngombana abakwazi abakwenzako.”
Bahlukaniselana izambatho zakhe ngokwenza ifumbe.B}!Kwathi nabafika endaweni ekuthiwa liKhakhayi, bambethela lapho kanye neenlelesi. Esinye ngesidleni, esinye ngesinceleni.bA= Amadoda amanye amabili ebegade aziinlelesi, nawo athathwa kanye naye kobana ayokubulawa.Z@-“Nakube abantu benza lokhu emthini omanzi, kuzakwenzakani-ke kowomileko na?”v?eYeke
“bazokuthi eentabeni,
‘Sigubuzesani!’
bese bathi emibundwini,
‘Sigirikelani!’>3Mbala isikhathi siyeza lapha nizakuthi khona, ‘Babusisiwe abafazi abaziinyumba, iimbeletho ezingazange zibelethe, namabele angazange amunyise!’}=sUJesu waphendukela ngakibo wathi: “Madodakazi weJerusalema! Ningangilileli, kodwana zilileleni nina nabantwabenu.]<3Isiqubuthu esikhulu sabantu samlandela, kukhona nabafazi ebebalila bamrhahlawulela.);KKwathi nabakhamba naye njalo, bahlangana noSimoni weSirene, ebegade asiya ngemzini avela ngaphandle. Bathatha isiphambano bamthwesa sona kobana alandele uJesu.:/Watjhaphulula umuntu obegade afakwe ngesikhungweni ngebanga lokubanga umguruguru nokubulala, yena loyo abambawileko, wanikela uJesu entandwenabo.19]UPilatu waqunta ukubanikela abakufunako.q8[Kodwana ngokurhuwelela okukhulu bathi akabethelwe esiphambanweni, yeke ukurhuwelela kwabo kwaphumelela.Q7Wakhuluma nabo ihlandla lesithathu wathi: “Kubayini? Ngibuphi ubelelesi abenzileko na? Azange ngifunyane kuye iinzathu zokumgweba isigwebo sokufa! Yeke ngizakuthi akabethwe bese ngimtjhaphulule.”W6'Kodwana salokhu sirhuwelela sisithi: “Mbethele! Mbethele esiphambanweni!”O5UPilatu bekafuna ukuthukulula uJesu, yeke wakhuluma nesiqubuthu godu.n4UUBharabhasi bekadlhunywe ngesikhungweni ngebanga lomguruguru obegade ungedorobheni kanye nokubulala.~3uIsiqubuthu soke sarhuwelela ngalizwi linye sathi: “Yewusisusele thina ngomuntu lo! Sitjhaphululela uBharabhasi!”b2=Ubegade akatelelekile bona abatjhaphululele isibotjhwa sinye njalo ngomnyanya wePhasika.A1}Ngalokho ngizakuthi akarithwe bese ngiyamtjhaphulula.”0%NoHerode azange amfumane amlandu ngombana nakhu umbuyisele kithi. Njengombana nani nibona nje, umuntu lo akakenzi ilitho bonyana angabulawa.2/]wathi kibo: “Ningilethele umuntu lo, nathi utjitjizela abantu bona bahlubuke. Yeke ngimhlolisisile phambi kwenu noke, angisifumani isizathu sokumsola kwenu ngomlandu.O. UPilatu wabizela ndawonye abaphristi abakhulu, ababusi kanye nabantu,S- Mhlokho uHerode noPilatu baba bangani, ngaphambi kwalokho gade bazizitha.l,Q UHerode namajoni wakhe bahlekisa ngaye bebamphoqa. Bamembathisa ingubo ehle, bambuyisela kuPilatu.n+U Abaphristi abakhulu nabafundisi bomthetho bebajame ubuhlomohlomo lapho basola uJesu kumbi ngomlandu.U*# Yeke uHerode wabuzabuza uJesu imibuzo eminengi, kodwana akhange amphendule.;)oUHerode wathaba kwamambala lokha nabona uJesu ngombana besele kusikhathi eside amfuna. Ukuya ngalokho ebekakuzwe ngaye, begade anethemba lokobana uzambona asenza imikarisomraro.(Kwathi bona alemuke bonyana uJesu bekangaphasi kwelawulo lakaHerode, wamthumela kuHerode ogade aseJerusalema isikhatheso.J' Ekuzweni kwakhe lokho, uPilatu wabuza bona umuntu lo mGalile na?&Kodwana baphikelela bathi: “Idlhadlhabalisa abantu kilo loke leJudiya ngefundiswayo le. Ithome le eGalile kwanjesi sele ilapha.”y%kYeke uPilatu wathi kumphristi omkhulu nesiqubuthwini: “Angisifumani isizathu sokuthwesa indoda le umlandu.”z$mUPilatu wambuza wathi: “Uyikosi yamaJuda na?”
UJesu wamphendula wathi: “Iye, kunjengombana usitjho.”<#qBathoma ukumsola ngomlandu bathi: “Sifumene umuntu lo akhohlisa isizwe sekhethu. Ujamelene nokukhokhwa komthelo wombusi omkhulu, begodu ukhamba azitjho bona yena unguKrestu.”<" uYeke, woke umkhambathi wasikima, wamdosela kuPilatu.s!_GYeke godu bathi: “Alo, sisafunelani obunye ubufakazi na? Angithi sele sizizwele asitjho ngomlomakhe!”o WFBoke bathi: “Alo-ke, uyiNdodana kaZimu na?”
Wabaphendula wathi: “Kunjengombana nisitjho.”jMEKodwana kusukela gadesi, iNdodana yoMuntu izakuhlaliswa ngesidleni sakaZimu uMninimandlawoke.”6gDBegodu nanginganibuza, angekhe nangiphendula.|qCBathi kuye: “Nakube unguKrestu, yewusitjele.”
Wabaphendula wathi: “Nanginganitjela, angekhe nangikholwa.-BKwathi bona kuse, isigungu sabaphathi babantu, abaphristi abakhulu kanye nabafundisi bomthetho bahlangana ndawonye, uJesu walethwa phambi kwabo.%EAAmbiza ngeenhlamba ezinengi.R@Ambopha ngetjhila emehlweni athi: “Phorofida! Ngubani okubethileko?”:o?Amadoda ebegade aqaphe uJesu amphoqa abe ambetha.1]>Waphumela ngaphandle, walila kabuhlungu.@y=IKosi yaphenduka yaqala poro kuPitrosi. UPitrosi wakhumbula ilizwi iKosi elikhulume kuye lokuthi: “Ngaphambi kobana umkukurumbu ulile namhlanjesi, uzabe sele ungiphike kathathu.”)Khonapho asakhuluma njalo, umkukurumbu walila.;Ngemva kwe-awara, omunye naye wayiqinisa indaba le wathi: “Ngambala umrhali lo bekakhamba naye ngombana naye umGalile!”-:Ngemva kwesikhatjhana omunye wambona wathi: “Wena ungomunye wabo!”
Kodwana uPitrosi waphendula wathi: “Madekhethu, ngithi angisuye!”V%9Kodwana uPitrosi waphika wathi: “Heyi wena mfazi, angimazi umuntu loyo!”`98Ikhobokakazi lambona ahlezi emlilweni. Lamqalisisa lathi: “Umrhali lo gade anaye!”r]7Babasa umlilo ekabeni yesirhodlo, bahlala phasi botha ndawonye. UPitrosi naye weza wazokotha kanye nabo.oW6Yeke bambamba uJesu bakhamba naye bamusa ngekumbeni yomphristi omkhulu. UPitrosi walandela kudanyana.+5Benginani ngesirhodlweni sethempeli woke amalanga, azange niphakamisele isandla phezu kwami. Kodwana lesi sikhathi senu namandla wobumnyama.”3_4Yeke uJesu wathi kubaphristi abakhulu, iinkhulu zethempeli nakubaphathi ebebazombamba: “Ngimrholi wabokanabo kobana ningabeze ningiphumele ngeensabula nangeembhuku na?^ 53Kodwana uJesu wathi: “Kwanele lokho!” Wathinta indlebe yekhobokelo, walipholisa.h I2Khonapho omunye wabo wakhekhebula ngesabula indlebe yangesidleni yekhoboka lomphristi omkhulu. 1Kwathi bona abafundi ebebanoJesu babone bonyana kuzokwenzekani, babuza bathi: “Kosi, sibamadlhe ngeensabula zethu na?”_ 70Kodwana uJesu wathi kuye: “Judasi, ukhaphela iNdodana yoMuntu ngokuyincwanga na?”0 Y/Kwathi asakhuluma, kwafika isiqubuthu sirholwa mumuntu ebekuthiwa nguJudasi nebegade angomunye wabafundi abalitjhumi nambili. Weza kuJesu kobana amncwange emhlathini.a;.Wathi kibo: “Nilaleleni na? Sikimani nithandaze, khona ningazukungena ekulingweni.”~u-Kwathi bona asikime lapha begade athandaza khona, walunga ebafundini bakhe, wabafumana balele, badiniwe ngokudabuka.,Kwathi asebuhlungwini njalo, waqinisela khulu emthandazweni, umjulukwakhe waba njengamathosi weengazi athontela equlwanini.6g+Kweza kuye ingilozi ivela ezulwini yamqinisa.ta*wathi: “Baba, nawuthandako susa ikapho le kimapha, nokho kungabi ngentandwami kodwana kwenziwe yakho.”X))Yeke wasuka kibo waba sebangeni elingaba kuphoswa kwelitje, waguqa, wathandazab=(Kwathi nabafika endaweni leyo, wathi kibo: “Thandazani bona ningangeni ekulingweni.”fE'UJesu waphuma emzini njengokujayelekileko waya entabeni ye-Oliva, abafundi bakhe bamlandela.q[&Abafundi bamphendula bathi: “Qala, Kosi, nanzi iinsabula ezimbili.”
UJesu wathi: “Kwanele.”{%Ngambala ngithi kini umtlolo lo kumele uzaliseke kimi, ‘Wabalwa kanye nezoni.’ Iye okutlolwe ngami kuyazaliseka.”~$UJesu wathi: “Kodwana kwanjesi onesikhwama akasithathe, nonembada ayithathe, onganasabula akathengise isambatho sakhe ayoyithenga.2}]#Yeke uJesu wabuza abafundi bakhe wathi: “Mhlana nginithume ninganasikhwama, imbada namapatlagwana nakhe naswela okuthileko na?”
Bamphendula bathi: “Azange.”|+"UJesu waphendula wathi: “Ngiyakutjela Pitrosi, ngaphambi kobana umkukurumbu ulile namhlanjesi uzabe sele ungiphike kathathu bona awungazi.”_{7!UPitrosi waphendula wathi: “Kosi, ngilungele ukuya nawe ngesikhungweni nekufeni!”z{ kodwana ngikuthandazele Simoni kobana ukukholwa kwakho kungabhalelwa. Wena-ke nasele uphendukile, uqinise abafowenu.”\y1UJesu wathi: “Simoni, Simoni! Qala, uSathana ukhombele ukukuhlunga njengekoroyi,xukuze nigome benisele etafuleni lami embuswenami, nihlale eenhlalweni zobukhosi, nigwebe iinkoro ezilitjhumi nambili zakwa-Israyeli.”FwNje-ke nginethwesa umbuso njengombana noBaba angethwese wona Waraga wathi kibo: “Isizwe sizakuvukela isizwe nombuso uvukele umbuso.}=s Nanizwa ngezipi nokuvukelana, ningethuki. Izintwezi kumele zenzeke qangi, kodwana isiphetho asizukufika msinyna.”B<}UJesu waphendula wathi: “Tjhejani bona ningakhohliswa ngombana abanengi bazakuza ebizweni lami bathi, ‘Nginguye!’ begodu, ‘Yeke isikhathi sitjhidele!’ Kodwana ningabalandeli. Dz~~Y}}w}||B{{1zzuzyQxx www%vv0uutt`sssErr*qqpp oonnQmm-ll+kkRjjj/ii4hh{hIhggfflee)ddcbbb>aaZa``_^^{^]]\\d\:[[[LLPKKoJJ}J-IIHLGG>>`===<-Isiqubuthu saphendula sathi: “Unedimoni wena! Ngubani ofuna ukukubulala na?”|=qAngitjho uMosi wanipha umthetho? Kodwana akakho noyedwa kini olonda umthetho. Alo, nilingelani ukungibulala na?”!<;Umuntu ozikhulumela ngeyakhe intando, ulinga ukuzizuzela idumo. Kodwana osebenzela idumo laloyo omthumileko umumuntu weqiniso, akukho okumamanga ngaye. ; Nanyana ngubani ozimisela ukwenza intando kaZimu, uzakwazi bona lokho engikufundisako kuvela kuZimu namkha ngizikhulumela kwami.]:3UJesu wawaphendula wathi: “Ifundiswami akusiyo yami kodwana ivela kongithumileko.d9AAmaJuda bekararekile, yeke athi: “Kwenziwa yini umuntu lo azi kangaka angakafundi na?”W8'Kuthe sekuphakathi komnyanya, uJesu wenyukela ethempelini wathoma ukufundisa.J7  Kodwana ngokwesaba amaJuda akakho owakhuluma ngaye tjhatjhalazi.6/ Bekukhona ukuwomuzela okukhulu ngaye esiqubuthwini. Abanye bathi: “Umumuntu olungileko.” Abanye bathi: “Awa, udosela abantu ngerharheni.”M5 Nje-ke emnyanyeni, amaJuda bekamfuna, abuza athi: “Kanti uphi?”}4s Ngemva kobana abafowabo sebakhambile baye ngemnyanyeni, naye waya; kodwana akhange aye bamqalile, waya bukhukhutha..3W Sele atjhwile lokhu, wahlala eGalile.{2oKhambani niye emnyanyeni. Mina angikazukuya nje emnyanyeni lowo ngombana isikhathi sami esifaneleko asikafiki.”h1IIphasi angekhe linihloye nina, kodwana lihloye mina ngombana ngifakaza bona izenzo zalo zimbi.[0/UJesu wathi kibo: “Isikhathi sami asikafiki, kodwana senu sona sihlala sikhona.1/]Ngitjho nabafowabo akhange khebamkholwe.r.]Akakho ofihla akwenzako nafuna ukwaziwa. Njengombana wenza izintwezi nje, zibonakalise ephasini loke!”v-eabafowabo lakaJesu bathi kuye: “Kufuze usuke lapha uye eJudiya, khona abafundi bakho bazakubona okwenzako.L,Kwathi lokha isikhathi somnyanya wemitlhatlhana nasele sitjhidele,r+ _Ngemva kwalokhu uJesu wazomba eGalile; angafuni ukukhamba ngeJudiya ngombana amaJuda bekafuna ukumbulala.m*SGBekakhuluma ngoJudasi, indodana kaSimoni Iskariyodi, obangomunye wabalitjhumi nambili ozomkhaphela.s)_FUJesu waphendula wathi: “Angithi ngakhetha nina abalitjhumi nambili, kodwana omunye wenu nguSathana!”I( ENje-ke siyakholwa besiyazi bona ungoCwengileko ovela kuZimu.”q'[DUSimoni Pitrosi wamphendula wathi: “Kosi, sizakuya kubani na? Nguwe onamezwi wokuphila okungapheliko.g&GCYeke uJesu wabuza abalitjhumi nambili wathi: “Angithi nani nifuna ukutlhera, akusinjalo?”R%BNgesikhathesi inengi labafundi bakhe lajika, azange belisamlandela godu.p$YAGodu wathi: “Kungebangelo nginitjele bonyana akakho ongeza kimi ngaphandle kobana enziwe nguBaba.”%#C@Kodwana nanyana kunjalo, kukhona abanye benu abangafuni ukukholwa!” UJesu bekasazi kwekuthomeni bona bobani ebebangakholwa nokobana ngubani ozamkhaphela.j"M?NguMoya onikela ukuphila; inyama ayisizi ngalitho. Amezwi engiwakhulume kini anguMoya nokuphila.[!/>Alo, kuzokubanjani lokha nanibona iNdodana yoMuntu inyukela lapha ivela khona na?k O=UJesu wayelela bona abafundi bakhe bayarhonona ngalokhu, wathi kibo: “Lokhu kuyanikhubekisa na?r]\w(Khonapho nala ukuza kimi khona nizakufumana ubuphilo.l[Q'Niphenya imitlolo ngombana nidlumbana bona kiyo ninepilo engapheliko. Kodwana ngiyo efakaza ngami!UZ#&begodu ilizwi lakhe alihlali phakathi kwenu ngombana anikholwa amthumileko.jYM%UBaba ongithumileko ufakazile ngami, yena azange khenizwe ilizwi lakhe namkha nibone ubuso bakhe$XA$Nginobufakazi obukhulu kunebukaJwanisi. Imisebenzi uBaba anginikele bona ngiyiphelelise, ekungileyo engiyenzako, iyafakazela bona mbala uBaba ungithumile.hWI#UJwanisi bekanjengesibani, sivutha sikhanyisa, navuma isikhatjhana ukuzitika ngomkhanyo wakhe.XV)"Ayisikukobanyana ngifuna ubufakazi bomuntu; ngitjho lokhu khona nizakuphuluka.DU!Nathumela kuJwanisi iinthunywa, yena walifakazela iqiniso.TT! Ukhona omunye ofakaza ngami, godu ngiyazi bona akutjhoko ngami kuliqiniso.LS“Nangizifakazela ngokwami, khona ubufakazi bami abusilo iqiniso.6Re“Angekhe ngenza ilitho ngokwami; ngigweba ngapha uZimu atjho ngakhona nokugweba kwami kungikho ngombana angiphikeleli ukwenza intando yami kodwana intando yongithumileko.jQMbavuke; labo abenze okulungileko bazakuvukela ekuphileni; abenze okumbi bavukele ekulahlweni.”`P9Ningarareki ngalokhu; siyeza isikhathi lapha boke abasemalibeni bazalizwa ilizwi layo,HO Begodu uyinikele igunya lokugweba ngombana iyiNdodana yoMuntu.kNONjengombana uYise anokuphila ngokwakhe, ngokunjalo unikele neNdodana bona ibe nokuphila ngokwayo.!M;Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: Isikhathi siyeza, nanje sesifikile, lapho abafileko bazakuzwa ilizwi leNdodana kaZimu, labo abazalizwa bazakuphila.*LM“Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: Ozwa amezwami akholwe kongithumileko, unokuphila okungapheliko. Angekhe agwetjwa, kodwana udlulile ekufeni, usekuphileni. Kukuze boke bahloniphe iNdodana njengombana bahlonipha uYise. Ngiloyo naloyo ongahloniphi iNdodana akamhloniphi noYise oyithumileko.RJUYise ngokwakhe akagwebi muntu kodwana unikele koke ukugweba eNdodaneni,uIcIye, njengombana uYise avusa abafileko bona baphile godu, nayo iNdodana iphilisa labo ethanda bona baphile.Hngombana uYise uyayithanda iNdodana, uyitjengisa koke akwenzako yena. Uzayitjengisa ngitjho nemisebenzi emikhulu kunale ukuze nimangale.=GsYeke uJesu waphendula wathi: “Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: INdodana angekhe yenza ilitho ngokwayo, yenza lokho ebone uYise akwenza. Okwenziwa nguYise, neNdodana iyakwenza Yeke amaJuda athi emuntwini opholisiweko: “Namhlanjesi liSabatha, kuphambene nomthetho wethu bona ungaphatha umsemakho.”o=W Khonokho umuntu loyo waphola, wathatha umsemakhe wakhamba.
Mhlana kwenzeka lokhu, bekungeSabatha.D<UJesu wathi kiso: “Sikima, uthathe umsemakho ukhambe.”4;aIsigulani samphendula sathi: “Kosi, anginaye noyedwa ongangifaka ngesizibeni lokha amanzi nazamazisiweko. Nangithi ngilinga ukungena, omunye nje ungena phambi kwami.”}:sUJesu wambona alele lapho begodu asazi bona besele anesikhathi eside agula, wambuza wathi: “Ufuna ukuphola na?”S9Bekukhona lapho umuntu ogade agule iminyaka ematjhumi amathathu nabunane.8/ngombana ingilozi kaSomnini bephele ingene ngesizibeni izamazise amanzi, kuthi wokuthomo ongena ngemanzini asinde kunanyana ngisiphi isifo anaso.y7kLapho-ke bekulele abantu abagulako: iimphofu, iinrhurhubi nabafe ihlangothi. Bebalindele amanzi bona asikinyeke6yNje-ke hlanu kwesango iMvu eJerusalema bekukhona isiziba ekuthiwa ngesiHebheru yiBhethesda egade sinamathuri amahlanu.M5 Ngemva kwalokho, uJesu wakhuphukela eJerusalema emnyanyeni wamaJuda.T4!6Leso-ke simangaliso sesibili uJesu asenzako ukusuka eJudiya ukuya eGalile.3%5Yeke uyise wakhumbula bona sikhatheso lokha uJesu namtjelako asithi: “Indodana yakho izakuphila.” Yeke yena nekumba yakhe yoke bakholwa.(2I4Nje-ke yazibuza bona bekusikhathi bani lokha indodanyo iba ngcono. Zayiphendula zathi: “Bekuyisimbi yokuthoma izolo ntambama lokha umgomani nawuyilisako.”s1_3Kuthi isendleleni isiya ekhaya, iinceku zayo zayihlangabeza ngombiko oyazisa bonyana indodanayo ipholile.h0I2UJesu wathi kiyo: “Khamba, indodanakho izakuphila!”
Yawakholwa amezwi kaJesu yakhamba.U/#1Induna yaphendula yathi: “Kosi, yehla ngaphambi kobana indodanami ife.”f.E0UJesu wathi kiyo: “Ngaphandle kobana nibone iimbonakaliso neemangaliso angeze nakholwa.”-/Kwathi bona izwe bonyana uJesu ubuyile eJudiya useGalile, yaya kuye yayombawa bona ehle ayokupholisa indodanayo, ebesele iseduze nokufa.,/.Yeke uJesu wabuyela eKana ngeGalile, lapha bekaphendule khona amanzi aba liwayini. Nje-ke bekukhona induna egade inendodana egulako eKapernawumi.p+Y-Kwathi bona afike eGalile, abantu bamamukela ngombana bebakubonile koke akwenze emcimbini eJerusalema.Z*-,ngombana yena ngokwakhe wathi: “Umphorofidi akahlonitjhwa endaweni yekhabo.”H) +Ngemva kokuphela kwamalanga amabili, wasuka lapho waya eGalile()*Bathi emfazini: “Siyakholwa gadesi, ingasingalokho okutjhwileko ngombana nathi ngokwethu simzwile, besiyazi bona nguye uMsindisi wephasi.”/'Y)Abanengi godu bakholwa ngomlayezwakhe.u&c(Yeke kwathi abantu beSamariya nabeza kuye, bambawa bona ahlale nabo; nje-ke wahlala lapho amalanga amabili.%y'AmaSamariya amanengi ngemzini akholwa kuye ngebanga lobufakazi bomfazi obuthi: “Ungitjele koke engakhe ngakwenza.”q$[&Nginithume bona niyokuvuna lapha ningasebenzi khona, abanye balimile, nina nizakuzuza emsebenzinabo.”V#%%Ngokunjalo siliqiniso isitjho esithi, ‘Omunye uyatjala, omunye uyavuna.’"$Ovunako sele amukeliswa umvuzo begodu ubuthelela iinthelo zokuphila okungapheliko ukuze otjalileko novunako bathabe boke.!!#Azakhe niphele nitjho nithi, ‘Kusele iinyanga ezine bona kuvunwe!’ Kodwana ngithi kini qalani mazombe, amasimu sele alungele ukuvunwa.b ="UJesu wathi kibo: “Ukudla kwami kukwenza intando yongithumileko nokuqeda umsebenzakhe.P!Yeke abafundi babuzana bathi: “Kghani omunye umlethele ukudla na?”Y+ Kodwana waphendula wathi: “Nginokudla engikugomako eningazi ilitho ngakho.”I Kusenjalo abafundi bamncenga bathi: “Mfundisi, akhe ugome!”&GBaphuma ngemzini baya kuJesu._7“Yizani nizokubona umuntu ongitjele koke engakhe ngakwenza. Angaba nguKrestu na?”RYeke umfazi wasukela umjekakhe lapho wabuyela ngemzini, wathi ebantwini:!;Khonokho abafundi bakhe bafika. Barareka ngokukhuluma kwakhe nomfazi. Kodwana akakho owathi kuye, “Ufunani na?” namkha, “Ukhulumelani naye na?”9mUJesu wathi kuye: “Nginguye, okhuluma nawe.”wgUmfazi wathi kuye: “Ngiyazi bona uMesiya okuthiwa nguKrestu, uzakuza; nakafikako uzasihlathululela koke.”lQUZimu unguMoya, labo abamthandazako kufuze bamthandaze ngommoya nangeqiniso njengombana anjalo.”7Kodwana isikhathi siyeza, begodu sebesifikile, lapha abathandazako bazakuthandaza uBaba ngommoya nangeqiniso ngombana uBaba uthanda abamlotjha njalo.oWNina nithandaza eningakwaziko, kodwana thina sithandaza esikwaziko ngombana isindiso ivela emaJudeni.UJesu wathi kuye: “Yewungikholwe mfazi, isikhathi siyeza lapha uBaba angekhe athandazwa entabeni le namkha eJerusalema.Abokhokho bethu bathandaza entabeni le, kodwana nina maJuda nithi iJerusalema yindawo lapha kufanele sithandazele khona.”BUmfazi wathi: “Ngiyabona bonyana umphorofidi, Mnimzana.kOngombana bewunamadoda amahlanu, naleyo ohlala nayo nje, akusingeyakho. Yeke ungitjele iqiniso.”q[Umfazi waphendula wathi: “Anginandoda.”
UJesu wathi kuye: “Uqinisile lokha nawuthi awunandodaFUJesu wathi kuye: “Khamba uyokubiza indodakho uze nayo.”p YUmfazi wathi: “Mnimzana, ngipha amanzi lawo ukuze ngingasoma namkha ngibuye lapha ngizokukhelela.”E kodwana ngiloyo naloyo osela amanzi engizamupha wona angekhe abe asoma godu. Amanzi engizamupha wona azakuphenduka isiyalu ngaphakathi kwakhe simondle ngamanzi wokuphila okungapheliko.”R  UJesu waphendula wathi: “Nanyana ngubani osela amanzi la uzakoma godu, y Utjho bona wena umkhulu kukhokho wethu uJakopo owasipha umthombo lo bewasela kiwo yena namadodanakhe nefuywakhe na?”  Umfazi wathi kuye: “Mnimzana! Awunanto yokukha, begodu umthombo lo uyatjhinga. Uzawafumanaphi amanzi wokuphila lawo na?"= UJesu waphendula wathi: “Ingathana bewazi isipho sakaZimu, nokobana ngubani othi kuwe, ‘Ngiseza’ bewuzambawa, yena ubazakupha amanzi wokuphila.”' Umfazi womSamariya wathi: “Wena umJuda, mina ngimSamariya, alo-ke ungangibawa njani amanzi wokusela na?” AmaJuda akadlelani namaSamariya.?yAbafundi bakhe bebasaye ngemzini ukuyokuthenga ukudla.lQKweza umfazi weSamariya azokukhelela amanzi, uJesu wathi kuye: “Akhe ungiphe amanzi, ngisele.”Umthombo kaJakopo gade ulapho, nje-ke uJesu sele adiniwe ekhambeni lakhe, wahlala phasi eqadi komthombo; bekusemini ekulu.oWKhona wafika eSamariya emzini okuthiwa yiSikhari eduze kwesimu uJakopo ayinikela indodanakhe uJosefa.*OBekufanele bona adlule eSamariya..WYeke wasuka eJudiya wabuyela eGalile.Z-Eqinisweni, uJesu azange akhe abhabhadise kodwana bekubhabhadisa abafundi bakhe.W )AbaFarisi bezwa bona uJesu uzuze bewabhabhadisa abafundi abanengi kunoJwanisi.'~G$Loyo okholwako eNdodaneni unokuphila okungapheliko; kodwana ongakholwa eNdodaneni ngekhe akubona ukuphila, kodwana uzakuhlala ngaphasi kobukhali bakaZimu.”K}#UBaba uyayithanda iNdodanakhe begodu unikele koke esandleni sayo.g|G"Loyo uZimu amthumileko ukhuluma amezwi kaZimu ngombana uZimu unikela uMoya ngokungalinganisi.N{!Kodwana loyo owamukela ubufakazi bakhe uqinisa bona uZimu uliqiniso.bz= Ufakaza lokho akubonileko nakuzwileko, kodwana akakho noyedwa owamukela ubufakazi bakhe.y7“Ovela ngehla, ungehla kwabo boke. Loyo ongowephasi ngewephasinapha, begodu ukhuluma ngezephasi. Kodwana loyo ovela ezulwini ungaphezu kwakho koke.1x]Kufanele yena akhule, mina nginciphe.”wOnomlobokazi umyeni; kodwana umngani womkhwenyani ojama amlalele, uyathaba nakezwa ilizwi lomkhwenyani. Yeke ithabo lami seliphelele.jvMNani ngokwenu nibofakazi bami bona ngithe angisuye uKrestu, kodwana ngithunywe ngaphambi kwakhe.muSUJwanisi waphendula wathi: “Akakho ongaba nento ngaphandle kobanyana uZimu amuphe ivela ezulwini..tUBaya kuJwanisi, bafika bathi: “Mfundisi, umuntu obekanawe ngaphetjheya kweJordani, ngitjho loyo ogade ufakaza ngaye, qala uyabhabhadisa, begodu boke baya kuye!”as;Nje-ke kwaqubuka ukuphikisana ngokuhlambulula phakathi kwabafundi bakaJwanisi namaJuda.Ir Lokhu bekungaphambi kobanyana uJwanisi avalelwe ngesikhungweni. qUJwanisi naye bekabhabhadisa nge-Ayinoni, eduze neSalima ngombana lapho bekunamanzi amanengi. Abantu beza kuye bona babhajadiswe.upcNgemva kwalokho uJesu nabafundi bakhe baya enarheni yeJudiya. Lapho wahlala isikhatjhana nabo, abhabhadisa.wogKodwana loyo owenza iqiniso, uyavela emkhanyweni khona kuzakubonakala bonyana izenzo zakhe zenziwe kuZimu.”nWoke umuntu owenza okumbi, uwuhloyile umkhanyo, akezi emkhanyweni ngombana wesaba bona izenzo zakhe ezimbi zizakudaluleka.mIsigwebo singilokhu: Ukukhanya kufikile ephasini, kodwana abantu bakhetha ubumnyama kunomkhanyo ngombana izenzo zabo zimbi. l“Loyo oyikholwako, akagwetjwa; kodwana loyo ongakholwako, ugwetjiwe ngombana azange akholwe eNdodaneni kaZimu ekukuphela kwayo.gkGIye, akakathumeli iNdodanakhe bona izokugweba iphasi, kodwana kobana iphasi lisindiswe ngayo.+jOMbala uZimu walithanda kangaka iphasi, wabe wanikela ngeNdodanakhe ebelethwe yodwa, khona kuzakuthi loyo okholwa kiyo angabhubhi, kodwana abe nepilo engapheliko.>iwukuze kuthi loyo okholwa kiyo abe nepilo engapheliko.rh]“Njengombana uMosi waphakamisa inyoka erhalawumbeni, njalo-ke neNdodana yoMuntu kufanele iphakanyiswe,_g7 Akakho okhe waya ezulwini ngaphandle kwaloyo owehla avela ezulwini, iNdodana yoMuntu.f Ngikhulume nani mayelana nezinto zephaseli kodwana anikholwa; alo-ke ningakholwa njani nanginitjela ngezinto zezulwini na?e% Kwamambala ngiqinisile ngithi kuwe: Sifakaza ngalokho esikwaziko, sibike lokho esikubonileko, khonapho nina bantu anamukeli ubufakazi bethu._d7 UJesu wamphendula wathi: “Wena umfundisi wakwa-Israyeli, kodwana awukwazi lokhu na?Ec UNikhodemusi wabuza wathi: “Lokhu kungenzeka njani na?”(bIUmmoya uvunguza ngapha ufuna ngakhona; uzwa ukuphephetha kwawo, kodwana awazi lapha uvela khona nalapha uya khona. Kunjalo kiloyo naloyo obelethwa nguMoya.”DaUngarareki ngombana ngithe kuwe kufanele ubelethwe butjha.N`Okubelethwe yinyama kuyinyama, nalokho okubelethwe nguMoya kumumoya.$_AUJesu wamphendula wathi: “Kwamambala ngiqinisile ngithi kuwe: Akakho noyedwa ozakungena embusweni kaZimu ngaphandle kobana abelethwe ngamanzi nangoMoya.^UNikhodemusi wambuza wathi: “Umuntu omdala angabelethwa njani butjha na? Kghani angabuyela ngesiswini sakanina abelethwe kwesibili?”]#UJesu wamphendula wathi: “Kwamambala ngiqinisile ngithi: Akakho noyedwa ozakubona umbuso kaZimu ngaphandle kobanyana abelethwe butjha.”C\Langelinye ebusuku weza kuJesu wafese wathi: “Rabi, siyazi bona umfundisi othunywe nguZimu ngombana akakho noyedwa ongenza iimangaliso ozenzakwezi ngaphandle kobana uZimu abe naye.”X[ +Bekukhona ebaFarisini umuntu ekuthiwa nguNikhodemusi, yena ubesikhulu samaJuda.sZ_Bekungakatlhogeki bona omunye angakhe amtjele ngabo ngombana yena bekagade asazi okungeenhliziyweni zabo.AY}Kodwana uJesu azange abathembe ngombana gade abazi boke.uXcUJesu asesengeJerusalema ngesikhathi somnyanya wePhasika, abanengi bamkholwa nababona iimangaliso azenzako.WKwathi bona avuke kabafileko, abafundi bakhe bakhumbula bona ubasitjho lokhu, bayikholwa imitlolo ecwengileko nalokho uJesu akutjhwileko.EVKodwana ithempeli uJesu agade akhuluma ngalo, mzimba wakhe.UAmbuza athi: “Uzalakha godu ngamalanga amathathu na? Kuthethe iminyaka ematjhumi amane nesithandathu ukulakha ithempeli.”\T1UJesu waphendula wathi: “Girizani ithempeli, ngizalakha ngamalanga amathathu.”xSiAmaJuda ambuza athi: “Ungenza mmangaliso bani khona uzasibonisa bonyana unalo ilungelo lokwenza lokhu na?”bR=Abafundi bakhe bakhumbula bona umtlolo uthi: “Ukutjhisakalela indlwakho kungidlile.”zQmWatjela labo abathengisa amazuba wathi: “Asuseni lapha! Lisani ukwenza ikumba kaBaba indawo yokuthengisela!”P5Yeke wenza isibebhu ngeentambo wabaqotjha boke ngethempelini, kanye nezimvu neenkomo; wapewula iintafula zabatlharululi bemali warhatjha imali yabo.O{Lapho wafumana abantu ngethempelini bathengisa iinkomo, izimvu namazuba; nabatlharulula imali bahlezi eentafuleni zabo.  Pw ~p}}O|~|B{{[{zcyy9xx;ww7vv_uu)tttJssLrrrqqpmoonmmlllkk_k jVii)hzhgg>ffeexddd?ccbjbaY```v_^^U]]X\\M[[>\==<(( ''&i&%%$$c##q# "!!!& hnuYR!(?P7[.KHW { 6  @ 0Mx3tyWPs Msinyana emva kobana uJudasi athathe isikwa, uSathana wangena kuye. UJesu wathi kuye: “Kwenze msinyana ofuna ukukwenza.”Cr UJesu waphendula wathi: “Ngiloyo engizamnikela igedzwana lesikwa ngemva kobana ngilitjhebe ngesitjeni.” Yeke watjheba igedzwana lesikwa, walinikela uJudasi umsa kaSimoni Iskariyodi._q7 Yeke umfundi loyo wasusa ihlokwake kuJesu, wabuza wathi: “Ngubani loyo, Kosi na?”Mp USimoni Pitrosi wamkhweba wathi: “Mbuze bona ukhuluma ngobani.”Eo Omunye wabo omfundi uJesu agade amthanda, bekazeyame ngaye.5ne Abafundi baqalana, barareka bona utjho bani.m/ Emva kobana atjho lokhu, uJesu watshwenyeka khulu emmoyeni wathi: “Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: Omunye wenu uzongikhaphela emanabeni.”l Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: Owamukela engimthumileko wamukela mina; owamukela mina wamukela loyo ongithumileko.”nkU “Nginitjela kwanje ngaphambi kobana kwenzeke, khona kuzakuthi nakwenzekako nikholwe bona nginguye.:jm “Angikhulumi ngani noke; ngiyabazi labo engibakhethileko. Kodwana kufanele kuzaliseke imitlolo ethi,
“ ‘Iye, loyo onghwatha nami
ungiphendukele waba mkhapheli.’Ai} Njengombana senazi izintwezi, nizakubusiswa nanizenzako.{ho Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: Ayikho inceku ekulu kunekosayo, akakho nomzenda omkhulu kunaloyo omthumileko.Rg Nginenzele isibonelo sokobana nani kufuze nenze njengombana ngenze kini.sf_ Njengombana mina Kosi noMfundisenu, ngihlambe iinyawo zenu, nani kufuze nihlambe iinyawo zomunye nomunye.heI Ningibiza ngokuthi, ‘Mfundisi namkha Kosi!’, kulungile lokho ngombana ngilokho engingikho.d1 Ngemva kobana ahlambe iinyawo zabo, wembatha isambatho sakhe wabuyela endawenakhe etafuleni, wababuza wathi: “Niyalemuka engikwenzileko kini na?kcO UJesu gade asele asazi bona ngubani ozomthengisa, kungalokho bekathe: “Anikahlambuluki noke.”>bu UJesu wathi: “Okhe wahlamba umzimba, uhlanzekile umzimba woke, yeke akusafuneki bona ahlambe ngaphandle kweenyawo zakhe kwaphela. Nje-ke nina nihlanzekile kodwana ingasi noke.”zam USimoni Pitrosi waphendula wathi: “Kosi, yeke ungahlambi iinyawo zami kwaphela, kodwana izandla nehlokwami!”0`Y UPitrosi wathi: “Angekhe walinga nanini uhlambe iinyawo zami!”
UJesu wamphendula wathi: “Nangingekhe ngahlamba iinyawo zakho, khona awunabudlelwano nami.”i_K UJesu waphendula wathi: “Okwagadesi awukabi ukwazi engikwenzako, kodwana uzakulemuka muva.”W^' Weza kuSimoni Pitrosi, owathi kuye: “Uzokuhlamba iinyawo zami, Kosi, na?”y]k Wathela amanzi ngesitjeni wathoma ukuhlamba iinyawo zabafundi bakhe, wazomisa ngethawula egade isedinini lakhe.Z\- Yeke wasikima ekudleni, wahlubula isambatho sakhe, wazisonga ngethawula edinini.z[m UJesu bekazi bonyana uYise ubeke zoke izinto emandlenakhe; bekasazi nokobana ubuya kuZimu begodu ubuyela kuZimu.Z UJesu nabafundi bakhe gade basesilalelweni, uSathana besele afake ehliziyweni kaJudasi indodana kaSimoni Iskariyodi bona akhaphele uJesu.CY  Bekungaphambi komnyanya wePhasika, uJesu asazi bona isikhathi sakhe sesifikile sokutjhiya iphaseli aye kuYise. Bekabathandile ekungebakhe abasephasinapha, wabathanda bekwaba sekupheleni. X 2Ngiyazi bona umyalwakhe urholela epilweni engapheliko. Yeke nanyana yini engikutjhoko, ngilokho uBaba angitjele bona ngikutjho.”}Ws 1Angikakhulumi okungekwami, kodwana uBaba ongithumileko nguye ongiyale bona ngikhulume ini nokuthi ngikhulume njani.~Vu 0Kukhona umgwebi waloyo ongininako ongamukeli amezwami. Lona ilizweli engilikhulumileko lizamgweba ngomhla wokuphela!xUi /Umuntu ozwa amezwami angawalondi, angimgwebi mina ngombana angikazeli ukugweba iphaseli, kodwana ukulisindisa.cT? .Ngize ephasinapha njengomkhanyo, khona kuzakuthi woke okholwa kimi angahlali ebumnyameni.)SM -Obona mina, ubona ongithumileko.}Rs ,Nje-ke uJesu wamemeza wathi: “Loyo okholwa kimi, akakholwa kimi kwaphela, kodwana ukholwa nakiloyo ongithumileko.WQ' +iye, bebesaba ngombana bebathanda ukudunyiswa babantu kunokudunyiswa nguZimu.;Po *Nanyana kunjalo abanengi ngitjho neemphathimandla zakholwa kuJesu. Kodwana ngebanga labaFarisi azange bakhulume ngaye pha ngombana bebesaba bonyana bebangaqotjhwa ngesinagogini;UO# )U-Isaya watjho lokhu ngombana bekabone iphazimulo kaJesu bewakhuluma ngaye.jNM (“Yenza iinhliziyo zabantwaba ziyathe,
neendlebe zabo zibe buthuntu,
uphophaze namehlwabo,
ukuze bangaboni ngawo,
bezwe ngeendlebe zabo,
balemuke ngeenhliziyo zabo,
bebaphenduke bese bayaphiliswa.”“Somnini, ngubani owakholwa ngesikuzwileko na?
Ingalo kaSomnini yembulelwe bani na?”fKE %Kwathi nanyana uJesu enze zoke iimbonakaliso zeemangaliswezi phambi kwabo, azange bamkholwe. J  $Kholwani emkhanyweni, ikani nisesenawo, khona nizakuba bantwana bomkhanyo.” UJesu selaqedile ukukhuluma, wakhamba wayozifihla.;Io #UJesu wathi kibo: “Umkhanyo usazakuba nani isikhatjhana nje. Yeke khambani nisesenomkhanyo, ubumnyama bungakabi ukunehlela. Umuntu okhamba ebumnyameni, akaboni lapha ayakhona.ZH- "Isiqubuthu saphendula sathi: “Sizwile emthethweni bona uKrestu uzakuphila ngokungapheliko. Alo-ke ungatjho njani bona iNdodana yoMuntu kufanele iphakanyiswe na? Kwakhona ingubani iNdondana yomuntu le na?”6Gg !Wakutjho lokho abonisa indlela azokufa ngayo.TF! Lokha nangiphakanyiswako mina ephasini, ngizakudosela woke umuntu kimi.”mES Kwanjesi sekusikhathi bona iphaseli ligwetjwe; nje-ke umphathi wephaseli uzokuqotjhelwa ngaphandle.OD UJesu wathi kibo: “Ilizweli lize ngebanga lenu kungasi ngenca yami.jCM Isiqubuthu ebesijame lapho sakuzwa lokho sathi beliduma, abanye bathi ingilozi beyikhuluma naye.B Baba, phazimulisa ibizo lakho!”
Yeke kwafika ilizwi livela ezulwini lisithi: “Sengiliphazimulisile; ngisazaliphazimulisa godu.”(AI “Nje-ke ihliziywami itshwenyekile, alo ngingathini na? Kghani ngithi, ‘Baba, ngisindise esikhathinesi’? Awa, kungesizathwesi kobana ngize esikhathinesi. @ Nanyana ngubani oyincekwami kufuze angilandele; nalapho ngikhona nencekwami izakubakhona. UBaba uzamdumisa umuntu oyincekwami.”w?g Loyo othanda ipilwakhe, izomlahlekela; loyo ohloya ipilwakhe ephasineli, uzayilondela ukuphila okungapheliko.>1 Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: Lokha ithoro yekoroyi iwela equlwanini ingafi, ihlala injalo. Kodwana nangabe iyafa, ihloma iinthelo ezinengi.`=9 UJesu wabaphendula wathi: “Isikhathi sesifikile bona iNdodana yoMuntu iphazimuliswe.=<u UFlebhe wayokutjela u-Andrisi, bobabili baya kuJesu.i;K Baya kuFlebhe, obekavela eBhethe-Sayida ngeGalile, bathi: “Mnimzana, sibawa ukubona uJesu.”g:G Bekukhona amaGirigi athileko hlangana nalabo egade baye eJerusalema ukuyokulotjha emnyanyeni.x9i Yeke abaFarisi bathi omunye komunye: “Niyabona bonyana asiyindawo na? Qalani, loke iphaseli liyamlandela!”h8I Godu kwaba ngebanga lokobana besele bezwile bonyana wenze isimangaliswesi ukuze bamhlangabeze. 7  Nje-ke isiqubuthu ebesinaye lokha nabiza uLazaru bona aphume ngelibeni amvusa ekufeni, saragela phambili nokusabalalisa ilizwi.96k Abafundi bakhe azange bakuzwisise lokhu ekuthomeni; kwaba ngemva kokuphazimuliswa kwakaJesu lapha balemuka khona bona izintwezi bezitlolwe ngaye nokobana benze izintwezi kuye.f5E “Ungesabi, ndodakazi yeZiyoni!
Nasi iKosakho isiza,
ikhwele udumbana osemutjha.”I4  UJesu wafumana udumbana, wamkhwela njengombana imitlolo isithi:E3 Sathatha amahlahla womuthi wesundu saphuma sayomhlangabeza sarhuwelela, sathi:
“Dumisani uZimu!
Ubusisiwe ozako ebizweni lakaSomnini!
Iye, ibusisiwe iKosi yakwa-Israyeli!”u2c Ngelanga elilandelako isiqubuthu ebesize emnyanyeni wePhasika sezwa bona uJesu usendleleni uza eJerusalema.M1 ngombana ngebanga lakhe amaJuda amanengi asuka kibo akholwa kuJesu.E0 Nje-ke abaphristi abakhulu baluka amano wokubulala noLazaru$/A Isiqubuthu samaJuda sezwa bona uJesu useBhethaniya, yeke seza lapho. Bekungasingebanga lakhe kwaphela kodwana nokuzokubona uLazaru obegade amvuse ekufeni.U.# Abadududu nizakuhlala njalo ninabo, kodwana mina angekhe nihlale ninami.”V-% Kodwana uJesu wathi: “Mlise, alondele amafutha la ilanga lokuthunwa kwami. , Wakutjho lokho ingasibona uzwela abadududu, kodwana gade alisela, njengombana gade amlondisikhwama nje bephele ebe okungaphakathi.c+? “Kungebanga lani amafutha la angakathengiswa, kuthi imali leyo yabelwe abadududu na?”W*' Omunye wabafundi bakaJesu uJudasi Iskariyodi, loyo ogade azomkhaphela, wathi:.)U Yeke uMariya wathatha isithaba samafutha abizako wenaridi, wazesa iinyawo zakaJesu, wesula ngeenhluthu zakhe. Iphunga elinuka kamnandi lamafutha lazala ikumba yoke.~(u Lapho-ke bebamlungisele ukudla. UMarta gade atinazela aphakulula, uLazaru yena angomunye wabahlezi noJesu etafuleni.~' w Sekusele amalanga amathandathu ngaphambi kwePhasika, uJesu weza eBhethaniya ekhabo lakaLazaru, umuntu amvusa ekufeni.&{ 9Abaphristi abakhulu nabaFarisi benza isimemezelo bona loyo owaziko bona uJesu ukuphi, kufanele abike, khona bazambamba.% 8Bebafuna uJesu njengombana bebahlangana ngethempelini, babuzana bathi: “Nibona njani? Nitjho bona angekhe alibhada emnyanyenapha na?”5$c 7Kwathi lokha isikhathi somnyanya wePhasika lamaJuda nasele sitjhidele, abanengi ababuya emaphandleni bakhuphukela eJerusalema kobana bayokuhlanjululwa ngaphambi komnyanya.M# 6Ngalokho uJesu azange abe asakhamba umathanda hlangana namaJuda. Kunalokho wazitsomula waya esifundeni esiseduze nerhalawumbeni, emzaneni okuthiwa yi-Efrayimi, lapha ahlala khona nabafundi bakhe.I"  5Nje-ke kusukela khona mhlokho benza amaqhinga wokubulala uJesu.a!; 4ingasi isizwe kwaphela kodwana abuthelele ndawonye abantwana abarhatjhekileko bakaZimu.   3Gade angatjho lokhu ngokwakhe, kodwana njengomphristi omkhulu umnyaka lowo, bekaphorofida bona uJesu uzokufela isizwe samaJuda,nU 2Anilemuki bonyana kungcono kufe umuntu oyedwa afele abantu kunobanyana kurhayilwe soke isizwe na?”   1Nje-ke omunye wabo obizwa bona nguKhayafasi, obegade amuphristi omkhulu umnyaka lowo, wathi kibo: “Niziindlhayela kangangani! 0Nasingamlisa aragele phambili enze nje, woke umuntu uzokukholwa kuye. AmaRoma azokuza athathe indawethu le nesizwe sethu!”  /Yeke abaFarisi nabaphristi abakhulu bahlangana nebandla bathi: “Sizakwenza njani na? Qalani zoke iimangaliso umuntu lo azenzako!K .Kodwana amanye abuyela ebaFarisini ayobatjela bona uJesu wenzeni.W' -AmaJuda amanengi ebekeze kuMariya nakabona lokho uJesu akwenzileko, amkholwa."= ,Ofileko waphuma izandla neenyawo zakhe ziphuthelwe ngamatjhila weliba netjhila elimhlophe ebusweni. UJesu wabatjela bona bamtjhaphulule bamlise akhambe.]3 +Kwathi bona uJesu atjho lokho, wabiza ngelizwi elikhulu wathi: “Lazaru, phuma!” *Ngiyazi bona ungilalela njalo. Kodwana lokhu ngikutjho ngebanga labantu abajame lapha, khona bazakholwa bona ungithumile.”c? )Balisusa ilitje. UJesu waqala phezulu wathi: “Ngiyakuthokoza, Baba ngombana ungilalele.eC (UJesu wathi kuye: “Azange ngikutjele bona uzakubona iphazimulo kaZimu nawukholwako na?” 9 'UJesu wathi: “Susani ilitje!”
UMarta, udadwabo lomufi, waphendula wathi: “Kosi, kuzakuba nephunga elimbi, selanamalanga amane abulungiwe!”eC &UJesu asakhathazeke khulu njalo, wafika elibeni. Gade lilirharha livalwe ngelitje emnyango.}s %Kodwana amanye wawo athi: “Alo, nitjho bona owaphophulula isiphofu ubangekhe avikele umuntu lo bona angafi na?”?y $AmaJuda athi: “Qalani bona ubamthanda kangangani!”' #UJesu walila.`9 "Wabuza wathi: “Nimbulungephi na?”
Amphendula athi: “Kosi, yiza uzokubona.”q[ !UJesu nakambona alila, namaJuda eze naye nawo alila; ihliziywakhe yakghwatheka wakhathazeka kwamambala. # Kwathi bona uMariya afike lapha kunoJesu khona ambone, waguqa eenyaweni zakhe wathi: “Kosi, ngathana gade ulapha umfowethu ngangakafi!”! ; AmaJuda agade angendlini noMariya amtjhiriya, amlandela lokha nakayelela ukuphuma kwakhe masinyana. Wona bekadlumbana bona uya elibeni uyokulila khona.` 9 UJesu bekangakafiki ngemzini, kodwana bekasesendaweni lapha uMarta amhlangabeze khona.B  Kuthe bona uMariya ezwe lokhu, wasuka msinyana waya kuye.   Ngemva kobana uMarta atjho lokhu, wabuyela emuva wayokubiza udadwabo uMariya ngasese wathi: “Umfundisi ufikile, uyakufuna.”ta Waphendula wathi: “Iye, Kosi! Ngiyakholwa bona unguKrestu, iNdodana kaZimu, ebekufanele ize ephasini.”S Naloyo ophilako akholwe kimi angekhe afa nanini. Uyakukholwa lokhu na?”lQ UJesu wathi kuye: “Ngingukuvuka nokuphila, loyo okholwa kimi uzakuphila, ngitjho nanyana angafa.[/ Waphendula wathi: “Ngiyazi uzakuvuka aphile godu ngokuvuka komhla wokuphela.”@{ UJesu wathi kuye: “Umfowenu uzakuvuka aphile godu.”H  Kodwana ngiyazi bona uZimu uzakupha nanyana yini oyibawako.”S UMarta wathi kuJesu: “Kosi, ngathana gade ulapha, umfowethu ngangakafi!oW Kwathi bona uMarta ezwe bona uJesu uyeza, waphuma wayomhlangabeza, kodwana uMariya wahlala ngendlini.T! AmaJuda amanengi bekeze ukuzokutjhiriya uMarta noMariya ngokufa komfowabo.K IBhethaniya beyingaphasi kwamamayela amabili ukusuka eJerusalema.J~  UJesu wafika, wafumana uLazaru sele anamalanga amane abulungiwe.i}K UTomasi obizwa bona nguDidumosi, wathi ebafundini: “Asikhambeni nathi khona sizakufa naye!”x|i Kodwana ngebanga lenu ngithabile ngombana bengingekho lapho khona nizakukholwa. Yeke asikhambeni siye kuye.”:{o Yeke uJesu wabatjela pha wathi: “ULazaru ufile.gzG UJesu bekasitjho bona uLazaru uhlongekile. Kodwana bebadlumbana bona utjho ukulala ubuthongo.Ly Abafundi bamphendula bathi: “Kosi, nangabe ulele, uzakuphola.”wxg UJesu watjho lokhu, godu wangezelela wathi: “Umnganethu uLazaru ulele, kodwana ngizakukhamba ngiyomvusa.”Jw  Kodwana okhamba ebusuku uyakhutjwa ngombana akanawo umkhanyo.”v1 UJesu wathi: “Angithi ilanga linama-awara alitjhumi nambili na? Nje-ke loyo okhamba emini, akazukukhutjwa ngombana uyawubona umkhanyo wephaseli..uU Abafundi bamphendula bathi: “Mfundisi, isikhatjhana esifitjhani esidlulileko amaJuda gade afuna ukukukhanda ngamatje, alo-ke ubhincela ukubuyela emuva godu na?”Jt  Yeke wathi ebafundini bakhe: “Asikhambeni sibuyele eJudiya.”ksO Kwathi bona ezwe bonyana uLazaru uyagula, wahlala lapha gade akhona amalanga amanye amabili godu.:ro UJesu bekathanda uMarta nodadwabo kanye noLazaru..qU UJesu sele akuzwile lokho, wathi: “Isiphetho sokugulokhu ayizukuba kukufa; kunalokho kuzokuletha iphazimulo kuZimu, khona iNdodana kaZimu izakudunyiswa ngakho.”_p7 Nje-ke abodadwabo bathumela ilizwi kuJesu bathi: “Kosi, loyo omthandako uyagula.”xoi UMariya ogade agulelwa ngumnakwabo lo, ngiloyo owathela iKosi ngamakha eenyaweni bewazisula ngeenhluthu zakhe.un e Umuntu okuthiwa nguLazaru begade agula. Yena bekungeweBhethaniya, umuzi wekhabo lakaMariya nodadwabo uMarta.(mK *Abanengi lapho bakholwa kuJesu.l{ )Abanengi beza kuye bathi: “UJwanisi azange akhe enze iimangaliso, kodwana koke akutjhwileko ngomuntu lo, liqiniso.”}ks (Yeke uJesu wabuyela emuva ngaphetjheya kweJordani, endaweni lapha uJwanisi gade abhabhadisela khona, wahlala lapho.Dj 'Godu balinga ukumbamba, kodwana waphunyuka ezandleni zabo.!i; &Kodwana nangabe ngiyayenza, nanyana ningakholwa mina, okungasenani-ke kholwani izenzo, khona nizakwazi benizwisise bonyana uBaba ukimi nami ngikuye.”Gh %Nangabe angenzi imisebenzi kaBaba, khona musani ukungikholwa. g $Alo, ningatjho bona loyo uBaba amhlukaniseleko wabe wamthuma ephasini uyahlambalaza ngombana ngithe, ‘ngiyiNdodana kaZimu’ na?rf] #Nakube labo ilizwi lakaZimu elafika kibo babizwa bona ‘bozimu’, nje-ke imitlolo angekhe yaba lilize.vee "UJesu waphendula wathi: “Kanti akukatlolwa emthethweni wekhenu ukuthi, ‘Ngathi, nina nibozinyana.’ na?'dG !Bamphendula bathi: “Akusingebanga lento nayinye yalezi esenza sikukhande, kodwana kungebanga lokuhlambalaza ngombana umumuntu nje, nalapho uzenza uZimu!”c7 UJesu wathi kiwo: “Nginitjengise iimangaliso ezinengi nezikulu ezivela kuBaba. Alo, ezintwenezo ngiyiphi-ke into enifuna ukungikhandela yona na?”4bc Godu amaJuda adobha amatje kobana amkhande. a; Mina noBaba simunye.”Z`- UBaba ongiphe zona mkhulu kunakho koke, akakho ongazihlwitha esandleni sakaBaba.\_1 Ngizipha ipilo engapheliko, angekhe zabhubha. Akakho ongazihlwitha esandleni sami.H^  Izimvu zami zizwa ilizwi lami. Ngiyazazi, nazo ziyangilandela.?]y Kodwana angekhe nakholwa ngombana anisizo izimvu zami.\y UJesu waphendula wathi: “Senginitjelile, kodwana anikholwa. Iimangaliso engizenza ebizweni lakaBaba ziyangifakazela. [ Nje-ke amaJuda ambungelela, athi: “Kuzabe bekube kunini usoloko usilibazisa na? Nakube unguKrestu, phuma eqinisweni, usitjele.”EZ uJesu wakhambakhamba ngemathurini kaSolomoni ngethempelini.bY= Ngesikhatheso kwabakhona umnyanya wokuhlanjululwa kwethempeli eJerusalema. Bekusebusika,zXm Kodwana abanye bebasithi: “Lawa akusiwo amezwi womuntu onedimoni. Idimoni lingaphophulula abaphopheleko na?”SW Abanengi bawo gade basithi: “Unedimoni! Uyahlanya! Nimlalelelani na?”6Vg Ngamezwi lawo amaJuda ahlukana phakathi godu.4Ua Akakho namunye ongangimuka ipilwami. Ngiyinikela mina ngokuthanda kwami. Nginawo amandla wokuyinikela, nginawo amandla wokuyizuza godu. Umyalo lowo ngiwamukele kuBaba.”ST “UBaba uyangithanda ngombana nginikela ipilwami ukuze ngiyifumane godu.S Nginazo nezinye izimvu ezingasizo zesibayesi. Nazo kufanele ngizilethe. Nazo zizalizwa ilizwi lami, kube mhlambi owodwa nomelusi oyedwa.dRA njengombana uBaba uyangazi, nami ngiyamazi uBaba; ngidela ukuphila kwami ngebanga lezimvu.PQ “Mina ngingumelusi olungileko, ngiyazazi izimvu zami nazo ziyangazi;UP# Umuntu oqatjhiweko uyabaleka ngombana uqatjhiwe, begodu akanandaba nezimvu.O Oqatjhiweko akasuye umelusi omninizimvu. Uthi nakabona ipisi isiza, asukele izimvu abaleke. Yeke ipisi isahlela umhlambi iwuhlakaze.kNO “Mina ngingumelusi olungileko. Umelusi olungileko udela ukuphila kwakhe ngebanga lezimvu zakhe.{Mo Isela liza kwaphela kobana lizokweba, libulale belirhayile. Mina ngize bona zibe nokuphila zibe nakho kuphuphume.UL# Mina ngilisango. Ongena ngami uzakusinda; uzakungena aphume afumane idlelo._K7 Boke abafika ngaphambi kwami masela nabadlelezeli, ngalokho izimvu azange zabalalela.[J/ Yeke uJesu wathi godu: “Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: Ngilisango lezimvu.VI% UJesu wabatjela umfanekiso lo, kodwana azange bamlemuke bona bekathini kibo.tHa Kodwana angekhe zamlandela ezingamaziko; kunalokho zizambalekela loyo ngombana azilazi ilizwi lotjhili.”Gw Nasele akhuphele zoke zakhe ngaphandle, ukhamba phambi kwazo, izimvu zakhe zimlandele ngombana ziyalazi ilizwi lakhe.F Umlindisango uyamvulela isango nezimvu zakhe ziyalilalela ilizwi lakhe. Ubiza izimvu zakhe ngamabizo azirholele ngaphandle.2E_ Umuntu ongena ngesango ngumelusi wezimvu.D / “Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: Umuntu ongangeni esibayeni sezimvu ngesango, kodwana ongena ngokweqa ngenye indlela, ulisela nomdlelezeli.C' )UJesu waphendula wathi: “Nakube beniziimphofu, beningekhe nibe nomlandu wesono; kodwana njengombana nithi niyabona, umlandu wenu uhlezi.”B (Abanye abaFarisi egade banaye lapho nabamuzwa atjho lokhu, bambuza bathi:
“Uthini? Utjho bona nathi siphophele na?”uAc 'UJesu wathi: “Ngize ephasinapha ukuzokugweba kobana iimphofu zibone, kuthi labo ababonakho baphophale.”>@w &Wathi: “Ngiyakholwa, Kosi!” Waguqa phambi koJesu.W?' %UJesu wathi kuye: “Sele uyibonile, begodu ngiyo okhuluma nayo njenganje.”`>9 $Umuntu loyo wathi: “Nomzana, ingubani yona na? Ngitjele khona ngizakukholwa kiyo!”|=q #UJesu wezwa bonyana umuntu loyo urijiwe, nje-ke kwathi nakamfumanako wathi: “Uyakholwa eNdodaneni yoMuntu na?”< "Bamphendula bathi: “Wena watlujuzwa ngesonweni usabelethwa; alo, ungalinga ukufundisa thina na?” Bamribha ngesinagogini.G; !Nakube umuntu lo bekangaveli kuZimu, bengekhe enza ilitho.”Z:- Kwakade azange khekuzwakale bona kukhona owakhe waphophulula obelethwe asiphofu.a9; Siyazi bona uZimu akazilaleli izoni kodwana ulalela loyo omlotjhako enze intando yakhe.8w Umuntu loyo waphendula wathi: “Lokho kuyinto erarako! Abe anazi bona uvelaphi, nanyana kunjalo mina ungiphophulule!^75 Siyazi bona uZimu wakhuluma noMosi, kodwana nakumrhali loyo, asazi bona uvelaphi!”`69 Bamtemeleja ngamagama bathi: “Nguwe omfundi womrhali loyo! Thina sibafundi bakaMosi! 5 Waphendula wathi: “Senginitjelile, kodwana anifuni ukuzwa. Yini enifuna ukukuzwa godu na? Nani nifuna ukuba bafundi bakhe na?”D4 Bambuza bathi: “Ukwenzeni na? Ukuphophulule njani na?”3 Waphendula wathi: “Ukuthi sisoni namkha akasiso, lokho angikwazi. Kunye engikwaziko kukobana bengisiphofu, manjesi sengiyabona.” 29 Kwesibili godu bambiza umuntu owabelethwa asiphofu, bathi kuye: “Funga phambi koZimu bona uzakhuluma iqiniso! Siyazi thina bona umuntu lo sisoni.”J1  Kungebangelo ababelethi bayo bathi: “Ikhulile, buzani yona.”>0u Ababelethi bayo batjho lokhu ngombana gade besaba amaJuda, ngebanga lokobana amaJuda besele enze isiqunto bona nanyana ngubani ovuma bona uJesu unguKrestu uzakurijwa ngesinagogini./ Kodwana bonyana kuze bunjani ikghone ukubona nokobana iphophululwe ngubani, thina asazi. Ibuzeni, ikhulile ingakghona ukuziphendulela!”o.W Ababelethi bakhe baphendula bathi: “Siyazi bona yindodana yethu, besiyazi bona yabelethwa isiphofu.-{ Bababuza bathi: “Yindodana yenu le na? Nithi yabelethwa isiphofu; nje-ke kwenzeke njani bonyana kwanjesi ibone na?”s,_ AmaJuda akhange akholwe bona bekasiphofu manjesi selabona, kufikela babiza khona ababelethi bomuntu loyo.+1 Ekugcineni bambuza obekaphophele, bathi: “Alo-ke wena uthini ngaye njengombana avule amehlwakho nje?”
Waphendula wathi: “Umphorofidi.”d*A Abanye babaFarisi bathi: “Umuntu loyo akaveli kuZimu ngombana akalilondi iSabatha.”
Kodwana abanye bathi: “Kungenzeka njani isoni senze iimangaliso ezinje na?”
Ngalokho kwaba nokuhlukana phakathi kwabo.) AbaFarisi bambuza godu umuntu loyo bona waphophuluka njani. Wabatjela wathi: “Waninda idaka emehlwenami; ngahlamba ngase ngiyabona.”>(w Mhlana uJesu enza idaka amphophulula, bekungeSabatha.='u Yeke umuntu ogade angaboni loyo, bamusa ebaFarisini.\&1 Bambuza bathi: “Alo, uphi umuntu loyo na?”
Waphendula wathi: “Angazi.”:%m Waphendula wathi: “Umuntu okuthiwa nguJesu wabhica idaka, walininda emehlwenami wathi, ‘Khamba uye eSilowama uyokuhlamba khona.’ Yeke ngaya ngahlamba, ngase ngiyabona.”N$ Bathanda ukwazi bathi: “Kwenzeke njani bona amehlwakho avuleke?”#) Abanye bathi: “Nguye,” kodwana abanye bathi: “Awa, akasuye; uzifanela naye kwaphela.”
Yeke umuntu ngokwakhe wathi: “Nginguye.”"% Abomakhelwana bakhe nabantu abambona nakhombelako ngaphambi kwalokhu, bathi: “Akusuye umuntu lo ogade aphele ahlale phasi akhombele na?”!) Wathi kuye: “Khamba uyokuhlamba ngesizibeni seSilowama.” (Ibizweli litjho ukuthi Thunyiwe). Yeke wakhamba wayokuhlamba, wabuya sele abona.u c Ngemva kobana atjho lokhu, wakhafulela equlwanini wabhica idaka ngamathe, walininda emehlweni womuntu loyo.5e Ikani ngisesephasini, ngimkhanyo wephasi.”} Ikani kusemini, kufanele sisebenze umsebenzi waloyo ongithumileko. Ubusuku buyeza lapha kungekhe kwasebenza muntu khona.} UJesu waphendula wathi: “Akhange kone yena namkha ababelethi. Lokhu kwenzeka khona amandla kaZimu azakubonakala ngaye.   Abafundi bakhe bambuza bathi: “Mfundisi, ngubani owonileko, mumuntu lo namkha babelethi bakhe ukuze abelethwe asiphofu na?”D  Kwathi uJesu asakhamba, wabona umuntu owabelethwa asiphofu.eC;Yeke badobha amatje bona bamkhande, kodwana uJesu wazifihla waphuma ngethempelini wakhamba.mS:UJesu waphendula wathi: “Kwamambala ngithi kini: Angakabikho u-Abrahamu, mina besele ngikhona.”eC9Bathi kuye: “Abe awunayo neminyaka ematjhumi amahlanu. Alo, sewumbone nini u-Abrahamu?”^58Uyihlomkhulu u-Abrahamu wakuthabela ukubona ilanga lami, iye, walibona bewathaba.”*M7Azange khenimazi, kodwana mina ngiyamazi. Ngathana bengingathi angimazi, bengingaba ngusomanga njengani. Kodwana ngiyamazi, begodu ngiyalihlonipha ilizwi lakhe.76UJesu waphendula wathi: “Nangabe bengingazidumisa mina, idumo lami lingaba lilize. UBaba, ngitjho loyo enimthatha njengoZimenu, nguye ongidumisako.5Wena umkhulu kunobaba wethu u-Abrahamu na? Yena walala, ngokunjalo nabaphorofidi. Alo, wena udlumbana bona ungubani na?”1[4Bathi kuye: “Kwanjesi khona sesineqiniso bona unedimoni. U-Abrahamu wafa nabaphorofidi bafa, nanyana kunjalo uthi loyo olonda ifundiswakho angeze ezwa ngitjho ukufa.O3Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: Olonda ifundiswami angeze afa.”L2Angizifuneli mina idumo lami, kodwana kukhona olifunako nogwebako.a;1UJesu waphendula wathi: “Anginadimoni, ngihlonipha uBaba; kodwana nina niyangilulaza.ta0AmaJuda amphendula athi: “Utjho bona besingakaqinisi lokha sithi wena umSamariya begodu unedimoni na?”hI/OngewakaZimu ulalela amezwi kaZimu. Isizathu sokobana ningalaleli kungoba anisibo bakaZimu.” .Kukhona phakathi kwenu ongafakaza bona nginomlandu wesono na? Alo-ke nangabe nginitjela iqiniso, kubayini ningakholwa na?@ {-Kodwana ngombana mina nginitjela iqiniso, aningikholwa.} s,Nibantwana bakayihlo uSathana, nithanda ukwenza iinkanuko zakayihlo. Kusukela ekuthomeni bekambulali, azange akhabe neqiniso ngombana akukho iqiniso kuye. Nakaleya amanga, ukhuluma lokho okuyimvelo yakhe ngombana ungusomalakazi noyise wamanga.Q +Kubayini ningazwisisi engikutjhoko na? Kungombana aniwuzwa umlayezwami.; o*UJesu wathi kibo: “Nangabe kwamambala uZimu bekanguBaba wenu, benizangithanda ngombana ngibuya kuZimu, nje-ke ngilapha. Angikazizeli ngeyami intando, kodwana yena ungithumile. )Nenza lokho ubaba wenu akwenzako.”
Bamphendula bathi: “Asisibo abantwana bokonakala, sinoBaba oyedwa, nguZimu ngokwakhe.”(Njengombana nifuna ukungibulala mina muntu onitjele iqiniso engilizwe kuZimu, kodwana u-Abrahamu azange akhe akwenze okufana nalokhu.,Q'Bamphendula bathi: “Ubaba wethu ngu-Abrahamu.”
UJesu wabaphendula wathi: “Nangabe benibantwana baka-Abrahamu, ngabe nenza lokho u-Abrahamu gade akwenza.`9&Nginitjela lokho engikubone kuBaba, kodwana nina nenza lokho uyihlo anitjele khona.”xi%Ngiyazi bona niziinzukulwana zaka-Abrahamu. Kodwana nilinga ukungibulala ngombana ilizwi lami alinandawo kini.O$Lokha iNdodana nayinitjhaphululako nizabe nitjhaphulukile kwamambala.c?#Ikhoboka alinayo indawo yesiphelani emndenini, kodwana indodana ingeyomndeni nini nanini.]3"UJesu wathi kibo: “Kwamambala ngiqinisile ngithi: Woke owonako ulikhoboka lesono.)!Bamphendula bathi: “Siziinzukulwana zaka-Abrahamu, azange khesibe makhoboka wamuntu. Alo-ke utjho ukuthini nawuthi sizakutjhaphululwa na?”@{ Nje-ke nizakwazi iqiniso neqiniso lizanitjhaphulula.”e~CYeke emaJudeni amkholwako uJesu wathi: “Nanijame efundiswenami, nibafundi bami bamambala..}WAsakhuluma lokhu, abanengi bamkholwa.c|?Loyo ongithumileko unami, akakangitjhiyi ngedwa ngombana ngenza njalo okumthokozisako.”J{ Nje-ke uJesu wathi: “Nasele niphakamise iNdodana yoMuntu, nizakwazi bona nginguye engizitjho bona nginguye, nokobana angenzi ilitho ngokwami kodwana ngikhuluma lokho uBaba angifundise khona.9zmAzange balemuke bona gade akhuluma kibo ngoYise.y%Nginakunengi engingakutjho nenginganigweba ngakho. Kodwana loyo ongithumileko wethembekile begodu lokho engikuzwe kuye ngikutjela iphasi.”~xuBambuza bathi: “Ungubani wena na?”
UJesu waphendula wathi: “Nginguloyo ebe soloko ngizitjho bona nginguye.~wuNgithe nizakufela ezonweni zenu ngombana mbala naningakholwako bona nginguye enginguye, nizakufela ezonweni zenu.”kvOUJesu waphendula wathi: “Nina ningebephasinapha, mina ngingowaphezulu. Mina angisuye wephaseli. u Lokhu kwenza amaJuda azibuze athi: “Kghani uzazibulala na? Kungabe libangelo asithi, ‘Lapha ngiya khona angeze nafika’?”tGodu uJesu wathi kibo: “Ngizakukhamba, nina nizangifuna kodwana nizakufela ezonweni zenu. Angekhe naya lapha ngiyako.”s1Wakhuluma amezwi lawo afundisa ngethempelini lapha bekubekwe iinlulu zomnikelo. Akakho noyedwa owambambako ngombana isikhathi sakhe besingakafiki.&rENje-ke bambuza bathi: “Ukuphi uyihlo na?”
UJesu waphendula wathi: “Mina aningazi, noBaba animazi. Nakube beningazi mina noBaba benizomazi naye.”Iq Mina ngingozifakazelako noBaba ongithumileko uyangifakazela.”SpAngithi kutloliwe emthethweni wekhenu bona ubufakazi bababili buliqiniso. oKodwana nangabe bekufanele ngenze njalo, ukugweba kwami bekuzokuba ngokweqiniso ngombana angisingedwa; uBaba ongithumileko unami.8nkNina nigweba ngokwabantu, mina angigwebi muntu.LmUJesu waphendula wathi: “Nanyana ngizifakazela ngokwami, ubufakazi bami buqinisile ngombana ngiyazi lapha ngivela khona nalapha ngiyako. Kodwana nina anazi lapha ngibuya khona nalapha ngiyako.ql[ AbaFarisi bathi kuye: “Manjesi khona, uzifakazela wena ngekwakho; nje-ke okutjhoko akutjho ilitho.”'kG UJesu wakhuluma ebaFarisini godu wathi: “Mina ngikukhanya kwephasi. Loyo ongilandelako angekhe akhamba ebumnyameni kodwana uzakuba nokukhanya kokuphila.”j) Waphendula wathi: “Sengitjho namunye, Kosi.” UJesu wathi: “Njeke-ke nami angikulahli ngomlandu, ngalokho khamba kodwana ungabe usona.”fiE UJesu wathabuluka godu wathi kuye: “Sifazana, baphi na? Akakho noyedwa okulahlileko na?”h Bathi ukuzwa lokho, bakhamba boke ngamunye ngamunye, abaphathi ntange. UJesu wasala yedwa, nomfazi loyo asolo ajame lapho. ~~~}||x|${lzyyyxxdwwuw vvu]tt@ssslsrwr5qq`ppDoo:onmm#llMkkxkjjiphhh)ggMfffEf egddhdcbbJaa``v___q^^]]~]&\\ [[[VZZ YYoYXOWWVuUUTTS}S%RR\QQwQ6POOINN^NMMLL:KKlJIIGHH{H:GGGbFFREESDDCBBYAA9@@N??b>>M==i=<;;,:998877G66E55Y4u4 33 2231130/D.---F,,, +**%))c((>'R&&I%e%$$#""^" !-}5mB$CU pAO\=  C W91wg lAbanye abafundi beza ngomkhumbi, badosa inede ezele iinhlambi ngombana bebangasikude neligu, bekungaba mamitha amatjhumi alithoba.?kwNje-ke umfundi ogade athandwa nguJesu wathi kuPitrosi: “YiKosi!” Kwathi uPitrosi bona ezwe bonyana yiKosi, wambatha isambatho sakhe ngombana gade selahlubule, weqela ngemanzini.j)Wathi kibo: “Phoselani inede yenu ngesigomeni somkhumbi nizakubamba.” Yeke bayiphosela, babhalelwa kuyidosa ngebanga lobunengi beenhlambi.oiWYeke wababuza wathi: “Bantwana bakwethu, anikabambi ilitho na?”
Bamphendula bathi: “Awa.”_h7Kuthe sekusile, uJesu wajama eligwini, kodwana abafundi azange balemuke bona nguJesu.:gmUSimoni Pitrosi wathi kibo: “Ngisayokuthiya iinhlambi.”
Baphendula bathi: “Sizokukhamba nawe.” Nje-ke bakhamba ngomkhumbi, kodwana ubusukobo akhange babambe ilitho.fUSimoni Pitrosi, uTomasi obizwa bona nguDidumosi noNathaniyeli ovela eKana eseGalile, amadodana kaZebediya nabanye abafundi bebandawonye.ze oNgemva kwalokho, uJesu wazibonakalisa godu ebafundini bakhe elwandle leThibheriyasi. Wazibonakalisa ngendlela le:dKodwana lokhu kutloliwe khona nizakukholwa bona uJesu unguKrestu, iNdodana kaZimu, nokuthi ngokukholwa kuye nibe nokuphila.gcGUJesu wenza nezinye iimangaliso ezinengi phambi kwabafundi bakhe ezingakatlolwa encwadini le.rb]UJesu wathi kuye: “Ukholwa ngombana ungibona na? Babusisiwe labo abathi bangakaboni nokho bakholwe.”9amUTomasi wamphendula wathi: “Kosami, Zimami!”`!Yeke wathi kuTomasi: “Faka umunwakho lapha, qala izandla zami. Yelula isandla sakho usifake ehlangothini lami. Lisa ukuzaza, ukholwe.”3__Ngemva kweveke abafundi bebahlangane ngendlini godu, noTomasi anabo. Nanyana iminyango beyihluthulelwe, uJesu weza wajama hlangana nabo wathi: “Ukuthula akube nani!” ^ Yeke abafundi abanye bamtjela bathi: “Siyibonile iKosi!”
Kodwana uTomasi wathi kibo: “Ngaphandle kobana ngibone amanceba weempikiri ezandleni zayo, ngifake umunwami lapha bekuneempikiri khona, nesandla sami ehlangothini layo, angeze ngakholwa.”]Nje-ke uTomasi, obizwa bona nguDidimosi nongomunye wabafundi abalitjhumi nambili, bekangekho ebafundini lokha uJesu nafikako.f\ENanilibalela abantu izono zabo, zizakulitjalelwa; naningabalibaleliko, azizukulitjalelwa.”Z[-Kwathi bona atjho lokho, wabaphefumulela wathi: “Yamukelani uMoya oCwengileko.wZgGodu uJesu wathi kibo: “Ukuthula akube nani! Njengombana uBaba angithumile mina, nami ngiyanithuma nina.”~YuNgemva kobana atjho lokho, wabatjengisa izandla nehlangothi lakhe. Abafundi bathaba kwamambala lokha nababona iKosi.1X[Kusihlwa ngelanga lokuthoma leveke, abafundi bandawonye neminyango ivaliwe ngokwesaba amaJuda, uJesu wafika wazokujama hlangana nabo, wathi: “Ukuthula akube nani!”{WoYeke uMariya Magdalina wakhamba wayokutjela abafundi wathi: “Ngiyibonile iKosi!” Watjho nokobana itheni kuye.2V]UJesu wathi: “Ungangibambi ngombana angikayi kuBaba. Kodwana khamba uye kubazalwana bami ubatjele uthi, ‘Ngibuyela kuBaba onguYihlo wenu noZimami onguZimenu.’ ”UUJesu wathi kuye: “Mariya!”
UMariya watjhidela kuye warhuwelela ngesiHebheru wathi: “Rabuni!” (okutjho bona “mfundisi”).LTUJesu wambuza wathi: “Mma, ulilelani na? Ngubani omfunako na?”
Wadlumbana bona mlimisimu, wathi kuye: “Nangabe umthethe, Mnimzana, ngitjela lapha umuse khona ngizakuya ngiyomthatha.”lSQSekatjhwile lokho watjhuguluka waqala, wabona uJesu ajame lapho; kodwana akhange azi bona nguJesu.Rw Zambuza zathi: “Mma, ulilelani na?”
Waphendula wathi: “Bathethe iKosami, nje-ke angazi bona bayibekephi!” Q  qala wabona iingilozi ezimbili lapho zembethe okumhlophe, zihlezi lapho bekunomzimba kaJesu, enye ngehlokweni enye ngeenyaweni.`P9 Kodwana uMariya bekajame ethuneni alila. Asalila njalo, wakhothama wahlola ngethuneni;+OQ Yeke abafundabo babuyela emakhaya.BN Bebasengakazwisisi imitlolo ethi kumele avuke kabafileko.RMYeke umfundi lo, owafika ethuneni qangi, naye wangena; wabona, wakholwa.ELnetjhila ebebambophe ngalo ehloko, lilodwa eqadi lisongiwe.K#Nje-ke uSimoni Pitrosi obegade amlandela ngemuva wafika walunga poro ngethuneni. Wabona itjhila lelineni ebebamphuthele ngalo lilele lapho,PJWahlola, wabona itjhila lelineni ebebamphuthele ngalo, akhange angene.mISBobabili njalo gade bagijima, kodwana umfundi lo watjhiya uPitrosi ngebelo wafika ethuneni maqangi.5HeYeke uPitrosi nomfundi omunye baya ethuneni.G)Nje-ke wagijimela kuSimoni Pitrosi nemfundini ogade athandwa nguJesu, wafese wathi: “IKosi bayithethe ngethuneni, asazi bona bayibekephi!”F %Ekuseni ngelanga lokuthoma leveke, kusesenzima ngondi, uMariya Magdalina waya ethuneni, wafumana ilitje ebelivale umnyango wethuna ligediwe.E{*Njengombana bekulilanga lokuzilungiselela kwamaJuda mayelana neSabatha, nethuna liseduze, bathuna umzimba kaJesu lapho.D)Endaweni lapho uJesu bekabethelwe khona esiphambanweni bekukhona isimu; ngesiminapho bekukhona ithuna elitjha elingazange khelibulungele.C(Amadoda amabili la awuthatha umzimba kaJesu awuphuthela ngetjhila lelineni awuzesa ngamakha njengendlela yesiko lamaJuda lokungcwaba.DB'Bekaphekelelwa nguNikhodemusi, umuntu owakhe weza azokubona uJesu ebusuku. UNikhodemusi lo, gade eze aphethe amakhilogramu amatjhumi amathathu weenthako zamakha wemire nomarobazibukhali.IA &Ngemva kwalokho, uJosefa we-Arimathiya, ogade amlandeli kaJesu ngasese ngombana esaba amaJuda, wabawa isidumbu sakaJesu kuPilatu. UPilatu wamvumela, yeke uJosefa wakhamba wayokususa isidumbu.Q@%Kukhona omunye umtlolo othi: “Abantu bazamqala loyo abamgwazileko.”o?W$Lokhu kwenzeka khona kuzakuzaliseka imitlolo ethi: “Alikho nalinye ithambo lakhe elizakwephulwa.”q>[#Loyo owabona lokhu kusenzeka ufakazile, nobufakazi bakhe buliqiniso, begodu uyazi bona ufakaza iqiniso.k=O"Kunalokho omunye wamajoni wagwaza ihlangothi lakhe ngomkhonto, khonokho kwaphuma iingazi namanzi.d<A!Kodwana kwathi lokha nafika kuJesu, amfumana sele afile. Yeke azange asaphula imilenzakhe.`;9 Yeke amajoni eza, ephula imilenze yendoda yokuthoma neyesibili egade ibethelwe noJesu.%:CBekulilanga lokulungiselela begodu nelanga elilandelako bekuzokuba liSabatha elikhethekileko. Nje-ke ngebanga lokobana amaJuda bekangafuni bona iindumbu ziliselelwe esiphambanweni ngeSabatha, abawa uPilatu bona abavumele bephule imilenze yamadoda abethelweko, behlise neendumbu zabo.j9MKwathi bona uJesu amukele isibharha, wathi: “Sekuphethekile!”
Wakhothamisa ihloko, wafa.8Bekukhona isitja lapho sizele isibharha, nje-ke batjheba umtjhofotjhofana ngakiso, bawuhlomela elithini lehisophi, balisa emlonyenakhe.y7kEmva kwalokhu uJesu sele asazi bona koke sekuphethekile, nokobana kuzakuzaliseka umtlolo, wathi: “Ngomile.”j6MGodu wathi emfundini: “Nango ummakho.” Kusuka lapho umfundi loyo wamthatha wamusa emzinakhe.5Kwathi lokha uJesu nakabona unina nomfundi egade amthanda ajame hlanu komma loyo, wathi kunina: “Mma, naso indodanakho!”q4[Hlanu kwesiphambano sakaJesu bekujame unina nodadwabo lakanina, uMariya umkaKlopasi noMariya Magdalina.*3MAmajoni athi kelinye nelinye: “Asingayidabuli, kodwana asiyenzeleni ifumbe sibone bona ngubani ezakuba ngeyakhe.” Lokhu kwenzeka khona kuzazaliseka imitlolo ethi:
“Babelana iimpahla zami zokwembatha,
benzelana ifumbe ngesambatho sami.” Lokhu ngilokho amabutho akwenzileko.[2/Sele amajoni abethele uJesu, athatha izambatho zakhe azahlukanisa izabelo ezine, omunye nomunye waba nesabelo kwasala iphuraphura. Iphuraphura leyo beyinganamthungo kodwana beyelukiwe kusuka ehla ukuya enzasi.M1UPilatu waphendula wathi: “Lokho engikutlolileko ngikutlolile.”0Abaphristi abakhulu bathi kuPilatu: “Ungatloli uthi, ‘Ikosi yamaJuda,’ kodwana uthi, ‘Uthe uyikosi yamaJuda.’ ”0/YAmaJuda amanengi asifunda isazisweso ngombana indawo lapha uJesu abethelwa khona beyingasikude nedorobho. Isaziso besitlolwe ngesiHebheru, ngesiLathini nangesiGirigi.{.oUPilatu bekatlole isaziso, wasiphanyeka esiphambanweni. Sifundeka bunje: “UJesu weNazaretha, ikosi yamaJuda.”p-YLapho-ke bambethela khona anamadoda amanye amabili, enye ngesigomeni enye ngesinceleni, aphahla uJesu.z,mWaphuma azitjathele isiphambano sakhe, waya endaweni ekuthiwa yiKhakhayi, (ebizwa ngesiHebheru bona yiGolgotha.)S+Yeke wamnikela kibo bona abethelwe.
Bamthatha-ke uJesu bakhamba naye._*7Barhuwelela bathi: “Msuse! Msuse! Mbethele esiphambanweni!”
UPilatu wababuza wathi: “Nifuna bona ngibethele ikosenu na?”
Abaphristi baphendula bathi: “Asinayo ikosi ngaphandle kombusi omkhulu!”l)QBekulilanga lokulungiselela iPhasika, kusemini ekulu, uPilatu wathi emaJudeni: “Nasi ikosenu!”(! Kuthe lokha uPilatu nakezwa amezwi la, wakhuphela uJesu ngaphandle, wahlala esihlalweni somgwebi endaweni okuthiwa yiGabatha ngesiHebheru.g'G Ukusukela lapha, uPilatu walinga ukufumana indlela yokuthukulula uJesu, kodwana amaJuda arhuwelela athi: “Nawungamthukulula, kungatjho bona awusimngani wombusi omkhulu! Loyo ozitjhaya sakosi, urarana nombusi omkhulu!”"&= UJesu waphendula wathi: “Bewungekhe waba namandla kimi nangabe bewungakawaphiwa avela phezulu. Yeke loyo onginikele kuwe unomlandu wesono esikhulu.”z%m UPilatu wathi kuye: “Awufuni ukukhuluma nami na? Awazi bona nginamandla wokukuthukulula newokukubethela na?”s$_ Wabuyela godu ngesigodlweni, wabuza uJesu wathi: “Ubuyaphi na?”
Kodwana uJesu akhange amphendule.G#Kuthe lokha uPilatu nakezwa lokhu, kwaba kukhona esaba khulu. " AmaJuda amphendula athi: “Sinomthetho thina, nje-ke ngokuya ngomthetho lowo, kufanele afe ngombana uthe uyiNdodana kaZimu.”H! Kwathi bona abaphristi abakhulu neenkhulu bambone, barhuwelela bathi: “Mbethele! Mbethele!”
UPilatu wathi kibo: “Mthatheni nina nimbethele ngombana mina angifumani umlandu kuye.” Yeke uJesu waphuma, athwele isihlohlo sameva embethe nephuraphura ebubende. UPilatu wathi kibo: “Nangu-ke umuntu loyo!”UPilatu waphuma godu waya emaJudeni wathi: “Qalani, ngimkhuphela kini kobana nazi bonyana angisifumani isizathu sokumbeka umlandu.”H Anande eza kuye athi: “Ngwenyama, kosi yamaJuda!” Amwahla.V%Amajoni aluka isihlohlo sameva amthwesa sona; amembesa iphuraphura ebubende.8 mYeke uPilatu wathatha uJesu wayala bona abethwe.uc(Bamphendula ngetjhada elikhulu bathi: “Awa, ingasiyena! Sifuna uBharabhasi!” UBharabhasi bekasigebengu.!'Kodwana ngesiko eninalo, phele njalo nginithukululele isibotjhwa ngesikhathi sePhasika. Nifuna bona nginithukululele ikosi yamaJuda na?”+O&UPilatu wambuza wathi: “Alo-ke liyini iqiniso na?”
Ngalokho uPilatu waphuma wabuyela kumaJuda wafese wathi: “Angisifumani isizathu sokumthwesa umlandu.6e%UPilatu wambuza wathi: “Alo-ke uyikosi na?”
UJesu waphendula wathi: “Utjho khona, ngiyikosi, kuhlekuhle ngabelethelwa lokho begodu kungalokho ngeza ephasinapha ukuze ngifakaze iqiniso. Ngabelethwa, ngeza ephasinapha ukuzokukhuluma ngeqiniso. Boke abaseqinisweni bayalilalela ilizwi lami.”/W$UJesu wathi: “Umbuswami awusiwo wephaseli; nangabe bewunjalo, iinceku zami gade zizokulwa zivimbele bona ngingabanjwa maJuda. Kodwana umbuswami akusiwo walapha.”#UPilatu waphendula wathi: “Udlumbana bona ngiliJuda na? Angitjho babantu bekhenu nabaphristi abakhulu abakuthumele kimi. Wenzeni na?”dA"UJesu wambuza wathi: “Umbuzo lo uvela kuwe, namkha uzwe ngabanye abakutjele ngami na?”gG!Nje-ke uPilatu wabuyela ngesigodlweni, wabiza uJesu wambuza wathi: “Uyikosi yamaJuda na?”iK Lokhu kwenzeka ukuze kuzaliseke amezwi akhulunywa nguJesu lokha nabonisa indlela azokufa ngayo. 9UPilatu wathi kibo: “Yeke nina ngokwenu mthatheni niyomgweba ngokomthetho wenu.”
AmaJuda aphendula athi: “Asikavunyelwa ukubulala umuntu.”W'Ipendulwabo yathi: “Besingekhe samletha kuwe nakube azange enze umlandu.”fEYeke uPilatu waya kibo ngaphandle wababuza wathi: “Umuntu lo nimthwesa umlandu bani na?”_7Nje-ke bakhupha uJesu kuKhayafasi bamusa esigodlweni sombusi wamaRoma. Bekusekuseni ngondi, kodwana bona akhange bangene esigodlwenapho ngombana bebafuna ukuhlala bahlanzekile, khona bazakukghona ukugoma iPhasika.MGodu uPitrosi wabuye walandula; nje-ke khonokho umkukurumbu walila. %Omunye weenceku zomphristi omkhulu, obekasihlobo somuntu uPitrosi amsusa indlebe, wambuza wathi: “Azange khengikubone unaye esimini na?” 9Kuthe uPitrosi asajame azothisa njalo, bambuza bathi: “Awusingomunye wabafundi bomuntu loya na?”
Yena walandula wathi: “Awa, angisinguye.”Y +Yeke u-Anasi wamthumela kumphristi omkhulu uKhayafasi, asoloko abotjhiwe njalo.$ AUJesu waphendula wathi: “Nangabe kukhona okumbi engikukhulumileko, veza ubufakazi balokho. Kodwana nangabe ngikhulume iqiniso, alo, ungibethelani na?” Kuthe bona uJesu atjho lokhu, omunye weenkhulu wamwahla ngepama bewathi kuye: “Leyo yindlela yokuphendula umphristi omkhulu na?”c?Alo-ke ubuzelani kimi na? Buza labo abangizwileko, ngineqiniso bayazi engikutjhwileko.”>uUJesu waphendula wathi: “Ephasini bephele ngikhulume emtarini. Ngafundisa ngemasinagogini nangethempelini, lapha woke amaJuda ahlanganela khona. Azange khengitjho ilitho ngasese.MUmphristi omkhulu wabuza uJesu ngabafundi bakhe nangefundiso yakhe.Gade kumakhaza, yeke iinceku neenkhulu gade ziphembe umlilo ziwuragelele, zisotha. UPitrosi naye bekajame nabo, azothisa.!;Umntazana omlindisango loyo wathi kuPitrosi: “Angithi nawe ungomunye wabafundi bomuntu loya na?”
UPitrosi wamphendula wathi: “Angisinguye.”3_uPitrosi yena wasala ngaphandle esangweni. Umfundi obegade asaziwa mphristi omkhulu loyo wabuyela ngaphandle, wakhuluma nomntazana omlindi esangweni, wangenisa uPitrosi.*MUSimoni Pitrosi nomunye umfundi bebalandela uJesu. Ngebanga lokobana umfundi loyo gade aziwa mphristi omkhulu, wangena noJesu ngesirhodlweni somphristi omkhulu,kONguye uKhayafasi owaluleka amaJuda bonyana bekungaba ngcono kufe umuntu oyedwa afele boke abantu.c? bamusa qangi ku-Anasi ogade ongumkhwe kaKhayafasi obegade amphristi omkhulu umnyaka lowo.]3 Yeke ibutho lamajoni neenduna zalo kanye neenkhulu zamaJuda babamba uJesu bambopha;~w Yeke uJesu wathi kuPitrosi: “Buyisela isabulakho endawenayo! Kanti angizuyisela ikapho engiyinikelwe nguBaba na?”}) USimoni Pitrosi ogade anesabula, wayirhwatjhula wasusa indlebe yangesigomeni yekhoboka lomphristi omkhulu. Ibizo lekhobokelo bekunguMalirhusi.t|a Lokhu bekukuzaliseka kwelizwi alitjhwileko lokuthi: “Angikalahlekelwa nangoyedwa kilabo ongiphe bona.”{{oUJesu wabaphendula wathi: “Senginitjelile bona nginguye, yeke nangabe nifuna mina, abanye laba abakhambe-ke.”izKUJesu wababuza godu wathi: “Nifuna bani na?”
Baphendula bathi: “UJesu weNazaretha.”Uy#Lokha uJesu nasithi kibo, “Nginguye” babuyela sinyovana baduleka phasi. xBamphendula bathi: “UJesu weNazaretha.”
UJesu wathi kibo: “Nginguye.”
UJudasi owamkhaphelako gade ajame nabo lapho.hwIUJesu selasazi koke okuzokwenzeka kuye waphuma waya kibo wababuza wathi: “Nifuna bani na?”/vWYeke uJudasi weza esimini, akhamba namabutho wamajoni nezinye zeenkhulu zabaphristi abakhulu nabaFarisi. Bebahlomile baphethe iinhlothi ezivutako, iimbani neenkhali.vueUJudasi owamkhaphelako gade ayazi indawo leyo ngombana kanengi uJesu gade ahlanganela lapho nabafundi bakhe.3t aNgemva kobana uJesu selathandazile, wakhamba nabafundi bakhe wayamela ngaphetjheya komlanjana iKedroni endaweni lapha bekunesimu khona. Yena nabafundi bakhe bangena kiyo. sIbizo lakho ngilazisile kibo, ngizasolo ngiraga ngokwenza njalo ukuze ithando onalo kimi libe nakibo nokobana nami ngibe kibo.”nrUBaba olungileko, iphasi akhange likwazi kodwana mina ngikwazile begodu laba bayazi bona ungithumile.Aq{“Baba, bengithanda bonyana labo ongiphe bona babe nami lapha ngikhona, khona bazakubona iphazimulwami. Iye, iphazimulo ongiphe yona ngombana wangithanda iphasi lingakabi ukubakhona.p3Mina ngikibo, wena ukimi. Nje-ke bazakuba munye ngokupheleleko ukuze iphasi lazi bona ungithumile begodu ubathandile njengombana ungithandile mina.Yo+Ngibaphe iphazimulo owanginikela yona khona bazakuba munye njengombana simunye:n%kobana boke njalo babe munye njengombana nawe Baba ukimi nami ngikuwe. Kwanga nabo bangaba kithi khona iphasi lizakukholwa bona ungithumile.qm[“Angithandazeli bona kwaphela, kodwana ngithandazela nalabo abazakukholwa kimi ngebanga lomlayezwabo,NlNgebanga labo ngiyazicwengisa, khona nabo bazakucwengiswa ngeqiniso.GkNjengombana ungithumele ephasini, nami ngibathumela ephasini.7jiBacwengise ngeqiniso; ilizwi lakho liliqiniso.=iuAbasingebephasi njengombana nami ngingasingewephasi.NhAngikubawi bona ubasuse ephasinapha, kodwana bona ubavikele komumbi.vgeNgibanikele ilizwi lakho, iphasi labahloya ngombana abasese ngebephasi njengombana nami ngingasi ngewephasi. f “Kwanjesi sengisiza kuwe, kodwana ngikhuluma lokhu ngisesephasinapha khona bazakuba nethabo lami elipheleleko ngaphakathi kwabo.Be} Lokha nangisesenabo ngibavikele bengabalonda ngebizo lakho owangipha lona. Akakho noyedwa wabo owalahlekako ngaphandle kwaloyo ebekufanele bona alahleke, khona kuzakuzaliseka imitlolo.Hd  Kwanjesi angisesekho ephasini, kodwana bona basesephasini mina sengiza kuwe. Ngalokho Baba oCwengileko, balonde ebizweni lakho, iye, ibizo owangipha lona, khona bazakuba munye njengami nawe.cc? Koke enginakho ngekwakho nokwakho koke ngekwami. Nje-ke iphazimulwami ibonakaliswe ngabo.cb? “Ngiyabathandazela. Angithandazeli iphasi, kodwana labo ongiphe bona ngombana ngebakho.aNgibaphe umlayezo onginikele wona, bawamukela. Bayazi ngeqiniso bonyana ngivela kuwe, begodu bayakholwa bona ungithumile.;`qNje-ke bayazi bona koke ongiphe khona kuvela kuwe._“Ngilazisile ibizo lakho kilabo ongiphe bona ephasini. Bebavele bangebakho wangipha bona; begodu balilondile ilizwi lakho.r^]Kwanjesi Baba, ngiphazimulise phambi kwakho ngephazimulo egade nginayo kuwe iphasi lingakabi ukubakhona.X])Ngikuphazimulisile ephasini ngokuqeda umsebenzi onginikele wona bona ngiwenze.o\WUkuphila okungapheliko ngilokho bona bazi wena wedwa Zimu weqiniso nokwazi uJesu Krestu, omthumileko.t[aUyinikele amandla phezu kwawo woke umuntu, khona izakunikela ukuphila okungapheliko kibo boke obaphe yona.*Z OKuthe bona uJesu aqede ukukhuluma lokhu, waqala phezulu ezulwini wathi: “Baba, isikhathi sesifikile; phazimulisa iNdodanakho khona iNdodana izakukuphazimulisa. Y!Nginitjele izintwezi, khona nizakuba nokuthula kimi. Ephasinapha nizakuhlupheka, kodwana yibani nesibindi iphasi ngilahlulile!”)XK Isikhathi siyeza, sebesilapha, lapha noke nje nizakurhatjheka khona, omunye nomunye aye kwakhe mina ngisale ngingedwa. Nokho angisingedwa ngombana uBaba unami.=WuUJesu wabaphendula wathi: “Niyakholwa kwanjesi na?|VqSiyazi kwanjesi bonyana wazi koke, awufuni omunye ongakubuza imibuzo. Lokhu kusenza sikholwe bona uvela kuZimu.”aU;Yeke abafundi bakhe bathi kuye: “Kwanjesi sewukhuluma kuzwakale ingasi ngokufanekisa.WT'Ngavela kuBaba, ngeza ephasinapha; kwanjesi ngitjhiya iphasi ngiya kuBaba.”jSMNgombana uBaba ngekwakhe uyanithanda ngombana nani ningithandile benakholwa bona ngivela kuZimu.TR!Mhlokho nizakubawa ebizweni lami, angitjho bona ngiyonibawela mina kuBaba.Q“Ngikhulume kini ngemifanekiso. Siyeza isikhathi lapha ngingasazukukhuluma ngemifanekiso, kodwana ngizakukhuluma ngoBaba kukhanye.lPQKufikela njesi anikabawi ilitho ebizweni lami. Bawani nizakuphiwa khona kuzakuzala ithabo lenu.” O “Mhlokho angekhe nabawa ilitho kimi. Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: UBaba uzanipha nanyana yini enizayibawa ngebizo lami.NKunjalo-ke nangani: Kwanjesi nilisizi, kodwana ngizakubuye nginibone godu, ihliziywenu ithabe; nethabelo angekhe lathathwa mumuntu kini.JM Umfazi nasele atjhidele ukubeletha, uzwa iinhlungu ngombana isikhathi sakhe vane sesifikile; kodwana umntwana nasele abelethiwe akasakhumbuli ubuhlungu ngombana sekubelethwe umntwana ephasini."L=Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: Nizakulila nibibitheke, kodwana iphasi lizakuthaba. Nina nizakuba lisizi kodwana isizi lenu lizakuphenduka ukuthaba.7KgUJesu bekasazi bona bafuna ukumbuza, yeke wathi kibo: “Nibuzana bona ngitjho ukuthini nangithi, ‘Kuzakuba sikhatjhana ningangiboni; kuthi isikhatjhana ningibone godu?’sJ_Ngalokho bebabuza basithi: “Kutjho ukuthini ukuthi isikhatjhana na? Asazi thina bona ukhuluma ngani!”BI}Abanye babafundi bakhe babuzana bathi: “Utjho ukuthini nakathi, ‘Kuzakuba sikhatjhana ningangiboni; kuthi isikhatjhana ningibone godu’ nokuthi, ‘Ngombana ngiya kuBaba’ na?”UH#“Kuzakuba sikhatjhana ningangiboni; kuthi isikhatjhana ningibone godu.”cG?Koke uBaba anakho kungekwami, ngikho lokhu ngithe uzakuthatha kokwami anibekele khona.”FFUyongiphazimulisa ngombana uzokuthatha okwami anazise khona.IE  Kodwana kuzakuthi lokha uMoya weqiniso nasele afikile, uzanidosela kilo loke iqiniso ngombana akakazokukhuluma okungekwakhe, kodwana uzakukhuluma lokho akuzwako, anibikele nangalokho okuzako.dDA “Ngisenokunengi engifuna ukunitjela khona, kodwana angekhe nikwazi ukukuthwala kwanjesi.DC mayelana nokugweba ngombana umbusi wephaseli selagwetjiwe.GB mayelana nokulunga ngombana ngiya kuBaba angekhe nisangibona;3Aa Mayelana nesono ngombana bangakholwa kimi;[@/Begodu nakafikako yena, uzakwembulela iphasi mayelana nesono nokulunga nokugweba:"?=Kodwana nginitjela iqiniso nangithi kunilungele bonyana ngikhambe; nangingakhambiko, uMsizi angekhe eza kini. Kodwana nangikhambako, ngizamthumela kini.T>!Yeke njengombana sengikhulume izintwezi, iinhliziyo zenu zembethwe lisizi.c=?Nje-ke kwanjesi ngiya kuye ongithumileko kodwana akakho noyedwa ongibuzako bona ngiyaphi.5<cKodwana ngikhulume lokhu kini ukuze kuthi isikhathi sabo nasifikako, nikhumbule bona nganitjela izintwezi.
“Azange nginitjele lokhu ekuthomeni ngombana gade nginani.=;uLokhu bazakwenza kini ngombana bangamazi uBaba nami. :Nizakuqotjhwa ngemasinagogini, kodwana kuzakufika isikhathi lapha nanyana ngubani onibulalako azakudlumbana bona usebenzela uZimu.69 i“Lokho ngikukhulume kini ukuze ningakhubeki.M8Nani godu nizakufakaza ngombana gade ninami kusukela ekuthomeni.”v7e“Lokha nasele afikile uMsizi, engizamthumela abuya kuBaba, uMoya weqiniso ovela kuBaba, uzokufakaza ngami.`69Lokhu kuzaliseka ilizwi elitlolwe emthethwenabo othi, ‘Bangihloye kunganasizathu.’D5Ingathana azange ngenze hlangana nabo iimangaliso ezingazange zenziwe mumuntu omunye, bebangekhe babe nomlandu wesono. Kodwana gadesi sebabonile engikwenzileko, bangihloyile mina noBaba.(4KOhloye mina uhloye noBaba godu.w3gNgathana azange ngize ngikhulume nabo, ngabe banganaso isono; kodwana manje abasenayo incancabe ngesono sabo.y2kKodwana bazakwenza zoke izintwezi kini ngombana ningebami nangebanga lokobana bangakhange bamazi ongithumileko.81iKhumbulani ilizwi engilikhulume kini nangithi, ‘Ayikho inceku ekulu kunekosayo.’ Nakube mina bangizumile, nani bazonizuma. Nangabe balonde ilizwi lami nelenu bazalilonda.0Nangabe beningebephasi, iphasi belizanithanda njengabalo. Kodwana nginikhethe kilo iphasi, anisingebalo; ngikho iphaseli linihloyile nje.H/ “Nangabe iphasi liyanihloya, yazini bona lihloye mina qangi.4.cNginiyala ngezintwezi kobana nithandane.”B-}Azange ningikhethe nina, kodwana mina ngikhethe nina. Nganikhetha bona niyokuthela iinthelo nokobana iinthelwezo zihlale ukuze nanyana yini eniyibawa ngebizo lami uBaba aninikele yona.,3Anginibizi godu bona niziinceku ngombana inceku ayazi bona ikosayo yenzani. Nina nginibiza bona nibangani ngombana nginazise koke engikuzwe kuBaba.8+kNiziinini zami nanenza lokho enginiyala ngakho.X*) Ithando elikhulu umuntu angaba nalo kudela ipilwakhe ngebanga labangani bakhe.E) Umyalwami ngilo: Thandanani njengombana nami nginithandile._(7 “Nginitjele lokhu ukuze ukuthaba kwami kube kini nokobana ukuthaba kwenu kuphelele.'w Nanilonda imiyalwami, nizakuhlala ethandweni lami njengombana nami ngilonde imiyalo kaBaba ngahlala ethandweni lakhe.U&# Nginithande njengombana uBaba angithandile; nje-ke hlalani ethandweni lami.[%/UBaba uphazimuliswa kuthela kwenu iinthelo ezinengi, khona nizakuba bafundi bami.c$?Nanihlala kimi namezwami ahlala kini, nizakubawa nanyana yini enikufunako, nizakwenzelwa.}#sLoyo ongahlali kimi uzakulahlwa njengepande, ome; iimpande ezinjalo ziyabuthelelwa ziphoswe ngemlilweni, zitjhiswe."-“Mina ngisidiribe, nina niziimpande. Ohlala kimi, nami ngihlala kuye, loyo-ke uzakuthela khulu ngombana ngaphandle kwami angekhe nenze ilitho.5!cHlalani kimi, nami ngizakuhlala kini. Njengombana ipande angekhe yathela ngokwayo kwaphela nayihlezi esidiribeni sayo. Kunjalo-ke nani angekhe nathela naningakahlali kimi.6 gSenihlambulukile ngelizwi engilikhulume kini.q[Ususa kimi yoke ipande engatheliko, kuthi leyo naleyo ipande ethelako ayihlunge khona izakuthela khulu.3 c“Mina ngisidiribe samambala, uBaba mlimi.+Kodwana iphasi lifanele ukwazi bona ngiyamthanda uBaba nokobana ngenza poro njengombana uBaba angiyalile.
“Sikimani, sikhambeni lapha.”oWAngisakwazi ukukhuluma nani isikhathi eside ngombana umbusi wephaseli selasiza. Akanawo amandla kimi._7Nginitjelile lokhu ngaphambi kobana kwenzeke, khona kuzakuthi nakwenzekako, nikholwe.%CNingizwile ngisithi kini, ‘Ngiyakhamba kodwana ngizakubuya kini.’ Ngathana beningithanda, benizokuthaba bona ngiya kuBaba ngombana uBaba mkhulu kunami.3_“Ukuthula ngikutjhiya nani. Ukuthula kwami ngininikela khona. Angininikeli khona njengombana iphasi lisenza. Ningavumeli iinhliziyo zenu zitshwenyeke begodu ningesabi.wUMsizi, uMoya oCwengileko, uBaba azamthumela ngebizo lami, uzanifundisa yoke into anikhumbuze koke enginitjele khona..W“Ngikhulume koke lokho ngisesenani.zmOngangithandiko akahloniphi ifundiswami. Ilizwi enilizwilekweli akusilo lami, kodwana ngelakaBaba ongithumileko.UJesu wamphendula wathi: “Loyo ongithandako uzakuhlonipha ifundiswami. UBaba uzamthanda, begodu sizakuza kuye sihlale naye.}sUJudasi, (ingasi uJudasi Iskariyodi), wathi: “Kosi, kubayini unqophe ukuzibonakalisa kithi ingasi ephasini na?”%“Loyo owamukela imiyalwami ayenze, ngongithandako-ke loyo. Ongithandako uzakuthandwa nguBaba, nami ngizamthanda bengizibonakalise kuye.”I Mhlokho, nizakulemuka bona ngikuBaba nani nikimi, nami ngikini.Kungakabi sikhathi eside, iphasi angekhe lisangibona, kodwana nina nizangibona ngombana mina ngiyaphila nani niyokuphila.>w“Angekhe nginitjhiye niziintandani, ngizakuza kini./ngitjho uMoya weqiniso, iphasi engekhe lamamukela ngombana lingamboni befuthi lingamazi. Kodwana nina niyamazi ngombana uhlala nani begodu ukini.QNgizakubawa uBaba, uzanipha omunye uMsizi, ozokuhlala nani nini nanini;4 c“Naningithandako, nizakulonda imiyalwami.; qNanibawa nanyana yini ngebizo lami, ngizayenza.”Y + Ngizakwenza koke enikubawako ngebizo lami ukuze uBaba aphazimuliswe ngeNdodana.$ A Kwamambala ngiqinisile ngithi kini: Loyo okholwa kimi, uzakwenza lokho engikwenzako. Iye, uzakwenza ngitjho izinto ezikulu kunalezi ngombana ngiya kuBaba.p Y Ngikholwani nangithi ngikuBaba noBaba ukimi. Nakungasinjalo, kholwani imisebenzi engiyenzako ngokwayo.%C Awukholwa bona ngikuBaba noBaba ukimi na? Amezwi engiwakhuluma kini akusiwo engizikhulumela wona ngokwami. Kodwana nguBaba ohlezi kimi owenza umsebenzakhe.+O UJesu waphendula wathi: “Isikhathi eside benginani Flebhe, utjho bona awungazi na? Loyo ongibonileko, ubone uBaba. Utjho njani bona, ‘Sikhombisa uBaba’ na?OUFlebhe wathi kuye: “Kosi, sibonisa uBaba lokho kuzabe kusanele.”gGNakube beningazi mina benizamazi noBaba; kusukela khona gadesi niyamazi, begodu nimbonile.”zmUJesu wamphendula wathi: “Mina ngiyindlela, iqiniso nokuphila; akakho noyedwa ozakuya kuBaba ngaphandle kwami.mSUTomasi wathi kuye: “Kosi, asazi lapha uya khona, alo-ke singayazi njani indlela eya lapho na?”@{Niyayazi indlela enqophe endaweni lapha ngiya khona.”mSNasele ngikhambile nginilungisele indawo, ngizakubuya ngizonithatha, khona nizakuba lapho ngikhona. Kukhona iinkumba ezinengi ekhaya lakaBaba, nakube bekungasi njalo, ngabe nginitjelile. Nje-ke ngiyakhamba ngiyonilungisela indawo.O “Iinhliziyo zenu azingakhathazeki. Kholwani kuZimu, nikholwe nakimi.P~ &UJesu waphendula wathi: “Kungabe uqinisile bona sewubhincele ukudela ukuphila kwakho ngebanga lami na? Kwamambala ngiqinisile ngithi kuwe: Umkukurumbu ungakalili, uzabe sele ungiphike kathathu.”}# %UPitrosi wambuza godu wathi: “Kosi, kungani ngingeze ngakulandela khona nje na? Sengikubhincele ukudela ukuphila kwami ngebanga lakho.”3|_ $USimoni Pitrosi wambuza wathi: “Kosi, kanti uya kuphi?”
UJesu wamphendula wathi: “Angekhe wangilandela lapha ngiyako khona nje, kodwana uzangilandela kamva.”P{ #Ngalokhu boke abantu bazakwazi bona nibafundi bami, nanithandanako.”uzc "“Nginipha umyalo omutjha ngithi: Thandanani. Njengombana nginithandile, nje-ke nani nifanele ukuthandana.,yQ !Bantwabami, ngizokuba nani isikhatjhana esincani kwaphela. Nizangifuna, njengombana ngatjho kumaJuda bona lapho ngiya khona angeze eza wona, ngitjho njalo nakini.yxk Nangabe uZimu uphazimulisiwe kiyo, khona uZimu uzakuphazimulisa iNdodana kuye, begodu lokho uzakwenza msinyana.wwg Kwathi bona akhambe, uJesu wathi: “Kwanjesi-ke iNdodana yoMuntu iphazimulisiwe noZimu uphazimulisiwe ngayo.Sv Sele amukele isikwa uJudasi, khonokho waphumela ngaphandle; bekusebusuku.,uQ Njengombana uJudasi gade amlondisikhwama semali, abanye abafundi badlumbana bona uJesu bekamtjela bona akayokuthenga abakufunela umnyanya, namkha abele abadududu.Zt- Akakho noyedwa wabo obekasetafuleni ogade asazi bona bekakutjhwelani lokhu kuye. 1?~p}}f|{{5zy5xwww vuutt-sYrrqq'pdp ownn@mLllZkkijj8ihhhgfff.eeLddvccobbb,aa2``__U_ ^!]]F\\y[ZZiYYhXXWWnVVUUbU TrSS'RR"QQ;PPP#O{NNvMM%LLKKJJJ IpHGGAFEEDDD;CC BB!AZ@@K??u>>>==-<;;p::H998817766554p33I22R11_001//&..3--~,,)+:**l* )k((''.&&G%v$$q$(##@"!!! I#RI1 HeZ~7=G> V + Vy*1kSOKuthe bona akhutjhwe ngekhaya, indodakazi kaFaro yazithathela yena yazikhulisela njengomntwanayo.RUMosi wabelethwa ngesikhatheso, amntwana omuhle phambi kwakaZimu. Waba ngaphasi kwetjhejo lendlu kayise iinyanga ezintathu.qQ[Yona yaphatha abantu bekhethu ngelunya, yakatelela abokhokho bona balahle amasana wabo ukuze angaphili.IP Nje-ke kwavela enye ikosi ebeyingamazi uJosefa yabusa eGibhide.O“Kwathi isikhathi sisabandamela bona uZimu agcine isithembiso asenzako ku-Abrahamu, inani labantu bekhethu eGibhide landa labuyeleleka.NIindumbu zabo zalethwa eTjhekemu, babulungwa ngethuneni u-Abrahamu alithenga emadodaneni kaRhamori eTjhekemu ngenani elithileko lemali.[M/Ngokunjalo-ke uJakopo wehlela eGibhide, lapha yena nabokhokho bethu bafela khona.L7Yeke uJosefa wathumela ilizwi kuyise uJakopo amazisa bona yena nendlu yakhe bafudukele eGibhide, kubabantu abamatjhumi alikhomba nesihlanu ngesibalo.vKe Kwathi kwesibili nabafikako, uJosefa wazazisa kibomnakwabo, uFaro naye wathoma ukwazi ngebekhabo lakaJosefa.jJM Kuthe bona uJakopo ezwe bona kukhona ukudla eGibhide, wathumela abokhokho bethu kokuthoma lapho.{Io “Nje-ke kwaba khona indlala ekulu eGibhide neKanana, yaletha ukuhlupheka okukhulu, abokhokho bebatlhoga ukudla.MH wamvikela kizo zoke iimbandezelo zakhe. Wamupha ukuhlakanipha wenza nokobana azuze umusa phambi kwakaFaro, ikosi yeGibhide. Ngalokho uFaro wamenza umbusi phezu kweGibhide nesigodlweni sakhe soke.tGa “Abokhokho baba nomona ngoJosefa, bamthengisa bona ayokuba likhoboka eGibhide. Kodwana uZimu gade anaye,VF%Yeke wenza naye isivumelwano sokusoka. Nje-ke u-Abrahamu waba nguyise ka-Isaka bewamsoka anamalanga abunane abelethiwe. U-Isaka yena wabeletha uJakopo, uJakopo waba ngubaba wabokhokho abalitjhumi nambili.~EuKodwana ngizakugweba isizwe esibagandelelekweso. Kuzakuthi emva kwalokho baphume lapho bazongilotjha endaweni le.’HD UZimu wakhuluma kuye bunje wathi, ‘Yazi mbala bona iinzukulwana zakho zizakuba ziinkhonzi enarheni engasiyo yazo. Zizakulotjha abantu benarha leyo abazazigandelela iminyaka emakhulu amane.ECKodwana akhange amnikele ilifa lapho, ngitjho nomtletlana wendawo. Kunalokho ngesikhathesi wamthembisa nanyana gade anganamntwana bona ngemuva kwakhe izakuba ngeyakhe neenzukulwana zakhe.B“Mbala wayitjhiya inarha yamaKasidi wayokuhlala eRharana. Emva kokufa kwakayise, uZimu wamfudusela enarheni enihlala kiyo nina nje.A}wathi kuye,
“ ‘Tjhiya inarhekhenu,
abantu bekhenu nendlu kayihlo,
uye enarheni engizakutjengisa yona.’$@AYena waphendula wathi: “Bafowethu nani bobaba, ngilalelani! UZimu wephazimulo wabonakala kubaba u-Abrahamu asahlala eMesopotamiya, angakahlali eRharana,J? Umphristi omkhulu wambuza wathi: “Ngambala lokhu kunjalo na?”f>EBoke egade bahlezi esigungwini, bamqalisisa uStefani, babona ubuso bakhe bufana nebengilozi.}=sMbala siyizwe isithi uJesu weNazaretha loyo, uzakurhayila indawo le abe aphendule namasiko uMosi asinikela wona!”< Bahlela abofakazi bamanga abamrhwayela bathi: “Indoda le, ayilisi ukuhlambalaza indawo ecwengileko le nomthetho kaMosi.; Ngalokho baphehla abantu, abaphathi nabafundisi bomthetho, balunga kuye, bambamba, bamusa esigungwini sabarholi bamaJuda.j:M Nje-ke bahlohlozela amadoda athileko ngasese bona athi: “Simzwile ahlambalaza uMosi noZimu!”q9[ Kodwana azange akghone ukujamelana nokuhlakanipha kwakhe namkha uMoya oCwengileko agade akhuluma ngaye.T8! Kodwana amanye wamalunga wesinagogi elaziwa bona ngelabaTjhaphulukileko, asikima athoma ukuphikisana noStefani. BekumaJuda avela eSirene ne-Alekzandriya. Wona asekelwa ngamanye avela eSilisiya ne-Asiya.d7AUStefani, azele umusa namandla, wenza iimbonakaliso neemangaliso ezikulu hlangana nabantu.6Njalo-ke ilizwi lakaZimu laya lirhatjheka lisanda. Inani labafundi eJerusalema landa nenani elinengi labaphristi lamukela ukukholwa.Q5Babajamisa phambi kwabapostoli; abapostoli bathandaza bababeka izandla.j4MIlizwi leli lanelisa woke umphakathi. Yeke, bakhetha uStefani, indoda egade izele uMoya oCwengileko nokukholwa, uFlebhe, uProrhoro, uNikanori, uTimoni, uPharimenasi noNikolawu ovela e-Anthiyorhiya owatjhugululelwa ebuJudeni.i3KThina ngokwethu sizakunikela soke isikhathi sethu ekuthandazeni nemsebenzini wokutjhumayela.”#2?Alo-ke bafowethu, khethani hlangana nani amadoda alikhomba okwaziwa bona azele uMoya oCwengileko nobuhlakani, siwabeke bona ibe ngiwo aqala umsebenzi lo.1-Abapostoli abalitjhumi nambili babiza soke isiqubuthu sabafundi bathi: “Akukalungi bona singatjhiya ilizwi lakaZimu ngebanga lokwabela ukudla.W0 )Kwathi lokha inani labafundi nalisiya lisanda, kwaba khona ukukhalala hlangana namaJuda akhuluma isiGirigi ngamaJuda akhuluma isiHebheru ngombana athi abahlolokazi bawo abatjhejwa ekwabelweni kwangamalanga.~/u*Ilanga nelanga ngethempelini nendlini ngendlu akhange balise ukufundisa nokumemezela ivangeli bona uJesu unguKrestu..)Abapostoli basitjhiya isigungu sabarholi bamaJuda, bakhamba ngombana bazibona bafanele ukuhlunguphazwa ngebanga lebizwelo.&-E(Isigungu salandela ikhalimo kaGamaliyeli. Yeke babizela abapostoli ngaphakathi, babaritha bebabakhalima bona bangasakhulumi ngebizo lakaJesu, babathukulula.,'Kodwana nangabe kuvela kuZimu, angekhe naphumelela ukuwavimba; nakungasinjalo, nizazifumanisa ngokwenu nisilwa noZimu!’ ”'+G&Yeke, mayelana nendaba le nginiyelelisa ngokuthi, ‘Hlukanani namadoda! Aliseni akhambe ngombana nangabe amano nomsebenzawo kuvela ebantwini, kuzakuhluleka.<*q%Emva kwalokho uJudasi, umGalile, wavela naye ngesikhathi sokubalwa kwabantu wadosa abantu abanengi ekuvukeleni uburholi. Kodwana naye wabulawa, abalandeli bakhe boke bahlakazeka.I) $Esikhathini esinye esadlulako uTheyudasi wakhe wavela wazikhuluma bona yena mkhulu, walandelwa madoda amakhulu amane. Yena wabulawa, abalandeli bakhe boke barhatjheka, koke kwaphenduka ilize.V(%#Wathi esigungwini: “Ma-Israyeli, yelelani enihlose ukukwenza emadodeni la.F'"Kodwana umFarisi obizwa bona nguGamaliyeli, umfundisi womthetho ogade ahlonitjhwa khulu babantu, wasikima hlangana nesigungu wabawa bona amadoda lawo akhutjhelwe ngaphandle kwesikhatjhana.I& !Kuthe bona bakuzwe lokho, batjhitjhibala bacabanga ukubabulala.a%; Thina sibofakazi bezintwezi kanye noMoya oCwengileko uZimu amuphe labo abamlalelako.”$7UZimu wamphakamisela ngesigomeni sakhe njengomrholi nomsindisi, khona azakunikela abantu bakwa-Israyeli ithuba lokutjhuguluka nokulitjalelwa kwezono.i#KUZimu wabobaba bethu wamvusa uJesu kabafileko, enimbuleleko nina ngokumphanyeka esiphambanweni.`"9UPitrosi nabanye abapostoli baphendula bathi: “Kufuze bona silalele uZimu kunabantu.0!Y“Sanikhalimela bona ningafundisi ngebizwelo! Kodwana nanyana kunjalo nirhatjhe ifundiswenu kilo loke iJerusalema benafuna bona sibe nomlandu weengazi zendoda le!”m SSele babalethile babajamisa phambi kwesigungu sabarholi bamaJuda, umphristi omkhulu wababuza wathi:3Yeke induna yakhamba nabalindithempeli bayobathatha babaletha. Akhange basebenzise amandla ngombana gade besaba bona abantu bangabakhanda ngamatje.Khonapho kwafika indoda eyathi kibo: “Qalani! Amadoda eniwadlhunye ngesikhungweni ajame ngeenrhodlweni zethempeli afundisa abantu!”~uNgokuzwa lokho induna yabalindithempeli nabaphristi abakhulu bakhungatheka, barareka bona kungaba mhlolo bani-ke lo.7“Nasifikako esikhungweni, sifumene kukhiyiwe nabalindi boke baqalile emasangweni, kodwana nasivula amasango, akhange sifumane muntu ngaphakathi!”veKodwana iinthunywa nazifika esikhungweni, akhange zibafunyane lapho. Nje-ke zabuyela emuva zayokubika zathi:-Sebezwile lokho bangena ngethempelini sekusile, bathoma ukufundisa abantu.
Kwathi lokha umphristi omkhulu nababambisene naye nabafikako, babizela ndawonye soke isigungu sabarholi bamaJuda nabaphathi boke bakwa-Israyeli; bathumela esikhungweni bona kulethwe abapostoli.iK“Khambani niyokujama eenrhodlweni zethempeli, nitjele abantu umlayezo wobuphilo obutjhobu.”wgKodwana phakathi kobusuku ingilozi kaSomnini yavula iminyango yesikhungo, yabakhuphela ngaphandle yathi kibo:EBabopha abapostoli, babadlhunya ngesikhungweni somphakathi.nUYeke umphristi omkhulu nabo boke ababambisene naye, ebekumalunga womkhandlu wabaSadusi, baba nomona.Iinqubuthu zabantu zavela kiyo yoke imizi ezombeleze iJerusalema, zaletha abagulako nalabo egade banemimoya emimbi; boke bapholiswa.LNgemiphumela yalokho, abantu bebakhuphela abagulako eendledlaneni ngaphandle, babalalise emikghadini nemisemeni khona kuzakuthi lokha uPitrosi nadlulako, isithunzi sakhe sisithibeze abanye babo.taAbantu abakholwako bebasiya bangezeleleka ngobunengi eKosini, iye isibalo esikhulu samadoda namakhosikazi.kO Akakho noyedwa owaba nesibindi sokuhlanganyela nabo; nanyana kunjalo bebanedumo elihle ebantwini. Abapostoli benza iimbonakaliso neemangaliso ezinengi hlangana nabantu begodu bebamunye bahlanganyela ndawonye ngethurini lakaSolomoni.S Ukwesaba okukhulu kwabamba ibandla loke nabo boke abezwe ngezehlakalwezi. Khonokho waduleka phasi ngeenyaweni zakhe, wafa. Kuthe lokha amasokana nangenako amfumana afile, amthwala ayombulunga eqadi kwendodakhe.5c Nje-ke uPitrosi wathi kuye: “Kubayini nivumelene ngokulinga uMoya kaSomnini na? Qala-ke, iinyawo zamadoda abulunge indodakho zisemnyango, nawe azokuthwala, akukhuphe!” -UPitrosi wambuza wathi: “Akhese ungitjele, kungabe leli linani enithengise ngalo indawo na?”
Yena wathi: “Iye, linani lakhona lelo.”^ 5Pheze ngemva kwama-awara amathathu kwafika umkakhe, kodwana bekangazi okwenzekileko.N Nje-ke amasokana angena, aphuthela umzimbakhe, amkhupha ayombulunga.x iKuthe bona u-Ananiyasi ezwe lokho, waduleka phasi, wafa. Ukwesaba okukhulu kwehlela boke abezwe okwenzekileko.j MKanti ungakayithengisi bekungasingeyakho na? Nangemva kobana seyithengisiwe imali beyingekho kanti elawulwenakho na? Alo-ke, kuyini ekwenze bona ucabange ukwenza into enje na? Awukakhulumi amanga ebantwini kodwana kuZimu!”KNje-ke uPitrosi wathi kiyo: “Ananiyasi, kuze njani bona uvumele uSathana azalise ihliziywakho kobana ukhulume amanga kuMoya oCwengileko, uzitjhiyele enye imali kileyo oyizuzileko ngendawo na?yyagodla enye imali nomkayo anokwazi okupheleleko ngalokho. Yaletha yoke eseleko yafese yayibeka eenyaweni zabapostoli.Y -Indoda ibizo layo elingu-Ananiyasi nomkayo uSafira, yathengisa ingcenye yendawo,T!%wathengisa indawakhe, waletha imali wafese wayibeka eenyaweni zabapostoli. $UJosefa umLevi weSayipurasi, abapostoli egade bambiza bona nguBharinabhasi, nakutjhugululwako kutjho bona “indodana yenduduzo”,]3#bayibeke eenyaweni zabapostoli. Nje-ke omunye nomunye wabelwa njengokuswela kwakhe.#"Akakho noyedwa ogade adududu phakathi kwabo. Ngalokho labo egade baneendawo namkha izindlu bebazithengisa balethe imali abathengelwe ngayo,mS!Ngamandla amakhulu abapostoli bafakaza ngokuvuka kweKosi uJesu, godu nesisa esikhulu besikibo boke.! Boke abakholwako bebamunye ngehliziyo nangomkhumbulo. Akakho noyedwa owathi ipahlakhe ngeyakhe yedwa, kodwana bahlanganyela koke abanakho.Kuthe sebathandazile, indawo ebebahlanganele kiyo yadedemela. Boke bazaliswa ngoMoya oCwengileko bakhuluma ilizwi lakaZimu ngesibindi.t~aYelula isandla sakho upholise, wenze imikarisomraro neemangaliso ngebizo lencekwakho ecwengileko uJesu.”w}gNje-ke Somnini, yelela ukusongela kwabo bese unikela iinceku zakho bona zikhulume ilizwi ngesibindi esikhulu.M|bona izokwenza nanyana yini isandla sakho esakuhlosa bona kwenzeke.!{;“Ngambala uHerode noPontiyasi Pilatu bahlangene nabezizwe nabantu bakwa-Israyeli emzini lo kobana bajamelane nencekwakho ecwengileko uJesu nowayizesakzOAmakhosi wephasi ayazihlela,
nababusi baluka amaqhinga
ngoSomnini nangozesiweko wakhe.’3y_wakhuluma ngoMoya oCwengileko ngomlomo wakakhokho wethu uDavida, inceku yakho, nawusithi,
“ ‘Kubayini bezizwe bayaluza,
nabantu bahumuzela na?
Kungelize!x1Sele bakuzwile lokho, baphakamisela ilizwi lomthandazo ngahliziyonye kuZimu bathi: “Somandla, Mdali wezulu nephasi nelwandle nakho koke okukilo,|wqEmva kokuthukululwa, uPitrosi noJwanisi babuyela kubafowabo bababikela bona abaphristi abakhulu neenkhulu zitheni.ovWUmuntu okwenzeka kuye isimangaliso sokuphulukiswa lo, bekeqile ematjhumini amane weminyaka ngobudala.6ueNgemva kobana sele babakhalimele, babatjhaphulula bona bakhambe ngombana akhange bakwazi ukubabhambalalisa ngesizathu sokobana woke umuntu bekadumisa uZimu ngokwenzekileko:[t/Mbala thina angekhe salisa ukukhuluma ngesikubonileko nesikuzwileko ngokwethu.”s/Kodwana uPitrosi noJwanisi babaphendula bathi: “Gwebani ngokwenu bona ngikuphi okulungileko emehlweni wakaZimu, ukulalela nina namkha uZimu na?orWNje-ke bababizela ngesigungwini godu, babayala bona bangasakhulumi namkha bafundise ngebizo lakaJesu.)qKKodwana ukuze senze indaba le ingarhatjheki ukuya phambili ebantwini, asibakhalimeleni abantwaba bona bangasathomi godu bakhulume nanyana kubani ngebizweli.”;pobabuzana bathi: “Sizokwenza njani ngabantwaba? Phela kusepanyameni bona umuntu ohlala eJerusalema uyazi bonyana isimangaliswesi senziwe ngibo begodu angekhe sakulandula lokho.Jo Babatjela bona baphumele ngaphandle, nje-ke bakhulumisana bodwa,Wn'Kodwana ngokubona umuntu opholisiweko ajame nabo lapho, akhange babe nelizwi. m9 Kwathi lokha nababona isibindi uPitrosi noJwanisi abanaso nokulemuka bona bekubabantu abangakafundi, barareka khulu bebalemuka bona bebakhamba noJesu.lw “Ayikho isindiso ngomunye ngombana alikho elinye ibizo ezulwini nephasini esinikelwe lona bona sisindiswe ngalo.”Uk# “Yena lilitje eladelwa babakhi
esele libe ngeliqakathekileko ejikeni.gjG akwazeke kini namhlanje nebantwini boke bakwa-Israyeli bona umuntu lo ujame phambi kwenwapha athabulukile aphilile ngamandla webizo lakaJesu Krestu weNazaretha, loyo enambethelako esiphambanweni, uZimu wamvusa kabafileko.tia nangabe sibuzwa namhlanjesi ngesenzo esihle esenziweko emuntwini obekabuthakathaka bona wathabuluka njani,[h/Nje-ke uPitrosi azele uMoya oCwengileko wathi kibo: “Babusi nabaphathi babantu, gBathi akulethwe abapostoli bajanyiswe phambi kwabo, bababuza bathi: “Lokho nikwenze ngawaphi amandla namkha ngaliphi ibizo na?”zfmBebahlangene no-Anasi umphristi omkhulu noKhayafasi, uJwanisi no-Alekzandra nabanye bomndeni womphristi omkhulu.]e3Ngakusasa kwakhona ababusi, abaphathi nabafundisi bomthetho bahlangana eJerusalema.tdaKodwana abanengi abawuzwako umlayezo bakholwa; inani lamadoda landa lafika pheze eenkulungwaneni ezihlanu.bc=Nje-ke bababamba babadlhunya ngesikhungweni kufikela ngakusasa ngombana gade sekuhlwile.lbQbanyenyile ngombana abapostoli bebafundisa abantu begodu batjhumayela ukuvuka kwabafileko ngoJesu.ya mKuthe uPitrosi noJwanisi basakhuluma nabantu njalo, abaphristi nomphathi wabalindithempeli nabaSadusi beza kibo, `Yeke lokha uZimu avusa incekwakhe, wayithumela kokuthoma kini kobana inibusise ngokunitjhugulula eendleleni zenu zobukhohlakali.”B_}Nina niziinzukulwana zabaphorofidi nabesivumelwano uZimu asenza naboyihlo, njengombana wathi ku-Abrahamu, ‘Zoke iinkoro zephasi zizakukhanukela ukubusiswa njengeenzukulwana zakho.’^“Mbala boke abaphorofidi kusukela kuSamyela nabalandelako, nabo boke abakhulumako, bamemezela ngamalanga wanamhlanjesi.\]1Nanyana ngubani ongeze alalele umphorofidi loyo, uzakujutjwa ebantwini bekhabo.’\NoMosi wathi, ‘USomnini uZimenu uzanivusela umphorofidi onjengami phakathi kwenu, kubafowenu. Nguye okufanele nimlalele.$[Aokufanele izulu limamukele bekufike isikhathi lapha uZimu enza khona zoke izinto butjha, njengombana athembisa ekadeni ngabaphorofidi bakhe abacwengileko.gZGukuze isikhathi sokuvuselelwa sivele kuSomnini onithumelele uKrestu onguJesu amkhethela nina,NYNgalokho tjhugulukani nibuyele kuZimu, khona kuzakusulwa izono zenu,XLokhu kuyindlela uZimu azalise ngayo lokho akumemezela ngaphambilini ngabo boke abaphorofidi bakhe bona uKrestu wakhe uzakuhlupheka.dWA“Nje-ke bafowethu, ngiyazi bona nenza lokhu ngokungazi njengombana kwenza abaniphetheko.^V5Ngokukholwa ebizweni lakhe, iye, ibizo lakhe ngokwalo, ngilo elenze umuntu lo waqina. Yena enimbonako nenimaziko lo; ukukholwa okuza ngoJesu, kumnikele ukuphiliswa okupheleleko lokhu njengombana nani noke nibona.gUGNabulala umsunguli wepilo. Kodwana uZimu wamvusa kabafileko, ekuyinto esibofakazi bayo thina.gTGNina nalandula oCwengileko noLungileko ngaphezu kwalokho nabawa bona nithukululelwe umbulali.aS; UZimu ka-Abrahamu, ka-Isaka noJakopo, uZimu wabokhokho bethu, uphazimulise uJesu incekwakhe. Iye, loyo nina enamkhaphela bona abulawe, namlandula phambi koPilatu, ngitjho nanyana besele aqede ngokuthi uyamthukulula.YR+ Kwathi lokha uPitrosi nakabona lokho, wathi kibo: “Ma-Israyeli, kunirarelani lokhu na? Kwakhona kubayini nisirhudulele amehlo ngokungathi kube mamandlethu namkha ikolwethu eyenze umuntu lo bona akhambe na?Q% Kuthe umuntu loyo asanamathele kuPitrosi noJwanisi njalo, boke abantu ngokurareka bagijimela kibo endaweni ebizwa bona lithuri lakaSolomoni.P1 babona bonyana nguye yena loya obegade anande ahlala abawa esangweni ebekuthiwa lisango uMuhle. Nje-ke barareka bebakakamala ngokwenzekileko kuye.AO} Kuthe lokha boke abantu nabambona akhamba adumisa uZimu,N#Weqela phezulu wajama ngeenyawo, wathoma wakhambakhamba. Nje-ke wangena ngesirhodlweni sethempeli kanye nabo, akhamba aseqa, adumisa uZimu.`M9Wambamba ngesandla sesigoma wamsikimisa. Khonokho iinyawo neengogoriyana zakhe zaqina.L'UPitrosi wathi kuye: “Isiliva negolide anginalo, kodwana enginakho ngikupha khona: Ebizweni lakaJesu Krestu weNazaretha, sikima ukhambe!”LKYeke naye wabaqala poro, asithi mhlamunye uzakufumana ilitho kibo.FJUPitrosi wamqala poro banoJwanisi, wathi kuye: “Siqala!”`I9Kuthe lokha umuntu loyo nakabona uPitrosi noJwanisi sele bazokungena, wababawa isipho.hHIKhonapho kwalethwa indoda ebegade isirhole kwekubelethweni kwayo. Indoda leyo beyigugwa imihla ngemihla ibekwa esangweni lethempeli ebekuthiwa lisango uMuhle kobana izozibawela izipho ebantwini ebebangena ngethempelinapho.{G qNgelinye ilanga uPitrosi noJwanisi baya ngethempelini kusikhathi sokuthandaza ngesimbi yesithathu malangantambama.F{/adumisa uZimu begodu athatjelwa babantu boke. Nje-ke imihla ngemihla uSomnini wangezelela ebandleni labo abasindiswako.#E?.Woke amalanga araga ngokuhlangana ngethempelini. Ukusuka lapho angena ikhaya ngekhaya ahlephulelana isikwa, agoma ndawonye anamile neenhliziyo zimhlophe,`D9-Athengisa ipahlawo neengugudlhelo zawo, abelana omunye nomunye njengokwesidingo sakhe.DC,Woke amakholwa araga ndawonye ahlanganyela ezintweni zoke.hBI+Woke umuntu wafikelwa kukwesaba ngombana abapostoli benza iimangaliso neembonakaliso ezinengi.mAS*Abazalwana bebazinikele efundisweni yabapostoli nebudlelwaneni, ekwabelaneni isikwa nemthandazweni.r@])Labo abamukela umlayezwakhe, babhajadiswa. Mhlokho kwangezeleleka pheze iinkulungwana ezintathu zabantu.?w(Wafakaza nangamanye amezwi amanengi wabakhalima wathi: “Zisindiseni nina ngokwenu esizukulwaneni esonakelekwesi!”~>u'ngombana isithembiso singesenu nabantwana benu nakibo boke abakude; iye, boke uSomnini uZimethu azababizela kuye.”1=[&UPitrosi wathi kibo: “Phendukani, omunye nomunye wenu abhajadiswe ebizweni lakaJesu Krestu ukuze nithethelelwe izono, khona nizakwamukela isipho sakaMoya oCwengileko<%Lokha abantu nabezwa lokho, bahlabeka eenhliziyweni bebathi kuPitrosi nabanye abapostoli: “Alo-ke bafowethu, sizakwenza njani na?”;!$“Ngalokho indlu yoke yakwa-Israyeli kufuze yazi bona kwamambala uZimu wenze uJesu enambethela esiphambanweni lo, abe yiKosi noKrestu.”S:#bekube kulokha nangenza izitha zakho
zibe sinabelo seenyawo zakho.’9 "UDavida akakakhutjhulelwa ezulwini, kodwana wathi,
“ ‘Naku umlayezo kaSomnini oya ekosinami:
Hlala ngesidleni sami8)!Sele akhutjhulelwe ngesigomeni sakaZimu, wamukela kuYise isithembiso sakaMoya oCwengileko, nje-ke uthulule lokho nani enikubonako nenikuzwako.L7 “UZimu uvuse uJesu lo kabafileko begodu soke sibofakazi balokho. 6Abona okungaphambili, wakhuluma ngokuvuka kwakaKrestu bonyana akhange atjhiywe endaweni yabafileko namkha umzimbakhe ubone ukubola.5wYena gade amphorofidi owazi bona uZimu ufunge ngesifungo bona uzakubeka omunye wesizukulwana sakhe esihlalweni sakhe.4-“Nje-ke bafowethu, kufuze nginitjele ngesibindi bona ukhokho uDavida wahlongakala bewangcwatjwa nethuna lakhe lisesekhona lapha nanamhlanjesi.]33Wena ungikhombisa indlela yokuphila.
Ukujabula okwanelisako kuphambi kwakho.’s2_Angeze watjhiya umphefumulwami endaweni yabafileko,
namkha uvumele othembekileko wakho abone ukubola.d1ANgalokho ihliziywami yenamile;
ngihlokoma ngamandla
ngombana umzimbami ulondekile.0!UDavida wathi ngaye,
“ ‘Ngesikhathi soke ngibeka uSomnini phambi kwami,
njengombana angesidleni sami
angeze nganyakaziswa.~/uKodwana uZimu wamvusa kabafileko; wamthukulula ebuhlungwini bokufa ngombana bekungekhe kwenzeke bona abanjwe ngikho.'.GUmuntu lo, owanikelwa kini ngokuya ngokwehlelo lakaZimu nangokwazi kwakhe ngaphambili, nina nambethela esiphambanweni benambulala ngezandla zabanganamthetho.]-3“Nje-ke lalelani la, nina ma-Israyeli: UJesu weNazaretha bekumumuntu ofakazelwe kini nguZimu ngemikarisomraro, ngeemangaliso nangeembonakaliso uZimu azenza phakathi kwenu ngaye, njengombana nani ngokwenu nazi.@,{Kuzakuthi boke ababiza ibizo lakaSomnini basindiswe.’+Ilanga lizakuphenduka libe nzima
nenyezi ibe ziingazi
ngaphambi kokuza kwelanga lakaSomnini elikhulu nelesabekako.c*?Ngizakuveza amabono ezulwini nephasini okutjho
iingazi nomlilo nesimukumuku sentuthu.p)YIye, emalangeni lawo
ngizakuthululela uMoyami
naphezu kweenceku neencekukazi,
ziphorofide.f(E“ ‘USomnini uthi:
Ngemihla yokuphela
ngizakuthululela uMoyami
kibo boke abantu;
amadodanenu namadodakazenu azakuphorofida,
abatjha benu bazakubona imibono,
abadala benu babhudange amabhudango.E'Kodwana lokhu ngokwakhulunywa mphorofidi uJuweli nakasithi,b&=Amadoda la akasiburhenge njengombana nidlumbana ngombana kusese yisimbi yethoba ekuseni.C%Alo-ke uPitrosi wasikima nabalitjhumi nanye, waphakamisela ilizwi lakhe esiqubuthwini wathi: “Madoda wamaJuda nani noke enihlala eJerusalema, kufuze nazi begodu nilalele engikutjhoko:I$  Kodwana abanye bebenza amahlaya ngabo, bathi: “Baburhenge!”^#5 Boke bamangala bebasambatheka, babuzana bodwa bathi: “Kutjho ukuthini lokhu na?” "  amaJuda nabatjhugulukele ebuJudeni; amaKrete nama-Arabhu, soke sibezwa bakhuluma iimangaliso zakaZimu bengamalimi wemakhethu!”g!G beFrigiya, bePhamfiliya, beGibhide nebeengceyeni zeLibhiya hlanu kweSirene iinthekeli zeRoma;p Y AmaPhathiya, amaMede ama-Elamu, abahlali beMesopotamiya, beJudiya beKaphadosiya, bePontusi nebe-Asiya;SAlo, kuza njani bona omunye nomunye wethu abezwe ngelimi adabuka kilo na?taNgokurareka nangokukakamala isiqubuthweso sabuza sathi: “Angitjho woke amadoda akhulumako la, amaGalile? Kuthe lokha nakuzwakala itjhadeli, isiqubuthu sahlangana ngokuphithizela ngombana ngiloyo naloyo wezwa bakhuluma ngelimi lekhabo.s_Nje-ke bekukhona amaJuda ebegade esaba uZimu ahlala eJerusalema, avela ezizweni zoke ezingaphasi kwezulu.xiBoke bazala ngoMoya oCwengileko bebathoma ukukhuluma ngeenlimi ezitjhili njengombana uMoya wabapha ukukhuluma.V%Babona amalangabu anjengamalimu ahlukeneko ehlela phezu kwaloyo naloyo wabo. Kungakatjhejeki kwaba khona itjhada elavela ezulwini lazwakala njengommoya omkhulu uvunguza, lazala ikumba yoke egade bahlezi kiyo.L Lokha ilanga lePentekoste nalifikako, bebaboke bahlangene ndawonye.` ;Benza ifumbe, yona yadla uMatiyasi, nje-ke wabalwa kanye nabapostoli abalitjhumi nanye._ 9bona azokuthatha isikhundla sobupostoli, esitjhiywe nguJudasi waziyela endawenakhe.”  Alo-ke bathandaza bathi: “Kosi, wena wazi ihliziyo yomunye nomunye umuntu. Nje-ke, sitjengisa bona ngubani wababilaba omkhethileko Yeke baphakamisa amadoda amabili: uJosefa, ogade abizwa bona nguBharisabhasi, obekabuye abizwe nguJustusi, kanye noMatiyasi.1 ]kusukela ekubhabhadiseni kwakaJwanisi kufikela lapha uJesu enyuselwa khona ezulwini asuswa kithi. Kumele bona enye kiwo ibe ngufakazi kanye nathi wokuvuka kwakaJesu.” 3“Nje-ke kufanelekile ukukhetha yinye yamadoda walawo ebegade asoloko anathi isikhathi soke lokha uJesu nabekanande aphuma angena phakathi kwethu,K “Kutloliwe encwadini yamaRhubo bona,
‘Ikumbakhe ayigedeze,
kungahlali namunye ngaphakathi kwayo.’
“Begodu kutloliwe bona,
‘Kwanga omunye angathatha isikhundla sakhe.’  Boke beJerusalema bezwa ngalokho; nje-ke babiza isimu leyo ngesikhabo bonyana yi-Akelidama, okutjho bona ‘Yisimu yeengazi’. 9“Nje-ke, ngomvuzo azizuzela wona ngobukhohlakali bakhe, uJudasi wathenga isimu lapha awa khona ngobuso, kwadabuka isisu amathumbakhe aphareka phasi.@ }Yena bekangomunye wethu begodu ayingcenye yomsebenzi lo.(  Kwathi: “Bazalwana, kufuze kuzaliseke imitlolo eyakhulunywa nguMoya oCwengileko ngomlomo kaDavida, waphorofida ngoJudasi ogade amhlahli walabo ababamba uJesu.n  WEmihleni leyo uPitrosi wasikima wakhuluma hlangana nabazalwana ebebangaba likhulu namatjhumi amabili,|  sBoke laba bebaphele bahlangane njalo bazokuthandaza ndawonye kanye nabesifazana noMariya unina lakaJesu nabafowabo.o  Y Kuthe bona bafike, balunga elawini eliphezulu egade bahlala kilo; bekunguPitrosi, uJwanisi, uJakopo no-Andrisi, uFlebhe noTomasi, uBharitholomeyusi noMatewu, uJakopo umsa ka-Alifiyosi, uSimoni umZelothe noJudasi indodana kaJakopo.|  s Nje-ke babuyela eJerusalema basuka entabeni ekuthiwa yi-Oliva egade ilibanga lekhambo leSabatha ukusuka edorobheni.2 _ athi: “Madoda weGalile, nijameleni lapho niqale ezulwini na? Yena uJesu lo osuswe kini owenyuselwe ezulwini, uzakubuya ngawo wona umukghwa lo enimbone enyuka ngawo.”   Basasoloko baqhusululele amehlwabo phezulu, yena enyuka, khonokho kwabonakala kujame hlanu kwabo amadoda amabili embethe ezimhlophe,W ) Emva kokutjho lokho, wenyuselwa ezulwini bamqalile; ilifu lamsusa emehlwenabo.> wKodwana nizakwamukela amandla lokha uMoya oCwengileko nasele ehlele phezu kwenu. Nizakuba bofakazi bami eJerusalema, kiyo yoke iJudiya neSamariya kufikela emaphethelweni wephasi.”s aYena wabaphendula wathi: “Akusikho kwenu ukwazi iinkhathi namkha amalanga uBaba awabeke ngentando yakhe.} uLabo ebebahlangene ndawonye, bambuza bathi: “Kosi, ingabe esikhathinesi sewuzowubuyisela umbuso ku-Israyeli na?” {ngombana uJwanisi wabhabhadisa ngamanzi, kodwana nina nizokubhajadiswa ngoMoya oCwengileko emalangeni ambalwa ezako.”0 [Ngesikhathi asahlanganyele nabo asidla, wabayala wathi: “Ningasuki eJerusalema, kodwana lindelani isipho uBaba anithembisa sona, okutjho leso enezwa ngikhuluma ngasoO Wazibonakalisa kibo aphilile ngemva kokuhlupheka kwakhe, wabakhombisa ngeendlela ezinengi eziliqiniso bona uyaphila. Wabonakala kibo esikhathini esimalanga amatjhumi amane, akhuluma ngombuso kaZimu.l Skufikela mhlana enyuselwa ezulwini, emva kobana ayale ngoMoya oCwengileko abapostoli abakhethileko.e~ GIndaba yokuthoma Theyofilusi, ngatlola ngazo zoke izinto uJesu athoma ukuzenza nokuzifundisa,})Zinengi ezinye izinto uJesu azenzako. Ngathana bezitlolwe ngazinye, ngitjho nephasi loke belingekhe lakghona ukulonda iincwadi ebezingatlolwa.s|_Nguye umfundi lo owafakaza ngezintwezi, bewazitlola phasi; begodu siyazi bona ubufakazi bakhe buliqiniso.j{MYeke iindaba zarhatjheka hlangana nabalandeli bakaJesu bona umfundi lo angekhe afa. Kodwana uJesu akhange atjho bona akazukufa, kwaphela wathi: “Nangifuna bona aphile kufikela mhlana ngibuyako, kukutshwenya ngani lokho?”zUJesu wamphendula wathi: “Nangifuna bona aphile kufikela mhlana ngibuyako, kukutshwenya ngani lokho na? Wena ngilandela!”QyKwathi bona uPitrosi ambone, wabuza wathi: “Kosi, uthini ngaye na?”2x]UPitrosi watjhuguluka wabona umfundi ogade athandwa nguJesu abalandela. Lo ngiloyo ebekazigudle ngoJesu ngephasika nowabuza wathi: “Kosi, ngubani ozokuthengisa na?”wNgokutjho lokhu, uJesu bekatjengisa indlela uPitrosi azakufa ngayo alethe iphazimulo kuZimu. Yeke uJesu wathi kuye: “Ngilandela!”_v7Kwamambala ngiqinisile ngithi kuwe: Nawusemutjha bephele ubhince uye nanyana kukuphi lapha uthanda khona. Kodwana nasele uluphele, uzakuthabulula izandla zakho omunye akwembese akuse lapha ungafuni ukuya khona.”u'Kwesithathu wathi kuye: “Simoni msa kaJwanisi, uyangithanda na?”
UPitrosi wadabuka ngombana uJesu wambuza kwesithathu asithi: “Uyangithanda na?” Yeke wathi kuJesu: “Kosi, wazi koke; uyazi bona ngiyakuthanda!”
UJesu wathi kuye: “Yondla izimvu zami.Bt}Godu uJesu wathi kuye: “Simoni msa kaJwanisi, mbala uyangithanda na?”
Waphendula wathi: “Iye, Kosi, uyazi bona ngiyakuthanda.”
UJesu wathi kuye: “Lusa izimvu zami.”ksONgemva kobana sebadlile, uJesu wathi kuSimoni Pitrosi: “Simoni msa kaJwanisi, mbala ungithanda ukudlula laba na?”
Yena wathi: “Iye, Kosi, uyazi bona ngiyakuthanda.”
UJesu wathi kuye: “Yondla iimvana zami.”vreLokhu-ke gade sele ingekwesithathu uJesu azibonakalisa ebafundini bakhe ngemva kobana selavukile kabafileko.hqI Yeke uJesu wabandamela kibo wafese wathatha isikwa wabanikela, wenza njalo godu nangeenhlambi.p+ UJesu wathi kibo: “Yizani nizokugoma.” Akakho noyedwa wabafundi owakhe walokotha ukumbuza bona: “Ungubani na?” Gade basazi bona yiKosi.Jo  USimoni Pitrosi wakhwela wadosela inede eligwini izele iinhlambi ezikulu ebegade zilikhulu namatjhumi amahlanu nantathu sezizoke; ngitjho nanyana gade zizinengi kangako, inede azange irathuke.Pn UJesu wathi kibo: “Lethani ezinye zeenhlambi enisanda ukuzibamba.”imK Kwathi bona bafike eligwini, babona lapho umlilo wamalahle kukhona phezu kwawo ihlambi nesikwa. 5~~}o|||{szznyyIxbwwPvv u]tssrTqq?q pooo.nhmmmlllkksjj#ii>hhh&ggyffEeeTdd5ccjcbb0aa1``K__"^]]]]\s[[ZZ YY XfWWNVVpUUCTTT7SS5RRYQQJPP1OO&N2MM]ML"KK]JJIHHH$GGFFMEEDDgCBBAAcA@@?~>>n>==D<Khonokho wembeswa yikungu nobumnyama, wakhamba aphumbutha afuna umuntu ongamdosa ngesandla.">= “Wena ndodana kaSathana! Usisitha sayo yoke into elungileko. Uzele yoke imihlobo yamano amambi, ulinga njalo ukuphendula iqiniso leKosi ulenze amanga!o=W Yeke uSawula ogade aziwa bona nguPowula, azele uMoya oCwengileko; waqala usomlingo eenhlonzeni wathi:x<i Kodwana u-Elimasi, ibizo lakhe ngesiGirigi elitjho bona ngusomlingo, walinga ukuphambukisa umbusi ekukholweni.=;s Yena bekazihlanganise nombusi wesihlengeleni, uSerigiyusi Powula, obekayindoda ehlakaniphileko. Umbusi loyo wabiza uBharinabhasi noSawula ngombana bekafuna ukuzwa ilizwi lakaZimu.:# Bakhamba badabula soke isihlengele bebafika ePhafosi. Lapha-ke bahlangana nomJuda ongusomlingo nomphorofidi wamanga okuthiwa nguBhari-Jesu.x9i Kuthe bona bafike eSalamisi, batjhumayela ilizwi lakaZimu ngesinagogini lamaJuda. UJwanisi bekanabo azobasiza.x8i UBharinabhasi noSawula, bathunywa nguMoya oCwengileko baya eSelukiya, bathaya kusuka lapho basiya eSayipurasi.@7{ Emva kobana bazile ukudla bathandaza, bababeka izandla.65 Kuthe basadumisa iKosi bazilile, uMoya oCwengileko wathi: “Ngahlukaniselani uBharinabhasi banoSawula kobana baye emsebenzini engibabizele wona.”G5  Ebandleni elise-Anthiyorhiya bekukhona abaphorofidi nabafundisi okutjho uBharinabhasi, uSimiyoni okuthiwa nguNigeri, uLukiyusi weSirene, uManayeni, owakhula noHerode umtetrarerhesi noSawula.s4_ UBharinabhasi noSawula baqeda ikhambo labo, babuyela eJerusalema, bathatha noJwanisi okuthiwa nguMarkosi.F3 Kodwana ilizwi lakaZimu laragela phambi ngokwanda nokwenaba.2 Msinyazana ngebanga lokobana uHerode angakhange adumise uZimu, ingilozi kaSomnini yamdula phasi, bewadliwa ziimpethu, wafa.L1 Barhuwelela bathi: “Akusimumuntu okhulumako, kodwana nguzimu!” 0  Ngelanga elibekiweko uHerode wembatha isambatho sakhe sobukhosi wahlala esihlalweni sakhe sobukhosi, wethula ikulumo ebantwini./% UHerode wasilingeka khulu ngabantu beTirosi neTsidoni; bona baya kuye basiqubutjhwana ukuyombona. Sele bazuze uBhulastusi obegade ayinceku ethembekileko yekosi bona abe ngakibo, babawa ukuthula ngombana inarha yekhabo beyifumana ukudla okuvela enarheni yekosi uHerode.U.# Emva kobana uHerode akhuphe umlayezo bona afunwe kodwana angafunyaneki, waphenyisisa abalindi bewayala bona babulawe.
Emva kwalokho uHerode wasuka eJudiya waya eKhesariya, wahlala lapho isikhatjhana.l-Q Ngakusasa, kwaba khona ukuphithizela hlangana namajoni afuna ukwazi bonyana kwenzekeni ngoPitrosi.?,w Watjengisa ngesandla bona bathule, nje-ke wabahlathululela bona iKosi imkhuphe njani ngesikhungweni, bewathi: “Tjelani uJakopo nabazalwana ngalokhu.” Wakhamba waya kenye indawo.`+9 UPitrosi waphikelela akokoda. Kuthe bona bavule umnyango bambone, barareka kwamambala.k*O Bona bathi: “Uyarhapha!” Kodwana nalokhu aphikelele bona liqiniso, bathi: “Yingilozakhe.”2)] Kuthe lokha nakalemukako bona lilizwi lakaPitrosi, wathaba kwamambala bewagijima wabuyela emuva angakavuli, warhuwelela wathi, “UPitrosi ujame ngaphandle emnyango!”a(; UPitrosi wakokoda emnyango wangaphandle, incekukazi uRoda weza azokuhlola bona ngubani.'' Sekumkhanyele lokho, waya emzini wakaMariya, unina lakaJwanisi godu okuthiwa nguMarkosi, lapha bekuhlangene khona abantu abanengi bathandaza.Q& Yeke uPitrosi sele asangulukile wathi: “Kwanje ngiyazi bona ngambala uZimu uthumele ingilozakhe kobana ingisindise emandleni kaHerode nakizo zoke izinto amaJuda agade alindele bona zizokwenzeka.”`%9 Badlula esiqhemini sabalindi bokuthoma nabesesibili bebafika esangweni lesimbi elivulekela ngedorobheni. Isango lazivulekela ngokwalo, baphuma. Sebadlule indledlana yaba yinye, khonapho ingilozi yamtjhiya uPitrosi.$1 UPitrosi wayilandela, baphuma ngesikhungweni. Kodwana akhange azi bona ingilozi leyo ekwenzako gade ingikho na; wadlumbana bona gade abona umbono.)#K Nje-ke ingilozi yathi kuye: “Thekeleza ufake amapatlagwanakho.” UPitrosi wenza njalo. Ingilozi yathi kuye godu: “Yembatha isambatho sakho ungilandele.”_"7 Khonokho kwabonakala ingilozi yeKosi bekwaba khona ukukhanya ngaphakathi kwesikhungo. Yapasula uPitrosi ehlangothini, yamvusa yathi: “Vuka! Yenza msinyana!” Khonokho iinketani zakhithika ezandleni zakaPitrosi.^!5 Kuthe khona ngabo ubusukobo phambi kobana uHerode akhuphele uPitrosi phambi kwabantu, uPitrosi bekalele hlangana namajoni amabili, abotjhwe ngeenketani ezimbili, begodu kukhona nabalindisango ababili emsebenzini.` 9 Yeke uPitrosi wagcinwa ngesikhungweni, kodwana ibandla lamthandazela ngesineke kuZimu.1[ Ngemva kokumbopha wamdlhunya ngesikhungweni, wamnikela ngaphasi kweenqhema ezine, sisinye sinamajoni amane; bekaneqhinga lokumkhuphela phambi kwabantu emva kwePhasika.  Nakabona bonyana lokhu kuwakarile amaJuda, waraga wabopha noPitrosi. Lokho kwenzeka ngesikhathi somnyanya wesiKwa esinganaNgumelo.:o Wabulala uJakopo, umnakwabo kaJwanisi, ngesabula.Z / Ngesikhatheso uHerode ikosi wabamba amanye amalunga webandla kobana awahlukumeze.W' Lokho bakwenza ngokuthumela izipho zabo ebaphathini ngoBharinabhasi noSawula.a; Abafundi omunye nomunye ngokukghona kwakhe waqunta ukusiza abazalwana abahlala eJudiya.P Omunye wabo okuthiwa ngu-Agabhusi, wasikima wathukula ngoMoya oCwengileko bona kuzakuba khona indlala ekulu kilo loke iphasi. Kwamambala yaba khona ngesikhathi sokubusa kombusi omkhulu uKlawudiyusi.[/ Ngesikhatheso kwehla abanye babaphorofidi basuka eJerusalema baya e-Anthiyorhiya.I  Kwathi bona amfunyane, wamusa e-Anthiyorhiya. Nje-ke umnyaka woke bahlanganyela nebandla bafundisa abantu abanengi. Kwaba se-Anthiyorhiya lapha abafundi babizwa khona kokuthoma bona maKrestu.>w Yeke uBharinabhasi waya eTarsusi ukuyokufuna uSawula.iK Bekuyindoda elungileko, izele uMoya oCwengileko nokukholwa; abantu abanengi bazinikela eKosini.5 Kwathi lokha nakafikako abona umusa kaZimu, wathaba kwamambala bewabakhuthaza boke bonyana bathembeke eKosini ngokudzimelela ngeenhliziyo zabo zoke.oW Iindaba ngalokho zafika eendlebeni zebandla eJerusalema, yeke bathumela uBharinabhasi e-Anthiyorhiya.eC Amandla weKosi gade anamadoda lawo nenani elikhulu labantu lakholwa latjhugulukela eKosini.7 Kodwana phakathi kwawo bekumadoda avela eSayipurasi neSirene, wona aya e-Anthiyorhiya ayokhuluma ilizwi nemaGirigini awatjela ivangeli ngeKosi uJesu.5c Labo abahlakazeka ngebanga lokuhlutjhwa okwathoma ngemva kokufa kwakaStefani, bafika ngitjho eFunisiya, eSayipurasi ne-Anthiyorhiya, barhatjha umlayezo emaJudeni kwaphela.# Kwathi bona bezwe lokho, balisa ukusola, badumisa uZimu basithi: “Yeke uZimu selabaphile abatjhili ithuba lokutjhugulukela ekuphileni!” Nje-ke, nakube uZimu wabapha isipho njengombana apha thina esakholwa kuJesu Krestu; alo-ke, bengingubani mina bona bengingaliya uZimu?” % Alo-ke ngakhumbula lokho iKosi eyakutjhoko nayithi, ‘UJwanisi wabhabhadisa ngamanzi, kodwana nina nizakubhajadiswa ngoMoya oCwengileko.’{ o Kwathi ngisathoma ukukhuluma, uMoya oCwengileko wehlela phezu kwabo, njengombana wehlela phezu kwethu ekuthomeni.F  Uzokulethela umlayezo ozakusindisa wena nomndenakho woke.’  Yona yasitjela bona yabona njani ingilozi egade ijame endlinayo isithi, ‘Thumela umuntu eJopa ayokubiza uSimoni okuthiwa nguPitrosi.( I UMoya oCwengileko wangitjela bona ngikhambe nawo ngaphandle kokuzaza. Abazalwana abasithandathu laba bakhamba nami nje-ke soke sangena ngendlini yendoda leyo.nU Khonokho amadoda amathathu agade avela eKhesariya athunywe kimi, afikela ngendlini ebengihlala kiyo.V% Lokho kwenzeka amahlandla amathathu, nje-ke koke kwabuyiselwa ezulwini godu. Ilizwi elivela ezulwini lakhuluma kwesibili lathi, ‘Lokho uZimu akuhlambululileko, ungakubizi bona kungokusilapheleko.’ Kodwana ngaphendula ngathi, ‘Awa Kosi, akunalitho elisilapheleko namkha elingakahlambuluki elakhe langena ngemlonyenami.’G Ngezwa ilizwi lithi kimi, ‘Pitrosi, vuka, uhlabe, ugome!’   Ngaqalisisa ngaphakathi kwayo, ngabona iinlwana zephasi ezineenyawo ezine, iimbandana, iimphili ezikhakhabako neenyoni zomkayi.L “Bengithandaza, ngisedorobheni leJopa, khonapho ngehlelwa siyezi ngabona umbono. Ngabona into efana netjhila isehliselwa phasi ngeentsutsungu zayo ezine ivela ezulwini; yehlela lapha ngikhona.P UPitrosi wathoma ukubahlathululela koke njengombana kwenzekile, wathi:L bathi: “Wena uye emzini wabatjhili abangakasoki, wagoma nabo!”eC Nje-ke kwathi bona uPitrosi aye eJerusalema, labo ebegade bafuna ukusoka abatjhili bamsola,c~ A Abapostoli nabazalwana kilo loke iJudiya bezwa bona nabatjhili sebamukele ilizwi lakaZimu.a}; 0Yeke wathi ababhajadiswe ebizweni lakaJesu Krestu. Bambawa bona ahlale nabo amalangana.w|g /“Ukhona ongakhandela bona abantwaba babhajadiswe ngamanzi na? Nabo bamukele uMoya oCwengileko njengathi.”Z{- .Babezwa bakhuluma ngeenlimi ezitjhili badumisa uZimu.
Nje-ke uPitrosi wathi:z  -Amakholwa asokiweko nebegade eze noPitrosi, arareka khulu ngombana isipho sakaMoya oCwengileko besithelwe naphezu kwabatjhili.sy_ ,Kwathi uPitrosi asakhuluma amezwi la, uMoya oCwengileko wehlela phezu kwabo boke egade balalele umlayezo.uxc +Boke abaphorofidi bafakaza ngaye bona woke okholwa kuye wamukeliswa ukulitjalelwa kwezono ngebizo lakhe.”ww *Wasiyala bona sitjhumayele ebantwini besifakaze bona nguye uZimu amkhethileko bona abe mgwebi wabaphilako nabafileko.v+ )ingasingibo boke abantu, kodwana abonwe ngithi uZimu asikhetha njengabofakazi. Iye, thina esadla besasela naye emva kokuvuka kwakhe kabafileko.Ru (kodwana uZimu wamvusa kabafileko ngelanga lesithathu, wenza bona abonwe,tta 'Sibofakazi bakho koke akwenzileko elizweni lamaJuda neJerusalema. Bambulala ngokumphanyeka esiphambanweni,?sw &kobana uZimu wajamisa uJesu weNazaretha ngoMoya oCwengileko namandla, wakhamba yoke indawo enza okuhle, apholisa boke egade bangaphasi kwamandla kaSathana ngombana uZimu gade anaye.xri %Niyakwazi bona kwenzekeni kilo loke iJudiya, kusukela eGalile ngemva kombhabhadiso owatjhunyayelwa nguJwanisi; q  $Niyawazi umlayezo uZimu awuthumela ebantwini bakwa-Israyeli, akhuluma ivangeli lokuthula eliza ngoJesu Krestu oyiKosi yabo boke.Zp- #Kodwana omesabako enze okulungileko nanyana angewasiphi isizwe uyamukeleka kuye.^o5 "UPitrosi wathoma ukukhuluma, wathi: “Sekuyangikhanyela bona uZimu akakhethi ubuso.#n? !Yeke ngathumela bona bayokubiza msinyana; wenze kuhle wafika. Soke sesilapha phambi koZimu, sesilindele ukuzwa koke uZimu akuyale bona usitjele khona.”m Nje-ke, thumela eJopa, uyokubiza uSimoni ekuthiwa nguPitrosi. Yena umyeni emzini kaSimoni umtjhukiinkhumba, ohlala hlanu kwelwandle.’ulc Yathi kimi, ‘Korneliyasi! UZimu uwuzwile umthandazwakho bewakhumbula nokwabela kwakho izipho kwabadududu.]k3 UKorneliyasi waphendula wathi: “Amalanga amane adlulileko, bengithandaza ngingendlinami ngesikhathesi, ngesimbi yesithathu malangantambama: Khonokho kwajama phambi kwami indoda yembethe izambatho eziphazimako.}js Nje-ke kungalokho kuthe nangibizwako ngeza ngaphandle kokuzaza. Alo-ke, ngingabuza bona kubayini ningibizile na?”eiC Wathi kibo: “Nani ngokwenu niyazi bona kuphambene nomthetho wethu kobana umJuda ahlanganyele namkha athekele wesinye isizwe. Kodwana uZimu ungibonisile bona ngingathi umuntu othileko usilaphele namkha akakahlambuluki.Xh) Asakhuluma naye njalo, wangena ngendlini, wafumana kuhlangene abantu abanengi.Vg% Kodwana uPitrosi wamphakamisa wathi kuye: “Sikima, nami ngimumuntu nje.”tfa UPitrosi asangena endlini, uKorneliyasi wamhlangabeza wahloma ihloko phasi eenyaweni zakhe ngokumhlonipha.e Ngelanga elilandelako wafika eKhesariya, lapha uKorneliyasi gade abalindele khona begodu gade ameme iinhlobo nabangani bakhe abakhulu. d UPitrosi wawabawa bona angene ngendlini; wahlala nawo ubusukobo. Ngakusasa wakhamba nawo; nabanye abazalwana beJopa bakhamba naye.wcg Aphendula athi: “Umphathimabutho, uKorneliyasi usithumile. Uyindoda eqotho eyesaba uZimu begodu ukhulunywa kuhle esizweni soke samaJuda. Uyalwe yingilozi ecwengileko bona akumemele emzinakhe ukuze ezwe bonyana umphathele ndaba bani.”bb= Yeke uPitrosi wehla waya kiwo, wafika wathi: “Nginguye enimfunako. Alo, nize ngani?”Wa' Sikima, wehle uye kiwo! Ungazazi ukukhamba nawo ngombana athunyelwe ngimi.”~`u Kuthe uPitrosi asazindla ngombono lowo, uMoya oCwengileko wathi kuye: “Qala, kunamadoda amathathu afuna ukukubona!b_= Arhuwelela, abuza bona kungabe ukhona umyeni lapha, ibizo lakhe elinguSimoni Pitrosi na?^- UPitrosi asararekile bona umbono utjho ukuthini, amadoda athunywe nguKorneliyasi sele afunyene indlu kaSimoni bona ikuphi, ajama esangweni layo.f]E Lokho kwenzeka amahlandla amathathu, yeke itjhilelo lathathwa khonokho labuyiselwa ezulwini.m\S Ilizwi lakhuluma naye godu, lathi: “Lokho uZimu akuhlambululileko ungakubizi bona kusilaphele.”v[e Kodwana uPitrosi wathi: “Awa, Kosi ngombana azange khengigome okusilapheleko namkha okungakahlambuluki.”GZ Nje-ke ilizwi lathi kuye: “Pitrosi, vuka, uhlabe, ugome!”Y Ngaphakathi kwalo bekukhona imihlobohlobo yazo zoke iimbandana ezineenyawo ezine, iimphili ezikhakhabako neenyoni zomkayi.yXk Wabona izulu livuleka, kwaba nento eyehlako injengetjhila elikhulu lehliselwa phasi ngeentsutsungu zalo zozine._W7 Walamba bewakhanuka kobana angadla. Nje-ke kwathi ukudla kusalungiswa waba semmoyeni. V Ngakusasa basesesendleleni, sele batjhidele edorobheni, uPitrosi wenyukela phezu kwephahla lekumba wayokuthandaza kusemini ekulu.8Uk Wabatjela koke ekwenzekileko bewabathuma eJopa.T) Kwathi lokha ingilozi egade ikhuluma naye nasele ikhambile, uKorneliyasi wabiza iinsebenzi zakhe ezimbili nejoni elesaba uZimu egade limelusa.MS Yena uhlala kwaSimoni umtjhukiinkhumba onendlu hlanu kwelwandle.”NR Nje-ke, thumela amadoda eJopa ayokubiza uSimoni ekuthiwa nguPitrosi.9Qk Yena wayiqala ngokuyesaba, wabuza wathi: “Kosi, kwenze njani?” Ingilozi yaphendula yathi: “Imithandazwakho nokwabela kwakho abadududu kwenyukele kuZimu njengesikhumbuzo.P) Kwathi langelinye ngesimbi yesithathu malangantambama waba nombono. Ngokucacileko wabona ingilozi kaZimu ifika kuye isithi: “Korneliyasi!”}Os Yena nomndenakhe bekubabantu abesaba uZimu nabazinikeleko kuye. Gade abela abadududu, ahlala njalo athandaza uZimu.pN [ EKhesariya bekukhona indoda, ibizo layo linguKorneliyasi umphathimabutho ebekuthiwa mabutho weTariyana.OM +UPitrosi wahlala ngeJopa amalanga amanengi nomtjhukiinkhumba uSimoni.BL *Lokhu kwazeka kiyo yoke iJopa, abanengi bakholwa eKosini.jKM )UPitrosi wamsiza ngokumsikimisa, wabiza abacwengileko nabahlolokazi wabanikela yena sele aphila.IJ  (UPitrosi wabakhuphela boke ngaphandle kwelawu; nje-ke waguqa phasi wathandaza, waphendukela ngesidunjini wathi: “Thabitha, vuka!” Wavula amehlo wakhe wabona uPitrosi, wathabuluka wahlala.S Alo-ke, uSawula wahlala nabo wakhamba yoke indawo eJerusalema, akhuluma ngesibindi ebizweni leKosi.=y UBharinabhasi weza wamthatha wamusa ebapostolini. Wabahlathululela bona uSawula wayibona njani iKosi endleleni, nokobana iKosi yakhuluma njani naye. Wabatjela nokobana uSawula waba nesibindi esingangani ngokutjhumayela ngebizo lakaJesu eDamaseku.< Kwathi lokha nakabuyela eJerusalema walinga ukuzihlanganisa nabafundi, kodwana boke bamesaba bangakholwa bona mbala umfundi.e;C Kodwana abafundi bakhe bamthatha ngobusuku bamehlisa ngesiqwebu ngetjhuba elisemthangaleni.o:W USawula wabazi ubukhwebetjhana babo. Ubusuku nemini bamlalela emasangweni wedorobho kobana bambulale.E9 Ekukhambeni kwesikhathi, amaJuda abopha izungu lokumbulala.x8i Ukuya ngokuya uSawula wakhula emandleni, wamangaza amaJuda ahlala eDamaseku ngokubonisa bona uJesu unguKrestu.]73 Boke abamzwako barareka bathi: “Kanti lo akasiyo indoda eyabanga isiphithiphithi eJerusalema ngalabo abathandaza ebizweneli na? Angithi ize lapha kobana izobabamba ibase ebaphristini abakhulu baziimbotjhwa?”U6# Masinyana wathoma ukutjhumayela emasinagogini bona uJesu uyiNdodana kaZimu.b5= Kwathi selagomile, amandlakhe abuya.
Wahlala amalangana ambalwa nabafundi eDamaseku.k4O Khonokho into enjengepepha yasuka emehlweni kaSawula, wabuye wabona godu. Wasikima, wabhajadiswa.o3W Yeke u-Ananiyasi waya endlini leyo wafese wangena kiyo. Wabeka uSawula izandla, wathi: “Mfowethu Sawula, iKosi uJesu eyazibonakalisa kuwe usendleleni usiza lapha, ingithume kobana ubuye ubone bewuzaliswe ngoMoya oCwengileko.”Y2+ Begodu ngizamtjengisa bona kufuze ahlupheke kangangani ngebanga lebizo lami.”)1K Kodwana iKosi yathi kuye: “Khamba ngombana nguye osisitja sami esikhethiweko sokuphatha ibizo lami ebantwini abatjhili, emakhosini nebantwini bakwa-Israyeli.h0I Yona yeza ngegunya labaphristi abakhulu bona ibophe boke abantu abathandaza ebizweni lakho.”(/I Kodwana u-Ananiyasi waphendula wathi: “Kosi, ngizwe imibiko eminengi ngendoda leyo, nangazo zoke izinto ezimbi ezenzileko ngabacwengileko bakho eJerusalema.o.W Yena ubone ngombono indoda engu-Ananiyasi ingena, ibeka izandla phezu kwakhe khona azakubona godu.”-' IKosi yathi kuye: “Khamba uye endlini kaJudasi endledlaneni ekuthiwa nguNqophile, ufune indoda evela eTarsusi enguSawula; qala iyathandaza. ,  EDamaseku bekunomfundi obizwa bona ngu-Ananiyasi; iKosi yathi kuye ngombono: “Ananiyasi!” Yena wathi: “Ngilapha, Kosi!”J+  Amalanga amathathu bekangaboni, angagomi begodu angaseli ilitho.* USawula wasikima, kodwana kwathi nanyana amehlwakhe bekavulekile, akhange abone ilitho. Yeke bambamba ngesandla bamngenisa ngeDamaseku.h)I Amadoda agade akhamba noSawula ajama lapho akakamele; ezwa ilizwi kodwana akhange abone muntu.E( Nje-ke vuka, uye ngedorobheni; uzakutjelwa bona wenzeni.”`'9 Wabuza wathi: “Ungubani wena, Kosi, na?” Ilizwi lathi: “NginguJesu ozumana naye.[&/ Waduleka phasi, wezwa ilizwi lisithi kuye: “Sawula, Sawula, ungizumelani na?”o%W Asakhamba njalo atjhidele eDamaseku, khonokho umkhanyo ovela ezulwini wabaneka kuye mahlangothi woke.5$c wayokubawa iincwadi zokuya esinagogini eDamaseku, khona kuzakuthi nafumana nanyana ngubani weNdlela leyo kungaba madoda namkha abafazi, ababuyisele eJerusalema babotjhiwe.^# 7 USawula waphikelela ngokusongela ukubulala abafundi bakaJesu, waya kumphristi omkhulux"i(UFlebhe wazifunyana asele ase-Atjhidodi, waraga njalo atjhumayela ivangeli emizaneni yoke bewafika eKhesariya.!''Kuthe bona baphume ngemanzini, uMoya kaSomnini wahlutha uFlebhe. Umphakulwa akhange abe asambona godu; yeke-ke waraga ngendlelakhe, athabile.x i&Umphakulwa wayala bonyana ikarana ijame. Nje-ke uFlebhe nomphakulwa behlela ngemanzini, uFlebhe wambhabhadisa.7%UFlebhe wathi kuye: “Ungabhajadiswa nawukholwa ngehliziywakho yoke.” Yena waphendula wathi: “Ngiyakholwa bona uJesu Krestu yiNdodana kaZimu.”!;$Basakhamba endleleni, bafika endaweni lapha bekunamanzi khona, umphakulwa wathi: “Qala naka amanzi, ngingakhandelwa yini bona ngingabhajadiswa na?”W'#UFlebhe wathoma ukukhuluma ngendimana le yemitlolo wamtjela ivangeli ngoJesu.|q"Umphakulwa wabuza uFlebhe wathi: “Akhese ungitjele, umphorofidi ukhuluma ngobani, uzitjho yena namkha omunye?” !Ekuthotjisweni kwayo yadinywa ubulungiswa.
Ngubani ongahlathulula isizukulwana sayo?
Mbala, ipilwayo yasuswa ephasini.”5c Indima yomtlolo egade ifundwa mphakulwa ngile:
“Njengemvu esiwa ekuhlatjweni
nanjengemvana ethulileko phambi komrhunayo,
ngaleyondlela azange ivule umlomayo.+Yona yathi: “Ngingakuzwa njani, ngaphandle kobana kube khona ongihlathululelako na?” Nje-ke yabawa uFlebhe bona akhwele ahlale hlanu kwayo.%Mbala uFlebhe wagijimela ekaraneni, wezwa indoda leyo ifunda incwadi yomphorofidi u-Isaya, wabuza wathi: “Uyakuzwa lokho okufundako na?”KUMoya wathi kuFlebhe: “Tjhidela ekaraneni leyo ukhambe nayo.”`9Nje-ke sele ibuyela ekhaya, beyihlezi ekaranenayo ifunda incwadi yomphorofidi u-Isaya.QYeke uFlebhe wathoma ikhambo lakhe. Endleleni wahlangana nomphakulwa weTopiya obekasikhulu esiqakathekileko esiphethe amagugu wendlu yendlovukazi yeTopiya. Indoda le beyiye ukuyokulotjha eJerusalema.Nje-ke ingilozi kaZimu yathi kuFlebhe: “Iya ngesewula endleleni enganabantu, eyehla ukusuka eJerusalema itjhinga eGaza.”-SEmva kobana banikele ubufakazi bebatjhumayela ilizwi leKosi, uPitrosi noJwanisi babuyela eJerusalema, bakhamba batjhumayela ivangeli emizaneni eminengi yeSamariya.s_Nje-ke uSimoni waphendula wathi: “Yeningithandazele kuZimu kobana koke enikutjhwileko kungangehleli.”U#ngombana ngiyabona bonyana usenyongweni ebabako nemakhamandeleni wesono.” Nje-ke phenduka ebukhohlakalini bakho uthandaze uZimu bona akulibalele. Mhlamunye uzakukulibalela emicabangweni enje yehliziyogGAwunangcenye namkha isabelo emsebenzini lo ngombana ihliziywakho ayikalungi phambi kwakaZimu.Kodwana uPitrosi wamphendula wathi: “Kwanga ungabhubha nemadlanakho leyo ngombana ucabanga bona ungathenga isipho sakaZimu ngemali!v ewathi: “Nginikelani nami amandla la, khona kuzakuthi woke engimbeka izandla, amukele uMoya oCwengileko.”i KKuthe bona uSimoni abone bonyana uMoya bekamukelwa ngokubekwa bapostoli izandla, waletha imali,O Yeke uPitrosi noJwanisi bababeka izandla, bamukela uMoya oCwengileko.z mngombana uMoya oCwengileko bekangakehleli nakoyedwa wabo; kodwana bebabhajadiswe kwaphela ebizweni leKosi uJesu.I  Kuthe bona bafike, bathandazela bona bamukele uMoya oCwengilekoLokha abapostoli eJerusalema nabezwa bona abantu beSamariya sebalamukele ilizwi lakaZimu, bathumela uPitrosi noJwanisi kibo. USimoni naye wakholwa bewabhajadiswa. Walandela uFlebhe kiyo yoke indawo, ararwa ziimbonakaliso neemangaliso ezikulu ebegade azibona.# Kodwana kuthe nabakholwa umlayezo kaFlebhe ngeendaba ezimnandi zombuso kaZimu nebizo lakaJesu Krestu, kwabhajadiswa amadoda kanye nabafazi.S Bamnamathela ngombana gade sele abarare isikhathi eside ngemilingo yakhe.- Boke abantu, okutjho abaphezulu nabaphasi, bebamlalelisisa, barhuwelela basithi: “Umuntu lo umamandla kaZimu, aziwa bona mamandla amakhulu.” Edorobheni lelo bekunendoda, ibizo layo elinguSimoni, okwathi eenkhathini warara amaSamariya ngemilingo; wazikhuluma bona yena mkhulu.:oNgalokho kwaba khona ukuthaba okukhulu eSamariya.kOKabanengi imimoya emimbi beyiphuma ngokulila okukhulu, abafe ihlangothi nabaziinrhole bapholiswa.s_Iinqubuthu zabantu zalalelisisa uFlebhe ngahliziyonye; iye, bezizwa begodu zibona iimbonakaliso azenzako.KUFlebhe wehlela edorobheni leSamariya watjhumayela khona uKrestu.N~Labo ebegade bahlakazekile batjhumayela ilizwi lapha bakhamba khona.}}Kodwana uSawula warhayila ibandla, akhamba angena indlu ngendlu arhurhubisa amadoda nabafazi, abadlhunya ngesikhungweni.Z|-Amadoda ebegade esaba uZimu ambulunga uStefani, abe amzilela ngokulila okukhulu.?{ yUSawula wavumelana nabo ngokubulawa kwakaStefani.
Khona mhlokho ibandla eJerusalema lathoma ukuzunywa. Boke bahlakazeka emazweni weJudiya neSamariya, kwasala abapostoli kwaphela.ziphasi lisinabelo seenyawo zami.
Alo, yikumba bani-ke enizangakhela yona,
indawami yokuphumula ibe yini?jnM0“Nokho uZimu ongoPhezulu akahlali ngendlini eyakhiwe babantu, njengombana umphorofidi asitjho,.mW/Kodwana nguSolomoni owamakhela indlu.Yl+.owamukela umusa ebusweni bakaZimu bewabawa bonyana akhele uZimu kaJakopo indlu.3k_-Bangena nalo bakhamba noJotjhuwa lokha nabathumba inarha yezizwe uZimu aziqotjhako ngaphambi kwabo. Ithaberinakelelo laba senarheni leyo bekwaba sesikhathini sakaDavida,*jM,“Abokhokho bethu babanethaberinakeli lobufakazi hlangana nabo erhalawumbeni. Belenziwe njengombana uZimu gade akhombise uMosi, ngokuya ngomfanekiso awubonako.Ci+Niphakamise ithempedlana lakaMoleki nekwekwezi yakazinyanenu uRefani okumifanekiso yeenthombe enayenzako kobana niyilotjhe. Yeke ngizonithumela ekuthunjweni ngaphetjheya kweBhabheli.’h1*Kodwana uZimu wabafulathela, wabaliselela bona balotjhe umkhambathi womkayi njengombana kutloliwe encwadini yabaphorofidi ukuthi, ‘Ngakhe nganiyala bonyana ningilethele imihlabelo neminikelo eminyakeni ematjhumi amane eniyihlezi erhalawumbeni, nina ndlu yakwa-Israyeli na?mgS)Kwaba kulokha nabenza isithombe sekonyana, baletha imihlabelo kiso benama ngemisenzi yezandla zabo.)fK(bebathi ku-Aroni, ‘Sikima usenzele abozinyana abazasikhokhela ngombana nakhu uMosi okunguye owasikhupha enarheni yeGibhide asazi bonyana kwenzekeni ngaye.’e'“Kodwana abokhokho bethu akhange bavume ukumlalela. Kunalokho bamkhaphela ngeqadi nangeenhliziyo zabo babuyela eGibhide8di&Nguye loyo ogade asehlanganweni erhalawumbeni kanye nengilozi eyakhuluma kuye nakibokhokho bethu entabeni yeSinayi. Wamukela amezwi aphilako wakaZimu bona awadlulisele kithi.{co%Nguye uMosi loyo owatjela ama-Israyeli wathi, ‘UZimu uzanivusela phakathi kwabafowenu umphorofidi onjengami.’b$Wabakhupha eGibhide, iye, wenza iimangaliso neembonakaliso eGibhide, elwandle lomGaba kanye nerhalawumbeni iminyaka ematjhumi amane.ba=#“Nguye kanye yena Mosi loyo ebamdela ngamezwi wokuthi, ‘Ubekwe ngubani bonyana ube mbusi nomgwebi?’ Yena loyo bekathunyelwe nguZimu ngesandla sengilozi eyabonakala kuye esithukghwaneni bona abembusi nomsindisi.(`I"Ngambala ngibonile amatlhuwiso wabantu bami eGibhide. Ngisizwile isililo sabo; ngalokho ngehlile kobana ngibasindise. Nje-ke yewuze, ngizokuthuma eGibhide.’t_a!Nje-ke uSomnini wathi kuye, ‘Hlubula amapatlagwanakho ngombana lapha ujame khonapho yindawo ecwengileko.^y ‘NginguZimu wabokhokho bakho, uZimu ka-Abrahamu, ka-Isaka noJakopo.’ UMosi wadedemela ngevalo wabhalelwa nakuqala.|]qKwathi lokha nakabona lokhu, warareka ngakubonako. Asatjhidela bona aqale aseduze, wezwa ilizwi lakaSomnini lithi,\7“Emva kweminyaka ematjhumi amane, kwabonakala ingilozi kuMosi iselangabini lomlilo esithukghwaneni esivuthako erhalawumbeni eduze nentaba yeSinayi.y[kKuthe bona uMosi ezwe lokho, wabalekela eMidiyana, lapho ahlala khona njengesikhonzi bewaba namadodana amabili.OZKghani ucabanga ukungibulala nami njengomGibhide ombuleleko izolo?’YKodwana loyo ogade aphethe omunye kumbi wasunduza uMosi wathi, ‘Ubekwe ngubani bonyana ube mbusi nomgwebi phezu kwethu?$XANgakusasa godu wabona ama-Israyeli amabili asilwa wodwa, walinga ukuwalamula ngokuthi athi, ‘Madoda, nibomfo nina; alo kubayini niphathane kumbi nje?’W-Ngokwenza njalo wadlumbana bona abantu bekhabo bazakulemuka bonyana uZimu bekasebenzisa yena ekubathukululeni, kodwana akhange bakulemuke lokho.zVmWabona omunye aphethwe kumbi mGibhide, wavikela umuntu ophethwe kumbi loyo, wambuyiselela ngokubulala umGibhide.cU?“Kuthe uMosi selaneminyaka ematjhumi amane, wakhumbula ukuthekela ama-Israyeli wekhabo.`T9Yeke uMosi wafundiswa boke ubuhlakani bamaGibhide, waba namandla ngekulumo nangezenzo. 4~}}}=||{9zzXyyyxpx wwzvvuu#tt%ssfrrqqDpzponnmymDll%kk/jiiihhigg`ffEeedxcc,bOaa`__G^^^<]]\\A[cZZ"YY:XSWWrVV|UUTTSS6SRRQnPoOONNCMM`LL;KK|JJJAIrI%HHGGFFFEE:DD$CCQBBIA@@?C>>=2<<;;:::988$77J66x6(554322c11\00L/.--4,,b++w**B))1(("'&u%%v$$X#w#"w!!G a3n,Vh[v^5}5P/tu 6  J  !Us PcK*Ngesikhatheso kwavuka isiphithiphithi esikhulu mayelana neNdlela.x)iYeke wathumela abasizi bakhe ababili uThimothi no-Erasitusi eMasedoniya, yena wahlala isikhathi eside e-Asiya.\(1Emva kobana sekwenzekile koke lokho, uPowula wazimisela emmoyeni bonyana adabule eMasedoniya ne-Arhaya kobana adundubale adlulele eJerusalema. Wathi: “Emva kobana ngidlulile lapho kufuze ngithekele neRoma.”A'}Ngendlela leyo ilizwi leKosi lakhula ngamandla, lahlula.p&YInengi lalabo egade benza imilingo babutha iincwadi zabo, bazitjhisa phambi kwabantu baqalile. Kuthe nesele kuhlanganiswa inani leencwadi ezatjhako, kwafumaneka bona ziziimpaparwana zesiliva eziziinkulungwana ezimatjhumi amahlanu.R%Abanengi balabo abakholwako beza bavuma izono ngokudalula imikhuba yabo.$'Kuthe lokho nakuzwakala kizo zoke izakhamuzi ze-Efesu okumaJuda nabatjhili, omunye nomunye wehlelwa kukwesaba, ibizo leKosi uJesu ladunyiswa.#!Nje-ke indoda enommoya omumbi yabeqela yabahlula ngamandla boke njalo. Baphuma sele babaleka ngendlinapho babhunubhunu begodu banamanceba."}Kodwana ummoya omumbi wawaphendula wathi kiwo: “Ngiyamazi uJesu begodu ngiyazi ngoPowula, kodwana nina nibobani na?”c!?Abagade benza lokho bekumadodana alikhomba womphristi omkhulu omuJuda okuthiwa nguSikeva.] 3 Namanye amaJuda agade akhamba aqotjha amadimoni, nawo alinga ukusebenzisa ibizo leKosi uJesu phezu kwalabo ebebanemimoya emimbi. Bathi: “Ebizweni lakaJesu, uPowula atjhumayela ngaye, nginiyala bona niphume.” kangangobana iinsagadugu nezambatho ekhe zamthinta zalethwa kwabagulako, ukugula kwabo bekusuka nemimoya emimbi iphuma kibo.=u UZimu wenza imikarisomraro engakajayeleki ngoPowula,{o Lokho kwathatha iminyaka emibili, kangangobana zoke izakhamuzi ze-Asiya, amaJuda nabatjhili, zezwa ilizwi leKosi.gG Kodwana lokha abanye babo nabathoma ukukhunyalala, bangafuni ukukholwa begodu bakhuluma kumbi ngeNdlela epepeneneni watjhida kibo wathatha nabafundi kanye naye. Imihla ngemihla bekabamba iinkulumo esikolweni sakaTiranusi. UPowula wangena ngesinagogini wakhuluma lapho ngesibindi iinyanga ezintathu aphikisana nabo ngokulinga ukubabonisa umbuso kaZimu.*OSele baboke bebalitjhumi nambili.veKuthe uPowula sele abeke izandla phezu kwabo behlelwa nguMoya oCwengileko bakhuluma ngeenlimi bebaphorofida.FKwathi bona bezwe lokho, babhajadiswa ebizweni leKosi uJesu.-UPowula wathi: “Umbhabhadiso kaJwanisi gade ungewokuphenduka, atjela abantu bona kufuze bakholwe kiloyo ozako ngemva kwakhe, okutjho uJesu.”Nje-ke wababuza wathi: “Alo-ke umbhabhadiso enawufumanako ngonjani na?” Baphendula bathi: “Mbhabhadiso kaJwanisi.”/WWababuza wathi: “Namamukela uMoya oCwengileko lokha naniba makholwa na?”
Baphendula bathi: “Awa, akhange besizwe nokuzwa bona kukhona uMoya oCwengileko.” Kuthe u-Apolo asesengeKorinte, uPowula wadabula esifundeni seGalatiya neseFrigiya weza e-Efesu, lapha afumana khona abafundi.s_ngombana ngamandla amakhulu waphikisa amaJuda epepeneneni, atjengisa ngokwemitlolo bona uJesu unguKrestu.PU-Apolo asafisa bona ayamele ngaphetjheya e-Arhaya, abazalwana bamkhuthaza babe batlolela abafundi kobana bamamukele. Ekufikeni kwakhe waba lisizo elikhulu kilabo abathe ngomusa kaZimu baba makholwa.UNje-ke wathoma ukukhuluma ngesibindi ngesinagogini. Kodwana kuthe bona uPrisila no-Akhwila bamuzwe, bamthatha baya naye ekhaya bamhlathululela kuhle indlela kaZimu.6eYena-ke bekafundiswe ngendlela kaSomnini, ngokuzimisela okukhulu wakhuluma bewafundisa kuhle ngeendaba ezimayelana noJesu, nanyana bekasazi umbhabhadiso kaJwanisi kwaphela.!UmJuda othileko, okuthiwa ngu-Apolo, obelethwa e-Alekzandriya, weza e-Efesu. Gade asikhulumi esikwaziko ukukhuluma nesinelwazi ngemitlolo.Kwathi bona ahlale isikhatjhana lapho, wasuka, wakhamba wadabula esifundeni seGalatiya neseFrigiya aqinisa boke abafundi.p YKuthe bona afike eKhesariya, wakhuphuka wayokubingelela ibandla, emva kwalokho wehlela e-Anthiyorhiya.m SKodwana ekubalayeliseni wathi: “UZimu navumako, ngizakubuya godu.” Yeke wathaya wasuka e-Efesu.D Kuthe lokha nabambawa bona ahlale nabo isikhatjhana, wala.k OKwathi nabafika e-Efesu wabatjhiya khona, kodwana yena waya ngesinagogini wakhulumisana namaJuda.A {UPowula sele ahlezi isikhatjhana lapho, walayelisa abazalwana wathayela eSiriya aphekelelwa nguPrisila no-Akhwila. EKhengirheriya waguda ihlokwakhe ngombana gade angaphasi kwesifungo.wBoke babhudungela uSosithenesi umphathi wesinagogi, bambetha phambi kwekundla. Kodwana uGaliyo akhange akunake lokho.%ENje-ke wabaqotjha ekundleni.Kodwana njengombana kukuphikisana ngamezwi namabizo nangomthetho wenu, kulungiseni ngokwenu lokho. Angithandi ukuba mgwebi weendabezi!”&EKwathi uPowula asathi uyakhuluma, uGaliyo wathi emaJudeni: “Nangabe lokho bekulicala namkha ubukhohlakali obukhulu, bengizakwamukela ukusola kwenu maJuda.^5 athi: “Indoda le idosa abantu bona besabe uZimu, ngendlela ephambene nomthetho!”oW Kuthe bona uGaliyo abe mbusi we-Arhaya, amaJuda ahlangana asahlela uPowula amdosela phambi kwekundla,`9 Yeke uPowula wahlala lapho umnyaka nesiquntu, afundisa ilizwi lakaZimu phakathi kwabo.}s ngombana nginawe. Akakho noyedwa ozakukubeka isandla akulimaze ngombana banengi ngedorobheni le okubabantu bami.”ve Ngobusuku obunye iKosi yakhuluma noPowula ngombono yathi kuye: “Ungesabi, kodwana raga ukhulume, ungathuliUKrisposi umphathi wesinagogi, wakholwa eKosini yena nawo woke umndenakhe; nabanengi ebezwa uPowula eKorinte, bakholwa babhajadiswa.~Yeke watjhiya isinagogi waya endlini yomuntu okuthiwa nguTitiyusi Justusi, obekesaba uZimu, indlwakhe ihlanu kwesinagogi.j}MKuthe lokha nabamphikisako bakhuluma kumbi ngaye, wazibilayeza ngokuthintitha ithuli ezambathweni zakhe, wathi kibo: “Iingazi zenu azibe phezu kweenhloko zenu! Mina anginamlandu. Kusukela kwanjesi, ngizakuya kabatjhili.”|5Kuthe bona kufike uSilasi noThimothi bavela eMasedoniya, uPowula wazinikela ngokupheleleko ekutjhumayeleni, afakaza emaJudeni bona uJesu unguKrestu.]{3Njalo ngeSabatha bekaphikisana namaJuda namaGirigi ngesinagogini, alinga ukuwazuza.ozWNgebanga lomsebenzakhe ofana nowabo, wahlala wasebenza nabo ngombana gade basenza ukuthunga amatende.QyLapho wafunyana umJuda ekuthiwa ngu-Akhwila obelethwa ePontusi, ogade aqeda ukubuya eTariyana nomkakhe uPrisila ngombana umbusi uKlawudiyusi bekayale woke amaJuda bona asuke eRoma. UPowula waya kibo.>x yNgemva kwalokho uPowula wasuka e-Athene waya eKorinte.w"Kodwana abanye babo bamnamathela babamakholwa, sekubalwa nomAreyophagusi uDiyonisiyosi nomfazi okuthiwa nguDamarisi nabanye kanye nabo.+vQ!Yeke uPowula wabasukela, wakhamba.u{ Kuthe nabezwa ngokuvuka kwabafileko, abanye bamtshima, kodwana abanye bathi: “Sizakubuya sikulalele godu ngalokho.”#t?ngombana sele abeke ilanga azokugweba ngalo iphasi ngokulunga ngaloyo amkhethileko. Ngalokho ukukhombisile ngokwenza isiqiniseko sokumvusa kabafileko.”swNgalokho uZimu wathalalisa iinkhathi zokungazi, kodwana kwanjesi uyayala bonyana kuphi nakuphi abantu boke baphendukeAr{“Yeke, njengombana siziinzukulwana zakaZimu, asikafaneli sidlumbane bonyana ubuZimu bufana negolide namkha isiliva nanyana ilitje eliqandulwe ngobuhlakani nelwazi lomuntu obhubhako.q)Ngaye siyaphila, siyakhambakhamba begodu sikhona, njengombana abanye beembongi zenu batjhwile bona,
“ ‘Nathi siziinzukulwana zakhe.’}psWakwenza lokho ukuze zimfune, mhlamunye zingamfunyana lokha nazimfunako, nanyana angasikude ngitjho nakubani wethu.*oMNgomuntu oyedwa wadala zoke izizwe kobana zihlale ebusweni balo loke iphasi. Wazibeka iinkhathi zokuphila kwazo waziquntela nemikhawulo lapha zizakuhlala khona.nBegodu akakhonzwa ngezandla zabantu inga udinga ilitho ngombana nguye opha koke okuphilako ipilo, umphefumulo nezinto zoke.rm]UZimu obumbe iphasi nakho koke okukilo, oyiKosi yezulu nephasi, akahlali ngemathempelini akhiwe babantu.\l1Kuthe nangikhambakhambako ngiqala eendaweni lapha nithandazela khona, ngifumene kujame i-aldari litlolwe lathi, ‘NgelakaZimu ongaziwako.’ Nje-ke lokho enikukhonza ningakwazi, ngikho engikutjhumayelako kini.k%Nje-ke uPowula wasikima phambi kwehlangano ye-Areyophagusi wathi: “Madoda we-Athene, ngiyabona bonyana nikholwe khulu ngazo zoke iindlela.jw(Woke ama-Athene nabaqhamuki abahlala lapho bebangazilibazisi ngalitho ngaphandle kokukhuluma nokuzwa izinto ezitja.)diAIzinto ozikhulumakwezi, ziyasirara thina; yeke besithanda ukuzazi bona zitjho ukuthini.”hNje-ke bamthatha bamusa phambi kwehlangano ye-Areyophagusi bathi: “Ungakhese usihlathululele bona iyini ifundiso etja oyikhulumako le?g+Godu nezinye izazi zama-Ephikuru namaSitoyika zaphikisana naye. Abanye bathi: “Ongazizwako lo uzama ukuthini na?” Abanye baphawula bathi: “Kwangathi utjhumayela abosingazimu abatjhili.” Lokhu bakutjho ngombana bekatjhumayela ivangeli ngoJesu nokuvuka kwabafileko. f Yeke waphikisana namaJuda namaGirigi esaba uZimu ngesinagogini. Wenza njalo woke amalanga nebantwini ebebafunyaneka ematatawini.se_Kwathi uPowula, asabalindele e-Athene, wadana kwamambala ukubona idorobho lizele iinthombe zabosingazimu.dAmadoda abekakhamba noPowula amphekelela amfikisa e-Athene; abuyela emuva nomlayezo othi uSilasi noThimothi kufuze bamlandele msinyazana.ecCKhonokho abazalwana bathumela uPowula eligwini lelwandle kodwana uSilasi noThimothi basala.#b? Kuthe lokha amaJuda weThesalonika nakezwa bona uPowula utjhumayela ilizwi lakaZimu eBheriya, nawo eza lapho kobana azokunyakazisa abe aphehle isiqubuthu.sa_ Inengi lamaJuda lakholwa; ukufaka phakathi abafazi bamaGirigi abanesithunzi namadoda amanengi wamaGirigi.9`k Abantu balapho bebakhanyelwe khulu kunabantu beThesalonika; nje-ke bamukela ilizwi ngokuzimisela okukhulu begodu bahlolisisa imitlolo malanga woke kobana zinjalo izintwezo na._ Kuthe bona kurhwaqele, abazalwana bathumela uPowula noSilasi eBheriya. Ekufikeni kwabo lapho baya ngesinagogini lamaJuda._^7 Ngemva kobana iinkhulu zithethe imali yehlawulo kuJasoni nakabanye zabalisa bakhamba.?]yNgokuzwa lokho isitlamu neenkhulu zedorobho zavungama. \ UJasoni ubamukele endlinakhe. Boke baphula imithetho yombusi omkhulu, ngokuthi batjho kukhona enye ikosi, ibizo layo nguJesu.”E[Kuthe amaJuda nakangabafumaniko, adosela uJasoni nabanye abazalwana phambi kweenkhulu zedorobho, arhuwelela athi: “Amadoda la enze umonakalo iphaseli loke nje, njesi sele afike nalapha.lZQKodwana amaJuda aba nomona, abuthelela etatawini isiqhema sabolova abumba isitlamu kobana avuse umguruguru edorobheni. Isitlameso sasahlela indlu kaJasoni, sazumana noPowula noSilasi kobana sibakhuphele phambi kwewoma labantu.7YgAmanye amaJuda akholwa abe alandela uPowula noSilasi. Senza njalo nesiqubuthu esikhulu samaGirigi ebegade esaba uZimu kanye nabafazi abanesithunzi abangasibancani ngesibalo.X1ahlathulula awabonisa kiyo bona uKrestu bekufanele afe abuye avuke godu kabafileko, asithi: “UJesu lo engikhuluma ngaye kini, kazi nguKrestu.” W Njengesiqhelo sakhe, uPowula wangena ngesinagogini waphikisana nawo ngemitlolo ecwengileko amaSabatha amathathu ngokulandelana;~V wKuthe uPowula noSilasi sebadabule e-Amfipolisi ne-Apoloniya, bafika eThesalonika, lapha bekukhona isinagogi lamaJuda.U/(Emva kobana uPowula noSilasi baphume ngesikhungweni, baya endlini kaLidiya, lapha bahlangana khona nabazalwana. Kuthe sebabakhuthazile, bakhamba.cT?'Zeza kibo zazokuncancabeza. Zabakhupha ngesikhungweni, zababawa bona bakhambe edorobheni.S&Amapholisa athula amezwi la eenkhulwini. Kwathi bona zizwe bonyana uPowula noSilasi bebazizakhamuzi zombuso weRoma, zesaba.R%Kodwana uPowula wathi emapholiseni: “Basibetha phambi kwabantu ngaphandle kokusigweba, basidlhunya ngesikhungweni, thina esizizakhamuzi zombuso weRoma. Manjesi bafuna ukusibuyisela emva ngasese na? Awa! Iinkhulu azize ngokwazo kobana zizosikhupha.”Q$Yeke umphathisikhungo watjela uPowula wathi: “Iinkhulu zinithumele umlayezo bona sinithukulule. Yeke phumani nikhambe ngokuthula.”P#Ngelanga elilandelako ngamasa abagwebi bathumela amapholisa kumphathisikhungo nomyalo othi: “Thukululani amadoda lawo.”sO_"Sekabangenise ngendlinakhe, wabapha ukudla. Yena nomndenakhe bebanethabo ngombana gade sebakholwe kuZimu.N#!Ngalo i-awara lobusukwelo umphathisikhungo wabathatha wabahlambisa amanceba; nje-ke kwathi khonokho yena nawo woke umndenakhe babhajadiswa.LM Yeke batjhumayela ilizwi leKosi kuye nakibo boke ebebasendlinakhe.^L5Baphendula bathi: “Kholwa eKosini uJesu, nje-ke uzakusindiswa wena nomndenakho.”lKQNje-ke waya nabo ngaphandle wababuza wathi: “Banimzana, kufuze ngenzeni ukuze ngisindiswe na?”wJgUmphathisikhungo wathi akukhanyiswe, wangena agijima waguqa phambi kweenyawo zakaPowula noSilasi aqhaqhazela.[I/Kodwana uPowula warhuwelela wathi: “Ungazikhubazi ngombana soke sisesekhona.”1H[Umphathisikhungo wavuka, kwathi bona abone iimvalo zesikhungo zivulekile, warhwatjha isabulakhe wafuna ukuzibulala ngombana wadlumbana bona zoke iimbotjhwa zibalekile.EGKhonokho kwaba khona ukusikinyeka okukhulu kwephasi kangangobana kwadengezela iinsekelo zesikhungo. Khonapho zoke iimvalo zesikhungo zavuleka, iimbopho zatjhaphuluka kizo zoke iimbotjhwa.vFePhakathi kobusuku uPowula noSilasi bebathandaza bavuma iingoma badumisa uZimu, ezinye iimbotjhwa zibalalele.E5Ngemva kokwamukela umyalo lo, umphathisikhungo wabadlhunya ngesikhungweni esingaphakathi, wabopha iinyawo zabo hlangana neengaqa ezibudisi zeengodo.uDcNgemva kokudulwa kabuhlungu badlhunywa ngesikhungweni, kwathiwa umphathisikhungo ababeke ilihlo elibukhali.pCYIsiqubuthu saba semdibini wokusahlela uPowula noSilasi; abagwebi bayala bona bahlutjuliswe bebarithwe.gBGngokufundisa amasiko aphikisana nomthetho wethu thina esimaRoma bona siyamukele besiyenze.”uAcBabaletha phambi kwabagwebi bathi: “Amadoda la amaJuda, begodu abanga ihlangahlangano edorobheni lekhethu@/Kuthe bona abaninilo babone bona ithuba lokwenza imali ngalo alisekho, babamba uPowula noSilasi babadosela etatawini kobana baqalane nabomthetho.^?5Lakwenza lokhu amalanga amanengi, kufikela lapho uPowula wabe wanyenya khona waphendukela kilo, wathi emmoyeni: “Ebizweni lakaJesu Krestu ngiyakuyala bona uphume kuye!” Khonokho ummoya wobungoma waphuma kuye. > Lalandela uPowula nathi, lirhuwelela lithi: “Amadoda la aziinsebenzi zakaZimu ongoPhezulu; banibikela indlela yokusindiswa!”=-Langelinye nasiya endaweni yokuthandaza, sahlangatjezwa likhobokakazi ebelinommoya wobungoma. Belenzela abaninilo imali enengi ngokubhula kwalo.<<qKuthe bona yena nomndenakhe babhajadiswe, wasimemela endlinakhe wathi: “Naningithatha njengomuntu okholwa yiKosi, yizani nizokuhlala kwami.” Yeke wasitomatomela bona sihlale.Z;-Omunye wabagade balalele bekungumma obizwa bona nguLidiya, amthengisi wezambatho ezibubende edorobheni leThiyathira. Gade alotjha uZimu; nje uZimu wavula ihliziywakhe bona ilalelisise lokho uPowula akutjhoko.G: Ngelanga leSabatha saphumela ngaphandle kwesango ledorobho saya ngemlanjeni, lapha besilindele ukufunyana khona indawo yokuthandaza. Sahlala phasi sakhuluma nabafazi egade bahlangene lapho.9# Kusuka lapho saya eFilipi okulidorobho eliqakathekileko esifundeneso seMasedoniya eliphasi kombuso weRoma. Sahlala amalangana edorobheneli.g8G Sasuka eTrowasi ngomkhumbi sathayela poro eSamothirake, ngelanga elilandelako saya eNeyapoli.7) Kuthe bona uPowula abone umbono lo, sazilungiselela msinyana ukuya eMasedoniya, sikholwa bona uZimu usibizele ukuyokutjhumayela ivangeli kibo.6 Phakathi kobusuku uPowula waba nombono wendoda yeMasedoniya egade ijamile imncenga ithi: “Akhese uze eMasedoniya hle, uzosisiza!”;5qAlo-ke bakhamba badabula eMusiya behlela eTrowasi. 4 Kuthe bona bafike emkhawulweni weMusiya, balinga ukuya endaweni yeBhithiniya, kodwana nalapho uMoya wakaJesu akhange abavumele.3UPowula noThimothi badabula isifunda seFrigiya neGalatiya, ngombana uMoya oCwengileko wabakhandela ukutjhumayela e-Asiya.A2}Yeke amabandla aqiniswa ekukholweni akhula malanga woke.1Lokha nabalokhu bakhamba umuzi nomuzi bebanande bakhuluma bona kufuze kulondwe iimphetho ezathathwa bapostoli nabaphathi eJerusalema.05UPowula bekafuna ukuthatha uThimothi akhambe naye, yeke wamsokisa ngebanga lamaJuda ahlala endaweni leyo ngombana boke bebasazi bona uyise liGirigi.3/aAbazalwana beListra ne-Ikhoniyo bebambuka. . UPowula wafika eDerbe neListra, lapha bekuhlala khona umfundi ekuthiwa nguThimothi; unina amJuda okholiweko, kodwana uyise amGirigi.7-i)Wadlula eSiriya neSilisiya, aqinisa amabandla.[,/(kodwana uPowula sele anikelwe bazalwana emseni weKosi, wakhetha uSilasi wakhamba.u+c'Kwavuka ukuphikisana phakathi kwabo, bebahlukana. UBharinabhasi wathatha uMarkosi bathaya baya eSayipurasi,*&kodwana uPowula wabona kungasikuhle bona bakhambe naye ngombana wabahlubuka basePhamfiliya, wangasaragela phambili nokusebenza nabo.I) %UBharinabhasi bekafuna kukhanjwe noJwanisi okuthiwa nguMarkosi,J( $Ngemva kwamalanga athileko uPowula wathi kuBharinabhasi: “Asibuyele emuva sithekele abazalwana kiyo yoke imizi lapha sakhe satjhumayela khona ilizwi leKosi, besibone nokuthi baraga njani.”v'e#UPowula noBharinabhasi basala e-Anthiyorhiya, bafundisa batjhumayela ilizwi leKosi bakanye nabanye abanengi.2&_"Kodwana uSilasi wacabanga ukuhlala lapho.%!Emva kokuhlala isikhatjhana lapho, abazalwana babaphekelela ngesibusiso sokuthula. Nje-ke babuyela kilabo egade babathumile.l$Q UJudasi noSilasi nabo egade babaphorofidi, bakhuluma okunengi okukhuthazako nokuqinisa abazalwana.K#Mbala abantu bayifunda incwadi, bathokoza ngomlayezo okhuthazako.q"[Sebalayelisiwe, bakhamba, behlela e-Anthiyorhiya lapha babuthelela ndawonye ibandla balinikela incwadi.+!OTjhidani ekudleni okuhlatjelwe iinthombe, ekudleni ububende nokukghanyiweko, nitjhide nebungwadleni. Naningenzi izintwenzi, nizabe nenza kuhle.
Salani kuhle.  Nje-ke kubonakele kukuhle kuMoya oCwengileko nakithi kobana singanidisibezi ngalitho ngaphandle kwalokhu okufaneleko, kokuthi:RYeke, sithumela uJudasi noSilasi, abazakufakaza esikutlolileko ngomlomo.Mamadoda adele ubuphilo bawo ngebanga lebizo leKosethu uJesu Krestu.Yeke sizwene soke bonyana sikhethe iinthunywa sizithumele kini kanye nabangani bethu esibathandako, uBharinabhasi noPowula,!Sizwile bona amanye amadoda wangekhethu asuka lapha ngaphandle kokulayelwa ngithi afese aniwurubaja abe ahlukumeza umkhumbulwenu ngamezwi.3_Bathumela ngabo incwadi elandelako ethi:
Abapostoli, abaphathi nabafowenu,
kabakholwako abatjhili abahlala e-Anthiyorhiya, eSiriya neSilisiya.
Siyabingelela.zmYeke abapostoli nabaphathi kanye nebandla loke, baqunta ukukhetha amadoda athileko, bawathume e-Anthiyorhiya noPowula noBharinabhasi. Bakhetha uJudasi, okuthiwa nguBharisabhasi noSilasi okumadoda amabili agade abarholi hlangana nabazalwana.!ngombana eenkhathini zaphambilini umthetho kaMosi utjhunyayelwe kiwo woke amadorobho begodu bewafundwa ngemasinagogini woke amaSabatha.”)KEndaweni yalokhu, asibatloleleni incwadi sibatjele bona batjhide emanyaleni weenthombe, batjhide ebungwadleni, bangadli isilwana esikghanyiweko kanye nobubende[/“Ngalokho kumkhumbulwami bona singabakhathazi abatjhili abatjhugulukela kuZimu.7ebezazeka ekadeni.’#ukuze imisalela yabantu
ifune uSomnini
ngitjho nabo boke abatjhili ababizwa ngebizo lami.
Kutjho uSomnini,
owenza izintweziH “ ‘Mhlokho ngizakuvuselela
itende lakaDavida eliwileko.
Ngilungise iindawo zalo ezonakeleko,
ngibuyisele isithunzi salo,
ngilakhe libe njengombana gade linjalo phambiliniV%Amezwi wabaphorofidi avumelana poro nalokhu, njengombana kutloliwe kwathiwa, USimoni usihlathululele bona ekuthomeni uZimu bekanetjisakalo kangangani ngokuthatha kabatjhili isizwe esibizwa ngebizo lakhe.Q Kuthe bona baqede ukukhuluma, uJakopo wathi; “Bafowethu, ngilalelani!5 Isiqubuthu soke sathula du salalela uBharinabhasi noPowula ebebasibikela ngeembonakaliso nangeemangaliso uZimu azenzileko ngabo hlangana nabatjhili.gG Nje-ke thina siyakholwa bona kungomusa weKosethu uJesu kobana sisindiswe; nabo ngokunjalo.” Alo-ke kungani nifuna ukulinga uZimu ngokuthwesa abafundi umthwalo esingakghoni ukuwuthwala thina namkha abokhokho bethu na?c ? Akhange akhe enze umehluko hlangana nathi nabo, wahlambulula iinhliziyo zabo ngokukholwa.v eUZimu owazi ihliziyo, wabonisa bona nabo uyabamukela ngokubanikela uMoya oCwengileko njengombana enza kithi.b =Emva kokuphikisana isikhathi eside, uPitrosi wasikima wathi: “Bafowethu, niyazi kusukela kade bona uZimu wangikhetha hlangana nani ukutjhumayela umlayezo wevangeli kabatjhili ngomlomami, khona bazakuzwa bebakholwe.A }Abapostoli nabaphathi bahlangana ukuhlolisisa indaba le. 5Kodwana amanye amakholwa ebegade asesiqhemeni sabaFarisi, asikima athi: “Abatjhili kufanele basokwe bebatjelwe bona bahloniphe umthetho kaMosi.”|qKuthe bona bafike eJerusalema, bamukelwa libandla, abapostoli nabaphathi. Bababikela koke uZimu akwenzileko ngabo.<qIbandla labathumela bona bakhambe, nje-ke basadabula iFunisiya neSamariya, babika bona abatjhili batjhugulukele njani kuZimu. Iindabezi zaletha ithabo elikhulu ebazalwaneni boke.Y+Kwaba khona ukuphambana nokuphikisana phakathi kwabo noPowula banoBharinabhasi. Nje-ke kwaquntwa bona uPowula noBharinabhasi nabanye abafundi baye eJerusalema bayokubonana nabapostoli nabaphathi ngendaba le.  ;Kwehla abathileko bavela eJudiya, bafundisa abazalwana, bathi: “Ngaphandle kobana nisokwe njengombana umthetho kaMosi usitjho, angekhe nasindiswa.”1]Bahlala lapho isikhathi eside nabafundi.5Nabafika e-Anthiyorhiya, babuthelela ibandla ndawonye balibikela koke uZimu akwenzileko ngabo, nokuthi wavula njani indlela bona abatjhili bakholwe.zmUkusuka lapho bathayela emuva e-Anthiyorhiya, lapha bebanikelwe khona emseni kaZimu ngomsebenzi esebawuqedileko.Fkwathi sele batjhumayele ilizwi ePherge, behlela e-Athaliya.6gSele badabule iPhisidiya, bafika ePhamfiliya;}Kelinye nelinye ibandla bazikhethela abaphathi; ngomthandazo nokuzila babanikela kuZimu, ogade babeke ithemba labo kuye.'~Gbaqinisa bebakhuthaza abafundi bona baragele phambili ngokukholwa, bathi: “Kufuze sidlule ebunzimeni obunengi ngaphambi kobana singene embusweni kaZimu.”}UPowula noBharinabhasi batjhumayela ivangeli ngeDerbe, bazuza abafundi abanengi. Nje-ke babuyela eListra, e-Ikhoniyo ne-Anthiyorhiya,|Kodwana kuthe bona abafundi bamzombe, wavuka wabuyela emva edorobheni. Ngelanga elilandelako yena noBharinabhasi baya eDerbe.J{ Nje-ke kuthe amanye amaJuda avela e-Anthiyorhiya ne-Ikhoniyo nasele athumbele isiqubuthu esikhulu ngakiwo, akhanda uPowula ngamatje, amrhurhubisela ngaphandle kwedorobho, adlumbana bona ufile.izKNgitjho nangawo amezwi la abapostoli babhalelwa ukusola isiqubuthu bona singabenzeli umhlabelo.Xy)Kodwana akhange aliselele bona kungabi nobufakazi ngezinto ezihle azenzako: Waninisela izulu elivela ezulwini wanipha nesikhathi esinomnotho somnyaka nenala yokudla bewazalisa iinhliziyo zenu ngokwenama.”Tx!Esikhathini esadlulako wavumela zoke izizwe bona zikhambe ngeendlela zazo.owWbathi: “Madoda! Nikwenzelani lokhu na? Nathi sibabantu njengani nje! Silapha ukuzokutjhumayela ivangeli, ukunitjhugulula ezintwenezi ezililize, nitjhugulukele kuZimu ophilako, owadala izulu nephasi nelwandle nakho koke okukilo.v#Kodwana kuthe bona abapostoli, uBharinabhasi noPowula, bezwe ngalokho, badabula izambatho zabo bagijimela hlangana nesiqubuthu barhuwelela,;uo Umphristi kasingazimu uZewusi, ogade anethempeli ngaphandle kwedorobho, waletha iinkunzi namakhwa esangweni ledorobho. Yena nesiqubuthu bebafuna ukwenzela abapostoli imihlabelo.otW Bathiya uBharinabhasi ibizo bona nguZewusi uPowula bathi nguHerimesi ngombana nguye ogade asikhulumi. s9 Kwathi bona isiqubuthu sibone bonyana uPowula wenzeni, sathoma ukurhuwelela ngelimi lesiLikhawoniya sathi: “Abozimu bafane nabantu behlela kithi!”rr] Wathi ngelizwi elikhulu: “Sikima, ujame thwi ngeenyawo zakho!” Indoda yeqa, yathoma ukukhambakhamba.q Yona beyisoloko ilalele uPowula nakakhulumako. Nje-ke uPowula wayiqala poro, wayibona bona iyakholwa bonyana ingaphuluka.}psBekukhona indoda ehlala eListra iinyawo zayo bezirholophele, isirhole kwekubelethweni kwayo ingazange ikhe ikhambe.9omLapho baragela phambili nokutjhumayela ivangeli.pnYbakulemuka lokho, yeke babalekela emadorobheni weLikhawoniya okuyiListra neDerbe neendaweni eziseduze.pmYKwathi lokha abatjhili, amaJuda kanye nabarholi bakhona nabasongela ukubalimaza nokubakhanda ngamatje,flEAbantu bedorobho lelo bebahlukene kabili; abanye banyula amaJuda, abanye banyula abapostoli.=ksNokho uPowula noBharinabhasi bahlala lapho isikhathi eside, bakhuluma ngesibindi ngeKosi, eyafakazela ilizwi lomusa wayo ngokubanikela amandla wokwenza iimbonakaliso neemangaliso.qj[Kodwana amaJuda lawo agade ala ukukholwa ahlohlozela abatjhili abenza babe nehliziyo embi ebazalwaneni.#i AE-Ikhoniyo, uPowula noBharinabhasi baya ngesinagogini lamaJuda njengokuvamileko. Lapho bakhuluma kangangobana inani elikhulu lamaJuda nabatjhili lakholwa.Jh  4Abafundi nge-Anthiyorhiya bebazele uMoya oCwengileko, bathabile.dgA 3Nje-ke bona babahloboka abantu balapho bathintitha iinyawo zabo, bakhamba baya e-Ikhoniyo.2f] 2Kodwana amaJuda atjitjizela abafazi abesaba uZimu nabanesithunzi kanye namadoda aziinkhulu edorobheni kobana badunge uPowula noBharinabhasi, babaqotjhe esifundeni sabo.1e] 1Ilizwi leKosi lenaba kizo zoke iimfunda. d  0Kuthe abatjhili bona bezwe lokhu, bathaba tle, badumisa ilizwi leKosi. Boke labo abakhethe ukuphila okungapheliko baba makholwa.c1 /ngombana nakhu uSomnini asiyale ngakho,
“ ‘Ngikubeka bona ube mkhanyo ezizweni
ukuze ulethe isindiso
emikhawulweni yephasi.’ ”tba .Nje-ke uPowula noBharinabhasi bawaphendula ngesibindi bathi: “Bekufanele bona ilizwi lakaZimu litjhunyayelwe kini qangi. Kodwana njengombana nililahlile benazibona ningakafaneli ipilo engapheliko, yelelani, sesiphendukela kabatjhilioaW -Kwathi bona amaJuda abone isiqubuthu esikhulu azala umona abe anyefula lokho uPowula agade akutjhoko.a`; ,NgeSabatha elilandelako, pheze woke umuntu edorobheni weza ukuzokulalela ilizwi leKosi.E_ +Nje-ke kwathi bona ikonzo iphume, amaJuda amanengi nalabo abesaba uZimu abatjhugulukele ebuJudeni balandela uPowula noBharinabhasi. Labo-ke bakhuthazwa ngokuragela phambili emseni kaZimu. ^  *Kuthe uPowula noBharinabhasi basaphuma ngesinagogini, abantu babawa bona baragele phambili ngeendabezi ngeSabatha elilandelako.J]  )Bathi,
“ ‘Qalani nina nyefuli ndina,
nizitjhejisise nikakamale benikhungatheke
ngombana kunento engizayenza emihleni yenu;
eningazukuyikholwa nanyana sele niyitjelwa.’”R\ (Nje-ke yelelani, bona lokho abaphorofidi abakutjhwileko kungenzeki kini.k[O 'Ngaye woke okholwako ulungisiswa kikho koke egade ningekhe nalungisiswa ngakho ngomthetho kaMosi.rZ] &“Ngalokho bafowethu, ngithanda nazi bona kungebanga lakaJesu ukuthethelelwa kwezono kumenyezelwa kini.EY %Kodwana loyo uZimu amvusa kabafileko akhange abone ukubola.X $“Emva kokobana uDavida aqede ukukhonza esizukulwaneni sakhe ngokwehloso kaZimu, walala; wabulungwa kiboyisemkhulu, wabola.oWW #“Njengombana asitjho kenye indimana asithi, ‘Angekhe uvumele othembekileko wakho abone ithuna.’,VQ "“Indaba yokuthi wamvusa kabafileko kobana angabuyi abole, kukhulunywe emezwini la, ‘Ngizaninikela iimbusiso ezicwengileko zamambala engazithembisa uDavida.’1U[ !ukuzalisile kithi, thina nzukulwana zabo ngokuvusa uJesu, njengombana kutloliwe eRhubeni lesibili bona,
“ ‘Wena uyiNdodanami;
namhlanje ngiyakuvuselela.’OT “Thina sinitjela ivangeli: Lokho uZimu akuthembisa abokhokho bethu,S) Amalanga amanengi wabonwa ngilabo agade akhamba nabo kusukela eGalile ukuya eJerusalema. Labo-ke ngibo esele babe bofakazi ebantwini bekhethu.*RO Kodwana uZimu wamvusa kabafileko.`Q9 “Sele benze koke ebekutlolwe ngaye, bamphanyula esiphambanweni bambulunga ngelibeni.`P9 Nanyana bangazange bafunyane isizathu sokumgwebela ukufa, babawa uPilatu bona abulawe. O Abantu beJerusalema nabarholi babo akhange bamazi uJesu; nje-ke ngokumlahla bazalisa amezwi wabaphorofidi afundwa njalo ngeSabatha.sN_ “Nje-ke bafowethu, nzukulwana zaka-Abrahamu nani enesaba uZimu, umlayezo wesindiso lo uthunyelwe kithi.ZM- Ekuphetheni kwakhe umsebenzi, uJwanisi wathi ebantwini: ‘Nicabanga bona ngingubani na? Angisinguye enimlindileko. Kodwana qalani, uyeza ngemva kwami, loyo engingakafaneli ukutjhaphulula amapatlagwanakhe.’zLm “Kodwana ngaphambi kokuza kwakaJesu, uJwanisi watjhumayela ukuphenduka nombhabhadiso kibo boke bakwa-Israyeli._K7 Esizukulwaneni sakhe uZimu wavusela u-Israyeli uMsindisi uJesu njengombana athembisa.GJ “Emva kokususa uSawula, uZimu wabeka uDavida bona abe yikosabo bewafakaza ngaye wathi, ‘Ngifunyene uDavida indodana kaJese, umuntu wehliziywami, uzakwenza koke engifuna bona akwenze.’I  Nje-ke abantu babawa ikosi, uZimu wabanikela uSawula umsa kaKhitjhi, wekoro yakwaBhenjamini, owabusa iminyaka ematjhumi amane.&HE Koke lokho kwathatha pheze iminyaka emakhulu amane namatjhumi amahlanu.
“Emva kwalokho wabanikela abagwebi kufikela ngesikhathi somphorofidi uSamyela.qG[ Warhayila izizwe ezilikhomba enarheni yeKanana, wanikela inarha leyo abantu bakhe bona ibe lilifa labo.BF Wababekezelela baserhalawumbeni iminyaka ematjhumi amane.BE} UZimu wabantu bakwa-Israyeli laba wakhetha abokhokho bethu, bewabenza isizwe esikhulu ngesikhathi basahlezi njengeenkhonzi eGibhide. Nje-ke wabakhupha enarheni leyo ngamandla amakhulu.qD[ UPowula wasikima waphakamisa isandla wathi: “Ma-Israyeli nani bakosozizwe enesabe uZimu, ngilalelani!GC Emva kokufunda umthetho kaMosi nemitlolo yabaphorofidi, abaphathi besinagogi baphosa ilizwi ngakibo bathi: “Bafowethu, nakube kukhona umlayezo wokukhuthaza ebantwini, sibawa nikhulume.” W[~}||J{{Lzz&ypxww{w vbuu:utkt s@rr?qppsoznn]mmYml]kkjuiixihhg`fff,eldd|ccUcbaaya``6__T^]]\\q\.[ZZrYYDXXdXWWHVvUUaUSSDRmQPPDOO,NNMJLLVKJJ8IIHHGG\FaEExEDCCrBBqAAA/@@G??>>==?Nje-ke induna yathi: “Ungatjeli noyedwa bona lokhu sewungazisile.” Yalilisa lakhamba. = Kodwana ungabalaleli ngombana phakathi kwawo kukhona amadoda angaphezu kwamatjhumi amane azabe abhaqile amlindele. Azibophe ngesifungo sokobana angekhe agoma namkha asela angakambulali. Kwanjesi nje, sele ajame ngehlelo, alindele kwaphela imvumo yakho.”,<QLona lathi: “AmaJuda avumelene bona azokubawa bonyana uthumele uPowula ehle eze esigungwini sababarholi bamaJuda kusasa, kubengathi bafuna ukwazi kabanzi ngaye.r;]Induna yalibamba ngesandla yatjhidela nalo eqadi, yalibuza yathi: “Yini le ofuna ukungibikela yona?”/:WUmphathimabutho walithatha, walisa enduneni, wafese wathi: “Isibotjhwa uPowula ungibizile wathi ngilethe isokaneli kuwe ngombana kukhona elifuna ukukutjho kuwe.”9Yeke uPowula wabiza omunye wabaphathimabutho wathi kuye: “Thatha isokaneli ulise enduneni, kukhona elizakutjho kiyo.” 8 Kodwana indodana kadadwabo lakaPowula yezwa ngendumba le, nje-ke yakhamba yangena ngekampeni yamajoni yabikela uPowula ngalokhu.]73Manje, nina nesigungu sabarholi bamaJuda thumelani ilizwi enduneni yebutho bona ithumele uPowula ehle eze kini, nizitjhaye sengathi nifuna ukwazisisa kuhle ngaye. Nje-ke thina sesilungele ukumsusa angakafiki.” 6 Bona baya ebaphristini abakhulu nebaphathini, bathi: “Sesizibophe ngesifungo bona angekhe sagoma ilitho singakabulali uPowula.A5} Labo ebebazibumbe isicathana bebeqile ematjhumini amane. 4 Kuthe sekusile amaJuda azibumba isicathana abe azibopha ngesifungo kobana angagomi namkha asele nanyana yini angakabulali uPowula.3' Kwathi ebusuku iKosi yajama hlanu kwakaPowula, yathi: “Yiba nesibindi! Njengombana ufakaze ngami eJerusalema, kufuze wenze njalo neRoma.”D2 Lokha ukuphikisana kwabo nakuba namandla, induna yebutho beyesaba bona bazamtlebhula imitletlana uPowula. Yeke yayala amajoni bona ehle, afese amdzwebule ngekani amuse ekampeni yamajoni.U1# Itjhada laba likhulu bekwasikima abanye abafundisi bomthetho babaFarisi baphikisa ngamandla, bathi: “Asiboni ilitho elimbi endodeni le! Kuzokuthiwani nakube ummoya namkha ingilozi, ikhulume kuye na?”0ngombana abaSadusi bebathi akukho ukuvuka kwabafileko, begodu azikho iingilozi nemimoya; kodwana abaFarisi bebakholelwa kikho kokuthathu.u/cKuthe bona atjho lokho, kwathoma ukuphikisana phakathi kwabaFarisi nabaSadusi, ihlangano yahlukana phakathi.Kuthe bona uPowula abone bonyana abanye babaSadusi nokuthi abanye babaFarisi, warhuwelela esigungwini wathi: “Bafowethu, ngimFarisi oyindodana yabaFarisi. Nje-ke lapha ngimangalelwe ngendaba yokuthi nginethemba lokobanyana abafileko bazokuvuka.”-7UPowula waphendula wathi: “Bafowethu, bengingazi bona mphristi omkhulu. Mbala kutloliwe kwathiwa, ‘Ungathuwelelisi umphathi wabantu bakho.’ ”\,1Abagade bajame hlanu kwakhe bathi: “Wena, uthuka umphristi omkhulu kaZimu na?”!+;Ngalokhu uPowula wathi kuye: “UZimu uzokuwahla wena ozenza msulwa! Uhlalele ukugweba mina ngomthetho, khisibe wena uyawephula ngokuthi bangibethe!”h*INje-ke umphristi omkhulu u-Ananiyasi wayala agade bajame hlanu kwakhe bona bamwahle umlomo lo.*) OUPowula waqala thwi phezu kwamadoda wesigungu sabarholi bamaJuda, wathi kiwo: “Bafowethu, ngiphile phambi kwakaZimu ngonembeza omsulwa bekube nanamhlanjesi.”(Ngebanga lokobana induna beyifuna ukwazi bona yini into amaJuda amsola ngayo uPowula, ngelanga elilandelako yamthukulula beyayala abaphristi abakhulu nesigungu sabarholi bamaJuda soke bona khebahlangane. Yeke yathatha uPowula yamjamisa phambi kwabo.''GKhonokho labo egade kumele bamhlole bamkghaduka, induna nayo yangenwa livalo ngombana yalemuka bona uPowula sisakhamuzi sombuso weRoma nokobana beyimbophile.&)Induna yathi: “Kwangibiza imali enengi mina ukufunyana ilungelwelo.” UPowula waphendula wathi: “Mina-ke ngisisakhamuzi ngokubelethwa.” %Yeke induna yeza kuPowula yambuza yathi: “Akhese ungitjele, kanti wena usisakhamuzi sombuso weRoma na?” Yena wathi: “Iye.”$Kuthe bona umphathimabutho ezwe lokho, walunga enduneni yebutho wathi kiyo: “Uzokwenzani ngomuntu lo? Usisakhamuzi sombuso weRoma!”;#oKuthe basambhambalalisa bona bamrithe, uPowula wathi kumphathimabutho ebekajame lapho: “Kumthetho yini bona nirithe isakhamuzi sombuso weRoma singakabi ukulahlwa licala na?”*"Minduna yebutho yayala bona alethwe ngekampeni yamajoni; yahlongoza bona akahlolisiswe ngokurithwa khona kuzakwazeka bona itjhada elingakeli libangwe yini ngaye.N!Kwathi basarhuwelela njalo, badabula izambatho zabo, bavusa nethuli,* MAbantu bebalokhu balalele uPowula bekwaba semagameni lawo; emva kwalokho, bathoma ukurhuwelela bathi: “Msuseni onje ephasini ngombana akakafaneli ukuphila!”OYathi kimi, ‘Khamba ngombana ngizokuthumela kude kabatjhili.’ ”"=Godu lokha iingazi zakaStefani ufakazakho nazithulukako, gade ngijame mina ngokwami lapho, ngivumelana begodu ngiqale nezambatho zalabo abambulalako.’Nje-ke ngathi, ‘Kosi, bayazi ngokwabo bona kelinye nelinye isinagogi bengibopha, ngibethe boke ebebagade bakholwa kuwe.ngabona iKosi ikhuluma nami isithi, ‘Rhaba uphume msinyana eJerusalema ngombana abazubamukela ubufakazi bakho ngami.’\1“Kwathi sele ngibuyele eJerusalema, ngisathandaza ngethempelini, ngaba nesiyezi,`9Alo, usalindeleni? Sikima ubhajadiswe, kuhlanjwe izono zakho ngokubiza ibizo lakhe!’Sngalokho uzakuba ngufakazakhe kibo boke abantu ngokubonileko nokuzwileko.}Yathi kimi, ‘UZimu wabokhokho ukhethe wena bona wazi intando yakhe, ubone oLungileko wakhe bewuzwe iphimbo lomlomakhe;xi yeza kimi yajama hlanu kwami yathi, ‘Mfowethu Sawula, buya ubone godu!’ Khonokho ngabona godu bengayiqala.y “Umuntu ekuthiwa ngu-Ananiyasi, indoda egade ilandela umthetho ngokupheleleko nekhulunywa kuhle maJuda ahlala lapho,q[ Njengombana bengingasaboni ngebanga lomkhanyo, labo ebebanami bangibamba ngesandla bangisa ngeDamaseku.%C Ngabuza ngathi, ‘Alo-ke ngingenzani, Kosi, na?’ IKosi yathi kimi, ‘Vuka ukhambe uye ngeDamaseku, lapho-ke uzafese uzwe koke obekelwe bona ukwenze.’mS “Abantu ebenginabo bakubona ukukhanya, kodwana akhange balizwe ilizwi laloyo ogade akhuluma nami.r]Ngabuza ngathi, ‘Ungubani wena, Kosi, na?’ Yathi kimi, ‘NginguJesu weNazaretha lo ozumana naye.’Z-Ngawela phasi ngezwa ilizwi lisithi kimi, ‘Sawula, Sawula! Ungizumelani na?’“Ngisatjhitjhinga njalo ngitjhidele eDamaseku, pheze emini ekulu, kwehla ezulwini umkhanyo omkhulu wamanyaza kimi mazombe.venjengombana nomphristi omkhulu nomkhandlu woke wabaphathi bangaba nobufakazi ngami. Ngamukela incwadi evela kibo itlolelwe abafowethu okumaJuda weDamaseku; ngaya lapho kobana ngiyokubopha, ngibalethe eJerusalema bona bazokuhlunguphazwa.{Abanengi egade bakhamba ngeNdlela le ngabazuma bekwaba sekufeni. Bengibopha amadoda nabafazi ngibaphosa ngesikhungweni, {“Kokwakho mina ngimJuda, ngabelethelwa eTarsusi yeSilisiya, kodwana ngakhulela khona edorobhenelo eenyaweni zakaGamaliyeli, ngafundiswa ngokutjhubileko ngokuya ngomthetho wabokhokho, ngitjhisakalela uZimu njengombana nani noke ninjalo namhlanje.\ 1Kwathi bona bamuzwe bonyana ukhuluma nabo ngesiHebheru, bathulisisa. Nje-ke wathi:S  !“Bafowethu nabobaba, kwanjesi akhese nilalele ukuzivikela kwami kini!” !(Sele afunyene imvumo, uPowula wajama phezu komqaqado waphakamisela abantu isandla. Kuthe bona bathule, wakhuluma nabo ngesiHebheru, wathi:9 k'UPowula waphendula wathi: “Mina ngimJuda odabuka eTarsusi yeSilisiya, ngisisakhamuzi sedorobho eliqakathekileko. Yeke ngiyakubawa, akhe ungivumele ngikhulume ebantwinaba.”.U&Nakunjalo, alo, awusimrhali loya womGibhide okhe wathi mhlapha nje walinga ukuvukela umbuso ngokubutha ababulali abaziinkulungwana ezine waya nabo erhalawumbeni?”(I%Kuthe sele bazomngenisa ngekampeni yamajoni, wathi enduneni: “Ngingaba nengingakutjhoko kuwe na?” Induna yamphendula yathi: “Kanti uyasazi isiGirigi na?eC$Isiqubuthu ebesilandela ngemva kwawo besisoloko sirhuwelela sithi: “Akasisusele thina!”#Kwathi uPowula sele afike emiqaqadweni, umguruguru wesiqubuthu wadlanga ngamandla kangangoba kwafuneka bona athwalwe majoni.O"Abanye hlangana nesiqubuthu barhuwelela into yinye, abanye okhunye. Kwathi ngebanga lokobana ingakhange ikghone ukuzwisisa kuhle ngebanga lokuvungazela, yakanye yayala bona asiwe ekampeni yamajoni.nU!Induna yafese yambamba yathi akabotjhwe ngeenketani ezimbili; yabuza bona ungubani nokobana wenzeni.' Khonokho yathatha amajoni nabaphathimabutho; yarhaba yehlela kibo. Kuthe bona abantu babone induna yebutho namajoni, balisa ukubetha uPowula.pYKuthe basathi balinga ukumbulala, kwafika ilizwi enduneni yebutho bona loke iJerusalema liyavungazela.7Nje-ke idorobho loke laphithizela nabantu beza bagijimela ndawonye; babamba uPowula bamrhudulela ngaphandle kwethempeli kwavalwa neminyango khonokho.Ngebanga lokobana bebabone uTrofimusi we-Efesu anoPowula ngedorobheni, badlumbana bona uPowula bekamngenise ngethempelini.~arhuwelela athi: “Ma-Israyeli, sizani! Lo, mumuntu okhamba yoke indawo afundisa omunye nomunye, okuphambene nabantu bekhethu, umthetho nendawo le. Ngaphandle kwalokho sele angenise namaGirigi ngethempelini, yeke usilaphaze indawo ecwengileko le!”}Kuthe amalanga alikhomba nakaya ngekupheleni, amaJuda we-Asiya agade abone uPowula ngethempelini atjitjizela isiqubuthu. Abamba uPowula,R|Ngomuso uPowula wathatha amadoda lawo, kwathi sele azihlambululile, wangena nawo ngethempelini, wabika emtarini ukupheleliswa kwamalanga wehlambuluko lokha kuzakwenziwa umhlabelo womunye nomunye wabo.+{O“Nakungabatjhili esele bamakholwa, sibathumele incwadi nesimiso sethu sokobana abatjhide kokuhlatjelwe abosingazimu, ebubendeni, kokukghanyiweko nebufebeni.” znje-ke khambisana nawo uhlanganele nawo esikweni lokuhlanjululwa ukhuphe iindleko zokugudwa kweenhloko zawo. Ngendlela le boke bazakwazi bona akukho iqiniso kilokho abatjelwe ngawe ngakho, kodwana bazakwazi bona nawe uphila njengaloyo ogcina umthetho kaMosi.Xy)yeke yenza lokho esikutjela khona: Kunamadoda amane lapha azibophe ngesifungo,MxAlo, sizokwenza njani na? Nanyana kunjani azokuzwa bonyana ufikile,?wwManje zitjeliwe ngawe bona wena ufundisa woke amaJuda ahlala eenarheni zabatjhili bona alise umthetho kaMosi; uwatjelile bonyana angasoki abantwana bawo begodu bangalandeli amasiko.MvKuthe bona bezwe lokho, badumisa uZimu. Nje-ke bathi kuPowula: “Uyabona mfowethu bonyana kuneenkulungwana ezinengi kangangani hlangana namaJuda ezimakholwa, begodu zoke zitjhisakalela umthetho.iuKSele ababingelele, wabika koke ngakunye uZimu agade akwenze hlangana nabatjhili ngomsebenzakhe.`t9Kwathi ngakusasa uPowula wakhamba nathi sayokubona uJakopo nabaphathi boke abebalapho.GsKuthe bona sifike ngeJerusalema amakholwa asamukela ngethabo. rAbanye babafundi beKhesariya bakhamba nathi, basisa ekhayeni kwaMnasoni weSayipurasi, ebegade amfundi omdala kobana sihlale khona.KqEmva kwamalangana lawo, sazilungiselela sakhuphukela eJerusalema.]p3Sesihlulekile ukumvimba, sazithulela samukela sathi: “Intando yeKosi ayenziwe.”Ho  Kodwana uPowula waphendula wathi: “Nenzani, nilila kangaka nidanisa ihliziywami na? Angikalungeli kwaphela ukubotjhwa ngeJerusalema, kodwana nokufela khona ngebanga lebizo leKosi uJesu.”onW Kuthe bona sizwe lokho, thina nabanye abantu lapho, sancenga uPowula bona angakhuphukeli eJerusalema.gmG Weza kithi wathatha ibhande lakaPowula, wazibopha ngalo iinyawo nezandla, wathi: “Nakhu okutjhiwo nguMoya oCwengileko, ‘Ngayo indlela le, umninibhandeli uzokubotjhwa maJuda ngeJerusalema, amkhaphele kabatjhili.’ ”Yl+ Kuthe sisahlezi lapho amalangana, kwafika umphorofidi u-Agabhusi avela eJudiya.?ky Yena ubanamadodakazi amane angakendi agade aphorofida.jwNgelanga elilandelako sakhamba safika eKhesariya, sangena kwaFlebhe umvangeli ongomunye wabalikhomba, sahlala kwakhe. i Saraga ngethayo lethu ukusuka eTirosi besafika ePitolemayisi; lapha safika sabingelela abazalwana sahlala nabo ilanga elilodwa.PhEmva kokulayelisana nabo sangena ngemkhunjini, bona babuyela emakhaya.lgQKodwana kuthe bona amalanga wethu lapho aphele, sasuka bona siragele phambili nekhambo lethu. Boke abafundi, abomkabo nabantwababo basiphekelela besaphumela ngaphandle kwedorobho. Lapho-ke saguqa eligwini lelwandle sathandaza.f Sesifunyene abafundi lapho, sahlala nabo amalanga alikhomba. NgoMoya oCwengileko batjela uPowula bona angalibhadi eJerusalema.e)Sathi nasele sibona iSayipurasi, sadlula ngesewula yakhona sathayela eSiriya, sehlika eTirosi ngombana lapho umkhumbi gade uyokwehlisa ipahla.Ad}Lapho safumana umkhumbi oya eFunisiya; sakhwela sathaya.oc YKwathi sesihlukene nabo sathaya sanqomba eKhose, ngakusasa safika eRodosi. Ukusuka lapho saya ePatara.gbG&Bajabha khulu ngamezwi awatjhoko bona angekhe basambona godu. Nje-ke bamphekelela emkhunjini.aa;%Kwabakhona ukulila okukhulu kibo boke ngesikhathi bagona uPowula, bamcwanga emhlathini.D`$Kuthe bona atjho lokho, waguqa phasi nabo boke wathandaza.]_3#Kikho koke lokhu, nginitjengise bona ngokusebenza kabudisi ngendlela le kufanele sibasize abadududu; sikhumbule amezwi weKosi uJesu eyawatjho yona ngokwayo yathi: ‘Kubusiseke khulu ukupha kunokwamukela!’ ”a^;"Nani ngokwenu niyazi bona ngezandla zamezi ngasebenzela iindingo zami nezalabo abanami.I] !Akhange ngikhanukele isiliva, igolide namkha izambatho zomuntu. \  “Nje-ke nginibeka kuZimu nelizwini lakhe lomusa, lona elikwazi ukunakha nokuninikela ilifa hlangana nabo boke abacwengisiweko.[Ngalokho qaphelani, nikhumbule bona iminyaka emithathu yoke ubusuku nemini akhange ngilise ukukhalimela omunye nomunye wenu ngeenyembezi.oZWNgitjho naphakathi kwenu kuzakuvela abanye abahlanakezela iqiniso ukuze bawunge abafundi babalandele.yYkNgiyazi bona kuzakuthi nasele ngikhambile kuze hlangana nenu iimpisi ezikhwabithako, zangawuncenekeli umhlambi.;XoZilondeni ngokuzitjheja nina ngokwenu, nawo woke umhlambi uMoya oCwengileko anibeke bona nibe babonisi bawo kobana neluse ibandla lakaZimu azizuzele lona ngeengazi zeNdodanakhe.QWngombana akhange ngigodle ilitho kini ngokufakaza loke ihlelo lakaZimu.^V5Ngalokho ngiyafakaza kini kilelilanga ngithi anginamlandu eengazini zabo boke abantuyUk“Nje-ke sengiyazi bona akakho noyedwa wenu kilabo engikhambe ngimemezela ivangeli kibo ozabe asangibona godu.0TYUbuphilo bami angisabuthathi njengento eligugu kimi, kwaphela nange ngaqeda ibanga lami nekonzwami engayamukela eKosini uJesu kobana ngifakaze ivangeli lomusa kaZimu.}Ssngaphandle kokuthi uMoya oCwengileko ufakaza kimi emadorobheni woke ukuthi isikhungo nokuhlunguphazwa kungilindile.}RsAlo-ke, njengesibotjhwa kuMoya, ngisendleleni eya eJerusalema, kungekho engikwaziko bona kuzakwenzekani lapho kimi,]Q3Ngamemezela emaJudeni nakwabezizwe ukuphendukela kuZimu nekukholweni eKosini uJesu.oPW“Azange ngigodle ilitho ebelingaba lisizo kini, ngatjhumayela nginifundisa emtarini nendlu ngendlu.ONgilotjhe iKosi ngokuzithoba okukhulu nangeenyembezi, nganyamezelela iinlingo engahlangana nazo ngobukhwebetjhana bamaJuda.%NCKuthe bona bafike, wathi kibo: “Nani niyazi bona bengiphila njani isikhathi soke nginani, kusukela elangeni lokuthomo engafika ngalo esifundeni se-Asiya.pMYUPowula wathumela umlayezo usuka eMiletusi usiya e-Efesu, abawa abaphathi bebandla bona bamhlangabeze.ELUPowula yena wacabanga ukuthaya adlule e-Efesu, khona angazukulahlekelwa sikhathi ngesifundeni se-Asiya ngombana bebarhabele ukuyokufika eJerusalema nakungakghoneka ngelanga lePentekoste.&KESathaya ukusuka lapho, kwathi ngakusasa safika malungana neRhiyosi. Ngelanga elilandelako sabandamela eSamosi, kwathi ilanga emva kwalapho safika eMiletusi.MJKuthe bona ahlangane nathi e-Asusi, samkhweza saya naye eMithileni.!I; Saraga saya emkhunjini sakhwela sathayela e-Asusi, lapha besizakufese sithathe khona uPowula. Bekahlele njalo ngombana yena gade azokukhamba ngeenyawo.ZH- Abantu balithatha isokaneli balisa ekhaya liphila, iinhliziyo zabo zaba mhlophe.G) Wabuyela godu emuva elawini elingehla, kwathi emva kobana sele ahlephule isikwa wagoma, waragela phambili wakhuluma bekwasa; wabese uyakhamba.|Fq Kodwana uPowula wehlela phasi waziphosa phezu kwalo walisingatha, wathi: “Ningatshwenyeki ngombana liyaphila.”tEa Isokana, ekuthiwa ngu-Ewuterhusi ebelihlezi ngefesidereni lathoma layenda belabanjwa buthongo obunzima, khisibe uPowula bekasakhuluma. Ngokubindwa buthongo lawela phasi ukusuka emgangadelweni wesithathu; ladojwa lapho sele libhubhile.XD)Bekukhona iimbani ezinengi ngelawini elingaphezulu lapha besihlanganele khona.CCNgelanga lokuthoma leveke, lokha nabesihlangene bona sihlephule isikwa, uPowula wakhuluma ebantwini. Njengombana gade azakukhamba ngakusasa, wasolo akhuluma bekwaba kuphakathi kobusuku.#B?Thina-ke sathaya sisuka eFilipi emva komnyanya wesiKwa esinganaNgumelo safika kibo eTrowasi ngemva kwamalanga amahlanu; sahlala lapho amalanga alikhomba.=AuKodwana laba-ke basandulela, bayosilindela eTrowasi.;@oBekaphekelelwa nguSopatrosi umsa kaPhuru weBheriya, ngu-Aristarirhusi noSekhundusi beThesalonika, nguGayusi weDerbe, nguThimothi, nguTikhikhusi noTrofimusi besifundeni se-Asiya.E?lapha ahlala khona iinyanga ezintathu. Begade asele azilungisela ukuthayela eSiriya, kodwana njengombana amaJuda gade sele enze ubukhwebetjhana ngaye, waqeda ngokuthi abuye ngeMasedoniya.]>3Sele adabule eemfundenezo bewakhuthaza amakholwa ngamezwi amanengi, wafika eGirisi,= 'Emva kobana ukuguruzela kuphele, uPowula wabizela abafundi ndawonye. Kuthe sele abakhuthaze ngamezwi, wabalayelisa wakhamba waya eMasedoniya.0<[)Emva kokutjho lokhu, waqeda umhlangano.;!(Nakungasinjalo sisengozini yokumangalelwa ngokuguruzela namhlanje ngombana asikho isizathu esingazilandulela ngaso ngesiphithiphithesi.” : 'Kodwana nangabe kukhona enikufunako ngaphezu kwalokho enithanda ukukwazi, kufuze ilungiswe embizweni yezakhamuzi yangokomthetho.&9E&“Ngalokho nangabe uDemetriyusi nabososino abanaye banesililo nanoma ngobani, iinkundla zokugwebela zivulekile nabagwebi bakhona; abalethe iimangalo lapho.j8M%Nilethe amadoda la lapha, okungasiwo abadlelezeli bethempeli namkha abaphoqi bakazimukazi wethu.j7M$Yeke njengombana lokhu kuliqiniso elingaphikekiko nje, kumele nithule, ningenzi itshurhutshurhu.k6O#Kodwana kuthe lokha usosiba wedorobho nasele athulise isiqubuthu, wathi: “Zakhamuzi ze-Efesu! Angithi woke uyazi bona idorobho le-Efesu lilibulungelo lethempeli laka-Aritemisi omkhulu nesithombe esakhithika sivela ezulwini.5"Kodwana kuthe bonyana balemuke bona umuJuda, barhuwelela boke okufanako ama-awara amabili bathi: “Omkhulu ngu-Aritemisi wama-Efesu!”14[!Abanye besiqubuthu barhuwelela imiyalo ku-Alekzandra ngombana nguye amaJuda ebegade amsunduzele phambili. Nje-ke yena waphakamisa isandla alinga ukuzivikela ebantwini.3! Isiqubuthu besihlangahlangene: Abanye barhuwelela lokhu, abanye barhuwelela okhunye ngombana inengi labo belingazi bona kuhlangenwe ngani.2 Ngitjho neenkhulu zesifunda se-Asiya egade zibangani bakhe zathumela umlayezo zimncenga bona angalibhadi ngendaweni yomboniso.R1UPowula wafuna ukungena hlangana nesiqubuthu, kodwana abafundi bamalela.#0?Idorobho loke lazala ihlangahlangano, abantu badosa uGayusi no-Aristarirhusi okumaMasedoniya amabili agade akhamba noPowula, babasa ngendaweni yomboniso.g/GKuthe bona bezwe lokho, bathukuthela bebarhuwelela, bathi: “Mkhulu u-Aritemisi we-Efesu!”6.eNje-ke sekukhona ingozi ekulu, ingasi kwaphela bona lirhwebo lethu elizakulahlekelwa libizo lalo elihle, kodwana nokobana nethempeli lakazimukazi omkhulu u-Aritemisi lizokunyazwa begodu uzimukazi ngokwakhe, olotjhwa esifundeni se-Asiya nephasini loke, uzokululazeka isithunzi sakhe sobundlovukazi!”R-Manje nani niyabona beniyazizwela ngokwenu bona akusinge-Efesu kwaphela kodwana pheze i-Asiya loke, uPowula lo udukise abanengi ngokubatjela bona abozimu abenziwe ngezandla, akusibo abozimu bamambala.,Yababizela ndawonye kanye nabanye abanomsebenzi ofana newabo, yathi kibo: “Madoda, niyazi bona umnotho wethu uphuma emsebenzini lo. +9Indoda ethileko ekuthiwa nguDemetriyusi, ebumba imifanekiso ngesiliva neyakha amathempedlana wesiliva ka-Aritemisi, yangenisa inzuzo ekulu kibososino.  V~~"}}.|U{{"zyy|xxrww=vjvuFtt%srrr/q?ppZooEnmmzmlkk\jjihgggfffee(dd cCbbcaama.`__^w]]\\<[[[6ZZ6Y0XuXWbVVcUUBTnTSmRR+QQRPP^OOSNAMLLLKKJdIHHGGWFcEEE:DDBCCBB|B/AA @x@%??g>v>!==T<< ;::99887z655a443392231000)//=..--`,,++"**Y))q)((=''H&&!%f%$$1#}""w!!) o JN%l73SCl'Dr " [ ~ / p JhvN7  epCKodwana isipho somusa asifani nesiphambeko. Nakube abanengi bafa ngebanga lesiphambeko somuntu oyedwa, wavama kangangani-ke umusa kaZimu kanye nesipho somusa esavela ngomuntu oyedwa, okunguJesu Krestu, phezu kwabanengi./oWKhonapho ukufa kwaba namandla ukusukela ku-Adamu ukuya kuMosi, ngitjho naphezu kwalabo izono zabo ebezingafani nesiphambeko saka-Adamu omfuziselo waloyo obekazokuza.unc Isono besivele sikhona ephasinapha umthetho ungakabikhona, kodwana isono asibalelwa nakube umthetho awukho.m1 Yeke njengombana isono seza ephasini ngomuntu munye, ukufa kwangena ngesono, ngaleyondlela ukufa kwadlulela kibo boke abantu ngombana boke bonile.rl] Kodwana ngaphezu kwalokho, sibuye sizigqaje kuZimu ngeKosethu uJesu Krestu, ngayo esamukele ukubuyisana.'kG Nakube kwathi sisesezizitha, senziwa bona sibuyisane noZimu ngokufa kweNdodanakhe, kangangani-ke kwanjesi nasele sibuyisene naye, sizakusindiswa ngepilwakhe.xji Khulukhulu-ke kwanjesi, njengombana sele silungisisiwe ngeengazi zakhe, sizakusindiswa ngaye elakeni lakaZimu.liQKodwana uZimu ubonise ithando lakhe kithi ngendlela yokobana sithe sisesezizoni, uKrestu wasifela.~huNgambala, akukavami bona umuntu afele olungisisiweko, nanyana mhlambe kwenzeka bona umuntu angahle afele olungileko.Yg+Sathi sisesebuthakathaka, ngesikhathi esifaneleko uKrestu wafela abangakalungi.fyyeke ithemba alisidanisi ngombana ithando lakaZimu lithelwe ngeenhliziyweni zethu ngoMoya oCwengileko esinikelwe yena.Eeukubekezela kuveza ukuziphatha, ukuziphatha kuveza ithemba,dyAkusikho lokho kwaphela, kodwana godu siyazigqaja ekuhluphekeni kwethu, sisazi bonyana ukuhlupheka kuveza ukubekezela,c esifunyene ngayo ubungeno emseni lo esidzimelele kiwo begodu siyazigqaja ethembeni lethu lokuhlanganyela ephazimulweni kaZimu.ab =Yeke njengombana sesilungisiswe ngokukholwa, sinokuthula noZimu ngeKosethu uJesu Krestu,ba=owanikelwa ekufeni ngebanga leemphambeko zethu bewavuswa mayelana nokulungisiswa kwethu.f`Ekodwana thina soke. Kuzakubalelwa kithi thina esikholwa kuye owavusa uJesu iKosethu ekufeni,Q_Nje-ke amezwi athi: “Kwabalelwa kuye”, ayengakatlolelwa yena yedwa,K^Ngalokho-ke ukukholwa kwakhe “kwabalelwa kuye njengokulunga.”[]/anesiqiniseko ngokuzeleko bonyana uZimu unamandla wokwenza lokho akuthembisileko.z\mAkunasiqabo esamenza bona azaze isithembiso sakaZimu, kodwana waqina amandla ekukholweni kwakhe, wadumisa uZimu,B[}Azange abe buthakathaka ekukholweni lokha naqala umzimbakhe ebesele sewufana newofileko (ngombana besele pheze aneminyaka elikhulu ubudala) iye, nalokha nacabanga bona uSara uyinyumba.;ZoKwathi kunganathemba, yena waba nethemba, wakholwa bona uzokuba, “nguyise wezizwe ezinengi,” njengombana kwatjhiwo kuye kwathiwa: “Sizakuba njalo-ke isizukulwana sakho.”2Y]njengombana kutloliwe kwathiwa: “Ngikwenze uyise wezizwe ezinengi.”) phambi koZimu amkholwako, onikela abafileko ipilo abe abize izinto ezingekho kobana zibe khona.~XuNgalokho-ke sekuya ngokukholwa ukuze isithembiso sinzinze emseni besiqinisekiswe kizo zoke iinzukulwana zakhe, ingasi kwaphela labo abanamathele emthethweni kodwana nakilabo abahlanganyela ukukholwa kwaka-Abrahamu (ngombana ungubaba wethu soke,YW+Umthetho ubanga itukuthelo, kodwana lapha kunganamthetho khona, nokweqa akukho.uVcNakube ngabanamathela emthethweni abazokuba ziindlalifa, khona-ke ukukholwa kulilize nesithembiso sidududu.U+ Isithembiso sokobana uzokuzuza iphasi azange size ku-Abrahamu namkha eenzukulwaneni zakhe ngomthetho kodwana seza ngokulunga okuza ngokukholwa.+TO Yeke unguyise wabasokileko, iye, abangakasoki kwaphela kodwana ababuye balandele isibonelo sokukholwa ukhokho wethu u-Abrahamu aba nakho ngaphambi kobana asokwe.ZS- Wamukela itshwayo lokusoka njengesigibo sokulunga abe nakho ngokukholwa lokha nangakabi ukusoka. Ihloso bekukumenza ukhokho wabo boke abakholwa ngaphandle kobana basokwe, ngalokho-ke kwabalelwa kibo ukulunga. R9 Alo-ke lokhu kwabalelwa njani kuye na? Bekungaphambi kobana asoke namkha ngemva kokusoka na? Bekungasi ngemva kokusoka kwakhe kodwana bekungaphambili.Q5 Alo kghani isibusiswesi siphezu kwabasokileko kwaphela namkha naphezu kwabangakasoki na? Thina sithi: Ukukholwa kwabalelwa u-Abrahamu njengokulunga.abazono zabo ziditjizesiwe.sN_Ngokunjalo uDavida ukhuluma ngokubusiseka kwalabo uZimu ababalele ukulunga ngaphandle kwemisebenzi wathi: MKodwana kiloyo othi ngaphandle kwemisebenzi athembele kiloyo olungisisa abangakalungi, ukukholwa okunjalo kubalelwa bona kukulunga.cL?Nje-ke kiloyo osebenzako, umrholo awuthathwa njengesipho kodwana kuyinto eyifanelo yakhe.qK[Umtlolo uthini na? Kanti awuthi: “U-Abrahamu wakholwa uZimu, nje-ke kwabalelwa kuye njengokulunga.”JyYeke nangabe u-Abrahamu walungisiswa ngemisebenzi, khona-ke unakho angazigqaja ngakho kodwana ingasi phambi kwakaZimu.NI Alo, sizakuthi yini ezuzwe ngu-Abrahamu ukhokho wethu ngokwenyama na? H Alo-ke, ingabe siyawulahla umthetho ngebanga lokukholwa lokhu na? Nakanye! Kodwana esikhundleni salokho siyawuhlonipha umthetho.}Gsngombana uZimu munye; begodu uzokulungisisa abasokileko ngeenzathu zokukholwa nabangakasoki ngakho ukukholwa lokho.lFQKghani uZimu lo nguZimu wamaJuda kwaphela na? Akasuye nowabatjhili na? Iye, nabatjhili unguZimabo,lEQThina esiyiphetheko ngethi umuntu ulungisiswa ngokukholwa ngaphandle kwemisebenzi etjhiwo mthetho. DAlo-ke kuphi ukuzigqaja na? Akubalwa nokubalwa. Ngamuphi umthetho na? Ngomthetho wemisebenzi? Awa, kodwana ngomthetho wokukholwa.pCYLokho bekukubonisa kilesikhathi bonyana yena ngokwakhe ulungile begodu ulungisisa loyo okholwa kuJesu.JB uZimu anikela ngaye njengomhlabelo wesono ngeengazi zakhe, ngokukholwa. Wakwenza lokho ukubonisa ukulunga kwakhe ngombana ngokubekezela kwakhe kobuZimu, azange abale izono ezenziwe phambilini.bA=Kodwana kwanjesi sele balungisiswa ngomusakhe njengesipho ngokuhlengwa okukuKrestu Jesu,@@{ngombana boke bonile, batlhayelelwa yiphazimulo kaZimu.b?=ukulunga kwakaZimu ngokukholwa kuJesu Krestu kibo boke abakholwako. Nje-ke akunamehluko,>wKodwana kwanjesi, ngaphandle komthetho, ukulunga kwakaZimu sele kwembuliwe, begodu kufakazelwa mthetho nabaphorofidi,z=mAkunamuntu ozakulungisiswa phambi kwakhe ngemisebenzi etjhiwo mthetho ngombana emthethweni kuvela ilwazi lesono.0<YGadesi sele sisazi bona nanyana yini etjhiwo mthetho, imalungana nalabo abangaphasi komthetho ukuze yoke imilomo ithuliswe, nephasi loke libe nokuziphendulela kuZimu..;WUkwesaba uZimu akukho emehlwenabo.”#:Aindlela yokuthula abayazi.%9EIcucu nesizi kusendlelenabo,68gIinyawo zabo zimsinyana ekuthululeni iingazi.27_Imilomo yabo izele ukwethukana nobumunyu.6 Imiphimbo yabo imaliba avulekileko;
basebenzisa amalimabo ukukhohlisa.
Isihlungu seenyoka singaphasi kweembhena zabo.~5u Boke baphambukile,
baphenduke baba msuqwa ndawonye.
Akakho okhombisa isisa,
akakho ngitjho noyedwa tere.B4 Akakho noyedwa olemukako,
akakho noyedwa ofuna uZimu.Y3+ njengombana kutloliwe kwathiwa:
“Akakho olungileko, ngitjho noyedwa tere.52c Alo-ke sizakuthini na? Sizakuthi singcono kunabanye na? Awa, nakanye, ngombana sele sibamangalele boke labo ngokuthi bangaphasi kwamandla wesono, okutjho umJuda nomGirigi,M1Kungebanga lani-ke singathi: “Asenzeni okumbi ukuze kuvele okuhle” na? Iye, sitjho njalo njengombana abantu abathileko nabasithukako bathi sitjho njalo. Abantwabo, ukulahlwa kwabo kubafanele.x0iKodwana nakube ngamangami iqiniso lakaZimu landisa iphazimulwakhe, ngisabekelwani-ke umlandu wokuba sisoni na?H/ Nakanye! Nabegade kunjalo, uZimu ubezaligweba njani iphasi na?5.cKodwana nangabe ukungalungi kwethu kubonakalisa ukulunga kwakaZimu, sizokuthini na? Sithi uZimu akakalungi nasihlunguphaza ngetukuthelo na? (Ngikhuluma ngendlela yabantu)./-WNakanye! Nanyana woke umuntu amleyimala, uZimu yena uneqiniso njengombana kutloliwe kwathiwa:
“Ukuze uhlanjululwe emezwinakho,
uhlule ekugwebeni kwakho.” , Alo, kwenzakalani nakube abanye azange bathembeke na? Ukungakholwa kwabo kuzakwenza bona ukwethembeka kwakaZimu kube lilize na?Y++Kusiza khulu ngazo zoke iindlela. Kokuthoma amaJuda aphathiswe umlayezo kaZimu.F* Kusiza ngani ukuba mJuda namkha kuqakatheke ngani ukusoka na?6)eKodwana umuntu uba mJuda ngaphakathi, ngokunjalo nokusoka kwamambala ngokwehliziyo, kuyinto kaMoya, akusingokwenyama. Umuntu onjalo ufunyana idumo kuZimu, ingasi ebantwini.}(sUmuntu akabi mJuda ngokubonakala ngaphandle, ngokunjalo nokusoka kwamambala akusikho okubonakalako nokwangaphandle.!';Ngalokho-ke abangakasoki enyameni kodwana abaphetha umthetho bazonilahla nina eninomthetho otloliweko begodu ninokusokwa kodwana nibe nephula umthetho.s&_Yeke nakube labo abangakasoki baphetha okufunwa mthetho, ukungasoki kwabo akuzukuthathwa njengokusoka na?z%mUkusoka kunobubhadekelo nakube uphetha umthetho, kodwana nawephula umthetho, ukusoka kwakho semlunga ungakasoki.l$QIye, kutloliwe kwathiwa: “Ibizo lakaZimu liyahlanjalazwa phakathi kwabatjhili ngebanga lakho.”O#Wena ozigqaja ngomthetho, uhlubukelani uZimu ngokwephula umthetho na?m"SWena ojamelene nokuhlobonga, uyahlobonga na? Wena onyenya abosingazimu, udlelezelelani amathempeli?!alo-ke, wena ofundisa abanye, kubayini ungazifundisi wena na? Utjhumayela ngokujamelana nokweba khibe ngapha wena uyeba na?Z -umyali weendlhayela, umfundisi wabantwana, unalo loke ilwazi lomthetho neqiniso,\1begodu unesiqiniseko sokobana umhlahli wesiphofu, umkhanyo walabo abasebumnyameni;eCwazi intandwakhe bewuqunte nokobana ngikuphi okulungileko ngombana wena ukhamba ngomthetho;fEWena-ke ozibiza ngomJuda bese uthembela emthethweni bewuzigqaje ngokuba nobudlelwano noZimu,~ungelanga, ukuya ngokwevangeli lami, mhlana uZimu azokugweba ngalo imicabango efihlakeleko yabo boke, ngoJesu Krestu.-SBayakhombisa bonyana lokho okufunwa mthetho kutlolwe ngeenhliziyweni zabo, okufakazelwa ngunembeza wabo, nemikhumbulo yabo evuthako iyabalahla namkha ibahlambulule/Lokha abatjhili, abanganawo umthetho, nabaphetha okutjhiwo mthetho ngaphandle kokuyalwa, labo-ke, nanyana banganawo umthetho, bamthetho ngokwabo. Yeke akusibo abezwa umthetho abangabalungileko phambi kwakaZimu, kodwana ngabenza okutjhiwo mthetho, labo-ke ngibo abazokulungisiswa. Boke abone bangaphandle komthetho, bazokubhujiswa bangaphandle komthetho; nabo boke abone bangaphasi komthetho, bazokugwetjwa ngomthetho.(K ngombana uZimu akakhethi ubuso.y kodwana kibo boke abenza okulungileko, kuzokuba khona iphazimulo, idumo nokuthula; kuthome ngomJuda kulandele umGirigikO Kuzokuba khona isizi neenhlungu kibo boke abenza ubumbi; kuzokuthoma ngomJuda kulandele umGirigi,ykKodwana labo abazifunela kwabo nabangalaleli iqiniso, balalela ukukhohlakala, bazokwehlelwa lilaka netukuthelo.Labo abaphikelele njalo ukwenza okulungileko, barhuluphele iphazimulo nedumo nokungabhubhi; uzobapha ukuphila okungapheliko.5eUzakuvuza omunye nomunye ngokwemisebenzakhe:+OKodwana ngobulikhuni bakho nangehliziyo engatjhugulukiko, uzikghubelelela itukuthelo ngelanga lelaka elizako lokha ukugweba okulungileko kwakaZimu nakwembulwako.Kghani unyaza umusa omkhulu kaZimu nokunyamezela kwakhe okubanzi na? Awuboni bonyana uZimu unomusa ngombana uhlose bona utjhuguluke na?(IAlo-ke wena, nanyana ungaba ngubani, udlumbana bona nawugweba labo abenza okunjalo khonapho khibe nawe uyakwenza lokho, uzakuphunyurha esigwebeni sakaZimu na?U#Siyazi bona isigwebo sakaZimu kilabo abenza izinto ezinjalo singokweqiniso.:  oYeke awunalo izaba, nanyana ungaba ngubani, wena ogweba abanye; nawugweba omunye umuntu uzilahla wena ngombana uthi ugweba abanye nje khibe nawe wenza yona into abayenzako leyo.  5 Bayasazi isimiso sakaZimu sokobana labo abenza izinto ezinjalo bafanelwa kukufa, khonapho abazenzi kwaphela, kodwana bakwakwazela nalabo abazenzako.I   iye, baziindlhadlha, abakholwa, abananhliziyo begodu bafe ivalo.v  gubugongodi, ukuhloya uZimu, ukuthukana, ukuzikhakhazisa, ukuzazi, ukusungula ubumbi, ukungalaleli ababelethi,  )Bebazele ngayo yoke imihlobo yobukhohlakali, ubumbi, ubumarhamaru nezondo. Bazele ngomona, ukubulala, ukuphikisana, ikohliso, ubuqili, ihlebo, )Njengombana abantwabo bangazange bakhathalele ukumazi uZimu, yeke uZimu wabanikela emikhumbulweni eyonakeleko nezintweni ekungakameli zenziwe.\ 3ngokunjalo namadoda wakhona alisa indlela yemvelo yokuya emabhayini nomfazi, afuthelana ngokukhanukana wona. Amadoda enza ubuhlola namanye amadoda, ngalokho azamukelisa ngokwawo isibetho esifanele ubuhlola bawo. Ngebangelo-ke, uZimu wabanikela ekutjhisakaleni okuhlazisako. Abafazi bakhona balisa indlela yemvelo yamabhayi bangena kokungasiyimvelo, 9ngombana banana iqiniso ngoZimu kobana bazuze amala, balotjha bebasebenzela okudaliweko kunoMdali, okunguye okufanele adunyiswe ngokungapheliko. Amen.g INje-ke uZimu wabanikela eenkanukweni zeenhliziyo zabo, emanyaleni nekuhlazisaneni ngemizimbabo# ABanana iphazimulo kaZimu ongabhubhiko ngemifanekiso emfuziselo wabatu ababhubhako namkha yeenyoni namkha yeenlwana ezinemilenze emine namkha yeenrhurhubi.C Bazitjela bona bahlakaniphile, ngalokho baba ziindlhayela.+ Qngombana nanyana bebaseze bamazi uZimu, azange bebamhloniphe namkha bamthokoze, kodwana babe nemikhumbulo engatjho ilitho, neengqondo zabo ezingazisiko zafiphala.z oSoloko kwangesikhathi sokudalwa kwephasi, amandlakhe angapheliko kanye nemvelo yakhe yobuZimu, nanyana ingabonakali ngokwayo, phezu kobana ikhona, beyiseze izwisiswa begodu ibonwa ezintweni azidalileko. Ngalokho-ke abantu abanabo ubusithelo,K Okwazekako ngoZimu kuyakhanya kibo ngombana uZimu ubavezele khona.(~ KUbukhali bakaZimu bubonakala buvela ezulwini, behlela phezu kwakho koke okungakhambisani noZimu kanye nobukhohlakali balabo abavimba iqiniso ngokonakala kwabo.} 'Kilo kwembulwa ukulunga kwakaZimu ngokukholwa namayelana nokukholwa, njengombana kutloliwe kwathiwa: “Olungileko uzakuphila ngokukholwa.”| yNje-ke anginanhloni ngevangeli ngombana limamandla kaZimu wokusindisa boke abakholwako, ukuthoma ngamaJuda namaGirigi.F{ ngikho ngitjhisekela ukutjhumayela ivangeli nakini eniseRoma.Qz Nginesibopho kumaGirigi nakabatjhili, kabahlakaniphileko nabanganalwazi,ly S Angithandi bazalwana bona ningabi nelwazi lokobana bengifuna kangangani ukuza kini (kodwana bengiseze ngiqabelwa ukwenza njalo bekube nje) ukuze ngizuze isivuno phakathi kwenu njengombana ngenzile phakathi kwabo boke abatjhili.\x 3 namkha sikhuthazaneni ekukholweni kwethu, iye ekukholweni kwenu nekukholweni kwami.Zw / Ngihlulukela ukunibona ukuze ngabelane nani ezinye zezipho zakaMoya, nginiqinise,Ov  ngibawa bonyana entandwenakhe uZimu, ngigcine ngiphumelele ukuza kini.u  UZimu engimlotjha ngommoyami nengitjhumayela ivangeli leNdodanakhe, ungufakazami bonyana ngihlala nginikhumbula njalo emthandazwenami,wt iKokuthoma, ngithokoza uZimami ngoJesu Krestu ngani noke ngombana ukukholwa kwenu kutjhunyayelwa ephasini loke.#s AKibo boke abathandekako kuZimu abaseRoma, ababizelwe ekubeni ngabacwengileko: Akube kini umusa nokuthula okuvela kuZimu uBaba wethu neKosini uJesu Krestu.Ir  ngitjho nani ngokwenu enibizelwe kobana nibe ngebakaJesu Krestu.rq _esamukela ngaye isisa nobupostoli ukuletha ukulalela ukukholwa hlangana nabatjhili ngebanga lebizo lakhe, p begodu yatjhunyayelwa ngamandla bona iyiNdodana kaZimu ukuya ngokoMoya wobucwenga ngokuvuswa kwayo ekufeni: uJesu Krestu iKosethu,Yo -Iye, ivangeli elimayelana neNdodanakhe eyaba sizukulwana sakaDavida ngokwenyama,_n 9Ivangeli lelo walethembisa ngaphambilini ngabaphorofidi bakhe emitlolweni ecwengileko.m {Incwadi le ivela kimi mina Powula, inceku kaKrestu Jesu, owabizelwa ekubeni mpostoli, wahlukaniselwa ivangeli lakaZimu.ql[amemezela umbuso kaZimu, afundisa ngeKosi uJesu Krestu begodu akhuluma ngesibindi kungekho okumthiyako.^k5Iminyaka emibili yoke swana, wahlala endlini ayiqatjhileko, amukela boke abazombona;Yj+Ngemva kobana uPowula atjho lokhu, amaJuda akhamba aphikisana wodwa kabuhlungu.fiE“Nje-ke akwazeke kini bonyana isindiso kaZimu le ithunyelwe kabatjhili; bona bazakuzwa.”ohWIye, iinhliziyo zabantwaba zibuthuntu
neendlebe zabo azizwa,
bavale namehlwabo.
Nakungasinjalo bazakubona ngamehlwabo,
bezwe ngeendlebe zabo,
balemuke ngeenhliziyo zabo
bebaphenduke bese ngiyabaphilisa.’}gs‘Khamba uye esizwenesi ufese uthi:
“ ‘Nizokuzwa kodwana ningazwisisi;
nizokubona kodwana ningatjheji.7fgNje-ke baphikisana babodwa, kodwana bathoma ukukhamba ngemva kobana uPowula athe: “UMoya oCwengileko bekaqinisile nakakhuluma kibokhokho benu ngomphorofidi u-Isaya asithi,NeAbanye babo bathatheka ngamezwakhe, abanye akhange bafune ukukholwa.d Kwathi sebabekelene naye ilanga, bafika lapha ahlala khona babanengi kwamambala. Kusukela ekuseni bekwaba sebusuku, wabahlathululela bewabafakazela ngombuso kaZimu, alinga ukubabonisa ngoJesu ngokudzubhula emthethweni wakaMosi nemitlolweni yabaphorofidi.mcSKodwana sifuna ukuzwa amazizo wakho ngombana siyazi bona koke nje, isiqhemesi sikhulunywa kumbi.”(bIBona bathi kuye: “Azange sifumane incwadi evela eJudiya ekhuluma ngawe namkha kufike omunye wabafowethu nombiko nanyana kukhulunywe okuthileko okumbi ngawe.aKungebangeli ngibawe ukubonana nani, ngikhulumisane nani. Mbala, ngebanga lethemba laka-Israyeli ngibotjhwe ngeenketanezi.”*`MKodwana kuthe bona amaJuda akuphikise lokhu, ngakateleleka bona ngidlulisele indaba kumbusi omkhulu, nanyana bekungekho umlandu engingawuthwesa abantu bekhethu.p_YWona sele angihlolile, afuna ukungithukulula ngombana belingekho ibanga lokobana ngingabeze ngibulawe.^1Ngemva kwamalanga amathathu uPowula wabiza abarholi bamaJuda wendawo bona bahlangane. Kwathi bona bahlangane, wathi kibo: “Bafowethu! Nanyana ngingakenzi ilitho elimbi ebantwini bekhethu nemasikweni esawafumana kibobamkhulu, ngabotjhwa ngeJerusalema, nganikelwa emaRomeni.\]1Kuthe bona sifike eRoma, uPowula wavunyelwa bona ahlale yedwa nejoni elimqalileko. \Abazalwana beRoma sele bezwile ngathi, beza bazosihlangabeza. Abanye beza ngendlela ekuthiwa yi-Apiyusi ukufikela eForumi Apiyi kwathi abanye bafika ekumbeni yeenkhambi ebekuthiwa yiTiresi Taverinoni Kuthe bona uPowula ababone, wathokoza uZimu bewaqina idolo.k[OSafumana abanye abazalwana lapho, basibawa bona sihlale nabo amalanga alikhomba. Yeke saya eRoma.Z' Sesizombelezile isihlengele safika eRegiyoni, kwathi emva kwelanga linye silapho, kwaphephetha isewula, ngelanga lesibili safika ePhothiyoli. Ngokubethwa livalo bona umkhumbi ungahle utjhinge ngemadwaleni, behlisa ama-ankera amane ngemva komkhumbi bathandaza bona kuse.S=Nje-ke baphosa intambo yokulinganisa ukutjhinga, bafumana bona kumamitha amatjhumi amathathu nekhomba ngemva kokuthuthuka kancani babuyelela godu baphosa, bafumana kumamitha amatjhumi amabili nekhomba.'<GNgobusuku belanga letjhumi nane, sisaphetjhulwa mumoya ekweyameni ilwandle le-Adriya, pheze phakathi kobusuku, abathayi badlumbana bona sesitjhidele esebeni.;;qKodwana sizakuphetjhulelwa kesinye isihlengele.”c:?Yeke madoda, qinani idolo ngombana ngikholwa kuZimu bona kuzakuba njengombana ngitjeliwe. 9 yathi, ‘Ungesabi, Powula ngombana kufanele ujame phambi kombusi omkhulu; begodu qala, uZimu ukuphephisele boke othaya nabo.’[8/Ebusuku bayizolo kuze ingilozi kaZimu engingowakhe nengimlotjhako yajama ngakimi,}7sNje-ke ngibawa bona niqine idolo ngombana akakho noyedwa wenu ozakulahlekelwa yipilo; mkhumbi kwaphela ozakonakala.X6)Ngemva kobana amadoda ahlezi isikhathi eside anganakudla, uPowula wajama phakathi kwawo wathi: “Madoda, ngathana ningilalele sangasuka eKrete, ngabe niwuphephile woke umonakalo lo nokulahlekelwa okungaka.'5GKuthe lokha nasele kuphele amalanga amanengi, ilanga neenkwekwezi kungasabonakali, nommoya udlangile ngokuvunguza, salahlekelwa ngilo loke ithemba lokusinda.X4)Ngelanga lesithathu balahla ngezandla zabo izinto ezisetjenziswa ngemkhunjini.d3AIsivunguvungu sawunawunana nathi, kwathi ngakusasa balahlela intundu yomkhumbi ngemanzini.Q2Sele bawukhwezile bathatha iintambo bawubophelela emkhunjini, besaba bona bangahle baphephukele emgwedlweni wetjhwabatjhwaba yeSiritisi; ngalokho behlisa iinlawulamkhumbi; umkhumbi wasunduzwa mumoya. 1Sesibalekele endaweni evikelekileko yesihlengele esincani ekuthiwa yiKhawuda, saphumelela kanzima ukulawula umkhunjana wokusindisa.k0OUmmoya wadudula umkhumbi wangasakghona ukujika uqalane nawo, yeke sawulisa bona usunduzwe mumoya. / Kodwana khonokho kwavunguza ummoya ovela ngetlhagwini-pumalanga ebekuthiwa yi-Ewurakiloni, waphephetha wehla ukusukela enarheni.".= Kwathi isewula isathoma ukuphephetha kuhle, badlumbana bona bangafikelela ibanga labo; yeke bakhuphula i-ankera bathoma ukuthayela eduze neligu leKrete.-w Njengombana iligu bekungasiyo indawo elungele ukuhlala ebusika, inengi labona kungcono ukusuka lapho liye elwandle, lilinge ukufika eFinikisi, kuhlalwe khona ubusika boke. Leli bekuliligu leKrete eliqale esewula-tjingalanga netlhagu-tjingalanga.p,Y Kodwana umphathimabutho walalela umpathimkhumbi nomninimkhumbi kunokulalela lokho okutjhiwo nguPowula. +9 wathi: “Madoda, ngiyabona ikhambo lethu lizokuba nengozi nomonakalo omkhulu, kungabi ngowepahla nomkhumbi kwaphela kodwana nepilwethu isengozini.”*3 Njengombana besele kulahleke isikhathi esinengi nokuthaya bese kuyingozi ngombana nesikhathi sokuzila ukudla besele siphelile, uPowula wabayelelisat)aSadlula lapho ngobudisi obukhulu besafika endaweni ekuthiwa siTjhaphululo esiHle eduze nedorobho leLaseya.Q(Sathaya kancani amalanga amanengi ngobudisi obukhulu ukufika malungana neKinidu. Ummoya gade uphambene nathi; yeke, sathayela ngehlangothini elivikeliweko lesihlengeleni seKrete malungana neSalimone.k'OLapho-ke umphathimabutho wafumana umkhumbi ovela e-Alekzandriya usiya eTariyana, wasikhweza kiwo.]&3Sadlulela elwandle eligudle indawo yeSilisiya nePhamfiliya, safika eMira ngeLisiya.q%[Sasuka lapho, sathayela ngehlangothini elivikeliweko leSayipurasi ngombana ummoya gade uphambene nathi.$%Ngelanga elilandelako safika eTsidoni; uJuliyasi waphatha uPowula kuhle, wamvumela bona ayokubona abangani bakhe, bamnikela lokho akufunako.6#eSakhwela umkhumbi we-Adramitheno, ogade sewulungele ukusuka uye eligwini lelwandle e-Asiya, sathaya sakhamba siphekelelwa ngu-Aristarirhusi weMasedoniya ovela eThesalonika." Kwathi bonyana kuquntwe bona kufuze sithayele eTariyana, basa uPowula nezinye iimbotjhwa kuJuliyasi umphathimabutho wombusi.! Nje-ke u-Agripa wathi kuFestusi: “Umuntu lo ngawuthukululwe ingathana umlandwakhe akhange awudlulisele kumbusi omkhulu.”  Kuthe bona basuke lapho bathi komunye nomunye: “Umuntu lo akakenzi ilitho bona angabe abulawe namkha afakwe ngesikhungweni.”RYeke ikosi yasikima nombusi noBherinike kanye nabo boke ebebahlezi nayo.kOUPowula wamphendula wathi: “Namkha kumsinyana nanyana kungasinjalo, ngithandaza kuZimu bonyana kungabi nguwe wedwa, kodwana nabo boke abalaleleko namhlanje, sengathi bangaba ngilokhu engingikho, ngaphandle kweenketanezi!”dAU-Agripa wathi kuPowula: “Ucabanga bona msinyana kangaka ungangiphendula umKrestu na?”PKosi Agripa, uyabakholwa abaphorofidi na? Ngiyazi bona uyabakholwa!”?wEqinisweni ikosi u-Agripa iyazi ngeendabezi, kiyo ngikhuluma ngesibindi, ngokwazi bonyana ayikho neyodwa yezintwezi engizizwako kiyo ngombana izintwezi akhange zenzeke emsithelweni.r]UPowula waphendula wathi: “Angihlanyi, mhlonipheki Festusi, kodwana ngikhuluma iqiniso ngokuzizwisisa!}Kuthe uPowula asazivikela njalo, uFestusi wamrhuwelela wathi: “Powula, uyahlanya na! Ukufunda khulu kuyakuhlanyisa!”#UKrestu kufuze ahlupheke, nokuthi njengombana angewokuthoma ukuvuka kabafileko, uzakumemezela ukukhanya ebantwini bekhethu nakabatjhili.”MKodwana uZimu ungisize bekwaba kunamhlanjesi, kungakho ngijame lapha ngifakaza kabancani nakabakhulu. Angikhulumi okhunye ngaphandle kwalokho abaphorofidi noMosi abakutjhwileko bona kuzokwenzeka:NKungebangelo amaJuda angidzwebule ngethempelini alinge ukungibulala.NKodwana ngathoma ukumemezela kabaseDamaseku, kwaba seJerusalema nakiyo inarha yeJudiya ngitjho nakwabatjhili bonyana baphenduke ezonweni babuyele kuZimu, benze imisebenzi ekhambisana nokuphenduka.Y+“Ngalokho, kosi Agripa, akhange ngibe lihlongandlebe ngombono ovela ezulwini.Sbona uvule amehlwabo khona bazakusuka ebumnyameni beze ekukhanyeni; basuke emandleni kaSathana beze kuZimu ukuze bamukele ukulitjalelwa kwezono, babe nesabelo phakathi kwabacwengisiweko ngokukholwa.’LNgizokuphephisa ebantwini bekhenu nakwabatjhili engikuthumela kibo5cNje-ke, sikima ujame ngeenyawo zakho. Ngibonakele kuwe ngebanga lokobana ngizokukhetha ube sisebenzi nofakazi ngezinto ozibonileko ngami nangalokho engizakutjengisa khona.a;Ngabuza ngathi: ‘Ungubani, wena Kosi na?’ IKosi yathi: ‘NginguJesu, ozumana naye.5Soke sawela phasi, ngezwa ilizwi lisithi kimi ngesiHebheru, ‘Sawula, Sawula, ungizumelani na? Kunzima kuwe ukurarha itlobo yesitlhorholojakomo.’+ Kwathi emini ekulu ngisesendleleni, wena ohloniphekileko, ngabona umkhanyo omkhulu kunelanga uphazima, wangizombeleza nalabo ebengikhamba nabo.e C “Ngiso isizathweso esangenza bona ngiye eDamaseku ngegunya elivela ebaphristini abakhulu.E  Ngeenkhathi ezinengi ngibahlunguphazele ngemasinagogini, ngilinga ukubakatelela bona bahlambalaze. Bengifutheke khulu ngabo kangangobana bengibalandelela nakwamanye amadorobho wabatjhili.T ! Kwakhona ngikho lokho engakwenza eJerusalema. Ngemvumo engayamukela ivela ebaphristini abakhulu ngaphosela abacwengileko abanengi ngesikhungweni. Kwathi nalokha agwetjwa intambo, nami ngakusekele lokho.r ] “Nami ngokwami ngikholisekile bona bekufanele ngenze okunengi okuphambene nebizo lakaJesu weNazaretha.z mAlo, kubangelwa yini bona nanyana ngubani wenu afunyane kulikhuni ukukholwa ukuthi uZimu uyabavusa abafileko na?=siye, isithembiso izizwe zekhethu ezilitjhumi nambili ebezithemba ukusifikelela, njengombana zilotjha imini nobusuku. Kungalo ithembeli, wena ohloniphekileko, ngimangalelwe maJuda!nUAlo-ke manjesi ngijame lapha bona ngigwetjwe ngebanga lethemba lesithembiso uZimu asenza kibokhokho;%CSekusikhathi eside bangazi begodu nabafuna ukufakaza bangatjho bona bengiphila njengelunga lesiqhema esiqinileko ekolweni yekhethu, ngiphila njengomFarisi. 1~%}c||D{{Ezzyyfxxx9wwNvvWuOttZsirr{qtq!pponn\mvllEkjj ii=hhgg8ffbf eVddhccbbbaa_``__^^O]]'\b[[m[#ZoZY@XXgWWHVV!UU8TzSSdRRPQQmQPOOlON~NMM=LLKK&JJIxHH`GG{G/FFiEEvE DtCCB_AAG@@?>>[==8# f m , wHp)z"1^7Ungatjhabalalisi umsebenzi kaZimu ngebanga lokudla. Iye, ije koke ukudla kuhlwengile, kodwana akukalungi kobana wena uwise abanye ngalokho okugomako.I] Ngalokho-ke asirhulupheleni lokho okuletha ukuthula nokwakhana.T\!Nje-ke loyo olotjha uKrestu, wamukelekile kuZimu begodu nabantu bayamvuma.p[Yngombana umbuso kaZimu awusi kugoma nokusela, kodwana kulunga, kuthula nokuthokoza kuMoya oCwengileko.7ZiYeke ukulunga kwakho akungathathwa njengobumbi#Y?Nakube umzalwana wakho ukhubekiswa ngilokho okugomako, khona-ke awusakhambi ethandweni. Ungavumeli bona lokho okugomako kubhubhise loyo amfelako uKrestu.X-Ngiyazi begodu ngikholisekile eKosini uJesu bonyana akunanto esilaphele ngokwayo, kodwana iba ngesilapheleko kiloyo ocabanga bonyana isilaphele.W Nje-ke asiliseni ukugwebana, kodwana endaweni yalokho tjhugululani imikhumbulwenu, ningabeki isiqabo namkha isisitho endleleni yomfowenu.“Ngizifunga ngokwami.”
Kutjho uSomnini.
“Woke amadolo azokuguqa phambi kwami
namalimu woke adumise uZimu.”T Alo, umgwebelani-ke umfowenu na? Namkha kubayini uqalela umfowenu phasi na? Soke nje sizokujama phambi kwesihlalo sokugweba sakaZimubS= Ngesizathweso uKrestu wafa, wabuye waphila godu ukuze abe yiKosi yabafileko nabaphilako.Rngombana nasiphilako, siphilela iKosi nalokha nasifako sifela iKosi. Nje-ke nanyana siyaphila namkha siyafa, singebeKosi.SQAkakho noyedwa wethu oziphilelako, kanti-ke godu akakho noyedwa ozifelakoCPLoyo onelanga alihloniphako, ulihloniphela ukudumisa iKosi. Naloyo ogoma inyama, uyigomela iKosi ngombana uthokoza uZimu. Naloyo ongagomiko, lokho ukwenzela iKosi begodu uthokoza uZimu.OOmunye umuntu uthi ilanga elinye liqakathekile kunelinye, omunye uthi woke amalanga ayafana. Ngiloyo naloyo akazanelise ehliziywenakhe."N=Ungubani-ke wena bona ungazokugweba inceku yomunye umuntu na? Ukujama nokuwa kwayo kukumniniyo. Izakujama ngombana iKosi inamandla wokuyenza bona ijame.M#Umuntu ogoma koke akangamqaleli phasi loyo okhethako. Naloyo ongagomi koke angamgwebi loyo osogoma yoke into ngombana naye uZimu umamukele. LUkukholwa komuntu omunye kumvumela bona agome nanyana yini, kodwana omunye onokukholwa okutekatekako uzigomela imirorho kwaphela.eK EYamukelani loyo onokukholwa okutekatekako ngaphandle kokumgweba ngokunande niphikisana naye.tJa Esikhundleni salokho, yembathani iKosi uJesu Krestu, ninganikeli inyama ithuba lokwanelisa iinkanuko zayo. I9 Asiziphatheni ngokuhloniphekileko njengemini, kungabi ngokurhiribidela nokudakwa, kungabi ngobufebe nangamanyala begodu kungabi ngokucabana nangomona.Hw Ubusuku sebuyadlula, ukukhanya sekutjhidele. Yeke asibekeleni ngeqadi izenzo zobumnyama, sihlome iinkhali zokukhanya.?Gw Yenzani lokhu ngokuzwisisa isikhathi sanje. Isikhathi sesifikile sokobana nivuke ebuthongweni benu ngombana isindiswethu sele iseduze khulu kunangesikhathi esathoma ukukholwa ngaso.UF# Ithando alimtjhapheli umakhelwana, ngalokho ithando likuzaliseka komthetho.OE Imiyalo ethi: “Ungahlobongi, ungabulali, ungebi, ungafisi komunye” kanye neminye imiyalo ekhona, ihlanganiswe yoke emyalweni owodwa othi: “Thanda umakhelwanakho njengombana uzithanda wena.”D1 Ningabi nomlandu wokubamba umuntu ilitho, ngaphandle komlandu wokuthandana ngombana loyo othanda omunye sele awuzalisile umthetho ngokwenza njalo.!C; Banikeleni koke okubafaneleko, khuphani umthelo kofanelwe mthelo, ingeniso kofanelwe lingeniso, ihlonipho kofanelwe yihlonipho nedumo kofanelwe lidumo.pBY Kungakho nikhupha nemithelo nje, ngombana ababusi baziinsebenzi zakaZimu eziqalene nomsebenzi wona lo.A{ Ngesizathweso-ke kufanele umuntu azithobe, ingasi ngokwesabela ukuhlunguphazwa kwaphela kodwana nangebanga lakanembeza.P@ ngombana umbusi uyinceku kaZimu ukuze kube kuhle kuwe. Kodwana nawenza okumbi, uzokuphila ngevalo ngombana umbusi akayiphatheli ilize isabula. Uyinceku kaZimu kobana ahlunguphaze labo abenza ubumbi.D? Ababusi abesabeki kilabo abaziphethe kuhle kodwana besabeka kilabo abaziphethe kumbi. Ungathanda bona ungabi nevalo nawubona isiphathimandla na? Khona-ke yenza okulungileko, sizakudumisa> Nje-ke nanyana ngubani ophikisana namandla wombuso, uphikisana nalokho okujanyiswe nguZimu. Labo abaphikisako bazakufumana isigwebo.x= k Akube ngiloyo naloyo athobele ababusi ngombana awukho umbuso ongaveli kuZimu. Imibuso ekhona le ibekwe nguZimu.H<  Ungabindwa bubumbi kodwana wena kumele ubinde ubumbi ngobuhle.a;; Esikhundleni salokho, umtlolo uthi:
“Nakube isitha sakho silambile,
siphe ukudla sigome;
nakube somile, siphe amanzi sisele.
Ngokwenza njalo,
uzabe inga udindela amalahle avuthako ehlokwaso.”1:[ Bazalwana ningazibuyiseleli, kodwana nikelani itukuthelo kaZimu ithuba ngombana kutloliwe kwathiwa: “Ukubuyiselela kungokwami, ngizokubuyiselela.” Kutjho uSomnini.T9! Nakukghonekako ngokusemandlenenu, philisanani ngokuthula nabo boke abantu.X8) Ningabuyiseli ubumbi ngobumbi, kodwana nakani okuhle phambi kwabo boke abantu.7 Philisanani ngokuzwana, ningazikhukhumezi, kodwana zimanyaniseni nabathobekileko. Ningazenzi inga nihlakaniphe ukudlula lokho eningikho.K6 Thabani kanye nalabo abathabileko, nilile kanye nalabo abalilako.E5 Busisani labo abanizumako, iye, babusiseni ningabanikeleli.K4 Hlanganyelani eendingweni zabacwengileko, niphathe kuhle abayeni.Q3 Thabani ethembeni, nibekezele eenhluphekweni, nikhuthale emthandazweni.X2) Ningatlhayelelwa yitjisakalo kodwana hlalani nivutha emmoyeni, nilotjhe iKosi.N1 Thandanani khulu ngethando lobuzalwana, niphalisane ngokuhloniphana.J0  Ithando alibe ngelamambala; nyenyani ubumbi, nikakarele kokuhle. /9 ophiwe ukuyala, akayale; ophiwe ukupha, akaphe ngokungagodli; ophiwe ukurhola, akarhole ngokukhuthala nophiwe ukurhawukela abanye, akakwenze ngethabo.G. ophiwe ukusebenza, akasebenze; ophiwe ukufundisa, akafundise;- Sinezipho ezahlukeneko ukuya ngokomusa esiwuphiweko. Ophiwe ukuphorofida, akaphorofide ngokwesilinganiso sokukholwa kwakhe;h,I Nje-ke thina esibanengi emzimbeni munye kuKrestu, ngamunye ngamunye simalunga womunye nomunye.y+k Njengombana emzimbeni munye sinamalungu amanengi, ngokunjalo amalungu lawo akenzi umsebenzi ofanako woke njalo.<*q Ngomusa engiwuphiweko ngithi kini noke: Ningaziphatheli phezulu ngaphezu kwalokho eningikho, kodwana ziphatheni ngokuzigoba ukuya ngokwesilinganiso sokukholwa enikuphiwe nguZimu.H)  Ningaziphathi njengokwemikhuba yephaseli, kodwana tjhugululwani ngokwenziwa kabutjha emikhumbulweni yenu ukuze nikghone ukuhlukanisa okuyintando kaZimu; okuhle, okwamukelekako nokupheleleko.D(  Nje-ke bazalwana, ngebanga lesirhawu sakaZimu ngiyanirabhela bonyana ninikele imizimba yenu ibe mihlabelo ephilako, ecwengileko nethandekako kuZimu. Lokhu kukulotjha kwenu okwamukelekako.' $Ngambala zoke izinto
zavela kuye, zavela ngaye
begodu zingezakhe.
Akube kuye idumo ngokungapheliko!
Amen.D& #Ngubani owakhe wamupha isipho
ukuze naye aphiwe na?” %  "Njengombana umtlolo ocwengileko uthi:
“Ngubani owakhe wazi umkhumbulo kaSomnini?
Ngubani owakhe waba mluleki wakhe na?$ !Maye, uzike kangangani umnono wokuhlakanipha kanye nelwazi lakaZimu! Iingwebo zakhe aziphenyeki, neendlela zakhe azilemukeki.N# UZimu uvalele boke abantu ekungalalelini ukuze abe nomusa kibo boke.a"; nabo-ke babe ngabangalaleliko ukuze nabo bamukeliswe umusa ngebanga lomusa kaZimu kini.f!E Njengombana nakhe naba ngabangalaleli uZimu, namukeliswe umusa ngebanga lokungalaleli kwabo,P  ngombana uZimu nakupha izipho, nalokha nakubizileko, akabuyi akwemuke.zm Mayelana nevangeli-ke amaJuda azizitha ngebanga lenu, kodwana ngokokukhethwa, athandiwe ngebanga labobamkhulwawoK Lesi-ke sivumelwano sami nabo,
lokha nangisusa izono zabo.”+ Nje-ke woke u-Israyeli uzokusindiswa njengombana kutloliwe kwathiwa:
“EZiyoni kuzakuvela uMsindisi;
afike aqede ukungalungi kuJakopo.I  Angithandi bazalwana bona ningabi nelwazi ngefihlakalo le ukuze ningakhohliseki: ukukhunyalala kwehlele ingcenye ka-Israyeli kufikela lapha isibalo esipheleleko sabatjhili singena khona soke.lQ Nakube uquntwe kilokho okumumuthi wama-oliva wommango ngemvelo bewahlonyelelwa emthini wama-oliva otjaliweko, ngokuphambene nemvelo, kuzokuba kangangani-ke eengaleni zemvelo lezi nazibuye zihlonyelelwe emthinazo wama-oliva na?  Ngitjho nalabo abamaJuda nakube abaphikeleli ekungakholwini kwabo, bazakuhlonyelelwa ngombana uZimu unamandla wokubahlomelela godu.=s Qalani-ke ukulunga nobukhali bakaZimu: ubukhali bukilabo abawileko, kodwana umusa ukuwe kwaphela nawuragela phambili ngokuphila ekulungeni kwakhe; nakungasinjalo nawe uzakuquntwa.Q Nakube uZimu azange ababalele iingala zemvelo, nawe angeze akubabalela.*M Iye, lokho kuliqiniso. Zaquntwa ngebanga lokungakholwa kwazo, kodwana wena ujame ngebanga lokukholwa kwaphela. Nje-ke ungazikhukhumezi, kodwana jama ngokwesaba.E Uzakuthi: “Kwaquntwa iingala ukuze kuhlonyelelwe mina.” ungazikhukhumezi eengalenezo. Nakube uyazikhukhumeza, khumbula bonyana akusuwe othwele umrabhu kodwana mrabhu othwele wena.:m Kodwana nakube iingala ezithileko bezephuliwe, kwathi wena olihlumela le-oliva yemmangweni, wahlonyelelwa esikhundleni sazo, wahlanganyela emrajini onothileko womuthi we-oliva,- Nakube ingcenye yehlama enikelwe njengesilumo icwengile, khona-ke ihlama yoke icwengile; nakube umrabhu ucwengile, khona-ke neengala zicwengile.# Nakube ukulahlwa kwabo kukubuyisana kwabantu bephasi noZimu, kuzokuba yini-ke ukwamukelwa kwabo na? Kghani kuzakuba kuphila kwabafileko na?U# ukuze ngivusele abantu bekhethu isikhwele, ngalokho ngisindise abanye babo.kO Ngikhuluma nani nina abatjhili. Njengombana ngimpostoli wabatjhili nje, ngiyawazisa umsebenzi lo,3 Kodwana nakube ukuphambeka kwabo kumnono wephasini, nokuhlulwa kwabo kumnono kabatjhili, uzakuba ngangani-ke umnono ozakulethwa kupheleliswa kwabo!-S Godu ngabuza ngathi: Bakhutjiwe bebabhusukela phasi na? Awa, nakanye! Kodwana ngokukhutjwa kwabo, ukusindiswa kuze kabatjhili ukuze kuvuselwe u-Israyeli isikhwele._ 7 Amehlwabo akafiphazwe
ukuze angaboni,
imihlana yabo
ayihlale ibhesile.”j M NoDavida uthi:
“Itafula labo alibe sisifu nesirarejo,
iye, isiqabo nesikhubekiso kibo!! ; njengombana kutloliwe kwathiwa:
“UZimu wabanikela ummoya wobuthongo,
amehlo angaboniko
neendlebe ezingezwako
bekube kunamhlanjesi.” ) Alo, sizakuthini na? U-Israyeli wahluleka ukufumana lokho ebegade akufuna. Abakhethiweko bona bakufumana, kodwana inengi lenziwa laba likhuni,q [ Kodwana nakube kungomusa, khona-ke akusese ngenca yemisebenzi, nakungasinjalo umusa awusazokuba mumusa.B Kusesenjalo nanamhlanjesi, kunemisalela ekhethwe ngomusa.# Kodwana yathini ipendulo kaZimu kuye na? Angithi yathi: “Ngizibulungele abaziinkulungwana ezilikhomba abangazange bakhothamele uBhali.”w “Somnini, babulele abaphorofidi bakho, bagiriza nama-aldarakho; sekusele mina ngedwa, nje-ke bazumana nepilwami.” 9 UZimu akakalahli abantu bakhe ebekaseze abazi kwaphambilini. Anazi bona umtlolo uthini ngo-Elija na? Angithi wamangalela ama-Israyeli kuZimu ngokuthi:! = Nje-ke ngiyabuza ngithi: UZimu ulahle abantu bakhe na? Awa, nakanye. Mina ngokwami ngimIsrayeli, isizukulwana saka-Abrahamu, ilunga lekoro kaBhenjamini.q[ Kodwana ngo-Israyeli uthi: “Imini yoke ngilulele izandla zami ebantwini abangalaleliko nabanekani.”y U-Isaya ukhuluma ngesibindi uthi:
“Ngifunyenwe ngabangazange bangifune,
ngaziveza kabangazange bangibawe.”G Godu ngiyabuza ngithi: “U-Israyeli akakazwisisi na?” Kokuthoma uMosi uthi:
“Ngizonivusela isikhwele
ngalabo abangasiso isizwe,
nginithukuthelise ngesizwe esisidlhadlha.”1 Kodwana ngiyabuza-ke: Abakezwa na? Mbala bezwile ngombana,
“Amaphimbo wabo azwakele ephasini loke;
namezwabo emaphethelweni womhlaba.”O Nje-ke, ukukholwa kuvela ngokuzwa nokuzwa kuvela elizwini lakaKrestu.}~s Kodwana akusibo boke abalalele umlayezwethu ngombana u-Isaya wathi: “Somnini, ngubani okholwe umlayezwethu na?”*}M Bazokutjhumayela njani ngaye nakube abakathunywa na? Njengombana kutloliwe kwathiwa: “Maye zithandeka kangangani iinyawo zalabo abaletha iindaba ezimnandi!”G| Kodwana bangambiza njani nabangazange bakholwe kuye na? Begodu bangakholwa njani kuye nabangazange khebezwe ngaye na? Godu bazakuzwa njani ngaphandle kobana kube khona otjhumayela ngaye na?F{ Nje-ke: “Boke ababiza ibizo lakaSomnini bazokusindiswa.”z Akunamehluko phakathi komJuda nomGirigi ngombana uSomnini unguSomnini wabo boke begodu unesisa kibo boke ababiza ibizo lakhe.Dy Umtlolo uthi: “Loyo okholwa kuye akasoze arhubutjhwa.”Nx ngombana ukholwa ngehliziyo, ulungisiswe; uvume ngomlomo, usindiswe.ww Lokha nawuvuma ngomlomakho bona uJesu uyiKosi, bewukholwe ngehliziywakho bona uZimu wamvusa kabafileko, uzokusindiswav Kodwana kuthini na? Kuthi: “Ilizwi lihlanu kwakho, lingemlonyenakho nangehliziywenakho.” Iye, ilizwi lokukholwa esilitjhumayelako.|uq “namkha udlumbane uthi, ‘Ngubani ozakwehlela kabafileko na?’ ” (okutjho bona ayokwenyusa uKrestu ekufeni).t/ Kodwana ukulunga okuvela ngokukholwa kuthi: “Ungadlumbani uthi, ‘Ngubani ozakwenyukela ezulwini na?’ ” (okutjho bona ayokwewula uKrestu),lsQ UMosi uhlathulula ukulunga okuza ngomthetho bunje: “Umuntu owenza izintwezi uzokuphila ngazo.”Yr+ Isiphetho somthetho nguKrestu ukuze kube nokulungisiswa kwabo boke abakholwako.vqe Ngokungayeleli kwawo ukulunga okuvela kuZimu, afuna ukuzenzela kwawo, azange azinikele ekulungeni kwakaZimu.Np Ngingafakaza bonyana anetjisakalo ngoZimu, kodwana akanawo umkhanyo.jo O Bazalwana bami, isifiso sehliziywami kanye nomthandazwami kuZimu kukobana ama-Israyeli asindiswe.Dn !njengombana kutlolwe kwathiwa:
“Qalani, ngibeka eZiyoni,
ilitje elizokwenza abantu bakhubeke,
idwala elizobenza bawe,
nje-ke loyo okholwa kuye,
angeze ajabhiswa.”m5 Ngebanga lani na? Ngebanga lokobana angazange akutjhabatjhekele ngokukholwa kodwana kwaba inga kungokwezenzo zawo. Akhutjwa elitjeni elisikhubekiso,|lq kodwana ama-Israyeli ebegade atjhabatjhekela ukulungisiswa ngomthetho, azange aphumelele ukuthobela umthetho lowo.k Alo, sizakuthini na? Abatjhili abangazange batjhabatjhekele ukulungisiswa, bakufumene, okutjho ukulungisiswa ngokukholwa,Aj{ Kunjengombana u-Isaya atjhwile ngaphambilini ukuthi:
“Nakube uSomnini uMninimandla woke
ubengakasitjhiyeli isizukulwana,
besizokuba njengeSodoma,
sifane neGomora.”jiM Ngombana uSomnini uzosiphetha
isigwebo sakhe ephasinapha
ngokurhaba nangokuphelelisa.”h) U-Isaya umemezela ngo-Israyeli uthi:
“Nanyana isibalo sama-Israyeli besingangetjhwabatjhwaba yelwandle, misalela kwaphela ezakusindiswa.g “Nendaweni lapho kwathiwa kibo,
“ ‘Anisibo abantu bami,’
lapho bazakubizwa bona
babantwana bakaZimu ophilako.”f3 Kunjengobana asitjho kuHosiya:
“Abantu ebekungasibo bami, ngizababiza bona ngebami,
naloyo obekangathandeki ngithi ‘unguthandiwe’.”re] Iye, kufaka ngitjho nathi asibizileko, ingasi hlangana namaJuda kwaphela kodwana naphakathi kwabatjhili.5dc Sizakwazi ngani bona mhlambe wenze lokho ukuze kuthi lezo azibekele umusa, iye lezo azilungiselele umusa phambilini, azazise umnono wephazimulwakhe ayilungiselela zona na??cw Sizakwazi ngani nakube uZimu, ngokuthanda ukubonisa ubukhali bakhe kanye nokwazisa amandlakhe, ubekezelele khulu ngesineke izitja afanele azithukuthelele, ezibekelwe ukubhujiswa na?b Umbumbi akanalo ilungelo phezu komdaka na? Angithi ngawo umdaka lowo angabumba isitja esikhethekileko godu enze esinye esingakakhetheki?a Kodwana ungubani-ke wena kobana ungaphendulana noZimu na? Okubunjiweko kungatjho njani kumbumbi ukuthi: “Ungibumbeleni ngaba nje na?”f`E Wena-ke uzakuthi kimi: “Alo-ke, usasolelani na? Ngubani ongajamelana nentando yakhe na?”S_ Yeke urhawukela afuna ukumrhawukela, enze bukhuni afuna ukumenza bukhuni.^' ngombana umtlolo uthi kuFaro: “Ngakwenyusela khona lokhu kobana ngiveze amandlami ngawe nokobana ibizo lami libatjazwe kilo loke iphasi.”W]' Yeke akuyi ngentando yomuntu namkha ngamandlakhe, kodwana kuya ngomusa kaZimug\G Angithi wathi kuMosi:
“Ngizokurhawukela engimrhawukelako,
ngizwele engimzwelako.”H[  Alo, sizakuthini na? Sizakuthi uZimu akakalungi? Awa, nakanye!`Z9 njengombana umtlolo uthi:
“UJakopo ngamthanda,
kodwana u-Esewu ngamlahla.”}Ys ingasi ngokwemisebenzi kodwana ngokubizwa kwakhe) uRabega watjelwa kwathiwa: “Omkhulu uzakukhothamela omncani”,X Khonapho kwathi bangakabelethwa namkha benze nanyana yini ehle namkha embi (ukuze umnqopho kaZimu wokukhetha uragele phambiliW Akugcini lapho kwaphela, nakuRabega kwenzeka soneso lokha nagade azithwele abantwana bendoda yinye, engukhokho wethu u-Isaka.V ngombana nakhu okwatjhiwo sithembiso: “Ngesikhathi esifaneleko, ngaso lesisikhathi ngizakubuya, begodu noSara uzabe sele anendodana.”yUk Lokhu kutjho bonyana abantwana bakaZimu akusibo benyama kodwana bantwana besithembiso ababalelwa eenzukulwaneniT! Begodu akusibo boke abantwana baka-Abrahamu abaziinzukulwana zakhe zamambala, kodwana “iinzukulwana zakho zizokuthiyelelwa ngo-Isaka.”nSU Akusingathi ilizwi lakaZimu lihlulekile ngombana akusiwo woke ama-Israyeli angewakwa-Israyeli mbala.wRg Bayinzalo yabokhokho lapha kuvela khona uMesiya ngokwenyama, ongikho koke, obusiswe nguZimu isiphelani. Amen.Q Bona bama-Israyeli, baphiwe ukwenziwa abantwana bakaZimu, iphazimulo, iimvumelwano, ukunikelwa umthetho, ukulotjha kanye neenthembiso.P Ngitjho ngombana bengingafisa bona mina ngokwami ngithukwe bengijutjwe kuKrestu ngebanga labazalwana bami, iye iinhlobo zami ngenyama.VO% nangisithi nginokudabuka okukhulu nobuhlungu obungapheliko ehliziyweni yami.kN Q Ngikhuluma iqiniso kuKrestu, angirhwayi amanga; nonembezami uyakuqinisa lokho ngoMoya oCwengileko,tMa'kuphakama, kuzika, nanyana kungaba yini edaliweko ezasihlukanisa nethando lakaZimu kuKrestu Jesu iKosethu.L)&Nje-ke ngineqiniso lokobana akunalitho, nanyana kungaba kukufa, kuphila, ziingilozi, babusi, zizinto ezikhona, zizinto ezizakubakhona, mibuso,MK%Kodwana kikho koke lokho singaphezu kwabahluli ngaye owasithandako.|Jq$Njengombana kutloliwe kwathiwa:
“Ngebanga lakho sibulawa imihla yoke,
sesesifana nezimvu zokuhlatjwa.”"I=#Ngubani ongasihlukanisa nethando lakaKrestu na? Kghani ingaba kutlhaga, ziinkathazo, kuzunywa, yindlala, kutlhoga izambatho, yingozi namkha yisabula na?H{"Ngubani olahla ngomlandu na? NguKrestu Jesu owafako, iye, owavuswa ekufeni, ohlezi ngesigomeni sakaZimu nosincengelako.PG!Ngubani ongamangalela abakhethiweko bakaZimu na? NguZimu olungisisako.sF_ Yena ongazange agodle iNdodanakhe, kodwana wayinikela ngebanga lethu soke, akazukusinikela koke ngayo na?hEIAlo sizakuthini ngezintwezi na? Nakube uZimu ujame ngakithi, ngubani-ke ongajamelana nathi na? D Labo abakhetha ngaphambilini, godu wababiza, nalabo ababizileko godu wabalungisisa, nalabo abalungisisako godu wabaphazimulisa.C{Labo uZimu abazi ngaphambilini, wabakhethela bona bafane nesibumbeko seNdodanakhe ukuze ibe lizibulo emndenini omkhulu. B Siyazi bonyana kilabo abathanda uZimu, wenza bona koke kuhlangane bekubakhambele kuhle, iye, labo ababizwe ngokweminqopho yakhe.A}UZimu ohlola iinhliziyo, uyakwazi okusemkhumbulweni kaMoya ngombana uMoya uthandazela abacwengileko ngokwentando kaZimu.9@kNgokunjalo uMoya uyasisiza ebuthakathakeni bethu ngombana asikwazi ekumele sikuthandazele. Kodwana uMoya ngokwakhe usithandazela ngokububula okungekhe kwahlathululwa ngamezwi.S?Kodwana nasinethemba ngalokho esingakakuboni, sikulindela ngokunyamezela. >Ngitjho ngombana sasindiswa ethembeni. Kodwana ithemba elibonwako akusilo ithemba ngombana ngubani onethemba ngento asele anayo na?Y=+begodu ingasi indalo kwaphela, kodwana nathi ngokwethu, thina esineenthelo zokuthoma zakaMoya, sibubulela ngaphakathi khibe silindele ngetjisakalo ukwenziwa abantwana bakaZimu, okukuhlengwa kwemizimba yethu.E<Siyazi bona yoke indalo beyiquma inemirhelo bekube kunjesi;;lokobana indalo leyo ngokwayo izokutjhatjhululwa ekubotjhweni kwayo, ibole bese ilethwa ekululekweni ephazimulako yabantwana bakaZimu.:Yeke indalo yenziwa into enganamsebenzi, ingasi ngokwentando yayo, kodwana ngokwentando yaloyo oyenze yaba njalo, ngethemba\91Indalo ilindele ngetjisakalo yokulabalabela bona abantwana bakaZimu babonakaliswe.u8cNgiyaqinisa bonyana iinhlupheko zesikhathesi azisililitho nazilinganiswa nephazimulo esizokwambulelwa yona.Y7+Nje-ke nakube sibantwana, kutjho bona siziindlalifa, iye, iindlalifa zakaZimu begodu siziindlalifa kanye noKrestu nakube ngambala sihlanganyela eenhluphekweni zakhe ukuze sihlanganyele naye ephazimulwenakhe.M6UMoya ngokwakhe ufakazela ummoya wethu bonyana sibantwana bakaZimu./5WAzange namukeliswe ummoya onenza bona nibe makhoboka godu benesabe, kodwana namukele uMoya onenza nibe bantwana bakaZimu. Yeke ngaye siyabiza sithi: “Aba, Baba!”F4ngombana labo abarholwa nguMoya kaZimu, babantwana bakaZimu.3 Ngitjho ngombana naniphila ngokwenyama, nizokufa; kodwana naniphila ngokoMoya, nibulala izenzo ezimbi zomzimba, nizokuphilag2G Nje-ke bazalwana, sinesibopho kodwana ingasi enyameni kobana singabe siphile ngokufuna kwayo.@1y Nangabe uMoya waloyo owavusa uJesu ekufeni, uphila ngaphakathi kwenu, loyo owavusa uKrestu ekufeni uzokunikela imizimba yenu ebhubhako ukuphila, ngaye uMoya ohlala ngaphakathi kwenu. 0 Kodwana nangabe uKrestu ungaphakathi kwenu, nanyana umzimba wenu ufile ngebanga lesono, ummoya wenu unokuphila ngebanga lokulunga./ Kodwana nina anisisenyameni, nikuMoya ngombana uMoya kaZimu uhlala ngaphakathi kwenu. Umuntu onganaye uMoya kaKrestu akasuye wakaKrestu.:.oLabo ababuswa yinyama angekhe bamthokozisa uZimu.-Ngesizathweso-ke umkhumbulo osenyameni ulinaba kuZimu; awuthobeli umthetho kaZimu, ngambala angekhe wakghona ukuwuthobela.r,]Ukubeka umkhumbulo kokwenyama kukukufa, kodwana ukubeka umkhumbulo kokukaMoya kukuphila kanye nokuthula. +Labo abaphila ngokwenyama babeka imikhumbulwabo ezintweni zenyama, kodwana abaphila ngokukaMoya babeka imikhumbulwabo kokukaMoya.q*[ukuze okulungileko okufunwa mthetho kuzaliseke kithi, thina esingakhambi ngokwenyama kodwana ngokoMoya.I) Lokho umthetho ogade unganamandla wokukwenza ngebanga lokwenziwa buthakathaka yimvelo yesono, uZimu wakwenza ngokuthumela iNdodanakhe ngobujamo bomuntu wokona kobana ibe mhlabelo wehlambululof(Engombana umthetho kaMoya wokuphila okuKrestu Jesu, ukukhululile emthethweni wesono newokufa.7' kYeke akusekho ukulahlwa kilabo abakuKrestu Jesu'&GAkathokozwe uZimu ngoJesu Krestu iKosethu!
Nje-ke ngomkhumbulwami ngilikhoboka emthethweni kaZimu, kodwana ngenyama yami ngilikhoboka emthethweni wesono.J% Maye mina ngilisizi! Ngubani ozongikhulula kilomzimba wokufa na?)$Kkodwana ngibona ezithweni zami kunomthetho omunye olwisana nomthetho womkhumbulwami, ungenza ngibe likhoboka lomthetho wesono ohlala ngaphakathi kwezitho zami.@#{Emanyeni ngithatjiswa mthetho kaZimu ngaphakathi kwami,t"aNgalokho-ke ngikufunyana kumthetho ongibusako wokobana nangifuna ukwenza okuhle, ubumbi bungilalele eduze.|!qNangabe ngenza lokho engingathandi ukukwenza, khona-ke angizipheleli, ngenziswa sisono esihlala ngaphakathi kwami.j Mngombana angenzi okuhle engithanda ukukwenza, kodwana okumbi engingafuni ukukwenza, ngiyakwenza.2]ngombana ngiyazi bona akunalitho elilungileko elihlala ngaphakathi kwami, lokho kusemvelwenami yenyama. Ngingathanda ukwenza okuhle kodwana ngiyabhalelwa bona ngikwenzeQEmanyeni akusesengimi owenza lokho, kodwana ngikwenziswa sisono esikimidANje-ke, nakube ngenza lokho engingakufuniko, kutjho bona ngiyavuma bonyana umthetho muhle.jMAngizipheleli ngombana angenzi lokho engikuthandako, kodwana ngenza kanye lokho engingakufuniko.wgSiyazi bona umthetho ungewokommoya, kodwana mina ngingowenyama, ngathengiselwa ebukhobokeni ngaphasi kwesono.U# Alo, kutjho bona lokho okuhle kwaletha ukufa kimi na? Awa, nakanye! Kwaba sisono esangena nokufa kimi ngokusebenzisa okuhle ukuze isono sibonakaliswe sisisono, begodu kuthi ngomyalo sibe sisono sakosono.M Nje-ke umthetho ucwengile nomyalo ucwengile, ulungile begodu muhle.[/ ngombana isono safunyana ithuba ngomyalo, sangilutha, bekwathi ngawo sangibulala.gG yeke ngafa. Kwathi wona umyalo lowo obewufanele ungilethele ukuphila, wabonakala ukukufa kimi]3 Ngakhe ngaphila ngaphandle komthetho. Kodwana kwathi nakufika umyalo, isono savuka,~uKodwana isono safunyana ithuba ngomyalo, saveza kimi yoke imihlobo yekanuko. Ngaphandle komthetho, isono sife ukufa.r]Alo-ke sizakuthini na? Kghani sizakuthi umthetho usisono? Awa, nakanye! Nokho nagade kungasi ngebanga lomthetho, bengingekhe ngasazi isono. Bengingekhe ngazi bona kuyini ukukhanuka nabethana umthetho akhange uthi: “Ungakhanuki.”>uKodwana kwanjesi sitjhatjhululiwe emthethweni, safa kilokho ebekusibophile ukuze sibe makhoboka angasi ngaphasi komthetho wakade otloliweko kodwana angaphasi kwepilo etja yakaMoya.Lokha nabesisaphila enyameni, iinkanuko zethu zokona, ebezivuswa mthetho, bezisebenza ezithweni zethu kobana sithele iinthelo zokufa.)Nakini-ke kunjalo, bazalwana; nafa emthethweni ngomzimba kaKrestu ukuze nibe ngewomunye, loyo owavuswa ekufeni ukuze sithelele uZimu iinthelo.a;Ekhabo lakhona, uzakubizwa bona sihlobongi nakube wenda kenye indoda khisibe yakhe isaphila. Kodwana nasele indodakhe ihlongakele, utjhaphulukile emthethweni lowo, nje-ke nakube wenda kenye indoda, akabi sihlobongi.5Ngaleyondlela umfazi ngokomthetho ubopheleleke endodenakhe qobana isaphila; kodwana yahlongakala, uyatjhatjhululwa emthethweni omayelana nendodakhe. !Bazalwana, ngikhuluma nalabo abazi umthetho; kghani anazi bonyana umthetho uba sibopho phezu komuntu, kwaphela umuntu loyo nasaphilako na?m SUmvuzo wesono kukufa; kodwana isipho somusa kaZimu sikuphila okungapheliko ngoKrestu Jesu iKosethu.' GKodwana gadesi njengombana sele nikhululiwe esonweni benaba makhoboka kaZimu nje, umvuzo eniwufunyanako kucwengiswa. Isiphetho salokho kuphila okungapheliko.i KAlo, nazuzani nje ngezinto esele nineenhloni ngazo namhlanjesi na? Isiphetho sezintwezo kukufa.O Lokha nanisesemakhoboka wesono, benitjhaphulukile mayelana nokulunga. }Ngikhuluma ngendlela ejayelekileko ngebanga lobuthakathaka benyama yenu. Njengombana nakhe nanikela izitho zenu njengamakhoboka wokusilapheleko esiphambekweni esikhulu khulu, nje-ke nikelani izitho zenu njengamakhoboka wokulunga kikho ukucwengiswa.A}nokobana nikhululiwe esonweni, naba makhoboka wokulunga.$AKodwana akadunyiswe uZimu kobana nina enakhe naba makhoboka wesono, sele ningabalalelako ukuthoma ehliziyweni ukuya endleleni yesifundo enamukeliswa sona,lQKghani anazi bona lokha nanizinikela kinanyana ngubani njengamakhoboka alalelako, niba makhoboka waloyo enimthobelako na? Ningaba makhoboka wesono esirholela ekufeni namkha nibe makhoboka wokulalela okurholela ekulungisisweni.ucAlo sizakuthini na? Sizakona ngombana batjho asisingaphasi komthetho kodwana singaphasi komusa na? Nakanye!xiNgaleyondlela isono angeze sabusa phezu kwenu njengombana ningasingaphasi komthetho kodwana ningaphasi komusa. Ningabe nisanikela izitho zenu zomzimba esonweni kobana sizisebenzise njengeensetjenziswa zobukhohlakali, kodwana zinikeleni kuZimu njengalabo ababuyiswe ekufeni basiwa ekuphileni, ninikele izitho zemizimba yenu kuZimu njengeensetjenziswa zokulunga.xi Nje-ke ningasavumeli isono bona sibuye sibuse imizimba yenu ebhubhako besinenze bona nithobele iinkanuko zayo.wg Ngokunjalo-ke nani kufanele nizithathe njengabafileko mayelana nesono, kodwana niphile kuZimu ngoKrestu Jesu.eC Ukufa akufako, wakufela esonweni kwaba kanye; kodwana ukuphila akuphilako, ukuphila kuZimu.~u Siyazi bonyana njengombana uKrestu avuswa kabafileko, angekhe abuye afe godu, nokufa akusenawo amandla phezu kwakhe.L~Kodwana nakube sife noKrestu, siyakholwa bonyana sizokuphila naye.H} ngombana nanyana ngubani ofileko, ukhululiwe emandleni wesono. |Siyazi bona umuntu wethu omdala wabethelwa naye esiphambanweni ukuze kuthi umzimba wesono ulahlwe, singabe sisaba makhoboka wesonoi{KNangabe besihlanganiswe naye ekufeni kwakhe, ngambala sizokuhlanganiswa naye nekuvukeni kwakhe..zUNje-ke sabulungwa kanye naye ngokubhabhadiselwa ekufeni ukuze kuthi njengombana uKrestu avuswa ekufeni ngephazimulo kaBaba, ngokunjalo nathi sikhambe epilweni etja.lyQKghani anazi bonyana soke thina esabhabhadiselwa kuKrestu Jesu, sabhabhadiselwa ekufeni kwakhe na?KxNakanye! Thina esesafa esonweni, singaraga njani siphile kiso na?Ww )Alo-ke sizakuthini na? Kufanele sirage siphile esonweni ukuze kuvame umusa na?v7ukuze kuthi njengombana isono sabusa ngokufa, ngokunjalo-ke nomusa ubusa ngokulungisiswa okurholela ekuphileni okungapheliko ngoJesu Krestu iKosethu.xuiKodwana umthetho wabekwa, ngaleyondlela ukuphambeka kwanda, nokho lapha kwande khona isono, nomusa uba kangakot5Njengombana ngokungalaleli komuntu oyedwa abantu abanengi baba zizoni, ngokunjalo-ke ngokulalela komuntu oyedwa, abanengi bazakwenziwa abalungileko.=ssYeke njengombana isiphambeko somuntu oyedwa sarholela ekulahlweni kwabo boke, ngokunjalo-ke isenzo sokulunga somuntu oyedwa sirholela ekulungisisweni kanye nekuphileni kwabo boke.irKNakube, ngebanga lesiphambeko somuntu oyedwa, ukufa kwabusa ngaye oyedwa loyo, bazokuba namandla kangangani-ke labo abazakwamukela umusa omkhulu kanye nesipho somusa sokulunga phezu kwepilo ngomuntu oyedwa, onguJesu Krestu.hqIGodu isipho somusa asifani nomphumela wesono somuntu munye; ngombana isigwebo eseza ngebanga lesiphambeko somuntu munye saletha ukulahlwa, kodwana isipho somusa eseza ngebanga leemphambeko zabanengi, saletha ukulungisiswa. Vx~~I}}~||W{{{2zyyxy x`ww@vuuut^ss9rr?qyq%poo>nn=mm^m!ll)kkMj|j@iiKhhohgg&ff==M<<<;;f;::*9$87`655,44V33W2211a007//.{--[,,}++$*)((('&&&%Z$$'#""m!!e b:@^NYT*/AN< ( +  Tt;%VTJ! Tjhejani nokho bonyana ikululeko yenu ingabi sikhubekiso kababuthakathaka.sI_Nokho ukudla akusitjhidezi eduze kwakaZimu; asibi bambi nasingagomiko, godu asibi ngabangcono nasigomako.sH_Kodwana akusibo boke abanelwazi leli. Abanye abantu basangenelele emikhubeni yabosingazimu kangangobana nabagoma ukudla okunjalo badlumbana bona kuhlatjelwe abosingazimu, nje-ke njengobana unembeza wabo abuthakathaka, uyasilaphazeka.6Genokho kithi munye uZimu, uBaba, okuvela kuye zoke izinto begodu nesiphilela yena; yinye kwaphela iKosi, nguJesu Krestu, ngaye okwavela koke okukhona begodu nesiphila ngaye..FUNgitjho nanyana kuthiwa kukhona okubizwa bona bozimu, nanyana kusezulwini namkha ephasini, (ngambala kunezinto ekuthiwa bozimu abanengi nekuthiwa ziinkosi ezinengi)+EONje-ke, malungana nokugoma ukudla okuhlatjelwe abosingazimu: Siyazi bona usingazimu akasililitho ephasini nokobana akekho omunye uZimu ngaphandle kwaloyo oyedwa.5DeKodwana umuntu othanda uZimu waziwa nguZimu.VC%Umuntu odlumbana bona kukhona akwaziko, akakabukwazi ngombana usafanele azi.B }Malungana nokudla okuhlatjelwe abosingazimu: Siyazi bona soke sinelwazi. Ilwazi liyakhukhumeza, kodwana ithando liyakha.oAW(Ngesingami, kuhle bona ahlale anjalo angabe asenda, nokho ngiyacabanga bonyana nami nginoMoya kaZimu.<@q'Umfazi ubopheleleke endodeni yakhe qobana isaphila. Kodwana indoda yakhe yahlongakala, utjhaphulukile bona angenda nanyana kiyiphi ayithandako, kwaphela nakube iyakholwa eKosini.\?1&Naloyo owendisa itlawu lakhe wenza kuhle, kodwana ongalendisiko wenza kuhle khulu.4>a%Kodwana umuntu oqede nomkhumbulwakhe, ongakagandeleleki kodwana okghona ukujamela ilizwi lakhe, noqede nomkhumbulwakhe bona angendisi itlawu lakhe, naye loyo wenza kuhle.d=A$Nakube umuntu udlumbana bona wenza okungakafaneli malungana netlawu alibonileko, nalo nakube iminyaka yalo iyakhamba begodu lizizwela bona sele lifuna ukwenda, umuntu loyo akenze okufaneleko. Akoni ngalokho, abatjhade. < #Ngitjho lokhu ukuze nisizeke, ingasi ukuniqabela kodwana ukuze niphile ngendlela efaneleko ninokuzinikela okupheleleko eKosini.;"Ipilo yayo ihlukene phakathi. Nomfazi ongakendi namkha itlawu likhathalela iindaba zeKosi: Ihloso yalo kuzinikela eKosini ngomzimba nangomphefumulo. Kodwana nakumfazi owendileko ukhathalela iindaba zephaseli, ufuna ukwazi bona angayithabisa njani indoda yakhe.g:G!Kodwana ethetheko ikhathalela iindaba zephaseli, ifuna ukwazi bona ingamthabisa njani umkayo. 9 Ngifuna bona ningatshwenyeki ngalitho. Indoda engakathathi ikhathalela iindaba zeKosi, ifuna ukwazi bona ingayithabisa njani iKosi.8 abasebenzisa izinto zephasi babe njengabangakanamatheli kizo. Ngitjho ngombana iphaseli ngokwesibumbeko salo sanje, liyadlula.7}abazilileko babe njengabangakazili, abathabileko babe njengabangakathabi; abathenga okuthileko kube inga akusikho kwabo;6{Engikutjhoko bazalwana kukobana isikhathi sifitjhani. Ukusuka gadesi, labo abanabafazi kumele baphile inga abanabafazi;R5Kodwana nangabe uyathatha, awukenzi isono ngalokho, netlawu nalendako, alikoni ngalokho. Into nje kukobana loyo otjhadako uzokuqalana nemiraro eminengi epilweni, nje-ke ngilinga ukunibabalela kilokho.F4Utjhadile na? Ungatlhali. Awukatjhadi na? Ungasafuna umfazi.g3GNgebanga lobudisi esele bukhona lobu, ngicabanga bona kuhle ukuzihlalela njengombana ninjalo.}2sNje-ke mayelana namatlawu: Anginawo umyalo obuya eKosini, kodwana ngigweba njengaloyo othembekako ngokomusa weKosi.n1UBazalwana, woke umuntu, njengombana anokuziphendulela kuZimu, akahlale ebujameni uZimu ambiza akibo.G0Nathengwa ngenani eliphezulu, yeke ningabi makhoboka womuntu./5Loyo obegade alikhoboka lokha nabizwa yiKosi, umumuntu weKosi okhululekileko; ngokunjalo nogade akhululekile lokha nabizwako, ulikhoboka lakaKrestu..Bewulikhoboka lokha nawubizwako na? Akungakutshwenyi lokho, nanyana-ke nange unethuba lokukhululeka kuhle bona wenze njalo.W-'Omunye nomunye kumele ahlale angilokho ebegade angikho lokha uZimu nambizako.i,KUkusoka akusililitho nokungasoki akusililitho. Ukugcina imiyalo kaZimu ngikho okuqakathekileko.$+AKukhona umuntu obesele asokiwe lokha nabizwako na? Akangabi njengongakasoki. Ukhona obegade angakabi ukusoka lokha nabizwako na? Akahlale anjalo angasoki.*7Omunye nomunye kumele ahlale endaweni iKosi embeke kiyo epilweni begodu nalapho uZimu ambizele khona. Lo-ke mthetho engiwubekako kiwo woke amabandla.){Wazi ngani mfazi bona indoda yakho ingasindiswa ngawe na? Wazi ngani, wena ndoda bonyana umkakho angasindiswa ngawe na?(3Kodwana nakube ongakholwako uyatlhala, akatlhale. Indoda namkha umfazi okholwako akakabotjhelelwa nakunjalo. UZimu usibizele ekuphileni ngokuthula.k'ONgitjho ngombana indoda engakholwako icwengisiwe ngomfazi wayo kanti nomfazi ongakholwako ucwengisiwe ngendodakhe ekholwako. Nakungasinjalo abantwana babo bebazakuba bantwana abangakahlambuluki, kodwana nje-ke bahlambulukile.o&W Nangabe umfazi unendoda engakholwako begodu ivuma ukuhlala naye ije ingakholwa njalo, akangayitlhali.%- Kabanye ngithi (kutjho mina, akutjho iKosi): Nangabe umzalwana unomfazi ongakholwako, ovumako ukuhlala naye ije angakholwa njalo, akangamtlhali. $ kodwana nakube uyahlukana nayo, akahlale angakatjhadi njalo nakungasi njalo akabuyelane nendoda yakhe. Nendoda ayingatlhali umkayo.z#m Kilabo abatjhadileko nginomyalo (ongabuyi kimi, kodwana obuya eKosini) othi: Umfazi akangahlukani nendoda yakhe;s"_ kodwana nangabe abakghoni ukuzibamba, kumele batjhade ngombana kungcono ukutjhada kunokutjhiswa yikanuko.^!5Kabangakatjhadi kanye nabahlolokazi ngithi: Kuhle bona bahlale bangatjhadi njengami; 5Bengifisa inga boke abantu bebangaba njengami; kodwana omunye nomunye umuntu unesiphiwo sakhe esibuya kuZimu, omunye unalesi kanti omunye unalesiya.@{Lokhu ngikutjho njengokuvumelana, ingasi njengomthetho.dANingagodlelani, ngaphandle kwalokha nanivumeleneko begodu kungekwesikhatjhana ukuze nizinikele emthandazweni. Ngemva kwalapho-ke nibuye godu nihlangane ukuze uSathana anganilingi ngebanga lokungakwazi kwenu ukuzibamba.)Umfazi akanalo igunya phezu komzimba wakhe, kodwana yindoda enalo; ngokunjalo nendoda ayinalo igunya phezu komzimba wayo, kodwana mfazi onalo.4cIndoda ayanelise umkayo nomfazi enze njalo.|qkodwana ngebanga lobufebe esele bandile, kuhle bona leyo naleyo ndoda ibe nomfazi wayo, nomfazi abe nendoda yakhe.T #Malungana nalokho eningitlolele khona: Kuhle bona umuntu angathinti umfazi;U#Nathengwa ngenani eliphezulu, ngalokho-ke hloniphani uZimu ngemizimba yenu.Anazi bona imizimba yenu ilithempeli lakaMoya oCwengileko ongaphakathi kwenu, enimamukele kuZimu nokobana anisingebenu na?0YBalekelani imikhuba yokuziphatha kumbi ngokomseme. Zoke ezinye izono umuntu azenzako zingaphandle komzimbakhe, kodwana loyo owona ngokwamabhayi wonakalisa umzimbakhe.A}Kodwana loyo ozihlanganisa neKosi, uba mmoya munye nayo.yKghani anazi bona loyo ozihlanganisa nengwadla uba nyamanye nayo na? Angithi kuthiwa: “Ababili bazakuba nyamanye.”5Anazi bona imizimba yenu izizitho zomzimba kaKrestu ngenyama na? Alo-ke, ngithathe izitho zakaKrestu ngiyozihlanganisa nezengwadla na? Awa, nakanye!J Ngamandlakhe uZimu wavusa iKosi ekufeni, nje-ke nathi uzosivusa.0Y Ukudla kungekwesisu, nesisu singesokudla, kodwana uZimu uzokubhubhisa kokubili. Umzimba awusingewokuziphatha kumbi ngokomseme, kodwana ungoweKosi neKosi ingeyomzimba.y Koke kuvumelekile kimi, kodwana akusikho koke okulisizo. Koke kuvumelekile kimi, kodwana akukho nakhunye okuzangibusa.w Abanye benu beninjalo, kodwana nahlanzwa, nacwengiswa, nalungisiswa ebizweni leKosi uJesu Krestu nangoMoya kaZimethu.gG amasela, abamarhamaru, iindakwa, abathukanako nabasozisako abazukulidla ilifa lombuso kaZimu.Q Kghani anazi bona abakhohlakeleko abazukulidla ilifa lombuso kaZimu na? Ningakhohliswa: abaziphethe kumbi ngokomseme, abalotjha abosingazimu, abahlobongako, iintjhatjha zamadoda, abaduna abalalanako,u cEsikhundleni salokho, nina ngokwenu niyadlelezela beniphosise, koke lokho nikwenza kabanye abazalwana benu. Khona lokho ukufunyaneka nimangalelana kutjho khona bona senahlulwa kade. Kubayini ningafuni ukoniwa? Kubayini ningavumi ukudlelezelwa? )Kodwana esikhundleni salokho, umzalwana ugijimela ebandla ayokumangalela omunye umzalwana, koke lokho nikwenza phambi kwabantu abangakholwako!2 ]Ngitjho lokhu ukuze nibe neenhloni. Kuyakghoneka bona kungabikhona umuntu phakathi kwenu ohlakaniphe ngokwaneleko, ongabhalelwa kugweba umbango phakathi kwamakholwa na? Ngalokho-ke naninombango ngeendaba ezinjalo, vane nikhethe ngitjho namadoda aqalelwa phasi ebandleni kobana abe bagwebi na?QAnazi bona sizokugweba iingilozi na? Kangangani-ke izinto zepilo le na? Anazi bonyana abacwengileko bazokugweba iphasi na? Yeke nakube nina nizokugweba iphasi, anikalungeli ukugweba amacala amancani na? Nangabe omunye wenu unombango nomunye, vane athathe umbango lowo awuse kabangakholwako esikhundleni sokobana awulethe kabacwengileko na?xi UZimu uzabagweba labo abangaphandle. Angithi umtlolo uthi: “Qotjhani umuntu okhohlakeleko phakathi kwenu.”fE Nginandabani nokugweba labo abangaphandle kwebandla na? Akukameli nigwebe abangebandleni na?xi Kodwana gadesi nginitlolela bonyana ningahlanganyeli nananyana ngubani ozibiza ngomzalwana kodwana khibe uziphethe kumbi ngokwamabhayi, omarhamaru, olotjha abosingazimu, othukanako, osidakwa noneswili. Nakungonjalo ningalingi nigome naye./W Angikhulumi ngabangakholwako abaziphethe kumbi, abamarhamaru, ababogalajana nabalotjha abosingazimu ngombana nange kunjalo bekuzakufuneka bonyana nisuke ephasinapha.r] Encwadini enganitlolela yona nganikhalima bonyana ningajayelani nabantu abaziphatha kumbi ngokwamabhayi.2]Ngalokho-ke asibulungeni umnyanya lo, kungabi ngesibiliso esidala, ekusibiliso seswili nokukhohlakala, kodwana kube sisikwa esinganasibiliso, isikwa sobuqotho neqiniso.3Lahlani isibiliso esidala ukuze nibe yihlama etja enganasibiliso, njengombana ninjalo, ngombana uKrestu oyimvana yethu yePhasika wenziwe umhlabelo.e~CUkuzikhukhumeza kwenu akukalungi. Anazi bonyana isibiliso esincani sibilisa yoke ihlama na?q}[nikelani indoda leyo kuSathana ukuze kubhujiswe imvelo yesono bese ummoyayo ubulungeke ngelanga leKosi.n|ULokha nanihlangene ebizweni leKosi uJesu, nami ngibekhona ngommoya, namandla weKosi uJesu abe khona,){KNanyana ngingekho kini siqu sami kodwana nginani ngommoya begodu sele ngimgwebile loyo owenze lokho njengombana bengizakwenza njalo nabegade ngiphakathi kwenu.zKodwana ngapha nina niyazigqaja! Bekungakameli bona niphathwe ziinhloni, beningasaba nobudlelwano nomuntu owenze lokhu na?>y wEqinisweni kubikiwe bonyana kukhona ukuziphatha kumbi ngokwamabhayi phakathi kwenu, begodu okumhlobo ongenzekiko ngitjho naphakathi kwabarhedeni. Indoda ingena emabhayini nomkayise!lxQAlo, ninyula kuphi na? Ngifike kini ngiphethe iswazi, namkha ngize ngethando nangommoya ophasi na?Jw Ngitjho ngombana umbuso kaZimu awusikukhuluma kodwana umamandla.Wv'Kanti-ke nangabe iKosi ivuma, ngizokuza msinyana. Nje-ke ekufikeni kwami, angizukufunyana kwaphela bona abantu abazikhukhumezako laba bakhuluma kangangani, kodwana ngizokufunyana nokobana banaliphi igunya.EuAbanye benu sele bazikhukhumeza inga angeze bengiseza kini.Ut#Kungalokho nginithumela indodanami uThimothi engimthandako nothembekileko eKosini. Uzonikhumbuza ikambo yokuphila kwami kuKrestu Jesu evumelana nalokho engikufundisako kizo zoke iindawo emabandleni woke.1s]Nje-ke ngiyanirabhela bona ningilingise.r+Sengitjho nanyana nineenkulungwana ezilitjhumi zabaluleki kuKrestu, aninabobaba abanengi ngombana kuKrestu Jesu mina ngibe nguyihlo ngevangeli.q Anginitloleli lokhu ngombana ngifuna ukuniphathisa iinhloni, kodwana ngifuna ukuniyelelisa njengabantwana bami engibathandako.npU nasiphudlhelwako siphendula ngokuthobeka. Bekube nje, siphenduke ifucufucu yephasi, iinzibi zelizwe.ioK sisebenza nzima ngezandla zethu. Nasithukiwako siyabusisa; nasizunywako siyakubekezelela lokho;enC Bekube ngalesisikhathi siyalamba besibulawe mrhawu, simaratha, siphethwe kumbi, sibozulani,'mG Thina sesesiziindlhayela zakaKrestu, kodwana nina niziinhlakaniphi kuKrestu! Thina sibuthakathaka, kodwana nina ninamandla! Niyahlonitjhwa, thina siyanyazwa!Sl Ngitjho ngombana kubonakala inga uZimu thina bapostoli usibeke embukisweni ekugcineni komlandelande njengabantu abagwetjelwe ukufa ekundleni. Senziwe amabono wephasi loke, weengilozi ngitjho newabantu.+kOKonjephana seniyasutha! Senaba ziinjinga! Senaba makhosi, iye ngaphandle kwethu! Maye ngifisa kangangani bona thana sele nimakhosi ukuze sibe makhosi kanye nani!8jiKanti ngubani onenza nehluke phakathi kwabanye na? Yini eninakho eningazange nikwamukeliswe na? Khona-ke nakube nikwamukele, kubayini nizigqaje kube ngathi anikamukeliswa na?i}Nje-ke bazalwana, ngiqalise izintwezi kimi no-Apholo ngebanga lenu ukuze nifunde kithi lokho okutjhiwo sisitjho esithi: “Ningaphambuki kilokho okutloliweko.” Ngalokho-ke anisoze nakhetha umuntu oyedwa hlangana nabanye bese nizikhakhazisa ngaye.h{Ngalokho-ke ningagwebi ilitho kungakafiki isikhathi, lindani bekufike iKosi. Yona izokuveza emkhanyweni koke okufihlwe ebumnyameni beyembule neenhloso zeenhliziyo zabantu. Ngesikhatheso uZimu uzokwamukelisa omunye nomunye ukuthokozwa okumfaneleko.egCUnembeza wami akanaso isazela, nokho lokho akungenzi bona ngibe msulwa. YiKosi engigwebako.wfgKodwana kimi kuyinto encani bona ngingagwetjwa ngini namkha libandla labantu; iye, nami ngokwami angizigwebi.Te!Yeke kuyadingeka bona labo abaphathisiweko babonakalise ukuthembeka kwabo.^d 7Kufanele kwazeke bona thina siziinceku zakaKrestu eziphathiswe iimfihlakalo zakaZimu.“Ngubani owakhe wazi umkhumbulo kaSomnini
kobana angabe amfundise na?”
Nokho-ke thina sinomkhumbulo kaKrestu.]K3Umuntu kaMoya uhlolisisa koke kodwana yena ngokwakhe akakhambi ngokuhlolwa babantu.JUmuntu onganaMoya akamukeli izinto ezivela kuMoya kaZimu ngombana zibudlhadlha kuye. Angeze azizwisise ngombana zizwisiswa ngokukaMoya.)IK Ngilokho-ke esikukhulumako, kungasi ngamezwi esiwafundiswe ngokuhlakanipha komuntu kodwana ngamezwi esiwafundiswe nguMoya, sizwakalisa iqiniso ngamezwi kaMoya.{Ho Asikamukeli ummoya wephasi kodwana samukele uMoya obuya kuZimu ukuze sizwisise lokho uZimu asiphe khona ngesihle.=Gs Ngubani hlangana nabantu owazi imikhumbulo yomuntu ngaphandle kommoya womuntu ongaphakathi kwakhe na? Ngokunjalo-ke, akunamuntu owazi imizindlo kaZimu ngaphandle kwakaMoya kaZimu.;Fq Ngalokho uZimu ukwambulile lokho kithi ngoMoyakhe.5Ec Kodwana kutloliwe kwathiwa:
“Akunalihlo elakubonako,
akunandlebe eyakuzwako,
akunamkhumbulo owakubambako
lokho uZimu akulungiselele labo abamthandako.”D Akakho ebabusini besikhathini lesi okulemukileko lokho ngombana nakube bebakulemukile, bebangekhe babethele iKosi yephazimulo.(CIAwa, sikhuluma ukuhlakanipha okufihlakeleko kwakaZimu. Iye, ukuhlakanipha ebekufihliwe nalokho uZimu akubekele iphazimulwethu ngaphambi kokuthoma kwesikhathi.3B_Nokho-ke siyawukhuluma umlayezo wokuhlakanipha nasiphakathi kwabakhulileko, kodwana ingasi ukuhlakanipha kwephaseli namkha kwababusi besikhathesi, abazakubhubha baphele.aA;ukuze ukukholwa kwenu kungadzimeleli ekuhlakanipheni kwabantu kodwana emandleni kaZimu.}@sUmlayezwami kanye nokutjhumayela kwami bekungasi ngamezwi wokuhlakanipha nayengako, kodwana bekuveza amandla kaMoyaS?Ngize kini ngobuthakathaka nangokwesaba kanye nangokuqhaqhazela okukhulu.l>Qngombana ngaqunta ukungazi ilitho ngaphandle kwakaJesu Krestu, iye, yena abethelwe esiphambanweni.= Lokha nangifika kini bazalwana, azange ngize ngobugagu bokukhuluma namkha ngokuhlakanipha nangimemezela ubufakazi bakaZimu kinib< ?njengombana kutloliwe kwathiwa: “Akuthi loyo ozikhakhazisako, azikhakhazise eKosini.”; 'Kungebanga lakhe kobana nibe kuKrestu Jesu kithi obe kuhlakanipha okuvela kuZimu, okutjho ukulunga kwethu, ukucwenga kanye nokuhlengwa kwethuD: Ngalokho-ke akungabikhona noyedwa ozazigqaja phambi kwakhe.z9 oIye, wakhetha lokho okuqalelwa phasi kwephaseli nokunyazekako, wakhetha nalokho okungekho ukuze achithe okukhona./8 YUZimu wakhetha izinto ezibonakala zibudlhadlha emehlweni wephasi ukuhlazisa abahlakaniphileko; uZimu wakhetha izinto zephaseli ezibuthakathaka ukuhlazisa abanamandla.T7 #Khumbulani bona beninjani nanibizwako bazalwana. Inengi lenu beningakahlakaniphi ukuya ngokwesilinganiso sabantu; beningasibanengi ebenikwazi ukukhuluma, beningasibanengi ebenibelethelwe ekuhloniphekeni.v6 gUbudlhadlha bakaZimu buhlakaniphile kunokwazi kwabantu nobuthakathaka bakaZimu bunamandla kunamandla wabantu.5 {kodwana kilabo uZimu ababizileko, abamaJuda namaGirigi, sitjhumayela uKrestu omamandla kaZimu nokuhlakanipha kwakaZimu.z4 onanyana kunjalo thina sitjhumayela uKrestu abethelwe esiphambanweni; okusiqabo emaJudeni nobudlhadlha kabatjhili,Y3 -AmaJuda afuna iimbonakaliso zemikarisomraro, amaGirigi wona afuna ukuhlakanipha,:2 oNjengombana ekuhlakanipheni kwakaZimu, iphasi ngokuhlakanipha kwalo alizange limazi, yeke kwamthabisa uZimu bona kuthi ngobudlhadlha obutjhunyayelwako asindise labo abakholwako.1 5Alo, siphike-ke isihlakaniphi na? Siphi isazimthetho? Uphi umazizoke walesisikhathi na? UZimu akakenzi ukuhlakanipha kwephaseli kwaba budlhadlha na?0  Ngitjho ngombana umtlolo uthi:
“Ukuhlakanipha kwezazi ngizokutjhabalalisa,
ngidide ukulemuka kwabahlakaniphileko.”l/ SUmlayezo wesiphambano ubudlhadlha kilabo ababhubhako, kodwana kithi esisindiswako umamandla kaZimu.@. {UKrestu azange angithume bona ngizokubhabhadisa kodwana bona ngitjhumayele ivangeli, ingasi ngamezwi wokuhlakanipha kwabantu ukuze isiphambano sakaKrestu singakghuthulwa amandla waso.q- ]Iye, ngabhabhadisa nomndeni kaStefana, ngaphezu kwalokho-ke angikhumbuli ngibhabhadisana nabanye abantu.X, +Ngalokho akungabikhona noyedwa ozahle asithi batjho wabhajadiswa ebizweni lami.p+ [Nanje ngiyamthokoza uZimu ngombana azange ngibhabhadise namunye wenu ngaphandle kwakaKrisposi noGayusi.*  Kghani uKrestu lo sele ahlukaniswe phakathi na? UPowula wakhe wanifela esiphambanweni? Nabhajadiswa ebizweni lakaPowula na?W) ) Kuthiwa omunye nomunye wenu ukhuluma kwakhe uthi: “Mina ngingewakaPowula”, omunye athi: “Mina ngingewaka-Apholo”, omunye athi: “Mina ngingewakaKhefasi”, omunye athi: “Mina ngingewakaKrestu”.q( ] Ngitjho ngombana bazalwana bami, ngibikelwe yindlu kaRhilowesi bona kukhona ukunghwarana phakathi kwenu.E'  Ngiyanirabhela bazalwana ngebizo leKosi yethu uJesu Krestu bona noke nivumelane ukuze kungabikhona ukwahlukana phakathi kwenu. Bumbanani ngokupheleleko ngomkhumbulo munye nangombono munye._& 9 Uthembekile uZimu owanibizela ebudlelwaneni neNdodana yakhe, uJesu Krestu iKosi yethu.h% KIKosi izoniqinisa bekube sekupheleni ukuze ningabi nomlandu ngelanga leKosi yethu uJesu Krestu. $ Ngalokho azange nitlhayelelwe ngitjho nangesisodwa isipho sakaMoya ekulindeni kwenu ngokuncama ukubonakaliswa kweKosi uJesu Krestu.:# qngombana ubufakazi bethu ngoKrestu baqiniswa kini.N" ukuze kuthi ezintweni zoke ninjinge ngokwekulumo nangelwazi lenu loke^! 7Ngihlala ngimthokoza uZimu ngani ngebanga lomusa wakhe eninikelwe wona kuKrestu Jesu,O  Akube kini umusa nokuthula okuvela kuZimu uBaba neKosini uJesu Krestu.C kilo ibandla lakaZimu eKorinte, kilabo abacwengisiweko kuKrestu Jesu bebabizelwa ekucwengeni, bakanye nabo boke abakizo zoke iindawo, ababiza ibizo leKosi uJesu Krestu oyiKosabo neyethu:j QUPowula obizelwe ekubeni mpostoli kaKrestu Jesu ngokwentando kaZimu kanye nomfowethu uSosithenesi,gGiye, kuye okunguye yedwa uZimu ohlakaniphileko, akube lidumo isiphelani ngoJesu Krestu! Amen.+Okodwana kwanjesi esele yembuliwe bekwathi ngemitlolo yabaphorofidi, yaziswa kizo zoke izizwe ukuya ngomyalo kaZimu wanini nanini, ukuletha ukuzithoba kokukholwa,7Kuye onamandla wokuniqinisa ngevangeli lami kanye nokutjhunyayelwa kwakaJesu Krestu, ngokwesambulo sefihlakalo ebeyiseze ifihlakele kusukela ekadeni,J Sengathi umusa weKosi yethu uJesu Krestu ungaba nani noke. Amen..UUGayusi osiphethe kuhle khulu nebandla loke lapha, naye uyalotjhisa. U-Erastusi omphathisikhwama wedorobhenapha kanye nomzalwana wethu uKwaritosi nabo bayalotjhisa.GMina Teritiyusi omtloli wencwadi le, ngiyanilotjhisa eKosini.q[Uyalotjhisa kini uThimothi esibambisene naye kanye noLukiyasi, uJasoni noSosipatrosi abaziinhlobo zami. Akusesekude bona uZimu wokuthula aqhoboze uSathana ngaphasi kweenyawo zenu.
Sengathi umusa weKosi yethu uJesu ungaba nani.%Boke sebezwile ngokuzithoba kwenu, nje-ke ngithabe khulu kwamambala ngani. Kodwana ngithanda bona nihlakaniphe kokuhle, nibe msulwa kokumbi.[/ngombana abantu abanjalo abalotjhi iKosethu uKrestu, kodwana balotjha izisu zabo..UNgiyanincenga bazalwana bona nibayelele labo ababanga ukwahlukana bese banibekela iinqabo endleleni yenu eziphikisana nesifundo enisifundileko. Khambelani kude naboPLotjhisanani ngokukhethekileko. Amabandla woke kaKrestu ayanilotjhisa.q[Lotjhisani uFilologosi, uJuliya, uNeriyusi nodadwabo, u-Olimpasi nabo boke abacwengileko abakanye nabo.q[Ningilotjhisele ku-Asugikritusi, uFlegoni, uHerimesi, uPatrobhasi, uHerimasi kanye nabazwalana abanabo.Y+ Ngilotjhiselani kuRufusi okhethiweko eKosini nakunina obekaseze angumma nakimi.  Ningilotjhisele nakuTrayifina noTrayifosa abaziinsebenzi eKosini. Ningakhohlwa uPherisisi othandekako naye osebenza nzima eKosini.W ' nakuHerodiyona isihlobo sami. Nilotjhise nakebomndeni kaNarikisu abaseKosini.h I Lotjhisani u-Aphelesi ozizinywe bewamukeleka kuKrestu. Lotjhisani nakebomndeni ka-Aristobulusil Q U-Uribanosi osisebenzi kanye nathi kuKrestu naye nimlotjhise kanye nomngani othandekako uStarhisi.D Ningilotjhisele ku-Ampliyatusi, engimthanda khulu eKosini.( ILotjhisani u-Andronikha noJuniyasi abaziinhlobo zami ebengibotjhwe nabo. Baziwa khulu hlangana nabapostoli ngombana bona batjhugulukela kuKrestu qangi kunami.8kLotjhisani nakuMariya, owanisebenzela kabudisi.LNgilotjhiselani nebandleni elihlanganyela emzini wabo.
Yeningilotjhisele nemnganini wami othandekako u-Epayinetosi okwaba nguye umuntu wokuthoma esifundeni se-Asiya owatjhugulukela kuKrestu.wababeka ipilwabo engozini ngebanga lami. Akusimi ngedwa obathokozako kodwana namabandla woke wabatjhili ayabathokoza.U#Ngilotjhiselani kuPriska no-Akuyila, ababasebenzi kanye nami kuKrestu Jesu,!;Ngibawa bona nimamukele eKosini njengokufanele abacwengileko, nimsize ngakho koke angahle akudinge kini ngombana ube lisizo elikhulu kabanengi, nakimi.N Ngiyambuka kini udadwethu uFuwebe, oyinceku yebandla leKhengirheriya.9m!Sengathi uZimu wokuthula angaba nani noke. Amen.R ukuze kuthi ngentando kaZimu, ngize kini ngethabo ngiphumule kanye nani.Iye, thandazani bonyana ngiphephe kabangakholwako eJudiya nokobana umsebenzami eJerusalema wamukeleke kabacwengileko lapho7Ngiyanincenga bazalwana, ngeKosi yethu uJesu Krestu nangethando lakaMoya kobana nihlanganyele nami ekutjhabatjhekeni kwami ngokungithandazela kuZimu.Y~+Ngiyazi bona lokha nangiza kini, ngizokuza ngokuphelela kwesibusiso sakaKrestu.}%Nje-ke nasele ngiwuqedile umsebenzi lo, begodu sele ngiqinisekisile bonyana bafunyana iinthelo lezi, ngizokuya eSipeyini ngidlule nginibona.O|Bakuthabela khulu ukwenza lokho begodu ngambala bebafanele babenzele ngombana nakube abatjhili bahlanganyela eembusisweni zamaJuda zakaMoya, kumele bahlanganyele namaJuda eembusisweni zabo zenyama.t{angombana bathaba kwamambala beMasedoniya nebe-Arhaya ukubuthelela umnikelo wokusiza abadududu eJerusalema.PzNokho-ke khona nje ngisaya eJerusalema ukuyokusiza abacwengileko laphoAy{ngihlela ukuzonibona lokha nangiya eSipeyini. Nginethemba lokobana ngizazonibona nangidlulako nginikhombele bona ningisize ekhambeni lami lapho nasele ngihlezahlezi nani isikhatjhana./xWKodwana kwanjesi, njengombana kungasekho indawo ekumele ngisebenze kiyo eemfundenezi nje, begodu njengombana sele kuminyaka eminengi ngiseze ngihlulukela ukuza kini,BwNgilokho-ke ebekuseze kungibamba kanenginengi ukuza kini.v+njengombana umtlolo usithi:
“Labo abangazange khebatjelwe ngaye
bazakubona
nalabo abangazange khebezwe ngaye
bazakulemuka.”u}Bekuseze kuyitjisakalo yami ukutjhumayela ivangeli lapha uKrestu angakaziwa khona ukuze ngingakheli esisekelweni somunye!t;ngamandla weembonakaliso nemikarisomraro, ngamandla kaMoya kaZimu ukuze ngitjhumayele ivangeli lakaKrestu ukusuka eJerusalema ukuya mazombe ne-Iluriko."s=Ngalokho angizukuvelela, ngikhulume ngananyana yini ngaphandle kwalokho uKrestu akwenze ngami kobana ngizuze ukuzithoba kwabatjhili ngamezwi nangezenzo,Jr Yeke ngiyazigqaja kuKrestu Jesu emsebenzinami engiwenzela uZimu.Oqkobanyana ngibe yinceku kaKrestu Jesu kabatjhili. Ngiphiwe umsebenzi wobuphristi bona ngimemezele ivangeli lakaZimu ukuze abatjhili babe mnikelo owamukelekako kuye, bacwengiswe ngoMoya oCwengileko.opWNokho-ke nginitlolele ngesibindi kamanye amaphuzu ngokunikhumbuza ngebanga lomusa engiwuphiwe nguZimu o Ngizizwa nginethemba ngani bazalwana bami kobana nina ngokwenu nizele beniphelele ngelwazi nelemuko begodu niyakwazi ukuyalana. n Sengathi uZimu wethemba anganizalisa ngethabo loke kanye nokuthula ekukholweni ukuze nande ethembeni, ngamandla kaMoya oCwengileko.%mC Godu umphorofidi u-Isaya wabuye wathi:
“Ipande yakaJese izakuza,
iye, loyo ophakamela ukubusa abatjhili.
Abatjhili bazakuba nethemba kuye.”jlM Godu kwathiwa:
“Dumisani uSomnini,
noke nina abatjhili;
abantu boke abamdumise.”Pk Godu uthi:
“Thabani nina abatjhili
nikanye nabantu bakhe.”Rj nokobana abatjhili badumise uZimu ngebanga lesirhawu sakhe njengombana kutloliwe kwathiwa:
“Nje-ke ngizakudumisa Somnini,
hlangana nezizwe;
ngibhine iingoma zokudumisa ebizweni lakho.” i Ngiyanitjela ngithi uKrestu waba yinceku yabasokileko ngebanga leqiniso lakaZimu ukuze aqinise iinthembiso ezanikelwa abokhokho,LhYamukelanani njengombana uKrestu anamukela ukuze kudunyiswe uZimu.bg=ukuze kuthi ngahliziyonye nangelizwi linye nidumise uZimu, uYise weKosethu uJesu Krestu.kfOSengathi uZimu wokubekezela newokukhuthazeka anganipha ukuphilisana ngokuzwana ngokukaKrestu Jesue Koke okwatlolwa ngaphambilini kwatlolelwa ukusifundisa ukuze kuthi ngokunyamezela nangokukhuthazeka kwemitlolo, sibe nethemba.d#UKrestu azange azithabise yena kwaphela, kodwana njengombana kutloliwe kwathiwa:
“Iinhlamba zabakuthukako,
ziwele phezu kwami.”Wc'Ngiloyo naloyo wethu akathabise umakhelwanakhe, kube kuhle kuye, naye akheke.lb SThina esidzimeleleko kufanele sinyamezelele ukuhluleka kwabatekatekako, singazithabisi thina sodwa."a=Kodwana labo abazazako bayalahlwa nakube bayagoma ngombana nabenza njalo bakhombisa ukungakhambi ngokukholwa. Nanyana yini engaveli ekukholweni isisono.`Ukukholwa onakho akube yindabakho noZimu. Babusisiwe labo abanganasizathu sokuzilahla ngebanga lalokho abakubona kukuhle._Kuhle ukuzigoba ungagomi inyama, ungaseli iwayini namkha ungenzi nanyana yini ezokubangela bona umzalwana wakho akhubeke. Q;~~q}}b|||b{{zzzyy#xww,vuuFttsxrqqBppeoo?nnmmm.ll/kjjj(ii`hphggff8eeBddocccCbbeaa:``;__@_^]]\\`[[[;ZZWYY}YXX0WW#VVnUUTTS;RR.QQgPPPdPOuONMMrM3LLkKKJJVIIHHG|FFeFEEMDDSCCFBB`A/@@a??b>>4==n=)<<$;;:: 99$882766$5l44S33Y22W11D00-//'.--H,++F*))),((p(8'':&&\%%%-$$t##Y"""!!J k|o @h :@ "hW&Fs 2 1 ! g 4 V<~Q*FM Malungana nomzalwana wethu u-Apholo: Ngimkhuthaze ngamandla bona eze kini kanye nabazalwana. Ubengakazimiseli ukuza njenganje, kodwana uzakuza nafunyene ithuba. E Yeke akungabikhona namunye omnyazako! Nasele akhamba, mlayeliseni ngokuthula abuyele kimi ngombana ngimlindele kanye nabazalwana.zDm UThimothi nafika lapho kini, qinisekisani bonyana akunalitho alesabako ngombana wenza umsebenzi weKosi njengami.lCQ ngombana ngivulelwe umnyango omkhulu wokusebenza ngepumelelo, kanti-ke banengi nabaphikisana nami.:BoKodwana ngizokuhlala e-Efesu bekufike iPentekoste|AqAngifuni ukunibona ngidlula nje, kodwana ngirhuluphela bona ngizakuba nesikhathi sokuhlala nani, iKosi nayivumako.@7Kungenzeka ngihlalahlale nani isikhatjhana, mhlamunye bengiqede ubusika boke ngilapho ukuze ningisize ekhambeni lami nanyana kuphi lapha ngiya khona.r?]Ngizakuza kini lapho eKorinte emva kokudabula eMasedoniya ngombana ngihlose ukudabula khona eMasedoniya.@>{Nangabe nami kufanele bona ngikhambe, bazangiphekelela.o=WNangifikako ngizakukhupha iincwadi zokwethula labo enibakhethileko bona base isipho senu eJerusalema.-<SElangeni leSabatha, omunye nomunye wenu akabekele ngeqadi inani elithileko ukuya ngokwenzuzo yakhe ukuze kuthi nangizako ngifunyane woke umnikelo sele ubuthelelwe.q; ]Malungana nomnikelo obuthelelelwa abantu bakaZimu, yenzani njengalokho engakutjela amabandla weGalatiya.[:/:Ngalokho-ke bazalwana bami abathandekako, dzimelelani. Akungabi nento eninyakazisako. Hlalani njalo nizinikele ngokupheleleko emsebenzini weKosi ngombana niyazi bonyana ukuzikhandla kwenu eKosini akusingelize.O99Kodwana akathokozwe uZimu osipha ukuhlula ngeKosi yethu uJesu Krestu.68g8Iliva lokufa sisono, namandla wesono mthetho.N77“Kufa kuphi ukuhlula kwakho na?
Kufa, liphi iliva lakho na?”76g6Nasele okubolako kwembathiswe okungaboliko, nokubhubhako sekwembathiswe okungabhubhiko, sizakuzaliseka-ke isitjho esitloliweko esithi:
“Ukufa kurhiribidelwe kuhlula”n5U5Lokhu okubolako kumele kuzembathise okungaboliko bese kuthi okubhubhako kuzembathise okungabhubhiko.(4I4ngomzuzwana, iye, ngokuphazima kwelihlo, nakulila iporompita yokugcina. Kuzokulila iporompita, abafileko bavuswe bangasenakho ukubola bese siyatjhugululwa-ke._373Lalelani nginitjele nasi ifihlakalo: Asizukulala soke, kodwana soke sizokutjhugululwa22Ngiyatjho kini bazalwana ngithi inyama neengazi angekhe kwalidla ilifa lombuso kaZimu, nokubolako angekhe kwalidla ilifa lokungaboliko.g1G1Njengombana sinomfuziselo womuntu wephasi, ngokunjalo sizokuba nomfuziselo womuntu wezulwini.00Indlela angayo umuntu wephasi, banjalo nalabo abangebephasi. Indlela angayo umuntu wezulwini, banjalo nalabo abangebezulwini.M//Umuntu wokuthoma wavela ethulini lephasi, wesibili wavela ezulwini.`.9.KoMoya akusikho okweza qangi, kodwana ngokwemvelo, ngemva kwalapho-ke kwaba ngokoMoya. --Ngokunjalo kutloliwe kwathiwa: “Umuntu wokuthoma u-Adamu, waba sibunjwa esiphilako,” u-Adamu wokugcina waba nguMoya ophilisako.x,i,Kutjalwa kumzimba wenyama, kuvuswa kumzimba wommoya. Nakube kukhona umzimba wenyama, kukhona nomzimba wommoya.a+;+Kutjalwa ngokudelwa, kuvuswa ngephazimulo. Kutjalwa ngobuthakathaka, kuvuswa ngamandla.\*1*Kuzokuba njalo-ke ngokuvuka kwabafileko. Okutjalwako kuyabola, okuvuswako akuboli.)!)Ikhona iphazimulo yelanga, nenye iphazimulo yenyezi godu nenye iphazimulo yeenkwekwezi ngombana iinkwekwezi ziyahlukahlukana ngephazimulo.!(;(Ikhona-ke nemizimba yezulwini nemizimba yephasini, kodwana ukuphazimula kwemizimba yezulwini kukodwa, nokuphazimula kwemizimba yephasini nakho kukodwa.''Inyama yoke ayifani: Abantu bamhlobo othileko wenyama, iinlwana ziimhlobo omunye, iinyoni nazo ziimhlobo omunye neenhlambi ngokunjalo.|&q&UZimu nguye onikela imbewu leyo umzimba njengokuhlosa kwakhe. Unikela omunye nomunye umhlobo wembewu umzimba wayo.%%Lokha nawutjalako, awutjali umzimba ngesingawo kodwana utjala imbewu kwaphela kungaba mhlambe ngeyekoroyi namkha okhunye nje.Y$+$Ubudlhadlha obungaka! Okutjalileko angeze kwamila ngaphandle kobana kufe qangi.m#S#Kodwana omunye angase abuze athi: “Abafileko bavuswa njani na? Bazokuvuka ngomzimba onjani na?”""Qaqulukani njengombana nifanele, nilise ukona ngombana kukhona abathileko abangayeleli uZimu. Ngitjho lokhu khona nizakhe khenizikhuze.^!5!Ningakhohliswa! “Ukujayelana nabantu abakhohlakeleko konakalisa isimilo esihle.”a ; Nakube bengilwa neembandana ezinelunya e-Efesu ngebanga lomuntu tle, bengizakuthi ngizuzeni nje? Nakube abafileko angeze bavuswa, khona-ke asizaliseni ikulumo ethi: “Asigomeni, sisele ngombana ngomuso siyokufa.”yMina ngifa ngamalanga, iye, ngitjho njalo bazalwana kanjengombana ngambala ngizigqaja ngani kuKrestu Jesu iKosi yethu.KNakungithi-ke khona kubayini sizifake engozini umzuzu nomzuzu na?=sAlo-ke nakube akukho ukuvuka kwabafileko, bazokwenzanjani labo ababhabhadiselwa abafileko na? Nakube abafileko abakazokuvuswa nakanye, kubayini abantu babhajadiswe ngenca yabo na?5cNasele enze lokhu, yeke iNdodana ngokwayo izakwenziwa bona ibe ngaphasi koZimu okunguye obeka zoke izinto ngaphasi kwayo ukuze kuthi yena Zimu abe ngongaphezu kwakho koke.dAngombana umtlolo uthi: “Ubeke koke ngaphasi kweenyawo zakhe.” Nje-ke nawuthi “yoke into” ibekwe ngaphasi kwakhe, kuyakhanya bonyana lokhu akufaki uZimu phakathi, okunguye obeka zoke izinto ngaphasi kwakaKrestu.1]Isitha sokugcina esizokubhujiswa, kukufamSngombana kumele abuse bekufike lapha arabhalalisa khona zoke izitha zakhe ngaphasi kweenyawo zakhe.Nje-ke isiphetho sizakufika lokha nanikela umbuso kuZimu uBaba ngemva kobana atjhabalalise yoke imibuso, ubukhosi namandlazmKodwana omunye nomunye ngedlhego lakhe: Kuzokuthoma uKrestu ntangi bese kuthi nabuyako, kuvuke labo abangebakhe.QNjengombana ku-Adamu boke bayafa, ngokunjalo kuKrestu boke bazakuvuswa.W'Njengombana ukufa kweza ngomuntu, kunjalo nokuvuka kwabafileko kuza ngomuntu.Z-Kodwana ngambala uKrestu uvusiwe kabafileko, yena osithelo sokuthoma sabaleleko.veNakube ithemba lethu kuKrestu lingelokuphila lokhu kwaphela, khona-ke singebokulilelwa ukudlula boke abantu.I Yeke nalabo esele balala bakuKrestu kutjho bona balahlekile-ke.xiNje-ke nakube uKrestu azange avuswe, kukhomba bona ukukholwa kwenu kulilize lakolize, nisahlezi ezonweni zenu.b=Ngitjho ngombana nakube abafileko abavuswa, khona-ke kutjho bona noKrestu azange avuswe. Ngaphezu kwalapho, kutjho bona sifunyaniswa sibofakazi bamanga ngoZimu ngombana sifakaze ngaye bonyana wavusa uKrestu kabafileko.ykNje-ke nakube uKrestu azange avuswe, khona-ke ukutjhumayela kwethu kulilize lakolize, nokukholwa kwenu kunjalo.a ; Kodwana nakube akukho ukuvuka kwabafileko, khona-ke kutjho bona noKrestu azange avuswe.  Nakube uKrestu utjhunyayelwa bona uvusiwe kabafileko, bangatjho njani-ke abanye benu bonyana akukho ukuvuka kwabafileko na?v e Nje-ke nanyana bekungimi namkha bekungibo, leli ngilo ivangeli esilitjhumayelako begodu ngilo enalikholwako.K  Kodwana ngebanga lesirhawu sakaZimu ngingilokhu engingikho begodu isirhawu sakhe kimi azange sibe lilize. Awa, ngasebenza khulu kunabo boke, kodwana bekungasimi, bekusirhawu sakaZimu ebesinami.  Ngitjho ngombana ngingomncancani kubapostoli, nje-ke abengikafaneli nokubizwa bona ngimpostoli ngombana ngahlukumeza ibandla lakaZimu.[/Ekugcineni wabonakala nakimi mina onjengaloyo obelethwe ngendlela engakajayeleki.T!Godu wabonakala kuJakopo, ngemva kwalapho wabonakala kibo boke abapostoli.!;Ngemva kwalapho, wabonakala kubazalwana abangaphezu kwamakhulu amahlanu ngesikhathi esisodwa, inengi labo elisaphilako, nanyana-ke abanye sebalala nje.PWabonakala kuPitrosi, godu wabonakala kubapostoli abalitjhumi nambili.Z-wabulungwa, wavuka kabafileko ngelanga lesithathu, njengombana imitlolo isitjho.Engakwamukelako ngakudlulisela kini ngombana kuyinto yokuthoma eqakathekileko kobana uKrestu wafela izono zethu ukuya ngokwemitlolo,Ngilo ivangeleli enisindiswa ngalo nanikakarela elizwini enganitjhumayeza lona. Nakungasinjalo, nizabe nikholelwe ilizwe.o YBazalwana, ngithanda ukunikhumbuza ngevangeli engalitjhumayela kini, enalamukelako nenidzimelele kilo.B(Kodwana koke akwenziwe ngendlela efaneleko nehlelekileko.`9'Ngalokho-ke bazalwana, tjhisekelani ukuphorofida, ningakuvimbeli ukukhuluma ngamalimi!;~q&Nakuphayela eqadi lokhu, naye uzokuphayelwa eqadi.}%Nakube umuntu udlumbana bona umphorofidi namkha unesiphiwo sakaMoya, akamukele bona lokhu enginitlolela khona kumyalo weKosi.Y|+$Konjephana ilizwi lakaZimu livele ngani na? Namkha lifikelele nina kwaphela na?}{s#Nakube kukhona abafuna ukukwazi, ababuze emadodeni wabo emakhaya ngombana kulihlazo bona umfazi akhulume ebandleni.zzm"abafazi abathule emabandleni. Abakavunyelwa ukukhuluma kodwana kufanele bazithobe njengombana kusitjho umthetho.|yq!ngombana uZimu akasinguZimu wesiphithiphithi, kodwana ungowokuthula.
Njengakiwo woke amabandla wabacwengileko,4xc Imimoya yabaphorofidi ithobela abaphorofidimwSngombana ningaphorofida noke ngokudlhegana ukuze woke umuntu afunyane umlayezo kanye nokukhuthazwa.GvNakube kufika isambulo kiloyo ohlezi phasi wokuthoma akathuleau;Akukhulume abaphorofidi ababili namkha abathathu, abanye bahlolisise lokho okutjhiwoko.jtMNakube akekho orhumutjhako, okhulumako loyo akathule ebandleni, akhulumele ngehliziyweni noZimu.|sqNakube kukhona ukukhuluma ngamalimi, akukhulume babili namkha babe bathathu batjhidelane, kuthi oyedwa arhumutjhe.Br}Alo, sizakuthini bazalwana na? Lokha nanihlanganako, omunye nomunye akabe nerhubo, ilizwi lokufundisa, umbono, ilimi namkha irhumutjho lalo. Koke lokhu akwenzelwe ukuqiniswa kwebandla.#q?bekuthi iimfihlo zehliziywakhe zivele etjhatjhalazini. Ngaleyondlela uzakuguqa phasi adumise uZimu arhuwelele athi: “Ngambala uZimu uphakathi kwenu.”!p;Kodwana nange ongakholwako namkha omunye ongazwisisiko, angena khibe woke umuntu uyaphorofida, boke bazamenza azibone asisoni begodu alahlwe ngunembeza/oWYeke nakube ibandla loke liyahlangana bese woke umuntu ukhuluma ngamalimi, khonapho kungene abangazwisisiko namkha abangakholwako, abazukucabanga bona niyarhapha na? n Nje-ke amalimi alitshwayo kabangakholwako, ingasi kabakholwako; kodwana ukuphorofida kungokwabakholwako, ingasi abangakholwako.Bm}Emthethweni kutloliwe kwathiwa:
“Ngabantu bamalimi atjhili
nangeembhena zamaphandle,
ngizokukhuluma nabantwaba
kodwana khonapho abazukungizwa.
Kutjho uSomnini.”lBazalwana, lisani ukucabanga njengabantwana. Iye, malungana nobumbi, yibani masana, kodwana nibe ngabakhulileko ngengqondo.1k[Kodwana nangisebandleni, ngikhetha ukukhuluma amezwi abe mahlanu azwisisekako ukuyala abanye, kunobana ngikhulume amezwi alitjhumi leenkulungwana ngelimi elingaziwako.LjNgiyamthokoza uZimu bona ngikhuluma ngamalimi ukunedlula noke nje.Yi+Kungenzeka bona uthokoze ngokwaneleko, kodwana omunye umuntu akakheki ngalokho.5hcNakube udumisa uZimu ngommoyakho, angatjho njani loyo ozifunyana ahlangana nalabo abangazwisisiko ukuthi: “Amen” ekuthokozeni kwakho njengombana angazi bona uthini na?g!Alo ngizakwenzanjani na? Ngizokuthandaza ngommoyami, ngithandaze nangomkhumbulwami, ngizokuvuma ngommoyami godu ngivume nangomkhumbulwami.vfeNgitjho ngombana nangithandaza ngamalimi, kuthandaza ummoyami, kodwana umkhumbulwami awuhlanganyeli kilokho.~eu Ngalokho-ke nanyana ngubani okhuluma ngamalimi, kufanele athandaze bonyana akghone ukuhlathulula lokho akukhulumako.|dq Kunjalo nakini. Njengombana nitjhisekela ukwamukela iimphiwo zakaMoya nje, rhuluphelani khulu lezo ezakha ibandla.c Nje-ke nakube angizwisisi okutjhiwo ngiloyo okhulumako, kutjho bona ngiliphandle kiloyo okhulumako, naye uliphandle kimi.nbU Kunamalimi okungazazeki bonyana manengi ephasinapha, kodwana akukho nalinye lawo elinganahlathululo.a) Ngokunjalo-ke nani, nakube anikhulumi okuzwakalako ngamalimi wenu, bazakuzwa njani abanye abantu bona nithini na? Nizabe nikhulumela emmoyeni.x`iGodu nakube iporompita ayizwakali kuhle bona ibiza abantu bonyana baye epini, ngubani ozazilungiselela ipi na?3__Ngitjho nezintweni ezingaphiliko ezenza itjhada njengenghwani namkha iharibha, umuntu uzakwazi njani bona zilila ngayiphi indlela nakube akukho ukuhlukanisa ngomdumo na?S^Nje-ke bazalwana, nange ngisiza kini ngifike ngikhulume ngamalimi, kuzonisiza ngani lokho na? Akunisizi ngalitho, ngaphandle kwanange nginilethela isambulo, ilwazi, isiphorofido namkha ilizwi lokuyala.Q]Ngithanda bona omunye nomunye wenu akhulume ngamalimi, kodwana kungcono bona niphorofide. Loyo ophorofidako mkhulu kunaloyo okhuluma ngamalimi, ngaphandle kwanange awarhumutjha ukuze ibandla lakheke.\\1Loyo okhuluma ngamalimi, uzakha yena emmoyeni, kodwana ophorofidako wakha ibandla.e[CKodwana loyo ophorofidako ukhuluma nabantu ukuze baqine amandla, bakhuthazeke bebaduduzeke.ZLoyo okhuluma ngamalimi akakhulumi nabantu kodwana ukhuluma noZimu. Akunamuntu omzwako; ukhuluma iimfihlakalo emmoyenakhe.lY STjhisekelani ukuba nethando bese nirhuluphela iimphiwo zakaMoya, khulukhulu isiphiwo sokuphorofida.qX[ Nje-ke okuthathu lokhu kujamile: ukukholwa, ithemba nethando. Kodwana okungaphezu kwakho koke lithando.KW Kwagadesi sisabona lififi esibonibonini, kodwana ngesikhatheso sizokubonana ubuso nobuso. Okwanje ngazi ingcenye, ngesikhatheso ngizokwazi koke ngokuzeleko njengombana nami ngaziwa ngokuzeleko.)VK Nangisesemntwana bengikhuluma njengomntwana, ngicabanga njengomntwana, ngizwisisa njengomntwana. Kwathi lokha nangiba yindoda, ngahlukana neendlela zobuntwana.PU kodwana nasele kufika ukupheleliswa, ukungakapheleliswa kuyanyamalala.ET Ngitjho ngombana sazi ingcenye begodu siphorofida ingcenye,S- Ithando alihluleki. Kodwana lapha kuneemphorofido khona, zizakuphela; lapha kunamalimi khona, azakuthuliswa; lapha kunelwazi khona, lizakudlula.bR= lembesa yoke into, likholwa yoke into, lirhuluphela yoke into begodu linyamezelela koke.AQ} Ithando alithokoziswa bubumbi kodwana lithabela iqiniso,dPA aliziphathi ngendlela engakafaneli, alizifuneli kwalo, alinasicasucasu, alibibhi imilandu.ZO- Ithando liyabekezela, ithando linesisa, alinamona, alizikhukhumezi, alizitjhayi;zNm Nangipha abadududu koke enginakho benginikele umzimbami ekutjhisweni, kodwana nginganalo ithando, angisililitho.+MO Nanginesiphiwo sokuphorofida, ngikghona ukuzwisisa zoke iimfihlakalo begodu nginelwazi; nginokukholwa okutjhidisa iintaba, kodwana nginganathando, angisililitho.L # Nanyana ngingakhuluma ngamalimi wabantu namkha weengilozi, kodwana nginganathando, sengifana nekoporo ebanga itjhada namkha isimbi elilako.bK= Kodwana tjhisekelani iimphiwo ezikulu.
Nje-ke ngizonikhombisa indlela ezidlula zoke.^J5 Baneemphiwo zokuphilisa boke na? Boke bakhuluma ngamalimi na? Boke bayarhumutjha na?hII Boke babapostoli na? Babaphorofidi boke na? Babafundisi boke na? Benza imikarisomraro boke na?,HQ Ebandleni, uZimu ujamise koke ngerherho, ukuthoma ngabapostoli, kulandele abaphorofidi, kuze abafundisi bese kuba ngabenza imikarisomraro nalabo abaneemphiwo zokuphilisa, labo abakghona ukusiza abanye, labo abaneemphiwo zokuphatha kanye nalabo abaneemphiwo zokukhuluma ngamalimi ahlukeneko.MG Nje-ke nina nimzimba kaKrestu, omunye nomunye wenu uyingcenye yawo.F Nangabe isitho esisodwa siyatlhaga, zoke ezinye zitlhaga kanye naso; nangabe isitho esisodwa siyahlonitjhwa, zoke ezinye zithaba naso.fEE ukuze kungabikhona ukwahlukana emzimbeni, kodwana izitho zawo zikhathalelane ngokulinganako.D5 khisibe lezo ezinesithunzi azidingi ukuphathwa ngokukhethekileko. UZimu uhlanganise amalungu womzimba bewahloniphisa khulu izitho ezithathelwa phasiC Kanti-ke nezitho esicabanga bonyana azikahlonipheki kangako, sizihlonipha khulu. Izitho ezinganasithunzi ziphathwa ngeenhloni khulu,cB? Esikhundleni salokho, izitho zomzimba ezibonakala inga zibuthakathaka, ziqakatheke khulu.Aw Ilihlo angekhe latjho esandleni lathi: “Wena angikudingi” nehloko angeze yathi eenyaweni: “Nina anginidingi.”B@ Njengombana kunje, izitho zinengi, kodwana umzimba munye.K? Nabegade zoke njalo zisisitho sinye, umzimba bewuzokuba kuphi na?i>K Kodwana uZimu uhlele izitho zomzimba, esinye nesinye sazo saba ngendlela afuna bona sibe ngayo.%=C Nakube umzimba woke bewungaba lilihlo, bewuzokuba kuphi umuzwa wokuzwa na? Nakube umzimba woke bewungaba yindlebe, bewuzokuba kuphi umuzwa wokunukelela na?<) Godu nange indlebe ingathi: “Njengombana ngingasililihlo nje, angisingewomzimba”, ngalokho angeze kwayenza bona ingabi yingcenye yomzimba.;1 Nange inyawo lingathi: “Njengombana ngingasiso isandla nje, mina angisingewomzimba”, ngalokho angeze kwalenza bona lingabi yingcenye yomzimba.P: Nje-ke umzimba awukakhiwa ngesitho esisodwa kodwana ngezitho ezinengi.<9q ngombana soke sabhajadiswa ngoMoya munye emzimbeni munye nanyana ungabamJuda namkha umGirigi, ikhoboka namkha otjhaphulukileko begodu soke saphiwa uMoya munye kobana sisele kuye.8} Umzimba munye, nanyana unezitho ezinengi. Godu nanyana unezitho ezinengi, zibumba umzimba owodwa. Kunjalo-ke nangoKrestu`79 Koke lokhu kumsebenzi kaMoya munye, begodu unikela omunye nomunye njengokubona kwakhe.N6 Omunye uphiwe amandla wemikarisomraro, omunye uphiwe ukuphorofida, omunye uphiwe ukuhlukanisa imimoya, omunye uphiwe ukukhuluma ngamalimi ahlukeneko, kanti omunye uphiwe ukurhumutjha amalimi lawo.m5S Omunye uphiwe ukukholwa ngaye uMoya loyo, omunye uphiwe ezinye izipho zokuphilisa ngaye uMoya loyo.i4K Omunye uphiwe ngoMoya umlayezo wokuhlakanipha, omunye uphiwe umlayezo welwazi ngaye uMoya loyo.^35 Nje-ke omunye nomunye unikelwe ukuzibonakalisa kwakaMoya ukuze kusizeke woke umuntu.b2= Kunokusebenza okuhlukeneko, kodwana yena uZimu loyo nguye okwenza koke kibo boke abantu.;1q Kunemisebenzi eyahlukeneko, kodwana ngeKosi yinye.@0{ Kunemihlobo eyahlukeneko yezipho kodwana ngoMoya munye.P/ Ngalokho-ke ngiyanitjela bonyana akakho ongakhuluma ngoMoya kaZimu athi: “UJesu akanikelelwe!” Godu akakho umuntu ongathi: “UJesu uyiKosi”, ngaphandle kobana atjho lokho ngoMoya oCwengileko. . Niyazi bona lokha nanisesebarhedeni, nathelelwa ngommoya wokudurha kobana nidlhemadlheme ngemva kweenthombembazwa ezingakhulumiko.U- % Yeke mayelana neemphiwo zakaMoya, bazalwana angithandi bona ningabi nelwazi.,' "Nakube kukhona olambileko, akagome ekhaya ukuze kuthi nanihlanganako kungabi ngokokugwetjwa.
Mhla ngibuyako ngizaninikela eminye imiyalo.O+ !Ngalokho-ke bazalwana, lokha nanihlanganako kobana nigome, lindanani.L* Nasigwetjwa yiKosi, siyakhalinywa ukuze singalahlwa kanye nephasi.?)y Kodwana nakube besizigweba thina, besingeze sagwetjwa.l(Q Kungebangelo abanengi phakathi kwenu babuthakathaka begodu bayagula kanti inengi lenu sele lilele.j'M Loyo ogomako abe asele ngaphandle kokuhlukanisa umzimba weKosi, uzigomela abe aziselele umlandu.U&# Umuntu kumele azihlolisise ngaphambi kobana agome isikwa abe asele nekapho.%! Ngalokho-ke loyo ogoma isikwa lesi namkha asele ikapho yeKosi ngokungakafaneli, uzakuba nomlandu wokona emzimbeni kanye neengazini zeKosi.p$Y Yeke njalo lokha nanigoma isikwa lesi benisele nekapho le, nimemezela ukufa kweKosi kufikela beyibuye.B#} Ngokunjalo, ngemva kobana sele bagomile, yabuye yathatha ikapho yathi: “Ikapho le isivumelwano esitjha eengazini zami. Kwenzeni lokhu njalo lokha naniyiselako ukuze ningikhumbule.”" kwathi sele ithokozile kuZimu, yasihlephula yathi: “Lokhu mzimba wami onikelwe nina, kwenzeni lokhu ukuze ningikhumbule.”~!u Ngakwamukela eKosini lokho engikudlulisela kini kokuthi: IKosi uJesu ngobusuku eyakhatjhelwa ngabo, yathatha isikwa,> u Kanti aninamakhaya lapha ningagomela beniselele khona na? Namkha ninyaza ibandla lakaZimu benirhubutjhe labo abanganalitho na? Ngizakuthini kini na? Nginibuke ngalokho na? Nakanye!% ngombana nanigomako, omunye nomunye wenu uragela phambili agome ngaphandle kokulindela abanye. Omunye uhlala alambile kanti omunye uyadakwa.J  Lokha nanihlanganako, kusuke kungasiso isidlo seKosi enisigomakoc? Kufanele kube khona ukuhlukana phakathi kwenu ukuze kubonakale bona ngibaphi abaneqiniso.  Kokuthoma nje ngizwa batjho nanihlanganako njengebandla, kuba khona ukuhlukana phakathi kwenu, begodu ngithanda ukukukholwa lokho.xi Emiyalweni elandelako, anginakho ukunibonga ngombana imihlangano yenu ibanga umonakalo kunobana ibange ubuhle.ta Nakube ukhona ofuna ukuphika ikani ngalokhu, asinawo omunye umkhuba onjalo thina kanye namabandla akuZimu.oW kodwana umfazi naneenhluthu ezide kulidumo kuye na? Uphiwe iinhluthu ezide bona zibe sisembeso sakhe.^5 Imvelo ngokwayo ayinifundisi bonyana nakube indoda ineenhluthu ezide kulihlazo kiyo,eC Ziboneleni nina ngokwenu bona kufanele umfazi athandaze uZimu angakagubuzesi ihlokwakhe na?mS Njengombana umfazi wavela endodeni, ngokunjalo nendoda ibelethwa mfazi. Kodwana koke kubuya kuZimu.yk EKosini nokho umfazi akakazijameli ayedwa ngaphandle kwendoda, nendoda ayikazijameli iyodwa ngaphandle komfazi.c? Ngebangelo namkha ngebanga leengilozi umfazi kumele abe netshwayo lokuphathwa ehlokwakhe.I  Indoda azange yadalelwa umfazi kodwana mfazi owadalelwa indoda.Y+ Ngitjho ngombana indoda ayizange ivele emfazini kodwana mfazi owavela endodeni.wg Indoda ayikafaneli ukugubuzesa ihlokwayo ngombana imfanekiso nedumo lakaZimu; kodwana umfazi ulidumo lendoda.# Nangabe umfazi akagubuzesi ihlokwakhe, kumele agude begodu nakube kulihlazo kobana umfazi arhune namkha agude, kumele agubuzese ihlokwakhe.- Kodwana omunye nomunye umfazi othandaza namkha ophorofida angakagubuzesi ihloko urhubutjha ihlokwakhe, sekufana nalokha ihlokwakhe nayigudiweko.^5 Enye nenye indoda ethandaza namkha ephorofida igubuzese ihloko irhubutjha ihlokwayo. } Kodwana ngifuna nazi bonyana ihloko yenye nenye indoda nguKrestu, ihloko yomfazi yindoda, kanti ihloko kaKrestu nguZimu.} s Ngiyanibuka ngombana ningikhumbula ezintweni zoke begodu nibambelela eemfundisweni njengombana ngazidlulisela kini.9  o Ngilingisani njengombana nami ngilingisa uKrestu. # !njengombana nami ngilinga ukuthokozisa woke umuntu ngazo zoke iindlela. Angizifuneli mina ubuhle kodwana ubuhle babanengi ukuze basindiswe.] 3 Ningabangeli namunye bona akhubeke, kungaba mJuda, umGirigi namkha ibandla lakaZimuta Nje-ke nanyana niyagoma namkha niyasela namkha nenza nanyana yini, kwenzeni koke mayelana nedumo lakaZimu.} Nangabe ngihlanganyela ekudleni ngokuthokoza, kubayini ngifanele ngilahlwe ngebanga lalokho engithokoza uZimu ngakho na?   unembeza womunye umuntu, angitjho unembeza wenu. Ngitjho ngombana ilungelo lami lizakugwetjelwani ngonembeza womunye umuntu na?) Kodwana nangabe omunye uthi kini: “Lokhu kuhlatjelwe abosingazimu,” ningabe nisakugoma ngebanga laloyo otjho njalo nangebanga lakanembeza, Nangabe ongakholwako animemela ekudleni, nithanda ukuya, gomani nanyana yini ebekwa phambi kwenu ngaphandle kokubuza imibuzo kanembeza.D ngombana: “Iphasi nakho koke okukilo ngekwakaSomnini.”T! Gomani koke okuthengiswa esilarheni ngaphandle kokubuza imibuzo ngonembezaK Akungabikhona ozifunela ubuhle bakhe, kodwana akafune nekwabanye.y “Koke kuvumelekile” kodwana akusikho koke okusizako. Iye, “koke kuvumelekile” kodwana akusikho koke okwakhako.J  Kghani sifuna ukuvusa isikhwele seKosi na? Sinamandla kunayo na?~y Angekhe nasela ikapho yeKosi godu nibuye nisele neyamadimoni. Angeze naba nehlanganyelo etafuleni leKosi nelamadimoni. } Awa, nginqophe ekutheni imihlabelo yabarhedeni yenzelwe amadimoni; ingasi uZimu. Nje-ke angithandi bona nihlanganyele namadimoni.b|= Alo, ngitjho bona umhlabelo owenzelwe usingazimu ulilitho namkha usingazimu ulilitho na?f{E Khumbulani abantu bakwa-Israyeli: Kanti labo abagoma umhlabelo abahlanganyeli e-aldarini na?xzi Njengombana kunesikwa sinye nje, simzimba munye nanyana sibanengi ngombana soke sihlanganyela isikwa esisodwa.'yG Ikapho yokuthokoza esithokoza ngayo, ayisiyo yokuzibandakanya eengazini zakaKrestu na? Isikwa esisihlephulako akusiso sokuzibandakanya emzimbeni kaKrestu na?Nx Ngikhuluma nabantu abavuthiweko, ziboneleni nina lokho engikutjhoko.Pw Nje-ke, bangani bami abathandekako, balekelani ukulotjha abosingazimu.kvO Akunasilingo esiniwisileko ngaphandle kwalokho okujayelekileko ebantwini. Nje-ke uZimu uthembekile; angeze avume bona nilingwe ngaphezu kwamandlenu. Kodwana nanilingwako, uzaninikela nendlela yokuphepha ukuze nijamelane naso.Hu  Nje-ke nawudlumbana bona ujame udzimelele, yelela bona ungawi.xti Izintwezi zabehlela zaba sibonelo bezatlolwa njengesiyeleliso kithi thina esele sifikelwe kuphela kweenkhathi.Zs- Godu ningarhononi njengombana abanye babo benza, babulawa yingilozi ebhubhisako.Pr Asingayilingi iKosi, njengombana abanye babo benza, babulawa ziinyoka.+qO Asingenzi izenzo zokukhohlakala ngokwamabhayi njengombana abanye babo benza, bekwathi ngelanga linye kwabhujiswa iinkulungwana ezimatjhumi amabili nantathu zabo. p9 Ningabi balotjhi babosingazimu njengombana abanye babo benza ngombana kutloliwe kwathiwa: “Abantu bahlala phasi bagoma bebasela, basikima bagida.”o Izintwezi zenzeka kobana zibe sibonelo ukusikhandela bona singabeki iinhliziyo zethu ezintweni ezimbi njengombana benza bona.onW Nanyana kunjalo uZimu azange athokoze ngenengi labo; iindumbu zabo zarhatjheka kilo loke irhalawumba.sm_ basela isiselo sinye sakaMoya ngombana basela edwaleni lakaMoya ebelibaphekelela. Idwalelo belinguKrestu.,lS Boke bagoma ukudla kunye kwakaMoya,Kodwana azange khesilisebenzise ilungelweli. Esikhundleni salokho sinyamezelele yoke into kunobana siliye ivangeli lakaKrestu._Y7 Nakube sitjele imbewu kaMoya hlangana nani, kubudisi bonyana sivune kwenyama kini na?GX Kanti bekangakaqalisi kithi lokha nakhuluma lokhu na? Iye, lokhu kwatlolelwa thina ngombana lokha umlimi nalimako nombhuli nabhulako, lokho bakwenza ngethemba lokobana bazokwabelwa isivuno.W Kutloliwe emthethweni kaMosi kwathiwa: “Ungafaki ikomo isifonyo nayibhula amabele.” Kghani uZimu ukhathalela iinkomo na?XV) Kghani ngitjho lokhu ngokususela ebantwini na? Umthetho awutjho njalo nawo na?-US Ngubani osebenza njengejoni ngeendleko zakhe na? Ngubani otjala isidiribe kodwana angagomi amadiribaso na? Ngubani owelusa umhlambi kodwana angaseli ibisi lawo na?MT Namkha ngimi noBharinabhasi kwaphela ekumele sisebenzele ukudla na?S Asinalungelo lokukhamba nomfazi okholwako njengombana kwenza abanye abapostoli kanye nabafowabo leKosi kanye noKhefasi na?2R_ Asinalungelo lokugonywako nokuselwako na?:Qo Lokhu kukuziphendulela kwami kilabo abangisolako.P Nanyana ngingeze ngaba mpostoli kabanye kodwana kini khona nginguye! Ngitjho ngombana nina nisigibo sobupostoli bami eKosini.O  Angikakhululeki na? Angisuye umpostoli na? Angikaboni uJesu iKosi yethu na? Nina anisiwo umphumela womsebenzami eKosini na?N{ Yeke nakube lokho engikugomako kubanga bona umzalwana wami awele esonweni, angeze bengisakugoma ukuze ngingamkhubekisi.[M/ Lokha nanona kubazalwana benu ngalendlela, nilimaze unembeza wabo, nona kuKrestu.gLG Ngaleyondlela umzalwana obuthakathaka lo, uJesu amfelako, uzakulimala ngebanga lelwazi lakho.@Ky Ngitjho ngombana nakukhona ononembeza obuthakathaka, okubonako wena onelwazi leli ugoma ethempelini labosingazimu, akazukukhuthazeka bonyana agome lokho okuhlatjelwe abosingazimu na? 3v~~c}}}||g|{{zzz@yyIxwwvvuZtSss;rr qjqpbooo4nn-mmtlkkSkjjHiiqihhgg$ff eued;ccbbaaF``M`_}^^8]]\\5[PZZfYY3XXAWWtVVV9UU#TTSRRxR4QlQPPROONNM5LL\KKRJJgII9HHHGG.FF,EE1DCCKBBB?AA@?u>>Q==@<;;:988Y7E65544K33]221100/y..Q--?,,++*))b((#'~'&%%-$#~""D!! x<beJ`U89m4F [ L S  [_|n3b.= UZimu onguYise weKosi uJesu, ekumele adunyiswe isiphelani, uyazi bonyana angileyi amala.e-C Nakube kufanele ngizikhakhazise, ngizozikhakhazisa ngezinto ezikhombisa ubuthakathaka bami.h,I Ngubani obuthakathaka mina ngingabi buthakathaka na? Ngubani okhubekiswako mina ngingatjhi na?j+M Ngaphandle kwakho koke lokhu, ngihlala ngiqalene nokukhathazeka kwami okukhulu ngamabandla woke.*/ Ngisebenze nzima ngazikhandla, ngasikhathi ngingalali. Ngiphethwe yindlala nomrhawu, ngahlala nginganakudla. Ngiququdwe makhaza nginganazambatho.#)? Ngibe sekukhambeni kanenginengi,
ngaba sengozini yemilambo.
Ngibe sengozini yabagongodi,
ngaba sengozini yabantu bekhethu.
Ngibe sengozini yabatjhili,
ngaba sengozini nangingedorobheni.
Ngibe sengozini nangiselwandle,
ngaba sengozini kubazalwana bamala.6(e Ngadulwa bekwaba kathathu ngeentonga. Ngakghadlhwa ngamatje ihlandla elilodwa. Amahlandla amathathu ngaphahlazelwa umkhumbi, kwathi ubusuku nemini ngasunduzelwa ngelwandle.X') Kwaba mahlandla amahlanu ngirithwa maJuda imivuvu ematjhumi amathathu nethoba.P& Baziinceku zakaKrestu na? Ngikhuluma njengehlanya, ngiyinceku engcono kunabo. Ngisebenze ukudlula bona, ngabanjwa kanengi kunabo, ngabethwa kanenginengi begodu kube kanengi ngijika emlonyeni wokufa.z%m BamaHebheru na? Nami nginguye. Bama-Israyeli na? Nami nginguye. Baziinzukulwana zaka-Abrahamu na? Nami ngingiso.=$s Ngivuma ngeenhloni kobana saba buthakathaka khulu kilokho.
Kodwana nanyana yini umuntu angazikhukhumeza ngakho, ngikhuluma njengesidlhayela, nami ngizikhukhumeza ngakho lokho.# Lokha umuntu nanenza amakhoboka, adla ngani, adlala ngani, adlhodlhomela ngani namkha aniwakala ebusweni, seniyambekezelela.S" ngombana ninyamezelela iindlhayela ngethabo, khisibe nina nihlakaniphile.Z!- Njengombana abanengi bazikhukhumeza ngokwephaseli nje, nami-ke ngizozikhukhumeza  Lokho engikutjhoko mayelana nesibindi sokuzikhakhazisesi, angikutjho ngegunya leKosi, kodwana ngikutjho njengesidlhayela.6e Ngiyabuyelela ngithi akungabi noyedwa odlumbana bona ngisidlhayela. Kodwana nakube kunjalo, khona-ke ngamukelani njengesidlhayela ukuze nami ngikwazi ukuzikhakhakhakhazisa.# Nje-ke akurari lokha iinceku zakhe nazo nazizitjhatjhanisako zizenze inga ziziinceku zokulunga. Isiphetho sazo sizakufanelana nezenzo zazo.[/ Akumangazi lokho! Ngitjho noSathana uyazitjhatjhanisa azenze ingilozi yokukhanya.pY Abazikhukhumezakwabo babapostoli bamala, iinsebenzi ezinekohliso, bazenza inga babapostoli bakaKrestu!% Engikwenzako ngizokuraga ngikwenze ukuze ngingabaphi ithuba labo abalifunela ukuthathwa inga balingana nathi kilokho abazikhukhumeza ngakho.b= Kubayini na? Kghani kungombana nginganithandi na? Awa, uZimu uyazi bona nginithanda tle.y Njengombana iqiniso lakaKrestu lingaphakathi kwami nje, ukuzikhakhazisa kwami angeze kwathuliswa eemfundeni ze-Arhaya.iK Ngesikhathi ngisesenani begodu ngiswele, azange ngitlhagele namunye wenu ngombana iindingo zami bezithwelwe bangani bami beMasedoniya. Ngaleyondlela ngazibamba begodu ngizokuragela phambili nokuzibamba ekubeni mthwalo kini.R Ngaphamba amanye amabandla ngokwamukela isekelo kiwo ukuze ngisize nina.  Kghani ngonile ngokuzithoba kwami ukuze nina niphakanyiswe ngebanga lokobana ngatjhumayela ivangeli lakaZimu kini ngesihle na?) Mhlambe iye, ngilitjhapha ekukhulumeni, kodwana angisilo itjhapha elwazini; lokhu sakubonakalisa kini ngazo zoke iindlela, nakizo zoke izinto.V% Angikhumbuli nokho bona ngingonyazeka kunabo boke abapostoli abadumilekwabo.   Ngitjho ngombana nakufika umuntu afese atjhumayele omunye uJesu ohlukileko kilo esimtjhumayelako, namkha nanamukela omunye ummoya ohlukileko kilowo eniwamukeleko, namkha ivangeli elihlukileko kilelo esele nilamukele, niba msinyana ekuzinikeleni kokunjalo.0Y Kodwana nginevalo ngani kobana njengombana u-Efa akhohliswa yinyoka enobuqili, imikhumbulo yenu nayo ingahle iyengwe ekuzinikeleni kwenu kuKrestu okuqotho nokumsulwa.' Nginetjhisakalo ngani, iye, nginetjhisakalo kaZimu ngombana nganendisa endodeni eyodwa, enguKrestu ukuze nginethule kuye nilitlawu lakotlawu.g I Sengathi beninganginyamezelela ebudlhadlheni bami obuncanobu, iye, akhese ningibekezelele hle!]3 ngombana abathokozwako akusingilabo abazibukako kodwana kuthokozwa ababukwa yiKosi.U# Umtlolo uthi:
“Loyo ozikhakhazisako,
akazikhakhazise kuSomnini”! ; iye, ukuze sikwazi ukutjhumayela ivangeli nemazweni angaphetjheya kwenu, ngaphandle kokuzikhakhazisa ngomsebenzi osele wenziwe endaweni yomunye umuntu.K  Nje-ke asizikhakhazisi ngokudluleleko ngemisebenzi yabanye. Kodwana ithemba lethu kukobana ukukholwa kwenu nakulokhu kwanda, nomkhakha wokusebenza kwethu phakathi kwenu nawo uzakwandiswa khulu;% C Asikadluleleli ekuzigqajeni kwethu njengombana bekuzokuba njalo nakube besingakafiki kini ngombana thina singabokuthoma abafika kini ngevangeli lakaKrestu. 5 Kodwana thina asizuzikhukhumeza ukudlula isilinganiso kodwana sizakuba ngaphakathi kwesilinganiso uZimu asibekele sona, besifikelele ngitjho nakini. % Asizifanisi namkha sizilinganise nabanye balabo abazibukako. Kodwana nabazilinganisako bebazifanise omunye nomunye, ababonisi ukuhlakanipha.lQ Abanjalo abalemuke bonyana lokho esikutjho ngencwadi nasingekho kibo, sizakutjho nalokha nasinabo.% ngombana kuthiwa: “Nakuziincwadi zakhe zona, zinesisindo begodu zitjhubile, kodwana yena siqu sakhe akanasithunzi, nekulumakhe ayazisi.”K Angifuni ukubonakala inga ngilinga ukunithusela ngeencwadi zamezi 9 Nje-ke ngitjho nanyana ngizikhakhakhakhazisa khudlwana ngegunya lethu iKosi esiphe lona kobana sinakhe singanigirizi, angeze ngaba neenhloni ngalokho. Qalani lokho okuphambi kwenu. Nakube niyazithemba bona ningebakaKrestu, zikhumbuzeni bona, njengombana ningebakaKrestu, nathi singibo.`9 Silungele ukuhlunguphaza koke ukungalaleli lokha ukulalela kwenu nasele kuphelelisiwe.3 kanye nazo zoke iinqabo ezizikhukhumezako ezijanyiswa kobana zijamelane nelwazi lakaZimu begodu yoke imikhumbulo siyithumbela ekuthobeleni uKrestu.  Thina iinkhali zepi yethu akusizo zenyama, kodwana zinamandla kaZimu kobana zitjhabalalise iinsekelo. Sitjhabalalisa ukuphikisanaG Ngambala siphila njengabantu, kodwana asilwi ipi ngokwenyama. Ngithi kini nangilapho, akungatlhogeki bona bengikhombise isibindi hlengiphikisana nalabo abadlumbana bona senza izinto ngokwenyama.1~ ] Mina Powula ngenyama, ngiyanincenga ngobumnene nangokuthobeka kwakaKrestu, iye, mina engizithobako lokha nangiphambi kwenu, kodwana nginesibindi lokha nangingekho kini!?}y Akathokozwe uZimu ngesipho sakhe esingahlathululekiko!m|S Nabanithandazelako, iinhliziyo zabo zizakunamathela kini ngebanga lomusa omkhulu uZimu aniphe wona.U{# Ngebanga lomsebenzi enizibonakalise ngawo lo, abantu bazakudumisa uZimu ngokuzithoba okukhambisana nokutjhumayela kwenu ivangeli lakaKrestu kanye nomusa wenu omkhulu ekwabelaneni nabo kanye nabantu boke.#z? Umsebenzi eniwenzako lo, awuphakeli iindingo zabantu bakaZimu nje kwaphela, kodwana uphuphuma iindlela ezinengi ezahlukeneko zokuletha ukuthokoza kuZimu.y Nizakwenziwa abanjingileko ngazo zoke iindlela ukuze niphane ngeenkhathi zoke bese kuthi ngathi, ukuphana kwenu kube kuthokoza uZimu. x Loyo opha umtjali imbewu kanye nesikwa njengokudla, uzonibonelela abe andise nesilulu sembewenu, akhulise isivuno sokulunga kwenu. w njengombana kutloliwe kwathiwa:
“Wahlakaza ngokunabileko,
wabela abachakileko.
Ukulunga kwakhe kujame isiphelani.”%vC UZimu unamandla wokwenza bona woke umusa wande kini ukuze kikho koke ngeenkhathi zoke, nasele ninakho koke enikudingako, nande ngayo yoke imisebenzi emihle+uO Ngiloyo naloyo akanikele njengokuzibekela kwakhe ehliziyweni yakhe, kungabi ngokutsitsila namkha ngokugandelelwa ngombana uZimu uyamthanda loyo onikela ngethabo.t Khumbulani lokhu: “Loyo otjala ngokunconcosela, uzokuvuna okunconcoselweko, naloyo otjala okunengi uzakuvuna okunengi.”~su Kungakho ngibone kuqakathekile ukuncenga abazalwana kobana bakhambe ngaphambi kwenu, bayokuje balungiselela ngaphambili, isipho esikhulu enathembisa ngaso ukuze sihlale silungile njengesipho enisikhuphe ngokuthanda kwenu ingasi ngokugandelelwa.'rG Nakungasinjalo nange kungenzeka bona amaMasedoniya akhambe nami, afunyane bona anikalungisi, sizakuhlatjwa ziinhloni besivaleke imilomo ngani emsebenzini lo.'qG Nje-ke ngithumela abazalwana kini ukuze ukuzikhakhazisa kwethu ngani kungabonakali kulilize. Kufanele nilunge njengombana bengithe sele nazilungiselela kade.Hp  ngombana ngiyakwazi ukutjhisekela kwenu engizikhakhazisa ngakho ngani ebantwini beMasedoniya ngisithi, i-Arhaya lazilungiselela kwanyakenye. Ngalokho ukutjhisekela kwenu kudlhudlhe abanengi.\o 3 Akutlhogeki bona ngingabe nginitlolele mayelana nomnikelo omalungana nabacwengilekotnaNje-ke akuthi epepeneneni, nitjengise ubufakazi bethando lenu kibo nesizathu sethu sokuzikhakhazisa ngani. m9Yena-ke uTitosi lo, umhlanganyeli kanye nomsebenzisani wami emsebenzini wenu lo. Nakubazalwana bethu bona, baziinthunywa zamabandla, idumo lakaKrestu.QlSithumele kanye nabo umzalwana wethu esamzizinya kanengana, safumana akhuthele ezintweni ezinengi, kodwana kwanjesi sele anokutjhisekela okukhulu kunaphambilini ngebanga lokunethemba kwakhe okukhulu.ekCSibinge bona senze okufaneleko, ingasi phambi kwakaZimu kwaphela kodwana naphambi kwabantu.Wj'Silinga bona kungabikhona umuntu osisolako ngesipho somusa esisisebenzakwesi.Ui#Akusikho lokho kwaphela, kodwana ukhethwe mabandla bona akhambe nathi lokha nasikhambisa indaba yomnikelo esiwunakekelako kobana sidumise iKosi ngokwayo kanye nokubonakalisa ukukhuthala kwethu ekusizeni.uhcSimthumela kinapho kanye nomzalwana odumileko hlangana nawo woke amabandla ngokutjhumayela kwakhe ivangeli.g%Azange amukele isibawo sethu nje kwaphela, kodwana njengombana anokutjhisekela okudlula kwaphambilini, uzonikhambela ngokuzithandela kwakhe.efCAkathokozwe uZimu obeke ehliziyweni kaTitosi ukutjhisekela okufana nalokho enginakho ngani.e-Njengombana kutloliwe kwathiwa:
“Loyo onokunengi,
azange abe nokunengi khulu,
naloyo onokuncani
azange abe nokuncani khulu.”dkwalokho okunengi eninakho nokutlhoga kwabo ukuze kuthi okunengi abanakho kwanelise iindingo zenu bese kuba nokulingalingana.c Angitjho bona kumele abanye bathwale ludlana khisibe nina niyagandeleleka, kodwana ngifuna ukulingalinganisa izinto phakathib} Nangabe ukutjhisekela kukhona, isipho siyamukeleka ukuya ngalokho umuntu anakho, ingasi ukuya ngalokho umuntu anganakho.paY Yeke, kuqedeleleni lokho ukuze ukutjhisekela kwenu kulinganiswe ngokukuphetha ukuya ngalokho eninakho./`W Nje-ke endabeni le, ngibeka nasi iseluleko sami: Kunilungele nina enithome qangi, ingasi ukwenza kwaphela, kodwana ukuba netjisakalo kusukela kwemnyakeni ophelileko._5 Niyawazi umusa weKosi yethu uJesu Krestu kobana nanyana bekanjingile, kodwana ngebanga lenu waba sichaka ukuze kuthi ngobuchaka bakhe nina ninjinge.-^SAkutjho bona nginibethela umthetho kodwana nginitjengisa bona abanye bakhuthele kangangani. Ngithanda bona nani nibonakale bonyana ithando lenu likhulu kangangani.6]eNjengombana sele nikghona ezintweni zoke nje, ekukholweni, ekukhulumeni, elwazini, ekutjhisekeni okukhulu nethandweni lethu kini, sifuna bona nikghone nekunikeleni ngomusa.p\YYeke sabawa uTitosi bona njengombana sele athomile nje, akaqedelele umsebenzi womusa lo hlangana nani.[ Nje-ke lokhu thina besingakakulindeli. Athoma ngokuzinikela wona qangi eKosini, kwathi ngokwentando kaZimu, azinikela nakithi.[Z/Asincenga khulu bona nawo aphiwe ithuba lokuhlanganyela kilomsebenzi emakholweni.pYYNgingafakaza bona anikela ngokuzithandela kwawo ukuya ngamandlawo, ngitjho nangaphezu kwalokho anakho.X#ukuthi ngesikhathi esinzima sokuhlukunyezwa, ithabo lawo elingapheliko kanye nobuchaka bawo obukhulu buphuphume baba mnotho wokuphana kiwo.PW Sifuna bona nazi bazalwana ngomusa kaZimu ophiwe amabandla weMasedoniyaPhezu kokududuzeka kwethu, sathokoza khulu ngokuthaba kwakaTitosi ngombana noke nje namenza bona umkhumbulwakhe uphole.?Rw Nje-ke nanyana nginitlolele, azange ngenze lokho ngebanga laloyo owonileko, namkha ngebanga laloyo owoniweko, kodwana ngenzela bona ukusitjhisekela kwenu kwazeke kini phambi koZimu.Q Qalani bona ubuhlungu enabuzwiswa nguZimu buveze ukukhuthala okungangani kini, iye, ukuzimisela okungakaya kobana nizikhuphe emlandwini, ekwesabeni, ekulangazeleleni, ekutjhisekeleni nekuhlunguphazweni. Nizibonakalise ninganamlandu kikho koke malungana nalokho.P) Ubuhlungu obuvela kuZimu buveza ukutjhuguluka okudosela esindisweni begodu abulethi ukuzisola kodwana ubuhlungu obuvela ephasini buveza ukufa.~Ou Kwanjesi ngiyathaba, ingasi ngombana nganizwisa ubuhlungu, kodwana ngebanga lokobana ubuhlungu benu bunenze bona nitjhuguluke ngombana nezwa ubuhlungu obuvela kuZimu. Ubuhlungobo basetjenziswa nguZimu. Nje-ke thina azange sinikhubaze nakancani.QNNgitjho nanyana nganizwisa ubuhlungu ngencwadi yami leya, angizisoli ngayo. Iye, nanyana khengazisola phambilini nangibona bona nginizwise ubuhlungu ngencwadi leyo nje, nokho kwase kwaba sikhatjhana.HM ingasi ngokuza kwakhe kwaphela, kodwana nangokududuzeka akufumana lapho kini. Wasitjela ngokungihlulukela kwenu, isililo senu nangetjisakalo eninayo ngami. Yeke ngathokoza ngaphezu kokwenza.NLKodwana uZimu oduduza abadanileko, wasiduduza ngokufika kwakaTitosi,>KuKwamambala nanyana sesifikile eMasedoniya, imizimba yethu azange ifumane ukuphumula, kodwana sakhathazeka ngeendlela zoke; kwaba yipikiswano ngaphandle, ngaphakathi saba nokwesaba. J Nginesibindi khulu ngani begodu nginegugu khulu ngani. Ngigcwele ukududuzeka begodu ngithabe khulu ngazo zoke iinhlupheko zethu.IAngitjho lokhu ukuze nginilahle ngombana ngikhe ngatjho bona niseenhliziyweni zethu, sizokufa ndawonye besiphile ndawonye.HAkhe nisivulele indawo eenhliziyweni zenu. Akunamuntu esimonileko, akunamuntu esimtjhaphisileko, akakho nesimcaphazileko.%G ENjengombana sineenthembiswezi nje bathandekako, asizihlambululeni kikho koke ukusilaphala komzimba nekomphefumulo, siphelelise ukucwengeka ngokwesaba uZimu.vFeMina ngizakuba nguYihlo,
nina-ke nibe madodana namadodakazami.
Kutjho uSomnini uMninimandla woke.”"E=Ngalokho-ke:
“Phumani phakathi kwabo,
nizahlukanise nabo;
ningathinti ilitho elisilapheleko,
yeke ngizakuza kini.
Kutjho uSomnini.{DoLinasivumelwano bani ithempeli lakaZimu nabosingazimu na? Thina silithempeli lakaZimu ophilako, njengombana uZimu wathi:
“Ngizokuhlala ngaphakathi kwabo
bengikhambe hlangana nabo,
ngibe nguZimabo,
bona babe babantu bami.”qC[Unasivumelwano bani uKrestu noBheliyara na? Namkha yini ikholwa elingayabelana nomuntu ongakholwako na?)BKNingazihlanganisi nabangakholwako. Kunabudlelwano bani phakathi kwabalungileko nabangakalungi na? Namkha kunahlanganyelo bani phakathi komkhanyo nobumnyama na?kAO Nje-ke ngokwenana, ngikhuluma nani njengabantwana, nani-ke vulani iinhliziyo zenu ngokupheleleko.E@ Asikanigodleli amazizo wethu kodwana nina nisigodlele wenu.P? Sikhulume sitjhaphulukile kini maKorinte, sanivulela iinhliziyo zethu.(>I Siphathwa njengabantu abanesizi, kodwana sihlala sinamile; sinjengabadududu, kodwana senza abanengi babe ziingwili; sinjengabanganalitho khisibe sinakho koke.;=o siphathwa njengabantu abangaziwako nanyana saziwa nje; siphathwa njengabantu abafako, kodwana qalani siyaphila; siphathwa njengabantu abahlunguphaziweko, kodwana abangakabulawa.u<cEkuhlonitjhweni nekurhubutjhweni, ebumbini nebumnandini. Siphathwa njengabakhohlisi nanyana sineqiniso nje;q;[nangokukhuluma iqiniso emandleni kaZimu. Lokho sikwenza ngeenkhali zokulunga ngesidleni nangesinceleni.:{Iye, sizibuka ngokuhlanzeka, ngelwazi, ngokubekezela, ngobumnene, ngokucwengeka kuMoya oCwengileko, ngethando lamambalan9Ungokubethwa, ngokubotjhwa, ngemiguruguru, ngokutjhikatjhika, ngokungalali ebusuku kanye nangendlala. 8Kodwana njengeenceku zakaZimu sizibuka ngazo zoke iindlela: ngokunyamezela okukhulu, ngokuhlunguphazwa, ngobudisi, ngamatlhuwiso,Y7+Asibeki isiqabo endleleni yomuntu ukuze kungafunyanwa iphoso emsebenzini wethu.86ingombana uthi:
“Ngesikhathi esifaneleko ngakulalela,
ngelanga lesindiso ngakusiza.”
Qalani, kwanje kusikhathi esifaneleko, qalani, kwanje kulilanga lesindiso!k5 QNjengeensebenzi zakaZimu ezisebenza ndawonye, siyanincenga bona ningawamukeleli ilize umusa kaZimu~4uWamenza bona abe sisono ngebanga lethu loyo ongazange asazi isono ukuze kuthi kuye sibe ngabalungisisiweko bakaZimu.33Nje-ke thina sibazenda bakaKrestu ngombana uZimu uzwakalisa isimemezelo sakhe ngathi. Yeke siyanincenga ebizweni lakaKrestu bona nibuyisane noZimu.2okutjho bona uZimu wabuyisela iphasi kuye ngoKrestu. Azange abale iimphambeko zalo, kodwana wasinikela umyalezo wokubuyisana.a1;Koke lokhu kuvela kuZimu owasibuyisela kuye ngoKrestu bewasinikela ikonzo yokubuyisana,0{Nje-ke umuntu nasele akuKrestu, sewunesibumbeko esitjha: koke okudala kudlulile, qala, koke sele kwenziwe kwaba kutjha. /Ukusukela gadesi, yeke asisazukwazi umuntu ngokwenyama ngitjho nanyana sakhe sazi uKrestu ngokwenyama nje, nokho asisamazi njalo.v.eWafela boke ukuze kuthi labo abaphilako bangasaziphileli bona, kodwana baphilele yena owabafelako bewavuswa.j-MIthando lakaKrestu liyasiraga ngombana siyakholelwa bona munye owafela boke, nje-ke boke bafile.g,G Nangabe siqaleka sirhapha, akutshwenyi, sirhaphela uZimu. Nangabe asirhaphi, kungebanga lenu.I+  Ngalokho asizidumisi kini, kodwana sininikela ithuba lokobana nizigqaje ngathi ukuze nikwazi ukuphendula labo abazigqaja ngokubonakala emehlweni ebangeni lokobana bazigqaje ngokusehliziyweni.-*S Ngalokho-ke njengombana thina sikwazi bona kuyini ukwesaba iKosi, silinga ukuzuza nabanye, nokho thina siyazeka kuZimu. Ngiyathemba bona nakunembeza wenu siyazeka.H)  Ngitjho ngombana soke sifanelwe kuvela phambi kwesihlalo sokugweba sakaKrestu ukuze ngiloyo naloyo amukeliswe umvuzo walokho akwenzileko nasesengemzimbenapha, kungaba ngokuhle namkha okumbi.o(W Nje-ke nanyana sisekhayapha namkha sele sikhambile, sikwenza kube mnqopho wethu ukuyithokozisa iKosi.Y'+Iye, sinesibindi begodu sinyula bona siwutjhiye umzimba lo, siyokuhlala neKosi.<&sngombana sikhamba ngokukholwa, asikhambi ngokubona.}%sNje-ke sihlala sinesibindi ngaso soke isikhathi, nanyana sisazi bonyana nasisesekhaya ngemzimbeni lo, sikude neKosiU$#Yeke nguZimu owasidalela sona isizathwesi bewasipha noMoya njengesibambiso.C#Nasisahlezi ngedladlenapha, siyabubula begodu siyadisibezeka ngombana asifisi ukwambulwa kodwana sifuna ukumbathiswa ngobuhlalo bethu bezulwini ukuze kuthi okubhubhako kuginywe kuphila.@"{ngombana nasembathisiweko, angeze safunyanwa sibulanzi.f!ENasingaphakathi kwedladleli siyabubula, silangazelela ukwembathiswa ubuhlalo bethu bezulwini  9Siyazi bona nakudilika idladla lephasinapha esihlala ngakilweli, sinesakhiwo esivela kuZimu, ikumba engakenziwa ngezandla, engeyanini nanini ezulwini.ngombana asiqali lokho okubonwako kodwana siqale okungabonwako. Okubonwako kungekwesikhatjhana kodwana okungabonwako kungekwanini nanini.~uIinhlupheko zethu ezilula nezesikhatjhana zisilungiselela isilinganiso esikhulu sephazimulo engaphezu kokulinganiswawNgalokho asipheli amandla. Nanyana umzimba wethu ngaphandle uluphala, ingaphakathi lethu livuselelwa imihla ngemihla.Iye, koke kungebanga lenu ukuze kuthi umusa wandise ukuthokoza, kilo idumo lakaZimu, njengombana ufikelela abantu ngobunengi.ngombana siyazi bona loyo owavusa iKosi uJesu nathi uzosivusa kanye noJesu begodu uzosiletha sikanye nani ebukhoneni bakhe.b= Kutloliwe kwathiwa: “Ngakholwa, ngalokho ngakhuluma.” Nathi sakholwa, yeke sakhulumaO Ngaleyondlela, kithi kusebenza ukufa kodwana kini kusebenza ukuphila.~u Thina esiphilako sihlala sinikelwa ekufeni ngebanga lakaJesu ukuze ukuphila kwakhe kwembulwe emizimbeni yethu efako.yk Sihlala sithwele emizimbeni yethu ukufa kwakaJesu ukuze kuthi ukuphila kwakhe nakho kwembulwe emizimbeni yethu.L Siyazunywa kodwana asilahlwa, simadlhwa phasi kodwana asibhujiswa.gGSiyahlunguphazwa ngeendlela zoke kodwana asitshidlhwa, siyakakamala kodwana asipheli amandla.}Kodwana sinamagugu la ngezitjeni zomdaka ukuze kutjengiswe bonyana amandla amakhulu la ngewakaZimu begodu akaveli kithi.2]Yeke uZimu owathi: “Umkhanyo awukhanye ebumnyameni,” nguye owakhanyisa eenhliziyweni zethu ukusinikela umkhanyo welwazi lephazimulo kaZimu ebusweni bakaJesu Krestu.xiAsizitjhumayeli thina, kodwana sitjhumayela uJesu Krestu njengeKosi, thina sibe makhoboka wenu ngebanga lakhe. Uzimu wesikhathesi ufiphaze imikhumbulo yabangakholwako ukuze bangaboni umkhanyo wevangeli lephazimulo kaKrestu omfuziselo kaZimu.U#Ngitjho nanyana ivangeli lethu lifihlakele, lifihlakele kilabo ababhubhako.`9Kunalokho silahle iindlela zokufihla izinto eziphathisa iinhloni, salile ukwenza ubuqili namkha ukuphambanisa ilizwi lakaZimu, kodwana ngokubeka iqiniso epepeneneni, siyazibuka kunembeza womuntu woke phambi koZimu.U %Yeke, njengombana kungomusa kaZimu bona sibe nekonzo le, asililahli ithemba. Yeke soke thina esinobuso obungakathweswa isiyaya, thina esibona iphazimulo kaSomnini inga ibonakaliswe esibonibonini, siyatjhugululwa bona sibe nobujamo obufanako ukusuka kelinye izinga lephazimulo ukuya kelinye ngombana lokhu kuvela eKosini, enguMoya.M Nje-ke iKosi inguMoya, lapha kunoMoya kaSomnini khona kunekululeko.I  kodwana lokha umuntu natjhugulukela eKosini, isiyaya siyasuswa.a ;Iye, bekube kunamhlanjesi njalo lokha nakufundwa uMosi, isiyaya sembesa imikhumbulwabo,[ /Kodwana imikhumbulwabo yathundubazwa ngombana bekube kunamhlanjesi isiyayeso sisese njengombana besinjalo lokha nakufundwa isivumelwano esidala. Azange sisuswe ngombana sisuka kwaphela lokha umuntu nakuKrestu.} Thina asisinjengoMosi obekazigubuzesa ngesiyaya ukuze ama-Israyeli angamgqolozeli lokha iphazimulo leyo nayinyamalalako.E Yeke, njengombana sinethemba elinjalo nje, sinesibindi tle.xi ngombana nakube lokho okuphelako kweza ngephazimulo, yikulu kangangani-ke iphazimulo yalokho okungapheliko na?yk Ngambala lokho ebekuseze kunephazimulo, sele kulahlekelwe yiphazimulo leyo ngebanga lokufika kwephazimulo ekuluoW Nakube bekunephazimulo ekonzweni yokulahlwa, iphazimula kangangani-ke ikonzo eletha ukulungisiswa na?Gkuzokuba kangangani-ke ukuza kwekonzo kaMoya ngephazimulo na?fEYeke, nakube ikonzo yokufa egobhodlhwe ngamagama emqebethwini yeza ngephazimulo kangangobana ama-Israyeli ahlulwa kuqala uMosi ebusweni ngebanga layo iphazimulo esebusweni bakhe, iphazimulo leyo esele iphelelwe mamandla, 9Iye, nguye osenze sakghona njengeenceku zesivumelwano esitjha, ingasi zomthetho kodwana zakaMoya ngombana umthetho uyabulala kodwana uMoya uyaphilisa.dAAkutjho bona siyakghona thina ngokwethu ukuzizuzela ilitho, kodwana nguZimu osikghonisako.;qIthemba elinjalo ngelethu ngoKrestu phambi koZimu.H~ Niyabonakala bona niyincwadi kaKrestu, umphumela womsebenzethu. Iye, incwadi engakatlolwa ngomsobo kodwana ngoMoya kaZimu ophilako, engakatlolelwa emqebethwini kodwana eenhliziyweni zabantu.i}KNina ngokwenu niyincwadi yethu etlolwe eenhliziyweni zethu bona yaziwe beyifundwe babantu boke.| Kghani sele sithome ukuzibuka godu na? Nakanye, abe asidingi iincwadi zokusethula kini namkha ezivela kini njengombana abanye basenza.3{_Thina asisinjengabo abanengi, asikhambi sikhangisa ngelizwi lakaZimu ukuzenzela inzuzo. Kodwana kuKrestu sikhuluma phambi koZimu ngobuqotho njengabantu abathunywe nguye._z7Komunye sisivunda sokufa, komunye siliphunga lokuphila. Ngubani ongangomthwalo lo na?by=KuZimu siliphunga elimnandi lakaKrestu hlangana nalabo abasindiswako nalabo ababhubhako.xAkathokozwe uZimu ohlala asirhola njalo ngedwendwe lokuhlula kuKrestu nophutjheza ngathi iphunga elimnandi lelwazi lakhe yoke indawo.w Kodwana azange ngibe nokuthula ngombana azange ngifunyane umzalwana uTitosi lapho. Yeke ngabalayelisa, ngabuyela eMasedoniya.ovW Kuthe lokha nangifika eTrowasi kobana ngitjhumayele ivangeli lakaKrestu, ngavulelwa umnyango eKosini.Pu ukuze uSathana angasibindi ngombana asikalalisi amehlo ngamaqhingakhe.utc Enimlibalelako nami ngiyamlibalela. Engikulibaleleko, nakube kukhona, kube ngebanga lenu phambi kwakaKrestuZs- Kungebangelo ngitlolile kobana nginizizinye bengazi bona nizithobile kikho koke.Hr Ngalokho ngiyanincenga bonyana nibonakalise ithando lenu kuye.oqWNje-ke esikhundleni salokho kumele nimlibalele benimduduze ukuze angabhudungelwa lisizi elidluleleko.Hp Isibetho abethwe ngaso linengi labantu simanele umuntu onjalo. oNakube kukhona obange ubuhlungu, akakabubangi kimi kodwana ngandlelathize ububange kini noke, nokho angingezeleli nangitjho njalo.&nENganitlolela ngokukhathazeka okukhulu nangobuhlungu behliziyo kanye nangeenyembezi, ingasi ukunidabukisa kodwana ukunazisa ukuzika kwethando enginalo ngani.`m9Yeke ngatlola njengombana ngenzile ukuze kuthi nasele ngifikile, ngingazwiswa ubuhlungu ngilabo ebekumele ngathana bayangithokozisa ngombana nginethemba ngani noke kobana ukuthaba kwami kuzakuba kuthaba kwenu noke.plYngombana nakube nginizwisa ubuhlungu, akekho ongangithokozisa ngaphandle kwaloyo engimzwise ubuhlungu.Ak Ngaqeda nomkhumbulwami bona ngingasanithekela ngobuhlunguj Angitjho bona sibusa phezu kokukholwa kwenu, kodwana siziinsebenzi kanye nani ukuze nithabe ngombana nidzimelele ekukholweni.xi kNje-ke, ngibiza uZimu bona abe ngufakazi wokobana kube ngebanga lokuniphephisa ukungabuyi kwami ngize eKorinte._h 9ngokusibeka itshwayo lakhe, wasipha noMoya wakhe ngeenhliziyweni zethu njengesibekiso.Fg Kodwana nguZimu osiqinisako sikanye nani kuKrestu bewasizesa,}f uKiyo, esinye nesinye isithembiso sakaZimu singu “Iye”. Yeke ngalokho ngayo sithi “Amen” kilo idumo lakaZimu.1e ]INdodana kaZimu uJesu Krestu eyatjhunyayelwa phakathi kwenu ngimi noSilasi kanye noThimothi beyingasi ngu “Iye; awa”, kodwana kiyo kuhlala kungu “Iye” kwaphela.Nd Ngokuthembeka kwakaZimu, umyalezwethu kini awusi ngu: “Iye; awa”.1c ]Kghani nidlumbana bona bengizaza nangihlela lokhu na? Ngenza amahlelo wami ngokwamazinga wabantu, ngilungele ukuthi, “Iye, iye”, khonapho ngithi, “Awa, awa” na?b 7Bengifuna ukudlula kinapho ngizonibona lokha nangiya eMasedoniya godu ngidlule lapho nasele ngibuya khona ukuze ningisize endlelenami yokuya eJudiya.ta cNjengombana benginesiqiniseko ngalokhu, bengifuna ukuza kini qangi ukuze nikwazi ukuba nomusa obuyelelweko.&` Gnjengombana ningakasizwisisi ngokupheleleko, nizakuzwisisa ngokuzeleko bonyana ningazigqaja ngathi njengombana nathi sizozigqaja ngani ngelanga leKosi uJesu.i_ M Asinitloleli ilitho eningekhe nakwazi ukulifunda namkha ukulizwisisa. Nje-ke ngiyathemba bonyana^  Iye, nakhu ukuzigqaja kwethu: Unembeza wethu uyafakaza bonyana ephasinapha, khulukhulu mayelana nobudlelwano bethu nani, saziphatha ngokucwenga nangokuthembeka okuvela kuZimu. Senza njalo ingasi ngokokuhlakanipha kwephaseli kodwana ngokomusa kaZimu.#] A njengombana nani nihlanganyele ekusisizeni ngemithandazo yenu. Nje-ke abanengi bazasithokozela malungana nomusa ongaka esiwuphiwe ngemithandazo yabanengi.\ { Yena owasiphephisa ekufeni okungakaya, uzakubuye asisindise; ithemba lethu silibeke kuye bona uzakubuye asisindise godu[ ! Ngambala sazizwela inga sigwetjelwe ukufa. Nokho lokhu kwenzeka ukuze singazithembi thina kodwana sithembe uZimu okunguye ovusa abafileko.?Z yAsithandi bona ningabi nelwazi bazalwana mayelana nobuhlungu esabuthwala esifundeni se-Asiya. Sagandeleleka khulu, kwaba ngaphezu kwamandla wethu besalahlekelwa nalithemba lokuphila.Y 9Ithemba lethu ngani lidzimelele ngombana siyazi bonyana njengombana nihlanganyela eenhluphekweni zethu, ngokufanako nihlanganyela ekududuzweni kwethu.=X uNasikhathazekako, kungebanga lokududuzwa kanye nokusindiswa kwenu; nasiduduzwako, kungebanga lokududuzwa kwenu okuveza kini ukubekezelela ngesineke iinhlupheko nathi esizithweleko.bW ?Njengombana iinhlupheko zakaKrestu zivamile kithi, nokududuzwa kwethu kwandile ngoKrestu. V osiduduza kizo zoke iinhlupheko zethu ukuze sikwazi ukududuza labo abasesizini nanyana kungelinjani ngenduduzo esiyifunyene kuZimu.hU KAkathokozwe uZimu onguyise weKosi yethu uJesu Krestu nonguyise wesirhawu noZimu wenduduzo yoke,OT Akube kini umusa nokuthula okuvela kuZimu uBaba neKosini uJesu Krestu.+S SMina Powula umpostoli kaKrestu Jesu ngokwentando kaZimu, noThimothi umzalwana, silotjhisa ibandla lakaZimu eKorinte nabo boke abacwengileko abakilo loke le-Arhaya..RWIthando lami kini noke kuKrestu Jesu..QWUmusa weKosi uJesu Krestu awube nani.PPNangabe umuntu akathandi iKosi, akanamathelwe manikelela. Yewuze Kosi!@O{Mina Powula ngitlola ukulotjhisa lokhu ngesami isandla.RNBoke abazalwana abalapha bayanilotjhisa. Lotjhisanani ngokukhethekileko.M/Ayanilotjhisa amabandla wesifundeni se-Asiya. U-Akhwila noPriska banilotjhise khulu eKosini nebandla elihlanganyela emzinabo nalo linilotjhisile.KLBawuvuselele ummoyami kanye newenu, nje-ke bahlonipheni abanjalo.oKWNgithabe tle ngokufika kwakaStefana, uFortunatu no-Arhayiko ngombana banikele ngalokho ebeninganakho.XJ)zithobeni ebantwini abanjalo nakibo boke abanye abahlanganyela emsebenzini lo.2I]Bazalwana, ngiyanincenga njengombana nisazi bonyana umndeni kaStefana ube ngewokuthoma ukwamukela ukukholwa e-Arhaya, begodu uzinikele khulu emsebenzini wabacwengileko,.HWKoke enikwenzako, kwenzeni ngethando.TG! Hlalani niqaphile, nijame nidzimelele ekukholweni, nibe nesibindi, niqine. Lw~~}}C||A{BzzEywxww\vuuLttsrqpp4o@nmm;llkk(jMiidi8hhDgggffZeedpccKbbAaaQ``$__9^^^}]]]!\[ZZgYY XWWXVVUTT9S!RRQPP_OOwONN:MMLLKKdJJ:IHH#GXFFEED~CCC(BBBAA;@@~??>>|>=R=<-9T44m/nR,J + | " P 8vy'MZL (0Godu nilazi ithando lakaKrestu elidlula ilwazi loke ukuze nizaliswe ngalo kufikela esilinganisweni sakho koke ukuphelela kwakaZimu.x'i0nibe namandla kanye nabo boke abacwengileko, nilemuke ububanzi, ubude, ukuphakama nokutjhinga kwethando lakhe. &0ukuze uKrestu ahlale eenhliziyweni zenu ngokukholwa. Njengombana nidzimelele benasekeleka ethandweni lakaKrestu, ngithandazela bona]%30Inga ngomnono wephazimulwakhe anganiqinisa ngamandla ngoMoyakhe ongaphakathi kwenu,;$q0imindeni yoke yezulwini nephasinapha ebizwa ngaye.0#[0Ngesizathwesi ngiguqa phambi kwakaBaba,c"?0 Yeke ngiyanirabhela, ningapheli amandla ngalokho enginihluphekela ngakho, okulidumo lenu.N!0 Kuye nangokukholwa kuye, singaya kuZimu ngokukhululeka nangesibindi.O 0 ngokwehloso yakhe yanini nanini ayiphelelisa ngoKrestu Jesu iKosethu.%C0 Ihloso yakhe bekukukobana gadesi, ngokusebenzisa ibandla, ukuhlakanipha kwakaZimu okubonakalisiweko kuvezwe ebabusini neemphathimandleni zombuso wezulwini,wg0 nokulemukisa boke abantu ukubona bonyana liyini ihlelo lefihlakalo ebeyifihlwe kwekadeni kuZimu owadala koke.!0Nanyana mina ngingomncancani kunabo boke abacwengileko, ngaphiwa umusa lo, kobana ngitjhumayele kabatjhili umnono kaKrestu ongaphenyekiko,q[0Mina ngenziwa inceku yevangeli leli ngokwesipho somusa kaZimu engawuphiwa ngokusebenza kwamandla wakhe.&E0Ifihlakalo leyo kukobana abatjhili baziindlalifa kanye nathi, bamalunga womzimba munye begodu babahlanganyeli besithembiso kuKrestu Jesu ngebanga levangeli.  0engazange yaziswe abantu eenzukulwaneni ezinye njengombana sele yambulwe nguMoya kubapostoli nabaphorofidi bakhe abacwengileko.R0Nanifunda lokhu, ningalemuka umqondo wami mayelana nefihlakalo kaKrestu,[/0okutjho ifihlakalo engaziswa yona ngesambulo njengombana sengatlola kafitjhazana._70ngineqiniso bona nizwile ngokuphathwa komusa wakaZimu enganikelwa wona mayelana nani,d C0Ngebangelo-ke, mina Powula engisibotjhwa sakaKrestu Jesu, esikhundleni senu nina abatjhili,fE0Nani-ke, niyakhiwa ndawonye kuye kobana nibe yindlu lapha kuhlala khona uZimu ngoMoya wakhe.\10Kuye kuhlanganiswe umakhiwo woke, uphakame ube lithempeli elicwengileko kuSomnini.nU0Nakhelwe phezu kwesisekelo sabapostoli nabaphorofidi ngoKrestu Jesu ngokwakhe, olilitje elisisekelo.0Ngalokho-ke, anisesemiqhamuka namaphandle, kodwana nizizakhamuzi kanye nabantu bakaZimu begodu nimalunga womndeni kaZimu.I 0ngombana ngaye, soke sikghona ukufikelela kuBaba ngoMoya munye.^50Alo-ke, uKrestu weza watjhumayela ukuthula kini nina ebenikude nakilabo ebebaseduze,jM0kuthi emzimbeni owodwa lowo enze ababili babuyisane noZimu esiphambanweni aphelisa ngaso ubutha.,Q0ngokuphelisa enyamenakhe umthetho nemiyalo yawo kanye neemiso zawo. Umnqopho wakhe bekukubumba kuye umuntu oyedwa ngokuhlanganisa ababili, ngalokho enze ukuthula,  0Yena ngokwakhe ukuthula kwethu, iye, loyo owenza ababili baba munye, watjhabalalisa isiqabo okumthangala wobutha owahlukanisako,O 0 Kodwana nina ebenikude noKrestu Jesu, senitjhideziwe ngeengazi zakhe.K 0 Khumbulani bona ngesikhatheso beninganabudlelwano noKrestu, benininwa ekubeni zizakhamuzi zakwa-Israyeli, beningabalwa nesivumelwaneni sesithembiso. Beninganathemba begodu ninganaZimu ephasini.9 k0 Ngalokho khumbulani bona phambilini labo abazibiza bona “ngabasokako” (basitjho ukusoka okwenziwa emzimbeni ngezandla zomuntu) bebanibiza bona ningabatjhili ngokubelethwa. 0 Thina simsebenzi wezandla zakhe, kuKrestu Jesu kobana senze imisebenzi emihle uZimu asilungiselele yona ngaphambilini ukuze siphile kiyo.?y0 akuveli ngemisebenzi ukuze kungabikho ozozikhakhazisa.zm0Nje-ke kungomusa kobana nibe ngabasindisiweko ngokukholwa begodu lokhu akuveli kini, kodwana kusisipho sakaZimu, 0ukuze kuthi eenkhathini ezizako akhombise umnono ongalinganisekiko womusa wakhe, obonakaliswe esiseni sakhe kithi ngoKrestu Jesu.U#0UZimu wasivusa naye bewasihlalisa kanye naye embusweni wezulu kuKrestu JesunU0wasenza saphila ngoKrestu nanyana besifile ngeemphambeko. Yeke kungomusa bona nibe ngabasindisiweko.M0Kodwana ngebanga lethando lakhe elikhulu, uZimu onothileko ngomusa,H 0Soke nje sakhe saphila phakathi kwazo ngesinye isikhathi, sanelisa iinkanuko zemvelo yethu yokonakala, salandela iinkanuko nemikhumbulwayo. Njengabo boke, ngokwemvelo besizizinto zokulahlwa.50ebenijayele ukuphila kizo lokha nabegade nilandela iindlela zephaseli nezombusi wombuso womkayi, okumumoya osebenza phakathi kwalabo abangalaleliko.: q0Nakungini, benifile eemphambekweni nezonweni zenu,P 0elimzimba wakhe nelikuzaliseka kwakhe ozalisa koke ngazo zoke iindlela.o~ Y0UZimu wabeka koke ngaphasi kweenyawo zakaKrestu, wambeka bona abe yihloko phezu kwakho koke kwebandla,#} A0ngaphezu kwakho koke ukubusa kanye negunya, amandla nobukhosi kanye namabizo woke angabizwa ngawo, ingasi esikhathinesi kwaphela kodwana nakileso esizako.T| #0avusa ngawo uKrestu kabafileko, wambeka ngesigomeni sakhe embusweni wezulu,z{ o0namandla wakhe angalinganisekiko ngobukhulu, kithi abakholwako. Amandla lawo afana nokusebenza kwesiphanga sakhe,z 50Godu ngithandazela bona inga amehlo weenhliziyo zenu angavuleka ukuze nazi ithemba anibizela kilo, umnono welifa lakhe eliphazimulako kabacwengilekoy 0Ngihlala ngikhombela bona uZimu weKosethu uJesu Krestu, uBaba wephazimulo, aniphe uMoya wokuhlakanipha nesambulo ukuze nimazi ngcono.Nx 0azange ngilise ukunithokoza, ngihlala nginikhumbula emithandazwenami.pw [0Ngalokho-ke, soloko ngezwa ngokukholwa kwenu eKosini uJesu kanye nethando lenu kibo boke abacwengileko,|v s0Yena osibambiso esiqinisa ilifa lethu bekufike ukuhlengwa kwalabo abaselifeni lakaZimu, kilo idumo lephazimulwakhe..u W0 Nani-ke nafakwa kuKrestu lokha nanizwa ilizwi leqiniso, ivangeli lesindiso yenu. Senikholiwe, nabekwa kuye itshwayo ngesigibo, ekunguMoya oCwengileko owathenjiswako.Zt /0 ukuze kuthi thina ebesingebokuthoma ukwethemba kuKrestu, sidumise iphazimulwakhe.s {0 Kuye godu sakhethwa, saquntelwa ngaphambilini ukuya ngehlelo laloyo owenza koke ngokukhambisana nehloso yentando yakhe,xr k0 njengehlelo lokupheleliswa kweenkhathi, ukuhlanganisa zoke izinto kuye, iye, izinto ezisezulwini nezisephasini.{q q0 Wasazisa ngokuhlakanipha koke nangokulemuka iimangaliso zentando yakhe, ukuya ngokomnqopho wakhe awuveza ngoKrestuCp 0awuthela phezu kwethu ngokuhlakanipha koke nangokuzwisisa.\o 30Kuye sinesihlengo ngeengazi zakhe, ukucolelwa kwezono, ukuya ngomusa omkhulu kaZimu\n 30kiyo indumiso yomusa wakhe ophazimulako asinikele wona ngesihle ngaloyo amthandako!~m w0waqunta ngaphambilini bona sithathwe njengabantwana bakhe ngoJesu Krestu, ukuya ngokuthanda kwakhe nangentando yakhe,xl k0Wasikhethela kuye ngaphambi kokudalwa kwephasi kobana sibe ngabacwengileko nabamsulwa ebusweni bakhe. Ngethandok 0Akadunyiswe uZimu nonguYise weKosethu uJesu Krestu, osibusisileko embusweni wezulu ngazo zoke iimbusiso zakaMoya kuKrestu.Kj 0Akube kini ukuthula nomusa ovela kuZimu uBaba neKosi uJesu Krestu.{i s0UPowula umpostoli kaKrestu Jesu ngokwentando kaZimu, kibo abacwengileko abase-Efesu nabathembekileko kuKrestu Jesu:Mh&Sengathi umusa weKosethu uJesu Krestu ungaba nani, bazalwana. Amen.lgQ&Ukusuka gadesi, akungabe kusaba nomuntu ongitshwenyako ngombana emzimbenami nginamatshwayo kaJesu._f7&Akube kuthula nomusa kibo boke abakhamba ngomthetho lo, ngitjho naku-Israyeli kaZimu![e/&Ukusoka nokungasoki akutjho ilitho, okukhulu kukobana umuntu abe sidalwa esitjha.d-&Kodwana mina angingazikhakhazisi ngalitho ngaphandle kwesiphambano seKosethu uJesu Krestu, ngayo ekubethelwe iphasi kimi, nami ngabethelwa kilo.c& Sengitjho nalabo abasokako abawuthobeli umthetho; kodwana khonapho bathanda bona nisoke ukuze bazikhakhazise ngenyama yenu.b& Abantu abathanda ukubukwa enyameni, ngibo abazonikatelela bona nisoke. Benza lokho ukuze bangazunywa ngebanga lesiphambano sakaKrestu.=au& Qalani, nginitlolele ngokudarhileko ngesami isandla!n`U& Nje-ke, njengombana sinethuba, asenzeni okuhle kibo boke abantu, khulukhulu kilabo abangebokukholwa.o_W& Asingadinwa ukwenza okulungileko ngombana ngesikhathi esifaneleko sizakuvuna nakube asipheli amandla. ^ &Otjalela iinkanuko zakhe uzakuvuna ukubhubha okuvela kizo, kodwana otjalela uMoya, uzakuvuna ukuphila okungapheliko kuye uMoya.E]&Ningakhohliswa, uZimu akaphoqwa. Umuntu uvuna akutjalileko.f\E&Akuthi nanyana ngubani ofundiswa ilizwi, abelane naloyo omfundisako kizo zoke izinto ezihle.A[}&ngombana omunye nomunye kufanele athwale umthwalo wakhe.Z}&Omunye nomunye kufanele ahlolisise imisebenzakhe. Ngemva kwalokho-ke angazikhakhazisa ngokungokwakhe, ingasi ngokwabanyeQY&Nakube umuntu udlumbana bona ulilitho ije angasililitho, uyazikhohlisa.WX'&Thwalisanani imithwalo yenu, ngaleyondlela nizabe nizalisa umthetho kaKrestu.W 5&Bazalwana, nakube kukhona obhajwe esonweni, nina enilawulwa nguMoya, mfakeni endleleni ngommoya omuhle. Kodwana zitjhejeni kobana nani ningalingeki.=Vu&Asingazikhukhumezi, sirhugane begodu simonakalelane.Sw&bumnene nokuzithiba. Akunamthetho olwisana nokunjalo.fRE&Kodwana iinthelo zakaMoya zilithando, kujabula, kuthula, kubekezela, kulunga, kukwethembeka,/QW&yikanuko, budakwa, kurhiribidela nokhunye okunjalo. Ngiyaniyelelisa njengombana ngenza phambilini, bona labo abaphila ngalendlela asoze balidla ilifa lombuso kaZimu.P&kulotjha abosingazimu, buloyi, yizondo, kucabana, mumona, kubanga umguruguru, kuzicabangela wedwa, kuphikisana, kukwahlukana,NO&Kodwana imisebenzi yenyama isemtarini: bufebe, kusilaphala, manyala,I&Lalelani, mina Powula ngithi kini, nakube niyasoka, uKrestu angekhe aba nesizo nakancani kini.~= w&UKrestu wasikhulula kobana sibe ngabakhululekileko. Ngalokho jamani niqine, ningazidisibezi godu ngejogi lobukhoboka.q<[&Ngalokho-ke bazalwana, thina asisibo abantwana bomfazi olikhoboka, kodwana singebomfazi okhululekileko.$;A&Kodwana umtlolo uthini na? Uthi: “Qotjha umfazi olikhoboka nendodanakhe ngombana yona ayisoze yaba nesabelo elifeni nendodana yomfazi okhululekileko.”~:u&Ngesikhatheso indodana ebelethwe ngokujayelekileko yatlhorisa indodana ebelethwe ngamandla kaMoya. Kunjalo nagadesi.F9&Nje-ke nina bazalwana, njengo-Isaka nibantwana besithembiso.l8Q&ngombana kutloliwe kwathiwa:
“Yewuthabe wena mfazi oyinyumba
iye, wena ongabelethi abantwana,
phuma urhahlawule
wena onganamirhelo
ngombana banengi abantwana bomfazi onganabani
kunebaloyo onendoda.”L7&Kodwana iJerusalema eliphezulu likhululekile begodu lingumma wethu6&UHagari ujamele intaba yeSinayi ese-Arabhiya begodu ukhambisana nomuzi lo weJerusalema ngombana usebukhobokeni kanye nabantwana bawo.Q5&Izintwezi ziimfanekiso kwaphela ngombana abafazi bajamele iimvumelwano ezimbili. Isivumelwano esisodwa ngesibuya entabeni iSinayi begodu sibeletha abantwana abazokuba makhoboka: Lokho kutjho uHagari.4!&Indodanakhe yekhobokakazi yabelethwa ngendlela ejayelekileko, kodwana indodanakhe yomfazi okhululekileko yabelethwa ngebanga lesithembiso.}3s&Angithi kutloliwe bona u-Abrahamu bekanamadodana amabili, enye ingeyekhobokakazi, enye ingeyomkakhe okhululekileko.e2C&Akhe ningitjele nina enithanda ukuba ngaphasi komthetho, anilemuki bona umthetho uthini na?m1S&maye bengilangazela kangangani ukuba nani ngitjhugulule ilizwi lami ngombana ngirareke khulu ngani!V0%&Bantwana bami enginomrhelo ngabo kufikela uKrestu abunjwe ngaphakathi kwenu,}/s&Kuhle bona nitjhiseke, kwaphela nakube kungomnqopho omuhle begodu kuhlale kunjalo, ingasi kwaphela lokha nanginani..{&Abantwabo batjhisekela ukunizuza, kodwana ingasi ebuhleni. Abakufunako kukunahlukanisa nathi ukuze nani nibatjhisekele.8-k&Alo, sengisisitha senu ngokunitjela iqiniso na?,&Kwenzekeni ngalo loke ithabo lenu na? Ngingafakaza bona nabe gade nenze njalo, benizokukhupha amehlwenu ninginikele wona.@+y&Nanyana ukugula kwami kube sizizinyo kini, azange ninginyaze namkha ningiphoqe. Esikhundleni salokho ningamukele sengathi ngiyingilozi kaZimu, iye, kwanga nginguKrestu Jesu ngenyama._*7& Njengombana nisazi, bekungebanga lokugula bona ngithome ngani ukutjhumayela ivangeli.d)A& Ngiyanirabhela, bazalwana, yibani njengami ngombana nami nginjengani. Anikangoni ngalitho.G(& Nginevalo ngani, kobana mhlamunye ngidlale ngamandlami ngani.K'& Nihlonipha amalanga akhethekileko, iinyanga, iinkhathi neminyaka!?&w& Kodwana njengombana sele nimazi uZimu namkha ngingathi senisaziwa nguZimu, kubayini-ke senibuyela eemfundisweni ezibuthakathaka nezililize na? Nithanda ukuba makhoboka wazo godu na?b%=&Phambilini lokha ningakamazi uZimu, benimakhoboka walabo ngokwemvelo abangasibo abozimu.u$c&Yeke awusese likhoboka kodwana sele uyindodana. Njengombana uyindodana, uZimu godu ukwenze waba yindlalifa. #&Ngebanga lokobana nimadodanakhe, uZimu wathumela uMoya weNdodanakhe ngeenhliziyweni zethu, uMoya orhuwelela uthi: “Aba! Baba!”g"G&ukuzokuhlenga labo abangaphasi komthetho ukuze nathi sifunyane ilungelo elizeleko lamadodana.! &Kodwana isikhathi nasele siphelelisiwe, uZimu wathumela iNdodanakhe, ebelethwe ngowesifazana, yabelethelwa ngaphasi komthetho,\ 1&Ngokunjalo-ke nathi nasisesebantwana besisebukhobokeni ngaphasi kwemigomo yephasi.Y+&Iba ngaphasi kwabeluleki nabaphatheli bayo bekufike isikhathi esibekwe nguyise.n W&Kodwana ngithi lokha indlalifa nayisesemntwana, ayehluki kunekhoboka, nanyana imnini walo loke ilifa.gG&Nakube ningebakaKrestu, khona-ke niziinzukulwana zaka-Abrahamu, neendlalifa ngokwesithembiso.y&AkunamJuda, akunamGrigi, ikhoboka namkha otjhaphulukileko, omduna namkha omsikazi ngombana nimunye noke kuKrestu Jesu.H &ngombana noke nina enabhabhadiselwa kuKrestu nembethe uKrestu.;q&Noke nibantwana bakaZimu ngokukholwa kuKrestu JesuY+&Njengombana kwanjesi ukukholwa sekufikile, umthetho akusesengiwo osinqophisako.^5&Yeke umthetho ngiwo owabekwa bona usidosele kuKrestu ukuze silungisiswe ngokukholwa.&Ngaphambi kobana ukukholwa kufike, umthetho bewusibambile usenze iimbotjhwa, wasivalela bekwaba kulapha kutjhatjhululwa khona ukukholwa.!&Kodwana umtlolo uthi iphaseli loke nje lisibotjhwa sesono ukuze kuthi okwathenjiswa ngokukholwa kuJesu Krestu, kunikelwe labo abakholwako."=&Alo-ke, umthetho ujamelene neenthembiso zakaZimu na? Awa, nakanye! Nakube umthetho bewunikelwe bona uphe ipilo, khona-ke ukulunga bekuzakuza ngomthetho.D&Yeke umlamuli akasingewomuntu oyedwa, kodwana uZimu munye.;o&Alo, bewuyini-ke umnqopho womthetho na? Wengezwa ngebanga lamacala kufikela lapha kuza khona isizukulwana esenzelwa isithembiso. Umthetho wafakwa ziingilozi ngesandla somlamuli. &Yeke nakube ilifa liya ngomthetho, khona-ke alisayi ngesithembiso; kodwana uZimu ngomusa wakhe walinikela u-Abrahamu ngesithembiso.F&Engikutjhoko ngilokhu: Umthetho owafakwa eminyakeni emakhulu amane namatjhumi amathathu ngemva kwalokho, awusisusi isivumelwano esenziwa nguZimu phambilini bese ngalokho ususe isithembiso.L&Nje-ke iinthembiso zenziwa ku-Abrahamu nesizukulwaneni sakhe. Umtlolo awuthi, “neenzukulwaneni” okutjho abantu abanengi, kodwana uthi, “nesizukulwaneni”, okutjho umuntu munye onguKrestu./W&Bazalwana, akhe ngikhulume okujayelekileko ebantwini: Njengombana kungekho umuntu ongachitha namkha angezelele amezwi welifa nasele litloliwe, kunjalo-ke nangalokhu. &ukuze kuthi ngoKrestu Jesu isibusiso saka-Abrahamu sehlele phezu kwabatjhili, khona sizakwamukela isithembiso sakaMoya ngokukholwa.; o& UKrestu wasihlenga esithuwelelisweni somthetho ngokobana yena abe sithuweleliso esikhundleni sethu ngombana umtlolo uthi: “Umuntu ohlonywe esigodweni uthuweleliswe nguZimu”,f E& Umthetho awukanzinzi ekukholweni, kunalokho, “Loyo owenza koke lokho uzakuphila ngakho.”x i& Kuyakhanya bona akakho olungisiswa ngomthetho phambi koZimu ngombana, “Olungileko uzakuphila ngokukholwa”.+ O& Boke abathembela ekuthobeleni umthetho banikelelwe ngombana umtlolo uthi: “Bathuwelelisiwe boke abangakhambi ngokuya ngalokho okutlolwe encwadini yomthetho.”X )& Ngalokho-ke labo abanokukholwa babusiswa kanye no-Abrahamu, indoda yokukholwa.0Y&Yeke umtlolo, ngokubona bona uZimu uzakulungisisa abatjhili ngokukholwa, watjhumayela ivangeli ku-Abrahamu ngaphambilini, wathi: “Zoke izizwe zizakubusiswa kuwe.”B&Yazini-ke bona labo abakholwako babantwana baka-Abrahamu.O&Yeke u-Abrahamu “wakholwa uZimu, kwabalelwa kuye bona kukulunga”.&Kghani loyo oninikela uMoya abe enze imikarisomraro phakathi kwenu ukwenza lokho ngemisebenzi yomthetho namkha ngokuzwa ukukholwa na?A}&Nahlupheka kangaka ngelize na? Nakube mbala bekungelize!`9&Kanti niziindlhayela kangaka na? Ngemva kobana nithome ngoMoya, senigcina ngenyama na?nU&Akhe nginibuze okukodwa nakhu: Namukele uMoya ngemisebenzi yomthetho namkha ngokuzwa ngokukholwa na?r _&Nina ndlhadlha zamaGalatiya! Niloywe ngubani na? Emehlwenenu besele kwazeka bona uJesu Krestu wabethelwa.{&Angiwubekeli eqadi umusa kaZimu ngombana nakube ukulunga kungafumaneka ngomthetho, kutjho bona uKrestu wafela ilize.”q[&Ngabethelwa kanye noKrestu Jesu, nje-ke akusese ngimi ophilako, kodwana nguKrestu ophila ngaphakathi kwami. Ipilo engiyiphila emzimbeni lo, ngiyiphila ngokukholwa eNdodaneni kaZimu, eyangithandako beyanikela ipilwayo ngebanga lami.=~u&Ngomthetho ngafa emthethweni ukuze ngiphilele uZimu.h}I&Nakube ngakha kabutjha lokho engakutjhabalalisako, ngiyazibonakalisa bona ngisisephulamthetho.|!&Nakube thina silinga ukulungisiswa kuKrestu, khibe ngapha sisesezizoni, lokho kuzabe kutjho bona uKrestu ukhuthaza ukona na? Awa, nakanye!{&siyazi bona umuntu akalungisiswa ngokuthobela umthetho, kodwana ngokukholwa kuJesu Krestu. Nathi-ke sibeke ukukholwa kwethu kuKrestu Jesu ukuze silungisiswe ngokukholwa kuKrestu ingasi ngokuthobela umthetho ngombana akunamuntu ozakulungisiswa ngokuthobela umthetho.Lz&“Thina esimaJuda ngokubelethwa, singasizo ‘izoni ezitjhili’,y&Ngathi nangibona bonyana abakhambi ngendlela yeqiniso levangeli, ngathi kuPitrosi phambi kwabo boke: “Wena umJuda, kodwana khonapho uphila njengotjhili ingasi njengomJuda. Alo, kuzanjani-ke bona ukatelele abatjhili ukulandela imikhuba yamaJuda na?”ixK& Amanye amaJuda amlandela ekubeni bazenzisi, nje-ke ngokuzenzisa kwabo noBharinabhasi wayengeka.Uw#& Ngaphambi kobana kufike abantu abathileko abavela kuJakopo, bekagoma nabatjhili. Kodwana kuthe bona kufike abantwabo, watsomuka, wazihlukanisa nabatjhili ngombana bekesaba labo abangebesiqhema esisokako.yvk& Kwathi bona uPitrosi afike e-Anthiyorhiya ngajamelana naye ubuso nobuso ngombana bekusemtarini bona utjhaphile.puY& Into nje abayibawako kukobanyana sikhumbule abadududu, ebekuyinto ebengivele ngitjhisakalela ukuyenza.Bt}& UJakopo, uKhefasi noJwanisi baba ziinsika, bangisekela mina noBharinabhasi ngokuhlanganyela, bavuma umusa engiphathiswe wona. Bavuma nokobona thina siye kabatjhili, bona baye kumaJuda.vse&UZimu obegade asemsebenzini kaPitrosi njengompostoli kumaJuda, bekasemsebenzinami njengompostoli wabatjhili. r&Kunalokho, babona bonyana ngiphathiswe umsebenzi wokutjhumayela ivangeli kabatjhili, njengombana uPitrosi bekatjhumayela kumaJuda.Dq&Kodwana nakungilabo ababonakala inga babarholi, nanyana bebangibo kwamambala, akwenzi mehluko lokho, uZimu akagwebi ngokuqala ijamo lomuntu, abantwabo azange bafake ilitho emlayezwenami.pw&Kodwana azange sibanikele ithuba nakancani ngombana besifuna bona iqiniso levangeli likghone ukuhlala phakathi kwenu.!o;&Indaba le ivuswe kukuthi kube nabafowethu bamala abazifake hlangana nathi kobana bazozihlolisa ikululeko esinayo kuKrestu Jesu bese basenze amakhoboka.pnY&Kodwana ngitjho noTitosi obegade akhamba nami, azange akatelelwe bona asoke nanyana bekamGirigi njalo.m)&Ngaya ngebanga lesambulo engasifumanako, ngafese ngendlala phambi kwabo ivangeli engilitjhumayela phakathi kwabatjhili. Kodwana lokhu ngakwenza ngasese kilabo ebebabonakala inga babarholi, ngokwesaba bona umgijimo engiwugijimako nengiwugijimileko ungabi lilize lakolize.l &Ngemva kweminyaka elitjhumi nane godu ngabuyela eJerusalema, kilelihlandla bengikhamba noBharinabhasi, ngathatha noTitosi.*k Q&Yeke badumisa uZimu ngebanga lami.!j =&Bebezwe kwaphela umbiko ngami othi: “Umuntu obegade azumana nathi phambilini, kwanjesi sele atjhumayela ukukholwa ebegade alinga ukukutjhabalalisa.”Ai &Bengingaziwa ubuso nobuso emabandleni weJudiya akuKrestu.1h _&Ngemva kwalokho ngaya eSiriya neSilisiya.>g y&Lokhu enginitlolela khona kuliqiniso phambi kwakaZimu.Uf %&Akhange ngibabone abanye abapostoli ngaphandle kwakaJakopo, umfowabo leKosi. e &Ngemva kweminyaka emithathu, ngakhuphukela eJerusalema kobana ngiyokwazana noPitrosi. Yeke ngahlala naye amalanga alitjhumi nahlanu.5d e&namkha ngiye eJerusalema ukuyokubonana nalabo ebegade babapostoli ngaphambi kwami. Kodwana ngasuka khonokho ngaya e-Arabhiya, kwathi ngemva kwesikhathi ngabuyela eDamaseku.oc Y&ukubonakalisa iNdodanakhe kimi ukuze ngimtjhumayele kabatjhili. Azange ngikhulumisane nenyama neengazi_b 9&Kodwana uZimu owangihlukanisela ngingakabelethwa, wangibiza ngomusa wakhe, wakuthabelaa  &Besele nginendima ekulu ebuJudeni, sele ngiphala namaJuda amanengi abontanga begodu bengitjhabatjheka khulu ngamasiko wabobaba. `  & Nizwile ngepilo ebengiyiphila phambilini ebuJudeni bona bengilitlhagisa kangangani ibandla lakaZimu, ngilinga ukulitjhabalalisa.x_ k& Akhange ngilamukele emuntwini, godu azange ngafundiswa lona. Kodwana ngalifumana ngokwambulelwa nguJesu Krestu.e^ E& Akhese nginitjele bazalwana bona ivangeli engilitjhumayelakweli akusiyinto ethonywe babantu.7] i& Kghani nje-ke ngizifunela ukuthandwa babantu namkha nguZimu na? Kghani ngifuna ukuthabisa abantu? Nakube bengisafuna ukuthabisa abantu, bengingeze ngaba likhoboka lakaKrestu.(\ K& Njengombana besele sitjhwile, ngisabuyelela godu ngithi: Nakube kunomuntu onitjhumayeza ivangeli ngaphandle kwalelo esanitjhumayeza lona, akathuweleliswe loyo.[ 9&Kodwana nanyana kungaba ngithi namkha ingilozi evela ezulwini ingatjhumayela elinye ivangeli ngaphandle kwalelo esanitjhumayeza lona, ayithuweleliswe!Z #&ekhabo lakhona ekungasilivangeli nokuba livangeli. Kuyabonakala bona kunabantu abanihlangahlanganisako, abalinga ukona ivangeli lakaKrestu.Y &Ngiyarareka ngombana nimsinyana kangaka ukuhlubuka loyo owanibiza ngomusa kaKrestu, naphendukela evangelini elehlukileko,*X Q&Akadunyiswe ngokungapheliko! Amen.W &owazinikela ngebanga lezono zethu kobana asihlangule esikhathini lesi sobukhohlakali ukuya ngokwentando kaZimethu nonguBaba.UV %&Sithi sinifisela umusa nokuthula okuvela kuZimu uBaba neKosini uJesu Krestu,NU &kanye nabo boke abazalwana abanami, silotjhisa amabandla aseGalatiya:T &UPowula, ompostoli ongaveli ebantwini namkha ongakezi ngabantu kodwana ngoJesu Krestu noZimu uBaba, owavusa uJesu ekufeni,iSK Umusa weKosi uJesu Krestu, ithando lakaZimu nobudlelwana bakaMoya oCwengileko, akube nani noke.(RK Boke abazalwana bayanilotjhisa.2Q_ Lotjhisanani ngokwangana okukhethekileko..PU Kokugcina bazalwana, yenisale kuhle. Phikelelani ukupheleliswa, nilalele isibawo sami. Yibani hliziyonye, nihlale ngokuthula. UZimu wethando nokuthula uzakuba nani.VO% Kungalokho ngitlola izintwezi nangingekho phakathi kwenu ukuze kuthi nangizako ngingafiki ngibe bukhali ekusebenziseni kwami igunya, iye, igunya engaliphiwa yiKosi kobana nginakhe ingasi bona nginigirize.N  ngombana sihlala sithabile njalo lokha nasibuthakathaka kodwana nina ninamandla. Nje-ke imithandazwethu kukobana nipheleliswe.dMA Ngitjho ngombana akunalitho esingalenza ukujamelana neqiniso ngaphandle kobana silijamele,LL Sithandaza kuZimu bona ningenzi ilitho elingakalungi. Ingasi bona sibonakalise ebantwini bonyana siphumelele ihlolo, kodwana kobana nenze okulungileko ngitjho nanyana kubonakala inga sibhalelwe.IK  Ngiyathemba bona nizakufunyana bonyana thina azange sibhalelwe.S Qalani, sele ngilungele ukuza kini kilelihlandla lesithathu. Angizukuba mthwalo kini ngombana angifuni ipahla yenu kodwana ngifuna nina. Angithi abantwana abakameli ukondla ababelethi kodwana babelethi ekumele bondle abantwana.= Yini eyanenza bona nilulazeke kunamanye amabandla ngaphandle kobana angizange ngibe mthwalo kini na? Yeningilibalele ebutjhaphenobo!<{ Amatshwayo wobupostoli, okutjho iimbonakaliso, iimangaliso nemikarisomraro, kwenziwa phakathi kwenu ngesineke esikhulu.Q; Sese ngiphenduke isidlhayela, kodwana ngini eningenzisileko. Emanyeni bekumele kube ngini eningibukako ngombana anginyazeki nakancani ebapostolini abadumilekwaba, ngitjho nanyana ngingasililitho nje.::m Kungebangelo, ngenca kaKrestu, ngiyakuthabela ukuba buthakathaka, ukuthukwa, ukuba sebudisini, ukuzunywa nokuhlupheka. Ngitjho ngombana lokha nangibuthakathaka, ngiba namandla.I9  Kodwana wathi kimi: “Umusa wami ukwanele ngombana amandla wami apheleliswa ebuthakathakeni.” Nje-ke ngizazikhakhazisa khulu ngobuthakathaka bami ukuze amandla kaKrestu ahlale phezu kwami.W8' Kwabe kwaba mahlandla amathathu ngincenga uSomnini bonyana alikhuphe kimapha.73 Ngafakwa iliva enyameni ukuze ngingazikhukhumezi ngebanga lezambulo ezikulu engizibonako. Nje-ke ilivelo lisithunywa sakaSathana angititinya ngalo.z6m Ngitjho nanyana bengingathanda ukuzikhakhazisa, bengingeze ngaba sidlhayela ngombana bengizabe ngikhuluma iqiniso. Kodwana ngiyalisa ukuzikhakhazisa ukuze kungabikhona ocabanga khulu ngami ukudlula lokho engikwenzako namkha engikukhulumako.|5q Yeke ngizazikhakhazisa-ke ngomuntu onjalo, kodwana angeze ngazikhakhazisa ngokwami ngaphandle kobuthakathaka bami.~4u Nokho yena wanyuselwa epharadesi. Wezwa izinto ezingakhulumekiko, iye, izinto umuntu angakavunyelwa bona azikhulume.r3] Iye, ngiyazi bona umuntu loyo, nanyana bekangemzimbeni namkha bekangasi ngemzimbeni angazi, kwazi uZimu.@2y Ngazi umuntu othileko kuKrestu, ekwathi eminyakeni elitjhumi nane edlulileko wanyuselwa ezulwini lesithathu. Ukuthi bekangemzimbeni namkha bekangasi ngemzimbeni, angazi, kwazi uZimu.~1 w Kufanele ngizikhakhazise nanyana kungasizi ilitho nje. Kodwana ngizakuragela phambili emibonweni nezambulweni zeKosi.s0_ !Kodwana ngehliswa ngesiqwebu ngefesidere elisemthangaleni, kwaba kuphunyurha kwami njalo ezandleni zakhe./ Ngemzini weDamaseku, umbusi ongaphasi kwekosi u-Areta wathumela abalindi bona balinde umuzi wamaDamaseku ukuze ngibotjhwe. M~~~}}a}||c{{^zzfzy\xxNww vzuuuXtttssSs)rqqzpppUonnfmm$lll5kkyk&jjCiii2hh7gggeffqeeedd ccgcbbJaaa&`__k^^]]s\\[[`ZZ{YY%XXWWUVVfV UUU0TSSzSRRRQQLPPLOONNmMLLL KKOJJ"I HkHGFFCEEkE(DD@CCCBAAgA(@e??!>>W>==#<wD ekuhlala kuye emzimbenakhe koke ukuphelela kwakaZimu.&EDYelelani-ke bona kungabikhona namunye onithumba ngobuhlakani nangekohliso elilize, ngokwefundiso yabantu esekeleke phezu kwemimoya yephasi, ingasi kuKrestu,eCDnidzimelele benakhiwe kuye, niqinile ekukholweni njengombana nafundiswa, nivame ukuthokoza.Y+DNjengombana senamukela uKrestu Jesu iKosi, ragelani phambili ngokuphila nikuye," =Dngombana nanyana ngingekho kini siqu sami, kodwana nginani ngommoya. Begodu ngithabela ukubona ukuhleleka kwenu nokudzimelela kokukholwa kwenu kuKrestu.V %DNginitjela lokhu ukuze kungabikhona ozanikhohlisa ngeempikiswano eziyengako,K Dokufunyaneka kuye woke amagugu afihliweko wokuhlakanipha nelwazi.C DLokhu ngikwenzela bona iinhliziyo zabo zikhuthazeke, bahlanganiswe ethandweni ukuze babe nawo woke umnono wokuzwisisa okuqinisiweko godu babe nelwazi lefihlakalo kaZimu, okutjho uKrestu  DNgithanda nazi bonyana ngirubaruba kangangani ngani nangalabo abaseLawodikeya, boke abanengi esingazange khesibonane nabo ubuso nobuso.u eDIye, ngikho lokhu engikusebenzelako, ngitjhabatjheka ngawo woke umfutho awuvusa ngamandla ngaphakathi kwami. !DNje-ke nguye esimtjhumayelako, siyelelise woke umuntu besibafundise koke ukuhlakanipha kwakhe ukuze silethe woke umuntu aphelele kuKrestu.6 gDUZimu waqunta bona kwazeke kibo bonyana umnono wephazimulo yefihlakalwakhe le mkhulu kangangani hlangana nabatjhili; ifihlakalo leyo inguKrestu okini nolithemba lephazimulo.  Dekuyifihlakalo ebeyifihliwe kiso soke isikhathi sekadeni kanye neenzukulwaneni, kodwana gadesi sele yambulelwe abacwengileko bakhe.z oDNgenziwe isikhonzi salo ngokomsebenzi kaZimu enganikelwa wona ngani, ukuzwakalisa ilizwi lakaZimu ngokupheleleko,0 [DNje-ke ngiyathaba ekuhluphekeni kwami ngenca yenu, begodu emzimbenami ngiphelelisa lokho okutlhayeleko ekuhluphekeni kwakaKrestu ngebanga lomzimbakhe, okutjho ibandla. DLokho kwenzeka kwaphela nakube nani nihlala nidzimelele benikakarele esisekelweni sokukholwa, ngaphandle kokutjhida ethembeni elathenjiswa livangeli enalizwako nelatjhunyayelwa kikho koke okudaliweko ngaphasi komthunzi welanga, mina Powula engaba sisebenzi salo. Dnokho sele abuyisene nani ngomzimba kaKrestu wenyama, ngokufa kwakhe ukuze aniveze nicwengile, nimsulwa begodu ningasoleki phambi kwakhe.e EDNani ebegade nikude noZimu, nimanaba emikhumbulweni yenu ngebanga lezinto ezimbi ebenizenza,1 ]Dukuze kuthi ngaye abuyisele koke kuye
nanyana kungaba ngokusephasini
namkha okusezulwini,
ngokwenza ukuthula ngeengazi zakhe
ezathululwa esiphambanweni.b~ ?DYeke kwamthabisa uZimu
bona ubuyena obupheleleko bakhe
buhlale ngaphakathi kwakhex} kDUyihloko yomzimba, okulibandla;
usithomo, izibulo labavuswa ekufeni,
ukuze abe ngewokuthoma kikho koke.Y| -DYena ngokwakhe waba khona koke kungakabikhona
begodu koke kudzimelele ngaye._{ 9Dngombana koke kwabunjwa ngaye:
okusezulwini nephasinapha,
okubonakalako nokungabonakaliko,
kungaba mibuso namkha ubukhosi
namkha ababusi neemphathimandla.
Koke kwabunjwa ngaye, kwabunjelwa yena.Zz /DUKrestu umfanekiso wakaZimu ongabonakaliko,
ulizibulo lakho koke okubunjiweko9y oDesinokuhlengwa nokulitjalelwa kwezono zethu kiyo.Vx 'D Wasikhupha emandleni wobumnyama, wasibeka embusweni weNdodanakhe ethandekako,fw GD nithokoze uBaba owanenza bona nifanelwe sisabelo elifeni labacwengileko embusweni wokukhanya.zv oD niqiniswe ngawo woke amandla emandlenakhe amakhulu ukuze nibe nokudzimelela okukhulu kanye nokubekezela. Ngethabou 5D Siyanithandazela bona niphile ipilo efanele iKosi, beniyithabise ngakho koke, nithele iinthelo kiwo woke umsebenzi omuhle, nikhule nekumazini uZimu,@t {D Ngalokho-ke nathi solo kwamhlana sizwa ngalo, azange silise ukunithandazela, sinibawela bona nizaliswe ngelwazi lentando kaZimu kikho koke ukuhlakanipha kanye nelemuko elivela kuMoya.7s kDbegodu nguye osazise ngethando eninalo ngoMoya.|r sDLokhu nakufunda ku-Ephafrasi othandekako noyinceku kanye nathi. Usisebenzi sakaKrestu esithembekileko ngebanga lenuMq Diye, lona lelo esele lifikile kini. Njengombana lithela iinthelo begodu landa nephasi loke, ngokunjalo lithela iinthelo naphakathi kwenu soloko kwamhla nalizwako nabe nazi nomusa kaZimu ngeqiniso.p Dngebanga lethemba enibekelwe lona ezulwini. Senikhe nezwa ngalelithemba ngaphambilini elizwini leqiniso, okutjho ivangeli,go IDngombana sizwile ngokukholwa kwenu kuKrestu Jesu, nangethando eninalo kibo boke abacwengileko,Zn /DSihlala simthokoza njalo uZimu, uYise weKosethu uJesu Krestu, nasinithandazelako,m Dkibo abazalwana abacwengileko nabathembekileko kuKrestu abaseKolose:
Sengathi ningaba nomusa nokuthula okuvela kuZimu uBaba wethu.Rl !DUPowula ompostoli kaJesu Krestu ngokwentando kaZimu, noThimothi umfowethu,;kq:Sengathi umusa weKosethu uJesu Krestu ungaba nani.Oj:Boke abacwengileko bayanilotjhisa, khulukhulu labo bekumba kaKhesari.bi=:Lotjhisani boke abacwengileko abakuKrestu Jesu. Abazalwana abanami lapha bayanilotjhisa.Gh:KuZimethu nonguBaba, akube nedumo loke ngokungapheliko! Amen.ogW:Yeke uZimami uzakwanelisa esinye nesinye isidingo senu ngokomnono wakhe ephazimulweni ekuKrestu Jesu.[f/:Ngifumene yoke ikokhelo bekwaba ngaphezulu; nganeliseke ngokupheleleko njengombana ngamukele izipho eningithumele zona ngo-Epafrodithu, umnikelo wephunga elimnandi, okumhlabelo owamukelekako nothokozisa uZimu.Te!:Akusi kukobanyana ngifuna isipho, kodwana ngifuna inzuzo ebalelwa ngakini.sd_:Ngitjho nalokha nabengiseThesalonika, nangithumelela isizo elimalungana neendingo zami bekwaba kanengana.@cy:Khulukhulu nina eniseFilipi, niyazi bona emihleni yokuthoma kwevangeli, nangisuka eMasedoniya, akunabandla elahlanganyela nami endabeni yokupha nokwamukela ngaphandle kwenu kwaphela.Jb :Nokho kwaba kuhle kini kobana nihlanganyele eenhluphekweni zami.:ao: Ngikghona ukwenza yoke into ngaloyo ongiqinisako.B`}: Ngiyazi bona kunjani ukungabi nokwaneleko, godu ngiyazi bona kunjani ukuba nakho koke. Kikho koke nakibo boke ubujamo ngafunda ifihlakalo yokwaneliswa nanyana ngisutha namkha ngilamba.p_Y: Angikhulumi ngebanga lokuswela, kodwana ngikhuluma ngombana ngifundile ukwaneliswa ngalokho enginakho.(^I: Kulithabo elikhulu kimi eKosini bona ekugcineni nibe nethuba lokuvuselela ukungitjheja kwenu. Beniseze ningitjheja, kodwana beninganathuba lokukubonisa lokho.~]u: Ragelani phambili nokwenza enakufunda, nakwamukela, nakuzwa benakubona ngikwenza, yeke uZimu wokuthula uzakuba nani.I\ :Kokugcina bazalwana nanyana yini eliqiniso, ehloniphekako, elungileko, emsulwa, ethokozisako, eyazisako, iye, nakukhona ubuhle begodu nakukhona nanyana yini efanele idunyiswe, zindlani ngayo.s[_:Ukuthula kwakaZimu okudlula koke ukuzwisisa, kuzakubulunga iinhliziyo zenu nemikhumbulwenu kuKrestu Jesu.~Zu:Ningakhathazeki ngalitho kodwana kikho koke, iimbawo zenu azaziwe nguZimu ngomthandazo nangokuncenga okunokuthokoza.EY:Ukuthobeka kwenu akwaziwe babantu boke. IKosi sele iseduze.DX:Thabani njalo eKosini, ngiyabuyelela godu ngithi: Thabani!QW:Iye, nawe ngiyakukhombela mnganami bona usize abomma laba ngombana batjhikatjhika nami emsebenzini wevangeli, bakanye noKlemente nabo boke abasebenzisana nami, labo amabizwabo angencwadini yokuphila.KV:Ngiyala u-Eyodiya noSuntirhe bona babe nomkhumbulo munye eKosini.U 7:Nje-ke, bazalwana abathandekako nengibahlulukeleko, nina enikuthaba kwami kanye nesihlohlo sami, kakarelani eKosini ngayo indlela leyo, bathandekako.$TA:Uzakutjhugulula imizimba yethu ethobekileko ukuze ifane nomzimba wephazimulwakhe ngamandla amenza akghone ukwenza koke bona kube ngaphasi kwelawulo lakhe.fSE:Kodwana thina ikhaya lethu lisezulwini, lapha silindele khona uMsindisi, iKosi uJesu Krestu.}Rs:Isiphetho sabo kubhujiswa; uzimabo sisisu nedumo labo lisemanyalenabo, imikhumbulwabo inamathele ezintweni zephasi.Q':Abanengi njengombana ngakhe nganitjela ngabo phambilini, nanje engisanitjela ngabo ngeenyembezi, baphila njengezitha zesiphambano sakaKrestu.}Ps:Bazalwana, hlanganyelani nabanye ekulandeleni isibonelo sami, niqale labo abaphila ngokwesibonelo esanibonisa sona.7Oi:Kwaphela asibambeleleni kilokho esele sinakho.'NG:Akuthi soke-ke thina esesikhulile eKosini sibe nomkhumbulo onjalo. Yeke nakube nicabanga ngokwahlukileko ngananyana yini, nalokho uZimu uzanambululela khona.M:Yeke ngihlabela phambili nginqophe esiphethweni kobana ngizuze umvuzo wokubizwa kwezulwini okungekwakaZimu ngoKrestu Jesu.$LA: Bazalwana angitjho bona sengikuzuzile lokho, kodwana yinye into engiyenzako: Ngikhohlwa okungemva kwami, ngihlabele phambili ngamandla kokuphambili kwami.7Kg: Ingasi bona sele ngikufumene lokho namkha sele ngifikile emnqopheni, kodwana ngihlabela phambili kobana ngikwenze kube ngekwami ngombana uKrestu Jesu ungenze ngaba ngewakhe.=Ju: nakube ngingahle ngifikelele ekuvusweni kwabafileko. I: Ngifuna ukwazi uKrestu namandla wokuvuka kwakhe ekufeni kanye nokuhlanganyela ekuhluphekeni kwakhe ngokuba njengaye ekufeni kwakhe,4Ha: ngifunyanwe ngimunye naye. Angisenakho ukulunga okungekwami okuvela emthethweni kodwana okuvela ngokukholwa kuKrestu, okukulunga okuvela kuZimu nokudzimelele ekukholweni.iGK:Ngaphezu kwalapho, ngithatha koke njengokulahlekelwa ngebanga lokuqakatheka okukhulu kokwazana noKrestu Jesu iKosami. Ngebanga lakhe ngilahlekelwe ngikho koke, yeke koke lokho ngikuthatha njengeenzibi ukuze ngizuze uKrestu,rF]:Kodwana koke ebengikubala njengenzuzo, namhlanjesi sengikuthatha njengokulahlekelwa ngebanga lakaKrestu._E7:Ngokokutjhisekela, ngingowazumana nebandla, nakukulungisiswa ngokomthetho, ngimsulwa..DU:Ngasokwa elangeni lobunane, ngililunga lesizwe sakwa-Israyeli, ekorweni yakwaBhenjamini, ngimHebheru obelethwe maHebheru; ngehlangothini lomthetho khona ngimFarisi.C):nanyana nami nginazo iinzathu zokuba nethemba enyameni. Nakube kukhona odlumbana bona uneenzathu zokwethembela enyameni, zami-ke zingaphezulu.wBg:Ngithi esisokileko, iye, thina esilotjha ngoMoya kaZimu. Sizikhakhazisa ngoKrestu Jesu, asinathemba enyameni,PA:Yelelani izinja, niyelele iinsebenzi ezimbi, yelelani labo ababacwiyi.@ :Kokugcina bazalwana, thabani eKosini. Ukubuyelela ukunitlolela ebenginitlolele khona phambilini akungikhathazi, kodwana kukulondeka kini."?=:ngombana upheze wahlongakala ngebanga lokusebenzela uKrestu, wabeka ipilwakhe engozini ukuze ajamele imisebenzi eningazange nifikelele ukungenzela yona.Q>:Yeke mamukeleni kuKrestu ngethabo loke, abanjalo nibaphathe ngehloniphoq=[:Ngalokho ngizimisele khulu ukumthumela kini ukuze kuthi nanimbonako godu, nithabe, kunciphe isizi lami.$<A:Ngambala bekagula kangangobana wapheze wahlongakala. Kodwana uZimu wamrhawukela begodu ingasi yena yedwa kodwana nami ukuze ngingabi nesizi phezu kwesizi.f;E:Bekatjhisekela ukuzonibona noke, kodwana wakhathazeka ngombana besele nizwile bona bekagula.8:i:Kodwana ngibone kuqakathekile bona ngithumele kini u-Ephafrodithu umfowethu osisebenzi nolibutho kanye nami, godu nosithunywa senu enamthumela bona azokutjheja iindingo zami.I9 :Nginethemba eKosini bona nami ngokwami ngizakuza msinyana kini.n8U:Ngalokho-ke ngitjhisekela ukumthumela msinyazana nasele ngibonile bonyana iindaba zami zijame njani.7:Kodwana niyazi bona uThimothi uzibonakalise kangangani ngombana usebenze nami emsebenzini wevangeli njengendodana nayisebenza noyise.L6:Boke abanye bazifunela kwabo, abanandaba nokufunwa nguJesu Krestu.L5:Anginaye omunye onjengaye onetjisakalo engazenzisiko ngepilo yenu.4}:Nginethemba eKosini uJesu bonyana ngizakuthumela uThimothi msinyana kini ukuze nami ngithokoziswe ziindaba ezivela kini.?3y:ngokunjalo nani kumele nithokoze benithabe kanye nami.2%:Kodwana nanyana ngingathululwa njengomnikelo wokuselwako phezu komhlabelo kanye nomnikelo wokukholwa kwenu, ngithokoza bengithabe nani noke,$1A:Kungebanga lokukakarela kwenu elizwini lokuphila ukobana ngizikhakhazise ngelanga lakaKrestu ngokuthi ukugijima namkha ukujuluka kwami azange kube lilize.>0u:ukuze ningasoleki begodu nibe msulwa, nibe bantwana bakaZimu abanganabala hlangana nesizukulwana esiphambeneko nesikhohlakeleko, eniphazima hlangana naso njengeenkwekwezi ephasini.;/q:Yenzani koke ngaphandle kokurhonona nokuphikisana,p.Y: ngombana nguZimu osebenza ngaphakathi kwenu, owenza bona nikghone begodu nisebenze ngokwentando yakhe.G-: Ngalokho-ke bathandekako, njengombana beniseze ningilalela njalo, ingasi kwaphela nangikhona, kodwana khulukhulu nangingekho, yenzani isindiswenu ibe yipumelelo ngokwesaba nangokuthuthumela\,1: namalimi woke avume
bona uJesu Krestu uyiKosi,
kube lidumo lakaZimu uBaba.+{: ukuze kuthi ebizweni lakaJesu,
woke amadolo aguqe,
walabo abasezulwini,
abasephasini nabangaphasi kwephasi,V*%: Ngalokho uZimu wamphakamisa,
wamnikela ibizo elingaphezu kwamabizo woke,U)#:Wazithoba,
walalela bekwaba sekufeni,
ngitjho ukufa esiphambanweni.w(g:Kodwana wazehlisa,
wathatha ijamo lekhoboka,
wabelethwa njengomuntu.
Wafunyaneka anejamo lomuntu.i'K:owathi nanyana gade anejamo lakaZimu,
azange azilinganise noZimu
njengento yokuphangwa.?&y:Yibani nomkhumbulo onjengalowo ebegade ukuKrestu Jesu,W%':Ngiloyo naloyo angazitjheji yena kwaphela kodwana akatjheje neemfuno zabanye.y$k:Ningenzi ilitho ngehliziyo ede namkha ngokuzitjhaya kodwana ngokuzithoba, nithathe abanye bona bangcono kunani.#-:khona-ke phelelisani ithabo lami
ngokuba nomkhumbulo owodwa,
nibe nethando elilodwa,
ngokuba mmoya munye
begodu nibe hliziyonye."" ?:Yeke nakube kukhona ukukhuthazeka kuKrestu,
nakukhona ukududuzwa okuvela ethandweni,
kukhona nehlanganyelo kaMoya
godu kukhona umusa nezwelo,u! e:njengombana ninomtjhikatjhika ofana nalowo enangibona ngiphakathi kwawo, nagadesi nizwa bonyana ngisesenawo.e  E:Yena uniphe ithuba ingasi lokulotjha uKrestu kwaphela kodwana nelokuhlupheka ngebanga lakhe, 5:Yeke ningethuswa ngabajamelene nani ngombana kibo, lokho kusibonakaliso sokubhubha kwabo. Kodwana kini kukusindiswa kwenu. Lokhu kusisenzo sakaZimu. :Kwaphela philani ngendlela efanele ivangeli lakaKrestu ukuze kuthi nanyana ngiyabuya ngizonibona namkha ngingekho phakathi kwenu, nangizwa ngani, ngizakwazi bonyana nijamile begodu nidzimelele nimunye, nilwela ukukholwa kwevangeli nibambisene ngomkhumbulo owodwa.r _:Ngalokho ngizazibandakanya ngokungapheliko ekuzikhakhaziseni kwenu kuKrestu Jesu lokha nangiza kini godu.2 _:Njengombana ngineqiniso ngalokhu nje, ngiyazi bonyana ngizakuhlala ngingakhambi ngiragele phambili nani noke ngebanga lokuragela phambili kanye nethabo lenu ekukholweni.D :Kodwana ukuphila emzimbeni kuqakatheke khulu ngebanga lenu.n W:Ngiphakathi kokubili: Isifiso sami kukobana ngemuke ngiyokuba noKrestu ngombana lokho kungcono khulu.  :Nakube ngimele ngiphile emzimbeni, lokho kutjho bona kuzakuba msebenzi oneenthelo kimi, nje-ke angazi bona ngikuphi engikwenyulako.9 o:Ngambala, kimi ukuphila nguKrestu, ukufa yinzuzo. %:Kuyitjisakalo yerhuluphelwami kanye nethemba lokobana angizukurhubutjhwa ngitjho nanyana kungaba ngayiphi indlela, kodwana ukukhuluma kwami ngesibindi, uKrestu uzakuphakanyiswa gadesi njengombana kunjalo ngemihla emzimbenami, nanyana kungaba ngokuphila namkha ngokufa.x k:ngombana ngiyazi bona ngemithandazo yenu nesizo elivela kuMoya kaJesu Krestu, lokhu kuzakuba kukhululeka kwami.\ 3:Alo, kutshwenya ngani nje lokho? Okuqakathekileko kukobana uKrestu utjhunyayelwa ngazo zoke iindlela nanyana ngeenhloso zamanga namkha ngeqiniso; mina ngiyathokoza ngalokho. Iye ngizokuragela phambili ngithokoze :Kodwana laba bokuthoma batjhumayela uKrestu ngomrhobholo, ingasi ngokwethembeka, bahlose ukwengeza amatshwenyeko wami ekubotjhweni kwami.c A:Laba besibili bakwenza ngethando, basazi bonyana ngibekwe lapha kobana ngivikele ivangeli.k Q:Iye, abanye batjhumayela uKrestu ngomona nangombango, kodwana abanye batjhumayela ngommoya omuhle.  :Nje-ke inengi labazalwana sele linesibindi eKosini ngebanga lokubotjhwa kwami, sele batjhumayela ngesibindi nangaphandle kokwesaba.z o: Ngalokho-ke, sele kwazeka kibo boke abalindi besigodlo nakiwo woke umuntu bonyana ngibotjhwe ngebanga lakaKrestu. : Ngithanda bona nazi bazalwana bonyana izinto ezenzekileko kimi eqinisweni zaba lisizo ekuthuthukiseleni phambili ivangeli.X +: Niveze iinthelo zokulunga eziza ngoJesu Krestu, kube yiphazimulo nedumo kuZimu.f  G: ukuze nikwazi ukuhlolisisa okulungileko, nibe msulwa beningasoleki bekube lilanga lakaKrestu.^  7: Nginithandazela bona ithando lenu lihlale liphuphuma njalo, elwazini nelemukweni loke^  7:UZimu ungufakazi wami bona nginihlulukela kangangani noke ngesirhawu sakaKrestu Jesu.H   :Kuhle kimi ukuzizwela ngalendlela ngani noke ngombana nginithwele ehliziyweni yami! Iye ngombana nihlanganyele nami emseni kaZimu, ekubotjhweni kwami nekuvikeleni kanye nekuqiniseni ivangeli.  :Ngineqiniso bona loyo owathoma umsebenzi omuhle phakathi kwenu, uzawuraga abe awuqedelele bekube lilanga lakaKrestu Jesu.\ 3:ngebanga lokuhlanganyela kwenu evangelini ukusuka ngelanga lokuthoma bekube gadesi.; s:Kiyo yoke imithandazwami, nginithandazela ngethabo,: q:Ngihlala ngithokoza uZimu njalo nanginikhumbulako.U %:Akube kini umusa nokuthula okuvela kuZimu uBaba wethu neKosini uJesu Krestu. :UPowula noThimothi, iinceku zakaKrestu Jesu, kibo boke abacwengileko kuKrestu Jesu abaseFilipi, bakanye nabaphathi namagosa:b=0Akube mumusa kibo boke abathanda iKosethu uJesu Krestu ngalo loke ithando elingapheliko.gG0Ukuthula akube kubazalwana nethando elinokukholwa okuvela kuZimu uBaba neKosini uJesu Krestu.[/0Kungebangelo ngimthumela kinapho ukuze nazi bona sivuke njani begodu anikhuthaze.#0UTirhikosi umfowethu othandekako nosisebenzi esithembekako seKosi, uzanitjela koke ukuze nani nazi bonyana ngivuke njani nokobana ngenzani.hI0engimzenda walo ngibotjhiwe. Thandazani bona ngilitjhumayele ngesibindi njengombana ngifanele. ~ 0Nami ningithandazele ukuze kuthi njalo nangivula umlomo, ngiphiwe amezwi wokobana ngitjhumayele ifihlakalo yevangeli ngesibindi,B}}0Thandazani nikuMoya ngeenkhathi zoke ngayo yoke imihlobohlobo yemithandazo kanye neembawo. Nisakhumbule lokho, yelelani begodu ngeenkhathi zoke hlalani nithandazela boke abacwengileko.Q|0Yamukelani isindiso ibe sikupuru, ilizwi lakaZimu libe yisabula kaMoya. {0Phezu kwakho koke lokhu, phakamisani ukukholwa kube sihlangu senu enikghona ukucima ngaso yoke imisubela evuthako yokhohlakeleko.Jz 0iinyawo zenu zembathe ukulungela ukukhambisa ivangeli lokuthula.eyC0Dzimelelani-ke, nizibophe ngebhande leqiniso edinini, ukulunga kube sivikelo senu sesifuba,*xM0 Nje-ke hlomani zoke iinhlabano zakaZimu ukuze kuthi nakufika ilanga lobumbi, nikghone ukudzimelela ningatjhidi bekuthi nasele nenze koke, nibonakale nisajamile.(wI0 ngombana asibindani nenyama neengazi, kodwana sibindana nababusi, iimphathimandla, imibuso yephasi elisemnyameneli kanye nemibutho yemimoya emimbi esemkayini.bv=0 Hlomani zoke iinhlabano zakaZimu ukuze nikghone ukulema nijamelane namaqhinga kaSathana,“Phaphama wena oleleko,
uvuke kabafileko,
nje-ke uKrestu uzakukhanya kuwe!”6Wg0 Kodwana koke okuvezwa kukhanya kuba semtariniOV0 Kulihlazo ngitjho nokutjho bona abangalaleliko benzani ngemsitheleni.Uw0 Ningabi nandaba nezinto ezililize ezenziwa babantu, izinto ezisebumnyameni, kunalokho zivezeni ekukhanyeni izintwezo.5Te0 bese nifunyane bona yini okuthokozisa iKosi.LS0 ngombana isithelo sokukhanya sinabo boke ubuhle, ukulunga neqinisomRS0Nani nakhe naba bumnyama, kodwana gadesi sele nikukhanya eKosini. Philani njengabantwana bokukhanya*QO0Nje-ke ningabi nobudlelwano nabo. P0Ningakhohliswa mumuntu ngamezwi angatjho ilitho ngombana ngebanga lezinto ezinjalo itukuthelo kaZimu yehlela labo abangalaleliko.-OS0Ngambala qinisekani ngalokhu: Akunasifebe, umuntu osilapheleko namkha omarhamaru njengaloyo olotjha abosingazimu, ozakuba nesabelo elifeni lombuso kaKrestu noZimu. N 0Akungabikho amanyala, iinkulumo zobudlhadlha namkha isikhathi samahlaya angayi ngandlela, kodwana kunalokho yibani nokuthokoza.FM0Kodwana phakathi kwenu akungabikho ukuziphatha kumbi ngokwamabhayi, nanyana kungaba ngiliphi ihlobo lokusilaphala namkha lomrhawu ngombana lokho akukalungeli abantu abacwengileko bakaZimu.L0niphile ipilo yethando njengombana uKrestu asithanda wabe wazinikela ngenca yethu, waba mnikelo onuka kamnandi kanye nomhlabelo kuZimu.EK 0Yeke yibani balingisi bakaZimu njengabantwana abathandekako,]J30 Yibani mnene, nirhawukelane, nilibalelane njengombana noZimu anilibalela ngoKrestu.wIg0Akuphele koke: ubumunyu, itukuthelo, ilaka, ukubangelana itjhada, ukukhulumana kumbi, kanye nabo boke ubumbi.gHG0Ningamdabukisi uMoya oCwengileko kaZimu enabekwa ngaye itshwayo mayelana nelanga lokuhlengwa.8Gi0Ningavumi bona ngemilonyeni yenu kuphume iinkulumo ezimbi ezilihlazo, kodwana nikhulume lokho okulisizo ekwakheni abanye ngokweendingo zabo ukuze kusizakale labo abalaleleko.F}0Owebako akalise ukweba, kodwana akasebenze, enze okuhle ngezandla zakhe ukuze akwazi ukuba nelitho azalabela abaswelako.&EG0ningamnikeli ithuba uSathana.MD0Thukuthelani, kodwana ningoni. Akungatjhingi ilanga nisathukuthele,uCc0Yeke lisani amanga, ngiloyo naloyo akhulume iqiniso nomakhelwanakhe ngombana soke simalungu womzimba munye._B70nembathe ubuntu obutjha obubunjwe bafuza uZimu, ekulungeni kweqiniso nangokucwengeka.:Ao0kobana nenziwe butjha emikhubeni yemikhumbulwenu,@#0Nafundiswa mayelana neendlela zenu zokuphila zaphambilini, kobana nilise imikhuba yenu yaphambilini eyonakaliswe ziinkanuko zayo zekohliso;N?0ngombana sele nezwa ngaye benafundiswa ngaye ngokweqiniso elikuJesu.>>w0Kodwana nina azange nifunde uKrestu ngendlela enjalo, = 0Nasele bangasenanhloni, bazineka emanyaleni ukuze benze koke ukusilaphala, baragela phambili ngokukhanuka okungaphezu kwalokho.<0Imikhumbulwabo isebumnyameni, bahlukaniswe nendlela yokuphila evela kuZimu ngokungayeleli kwabo ngebanga lobukhuni beenhliziyo zabo.;w0Yeke nginitjela lokhu begodu ngifakaza eKosini bonyana ningasaphili njengabatjhili emikhumbulwenabo elilize lakolize.9:k0nokuhlangana kuye umzimba woke, ubumbane ndawonye ngamalungu woke onikelwa wona lokha isitho ngasinye nasisebenza ngendlela efaneleko, kwakheke umzimba, udzimelele ethandweni.r9]0Esikhundleni salokho, asikhulumeni iqiniso ngethando, ngakho koke sikhulele kiloyo oyihloko okunguKrestu80Nje-ke asisesebantwana abawunawunwa mamaza, baphetjhulelwe le na le ngiyo yoke imimoya kanye nabantu abanobuqili ngamaqhingabo wekohliso.$7A0 kufikela lapha soke siba munye khona ekukholweni nelwazini leNdodana kaZimu. Iye sikhule besifikelele ekuzuzeni isilinganiso soke sokuphelela kwakaKrestu.]630 ukulungiselela abacwengileko imisebenzi yokulotjha ukuze kwakheke umzimba kaKrestu, 5 0 Nguye owabela abanye bona babe bapostoli, abanye babe baphorofidi, abanye babe bavangeli, abanye babe belusi kanye nabafundisi,f4E0 Loyo owehlako, nguye kanye owenyukela ngaphezu kwawo woke amazulu ukuze azalise iphasi loke.3w0 Alo-ke ukuthi: “Wenyuka” kutjho ukuthini ngaphandle kokobana wakhe wehlela phasi eengcenyeni eziphasi zephasi na?~2u0Yeke kungakho kuthiwa:
“Lokha nenyukela ekuphakameni,
wathumba abathunjiweko,
wabela abantu izipho.”P10Kodwana soke siphiwe umusa ukuya ngokwesilinganiso sesipho sakaKrestu.b0=0kuZimu munye nonguYise wabo boke, ongaphezu kwakho koke begodu ngakho koke nakikho koke.@/{0eKosini yinye, ekukholweni kunye nembhajadisweni munye,X.)0Munye umzimba noMoya munye; njengombana nanibizwako nabizelwa ethembeni linye,\-10Yenzani ngakho koke okusemandlenenu ukulonda ubunye bakaMoya ngesibopho sokuthula.a,;0ngokobana nizithobe ngokupheleleko, nibe mnene, ninyamezele benibekezelelane ngethando.l+ S0Yeke, mina sibotjhwa ngebanga leKosi ngiyanincenga bonyana niphile ipilo efanelana nokubizwa kwenu,W*'0akube kuye idumo ebandleni nakuKrestu Jesu iinzukulwana ngeenzukulwana! Amen..)U0Yeke loyo onamandla wokwenza okukhulu ngokungalinganisekiko ukudlula lokho esikukhombelako namkha esikucabangako, ukuya ngamandla wakhe asebenza ngaphakathi kwethu, p~~}}$||S|{{fzz5yy7xxmwww&vv0uu4tss rrkqqQppjoosnncmmlkk-jjFixihLgg*ff-egdddcbpaa*`t__V_^^]x\\:[=ZZyYYrYXvWVVVYUUTTT+SSRRO NNcMMDLLkLK{KJJ`IIHH:HGGGmG@FFF EEETDDD1CCBjAAa@@D??&>d==y<;;::::9888766o55:44533n2211h00f//u...<--a,,,-++*Z))) (''&&O%%?$##b""E!!_ 6j<;?:VQ1[jj^X _W \$ 2 Q c V ZT.w3nb(=bUmlandu othweswe umphathi ungawamukeli ngaphandle kwabofakazi ababili nanyana abathathu.'!bngombana umtlolo uthi: “Ungafaki ikomo isifonyo lokha nayibhula ibhali nekoroyi.” Begodu uthi: “Isisebenzi sifanelwa mrholo waso.”&bAbaphathi abaphethe kuhle kufanele bahlonitjhwe ngokubuyelelweko, khulukhulu labo abakhuthalele ukutjhumayela nokufundisa%7bNangabe umfazi okholwako unabahlolokazi emndenini, akabasize; umthwalo ungabi semahlombe webandla, khona lizakwazi ukusiza abahlolokazi abanganabani.@${bNgikhuluma nje abanye sebagwilikile balandela uSathana.2#]bNje-ke bengingathanda bona abahlolokazi abasesebatjha babuye bende babelethe, baphathe kuhle imizabo, khona inaba lethu lingazukufumana ithuba lokukhuluma kumbi ngathi.="sb Ngaphezu kwalokho bafunda ukuvilapha nokutjharhathela emizini. Abavilaphi nje kwaphela kodwana bayahleba, bathanda iindaba zabanye, bakhulume nalokho okungakafaneli bona bakutjho.`!9b Ngokwenza njalo bazibangela ukulahlwa ngombana basephulile isithembiso sabo sokuthoma., Qb Kodwana abahlolokazi abasesebatjha ungabatlolisi erhelweni ngombana nasele iinkanuko zemizimba yabo ziba ngaphezu kokuzinikela kwabo kuKrestu, bazokufuna ukwenda.X)b nakube akanayo imisebenzi emihle njengokukhulisa kuhle abantwana, ukuphatha kuhle abayeni, ukuqopha iinyawo zabacwengileko, ukusiza abahlunguphaziweko nokuzinikela ekwenzeni okuhle nanyana ngayiphi indlela.tab Umhlolokazi ongaphasi kweminyaka ematjhumi asithandathu nogade ende endodeni yinye, akangafakwa erhelweni,|qbKodwana nangabe umuntu akabatjheji bekhabo, khulukhulu bomndenakhe, ulahle ukukholwa begodu mumbi kunongakholwako.0[bYewuyale ngezintwezi ukuze bangasoleki.DbKodwana umhlolokazi ozinikelele ebumnandini, ufe asaphila.}bUmhlolokazi onganabani, osele asele yedwa, ubeke ithemba lakhe kuZimu, uhlala ekuncengeni nekuthandazeni ubusuku nemini.RbNangabe umhlolokazi unabantwana namkha abazukulu, kufanele bafunde maqangi ukubonakalisa izenzo zokukholwa kwabo emndeninabo bese baba nembuyiselo kubabelethi babo ngombana lokho kuyathokozeka kuZimu.,SbHlonipha abahlolokazi abanganabani.{obabadala abasikazi ubaphathe njengabonyoko kuthi abasesebatjha ubaphathe njengabodadwenu ngobumsulwa obupheleleko.j ObUngamkhahlamezi umuntu omdala, kodwana khuluma naye njengoyihlo, nabaduna abatjha njengabafowenu,|qbUzeluse wena kanye nefundiso yakho, uphikelele ezintwenezo ngombana ngokwenza lokho uzazisindisa wena nabakuzwako.jMbKhuthalela ukwenza zoke izintwezo, uzinikele kizo ukuze ukuthuthuka kwakho kubonakale kibo boke.oWbUngasiliseleli isiphiwo esikuwe owasamukeliswa ngesiphorofido nangokubekwa izandla baphathi bebandla.J b Khuthalela ukufunda imitlolo, ukukhuthaza nokufundisa bengifike.7b Akungabikhona umuntu onyaza ubutjha bakho, kodwana yiba sibonelo kabakholwako ngokukhuluma nangokuziphatha, ngethando, ngokukholwa nangepilo emsulwa.4cb Yewuyale ngezintwezo uphele ufundise ngazo.+Ob Nje-ke ngalokho sisebenza kabudisi begodu siyatjhikatjhika ngombana sibeke ithemba lethu kuZimu ophilako oMsindisi wabo boke abantu, khulukhulu labo abakholwako.Gb Ilizweli liqinisile begodu kufanele lamukelwe ngokupheleleko.# ?bngombana ukujayeza ukuthabulula umzimba kusiza kancani, kodwana ukwesaba uZimu kusiza kikho koke ngombana kunesithembiso sokuphila lokhu nalokho okuzako.\ 1bWale iinolwani ezisilapheleko zeenlukazi, kunalokho zijayeze ipilo yokwesaba uZimu) KbNangabe ubeka izintwezi phambi kwabazalwana, uyokuba sisebenzi esihle sakaKrestu Jesu, esizondla ngelizwi lokukholwa nefundiso elungileko osele ukakarele kiyo.G bngombana vane sekucwengiswe ngelizwi lakaZimu nangomthandazo.i KbKoke okudalwe nguZimu kulungile, akukho okufanele bona kulahlwe nangabe kwamukelwa ngokuthokoza!bBakhandela ukuthathana begodu bathi akuzilwe ukudla okwadalwa nguZimu bona kwamukelwe ngokuthokoza ngilabo abakholwako nabalaziko iqiniso.eCbIimfundiso ezinjalo zifafazwa bazenzisi bamala abanesazelo esomeleliswe ngesimbi etjhisako. 7bUMoya oCwengileko ukutjho ngokukhanyako bona ngamalanga wokuphela abanye bayokuhlubuka ekukholweni banake imimoya ekhohlisako neemfundiso zamadimoni.{obNgaphandle kokuzaza, yikulu ifihlo yokukholwa kwethu ethi:
Owazibonakalisa enyameni,
walungisiswa ngoMoya,
wabonwa ziingilozi,
wamenyezelwa hlangana nabatjhili,
ephasini abantu bakholwa kuye,
wenyuselwa ephazimulweni.#bnakungenzeka ngiriyade, wazi bona umuntu kufuze aziphathe njani endlini kaZimu, okulibandla lakaZimu ophilako noyisika nesisekelo seqiniso.SbNgethemba ukuza kuwe msinyana kodwana ngikutlolela imiyalo le ukuze kuthiwgb Labo abasebenze kuhle njengamadikoni, bazizuzela ubujamo obuhle nesibindi esikhulu ekukholweni kuKrestu Jesu.W'b Amadikoni akabe nomfazi oyedwa, akwazi ukuphatha kuhle abantwana nemizi yawo.yb Ngokunjalo-ke nabafazi kufanele bahlonipheke, bangabi ngabahlebako kodwana babe nommoya ophasi, bathembeke kikho koke.Kb Akahlolisiswe ntangi, kuthi nangasolekiko avunyelwe ukuba magosa.H~ b kufuze akakarele efihlakalweni yokukholwa ngesazelo esimsulwa. }bNgokunjalo namadikoni. Nawo kufanele ahlonipheke, angabi mamenemene, azinikelele ewayinini elinengi namkha abe marhamaru ngemalini;o|WbKufanele abe mumuntu onebizo elihle kabangaphandle, khona angazukuhlazeka abanjwe sisifu sakaSathana.u{cbAkungabi mumuntu osanda ukuphenduka, nakanjalo angahle azikhukhumeze bese uwele esigwebeni sinye noSathana.gzGbNangabe umuntu akakwazi ukuphatha umzakhe kuhle, alo, angaliphatha njani ibandla lakaZimu na?Zy-bAbe ngowazi ukuphatha umzakhe kuhle nabantwana bakhe balawuleke babe nehlonipho.ax;bAngabi sidakwa nesilwi, kodwana abe ngozothileko nongananturhu, angabi ngothanda imali.w/bNje-ke umbonisi akabe ngongasolekiko, onomfazi munye, onommoya ophasi, ovuthiweko, ohloniphekako, ophatha kuhle iinkhambi nonekghono lokufundisa.mv UbLiqinisile ilizwi elithi: Nangabe umuntu ulangazelela ukuba mbonisi, usuke athanda umsebenzi omuhle. ubKodwana uzakusindiswa ngokubeletha, kwaphela nakube abantwanabo bahlala ekukholweni, ethandweni, ekucwengeni nangokuziphatha kuhle.\t1bkanti-ke godu akusuye u-Adamu owakhohliswako kodwana mfazi, waba sisephulamthetho.;sqb ngombana u-Adamu wabunjwa qangi, kwalandela u-Efa;Wr'b Angivumeli umfazi afundise namkha abe negunya phezu kwendoda kodwana akathule;qqb Umfazi akafunde ngokuthula ngakho koke ukuzithoba.^p5b kodwana akube ngemisebenzi emihle, njengombana kufanele abafazi abathi besaba uZimu.|oqb Godu ngithanda bona nabafazi bembathe kuhle nangokuhloniphekileko, kube zizambatho ezifaneleko, bazikghabise ngendlela ehloniphekako, kungabi ngeenhluthu zabo ezilukiweko namkha ngegolide namkha ngamatje aligugu nanyana ngezambatho ezibizako;nybNje-ke ngithanda bona eendaweni zoke amadoda athandaze aphakamise izandla ezicwengileko, anganalo ilaka nokuphikisana.$mAbNgebanga lalokho ngakhethwa bona ngibe mtjhumayeli nompostoli. Ngikhuluma iqiniso, angileyi amala, iye, ngibe mfundisi wabatjhili ngokukholwa nangeqiniso.al;bowazinikela ukuze abe sihlengo sabo boke. Lokhu kwaba bufakazi esikhathini esifaneleko.ck?bngombana munye uZimu begodu munye umlamuli hlangana noZimu nabantu, mumuntu uKrestu Jesu;Ljbothanda bona boke abantu basindiswe bebafikelele elwazini leqinisoKibLokhu kuhle begodu kuyathandeka phambi kwakaZimu uMsindisi wethu,hbamakhosi nazo zoke iimphathimandla ukuze siphile kuhle nangokuthula, sikhambe ngakho koke ukwesaba uZimu nangokuhlonipheka.mg UbKokuthoma ngiyabawa bona ukuncenga, ukuthandaza, ukubawela abanye nokuthokoza kwenzelwe abantu boke,qf ]bHlangana nabo ngingabala uHimenewu no-Alekzandra, engibanikele kuSathana ukuze bafunde ukungahlambalazi.{e qbudzimelele ekukholweni nesazelweni esihle; okuthe abanye ngokukudela lokho, umkhumbi wabo wokukholwa waphahlazeka.d -bThimothi ndodanami, ngikunikela umyalo lo ukuya ngokweemphorofido ezenziwe ngawe phambilini khona kuzakuthi nawuzilandelako, ulwe ukulwa okuhle,xc kbKiyo iKosi yesiphelani, engasoze yafa, engabonwako, enguZimu yedwa, akube lidumo nephazimulo nini nanini. Amen.Pb bKodwana ebangenelo ngarhwukelwa ukuze kuthi ngami mina soni esikhulu, uKrestu Jesu akhombise ukunyamezela kwakhe okukhulu, ngokwenza isibonelo kilabo abasazokukholwa kuye babe nokuphila okusiphelani.a  bLiqinisile ilizweli begodu lifanele ukwamukelwa: Iye, uKrestu Jesu weza ephasinapha ukuzokusindisa izoni, engingesikhulu sazo.b` ?bYeke umusa weKosi wawululelwa ngobunengi kimi kanye nokukholwa nethando elikuKrestu Jesu.%_ Eb ngitjho nanyana begade ngimhlambalazi, ngimzumi wabantu begodu nginenturhu. Kodwana ngarhawukelwa ngombana ngenza lokho ngokungazi ngesikhathi ngingakholwa.m^ Ub Ngiyamthokoza uKrestu Jesu iKosethu owangipha amandla ngombana wangithemba wangibeka emsebenzinakhe,Q] b nekhambisana nevangeli elihle lakaZimu obusisekileko, angiphathisa lona.8\ kb iimfebe, abaduna abalalanako, nabarhweba ngamathunjwa, abakhuluma amala nabaphula iinthembiso abazifungeleko kanye nalabo abenza ezinye izinto eziphambene nefundiso eliqiniso,Z[ /b Begodu siyazi bona umthetho awukabekelwa olungileko, kodwana ubekelwe izeqamthetho namahlongandlebe, abangatjhiswako ngoZimu nabazizoni, abanameswe nabarhubutjhekileko, ababulala aboyise nabonina, abababulali,VZ 'bSiyazi bona umthetho ulungile lokha umuntu nawusebenzisa ngendlela efaneleko.xY kbBafuna ukuba bafundisi bomthetho khisibe abakuzwisisi lokho abakutjhoko namkha lokho abakuqinisako ekulumenabo.QX bAbanye baphambukile kilokho, baphendukela eenkulumeni ezingatjho ilitho.zW obIhloso yomyalo lo lithando elivela ehliziyweni emhlophe nesazelweni esimsulwa kanye nekukholweni okungazenzisiko.5V ebbegodu bangazinikeli eendatjaneni zeentolwana nezomlibo ongapheliko wokubelethana. Izinto ezinjalo zikhuthaza ukuphikisana kunobana zikhuthaze umsebenzi kaZimu ekukholweni.U bNjengombana ngakubawa mhlana ngilunge eMasedoniya, hlala e-Efesu ukuze uyale abathileko bona bangafundisi ifundiso ehlukileko T  bkuThimothi indodanami ngenyama ekukholweni.
Akube mumusa, isirhawu nokuthula okubuya kuZimu uBaba, nakuKrestu Jesu iKosethu.eS GbUPowula, umpostoli kaKrestu Jesu ngomyalo kaZimu uMsindisi wethu noKrestu Jesu ithemba lethu,@R{XSengathi umusa weKosethu uJesu Krestu ungaba nani noke.Q}XNgimi uPowula, ngesandla sami otlole isilayeliso lesi. Leli litshwayo lazo zoke iincwadi zami, yindlela engitlola ngayo.PXNje-ke sengathi iKosi yokuthula ngokwayo inganipha ukuthula ngeenkhathi zoke nangazo zoke iindlela. IKosi ayibe nani noke.NOXNokho ningabaphathi njengezitha kodwana bayeleliseni njengamakholwa.oNWXQaphelani labo abangalaleli esikutjho ngencwadini le, ningahlanganyeli nabo khona bazakuba neenhloni.5MeX Bazalwana, ningadinwa kukwenza okulungileko.L X Yeke abantu abanjalo siyabayala besiyabancenga eKosini uJesu Krestu bonyana abenze umsebenzabo kuhle, basebenzele isikwa sabo.jKMX Sizwile bonyana abanye benu baphila ngobuvila, bayehla bayenyuka, bazidlhunya eendabeni zabanye.JwX Ngitjho nalokha nasisesenani, saninikela umyalo lo othi: “Nakube umuntu akafuni ukusebenza, khona-ke akangagomi.”uIcX Akutjho bona besinganamalungelo wokunidisibeza, kodwana besifuna ukuninikela isibonelo ekumele nisilandele.HXAkakho noyedwa esakhe sagoma isikwa sakhe simahla, kodwana besisebenza sijuluka ubusuku nemini ukuze singabi mthwalo kini.qG[Xngombana nani niyazi bonyana nifanele ukulingisa thina; azange sibherelele lokha nabe siphakathi kwenu. F9XNje-ke siyaniyala bazalwana ebizweni leKosethu uJesu Krestu bona niwagegede amakholwa aphila ngokubherelela, ingasi ngokweemfundiso abazifunyene kithigEGXSengathi iKosi inganqophisa iinhliziyo zenu ethandweni lakaZimu, nekunyamezeleni kwakaKrestu.}DsXNje-ke sinethemba eKosini ngani, kobana izinto esanifundisa zona niyazenza begodu nizokuragela phambili ngokuzenza.MCXKodwana iKosi ithembekile, izanipha amandla beyiniphephise komumbi.rB]XIye, nisithandazele bona siphephe ebantwini abakhohlakeleko nabambi ngombana akusibo boke abanokukholwa.A 5XKokugcina bazalwana, sithandazelani ukuze ilizwi leKosi lirhatjheke ngamandla, iKosi idunyiswe kizo zoke iindawo njengombana kunjalo phakathi kwenu._@7Xingaduduza iinhliziyo zenu beyiziqinise ngawo woke umsebenzi omuhle kanye nangelizwi.!?;XSengathi iKosethu uJesu Krestu ngokwayo noZimu uBaba wethu owasithandako bewathi ngesisa sakhe wasipha ukududuzeka okungapheliko kanye nethemba elihle, > XYeke-ke, bazalwana qinani isibindi, nikakarele eemfundisweni esanifundisa zona, kungaba ngelizwi lomlomethu namkha ngencwadethu.t=aXNgesizathweso, wanibiza ngokutjhumayela kwethu ivangeli ukuze nifunyane iphazimulo yeKosethu uJesu Krestu.N<X Kodwana sifanele sithokoze uZimu njalo ngani bazalwana abathandwa yiKosi ngombana uZimu wakhetha nina njengeenthelo zokuthoma mayelana nokusindiswa ngokucwengiswa nguMoya nangokukholwa eqinisweni.a;;X ukuze balahlwe boke abangazange bakholwe iqiniso, kodwana bathokoziswa ngokungakalungi.]:3X Ngalokho-ke uZimu ubathumelela ukudurha okunamandla, okubarholela ekukholweni amala{9oX kanye nayo yoke imihlobo yekohliso ekhohlakeleko kilabo ababhubhako ngombana bale ukuthanda iqiniso bebasindiswe.~8uX Ukufika konganamthetho kubonakala ekusebenzeni kwakaSathana, osebenzisa woke amandla, amatshwayo, iimangaliso zamala7!XNgemva kwalapho-ke, loyo onganamthetho uzakwambulwa, iye, loyo iKosi uJesu ngomphefumulo womlomayo ezamrhayila ekubonakaleni kokuza kwayo.r6]XIfihlakalo yonganamthetho sele isebenza, kodwana kwaphela kufikela lapha loyo obambezelako asuswa khona.Z5-XNje-ke seniyazi bona yini emliyileko ukuze avezwe nasele kufike isikhathi sakhe.H4 XAnisakhumbuli nanginitjela ngezintwezi lokha nangisesenani na?*3MXYena uzokuphikisa abe aziphakamise phezu kwananyana yini ebizwa ngoZimu namkha ekukulotjhwa kwakaZimu ukuze azibeke ethempelini lakaZimu, azibize bona unguZimu.A2{XAkungabikho onikhohlisa ngananyana ngayiphi indlela ngombana ilangelo alizukuza ngaphambi kobana kufike ukuhlubuka qangi bekwembulwe emtarini loyo onganamthetho, obekelwe ukubhujiswa.E1Xningabi msinyana ekudidekeni engqondweni namkha nethuswe nanyana kungaba ngesiphorofido, ngelizwi namkha ngencwadi, kube ngathi ivela kithi, kuthiwe ilanga lokubuya kweKosi selisemnyango.f0 GXMayelana nokubuya kweKosethu uJesu Krestu nokubuthanela kwethu kiyo, siyanirabhela, bazalwana}/ uX ukuze ibizo leKosethu uJesu liphazimuliswe kini, nani kube njalo kiyo ngokomusa kaZimethu kanye neKosi uJesu Krestu.=. uX Nje-ke sihlala sinithandazela, sisolo sikhombela bona uZimethu anenze nibe ngabafanele ibizo lakhe, begodu azalise ngamandlakhe koke ukutjhisekela kanye nomsebenzi wokukholwa kwenu- 5X lokha nayiza kobana izokuphazimuliswa ngibo boke abacwengileko bayo begodu ibatjazwe ngibo boke abayikholwako ngombana nakholelwa ebufakazini bethu.x, kX Bazakuhlunguphazwa ngesibetho sokubhujiswa okungapheliko, basuswe phambi kweKosi nephazimulweni yobukhosi bayo,{+ qXisiza ngomlilo wamalangabi. Izokuhlunguphaza labo abangamaziko uZimu nalabo abangalaleli ivangeli leKosethu uJesu.* -Xaphumuze abahlunguphaziweko kanye nathi. Lokho uyokwenza mhlana iKosi uJesu Krestu yembulwa, ivela ezulwini, ikanye neengilozi zayo ezinamandla,h) KXNgambala kuyinto elungileko kuZimu bona abuyiselele ngokubahlunguphaza labo abanihlunguphazako,( +XKoke lokhu kubufakazi bokobana isigwebo sakaZimu silungile. Nje-ke ngalokho nizakubalwa njengabalungele umbuso kaZimu eniwutlhagela kangaka lo.,' SXNgalokho thina ngokwethu sizigabazisa ngani hlangana namabandla wakaZimu ngokubekezela kanye nokukholwa kwenu esikhathini soke sokuzunywa kanye nokuhlutjhwa kwenu.4& cXBazalwana, sifanele sihlale simthokoza uZimu ngaso soke isikhathi ngani. Iye, kufanele senze njalo ngombana ukukholwa kwenu kuya kusanda nokuthandana kwenu noke kuyakhula.Y% -XAkube kini umusa nokuthula okuvela kuZimu onguBaba, neKosini yethu uJesu Krestu.|$ uXMina Powula, uSilasi noThimothi; kilo ibandla lamaThesalonika elikuZimu onguBaba wethu, neKosini yethu uJesu Krestu:@#{NSengathi umusa weKosethu uJesu Krestu ungaba nani noke.["/NNginiyala ngesifungo phambi kweKosi bona incwadi le ifundwe kibo boke abazalwana.A!}NLotjhisani boke abazalwana ngokuncwangana okucwengileko.1 ]NBazalwana abathandekako, sithandazelani.;qNYena onibizako uthembekile begodu uzakwenza lokho.5cNSengathi uZimu wokuthula ngokwakhe anganicwengisa ngokupheleleko, ummoya wenu, umkhumbulo kanye nomzimba wenu ulondeke begodu ube msulwa ekubuyeni kweKosethu uJesu Krestu.4cNTjhidani kinanyana ngiliphi ihlobo lobumbi.=uNkodwana hlolisisani koke, nibambelele kokulungileko.)MNNingawanyazi amezwi womphorofidi/NNingamcimi uMoya.[/NThokozani kibo boke ubujamo ngombana lokho kuyintando kaZimu kuKrestu Jesu ngani.$CNThandazani njalo ningalisi.$CNThokozani ngeenkhathi zoke.(INQinisekisani bonyana kungabikho phakathi kwenu obuyisela ubumbi ngobumbi, kodwana hlalani njalo nirhuluphela ukwenza okuhle omunye komunye nakibo boke abantu.7NGodu siyaniyala bazalwana bona nikhalime ababhereleleko, nikhuthaze abaneenhliziyo ezibuthakathaka, nisize ababogabogako, yibani nesineke ngabo boke.V%N Baphatheni ngethando elikhulu ngebanga lomsebenzabo. Hlalisanani ngokuthula.wgN Siyanincenga bazalwana bona nibahloniphe labo abasebenza hlangana nani, abaniphetheko eKosini nabanelulekako.W'N Nje-ke khuthazanani omunye nomunye bese niyakhana njengombana nivele nisenza.QN owasifelako ukuze kuthi nanyana siphapheme namkha silele, siphile kuye.gGN UZimu akakasibekeli itukuthelo kodwana usibekele ukufunyana isindiso ngeKosethu uJesu Krestu,-NKodwana njengombana thina singebemini nje, asiqaqulukeni, sembathe isivikelasifuba sokukholwa nethando, isikoporo sethu kube lithemba nesindiso.MNngombana labo abalalako balala ebusuku nabadakwako badakwa ebusuku.m SNNgalokho-ke asingalali njengombana kwenza abanye, kodwana asihlaleni siphapheme begodu siqaqulukiled ANNina noke nje nibantwana bokukhanya nabantwana bemini; asisibo bebusuku namkha bobumnyama.a ;NKodwana nina bazalwana, anikho ebumnyameni kobana ilangelo linganithelekela njengesela.5 cNLokha nabathi: “Kunokuthula nokuphepha,” khonapho-ke bazakwehlelwa kurhayila msinyana, kube njengemirhelo eyehlela umfazi osidisi, yeke angeze kwabakhona ukuphunyurha.T !Nngombana nina nazi kuhle bona ilanga leKosi lizakufika njengesela ebusuku.M NBazalwana, mayelana neenkhathi namalanga anidingi ukutlolelwa ilitho.WNNgalokho-ke khuthazanani ngamezwi la.!NYeke thina-ke esisaphilako, esiseleko, sizokuhlwithelwa emafini kanye nabo sihlangabeze iKosi emkayini, nje-ke sizabe sineKosi isiphelani.-SNIKosi ngokwayo izokwehla ivela ezulwini ngelizwi elikhulu, ngephimbo lengilozi ekulu nangokuzwakala kweporompita kaZimu, abahlongakalele kuKrestu bazokuvuka qangi. NSinitjela lokhu ngelizwi leKosi kobana thina esiphilako, esiseleko bekubuye iKosi, angeze sabandulela nakanye abahlongakeleko.NNjengombana sikholwa bona uJesu wahlongakala wabuye wavuka, ngokunjalo-ke, ngoJesu, uZimu uzokuletha kanye naye labo abahlongakeleko. N Yeke bazalwana asithandi bonyana ningabi nelwazi mayelana nalabo abahlongakeleko ukuze ningalili njengombana kwenza abanganathemba.I N ukuze niziphathe kuhle kabatjhili, ningazesami ngabanye abantu.zmN Zikhuthazeni ukuphila ngokuthula, nitjheje iindaba eziqalene nani, nisebenze ngezandla zenu njengombana saniyala N Eqinisweni, niyabathanda boke abazalwana kilo loke leMasedoniya. Kodwana siyanikhuthaza bathandekako bonyana nivame ukwenza njalo.~N Nje-ke malungana nethando labazalwana anidingi bona kube khona onitlolelako ngombana nina ngokwenu senifundiswe nguZimu ukuthandana.~}uNNje-ke nanyana ngubani owala lokhu akali umthetho womuntu kodwana wala uZimu, onguye oninikela uMoyakhe oCwengileko.N|NUZimu akakasibizeli ekusilaphaleni, kwaphela ufuna bona sibe msulwa.%{CNAkungabikho owona namkha ocaphaza umfowabo ngokuthileko ngombana iKosi imbuyiseleli wakho koke lokhu njengombana sikhe sanitjela phambilini besaniyelelisa.LzNkungabi ngokokutjha ngeenkanuko njengabatjhili abangamaziko uZimu.\y1Nomunye nomunye wenu akwazi ukulawula umzimbakhe, kube ngokucwenga nangokuhlonipha,PxNLokho kuyintando kaZimu, ukucwengiswa kwenu: khambelani kude nobufebe;9wmNNiyayazi imiyalo esaninikela yona ngeKosi uJesu.`v ;NKokugcina bazalwana, siyanibawa besiyanikhuthaza eKosini uJesu kobana njengombana nafunda kithi bona nifanele niziphathe njani ukuze nithokozise uZimu, njengombana vele nisenza; vamani ukwenza njalo imihla ngemihla."u=N IKosi ayiniphe amandla ngokweenhliziyo kikho ukucwenga ukuze nibe msulwa phambi koZimethu nonguBaba, ekufikeni kweKosethu uJesu nabo boke abacwengileko.t N Godu kwanga iKosi inganandisa beniphuphume ngethando omunye komunye nakibo boke, njengombana nathi sinithanda ngokuphuphumako.ksON Sengathi uZimethu nonguBaba kanye neKosethu uJesu ngokwakhe, anganqophisa indlelethu yokuza kini.ryN Sithandaza ngamandla imini nobusuku ukuze sibonane nani ubuso nobuso, sivuselele koke okutlhayelako ekukholweni kwenu.~quN Singamthokoza njani uZimu ngokwaneleko ngani ngalo loke ithabo esizizwela lona phambi kwakaZimethu ngebanga lenu na?LpNngombana sesizizwela ukuphila njengombana nidzimelele eKosini nje.poYNNgalokho-ke bazalwana, kilo loke isizi lethu nokuzunywa kwethu, sikhuthazekile ngani ngokukholwa kwenuxniNKodwana uThimothi uqeda ukufika ubuya kini, usilethele iindaba ezimnandi mayelana nokukholwa kwenu kanye nethando lenu. Godu usitjele bona nihlala nisikhumbula ngokuhle begodu nihlulukela ukusibona njengombana nathi sihlulukela ukunibona.3m_NNgalokho-ke, kuthe nasele ngingasakghoni, ngathumela bona ngizwe ngokukholwa kwenu; bengesaba bona mhlambe umlingi unilingile nokobana umsebenzethu sele uphenduke ilize.l{NEmanyeni, lokha nabesiphakathi kwenu, sanitjela ngaphambilini bona sizokutlhagiswa, yeke kube njalo njengombana nisazi. k Nukuze kungabikho namunye wenu ozakusikinywa mitlhago le. Ngambala nina ngokwenu nazi kuhle bona lokhu ngilokho esibekelwe khona./jWNSathumela uThimothi umfowethu nesibambisene naye emsebenzini kaZimu wokutjhumayela ivangeli lakaKrestu, kobana azoniqinisa abe anikhuthaze ngebanga lokukholwa kwenu,`i ;NNje-ke kwathi nasele singasakghoni ukunyamezela, saqunta ukuzihlalela sisodwa e-Athene.3haNNgambala nina niyiphazimulo nethabo lethu.g-NNje-ke liyini ithemba lethu, ithabo namkha isihlohlo sethu esizakuphazimula ngaso ebukhoneni beKosethu uJesu lokha nayibuyako na? Akusingini na?{foNNgambala besifuna ukuza kini, mina Powula bengifuna khulu bekwaba mahlandla amanengi, kodwana uSathana wasivimba.1e[NKodwana bazalwana, lokha nasahlukaniswe nani kwesikhatjhana (ngenyama ingasi ngokwemikhumbulo), ngokunihlulukela kwethu okukhulu, senza imizamo yokobana sibonane nani.;doNenza imizamo yokobana singakhulumi nabatjhili ukuze bangasindiswa. Ngokwenza njalo alokhu akghubelela izono zawo bezafika esiqongolweni. Ilaka lakaZimu selifikelele phezu kwawo.c{Nabulala iKosi uJesu kanye nabaphorofidi, nathi asiqotjha lapha. Azange athabise uZimu begodu anelunya kibo boke abantu,(bINNina bazalwana, nibe balingisi bamabandla kaZimu aseJudiya akuKrestu Jesu: Abantu benarha yekhenu banihlunguphaze ngokufanako namabandla ahlunguphazwa maJuda,naUN Nje-ke sithokoza uZimu ngokungapheliko ngombana lokha nanimukela ilizwi lakaZimu enalizwa kithapha, nalamukela, ingasi njengelizwi lomuntu kodwana njengombana linjalo, ilizwi lakaZimu, elisebenza phakathi kwenu nina enikholwako.~`uN sanikhuthaza, saniduduza besanitjitjizela bona niphile ipilo efanele uZimu onibizela embuswenakhe nephazimulwenakhe.I_ N Niyazi bona sinani besiphethene kuhle njengobaba nabantwabakhe,^N Nina nibofakazi, ngitjho noZimu imbala, bokobana besicwengile, silungile begodu simsulwa phakathi kwenu nina enakholwako.A]{N Ngiyathemba bona niyakhumbula bazalwana, ukutjhikatjhika kwethu kanye neenhlupheko zethu; sasebenza ubusuku nemini ukuze singabi mthwalo womuntu nasitjhumayela ivangeli lakaZimu kini.)\KNBesinithanda kangangombana sathokozela ukwabelana nani ingasi ivangeli lakaZimu kwaphela kodwana ngitjho namaphilwethu ngombana nibe ngabathandeka khulu kithi.K[Nbesizithobile phakathi kwenu sifana nomma onakekela abantwabakhe.!Z;NBesingafuni idumo ebantwini, sengitjho nakini imbala namkha kinanyana ngubani.
Njengabapostoli bakaKrestu, nanyana besinegunya lokuba mthwalo kini,xYiNNiyazi bona asizange sisebenzise ubuqili namkha sizitjhatjhanise sifihle ubumarhamaru; uZimu ungufakazi wethu.6XeNkodwana sikhuluma njengamadoda akhethwe nguZimu kobana siphathiswe ivangeli. Asikhulumeli ukuthabisa abantu, kodwana sikhulumela ukuthabisa uZimu ozizinya iinhliziyo zethu.mWSNUkutjhumayela kwethu akuveli kokulahlekisako namkha kokusilapheleko begodu asilingi ukunidlelezela,IV NPhambilini sahlutjhwa begodu sathukwa khulu eFilipi njengombana nisazi, kodwana ngesizo lakaZimethu sazidela kobana sizonitjela ngevangeli lakhe phezu kobana besiqalene nokuphikiswa okukhulu.VU 'NBazalwana, niyazi nani ngokwenu bona ukunithekela kwethu akhange kube lilize.T  N Noke nihlala nilindele ukubuya kweNdodana yakhe ezulwini, ayivusa kabafileko, iNdodana leyo nguJesu osisindisa elakeni elizako.HS  N ngombana bona ngokwabo ngibo abasibikelako bona nasamukela njani. Bayafakaza ngendlela enatjhugulukela ngayo kuZimu, nafulathela ukulotjha abozinyana kobana nilotjhe uZimu weqiniso nophilako.5R eNngombana ukuzwakala kwelizwi kwavela kini, ingasi eMasedoniya ne-Arhaya kwaphela. Ukukholwa kwenu kuZimu sekwazeka yoke indawo, yeke akusatlhogeki bona sitjho ilitho ngakhoNQ NNgaleyondlela nibe sibonelo kiwo woke amakholwa eMasedoniya ne-ArhayaP %NNani naba balingisi bethu nebeKosi; phezu kobana beniqalene neenhlupheko ezikulu, namukela ilizwi ngethabo enalinikelwa nguMoya oCwengileko.>O wNngombana ivangeli lethu leza kini ingasi ngamezwi nje kwaphela kodwana ngamandla kaMoya oCwengileko nangokukholwa okukhulu. Niyazi bona besiphila njani phakathi kwenu ngebanga lenu.Akube kini umusa nokuthula.JDMina Powula ngitlola isilayeliso lesi ngesandla sami. Khumbulani iinketani zami.
Sengathi umusa wakaZimu ungaba nani.[I/DYithini ku-Arirhipusi: “Qinisekisa bona uqeda umsebenzi owawamukela eKosini.”)HKDNasele incwadi le ifundiwe phakathi kwenu, idluliseleni nebandleni lamaLawodikeya kobana ifundwe nakhona, nani qinisekisani bona niyayifunda evela eLawodikiya.hGIDYeningilotjhisele kubazalwana abaseLawodikeya nakuNimfasi kanye nebandla elihlanganela kwakhe.BFDULukasi, udorhodera othandekako, noDemasi bayanilotjhisa.kEOD Nami ngiyamfakazela bona unisebenzele nzima kanye nalabo abaseLawodikeya kanye nabaseHerapholisi.EDD No-Ephafrasi ongomunye wenu noyinceku kaJesu Krestu uthe nginivuse. Njalo emthandazwenakhe uhlala anilwela ukuze niqine nidzimelele begodu niqinisekisiwe kikho koke okusentandweni kaZimu.,CQD UJesu okuthiwa nguJustosi naye uthe nginivuse. Laba-ke ngibo bodwa abangebokusoka hlangana nabasebenza kanye nami embusweni kaZimu, begodu bayinduduzo kimi njalo.B!D U-Aristarirhusi osibotjhwa kanye nami uthe nginivuse, iye yena noMarkosi umzawakhe kaBharinabhasi enayalwa ngaye bona nafikako nimamukele. A D Uzabe akhambisana no-Onesimusi, umfowethu othembekileko nothandekako, ongomunye wenu. Bazanitjela ngakho koke okwenzekako lapha.i@KDKungebangelo ngimthumela kini ukuze nazi bona siphile njani nokobana akhuthaze iinhliziyo zenu.?DUTirhikosi uzanitjela zoke iindaba ngami, ungumfowethu othandekako, isikhonzi esithembekileko nenceku kanye nami eKosini.j>MDIkulumo yenu ayibe nomusa njalo, inungwe ngetswayi ukuze nazi bona niphendule njani woke umuntu.`=9DZiphatheni ngokuhlakanipha ebantwini abatjhili, nisebenzise kuhle loke ithuba eninalo.F<DThandazani bona ngiyibonakalise kuhle njengombana ngifanele.;!DSithandazelani nathi kobana uZimu asivulele ithuba lokutjhumayela ukuze sizwakalise ifihlakalo kaKrestu, engingesikhungweni ngebanga layo.M:DZinikeleni ngokupheleleko emthandazweni, nilinde kiwo ngokuthokoza.u9 eDBaphathi, phathani amakhoboka wenu ngokulunga nangefanelo ngombana niyazi bonyana nani ninomphathi ezulwini.8yDNgambala loyo owenza okungakalungi, uzakwamukeliswa nanyana yini engakalungi ayenzileko begodu akukho ukukhetha ubuso.u7cDnjengombana nisazi bonyana eKosini nizakwamukeliswa ilifa njengomvuzo wenu. Khumbulani bona nilotjha iKosi.f6EDKoke enikwenzako, kwenzeni ngehliziyo epheleleko kube ngathi nikwenzela iKosi ingasi abantu,B5}DMakhoboka, thobelani abaphathi benu bephasinapha kikho koke, kungabi kwaphela nabanibeke ilihlo ngombana nifuna ukubathabisa, kodwana akube ngokuthembeka ngehliziyo yoke, nesabe iKosi.J4 DBobaba, ningabathukuthelisi abantwana benu, khona bangazukudana.]33DBantwana, lalelani ababelethi benu kikho koke ngombana lokho kuyayithokozisa iKosi.:2oDMadoda, thandani abafazi benu, ningabakhahlamezi.J1 DBafazi, thobelani amadoda wenu ngombana kuyifanelo yenu eKosini.0wDKoke enikwenzako, kungaba ngelizwi namkha ngezenzo, kwenzeni koke ebizweni leKosi uJesu, ngayo nithokoze uZimu uBaba.S/DIlizwi lakaKrestu alihlale ngaphakathi kwenu ngokupheleleko; fundisanani beniyalane ngakho koke ukuhlakanipha; vumelani uZimu amarhubo, iingoma kanye nomvumo wokukholwa ngokuthokoza eenhliziyweni zenu..{DUkuthula kwakaKrestu akubuse eenhliziyweni zenu, iye lokho enabizelwa kikho emzimbeni munye. Begodu yibani nokuthokoza.a-;DNgaphezu kwakho koke lokhu, zembathiseni ngethando lona elibopha koke ndawonye kuzwane.,D Bekezelelanani nakube omunye uneensolo ngomunye; libalelanani njengombana neKosi yanilibalela, iye nani kumele nilibalele. +D Yeke njengabakhethiweko bakaZimu, abacwengileko nabathandekako, yembathani isirhawu, ukulunga, ukuthobeka, ubumnene nokubekezela. 9~~ }}4|{{z\yytyxx.wvvauuYttsYsrr qq6ppoonnBmll=kk&jjsjiiKhhggg@fff;ee`ddqdccbb2aaN`~__5^^0]]A\\{[[ZZZYYYXWWJVVVUU TT SlRRiQQQ-PyPIOOIONN.MMTLLKK{JJJ II*HGGzFFMEEBDD(CCdBB"AA=@@*??h>>`==_=<;;_::~99%88 77e6555R44R33?22Q111@00'//I...D--2,,=++}*** ));(((,'&&X%% $##f""!!H zA<"V~+,rRWfn  rc u  Z W bf v_9 ! Ngiloyo naloyo umphristi omkhulu okhethwe hlangana nabantu ubekelwe bona abajamele kuZimu, ukunikela iminikelo nemihlabelo yezono. Ngalokho-ke asitjhidele ngesibindi esihlalweni somusa, khona sizakwamukeliswa isirhawu, sizuze umusa, sisizeke ngesikhathi esifaneleko.ngombana asinaye umphristi omkhulu ongakwazi ukuzwelana nobuthakathaka bethu, kodwana ozizinywe ngeendlela zoke njengathi.  Njengombana sinomphristi omkhulu owadabula amazulu, uJesu iNdodana kaZimu, asibambeleleni siqine ekukholweni kwethu esikuvumako"= Akukho nokukodwa okubunjiweko okusithekileko phambi kwakaZimu. Koke kwambuliwe phambi kobuso bakhe, kusemtarini emehlweni waloyo esizaziphendulela kuye.nU Mbala ilizwi lakaZimu liphilile, linamandla, libukhali kunesabula esika mahlangothi womabili. Lihlaba lingene beliyofika ehlanganweni yomphefumulo nommoya, amalungu nommongo; likwazi ukuhlukanisa imicabango nemizindlo yehliziyo.  Nje-ke asikhuthaleleni ukungena ekuphumulenokho ukuze kungabikhona namunye kithi owako ngokulandela isibonelo sokungalaleli kwabo.{o ngombana loyo osuke angene ekuphumuleni kwakaZimu, uyaphumula godu nemisebenzinakhe njengoZimu aphumula kweyakhe.B Nje-ke kusabasalele abantu bakaZimu ukuphumula kweSabathagGIye, ngathana uJotjhuwa wabanikela ukuphumula, uZimu ubengekhe akhuluma muva ngelinye ilanga.|qYeke usabeke elinye ilanga, ekuthiwa ngalo “namhlanje” okwathi ngemva kwesikhathi eside wakhuluma ngoDavida, njengombana besele kukhulunyiwe kwathiwa:
“Namhlanje, nanizwa ilizwi lakhe,
ningazenzi zibe likhuni iinhliziyo zenu.” Kusabasalele abanye kobana bangene ekuphumuleni nalabo abatjhunyayelwa qangi ivangeli abangazange bangene ngebanga lokungalaleli.b=Kubuye kuthiwe:
“Angekhe bangena enarheni leyo,
inarha ebebayophumula kiyo.”  Kwenye indawo emitlolweni mayelana nelanga lekhomba kwathiwa:
“Ngelanga lekhomba,
waphumula kiwo woke umsebenzakhe.”~uNje-ke thina esikholwako siyangena ekuphumuleni njengombana yena uthe:
“Ngafunga elakeni lami ngathi,
‘Angekhe bangena ekuphumuleni kwami.’ ”
Wakutjho lokhu nanyana umsebenzakhe besele uphelelisiwe kwasekusekelweni kwephasi.1ngombana nathi satjhunyayezwa ivangeli njengabo. Kodwana ilizwi abalizwako akhange libasize ngombana akhange bakholwe labo ebegade balitjhumayela./ YYeke, njengombana isithembiso sokungena ekuphumuleni kwakhe sisesenjalo, asiyeleleni bonyana kungabikhona noyedwa wenu ozakufunyanwa abhalelwa kufikelela ekuphumuleniT!Nje-ke sesiyabona bonyana bahluleka ukungena ngebanga lokungakholwa kwabo.jMWafunga kibobani bona angeze bangena ekuphumuleni kwakhe, nakungasi ngilabo ebebanganandlebe na?}Bobani labo abathukuthelela iminyaka ematjhumi amane na? Angithi ngilabo abonako, iindumbu zabo zaradlhwa erhalawumbeni?c ?Bobani labo abezwa bebamhlubuka na? Angithi ngilabo boke abakhutjhwa nguMosi eGibhide na? 'Njengombana kuthiwa:
“Namhlanjesi nanizwa ilizwi lakhe,
ningaqinisi iinhliziyo zenu njengeMeriba
nanjengelangeni lelo eMasa.”o Wngombana sesibahlanganyeli noKrestu, nangabe kwaphela sibambelela ethembeni lethu bekube sekupheleni. # Kodwana khuthazanani imihla ngemihla, ije kusathiwa “namhlanje” ukuze kungabikhona namunye wenu oqinileko ngebanga lesono esikhohlisako  Nje-ke bazalwana, tjhejani bona kungabikhona noyedwa wenu onehliziyo embi engakholwako ebangela bonyana ahlubuke kuZimu ophilako.a; Ngalokho ngafunga elakeni lami ngathi,
‘Angeze bangene ekuphumuleni kwami.’ ”&E Iminyaka ematjhumi amane,
isizukulwaneso sangikghabhudlha.
Nje-ke ngathi,
‘Sibabantu abaphambene ngehliziyo
neendlela zami asiziyeleli.’Y+ lapha aboyihlomkhulu bangizizinya khona
nanyana besele babone imisebenzami.a;ningaqinisi iinhliziyo zenu njengeMeriba
nanjengelangeni lelo eMasa, erhalawumbeni,\1Yeke, njengombana uMoya oCwengileko uthi:
“Namhlanjesi nanizwa ilizwi lakhe,UKrestu njengeNdodana bekathembekile endlini kaZimu. Thina-ke siyindlu yakhe nangabe sihlala njalo sibambelele ethembeni esizibuka ngalo. UMosi bekathembeke njengenceku kiyo yoke indlu yakaZimu bekube bufakazi balokho ebekuzakukhulunywa ngakho esikhathini esizako.`9Ngileyo naleyo indlu yakhiwe mumakhi wayo, kodwana uZimu umumakhi wakho koke okukhona.Nje-ke uJesu kufunyaneke bona ufanele idumo elikhulu kunoMosi; lokho kunjengombana umakhi wendlu anedumo elikhulu kunendlu ngokwayo.dAWathembeka kiloyo owamkhethako wambeka njengoMosi owabegade anjalo kiyo yoke indlu kaZimu.!~ =Ngalokho-ke bazalwana abacwengileko, enibahlanganyeli ekubizweni kwezulwini, bekani umkhumbulwenu kuJesu ongumPostoli nomPhristi omkhulu wesivumo sethu.v}eNjengombana naye ngokwakhe wazizinywa ngalokho ahlupheka ngakho, yeke unamandla wokusiza labo abazizinywako.5|cNje-ke kwamfanela ukuba njengabafowabo kikho koke, khona azakuba mphristi omkhulu onesirhawu nothembekileko emsebenzini kaZimu, abe yihlawulo yokubuyisana kwezono zabantu.j{MKwamambala kuyakhanya bonyana akakezi ukuzokusiza iingilozi, kodwana iinzukulwana zaka-Abrahamu. zWenza lokho bona athukulule boke labo abathi ngesikhathi soke sokuphila kwabo babotjhelelwa ebukhobokeni ngebanga lokwesaba ukufa.:ymNjengombana abantwana bahlanganyela inyama neengazi, naye ngokwakhe wahlanganyela khona lokho ukuze kuthi ngokufa kwakhe amchithe loyo ogade anamandla wokufa, okutjho uSathana.x Godu uthi:
“Ngizokuthembela njalo kuZimu.”
Abuye athi:
“Nakhu lapha ngikhona
nabantwana engabaphiwa nguZimu.”zwm asithi:
“Nje-ke ngizakumemezela ibizo lakho kubafowethu,
ngikudumise phakathi kwebandla lamakholwa.”v Iye, ngombana loyo ocwengisako nalabo abacwengiswako bamndeni munye. Kungesizathweso uJesu angananhloni zokubabiza bonyana bafowabo,Bu} Koke kukhona ngoZimu begodu kungokwakhe. Nje-ke lokha nakaqunta ukurholela inengi labantwana bakhe ephazimulwenakhe kwafaneleka bona enze umsindisi wabo abe ngopheleleko ngokuhlupheka.4ta Kodwana siyambona uJesu owenziwa waba mncani kuneengilozi kwesikhatjhana; njenganje sele athweswe isihlohlo esinephazimulo nedumo ngebanga lokubandezeleka kwakhe ngokufa.sWamenza waba mphathi
womsebenzi wezandla zakho;
wabeka koke ngaphasi kweenyawo zakhe.”
Nje-ke ngokubeka koke ngaphasi komuntu, kutjho bona uZimu wanikela koke ngaphasi kwelawulo lomuntu. Nokho okwanje, asikaboni koke kungaphasi kwelawulo lomuntu.drAMbala umenze waba
ngaphasana kweendalwa zezulu,
wamthwesa ukuhlonitjhwa nobukhosi!-qSKodwana omunye ufakazile endaweni ethileko wathi:
“Uyini-ke obhubhako
bona ungabe umkhumbule,
bekayini wephasi bona
ungabe umbeke abe mphathi na?OpUZimu azange abeke iphasi elizako nesikhuluma ngalo leli eengilozini.-oSNoSomnini wafakazela isindiso leyo ngamatshwayo, ngeemangaliso nangemikarisomraro ehlukahlukeneko kanye nangezipho zakaMoya oCwengileko ezabiwe ngokwentando yakhe."n=alo, thina sizakuphunyurha njani nasithembela isindiso ekulu kangaka na? Iye, isindiso eyathoma yamenyezelwa yiKosi, yaqiniswa kithi ngilabo abayizwako. mNakube ilizwi elakhulunywa ngeengilozi laqiniseka nokobana esinye nesinye isiphambeko nokungalaleli kwamukela isibetho esifaneleko,Tl #Nje-ke kufuze siyelele khulu ngalokho esikuzwileko ukuze singatjhidi kikho.rk _“Kanti iingilozi azisiyo yoke imimoya elotjhako nethunyelwe bona isize labo abazokuzuza isindiso na?”+j Q Kodwana ngiyiphi yeengilozi akhe atjho kiyo athi:
“Hlala ngesigomeni sami,
kufikela lapha ngenza khona
amanabakho abe sinabelo seenyawo zakho” na? i   uzazibhinca njengesambatho,
zitjhuguluke njengengubo.
Kodwana wena uzakuhlala unjalo
neminyakakho angeze yaphela.”fh G Zona izintwezo zizakubhubha,
kodwana wena ujamile.
Iye, zoke zizakuphela njengengubo;rg _ Godu uthi:
“Somnini, ekuthomeni wabeka
iinsekelo zephasi
namazulu amsebenzi wezandla zakho.f # Uthande ukulunga,
wazonda ikohlakalo.
Ngalokho-ke Zimu,
uZimakho ukuzese ngamafutha wethabo
ngaphezu kwabalingani bakho.”e  Kodwana ngeNdodana uthi:
“Isihlalo sakho, Zimu,
ngesanini nanini
nokulunga kuzakuba yintonga
yobukhosi bakho.}d uNakakhuluma ngeengilozi, uthi:
“Wenza iingilozi zakhe imimoya,
iinsebenzi zakhe zibe malangabi womlilo.”{c qGodu kwathi lokha uZimu nakaletha izibulo lakhe ephasinapha, wathi:
“Zoke iingilozi zakaZimu azililotjhe.”Gb  ngombana ngiyiphi yeengilozi uZimu akhe atjho kiyo athi:
“Wena uyiNdodanami,
namhlanje ngikubelethile,”
namkha athi:
“Ngizakuba nguYise
yona izakuba yiNdodanami.”`a ;Nje-ke yaba yikulu khulu kuneengilozi njengombana nebizo elizuzileko lilikhulu kunelazo[` 1Yona isibonakaliso sephazimulo kaZimu nomfuziselo wamambala wobuyena bakhe; iphethe izinto zoke ngelizwi layo elinamandla. Lapho sele ikwenzile ukuhlanjululwa kwezono, yahlala ngesigomeni sakaSomandla ezulwini. _ kodwana ngemihla yokuphela le ukhulume nathi ngeNdodana ayibeke bona ibe yindlalifa yezinto zoke, yona abumba ngayo izulu nephasi.t^ eUZimu wakhuluma ekadeni kibokhokho bethu ngabaphorofidi ngeenkhathi ezinengi nangeendlela ezahlukahlukeneko,<] uSengathi umusa weKosi uJesu Krestu ungaba nani noke.S\ !ngokunjalo noMarkosi, u-Aristarirhusi, uDemasi noLukasi ababalingani bami.K[ U-Ephafrasi obotjhwe nami ngebanga lakaKrestu Jesu, uyanilotjhisa,~Z wOkhunye godu nakhu: Ngilungiselani ilawu labayeni ngombana nginethemba bona ngemithandazo yenu ngizakubuyiselwa kini.wY iNginethemba ngokulalela kwakho, ngikutlolela lokhu ngisazi bona uzakwenza ngokungaphezu kwalokho engikubawako.VX 'Iye mfowethu, ngenzela isisa ngebanga leKosi, uvuselele ihliziywami kuKrestu.W )Iye, mina Powula, ngitlola ngesandla sami, ngithi: Ngizakuhlawula lokho! Bengingakathandi ukukukhumbuza bona wena ngokwakho ungibamba ubuwena.RV Nangabe kukhona akone ngakho, namkha akubamba khona, kubalele kimi lokho.fU GNje-ke nangabe ungithatha njengomhlanganyeli nawe, mamukele njengombana bewuzakwamukela mina. T angaseselikhoboka kodwana sele angaphezu kwekhoboka, amfowethu othandeka khulukhulu kimi, alo, kangangani-ke kuwe enyameni neKosini._S 9Mhlamunye kungebangelo ahlukana nawe isikhatjhana khona azakubuyiselwa kuwe unomphela,R Kodwana angithandi ukwenza ilitho ngaphandle kwemvumo yakho ukuze izenzo zakho ezihle zibe ngezokuzithandela kungabi yinto yokwenziswa.yQ m Bengithanda bona ahlale nami kobana angisize esikhundleni sakho ngesikhathi ngisesesibotjhwa ngebanga levangeli.HP   Nje-ke ngimthumela bona abuyele kuwe njengomuntu oyihliziywami.ZO / Ngaphambilini gade angasilo isizo kuwe, kodwana manjesi sele alisizo kimi nakuwe.WN ) ngikubawa ngo-Onesimu indodanami engibe nguyise ngesikhathi sokubotjhwa kwami:M  nokho ngebanga lethando ngiyakuncenga. Nje-ke mina Powula njengomuntu osele amdala nosibotjhwa sakaKrestu Jesu njenganje,SL !Ngalokho, nanyana nginesibindi kuKrestu sokukuyala bona wenze okufaneleko, K  Ithando lakho lingilethele ithabo elimangazako nokukhuthazeka ngombana iinhliziyo zabacwengileko zivuselelekile ngawe, mzalwana.J Ngithandaza bona ubudlelwano bakho ekukholweni bube nepumelelo, ube nokuzwisisa okupheleleko ezintweni zoke esinazo kuKrestu.eI Engombana ngiyezwa ngethando lakho nokukholwa onakho eKosini uJesu nakibo boke abacwengileko.QH Ngithokoza uZimu ngeenkhathi zoke lokha nangikukhumbula emithandazwenamiOG Akube kini umusa nokuthula okuvela kuZimu uBaba neKosini uJesu Krestu._F 9kudade u-Aphiya, ku-Arirhiphusi olibutho kanye nathi kanye nebandleni elingendlinakho:E UPowula osibotjhwa sakaKrestu Jesu noThimothi umzalwana wethu, kuFilimoni isinini sethu esithandekako nosisebenzi kanye nathi;kDOvBoke abanami lapha bayakulotjhisa. Lotjhisa abasithandako ekukholweni.
Umusa awube nani noke.C7vAbantu bethu kufanele bafunde ukuzinikela ekwenzeni imisebenzi emihle, khona bazakwazi ukusiza lapho kuhlongeka khona, bangabi ngabanganazo iinthelo.nBUv Linga ngamandlakho woke uthumele umjameli uZena no-Apholo utjheje bona bangatlhogi ilitho endleleni. A v Lokha nangithumela kuwe u-Arithema namkha uThikiku, yiza msinyana kimi eNikhopholi ngombana ngizimisele ukudlela ubusika lapho.N@v ngombana uyazi bona onjalo uphambukile, wonakele sele azigwebe yena.V?%v Umuntu obanga ukuhlukana emva kobana sele elulekwe kanye namkha kabili umale>v Kodwana gegeda iimpikiswano zobudlhayela, imilando yokubelethana kanye nokusolana ngomthetho ngombana lokho akusizi begodu kulilize.O=vLiqinisile ilizwi leli. Ngithanda bona ugandelele ezintweni lezi khona kuzakuthi labo abakholwa kuZimu bayelele ukuzinikela ekwenzeni imisebenzi emihle. Izinto lezo zihle begodu zilisizo kibo boke.k<Ovukuze kuthi sesilungisisiwe ngomusa wakhe, sibe ziindlalifa ngokwethemba lokuphila okungapheliko.H; vothelwe phezu kwethu ngobunengi ngoJesu Krestu uMsindisi wethu*:Mvwasisindisa, ingasi ngebanga lemisebenzi yokulunga esiyenzileko, kodwana ngebanga lomusa wakhe, ngokuhlanjwa kokuzalwa butjha nokuvuselelwa ngoMoya oCwengileko,R9vKodwana lokha ukulunga nethando lakaZimu uMsindisethu nalibonakaliswako,C8vNathi ngokwethu khesaba ziindlhayela, saba mahlongandlebe, sadukiswa, saba makhoboka wemihlobohlobo yeenkanuko nokuzithokozisa. Saphila ebumbini nemoneni, sahloywa nathi sahloya abanye. 7vbangakhulumi kumbi nanyana kubani; bangabi zizilwi kodwana babe ngabathobekileko, bakhombise ukuba nommoya ophasi komunye nomunye.v6 gvBakhumbuze bona bathobele ababusi neemphathimandla, babe ngabalalelako bebazimisele emisebenzini yoke emihle,c5?vFundisa izintwezo; ukhuthaze bewukhalime ngegunya loke. Akungabikhona namunye okunyazako.4 vowazinikela ngebanga lethu ukuze asihlenge ekukhohlakaleni koke, azihlambululele abantu bakhe abatjhisekela imisebenzi emihle.3v Iye, lokho sikwenze nasilokhu sisalindele ithemba elibusisiweko nokwambulwa kwephazimulo kaZimethu omkhulu noMsindisi wethu uJesu Krestu,2v Usifundisa bona sihloboke ubumbi neenkanuko zephasi, siphile ngokuziphatha kuhle, ngokulunga nangokwesaba uZimu esikhathini sanamhlanje.@1{v Umusa kaZimu ubonakalisiwe ukuletha isindiso kibo boke.0v zingabebeli kodwana zikhombise ukuthembeka okupheleleko ukuze kuthi ezintweni zoke zihlobise ifundiso kaZimu uMsindisi wethu.q/[v Fundisa iinceku kobona zithobele abanikazi, zibenzele okubathokozisako kikho koke, zingaphikisani nabo,. vube nekulumo ephilileko engeze yasoleka ukuze kuthi nanyana ngubani omjamelani adane kungabi nalitho elimbi angalitjho ngathi.w-gvWena-ke zibonakalise kikho koke usibonelo semisebenzi emihle; ekufundiseni kwakho ubonise ubuqotho nokuncama,5,evNgokunjalo khuthaza amasokana bona azibambe.+vbazibambe, babe msulwa, baphathe kuhle imizabo, babe nesisa, bathobele abayeni babo ukuze ilizwi lakaZimu lingarhubutjhwa.S*vukuze bakwazi ukukhuthaza abomalukazana ukuthanda amadodabo nabantwababo,7)gvNgokunjalo fundisa abafazi abadala bona baziphathe ngokuhlonipheka okuletha ukucwenga, bangabi ngabahlebako namkha amakhobokakazi wewayini, kodwana ababe ngabafundisa okuhle(!vTjela amadoda amadala bona abe nesizotha, ahlonipheke, abe ngabhadlileko, azwisiseke ekukholweni okuphilileko, ethandweni nekunyamezeleni.H' vKodwana nakunguwe, fundisa okukhambisana nesifundo esifaneleko.& !vBazitjhaya sengathi bayamazi uZimu kodwana ngezenzo zabo bayamlandula. Bayanyenyisa, abezwa, abakalungeli ukwenza nanyana yini elungileko.%% EvKwabahlanzekileko koke kuhlanzekile, kodwana akukho okuhlanzekileko kwabakhohlakeleko nabangakholwako ngombana iingqondo zabo nemikhumbulwabo vele yonakele.N$ vbangalaleli iinolwana zamaJuda namkha imiyalo yalabo abadela iqiniso.n# Wv Ubufakazobo buliqiniso. Ngebangeli kumele ubakhalime msinyana, khona bazakuba nokukholwa okuthe tjha,)" Mv Omunye wabo ogade amphorofidi wekhabo wathi:
“AmaKrete anamanga ngaso soke isikhathi,
aziinlwana eziziinkhohlakali,
aziinrhiribedeli ezimavila.”h! Kv Kufuze bathuliswe ngombana badanisa imindeni ngokufundisa okungakafaneli ngebanga lenzuzo embi.r  _v njengombana babanengi abangalaleliko nabakhuluma ilize begodu ababaluthi, khulukhulu labo ekungebokusoka. v Kufanele akakarele aqinise elizwini elithembekileko ngokwefundiso ukuze akwazi ukutjhumayela ngefundiso ehle, ahlule abaphikisana nayo, vkunalokho kufanele abe ngophatha kuhle abayeni, othanda okulungileko, oziphethe kuhle, oqotho, ohlanzekileko nozikhalimako. 9vngombana umbonisi njengomphathi weendaba zakaZimu kufanele angasoleki, angazigqaji, angapheli ihliziyo, angabi sidakwa, angabi ngosisilwi nomarhamaru;u evkube mumuntu ongasolekiko, onomfazi munye, onabantwana abakholwako nabangasoleki ngobukhohlakali nokungezwa; vNgakutjhiya eKrete ngehloso yokobana uhlele okuseleko ngokufaneleko, ukhethe abaphathi bebandla kiyo yoke imizi, njengombana ngakuyala: 5vKuTitosi umntwanami wamambala ngokukholwa esikuhlanganyeleko soke.
Akube kuwe umusa nokuthula okuvela kuZimu uBaba nakuKrestu Jesu uMsindisethu. yvkwathi ngesikhathi esifaneleko wembula ilizwi lakhe ngokumemezela engaphathiswa khona ngomyalo kaZimu uMsindisi wethu.Y -vethembeni lepilo engapheliko uZimu ongaleyi amala akuthembisa koke kungakathomi; 1vUPowula ikhoboka lakaZimu nompostoli wakaJesu Krestu, ngebanga lokukholwa kwabakhethiweko bakaZimu nangokwazi iqiniso elimayelana nokwesaba uZimu,@{lIKosi ayibe nommoyakho.
Umusa weKosi ube nani noke!  lYeke phuthuma uze lapha ubusika bungakangeni!
Bayakulotjhisa abo-Ebhulu noPudesi, uLinusi, uKlawudiya nabo boke abazalwana.KlU-Erastu wasala eKorinte, uTrofimu yena ngamtjhiya agula eMiletu.GlUngilotjhisele kuPriska no-Akhwila kanye nendlu ka-Onesiforu.lIKosi iyongihlenga ingikhuphe kikho koke okumbi, ingise embuswenayo wezulwini ngiphephile. Akube kiyo iphazimulo ngokungapheliko. Amen.$AlKodwana iKosi yaba nami yangipha amandla ukuze kumenyezelwe ngami umlayezo ngokupheleleko nabatjhili boke bawuzwe. Ngalokho ngephulwa emlonyeni webhubezi.lAkakho noyedwa owangisekelako mhlana ngiziphendulela kokuthoma ekundleni, kodwana boke bangisukela; kwanga lokho angeze kwabalelwa kibo.?ylUmlemuke nawe ngombana wajamelana khulu namezwi wethu.dAlKambe u-Alekzandra, umkhandi wedzila wangenzela phasi; iKosi iyombuyisela ngemisebenzakhe. l Nawuzako, ungiphathele isambatho sami engasitjhiya kuKaripo eTrowasi. Yewungiphathele neencwadi zami, khulukhulu imisongo.& Gl UThirhikhu ngimthume e-Efesu.l Ql NguLukasi kwaphela engihlezi naye. Uthathe uMarkosi uze naye lapha ngombana ulisizo emsebenzinami. l ngombana uDemasi ngokuthanda zephasi lanamhlanje, ungitjhiyile waya eThesalonika; uKresikesi uye eGalatiya, uTitosi eDalimathiya., Sl Yenza msinyana uze lapha uzongibona/WlKwanje sengibekelwe isihlohlo sokulunga iKosi emgwebi olungileko ezanginikela sona mhlokho; kungasingimi kwaphela kodwana nabo boke abalangazelela ukubonakala kwayo.PlNgilwile ukulwa okuhle, ngiliqedile ibanga lami, ngilondile ukukholwa._7lMina-ke sengilungele ukuphalaka njengomhlabelo; isikhathi sami sokugoduka sesifikile.ylKodwana wena zigobe ezintweni zoke, unyamazele ebunzimeni, wenze umsebenzi womvangeli, uphelelisele ukusebenza kwakho.DlBazokufulathela iqiniso badlhemadlheme ngemva kweenolwana.6elngombana siyeza isikhathi lapho abantu bangeze bakhambisana khona nefundiso ephilileko. Kunalokho bazozibuthelelela abafundisi kobana banelise ubuzikazikani beendlebe zabo.1lTjhumayela ilizwi, ulungele ukulizwakalisa kusikhathi esifaneleko nanyana kungasiso: Sola, ukhalimele, ukhuthaze ngokubafundisa ngesineke esikhulu )lNgiyakuyala ngiqinisile phambi kwakaZimu noKrestu Jesu ozakugweba abaphilako nabafileko nangokuvela kokubonakala kwakhe nombuso wakhe, ngithi:]3lkhona umuntu kaZimu azakufanela bona abe ngolungele ukwenza yoke imisebenzi emihle.}lYoke imitlolo iphefumulelwe nguZimu, begodu ilungele ukufundisa, ukukhalima, ukunqophisa imitjhapho nokuyala ekulungeni,~ylKwebuntwaneni wayazi imitlolo ecwengileko enamandla yokukupha ukuhlakanipha kube kusindiswa ngokukholwa kuKrestu Jesu.q}[lKodwana wena kakarela kilokho okufundileko nakilokho onesiqiniseko ngakho, ukwazi bona ukufunde kubani.e|Cl Kodwana iinkhohlakali nabakhohlisi bazakuragela phambili ebumbini, badukisa nabo badukiswa.R{l Mbala, boke abathanda ukuphila ipilo emsulwa kuKrestu Jesu bazakuzunywa. z9l ukuzunywa nokutshwenywa okwangehlela e-Anthiyorhiya, e-Ikhoniyo neListra. Ukuzunywa okunje ngakunyamezelela begodu iKosi yangihlenga kikho koke lokhu.y+l Nje-ke wena wayilandela ifundiswami, ukuziphatha kwami, ihloswami yepilo, ukukholwa kwami, ukunyamezela kwami, ithando lami, ukuqinisela kwami,xl Kodwana angeze bathuthuka ngombana njengendabeni yamadoda amabili la, ubudlhayela babo buzakuba setjhatjhalazini kibo boke.w/lNjengoJanesi noJambresi bajamelana noMosi, ngokunjalo nalabo bajamelene neqiniso; kubabantu abanemikhumbulo eyonakeleko, bahlulekile ekukholweni.?vylbahlala bafundiswa, kodwana abafiki ekulazini iqiniso.u#lKilabo kunabakhukhutha bangene izindlu bafike bathumbe besifazana abanyariyako, abadiselwa zizono zabo nabaphethwe ziinkanuko ezahlukeneko;Yt+lbanesimilo sokwesaba uZimu khisibe baphika amandla wakhona. Abanjalo ubaphephe.esClabakhaphelako, abawalazelako, abazitjhayako, abathanda injabulo kunobanyana bathande uZimu;orWlabanganathando, abangavumi ukubuyisana, abahlebako, abangazigobiko, abakhohlakeleko, abahloye okuhle,)qKlAbantu bazakuba ngabazithandako, abathanda imali, abazikhukhumezako, abazigqajako, abahlambalazako, abangalaleli ababelethi, abangathokoziko, abangakahlanzeki,Vp 'lYazi lokhu bona ngemihla yokuphela kuzokufika iinkhathi ezibudisi kwamambala.hoIlIye, bangahle baphephe esifini sakaSathana ababanjwe kiso ngokuthunjwa kokwenza intando yakhe.qn[lsisole abaphikisana naso ngesizotha, mhlamunye uZimu angahle abaphe ithuba lokuphenduka balazi iqiniso.vmelIsisebenzi seKosi asikafaneli sibe nenturhu, kodwana asibe nomusa kibo boke nelisu lokufundisa, sinyamezele,sl_lIinkulumo zobudlhayela nokuphikisana okunganalwazi ukuphephe ngombana uyazi bona lokho kubanga ukurarana. k lBalekela iinkanuko zobutjha, utjhisekele ukulunga, ukukholwa, ithando nokuthula, kanye nalabo ababiza iKosi ngehliziyo emsulwa.j/lNgalokho nangabe umuntu uyazihlanza ezintwenezo, uzakuba sisitja esihloniphekileko esinobuphulukelo kumniniso nesilungele yoke imisebenzi emihle.$iAlNgendlini ekulu kunezitja ekungasizo zegolide nesiliva kwaphela, kodwana zekhuni nezomdaka. Ezinye zisetjenziselwa okukhethekileko ezinye okujayelekileko.KhlNokho isisekelo sakaZimu sinzinzile, sinephawu elithi:
“USomnini uyabazi
labo ekungebakhe,”
nokuthi:
“Ngiloyo naloyo
obiza ibizo leKosi
akadede ebukhohlakalini.”ugclabaphaphalaze eqinisweni ngokuthi bathi ukuvuka kwabafileko sekwadlula, batjhabalalise nokukholwa kwabanye.gfGlUkukhuluma kwabo kuzakuba njengesilonda esibhibhidlhako. Phakathi kwabo nguHimenewu noFileto,^e5lIkulumo elilize nesilapheleko iphayele ngeqadi ngombana ithuwelelisa abantu ekoneni.|dqlKhuthalela bona uziveze kuZimu uthembekile, usisebenzi esingananhloni, esifundisa ilizwi leqiniso ngokutjhejisisa.clBakhumbuze ngalokho, ubakhalimele phambi koZimu bona bangaphosani ngamezwi ngombana akusizi ngalitho, kodwana kukhubekisa abalaleli.hbIl Nangabe asikathembeki,
yena uyokuhlala njalo athembekile
ngombana angekhe aziphika.”Za-l Nasinyamezelako
sizakubusa naye,
nangabe siyamphika
naye uyosiphika.X`)l Siliqiniso isitjho esithi:
“Nangabe safa naye
sizokuphila naye godu._l Ngalokho nginyamezelela koke ngebanga labakhethiweko ukuze nabo bamukeliswe isindiso ekuKrestu Jesu kanye nephazimulo yanini nanini.w^gl engihlupheka ngalo kufikela lapha ngabotjhwa khona njengeselelesi. Kodwana ilizwi lakaZimu alikabotjhwa lona.\]1lKhumbula uJesu Krestu owavuswa kabafileko ongowomlibo kaDavida, ngokwevangeli lamiP\lYelela engikutjhoko ngombana iKosi izakunikela ilemuko ezintweni zoke.Q[lUmlimi ozibulalisa ngokulima, nguye ekufanele amukele maqangi iinthelo.XZ)lNgokunjalo ophalisanako akathunjiswa unongorwana angakaphalisani ngokomthetho.hYIlAkakho ophuma ipi khisibe usazilibazisa ngokwekhaya; ibutho liphikelela ukuthokozisa indunalo.GXlHlanganyela ekuhluphekeni njengebutho elihle lakaKrestu Jesu.WlLokho owangizwa ngikufundisa phambi kwabofakazi abanengi, kudlulisele ebantwini abathembekileko abazakwazi nabo ukukufundisa abanye.:V qlNje-ke wena ndodanami, qina emseni okuKrestu Jesu.U ylKwanga iKosi ingenza kobana azuze umusa weKosi mhlokho! Begodu nawe wazi kuhle bona kungangani alotjha ngakho e-Efesu.:T qlIye, lokha nakaseRoma wangibhudula bewangifunyana. S  lKwanga iKosi ingaba nomusa endlini ka-Onesiforu ngombana bephele angivusela begodu angananhloni ngami njengombana bengibotjhiwe.XR +lUyazi bona boke abase-Asiya sebangihlanukele, ngitjho aboFigelo no-Erimogenesi.HQ  lOkuhle okubekwe kuwe, kulonde ngoMoya oCwengileko ohlala kithi.cP Al Bambelela esifundweni esiphilileko owasizwa kimi ngokukholwa nangethando elikuKrestu Jesu.;O ql kungalokho ngisebunzimeni obungaka. Nokho-ke anginanhloni ngombana ngiyamazi loyo engikholwa kuye, begodu ngiyethemba bona unamandla wokulonda lokho okubekwe kimi bekube mhlokho.SN !l Ngebanga levangeli ngakhethwa bona ngibe mtjhumayeli, mpostoli nomfundisi;M #l kodwana kwanjesi sewambulelwe ngokufika koMsindisi wethu uKrestu Jesu, owaqeda ukufa waletha ukuphila nokungabhubhi ekukhanyeni ngevangeli.=L ul owasisindisa bewasibiza ngebizo elicwengileko, kungasi ngemisebenzi yethu kodwana ukuya ngokwehloso nomusa wakhe. Umusa lo sanikelwa wona ngoKrestu zingakabi ukuba khona iinkhathi,%K ElNje-ke ungabi neenhloni ngokufakaza ngeKosi nangami mina sibotjhwa sayo, kodwana hlanganyela nami ebuhlungwini ngebanga levangeli, uzeyame ngamandla kaZimu,gJ Ilngombana uZimu akhange asiphe ummoya wobutjhatjha, kodwana wamandla, wethando nowokuzikhalima.bI ?lNgalokho ngiyakukhumbuza bona uvuselele isiphiwo sakaZimu esikuwe ngokubekwa izandla zamiH -lGodu ngikhunjuzwa ukukholwa kwakho kweqiniso, iye, ukukholwa okwathoma kwaba kugogwakho uLowisi nonyoko uYunike, engineqiniso bona kuhlezi kuwe.eG ElNgokukhumbula iinyembezi zakho, ngilangazelela ukukubona khona ihliziywami izakuzala ithabo.F /lNgiyamthokoza uZimu engimlotjha ngesazelo esimsulwa njengombana abokhokho bami gade basenza. Ngikukhumbula njalo emithandazwenami emini nebusuku.yE mlkuThimothi, indodanami ethandekako.
Akube mumusa, isirhawu nokuthula kwakaZimu uBaba noKrestu Jesu iKosethu.iD OlUPowula umpostoli wakaKrestu Jesu ngokwentando kaZimu ngokuya ngeenthembiso zepilo kuKrestu Jesu,cC?bokuthe abanye balivuma balahlekelwa mnqopho wokukholwa.
Umusa weKosi awube nani noke!BbThimothi, londa kuhle ophathiswe khona. Bethela mthalazeni ukukhuluma okulilize nokuphikisana okuthiwa kulilwazi kungasilo,kAObNgalokho bazabe bazibulungela umnotho osisekelo sangomuso ukuze babambelele ekuphileni ekungikho.R@bBayale benze okuhle, banothe ngemisebenzi emihle; baphane babele abanye.4?abBayale abanothileko esikhathini sanamhlanje bonyana bangazikhukhumezi namkha bathembele emnothweni ophelako, kodwana kuZimu osinjingisa ngakho koke bona sithokoze ngakho.1>[bNguye yedwa ophila isiphelani nohlala ekukhanyeni okungekhe kwatjhidelwa kikho, ongazange abonwe mumuntu nongabonwako, alibe kuye idumo namandla ngokungapheliko. Amen. =buZimu azakubonakalisa ngesikhathi esifaneleko, yena ongothokozwako nokunguye yedwa uMninimandla, iKosi yamakhosi noMbusi wababusi.s<_bkobana ulonde umyalo ngaphandle komphambo namkha ukusoleka bekube sekubonakaleni kweKosethu uJesu Krestu, ;b Ngiyakuyala phambi kwakaZimu ophilisa koke naphambi kwakaKrestu Jesu owafakaza phambi kwakaPontiyasi Pilatu, wavuma isivumo esihle:+b Yilwa ukulwa okuhle kokukholwa, ubambelele ekuphileni okungapheliko owabizelwa kikho nowenza ngakho isivumo esihle phambi kwabofakazi abanengi.9b Kodwana wena-ke muntu kaZimu, kubalekele koke lokho uphikelele ukulunga, ukumesaba uZimu, ukukholwa, ithando, ukunyamezela nobumnene.8%b Ngombana ukuthanda imali kumrabhu wakho koke okumbi. Abanye ngokulangazela ukunjinga bahlubuke ekukholweni bebazihlaba ngeenhlungu ezinengi.7/b Abathanda ukunjinga bawela ekulingweni begodu balutheka ngeenkanuko ezinobudlhadlha nezilimazako, ezidosela abantu ekonakalisweni nekubhujisweni.=6ubKodwana nasinokudla nezambatho, asaneliswe ngilokho.a5;bngombana seza ephasinapha singanalitho, kusebaleni bona sizakugoduka singanalitho godu.?4ybIje vele, ukumesaba uZimu nokwaneliswa kuyinzuzo ekulu 39biye, ubanga ukulwa phakathi kwalabo abanemikhumbulo eyonakeleko nabalahlekelwe liqiniso, abadlumbana bona ukulotjha uZimu kuyindlela yokuzuza umnotho.22]bukhukhumele onjalo begodu akazi ilitho. Unekanuko embi yokuphikisana, godu unombango wamezwi abanga ukufelana umona, umbango, ukuhlambalaza nokuzindlekelelana ngokumbi; 1bUmuntu onefundiso ehlukileko nengakhambisani namezwi aphilileko weKosethu uJesu Krestu kanye nefundiso ekhambisana nokwesaba uZimu,z0mbAmakhoboka asebenzela abanikazi abakholwako kufanele angabanyazi ngombana babazalwana. Kunalokho akabasebenzele khulu ngombana labo abazuzako ngemisebenzawo makholwa kanye nabathandekako.
Kufanele bona ufundise bewukhuthaze ngezintwezi. / bAkuthi boke abangaphasi kwejogi lobukhoboka, bahloniphe abanikazi babo kikho koke ukuze kungahlanjalazwa ibizo lakaZimu nefundiso.k.ObGodu ngokunjalo nemisebenzi elungileko isebaleni, sengitjho naleyo engabonakali kuhle ayisitheki.c-?bIzono zabanye zisebaleni begodu zibandulela ekugwetjweni, kanti-ke zabanye ziyabalandela.,ybUngabe usasela amanzi wodwa, kodwana thatha newayini kancancani ngebanga lesisu sakho nokubogaboga kwakho okuvamileko.s+_bUngarhabi ubeke izandla phezu kwananyana ngubani, begodu ungahlanganyeli ezonweni zabanye; hlala umsulwa.&*EbNgikuyala phambi kwakaZimu noKrestu Jesu kanye neengilozi ezikhethiweko kobana ulonde imiyalo le ngokungathandi ukubukwa, begodu ungenzi ilitho ngokukhetha.K)bAbonako ubakhalimele phambi kwabo boke, khona nabanye bazakusaba. -~}}w||<{{{zyy1xuxwwVwvTuu>==A<_)C;l f 5    u^%Rl-q [ Ngiyabawa bazalwana, lamukeleni ngesineke ilizwi lami lokukhuthaza ngombana nginitlolele ngokufitjhani.E sengathi anganiphelelisa ngakho koke okuhle ukuze nenze intando yakhe; begodu kwanga angasebenza phakathi kwenu ngoJesu Krestu okuthandekako kuye. Akube kuye iphazimulo nini nanini. Amen. UZimu wokuthula, owavusa kwabafileko iKosethu uJesu Krestu, umalusi omkhulu wezimvu ngeengazi zesivumelwano esijame ngokungapheliko,O Nginibawa khulu bona nikwenze lokhu ukuze ngibuyiselwe kini msinyana.{ Sithandazelani ngombana siyazi bona sinesazela esimsulwa begodu sithanda bona siphile ipilo ehloniphekileko kikho koke.\1 Lalelani abarholi benu nibathobele ngombana bahlala njalo beluse imiphefumulwenu njengabantu abazazilanda ngayo. Nje-ke abenze umsebenzabo ngokuthaba kungabi ngokunyama ngombana lokho angeze kwanisiza ngalitho.hI Ningalibali kukwenza okuhle kwabanye nokwabelana ngombana iminikelo enjalo uZimu uyayithabela.s_ Nje-ke ngaye, asinikeleni umhlabelo wokudumisa kuZimu, okutjho iinthelo zeembhena ezivuma ibizo lakaJesu.a; Lokho kungombana lapha asinawo umuzi ojame ngokungapheliko, kodwana siqale umuzi ozako.Y+ Ngalokho asiye kuye ngaphandle komuzi, sifese sithwale ihlazo alinyamezelelako!nU Ngokunjalo-ke noJesu naye wahlunguphazwa ngaphandle kwesango ukuze acwengise abantu ngeengazi zakhe. ~9 ngombana iindumbu zeenlwana lezo iingazi zazo ezingeniswa endaweni ecwengileko mphristi omkhulu njengomhlabelo wesono zitjhiselwa ngaphandle kwekampa.]}3 Thina sine-aldari, labo abalotjha etendeni lokuhlanganela abanalungelo lokudla kiloH|  Ningaluthwa ziimfundiso ezingaziwako nezimihlobohlobo ngombana kuhle bona ihliziyo iqiniswe ngomusa ingasi ngokulandela imithetho yokudla, ekuyinto engazange ibasize ngalitho abayilandelako.<{s UJesu Krestu unguye izolo, namhlanje nanini nanini.z) Khumbulani abarholi benu, okutjho labo abakhuluma ilizwi lakaZimu kini; nikhumbule isiphetho sepilo abayiphilileko, nilingise ukukholwa kwabo.~yu Ngalokho singatjho ngesibindi sithi:
“USomnini umsizi wami,
angeze ngesaba;
umuntu angangenzani na?”x{ Zilondeni ningabi marhamaru kodwana yaneliswani ngeninakho ngombana wathi: “Angekhe nganitjhiya namkha nganilahla.”wwg Ukuthathana akuhlonitjhwe ngibo boke, umseme ungasilaphazwa ngombana iinhlobongi neengwadla uZimu uzozigweba.v Khumbulani labo ababotjhiweko, kube sengathi nani nibotjhwe kanye nabo, iye, nalabo abaphethwe kumbi ngombana nani nisesemzimbeni lo.iuK Ningalibali ukwamukela abayeni ngombana ngokwenza njalo abanye bangenisa iingilozi bangalemuki.-t W Aliragele phambili ithando lokuzwana.-sU ngombana uZimethu umlilo oqothulako.r! Yeke asithokozeni ngokwamukeliswa umbuso ongekhe wasikinywa, ngalokho asinikeleni kuZimu ukulotjha okwamukelekako ngehlonipho nangokwesaba'qG Lokho kokuthi: “Ngizokubuya godu” kuphawula ukususa lokho okusikinywako, okutjho okudaliweko ukuze kuthi lokho okungekhe kwasikinywa kusale kujame njalo.“Ngizokubuya godu ngisikinye
kungabi liphasi nje kwaphela
kodwana nezulu imbala.”Jo  Tjhejani-ke bona ningamfulatheli okhulumako ngombana nakube azange baphunyurhe labo abafulathela loyo owabayelelisako asephasinapha, khulu kangangani nakube sidela loyo osiyelelisa asezulwini?|nq ngitjho nakuJesu omlamuleli wesivumelwano esitjha nekufafazweni kweengazi ezikhuluma amezwi womusa kunezikaKayini.m iye, nize ebandleni lamazibulo atloliswe ezulwini, kumgwebi onguZimu wabo boke, emiphefumulweni yabantu abalungisisiweko,{lo Kodwana nina nize entabeni yeZiyoni nemzini wakaZimu ophilako, iJerusalema lezulwini nemgidini wewoma leengilozi,ck? Mbala, umbono loyo bewesabeka kangokuthi uMosi wabe wathi: “Ngiyahlengezela ngevalo.”j1 ngombana gade bangekhe bakujamele ebekutjhiwo ngilo bona: “Ngitjho nanyana kungaba silwana esithinta intaba le, asikhandwe ngamatje sibulawe.”i nalapho kulila khona ipalapala nelizwini ekuthi lokha nalikhulumako lenze abalizwako bancenge bona kungasabi nelinye elikhulunywa kiboihK Anikezi kilokho eningakuthinta, okumlilo ovuthako, ubumnyama, isikhwitjhikhwitjhi nesiwuruwuru,Sg Niyazi bona kwathi muva lokha nakafuna ukuba yindlalifa yokubusiswa, waphayelwa ngeqadi ngombana gade angekhe asaphendula umkhumbulo kayise, sengitjho nanyana gade afisa lokho ngokuchiphiza iinyembezi.f# Godu tjhejani bona kungabikhona oziphatha kumbi namkha onganandaba njengo-Esewu, owathengisa ubuzibulo bakhe ngokudla kwesikhatjhana sinye.e1 Tjhejani bona kungabikhona osalelako ekufunyaneni umusa kaZimu ukuze kungamili umrabhu obabako obanga ukonakala begodu kusilaphale abanengi ngawo. d Phikelelani bona nihlalisane ngokuthula nabantu boke kanti godu nibe nokucwengeka ngombana onganakho lokho angeze ambona uSomnini.bc= nenzele iinyawo zenu imizila enqophileko ukuze nosigoga angatshinyeki kodwana aqinelele.Nb Ngalokho qinisani izandla zenu ezibuthakathaka namadolwenu agedlako,a Okwanje ukukhalinywa kubonakala kubuhlungu kunokuthokoza, kodwana emva kwalokho kuhloma iinthelo zokulunga kilabo ababandulwe ngikho./`W Abobaba bethu basikhalimela kwesikhatjhana njengombana babona kufanele, kodwana uZimu usikhalimela kobana kusizeke thina, iye, sihlanganyele naye ekucwengeni kwakhe.!_; Ngaphezu kwalokho, sibe nabobaba bephaseli abasikhalimeleko sabahlonipha; alo, kufuze sizithobe kangangani-ke kuBaba wemiphefumulwethu bona siphile na?q^[ Nakube anikhalinyelwa njengabo boke abakhalinywako, khona nimavezandlebe, anisibo abantwana bangekhaya.u]c Nyamezelelani ukukhalinywa; uZimu uniphatha njengabantwana: Konje ukhona umntwana ongakhalinywa nguyise na?q\[ ngombana uSomnini
ubetha loyo amthandako,
ahlunguphaze leyo naleyo
indodana ayithandako.” [9 Kumbe senikhohlwe umyalo onikhuthaza njengabantwana, othi:
“Ndodanami,
unganyazi ukuyala kwakaSomnini,
ungapheli amandla nakukhalimelakoNZ Ekujamelaneni kwenu nesono, anikalwi bekube sekuthulukeni kweengazi.Y Myeleleni loyo owanyamezelela ukuphikiswa kangaka zizoni, khona iinhliziyo zenu zingazukudana namkha niphelelwe lithemba.aX; siqale kuJesu umthomisi nomphelelisi wokukholwa kwethu, okwathi esikhundleni setokozo ebe ibekwe phambi kwakhe, wanyamezelela isiphambano angakhathaleli ukurhubutjhwa; uhlezi ngesidleni sesihlalo sobukhosi sakaZimu.Abanye bahlunguphazwa, akhange bavume ukuthukululwa ukuze bazuze ukuvuka okuhle.'PG "bacima imililo evutha ngamandla, baphunyurha etlobeni yesabula, bazuza amandla ebuthakathakeni, baba ziingorho epini namabutho wabarhali abhebhula iinthende.oOW !okwathi ngokukholwa bahlula imibuso, benza ukulunga, bamukela iinthembiso bavala imilomo yamabhubezi,N Ngingaraga ngithini? Asisekho isikhathi sokukhuluma ngoGidiyoni, uBharaki, uSamsoni, uJafta, uDavida, uSamyela nabaphorofidi,zMm Ngokukholwa ingwadla enguRarhabi ayizange ibhubhe nalabo abangakhange bakholwa ngombana yamukela kuhle iinhloli.dLA Ngokukholwa imithangala yeJerikho yawa ngemva kobana isele izonjelezwe amalanga alikhomba. K9 Ngokukholwa bakwa-Israyeli beyama ilwandle loMgaba sengathi bakhamba ehlabathini eyomileko, okwathi lokha amaGibhide athi alinga ukweyama, atjhingela.cJ? Ngokukholwa wajamisa iPhasika nokufafaza ngeengazi ukuze umbhubhisi angathinti amazibulo.sI_ Ngokukholwa wayitjhiya iGibhide angesabi ilaka lekosi ngombana waphikelela sengathi uyambona ongabonwako.H} Bekasithi ukuthukwa ngebanga lakaKrestu kumnono omkhulu kunamafa weGibhide ngombana gade aqale umvuzo ozako ngaphambili.nGU kunalokho wenyula ukuphathwa makghwakghwa nabantu bakaZimu kunobanyana athabe isikhatjhana esonweni.YF+ Ngokukholwa uMosi aselakhulile wala bona kuthiwe uyindodana yendodakazi kaFaro,3E_ Ngokukholwa uMosi asele abelethiwe, wafihlwa babelethi bakhe iinyanga ezintathu ngombana babona bonyana umntwana obekamuhle; begodu azange bawesabe umyalo obekwe yikosi.Dy Ngokukholwa uJosefa asele azakwenyuka, wakhuluma ngokufuduka kwaka-Israyeli eGibhide bewalayeza ngokungcwatjwa kwakhe.C% Ngokukholwa uJakopo sele azokufa wabusisa leyo naleyo yamadodana kaJosefa; wakhothama ngokulotjha adzimelele ngedondolo lakhe ebekaliphethe.QB Ngokukholwa u-Isaka wabusisa uJakopo no-Esewu mayelana nelikusasa labo.A  U-Abrahamu bekasazi bona uZimu uyabavusa nabafileko, kungalokho ngokulinganisa ngekulumo, wamukela u-Isaka njengobuya ekufeni.T@! loyo okwathiwa ngaye: “Iinzukulwana zakho zizokuthiyelelwa ngo-Isaka.”"?= Ngokukholwa u-Abrahamu nakazizinywako, wanikela ngendodanakhe u-Isaka. Iye, loyo owamukela isithembiso walungela ukunikela indodanakhe ekukuphela kwayo,> Kunalokho bebakhanukela iphasi elingcono, okutjho lezulwini. Yeke uZimu akananhloni ukubizwa bona unguyisabo ngombana ubalungisele umuzi.c=? Nangathana bebahlala bakhumbula inarha abaphuma kiyo, bebazakuba nethuba lokubuyela emva.U<# Abantu abakhuluma ngendlela le, bayatjengisa bona bafuna iphasi elingelabo.<;q Boke laba bafa basekukholweni bangazange bamukeliswe ebebakuthenjisiweko, kodwana bakubona bathokoza ngakho kusesekude nabo. Iye, bebavumile bona bamiqhamuka neenkhonzi ephasini.*:M Ngalokho, ngomuntu munye nanyana besele kumlunga afile, kwabelethwa iinzukulwana ezinengi njengeenkwekwezi zezulu nanjengetjhwabatjhwaba yelwandle engabalekiko. 99 Ngokukholwa u-Abrahamu wafumana amandla wokubeletha selaluphele nanyana uSara umkakhe bekayinyumba ngombana bekasazi bonyana wethembekile othembisako.P8 ngombana bekalindele umuzi oneensekelo, umakhi nomenzi wawo kunguZimu.27] Ngokukholwa wahlala isikhatjhana enarheni yesithembiso njengomqhamuka: Aphila ematendeni njengombana kwenza u-Isaka noJakopo ebebaziindlalifa zesithembisweso kanye naye6- Ngokukholwa u-Abrahamu walalela lokha nakabizwako bona aphume aye endaweni ebe azoyamukeliswa njengelifa; nje-ke waphuma angazi lapha aya khona.o5W Ngokukholwa uNowa asele ayeleliswe nguZimu mayelana nesehlakalo ebe singakabonakali, wamukela isiyeleliso wakha umkhumbi ukuze asindise indlu yakhe. Ngalokho wenza iphasi libe nomlandu, wabe waba yindlalifa yokulunga ngokukholwa.(4I Kodwana ngaphandle kokukholwa akwenzeki ukumthokozisa uZimu ngombana loyo otjhidela kuZimu kufanele akholwe bona ukhona nokobanyana uyabavuza labo abamfunako./3W Ngokukholwa u-Inogo wenyuswa ukuze angaboni ukufa. Akazange asabonwa ngombana uZimu gade asele amthethe. Nje-ke ufakazelwa bonyana angakathathwa bekathokozise uZimu.d2A Ngokukholwa u-Abela wanikela kuZimu ngomhlabelo owamukelekako ukudlula wakaKayini. Ngalokho wafakazelwa bona ulungile noZimu ngokwakhe wafakaza ngokwamukela iminikelo yakhe; yeke ngokukholwa usakhuluma nanyana aselafa.1  Iye, ngokukholwa sizwisisa bona iphasi labunjwa ngelizwi lakaZimu, nokobana lokho okubonwako kwabunjwa ngezinto ezingabonwako.40c Ngakho abokhokho bamukela ubufakazi obuhle.f/ G Nje-ke ukukholwa kukuqiniseka ngezinto esinethemba ngazo, kuliqiniso ngalokho esingakuboniko.o.W 'Kodwana thina asisibo abahlehlela emuva babhujiswe, kodwana sihlangana nalabo abakholwako basindiswe.-} &Olungileko wami uzakuphila ngokukholwa;
kodwana nangabe uhlehlela emuva;
umphefumulwami awuzukuthokoza ngaye.”X,) %Ngombana sekusikhatjhana esifitjhani,
“ozako uyeza,
angekhe ariyade.\+1 $Nidinga ukunyamezela khona kuzakuthi senenze intando kaZimu, namukele isithembiso:?*y #Nje-ke ningaphelelwa lithemba lenu, linomvuzo omkhulu.) "Nazwelana nalabo ababotjhiweko; nakhonapho navuma ukumukwa ipahla yenu ngokwazi bona nina ninepahla engcono ehlala unomphelo. ( !Ngesinye isikhathi vane phele kubukiswe ngani emtarini nibandezelekile; kesinye isikhathi nibahlanganyeli nalabo abaphathwa njalo.q'[ Khumbulani amalanga waphambilini, ekwathi senikhanyiselwe, naqinisela ebunzimeni obukhulu beenhlupheko.?&y Kuyinto esabekako ukuwela esandleni sakaZimu ophilako.#%? Ngombana siyamazi loyo owathi:
“Ukubuyiselela kungokwami;
ngimi ozakubuyisela.”
Wabuye wathi:
“USomnini uzakugweba isizwe sakhe.”7$g Alo, ucabanga bona uzakuhlunguphazwa kangangani loyo oqalela phasi iNdodana kaZimu, athi iingazi zesivumelwano ezimcwengisako zisilaphele abuye ahlambalaze noMoya womusa na?i#K Odelela umthetho kaMosi uzakufa ngaphandle kokurhawukelwa ngabofakazi ababili namkha abathathu.c"? kwaphela ukulindela ukugwetjwa okusabekako nobukhali bomlilo obuzakuqothula amaphikakani.!{ Nakube siyakhunyalala siraga ngokona emva kokobana sesamukele ukwazi kweqiniso, awusekho umhlabelo wokuhlawulela izono," = singakudeli ukuhlangana njengombana kunjalo kwabanye; kodwana asikhuthazaneni omunye nomunye, khulukhulu njengombana nibona bonyana ilanga selitjhidele.Q Asitjhejeni bona singakhuthazana njani ethandweni nemisebenzini emihle; Nje-ke asibambisiseni ethembeni lokukholwa kwethu esikuvumako ngaphandle kokuzaza ngombana uthembekile loyo othembisileko.2] asibandameleni ngehliziyo eqinisileko, ngethemba elipheleleko lokukholwa; iinhliziyo zethu zifafaziwe esazelweni esimbi nemizimba yethu ihlanzwe ngamanzi ahlanzekileko.?y begodu njengombana sinomphristi omkhulu wendlu kaZimu,`9 ngendlela etja nephilako asivulela yona ngetjhila elisithileko okutjho ngenyama yakhe,nU Ngalokho bazalwana, njengombana sinesiqiniseko sokungangena endaweni ecwengileko ngeengazi zakaJesu,E Lapha kunokulitjalelwa kwalokho, akusekho umhlabelo wesono.ve Godu ungezelela ngokuthi:
“Mbala ngizakucolela ubukhohlakali babo,
ngingasakhumbula icala labo.”2] “Nasi isivumelwano engizasenza nabo
ngemva kwesikhatheso;
ngizakubeka umthethwami emikhumbulwenabo,
ngiwutlole eenhliziyweni zabo.
Kutjho uSomnini.”H  Godu uMoya oCwengileko ufakaza kithi ngalokho; kokuthoma uthi:G ngombana ngomhlabelo owodwa uphelelise boke abahlanjululweko.a; Kusukela kwangesikhatheso ulindele izitha zakhe bonyana zenziwe sinabelo seenyawo zakhes_ Kodwana uKrestu sele anikele kwaba kanye ngomhlabelo owodwa ngebanga lezono, wahlala ngesidleni sakaZimu. Ngiloyo naloyo umphristi ujama emsebenzinakhe ilanga nelanga, anikela kanenginengi yona iminikelo leyo engasoze yasusa izono.\1 Kungentando yakhe leyo sicwengisiwe kwaba kanye ngomnikelo womzimba kaJesu Krestu.oW Godu uthe: “Qala ngize bona ngizokwenza intando yakho.” Ususe kokuthoma kobana ajamise kwesibili.$A Kokuthoma uthe: “Imihlabelo neminikelo, iye, iminikelo yokutjhiswa neyesono azange uyibize namkha uthokoze ngayo.” Yona inikelwa ngokuya ngokomthetho.   Nje-ke ngithe, ‘Qala, ngizile
njengombana ngitlolelwe njalo emsongweni.
Ngiyathanda ukwenza intandwakho Zimami.’ ”B  iye, imihlabelo yokutjhiswa
neyehlambululo awuyibizi. # Ngesizathweso uKrestu nakafika ephasinapha wathi:
“Imihlabelo neminikelo yeenthoro awuyithokozeli;
kodwana ungilungisele umzimba;L  ngombana akwenzeki bona iingazi zeenkunzi nezeembuzi zisuse izono.O  Kodwana kunalokho imihlabelo leyo isikhumbuzo sesono umnyaka nomnyaka( I Nangathana bekungasinjalo, beyingeze yaliswa bona ingasanikelwa na? Lokho kutjho bona abalotjhi bebazobe bahlanjululwe kwaba kanye bangasenaso isazelo sesono.B  Njengombana umthetho unesithunzi sezinto ezihle ezizako, ungasibo ubujamo bamambala bazo izintwezo, angeze ngayo leyo mihlabelo enikelwa mlibe qobe mnyaka ilungisise labo abatjhidelako.6e nje-ke noKrestu sele anikelwe kanye kobana athwale izono zabanengi, uzakubuye abonakale kwesibili, angakezi bonyana uzokuthwala isono kodwana ukusindisa labo abamlindeleko.W' Njengombana kujanyisiwe bona abantu bafe kanye, emva kwalokho kube kugwetjwa,@y Ngathana bekunjalo bekufanele ahlupheke kanenginengi kusukela ekusekelweni kwephasi. Kodwana ubonakaliswe kanye kwaphela ekupheleni kwesikhathi bona asuse izono ngokuzinikela kwakhe.' Yena azange azinikele kanenginengi njengomphristi omkhulu lokha nakangena endaweni ecwengileko iminyaka ngeminyaka neengazi ezingasizo zakhe.?w ngombana uKrestu azange angene endaweni ecwengileko eyakhiwe ngezandla zabantu emfanekiso nje waleyo ekungiyo, kodwana wangena ezulwini ngokwalo, khona azasijamela phambi kwakaZimu.# Ngokunjalo bekufanele bona imifanekiso yezinto zezulwini ihlanjululwe ngalokho. Kodwana izinto zezulwini zifuna imihlabelo engcono kunaleya Ukuya ngokomthetho pheze zoke izinto zihlanjululwa ngeengazi, ngaphandle kokuphalaka kweengazi akukho ukulitjalelwa kwezono.kO Ngokunjalo uMosi wafafaza iingazi etendeni lokuhlanganela nakizo zoke izinto ezisetjenziswa kilo.S asithi: “Qalani, lezi ziingazi zesivumelwano uZimu anijamisele sona.”<~q UMosi sele amemezele woke umyalo womthetho ebantwini boke, wathatha iingazi zamathole neembuzi, amanzi, uboya obububende nehisopi wafafaza umsongo wencwadi ngokwawo nabantu boke,[}/ Kungalokho nesivumelwano sokuthoma singazange sajanyiswa kungakaphalazwa iingazi.| ngombana incwadi yelifa isebenza kwaphela nasele kubhujiwe ngebanga lokobana ayisebenzi nakube loyo owayitlolako usaphila.\{1 Lapha kunencwadi yelifa, kufanele kube khona ubufakazi bokufa kwaloyo owayitlolakoXz) Ngalokho uKrestu umlamuleli wesivumelwano esitjha ukuze kuthi labo ababiziweko bamukele isithembiso selifa elingapheliko. Nje-ke ukufa kwakhe kwenzeke ukuze abahlenge eemphambekweni zesivumelwano sokuthoma.Ky Khulu kangangani-ke iingazi zakaKrestu owazinikela ngokwakhe kuZimu ngoMoya oCwengileko wesiphelani anganamphambo, zizakuhlanza isazelo sethu emisebenzini efileko ukuze silotjhe uZimu ophilako.$xA Iingazi zeembuzi nezeenkomo kanye nokufafazwa ngomlotha wethokazi elitjhisiweko kuhlambulula labo abasilaphazweko ukuze babe ngabahlwengileko ngokomzimba.*wM Wangena kwaba kanye kwaphela endaweni ecwenge khulu, kungasi ngeengazi zeembuzi namathole, kodwana ngeengazi zakhe ngokwazo wasizuzela ukuhlengwa okungapheliko.Cv UKrestu selafikile njengomphristi omkhulu wezinto ezihle esele zikhona, wangena ngetendeni elikhulu neliphelele ukudlula, elingakenziwa ngezandla okutjho elingasilo lalokhu okudaliweko.u' Kodwana beyiphathelene nokudla nokusela kanye nemihlobohlobo yokuhlambuluka ekuziimiso ezimalungana nomzimba bekube sikhathi sehlelo elitjha.t  Lokho kumfanekiso wesikhathesi, ekutjengiswa ngakho bona iminikelo nemihlabelo enikelweko azange iphelelise isazelo somlotjhi.s% Ngalokhu uMoya oCwengileko utjengisa bona indlela yokungena endaweni ecwenge khulu ayikavuleki, mlunga ingcenye yokuthoma yetende isajamile.Gr Kodwana engcenyeni yesibili kungena kwaphela umphristi omkhulu kanye ngomnyaka; akangeni ngaphandle kokuthatha iingazi anikela ngazo mayelana naye nangenca yezono ezenziwe babantu ngephoso..qU Ngokunjalo, lokha koke sele kuhlelekile ngendlela le, abaphristi bangena njalonjalo ngengcenyeni yokuthoma yetende lokuhlanganela bona benze umsebenzabo wokulotjha.p Ngaphezu komfaji bekunamakerubhi wephazimulo engamele isihlalo somusa. Okwanje asikwazi ukukhuluma ngokugcweleko ngezintwezi.toa Ngaphakathi kwayo bekukhona i-aldari legolide lokutjhisela itjhwalo nomfaji wesivumelwano otshidzwe woke ngegolide. Ngaphakathi kwawo bekubulungwe umjeka ophethe imana, intonga ka-Aroni eyakhe yahluma amakari nomqebethu wesivumelwano.Wn' Ngemva kwerharideni lesibili bekukhona indawo okuthiwa yindawo ecwenge khulu..mU Kwakhiwa itende lokuhlanganela; ngaphakathi kwendawo yalo yokuthoma bekunelithi leembani, itafula nezikwa ezibekwa phambi kwakaZimu, leyo bekuyindawo ecwenge khulu.el E Nje-ke nesivumelwano sokuthoma besinemithetjhwana obekulotjhwa ngayo ngendaweni ecwengileko.k# Ngokukhuluma athi, “isivumelwano esitjha”, wenze bonyana sokuthoma sibe ngesidala; nje-ke okudala nokulupheleko kuseduze nokunyamalala.Uj# Mbala ngizakucolela ubukhohlakali babo,
ngingasakhumbula icala labo.”Ii  Umuntu angeze asafundisa
omunye womphakathi
namkha umfowabo
athi, ‘Yazi uSomnini’
ngombana boke bazabe bangazi,
ukusukela komncani ukuya komkhulu.
Kutjho uSomnini.rh] Nasi isivumelwano
engizosenza nendlu ka-Israyeli
ngemva kwesikhatheso.
Kutjho uSomnini.
Ngizakubeka umthethwami emikhumbulwenabo
ngiwutlole eenhliziyweni zabo.
Ngizakuba nguZimabo,
bona babe babantu bami.Yg+ Asizukufana nesivumelwano
engasenza naboyise
nangibabamba ngesandla
kobana ngibakhuphe eGibhide
ngombana bona bephula isivumelwano sami,
lokha mina nangimphathi wabo.
Kutjho uSomnini.MfKodwana uZimu uyasisola isizwe sakhe, nakasithi:
“Qalani isikhathi siyeza,
lapha ngizakwenza khona
isivumelwano esitjha nendlu ka-Israyeli
kanye neyakaJuda.
Kutjho uSomnini.peYNangathana bekungekho okusolekako esivumelwaneni sokuthoma, kwamambala bekungekhe sisafuneka sesibili.2d]Kodwana manjesi uJesu wamukela ukulotjha okusezingeni eliphezulu, begodu ngokudluleleko ungumlamuleli wesivumelwano esingcono nesisekelwe phezu kweenthembiso ezingcono.lcQBona balotjha endaweni emfanekiso nesithunzi salokho okusezulwini. Kungakho uMosi ngesikhathi azakwakha itende lesivumelwano, wayalwa kwathiwa: “Qinisekisa bonyana wenza koke lokhu ngomfanekiso owakhonjiswa wona entabeni.”{boNgathana bekusephasinapha bekangekhe abe mphristi ngombana bakhona abaphristi abanikela ngeminikelo ngokomthetho./aWNgiloyo naloyo umphristi omkhulu ubekelwe bona anikele ngeminikelo nangemihlabelo. Nje-ke bekufanele bona naye umphristi wethu omkhulu abe nelitho azokunikela ngalo.c`?usikhonzi endaweni ecwengileko netendeni lamambala elajanyiswa nguSomnini ingasi mumuntu.v_ gUmmongo walokho esikutjhoko ngilokhu: Sinomphristi omkhulu ohlezi ngesigomeni sesihlalo sobukhosi emazulwini,4^aUmthetho ubeka abantu ababuthakathaka bona ibe baphristi abakhulu, kodwana ilizwi lesifungo eleza ngemva komthetho, lijamisa iNdodana eyenziwa opheleleko ngokungapheliko.h]INgokuhlukileko kunabanye abaphristi abakhulu, akadingi ukwenza imihlabelo ilanga nelanga, kokuthoma ngebanga lezono zakhe bese kube ngezono zabantu; yena wakwenza lokho kwaba kanye kibo boke mhlana anikela ukuphila kwakhe.3\_Nje-ke mbala kwasifanela thina bona sibe nomphristi omkhulu onje, ocwengileko, ongasolekiko, onganamphambo, owahlukaniswe kwabazizoni bewaphakanyiswa ngaphezu kwamazulu.t[aNgalokho unamandla wokusindisa ngesikhathi soke labo abeza kuZimu ngaye ngombana uhlala njalo abancengela.NZkodwana uJesu unobuphristi obungapheliko ngombana uphila isiphelani.}YsNje-ke abaphristabo baba banengi ngesibalo ngebanga lokobana bebaliywa kukufa bona baragele phambili ngomsebenzabo;IX Ngebanga lalokho uJesu waba siqiniseko sesivumelwano esingcono.>Wukodwana lo waba mphristi ngaphandle kwesifungo ngebanga laloyo owathi kuye:
“USomnini ufungile
begodu angeze azisole, wathi,
‘Wena umphristi ngokungapheliko.’ ”VNokho ithembelo azange libe ngaphandle kwesifungo ngombana abanye ababekwa emsebenzini wobuphristi bangena kiwo ngaphandle kwesifungo,UNjengombana umthetho ungazange uphelelise ilitho, ngakwelinye ihlangothi kunesingeniso sethemba elingcono ekungalo singatjhidela kuZimu.TT!Umthetho omdala wenziwa ilize ngombana gade ubuthakathaka begodu ungasizi.vSeNgombana kufakazwa ngaye kuthiwa:
“Wena umphristi ngokungapheliko
ngokwendlela kaMalkitsedekhi.”oRWiye, loyo obe mphristi ingasi ngokomyalo weenzukulwana zenyama kodwana ngamandla wepilo engabhubhiko.RQNje-ke kusemtarini lokha nakuvuka omunye umphristi onjengoMalkitsedekhi,Pngombana kuyaziwa bona iKosethu isizukulwana sakaJuda, begodu mayelana nesizweso uMosi akazange atjho ilitho ngobuphristi. O  Kodwana loyo okukhulunywa izintwezi ngaye, ungowesinye isizwe ekungazange khekube khona noyedwa kiso owakhe walotjha e-aldarinilNQ Ngombana nangabe kukhona ukuphendulwa kobuphristi, khona-ke kuyafuneka bona kuphendulwe nomthetho.zMm Nangabe ukupheleliswa kwafunyaneka ngobuphristi bakaLevi njengombana isizwe samukela umthetho ngaphasi kobuphristobu; bekusadingeke ngani-ke ukukhuluma ngobuphristi obunye obuvuka ngokwendlela kaMalkitsedekhi, kunalobo bendlela ka-Aroni na?`L9 ngombana gade asese sedinini lakakhokho wakhe lokha nakahlangatjezwa nguMalkitsedekhi.aK; Kuhlekuhle kungathiwa noLevi owamukela kwetjhumi, wakhokha kwetjhumi ngenca ka-AbrahamuvJeLapha-ke abamukela kwetjhumi kubabantu abafako, kodwana lapho wamukelwa ngiloyo ofakazelwa bonyana uyaphila.;IqAngekhe kwaphikwa bona omncani ubusiswa ngomkhulu.|HqKodwana lo obengabalwa esizukulwaneni sabo, wathatha kwetjhumi ku-Abrahamu bewambusisa loyo owamukela iinthembiso.`G9Ngitjho nalabo abaziinzukulwana zakaLevi abamukela ubuphristi, banomyalo emthethweni wokuthatha kwetjhumi ebantwini, okutjho ebantwini bekhabo, iye, sengitjho nanyana abantu bekhababo baziinzukulwana zaka-Abrahamu.F{Akhese nibone-ke bonyana bekamkhulu kangangani: U-Abrahamu ukhokho wethu, wamabela okwetjhumi kwalokho akuthumbe epini. E9Ubenganayise, angananina, anganamndeni, ngitjho namalanga wokuthoma namkha wokuphela kwepilo. UnjengeNdodana kaZimu, uhlala amphristi ngokungapheliko.(DInje-ke u-Abrahamu wamabela kwetjhumi kwakho koke. Kokuthoma, ibizo lakhe litjho, “ikosi yokulunga”; nokuthi ikosi yeSalema okutjho, “ikosi yokuthula”."C ?UMalkitsedekhi lo bekuyikosi yeSalema, amphristi wakaZimu ongoPhezulu. Nguye owahlangabeza u-Abrahamu lokha nakabuya ukuyokubulala amakhosi, bewambusisa;B5lapha uJesu owasandulelako, waba sigijimi sokuthomo esangena lapho ngebanga lethu, sele aba mphristi ngokungapheliko ngokwendlela yakaMalkitsedekhi.AIye, ithembeli sinalo, liliqiniso nobudzimelelo bomphefumulo, kulithemba elingena endaweni ecwenge khulu ngemva kwetjhila lesisitho,I@ Wakwenza lokhu ukuze ngezinto ezimbili lezo ezingaphendukiko angekhe kwenzeke bona aleye amala; kuthi thina esiphephele kuye sikhuthale ngamandla sibambelele ethembeni elibekwe phambi kwethu.)?KNgebanga lokobana uZimu wathanda khulu bona kubakhanyele kamhlophe labo abaziindlalifa zesithembiso, ukungaphenduki kobujamo behloswakhe wabuqinisa ngesifungo.u>cKanengi abantu bafunga ngaloyo omkhulu kunabo nesifungo esiqinisa okukhulunyiweko siqeda koke ukuphikisana.A=}Ngokunjalo u-Abrahamu ngokunyamezela wazuza isithembiso.P<wathi: “Kwamambala ngizokubusisa nokukubusisa, ngikwandise khulu.”h;I Lokha uZimu athembisa u-Abrahamu, wazifunga ngaye ngombana kungekho omkhulu kunaye angamfunga,k:O ningadondi, kodwana nilingise labo abathi ngokukholwa nangokunyamezela bazuza ilifa lesithembiso.9{ Sikhanuka bona omunye nomunye wenu abonakalise ukukhuthala okunjalo ukuze niqinisekise ithemba lenu bekube sekupheleni;8 UZimu akasuye ongakalungi, angekhe alibale umsebenzi eniwubonakalisileko ngebanga lakhe nisiza abacwengileko njengombana nenza nanjesi.7{ Nanyana sikhuluma nje bathandekako, sineqiniso lezinto ezingcono mayelana nani, iye, izinto eziphathelene nokusindiswa.6/Kodwana nangabe kumila kiyo ameva nekhula, ayinamsebenzi walitho begodu isengozini yokobana inikelelwe nguZimu nesiphelo sayo kutjhiswa ngomlilo.t5aIhlabathi emunya amanzi aphele ayinele nemilisa iintjalo ezilisizo kilabo abayilimileko, ibusiswa nguZimu.(4Inasele khebahlubuka kulikhuni ukubaphendula ngombana ngokuhlubuka kwabo babuye godu bayibethele esiphambanweni iNdodana kaZimu bayithela ngehlazo epepeneneni.Q3banandipha ubumnandi belizwi lakaZimu namandla wephasi elitjha elizako,~2uKulikhuni ukubuya baphenduke labo abakhe bakhanyiselwa, banandipha isiphiwo sezulwini, badlelana noMoya oCwengileko,+1QSizakwenza lokho uZimu nakavumako.j0Misifundiso ngokubhajadiswa, ngokubekwa izandla, ngokuvuka kwabafileko nangokugwetjwa isiphelani.7/ iNje-ke asilise iimfundiso zokuthoma ngoKrestu siragele phambili kokuvuthiweko; singabuyi sithome phasi sibeke isisekelo: ngokuphenduka emisebenzini efileko nokukholwa kuZimu,.Kodwana ukudla okuqinileko kungokwabakhulileko, asebajayele ukusebenzisa umkhumbulwabo, iye, labo asebanakho ukuhlukanisa okuhle nokumbi.P- Loyo omunyako usuka asesemntwana, nje-ke akakalemuki ilizwi lokulunga.b,= Nanyana ngesikhathesi bekufanele ngathana senibafundisi, kodwana nisadinga omunye ozokubuya anifundise godu, anitatayise anithomise phasi kancani eemfundisweni zelizwi lakaZimu. Nisadinga ibisi kunokudla okuqinileko.}+s Kusesenokunengi esingakutjho mayelana nalokhu, kodwana kulikhuni ukunihlathululela ngombana nithathela kude ukuzwa.U*# bewabekwa nguZimu bona abe mphristi omkhulu ngokwendlela yakaMalkitsedekhi.Z)- begodu nalapho sele aphelelisiwe, waba mthombo wesindiso wabo boke abamlalelako,V(%Sengitjho nanyana bekayiNdodana, wafunda ukulalela ngalokho ahlupheka ngakho\'1Ngesikhathi uJesu asesephasinapha bephele enze imithandazo nokubawela abanye ngesililo esikhulu nangeenyembezi kiloyo ogade anamandla wokumsindisa ekufeni. Begodu bekalalelwa ngombana bekazinikela ngokuzithoba.}&snjengombana atjho kwenye indawo wathi:
“Wena umphristi ngokungapheliko
ngokwendlela yakaMalkitsedekhi.”4%aNgokunjalo noKrestu azange azinikele idumo ngokuba muphristi omkhulu kodwana waphakanyiswa ngiloyo owathi kuye:
“Wena uyiNdodanami,
namhlanje ngikubelethile,”e$CAkakho ozikhethela ukuba sesikhundlenesi, kodwana uba kiso ngokubizwa nguZimu njengo-Aroni.a#;kungalokho kufanele bona anikele umhlabelo ngenca yezono zakhe nangenca yezono zabantu.}"sUyakwazi ukunyamezelela ngesisa labo abanganalwazi nabaphambukako njengombana naye ngokwakhe uyabazi ubuthakathaka; Tm~~~/}}{|||{{x{;zzyrxxx0wwIvvIuukutt[ssrmr qyppEoo nn$mmglll kkCjjgiiIhh_ggRffmfeddccSbb8aaY``__[^^w]]W] \[[[ZYYYXXoWW"VVUUGUTTdSSRRKQQ&PPZONNN MMLoLKK/J|IHHH GFFBEEkDCCBBDAA#@@.??5>m==B<Ukuthula akube nani noke nina enikuKrestu.g`G Ibandla leBhabheli elikhethwe kanye nani, liyalotjhisa. UMarkosi indodanami naye uyalotjhisa.F_ Nginitlolele incwajana efitjhani le ngisizwa nguSilvanu engimthatha njengomfowethu othembekileko; nginikhuthaza, ngifakaza kobana koke lokhu kumumusa weqiniso kaZimu, yeke kakarelani kiwo..^W Akube kuye amandla nini nanini. Amen.6]e Kodwana ngemva kokuhlupheka kwesikhatjhana, uZimu womusa woke owanibizela ephazimulweni engapheliko kuKrestu, yena ngokwakhe uzanivuselela, anisekele, aniqinise abe anakhe.\  Jamelanani naye ninzinzile ekukholweni ngombana niyazi bona abazalwana benu ephasini loke bangaphasi kokubandezeleka okunjalo.[Zikhalimeni nihlale niqaphile; isitha senu uSathana utjhagala hlangana nani njengengwenyama ebhodlako, efuna ezomrhiribidela.OZFumbelani woke amatshwenyeko wenu kuye ngombana yena uyanikhathalela.qY[Nje-ke zithobeni ngaphasi kwesandla esinamandla sakaZimu, khona azaniphakamisa ngesikhathi esifaneleko.bX=Ngendlela enjalo nani lutjha, thobelani abadala. Noke yembathani ukuthobelana ekusebenzisaneni kwenu omunye komunye ngombana:
“UZimu ujamelene nabazikhukhumezako.
Kodwana ubehlisela umusa abazithobileko.”fWEKuzakuthi mhlana uMelusi omkhulu abonakalako, nizuze isihlohlo sephazimulo esingabhabhukiko.WV'Ningazenzi amakhosi kilabo enibaphetheko, kodwana nibe ziimbonelo emhlambini.KUYelusani umhlambi kaZimu eniwuphetheko, ingasi ngokugandelelwa, kodwana ngokuthanda kwehliziyo njengombana uZimu athanda bona nenze, ingasi ngenzuzo elihlazo, kodwana ngetjisakalo yokuzinikela.(T KNje-ke, njengomphathi nofakazi weenhlupheko zakaKrestu, begodu nanjengaloyo omhlanganyeli wephazimulo ezakwambulwa, ngincenga abaphathi phakathi kwenu, ngithi:~SuYeke akuthi labo abahlupheka ngentando kaZimu, bathembele kuMdali othembekileko, baragele phambili ngokwenza okuhle.RUmtlolo uthi:
“Nakube kulikhuni bona
umuntu olungileko asindiswe,
alo, kangangani-ke
kokhohlakeleko nosisoni na?”Q1Sekusikhathi sokobana ukugwetjwa kuthome endlini kaZimu. Alo, nakube kuthoma ngathi sizokuba yini isiphetho salabo abangalaleli ivangeli lakaZimu?P#kodwana nangabe nihlupheka ngombana nibalandeli bakaKrestu, ningabi neenhloni ngalokho, kodwana dumisani uZimu ngombana nibizwa ngebizwelo.eOCAkungabikhona kini ohlupheka ngombana ambulali, alisela, iselelesi namkha osibhidlamnyanya;qN[Nibusisiwe nabanithukako ngebanga lebizo lakaKrestu ngombana uMoya wephazimulo newakaZimu uphezu kwenu.yMk Kodwana thokozani njengabahlanganyele noKrestu eenhlungwini ukuze nani nisase mhlana iphazimulwakhe yembulwako.kLO Bazalwana, ningarareki ngokulingwa okubuhlungu kangaka enikuzwako, kube sengathi nehlelwa ziziga.MK Okhulumako akakhulume kube njengokwamezwi kaZimu, osebenzako kube njengokwamandla uZimu amuphe wona ukuze kikho koke kudunyiswe uZimu ngoJesu Krestu. Kuye akube lidumo namandla nini nanini. Amen.Jw Loyo naloyo owamukele isipho somusa, akasisebenzise ukusiza abanye njengenceku elungileko yomusa owandileko wakaZimu.-IU Yamukelanani ngaphandle kokurhonona.RHKikho koke lokhu, thandanani ngombana ithando lisibekela izono ezinengi._G7Ukuphela kwezinto zoke kubandamele, yeke ncamani nizikhuze ukuze nikwazi ukuthandaza.F#Ngilokho okwabangela bona ivangeli litjhunyayelwe nakabafileko ukuze bagwetjwe enyameni njengabantu boke kodwana baphile kuZimu ngokommoya.hEIKodwana kuzakufanela bona baziphendulele kiloyo osele alungele ukugweba abaphilako nabafileko.dDABayarareka ngokungasahlanganyeli nabo ematjhadeni wokuziphatha ngameswe kwabo nokuthukana.JC Iye, isikhathi esidlulileko besanele ukwenza okuthandwa ngabatjhili, niphila emanyaleni, eenkanukweni, ebudakweni, ekurhiribideleni, ematjhadeni nekulotjheni abosingazimu ekuyinto esinyenyiso.BNgalokho esikhathini sokuphila kwakhe asesenyameni, akasaphili eenkanukweni zabantu, kodwana sele aphila ngentando kaZimu.A {Njengombana uKrestu wahlupheka enyameni, nani hlomani ilemuko elinjalo ngombana ohluphekileko enyameni ukulisile ukona.{@oosele anyukela ezulwini, uhlezi ngesidleni sakaZimu, kubekwe ngaphasi kwakhe iingilozi, iimphathimandla nemibuso.2?]Amanzi lawo ajamele umbhabhadiso, enisindiswa ngawo nani, kungabi ngokususa isila yomzimba, kodwana ukubawa isazelo esimsulwa kuZimu ngokuvuka kwakaJesu Krestu ekufeni,4>aiye, leyo engazange ilalele ngesikhathi uZimu ayilindele ngokunyamezela emihleni kaNowa, ngeenkhathi zokwakhiwa komkhumbi, okwathi abambalwa ebebabunane basinda ngamanzi.<=sokwathi ngaye wayokutjhumayeza imimoya ebotjhiweko,2<]ngombana noKrestu wahlupheka kwaba kanye ngenca yezono zethu. Iye, olungileko wafela abangakalungi ukuze anilethe kuZimu. Wabulawa ngokwenyama, kodwana wavuswa ngoMoya,w;gKungcono ukuhlupheka ngokwenza okulungileko nangabe lokho kuyintando kaZimu, kunokuhlupheka ngokwenza okumbi,4:aKodwana lokho nikwenze ngobumnene nangehlonipho. Nibe nesazelo esimsulwa ukuze kuthi nabaninyefulako labo abanithukako ngokuziphatha kuhle kwenu kuKrestu, babe neenhloni. 9 Kodwana eenhliziyweni zenu yesabani uKrestu njengeKosi. Nihlale nilungele ukuphendula loyo onibuza ngesizathu sethemba elikini.x8iKodwana nanyana nihlupheka ngebanga lokulunga, nizakubusiswa! Ningesabi okwesatjwa babantu begodu ningethuswa.K7 Alo, ngubani onganilimaza nanitjhisekela ukwenza okulungileko na?66e Mbala amehlo kaSomnini
aphezu kwabalungileko,
iindlebe zakhe zivulekele imithandazwabo,
kodwana ubuso bakaSomnini
bujamelene nalabo abenza ukukhohlakala.”R5 Akatjhide ebumbini enze okulungileko;
akafune ukuthula akulandelele.4 “Loyo othanda ukuphila
nokubona amalanga amahle,
akalonde ilimu lakhe ebumbini,
neembhena zakhe ekukhulumeni ikohliso.33 Ningabuyiseli ubumbi ngobumbi namkha ihlamba ngehlamba; kunalokho buyiselelani ngokubusisa ngombana nabizelwa ukwenza njalo ukuze nizuze isibusiso.g2GKokugcina yibani mmoya munye noke, nizwelane, nithandane, nibe nehliziyo enesisa nokuthobeka.V1%Ngokunjalo nani madoda, philisanani nabo ngokubazwisisa, nibacabangele ngokwazi bona babuthakathaka begodu nabo baziindlalifa zomusa wokuphila kanye nani; kwenzeni lokho ukuze imithandazo yenu ingaliyeki.0njengoSara obegade athobela u-Abrahamu abe ambize ngekosi. Nani-ke senibe madodakazakhe mlunga nje nenza okulungileko, ningesabi ilitho./Mbala, leyo yindlela abafazi bekadeni abacwengileko nebebabeka ithemba labo kuZimu, ebebahloba ngayo. Bebathobela amadodabo, .9Kodwana ukuhloba kwenu akube ngokomuntu wangaphakathi, iye, ngobuhle obungapheliko bommoya wesizotha nothobekileko, okuyinto eligugu phambi kwakaZimu.|-qUkuhloba kwenu akungabi ngekwangaphandle kokweluka iinhluthu nokokwembatha izambatho zegolide namkha zakanokutjho.D,lokha nakabona ikambo yenu ehlanzekileko nehloniphekileko..+ WNgokunjalo nani bafazi, thobelani amadodenu ukuze kuthi nanyana kukhona amanye angalaleli ilizwi, azuzeke ngaphandle kwekulumo, kodwana ngokuziphatha kwabafazi bawo,w*gngombana beninjengezimvu ezidurhileko, kodwana kwanjesi seniphendukele kuMelusi nomnakekeli wemiphefumulwenu.)Yena ngokwakhe wathwala izono zethu emzimbenakhe emthini ukuze sife esonweni siphile ekulungeni. Ngemivuvu yakhe naphiliswa(Kwathi athukwa, akhange azibuyiselele; kwathi ahlutjhwa, akhange asongele; kodwana wazibeka kiloyo ogweba ngokulungileko.S'“Ongazange enze isono,
akhange kufunyanwe ikohliso emlonyenakhe.” &Kokwakho, nabizelwa khona lokho ngombana noKrestu wahlupheka ngebanga lenu, wanitjhiyela isibonelo bona nilandele emtlhaleni wakhe.,%QNakube niyanyamezela nanidulwako ngokwenza okumbi, lokho kunivuza ngani? Kodwana naninyamezelela ukuhlutjhwa ngebanga lokwenza okuhle, lokho kuyathokozeka kuZimu.`$9ngombana kuhle ukubekezelela ubuhlungu bokuphathwa ngokungakafaneli ngebanga lakaZimu. # Nina nsebenzi, thobelani abaphathi benu ngayo yoke ihlonipho, ingasi labo abanomusa nesineke kwaphela, kodwana nalabo ababukhaliX")Hloniphani boke abantu, nithande abazalwana, nesabe uZimu benihloniphe umbusi.0!YNjengabatjhaphulukileko, philani njengabatjhaphulukileko, nokho ningasebenzisi ukutjhaphuluka kwenu bona kube sibhibho sokumbi, kodwana philani njengeenceku zakaZimu.h Ingombana injalo intando kaZimu, yeke ngokwenza okuhle kufuze nithulise ukungazi kweendlhayela.pYnamkha zababusi abathunywe ngiyo kobana bahlunguphaze labo abenza okumbi nokudumisa labo abenza okuhle{o Ngebanga leKosi, thobelani zoke iinjamiso ezijanyiswe ziimphathimandla, nanyana kungezekosi njengombana ingekulu,)K Philani ipilo elungileko hlangana nabangakholwako ukuze kuthi nanyana banisola ngokwenza okumbi, babone imisebenzenu emihle badumise uZimu ngelanga lamatlhuwo.{o Bathandekako, ngiyanincenga njengemiqhamuka namathunjwa kobana nitjhide eenkanukweni zenyama ezilwa nomphefumulo. Phambilini beningasibo abantu, kodwana kwanjesi nisisizwe sakaZimu. Nakhe naswela umusa, kodwana kwanjesi niwamukelisiwe.hI Kodwana nina nisisizwe esikhethiweko, ubuphristi bobukhosi, isizwe esicwengileko, abantu ekungebakaZimu kobana nitjhumayele imisebenzi yamandla yaloyo owanibiza bona niphume ebumnyameni nize ekukhanyeni kwakhe okukarisako.$Abegodu
“Lililitje elibakhubako,
iye, ilitje elibawisako.”
Bayakhubeka ngombana akhange balalele ilizwi njengombana bebajanyiselwe ukwenza.-Nje-ke kini nina enikholwako liligugu, kodwana kilabo abangakholwako,
“Ilitje abakhi abalininako,
seliphenduke laba yihloko yejika”,-SNgitjho ngombana umtlolo uthi:
“Qala, ngibekile eZiyoni ilitje,
iye, ilitje lejika elikhethekileko neliligugu;
loyo okholwa kilo angekhe adaniswe.”*Mnani-ke njengamatje aphilako, nakhelwe endlini yokommoya kobana nibe buphristi obucwengileko, ninikele imihlabelo yokommoya eyamukelekako kuZimu ngoJesu Krestu.nUBandamelani kiyo, ililitje eliphilako, elininwe babantu kodwana kuZimu likhethekile begodu liligugu;3anakube seninandiphile bona iKosi ilungile.b=Njengamasana langazelelani ibisi elicwebileko lokommoya ukuze ngalo nikhule esindisweni,V 'Ngalokho-ke lahlani boke ubumbi nobuqili, ukuzenzisa, umona nayo yoke ihlebo.x kkodwana ilizwi lakaSomnini
lijame ngokungapheliko.”
Ilizwelo ziindaba ezimnandi ezatjhunyayelwa kini.  ;ngombana umtlolo uthi:
“Mbala, boke abantu bafana notjani,
nedumo labo loke lifana nelikhwa lommango:
Utjani buyatjhwaba nelikhwa libune, }Senibelethwe kabutjha, ingasi ngembewu ebhubhako kodwana ngengabhubhiko, iye, ngelizwi lakaZimu eliphila ngokungaphelikoC Nje-ke, njengombana senihlambulule imiphefumulwenu ngokuthobela iqiniso ukuze nibe nobudlelwano bethando lamambala kubazalwana benu, yeke thandanani omunye nomunye ngehliziyo epheleleko.y  mNgaye nakholwa kuZimu owamvusa kabafileko wamnikela iphazimulo ukuze ukukholwa nethemba lenu kudzimelele kuZimu.x  kYena wajanyiswa ngaphambilini iphasi lingakasekelwa, kodwana wabonakaliswa eenkhathini zokuphela ngebanga lenu.a  =kodwana ngeengazi eziligugu zakaKrestu, iye, njengezemvana enganamphambo namkha isibazi.  Kufuze nazi bona ekukhambeni kwenu okulilize enakuzuza kiboyihlomkhulu, azange nahlengwa ngezinto ezibhubha njengesiliva negolide,5  eNangabe nimbiza bona nguBaba, loyo ogweba boke abantu ukuya ngokwemisebenzi yabo ngaphandle kokubandlulula, khona-ke philani ngokwesaba esikhathini sokuba ziinkhonzi kwenu.c Angombana umtlolo ocwengileko uthi: “Yibani ngabacwengileko ngombana mina ngicwengile.”h KKunalokho, njengombana owanibizako acwengile, yibani ngabacwengileko kikho koke ukukhamba kwenuh KNjengabantwana abalalelako, ningaphendukeli eenkanukweni enanikizo phambilini ekungazini kwenu.  Ngalokho lungiselelani iingqondo zenu, nizithibe; nibeke loke ithemba lenu emseni kaKrestu enizakuphiwa wona lokha nakabonakaliswako.t c Kwembulwa kibo bonyana bebangazilotjhi bona kodwana nina, lokha nebebakhuluma ngalokho nani esele nikuzwa ngalabo abatjhumayela iindaba ezimnandi ngoMoya oCwengileko ovela ezulwini. Iye, sengitjho nezinto iingilozi ebezifuna ukuzibona.> w bafunisisa bona ngisiphi isikhathi nobujamo uMoya kaKrestu obegade akibo aphawula ngaso lokha nakafakaza ngaphambili ngokuhlupheka ebekubekelwe uKrestu nephazimulo ebeyizakulandela.u e Mayelana nesindiso leyo, abaphorofidi abaphorofida ngomusa obewuzonehlela, bahlolisisa bebaphenyisisa ngayo,Z / ngombana namukela umphumela wokukholwa kwenu, iye, ukusindiswa kwemiphefumulwenu.! =Niyamthanda nanyana ningakhange nimbone; niyakholwa kuye nanyana ningamboni njenganje begodu niyathokoza ngethabo elingekhe lahlathululwa nelibabazekako( Kukuze kuthi iqiniso lokukholwa kwenu okuligugu kunegolide elibhubhako, nakuzizinywa ngomlilo, kuveze idumo, iphazimulo nokuhlonitjhwa lokha uJesu nakembulwako.s~ aKilokho niyathaba nanyana gadesi nimele nihlupheke isikhatjhana esincani kiyo yoke imihlobohlobo yeenlingoz} oiye, nina enilondwa mamandla kaZimu ngokukholwa kube kusindiswa esele kulungele ukwembulwa ngesikhathi sokuphela.k| Qkobana sibe nelifa elingabhubhiko, elingasilaphazekiko nelingapheliko enibulungelwe lona ezulwini;/{ YAkadunyiswe uZimu uYise weKosethu uJesu Krestu, owathi ngomusa wakhe omkhulu wasipha ukubelethwa kabutjha ethembeni eliphilako ngokuvuswa kwakaJesu Krestu kabafileko,Jz iye, abakhethwe ngokwazi ngaphambili kwakaZimu uBaba, ngokomsebenzi ocwengisako wakaMoya mayelana nokulalela uJesu Krestu kanye nokufafazwa ngeengazi zakhe:
Akwandiswe umusa nokuthula kini..y YUPitrosi umpostoli kaJesu Krestu, kibo abakhethiweko, abaziinkhambi ephasinapha nabahlakazeke kilo loke lePontusi, leGalatiya, leKaphadosiya, le-Asiya neleBhithiniya;~xuyazini bona loyo obuyise isoni ekulahlekeni kwaso, usindise umphefumulwaso ekufeni begodu ugubuzesa nezono ezinengi.Yw+Bazalwana bami, nangabe omunye hlangana nani uduka eqinisweni, omunye ambuyise,]v3Wabuye wathandaza godu, umkayi wawulula izulu, iphasi labuye lathela iinthelo zalo.u-U-Elija bekamumuntu ofana nathi, wathandaza ngokuncama bona izulu lingani, mbala azange lana ephasini iminyaka emithathu neenyanga ezintandathu.tNgalokho-ke vumani izono omunye komunye, nithandazelane ukuze niphiliswe. Umthandazo wolungileko unamandla begodu uyasebenza.nsUUmthandazo wokukholwa uzamsindisa ogulako, uSomnini amvuse, nanyana enze izono uzakulitjalelwa zona.rwKukhona ogulako hlangana nani na? Akabize abaphathi bebandla bamthandazele bebamzese ngamafutha ebizweni lakaSomnini._q7 Kukhona ohluphekako hlangana nani na? Akathandaze. Kukhona owenamileko na? Akadumise.6pe Ngaphezu kwakho koke bazalwana, ningafungi; kungaba ngezulu namkha ngephasi nanyana nangasiphi isifungo. U-iye wenu akabe ngu-iye; u-awa wenu abe ngu-awa ukuze ningalahlwa.(oI Qalani, sibathatha bona babusisiwe labo abanyamezelako. Nezwa ngokunyamezela kwakaJobho, benabona umnqopho kaSomnini kobana mbala uSomnini unezwelo nesirhawu.knO Thathani ukunyamezela nokuhlupheka kwabaphorofidi abakhuluma ebizweni lakaSomnini njengesibonelo.Ym+ Bazalwana, ningavungamelani ukuze ningagwetjwa; qalani, uMgwebi ujame emnyango.bl=Nani-ke nyamezelani niqunge isibindi ngombana ilanga lokubuya kweKosi uJesu libandamele.:kmNgalokho nyamezelani, bazalwana, bekufike ilanga lokubuya kweKosi uJesu. Qalani, umlimi ulindela isithelo sephasi esiligugu, asinyamezelele bekube lizulu lokuthoma nelokugcina.=juNilahle benabulala onganacala, iye, onganiphikisiko.tiaEphasinapha niphile ngokuzigedla nokuzithokozisa, ninonisele iinhliziyo zenu mayelana nelanga lokuhlatjwa.+hOQalani, umvuzo weensebenzi ezisebenza emasiminenu eniwugodle ngobukhwebetjhana uyalila; begodu ukulila kwabavuni kufikile eendlebeni zakaSomnini uMinimandlawoke.+gOIgolide nesiliva lenu kukghorile, ukukghora lokho kuzokuba bufakazi obujamelene nani, kudle imizimba yenu njengomlilo. Nibuthelele umnotho emihleni le yokugcina.?fyUmnotho wenu wonakele neengubo zenu zidliwa yitshwele.]e 5Nje-ke lalelani nina njinga; lilani nirhahlawule ngebanga leenhlupheko ezizanehlela.;dqOkwaziko ukwenza okuhle ahluleke ukukwenza, uyona.^c5Kunalokho niyazikhukhumeza ekuzigabaziseni kwenu; koke ukuzigabazisa okunjalo kumbi.bb=Yeke, kufuze nithi: “USomnini nakathandako, sizakuphila bese senza lokhu nalokhuya.”sa_Anilazi ikusasa. Alo, kuyini ukuphila kwenu na? Niyikungu evela ibonakale isikhatjhana bese iyanyamalala.`' Lalelani-ke nina enithi: “Namhlanjesi namkha kusasa sizakuya edorobheni leli namkha kileliya, sihlale umnyaka sirhwebe, sifumane inzuzo.”_ Munye obetha umthetho, benguye omugwebi onamandla wokusindisa nokurhayila. Kodwana wena ungubani bona ungagweba umfowenu na?=^s Ningahlebani bazalwana. Loyo ohleba umzalwana namkha amgwebe umzalwana, uhleba umthetho, agwebe umthetho. Nangabe ugweba umthetho, awusuye umenzi womthetho, kodwana umugwebi wawo.:]o Zithobeni phambi kweKosi, yona-ke izaniphakamisa.i\K Tshwenyekani, nidabuke, nilile; ukuhleka kwenu akuphenduke isililo nokuthaba kwenu kube kudana. [Tjhidelani kuZimu naye uzakutjhidela kini. Hlambani izandla zenu nina zoni, nihlambulule iinhliziyo zenu nina beenhliziyo ezimbili.EZNje-ke zithobeni kuZimu, nijamelane noSathana, uzanibaleka.YKodwana upha umusa ngokweqileko, ngalokho umtlolo uthi: “UZimu ujamelana nabazikhukhumezako, kodwana abazithobako ubapha umusa.”XKghani nidlumbana bona kulilize lokho okutjhiwo mtlolo nawuthi “uMoya uZimu ambeke bona ahlale kithi, unesikhwele” na? WNina nhlobongi, anazi bona ukuthanda iphasi kububutha kuZimu na? Ngalokho okhanuka bona abe mngani wephasi, uzenza isitha sakaZimu.VV%Niyabawa ningaphiwa ngombana nibawa kumbi kobana nithokozise iinkanuko zenu.U5Niyafisa kodwana anifumani ilitho; ngalokho niyabulala. Nifuna izinto kodwana anizifikeleli, ngalokho niyararana nilwe. Aninalitho ngombana anibawi.gT IIzipi nokuphambana kuvelaphi hlangana nani na? Akuveli eenkanukweni zenu ezilwa njalo nani na?HS Isivuno sokulunga sitjalwa ngokuthula ngilabo abenza ukuthula.#R?Kodwana ubuhlakani obuvela ezulwini, kokuthoma nje bumsulwa, bunokuthula, bunobumnene, buthobekile, bunobubele neenthelo ezihle, abunakuzaza nokuzenzisa.tQangombana lapha kunomona nomrhobholo khona, kuzokuba khona ihlangahlangano nazo zoke izenzo zobukhohlakali.VP%Ukuhlakanipha okunjalo akuveli ezulwini kodwana kungokwephasi, kunobusathanaOKodwana naninomona obabako, nobumarhamaru eenhliziyweni zenu, musani ukuzikhakhazisa ngalokho, ningabi nobuqili eqinisweni.N Ngubani ohlakaniphileko nolemukako hlangana nani na? Ngepilo ehle akatjengise imisebenzakhe ngokuzithoba okunokuhlakanipha.6Me Bazalwana bami, kghani umuthi wamakhiwani uyathela iinthelo zama-oliva namkha isidiribe sithele amakhiwani na? Angeze kwenzeka bona umthombo onetswayi uveze amanzi amnandi.OL Kungenzeka bona emthonjeni owodwa kuphume amanzi amnandi nababako na?bK= Emlonyeni owodwa kuphuma ukudumisa nokunikelela. Bazalwana, akukafaneli bona kube njalo.iJK Ngalo sidumisa uSomnini uBaba, kuthi ngalo godu sinikelele abantu abenziwe ngomfanekiso kaZimu.nIUkodwana akakho umuntu okwazi ukuthambisa ilimu; libubumbi obuyaluzako, lizele isihlungu esibulalako.tHaYoke imihlobo yeenlwana, yeenyoni, yeenrhurhubi neendalwa zelwandle iyathanjiswa, iye, ithanjiswa babantu,G5Ilimu nalo limlilo, liliphasi lokonakala ezithweni zomzimba wethu, lisilaphaza umzimba woke, lithungela yoke ipilo khisibe lona lithungelwa sirhogo.FLinjalo-ke nelimu, lisisitho esincani kodwana lizigabazisa ngezinto ezikulu. Akhese niqale, umlilo omncani uthungela ihlathi elikhulu.$EAAkhese niqale nemikhumbi, nanyana imikhulu kangangani beyiragwe mimoya enamandla, nokho inqotjhiswa ngephinyana, inqombe lapha umtjhayeli afuna iye khona.jDMNasifaka amatomu emilonyeni yeenjomani bona zisilalele, sikghona ukunqophisa yoke imizimba yazo.CSoke sineemphoso ezinengi; nangabe umuntu akaphosisi kilokho akutjhoko kutjho bona uphelele, uyakwazi ukubamba umzimba woke ngetomu.nB WBazalwana, ningabi bafundisi abanengi ngombana niyazi bonyana thina esifundisako sizokugwetjwa khulu.eACNjengombana nomzimba nawunganammoya ufile, ngokunjalo nokukholwa nakunganamisebenzi kufile.@Kwaba njalo nangoRarhabu ingwadla, walungisiswa ngemisebenzi lokha nakamukela iinthunywa wabuye wazikhupha ngenye indlela.X?)Niyabona bonyana umuntu ulungisiswa ngemisebenzi, ingasi ngokukholwa kwaphela.>Nje-ke kwazaliseka umtlolo othi: “U-Abrahamu wakholwa kuZimu, kwabalelwa kuye njengokulunga,” begodu wabizwa bona umngani kaZimu.u=cUyabona-ke bonyana ukukholwa kwasebenza kanye nezenzo zakhe, nokobana ukukholwa kwapheleliswa ngemisebenzi.<wKanti ukhokho wethu u-Abrahamu akhange alungisiswe ngemisebenzi lokha nakanikela ngo-Isaka indodanakhe e-aldarini na?c;?Wena siyila ndina, ufuna ukutjengiswa bona ukukholwa ngaphandle kwemisebenzi kulilize na?[:/Uyakholwa bona uZimu munye na? Wenza kuhle; namadimoni ayakholwa abe ahlengezele.:9mKodwana omunye uzakuthi: “Wena unokukholwa, mina nginemisebenzi.” Ngitjengisa ukukholwa kwakho ngaphandle kwemisebenzi, nami ngemisebenzami ngizakutjengisa ukukholwa kwami.>8wNgokunjalo-ke, nokukholwa nakunganamisebenzi, kufile.7#bese omunye wenu athi kibo “khambani ngokuthula, nifuthumale, nisuthe”, lokho kusizani naninganikeli lokho okudingekako ngokomzimba na?D6Nakube umfo namkha udade ukhamba hlubule begodu akanakudla}5sBazalwana bami, kusizani umuntu athi unokukholwa kodwana anganayo imisebenzi na? Ukukholwa kwakhe kungamsindisa na?v4e ngombana ukugweba akunasirhawu kiloyo ongazange abonise isirhawu, nokho isirhawu siyahlula phezu kwesigwebo.Q3 Khulumani bese nenza njengalabo abazokugwetjwa mthetho oletha ikululeko2 ngombana loyo owathi “ungahlobongi” wabuye wathi “ungabulali”. Nangabe awuhlobongi kodwana uyabulala, usiseqamthetho.[1/ Nangabe umuntu ulonda woke umthetho kodwana aphule munye wawo unomlandu wawo wokeZ0- Kodwana nanibandlululako, nenza isono begodu nilahlwa ngomthetho njengabaweqako.!/;Kwamambala nizabe nenza okufaneleko nanilonda umthetho wobukhosi njengombana kutloliwe kwathiwa: “Thanda umuntu omunye njengombana uzithanda wena!”>.wAkusibo abahlambalaza ibizo elihle enibizwa ngalo na?-Kodwana nina niyamrhubutjha ochakileko. Akusibo abanjingileko abanigandelelako bebanidosele phambi kwesigungu sababusi na?+,OLalelani bazalwana abathandekako: UZimu akakakhethi abachakileko bephaseli kobana banothe ngokukholwa, babe ziindlalifa zombuso awuthembisa labo abamthandako na?n+Ungokwenza njalo nizabe ningakabandlululi phakathi kwenu ngokuzenza abagwebi ngemikhumbulo emimbi na?=*sbese nitjheja loyo owembethe zakanokutjho ngokuthi “nasi isihlalo esihle esilungele wena”, komaratha nithi “jama lapha wena” namkha nithi “hlala phasi eenyaweni zami”,)Nangabe kungena umuntu emhlanganweni wenu ofake idzilamunwana yegolide embethe zakanokutjho, kubuye kungene osichaka embethe maratha,\( 3Bazalwana bami enikholwa yiKosethu yephazimulo uJesu Krestu, ningabandlululi muntu.*' OUkukholwa okumsulwa nokungikho phambi kwakaZimu onguBaba ngilokhu: kukhambela iintandani nabahlolokazi ekubandezelekeni kwabo nokuzilonda ungasilaphazwa liphasi.& Umuntu odlumbana bona ulikholwa kodwana angalibambi ilimu lakhe, uyazikhohlisa ehliziywenakhe nokukholwa kwakhe kulilize.3% aKodwana oqalisisa emthethweni opheleleko nowetjhaphuluko, akhambe ngawo, angabi mlaleli okhohlwako kodwana abe ngowenzako, loyo-ke uzakuba ngobusisiweko ekwenzeni kwakhe.J$ kuthi ngemva kokuziqala, asuke akhambe akhohlwe bona gade anjani.g# ILoyo olalela ilizwi kodwana angenzi elikutjhoko ufana nomuntu oqala ubuso bakhe esibonibonini,S" !Yibani ngabenza ilizwi, ningabi ngabalizwako kwaphela bese niyazikhohlisa. ! Yeke lahlani izenzo zeensila nokuziphatha ngokukhohlakala; ngokuzithoba namukele ilizwi elitjalwe ngaphakathi kwenu elinganisindisa.H   ngombana ilaka lomuntu alivezi ipilo yokulunga uZimu ayifunako. Bazalwana abathandekako, yelelani lokhu: Ngiloyo naloyo akarhabe ukuzwa kodwana angaphenduli msinyana, ariyade ukuthukuthelar _Ngentando yakhe wasibeletha kabutjha ngelizwi leqiniso khona sizakuba mazibulo wazo zoke iimbunjwa zakhe.. WZoke izipho ezilungileko nazo zoke iimphiwo ezipheleleko zivela phezulu; zehla zivela kuBaba wokukhanya okungekho kuye ukuhlanuka ngitjho nesithunzi esitjhugulukako.0 ]Bazalwana abathandekako, ningakhohliswa.^ 7Yeke ikanuko nasele ibambile, izala isono, kuthi isono nasele sikhulile sizale ukufa.K Kodwana loyo naloyo ulingwa, adoswe ziinkanuko zakhe abe ayengeke.   Umuntu nakalingwako akukafaneli athi: “Ngilingwa nguZimu,” ngombana uZimu angekhe alingwa ngokumbi, begodu naye akalingi muntu.& G Ubusisiwe onyamezelako ekulingweni ngombana nasele aphumelele ekulingweni kwakhe, uzakwamukeliswa isihlohlo sokuphila iKosi eyasithembisa labo abayithandako.4 c Ilanga liyaphuma libalele litjhwabise ummango; amakhwa wakhona ayathintitheka nobuhle bawo bunyamalale. Kunjalo-ke nangenjinga, phakathi kwepilwayo izakwehlelwa kukhwahla.a = onjingileko azibuke ngokwehliswa kwakhe ngombana uzakunyamalala njengelikhwa emmangweni.9 o Umzalwana ophasi azibuke ngokuphakanyiswa kwakhe,Q ngombana uneenhliziyo ezimbili, uyaphenduphenduka eendleleni zakhe zoke.C Nje-ke onjalo angadlumbani bona iKosi izamamukelisa ilithok QKodwana akabawe ngokukholwa, angazazi; ngombana ozazako ufana namaza welwandle aphetjhulwa mumoya.t cNangabe kukhona hlangana nani onganabo ubuhlakani, akabawe uZimu opha boke ngaphandle kokusola, uzakuphiwa.| sUkunyamezela kwenu akuveze imisebenzi epheleleko khona nizakuba ngabavuthiweko nabapheleleko, ningatlhayeli ilitho.M ngombana niyazi bona ukulingwa kokukholwa kwenu kuveza ukunyamezela._ 9Bazalwana, lokha nanehlelwa mihlobohlobo yeenlingo, nikuthathe ngokuthi lithabo lodwa,  UJakopo, inceku kaZimu neyeKosi uJesu Krestu, ulotjhisa kizo zoke iinkoro ezilitjhumi nambili ezihlakazeke hlangana neziziwe.8 k Sengathi umusa wakaZimu ungaba nani noke! Amen.t a Silotjhiselani kibo boke abaniphetheko nakibo boke abacwengileko. Bayalotjhisa kini abazalwana beTariyana.  Ngithanda nazi bonyana umzalwana wethu uThimothi sele akhutjhiwe ngesikhungweni. Nange angafika msinyana, ngizokuza naye sizonibona. L\~~}||"{{z|z yyx%wvvYuuKttssrtqqp}oo]nnm5lkkOjjiihhhHhgfgff!eeZddcc_cbb$aa7`@__>^^]H\\k[[ZZZ]YfXXpWVVV@UUU+TTSiSRqR3QQ?PPOOQNNN.MM6LL(KK&JJGIIIHbGGGFFYEED}D@CCBB4AAdA@S@3??O>>7==^<<;;J::s99988977655i44s4,3b3%22Z11b00~0'//Q.Q--*,,j++p+/*Z)q('',&& %{$$ #""!! k[?8lJ)|m5%F I Y VFMLduKodwana indabami ngawe kukobana unyamezelela umfazi okuthiwa nguJezebheli, ozibiza athi umphorofidi bona afundise iinsebenzi zami bona zenze ubufebe nokudla okuhlatjelwe iinthombe.cNgiyayazi imisebenzakho, ithando nokukholwa kwakho, ukulotjha nokunyamezela kwakho nokuthi imisebenzakho idlula yokuthoma.;bo“Kiyo ingilozi yebandla leThiyathira tlola uthi: Naka amezwi weNdodana kaZimu, enamehlo inga malangabi womlilo, iinyawo zayo ziphazima njengedzila etsengiswe ngemlilweni ithi:_a7“Onendlebe akezwe lokho uMoya akutjhoko emabandleni.
“Ohlulako ngizomupha imana ethukusiweko; ngimnikele ilitje elimhlophe ekutlolwe kilo ibizo elitjha elingaziwa mumuntu ngaphandle kwaloyo olamukelako.”h`INje-ke phenduka! Nakungasinjalo ngiyeza kuwe masinyana kobana ngilwe nabo ngesabula yomlomami.^_5Ngokunjalo nahlangana nani godu kukhona nabanye abalandela iimfundiso zamaNikholawo.^{Kodwana kukhona okungangiphathi kuhle ngawe: Kukhona abathileko hlangana nani ababambelele eemfundisweni zakaBhalamu, owafundisa uBhalaki bona abeke isikhubekiso phambi kwabakwa-Israyeli, kobana badle okuhlatjelwe iinthombe nokuziphatha ngobufebe.]/ Ngiyakwazi lapho uhlala khona, iye, lapha uSathana ajamise khona isihlalo sakhe sobukhosi. Nokho ubambelele ebizweni lami begodu azange uphike ukukholwa kimi ngitjho nemihleni ka-Antiphasi, ufakazi wami othembekileko, owabulawelwa hlangana nani lapha uSathana aphila khona.w\g “Kiyo ingilozi yebandla lePhergamu tlola uthi: Naka amezwi waloyo ophethe isabula ebukhali ngapha nangapha:s[_ “Onendlebe akezwe lokho uMoya akutjhoko emabandleni.
“Ohlulako akasoze oniwa kukufa kwesibili.”WZ' Ungesabi lokho ozakuhlupheka ngakho. Yelela, uSathana usazokudlhunya abanye benu ngesikhungweni ukuze nizizinywe, nibe nobudisi amalanga alitjhumi. Thembeka bekube sekufeni, ngizakupha isihlohlo sokuphila.Y) Ngiyabazi ubudisi nobuchaka bakho kodwana khisibe unjingile; ngazi nehlamba yalabo abathi bamaJuda bangasiwo kodwana balisinagogi lakaSathana.X“Godu kiyo ingilozi yebandla leSmirna tlola uthi: Naka amezwi avela kiloyo ongowokuthoma newokuphela, owafako wabuye waphila godu:*WM“Onendlebe akezwe lokho uMoya akutjhoko emabandleni.
“Loyo owahlulako ngiyomnikela ilungelo lokobanyana adle emthini wokuphila osepharadesi lakaZimu.”aV;Kodwana kuwe kukhona lokhu kokuthi uzonde imisebenzi yamaNikholawo, engiyizondako nami.*UMKhumbula lapho uwe khona, uphenduke wenze imisebenzi ebewuyenza ekuthomeni. Nakungasinjalo ngizokuza kuwe, ngisuse ilithi lesibani endawenalo nawungaphendukiko.GTKodwana nginalokhu ngawe: Ulilahlile ithando lakho lokuthoma.XS)Wathi unokunyamezela, watshwenywa khulu ngebanga lebizo lami, awuzange udinwe.ZR-Ngiyayazi yoke imisebenzi yakho, ukukhuthala nokunyamezela kwakho. Ngiyazi bona uyabhalelwa ukubanyamezelela abambi; kodwana wabalinga labo abathi bona babapostoli khisibe abasibo, wabafumana barhwaya amanga.=Q u“Kiyo ingilozi yebandla le-Efesu tlola uthi: Naku umlayezo waloyo ophethe iinkwekwezi ezilikhomba esandleni sakhe sesidla, okhamba hlangana nezinti zeembani zegolide ezilikhomba:yP mIfihlakalo yeenkwekwezi ezilikhomba ozibonileko ngesidleni sami kanye nezinti zegolide zeembani ezilikhomba zingilokhu: Iinkwekwezi ezilikhomba ziziingilozi zamabandla alikhomba nezinti zeembani ezilikhomba zegolide zimabandla alikhomba.”LO Tlola-ke okubonileko, okukhona nalokho okuzakwenzeka emva kwalokhu. N ngingophilako! Bengifile, kodwana qala-ke sengiphila ngokungapheliko, begodu ngiphethe iinhluthulelo zokufa nezephasi labafileko.$M CNgathi nangimbonako ngaduleka phasi eenyaweni zakhe njengofileko. Wabeka isandla sakhe sesidla phezu kwami wathi: “Ungesabi, ngingewokuthoma newokuphela;L 5Esandleni sakhe bekaphethe iinkwekwezi ezilikhomba, emlonyenakhe kwavela isabula ebukhali ncazombili, ubuso bakhe baphazima njengelanga elibaleleko.pK [iinyawo zakhe ziphazima njengedzila etsengiswe ngemlilweni; ilizwi lakhe libhodla njengamanzi amanengi.lJ SIhloko neenhluthu zakhe bezimhlophe twa njengoboya obumhlophe; amehlwakhe anjengamalangabi womlilo,I  hlangana nezinti lezo ngabona ofana neNdodana yoMuntu embethe izambatho ezide, aqakanise nentambo yegolide esifubeni sakhe.(H K Nje-ke ngaphenduka ngaqala bonyana ngibone bona bekungelikabani ilizwi ebelikhuluma kimi. Ekuphendukeni kwami ngakhangwa zizinti zeembani ezilikhomba zegolide;4G c lisithi: “Tlola lokho okubonako encwadini, ukuthumele emabandleni alikhomba, okutjho e-Efesu, eSimirna, ePherigamo, eThiyathira, eSaridisi, eFiladelfiya neLawodikeya.”dF C BengikuMoya ngelanga leKosi; ngezwa ilizwi elikhulu lihlokoma njengeporompita ngemva kwami,6E g Mina Jwanisi, umzalwana wenu nomhlanganyeli kanye nani ekuhluphekeni, embusweni nekubekezeleni; bengisesihlengeleni sePatmosi ngebanga lelizwi lakaZimu nobufakazi ngoKrestu.cD A“Mina ngingu-Alfa no-Omega,” kutjho uSomnini uZimu, okhona nogade avele akhona nozako.'C IQalani nango asiza ngamafu,
amehlo woke azambona,
ngitjho nalabo abamgwazako;
izizwe zoke zephasi zizokulila ngaye.
Iye, kuzokuba njalo! Amen.vB gwasenza saba mbuso, saba baphristi bokulotjha uZimu uYise; akube kuye iphazimulo nobukhosi nini nanini. Amen.!A =nakuJesu Krestu ufakazi othembekileko, olizibulo labafileko noMbusi wamakhosi wephasi.
Kuye osithandako nowasihlenga ezonweni zethu ngeengazi zakhe,A@ }UJwanisi, kiwo amabandla alikhomba we-Asiya:
Kini akube mumusa nokuthula okuvela kuye okhona nogade avele akhona nozako, nakiyo imimoya elikhomba ephambi kwesihlalo sakhe sobukhosi? Ubusisiwe loyo ofundako nolalela amezwi wesiphorofidwesi encwadini, iye, nolonda lokho ekutlolwe kiyo ngombana isikhathi sibandamele.P> owafakaza ngelizwi lakaZimu nangoJesu Krestu nangakho koke akubonileko.1= _Isambulo sakaKrestu asinikelwa nguZimu bonyana abonise iinceku zakhe okufanele kwenzeke msinyana. Lokho wakwenza ngokuthumela ingilozi ukuyobonisa inceku yakhe uJwanisi,< 9kuye uZimu oyedwa, uMsindisethu ngoJesu Krestu iKosethu, akube kuye iphazimulo, amandla nobukhosi, kusukela ekuthomeni nagadesi ngokungapheliko! Amen.; yKiloyo onamandla wokunilonda bona ningawi, nokunijamisa phambi kwephazimulo yakhe ninganabala, ninokuthokoza okukhulu,: #abanye basindiseni ngokubahlwitha emlilweni; abanye nizwelane nabo ngokwesaba, nizonde ngitjho nesambatho esinindwe ziinkanuko zabo ezimbi.#9 CNizwelane nalabo abazazako;u8 eHlalani ethandweni lakaZimu, nilindele isirhawu seKosethu uJesu Krestu, esisiletha ekuphileni okungapheliko.l7 SKodwana nina bathandekako, zakheni ekukholweni kwenu okucwengileko, nithandaze ngoMoya oCwengileko.56 gNgibo labo abanganaMoya abaletha ukwahlukana.l5 SBathi kini: “Ngemihla yokuphela kukhona abazanihleka ihlaya, bakhambe ngeenkanuko zabo ezimbi.”p4 [Kodwana nina bathandekako, khumbulani amezwi akhulunywa ngaphambilini bapostoli beKosethu uJesu Krestu.3 Laba kubabantu abakhalalako nabasolako; balandela iinkanuko zabo; bayazigqaja begodu balutha abanye ukuze bafumane inzuzo.J2 uzokugweba boke, abe ahlunguphaze boke abangakholwako ngazo zoke izenzo zabo zokungakholwa abazenzileko ngendlela yokungakholwa kwabo, iye, nangamezwi anamadinyana abawakhuluma ngokunyefula.”#1 AU-Inogo, osizukulwana sekhomba kusukela ku-Adamu, waphorofida ngabo wathi: “Qalani, uSomnini uza nebakhe abacwengileko abamatjhumitjhumi weenkulungwana,0 } Bamamaza welwandle abhubhudlha amahlazo wawo; baziinkwekwezi ezilahlekileko ezibekelwe ubumnyama obukhulu obungapheliko.R/  Laba balihlazo eminyanyeni yenu yethando lapha badla khona nani banganavalo, bazondla bona. Banjengamafu aphetjhulwa mumoya, banjengemithi yesilimela enganazo iinthelo, efe kabili etsonyulwe nemirabhu..  Maye kibo, ngombana bakhamba endleleni kaKayini; bagijimela ekudukeni kwakaBhalami ngenca yomvuzo begodu babhubha ekuhlubukeni kwakaKora. -  Kodwana abantwaba bahlambalaza nanyana kuyini abangakwaziko; nalokho abakwaziko ngemvelo, njengeenyamazana, ngikho okubabhubhisako.(, K Ngitjho nengilozi ekulu uMikhayeli lokha nakaphikisana noSathana ngesidumbu sakaMosi, azange amtemeleje ngehlamba kodwana wathi: “USomnini uzakukhalimela.”o+ YNgokunjalo, laba babhudangi basilaphaza imizimba yabo, badela ukulawulwa begodu bahlambalaza ubukhosi.:* oNgokufanako, iSodoma neGomora kanye nemizi ebhodileko yazibandakanya emabayini ngendlela emameswe nedazukileko, yaba sibonelo sokuhlunguphazwa ngokutjhiswa ngomlilo wesiphelani.>) wNgitjho neengilozi ezingazange zibulonde ubukhosi bazo, kodwana zatjhiya ikhaya lazo, uzilonde eenketanini zesiphelani ebumnyameni obuzikileko zilindele ilanga elikhulu lokugwetjwa.>( wNanyana senikwazi koke lokhu, ngithanda ukunikhumbuza bona uSomnini wasindisa kwaba kanye isizwe sakhe enarheni yeGibhide, kodwana emva kwalokho warhayila labo abangazange bakholwe.d' CNje-ke sebangene ngokukhukhutha labo okwatlolwa ngabo ekadeni bona bangabokulahlwa. Bababantu abangesabi uZimu nabaphendulela umusa kaZimethu emesweni begodu baphika okunguye kwaphela uMnikazi wethu, iKosi uJesu Krestu.P& Bathandekako, nanyana bengitjhisekela ukunitlolela ngesindiso esiyihlanganyeleko soke, ngibone kunesidingo bonyana nginitlolele nginibawe bona nilwele ukukholwa okwabekwa kwabacwengileko kwaba kanye.=% wSengathi umusa, ukuthula nethando kunganda kini noke.~$ yUJuda, inceku kaJesu Krestu, umfowabo kaJakopo, kilabo ababiziweko, abathandwe nguZimu uBaba, balondwa nguJesu Krestu.t# cUkuthula akube nawe.
Abangani bayakulotjhisa. Ungilotjhisele iinini zami, omunye nomunye ngebizo lakhe.S" !nje-ke ngithemba bona ngizokubona masinyana, sizakukhuluma umlomo nomlomo.e! E Kunengi ebengingakutlolela khona, kodwana azange ngithande ukukutlolela ngekhasi nangomsobo;   Boke bamkhuluma kuhle uDemetriyusi; ngitjho neqiniso liyamfakazela. Nathi godu siyambuka, nawe uyazi bona ubufakazi bethu buliqiniso.  Mthandekako, ungalandeli okumbi kodwana landela okuhle. Loyo owenza okulungileko ungewakaZimu, kodwana owenza ubumbi akakamboni uZimu.{ q Nje-ke lokha nangizako lapho, ngizokhe ngiyelelisise kuhle akwenzako nangehlebezana yamanga akhamba ayinyenyeza ngathi. Akaneliseki ngalokho, ubuye angabamukeli abazalwana begodu ukhandela labo abafuna ukwenza lokho abe abaqotjhe ngebandleni.h K Ngatlolela ibandla okuthileko; kodwana uDiyotrefe othanda ukuzenza mkhulu, akafuni ukusamukela.f GNje-ke thina kufanele sibasekele abantu abanjalo ukuze sibambisane nabo emsebenzini weqiniso.S !Kube ngebanga lebizo lakaJesu bona baphume, bangamukeli ilitho kabatjhili.y mBafakazile ebandleni ngethando lakho. Nje-ke uzabe wenza kuhle nange ubakhambisa ngendlela ezakuthokozisa uZimu.c AMthandekako ukwenza ngokwethembeka koke okwenzela abazalwana nanyana bamiqhamuka nje kuwe.c AAkukho okungithokozisa kangaka ngaphandle kokuzwa bona abantwana bami bakhamba eqinisweni.  Ngathokoza kangangani lokha abanye babazalwana nabafika bafakaza ngokuthembeka kwakho eqinisweni, okutjho ikhambo yakho eqinisweni. Mthandekako, kunakho koke ngikufisela bona koke kukukhambele kuhle nokobana ube nepilo ehle njengombana kunjalo ngommoyakho.= yUmphathi, kuGayusi othandekako, engimthanda ngeqiniso.9 o Bayakulotjhisa abantwana bakadadwenu okhethiweko.E  Kunengi enginganitlolela khona, kodwana azange ngithande ukunitlolela ngekhasi nangomsobo; kunalokho ngithemba ukuza kini nokukhuluma nani umlomo nomlomo ukuze ukuthokoza kwethu kuphelele.C  ngombana ombingelelako uhlanganyela naye emikhubeni yakhe.k Q Lokha nakufika umuntu kini nefundiso engafaniko nale, ningamamukeli emakhaya wenu; ningambingeleli  Nanyana ngubani ongabambeleli efundisweni kaKrestu akanaye uZimu. Loyo ohlala efundisweni kaKrestu unaye uBaba neNdodana.l STjhejani-ke bona ningalahlekelwa ngesele nikusebenzele; kodwana inga ningamukela umvuzo opheleleko.+ Qngombana banengi abakhohlisi abazele loke iphaseli, iye, labo abangavumi bona uJesu Krestu uze ngenyama. Nje-ke nanyana ngubani onjalo umkhohlisi nophika uKrestu.  Ithando ngileli: kukobana sikhambe ngokwemiyalwakhe. Iye, njengombana wezwa kusukela ekuthomeni, umyalwakhe kukobana sikhambe ethandweni  1Nje-ke ngiyakubawa, dadwethu othandekako ingasi njengaloyo okutlolela umyalo omutjha kodwana lowo ebesinawo kusukela ekuthomeni kobana sithandane.v  gNgathokoza kangangani ukufumana bona abanye babantwana bakho bakhamba eqinisweni njengombana sayalwa nguBaba.w  iUmusa, isirhawu nokuthula okuvela kuZimu uBaba nakuJesu Krestu iNdodanakhe, akube nathi ngeqiniso nangethando.P  Iye, ngebanga leqiniso elihlala kithi nelizakuba nathi ngokungapheliko.~ yUmphathi, kudade okhethiweko nabantwabakhe engibathanda ngeqiniso; kungasimi ngedwa kodwana nakibo boke abazi iqiniso.*OBantwana, tjhidani kibosingazimu.6eGodu siyazi bona iNdodana kaZimu yeza yasipha ilemuko ukuze simazi oliqiniso begodu sikuye oliqiniso neNdodanakhe uJesu Krestu. Yena unguZimu mbala, ukuphila okungapheliko.NSiyazi bona singebakaZimu nokobana iphasi loke lisemandleni womumbi.ySiyazi bona loyo obelethwe nguZimu akathuweleli ngokona, iye ngombana obelethwe nguZimu uyazilonda nomumbi akamthinti.OKoke okungakalungi sisono kodwana kukhona isono esingadoseli ekufeni.`9Nangabe omunye ubona umzalwana wakhe enza isono esingadoseli ekufeni, akamthandazele; uZimu uzamupha ukuphila loyo ongenzi isono esidosela ekufeni. Sikhona isono esidosela ekufeni, angitjho bona kuthandazelwe leso.ucNje-ke nakube siyazi bona uyasizwa nasibawa nanyana yini, khona-ke siyazi bona sesikufumene esimbawe khona._7Nasi isibindi esinaso kuye: Lokha nasibawa nanyana yini ngokwentando yakhe, uyasizwa.pY Nginitlolela lokhu nina enikholwa ebizweni leNdodana kaZimu ukuze nazi bona ninokuphila okungapheliko.a~; Loyo oneNdodana kaZimu unokuphila; kodwana loyo onganaNdodana kaZimu akanakho ukuphila.e}C Ubufakazi ngilobu bokuthi uZimu usiphe ubuphilo obungapheliko; ubuphilobu buseNdodanenakhe.*|M Okholwa eNdodaneni kaZimu unabo ubufakazi ngehliziywenakhe. Ongakholwa kuZimu, umenze umleyimanga ngokungakholwa ebufakazini uZimu abukhulumileko ngeNdodanakhe.{% Nakube siyabamukela ubufakazi babantu, khona-ke ubufakazi bakaZimu bukhulu kunabo ngombana lobu bufakazi bakaZimu abunikeleko ngeNdodanakhe.EznguMoya, mamanzi neengazi begodu abathathwaba bayavumelana.y3Bathathu abofakazi,+xONguye loyo oweza ngamanzi nangeengazi, uJesu Krestu; ingasi ngamanzi kwaphela, kodwana weza ngamanzi nangeengazi. UMoya nguye ofakazako ngombana uMoya uliqiniso.]w3Ngubani ongahlula iphasi nakungasi ngiloyo okholwa bona uJesu uyiNdodana kaZimu na?sv_ngombana koke okubelethwe nguZimu kuyalihlula iphasi; lokhu kukuhlula okwehlule iphasi: ukukholwa kwethu.Uu#Ukuthanda uZimu kukobana silonde imiyalwakhe, begodu imiyalwakhe ayisinzimaXt)Ngalokho siyazi bona sithanda abantwana bakaZimu, lokha nasilonda imiyalwakhe. s Loyo naloyo okholwako bona uJesu unguKrestu, ubelethwe nguZimu; omunye nomunye othanda umbelethi, uthanda naloyo obelethwe nguye.\r1Umyalo asinikele wona ngilo: Loyo othanda uZimu kufanele athande nomzalwana wakhe.Iye, uZimu ulithando, loyo ophila ethandweni uphila kuZimu noZimu uphila kuye.Zl-Loyo ovumako bona uJesu uyiNdodana kaZimu, uZimu uphila kuye naye uphila kuZimu.`k9Sibonile begodu siyafakaza bona uYise wathumela iNdodanakhe bona ibe Msindisi wephasi.aj; Ngalokho siyazi bona sihlala kuye naye uhlala kithi ngombana usinikele kwakaMoya wakhe.wig Akakho noyedwa owakhe wabona uZimu, kodwana nasithandanako uZimu uhlala kithi nethando lakhe liphelele kithi.ch? Bathandekako, njengombana uZimu wasithanda kangaka, ngokunjalo nathi sifanele sithandane.g3 Ithando ngilokhu: Akusingithi esamthandako uZimu, kodwana nguye owasithandako bewasithumela neNdodanakhe bona ibe mhlabelo oyihlawulo yezono zethu.~fu Ithando lakaZimu labonakaliswa phakathi kwethu ngokuthumela iNdodanakhe eyodwa tere ephasinapha ukuze siphile ngayo.BeLoyo onganathando akamazi uZimu ngombana uZimu ulithando.wdgBathandekako, asithandaneni ngombana ithando livela kuZimu. Onethando ubelethwe nguZimu begodu uyamazi uZimu.cThina singebakaZimu, loyo owazi uZimu uyasilalela; loyo ongasuye wakaZimu akasilaleli. Ngalokhu sazi ummoya weqiniso nommoya wamanga.GbBona bangebephaseli; yeke lokho abakukhulumako kungekwephasi.haIBantwana ningebakaZimu begodu nibahlulile ngombana loyo ongakini mkhulu kunaloyo osephasineli.`Woke ummoya ongamvumi uJesu awuveli kuZimu. Lowo mumoya waloyo ophika uKrestu enezwa ngawo bona uyeza, njenganje selakhona ephasinapha.s__UMoya kaZimu nizamazi ngalokhu: Woke ummoya ovumako bona uJesu Krestu uzile ngejamo lenyama uvela kuZimu.^ Bathandekako ningakholwa yoke imimoya, kodwana hlolisisani nakube ivela kuZimu ngombana banengi abaphorofidi bamanga abaphumele ephasini.y]kLabo abalonda imiyalwakhe bahlala kuye naye uhlala kibo. Ngalokho siyazi bona uhlala kithi ngoMoya asiphe yena.w\gNje-ke naku umyalo: Kufuze sikholwe ebizweni leNdodanakhe uJesu Krestu begodu sithandane njengombana asiyala.e[Csamukeliswa koke esikubawa kuye ngombana silonda imiyalwakhe besenze lokho okumthokozisako.YZ+Bathandekako, nakube iinhliziyo zethu azisilahli, sinesibindi phambi kwakaZimu,YY+lokha nazisilahlako ngombana uZimu mkhulu kuneenhliziyo zethu begodu wazi koke.cX?Ngalokho sizakwazi bona singebeqiniso begodu iinhliziyo zethu sizazithulisa phambi kwakhe]W3Bantwana, asingabi nethando ngamezwi namkha ngekulumo kodwana ngeqiniso nangezenzo.VAlo, ithando lakaZimu lingahlala njani emuntwini othi anomnotho wephaseli, abone umzalwana wakhe aswela kodwana angabi nesisa kuye na? UIthando silazi ngokuthi yena wadela ukuphila kwakhe ngebanga lethu. Nje-ke nathi kufanele sidele ukuphila kwethu ngebanga labanye.nTUNanyana ngubani ozonda umzalwana wakhe, umbulali; niyazi bona akunambulali onokuphila okungapheliko.~SuSiyazi bona sesiphumile ekufeni singene ekuphileni ngombana sithanda abazalwana. Loyo onganathando usahlezi ekufeni.:Ro Ningarareki bazalwana lokha ilizwe nalinizondako.#Q? Singafani noKayini ogade angewakaSathana ngokubulala umfowabo. Enjephana wambulalelani na? Kungombana izenzo zakhe bezizimbi kodwana zomfowabo zilungile.LP Lo, myalo enawuzwa kusukela ekuthomeni wokobana kufuze sithandane.O' Ngalokho abantwana bakaZimu nebakaSathana babonakala ngalokhu: Loyo ongenzi okulungileko naloyo ongathandi umzalwana akasuye umntwana kaZimu.xNi Loyo obelethwe nguZimu akoni ngombana imbewu kaZimu ihlala kuye, akasakghoni ukona ngombana ubelethwe nguZimu.%MCLoyo owenza isono ngewakaSathana ngombana uSathana uyona kusukela ekuthomeni. Isizathu sokobana iNdodana kaZimu ibonakaliswe kugiriza imisebenzi kaSathana.iLKBantwana, ningalahlekiswa mumuntu. Loyo owenza okulungileko ulungile njengombana naye alungile.IK Loyo ohlala kuye akoni; yeke owonako akakamboni begodu akamazi.WJ'Niyazi bona wabonakaliswa kobana azokuhlangula izono begodu kuye akukho sono.LILoyo owenza isono weqa umthetho ngombana isono sikukweqa umthetho.\H1Ngiloyo naloyo onethemba leli kuye uyazihlambulula njengombana yena ahlambulukile.KGBathandekako, kwanjesi sibantwana bakaZimu, nokho akukakhanyi kuhle esizakuba ngikho. Kodwana esikwaziko ngilokhu: lokha nakabonakaliswako sizakufana naye ngombana sizombona njengombana anjalo.+F QQalani bona lingangani ithando uBaba asiphe lona kobana sibizwe bona sibantwana bakaZimu; iye, singibo! Ngikho lokhu iphasi lingasazi ngombana azange limazi yena.fEENakube niyazi bona ulungile, nizakwazi bonyana ngiloyo naloyo owenza kuhle, ubelethwe nguye.DNje-ke bantwana, hlalani kuye ukuze kuthi nakabonakaliswako sibe nesibindi, iye, singadaniswa phambi kwakhe ekufikeni kwakhe.rC]Nakungini, izeso enalamukela kuye lihlala kini, ngalokho anidingi kobana nanyana ngubani anifundise. Kodwana njengombana izeso lakhe linifundisa ngezinto zoke, kuliqiniso akusiwo amanga, yeke njengombana linifundisile, hlalani kuye.JB Nginitlolela izintwezi mayelana nalabo abathanda ukunilahlekisa.FALokhu ngilokho asethembise khona, okutjho ipilo engapheliko.@Lokho enakuzwa ekuthomeni akuhlale kini. Nakube lokho enakuzwako kusukela ekuthomeni kuhlala kini, khona nizakuhlala kuYise neNdodaneni.K?Akakho ophika iNdodana onoYise; woke ovuma iNdodana unaye noYise. >Alo-ke, ngubani onamanga, nakungasi ngiloyo ophikako bona uJesu unguKrestu na? Loyo-ke ungophika uKrestu, uphika uYise neNdodana. =Nje-ke ngiyanitlolela, ingasi ngombana ningalazi iqiniso, kodwana ngombana nilazi, begodu niyazi bona akunamanga avela eqinisweni.H< Kodwana nina nazeswa ngiloyo oCwengileko, yeke ninelwazi loke.J; Baphuma kithi, kodwana bekungasibo bethu; ngombana nakube bekungabethu bebazokuhlala nathi. Kodwana ngokuphuma kwabo kithi kutjengisa tjhatjhalazi bonyana akakho namunye wabo ogade kungowethu.6:eBantwana, sekusikhathi sokuphela, njengombana nizwile bona owaphika uKrestu uyeza; nje-ke abaphika uKrestu abanengi sebafikile. Ngalokho siyazi bona sekusikhathi sokuphela.h9IIphasi neenkanuko zalo kuyadlula; kodwana loyo owenza intando kaZimu unokuphila okungapheliko. 8ngombana koke kwephaseli kuziinkanuko zenyama, iinkanuko zamehlo nokuzigqaja ngepilo. Koke lokhu akuveli kuBaba kodwana ephasini.n7UNingathandi iphasi namkha izinto zephasi. Nakube umuntu uthanda iphasi, ithando lakaBaba alikho kuyer6]Ngitlolele nina bantwana
ngombana niyamazi uBaba.
Ngitlolele nina bobaba
ngombana niyamazi wekuthomeni.
Ngitlolele nina lutjha
ngombana ninamandla
nelizwi lakaZimu lihlezi kini
nokhohlakeleko nimehlulile.5 Ngitlolela nina bobaba
ngombana niyamazi wekuthomeni.
Ngitlolela nina lutjha
ngombana nimehlulile okhohlakeleko.^45 Ngitlolela nina bantwana
ngombana izono zenu zilitjalelwe ngebanga lebizo lakhe.3 Kodwana ozonda umzalwana usebumnyameni; ukhamba ebumnyameni begodu akazi lapho aya khona ngombana ubumnyama bumphophazile.^25 Kodwana othanda umzalwana uphila ekukhanyeni begodu akunalitho elingamenza akhutjwe.L1 Loyo othi usemkhanyweni khisibe uzonda umzalwana, usesebumnyameni. 0Nje-ke kwanjesi nginitlolela umyalo omutjha oliqiniso kuye nakini ngombana ubumnyama buyadlula nomkhanyo wamambala sewuyabonakala.//Bathandekako, anginitloleli umyalo omutjha, kodwana nginitlolela omdala ebeninawo kusukela ekuthomeni; umyalo omdala ngiwo umlayezo eseniwuzwile.=.uLoyo othi uhlala kuZimu kufanele akhambe njengoJesu.-Kodwana loyo olonda ilizwi lakhe, mbala ithando lakaZimu liphelelisiwe kuye. Lokhu ngikho okusenza siqiniseke bona sikuye.j,MLoyo othi: “Ngiyamazi,” kodwana angalondi imiyalwakhe, unamanga begodu neqiniso alikho kuye.U+#Nje-ke ngalokhu siqinisekile bona siyamazi yena nakube silonda imiyalwakhe.Z*-yena uyihlawulo yezono zethu, ingasi zethu kwaphela kodwana nezono zephasi loke. ) Bantwana bami, nginitlolela lokhu ukuze ningoni. Kodwana nakube kukhona owonako, sinomkhulumeli kuBaba, nguJesu Krestu olungileko;S( ! Nangabe sithi azange khesone, simenza onamanga nelizwi lakhe alikho kithi.' - Kodwana nangabe siyazivuma izono zethu, yena uthembekile begodu ulungile kobana asithethelele izono zethu, asihlambulule kikho koke ukungalungi.@& }Nasithi asinasono, siyazikhohlisa neqiniso alikho kithi.#% AKodwana nangabe sikhamba ekukhanyeni njengombana naye asekukhanyeni, sinobudlelwano omunye nomunye neengazi zakaJesu iNdodanakhe zisihlanza ezonweni zoke.t$ cNakube sithi sinobudlelwano naye khibe ngahlanye sikhamba ebumnyameni, sinamanga begodu asenzi okuliqiniso.q# ]Naku umlayezo esawuzwa kuye nesiwumemezela kini: UZimu ukukhanya begodu kuye abukho nakancani ubumnyama.>" ySinitlolela izintwezi ukuze ukuthaba kwethu kuphelele.! Simemezela kini lokho esakubona besakuzwa ukuze nani nibe nobudlelwana nathi. Ubudlelwano bethu bukuBaba neNdodanenakhe uJesu Krestu.  +Ukuphilokho kwabonakaliswa, sakubona nje-ke sifakaza ngakho; sitjhumayela kini ukuphila okungapheliko ebegade kukuBaba, nje-ke kwambulwa kithi.! ?Lokho ebekukhona ekuthomeni, esakuzwako, sakubona ngamehlwethu, sakuqala besakuthinta ngezandla zethu, sinitjhumayeza khona mayelana nelilizwi lokuphila.Kodwana khulani emseni nelwazini leKosethu noMsindisi uJesu Krestu.
Idumo alibe kuye gadesi bekube ngokungapheliko. Amen./WNgalokho nina bathandekako, njengombana senikwazi lokhu, yelelani, nakungasinjalo ningahle nithatheke ngemitjhapho yabantu abangenamthetho beze niwe ekuqineni kwenu.b=nakakhuluma ngalokhu eencwadini zakhe zoke. Kukhona ezinye zezinto ezibukhuni ukuzizwisisa, okuzizinto abanganalemuko nabangakaqini bazihlanakezelela ukubhujiswa kwabo, njengombana benza nakezinye iincwadi zemitlolo."=nizibalele ukunyamezela kwakaSomnini njengesindiso. Kube njengombana nomzalwana wethu othandekako uPowula anitlolelako ukuya ngokuhlakanipha akuphiweko,#Ngalokho-ke bathandekako, njengombana nilindele lokhu, tjhisekelelani bona nifunyanwe nguye ninokuthula begodu ninganabala namkha umphambo,yk Kodwana ukuya ngokwesithembiso sakhe, silindele amazulu amatjha nephasi elitjha, lapho kuyokuba khona ukulunga.5 Iye, ekulindeleni nekurhabeleni ukufika kwelanga lakaZimu ngombana amazulu azakuthungelwa ngomlilo apheliswe nakho koke kuzakuncibilikiswa ngomlilo! Njengombana zoke izintwezi zizakupheliswa, alo-ke kufanele nibe babantu abanjani epilweni yokucwenga nekumesabeni uZimu na?2] Kodwana ilanga lakaSomnini lizakufika njengesela, nje-ke amazulu azakudlula ngokukhulu ukuhlokoma, koke kuzakupheliswa ngomlilo, iphasi nemisebenzi ekilo kuzakutjhiswa.1[ USomnini akasibuthaka ngesithembiso sakhe njengombana abanye bacabanga. Kunalokho uyaninyamezelela, akathandi bonyana kubhubhe namunye, kodwana kobana boke baphenduke.7Yeke-ke bathandekako, ningalibali bona kuSomnini ilanga elilodwa lifana nekulungwana yinye yeminyaka, neminyaka eyikulungwana ifana nelanga elilodwa.)Kodwana ngelizwelo izulu nephasi okukhona gadesi kubekelwe umlilo, kulondiwe bekube lilanga lokugwetjwa nelokubhujiswa kwabangamesabiko uZimu.J okwathi ngawo amanzi, ilizwe ebelikhona labhubha ngokurhurhulwa.5Yeke bathanda ukukhohlwa lokhu bona kwekadeni amazulu bekavele akhona ngelizwi lakaZimu, nokobana iphasi ladaleka emanzini begodu ngamanzi lanzinza; 9basithi: “Siphi isithembiso sokuza kwakhe ngombana soloko kwalala abobaba, zoke izinto ziraga njengombana bezinjalo kusukela ekuthomeni kwendalo.” Kokuthoma kufuze nizwisise lokhu bonyana emalangeni wokuphela kuzakufika abanyefuli banyefule balandele iinkanuko zabo zokonakalazmiye, kobana nikhumbule amezwi akhulunywe baphorofidi abacwengileko nemiyalo yeKosi noMsindisi ngabapostoli benu.  #Bathandekako, le sele kuyincwadi yesibili enginitlolele yona. Kizo zombili ngilingile ukuvusa imicabango yenu ehluzekileko ngokunikhumbuza; Kubehlele njengesaga nasithi:
“Inja ibuyela emahlanzenayo,”
nokuthi,
“Isavukazana esihlanjisiweko sibuyela edakeni.” 'Bekuyoba ngcono kibo thana akhange bayazi indlela yokulunga kunokuba kuthi sebayazile babuye bawufulathela umyalo ocwengileko owethulwa kibo.V %Ngambala, emva kobanyana baphunyurhe ekusilaphaleni kwephaseli ngokwazi iKosethu noMsindisi uJesu Krestu, sele godu bararelwe kikho begodu bahlulekile; nje isiphetho sabo sele sisimbi khulu kunekuthomeni.} sBabathembisa ikululeko, khisibe bona ngokwabo bamakhoboka wokonakala ngombana umuntu ulikhoboka lalokho okumbusako.Bakhuluma amezwi wokuzitjhaya alilize, bakhohlisa ngeenkanuko zabantu benyama abasanda ukuphunyuka kilabo abaphambukileko.nULabo bamithombo enganamanzi nekungu ephetjhulwa siwuruwuru; yeke bagcinelwe ubumnyama obuphathekako.Kodwana wakhalinywa ngeemphambeko zakhe: Udumbana osimumu wakhuluma ngelizwi lomuntu wavimbela ukuhlanya komphorofidi loyo.zmBatjhiye indlela enqophileko badurha, balandela indlela kaBhiliyamu umsa kaBhewori owathanda umvuzo wekohlakalo.+Banamehlo azele ukuhlobonga nanamathele ekoneni; bayenga abangakanzinzi epilweni. Ihliziywabo ijayele ukuba marhamaru; babantwana bamanikelela.0Y bamukeliswe ukuhlupheka ngokwenza kwabo okumbi. Ukuthaba kwabo kukwenza ihlazo emini libalele. Baziingilamkhuba neembhidlamnyanya bazithabisa ngeenkanuko zabo ezimbi.B} Kodwana laba abahlambalazako banjengeembandana ezinganamkhumbulo, ezizalelwe ukubanjwa nokubulawa. Bahlambalaza ngezinto abangazaziko; nje-ke nabo bazokubhujiswa njengazo iimbandanezo,ta khisibe nanyana iingilozi zizikulu ngeenkhwepha nangamandla, azibamangaleli ngehlamba phambi kwakaSomnini.+O khulukhulu labo abazifaka eenkanukweni zenyama zokonakala nabangahloniphi abaphathi.
Bamaphikakani, bayazitjhaya begodu abesabi nokuhlambalaza abacwengileko, Ngalokho uSomnini uyakwazi ukusindisa labo abamesabako ekulingweni; kuthi abangakalungi ababekele ukuhlunguphazwa ngelanga lokugwetjwa,~7ngombana ngokuhlala hlangana nazo, indoda elungileko leyo yawurubajeka emphefumulwenayo ngokubona nokuzwa ilanga nelanga imikhubabo yobuhlongandlebe. ~~}}4|v{{4zz$yVxwwvv@uu ttsrr7qqGpcooZnmll/kjwiihjggCff!edcbbaa`__^l]]F\X[[Z0Y{XXW[VVPUU TSSRQQEPOOMMxLLKJJ"IIHH&G8FFEDCCBB;A@?u>>C=<$##""d! cnl8# { a)YT- | A \ Q^&z3+_ Kwalandela enye ingilozi yesithathu isitjho ngelizwi elikhulu ithi: “Nanyana ngubani olotjha isibandananomfanekiso waso, amukele iphawu epandla namkha esandleni sakhe,'*GNje-ke enye ingilozi yesibili yalandela yathi: “Liwile, liwile iBhabheli elikhulu! Ngilo elenza bona zoke izizwe zisele iwayini lelaka lobungwadla balo!”1)[Yarhuwelela yathi: “Mesabeni uZimu nimphazimulise ngombana isikhathi sakhe sokugweba sesifikile! Mlotjheni loyo owenza izulu nephasi, ilwandle nemithombo yamanzi.”E(Nje-ke ngabona enye ingilozi iphapha phezulu esibangeni, iphethe ivangeli lesiphelani kobana ilitjhumayele kilabo abaphila ephasini. Iye, ezizweni zoke, eenkorweni, eenlimini nemindenini.D'begodu emilonyeni yabo azange kufunyanwe amanga; bamsulwa.p&YLaba, ngilabo abangazange bazisilaphaze ngabesifazi ngombana bebasesemsulwa njengamancele. Ngibo-ke abalandela iMvana nanyana kukuphi lapha iya khona. Bebahlengwe ebantwini bafana neenthelo zokuthoma ezisilumo kuZimu nakiyo iMvanap%YBebavuma ingoma etja phambi kwesihlalo sobukhosi naphambi kweembunjwa ezine eziphilako nabaphathi. Gade angekho obekangafunda ingoma leyo ngaphandle kwalabo abaziinkulungwana ezilikhulu namatjhumi amane nane ebebahlengwe ephasini.<$qNgezwa ilizwi livela ezulwini lihlokoma njengamanzi amanengi, lizwakala njengokuraramba kokuduma kwezulu okwesabekako. Ilizwi engalizwako lalinjengelababethi ababetha amaharibha.@# {Nje-ke ngaphakamisa amehlo, qala naso iMvana ijame entabeni iZiyoni; beyikanye neenkulungwana ezilikhulu namatjhumi amane nane zalabo ebebatlolwe ibizo layo nelakaYise eempandla zabo.n"U Lokhu kubiza ukuhlakanipha: Nje-ke akuthi nanyana ngubani ozwisisako abale isibalo sesibanda namkha isibalo sebizo laso ngombana isibalo saso ngesomuntu. Isibalo saso simakhulu amathandathu namatjhumi asithandathu nesithandathu.!y ukuze kungabikhona ongathenga namkha athengise nakanganalo iphawu, okutjho ibizo lesibanda namkha isibalo sebizo laso./ W Godu sakatelela boke, okutjho omncani nomkhulu, onjingileko nochakileko, okhululekileko nolikhoboka bonyana babekwe iphawu esandleni sabo sangesidleni namkha epandlaM Saphiwa amandla bona senze isithombesibunjwa sesibanda siphefumule ukuze isithombesibunjwa esimfanekiso leso sikhulume. Begodu senza nokobana labo abangalotjhi umfanekiso wesibanda leso babulawe.`9 Begodu ngeembonakaliso esaphiwa bona sizenze phambi kwesibanda sokuthoma, sakhohlisa abakhileko ephasini. Sabatjela bona babumbe isithombesibunjwa sesibanda ebegade sinengozi yesabula, kodwana nokho sabuye saphila.uc Sagila iimbonakaliso ezikulu sabe senza nomlilo ophuma ezulwini, wehlele ephasini phambi kwabantu baqalile.=s Besisebenzisa loke igunya lesibandana sokuthoma, siqalile. Sakatelela iphasi nabo boke abahlala kilo bona balotjhe isibandana sokuthoma, leso inceba laso lokufa ebesele lipholile. Nje-ke ngabona godu esinye isibandana senyuka sivela ephasini. Besineempondo ezimbili njengemvana kodwana besikhuluma njengonomrhaso.N Nangabe kukhona ogade azakuthunjwa,
akaye ekuthunjweni!
Nangabe kukhona
ogade azakubulawa ngesabula,
uzakubulawa ngesabula!
Lokhu kubiza ukubekezela nokukholwa kwabacwengileko./ Onendlebe akezwe!&E Boke abantu abakhe ephasini bazasilotjha, iye, woke loyo ibizo lakhe elingakatlolwa encwadini yokuphila yeMvana eyahlatjwako kusukela ekusekelweni kwephasi.}s Godu savunyelwa bona silwe nabacwengileko sibahlule. Saphiwa igunya phezu kweenkoro, kwemindeni, kweenlimi nezizwe.|q Savula umlomo waso sakhuluma iinhlamba kuZimu, sithuka ibizo nethaberinakeli lakhe kanye nalabo abahlala ezulwini."= Isibandana sanikelwa umlomo okhuluma okuphakamileko namezwi wehlamba; begodu savunyelwa bona sisebenzise igunya laso iinyanga ezimatjhumi amane nambili.&E Abantu balotjha unomrhaso ngombana bekathwese isibandana igunya, begodu balotjha isibandana bathi: “Ngubani ofana nesibandana, ngubani ongalwa naso na?”) Enye yeenhloko zesibandana beyinenceba lokufa, kodwana incebelo besele lipholile. Yeke ngokurareka okukhulu, iphasi loke lalandela isibandana.8i Isibandana engasibonako besifana nengwe, iinyawo zaso zifana nezebhere, umlomo ufana newebhubezi. Nje-ke unomrhaso wasinikela amandla nesihlalo sakhe sobukhosi kanye negunya.K  Ngabona isibandana senyuka siphuma elwandle, sineempondo ezilitjhumi neenhloko ezilikhomba. Phezu kweempondo zaso lezo bekuneenhlohlo ezilitjhumi kuthi phezu kweenhloko kube namagama weenhlamba.4c Nje-ke unomrhaso wajama eligwini lelwandle.6e Ngalokho unomrhaso wabila khulu ngomfazi loyo, nje-ke wasuka wayokusahlela boke abantwana bakhe, okutjho labo abalalela imiyalo yakaZimu nababambelele ebufakazini bakaJesu.w Kodwana iphasi laba lisizo emfazini loyo; lavula umlomo walo laginya amanzi agade abhubhudlha emlonyeni wakanomrhaso.t a Nje-ke kwabhubhudlha amanzi aphuma ngemlonyeni wenyoka kwaba inga mlambo ngemva komfazi kobana akhukhulwe.n U Kodwana umfazi waphiwa iimpiko ezimbili zekhozi elikhulu bona aphaphele endaweni alungiselelwe yona ngerhalawumbeni, lapha azakondliwa khona kwesikhatjhana, iinkhatjhana nengcenye yesikhathi, lapha inyoka ingeze yamfikela khona.v e Kuthe bona unomrhaso abone bonyana upharwe phasi ephasini, wazuma umfazi osanda ukubeletha umntwana womsana.r ] Ngalokho thokozani-ke nina mazulu,
nani noke enihlala kiwo!
Kodwana maye kuwe phasi,
nawe lwandle!
Mbala uSathana wehlela kini
ugcwele ilaka uyadlhabhaza
ngombana uyazi bona
isikhathi sakhe sifitjhani.”   Bona bamhlula ngeengazi zeMvana
nangelizwi lobufakazi babo
begodu akhange banconcosele ipilo yabo
bekwaba sekufeni.# Yeke ngezwa ilizwi elikhulu ezulwini lisithi:
“Nje-ke kufike isindiso,
amandla nombuso kaZimethu;
igunya lingelakaKrestu
ngombana ummangaleli
wabazalwana bethu
wehliselwe phasi;
iye, loyo obamangalela
phambi kwakaZimu ubusuku nemini.2] Ngalokho waphoswa phasi unomrhaso omkhulu, inyoka endala ekuthiwa nguMtjoli noSathana, umkhohlisi wephasi loke; iye, waphoselwa ephasini neengilozi zakhe zalahlwa naye.Z- kodwana bebanganamandla aneleko yeke bahlulwa nendawabo yangasabikhona ezulwini.~u Kwaba khona ipi ezulwini; uMikhayeli neengilozi zakhe bekalwa nonomrhaso; unomrhaso neengilozi zakhe bazibuyiselela,-S umfazi yena wabalekela erhalawumbeni lapha bekanendawo ayilungiselwa nguZimu ukuze ondliwe lapho amalanga ayikulungwana namakhulu amabili anamatjhumi asithandathu. Wabeletha umsana oyokubusa izizwe zoke ngentonga yesimbi. Nje-ke umntwana womfazi loyo wahlwithwa wasiwa esihlalweni sakaZimu sobukhosi;S Umsila wakhe wawola ingcenye yesithathu yeenkwekwezi zezulu, waziwululela ephasini. Nje-ke unomrhaso wajama phambi komfazi obekasele azokubeletha ukuze azokudla umntwanakhe loyo emva kobana abelethiwe.0Y Kwabonakala esinye isibonakaliso ezulwini. Qala nango unomrhaso omkhulu obomvu, oneenhloko ezilikhomba, iimpondo ezilitjhumi neenhlohlo ezilikhomba eenhlokweni zakhe.,S Bekasidisi begodu alila ngemirhelo.) M Kwavela isibonakaliso esimangazako ezulwini: Umfazi embethe ilanga, inyezi ingaphasi kweenyawo zakhe, ehloko athwele isihlohlo seenkwekwezi ezilitjhumi nambili.p~Y Ithempeli lakaZimu ezulwini lavuleka petle, kwabonakala i-aldari lesivumelwano lingethempelinapho; begodu bekukhona ukubaneka kwemibani, ukuraramba, ukutletlebula kokuduma kwezulu, ukusikinyeka kwephasi kanye namagidija wesinanja.3}_ Izizwe zithukuthele
kodwana ilaka lakho lifikile,
okusikhathi sokugweba
labo abangasekho
ukuze uvuze iinceku zakho okubaphorofidi;
iye, kuvuzwe nabacwengileko bakho
okungilabo abesaba ibizo lakho,
abakhulu nabancani
begodu kubhujiswe labo
ababhubhisa iphasi.”D| bathi:
“Siyakuthokoza Somnini,
Zimu Mninimandlawoke,
wena okhona nogade uvele ukhona,
iye, siyakuthokoza
ngombana uthethe amandlakho amakhulu,
uthomile uyabusa.d{A Abaphathi abamatjhumi amabili nane abahlezi phambi koZimu bawa mbo ngobuso balotjha uZimu,Vz% Nje-ke ingolozi yekhomba yavuthela ipalapala yayo, kwezwakala amezwi ahlokomako ezulwini asithi:
“Umbuso wephasi sewuphenduke
umbuso wakaSomnini nowakaKrestu
begodu uzakubusa nini nanini.”Fy Umaye wesibili sekadlulile; masinyana kuza umaye wesithathu.=xs Khonokho kwaba khona ukusikinyeka kwephasi bekwadilika kwetjhumi komuzi. Kwafa abantu abaziinkulungwana ezilikhomba ekusikinyekeni lokho; inengi lesaba beladumisa uZimu wezulwini.w Bezwa ilizwi livela ezulwini lisithi kibo: “Yenyukani nize lapha!” Benyukela-ke ezulwini ngelifu amanaba wabo abaqalile.4va Kodwana ngemva kwamalanga amathathu nesiquntu kwangena kibo ummoya ophilisako uvela kuZimu, nje-ke basikima bajama ngeenyawo, kwathi labo abababonako bafikelwa kukwesaba.&uE Abantu bephasi bazakucanasa ngabo bebagidinge ngokuphana izipho. Lokho bazakwenza ngombana abaphorofidi ababilabo babe lihlupho ebantwini abahlala ephasini.#t? Abantu abavela emindenini, eenkorweni, eenlimini nezizweni bayokurhudulela iindumbu zabo amehlo amalanga amathathu nesiquntu bebangavumi bona zibulungwe.s1 Iindumbu zabo ziyokurabhalala eendleleni zomuzi omkhulu obizwa ngokwesiphorofido bona yiSodoma neGibhide, lapha godu neKosi yabo yabethelwa khona.r  Kuzakuthi lokha nasele baqede ubufakazi babo, isibandana siphume ngemgodini onganamkhawulo silwe nabo, sibahlule besibabulale.Mq Banegunya lokuvala isibhakabhaka ukuze izulu lingani ngesikhathi abatjhumayela ngaso. Begodu banegunya lokuphendula amanzi abe ziingazi nokumadlha iphasi nanyana ngasiphi isifo ngokuthanda kwabo.&pE Nakukhona ofuna ukubakhubaza, kuphuma umlilo emilonyeni yabo iqothule amanaba wabo; ngileyo-ke indlela ekuthi loyo olinga ukubalimaza ekufuze abulawe ngayo.so_ Labo bangiyo imithi emibili ye-oliva nezinti ezimbili zesibani ezijame phambi kwakaSomnini iKosi yephasi. n  Ngizokunikela abofakazi bami ababili amandla wokuphorofida amalanga ayikulungwana enamakhulu amabili namatjhumi asithandathu.”-mS kodwana ungayilinganisi ikundla engaphandle kwethempeli, ilise ngombana inikelwe izizwe begodu zizokugadanga emzini ocwengileko iinyanga ezimatjhumi amane nambili.l 1 Nganikelwa ilithi lokulinganisa elinjengedondolo bekwathiwa kimi: “Sikima ulinganise ithempeli ne-aldari lakaZimu, ubale nalabo abalotjha lapho,ykk Nje-ke kwathiwa kimi: “Kufanele ubuye uphorofide godu ngabantu abanengi, ngezizwe, ngeenlimi nangamakhosi.”=js Ngawuthatha-ke umsongo omncani loyo esandleni sengilozi ngawugoma. Waba mnandi njengeliju ngemlonyeni wami, kodwana kuthe lokha nangiqedako ukuwugoma, wangijikela wababa ngendeni.Ni Yeke ngaya engilozini ngafese ngayibawa bona inginikele umsongo omncani loyo. Yona yathi kimi: “Yewuwuthathe uwugome! Uzokubaba ngendeni yakho kodwana ube mnandi njengeliju ngemlonyeni wakho.”Hh  Nje-ke ilizwi engalizwako likhuluma lisezulwini labuye lakhuluma nami godu lathi: “Khamba uyokuthatha umsongo ovulekileko esandleni sengilozi etlakalajele phezu kwelwandle nehlabathini.”3g_ Kodwana emalangeni lokha ingilozi yekhomba nasele izokuvuthela ipalapala yayo, ifihlakalo kaZimu izakupheleliswa njengombana amemezela eencekwini zakhe, abaphorofidi.”f) yafunga ngaloyo ophila nini nanini,
owabumba izulu nokukilo, iphasi nokukilo, ilwandle nokukilo, yathi: “Angekhe kusaba khona ukuriyada!geG Ingilozi engayibonako itlakalajele ngelwandle nehlabathini
yaphakamisela isidla ezulwini,Kd Lokha nakuzwakala imidumo elikhomba nami besele ngizilungiselele ukutlola, kodwana ngezwa ilizwi livela ezulwini lisithi: “Kugibe ngephawu lokho okukhulunywe midumo elikhomba, ungakutloli.”c} Yarhuwelela ngelizwi elikhulu elizwakala njengokubhodla kwebhubezi. Kuthe nayirhuwelelako, kwezwakala imidumo elikhomba.b5 Ngesandleni sayo beyiphethe umsongo omncani ovuliweko. Beyitlakalajile ibeke inyawo layo langesidleni elwandle, langesinceleni yalibeka ehlabathini.)a M Ngabona enye ingilozi enamandla amakhulu yehla ezulwini, iphuthelwe lilifu inezungu leKosi ehloko. Ubuso bayo bebunjengelanga nemilenzayo injengeensika zomlilo.X`) Begodu azange baphenduke ekubulaleni, ebuloyini, ekungwadleni nekwebeni kwabo._w Inengi labantu elingazange libulawe ngeenhluphekwezi, akhange liphenduke emisebenzini yalo eliyenzako namkha lilise ukulotjha amadimoni neenthombembunjwa zegolide, zesiliva, zekoporo, zelitje nekhuni ezingakwazi ukubona, ukuzwa namkha ukukhamba.^) Amandla weenjomanezo gade asemilonyeni nemisileni yazo ngombana imisila yazo leyo beyinjengeenyoka, ineenhloko ekungizo eziyingozi yokulimaza.] Ngeenhluphekwezo kwabhujiswa isithathu sabantu, okutjho ngomlilo, ngentuthu nangesibabuli okwaphuma emlonyeni weenjomani.\3 Nje-ke nasi indlela engabona ngayo iinjomani embonweni wami: Abakhweli bazo bebafake iimvikelo zeemfuba zombala onjengomlilo, umbala ohlaza njengesibhakabhaka nezimthubi. Iinhloko zeenjomani bezifana neenhloko zamabhubezi; emilonyeni yazo kwaphuma umlilo, intuthu nesibabuli.n[U Isibalo samabutho akhwele iinjomani besiziingidi ezimakhulu amabili; ngokunjalo ngezwa isibalo sawo.Z7 Ngokunjalo-ke, zatjhatjhululwa iingilozi ezine ebegade sele zilungiselelwe i-awara, ilanga, inyanga nomnyaka kobana zibhubhise okwesithathu kwabantu.Y lathi engilozini yesithandathu ebeyiphethe iporompita: “Akhe utjhaphulule iingilozi ezine ezikhungeke emlanjeni omkhulu iYufrathe!”X{ Ingilozi yesithandathu yavuthela ipalapala, ngezwa ilizwi livela eempondweni ezine ze-aldari legolide phambi kwakaZimu,FW Umaye wokuthoma udlulile. Nje-ke abomaye ababili basazokuza.V Sinekosi yaso ekuyingilozi yomgodi onganamkhawulo; ibizo layo ngesiHebheru ngu-Abadoni, ngesiGirigi kuthiwa ngu-Apholiyoni.sU_ Besinemisila etinyela njengeempephenu; begodu imisila leyo inamandla wokulimaza abantu iinyanga ezihlanu. T9 Besineemvikelo zesifuba ezinjengeemviko zesimbi; itjhada leempiko zaso belifana netjhada leenkarana ezinengi ezibotjhelwe iinjomani ezigijimela epini.TS! iinhluthu zaso zifana nezabafazi, kuthi amazinyo waso afane newamabhubezi.R1 Godu isikhwenyani saqaleka njengeenjomani ezilungiselwe ipi. Eenhloko zaso besinalokho okufana neenhlohlo zegolide; ubuso baso bebufana nobabantu,Q Ngemihla leyo abantu bayokwenyula ukufa kodwana ukufa angekhe kubafikele; iye, bazokuthanda bonyana bafe kodwana ukufa kuzobabalekela.)PK Savunyelwa bona sibazwise ubuhlungu iinyanga ezihlanu kodwana singababulali. Ubuhlungu esabazwisa bona, bebufana nobuhlungu bepephenu lokha nayitinyela umuntu.%OC Sakhalinywa bona singarhayili utjani bephasi nanyana yini ehlaza, iye, nanyana ngiwuphi umuthi, kwaphela abantu labo abanganaphawu lakaZimu eempandla zabo.N{ Hlangana nentuthu kwavela isikhonyani sehlela ephasini, sona saphiwa igunya bona sibe namandla njengeempephenu zephasi.'MG Yavula umgodi onganamkhawulo kwaphuma intuthu ngesiwulwini kwanga intuthu yekehla yomlilo; ilanga nesibanga kwafiphala ngebanga lentuthu ephuma ngesiwulwini.#L A Ingilozi yesihlanu yavuthela iporompita, ngabona ikwekwezi ebeyikhithike ezulwini yawela ephasini; yona-ke yanikelwa isihluthulelo somgodi onganamkhawulo.nKU Ngisaqalile njalo, ngezwa ikhozi liphapha hlangana nesibanga lilila ngelizwi elikhulu lithi: “Maye! Maye! Maye kibo abakhileko ephasini! Bazozizwa ngokuzwakala kwezinye zeempporompita ezisazokuvuthelwa ziingilozi ezintathu.”&JE Ingilozi yesine yavuthela iporompita yayo, kwathi ingcenye yesithathu yelanga, ingcenye yesithathu yenyezi nengcenye yesithathu yeenkwekwezi, iye, koke kwengcenye yesithathu yomkhanyo wakhona kwafiphala; azange kusaba khona ukukhanya engcenyeni yesithathu yemini, ngokunjalo nobusuku.I# Ibizo lekwekwezi leyo kwathiwa liNghana. Ingcenye yesithathu yamanzi yaphenduka yababa, kwafa abanengi ngamanzi lawo ngombana besele ababa.1H[ Ingilozi yesithathu yavuthela iporompita, ikwekwezi ekulu yawa ezulwini ibaneka njengesihlothi esivuthako; yawela engcenyeni yesithathu yemilambo nemithonjeni yamanzi.iGK Ingcenye yesithathu yalokho okuphilako ngelwandle kwafa nengcenye yesithathu yemikhumbi yoniwa.5FcIngilozi yesibili yavuthela iporompita yayo, kwabonakala isigidija esifana nentaba sinephuka umlilo, saphoswa ngelwandle. Ingcenye yesithathu yelwandle yaphenduka iingazi.wEgIngilozi yokuthoma yavuthela iporompita yayo, kwaba khona isinanja nomlilo kuvangene neengazi, kwathululelwa phezu kwephasi. Ingcenye yesithathu yephasi yatjhiswa; godu nengcenye yesithathu yemithi nakho koke okubutjani kwatjha kwalotha.\D1Iingilozi ezilikhomba ebeziphethe iimporompita ezilikhomba zalungela ukuzivuthela..CUNje-ke ingilozi yathatha idengela yalizalisa ngomlilo we-aldarini, yawurhatjha ephasini; kwaba khona ukuduma nokuraramba, ukuphazima kombani nokusikinyeka kwephasi.sB_Intuthu yetjhwalo kanye nemithandazo yabacwengileko yenyukela phambi kwakaZimu isuka esandleni sengilozi.iAKKwasuka enye ingilozi iphethe idengela legolide letjhwalo yajama e-aldarini. Yanikelwa itjhwalo elinengi bona ilinikele nemithandazo yabo boke abacwengileko phezu kwe-aldari legolide, okutjho eliphambi kwesihlalo sobukhosi.j@MNje-ke ngabona iingilozi ezilikhomba zijame phambi kwakaZimu; zanikelwa iimpalapala ezilikhomba.o? YKuthe lokha iMvana nayinamulula iphawu lekhomba, kwathula pheze isiquntu se-awara ezulwini, kwathi du.8>ingombana iMvana ephakathi kwesihlalo sobukhosi
izakuba ngumelusi wabo.
Izabadosela emithonjeni yamanzi wokuphila,
uZimu abasule zoke iinyembezi emehlweni wabo.”Z=-Abayokulamba, abasayokoma,
abasayokutjhiswa lilanga
nanyana sivuthevuthe.<UKungakho bajame phambi kwesihlalo sobukhosi sakaZimu,
“bamlotjha imini nobusuku ngethempelini lakhe,
iye, loyo ohlezi esihlalweni sobukhosi uyobafukamela.:;mNgathi kuye: “Kosami, nguwe owaziko.”
Nje-ke wathi kimi: “Laba ngibo abavela ekuhluphekeni okukhulu. Bazihlanzile iingubo zabo bazenza zaba mhlophe eengazini zeMvana.h:I Omunye wabaphathi wangibuza wathi: “Bobani laba abembethe ezimhlophe begodu bavelaphi na?”-9S bathi: “Amen.
“Idumo nephazimulo,
ukuhlakanipha, ukuthokozwa nokuhlonitjhwa,
iye, amandla neenkhwepha
akube kuZimethu nini nanini!
Amen.”A8{ Iingilozi zoke bezijame esihlalweni sobukhosi mazombe, godu kuzombe abaphathi neembunjwa ezine eziphilako. Boke labo bawa ngobuso bathi mbo phambi kwesihlalo sobukhosi balotjha uZimu,}7s Sarhuwelela ngelizwi elikhulu sathi:
“Isindiso ingeyakaZimethu
ohlezi esihlalweni sobukhosi neyeMvana!” 6  Ngemva kwalokho ngaqala ngabona isiqubuthu esikhulu ebesingekhe sabalwa ngobunengi. Besivela kizo zoke izizwe, iinkoro, abantu neenlimi, sijame phambi kwesihlalo sobukhosi naphambi kweMvana sembethe okumhlophe siphethe amatjhwaba womuthi wesundu ngezandla.<5qiinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yakaZebuloni;
iinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yakaJosefa;
iinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yakaBhenjamini.84iIinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yakaSimiyoni;
iinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yakaLevi;
iinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yaka-Isakari;:3miinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yaka-Atjheri;
iinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yakaNafitali;
iinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yakaManase;22]Iinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yakaJuda;
iinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yakaRubeni;
iinkulungwana ezilitjhumi nambili ekorweni yakaGadi;!1;Godu ngezwa isibalo salabo abagitjwa ngephawu, bebaziinkulungwana ezilikhulu namatjhumi amane nane bagitjwe ekorweni enye nenye yabantu bakwa-Israyeli:w0gyathi kizo: “Ningaloni iphasi, ilwandle namkha imithi singakagibi iphawu eempandla zeenceku zakaZimethu.”4/aNgabona enye ingilozi ikhuphuka ngepumalanga iphethe iphawu lakaZimu ophilako. Yarhuwelela ngelizwi elikhulu iingilozi ezine ebezinikelwe amandla wokona iphasi nelwandle,R. Ngemva kwalokho ngabona iingilozi ezine zijame emagumbini womane wephasi. Bezibambe imimoya emine yephasi khona kungazukuba khona ummoya ovunguzako ephasinapha namkha elwandle nanyana uphephule umuthi.Y-+Mbala ilanga elesabekako lelaka labo lifikile! Alo, ngubani ongalijamela na?”,barhuwelela iintaba namadwala bathi: “Welani phezu kwethu nisisithe ebusweni balowo ohlezi esihlalweni sobukhosi nebukhalini beMvana!++OAmakhosi wephasi, ababusi, iinkhulu, iinjinga neemphathimandla, omunye nomunye, olikhoboka nokhululekileko, bazifihla emarharheni naphakathi kwamadwala weentaba;v*eIsibhakabhaka sanyamalala njengomsongo nawusongeka wenyuka, iintaba neenhlengele zatjhidiswa eendaweni zazo. ) iinkwekwezi zesibhakabhaka zawela ephasini njengomuthi wamakhiwani nawuthintitha iinthelo zawo zebusika lokha nawusikinywa mumoya.0(Y Lokha iMvana nayinamulula iphawu lesithandathu, ngaqala, qala bekunokusikinyeka kwephasi okukhulu: Ilanga lafiphala laba nzima njengomsizi, inyanga yaba njengeengazi;<'q Nje-ke omunye nomunye wanikelwa isambatho esimhlophe bekwathiwa akhe baphumule kwesikhatjhana bekuphelele isibalo seenceku abakanye nazo nesabazalwana ebebasazokubulawa njengabo.%&C Barhuwelela bathi: “Somnini Somandla, wena ocwengileko noqinisileko, kuzabe kube nini ngaphambi kobana ugwebe begodu usibuyiselele ngeengazi zethu na?”0%Y Lokha iMvana nayinamulula iphawu lesihlanu, ngabona ngaphasi kwe-aldari imiphefumulo yalabo egade babulewe ngebanga lelizwi lakaZimu nangebanga lobufakazi ababe nabo._$7Ngithe nangiqalako, naso injomani etshetlha ibizo lomkhweli wayo nguKufa, alandelwa nguHadesi. Banikelwa amandla phezu kwengcenye yesine yephasi bona babulale ngesabula, ngendlala, ngezifo nangeembandana zommango.g#GLokha iMvana nayinamulula iphawu lesine ngezwa isibunjwa sesine simemeza sithi: “Yewuze!”T"!Ngezwa okungathi lilizwi hlangana neembunjwa ezine eziphilako lisithi: “Isiqwebu sinye sekoroyi ngesipaparwana neenqwebu ezintathu zebhali ngesipaparwana, kodwana ungoni amafutha we-oliva newayini!”i!KKuthe lokha iMvana nayinamulula iphawu lesithathu, ngezwa isibunjwa sesithathu esiphilako simemeza sithi: “Yewuze!” Nje-ke ngaqala, qala bekunenjomani enzima, umkhweli wayo aphethe iinlinganiso ezimbili esandleni sakhe. 9Nje-ke kwaphuma enye injomani ebovu be; umkhweli wayo wavunyelwa bona asuse ukuthula ephasini ukuze abantu babulalane, begodu wanikelwa isabula ekulu.}sKuthe lokha iMvana nayinamulula iphawu lesibili, ngezwa isibunjwa sesibili esiphilako simemeza sithi: “Yewuze!”!Ngithe nangiqalako ngabona injomani emhlophe, umkhweli wayo gade aphethe umsebe; nje-ke wanikelwa isihlohlo, waphuma angohlulako, wahlula. /Nje-ke ngabona iMvana inamulula elinye lamaphawu alikhomba; ngezwa esinye seembunjwa ezine eziphilako sirhuwelela inga mdumo sithi: “Yewuze!”X)Iimbunjwa ezine eziphilako zathi: “Amen,” nabaphathi bawa phasi, balotjha.' Yeke ngezwa zoke iimbunjwa ezulwini nephasini, iye, nezingaphasi kwephasi nangelwandle, ngitjho nakho koke okukikho kukhalela kusithi:
“Kiloyo ohlezi esihlalweni sobukhosi
nakiyo iMvana akube lidumo,
iphazimulo namandla ngokungapheliko
nini nanini.”3_ zirhuba ngelizwi elikhulu zithi:
“Ikufanele iMvana eyahlatjwako
ukwamukela amandla nomnono,
ukuhlakanipha nobukhosi,
idumo, iphazimulo nokubatjazwa!”.U Nje-ke ngaqala, ngezwa ilizwi leengilozi ezinengi zizombe isihlalo sobukhosi, iindalwa ezine eziphilako nabaphathi. Bekuziingidigidi neenkulungwana ngeenkulungwana,dA wabenza umbuso,
baba baphristi bokulotjha uZimethu,
begodu bazakubusa ephasini.”r] Zavuma irhubo elitjha zathi:
“Ufanele wena ukuthatha umsongo,
unamulule amaphawu
ngombana gade uhlatjiwe,
ngeengazi zakho
wahlengela uZimu abacwengileko
abavela kenye nenye ikoro,
ilimi, abantu nesizwe,V%Kuthe bona iwuthathe, iimbunjwa ezine eziphilako nabaphathi abamatjhumi amabili nane baguqa phambi kweMvana, omunye nomunye aphethe iharibha nezitja zegolide zizele itjhwalo, okumithandazo yabacwengileko.U#Yaya yawuthatha umsongo esidleni saloyo ogade ahlezi esihlalweni sobukhosi.}Nje-ke ngabona iMvana ijame kwanga ihlatjiwe, iphakathi kwesihlalo sobukhosi naphakathi kwezinye iimbunjwa eziphilako kanye nahlangana nabaphathi. Beyineempondo ezilikhomba namehlo alikhomba okumimoya elikhomba yakaZimu ethunyelwe kilo loke iphasi.5cYeke omunye wabaphathi wathi kimi: “Ungalili! Qala, iNgwenyama yekoro yakwaJuda emurabhu kaDavida ihlulile kobana ikwazi ukunamulula umsongo namaphawu wawo alikhomba.”dANgadinda isililo ngombana bekunganamuntu ongasongulula umsongo alunguze ngaphakathi kwawo.Bekungekho namunye ezulwini, ephasini nangaphasi kwephasi owaba namandla wokusongulula umsongo alunguze ngaphakathi kwawo.+Ngabese ngibona ingilozi enamandla imemezela ngelizwi elikhulu ithi: “Ngubani ofanele ukunamulula amaphawu alikhomba abe avule umsongo na?” !Nje-ke ngabona umsongo ngesidleni saloyo ohlezi esihlalweni sobukhosi utlolwe ngaphakathi nangaphandle, unanyathiselwe amaphawu alikhomba.-S “Ufanele wena Somnini Zimethu,
ukwamukela idumo, ubukhosi namandla
ngombana nguwe owabumba koke
begodu koke okukhona
kwadalwa ngentando yakho.”> u abaphathi abamatjhumi amabili nane bawa phasi phambi kwaloyo ohlezi esihlalweni sobukhosi balotjha loyo ophila isiphelani; baphosa iinhlohlo zabo phambi kwesihlalo sobukhosi bathi: - Kwathi lokha iimbunjwa eziphilakwezi nazimdumisa, zimhlonipha begodu zimthokoza loyo ohlezi esihlalweni sobukhosi, iye, yena ophila nini nanini, !Iimbunjwa ezine lezi bezineempiko ezisithandathu ngasinye, zembethwe mamehlo ngaphakathi nangaphandle. Bezingaqedi ukurhuba imini nobusuku zithi:
“Ucwengile, ucwengile, ucwengile,
uSomnini uZimu uMninimandlawoke,
obekavele akhona,
okhona nozako!” Isibunjwa sokuthoma besifana nengwenyama, sesibili sifana nekunzi, sesithathu sinobuso bomuntu, sesine sifana nekhozi eliphaphako. yGodu phambi kwesihlalo sobukhosi bekunokuthileko okuqaleka inga lilwandle lerhalasi, kudarhe njengekristali.
Esihlalweni sobukhosi mazombe nangemahlangothini woke waso kukhona iimbunjwa ezine eziphilako, zigcwele amehlo ngaphambili nangemuva.B}Khona esihlalweni sobukhosi lapho kwabaneka imibani, kwezwakala umdumo neensaba zokuraramba. Phambi kwesihlalo sobukhosi leso kwavutha iimbani ezilikhomba ezimimoya elikhomba yakaZimu.I Esihlalweni sobukhosi mazombe bekunezinye iinhlalo ezimatjhumi amabili nane, phezu kwazo kuhlezi abaphathi abamatjhumi amabili nane, bembethe izambatho ezimhlophe bathwele neehlohlo zegolide. 9Loyo obekahlezi lapho bekabonakala anjengelitje lejasiperi nesardiyo; begodu esihlalweni sobukhosi mazombe kunezungu leKosi elibonakala inga yimabula.`9Khona lapho ngaba kuMoya, ngabona isihlalo sobukhosi ezulwini kukhona obekahlezi kiso._ 9Ngemva kwalokhu, ngaqala ngabona ezulwini umnyango uvulekile. Ilizwi lokuthoma engalizwako likhuluma nami belinjengeporompita, lisithi: “Akhese unyukele lapha ngizokutjengisa bona kuzokwenzekani emva kwalokhu!”B“Onendlebe akezwe lokho uMoya akutjhoko emabandleni!”%COhlulako ngizomnikela ilungelo lokuhlala nami esihlalweni sami sobukhosi, kuzakuba njengombana nami ngahlula bengahlala noBaba esihlalweni sakhe sobukhosi.}Qala, ngijame emnyango ngiyakokoda! Nakube umuntu uzwa ilizwi lami avule, ngizakungena kuye ngidle naye, naye adle nami.W'Labo engibathandako ngiyabasola bengibakhalimele; nje-ke tjhiseka, uphenduke!wNgalokho ngiyakweluleka bona uthenge kimi igolide elicoliswe ngomlilo khona uzakuba ngonjingileko; thenga nezambatho ezimhlophe khona uzakwembatha ufihle ihlazo lobubhunubhunu bakho; iye, uthenge nesizelo ongasitjhatjha emehlwenakho ukuze ubone.,~QWena uthi, ‘Nginjingile, ngizibulungele umnotho, nje-ke angisweli litho.’ Awuziboni bonyana nguwe osidwedwe, wokurhawukelwa, ochakileko, ongaboniko nohlubule.N}Alo, njengombana ubuthuku nje, ungatjhisi ungaqandi, ngizokukhafula.x|iNgiyayazi imisebenzakho nokobana awuqandi, awutjhisi. Bengifisa bona ngathana bewungoqandako namkha otjhisako.{7“Kiyo ingilozi yebandla leLawodikhiya tlola uthi: Naka amezwi ka-Amen, ufakazi othembekileko noqinisileko, osisusa salokho okubunjwe nguZimu, uthi:Bz “Onendlebe akezwe lokho uMoya akutjhoko emabandleni.”uyc Ohlulako ngizomenza isika ethempelini lakaZimami; angeze asasuka kilo. Ngizokutlola kuye ibizo lakaZimami nebizo lomuzi kaZimami, iJerusalema elitjha eliyokwehla livela kuZimami ezulwini. Iye, ngitlole phezu kwakhe nebizo lami elitjha.\x1 Ngiyeza masinyana; londa lokho onakho ukuze kungabikhona okwemuka isihlohlo sakho.:wm Njengombana uwulondile umyalo wami wokunyamezela ngesineke, nami-ke ngizokuhlenga nakufika isikhathi sokulingwa esizokwehlela loke ilizwe kobana kuzizinywe abakhileko ephasini.2v] Labo abalisinagogi lakaSathana, abathi bamaJuda khisibe abasiwo kodwana baleya amanga, ngizobenza beze bazokuguqa eenyaweni zakho bebalemuke bonyana ngikuthandile wena.Iu Ngiyayazi imisebenzakho. Qala, ngibeke phambi kwakho umnyango ovulekileko nongekhe wavalwa mumuntu. Ngiyazi bonyana unamandla amancani, nokho amezwami uwalondile nebizo lami akhange uliphike.Et“Kiyo ingilozi yebandla leFiladelfiya tlola uthi, Naka amezwi waloyo ocwengileko noqinisileko, loyo ophethe isihluthulelo sakaDavida, ovula kungavali muntu, avale kungavuli muntu, uthi:Bs“Onendlebe akezwe lokho uMoya akutjhoko emabandleni.”(rINgokunjalo nohlulako uzokwembathiswa ezimhlophe, ibizo lakhe angekhe ngalesula encwadini yabaphilako; ngizolivuma phambi kwakaBaba naphambi kweengilozi zakhe.qNokho kusesekhona abantu abambalwa eSardisi abangakasilaphazi izambatho zabo; bazokukhamba nami bembethe ezimhlophe ngombana bafanele.9pkNje-ke khumbula lokho okwamukeleko wakuzwa; kulalele uphenduke. Kodwana nawungaphaphamiko, ngizokukhokhobela njengesela, angekhe wazi bona ngizokufika kuwe ngasiphi isikhathi.oYeke, vuka uqinise lokho okuseleko nobekusele kuzokufa ngombana ngifunyene imisebenzakho ingakapheleli phambi kwakaZimami.Yn -“Kiyo ingilozi yebandla leSardisi tlola uthi: Naka amezwi waloyo ophethe imimoya elikhomba yakaZimu kanye neenkwekwezi ezilikhomba, uthi ngiyayazi imisebenzakho begodu udume ngelokuthi uyaphila kanti ufile.Bm“Onendlebe akezwe lokho uMoya akutjhoko emabandleni.”*lOGodu ngizomnikela ikhwezi lokusa.kyUzozibusa ngentonga yesimbi, aziphahlaze zibe ziincucwana njengembiza yomdaka, iye, njengalokha nami ngamukela kuBaba.hjI“Loyo owahlulako, enze imisebenzami bekube sekupheleni, ngiyomupha ilungelo lokubusa izizwe. ,~[}||U{{5zyyx@wvuttAsrr>qpp2oo%nnmll7kkjpiiChh@grffeddecbb+a`_q^^H]\\[[NZYYY WW"VmVUWT[SRR4QPPOpNNMXLKK=JfI;HoGGIFF E~DCC]BBA#@??v>>>==Amen. Yewuze Kosi Jesu!4Oanangabe kukhona ophungula emazwini wesiphorofido sencwadi le, uZimu uzakususa isabelo sakhe emthini wokuphila nemzini ocwengileko, ekuzizinto ezihlathululwe encwadini le.0NYNgilemukisa woke ozwa amezwi wesiphorofido sencwadi le: Ngithi nangabe kukhona owengezelela ilitho kiwo, uZimu uyokungezelela iinhlupheko ezihlathululwe encwadini le;?MwUMoya nomlobokazi bathi: “Yiza!”
Nozwako akatjho athi: “Yiza!”
Omunye nomunye owomileko akeze;
nanyana ngubani othandako
akathathe amanzi wokuphila ngesihle.&LE“Ngimi mina Jesu engithumele ingilozi yami kini kobana izokufakaza ngezintwezi emabandleni. Ngimurabhu nomlibo kaDavida, ikhwezi lokusa elinyamazelako.”zKmNgaphandle kunezinja, abaloyi, iinhlobongi, ababulali, abalotjha iinthombe nabo boke abathanda nabenza ikohliso.xJi“Babusisiwe labo abahlanza izembatho zabo ukuze babe nelungelo emthini wokuphila, bangene emzini ngamasango.VI% Mina ngingu-Alfa no-Omega, wokuthoma nowamaphelelo, iye, ukuthoma nokuphela.mHS “Yelela, ngiyeza msinyana; ngiphethe umvuzo kobana ngikhokhele loyo naloyo ngokwemisebenzi yakhe.;Go Loyo owenza okukhohlakeleko akahlale enza okukhohlakeleko; kuthi osilapheleko ahlale angosilapheleko; kodwana olungileko akahlale enza ukulunga nocwengileko ahlale acwengile.”_F7 Yathi kimi: “Ungavali amezwi wencwadi yesiphorofido le ngombana isikhathi siseduze.9Ek kodwana yona yathi kimi: “Ungakwenzi lokho! Ngiyinceku kanye nawe nabazalwana bakho, abaphorofidi kanye nalabo ababulunga amezwi wencwadi le. Yeke, lotjha kwaphela uZimu!”D3Mina Jwanisi nginguye owezwako bewabona izintwezi. Kuthe lokha nangizizwako ngizibona, ngawela phasi eenyaweni zengilozi ebigade ingitjengisa zona,eCC“Yelelani, ngiyeza msinyana! Ubusisiwe loyo obulunga amezwi wesiphorofido sencwadi le.”LBIngilozi yathi kimi: “Amezwi la athembekile aliqiniso ngombana uSomnini uZimu wemimoya yabaphorofidi, wathumela ingilozi yakhe bona izokutjengisa iinceku zakhe lokho okuzokwenzeka msinyana.”"A=Angeze kusabakhona ubusuku, abasadingi ukukhanya kwesibani nanyana kwelanga ngombana uZimu uSomnini uzokuba kukhanya kwabo, bazakubusa naye nini nanini.H@ Zizakubona ubuso bakhe nebizo lakhe litlolwe eempandleni zazo.?-Angeze kusabakhona ilitho lamanikelela elizakufunyaneka lapho.
Isihlalo sobukhosi sakaZimu neMvana sizokuba kiwo neenceku zakhe zizamlotjha.Y>+ubhubhudlha udabula hlangana nendlela yomuzi. Nca zombili zomlambo kwamila umuthi wokuphila oneenthelo ezimihlobo elitjhumi nambili, uhloma iinthelo zawo inyanga nenyanga; amakari wawo angawokwelapha izizwe.= Ingilozi yangitjengisa umlambo wamanzi wokuphila, udarhe njengerhalasi, ugeleza uvela esihlalweni sobukhosi bakaZimu neMvana,<#Kodwana akukho okusilapheleko okuyongena kiwo okutjho owenza amanyala namkha othoma amanga, kwaphela abatlolwe encwadini yokuphila yeMvana.?;yAbantu bayokwethula kiwo ubuphaziphazi nedumo lezizwe.U:#Amasango wawo angekhe avalwa ilanga loke nobusuku angekhe baba khona lapho.d9AIzizwe zephasi ziyokukhamba emkhanyweni wawo, amakhosi wephasi ayokuletha idumo lawo kiwo.8Umuzi lo awudingi ilanga namkha inyezi bona kuyikhanyisele ngombana iphazimulo kaZimu imkhanyo wawo neMvana isibani sawo.y7kAzange ngalibona ithempeli hlangana nomuzi ngombana ithempeli lawo linguSomnini uZimu uMninimandlawoke neMvana.:6mAmasango alitjhumi nambili kumamatje aligugu, alitjhumi nambili; ngilelo nalelo sango lililitje eliligugu ngokwalo. Indlela yomuzi iligolide, ikhanya ubone ngale njengerhalasi.[5/lesihlanu kuyisaridoniksi, lesithandathu kuyisaridiyu, lekhomba kuyikrisolithe, lobunane kuyibherili, lethoba kuyithophazi, letjhumi kuyikrisopirasi, letjhumi nanye kuyiyakintu, letjhumi nambili kuyi-amethisi..4UIinsekelo zomthangala womuzi zihlotjiswe ngemihlobo yoke yamatje amahle: lokuthoma lijasipi, lesibili kuyisafaya, lesithathu kuyikhalikedoni, lesine kuyisimaragidu,e3CUmthangala wakhiwe ngejasiperi, khisibe umuzi wakhiwe ngegolidembala, udarhe njengerhalasi.2Godu yalinganisa umthangala, kwaba mamitha amatjhumi alikhomba namabili ngokwesilinganiso sabantu ingilozi eyasisebenzisako.b1=Umuzi bewendlaleke unguncazine, ubude nobubanzi bawo kulingana. Nje-ke yalinganisa umuzi ngelithi layo kwaba makhilomitha aziinkulungwana ezimbili namakhulu amabili; iye, ubude bawo bungangobubanzi nokuphakama kwawo.0Ingilozi eyangikhulumisako beyiphethe ilithi lokulinganisa legolide kobana ilinganise ngalo umuzi namasango wawo kanye nemithangala yawo./Begodu umthangala womuzi bewuneensekelo ezilitjhumi nambili obekutlolwe kizo amabizo wabapostoli abalitjhumi nambili beMvana.. Bekunamasango amathathu ngeswazini langepumalanga, amathathu ngetlhagwini, amathathu ngesewula namathathu ngetjingalanga.J-  Bewunomthangala omkhulu ophakemeko onamasango alitjhumi nambili alindwe ziingilozi ezilitjhumi nambili. Emasangweni bekutlolwe ngokugobhodlha amabizo alitjhumi nambili weenkoro zakwa-Israyeli., Bewunephazimulo kaZimu nokukhanya okunjengobuphaziphazi obuligugu njengelitje elihle khulu ijasiperi elidarhe njengomabula.+1 KuMoya yangithwala yangisa entabeni ekulu nephakamileko, yangitjengisa umuzi ocwengileko okutjho iJerusalema, wehlela phasi uvela ezulwini kuZimu.5*c Enye yeengilozi ezilikhomba eziphethe izitja ezilikhomba ezizele iinhlupheko ezilikhomba zokuphela, yeza kimi yafese yathi: “Yiza ngikutjengise umlobokazi, umkaMvana.”o)WKodwana amatjhatjha, abangakholwako, abasilapheleko, ababulali, iinhlobongi, abenza imilingo, abalotjha abosingazimu nabo boke abaleya amanga isabelo sabo sizakuba selitsheni elivuthako lomlilo nesibabuli, okukukufa kwesibili.”h(ILoyo oyokuhlula uzakudla ilifa lezintwezo begodu mina ngizakuba nguZimakhe yena abe mntwanami.'3Nje-ke wathi kimi: “Sekwenziwe! Mina ngingu-Alfa no-Omega, ukuthoma nokuphela. Owomileko ngizamseza amanzi ngesihle emthonjeni wamanzi wokuphila.#&?Loyo osesihlalweni sobukhosi wathi: “Qala, ngenza koke kube kutjha!” Wathi godu: “Kutlole lokhu ngombana amezwi la athembekile begodu aliqiniso.”&%EUzokwesula zoke iinyembezi emehlwenabo. Ukufa angekhe kusaba khona, ngitjho nokulila nobuhlungu angekhe kusaba khona ngombana izinto zokuthoma zidlulile.”\$1Ngezwa ilizwi elikhulu livela esihlalweni sobukhosi lithi: “Qala indlu kaZimu seyihlangana nabantu. Uyokuhlala nabo njengoZimu wabo bona babe sisizwe sakhe, iye, uZimu ngokwakhe uzakuba nabo abe nguZimu wabo.#Ngabona umuzi ocwengileko, iJerusalema elitjha, lehla livela kuZimu ezulwini, lilungiswe njengomlobokazi aqobotjhelele umyeni wakhe. " Nje-ke ngabona izulu elitjha nephasi elitjha ngombana izulu lokuthoma nephasi lokuthoma besele kudlulile, nelwandle belingasekho.c!?Loyo ibizo lakhe elingazange lifunyanwe encwadini yokuphila waphoswa ngelitsheni lomlilo.l QUkufa nendawo yabafileko kwaphoswa ngelitsheni lomlilo. Lokhu kukukufa kwesibili, ilitsha lomlilo.'G Ilwandle lakhupha boke abafileko ebebakilo. Ukufa nendawo yabafileko kwakhupha abafileko ebebahlezi kikho; boke bagwetjwa ukuya ngokwemisebenzi abayenzileko.ve Ngabona abafileko, abakhulu nabancani, bajame phambi kwesihlalo sobukhosi neencwadi zavulwa. Godu kwavulwa nenye incwadi ekuyincwadi yokuphila. Abafileko bagwetjwa ukuya ngemisebenzi abayenzileko, kwaya njengombana kutloliwe eencwadini.   Ngabona isihlalo sobukhosi esikhulu nesimhlophe naloyo ohlezi kiso. Iphasi nesibhakabhaka kwabaleka phambi kwakhe, kwanyamalala..U USathana ogade abakhohlisile waphoswa ngelitsheni lomlilo nesibabuli, lapho isibandanakanye nomphorofidi wamanga bakhona, bayokutshwenywa isiphelani ubusuku nemini. Zaphuma zarhwanta zidabula iphasi zazonbeleza indawo yabacwengileko kanye nomuzi othandekako. Kodwana kwehla umlilo ezulwini wabaqothula.(Iaphumele ukukhohlisa izizwe emagumbini amane wephasi, ezinguGogi noMagogi, azihlanganise kobana zizokulwa ipi; ubunengi bazo bunjengetjhwabatjhwaba yelwandle.jMKuyokuthi lokha iminyaka eyikulungwana nasele iphelile, uSathana akhutjhwe ngesikhungweni sakhe,W'Babusisiwe begodu bacwengile labo abanesabelo ekuvukeni kokuthoma. Ukufa kwesibili akunamandla phezu kwalaba, kodwana bayokuba baphristi bakaZimu nebakaKrestu begodu bayokubusa naye iminyaka eyikulungwana.s_Inengi labahlongakeleko azange livuke bekwaphela ikulungwana yeminyaka. Lokhu kukuvuka ekufeni kokuthoma.s_Ngabona iinhlalo zobukhosi, labo ebebahlezi kizo banikelwa amandla wokugweba. Ngabona nemiphefumulo yalabo abaquntwe iinhloko ngebanga lobufakazi babo ngoJesu nangelizwi lakaZimu. Abazange balotjhe isibandananamkha umfanekiso waso; begodu abazange babekwe iphawu laso eempandla zabo namkha ezandleni zabo. Babuya baphila bebabusa noKrestu ikulungwana yeminyaka.Nyamphosela ngemgodini onganamkhawulo, yamvalela ngci beyabeka iphawu phezu kwakhe khona angazubuya aluthe izizwe bekuphele ikulungwana yeminyaka. Emva kwalokho kufanele athukululwe kwesikhatjhana.xiYabamba unomrhaso okutjho inyoka endala (godu ebizwe bona nguDeveli noSathana) yambopha ikulungwana yeminyaka, Nje-ke ngabona ingilozi yehla ivela ezulwini, ngesandleni sayo iphethe isihluthulelo somgodi onganamkhawulo neketani ekulu.Inengi labulawa ngesabula eyaphuma emlonyeni waloyo okhwele injomani; nje-ke zoke iinyoni zayidla bezayiqala nje inyama yeendumbu zabo.}Sabanjwa isibandanasabotjhwa kanye nomphorofidi wamanga ogade agila iimangaliso phambi kwaso alutha ngazo labo ebebamukele iphawu lesibandana nalabo ebebalotjha umfanekiso waso. Labo bobabili baphoswa basaphila ngelitsheni lomlilo ovutha isibabuli.Nje-ke ngabona isibandana namakhosi wephasi kanye namabutho wawo kubuthenwe bona kususwe ipi nalowo okhwele injomani namabutho wakhe.3_iye, nizozitika ngenyama yamakhosi, yeenduna, yeengorho, yeenjomani neyabakhweli bazo; ngitjho nenyama yabo boke abatjhaphulukileko nabamakhoboka, abancani nabakhulu.” 9Ngabona ingilozi ijame elangeni, irhuwelela zoke iinyoni eziphapha esibangeni ngelizwi elikhulu ithi: “Yizani nibuthane esidlweni esikhulu sakaZimu,z mEsambathweni sakhe nenyonga yakhe kutlolwe ngokugobhodlhwa ibizo elithi: “IKosi yamakhosi noMbusi wababusi.”5 cEmlonyenakhe kuphuma isabula ebukhali, ngayo urhayila izizwe begodu uzazibusa ngentonga yesimbi. Uzakugadangela ubutlhodlhelo bobukhali nebelaka lakaZimu uMninimandlawoke.z mAmabutho wezulwini amlandela akhwele iinjomani ezimhlophe; embethe itjhila elidarhe okumhlophe nokunganamphambo.\ 1 Wembethe iphuraphura edlhunywe ngeengazini nebizo lakhe kuthiwa nguLizwi lakaZimu., Q Amehlo wakhe anjengamalangabu womlilo, ehloko yakhe kuneenhlohlo ezinengi; begodu unebizo elitloliweko kodwana lingekhe laziwa mumuntu ngaphandle kwakhe kwaphela.' Ngabona izulu livulekile, kwaba khona injomani emhlophe. Umkhweli wayo ubizwa bona nguThembekile noQiniso begodu ngokulunga ugweba asuse ipi.mS Ngalokho ngaguqa eenyaweni ngayilotjha kodwana yona yathi kimi: “Ungakwenzi lokho! Ngiyinceku kanye nawe nabazalwane bakho ababambelele ebufakazini bakaJesu. Lotjha uZimu ngombana ubufakazi bakaJesu bumumoya wokuphorofida.”*M Nje-ke ingilozi yathi kimi: “Tlola uthi babusisiwe labo abamenyelwe ebukhazini beMvana.” Begodu yangezelela ngokuthi: “La mamezwi wakaZimu aqinisileko.”!Unikelwe bona embathe
itjhila elidarhileko nelihlanzekileko.”
Mbala, itjhila elidarhileko lizizenzo ezilungileko zabacwengileko. Asithokoze sithabe,
siphakamise idumo lakhe
ngombana ubukhazi beMvana sebufikile,
umlobokazi wayo selazilungisile.Z-Ngezwa godu ekungathi lilizwi lesiqubuthu esikhulu elihlokoma njengokurhuba kwamanzi amanengi nomdumo omkhulu wokuraramba lirhuwelela lisithi:
“Haleluya!
USomnini uZimethu, uMninimandlawoke uyabusa.0YKwezwakala ilizwi livela esihlalweni sobukhosi lisithi:
“Dumisani uZimethu
noke nina nceku zakhe,
iye, noke nina enimesabako,
abancani nabakhulu!”3Abaphathi abamatjhumi amabili nane neembunjwa ezine eziphilako zaguqa zalotjha uZimu onzinze esihlalweni sobukhosi zithi:
“Amen! Haleluya!”_7Barhuwelela godu bathi:
“Haleluya!
Intuthu yenyuka kiyo ngokungapheliko.”A{ngombana ukugweba kwakhe
kulungile bekumsulwa.
Ugwebe ingwadla eyaziwako
neyonakalise iphasi ngobungwadla bayo
begodu iingazi zeenceku zakhe
uzibuyiselele kiyo.”*~ OEmva kwalokhu ngezwa ekungathi lilizwi lesiqubuthu esikhulu elihlokomako ezulwini lisithi:
“Haleluya!
Isindiso, iphazimulo namandla
ngekwakaZimethus}_“Ngaphakathi kwakho kwafunyanwa iingazi zabaphorofidi, zabacwengileko nezalabo ababulawako ephasini.”G|Angekhe kusakhanya isibani kuwe;
itjhada lokusina kwedwendwe
angekhe lisezwakala kuwe;
abarhwebi bakho bebaziinkhulu zephasi,
begodu ngobuloyi bakho
walutha zoke izizwe.&{EUmkenenezo wombethi weharibha nabakhaleli,
wabavuthela iimfudu neempalapala,
awusoze usazwakala kuwe
nososino wananyana ngiliphi irhwebo,
akasoze asafunyanwa kuwe;
ngitjho itjhada elibangwa lilitje lokusila
angekhe libuye godu
lizwakale ngaphakathi kwakho.RzYeke ingilozi enamandla yadobha ilitje elinjengelokusila yaliphosa ngelwandle, yathi:
“Ngiyo-ke le indlela iBhabheli,
umuzi omkhulu
eliyokuphoswa ngayo phasi,
lingabe lisabonwa godu.!y;Thabani ngokubhubha kwawo,
nina mazulu,
nani abacwengileko, abapostoli nabaphorofidi
ngombana uZimu uwugwebile
wanibuyiselela ngawo.”ixKBazirhatjha ngethuli eenhloko zabo badazuluka balila bathi:
“Maye! Maye kiwo umuzi omkhulu,
okwathi boke ebebanemikhombi elwandle,
banotha ngebanga lobunjinga bawo!
Nge-awara linye sephenduke waba lirubhi.w}barhahlawula isililo lokha nababona intuthu yokutjha kwalo, bathi: “Ngiwuphi umuzi owakhe wafana nomuzi omkhulu lo?”5vcMbala woke umnotho lo
urhayilwe nge-awara linye.”
Boke abaphathi bemikhumbi, abathaya elwandle, abathayi ngemikhumbi nabo boke abarhweba elwandle, bajamela kude,?uwbathi:
“Uzazizwa, uzazizwa umuzi omkhulu!
Wena owembethe amatjhila amahle,
okububende nokutlerebede,
okghatjiswe ngegolide,
ngobuphaziphazi nangamatje aligugu!t#Abarhwebi abathengisa ipahla leyo bebazuza umnotho kilo, bazakujamela buqamamana ngokwesaba ukuhlunguphazwa kwalo, bazakulila barhahlawule,s3“Isithelo ogade usikhanukela
sisukile kuwe.
Woke umnotho wakho
nobuphaziphazi bakho,
kuphelile kuwe.
Angekhe kusafunyanwa.”7rg isinamoni, ezinye iinungo, itjhwalo, iimonyo, iwayini, namafutha we-oliva, ipuphu yekoroyi nokuziintoro, iinkomo nezimvu, iinjomani neenkarana, amakhoboka namaphilo wabantu.nqU ipahla yegolide, isiliva, ubuphaziphazi namatje aligugu, amatjhila amahle, abubende, asilika natlerebede, iinhlobohlobo zekhuni elinamakha, zoke iimpahla zezinyo lendlovu, iimpahla zesigodo esibizako, ikoporo, isimbi namamabula,opW Abarhwebi bephasi bayapongoloza bebalililele ngombana akusekho muntu othenga ipahla emikhunjini yabo:Bo} Azakujama buqamamana ngokwesaba ukuhlunguphazwa kwalo athi:
“Maye, maye kuwe, muzi omkhulu,
Bhabheli muzi onamandla!
Ukugwetjhwa kwakho
kukufikele nge-awara linye.”n7 Amakhosi wephasi agade ahlobonga nalo begodu aphila nalo ngokutamasa, ayokulilela apongoloze ngalo lokha nakabona ukwenyuka kwentuthu yokutjha kwalo.7mgNgalokho iinhlungu zalo
zizakufika ngelanga linye,
iye, izifo, ukulila nendlala.
Lizakutjhiswa ngomlilo
ngombana unamandla
uSomnini uZimu, oligwebako.”wlgNjengokuzidumisa nokutamasa kwalo,
linikeleni isilinganiso sehlupheko
nesizi elingako
ngombana lizitjela ehliziywenalo lithi,
‘Ngihlezi njengendlovukazi,
angisuye umhlolokazi,
begodu nesizi angekhe ngalibona!’&kELiphatheni njengombana nalo lenzile;
libuyiseleleni ngokubuyelelweko
kilokho elikwenzileko;
niqarhe ngokubuyelelweko
ekatjheni elayiqarhako.gjGIzono zalo zidindelelene,
zifika ezulwini
begodu uZimu ukhumbule
ukonakala kwalo.0iYNje-ke ngezwa elinye ilizwi ezulwini lisithi:
“Phumani niphele kilo, bantu bami
ukuze ningahlanganyeli nezono zalo,
nokobana ningamukeli iinhlungu zalo.DhNgebanga lokobana zoke izizwe
zisele iwayini elihlanyisako lobungwadla balo,
amakhosi wephasi ahlobonge nalo,
nabarhwebi bephasi banjingile
ngomnotho wokutamasa kwalo.”g3Yarhuwelela ngelizwi elikhulu yathi:
“Liwile! Liwile iBhabheli elikhulu!
Seliyindawo yokuhlala amadimoni,
isikhungo sayo yoke imimoya esilapheleko,
isikhungo seenyoni zoke ezisilapheleko,
isikhungo sazo zoke iinbadana
ezisilapheleko nezizondekileko.f Emva kwalokho ngabona enye ingilozi yehla ibuya ezulwini. Beyinegunya elikhulu; iphasi lenziwa bona likhanye ngebanga lephazimulo yayo.Te!“Umfazi ombonileko umumuzi omkhulu obusa ngaphezu kwamakhosi wephasi.”#d?UZimu ukubekile eenhliziyweni zazo bona zenze ihloso yakhe ngokuvuma bona zinikele umbuso wazo esibandeni kufikela lapha amezwi kaZimu apheleliswa khona.'cGIimpondo ezilitjhumi ozibonileko, zona kanye nesibandana zizakuzonda ingwadla; zizayenza umonakalo ibe hlubule; zizakudla inyama yayo beziyiqothule ngomlilo.bNje-ke ingilozi yathi kimi: “Amanzi owabonileko lapho kuhlezi khona ingwadla, ababantu, aziinqubuthu, azizizwe neenlimi.*aMAzokulwa neMvana kodwana iMvana yona izawahlula ngombana iyiKosi yamakhosi noMbusi wababusi; nalabo abangakiyo ngababiziweko, abakhethiweko nabathembekileko.”S` Woke anehloso eyodwa, banikela isibandanaamandla nelungelo labo lokubusa.O_ “Iimpondo ezilitjhumi ozibonileko zimakhosi alitjhumi agade angakanikelwa ubukhosi bonyana abuse, kodwana asazokunikelwa ilungelo lokobana abe makhosi abuse isikhathi esifitjhani kanye nesibanda.^ Nakusibanda esakhe saba khona kwanjesi asisekho, kuhlekuhle siyikosi yobunane kodwana singenye yalawa alikhomba kwaphela siyokubhujiswa. ]  phakathi kwawo amahlanu awile, kuphila yinye, enye ayikafiki; kodwana lokha nasele ifikile kufuze ihlale ikhona kwesikhatjhana.\% “Lokhu kubiza ingqondo enokuhlakanipha: Iinhloko ezilikhomba ziziintaba ezilikhomba okuhlezi kizo umfazi loyo; begodu zimakhosi alikhomba,d[AIsibandana osibonileko sakhe saba khona kodwana kwanjesi asisekho; nje-ke sele sizokukhuphuka ngemgodini onganamkhawulo bese siyabhujiswa. Abantu bephasi amabizo wabo angakatlolwa encwadini yokuphila kwasesisekelweni sephasi, bazokumangala lokha nababona isibandanangombana sakhe saba khona kodwana kwanjesi asisekho khisibe nokho sizakuba khona.3Z_Kodwana ingilozi yathi kimi: “Urarwa yini kangaka na? Ngizokutjela ifihlakalo yomfazi lo kanye neyesibanda esimthweleko esineenhloko ezilikhomba neempondo ezilitjhumi.Y!Ngabona bona umfazi loyo bekadakwe ziingazi zabacwengileko neengazi zabofakazi bakaJesu.
Kuthe lokha nangimbonako, ngabamba ongenzasi.|XqEpandla yakhe bekunebizo elitlolwe ifihlo ethi:
“Bhabheli elikulu,
nina weengwadla namanyala wephasi.”bW=Umfazi loyo bekembethe okububende nokutlerebede begodu azihlobise ngegolide, ngobuphaziphazi nangamatje amahle aligugu. Ngesandla sakhe bekaphethe ikapho yegolide ebeyizele amanyala nokusilaphala kokuhlobonga kwakhe.NVNje-ke ingilozi leyo yangithwala ngoMoya yangisa erhalawumbeni. Lapho ngabona umfazi ahlezi phezu kwesibanda esibubende ebesigcwele amabizo wehlamba, sineenhloko ezilikhomba neempondo ezilitjhumi.U iye, leyo amakhosi wephasi agile nayo imikhuba yobungwadla, bekwathi ngewayini lobungwadla bayo kwadakwa abahlezi ephasini.”7T iNje-ke kweza kimi enye yeengilozi ezilikhomba iphethe izitja ezilikhomba yathi kimi: “Yewuze, ngithanda ukukutjengisa isigwebo sengwadlakazi ehlezi phezu kwamanzi amanengi,YS+Isinanja esineengidija ezinobudisi obungaba makhilogremu amatjhumi amane nahlanu, sawulukela phezu kwabantu sehla ezulwini. Abantu bahlambalaza uZimu ngebanga lobuhlungu besinanja ngombana besesabeka kokufa.AR}Zoke iinhlengele zabaleka neentaba azange zisatholakala.Q1Umuzi omkhulu waphadlhuka iingcenye ezintathu nemizi yezizwe yawa. UZimu wakhumbula iBhabheli elikhulu, walinikela iwayini lelaka lobukhali bakhe.IP Kwabonakala imibani, ukuraramba, ukutletlebula kokuduma kwezulu nokusikinyeka okukhulu kwephasi okungazange khekube khona soloko kwaba khona abantu ephasini; mbala kwaba kusikinyeka okukhulu!O1Ingilozi yekhomba yathululela isitja sayo esibangeni; kwaphuma ilizwi elikhulu ethempelini livela esihlalweni sobukhosi lathi: “Sekwenzekile!”^N5Yeke imimoya yahlanganisa amakhosi endaweni ebizwa ngesiHebheru bona yi-Arimagedoni. M Yelela, ngiza njengesela! Ubusisiwe loyo ohlala aphaphele begodu embethe ukuze angazukukhamba bhunubhunu bekubonwe ihlazo lakhe.L+Lokhu kumimoya yamadimoni agila iziga; begodu iya emakhosini wephasi loke ukuwabutha bona alwe ipi ngelanga elikhulu lakaZimu uMninimandlawoke.$KA Ngabona imimoya emithathu esilapheleko efana neenrhwarhwa iphuma ngemlonyeni wakanomrhaso nangemlonyeni wesibanda godu nangemlonyeni womphorofidi wamanga."J= Yesithandathu ingilozi yathululela isitja sayo ngemlanjeni omkhulu iYufrathe, amanzi wakhona atjha ukuze kulungiselwe amakhosi avela epumalanga indlela.sI_ Bahlambalaza uZimu wezulwini ngebanga leenhlungu neenlonda zabo, begodu azange baphenduke ezenzweni zabo./HW Ingilozi yesihlanu yathululela isitja sayo phezu kwesihlalo sobukhosi sesibandana, umbuso waso wabhijwa lilifu elinzima; abantu baziluma amalimu ngebanga lobuhlungu.G3 batjha ngomtjhiso obukhali kodwana bathuka ibizo lakaZimu okunguye ogade alawula phezu kweenhlupheko lezo; begodu azange baphenduke bona bamdumise.qF[Ingilozi yesine yathululela isitja sayo elangeni; lavunyelwa bona litjhise abantu ngesivuthevuthe salo,E Ngezwa i-aldari liphendula lithi:
“Iye, Somnini Zimu Mninimandla,
iingwebo zakho zilungile
begodu ziliqiniso!”D“Ngebanga lokobana baphalaze iingazi zabacwengileko nabaphorofidi, ngikho nje ubanikele iingazi bona bazisele ngombana kubafanele!”C%Ngezwa ingilozi yamanzi ithi:
“Ulungile wena okhona
nogade uvele ukhona;
iye, wena ocwengileko
ngombana ugwebile ngalokho.nBUIngilozi yesithathu yathululela isitja sayo ngemilanjeni nangemithonjeni, khona kwaphenduka iingazi.AIngilozi yesibili yathululela isitja sayo phezu kwelwandle, laphenduka labangathi ziingazi zesidumbu, kwafa koke okuphilako ngelwandle.8@iYasuka ingilozi yokuthoma yafese yathulula isitja sayo ephasini. Kwathumbuka iinlonda ezimbi phezu kwalabo ebebanephawu lesibanda begodu balotjha nesithombe somfanekiso waso.4? cNje-ke ngezwa ilizwi elikhulu livela ethempelini likhuluma eengilozini ezilikhomba lithi: “Khambani niyokuthululela phezu kwephasi izitja ezilikhomba zelaka lakaZimu!”9>kIthempeli lazala intuthu yephazimulo ebuya ebukhosini nemandleni kaZimu. Begodu bekangekho ongangena ngethempelini zingakapheli iinhlupheko ezilikhomba zeengilozi ezilikhomba.=/Nje-ke esinye seembunjwa ezine eziphilako sanikela iingilozi ezilikhomba izitja ezilikhomba zegolide zizele ubukhali bakaZimu ophila nini nanini. <9Ethempelinapho kwaphuma iingilozi ezilikhomba neenhlupheko ezilikhomba, zembethe ilineni elidarhileko, ziqakanise imitletlana yegolide eemfubeni zazo._;7Ngemva kwalokho ngaqala, ngabona ithempeli elilitende lobufakazi ezulwini livulekile.n:USomnini, ngubani ongekhe akwesaba
begodu adumise ibizo lakho na?
Lokhu kungebanga lokobana
nguwe wedwa ocwengileko.
Izizwe zoke ziyokufika zilotjhe
phambi kwakho
ngombana iingwebo zakho zisepepeneneni.”g9GBavuma irhubo lakaMosi inceku kaZimu kanye nerhubo leMvana, basithi:
“Mikhulu iyababazeka imisebenzakho,
wena Somnini Zimu Mninimandla!
Zilungile begodu ziliqiniso iindlela zakho,
wena Kosi yezizwe zoke.x8iNgabona lokho okwabonakala sengathi lilwandle lerhalasi livangene nomlilo nalabo ebebahlule isibandananomfanekiso waso kanye nesibalo sebizo laso. Bebajame eduze nelwandle lerhalasi baphethe amaharibha abawanikelwe nguZimu ezandleni zabo.;7 qNgabona esinye isibonakaliso esikhulu nesirarako ezulwini: Bekuziingilozi ezilikhomba egade zineenhlupheko ezilikhomba, ekungezokugcina ngombana ngazo ilaka lakaZimu liphelisiwe.T6!Ubutlhodlhelo bewayini bagadangwa ngaphandle komuzi, kwavinyilika iingazi ebutlhodlhelweni zaba zinengi zaphakama bekwaba sematomini weenjomani, kwaba libanga ebelingaba mamayela angaba makhulu amabili."5=Nje-ke ingilozi yahlahla ngesegere yayo ephasini yabuthelela isivuno sesidiribe sephasi; yasiphosa ngebutlhodlhelweni obukhulu bewayini lelaka lakaZimu.4yKwavela enye ingilozi ithumbuka e-aldarini, bekuyingilozi enamandla phezu komlilo, yarhuwelela loyo obekaphethe isegere ebukhali yathi: “Khupha isegere yakho ebukhali ubuthelele iintjhutha zesidiribe sephasi ngombana amadiribe waso avuthiwe.”l3QKwathumbuka enye ingilozi ivela ethempelini lezulwini, nayo beyiphethe isegere ebukhali ngesandla.Y2+Nje-ke loyo ohlezi phezu kwelifu wakghedlha ngesegere ephasini, iphasi lavunwa.>1uKwavela enye ingilozi ngethempelini irhuwelela loyo ohlezi phezu kwelifu isithi: “Khupha isegere yakho uvune ngombana isikhathi sokuvuna sifikile nesivuno sephasi sesivuthiwe.”0Ngithe nangiqalako ngabona ilifu elimhlophe kuhlezi kilo ofana neNdodana yoMuntu, anesihlohlo segolide ehloko aphethe nesegere ngesandla.m/S Ngezwa ilizwi libuya ezulwini lisithi: “Tlola uthi: Babusisiwe labo abafako bafela kuSomnini kusukela gadesi.”
UMoya ocwengileko uthi: “Iye, bazakuphumula ekukhandlekeni kwabo ngombana imisebenzi yabo izabalandela.”x.i Lokhu kubiza ukunyamezela kwabacwengileko, iye, labo abalalela imiyalo kaZimu, banamathele ekukholweni kuJesu.L- Intuthu yomlilo walabo abahlunguphaziweko yenyuka nini nanini. Ubusuku nemini akukho ukuphumula kilabo abalotjha isibandananomfanekiso waso, iye, komunye nomunye owamukela iphawu lebizo laso.”O, naye uzakusela iwayini lelaka lakaZimu; aliselele ngekatjheni yobukhali bakhe lingakavanganiswa nalitho. Uzakuhlunguphazwa ngomlilo nangesibabuli phambi kweengilozi ezicwengileko naphambi kweMvana. {ri`WNE<3*!~~~~~~~~~~~~~~~~t~j~`~V~L~B~8~.~$~~~}}}}}}}}}}}}}}{}q}g}]}S}I}?}5}+}!}} }||||||||||||||x|n|d|Z|P|F|<|2|(||| |{{{{{{{{{{{{{{u{k{a{W{M{C{9{/{${{{zzzzzzzzzzzzzuzjz_zTzIz>z3z(zzzyyyyyyyyyyyyyyynycyXyMyBy7y,y!yy yxxxxxxxxxxxx}xrxgx\xQxFx;x0x%xxxwwwwwwwwwwwwwvwkw`wUwJw?w4w)wwwvvvvvvvvvvvvvzvovdvYvNvCv8v-v"vv vuuuuuuuuuuuu}urugu\uQuFu;u0u&uuutttttttttttttvtkt`tUtJt?t4t)tttssssssssssssszsosdsYsNsCs8s-s"ss srrrrrrrrrrrr~rsrhr]rRrGro3o(ooonnnnnnnnnnnnnxnmncnXnMnBn7n,n!nn nmmmmmmmmmmmm|mqmfm[mPmEm:m/m$mmmllllllllllllluljl_lTlIl>l3l(lllkkkkkkkkkkkkkxkmkbkXkMkBk7k,k!kk kjjjjjjjjjjjj}jrjgj\jQjFj;j0j%jjjiiiiiiiiiiiiiuiji_iTiIi>i3i(iiihhhhhhhhhhhhhyhnhchXhMhBh7h-h"hh hgggggggggggg}grggg\gRgGgc3c(cccbbbbbbbbbbbbbybnbcbXbMbBb7b,b!bb baaaaaaaaaaaa}araga\aQaFa;a0a%aaa`````````````u`j`_`T`I`>`3`(```_____________y_n_c_X_M_B_7_,_!__ _^^^^^^^^^^^^}^r^g^\^Q^F^;^0^%^^^]]]]]]]]]]]]]u]j]_]T]I]>]3](]]]\\\\\\\\\\\\\y\n\c\X\M\B\7\,\!\\ \[[[[[[[[[[[[|[q[f[[[P[F[;[0[%[[[ZZZZZZZZZZZZZuZjZ_ZTZIZ>Z3Z(ZZZYYYYYYYYYYYYYxYmYbYWYLYAY6Y+Y YY XXXXXXXXXXXXX|XqXfX[XPXEX:X/X$XXXWWWWWWWWWWWWWuWjW_WTWIW>W3W(WWWVVVVVVVVVVVVVyVnVcVXVMVBV7V,V!VV VUUUUUUUUUUUU|UqUfU\UQUFU;U0U%UUUTTTTTTTTTTTTTuTjT_TTTIT>T3T(TTTSSSSSSSSSSSSSySnScSXSMSBS7S,S!SS SRRRRRRRRRRRR|RqRfR[RPRFR;R0R%RRRQQQQQQQQQQQQQuQjQ_QTQIQ>Q3Q(QQQPPPPPPPPPPPPPyPnPcPXPMPBP7P,P!PP POOOOOOOOOOOO|OrOgO\OQOFO;O0O%OOONNNNNNNNNNNNNvNkN`NUNJN?N4N)NNNMMMMMMMMMMMMMzMoMdMYMNMCM8M-M"MM MLLLLLLLLLLLL}LrLgL\LQLFL;L0L%LLLKKKKKKKKKKKKKuKjK_KTKIK>K3K(KKKJJJJJJJJJJJJJyJnJcJXJMJBJ7J,J!JJ JIIIIIIIIIIII|IqIgI\IQIFI;I0I%IIIHHHHHHHHHHHHHuHjH_HTHIH>H3H(HHHGGGGGGGGGGGGGyGnGcGXGMGBG7G,G!GG GFFFFFFFFFFFF}FrFgF\FQFFF;F0F%FFFEEEEEEEEEEEEEuEjE_ETEJE?E4E)EEEDDDDDDDDDDDDDyDnDcDXDMDBD7D,D!DD DCCCCCCCCCCCC}CrCgC\CQCFC;C0C%CCCBBBBBBBBBBBBBvBkB`BUBJB?B4B)BBBAAAAAAAAAAAAAzAoAdAYANACA8A-A"AA A@@@@@@@@@@@@}@r@g@\@Q@F@;@1@&@@@?????????????v?k?`?U?J???4?)??? ?>>>>>>>>>>>>>>u>k>a>W>M>C>9>.>#>> >============~=s=h=]=R=G=<=1='===<<<<<<<<<<<<737(7776666666666666x6m6b6W6L6A666,6!66 6555555555555|5q5f5[5P5E5:5/5$5554444444444444u4j4_4T4I4>434(4443333333333333x3n3c3X3M3B373,3!33 3222222222222}2r2g2\2Q2F2;202%2221111111111111u1j1_1T1I1>131(1110000000000000y0n0c0X0M0B070,0!00 0////////////}/r/g/\/Q/F/;/0/%///.............v.k.`.U.J.?.4.)...-------------y-n-d-Y-N-C-8---"-- -,,,,,,,,,,,,},r,g,\,Q,F,;,0,%,,,+++++++++++++v+k+`+U+J+?+5+*+++ *************z*o*d*Y*N*C*8*-*"** *))))))))))))~)s)h)])R)G)<)1)&)))(((((((((((((w(l(a(V(K(@(5(*((( '''''''''''''{'p'e'Z'O'D'9'.'#'' '&&&&&&&&&&&&~&s&h&^&S&H&=&2&'&&&%%%%%%%%%%%%%w%l%a%V%K%@%5%*%%% $$$$$$$$$$$$${$p$e$Z$O$D$9$.$#$$ $#############t#i#^#S#H#=#2#'###"""""""""""""x"m"b"W"L"A"6"+" "" !!!!!!!!!!!!!{!p!e!Z!O!D!9!.!$!!!  t i ^ S H = 2 '   xmbWLA6+  |qf[PE:/$ti^SH=2'xmbWLA6+  {peZOD9.# ti^SH=2'wlaVKA6+  |qf[PE:/$ti^SH=2'xmbWLA6+  |qf[PE:/$uj_TI>3( # # # # # # # # # # # # # #  # "# "" "! " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "  " ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !  !  #  "  !                                                               ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p   o & n % m $ l # k " j ! i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J   I . H - G , F + E * D ) C ( B ' A & @ % ? $ > # = " < ! ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !             +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                            % $ # " !                                        ( ' & % $ # " !                                                             ~  } !|  { z y x w v u t s r q p o n m l k j i  h  g  f  e  d c b a ` _ ^ ]  \ [ Z Y X W V U T S R Q P O N M L K J  I  H  G  F  E D C B A @ ? >  = $< #; ": !9  8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' &  %  $  #  "  !                                                                                                                               $ # " !                                                                       ~ } | { z y x w v u t s r q p o n m l  k  j  i  h  g f e d c b a `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J   I  3H  2G  1F  0E  /D  .C  -B  ,A  +@  *?  )>  (=  '<  &;  %:  $9  #8  "7  !6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                         #  "  !                                                                                                                                                                ~  } | { z y x w v  u t s r q p o n m l k  j  i  h  g  f e d c b a ` _  ^ ] \ [ Z Y X W V U T S R Q P O N M L  K  J  I  H  G F E D C B A @  ? > = < ; : 9 8 7 6  5  4  3  2  1 0 / . - , + *  ) ( ' & % $ # " !                                                                         2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2   2   2   2   2  2  2  2  2  2  2   2  1!  1   1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1   1   1   1   1   1  1  1  1  1  1  1   1  0  0  0  0  0  0  0  0  0   0   0   0   0   0  0  0  0  0  0  0   0  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /   /   /   /   /   /  /  /  /  /  /  /   /  ."  .!  .   .  .  .  .  .  .  .  .  .  .~  .}  .|  .{  .z  .y  .x  .w  .v  . u  . t  . s  . r  . q  .p  .o  .n  .m  .l  .k  .j   .i  -h  -g  -f  -e  -d  -c  -b  -a  -`  -_  -^  -]  -\  -[  -Z  - Y  - X  - W  - V  - U  -T  -S  -R  -Q  -P  -O  -N   -M  ,"L  ,!K  , J  ,I  ,H  ,G  ,F  ,E  ,D  ,C  ,B  ,A  ,@  ,?  ,>  ,=  ,<  ,;  ,:  ,9  ,8  , 7  , 6  , 5  , 4  , 3  ,2  ,1  ,0  ,/  ,.  ,-  ,,   ,+  +"*  +!)  + (  +'  +&  +%  +$  +#  +"  +!  +  +  +  +  +  +  +  +  +  +  +  +   +   +   +   +   +  +  +  +  +  +  +   +  *&  *%  *$  *#  *"  *!  *   *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *   *   *   *   *   *  *  *  *  *  *  *   *  )9  )8  )7  )6  )5  )4  )3  )2  )1  )0  )/  ).  )-  ),  )+  )*  ))  )(  )'  )&  )%  )$  )#  )"  )!  )   )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )   )   )   )   )   )  )  )  )  )  )  )   )  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (   (   (   (   (  (  (  (  (  (  (   (  '  '  '  '  '  '  '  '  '  '  '   '   '   '   '   '  '  '  '  '  '~  '}   '|  &{  &z  &y  &x  &w  &v  &u  &t  &s  &r  &q  &p  &o  &n  &m  &l  &k  & j  & i  & h  & g  & f  &e  &d  &c  &b  &a  &`  &_   &^  %$]  %#\  %"[  %!Z  % Y  %X  %W  %V  %U  %T  %S  %R  %Q  %P  %O  %N  %M  %L  %K  %J  %I  %H  %G  % F  % E  % D  % C  % B  %A  %@  %?  %>  %=  %<  %;   %:  $+9  $*8  $)7  $(6  $'5  $&4  $%3  $$2  $#1  $"0  $!/  $ .  $-  $,  $+  $*  $)  $(  $'  $&  $%  $$  $#  $"  $!  $  $  $  $  $  $   $   $   $   $   $  $  $  $  $  $  $   $  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #   #   #   #   #   #  #  #  #  #  #  #   #  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "   "   "   "   "   "  "  "  "  "  "  "   "  !  !  !  !  !  !  !  !   !   !   !   !   !  !  !  !  !  !  !   !                                                                   7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                     ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u   t   s   r   q   p  o  n  m  l  k  j  i   h  +g  *f  )e  (d  'c  &b  %a  $`  #_  "^  !]   \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J   I   H   G   F   E  D  C  B  A  @  ?  >   =  #<  ";  !:   9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '   &   %   $   #   "  !                                                                   .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                         #  "  !                                                                         "  !                                                                      C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0~  /}  .|  -{  ,z  +y  *x  )w  (v  'u  &t  %s  $r  #q  "p  !o   n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \   [   Z   Y   X   W  V  U  T  S  R  Q  P   O  N  M  L  K  J  I  H   G   F   E   D   C  B  A  @  ?  >  =  <   ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2   1   0   /   .   -  ,  +  *  )  (  '  &   %  "$  !#   "  !                                                                                                              &  %  $  #  "  !                                                                         !                                                                                                                                                                           ~  }  |  {  z  y  x  w   v   u   t   s   r  q  p  o  n  m  l  k   j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _   ^   ]   \   [   Z  Y  X  W  V  U  T  S   R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A   @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -   ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                ~  }  |  {  z  y  x   w   v   u   t   s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^   ]   \   [   Z   Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F   E   D   C   B   A  @  ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -   ,   +   *   )   (  '  &  %  $  #  "  !                                                                |qf[PE:/$~~~~~~~~~~~~~u~j~_~T~I~>~3~(~~~}}}}}}}}}}}}}y}n}c}X}M}B}7},}!}} }||||||||||||||q|f|[|P|E|;|0|%|||{{{{{{{{{{{{{u{j{_{T{I{>{3{({{{zzzzzzzzzzzzzyznzczXzMzBz7z,z!zz zyyyyyyyyyyyy|yqyfy[yPyEy:y/y$yyyxxxxxxxxxxxxxuxjx_xTxIx>x3x(xxxwwwwwwwwwwwwwzwpwfw\wRwHw>w4w*w ww wvvvvvvvvvvvvvxvmvbvWvLvAv6v+v!vv vuuuuuuuuuuuu|uqugu\uQuFu;u0u%uuutttttttttttttutjt_tTtIt>t3t(tttsssssssssssssysnscsXsMsBs7s,s!ss srrrrrrrrrrrr}rrrgr\rQrFr;r0r%rrrqqqqqqqqqqqqqvqkq`qUqJq?q4q)qqqpppppppppppppypnpcpXpMpBp7p-p"pp poooooooooooo}orogo\oQoFo;o0o%ooonnnnnnnnnnnnnvnkn`nUnJn?n4n)nnnmmmmmmmmmmmmmzmomdmYmNmCm8m-m"mm mllllllllllll~lslhl]lRlGl>>>>>>>>>>>~>s>h>]>R>G><>1>&>>>=============w=l=a=V=K=@=5=*=== <<<<<<<<<<<<&3&(&&&%%%%%%%%%%%%%x%m%b%W%L%A%6%+% %% $$$$$$$$$$$$${$p$e$Z$O$D$9$.$#$$ $#############t#i#^#S#H#=#2#'###"""""""""""""w"l"a"V"K"@"5"+" "" !!!!!!!!!!!!!{!p!e!Z!O!D!9!.!#!! ! ~ s h ] R G < 1 &   wlaVK@5* {peZOD9.# ~sh]RG<1&zpf\RH>4*  vlbXND:0&vk`UJ?4)yncXMC8-" }rg\QF;0%vk`UJ?4)yncXMB7,! }rg\QF;0%vk`UJ?4) 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2! 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 21 20 2/ 2. 2- 2, 2+ 2* 2) 2( 2' 2& 2% 2$ 2# 2" 2! 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2~ 2} 2 | 2 { 2 z 2 y 2 x 2w 2v 2u 2t 2s 2r 2q  2p 2o 2n 2m 2l 2k 2j 2i 2h 2g 2f 2e 2d 2c 2b 2a 2` 2 _ 2 ^ 2 ] 2 \ 2 [ 2Z 2Y 2X 2W 2V 2U 2T  2S 2%R 2$Q 2#P 2"O 2!N 2 M 2L 2K 2J 2I 2H 2G 2F 2E 2D 2C 2B 2A 2@ 2? 2> 2= 2< 2; 2 : 2 9 28 27 26 25 24 23 22  21  2.0  2-/  2,.  2+-  2*,  2)+  2(*  2')  2&(  2%'  2$&  2#%  2"$  2!#  2 "  2!  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2   2   2   2   2  2  2  2  2  2  2 2 ($  ($  ($  ($  ($  ($ ($ ($ ($ ($ ($ ($  ($ (#" (#! (#  (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (#  (#  (#  (#  (#  (# (# (# (# (# (# (#  (# (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" ("  ("  ("  ("  ("  (" (" (" (" (" (" ("  (" (!8 (!7 (!6 (!5 (!4 (!3 (!2 (!1 (!0 (!/ (!. (!- (!, (!+ (!* (!) (!( (!' (!& (!% (!$ (!# (!" (!! (!  (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (!  (!  (!  (!  (!  (! (! (! (! (! (! (!  (! ( *~ ( )} ( (| ( '{ ( &z ( %y ( $x ( #w ( "v ( !u ( t ( s ( r ( q ( p ( o ( n ( m ( l ( k ( j ( i ( h ( g ( f ( e ( d ( c ( b ( a ( ` ( _ ( ^ ( ] ( \ ( [ ( Z ( Y ( X ( W ( V  ( U (6T (5S (4R (3Q (2P (1O (0N (/M (.L (-K (,J (+I (*H ()G ((F ('E (&D (%C ($B (#A ("@ (!? ( > (= (< (; (: (9 (8 (7 (6 (5 (4 (3 (2 (1 (0 (/ (. (- (, ( + ( * ( ) ( ( ( ' (& (% ($ (# (" (! (  ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (( (' (& (% ($ (# (" (! (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (A (@ (? (> (= (< (; (: (9 (8 (7 (6 (5 (4 (3 (2 (1 (0 (/ (. (- (, (+ (* () (( (' (& (% ($ (# (" (! (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (~ (} ( | ( { ( z ( y ( x (w (v (u (t (s (r (q  (p (o (n (m (l (k ( j ( i ( h ( g ( f (e (d (c (b (a (` (_  (^ (] (\ ([ (Z (Y (X (W (V (U (T (S (R ( Q ( P ( O ( N ( M (L (K (J (I (H (G (F  (E (D (C (B (A (@ (? (> (= (< (; (: (9 (8 (7 (6 (5 (4 ( 3 ( 2 ( 1 ( 0 ( / (. (- (, (+ (* () ((  (' ()& ((% ('$ (&# (%" ($! (# (" (! (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (# (" (! (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( (~ (} (|  ({ (2z (1y (0x (/w (.v (-u (,t (+s (*r ()q ((p ('o (&n (%m ($l (#k ("j (!i ( h (g (f (e (d (c (b (a (` (_ (^ (] (\ ([ (Z (Y (X (W (V ( U ( T ( S ( R ( Q (P (O (N (M (L (K (J  (I ()H ((G ('F (&E (%D ($C (#B ("A (!@ ( ? (> (= (< (; (: (9 (8 (7 (6 (5 (4 (3 (2 (1 (0 (/ (. (- ( , ( + ( * ( ) ( ( (' (& (% ($ (# (" (!  ( (- (, (+ (* () (( (' (& (% ($ (# (" (! (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ! (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (  ( # ( " ( ! (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (  ( $ ( # ( " ( ! (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  ( ~ ( } ( |  ( { ( z ( y ( x ( w ( v ( u ( t ( s ( r ( q ( p ( o ( n ( m ( l ( k ( j ( i ( h ( g ( f ( e  ( d (c (b (a (` (_ (^ (] (\ ([ (Z (Y (X (W ( V ( U ( T ( S ( R (Q (P (O (N (M (L (K  (J (YI (XH (WG (VF (UE (TD (SC (RB (QA (P@ (O? (N> (M= (L< (K; (J: (I9 (H8 (G7 (F6 (E5 (D4 (C3 (B2 (A1 (@0 (?/ (>. (=- (<, (;+ (:* (9) (8( (7' (6& (5% (4$ (3# (2" (1! (0 (/ (. (- (, (+ (* () (( (' (& (% ($ (# (" (! (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (1 (0 (/ (. (- (, (+ (* () (( (' (& (% ($ (# (" (! (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (  ( (3 (2 (1 (0 (/ (. (- (, (+ (*~ ()} ((| ('{ (&z (%y ($x (#w ("v (!u ( t (s (r (q (p (o (n (m (l (k (j (i (h (g (f (e (d (c (b ( a ( ` ( _ ( ^ ( ] (\ ([ (Z (Y (X (W (V  (U ("T (!S ( R (Q (P (O (N (M (L (K (J (I (H (G (F (E (D (C (B (A (@ ( ? ( > ( = ( < ( ; (: (9 (8 (7 (6 (5 (4  (3  (62  (51  (40  (3/  (2.  (1-  (0,  (/+  (.*  (-)  (,(  (*'  ((&  (&%  ($$  ("#  ( "  (!  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (   (   (   (   (  (  (  (  (  (  (  ( " !                                   . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                  7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !                                       ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m   l , k + j * i ) h ( g ' f & e % d $ c # b " a ! `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A   @ ! ?  >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                   % $ # " !                                                                                 " !                            ~  }  |  {  z  y   x ! w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `  _  ^  ]  \  [  Z  Y  X   W 9 V 8 U 7 T 6 S 5 R 4 Q 3 P 2 O 1 N 0 M / L . K - J , I + H * G ) F ( E ' D & C % B $ A # @ " ? ! >  =  <  ;  :  9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !        ;   :   9   8   7   6   5   4   3   2   1   0   /   .   -   ,   +  *  )  (  '  &   %   $   #   "   !                                                                               /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                                                                                                                   $ # " !   ~  }  |  {  z  y  x  w  v  u  t  s  r  q  p  o  n  m  l  k  j  i  h  g  f  e  d  c  b  a  `   _ & ^ % ] $ \ # [ " Z ! Y  X  W  V  U  T  S  R  Q  P  O  N  M  L  K  J  I  H  G  F  E  D  C  B  A  @  ?  >  =  <  ;  :   9  8  7  6  5  4  3  2  1  0  /  .  -  ,  +  *  )  (  '  &  %  $  #  "  !                                               #  "  !                                                                                                            (& (% ($ (# (" (! ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( '+ '* ') '( '' '& '% '$ '# '" '! ' ' '  ' ~ ' } ' | ' { ' z ' y ' x ' w ' v ' u ' t ' s ' r ' q ' p ' o ' n ' m ' l ' k ' j ' i ' h ' g ' f ' e ' d ' c  ' b & a & ` & _ & ^ & ] & \ & [ & Z & Y & X & W & V & U & T & S & R & Q & P & O & N & M & L & K & J & I & H & G & F & E  & D % C % B % A % @ % ? % > % = % < % ; % : % 9 % 8 % 7 % 6 % 5 % 4 % 3 % 2 % 1 % 0 % / % . % - % , % + % * % ) % (  % ' $& & $% % $$ $ $# # $" " $! ! $ $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $ $ $ $ $ $  $  $  $  $  $  $   $  ## #" #! # # # # # # # # # # # # # # # # 2 }rg\QF;0%~~~~~~~~~~~~~v~k~`~U~J~?~4~)~~~}}}}}}}}}}}}}z}o}d}Y}N}C}8}-}"}} }||||||||||||}|r|h|]|R|G|<|1|&|||{{{{{{{{{{{{{w{l{a{V{K{@{5{*{{{ zzzzzzzzzzzzzzzozdzYzNzCz8z-z"zz zyyyyyyyyyyyy~ysyhy]yRyGyk3k(kkkjjjjjjjjjjjjjyjnjcjXjMjBj7j,j!jj jiiiiiiiiiiii|iqifi[iPiEi:i/i$iiihhhhhhhhhhhhhthih^hShHh=h2h'hhhgggggggggggggxgmgbgWgLgAg6g+g gg fffffffffffff{fpfef[fPfEf:f/f$fffeeeeeeeeeeeeeueje_eTeIe>e3e(eeedddddddddddddxdmdbdWdLdAd7d,d!dd dcccccccccccc|cqcfc[cPcEc:c/c$cccbbbbbbbbbbbbbtbib^bSbHb=b2b'bbbaaaaaaaaaaaaaxamabaWaLaAa6a+a aa `````````````|`q`f`[`P`E`<`2`(``` `_____________}_r_g_\_Q_F_;_0_%___^^^^^^^^^^^^^v^k^`^U^J^?^4^)^^^]]]]]]]]]]]]]z]o]d]Y]N]C]8]-]"]] ]\\\\\\\\\\\\~\s\h\]\R\G\<\1\&\\\[[[[[[[[[[[[[w[l[a[V[K[@[5[*[[[ ZZZZZZZZZZZZZ{ZpZeZZZOZDZ9Z.Z#ZZ ZYYYYYYYYYYYYYtYiY^YSYHY=Y2Y'YYYXXXXXXXXXXXXXwXlXaXWXLXAX6X+X XX WWWWWWWWWWWWW{WpWeWZWOWDW9W/W$WWWVVVVVVVVVVVVVtViV^VSVHV=V2V'VVVUUUUUUUUUUUUUwUlUaUWULUAU6U+U UU TTTTTTTTTTTTT{TpTeT[TPTET:T/T$TTTSSSSSSSSSSSSStSiS^STSIS>S3S(SSSRRRRRRRRRRRRRxRmRbRWRLRAR6R+R RR QQQQQQQQQQQQQ|QqQfQ[QQQFQ;Q0Q%QQQPPPPPPPPPPPPPuPjP_PTPIP>P3P(PPPOOOOOOOOOOOOOxOmObOWOLOAO6O+O OO NNNNNNNNNNNNN|NqNfN[NPNEN:N0N%NNNMMMMMMMMMMMMMuMkM`MUMJM?M4M)MMMLLLLLLLLLLLLLyLnLcLXLMLBL8L-L"LL LKKKKKKKKKKKK}KrKgK\KQKFK;K0K%KKKJJJJJJJJJJJJJuJjJ_JTJIJ>J3J(JJJIIIIIIIIIIIIIzIoIdIYINICI8I-I"II IHHHHHHHHHHHH}HrHgH\HQHFH;H0H%HHHGGGGGGGGGGGGGvGkG`GUGJG?G4G)GGGFFFFFFFFFFFFFyFnFdFYFNFCF8F-F"FF FEEEEEEEEEEEE~EsEhE]EREGEC4C*C CC CBBBBBBBBBBBBBvBkB`BUBJB?B4B)BBBAAAAAAAAAAAAAzAoAdAYANACA8A-A"AA A@@@@@@@@@@@@~@s@h@]@R@G@<@1@&@@@?????????????w?l?a?V?K?@?5?*??? >>>>>>>>>>>>>z>o>d>Y>N>D>9>.>#>> >============~=s=h=]=R=G=<=1=&===<<<<<<<<<<<<131(1110000000000000x0m0b0W0M0B070,0!00 0////////////}/r/g/\/Q/F/;/0/%///.............u.k.`.U.J.?.4.)...-------------y-n-c-X-M-B-7-,-"-- -,,,,,,,,,,,,},r,g,\,Q,F,;,0,%,,,+++++++++++++u+j+_+T+I+>+3+(+++*************y*n*c*X*M*B*7*,*!** *))))))))))))))v)l)b)X)N)D):)0)&)))(((((((((((((v(k(`(U(J(?(4(*((( '''''''''''''z'o'e'Z'O'D'9'.'#'' '&&&&&&&&&&&&~&u&k&a&W&M&C&9&/&%&&&%%%%%%%%%%%%%%{%q%g%]%R%G%<%1%&%%%$$$$$$$$$$$$$v$k$`$U$J$?$4$)$$$#############z#o#d#Y#N#C#8#-#"## #""""""""""""~"s"h"]"R"G"<"1"&"""!!!!!!!!!!!!!x!m!b!W!L!A!6!+! !! | q f [ P E : / $   uj_TI>3(yncXMB7,! }rg\QF;0%vk`UJ?4)zodYNC8-" ~sh]RG<1&wlaVK@5* zodYNC8-" ~sh]RG<1&vk`UJ?4* zodYNC8.# ~sh]RG<1& Z$ Z# Z" Z! Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z# Z" Z! Z  Z~ Z} Z| Z{ Zz Zy Zx Zw Zv Zu Zt Zs Zr Zq Zp Zo Zn Zm Z l Z k Z j Z i Z h Zg Zf Ze Zd Zc Zb Za  Z` Z4_ Z3^ Z2] Z1\ Z0[ Z/Z Z.Y Z-X Z,W Z+V Z*U Z)T Z(S Z'R Z&Q Z%P Z$O Z#N Z"M Z!L Z K ZJ ZI ZH ZG ZF ZE ZD ZC ZB ZA Z@ Z? Z> Z= Z< Z; Z: Z9 Z 8 Z 7 Z 6 Z 5 Z 4 Z3 Z2 Z1 Z0 Z/ Z. Z-  Z, Z + Z * Z ) Z ( Z ' Z & Z % Z $ Z # Z " Z ! Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z~ Z} Z|  Z{ Z z Z y Z x Z w Zv Zu Zt Zs Zr Zq Zp  Zo Zn Zm Zl Zk Zj Zi Zh Zg Zf Z e Z d Z c Z b Z a Z` Z_ Z^ Z] Z\ Z[ ZZ  ZY ZX ZW ZV ZU ZT ZS ZR ZQ Z P Z O Z N Z M Z L ZK ZJ ZI ZH ZG ZF ZE  ZD Z$C Z#B Z"A Z!@ Z ? Z> Z= Z< Z; Z: Z9 Z8 Z7 Z6 Z5 Z4 Z3 Z2 Z1 Z0 Z/ Z. Z- Z , Z + Z * Z ) Z ( Z' Z& Z% Z$ Z# Z" Z!  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z   Z   Z   Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z Z P P P P P P P P P P  P  P  P  P  P P P P P P P  P P P P P P P  P  P  P  P  P P P P P P P  P P P P P P P P P P P P  P  P  P  P  P P P P P P P  P  P  P  P  P  P  P  P  P  P  P   P   P   P   P   P  P  P  P  P  P  P P F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F0 F/ F. F- F, F+ F* F) F( F' F& F% F$ F# F" F! F  F F F F F F F~ F} F| F{ Fz Fy Fx Fw Fv Fu Ft Fs F r F q F p F o F n Fm Fl Fk Fj Fi Fh Fg  Ff Fe Fd Fc Fb Fa F` F_ F^ F] F\ F[ FZ FY FX FW FV FU F T F S F R F Q F P FO FN FM FL FK FJ FI  FH FG FF FE FD FC FB FA F@ F? F> F= F< F; F: F9 F8 F7 F6 F 5 F 4 F 3 F 2 F 1 F0 F/ F. F- F, F+ F*  F) F ( F ' F & F % F $ F# F" F! F F F F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F   F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F   F  F ( F ' F & F % F $ F # F " F ! F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F   F  F  F  F  F  F  F  F ~ F } F | F { F z F y F x F w F v F u F t  F s F 9r F 8q F 7p F 6o F 5n F 4m F 3l F 2k F 1j F 0i F /h F .g F -f F ,e F +d F *c F )b F (a F '` F &_ F %^ F $] F #\ F "[ F !Z F Y F X F W F V F U F T F S F R F Q F P F O F N F M F L F K F J F I F H F G F F F E F D F C F B F A F @ F ? F > F = F < F ;  F : F#9 F"8 F!7 F 6 F5 F4 F3 F2 F1 F0 F/ F. F- F, F+ F* F) F( F' F& F% F$ F # F " F ! F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F( F' F& F% F$ F# F" F! F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F~ F} F| F{ Fz Fy Fx Fw F v F u F t F s F r Fq Fp Fo Fn Fm Fl Fk  Fj  F$i  F#h  F"g  F!f  F e  Fd  Fc  Fb  Fa  F`  F_  F^  F]  F\  F[  FZ  FY  FX  FW  FV  FU  FT  FS  F R  F Q  F P  F O  F N  FM  FL  FK  FJ  FI  FH  FG FF <!E < D <C <B <A <@ <? <> <= << <; <: <9 <8 <7 <6 <5 <4 <3 <2 < 1 < 0 < / < . < - <, <+ <* <) <( <' <&  <% <$ <# <" < ! <  <  <  <  < < < < < < <  < <" <! <  < < < < < < < < < < < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < <  < <- <, <+ <* <) <( <' <& <% <$ <# <" <! <  < < < < < < < < < < < < < < < < < < <  <  <  <  < < < < < < <  < <  < < < < < < <  < <3 <2 <1 <0 </ <. <- <, <+ <* <) <( <' <& <% <$ <# <" <! <  < < < < < < < < < < < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < < < < < < < < < < < < < < < <~ < } < | < { < z < y <x <w <v <u <t <s <r  <q <p <o <n <m <l < k < j < i < h < g <f <e <d <c <b <a <`  <_ < ^ < ] <\ <[ <Z <Y <X <W <V  <U <?T <>S <=R <<Q <;P <:O <9N <8M <7L <6K <5J <4I <3H <2G <1F <0E </D <.C <-B <,A <+@ <*? <)> <(= <'< <&; <%: <$9 <#8 <"7 <!6 < 5 <4 <3 <2 <1 <0 </ <. <- <, <+ <* <) <( <' <& <% <$ <# < " < ! <  <  <  < < < < < < <  < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < < ! <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  < + < * < ) < ( < ' < & < % < $ < # < " < ! <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  < ~ < } < | < { < z < y < x < w < v < u < t < s  < r <#q <"p <!o < n <m <l <k <j <i <h <g <f <e <d <c <b <a <` <_ <^ <] <\ < [ < Z < Y < X < W <V <U <T <S <R <Q <P  <O <N <M <L <K <J <I <H <G <F <E <D <C <B < A < @ < ? < > < = << <; <: <9 <8 <7 <6  <5 <4 <3 <2 <1 <0 </ <. <- <, <+ <* <) <( <' < & < % < $ < # < " <! < < < < < <  < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < < < < < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  < < < < < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < <  <  <  <  <  <  <  <   <   <   <   <   <  <  <  <  <  <  < < 2"  2"  2"  2"  2" 2" 2" 2" 2" 2" 2"  2" 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2!  2!  2!  2!  2!  2! 2! 2! 2! 2! 2! 2!  2! 2 4 2 3 2 2 2 1 2 0 2 / 2 . 2 - 2 , 2 + 2 * 2 ) 2 ( 2 ' 2 & 2 % 2 $~ 2 #} 2 "| 2 !{ 2 z 2 y 2 x 2 w 2 v 2 u 2 t 2 s 2 r 2 q 2 p 2 o 2 n 2 m 2 l 2 k 2 j 2 i 2 h 2 g 2 f 2 e 2 d 2 c 2 b 2 a 2 ` 2 _ 2 ^ 2 ] 2 \  2 [ 2Z 2Y 2X 2W 2V 2U 2T 2S 2R 2Q 2P 2O 2N 2M 2L 2K 2J 2 I 2 H 2 G 2 F 2 E 2D 2C 2B 2A 2@ 2? 2>  2= 2< 2; 2: 29 28 27 26 2 5 2 4 2 3 2 2 2 1 20 2/ 2. 2- 2, 2+ 2*  2) 2( 2' 2& 2% 2$ 2# 2" 2! 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2D 2C 2B 2A 2@ 2? 2> 2= 2< 2; 2: 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 2/ 2. 2- 2, 2+ 2* 2) 2( 2' 2& 2% 2$ 2# 2" 2! 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 ~ 2 } 2 | 2 { 2 z 2y 2x 2w 2v 2u 2t 2s  2r 2q 2p 2o 2n 2m 2l 2k 2j 2i 2h 2g 2f 2 e 2 d 2 c 2 b 2 a 2` 2_ 2^ 2] 2\ 2[ 2Z  2Y 2X 2W 2V 2U 2T 2S 2R 2Q 2P 2O 2N 2M 2L 2K 2J 2I 2H 2 G 2 F 2 E 2 D 2 C 2B 2A 2@ 2? 2> 2= 2<  2; 2: 29 28 27 26 25 24 23 22 21 2 0 2 / 2 . 2 - 2 , 2+ 2* 2) 2( 2' 2& 2%  2$ 2# 2" 2! 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2 ~ 2 } 2 |  2 { 2 z 2 y 2 x 2 w 2 v 2 u 2 t 2 s 2 r 2 q 2 p 2 o 2 n 2 m 2 l 2 k 2 j 2 i 2 h 2 g 2 f 2 e 2 d 2 c 2 b 2 a 2 ` 2 _ 2 ^ 2 ]  2 \ 2 [ 2 Z 2 Y 2 X 2 W 2 V 2 U 2 T 2 S 2 R 2 Q 2 P 2 O 2 N 2 M 2 L 2 K 2 J 2 I 2 H 2 G 2 F 2 E 2 D 2 C 2 B 2 A 2 @ 2 ? 2 > 2 =  2 < 2 ; 2 : 2 9 2 8 2 7 2 6 2 5 2 4 2 3 2 2 2 1 2 0 2 / 2 . 2 - 2 , 2 + 2 * 2 ) 2 ( 2 '  2 & 2 % 2 $ 2 # 2 " 2 ! 2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 Z% |qf[PE:/$~~~~~~~~~~~~~u~j~_~T~I~>~3~(~~~}}}}}}}}}}}}}y}n}c}X}M}B}7},}!}} }||||||||||||}|r|g|\|Q|F|;|0|%|||{{{{{{{{{{{{{u{j{_{T{I{>{3{({{{zzzzzzzzzzzzzyznzczYzNzCz8z-z"zz zyyyyyyyyyyyy}yrygy]yRyGyn4n*nnn mmmmmmmmmmmmmzmomdmYmNmCm8m-m"mm mllllllllllll~lslhl]lRlGlQ3Q(QQQPPPPPPPPPPPPPxPmPbPWPLPAP6P+P PP OOOOOOOOOOOOO{OpOeOZOOOEO:O/O$OOONNNNNNNNNNNNNtNiN^NSNHN=N2N'NNNMMMMMMMMMMMMMxMmMbMWMLMAM6M+M MM LLLLLLLLLLLLL|LqLfL[LPLEL:L/L$LLLKKKKKKKKKKKKKuKjK_KTKIK>K3K(KKKJJJJJJJJJJJJJxJmJbJWJLJAJ7J,J!JJ JIIIIIIIIIIII|IqIfI[IPIEI:I/I$IIIHHHHHHHHHHHHHtHiH^HSHHH=H2H'HHHGGGGGGGGGGGGGxGmGbGWGLGAG6G+G GG FFFFFFFFFFFFF{FpFeFZFOFDF9F.F#FF FEEEEEEEEEEEE~EsEhE]EREGE=E2E'EEEDDDDDDDDDDDDDwDlDaDVDKD@D5D*D DD CCCCCCCCCCCCC{CpCeCZCOCDC9C.C#CC CBBBBBBBBBBBBBtBiB^BSBHB=B2B'BBBAAAAAAAAAAAAAwAlAaAVAKA@A5A*A AA @@@@@@@@@@@@@{@p@e@Z@O@D@9@.@#@@ @?????????????t?i?^?S?H?=?2?'???>>>>>>>>>>>>>w>l>a>V>K>A>6>+> >> ============={=p=e=Z=O=D=9=.=#== =<<<<<<<<<<<<'3'('''&&&&&&&&&&&&&x&m&b&W&L&A&6&+& && %%%%%%%%%%%%%|%q%f%[%P%E%:%/%$%%%$$$$$$$$$$$$$t$i$^$S$I$>$3$($$$#############x#m#c#X#M#B#7#,#!## #""""""""""""}"r"g"\"Q"F";"0"%"""!!!!!!!!!!!!!v!k!`!U!J!?!4!)!!! y n c X M B 8 - "  }rg\QF;0%vk`UJ?4)zodYNC8-" }rg\QF;0%vk`UJ?4)zodYNC8-" }rg\QF;0%vk`UJ?4)zodYNC8-" ~sh]RG<1&wlaVK@5* zpeZOD9.#  x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x'  x' x%' x$' x#' x"' x!' x ' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x '~ x '} x '| x '{ x 'z x'y x'x x'w x'v x'u x't x's  x'r x'q x'p x'o x'n x'm x'l x'k x 'j x 'i x 'h x 'g x 'f x'e x'd x'c x'b x'a x'` x'_  x'^ x'] x'\ x'[ x'Z x'Y x'X x'W x'V x'U x'T x'S x'R x'Q x 'P x 'O x 'N x 'M x 'L x'K x'J x'I x'H x'G x'F x'E  x'D x'C x'B x'A x'@ x'? x'> x'= x'< x '; x ': x '9 x '8 x '7 x'6 x'5 x'4 x'3 x'2 x'1 x'0  x'/ x%'. x$'- x#', x"'+ x!'* x ') x'( x'' x'& x'% x'$ x'# x'" x'! x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x'  x' x%' x$' x#' x"' x!' x ' x' x' x' x' x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x& x& x&  x& x)& x(& x'& x&& x%& x$& x#& x"& x!& x & x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x& x& x&  x& x& x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x&  x& x&& x%& x$& x#& x"& x!& x & x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x& x& x&  x& x & x & x & x & x & x &~ x &} x &| x &{ x &z x &y x &x x &w x &v x &u x &t x &s x &r x &q x &p x &o x &n x &m x &l x &k x &j x &i x &h  x &g x &f x &e x &d x &c x &b x &a x &` x &_ x &^ x &] x &\ x &[ x &Z x &Y x &X x &W x &V x &U x &T x &S x &R x &Q x &P x &O  x &N x &M x &L x &K x &J x &I x &H x &G x &F x &E x &D x &C x &B x &A x &@ x &? x &> x &= x &< x &;  x &: x &9 x &8 x &7 x &6 x &5 x &4 x &3 x &2 x &1 x &0 x &/ x &. x &- x &, x &+ x &* x &) x &( x &' x &&  x &% x $&$ x #&# x "&" x !&! x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x &  x & x%& x$% x#% x"% x!% x % x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x%  x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x%  x% x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x%  x% x!% x % x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x%  x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x%~ x %} x %| x %{ x %z x %y x%x x%w x%v x%u x%t x%s x%r  x%q x,%p x+%o x*%n x)%m x(%l x'%k x&%j x%%i x$%h x#%g x"%f x!%e x %d x%c x%b x%a x%` x%_ x%^ x%] x%\ x%[ x%Z x%Y x%X x%W x%V x%U x%T x%S x%R x %Q x %P x %O x %N x %M x%L x%K x%J x%I x%H x%G x%F  x%E x%D x%C x%B x%A x%@ x%? x%> x%= x%< x%; x%: x%9 x%8 x%7 x %6 x %5 x %4 x %3 x %2 x%1 x%0 x%/ x%. x%- x%, x%+  x%*  x%)  x%(  x%'  x%&  x%%  x%$  x%#  x%"  x%!  x%  x%  x%  x %  x %  x %  x %  x %  x%  x%  x%  x%  x%  x%  x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x% x$ n6$ n5$ n4$ n3$ n2$ n1$ n0$ n/$ n.$ n-$ n,$ n+$ n*$ n)$ n($ n'$ n&$ n%$ n$$ n#$ n"$ n!$ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$  n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$  n$ n+$ n*$ n)$ n($ n'$ n&$ n%$ n$$ n#$ n"$ n!$ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$  n$ n$ n$ n$~ n$} n$| n${ n$z n$y n $x n $w n $v n $u n $t n$s n$r n$q n$p n$o n$n n$m  n$l n.$k n-$j n,$i n+$h n*$g n)$f n($e n'$d n&$c n%$b n$$a n#$` n"$_ n!$^ n $] n$\ n$[ n$Z n$Y n$X n$W n$V n$U n$T n$S n$R n$Q n$P n$O n$N n$M n$L n$K n $J n $I n $H n $G n $F n$E n$D n$C n$B n$A n$@ n$?  n$> n$= n$< n$; n$: n$9 n$8 n$7 n$6 n$5 n$4 n$3 n $2 n $1 n $0 n $/ n $. n$- n$, n$+ n$* n$) n$( n$'  n$& n"$% n!$$ n $# n$" n$! n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$  n$ n"$ n!$ n $ n$ n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n # n # n # n # n # n# n# n# n# n# n# n#  n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n# n # n # n # n # n # n# n# n# n# n# n# n#  n# n "# n !# n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n #  n # n !# n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n #  n # n +# n *#~ n )#} n (#| n '#{ n &#z n %#y n $#x n ##w n "#v n !#u n #t n #s n #r n #q n #p n #o n #n n #m n #l n #k n #j n #i n #h n #g n #f n #e n #d n #c n #b n #a n #` n #_ n #^ n #] n #\ n #[ n #Z n #Y n #X n #W n #V  n #U n #T n #S n #R n #Q n #P n #O n #N n #M n #L n #K n #J n #I n #H n #G n #F n #E n #D n #C n #B n #A n #@ n #? n #> n #= n #< n #;  n #: n #9 n #8 n #7 n #6 n #5 n #4 n #3 n #2 n #1 n #0 n #/ n #. n #- n #, n #+ n #* n #) n #( n #' n #& n #% n #$ n ## n #" n #!  n # nB# nA# n@# n?# n># n=# n<# n;# n:# n9# n8# n7# n6# n5# n4# n3# n2# n1# n0# n/# n.# n-# n,# n+# n*# n)# n(# n&# n%# n$# n## n"# n!" n " n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n" n" n"  n" n3" n2" n1" n0" n/" n." n-" n," n+" n*" n)" n(" n'" n&" n%" n$" n#" n"" n!" n " n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n" n" n"  n" n&" n%" n$" n#" n"" n!" n " n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n" n" n"  n" n" n" n" n" n" n " n " n "~ n "} n "| n"{ n"z n"y n"x n"w n"v n"u  n"t n""s n!"r n "q n"p n"o n"n n"m n"l n"k n"j n"i n"h n"g n"f n"e n"d n"c n"b n"a n"` n"_ n "^ n "] n "\ n "[ n "Z n"Y n"X n"W n"V n"U n"T n"S  n"R n"Q n"P n"O n"N n"M n"L n"K n"J n"I n"H n"G n"F n"E n"D n"C n "B n "A n "@ n "? n "> n"= n"< n"; n": n"9 n"8 n"7  n"6 n."5 n-"4 n,"3 n+"2 n*"1 n)"0 n("/ n'". n&"- n%", n$"+ n#"* n"") n!"( n "' n"& n"% n"$ n"# n"" n"! n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n" n" n"  n"  n5"  n4"  n3"  n2"  n1"  n0"  n/"  n."  n-!  n,!  n+!  n*!  n)!  n(!  n'!  n&!  n%!  n$!  n#!  n"!  n!!  n !  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n !  n !  n !  n !  n !  n!  n!  n!  n!  n!  n!  n! n! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d ! d ! d ! d! d! d! d! d! d! d!  d! d'! d&! d%! d$! d#! d"! d!! d ! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d ! d ! d ! d! d! d! d! d! d! d!  d! d3! d2! d1! d0! d/! d.! d-! d,! d+! d*! d)! d(! d'! d&! d%! d$! d#! d"! d!! d ! d!~ d!} d!| d!{ d!z d!y d!x d!w d!v d!u d!t d!s d!r d!q d!p d!o d!n d!m d !l d !k d !j d !i d !h d!g d!f d!e d!d d!c d!b d!a  d!` d!_ d!^ d!] d!\ d![ d!Z d!Y d!X d !W d !V d !U d !T d !S d!R d!Q d!P d!O d!N d!M d!L  d!K d!J d!I d!H d!G d!F d!E d!D d!C d!B d!A d!@ d!? d!> d != d !< d !; d !: d !9 d!8 d!7 d!6 d!5 d!4 d!3 d!2  d!1 d+!0 d*!/ d)!. d(!- d'!, d&!+ d%!* d$!) d#!( d"!' d!!& d !% d!$ d!# d!" d!! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d ! d ! d ! d! d! d! d! d! d! d!  d! d!! d ! d! d! d! d! d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d d% d$ d# d" d! d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d d ! d d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d   d  ~ d  } d  | d  { d  z d  y d x d w d v d u d t d  s d  r d  q d  p d  o d  n d  m  d l d ' k d & j d % i d $ h d # g d " f d ! e d d d  c d  b d  a d  ` d  _ d  ^ d  ] d  \ d  [ d  Z d  Y d  X d  W d  V d  U d  T d  S d  R d Q d P d O d N d M d  L d  K d  J d  I d  H d  G d  F  d E d  D d  C d  B d  A d  @ d  ? d  > d  = d  < d  ; d  : d  9 d  8 d  7 d  6 d  5 d  4 d  3 d 2 d 1 d 0 d / d . d  - d  , d  + d  * d  ) d  ( d  '  d & d  % d  $ d  # d  " d  ! d  d   d   d   d   d   d   d   d   d  d  d  d  d  d   d   d   d   d   d  d   d d  d  d   d   d   d   d  d  d  d  d d  d  d  d  d  d  d   d  d  d  d d d d d d d  d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d  d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d  d d d d d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d  d d d d d d d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d  d d  d  d  d  d d d  d d' d& d% d$ d# d" d! d  d~ d} d| d{ dz dy dx dw dv du dt ds dr dq dp do dn dm d l d k d j d i d h dg df de dd dc db da  d`  d _  d^  d]  d\  d[  dZ  dY  dX  dW  dV  dU  dT  dS  dR  dQ  dP  dO  dN  dM  d L  d K  d J  d I  d H  dG  dF  dE  dD  dC  dB  dA d@ d? d> d= d< d; d: d9 d8 d7 d6 d5 d4 d3 d2 d 1 d 0 d / d . d - d, d+ d* d) d( d' d& d% Z $ Z # Z " Z ! Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z, Z+ Z* Z) Z( Z' Z& Z% Z$ Z# Z" Z! Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z~ Z} Z| Z { Z z Z y Z x Z w Zv Zu Zt Zs Zr Zq Zp  Zo Zn Zm Zl Zk Zj Zi Zh Zg Zf Ze Zd Zc Zb Za Z` Z_ Z ^ Z ] Z \ Z [ ZZ ZY ZX ZW ZV  ZU ZT ZS ZR ZQ ZP ZO ZN ZM ZL ZK Z J Z I Z H Z G Z F ZE ZD ZC ZB ZA Z@ Z?  Z> Z= Z< Z ; Z : Z 9 Z 8 Z 7 Z6 Z5 Z4 Z3 Z2 Z1 Z0  Z/ Z*. Z)- Z(, Z'+ Z&* Z%) Z$( Z#' Z"& Z!% Z $ Z# Z" Z! Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z  Z Z: Z9 Z8 Z7 Z6 Z5 Z4 Z3 Z2 Z1 Z0 Z/ Z. Z- Z, Z+ Z* Z) Z( Z' x' 4t}rg\QF;0%~~~~~~~~~~~~~v~k~`~U~J~?~4~)~~~}}}}}}}}}}}}}y}n}c}X}M}B}7},}!}} }||||||||||||||q|f|[|P|D|8|,| ||{{{{{{{{{{{{x{l{`{T{H{<{0{${{ {zzzzzzzzzzz|zpzdzXzLz@z4z(zzzyyyyyyyyyyyyuyiy]yQyEy9y-y!yy xxxxxxxxxxxxzxnxbxVxJx>x2x&xxxwwwwwwwwwww~wrwfwZwNwBw6w*wwwvvvvvvvvvvvvwvkv_vSvGv;v/v#vv uuuuuuuuuuuu|upuduXuLu@u4u(uuuttttttttttttttht\tPtDt8t,t ttssssssssssssxsls`sTsHsh2h&hhhggggggggggggsggg[gOgCg7g+gggffffffffffffxflf`fTfHf=f1f%ff feeeeeeeeeee}eqeeeYeMeAe5e)eeeddddddddddddvdjd^dRdFd:d.d"dd cccccccccccczcncbcVcJc>c2c&cccbbbbbbbbbbbbsbgb[bObCb7b+bbbaaaaaaaaaaaaxala`aTaHa>>>>>>>>>>>|>p>d>X>L>@>4>(>>>============u=i=]=Q=E=9=-=!== <<<<<<<<<<<<2<&<<<;;;;;;;;;;;~;r;f;Z;N;B;6;*;;;::::::::::::w:k:_:S:G:;:/:#:: :99999999999}9q9e9Y9M9A959)999888888888888u8i8^8R8F8:8.8"88 777777777777z7n7b7V7J7>727&777666666666666s6g6[6O6C676+666555555555555w5l5`5T5H5<505$55 544444444444}4q4e4Y4M4A454)444333333333333u3i3]3Q3E393-3!33 222222222222z2n2b2V2J2>222&222111111111111s1g1[1O1C171+111000000000000w0k0_0S0G0<000$00 0///////////|/p/d/X/L/@/4/(///............u.i.].Q.E.9.-.!.. -------------z-n-b-V-J->-2-&---,,,,,,,,,,,~,r,f,Z,N,B,6,*,,,++++++++++++v+j+^+R+F+:+.+"++ ************z*n*b*V*J*>*3*'***))))))))))))t)h)\)P)D)8),) ))((((((((((((y(m(a(U(I(=(1(%(( ('''''''''''~'r'f'Z'N'B'6'*'''&&&&&&&&&&&&w&k&_&S&G&;&/&#&& %%%%%%%%%%%%{%o%c%X%L%@%4%(%%%$$$$$$$$$$$$t$h$\$P$D$8$,$ $$############y#m#a#U#I#=#1#%## #"""""""""""~"r"f"Z"N"B"6"*"""!!!!!!!!!!!!v!j!^!R!F!:!.!"!! z o c W K ? 3 '   th\PD8, xl`TH<0$ }qeYMA5)vj^RF:." {ocWK?3(th\PD8, xl`TH<0$ |pdXL@4(ui]QE9-! znbVJ>2&~rfZNB6*wk_SG;/# {ocXL@4(t  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0   0  '0  &0  %0  $0  #0  "0  !0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0   0  &0  %0  $0  #0  "0  !0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0~  0}  0|   0{ 0z 0y 0x 0w 0v  0u  0t  0s  0r  0q 0p 0o 0n 0m 0l 0k 0j  0i I0h H0g G0f F0e E0d D0c C0b B0a A0` @0_ ?0^ >0] =0\ <0[ ;0Z :0Y 90X 80W 70V 60U 50T 40S 30R 20Q 10P 00O /0N .0M -0L ,0K +0J *0I )0H (0G '0F &0E %0D $0C #0B "0A !0@  0? 0> 0= 0< 0; 0: 09 08 07 06 05 04 03 02 01 00 0/ 0. 0-  0,  0+  0*  0)  0( 0' 0& 0% 0$ 0# 0" 0!  0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0 0 0 / / / / /  / / / / / / / / / / /  /  /  /  /  / / / / / / / /  /  / / / / / / / / / / / / / / / / / / /  /  /  /  /  / / / / / / / /  / / / / / / / /  /  /  /  /  / / / / / / / /  /   /   /   /  /  /  /  /  /  /  /  /  ,/  +/  */  )/  (/  '/  &/  %/  $/  #/  "/  !/  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /~  /}  /|  /{  /z  /y   /x  /w  /v  /u  /t  /s  /r  /q  /p  /o  /n  /m  /l  /k  /j   /i $/h #/g "/f !/e  /d /c /b /a /` /_ /^ /] /\ /[ /Z /Y /X /W /V /U /T /S /R  /Q  /P  /O  /N  /M /L /K /J /I /H /G /F  /E /D /C /B /A /@ /? /> /= /< /; /: /9 /8 /7 /6  /5  /4  /3  /2  /1 /0 // /. /- /, /+ /*  /) /( /' /& /% /$ /# /" /! /  /  /  /  /  / / / / / / / /  / / / / /  /  /  /  /  / / / / / / / /  / / / . . . . . . . . .  .  .  .  .  . . . . . . . .  .  .  .  .  .  . . . . . . . .  . F. E. D. C. B. A. @. ?. >. =. <. ;. :. 9. 8. 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. 0. /. .. -. ,. +. *. ). (. '. &. %. $. #. ". !.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  .  .  .  .  . . . . . . . .  .   .   .   .  .  .  .  .  .  .  .  . #. #. #. #. #. #. #. #. #. #. # . # . # . # .~ # .} #.| #.{ #.z #.y #.x #.w #.v  #.u ".t ".s ".r ".q ".p ".o ".n ".m ".l ".k ".j ".i ".h " .g " .f " .e " .d " .c ".b ".a ".` "._ ".^ ".] ".\  ".[ !!.Z ! .Y !.X !.W !.V !.U !.T !.S !.R !.Q !.P !.O !.N !.M !.L !.K !.J !.I !.H !.G ! .F ! .E ! .D ! .C ! .B !.A !.@ !.? !.> !.= !.< !.;  !.:  .9  .8  .7  .6  .5  .4  .3  .2  .1  .0  ./  ..  .-  .,  .+  .*  .)  .(  .'  .&  .%  .$  .#  ."   .! !.  . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  .  .  .  .  . . . . . . . .  . - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  - - - - - - - - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  - $- #- "- !-  - - - - - - - - - - - - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  - - - - - - - - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  -  - - - - - - - -  - - - - - - - - - - -  -~  -}  -|  -{  -z -y -x -w -v -u -t -s  -r -q -p -o -n -m -l -k -j -i -h -g -f -e -d -c  -b  -a  -`  -_  -^ -] -\ -[ -Z -Y -X -W  -V -U -T -S -R -Q -P -O -N -M -L -K -J -I -H  -G  -F  -E  -D  -C -B -A -@ -? -> -= -<  -; -: -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3  -2  -1  -0  -/  -. -- -, -+ -* -) -( -'  -&  -%  -$  -#  -" -! - - - - - -  - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  - %- $- #- "- !-  - , , , , , , , , , , , , , , , , , ,  ,  ,  ,  ,  , , , , , , , ,  ,  ,  ,  , , , , , , , ,  , ", !,  , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,  ,  ,  ,  ,  , , , , , , , ,  , , , , , , ,  ,  ,  ,  ,  , , , , , , , ,  , ,  ,  ,  ,  ,  , , , , , , , ,  , , , , , , ,  ,  ,  ,  ,  , , , , , , , ,  ,  ,  ,~  ,}  ,|  ,{  ,z  ,y  ,x  ,w  ,v  ,u  ,t  ,s  ,r   ,q  ,p  ,o  ,n  ,m  ,l  ,k  ,j  ,i  ,h  ,g  ,f  ,e  ,d  ,c  ,b  ,a  ,`  ,_  ,^  ,]  ,\   ,[  ,Z  ,Y  ,X  ,W  ,V  ,U  ,T  ,S  ,R  ,Q  ,P  ,O  ,N  ,M  ,L   ,K  ,J  ,I  ,H  ,G  ,F  ,E  ,D  ,C  ,B  ,A  ,@  ,?  ,>  ,=  ,<  ,;  ,:  ,9  ,8  ,7  ,6  ,5   ,4  ,3  ,2  ,1  ,0  ,/  ,.  ,-  ,,  ,+  ,*  ,)  ,(  ,'  ,&  ,%  ,$  ,#  ,"   ,! , , , , , , , , , , , , , , , , , ,  ,  ,  , , , , , , , ,  , , , , , +  +  +  +  +  + + + + + + +  + + + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + +  + *+ )+ (+ '+ &+ %+ $+ #+ "+ !+  + + + + + + + + + + + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + +  + +  +  +  + + + + + + + +  + + + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + +  + + + + +  +  +  +  +  + + + + + +  +  +  +  +  +  +~   +}   +|   +{   +z   +y  +x  +w  +v  +u  +t  +s  +r +q +p +o +n  +m  +l  +k  +j  +i +h +g +f +e +d +c +b  +a +` +_ +^ +] +\ +[ +Z +Y +X +W +V +U +T +S +R +Q +P  +O  +N  +M  +L  +K +J +I +H +G +F +E +D  +C +B +A +@ +? +> += +< +;  +:  +9  +8  +7  +6 +5 +4 +3 +2 +1 +0 +/  +. "+- !+,  ++ +* +) +( +' +& +% +$ +# +" +! + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + +  +  + + + + + + + + + + + + * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * *  * * * * * * * * * * * * * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * *  * * * * * * * * * * * * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * *  *  * * * * * * * * * * * * * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * *  * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * *~  *} *| *{ *z *y *x *w *v *u *t *s *r *q *p *o *n *m *l  *k  *j  *i  *h  *g *f *e *d *c *b *a *`  *_ *^ *] *\ *[ *Z *Y *X  *W *V *U *T *S *R *Q  *P  *O  *N  *M  *L *K *J *I *H *G *F *E  *D *C *B *A *@  *?  *>  *=  *<  *; *: *9 *8 *7 *6 *5 *4  *3 *2 *1 *0 */ *. *- *, *+ ** *) *( *' *& *%  *$  *#  *"  *!  * * * * * * * *  * +* ** )* (* '* &* %* $* #* "* !*  * * * * * * * * * * * * * ) ) ) ) ) )  )  )  )  )  ) ) ) ) ) ) ) )  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  )  )  )  )  ) ) ) ) ) ) ) )  ) ) ) ) )  )  )  )  )  ) ) ) ) ) ) ) )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )   )  ()  ')  &)  %)  $)  #)  ")  !)  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )   )  /)  .)  -)  ,)  +)  *)  ))  ()  ')  &)  %)  $)  #)  ")  !)~  )}  )|  ){  )z  )y  )x  )w  )v  )u  )t  )s  )r  )q  )p  )o  )n  )m  )l  )k  )j  )i  )h  )g  )f  )e  )d  )c  )b  )a  )`  )_   )^  )]  )\  )[  )Z  )Y  )X  )W  )V  )U  )T  )S  )R  )Q   )P  ,)O  +)N  *)M  ))L  ()K  ')J  &)I  %)H  $)G  #)F  ")E  !)D  )C  )B  )A  )@  )?  )>  )=  )<  );  ):  )9  )8  )7  )6  )5  )4  )3  )2  )1  )0  )/  ).  )-  ),  )+  )*  ))   )( ()' ')& &)% %)$ $)# #)" ")! !)  ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )  )  )  )  )  ) ) ) ) ) ) )  ) () '( &( %( $( #( "( !(  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( (  ( Q( P( O( N( M( L( K( J( I( H( G( F( E( D( C( B( A( @( ?( >( =( <( ;( :( 9( 8( 7( 6( 5( 4( 3( 2( 1( 0( /( .( -( ,( +( *( )( (( '( &( %( $( #( "( !(  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (~ (}  (|  ({  (z  (y  (x (w (v (u (t (s  (r +(q *(p )(o ((n '(m &(l %(k $(j #(i "(h !(g (f (e (d (c (b (a (` (_ (^ (] (\ ([ (Z (Y (X (W (V  (U  (T  (S  (R  (Q (P (O (N (M (L (K (J  (I (H (G (F (E (D (C (B (A (@ (? (>  (=  (<  (;  (:  (9 (8 (7 (6 (5 (4  (3 7(2 6(1 5(0 4(/ 3(. 2(- 1(, 0(+ /(* .() -(( ,(' +(& *(% )($ ((# '(" &(! %( $( #( "( !(  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ' ' '  '  6'  5'  4'  3'  2'  1'  0'  /'  .'  -'  ,'  +'  *'  )'  ('  ''  &'  %'  $'  #'  "'  !'   '  '  '  '  '  '  '  '  '  '  '  '  '  '  '  '   '   '   '   '   '  '  '  '  '  '  '  '  ' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x'  x' x' x' x' x' 0l|pdXL@5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}m}a}U}I}=}1}%}} }|||||||||||~|r|f|Z|N|B|6|*|||{{{{{{{{{{{{z{o{d{Y{N{C{8{-{"{{ {zzzzzzzzzzzzzznzbzVzJz>z2z&zzzyyyyyyyyyyyysygy[yOyCy7y+yyyxxxxxxxxxxxxxxlx`xTxHxn2n&nnnmmmmmmmmmmm~msmgm[mOmCm7m+mmmllllllllllllxlll`lTlHli2i&iiihhhhhhhhhhhhshgh[hOhCh7h+hhhggggggggggggxglg`gTgHgS2S&SSSRRRRRRRRRRR~RrRfR[RORCR7R+RRRQQQQQQQQQQQQwQkQ_QSQGQ;Q/Q#QQ PPPPPPPPPPPP|PpPdPXPLP@P4P(PPPOOOOOOOOOOOOuOiO]OQOEO9O-O!OO NNNNNNNNNNNNyNmNaNUNIN=N1N%NN NMMMMMMMMMMM~MrMfMZMNMBM6M*MMMLLLLLLLLLLLLvLjL^LRLFL:L/L#LL KKKKKKKKKKKK{KpKdKXKLK@K4K(KKKJJJJJJJJJJJJtJhJ\JPJDJ8J,J JJIIIIIIIIIIIIyImIaIUIII=I1I%II IHHHHHHHHHHH~HrHfHZHNHBH6H*HHHGGGGGGGGGGGGvGjG^GRGFG:G.G"GG FFFFFFFFFFFF{FoFcFWFKF?F3F'FFFEEEEEEEEEEEEtEhE\EPEDE8E,E EEDDDDDDDDDDDDxDlD`DUDID=D1D%DD DCCCCCCCCCCC}CqCeCYCMCAC5C)CCCBBBBBBBBBBBBvBjB^BRBFB:B.B"BB AAAAAAAAAAAAAvAjA^ARAFA:A.A#AA @@@@@@@@@@@@|@p@d@X@M@A@5@)@@@????????????v?j?^?R?F?:?/?#?? >>>>>>>>>>>>{>o>c>X>L>@>4>(>>>============u=i=]=Q=E=9=-=!== <<<<<<<<<<<<2<&<<<;;;;;;;;;;;;t;h;\;Q;E;9;-;!;; ::::::::::::|:p:d:X:L:@:4:(:::999999999999u9i9]9Q9F9:9.9"99 888888888888z8n8b8V8J8>828&88877777777777~7r7f7Z7N7B767*777666666666666w6k6_6S6G6;606$66 655555555555}5q5e5Y5M5A555)555444444444444v4j4^4R4F4:4.4"44 333333333333{3o3c3X3L3@343(333222222222222u2i2]2Q2E292-2!22 111111111111z1n1b1V1K1?131'111000000000000t0h0\0P0D090-0!00 ////////////z/n/b/V/J/>/2/&///............s.g.[.O.C.7.+...------------x-m-a-U-I-=-1-%-- -,,,,,,,,,,,},q,f,Z,N,B,6,*,,,++++++++++++v+j+^+S+G+;+/+#++ ************{*o*c*W*K*?*3*'***))))))))))))t)i)])Q)E)9)-)!)) ((((((((((((y(m(a(U(I(=(1(%(( ('''''''''''~'r'f'Z'N'B'6'*'''&&&&&&&&&&&&w&k&_&S&G&;&/&#&& %%%%%%%%%%%%|%p%d%X%L%@%4%(%%%$$$$$$$$$$$$u$i$]$R$F$:$.$"$$ ############|#p#d#X#L#@#4#(###""""""""""""t"h"\"P"E"9"-"!"" !!!!!!!!!!!!y!n!b!V!J!>!2!&!!!  s h \ P D 8 ,  ymaUI=1% ~rfZNB6*wk_SG;/# |pdXL@4)vk_SG;/# {ocWL@4(ui]QE9-! {ocWK?3'th\PD8,  znbVJ>2&th\PD8, ymaUJ>2&~rf[OC7+xl D : D : D : D : D : D: D: D: D: D: D: D9  D9 C9 C9 C9 C9 C9 C9 C9  C9 B9 B9 B9 B9 B9 B9 B9 B 9 B 9 B 9 B 9 B 9 B9 B9 B9 B9 B9 B9 B9  B9 A9 A 9 A 9 A 9 A 9 A 9 A9 A9 A9 A9 A9 A9 A9  A9 @ 9 @ 9 @ 9 @9 @9 @9 @9 @9 @9 @9  @9 ? 9 ? 9 ? 9 ? 9 ?9 ?9 ?9 ?9 ?9 ?9 ?9  ?9 > 9 > 9 > 9 > 9 > 9 >9 >9 >9 >9 >9 >9 >9  >9 = 9 =9 =9 =9 =9 =9 =9 =9  =9 <9 < 9 < 9 < 9 < 9 < 9 <9 <9 <9 <9 <9 <9 <9  <9 ;9 ;9 ;9 ;9 ;9 ; 9 ; 9 ; 9 ; 9 ; 9 ;9 ;9 ;9 ;9 ;9 ;9 ;9  ;9 : 9 : 9 : 9 : 9 :9 :9 :9 :9 :9~ :9} :9|  :9{ 9 9z 9 9y 9 9x 9 9w 99v 99u 99t 99s 99r 99q 99p  99o 89n 8 9m 8 9l 8 9k 8 9j 8 9i 89h 89g 89f 89e 89d 89c 89b  89a 79` 79_ 79^ 79] 79\ 79[ 79Z 79Y 79X 79W 79V 7 9U 7 9T 7 9S 7 9R 7 9Q 79P 79O 79N 79M 79L 79K 79J  79I 6 9H 69G 69F 69E 69D 69C 69B 69A  69@ 59? 59> 59= 59< 59; 59:  599 4 98 4 97 4 96 495 494 493 492 491 490 49/  49. 39- 39, 39+ 39* 39) 39( 39' 39& 3 9% 3 9$ 3 9# 3 9" 3 9! 39 39 39 39 39 39 39  39 29 29 29 29 29 29 29 29 29 29 2 9 2 9 2 9 2 9 2 9 29 29 29 29 29 29 29  29 19 19 18 18 18 18 18 18 1 8 1 8 1 8 1 8 1 8 18 18 18 18 18 18 18  18 08 08 0 8 0 8 0 8 0 8 0 8 08 08 08 08 08 08 08  08 / 8 / 8 /8 /8 /8 /8 /8 /8 /8  /8 . 8 . 8 . 8 . 8 .8 .8 .8 .8 .8 .8 .8  .8 -8 -8 -8 -8 -8 - 8 - 8 - 8 - 8 - 8 -8 -8 -8 -8 -8 -8 -8  -8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 , 8 , 8 , 8 , 8 , 8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8  ,8 +8 +8 +8 +8  +8 * 8 * 8 * 8 * 8 *8 *8 *8 *8 *8 *8 *8  *8 )8 ) 8 ) 8 ) 8 ) 8 ) 8 )8 )8 )8 )8 )8 )8~ )8}  )8| (8{ (8z (8y (8x (8w ( 8v ( 8u ( 8t ( 8s ( 8r (8q (8p (8o (8n (8m (8l (8k  (8j '8i ' 8h ' 8g ' 8f ' 8e ' 8d '8c '8b '8a '8` '8_ '8^ '8]  '8\ &8[ &8Z &8Y &8X &8W &8V &8U &8T &8S &8R & 8Q & 8P & 8O & 8N & 8M &8L &8K &8J &8I &8H &8G &8F  &8E %(8D %'8C %&8B %%8A %$8@ %#8? %"8> %!8= % 8< %8; %8: %89 %88 %87 %86 %85 %84 %83 %82 %81 %80 %8/ %8. %8- %8, %8+ %8* % 8) % 8( % 8' % 8& % 8% %8$ %8# %8" %8! %8 %8 %8  %8 $ 8 $ 8 $ 8 $ 8 $ 8 $8 $8 $8 $8 $8 $8 $8  $8 #8 #8 #8 #8 #8 #8 #8 #8 #8 #8 #8 #8 #8 #8 #8 # 8 # 7 # 7 # 7 # 7 #7 #7 #7 #7 #7 #7 #7  #7 "7 "7 "7 "7 "7 "7 "7 "7 "7 "7 " 7 " 7 " 7 " 7 " 7 "7 "7 "7 "7 "7 "7 "7  "7 !7 !7 !7 !7 !7 !7 !7 !7 !7 ! 7 ! 7 ! 7 ! 7 ! 7 !7 !7 !7 !7 !7 !7 !7  !7  7  7  7  7  7  7  7  7  7  7   7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7 7  7  7  7~  7}  7| 7{ 7z 7y 7x 7w 7v 7u  7t  7s  7r  7q  7p 7o 7n 7m 7l 7k 7j 7i  7h 7g 7f 7e 7d 7c 7b 7a 7` 7_  7^  7]  7\  7[  7Z 7Y 7X 7W 7V 7U 7T 7S  7R  7Q  7P 7O 7N 7M 7L 7K 7J 7I  7H 7G 7F 7E 7D 7C  7B 7A 7@ 7? 7> 7= 7< 7; 7: 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70  7/  7.  7-  7,  7+ 7* 7) 7( 7' 7& 7% 7$  7# 7"  7!  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7 7 7  7  7  7  7  7 7 7 7 7 6 6 6  6 36 26 16 06 /6 .6 -6 ,6 +6 *6 )6 (6 '6 &6 %6 $6 #6 "6 !6  6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6  6  6  6  6  6 6 6 6 6 6 6 6  6 6 6  6  6  6  6  6 6 6 6 6 6 6 6  6  6  6  6 6 6 6 6 6 6 6  6 6 6 6 6  6 6 6 6 6 6 6  6  6  6  6  6  6   6  6  6  6  6  6  6  6  6   6  6  6  6  6  6  6   6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6~  6}  6|   6{  6z  6y  6x  6w  6v  6u  6t  6s  6r  6q  6p  6o  6n  6m  6l  6k  6j  6i  6h  6g   6f  6e  6d 6c 6b 6a 6` 6_ 6^ 6]  6\ 6[ 6Z 6Y 6X 6W  6V  6U  6T  6S  6R 6Q 6P 6O 6N 6M 6L 6K  6J  6I  6H  6G 6F 6E 6D 6C 6B 6A 6@  6?  6>  6=  6<  6;  6: 69 68 67 66 65 64 63  62  61 60 6/ 6. 6- 6, 6+ 6*  6)  6( 6' 6& 6% 6$ 6# 6" 6!  6  6  6  6  6 6 6 6 6 6 6 6  6  6  6  6  6  6  6 *6 *6 *6 *6 * 6 * 6 * 6 * 6 * 6 *6 *6 *6 *6 *6 *5 *5  *5 )"5 )!5 ) 5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 ) 5 ) 5 ) 5 ) 5 ) 5 )5 )5 )5 )5 )5 )5 )5  )5 (5 (5 (5 (5 (5 (5 (5 (5 (5 (5 (5 ( 5 ( 5 ( 5 ( 5 ( 5 (5 (5 (5 (5 (5 (5 (5  (5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 ' 5 ' 5 ' 5 ' 5 ' 5 '5 '5 '5 '5 '5 '5 '5  '5 &)5 &(5 &'5 &&5 &%5 &$5  &"5 &!5 & 5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 & 5 & 5 & 5 & 5 & 5 &5 &5 &5 &5 &5 &5~ &5}  &5| %5{ %5z %5y %5x %5w %5v %5u %5t %5s %5r %5q % 5p % 5o % 5n % 5m % 5l %5k %5j %5i %5h %5g %5f %5e  %5d $!5c $ 5b $5a $5` $5_ $5^ $5] $5\ $5[ $5Z $5Y $5X $5W $5V $5U $5T $5S $5R $5Q $5P $ 5O $ 5N $ 5M $ 5L $ 5K $5J $5I $5H $5G $5F $5E $5D  $5C #5B #5A #5@ # 5? # 5> # 5= # 5< # 5; #5: #59 #58 #57 #56 #55 #54  #53 "%52 "$51 "#50 ""5/ "!5. " 5- "5, "5+ "5* "5) "5( "5' "5& "5% "5$ "5# "5" "5! "5 "5 "5 "5 "5 "5 " 5 " 5 " 5 " 5 " 5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5  "5 !!5 ! 5 !5 !5 !5 !5 !5 !5 !5 !5 !5 !5 !5 !5 !4 !4 !4 !4 !4 !4 ! 4 ! 4 ! 4 ! 4 ! 4 !4 !4 !4 !4 !4 !4 !4  !4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4  4   4 (4 '4 &4 %4 $4 #4 "4 !4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4~ 4} 4| 4{ 4z 4y 4x  4w 4v 4u 4t 4s 4r 4q 4p 4o 4n 4m 4l 4k 4j 4i 4h  4g  4f  4e  4d  4c 4b 4a 4` 4_ 4^ 4] 4\  4[ 4Z 4Y 4X 4W 4V 4U 4T 4S 4R 4Q  4P  4O  4N  4M  4L 4K 4J 4I 4H 4G 4F 4E  4D 4C  4B  4A  4@  4?  4> 4= 4< 4; 4: 49 48 47  46 45 44 43 42 41  40 4/ 4. 4- 4, 4+ 4* 4) 4( 4' 4& 4% 4$  4#  4"  4!  4  4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3  3 "3 !3  3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3  3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3  3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3  3 3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3~ 3} 3| 3{ 3z 3y 3x  3w 3v 3u 3t  3s  3r  3q  3p  3o 3n 3m 3l 3k 3j 3i 3h  3g 3f 3e 3d 3c 3b 3a 3` 3_ 3^  3]  3\  3[  3Z  3Y 3X 3W 3V 3U 3T 3S 3R  3Q #3P "3O !3N  3M 3L 3K 3J 3I 3H 3G 3F 3E 3D 3C 3B 3A 3@ 3? 3> 3= 3< 3;  3:  39  38  37  36 35 34 33 32 31 30 3/  3. 3- 3, 3+ 3* 3) 3( 3' 3& 3%  3$  3#  3"  3!  3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  2  2  2   2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2  #2  "2  !2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2~ 2} 2| 2{ 2z 2y 2x  2w  2v  2u  2t  2s 2r 2q 2p 2o 2n 2m 2l  2k 2j 2i 2h 2g 2f 2e 2d 2c 2b 2a 2` 2_ 2^ 2] 2\ 2[ 2Z  2Y  2X  2W  2V  2U 2T 2S 2R 2Q 2P 2O 2N  2M 2L 2K 2J 2I 2H 2G 2F 2E 2D 2C 2B 2A 2@ 2?  2>  2=  2<  2;  2: 29 28 27 26 25 24 23  22 21 20 2/ 2. 2- 2, 2+ 2*  2)  2(  2'  2&  2% 2$ 2# 2" 2! 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  1  1 1 1 1 1 1 1 1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1   1   1   1   1   1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1   1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1   1 1 1 1 1  1  1  1  1  1 1 1 1 1 1 1 1  1  1  1 1 1 1 1 1 1 1  1 1  1  1  1  1  1 1 1 1 1 1 1 1  1 1  1  1  1  1  1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1  1  1  1  1~  1} 1| 1{ 1z 1y 1x 1w 1v  1u 1t 1s  1r  1q  1p  1o  1n 1m 1l 1k 1j 1i 1h 1g  1f 1e 1d 1c 1b 1a 1` 1_ 1^ 1] 1\  1[  1Z  1Y  1X  1W 1V 1U 1T 1S 1R 1Q 1P  1O  1N  1M  1L  1K  1J  1I  1H  1G  1F   1E   1D   1C   1B   1A  1@  1?  1>  1=  1<  1;  1:  19  18  17  16  15  14  13  12  11  10  1/  1.  1-  1,  1+  1*  1)  1(  1'  1&  1%  1$  1#  1"  1!  1  1  1  1  1  1   1  /1  .1  -1  ,1  +1  *1  )1  (1  '1  &1  %1  $1  #1  "1  !1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0   0  $0  #0  "0  !0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0 D: 6|pdXL@4(~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}m}a}U}I}=}2}&}}}||||||||||||s|g|[|O|C|7|+|||{{{{{{{{{{{{x{l{`{T{H{<{0{${{ {zzzzzzzzzzz}zqzezYzMzAz5z)zzzyyyyyyyyyyyyvyjy^yRyFy:y.y"yy xxxxxxxxxxxx{xoxcxWxKx?x3x'xxxwwwwwwwwwwwwtwhw]wQwEw9w-w!ww vvvvvvvvvvvvyvmvbvVvJv>v2v&vvvuuuuuuuuuuu~urufuZuNuBu6u*uuuttttttttttttvtjt^tRtFt:t.t"tt sssssssssssszsnsbsVsJs>s2s&sssrrrrrrrrrrrrsrhr\rPrDr8r,r rrqqqqqqqqqqqqyqmqaqUqIq=q1q%qq qppppppppppp~prpfpZpOpCp7p+pppoooooooooooowolo`oToHo\2\&\\\[[[[[[[[[[[~[r[f[Z[N[B[6[*[[[ZZZZZZZZZZZZwZkZ_ZSZGZ;Z/Z#ZZ YYYYYYYYYYYY{YoYcYWYKY?Y3Y'YYYXXXXXXXXXXXXtXhX\XPXDX8X,X XXWWWWWWWWWWWWyWmWaWUWIW=W1W%WW WVVVVVVVVVVV~VrVfVZVNVBV6V+VVVUUUUUUUUUUUUxUlU`UTUHU=U1U%UU UTTTTTTTTTTT~TsTgT[TOTCT7T+TTTSSSSSSSSSSSSxSlS`STSHS>>>>>>>>>>u>h>[>O>B>5>(>>>===========s=f=Y=M=@=3=&== <<<<<<<<<<<~424&44433333333333~3r3f3Z3N3B363+333222222222222w2k2_2S2G2;2/2#22 211111111111|1p1d1X1L1@141(111000000000000u0i0]0Q0E090-0!00 ////////////y/m/a/U/I/=/2/&///...........~.r.f.Z.N.B.6.*...------------w-k-_-S-G-;-/-#-- ,,,,,,,,,,,,|,p,d,X,L,@,4,(,,,++++++++++++t+h+\+P+D+8+-+!++ ************y*m*a*U*I*=*1*%** *)))))))))))~)r)f)Z)N)B)6)*)))((((((((((((v(k(_(S(G(;(/(#(( ''''''''''''{'o'c'W'K'@'4'('''&&&&&&&&&&&&t&h&\&P&D&8&,& &&%%%%%%%%%%%%y%m%a%U%I%=%1%%%% %$$$$$$$$$$$}$q$e$Y$M$A$5$)$$$############v#j#^#R#F#:#.#"## """"""""""""{"o"c"W"K"?"3"'"""!!!!!!!!!!!!s!g![!O!C!8!,! !! x l ` T H < 0 $  }qeYMA5)vj^RF:." znbWK?3'sg[OC7+xl`TH<0$ }qeYMA5)ui]QE9-! znbVJ>2&~rfZOC7+wk_SG;/# |pdXL@4(ui]QE9-! ynbVJ>2&~rfZNB6 C" C! C C C C C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C C C C C C C C C B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B  B B B B B B B B B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B  B B B B B B B B B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B  B "B !B  B B B B B B B B B B B B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B  B #B "B !B  B B B B B B B B B B B B B B B B B B~ B}  B|  B{  Bz  By  Bx Bw Bv Bu Bt Bs Br Bq  Bp Bo Bn Bm Bl Bk Bj Bi Bh Bg Bf Be Bd Bc Bb Ba B`  B_  B^  B]  B\  B[ BZ BY BX BW BV BU BT  BS BR BQ BP BO BN BM BL BK BJ BI BH BG BF BE BD BC BB BA  B@  B?  B>  B=  B< B; B: B9 B8 B7 B6 B5  B4 B3 B2 B1 B0 B/ B. B- B, B+ B* B) B( B' B& B% B$ B#  B"  B!  B  B  B B B B B B B B  B B B B B B B B B B B B B B B B B  B  B  B  B  B B A A A A A A  A A A A A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A  A A A A A A A A A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A  A !A  A A A A A A A A A A A A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A  A !A  A A A A A A A A A A A A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A  A #A "A !A  A A~ A} A| A{ Az Ay Ax Aw Av Au At As Ar Aq Ap Ao An Am  Al  Ak  Aj  Ai  Ah Ag Af Ae Ad Ac Ab Aa  A`  A_  A^  A]  A\  A[  AZ  AY  AX  AW  AV  AU  AT  AS  AR  AQ  AP  AO  AN  AM  AL  AK  AJ  AI  AH   AG  AF  AE  AD  AC  AB  AA  A@  A?  A>  A=  A<  A;  A:  A9  A8  A7  A6  A5  A4  A3  A2  A1  A0  A/  A.  A-  A,   A+  A*  A)  A(  A'  A&  A%  A$  A#  A"  A!  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A   A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @   @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @   @ $@ #@ "@ !@  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @ @ @  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @ @ @  @ #@ "@ !@  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @~ @} @| @{ @z @y  @x @w @v @u @t @s @r @q @p @o @n  @m  @l  @k  @j  @i @h @g @f @e @d @c @b  @a @` @_ @^ @] @\ @[ @Z @Y @X @W @V @U @T @S  @R  @Q  @P  @O  @N @M @L @K @J @I @H @G  @F #@E "@D !@C  @B @A @@ @? @> @= @< @; @: @9 @8 @7 @6 @5 @4 @3 @2 @1 @0  @/  @.  @-  @,  @+ @* @) @( @' @& @% @$  @# @" @! @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @ @ @  @  !@   @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  @  ?  ?  ?  ?  ?  ?  ?   ?   ?   ?   ?   ?  ?  ?  ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ?~ ?} ?| ?{ ?z  ?y  ?x  ?w ?v ?u ?t ?s ?r ?q ?p  ?o ?n  ?m  ?l  ?k  ?j  ?i ?h ?g ?f ?e ?d ?c ?b  ?a ?` ?_ ?^ ?] ?\ ?[ ?Z ?Y ?X ?W ?V  ?U  ?T  ?S  ?R  ?Q ?P ?O ?N ?M ?L ?K ?J  ?I ?H ?G ?F ?E ?D ?C ?B  ?A  ?@ ?? ?> ?= ?< ?; ?: ?9  ?8 ?7 ?6 ?5 ?4 ?3 ?2 ?1 ?0 ?/ ?. ?- ?, ?+  ?*  ?)  ?(  ?'  ?& ?% ?$ ?# ?" ?! ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ?  ? ? ?  ? ? ? ? > >  >  >  >  >  > > > > > > > >  > > >  > > > > > > > >  > > > > > > > >  > > > > > >  > > > > >  > ~> ~> ~> ~> ~>  ~> }> }> }> }>  }> |> |> |> |> |> |> |>  |> {> {> {>  {> z > z> z> z> z> z> z> z>  z> y> y> y> y> y> y> y>  y> x> x> x> x> x> x>  x> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w>~ w>} w>| w>{ w>z w>y w>x w>w w>v w>u w>t w>s w>r w~>q w}>p w|>o w{>n wz>m wy>l wx>k ww>j wv>i wu>h wt>g ws>f wr>e wq>d wp>c wo>b wn>a wm>` wl>_ wk>^ wj>] wi>\ wh>[ wg>Z wf>Y we>X wd>W wc>V wb>U wa>T w`>S w_>R w^>Q w]>P w\>O w[>N wZ>M wY>L wX>K wW>J wV>I wU>H wT>G wS>F wR>E wQ>D wP>C wO>B wN>A wM>@ wL>? wK>> wJ>= wI>< wH>; wG>: wF>9 wE>8 wD>7 wC>6 wB>5 wA>4 w@>3 w?>2 w>>1 w=>0 w<>/ w;>. w:>- w9>, w8>+ w7>* w6>) w5>( w4>' w3>& w2>% w1>$ w0># w/>" w.>! w-> w,> w+> w*> w)> w(> w'> w&> w%> w$> w#> w"> w!> w > w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w > w = w = w = w = w= w= w= w= w= w= w=  w= v= v= v= v= v= v= v= v= v= v= v= v= v= v= v= v= v = v = v = v = v = v= v= v= v= v= v= v=  v= u=  u= t= t= t= t= t= t= t = t = t = t = t = t= t= t= t= t= t= t=  t= s= s= s= s= s= s = s = s = s = s = s= s= s= s= s= s= s=  s= r= r= r= r= r= r= r=  r= q = q= q= q= q= q= q= q=  q= p = p = p= p= p= p= p= p= p=  p= o = o = o= o= o= o= o= o= o=  o= n= n= n= n= n= n=  n= m= m= m= m= m= m=~ m=} m=| m={ m=z m=y m=x m=w m=v m=u m=t m=s m=r m =q m =p m =o m =n m =m m=l m=k m=j m=i m=h m=g m=f  m=e l=d l =c l =b l =a l =` l =_ l=^ l=] l=\ l=[ l=Z l=Y l=X  l=W k+=V k*=U k)=T k(=S k'=R k&=Q k%=P k$=O k#=N k"=M k!=L k =K k=J k=I k=H k=G k=F k=E k=D k=C k=B k=A k=@ k=? k=> k== k=< k=; k=: k=9 k =8 k =7 k =6 k =5 k =4 k=3 k=2 k=1 k=0 k=/ k=. k=-  k=, j0=+ j/=* j.=) j-=( j,=' j+=& j*=% j)=$ j(=# j'=" j&=! j%= j$= j#= j"= j!= j = j= j= j= j= j= j= j= j= j= j= j= j= j= j= j= j= j= j= j = j = j = j = j = j= j= j= j= j< j< j<  j< i-< i,< i+< i*< i)< i(< i'< i&< i%< i$< i#< i"< i!< i < i< i< i< i< i< i< i< i< i< i< i< i< i< i< i< i< i< i< i < i < i < i < i < i< i< i< i< i< i< i<  i< h#< h"< h!< h < h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h< h < h < h < h < h < h< h< h< h< h< h< h<  h< g< g< g< g< g< g< g< g< g< g < g < g < g < g < g< g< g< g< g< g< g<  g< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f< f < f < f < f < f < f< f< f<~ f<} f<| f<{ f _<= _<< _<; _<: _<9 _<8 _<7  _<6 ^<5 ^<4 ^<3 ^<2 ^<1 ^<0 ^ P;= P;< P;; P ;: P ;9 P ;8 P ;7 P ;6 P;5 P;4 P;3 P;2 P;1 P;0 P;/  P;. O ;- O ;, O ;+ O ;* O ;) O;( O;' O;& O;% O;$ O;# O;"  O;! NH; NG; NF; NE; ND; NC; NB; NA; N@; N?; N>; N=; N<; N;; N:; N9; N8; N7; N6; N5; N4; N3; N2; N1; N0; N/; N.; N-; N,; N+; N*; N); N(; N': N&: N%: N$: N#: N": N!: N : N: N: N: N: N: N: N: N: N: N: N: N: N: N: N: N: N: N: N : N : N : N : N : N: N: N: N: N: N: N:  N: M: M: M: M: M: M: M: M: M : M : M : M : M : M: M: M: M: M: M: M:  M: L : L : L : L : L : L: L: L: L: L: L: L:  L: K : K : K : K: K: K: K: K: K: K:  K: J: J: J: J: J: J: J: J: J: J: J : J : J : J : J : J: J: J: J: J: J: J:  J: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I : I : I : I : I : I: I: I:~ I:} I:| I:{ I:z  I:y H:x H:w H:v H:u H:t H:s H:r H :q H :p H :o H :n H :m H:l H:k H:j H:i H:h H:g H:f  H:e G:d G:c G:b G:a G:` G:_ G:^ G:] G:\ G:[ G:Z G :Y G :X G :W G :V G :U G:T G:S G:R G:Q G:P G:O G:N  G:M F:L F:K F:J F:I F:H  F:G E%:F E$:E E#:D E":C E!:B E :A E:@ E:? E:> E:= E:< E:; E:: E:9 E:8 E:7 E:6 E:5 E:4 E:3 E:2 E:1 E:0 E:/ E :. E :- E :, E :+ E :* E:) E:( E:' E:& E:% E:$ E:#  E:" D$:! D#: D": D!: D : D: D: D: D: D: D: D: D: D: D: D: D: D: D: D: D: C# 2o|pdXL@4(~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}m}a}U}I}=}2}&}}}|||||||||||~|r|f|Z|N|B|6|*|||{{{{{{{{{{{{~{s{h{]{R{G{<{1{&{{{zzzzzzzzzzzzvzjz^zRzFz:z.z"zz yyyyyyyyyyyy{yoycyWyKy?y3y'yyyxxxxxxxxxxxxtxhx\xPxDx8x,x xxwwwwwwwwwwwwywmwawUwIw=w1w%wwwvvvvvvvvvvvvsvgv[vOvCv7v+vvvuuuuuuuuuuuuwuku_uSuGu;u/u$uu uttttttttttt|tptdtYtMtAt5t)tttssssssssssssvsjs^sRsFs:s.s"ss rrrrrrrrrrrr{rorcrWrKr?r3r'rrrqqqqqqqqqqqqvqkq`qUqJq?q4q)qqqpppppppppppppspgp[pOpCp7p+pppooooooooooooxomoaoUoIo=o1o%oo onnnnnnnnnnn~nrnfnZnNnBn6n*nnnmmmmmmmmmmmmwmkm_mTmHmb2b&bbbaaaaaaaaaaaasaga[aOaCa7a+aaa````````````y`m`a`U`I`=`1`%`` `___________}_r_f_Z_N_B_6_*___^^^^^^^^^^^^v^j^^^R^F^:^.^"^^ ]]]]]]]]]]]]|]p]d]X]L]@]4](]]]\\\\\\\\\\\\u\i\]\Q\E\:\.\"\\ [[[[[[[[[[[[{[o[c[W[K[?[3['[[[ZZZZZZZZZZZZuZiZ]ZQZEZ9Z-Z!ZZ YYYYYYYYYYYYzYnYbYVYJY>Y2Y&YYYXXXXXXXXXXXXsXgX[XOXCX7X+XXXWWWWWWWWWWWWxWlW`WTWHWM3M'MMMLLLLLLLLLLLLtLhL\LPLDL8L,L LLKKKKKKKKKKKKyKmKaKUKIK=K1K%KK KJJJJJJJJJJJ}JqJeJYJMJAJ5J)JJJIIIIIIIIIIIIvIjI^IRIFI:I.I"II HHHHHHHHHHHH|HpHdHXHLH@H4H(HHHGGGGGGGGGGGGtGhG\GPGDG8G,G GG FFFFFFFFFFFFyFmFaFUFIF=F1F%FF FEEEEEEEEEEE~ErEfEZENEBE6E*EEEDDDDDDDDDDDDwDkD_DSDGD;D/D#DD CCCCCCCCCCCC{CoCcCWCKC@C4C(CCCBBBBBBBBBBBBtBhB\BPBDB8B,B BBAAAAAAAAAAAAyAmAaAUAIA=A1A%AA A@@@@@@@@@@@~@r@f@Z@N@B@6@+@@@????????????x?l?`?T?H?>>>>>>>>>>|>q>e>Y>M>A>5>)>>>============u=i=]=Q=E=:=.="== <<<<<<<<<<<<{:2:&:::999999999999s9g9[9O9C979+999888888888888x8m8a8U8I8=818%88 877777777777}7r7f7Z7N7B767*777666666666666w6k6_6S6G6;6/6#66 555555555555|5p5d5X5L5@545(555444444444444u4i4]4Q4F4:4.4"44 333333333333{3o3c3W3K3?333'333222222222222t2h2\2P2E292-2!22 111111111111y1m1a1U1I1=111%11100000000000~0r0f0Z0N0B060*000/////////////x/m/b/W/L/A/6/+///............w.k._.S.G.;./.#.. ------------{-p-d-X-L-@-4-(---,,,,,,,,,,,,t,h,\,P,E,9,-,!,, ++++++++++++y+m+a+U+I+=+1+%++ +***********~*r*f*Z*N*B*6*****))))))))))))v)j)_)S)G);)/)#)) (((((((((((({(o(c(W(K(?(3('(((''''''''''''t'h'\'P'D'8',' ''&&&&&&&&&&&&x&l&a&U&I&=&1&%&& &%%%%%%%%%%%}%q%e%Z%N%B%6%*%%%$$$$$$$$$$$$v$j$^$R$F$:$.$#$$ ############{#o#c#W#K#?#3#'###""""""""""""t"h"\"P"D"8"," ""!!!!!!!!!!!!y!m!a!U!I!=!1!%!!! ~ r f Z N B 6 *   wk_SG;/# |pdXL@4(ui]QE9-! znbVJ>2&sg[OC7+xl`TH<0$ }qeYMA5)vj_SG;/# {ocWK?3'th\PD8, xl`TH<0$ ~rfZNB6*vj^RF:." {o , LV , LU ,LT ,LS ,LR ,LQ ,LP ,LO ,LN  ,LM ,&LL ,%LK ,$LJ ,#LI ,"LH ,!LG , LF ,LE ,LD ,LC ,LB ,LA ,L@ ,L? ,L> ,L= ,L< ,L; ,L: ,L9 ,L8 ,L7 ,L6 ,L5 ,L4 , L3 , L2 , L1 , L0 , L/ ,L. ,L- ,L, ,L+ ,L* ,L) ,L(  ,L' , L& , L% ,L$ ,L# ,L" ,L! ,L ,L ,L  ,L ,(L ,'L ,&L ,%L ,$L ,#L ,"L ,!L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K~ ,K} ,K| ,K{ ,Kz ,Ky ,Kx  ,Kw ,Kv ,Ku ,Kt ,Ks ,Kr ,Kq ,Kp ,Ko , Kn , Km , Kl , Kk , Kj ,Ki ,Kh ,Kg ,Kf ,Ke ,Kd ,Kc  ,Kb ,Ka ,K` ,K_ ,K^ ,K] ,K\ ,K[ ,KZ , KY , KX , KW , KV , KU ,KT ,KS ,KR ,KQ ,KP ,KO ,KN  ,KM ,KL ,KK ,KJ ,KI ,KH ,KG ,KF ,KE ,KD , KC , KB , KA , K@ , K? ,K> ,K= ,K< ,K; ,K: ,K9 ,K8  ,K7 , K6 , K5 , K4 , K3 , K2 , K1 , K0 , K/ , K. , K- , K, , K+ , K* , K) , K( , K' , K& , K% , K$ , K# , K" , K! , K , K , K , K  , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K  , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J  , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J  , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J  , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J , J , J , J , J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J  ,J ,"J ,!J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J , J , J , J , J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J  ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J~ ,J} ,J| ,J{ ,Jz ,Jy ,Jx , Jw , Jv , Ju , Jt , Js ,Jr ,Jq ,Jp ,Jo ,Jn ,Jm ,Jl  ,Jk ,Jj ,Ji ,Jh ,Jg ,Jf ,Je ,Jd ,Jc ,Jb ,Ja ,J` ,J_ ,J^ ,J] ,J\ ,J[ ,JZ ,JY , JX , JW , JV , JU , JT ,JS ,JR ,JQ ,JP ,JO ,JN ,JM  ,JL ,JK ,JJ ,JI ,JH ,JG ,JF ,JE ,JD ,JC ,JB ,JA ,J@ ,J? ,J> ,J= ,J< ,J; ,J: , J9 , J8 , J7 , J6 , J5 ,J4 ,J3 ,J2 ,J1 ,J0 ,J/ ,J.  ,J- ,J, ,J+ ,J* ,J) ,J( ,J' ,J& ,J% ,J$ ,J# ,J" ,J! , J , J , J , J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J  ,J ,%J ,$J ,#J ,"J ,!J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,I ,I ,I ,I , I , I , I , I , I ,I ,I ,I ,I ,I ,I ,I  ,I  ,I  ,I  ,I  ,I  ,I  ,I  , I  , I  , I  , I  , I  ,I  ,I  ,I  ,I  ,I  ,I  ,I  ,I "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BI "B I "B I "B I "B I "B I "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BI  "BI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "A I "A I "A I "A I "A I "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI  "AI "@ I "@ I "@ I "@ I "@I "@I "@I "@I "@I "@I "@I  "@I "?I "?I "?I "?I "?I "?I "? I "? I "? I "? I "? I "?I "?I "?I "?I "?I "?I "?I  "?I "> I "> I "> I "> I ">I ">I ">I ">I ">I ">I ">I  ">I "= I "= I~ "= I} "=I| "=I{ "=Iz "=Iy "=Ix "=Iw "=Iv  "=Iu "<It "<Is "<Ir "<Iq "<Ip "<Io "<In "<Im "<Il "< Ik "< Ij "< Ii "< Ih "< Ig "<If "<Ie "<Id "<Ic "<Ib "<Ia "<I`  " ":I=  ":I< "9I; "9I: "9I9 "9I8 "9I7 "9I6 "9I5 "9I4 "9 I3 "9 I2 "9 I1 "9 I0 "9 I/ "9I. "9I- "9I, "9I+ "9I* "9I) "9I(  "9I' "8 I& "8 I% "8 I$ "8 I# "8I" "8I! "8I "8I "8I "8I "8I  "8I "7 I "7 I "7 I "7 I "7 I "7I "7I "7I "7I "7I "7I "7I  "7I "6I "6I "6I "6I "6 I "6 I "6 I "6 I "6 I "6I "6I "6I "6I "6I "6H "6H  "6H "5 H "5 H "5 H "5 H "5H "5H "5H "5H "5H "5H "5H  "5H "4H "4H "4 H "4 H "4 H "4 H "4 H "4H "4H "4H "4H "4H "4H "4H  "4H "3H "3H "3H "3H "3H "3H "3H "3H "3H "3H "3 H "3 H "3 H "3 H "3 H "3H "3H "3H "3H "3H "3H "3H  "3H "2 H "2 H "2 H "2H "2H "2H "2H "2H "2H "2H  "2H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1 H "1 H "1 H "1 H "1 H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H  "1H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0 H "0 H "0 H "0 H "0 H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H  "0H "/H "/H "/ H "/ H "/ H "/ H "/ H "/H "/H "/H "/H "/H "/H "/H  "/H ". H ". H ". H~ ". H} ". H| ".H{ ".Hz ".Hy ".Hx ".Hw ".Hv ".Hu  ".Ht "-Hs "-Hr "-Hq "-Hp "-Ho "-Hn "-Hm "-Hl "-Hk "-Hj "-Hi "-Hh "- Hg "- Hf "- He "- Hd "- Hc "-Hb "-Ha "-H` "-H_ "-H^ "-H] "-H\  "-H[ ",HZ ",HY ",HX ",HW ",HV ",HU ",HT ",HS ",HR ",HQ ",HP ",HO ",HN ",HM ",HL ", HK ", HJ ", HI ", HH ", HG ",HF ",HE ",HD ",HC ",HB ",HA ",H@  ",H? "+H> "+H= "+H< "+H; "+H: "+H9 "+H8 "+H7 "+H6 "+H5 "+H4 "+H3 "+H2 "+H1 "+H0 "+ H/ "+ H. "+ H- "+ H, "+ H+ "+H* "+H) "+H( "+H' "+H& "+H% "+H$  "+H# "*H" "*H! "*H "*H "*H "*H "*H "*H "*H "*H "*H "*H "* H "* H "* H "* H "* H "*H "*H "*H "*H "*H "*H "*H  "*H ")H ")H ")H ")H ")H ")H ")H ")H ")H ")H ")G ")G ")G ")G ")G ")G ") G ") G ") G ") G ") G ")G ")G ")G ")G ")G ")G ")G  ")G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "( G "( G "( G "( G "( G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G  "(G "'G "'G "'G "'G "'G "'G "'G  "'G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "& G "& G "& G "& G "& G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G  "&G "%&G "%%G "%$G "%#G "%"G "%!G "% G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "% G "% G "% G "% G "% G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G  "%G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$ G "$ G "$ G~ "$ G} "$ G| "$G{ "$Gz "$Gy "$Gx "$Gw "$Gv "$Gu  "$Gt "# Gs "# Gr "#Gq "#Gp "#Go "#Gn "#Gm "#Gl "#Gk  "#Gj ""Gi ""Gh ""Gg ""Gf "" Ge "" Gd "" Gc "" Gb "" Ga ""G` ""G_ ""G^ ""G] ""G\ ""G[ ""GZ  ""GY "!GX "!GW "!GV "!GU "!GT "!GS "!GR "!GQ "!GP "!GO "!GN "! GM "! GL "! GK "! GJ "! GI "!GH "!GG "!GF "!GE "!GD "!GC "!GB  "!GA " G@ " G? " G> " G= " G< " G; " G: " G9 " G8 " G7 " G6 " G5 " G4 " G3 " G2 " G1 " G0 " G/ " G.  " G- " G, "G+ "G* "G) "G( "G' "G& "G%  "G$ "!G# " G" "G! "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G " G " G " G " G " G "G "G "G "G "G "G "G  "G "G "G "G "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F~ "F} "F| "F{ "Fz "Fy "Fx  "Fw "Fv "Fu "Ft "Fs "Fr "Fq "Fp "Fo "Fn "Fm "Fl " Fk " Fj " Fi " Fh " Fg "Ff "Fe "Fd "Fc "Fb "Fa "F`  "F_ "F^ "F] "F\ "F[ " FZ " FY " FX " FW " FV "FU "FT "FS "FR "FQ "FP "FO  "FN "FM "FL "FK "FJ "FI  "FH "FG "FF "FE "FD "FC "FB "FA "F@ "F? "F> "F= "F< " F; " F: " F9 " F8 " F7 "F6 "F5 "F4 "F3 "F2 "F1 "F0  "F/ "F. "F- "F, "F+ "F* "F)  "F( "F' " F& " F% " F$ " F# " F" "F! "F "F "F "F "F "F  "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F " F "F "F "F "F "F "F "F  "F " F "F "F "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E " E " E " E " E " E "E "E "E "E "E "E "E  "E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E  " E " E " E " E " E " E  " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E  " E " "E " !E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E  " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E  " E "E "E~ "E} "E| "E{ "Ez "Ey "Ex " Ew " Ev " Eu " Et " Es "Er "Eq "Ep "Eo "En "Em "El  "Ek "Ej "Ei "Eh "Eg "Ef "Ee "Ed "Ec "Eb "Ea "E` "E_ " E^ " E] " E\ " E[ " EZ "EY "EX "EW "EV "EU "ET "ES  "ER " EQ " EP " EO " EN " EM "EL "EK "EJ "EI "EH "EG "EF  "EE "ED "EC "EB "EA "E@ "E? "E> "E= "E< "E; "E: "E9 "E8 "E7 "E6 "E5 "E4 " E3 " E2 " E1 " E0 " E/ "E. "E- "E, "E+ "E* "E) "E(  "E' "E& "E% "E$ "E# "E"  "E! "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E " E " E " E " E " E "E "E "E "E "E "E "E  "E "E "E "E "E "E "E "E "D "D " D " D " D " D " D "D "D "D "D "D "D "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  " D  " D  " D  " D  " D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D D D D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D D D D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D  D D D D D D D D  D D~ D} D| D{  Dz  Dy  Dx  Dw  Dv Du Dt Ds Dr Dq Dp Do  Dn  Dm  Dl  Dk  Dj   Di   Dh   Dg   Df   De  Dd  Dc  Db  Da  D`  D_  D^  D]  D\  D[  DZ  DY  DX  DW  DV  DU  DT  DS  DR  DQ  DP   DO  DN  DM  DL  DK  DJ  DI  DH  DG  DF   DE  DD  DC  DB  DA  D@  D?  D>  D=  D<  D;  D:  D9  D8  D7  D6  D5  D4  D3  D2   D1  D0  D/  D.  D-  D,  D+  D*  D)  D(  D'  D&  D%  D$  D#  D"  D!  D   D D D D D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D D D D D D D D D D D D D D D C C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C C C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C C C C C C C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C  C  C  C  C  C   C   C   C   C   C  C  C  C  C  C  C  C  C C~ C} C| C{ Cz Cy Cx Cw Cv Cu Ct Cs Cr Cq Cp Co Cn Cm  Cl  Ck  Cj  Ci  Ch Cg Cf Ce Cd Cc Cb Ca  C` !C_  C^ C] C\ C[ CZ CY CX CW CV CU CT CS CR CQ CP CO CN CM CL  CK  CJ  CI  CH  CG CF CE CD CC CB CA C@  C? C> C= C< C; C: C9 C8 C7 C6 C5 C4 C3 C2 C1  C0  C/  C.  C-  C, C+ C* C) C( C' C& C% /i|pdXMA5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~F~:~.~"~~ }}}}}}}}}}}}{}o}c}W}K}?}3}'}}}||||||||||||s|g|[|O|C|7|+|||{{{{{{{{{{{{x{l{`{T{H{<{0{${{ {zzzzzzzzzzz}zqzezYzMzAz5z)zzzyyyyyyyyyyyyuyiy]yQyEy9y-y!yy xxxxxxxxxxxxzxnxbxVxJx>x2x&xxxwwwwwwwwwww~wrwfwZwNwBw6w*wwwvvvvvvvvvvvvwvkv_vSvGv;v/v#vv uuuuuuuuuuuu|upuduXuLu@u4u(uuuttttttttttttutit]tQtEt9t-t!tt sssssssssssszsnsbsVsJs>s2s&sssrrrrrrrrrrr~rrrfr[rOrCr7r+rrrqqqqqqqqqqqqwqkq`qTqHqg2g&gggffffffffffffsfgf[fOfCf7f+fffeeeeeeeeeeeeweke_eSeGe;e/e#ee dddddddddddd|dpdddXdLd@d4d(dddcccccccccccctchc\cPcDc8c,c ccbbbbbbbbbbbbybmbabUbIb=b1b%bb baaaaaaaaaaa}aqaeaYaMaAa5a)aaa````````````u`i`]`Q`E`9`-`!`` ____________z_n_b_V_J_>_2_&___^^^^^^^^^^^~^r^f^Z^N^B^6^*^^^]]]]]]]]]]]]]x]m]b]W]L]A]6]+] ]] \\\\\\\\\\\\z\n\b\V\J\>\2\&\\\[[[[[[[[[[[[s[g[[[O[C[7[+[[[ZZZZZZZZZZZZwZkZ_ZSZGZ;Z/Z#ZZ YYYYYYYYYYYY{YoYcYWYKY?Y3Y'YYYXXXXXXXXXXXXtXhX\XPXDX8X,X XXWWWWWWWWWWWWyWmWaWUWIW=W1W%WW WVVVVVVVVVVVV|VqVfV[VPVEV:V/V$VVVUUUUUUUUUUUU{UoUcUWUKU?U4U(UUUTTTTTTTTTTTTtThT\TPTDT8T,T TTSSSSSSSSSSSSySmSaSUSIS=S1S&SSSRRRRRRRRRRR~RrRfR[RORCR7R+RRRQQQQQQQQQQQQxQlQ`QTQHQ?2?&???>>>>>>>>>>>>s>g>[>O>C>7>+>>>============x=l=`=T=H=<=0=$== =<<<<<<<<<<<|525&55544444444444~4r4g4[4O4C474+444333333333333w3k3_3S3G3;303$33 322222222222|2p2d2Y2M2A252)222111111111111u1i1]1Q1E191-1!11 000000000000z0n0b0V0J0>020&000///////////~/r/f/Z/O/C/7/+///............w.k._.S.G.;./.#.. ------------|-p-d-X-L-@-4-)---,,,,,,,,,,,,u,i,],Q,E,9,-,!,, ++++++++++++y+n+b+V+J+>+2+&+++***********~*r*f*Z*N*B*6*****))))))))))))w)k)_)S)G);)/)#)) )(((((((((((|(p(d(X(L(@(4(((((''''''''''''u'i']'Q'E'9'-'!'' &&&&&&&&&&&&y&m&a&U&I&=&1&%&& &%%%%%%%%%%%}%q%f%Z%N%B%6%*%%%$$$$$$$$$$$$v$j$^$R$F$:$/$#$$ ############{#o#c#W#K#@#4#(###""""""""""""t"h"\"P"D"8"," ""!!!!!!!!!!!!y!m!a!U!I!=!1!%!! ! ~ r f Z N B 6 *   vj_SG;/# {ocWK@4(th\PD8-! ymaUI=1% uj_TI>3(th\PD8, xl`TH<0$ |pdYMA5)ui]QE9-! znbVJ>2&~rfZNB7+wk_SG;/# |pdXL@4(ui TU  TU TU TU TU TU TU TU~ TU} TU| TU{ TUz TUy TUx TUw TUv TUu T Ut T Us T Ur T Uq T Up TUo TUn TUm TUl TUk TUj TUi  TUh TUg TUf TUe TUd TUc TUb TUa TU` TU_ TU^ TU] TU\ TU[ TUZ TUY TUX TUW TUV T UU T UT T US T UR T UQ TUP TUO TUN TUM TUL TUK TUJ  TUI T%UH T$UG T#UF T"UE T!UD T UC TUB TUA TU@ TU? TU> TU= TU< TU; TU: TU9 TU8 TU7 TU6 TU5 TU4 TU3 TU2 TU1 T U0 T U/ T U. T U- T U, TU+ TU* TU) TU( TU' TU& TU%  TU$ TU# TU" TU! TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU T U T U T U T U T U TU TU TU TU TU TU TU  TU T1U T0U T/U T.U T-U T,U T+T T*T T)T T(T T'T T&T T%T T$T T#T T"T T!T T T TT TT TT TT TT TT TT TT TT TT TT TT TT TT TT TT TT TT T T T T T T T T T T TT TT TT TT TT TT TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  T T  T T  T T  T T  T T  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT J0#T J0"T J0!T J0 T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0 T J0 T J0 T J0 T J0 T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T  J0T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/ T J/ T J/ T J/ T J/ T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T  J/T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T~ J.T} J.T| J.T{ J. Tz J. Ty J. Tx J. Tw J. Tv J.Tu J.Tt J.Ts J.Tr J.Tq J.Tp J.To  J.Tn J-Tm J-Tl J-Tk J-Tj J-Ti J-Th J-Tg J-Tf J-Te J-Td J-Tc J-Tb J- Ta J- T` J- T_ J- T^ J- T] J-T\ J-T[ J-TZ J-TY J-TX J-TW J-TV  J-TU J,TT J,TS J,TR J,TQ J,TP J,TO J,TN J,TM J,TL J,TK J,TJ J,TI J,TH J,TG J,TF J,TE J,TD J,TC J, TB J, TA J, T@ J, T? J, T> J,T= J,T< J,T; J,T: J,T9 J,T8 J,T7  J,T6 J+T5 J+T4 J+T3 J+T2 J+T1 J+T0 J+T/ J+T. J+T- J+T, J+T+ J+T* J+T) J+T( J+ T' J+ T& J+ T% J+ T$ J+ T# J+T" J+T! J+T J+T J+T J+T J+T  J+T J*T J*T J*T J*T J*T J*T J*T J* T J* T J* T J* T J* T J*T J*T J*T J*T J*T J*T J*T  J*T J)T J)T J)T J)T J)T J)T J)T J)S J)S J)S J)S J)S J)S J) S J) S J) S J) S J) S J)S J)S J)S J)S J)S J)S J)S  J)S J(1S J(0S J(/S J(.S J(-S J(,S J(+S J(*S J()S J((S J('S J(&S J(%S J($S J(#S J("S J(!S J( S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J( S J( S J( S J( S J( S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S  J(S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J' S J' S J' S J' S J' S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S  J'S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J& S J& S J& S J& S J& S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S  J&S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S~ J%S} J%S| J%S{ J%Sz J%Sy J% Sx J% Sw J% Sv J% Su J% St J%Ss J%Sr J%Sq J%Sp J%So J%Sn J%Sm  J%Sl J$&Sk J$%Sj J$$Si J$#Sh J$"Sg J$!Sf J$ Se J$Sd J$Sc J$Sb J$Sa J$S` J$S_ J$S^ J$S] J$S\ J$S[ J$SZ J$SY J$SX J$SW J$SV J$SU J$ST J$SS J$ SR J$ SQ J$ SP J$ SO J$ SN J$SM J$SL J$SK J$SJ J$SI J$SH  J$SG J#SF J#SE J# SD J# SC J# SB J# SA J# S@ J#S? J#S> J#S= J#S< J#S; J#S: J#S9  J#S8 J"S7 J"S6 J"S5 J"S4 J"S3 J"S2 J"S1 J"S0 J"S/ J"S. J"S- J"S, J"S+ J"S* J"S) J"S( J"S' J"S& J" S% J" S$ J" S# J" S" J" S! J"S J"S J"S J"S J"S J"S J"S  J"S J!!S J! S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J!S J! S J! S J! S J! S J! S J!R J!R J!R J!R J!R J!R J!R  J!R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R J R  J R JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR~  JR} J$R| J#R{ J"Rz J!Ry J Rx JRw JRv JRu JRt JRs JRr JRq JRp JRo JRn JRm JRl JRk JRj JRi JRh JRg JRf J Re J Rd J Rc J Rb J Ra JR` JR_ JR^ JR] JR\ JR[ JRZ  JRY JRX JRW JRV JRU JRT JRS JRR JRQ J RP J RO J RN J RM J RL JRK JRJ JRI JRH JRG JRF JRE  JRD JRC JRB JRA JR@ J R? J R> J R= J R< J R; JR: JR9 JR8 JR7 JR6 JR5 JR4  JR3 JR2 JR1 JR0 JR/ JR. JR- JR, JR+ JR* JR) JR( JR' JR& JR% J R$ J R# J R" J R! J R JR JR JR JR JR JR JR  JR J1R J0R J/R J.R J-R J,R J+R J*R J)R J(R J'R J&R J%R J$R J#R J"R J!R J R JR JR JR JR JR JR JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ  JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ  JQ J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ  JQ J1Q J0Q J/Q J.Q J-Q J,Q J+Q J*Q J)Q J(Q J'Q J&Q J%Q J$Q J#Q J"Q J!Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ~ JQ} JQ| JQ{ JQz JQy JQx  JQw JQv J Qu J Qt J Qs J Qr J Qq JQp JQo JQn JQm JQl JQk JQj  JQi J Qh JQg JQf JQe JQd JQc JQb JQa JQ` JQ_ JQ^ JQ] JQ\ JQ[ JQZ JQY JQX JQW JQV J QU J QT J QS J QR J QQ JQP JQO JQN JQM JQL JQK JQJ  JQI JQH JQG JQF JQE JQD JQC JQB JQA JQ@ JQ? JQ> J Q= J Q< J Q; J Q: J Q9 JQ8 JQ7 JQ6 JQ5 JQ4 JQ3 JQ2  JQ1 J?Q0 J>Q/ J=Q. J JP= JP< JP; JP:  JP9 JP8 J P7 J P6 J P5 J P4 J P3 JP2 JP1 JP0 JP/ JP. JP- JP,  JP+ JP* JP) JP( JP' J P& J P% J P$ J P# J P" JP! JP JP JP JP JP JP  JP JP JP JP JP J P J P J P J P J P JP JP JP JP JP JP JP  JP JP JP JP JP JP JP JP JP JP JO JO JO JO JO J O J O J O J O J O JO JO JO JO JO JO JO  JO J O J O JO JO JO JO JO JO JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  J O  J O  J O  J O  J O  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6 O 6 O 6 O 6 O 6 O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O  6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6 O 6 O 6 O 6 O 6 O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O  6O 6BO 6AO 6@O 6?O 6>O 6=O 6  6O=  6O<  6O;  6 O:  6 O9  6 O8  6 O7  6 O6  6O5  6O4  6O3  6O2  6O1  6O0  6O/  6O. ,4"O- ,4!O, ,4 O+ ,4O* ,4O) ,4O( ,4O' ,4O& ,4O% ,4O$ ,4O# ,4O" ,4O! ,4O ,4O ,4O ,4O ,4O ,4O ,4O ,4O ,4 O ,4 O ,4 O ,4 O ,4 O ,4O ,4O ,4O ,4O ,4O ,4O ,4O  ,4O ,3@O ,3?O ,3>O ,3=O ,3 ,.N= ,.N< ,.N; ,.N: ,.N9 ,.N8 ,.N7 ,.N6 ,.N5 ,.N4 ,.N3 ,.N2 ,. N1 ,. N0 ,. N/ ,. N. ,. N- ,.N, ,.N+ ,.N* ,.N) ,.N( ,.N' ,.N&  ,.N% ,-N$ ,-N# ,-N" ,-N!  ,-N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,, N ,, N ,, N ,, N ,, N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N ,,N  ,,N ,+ N ,+ N ,+ M ,+ M ,+ M ,+M ,+M ,+M ,+M ,+M ,+M ,+M  ,+M ,*M ,*M ,*M ,*M ,*M ,*M ,*M ,*M ,*M ,* M ,* M ,* M ,* M ,* M ,*M ,*M ,*M ,*M ,*M ,*M ,*M  ,*M ,)M ,)M ,)M ,)M ,)M ,) M ,) M ,) M ,) M ,) M ,)M ,)M ,)M ,)M ,)M ,)M ,)M  ,)M ,(M ,(M ,(M ,( M ,( M ,( M ,( M ,( M ,(M ,(M ,(M ,(M ,(M ,(M ,(M  ,(M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M ,' M ,' M ,' M ,' M ,' M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M  ,'M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,& M ,& M ,& M ,& M ,& M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M  ,&M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,% M ,% M ,% M ,% M ,% M ,%M ,%M ,%M ,%M~ ,%M} ,%M| ,%M{  ,%Mz ,$ My ,$Mx ,$Mw ,$Mv ,$Mu ,$Mt ,$Ms ,$Mr ,$Mq ,$Mp ,$Mo ,$Mn ,$Mm ,$Ml ,$Mk ,$Mj ,$Mi ,$Mh ,$Mg ,$ Mf ,$ Me ,$ Md ,$ Mc ,$ Mb ,$Ma ,$M` ,$M_ ,$M^ ,$M] ,$M\ ,$M[  ,$MZ ,#MY ,#MX ,#MW ,#MV ,#MU ,#MT ,# MS ,# MR ,# MQ ,# MP ,# MO ,#MN ,#MM ,#ML ,#MK ,#MJ ,#MI ,#MH  ,#MG ,"MF ,"ME ,"MD ,"MC ,"MB ,"MA ,"M@ ,"M? ,"M> ," M= ," M< ," M; ," M: ," M9 ,"M8 ,"M7 ,"M6 ,"M5 ,"M4 ,"M3 ,"M2  ,"M1 ,!M0 ,!M/ ,!M. ,!M- ,!M, ,!M+ ,!M* ,!M) ,!M( ,!M' ,!M& ,!M% ,!M$ ,! M# ,! M" ,! M! ,! M ,! M ,!M ,!M ,!M ,!M ,!M ,!M ,!M  ,!M , ,M , +M , *M , )M , (M , 'M , &M , %M , $M , #M , "M , !M , M , M , M , M , M , M , M , M , M , M , M , L , L , L , L , L , L , L , L , L , L , L , L , L , L , L , L , L , L , L , L  , L ,(L ,'L ,&L ,%L ,$L ,#L ,"L ,!L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L~ ,L} ,L|  ,L{ ,Lz ,Ly ,Lx ,Lw ,Lv ,Lu ,Lt ,Ls ,Lr , Lq , Lp , Lo , Ln , Lm ,Ll ,Lk ,Lj ,Li ,Lh ,Lg ,Lf  ,Le ,Ld ,Lc ,Lb ,La ,L` ,L_ ,L^ ,L] ,L\ ,L[ ,LZ , LY , LX TU >|pdXL@4(~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}z}n}b}V}J}>}2}&}}}|||||||||||~|r|f|Z|N|C|7|+|||{{{{{{{{{{{{w{k{_{S{H{<{0{${{ {zzzzzzzzzzz|zpzdzXzLz@z4z(zzzyyyyyyyyyyyytyhy\yPyDy8y-y!yy xxxxxxxxxxxx}xrxgx\xQxFx;x0x%xxxwwwwwwwwwww~wrwfwZwNwBw6w*wwwvvvvvvvvvvvvxvlv`vTvHvd3d(dddcccccccccccc~crcfcZcNcCc7c+cccbbbbbbbbbbbbxblb`bTbJb?b4b)bbbaaaaaaaaaaaaavaja^aRaFa:a.a"aa ````````````{`p`d`X`L`@`4`(```____________u_i_]_Q_E_9_-_"__ ^^^^^^^^^^^^z^n^c^W^K^?^3^'^^^]]]]]]]]]]]]u]j]_]T]I]>]3](]]]\\\\\\\\\\\\|\p\d\X\L\@\5\)\\\[[[[[[[[[[[[u[i[][S[H[=[2['[[[ZZZZZZZZZZZZZtZhZ\ZPZDZ8Z,Z ZZYYYYYYYYYYYYyYmYaYUYIY=Y1Y%YY YXXXXXXXXXXXXzXoXdXYXNXCX8X-X"XX XWWWWWWWWWWW|WpWdWYWMWAW5W)WWWVVVVVVVVVVVVuVkV`VUVJV?V4V)VVVUUUUUUUUUUUU~UrUfUZUNUBU6U*UUUTTTTTTTTTTTT}TrTgT\TQTFT;T0T%TTTSSSSSSSSSSSSxSlS`STSHS=S1S%SS SRRRRRRRRRRR~RrRfRZRNRBR6R*RRRQQQQQQQQQQQQxQlQ`QTQHQF2F&FFFEEEEEEEEEEEEsEgE[EOECE7E+EEEDDDDDDDDDDDDxDlD`DTDHD>>>>>>>>>>>{>o>c>W>K>?>3>'>>>============t=h=\=P=D=8=,= ==<<<<<<<<<<<929&999888888888888s8g8[8O8C878+888777777777777w7k7_7S7G7;7/7#77 666666666666{6o6c6W6K6?646(666555555555555t5h5\5P5D585,5 55444444444444x4l4`4T4H4<404$44 433333333333}3q3e3Y3M3A353)333222222222222u2i2]2Q2E292-2!22 111111111111z1n1b1V1J1>121&11100000000000~0r0f0Z0N0B060*000////////////w/k/_/S/G/;///#// ............|.p.d.X.L.@.4.(...------------t-i-]-Q-E-9---!-- ,,,,,,,,,,,,y,m,a,U,I,=,1,%,, ,+++++++++++~+r+f+Z+N+B+6+*+++************v*j*_*S*G*;*/*#** )))))))))))){)o)c)W)K)?)3)')))((((((((((((t(h(\(P(D(8(,( ((''''''''''''x'l'`'T'H'<'0'$'' '&&&&&&&&&&&}&q&e&Y&M&A&5&)&&&%%%%%%%%%%%%u%i%]%Q%E%9%-%!%% $$$$$$$$$$$$z$n$b$V$J$>$2$&$$$###########~#r#f#Z#N#B#6#*###""""""""""""w"k"_"S"G";"/"#"" !!!!!!!!!!!!{!o!c!W!K!?!3!'!!!  s g [ O D 8 ,  xl`TH<0$ |pdXL@4(ui]QE9-! ymaUI=1% }qeYMA5)vj^RF:." znbVJ>2&~rfZNB6*wk_SG;/# ti^SH=2'wlaVK@5* vj^RF:." znbWK?3' ^ ^ ^ ^ ^  ^  ^  ^  ^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^  ^  ^  ^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^  -^  ,^  +^  *^  )^  (^  '^  &^  %^  $^  #^  "^  !^   ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^~  ^}  ^|  ^{  ^z  ^y  ^x  ^w   ^v   ^u   ^t   ^s   ^r  ^q  ^p  ^o  ^n  ^m  ^l  ^k  ^j ^i ^h ^g ^f ^e ^d ^c  ^b  ^a  ^`  ^_  ^^ ^] ^\ ^[ ^Z ^Y ^X ^W  ^V B^U A^T @^S ?^R >^Q =^P <^O ;^N :^M 9^L 8^K 7^J 6^I 5^H 4^G 3^F 2^E 1^D 0^C /^B .^A -^@ ,^? +^> *^= )^< (^; '^: &^9 %^8 $^7 #^6 "^5 !^4  ^3 ^2 ^1 ^0 ^/ ^. ^- ^, ^+ ^* ^) ^( ^' ^& ^% ^$ ^# ^" ^!  ^  ^  ^  ^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^ K^ J^ I^ H^ G^ F^ E^ D^ C^ B^ A^ @^ ?^ >^ =^ <^ ;^ :^ 9^ 8^ 7] 6] 5] 4] 3] 2] 1] 0] /] .] -] ,] +] *] )] (] '] &] %] $] #] "] !]  ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ]  ]  ]  ]  ]  ] ] ] ] ] ] ] ]  ] .] -] ,] +] *] )] (] '] &] %] $] #] "] !]  ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ]  ]  ]  ]  ]  ] ] ] ] ] ] ] ]  ] 3] 2] 1] 0] /] .] -] ,] +] *] )] (] '] &] %] $] #] "] !]  ] ] ] ] ] ] ] ] ] ]~ ]} ]| ]{ ]z ]y ]x ]w ]v ]u  ]t  ]s  ]r  ]q  ]p ]o ]n ]m ]l ]k ]j ]i  ]h ']g &]f %]e $]d #]c "]b !]a  ]` ]_ ]^ ]] ]\ ][ ]Z ]Y ]X ]W ]V ]U ]T ]S ]R ]Q ]P ]O ]N  ]M  ]L  ]K  ]J  ]I ]H ]G ]F ]E ]D ]C ]B  ]A .]@ -]? ,]> +]= *]< )]; (]: ']9 &]8 %]7 $]6 #]5 "]4 !]3  ]2 ]1 ]0 ]/ ]. ]- ], ]+ ]* ]) ]( ]' ]& ]% ]$ ]# ]" ]! ]  ]  ]  ]  ]  ] ] ] ] ] ] ] ]  ] .] -] ,] +] *] )] (] '] &] %] $] #] "] !]  ] ] ] ] ] \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \  \  \  \  \  \ \ \ \ \ \ \ \  \ "\ !\  \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \  \  \  \  \  \ \ \ \ \ \ \ \  \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \  \  \  \  \  \ \ \ \ \ \ \ \  \ #\ "\ !\  \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \  \  \  \  \  \ \ \ \ \ \ \ \  \ \ \ \ \~ \} \| \{ \z \y \x \w \v \u \t  \s  \r  \q  \p  \o \n \m \l \k \j \i \h  \g \f \e \d \c \b \a \` \_ \^ \] \\ \[ \Z \Y \X  \W  \V  \U  \T  \S \R \Q \P \O \N \M \L  \K '\J &\I %\H $\G #\F "\E !\D  \C \B \A \@ \? \> \= \< \; \: \9 \8 \7 \6 \5 \4 \3 \2 \1  \0  \/  \.  \-  \, \+ \* \) \( \' \& \%  \$ $\# #\" "\! !\  \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \  \  \  \  \  \ \ \ \ \ \ \ \  \  :[  9[  8[  7[  6[  5[  4[  3[  2[  1[  0[  /[  .[  -[  ,[  +[  *[  )[  ([  '[  &[  %[  $[  #[  "[  ![  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [   [  2[  1[  0[  /[  .[  -[  ,[  +[  *[  )[  ([  '[  &[  %[  $[  #[  "[  ![  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [   [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [~  [}  [|  [{  [z  [y  [x  [w   [v  *[u  )[t  ([s  '[r  &[q  %[p  $[o  #[n  "[m  ![l  [k  [j  [i  [h  [g    [e  [d  [c  [b  [a  [`  [_  [^  []  [\  [[  [Z  [Y  [X  [W  [V  [U  [T  [S  [R  [Q  [P  [O  [N  [M   [L  &[K  %[J  $[I  #[H  "[G  ![F  [E  [D  [C  [B  [A  [@  [?  [>  [=  [<  [;  [:  [9  [8  [7  [6  [5  [4  [3  [2  [1  [0  [/  [.  [-  [,  [+  [*  [)  [(  ['   [& "[% ![$  [# [" [! [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [  [  [  [  [  [ [ [ [ [ [ [ [  [ [ [ [ [ Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z  Z "Z !Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z  Z 0Z /Z .Z -Z ,Z +Z *Z )Z (Z 'Z &Z %Z $Z #Z "Z !Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z~ Z}  Z| Z{ Zz Zy Zx  Zw  Zv  Zu  Zt  Zs Zr Zq Zp Zo Zn Zm Zl  Zk Zj Zi Zh Zg Zf Ze Zd Zc Zb Za  Z`  Z_  Z^  Z]  Z\ Z[ ZZ ZY ZX ZW ZV ZU  ZT  ZS  ZR  ZQ  ZP  ZO  ZN  ZM  ZL  ZK  ZJ  ZI  ZH   ZG   ZF   ZE   ZD   ZC  ZB  ZA  Z@  Z?  Z>  Z=  Z<  Z; Z: Z9 Z8 Z7 Z6  Z5 Z4 Z3 Z2 Z1 Z0  Z/  Z.  Z-  Z,  Z+ Z* Z) Z( Z' Z& Z% Z$  Z# Z" Z! Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z   Z   Z   Z   Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y~ Y} Y| Y{ Yz Yy  Yx  Yw  Yv  Yu Yt Ys Yr Yq Yp Yo Yn  Ym Yl  Yk  Yj  Yi  Yh  Yg Yf Ye Yd Yc Yb Ya Y`  Y_  Y^  Y] Y\ Y[ YZ YY YX YW YV  YU  YT  YS  YR  YQ  YP YO YN YM YL YK YJ YI  YH  YG  YF  YE  YD  YC  YB  YA  Y@   Y?   Y>   Y=   Y<  Y;  Y:  Y9  Y8  Y7  Y6  Y5  Y4 Y3 Y2 Y1 Y0 Y/ Y. Y- Y, Y+ Y*  Y)  Y(  Y'  Y&  Y% Y$ Y# Y" Y! Y Y Y  Y  Y  Y   Y   Y   Y   Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y X X X X X  X X X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X  X   X   X   X   X  X  X  X  X  X  X  X  X X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X   X   X   X   X   X  X  X  X  X  X  X  X  X X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X   X   X~   X}   X|   X{  Xz  Xy  Xx  Xw  Xv  Xu  Xt  Xs Xr Xq Xp Xo Xn Xm Xl  Xk  Xj  Xi  Xh  Xg Xf Xe Xd Xc Xb Xa X`  X_ X^ X] X\  X[  XZ  XY  XX  XW XV XU XT XS XR XQ XP  XO XN  XM  XL  XK  XJ  XI XH XG XF XE XD XC XB  XA X@  X?  X>  X=  X<  X; X: X9 X8 X7 X6 X5 X4  X3  X2  X1  X0  X/ X. X- X, X+ X* X) X(  X'  X&  X%  X$  X#  X" X! X X X X X X  X  X  X  X   X   X   X   X   X  X  X  X  X  X  X  X  X  X  X  X X X X X X X X  W  W  W W W W W W W W  W  W  W W W W W W W W  W  W  W  W  W   W   W   W   W   W  W  W  W  W  W  W  W  W  |W  |W  |W  |W  |W  |W  |W  |W  | W  | W  | W  | W  | W  |W  |W  |W  |W  |W  |W  |W  |W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W  r W rW r W r W r W r W r W rW rW rW rW rW rW rW  rW rW rW rW rW r W r W r W r W r W rW rW rW rW rW rW rW  rW rW r W r W r W r W r W rW rW rW rW rW rW rW  rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW~ rW} rW| rW{ r Wz r Wy r Wx r Ww r Wv rWu rWt rWs rWr rWq rWp rWo  rWn r Wm r Wl r Wk r Wj r Wi rWh rWg rWf rWe rWd rWc rWb  rWa rW` rW_ r W^ r W] r W\ r W[ r WZ rWY rWX rWW rWV rWU rWT rWS  rWR rWQ rWP rWO r WN r WM r WL r WK r WJ rWI rWH rWG rWF rWE rWD rWC  rWB  rWA  rW@  r W?  r W>  r W=  r W<  r W;  rW:  rW9  rW8  rW7  rW6  rW5  rW4  rW3 hW2 hW1 hW0 hW/ hW. hW- hW, hW+ h W* h W) h W( h W' h W& hW% hW$ hW# hW" hW! hW hW  hW h W hW hW hW hW hW hW hW hW hW hW hW hW hW hW hW hW hW hW h W h W h W h W h W hW hW hW hW hW hW hV  hV  hV  hV  hV  hV  hV  hV  hV  h V  h V  h V  h V  h V  hV  hV  hV  hV  hV  hV  hV  hV ^ V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V  ^V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V  ^V ^V ^V ^V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^V ^V ^V~ ^V} ^V| ^V{ ^Vz  ^Vy ^ Vx ^ Vw ^ Vv ^Vu ^Vt ^Vs ^Vr ^Vq ^Vp ^Vo  ^Vn ^Vm ^Vl ^ Vk ^ Vj ^ Vi ^ Vh ^ Vg ^Vf ^Ve ^Vd ^Vc ^Vb ^Va ^V`  ^V_ ^V^ ^V] ^V\ ^V[ ^VZ ^VY ^ VX ^ VW ^ VV ^ VU ^ VT ^VS ^VR ^VQ ^VP ^VO ^VN ^VM  ^VL ^VK ^VJ ^VI ^VH  ^VG ^VF ^VE ^VD ^VC ^VB ^VA ^V@ ^V? ^V> ^V= ^ V< ^ V; ^ V: ^ V9 ^ V8 ^V7 ^V6 ^V5 ^V4 ^V3 ^V2 ^V1  ^V0  ^ V/  ^ V.  ^ V-  ^V,  ^V+  ^V*  ^V)  ^V(  ^V'  ^V&  ^V% T V$ T V# T V" T V! T V T V T V T V T V T V T V T V  T V T -V T ,V T +V T *V T )V T (V T 'V T &V T %V T $V T #V T "V T !V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U  T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U  T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U  T U TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU T U T U T U T U T U TU TU TU TU TU TU TU  TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU T U T U T U T U T U TU TU TU TU ^ 0u|pdXL@5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}m}a}U}J}>}2}&}}}|||||||||||~|r|f|Z|N|B|6|*|||{{{{{{{{{{{{v{j{^{R{G{;{/{#{{ zzzzzzzzzzzz{zozczWzKz?z3z'zzzyyyyyyyyyyyysygy[yOyCy7y+yyyxxxxxxxxxxxxxxlx`xTxHxd3d(dddcccccccccccccxcmcbcWcLcAc6c+c cc bbbbbbbbbbbbb{bpbebZbObDb9b.b#bb baaaaaaaaaaaa~asaha]aRaGaY2Y&YYYXXXXXXXXXXXXsXgX[XOXCX7X+XXXWWWWWWWWWWWWwWkW_WSWGW;W/W#WW VVVVVVVVVVVV|VpVdVXVLV@V4V(VVVUUUUUUUUUUUUtUhU\UPUDU8U,U UUTTTTTTTTTTTTxTlTaTUTIT=T1T%TT TSSSSSSSSSSS}SqSeSYSMSAS5S)SSSRRRRRRRRRRRRuRiR]RQRER9R-R!RR QQQQQQQQQQQQzQnQbQVQJQ>Q2Q&QQQPPPPPPPPPPP~PrPfPZPNPBP6P*PPPOOOOOOOOOOOOvOjO^OROFO:O.O"OO NNNNNNNNNNNN{NoNcNWNKN?N3N'NNNMMMMMMMMMMMMsMgM[MOMCM7M+MMMLLLLLLLLLLLLxLlL`LTLHLF2F&FFFEEEEEEEEEEEEsEgE[EOECE7E+EEEDDDDDDDDDDDDwDkD_DTDHDA2A&AAA@@@@@@@@@@@~@r@f@Z@N@B@6@*@@@????????????w?k?_?S?G?;?/?#?? >>>>>>>>>>>>{>o>c>W>K>?>3>'>>>============t=h=\=P=D=8=,= ==<<<<<<<<<<<,2,&,,,++++++++++++s+g+[+O+C+7+++++************w*k*_*S*G*;*/*#** ))))))))))))|)p)d)X)L)@)4)()))((((((((((((t(h(\(P(D(8(,( ((''''''''''''x'm'a'U'I'='1'%'' '&&&&&&&&&&&}&q&e&Y&M&A&5&)&&&%%%%%%%%%%%%u%i%]%Q%E%:%.%"%% $$$$$$$$$$$$z$n$b$V$J$>$2$&$$$###########~#r#f#Z#N#B#6#*###""""""""""""v"j"^"R"F":"."""" !!!!!!!!!!!!{!o!c!W!K!?!3!'!!!  s g [ O C 7 +   wl`TH<0$ |pdXL@4(th\PD8, ymaUI=1% }qeYMA5)vj^RF:." znbVJ>2&sg[OC7+wk_SG;/# {ocWK?3'th\PD8, xl`TH<0$ }qeYMA5)u  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g   g  2g  1g  0g  /g  .g  -g  ,g  +g  *g  )g  (g  'g  &g  %g  $g  #g  "g  !g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g   g  9g  8g  7g  6g  5g  4g  3g  2g  1g  0g  /g  .g  -g  ,g  +g  *g  )g  (g  'g  &g  %g  $g  #g  "g  !g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g~  g}  g|  g{  gz  gy  gx  gw  gv  gu  gt  gs  gr  gq  gp  go   gn  *gm  )gl  (gk  'gj  &gi  %gh  $gg  #gf  "ge  !gd  gc  gb  ga  g`  g_  g^  g]  g\  g[  gZ  gY  gX  gW  gV  gU  gT  gS  gR  gQ  gP  gO  gN  gM  gL  gK  gJ  gI  gH  gG  gF  gE   gD  )gC  (gB  'gA  &g@  %g?  $g>  #g=  "g<  !g;  g:  g9  g8  g7  g6  g5  g4  g3  g2  g1  g0  g/  g.  g-  g,  g+  g*  g)  g(  g'  g&  g%  g$  g#  g"  g!  g  g  g  g  g   g ;g :g 9g 8g 7g 6g 5g 4g 3g 2g 1g 0g /g .g -g ,g +g *g )g (g 'g &g %g $g #g "g !g  f f f f f f f f f f f f f f f f f f f  f  f  f  f  f f f f f f f f  f 5f 4f 3f 2f 1f 0f /f .f -f ,f +f *f )f (f 'f &f %f $f #f "f !f  f f f f f f f f f f f f f f f f f f f  f  f  f  f  f f f f f f f f  f Gf Ff Ef Df Cf Bf Af @f ?f >f =f   f= f< f; f: f9 f8 f7 f6  f5 6f4 5f3 4f2 3f1 2f0 1f/ 0f. /f- .f, -f+ ,f* +f) *f( )f' (f& 'f% &f$ %f# $f" #f! "f !f  f f f f f f f f f f f f f f f f f f f  f  f  f  f  f f f f f f f f  e $e #e "e !e  e e e e e e e e e e e e e e e e e e e  e  e  e  e  e e e e e e e e  e e e e e e e e e e e e e  e  e  e  e  e e e e e e e e  e  3e  2e  1e  0e  /e  .e  -e  ,e  +e  *e  )e  (e  'e  &e  %e  $e  #e  "e  !e   e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e   e   e   e   e   e  e  e  e  e  e  e  e  e 5e 4e 3e 2e 1e 0e /e .e -e ,e +e *e )e (e 'e &e %e~ $e} #e| "e{ !ez  ey ex ew ev eu et es er eq ep eo en em el ek ej ei eh eg  ef  ee  ed  ec  eb ea e` e_ e^ e] e\ e[  eZ 8eY 7eX 6eW 5eV 4eU 3eT 2eS 1eR 0eQ /eP .eO -eN ,eM +eL *eK )eJ (eI 'eH &eG %eF $eE #eD "eC !eB  eA e@ e? e> e= e< e; e: e9 e8 e7 e6 e5 e4 e3 e2 e1 e0 e/  e.  e-  e,  e+  e* e) e( e' e& e% e$ e#  e" Ge! Fe Ee De Ce Be Ae @e ?e >e =e  d= d< d; d: d9 d8  d7  d6  d5  d4  d3 d2 d1 d0 d/ d. d- d,  d+ %d* $d) #d( "d' !d&  d% d$ d# d" d! d d d d d d d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d d  d d d d d d d c c c c c c c c c c c c  c  c  c  c  c c c c c c c c  c  c c c c c c c c c c c c c c c c c c c  c  c  c  c  c c c c c c c c  c #c "c !c  c c c c c c c c c c c c c c c c c c c  c  c  c  c  c c c c c c c c  c  #c  "c  !c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c   c  ;c  :c  9c~  8c}  7c|  6c{  5cz  4cy  3cx  2cw  1cv  0cu  /ct  .cs  -cr  ,cq  +cp  *co  )cn  (cm  'cl  &ck  %cj  $ci  #ch  "cg  !cf  ce  cd  cc  cb  ca  c`  c_  c^  c]  c\  c[  cZ  cY  cX  cW  cV  cU  cT  cS  cR  cQ  cP  cO  cN  cM  cL  cK  cJ  cI  cH  cG   cF  6cE  5cD  4cC  3cB  2cA  1c@  0c?  /c>  .c=  -c<  ,c;  +c:  *c9  )c8  (c7  'c6  &c5  %c4  $c3  #c2  "c1  !c0  c/  c.  c-  c,  c+  c*  c)  c(  c'  c&  c%  c$  c#  c"  c!  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c   c  *c  )c  (c  'c  &c  %c  $c  #c  "c  !c  c  c  c  c  c  c  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b   b  >b  =b  1b= 0b< /b; .b: -b9 ,b8 +b7 *b6 )b5 (b4 'b3 &b2 %b1 $b0 #b/ "b. !b-  b, b+ b* b) b( b' b& b% b$ b# b" b! b b b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b b  b 'b &b %b $b #b "b !b  b b b b b b a a a a a a a a a a a a a  a  a  a  a  a a a a a a a a  a ,a +a *a )a (a 'a &a %a $a #a "a !a  a a a a a a a a a a a a a a a a a a a  a  a  a  a  a a a a a a a a  a &a %a $a #a "a !a  a a a a a a a a a a a a a a a a a a a  a  a  a  a  a a a a a a a a  a 4a 3a 2a 1a 0a /a .a -a ,a +a *a )a (a 'a &a %a $a #a "a !a  a a~ a} a| a{ az ay ax aw av au at as ar aq ap ao an am  al  ak  aj  ai  ah ag af ae ad ac ab aa  a`  Pa_  Oa^  Na]  Ma\  La[  KaZ  JaY  IaX  HaW  GaV  FaU  EaT  DaS  CaR  BaQ  AaP  @aO  ?aN  >aM  =aL    .a=  -a<  ,a;  +a:  *a9  )a8  (a7  'a6  &a5  %a4  $a3  #a2  "a1  !a0   a/  a.  a-  a,  a+  a*  a)  a(  a'  a&  a%  a$  a#  a"  a!  a  a  a  a   a   a   a   a   a  a  a  a  a  a  a  a  a a a a a a a a  a  a  a  a  a a a a a ` ` `  ` /` .` -` ,` +` *` )` (` '` &` %` $` #` "` !`  ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` `  `  `  `  `  ` ` ` ` ` ` ` `  ` H` G` F` E` D` C` B` A` @` ?` >` =` <` ;` :` 9` 8` 7` 6` 5` 4` 3` 2` 1` 0` /` .` -` ,` +` *` )` (` '` &` %` $` #` "` !`  ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` `  `  `  `  `  ` ` ` ` ` ` ` `  `  %`  $`  #`  "`  !`  `  `~  `}  `|  `{  `z  `y  `x  `w  `v  `u  `t  `s  `r  `q  `p  `o  `n  `m  `l  `k  `j  `i  `h  `g  `f  `e  `d  `c  `b  `a   ``  ,`_  +`^  *`]  )`\  (`[  '`Z  &`Y  %`X  $`W  #`V  "`U  !`T  `S  `R  `Q  `P  `O  `N  `M  `L  `K  `J  `I  `H  `G  `F  `E  `D  `C  `B  `A  `@  `?  `>  `=  `<  `;  `:  `9  `8  `7  `6  `5   `4  !`3  `2  `1  `0  `/  `.  `-  `,  `+  `*  `)  `(  `'  `&  `%  `$  `#  `"  `!  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `   `  4`  3`  2`  1`  0`  /`  .`  -`  ,`  +`  *`  )`  (`  '`  &`  %`  $`  #`  "`  !_  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _   _  2_  1_  0_  /_  ._  -_  ,_  +_  *_  )_  (_  '_  &_  %_  $_  #_  "_  !_  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _   _ &_ %_ $_ #_ "_ !_  _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _  _  _  _  _  _ _ _ _ _ _ _ _  _ %_ $_ #_ "_ !_  _ _ _ _~ _} _| _{ _z _y _x _w _v _u _t _s _r _q _p _o  _n  _m  _l  _k  _j _i _h _g _f _e _d _c  _b 8_a 7_` 6__ 5_^ 4_] 3_\ 2_[ 1_Z 0_Y /_X ._W -_V ,_U +_T *_S )_R (_Q '_P &_O %_N $_M #_L "_K !_J  _I _H _G _F _E _D _C _B _A _@ _? _> _= _< _; _: _9 _8 _7  _6  _5  _4  _3  _2 _1 _0 _/ _. _- _, _+  _* +_) *_( )_' (_& '_% &_$ %_# $_" #_! "_ !_  _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _  _  _  _  _  _ _ _ _ _ _ _ _  ^ )^ (^ '^ &^ %^ $^ #^ "^ !^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^  ^  ^  ^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^ #^ "^ !^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  g  0t}qeYMA5)~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~"~~ }}}}}}}}}}}}z}n}b}V}J}>}2}&}}}||||||||||||s|g|[|O|C|7|+|||{{{{{{{{{{{{w{k{_{T{H{<{0{${{ {zzzzzzzzzzz|zpzdzXzLz@z4z(zzzyyyyyyyyyyyyuyiy]yQyEy9y-y!yy xxxxxxxxxxxxyxmxaxUxIx>x2x&xxxwwwwwwwwwww~wrwfwZwNwBw6w*wwwvvvvvvvvvvvvvvjv^vRvGv;v/v#vv uuuuuuuuuuuu{uoucuWuKu?u3u'uuuttttttttttttttht\tPtDt8t,t ttssssssssssss~ssshs]sRsGsn2n&nnnmmmmmmmmmmm~mrmgm[mOmCm7m+mmmllllllllllllwlkl_lSlGl;l/l#ll kkkkkkkkkkkk{kpkdkXkLk@k4k(kkkjjjjjjjjjjjjujij]jQjEj9j-j!jj iiiiiiiiiiiiyimiaiUiIi=i1i%ii ihhhhhhhhhhh}hqhehYhMhAh5h)hhhggggggggggggvgjg^gRgFg:g.g"gg ffffffffffffzfnfbfVfJf>f2f&fffeeeeeeeeeeeesege[eOeCe7e+eeeddddddddddddwdkd_dSdGd;d/d#dd dccccccccccc|cpcdcXcLc@c4c(cccbbbbbbbbbbbbtbhb\bPbDb8b,b bbaaaaaaaaaaaayamaaaUaIa=a1a%aa a```````````}`q`f`Z`N`B`6`*```____________v_j_^_R_F_;_/_#__ ^^^^^^^^^^^^{^o^c^W^K^?^3^'^^^]]]]]]]]]]]]s]g][]O]C]7]+]]]\\\\\\\\\\\\x\l\`\T\H\<\0\$\\ \[[[[[[[[[[[}[q[e[Y[M[A[5[)[[[ZZZZZZZZZZZZuZiZ]ZQZEZ9Z-Z!ZZ YYYYYYYYYYYYzYnYbYVYJY>Y2Y&YYYXXXXXXXXXXX~XrXfXZXNXBX6X*XXXWWWWWWWWWWWWwWkW_WSWGW;W/W#WW VVVVVVVVVVVV{VoVcVWVKV?V3V'VVVUUUUUUUUUUUUtUhU\UPUDU8U,U UUTTTTTTTTTTTTyTmTaTUTIT=T1T%TT TSSSSSSSSSSS}SqSeSYSMSAS5S)SSSRRRRRRRRRRRRvRjR^RRRFR:R.R"RR QQQQQQQQQQQQzQnQbQVQJQ>Q2Q&QQQPPPPPPPPPPPPsPgP[POPCP7P+PPPOOOOOOOOOOOOwOkO_OSOGOD3D(DDDCCCCCCCCCCCCCxCmCbCWCLC@C4C(CCCBBBBBBBBBBBBtBhB\BPBDB8B,B BBAAAAAAAAAAAAyAmAaAUAIA=A1A%AA A@@@@@@@@@@@~@r@f@Z@N@B@6@*@@@????????????v?j?^?S?G?;?/?#?? >>>>>>>>>>>>{>o>c>X>L>@>4>(>>>============t=h=\=P=E=9=-=!== <<<<<<<<<<<,2,&,,,++++++++++++s+g+[+O+C+7+++++************x*l*`*T*H*<*0*$** *)))))))))))|)p)d)X)L)@)4)()))((((((((((((u(j(^(R(F(:(.("(( ''''''''''''z'n'b'V'J'>'2'''''&&&&&&&&&&&&s&g&[&O&C&7&+&&&%%%%%%%%%%%%x%l%`%T%H%<%0%$%% %$$$$$$$$$$$|$p$d$X$L$@$4$($$$############u#i#]#Q#E#9#-#!## """"""""""""z"n"b"V"J">"2"&"""!!!!!!!!!!!!s!g![!O!C!7!+!!! w k _ S G ; / #  |pdXL@4(th\PD8, xlaUI=1% }qeYMC8-" }rg\QF;/# {pdXL@4(ui]QE9-! znbVJ>2&sg[OC7+xl`TH<1% }qeYMA5)vj_SG;/# |pdXL@4(t  q'  q&  q%  q$  q#  q"  q!  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q   q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  q  p   p  p  p  p  p  p  p  p  p  p  p  p  p  p  p   p p p p p p p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p p p p  p p p p  p  p  p  p  p p p p p p p p  p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p p p p  p p p p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p p p p  p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p p p p  p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p p p~ p}  p| p{ pz py px  pw  pv  pu  pt  ps pr pq pp po pn pm pl  pk  pj  pi  ph  pg  pf  pe  pd  pc  pb  pa  p`   p_   p^   p]   p\   p[  pZ  pY  pX  pW  pV  pU  pT  pS pR pQ pP pO pN pM pL pK pJ pI pH  pG  pF  pE  pD  pC pB pA p@ p? p> p= p<  p; :p: 9p9 8p8 7p7 6p6 5p5 4p4 3p3 2p2 1p1 0p0 /p/ .p. -p- ,p, +p+ *p* )p) (p( 'p' &p& %p% $p$ #p# "p" !p!  p p p p p p p p p p p p p p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p p p p  p (p 'o &o %o $o #o "o !o  o o o o o o o o o o o o o o o o o o o  o  o  o  o  o o o o o o o o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o   o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o   o  "o  !o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o   o  !o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o~  o}  o|  o{  oz  oy  ox  ow  ov  ou  ot  os  or  oq  op  oo  on  om  ol  ok   oj  oi  oh  og  of  oe  od  oc  ob  oa  o`  o_  o^  o]  o\  o[  oZ  oY  oX  oW  oV  oU  oT  oS  oR  oQ  oP   oO  oN  oM  oL  oK  oJ oI oH oG oF oE oD oC  oB (oA 'o@ &o? %o> $o= #o< "o; !o:  o9 o8 o7 o6 o5 o4 o3 o2 o1 o0 o/ o. o- o, o+ o* o) o( o'  o&  o%  o$  o#  o" o! o o o o o o  o o o o o o o o  o  o  o  o  o o o o o o o o  o  o  o  o  o  o o n n n n n n  n n n n n n n n n  n  n  n  n  n n n n n n n n  n n n n n n n n n n n  n  n  n  n  n n n n n n n n  n n n n  n  n  n  n  n n n n n n n n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n   n   n   n   n   n  n  n  n  n  n  n  n  n n n n n n n n n n n n n n n  n  n  n  n  n n n n n n n n  n !n  n n n n~ n} n| n{ nz ny nx nw nv nu nt ns nr nq np no  nn  nm  nl  nk  nj ni nh ng nf ne nd nc  nb na n` n_ n^ n] n\ n[ nZ nY nX  nW  nV  nU  nT  nS nR nQ nP nO nN nM nL  nK  nJ  nI  nH  nG  nF  nE  nD  nC  nB  nA  n@  n?  n>   n=  n<  n;  n:  n9  n8  n7  n6  n5  n4  n3  n2  n1  n0  n/  n.  n-  n,  n+  n*  n)   n(  $n'  #n&  "n%  !n$  n#  n"  n!  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n   n  n  n  n  n  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m   m  !m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m   m 'm &m %m $m #m "m !m  m m m m m m m m m m m m m m m m m m m  m  m  m  m  m m m m m m m m  m m m m m m m m m m m m m  m  m  m  m  m m m m m m m m  m m m m m m m m m m m  m  m  m  m  m m~ m} m| m{ mz my mx  mw mv mu mt ms mr mq mp mo  mn  mm  ml  mk  mj mi mh mg mf me md mc  mb ma m` m_ m^ m] m\ m[ mZ mY mX mW mV  mU  mT  mS  mR  mQ mP mO mN mM mL mK mJ  mI mH mG mF mE mD mC mB mA m@ m? m> m= m< m; m: m9 m8 m7  m6  m5  m4  m3  m2 m1 m0 m/ m. m- m, m+  m* m) m( m' m& m% m$ m# m" m! m m m m m m m  m  m  m  m  m m m m m m m m  m   m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  m  l  l  l  l  l  l   l   l   l   l   l  l  l  l  l  l  l  l  l l l l l l l l l l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l l  l ,l +l *l )l (l 'l &l %l $l #l "l !l  l l l l l l l l l l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l l  l  l l l l l l l l l l l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l l  l l l l l~ l} l| l{ lz ly lx lw lv lu lt  ls  lr  lq  lp  lo ln lm ll lk lj li lh  lg lf le ld lc lb la l` l_ l^ l] l\ l[ lZ lY  lX  lW  lV  lU  lT lS lR lQ lP lO lN lM  lL #lK "lJ !lI  lH lG lF lE lD lC lB lA l@ l? l> l= l< l; l: l9 l8 l7 l6  l5  l4  l3  l2  l1 l0 l/ l. l- l, l+ l*  l) l( l' l& l% l$ l# l" l! l l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l l  l (l 'l &l %l $l #l "l !l  l l l k k k k k k k k k k k k k k k k  k  k  k  k  k k k k k k k k  k &k %k $k #k "k !k  k k k k k k k k k k k k k k k k k k k  k  k  k  k  k k k k k k k k  k )k (k 'k &k %k $k #k "k !k  k k k k k k k k k k k k k k k k k k k  k  k  k  k  k k k k k k k k  k k k k k k k k k k k k k k k k  k  k  k  k  k k k~ k} k| k{ kz ky  kx "kw !kv  ku kt ks kr kq kp ko kn km kl kk kj ki kh kg kf ke kd kc  kb  ka  k`  k_  k^ k] k\ k[ kZ kY kX kW  kV (kU 'kT &kS %kR $kQ #kP "kO !kN  kM kL kK kJ kI kH kG kF kE kD kC kB kA k@ k? k> k= k< k;  k:  k9  k8  k7  k6 k5 k4 k3 k2 k1 k0 k/  k. )k- (k, 'k+ &k* %k) $k( #k' "k& !k%  k$ k# k" k! k k k k k k k k k k k k k k k  k  k  k  k  k k k k k k k k  k k k k k k j j j j j j j j j j  j  j  j  j  j j j j j j j j  j  4j  3j  2j  1j  0j  /j  .j  -j  ,j  +j  *j  )j  (j  'j  &j  %j  $j  #j  "j  !j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j   j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j   j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j   j~  0j}  /j|  .j{  -jz  ,jy  +jx  *jw  )jv  (ju  'jt  &js  %jr  $jq  #jp  "jo  !jn  jm  jl  jk  jj  ji  jh  jg  jf  je  jd  jc  jb  ja  j`  j_  j^  j]  j\  j[  jZ  jY  jX  jW  jV  jU  jT  jS  jR  jQ  jP  jO   jN  +jM  *jL  )jK  (jJ  'jI  &jH  %jG  $jF  #jE  "jD  !jC  jB  jA  j@  j?  j>  j=  j<  j;  j:  j9  j8  j7  j6  j5  j4  j3  j2  j1  j0  j/  j.  j-  j,  j+  j*  j)  j(  j'  j&  j%  j$   j# (j" 'j! &j %j $j #j "j !j  j j j j j j j j j j j j j j j j j j j  j  j  j  j  j j j j i i i i  i  &i= %i< $i; #i: "i9 !i8  i7 i6 i5 i4 i3 i2 i1 i0 i/ i. i- i, i+ i* i) i( i' i& i%  i$  i#  i"  i!  i i i i i i i i  i  i  i  i  i  i  i  i  i  i  i  i  i  i   i   i   i   i   i  i  i  i  i  i  i  h  h h h h h h h h h h h h h  h  h  h  h  h h h h h h h h  h h h h h h h h h h h h h h h h h h h  h  h  h  h  h h h h h h h h  h *h )h (h 'h &h %h $h #h "h !h  h h h h h h h h h h h h h h h h h h h  h  h  h  h  h h h h h h h h  h (h 'h &h %h $h #h "h !h  h h h h h h h h h h h h h h h h h h h  h  h  h~  h}  h| h{ hz hy hx hw hv hu  ht hs hr hq hp ho hn hm hl hk hj hi hh hg  hf  he  hd  hc  hb ha h` h_ h^ h] h\ h[  hZ !hY  hX hW hV hU hT hS hR hQ hP hO hN hM hL hK hJ hI hH hG hF  hE  hD  hC  hB  hA h@ h? h> h= h< h; h:  h9 h8 h7 h6 h5 h4 h3 h2 h1 h0 h/ h. h- h, h+  h*  h)  h(  h'  h& h% h$ h# h" h! h h  h h h h h h h h h h h h h h h h h h h  h  h  h  h  h h h h h h h h  g  &g  %g  $g  #g  "g  !g  g )}qeYMA5)~~~~~~~~~~~~v~j~^~R~F~:~.~"~~ }}}}}}}}}}}}}{}p}e}Z}O}D}9}.}#}} }||||||||||||t|h|\|P|D|8|,| ||{{{{{{{{{{{{y{m{a{U{I{={1{%{{ {zzzzzzzzzzz~zrzfzZzNzBz6z*zzzyyyyyyyyyyyyvyjy^yRyFy:y.y#yy xxxxxxxxxxxx{xoxcxWxKx?x3x'xxxwwwwwwwwwwwwtwhw\wPwDw8w,w ww wvvvvvvvvvvvv|vqvfv[vPvEv:v/v$vv vuuuuuuuuuuu}uqueuYuMuAu5u)uuuttttttttttttvtjt^tRtFt:t.t"tt ssssssssssss{soscsWsKs?s3s'sssrrrrrrrrrrrrtrhr\rPrDr8r,r rrqqqqqqqqqqqqxqlq`qTqHqm2m&mmmlllllllllll~lrlflZlNlCl7l+lllkkkkkkkkkkkkwkkk_kSkGk;k1k&kkkjjjjjjjjjjjjjvjkj`jUjJj?j4j)jjjiiiiiiiiiiiizinibiViJi>i2i&iiihhhhhhhhhhhhshgh[hOhCh7h+hhhggggggggggggxglg`gTgHgd2d&dddccccccccccccscgc[cOcCc7c+cccbbbbbbbbbbbbbtbib^bSbHb=b1b%bb baaaaaaaaaaa}arafaZaNaBa6a*aaa````````````{`p`e`Z`O`D`9`.`#`` `____________x_l_`_T_H_<_0_$__ _^^^^^^^^^^^}^q^e^Y^N^B^6^*^^^]]]]]]]]]]]]w]k]_]S]G];]/]#]] \\\\\\\\\\\\{\o\d\X\L\@\4\(\\\[[[[[[[[[[[[t[j[_[T[I[>[3[([[[ZZZZZZZZZZZZZtZhZ\ZPZDZ8Z,Z ZZYYYYYYYYYYYYxYmYaYUYIY=Y1Y%YY YXXXXXXXXXXX~XrXfXZXNXBX6X*XXXWWWWWWWWWWWW{WpWeWZWOWDW9W.W#WW WVVVVVVVVVVVVtVhV\VPVDV9V-V!VV UUUUUUUUUUUU|UqUfU[UPUEU:U/U$UUUTTTTTTTTTTTTTuTjT_TTTIT>T3T(TTTSSSSSSSSSSSS{SoScSWSKS?S3S'SSSRRRRRRRRRRRRtRhR\RPRDR8R,R!RR QQQQQQQQQQQQyQmQbQVQJQ>Q2Q&QQQPPPPPPPPPPPPsPgP[POPCP7P+PPPOOOOOOOOOOOOxOlO`OTOHOG2G&GGGFFFFFFFFFFF~FrFfF\FQFFF;F0F%FFFEEEEEEEEEEEEEuEjE_ETEIE>E3E'EEEDDDDDDDDDDDDsDgD[DODCD7D+DDDCCCCCCCCCCCCxClC`CTCHC>>>>>>>>>>>z>n>b>V>J>>>2>'>>>============s=g=[=O=D=8=,= ==<<<<<<<<<<<<}626&666555555555555s5g5[5O5C575+5554444444444444y4o4d4Y4N4C484-4"44 4333333333333~3s3h3]3R3G3<313&3332222222222222w2l2a2V2K2@252*222 111111111111}1q1e1Y1M1A151)111000000000000v0j0^0R0F0:0.0"00 ////////////{/o/c/W/K/?/3/'///............t.h.\.Q.E.9.-.!.. ------------z-n-b-V-J->-2-&---,,,,,,,,,,,,s,g,[,O,C,7,+, ,,++++++++++++x+l+`+T+H+<+0+%++ +***********~*r*f*Z*N*B*6*****))))))))))))w)k)_)S)G);)/)#)) ((((((((((((|(p(d(X(L(@(4(((((''''''''''''u'i']'Q'E'9'-'"'' &&&&&&&&&&&&{&o&c&W&K&?&3&'&&&%%%%%%%%%%%%t%h%\%P%D%8%,% %%$$$$$$$$$$$$y$m$a$U$I$=$1$%$$ $###########~#r#f#Z#N#B#6#*###""""""""""""w"k"_"S"G";"/"$"" "!!!!!!!!!!!|!p!d!X!L!@!4!(!!! u i ] Q E 9 - !   yQ yP yO yN yM yL yK yJ  yI  yH  yG  yF  yE yD yC yB yA y@ y? y>  y= y< y; y: y9 y8 y7 y6 y5 y4 y3 y2 y1 y0 y/  y.  y-  y,  y+  y* y) y( y' y& y% y$ y#  y" y! y  y  y  y  y  y y y y y y y y  y y y y y y y y y  y  y  y  y  y y y y y y y x  x x x x x x x x x x x x  x  x  x  x  x x x x x x x x  x x x x x x  x  x  x  x  x x x x x x x x  x x x x x x x x x  x  x  x  x  x x x x x x x x  x x x x x x x x  x x x x x x x x  x  x  x  x  x x x x x x x x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x   x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x   x  x~  x}  x|  x{  xz  xy  xx  xw  xv  xu  xt  xs  xr  xq  xp  xo  xn  xm   xl  xk  xj  xi  xh  xg  xf  xe  xd  xc  xb   xa  x`  x_  x^  x]  x\  x[  xZ  xY  xX  xW  xV  xU  xT  xS  xR  xQ  xP  xO  xN  xM   xL  xK  xJ  xI  xH  xG xF xE xD xC xB xA x@  x? x> x= x< x;  x:  x9  x8  x7  x6 x5 x4 x3 x2 x1 x0 x/  x. x- x, x+ x*  x)  x(  x'  x&  x% x$ x# x" x! x x x  x x  x  x  x  x  x x x x x x x x  x  x  x  x x x x x x x x  x x x x x w w w w w  w  w  w  w  w w w w w w w w  w w w w w w w w w w w w w w w w w  w  w  w  w  w w w w w w w w  w  w  w  w  w  w  w  w   w   w   w   w   w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w   w   w   w   w   w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w   w   w   w   w   w  w  w  w  w  w  w  w  w   w   w   w   w   w  w  w  w  w  w  w  w  w w w w w w w w w  w  w~  w}  w|  w{ wz wy wx ww wv wu wt  ws wr wq wp wo wn wm wl wk  wj  wi  wh  wg  wf we wd wc wb wa w` w_  w^ w] w\ w[ wZ wY wX wW wV wU wT wS  wR  wQ  wP  wO  wN wM wL wK wJ wI wH wG  wF wE wD wC wB wA w@ w? w> w= w< w; w: w9 w8 w7 w6  w5  w4  w3  w2  w1 w0 w/ w. w- w, w+ w*  w)   w(   w'  w&  w%  w$  w#  w"  w!  w  w w w w w w  w  w  w  w  w w w w w w w w  w w w w w w w w w w  w  w  w  w  v v v v v v v v  v  v  v  v  v  v  v  v  v   v   v   v   v   v  v  v  v  v  v  v  v  v v  v  v  v  v  v v v v v v v v  v v v v v v v  v  v  v  v  v v v v v v v v  v v v v v v v v v v  v  v  v  v  v v v v v v v v  v v v v v v v v v v v v v  v  v  v  v  v v v v v v v v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v   v   v   v   v   v  v  v  v~  v}  v|  v{  vz  vy vx vw vv vu vt vs vr  vq  vp  vo  vn  vm vl vk vj vi vh vg vf  ve vd vc vb va  v`  v_  v^  v]  v\ v[ vZ vY vX vW vV vU  vT vS vR vQ vP vO  vN  vM  vL  vK  vJ vI vH vG vF vE vD vC  vB vA v@ v? v> v= v< v; v: v9 v8 v7 v6 v5  v4  v3  v2  v1  v0 v/ v. v- v, v+ v* v)  v(  v'  v&  v%  v$  v#  v"  v!  v  v  v  v  v  v  v   v   v   v   v   v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u   u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u   u  (u  'u  &u  %u  $u  #u  "u  !u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u   u  'u  &u  %u  $u  #u  "u  !u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u   u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u~  u}  u|  u{  uz  uy  ux  uw  uv  uu  ut  us  ur  uq  up  uo  un  um   ul  uk  uj  ui  uh  ug uf ue ud uc ub ua u`  u_ u^ u] u\ u[ uZ uY uX uW uV uU uT uS uR uQ uP  uO  uN  uM  uL  uK uJ uI uH uG uF uE uD  uC uB uA u@ u? u> u= u<  u;  u:  u9  u8  u7 u6 u5 u4 u3 u2 u1 u0  u/ u.  u-  u,  u+  u*  u) u( u' u& u% u$ u# u"  u! u u u  u  u  u  u  u u u u u u u u  u u u u u u u  u  u  u  u  u u u u u u u t  t t t t t t  t  t  t  t  t t t t t t t t  t  t   t   t   t   t   t  t  t  t  t  t  t  t  t  t  t  t  t  t  t  t  t  t  t  t  t   t   t   t   t   t  t  t  t  t  t  t  t  t vt vt v t v t v t v t v t vt vt vt vt vt vt vt  vt vt vt v t v t v t v t v t vt vt vt vt vt vt vt  vt  vt  vt  vt  v t  v t  v t  v t  v t  vt  vt  vt  vt  vt  vt  vt  vt lt lt lt lt lt lt lt lt lt l t l t l t l t l t lt lt lt lt lt lt lt  lt lt lt lt~ lt} l t| l t{ l tz l ty l tx ltw ltv ltu ltt lts ltr ltq  ltp lto ltn ltm ltl ltk ltj lti lth ltg ltf lte ltd ltc l tb l ta l t` l t_ l t^ lt] lt\ lt[ ltZ ltY ltX ltW  ltV  ltU  ltT  ltS  ltR  ltQ  l tP  l tO  l tN  l tM  l tL  ltK  ltJ  ltI  ltH  ltG  ltF  ltE  ltD btC btB btA bt@ bt? bt> bt= bt< b t; b t: b t9 b t8 b t7 bt6 bt5 bt4 bt3 bt2 bt1 bt0  bt/ bt. bt- bt, bt+ bt* bt) bt( bt' bt& bt% bt$ bt# b t" b t! b t b t b t bt bt bt bt bt bt bt  bt bt bt bt b t b t b t b t b t bt bt bt bt bt bt bt  bt bt bt bt b t b t b t b s b s bs bs bs bs bs bs bs  bs bs bs b s b s b s b s b s bs bs bs bs bs bs bs  bs  bs  bs  bs  bs  bs  bs  bs  b s  b s  b s  b s  b s  bs  bs  bs  bs  bs  bs  bs  bs Xs Xs Xs Xs Xs X s X s X s X s X s Xs Xs Xs Xs Xs Xs Xs  Xs Xs Xs Xs Xs X s X s X s X s X s Xs Xs Xs Xs Xs Xs Xs  Xs  X s  X s  X s  X s  Xs  Xs  Xs  Xs  Xs  Xs  Xs  Xs Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns N s N s N s N s N s Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns  Ns Ns Ns Ns Ns Ns N s N s N s N s N s~ Ns} Ns| Ns{ Nsz Nsy Nsx Nsw  Nsv N su N st N ss N sr N sq Nsp Nso Nsn Nsm Nsl Nsk Nsj  Nsi Nsh Nsg Nsf Nse Nsd Nsc Nsb N sa N s` N s_ N s^ N s] Ns\ Ns[ NsZ NsY NsX NsW NsV  NsU  N sT  N sS  NsR  NsQ  NsP  NsO  NsN  NsM  NsL  NsK DsJ DsI DsH DsG DsF D sE D sD D sC D sB D sA Ds@ Ds? Ds> Ds= Ds< Ds; Ds:  Ds9 Ds8 Ds7 Ds6 Ds5 Ds4 Ds3 Ds2 Ds1 Ds0 Ds/ Ds. Ds- D s, D s+ D s* D s) D s( Ds' Ds& Ds% Ds$ Ds# Ds" Ds!  Ds Ds Ds Ds Ds Ds Ds Ds Ds Ds Ds D s D s D s D s D s Ds Ds Ds Ds Ds Ds Ds  Ds  Ds  Ds  Ds  Ds  Ds  Ds  Ds  Ds  Ds  Dr  Dr  Dr  Dr  Dr  Dr  Dr  D r  D r  D r  D r  D r  Dr  Dr  Dr  Dr  Dr  Dr  Dr  Dr :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r : r : r : r : r : r :r :r :r :r :r :r :r  :r :r :r :r :r :r :r :r :r : r : r : r : r : r :r :r :r :r :r :r :r  :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r : r : r : r : r : r :r :r :r :r :r :r :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  : r  : r  : r  : r  : r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r 0r 0r 0r 0r 0r 0r~ 0r} 0r| 0r{ 0rz 0ry 0 rx 0 rw 0 rv 0 ru 0 rt 0rs 0rr 0rq 0rp 0ro 0rn 0rm  0rl 0!rk 0 rj 0ri 0rh 0rg 0rf 0re 0rd 0rc 0rb 0ra 0r` 0r_ 0r^ 0r] 0r\ 0r[ 0rZ 0rY 0rX 0 rW 0 rV 0 rU 0 rT 0 rS 0rR 0rQ 0rP 0rO 0rN 0rM 0rL  0rK 0 rJ 0rI 0rH 0rG 0rF 0rE 0rD 0rC 0rB 0rA 0r@ 0r? 0r> 0r= 0r< 0r; 0r: 0r9 0r8 0 r7 0 r6 0 r5 0 r4 0 r3 0r2 0r1 0r0 0r/ 0r. 0r- 0r,  0r+ 0r* 0r) 0r( 0r' 0r& 0r% 0r$ 0r# 0 r" 0 r! 0 r 0 r 0 r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r  0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0 r 0 r 0 r 0 r 0 r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r  0r  0q  0q  0q  0q  0q  0q  0q  0q  0q  0q  0 q  0 q  0 q  0 q  0 q  0q  0q  0q  0q  0q  0q  0q  0q &q &q &q &q &q & q & q & q & q & q &q &q &q &q &q &q &q  &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q & q & q & q & q & q &q &q &q &q &q &q &q  &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q & q & q & q & q & q &q &q &q &q &q &q &q  &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q & q & q & q & q & q &q &q &q &q &q &q &q  &q &q &q &q~ &q} &q| &q{ &qz &qy & qx & qw & qv & qu & qt &qs &qr &qq &qp &qo &qn &qm  &ql  &qk  &qj  &qi  &qh  &qg  &qf  &qe  &qd  &qc  &qb  &qa  & q`  & q_  & q^  & q]  & q\  &q[  &qZ  &qY  &qX  &qW  &qV  &qU  &qT  qS  qR  qQ  qP  qO  qN  qM  qL  qK  qJ  qI  qH  qG   qF  qE  qD  qC  qB  qA  q@  q?  q>  q=  q<  q;  q:  q9  q8  q7  q6  q5  q4  q3  q2   q1  !q0  q/  q.  q-  q,  q+  q*  q)