SQLite format 3@ ||-) ~`D~~`i%!indexverses_indexversesCREATE UNIQUE INDEX verses_index on "verses" (book_number, chapter, verse)wItableversesversesCREATE TABLE "verses" ("book_number" NUMERIC, "chapter" NUMERIC, "verse" NUMERIC, "text" TEXT){UtablebooksbooksCREATE TABLE "books" ("book_color" TEXT, "book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT)=_tableinfoinfoCREATE TABLE info (name TEXT, value TEXT) Ix`I'right_to_leftfalse)strong_numbersfalse/russian_numberingfalse+languagesmall languages)chapter_stringChapter5#[descriptionCebuano Ang Biblia, Bugna Version, 1917 By*|dF/~~~~~~j~O~6~ ~ }}}}}{}Y}>}%}||||||||b|F|.|{{{{{{x{a{D{'{ zzzzzzczFz/zyyyyyyxy_yGy*B!#ff7c80RevRebelasyonA#00ff00JudJudas@#00ff003Jn3 Juan?#00ff002Jn2 Juan>#00ff001Jn1 Juan=#00ff002Pet2 Pedro<#00ff001Pet1 Pedro;#00ff00JamSantiago:#ffff00HebHebreo9#ffff00PhlmFilemon8#ffff00vTitTito7#ffff00l2Tim2 Timoteo6#ffff00b1Tim1 Timoteo5%#ffff00X2Ths2 Tesalonica4%#ffff00N1Ths1 Tesalonica3#ffff00DColColosas2#ffff00:PhilFilipos1#ffff000EphEfeso0#ffff00&GalGalacia/#ffff002Cor2 Corinto.#ffff001Cor1 Corinto-#ffff00RomRoma,#00ffffActsMga Buhat+#ff6600JohnJuan*#ff6600LukLucas)#ff6600MarMarcos(#ff6600MatMateo'#ffff99MalMalaquias&#ffff99ZechZacarias%#ffff99HagHageo$#ffff99ZephSofonias##ffff99HabHabakuk"#ffff99NahNahum!#ffff99MicMiqueas #ffff99JonaJonas#ffff99|ObaAbdias#ffff99rAmAmos#ffff99hJoelJoel#ffff99^HosOsea#ff9fb4TDanDaniel#ff9fb4JEzekEzekiel +#ff9fb46LamMga Pagbangotan#ff9fb4,JerJeremias#ff9fb4"IsaIsaias#66ff99SongMga Awit#66ff99EcclEclesias )#66ff99ProvMga Panultihon#66ff99PsSalmo#66ff99JobJob#ffcc99EsthEster#ffcc99NehNehemiah#ffcc99EzrEsdras!#ffcc992Chr2 Kronikas !#ffcc991Chr1 Kronikas !#ffcc99x2Kin2 Mga Hari !#ffcc99n1Kin1 Mga Hari #ffcc99d2Sam2 Samuel #ffcc99Z1Sam1 Samuel#ffcc99PRuthRuth##ffcc99FJudgMga Huhukom#ffcc99~8~2~,~&~ ~~~~~}}}}}}}}}}}}}}}}}}}}z}s}l}e}^}W}P}I}B};}4}-}&}}}} }|||||||||||||||||||~|w|p|i|b|[|T|M|F|?|8|1|*|#|||||{{{{{{{{hG]S,c:tMz/q4q&]Hd7r/i,Z~Gv$YCtV.}f~V};|,{z|yYx5wv~uTts~rpqdpLo4nm~l[k>j&i hbg<fedd2ctb=aU`[_^^P]_\:[0Z3Y6XHW\VkUzTSvRfQUPO|NGMLrKAJ9I+HGpF[E?DCHBvA@f?I>-=1 0/j.O-(,+j*M)0(|'5&%q$K##"![ /k<X"n8}M&xQn<vK$ o >  J X N$tdTD4$ 0r\ kr  +ci  [\ J!!SB , K8 C* N-;7  3. +! n" F ([  ~~f}}B||6{zz y3xxwvvzuuu tsms)rTqnpionmllkkjqiihggfftee~e'dd+ccIbb?a`6__ ^k]]\\B[[dZYXXWW:VV-UT{SRQQ-PPONNM3LLKJJsJ IFHHGGFF5ERD]CC$BBAA"@}?f>==L<<:;::w:9988"77p66g6 5g4433372211]00;//.X---,b+*))(t(0''<&&a%%$F#E"j! il2aVg^<<k[ { L c a {T2N_ Samtang ania pa ang yuta ang pagtanum ug ang pag-ani, ug ang kabugnaw ug ang kainit, ang ting-adlaw ug ang tingtugnaw, ug ang kaadlawon ug ang kagabhion dili magaundang.:Mo Ug si jehova nakapanimaho sa matam-is nga kahumot. Ug miingon si Jehova sa iyang kasingkasing: Dili ko na pagtunglohon pag-usab ang yuta tungod sa tawo; kay ang tuyo sa kasingkasing sa tawo dautan sukad sa iyang pagkabata; ug dili ko na paglagon pag-usab ang tanan nga butang nga buhi ingon sa gibuhat ko.IL Ug mitukod si Noe ug usa ka halaran alang kang Jehova, ug mikuha siya sa tanan nga mananap nga malinis, ug sa tanan nga langgam nga malinis, ug mihatag siya ug mga haladnga-sinunog sa halaran.6Kg Ang tanan nga mga mananap ug ang tanan nga mga nagakamang, ug ang tanan nga mga langgam, bisan unsa nga nagalihok sa ibabaw sa yuta, ingon sa ilang matang, nangawas sa arca.J} Ug mikawas si Noe, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang iyang asawa, ug ang mga asawa sa iyang mga anak uban kaniya. I Ug ipagula mo uban kanimo ang tanan nga mga mananap nga anaa uban kanimo, ang tanan nga unod, ang mga langgam, ug ang kahayupan ug ang tanan nga nanagkamang sa ibabaw sa yuta; aron sila managsanay sa yuta, ug managpamunga ug managdaghan sila sa ibabaw sa yuta. H Kumawas ka sa arca, ikaw, ug ang imong asawa, ug ang imong mga anak nga lalake, ug ang mga asawa sa imong mga anak nga kuyog kanimo.4Ge Ug nagsulti ang Dios kang Noe nga nagaingon:]F5 Ug sa ikaduha nga bulan sa ikakaluhaan ug pito ka adlaw sa bulan namala na ang yuta.}Eu  Ug nahitabo nga sa ikaunom ka gatus ug nahauna nga tuig, sa nabaunang bulan, sa nahaunang adlaw sa bulan, ang mga tubig minghubas sa ibabaw sa yuta ug gikuha ni Noe ang atop sa arca, ug siya mitan-aw ug ania karon, ang nawong sa yuta namala na.rD_  Ug mihulat pa gayud siya ug pito ka adlaw, ug unya gisugo niya ang salampati, nga wala na mobalik kaniya.UC%  Ug ang salampati mibalik kaniya sa kahaponon, ug ania karon, usa ka dahon nga lunhaw sa olivo diha sa iyang sungo nakutlo. Niini nga pagkaagi nasabut ni Noe nga ang mga tubig mihubas na sa ibabaw sa yuta.cBA  Ug mihulat pa siya ug pito ka adlaw, ug unya gipagula niya pag-usab ang salampati sa arca.A3  Apan ang salampati walay hingkaplagan nga arang katugdonan sa mga lapalapa sa iyang tiil, ug siya mibalik kaniya ngadto sa arca, kay ang mga tubig diha pa sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta, ug siya mituy-od sa iyang kamot, ug midakup niini, ug gisulod niya kini sa arca;y@m Gisugo niya ang salampati gikan kaniya, aron magtan-aw kong ang tubig mihubas na ba sa ibabaw sa nawong sa yuta.p?[ Ug gisugo niya ang uwak nga migikan ug naglibotlibot hangtud ang mga tubig minghubas sa ibabaw sa yuta.s>a Ug nahitabo nga sa katapusan sa kap-atan ka adlaw giablihan ni Noe ang tamboanan nga iyang gihimo sa arca.)=M Ug ang mga tubig nagpadayon sa paghubas hangtud sa ikapulo nga bulan: Sa ikapulo nga bulan, sa nahauna nga adlaw sa bulan, nakita na ang mga tumoy sa mga bukid.<y Ug nahitungtung ang arca sa bulan nga ikapito, sa ikapulo ug pito ka adlaw sa bulan, sa ibabaw sa kabukiran sa Ararat.; Ug ang mga tubig sa yuta nagakadiyutay sa walay hunong; ug minghubas ang mga tubig sa miagi na ang usa ka gatus ug kalim-an ka adlaw.z:o Ug ang mga tinubdan usab sa kahiladman, ug ang mga tamboanan sa langit natakpan, ug ang ulan sa langit napugngan:M9  Ug nahinumdum ang Dios kang Noe ug sa tanan nga mga mananap ug sa tanang kahayupan nga didto uban kaniya sa arca. Ug gipaagi sa Dios ang usa ka hangin sa ibabaw sa yuta, ug minghubas ang mga tubig;Y8- Ug milunop ang mga tubig sa ibabaw sa yuta sa usa ka gatus ug kalim-an ka adlaw.(7K Ug gilaglag ang tanang butang nga may kinabuhi sa ibabaw sa nawong sa yuta, sukad sa tawo hangtud sa kahayupan ug mga butang nga nagakamang sa yuta ug ang mga langgam sa mga langit; nangalaglag sila gikan sa yuta, ug ang nahibilin mao lamang si Noe ug sila nga didto uban kaniya sa arca.6 Ang tanan nga may gininhawa sa espiritu sa kinabuhi sa ilang mga ilong, ang tanan nga didto sa yuta nga mamala, nangamatay.M5 Ug nangamatay ang tanan nga unod nga nagalihok sa ibabaw sa yuta, maingon sa mga langgam, ingon usab ang mga kahayupan, ug ang mga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta, ug ang tanang mga tawo;X4+ Napulo ug lima ka maniko ang paglabaw sa mga tubig, ug gilunopan ang mga bukid.!3= Ug milunop ang mga tubig sa hilabihan gayud sa ibabaw sa yuta, ug gisalanapan ang tanang mga bukid nga hatag-as nga diha sa ilalum sa tibook nga langit.2 Ug milunop ang mga tubig ug mitubo pagdaku gayud sa ibabaw sa yuta; ug nagtulin ang arca sa ibabaw sa nawong sa mga tubig.1) Ug miabut ang lunop ug kap-atan ka adlaw sa ibabaw sa yuta; ug mitubo ang mga tubig ug nagapalutaw sa arca, ug kini milutaw sa ibabaw sa yuta.0 Ug ang mga nanagpanulod, nanulod nga mga lake ug mga baye sa tanan nga unod, ingon sa gisugo sa Dios kaniya; ug gilukban siya ni Jehova.q/] Ug mingsulod sila ngadto kang Noe sa arca sa tinagurha ang tanan nga unod nga may gininhawa sa kinabuhi.&.G Sila, ug ang tanan nga mga mananap ingon sa ilang matang, ngatanan nga mga kahayupan ingon sa ilang matang, ug ang tanan nga mga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta ingon sa ilang matang, ug ang tanan nga mga langgam ingon sa ilang matang, ug tanan nga mga nagkalainlaing langgam.A-}  Niadtong adlawa gayud misulod si Noe, si Sem, si Cham, ug si Japhet, mga anak nga lalake ni Noe, ug ang asawa ni Noe, ug ang totolo ka mga asawa sa iyang mga anak, uban kanila sa arca.S,!  Ug dihay ulan sa ibabaw sa yuta sa kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii.z+o  Sa ikaunom ka gatus ka tuig sa kinabuhi ni Noe, sa ikaduha nga bulan, sa ikapulo ug pito ka adlaw sa bulan, niadto gayud nga adlawa nangabuswang ang tanan nga mga tinubdan sa dagku nga kahiladman ug ang mga tamboanan sa mga langit nangaabli.i*M  Ug nahitabo nga sa tapus ang pito ka adlaw ang mga tubig sa lunop mingsalanap sa ibabaw sa yuta.f)G  Sa tinagurha nanulod ngadto kang Noe sa arca; lake ug baye, ingon sa gisugo sa Dios kang Noe.(y Sa mga mananap nga mahinlo, ug sa mga mananap nga dili mahinlo, ug sa mga langgam, ug sa tanan nga nagakamang sa yuta,''I Ug si Noe ug ang iyang mga anak nga lalake ug ang iyang asawa, ug ang mga asawa sa iyang mga anak uban kaniya mingsulod sa arca, tungod sa mga tubig sa lunop.h&K Ug si Noe may unom na ka gatus ka tuig ang panuigon sa paglunop sa mga tubig sa ibabaw sa yuta.G% Ug gibuhat ni Noe sumala sa tanan nga gisugo ni Jehova kaniya.M$ Kay moagi pa ang pito ka adlaw ug pagapaulanon ko sa ibabaw sa yuta ug kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii; ug pagalaglagon ko gikan sa nawong sa yuta ang tanan nga gibuhat ko nga may kinabuhi.#! Ingon man usab sa mga langgam sa kalangitan sa tinagpito, lake ug baye; aron sa pagbuhi ug kaliwat sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta."9 Sa tanan nga mananap nga mahinlo kumuha ka ug tinagpito, ang lake ug ang iyang baye; ug sa mga mananap nga mahugaw, tinagurha; lake ug ang iyang baye.! 9 Ug si Jehova miingon kang Noe: Sumulod ka ug ang tibook mong panimalay sa arca; kay ikaw nakita ko nga matarung sa akong atubangan niining kaliwatana.X + Ug kini gibuhat ni Noe. Gibuhat niya sumala sa tanan nga gisugo sa Dios kaniya."? Ug magdala ikaw uban kanimo sa tanan nga kalan-on nga ginakaon, ug tigumon mo kini diha kanimo. Ug kini mahimo nga kalan-on alang kanimo ug alang kanila.Z/ Sa mga langgam ingon sa ilang matang, ug sa mga vaca ingon sa ilang matang, sa tanang mga mananap nga nagakamang sa yuta ingon sa ilang matang. Duruha sa tagsa ka dagway magasulod uban kanimo aron mabuhi sila.:o Ug ang tanang butang nga may kinabuhi sa tanan nga unod, duruha sa tagsa ka dagway isulod mo sa arca, aron mangabuhi sila uban kanimo; kinahanglan sila nga mga lake ug mga baye.;q Apan pagabuhaton ko ang akong saad uban kanimo, ug magasulod ka sa arca, ikaw ug ang imong mga anak nga lalake, ug ang imong asawa ug ang mga asawa sa imong mga anak uban kanimo.W) Ug ako, ania karon, ako magdala ug lunop sa mga tubig sa ibabaw sa yuta aron sa paglaglag sa tanan nga unod nga adunay gininhawa sa kinabuhi gikan sa ilalum sa langit; ang tanan nga anaa sa yuta mangamatay.}u Magbuhat ka ug usa ka gawang sa arca, ug humanon mo kini sa usa ka maniko ang kahabugon ngadto sa ibabaw; ug ibutang mo sa luyo ang pultahan sa arca, ug buhatan mo ug totolo ka hunta-hunta, nga may salog sa ilalum sa ikaduha ug ikatolong hunta.7i Ug buhaton mo kini sa ingon niini nga paagi: ang katas-on sa arca totolo ka gatus ka maniko; ang iyang kalapdon kalim-an ka maniko; ug ang iyang kahabugon, katloan ka maniko.! Magbuhat ka ug usa ka arca sa kahoy nga Gopher; magbuhat ka ug mga lawak sa sulod sa arca, ug pagabuliton mo ug salong ang sulod ug gawas.E  Ug miingon ang Dios kang Noe: Ang katapusan sa tanan nga unod ania na sa atubangan nako, kay ang yuta napuno sa mga paglugos tungod kanila; ug ania karon pagalaglagon ko sila uban sa yuta.{  Ug nakita sa Dios ang yuta, ug ania karon, kini nadunot; kay ang tanang unod nagdunot sa ilang dalan sa ibabaw sa yuta.T#  Ug ang yuta dunot sa atubangan sa Dios, ug ang yuta napuno sa mga paglugos.[1  Ug si Noe nanganak ug totolo ka mga anak nga lalake: Si Sem, si Cham ug si Japhet.  Kini mao ang mga kaliwatan ni Noe: si Noe maoy usa ka tawo nga matarung ug hingpit sa iyang mga kaliwatan. Si Noe nagalakaw uban sa Dios.A Apan si Noe nakakaplag ug kahamuot sa mga mata ni Jehova. Ug miingon si Jehova: Pagalaglagon ko gikan sa nawong sa yuta ang tawo nga akong gibuhat; sukad sa tawo hangtud sa mga mananap ug hangtud sa mga butang nanagkamang sa yuta, ug sa mga langgam sa kalangitan; kay kini nakapabasul kanako nga gibuhat ko sila.|s Ug kini nakapabasul kang Jehova nga gibuhat niya ang tawo sa yuta, ug nakapasubo kini kaniya sa iyang kasingkasing.+Q Ug nakita ni Jehova ang pagkadautan sa tawo sa yuta daku, ug nga ang tanang pagpalandong sa mga hunahuna sa iyang kasingkasing lonlon mga kadautan lamang gihapon.  Niadtong mga adlawa dihay mga higante sa yuta; ug sa human usab niini sa nahaduol ang mga anak nga lalake sa Dios sa mga anak nga babaye sa mga tawo, ug nanagpanganak sila; kini sila mao ang mga maisug nga tawo sa karaang panahon, ang mga tawo nga bantugan.# A Ug miingon si Jehova: Ang Akong Espiritu dili makiglalis sa gihapon sa tawo, kay siya unod; apan ang iyang mga adlaw magausa ka gatus ug kaluhaan ka tuig. 5 Nga sa pagkakita sa mga anak nga lalake sa Dios nga ang mga anak nga babaye sa mga tawo nga sila mga maanyag, nangasawa sila sa tanan nilang napili.   Ug nahitabo, sa misugod pagdaghan ang mga tawo sa ibabaw sa nawong sa yuta, ug may nangatawo kanila nga mga anak nga babaye,b ?  Ug ang panuigon ni Noe lima ka gatus ka tuig, ug nanganak siya kang Sem, Cham, ug Japhet.e E Ug ang tanan nga mga adlaw ni Lamech pito ka gatus kapitoan ug pito ka tuig ug namatay siya.(K Ug si Lamech sa human siya manganak kang Noe, nakadangat ug lima ka gatus kasiyaman ug lima ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.?y Ug gitawag niya ang iyang ngalan si Noe nga nagaingon: Kini siya magalipay kanato sa atong buhat, ug sa kabudlay sa atong mga kamot, nga moabut tungod sa yuta nga gitunglo ni Jehova.q] Ug nakadangat si Lamech ug usa ka gatus kawaloan ug duha ka tuig, ug nanganak ug usa ka anak nga lalake;lS Ug ang tanan nga mga adlaw ni Mathusalam siyam ka gatus kan-uman ug siyam ka tuig, ug namatay siya./Y Ug si Mathusalam, sa human manganak kang Lamech, nakadangat ug pito ka gatus kawaloan ug duha ka tuig; ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.gI Ug nakadangat si Mathusalam ug usa ka gatus kawaloan ug pito ka tuig, ug nanganak kang Lamech.U% Ug si Henoch naglakaw uban sa Dios, ug nawala siya, kay gikuha siya sa Dios.fG Ug ang tanan nga mga adlaw ni Henoch midangat ug totolo ka gatus ug kan-uman ug lima ka tuig.+Q Ug naglakaw si Henoch kuyog sa Dios sa human siya manganak kang Mathusalam, ug totolo ka gatus ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.Z/ Ug si Henoch nakadangat ug kan-uman ug lima ka tuig, ug nanganak kang Mathusalam.f~G Ug ang tanan nga mga adlaw ni Jared siyam ka gatus kan-uman ug duha ka tuig, ug namatay siya.}# Ug si Jared, sa human manganak kang Henoch, nakadangat ug walo ka gatus ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.e|E Ug si Jared nakadangat ug usa ka gatus ug kan-uman ug duha ka tuig, ug nanganak kang Henoch.l{S Ug ang tanan nga mga adlaw ni Mahalaleel, walo ka gatus kasiyaman ug lima ka tuig, ug namatay siya."z? Ug si Mahalaleel sa human manganak kang Jared, nakadangat ug walo ka gatus ug katloan ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.Yy- Ug si Mahalaleel nakadangat ug kan-uman ug lima ka tuig, ug nanganak kang Jared.`x; Ug ang tanan nga mga adlaw ni Cainan siyam ka gatus ug napulo ka tuig, ug namatay siya.$wC  Ug si Cainan sa human manganak kang Mahalaleel, nakadangat ug walo ka gatus ug kap-atan ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.Qv  Ug nakadangat si Cainan ug kapitoan ka tuig ug nanganak kang Mahalaleel.]u5  Ug ang tanan nga mga adlaw ni Enos, siyam ka gatus ug lima ka tuig, ug namatay siya.$tC  Ug si Enos sa human manganak kang Cainan, nakadangat ug walo ka gatus ug napulo ug lima ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.Ls  Ug nakadangat si Enos ug kasiyaman ka tuig ug nanganak kang Cainan.frG Ug ang tanan nga mga adlaw ni Seth siyam ka gatus ug napulo ug duha ka tuig, ug namatay siya.q5 Ug si Seth sa human manganak kang Enos, nakadangat ug walo ka gatus ug pito ka tuig; ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.Vp' Ug nakadangat si Seth ug usa ka gatus ug lima ka tuig, ug nanganak kang Enos.koQ Ug ang tanan nga mga adlaw sa kinabuhi ni Adam siyam ka gatus ug katloan ka tuig, ug namatay siya.n1 Ug ang mga adlaw ni Adam, sa human siya manganak kang Seth, walo ka gatus ka tuig; ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.5me Ug nakadangat si Adam ug usa ka gatus ug katloan ka tuig ug nanganak ug usa ka anak nga lalake nga liwat kaniya, ingon sa iyang dagway, ug nagtawag sa iyang ngalan si Seth. l Lalake ug babaye iyang gibuhat sila; ug gipanalanginan sila, ug gitawag niya ang ngalan nila ug Adam sa adlaw sa pagbuhat kanila.k  Kini mao ang basahon sa mga kaliwatan ni Adam. Sa adlaw nga gibuhat sa Dios ang tawo, sa kasama sa Dios siya gibuhat niya.%jE Ug kang Seth usab natawo ang usa ka anak nga lalake; ug gitawag niya ang iyang ngalan si Enos. Unya ang mga tawo nanagsugod sa pagtawag sa ngalan ni Jehova.qi] Ug giila pag-usab ni Adam ang iyang asawa, ug kini nanganak ug usa ka anak nga lalake, ug gitawag niya ang iyang ngalan si Seth; kay ang Dios, miingon siya , naga tudlo kanako ug usa ka kaliwat nga ilis ni Abel, nga gipatay ni Cain.|hs Kong sa pito ka pilo pagapanimalusan si Cain, si Lamech sa pagkamatuod pagapanimalusan ug kapitoan ug pito ka pilo.g# Ug si Lamech miingon sa iyang mga asawa: Ada ug Zilla, patalinghugi ninyo ang akong tingog; kamo nga mga asawa ni Lamech, patalinghugi ninyo ang akong pakigpulong; kay gipatay ko ang usa ka tawo tungod sa pagsamad kanako ug usa ka batan-on tungod sa pagbun-og kanako:"f? Ug si Zilla usab nanganak kang Tubal-Cain nga magsasalsal sa tanang galamiton nga tumbaga ug puthaw; ug ang igsoon nga babaye ni Tubal-Cain mao si Naama.zeo Ug ang ngalan sa iyang igsoon mao si Jubal, siya mao ang amahan sa tanan nga mga nagatogtog sa alpa ug sa flauta.qd] Ug si Ada nanganak kang Jabal, nga mao ang amahan sa mga nagapuyo sa mga balongbalong, ug may mga hayup.wci Ug mikuha si Lamech alang kaniya duruha ka asawa; ang ngalan sa usa mao si Ada, ug ang ngalan sa usa si Zilla.b) Ug kang Enoch natawo si Irad, ug si Irad nanganak kang Mehujael, ug si Mehujael nanganak kang Methusael, ug si Methusael nanganak kang Lamech.Ra Ug giila ni Cain ang iyang asawa, ug kini siya nanamkon ug nag-anak kang Enoch; ug nagtukod siya ug usa ka lungsod ug gihinganlan niya ang ngalan sa lungsod nga sunod sa ngalan sa iyang anak nga Enoch.b`? Ug mipahawa si Cain sa atubangan ni Jehova, ug mipuyo sa yuta sa Nod sa silangan sa Eden.r__ Ug si Jehova miingon kaniya: Sa tungod niana bisan kinsa nga magapatay kang Cain, ang panimalus ipahamtang kaniya sa pito ka pilo. Ug gibutangan ni Jehova ug patik si Cain aron siya dili pagapatyon ni bisan kinsa nga makakita kaniya.`^; Ania karon ginaabug mo ako niining adlawa gikan sa nawong sa yuta, ug ako magatago gikan sa imong atubangan; magalaaglaag ug magadumuloong ako sa yuta ug mahitabo nga bisan kinsa ang makakita kanako, mopatay kanako._]9  Ug miingon si Cain kang Jehova, Ang akong silot labi nang daku kay sa akong mamaantus.\  Sa diha nga magauma ikaw sa yuta, dili na kini magahatag kanimo sa iyang kusog; magalaaglaag ug magadumuloong ikaw sa yuta.|[s  Ug karon tinunglo ikaw sa yuta, nga nagbuka sa iyang baba sa pagdawat sa dugo sa imong igsoon gikan sa imong kamot;qZ]  Ug miingon siya, Unsa ang gibuhat mo? Ang tingog sa dugo sa imong igsoon nagatu-aw kanako gikan sa yuta.Y  Ug miingon si Jehova kang Cain, Hain si Abel nga imong igsoon? Ug mitubag siya, Ambut: magbalantay ba ako sa akong igsoon?/XY Ug namulong si Cain kang Abel nga iyang igsoon. Ug nahitabo, nga sa didto sila sa kapatagan, si Cain mitindog batok kang Abel nga iyang igsoon, ug iyang gipatay siya.AW} Kong maayo ang imong gibuhat, kini dili ba pagadayegon? Ug kong dili ka magbuhat ug maayo, ang sala nagahay-ad sa ganghaan; ug kanimo mamao ang iyang tinguha; apan ikaw magabuot niini.gVI Ug si Jehova miingon kang Cain: Nganong nasuko ikaw, ug nganong nagngil-ad ang imong panagway?U Apan kang Cain ug sa iyang hatad wala siyay pagtamod. Ug nangisog si Cain sa hilabihan gayud, ug nangil-ad ang iyang panagway.T Ug si Abel nagdala usab sa mga panganay sa iyang mga carnero ug sa mga matambok niini ug gitamod ni Jehova si Abel, ug ang iyang halad.uSe Ug sa nagairog ang panahon, nahitabo nga si Cain nagdala gikan sa mga abut sa yuta usa ka halad kang Jehova.R Ug unya usab nag-anak siya kang Abel nga iyang igsoon. Ug si Abel magbalantay sa mga carnero; apan si Cain mag-uuma sa yuta.!Q ? Ang tawo miila kang Eva nga iyang asawa; ug kini nanamkon ug nag-anak kang Cain, ug miingon: Nakabaton ako ug usa ka lalake tungod sa panabang ni Jehova.MP Busa gipapahawa niya ang tawo, ug gibutang niya sa may silangan sa tanaman sa Eden ang mga querubin, ug ang siga sa usa ka espada nga nagalisoliso, aron sa pagbantay sa dalan sa kahoy sa kinabuhi.O{ Tungod niini gihinginlan siya ni Jehova nga Dios gikan sa tanaman sa Eden, aron sa pag-uma sa yuta nga gikuhaan kaniya.|Ns Ug miingon si Jehova nga Dios, Ania karon, ang tawo nahimo nga ingon nga usa kanato, sa pagkahibalo sa maayo ug sa dautan; ug karon, tingali unya ituy-od niya ang iyang kamot ug mokuha usab sa kahoy sa kinabuhi, ug mokaon, ug mabuhi sa gihaponyMm Ug si Jehova nga Dios nagbuhat alang kang Adam ug sa iyang asawa mga sinina nga panit, ug iyang gibistihan sila.L} Ug gihinganlan sa tawo ang ngalan sa iyang asawa si Eva, tungod kay siya mao ang inahan sa ngatanan nga adunay kinabuhi.&KG Sa singot sa imong nawong magakaon ikaw sa tinapay, hangtud nga mopauli ka sa yuta; tungod kay gikan niini gikuha ikaw; kay abog ka, ug sa abog ikaw mopauli.qJ] Kini magapaturok usab kanimo ug mga sampinit ug mga kadyapa; ug magakaon ka sa mga hilamon sa kapatagan.I9 Ug miingon siya kang Adam: Tungod kay gipatalinghugan mo ang tingog sa imong asawa, ug nagkaon ka sa kahoy nga gisugo ko kanimo sa pag-ingon: Dili ka magkaon niini: tinunglo ang yuta tungod kanimo; pinaagi sa kahago magakaon ka gikan niini sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi;|Hs Nag-ingon siya sa babaye: Pagadaghanon ko sa hilabihan gayud ang imong mga kasakit ug ang imong mga pagpanamkon; ug sa may kasakit ikaw magapanganak ug mga anak; ug ang imong tinguha mao ang pagpangandoy sa imong bana, ug siya magabuot kanimo.7Gi Ug ibutang ko ang panagkaaway sa taliwala mo ug sa babaye, ug sa taliwala sa imong kaliwat ug sa iyang kaliwat; siya magasamad sa imong ulo, ug ikaw magasamad sa iyang tikod.F- Ug si Jehova nga Dios nag-ingon sa bitin: Tungod kay ikaw nagbuhat niini, tinunglo ikaw labi pa kay sa tanan nga mga kahayopan, ug labaw sa tanan nga mga mananap sa kapatagan; sa imong tiyan magakamang ka, ug magakaon ikaw sa abog sa tanan nga mga adlaw sa imong kinabuhi.E!  Ug si Jehova nga Dios nag-ingon sa babaye: Unsa kining imong gibuhat? Ug nag-ingon ang babaye: Ang bitin naglimbong kanako, ug mikaon ako.Dy  Ug ang tawo miingon: Ang babaye nga gihatag mo kanako nga akong igauban, siya naghatag kanako sa kahoy, ug mikaon ako. C  Ug miingon siya: Kinsa ba ang nag-ingon kanimo nga hubo ikaw? Mikaon ka ba sa kahoy nga gisugo ko kanimo nga dili mo pagakan-on?uBe  Ug mitubag siya: Hingdunggan ko ang imong tingog sa tanaman, ug nahadlok ako, kay hubo ako, ug mingtago ako.NA  Ug si Jehova nga Dios nagtawag sa tawo, ug nag-ingon kaniya: Hain ka?b@? Ug hingdunggan nila ang tingog ni Jehova nga Dios nga nagalakaw sa tanaman sa kabugnaw sa adlaw, ug nanagtago ang tawo ug ang iyang asawa gikan sa atubangan ni Jehova nga Dios, sa taliwala sa mga kakahoyan sa tanaman.7?i Ug nangabuka ang mga mata nilang duha, ug sila nanghibalo nga sila mga hubo; ug nanagtahi sila sa mga dahon sa higuera, ug nanagbuhat ug mga tapis alang sa ilang kaugalingon.>% Ug sa nakita sa babaye nga ang kahoy maayo nga kan-on ug nga kini makalipay sa mga mata, ug nga ang kahoy takus tinguhaon aron makapahimong makinaadmanon sa tawo, mikuha siya sa bunga niini ug mikaon; ug gihatagan usab niya ang iyang bana, kauban niya, ug mikaon siya.)=M Kay hingbaloan sa Dios, nga sa adlaw nga kamo mokaon niini mangabuka ang inyong mga mata, ug mahimo kamo nga sama sa Dios, nga manghibalo sa maayo ug sa dautan.@<} Ug ang bitin miingon sa babaye: Dili gayud kamo mamatay.;- Apan sa bunga sa kahoy nga anaa sa taliwala sa tanaman, miingon ang Dios; Dili kamo magkaon niana, bisan maghikap niana, aron kamo dili mamatay.X:+ Ug ang babaye mitubag sa bitin: Makakaon kami sa bunga sa mga kahoy sa tanaman:e9 G Karon, ang bitin malalangon labi pa kay sa ngatanan nga mga mananap sa kapatagan nga gibuhat ni Jehova nga Dios. Ug nag-ingon siya sa babaye: Diay, nag-ingon ang Dios: Dili kamo makakaon sa tanan nga mga kahoy sa tanaman?W8) Ug silang duruha mga hubo, si Adam ug ang iyang asawa, ug sila wala mangaulaw. 7 Tungod niini, ang lalake magabiya sa iyang amahan ug sa iyang inahan, ug moipon siya sa iyang asawa, ug sila mahimong usa ka unod.67 Ug miingon si Adam: Kini mao karon ang bukog sa akong mga bukog, ug unod sa akong unod; siya paganganlan nga Babaye, kay gikuha siya gikan sa Lalake.5 Ug ang gusok nga gikuha ni Jehova nga Dios gikan sa tawo gibuhat niya nga usa ka babaye, ug iyang gidala siya ngadto sa lalake.43 Ug gipahinanok ni Jehova nga Dios si Adam ug nahakatulog siya; unya mikuha siya ug usa sa iyang mga gusok ug gitakpan niya ang unod sa dapit niini.V3' Ug gihatagan ni Adam ug mga ngalan ang tanan nga kahayopan ug ang mga langgam sa kalangitan ug ang tanan nga mga mananap sa kapatagan; apan alang kang Adam walay hingkaplagan nga katabang nga angay kaniya.-2U Ug giumol ni Jehova nga Dios gikan sa yuta ang tanang mga mananap sa kapatagan, ug ang tanan nga langgam sa kalangitan, ug sila gidala niya kang Adam aron makita niya kong unsaon niya paghingalan kanila: ug ang tanan nga gihinganlan ni Adam sa mga mananap nga buhi, kana mao ang ngalan niini.~1w Ug miingon si Jehova nga Dios: Dili maayo nga ang tawo mag-inusara; pagabuhatan ko siya ug katabang nga angay kaniya.0 Apan sa kahoy nga sa pag-ila sa maayo ug sa dautan, dili ka magkaon niini; kay sa adlaw nga mokaon ka niini, mamatay ka gayud.h/K Ug si Jehova nga Dios nagsugo sa tawo nga nagaingon: Makakaon ka sa tanan nga kahoy sa tanaman:v.g Ug gikuha ni jehova nga Dios ang tawo ug gibutang siya tanaman sa Eden, aron kini iyang atimanon ug bantayan.- Ug ang ngalan sa ikatolo ka suba Hidekel: kini mao ang nagapadulong ngadto sa atbang sa Asiria. Ug ang ikaupat ka suba mao ang Eufrates.f,G  Ug ang ngalan sa ikaduha ka suba Gihon: kini mao ang nagalikos sa tibook nga yuta sa Etiopia.U+%  Ug ang bulawan niadtong yutaa maayo: didto usab may bdelio ug onyx nga bato.o*Y  Ang ngalan sa usa Pison: Kini mao ang nagalikos sa tibook nga yuta sa Habila nga didto adunay bulawan.)  Ug migula gikan sa Eden ang usa ka suba sa pagtubig sa tanaman ug gikan didto nabahin kini ug nahimong upat ka mga sanga.o(Y  Ug nagpaturok si Jehova nga Dios gikan sa yuta sa tanan nga kahoy nga makapahimuot sa igtatan-aw, ug maayo nga kalan-on: ug ang kahoy usab nga sa kinabuhi diha sa taliwala sa tanaman, ug ang kahoy sa pag-ila sa maayo ug sa dautan.'y Ug si Jehova nga Dios nagbuhat ng usa ka tanaman sa silangan sa Eden ug gibutang niya didto ang tawo nga iyang giumol.8&k Ug giumol ni Jehova nga Dios ang tawo gikan sa abog sa yuta, ug gihuypan niya sa mga buho sa iyang ilong sa gininhawa sa kinabuhi, ug ang tawo nahimong kalag nga may kinabuhi.\%3 Apan dihay misaka nga gabon gikan sa yuta nga nagbubo sa tibook nga nawong sa yuta.]$5 Ug wala pay tanum sa kapatagan nga diha sa ibabaw sa yuta, ug wala pay tanum sa kapatagan nga misugod sa pagturok, kay si Jehova nga Dios wala pa magpaulan sa ibabaw sa yuta, ug wala pay tawo nga makauma sa yuta.# Kini mao ang mga sinugdan sa mga langit ug sa yuta, sa pagbuhat kanila, sa adlaw nga si Jehova nga Dios naghimo sa yuta ug sa langit.)"M Ug gipanalanginan sa Dios ang adlaw nga ikapito, ug nagbalaan niini; tungod kay niini nagpahulay siya gikan sa tanan niyang buhat nga gibuhat ug nahimo sa Dios.%!E Ug sa adlaw nga ikapito natapus sa Dios ang buhat nga iyang gihimo; ug mipahulay siya sa adlaw nga ikapito gikan sa tanan niyang mga buhat nga iyang nahimo.M   Ug nahuman ang mga langit ug ang yuta ug ang tibook nga panon kanila. + Ug nakita sa Dios ang tanang butang nga iyang gibuhat, ug tan-awa, kini maayo kaayo. Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikaunom.f I Ug sa tanan nga mananap sa yuta, ug sa tanang langgam sa kalangitan, ug sa tanang butang nga nagakamang sa ibabaw sa yuta, nga adunay kinabuhi, gihatag ko ang tanan nga balili nga lunhaw, aron ilang kan-on: ug nahimo kini.  Ug miingon ang Dios: Tan-awa, gihatagan ko kamo sa tanan nga balili nga nagahatag ug binhi, nga anaa sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta, ug sa tanan nga kahoy nga may bunga sa kahoy nga nagahatag ug binhi, aron alang kaninyo kini mahimong kalan-on;: q Ug gipanalanginan sila sa Dios, ug miingon ang Dios kanila: Sumanay ug dumaghan kamo, ug pun-on ninyo ang yuta, ug magagahum kamo niini, ug magbaton kamo sa pagbulot-an sa ibabaw sa mga isda sa dagat, ug sa mga langgam sa kalangitan, ug ibabaw sa tanan nga binuhat nga buhi nga nagalihok sa ibabaw sa yuta.   Ug gibuhat sa Dios ang tawo sa iyang kaugalingong dagway, sa dagway sa Dios gibuhat niya sila, lalake ug babaye iyang gibuhat sila.  Ug miingon ang Dios: Buhaton nato ang tawo sumala sa atong dagway, ingon sa kasama nato; ug magabuot sila sa mga isda sa dagat, ug sa mga langgam sa kalangitan, ug sa mga kahayopan, ug sa tibook nga yuta, ug sa tanan nga nagakamang sa ibabaw sa yuta.c C Ug gibuhat sa Dios ang mga mananap sa yuta ingon sa ilang matang, ug ang kahayopan ingon sa ilang matang, ug ngatanan nga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta ingon sa ilang matang: ug nakita sa Dios nga kini maayo.R ! Ug miingon ang Dios: Magpatubo ang yuta ug mga binuhat nga buhi ingon sa ilang matang, mga kahayopan, ug mga butang nga nakagamang sa yuta , ug mga mananap sa yuta ingon sa ilang matang: ug nahimo kini.B  Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikalima.# C Ug gipanalanginan sila sa Dios, nga nagaingon: Sumanay ug dumaghan kamo, ug pun-on ninyo ang mga tubig sa mga dagat, ug padaghanon ang mga langgam sa yuta.w k Ug gibuhat sa Dios ang dagkung mga mananap, ug ang tanang mga binuhat nga buhi nga nagalihok nga mitungha sa mga tubig, ingon sa ilang matang ug ang tagsatagsa ka langgam nga pak-an, ingon sa iyang matang: ug nakita sa Dios nga kini maayo. 7 Ug miingon ang Dios: Dumagsang sa mga tubig ang duot sa mga binuhat nga buhi, ug manglupad ang mga langgam sa ibabaw sa yuta diha sa hawan sa langit.B  Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikaupat.  Ug aron sa paghari sa adlaw ug sa gabii, ug aron sa pagbulag sa kahayag gikan sa kangitngit: ug nakita sa Dios nga kini maayo.U ' Ug gibutang sila sa Dios sa hawan sa langit, aron magaiwag sa ibabaw sa yuta,D  Ug gibuhat sa Dios ang duruha ka dagkung mga kahayag: ang labing dakung kahayag sa paghari sa adlaw ug ang labing diyutay nga kahayag sa paghari sa gabii; gibuhat usab niya ang mga bitoon.w k Ug himoa sila nga mga kahayag sa hawan sa langit aron sa paghatag ug kahayag sa ibabaw sa yuta: ug nahimo kini.[ 3 Ug miingon ang Dios: Mahimo ang mga kahayag sa hawan sa langit aron sa pagbulag sa adlaw gikan sa gabii; ug himoa sila nga alang sa mga ilhanan, ug alang sa mga panahon, ug alang sa mga adlaw ug sa mga katuigan;B   Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikatolo.U  ' Ug ang yuta nagpaturok ug balili, talamnon nga nagahatag ug binhi, ingon sa ilang matang; ug mga kahoy nga nagahatag ug bunga, nga maoy binhi niini, ingon sa ilang matang, ug nakita sa Dios nga kini maayo.f  I Ug miingon ang Dios: Magpaturok ang yuta ug balili, talamnon nga magahatag ug binhi; ug himunga nga mga kahoy nga magahatag ug bunga ingon sa ilang matang diin anaa kaniya ang iyang binhi sa ibabaw sa yuta: ug nahimo kini.  = Ug ang mamala nga dapit gihinganlan sa Dios nga Yuta; ug ang katilingban sa mga tubig iyang gihinganlan nga mga Dagat: ug nakita sa Dios nga kini maayo.  5 Ug miingon ang Dios: Matingub ang mga tubig nga anaa sa ilalum sa mga langit ngadto sa usa ka dapit ug tumungha ang yuta nga mamala: ug nahimo kini.o [ Ug gihinganlan sa Dios ang hawan nga Langit. Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikaduha. - Ug gibuhat sa Dios ang hawan ug gilain ang mga tubig nga diha sa ilalum sa hawan gikan sa mga tubig nga diha sa ibabaw sa hawan; ug nahimo kini.  Ug miingon ang Dios: Mahimo ang usa ka hawan sa taliwala sa mga tubig, ug pagabahinon niini ang mga tubig gikan sa mga tubig. / Ug gihinganlan sa Dios ang kahayag nga Adlaw, ug ang kangitngit gihinganlan niya nga Gabii: ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, usa ka adlaw.h M Ug nakita sa Dios ang kahayag nga kini maayo; ug gilain sa Dios ang kahayag gikan sa kangitngit.E  Ug miingon ang Dios: Mahimo ang kahayag: ug dina ang kahayag.' K Ug ang yuta awa-aw ug walay sulod; ug ang kangitngit diha sa ibabaw sa nawong sa kahiladman; ug ang Espiritu sa Dios naglihok sa ibabaw sa nawong sa mga tubig.= { Sa sinugdan gibuhat sa Dios ang mga langit ug ang yuta. h~^}}o|x{{x{zyyxJwwLvnuutvt ssTrqq(pp[ooo#n}mmm;ll&k}k!jsiii7hhzh,ggg/feee4ddsd%cccbbb$aa`L__q^]]>\G[[*ZqYY@XX7WWAVV?UUKTTPTSdSRYQQWPPONtNMeLKKBJ(IHGGzFFDEEDCC0BAAH@@*??>>>H=<<\;:99[877v66[54333 27100(/a..*-,++)*))O(( ''&g%$$%#"!!! SQuL<o28Ue 4 o W \*q>Q[ 1 Ug si Abraham miingon sa Dios: O hinaut unta nga si Ismael mabuhi sa atubangan mo!iM Unya si Abraham mihapa ug mikatawa, ug miingon sa iyang kasingkasing: Sa lalake nga may panuigon nga usa ka gatus ka tuig matawo pa ba ang anak nga lalake? Ug si Sara nga may panuigon na nga kasiyaman ka tuig magaanak pa ba?V' Ug siya pagapanalanginan ko, ug pagahatagan ko usab ikaw ug anak nga lalake gikan kaniya; oo, siya pagapanalanginan ko, ug siya mahimo nga inahan sa mga nasud; mga hari sa mga kalungsoran magagikan kaniya.7 Miingon usab ang Dios kang Abraham: Mahitungod kang Sarai nga imong asawa, dili mo siya pagahinganlan nga Sarai, kondili si Sara na ang iyang ngalan.3a Ug ang lalake nga walay circuncicion nga wala pacircuncidahi niya ang unod sa panit niya, kadtong tawohana pagapapason sa iyang lungsod; siya naglapas sa akong pakigsaad.5e  Kinahanglan nga circuncidahan ang natawo sa imong balay; ug ang pinalit sa imong salapi; ug ang akong pakigsaad anha sa inyong unod sa usa ka pakigsaad nga walay katapusan.oY  Ug siya nga may panuigon nga walo ka adlaw pagacircuncidahan ang tanan nga lalake sa taliwala ninyo ug sa inyong mga kaliwatan, ang natawo sa balay ug ang gipalit sa salapi sa bisan kinsa nga dumuloong nga dili sa imong kaliwatan.|s  Busa, pagacircuncidahan kamo sa unod sa inyong panit, ug kini mao ang timaan sa saad sa taliwala kanako ug kaninyo.<s  Kini mao ang akong pakigsaad, nga pagabantayan ninyo sa taliwala kanako ug kanimo ug sa imong kaliwatan nga ulahi kanimo: Pagacircuncidahan ang tanan nga lalake sa taliwala ninyo.0[  Miingon usab ang Dios kang Abraham: Ug mahitungod kanimo magabantay ka sa akong pakigsaad, ikaw ug ang imong kaliwatan sa ulahi nimo, ngadto na sa ilang mga kaliwatan.K Ug ihatag ko kanimo ug sa imong kaliwatan sa ulahi nimo, ang yuta nga imong pagalangyawan, ang tibook nga yuta sa Canaan aron mahimong panulondon nga dayon; ug ako mao ang mahimo nga ilang Dios.p[ Ug pagatukoron ko ang akong pakigsaad sa taliwala kanako ug kanimo, ug sa imong kaliwat sa ulahi nimo ngadto sa ilang mga kaliwatan, sa usa ka pakigsaad nga dayon, aron ako mahimo nga Dios nimo ug sa imong kaliwatan, sa ulahi nimo:{ Ug ikaw pagapadaghanon ko sa hilabihan gayud, ug magabuhat ako ug mga nasud gikan kanimo, ug mga hari magagikan kanimo./ Ug ang imong ngalan dili na paganganlan nga Abram, kondili si Abraham ang imong ngalan, kay ikaw gibuhat ko nga amahan sa daghanan nga mga nasud;wi Mahitungod kanako, tan-awa, ang akong pakigsaad anaa kanimo, mahimo ikaw nga amahan sa daghanan nga mga nasud.H Unya si Abram mihapa, ug ang Dios misulti kaniya nga nagaingon:wi Ug magabuhat ako ug akong pakigsaad sa taliwala kanako ug kanimo, ug pagpadaghanon ko ikaw sa hilabihan gayud.O  Ug sa may panuigon si Abram nga kasiyaman ug siyam ka tuig, mitungha kaniya si Jehova, ug miingon kaniya: Ako mao ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan; lumakaw ka sa atubangan ko, ug magmahingpit ka.[1 Ug ang panuigon ni Abram kawaloan ug unom ka tuig sa pag-anak ni Agar kang Ismael. 1 Ug nanganak si Agar kang Abram ug usa ka anak nga lalake; ug gihinganlan ni Abram ang iyang anak nga lalake, nga gianak ni Agar kaniya, si Ismael. ; Tungod niana gihinganlan niya ang atabay, Beer-Lahai-roi (Atabay nga Buhi), nga nagatan-aw kanako. Tan-awa, anaa siya sa taliwala sa Cades ug sa Bered.) M  Unya nangaliya siya kang Jehova nga nakigsulti kaniya: Ikaw mao ang Dios nga nagatan-aw: kay miingon siya: Wala ba usab ako makakita dinhi sa nagatan-aw kanako?_ 9  Ug siya mahimong sama sa ihalas nga asno sa taliwala sa mga katawohan; ang iyang kamot batok sa tanan, ug ang mga kamot sa tanang tawo batok usab kaniya, ug sa atubangan sa tanan nga iyang mga igsoon magapuyo siya.U %  Miingon pa gayud ang manolonda ni Jehova: Tan-awa, ikaw nanamkon, ug magaanak ka ug usa ka anak nga lalake, ug pagahinganlan mo ang iyang ngalan Ismael, kay gipatalinghugan ni Jehova ang imong kagul-anan.  Miingon usab kaniya ang manolonda ni Jehova: Pagadaghanon ko gayud ang imong kaliwatan, nga kini dili arang maisip tungod sa gidaghanon.  Ug miingon kaniya ang manolonda ni Jehova: Bumalik ka sa imong agalon nga babaye, ug magpaubos ka sa ilalum sa iyang mga kamot.'I Ug miingon siya: Agar, ulipon ni Sarai, diin ba ikaw gikan, ug asa ka ba paingon? Ug siya mitubag: Mikalagiw ako gikan sa atubangan ni Sarai nga akong agalon.%E Ug hingkaplagan siya sa manolonda ni Jehova sa tupad sa usa ka tuburan sa tubig didto sa kamingawan, nga haduol sa tuburan nga diha sa dalan paingon sa Sur.eE Apan mitubag si Abram kang Sarai: Tan-awa, ang imong ulipon nga babaye anaa sa imong kamot; buhaton mo kaniya ang ginahunahuna mo nga maayo. Ug si Sarai nagsakit kaniya pag-ayo ug mikalagiw siya gikan sa iyang atubangan.  Unya miingon si Sarai kang Abram: Ang akong kaulaw sa ibabaw nimo; akong gihatag ang akong binatonan nga babaye sa imong sabakan, ug sa ginatan-aw niya nga nanamkon siya, nagatan-aw siya kanako uban ang pagtamay; pahukma si Jehova sa taliwala kanako ug kanimo.1 Ug siya miduol kang Agar, ug siya nanamkon; ug sa pagkakita niya nga nanamkon siya, ang iyang agalon nga babaye ginatan-aw niya uban ang pagtamay.U% Ug si Sarai nga asawa ni Abram, nagkuha kang Agar nga iyang binatonan nga Egiptohanon, sa tapus ang napulo ka tuig nga pagpuyo ni Abram sa yuta sa Canaan, ug siya gipaasawa niya kang Abram nga iyang bana. Busa miingon si Sarai kang Abram: Nakita mo na nga ako nahimo ni Jehova nga apuli; mangayo ako kanimo nga dumuol ka sa akong binatonan nga babaye; tingali nga ako makabaton ug mga anak pinaagi kaniya. Ug gipatalinghugan ni Abram ang giingon ni Sarai.  Ug si Sarai, nga asawa ni Abram, wala mag-anak kaniya, ug siya may usa ka binatonan nga babaye nga Egiptohanon nga gihinganlan si Agar.]~5 Ang mga Amorehanon, ang mga Canaanhon, ang mga Gergesehanon, ug ang mga Jebusehanon.G} Ang mga Hetehanon, ang mga Phersehanon, ang mga Raphaitahanon,I| Ang mga Cinehanon, ang mga Cenesehanon, ug ang mga Cedmonehanon,@{{ Niadtong adlawa nagbuhat si Jehova ug saad kang Abram, sa pag-ingon: Sa imong kaliwatan ihatag ko kining yutaa gikan sa suba sa Egipto hangtud sa suba nga daku, ang suba nga Eufrates:3za Ug nahitabo nga sa pagkasalop na sa adlaw ug mangitngit na, tan-awa, usa ka hudno nga nag-aso ug usa ka sulo nga kalayo, nga miagi sa taliwala sa mga mananap nga pinikas.yy Ug sa ikaupat ka kaliwatan mobalik sila dinhi pag-usab kay ang pagkadautan sa Amorehanon wala pa mapuno hangtud karon.lxS Ug ikaw moadto sa imong mga ginikanan nga may pagpakigdait, ug igalubong ka sa pagkatigulang kaayo.~ww Ug ang nasud usab nga ilang pagaalagaran, pagahukman ko; ug sa human niini mamahawa sila, nga adunay daghang bahandi.Xv+  Ug miingon siya kang Abram: Sa tinuod gayud hibaloan mo nga ang imong kaliwatan magadumuloong sa usa ka yuta nga dili ila, ug didto sila mag-alagad kanila, ug sila pagasakiton sulod sa upat ka gatus ka tuig:u-  Ug sa pagkasalop sa adlaw, miabut kang Abram ang usa ka mabug-at nga katulogon; ug, tan-awa, usa ka kakugmat sa dakung kangitngit miabut kaniya.bt?  Ug nanugpa ang mga langgam nga manunukob sa ibabaw sa mga patay, ug giabug sila ni Abram.s+  Gikuha kining tanan, ug gipikas niya, ug gibutang niya ang tagsa ka pikas nga giakub sa usa ka pikas, apan wala niya pagpikasa ang mga langgam.Gr  Ug siya miingon kaniya: Ikuha ako ug usa ka nati nga baye sa vaca, nga totolo na ka tuig, ug usa ka kanding nga baye nga totolo na ka tuig, usa ka tokmo usab, ug usa ka kuyabog sa salampati.Uq% Ug siya mitubag: Ginoong Jehova, unsay hibaloan ko nga pagapanundon ko kini?p% Ug siya miingon kaniya: Ako mao si Jehova nga nagkuha kanimo sa Ur sa mga Caldehanon aron nga igahatag ko nga imong panulondon kining yutaa.Oo Ug mitoo siya kang Jehova, ug kini giisip kaniya nga sa pagkamatarung.An} Ug iyang gipagula siya ug miingon kaniya: Hangda karon ang langit ug isipa ang mga bitoon, kong arang mo ba sila maisip. Ug siya miingon kaniya: Maingon usab niana ang imong kaliwatan.Dm Ug, ania karon, ang pulong ni Jehova miabut kaniya, nga nagaingon: Kining tawohana dili mao ang imong manununod, kondili ang nagagikan sa sulod sa imong ginhawaan mao ang imong manununod.l) Ug si Abram miingon: Ania karon, kay wala mo ako hatagi ug kaliwat. Ug, ania karon, ang natawo sa akong panimalay, mahimo nga akong manununod.Ak} Ug mitubag si Abram: O, Ginoong Jehova, unsay igahatag mo kanako, sa nagatan-aw ka nga ako walay anak, ug ang mahimong sumosunod sa akong panimalay mao man si Eliezer nga Damascohanon?Jj  Sa human niining mga butanga miabut ang pulong ni Jehova kang Abram, sa usa ka panan-awon, nga nagaingon: Dili ka mahadlok, Abram, ako mao ang imong kalasag, ug ang imong daku uyamut nga tumbas.+iQ Gawas kadto lamang mga gipangaon sa mga batan-on, ug ang bahin sa mga tawo nga ming-uban kanako, si Aner, si Eschol, ug si Mamre, ipadawat kanila ang ilang bahin.(hK Nga ako dili mokuha bisan sa usa ka lugas nga hilo ni sa higot sa usa ka sapin ni sa tanan nga mga imo, aron ikaw dili makaingon: Ako ang nagpadato kang Abram:g Ug mitubag si Abram sa hari sa Sodoma: Gibayaw ko ang akong kamot kang Jehova, Dios nga Labing Labaw, nga tag-iya sa langit ug sa yuta,vfg Unya ang hari sa Sodoma miingon kang Abram: Ihatag mo kanako ang mga tawo, ug kuhaa alang kanimo ang bahandi.'eI Ug dalayegon ang Dios nga Labing Labaw, nga nagtugyan sa imong mga kaaway nganha sa imong kamot. Ug si Abram mihatag kaniya sa mga bahin nga ikapulo sa tanan.d{ Ug siya gipanalanginan niya, ug miingon: Dalayegon si Abram sa Dios nga Labing Labaw, nga tag-iya sa langit ug sa yuta;c} Ug unya si Melchisedec, nga hari sa Salem, mikuha ug tinapay ug vino ug siya mao ang sacerdote sa Labing Labaw nga Dios.'bI Ug migula ang hari sa Sodoma sa pagsugat kaniya, sa iyang pagpauli gikan sa pagpakadaug kang Chedorlaomer ug sa mga hari sa Sabe, (nga mao ang Walog sa hari).&aG Ug nabawi niya ang tanan nga mga butang, ug ingon man usab si Lot nga iyang igsoon, ug ang iyang bahandi, ug ingon man usab ang mga babaye, ug ang katawohan.8`k Ug sila gibahinbahin niya sa kagabhion, siya ug ang iyang mga ulipon nga lalake, ug ilang gipamatay sila, ug giapas sila hangtud sa Hobah nga anaa sa dapit sa wala sa Damasco.b_? Ug sa pagkadungog ni Abram nga ang iyang igsoon nahimong binihag, gimandoan niya ang iyang mga binansay nga mga tawo nga nangatawo sa iyang balay, totolo ka gatus ug napulo ug walo ug ilang giapas sila hangtud sa Dan.Z^/  Ug mianha ang usa sa mga nakakalagiw, ug gipahibalo niya si Abram ang Hebreohanon, nga nagpuyo sa kakahoyan sa Mamre nga iya sa Amorehanon, nga igsoon ni Eschol ug igsoon ni Aner: ug sila mga kadapig ni Abram.~]w  Gidala usab nila si Lot, nga anak sa igsoon ni Abram, nga nagpuyo sa Sodoma, ug ang iyang bahandi ug nanglakaw sila .}\u  Ug gikuha nila ang tanan nga bahandi sa Sodoma ug sa Gomorra, ug ang tanan nila nga mga kalan-on, ug nanglakaw sila.3[a  Ug ang walog sa Siddim puno sa mga atabay sa asfalto; ug nanagpangalagiw ang hari sa Sodoma, ug ang sa Gomorra, ug nangahulog sila didto; ug ang uban nangalagiw sa bukid.CZ  Batok kang Chedorlaomer, nga hari sa Elam, ug kang Tidal, nga hari sa mga nasud, ug kang Amraphel, nga hari sa Shinar, ug kang Arioch, nga hari sa Elasar; upat ka mga hari batok sa lima.QY Ug minggula ang hari sa Sodoma, ug ang hari sa Gomorra, ug ang hari sa Adma, ug ang hari sa Zeboim, ug ang hari sa Bela, nga mao si Zoar, ug nanagsugo sila sa paggubat batok kanila sa walog sa Siddim:@X{ Ug namalik sila ug nangadto sa Emmisphat nga mao ang Cades, ug gilaglag nila ang tanan nga lungsod sa mga Amalecahanon, ug ingon usab ang mga Amorehanon, nga nagpuyo sa Hazezon-Tamar.sWa Ug ang mga Horehanon sa ilang bukid sa Seir, hangtud sa patag sa El-Paran, nga anaa sa luyo sa kamingawan.eVE Ug sa tuig nga ikapulo ug upat miabut si Chedorlaomer, ug ang mga hari nga diha sa iyang bahin, ug gipamatay nila ang mga Raphaibanon sa Ashteroth-Carnaim, ang mga Susihanon sa Ham, ug ang mga Emihanon sa Sabe-Kiriataim.vUg Napulo ug duha ka tuig nga nanag-alagad sila kang Chedorlaomer, ug sa ikapulo ug tolo ka tuig mingsukol sila.XT+ Ngatanan kini sila mingtigum sa walog sa Siddim (nga mao ang Dagat nga Maasin).wSi Nga kini sila minggubat batok kang Bera, nga hari sa Sodoma, ug batok kang Birsha, nga hari sa Gomorra, ug batok kang Shinab, nga hari sa Adma, ug batok kang Shemeber, nga hari sa Zeboim, ug batok sa hari sa Bela, (nga mao usab ang Zoar).)R O Ug nahitabo nga sa mga adlaw ni Amraphel, nga hari sa Shinar, si Arioch nga hari sa Elasar, si Chedorlaomer, nga hari sa Ela, ug si Tidal, nga hari sa mga nasud.;Qq Ug gibalhin ni Abram ang iyang balongbalong, ug miadto ug gipahamutang kini sa kakahoyan sa Mamre, nga atua sa Hebron, ug nagtukod siya didto ug usa ka halaran alang kang Jehova.kPQ Tumindog ka, baktasa ang yuta sa iyang gitas-on ug sa iyang kalapdon, kay igahatag ko kini kanimo.)OM Ug pagabuhaton ko ang imong kaliwatan nga ingon sa abug sa yuta, nga kong adunay tawo nga arang makaisip sa abug sa yuta, ang imong kaliwatan usab arang maisip.wNi Kay ang tanan nga yuta nga imong gitan-aw, igahatag ko kanimo ug sa imong kaliwatan ngadto sa walay katapusan.~Mw Ug si Jehova nag-ingon kang Abram, sa human na si Lot makabulag kaniya: Iyahat karon ang imong mga mata, ug tuman-aw ka sukad sa dapit nga imong hingmutangan ngadto sa amihanan, ug ngadto sa habagatan ug ngadto sa silangan ug ngadto sa kasadpan.fLG Karon ang mga tawo sa Sodoma mga dautan ug hilabihan gayud pagkamakasasala batok kang Jehova.K# Si Abram mipuyo sa yuta sa Canaan, ug si Lot mipuyo sa mga lungsod sa Kapatagan, ug gibalhin niya ang iyang balongbalong hangtud sa Sodoma.J Unya gipili ni Lot alang kaniya ang tibook nga Kapatagan sa Jordan; ug mipadulong si Lot sa silangan. Ug nanagbulag sila ang usa ug usa. I Ug gihayat ni Lot ang iyang mga mata, ug nakita niya ang tanan nga Kapatagan sa Jordan, nga kini gibahaan pag-ayo sa tubig, sa wala pa malaglag ni Jehova ang Sodoma ug Gomorra sama sa tanaman ni Jehova, sama sa yuta sa Egipto, kong ikaw moadto paingon sa Zoar.?Hy Dili ba anaa man ang tibook nga yuta sa atubangan mo? Ginapakilooy ko kanimo, nga bumulag ka kanako. Kong umadto ka sa wala , ako moadto sa too, kong ikaw sa too, ako moadto sa wala. G Ug si Abram miingon kang Lot: Hinaut unta nga walay pagkabingkil kanimo ug kanako, sa akong magbalantay ug sa imo, kay magsoon kita./FY Ug dihay pagkabingkil sa mga magbalantay sa kahayupan ni Abram ug sa mga magbalantay sa kahayupan ni Lot. Ug ang Canaanhon ug ang Persehanon nanagpuyo niadtong yutaa.$EC Ug ang yuta wala makapaigo kanila, aron nga magapuyo sila nga magakatipon, kay ang ilang mga bahandi daghan, ug dili mahimo nga sila magpuyo nga magatipon.}Du Ug ingon usab si Lot, nga nagalakat uban kang Abram, may mga panon sa carnero ug panon sa vaca, ug mga balongbalong.sCa Hangtud sa dapit sa halaran nga unang gibuhat niya didto; ug didto si Abram nangaliya sa ngalan ni Jehova.B9 Ug siya mipadayon gikan sa habagatan hangtud sa Bethel, hangtud sa dapit nga una nga nahamutangan sa iyang balongbalong, sa taliwala sa Bethel ug Hai.FA Ug si Abram dato kaayo sa kahayupan, sa salapi ug sa bulawan. @  Ug si Abram mitungas gikan sa Egipto padulong sa habagatan, siya ug ang iyang asawa, ug ang tanan nga iya, ug uban kaniya si Lot. ? Unya nagsugo si Faraon sa iyang mga tawo mahatungod kaniya, ug ilang gihatud siya sa dalan, ug ang iyang asawa ug ang tahan nga iya.1>] Ngano man nga miingon ka, nga siya imong igsoon nga babaye, sa pagkaagi nga siya gikuha ko aron maasawa ko? Busa karon, tan-awa, ang imong asawa, dawata, ug lumakaw ka.%=E Unya gitawag ni Faraon si Abram, ug siya miingon kaniya: Unsa ba kini nga imong gibuhat kanako? Ngano man nga wala ka magtug-an kanako nga siya imong asawa?< Apan gihampak ni Jehova si Faraon ug ang iyang panimalay pinaagi sa dagkung mga hampak, tungod kang Sarai nga asawa ni Abram.K; Ug siya nagbuhat ug maayo kang Abram tungod kaniya; ug siya may mga carnero, ug mga vaca, ug mga asno, ug mga ulipon nga lalake ug mga binatonan nga babaye, ug mga asno nga baye, ug mga camello.: Ug nakita usab siya sa mga principe ni Faraon, ug gipanagdayeg siya nila kang Faraon; ug gidala ang babaye ngadto sa balay ni Faraon:q9] Ug nahitabo nga, sa pagsulod ni Abram sa Egipto, nakita sa mga Egiptohanon nga ang babaye maanyag kaayo.8! Busa karon, umingon ka nga ikaw igsoon ko nga babaye, aron nga ako adunay kaayohan tungod kanimo, ug mabuhi ang akong kalag tungod kanimo.$7C Busa mahitabo nga kong makakita kanimo ang mga Egiptohanon, sila magaingon: Kini mao ang iyang asawa; ug ako pagapatyon nila ug ikaw luwason nila nga buhi.76i Ug nahitabo nga sa diha nga haduol na siya mosulod sa Egipto, miingon siya kang Sarai nga iyang asawa: Tan-awa, ginaila ko karon nga ikaw babaye nga maanyag nga pagatan-awon:x5k Ug dihay gutom sa yuta, ug milugsong si Abram ngadto sa Egipto sa paglangyaw didto; kay daku ang gutom sa yuta.A4 Ug si Abram mipanaw padulong kanunay ngadto sa habagatan.3 Ug mibalhin siya gikan didto ngadto sa usa ka bukid sa silangan sa Bethel, ug gibangon niya ang iyang balongbalong, nga diha ang Bethel sa kasadpan ug ang Hai sa silangan. Ug nagtukod siya didto ug usa ka halaran alang kang Jehova ug nangaliya sa ngalan ni Jehova.=2u Ug mipakita si Jehova kang Abram ug miingon kaniya: Sa imong kaliwatan igahatag ko kining yutaa. Ug nagpatindog siya didto ug usa ka halaran alang kang Jehova, nga napakita kaniya.1 Ug si Abram milatas niadtong yutaa hangtud sa dapit sa Sichem, hangtud sa usa ka kahoy sa Moreh. Ug ang Canaanhon diha pa usab sa yuta.0' Ug gidala ni Abram si Sarai nga iyang asawa, ug si Lot nga anak sa iyang igsoon nga lalake ug ang tanang kahimtangan nila nga ilang nahipos, ug ang mga kalag nga ilang natigum sa Haran, ug nanglakaw sila pag-adto sa yuta sa Canaan, ug mingdangat sila sa yuta sa Canaan.6/g Mao nga milakaw si Abram, ingon sa gisulti kaniya ni Jehova; ug milakaw uban kaniya si Lot. Ug si Abram may panuigon nga kapitoan ug lima ka tuig sa pagpahawa niya sa Haran.;.q Ug pagapanalanginan ko ang mga magapanalangin kanimo, ug ang mga magapanghimaraut kanimo, pagapanghimarauton ko; ug diha kanimo pagapanalanginan ang tanang mga kabanayan sa yuta.&-G Ug akong pagabuhaton kanimo ang usa ka daku nga nasud, ug ikaw pagapanalanginan ko ug pagapadakuon ko ang imong ngalan, ug mahimo ikaw nga usa ka panalangin.+, S Ug si Jehova miingon kang Abram: Pahawa ka gikan sa imong yuta, ug gikan sa imong kaubanan, ug sa balay sa imong amahan, ngadto sa yuta nga akong igapakita kanimo.]+5 Ug ang mga adlaw ni Tare duha ka gatus ug lima ka tuig, ug namatay si Tare sa Haran.`*; Ug gikuha ni Tare si Abram nga iyang anak, ug si Lot nga anak ni Haran, anak nga lalake sa iyang anak nga lalake, ug si Sarai nga iyang umagad, nga asawa ni Abram nga iyang anak nga lalake: ug milakaw sila uban kanila gikan sa Ur sa mga Caldehanon, aron sa pag-adto sa yuta sa Canaan; ug mingdangat sila hangtud sa Haran, ug mipuyo sila didto.-)W Apan si Sarai apuli, walay anak siya.D( Ug nangasawa si Abram ug si Nachor: ang ngalan sa asawa ni Abram mao si Sarai, ug ang ngalan sa asawa ni Nachor, si Milca, anak nga babaye ni Haran, ang amahan ni Milca ug amahan ni Isca.' Ug namatay si Haran, sa wala pa mamatay ang iyang amahan nga si Tare sa yuta nga iyang natawohan; sa Ur sa mga Caldehanon. & Kini sili mao ang mga kaliwatan ni Tare: si Tare nanganak kang Abram, ug kang Nachor, ug kang Haran; ug si Haran nanganak kang Lot.o%Y Ug nakadangat si Tare ug kapitoan ka tuig, ug nanganak siya kang Abram, ug kang Nachor, ug kang Haran.*$O Ug si Nachor, sa human manganak kang Tare, nakadangat ug usa ka gatus ug napulo ug siyam ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.Z#/ Ug nakadangat si Nachor ug kaluhaan ug siyam ka tuig, ug nanganak siya kang Tare."- Ug si Serug, sa human manganak kang Nachor, nakadangat ug duha ka gatus ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.L! Ug nakadangat si Serug ug katloan ka tuig, ug nanganak kang Nachor. 7 Ug si Reu, sa human manganak kang Serug, nakadangat ug duha ka gatus ug pito ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.V' Ug nakadangat si Reu ug katloan ug duha ka tuig, ug nanganak siya kang Serug.9 Ug si Peleg, sa human manganak kang Reu, nakadangat ug duha ka gatus ug siyam ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.N Ug nakadangat si Peleg ug katloan ka tuig, ug nanganak siya kang Reu.#A Ug si Heber, sa human manganak kang Peleg, nakadangat ug upat ka gatus ug katloan ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.X+ Ug nakadangat si Heber ug katloan ug upat ka tuig, ug nanganak siya kang Peleg. ; Ug si Sala, sa human manganak kang Heber, nakadangat ug upat ka gatus ug totolo ka tuig ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.O Ug nakadangat si Sala ug katloan ka tuig, ug nanganak siya kang Heber.$C Ug si Arphaxad, sa human manganak kang Sala, nakadangat ug upat ka gatus ug totolo ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.^7 Ug si Arphaxad nakadangat ug katloan ug lima ka tuig, ug nanganak nga siya kang Sala.- Ug si Sem, sa human manganak kang Arphaxad, nakadangat ug lima ka gatus ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. Kini mao ang mga kaliwatan ni Sem, may panuigon nga usa ka gatus ka tuig, ug nanganak kang Arphaxad, duruha ka tuig sa human ang lunop.5e Tungod niini ang ngalan niadto gitawag Babel; kay didto gilahugay ni Jehova ang sinultihan sa tibook nga yuta. Ug gikan didto gipapatlaag sila sa nawong sa tibook nga yuta.  Busa, gipapatlaag sila ni Jehova sa halayo ngadto sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta; ug gibiyaan nila ang pagtukod sa lungsod.  Umari kamo, manganaug kita, ug lahugayon nato ang ilang mga sinultihan, aron sila dili na makasabut sa sinultihan sa usa ug usa.sa Ug miingon si Jehova: Ania karon, sila usa lamang ka lungsod ug may usa lamang ka pinulongan silang tanan, ug kini mao ang ginasugdan nila sa pagbuhat; ug karon walay bisan unsa nga magapugong kanila sa ilang ginahunahuna nga buhaton.fG Ug nanaug si Jehova sa pagtan-aw sa lungsod, ug sa torre nga gitukod sa mga anak sa mga tawo.  Ug ming-ingon sila: Umari kamo. Magbuhat kita alang kanato ug usa ka lungsod ug usa ka torre nga ang iyang ibubungan moabut sa langit, ug kita magbuhat alang kanato ug usa ka ngalan, kay tingali unya kita pagpatlaagon sa halayo sa tibook nga nawong sa yuta.8k Ug sila nasig-ingon ang usa ug usa: Umari kamo. Magbuhat kita ug tisa ug pagbahon ta ug maayo. Ug sila may tisa nga gigamit nga alili sa bato, ug may salong nga alili sa apog.~ w Ug nahitabo sa mipanaw sila sa sidlakan, hingkaplagan nila ang usa ka patag sa yuta sa Shinar ug didto mingpuyo sila.W  + Ug ang tibook nga yuta may usa lamang ka sinultihan, ug usa usab ka pinulongan.@ { Kini sila mao ang mga kabanayan sa mga anak nga lalake ni Noe sumala sa ilang mga kaliwatan, sa ilang mga nasud; ug niini kanila gibahinbahin ang mga nasud sa yuta sa human ang lunop. ) Kini mao ang mga anak nga lalake ni Sem sumala sa ilang kabanayan, sumala sa ilang mga sinultihan, diha sa ilang mga yuta, sa ilang mga nasud.v g Ug ang ilang pinuy-anan kutub sa Mesa hangtud ngadto sa molakaw ikaw paingon sa Separ, ang bukid sa sidlakan.jO Ug kang Ophir, ug kang Habila, ug kang Jobad: kining tanan mao ang mga anak nga lalake ni Joctan.4e Ug kang Obal, ug kang Abimael, ug kang Seba,5g Ug kang Hadoram, ug kang Uzal, ug kang Dicla,`; Ug si Joctan nanganak kang Almodad, ug kang Sheleph, ug kang Hazarmaveth, ug kang Jera,>w Ug kang Heber nangatawo ang duruha ka mga anak nga lalake: ang ngalan sa usa mao si Peleg, kay sa iyang mga adlaw nabahinbahin ang yuta; ug ang ngalan sa iyang igsoon mao si Joctan.K Ug si Arphaxad nanganak kang Sala, ug si Sala nanganak kang Heber.T# Ug ang mga anak nga lalake ni Aram: si Uz, si Hul, ug si Gether, ug si Mas.gI Ug ang mga anak nga lalake ni Sem: si Elam ug si Assur, ug si Arphaxad, ug si Lud, ug si Aram.  Ug kang Sem, ang amahan sa tanang mga anak ni Heber, ang magulang anak nga lalake ni Japhet, kaniya usab may mga anak nga nangatawo.3 Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Ham, sumala sa ilang mga kabanayan, sumala sa ilang mga sinultihan, sa ilang mga yuta, sa ilang mga nasud.F~ Ug ang utlanan sa mga Canaanhon nagsugod sa Sidon, sa magapaingon ikaw sa Gerar, ngadto sa Gaza, sa magapingon ikaw ngadto sa Sodoma ug sa Gomorra, ug sa Adma, ug sa Zeboim, ngadto sa Lasa.x}k Ug sa Aradihanon, ug sa Samarehanon, ug sa Amatehanon: ug unya nanagpatlaag ang mga kabanayan sa mga Canaanhon.;|s Ug sa Hevehanon, ug sa Aracehanon, ug sa Sinehanon,A{ Ug sa Jebusehanon, ug sa Amorrehanon, ug sa Gergesehanon,Kz Ug si Canaan nag-anak kang Sidon nga iyang panganay, ug kang Heth,gyI Ug kang Pathrusim, ug Casluim, (nga mao ang kagikanan sa mga Filistihanon), ug kang Caphtorim.Px Ug si Mizraim nanganak kang Ludim, ug Anamim, ug Lehabim, ug Nephtuhim,Xw+ Ug sa Ressen sa taliwala sa Ninive ug sa Calah, (nga mao ang lungsod nga daku).gvI Gikan niadtong yutaa miadto siya sa Asiria, ug nagtukod sa Ninive ug sa Rehoboth, ug sa Calah,tuc Ug ang sinugdan sa iyang gingharian ang Babel, ug ang Erech, ug ang Accad, ug ang Calneh sa yuta sa Shinar.*tO Siya mao ang tigpangayam nga kusgan sa atubangan ni Jehova; nga tungod niana kini ginaingon: Sama kang Nimrod nga tigpangayam nga kusgan sa atub angan ni Jehova.Ys- Ug si Cush nanganak kang Nimrod: kini misugod sa pagkahimo nga gamhanan sa yuta.%rE Ug ang mga anak nga lalake ni Cush: si Seba, si Havila, ug si Sabta, ug si Raama, ug si Sabtecha. Ug ang mga anak nga lalake ni Raama: si Seba, ug si Dedan.Yq- Ang mga anak nga lalake ni Ham si Cush, ug si Mizraim, ug si Phut, ug si Canaan.5pe Tungod niini kanila gibahinbahin ang kapupud-an sa mga nasud sa ilang mga yuta, ang tagsatagsa sumala sa ilang sinultihan, sumala sa ilang mga panimalay sa ilang mga nasud._o9 Ug ang mga anak nga lalake ni Javan: si Elisa, ug si Tarsis, si Kittim, ug si Dodanim.Wn) Ug ang mga anak nga lalake ni Gomer: si Ashkenaz, ug si Riphat, ug si Togorma.m Ang mga anak nga lalake ni Japhet; si Gomer, si Magog, ug si Madal, ug si Javan, ug si Tubal, ug si Mashech, ug si Tiras."l A Kini mao ang mga kaliwatan sa mga anak nga lalake ni Noe, si Sem, si Ham, ug si Japhet; ug kanila nangatawo ang mga anak nga lalake sa human na ang lunop.^k7 Ug ang tanan nga mga adlaw ni Noe siyam ka gatus ug kalim-an ka tuig ug namatay siya.Xj+ Ug nakadangat si Noe sa human na ang lunop totolo ka gatus ug kalim-an ka tuig.yim Pagapauswagon sa Dios si Japhet ug magapuyo siya sa mga balongbalong ni Sem, ug si Canaan mahimong iyang ulipon.ghI Ug miingon pa siya: Dalayegon si Jehova, ang Dios ni Sem, ug si Canaan mahimong sulogoon niya.`g; Ug miingon siya: Pagtunglohon si Canaan; ulipon sa mga ulipon siya sa iyang mga igsoon.}fu Ug nahigmata si Noe gikan sa iyang vino ug nahibalo siya sa gibuhat kaniya sa iyang anak nga lalake nga kamanghuran.e! Unya si Sem ug si Japhet mikuha ug usa ka bisti, ug kini gibutang nila sa ibabaw sa ilang duha ka mga abaga, ug naglakaw nga nagatalikod, ug gitabon ang pagkahubo sa ilang amahan; ug tinalikod ang ilang mga nawong, ug wala sila makakita sa pagkahubo sa ilang amahan.d Ug si Ham nga amahan ni Canaan, nakakita sa pagkahubo sa iyang amahan, ug siya misulti sa iyang duruha ka mga igsoon nga didto sa gawas.ac= Ug miinum siya sa vino ug nahubog siya, ug nahuboan siya sa sulod sa iyang balongbalong.Rb Ug misugod si Noe sa pag-uma sa yuta, ug mitanum siya ug usa ka parrasan:faG Kining totolo mao ang mga anak nga lalake ni Noe; ug gikan kanila napuno ang tibook nga yuta. ` Ug ang mga anak nga lalake ni Noe nga nangawas sa arca mao sila si Sem, si Ham, ug si Japhet; ug si Ham mao ang amahan ni Canaan._+ Busa miingon ang Dios kang Noe: Kini mao ang timaan sa saad nga akong gitukod sa taliwala nako ug sa tanan nga unod nga anaa sa ibabaw sa yuta.J^ Ug ang balangaw anha sa panganod; ug pagatan-awon ko kini aron mahinumduman ko ang saad nga dayon sa taliwala sa Dios ug sa tanan nga binuhat nga buhi sa tanang unod nga anaa sa ibabaw sa yuta.Z]/ Ug pagahinumduman ko ang akong saad, nga ania sa taliwala kanako ug kaninyo, ug sa tanan nga binuhat nga buhi sa tibook nga unod; ug ang mga tubig dili na mahimo nga lunop aron pagalaglagon ang tanan nga unod.w\i Ug mahitabo nga sa diha nga pagapaanhion ko ang dag-um sa ibabaw sa yuta, nga ang balangaw makita sa panganod,[{ Ang akong balangaw igabutang ko diha sa panganod, ug mahimo kini nga usa ka timaan sa saad sa taliwala nako ug sa yuta.@Z{ Ug miingon ang Dios: Kini mao ang timaan sa saad nga akong gitukod sa taliwala nako ug ninyo, ug sa tanan nga binuhat nga buhi nga anaa uban kaninyo, alang sa mga kaliwatan nga dayon:3Ya Ug pagatukoron ko ang akong saad uban kaninyo, ug dili na mapoo pag-usab ang tanan nga unod pinaagi sa mga tubig sa lunop; wala na gayud ing lunop nga magalaglag sa yuta.dXC Ug sa tanan nga binuhat nga buhi nga anaa uban kaninyo, sa mga langgam, sa mga mananap ug sa tanan nga hayupan sa yuta nga anaa uban kaninyo; sukad sa tanan nga mga mingkawas sa arca lakip ang tanan nga mananap sa yuta.lWS Ug ako, tan-awa, ako magatukod sa akong saad uban kaninyo, ug sa inyong kaliwatan sa ulahi kaninyo:YV- Ug misulti ang Dios kang Noe ug sa iyang mga anak nga uban kaniya nga nagaingon:wUi Ug kamo, managpamunga ug managdaghan kamo; pangliwat kamo sa dagaya gayud sa yuta ug dumaghan kamo diha niana.T Bisan kinsa nga magaula ug dugo sa tawo, tungod sa tawo ang iyang dugo pagaulaon; kay sa dagway sa Dios gibuhat ang tawo.sSa Kay sa pagkamatuod gayud, ang dugo sa inyong mga kinabuhi pagapanilngon ko; sa kamot sa tanan nga mga mananap pagapanilngon ko kini; ug sa kamot sa tawo bisan pa sa kamot sa igsoon sa tagsa ka tawo, pagapanilngon ang kinabuhi sa tawo.WR) Apan ang unod uban ang kinabuhi niini, nga mao ang dugo, dili ninyo pagkan-on.Q Ang tanang butang nga nagalihok ug buhi mahimong kalan-on alang kaninyo; ingon sa mga utanon ug mga balili gihatag ko kaninyo ang tanan.P Ug ang pagkahadlok tungod kaninyo ug ang pagkakulba tungod kaninyo moabut sa ibabaw sa tanan nga mananap sa yuta, ug sa tanan nga langgam sa kalangitan; sa tanan nga nagakamang sa yuta, ug sa tanan nga mga isda sa dagat, sa inyong kamot ginatugyan sila.O % Ug gipanalanginan sa Dios si Noe ug ang iyang mga anak, ug miingon kanila: Magmabungaon kamo, ug managdaghan kamo, ug lukpon ninyo ang yuta. ~}}_}{{Pzzyy\x=wwv'uPtsslrmqq8poofnnmllGkk&jihh?gff&eMdcc=bc``0_^^^ \[[ZSYXWVUTT}SgRR-QQAPP+OO\NMLLKJIHH{GG!FEEDCBAA ??>>?=0O Ug namatay si Sara didto sa Kiriath-arba, nga mao ang Hebron sa yuta sa Canaan; ug miadto si Abraham sa pagbalata tungod kang Sara, ug sa paghilak tungod kaniya.=  Ug si Sara nakadangat sa usa ka gatus ug kaluhaan ug pito ka tuig; kini mao ang gidaghanon sa mga tuig sa kinabuhi ni Sara.~<w Ug ang iyang puyopuyo nga gihinganlan si Reuma, nanganak usab kang Teba, ug kang Gaham, ug kang Taas, ug kang Maacha.s;a Ug si Bethuel nanganak kang Rebeca. Kini sila nga walo gianak ni Milca kang Nachor, nga igsoon ni Abraham.M: Ug si Chesed, ug si Hazo, ug si Pildas, ug si Jidlap, ug si Bethuel.g9I Ug si Huz mao ang iyang panganay, ug si Buz ang iyang igsoon, ug si Kemuel nga amahan ni Aram.83 Ug nahitabo sa human kining mga butanga, nga gisuginlan si Abraham. Ania karon nga si Milca usab nanganak ug mga anak kang Nachor nga imong igsoon:79 Busa gibalikan ni Abraham ang iyang mga sulogoon, ug nanindog sila ug nanlakaw sa pagtingub padulong sa Beer-seba: ug nagpuyo si Abraham sa Beer-seba.r6_ Ug diha sa imong kaliwat mapanalanginan ang tanan nga mga nasud sa yuta, kay gituman mo ang akong tingog.5 Sa pagpanalangin, ikaw pagapanalanginan ko, ug sa pagpadaghan, pagapadaghanon ko ang imong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug ingon sa balas nga atua sa baybayon sa dagat; ug ang imong kaliwatan manag-iya sa mga ganghaan sa iyang mga kaaway.94m Ug miingon siya: Tungod sa akong kaugalingon nanumpa ako, nagaingon si Jehova, nga tungod kay gibuhat mo kini, ug wala ka magdumili kanako sa imong anak, sa imong bugtong anak,U3% Ug ang manolonda ni Jehova nagtawag kang Abraham sa ikaduha gikan sa langit.2 Ug gihinganlan ni Abraham kadtong dapita nga Jehova-Jereh: nga maoy ngalan hangtud karon, sa bukid ni Jehova igaandam kini.11  Unya giyahat ni Abraham ang iyang mga mata ug mitan-aw; ug ania karon, ang usa ka carnero nga lake sa likod, kansang mga sungay nagapus sa kasapinitan. Ug miadto si Abraham, ug gikuha niya ang carnero nga lake ug kini gihalad niya sa halad-nga-sinunog, salili sa iyang anak.R0  Ug nagaingon: Dili mo pagbakyawon ang imong kamot batok sa bata, dili ka magbuhat kaniya bisan unsa; ug karon naila ko nga ikaw nahadlok sa Dios, kay wala ka magdumili sa imong bugtong nga anak kanako./  Ug ang manolonda ni Jehova misinggit kaniya gikan sa mga langit, nga nagaingon: Abraham, Abraham. Ug siya mitubag: Ania ako.k.Q  Ug gituy-od ni Abraham ang iyang kamot, ug gikuha niya ang iyang punyal sa pagpatay sa iyang anak.e-E  Ug miabut sila sa dapit nga giingon kaniya sa Dios; si Abraham mipatindog didto ug usa ka halaran, ug gipahaluna pag-ayo ang kahoy ug gigapus niya si Isaac, nga iyang anak, ug iyang gipahamutang siya sa ibabaw sa sugnod.2,_ Ug mitubag si Abraham: Ang Dios sa iyang kaugalingon magatagana sa nating carnero nga igahalad-nga-sinunog, anak ko; ug busa nagapadayon sila sa paglakaw nga nanagkuyog.i+M Unya si Isaac misulti kang Abraham nga iyang amahan, ug miingon: Amahan ko. Ug siya mitubag: Ania ako, anak ko. Ug siya miingon: Ania karon ang kalayo ug ang sugnod, apan hain man ang nating carnero nga igahalad-nga-sinunog?.*W Ug si Abraham mikuha ug sugnod alang sa halad-nga-sinunog, ug gipapas-an niya sa iyang anak; ug siya mikuha ug kalayo ug punyal; ug milakaw silang duha nga nagkuyog.&)G Ug si Abraham miingon sa iyang mga sulogoon: Humulat kamo dinhi uban sa asno, ug ako ug ang bata moadto kami didto; ug kami mosimba, ug kami mamalik kaninyo.g(I Sa ikatolo ka adlaw giyahat ni Abraham ang iyang mga mata, ug nakita niya ang dapit sa halayo. '; Ug si Abraham mibangon pagsayo sa buntag, ug iyang gisiyahan ang iyang asno, ug nagdala siya uban kaniya duruha ka sulogoong batan-on ug si Isaac nga iyang anak, ug nagbugha ug sugnod alang sa halad-nga-sinunog, ug mitindog siya, ug napaingon sa dapit nga giingon kaniya sa Dios.w&i Ug miingon siya: Kuhaon mo karon ang imong anak, ang imong anak nga bugtong, nga imong pinalangga nga mao si Isaac, ug umadto ka sa yuta sa Moria ug siya ihalad mo nga halad-nga sinunog didto sa usa sa mga bukid nga akong igaingon kanimo. %  Ug nahitabo sa human niining mga butanga nga ang Dios nagsulay kang Abraham, ug miingon kaniya: Abraham; ug siya mitubag: Ania ako.U$% "Ug mipuyo si Abraham didto sa yuta sa mga Filistehanon sa daghang mga adlaw.# !Ug nagtanum si Abraham ug usa ka kahoy nga Sambag sa Beer-seba, ug didto nagsangpit siya sa ngalan ni Jehova, Dios nga walay katapusan./"Y  Busa nagbuhat sila ug usa ka pakigsaad, sa Beer-seha; ug mitindog si Abimelech ug si Pichol; nga capitan sa kasundalohan; ug namauli sila sa yuta sa mga Filistehanon.c!A Tungod niini, gihinganlan kadtong dapita ug Beer-seba; kay didto nanagpanumpa silang duha.. W Ug siya mitubag: Kanang pito ka book nga mga nating carnero nga baye, pagakuhaon mo sa akong kamot, aron nga sila mahimong saksi nga ako ang mikalot niining atabaya.  Ug miingon si Abimelech kang Abraham: Unsa ba ang kahulogan nianang pito ka book nga mga nating carnero nga baye, nga gipinig mo?P Ug gipinig ni Abraham ang pito ka book nga mga nating carnero nga baye.  Ug nagkuha si Abraham ug mga carnero ug mga vaca, ug gihatag niya kang Abimelech, ug silang duruha nagbuhat ug usa ka pakigsaad./Y Ug mitubag si Abimelech: Wala ako mahibalo kong kinsa ang nagbuhat niana, wala ka usab magpahibalo kanako, wala usab ako makadungog niana kondili karon lamang adlawa. Ug si Abraham nagbadlong kang Abimelech tungod sa usa ka atabay sa tubig nga sa pinugsanay, gikuha sa mga ulipon ni Abimelech.+S Ug mitubag si Abraham: Ako manumpa. Busa karon, manumpa ka dinhi kanako tungod sa Dios, nga dili ka magalimbong kanako, ni sa akong anak nga lalake, ni sa akong apo nga lalake; kondili ingon sa kaayo nga akong gibuhat kanimo, pagabuhaton mo usab kanako, ug ingon man sa yuta nga imong gilangyawan.:o Ug nahitabo niadtong panahona nga si Abimelech ug si Pichol nga capitan sa iyang kusundalohan nagsulti kang Abraham ug nag-ingon: Ang Dios nagauban sa tanan nga imong ginabuhat: Ug nagpuyo siya sa kamingawan sa Paran; ug ang iyang inahan nagpili alang kaniya ug usa ka asawa gikan sa yuta sa Egipto.  Ug ang Dios nag-uban sa bata; ug nagtubo siya; ug nagpuyo siya sa kamingawan ug samtang nagtubo siya, nahimo siya nga magpapana.0[ Ug gibuksan sa Dios ang iyang mga mata, ug hingkit-an niya ang usa ka tuburan sa tubig; ug miadto siya ug gipuno niya ang sudlanan sa tubig, ug gipainum niya ang bata.q] Tumindog ka, sakwata ang bata, ug kupti siya sa imong kamot, kay himoon ko siya nga usa ka dakung nasud.b? Ug hingdunggan sa Dios ang tingog sa bata; ug ang manolonda sa Dios mitawag kang Agar gikan sa langit, ug miingon kaniya: Unsay gibati mo, Agar? Ayaw kahadlok, kay ang Dios nakadungog sa tingog sa bata kong hain siya:3 Ug milakaw siya, ug milingkod siya sa iyang atbang, nga nagapahalayo, ingon sa gilay-on sa usa ka pagbuhi sa pana; kay miingon siya: Hinaut unta nga dili ako makatan-aw kong mamatay ang bata. Ug milingkod si Agar sa atbang ug gipatugbaw niya ang iyang tingog ug mihilak siya._9 Ug nahurot ang tubig sa sudlanan, ug gibiyaan niya ang bata sa ilalum sa usa ka kahoy.  Ug si Abraham mibangon pagsayo sa buntag, ug mikuha ug tinapay ug usa ka sudlanan sa tubig, ug kini gihatag niya kang Agar, ug gipapas-an kaniya ug gihatag kaniya ang bata, ug si Agar gipalakaw niya. Ug migikan siya, ug nagalaaglaag sa kamingawan sa Beer-seba.|s  Ug ingon man usab gikan sa anak sa ulipon nga babaye pagahimoon ko ang usa ka nasud, tungod kay siya imong kaliwat.  Ug ang Dios miingon kang Abraham: Ayaw ikalisud sa imong atubangan tungod sa bata nga lalake ug tungod sa imong ulipon nga babaye; sa tanan nga gipamulong ni Sara kanimo patalinghugi ang iyang tingog, kay gikan kang Isaac pagatawgon ang imong mga kaliwat.N   Ug ang maong butang malisud kaayo kang Abraham, tungod sa iyang anak.D   Busa miingon siya kang Abraham: Isalikway mo kining ulipon nga babaye ug ang iyang anak, kay ang anak niining ulipon nga babaye dili makapanunod uban sa akong anak, bisan uban kang Isaac.h K  Ug nakita ni Sara nga nagyubit ang anak ni Agar nga Egiptohanon, ang iyang gianak kang Abraham.  Ug mitubo ang bata ug gilutas siya; ug gibuhat ni Abraham ang usa ka dakung kombira niadtong adlawa sa paglutas kang Isaac.# A Ug miingon siya: Kinsay makasulti kang Abraham nga si Sara magapasuso sa mga bata? Kay ako nag-anak kaniya sa usa ka anak nga lalake, sa tigulang na siya.tc Ug si Sara miingon: Ang Dios nagpakatawa kanako, aron nga ang tanan nga makadungog, mahikatawa uban kanako.iM Ug si Abraham may usa ka gatus ka tuig ang kagulangon, sa natawo kaniya si Isaac nga iyang anak.+ Ug gicircuncidahan ni Abraham ang iyang anak nga lalake nga si Isaac sa may ikawalo na ka adlaw ang kagulangon sumala sa gisugo kaniya sa Dios.b? Ug ang iyang anak nga natawo kaniya, nga gianak ni Sara, gihinganlan ni Abraham si Isaac."? Ug nanamkon si Sara ug nag-anak siya sa usa ka anak nga lalake kang Abraham sa tigulang na siya: niadtong panahon nga gitagal nga gisulti sa Dios kaniya.u g Ug si Jehova midu-aw kang Sara, sumala sa gisulti niya, ug gibuhat niya kang Sara sumala sa iyang gipamulong.y Kay giserhan gayud ni Jehova ang tanan nga taguangkan sa panimalay ni Abimelech tungod kang Sara nga asawa ni Abraham.' Ug si Abraham nag-ampo sa Dios, ug ang Dios nag-ayo kang Abimelech, ug sa iyang asawa, ug sa iyang mga ulipon nga babaye, ug nanag-anak sila.dC Ug miingon siya kang Sara: Ania karon, gihatagan ko ug usa ka libo nga salapi ang imong igsoon nga lalake; ania karon, siya mao ang tabil sa imong mga mata, sa tanang kauban nimo; tungod niining tanan ginamatarung ikaw. Ug miingon si Abimelech: Ania karon, ang yuta ko anaa sa atubangan mo, pumuyo ka kong hain ang ginahunahuna mo nga maayo.=~u Unya si Abimelech mikuha ug mga carnero ug mga vaca, ug mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye, ug gihatag niya kang Abraham, ug iyang giuli kaniya si Sara nga iyang asawa. }  Ug nahitabo nga sa gipagula ako sa Dios sa pagsuroysuroy gikan sa balay sa akong amahan, ako miingon kaniya: Kini mao ang kalooy nga imong ipakita kanako, nga sa tanan nga dapit diin kita makaabut mag ingon ka mahitungod kanako, siya akong igsoon nga lalake.!|=  Ug labut pa usab siya gayud akong igsoon nga babaye, anak nga babaye sa akong amahan; apan dili anak nga babaye sa akong inahan, ug siya gipangasawa ko.{7  Ug si Abraham mitubag: Kay naghunahuna ako: Sa pagkatinuod, ang pagkahadlok sa Dios wala niining dapita ug ako pagapatyon nila tungod sa akong asawa.ezE  Ug miingon si Abimelech kang Abraham: Unsa ba ang hingkit-an mo nga nagbuhat man ikaw niini?y/  Unya si Abraham gitawag ni Abimelech, ug iyang giingon siya: Unsa ba ang gibuhat mo kanamo? Ug diin ba makasala ako batok kanimo, nga nagdala man ikaw sa ibabaw nako ug sa ibabaw sa akong gingharian ug labing dakung sala? Gibuhat mo kanako ang dili angay nga imong buhaton.Ix Ug si Abimelech mibangon pagsayo; ug gitawag niya ang tanan niyang mga ulipon, ug gisugilon niya kining tanan nga mga butang sa igdulungog nila; ug nangahadlok ang mga tawo sa hilabihan gayud.[w1 Busa, karon, iuli ang babaye sa iyang bana; kay manalagna siya, ug siya magaampo alang kanimo ug mabuhi ikaw. Ug kong dili mo pag-iuli siya, nasayud ka na nga sa pagkamatuod mamatay ka, uban ang tanang mga imo.nvW Ug miingon kaniya ang Dios pinaagi sa damgo: Ako usab nahibalo nga sa pagkahingpit sa imong kasingkasing gibuhat mo kini; ug ako usab naghawid kanimo sa pagpakasala batok kanako, ug niini ikaw wala ko tugoti nga magtandog kaniya.kuQ Wala ba siya sa iyang kaugalingon mag-ingon kanako: Siya akong igsoon nga babaye, ug siya usab nag-ingon: Siya akong igsoon nga lalake? S pagkahingpit sa akong kasingkasing, ug sa pagkahinlo sa akong mga kamot gibuhat ko kini.~tw Apan si Abimelech wala pa makadangat haduol kaniya, ug miingon siya: Ginoo, patyon mo ba usab ang nasud nga matarung?8sk Apan ang Dios miadto kang Abimelech nga sa damgo sa kagabhion ug siya miingon kaniya: Tan-awa, daw patay na ikaw tungod sa babaye nga gikuha mo, kay siya asawa sa usa ka tawo.%rE Ug miingon si Abraham mahitungod kang Sara nga iyang asawa: Siya akong igsoon nga babaye. Ug si Abimelech nga hari sa Gerar, nagsugo ug nagpakuha kang Sara.q 9 Gikan didto mipanaw si Abraham padulong sa yuta sa Habagatan, ug napahaluna siya sa taliwala sa Cades ug Shur, ug nagpuyo siya nga dumuloong sa Gerar.+pQ &Ang manghud nanganak usab ug usa ka anak nga lalake, ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Ben-ammi, nga mao ang amahan sa mga Amonihanon hangtud karong adlawa.'oI %Ug nanganak ang magulang ug usa ka anak nga lalake, ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Moab, nga mao ang amahan sa mga Moabitanhon hangtud karong adlawa.Wn) $Niana nanamkon ang duruha ka mga anak nga babaye ni Lot gikan sa ilang amahan.Gm #Ug ilang gipainum ug vino usab ang ilang amahan niadtong gabhiona; ug mibangon ang manghud ug mitipon pagkatulog kaniya; apan wala siya makamatngon sa paghigda niya, bisan sa pagbangon niya.l "Sa adlaw nga misunod miingon ang magulang sa manghud: Tan-awa, mikatulog ako kagabii nga ipon sa akong amahan; paimnon ta usab siya ug vino karong gabii; ug sumulod ka ug motipon pagkatulog uban kaniya, aron nga makahawid kita ug kaliwatan gikan sa atong amahan.Kk !Ug ilang gipainum ug vino ang ilang amahan niadtong gabhiona; ug misulod ang magulang, ug mikatulog nga ipon sa iyang amahan; apan wala siya manghibalo sa paghigda niya, bisan sa pagbangon niya.j  Umari ka, paimnon ta ug vino ang atong amahan, ug motipon kita paghigda kaniya, aron makahawid kita ug kaliwatan gikan sa atong amahan.i1 Ug ang magulang miingon sa manghud: Ang atong amahan tigulang na, ug walay lalake sa yuta nga moduol kanato ingon sa nabatasan sa tibook nga yuta:xhk Apan si Lot mitungas gikan sa Zoar, ug mipuyo didto sa bukid, ug ang iyang duruha ka mga anak nga babaye uban kaniya; kay nahadlok siya sa pagpuyo sa Zoar, ug mingpuyo siya sa usa ka langub, siya ug ang iyang duruha ka mga anak nga babaye.[g1 Ug nahitabo, nga sa gilaglag sa Dios ang mga ciudad sa Kapatagan, nga nahinumdum ang Dios kang Abraham, ug gipagawas si Lot gikan sa taliwala sa pagkalaglag, sa paglaglag niya sa mga ciudad nga gipuy-an ni Lot.Hf Ug milantaw siya sa dapit sa Sodoma ug sa Gomorra, ug ngadto sa tibook nga yuta niadtong Kapatagan ug nakita niya; ug ania karon, ang aso nagautbo gikan sa yuta, ingon sa aso sa usa ka hudne.\e3 Ug mitungas si Abraham sa bukid sa dapit diin siya mitindog sa atubangan ni Jehova,mdU Apan ang asawa ni Lot nga didto sa ulahi, milingi sa likod niya, ug nahimo siya nga haligi nga asin.c7 Ug gilaglag niya ang mga ciudad, ug kadtong tibook nga Kapatagan, uban ang tanan nga mga pumoluyo niadtong mga ciudara, ug kadtong nanagtubo sa yuta.qb] Unya gipaulan ni Jehova sa Sodoma ug Gomorra ang azufre ug kalayo nga gikan kang Jehova didto sa langit;Ja Ang adlaw misidlak sa ibabaw sa yuta, sa pag-abut ni Lot sa Zoar.`1 Dumali ka, kumalagiw ka didto; kay wala ako ing arang mabuhat hangtud nga moabut ka didto. Tungod niana gihinganlan ang ngalan sa ciudad nga Zoar._1 Ug siya mitubag kaniya: Tan-awa, gidawat ko usab ang imong gipangayo mahitungod niini, ug dili ko pagalaglagon kining ciudad nga imong gihisgutan.^) Ania karon, kining ciudara haduol nga kalagiwan, ug kini diyutay man; pagkalagiwa ako didto (dili ba kini diyutay?) ug mabuhi ang akong kalag.] Ania karon, ang imong ulipon nakakaplag ug gracia sa imong atubangan, ug gipadaku mo ang imong mahigugmac ng kalolot nga gipakita mo kanako sa paghatag kanako ug kinabuhi; apan dili ako makakalagiw ngadto sa bukid, tingali kaha maalaut ako sa kadaut ug mamatay ako.J\ Ug si Lot miingon kanila: O, dili unta mahimo kini, mga ginoo ko;j[O Ug nahitabo nga sa gipagawas na sila, miingon siya: Kumalagiw ka tungod sa imong kinabuhi; dili ka maglingi-lingi sa imong liked ni mohunong ka niining tibook nga Kapatagan; kumalagiw ka paingon sa bukid, aron dili ka masuno. Z Apan siya naglanganlangan; ug ang mga tawo mingkupot sa iyang kamot, ug sa kamot sa iyang asawa ug sa mga kamot sa iyang duruha ka mga anak nga babaye, sanglit si Jehova nagmaloloy-on kaniya: ug ilang gidala siya, ug ilang gibutang siya sa gawas sa ciudad.yYm Ug sa pagbanagbanag sa kabuntagon, ang mga manolonda midali ngadto kang Lot ug nag-ingon sila; Tumindog ka, kuhaa ang imong asawa ug ang imong duruha ka mga anak nga babaye nga ania dinhi, aron dili ka masunog uban sa pagkadautan sa ciudad.#XA Unya migula si Lot, ug nagsulti sa iyang mga umagad nga nagpakaasawa sa iyang mga anak nga babaye, ug siya miingon kanila: Panindog kamo, pahawa kamo niining dapita; kay si Jehova magalaglag niining cundara. Apan alang sa iyang mga umagad, siya maingon sa daw nagatiaw-tiaw kanila .W9  Kay pagalaglagon namo kining dapita kay ang pagsinggit nila midangat gayud sa atubangan ni Jehova: busa si Jehova nagpaanhi kanamo sa paglaglag niini.CV  Ug miingon ang mga tawo kang Lot: Aduna ba ikaw dinhi ing kauban? Mga umagad nga lalake, ug ang imong mga anak nga babaye, ug ang tanan mga imo sa ciudad, ipagula mo sila niining dapita:8Uk  Ug gibutaan nila ang mga tawo nga diha sa pultahan sa balay, sukad sa labing diyutay hangtud sa labing dagku, sa pagpabuta kanila; ug nangaluya sila sa pagpangita sa pultahan.~Tw  Unya gikab-ut sa mga tawo ang ilang kamot ug gisulod nila si Lot sa balay uban kanila, ug giserhan nila ang pultahan.US%  Ug sila mingtubag: Pumahawa ka diha. Ug miingon pa sila: Mianhi kini dinhi sa pagpuyo ingon nga usa ka dumuloong, ug siya buot magakinahanglan sa pagkamaghuhukom? Karon among buhaton kanimo ang labing dautan pa kay kanila. Ug gibuhat nila ang dakung pagpugos sa tawo, bisan pa kang Lot, ug mingduol sila aron sa pagguba sa pultahan.R9 Ania karon, ako adunay duruha ka mga anak nga babaye nga wala pa makaila ug lalake; akong pagulaon sila nganha kaninyo, ug buhaton ninyo kanila ang maayo nga inyong gihunahuna: niini lamang nga mga tawo dili kamo magbuhat ug bisan unsa, kay sila mianhi sa landong sa akong atop.rQ_ Ug miingon siya: Gipakilooy ko kaninyo, mga igsoon ko , nga dili kamo magbuhat sa hilabihang pagkadautan.gPI Unya si Lot migula sa pultahan ngadto kanila, ug gitakpan niya ang mga pultahan sa likod niya.%OE Ug nanagtawag sila kang Lot, ug miingon kaniya: Hain ba ang mga tawo nga ming-anhi kanimo karong gabii? Pagulaa sila nganhi kanamo aron kami makaila kanila.N+ Ug sa wala pa sila makahigda, ang balay ni Lot gilibutan sa mga tawo sa Sodoma, ang tibook nga lungsod sa tingub, mga batan-on ug mga tigulang:FM Apan siya nagpakilooy pag-ayo kanila, ug sila miuban kaniya, ug mingsulod sila sa iyang balay, ug sila gikombirahan niya, ug nagluto siya ug mga tinapay nga walay levadura, ug nangaon sila.eLE Ug miingon siya: Busa karon, mga ginoo ko, ginapangaliyupo ko kaninyo nga mohapit una kamo sa balay sa inyong ulipon, ug mopabilin kamo sa tibook nga gabii, ug manghimasa kamo sa inyong mga tiil; ug sa pagkabuntag managpamangon kamo, ug managpadayon sa inyong paglakaw. Ug sila mitubag: Dili, kay sa dalan lamang mopahulay kami sa tibook nga gabii.VK ) Ug ming-abut ang duruha ka mga manolonda didto sa Sodoma sa pagkahapon na: ug si Lot naglingkod sa ganghaan sa Sodoma. Ug sila hingkit-an ni Lot, ug mitindog siya sa pagdawat kanila, ug mihapa siya sa yuta.xJk !Ug mipadayon sa paglakaw si Jehova sa human siya makigsulti kang Abraham; ug si Abraham mipauli sa iyang dapit.OI  Ug siya miingon: Dili unta masuko karon ang akong Ginoo ug magasulti lamang ako sa makausa. Tingali kaha may hingkaplagan didto nga napulo. Mitubag siya: Dili ko pagalaglagon kadto tungod sa napulo.>Hw Ug miingon siya: Ania karon, nga nangako ako sa pagsulti sa akong Ginoo. Tingali kaha may makaplagan didto nga kaluhaan. Mitubag siya: Dili ko pagalaglagon kadto tungod sa kaluhaan.UG% Ug miingon siya: Dili unta masuko ang akong Ginoo, ug ako magasulti. Tingali kaha nga didto may makaplagan nga katloan. Ug mitubag siya: Dili ko pagabuhaton kini, kong didto adunay makaplagan nga katloan.+FQ Ug miusab pa siya sa pagsulti kaniya ug miingon: Tingali may hingkaplagan didto nga kap-atan. Ug mitubag siya: Dili ko pagabuhaton kini tungod lamang sa kap-atan.bE? Tingali kaha ang kalim-an nga mga matarung makulangan ug lima, pagalaglagon mo ba kadto tungod niadtong lima nga nakulang sa tibook nga ciudad? Ug mitubag siya: Dili ko pagalaglagon kadto kong adunay kap-atan ug lima.D{ Ug si Abraham mitubag ug miingon: Ania karon, ako nangako sa pagsulti sa akong Ginoo, bisan ako nga abug ug abo lamang.*CO Ug miingon si Jehova: Kong may hingkaplagan ako sa Sodoma nga kalim-an nga mga matarung sa sulod sa ciudad, pagasayloan ko kining tibook nga dapit tungod kanila.zBo Halayo kanimo ang pagbuhat sa ingon niana, nga patyon mo ang mga matarung uban sa mga dautan, ug nga sa ingon niana ang mga matarung magasama sa mga dautan. Kana halayo kanimo. Dili ba ang Maghuhukom sa tibook nga yuta magabuhat sa matarung?EA Tingali kaha ug adunay kalim-an nga mga matarung sa sulod sa ciudad; pagalaglagon mo ba diay , ug dili mo pagasayloan ang dapit tungod sa kalim-an nga mga matarung nga anaa sa sulod niini?o@Y Ug miduol si Abraham, ug miingon kaniya : Pagalaglagon mo ba usab ang mga matarung uban sa mga dautan?{?q Unya ang mga tawo mitipas gikan didto ug napaingon sa Sodoma; apan si Abraham nagtindog pa sa atubangan ni Jehova.>9 Molugsong ako karon ug tan-awon ko kong nahuman ba gayud nila ang ilang bulohaton sumala sa singgit nga miabut kanako, ug kong wala, mahibaloan ko ra.=) Ug si Jehova miingon kaniya: Tungod kay ang pagtu-aw sa Sodoma ug Gomorra daku kaayo ug tungod kay ang ilang sala mabug-at sa hilabihan gayud, < Kay siya naila ko, aron magasugo siya sa iyang panimalay sa ulahi niya, aron magabantay sila sa dalan ni Jehova, nga sa pagbuhat sa pagkamatarung ug sa katarungan; aron nga si Jehova makapadala sa ibabaw kang Abraham niadtong ginapamulong mahatungod kaniya. ; Sanglit si Abraham mamahimo gayud nga usa ka daku ug malig-on nga nasud, ug diha kaniya panalanginan ang tanang mga nasud sa yuta?Y:- Ug si Jehova miingon: Pagatagoan ko ba gikan kang Abraham ang akong pagabuhaton,9 Ug ang mga tawo mingtindog gikan didto ug minglantaw sila ngadto sa Sodoma, ug si Abraham mikuyog sa paghatud kanila sa dalan. 8 Unya si Sara milimod nga nagaingon: Wala ako magkatawa; kay nahadlok siya. Ug siya miingon: Dili, kondili nga mikatawa ka gayud.-7U Aduna bay mga butang nga makuli sa Dios? Sa panahon nga gitiman-an magabalik ako kanimo, kong moabut na ang panahon, ug si Sara makabaton sa usa ka anak nga lalake.6  Unya miingon si Jehova kang Abraham: Nganong mikatawa si Sara nga nagaingon: Matuod ba gayud nga ako magaanak, nga ako tigulang na man?*5O  Ug, mikatawa si Sara sa iyang kaugalingon nga nagaingon: Karon hinoon nga ako tigulang na aduna pa ba akoy kalipay, sanglit ang akong ginoo tigulang na man usab?4  Karon si Abraham ug si Sara mga tigulang na, mga tigulang na gayud kaayo: mihunong na kang Sara ang kinaiya sa mga babaye.{3q  Unya miingon siya: Sa pagkamatuod magabalik ako kanimo kong moabut na ang panahon, ug, tan-awa, si Sara nga imong asawa makabaton sa usa ka anak nga lalake. Ug si Sara nagpatalinghug didto sa pultahan sa balongbalong, nga diha sa iyang likod.m2U  Ug sila miingon kaniya: Hain ba si Sara nga imong asawa? Ug mitubag siya: Anaa siya sa balongbalong.41c Mikuha usab siya ug manteca ug gatas, ug ang nati nga vaca nga gihikay, ug iyang gidulot sa atubangan nila; ug siya nagtindog duol kanila ilalum sa kahoy, ug nangaon sila.80k Ug midalagan si Abraham ngadto sa panon sa mga vaca, ug mikuha siya ug usa ka nati nga vaca nga malomo ug maayo, ug gihatag niya sa sulogoon, ug kini iyang gidali sa paghikay.S/! Ug si Abraham midali sa paglakaw ngadto sa sulod sa balongbalong ngadto kang Sara, ug miingon kaniya : Kumuha ka pagdali ug totolo ka takus nga harina nga fino, masahon mo ug buhaton mo nga mga tinapay.g.I Ug magkuha ako ug usa ka hungit nga tinapay, ug palig-ona ninyo ang inyong kasingkasing; sa human niana magapadayon kamo: kay niana nakaanhi man kamo sa inyong ulipon. Ug sila miingon: Buhata ang ingon sa imong gipamulong.- Magpakuha kita karon ug diyutay nga tubig, ug manghimitiis kamo sa inyong mga tiil, ug magpahulay kamo sa ilalum sa kahoy; ,; Ug miingon siya: Ginoo, kong karon hingkaplagan ko ang gracia sa imong atubangan, akong ginapangaliyupo kanimo nga dili mo pagsayloan ang imong ulipon:+1 Ug giyahat niya ang iyang mga mata, ug mitan-aw siya , ug ania karon, ang totolo ka lalake nga nagtindog sa atubangan niya: ug sa iyang pagkakita kanila, midalagan siya gikan sa pultahan sa iyang balongbalong sa pagtagbo kanila, ug miyukbo siya sa iyang kaugalingon sa yuta. *  Ug si Jehova mitungha kang Abraham sa kakahoyan sa Mamre, nga sa naglingkod siya sa pultahan sa iyang balongbalong sa init sa adlaw;)+ Ug ang tanan nga mga lalake sa iyang balay, ang natawo sa iyang balay, ug ang pinalit sa salapi sa dumuloong, gicircuncidahan sila uban kaniya.O( Sa maong adlawa gicircuncidahan si Abraham ug si Ismael nga anak niya.s'a Ug si Ismael nga iyang anak may panuigon na nga napulo ug tolo ka tuig sa pagcircuncidar sa unod sa panit.q&] Si Abraham may panuigon na nga kasiyaman ug siyam ka tuig, sa pagcircuncidar niya sa unod sa panit niya.?%y Unya si Abraham mikuha kang Ismael nga iyang anak ug sa tanan nga mga ulipon nga natawo sa iyang balay, ug sa tanan nga mga pinalit sa iyang salapi, ug sa tanan nga lalake nga mga tawo sa balay ni Abraham; ug gicircuncidahan niya ang unod sa ilang panit niadtong maong adlawa, sumala sa giingon kaniya sa Dios.U$% Ug nahuman ang iyang pagsulti kaniya, ug misaka ang Dios gikan kang Abraham.|#s Apan pagatukoron ko ang akong pakigsaad kang Isaac nga igaanak ni Sara kanimo niining panahona sa tuig mga mosunod." Ug mahitungod usab kang Ismael, ikaw gipatalinghugan ko; tan-awa, nga siya ginapanalanginan ko, ug siya pagapabungahon ko, ug pagapadaghanon ko sa hilabihan gayud; sa napulo ug duha ka mga principe magaanak siya, ug pagabuhaton ko kaniya ang usa ka dakung nasud. ! Ug mitubag ang Dios: Dili, apan si Sara nga imong asawa magaanak siya ug usa ka anak nga lalake, ug pagahinganlan mo ang iyang ngalan si Isaac; ug pagatukoron ko ang akong pakigsaad kaniya sa usa ka pakigsaad nga dayon alang sa iyang kaliwatan sa ulahi niya. j~v}||Yzyy)xx wvvMu[tt7sszryr q}p0onnmll-kdjjiuhhg.fmezdcbaa`c_^^]Z\\V[[=Z}YY#XWWVVUUxUTvSSRR5QPP6O`NMMMrLKK+JJIpHGGdFEE0DDGCC)BB$Aq@@B?O>x==s  Ug gitawag ni Abimelech si Isaac, ug miingon siya: Ania karon, siya mao, sa pagkamatuod, ang imong asawa busa, nganong miingon ka: Siya akong igsoon nga babaye? Ug si Isaac mitubag kaniya: Kay miingon ako, tingali ug mamatay ako tungod kaniya.`=; Ug nahitabo nga, sa nagpuyo siya didto sa daghang mga adlaw, si Abimelech, nga hari sa mga Filistihanon, mitambo sa usa ka tamboanan, ug hingkit-an niya si Isaac nga naglingawlingaw uban kang Rebeca nga iyang asawa.1<] Ug ang mga tawo niadtong dapita nanagpangutana kaniya mahatungod sa iyang asawa; ug siya mitubag: Siya akong igsoon nga babaye; kay nahadlok siya sa pag-ingon: Siya akong asawa; kay tingali, matud niya , patyon ako sa mga tawo niining dapita tungod kang Rebeca; kay maanyag siya nga pagatan-awon.';K Busa, mipuyo si Isaac sa Gerar.%:E Kay nagpatalinghug si Abraham sa akong tingog, ug gibantayan niya ang akong tulomanon, ang akong mga sugo, ang akong mga pamatasan, ug ang akong mga balaod.S9! Ug pagapadaghanon ko ang imong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug igahatag ko sa imong kaliwatan kining tanan nga mga yuta; ug ang tanang mga nasud sa yuta mapanalanginan diha sa imong kaliwat:o8Y Pumuyo ka niining yutaa, ug ako magauban kanimo, ug ikaw pagapanalanginan ko; kay kanimo ug sa imong kaliwatan, igahatag ko ngatanan kining mga yutaa, ug pagatukoron ko ang panumpa nga gipanumpaan ko kang Abraham nga imong amahan.7 Ug mitungha kaniya si Jehova, ug siya miingon kaniya: Dili ka maglugsong ngadto sa Egipto: pumuyo ka sa yuta nga akong igaingon kanimo:6 + Ug may gutom sa yuta, labut pa sa unang gutom sa mga adlaw ni Abraham; ug miadto si Isaac kang Abimelech nga hari sa mga Filistihanon sa Gerar./5Y "Unya si Esau gihatagan ni Jacob sa tinapay ug sa linuto nga mga liso; ug siya mikaon ug miinum, ug mitindog ug milakaw. Niini gitamay ni Esau ang iyang pagkapanganay. 4 !Ug si Jacob miingon: Manumpa ka kanako niining adlawa. Ug siya nanumpa kaniya, ug gibaligya niya kang Jacob ang iyang pagkapanganay.q3]  Unya miingon si Esau: Tan-awa, himalatyon na ako: unsa man ang kapuslanan kanako sa akong pagkapanganay?\23 Ug si Jacob mitubag: Ibaligya mo una kanako niining adlawa ang imong pagkapanganay.;1q Ug si Esau miingon kang Jacob; Nangayo ako kanimo nga pakan-on mo ako nianang mapulapula nga linat-an, kay hilabihan nga pagkakapoy ko. Busa gihinganlan ang iyang ngalan si Edom.n0W Ug nagluto si Jacob ug sud-an nga sinabawan; ug mipauli si Esau gikan sa kapatagan ug gikapuyan siya:u/e Ug si Esau gihigugma ni Isaac, kay nakakaon siya sa iyang pinangayaman; apan si Rebeca nahigugma kang Jacob.%.E Ug ang mga bata nanagtubo, ug si Esau nahimong batid sa pangayam, tawo sa kapatagan: apan si Jacob mao ang tawo nga hilumon nga nagpuyo sa mga balongbalong.X-+ Ug sa ulahi migula ang iyang igsoon nga lalake, nga mikupot ang iyang kamot sa tikod ni Esau; ug gihinganlan ang iyang ngalan si Jacob. Ug si Isaac may panuigon nga kan-uman ka tuig sa iyang pag-anak kanila.+,Q Ug ang nahauna nga migula bulagaw, ug ang tibook nga lawas balhiboon ingon sa usa ka bisti nga gisapawan ug balhibo; ug gihinganlan nila ang iyang ngalan si Esau.h+K Ug sa natuman na ang iyang mga adlaw sa pag-anak, ania karon, dihay kaluha sa iyang taguangkan.}*u Ug si Jehova mitubag kaniya: Adunay duruha ka nasud sa sulod nimo, ug ang duruha ka katawohan pagabahinon gikan sa sulod sa imong ginhawaan; ug ang usa ka katawohan labing malig-on kay sa usa ka katawohan, ug ang magulang magaalagad sa manghud.)3 Ug ang mga anak nanagbusog diha sa sulod niya; ug miingon siya: Kong mao kini, ngano nga mabuhi pa ako? Ug siya miadto sa pagpangutana kang Jehova.( Ug nangamuyo si Isaac kang Jehova alang sa iyang asawa, tungod kay siya apuli; ug miuyon si Jehova ug nanamkon si Rebeca nga iyang asawa.:'o Ug may panuigon si Isaac nga kap-atan ka tuig sa pagpangasawa niya kang Rebeca, nga anak ni Bethuel, nga Aramehanon sa Padan-aram nga igsoon nga babaye ni Laban, nga Aramehanon.d&C Ug kini mao ang mga kaliwatan ni Isaac nga anak ni Abraham. Si Abraham nanganak kang Isaac.3%a Ug nanagpuyo sila gikan sa Havila hangtud sa Shur nga diha sa atbang sa Egipto sa magapadulong ikaw ngadto sa Asiria; ug mipuyo siya sa atbang sa tanan niyang mga igsoon.6$g Ug kini mao ang mga tuig sa kinabuhi ni Ismael, usa ka gatus katloan ug pito ka tuig, ug gitugyan niya ang iyang espiritu, ug namatay siya; ug gitipon siya sa iyang lungsod.R# Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Ismael, ug kining mga ngalan nila pinaagi sa ilang mga lungsod, ug sumala sa ilang mga hunonganan napulo ug duha ka mga punoan sumala sa ilang mga panimalay.I" Ug si Hadad, ug si Tema ug si Jetur, ug si Naphis, ug si Cedema.-!W Ug si Misma, ug si Duma, ug si Massa,R   Busa kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Ismael, pinaagi sa mga ngalan nila, pinaagi sa ilang mga kaliwatan; ang panganay ni Ismael, si Nabaioth; unya si Cedar ug si Abdeel, ug si Mibsam,+  Ug kini mao ang mga kaliwatan ni Ismael, anak nga lalake ni Abraham, nga gianak kaniya ni Agar, nga Egiptohanon, ang ulipon nga babaye ni Sara:R  Ug nahitabo sa tapus ang kamatayon ni Abraham, nga gipanalanginan sa Dios si Isaac ang iyang anak; ug mipuyo si Isaac sa haduol sa atabay sa Beer-lahai-roi (atabay niadtong Buhi nga nagatan-aw kanako).ym  Ang kapatagan nga gipalit ni Abraham sa mga anak ni Heth: didto gilubong si Abraham, ug si Sara nga iyang asawa.O  Ug siya gilubong ni Isaac ug ni Ismael nga iyang mga anak nga lalake didto sa langub sa Macpela, didto sa kapatagan ni Ephron, nga anak nga lalake ni Zoar nga Hetehanon, nga anaa sa atbang sa Mamre;,S Ug gitugyan ni Abraham ang espiritu, ug namatay siya sa hilabihang pagkatigulang, usa ka tawong tigulang, ug puno sa mga tuig , ug gitipon siya sa iyang katawohan. Ug kini mao ang mga adlaw sa mga tuig sa kinabuhi ni Abraham nga iyang gikinabuhi; usa ka gatus ug kapitoan ug lima ka tuig.[1 Apan ang mga anak nga lalake sa iyang mga puyopuyo gihatagan ni Abraham ug mga gasa; ug sila gipalakaw niya sa halayo kang Isaac nga iyang anak, sa nagpuyo pa siya dapit sa silangan, ngadto sa yuta sa silangan.;s Ug gihatag ni Abraham ang tanan nga iya kang Isaac.) Ug ang mga anak nga lalake ni Midiam, si Epha, ug si Epher, ug si Enech, ug si Abida, ug si Eldaa. Ngatanan kini sila maoy mga anak ni Cetura.  Ug si Joksan nanganak kang Seba, ug kang Dedan. Ug ang mga anak nga lalake ni Dedan mao si Assurim, ug si Letusim ug si Leummin.r_ Ug siya nanganak kang Zimram, ug kang Joksan, ug kang Medan, ug kang Midiam, ug kang Ishbak, ug kang Sua.O  Ug si Abraham mikuha ug laing asawa, ug ang iyang ngalan mao si Cetura.`; CUg gipasulod siya ni Isaac ngadto sa balongbalong sa iyang inahan nga si Sara, ug gidawat niya si Rebeca ug siya naasawa niya; ug siya gihigugma niya, ug ginalipay si Isaac sa tapus na ang kamatayon sa iyang inahan.J BUg ang sulogoon nagsugilon kang Isaac sa tanan nga iyang gibuhat.iM AUg nangutana siya sa sulogoon: Kinsa ba kining tawohana nga gikan sa kapatagan nga nagasugat kanato? Ug ang ulipon mitubag: Kini mao ang akong agalon. Unya gikuha niya ang iyang pandong ug nagtabon siya sa iyang kaugalingon.lS @Si Rebeca usab miyahat sa iyang mga mata, ug hingkit-an niya si Isaac, ug mikanaug siya sa camello.H ?Ug migula si Isaac sa pagpalandong didto sa kapatagan sa takna sa kahaponon; ug giyahat niya ang iyang mga mata, ug hingtan-awan niya, ug ania karon, ang mga camello nga nanagpaingon kaniya . >Ug mianhi si Isaac gikan sa atabay Beer-lahai-roi (atabay niadtong Buhi nga nagatan-aw kanako), kay siya nagpuyo sa yuta sa habagatan.C  =Unya mitindog si Rebeca ug ang iyang mga sulogoon nga babaye, ug nangabayo sila sa mga camello, ug ming-uban sila sa tawo; ug ang sulogoon nga lalake midawat kang Rebeca ug milakaw siya.< s >o=}=<*;K::?998(77&66K544'3~2271h002/j.v-,+**)J('&%X$$n##K""8!N Av6aS{U 0jd 1 F  D7]qCj-eJE ! Ug miingon si Esau: Aduna akoy igo, igsoon ko: Pasagdi lamang nga kining ania kanimo, maimo.$IC !Ug siya miingon: Unsa bay ipasabut mo tungod niining tibook nga pundok nga hingsugatan ko? Ug siya mitubag: Aron mahamut-an ako sa mga mata sa akong ginoo.H !Ug mingduol usab si Lea uban sa iyang mga bata ug mingduko sila; ug sa ulahi mingduol si Jose ug si Raquel, ug ingon usab mingduko sila.\G3 !Unya, mingduol ang mga sulogoon nga babaye ug ang ilang mga bata, ug mingduko sila.aF= !Ug giyahat niya ang iyang mga mata, ug nakita niya ang mga babaye ug ang mga bata, ug miingon siya: Kinsa ba kini sila nga kuyog mo? Ug siya mitubag: Ang mga bata nga tungod sa gracia gihatag sa Dios sa imong ulipon.E !Ug si Esau midalagan sa pagsugat kaniya, ug migakus kaniya ug mipauraray siya sa iyang liog, ug iyang gihalokan siya; ug minghilak sila.vDg !Ug siya miagi sa atubangan nila, ug miduko siya sa yuta sa nakapito, hangtud nga miabut siya sa iyang igsoon.1C] !Ug gibutang niya ang mga sulogoon nga babaye ug ang ilang mga bata sa unahan; ug gipasunod si Lea ug ang iyang mga bata, ug si Raquel ug si Jose mao ang didto sa ulahi.hB M !Ug si Jacob miyahat sa iyang mga mata, ug ania karon, nagapadulong kaniya si Esau, ug ang upat ka gatus ka mga tawo uban kaniya. Ug gibahinbahin niya ang mga bata kang Lea ug kang Raquel ug ang duruha ka sulogoon nga babaye.VA' Tungod niini dili magakaon ang mga anak sa Israel, hangtud karong adlawa, sa kusog nga mibinhod, nga anaa sa piyakpiyak sa balat-ang: kay naigo si Jacob niini nga bahin sa balat-ang niya sa kusog sa kilid.j@O Ug gisidlakan siya sa adlaw sa iyang pag-agi sa Peniel, ug nagtangkihod siya tungod sa iyang paa.?3 Ug gihinganlan ni Jacob kadtong dapita nga /Peniel, /Peniel kay matud niya , nakita ko ang Dios sa nawong ug nawong, ug naluwas ang akong kinabuhi.N> Ug nangutana kaniya si Jacob ug miingon: Ginaampo ko kanimo, nga ipahayag mo kanako ang imong ngalan. Apan siya mitubag: Kay nganong nangutana ka sa akong ngalan? Ug siya gipanalanginan niya didto. = Ug siya miingon: Dili ka na pagahinganlan nga si Jacob, kondili si Israel; kay nakigbugno ka sa Dios, ug sa tawo, ug nakabuntog ka.R< Ug siya nangutana kaniya: Kinsay imong ngalan? Ug mitubag siya: Si Jacob. ; Ug siya miingon: Buhii ako kay mahayaghayag na. Apan mitubag kaniya si Jacob: Dili ko ikaw buhian hangtud nga ako panalanginan mo.8:k Ug sa pagkakita niini nga siya dili makabuntog kaniya, gipislit niya ang piyakpiyak sa iyang balat-ang, ug nalisa ang balat-ang ni Jacob, sa diha nga siya nagabugno pa kaniya.{9q Ug nahabilin si Jacob nga nag-inusara, ug may nakigbugno kaniya nga usa ka tawo hangtud sa pagbanagbanag sa adlaw:j8O Busa sila gikuha niya, ug iyang gipatabok sila sa suba, ug gipatabok usab niya ang tanan nga iya.Q7 Ug mitindog siya niadtong gabhiona, ug gikuha niya ang iyang duruha ka asawa, ug ang iyang duruha ka mga sulogoon nga babaye, ug ang iyang napulo ug usa ka mga anak, ug mitabok sa labanganan sa Jaboc.[61 Mao nga ang gasa miuna kaniya, apan siya napabilin niatong gabhiona uban sa panon.*5O Ug igaingon ninyo: Labut pa, ania karon, ang imong alagad nga si Jacob nagapaingon nganhi sa ulahi namo. Kay siya miingon: Pagahupayon ko ang iyang kaligutgut tungod sa gasa nga nagauna kanako; ug sa human niini, tan-awon ko ang iyang nawong; ug tingali pagadawaton kaha niya ako ug maayo.T4# Ug nagsugo usab siya sa ikaduha, ug mao usab sa ikatolo ug ingon usab sa tanan nga mga nagasunod sa ulahi sa mga panon, nga nagaingon: Niini nga paagiha igasulti ninyo kang Esau kong kamo hisugatan niya.B3 Unya umingon ka kaniya: Iya sa imong alagad nga si Jacob; kini mao ang usa ka gasa nga gipadala alang sa akong ginoo nga si Esau; ug nga ania na usab siya karon nagasunod sa ulahi namo.U2% Ug nagsugo siya sa nahauna, nga nagaingon: Kong hisugatan ka ni Esau nga akong igsoon ug iyang pangutan-on ikaw sa pag-ingon: Kang kinsa ikaw? ug asa ikaw paingon? ug kang kansa kanang mga nagauna kanimo?G1 Ug kini gitugyan niya sa mga kamot sa iyang mga binatonan, tagsa ka panon sa pinig, ug miingon sa iyang mga binatonan: Umuna kamo kanako, ug nga usa ka panon ipahilayo ninyo sa usa ka panon.G0 Katloan ka gatasan nga camello uban ang ilang mga nati, kap-atan ka book nga vaca nga baye ug napulo ka book nga vaca nga lake, kaluhaan ka book nga asno nga baye ug napulo ka book nga nati.2/_ Duha ka gatus ka book nga kanding nga baye ug kaluhaan ka book nga kanding nga lake, duha ka gatus ka book nga carnero nga baye ug kaluhaan ka book nga carnero nga lake..7 Ug napabilin siya didto niadtong gabhiona ug gikuha niya gikan sa mga butang nga diha sa iyang luyo ang usa ka gasa alang kang Esau nga iyang igsoon:F- Ug ikaw gayud usab ang nag-ingon: Sa pagkamatuod gayud ikaw buhatan ko ug maayo, ug pagahimoon ko nga ang imong kaliwatan sama sa balas sa dagat, nga dili arang maisip tungod sa gidaghanon.@,{ Luwasa ako, ginaampo ko kanimo, gikan sa kamot sa akong igsoon, sa kamot ni Esau; kay nahadlok ako kaniya, tingali kaha moanhi siya, ug samaran niya ako, ang inahan uban ang mga anak.r+_ Ako dili takus sa labing diyutay sa tanan nga mga mahigugmaong kalolot ug sa tanan nga kamatuoran nga imong gipakita sa imong ulipon; kay uban sa akong sungkod milabang ako niining Jordan, ug karon nahimo ako nga duruha na ka pundok.T*# Unya miingon si Jacob: O Dios sa akong amahan nga si Abraham ug Dios sa akong amahan nga si Isaac, O Jehova nga miingon kanako: Bumalik ka sa imong yuta ug sa imong kaubanan, ug ikaw buhatan ko ug maayo:h)K Ug miingon: Kong umanhi si Esau ug patyon ang usa ka pundok; ang nahabiling pundok makakalagiw,U(% Unya si Jacob nahadlok sa hilabihan gayud ug nagsubo siya; ug gibahinbahin niya ang mga tawo nga diha uban kaniya, ug ang mga panon sa mga carnero ug ang mga vaca, ug ang mga camello, sa duruha ka pundok.F' Ug ang mga sinugo nanagpamalik kang Jacob nga nagaingon: Nakadangat kami sa imong igsoon nga si Esau, ug ingon usab siya moanhi sa pagsugat kanimo, ug uban kaniya ang upat ka gatus ka tawo.Q& Ug ako adunay mga vaca, ug mga asno, ug mga panon sa mga carnero, ug mga binatonan nga lalake ug mga sulogoong babaye, ug nagsugo ako sa pag-ingon sa akong ginoo aron ako mahimut-an sa iyang mga mata.U%% Ug siya nagsugo kanila nga nag-ingon: Mao kini ang igaingon ninyo sa akong ginoo nga si Esau: Mao kini ang giingon sa imong alagad nga si Jacob: Kang Laban nagpuyo ako, ug nadugay ako didto hangtud karon. $ Ug si Jacob nagsugo ug mga sulogoon sa unahan niya ngadto kang Esau nga iyang igsoon didto sa yuta sa Seir, sa kapatagan sa Edom.z#o Ug si Jacob miingon, sa pagkakita kanila: Kini mao ang panon sa Dios ug gihinganlan niya kadtong dapita Mahanaim.Y" / Ug si Jacob mipadayon sa iyang paglakat ug gisugat siya sa mga manolonda sa Dios.G! 7Ug si Laban mibangon pagsayo sa buntag, ug gihalokan niya ang iyang mga anak nga lalake, ang iyang mga anak nga babaye, ug sila gipanalanginan; ug si Laban migikan ug mipauli sa iyang dapit.B  6Unya si Jacob naghimo ug halad didto sa bukid, ug gitawag niya ang iyang mga kaigsoonan sa pagkaon ug tinapay; ug nangaon sila ug tinapay, ug nangatulog sila niadtong gabhiona sa bukid.,S 5Ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Nachor ang Dios sa ilang amahan magahukom sa taliwala kanato. Ug si Jacob nanumpa tungod sa Kahadlok ni Isaac nga iyang amahan.iM 4Kini nga mohon mao ang saksi ug kining haligi sa handumanan mao ang saksi, nga ako dili molabang nganha kanimo niini nga mohon, nga ikaw dili molabang niining pundok, ug niining haligi nga handumanan aron sa pag-among-among.&G 3Miingon pa gayud si Laban kang Jacob: Ania karon, kining mohon, ug ania karon kining haligi nga handumanan nga akong gipatindog sa taliwala kanako ug kanimo.fG 2Kong sakiton mo ang akong mga anak nga babaye, ug kong mangasawa ka ug mga asawa labut pa sa akong mga anak nga babaye, walay tawo nga ania sa taliwala kanato; tan-awa, ang Dios mao ang saksi sa taliwala kanako ug kanimo.zo 1Ug Mizpa, kay matud niya: Magabantay si Jehova sa taliwala kanako ug kanimo, kong kita managbulag ang usa ug usa. 0Ug si Laban miingon: Kining pundok mao ang saksi karon sa taliwala kanako ug kanimo. Tungod niana gihinganlan ang ngalan niini ug Galaad:^7 /Ug gihinganlan kini ni Laban ug Jegar-Sahadutha: apan gihinganlan ni Jacob ug Galaad.>w .Ug miingon si Jacob sa iyang mga kaigsoonan nga lalake: Magtapok kamo ug mga bato. Ug nagtapok sila ug mga bato, ug kini ilang gipundok, ug nangaon sila didto haduol niadtong mohon.eE -Unya si Jacob mikuha sa usa ka bato ug kini gipatindog niya ingon nga haligi nga handumanan.y ,Busa, umari ka karon, ug magabuhat kita ug pakigsaad, ako ug ikaw; ug kini mao ang saksi sa taliwala kanako ug kanimo._9 +Ug mitubag si Laban, ug miingon kang Jacob: Kining mga babaye mao ang akong mga anak nga babaye, ug ang mga bata mao ang akong mga bata, ug ang mga carnero mao ang akong mga carnero, ug ang tanan nga imong ginatan-aw pulos man ako. Ug unsay arang ko nga buhaton karon niining akong mga anak nga babaye, kun sa ilang mga bata nga ilang gianak? *Kong ang Dios sa akong amahan, ang Dios ni Abraham, ug ang Kahadlok ni Isaac wala pa magauban kanako, sa pagkamatuod igapadala mo ako karon nga hubo. Nakakita ang Dios sa akong kasakit, ug ang kabudlay sa akong mga kamot, ug ikaw gibadlong niya kagabii.sa )Diha ako magpuyo sa imong balay sulod sa kaluhaan ka tuig; napulo ug upat ka tuig ako nag-alagad kanimo tungod sa imong duruha ka mga anak nga babaye, ug unom ka tuig tungod sa imong kahayupan; ug giilisan mo ang suhol ko sa nakapulo.  (Sa ingon niana, sa adlaw napagod ako sa kainit, ug sa kagabhion ang katugnaw; ug ang akong katulogon nangawala sa akong mga mata.J 'Wala ko gayud ikaw hidad-i ug inagaw sa mga mananap nga ihalas; ako ang nagbayad sa mga nangawala niini: gikan sa akong kamot gikinahanglan mo kini, bisan gikawat sa adlaw kun gikawat sa gabii.J &Niining kaluhaan ka tuig nga ako nagpuyo uban kanimo, ang imong mga carnero, ug ang imong mga kanding wala gayud mangatagas, wala usab ako makakaon ug carnero nga lake gikan sa imong mga panon.oY %Busa kay gihikap mo ang tanan ko nga mga ginamiton, unsay hingkaplagan mo sa tanan nga mga bahandi sa imong balay? Ibutang mo kana dinhi sa atubangan sa akong mga igsoon ug sa mga imo, ug maghukom sila sa taliwala kanato nga duha.U% $Ug si Jacob nasuko, ug nakigtinubagay kang Laban; ug mitubag si Jacob, ug miingon kang Laban: Unsa ba ang akong kalapasan? Unsa ba ang akong sala, nga sa hilabihan nga kainit mianhi ka sa pag-apas kanako?` ; #Ug siya miingon sa iyang amahan: Dili ka unta masuko, ginoo ko, kay dili ako makahimo sa pagtindog sa atubangan mo, kay ako ania sa kinaiya sa mga babaye. Ug siya nangita, apan wala niya hikaplagi ang mga dios-dios.\ 3 "Karon gikuha ni Raquel ang dios-dios, ug kini gibutang niya sa usa ka silla sa usa ka camello, ug iyang gilingkoran ang ibabaw niini: ug gihikap ni Laban ang tibook nga balongbalong, ug wala kini niya hikaplagi.p [ !Ug misulod si Laban sa balongbalong ni Jacob, ug sa balongbalong ni Lea, ug sa balongbalong sa duruha ka ulipon nga babaye, ug kini wala niya hipalgi, ug migula siya sa balongbalong ni Lea, ug miadto siya sa balongbalong ni Raquel.D   Sa kang kinsa hikaplagan mo ang imong mga dios, dili siya mabuhi: sa atubangan sa among mga igsoon, susiha kong may imo ug kuhaa. Si Jacob wala mahibalo nga si Raquel maoy nagkawat niini.$ C Ug si Jacob mitubag ug miingon kang Laban: Kay nahadlok ako, busa miingon ako: Tingali kaha nga imong kuhaon sa lugos kanako ang imong mga anak nga babaye.  Ug karon bisan molakaw ka na, kay ikaw may tinguha sa pag-adto sa balay sa imong amahan, ngano nga gikawat mo ang akong mga dios?K Ania sa gahum sa akong kamot ang pag-among-among kaninyo; apan ang Dios sa inyong amahan nagsulti kanako kagabii, ug nag-ingon: Magmatngon ka nga dili magsulti kang Jacob bisan maayo kun dautan. Nga ako wala tugoti nimo sa pagpahalok sa akong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye? Karon gibuhat mo ang binuang gayud.7i Ngano nga mikalagiw ka sa tago gayud, ug gikawatan mo ako, ug wala mo ako pahibaloa aron nga ako magapagikan kanimo nga may kalipay, ug mga pag-awit, uban ang tambol ug alpa?%E Ug miingon si Laban kang Jacob: Unsay gibuhat nimo nga mikalagiw ka sa hilum, ug gidala mo ang akong mga anak nga babaye ingon sa mga binihag sa pag-awayan?I Busa hing-abutan ni Laban si Jacob. Karon gipatindog na ni Jacob ang iyang balongbalong sa bukid, ug gibutang ni Laban uban sa iyang mga igsoon ang iyang balongbalong didto sa bukid sa Galaad./Y Ug gianha sa Dios si Laban nga Siriahanon pinaagi sa damgo niadtong gabhiona, ug miingon kaniya: Magmatngon ka nga dili ka magsulti kang Jacob bisan maayo kun dautan. ; Unya gikuha niya ang iyang mga igsoon nga uban kaniya ug miapas sa ulahi niya sa panaw nga pito ka adlaw, ug iyang hing-abutan siya sa bukid sa Galaad.L Ug gisugilon kang Laban sa ikatolo ka adlaw nga si Jacob mikalagiw. Busa mikalagiw siya, uban ang tanan nga iya, ug mitindog siya ug mitabok sa Suba, ug mipadulong siya ngadto sa bukid sa Galaad.{~q Ug si Jacob mipahawa sa hilum gikan kang Laban nga Siriahanon, kay niana wala siya magpahibalo nga siya mokalagiw.}{ Karon si Laban miadto sa paggunting sa balhibo sa iyang mga carnero; ug gikawat ni Raquel ang mga dios sa iyang amahan.q|] Ug iyang gidala ang iyang tanan nga kahayupan, ug ang iyang tanan nga bahandi nga iyang natigum, ang kahayupan nga iyang nasikup nga iyang natigum sa Padan-aram, aron sa pagbalik ngadto kang Isaac nga iyang amahan sa yuta sa Canaan.w{i Unya mitindog si Jacob, ug gipahaluna niya ang iyang mga anak ug ang iyang mga asawa sa ibabaw sa mga camello;$zC Kay ang tanan nga bahandi nga gikuha sa Dios gikan sa among amahan, amo man, ug sa among mga anak; busa karon, buhata ang tanan nga giingon sa Dios kanimo.y Dili ba kita giisip niya nga ingon sa mga dumuloong? kay kita gibaligya niya, ug labut pa nakaon ang tanan nga among bili.x} Ug mitubag si Raquel ug si Lea, ug miingon sila kaniya: Kami aduna pa bay bahin kun panulondon sa balay sa among amahan?[w1  Ako mao ang Dios sa Bethel, nga didto gidihog mo ang haligi nga handumanan ug didto nagbuhat ka kanako ug usa ka saad; tumindog ka karon, ug pumahawa ka niining yutaa, ug bumalik ka sa yuta nga imong natawohan.jvO  Ug siya miingon; Iyahat karon ang imong mga mata, ug makita mo ang tanan nga mga lake nga mitabon sa panon sa mga carnero mga kinudlisan, mga binugkan, ug mga kabangkabang, kay nakita ko ang tanan nga gibuhat ni Laban kanimo.bu?  Ug ang manolonda sa Dios miingon kanako sa damgo; Jacob; ug ako miingon kaniya: Ania ako.ntW  Ug nahatabo, sa panahon nga ang mga carnero nanagpanamkon giyahat ko ang akong mga mata, ug nakita ko sa usa ka damgo, ug, ania karon, ang mga lake nga nanagtabon sa mga baye, sila mga kinudlisan, mga kabang, ug mga kabangkabang.^s7  Sa ingon niini gikuha sa Dios ang kahayupan sa imong amahan, ug iyang gihatag kanako. r Kong siya nag-ingon niini: Ang mga kabang mao ang imong suhol, unya ang tanang mga carnero nanag-anak ug mga binugkan; ug kong siya miingon niini: Ang mga kinudlisan mao ang imong suhol, unya ang tanan nga mga panon sa carnero nanag-anak ug mga kinudlisan.*qO Ug ang inyong amahan naglimbong kanako, ug iyang giilis-ilisan ang akong suhol sa nakapulo: apan ang Dios wala motugot kaniya nga magbuhat siya kanako ug dautan.Wp) Ug kamo nanghibalo nga sa bug-os ko nga kusog nag-alagad ako sa inyong amahan.o+ Ug siya miingon kanila: Ginatan-aw ko nga ang nawong sa inyong amahan dili na ingon sa kaniadto; apan ang Dios sa akong amahan nag-uban kanako.knQ Ug si Jacob nagsugo, ug nagtawag kang Raquel ug kang Lea ngadto sa kapatagan sa iyang mga carnero.m Ug si Jehova miingon kang Jacob: Bumalik ka sa yuta sa imong mga ginikanan ug sa imong kaubanan, kay ako magauban kanimo.al= Gitan-aw usab ni Jacob ang nawong ni Laban, ug nakita niya nga dili na sama sa kaniadto.Sk # Ug nadungog niya ang mga pulong sa mga anak nga lalake ni Laban, nga nanag-ingon: Gikuha ni Jacob ang tanan nga iya sa atong amahan; ug niadtong iya sa atong amahan naangkon niya kining tanan nga himaya.*jO +Ug midaku ang tawo sa hilabihan gayud, ug dihay daghang mga panon sa mga carnero, ug mga ulipon nga babaye, ug mga ulipon nga lalake, ug mga camello ug mga asno.+iQ *Apan sa manganha ang mga panon sa mga carnero nga maluya, wala niya ibutang kini: mao nga ang mga maluyang carnero iya ni Laban, ug ang mga sundanon iya ni Jacob.h )Ug nahatabo nga sa diha nga manamkon ngani ang mga sundanon nga carnero, ginabutang ni Jacob ang mga sanga nga magagmay sa atubangan sa mga panon sa carnero didto sa mga bato nga kinalutan, aron nga manamkon sila sa taliwala sa mga sangang magagmay.g (Ug gilain ni Jacob ang mga nating carnero, ug iyang gipaatubang ang mga nawong sa mga panon sa mga carnero ngadto sa mga kabang ug sa tanan nga maitum sa panon ni Laban. Ug iyang gilain pagbutang ang iyang panon, ug wala itipon niya uban sa mga carnero ni Laban.Xf+ 'Ug nanamkon ang mga panon sa carnero sa atubangan sa mga sanga nga magagmay, ug ang mga panon sa carnero nanaganak sa mga carnero nga mga binugkan, mga kabang, ug mga napisikan sa nagakalainlaing mga bulok .qe] &Ug gibutang niya ang mga sanga nga magagmay nga iyang gipanitan didto sa atbang sa kahayupan sa pasungan nga paimnanan, diin nanagpangadto ang mga panon sa carnero sa pag-inum; ug sila nanamkon sa diha nga nangadto sila sa pag-inum.[d1 %Ug mikuha si Jacob ug mga magagmay nga sanga nga lunhaw sa alamo ug sa avellano, ug sa castaño, ug iyang gipanitan kini sa mga panit nga maputi, ug gihimo nga makita ang kaputi niadtong mga sanga nga magagmay.c7 $Ug mipanaw siya sa totolo ka adlaw nga paglakaw sa taliwala niya ug ni Jacob: ug si Jacob nagpasibsib sa nahibilin nga mga panon sa carnero ni Laban.Ib #Ug gilain niya niadtong adlawa ang mga lake nga kanding nga binugkan, ug mga kabang, ug ang tanang mga kanding nga baye nga kabang ug sa lain nga bulok, ug ang tanang mga kahayupan nga may diyutay nga kaputi, ug ang tanang mga maitum sa taliwala sa mga carnero, ug gipiyal kini sa mga kamot sa iyang mga anak nga lalake.Oa "Ug miingon si Laban: Tan-awa, matuman unta sumala sa imong gipamulong.`! !Niini magatubag alang kanako ang akong pagkamatarung sa panahon nga moabut kanako ang suhol ko sa atubangan mo: ang tanan nga dili binugkan ni kabang sa mga kanding, ug sa bulok nga maitum-itum sa mga carnero, nga hikaplagan mo kanako pagaisipon mo nga kinawat nako.4_c  Moadto ako karon sa tanan mong panon sa mga carnero, nga magalain ako sa tanang kahayupan nga kabang ug sa lain nga bulok, ug sa tanang kahayupan sa bulok nga maitum-itum sa taliwala sa mga carnero, ug sa mga kabang ug sa lain nga bulok sa taliwala sa mga kanding ug gikan niini mao ang akong suhol.H^ Ug siya miingon: Unsa bay igahatag ko kanimo? Ug mitubag si Jacob: Dili ka maghatag kanako ug bisan unsa; kong buhaton mo kini alang kanako, magabalik ako sa pagpasibsib sa imong mga carnero.c]A Kay diriyut pa ang imo, sa wala pa ako mahaanhi, ug misanay sa daku nga panon; ug gipanalanginan ka ni Jehova sa bisan diin ako moadto, ug karon kanus-a man ako magatagana alang usab sa akong kaugalingon nga panimalay?\ Ug siya mitubag kaniya: Ikaw nahibalo kong unsa ang pag-alagad ko kanimo, ug kong unsay kahimtang sa imong kahayupan nga diri kanako.N[ Ug miingon siya: Itagal mo kanako ang suhol mo, ug ihatag ko kanimo .,ZS Ug si Laban mitubag kaniya: Kong nakakaplag ako karon ug kalooy sa imong mga mata, pabilin ka: kay hingmatngonan ko nga gipanalanginan ako ni Jehova tungod kanimo.AY} Ihatag kanako ang akong mga asawa ug ang akong mga anak, nga tungod kanila nag-alagad ako kanimo, ug tugoti ako sa paglakaw; kay ikaw nahibalo sa mga pag-alagad nga gialagad ko kanimo.+XQ Ug nahitabo nga sa pag-anak ni Raquel kang Jose, nga si Jacob miingon kang Laban: Papahawaa ako aron ako moadto sa akong kaugalingong pinuy-anan ug sa akong yuta.W Ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Jose, ug nagaingon siya: Si Jehova magadugang kanako ug usa pa ka anak nga lalake.xVk Ug nanamkon siya, ug nanganak siya ug usa ka anak nga lalake: ug miingon siya: Gikuha sa Dios ang akong kaulaw.tUc Ug nahanumdum ang Dios kang Raquel, ug iyang gipatalinghugan siya, ug iyang giablihan ang iyang taguangkan;fTG Ug sa ulahi nag-anak siya ug usa ka anak nga babaye, ug gihinganlan ang iyang ngalan si Dina.SS! Ug miingon si Lea: Ang Dios naghatag kanako ug usa ka maayong bugay; karon motipon kanako ang akong bana kay giangkan ko siya ug unom ka anak nga lalake. Ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Sabulon._R9 Ug nanamkon si Lea pag-usab, ug gianak niya kang Jacob ang ikaunom ka anak nga lalake.3Qa Ug miingon si Lea: Ang Dios naghatag kanako sa akong balus, kay gihatag ko ang akong ulipon nga babaye sa akong bana. Tungod niana gihinganlan ang iyang ngalan si Isakar.yPm Ug ang Dios nagpatalinghug kang Lea. Ug nanamkon siya, ug gianak niya kang Jacob ang ikalima ka anak nga lalake. O Ug mipauli si Jacob gikan sa kapatagan sa pagkahapon, ug migula si Lea sa pagsugat kaniya, ug miingon kaniya: Iponi ako sa paghigda, kay sa pagkamatuod gisuholan ko ikaw sa mga mandragora sa akong anak. Ug siya mitipon sa paghigda kaniya niadtong gabhiona.zNo Ug siya mitubag kaniya: Diyutay da bang butanga ang pagkuha mo sa akong bana? ug unya kuhaon mo usab ang mga mandragora sa akong anak? Ug miingon si Raquel: Busa makahigda siya uban kanimo karong gabii tungod sa mga mandragora sa imong anak.M Ug miadto si Ruben sa panahon sa ting-ani sa trigo, ug nakakaplag siya ug mga mandragora sa kapatagan, ug iyang gidala kini kang Lea nga iyang inahan. Unya miingon si Raquel kang Lea: Hatagi ako, nagapakilooy ako kanimo, sa mga mandragora sa imong anak nga lalake.L  Ug miingon si Lea: Malipayon ako! kay ang mga babaye magaingon kanako nga bulahan ako. Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Aser.bK?  Ug si Silpa ulipon nga babaye ni Lea, nag-anak ug usa usab ka anak nga lalake kang Jacob.LJ  Ug miingon si Lea: Palaran! Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Gad.WI)  Ug si Silpa, nga ulipon ni Lea, nag-anak kang Jacob ug usa ka anak nga lalake.H1  Ug sa pagtan-aw ni Lea nga mihunong na siya sa pagpanganak, iyang gikuha si Silpa nga iyang ulipon nga babaye, ug iyang gipaasawa siya kang Jacob.)GM Ug miingon si Raquel: Sa pagpakiglayog nga hilabihan nagpakiglayog ako sa akong igsoon nga babaye, ug nakadaug ako . Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Neptali.xFk Ug nanamkon pag-usab si Bilha, ang ulipon ni Raquel, ug nag-anak siya sa ikaduha ka anak nga lalake kang Jacob.@E{ Ug miingon si Raquel: Gihukman ako sa Dios, ug gipatalinghugan usab niya ang akong tingog ug ako gihatagan ug usa ka anak nga lalake. Tungod niini gihinganlan ang iyang ngalan si Dan.PD Ug nanamkon si Bilha, ug nag-anak kang Jacob ug usa ka anak nga lalake.pC[ Ug iyang gihatag kaniya si Bilha nga iyang ulipon aron maasawa, ug si Jacob mitipon sa paghigda kaniya.LB Ug siya miingon: Ania karon, ang akong ulipon nga babaye nga si Bilha; iponan mo sa paghigda siya, aron magaanak siya sa ibabaw sa akong mga tuhod, ug ako makabaton usab ug mga anak gikan kaniya.A Ug si Jacob nasuko batok kang Raquel, ug miingon siya: Ilis ba ako sa Dios nga nagtungina gikan kanimo sa bunga sa imong tiyan?G@ Ug sa pagtan-aw ni Raquel nga siya wala makahatag ug mga anak kang Jacob, nasina siya sa iyang igsoon nga babaye, ug miingon siya kang Jacob: Hatagi ako ug mga anak, kay kondili, mamatay ako.V?' #Ug nanamkon siya pag-usab, ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug miingon siya: Karon magadayeg ako kang Jehova. Tungod niini, gihinganlan ang iyang ngalan si Juda; ug mihunong siya sa pagpanganak.m>U "Ug nanamkon siya pag-usab, ug nag-anak ug usa ka anak nga lalake, ug miingon siya : Karon moipon na ang akong bana kanako, kay giangkan ko siya ug totolo ka mga anak nga lalake, tungod niini gihinganlan ang iyang ngalan si Levi.^=7 !Ug nanamkon siya pag-usab, ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug miingon siya: Kay gipatalinghugan ni Jehova nga ako gidumtan, mao nga iyang gihatag kini kanako. Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Simeon.f<G  Ug nanamkon si Lea ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug iyang gihinganlan ang iyang ngalan si Ruben: kay miingon siya: Natan-aw na ni Jehova ang akong kasakit; karon tungod niini mahigugma kanako ang akong bana.s;a Ug nakita ni Jehova nga gidumtan si Lea, ug giablihan niya ang iyang taguangkan: apan si Raquel apuli man.: Ug siya miduol pag-usab kang Raquel, ug gihigugma niya si Raquel labi pa kay kang Lea, ug nag-alagad pa gayud kaniya ug pito pa ka tuig.9} Ug gihatag ni Laban kang Raquel nga iyang anak nga babaye si Bilha nga iyang ulipon ingon nga iyang sulogoon nga babaye.8 Ug gibuhat ni Jacob sa ingon niini, ug gituman ang iyang semana ug iyang gihatag kaniya si Raquel nga iyang anak ingon nga iyang asawa.7 Tumanon mo ang semana niining usa, ug igahatag namo kanimo usab ang usa tungod sa imong pag-alagad kanako ug pito pa ka tuig.`6; Ug si Laban mitubag: Dili batasan namo ang paghatag sa manghud sa dili pa ang magulang.L5 Ug sa pagkabuntag na, tan-awa, si Lea man diay; ug miingon siya kang Laban: Unsa kini nga imong gibuhat kanako? Wala ba ako magaalagad kanimo tungod kang Raquel? Ngano man nga gilimbongan mo ako?4} Ug gihatag ni Laban ang iyang ulipon nga babaye, si Silpa, kang Lea nga iyang anak, ingon nga iyang sulogoon nga babaye.3 Ug nahitabo nga sa pagkagabii, iyang gikuha si Lea, nga iyang anak nga babaye, ug iyang gidala ngadto kaniya: ug siya miduol kang Lea .f2G Ug si Laban nagpatigum sa tanang mga tawo niadtong dapita ug gibuhat niya ang usa ka kombira. 1 Ug si Jacob miingon kang Laban: Ihatag kanako ang akong asawa, kay natuman na ang akong mga adlaw, nga ako makapuyo uban kaniya.0 Ug nagaalagad si Jacob ug pito ka tuig tungod kang Raquel, ug kini ingon lamang sa pipila ka adlaw tungod sa iyang gugma alang kaniya./ Ug miingon si Laban: Labi pa nga maayo nga siya ihatag ko kanimo kay sa akong ihatag siya sa laing tawo: pumuyo ka uban kanako. . Ug si Raquel gihigugma ni Jacob; ug miingon siya: Sa pito ka tuig ako magaalagad kanimo tungod kang Raquel nga imong kamanghuran.P- Ug ang mga mata ni Lea malomo man; apan si Raquel maanyag ug madanihon.,y Ug si Laban adunay duha ka anak nga babaye: ang ngalan sa magulang mao si Lea, ug ang ngalan sa manghud mao si Raquel.-+U Ug si Laban miingon kang Jacob: Tungod kay ikaw akong igsoon, angay na diay nga ikaw magaalagad kanako nga walay bayad? Umingon ka kanako, pila ba ang imong isuhol?* Ug si Laban miingon kaniya: Sa pagkamatuod, ikaw sa akong bukog ug sa akong unod. Ug mipuyo siya uban kaniya sa usa ka bulan.#)A  Ug nahitabo nga sa pagkadungog ni Laban sa balita mahitungod kang Jacob, ang anak nga lalake sa iyang igsoon nga babaye, midalagan siya pagsugat kaniya, ug siya gigakus niya, ug gihagkan niya, ug gidala niya sa iyang balay. Ug misugilon siya kang Laban sa tanan niining mga butanga.2(_  Ug si Jacob miingon kang Raquel nga siya mao ang igsoon sa iyang amahan, ug siya mao ang anak nga lalake ni Rebeca: ug midalagan siya ug misugilon niini sa iyang amahan.`';  Ug si Jacob mihalok kang Raquel, ug gipatugbaw niya ang iyang tingog, ug mihilak siya .<&s  Ug nahitabo nga sa nakita ni Jacob si Raquel anak nga babaye ni Laban nga igsoon sa iyang inahan, ug ang mga carnero ni Laban nga igsoon nga lalake sa iyang inahan, nga miduol si Jacob, ug giligid niya ang bato gikan sa baba sa atabay, ug gipainum niya ang panon ni Laban, igsoon nga lalake sa iyang inahan.%  Samtang nagsulti pa siya kanila, miabut si Raquel uban ang mga carnero sa iyang amahan; kay siya mao ang magbalantay niini.:$o Ug miingon sila: Dili kami makahimo hangtud nga ang tanan nga mga panon matigum, ug ilang maligid ang bato gikan sa ibabaw sa baba sa atabay; unya kami magpainum sa mga carnero.##A Ug miingon siya: Tan-awa, hataas pa ang adlaw, ug dili pa panahon sa pagpatigum sa kahayupan; paimna ninyo ang mga carnero, ug lumakaw, ug pasibsiba sila.&"G Ug siya miingon kanila: Maayo ba siya? Ug sila ming-ingon: Maayo man; ug, ania karon, si Raquel iyang anak nga babaye nagapaingon nganhi uban sa mga carnero.o!Y Ug siya miingon kanila: Naila ba ninyo si Laban, anak ni Nachor? Ug miingon sila: Kami nakaila kaniya.h K Ug si Jacob miingon kanila: Mga igsoon ko, taga-diin ba kamo? Ug mitubag sila: Taga-Haran kami.F Ug didto gitigum ang tanang mga panon: ug giligid nila ang bato gikan sa baba sa atabay, ug gipainum nila ang mga carnero, ug giuli nila sa iyang dapit ang bato sa ibabaw sa baba sa atabay.wi Ug mitan-aw siya, ug ania karon, ang usa ka atabay diha sa kapatagan, ug tan-awa, ang totolo ka panon sa mga carnero nga nanglubog duol niini; kay kining atabaya mao ang giimnan sa mga panon: ug usa ka dakung bato didto sa baba sa atabay.[ 3 Ug si Jacob mipadayon sa iyang paglakat, ug miabut sa yuta sa mga anak sa silangan.J Unya kining batoha nga akong gipatindog ingon sa haligi nga handumanan mahimong balay sa Dios; ug sa tanan nga imong igahatag kanako, sa pagkamatuod ang bahin nga ikapulo akong igahatag kanimo.q] Sa pagkaagi nga makabalik ako sa pakigdait sa balay sa akong amahan, ug si Jehova mahimo nga akong Dios,`; Ug si Jacob naghimo ug usa ka panumpa, nga nagaingon: Kong magauban ang Dios kanako, ug magabantay kanako niining dalana nga akong ginalaktan, ug magahatag kanako ug tinapay nga pagakan-on ug panapton nga igasul-ob,iM Ug kadtong dapita gihinganlan niya ug Bethel; apan sa sinugdan ang ngalan niadtong lungsora Luz.J Ug si Jacob mibangon sayo sa pagkabuntag ug gikuha niya ang bato nga iyang giunlanan, ug kini gipatindog niya ingon sa usa ka haligi nga handumanan , ug iyang gibuboan ug lana ang ibabaw niini.1 Ug nahadlok siya ug miingon: Pagkamakalilisang niining dapita! kini dili lain kondili ang balay sa Dios, ug kini mao gayud ang ganghaan sa langit.  Ug nahigmata si Jacob gikan sa iyang paghikatulog, ug miingon: Sa pagkamatuod si Jehova ania niining dapita ug ako wala mahibalo.[1 Ug ania karon, ako magauban kanimo, ug ikaw pagabantayan ko sa bisan asa nga imong pagaadtoan, ug ikaw pagapabalikon ko niining yutaa; kay ako dili mobiya kanimo hangtud nga matuman ko ang akong gisulti kanimo.cA Ug ang imong kaliwatan mahimong sama sa abug sa yuta, ug mokaylap ka sa kasadpan, ug sa silangan, ug sa amihanan ug sa habagatan; ug diha kanimo ug sa imong kaliwat pagapanalanginan ang tanan nga mga kabanayan sa yuta.fG  Ug ania karon, si Jehova nagatindog sa ibabaw niini, ug miingon siya: Ako mao si Jehova ang Dios ni Abraham, nga imong amahan ug ang Dios ni Isaac; ang yuta nga imong ginahigdaan igahatag ko kanimo, ug sa imong kaliwatan.D  Ug nagdamgo siya; ug ania karon, may usa ka hagdan nga nagatindog sa yuta, ug ang iyang tumoy miabut sa langit; ug ania karon, ang mga manolonda sa Dios, nga nagasaka ug nagakanaug niini. ~~7}|{{4zzyjxx7wvvFuttsdrrqgppo>e==?<Iw % Ug miingon si Israel kang Jose. Wala ba magpasibsib ang imong mga igsoon sa mga carnero didto sa Sichem? Umari ka, ug sugoon ko ikaw ngadto kanila. Ug siya mitubag kaniya: Ania ako.eHE % Ug ang iyang mga igsoon nanagpangadto sa pagpasibsib sa kahayupan sa ilang amahan sa Sichem.kGQ % Ug ang iyang mga igsoon nasina kaniya; apan kini nga pulonga gitagoan sa hunahuna sa iyang amahan.F % Ug kini gisugilon niya sa iyang amahan ug sa iyang mga igsoon; ug ang iyang amahan nagbadlong kaniya, ug miingon kaniya: Unsa ba nga damgoha kini nga imong gidamgo? Manganhi ba diay kami, ako ug ang imong inahan, ug ang imong mga igsoon sa pagluhod kanimo sa yuta?vEg % Ug nagdamgo pa gayud siya ug lain na usab nga damgo, ug gisugilon niya kini sa iyang mga igsoon: Ania karon, nagdamgo ako ug lain na usab nga damgo: ug, ania karon, ang adlaw ug ang bulan, ug ang napulo ug usa ka bitoon nanglubod kanako.SD! %Ug mingtubag kaniya ang iyang mga igsoon: Magahari ba diay ikaw kanamo? Kun magaginoo ba diay ikaw kanamo? Ug milabi pa gayud ang ilang pagdumot kaniya tungod sa iyang mga damgo, ug sa iyang mga pulong.JC %Kay, ania karon, nagabugkos kita ug mga binangan sa kapatagan, ug tan-awa, ang akong binugkos mitindog ug mituy-od, ug ang inyong mga binugkos ming-alirong, ug mingyukbo kini sa akong binugkos.YB- %Ug siya miingon kanila: Patalinghugi ninyo karon kining damgo nga akong gidamgo:}Au %Ug si Jose nagdamgo ug usa ka damgo ug gisugilon niya kini sa iyang mga igsoon; ug milabi ang ilang pagdumot kaniya.G@ %Ug nakita sa iyang mga igsoon nga ang ilang amahan nahigugma kaniya labaw kay sa tanan niya nga mga igsoon; ug sila nagdumot kaniya, ug wala makahimo sa pagsulti kaniya sa makigdaiton gayud.[ %Kini mao ang mga kaliwatan ni Jacob; si Jose sa may panuigon nga napulo ug pito ka tuig, nagpasibsib siya ug mga carnero uban sa iyang mga igsoon nga lalake, ug batan-on siya uban sa mga anak nga lalake ni Bilha ug sa mga anak nga lalake ni Zilpha, nga mga asawa sa iyang amahan; ug si Jose nagdala sa dautan nga taho ngadto sa iyang amahan mahitungod kanila.T= % %Ug nagpuyo si Jacob sa yuta nga gipuy-an sa iyang amahan, sa yuta sa Canaan.R< $+Ang pangulo nga si Magdiel, ug ang pangulo nga si Hiram. Kini sila mao ang mga pangulo sa Edom sumala sa molupyo sa yuta sa ilang pagpanag-iya. Ang Edom mao gayud si Esau, nga amahan sa mga Idumehanon.W;) $*Ang pangulo nga si Cenas, ang pangulo nga si Teman, ang pangulo nga si Mibzar.X:+ $)Ang pangulo nga si Aholibama, ang pangulo nga si Ela, ang pangulo nga si Pinon.Z9/ $(Ug, kini mao ang mga ngalan sa mga pangulo ni Esau sa laray sa ilang kaliwatan, tungod sa ilang mga dapit, ug sa ilang mga ngalan; ang pangulo nga si Timna, ang pangulo nga si Alva, ang pangulo nga si Jetheth,k8Q $'Ug namatay si Baalanan, anak nga lalake ni Achbor, ug naghari si Adar, sa iyang dapit; ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Pau; ug ang ngalan sa iyang asawa si Meetabel, anak nga babaye ni Matred, anak nga babaye ni Mesaab.^77 $&Ug namatay si Saul, ug sa iyang dapit naghari si Baalanan, anak nga lalake ni Achbor.\63 $%Ug namatay si Samla, ug naghari sa iyang dapit si Saul, Rehobothanon dapit sa suba.S5! $$Ug namatay si Adad, ug sa iyang dapit, naghari si Samla, nga Masrecahanon.54e $#Ug namatay si Husam, ug naghari nga ilis niya si Adad, anak nga lalake ni Badad, ang nagsamad kang Midian sa kapatagan sa Moab: ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Abit.S3! $"Ug namatay si Jobab, ug naghari sa iyang dapit si Husam, sa yuta ni Teman.c2A $!Ug namatay si Bela, ug naghari sa iyang dapit si Jobab, anak nga lalake ni Sera, sa Bosra.f1G $ Si Bela nga anak ni Beor, nga naghari sa Edom: ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Dinaba.0 $Ug kini mao ang mga hari nga nanaghari sa yuta sa Edom, sa wala pa maghari ang usa ka hari sa ibabaw sa mga anak sa Israel:// $Si pangulo Dison, si pangulo Eser, si pangulo Disan; kini sila mao ang mga pangulo sa mga Horehanon: tungod sa ilang mga pangulo sa yuta sa Seir.. $Ug kini sila mao ang mga pangulo sa mga Horehanon, si pangulo Lotan, si pangulo Sobal, si pangulo Zibeon, si pangulo Ana;C- $Ug kini sila mao ang mga anak ni Disan: si Hus ug si Aran.P, $Ug kini sila mao ang mga anak ni Eser: si Bilhan, si Saban, ug si Akan.\+3 $Ug kini sila mao ang mga anak ni Dison: si Hemdan, si Esban, si Itram, ug si Ceram.R* $Ang mga anak ni Ana mao si Dison, ug si Aholibama anak nga babaye ni Ana.;)q $Ug ang mga anak ni Zibeon mao si Aja, ug si Ana. Kini si Ana mao ang nakakaplag sa mga mainit nga tubod sa kamingawan, sa nagpasibsib siya sa mga asno ni Zibeon nga iyang amahan.X(+ $Ang mga anak ni Sobal mao si Alvan, si Manahath, si Ebal, si Sepho, ug si Onan.h'K $Ang mga anak ni Lotan mao si Hori, ug si Heman; ug si Timna mao ang igsoon nga babaye ni Lotan.& $Si Dison, si Ezer, ug si Disan: kini sila mao ang mga pangulo sa mga Horehanon, mga anak nga lalake ni Seir, sa yuta ni Edon.% $Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake sa Seir ang Horehanon, nga mga pumoluyo niadtong yutaa: si Lotan, si Sobal, si Zibeon, si Ana,c$A $Busa kini mao ang mga anak nga lalake ni Esau, ug ang iyang mga pangulo: siya mao si Edom. # $Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Aholibama, nga asawa ni Esau: ang pangulo nga si Jeus, ang pangulo nga si Jaalam, ug ang pangulo nga si Cora: kini sila mao ang mga anak nga lalake nga gikan kang Aholibama, nga asawa ni Esau, anak nga babaye ni Ana.M" $Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Reuel, anak nga lalake ni Esau: ang pangulo nga si Nahath, ang pangulo nga si Zera, ang pangulo nga si Samma, ug ang pangulo nga si Mizza: kini sila mao ang mga pangulo sa kaliwatan ni Reuel sa yuta sa Edom; kini mao ang mga anak nga lalake gikan kang Basemath, nga asawa ni Esau.=!u $Ang pangulo nga si Cora, ang pangulo nga si Gatam, ug ang pangulo nga si Amalech: kini sila mao ang mga pangulo ni Eliphaz sa yuta sa Edom: kini mao ang mga anak nga lalake ni Ada.c A $Kini sila mao ang mga pangulo sa mga anak nga lalake ni Esau, mga anak nga lalake ni Eliphaz, nga panganay ni Esau, ang pangulo nga si Teman, ang pangulo nga si Omar, ang pangulo nga si Zepho, ang pangulo nga si Cenaz.L $Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Aholibama, nga asawa ni Esau, anak nga babaye ni Ana, nga mao ang anak nga babaye ni Zibeon: nag-anak siya kang Esau, kang Jeus, kang Jalaam ug kang Cora."? $ Ug ang mga anak nga lalake ni Reuel mao si Nahath, si Zerach, si Samma, ug si Mizza: kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Basemath nga asawa ni Esau.(K $ Ug si Timna mao ang puyopuyo ni Eliphaz, nga anak ni Esau, nga giangkan niya siya kang Amalech. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Ada nga asawa ni Esau.fG $ Ug ang mga anak nga lalake ni Eliphaz mao si Teman, si Omar, si Zepho, si Gatam, ug si Cenaz..W $ Kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Esau: ni Eliphaz, anak nga lalake ni Ada, nga asawa ni Esau, Reuel, anak nga lalake ni Basemath, nga asawa ni Esau._9 $ Kini sila mao ang mga kaliwatan ni Esau, nga amahan sa mga Edomanhon sa bukid sa Seir.D $Apan si Esau nagpuyo sa bukid sa Seir; si Esau mao si Edom.) $Kay ang ilang bahandi daku da kong mag-usa sila sa pagpuyo, ug ang yuta nga ilang gilangyawan wala makapaigo kanila tungod sa ilang kahayupan.dC $Ug gidala ni Esau ang iyang mga asawa, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang iyang mga anak nga babaye, ug ang tanan nga mga tawo sa iyang balay, ug ang iyang kahayupan, ug ang tanan niya nga mga mananap, ug ang tanan niya nga bahandi, nga iyang natigum didto sa yuta sa Canaan, ug milakaw siya sa laing yuta halayo kang Jacob nga iyang igsoon.!= $Ug si Aholibama nanganak kang Jeus, ug kang Jaalam, ug kang Cora. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Esau, nga nangatawo kaniya sa yuta sa Canaan.Z/ $Ug si Ada nag-anak kang Esau ug kang Eliphaz; ug si Basemath nag-anak kang Reuel.T# $Ug kang Basemath, anak nga babaye ni Ismael, igsoon nga babaye ni Navaioth.V' $Si Esau nagpili ug iyang mga asawa sa mga anak nga babaye nga Canaanhon; kang Ada anak nga babaye ni Elon nga Hetehanon, ug kang Aholibama, anak nga babaye ni Ana, anak nga babaye ni Sibeon, ang Hebehanon.> { $Ug kini mao ang mga kaliwatan ni Esau, nga mao si Edom.1] #Ug mihalin ang espiritu ni Isaac, ug namatay siya, ug gitipon siya didto sa iyang katawohan, tigulang ug hupong sa mga adlaw, ug siya gilubong nila ni Esau ug ni Jacob.D #Ug ang mga adlaw ni Isaac usa ka gatus ug kawaloan ka tuig.3 #Ug miadto si Jacob kang Isaac nga iyang amahan sa Mamre, sa lungsod sa Kiriat-Arba, nga mao ang Hebron, nga didto nanagpuyo si Abraham ug si Isaac.*O #Ug ang mga anak nga lalake ni Zilpa, nga binatonan ni Lea, si Gad, ug si Aser. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Jacob nga nangatawo kaniya sa Padan-aram.] 5 #Ug ang mga anak nga lalake ni Bilha, nga binatonan ni Raquel, si Dan ug si Nepthali.C  #Ang mga anak nga lalake ni Raquel, si Jose ug si Benjamin.  #Ang mga anak nga lalake ni Lea: si Ruben nga panganay ni Jacob ug si Simeon, ug si Levi, ug si Juda, ug si Issachar, ug si Zabulon.j O #Ug nahitabo nga samtang nagapuyo si Israel niadtong yutaa, nga si Ruben miadto ug mitipon paghigda kang Bilha nga puyo-puyo sa iyang amahan; ug hidunggan kini ni Israel. Karon ang mga anak nga lalake ni Israel napulo ug duha;b ? #Ug mipanaw si Israel, ug gibuklad niya ang iyang balongbalong sa unahan sa torre sa Eder.% #Ug gibutangan ni Jacob ug usa ka timaan sa ibabaw sa iyang lubnganan. Kini mao ang haliging handumanan sa lubnganan ni Raquel hangtud karon.Z/ #Ug namatay si Raquel, ug gilubong siya sa dalan sa Ephrata, nga mao ang Betlehem.a= #Ug nahitabo nga sa mihalin ang iyang kalag (kay namatay siya), nga gihinganlan niya ang iyang ngalan Benoni (anak sa akong kagul-anan); apan ang iyang amahan naghingalan kaniya Benjamin (anak sa akong kamot nga too). ; #Ug nahitabo nga sa may kakuli siya sa iyang pag-anak, miingon kaniya ang mananabang: Dili ka mahadlok, kay makabaton pa ikaw ug usa ka anak nga lalake.' #Ug mingpanaw sila gikan sa Bethel, ug may gilay-on pa hangtud sa pag-abut sa Ephrata; ug si Raquel giul-ulan ug may kakuli sa iyang pag-anak.fG #Ug kadtong dapita gihinganlan ni Jacob sa ngalan nga Bethel, diin nakigsulti ang Dios kaniya..W #Ugssi Jacob nag-ugbok ug usa ka haligi nga handumanan sa dapit diin didto siya nakigsulti kaniya, usa ka haligi nga bato; ug iyang gibuboan ug lana ang ibabaw niini.P # Ug mipahawa ang Dios gikan kaniya sa dapit diin siya nakigsulti kaniya. # Ug ang yuta nga gihatag ko kang Abraham ug kang Isaac, igahatag ko kini kanimo, ug sa imong kaliwatan sa ulahi nimo igahatag ko ang yuta.W) # Ug miingon ang Dios kaniya: Ako mao ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan; magmabungaon ka ug magdaghan ka: usa ka nasud ug pundok sa mga nasud magagikan kanimo, ug ang mga hari magagikan sa imong mga hawak.O~ # Ug miingon ang Dios kaniya: Ang imong ngalan si Jacob; dili na pagahinganlan ang imong ngalan nga si Jacob, kondili si Israel na mao ang imong ngalan. Ug siya gihinganlan sa iyang ngalan nga Israel.t}c # Ug ang Dios mitungha pag-usab kang Jacob sa pagbalik niya gikan sa Padan-aram, ug siya gipanalanginan niya.A|} #Ug namatay si Debora, nga iwa ni Rebeca, ug gilubong siya sa ubos sa Bethel sa ilalum sa usa ka kahoy nga encina; ug gihinganlan nila ang iyang ngalan Allon-Bacuth (Kahoy sa paghilak).A{} #Ug nagtukod siya didto ug usa ka halaran, ug iyang gihinganlan ang dapit El-Bethel, kay didto mitungha kaniya ang Dios sa pagkalagiw niya gikan sa atubangan sa iyang igsoon nga lalake. z #Ug midangat si Jacob sa Luz nga diha sa yuta sa Canaan (kini mao ang Bethel) siya ug ang tibook nga katawohan nga mingkuyog kaniya. y; #Ug mingpanaw sila, ug ang kahadlok sa Dios didto sa ibabaw sa mga kalungsoran nga naglibut kanila, ug wala magpadayon sa pag-apas sa mga anak ni Jacob.hxK #Ug gihatag nila kang Jacob ang tanan nga mga dios nga lain nga diha sa ilang kamot, ug ang mga ariyos nga diha sa ilang dalunggan, ug gitagoan kini ni Jacob sa ilalum sa usa ka kahoy nga encina nga diha sa haduol sa Sichem.Lw #Ug manindog kita ug manungas kita sa Bethel; ug magabuhat ako didto ug halaran alang sa Dios nga nagtubag kanako sa adlaw sa akong kagul-anan, ug nag-uban siya kanako sa dalan nga akong gilaktan.Qv #Unya si Jacob miingon sa iyang panimalay, ug sa tanan nga mga diha uban kaniya: Isalikway ninyo ang laing mga dios nga anaa sa taliwala kaninyo, ug maghinlo kamo, ug ilisan ninyo ang inyong mga bisti.Vu ) #Ug miingon ang Dios kang Jacob: Tumindog ka ug tumungas sa Bethel, ug magpuyo ka didto, ug magbuhat ka ug usa ka halaran alang sa Dios nga mitungha kanimo sa pagkalagiw mo gikan sa imong igsoon nga si Esau.ftG "Ug sila mingtubag: Iloon ba diay niya ang among igsoon nga babaye daw ingon sa usa ka bigaon?,sS "Unya miingon si Jacob kang Simeon ug kang Levi: Nagpagubut kamo kanako sa pagbuhat kanako nga dinumtan sa mga pumoluyo niining yutaa, ang Canaanhon ug ang Peresehanon; ug duna lamang ako ing diriyut nga mga tawo kong managtingub sila batok kanako, ug pagalaglagon ako ug ang akong panimalay.,rS "Ug ang ilang tanan nga bahandi, ug ang tanan nila nga mga bata, ug ang ilang mga asawa, gidala nila nga bihag ug gikawat nila bisan pa ang tanan nga diha sa balay. q "Gikuha nila ang ilang mga panon sa carnero, ug mga vaca, ug ang ilang mga asno, ug ang didto sa lungsod ug ang didto sa kaumahan.p1 "Ang mga anak nga lalake ni Jacob nangadto sa mga nangamatay ug nanagpanulis sila sa lungsod tungod kay gihugawan nila ang ilang igsoon nga babaye.o5 "Ug si Hamor ug si Sichem nga iyang anak nga lalake gipatay nila sa sulab sa pinuti: ug gikuha nila si Dina sa balay ni Sichem ug nanagpanggula sila.An} "Ug nahitabo sa ikatolo ka adlaw, sa mibati na sila ug daku kaayo nga kasakit, ang duruha ka mga anak nga lalake ni Jacob, si Simeon ug si Levi, nga mga igsoon nga lalake ni Dina, mikuha ang tagsatagsa sa iyang pinuti, ug nangadto sila sa lungsod nga walay kahadlok gayud, ug gipamatay nila ang tanang mga lalake.Ym- "Ug mingtuman kang Hamor ug kang Sichem nga iyang anak ang tanan nga managpanggula sa ganghaan sa lungsod; ug nagpacircuncidar sila sa tanan nga lalake ang tanan nga nanagpanggula sa ganghaan sa iyang lungsod.l7 "Dili ba ang ilang kahayupan ug ang ilang bahandi, ug ang tanan nila nga mananap mamaato? makig-uyon lamang kita kanila, ug magapuyo sila uban kanato.mkU "Apan niining usa lamang ka condicion nga itugot niining mga tawohana nga sila magpuyo uban kanato, aron mahimo kita nga usa ka katawohan kong kita magpacircuncidar sa tanan nga mga lalake, maingon kanila nga mga cinircuncidahan.j "Kining mga tawohana mga makigdaiton kanato; busa papuy-a sila sa kayutaan, ug magpatigayon sila dinhi; kay, ania karon, ang yuta hilabihan ka halapad alang kanila; pangasaw-on nato ang ilang mga anak nga babaye, ug ipaasawa kanila ang atong mga anak nga babaye.i+ "Ug si Hamor ug si Sichem nga iyang anak nga lalake miadto sa ganghaan sa lungsod, ug nakigsulti sila sa mga tawo sa ilang lungsod ug nag-ingon:Ah} "Ug ang batan-ong lalake wala maglangan sa pagbuhat niadto, kay ang anak nga babaye ni Jacob nakapahamuot kaniya: ug siya mao ang labing tinamud sa tibook nga panimalay sa iyang amahan.egE "Ug ang ilang mga pulong nakapahimuot kang Hamor ug kang Sichem nga anak nga lalake ni Hamor; f "Apan kong kamo dili magpatalinghug kanamo aron nga circuncidahan kamo, nan kuhaon namo ang among anak nga babaye, ug manlakaw kami.Ge "Unya among igahatag kaninyo ang among mga anak nga babaye, ug kami mokuha sa inyong mga anak nga babaye alang kanamo; ug mopuyo kami uban kaninyo, ug mahimo kita nga usa lamang ka katawohan.d3 "Tungod lamang niini nga condicion magatugot kami kaninyo, kong kamo manig-ingon kanamo nga pagacircuncidahan sa taliwala kaninyo ang tanang lalake.0c[ "Ug sila miingon kanila: Dili kami makabuhat niini nga butanga sa paghatag sa among igsoon nga babaye sa lalake nga wala circuncidahi; kay alang kanamo kini maka-uulaw.Bb " Ug mingtubag ang mga anak nga lalake ni Jacob kang Sichem ug kang Hamor nga iyang amahan, uban ang limbong kanila ; ug nanagsulti sila kay gihugawan si Dina nga ilang igsoon nga babaye.0a[ " Dugangi ninyo pagpangayo ug daghang bugay ug mga gasa, ug ako magahatag sumala sa inyong igabungat kanako; apan ihatag ninyo kanako ang dalaga nga akong pangasaw-onon.-`U " Si Sichem usab miingon sa iyang amahan ug sa iyang mga igsoon nga lalake: Makakaplag unta ako ug kalomo sa inyong mga mata ug igahatag ko ang igaingon ninyo kanako._+ " Ug kamo magapuyo uban kanamo; ug ang yuta anaa sa inyong atubangan; pumuyo ug magpatigayon kamo dinhi, ug dawaton ninyo ang pagkatag-iya niini.^ " Ug pagbuhat kamo ug kaminyoon kanamo; ihatag ninyo kanamo ang inyong mga anak nga babaye, ug magkuha kamo sa among mga anak nga babaye.I] "Ug si Hamor misulti kanila, ug miingon: Ang kalag sa akong anak nga si Sichem nahigugma kaayo sa imong anak nga babaye; gipakilooy ko kaninyo nga ihatag ninyo siya aron mahimo nga iyang asawa.\7 "Ug ang mga anak ni Jacob miabut gikan sa kapatagan sa pagkahibalo nila niini; ug nangasuko ang mga lalake, ug naligutgut sila kay nagbuhat siya ug mangil-ad sa Israel, tungod sa pagpakigtipon niya sa paghigda sa anak nga babaye ni Jacob, buhat nga dili angay nga iyang buhaton.Z[/ "Ug si Hamor, nga amahan ni Sichem miadto kang Jacob aron sa pagpakigsulti kaniya.[Z1 "Karon nakadungog si Jacob nga si Dina anak niya nga babaye gihugawan ni Sichem; ug ang iyang mga anak nga lalake didto sa iyang kahayupan sa kapatagan; ug si Jacob nagpakahilum lamang hangtud nga sila nangabut.Y{ "Ug si Sichem misulti kang Hamor nga iyang amahan, ug nag-ingon: Ikuha ako niining dalagaha aron mahimo nga akong asawa.(XK "Apan ang iyang kalag nahimuot kaayo kang Dina anak nga babaye ni Jacob, ug nahigugma siya sa dalaga, ug nagsulti siya sa kinasingkasing sa batan-on nga babaye.?Wy "Ug hingkit-an siya ni Sichem, anak nga lalake ni Hamor, nga Hebehanon, nga principe niadtong yutaa, ug siya gikuha niya, ug mitipon siya sa paghigda kaniya ug siya gipakaulawan niya.V { "Ug migula si Dina nga anak ni Lea, nga gianak niya kang Jacob, aron sa pagtan-aw sa mga anak nga babaye niadtong yutaa.mUU !Ug gipatindog niya didto ang usa ka halaran, ug kini gihinganlan niya: Ang Dios, ang Dios ni Israel.?Ty !Ug mipalit siya ug usa ka bahin sa kapatagan didto diin gibuklad niya ang iyang balongbalong, sa kamot sa mga anak ni Hamor, nga amahan ni Sichem, sa usa ka gatus ka book nga salapi.0S[ !Ug midangat si Jacob sa kalinaw ngadto sa lungsod sa Sichem, nga nahamutang sa Canaan, sa gikan siya sa yuta sa Padan-aram, ug mipahaluna siya sa atubangan sa lungsod.NR !Ug si Jacob migikan padulong sa Succoth, ug nagtukod siya didto sa iyang balay, ug nagbuhat siya ug mga payag alang sa iyang kahayupan. Busa gihinganlan niya ang ngalan niadtong dapita nga Succoth.AQ !Mao nga si Esau mipauli niadtong adlawa padulong sa Seir.EP !Ug si Esau miingon: Pagabiyaan ko karon ang uban sa akong tawo nga mikuyog kanako. Ug siya miingon: Unsa ba ang kinahanglan niini? Makakaplag unta ug kahimut-an sa mga mata sa akong ginoo.kOQ !Umuna ka karon, ginoo ko, sa unahan sa imong ulipon, ug ako magalakaw sa hinayhinay, sumala sa paglakaw sa kahayupan nga nagalakaw sa unahan ko, ug sa lakang sa mga bata hangtud nga makadangat ako sa akong ginoo didto sa Seir.}Nu ! Ug siya miingon kaniya: Ang akong ginoo nahibalo nga ang mga bata mga linghud, ug nga aduna akoy mga carnero ug mga vaca nga bag-ong nanag-anak; ug kong magpalabi sila pagpanglakaw sa usa ka adlaw, mangamatay ang tanan nga mga panon sa carnero.GM ! Ug siya miingon: Manlakaw kita, ug ako magalakaw sa unahan mo.7Li ! Dawata, gipakilooy ko kanimo, ang akong gasa nga gidala kanimo, kay ang Dios nalooy kanako, ug kay ako adunay igo. Ug siya gipugos gayud niya, ug gidawat na lamang niya kini. K ! Ug miingon si Jacob: Dili, gipakilooy ko kanimo, kong ako nakakaplag karon ug kahimut-an sa imong mga mata, nan dawata ang akong gasa nga gikan sa akong mga kamot, kay sa nakita ko ang imong nawong, daw nakita ko ang nawong sa Dios, ug ikaw nahimuot kanako. 3~j}}|{|zzWyyxHwvv.ujtts~rrqpooHnnmllkqjiidhggffMeed0cbbqa``_t^]]N\[ZZYY XXWWVVUU:T\SSRR|QQYPOONN(MLLqKJJ5IuHHOGhFFEFDDoCBB A@@8??5>=< ,Ug siya mitubag: Halayo kanako nga buhaton ko ang ingon: ang tawo nga kaniya hingkaplagan ang copa, siya maulipon ko; apan mahitungod kaninyo, manglakaw kamo sa pakigdait ngadto sa inyong amahan.:=o ,Unya si Juda miingon: Unsa man ang igaingon namo sa akong ginoo? Unsay among igasulti? Kun unsaon man namo sa pagpakagawas sa sala? Ang pagkadautan sa imong mga ulipon hingkaplagan sa Dios; ania karon, kami mga ulipon sa akong ginoo, kami ug ingon usab kadto siya nga sa iyang kamot hingkaplagan ang copa.<# ,Ug si Jose miingon kanila: Unsa bang buhata kini nga gibuhat ninyo? Wala ba kamo manghibalo nga tawo nga ingon kanako makahimo sa pagtagna?; ,Ug si Juda ug ang iyang mga igsoon mingdangat sa balay ni Jose; ug didto pa siya, ug minghapa sila sa atubangan niya sa yuta.~:w , Unya gipanggisi nila ang ilang mga bisti, ug sa tagsatagsa giluwanan niya ang iyang asno, ug namalik sila sa lungsod. 9 , Ug gipangita niya, ug nagsugod siya sa kamagulangan, ug natapus sa kamanghuran: ug ang copa hingkaplagan sa baluyot ni Benjamin.8{ , Unya mingdali sila ug mipakanaug ang tagsatagsa sa iyang baluyot sa yuta, ug giablihan sa tagsatagsa ang iyang baluyot.#7A , Ug siya miingon: Karon usab matuman ang inyong mga pulong; kadto siya nga kaniya hikaplagan ang copa kini siya magaalagad kanako, ug kamo dili pakasad-on.6 , Kong kinsa sa imong mga ulipon nga kaniya hikaplagan ang copa, mamatay siya, ug bisan pa kami mahimong ulipon sa akong ginoo.\53 ,Ania karon, ang salapi nga among hingkaplagan sa baba sa among mga baluyot, gibalik namo pagdala kanimo gikan sa yuta sa Canaan; busa unsaon man namo sa pagkawat ug salapi bisan bulawan sa balay sa imong agalon?!4= ,Ug sila mingtubag kaniya: Ngano ba nga nagapamulong ang akong ginoo niining mga pulonga? Ipahilayo sa imong mga ulipon ang pagbuhat niining mga butanga.L3 ,Ug sila hiabtan niya, ug iyang gisultihan sila niining mga pulonga. 2 ,Dili ba kini mao ang ginaimnan sa akong agalon, ug tungod niini siya makatagna gayud? Nagbuhat kamo ug dautan sa pagbuhat sa ingon.j1O ,Ug sa migula sila sa lungsod, nga sa wala pa sila mahalayo, miingon si Jose sa tinugyanan niya: Tumindog ka, ug apason mo kadtong mga tawo; ug kong hiabutan mo sila, ingnon mo sila: Nganong gibaslan ninyo ug dautan ang maayo?a0= ,Ug sa pagkabanagbanag sa kabuntagon, ang mga tawo gipalakaw, sila ug ang ilang mga asno.D/ ,Ug ibutang mo ang akong copa, ang copa nga salapi, sa baba sa baluyot sa kamanghuran, lakip ang iyang salapi, nga igbabayad sa trigo. Ug gibuhat niya sumala sa pulong nga giingon ni Jose._. ; ,Ug nagsugo si Jose sa tinugyanan sa iyang balay, nga nagaingon: Pun-a ang mga baluyot niining mga tawohana sa mga makaon, kutob sa arang nila nga madala, ug ibutang ang salapi sa tagsatagsa sa baba sa iyang baluyot.I- +"Ug siya mikuha ug mga sud-an sa iyang atubangan nga gipahat kanila: apan ang pahat ni Benjamin lima ka bahin kay sa kang bisan kinsa kanila. Ug nanginum sila, ug nanagkalipay sila uban kaniya.F, +!Ug nanglingkod sila sa iyang atubangan, ang magulang ingon sa iyang pagkamagulang, ug ang manghud ingon sa iyang pagkamanghud, ug ang mga tawo nanghibulong nga nagtinan-away ang usa ug usa.1+] + Ug siya gidulotan nila sa laing lamesa , ug sila gidulotan usab sa laing lamesa , ug ang mga Egiptohanon nga nagkaon uban kaniya gilain pagdulot usab: kay ang mga Egiptohanon dili arang makakaon ug tinapay uban sa mga Hebreohanon: kay kana maoy usa ka butang nga mahugaw alang sa mga Egiptohanon.*3 +Ug gihilam-usan niya ang iyang nawong, ug migula siya sa gawas, ug gipugngan niya ang iyang kaugalingon, ug miingon siya: Idulot ninyo ang tinapay.6)g +Unya si Jose midali kay ang iyang kasingkasing nangandoy tungod sa iyang igsoon, ug nangita siya ug dapit sa paghilak: ug misulod siya sa iyang lawak, ug mihilak siya didto.( +Ug sa giyahat niya ang iyang mga mata nakita niya si Benjamin, igsoon nga lalake niya, anak sa iyang inahan, ug miingon siya: Mao ba kini ang inyong igsoon nga kamanghuran, nga inyong gisugilon kanako? Ug miingon siya: Ang Dios malooy kanimo, anak ko. ' +Ug sila mitubag kaniya: Maayo man ang imong ulipon nga among amahan: buhi pa siya. Ug miduko sila ug naghatag sila ug katahuran.$&C +Ug siya nangutana kanila mahitungod sa ilang panglawas, ug miingon siya: Ang inyong amahan, ang tigulang nga giingon ninyo, Maayo ba siya? Buhi pa ba siya?%7 +Ug sa miabut na si Jose sa balay, ug ilang gidala kaniya sa sulod sa balay ang gasa nga diha sa ilang kamot, ug mingyukbo sila kaniya ngadto sa yuta.}$u +Ug ilang gitagana ang gasa sa wala pa moabut si Jose sa udto, kay sila nakadungog nga sila mangaon didto ug tinapay.E# +Ug gipasulod niadtong tawohana ang mga tawo ngadto sa balay ni Jose: ug sila gihatagan niya ug tubig, ug nanghimitiis sila sa ilang mga tiil ug gihatagan niya ug kompay ang ilang mga asno.q"] +Ug siya mitubag: Ang pakigdait anaa kaninyo, dili kamo mahadlok; ang inyong Dios ug ang Dios sa inyong amahan naghatag kaninyo ug bahandi sa inyong mga baluyot: ang inyong salapi ania kanako. Ug si Simeon iyang gidala ngadto kanila..!W +Nagdala usab kami sa among mga kamot ug lain nga salapi aron sa pagpalit ug makaon: kami wala mahibalo kong kinsa ang nagbutang sa among salapi sa among mga baluyot.  +Ug nahitabo nga sa pag-abut namo sa abutanan, nga giablihan namo ang among mga baluyot, ug, ania karon, ang salapi sa tagsatagsa kanamo diha sa baba sa iyang baluyot, ang among salapi sa takdo gayud nga timbang: ug gibalik namo pagdala kini sa among mga kamot.mU +Ug miingon sila: Oh ginoo ko, kami sa pagkamatuod minglugsong sa sinugdan sa pagpalit ug mga makaon;lS +Mingduol sila sa tinugyanan sa balay ni Jose, ug sila nakigsulti kaniya didto sa pultahan sa balay. +Ug ang mga tawo nangahadlok, kay gipasulod sila sa balay ni Jose ug miingon sila: Tungod sa salapi nga giuli sa atong mga baluyot kaniadto, kita gipasulod nila dinhi, aron siya makakaplag ug higayon batok kanato, ug himoon kita nga mga ulipon ug ang atong mga asno.r_ +Ug gibuhat sa tawo ingon sa gisugo ni Jose, ug gipasulod niadtong tawohana ang mga tawo sa balay ni Jose.a= +Ug sa pagkakita ni Jose kang Benjamin uban kanila, miingon siya sa tinugyanan sa iyang balay: Pasudlon mo sa balay kanang mga tawohana, ug mag-ihaw ka, ug hikayon didto ; kay kining mga tawohana maniudto uban kanako.D +Ug mikuha kadtong mga tawo ug gasa, ug gidala sa ilang kamot ang salapi nga pinilo, ug si Benjamin; ug mingtindog sila ug minglugsong sila ngadto sa Egipto, ug nangatubang sila kang Jose.zo +Ug ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan magahatag ug kalooy kaninyo, sa atubangan niadtong tawohana, aron iyang buhian kaninyo ang usa ninyo ka igsoon nga lalake, ug kini si Benjamin. Ug kong kamatyan ako sa akong mga anak, nan kamatyan ako.tc + Dad-a usab ninyo ang inyong igsoon nga lalake, ug panindog kamo, ug umadto kamo pag-usab niadtong tawohana.>w + Ug sa inyong kamot magdala kamo ug salapi nga pinilo, ug bitbiton ninyo sa inyong kamot ang inuli nga salapi diha sa mga baba sa inyong mga baluyot: tingali kadto maoy usa ka sayup.A} + Ug si Israel nga ilang amahan, mitubag kanila: Busa, kong mao na gayud kini, nan buhata ninyo; magdala kamo sa labing maayong bunga sulod sa inyong mga sudlanan, ug dad-an ninyo kadtong tawo nga talahuron ug usa ka gasa, diyutay nga balsamo ug diyutay nga dugos, mga pahumot ug mirra, mga nueces ug mga almendra.hK + Nga kong wala pa unta kami maglangan, sa pagkamatuod, nakabalik na unta kami karon sa makaduha.S! + Ako maoy mangako kaniya; sa akong kamot mangayo ka ug husay tungod kaniya; nga kong ugaling dili ko siya ikauli kanimo ug ikabutang ko sa imong atubangan, nan sad-an ako batok kanimo sa walay katapusan:L +Unya miingon si Juda kang Israel nga iyang amahan: Ipadala uban kanako ang bata ug manindog ug mangadto kami, aron mabuhi kita, ug dili kita mangamatay, ug ikaw, ug ang among mga anak nga gagmay.U% +Ug sila mingtubag: Ang tawo nga punoan nangutana kanamo sa dayag tungod kanato, ug tungod sa kaubanan nga nagaingon: Buhi pa ba ang inyong amahan? Kamo aduna pa bay lain nga igsoon nga lalake? Ug kami nagpahayag kaniya ingon nianang mga pulonga. Nagpanghibalo ba kami nga siya magaingon: Paanhion ninyo ang inyong igsoon nga lalake?- +Ug miingon si Israel: Ngano ba nga gibuhatan ako ninyo sa labing dautan, nga nagtug-an kamo sa tawo nga kamo aduna pay usa ka igsoon nga lalake?,S +Apan kong dili mo siya ipadala, dili kami manugbong; kay ang tawo miingon kanamo: Dili kamo makakita sa akong nawong gawas kong ang inyong igsoon mahiuban kaninyo.fG +Kong ipadala mo ang among igsoon uban kanamo, motugbong kami, ug ikaw palitan namo ug makaon:D +Ug mitubag si Juda nga nag-ingon: Ang tawo sa Egipto nagpahayag gayud kanamo nga nag-ingon: Dili na kamo makakita sa akong nawong gawas kong ang inyong igsoon nga lalake mahiuban kaninyo.G  +Ug nahitabo nga sa nahurot na nila ug kaon ang ilang trigo nga gidala nila gikan sa Egipto, miingon kanila ang ilang amahan: Bumalik kamo, ug pumalit kamo alang kanato ug diyutay nga makaon.#  E +Ug ang gutom midaku sa yuta. ; *&Ug siya miingon: Dili molugsong ang akong anak nga lalake uban kaninyo; kay ang iyang igsoon patay na, ug siya na lamang ang nahabilin: ug kong mahitabo kaniya ang kadaut sa dalan nga inyong pagalaktan, unya igatunod ninyo ako nga ubanon, nga puno sa kasakit ngadto sa lubnganan.M  *%Ug si Ruben misulti sa iyang amahan nga nagaingon: Pamatyon mo ang akong duruha ka mga anak nga lalake, kong siya dili ko igabalik kanimo; itugyan mo siya sa akong kamot, ug siya igauli ko kanimo._ 9 *$Unya ang ilang amahan nga si Jacob miingon kanila: Ginakuha ninyo kanako ang akong mga anak: si Jose nawala na, ug si Simeon wala na usab, ug si Benjamin pagadad-on ninyo; batok kanako kining tanan nga mga butanga.iM *#Ug nahatabo nga sa gihubo nila ang ilang mga baluyot, ania karon, nga sa baluyot sa tagsatagsa didto ang ilang putos sa salapi: ug sa diha nga sila ug ang ilang amahan nakakita sa ilang mga putos sa salapi, nangahadlok sila.fG *"Ug dad-on ninyo nganhi kanako ang inyong igsoon nga kamanghuran, unya masayud ako nga kamo dili mga tiktik, kondili mga tawo nga matuod: sa ingon niini igahatag ko kaninyo ang inyong igsoon, ug magapatigayon kamo sa yuta.nW *!Ug ang tawo, ang ginoo sa yuta miingon kanamo: Niini pagailhon ko kamo nga mga tawo nga matuod: ibilin ninyo kanako ang usa sa inyong mga igsoon, ug dad-a ninyo ang makaon alang sa gutom sa inyong mga panimalay, ug panlakaw kamo..W * Kami napulo ug duha ka mga magsoon nga mga anak nga lalake sa among amahan; ang usa wala na, ug ang kamanghuran atua karong adlawa sa among amahan sa yuta sa Canaan.V' *Ug kami miingon kaniya: Kami mga tawo nga matuod, dili gayud kami mga tiktik:ym *Ang tawo, ang ginoo sa yuta, nagsulti kanamo sa mahait gayud, ug kami giisip niya nga mga tiktik niadtong yutaa. *Ug mingdangat sila kang Jacob nga ilang amahan sa yuta sa Canaan, ug siya gisuginlan nila sa tanan nga nahitabo kanila, nga nagaingon: *Ug miingon siya sa iyang mga igsoon: Ang salapi ko giuli kanako, ug tan-awa, ania pa sa akong baluyot. Unya nahakugmat ang ilang kasingkasing, ug mingliso sila nga nagakurog ang usa ngadto sa usa kanila, nga nanag-ingon: Unsa ba kini nga gibuhat sa Dios kanato?>w *Ug sa diha nga ang usa kanila miabli sa iyang baluyot aron sa paghatag ug kompay sa iyang asno didto sa abutanan, hingkit-an niya ang iyang salapi nga diha sa baba sa iyang baluyot.[1 *Ug ilang gilulan ang ilang trigo sa ilang mga asno, ug nanglakaw sila gikan didto.`~; *Unya si Jose nagsugo nga pun-on nila ang ilang mga sudlanan sa trigo, ug ipauli ang salapi sa tagsatagsa nga igabutang sa iyang baluyot, ug hatagan sila ug balon alang sa ilang panaw: ug mao kini ang gibuhat kanila.9}m *Ug siya mibulag kanila ug mihilak; sa tapus niini, siya mibalik kanila, ug siya misulti kanila, ug iyang gikuha si Simeon, ug iyang gigapus siya sa atubangan sa ilang mga mata.d|C *Ug sila wala manghibalo nga si Jose nakasabut kanila kay dihay maghuhubad sa taliwala nila.[{1 *Ug si Ruben mitubag kanila nga nagaingon: Wala ba ako magsulti kaninyo sa pag-ingon: Ayaw kamo pagpakasala batok sa bata ug kamo wala gayud magpatalinghug? Busa usab, ania karon, ang iyang dugo ginakinahanglan.z3 *Ug nanag-ingon sila ang usa sa usa: Matuod gayud nga kita nakasala batok sa atong igsoon nga lalake, nga niana hingkit-an ta ang kalisdanan sa iyang kalag sa pagpangaliyupo niya kanato, ug wala ta pagpatalinghugi siya tungod niana miabut sa ibabaw kanato kini nga kalisdanan.=yu *Ug dad-on ninyo dinhi kanako ang inyong igsoon nga lalake nga kamanghuran; sa ingon niana, pagapamatud-an ang inyong mga pulong, ug dili kamo mangamatay. Ug gibuhat nila ang ingon.nxW *Kong kamo mga tawo nga matuod, pasagdi ninyo nga ang usa sa inyong mga igsoon magapabilin nga binantayan sa balay nga gibilanggoan kaninyo; apan panlakaw kamo, ug dad-on ninyo ang trigo nga alang sa gutom sa inyong mga panimalay.uwe *Ug sa ikatolo ka adlaw si Jose miingon kanila: Buhaton ninyo kini, ug mabuhi kamo: kay ako mahadlok sa Dios.Fv *Ug sila gitipon niya nga binantayan sulod sa totolo ka adlaw.yum *Sugoa ang usa kaninyo, ug ipakuha ang inyong igsoon nga lalake; ug pabilin kamo nga mga binilanggo, aron ang inyong mga pulong mapamatud-an, kong adunay kamatuoran kaninyo; kay kong dili, tungod sa kinabuhi ni Faraon kamo mga tiktik gayud .t7 *Tungod niini pagasusihon kamo: Tungod sa kinabuhi ni Faraon, dili kamo makapahawa dinhi, gawas kong mahaanhi dinhi ang inyong kamanghuran nga lalake.`s; *Ug si Jose miingon kanila: Mao kana nga giingon ko kamo, sa pag-ingon: Mga tiktik kamo.erE * Ug sila mitubag: Kami nga imong mga ulipon napulo ug duha kami nga mga magsoon, mga anak nga lalake sa usa ka tawo sa Canaan; ug, ania karon, ang kamanghuran niining adlawa atua kauban sa among amahan ug ang usa wala na.hqK * Ug siya miingon kanila: Dili; kondili sa pagtan-aw gayud sa yuta nga walay salipud mianhi kamo.py * Kaming tanan mga anak nga lalake sa usa ka tawo; kami mga tawo nga matuod: ang imong mga ulipon dili gayud mga tiktik.toc * Ug sila mitubag kaniya: Dili intawon , ginoo ko; kondili ang imong mga ulipon mianhi sa pagpalit ug makaon.3na * Ug nahinumdum si Jose sa mga damgo nga iyang gidamgo mahitungod kanila, ug siya miingon kanila: Kamo mga tiktik; mianhi kamo aron sa pagtan-aw nga walay salipud ang yuta.Om *Ug si Jose nakaila sa iyang mga igsoon, apan sila wala makaila kaniya.sla *Ug si Jose nakakita sa iyang mga igsoon, ug siya nakaila kanila; apan siya wala magpaila kanila, ug nagsulti kanila sa mahait, ug nag-ingon kanila: Diin kamo gikan? Sila mingtubag: Gikan sa yuta sa Canaan aron sa pagpalit sa kalan-on.lkS *Ug si Jose maoy gobernador sa yuta; siya mao ang nagbaligya sa kalan-on sa tanang katawohan sa yuta. Ug ang mga igsoong lalake ni Jose nangabut, ug sa ilang kaugalingon mingyukbo kaniya uban ang ilang mga nawong ngadto sa yuta.j *Ug miadto ang mga anak ni Israel aron sa pagpalit ug trigo sa taliwala niadtong uban nga miadto; kay ang gutom didto sa yuta sa Canaan.i/ *Apan si Benjamin nga igsoon ni Jose wala ipadala ni Jacob uban sa iyang mga igsoon, kay, matud niya, tingali unya may moabut kaniya nga kadautan.bh? *Ug ang napulo ka mga magsoon ni Jose milugsong aron sa pagpalit ug trigo gikan sa Egipto.=gu *Ug nag-ingon siya: Ania karon, nakadungog ako nga sa Egipto adunay trigo. Lumugsong kamo ngadto, ug pumalit kamo ug makaon didto alang kanato, aron kita mabuhi, ug dili mangamatay.f *Karon nakita ni Jacob nga may trigo sa Egipto, ug nag-ingon siya sa iyang mga anak: Nganong nagatinan-away kamo sa usa ug usa?e )9Ug ang tanan nga kayutaan miadto sa Egipto sa pagpamalit ug trigo kang Jose, kay sa tibook nga kayutaan midaku na ang gutom.@d{ )8Ug ang gutom milukop na sa tibook nga nawong sa yuta. Unya gibuksan ni Jose ang tanan nga kamalig, ug gibaligyaan niya ang mga Egiptohanon; ug daku uyamut ang gutom sa yuta sa Egipto.jcO )7Ug sa pagbati ug gutom sa tibook nga yuta sa Egipto, ang katawohan mitu-aw kang Faraon tungod sa makaon. Ug miingon si Faraon sa tanan nga mga Egiptohanon: Pangadto kamo kang Jose; ug buhaton ninyo ang iyang igaingon kaninyo.-bU )6Ug misugod sa pag-abut ang pito ka tuig nga gutom, sumala sa giingon ni Jose: ug dihay gutom sa tanan nga kayutaan, apan sa tibook nga yuta sa Egipto dihay tinapay.Ia )5Ug natapus ang pito ka tuig sa kadagaya didto sa yuta sa Egipto.` )4Ug ang ngalan sa ikaduha gihinganlan niya si Ephraim: kay ang Dios naghimo kanako nga mabungaon sulod sa yuta sa akong kaguol.7_i )3Ug gihinganlan ni Jose ang ngalan sa panganay si Manases; kay, matud niya , ang Dios nagpahikalimot kanako sa tanan ko nga kahago, ug sa tibook nga panimalay sa akong amahan.I^ )2Ug nangatawo kang Jose ang duruha ka anak nga mga lalake sa wala pa umabut ang nahauna nga tuig sa gutom, nga sila gianak kaniya ni Asenath, anak nga babaye ni Potipherah, nga sacerdote sa On.]' )1Ug gitigum ni Jose ang trigo nga ingon sa balas sa dagat, hilabihan pagkadaghan, hangtud nga wala na siya makaihap; kay dili na gayud maihap.c\A )0Ug gitigum niya sulod sa pito ka tuig ang tanan nga makaon nga diha sa yuta sa Egipto, ug gitigum kini sa mga dapa sa mga kalungsoran; ginabutang niya sa tagsa ka lungsod ang makaon sa kaumahan libot sa maong lungsod .^[7 )/Ug giabut ang yuta niadtong pito ka mga tuig sa kadagaya sa daghanan nga mga tinapok.AZ} ).Ug si Jose may panuigon na nga katloan ka tuig, sa pag-atubang niya kang Faraon nga hari sa Egipto. Ug si Jose mipahawa sa atubangan ni Faraon, ug milibod sa tibook nga yuta sa Egipto. )Ug ania karon, misaka gikan sa suba ang pito ka vaca nga matambok ug unod ug maanindot sa panagway, ug sila nanagsibsib sa kabugangan.g=I )Unya si Faraon miingon kang Jose: Sa akong damgo, ania karon, nga didto ako sa daplin sa suba.< )Ug mitubag si Jose kang Faraon, nga nagaingon: Kini wala kanako; ang Dios mao ang magahatag ug tubag sa pakigdait kang Faraon.; )Ug miingon si Faraon kang Jose: Ako nagdamgo ug usa ka damgo, ug walay bisan kinsa nga nakasaysay sa kahulogan niini; ug nakadungog ako ug balita mahatungod kanimo, nga kong ikaw makadungog ug mga damgo, ikaw makahimo sa pagsaysay sa kahulogan niini.@:{ )Unya si Faraon nagsugo ug gipatawag niya si Jose; ug siya gipagula nila sa madali gikan sa bilanggoan; ug nanghimungot usa siya, ug nag-ilis sa iyang mga bisti, ug miadto kang Faraon.9} ) Ug nahatabo nga ingon sa iyang gipahayag kanamo, natuman kini; gipabalik ako sa akong katungdanan, ug gipabitay ang usa.8 ) Ug nakaipon kanamo didto ang usa ka batan-on nga Hebreohanon, nga mag-aalagad sa pangulo sa mga bantay; ug siya gisuginlan namo, ug siya nagpahayag kanamo sa kahulogan sa among mga damgo; sa tagsatagsa gipahayag niya ang tagsatagsa ingon sa iyang damgo.7! ) Ug nagdamgo kami ug usa ka damgo sa maong gabii, ako ug siya: kami nagdamgo, ang tagsatagsa sumala sa pahayag sa kahulogan sa iyang damgo.&6G ) Si Faraon nasuko sa iyang mga alagad, ug ako gibutang niya sa bilanggoan sa balay sa pangulo sa magbalantay, ako ug ang pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay:5y ) Unya ang pangulo sa mga magtitiing misulti kang Faraon nga nagaingon: Nahinumdum ako karong adlawa sa akong mga sayup:34a )Ug nahitabo nga sa pagkabuntag naghiwasa ang iyang espiritu; ug nagsugo siya ug gipatawag niya ang tanan nga mga salamangkero sa Egipto, ug ang tanan niya nga mga manggialamon: ug si Faraon nagsugilon kanila sa iyang mga damgo, apan walay bisan kinsa nga nakagsaysay sa kahulogan niini kang Faraon.3' )Ug ang pito ka uhay nga gagmay mingsubad sa pito ka uhay nga matambok ug puno. Ug nahagmata si Faraon, ug, tan-awa, nga damgo man diay kadto.y2m )Ug ania karon, may pito ka uhay nga gagmay ug nakusokuso sa hangin sa silangan, nga nanagpanggula sa ulah niini;15 )Ug mikatulog siya pag-usab, ug nagdamgo siya sa ikaduha; ug, ania karon, may pito ka uhay nga puno ug maanindot mibuswak kini sa usa lamang ka uhot.07 )Ug ang mga vaca nga mangil-ad sa panagway ug maniwang sa unod, mingsubad sa pito ka mga vaca nga maanindot ug matambok kaayo. Ug nahagmata si Faraon.Z// )Ug ania karon, may laing pito ka mga vaca nga misaka sa ulahi nila gikan sa suba, mangil-ad sa panagway, ug mga maniwang sa unod, ug nanag-urong sila duol sa mga vaca nga mga maanindot didto sa daplin sa suba.#.A )Ug ania karon, gikan sa suba misaka ang pito ka mga vaca nga maanindot sa panagway, ug hilabihan gayud pagkatambok, ug nanagsibsib sila sa mga kabugangan:- % )Ug nahitabo nga sa ming-agi na gayud ang duha ka tuig, nagdamgo si Faraon ug usa ka damgo. Ug, ania karon, nga didto siya sa haduol sa suba;a,= (Apan ang pangulo sa mga magtitiing wala mahinumdum kang Jose, kondili hingkalimtan siya.j+O (Apan iyang gipabitay ang pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay, ingon sa gipahayag ni Jose kaniya.{*q (Ug iyang gipabalik sa iyang katungdanan ang pangulo sa mga magtitiing ug gihatag niya ang copa sa kamot ni Faraon. ) (Ug mao nga sa ikatolo ka adlaw, ang adlaw sa pagkatawo ni Faraon, nga naghimo siya ug kombira sa tanan niyang mga alagad: ug gibayaw niya ang ulo sa pangulo sa mga magtitiing, ug ang ulo sa pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay sa taliwala sa iyang mga alagad.4(c (Sa pagkatapus sa totolo ka adlaw ibton ni Faraon ang imong ulo gikan kanimo, ug ikaw ipabitay niya sa usa ka kahoy, ug ang mga langgam magatuka sa imong unod gikan kanimo.x'k (Unya mitubag si Jose ug miingon: Kini mao ang iyang kahulogan. Ang totolo ka mga bukag mao ang totolo ka adlaw.3&a (Ug sa bukag nga didto sa ibabaw diha ang tanang linuto nga kalan-on alang kang Faraon; ug gikuha sa mga langgam ang mga tinapay sa bukag nga didto sa ibabaw sa akong ulo.W%) (Ug sa nakita sa pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay nga ang hubad sa damgo maayo, miingon siya kang Jose: Ako usab nagdamgo nga ania karon, may totolo ka bukag sa tinapay nga maputi sa ibabaw sa akong ulo;$ (Kay sa pagkamatuod, gikawat ako sa yuta sa mga Hebreohanon, ug ako walay nahimo tungod niana, aron ako ikabalhog niini nga bilanggoan.6#g (Apan hinumdumi ako kong maayo ang imong madangat, ug nagapangaliyupo ako kanimo, nga malooy ka kanako, ug isulti mo ako kang Faraon, aron ako makuha mo gikan niining balaya.G" ( Sulod sa totolo ka adlaw pagabayawon ni Faraon ang imong ulo, ug ikaw igauli niya sa imong bulohaton: ug magatunol ka kang Faraon sa copa, ingon sa gibuhat mo kaniadto sa magtitiing pa ikaw.t!c ( Unya miingon kaniya si Jose. Kini mao ang kahulogan niini: ang totolo ka mga sanga mao ang totolo ka adlaw. - ( Ug ako nagakupot sa copa ni Faraon, ug nagkuha ako sa mga parras ug gipuga ko kini sa copa ni Faraon, ug gitunol ko ang copa sa kamot ni Faraon.'I ( Ug sa punoan sa parras adunay totolo ka mga sanga, ug kini ingon sa nagapanalingsing, ug namulak, ug ang iyang mga pinungpung namunga ug mga parras nga hinog.-U ( Ug ang pangulo sa mga magbalantay sa nagsugilon kang Jose sa iyang damgo, nga nagaingon: Sa nagadamgo ako, ania karon, ang usa ka punoan nga parras sa atubangan ko:fG (Ug sila nanagpanubag kaniya: Nagdamgo kami ug usa ka damgo ug walay kinsa nga makahubad. Ug si Jose miingon kanila: Dili ba iya sa Dios ang paghubad sa kahulogan? Ginapangaliyupo ko kaninyo nga isugilon ninyo kini kanako.:o (Ug nangutana siya sa mga tinugyanan ni Faraon nga diha kauban niya sa bilanggoan sa balay sa iyang agalon, nga nagaingon: Unsay hinungdan nga nasubo karon ang inyong mga nawong?oY (Ug si Jose misulod ngadto kanila sa pagkabuntag ug mitan-aw kanila, ug ania karon, nga nanagsubo sila.Z/ (Ug silang duruha nanagdamgo ug usa ka damgo sa usa niana ka gabii, tagsatagsa sumala sa hubad sa kahulogan sa iyang damgo, ang magbalantay sa vino ug ang magbubuhat sa tinapay, nga didto ginapus sa bilanggoan.  (Ug gitugyan sila sa pangulo sa bantay kang Jose, ug siya nag-alagad kanila; ug nagpadayon nga binilanggo sila sa usa ka panahon.# (Ug sila gipasulod niya nga binilanggo sa balay sa pangulo sa bantay nga harianon, ngadto sa bilanggoan, sa dapit diin si Jose nahibilanggo. ; (Ug nasuko si Faraon batok sa iyang duruha ka tinugyanan, batok sa pangulo sa mga magbalantay sa vino, ug batok sa pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay., U (Ug nahitabo sa human niining mga butanga, nga ang magbalantay sa vino sa hari sa Egipto, ug ang magbubuhat sa tinapay nakapasuko sa ilang ginoo, ang hari sa Egipto.@{ 'Ang pangulo sa bantay sa bilanggoan wala magsusi sa bisan unsang butanga nga diha sa iyang kamot; kay si Jehova diha nag-uban kaniya; ug ang iyang ginabuhat, si Jehova maoy nagpatubo.A} 'Ug ang tinugyanan sa bantay sa bilanggoan nagtugyan sa kamot ni Jose sa tanan nga mga binilanggo, nga diha sa bilanggoan, ug ang tanan nga ilang gibuhat didto, siya mao ang magbubuhat.#A 'Apan si Jehova diha nag-uban kang Jose, ug nagpakita kaniya sa iyang kaayo; ug gihatagan siya ug kahimut-an sa mga mata sa punoan sa bantay sa bilanggoan.*O 'Ug si Jose gikuha sa iyang agalon, ug gisulod siya sa bilanggoan, dapit nga didto ginabilanggo ang mga binilanggo sa hari, ug siya nahabilin didto sa bilanggoan.8k 'Ug nahitabo nga sa hingdunggan niya ang mga pulong nga gisulti sa iyang asawa kaniya, nga nagaingon: Mao kini ang gihimo kanako sa imong ulipon, misilaub ang iyang kaligutgut.+ 'Ug nahitabo nga sa gipatugbaw ko ang akong tingog ug misinggit ako, gibiyaan niya ang iyang bisti sa luyo nako, ug migula siya ngadto sa gawas.3a 'Ug iyang gisugilon kaniya sumala niining mga pulonga nga nagaingon: Ang ulipon nga Hebreohanon nga imong gidala dinhi kanamo, misulod nganhi kanako sa pagpakaulaw kanako.kQ 'Ug iyang gibutang sa luyo niya ang iyang bisti hangtud nga miabut ang iyang agalon sa iyang balay.3 a 'Ug nahitabo nga sa nadungog niya nga gipatugbaw ko ang tingog ug misinggit ako, nga gibiyaan niya sa luyo ko ang iyang bisti, ug mikalagiw siya ug migula ngadto sa gawas.  'Nga mitawag siya sa mga tawo sa iyang balay, ug nagsugilon kanila nga nagaingon: Tan-awa ninyo, nga gidad-an kita ug usa ka Hebreohanon, aron sa pagpasipala kanato; kini siya misulod nganhi kanako sa pagtipon sa paghigda, ug ako misinggit sa hataas nga tingog.t c ' Ug nahitabo nga sa nakita niya nga gibiyaan ang iyang bisti sa iyang mga kamot, ug mikalagiw siya sa gawas,K  ' Ug siya gigunitan niya sa iyang bisti, nga nagaingon: Umari ka; umipon ka sa paghigda kanako. Unya gibiyaan niya ang iyang bisti sa iyang mga kamot, ug mikalagiw siya ug migulan ngadto sa gawas. ! ' Nahitabo niadtong panahona nga misulod siya sa balay sa pagbuhat sa iyang katungdanan; ug walay bisan kinsa sa mga tawo sa sulod sa balay.'I ' Ug nahatabo nga sa nagasulti siya kang Jose sa adlaw-adlaw, ug siya wala magpatalinghug kaniya aron sa pagtipon sa paghigda kaniya, ni sa pagpuyo uban kaniya.gI ' Siya dili labaw kay kanako niining balaya, ug walay bisan unsa nga butang nga iyang gitungina kanako, gawas kanimo, kay ikaw mao ang iyang asawa. Busa unsaon ko paghimo kining dakung pagkadautan, ug makasala batok sa Dios? ~}[||Y{{W=<;>: 98g7x655*4m33100>/]..- ,#+|**#)h((''%$#""@! 3|2*v3S-EAY{7azh ? n p - )Zq \o3 2 Ug gibuhat sa iyang mga anak nga lalake alang kaniya sumala sa iyang gisugo kanila.n1 2 Ug sa gitan-aw sa mga pumoluyo sa yuta, ang mga Canaanhon, ang paghilak didto sa yuta sa Atad nga pagagiukan sa trigo, miingon sila: Mao kini ang makalilisang nga paghilak sa mga Egiptohanon: tungod niana gihinganlan ang iyang ngalan Abelmizraim nga atua sa tabok sa Jordan.cmA 2 Ug midangat sila sa yuta sa Atad nga pagagiukan sa trigo, nga didto sa tabok sa Jordan ug nagminatay sila didto sa hilabihang pagkadaku, ug hilabihang kabug-at nga pagbakho; ug si Jose nagbalata sulod sa pito ka adlaw.}lu 2 Ug mitungas usab uban kaniya ang mga carro, ug ang mga nanagkabayo; ug nahimo nga usa ka panon nga hilabihan kadaku.ekE 2Ug ang tibook nga panimalay ni Jose, ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug ang panimalay sa iyang amahan: mao lamang ang gibilin nila sa yuta sa Gosen ang ilang mga bata, ug ang ilang mga carnero, ug ang ilang mga vaca.Kj 2Unya si Jose mitungas sa paglubong sa iyang amahan; ug mitungas uban kaniya ang tanang mga ulipon ni Faraon, ang mga tigulang sa iyang panimalay, ug ang tanan nga mga tigulang sa yuta sa Egipto.oiY 2Ug si Faraon miingon: Tumungas ka, ug ilubong mo ang imong amahan, sumala sa iyang gipapanumpa kanimo.%hE 2Gipapanumpa ako sa akong amahan, sa pag-ingon: Ania karon, mamatay ako; sa akong lubnganan nga akong gikalot alang kanako sa yuta sa Canaan, didto ilubong mo ako. Busa karon ginapangaliyupo ko, nga patungason unta ako aron sa paglubong sa akong amahan, ug mobalik man ako sa pag-usab.g 2Ug sa miagi na ang mga adlaw sa pagbalata alang kaniya, nagsulti si Jose sa panimalay ni Faraon sa pag-ingon: Kong ako makakaplag karon ug kalomo sa inyong mga mata, ginapangaliyupo ko kaninyo, nga isulti ninyo sa mga igdulungog ni Faraon, sa pag-ingon:@f{ 2Ug gituman nila alang kaniya ang kap-atan ka adlaw, kay mao kana ang pagtuman sa mga adlaw niadtong mga giembalsamar, ug mihilak alang kaniya ang mga Egiptohanon sa kapitoan ka adlaw.e) 2Ug nagsugo si Jose sa iyang mga alagad nga mananambal nga embalsamahon nila ang iyang amahan ug ang mga mananambal nag-embalsamar kang Israel.jd Q 2Unya mihalog si Jose sa nawong sa iyang amahan, ug mihilak siya sa ibabaw niya, ug mihalok kaniya.Rc 1!Ug sa nakatapus si Jacob sa paghatag ug mga sugo sa iyang mga anak nga lalake, gitikungkong niya ang iyang mga tiil sa higdaanan, ug mitugyan sa iyang espiritu, ug gipaipon uban sa iyang mga katawohan.Vb' 1 Ang kapatagan ug langub nga atua didto nga gipalit gikan sa mga anak ni Heth.!a= 1Didto gilubong nila si Abraham ug si Sara nga iyang asawa: didto gilubong nila si Isaac ug si Rebeca nga iyang asawa; didto man usab gilubong ko si Lea,M` 1Sa langub nga atua sa kapatagan sa Macpela, nga atua sa unahan sa Mamre sa yuta sa Canaan, nga gipahit ni Abraham uban ang maong kapatagan ni Ephron nga Hetehanon, nga sa panulondon nga lubnganan.K_ 1Ug siya nagsugo kanila, ug miingon kanila: Ako moadto nga igatipon uban sa akong katawohan: ako ilubong ninyo uban sa akong mga ginikanan sa langub nga atua sa kapatagan ni Ephron nga Hetehanon:T^# 1Kini silang tanan mao ang napulo ug duha ka mga banay ni Israel: ug kini mao ang giingon kanila sa ilang amahan, ug gipanalanginan sila; ang tagsatagsa sumala sa panalangin nga iyang gipanalangin kanila.]y 1Si Benjamin mao ang lobo nga mangangagaw: Sa buntag mokaon siya sa tulukbon, Ug sa hapon magapahat siya sa mga inagaw.\ 1Ang mga panalangin sa imong amahan, Nagalabaw sa mga panalangin sa akong mga ginikanan: Ngadto sa utlanan sa mga kabukiran nga walay katapusan, Moanha sila sa ibabaw sa ulo ni Jose, Ug sa ibabaw sa alimpulo niya nga binulag gikan sa iyang mga igsoon nga lalake.c[A 1Bisan sa Dios sa imong amahan nga magatabang kanimo, Ug sa Makagagahum nga magapanalangin kanimo, Sa mga panalangin nga gikan sa langit sa itaas, Sa mga panalangin sa kahiladman nga anaa sa mga dughan ug sa taguangkan.RZ 1Apan ang iyang pana nagpabilin sa pagkalig-on, Ug ang mga bukton sa iyang mga kamot nangabaskug, Pinaagi sa mga kamot niadtong kusgan ni Jacob: (Gikan didto mao ang Magbalantay, ug ang Bato ni Israel),SY! 1Ang mga magpapana nagpaguol kaniya, Ug nagpana kaniya, ug naggukod kaniya.X 1Si Jose mao ang sanga nga mabungaon, Sanga nga mabungaon tupad sa usa ka tuburan; Ang iyang mga salingsing nagatabon sa kuta.aW= 1Si Nephtali maong lagsaw nga baye nga binuhian, Nga magahatag ug mga pulong nga matahum.rV_ 1Gikan kang Aser ang iyang tinapay nga matambok, Ug siya magahatag sa mga malami nga pagkaon nga harianon.fUG 1Kang Gad ang kasundalohan nga langyaw magadusmog kaniya: Apan siya magadusmog sa ilang tikod.5Tg 1Sa imong kaluwasan nagahulat ako, Oh, Jehova.,SS 1Si Dan mahimong sama sa bitin sa ubay sa dalan, Bitin nga malala sa ubay sa agianan. Nga magapaak sa mga tikod sa mga kabayo, Aron ang magakabayo mahulog sa likod.SR! 1Si Dan magahukom sa iyang katawohan, Ingon nga usa sa mga banay ni Israel.*QO 1Ug hingkit-an niya ang pahulayanan nga maayo, Ug ang yuta nga makapahamuot; Ug gibawog niya ang iyang abaga sa pagpas-an, Ug siya nahimong ulipon nga magbubuhis.TP# 1Si Issachar, asno nga kusganon, Nga nagalubog sa taliwala sa duha ka toril: O 1 Si Zabulon magapuyo sa mga dunggoanan sa dagat; Ug siya mahimong dunggoanan sa mga sakayan; Ug ang iyang kautlanan hangtud sa Sidon.\N3 1 Ang iyang mga mata mga mapula sa vino, Ug ang iyang mga ngipon mga maputi sa gatas.CM 1 Nga igahigut sa parras ang iyang pollino, Ug sa pinili nga sanga igahigut ang nati sa iyang asno nga baye, Gilabhan sa vino ang iyang mga bisti, Ug sa duga sa parras ang iyang mga bisti:HL 1 Ang cetro sa gahum dili pagakuhaon kang Juda, Ni ang barras sa pagkapangulo gikan sa taliwala sa iyang mga tiil, Hangtud nga moabut si Shilo; Ug maiya ang pagka-masinulondon sa mga katawohan.# 0Ug miingon si Jose sa iyang amahan: Dili mao, amahan ko, kay kini mao ang panganay, ibutang mo ang imong toong kamot sa ibabaw sa ulo niya. = 0Ug sa gitan-aw ni Jose nga ang iyang amahan nagbutang sa iyang kamot nga too sa ibabaw sa ulo ni Ephraim, kini wala makapahamuot kaniya; ug gikuptan niya ang kamot sa iyang amahan aron ibalhin niya gikan sa ibabaw sa ulo ni Ephraim ngadto sa ulo ni Manases.< 0Ang manolonda nga nagluwas kanako gikan sa tanan nga kadautan, magpanalangin niining mga batan-on: ug pagahinganlan ang akong ngalan kanila, ug ang ngalan sa akong mga ginikanan si Abraham ug si Isaac: ug magpadaghan kanila sa hilabihan gayud, sa taliwala sa yuta.t;c 0Ug gipanalanginan niya si Jose, ug miingon siya: Ang Dios nga sa iyang atubangan, naglakaw ang akong mga ginikanan, si Abraham ug si Isaac, ang Dios nga nagpakaon kanako sa tibook ko nga kinabuhi sa hataas kaayo hangtud niining adlawa.:7 0Unya gibayaw ni Israel ang iyang kamot nga too, ug gibutang niya sa ibabaw sa ulo ni Ephraim, nga mao ang kamanghuran, ug ang iyang kamot nga wala sa ibabaw sa ulo ni Manases, nga ginapahamutang niya sa tinuyo sa pagpasaylob sa iyang mga kamot, kay si Manases mao ang panganay.+9Q 0 Ug sila nga duruha gikuha ni Jose, si Ephraim sa iyang too, dapit sa wala ni Israel; ug si Manases sa iyang wala, dapit sa too ni Israel; ug sila gipaduol kaniya.V8' 0 Ug sila gikuha ni Jose sa taliwala sa iyang mga tuhod ug mihapa siya sa yuta."7? 0 Ug miingon si Israel kang Jose: Wala na ako maghunahuna nga makakita pa sa imong nawong: ug ania karon, gipakita sa Dios kanako ang imong kaliwatan usab.!6= 0 Ug ang mga mata ni Israel lubog na tungod sa katigulangon, mao nga halap na siya. Ug sila gipaduol kaniya, ug mihalok siya kanila ug iyang gigakus sila.75i 0 Ug mitubag si Jose sa iyang amahan: Sila ang mga anak ko nga lalake, nga gihatag sa Dios kanako dinhi. Ug siya miingon: Paduola sila karon kanako, ug akong panalanginan sila.b4? 0Ug nakita ni Israel ang mga anak nga lalake ni Jose, ug miingon siya: Kinsa ba kini sila?p3[ 0Apan mahitungod kanako sa paggikan ko sa Padan-aram, namatay kanako si Raquel sa yuta sa Canaan, sa dalan, sa gilay-on nga dili na kaayo halayo gikan sa Ephrata; ug gilubong ko siya didto sa dalan sa Ephrata, nga mao ang Bethlehem.#2A 0Ug ang imong mga anak sa ulahi nila imong gipanganak, sila mamaimo; subay sa ngalan sa ilang mga igsoon pagahinganlan sila tungod sa ilang mga panulondon.c1A 0Ug karon ang imong duruha ka anak nga lalake, si Ephraim ug si Manases, nga nangatawo kanimo sa yuta sa Egipto sa wala pa ako mahianhi kanimo dinhi sa Egipto, mga ako sila; ingon nga si Ruben ug si Simeon mamaako sila:s0a 0Ug siya miingon kanako: Ania karon, ikaw himoon ko nga mabungaon, ug ikaw pagapadaghanon ko ug ikaw himoon nga usa ka panon sa mga katawohan; ug igahatag ko kining yutaa sa imong kaliwatan sa sunod kanimo sa pagkapanulondon nga dayon./) 0Ug si Jacob miingon kang Jose: Ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan mitungha kanako didto sa Luz sa yuta sa Canaan, ug siya nanalangin kanako.=.u 0Ug gipahibalo kini kang Jacob sa pag-ingon: Ania karon, ang imong anak nga si Jose mianhi kanimo. Ug nanlimbasug si Israel sa iyang kaugalingon ug milingkod sa ibabaw sa higdaanan:]- 7 0Ug nahitabo nga sa human niining mga butanga nga may usa nga miingon kang Jose: Ania karon, masakiton ang imong amahan. Ug iyang gidala uban kaniya ang iyang duruha ka anak nga lalake nga si Manases ug si Ephraim.,+ /Ug siya miingon: Manumpa ka kanako. Ug siya nanumpa kaniya. Unya si Israel sa iyang kaugalingon miyukbo didto sa ibabaw sa ulohan sa higdaanan.B+ /Apan sa diha nga matulog na ako uban sa akong mga ginikanan, dad-on mo ako gawas sa Egipto ug ilubong mo ako sa ilang lubnganan. Ug siya mitubag: Ako magabuhat ingon sa imong ginaingon.u*e /Ug nagkahaduol na ang mga adlaw sa pagkamatay ni Israel, ug iyang gitawag si Jose nga iyang anak, ug miingon kaniya: Kong nakakaplag ako karon ug kalomo sa imong mga mata, ginapangaliyupo ko kanimo nga ibutang mo ang imong kamot sa ilalum sa akong paa, ug magbuhat ka kanako sa kalooy ug kamatuoran; ginapangaliyupo ko kanimo nga dili mo ako pag-ilubong sa Egipto.5)e /Ug si Jacob nagpuyo sa yuta sa Egipto napulo ug pito ka tuig: ug mao kana ang mga adlaw ni Jacob, ang mga tuig sa iyang kinabuhi, nga usa ka gatus kap-atan ug pito ka tuig.() /Ug si Israel nagpuyo sa yuta sa Egipto, sa yuta sa Gosen; ug sila nakapanag-iya niana, ug nagmabungaon sila ug nanagdaghan sa hilabihan gayud.9'm /Ug gihimo ni Jose ang balaod mahatungod sa yuta sa Egipto hangtud karon, nga kang Faraon ang bahin nga ikalima; gawas lamang ang yuta sa mga sacerdote nga wala maiya ni Faraon.& /Ug sila mingtubag: Imong giluwas ang among kinabuhi; hatagi kami ug kalomo sa mga mata sa akong ginoo, ug magpaulipon kami kang Faraon.% /Ug mahitabo nga sa panahon sa ting-ani ihatag ninyo ang ikalima ka bahin kang Faraon, ug ang upat ka bahin inyo alang sa inyong binhi sa yuta, ug alang sa inyong kalan-on, ug alang kanila sa inyong mga panimalay, ug aron nga makakaon ang inyong mga anak.+$Q /Unya si Jose miingon sa katawohan: Ania karon, gipalit ko kamo ug ang inyong yuta alang kang Faraon: tan-awa, aniay binhi alang kaninyo, ug magpugas kamo sa yuta.k#Q /Ang yuta sa mga sacerdote mao lamang ang wala niya mapalit, tungod kay ang mga sacerdote adunay pahat kang Faraon, ug sila nagakaon sa ilang pahat nga gihatag kanila ni Faraon: tungod niana wala nila ikabaligya ang ilang yuta.2"_ /Ug mahitungod sa katawohan, gihimo niya ang pagbalhin kanila ngadto sa mga kalungsoran gikan sa usa ka tumoy sa katapusang utlanan sa Egipto ngadto sa laing tumoy niini.k!Q /Unya gipalit ni Jose ang tanan nga yuta sa Egipto alang kang Faraon; kay ang mga Egiptohanon namaligya ang tagsatagsa ka tawo sa iyang yuta, kay ang gutom misamut gayud sa ibabaw nila; ug ang yuta midangat nga naiya ni Faraon.. W /Busa ngano ba nga magpakamatay kami sa atubangan sa imong mga mata, kami ingon man ang among yuta? Palita kami ug ang among yuta sa tinapay, ug kami ug ang among yuta maulipon kang Faraon; ug hatagi kami ug binhi aron mabuhi kami, ug kami dili mangamatay ug aron dili mahimong awa-aw ang yuta.N /Ug sa tapus ang tuig, miadto sila kaniya sa ikaduha nga tuig, ug miingon sila kaniya: Dili kami magatago sa akong ginoo nga ang among salapi sa pagkamatuod nahurot na; ug ang mga panon sa kahayupan iya na sa among ginoo; walay nahabilin sa atubangan sa among ginoo kondili ang among mga lawas ug ang among mga yuta na lamang.)M /Ug ilang gidala ang ilang kahayupan ngadto kang Jose; ug si Jose mihatag kanila ug mga makaon nga baylo sa mga kabayo, ug alang sa panon sa mga carnero, ug alang sa mga vaca, ug alang sa panon sa mga asno: ug sila ginahatagan niya ug tinapay alang sa tanang kahayupan nila niadtong tuiga.' /Ug si Jose miingon: Ihatag ninyo ang inyong kahayupan, ug pagahatagan ko kamo ug baylo alang sa inyong kahayupan, kong mahurot na ang salapi.zo /Ug sa nahurot na ang salapi sa yuta sa Egipto, ug sa yuta sa Canaan, mingdangup ang tanang mga Egiptohanon kang Jose, nga nag-ingon: Hatagi kami ug tinapay: kay nganong mangamatay kami sa atubangan mo? tungod kay nahurot na ang among salapi.@{ /Ug gitigum ni Jose ang tanan nga salapi nga nakita didto sa yuta sa Egipto, ug sa yuta sa Canaan, alang sa trigo nga ilang gipamalit; ug gisulod ni Jose ang salapi sa balay ni Faraon.0[ / Ug wala nay tinapay sa tibook nga yuta kay ang gutom hilabihan pagkadaku sa pagkaagi nga nagakamatay sa gutom ang yuta sa Egipto ug ang yuta sa Canaan tungod sa gutom.(K / Ug ginapakaon ni Jose ug tinapay ang iyang amahan ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug ang tanan sa panimalay sa iyang amahan, sumala sa ilang mga kabanayan.mU / Sa ingon niini, gipahaluna ni Jose ang iyang amahan, ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug iyang gihatag kanila ang pagpanag-iya sa yuta sa Egipto sa labing maayo nga yuta, sa yuta sa mga Ramesehanon, ingon sa gisugo ni Faraon.U% / Ug si Jacob nanalangin kang Faraon, ug mipahawa siya sa atubangan ni Faraon.D / Ug si Jacob mitubag kang Faraon: Ang mga adlaw sa mga tuig sa akong paglangyaw-langyaw, usa ka gatus ug katloan ka tuig; diyutay, ug mga dautan ang mga adlaw sa mga tuig sa akong kinabuhi, ug kini wala makakab-ut sa mga adlaw sa mga tuig sa akong mga ginikanan, sa mga adlaw sa kinabuhi sa ilang paglangyaw-langyaw.b? /Ug miingon si Faraon kang Jacob: Kapid-an na ka mga adlaw sa mga tuig ang imong kinabuhi? /Ug gipasulod ni Jose ang iyang amahan, ug iyang gipaatubang siya sa atubangan ni Faraon; ug si Jacob nanalangin kang Faraon.F /Ang yuta sa Egipto anaa sa atubangan mo; papuy-on mo sa labing maayong yuta ang imong amahan ug ang imong mga igsoon nga lalake; papuy-on mo sila sa yuta sa Gosen; ug kong makamatngon ka nga sa ilang taliwala adunay mga tawo nga mga masingkamuton ibutang mo sila sa pagkapangulo nga mga magbalantay sa akong mga vaca.ym /Ug si Faraon misulti kang Jose nga nagaingon: Ang imong amahan ug ang imong mga igsoong lalake ming-anhi kanimo.&G /Labut pa miingon sila kang Faraon: Sa pagpuyo niining yutaa mianhi kami; kay walay sibsibon alang sa mga panon sa mga carnero sa imong mga ulipon; kay ang gutom daku kaayo sa yuta sa Canaan: busa, gipangaliyupo namo karon kanimo nga makapuyo unta ang imong mga ulipon sa yuta sa Gosen.W) /Ug si Faraon miingon sa iyang mga igsoon: Unsa ba ang inyong pangita sa kinabuhi? Ug sila mingtubag kang Faraon: Ang imong mga ulipon, mga magbalantay sa mga carnero, kami ingon man ang among mga ginikanan.}u /Ug sa iyang mga igsoon nga lalake mikuha siya ug lima sa mga tawo, ug iyang gipaatubang sila sa atubangan ni Faraon.( M /Unya si Jose midangat ug nagpahibalo kang Faraon ug miingon siya: Ang akong amahan ug ang akong mga igsoon nga lalake, ug ang ilang mga panon sa carnero ug ang ilang mga panon sa vaca, uban ang tanan nga ila, nangabut na gikan sa yuta sa Canaan, ug ania karon, atua sila sa yuta sa Gosen.  ."Nga magaingon kamo: Ang imong mga ulipon mga magbabaton sa kahayupan gikan pa sa among pagkabata hangtud karon, kami ug ang among mga ginikanan: aron makapuyo kamo sa yuta sa Gosen, kay ang mga Egiptohanon nagadumot sa tanan nga magbalantay sa mga carnero.p [ .!Ug mahitabo kong si Faraon magatawag kaninyo ug magaingon siya: Unsa ba ang inyong pangita sa kinabuhi?R  . Ug ang mga tawo mga magbalantay sa mga carnero, kay sila mga magbalantay sa kahayupan; ug ilang gidala ang ilang mga panon sa mga carnero nila, ug ang ilang mga panon sa mga vaca, ug ang tanan nga ila.  .Ug si Jose miingon sa iyang mga igsoon nga lalake ug sa panimalay sa iyang amahan: Moadto ako ug magpahibalo ako kang Faraon, ug magaingon ako kaniya: Ang akong mga igsoon nga lalake, ug ang panimalay sa akong amahan nga didto sa yuta sa Canaan mianhi kanako;  .Unya si Israel miingon kang Jose: Karon buot na ako nga mamatay, kay nakakita na ako sa imong nawong, nga buhi pa man diay ikaw.y .Ug gipaandam ni Jose ang iyang sakyanan, ug miadto sa pagdawat kang Israel nga iyang amahan didto sa Gosen; ug siya sa iyang kaugalingon nagpaila kaniya, ug migakus siya sa iyang liog, ug siya mihilak sa ibabaw sa iyang liog sa dugay-dugay gayud./ .Ug iyang gipauna si Juda ngadto kang Jose, aron siya magtultol sa dalan nga iyang gidulngan ngadto sa Gosen; ug nakadangat sila sa yuta sa Gosen.3a .Ug ang mga anak nga lalake ni Jose nga nangatawo kaniya didto sa Egipto, duruha ka tawo. Ang tanan nga mga kalag sa balay ni Jacob, nga misulod ngadto sa Egipto kapitoan.O .Ang tanan nga mga tawo nga miuban kang Jacob padulong sa Egipto nga migikan sa iyang mga hawak nga walay labut ang mga asawa sa mga anak nga lalake ni Jacob, ang tanan nga mga tawo kan-uman ug unom./Y .Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Bilha nga gihatag ni Laban kang Raquel, nga iyang anak nga babaye, ug nag-anak kini siya kang Jacob; ang tanan pito ka kalag.dC .Ug ang mga anak nga lalake ni Nephtali: si Jahzeel, ug si Guni, ug si Jeser, ug si Shillem.4e .Ug ang mga anak nga lalake ni Dan: si Husim.vg .Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Raquel nga nangatawo kang Jacob: ang tanan, napulo ug upat ka kalag. ; .Ug ang mga anak ni Benjamin mao si Bela, ug si Becher, ug si Asbel, ug si Gera, ug si Naaman, ug si Ehi, ug si Ros, ug si Muppim, si Huppim, ug si Ard.(K .Ug ang nangatawo kang Jose sa yuta sa Egipto si Manases ug si Ephraim, ang mga gianak kaniya ni Asenath, nga anak nga babaye ni Potiphera, nga sacerdote sa On.Z~/ .Ug ang mga anak nga lalake ni Raquel, nga asawa ni Jacob: si Jose ug si Benjamin.;}q .Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Zilpa, nga gihatag ni Laban sa iyang anak nga babaye nga si Lea, ug iyang gianak kini sila kang Jacob; ang tanan napulo ug unom ka kalag.A|} .Ug ang mga anak nga lalake ni Aser: si Jimna, ug si Ishua, ug si Isusi, ug si Beria, ug si Sera, nga igsoon nga babaye nila. Ang mga anak nga lalake ni Beria: si Heber, ug si Malchiel.{ .Ug ang mga anak nga lalake ni Gad: si Ziphion, ug si Aggi, ug si Suni, ug si Ezbon, ug si Heri, ug si Arodi, ug si Areli.mzU .Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Lea, nga iyang gianak kang Jacob sa Padan-aram, ug labut pa sa iyang anak nga babaye nga si Dina: katloan ug tolo ang tanang mga kalag sa iyang mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.Ty# .Ug ang mga anak nga lalake ni Zabulon: si Sered, ug si Elon, ug si Jahleel.[x1 . Ug ang mga anak nga lalake ni Issachar: si Tola ug si Phua ug si Job ug si Simron.Vw' . Ug ang mga anak nga lalake ni Juda: si Er, ug si Onan, si Sela, ug si Phares, ug si Zara; apan si Er ug si Onan nangamatay sa yuta sa Canaan. Ug ang mga anak nga lalake ni Phares mao si Hezron ug si Hamul.Rv . Ug ang mga anak nga lalake ni Levi: si Gerson, ug si Coath, ug si Merari.#uA . Ug ang mga anak nga lalake ni Simeon: si Jemuel, ug si Jamin, ug si Ohad, ug si Jakin, ug si Zoar, ug si Saul nga anak nga lalake sa babaye nga Canaanhon.]t5 . Ug ang mga anak nga lalake ni Ruben: Si Hanoh, si Phallu, ug si Hezron, ug si Carmi.+sQ .Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak ni Israel, nga minglugsong ngadto sa Egipto, si Jacob ug ang iyang mga anak nga lalake: si Ruben ang kamagulangan ni Jacob,r .Ang iyang mga anak nga lalake, ug ang mga anak nga lalake sa iyang mga anak nga lalake uban kaniya; ang iyang mga anak nga babaye, ug ang mga anak nga babaye sa iyang mga anak nga lalake, ug ang tanan niya nga kaliwatan iyang gidala uban kaniya padulong sa Egipto.:qo .Ug ilang gidala ang ilang kahayupan, ug ang ilang katigayonan nga nahipos sa yuta sa Canaan, ug miadto sila ngadto sa Egipto, si Jacob ug ang tanan niyang kaliwatan uban kaniya.ipM .Ug mitindog si Jacob gikan sa Beer-seba; ug gikuha sa mga anak nga lalake ni Israel ang ilang amahan nga si Jacob, ug ang ilang mga anak, ug ang ilang mga asawa, sa mga sakyanan nga gipadala ni Faraon aron sa pagdala kanila.o/ .Ako molugsong uban kanimo ngadto sa Egipto, ug ako usab magapabalik kanimo: ug si Jose magabutang sa iyang mga kamot sa ibabaw sa imong mga mata.'nI .Ug siya miingon: Ako mao ang Dios, ang Dios sa imong amahan; dili ka mahadlok sa paglugsong ngadto sa Egipto kay didto ikaw himoon ko nga usa ka dakung nasud.my .Ug nagsulti ang Dios kang Israel sa mga panan-awon sa gabii, ug miingon siya: Jacob, Jacob! Ug siya mitubag: Ania ako.l ) .Ug migikan si Israel uban ang tanan nga iya, ug miabut sa Beer-seba, ug naghalad siya ug mga halad alang sa Dios sa iyang amahan nga si Isaac.k -Unya miingon si Israel: Igo na; si Jose nga akong anak buhi pa diay: ako moadto ug motan-aw kaniya sa dili pa ako mamatay.ejE -Ug ilang gisugilon kaniya ang tanan nga mga pulong ni Jose nga iyang gisulti kanila; ug sa nakita niya ang mga sakyanan nga gipadala ni Jose aron sa pagdala kaniya, ang espiritu ni Jacob nga ilang amahan nabuhi pag-usab.Ai} -Ug ilang gisuginlan siya sa mga balita nga nagaingon: Si Jose buhi pa, ug siya mao ang ginoo sa tibook nga yuta sa Egipto. Ug ang iyang kasingkasing naluya, kay siya wala tumoo kanila.hhK -Ug mitungas sila gikan sa Egipto, ug miabut sila sa yuta sa Canaan kang Jacob nga ilang amahan,g3 -Busa iyang gipalakaw ang iyang mga igsoon nga lalake, ug nanggikan sila. Ug siya miingon kanila: Magmatngon kamo nga dili kamo manag-away sa dalan.[f1 -Ug sa iyang amahan iyang gipadala kini: napulo ka asno nga lake nga giluwanan sa labing maayo sa Egipto, ug napulo ka asno nga baye nga giluwanan sa trigo, ug tinapay, ug pagkaon alang sa iyang amahan sa dalan.+eQ -Sa tagsatagsa kanila mihatag siya ug mga ilisan nga mga bisti, ug naghatag siya kang Benjamin totolo ka gatus ka book nga salapi, ug lima ka ilisan nga mga bisti.9dm -Ug mao nga gibuhat kini sa mga anak nga lalake ni Israel: gihatagan sila ni Jose ug mga sakyanan ingon sa sugo ni Faraon, ug sila gihatagan niya ug makaon alang sa ilang panaw.ncW -Ug ayaw pagtagad sa inyong mga katigayonan, kay ang labing maayo sa tibook nga yuta sa Egipto mainyo.Eb -Karon ikaw gisugo; buhata ninyo kini; kumuha kamo gikan sa yuta sa Egipto ug mga sakyanan alang sa inyong mga anak, ug sa inyong mga asawa; ug kuhaa ninyo ang inyong amahan ug umanhi kamo.Ca -Ug kuhaa ninyo ang inyong amahan, ug ang inyong mga panimalay, ug umari kamo kanako, ug ako magahatag kaninyo sa labing maayo sa yuta sa Egipto, ug magakaon kamo sa kinatambokan sa yuta.,`S -Ug miingon si Faraon kang Jose: Ingna ang imong mga igsoon: Buhata ninyo kini; luwanan ninyo ang inyong mga hayupan, ug lumakaw kamo, pauli kamo sa yuta sa Canaan;1_] -Ug ang taho mahitungod niini hingdunggan sa balay ni Faraon nga nagaingon: Ang mga igsoon ni Jose miabut. Ug kini nakapahimuot kaayo kang Faraon ug sa iyang mga ulipon.^ -Ug mihalok siya sa tanan niyang mga igsoon nga lalake, ug mihilak tungod kanila ug sa tapus niini nakigsulti kaniya ang iyang mga igsoon. ] -Ug migakus siya sa liog ni Benjamin nga iyang igsoon, ug mihilak siya; ug si Benjamin usab mihilak nga naggakus diha sa iyang liog.,\S - Busa, ipaila ninyo sa akong amahan ang tibook nga himaya ko sa Egipto ug ang tanan nga inyong nakita; ug dumali kamo ug dad-on ninyo dinhi kanako ang akong amahan.[# - Ug, ania karon, ang imong mga mata, nakakita ug ang mga mata sa akong igsoon nga si Benjamin, nga ang akong baba mao ang nagasulti kaninyo.1Z] - Ug didto pagapakan-on ko ikaw, kay may nahabilin pa nga lima ka tuig sa gutom, tingali unya mahulog ka sa pagkakabus, ikaw ug ang imong panimalay, ug ang tanan nga imo.OY - Ug magapuyo ka sa yuta sa Gosen, ug magakinabuhi ka sa haduol kanako, ikaw ug ang imong mga anak; ug ang mga anak sa imong mga anak; ang imong mga panon ug ang imong kahayupan, ug ang tanan nga imo.TX# - Pagdali kamo, umadto kamo sa akong amahan ug iingon ninyo kaniya: Mao kini ang giingon sa imong anak nga si Jose: Ang Dios nagbutang kanako nga ginoo sa tibook nga Egipto. Umari ka kanako. Ayaw pagdugay.IW -Busa karon wala kamo magpadala kanako dinhi, kondili ang Dios; ug siya nagbutang kanako nga amahan kang Faraon ug ginoo sa tibook niya nga panimalay, ug magbubuot sa tibook nga yuta sa Egipto./VY -Ug ang Dios nagpadala kanako sa pag-una kaninyo aron sa pagbantay kaninyo nga mga salin dinhi sa yuta, ug sa pagluwas kaninyo nga buhi pinaagi sa daku nga pagkaluwas. U -Kay niining duha na karon ka tuig nga may gutom dinhi sa yuta, ug may nahabilin pa nga lima ka tuig, nga walay makadaro ni makaani.5Te -Ug karon, ayaw ninyo ikasubo ni ikaguol sa inyong kaugalingon nga ako gibaligya ninyo dinhi, kay ang Dios nagpadala kanako sa pag-una kaninyo aron sa pagbantay sa kinabuhi.QS -Ug miingon si Jose sa iyang mga igsoong lalake: Dumuol kamo kanako, gipakilooy ko kaninyo. Ug sila mingduol. Ug siya miingon: Ako mao si Jose nga inyong igsoon, nga mao ang inyong gibaligya sa Egipto.?Ry -Ug si Jose miingon sa iyang mga igsoon: Ako mao si Jose; buhi pa ba ang akong amahan? Ug ang iyang mga igsoon wala makahimo sa pagtubag kaniya, ug nangalisang sila sa atubangan niya.|Qs -Ug siya nagminatay sa paghilak; ug nanagpakadungog ang mga Egiptohanon, ug nakadungog usab ang panimalay ni Faraon.P  -Unya si Jose wala na makagpugong sa iyang kaugalingon sa atubangan sa tanan nga diha sa iyang luyo, ug siya misinggit: Papahawaa ninyo ang tanan. Ug didto wala nay bisan kinsa nga nahabilin samtang si Jose sa iyang kaugalingon nagpaila sa iyang mga igsoong lalake."O? ,"Kay, unsaon ko man sa pag-adto sa akong amahan kong wala ang bata uban kanako? Tingali hinoon ug makatan-aw ako sa kadautan nga mahitabo sa akong amahan.@N{ ,!Busa karon, gipangaliyupo ko kanimo, nga mopabilin karon ang imong ulipon, salili sa bata aron sa pagpaulipon sa akong ginoo, ug papaulia ang bata uban sa iyang mga igsoon nga lalake.8Mk , Kay ang imong ulipon migikan nga maoy nangako sa bata sa akong amahan nga nagaingon: Kong siya dili ko igabalik kanimo, nan ako ang tagsala sa akong amahan sa walay katapusan.RL ,Mahitabo nga kong dili niya makita ang bata uban kanamo , mamatay siya; ug ang imong mga ulipon magatunod sa mga buhok nga ubanon sa imong ulipon nga among amahan, uban ang kasakit ngadto sa lubnganan.%KE ,Busa karon, kong moabut ako sa imong ulipon nga akong amahan, ug dili makauban kanako ang batan-on, sanglit ang iyang kinabuhi nalanggikit sa kalag sa bata;-JU ,Ug kong kuhaon usab ninyo kini sa atubangan ko, ug mahitabo kaniya ang kalisdanan, itunod ninyo ang akong mga buhok nga ubanon uban ang kasakit ngadto sa lubnganan.I ,Ug ang usa nahamulag gikan kanako, ug gunahunahuna ko sa pagkamatuod nga gikuniskunis siya; ug hangtud karon ako wala makakita kaniya.H ,Ug ang imong ulipon nga akong amahan nag-ingon kanamo: Kamo nanghibalo nga duruha da ang gianak sa akong asawa alang kanako:{Gq ,Ug kami mingtubag: Dili kami makahimo sa pag-adto; kong ang among igsoon nga lalake nga kamanghuran makauban kanamo, nan moadto kami; kay kami dili arang makakita sa nawong sa tawo, gawas kong makauban kanamo ang among igsoon nga kamanghuran.WF) ,Ug miingon ang among amahan: Bumalik kamo sa pagpamalit ug diyutay nga makaon.E{ ,Ug nahitabo nga sa pag-abut namo sa among amahan nga imong ulipon, gisugilon namo kaniya ang mga pulong sa akong ginoo.D% ,Ug ikaw miingon sa imong mga ulipon: Kong ang inyong kamanghuran dili makatugbong uban kaninyo, dili na gayud kamo makakita sa akong nawong.C# ,Ug kami ming-ingon sa akong ginoo: Ang batan-on dili arang makabiya sa iyang amahan, kay kong siya mobiya kaniya, ang iyang amahan mamatay.gBI ,Ug ikaw miingon sa imong mga ulipon: Dad-a ninyo siya nganhi kanako, aron ako makakita kaniya.+AQ ,Ug kami mingtubag sa akong ginoo: Aduna kami ing amahan nga tigulang, ug usa ka batan-on nga natawo kaniya sa iyang pagkatigulang, diyutay siya; ug ang iyang usa ka igsoon nga lalake patay na, ug siya na lamang nga usa ra ang nahabilin sa iyang inahan, ug ang iyang amahan nahigugma kaniya.v@g ,Ang akong ginoo nangutana sa iyang mga ulipon, nga nagaingon: Aduna ba kamo ing amahan kun igsoon nga lalake?y?m ,Unya si Juda miduol kaniya ug miingon: Oh, ginoo ko, gipangaliyupo ko kanimo nga pasultihon mo ako ug usa ka pulong sa mga igdulungog sa akong ginoo, ug ayaw pagpasilauba ang imong kaligutgut batok sa imong ulipon kay ikaw sama kang Faraon. ~~2}b|{zzyyBxwwvbuu1ttttss%rr@q[poonnm:lkkjj0iahhWgfgeeXddcSba``4_3^K]\\Z[ZZ`YXXdXW=VqUU1TSRQQPOO MMJKJIHHG5FE>DD!CBB(A@@L?>== <<'::J9948 7c6554.322E100//7.S-},k++8*)((e'' &%$$5#[""*!L ;MpMmYK<}&T = D `  bd1Wx$kUg si Jehova miingon kang Moises: Ang kasingkasing ni Faraon migahi, nagdumili siya sa pagpalakaw sa katawohan.n#W Ug ang kasingkasing ni Faraon migahi, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova."' Kay sila misalibay ang tagsatagsa sa iyang sungkod, ug nahimo usab sila nga mga bitin: apan ang sungkod ni Aaron misubad sa mga sungkod nila.6!g Unya nagpatawag usab si Faraon sa mga makinaadmanon ug sa mga salamangkiro; ug sila usab, ang mga mago sa Egipto, nagbuhat sa mao nga paagi sa ilang mga buhat nga malamaton.V ' Ug si Moises ug si Aaron miadto kang Faraon, ug kini gibuhat nila ingon sa gisugo ni Jehova: ug gibalibag ni Aaron ang iyang sungkod sa atubangan ni Faraon ug sa iyang mga alagad, ug kini nahimo nga bitin.fG Sa diha nga magasulti si Faraon kaninyo nga magaingon: Magpakita kamo ug kahibulongan alang kaninyo, unya mag-ingon ikaw kang Aaron: Kuhaa ang imong sungkod, ug ibalibag sa atubangan ni Faraon, aron kini mahimo nga bitin.FUg si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron nga nagaingon: Ug may panuigon si Moises nga kawaloan ka tuig, ug si Aaron may panuigon nga kawaloan ug tolo ka tuig, sa misulti sila kang Faraon.kQUg kini gibuhat ni Moises ug ni Aaron; ingon sa gisugo ni Jehova kanila mao usab ang gibuhat nila.:oUg manghibalo ang mga Egiptohanon nga ako mao si Jehova, sa diha nga pagatuyoron ko ang akong kamot sa ibabaw sa Egipto ug pagakuhaon ko ang mga anak sa Israel sa taliwala nila.vgApan si Faraon dili magapatalinghug kaninyo, ug igabutang ko ang akong kamot sa ibabaw sa Egipto, ug pagakuhaon ko ang akong mga panon, ang akong katawohan, ang mga anak sa Israel, gikan sa yuta sa Egipto pinaagi sa dagkung mga paghukom.zoUg pagapagahion ko ang kasingkasing ni Faraon, ug pagapadaghanon ko sa yuta sa Egipto ang akong mga kahibulongan.EMagsulti ka sa tanan nga mga butang nga akong igasugo kanimo, ug si Aaron nga imong igsoon magasulti kang Faraon, aron siya motugot sa mga anak sa Israel sa pagpalakaw gikan sa iyang yuta. 5Ug si Jehova miingon kang Moises: Tan-awa, gihimo ko ikaw ingon nga Dios ngadto kang Faraon, ug si Aaron nga imong igsoon mamao ang imong manalagna.)Ug si Moises miingon sa atubangan ni Jehova: Ania karon, ako dili cinircuncidahan sa mga ngabil, ug unsaon sa pagpatalinghug ni Faraon kanako.%ENga si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Ako si Jehova: magsulti ka kang Faraon nga hari sa Egipto sa tanan nga mga butang nga ginasulti ko kanimo.RUg nahitabo sa adlaw nga misulti si Jehova kang Moises sa yuta sa Egipto, ;Kini mao sila ang nanagsulti kang Faraon nga hari sa Egipto aron sa pagkuha gikan sa Egipto sa mga anak sa Israel. Si Moises ug si Aaron mao kini sila./Kini mao man kadto si Aaron, ug si Moises kang kinsa si Jehova miingon: Kuhaa ang mga anak sa Israel sa yuta sa Egipto sumala sa ilang mga panon.nWUg si Eleazar, anak nga lalake ni Aaron, mikuha ug usa niya sa mga anak nga babaye ni Putiel sa pagkaasawa; ug kini mianak kaniya kang Pinees. Kini mao ang mga pangulo sa mga amahan sa mga Levihanon sumala sa ilang mga kabanayan.Ug ang mga anak nga lalake ni Cora: Si Aser ug si Elcana, ug si Abiasap: kini sila mao ang mga panimalay sa mga Corahanon.NUg si Aaron mikuha sa pagkaasawa niya kang Elisabeth, anak nga babaye ni Aminadab, nga igsoon nga babaye ni Naason; ug gianak ni Elisabeth kaniya si Nadab, ug si Abiu, ug si Eleazar, ug si Ithamar.T#Ug ang mga anak nga lalake ni Uriel: Si Misael, ug si Elsapan, ug si Sitri.P Ug ang mga anak nga lalake ni Isar: Si Cora, ug si Nepheg, ug si Sikri.\ 3Ug si Amram mikuha alang sa pagkaasawa niya kang Jocabed, igsoong babaye sa iyang amahan; ug gianak ni Jocabed kaniya si Aaron ug si Moises. Ug ang tuig sa kinabuhi ni Amram usa ka gatus katloan ug pito ka tuig.  Ug ang mga anak nga lalake ni Merari: si Mahali, ug si Musi: kini sila mao ang mga banay ni Levi sumala sa ilang mga kaliwatan.+ QUg ang mga anak nga lalake ni Coath: si Amram, ug si Isar, ug si Hebron ug si Uriel. Ug ang mga tuig sa kinabuhi ni Coath, usa ka gatus katloan ug totolo ka tuig.] 5Ang mga anak nga lalake ni Gerson: si Libni, ug si Shimi, sumala sa ilang mga banay.FUg kini mao ang mga ngalan sa mga anak ni Levi sumala sa ilang mga kaliwatan; si Gerson, ug si Coath, ug si Merari: ug ang mga tuig sa kinabuhi ni Levi usa ka gatus katloan ug pito ka tuig.BUg ang mga anak nga lalake ni Simeon: si Jemuel, ug si Jamin, ug si Ohad, ug si Jakin, ug si Sohar, ug si Saul ang anak sa usa ka babaye nga Canaanhon; kini mao ang mga banay ni Simeon.X+Kini mao ang mga pangulo sa mga panimalay sa ilang mga ginikanan: ang mga anak nga lalake ni Ruben, ang panganay ni Israel; si Hanoc, ug si Palu, si Hezron, ug si Carmi: kini sila mao ang mga banay ni Ruben.E Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, ug mihatag kanila ug sugo alang sa mga anak sa Israel, ug kang Faraon, hari sa Egipto, sa pagpagula sa mga anak sa Israel sa yuta sa Egipto.U% Ug si Moises misulti sa atubangan ni Jehova, nga nagaingon: Tan-awa, ang mga anak sa Israel wala magpanimati kanako; nan unsaon sa pagpanimati ni Faraon kanako, nga ako dili cinircuncidahan ug mga ngabil?lS Lakat, sultihi si Faraon, hari sa Egipto, aron magapagula siya sa mga anak sa Israel sa iyang yuta.8m Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:'I Ug si Moises misulti sa ingon sa mga anak sa Israel: apan sila wala magpanimati kang Moises tungod sa kataka sa espiritu, ug tungod sa mapintas nga kaulipnan.;qUg pagadad-on ko kamo ngadto sa sulod sa yuta nga gipanumpa ko sa paghatag kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob; ug igahatag ko kini kaninyo nga panulondon: ako mao si Jehova.\3Ug pagakuhaon ko kamo ingon nga akong katawohan, ug ako mainyong Dios: ug managpakaila kamo nga ako si Jehova nga inyong Dios, nga nagapagula kaninyo gikan sa ilalum sa mga mabug-at nga lulan sa mga Egiptohanon.~9Tungod niini, mag-ingon ka sa mga anak sa Israel: Ako mao si Jehova, ug ako magadala kaninyo sa gawas sa mga mabug-at nga lulan sa mga Egiptohanon, ug pagabawion ko kamo gikan sa kaulipnan nila, ug pagatubson ko kamo uban sa bukton nga tinuy-od, ug uban sa dagkung mga paghukom: }Ug labut pa nadungog ko ang pag-agulo sa mga anak sa Israel, nga ginaulipon sa mga Egiptohanon; ug nahinumduman ko ang akong tugon.|'Ug gitukod ko usab ang akong tugon uban kanila, sa paghatag kanila sa yuta sa Canaan, ang yuta sa ilang mga pagpanaw, diin sila nagdumuloong./{YUg ako mipakita kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob, ingon nga Dios nga Makagagahum sa ngatanan; apan mahatungod sa akong ngalan nga Jehova. ako wala nila hiilhi.KzUg ang Dios misulti kang Moises, ug miingon kaniya: ako si Jehova:ly UUg si Jehova miingon kang Moises: Karon makita mo kong unsay buhaton ko kang Faraon: kay pinaagi sa kamot nga kusgan magatugot siya sa pagpalakat kanila, ug sa kamot nga kusgan sila pagaabogon niya ngadto sa gawas sa iyang yuta.,xSKay sukad ako mahiadto kang Faraon sa pagsulti kaniya tungod sa imong ngalan, gidaut niya pag-ayo kining katawohan, ug kining katawohan wala man gayud nimo luwasa.wUg si Moises mingbalik ngadto kang Jehova, ug miingon: Ginoo, ngano ba nga imong gilisud kining katawohan? Nganong imo ako nga gipadala?vUg sila ming-ingon kanila: Si Jehova magtan-aw unta sa ibabaw ninyo, ug maghukom; kay gihimo ninyo ang among kaayo nga pagadumtan sa mga mata ni Faraon, ug sa mga mata sa iyang mga sulogoon, sa pagbutang ug espada sa ilang kamot aron sa pagpatay kanamo.ouYUg ilang hingsugatan si Moises ug si Aaron, nga nagtindog sa dalan, sa namauli sila gikan kang Faraon.Zt/Ug ang mga pangulo sa mga anak sa Israel nanagpakakita nga sila diha sa dautang kahimtang, sa tapus kini isulti: Dili gayud kamo pagakunhuran bisan diyutay sa inyong mga tisa, ang inyong tariya sa adlaw-adlaw.!s=Busa umadto kamo karon, ug magbuhat; kay walay dagami nga igahatag kaninyo, bisan pa niana inyong tumanon ang gidaghanon sa mga tisa nga gikinahanglan .r Ug siya mitubag kanila: Nagatapul kamo, nagatapul kamo; ug tungod niana, nagaingon kamo: Manlakaw kita ug maghalad kang Jehova.Vq'Walay gihatag nga dagami sa imong mga ulipon, ug labut pa nagaingon sila kanamo: Pagbuhat kamo ug tisa. Ug ania karon, ang imong mga ulipon gipanglatos; apan ang sayop anaa sa imong kaugalingong katawohan.,pSUnya ang mga pangulo sa mga anak nga lalake sa Israel miadto kang Faraon, ug nanag-agulo kaniya nga nagaingon: Ngano nga nagabuhat ka sa ingon sa imong mga ulipon?vogUg ang mga pangulo sa mga anak sa Israel, nga gipamutang sa ibabaw nila sa mga tinugyanan sa buhat ni Faraon, gipanaglatos ug gipanilngan: ngano nga wala kamo magtuman sa inyong tariya sa kagahapon ug sa karong adlawa, ingon sa kaniadto?1n] Ug ang mga tinugyanan sa buhat nagpadali kanila, nga nagaingon: Humanon ninyo ang inyong buhat, ang mga tariya ninyo sa adlaw-adlaw, ingon kaniadto sa may dagami kamo .rm_ Busa ang katawohan mipatlaag sa tibook nga yuta sa Egipto sa pagkuha sa tuod sa trigo nga ilis sa dagami.l  Pangadto kamo, ug panguha kamo ug dagami sa dapit diin kamo makakaplag niini, kay bisan diyutay sa inyong buhat dili igakunhod.Lk Ug ming-adto ang mga tinugyanan sa buhat sa katawohan, ug ang ilang mga pangulo, ug sila misulti sa katawohan, nga nagaingon: Mao kini ang giingon ni Faraon: Ako dili magahatag kaninyo ug dagami.j Pabug-atan pa ang bulohaton sa ibabaw sa mga tawo, aron sila managbuhat niini, ug dili sila managpatalinghug sa mga pulong nga bakak.i}Ug ang gidaghanon sa mga tisa, nga ilang gibuhat hangtud karon, inyong ipahamutang kanila: ug dili ninyo pagkunhoran kini bisan diyutay; kay sila walay buhat, ug tungod niana nagasinggit sila, nga nagaingon: Palakta kami, ug pahalara sa among Dios.1h]Dili na kamo maghatag ug dagami sa katawohan alang sa pagbuhat ug tisa ingon sa gihimo hangtud karon; ug pasagdi sila nga maoy moadto ug manguha ug dagami alang kanila.gUg niadtong maong adlawa nagsugo si Faraon sa mga tinugyanan sa buhat sa katawohan, ug sa ilang mga pangulo nga nagaingon:fUg miingon si Faraon: Ania karon, ang katawohan sa yuta daghan na, ug kamo nagpahunong kanila gikan sa ilang mga palas-anon.&eGUg ang hari sa Egipto miingon kanila: Moises ug Aaron, ngano nga ginapahunong ninyo ang katawohan sa ilang bulohaton? Pangadto kamo sa inyong mga palas-anon.dUg sila miingon: Ang Dios sa mga Hebreohanon nakigkita kanamo: nangaliyupo kami kanimo, palakta kami sa totolo ka adlaw nga panaw ngadto sa kamingawan, ug pahalara kami kang Jehova nga among Dios: aron siya dili moabut sa ibabaw namo nga may kamatay kun espada.RcUg si Faraon mitubag: Kinsa ba si Jehova aron magapatalinghug ako sa iyang tingog, ug magatugot ako sa pagpalakaw sa Israel? Ako wala makaila kang Jehova, dili usab ako motugot sa pagpalakaw sa Israel.`b =Ug unya miadto si Moises ug si Aaron kang Faraon, ug sila miingon kaniya: Si Jehova ang Dios sa Israel nagaingon niini: Tugoti ang akong katawohan sa pagpalakaw, sa paghimo ug fiesta alang kanako didto sa kamingawan.2a_Ug ang katawohan mitoo: ug sa pagkadungog nila nga si Jehova midu-aw sa mga anak sa Israel, ug nga nakita niya ang ilang kalisdanan, unya giduko ang ulo ug misimba sila.`+Ug misulti si Aaron sa tanan nga mga pulong nga gisulti ni Jehova kang Moises, ug mibuhat ug mga ilhanan sa atubangan sa mga mata sa katawohan.j_OUg ming-adto si Moises ug si Aaron, ug nanagtigum sa tanan nga mga anciano sa mga anak sa Israel:(^KUg si Moises misugilon kang Aaron sa tanan nga mga pulong ni Jehova nga tungod niini gisugo siya, ug sa tanan nga mga ilhanan nga tungod niini gitugyanan siya.]9Ug si Jehova miingon kang Aaron: Umadto ka sa kamingawan sa pagsugat kang Moises. Ug siya miadto ug misugat kaniya sa bukid sa Dios ug mihalok kaniya.\Tungod niini inyong gitugotan siya sa pagpalakaw. Ug si Sephora miingon: Ikaw mao ang bana sa dugo tungod sa circuncicion.Y[-Unya si Sephora mikuha ug usa ka mahait nga santik, ug giputol niya ang panit sa iyang anak nga lalake, ug gisalibay kini sa tiilan ni Moises nga nagaingon: Sa pagkamatuod ikaw mao ang usa ko ka bana sa dugo.Z}Ug nahatabo didto sa dalan sa usa ka balay nga abutanan nga migula si Jehova nga misugat kaniya, ug buot mopatay kaniya.UY%Ug ako nag-ingon kanimo: Tugotan mo sa paglakaw ang akong anak, aron siya mag-alagad kanako; ug ikaw nagdumili sa pagpalakaw kaniya: ania aron, pagapatyon ko ang imong anak nga lalake, ang imong panganay.vXgUg magaingon ka kang Faraon: Si Jehova nag-ingon niini: Ang Israel akong anak nga lalake, ang akong panganay. WUg si Jehova miingon kang Moises: Sa paghibalik mo sa Egipto, tan-awa nga buhaton mo sa atubangan ni Faraon ang tanan nga kahibulongan nga gibutang ko sa imong kamot: apan ako magapagahi sa iyang kasingkasing, ug siya dili motugot sa pagpalakaw sa katawohan.PVUnya gikuha ni Moises ang iyang asawa ug ang iyang mga anak nga lalake, ug gipakabayo sila sa usa ka asno, ug mipauli siya sa yuta sa Egipto: ug gibitbit ni Moises ang sungkod sa Dios sa iyang kamot.$UCUg si Jehova miingon kang Moises didto sa Median: Lumakaw ka, pumauli ngadto sa Egipto, kay nangamatay na ang tanan nga mga nanagtinguha sa imong kinabuhi.%TEUg si Moises milakaw ug mipauli ngadto kang Jetro nga iyang ugangan, ug miingon kaniya: Palakta ako, nagaampo ako kanimo, ug papaulia ako ngadto sa akong mga igsoon nga atua sa Egipto, ug motan-aw ako kong mga buhi pa ba sila. Ug si Jetro miingon kang Moises: Lumakaw ka sa pakigdait.gSIUg ikaw magabitbit niining sungkod sa imong kamot, nga uban niini magabuhat ka ug mga ilhanan.(RKUg siya mahimo nga imong magsusulti alang kanimo sa atubangan sa katawohan; ug mahitabo nga siya magasilbi nga imong baba, ug ikaw mahimo kaniya ingon sa Dios.-QUUg ikaw magasulti kaniya, ug magabutang sa mga pulong sa iyang baba ug ako magauban sa imong baba, ug sa iyang baba, ug ako magatudlo kaninyo sa inyong pagabuhaton.(PKUg si Jehova nasuko batok kang Moises, ug miingon siya: Wala ba diha ang imong igsoon nga lalake nga si Aaron nga Levihanon? Nahibalo ako nga siya makasulti ug maayo. Ug usab, ania karon, siya moanhi sa pagsugat kanimo, ug kong siya makakita kanimo mahinangop siya sa iyang kasingkasing.oOY Unya siya miingon: Oh Ginoo! ipadala, nagaampo ako kanimo, pinaagi sa iyang kamot sa imong pagasugoon.qN] Busa karon lumakaw ka, kay ako magauban sa imong baba, ug magatudlo kanimo kong unsa ang imong igasulti.DM Ug si Jehova mitubag kaniya: Kinsa man diay ang nagbuhat sa baba sa tawo? kun kinsa ba ang nagbuhat sa tawo nga mama, kun bungol, kun sa makakita, kun sa buta? Dili ba ako man, si Jehova?ML Ug si Moises miingon kang Jehova: Ginoo! dili ako ang tawo nga madanihong mosulti bisan hangtud karon, bisan sukad nga ikaw misulti sa imong ulipon; kay ako mahinay nga mamulong ug yongit sa dila.K Ug kini mahitabo nga kong sila dili pa gayud motoo niining duha ka mga ilhanan, ni magapatalinghug sa imong tingog, kumuha ka sa mga tubig sa suba, ug ibubo mo sa mamala nga yuta; ug ang tubig nga pagakuhaon mo sa suba mahimo nga dugo sa ibabaw sa mamala nga yuta. JUg kini mahitabo nga kong sila dili motoo kanimo, ni mamati sa tingog sa una nga ilhanan, sila motoo sa tingog sa ulahi nga ilhanan.pI[Ug miingon siya: Ibalik mo sa pagsulod ang imong kamot sa imong dughan. (Ug iyang gibalik sa pagsulod ang iyang kamot sa iyang dughan; ug sa gikuha niya kini gikan sa iyang dughan, ania karon, naulian ingon sa iyang lain nga unod.)dHCUg si Jehova miingon pa gayud kaniya: Isulod karon sa imong dughan ang imong kamot. Ug gisulod niya ang iyang kamot sa iyang dughan, ug sa iyang gikuha kini, ania karon, ang iyang kamot gisanla ug naputi ingon sa niebe.G)Aron motoo sila nga nagpakita kanimo si Jehova, ang Dios sa ilang mga ginikanan, ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob.?FyUnya miingon si Jehova kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot ug kupti siya sa ikog (ug iyang gituy-od ang iyang kamot, ug gikuptan niya kini, ug kini nahimong sungkod sa iyang kamot);E)Ug siya miingon kaniya: Ibalibag kana sa yuta. Ug iyang gibalibag sa yuta, ug kadto nahimo nga usa ka bitin: ug si Moises milikay gikan niini.eDEUg si Jehova miingon: Unsa ba kana nga anaa sa imong kamot? Ug siya mitubag: Usa ka sungkod.1C _Ug si Moises mitubag ug miingon: Apan ania karon, sila dili motoo kanako, dili usab magapatalinghug sa akong tingog, kay magaingon sila: Wala magpakita kanimo si Jehova.=BuKondili nga ang tagsatagsa ka babaye magapangayo sa iyang silingan, ug sa humalapit nga babaye sa iyang balay, mga alahas nga salapi, mga alahas nga bulawan, ug mga bisti: nga kana ibutang ninyo sa ibabaw sa inyong mga anak nga lalake, ug sa inyong mga anak nga babaye, ug maagawan ninyo ang mga Egiptohanon.2A_Ug ako magahatag niining katawohan ug pagpahimuot sa atubangan sa mga mata sa mga Egiptohanon, ug mahitabo nga sa moadto na kamo, dili kamo magalakaw nga walay mga dala:H@ Ug tuy-oron ko ang akong kamot ug pagasamaran ko ang Egipto uban ang tanan ko nga mga katingalahan nga pagabuhaton ko sa taliwala niini, ug sa tapus niana pagatugotan kamo niya sa pagpalakaw.?Ug nahibalo ako nga ang hari sa Egipto dili motugot kaninyo sa pagpalakaw, dili, kondili pinaagi sa usa ka kamot nga kusgan.U>%Ug sila magapatalinghug sa imong tingog; ug ikaw moadto ug ang mga anciano sa Israel, sa hari sa Egipto, ug magaingon kamo kaniya: Si Jehova, ang Dios sa mga Hebreohanon, nagpakita kanamo; ug karon paadtoa kami, nangamuyo kami kanimo, sa totolo ka adlaw nga panaw ngadto sa kamingawan, aron maghalad kami kang Jehova nga among Dios.{=qUg nag-ingon ako: Ako magakuha kaninyo sa kalisdanan gikan sa Egipto padulong sa yuta sa Canaanhon ug sa Hetehanon, ug sa Amorehanon, ug sa Persehanon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon ngadto sa usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos.<Umadto ka ug tiguma ang mga anciano sa Israel, ug ingnon mo sila: Si Jehova, ang Dios sa inyong mga ginikanan, ang Dios ni Abraham, ni Isaac ug ni Jacob, mitungha kanako nga nagaingon: Sa pagkamatuod gidu-aw ko kamo, ug nakita ko ang ginabuhat kaninyo sa Egipto;Q;Ug labut pa miingon ang Dios kang Moises: Mao kini ang igaingon mo sa mga anak sa Israel: Si Jehova, ang Dios sa inyong mga ginikanan, ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac ug ang Dios ni Jacob, nagsugo kanako nganhi kaninyo. Kini mao ang akong ngalan nga sa walay katapusan, kini mao ang handumanan sa tanan nga mga kaliwatan./:YUg mitubag ang Dios kang Moises: AKO MAN ANG MAO AKO: Ug miingon siya: Mao kini ang igaingon mo sa mga anak sa Israel: AKO MAN, mao ang nagsugo kanako nganha kaninyo. 9 Ug miingon si Moises sa Dios: Ania karon, kong ako makadangat sa mga anak sa Israel, ug magaingon ako kanila: Ang Dios sa inyong mga ginikanan nagsugo kanako nganhi kaninyo: ug kong sila mangutana kanako: Kinsa ang iyang ngalan? unsa ang igatubag ko kanila?i8M Ug siya miingon: Sa pagkamatuod ako magauban kanimo, ug kini mao ang timaan alang kanimo nga ikaw akong gisugo: unya ugaling sa makuha mo na kining katawohan gikan sa Egipto, magaalagad kamo sa Dios sa ibabaw niining bukira.7 Unya si Moises mitubag sa Dios: Kinsa ba ako, aron ako moadto kang Faraon ug magakuha gikan sa Egipto sa mga anak sa Israel?6# Busa, umari ka karon, ug pagasugoon ko ikaw ngadto kang Faraon, aron kuhaon mo ang akong katawohan, ang mga anak sa Israel gikan sa Egipto.%5E Ug karon, tan-awa, ang pagtu-aw sa mga anak sa Israel nagaabut sa akong atubangan: labut pa, nakita ko ang paglupig nga ginalupig kanila sa mga Egiptohanon..4WUg nanaug ako sa pagluwas kanila sa kamot sa mga Egiptohanon, ug sa pagkuha kanila gikan niadtong yutaa ngadto sa usa ka yuta nga maayo ug halapad, sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, sa mga dapit sa Canaanhon, sa Hetehanon, sa Amorehanon, sa Peresehanon, sa Hebehanon ug sa Jebusehanon,N3Ug miingon si Jehova: Nakita ko pag-ayo ang kaguol sa akong katawohan nga atua sa Egipto, ug hingdunggan ko ang ilang pagtu-aw tungod sa ilang tinugyanan sa buhat kay naila ko ang ilang kalisdanan.G2 Labut pa miingon: Ako mao ang Dios sa imong amahan, ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, ang Dios ni Jacob. Unya si Moises mitabon sa iyang nawong, kay siya nahadlok sa pagtan-aw sa Dios.13Ug miingon siya: Dili ka magduol dinhi. Huboa ang imong mga sandalias gikan sa imong mga tiil, kay ang dapit nga imong gitindogan, yuta nga balaan.$0CUg sa nakita ni Jehova, nga moadto siya sa pagtan-aw, ang Dios mitawag kaniya sa taliwala sa sapinit ug miingon: Moises, Moises. Ug siya mitubag: Ania ako./#Unya si Moises miingon: Moadto ako karon ug tan-awon ko kining dakung talan-awon, kong unsa ang hinungdan nga ang sapinit wala man masunog.H. Ug nagpakita kaniya ang manolonda ni Jehova sa usa ka siga sa kalayo sa taliwala sa usa ka sapinit. Ug siya mitan-aw, ug ania karon, ang sapinit misiga sa kalayo, ug ang sapinit wala maugdaw.T- %Karon si Moises nagbantay sa panon sa mga carnero ni Jetro nga iyang ugangan, ang sacerdote sa Median; ug siya nagdala sa panon sa mga carnero sa likod sa kamingawan ug miadto sa Horeb, nga bukid sa Dios.L,Ug nakita sa Dios ang mga anak sa Israel, ug ang Dios miila kanila.y+mUg gidungog sa Dios ang pagbakho nila, ug nahinumdum siya sa iyang tugon kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob.j*OUg nahatabo nga, sa tapus niadtong daghan nga mga adlaw, namatay ang hari sa Egipto, ug ang mga anak sa Israel nag-agulo tungod sa pagkaulipon, ug nanagtu-aw sila: ug midangat sa Dios ang ilang pagtu-aw tungod sa pagkaulipon.)Ug kini nag-anak ug usa ka anak nga lalake, ug gitawag ni Moises ang ngalan Gersom: kay miingon siya: Nagdumuloong ako sa laing yuta.( Ug si Moises nahimuot sa pagpuyo uban niadtong tawohana: ug iyang gihatag kang Moises ang iyang anak nga babaye nga si Sepora.'1Ug siya miingon sa iyang mga anak nga babaye: Ug hain ba siya? Nganong gibiyaan ninyo kadtong tawohana? Tawga ninyo siya aron makakaon ug tinapay.L&Ug sila mingtubag: Usa ka tawo nga Egiptohanon nga milaban kanamo gikan sa kamot sa mga magbalantay sa carnero, ug labut pa nagkalus siya alang kanamo ug tubig, ug iyang gipainum ang mga carnero.%+Ug sa pagpauli nila ngadto kang Ragel , Ragel nga amahan nila, miingon siya kanila: Ngano nga nahiuli kamo sa hilabihan ka dali niining adlawa?$1Ug nangabut ang mga magbalantay sa kahayupan, ug nagpapahawa kanila: apan si Moises mitindog, ug mitabang kanila ug mipainum sa ilang mga carnero.2#_Karon ang sacerdote sa Median adunay pito ka anak nga babaye; ug miadto sila sa pagkalus ug tubig ug nagpuno sa mga pasungan sa pagpainum sa mga carnero sa ilang amahan.d"CUg sa hingdunggan ni Faraon kini nga butanga, naninguha siya sa pagpatay kang Moises: apan si Moises mikalagiw gikan sa atubangan ni Faraon, ug mipuyo siya sa yuta sa Median, ug milingkod siya sa tupad sa usa ka atabay.}!uUg siya mitubag: Kinsa ba ang nagbutang kanimo nga principe ug maghuhukom kanamo? nagahunahuna ka ba sa pagpatay kanako ingon sa pagpatay mo sa Egiptohanon? Unya si Moises nahadlok, ug miingon siya: Sa pagkamatuod nga kining butanga nahibaloan.C  Ug milakaw siya sa adlaw nga misunod, ug ania karon, ang duruha ka tawo sa mga Hebreohanon nanag-away, ug miingon siya sa nagbuhat ug dautan: Ngano nga gisamaran mo ang imong isigkatawo?! Ug siya mitan-aw dinhi ug didto, ug sa diha nga nakita niya nga walay tawo, iyang gipatay ang Egiptohanon ug iyang gitagoan siya sa balas.nW Ug nahitabo nga niadtong mga adlawa nga sa nadaku na si Moises, milakaw siya ngadto sa iyang mga igsoon, ug mitan-aw sa ilang mga kahago: ug nakita niya ang usa ka Egiptohanon nga nagsamad sa Hebreohanon, usa sa iyang mga igsoon.K Ug sa pagkadaku na sa bata gidala niya ngadto sa anak nga babaye ni Faraon; ug siya nahimo nga iyang anak, ug iyang gihinganlan siya nga Moises, nga nagaingon: Kay siya gikuha ko gikan sa tubig.7i Nga kaniya miingon ang anak nga babaye ni Faraon: Dad-a kining bata ug alimahan mo siya alang kanako ug ako magasuhol kanimo. Ug gikuha sa babaye ang bata ug gialimahan kini.zoUg ang anak nga babaye ni Faraon mitubag: Lumakaw ka. Unya milakaw ang dalaga ug gitawag niya ang inahan sa bata.I Unya ang iyang igsoon nga babaye miingon sa anak nga babaye ni Faraon: Molakaw ba ako sa pagtawag kanimo ug usa ka iwa sa mga babaye nga Hebreohanon, aron magapasuso niining bata alang kanimo?#AUg giukban kini niya, ug hingkit-an ang bata, ug ania karon, ang bata mihilak. Ug sa nalooy siya kaniya, miingon: Usa kini sa mga bata sa mga Hebreohanon.Ug ang anak nga babaye ni Faraon midulhog sa pagkaligo sa suba ug sa nagasuroysuroy ang iyang mga kadalagahan sa daplin sa suba hingkit-an niya ang takupis sa taliwala sa kabugangan ug iyang gisugo ang usa niya ka sulogoon nga babaye sa pagkuha niini.\3Ug sa halayo nagtindog ang iyang igsoon nga babaye sa pagtan-aw sa mahitabo kaniya.mUUg sa wala na siya makahimo sa pagtago kaniya sa dugay, mikuha siya ug usa ka takupis nga banban, ug iyang gibulit ug balaw ug asfalto; ug iyang gipahaluna niini ang bata, ug gibutang niya sa usa ka kabugangan sa daplin sa suba.7Ug ang babaye nanamkon ug nag-anak ug usa ka anak nga lalake, ug sa pagkakita niya nga siya matahum nga bata, iyang gitagoan siya sa totolo ka bulan.e GUg dihay usa ka tawo sa banay ni Levi milakaw ug nangasawa sa usa ka anak nga babaye ni Levi.K Unya si Faraon nagsugo sa tanan niya nga mga katawohan, nga nagaingon: Itambug ninyo sa suba ang tanan nga bata nga lalake nga matawo, ug ang tanan nga bata nga babaye pagaluwason ninyo nga buhi.g KUg nahitabo tungod kay ang mga mananabang nahadlok sa Dios, sila gihimo niya nga mga panimalay.~ yUg ang Dios nagbuhat ug maayo sa mga mananabang: ug ang katawohan nagdaghan, ug nagmakusganon sila sa hilabihan gayud.K Ug ang mga mananabang mitubag kang Faraon: Kay ang mga babaye nga Hebreohanon dili ingon sa mga babaye nga Egiptohanon; kay mga mapiskay sila, ug manganak sila sa dili pa mahiabut ang mananabang.' KUg ang hari sa Egipto nagpatawag sa mga mananabang, ug miingon siya kanila: Ngano nga nagbuhat kamo niini, nga inyong giluwas nga buhi ang mga bata nga lalake?! ?Apan ang mga mananabang nangahadlok sa Dios, ug sila wala magbuhat uyon sa gisugo kanila sa hari, kondili ilang giluwas nga buhi ang mga bata nga lalake.X  -Ug siya miingon: Sa diha nga manabang kamo sa mga Hebreohanon nga babaye, sa inyong makita sila sa ibabaw sa angkanan nga lantay; kong ang anak lalake, patyon ninyo siya; ug kong ang anak babaye, buhion siya.  Ug misulti ang hari sa Egipto sa mga mananabang babaye sa mga Hebreohanon nga ang usa kanila ginanganlan si Sipra, ug ang usa si Pua.d  EUg gipait nila ang ilang mga kinabuhi tungod sa mapiut nga pag-alagad, sa pagbuhat ug pinagba nga yuta, ug tisa ug sa tanan nga bulohaton sa uma ug sa tanan nila nga pag-alagad, diin ilang ginapugos sila sa mapiut gayud.P   Ug ang mga Egiptohanon nag-ulipon sa mapiut gayud sa mga anak sa Israel:  / Apan, sa labi nga ilang gilisud sila, labi pa usab hinoon nga midaghan sila, ug labi pa nga mitubo sila. Ug sila gisamokan sa mga anak sa Israel.X - Busa sila gibutangan nila ug mga tinugyanan sa buhat, aron sa paglisud kanila diha sa ilang mga lulan. Ug nagpatindog sila kang Faraon ug mga ciudad nga panudlanan sa mga bahandi nga mao ang Pitom ug Raamses:a ? Umari kamo, magmakinaadmanon kita sa pagharung kanila, tingali kong sila magdaghan, ug mahatabo nga moabut ang gubat, kini sila mangipon usab sa atong mga kaaway, ug makig-away batok kanato, ug mopahawa gikan sa yuta.   Ug siya miingon sa iyang katawohan: Ania karon, ang katawohan sa mga anak sa Israel hilabihan ka daghan ug malig-on pa kay kanato.T %Unya mitindog ang usa ka bag-ong hari sa Egipto, nga wala makaila kang Jose. 'Ug ang mga anak sa Israel nagmabungaon, ug mingtubo sa madagayaon gayud, ug misanay, ug milig-on sa hilabihan gayud; ug napuno nila ang yuta.] 7Ug namatay si Jose, ug ang tanan nga mga igsoon niya, ug ngatanan kadtong kaliwatana.v iUg ang tanan nga mga kalag nga nanggula sa balat-ang ni Jacob, kapitoan; ug si Jose didto nang daan sa Egipto.2 cSi Dan, ug si Nephtali, si Gad, ug si Aser,/ ]Si Issachar, si Zabulon, ug si Benjamin;0 _Si Ruben, si Simeon, si Levi, ug si Juda;~ +Mao kini ang mga ngalan sa mga anak ni Israel, nga mingsulod sa Egipto; uban kang Jacob misulod ang tagsatagsa kanila uban ang ilang panimalay:}! 2Busa namatay si Jose sa may panuigon nga usa ka gatus ug napulo ka tuig. Ug siya giembalsamar nila, ug gisulod sa usa ka lungon sa Egipto."|? 2Ug gipapanumpa ni Jose ang mga anak ni Israel, nga nagaingon: Ang Dios sa pagkamatuod magadu-aw kaninyo, ug dad-on ninyo gikan dinhi ang akong mga bukog.j{O 2Ug si Jose miingon sa iyang mga igsoon nga lalake: Ako mamatay: apan sa pagkamatuod, ang Dios magadu-aw kaninyo, ug magapasaka kaninyo gikan niining yutaa ngadto sa yuta nga gisaad niya kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob.?zy 2Ug nakita ni Jose ang mga anak ni Ephraim hangtud sa ikatolo ka kaliwatan, ingon usab ang mga anak nga lalake ni Makir, anak nga lalake ni Manases, nangatawo sila sa sabakan ni Jose.y 2Ug mipuyo si Jose sa Egipto, siya ug ang panimalay sa iyang amahan; ug si Jose nakadangat sa usa ka gatus ug napulo ka tuig.x 2Busa karon ayaw kamo pagkahadlok; ako magapakaon kaninyo, ug sa inyong mga anak. Niini iyang gili pay sila ug nagsulti kanila sa malomo.Bw 2Ug mahitungod kaninyo gihunahuna ninyo ang dautan batok kanako; apan ang tuyo sa Dios alang sa kaayohan, sa ginatan-aw nato karon, nga mao ang pagluwas nga mabuhi ang daghang katawohan.Yv- 2Ug si Jose miingon kanila: Ayaw kamo kahadlok: kay ania ba ako sa dapit sa Dios? u 2Ug nangadto usab ang iyang mga igsoong lalake ug nanaghapa sa atubangan niya, ug nanag-ingon sila: Ania karon, kami mga alagad mo.at= 2Mao kini ang igaingon ninyo kang Jose: Gipangaliyupo ko kaninyo, nga pasayloon mo karon ang pagkadautan sa imong mga igsoon, ug ang ilang sala, kay dautan ang gibuhat nila kanimo. Tungod niini karon gipangaliyupo namo kanimo nga pasayloon mo ang pagkadautan sa mga alagad sa Dios sa imong amahan. Ug si Jose mihilak sa nagasulti pa sila kaniya.rs_ 2Ug gipasugoan nila si Jose sa pag-ingon: Ang imong amahan nagsugo sa wala pa siya mamatay, nga nagaingon:Lr 2Ug sa pagkakita sa mga igsoon ni Jose nga ang ilang amahan patay na, nanag-ingon sila: Tingali pagadumtan kita ni Jose, ug iyang pabayran kanato ang tanang mga kadautan, nga atong gibuhat kaniya.Cq 2Ug mibalik si Jose sa Egipto, siya ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug ang tanan nga mga mitungas uban kaniya sa paglubong sa iyang amahan, sa tapus na malubong niya ang iyang amahan.p 2 Kay gidala siya sa iyang mga anak ngadto sa yuta sa Canaan, ug siya gilubong nila sa langub sa kapatagan sa Macpela, nga pinalit ni Abraham, uban ang maong kapatagan aron mahimong panulondon nga lubnganan, ni Ephron nga Hetehanon, sa atbang sa Mamre. V-~1}d|{zyMxx"wwMvvtttss rqpvoo6nnmm:lkjjigff^eWdcc b1``__h^^7]m\\T[ZZ1YnXWWOVHUXTTSRQQ$PONNMLKKJJVIII4H^GFF&E2DCBAM@F?>N=<;:98v76655}44+3T2r100A//-- ,"+**)( 's&&7%$#""Hy /Ang tibook nga katilingban sa Israel magabantay niini.G .Sa usa ka balay adto kini pagakan-a, ug dili ma magdala bisan diyutay sa unod ngadto sa gsawas asa balay, ni magdugmok ka sa iyang bukog.CF -Ang dumuloong ug ang sinuholan dili magakaon gikan kaniya.}Eu ,Apan ang tagsatagsa ka alagad sa tawo, nga pinalit ug salapi, magakaon gikan kaniya sa human mo siya macircuncidahi.D# +Ug si Jehova miingon kang Moises ug kang Aaron: Kini mao ang tulomanon sa Pasko. Walay bisan kinsa nga dumuloong nga magakaon gikan kaniya.xCk *Maoy gabii kini nga pagamahalon alang kang Jehova, tungod sa pagkuha kanila gikan sa yuta sa Egipto. Kini mao ang gabii ni Jehova nga kinahanglan pagabantayan gayud sa tanan nga mga anak sa Israel ug ngadto sa tanan sa ilang mga kaliwatan.*BO )Ug nahitabo sa katapusan sa upat ka gatus ug katloan ka tuig, bisan sa maong adlaw nahitabo nga ang tanan nga mga panon ni Jehova migula gikan sa yuta sa Egipto.kAQ (Karon, ang panahon nga ang mga anak sa Israel mipuyo sa Egipto, upat ka gatus ug katloan ka tuig..z@o 'Ug nagluto sila ug mga tinapay nga walay levadura sa kinumot nga ilang gidala gikan sa Egiptol; kay kini wala hisakti ug levadura, tungod kay gihinginlan sila sa Egipto, ug wala sila makahimo sa paglangan, ni sa paghikay bisan unsang makaon.? &Ug mipanaw usab uban kanila ang nagakasagul nga panon sa katawohan, ug mga carnero, ug kahayupan gna hilabihan sa daghan.">? %Ug ang mga anak sa Israel mingpanaw gikan sa Rameses padulong sa Succoth, nga may unom ka gatus ka libo nga mga lalake ang nanaglakaw, gawas sa mga bata.C= $Ug si Jehova naghatag ug kahamut-an sa sa katawohan sa atwubangan sa mga Egiptohaonon, sa ingon gna gihatagan sila kutob sa ilang gipangayo kanila. Ug ang mga Egiptohanon ilang giagawan.(<K #Ug ang gma anak sa Israel nagbuhat sumala sa pulong ni Moises, nga nagapangayo sa Egiptohanon ug mga alahas nga salapi ug mga alahas nga bulawan, ug mga bisti.2;_ "Ug ang katawohan nanagbitbit sa ilang kinumot nga wala pa masahi ug levadura, ang ilang mga pasungan nga masahan giputos sa ilang mga habol sa ibabaw sa ilang mga abaga. : !Ug ang mga Egiptohanon nagpilit sa katawohan aron sa madali manggula sila sa yuta; kay sila nanag-ingon: Kami mangamatay nga tanan.9! Dad-a usab ninyo ang inyong mga carnero, ug ang inyong mga vaca, ingon sa inyong gisulti, ug panlakaw kamo; ug panalangini usab ako ninyo.8y Ug gipatawag niya si Moises ug si Aaron sa gabii ug miingon siya kanila: Bumangon kamo, mamahawa kamo gikan sa taliwala sa akong katawohoan, kamo ug ang mga anak sa Israel, ug panlakaw kamo ug pag-alagad kamo kang Jehova, ingon sa inyong gisulti.\73 Ug mibangon niadtong gabhiona si Faraon, siya ug ang tanan gna mga alagad niya, ug ang tanan gna mga Egiptohanon; ug dihay usa ka dakung pagminatay sa Egipto, kay walay balay nga didto nga walay usa nga namatay.z6o Ug nahitabo sa tungang gabii nga si Jehova mipatay sa tanan nga panganay sa yuta sa Egipto, gikan sa panganay ni Faraon nga naglingkod sa iyang trono hangtud sa panganay sa bihag nga anaa sa bilanggoan, ug sa tanan nga panganay sa kahayupan.5 Ug ang mga anak sa Israel nanlakaw, ug nanagbuhat sa ingon; sumala sa gisugo ni Jehova kang Moises ug kang Aaron, mao ang ilang gibuhat.4y Kamo managpanubag: Mao kini ang halad sa Pasko ni Jehova nga milabay ibabaw sa mgsa balay sa mga anak sa Israel didto sa Egipto, sa pagpamatay niya sa mga Egiptohanon, ug ang pagluwas niya sa among mga balay. Unya ang katawohan miduko ug misimba.t3c Ug mahatabo, nga sa magaingon kaninyo ang inyong mga anak: Unsa ba ang inyong gipasabut niining tulomanona?2 Ug mahatabo, nga sa mosulod kamo sa yuta nga igahatag ni Jehova kaninyo sumala sa iyang gisaad, pagasaulogon ninyo kini nga tulomanon. 1  Ug pagabantayan ninyo kini nga butangan ingon nga usa ka tulomanon kaninyo ug sa inyong mga anak nga lalake nga walay katapusan.s0a Kay si Jehova moagi sa pagpatay sa mga Egiptohanon; ug sa makita niya ang dugo sa balabag ug sa duruha ka haligi. si Jehova molabay sa pultahan, ug dili siya magatugot sa maglalaglag nga nga magasulod sa inyong balay sa patay kaninyo./- Ug magkupot kamo ug usa ka hugpong nga hisopo, ug ituslob ninyo kini sa dugo sa usa ka sudlanan ug hampakon ninyo ang balabag ug ang duruha ka haligi sa dugo nga anaa sa sudlanan; ug walay bisan kinsa kaninyo nga magaggula sa mga pultahan sa iyang balay hangtud sa buntag.U.% Unya si Moises mitawag sa tsanan nga mga anciano sa Israel, ug miingon siya kanila: Panlakaw kamo, ug pagkuha ug mga nating carnero sumala sa gidaghanon sa inyong mga panimalay, ug patyon ninyo ang Pasko.*-O Walay bisan unsa nga butang nga sinaktan ug levadura nga pagakan-on ninyo; sa tanan ninyo nga mga puloy-anan managpangaon kamo ug mga tinapay nga walay levadura.y,m Sa pito ka adlaw kinahanglan nga walay hikaplagan nga levadura sa inyong mga balay, kay bisan kinsa nga magkaon niadtong sinaktan sa levadura, bisan siya dumuloong kun natawo sa yuta, kanang kalaga pagaputlon gikan sa katilingban sa Israel,=+u Sa nahaunang bulan, sa ikapulo ug upat ka adlaw sa bulan, sa hapon, managpangaon kamo ug mga tinapay nga walay levadura, hangtud sa hapon sa adlaw nga ika kalohaan ug usa sa bulan.*  Ug pagabantayan ninyo ang fiesta sa tinapay nga walay levadura, kay niining maong adlaw gikuha ko ang inyong mga panon gikan sa yuta Egipto: busa pagasaulogon ninyo kining adlawa sa tanan ninyong kaliwatan pinaagi sa usa ka tulomanon nga walay katapusan.0)[ Ug sa nahauna nga adlaw adunay balaan nga pagkatigum kaninyo, ug ingon usab sa ikapito ka adlaw adunay usa ka b alaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga hulobaton nga pagabuhaton diha kanila, gawas kana nga kinahanglan pagakan-on sa tagsatagsa ka tawo, mao lamang ang mahimo sa pagbuhat ninyo.(+ Pito ka adlaw magakaon kamo ug mga tinapay nga awalay levadura; bisan sa unang adlaw ipahilayo ang levadura sa inyong mga balay; kay bisan kinsa nga mokaon ug sinaktan sa levadura sukad sa nahauna nga adlaw hangtud sa ikapito, kadto nga kalaga pagaputlon gikan sa Israel.n'W Ug kining adlawa mahimong usa ka handumanan alang kaninyo, ug pagasaulogon ninyo ingon nga fiesta kang Jehova: ngadto sa inyong kaliwatan pagasaulogon oninyo kini nga usa ka fiesta pinaagi sa usa ka tulomanon nga walay katapusan.S&! Ug ang dugo timaan sa mga balay diin kamo magapuyo; ug kong makita ko ang dugo molabay ako sa ibabaw kaninyo, ug walay kamatay nga moabut kaninyo s diha nga patyon ko ang mga panganay sa yuta sa Egipto.\%3 Kay molakaw ako niadtong gabhiona latas sa yuta sa Egipto, ug patyon ko ang tanan nga panganay sa yuta sa Egipto, tawo ug mananap usab: uga magahukom ako batok sa tanan nga mga dios sa Egipto, Ako mao si Jehova.p$[ Ug mao kini ang pagkaon ninyo kaniya: nga binaksan ang inyong mga hawak, ang inyong mga sapin sa inyong mga tiil, ug ang inyong mga sungkod sa inyong mga kamot; ug magakaon kamo kaniya sa madali gayud: mao kana ang Pasko ni Jehova. # Ug dili kamo magbilin bisan unsa niini hantud sa butag; apan kadto nga mahabilin niini hangtud sa buntag, sunogon ninyo sa kalayo.)"M Dili kamo magakaon niini nga hilaw, dili usab linoto sa tubig, kondili sinugba sa kalayo; ang iyang ulo uban ang iyang mga tiil ug ang iyang sulod sa ginhawaan.!!= Ug niadtong gabhiona magakaon sila sa unod nga siniugba sa kalayo, ug mga tinapay nga walay levadura: uban sa mga utanon nga mapait magakaon sila niini.  Ug magakuha sila sa dugo ug igabutang nila kini sa duruha ka haligi ug sa balabag sa pultahan sa mga balay diin sila magakaon niini."? Ug pagatipigan ninyo kini hangtud sa adlaw nga ikapulo ug upat sa maong bulan; ang tibook nga katilingban sa katawohan sa Israel magaihaw niini sa hapon.1 Ang inyong nating carnero, mao ang walay ikasaway, lake, usa ka tuig ang panouigon: pagakuhaon ninyo kini gikan sa mga carnero kun sa mga kanding:.W Ug kong ang panimalay diriyut da nga dili makahurot sa pagkaon sa usa ka nating carnero, unya mokuha siya ug ang iyang nsilingan nga sunod sa iyang balay ug usa ka book, sumala sa gidaghanon sa mga tawo; ang tagsatagsa ingon sa iyang makaon mao ang iyang paghimo sa pag-isip sa nating carnero. Magsulti kamo s atibook nga katilingban sa Israel nga magaingon: Sa ikapulo niining bulana sila magakuha ang tagsatagsa ug usa ka nating carnero sumala sa gidaghanon sa mga panimalay sa ilang mga amahan, usa ka nating carnero alang sa usa ka panimalay.xk Kining bulana mamahimo nga sinugdan sa mga bulan alang kaninyo; mamihimo alang kaninyo nga unang bulan sa tuig.W + Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron sa yuta sa Egipto nga nagaingon;^7 Ug si Moises sug si Aaron nagbuhat niining tanan nga mga kahibulongan sa atubangan ni Faraon: ug si Jehova nagpagahi sa kasingkasing ni Faraon, ug wala siya magpalakaw sa mga anak sa Israel sa gawas sa iyang yuta.# Ug si Jehova miingon kang Moises: Si Faraon dili magapatalinghug kaninyo, aron ang akong mga katingalaban pagapadaghanon sa yuta sa Egipto. Ug tanan kining imong mga alagad manglugsong nganhi kanako, ug magayukbo sila sa atubangan ko nga magaingon: Lumakaw ka, ug ang tanang katawohan nga nagasunod kanimo. Ug sa human niini ako molakaw. Ug sa mainit nga kasuko milakaw siya gikan kang Faraon. Apan batok sa kang bisan kinisa sa mga anak sa Israel walay bisan usa ka iro nga magalihok sa iyang dila bisan batok s tawo, kun sa nanananp; aron kamo masayud nga si Jehova nagabuhat ug kalainan sa taliwala sa mga Egiptohanon ug sa mga Israelihanon.) Ug moabut ang dakung pagtu-aw sa tibook nga yuta sa Egipto, nga ang ingon niini wala pa gayud mahitabo, ni aduna pay ingon niini nga mahitabo.lS Ug ang tanan nga panganay sa yuta sa Egipto mangamatay, gikan sa panganay ni Faraon, ng nagalingkod sa iyang trono, hangtud sa panganay sa ulipon nga babaye nga anaa sa likod sa galingan; ug ang tanan nga panganay sa kahayupan.xk Ug si Moises miingon: Mao kini ang ginaingon ni Jehova: Sa may tungang gabii molakaw ako sa taliwala sa Egipto;gI Ug si Jehova mihatag sa katawohan ug kahimut-an sa atwubangan sa mga mata sa Egiptohanon. Labut pa si Moises mao ang daku uyamut nga tawo sa yuta sa Egipto, sa mga mata sa mga alagad ni Faraon, ug sa mga mata sa katawohan._9 Sultihi karon ang katawohan, ug papangayosao sila ang tagsatagsa ka lalake sa iyang silingan nga lalake, ug ang tagsatagsa ka babaye sa iyang silingan nga babaye, ug mga alahas nga salapi ug mga alahas nga bulawan.' K Ug si Jehova miingon kang Moises: Usa pa ka hampak igapadala ko sa ibabaw ni Faraon, ug sa ibbaw sa Egipto; sa human niana siya magatugot kaninyo sa pagpalakaw gikan dinhi; sa dihanig magatugot na siya sa pagpalakaw kaninyo, sa walay duhaduha igasalikway gayud kamo niya dinhi nga tanan.cA Ug si Moises mitubag: Maayo ang giingon mo: Dili na ako motan-aw pag-usab sa imong nawong.<s Ug si Faraon miingon kaniya: Pahawa ka kanako: magbantay ka sa imong kaugalingon nga dili ka na makakita sa akong nawong, kay sa adlaw nga makakita ka sa akong nawong, mamatay ka.g I Apan gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon, ug wala siya motugot kanila sa pagpalakaw. - Ang among kahayupan magauban usab kanamo; walay mahabilin bisan usa ka koko; kay kanila magkuha kami sa among pag-alagad kang Jehova nga among Dios; ug kami wala mahibalo kong uban sa unsang butanga kinahanglan kami mag-alagad kang Jehova, hangtud nga mahiabut kami didto.& G Ug si Moises mitubag: Ikaw usab kinahanglan maghatag sa among mga kamot ug mga halad, ug mga halad-nga-sinunog, nga igahalad namo kang Jehova nga among Dios.^ 7 Unya si Faraon nagpatawag kang Moises, ug miingon: Panlakaw kamo, ug mag-alagad kamo kang Jehova; ugaling ibilin lamang ang inyong mga carnero ug ang inyong mga vaca; paadtoa usab ang inyong mga bata uban kaninyo.S ! Sila wala magkinit-anay ang usa ug usa, walay bisan kinsa nga mitindog gikan sa iyang dapit sa totolo ka adlaw; apan ang tanang mga anak sa Israel dihay kahayag sa ilang kahayag sa ilang mga puloy-anan.3 Ug gituy-od ni Moises ang iyang kamot paingon sa langit, ug dihay usa ka mabagang kangitngit sa tibook nga yuta sa Egipto sulod sa totolo ka adlaw..W Ug miingon si Jehova kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot paingon sa langit, aron adunay kangitgit sa ibabaw sa yuta sa Egipto, bisan ang kangitngit nga daw mahikap.iM Apan gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon, ug wala niya palakta ang mga anak sa Israel.I  Ug gipabalik ni Jehova ang usa ka hangin gikan sa kasaladpan, nga mikuha sa mga dulon, ug miabog kanila sa Dagat nga Mapula: ug walay mipabilin nga usa ka dulon sa tanan nga utlanan sa Egipto.D Ug mipahawa siya gikan kang Faraon ug nag-ampo kang Jehova.X+ Busa karon, pasayloa, nagapangaliyupo ako kanimo nga pasayloon mo ang akong sala niining makausa na lamang, ug mag-ampo kamo kang Jehova nga inyong Dios nga kuhaon gikan kanako kini na lamang nga kamatayona.- Unya si Faraon nagpatawag sa madali kang Moises ug kang Aaron ug siya miingon: Nakasala ako batok kang Jehova nga inyong Dios, ug batok kaninyo.A} Kay sila mitabon sa nawong sa tibook nga yuta, ug ingon nga mingitngit ang yuta, ug gikaon nila ang tanan nga balili sa yuta, ug ang tanan nga bunga sa mga kahoy nga gibilin sa ulan-nga-yelo, ug walay nahabilin nga butang lunhaw, bisan sa mga kahoy, bisan sa mga balili sa kapatagan sa tibook nga yuta sa Egipto. Ug ang mga dulon miulbo sa ibabaw sa tibook nga yuta sa Egipto, ug mipahaluna sa tanan nga mga utlanan sa Egipto; hilabihan gayud ang pagkadaghan nila: 3 sa wala pa sila, wala gayud ing mga dulon nga ingon niini, bisan sa ulahi wala nay makaingon niini.  Ug gituy-od ni Moises ang iyang sungkod sa ibabaw sa yuta sa Egipto ug si Jehova mingpadala ug usa ka hangin sa sidlakan sa ibabaw sa kayutaan niadtong tibook adlaw, ug niadtong tibook gabii; ug sa pagkabuntag na ang hangin sa sidlakan nagdala ug mga dulon:q~] Unya si Jehova miingon kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot sa ibabaw sa yuta sa Egipto sa pagpatungha sa mga dulon aron mosaka sa ibabaw sa kayutaan sa Egipto, ug pagakan-on nila ang tanang mga tanum nga nahabilin sa ulan-nga-yelo.;}q Dili unta mahitabo kini: panlakaw kamo karon, kamong mga lalake, ug mag-alagad kamo kang Jehova: kay kana mao ang inyong tinguha. Ug gipapahawa sila gikan sa atubangan ni Faraon.C| Ug siya miingon kanila: Hinaut unta nga si Jehova magauban kaninyo ingon nga ako magatugot kaninyo sa pagpalakaw ug sa inyong mga bata: tan-awa ninyo kay may kadautan sa atubangan ninyo.8{k Ug si Moises mitubag: Manlakaw kami uban ang among mga bata, ug uban ang among mga tigulang; uban ang among mga anak nga lalake ug uban ang among mga anak nga babaye: uban ang among mga panon sa carnero, ug uban ang among mga vaca manlakaw kami; kay kinahanglan kami maghimo ug fiesta alang kang Jehova.8zk Ug si Moises ug si Aaron gipatawag pag-usab ni Faraon, ug siya miingon kanila: Panlakaw kamo, mag-alagad kamo kang Jehova nga inyong Dios. Apan kinsa ba sila nga magapanlakaw?y Unya ang mga alagad ni Faron miingon kaniya: Hangtud anus-a pa ba kining katawohan mahimo nga usa ka bitik alang kanato? palakta kining mga tawohana aron mag-alagad sila kang Jehova nga ilang Dios; wala pa ba ikaw mahibalo nga ang Egipto nalaglag na?6xg Ug pagapun-on nila ang imong mga balay, ug ang mga balay sa tanan mo nga mga alagad, ug ang mga balay sa tanan nga mga Egiptohanon, nga wala pa gayud hikit-i sa imong mga ginikanan, bisan sa imong mga apohan sukad nga sila dinhi sa ibabaw sa yuta hangtud karon. Ug mipauli siya ug mibulag kang Faraon.w Ug magalukop sila sa nawong sa yuta, sa pagkaagi nga ang usa ka tawo dili arang makita sa yuta; ug magakaon sila sa nahabilin niadtong nakagawas nga nahabilin kaninyo sa ulan-nga-yelo; ug magakaon sa tanan nga kahoy nga nagatubo alang kaninyo diha sa kapatagan:v} Kay kong magdumili ikaw sa pagtugot kanila sa pagpalakaw, ania karon, ako magapadala ugma ug dulon sa imong mga utlanan.u Ug miadto si Moises ug si Aaron kang Faraon, ug miingon sila kaniya: Si Jehova ang Dios sa mga Hebreohanon nag-ingon niini. Unsa ba ang kadugayon nga magadumili ka sa pagpaubos sa atubangan ko? Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila magaalagad kanako.pt[ Ug aron makasugilon ka sa mga igdulungog sa imong mga anak nila lalake ug sa imong mga apo sa mga butang nga gibuhat ko sa Egipto, ug sa akong mga ilhanan nga gibuhat ko sa taliwala nila, aron manghibalo kamo nga ako mao si Jehova.Rs ! Ug si Jehova miingon kang Moises: Umadto ka kang Faraon, ay akong gipatig-a ang iyang kasingkasing, ug ang kasingkasing sa iyang mga alagad aron sa paghatag sa taliwala kanila niining akong mga ilhanan.r- #Ug ang kasingkasing ni Faraon mitig-a, ug siya wala motugot sa pagpalakaw sa mga anak sa Israel, ingon sa gisulti ni Jehova pinaagi kang Moises.Aq} "Ug sa pagtan-aw ni Faraon nga ang ulan, ug ang ulan-nga-yelo, ug ang mga dalogdog miundang, siya nagpakasala paglabi, ug nagpatig-a sa iyang kasingkasing, siya ug ang iyang mga alagad.Rp !Ug si Moises migula sa ciudad gikan kang Faraon, ug gituy-od niya ang iyang mga kamot ngadto kang Jehova, ug ang mga dalogdog ug ang ulan-nga-yelo, miundang ug ang ulan wala na ibubo sa ibabaw sa yuta.Lo Apan ang trigo ug ang senteno wala pagpohoa, kay sila wala patuboa.Xn+ Ang lino ug ang cebada gipoo, kay ang cebada nagauhay na ug ang lino nagabulak.ume Apan mahatungod kanimo, ug sa imong mga alagad, nahibalo ako nga dili pa kamo mahadlok kang Jehova nga Dios.pl[ Ug si Moises miingon kaniya: Sa labing madali nga ako makagula sa lungsod, pagatuy-oron ko ang akong mga kamot ngadto kang Jehova; ug ang mga dalogdog moundang, ug wala nay ulan-nga-yelo; aron masayud ka nga ang yuta iya ni Jehova.(kK Pag-ampo kamo kang Jehova; kay igo na kining dagkung mga dalogdog ug ulan-nga-yelo; ug ako magatugot sa pagpalakaw kaninyo, ug kamo dili na magapabilin dinhi .6jg Ug si Faraon nagsugo sa pagpatawag kang Moises ug kang Aaron, ug miingon kanila: Nakasala ako niining panahona. Si Jehova matarung, ug ako ug ang akong katawohan mga dautan.[i1 Sa yuta lamang sa Gosen diin nanagpuyo ang mga anak sa Israel walay ulan-nga-yelo.ohY Ug ang ulan-nga-yelo mihampak sa tibook nga yuta sa Egipto sa tanan nga diha sa kaumahan, sa mga tawo ug usab sa mga mananap; ug ang ulan-nga-yelo mihampak sa tanan nga balili sa kaumahan, ug mibali sa tanan nga mga kahoy sa yuta.4gc Busa, dihay ulan-nga-yelo ug kalayo nga nasagol sa ulan-nga-yelo, nga hilabihan ka daku nga wala pa gayud ing ingon sa tibook nga yuta sa Egipto sukad kini nahimong nasud.ffG Ug gituy-od ni Moises ang iyang sungkod ngadto sa langit, ug gipadalogdog ni Jehova, ug gipaulan ug ulan-nga-yelo ug ang kalayo midalagan ngadto sa yuta: ug gipaulan ni Jehova ug ulan-nga-yelo sa ibabaw sa yuta sa Egipto.e Ug si Jehova miingon kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot ngadto sa langit aron moabut ang ulan-nga-yelo sa tibook nga yuta sa Egipto, sa ibabaw sa mga tawo, ug sa ibabaw sa kamananapan, ug sa ibabaw sa tanan nga balili, sa tibook nga yuta sa Egipto.wdi Ug siya nga wala magtagad sa pulong ni Jehova, nagpasagad sa iyang mga binatonan ug sa iyang kahayupan sa uma.*cO Siya nga nahadlok sa pulong ni Jehova sa kinataliwad-an sa mga sulogoon ni Faraon, nagpakalagiw sa iyang mga binatonan ug sa iyang kahayupan ngadto sa mga balay: b Busa karon, magsugo ka, sa pagpahipus sa imong kahayupan, ug sa tanan nga imo nga anaa sa kaumahan; kay ang tagsatagsa ka tawo kun mananap nga makaplagan diha sa uma, ug dili mahipus sa balay ang nga ulan-nga-yelo magabundak sa ibabaw niya, ug mamatay siya.7ai Ania karon, ugma niining taknaa magapaulan ako ug hilabihan ka bug-at nga ulan-nga-yelo nga wala pa gayud mahitabo sa Egipto sukad sa adlaw sa iyang pagkatukod hangtud karon.`y Nagpahataas ba ikaw gihapon sa imong kaugalingon batok sa akong katawohan, nga dili mo sila pagatugotan sa pagpalakaw?&_G Apan sa pagkamatuod gipapadayon ko ikaw alang niining tuyoa, aron sa pagpakita kanimo sa akong gahum, ug aron ang akong ngalan igasangyaw sa tibook nga yuta. ^ Kay karon gibakyaw ko ang akong kamot ug gihampak ikaw, ug ang imong katawohan uban ang kamatay, ug ikaw gipabulag na gikan sa yuta.l]S Kay ako magapadala niining panahona sa tanan ko nga mga hampak sa ibabaw sa imong kasingkasing sa ibabaw sa imong mga alagad, ug sa ibabaw sa imong katawohan, aron mahibalo ikaw nga walay usa nga sama kanako sa tibook nga yuta.\ Ug si Jehova miingon kang Moises: Bumangon ka sa pagsayo sa buntag, ug tumindog ka sa atubangan ni Faraon, ug ingnon mo siya: Si Jehova ang Dios sa mga Hebreohanon nagaingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila makaalagad kanako.[ Ug gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova kang Moises.(ZK Ug ang mga mago wala makahimo sa pagtindog sa atubangan ni Moises tungod sa mga hubag, kay ang mga hubag mitakboy sa mga mago, ug sa tanan nga mga Egiptohanon.eYE Ug mikuha sila ug abo gikan sa hudno ug mitindog sila sa atubangan ni Faraon; ug kini gisablig ni Moises paingon sa langit, ug kini nahimong usa ka hubag nga mibuto nga may nana sa ibabaw sa tawo ug sa ibabaw sa mananap.?Xy Ug kini mahimong abug sa ibabaw sa tibook nga yuta sa Egipto, ug mahimo nga hubag nga mamuto nga may nana sa tagsatagsa ka tawo, ug sa mananap, sa lukop sa tibook nga yuta sa Egipto.-WU Ug si Jehova miingon kang Moises ug kang Aaron: Kumuha kamo ug mga kinumkom nga abo gikan sa hudno, ug ipasablig ni Moises paingon sa langit sa atubangan ni Faraon:BV Ug si Faraon misugo; ug ania karon, nga sa kahayupan sa mga anak sa Israel walay usa nga namatay. Apan ang kasingkasing ni Faraon migahi ug wala niya tugoti sa pagpalakaw ang katawohan.(UK Ug sa adlaw nga misunod gibuhat ni Jehova kadto ug nangamatay ang tanan nga kahayupan sa Egipto; apan sa kahayupan sa mga anak sa Israel walay usa nga namatay.qT] Ug si Jehova nagtagal ug panahon nga nagaingon: Ugma pagabuhaton ni Jehova kining butanga dinhi sa yuta.!S= Ug si Jehova magahimo ug kalainan sa taliwala sa kahayupan sa Israel ug sa kahayupan sa Egipto; ug walay mamatay sa tanan nga ila sa mga anak sa Israel.FR Ania karon, ang kamot ni Jehova magapaibabaw sa imong kahayupan nga anaa sa kaumahan, sa mga kabayo, mga asno, mga camello, mga vaca, ug mga carnero: moabut ang kamatay nga hilabihan gayud:WQ) Kay kong ikaw mosuki sa pagtugot kanila sa pagpalakaw, ug magpugong pa kanila.SP # Unya si Jehova miingon kang Moises: Umadto ka kang Faraon, ug ingnon mo siya: Si Jehova ang Dios sa mga Hebreohanon nagaingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan, aron sila makaalagad kanako.Oy Apan si Faraon nagpagahi sa iyang kasingkasing niining panahona usab, ug wala siya motugot sa pagpalakaw sa katawohan.?NyUg si Jehova nagbuhat sumala sa pulong ni Moises; ug gikuha niya ang mga duot sa mga langaw gikan kang Faraon, ug sa iyang mga ulipon, ug sa iyang katawohan; walay usa nga nahabilin.KMUg si Moises milakaw gikan kang Faraon ug miampo siya kang Jehova.2L_Ug si Moises miingon: Ania karon, mogula ako gikan kanimo, ug magaampo ako kang Jehova nga ang mga duot sa mga langaw mamahawa kang Faraon, ug sa iyang mga alagad, ug sa iyang katawohan ugma: ugaling dili na si Faraon maglimbong sa dili pagtugot sa pagpalakaw sa katawohan sa paghalad kang Jehova.UK%Ug miingon si Faraon: Ako magatugot kaninyo sa pagpalakaw aron kamo maghalad didto sa kamingawan kang Jehova nga inyong Dios, ugaling dili lamang kamo maglakaw ug halayo kaayo: pag-ampo kamo alang kanako.J%Manlakaw kami sa totolo ka adlaw nga panaw ngadto sa kamingawan, ug maghalad kami kang Jehova nga among Dios, ingon sa iyang igasugo kanamo.I5Ug si Moises mitubag: Dili angay nga mao ang among pagabuhaton, kay magahalad kami kang Jehova nga among Dios sa gipakahugaw sa mga Egiptohanon. Ania karon, maghalad ba kami sa gipakahugaw sa mga Egiptohanon sa atubangan sa ilang mga mata ug dili ba kami unya nila pagabatoon?HUg si Faraon mitawag kang Moises, ug kang Aaron, ug miingon kanila: Lakaw kamo ug paghalad kamo sa inyong Dios dinhi sa sulod sa yuta.GUg mao kini ang gibuhat ni Jehova: ug may miabut nga hilabihan nga mga duot sa mga langaw sa sulod sa balay ni Faraon, ug sa sulod sa mga balay sa iyang mga alagad, ug sa tibook nga yuta sa Egipto; ug ang yuta nadaut tungod sa mga duot sa mga langaw.{FqUg magabutang ako ug usa ka ulang sa taliwala sa akong katawohan ug sa imo. Sa pagkaugma mahitabo kini nga timaan.VE'Ug niadtong adlawa ibulag ko ang yuta sa Gosen, diin nagapuyo ang akong katawohan, aron walay mga duot sa mga langaw nga makaadto; sa tuyo nga makaila ka nga ako mao si Jehova nga ania sa taliwala sa yuta.YD-Kay kong ikaw dili motugot sa pagpalakaw sa akong katawohan, ania karon, ako magapadala ug mga duot sa mga langaw sa ibabaw nimo, ug sa ibabaw sa imong mga ulipon, ug sa ibabaw sa imong katawohan, ug sa sulod sa imong mga balay; ug ang mga balay sa mga Egiptohanon mapuno sa mga duot sa mga langaw, ug usab ang yuta nga ginapuy-an nila.CUg si Jehova miingon kang Moises: Bumangon ka sayo sa buntag, ug tumindog ka sa atubangan ni Faraon; ania karon, siya moadto sa tubig, ug ingnon mo siya: Si Jehova nag-ingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila magaalagad kanako.1B]Unya ang mga mago miingon kang Faraon: Kini mao ang tudlo sa Dios. Ug ang kasingkasing ni Faraon migahi, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova.-AUUg ang mga mago mibuhat usab uban ang ilang mga lamat sa pagpatungha ug mga kuto, apan sila wala makahimo. Ug dihay mga kuto sa ibabaw sa tawo ug ibabaw sa mananap. @Ug kini gibuhat nila; ug gituy-od ni Aaron ang iyang kamot uban ang iyang sungkod, ug gibunalan ang abug sa yuta ug mitungha ang mga kuto sa ibabaw sa tawo ug ibabaw sa mga mananap: ang tanan nga abug sa yuta nahimo nga mga kuto sa tibook nga yuta sa Egipto.'?IUg si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron: Ituy-od ang imong sungkod, ug bunali ang abug sa yuta aron mahimo nga mga kuto sa tibook nga yuta sa Egipto.>%Apan sa natan-aw ni Faraon nga dihay pahulay, gigahi niya ang iyang kasingkasing, ug wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova.>=yUg ilang gitigum sila sa pinundok, ug ang yuta nabaho.<{ Ug si Jehova nagbuhat sumala sa pulong ni Moises, ug nangamatay ang mga baki sa mga balay, sa mga natad, ug sa mga uma.;/ Ug si Moises ug si Aaron mipahawa gikan kang Faraon; ug mituaw si Moises ngadto kang Jehova mahatungod sa pagpadala niya sa mga baki kang Faraon.:3 Ug ang mga baki magapahalayo gikan kanimo ug sa imong mga balay, ug sa imong mga ulipon, ug sa imong katawohan, ug magapabilin lamang sila sa suba.93 Ug siya miingon: Ugma. Ug si Moises mitubag: Pagabuhaton sumala sa imong pulong, aron ka makaila nga walay usa nga sama kang Jehova nga among Dios. 8 Ug miingon si Moises kang Faraon: Maghimaya ka sa ibabaw nako; anus-a ako magaampo alang kanimo, ug alang sa imong mga ulipon ug alang sa imong katawohan, aron ang mga baki pagalag-lagon gikan kanimo, ug sa imong mga balay, ug magapabilin lamang sila sa suba?}7uUnya si Faraon mitawag kang Moises ug kang Aaron, ug miingon kanila: Mag-ampo kamo kang Jehova aron kuhaon niya ang mga baki gikan kanako ug gikan sa akong katawohan; ug magatugot ako sa katawohan sa pagpalakaw, aron makahalad sila kang Jehova.6}Ug ang mga mago mibuhat sa mao usab nga paagi sa ilang mga lamat, ug mipatungha ug mga baki sa ibabaw sa yuta sa Egipto.5 Ug si Aaron mibakyaw sa iyang kamot sa ibabaw sa mga tubig sa Egipto, ug mingsaka ang mga baki ug mingtabon sa yuta sa Egipto.Y4-Ug si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron: Tuy-ora ang imong kamot uban ang imong sungkod sa ibabaw sa mga suba, sa mga sapa, ug sa mga danawan aron patunghaon ang mga baki sa ibabaw sa yuta sa Egipto.{3qUg ang mga baki manaka sa ibabaw nimo, ug sa ibabaw sa imong katawohan, ug sa ibabaw sa tanan mo nga mga sulogoon.25Ug ang suba magpasanay ug panon sa mga baki, nga manaka ug manulod sa imong balay, ug sa sulod sa imong lawak nga higdaanan, ug sa ibabaw sa imong higdaanan, ug sa mga balay sa imong mga alagad, ug sa imong katawohan, ug sa sulod sa imong mga abohan, ug sa imong mga pasungan.1yUg kong ikaw dili motugot kanila sa pagpalakaw, ania karon, pagahampakon ko ang tanan mo nga utlanan uban sa mga baki:40 eUg si Jehova misulti kang Moises: Umadto ka kang Faraon ug ingnon mo siya: Si Jehova nagaingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan, aron sila makaalagad kanako.J/Ug natapus ang pito ka adlaw sa human hampaka ni Jehova ang suba..Ug ang tanang Egiptohanon mikalot ug tubig duol sa suba nga pagaimnon, kay sila wala makahimo sa pag-inum sa tubig sa suba.o-YUg si Faraon mibalik ug mipauli sa iyang balay, wala ngani magpanumbaling niini sa iyang kasingkasing.5,eUg ang mga mago sa Egipto mibuhat sa mao nga paagi sa ilang mga lamat: ug ang kasingkasing ni Faraon migahi, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova.>+wUg ang mga isda nga diha sa suba nangamatay; ug ang suba naglang-og, ug ang mga Egiptohanon wala makainum sa tubig nga gikan niini: ug ang dugo milukop sa tibook nga yuta sa Egipto. *Ug si Moises ug si Aaron nagbuhat niini ingon sa gisugo ni Jehova; ug mibakyaw siya sa sungkod ug mibunal sa mga tubig nga diha sa suba, sa atubangan ni Faraon, ug sa atubangan sa iyang mga alagad, ug ang tanan nga mga tubig nga diha sa suba nahimo nga dugo./)YUg si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron: Kupti ang imong sungkod, ug ituy-od ang imong kamot sa ibabaw sa mga tubig sa Egipto, sa ibabaw sa ilang mga suba, sa ibabaw sa ilang mga sapa, ug sa ibabaw sa ilang kadanawan, ug sa ibabaw sa tanan nilang mga tunggo sa tubig, aron mahimo sila nga dugo; ug unya adunay dugo sa tibook nga kayutaan sa Egipto, bisan sa mga tagayan nga kahoy ug bisan sa mga tagayan nga bato.(Ug ang mga isda nga anaa sa suba mangamatay, ug mabaho ang suba, ug pagalud-on ang mga Egiptohanon sa pag-inum sa tubig gikan sa suba.I' Mao kini ang giingon ni Jehova: Niini makaila ikaw nga ako mao si Jehova: ania karon, pagabunalan ko sa sungkod nga ania sa akong kamot ang mga tubig nga anaa sa suba, ug sila mahimo nga dugo:x&kUg ingnon mo siya: Si Jehova, ang Dios sa mga Hebreohanon, nagsugo kanako nganhi kanimo nga nagaingon: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila makaalagad kanako sa kamingawan; ug, ania karon, ikaw wala pa gihapon magpatalinghug.O%Umadto ka kang Faraon sa buntag; ania karon, siya molakaw ngadto sa tubig; ug ikaw magatindog sa daplin sa suba sa pagsugat kaniya, ug ang sungkod nga nahimong bitin, pagabitbiton mo sa imong kamot. x?~}y}?{{\zyxxwwEvSukt'sBrqbpzpo%nntmrlljjj iNh'gFfked~d>cbba|`_^^]V\s[qZYYXPWVUU'TT;SSZRQQPOONNnMLKKJIIHXGGNFIDD,CBA?@4?>> <<4;j;/:>98766^559443,11q006//A. --,+4*))('&&Q%s$y##U"!!Y S,6Wp3!Tq h 0 $ u eGT1 v7 Ug paandama sila alang sa ikatolo ka adlaw; kay sa ikatolo ka adlaw mokunsad si Jehova nga makita sa tanan nga katawohan sa ibabaw sa bukid sa Sinai.u Ug si Jehova miingon kang Moises: Umadto ka sa katawohan ug pagbalaanon mo sila karon ug ugma, ug palabhan mo kanila ang mga bisti nila, t Ug si Jehova miingon kang Moises: Ania karon, ako mianhi kanimo sa usa ka mabagang panganod, aron ang katawohan makadungog sa diha nga magasulti ako kanimo, ug motoo usab kanimo sa kanunay. Ug gisugilon ni Moises ang mga pulong sa katawohan ngadto kang Jehova.BsUg ang tanan nga katawohan nanagdungan sa pagtubag, ug miingon: Ang tanan nga giingon ni Jehova among pagabuhaton. Ug si Moises nagsugilon sa mga pulong sa katawohan ngadto kang Jehova.+rQUg milugsong si Moises ug gipatawag niya ang mga anciano sa katawohan ug gipahayag niya sa atubangan nila kining tanan nga mga pulong nga gisugo kaniya ni Jehova.*qOUg alang kanako kamo mahimo nga usa ka gingharian sa mga sacerdote, ug usa ka balaan nga nasud. Kini mao ang mga pulong nga igapamulong mo sa mga anak sa Israel.opYBusa karon, kong kamo magapatalinghug gayud sa akong tingog, ug magabantay kamo sa akong tugon, nan kamo mamahimo nga akong kaugalingon nga bahandi gikan sa kinataliwad-an sa tanang mga katawohan: kay ang tibook nga yuta, ako man:o3Kamo nanagpakakita sa gibuhat ko sa mga Egiptohanon, ug giunsa ko pagdala kamo sa ibabaw sa mga pako sa mga agila, ug gidala ko kamo nganhi kanako.EnUg si Moises mitungas ngadto sa Dios, ug si Jehova nagtawag kaniya gikan sa bukid, nga nagaingon: Sa ingon niini ikaw magapamulong sa panimalay ni Jacob, ug sultihi ang mga anak sa Israel:1m]Ug sa nakalakaw sila gikan sa Repidim, ug miabut sila sa kamingawan sa Sinai, mingpahamutang sila sa kamingawan; ug didto ang Israel mingpahaluna sa atubangan sa bukid.l +Sa ikatolo ka bulan human ang mga anak sa Israel makagula gikan sa yuta sa Egipto, niadtong maong adlaw mingdangat sila sa kamingawan sa Sinai.rk_Ug gitugotan ni Moises ang iyang ugangan sa pagpauli, ug milakaw siya paingon sa iyang kaugalingong yuta.+jQUg sila nanaghukom sa katawohan sa tanan nga panahon: ang hulosayon nga malisud ginadala nila kang Moises, ug sila nanaghukom sa tanan nga hulosayon nga ginagmay.i Ug nagpili si Moises ug mga tawo nga may katakus gikan sa tibook nga Israel, ug iyang gibutang sila sa pagkapangulo sa ibabaw sa katawohan, mga pangulo sa mga linibo, mga pangulo sa mga ginatus, mga pangulo sa mga tagkalim-an, ug mga pangulo sa tinagpulo.uheBusa si Moises nagpatalinghug sa tingog sa iyang ugangan, ug gihimo niya ang tanan nga iyang giingon kaniya.k"Ug kini gibutang ni Aaron sa atubangan sa Pagpamatuod aron kini tipigan, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.P=!Ug miingon si Moises kang Aaron: Kumuha ka ug usa ka kolon ug sudlan mo kini ug usa ka omer nga puno sa mana, ug ibutang mo kini sa atubangan ni Jehova, aron matipigan ngadto sa inyong mga kaliwatan. < Ug miingon si Moises: Kini mao ang gisugo ni Jehova: Pun-on ninyo ang usa ka omer niini aron pagtipigan ngadto sa inyong mga kaliwatan, aron makakita sila sa tinapay nga akong gipakaon kaninyo didto sa kamingawan, sa pagkuha ko kaninyo gikan sa yuta sa Egipto..;WUg ang panimalay sa Israel naghingalan niini nga Mana; ug kini maingon sa liso sa culantro, nga maputi; ug ang iyang lami ingon sa tinapay nga manipis nga may dugos.>:yMao nga ang katawohan mingpahulay sa ikapito ka adlaw.19]Tan-awa ninyo, kay niana si Jehova naghatag kaninyo sa adlaw nga igpapahulay ug tungod niini siya nagahatag kaninyo sa ikaunom ka adlaw ug tinapay nga alang sa duruha ka adlaw. Magpuyo ang tagsatagsa sa iyang puloy-anan, ug walay bisan kinsa nga magagula gikan sa iyang dapit sa ikapito ka adlaw.~8wUg miingon si Jehova kang Moises: Hangtud ba anus-a nga managdumili kamo sa akong mga sugo ug sa akong mga tulomanon?q7]Ug nahatabo sa ikapito ka adlaw nga ang uban sa katawohan migula sa pagpamunit, ug sila wala makakaplag.6Sa unom ka adlaw magapamunit kamo niana; apan sa ikapito ka adlaw nga mao ang adlaw nga igpapahulay, niining adlawa dili makaplagan kini.!5=Ug miingon si Moises: Kan-a ninyo kana karon, kay karon mao ang adlaw nga igpapahulay ngadto kang Jehova: Karon dili kamo makakaplag niana sa kapatagan.4yUg ilang gitipigan kini hangtud sa pagkabuntag ingon sa gisugo ni Moises; ug kini wala madunot, walay ulod usab niini.53eUg siya miingon kanila: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ugma mao ang balaan nga pagpahulay, ang adlaw nga igpapahulay ngadto kang Jehova: ang pagalutoon ninyo, lutoa ninyo karon, ug ang pagalung-agon ninyo lung-aga ninyo karon ; ug ang tanan nga makapin kaninyo, tipigan ninyo hangtud ugma sa buntag.V2'Ug nahitabo nga sa ikaunom ka adlaw nanagpamupho sila sa pilo sa gidaghanon sa tinapay, duruha ka omer alang sa tagsatagsa: ug ang tanan nga mga pangulo sa katilingban nangadto ug nanagsugilon kang Moises.1 Ug nanagpamupho sila niana matag-buntag, ang tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang makaon: ug sa pag-init sa adlaw, natunaw kini.$0CApan sila wala managtuman kang Moises; kondili nga ang uban nanagsalin niana hangtud sa pagkabuntag, ug kini giulod, ug nadunot ug nasuko si Moises kanila.c/AUg si Moises miingon kanila: Walay bisan kinsa nga magasalin niana hangtud ugma sa buntag.;.qUg sa diha nga kini gitakus nila sa omer, wala kumapin ang sa nakatigum ug daghan, wala usab magkulang ang sa nakatigum ug diyutay: ang tagsatagsa nagtigum sumala sa makaon niya.t-cUg ang mga anak sa Israel nagbuhat sa ingon: ug nanagpamupho sila ang uban daghan, ug ang uban diriyut da : ,Kini mao ang butang nga gisugo ni Jehova: Pamunit kamo niini ang tagsatagsa ingon sa iyang arang makaon: usa ka Omer sa tagsa ka tawo, sumala sa gidaghanon sa inyong mga tawo, magakuha kamo niini, ang tagsatagsa alang kanila nga atua sa iyang balong-balong.m+UUg sa pagkakita niini sa mga anak sa Israel, nanag-ingon ang usa ug usa kanila: Unsa ba kini? kay sila wala makaila kong unsa kadto. Ug si Moises miingon kanila: Mao kana ang tinapay nga gihatag ni Jehova kaninyo aron pagkan-on.T*#Ug sa misaka ang tun-og nga naglukop sa campo , ania karon, sa ibabaw sa nawong sa kamingawan dihay usa ka butang nga diyutay ug malingin, diyutay nga ingon sa usa ka tun-og nga tibook sa ibabaw sa yuta.) Ug nahitabo sa pagkagabii, nga mingkayaw ang mga buntog, ug minghugpa sa campo, ug sa pagkabuntag naglukop ang tun-og libut sa campo.m(U Ako nakadungog sa mga pagbagulbol sa mga anak sa Israel; sultihan mo sila sa pag-ingon: Sa pagkagabii magakaon kamo ug unod, ug sa pagkabuntag pagabusgon kamo sa tinapay; ug manghibalo kamo nga ako mao si Jehova nga inyong Dios.8'm Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:F& Ug nahitabo, sa nagsulti si Aaron sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, nga mingtan-aw sila dapit sa kamingawan, ug ania karon, ang himaya ni Jehova, nagpakita didto sa panganod.4%c Ug miingon si Moises kang Aaron: Ingna ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel: Dumuol kamo sa atubangan ni Jehova, kay siya nakadungog sa inyong mga pagbagulbol.0$[Ug miingon si Moises: Si Jehova magahatag kaninyo sa kagabhion ug unod alang sa pagkaon, ug sa kabuntagon tinapay sa pagkabusog; kay siya nakadungog sa inyong mga bagulbol nga gibagulbol ninyo batok kaniya: ug unsa ba kami? Ang mga pagbagulbol ninyo dili batok kanamo, kondili batok kang Jehova.I# Ug sa pagkabuntag, nan makakita kamo sa himaya ni Jehova; kay niana siya nagapatalinghug sa inyong mga pagbagulbol batok kang Jehova; ug, unsa ba kami, nga nanagbagulbol man kamo batok kanamo?'"IUg miingon si Moises ug si Aaron sa tanan nga mga anak sa Israel: Sa pagkagabii, nan manghibalo kamo nga si Jehova ang mikuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto;!+Ug mahitabo nga sa ikaunom ka adlaw manag-andam sila niadtong ilang pagadad-on, ug kini mao ang pilo sa gidaghanon sa gitigum nila adlaw-adlaw.  Unya si Jehova miingon kang Moises: Ania karon, magapaulan ako ug tinapay gikan sa langit alang kaninyo; ug ang katawohan manggula ug magakuha ug igo nga bahin sa tagsa ka adlaw, aron ako makasulay kanila kong sila magalakaw ba sa akong Kasugoan, o dili.RUg ming-ingon kanila ang mga anak sa Israel: Apat hinoon namatay kami pinaagi sa kamot ni Jehova didto sa yuta sa Egipto, sa nanaglingkod kami tupad sa mga kolon sa mga unod, sa nanagpangaon kami ug tinapay sa pagkabusog; kay kami gidala ninyo dinhi niining kamingawan, aron sa pagpatay sa kagutom niining tibook nga katilingban.Ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel nanagbagulbol batok kang Moises ug batok kang Aaron didto sa kamingawan;  Ug mipanaw sila gikan sa Elim, ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, mingdangat sa kamingawan sa Sin, nga diha sa tungatunga sa Elim ug sa Sinai, sa ikanapulo ug lima nga adlaw sa ikaduha nga bulan sa tapus sila mogula gikan sa yuta sa Egipto.3Ug miabut sila sa Elim, nga didto may napulo ug duha ka tinubdan sa tubig, ug kapitoan ka palma; ug napahamutang sila didto sa haduol sa mga tubig.ymUg miingon siya: Kong magpatalinghug ka sa masingkamuton gayud sa tingog ni Jehova nga imong Dios, ug magabuhat ka niadtong matarung sa iyang mga mata, ug magapatalinghug sa iyang mga sugo, ug magabantay sa tanan niya nga mga tulomanon, walay bisan unsang sakita sa mga gipadala ko sa mga Egiptohanon, nga igapadala ko kanimo; kay ako mao si Jehova nga magaayo kanimo.}Ug si Moises mitu-aw kang Jehova; ug si Jehova nagpakita kaniya ug usa ka kahoy, ug gihulog niya kini sa mga tubig, ug ang mga tubig nahimong matam-is. Didto sila gihatagan niya ug usa ka tulomanon ug usa ka sulondan, ug didto iyang gisulayan sila;cAUg ang katawohan nanagbagulbol batok kang Moises, ug miingon: Unsa ba ang atong pagaimnon? ;Ug sa pag-abut nila sa Mara, wala sila makahimo sa pag-inum sa mga tubig sa Mara kay kadto mga mapait; tungod niana gibutangan kini ug ngalan nga Mara.CUg ang Israel gihatud ni Moises gikan sa Dagat nga Mapula, ug milakaw sila padulong sa kamingawan sa Sur; ug nanglakaw sila ug totolo ka adlaw sa kamingawan, ug wala makakaplag ug tubig./Ug si Miriam mitubag kanila. Pag-awit kamo kang Jehova, kay siya midaug nga mahimayaon; Gitukmod niya sa dagat ang kabayo ug ang nagkabayo niini.Y-Ug si Miriam, ang manalagna nga babaye, nga igsoon ni Aaron mibitbit ug gagmay nga tambol sa iyang kamot, ug ang tanang mga babaye mingsunod kaniya nga may magagmay nga mga tambol ug inubanan sa mga pagsayaw:%Kay ang mga kabayo ni Faraon mingsulod uban sa iyang mga carro, ug uban sa iyang mga katawohang nagakabayo ngadto sa dagat, ug gipabalik ni Jehova ang mga tubig sa dagat sa ibabaw nila; apan ang mga anak sa Israel nanagpanlakaw sa mamala nga yuta sa taliwala sa dagat.?{Si Jehova magahari sa mga katuigan nga walay katapusan.Y-Ikaw magapasulod kanila, ug magapahamutang kanila sa bukid sa imong panulondon, Sa dapit nga imong puloy-anan nga imong gitagana, Oh Jehova; Sa balaang puloy-anan, Oh Ginoo, nga gitukod mo sa imong mga kamot.|sNahulog sa ibabaw nila ang kahadlok ug kalisang; Tungod sa pagkamakagagahum sa imong bukton nangahilum sila ingon sa usa ka bato, Hangtud nga mingsaylo ang imong katawohan, Oh Jehova, Hangtud nga mingsaylo kini nga katawohan nga imong gipalit.+Unya ang mga pangulo sa Edom nangalisang; Ang mga tawong mabaskug sa Moab gidakup sa pagkurog. Ang tanan nga mga pumoluyo sa Canaan nangahanaw.nWAng mga katawohan nakadungog, ug sila nangurog: Gidakup sa mga kasakit ang mga pumoluyo sa Philistia.-U Ikaw sa imong mahigugmaong-kalolot nagmando niining katawohan, nga imong nabawi: Gitultulan mo sila tungod sa imong kabaskug paingon sa imong balaan nga puloy-anan.F  Gituy-od mo ang imong kamot nga too, Ang yuta milamoy kanila.; q Kinsa man ang sama kanimo, oh Jehova, sa taliwala sa mga dios? Kinsa man ang sama kanimo, mahimayaon sa pagkabalaan, Kahaladlokan sa mga pagdayeg, magbubuhat sa mga katingalahan?  Gihuypan mo sila sa imong hangin, ug ang dagat milukot kanila. Minglugdang sila ingon sa tingga sa makusog nga mga tubig.O  Ang kaaway miingon: Pagalutoson ko, pagaagpason ko, pagabahin-bahinon ko ang mga inagaw, Ang akong tinguha pagatagbawon diha kanila; Pagabakyawon ko ang akong espada, ang kamot ko magalaglag kanila.2 _Sa huyop sa imong mga ilong mingpundok ang mga tubig, Mingtipon-og nga habog ang mga sulog ingon sa usa ka tapok; Ang mga kahiladman mitibook sa kinataliwad-an sa dagat./YUg sa pagkadaku sa imong kagahum imong gilintuwad kadtong mingtindog batok kanimo: Gisugo mo ang imong kaligutgut, kini naglamoy kanila ingon sa mga laya nga dagami .zoAng Imong kamot nga too, oh Jehova mahimayaon sa gahum. Ang imong kamot nga too, Oh Jehova, nagadugmok sa kaaway.a=Ang mga kahiladman mingtabon kanila; Nangaunlod sila sa kahiladman ingon sa usa ka bato.-Ang mga carro ni Faraon ug sa iyang kasundalohan gitukmod niya sa dagat. Ug ang iyang mga pinili nga mga pangulo nangalumos sa Dagat nga Mapula.LSi Jehova maoy tawo sa panggubatan; Si Jehova mao ang iyang ngalan.:oSi Jehova mao ang akong kaligonan ug alawiton, Ug nahimo nga akong kaluwasan: Kini mao ang akong Dios, ug ako magadalayeg kaniya: Ang Dios sa akong amahan, ug igapataas ko siya.g KUnya miawit si Moises, ug ang mga anak sa Israel, niini nga alawiton kang Jehova ug misulti sa pag-ingon: Magaawit ako kang Jehova, kay siya midaug nga mahimayaon. Ginatukmod niya sa dagat ang kabayo ug ang nagkabayo niini.EUg nakita sa Israel kadtong dakung buhat nga gibuhat ni Jehova batok sa mga Egiptohanon; ug ang katawohan nahadlok kang Jehova, ug mingtoo sila kang Jehova ug kang Moises nga iyang alagad.3aSa ingon niana giluwas ni Jehova ang Israel niadtong adlawa gikan sa kamot sa mga Egiptohanon; ug nakita sa Israel ang mga Egiptohanon nga mga patay sa baybayon sa dagat./YApan ang mga anak sa Israel nanagpanlakaw sa ibabaw sa mamala nga yuta sa taliwala sa dagat ug ang mga tubig nangahimong ingon sa paril sa ilang too ug sa ilang wala.I~ Ug namalik ang mga tubig, ug mingsalanap sa mga carro ug sa mga magkakabayo, bisan sa tanan nga kasundalohan ni Faraon nga misunod sa ulahi nila sa dagat; nga walay nahabilin kanila bisan usa.@}{Ug gituy-od ni Moises ang iyang kamot sa ibabaw sa dagat, ug ang dagat hing-ulian sa iyang kusog sa pagkabuntag, ug ang ug gilaglag ni Jehova ang mga Egiptohanon sa taliwala sa dagat.Y|-Ug si Jehova miingon kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot sa ibabaw sa dagat, aron ang mga tubig managpamalik sa ibabaw sa mga Egiptohanon, sa ibabaw sa ilang mga carro, ug sa ibabaw sa ilang mga magkakabayo.~{wUg iyang gikuha ang mga ligid sa ilang mga carro, ug kini gipanglintuwad nila sa hilabihan gayud. Unya ang mga Egiptohanon miingon: Mangalagiw kita gikan sa atubangan sa Israel, kay si Jehova nagapakig-away alang kanila batok sa mga Egiptohanon._z9Ug nahatabo sa pagbantay sa kabuntagon, nga gitan-aw ni Jehova ang dapit nga hingmutangan sa mga Egiptohanon gikan sa haligi nga kalayo ug sa panganod, ug gigubot niya ang dapit nga hingmutangan sa mga Egiptohanon.?yyUg ming-agpas kanila ang mga Egiptohanon, nga misunod sa ulahi hangtud sa taliwala sa dagat, ang tanan nga mga kabayo ni Faraon, ug ang iyang mga carro, ug ang iyang mga magkakabayo.x7Ug ang mga anak sa Israel misulod sa taliwala sa dagat sa yutang mamala, ug nangahimo ang mga tubig nga ingon sa paril sa ilang too ug sa ilang wala:twcUg gituy-od ni Moises ang iyang kamot sa ibabaw sa dagat ug gibuhat ni Jehova ang pagpa-iway sa dagat pinaagi sa kakusog sa hangin sa silangan sa tibook niadtong gabhiona, ug nahimo ang dagat nga yutang mamala ug ang mga tubig nabahin.Vv'Ug kini miadto sa tunga-tunga sa campo sa mga Egiptohanon ug sa Israel; ug didto miadto ang dagum ug ang kangitngit, apan naghayag sa Israel sa kagabhion: ug ang usa wala moduol sa usa sa tibook nga gabii.kuQUg ang manolonda sa Dios nga nagalakaw sa atubangan sa campo sa Israel, mibalhin gikan sa ilang atubangan ug miadto sa ilang likod; ug ang haligi nga panganod, mibalhin gikan sa ilang atubangan, ug napahamutang sa ilang likod.tUg manghibalo ang mga Egiptohanon nga ako mao si Jehova, sa pagahimayaon ako ni Faraon, sa iyang mga carro, ug sa iyang mga magkakabayo.csAUg ako, ania karon, akong pagagahion ang mga kasingkasing sa mga Egiptohanon, ug sila moapas kanila ug ako pagahimayaon ni Faraon, ug sa tibook niya nga kasundalohan, ug sa iyang mga carro, ug sa iyang mga magkakabayo;;rqUg bakyawon mo ang imong sungkod, ug ituy-od mo ang imong kamot sa ibabaw sa dagat ug iwayon mo kini, ug magasulod ang mga anak sa Israel sa taliwala sa dagat sa yuta nga mamala.qUnya si Jehova miingon kang Moises: Ngano ba nga nagatu-aw ikaw kanako? ingna ang mga anak sa Israel nga magapadayon sila:=pwSi Jehova makig-away alang kaninyo, ug maghilum kamo.oy Ug si Moises miingon sa katawohan: Ayaw kahadlok; dili kamo maglihok, ug tan-awa ninyo ang kaluwasan ni Jehova, nga iyang pagabuhaton karon kaninyo; kay ang mga Egiptohanon nga inyong hikit-an karon, dili na ninyo hikit-an hangtud sa kahangturan.fnG Dili ba kini mao nga ginasulti namo kanimo sa Egipto nga nagaingon: Pasagdi lamang kami nga magaalagad sa mga Egiptohanon? Kay labing maayo pa kanamo ang pagalagad sa mga Egiptohanon, kay sa mangamatay kami sa kamingawan.Wm) Ug miingon sila kang Moises: Tungod ba kay walay mga lubnganan sa Egipto, gikuha mo kami aron nga mangamatay kami sa kamingawan? Ngano ba nga nagbuhat ka sa ingon niini kanamo, nga gikuha mo kami sa Egipto?]l5 Ug sa paghiduol ni Faraon, ang mga anak sa Israel nanagyahat sa ilang mga mata, ug ania karon, ang mga Egiptohanon nanagsunod kanila; ug nangahadlok sila pag-ayo, ug nanagtu-aw ang mga anak sa Israel kang Jehova.#kA Ug giapas sila sa mga Egiptohanon, uban ang tanan nga mga kabayo ug mga carro ni Faraon, ug ang iyang katawohan nga nagakabayo, ug ang iyang kasundalohan, ug sila hing-abutan nila nga nagpahamutang sa campo nga haduol sa dagat, sa luyo sa Pihahirot, sa wala pa moabut sa Baal-sepon.8jkUg gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon nga hari sa Egipto, ug giapas niya ang mga anak sa Israel, kay ang mga anak sa Israel nanggikan nga adunay kamot nga gamhanan.iUg gidala niya ang unom ka gatus ka carro nga pinili ug ang tanan nga mga carro sa Egipto, ug ang mga pangulo sa ibabaw nilang tanan.Yh-Ug giandam niya ang iyang carro, ug gidala niya uban kaniya ang iyang katawohan:g'Ug gipahibalo ang hari sa Egipto nga ang katawohan mikalagiw: ug ang kasingkasing ni Faraon ug ang sa iyang mga alagad mibalik batok sa katawohan, ug miingon sila: Unsa kining atong gibuhat nga gitugotan ta ang pagpalakaw sa Israel aron nga dili sila kanato magaalagad?af=Ug pagapagahion ko ang kasingkasing ni Faraon ug iyang apason sila; ug pagahimayaon ako ni Faraon ug sa tanan niya nga kasundalohan, ug manghibalo ang mga Egiptohanon nga ako mao si Jehova. Ug sila nagbuhat sa ingon.xekUg si Faraon magaingon mahatungod sa mga anak sa Israel: Nalit-ag sila sa yuta, ang kamingawan naglukob kanila.~dwSultihan mo ang mga anak sa Israel nga managbalik sila, ug ipahamutang nila ang ilang campo sa dili pa moabut sa Pihahirot, sa taliwala sa Migdol ug sa dagat dapit sa Baal-sepon: sa atubangan niini ipahamutang ninyo ang campo sa haduol sa dagat.7c mUg nagsulti si Jehova kang Moises nga nagaingon:tbc Wala mobulag sa pag-una sa katawohan ang haligi nga panganod sa adlaw, ug ang panganod nga kalayo sa gabii.tac Ug si Jehova milakaw nga nag-una kanila sa adlaw pinaagi sa usa ka haligi nga panganod aron sa pagmando kanila sa dalan, ug sa kagabhion pinaagi sa usa ka panganod nga kalayo sa pag-iwag kanila aron sila makalakaw sa adlaw ug sa gabii.Z`/ Ug migikan sila sa Sucoth, ug napahamutang sila sa Etham sa daplin sa kamingawan.d_C Gikuha ni Moises uban kaniya ang mga bukog ni Jose: kay nakigpanumpa siya sa mga anak sa Israel nga nagaingon: Ang Dios sa pagkamatuod magadu-aw kaninyo, ug pagadad-on ninyo ang akong mga bukog gikan dinhi kauban ninyo.3^a Apan gimandoan sa Dios ang katawohan sa paglibot pinaagi sa kamingawan duol sa dagat nga Mapula. Ug mitungas nga may mga hinagiban ang mga anak sa Israel gawas sa Egipto.%]E Ug nahitabo nga sa mitugot si Faraon sa pagpalakaw sa katawohan, ang Dios wala magdala kanila sa dalan sa yuta sa mga Filistehanon, bisan tuod kadto maoy duol; kay ang Dios nag-ingon: ingali unya ug magbasul ang katawohan kong makakita sila ug gubat, ug mamalik sila ngadto sa Egipto.a\= Ug kini mahimo alang kanimo nga usa ka timaan sa ibabaw sa imong kamot, ug ingon nga mga ilhanan sa taliwala sa imong mga mata; tungod kay si Jehova mao ang nagkuha kanato gikan sa Egipto pinaagi sa kamot nga kusgan.@[{ Ug nahitabo nga si Faraon sa halus motugot kanamo sa pagpalakaw, si Jehova nagpatay sa tanan nga panganay sa yuta sa Egipto, gikan sa panganay sa tawo hangtud sa panganay sa kahayupan; busa ako nagahalad alang kang Jehova sa tanan nga panganay nga lake; apan ang tanan nga panganay sa akong mga anak gitubos ko.dZC 9 Ug kong sa panahong umalabut mangutana kanimo ang imong anak nga lalake nga magaingon: Unsa ba kini? Magaingon ikaw kaniya: Pinaagi sa kusog sa kamot, si Jehova nagkuha kanato gikan sa Egipto, sa balay sa pagkaulipon.nYW Ug sa tanan nga panganay sa asno ang usa ka book nga nating carnero mao ang igalukat mo; ug kondili ka magalukat niini, nan punggutan mo kini sa liog: ug sa tanan nga panganay sa tawo sa taliwala sa imong mga anak magatubos ikaw.1X] Pagalainon mo alang kang Jehova ang tanan nga magbuka sa taguangkan; ug ang tanan nga una nga magabuka sa taguangkan sa imong mga mananap; ang mga lake iya kang Jehova."W? Ug sa pagpasulod ni Jehova kanimo sa yuta sa mga Canaanhon, ingon sa iyang gipanumpa kanimo ug sa imong mga ginikanan, ug sa magahatag siya niana kanimo,PV Busa, ikaw magabantay niini nga tulomanon sa iyang panahon sa tuigtuig.sUa Ug kini mahimo kanimo nga usa ka ilhanan sa ibabaw sa imong kamot ug usa ka handumanan sa atubangan sa imong mga mata, aron ang Kasugoan ni Jehova anha sa imong baba; kay tungod sa kamot nga kusgan gikuha ka ni Jehova gikan sa Egipto.)TM Ug magsugilon ka niadtong adlawa sa imong anak nga lalake nga magaingon: Kini gibuhat tungod niadto nga gibuhat ni Jehova kanako, sa migula ako gikan sa Egipto.AS} Tinapay nga walay levadura maoy pagakan-on sulod sa pito ka adlaw; ug walay tinapay nga may levadura nga makita diha kanimo, ni levadura makita diha kanimo sa tanan mo nga mga utlanan.zRo Pito ka adlaw magakaon ka sa tinapay nga walay levadura, ug sa ikapito ka adlaw mao ang fiesta alang kang Jehova.bQ? Ug mahitabo, nga sa pagpasulod ni Jehova kaninyo sa yuta sa mga Canaanhon, ug sa mga Hetehanon, ug sa mga Amorehanon, ug sa mga Hebehanon, ug sa mga Jebusehanon, nga gipanumpaan niya sa inyong mga ginikanan nga iyang igahatag kaninyo, kadtong usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, nga magasaulog kamo niini nga pag-alagad niining bulana:7Pk Niining adlawa nanggula kamo sa bulan nga Abib:O Ug si Moises miingon sa katawohan: Hinumdumi ninyo kining adlawa, nga niini mipahawa kamo gikan sa Egipto, sa balay sa pagkaulipon; kay si Jehova mikuha kaninyo gikan niining dapita pinaagi sa kamot nga kusgan: busa ayaw kamo pagkaon sa tinapay nga may levadura./NY Magbalaan kanako ang tanan nga panganay, bisan unsa nga magabuka sa taguangkan sa taliwa sa mga anak sa Israel, maingon man sa tawo mao usab sa mananap: kana ako man.6M k Ug si Jehova misulti kang Moises nga nagaingon:L 3Ug nahitabo niadtong maong adlalw gikuha n Jehova ang mga anak sa Israel gikan sa yuta sa Egipto ingon soa ilang mga panon. ~N}}@|D{zzyyxwvvqv&uunts{rrLqqp,oGnnnunVnmlKkjj{ii8ggffdee>dYcbb3a>``8__Y^^]](\\#[JZZ&YXX>WW2VUTTOSS"RRQ2PWONNMLKK-JoHH GDFFzEEJDDCCC!BBLAA@]?>>==2-wUg buhatan mo usab ug usa ka kinulit nga ribete nga magalibut, sa kalapdon nga usa ka dapal; ug sa kinulit nga ribete magabuhat ka ug usa ka cornisa nga bulawan nga magalibut niini.,}Ug pagahal-upan mo kini ug lunsay nga bulawan, ug pagabuhatan mo kini ug usa ka cornisa nga bulawan nga maglibut niini .7+iUg magabuhat ka ug usa ka lamesa sa kahoy nga acacia: ug ang gitas-on niini duruha ka maniko, ug usa ka maniko ang kalapdon niini ug ang gantong niini usa ka maniko ug tunga.%*EUg didto ako makigtagbo kanimo, ug ako makigsulti kanimo gikan sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli, gikan sa duruha ka querubin nga anaa sa ibabaw sa arca-sa-pagpamatuod, mahatungod sa tanang mga butang nga akong igahatag kanimo nga mao ang mga tulomanon alang sa mga anak sa Israel.)Ug ibutang mo ang halaran-sa-pagpasig-uli sa ibabaw sa arca; ug sa sulod sa arca igabutang mo ang pagpamatuod nga igahatag ko kanimo.|(sUg ang mga querubin magabuklad sa ilang mga pako sa ibabaw, nga magatabon sa halaran-sa-pagpasig-uli: uban sa ilang mga pako; ang ilang mga nawong magaatubang sa usa ug usa, magatan-aw sa halaran-sa-pagpasig-uli ang mga nawong sa mga querubin.B'Ug magbuhat ka ug usa ka querubin sa usa ka tumoy, ug usa ka querubin sa lain nga tumoy: sa nayon gayud sa halaran-sa-pagpasig-uli magabuhat ka ug mga querubin sa duruha ka tumoy niini.&5Ug magbuhat ka ug duruha ka mga querubin nga bulawan, sa buhat nga sinalsal pagabuhaton mo kini, diha sa duruha ka tumoy sa halaran-sa-pagpasig-uli.2%_Ug magbuhat ka ug usa ka halaran-sa-pagpasig-uli sa lunsay nga bulawan, ug ang iyang gitas-on duruha ka maniko ug tunga, ug ang iyang kasangkaron usa ka maniko ug tunga.Q$Ug igabutang mo sa sulod sa arca ang pagpamatuod nga igahatag ko kanimo.i#MAng mga yayongan magapabilin sa sulod sa mga singsing sa arca: dili sila pagakuhaon gikan niana."}Ug igabalhug mo ang mga yayongan sa mga singsing sa mga kiliran sa arca, aron sa ingon niana pagayayongon nila ang arca.]!5 Ug magbuhat ka ug mga yayongan sa kahoy nga acacia, nga sila hal-upan mo ug bulawan:M  Ug magpatunaw ka ug upat ka singsing nga bulawan alang niini, nga igabutang mo sa upat ka tiil-tiil niana, duruha ka singsing sa usa ka kilid niini, ug duruha ka singsing sa pikas nga kilid niini.5e Ug pagahal-upan mo kini ug lunsay nga bulawan, sa sulod ug sa gawas pagahal-upan mo kini; ug buhaton mo sa ibabaw niini ang usa ka cornisa nga bulawan nga magalibut niini .K Ug magbuhat sila ug usa ka arca sa kahoy nga acacia, ang iyang katas-on duruha ka maniko ug tunga, ug ang iyang kalapdon, usa ka maniko ug tunga, ug ang iyang kagantungon usa ka maniko ug tunga.)M Sumala sa tanan nga ginapakita ko kanimo, ang panig-ingnan sa tabernaculo, ug ang panig-ingnan sa tanan nga mga galamiton niini, mao kini ang pagabuhaton ninyo.kQUg pabuhaton mo sila ug usa ka balaang puloy-anan alang kanako aron ako magapuyo sa taliwala nila:a=Mga bato nga onyx, ug mga bato nga igalubong alang sa ephod ug alang sa tabon sa dughan.gILana alang sa suga, mga panakot alang sa lana nga igdidihog, ug alang sa incienso nga mahumot,q]Ug mga panit sa mga carnero nga tinina sa mapula, ug mga panit sa mananap sa dagat, ug kahoy nga acacia,V'Ug azul ug purpura, ug mapula, ug lino nga manipis ug balhibo sa mga kanding,\3Ug kini mao ang halad nga kuhaon ninyo gikan kanila: Bulawan, ug salapi ug tumbaga,RIpamulong mo sa mga anak sa Israel nga magdala sila ug halad alang kanako: gikan sa tanang mga tawo kansang kasingkasing nakapapagbuot kaniya sa kinabubut-on sa paghatag , kuhaon ninyo ang akong halad.7 mUg si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:1Ug misulod si Moises sa taliwala sa panganod ug mitungas siya ngadto sa bukid: ug didto si Moises sa bukid kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii. Ug ang panagway sa himaya ni Jehova ingon ug usa ka kalayo nga nagaut-ut sa kinatumyan sa bukid, sa mga mata sa mga anak sa Israel.PUg ang himaya ni Jehova napahamutang sa ibabaw sa bukid sa Sinai, ug ang panganod mitabon niini sulod sa unom ka adlaw; ug sa ikapito ka adlaw nagtawag siya kang Moises gikan sa taliwala sa panganod.S!Unya si Moises mitungas ngadto sa bukid, ug ang panganod mitabon sa bukid.@{Ug miingon siya sa mga anciano: Hulaton ninyo kami dinhi hangtud nga kami mahabalik kaninyo: ug, ania karon, si Aaron ug si Hur ania uban kaninyo: ang adunay hulosayon, umadto kanila.oY Ug mitindog si Moises, ug si Josue nga iyang, ministro; ug si Moises mitungas ngadto sa bukid sa Dios.W) Ug si Jehova miingon kang Moises: Tumungas ka ngari kanako sa bukid, ug humulat ka didto, ug igahatag ko kanimo ang mga papan nga bato, ug ang Kasugoan, ug ang tulomanon nga gisulat ko aron tudloan mo sila.! = Ug wala niya pagtuy-ora ang iyang kamot sa ibabaw sa mga pangulo sa mga anak sa Israel; ug nakakita sila sa Dios, ug nanagpangaon sila ug nanagpanginum.' I Ug nakakita sila sa Dios sa Israel; ug diha sa ubos sa iyang mga tiil ang daw ingon sa usa ka salog nga zafiro, ug daw sama sa langit gayud sa iyang katin-aw.l S Ug mingtungas si Moises, ug si Aaron, si Nadab ug si Abiu ug ang kapitoan sa mga anciano sa Israel:J Ug gikuha ni Moises ang dugo, ug kini gisablig niya sa ibabaw sa katawohan, ug miingon: Ania karon ang dugo sa tugon, nga gibuhat ni Jehova uban kaninyo mahitungod niining tanan nga mga pulong.< sUg gikuha niya ang basahon sa tugon, ug gibasa niya sa igdulungog sa katawohan, ug sila miingon: Buhaton namo ang tanang mga butang nga giingon ni Jehova, ug magamatinumanon kami.Ug gikuha ni Moises ang katunga sa dugo, ug gibutang niya kini sa mga dolang, ug gisablig niya ang katunga sa dugo sa ibabaw sa halaran.<sUg nagsugo siya ug mga batan-ong lalake sa mga anak sa Israel, nga nanaghalad ug mga halad-nga-sinunog ug nanaghalad sila ug mga halad-sa-pakigdait nga mga vaca alang kang Jehova.q]Ug gisulat ni Moises ang tanan nga mga pulong ni Jehova ug mibangon siya sa sayo sa pagkabuntag, ug nagtukod ug usa ka halaran sa kinaubsan sa bukid, ug napulo ug duha ka haligi nga bato, sumala sa napulo ug duha ka banay sa Israel.}Ug si Moises miabut ug gisugilon niya sa katawohan ang tanan nga mga pulong ni Jehova, ug ang tanang mga tulomanon: ug ang tibook nga katawohan mitubag sa usa ka tingog, ug miingon sila: Pagabuhaton namo ang tanang mga pulong nga giingon ni Jehova.yUg si Moises lamang usa ra ang makaduol kang Jehova, apan sila dili makaduol ni managtungas ang katawohan uban kaniya.; sUg miingon siya kang Moises: Tumungas ka ngadto kang Jehova, ikaw, ug si Aaron, si Nadab, ug si Abiu, ug ang kapitoan ka mga anciano sa Israel: ug managsimba kamo sukad sa halayo.3a!Sa imong yuta dili sila magapuyo, tingali unya nga ikaw makasala batok kanako; kay kong magaalagad ka sa ilang mga dios: kini gayud mamahimong usa ka lit-ag alang kanimo.I  Dili ka magbuhat ug pakigsaad uban kanila, ni sa ilang mga dios.Ug igabutang ko ang imong utlanan gikan sa dagat nga Mapula hangtud sa dagat sa mga Filistehanon, ug gikan sa kamingawan hangtud sa suba sa Eufrates: kay igabutang ko sa imong mga kamot ang mga pumoluyo sa yuta, ug ikaw magapapahawa kanila gikan sa atubangan mo.saSa hinayhinay pagaabugon ko sila gikan sa atubangan mo, hangtud nga magadaghan ka, ug magapanunod sa yuta.*~ODili ko sila papahawaon gikan sa atubangan mo sulod sa usa ka tuig; tingali ang yuta mahimo nga kamingawan ug modaghan ang mga mananap sa kapatagan batok kanimo.}Ug magapadala ako ug tamboboan sa unahan mo nga magaabog sa Hebehanon, ug Canaanhon, ug sa Hetehanon gikan sa atubangan mo.8|kIgapadala ko ang akong kahadlok sa unahan mo, ug pagalisangon ko ang tanan nga katawohan nga imong pagaadtoan, ug pagahimoon ko nga ang tanan mong mga kaaway motalikod kanimo. {Walay bisan kinsa nga kakuhaan sa iyang anak, ni maapuli diha sa imong yuta; ug pagatumanon ko ang gidaghanon sa imong mga adlaw.'zIUg manag-alagad kamo kang Jehova nga inyong Dios, ug siya magapanalangin sa imong tinapay, ug sa imong tubig; ug pagakuhaon ko ang sakit gikan sa taliwala mo.KyDili ka magayukbo sa ilang mga dios, ni mag-alagad kanila, ni magbuhat ingon sa ginabuhat nila; kondili hinoon laglagon mo sila ngatanan, ug panugmokon mo gayud ang ilang mga haligi nga larawan.QxKay ang akong Manolonda magalakaw sa unahan mo, ug pagapasudlon ka niya sa Amorehanon, ug sa Hetahanon, ug sa Persehanon, ug sa Canaanhon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon, ug ako magalaglag kanila.KwApan kong sa pagkamatuod magapatalinghug ka sa iyang tingog, ug pagabuhaton mo ang tanan nga akong igaingon, nan ako mamahimong kaaway sa imong mga kaaway, ug magabatok ako sa imong mga kabatok.=vuMagbantay kamo sa atubangan niya, ug magpatalinghug kamo sa iyang tingog; dili ninyo pagsuk-on siya; kay siya dili magapasaylo sa inyong paglapas: kay ang akong ngalan anaa kaniya."u?Ania karon, ginasugo ko ang usa ka Manolonda sa atubangan mo, aron sa pagbantay kanimo sa dalan, ug sa pagdala kanimo ngadto sa dapit nga akong gitagana.%tEAng mga inunahan sa mga unang abut sa imong yuta dad-on mo sa balay ni Jehova nga imong Dios. Dili mo paglat-an ang nating kanding sa gatas sa inahan niini.(sKDili mo pag-ihalad nga adunay tinapay nga may levadura ang dugo sa akong halad, ni ibilin sa gabii hangtud sa pagkabuntag ang tambok sa giihaw sa akong fiesta.grIMakatolo sa usa ka tuig mangatubang ang tanan mong lalake sa atubangan sa Ginoo nga si Jehova.JqUg ang fiesta sa ani, ang mga inunahang bunga sa imong mga paghago, nga imong gipugas sa uma; ug ang fiesta sa paghipos sa abut sa katapusan sa tuig, kong ikaw magatigum sa imong kahago sa uma.>pwAng fiesta sa mga tinapay nga walay levadura pagabantayan mo: pito ka adlaw nga magakaon ka ug mga tinapay nga walay levadura, ingon sa akong gisugo kanimo, sa panahon nga tinudlo sulod sa bulan sa Abib, kay niini migula ka gikan sa Egipto; ug walay bisan kinsa nga mangatubang nga walay dala sa atubangan ko:=owMakatolo sa usa ka tuig magafiesta ikaw alang kanako.n Ug sa tanan nga giingon ko kanimo bantayan mo. Ug dili magahisgut sa ngalan sa uban nga mga dios, ni ipadungog kini gikan sa imong baba.kmQ Unom ka adlaw pagabuhaton mo ang imong mga bulohaton, ug sa ikapito ka adlaw mopahulay ikaw; aron makapahulay ang imong vaca, ug ang imong asno ug makapahayahay ang anak nga lalake sa imong ulipon nga babaye, ug ang dumuloong. l Apan sa ikapito ka tuig pagabiyaan mo kini nga walay pugas ug pasagdan mo, aron managpangaon ang mga kabus sa imong katawohan; ug unsa ang igabilin nila pagakan-on sa kahayupan sa kapatagan; mao kini ang pagabuhaton mo sa imong parrasan, ug sa imong olivahan.Zk/ Ug sa unom ka tuig magapugas ka sa imong yuta, ug magatigum ka sa mga abut niana:j! Ug dili mo lupigan ang dumuloong: kay kamo nanghibalo kong unsa ang kasingkasing sa dumuloong, kay nagdumuloong na kamo sa yuta sa Egipto.|isDili ka magdawat ug hiphip, kay ang hiphip nagabuta sa mga adunay igtatan-aw, ug nagtuis sa mga pulong sa matarung.h#Magpahilayo ka sa mga buruka nga malimbongon, ug dili ka magpatay sa walay sala ug sa matarung; kay dili ko pagapaka-matarungon ang dautan.QgDili mo pagtuison ang katarungan nga iya sa imong kabus sa iyang buruka.9fmKong makita mo ang asno sa nagadumot kanimo nga napukan sa ilalum sa iyang lulan, ug ikaw andam unta sa paghaw-as niini alang kaniya, niini: haw-asan mo gayud kini uban kaniya.e Kong hikaplagan mo ang vaca sa imong kaaway, kun ang iyang asno nga nahasalaag, dad-on mo gayud kini sa pagbalik ngadto kaniya.JdNi magdapig ka sa usa ka tawong kabus mahitungod sa iyang buruka;7ciDili ka magsunod sa usa ka panon sa katawohan sa pagbuhat ug dautan; dili ka usab magsaksi sa usa ka buruka kuyog sa usa ka panon sa katawohan aron sa pagtuis sa katarungan ;b Dili ka magdawat sa balita nga bakak. Dili mo ipataral ang imong kamot uban sa dautan aron dili mahimong saksi nga bakakon.Aa}Ug kamo mahimo nga mga tawo nga balaan alang kanako; busa dili kamo managpangaon ug unod nga kinuniskunis sa mga mananap nga ihalas sa kapatagan; igalabay ninyo kini ngadto sa mga iro.7`iMao usab kini ang pagabuhaton mo sa imong mga vaca, ug sa imong mga carnero; pito ka adlaw nga kini magauban sa iyang inahan, ug sa ikawalo ka adlaw, kini igahatag mo kanako._3Dili mo paglanganon paghalad sa inunahan sa imong mga abut, ni ang inawas sa imong mga giukanan: igahatag mo kanako ang panganay sa imong mga anak.d^CDili mo pagdauton ang mga maghuhukom, dili ka usab magtunglo sa pangulo sa imong katawohan.k]QKay kini mao lamang ang iyang igatabon, kini mao ang iyang bisti nga igatabon sa iyang panit: unsa man ang pagakatulgan niya? ug mahitabo nga kong siya magatu-aw kanako, unya ako magapatalinghug kaniya, kay ako maloloy-on man.w\iKong magadawat ka ug prenda nga bisti sa imong isigkatawo, igauli mo kini kaniya sa dili pa mosalop ang adlaw:<[sKong ikaw magapahulam ug salapi sa bisan kinsa sa akong katawohan nga kabus nga anaa uban kanimo, dili ka makigsama sa magpapautang kaniya, ni magapaulos ka kaniya tungod sa tubo.ZUg ang akong kaligutgut magadilaab, ug kamo pagapatyon ko sa espada, ug ang inyong mga asawa mangabalo, ug mangailo ang inyong mga anak.Y'Kong ikaw magasakit gayud kanila sa bisan unsang paagi, ug sila magatu-aw gayud kanako, sa pagkamatuod magapatalinghug ako sa ilang pagtu-aw;UX%Dili mo pagsakiton ang bisan kinsa nga balo nga babaye kun ang ilo nga bata.zWoUg sa dumuloong dili ka magpanamastamas, dili mo usab paglupigan siya; kay kamo nanagdumuloong sa yuta sa Egipto.aV=Kadtong magahalad sa bisan unsang dios gawas kang Jehova lamang pagalaglagon gayud siya.KUBisan kinsa nga magpakighilawas sa mananap, pagapatyon gayud siya.; Kong ang vaca makasungay ug ulipon nga lalake kun ulipon nga babaye, magabayad ug katloan ka siclo nga salapi ang iyang agalon, ug ang vaca pagabatoon.=Bisan kong kini makasungay ug anak nga lalake kun makasungay ug anak nga babaye, sama niini nga paghukom pagabuhaton kaniya.{<qKong pagapahamtangan siya ug lukat, nan igahatag ang lukat tungod sa iyang kinabuhi sumala sa igapahamtang kaniya:z;oApan kong ang maong vaca adunay batasan sa pagsungay sukad pa sa miaging panahon, ug kini gipahibalo na sa tag-iya, ug wala niya pagbantayi, apan kini nakamatay ug lalake kun babaye, ang vaca pagabatoon, ug ang tag-iya niini pagapatyon usab.=:uKong ang usa ka lalake kun usa ka babaye pagasungayon sa usa ka vaca, nga unya mamatay, ang vaca pagabatoon, ug dili pagakan-on ang unod niini; apan ang tag-iya sa vaca pagabuhian."9?Ug kong mahingo ang ngipon sa iyang ulipon nga lalake, kun ang ngipon sa iyang ulipon nga babaye, tungod sa iyang ngipon, pagabuhian siya sa walay bayad.:8oUg kong ang usa ka tawo makasamad sa mata sa iyang ulipon nga lalake, kun sa mata sa iyang ulipon nga babaye ug mabuta kini, pagabuhian siya sa walay bayad tungod sa iyang mata.K7Paso tungod sa paso, samad tungod sa samad, labud tungod sa labud.b6?Mata tungod sa mata, ngipon tungod sa ngipon, kamot tungod sa kamot, tiil tungod sa tiil,_59Apan kong adunay kadaut nga mahinabo, nan magabayad ka ug kinabuhi tungod sa kinabuhi,45Kong may mga tawo nga manag-away ug makasamad sa usa ka babaye nga nagamabdos, sa pagkaagi nga kini siya makuhaan, ug walay kadaut nga nahitabo, ang nakasamad pagamultahan ingon sa igapahamtang kaniya sa bana sa babaye, ug magabayad siya sumala sa gimbut-an sa mga maghuhukom.h3KApan kong kini mabuhi sa usa kun duruha ka adlaw, dili siya pagasilotan, kay siya iyang salapi.52eUg kong ang usa ka tawo magasamad sa iyang ulipon nga lalake kun sa iyang ulipon nga babaye uban sa bunal, ug siya mamatay sa ilalum sa iyang kamot, pagasilotan gayud siya.U1%Kong makabangon ug makalakaw siya sa gawas nga magasungkod, nan ang nagsamad kaniya makagawas; siya magabayad lamang kaniya sa panahon nga nausik, ug siya pagapatambalan niya hangtud nga mamaayo na gayud.#0AUg kong may mga tawo nga manag-away, ug ang usa magasamad sa usa uban sa bato, kun sa iyang kinomo, ug siya dili mamatay, kondili magahigda siya sa banig;[/1Ug siya nga magatunglo sa iyang amahan kun sa iyang inahan, pagapatyon gayud siya..Ug siya nga nagakawat ug usa ka tawo, ug nagabaligya kaniya, kun hikaplagan kini sa iyang mga kamot, pagapatyon gayud siya.U-%Ug ang magasamad sa iyang amahan kun sa iyang inahan, pagapatyon gayud siya.%,EUg Kong ang usa ka tawo magapalabilabi batok sa iyang isigkatawo, aron sa pagpatay kaniya sa budhi, kuhaon mo siya gikan sa akong halaran aron mamatay siya.$+C Ug kong ang usa ka tawo dili maghupo kondili nga ang Dios ang mitugyan kaniya sa iyang mga kamot; nan ako magatudlo kanimo ug dapit nga pagakalagiwan niya.^*7 Kadtong makasamad sa usa ka tawo sa pagkaagi nga siya mamatay, pagapatyon gayud siya.{)q Ug kong ang lalake dili makabuhat niining totolo ka mga butang alang sa babaye , nan siya mahagula sa walay bayad.( Kong siya magapili ug lain nga asawa , dili pag-ibanan ang iyang kalan-on, ang iyang bisti, ang katungdanan sa pagkaminyo.|'s Ug kong siya igapaasawa sa iyang anak nga lalake, siya magabuhat alang kaniya ingon nga usa sa mga anak nga babaye.q&]Kong siya dili makapahamuot sa iyang agalon, nga nangasawa kaniya, nan igatugot kaniya nga paglukaton siya; ang pagbaligya niining babaye sa katawohan nga dumuloong wala itugot sa lalake , sa nakita nga gilimbongan niya ang babaye .%-Ug kong ang usa ka tawo magabaligya sa iyang anak nga babaye sa pagkaulipon, dili makagawas siya ingon sa pagpakagawas sa mga ulipon nga lalake.s$aNan pagadad-on siya sa iyang agalon ngadto sa Dios, ug pagadad-on siya ngadto sa pultahan kun ngadto sa haligi sa pultahan; ug ang iyang agalon magapalungag sa iyang dalunggan sa hilihod, ug siya maiyang alagad nga sa walay katapusan.#Apan kong ang alagad magaingon: ako nahagugma sa akong agalon, sa akong asawa ug sa akong mga anak; ako dili mogawas nga walay bayad:a"=Kong ang iyang agalon magahatag kaniya ug asawa, ug ang asawa magaanak kaniya ug mga anak nga lalake kun mga anak nga babaye; ang asawa ug ang iyang mga anak mapanag-iya sa ilang agalon, ug siya makagawas nga usa ra. !Kong siya mosulod nga usa ra, makagawas siya nga usa ra: Kong siya adunay asawa, nan makagawas siya ug ang iyang asawa uban kaniya. Kong magpalit ka ug sulogoon nga Hebreohanon, unom ka tuig magaalagad siya; apan sa ikapito makagawas siya sa pagkaulipon sa walay bayad.B Karon mao kini ang mga tulomanon nga igapahayag mo kanila.hKUg dili ka magsaka sa mga ang-ang sa akong halaran, aron dili madayag diha ang imong pagkahubo.I Ug kong magatukod ikaw alang kanako ug usa ka halaran nga bato, dili mo pagtukoron kini sa mga bato nga sinapsapan, kay kong magbakyaw ka sa imong galamiton sa ibabaw niini, gihugawan mo kini.S!Usa ka halaran nga yuta pagabuhaton mo alang kanako, ug maghalad ka sa ibabaw niini sa imong mga halad-nga-sinunog, ug ang imong mga halad-sa-pakigdait, ang imong mga carnero, ug ang imong mga vaca: sa bisan diin nga dapit nga didto pagabuhaton ko ang pagpahinumdum sa akong ngalan, moanha ako kanimo, ug pagapanalanginan ko ikaw. Dili kamo magbuhat ug laing dios uban kanako; mga dios nga salapi, kun mga dios nga bulawan, dili kamo magbuhat niini alang kaninyo..WUg si Jehova miingon kang Moises: Sa ingon niini magapamulong ka sa mga anak sa Israel: Kamo sa inyong kaugalingon nakakita nga ako nagsulti kaninyo gikan sa langit.ueUg ang katawohan nanagpanindog sa halayo, ug si Moises miduol sa mabaga nga kangitngit, diin didto ang Dios.@{Ug si Moises miingon sa katawohan: Dili kamo mahadlok: kay ang Dios mianhi sa pagsulay kaninyo, ug aron ang pagkahadlok kaniya mahianha sa inyong atubangan aron kamo dili magpakasala.Ug miingon sila kang Moises: Makigsulti ka kanamo, ug kami magapatalinghug: apan ang Dios ayaw pasultiha kanamo aron kami dili mamatay.JUg ang tanan nga katawohan nahibalo nga dihay mga dalogdog ug mga kilat, ug tingog sa budyong, ug sa bukid nga nag-aso; ug sa nakakita ang katawohan niini, mikurog sila, ug nanagpahalayo sila .zoDili ka maibug sa balay sa imong isigkatawo; dili ka maibug sa asawa sa imong isigkatawo, ni sa iyang sulogoon nga lalake, ni sa iyang sulogoon nga babaye, ni sa iyang vaca, ni sa iyang asno, ni sa unsang butanga nga iya sa imong isigkatawo.<uDili ka magsaksi ug bakak batok sa imong isigkatawo.5Dili ka magpangawat.3Dili ka magpanapaw./ Dili ka magpatay.# Tahuron mo ang imong amahan ug ang imong inahan, aron magahataas ang imong mga adlaw sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios.a= Kay sa unom ka adlaw gibuhat ni Jehova ang langit ug ang yuta, ang dagat, ug ang tanan nga anaa niini, ug mipahulay sa ikapito ka adlaw; busa gipanalanginan ni Jehova ang adlaw nga igpapahulay, ug gibalaan niya kini.ym Apan ang adlaw nga ikapito maoy usa ka adlaw nga igpapahulay alang kang Jehova nga imong Dios. Niining adlawa dili ka magbuhat, ikaw, bisan ang imong anak nga lalake, bisan ang imong anak nga babaye, bisang ang imong sulogoon nga lalake, bisan ang imong sulogoon nga babaye, bisan ang imong kahayupan, bisan ang imong dumuloong nga anaa sa sulod sa imong mga pultahan.S ! Sa unom ka adlaw magbuhat ka, ug buhaton mo ang tanan nga imong bulohaton;J Hinumduman mo ang adlaw nga igpapahulay, aron sa pagbalaan niini.' IDili mo paggamiton ang ngalan ni Jehova nga imong Dios sa pasipala; kay si Jehova dili mag-isip nga walay sala niadtong nagagamit sa iyang ngalan sa pasipala. {Ug nagapakita ako sa mahigugmaong kalolot alang sa linibo kanila nga nahigugma kanako, ug nagabantay sa akong mga sugo. 5Dili mo iyukbo ang imong kaugalingon kanila, ni mag-alagad kanila; kay ako si Jehova nga imong Dios, mao ang Dios nga abughoan, nga nagadu-aw sa pagkadautan sa mga amahan sa ibabaw sa mga anak, sa ibabaw sa ikatolo ug sa ibabaw sa ikaupat ka kaliwatan sa mga nagadumot kanako,NAlang kanimo dili ka magbuhat ug usa ka larawan nga linilok bisan sa dagway sa bisan unsang butanga nga atua sa itaas sa langit, kun dinhi sa ilalum sa yuta, kun sa anaa sa tubig sa ilalum sa yuta:>yDili ka magbaton ug lain nga mga dios sa atubangan ko.tcAko mao si Jehova nga imong Dios, nga nagbawi kanimo gikan sa yuta sa Egipto gikan sa balay sa pagkaulipon.H Ug ang Dios misulti niining tanan nga mga pulong, nga nagaingon:H Busa si Moises milugsong ngadto sa katawohan ug misulti kanila.r_Ug si Jehova miingon kaniya: Lumakaw ka, lumugsong ka, ug tumungas ka ug si Aaron uban kanimo: apan ayaw pagtugoti ang mga sacerdote ug ang katawohan sa paglapas sa utlanan sa pagtungas kang Jehova, tingali unya siya modasmag kanila.KUg si Moises miingon kang Jehova: Ang katawohan dili arang makatungas sa bukid sa Sinai, kay ikaw nagsugo kanamo nga nagaingon: Magbutang ka ug mga utlanan libut sa bukid, ug magbalaan ka niini. Ug ang mga sacerdote usab nga magaduol kang Jehova, managbalaan sila sa ilang kaugalingon, tingali hinoon si Jehova modasmag kanila.4cUg si Jehova miingon kang Moises: Lumugsong ka ug sugoon mo ang katawohan tingali unya molabang sila sa utlanan sa pagtutok kang Jehova, ug mangamatay ang daghanan kanila.5eUg si Jehova mikunsad sa ibabaw sa bukid sa Sinai, sa ibabaw sa kinatumyan sa bukid: ug si Jehova nagtawag kang Moises ngadto sa kinatumyan sa bukid; ug si Moises mitungas.y~mUg sa nagaanam ug kakusog ang tingog sa budyong, si Moises misulti, ug ang Dios mitubag kaniya sa usa ka tingog.M}Ug ang tibook nga bukid sa Sinai miaso, kay si Jehova mikunsad sa ibabaw niini sa kalayo: ug ang aso niini nagautbo ingon sa aso sa usa ka hudno, ug ang tibook nga bukid nauyog sa hilabihan gayud.q|]Ug gidala ni Moises ang katawohan gikan sa campo sa pagsugat sa Dios; ug nanindog sila sa ubos sa bukid.x{kUg nahatabo nga sa ikatolo ka adlaw, sa pagkabuntag, nga may mga dalogdog ug mga kilat, ug ang mabagang panganod diha sa ibabaw sa bukid, ug ang tingog sa budyong nga hilabihan kakusog; ug mikurog ang tanan nga katawohan nga diha sa campo.yzmUg miingon siya sa katawohan: Panag-andam kamo alang sa ikatolo ka adlaw dili kamo managpanuol sa usa ka babaye.yUg milugsong si Moises gikan sa bukid padulong sa katawohan, ug gibalaan niya ang katawohan; ug gipanlabhan nila ang ilang mga bisti.Ix  Walay kamot nga magahikap niini, kay pagabatoon siya kun pagapanaon siya; bisan mananap kun tawo, dili siya pagabuhion. Kong ang budyong patunggon sa hataas gayud, managpanungas sila sa bukid.aw= Ug palibutan mo ug utlanan ang katawohan, sa pag-ingon: Magmatngon kamo sa inyong kaugalingon, nga dili kamo magtungas sa bukid, ni maghikap kamo sa utlanan niini; bisan kinsa nga maghikap sa bukid, pagapatyon gayud. #~t}}+|a{{ zfyy xjwvv uu*ttsrr qqKpoo*nqnmIllkLjwii7hgffHeOddcbbva`_^^^ ]t\[[ZLYX[W*VUTdSSiRR QQ PKO7ONKMeLLKKoJIIlHHgGFFEDBBAA@??)>=x<<;H:9c8~776v55-44g3[22(1r00/[..1-l,+B)(''&J%{$#t"!! <-#wT2m{>8 _ ),9wPA1n3Ug magsulti ka sa mga anak sa Israel nga magaingon: Kini mao ang balaan nga lana nga igdidihog alang kanako ngadto na sa tanan ninyo nga kaliwatan.m!Ug dihogan mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, ug pagabalaanon mo sila aron magaalagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote.vlgUg pagapanalanginan mo kini, aron kini mahimo nga labing balaan: ang tanan nga makadapat kanila pagabalaanon.|ksUg ang halaran sa halad-nga-sinunog, ug ang tanan nga mga galamiton niini, ug ang dolang ug ang gitungtungan niini. jUg ang lamesa ug ang tanan nga mga galamiton niini, ug ang tangkawan ug ang tanang mga galamiton niini, ug ang halaran sa incienso,diCUg pagadihogan mo uban niini ang balong-balong nga pagatiguman, ug ang arca-sa-pagpamatuod,kUg ang mga bisti nga balaan ni Aaron, mamaila sa iyang mga anak nga lalake nga magasunod kaniya, aron pagdihogan sila uban niini, ug aron pagagahinon alang sa Dios uban niini. =;Ug maiya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake nga sa tulomanon nga walay katapusan gikan sa mga anak sa Israel, kay kini mao ang halad-nga-gibayaw, ug pagakuhaon gikan sa mga anak sa Israel gikan sa ilang mga halad-sa-pakigdait, nga ilang halad-nga-gibayaw alang kang Jehova._<9Ug balaanon mo ang dughan sa halad-nga-tinabyog, ug ang paa sa halad-nga-binayaw nga gitabyog, ug gibayaw gikan sa lakeng carnero nga gigahin alang sa Dios , bisan ang sa kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake;K;Ug kuhaon mo ang dughan sa lakeng carnero nga iya ni Aaron, nga gigahin alang sa Dios , ug pagatabyogon mo kini alang sa pagkahalad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; ug kini mao ang bahin mo.O:Ug kuhaon mo gikan sa ilang mga kamot, ug dauban mo kini sa halaran, sa ibabaw sa halad-nga-sinunog, alang sa usa ka kahumot sa atubangan ni Jehova. Kini mao ang halad-nga-sinunog alang kang Jehova..9WUg igabutang mo ang tanan sa mga kamot ni Aaron, ug sa mga kamot sa iyang mga anak nga lalake, ug itabyog mo kini alang sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova.48cUg usa ka book nga tinapay, ug usa ka tinapay na gilanahan, ug usa ka tinapay nga manipis gikan sa bukag sa mga tinapay nga walay levadura nga anaa sa atubangan ni Jehova.A7}Unya kuhaon mo ang tambok sa carnero nga lake, ug ang matambok nga ikog, ug ang tambok nga nagatabon sa tinae ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok nga anaa sa ibabaw niini, ug ang bahin sa likod haduol sa abaga nga too: (kay mao kini ang carnero nga lake sa gahin alang sa Dios.)r6_Ug magakuha ka sa dugo nga anaa sa ibabaw sa halaran, ug sa lana nga igdidihog, ug sabligan mo sa ibabaw ni Aaron, ug sa ibabaw sa iyang mga bisti, ug sa ibabaw sa iyang mga anak nga lalake, ug sa ibabaw sa mga bisti nila, ug siya pagabalaanon, ug ang iyang mga bisti, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake uban kaniya.5}Ug patyon mo ang lakeng carnero, magkuha ka sa iyang dugo, ug ibutang mo sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too ni Aaron, ug sa ibabaw sa langod-ngod sa mga dalunggan nga too sa iyang mga anak nga lalake, ug sa ibabaw sa kumalagko sa mga kamot nga too nila, ug sa ibabaw sa kumalagko sa mga tiil nga too nila, ug igasablig mo ang dugo sa ibabaw sa halaran nga maglibut.!4=Ug kuhaon mo ang lain nga lakeng carnero, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magabutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng carnero:A3}Ug sunogon mo ang tibook nga carnero nga lake sa ibabaw sa halaran: mao kini ang halad-nga-sinunog alang kang Jehova; kini maoy usa ka kahumot, ang halad-nga-gisunog alang kang Jehova./2YUg hiwaon mo ang carnero nga lake, sumala sa mga hiwa niini, ug hugasan mo ang tinae niini, ug ang mga paa niini ug ibutang mo kini uban sa mga hinimo ug uban sa ulo.t1cUg patyon mo ang carnero nga lake, ug kuhaon mo ang dugo niini ug isablig mo sa ibabaw sa halaran maglibut.%0EMagkuha ka usab usa ug ka carnero nga lake, ug si Aaron, ug ang iyang mg anak nga lalake magabutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa carnero nga lake./+Apan sunogon mo sa kalayo sa gawas sa campo ang unod sa lake nga vaca, ug ang panit niini, ug ang tae niini: kini mao ang halad-tungod-sa-sala.N. Ug kuhaon mo ang tanan nga tambok nga nagatabon sa mga tinae ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok nga anaa sa ibabaw niini, ug sunogon mo kini sa ibabaw sa halaran.2-_ Ug kumuha ka sa dugo sa lakeng vaca, ug ibutang mo kana sa mga sungay sa halaran pinaagi sa imong tudlo, ug ihuwad mo ang tanang dugo nga nahabilin sa tiilan sa halaran.k,Q Ug patyon mo ang lakeng vaca sa atubangan ni Jehova, sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman:A+} Pagadad-on mo ang lakeng vaca sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magabutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng vaca.*  Ug baksan mo sila sa mga bakus, si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ibugkos mo kanila ang mga bonete; ug ila ang pagka-sacerdote tungod sa tulomanon nga walay katapusan: ug pagagahinon mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake alang sa Dios .Z)/Ug pagadad-on mo ang iyang mga anak nga lalake, ug sul-oban mo sila ug mga bisti.f(GUnya kumuha ka sa lana nga igdidihog, ug ibubo mo sa ibabaw sa iyang ulo, ug dihogan mo siya.v'gUg ibutang mo ang mitra sa ibabaw sa iyang ulo, ug ibutang mo sa ibabaw sa mitra ang purongpurong nga balaan.L&Ug kuhaon mo ang mga bisti, ug isul-ob mo kang Aaron ang sinina nga hataas, ug ang kupo sa ephod, ug ang ephod, ug ang tabon sa dughan, ug baksan mo siya sa maayong pagkahabol nga bakus sa ephod. %Ug pagadad-on mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman ug hugasan mo sila sa tubig. $Ug igabutang mo kini sa usa ka bukag, ug dad-on mo kini nga sinulod sa bukag, uban ang lakeng vaca ug ang duruha ka carnerong lake.c#AUg tinapay nga walay levadura, ug mga tinapay nga malingin nga walay levadura nga sinaktan sa lana, ug mga tinapay nga manipis nga walay levadura nga dinihogan ug lana; nga kini pagabuhaton mo gikan sa harina sa trigo:a" ?Ug kini mao ang pagabuhaton mo kanila aron sa pagbalaan kanila, aron sila mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote: Kumuha ka ug usa ka lakeng nati sa vaca, ug duruha ka carnero nga lake nga walay ikasaway,W!)+Ug igasul-ob kini kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake kong sila mosulod sa balong-balong nga pagatiguman, sa diha nga moduol sila sa halaran aron sa pag-alagad sa dapit nga balaan; aron dili sila magdala ug kadautan, ug mangamatay: Kini mamahimong tulomanon nga walay katapusan alang kaniya ug sa iyang kaliwatan sa ulahi niya. *Ug buhatan mo sila ug mga sapaw nga lino sa pagtabon sa ilang pagkahubo; nga magatabon sukad sa mga hawak hangtud sa mga paa.S!)Ug isul-ob mo kini kang Aaron nga imong igsoon, ug sa iyang mga anak uban kaniya: ug dihogan mo sila, gahinon mo sila, ug balaanon mo sila, aron sila magaalagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote.2_(Ug alang sa mga anak nga lalake ni Aaron magbuhat ka ug mga bisti nga hatag-as; buhatan mo usab sila ug mga bakus, ug himoan mo ug mga bonete alang sa himaya ug katahum.9'Ug maghabol ka ug usa ka bisti nga hataas nga lino, ug magbuhat ka ug usa ka mitra nga lino; magbuhat ka usab ug usa ka bakus nga buhat sa magbobolda.#A&Ug anha kini sa ibabaw sa agtang ni Aaron, ug si Aaron magadala sa pagkadautan sa mga butang nga balaan, nga pagabalaanon sa mga anak sa Israel diha sa tanan nga ilang mga halad nga balaan; ug kini anha sa ibabaw sa iyang agtang kanunay aron sila pagadawaton sa atubangan ni Jehova.%Ug igabutang mo kini sa ibabaw sa usa ka sinawalo nga azul, ug anha kini sa ibabaw sa mitra; sa atubangan sa mitra anha kini. $Ug magabuhat ka ug usa ka binakbak nga lunsay bulawan, ug pagakulitan kini sama sa pagkulit sa usa ka singsing, BALAAN KANG JEHOVA.F#Ug kini anha sa ibabaw ni Aaron kong siya magaalagad; ug hidunggan ang tingog niini kong siya magasulod sa dapit nga balaan sa atubangan ni Jehova, ug sa mogula siya aron siya dili mamatay.%"Usa ka campanilla nga bulawan ug usa ka granada, usa ka campanilla nga bulawan ug usa ka granada sa mga sidsid sa bisti nga hataas maglibut.3a!Ug sa iyang mga sidsid buhatan mo ug mga granada, nga azul ug purpura ug mapula sa iyang mga daplin maglibut, ug mga campanilla nga bulawan sa taliwala nila nga maglibut.9m Ug kini may usa ka liab alang sa ulo sa taliwala niini; nga adunay usa ka ribete maglibut sa liab nga buhat nga hinabol, ingon sa liab sa usa ka kamisin, aron kini dili magisi.H Ug magbuhat ka ug bisti nga hataas nga sa ephod nga lubos azul.)MUg igabutang mo diha sa tabon sa dughan sa paghukom ang Urim ug ang Thummim; ug kini anha sa ibabaw sa kasingkasing ni Aaron kong mosulod siya sa atubangan ni Jehova; ug si Aaron magadala sa paghukom sa mga anak sa Israel sa ibabaw sa iyang kasingkasing sa atubangan ni Jehova sa kanunay.vgUg pagadad-on ni Aaron ang mga ngalan sa mga anak ni Israel diha sa tabon sa dughan sa paghukom, sa ibabaw sa iyang kasingkasing, kong mosulod siya sa dapit nga labing balaan, alang sa usa ka handumanan sa atubangan ni Jehova sa kanunay.  Ug kini magahigut sa tabon sa dughan uban ang mga singsing niini ngadto sa mga singsing sa ephod uban sa usa ka sinawalo nga azul, aron kini anha sa ibabaw sa maayong pagkahabol nga bakus sa ephod, ug aron ang tabon sa dughan dili mahabulag gikan sa ephod.b?Ug magabuhat ka ug duruha ka singsing nga bulawan, ug igabutang mo kini sa duruha ka kilid sa ephod sa ilalum nga dapit sa atubangan, sa atubangan sa iyang tinakdoan sa ibabaw sa maayong pagkahabol nga bakus sa ephod.4cUg magbuhat ka ug duruha ka singsing nga bulawan, ug igabutang mo kini sa duruha ka limbo sa tabon sa dughan sa sidsid niini nga dapit sa kilid sa ephod sa dapit sa sulod.6gUg ang lain nga duruha ka tumoy sa duruha ka linubid nga sa ibabaw sa duruha ka engaste, ug ibutang mo kini sa mga kilid dapit sa abaga sa ephod sa dapit sa atubangan niini.cAUg igabutang mo ang duruha ka sinalapid nga bulawan sa duruha ka limbo sa tabon sa dughan. 1Ug magabuhat ka sa tabon sa dughan ug duruha ka singsing nga bulawan ug ang duruha ka singsing igabutang mo sa duruha ka tumoy sa tabon sa dughan.  Ug magbuhat ka usab sa ibabaw sa tabon sa dughan ug mga talikala nga magagmay nga sama sa pisi nga sinawalo nga lunsay bulawan.r _Ug kadtong mga batoha ingon sa mga ngalan sa mga anak ni Israel, napulo ug duha ingon sa ilang mga ngalan: sama sa mga kulit sa usa ka singsing, ang tagsatagsa sumala sa iyang ngalan, nga himoon kini alang sa napulo ug duha ka banay.~ wUg ang ikaupat ka laray, usa ka berilo, usa ka onyx, ug usa ka jaspe: kini igalubong sa bulawan sa ilang mga engaste.P Ug ang ikatolo ka laray, usa ka rubi, usa ka agata, ug usa ka amatista:V'Ug ang ikaduha nga laray usa ka esmeralda, usa ka zafiro, ug usa ka diamante.NUg pagapun-on mo kini sa mga engaste nga bato, sa upat ka laray sa mga bato: usa ka laray sa usa ka bato nga sardio, usa ka bato nga topacio, ug usa ka bato nga carbunclo mao ang nahauna nga laray:ueKini himoon nga maglaro ug pinilo; nga usa ka dangaw ang gitas-on niini ug usa ka dangaw ang gilapdon niini:b?Ug magabuhat ka ug tabon sa dughan alang sa paghukom, nga buhat sa batid nga magbubuhat, sama sa pagkabuhat sa ephod pagabuhaton mo kini sa bulawan, sa azul ug sa purpura, ug sa mapula ug sa lino nga fino nga linubid.2_Ug duruha ka talikala nga magagmay nga lunsay bulawan; nga kini buhaton mo sa dagway sa sinalapid, ug igataod mo ang mga talikala sa dagway nga sinalapid sa mga engaste.3c Ug magabuhat ka ug mga engaste nga bulawan, Ug igabutang mo kadtong duruha ka bato sa ibabaw sa mga bisti dapit sa abaga sa ephod, aron mahimong mga bato nga handumanan sa mga anak ni Israel, ug si Aaron magadala sa mga ngalan nila sa atubangan ni Jehova sa iyang duruha ka abaga alang sa usa ka handumanan;:o Uban sa buhat sa magkukulit sa bato, sama sa pagkulit sa singsing, pagakulitan mo ang duruha ka bato sa mga ngalan sa mga anak ni Israel; buhatan mo sila ug engaste nga bulawan. Ang unom sa ilang mga ngalan ikulit sa usa ka bato, ug ang unom ka ngalan nga nahibilin, ikulit sa usa ka bato, ingon sa natawohan nila.lS Ug magakuha ka ug duruha ka bato nga onyx ug ikulit mo kanila ang mga ngalan sa mga anak ni Israel.k~QUg ang maayong pagkahabol nga igbubugkos, nga anaa sa ibabaw niini, nga maoy ikabakus niini magasama sa pagbuhat niini ug ang mao gayud nga butang; sa bulawan, sa azul ug sa purpura, ug sa mapula, ug lino nga fino nga linubid.j}OKini butangan ug duruha ka patalay sa abaga nga magatakdo sa duruha ka tumoy aron kini magatakdo.|Ug magbuhat sila ug ephod nga bulawan, ug azul, ug purpura ug mapula, ug lino nga fino nga linubid nga buhat sa mga batid nga magbubuhat.b{?Ug magakuha sila ug bulawan, ug azul ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino nga linubid.LzUg mao kini ang mga bisti nga pagabuhaton nila: ang tabon sa dughan, ug ang ephod, ug ang kupo, ug ang bisti nga binoldahan, ang mitra, ug ang bakus. Ug magabuhat sila ug mga bisti nga balaan alang kang Aaron nga imong igsoon, ug sa iyang mga anak nga lalake aron manag-alagad sila kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote.xykUg sultihan mo ang tanan nga mga masinabuton ug kasingkasing, sila nga akong gipuno sa espiritu sa kinaadman, aron magbuhat sila sa mga bisti ni Aaron, aron sa pagbalaan kaniya aron siya mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote.wxiUg magbuhat ka ug mga bisti nga balaan alang kang Aaron nga imong igsoon, alang sa himaya ug alang sa katahum.-w WUg dad-on mo duol kanimo si Aaron nga imong igsoon, ug ang iyang mga anak nga lalake uban kaniya, gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, aron siya magaalagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote, bisan si Aaron, si Nadab ug si Abiu, si Eleasar ug si Itamar, mga anak nga lalake ni Aaron.>vwSa balong-balong nga pagatiguman, sa gawas sa tabil nga anaa sa atubangan sa pagpamatuod, si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magabantay niini sa laray gikan sa hapon hangtud sa buntag sa atubangan ni Jehova: kini tulomanon nga walay katapusan tungod sa mga anak sa Israel ngadto sa ilang mga kaliwatan.+uQUg ikaw magasugo sa mga anak sa Israel nga managdala sila kanimo ug lana nga lunsay sa oliva, nga linubok, alang sa suga, aron pasigaon sa kanunay ang lamparahan.NtAng tanan nga mga kasangkapan sa tabernaculo sa tanan nga pag-alagad niini, ug ang tanan nga mga lagdok niini, ug ang tanan nga mga lagdok niini, ug ang tanan nga mga lagdok sa sawang, mga tumbaga.MsAng gitas-on sa sawang usa ka gatus ka maniko, ug ang gilapdon kalim-an bisan asa sukda , ug ang iyang gantong lima ka maniko, sa lino nga fino nga linubid, ug ang mga tungtunganan niini, tumbaga.r5Ang tanan nga mga haligi sa sawang nga magalibut pagatarogohan ug salapi: ang mga kaw-itanan niini salapi ug ang mga tungtunganan niini mga tumbaga.`q;Ug alang sa pultahan sa sawang ibutang ang usa ka cortina nga kaluhaan ka maniko, nga azul, ug purpura, ug mapula ug lino nga fino nga linubid, nga buhat sa magbobolda; ang mga haligi ug ang tungtunganan niini upat.p#Ug alang sa usa ka kilid may mga cortina nga may tagpulo ug lima ka maniko; ang mga haligi niini totolo, ang mga tungtunganan niini totolo.o#Ang mga cortina alang sa usa ka kilid sa ganghaan tagpulo ug lima ka maniko, ang mga haligi niini totolo, ug ang tungtunganan niini totolo.Vn' Ug ang gilapdon sa sawang sa kilid dapit sa silangan, may kalim-an ka maniko.&mG Ug alang sa gilapdon sa sawang sa kilid dapit sa kasapdan may mga tabil nga tagkalim-an ka maniko, ang haligi niini napuno, ug ang tungtunganan niini napulo.2l_ Ug sa mao usab nga pagkaagi alang sa kilid dapit sa amihanan sa kinatas-an, may mga cortina nga tagsa ka gatus ka maniko ang gitas-on, ug ang mga haligi niini kaluhaan, ug ang mga tungtunganan niini nga tumbaga kaluhaan; ang mga sab-onganan sa mga haligi ug ang mga tarogo niini binuhat sa salapi.:ko Ug ang mga haligi niini kaluhaan, ug ang mga tungtunganan niini kaluhaan, nga binuhat sa tumbaga: ang mga sab-onganan sa mga haligi ug ang ilang mga tarogo pagahimoon sa salapi.Wj) Ug pagabuhaton mo ang sawang sa tabernaculo alang sa kilid dapit sa habagatan, ang sawang adunay mga cortina sa lino nga fino nga linubid nga may tagsa ka gatus ka maniko ang gitas-on alang sa usa ka kilid.iSa mga tabla pagabuhaton mo ang halaran nga adunay buho: ingon sa gipakita kanimo didto sa bukid, mao ang pagabuhaton mo.h#Ug ang mga yayongan niini igabalhug sa mga singsing, ug ang mga yayongan igapahamutang sa duruha ka luyo sa halaran kong pagasakwaton kini.{gqUg magbuhat ka ug mga yayongan alang sa halaran, mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug hal-upan mo kini ug tumbaga.tfcUg igabutang mo kini sa sulod sa halaran sa ubos; ug magaabut ang linala hangtud sa kinatung-an sa halaran.BeUg magbuhat ka alang niini ug usa ka tungtunganan nga linala nga tumbaga; ug sa ibabaw sa tungtunganan nga linala magbuhat ka ug upat ka singsing nga tumbaga sa upat ka nasikohan niini.udeUg pagahimoon mo ang mga banga niini nga pagabutangan sa abo niini, ug ang mga pala niini ug ang mga dagkung panaksan niini, ug ang mga kaw-it niini, ug ang mga bagahan niini: ang tanan nga mga galamiton niini pagabuhaton mo sa tumbaga.c-Ug himoon mo ang mga sungay niini sa ibabaw sa upat ka nasikohan: ang mga sungay bahin nga nayon uban niini; ug pagahal-upan mo kini ug tumbaga.>b yUg magbuhat ka ug halaran sa kahoy nga acacia nga lima ka maniko ang gitas-on ug lima ka maniko ang gilapdon: ang halaran kinahanglan magalaro, ug ang iyang gantong totolo ka maniko.gaI%Ug magbuhat ka alang sa cortina ug lima ka haligi sa kahoy nga acacia, nga pagahal-upan mo kini ug bulawan; ang ilang mga sab-onganan sa itaas bulawan usab ; ug magatunaw ka ug lima ka tungtunganan nga tumbaga alang niini.!`=$Ug pagabuhatan mo ug cortina ang pultahan sa Balong-Balong sa bulok nga azul ug purpura ug mapula ug lino nga fino nga linubid, nga buhat sa magbobolda.A_}#Ug igabutang mo ang lamesa sa gawas sa tabil; ug ang tangkawan sa atbang sa lamesa sa kilid sa tabernaculo padulong sa habagatan, ug igabutang mo ang lamesa sa kilid dapit sa amihanan.x^k"Ug igabutang mo ang halaran-sa-pagpasig-uli sa ibabaw sa arca-sa-pagpamatuod, didto sa dapit nga labing balaan.Q]!Ug pagabitayon mo ang tabil sa ilalum sa mga kaw-itanan, ug pagadad-on mo sa sulod sa tabil ang arca-sa-pagpamatuod: ug ang tabil magaulang kaninyo sa taliwala sa dapit nga balaan ug sa labing balaan.B\ Ug pagabitayon mo kini sa ibabaw sa upat ka haligi nga acacia, nga hinal-upan ug bulawan; ang iyang mga sab-onganan sa itaas bulawan usab , sa ibabaw sa upat ka tungtunganan nga salapi.B[Ug magbuhat ka usab ug usa ka tabil sa bulok nga azul ug mapula kaayo, ug purpura ug lino nga fino nga linubid: nga may mga querubin nga buhat sa tawo nga batid kaayo, pagabuhaton kini.nZWUg pagapatindugon mo ang tabernaculo sumala sa panig-ingnan niini nga gipakita kanimo didto sa bukid.8YkUg hal-upan mo ang mga tabla ug bulawan, ug buhaton mo ang ilang mga singsing nga bulawan aron igabalhug kanila ang mga yayongan: hal-upan mo usab ang mga yayongan ug bulawan.iXMUg ang yayongan sa taliwala magalapus sa mga tabla sukad sa usa ka tumoy ngadto sa usa ka tumoy.5WeUg lima ka yayongan alang sa mga tabla sa usa usab ka kilid sa tabernaculo, ug lima ka yayongan alang sa mga tabla sa usa usab ka kilid sa tabernaculo nga anaa sa kasadpan.tVcUg magbuhat ka usab ug yayongan sa kahoy nga acacia; lima alang sa mga tabla sa usa ka luyo sa tabernaculo.`U;Ug igapahaluna ang walo ka tabla, ug ang ilang mga tungtunganan nga salapi, napulo ug unom ka tungtunganan; duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla, ug duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa usab ka tabla.BTUg kini sila pagapiloon sa ubos, ug ingon usab kini sila mahimong tibook sa iyang ibabaw alang sa usa ka singsing. Sa ingon niana kini mao ang duruha; kini alang sa duruha ka nasikohan.eSEUg duruha ka tabla alang sa mga nasikohan sa tabernakulo sa duruha ka pandugo nga katapusan;UR%Ug alang sa pandugo sa tabernaculo sa kasadpan magbuhat ka ug unom ka tabla.&QGUg ang ilang kap-atan ka tungtunganan nga salapi: duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla, ug duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa usab ka tabla.WP)Ug sa ikaduha ka luyo sa tabernaculo, sa dapit sa amihanan, kaluhaan ka tabla;OUg magbuhat ka ug kap-atan ka tungtunganan nga salapi sa ilalum sa kaluhaan ka tabla; duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla alang sa iyang duruha ka mecha ug duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla alang sa iyang duruha ka mecha.yNmBusa buhaton mo ang mga tabla sa tabernaculo: Kaluhaan ka tabla sa luyo dapit sa habagatan, ngadto sa habagatan.M%May duruha ka mecha ang tagsatagsa ka tabla nga mahasulod ang usa sa usa; mao kini ang pagabuhaton mo sa tanan nga mga tabla sa tabernaculo.~LwAng gitas-on sa tagsatagsa ka tabla tagpulo ka maniko, ug usa ka maniko ug tunga ang gilapdon sa tagsatagsa ka tabla.[K1Magbuhat ka alang sa tabernaculo ug mga tabla sa kahoy nga acacia nga mga matanos.7JiUg magbuhat ka ug usa ka tabon alang sa balong-balong sa mga panit sa carnero, nga tinina sa mapula, ug usa ka tabon sa mga panit sa mananap sa dagat nga magatabon sa ibabaw.I Ug ang usa ka maniko sa usa ka bahin, ug ang usa ka maniko sa lain nga bahin ang nahabilin sa gitas-on sa mga cortina sa balong-balong, pagabitayon sa ibabaw sa mga kiliran sa tabernaculo sa usa ka bahin ug sa pikas nga bahin, aron sa pagtabon niini.H1 Ug ang nagabitay nga mahabilin sa cortina sa balong-balong, nga mao ang katunga sa usa ka cortina nga nahabilin, magabitay sa luyo sa tabernaculo.G5 Ug magbuhat ka ug kalim-an ka kaw-it nga tumbaga, nga igasulod mo sa mga galong ug taputon mo ang balong-balong aron mahimo nga usa lamang ka atop ./FY Ug magbuhat ka ug kalim-an ka galong sa sidsid sa usa ka cortina, sa daplin sa gitakdoan, ug kalim-an ka galong sa sidsid sa ikaduha ka cortina sa lain nga gitakdoan.$EC Ug pagataputon mo ang lima ka cortina sa pinig, ug ang unom ka cortina sa pinig, ug pil-on mo ang ikaunom ka cortina sa atubangan sa nawong sa tabernaculo."D?Ang gitas-on sa usa ka cortina katloan ka maniko, ug ang gilapdon sa usa ka cortina upat ka maniko: ang napulo ug usa ka cortina may usa lamang ka sukod."C?Ug magabuhat ka ug mga cortina nga balhibo sa mga kanding alang sa usa ka tabon sa ibabaw sa tabernaculo napulo ug usa ka mga cortina ang pagabuhaton mo.+BQMagbuhat ka ug kalim-an ka mga kaw-it nga bulawan, nga niini pagataputon mo ang mga cortina sa usa ug usa pinaagi sa kaw-it ug kini mahimo nga usa ka tabernaculo.FAKalim-an ka galong pagabuhaton mo sa usa ka cortina, ug kalim-an ka galong pagabuhaton mo sa daplin sa cortina nga anaa sa ikaduha nga gitakdoan: ang mga galong manag-atbang ang usa ug usa.N@Ug pagabuhaton mo ang mga galong sa bulok nga azul sa sidsid sa usa ka cortina, sa daplin sa gitakdoan: ug mao kini ang pagabuhaton mo sa sidsid sa pangulahian nga cortina sa gitakdoan nga ikaduha.t?cAng lima ka cortina pagataputon ang usa sa usa, ug ang lain nga lima ka cortina pagataputon ang usa sa usa.+>QAng gitas-on sa usa ka cortina kaluhaan ug walo ka maniko, ug ang gilapdon sa usa ka cortina upat ka maniko: ang tanan nga mga cortina adunay usa lamang ka sukod.Y= /Labut pa pagabuhaton mo ang tabenaculo nga adunay napulo ka cortina sa lino nga fino nga linubid, ug azul, ug purpura, ug mapula: uban ang mga querubin nga binuhat sa batid nga magbubuhat, pagabuhaton mo kini. X~}}<|a{{6zzqyyxww:vv)uXtt{sZr#q0pnonm\lskjj+i^=f<<,::~9O776R55?4I3J3 210s//c.--/,++))0(''k&y%$##""+!![ w #IXZ[iz K   fG(K$Ug siya nagbuhat ug mga cortina nga balhibo sa mga kanding alang sa balong-balong nga diha sa ibabaw sa tabernaculo: napulo ug usa ka cortina ang gibuhat niya..W$ Ug siya nagbuhat ug kalim-an ka kaw-it nga bulawan ug gitapak niya ang mga cortina ang usa sa usa pinaagi niining mga kaw-it sa ingon niini natibook ang tabernaculo.H $ Kalim-an ka galong gihimo niya sa usa ka cortina, ug kalim-an ka galong gihimo niya sa ngilit sa cortina, nga diha sa ikaduhang tinakdoan; ang mga galong gipahimutang sa atbang sa usa ug usa.O$ Ug siya nagbuhat ug mga galong nga azul sa ngilit sa usa ka cortina gikan sa ngilit, sa tinakdoan; sa mao usab nga pagkaagi siya nagbuhat sa ngilit sa cortina dapit sa gawas sa ikaduha ka tinakdoan.zo$ Ug siya nagtapak sa lima ka cortina ang usa sa usa: ug lain usab nga lima ka cortina gitapak niya ang usa sa usa.8k$ Ang gitas-on sa tagsatagsa ka cortina kaluhaan ug walo ka maniko, ug ang gilapdon sa usa ug usa ka cortina, upat ka maniko; ang tanan nga mga tabil adunay usa lamang ka sukod.E$Ug ang tanan nga mga tawo nga makinaadmanon sa kasingkasing sa taliwala nila nga nagabuhat sa bulohaton, nanagbuhat sila ug tabernaculo uban sa napulo ka cortina; sa fino nga lino nga linubid, ug azul, ug purpura, ug mapula nga adunay mga querubin, ang buhat sa batid nga magbubuhat, si Bezaleel maoy nagbuhat niini.oY$Kay ang galamiton nga diha kanila igo alang sa pagbuhat sa tanan nga bulohaton, ug nagakapin pa kaayo. 7$Ug si Moises naghatag ug usa ka sugo ug gipamantala kini sa tibook nga campo nga nagaingon: Dili na kinahanglan ang lalake, ni ang babaye nga magabuhat pa ug bulohaton alang sa paghalad sa balaang puloy-anan. Ug sa ingon niini ang katawohan minghunong sa pagdala ug mga halad .4 c$Ug nanagsulti sila kang Moises nga nagaingon: Ang katawohan nagadala ug daghan pa kay sa kinahanglan alang sa pag-alagad sa bulohaton nga gisugo ni Jehova nga pagabuhaton.4 c$Ug ang tanan nga mga makinaadmanon nga tawo, nga nanagbuhat sa tanan nga bulohaton sa balaang puloy-anan; ming-anhi ang tagsa-tagsa gikan sa bulohaton nga iyang ginabuhat;{ q$Ug gidawat nila gikan kang Moises ang tanan nga halad nga gidala sa mga anak sa Israel alang sa bulohaton sa pag-alagad sa balaang puloy-anan, aron sa pagbuhat niini. Ug sila nagadala pa gayud kaniya ug mga kinabubut-ong halad sa matagbuntag:* O$Ug si Moises nagtawag kang Bezaleel ug kang Aholiab, ug sa tagsatagsa ka tawo, nga makinaadmanon sa kasingkasing, kinsang kasingkasing gibutangan ni Jehova ug kinaadman, bisan ang tagsatagsa ka tawo kinsang kasingkasing nag-agda kaniya aron sa pagduol sa bulohaton, aron sa pagbuhat niini.4 e$Ug si Bezaleel ug si Aholiab magabuhat, ug ang tagsatagsa ka tawo nga makinaadmanon sa kasingkasing, nga kaniya gibutang ni Jehova ang kinaadman ug salabutan aron mahibalo kong unsaon sa pagbuhat ang tanan nga bulahaton alang sa pag-alagad sa balaang puloy-anan, sumala sa tanan nga gisugo ni Jehova.wi##Sila gipuno niya sa kinaadman sa kasingkasing, sa pagbuhat sa tanan nga bulohaton nga binatid, sa pagkamagkukulit, ug sa pagkabatid nga magbubuhat, ug sa pagkamagbobolda sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula ug sa lino nga fino, ug sa pagkamaghahabol; bisan kanila nga nanagbuhat sa bisan unsa nga binatid nga pagbuhat, ug sila nga nagamugna sa mga binatid nga buhat.)#"Ug siya nagabutang sa sulod sa iyang kasingkasing aron siya makapanudlo, siya ug si Aholiab, ang anak nga lalake ni Ahisamac, sa banay ni Dan:zo#!Ug sa pagsapsap sa mga bato nga igahal-up, ug sa pagkulit sa kahoy, sa pagbuhat sa tanan nga buhat sa pagkabatid.lS# Ug sa pagmugna sa mga binatid nga buhat sa pagbuhat pinaagi sa bulawan, ug sa salapi ug sa tumbaga:#Ug siya gipuno niya sa Espiritu sa Dios, sa kinaadman, sa salabutan, ug sa kaalam, ug sa tanan nga nagkalainlain nga pagkabatid sa buhat.;q#Ug si Moises miingon sa mga anak sa Israel: Tan-awa, si Jehova nagtawag pinaagi sa ngalan kang Bezaleel, ang anak nga lalake ni Uri, ang anak nga lalake ni Hur, sa banay ni Juda:+#Ang mga anak sa Israel nanagdala ug kinabubut-ong halad alang kang Jehova; tagsatagsa ka lalake ug babaye, kinsang kasingkasing nagaagda kanila sa maayong kabubut-on sa pagdala alang sa tanan nga bulohaton, nga gisugo ni Jehova kanila nga pagabuhaton pinaagi kang Moises.{#Ug sa panakot nga mahumot, ug ang lana alang sa suga, ug alang sa lana nga igdidihog, ug alang sa mahumot nga incienso. #Ug ang mga pangulo nanagdala ug mga bato nga onyx, ug sa mga bato nga igalubong alang sa ephod ug sa bisti nga tabon sa dughan;~#Ug ang tanan nga mga babaye kinsang kasingkasing nagaagda kanila sa kinaadman, nanagkalinyas sila ug mga balhibo sa kanding.V}'#Ug ang tanan nga mga babaye nga 7 makinaadmanon sa kasingkasing nanagkalinyas uban sa ilang mga kamot, ug ginadala nila ang ilang mga nakalinyas, ang azul, ug ang purpura, ang mapula, ug ang lino nga fino.n|W#Ang tagsatagsa nga nakahalad ug usa ka halad nga salapi ug tumbaga, nagdala sa halad ni Jehova; ug ang tagsatagsa nga hingkaplagan nga kaniya adunay kahoy nga acacia, nga alang sa tanan nga bulohaton sa pag-alagad nagadala niini.{{q#Ug tagsatagsa ka tawo nga hingkaplagan nga kaniya adunay azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino, ug balhibo sa mga kanding, ug mga panit sa mga carnero nga tinina sa mapula, ug ang mga panit sa mga mananap sa dagat, ginadala niya kini.`z;#Ug nangadto sila, ang mga lalake ug ang mga babaye, sumala sa gidaghanon sa mga kinabubut-ong pagkamasinulondon sa kasingkasing, ug nanagdala ug mga sab-itanan, ug mga ariyos, ug mga singsing sa pagtimaan, ug mga pulceras, ug ang tanan nga hiyas nga bulawan; bisan ang tagsatagsa ka tawo naghalad ug usa ka halad nga bulawan alang kang Jehova.0y[#Ug nangadto sila, ang tagsatagsa kinsang kasingkasing nagaagda kaniya, ug ang tagsatagsa kinsang espiritu naghatag kaniya ug kabubut-on, ug nanagdala sa halad ni Jehova alang sa bulohaton sa balong-balong nga pagatiguman, ug alang sa tanan nga kaalagaran niini, ug alang sa mga balaan nga bisti.cxA#Ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel nanlakaw gikan sa atubangan ni Moises.mwU#Ang maayong pagkabuhat nga mga bisti, alang sa pag-alagad sa dapit nga balaan, ang mga balaan nga bisti ni Aaron nga sacerdote, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake, aron sa pag-alagad sa katungdanan sa pagka-sacerdote.[v1#Ang mga lagdok sa tabernaculo, ug ang mga lagdok sa sawang, ug ang mga pisi niini;yum#Ang mga cortina sa sawang, ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini, ug ang tabil sa ganghaan sa sawang:5te#Ang halaran sa halad-nga-sinunog, uban ang linala nga tumbaga niini, ang mga yayongan niini, ug ang tanan nga mga kasangkapan niini, ang dolang uban ang tungtunganan niini:ow# Ang tabernaculo, ang balong-balong niini, ug ang tabon niini, ang mga lugpit niini, ug ang mga tabla niini, ang mga yayongan niini, ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini.n+# Ug ang tagsatagsa ka tawo nga makinaadmanon ug kasingkasing sa taliwala ninyo umanhi, ug magbuhat sa tanan nga mga butang nga gisugo ni Jehova.emE# Ug mga bato nga onyx, ug mga bato nga igalubong alang sa ephod, ug alang sa tabon sa dughan.ylm#Ug lana alang sa suga, ug mga panakot nga mahumot alang sa lana nga igdidihog, ug alang sa mahumot nga incienso:uke#Ug mga panit sa mga carnero nga tinina sa mapula, ug mga panit sa mga mananap sa dagat, ug kahoy nga acacia.Uj%#Ug azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino, ug balhibo sa mga kanding.Ei#Magkuha kamo gikan sa taliwala ninyo ug usa ka halad alang kang Jehova; bisan kinsa nga masinugtanon ug kasingkasing, padad-a siya niini ug halad ni Jehova: bulawan, ug salapi, ug tumbaga,h%#Ug si Moises misulti sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel nga nagaingon: Kini mao ang butang nga gisugo ni Jehova, nga nagaingon:cgA#Kamo dili magahaling ug kalayo sa tanan ninyo nga mga puloy-anan sa adlaw nga igpapahulay.sfa#Unom ka adlaw pagabuhaton ang bulohaton, apan sa adlaw nga ikapito may usa ka adlaw nga balaan alang kaninyo, usa ka adlaw sa balaang pagpahulay alang kang Jehova: bisan kinsa nga magabuhat sa bisan unsa nga bulohaton pagapatyon siya.,e U#Ug gitigum ni Moises ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, ug miingon kanila: Kini mao ang mga pulong nga gisugo ni Jehova, aron pagabuhaton ninyo kini.[d1"#Ug ang mga anak sa Israel nakakita sa nawong ni Moises, nga ang panit sa nawong ni Moises misilaw; ug si Moises mibutang pag-usab sa tabon sa iyang nawong, hangtud nga misulod siya sa pagpakigsulti uban kaniya.ncW""Apan sa diha nga si Moises miadto sa atubangan ni Jehova, sa pagpakigsulti uban kaniya, gikuha niya ang pandong hangtud nga nakapahawa siya; ug mipahawa siya, ug nakigsulti sa mga anak sa Israel mahitungod niadtong gisugo kaniya.tbc"!Ug sa diha nga si Moises nakahuman na sa pagsulti kanila, nagbutang siya ug usa ka pandong sa iyang nawong.2a_" Ug unya ang tanan nga mga anak sa Israel nanagpanuol ug siya naghatag kanila ingon nga sugo sa tanan nga mga butang nga giingon kaniya ni Jehova didto sa bukid sa Sinai.`#"Ug si Moises nagtawag kanila; ug si Aaron ug ang tanan nga mga pangulo sa katilingban, mibalik ngadto kaniya, ug si Moises nagsulti kanila;._W"Sa diha nga si Aaron, ug ang tanan nga mga anak sa Israel nakakita kang Moises, ania karon, ang panit sa iyang nawong misilaw; ug nangahadlok sila sa pagduol kaniya.^5"Ug nahitabo sa diha nga si Moises milugsong gikan sa bukid sa Sinai uban ang duruha ka papan sa pagpamatuod diha sa iyang kamot, sa diha nga nagalugsong siya gikan sa bukid, si Moises wala manghibalo nga ang panit sa iyang nawong misilaw, tungod sa iyang pagpakigsulti kaniya.R]"Ug siya didto uban kang Jehova kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii; siya wala makakaon ug tinapay, ni makainum ug tubig. Ug gisulat niya sa mga papan ang mga pulong sa tugon, ang napulo ka mga sugo.(\K"Ug si Jehova miingon kang Moises: Isulat mo kini nga mga pulong kay sumala sa kahulogan niining mga pulonga gihimo ko ang tugon uban kanimo, ug uban sa Israel.&[G"Ang mga inunahan sa mga unang bunga sa imong yuta dad-on mo sa balay ni Jehova nga imong Dios. Dili mo paglat-an ang nating kanding sa gatas sa inahan niini.%ZE"Dili mo ihalad ang dugo sa akong halad uban sa tinapay nga may levadura; dili usab ang halad sa fiesta sa pasko; mahabilin sukad sa gabii hangtud sa buntag. Y"Kay ako magapapahawa sa mga nasud gikan sa imong atubangan, ug pagalaparon ko ang imong mga utlanan: ug walay bisan kinsa nga tawo nga magapaninguha sa imong yuta, kong ikaw motungas sa pagpakita sa atubangan ni Jehova nga imong Dios makatolo sa usa ka tuig.yXm"Makatolo sa sulod sa tuig ang tanan mo nga lalake magapakita sa atubangan sa Ginoong Jehova, ang Dios sa Israel. W"Ug magsaulog ka sa fiesta sa mga semana bisan pa ang sa mga inunahan sa ani sa trigo: ug sa fiesta sa pag-ani sa katapusan sa tuig.}Vu"Unom ka adlaw magabuhat ka, apan sa ikapito ka adlaw mopahulay ka: sa panahon sa pagdaro ug sa pag-ani mopahulay ka.U"Ug ang panganay sa usa ka asno pagatubson mo pinaagi sa usa ka nating carnero: ug kong kini dili mo pagatubson, pagalunggoan mo ang liog niini. Ang tanan nga panganay sa imong mga anak nga lalake pagatubson ug walay usa nga magpakita sa atubangan ko nga walay dala.T"Ang tanan nga nagabuka sa taguangkan maako; ug ang tanan nga lake sa imong kahayupan, ang mga panganay sa vaca ug sa carnero,rS_"Ang fiesta sa mga tinapay nga walay levadura pagabantayan mo: pito ka adlaw magakaon ka sa tinapay nga walay levadura, ingon sa gisugo ko kanimo, sa panahon nga gitagal sa bulan sa Abib kay sa bulan sa Abib migula ka gikan sa Egipto.>Ry"Dili ka magbuhat alang kanimo ug tinunaw nga mga dios.{Qq"Ug ikaw magadala sa ilang mga anak nga babaye ngadto sa imong mga anak nga lalake, ug ang ilang mga anak nga babaye magpakighilawas sa pagsunod sa ilang mga dios, ug ang imong mga anak nga lalake magpakighilawas sa pagsunod sa ilang mga dios.rP_"Tingali ug magbuhat ikaw ug pakigsaad uban sa mga pumoluyo sa yuta; ug sila maghimo sa pagpakighilawas sa pagsunod sa ilang mga dios, ug magahalad sila sa ilang mga dios, ug pagatawgon ka sa usa kanila, ug magakaon ka sa iyang halad:O"(Kay kamo dili magsimba sa lain nga mga dios; kay si Jehova, kinsang ngalan mao ang Abughoan, maoy usa ka Dios nga abughoan);N" Apan kamo magagun-ob sa ilang mga halaran ug magadugmok kamo sa ilang mga haligi, ug magaporil kamo sa ilang mga kalasangan:0M[" Magmatngon ka sa imong kaugalingon, tingali magbuhat ka ug pakigsaad uban sa mga pumoluyo sa yuta nga imong pagaadtoan; kay tingali kini mahimong bitik sa taliwala mo:WL)" Bantayan mo ang akong ginasugo kanimo niining adlawa; ania karon, ako magapapahawa gikan sa atubangan mo sa Amorehanon, ug sa Canaanhon, ug sa Hetehanon ug sa Persehanon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon.jKO" Ug siya miingon: Ania karon, ako magabuhat ug tugon: sa atubangan sa tibook mo nga katawohan magabuhat ako ug mga katingalahan, kadtong wala mabuhat sa tibook nga yuta, ni sa bisan unsa nga nasud, ug ang tanan nga katawohan nga niini anaa ikaw sa taliwala, makakita sa buhat ni Jehova; kay kini maoy butang nga makalilisang nga akong pagabuhaton kanimo.+JQ" Ug siya miingon: Kong karon, nakakaplag ako ug kalomo sa imong mga mata, Oh Ginoo umadto unta karon ang Ginoo, ginaampo ko kanimo, sa taliwala namo: kay kini mao ang katawohan nga magahi ug liog; ug pasayloa ang among pagkadautan ug ang among sala, ug dawata kami alang sa imong panulondon.]I5"Ug si Moises midali, ug giduko niya ang iyang ulo ngadto sa yuta ug misimba kaniya ;JH"Nagatipig sa mahigugmaong kalolot alang sa linibolibo, ug nagapasaylo sa pagkadautan, ug sa pagkamasukihon ug sa sala, ug nga sa walay bisan unsa nga paagi magapakamatarung sa dautan; nga nagadu-aw sa pagkadautan sa mga amahan sa ibabaw sa mga anak sa mga anak, sa ibabaw sa ikatolo ug sa ibabaw sa ikaupat nga kaliwatan.BG"Ug si Jehova miagi sa iyang atubangan, ug nagmantala: Si Jehova, si Jehova, usa ka Dios nga maloloy-on, mapuangoron, mahinay sa pagkasuko, ug daku sa mahigugmaong-kalolot ug kamatuoran;qF]"Ug si Jehova mikanaug sa panganod ug mitindog siya didto uban kaniya, ug nagmantala sa ngalan ni Jehova.tEc"Ug siya nagsapsap ug duruha ka papan nga bato ingon sa nahauna; ug mibangon si Moises pagsayo sa buntag ug mitungas siya haduol sa bukid sa Sinai, ingon sa gisugo kaniya ni Jehova, ug gidala sa iyang kamot ang duruha ka papan nga bato.ND"Ug walay tawo nga magatungas uban kanimo; ni tugutan ang bisan kinsang tawo nga hikit-an diha sa tibook nga bukid; ni tugotan ang mga carnero kun ang mga vaca nga magpanibsib sa atubangan sa bukid. C"Ug mag-andam ka ugma sa buntag ug tumungas ka sa pagkabuntag sa bukid sa Sinai, ug didto umatubang ka kanako sa kinatumyan sa bukid.TB %"Ug si Jehova miingon kang Moises: Magsapsap ka ug duruha ka papan nga bato ingon sa mga nahauna, ug igasulat ko sa ibabaw nianang mga papan ang mga pulong nga didto sa mga papan nga nahauna nga gibuak mo.pA[!Ug pagakuhaon ko ang akong kamot, ug ikaw makakita sa akong likod: apan ang akong nawong dili hikit-an.%@E!Ug mahatabo nga samtang ang akong himaya moagi, nga igabutang ko ikaw sa usa ka liki sa bato, ug pagatabonan ko ikaw sa akong kamot hangtud nga mosaylo ako.l?S!Ug si Jehova miingon: Ania karon, adunay dapit haduol kanako, ug ikaw magatindog sa ibabaw sa bato:>}!Ug siya miingon: Ikaw dili arang makakita sa akong nawong: kay ang tawo dili makakita sa akong nawong ug mabuhi pa siya.m=U!Ug siya miingon: Pagapaagion ko ang tanan ko nga kaayohan a atubangan mo ug igamantala ko ang ngalan ni Jehova sa atubangan mo; ug ako magamaloloy-on sa akong pagakaloy-an, ug magapakita ako ug puangod niadtong pagapuangoran ko.[<1!Ug siya miingon: Ginapangaliyupo ko kanimo nga ipakita mo kanako ang imong himaya.A;}!Ug si Jehova miingon kang Moises: Pagabuhaton ko usab kini nga butanga nga imong giingon; tungod kay nakakaplag ka ug kalomo sa akong mga mata, ug naila ko ikaw tungod sa imong ngalan.0:[!Kay unsaon man karon sa pag-ila nga ako nakakaplag ug kalomo sa imong mga mata, ako ug ang imong katawohan? dili ba tungod nga ikaw magalakaw uban kanamo; aron kami mahimong katawohan nga mga linain, ako ug ang imong katawohan, gikan sa tanang mga katawohan nga ania sa ibabaw sa nawong sa yuta?n9W!Ug siya miingon kaniya: Kong ang imong presencia dili magauban kanako , dili mo kami pagkuhaon dinhi.c8A!Ug miingon siya: Ang akong presencia mouban kanimo , ug pagahatagan ko ikaw ug pagpahulay.7! Busa karon, ako nagapangaliyupo kanimo kong ako nakakaplag ug kalomo sa imong mga mata, ipahayag mo karon kanako ang imong mga dalan, aron maila ko ikaw, sa tuyo nga makakaplag ako ug kalomo sa imong mga mata: ug palandunga nga kining nasud mao ang imong katawohan.65! Ug si Moises miingon kang Jehova: Tan-awa, ikaw nagaingon kanako: Dad-a kining katawohan: ug ikaw wala magpahayag kanako kong kinsa ang pagasugoon mo uban kanako. Apan ikaw miingon: Ako nakaila kanimo pinaagi sa imong ngalan, ug nakakaplag ka usab ug kalomo sa akong mga mata;5! Ug si Jehova misulti kang Moises sa nawong ug nawong, ingon sa usa ka tawo nga nakigsulti sa iyang higala. Ug mibalik siya ngadto sa campo apan ang iyang alagad nga si Josue, anak nga lalake ni Nun, tawo nga batan-on wala gayud gumula sa Balong-Balong.V4'! Ug ang tibook nga katawohan nakakita sa haligi nga panganod nga diha sa pultahan sa Balong-Balong ug ang tibook nga katawohan mitindog ug mingsimba, ang tagsatagsa didto sa pultahan sa iyang balong-balong,>3w! Ug nahitabo nga sa diha nga nakasulod na si Moises sa Balong-Balong ang haligi nga panganod mipaubos, ug napahamutang sa pultahan sa Balong-Balong: ug si Jehova misulti kang Moises.y2m!Ug nahatabo nga sa diha nga si Moises milakaw ngadto sa Balong-Balong ang tibook nga katawohan mibangon ug mitindog ang tagsatagsa sa pultahan sa iyang balong-balong, ug mitan-aw ngadto kang Moises hangtud nga siya misulod sa Balong-Balong.=1u!Karon si Moises nagakanunay sa pagkuha sa balong-balong, ug iyang gipatindog kini sa gawas sa campo, halayo sa campo; ug gihinganlan niya kini ug balong-balong nga pagatiguman; ug nahitabo, nga ang tagsatagsa nga nangita kang Jehova miadto ngadto sa balong-balong nga pagatiguman, nga diha sa gawas sa campo.t0c!Ug ang mga anak sa Israel nanagpanangtang sa ilang mga dayandayan sukad sa bukid sa Horeb ngadto sa unahan.#/A!Ug si Jehova miingon kang Moises: Ipamulong mo sa mga anak sa Israel: Kamo mao ang katawohan nga magahi ug liog; kong mosaka ako sa taliwala mo sa makadiyut pagaut-uton ko ikaw: busa tangtanga karon ang imong mga dayandayan gikan kanimo kay ako mahibalo sa akong pagabuhaton kanimo..5!Ug sa diha nga ang katawohan nakadungog niining dautan nga mga balita, nanagbalata sila, ug walay bisan kinsa nga nagbutang sa iyang mga dayandayan.8-k!Ngadto sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos: kay ako dili motungas sa taliwala mo, kay ikaw mao ang katawohan nga magahi ug liog; tingali ug ako magaut-ut kanimo sa dalan.6,g!Ug ako magpadala sa unahan mo ug usa ka manolonda, ug papahawaon ko ang Canaanhon, ug ang Amorehanon, ug ang Hetehanon ug ang Persehanon ug ang Hebehanon ug ang Jebusehanon:+ !Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumakaw ka, ug tumungas ka gikan dinhi, ikaw ug ang katawohan nga imong gidala gikan sa yuta sa Egipto padulong sa yuta nga akong gipanumpa kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob, nga nagaingon: Sa imong kaliwatan igahatag ko kini.f*G #Ug gisamaran ni Jehova ang katawohan, kay nagbuhat sila ug nating vaca, nga gibuhat ni Aaron.U)% "Ug lumakaw ka, dad-a kining katawohan didto sa dapit nga akong giingon kanimo. Ania karon, ang akong manolonda magauna kanimo; apan sa adlaw sa akong pagdu-aw, pagaduawon ko ang ilang sala sa ibabaw nila.{(q !Ug si Jehova miingon kang Moises: Bisan kinsa nga nakasala batok kanako, kini siya pagapalaon ko sa akong basahon.' Apan karon, kong pasayloon mo ang ilang sala; ug dili ugaling, palaa ako, ginaampo ko kanimo, gikan sa imong basahon nga gisulatan mo.&3 Ug si Moises mibalik ngadto kang Jehova, ug miingon: Oh, kining katawohan nakasala ug usa ka dakung sala, ug nagbuhat sila ug mga dios nga bulawan.n%W Ug nahatabo nga sa adlaw nga misunod, nga si Moises miingon sa katawohan: Nakasala kamo ug usa ka dakung sala: ug karon motungas ako ngadto kang Jehova; tingali magabuhat ako ug halad-sa-pagtabon sa sala alang sa inyong mga sala.n$W Ug si Moises miingon: Igahin ang inyong kaugalingon karon kang Jehova, oo, ang tagsatagsa ka tawo batok sa iyang anak nga lalake, ug batok sa iyang igsoon nga lalake; aron siya maghatag kaninyo sa iyang panalangin niining adlawa.# Ug gibuhat kini sa mga anak ni Levi, sumala sa pulong ni Moises, ug nangapukan sa katawohan niadtong adlawa ang totolo ka libo ka tawo.t"c Ug siya miingon kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Magtakin ang tagsatagsa ka tawo sa iyang pinuti diha sa iyang hawak ug pangagi kamo, ug magbalik-balik kamo gikan sa usa ka pultahan ngadto sa usa ka pultahan sa campo, ug patya ninyo ang tagsatagsa sa iyang igsoon, ug ang tagsatagsa sa iyang kauban, ug ang tagsatagsa sa iyang silingan.0![ Unya si Moises mitindog sa pultahan sa campo, ug miingon: Kong kinsa ang dapig kang Jehova moari siya kanako. Ug ang tanan nga mga anak ni Levi mitingub ngadto kaniya.) M Ug sa nakita ni Moises nga ang katawohan nagpatuyang (kay gitugutan sila ni Aaron sa pagpatuyang sa pagkaagi nga naulawan sila sa taliwala sa ilang mga kaaway),0[ Ug ako miingon kanila: Bisan kinsa nga adunay bulawan, tangtanga ninyo kana. Ug ilang gihatag kini kanako, ug gibutang ko kini sa kalayo, ug migula kining nating vaca.F Kay sila nanag-ingon kanako: Buhati kami ug mga dios, nga magauna kanamo; kay mahitungod niining Moises, ang tawo nga mikuha kanamo gikan sa Egipto, kami wala manghibalo sa nahitabo kaniya.  Ug mitubag si Aaron: Dili unta mosilaub ang kasuko sa akong ginoo; ikaw nakaila sa katawohan, nga sila naandam alang sa kadautan. Ug si Moises miingon kang Aaron: Unsa ba ang gibuhat niining katawohan kanimo nga ikaw nagadala man ug usa ka dakung sala sa ibabaw nila?[1 Ug gikuha niya ang nating vaca nga ilang gibuhat, ug kini gisunog niya sa kalayo, ug kini gigaling niya hangtud nga napulbos, ug gisabwag kini sa ibabaw sa mga tubig ug kini gipainum niya sa mga anak sa Israel.xk Ug nahitabo kini, nga sa pag-abut niya haduol sa campo, nga nakita niya ang nating vaca, ug ang mga pagsayaw; ug misilaub ang kasuko ni Moises, ug gisalibay niya ang mga papan gikan sa iyang mga kamot, ug nadugmok kini sa lusaran sa bukid.D Ug siya miingon: Dili man mao ang paghugyaw sa mga mananaug, ni mao ang tingog niadtong mga nagatu-aw tungod kay nadaug sila; apan ang kagahub nga ila sa mga nagaambahan maoy nadungog ko.#A Ug sa diha nga si Josue nakadungog sa kagahub sa katawohan, samtang sila nagasinggit, miingon siya kang Moises: Adunay kagahub sa gubat sa dapit sa campo.r_ Ug ang mga papan binuhat sa Dios, ug ang sulat mao ang sulat sa Dios, nga gikulit sa ibabaw sa mga papan.[1 Ug si Moises mibalik, ug milugsong gikan sa bukid, nga ginadala sa iyang kamot ang duruha ka papan sa pagpamatuod; ang mga papan nga gisulatan sa iyang duruha ka luyo; sa usa ka luyo ug sa pikas gisulatan kini.kQ Ug si Jehova nagbasul sa kadautan nga iyang giingon nga iyang pagabuhaton unta sa iyang katawohan.]5 Hinumdumi si Abraham, si Isaac ug si Israel nga imong mga alagad, nga kanila nanumpa ikaw nga sa imong kaugalingon gayud, ug miingon ikaw kanila: Pagapadaghanon ko ang inyong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug kining tibook nga yuta nga akong giingon, akong ihatag sa inyong kaliwatan, ug sila magapanunod niini sa walay katapusan.*O Kay ngano ba nga magasulti ang mga Egiptohanon, nga magaingon: Alang sa kadautan gikuha mo sila aron sa pagpatay kanila dinhi sa mga kabukiran, ug sa pag-ut-ut kanila gikan sa nawong sa yuta? Kuhaa ang kabangis sa imong kasuko ug bumulag ka gikan niining kadautan batok sa imong katawohan. Ug si Moises nangamuyo kang Jehova nga iyang Dios, ug nag-ingon: Oh Jehova, ngano ba nga magadilaab ang imong kaligutgut batok sa imong katawohan nga imong gikuha gikan sa yuta sa Egipto uban sa usa ka dakung gahum ug uban sa usa ka kamot nga kusgan?7 Busa karon, pasagdi ako nga magadilaab ang akong kaligutgut batok kanila, ug aron pagaut-uton ko sila, ug ikaw pagabuhaton nga usa ka daku nga nasud.}u Ug si Jehova miingon kang Moises: Nakita ko kining katawohan, ug ania karon, kini maoy katawohan nga magahi ug liog.,S Sila nahisimang sa hinanali gikan sa dalan nga akong gisugo kanila, ug nanagbuhat sila alang kanila ug usa ka nating vaca nga tinunaw, ug nanagsimba sila niini, ug nanaghalad sila niini, ug nanag-ingon: Kini sila mao ang imong mga dios, Oh Israel, nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto.2_ Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumakaw ka, lumugsong ka ngadto sa ubos; kay ang imong katawohan nga gikuha mo gikan sa yuta sa Egipto, nanagdaut sa ilang kaugalingon.k Q Ug nanagmata sila sa pagsayo sa sunod nga buntag ug nanaghalad sila ug mga halad-nga-sinunog, ug nanagdala sila ug mga halad-sa-pakigdait; ug milingkod ang katawohan sa pagkaon ug sa pag-inum, ug nanagpanindog sila sa pagdula.1 ] Ug sa diha nga si Aaron nakakita niini, nagtukod siya ug usa ka halaran sa atubangan sa nating vaca ; ug si Aaron nagmantala, ug miingon: Ugma mao ang fiesta ni Jehova. y Ug siya nagdawat niini sa mga kamot nila, ug gikulit kini niya uban sa usa ka silsil, ug gihimo niya kini nga usa ka nating vaca nga tinunaw. Ug miingon sila: Kini sila mao ang imong mga dios, Oh Israel, nga mikuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto!  Ug ang tibook nga katawohan nanangtang sa mga ariyos nga bulawan nga diha sa ilang mga dalunggan, ug gidala kini ngadto kang Aaron.e E Ug si Aaron miingon kanila: Panangtanga ninyo ang mga arios nga bulawan nga anaa sa mga dalunggan sa inyong mga asawa, ug sa inyong mga anak nga lalake, ug sa inyong mga anak nga babaye, ug dad-a kini ninyo ngari kanako.q _ Ug sa diha nga nakita sa katawohan nga si Moises nagdugay sa paglugsong gikan sa bukid, ang katawohan nagtigum sa ilang kaugalingon ngadto kang Aaron ug miingon kaniya: Tindog, ug buhati kami ug mga dios, nga magauna kanamo, kay mahitungod niining Moises, kadtong tawo nga nagkuha kanamo gikan sa yuta sa Egipto, kami wala manghibalo kong unsay nahitabo kaniya.DUg gihatag niya kang Moises sa diha nga nakahuman na siya sa pagpakigsulti kaniya sa bukid sa Sinai, ang duruha ka papan sa pagpamatuod, mga papan nga bato nga gisulatan sa tudlo sa Dios.QKini maoy usa ka timaan sa taliwala nako ug sa mga anak sa Israel sa walay katapusan; kay sa unom ka adlaw gibuhat ni Jehova ang langit ug ang yuta, ug sa ikapito ka adlaw mipahulay siya, ug nahamuot.>wBusa ang mga anak sa Israel managbantay sa adlaw nga igpapahulay, sa paglihi sa adlaw nga igpapahulay ngadto sa tanan niyang mga kaliwatan alang sa usa ka tugon nga walay katapusan:oYSa unom ka adlaw pagabuhaton ang bulohaton, apan sa adlaw nga ikapito mao ang adlaw sa balaan nga pagpahulay, balaan kang Jehova; bisan kinsa nga magabuhat ug bisan unsang bulohaton sa adlaw nga igpapahulay, siya pagapatyon gayud.3aTungod niini pagabantayan ninyo ang adlaw nga igpapahulay, kay kini balaan alang kaninyo; ang magapasipala niini, sa pagkamatuod pagapatyon gayud siya; kay bisan kinsa nga magabuhat ug bisan unsang buhata nga pagahimoon niining adlawa kadtong kalaga pagaputlon gikan sa taliwala sa iyang katawohan.5 Sumulti ka usab sa mga anak sa Israel, nga magaingon: Sa pagkamatuod magabantay kamo sa akong mga adlaw nga igpapahulay: kay kini mao ang usa ka timaan sa taliwala nako ug kaninyo sa tanan ninyong mga kaliwatan, aron kamo mahibalo nga ako mao si Jehova nga nagabalaan kaninyo.9o Ug si Jehova nagsulti kang Moises, nga nagaingon:5 Ug ang lana nga igdidihog, ug ang incienso sa mahumot nga panakot alang sa balaang dapit: sumala sa ngatanan nga gisugo ko kanimo, pagabuhaton nila.M Ug ang maayong pagkabuhat nga mga bisti, ug ang balaan nga mga bisti alang kang Aaron nga sacerdote, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake, sa pag-alagad sa katungdanan sa pagka-sacerdote;x~k Ug ang halaran sa halad-nga-sinunog ug ang tanang mga galamiton niini, ug ang dolang ug ang tungtunganan niini.}Ug ang lamesa ug ang iyang mga galamiton, ug ang lunsay nga tangkawan uban ang tanan nga mga galamiton niini, ug ang halaran sa incienso,0|[Ang balong-balong nga pagatiguman ug ang arca-sa-pagpamatuod, ug ang halaran-sa-pagpasig-uli nga anaa sa ibabaw niini, ug ang tanan nga mga kasangkapan sa Tabernaculo;{Ug ako, ania karon, akong gipili uban kaniya si Aholiab, ang anak nga lalake ni Ahisamac, sa banay ni Dan; ug diha sa mga kasingkasing nga mga makinaadmanon sa kasingkasing gibutang ko ang kaalam aron pagabuhaton nila ang tanan nga gisugo ko kanimo; z Ug sa pagtiltil sa mga bato nga pagatumpion, ug sa pagkulit sa kahoy, sa pagbuhat sa tanan nga nagakalainlain nga mga bulohaton.kyQSa pagmugna ug mga maayong bulohaton, sa pagbuhat pinaagi sa bulawan, ug sa salapi, ug sa tumbaga,xyUg gipuno ko siya sa Espiritu sa Dios, sa kaalam, ug sa salabutan, ug sa kahibalo, ug sa tanan nga paagi sa bulohaton,wTan-awa, akong gitawag sa iyang ngalan si Bezaleel, ang anak nga lalake ni Uri, ang anak nga lalake ni Hur, sa banay ni Juda,8v oUg si Jehova nagsulti kang Moises, nga nagaingon:tuc&Bisan kinsa nga magabuhat ug sama niana aron sa pagpanimaho niini, pagaputlon siya gikan sa katawohan niya.0t[%Ug ang incienso nga pagabuhaton mo, sumala sa pagsakot niini dili kamo magbuhat alang sa inyong kaugalingon: kini tungod kaninyo mamahimo nga balaan alang kang Jehova.Ws)$Ug galingon mo ang uban niini nga magagmay kaayo, ug ibutang kini sa atubangan sa pagpamatuod sa balong-balong nga pagatiguman nga didto ako makigtagbo kanimo. Kini mamahimo nga labing balaan alang kaninyo.8rk#Ug magbuhat ka gikan niini ug usa ka incienso nga mahumot, usa ka pahumot nga binuhat sumala sa kahibalo sa magbubuhat sa mga pahumo nga tinimplahan ug asin, lunsay ug balaan.Tq#"Ug si Jehova nag-ingon kang Moises: Kumuha ka alang kanimo sa mga mahumot nga panakot, ug sakti, ug onika, ug galbanum; mahumot nga mga panakot uban ang incienso nga lunsay: ngatanan sa sama nga timbang:p!Bisan kinsa nga magasakot sama niini, ug magabutang niini sa ibabaw sa dumuloong, pagaputlon, siya gikan sa katawohan niya.$oC Sa ibabaw sa unod sa tawo kini dili igabubo, ni magbuhat ka ug sama niana, sumala sa panakot niini: kini balaan, ug kini mamahimo nga balaan alang kaninyo. P~~}||}{{`zyy[xxKww#vv uPtt sMrqq"pMonnn+mtll/k,jliiLhhMgfee(ccaa``_%^]]]'\[[ Z%YXXWVVNUTSSRRQPOONMMLDKTJIHGGoFEEDCC AA.@??5>>9==ZNwUg ang salin sa halad-nga-kalan-on maiya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake; kini mao ang butang nga labing balaan sa mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova.lMSUg kini pagadad-on niya sa mga sacerdote, nga mga anak nga lalake ni Aaron; ug gikan niini ang sacerdote magakuha sa iyang hakop sa harina nga fino, ug sa iyang lana uban ang tanan nga incienso niini. Ug kini pagasunogon sa sacerdote ingon nga handumanan niini sa ibabaw sa halaran, halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova.YL /Ug sa diha nga adunay tawo nga magahalad ug halad-nga-kalan-on alang kang Jehova, maoy igahalad niya ang harina nga fino; ug ang ibabaw niini pagabuboan ug lana, ug magabutang siya sa ibabaw niini ug incienso:K 9Ug iyang pagabuk-on kini tungod sa iyang mga pako. apan dili pagabahinon kini sa duruha. Ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran, sa ibabaw sa sugnod nga diha sa kalayo, kini mao ang halad-nga-sinunog, halad nga pinaagi sa kalayo, usa ka kahumot alang kang Jehova.J Ug iyang kuhaon ang pabalonan ug ang mga balhibo niini, ug isalibay niya sa haduol sa halaran, dapit sa silangan, sa dapit sa mga abo.:I qUg ang sacerdote magahalad niini sa ibabaw sa halaran, ug magakuha sa ulo niini, ug magasunog niini diha sa halaran; ug ang dugo niini pagapug-on sa ibabaw sa kiliran sa halaran.JH Ug kong ang iyang halad-nga-sinunog nga kang Jehova, maoy halad-nga-sinunog nga mga langgam, nan igahalad niya nga iyang halad-nga-sinunog ang gikan sa mga tokmo kun sa mga kuyabog sa salampati. G  Apan pagahugasan niya sa tubig ang bahin nga sa sulod sa lawas ug ang mga paa: ug igahalad sa sacerdote ang tibook, ug pagasunogon kini niya sa ibabaw sa halaran; kini mao ang halad-nga-sinunog, halad nga pinaagi sa kalayo, usa ka kahumot alang kang Jehova.SF # Ug siya magabahinbahin niini sa iyang mga bahin, uban ang iyang ulo ug ang iyang tambok; ug ang sacerdote maoy magabalay niini sa ibabaw sa sugnod diha sa ibabaw sa kalayo, nga anaa sa ibabaw sa halaran:9E o Ug kini patyon niya sa luyo sa halaran dapit sa amihanan sa atubangan ni Jehova; ug ang mga sacerdote nga mga anak ni Aaron, magasablig sa dugo niini sa ibabaw libut sa halaran.#D C Ug kong ang iyang halad gikan sa kahayupan, sa mga carnero, kun sa mga kanding, alang sa halad-nga-sinunog, ang lake nga walay ikasaway maoy igahalad niya.uC g Apan hugasan niya sa tubig ang mga sulod sa lawas ug ang mga paa niini. Ug ang sacerdote magasunog sa tibook sa ibabaw sa halaran, nga usa ka halad-nga-sinumog, usa ka halad nga pinaagi sa kalayo, nga sa usa ka kahumot alang kang Jehova.>B yUg ang mga sacerdote, nga mga anak nga lalake ni Aaron, magapahimutang sa mga bahin, sa ulo ug sa tambok, sa ibabaw sa sugnod diha sa ibabaw sa kalayo, nga anaa sa ibabaw sa halaran.A Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote magabutang ug kalayo sa ibabaw sa halaran, ug magabalay ug sugnod sa ibabaw sa kalayo.Z@ 1Ug pagapanitan niya ang halad-nga-sinunog, ug kini hiwa-hiwaon sa iyang mga bahin.k? SUg siya magapatay sa lakeng vaca sa atubangan ni Jehova; ug ang mga sacerdote nga mga anak ni Aaron, magahalad sa dugo, ug magasablig sa dugo sa libut sa ibabaw sa halaran, nga diha sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman,> /Ug iyang igabutang ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa halad-nga-sinunog; ug kana pagadawaton alang kaniya aron sa pagtabon-sa-sala alang kaniya.e= GKong ang iyang halad maoy halad-nga-sinunog nga gikan sa mga vaca, igahalad niya ang lake nga walay ikasaway; magahalad siya didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman aron siya pagadawaton sa atubangan ni Jehova.a< ?Magsulti ka sa mga anak sa Israel, ug ingna sila: Sa diha nga ang uban kaninyo magadala ug halad ngadto kang Jehova, magabuhat kamo sa inyong halad, gikan sa kahayupan, bisan sa mga vaca, ug gikan sa panon sa carnero.q; aUg si Moises gitawag ni Jehova, ug nakigsulti kaniya gikan sa balong-balong nga pagatiguman nga nagaingon:>:w(&Kay ang panganod ni Jehova diha sa adlaw sa ibabaw sa tabernaculo, ug ang kalayo diha niini sa kagabhion, nga makita sa tibook nga balay sa Israel, sulod sa tanan nila nga pagpanaw.p9[(%Apan kong ang panganod wala pagbayawa, nan wala magpadayon sa panaw, hangtud sa adlaw nga kini gibayaw.r8_($Ug sa gibayaw na ang panganod sa tabernaculo, ang mga anak sa Israel nagapadayon sa tanan nila nga panaw.&7G(#Ug si Moises wala makahimo sa pagsulod sa balong-balong nga pagatiguman, kay ang panganod nagapabilin sa ibabaw niini ug ang himaya ni Jehova nakapuno niini.s6a("Unya ang panganod mitabon sa balong-balong nga pagatiguman, ug ang himaya ni Jehova mipuno sa tabernaculo.05[(!Ug gipatindog niya ang sawang sa paglibut sa tabernaculo ug sa halaran, ug gibutang niya ang cortina sa pultahan sa sawang. Ug niini natibawas ni Moises ang bulohaton.4#( Sa pagsulod nila sa balong-balong nga pagatiguman, ug sa nanagpanuol sila sa halaran, nanghunaw sila ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. 3(Ug si Moises ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nanagpanghunaw niini sa ilang mga kamot ug nanghimasa sa ilang mga tiil;2(Ug gibutang niya ang dolang sa taliwala sa balong-balong nga pagatiguman ug sa halaran, ug iyang gibutangan kini ug tubig nga hulunawan.n1W(Ug gipahamutang niya ang halaran sa halad-nga-sinunog sa pultahan sa tabernaculo sa balong-balong nga pagatiguman, ug naghalad sa ibabaw niini sa halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.G0 (Ug gibutang niya ang cortina sa pultahan didto sa tabernaculo.i/M(Ug sa ibabaw niini nagsunog siya ug incienso nga mahumot, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.r._(Ug gibutang niya ang halaran nga bulawan sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan sa tabil.g-I(Ug gidagkutan niya ang mga suga sa atubangan ni Jehova, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.,!(Ug gibutang niya ang tangkawan sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman atbang sa lamesa sa kiliran sa tabernaculo padulong sa habagatan.y+m(Ug gipangatag niya ang mga tinapay sa ibabaw niya sa atubangan ni Jehova, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.*}(Ug gibutang niya ang lamesa sa balong-balong nga pagatiguman, sa luyo nga naamihanan sa tabernaculo, nahagawas sa tabil.0)[(Ug gisulod niya ang arca ngadto sa tabernaculo, ug gibitay niya ang tabil sa pabiyon, ug gitabilan niya ang arca sa pagpamatuod, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.C((Ug gikuha niya, ug gibutang niya ang pagpamatuod ngadto sa sulod sa arca; ug gibutang niya ang mga yayongan sa arca: ug gibutang niya ang halaran-sa-pagpasig-uli sa ibabaw gayud sa arca.)'M(Ug gibuklad niya ang balong-balong sa ibabaw sa tabernaculo, ug gibutang niya ang tabon sa balong-balong sa ibabaw niini; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.Y&-(Ug gipatindog ni Moises ang tabernaculo, ug gipahamutang niya ang iyang mga patinduganan, ug gibutang niya ang mga tabla niini, ug gibutang niya ang iyang mga balabag, ug gipamangon niya ang mga haligi niini._%9(Ug nahitabo sa nahaunang bulan, sa ikaduha ka tuig, nga ang tabernaculo gipatindog na.x$k(Sa ingon niana gibuhat kini ni Moises: ingon sa tanan nga gisugo kaniya ni Jehova, mao nga iyang gibuhat kini .d#C(Ug pagadihogan mo sila, ingon sa pagdihog mo sa ilang amahan, aron sila mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote; ug ang ilang dihog mahimong pagka-sacerdote nga walay katapusan ngadto sa ilang mga kaliwatan.Q"(Ug pagadad-on mo ang iyang mga anak nga lalake, ug pagabistihan mo sila.-!U( Ug pagabistihan mo si Aaron sa mga bisti nga balaan, ug pagadihogan mo siya, ug pagabalaanon mo siya, aron siya mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. /( Ug pagadad-on mo si Aaron, ug ang iyang mga anak nga lalake ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug pagahunawan mo sila ug tubig.K( Ug dihogan mo ang dolang ug ang tungtunganan, ug balaanon mo kini.,S( Ug pagadihogan mo ang halaran sa halad-nga-sinunog ug ang tanan niini nga mga galamiton, ug balaanon mo ang halaran; ug ang halaran mahimo nga labing balaan gayud.:o( Ug kuhaon mo ang lana nga igdidihog ug dihogan mo ang tabernaculo ug ang tanan nga anaa niini, ug pagapakabalaanon mo kini uban ang tanang mga galamiton niini: ug kini mabalaan._9(Ug ibutang mo ang sawang sa paglibut ug igabitay mo ang pabiyon sa pultahan sa sawang.{(Ug igabutang mo ang dolang sa taliwala sa balong-balong nga pagatiguman ug sa halaran, ug niini magabutang ka ug tubig,(Ug igabutang mo ang halaran sa halad-nga-sinunog sa atubangan sa pultahan sa tabernaculo sa balong-balong nga pagatiguman.5(Ug igabutang mo ang halaran nga bulawan alang sa incienso sa atubangan sa arca sa pagpamatuod, ug ibutang mo ang pabiyon sa pultahan sa tabernaculo.$C(Ug igapasulod mo ang lamesa, ug pangatagon mo ang mga butang nga nahaluna niini; igapasulod mo usab ang tangkawan, ug dagkutan mo ang mga lamparahan niana.[1(Ug igabutang mo niini ang arca sa pagpamatuod, ug pasalipdan mo ang arca sa tabil.r_(Sa nahauna nga adlaw sa nahauna nga bulan patindugon mo ang tabernaculo sa balong-balong nga pagatiguman.9 q(Unya si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon.'+Ug nakita ni Moises ang tanang buhat, ug ania karon, nga gibuhat nila kini ingon sa gisugo ni Jehova; 4 ug sila gipanalanginan ni Moises.  '*Sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises, mao kini ang gibuhat sa mga anak sa Israel sa tanan nga mga buhat.b?')Ang matahum nga mga bisti sa pag-alagad didto sa dapit nga balaan, ug ang mga balaan nga bisti ni Aaron nga sacerdote, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake aron sa pag-alagad sa katungdanan sa pagkasacerdote.$C'(Ang mga cortina sa sawang ug ang iyang mga haligi, ug ang iyang mga ugbokanan, ug ang pabiyon alang sa pultahan sa sawang, ug ang iyang mga sinawalo nga pisi, ug ang iyang mga lagdok, ug ang tanan nga mga galamiton sa pag-alagad sa tabernaculo alang sa balong-balong nga pagatiguman;2_''Ang halaran nga tumbaga, uban ang iyang mga linala nga tumbaga niini; ang mga yayongan niini, ug ang tanang mga galamiton niini; ug ang dolang ug ang iyang tungtunganan: '&Ug ang halaran nga bulawan, ug ang lana nga igdidihog, ug ang mahumot nga incienso, ug ang tabil nga sa pultahan sa Balong-Balong;J'%Ang tangkawan nga lunsay, ang iyang mga lamparahan niini: bisan ang mga suga nga kinahanglan ipahamutang sa pagkasunodsunod, ug ang tanan nga mga galamiton niini: ug ang lana nga alang sa suga:j O'$Ang lamesa, ang tanan nga mga galamiton niini ug ang tinapay nga gipamutang sa atubangan sa Dios;\ 3'#Ang arca sa pagpamatuod, ug ang mga yayongan niini, ug ang halaran-sa-pagpasig-uli; 3'"Ug ang tabon nga mga panit sa mga lakeng carnero nga tinina sa mapula, ug ang tabon nga mga panit sa mga mananap sa dagat, ug ang tabil sa pabiyon:h K'!Ug gidala nila ang tabernaculo ngadto kang Moises, ang Balong-Balong ug ang tanang mga galamiton niini; ang mga kaw-it niini, ang mga tabla niini, ang mga yayongan niini, ug ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini;T #' Sa ingon niana nahuman ang tanan nga bulohaton sa tabernaculo sa balong-balong nga papatiguman: ug ang mga anak sa Israel nanagbuhat ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises; sa ingon niana sila nanagbuhat.  'Ug niini gibutang nila ang usa ka sinawalo nga azul aron kini ibutang sa ibabaw sa mitra; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.?y'Ug nagbuhat sila ug diadema sa purongpurong nga balaan sa lunsay nga bulawan, ug kini ilang gisulatan ug sinulat nga sama sa linilok sa usa ka singsing nga patik: BALAAN KANG JEHOVA.!'Ug ang bakus nga lino nga fino nga linubid, ug azul, ug purpura, ug mapula nga buhat sa magbobolda; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.ym'Ug ang mitra nga lino nga fino, ug ang bonete nga lino nga fino, ug ang mga sapaw nga lino nga fino nga linubid,'Ug gibuhat nila ang mga sinina nga hatag-as nga lino nga fino nga buhat sa maghahabol alang kang Aaron, ug sa iyang mga anak nga lalake.*O'Usa ka campanilla ug usa ka granada, usa ka campanilla ug usa ka granada, sa paglibut sa mga sidsid sa kupo sa pag-alagad; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.F'Ug nanagbuhat sila ug mga campanilla sa lunsay nga bulawan ug ang maong campanilla gibutang nila sa taliwala sa mga granada sa sidsid sa kupo sa paglibut niini , sa taliwala sa mga granada;{'Ug gibuhatan nila ug mga dagway sa granada ang mga sidsid sa kupo nga azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga linubid.}'Ug ang liab sa taliwala niini, ingon sa liab sa usa ka kamisin nga may ribite sa paglibut sa liab aron kini dili magisi.S!'Ug gibuhat niya ang kupo sa ephod nga buhat sa maghahabol, nga lubos azul;.~W'Ug gihigut nila ang tabon sa dughan sa mga singsing niini ngadto sa mga singsing sa ephod nga adunay usa ka pisi nga azul, aron kini anha sa ibabaw sa maayong pagkabuhat nga bakus sa maong ephod ug aron dili matangtang ang tabon sa dughan gikan sa ephod, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.J}'Ug nagbuhat sila ug duruha ka singsing nga bulawan, ug gibutang nila sa duruha ka patay-tay sa ephod, sa ilalum nga dapit sa atubangan, sa unahan sa iyang tinakdoan sa ibabaw sa bakus sa ephod.2|_'Ug nagbuhat sila ug duruha ka singsing nga bulawan, nga gibutang nila sa duruha ka tumoy sa tabon sa dughan, sa sidsid niini, sa bahin sa ubos sa ephod, ngadto sa sulod.C{'Ug ang laing duruha ka tumoy sa duruha ka sinalapid nga pisi sa gibutang nila sa ibabaw sa duruha ka engaste ug gibutang nila sa ibabaw sa patay-tay sa ephod sa dapit sa atubangan niini.zzo'Ug gibutang nila ang duruha ka sinalapid nga bulawan niadtong duruha ka singsing sa mga tumoy sa tabon sa dughan.+yQ'Ug nagbuhat sila ug duruha ka engaste nga bulawan ug ang duruha ka singsing nga bulawan, ug gibutang ang duruha ka singsing sa duruha ka tumoy sa tabon sa dughan.x#'Ug nanagbuhat sila sa ibabaw sa tabon sa dughan sa mga talikala nga magagmay sama sa sinawalo, sa pisi nga sinalapid sa lunsay nga bulawan.pw['Ug ang maong mga bato gibutang sumala sa mga ngalan sa ma anak ni Israel, napulo ug duha, sumala sa mga ngalan nila; ingon sa mga lilok sa singsing nga patik, ang tagsatagsa sumala sa ngalan niini, alang sa napulo ug duha ka banay. v ' Ug sa ikaupat ka laray, usa ka berilo, usa ka onyx, ug usa ka jaspe: kini ginalibutan ug engaste nga bulawan sa ilang mga laray.Ou' Sa ikatolo ka laray, usa ka jacinto, usa ka agata, ug usa ka amatista.Rt' Sa ikaduha ka laray, usa ka esmeralda, usa ka zafiro, ug usa ka diamante.#sA' Ug ilang gibutang niini ang upat ka laray nga mga bato. Sa nahauna nga laray, mao ang sardio, topacio, ug usa ka carbunclo kini mao ang nahauna nga laray.r-' Kini maglaro man: ang tabon sa dughan gihimo nila nga pinilo: ang gitas-on niini usa ka dangaw, ug usa ka dangaw ang gilapdon niini, nga napilo.;qq'Ug siya naghimo ug tabon sa dughan nga binuhat sa batid nga mamumuhat, ingon sa pagbuhat sa ephod; sa bulawan, sa azul, sa purpura, ug sa mapula, ug sa fino nga lino nga linubid,p-'Ug kini gibutang niya sa mga patay-tay sa ephod, ingon nga mga bato nga handumanan sa mga anak ni Israel; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.Go 'Ug gililokan nila ang mga bato nga onyx nga linibutan sa mga engaste nga bulawan, nga gililokan ingon sa pagkalilok ca singsing nga patik, nga adunay mga ngalan sumala sa mga anak ni Israel: n'Ug ang bakus nga sinawalo nga maayong pagkabuhat nga diha sa ibabaw niini, nga igbabakus, sa mao ra nga butang ug sama niini nga pagkabuhat: sa bulawan, sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula, sa lino nga fino nga linubid; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.ymm'Kini gibuhatan nila ug mga patay-tay alang niini, nga sinumpay, ug natibook sa duruha ka kiliran sa tumoy niini. l'Ug gibakbak nila ang mga pinalid nga manipis nga bulawan, ug gitabastabas nila sama sa mga hilo aron sa paghabol niini sa taliwala sa azul, ug sa taliwala sa purpura, ug sa taliwala sa mapula, ug sa taliwala sa lino nga fino, nga buhat sa batid nga mamumuhat:xkk'Ug gibuhat niya ang ephod sa bulawan, ug sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula, ug sa lino nga fino nga linubid;[j 3'Ug sa azul, ug purpura, ug mapula, gibuhat nila ang matahum nga mga bisti aron sa pag-alagad sa dapit nga balaan; ug gibuhat nila ang mga bisti nga balaan alang kang Aaron, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.9im&Ug ang mga ugbokanan sa sawang maglibut, ug ang mga ugbokanan sa pultahan sa sawang, ug ang tanan nga mga lagdok sa tabernaculo, ug ang tanan nga mga lagdok sa sawang maglibut.?hy&Kini maoy iyang gibuhat nga mga ubokanan alang sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug halaran nga tumbaga, ug linala nga tumbaga, ug ang tanan nga mga galamiton sa halaran,dgC&Ug ang tumbaga nga halad may kapitoan ka talento, ug duruha ka libo upat ka gatus ka siclo.@f{&Ug sa usa ka libo pito ka gatus kapitoan ug lima ka siclo gibuhat niya nga mga kaw-it alang sa mga haligi, ug gihal-upan niya ang mga ulo niini, ug iyang gibuhatan kini ug mga tarogo.feG&Ug ang usa ka gatus ka talento nga salapi gitunaw nga mga ugbokanan sa balaang puloy-anan, ug mga ugbokanan sa mga haligi sa tabil; usa ka gatus ka ugbokanan sa usa ka gatus ka talento, usa ka talento sa usa ka ugbokanan.d#&Usa ka beka sa tagsa ka ulo, sa ato pa , tunga sa siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan, kay ang tanan nga miagi kanila ginaisip gikan sa panuigon nga kaluhaan ka tuig ug ngadto sa itaas, may unom ka gatus ka libo ug totolo ka libo ug lima ka gatus ug kalim-an.4cc&Ug ang ilang salapi nga naisip gikan sa katilingban, usa ka gatus ka talento, ug usa ka libo pito ka gatus kapitoan ug lima ka siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan.lbS&Ang tanan nga bulawan nga gigamit sa bulohaton, sa tanan nga bulohaton sa balaang puloy-anan, bisan ang bulawan sa halad, kaluhaan ug siyam ka talento, ug pito ka gatus ug katloan ka siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan.Na&Ug uban kaniya si Ahiliab, ang anak nga lalake ni Ahisamach, sa banay ni Dan, nga usa ka magkukulit, ug batid nga magbubuhat ug magbobolda sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula, ug sa lino nga fino.*`O&Ug si Bezaleel, ang anak nga lalake ni Uri, ang anak nga lalake ni Hur, sa banay ni Juda, maoy nagbuhat sa tanan nga mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises.u_e&Mao kini ang tanang mga butang alang sa tabernaculo, bisan sa tabernaculo sa pagpamatuod, nga giisip sumala sa sugo ni Moises pinaagi sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote, alang sa pag-alagad sa mga Levihanon.X^+&Ug ang tanan nga mga lagdok sa tabernaculo, ug sa sawang maglibut, mga tumbaga.]&Ug upat ang mga haligi niini, ug upat ang mga ugbokanan nga tumbaga; ug ang mga tabon sa mga ulo niini, ug ang ilang mga tarogo, salapi.r\_&Ug ang tabil sa pultahan sa sawang maoy buhat sa magbobolda, binuhat sa azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino nga linubid; ang gitas-on kaluhaan ka maniko, ug ang kahabogon sa gilapdon lima ka maniko, sama sa tabil sa sawang.[&Ug ang mga ugbokanan sa mga haligi binuhat sa tumbaga; ang mga sab-onganan sa mga haligi, ug ang mga tarogo niini binuhat sa salapi: ug ang mga hal-up sa mga sab-onganan niini binuhat sa salapi: ug ang tanan nga mga haligi sa sawang adunay mga tarogo nga salapi.JZ&Ang tanan nga mga tabil sa sawang, mga lino nga fino nga linubid.gYI&Ug mao man usab ang alang sa usa ka kilid niining dapita ug niadtong dapita ug niadtong dapita sa pultahan sa sawang, ang mga tabil tagpulo ug lima ka maniko; ang mga haligi niini totolo, ug ang mga ugbokanan niini totolo.X&Ang mga tabil alang sa usa ka kilid sa pultahan tagpulo ug lima ka maniko; ang haligi niini totolo, ug ang mga ugbokanan niini, totolo.OW& Ug alang sa dapit sa silangan, paingon sa timogan, kalim-an ka maniko.aV=& Ug alang sa dapit sa kasadpan adunay mga tabil nga tagkalim-an ka maniko: ang haligi niini, napulo, ug ang napulo ka ugbokanan niini: ang mga sab-onganan sa mga haligi, ug ang mga tarogo niini, nga binuhat sa salapi.dUC& Ug alang sa dapit sa amihanan usa ka gatus ka maniko: ang mga haligi niini kaluhaan, ug ang mga ugbokanan niini kaluhaan nga binuhat sa tumbaga. Ang mga ugbokanan sa mga haligi, ug ang mga tarogo, nga binuhat sa salapi.)TM& Ang mga haligi niini kaluhaan, uban ang ugbokanan niini kaluhaan, nga hinimo sa tumbaga: ang mga sab-onganan sa mga haligi, ug ang mga tarogo niini, nga salapi.'SI& Ug gibuhat niya ang sawang, alang sa dapit sa habagatan paingon sa habagatan, ang mga cortina sa sawang nga lino nga fino nga linubid, usa ka gatus ka maniko.MR&Ug gibuhat niya ang dolang nga tumbaga, ug ang tungtunganan niini mga tumbaga, sa mga salamin sa mga babaye nga mag-alagad nga nagatigum sa pag-alagad sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman.>Qw&Ug gibalhog niya ang mga yayongan sa mga singsing nga diha niini sa mga kiliran sa halaran, aron sa pagdala niana tungod niini: gihimo kini niya nga adunay lungag uban sa mga tabla.bP?&Ug gibuhat niya ang mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug gihal-upan kini niya ug tumbaga. O&Ug siya nagtunaw ug upat ka singsing alang sa upat ka tumoy sa tungtunganan nga linala nga tumbaga, nga maoy dapit sa mga yayongan. N;&Ug nagbuhat siya alang sa halaran ug tungtunganan nga linala nga tumbaga, sa ilalum sa sanipa sa libut niini dapit sa ubos hangtud sa tunga sa halaran.aM=&Ug gibuhat niya ang tanan nga mga kasangkapan sa halaran: ang mga kawa, ug ang mga pala, ug ang mga dolang, ug ang mga kaw-it, ug ang mga sangga sa kalayo: ang tanan nga mga kasangkapan niini gibuhat niya sa tumbaga.3La&Ug gibuhat niya ang iyang mga sungay niini sa ibabaw sa upat ka nasikohan niini; ang mga sungay niini nayon sa usa ka bolos uban niini ug gihal-upan niya kini ug tumbaga.IK &Ug gibuhat niya ang halaran sa halad-nga-sinunog sa kahoy nga acacia: lima ka maniko mao ang gitas-on niini, ug lima ka maniko ang gilapdon niini maglaro, ug totolo ka maniko ang gantong niini.J%%Ug gibuhat niya ang lana nga balaan nga igdidihog, ug ang lunsay nga incienso sa mahumot nga mga panakot nga buhat sa magbubuhat sa mahumot.aI=%Ug gibuhat niya ang mga yayongan sa kahoy nga acacia ug gihal-upan niya kini ug bulawan.NH%Ug siya nagbuhat alang niini ug duruha ka singsing nga bulawan sa ilalum sa cornisa niini sa duruha ka nasikohan niini, sa duruha ka kiliran niini, mga dapit alang sa mga yayongan sa pagdala niini.DG%Ug gihal-upan niya kini sa lunsay nga bulawan, ang ibabaw niini ug ang mga bongbong niini maglibut, ug ang mga sungay niini: ug gibuhatan niya kini ug usa ka cornisa nga bulawan maglibut.gFI%Ug gibuhat niya ang halaran sa incienso sa kahoy nga acacia: usa ka maniko mao ang gitas-on niini, ug usa ka maniko mao ang gilapdon niini, ug maglaro; ug duruha ka maniko mao ang gantong niini, ang mga sungay nayon niini.mEU%Sa usa ka talento nga lunsay nga bulawan, gibuhat niya kini, ug ang tanan nga mga kasangkapan niini.D!%Ug ang mga lamparahan nga gibuhat niya, pito, ug ang mga kumpit niini, ug ang ilang mga pinggan nga magagmay niini nga lunsay nga bulawan.4Cc%Ang mga malingin nga dayandayan niini ug ang mga sanga niini gihimo sa usa lamang nga nayon niini; ang tibook niini maoy usa ka binuhat nga sinalsal sa lunsay nga bulawan,FB%Ug usa ka malingin nga dayandayan sa ilalum sa duruha ka sanga nga nayon niini, ug usa usab ka malingin nga dayandayan sa ilalum sa duruha usab ka sanga nga nayon niini, ug usa usab ka malingin nga dayandayan sa ilalum sa duruha usab ka sanga nga usa nga nayon niini, alang sa unom ka sanga nga nagatuybo gikan niini.&AG%Ug diha sa tangkawan adunay upat ka copa nga gibuhat sama sa dagway sa mga bulak sa almendras, ang mga malingin nga dayandayan niini, ug ang mga bulak niini;a@=%Totolo ka copa gibuhat sama sa dagway sa bulak sa almendra diha sa usa ka sanga, usa ka malingin nga dayandayan, ug usa ka bulak; ug totolo ka copa nga gibuhat sama sa dagway sa bulak sa almendras diha sa usa usab ka sanga, usa ka malingin nga dayandayan ug usa ka bulak: ug mao kini ang alang sa unom ka sanga nga nagalabaw gikan sa tangkawan.J?%Ug adunay unom ka sanga nga nagatuybo gikan sa mga kiliran niini; totolo ka sanga sa tangkawan gikan sa usa ka kiliran niini, ug totolo ka sanga sa tangkawan gikan sa usa usab ka kiliran niini:>}%Ug gibuhat niya ang tangkawan sa lunsay nga bulawan, sa buhat nga sinalsal gibuhat niya ang tangkawan: ang tiil niini ug ang lawas niini, ug ang mga copa niini, ang mga dayan-dayan niini nga malingin, ug ang mga bulak, niini gihimo nga nayon niini.O=%Ug siya nagbuhat sa mga kasangkapan nga diha sa ibabaw sa lamesa, ang mga pinggan niini, ug ang mga cuchara niini, ug ang mga panaksan niini, ug ang mga kabu nga igabubo niini sa lunsay nga bulawan.|<s%Ug gibuhat niya ang mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug gihal-upan niya kini sa bulawan aron sa pagdala sa lamesa.c;A%Duol sa sanipa diha ang mga singsing, ang dapit sa mga yayongan aron sa pagdala sa lamesa.:%% Ug siya nagtunaw alang niini, upat ka singsing nga bulawan, ug gibutang niya kini sa upat ka nasikohan nga mahatungod sa upat ka tiil niini.$9C% Ug gibuhatan niya kini ug usa ka sanipa sa gilapdon nga usa ka dapal maglibut, ug gibuhatan niya ug usa ka bulawan nga cornisa sa sanipa niini sa maglikos.u8e% Ug kini gihal-upan niya ug lunsay nga bulawan, ug gibuhatan niya ug usa ka cornisa nga bulawan nga maglibut.<7s% Ug siya nagbuhat ug lamesa nga kahoy nga acacia: duruha ka maniko mao ang gitas-on niini, ug usa ka maniko mao ang gilapdon niini, ug usa ka maniko ug tunga mao ang gantong niini.6y% Ug ang mga querubin nagabuklad sa ilang mga pako sa ibabaw, nga nagatabon sa halaran-sa-pagpasig-uli uban sa ilang mga pako, ug ang ilang mga nawong nagaatubang sa usa ug usa, nagaatubang sa halaran-sa-pagpasig-uli ang mga nawong sa mga querubin.&5G%Usa ka querubin sa usa ka tumoy, ug usa ka querubin sa usa ka tumoy: nayon sa halaran-sa-pagpasig-uli gibuhat niya ang mga querubin sa duruha ka tumoy niini.4)%Ug siya nagbuhat ug duruha ka mga querubin nga bulawan, sa buhat nga sinalsal gibuhat niya kini sa duruha ka tumoy sa halaran-sa-pagpasig-uli.33a%Ug siya nagbuhat ug usa ka halaran-sa-pagpasig-uli sa lunsay nga bulawan: duruha ka maniko ug tunga mao ang gitas-on niini, usa ka maniko ug tunga mao ang gilapdon niini.k2Q%Ug gibalhog niya ang mga yayongan sa mga singsing sa mga kiliran sa arca, aron sa pagdala sa arca.b1?%Ug siya nagbuhat ug mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug gihal-upan niya kini ug bulawan.80k%Ug siya nagtunaw alang niini, upat ka singsing nga bulawan sa upat ka tiil niini; bisan duruha ka singsing sa usa ka kiliran niini, ug duruha ka singsing sa usa ka luyo niini./%Ug gihal-upan niya kini ug lunsay nga bulawan sa sulod ug sa gawas, ug gibuhatan niya kini ug usa ka cornisa nga bulawan nga maglibut.Q. %Ug si Bezaleel nagbuhat sa arca sa kahoy nga acacia: duruha ka maniko ug tunga mao ang gitas-on niini, ug usa ka maniko ug tunga mao ang gilapdon niini, ug usa ka maniko ug tunga mao ang gantong niini.>-w$&Ug ang lima ka haligi niini uban ang mga kaw-it niini: ug gihal-upan niya ang ulo niini ug ang mga lagdok niini sa bulawan: apan ang lima ka ugbokanan niini gibuhat kini sa tumbaga.",?$%Ug siya nagbuhat ug usa ka tabil alang sa pultahan sa Tabernaculo, sa azul, ug purpura, ug mapula, ug fino nga lino nga linubid, nga buhat sa magbobolda.?+y$$Ug gibuhatan niya kini ug upat ka haligi sa kahoy nga acacia ug gihal-upan kini ug bulawan, ang mga kaw-it niini nga bulawan; ug nagtunaw alang niini ug upat ka ugbokanan nga salapi.8*k$#Ug ang cortina gihimo niya nga sa azul ug purpura, ug mapula, ug fino nga lino nga linubid: uban ang mga querubin, ang buhat sa usa ka batid nga magbubuhat, gibuhat niya kini.3)a$"Ug gihal-upan niya ang mga tabla ug bulawan ug gibuhat sa bulawan ang mga singsing niini, nga didto igasul-ob ang balabag: nga gihal-upan usab ug bulawan ang mga balabag. ($!Ug gihimo niya nga ang balabag sa taliwala nga molapus sa kinataliwad-an sa mga tabla gikan sa usa ka tumoy ngadto sa usa ka tumoy.9'm$ Ug lima ka balabag alang sa mga tabla sa usa usab ka kiliran sa tabernaculo ug lima ka balabag alang sa mga tabla sa kiliran sa tabernaculo sa bahin sa likod dapit sa kasadpan.x&k$Ug siya nagbuhat ug mga yayongan sa kahoy nga acacia: lima alang sa mga tabla sa usa ka kiliran sa tabernaculo.%)$Ug adunay walo ka tabla ug ang mga ugbokanan nga salapi niini napulo ug unom ka ugbokanan sa ilalum sa matag-usa ka tabla duruha ka ugbokanan.,$S$Ug kini gitakdo sa ilalum; ug sa mao usab nga paagi natibook sa ibabaw ngadto sa usa ka tuhogan: ug mao kini ang gibuhat sa usa ug usa usab sa duruha ka nasikohan.u#e$Ug duruha ka tabla ang gibuhat niya alang sa duruha ka nasikohan sa tabernaculo sa bahin nga dapit sa likod.m"U$Ug alang sa bahin sa tabernaculo dapit sa likod paingon sa kasadpan, siya nagbuhat ug unom ka tabla.!3$Ug ang kap-atan ka ugbokanan nga salapi niini: duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa ka tabla, ug duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa usab ka tablap [$Ug alang sa ikaduha ka kiliran sa tabernaculo sa dapit sa amihanan, siya nagbuhat ug kaluhaan ka tabla,$Ug siya nagbuhat ug kap-atan ka ugbokanan nga salapi, sa ilalum sa kaluhaan ka tabla: duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa ka tabla alang sa duruha ka mecha niini, ug duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa usab ka tabla alang sa duruha ka mecha niini. $Ug siya nagbuhat sa tanang mga tabla alang sa tabernaculo; kaluhaan ka tabla alang sa kiliran sa habagatan ngadto sa habagatan;#$Matag-usa ka tabla adunay duruha ka mecha nga ang usa sa unahan sa usa: mao kini ang gibuhat niya sa ngatanan nga mga tabla sa tabernaculo.}$Napulo ka maniko mao ang gitas-on sa usa ug usa ka tabla, ug usa ka maniko ug tunga ang gilapdon sa usa ug usa ka tabla.V'$Ug gibuhat niya ang mga tabla sa tabernaculo sa kahoy nga acacia nga matanos.,S$Ug siya nagbuhat ug usa ka tabon alang sa balong-balong nga mga panit sa carnero nga tinina sa mapula, ug usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat sa ibabaw.zo$Ug siya nagbuhat ug kalim-an ka kaw-it nga tumbaga aron sa pagtakdo pag-usa sa balong-balong, aron kini matibook.9m$Ug siya nagbuhat ug kalim-an ka galong sa ngilit sa cortina nga dapit sa gawas sa tinakdoan, ug kalim-an ka galong gibuhat niya sa ngilit dapit sa gawas sa ikaduhang tinakdoan. $Ug gitapak niya paglain ang lima ka cortina sa ilang kaugalingon, ug ang unom ka cortina gitapak usab paglain sa ilang kaugalingon.,S$Ang gitas-on sa usa ug usa ka cortina katloan ka maniko, ug upat ka maniko ang gilapdon sa usa ug usa ka cortina: ang napulo ug usa ka cortina usa lamang ka sukod. {~~ }Q|n{zyyWxwvuu*t4ssr(pp&oo>nXmlkk_k$jCiGhWggeedXcc9b2aV`y__H^]]/\0[jZZYKXGWZVUUETeS0RQPONMLKKIHGG4FgDCBBA.??0===T"!!D e}m  /}x>evE w = > ? v 1cY8xkUg gihalad niya ang carnero nga lake sa halad-nga-sinunog, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake gibutang nila ang ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa carnero nga lake.(wKApan ang lakeng vaca ug ang panit niini, ug ang unod niini, ug ang tae niini, iyang gisunog sa kalayo sa gawas sa campo; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.JvUg gikuha niya ang tanan nga tambok nga diha sa ibabaw sa mga tinae, ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok niini; ug kini gisunog ni Moises sa ibabaw sa halaran.u1Ug kini gipatay niya: ug gikuha ni Moises ang dugo, ug gibutang sa paglibut sa sungay sa halaran sa iyang tudlo, ug giputli niya ang halaran; ug gibubo niya ang uban nga dugo sa tungtunganan sa halaran, ug kini gibalaan niya aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang niini.St!Ug gidala niya ang vaca nga lake sa halad-tungod-sa-sala, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nanagbutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa vaca nga lake nga alang sa halad-tungod-sa-sala.Fs Ug gidala ni Moises ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug gisul-oban sila ug mga sinina ug gibaksan sila sa mga bakus, ug sila gipurongan ug panapton , ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.xrk Ug gibuboan niya sa lana nga igdidihog ang ibabaw sa ulo ni Aaron, ug gidihogan niya, aron sa pagbalaan kaniya. Apan ang kolon nga lutoanan niana 9 pagabuk-on ug kong pagalutoon kini sa sudlanan nga tumbaga, pagahinisan ug hugasan sa tubig.3=aAng tanan nga makahikap sa iyang unod, pagabalaanon; ug kong mahasablig ang iyang dugo sa ibabaw sa bisti, pagabalaanon mo kadtong nahasabligan didto sa dapit nga balaan.<)Ang sacerdote nga magahalad niini tungod sa sala, mokaon niini; sa dapit nga balaan pagakan-on kini, sa sawang sa tabernaculo nga pagatiguman.;%Sultihi si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, sa pag-ingon: Kini mao ang balaod sa halad-tungod-sa-sala; sa dapit diin didto pagapatyon ang halad-nga-sinunog, didto pagapatyon ang halad-tungod-sa-sala sa atubangan ni Jehova: kini mao ang butang nga labing balaan.9:oUg nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:`9;Ug ang tanan nga halad-nga-kalan-on sa sacerdote pagasunogon gayud; ug dili pagakan-on.J8Ug ang sacerdote nga pagadihogan nga ilis ni Aaron gikan sa iyang mga anak nga lalake maoy magahalad; pinaagi sa usa ka balaod nga walay katapusan pagasunogon kini nga tibook alang kang Jehova.A7}Sa kalaha nga adunay lana; pagahikayon kini; sa diha nga matumog na, dad-on mo kini, ang mga tinipak nga linuto nga halad-nga-kalan-on igahalad mo kang Jehova ingon nga usa ka kahumot.6/Kini mao ang halad ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, nga igahalad nila kang Jehova, sa adlaw nga siya madihogan; ang ikapulo ka bahin sa usa ka epha sa harina nga fino alang sa halad-nga-kalan-on nga dayon; ang katunga niini sa buntag ug ang katunga niini sa hapon.95oUg nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:t4cAng tanang mga lalake sa mga anak ni Aaron magakaon niini, ingon nga iyang pahat sa walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan, gikan sa mga halad ni Jehova nga gihalad pinaagi sa kalayo; ang tanan nga makahikap kanila pagbalaanon.z3oKini dili pagalutoon nga may levadura. Kini gihatag kanila ingon nga ilang pahat gikan sa akong mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo; kini mao ang butang nga labing balaan, sama sa halad-tungod-sa-sala, ug sama sa halad-tungod-sa-paglapas.O2Ug ang salin niini pagakan-on ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake; kini pagakan-on nga walay levadura diha sa dapit nga balaan; sa sawang sa balong-balong nga pagatiguman, kini pagakan-on nila.!1=Ug gikan niini siya magakuha ug usa ka hakup, sa harina nga fino sa halad-nga-kalan-on, ug sa lana niini, ug ang tanan nga incienso nga anaa sa ibabaw sa halad-nga-kalan-on, ug pagasunogon niya sa ibabaw sa halaran ingon nga usa ka kahumot nga handumanan niini, alang kang Jehova.0!Ug kini mao ang balaod sa halad-nga-kalan-on nga igahalad sa mga anak nga lalake ni Aaron sa atubangan ni Jehova, sa atubangan sa halaran.\/3 Ang kalayo magapulaw sa kanunay gayud sa ibabaw sa halaran; kini dili pagapalungon.&.G Ug ang kalayo sa ibabaw sa halaran pagapulawon sa ibabaw niini, dili pagapalungon ug ang sacerdote magabutang niini ug sugnod sa buntagbuntag; ug pagasuhayon niya sa ibabaw niini ang halad-nga-sinunog, ug iyang pagasunogon sa ibabaw sa halaran ang mga tambok sa mga halad-sa-pakigdait.&-G Unya huboon niya ang iyang mga bisti, ug magasul-ob siya ug lain nga mga bisti, ug pagadad-on niya ang mga abo sa gawas sa campo ngadto sa dapit nga mahinlo.~,w Ang sacerdote magasul-ob sa iyang bisti nga lino, ug magabisti siya ug mga sapaw nga lino sa ibabaw sa iyang unod: ug siya magahipos sa mga abo sa kalayo nga nag-ut-ut sa halad-nga-sinunog sa halaran, ug kini igabutang niya sa haduol sa halaran.~+w Sugoon mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nga nagaingon: Kini mao ang balaod sa halad nga sinunog: ang halad-nga-sinunog pagasunogon sa ibabaw sa halaran sa tibook nga gabii hangtud sa buntag, ug ang kalayo sa halaran magadilaab niini.8*mMisulti pa si Jehova kang Moises, nga nagaingon:=)uUg ang sacerdote magabuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya sa atubangan ni Jehova, ug makadangat siya sa pasaylo sa bisan unsa sa tanang mga butang nga tungod niana nakasala siya._(9Ug magadala siya sa iyang halad-tungod-sa-paglapas ngadto kang Jehova, ug usa ka carnero nga lake nga walay ikasaway gikan sa panon, sumala sa imong pagpabili, alang sa halad-tungod-sa-paglapas ngadto sa sacerdote:a'=Kun bisan unsang butanga nga iyang gipanumpaan sa bakak; igauli niya ang tanan gayud, ug iyang dugangan sa ikalima ka bahin nga labaw pa niini, ug ang tag-iya pagabayran niya, sa adlaw nga hipalgan siya nga nakasala.o&YUnya mahitabo kini nga, kong nakasala siya, ug sad-an gayud , nga igauli niya kadtong iyang gikawat, kun kadtong mga naangkon niya pinaagi sa pagpanlupig kun ang butang nga gipatipigan kaniya, kun ang nawala nga hingkaplagan niya,0%[Kun makakaplag siya sa nawala, ug makalimod siya niana ug makapanumpa siya sa bakak; sa bisan unsa niining tanang mga butanga nga mabuhat sa tawo, makasala siya niana;]$5Kong adunay usa ka tawo nga makasala ug magabuhat ug paglapas batok kang Jehova, ug makalimbong sa iyang isigkatawo tungod sa gipatipigan kaniya kun gibilin, kun makapangawat kun makapanlupig sa iyang isigkatawo;8# oUg nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:h"KMao kini ang halad-tungod-sa-paglapas; sa pagkatinuod gayud siya sad-an sa atubangan ni Jehova.2!_Ug magadala siya ngadto sa sacerdote sa usa ka carnerong lake nga walay ikasaway gikan sa panon, ingon sa imong pagpabili alang sa halad-tungod-sa-paglapas, ug ang sacerdote magabuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya sa iyang sayup nga nabuhat tungod sa walay pagpanghibalo, ug siya pagapasayloon.G  Ug kong may usa nga makasala, ug makabuhat sa bisan unsa niadtong mga butanga nga ginadili sa sugo ni Jehova, bisan wala siya mahibalo, niana nakasala siya, ug magapas-an siya sa iyang sala./YUg pagaulian niya ang bili niadtong gibuhatan niya sa pagpakasala diha sa butang nga balaan, ug igadugang niini ang ikalima ka bahin, ug igahatag niya sa sacerdote; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa pagtabon-sa-sala sa carnerong lake sa halad-tungod-sa-paglapas, ug siya pagapasayloon.vgKong adunay tawo nga makalapas, ug makasala siya sa walay pag-panghibalo sa mga butang nga gipakabalaan kang Jehova, nan magadala siya sa iyang halad-sa-paglapas ngadto kang Jehova, usa ka carnero nga lake nga walay ikasaway gikan sa panon, sumala sa imong pagpabili pinaagi sa mga siclo nga salapi sumala sa siclo sa balaang puloy-anan sa halad-tungod-sa-paglapas.<uUg nagsulti pa si Jehova kang Moises, nga nagaingon:V' Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya sa iyang sala nga nabuhat batok sa usa niining mga butanga; ug siya pagapasayloon; ug ang salin mamaiya sa sacerdote, sama sa halad-nga-kalan-on.  Ug kini pagadad-on niya ngadto sa sacerdote, ug ang sacerdote magadawat sa iyang hakop niini, ingon nga handumanan niini, ug kini pagasunogon niya sa halaran subay sa mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova: kini mao ang halad-tungod-sa-sala. Apan kong ang iyang kapanguhaan dili makaabut sa pagdala ug duruha ka tukmo kun duruha ka kuyabog sa salampati, nan siya magadala sa iyang halad alang niadtong iyang gikasad-an, sa ikapulo ka bahin sa usa ka epha sa harina nga fino, alang sa halad-tungod-sa-sala. Dili siya magbutang ug lana sa ibabaw niini ni magbutang siya ug incienso sa ibabaw niini, kay kini mao ang halad-tungod-sa-sala.I  Ug ang usa pagabuhaton niya nga halad-nga-sinunog, sumala sa tulomanon; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa pagtabon-sa-sala mahitungod sa iyang sala nga nabuhat, ug pagapasayloon siya.C Ug igasablig niya ang dugo sa halad-tungod-sa-sala diha sa kiliran sa halaran ug ang nahabilin sa dugo pagapug-on niya diha sa tungtunganan sa halaran: kini mao ang halad-tungod-sa-sala.U%Ug kini pagadad-on niya ngadto sa sacerdote, nga maoy magahalad pag-una niana sa halad-tungod-sa-sala, ug iyang lubagon ang ulo niini gikan sa iyang liog, apan dili niya bulagbulagon ang mga bahin niini :9Ug kong ang iyang kapanguhaan dili makaabut sa pagdala ug usa ka nating carnero, nan makadala siya tungod sa iyang paglapas nga iyang nabuhat, duruha ka tukmo, kun duruha ka kuyabog alang kang Jehova: ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog.$CUg ang iyang halad-tungod-sa-paglapas pagadad-on niya kang Jehova tungod sa iyang sala nga iyang nabuhat, usa ka baye, gikan sa mga panon, nating carnero kun kanding, alang sa halad-tungod-sa-sala; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa pagtabon-sa-sala mahitungod sa iyang sala.p[Ug mahitabo nga kong makasala siya sa usa niining mga butanga , igasugid niya kadto diin siya nakasala.;qO kong may tawo mahinayak sa pagpanumpa ug mamulong sa iyang mga ngabil sa pagbuhat ug dautan, kun sa pagbuhat ug maayo, sa bisan unsang mga butanga nga ang tawo mahinayak sa pagpamulong uban ang panumpa, ug kini wala mahibaloi niya, kong sa ulahi masabut niya, nan sad-an siya sa usa niining mga butanga .7iO kong makahikap siya sa kahugawan sa tawo sa bisan unsa nga kahugaw nga maoy nagahugaw kaniya, ug siya wala mahibalo niana, kong sa ulahi mahibaloan niya, nan masad-an siya.)MO kong may tawo nga makahikap sa bisan unsang butanga nga mahugaw, sa lawas nga patay sa mananap nga mahugaw, kun sa lawas nga patay sa vaca nga mahugaw, kun sa lawas nga patay sa mga mananap nga nagakamang nga mahugaw, ug kini wala niya mahibaloi, ug siya nga mahugaw, nan masad-an siya.W +Ug kong adunay tawo nga makasala, nga niana siya nakadungog sa tingog sa panumpa, nga siya gayud maoy saksi kay nakakita kun nanghibalo siya, kong siya dili mosulti niini , nan siya magapas-an sa iyang sala.N#Ug iyang pagakuhaon gikan niini ang tanan nga tambok, sama sa pagkuha sa tambok sa halad-sa-pakigdait; ug sila pagasunogon sa sacerdote sa halaran sama sa halad-nga-sinunog alang kang Jehova; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa usa ka pagtabon-sa-sala mahitungod sa iyang sala nga iyang nabuhat, ug pagapasayloon siya.iM"Ug ang sacerdote magakuha sa dugo sa halad-tungod-sa-sala pinaagi sa iyang tudlo, ug igabutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa halad-nga-sinunog; ug igabubo niya ang tanan nga dugo diha sa tungtunganan sa halaran.; q!Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa halad-tungod-sa-sala, ug kini pagapatyon niya, ingon nga halad-tungod-sa-sala sa dapit diin ginapatay ang halad-nga-sinunog. / Ug kong magadala siya ug nating carnero ingon nga iyang halad alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala, baye nga walay ikasaway maoy pagadad-on niya:1 ]Ug iyang pagakuhaon gikan niini ang tanang tambok, sama sa pagkuha sa tambok sa halad-sa-pakigdait; ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran ingon nga usa ka kahumo alang kang Jehova: ug kini maoy pagabuhaton sa sacerdote aron sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug pagapasayloon siya.\ 3Ug ang sacerdote magakuha niadtong dugo pinaagi sa iyang tudlo ug igabutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa halad-nga-sinunog; ug igabubo niya ang tanan nga dugo niini diha sa tungtunganan sa halaran. Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa halad-tungod-sa-sala, ug kini pagapatyon niya sa dapit sa halaran-nga-sinunog.7iKong ang iyang sala nga iyang nabuhat, gipahibalo kaniya, nan magadala siya sa iyang halad ug usa ka kanding, usa ka baye nga walay ikasaway tungod sa iyang sala nga nabuhat.EUg kong ang usa sa mga pumoluyo sa lungsod makasala sa walay pagpanghibalo, nga nakabuhat siya ug bisan unsa sa mga butang nga gidili ni Jehova, nga dili angay pagabuhaton, ug sad-an siya;iMUg pagasunogon niya ang tanan nga tambok niini sa ibabaw sa halaran, ingon sa tambok sa halad-sa-pakigdait; ug ang sacerdote magahimo ug halad sa pagtabon-sa-sala alang kaniya mahitungod sa iyang sala, ug pagapasayloon siya.{Ug ang sacerdote magakuha niadtong dugo sa halad-tungod-sa-sala pinaagi sa iyang tudlo, ug igabutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa halad-nga-sinunog; ug igabubo niya ang dugo niini diha sa tungtunganan sa halaran sa halad-nga-sinunog.NUg igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa kanding nga lake, ug kini pagapatyon niya sa dapit diin ginapatay ang halad-nga-sinunog sa atubangan ni Jehova; kini maoy halad-tungod-sa-sala.Kong ang iyang sala, diin nakasala siya gipahibalo kaniya, magadala siya sa iyang halad nga usa ka kanding nga lake nga walay ikasaway.5eKong makasala ang pangulo ug sa walay pagpanghibalo mahimo niya ang bisan usa sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova nga iyang Dios nga dili pagabuhaton, ug sad-an siya;BUg pagadad-on niya ang lakeng vaca sa gawas sa campo, ug kini pagasunogon niya ingon sa pagsunog niya sa nahauna nga lakeng vaca; kini mao ang halad-tungod-sa-sala alang sa katilingban.{qSa ingon niana pagabuhaton niya niadtong lakeng vaca ang iyang gibuhat niadtong lakeng vaca sa halad-tungod-sa-sala mao usab ang iyang pagabuhaton niini; ang sacerdote magahimo ug halad sa pagtabon-sa-sala alang kanila, ug pagapasayloon sila.gIUg iyang pagakuhaon niini ang tanan nga tambok ug iyang pagasunogon kini sa ibabaw sa halaran.~/Ug siya magabutang niadtong dugoa sa ibabaw sa mga sungay sa halaran nga anaa sa atubangan ni Jehova sa balong-balong nga pagatiguman, ug igabubo niya ang tanan nga dugo sa tungtunganan sa halaran sa halad-nga-sinunog, nga anaa sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. }Ug ang sacerdote magatuslob sa iyang tudlo sa maong dugo, ug magasablig niini sa makapito sa atubangan ni Jehova sa atbang sa tabil.n|WUg ang sacerdote nga dinihog magadala sa dugo sa lakeng vaca ngadto sa balong-balong nga pagatiguman.<{sUg ang mga anciano sa katilingban managbutang sa ilang kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng vaca sa atubangan ni Jehova; ug sa atubangan ni Jehova pagapatyon nila kadtong lakeng vaca.Yz-Sa diha nga mahibaloan na ang sala diin sila nanagpakasala, ang katilingban magahalad ug usa ka lakeng nati sa vaca tungod-sa-sala ug pagadad-on nila kini ngadto sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman.Xy+ Ug kong ang tibook nga katilingban sa Israel mangasayup, ug ang sayup ginatago sa mga mata sa katilingban, ug nakagbuhat sila sa bisan unsa batok sa usa sa mga butang nga gidil ni Jehova, ug mga sad-an sila;x Bisan ang tibook nga lakeng vaca pagadad-on niya ngadto sa gawas sa campo, ngadto sa usa ka dapit nga mahinlo, didto diin ginasalibay ang mga abo, ug pagasunogon kini sa kalayo sa ibabaw sa sugnod: didto diin ginasalibay ang mga abo pagasunogon kini.xwk Ug ang panit sa lakeng vaca, ug ang tanan nga unod, uban ang iyang ulo, ug ang iyang mga paa, ug ang iyang tae, v; Maingon sa pagkuha niini gikan sa vaca nga lake sa mga halad-sa-pakigdait; ug ang sacerdote magasunog kanila sa ibabaw sa halaran sa halad-nga-sinunog.8uk Ug ang duruha ka mga amimislon ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug ang anaa sa mga taludtod, ug ang habol-habol sa ibabaw sa atay uban ang mga amimislon pagakuhaon niya,3taUg pagakuhaon niya gikan sa lakeng vaca nga halad-tungod-sa-sala ang tanan nga tambok, ang tambok nga nagaputos sa nga tinae, ug ang tanan nga anaa sa sulod sa ginhawaan,Is Ug ang sacerdote magabutang sa dugo sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa incienso nga mahumot, nga anaa sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Jehova: ug igayabo niya ang tanan nga dugo sa lakeng vaca diha sa tungtunganan sa halaran sa halad-nga-sinunog, nga anaa sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman./rYAng sacerdote magatuslob sa iyang tudlo sa dugo, ug magasablig siya niadtong dugo sa makapito sa atubangan ni Jehova, atbang sa tabil sa dapit nga balaang puloy-anan.q Ug ang sacerdote nga dihihog magakuha gikan niadtong dugo sa lakeng vaca, ug dad-on niya kini sa balong-balong nga pagatiguman.lpSUg pagadad-on niya ang vaca nga lake ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Jehova, ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng vaca, ug pagapatyon niya kini sa atubangan ni Jehova.xokKong ang sacerdote nga dinihog makasala sa pagkaagi nga mahiangin sa pagpakasala ang katawohan, nan pahalara siya kang Jehova tungod sa iyang sala nga nabuhat, ug usa ka lakeng nati sa vaca nga walay ikasaway alang sa halad-tungod-sa-sala.]n5Sultihi ang mga anak sa Israel sa pag-ingon. Kong ang usa ka tawo makasala sa walay pagpanghibalo sa bisan unsa sa mga sugo ni Jehova tungod sa mga butang nga dili angay buhaton, ug magabuhat hinoon sa usa niini;8m oUg nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:l%Kini maoy tulomanon nga dayon sa inyong mga kaliwatan, sa tanan ninyo nga mga puloy-anan, aron walay tambok bisan dugo nga pagakan-on ninyo.QkUg ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran; kini mao ang kalan-on sa halad nga hinalad nga pinaagi sa kalayo; ingon nga usa ka kahumot alang kang Jehova. Ang tanan nga tambok iya ni Jehova.5jeUg ang duruha ka amimislon, ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug ang anaa sa ibabaw sa mga taludtod, ug ang habol-habol sa atay uban ang mga amimislon pagakuhaon niya.NiUg magahalad siya gikan niini sa iyang halad, nga mao ang halad nga hinimo sa kalayo alang kang Jehova; ug ang tambok nga nagaputos sa mga tinae, ug ang tanan nga tambok nga anaa sa sulod sa lawas,bh? Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo niini, ug pagapatyon niya kini sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman; ug ang mga anak nga lalake ni Aaron magasablig sa iyang dugo libut sa ibabaw sa halaran.Xg+ Ug kong kanding ang iyang halad, nan igahalad niya kini sa atubangan ni Jehova. f  Ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran: kalan-on kini nga hinalad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova.Je Ingon usab ang duruha ka amimislon ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug ang anaa sa ibabaw sa mga taludtod, ug ang habol-habol sa ibabaw sa atay, nga uban sa mga amimislon pagakuhaon niya.0d[ Ug gikan sa halad sa mga halad-sa-pakigdait magahalad siya sa halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova; ang tambok niini, ang tibook ikog nga matambok, pagakuhaon niya sa gamut sa taludtod, ug ang tambok nga nagaputos sa mga tinae, ug ang tanan nga tambok nga anaa sa sulod sa lawas,kcQUg igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa iyang halad, ug kini pagapatyon niya sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman; ug ang mga anak nga lalake ni Aaron magasablig sa dugo niini libut sa ibabaw sa halaran.nbWKong siya maghalad ug nating carnero alang sa iyang halad, igahalad kini niya sa atubangan ni Jehova.(aKApan kong ang iyang halad nga sa halad-sa-pakigdait alang kang Jehova kinuha sa panon sa kahayupan; bisan lake kun baye, igahalad niya kini nga walay ikasaway.r`_Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron magasunog niini ibabaw sa halaran, sa halad-nga-sinunog nga anaa ibabaw sa sugnod nga anaa sa ibabaw sa kalayo; kini mao ang halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova.,_SUg ang duruha ka amimislon ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug sa ibabaw sa mga taludtod, ug habol-habol sa atay, nga uban sa mga amimislon, pagakuhaon niya.a^=Ug magahalad siya gikan sa mga halad-sa-pakigdait, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova; ang tambok nga nagaputos sa mga tinae, ug ang tanan nga tambok nga anaa sa ibabaw sa mga sulod sa lawas.~]wUg ang iyang kamot igabutang niya sa ibabaw sa ulo sa iyang halad, ug pagapatyon niya kana didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman; ug ang mga sacerdote, nga mga anak nga lalake ni Aaron, magasablig sa dugo libut sa ibabaw sa halaran.?\ {Kong ang iyang halad mao ang mga halad-sa-pakigdait; kong siya magahalad gikan sa panon sa mga vaca, bisan lake kun baye, maoy igahalad niya ang walay ikasaway sa atubangan ni Jehova.O[Ug ang sacerdote magasunog sa handumanan niini, nga bahin sa lugas nga dinugmok ug bahin sa lana niini, uban ang tanan nga incienso niini; kini mao ang halad nga pinaagi sa kalayo alang kang Jehova.ZyUg butangan mo ug lana ang ibabaw niini, ug butangan mo sa incienso ang ibabaw niini: kini mao ang halad-nga-kalan-on.Y Ug kong maghalad ka alang kang Jehova ug halad-nga-kalan-on sa mga inunahan sa abut, maoy igahalad mo ingon nga halad-nga-kalan-on sa imong mga inunahan sa abut ang mga lugas nga anaa sa uhay nga sinanglag sa kalayo, nga dinugmok gikan sa lunhaw nga uhay.VX' Ug ang tanan nga halad sa imong halad-nga-kalan-on timplahan mo sa asin; ug dili mo pakulangan ang asin sa tugon sa imong Dios gikan sa imong halad-nga-kalan-on; sa tanan nga halad mo magahalad ka ug asin.+WQ Mahitungod sa halad sa mga inunahan sa mga abut , maghalad kamo kanila alang kang Jehova: apan sila dili pagasunogon sa ibabaw sa halaran ingon sa usa ka kahumto._V9 Walay bisan unsa nga halad-nga-kalan-on nga igahalad ninyo kang Jehova, nga pagahimoon uban ang levadura: kay walay bisan unsang butanga nga may levadura, nga may dugos, nga pagasunogon nga halad alang kang Jehova.5Ue Ug ang nahasalin sa halad-nga-kalan-on maiya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: kini mao ang butang nga labing balaan sa mga halad nga pinaagi sa kalayo kang Jehova.HT  Ug ang sacerdote magkuha gikan niadto nga halad-nga-kalan-on, sa handumanan niini, ug pagasunogon kini sa ibabaw sa halaran: halad nga pinaagi sa kalayo, ang usa ka kahumot alang kang Jehova.!S=Ug dad-on mo kang Jehova ang halad-nga-kalan-on nga hinimo niining mga butanga, ug kini ihatag mo sa sacerdote ug siya magadala niini ngadto sa halaran.R}Ug kong ang imong halad-nga-kalan-on mao ang halad nga linuto sa kalaha pagahimoon kini sa harina nga fino nga may lana. 0~}K|d{"zHyxew^vftsgsr2qppYonmllkj7ihgggffeTddWchbb7a`__]]q\[[YfXX]WSVVaU(TOSQPONMMgMLaKKJJAIIJHGGBFF"EEENEDDuCCBgAAP@@?b>==<;;:Z9888 7s6y654.30211700 /.-,+*Y*)''&(% $x##v""!O n 9Jd1$=XT_fi6  4 8 YnO& 9Ug kong makita pa kini diha sa bisti, bisan sa lindog, kun sa hulog kun sa bisan unsa nga bahin sa mga panit, nan kini magaturok pag-usab; pagasunogon mo sa kalayo kadtong gitaptan sa lama sa sakit.@%{ 8Apan kong ang sacerdote magahiling, ug, ania karon, ang lama sa sakit maitum-itum, sa tapus na mahugasi, nan pagakuhaon kini gikan sa bisti, kun sa panit, kun sa lindog, kun sa hulog.%$E 7Ug ang sacerdote magahiling sa tapus na mahugasi ang lama sa sakit; ug, ania karon, kong ang lama sa sakit wala magbalhin sa iyang dagway, ug kini wala magdaghan, nan kini mahugaw; pagasunogon mo kini sa kalayo; kini makutkuton, kong ang iyang pagkangil-ad anaa sa sulod kun sa gawas.# 6Nan ang sacerdote magasugo nga hugasan nila ang butang nga gitaptan sa lama sa sakit, ug siya pagalukban pag-usab sulod sa pito ka adlaw.("K 5Ug kong ang sacerdote magahiling, ug, ania karon, dili makita ang lama sa sakit nga naglakaw sa bisti kun sa lindog, kun sa hulog, kun sa bisan unsa nga panit;Y!- 4Ug pagasunogon niya ang bisti, kun lindog kun hulog nga balhibo, kun lino, kun bisan unsa nga bulohaton sa mga panit nga anaa ang maong lama sa sakit; kay mao ang sanla nga magkukutkut: pagasunogon sa kalayo.  3Ug sa ikapito ka adlaw pagahilngon niya ang sakit: kong ang sakit nagdaghan diha sa bisti, kun sa lindog, kun sa hulog, kun sa panit, kun sa bisan unsa nga pagagamitan sa panit; nga anaa ang maong lama sa sakit; kay mao ang sanla nga magkukutkut: kini mahugaw.ue 2Ug ang sacerdote magahiling sa sakit, ug pagalukban niya kadtong gitakbuyan sa sakit sulod sa pito ka adlaw.U% 1Kong ang sakit malunhaw, kun mapula-pula diha sa bisti kun sa panit, kun sa lindog, kun sa hulog, kun sa bisan unsa nga dapit sa panit; kini mao ang sakit nga sanla, ug igapakita siya ngadto sa sacerdote.r_ 0Kun sa lindog, kun sa hulog nga lino kun sa balhibo; kun sa panit, kun sa bisan unsa nga hinimo sa panit;gI /Ug ang bisti usab nga adunay sakit nga sanla, kun sa bisti nga balhibo, kun sa bisti nga lino;(K .Sa tibook nga panahon nga ang sakit anaa kaniya, mamahugaw siya; dili mahinlo siya: magapuyo siya nga mag-inusara; sa gawas sa campo atua ang iyang puloy-anan;V' -Ug ang sanlahon nga kaniya anaa ang sakit, ang iyang mga bisti pagagision ug ang buhok sa iyang ulo mangadunghay, ug pagatabonan niya ang iyang ngabil nga nahaibabaw, ug magasinggit siya: Mahugaw, mahugaw.sa ,Sanlahon siya, mahugaw siya: ang sacerdote magapahibalo gayud nga mahugaw siya; sa iyang ulo adunay sakit._9 +Unya ang sacerdote magahiling kaniya, ug, ania karon, kong magapakita ang hubag sa sakit nga maputi nga mapula-pula, sa iyang naupawan, kun sa iyang naupawan nga agtang, ingon sa panagway sa sanla sa panit sa unod;/Y *Apan kong diha sa naupawan kun sa naupawan sa agtang may sakit nga maputi nga mapula-pula, mao kana ang sanla nga migula sa iyang upaw kun sa iyang upawon nga agtang.iM )Ug kong ang buhok dapit sa iyang agtang mangalarot, upawon siya sa atubangan, apan siya mahinlo.Y- (Ug kong ang buhok sa usa ka lalake mangalarot, nan upaw siya, apan siya mahinlo.S! 'Ang sacerdote magahiling niini ; ug, ania karon, kong ang masihag nga kabang diha sa panit sa ilang unod magapakita nga lubog nga pagkaputi, nan kana , mao ang alap-ap nga migula sa panit; siya mahinlo. &Ug kong may usa ka lalake kun babaye, nga may mga kabang nga maputi diha sa panit sa iyang unod, bisan masihag nga maputi nga mga kabang;<s %Apan kong ginahunahuna niya nga ang pono nagahunong, ug nga miturok kaniya ang balhibo nga maitum, ang pono maayo na, siya mahinlo, ug ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya.#A $Nan ang sacerdote magahiling kaniya; ug, ania karon, kong ang pono magadaghan sa panit, ang sacerdote magapangita na sa balhibo nga bulagaw, siya mahugaw.\3 #Apan kong ang pono nagaanam-anam ug lakat sa panit sa human na sa iyang pagkahinlo,/ "Ug sa ikapito ka adlaw magahiling ang sacerdote sa pono; ug, ania karon, kong ang pono wala magadaghan sa panit, ug ang panagway niana dili magahalalum kay sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya, ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahinlo siya.- !Nan siya pagahimunotan nila , apan dili nila pagaagilan ang dapit sa pono, ug ang sacerdote magalukob sa adunay pono, sulod sa pito pa ka adlaw:[ 1 Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling sa sakit; ug, ania karon, kong ang pono daw wala magalakaw, ug niini walay balhibo nga bulagaw, ug ang panagway niini nga pono daw dili labi kalalum kay sa panit,q ] Apan kong ang sacerdote magahiling sa sakit sa pono, ug, ania karon, ang panagway daw dili halalum kaayo kay sa panit, wala usab kaniya ing balhibo nga maitum, nan ang sacerdote magalukob sa masakiton sa pono sulod sa pito ka adlaw. { Nan ang sacerdote magahiling sa sakit; ug, ania karon, kong ang panagway niana lalum kay sa panit, ug ang balhibo niya magabulagaw ug diyutay, unya ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya; kini mao ang pono, mao ang sanla sa ulo kun sa solang.[ 1 Ug sa diha nga ang usa ka lalake kun babaye may usa ka sakit sa ulo kun sa solang,R  Ug kong ang kabang magapabilin sa iyang dapit, ug wala magalakaw sa panit, kondili nga maitum-itum, kini mao ang hubag sa paso, ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya: kay kini timaan man sa paso.-U Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling kaniya: kong kini nagalakaw sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini mao ang sakit nga sanla.cA Apan kong ang sacerdote magahiling niini, ug, ania karon, ang balhibo dili magapakita sa kabang nga maputi, dili halalum kay sa panit, kondili nga maitum-itum, nan ang sacerdote magalukob kaniya sulod sa pito ka adlaw:   Nan, ang sacerdote magahiling niini; ug, ania karon, kong ang balhibo mipputi sa pagkakabang, ug ang panagway niana lalum kay sa panit, kana mao ang sanla nga migula sa napasoan; ug ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini mao ang sakit nga sanla. O kong ang unod adunay paso sa kalayo sa iyang panit, ug ang unod nga buhi nga napaso adunay kabang nga maputi, mapula-pula kun maputi;1 Apan kong ang kabang nga maputi nga anaa sa iyang dapit, wala magadaghan, nan kini kugan sa hubag; ug ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya.r_ Ug kong kini magalakaw sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini maoy usa ka sakit.xk Ug kong ang sacerdote magahiling niini, ug, ania karon, dili magapakita kaniya ang balhibo nga maputi, ug nga kini wala modulot sa ilalum sa panit, kondili nga maitum-itum lamang : nan ang sacerdote magalukob kaniya sulod sa pito ka adlaw.tc ug ang sacerdote magahiling niini , ug, ania karon, kong ang panagway niini anaa sa ubos sa iyang panit, ug ang iyang balhibo miputi, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini mao ang sakit nga sanla nga nagagikan sa hubag.zo Ug mahitabo nga sa dapit sa hubag may kabang nga maputi nga diyutay nga mapula-pula, igapakita kini sa sacerdote;J Ug kong ang unod sa iyang panit, adunay hubag, ug kini mialim na,~7 Ug ang sacerdote magahiling kaniya; ug, ania karon, kong ang sakit miputi, ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo ang adunay sakait, ug siya mahinlo.W}) O kong ang unod nga buhi magailis, ug magaputi, unya moadto siya sa sacerdote.| Ug ang sacerdote magahiling sa unod nga buhi, ug magpahibalo nga mahugaw siya. Mahugaw ang unod nga buhi, nga mao ang sanla.O{ Apan sa adlaw nga magapakita kaniya ang unod nga buhi, mamahugaw siya.]z5 Nan ang sacerdote magahiling kaniya , ug, ania karon, kong ang sanla mitabon sa tibook niya nga unod, siya magapahibalo kaniya nga mahinlo kadto nga masakiton: nga mibalik pagputi nga tanan siya, ug siya mahinlo.Dy Ug kong gumula ang sanla nga nagakalukop sa panit, ug ang sanla nagatabon sa tibook nga panit sa masakiton, gikan sa iyang ulo hangtud sa iyang mga tiil, sumala sa pagtan-aw sa sacerdote;0x[ Kana maoy usa ka sanla nga dugay na kaayo sa panit sa iyang unod; ug ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw kadto siya, ug siya dili pagalukban niya, kay siya mahugaw.'wI Ug ang sacerdote magahiling kaniya ; ug, ania karon, kong may hubag nga maputi sa panit ug kana nagpaputi sa balhibo, ug may unod nga buhi ug mapula sa hubag,]v5 Kong adunay sakit nga sanla sa usa ka tawo, nan pagadad-on siya ngadto sa sacerdote;u7 Ug magahiling niini ang sacerdote; ug, ania karon, kong ang kugan magatubo sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kay kini sanla.t Apan kong magatubo ang kugan sa panit, sa human makapakita sa sacerdote aron sa pagpahinlo kaniya, magpakita siya pag-usab sa sacerdote.s) Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling kaniya sa pag-usab; ug, ania karon, kong daw miitum ang sakit, ug nga wala makatakod sa panit, unya ang sacerdote magapahibalo nga siya mahinlo; nga kini kugan lamang ; pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug siya mahinlo.erE Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling kaniya; ug, ania karon, kong sa iyang paghunahuna ang sakit nagahunong, ug kini wala magalakaw sa panit, nan ang sacerdote magalukob kaniya pag-usab sulod sa pito ka adlaw.hqK Ug kong ang maputi nga dagta maputi diha sa panit sa iyang unod, ug ang panagway niini anaa gayud lamang sa panit, ug ang wala magputi ang iyang balhibo, nan kadtong may sakit pagalukban sa sacerdote sulod sa pito ka adlaw:p Ug ang sacerdote magahiling sa sakit sa panit sa unod: kong ang balhibo sa sakit naputi, ug kong ang panagway sa sakit labing halalum kay sa panit sa iyang unod; nan kini mao ang sakit nga sanla; ug ang sacerdote magahiling kaniya ug magapahibalo nga siya mahugaw.zoo Kong ang tawo adunay hubag sa panit sa iyang unod, kun kugan, kun dagta nga maputi, ug kini mahimong sakit nga sanla sa panit sa iyang unod, nan pagadad-on siya ngadto kang Aaron nga sacerdote, kun sa usa sa mga sacerdote nga iyang mga anak:Fn  Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon:8mk Ug kong ang iyang kahimtang dili makaabut sa pagdala sa usa ka nating carnero, nan magadala siya ug duruha ka tokmo kun duruha ka kuyabog sa salampati, ang usa alang sa halad-nga-sinunog, ug ang usa sa halad-tungod-sa-sala: ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug mamahinlo siya.klQ Ug siya magahalad niini sa atubangan ni Jehova, ug magabuhat ug halad sa pagtabon-sa-sala alang kaniya; ug mamahinlo siya gikan sa pagpangagi sa iyang dugo. Kini mao ang kasugoan alang kaniya nga magaanak ug lalake kun babaye.uke Ug kong ang mga adlaw sa pagpaputli kaniya matuman na tungod sa anak nga lalake kun tungod sa anak nga babaye, magadala siya ug usa ka nating carnero nga may usa ka tuig ang panuigon alang sa halad-nga-sinunog, ug usa ka kuyabog nga salampati kun usa ka tokmo alang sa halad-tungod-sa-sala, ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ngadto sa sacerdote.Aj} Apan kong magaanak siya ug babaye, nan mamahugaw siya sulod sa duruha ka semana, ingon sa iyang pagkahugaw, ug sa kan-uman ug unom ka adlaw magpadayon siya sa dugo sa iyang pagpaputli.yim Ug ang inahan magapabilin sulod sa katloan ug tolo ka adlaw sa dugo sa iyang pagpaputli; siya dili magahikap sa bisan unsang butanga nga balaan, dili usab makaadto sa balaang puloy-anan, hangtud nga matuman ang mga adlaw sa pagputli kaniya.Kh Ug sa ikawalo ka adlaw pagcircuncidahan ang unod sa yamis sa bata.lgS Sultihi ang mga anak sa Israel, sa pag-ingon: Ang babaye kong manamkon ug mag-anak ug lalake, nan mamahugaw siya sulod sa pito ka adlaw; ingon sa mga adlaw sa iyang pagkahugaw tungod sa iyang sakit nga binulan , mamahugaw siya.7f m Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:6eg /Sa pagbuhat ug kalainan sa taliwala sa mahugaw ug sa mahinlo, ug nga sa taliwala sa mga mananap nga buhi nga arang makaon, ug ang mga mananap nga buhi nga dili arang makaon.*dO .Kini mao ang balaod sa mga mananap, ug sa mga langgam, ug sa tanan nga buhi nga nagalihok sa mga tubig, ug sa tanan nga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta; c -Kay ako si Jehova nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto aron nga mahimong Dios ninyo: busa magbalaan kamo, kay ako balaan man.zbo ,Kay ako mao man si Jehova nga inyong Dios: busa, balaanon ninyo ang inyong kaugalingon. ug magbalaan kamo, kay ako balaan man: dili ninyo paghugawan ang inyong mga lawas sa bisan unsa nga mananap nga mokamang nga nagalihok sa ibabaw sa yuta.Ta# +Dili ninyo pagahimoon nga dulumtanan ang inyong mga kaugalingon sa bisan unsa nga mananap nga mokamang nga nagakamang, dili usab kamo magpahugaw tungod kanila, aron dili usab kamo mabuling tungod kanila.`  *Ang tanan nga magakamang pinaagi sa iyang tiyan, ug ang tanan nga magalakaw pinaagi sa upat ka tiil, kun ang tanan nga adunay daghang mga tiil, bisan ang tanan nga mananap nga mokamang nga nagakamang sa yuta, dili kamo mangaon niana, kay kini dulumtanan.e_E )Ug ang tanan nga mananap nga mokamang nga nagakamang sa yuta, mahugaw: kini dili pagakan-on.v^g (Ug ang magakaon sa lawas nga patay niini, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon: ingon usab ang magakuha sa iyang lawas nga patay, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon.]! 'Ug kong ang usa ka mananap sa angay nga pagakan-on ninyo mamatay, ang makahikap sa lawas niini nga patay, mamahugaw siya hangtud sa hapon.y\m &Apan kong butangan ug tubig ang binhi, ug mahulogan kini sa ilang lawas nga patay, mamahugaw kini alang kaninyo.u[e %Ug kong mahulog ang ilang mga lawas nga patay sa ibabaw sa bisan unsa nga binhi nga igpupugas, mahinlo kini.Z  $Apan ang tinubdan kun atabay nga didto may daghang tubig mamahinlo: apan ang nakadapat sa mga lawas niini nga patay mamahugaw.MY #Ug tanan kadtong mahulogan sa ibabaw ug diyutay gikan sa lawas nga patay, kini mamahugaw; bisan ang hudno kun ang mga hudnong magagmay: kini pagabuk-on; kini mamahugaw, ug mamahugaw alang kaninyo.>Xw "Ang tanan nga kalan-on nga ginakaon ninyo , nga ang ibabaw niana matuloan ug tubig mamahugaw kana; ang tanan nga ilimnon nga ginainum gikan nianang tanan nga mga sudlanan mamahugaw.W/ !Ug ang tanan nga sudlanan nga yuta nga sa sulod niana mahulog ang usa niini, ang tanan nga anaa diha mamahugaw, ug pagabuakon ninyo ang sudlanan.$VC Ug bisan unsa nga mahulogan sa usa kanila sa human mamatay, mamahugaw kini, bisan unsa kong sudlanan nga kahoy, kun bisti, kun panit kun baluyot: bisan unsa nga ginamiton nga ginabuhat sa bulohaton, igasugmaw kini sa tubig, ug mamahugaw kini hangtud sa hapon; unya mamahinlo na kini.m Sa unod niini dili kamo magkaon, ug dili kamo maghikap sa mga lawas nga patay niini: mahugaw kini alang kaninyo.x=k Ang baboy, kay kini may kuko nga pikas ug may tiil nga buak apan wala magapangusap: mahugaw kini alang kaninyo.\<3 Ang liebre, kay nagapangusap apan walay kuko nga pikas: mahugaw kini alang kaninyo;`;; Ug ang conejo, kay nagapangusap, apan walay kuko nga pikas: mahugaw kini alang kaninyo.D: Apan sa mga nagapangusap, kun sa mga may kuko nga pikas dili ninyo pagakan-on kini: ang camello, kay bisan pa nga kini nagapangusap, kini walay tiil nga pikas: mahugaw siya alang kaninyo;9 Kadtong tanan nga may kuko nga pikas, ug may tiil nga buak, ug nagapangusap, sa taliwala sa mga mananap, kini maoy mahimong kan-on ninyo.28_ Isulti ninyo sa mga anak sa Israel nga magaingon: Kini mao ang mga buhing butang nga mahimo nga pagakan-on ninyo, gikan sa tanang mga mananap nga anaa sa ibabaw sa yuta.M7  Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon kanila:P6 Ug sa pagkadungog ni Moises niini, nakapahimuot kini sa iyang mga mata. 5; Ug misulti si Aaron kang Moises: Ania karon, nanaghalad sila sa ilang halad-tungod-sa-sala, ug sa ilang halad-nga-sinunog sa atubangan ni Jehova: apan nahitabo kanako kining mga butanga; busa kong nakakaon pa unta ako karon sa halad-tungod-sa-sala, pagadawaton ba kini ni Jehova?14] Ania karon, ang dugo niini wala isulod sa balaang puloy-anan; katungdanan gayud ninyo nga kan-on ninyo unta didto sa sulod sa balaang puloy-anan, ingon sa akong gisugo.39 Ngano nga wala man ninyo kan-a ang halad-tungod-sa-sala diha sa sulod sa balaang puloy-anan, sa nakita ninyo nga kini mao ang labing balaan, ug iyang gihatag kini kaninyo aron sa pagdala sa pagkadautan sa katilingban aron sa pagtabon-sa-sala alang kanila sa atubangan ni Jehova?l2S Ug sa makugihon gayud nangayo si Moises ug kanding sa halad-tungod-sa-sala, ug ania karon, kini nasunog: ug nasuko si Moises batok kang Eleazar ug batok kang Ithamar, mga anak nga lalake ni Aaron nga nanghibilin, nga nagaingon:]15 Pagadad-on nila ang paa nga pagabayawon, ug ang dughan nga pagatabyogon uban sa mga halad sa mga tambok nga hinimo pinaagi sa kalayo, aron pagatabyogon siya ingon nga halad-nga-pagatabyogon sa atubangan ni Jehova: ug kini mahimo nga imong bahin nga walay katapusan ug ila sa imong mga anak nga lalake uban kanimo; ingon sa gisugo ni Jehova.D0 Ug magakaon kamo sa dughan sa ginatabyog ug sa paa nga ginabayaw diha sa usa ka dapit nga mahinlo, ikaw ug ang imong mga anak nga lalake, ug ang imong mga anak nga babaye uban kanimo; kay sila gihatag ingon nga imong bahin, ug ila sa imong mga anak nga lalake, gikan sa mga halad-sa-pakigdait sa mga anak sa Israel.U/% Ug kini pagakan-on ninyo sulod sa dapit nga balaan: kay kini mao ang imong bahin ug ang bahin sa imong mga anak nga lalake gikan sa mga halad-nga-sinunog alang kang Jehova: kay mao kini ang gisugo kanako.5.e Ug si Moises miingon kang Aaron ug kang Eleazar, ug kang Ithamar, nga mga anak niya nga lalake nga nahabilin: Kumuha kamo ug halad-nga-kalan-on nga nahabilin sa mga halad-nga-gisunog kang Jehova, ug kini kan-on ninyo nga walay levadura sa haduol sa halaran, kay kini mao ang butang nga labing balaan.|-s Ug aron tudloan ninyo ang mga anak sa Israel sa tanang kabalaoran nga giingon kanila ni Jehova pinaagi kang Moises.p,[ Ug aron maila ninyo ang kalainan sa balaan ug sa dili balaan, ug ang kalainan sa mahugaw ug sa mahinlo.+ Ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo, dili kamo manag-inum ug vino bisan ilimnon nga maisug kong kamo magasulod sa balong-balong nga pagatiguman, aron kamo dili mamatay: kini usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan.7*k Ug si Jehova misulti kang Aaron, nga nagaingon:K) Ug dili manggula sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, aron kamo dili mamatay; kay ang lana nga igdidihog ni Jehova anaa sa ibabaw kaninyo. Ug sila nanagbuhat sumala sa pulong ni Moises.(7 Ug si Moises miingon kang Aaron, ug kang Eleazar, ug kang Ithamar, nga iyang mga anak nga lalake: Dili ninyo pagpadunghayon ang mga buhok sa inyong mga ulo, dili usab ninyo paggision ang inyong mga bisti, aron kamo dili mamatay, aron dili usab moabut ang kaligutgut sa ibabaw sa tibook nga katilingban: apan ang inyong mga igsoon, ang tibook nga balay sa Israel, managbakho sa sunog nga gibuhat ni Jehova.|'s Busa sila mingduol, ug gidala sila uban ang ilang mga sinina ngadto sa gawas sa campo, ingon sa giingon ni Moises.`& Ug nagtawag si Moises kang Misael, ug kang Elsaphan, nga mga anak nga lalake ni Ursiel, nga uyoan ni Aaron, ug miingon kanila: Dumuol kamo ug dad-on ninyo ang inyong mga igsoon gikan sa atubangan sa dapit nga balaang puloy-anan ngadto sa gawas sa campo.\%3 Unya miingon si Moises kang Aaron: Kini mao ang gisulti ni Jehova, nga nagaingon: Pagabalaanon ako diha kanila sa mga moduol kanako, ug sa atubangan sa tibook nga katawohan pagahimayoan ako. Ug si Aaron mihilum.~$w Ug may migula nga kalayo gikan sa atubangan ni Jehova, nga milamoy kanila, ug nangamatay sila sa atubangan ni Jehova.)# O Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron, si Nadab ug si Abiu, ang tagsatagsa kanila mikuha sa iyang incensario, ug gibutangan nila ug kalayo kini, ug ang ibabaw niini gibutangan nila ug incienso, ug nanaghalad sila sa atubangan ni Jehova sa lain nga kalayo, nga wala gayud niya ikasugo kanila.V"' Ug migula ang kalayo gikan sa atubangan ni Jehova, ug giut-ut ang halad-nga-sinunog ug ang mga tambok sa ibabaw sa halaran; ug sa pagtan-aw niini sa tibook nga katawohan, nanagdayeg sila ug nanaghapa sila.8!k Ug misulod si Moises ug si Aaron sa balong-balong nga pagatiguman; ug nanggula sila ug gipanalanginan ang katawohan: ug ang himaya ni Jehova nagpakita sa tibook nga katawohan.T # Ug gibayaw ni Aaron ang iyang mga kamot dapit sa katawohan ug iyang gipanalanginan sila: ug mikanaug siya human sa paghalad sa halad-tungod-sa-sala, ug sa halad-nga-sinunog, ug sa mga halad-sa-pakigdait.&G Apan ang mga dughan, uban ang paa nga too, gitabyog kini ni Aaron ingon nga halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.wi Ug gibutang nila ang mga tambok sa ibabaw sa mga dughan, ug iyang gisunog ang mga tambok sa ibabaw sa halaran:3a Ug ang mga tambok sa vaca, ug sa lakeng carnero, ang ikog nga matambok, ug kadtong nagatabon sa mga sulod sa ginhawaan , ug ang mga amimislon, ug ang habol-habol sa atay:kQ Gipatay usab niya ang vaca nga lake ug ang carnero nga lake nga sa mga halad-sa-pakigdait, nga mao ang sa katawohan: ug ang dugo gitunol kaniya sa mga anak nga lalake ni Aaron, nga iyang gisablig paglibut sa ibabaw sa halaran."? Ug iyang gihalad ang halad-nga-kalan-on, ug mihakup siya gikan niini, ug gisunog niya kini sa ibabaw sa halaran, labut pa sa halad-nga-sinunog sa buntag.T# Ug gihalad niya ang halad-nga-sinunog, ug gihalad niya sumala sa tulomanon.)M Ug gihalad niya ang halad sa katawohan, ug gikuha niya ang lake nga kanding nga mao ang sa halad-tungod-sa-sala sa katawohan, ug gipatay kini, ingon sa nahauna.{q Ug iyang gihugasan ang mga tinae ug ang mga paa, ug gisunog kini tungod sa halad-nga-sinunog sa ibabaw sa halaran. Ug ilang gitunol kaniya ang halad-nga-sinunog, sa tinagsa ka hiwa, ug ang ulo: ug iyang gisunog kini sa ibabaw sa halaran.3 Ug gipatay niya ang halad-nga-sinunog; ug ang dugo gitunol kaniya sa mga anak nga lalake ni Aaron, ug iyang gisablig paglibut sa ibabaw sa halaran.R Ug ang unod ug ang panit iyang gisunog sa kalayo didto sa gawas sa campo.<s Apan ang tambok ug ang mga amimislon, ug ang habol-habol nga gikan sa atay sa halad-tungod-sa-sala, iyang gisunog kini sa ibabaw sa halaran: ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.mU Ug ang dugo gidala sa mga anak nga lalake ni Aaron ngadto kaniya; ug iyang gituslob ang iyang tudlo sa dugo, ug gibutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran, ug gihuwad niya ang uban nga dugo diha sa tungtunganan sa halaran.  Busa si Aaron miduol sa halaran; ug gipatay niya ang iyang nating vaca nga lake nga halad-tungod-sa-sala sa iyang kaugalingon.J Ug miingon si Moises kang Aaron: Dumuol ka sa halaran, ug buhaton mo ang imong halad-tungod-sa-sala, ug imong halad-nga-sinunog ug buhaton mo ang pagtabon alang sa imong sala, ug alang sa sala sa katawohan: buhaton mo usab ang halad sa katawohan, ug buhaton mo ang pagtabon-sa-sala alang kanila ingon sa gisugo ni Jehova. Unya si Moises miingon: Kini mao ang gisugo ni Jehova nga kinahanglan buhaton ninyo, ug ang himaya ni Jehova magapakita nganha kaninyo.+Q Ug gidala nila ang gisugo ni Moises sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman; ug miabut ang tibook nga katilingban ug nanagpahamutang sa atubangan ni Jehova.eE Ug usa ka vaca ug usa ka carnero nga lake alang sa mga halad-sa-pakigdait, nga pagapatyon ug ihalad ninyo sa atubangan ni Jehova; ug usa ka halad-nga-kalan-on nga sinaktan sa lana: kay si Jehova magapakita karon kaninyo. 7 Ug sa mga anak sa Israel magasulti ka, nga magaingon: Kumuha kamo ug usa ka lake nga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ug usa ka nating vaca nga lake ug usa ka nating carnero, kining duruha nga may tagsa ka tuig ang panuigon, nga walay ikasaway alang sa halad-nga-sinunog;u e Ug miingon siya kang Aaron: Kumuha ka gikan sa mga panon usa ka nating vaca nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka carnero nga lake alang sa halad-nga-sinunog, kadtong walay ikasaway, ug ihalad mo sila sa atubangan ni Jehova.   Ug nahitabo sa adlaw nga ikawalo, nga si Moises nagtawag kang Aaron, ug sa iyang mga anak nga lalake ug sa mga anciano sa Israel. y$Ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nanagbuhat sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova pinaagi kang Moises.V '#Ug sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman magpuyo kamo sa adlaw ug sa gabii sulod sa pito ka adlaw, ug magbantay kamo sa sugo ni Jehova, aron kamo dili mamatay; kay mao kini ang Piyang gisugo kanako.zo"Ingon sa gihimo niining adlawa, mao ang gisugo ni Jehova nga pagabuhaton, aron sa pagtabon-sa-sala alang kaninyo.]5!Dili kamo manggula sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman sulod sa pito ka adlaw, hangtud nga matuman ang mga adlaw sa paghalad sa paggahin alang sa Dios kaninyo: kay sa pito ka adlaw pagapanalanginan kamo.Q Ug kadtong mahasalin sa unod ug sa tinapay, pagasunogon ninyo sa kalayo.Z/Ug miingon si Moises kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: Lutoa ninyo ang unod didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman; ug kan-on ninyo kini didto uban sa tinapay nga anaa sa bukag sa mga paghalad nga gigahin alang sa Dios , ingon sa akong gisugo nga nagaingon: Si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magakaon niini.5Unya mikuha si Moises sa lana nga igdidihog, ug sa dugo nga diha sa ibabaw sa halaran, ug iyang gisabligan si Aaron, ang ibabaw sa iyang mga bisti, ug ang ibabaw sa iyang mga anak nga lalake, ug ang ibabaw sa mga bisti sa iyang mga anak nga lalake uban kaniya; ug gibalaan niya si Aaron ug ang iyang mga bisti, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake, uban kaniya.tcUg gikuha ni Moises ang dughan, ug kini gitabyog niya, sa pagkahalad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova: kadto mao ang bahin ni Moises, sa carnero nga lake sa paghalad nga gigahin alang sa Dios ; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.Ug gikuha ni Moises kadtong mga butanga gikan sa ilang mga kamot, ug kini gisunog niya sa halaran sa halad-nga-sinunog: kini mao ang usa ka paghalad nga gigahin alang sa Dios alang sa usa ka kahumot: kadto mao ang halad-nga-gisunog alang kang Jehova.-UUg gibutang niya ang tanan sa mga kamot ni Aaron, ug sa mga kamot sa iyang mga anak nga lalake, ug kini gitabyog niya: sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova..WUg gikan sa bukag sa mga tinapay nga walay levadura nga diha sa atubangan ni Jehova, mikuha siya ug usa ka tinapay nga malingin nga walay levadura, ug usa ka tinapay nga malingin nga gilanahan, ug usa ka manipis nga tinapay, ug kini gibutang niya ibabaw sa tambok, ug sa ibabaw sa paa nga too.V'Ug gikuha niya ang tambok ug ang ikog nga matambok, ug ang tanan nga tambok nga diha sa ibabaw sa mga tinae, ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok niini, ug ang paa nga too:>~wUnya gidala niya ang mga anak nga lalake ni Aaron; ug gibutangan ni Moises sa dugo sa langod-ngod sa ilang mga dalunggan nga too, ug sa ibabaw sa mga kumalagko sa ilang mga kamot nga too, ug sa ibabaw sa mga kumalagko sa ilang mga tiil nga too; ug gisablig ni Moises ang dugo sa paglibut sa ibabaw sa halaran.c}AUg kini gipatay niya; ug mikuha si Moises sa dugo niini, ug gibutang niya sa langod-ngod sa dalunggan nga too ni Aaron, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too.I| Ug gihalad niya ang usa usab ka carnero nga lake, ang carnero sa pagkabalaan, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake gibutang nila ang ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng carnero:{#Ug gihugasan niya sa tubig ang mga paa, ug gisunog ni Moises ang tibook nga carnero nga lake sa ibabaw sa halaran: kadto maoy halad-nga-sinunog alang sa usa ka kahumot; kadto maoy halad nga gihalad pinaagi sa kalayo kang Jehova; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.kzQUg gihiwa-hiwa ang carnero nga lake; ug gisunog ni Moises ang ulo ug ang mga bahin, ug ang tambok._y9Ug kini gipatay niya; ug gisablig ni Moises ang dugo sa paglibut sa ibabaw sa halaran.  8~K~}}|b{zz%ywvutsrr qTp-oenmlNkkj&hhgffeddccbla|``_^^3]\\?[[ZjYYXWWVbVUUUTTSNRR-QPP7ONNML~KJJIHH#GFF;EDCBB0A@??>==;; 99*8\773654z3210n/-,,+p));(|'J&&<% $l#H"!!{9 Bg@T2R`+  ? i 7 $):/S M}Ug ang yuta nahugawan; busa ako nagadu-aw sa iyang pagkadautan sa ibabaw niya, ug ang yuta misuka sa iyang mga pumoluyo.=LuSa bisan unsa niini nga butanga ayaw kamo pagbuling sa inyong kaugalingon: kay niining tanan nga mga butanga gihugawan ang mga nasud nga akong gihinginlan gikan sa atubangan ninyo.XK+Bisan sa unsa nga mananap dili ka makighiusa sa pagbuling sa imong kaugalingon niini: ug walay bisan kinsa nga babaye nga magatindog sa atubangan sa mananap aron sa pagpakighiusa niini: kini mao ang kasamok.dJCDili ka maghigda tipon sa lalake, sama sa paghigda tipon sa babaye: kini gidumtan sa Dios . I;Ug dili ka maghatag sa imong binhi aron nga igapaagi sila sa kalayo ngadto kang Moloch; dili mo paghugawan ang ngalan sa imong Dios. Ako mao si Jehova.lHSUg dili ka makighilawas sa asawa sa imong isigkatawo, sa paghugaw sa imong kaugalingon uban kaniya.}GuUg dili ka magduol sa babaye aron sa pagbukas sa iyang pagkahubo samtang gibutag pa siya tungod sa iyang pagkahugaw.;FqUg dili ka magkuha ug asawa nga uban gayud ang iyang igsoon nga babaye aron pagabuhaton siya nga kailog, sa pagbukas sa iyang pagkahubo, labut pa sa usa sa iyang tibook kinabuhi.E+Ang pagkahubo sa usa ka babaye ug sa iyang anak nga babaye dili mo pagbuksan; dili ka magkuha sa anak nga babaye sa iyang anak nga lalake, kun sa anak nga babaye sa iyang anak nga babaye aron sa pagbukas sa iyang pagkahubo: sila mga duol nga kabanayan; kini dautan gayud.D{Ang pagkahubo sa asawa sa imong igsoon nga lalake dili mo pagbuksan: kini mao ang pagkahubo sa imong igsoon nga lalake.C+Ang pagkahubo sa imong umagad nga babaye dili mo pagbuksan: siya mao ang asawa sa imong anak nga lalake; dili mo pagbuksan ang iyang pagkahubo.B Ang pagkahubo sa igsoon nga lalake sa imong amahan dili mo pagbuksan: dili ka magduol sa iyang asawa; siya mao ang imong iyaan.A Ang pagkahubo sa igsoon nga babaye sa imong inahan dili mo pagbuksan: kay siya mao ang duol nga kabanayan sa imong inahan.@y Ang pagkahubo sa igsoon nga babaye sa imong amahan dili mo pagbuksan: siya mao ang duol nga kabanayan sa imong amahan.,?S Ang pagkahubo sa anak nga babaye sa asawa sa imong amahan, nga gianak sa imong amahan, siya mao ang imong igsoon nga babaye, ang iyang pagkahubo dili mo pagbuksan.R> Ang pagkahubo sa anak nga babaye sa imong anak nga lalake, kun sa anak nga babaye sa imong anak nga babaye, bisan ang ilang pagkahubo dili mo pagbuksan: kay ang ilang pagkahubo mao ang imong pagkahubo.V=' Ang pagkahubo sa imong igsoon nga babaye, ang anak nga babaye sa imong amahan, kun ang anak nga babaye sa imong imahan, nga natawo sa balay kun natawo sa gawas, bisan ang ilang pagkahubo dili mo pagbuksan.j<OAng pagkahubo sa asawa sa imong amahan dili mo pagbuksan; kini mao ang pagkahubo sa imong amahan.!;=Ang pagkahubo sa imong amahan, bisan ang pagkahubo sa imong inahan, dili mo pagbuksan: siya mao ang imong inahan; dili mo pagbuksan ang iyang pagkahubo.:Walay bisan kinsa kaninyo nga magaduol sa bisan kinsa nga haduol nga kabanayan, aron sa pagbukas sa ilang pagkabuho. Ako mao si Jehova.95Busa ang akong kabalaoran ug ang akong mga tulomanon pagabantayan ninyo, nga kong pagabuhaton sa usa ka tawo, mabuhi siya kanila. Ako mao si Jehova.81Ang akong mga tulomanon pagabuhaton ninyo, ug ang akong kabalaoran pagabantayan ninyo nga magalakaw kamo niini. Ako mao si Jehova nga inyong Dios.i7MDili kamo magbuhat sumala sa ginabuhat nila sa yuta sa Egipto diin magpuyo kamo; ug dili kamo magbuhat sumala sa ginabuhat nila sa yuta sa Canaan, nga didto ako magadala kaninyo; dili usab kamo managgawi sa ilang kabalaoran.c6ASumulti ka sa mga anak sa Israel, ug ipamulong kini kanila: Ako si Jehova nga inyong Dios.75 mUg si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:r4_Apan kong siya dili magalaba niini, ni magahugas sa iyang unod, nan pagadad-on niya ang iyang kasal-anan.-3UUg bisan kinsa nga kalaga nga magakaon niadtong namatay sa iyang kaugalingon, kun gilapa-lapa sa mananap nga mapintas, bisan siya molupyo kun dumuloong, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa iyang kaugalingon sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon: unya mamahinlo siya.27Kay mahitungod sa kinabuhi sa tanan nga unod, ang kinabuhi niini anaa sa dugo: busa, giingon ko sa mga anak sa Israel: Dili gayud kamo magkaon sa dugo sa bisan unsa nga unod, kay ang kinabuhi sa tanan nga unod mao ang dugo niini bisan kinsa nga magakaon niini pagaputlon siya .h1K Ug bisan kinsa nga tawohana sa mga anak sa Israel, kun sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila, nga magapangayan ug mananap kun langgam nga mahimong kan-on; pagaulaon niya ang dugo niini, ug pagatabonan kini sa abug.20_ Busa, giingon ko sa mga anak sa Israel: Walay bisan kinsa nga kalaga diha kaninyo nga magakaon ug dugo, ni ang dumuloong nga nagapuyo sa taliwala ninyo magakaon ug dugo.W/) Kay ang kinabuhi sa unod anaa sa dugo; ug ako naghatag kaninyo niana aron sa pagtabon-sa-sala sa inyong mga kalag sa ibabaw sa halaran: kay ang dugo mao ang nagahimo sa pagtabon-sa-sala, tungod sa kinabuhi.$.C Ug bisan kinsa nga tawohana''' sa balay sa Israel, kun sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila, nga magakaon sa bisan unsa nga paagi sa dugo, ako magabutang sa akong nawong batok niadtong kalaga nga magakaon ug dugo, ug pagaputlon ko siya gikan sa taliwala sa iyang katawohan.:-o Ug dili niya pagadad-on kini ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, aron sa paghalad niini alang kang Jehova; kadtong tawohana pagaputlon gikan sa iyang katawohan.,,SUg igaingon mo kanila: Bisan kinsa nga tawohana sa balay sa Israel kun sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila nga magahalad ug halad-nga-sinunog kun halad,W+)Ug dili na gayud sila managhalad sa ilang mga halad ngadto sa mga panulay, nga ilang gisunod aron sa pagpakighilawas. Kini pagahuptan nila ingon nga balaod nga walay katapusan ngadto sa ilang mga kaliwatan.D*Ug ang sacerdote magasablig sa dugo sa ibabaw sa halaran ni Jehova diha sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug pagasunogon ang tambok ingon nga usa ka kahumot alang kang Jehova.+)QAron ang mga anak sa Israel managdala sa ilang mga halad nga ilang gihalad didto sa kapatagan, bisan nga sila magadala niini ngadto kang Jehova, ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ngadto sa sacerdote, ug kini ihalad nila ingon nga mga halad-sa-pakigdait alang kang Jehova.>(wUg wala niya madala kini ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, aron sa paghalad niini ingon nga halad alang kang Jehova sa atubangan sa tabernaculo ni Jehova: ang dugo pagaisipon batok niadtong tawohana: nag-ula siya ug dugo; ug kadtong tawohana pagaputlon gikan sa taliwala sa iyang katawohan:'1Bisan Kinsa nga tawohana sa balay sa Israel nga magapatay ug vaca kun nating carnero, kun kanding sa sulod sa campo, kun sa gawas, didto sa campo, &;Isulti kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, ug sa tanan nga mga anak sa Israel, ug ingnon mo sila: Kini mao ang gisugo ni Jehova, nga nagaingon:7% mUg si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:q$]"Ug kini pagahuptan ninyo nga balaod nga walay katapusan, sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa mga anak sa Israel tungod sa tanan nila nga mga sala, sa makausa sulod sa tuig. Ug gibuhat niya ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.#'!Ug buhaton niya ang pagtabon-sa-sala sa balaang puloy-anan, ug magabuhat siya sa pagtabon-sa-sala alang sa balong-balong nga pagatiguman, ug alang sa halaran; ug magabuhat siya sa pagtabon-sa-sala alang sa mga sacerdote, ug alang sa tibook nga katawohan sa katilingban.\"3 Ug ang sacerdote nga pagadihogan, ug nga pagapanalanginan aron mahimo nga sacerdote nga ilis sa iyang amahan, magahimo sa pagtabon-sa-sala ug magabisti siya sa mga bisti nga lino, bisan ang mga bisti nga balaan:,!SKini maoy usa ka adlaw nga igpapahulay sa balaan nga pahulay alang kaninyo, ug pagasakiton ninyo ang inyong mga kalag; kini maoy usa ka balaod nga walay katapusan.- UKay niining adlawa pagabuhaton ang pagtabon-sa-sala alang kaninyo aron sa paghinlo kaninyo; mamahinlo kamo gikan sa tanan ninyo nga mga sala sa atubangan ni Jehova. ;Pagahuptan ninyo kini ingon nga balaod nga walay katapusan: sa bulan nga ikapito, sa ikapulo ka adlaw sa bulan, pagasakiton ninyo ang inyong mga kalag, ug walay bisan unsa nga bulohaton nga pagabuhaton ninyo, bisan ang molupyo, bisan ang dumuloong nga nagapuyo sa taliwala ninyo:3Ug ang magasunog niini, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, pagadigoon usab niya ang iyang unod sa tubig, ug sa human niana mosulod siya sa campo.,SUg pagadad-on niya sa gawas sa campo ang lakeng vaca sa halad-tungod-sa-sala, ug ang kanding sa halad-tungod-sa-sala, kansang dugo ginasablig aron sa paghimo sa pagtabon-sa-sala sa dapit nga balaan: ug ilang pagasunogon sa kalayo ang ilang mga panit, ug ang ilang mga unod, ug ang ilang tae.2_Ug ang magabuhi sa kanding alang kang Azazel, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, pagadigoon usab niya sa tubig ang iyang unod, ug sa human niana mosulod siya sa campo.U%Ug pagasunogon niya ang tambok sa halad-tungod-sa-sala sa ibabaw sa halaran..WUnya pagadigoon niya ang iyang unod sa tubig sa dapit nga balaan, ug igasul-ob niya ang iyang mga bisti, ug mogula siya, ug igahalad niya ang iyang halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-sinunog sa katawohan, ug magabuhat siya ug pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa katawohan.;qUg si Aaron moadto sa balong-balong nga pagatiguman, ug hukason niya ang mga bisti nga lino, nga iyang gisul-ob sa pagsulod niya sa dapit nga balaan, ug kini igabilin niya didto.!=Ug kadtong kanding magadala sa ibabaw niya sa ilang tanan nga kasal-anan ngadto sa yuta nga awa-aw; ug pagabuhian niya ang kanding ngadto sa kamingawan. Ug igabutang ni Aaron ang duruha ka kamot niya sa ibabaw sa ulo sa kanding nga buhi, ug igasugid niya sa ibabaw niini ang tanan nga kasal-anan sa mga anak sa Israel, ug ang tanan nila nga mga paglapas, bisan pa ang tanan nila nga mga sala; ug kini igabutang niya sa ibabaw sa ulo sa kanding, ug igapadala kini ngadto sa kamingawan pinaagi sa kamot sa usa ka tawo nga tinudlo alang niini.*OUg sa tapus siya makabuhat sa pagtabon-sa-sala didto sa dapit nga balaan, ug sa balong-balong nga pagatiguman, ug sa halaran, igahalad niya ang kanding nga buhi:.WUg sa makapito magasablig siya sa ibabaw niini sa dugo nga anaa sa iyang tudlo, ug magahinlo niini, ug magabalaan niini gikan sa mga kahugawan sa mga anak sa Israel.{Ug mogula siya ngadto sa halaran nga anaa sa atubangan ni Jehova, ug magabuhat siya sa pagtabon-sa-sala alang niini, ug magakuha siya sa dugo sa lakeng vaca, ug sa dugo sa kanding, ug iyang ilibut pagbutang kini sa ibabaw sa mga sungay sa halaran.G Ug walay bisan kinsa nga tawo sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman kong siya mosulod sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala didto sa dapit nga balaan, hangtud nga siya makagula, ug nga mabuhat niya ang pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa iyang panimalay, ug alang sa tibook nga katilingban sa Israel.KUg pagabuhaton niya ang pagtabon-sa-sala sa dapit nga balaan, tungod sa mga kahugawan sa mga anak sa Israel, ug tungod sa ilang mga paglapas, ug sa tanan nila nga mga sala: sa maong pagkaagi magabuhat usab siya alang sa balong-balong nga pagatiguman, nga nagapuyo sa taliwala nila sa kinataliwad-an sa ilang mga kahugawan.JUnya pagapatyon niya ang kanding nga alang sa halad-tungod-sa-sala, nga alang sa katawohan, ug dad-on niya ang dugo ngadto sa sulod sa tabil; ug buhaton niya sa dugo niini ang ingon sa iyang gibuhat sa dugo sa lakeng vaca, ug igasablig kini sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli ug sa atubangan sa halaran-sa-pagpasig-uli;{Ug magakuha siya sa dugo sa lakeng vaca, ug aron igasablig niya kini sa iyang tudlo sa dapit sa halaran-sa-pagpasig-uli sa kiliran sa silangan: ug dapit sa atbang sa halaran-sa-pagpasig-uli magasablig siya ug makapito niadtong dugo sa iyang tudlo.Q Ug igabutang niya ang incienso sa ibabaw sa kalayo sa atubangan ni Jehova, aron ang panganod sa incienso magatabon sa halaran-sa-pagpasig-uli nga anaa sa ibabaw sa pagpamatuod, aron siya dili mamatay.a= Ug siya magakuha ug incensario nga puno sa mga baga sa kalayo gikan sa halaran sa atubangan ni Jehova, ug sa iyang mga hakup sa incienso nga mahumot, nga pinulpog nga fino, ug iyang pagadad-on kini sa sulod sa tabil:! = Ug igahalad ni Aaron ang lakeng vaca nga mao ang halad-tungod-sa-sala alang kaniya, ug pagabuhaton niya ang pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa iyang panimalay, ug pagapatyon niya ang lakeng vaca nga mao ang halad-tungod-sa-sala nga alang sa iyang kaugalingon.q ] Apan ang kanding, nga niini mahulog ang palad alang kang Azazel, igapahamutang kini nga buhi sa atubangan ni Jehova, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug sa pagpalakaw kaniya tungod kang Azazel ngadto sa kamingawan. 1 Ug igahalad ni Aaron ang kanding nga sa ibabaw niini nahulog ang palad alang kang Jehova, ug igahalad niya kini nga alang sa halad-tungod-sa-sala.  Ug pagapapalaran ni Aaron ang duruha ka kanding; ang usa ka palad alang kang Jehova, ug ang usa usab ka palad alang kang Azazel. +Ug pagakuhaon niya ang duruha nga kanding, ug igapahamutang niya kini sa atubangan ni Jehova diha sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman.JUg igahalad ni Aaron ang lakeng vaca alang sa halad-tungod-sa-sala, nga alang sa iyang kaugalingon, ug magabuhat siya ug pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa iyang panimalay.1]Ug sa katilingban sa mga anak sa Israel, magakuha siya ug duruha ka lake nga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka lakeng carnero alang sa halad-nga-sinunog.)MAng sinina nga balaan nga lino igasul-ob niya, ug sa ibabaw sa iyang unod aduna siya ing mga sapaw nga lino, ug pagabaksan siya sa bakus nga lino; ug sa mitra nga lino pagasul-oban siya: kini mao ang balaan nga mga bisti: ug pagadigoon niya ang iyang unod sa tubig, ug kini igabisti niya.8kNga niini mosulod si Aaron sa dapit nga labing balaan: uban ang usa ka nating vaca nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka lakeng carnero alang sa halad-nga-sinunog.MUg si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron nga imong igsoon nga lalake nga sa tanan nga panahon dili siya magsulod sa dapit nga balaan, sa sulod sa tabil, sa atubangan sa halaran sa pagpasig-uli nga anaa sa ibabaw sa arca; aron dili siya mamatay; kay ako motungha diha sa panganod sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli.% GUg si Jehova misulti kang Moises sa tapus mangamatay ang duruha ka anak nga lalake ni Aaron, sa diha nga mingduol sila sa atubangan ni Jehova, ug nangamatay;@{!Ug mahitungod sa babaye nga mag-antus sa iyang pagkamahugaw, ug mahatungod sa ginaagasan sa iyang binhi , sa lalake ug sa babaye, ug kaniya nga magakatulog uban sa babaye nga mahugaw. Kini mao ang kasugoan alang niadtong ginatalinug-an, ug alang niadtong ginaagasan sa binhi sa pagkaagi nga mahugaw siya tungod niana;Z/Sa ingon niana pagapabulagon mo ang mga anak sa Israel gikan sa ilang pagkahugaw, aron sila dili mangamatay sa ilang pagkamahugaw, sa diha nga ilang pagahugawan ang akong tabernaculo nga anaa sa taliwala nila.tcUg ang sacerdote magahalad sa usa ka book alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog, ug ang sacerdote magahimo sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, sa atubangan ni Jehova sa iyang pagkamahugaw sa iyang talinugo.E~Ug sa ikawalo ka adlaw magakuha siya alang kaniya ug duruha ka tukmo, kun duruha ka kuyabog sa salampati, ug pagadad-on niya kini sa sacerdote sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman:v}gApan kong maulay na siya sa iyang talinugo, magaisip siya ug pito ka adlaw, ug sa human niana mamahinlo siya./|YUg bisan kinsa nga makahikap nianang mga butanga, mamahugaw siya; ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon.n{WAng tanan nga higdaanan nga gihigdaan sa tibook nga panahon sa iyang talinugo, mahisama sa higdaanan sa iyang nabatasang talinugo; ug ang tanan nga ginalingkoran niya, mamahugaw, ingon sa pagkamahugaw sa iyang nabatasang kinaiya.z{Ug kong ang babaye may talinugo sa daghan nga mga adlaw, nga gawas na sa panahon sa iyang binulan nga kinaiya, ang tanang mga adlaw sa iyang pagkahugaw mahisama sa mga adlaw sa pagkamahugaw: mamahugaw siya ingon sa mga adlaw sa iyang pagkamahugaw.MyUg kong adunay tawo nga motipon sa paghigda kaniya, ug ang iyang pagkamahugaw anaa sa ibabaw niya, ang tawo mamahugaw sulod sa pito ka adlaw, ug ang tanang migdaanan nga gihigdaan niya, mamahugaw. xUg kong makahikap siya sa higdaanan, kun sa lingkoranan nga ginalingkoran niya, ang makahikap niini mamahugaw siya hangtud sa hapon.;wqUg bisan kinsa nga makahikap sa bisan unsa nga kasangkapan nga iyang ginalingkoran, pagalabhan niya ang iyang mga bisti; maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon.v1Ug bisan kinsa nga makahikap sa higdaanan sa babaye , pagalabhan niya ang iyang mga bisti; ug maligo sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon.uUg ang tanan nga iyang pagahigdaan sa iyang pagkahugaw, mamahugaw man: ingon usab ang tanan nga pagalingkoran niya mamahugaw.DtUg kong ang babaye pagaagasan ug ang iyang miagas sa iyang unod mao ang dugo, sulod sa pito ka adlaw mamahugaw siya: ug bisan kinsa nga magatandug kaniya, mamahugaw siya hangtud sa hapon.sAng babaye usab nga kaniya ang lalake adunay pagkahiusa sa binhi, silang duruha mangaligo sa tubig, ug mamahugaw sila hangtud sa hapon.r%Ug ang tanan nga bisti kun ang tanan nga panit diin anaa ang binhi nga miagas, pagahugasan niya sa tubig ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. qUg kong ang tawo giawasan sa iyang binhi, nan pagahugasan niya sa tubig ang tanan niya nga unod, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon.pp[Ug ang sacerdote magahalad niini, ang usa ka book alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog: ug ang sacerdote magabuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya tungod sa iyang nagapangagi sa atubangan ni Jehova.]o5Ug sa ikawalo ka adlaw magkuha siya ug duruha ka tukmo, kun duruha ka kuyabog nga salampati, ug umadto siya sa atubangan ni Jehova sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug kini igahatag niya sa sacerdote.n Ug kong kadtong giagasan sa iyang nagapangagi mahinloan, nan pagaisipon ang pito ka adlaw alang sa iyang kaugalingon sa paghinlo kaniya, ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti; ug pagahugasan niya ang iyang unod sa tubig nga buhi, ug mamahinlo siya.m Ug ang sudlanan nga yuta nga mahikapan sa ginapangagian pagabuk-on; ug ang tanan nga sudlanan nga kahoy pagahugasan sa tubig.El Ug ang tanan nga mahikapan sa ginapangagian ug dili manghunaw sa tubig sa iyang mga kamot, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon.ky Ug bisan kinsa nga makahikap sa bisan unsang butanga nga didto sa ilalum niya, mamahugaw siya hangtud sa hapon; ug ang magadala niining mga butanga, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon.Zj/ Ug ang tanan nga silla sa kabayo nga malingkoran sa ginapangagian kini mamahugaw.)iMUg kong kadtong ginapangagian makapangluwa sa tawong mahinlo, nan siya magalaba sa iyang mga bisti, ug siya maligo sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon.h3Ingon usab ang makahikap sa unod sa ginapangagian pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon.%gEUg ang nagalingkod sa ibabaw niadtong lingkoranan sa ginapangagian pagalabhan niya ang iyang mga bisti, maligo usab siya ug mamahugaw siya hangtud sa hapon.f#Ug bisan kinsa nga makahikap sa iyang higdaanan, pagalabhan niya ang iyang mga bisti; maligo usab siya, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon.eAng tanang higdaanan nga pagahigdaan sa ginapangagian mamahugaw man, ug ang tanang butang nga pagalingkoran niya, mamahugaw.Id Ug kini mao ang iyang pagkahugaw sa nagapangagi kaniya: kong ang iyang unod magatolo tungod sa iyang nagapangagi, kun ang iyang unod nagpikot tungod sa nagapangagi, kini mao ang iyang kahugaw.5ceMagsulti kamo sa mga anak sa Israel, ug sila ingnon ninyo: Bisan kinsa nga lalake nga ang iyang hugaw nagapangagi sa iyang unod, tungod sa nagapangagi kaniya, mahugaw siya.Fb Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon:a}9Aron sa pagtudlo sa diha nga kini mahugaw na, ug sa diha nga kini mahinlo na. Kini mao ang kasugoan mahatungod sa sanla.F`8Ug mahatungod sa hubag, ug sa kugan, ug sa kabang nga maputi;)_O7Ug sa sanla sa bisti ug sa balay,H^ 6Kini mao ang kasugoan mahatungod sa tanan nga sanla ug sa pono,2]_5Apan pagabuhian niya ang langgam nga buhi sa gawas sa lungsod ngadto sa ibabaw sa kapatagan; mao kini ang pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa balay, ug kini mamahinlo."\?4Ug magaulay siya sa balay pinaagi sa dugo sa langgam, ug sa nagaagay nga tubig, ug sa langgam nga buhi, ug sa kahoy nga cedro, ug sa hisopo ug sa mapula:][53Ug pagakuptan niya ang kahoy nga cedro, ug ang hisopo, ug ang mapula, ug ang langgam nga buhi, ug ituslob sila sa dugo sa langgam nga gipatay, ug diha sa nagaagay nga tubig, ug pagasabligan ang balay sa makapito.mZU2Ug pagapatyon niya ang usa sa mga langgam sa usa ka tadyaw nga yuta sa ibabaw sa nagaagay nga tubig.|Ys1Ug aron sa paghinlo sa balay, magkuha siya ug duruha ka book nga langgam, ug kahoy nga cedro, ug mapula, ug hisopo,XX+0Ug kong mosulod ang sacerdote ug magahiling, ug, ania karon, makita ang sakit nga wala magalakaw sa balay sa tapus kini mahulipi; nan ang sacerdote magapahibalo nga ang balay mahinlo, kay ang sakit naayo na.W)/Ug ang makahigda niadtong balaya, pagalabhan niya ang iyang mga bisti; ang mokaon usab sulod niadtong balaya, pagalabhan niya ang iyang bisti.}Vu.Labut pa kadtong mosulod niadtong balaya sa tanan nga adlaw nga sa ginapalukban kini, mahugaw siya hangtud sa hapon.6Ug-Ug pagagun-obon ang maong balay, ang mga bato niini, ug ang mga kahoy niini, ug ang tanang tisa sa balay; ug pagadad-on kini ngadto sa gawas sa lungsod sa dapit nga mahugaw."T?,Unya ang sacerdote mosulod ug magahiling; ug, ania karon, kong daw nagalakaw ang sakit didto sa balay, sanla nga magakukut niadtong balaya: kini mahugaw.!S=+Ug kong ang sakit magabalik ug moturok niadtong balaya, sa tapus kuhaa niya ang mga bato, ug sa tapus kiskisi niya ang balay, ug sa tapus mahulipi niya;%RE*Ug sila magakuha ug laing mga bato, ug ilang igabutang kini sa dapit nga gikuhaan sa mga bato; ug magakuha sila ug lain nga tisa, ug hulipan nila ang balay.,QS)Ug siya magasugo nga libuton pagkiskis ang sulod sa balay, ug ang abug nga nangakuha sa ilang pagkiskis igasalibay sa gawas sa lungsod, didto sa dapit nga mahugaw.!P=(Nan magasugo ang sacerdote aron paglangkaton nila ang mga bato diin anaa ang lama sa sakit ug igasalibay kini sa gawas sa lungsod, sa dapit nga mahugaw.O 'Ug sa ikapito ka adlaw mobalik ang sacerdote, ug magahiling: ug, ania karon, kong ang sakit nagatubo sa mga bungbong sa balay,Ny&Nan, ang sacerdote mogula sa balay padulong sa pultahan sa balay, ug pagalukban niya ang balay sulod sa pito ka adlaw.cMA%Ug magahiling siya sa sakit: ug, ania karon, kong hikit-an ang mga lama sa sakit diha sa mga bungbong sa balay, uban ang mga boho-boho nga malunhaw-lunhaw, kun mapula-pula ug ang panagway labing ilalum kay sa bungbong;lLS$Ug magasugo ang sacerdote aron biyaan niya ang balay sa dili pa mosulod ang sacerdote sa pagtan-aw sa sakit, aron ang tanang atua sa balay dili isipon nga mahugaw, ug sa human niini, ang sacerdote mosulod sa paghiling sa balay:'KI#Unya ang tag-iya sa balay, moadto, ug magapahibalo sa sacerdote nga magaingon: Alang kanako daw adunay usa ka hampak sa sakit nga mitungha sa akong panimalay.9Jm"Sa inyong pagsulod sa yuta sa Canaan, nga akong gihatag kaninyo aron kamo makapanag-iya niini, ug gibutang ko ang sakit sa sanla sa usa ka balay sa yuta nga inyong napanag-iya;GI !Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: H Kini mao ang kasugoan tungod niadtong adunay sakit sa sanla, nga dili makaabut sa pagdala sa ginatudlo alang sa iyang pagkahinlo,vGgBisan ang arang niya maabut, ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa usab alang sa halad-nga-sinunog, uban sa halad-nga-kalan-on: ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang niadtong pagahinloan sa atubangan ni Jehova.nFWIngon usab igahalad niya ang usa sa mga tukmo kun sa mga kuyabog sa salampati, nga arang niya maabut,AE}Ug ang nahasalin sa lana nga anaa sa kamot sa sacerdote, igabutang niya sa ibabaw sa ulo niadtong pagahinloan, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya sa atubangan ni Jehova.D-Ug ang sacerdote magabutang sa lana nga anaa sa iyang kamot sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too, sa dapit sa dugo sa halad-tungod-sa-paglapas: C Ug sa iyang tudlo nga too ang sacerdote magasablig sa lana nga anaa sa iyang kamot nga wala, sa makapito sa atubangan ni Jehova:VB'Ug ang sacerdote magabubo sa lana sa ibabaw sa palad sa iyang kamot nga wala;CAUg pagapatyon niya ang nating carnero sa halad-tungod-sa-paglapas, ug ang sacerdote magakuha sa dugo sa halad-tungod-sa-paglapas, ug igabutang niya sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too.Z@/Ug ang sacerdote magakuha sa nating carnero sa halad-tungod-sa-pag-lapas, ug ang ikatolo ka bahin sa usa ka litro sa lana, ug ang sacerdote magatabyog niini ingon nga halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova.(?KUg sa ikawalo ka adlaw kini pagadad-on niya, ngadto sa sacerdote alang sa pagpaputi ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Jehova.>/Ug duruha ka tukmo kun duruha ka kuyabog, nga arang niya maabut; ug ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog.{=qUg kong siya makalolooy, ug dili makaabut sa igo, unya magakuha siya ug usa ka nating carnero nga lake aron igahalad ingon nga halad-nga-tinabyog tungod-sa-paglapas, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug usa sa napulo ka bahin sa usa ka epha nga harina nga sinaktan sa lana, nga sa halad-nga-kalan-on, ug usa sa ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana;><wUg igahalad sa sacerdote ang halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on didto sa ibabaw sa halaran. Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug mamahinlo siya.R;Ug ang sacerdote magahalad sa halad-tungod-sa-sala, ug magabuhat siya ug pagtabon-sa-sala alang niadtong pagahinloan tungod sa iyang pagkahugaw, ug sa human niini pagapatyon niya ang halad-nga-sinunog;D:Ug ang mahabilin sa lana nga anaa sa iyang kamot, igabutang niya sa ibabaw sa ulo niadtong pagahinloan: ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya sa atubangan ni Jehova.#9AUg ang mahabilin sa lana nga diha sa iyang kamot, igabutang sa sacerdote sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan, sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too, sa ibabaw sa dugo sa hald-tungod-sa-paglapas.28_Ug igatuslob sa sacerdote ang iyang tudlo nga too sa lana nga anaa sa iyang kamot nga wala, ug magasablig siya sa lana sa iyang tudlo sa makapito sa atubangan ni Jehova.7Ug ang sacerdote magakuha sa ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana, ug igabubo niya sa palad sa iyang kaugalingong kamot nga wala;6 Ug ang sacerdote magakuha sa dugo sa halad-tungod-sa-paglapas ug ang sacerdote magabutang sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too.35a Ug pagapatyon niya ang nating carnero nga lake sa dapit diin ginapatay ang halad-tungod-sa-sala, ug ang halad-nga-sinunog, sa balaang puloy-anan: kay maingon nga iya man usab sa sacerdote ang halad-tungod-sa-sala, mao usab ang halad-tungod-sa-paglapas iya sa sacerdote : kini mao ang labing balaan.l4S Ug ang sacerdote magakuha sa usa sa mga nating carnero nga lake, ug kini igahalad niya tungod-sa-paglapas, uban sa ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana, ug igatabyog kini ingon sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova.23_ Ug ang sacerdote nga nagaputli kaniya magapahamutang kaniya nga pagahinloan, ug niadtong mga butanga sa atubangan ni Jehova sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman.X2+ Ug sa ikawalo ka adlaw magakuha siya ug duruha ka nating carnero nga lake nga walay ikasaway, ug usa ka nating carnero nga baye nga usa ka tuig ang panuigon nga walay ikasaway: ug totolo sa napulo ka bahin sa usa ka epha sa harina nga fino alang sa halad-nga-kalan-on nga sinaktan sa lana, ug ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana.71i Ug sa ikapito ka adlaw mao pa ang pagkiskis niya sa tanang buhok sa iyang ulo, ug ang iyang bungot ug ang mga kilay sa iyang mga mata; sa katapusan gayud, pagakiskison niya ang tanan niyang balhibo, ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug pagahugasan niya ang iyang unod sa tubig, ug mamahinlo siya.0Ug kadtong pagahinloan, magalaba sa iyang mga bisti, ug kiskison niya ang tanan niya nga buhok, ug maligo siya sa tubig, ug mamahinlo siya; ug sa human niana mosulod siya sa campo, ug mopuyo siya sa gawas sa iyang balong-balong sulod sa pito ka adlaw.G/ Ug siya magasablig sa makapito sa ibabaw sa sanlahon nga pagahinloan sa sanla, ug siya magapahibalo kaniya sa pagkahinlo na: ug pagabuhian ang langgam nga buhi ngadto sa kapatagan nga hawan.d.CMahitungod sa langgam nga buhi, kini kuhaon niya, ug ang kahoy nga cedro, ug ang mapula, ug ang hisopo, ug kini sila ituslob niya, ug ang langgam nga buhi, sa dugo sa langgam nga gipatay sa ibabaw sa nagaagay nga tubig.-Ug ang sacerdote magasugo sa pagpatay sa usa sa mga langgam diha sa usa ka sudlanan nga yuta sa ibabaw sa nagaagay nga tubig.3,aNan, ang sacerdote magasugo niadtong pagahinloan sa pagkuha alang sa iyang kaugalingon ug duruha ka langgam nga buhi nga mahinlo, ug kahoy nga cedro, ug mapula ug hisopo;+Ug ang sacerdote mogula sa campo: ug ang sacerdote magahiling; ug, ania karon, kong ang sakit nga sanla mamaayo sa sanlahon,l*SKini mao ang kasugoan sa sanlahon sa adlaw sa paghinlo kaniya: Pagadad-on siya ngadto sa sacerdote.7) mUg misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:i(M ;Kini mao ang kasugoan sa sakit nga sanla diha sa bisti nga balhibo, kun sa lino, kun sa bisan unsa nga lindog, kun sa hulog, kun sa bisan unsa nga butanga mga panit, aron ipahibalo kini nga mahinlo kun ipahibalo nga mahugaw.D' :Ug ang bisti, kun ang lindog, kun ang hulog, kun bisan unsang butanga nga panit, nga pagalabhan mo, kong makuha niini ang lama sa sakit, nan pagalabhan sa ikaduha, ug unya mamahinlo kini. !~~}]|Q|{kzz"yxxww&vkvutt\ssrUqpo~nmllBkk2jj ikhh$ggf2eddNdbaa<`V_b_^]\\![aZYYHX}VUTTASRRPOO5NmM|LLKKJIWHGFFOEEGDtCCBB?AA@@)?<>>=Ww Ug sa adlaw nga igatabyog ninyo ang binangan, magahalad kamo ug usa ka lakeng carnero nga usa ka tuig ang panuigon nga walay ikasaway, alang sa usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova.2V_ Ug itabyog niya ang binangan sa atubangan ni Jehova, aron kini pagadawaton alang kaninyo. Sa pagkaugma sa tapus ang adlaw nga igpapahulay ang sacerdote magatabyog niana.U{ Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Sa pagsulod ninyo sa yuta nga akong ihatag kaninyo, ug magaani kamo sa abut niini, nan magadala kamo ngadto sa sacerdote ug usa ka binangan nga inunahan sa mga unang bunga sa inyong pag-ani;8Tm Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:RSApan maghalad kamo kang Jehova sa halad-nga-ginasunog sulod sa pito ka adlaw; sa ikapito ka adlaw mao ang usa ka balaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga pagabuhaton ninyo sa inalagad. RSa nahauna nga adlaw kamo adunay usa ka balaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo.9QmUg sa ikapulo ug lima ka adlaw niining bulana mao ang fiesta sa mga tinapay nga walay levadura alang kang Jehova: pito ka adlaw magakaon kamo sa mga tinapay nga walay levadura.{PqSa nahaunang bulan, sa ikapulo ug upat ka adlaw sa bulan, sa taliwala sa duruha ka hapon, mao ang pasko ni Jehova.OKini mao ang tinudlo nga mga fiesta ni Jehova, bisan ang mga pagkatigum nga balaan, nga igamantala ninyo sa ilang tinudlo nga panahon.SApan ngatanan kadto nga may ikasaway, dili igahalad ninyo, kay kini dili pagadawaton alang kaninyo: =Aron pagadawaton kamo, magahalad kamo ug lake nga walay ikasaway gikan sa mga vaca, gikan sa mga carnero kun gikan sa mga kanding,q<]Isulti mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, ug sa tanan nga mga anak sa Israel, ug ingnon mo sila: Bisan kinsa nga tawohana sa balay sa Israel kun sa mga dumuloong sa Israel, nga magahalad sa iyang halad tungod sa tanan niyang mga saad, kun tungod sa tanan niyang mga halad nga kinabubut-on, nga igahalad nila kang Jehova ingon nga halad-nga-sinunog.8;mUg misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:6:gAron nga tungod niana pagpas-anon nila ang pagkadautan nga nagadala sa sala, sa diha nga magakaon sila sa mga butang nga balaan: kay ako si Jehova mao ang nagabalaan kanila.t9cUg sila dili magpasipala sa mga butang nga balaan sa mga anak sa Israel nga gihalad nila alang kang Jehova.98mUg kong ang usa ka tawo magakaon sa mga butang nga balaan sa walay pagpanghibalo, nan igadugang niini ang ikalima ka bahin, ug magahatag siya sa sacerdote sa butang nga balaan.7# Apan kong ang anak nga babaye sa sacerdote balo ugaling , kun biniyaan sa bana , ug walay anak, ug igabalik siya sa balay sa iyang amahan, ingon sa iyang pagkabatan-on, magakaon siya sa tinapay sa iyang amahan; apan walay bisan kinsa nga dumuloong nga magakaon niini..6W Apan kong ang anak nga babaye sa usa ka sacerdote maminyo sa usa ka tawo nga dumuloong, ang babaye dili magakaon sa halad-nga-binayaw gikan sa mga butang nga balaan. 5; Apan ang tawo nga mapalit sa sacerdote sa iyang salapi, kini magakaon niana ug ang mangatawo sulod sa iyang balay: kini sila magakaon sa iyang tinapay.&4G Walay bisan kinsa nga dumuloong nga magakaon sa butang nga balaan; ang usa ka humalapit sa sacerdote, kun usa ka mamomoo, dili magakaon sa butang nga balaan.G3  Busa pagabantayan nila ang akong katungdanan tingali hinoon ug makasala sila tungod niini, ug mangamatay sila niana, kong ilang pagapasipalahan kini: ako mao si Jehova nga nagabalaan kanila.2Kadtong mamatay sa iyang kaugalingon, kun gilapa-lapa sa mga mananap dili pagakan-on niya aron sa paghugaw kaniya. Ako mao si Jehova. 1Ug sa matunod na ang adlaw, mamahinlo siya; ug unya makakaon na siya sa mga butang nga balaan, kay kini mao man ang iyang tinapay.07Ang kalag nga magahikap niana, mamahugaw hangtud sa hapon, ug siya dili magakaon sa mga butang nga balaan gawas sa madigo na ang iyang unod sa tubig.O/Kun bisan kinsa nga makahikap sa bisan unsa nga mananap nga mokamang, nga makapahugaw kaniya, kun usa ka tawo nga gikan kaniya mitakod ang pagkahugaw sa bisan unsa nga pagkahugaw nga nabatonan niya:.#Bisan kinsa nga tawohana sa kaliwatan ni Aaron, nga sanlahon, kun giagasan dili siya makakaon sa mga butang nga balaan hangtud nga siya mahinlo. Ug bisan kinsa nga magahikap sa bisan unsang butanga nga mahugaw tungod sa minatay, kun usa ka tawo nga giagasan sa binhi;'-IIngnon mo sila: Bisan kinsa sa tanan ninyong kaliwatan ngadto sa inyong mga kaliwatan, nga moduol sa mga butang nga balaan nga gibalaan sa mga anak sa Israel alang kang Jehova, kadtong adunay pagkahugaw sa ibabaw niya, kadtong kalaga pagaputlon gikan sa atubangan ko. Ako mao si Jehova.u,eIpamulong mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, nga managlain sila sa mga butang nga balaan sa mga anak sa Israel, nga ilang gibalaan alang kanako, ug nga dili nila pagpasipalahan ang akong balaan nga ngalan. Ako mao si Jehova.7+ mUg misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:v*gBusa si Moises misulti niini kang Aaron, ug sa iyang mga anak nga lalake, ug sa tanan nga mga anak sa Israel.i)MApan dili siya magasulod ngadto sa sulod sa tabil, ni makaduol siya sa halaran, kay adunay ikasaway kaniya : ug aron dili pagapasipalahan niya ang akong mga balaan nga puloy-anan, kay ako mao si Jehova nga nagabalaan kanila.d(CSa tinapay sa iyang Dios sa dapit nga labing balaan, ug sa dapit nga balaan, magakaon siya;l'SWalay bisan kinsa sa kaliwatan ni Aaron nga sacerdote nga may ikasaway, nga magaduol siya sa paghalad ug mga halad nga pinaagi sa kalayo kang Jehova. May ikasaway kaniya: dili siya magaduol sa paghalad ug tinapay sa iyang Dios.u&eKun buktot, kun enano, kun adunay biti sa mata, kun tawo nga nukaon, kun may bon-i, kun tawo nga gituntonan;D%Kun usa ka tawo nga adunay bali sa tiil, kun bali sa kamot,7$iKay bisan kinsa nga tawohana nga adunay ikasaway, siya dili magaduol: usa ka tawong buta, kun piang, kun kadtong may ilong nga pislaton, kun bisan unsa nga kapin sa kinaiya ,6#gSultihan mo si Aaron, sa pag-ingon: Bisan kinsa sa imong kaliwatan ngadto sa ilang mga kaliwatan nga adunay ikasaway, dili siya magduol sa paghalad ug tinapay sa iyang Dios.8"mUg si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:!}Ug dili siya magpabastos sa iyang kaliwatan sa taliwala sa iyang katawohan: kay ako mao si Jehova nga nagabalaan kaniya.O Usa ka balo nga babaye, kun usa ka babaye nga biniyaan, kun usa ka babaye nga nabuongan sa dungog, kun bigaon, niini kanila dili siya mangasawa: apan mangasawa siya ug ulay gikan sa iyang katawohan.7k Ug mangasawa siya sa babaye sa iyang pagkaulay.J Ni magagula siya sa balaang puloy-anan, ni paghugawan niya ang balaang puloy-anan sa iyang Dios; kay ang purongpurong sa lana nga igdidihog sa iyang Dios anaa sa ibabaw niya. Ako mao si Jehova./ Ni mag-adto siya ngadto sa bisan kinsa nga tawong patay, ni maghugaw siya sa iyang kaugalingon tungod sa iyang amahan kun tungod sa iyang inahan; Ug ang labawng sacerdote sa taliwala sa iyang mga igsoon, kinsang ibabaw sa ulo gibuboan ug lana nga igdidihog, ug nga gipanalanginan siya sa pagsul-ob sa mga bisti, dili niya pag-padunghayon ang buhok sa iyang ulo, ni paggision ang iyang mga bisti;3a Ug ang anak nga babaye sa bisan kinsa nga sacerdote, kong buongan niya ang iyang dungog sa pagpakighilawas, nagapabastos siya sa iyang amahan; pagasunogon siya sa kalayo.)MBusa magabalaan ka kaniya kay ang tinapay sa imong Dios, ginahalad niya: magabalaan siya alang kanimo. kay ako, si Jehova, nga nagapabalaan kaninyo, balaan man.CDili sila magapangasawa sa usa ka babaye nga bigaon, kun nabuongan sa dungog: ni mangasawa sila sa usa ka babaye nga gibiyaan sa iyang bana: kay ang sacerdote balaan alang sa iyang Dios.mUMagabalaan sila ngadto sa atubangan sa ilang Dios, ug dili nila pagapasipalahan ang ngalan sa ilang Dios; kay ang mga halad ni Jehova nga hinimo pinaagi sa kalayo, ang tinapay sa ilang Dios, ginahalad nila: busa magabalaan sila.ueDili sila magapaupaw sa ilang ulo ni mag-agil sa nasikuhan sa ilang bungot, ni magasamad sila sa ilang unod.Dili siya magahugaw sa iyang kaugalingon kay siya pangulo sa iyang katawohan, nga sa paghimong bastos sa iyang kaugalingon.Ug alang sa iyang igsoon nga babaye nga ulay, nga haduol kaniya, nga wala makapamana; tungod kaniya makahugaw siya sa iyang kaugalingon.T#Gawas sa iyang kaubanan sa haduol kaniya, tungod sa iyang inahan, ug tungod sa iyang amahan, ug, tungod sa iyang anak nga lalake, ug tungod sa iyang anak nga babaye, ug tungod sa iyang igsoon nga lalake,m WUg si Jehova miingon kang Moises: Isulti mo sa mga sacerdote, ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug ipamulong mo kanila: Walay bisan kinsa nga magahugaw sa iyang kaugalingon tungod sa usa ka minatay sa taliwala sa iyang katawohan;DAng usa ka lalake usab kun usa ka babaye nga espiritista, kun siya nga slamangkiro, sila sa pagkamatuod gayud pagapatyon; pagalabayon sila sa mga bato; ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila. Ug magabalaan kamo alang kanako: kay ako, si Jehova balaan man, ug gipabulag ko kamo gikan sa mga katawohan aron mamaako kamo.:oBusa, kamo magabuhat ug kalainan sa mananap nga mahinlo ug sa mahugaw, ug sa langgam nga mahugaw ug sa mahinlo: ug dili ninyo himoong dulumtanan ang inyong mga kalag tungod sa mga mananap, ni tungod sa mga langgam, ni tungod sa bisan unsa nga nagaduot sa yuta, nga igapabulag ko kaninyo ingon nga mahugaw.Apan kaninyo nag-ingon ako: Kamo makapanunod sa ialng yuta, ug ako magahatag kaninyo niana, aron makapanag-iya kamo nianang usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. Ako mao si Jehova nga inyong Dios, nga nagpabulag kaninyo gikan sa mga katawohan.;qUg dili kamo maglakaw sa mga ginabatasan sa mga tawo nga gisalikway ko gikan sa inyong atubangan: kay ilang gibuhat kining tanan nga mga butanga ug tungod niini gidumtan ko sila.H  Busa pagabantayn ninyo ang tanan ko nga kabalaoran, ug ang tanan ko nga mg tulomanon, ug kini buhaton ninyo; aron ang yuta nga akong pagada-an kaninyo diin kamo mopuyo, dili magasuka kaninyo., SUg kong ang usa ka tawo magakuha sa asawa sa iyang igsoon nga lalke, kini mahugaw; ang pagkahubo sa iyang igsoon nga lalake gibuksan niya; sila magawalay mga anak.5 eUg kong ang usa ka tawo mohigda ipon sa asawa sa iyang uyoan, gibuksan niya ang pagkahubo sa iyang uyoan: ang ilang sala pagadad-on nila; mangamatay sila nga wlay mga anak.E Ug dili mo pagbuksan ang kahubo sa igsoon nga babaye sa imong inahan, kun sa igsoon nga babaye sa imong amahan; kay gibuksan niya ang iyang kaubanan: ang ilang pagkadautan pagadad-on nila. Ug kong ang usa ka tawo mohigda ipon sa babaye nga adunay iyang sakit nga binulan , ug magabukas siya sa iyang pagkahubo; ang tinubdan iyang gibuksan, ug iyang gibuksan ang tinubdan sa iyang dugo: silang duruha pagaputlon gikan sa taliwala sa ilang katawohan.&GUg kong ang usa ka tawo magakuha sa iyang igsoon nga babaye, anak nga babaye sa iyang amahan, kun anak nga babaye sa iyang inahan, ug hikit-an niya ang pagkahubo sa babaye, ug ang babaye makakita sa pagkahubo sa lalake, ang maong butang maka-uulaw; ug pagaputlon sila gikan sa mga mata sa mga anak sa ilang katawohan: kay gibuksan niya ang pagkahubo sa iyang igsoon nga babaye; pagadad-on niya ang iyang kadautan.G Ug kong ang usa ka babaye moduol sa usa ka mananap sa pagpakighiusa kaniya, ang babaye ug ang mananap pagapatyon mo: sila sa pagkamatuod gayud pagapatyon; ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila; Ug kong ang usa ka tawo makighilawas sa usa ka mananap, sa pagkamatuod gayud pagapatyon siya, ug pagapatyon ninyo ang mananap.A}Ug kong ang usa ka tawo mangasawa sa usa ka babaye ug sa inahan niya, kini maoy usa ka dautan; sila pagasunogon sa kalayo, siya ug silang tanan ; aron walay kadautan sa taliwala ninyo.E Kong ang usa ka tawo mohigda ipon sa lalake, ingon nga siya babaye, silang duruha nagbuhat ug dulumtanan: silang duruha sa pagkamatuod gayud pagapatyon; ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila.<s Kong ang usa ka tawo motipon sa paghigda sa iyang umagad nga babaye, silang duruha sa pagkamatuod gayud pagapatyon; nanagbuhat sila ug kagubot: ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila.9m Ug ang tawo nga mohigda ipon sa asawa sa iyang amahan nagabukas sa pagkahubo sa iyang amahan: silang duruha sa pagkamatuod gayud pagapatyon: ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila.F Ug ang tawo nga manapaw sa asawa sa laing tawo, bisan kadtong nagapanapaw sa asawa sa iyang isigkatawo, sa pagkamatuod gayud pagapatyon ang mananapaw nga lalake ug ang mananapaw nga babaye.dC Kay ang tanan nga nagasulti sa pasipala batok sa iyang amahan kun batok sa iyang inahan, sa pagkamatuod gayud pagapatyon siya: gipasipad-an niya ang iyang amahan kun ang iyang inahan: ang iyang dugo anaa sa ibabaw niya.ueUg pagabantayan ninyo ang akong kabalaoran, ug buhaton ninyo kini. Ako mao si Jehova nga nagabalaan kaninyo.W~)Busa pagbalaan kamo, ug magbalaan kamo, kay ako si Jehova mao ang inyong Dios.p}[Ug ang kalag nga magaliso ngadto niadtong mga espiritista kun sa mga salamangkiro aron sa pagpakighilawas sunod kanila, ako magabutang sa akong nawong batok niadtong kalaga, ug pagaputlon siya gikan sa taliwala sa Piyang katawohan.b|?Nan ako magabutang sa akong nawong batok niadtong tawohana, ug batok sa iyang panimalay, ug siya pagaputlon ko, ug ang tanan nga nanagpakighilawas uban kaniya, sa pagpakig hilawas kang Moloch gikan sa ilang katawohan.0{[Ug kong ang mga tawo sa yuta magatago gayud sa ilang mga mata gikan niadtong tawohana, sa nagahatag siya gikan sa iyang binhi kang Moloch, ug sila dili mopatay kaniya;zUg igabutang ko ang akong nawong batok sa maong tawo, ug pagaputlon ko siya gikan sa taliwala sa iyang katawohan; kay gihatag niya gikan sa iyang binhi kang Moloch, sa paghugaw sa akong balaan nga puloy-anan, ug sa pagbuling sa akong balaan nga ngalan.y)Labut pa igapamulong mo sa mga anak sa Israel: Bisan kinsa siya sa mga anak sa Israel, kun sa mga dumuloong nga nagpuyo sa Israel, nga magahatag gikan sa iyang binhi kang Moloch, sa pagkamatuod gayud, pagapatyon siya: ang katawohan sa yuta managlabay kaniya ug mga bato.7x mUg misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:w %Ug pagabantayan ninyo ang tanan ko nga kabalaoran ug ang akong tanan nga mga tulumanon ug buhaton inyo kini. Ako mao si Jehova.Wv)$Managbaton kamo ug mga timbangan nga matarung, mga bato sa timbangan nga matarung, ang epha nga matarung, ug hin nga matarung. Ako mao si Jehova nga inyong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto.zuo#Dili kamo magbuhat sa pagkadili-matarung sa paghukom, sa mga sukod sa gitas-on, sa gibug-aton, kun sa gidaghanon.dtC"Ang dumuloong nga nagapuyo uban kaninyo pagahimoon ninyo ingon sa molupyo sa taliwala ninyo, ug higugmaon mo siya ingon sa imong kaugalingon; kay naglumalangyaw kamo sa yuta sa Egipto. Ako mao si Jehova nga inyong Dios.msU!Ug kong ang usa ka dumuloong magpuyo ipon kanimo sa inyong yuta dili kamo magbuhat ug dautan kaniya.r' Sa atubangan sa ulo nga ubanon magtindog ka, ug pagatahuron mo ang nawong sa tawo nga tigulang, ug kahadlokan mo ang Dios. Ako mao si Jehova.9qmDili kamo magliso ngadto kanila nga espiritista, ni ngadto sa mga salamangkiro; dili kamo magpangita kanila aron kamo mahugawan pinaagi nila. Ako mao si Jehova nga inyong Dios.pAng akong mga adlaw nga igpapahulay pagabantayan ninyo, ug ang akong balaang puloy-anan pagatahuron ninyo. Ako mao si Jehova.o1Dili mo pagbulingan ang imong anak nga babaye, sa pagbuhat kaniya nga bigaon: aron dili mahimong bigaon ang yuta, ug ang yuta malukop sa kadautan.n%Ug dili ninyo pagsamaran ang inyong unod tungod sa usa ka minatay, ni magpatik kamo kaninyo ug bisan unsa nga mga timaan. Ako mao si Jehova. mDili ninyo pagtobtoban aron molingin ang mga nasikohan sa inyong buhok sa ulo, ni pagadauton mo ang mga nasikohan sa imong bungot.tlcDili kamo magkaon bisan unsang butanga uban ang dugo: ni magdiwata kamo, ni magapanagna kamo sa paglimbong.k%Ug sa ikalima ka tuig pagakan-on ninyo ang bunga niini, aron kini modugang alang kaninyo ang bunga niini. Ako mao si Jehova nga inyong Dios.pj[Apan sa ikaupat ka tuig ang tanan nga bunga niini mabalaan pinaagi sa paghatag sa pagdayeg kang Jehova.2i_Ug sa makasulod na kamo sa yuta, ug makatanum na kamo sa tanan nga matang sa kahoy nga makaon, nan pagaisipon ninyo ang bunga niini ingon nga mao ang ilang pagka-walay-circuncicion alang kaninyo : sa totolo ka tuig kini ingon sa dili cinircuncidahan alang kaninyo: ang bunga niini dili pagakan-on.thcUg ang sacerdote maghimo pagtabon-sa-sala alang kaniya pinaagi sa paggawi sa lakeng carnero nga sa halad-tungod-sa-paglapas sa atubangan ni Jehova alang sa iyang sala nga nabuhat niya: ug pagapasayloon kaniya ang sala nga nabuhat niya.g)Ug siya magadala ngadto kang Jehova, sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug usa ka lakeng carnero alang sa halad-tungod-sa-paglapas.fUg bisan kinsang tawohana nga magapakighilawas sa usa ka babaye, kadtong babaye nga ulipon, nga kalaslon sa usa ka bana ug wala gayud malukat, ni mahatagan siya sa kagawasan; silang duruha pagasilotan, dili sila pagapatyon kay ang babaye dili luwas. eAng akong kabalaoran pagabantayan ninyo. Dili mo itugot ang imong mga hayup sa pagpaliwat ug lainlain nga matang: ang imong uma dili mo pagpugasan ug duha ka matang sa mga binhi: ni magsul-ob ka ug mga saput nga adunay duha ka mga butang nga gisakot paghabol .>B=g<<$;; :599&8x765443221P0)/3.k--,++q*))(&'&&,%%7$h#""]!s N.Lg.| h$<JEh*[ , i U|kc`8 =(#Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Manases, katloan ug duha ka libo ug duha ka gatus.7 #("Sa mga anak ni Manases, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan;Y6 /(!Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Ephraim, kap-atan ka libo ug lima ka gatus.%5 G( Sa mga anak ni Jose: sa mga anak ni Ephraim, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimaly, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makamo sa pag-adto sa panggubatan;a4 ?(Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Zabulon, kalim-an ug pito ka libo ug upat ka gatus.3 (Sa mga anak ni Zabulon sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa ilang mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan;c2 C(Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Issachar, kalim-an ug upat ka libo, ug upat ka gatus. 1 (Sa mga anak ni Issachar, sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan;^0 9(Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Juda, kapitoan ug upat ka libo ug unom ka gatus. / (Sa mga anak ni Juda, sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig, ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan;h. M(Kadtong mga naisip kanila, sa banay ni Gad, kap-atan ug lima ka libo, unom ka gatus ug kalim-an.- (Sa mga anak ni Gad, pinaagi sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan;b, A(Kadtong mga naisip kanila, sa banay ni Simeon, kalim-am ug siyam ka libo ug tolo ka gatus.Z+ 1(Sa mga anak ni Simeon pinaagi sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, kadtong naisip kanila sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, pinaagi sa mga ulo nila, ang tagsatagsa ka lalake sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanang makahimo sa pag-adto sa panggubatan;e* G(Kadtong mga naisip gikan kanila sa banay ni Ruben, kap-atan ug unom ka libo ug lima ka gatus.`) =(Ug ang mga anak ni Ruben, ang panganay ni Israel, ang ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, pinaagi sa mga ulo nila, ang tagsatagsa ka lalake sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan;`( =(Ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises, mao nga sila giisip didto sa kamingawan sa Sinai.I' (Ug gitigum nila ang tibook nga katilingban sa nahauna nga adlaw sa bulan nga ikaduha; ug gipahayag nila pinaagi sa ilang mga kaliwat, subay sa ilang kabanayan, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, pinaagi sa mga ulo nila.g& K(Ug gikuha ni Moises ug ni Aaron kining mga tawohana nga gihisgutan pinaagi sa ilang mga ngalan;% )(Kini sila mao ang mga gitawag sa katilingban, nga mga principe sa mga banay sa ilang mga amahan; sila mao ang pangulo sa mga linibo sa Israel.<$ w(Kang Nephtali: Si Ahira, ang anak nga lalake ni Enan.<# w(Kang Gad: Si Eliasaph, ang anak nga lalake ni Dehuel.;" u( Kang Aser: Si Phegiel, ang anak nga lalake ni Ocran.?! }( Kang Dan: Si Ahiezer, ang anak nga lalake ni Ammisaddai.?  }( Kang Benjamin: Si Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeon. #( Sa mga anak ni Jose: sa kang Ephraim: si Elisama, ang anak nga lalake ni Ammiud; kang Manases: Si Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedasur.< w( Kang Zabulon: Si Eliab, ang anak nga lalake ni Helon.@ (Kang Issachar: Si Nathanael, ang anak nga lalake ni Suar.= y(Kang Juda: Si Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab.D (Kang Simeon: Si Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai. (Ug kini mao ang mga ngalan sa mga tawo nga magatindog uban kaninyo. Kang Ruben: si Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur.y o(Ug uban kaninyo may usa ka tawo gikan sa tagsatagsa ka banay; ang tagsatagsa ka pangulo sa balay sa iyang amahan.9 o(Sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan sa Israel: Ikaw ug si Aaron mag-isip kanila pinaagi sa ilang mga panon.n Y(Magkuha kamo ug padron sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, ang tagsatagsa ka lalake pinaagi sa mga ulo nila;d G(Ug misulti si Jehova kang Moises didto sa kamingawan sa Sinai, sulod sa balong-balong nga pagatiguman, sa nahauna nga adlaw sa bulan nga ikaduha sa ikaduha ka tuig tapus sa ilang paggikan sa yuta sa Egipto, nga nagaingon:xk"Kini mao ang mga sugo nga gisugo ni Jehova kang Moises nga alang sa mga anak sa Israel didto sa bukid sa Sinai.E!Dili siya magasusi kong maayo ba kun dautan ba; ni pagailisan kini niya: ug kong pagailisan gayud kini niya, nan ang iyang iilis ug ang pagailisan mamahimong balaan; kini dili pagalukaton.9 Ug ang tanan nga ikapulo sa mga vaca kun sa mga carnero, bisan unsa nga moagi sa ilalum sa sungkod, ang ikapulo niini pagabalaanon ngadto kang Jehova.nWUg kong adunay buot magalukat ug diyutay sa iyang ikapulo, igadugang niya niini ang ikalima ka bahin..WUg ang tanan nga ikapulo sa yuta, maingon man ang sa binhi sa yuta, mao usab ang sa bunga sa mga kahoy, iya ni Jehova: kini maoy butang nga balaan alang kang Jehova.oYWalay bisan kinsa nga hinalad, nga igahalad gikan sa mga tawo, nga pagalukaton; pagapatyon gayud siya.!=Apan, walay bisan unsa nga butang nga hinalad, nga igahalad sa usa ka tawo kang Jehova gikan sa tanan nga iya, bisan sa tawo, kun sa mga mananap, kun sa mga yuta nga iyang kaugalingon nga igabaligya kun pagalukaton. Ang tanan nga hinalad maoy butang nga labing balaan kang Jehova.S!Ug kong gikan sa mga mananap nga mahugaw, nan pagalukaton nila ingon sa imong pagbana-bana, ug madugang niini sa ikalima ka bahin ug kondili nila pagalukaton, nan igabaligya ingon sa imong pagbana-bana.G  Kadto lamang nga panganay sa taliwala sa mga mananap, nga tungod sa pagkapanganay iya ni Jehova, walay bisan kinsa nga tawo nga magabalaan niini; bisan vaca, kun carnero, kini iya ni Jehova.u eUg ang tanan nga imong pagpabili ipasikad sa siclo sa balaang puloyanan; ang siclo adunay kaluhaan ka obolo.j OSa tuig sa tinghugyaw igauli niya ang yuta niadtong iyang gipalitan, nga mao ang tag-iya sa yuta.^ 7Nan ang sacerdote magaisip nga alang kaniya sa bili sa imong pagbana-bana ngadto sa tuig sa tinghugyaw: ug niadtong adlawa magahatag siya sa imong pagbana-bana ingon nga usa ka butang nga balaan alang kang Jehova.v gUg kong pagabalaanon niya kini kang Jehova ang yuta nga iyang gipalit, nga dili sa yuta nga iyang panulondon;#AApan sa diha nga makagawas na ang yuta sa tinghugyaw pagabalaanon kini kang Jehova, ingon nga yuta nga hinalad; ang sacerdote mao ang makapanag-iya niini.oYUg kong siya dili molukat sa yuta, kun ang yuta gikabaligya sa laing tawo, dili na gayud malukat kini:/YUg kong ang nagbalaan sa yuta buot gayud molukat niini, nan magadugang siya sa ikalima ka bahin sa salapi sa imong pagbana-bana niini, ug kini mahabilin alang kaniya.fGApan kong sa human na ang tinghugyaw magabalaan siya sa iyang yuta, nan ang sacerdote magahusay kaniya sa salapi, sumala sa mga tuig nga mahabilin hangtud sa tuig sa tinghugyaw; ug pagakunhoran kini sa imong pagbana-bana.xkUg kong pagabalaanon niya ang iyang yuta sukad sa tuig sa tinghugyaw, sumala sa imong pagbana-bana, mamao kini.lSUg sa diha nga ang usa ka tawo magabalaan sa yuta nga iyang kaugalingon kang Jehova, nan ang imong pagbana-bana ipasikad sa iyang pugas niini: ang pugas nga usa ka omer sa cebada pagabilihan sa tag-kalim-an ka siclo nga salapi.3Apan kong ang magabalaan niini molukat sa iyang balay, nan magadugang siya sa ikalima ka bahin sa salapi sa imong pagpabili niini, ug kini mamaiya.KUg sa diha nga ang usa ka tawo magabalaan sa iyang balay nga balaanon kang Jehova, nan ang sacerdote magapabili niini, kun maayo ba kun dautan ba: ingon sa pagbili sa sacerdote niini mamao kini.mU Apan kong kini pagatubson gayud niya, nan igadugang nila ang ikalima ka bahin sa imong pagbana-bana.} Ug ang sacerdote magapabili niini kun maayo ba kun dautan ba; ingon nga ikaw nga sacerdote magapabili niini, mamao kini.~3 Ug kong kini mananap nga mahugaw, nga dili angay nga ihalad ingon sa halad kang Jehova, unya ang mananap iyang igabutang sa atubangan sa sacerdote;K} Kini dili pagausbon niya, ni pagailisan, ang maayo sa dautan kun ang dautan sa maayo: ug kong pagabayloan ang usa ka mananap sa laing mananap, nan kini ug ang hinatag nga giilis mahimong balaan.|  Ug kong mananap ang igahalad sa mga tawo alang kang Jehova, ang tanan nga igahatag sa tawo ngadto kang Jehova mahimong balaan.n{WApan kong siya labing kabus kay sa imong pagbana-bana, unya magpakita siya sa atubangan sa sacerdote, ug ang sacerdote magabutang kaniya ug bili: sumala sa hiarangan niadtong nagpanaad, ang sacerdote magapahamtang kaniya ug bili.6zgUg kong sukad sa kan-uman ka tuig ang panuigon ngadto sa ibabaw, kong siya lalake, ang imong pagbana-bana mao ang napulo ug lima ka siclo ug alang sa babaye napulo ka siclo.]y5Ug kong sukad sa usa ka bulan hangtud sa lima ka tuig ang panuigon, nan ang imong pagbana-bana mao kini , sa lalake, lima ka siclo nga salapi; ug sa babaye ang imong pagbana-bana mao ang tolo ka siclo nga salapi.:xoUg kong sukad sa lima ka tuig hangtud sa kaluhaan ka tuig ang panuigon, nan ang imong pagbana-bana mao kini , ang sa lalake, kaluhaan ka siclo, ug ang sa babaye napulo ka siclo,RwUg kong siya babaye, nan ang imong pagbana-bana mao ang katloan ka siclo.hvKAng imong pagbana-bana mao ang sa mga lalake nga sukad sa kaluhaan ka tuig hangtud sa kan-uman ka tuig, bisan ang panuigon sa imong pagbana-bana nga mao ang kalim-an ka siclo nga salapi ingon sa siclo sa balaang puloy-anan.MuIsulti mo sa mga anak sa Israel ug ipamulong mo kanila: Sa diha nga ang usa ka tawo magabuhat ug linain nga panaad kang Jehova, ang mga tawo mao ang alang kang Jehova sumala sa imong pagbana-bana:7t mUg misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:*sO.Kini mao ang kabalaoran ug mga tulomanon ug kasugoan nga gitukod ni Jehova sa taliwala niya ug sa mga anak sa Israel didto sa bukid sa Sinai pinaagi kang Moises.Dr-Kondili, tungod kanila, mahinumdum ako sa tugon uban sa ilang mga amahan nga akong gikuha gikan sa yuta sa Egipto sa mga mata sa mga nasud, aron ako mahimong Dios nila: ako mao si Jehova.rq_,Ug bisan pa niining tanan, nga sa atua sila sa yuta sa ilang mga kaaway, ako dili magasikway kanila, ni magadumot ako kanila, aron sa paglaglag kanila gayud, ug sa paglapas sa akong tugon kanila; kay ako mao si Jehova nga ilang Dios;#pA+Ang yuta usab mabiyaan nila, ug mahiagum sa iyang mga tuig nga igpapahulay, samtang nga kini nagahigda nga biniyaan nga mawad-an kanila; ug pagadawaton nila ang silot sa ilang pagkadautan; kay ilang gisalikway ang akong mga tulomanon, ug ang kalag nila nagdumot sa akong kabalaoran.Bo*Nan mahinumdum ako sa akong tugon uban kang Jacob, ug ingon usab mahinumdum ako sa akong tugon uban kang Isaac ug ingon usab sa akong tugon uban kang Abraham: ug mahinumdum ako sa yuta.Xn+)Ako usab naggawi batok kanila, ug gisulod ko sila sa yuta sa ilang mga kaaway: ug unya kong managpaubos sila sa ilang kasingkasing nga walay circuncicion, ug pag-angkonon nila ang silot tungod sa ilang sala,=mu(Ug igasugid nila ang ilang pagkadautan, ug ang pagkadautan sa ilang mga amahan, tungod sa ilang paglapas nga ilang gipakasala batok kanako: ug kay managgawi usab sila batok kanako,Sl!'Ug ang mga mahabilin kaninyo magaanam ug kahunos diha sa ilang pagkadautan didto sa mga yuta sa inyong mga kaaway; ug tungod usab sa pagkadautan sa ilang mga amahan magaanam ug kahunos sila uban kanila.jkO&Ug mangalaglag kamo sa taliwala sa mga nasud, ug ang yuta sa inyong mga kaaway magalamoy kaninyo.Ej%Ug manghipangdol ang usa ibabaw sa usa kanila, daw ingon ug anaa sila sa atubangan sa espada, bisan sa walay nagalutos kanila ; dili kamo arang makasukol sa atubangan sa inyong mga kaaway."i?$Ug mahitungod sa mga nahabilin kaninyo, pagapaluyahon ko ang ilang mga kasingkasing didto sa yuta sa ilang mga kaaway; ug ang kinanaas sa usa ka dahon magalutos kanila; ug mangalagiw sila ingon sa usa nga mokalagiw gikan sa espada, ug mangapukan sila bisan walay magalutos kanila .%hE#Samtang nagahigda kini nga biniyaan, kini may pahulay bisan ang pahulay nga wala niya mahiagumi sa inyong mga tuig nga igpapahulay sa nagpuyo pa kamo niana.egE"Unya ang yuta mahiagum sa iyang mga tuig nga igpapahulay samtang nga kini nagahigda nga biniyaan, ug kamo anha sa yuta sa inyong mga kaaway; bisan unya magapahulay ang yuta; ug mahiagum sa iyang mga tuig nga igpapahulay.*fO!Ug kamo pagpapatlaagon ko sa taliwala sa mga nasud, ug ibton ko ang espada sa ulahi ninyo: ug ang inyong yuta mangatumpag, ug mangalaglag ang inyong mga lungsod._e9 Pagalaglagon ko usab ang yuta, ug mahibulong ang inyong mga kaaway nga magapuyo niini.)dMUg ang inyong mga lungsod himoon ko nga kamingawan, ug pagalaglagon ko ang inyong mga balaang puloy-anan, ug dili ako magapanimaho sa kahumot sa inyong pahumot.gcIUg pagalaglagon ko ang inyong mga hatag-as nga dapit, ug pagaputlon ko ang inyong mga larawan-sa-adlaw ug igabutang ko ang inyong mga lawas nga patay sa ibabaw sa inyong mga dios-dios; ug ang akong kalag magadumot kaninyo:sbaUg kamo magakaon sa unod sa inyong mga anak nga lalake, ug magakaon sa unod sa inyong mga anak nga babaye. aNan, ako magagawi batok kaninyo nga adunay kaligutgut; ug ako magacastigo kaninyo usab sa pito ka pilo tungod sa inyong mga sala.g`IUg kong niining tanan dili pa kamo magpatalinghug kanako, kondili managgawi kamo batok kanako;U_%Kong madugmok ko ang pala sa tinapay, magaluto ang napulo ka babaye sa inyong tinapay sa usa ka hudno, ug igabalik nila kaninyo ang inyong tinapay sumala sa timbang; ug magakaon kamo ug dili kamo mabusog.W^)Ug pagadad-an ko kamo ug espada nga magapanimalus sa paglalis sa akong tugon; ug pagatigumon kamo sa inyong mga lungsod; ug ako magapadala ug kamatay sa taliwala ninyo, ug igatugyan kamo sa kamot sa kaaway.x]kNan ako magagawi batok kaninyo, ug ako, ako gayud magahampak kaninyo sa pito ka pilo tungod sa inyong mga sala:t\cUg kong tungod niining mga butanga dili kamo magmatngon kanako, kondili hinoon magalakaw kamo batok kanako;w[iAng mga mananap nga mapintas igapadala ko sa inyong taliwala, nga magaagaw sa inyong mga anak gikan kaninyo, ug pagalaglagon nila ang inyong kahayupan; ug magakadiyutay ang inyong gidaghanon, ug ang inyong mga dalan mamahimong kamingawan. Z;Ug kong magalakaw kamo nga batok kanako, ug kamo dili magapatalinghug kanako, pagadugangan ko ug pito ka pilo ang mga hampak sumala sa inyong mga sala.Y/Ug ang inyong kusog mamausik sa walay pulos; kay ang inyong yuta dili magahatag sa iyang abut, ni ang mga kahoy sa yuta magahatag sa ilang bunga.XUg pagalumpagon ko ang garbo sa inyong gahum, ug pagahimoon ko ang inyong langit ingon sa puthaw, ug ang inyong yuta ingon sa tumbaga;WUg kong nianang mga butanga dili pa kamo magapatalinghug kanako, nan ako magacastigo kaninyo sa makapito pa tungod sa inyong mga sala:iVMUg igabutang ko ang akong nawong batok kaninyo, ug mangasamad kamo sa atubangan sa inyong mga kaaway; ug ang mga nagadumot kaninyo, magapakaagalon sila kaninyo, ug mangalagiw kamo nga walay bisan kinsa nga magalutos kaninyo.tUcAko usab magabuhat kaninyo niini: ako magapadala kaninyo ug kalisang, tesis ug hilanat, nga magaut-ut sa mga mata, ug pagasakiton ang kalag; ug magapugas kamo nga kawang lamang sa inyong binhi, kay ang inyong mga kaaway magakaon niini:UT%Ug kong isalikway ninyo ang akong kabalaoran, ug ang inyong kalag magatamay sa akong mga tulomanon, sa pagkaagi nga dili pagabuhaton ninyo ang akong tanang mga sugo, kondili magalapas kamo sa akong tugon,fSGApan kong kamo dili magapatalinghug kanako, ug dili pagabuhaton ninyo kining tanang mga sugo,AR} Ako mao si Jehova nga inyong Dios nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, aron kamo dili maulipon nila; ug gibunggo ko ang barra sa inyong yugo, ug kamo gipalakaw ko sa pagtarung.mQU Ug magalakaw ako sa taliwala ninyo, ug ako mamao ang inyong Dios, ug kamo mamao ang akong katawohan.lPS Ug igabutang ko ang akong tabernaculo sa taliwala ninyo, ug ang akong kalag dili magadumot kaninyo:vOg Ug magakaon kamo sa daan nga abut nga dugay nga tinipigan, ug habwaon ninyo ang daan tungod kay adunay bag-o;N{ Ug ako magatagad kaninyo, ug kamo pabungahon ko, ug kamo padaghanon ko, ug pagatukoron ko ang akong tugon uban kaninyo:+MQUg ang lima kaninyo, magalutos sa usa ka gatus, ug ang usa ka gatus magalutos na napulo ka libo, ug ang inyong mga kaaway magapukan sa espada sa inyong atubangan.hLKUg magalutos kamo sa inyong mga kaaway, ug mangapukan sila tungod sa espada sa atubangan ninyo.uKeUg magahatag ako ug pakigdait diha sa yuta; ug magakatulog kamo, ug walay bisan kinsa nga magahadlok kaninyo, ug pagabuhaton ko ang pagkuha sa dautan nga mga mananap gikan sa inyong yuta, ug dili magalabay sa inyong kayutaan ang espada:SJ!Ug ang inyong paggiuk magadangat kaninyo sa pagpamupo, ug ang pagpamupo magadangat sa tingpugas; ugmagakaon kamo sa inyong tinapay sa pagkabusog, ug magapuyo kamo nga walay kadautan diha sa inyong yuta:!I=Nan ako magahatag kaninyo sa mga ulan sa ilang panahon, ug ang yuta magahatag sa iyang mga abut, ug ang mga kahoy sa kapatagan magahatag sa ilang bunga.vHgKong magalakaw kamo sa akong kabalaoran, ug pagabantayan ninyo ang akong mga sugo, ug pagabuhaton ninyo sila; GPagabantayan ninyo ang akong mga adlaw nga igpapahulay, ug magbaton kamo ug kataha sa akong balaan nga puloy-anan ako mao si Jehova.zF qDili kamo magbuhat alang kaninyo ug mga dios-dios, ni magpatindog kamo ug larawan nga linilok, kun larawan nga bato, ni magbutang kamo ug bato nga sinilsilan diha sa inyong yuta aron magyukbo kamo niini: kay ako mao si Jehova nga inyong Dios.*EO7Kay alang kanako ang mga anak sa Israel mao ang mga alagad; sila mao ang mga alagad ko, nga gikuha ko gikan sa yuta sa Egipto. Ako mao si Jehova nga inyong Dios.D6Apan kong siya dili pagalukaton nianang mga paagiha , nan sa tuig sa tinghugyaw makagawas siya, siya ug ang iyang mga anak uban kaniya.*CO5Ingon sa usa ka sulogoon nga magadawat ug suhol sa tinuig mamao siya uban kaniya: siya dili magapakaagalon kaniya nga may kagahi, sa atubangan sa imong mga mata.0B[4Ug kong mahabilin ang pipila lamang ka mga tuig hangtud sa tuig sa tinghugyaw, nan siya makighusay uban kaniya; ug igauli niya ang iyang lukat ingon sa iyang mga tuig.A3Kong may daghan pa nga mga tuig, sumala niini igauli niya ang bili sa iyang lukat gikan sa salapi nga maoy gipalit kaniya.@/2Ug siya makighusay uban kaniya nga nakapalit sukad sa tuig sa pagbaligya niya sa iyang kaugalingon hangtud sa tuig sa tinghugyaw: ug ang bili sa iyang pagbaligya himoon sumala sa gidaghanon sa mga tuig; pagabuhaton kaniya sumala sa panahon sa usa ka sulogoon nga sinuholan.b??1Kun ang iyang uyoan, kun ang anak sa iyang uyoan makalukat kaniya, kun ang bisan kinsa nga duol nga kauban sa iyang kabanayan makalukat kaniya; o kong siya mahimong adunahan, siya gayud makalukat sa iyang kaugalingon.l>S0Sa human mabaligya siya, mahimo nga pagalukaton siya: ang usa sa iyang mga igsoon makalukat kaniya:=/Ug kong usa ka lumalangyaw kun dumuloong nga anaa uban kanimo, mahimong dato, ug ang imong igsoon sa kiliran niya mahimong kabus, ug igabaligya niya ang iyang kaugalingon sa lumalangyaw kun sa dumuloong nga anaa kanimo, kun sa kaliwatan sa panimalay sa dumuloong;C<.Ug sila himoon ninyo nga sa usa ka kabilin alang sa inyong mga anak sa ulahi ninyo, nga ilang mapanag-iya: gikan kanila kuhaon ninyo ang inyong mga ulipon nga sa walay katapusan; apan sa ibabaw sa inyong mga igsoon, ang mga sa Israel, dili kamo magpakaagalon nga may kagahi, ang tagsatagsa sa ibabaw sa usa ug usa.[;1-Labut pa, magapalit usab kamo sa mga anak sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala ninyo, ug sa ilang mga kabanayan nga anaa uban kaninyo, nga nangatawo sa inyong yuta; ug sila mamahimo nga inyong kaugalingon.g:I,Ug mahitungod sa imong mga ulipon nga lalake, ug sa imong mga ulipon nga babaye, nga imong pagabatonan; gikan sa mga nasud nga nagalibut kanimo, gikan kanila magpalit kamo ug mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye.[91+Dili ka magpakaagalon kaniya nga may kagahi, kondili magkahadlok ka sa imong Dios.x8k*Kay akong mga alagad sila, nga gikuha ko sila gikan sa yuta sa Egipto: sila dili igabaligya sama sa mga ulipon.27_)Unya siya mopahawa kanimo, siya ug ang iyang mga anak uban kaniya, ug mopauli siya sa iyang kaugalingong panimalay, ug sa kaugalingong yuta sa iyang amahan mopauli siya.6%(Ingon sa sinuholan nga sulogoon, ingon sa usa ka dumuloong, magapuyo siya uban kanimo; hangtud sa tuig sa tinghugyaw magaalagad siya kanimo:5/'Ug kong ang imong igsoon nga anaa kanimo, mahimong kabus, ug ibaligya niya ang iyang kaugalingon kanimo, dili mo siya paalagaron ingon sa ulipon.#4A&Ako mao si Jehova nga imong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, aron sa paghatag kaninyo sa yuta sa Canaan, ug aron mahimo nga inyong Dios.3}%Dili ka maghatag kaniya sa imong salapi tungod sa tubo, ni maghatag ka kaniya sa imong kalan-on tungod sa iyang idugang.2!$Dili ka magdawat ug tubo gikan kaniya, bisan dugang: kondili hinoon mahadlok ka sa imong Dios; aron ang imong igsoon magapuyo uban kanimo.$1C#Ug kong ang imong igsoon mahimong kabus, ug modangup siya kanimo, nan tabangan mo siya: magapuyo siya uban kanimo ingon sa usa ka lumalangyaw ug dumuloong.03"Apan ang yuta sa mga pasibsibanan sa ilang mga kalungsoran dili mahimo nga ikabaligya; kay kini mao ang mga butang nga ilang kaugalingon nga dayon./!Ug kong ang magalukat niini , usa man sa mga Levihanon, nan ang balay nga gibaligya, ug ang lungsod nga iyang kaugalingon mahigawas sa panahon sa tinghugyaw: kay ang mga balay sa mga lungsod sa mga Levihanon kaugalingon man nila sa taliwala sa mga anak sa Israel..1 Apan ang mga lungsod sa mga Levihanon, ang mga balay sa mga lungsod nga naangkon nila, mahimong lukaton sa mga Levihanon sa bisan unsang panahona.9-mApan ang mga balay didto sa mga balangay nga wala libuti ug kuta, pagaisipon nga ingon sa mga uma sa gawas sa lungsod: kini mahimo nga lukaton, ug mahigawas sila sa tinghugyaw.r,_Ug kong kini dili malukat sulod sa tibook nga usa ka tuig, nan ang balay nga atua sa lungsod nga pinarel magpabilin nga sa gihapon niadtong nakapalit niini, ngadto sa iyang mga kaliwatan: kini dili mahigawas sa panahon sa tinghugyaw.l+SUg kong usa ka tawo magabaligya ug balay nga puloy-anan sa lungsod nga pinarel, nan siya may gahum sa paglukat niini sulod sa tibook nga tuig sa tapus kini ikabaligya; kay sa tibook nga tuig may katungod siya sa paglukat niini. * Apan kong siya dili makaabut sa igo aron kini maulian niya sa pagpalit, nan ang iyang gibaligya mahabilin sa kamot sa magpapalit niini hangtud sa tuig sa tinghugyaw: ug sa tinghuyaw kini mahigawas kaniya , ug siya mopauli ngadto sa iyang kaugalingong yuta.2)_Nan pagaisipon niya ang mga tuig sa paghibaligya niana, ug ipauli niya ang kapin ngadto sa tawo nga iyang gibaligyaan, ug magauli siya ngadto sa iyang kaugalingong yuta. (Ug kong ang tawo walay usa nga maglukat niana, ug mamahimo siya nga adunahan, ug makakaplag siya ug igo nga sa iyang paglakat niana,R'Kong ang imong igsoon mahimong kabus, ug magabaligya ug diyutay niadtong iya na nga kaugalingong yuta, nan moanha ang iyang labing duol nga kabanayan, ug pagalukaton niya ang gibaligya sa iyang igsoon.Y&-Ug sa tanan nga yuta nga inyong kaugalingon, magahatag kamo sa paglukat sa yuta. %Ug ang yuta dili igabaligya nga sa walay katapusan, kay ang yuta ako man: kay kamo mga lumalangyaw, ug mga dumuloong uban kanako.D$Ug managpugas kamo sa ikawalo ka tuig, ug magakaon kamo sa mga bunga, sa daan nga abut; hangtud sa tuig nga ikasiyam, hangtud nga moabut ang iyang abut, magakaon pa kamo sa daan nga abut.y#mUnya magapadala ako sa akong panalangin kaninyo sa ikaunom ka tuig, ug kini magapamunga alang sa totolo ka tuig."'Ug kong moingon kamo: Unsa man ang among pagakan-on sa ikapito ka tuig? ania karon, kami dili makapugas, dili usab makaani sa among mga abut:!Ug ang yuta magahatag sa iyang abut, ug magakaon kamo hangtud sa pagkabusog, ug magapuyo kamo niini nga gawas sa kadautan.( KBusa, pagabuhaton ninyo ang akong kabalaoran, ug bantayan ninyo ang akong mga tulomanon, ug buhaton ninyo sila; ug magapuyo kamo sa yuta nga gawas sa kadautan.{Ug kamo dili maglimbongay ang usa ug usa; kondili magakahadlok ka sa imong Dios, kay ako mao si Jehova nga inyong Dios.LSumala sa gidaghanon sa mga tuig pagadugangan mo ang bili niini, ug sumala sa pagkadiyutay sa mga tuig pagakunhoran mo ang bili niini; tungod sa gidaghanon sa mga abut nga iyang gibaligya kanimo.5eSumala sa gidaghanon sa mga tuig sa human na ang tinghugyaw magapalit ka gikan sa imong isigkatawo; sumala sa gidaghanon sa mga tuig sa mga abut nga igabaligya niya kanimo.Ug kong magabaligya ikaw ug bisan unsa sa imong isigkatawo, kun magapalit ikaw sa imong isigkatawo, dili kamo maglimbong ang usa ug usa.dC Niining tuiga sa tinghugyaw mamauli kamo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang kaugalingong yuta.cA Kay mao kini ang tinghugyaw: kini balaan alang kaninyo: ang abut sa yuta pagakan-on ninyo.\3 Kadtong tuig nga ikakalim-an mamao ang tinghugyaw alang kaninyo: dili kamo managpugas ni mag-ani kamo sa moturok sa iyang kaugalingon diha sa yuta, ni magapupo kamo sa parras sa parrasan niini nga wala mahinloi.<s Ug pagabalaanon ninyo ang ikakalim-an ka tuig, ug igamantala ninyo ang kagawasan ngadto sa tibook nga yuta alang sa tanang mga pumoluyo niini: kini mamao ang tinghugyaw alang kaninyo; ug managbalik kamo ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang kaugalingong yuta, ug ang tagsatagsa magbalik sa iyang panimalay.8k Unya igapalibud mo ang trompeta nga makusog sa ikapulo ka adlaw sa ikapito ka bulan; sa adlaw sa pagtabon-sa-sala, igapalibud ninyo ang trompeta ngadto sa tibook ninyong yuta.X+Ug mag-isip ka ug pito ka mga pagpahulay nga mga tuig alang kanimo, makapito piloa ang pito ka tuig; ug niana ang mga adlaw sa pito ka mga pagpahulay sa mga tuig, mahimo kanimo nga kap-atan ug siyam ka tuig.xkUg sa imong mga vaca ug sa kamananapan nga anaa sa imong yuta, ang tanan nga bunga niini mamahimo nga kalan-on.b?Ug ang tuig sa pagpahulay sa yuta mamahimo nga kalan-on ninyo; alang kanimo, ug sa imong alagad nga lalake, ug sa imong alagad nga babaye, ug sa imong ulipon nga lalake, ug sa imong dumuloong nga magapuyo uban kanimo.W)Kadtong moturok sa imong yuta gikan sa iyang kaugalingon, dili mo pag-anihon, ug ang mga parras sa imong parrasan nga wala mahinloi, dili mo pagpupoon: kini mao ang tuig sa balaan nga pahulay alang sa yuta.NApan sa ikapito ka tuig maoy usa ka tuig nga igpapahulay sa pahulay nga balaan alang sa yuta, usa ka pahulay ngadto kang Jehova: dili mo pagpugsan ang imong yuta, ni magakapon ka sa imong parrasan.Sa unom ka tuig magapugas ka sa imong yuta, ug sa unom ka tuig magakapon ka sa imong parrasan ug magapupo sa mga bunga niini;7iSultihan mo ang mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Sa inyong pagsulod sa yuta nga gihatag ko kaninyo, nan ang yuta magabantay sa usa ka pagpahulay alang kang Jehova.P Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa bukid sa Sinai, nga nagaingon:hKUg misulti si Moises sa mga anak sa Israel; ug ilang gidala kadtong mapasipalahon sa Dios didto sa gawas sa campo, ug siya gibato nila sa mga bato. Ug ang mga anak sa Israel nanagbuhat ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. Usa lamang ang inyong lagda sa katul-iran, maingon ang sa dumuloong mao usab ang sa pumoluyo: kay ako mao si Jehova nga inyong Dios.v gAng makamatay sa usa ka hayup, pagaulian kini niya; apan ang makamatay sa usa ka tawo, pagapatyon gayud siya. Bali sa bali, mata sa mata, ngipon sa ngipon; ingon nga nakadaut siya sa usa ka tawo, mao kini usab ang pagabuhaton kaniya.w iUg kong ang usa ka tawo makadaut sa iyang isigkatawo, ingon sa iyang gibuhat, mao usab ang pagabuhaton kaniya:b ?Ug ang makasamad nga ikamatay sa usa ka hayup, pagaulian kini niya, kinabuhi sa kinabuhi._9Ug siya nga makasamad nga ikamatay sa bisan kinsa nga tawohana, pagapatyon gayud siya.nWUg kadtong magapasipala sa ngalan ni Jehova, pagapatyon gayud: ang tibook nga katilingban magabato kaniya: maingon ang sa dumuloong, mao usab ang sa molupyo, kong pagapasipalahan niya ang ngalan ni Jehova , pagapatyon gayud siya.Ug sultihan mo ang mga anak sa Israel sa pag-ingon: Bisan kinsa nga magsulti ug pasipala batok sa iyang Dios, magdala siya sa iyang sala.JDad-a kadtong mapasipalahon ngadto sa gawas sa campo; ug kadtong tanan nga nakadungog kaniya, papahamutanga sa ilang mga kamot sa ibabaw sa iyang ulo, ug ipabato siya sa tibook nga katilingban.8m Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:fG Ug siya gibutang nila sa bilanggoan, aron kini igapahayag kanila pinaagi sa pulong ni Jehova.a= Ug ang anak nga lalake sa babaye nga Israelhanon nagpasipala sa Ngalan ug gitunglo niini ; siya gidala nila ngadto kang Moises. Ug ang iyang inahan ginahinganlan si Selomit, anak nga babaye ni Debri, sa banay ni Dan.sa Ug ang anak nga lalake sa usa ka babaye nga Israelhanon, kinsang anahan maoy usa ka Egiptohanon, mikuyog sa mga anak sa Israel; ug ang anak nga lalake sa Israelhanon nga babaye ug ang usa ka lalake sa Israel nanag-away didto sa campo.  Ug kini mapanag-iya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: ug sila magakaon niini didto sa dapit nga balaan; kay kini maoy butang nga labing balaan alang kaniya gikan sa mga halad ni Jehova nga hinimo pinaagi sa kalayo sa usa ka balaod nga walay katapusan.9mSa matag-adlaw nga igpapahulay kini igabutang niya nga linumbay sa atubangan ni Jehova sa kanunay; kini alang sa mga anak sa Israel, ingon nga usa ka tugon nga walay katapusan.H~ Ug pagabutangan mo ug incienso nga lunsay ang ibabaw sa tagsa ka lumbay, aron nga kini alang sa tinapay maoy usa ka handumanan, bisan ang halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. ~~}s}|{zz%y{xx&wwwutt*sDrriqqpp+oo(nnQmmlkkk jiihJgg^fffe{dd[ccUbbpa``T_:^^-]\f\+[ZZ8YY XWVVUUgTTuSS5RRQQP=OnNMMpLL KWJJ*IqHnGFEDCCuBBSA@@5??<>==<<;:: 88-76m54421//_.--}-B,++V*_)J(D'[&%$#"")!K sv-smI>tb)Uz   h1p n(Kini mao ang kasugoan sa pangabugho, sa diha nga ang asawa, sanglit anaa sa pagbulot-an sa bana, mahiligas siya, ug mahugawan siya;cmA(Ug kong ang babaye wala mahugawi kondili nga mahinlo, unya siya maluwas, ug manamkon siya.Wl)(Ug sa diha nga ikapainum na kaniya ang tubig, unya mahitabo nga kong siya nahugaw, ug nakabuhat siya ug paglapas batok sa iyang bana, nan ang tubig nga nagadala ug panunglo, mosulod kaniya ug mahimong mapait, ug ang iyang lawas mohupong, ug mahulog ang iyang paa, ug ang babaye mahimong usa ka tinunglo sa taliwala sa iyang katawohan.>kw(Ug ang sacerdote magakuha ug usa ka hakup sa halad-nga-kalan-on ingon nga handumanan niana, ug pagasunogon kini sa ibabaw sa halaran, ug sa human niini, ang babaye paimnon sa tubig.Ij (Ug pagakuhaon sa sacerdote gikan sa kamot sa babaye ang halad-nga-kalan-on sa pangabugho, ug igatabyog niya nga halad-nga-kalan-on sa atubangan ni Jehova, ug pagadad-on kini ngadto sa halaran:$iC(Ug igapainum niya sa babaye ang mga tubig nga mapait nga nagadala ug panunglo; ug ang mga tubig nga nagadala ug panunglo mosulod kaniya ug mahimong mapait.hy(Ug ang sacerdote magasulat niining mga panunglo sa usa ka basahon, ug palaon niya kini ngadto sa mga tubig nga mapait.:go(Ug kining tubiga nga nagahatag ug panunglo mosulod sa imong kalawasan, ug mopahupong sa imong lawas ug magahulog sa imong paa. Ug ang babaye magaingon: Hinaut unta, hinaut unta.f1(Unya ang sacerdote magapapanumpa sa babaye uban sa panumpa nga panunglo, ug ang sacerdote magaingon sa babaye: Si Jehova magabuhat kanimo ug panunglo, ug sa panumpa sa taliwala sa imong katawohan, sa diha nga pagahulogon ni Jehova ang imong paa, ug ang imong lawas mohupong:8ek(Apan kong ikaw mibulag sa imong bana, sanglit anaa ka sa pagbulot-an sa imong bana, ug kong ikaw nahugawan, ug ang usa ka lalake nakahigda uban kanimo, labut pa sa imong bana:5de(Ug ang asawa papanumpaon sa sacerdote, ug magaingon sa babaye: Kong walay bisan kinsa nga tawo nga nakakatulog uban kanimo, ug kong wala ka pa mahiligas ngadto sa kahugawan, sanglit anaa sa pagbulot-an sa imong bana, maluwas ka unta gikan niining mga tubig nga mapait nga maoy hinungdan sa pagtunglo.Cc(Ug ang sacerdote magapahamutang sa babaye sa atubangan ni Jehova, ug padunghayon ang buhok sa ulo sa babaye, ug igabutang sa iyang kamot ang halad-nga-kalan-on alang sa handumanan, nga mao ang halad-nga-kalan-on sa pangabugho: ug sa kamot sa sacerdote anaa ang mga tubig nga mapait nga maoy hinungdan sa pagtunglo.%bE(Ug ang sacerdote magakuha ug tubig nga balaan sa usa ka saro: ug ang sacerdote magakuha sa abug nga anaa sa salog sa tabernaculo ug igabutang kini sa tubig.caA(Ug ang sacerdote magadala kaniya sa haduol, ug magapahaluna kaniya sa atubangan ni Jehova.n`W(Nan dad-on sa bana ang iyang asawa ngadto sa sacerdote, ug siya magdala sa iyang halad alang kaniya, nga mao ang ikapulo ka bahin sa usa ka epha nga harina sa cebada; siya dili magabubo ug lana sa ibabaw niini, ni magabutang ug incienso sa ibabaw niini: kay kini halad-nga-kalan-on sa pangabugho, halad-nga-kalan-on sa paghinumdum, sa pagpahinumdum sa sala.r__(Ug moabut sa ibabaw niya ang espiritu sa pangabugho, ug siya magapangabugho sa iyang asawa, ug nahugawan siya: o kong moabut sa ibabaw niya ang espiritu sa pagpangabugho, ug magapangabugho siya sa iyang asawa, siya nga wala mahugawi:W^)( Ug ang usa ka tawo makahigda ipon kaniya sa pagpakighilawas, ug ang iyang bana wala makakita niana, ug natago pa kana, ug siya nahugawan gayud, ug walay saksi batok kaniya, ug siya wala hisakpi sa pagbuhat;]%( Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Kong ang asawa ni bisan kinsa nga tawo mahiligas ug magabuhat ug sala batok kaniya,8\m( Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:"[?( Ug ang tagsatagsa ka butang nga ginabalaan sa tagsatagsa ka tawo, mamaiya kini: bisan unsa nga igahatag sa tawo sa sacerdote, kini mamaiya sa sacerdote .Z( Ug ang tagsatagsa ka halad-nga-binayaw sa tanang mga butang nga balaan sa mga anak sa Israel, nga gihatag sa sacerdote, mamaiya kini .Y(Apan kong ang tawo walay kaubanan nga pagahatagan sa inuli tungod sa sala, ang igauli tungod sa sala nga gihimo alang kang Jehova, mamaiya sa sacerdote; labut pa sa carnero nga lake sa pagtabon-sa-sala, nga tungod niana gihimo ang pagtabon-sa-sala alang kaniya.FX(Nan, magasugid siya sa iyang sala nga iyang nahimo: ug pagaulian niya ang tanan gayud tungod sa iyang sala, ug kini pun-an niya sa ikalima ka bahin, ug igahatag niadtong iyang gipakasad-an.LW(Isulti mo sa mga anak sa Israel: Sa diha nga ang lalake kun ang babaye makabuhat ug bisan unsa nga sala nga gibuhat sa mga tawo, aron sa paglapas batok kang Jehova, ug kana nga kalaga sad-an man;8Vm(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:/UY(Ug kini gibuhat sa mga anak sa Israel, ug ilang gipapahawa sila gikan sa campo: ingon sa gipamulong ni Jehova kang Moises, mao nga gibuhat kini sa mga anak sa Israel.6Tg(Silang duruha, ang lalake ug ang babaye, papahawaon ninyo sila, sa gawas sa campo ibutang ninyo sila; aron dili mahugawan ang ilang campo diha sa taliwala diin ako nagapuyo.3Sa(Isugo mo sa mga anak sa Israel nga papahawaon nila sa campo ang tanan nga sanlahon, ug ang tanang mga gipangagian sa mahugaw, ug ang tanan nga nabuling tungod sa minatay:7R m(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:HQ (1Sumala sa sugo ni Jehova giisip sila pinaagi kang Moises: ang tagsatagsa sumala sa iyang katungdanan, ug sumala sa iyang lulan, mao nga giisip sila niya ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.PP(0Bisan kadtong mga naisip kanila walo ka libo lima ka gatus ug kawaloan.sOa(/Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas, bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig, ang tagsatagsa nga misulod sa pag-alagad aron sa pagbuhat, ug sa buhat sa pagdala sa mga lulan sa balong-balong nga pagatiguman.@N{(.Kadtong tanang mga naisip sa mga Levihanon, nga giisip ni Moises ug ni Aaron ug sa mga principe sa Israel, pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan,(MK(-Kini sila mao ang mga naisip sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Merari, nga naisip ni Moises ug ni Aaron, sumala sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises.bL?(,Bisan kadtong mga naisip pinaagi sa ilang mga panimalay, totolo ka libo ug duha ka gatus.`K;(+Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas, bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig, ang tagsatagsa nga misulod sa pag-alagad aron sa paghimo sa bulohaton sulod sa balong-balong nga pagatiguman.J1(*Ug kadtong mga naisip sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Merari, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan.VI'()Kini sila mao ang mga naisip sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Gerson, ang tanan nga nag-alagad sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman nga giisip ni Moises ug ni Aaron sumala sa sugo ni Jehova.#HA((Bisan kadtong mga naisip kanila pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga ginikanan, may duha ka libo unom ka gatus ug katloan.YG-('Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas, bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig, ang tagsatagsa nga misulod sa pag-alagad, alang sa pagbuhat sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman, F(&Ug kadtong mga naisip sa mga anak nga lalake ni Gerson pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan.QE(%Kini sila mao ang mga naisip sa mga panimalay ni Coath, ang tanan nga nag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman, nga giisip ni Moises ug ni Aaron, sumala sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises.pD[($Ug kadtong mga naisip kanila pinaagi sa ilang mga panimalay may duha ka libo pito ka gatus ug kalim-an.ZC/(#Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig; ang tanan nga misulod sa pag-alagad aron sa paghimo sa bulohaton didto sa balong-balong nga pagatiguman.2B_("Ug si Moises ug si Aaron, ug ang mga principe sa katilingban nanag-isip sa mga anak ni Coath pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan.aA=(!Kini mao ang pag-alagad sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Merari, sumala sa tanan nila nga pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman, ilalum sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote.4@c( Ug ang mga haligi sa sawang maglibut, ug ang ilang mga ugbokanan, ug ang ilang mga lagdok, ug ang ilang mga sinawalo nga pisi, uban ang tanang mga kasangkapan nila, ug ang tanan nga pag-alagad niini; ug pagaisipon ninyo pinaagi sa ilang mga ngalan ang tanang galamiton sa katungdanan sa ilang lulan.g?I(Ug kini mao ang katungdanan sa ilang lulan sumala sa tanan nga pag-alagad nila sa balong-balong nga pagatiguman: ang mga tabla sa tabernaculo, ug ang mga sablayan niini, ug ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini.Z>/(Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas bisan hangtud sa kalim-an ka tuig pagaisipon mo sila: ang tanan nga mosulod sa pag-alagad aron sa paghimo sa bulohaton sa balong-balong nga pagatiguman.=(Mahitungod sa mga anak nga lalake ni Merari, pagaisipon mo sila pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan.e<E(Kini mao ang pag-alagad sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Gerson sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman, ug ang katungdanan nila diha sa ilalum sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote:;(Sa sugo ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake mamao ang tanan nga pag-alagad sa mga anak nga lalake ni Gerson, sa tanan nila nga katungdanan, ug sa tibook nila nga pag-alagad; ug igatugyan ninyo kanila ang pagbantay sa tanan nila nga katungdanan.:(Ug ang mga cortina sa sawang, ug ang tabil sa pultahan sa sawang, nga anaa sa haduol sa tabernaculo ug sa halaran maglibut ug ang mga sinawalo nga pisi, ug ang tanang mga galamiton sa pag-alagad, ug ang tanan nga pagabuhaton uban niini: diha niana magaalagad sila:s9a(Pagadad-on nila ang mga tabil sa tabernaculo, ug ang balong-balong nga pagatiguman, ang tabon niini, ug ang tabon nga panit sa mga mananap sa dagat nga anaa sa ibabaw niini, ug ang pabiyon sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman,g8I(Kini mao ang katungdanan sa mga panimalay ni Gerson, sa pag-alagad ug sa pagdala sa mga lulan:d7C(Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas hangtud sa kalim-an ka tuig pagaisipon mo sila; ang tanan nga mosulod sa pagtambong sa pag-alagad sa pagtuman sa bulohaton sulod sa balong-balong nga pagatiguman.6'(Kumuha ka usab ug padron, pinaagi sa mga anak nga lalake ni Gerson, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, pinaagi sa ilang mga panimalay.85m(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:u4e(Apan dili sila magasulod sa pagtan-aw sa balaang puloy-anan, bisan sa daklit lamang, aron sila dili mamatay.z3o(Apan kini buhaton ninyo aron sila mabuhi, ug dili mamatay, sa diha nga sila moduol sa mga butang nga labing balaan: si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake manulod, ug magabutang kanila sa tagsatagsa sa iyang katungdanan ug sa iyang lulan.i2M(Dili ninyo pag-ipalaglag ang banay sa mga panimalay ni Coath gikan sa taliwala sa mga Levihanon;G1 (Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon:g0I(Ug ang katungdanan ni Eleazar ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote, mao ang pag-atiman sa lana alang sa suga ug ang mahumot nga incienso, ug ang mapadayonong halad-nga-kalan-on, ug ang pag-atiman sa lana nga igdidihog: ang katungdanan sa tibook nga tabernaculo ug sa tanan nga anaa niini, mao ang balaang puloy-anan, ug ang mga galamiton niini.*/O(Ug sa human si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake makatabon sa balaang puloy-anan, sa tanang mga galamiton sa balaang puloy-anan, sa diha nga balhinon sa unahan ang campo; sa human niini, ang mga anak nga lalake ni Coath moadto aron sa pagdala niini: apan sila dili magahikap sa balaang puloy-anan aron sila dili mamatay. Kini mao ang mga dad-onon sa mga anak nga lalake ni Coath sa balong-balong nga pagatiguman.Q.(Ug igabutang nila sa ibabaw niini ang tanang mga galamiton sa pag-alagad mahitungod niini: ang mga bagahan, ang mga kaw-it, ug ang mga pala ug ang mga dagkung panaksan, ang tanang mga galamiton sa halaran; ug igabuklad nila sa ibabaw niini ang usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igabutang ang mga yayongan niana.x-k( Ug pagakuhaon nila ang abo gikan sa halaran, ug igabuklad nila sa ibabaw niini ang usa ka panapton nga purpura:,( Ug pagakuhaon nila ang tanang mga galamiton sa pag-alagad nga ginagamit nila sa balaang puloy-anan, ug igabutang kini sa usa ka panapton nga azul ug pagatabonan nila sa usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igapahamutang kini sa ibabaw sa mga talabon.B+( Ug sa ibabaw sa halaran nga bulawan, igabuklad nila ang panapton nga azul, ug pagatabonan nila kini sa tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igabalhog nila ang mga yayongan niini:)*M( Ug igabutang nila kini ug ang tanang mga sudlanan niini sulod sa usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igapahamutang kini sa ibabaw sa mga talabon.)( Ug magakuha sila ug usa ka panapton nga azul ug pagatabonan ang tangkawan sa suga; ug ang mga lamparahan niini, ug ang mga kumpit niini, ug ang mga pinggan nga magagmay niini, ug ang tanang mga sudlanan sa lana nga ginagamit, nga pinaagi niini manag-alagad sila.-(U(Ug buklaron nila sa ibabaw niini ang tabon nga mapula, ug pagatabonan nila kini sa tabon sa panit sa mga mananap sa dagat, ug igabutang nila niini ang mga yayongan;*'O(Ug sa ibabaw sa lamesa sa tinapay-nga-gipahamutang-sa-atubangan sa Dios buklaron nila ang panapton nga azul, ug igabutang nila sa ibabaw niini ang mga pinggan, ug ang mga cuchara, ug ang mga panaksan, ug ang mga copa nga gamiton sa pagyabo: ug ang tinapay magakanunay diha sa ibabaw niini.;&q(Ug igatabon nila sa ibabaw niini ang tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug buklaron nila sa ibabaw niini ang tabon nga lubos azul, ug igabutang nila ang mga yayongan niini.7%i(Sa diha nga pagikanon na ang katawohan si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake mosulod ug panangtangon nila ang tabil sa pabiyon ug kini itabon nila sa arca sa pagpamatuod:$(Kini mao ang katungdanan sa mga anak nga lalake ni Coath sa balong-balong nga pagatiguman, mahitungod sa mga butang nga labing balaan:O#(Sukad sa katloan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas hangtud sa kalim-an ka tuig ang panuigon; ang tanan nga mosulod aron sa pag-alagad sa pagbuhat sa bulohaton sa balong-balong nga pagatiguman.2"_(Kumuha ka ug padron sa mga anak nga lalake ni Coath sa taliwala sa mga anak nga lalake ni Levi, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan:F! (Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: ;(3Ug gihatag ni Moises ang salapi-ngalukat kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, sumala sa pulong ni Jehova, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.)M(2Gikan sa mga panganay sa mga anak sa Israel gikuha niya ang salapi, usa ka libo totolo ka gatus kan-uman ug lima ka siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan.(1Ug gikuha ni Moises ang salapi-ngalukat gikan kanila nga may kapin ug sa ibabaw nila nga gilukat pinaagi sa mga Levihanon:oY(0Ug ihatag mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake ang salapi nga kapin nila tungod sa mga lukat.)M(/Magakuha ka ug lima ka siclo sa tagsatagsa ka tawo pinaagi sa ulo; subay sa siclo sa balaang puloy-anan magakuha ka niini, `ang siclo adunay kaluhaan ka obolo':/(.Ug alang sa pagkalukat sa duruha ka gatus ug kapitoan ug tolo, sa mga panganay sa mga anak sa Israel, nga milabaw sa gidaghanon sa mga Levihanon,O(-Kuhaon mo ang mga Levihanon nga salili sa tanang mga panganay sa mga anak sa Israel, ug ang kahayupan sa mga Levihanon nga salili sa ilang kahayupan, ug ang mga Levihanon mamaako: Ako mao si Jehova.8m(,Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:cA(+Ug ang tanang mga panganay nga lalake, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, niadtong mga naisip kanila, may kaluhaan ug duha ka libo duha ka gatus kapitoan ug tolo.nW(*Ug giisip ni Moises, ingon sa gisugo ni Jehova kaniya, ang tanang mga panganay sa mga anak sa Israel.eE()Ug kuhaon mo ang mga Levihanon alang kanako (ako mao si Jehova) nga salili sa tanang mga panganay sa mga anak sa Israel: ug ang kahayupan sa mga Levihanon nga salili sa tanang panganay sa kahayupan sa mga anak sa Israel.G ((Ug si Jehova miingon kang Moises: Isipon mo ang tanang mga panganay nga lalake sa mga anak sa Israel sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, ug isipon mo ang ilang mga ngalan.ue('Ang tanang mga naisip sa mga Levihanon nga giisip ni Moises ug ni Aaron, ingon sa sugo ni Jehova, pinaagi sa ilang mga panimalay, ang tanang mga lalake sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, may kaluhaan ug duha ka libo.J(&Ug kadtong magapahamutang sa atubangan sa tabernaculo dapit sa silangan, sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman paingon ngadto sa silangan, mao si Moises ug si Aaron, ug ang iyang mga anak nga lalake, nga magabantay sa balaang puloy-anan, alang sa mga anak sa Israel; ug ang dumuloong nga moduol, pagapatyon siya .  (%Ug ang mga haligi nga maglibut sa sawang, ug ang ilang mga ugbokanan, ug ang ilang mga lagdok, ug ang ilang mga sinawalong pisi.y($Ug ang natudlo nga katungdanan sa mga anak nga lalake ni Merari, mao ang pagbantay sa mga tabla sa tabernaculo, ug ang mga yayongan niini, ug ang mga haligi niini; ug ang mga ugbokanan, ug ang tanang mga galamiton, sa tibook nga pag-alagad niana.5e(#Ug ang principe sa balay sa amahan sa mga panimalay ni Merari, mao si Zuriel, ang anak nga lalake ni Abihail, sila magapahamutang sa kiliran sa tabernaculo ngadto amihanan.,S("Ug kadtong mga naisip kanila sumala sa gidaghanon sa tanang mga lalake, sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, may unom ka libo ug duruha ka gatus.zo(!Kang Merari, ang panimalay nga Mahalihanon, ug ang panimalay nga Musihanon: kini mao ang mga panimalay ni Merari.0 [( Ug ang labaw sa mga principe sa mga Levihanon, mao si Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote; siya magatan-aw kanila nga magabantay sa balaang puloy-anan.h K(Ug ang ilang katungdanan mao ang arca, ug ang lamesa, ug ang tangkawan, ug ang mga halaran, ug ang mga kasangkapan sa balaang puloy-anan nga pinaagi niini sila manag-alagad, ug ang cortina, ug ang tanan nga galamiton niini.v g(Ug ang principe sa balay sa amahan sa mga panimalay ni Coath, mao si Elisapan, ang anak nga lalake ni Uzziel.r _(Ang panimalay sa mga anak nga lalake ni Coath magapahaluna sa kiliran sa tabernaculo ngadto sa habagatan:1 ](Sumala sa gidaghanon sa tanang mga lalake sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, may walo ka libo ug unom ka gatus nga nagabantay sa balaang puloy-anan.P(Ug kang Coath, ang panimalay sa mga Amramhanon, ug ang panimalay sa mga Izeharihanon, ug ang panimalay sa mga Hebronhon, ug ang panimalay sa mga Uzzielanon: kini mao ang mga panimalay nga Coathhanon.K(Ug ang mga pabiyon sa sawang, ug ang cortina sa pultahan sa sawang, nga haduol sa tabernaculo, ug sa halaran, maglibut: ug ang tanang mga sinawalong pisi niini alang sa tanan nga paggamit niana.Y-(Ug ang katungdanan sa mga anak nga lalake ni Gerson sa balong-balong nga pagatiguman mao ang tabernaculo, ug ang Balong-balong, ug ang tabon niini, ug ang cortina sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman.kQ(Ug ang principe sa balay sa amahan sa mga Gersonhon, mao si Eliasaph, ang anak nga lalake ni Lael.{q(Ang mga panimalay ni Gerson magapahamutang sa ilang mga balong-balong sa likod sa tabernaculo, dapit sa kanawayan.9m(Kadtong mga naisip kanila sumala sa tanang mga lalake sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, bisan kadtong mga naisip kanila, may pito ka libo ug lima ka gatus.oY(Kang Gerson mao ang panimalay no Libni, ang panimalay ni Shimei: kini mao ang mga panimalay ni Gerson.:o(Ug ang mga anak nga lalake ni Merari pinaagi sa ilang mga panimalay: si Mahali, ug si Musi. Kini mao ang mga panimalay sa mga Levihanon, sumala sa mga balay sa ilang mga amahan.y(Ug ang mga anak nga lalake ni Coath pinaagi sa ilang mga panimalay: Si Amran, ug si Izhar, ug si Hebron, ug si Uzziel.}u(Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Gerson, pinaagi sa ilang mga panimalay: Si Libni, ug si Shimei.o~Y(Ug kini mao ang mga anak nga lalake ni Levi sa ilang mga ngalan: Si Gerson, ug si Coath, ug si Merari.D}(Ug giisip ni Moises sila sumala sa gisugo ni Jehova kaniya.N|(Isipon mo ang anak ni Levi pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan pinaagi sa ilang mga panimalay: nga pagaisipon mo ang tanang mga lalake sukad sa usa pa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas.V{'(Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa kamingawan sa Sinai, nga nagaingon:z( Kay ang tanang mga panganay ako man; sa adlaw sa pagpamatay ko sa tanang mga panganay didto sa yuta sa Egipto, akong gipakabalaan alang kanako ang tanang mga panganay diha sa Israel, maingon sa mga tawo, mao man usab sa mga mananap; sila mamaako. Ako mao si Jehova._y9( Ug ako, ania karon, gikuha ko ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, nga salili sa tanang mga panganay nga nagabuka sa taguangkan sa taliwala sa mga anak sa Israel; ug ang mga Levihanon mamaako.8xm( Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:w9( Ug tudloan mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, ug sila managbantay sa ilang pagka-sacerdote; ug ang dumuloong nga mahaduol pagapatyon siya .v( Ug ihatag mo ang mga Levihanon kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: sila gihatag gayud tungod sa mga anak sa Israel.-uU(Ug bantayan nila ang tanang mga galamiton sa balong-balong nga pagatiguman, ug ang ginatugyan kanila sa mga anak sa Israel sa pagbuhat sa pag-alagad sa tabernaculo. 5()Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Aser kap-atan ug usa ka libo ug lima ka gatus.= ((Sa mga anak ni Aser, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan;\< 5('Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Dan kan-uman ug duha ka libo ug pito ka gatus. ; (&Sa mga anak ni Dan, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa katloan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan;b: A(%Kadtong mga naisip, kanila sa banay ni Benjamin, katloan ug lima ka libo ug upat ka gatus.9 #($Sa mga anak ni Benjamin, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa katloan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; ~~}||{zyVyxw]vYuHts0rIqponmll[kkokjj7i\hggVff6eddAcbbgaM``]`_2^]]R\\p[r[ YYYXWW^V@UURUTSRR;QQYP_ONNMMLL3KJJ(IHHyG[GFfF"E"DCC;BBXAZ@??w>>=='< ;;:99]8?77I76 5$433=10//Q.-,,,`+h*))f('&&L%$##^! V>'b';~cz ? Q C [ eY"-( Ug una sa tanan sila nanagpanlakaw sumala sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises.'!I( Ug nanagpanlakaw sa unahan ang mga anak sa Israel sumala sa ilang mga pagpanaw gikan sa kamingawan sa Sinai; ug ang panganod mipabilin sa kamingawan sa Paran.& G( Ug nahatabo niadtong ikaduha nga tuig, sa bulan nga ikaduha, sa ikakaluhaan ka adlaw sa bulan, nga ang panganod gipataas gikan sa tabernaculo-sa-pagpamatuod.r_( Maingon man usab sa adlaw sa inyong kalipay ug sa inyong tinudlong mga fiesta ug sa mga sinugdan sa inyong mga bulan, pagapatunggon ninyo ang mga trompeta ibabaw sa inyong mga halad-nga-sinunog ug sa ibabaw sa mga halad sa inyong mga halad-sa-pakigdait; ug sila mahimo alang kaninyo nga handumanan sa atubangan sa inyong Dios; ako mao si Jehova nga inyong Dios. ( Ug sa diha nga kamo moadto sa panggubatan sa inyong yuta batok sa kaaway nga nagadaugdaug kaninyo, pagapatunggon ninyo ang pagpagubok sa mga trompeta, ug kamo pagahinumduman sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios, ug maluwas kamo gikan sa inyong mga kaaway.*O( Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron, ang mga sacerdote, managpatunog sa mga trompeta, ug kini mamao ang balaod nga walay katapusan alang sa inyong mga kaliwatan.|s( Apan sa diha nga pagatigumon ang katilingban, pagapatunggon ninyo ang trompeta , apan dili sa tingog sa pagpagubok.Y-( Ug sa diha nga pagapatunggon ninyo ang pagpagubok nga ikaduha, ang mga katilingban nga anaa mahamutang dapit sa habagatan managpadayon sa ilang panaw: Sila nanagpatunog sa pagpagubok alang sa ilang mga panaw.5( Ug sa diha nga pagapatunggon ninyo ang pagpagubok, ang mga katilingban nga anaa mahamutang dapit sa kiliran sa silangan managpadayon sa ilang panaw.}( Ug kong pagapatunggon nila sa makausa, unya managtigum kanimo ang mga principe, ang mga pangulo sa mga linibo sa Israel. ( Ug sa diha nga pagapatunggon nila kini, ang tibook nga katilingban magatigum ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman.0[( Magbuhat ka ug duruha ka trompeta nga salapi; nga sinalsal buhaton mo kini, ug gamiton mo kini alang sa pagtawag sa katilingban, ug alang sa pagpalakaw sa katilingban.7 m( Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:*O( Sa sugo ni Jehova managpahaluna sila sa campo, ug sa sugo ni Jehova managpanlakaw sila; sila magabantay sa sugo ni Jehova, sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises. ( Bisan kong duruha ka adlaw kun usa ka bulan, kun usa ka tuig nga ang panganod maghunong pa sa ibabaw sa tabernaculo, nga magpabilin sa ibabaw niini, ang mga anak sa Israel magapabilin sa campo, ug dili manlakaw; apan kong kini igapataas, sila managpanlakaw.jO( Ug usahay ang panganod mopabilin sukad sa hapon hangtud sa pagkabuntag; ug kong ang panganod magapataas sa pagkabuntag, sila manlakaw: kun kini mopadayon sa adlaw ug sa gabii, sa diha nga mopataas ang panganod, sila manlakaw.7i( Ug usahay ang panganod diha sa ibabaw sa tabernaculo sa pipila ka adlaw; unya sumala sa sugo ni Jehova magapuyo sila sa campo, ug sumala sa sugo ni Jehova managpanlakaw sila.,S( Ug sa diha nga ang panganod mohunong sa ibabaw sa tabernaculo sa daghang mga adlaw, nan ang mga anak sa Israel magabantay sa sugo ni Jehova, ug dili managpanlakaw.L( Sa sugo ni Jehova ang mga anak sa Israel managpanlakaw, ug sa sugo ni Jehova magapahaluna sila sa campo: samtang ang panganod magapabilin diha sa ibabaw sa tabernaculo, sila magapabilin sa campo.eE( Ug sa diha nga ang panganod mopataas gikan sa ibabaw sa Balong-Balong, unya sa tapus niana ang mga anak sa Israel managpanlakaw: ug sa dapit diin ang panganod mohunong, didto magapahaluna sa campo ang mga anak sa Israel.`;( Mao kini sa kanunay: ang panganod mitabon niini, ug ang dagway sa kalayo sa pagkagabii.a =( Ug sa adlaw nga ang tabernaculo gipatindog, ang panganod mitabon sa tabernaculo, bisan sa balong-balong sa pagpamatuod: ug sa hapon diha sa ibabaw sa tabernaculo nga ingon sa dagway sa kalayo, hangtud sa pagkabuntag. #( Ug kong magpuyo sa taliwala ninyo ang usa ka dumuloong, ug magasaulog sa pasko alang kang Jehova; sumala sa balaod sa pasko ug sumala sa tulomanon niana, nan pagabuhaton niya kini : usa lamang ang inyong balaod, alang sa dumuloong, ug alang kaniya nga natawo sa yuta.# A( Apan ang tawo nga mahinlo, ug wala sa iyang paglangyaw, kong magbiya siya sa pagsaulog sa pasko, kana nga kalaga pagaputlon gikan sa iyang katawohan; tungod kay wala siya maghalad sa iyang halad alang kang Jehova sa natudlong panahon niini, kana nga tawohana magadala sa iyang sala. ( Dili sila magasalin niini hangtud sa buntag, ni magabunggo sa bukog niana; sumala sa tibook nga balaod sa pasko pagasaulogon nila kana.9 m( Sa ikaduha ka bulan, sa ikanapulo ug upat ka adlaw, sa hapon, managsaulog sila niana; uban ang mga tinapay nga walay levadura ug ang mga utanon nga mapait pagakan-on nila kana;hK( Isulti mo sa mga anak sa Israel, sa pag-ingon: Kong bisan kinsa kaninyo kun sa inyong mga kaliwatan, nga mamahugaw tungod sa lawas sa minatay, kun anaa sa pagpanaw sa halayo, apan siya magasaulog sa pasko alang kang Jehova.8m( Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:y( Ug si Moises mitubag kanila. Maghulat kamo, aron nga magapatalinghug ako kong unsay sugo ni Jehova mahitungod kaninyo.`;( Ug kadtong mga tawohana nanag-ingon kaniya: Kami mga mahugaw tungod sa lawas sa minatay; ngano man nga did-an kami sa paghalad ug halad alang kang Jehova sa iyang natudlong panahon sa taliwala sa mga anak sa Israel?S!( Ug dihay ubang mga tawo nga mahugaw tungod sa lawas sa minatay ug wala sila makahimo sa pagbuhat sa pasko niadtong adlawa: ug miadto sila sa atubangan ni Moises ug sa atubangan ni Aaron niadtong adlawa.nW( Ug gisaulog nila ang pasko sa nahaunang bulan , sa ikanapulo ug upat nga adlaw sa bulan, sa hapon, didto sa kamingawan sa Sinai: sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises, mao nga gibuhat sa mga anak sa Israel.Y-( Ug misulti si Moises sa mga anak sa Israel aron nga pagasaulogon nila ang pasko.Y-( Sa ikanapulo ug upat ka adlaw niining bulana, sa hapon, pagasaulogon ninyo kini sa natudlong panahon niini: sumala sa tanang kabalaoran niini, ug sumala sa tanang mga tulomanon niini, pagasaulogon ninyo kini.Z/( Labut pa, papasauloga ang mga anak sa Israel sa pasko sa natudlong panahon niini.- W( Ug misulti si Jehova kang Moises didto sa kamingawan sa Sinai, sa nahauna nga bulan, sa ikaduha nga tuig sa tapus sa ilang paggikan sa yuta sa Egipto, nga nagaingon:b~?(Kondili magaalagad sila uban sa ilang mga igsoon sulod sa balong-balong nga pagatiguman, sa pagbantay sa katungdanan ug dili sa pag-alagad. Mao kini ang pagabuhaton mo sa mga Levihanon mahatungod sa ilang katungdanan.}}u(Ug sukad sa panuigon nga kalim-an ka tuig mohunong sila sa pagbuhat sa pag-alagad, ug dili na gayud sila magaalagad,Z|/(Kini mao ang ilang katungdanan sa mga Levihanon: sukad sa kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas magasulod sila sa paghimo sa ilang katungdanan sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman:7{k(Ug misulti si Jehova kang Moises nga nagaingon:2z_(Ug sa human niana mingsulod ang mga Levihanon aron sa pagbuhat sa ilang pag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Aaron, ug sa atubangan sa iyang mga anak nga lalake: ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises mahatungod sa mga Levihanon, mao nga gibuhat nila kini alang kanila.y(Ug ang mga Levihanon nanaghinlo sa ilang kaugalingon gikan sa sala, ug gipanglabhan nila ang ilang mga bisti: ug gihalad ni Aaron sila ingon sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; ug nagbuhat si Aaron ug pagtabon-sa-sala alang kanila aron sa pag-ulay kanila.x(Sa ingon niana nagbuhat si Moises ug si Aaron, ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, alang sa mga Levihanon: sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises mahatungod sa mga Levihanon, mao kini ang gibuhat kanila sa mga anak sa Israel.#wA(Ug akong gihatag ang mga Levihanon ingon sa hatag kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, aron magabuhat sila sa pag-alagad sa mga anak sa Israel sa balong-balong nga pagatiguman, ug buhaton nila nga matabonan ang sala sa mga anak sa Israel; aron nga walay kamatay sa taliwala sa mga anak sa Israel, sa diha nga magaduol ang mga anak sa Israel sa balaang puloy-anan.fvG(Ug gikuha ko ang mga Levihanon nga salili gikan sa tanang mga panganay sa mga anak sa Israel.[u1(Kay ang tanang panganay sa mga anak sa Israel, ako man, maingon sa tawo mao man usab sa mananap: sukad sa adlaw nga gipatay ko ang tanang panganay sa yuta sa Egipto, gibalaan ko sila alang sa akong kaugalingon.jtO(Kay gihatag mo sila kanako sa bug-os gayud gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel; nga nga salili sa tanan niadtong nagabuka sa taguangkan, bisan ang mga panganay sa tanang mga anak sa Israel, akong gikuha sila alang kanako.4sc(Ug sa human niana, ang mga Levihanon mosulod sa pag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman: ug pagahinloan mo sila, ug igahalad mo sila ingon sa halad-nga-tinabyog:r (Sa ingon niana pagagahinon mo ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel; ug ang mga Levihanon mamahimo nga ako.9qm( Ug pagapahamutangon mo ang mga Levihanon sa atubangan ni Aaron, ug sa atubangan sa iyang mga anak nga lalake, ug igahalad mo sila ingon sa halad-nga-tinabyog alang kang Jehova.p( Ug ang mga Levihanon magapahamutang sa ilang mga kamot ibabaw sa mga ulo sa mga lakeng vaca: ug igahalad mo ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog, alang kang Jehova, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa mga Levihanon.7oi( Ug magahalad si Aaron sa mga Levihanon sa atubangan ni Jehova ingon sa halad-nga-tinabyog alang sa mga anak sa Israel, aron maangkon nila ang buhat sa pag-alagad kang Jehova.n( Ug ihalad mo ang mga Levihanon sa atubangan ni Jehova. Ug magabutang ang mga anak sa Israel sa ilang mga kamot ibabaw sa mga Levihanon;m)( Ug ihalad mo ang mga Levihanon sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman: ug pundokon mo ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel:Ol(Unya magakuha sila ug usa ka lakeng nati sa vaca, ug ang halad-nga-kalan-on niini, fino nga harina nga sinaktan sa lana; ug magakuha ka ug lain nga lakeng nati sa vaca alang sa halad-tungod-sa-sala.tkc(Ug mao kini ang pagabuhaton mo sa paghinlo kanila: isablig sa ibabaw nila ang tubig sa paghinlo, ug pakiskisan mo kanila sa navaja ang ilang tibook nga unod, ug palabhi kanila ang ilang mga bisti, ug maghinlo sila sa ilang kaugalingon.Yj-(Kuhaa ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, ug hinloi sila.8im(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:h(Ug kini mao ang pagkabuhat sa tangkawan: sa bulawan nga sinalsal; sukad sa tungtunganan niini hangtud sa iyang mga bulak niini, buhat nga sinalsal: sumalas sa panig-ingnan nga gipakita ni Jehova kang Moises, sa ingon niana, gibuhat niya ang tangkawan.$gC(Ug si Aaron nagbuhat sa ingon; nga gidagkotan niya ang lamparahan diha sa atubangan sa tangkawan aron mohayag kini , ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.&fG(Isulti mo kang Aaron ug ipamulong mo kaniya: Sa diha nga magdagkot ka sa mga lamparahan, ang pito ka mga lamparahan magahayag diha sa atubangan sa tangkawan.7e m(Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:2d_(YUg sa pagsulod ni Moises sa balong-balong nga pagatiguman aron sa pagpakigsulti kaniya, unya iyang hindunggan ang Tingog nga nagsulti kaniya gikan sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli nga diha sa ibabaw sa arca-sa-pagpamatuod gikan sa taliwala sa duruha ka mga querubin: ug siya nakigsulti kaniya.:co(XUg ang tanan nga vaca alang sa mga halad-sa-pakigdait, kaluhaan ug upat ka lakeng vaca, kan-uman ka lakeng carnero, kan-uman ka kanding nga lake, kan-uman ka lakeng nati sa mga carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon. Kini mao ang halad-sa-pagpahinungod alang sa halaran sa tapus na nga kini gidihogan.:bo(WAng tanan nga vaca alang sa halad-nga-sinunog, may napulo ug duha ka lakeng vaca, napulo ug duha ka lakeng carnero, napulo ug duha ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, ug ang ilang halad-nga-kalan-on; ug napulo ug duha ka mga lake sa mga kanding nga alang sa halad-tungod-sa-sala;ra_(VAng napulo ug duha ka cuchara nga bulawan, nga puno sa incienso, nga may gibug-aton nga napulo ka siclo ang tagsatagsa, sumala sa siclo sa balaang puloy-anan; ang tanang bulawan sa mga cuchara, may usa ka gatus ug kaluhaan ka siclo ;m`U(UTagsa ka pinggan nga salapi may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton , tagsa ka panaksan may kapitoan, ang tanan nga salapi sa mga galamiton, duruha ka libo ug upat ka gatus, ka siclo , sa siclo sa balaang puloy-anan:c_A(TKini mao ang halad-sa-pagpahinungod sa halaran, sa adlaw nga gidihogan kini, sa mga principe sa Israel napulo ug duha ka pinggan nga salapi, napulo ug duha ka panaksan nga salapi, napulo ug duha ka cuchara nga bulawan;v^g(SUg alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon; kini mao ang halad ni Ahira, ang anak nga lalake ni Enan.A](RUsa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala;\3(QUsa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog;S[!(PUsa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo , nga puno sa incienso;Z/(OAng iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan: silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on:tYc(NSa ikanapulo ug duha ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Nephtali, si Ahira, ang anak nga lalake ni Enan:xXk(MUg alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Pagiel, ang anak nga lalake ni Ocran.AW(LUsa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala:V3(KUsa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog;RU(JUsa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo , nga puno sa inciensoT/(IAng iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on;qS](HSa ikanapulo ug usa ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Aser, si Pagiel, ang anak nga lalake ni Ocran:}Ru(GUg alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Ahieser, ang anak nga lalake ni Amisaddai.AQ(FUsa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala;P!(EUsa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog;SO!(DUsa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo , nga puno sa incienso;N/(CAng iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on;lMS(BSa ikapulo ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Dan, si Ahieser, ang anak nga lalake ni Amisaddai:zLo(AUg alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeoni:AK(@Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala;J1(?Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog;SI!(>Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo , nga puno sa incienso;H1(=Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi, nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on;oGY(1(3Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog;L=(2Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo nga puno sa incienso;<-(1Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang a halad-nga-kalan-on;m;U(0Sa ikapito ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Ephraim, si Elisama, ang anak nga lalake ni Ammiud:z:o(/Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka lake nga kanding, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Eliasap, ang anak nga lalake ni Dehuel.A9(.Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala;83(-Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulang-on alang sa halad-nga-sinunog;Q7(,Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo nga puno sa incienso;6/(+Ang iyang halad usa ka pinggan nga salapi, nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on;e5E(*Sa ikaunom ka adlaw, si Eliasap, ang anak nga lalake ni Dehuel, principe sa mga anak ni Gad:v4g()Ug alang sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka lake nga kanding, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai.A3((Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala;2/('Usa ka nating lake sa vaca, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog;N1(&Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo , nga puno sa incienso;0/(%Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on;m/U($Sa ikalima ka adlaw, si Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai, principe sa mga anak ni Simeon:p.[(#Ug alang sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur.A-("Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala;,1(!Usa ka nating lake sa vaca, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog:L+( Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo nga puno sa incienso:*/(Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on;f)G(Sa ikaupat ka adlaw, si Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur, principe sa mga anak ni Ruben:w(i(Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Eliab, ang anak nga lalake ni Helon.A'(Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala;&1(Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog:N%(Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo , nga puno sa incienso;$(Ang iyang halad usa ka pinggan nga salapi nga usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi sa kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaan puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on;f#G(Sa ikatolo ka adlaw, si Eliab, ang anak nga lalake ni Helon, principe sa mga anak ni Zabulon:z"o(Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Nathanael, ang anak nga lalake ni Zuar.A!(Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala. /(Usa ka nating lake sa vaca, usa ka lakeng carnero, usa ka lakeng carnero nga nati nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog;M(Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo, nga puno sa incienso;$C(Naghalad siya alang sa iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi sa kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on.eE(Sa ikaduha ka adlaw naghalad si Nathanael, ang anak nga lalake ni Zuar principe ni Issachar:a=(Ug alang sa halad sa halad-sa-pakigdait duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding, lima ka lakeng carnero nga usa ka tuig ang kagulangon: Kini mao ang halad ni Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab.C(Usa ka lake sa mga kanding, alang sa halad-tungod-sa-sala.1(Usa ka nating lake sa vaca, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng carnero nga nati nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog.N(Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo , nga puno sa incienso.'( Ug ang iyang halad usa ka pinggan nga salapi, nga usa ka gatus ug katloan ka siclo , ang gibug-aton ug usa ka panaksan nga salapi nga kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; ang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on:~w( Ug ang naghalad sa iyang halad sa nahauna nga adlaw mao si Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab, sa banay ni Juda.!=( Ug si Jehova miingon kang Moises: Managhalad sila sa ilang halad, ang tagsatagsa ka principe sa iyang adlaw, alang sa halad sa pagpahanungod sa halaran.0[( Ug ang mga principe nanaghalad alang sa pagpahanungod sa halaran sa adlaw nga kini gidihogan, bisan ang mga principe nanaghalad sa ilang halad sa atubangan sa halaran.1]( Apan sa mga anak nga lalake ni Coath wala siya maghatag kay ang pag-alagad sa balaang puloy-anan mao ang ilang bahin, sila magpas-an niini sa ibabaw sa ilang mga abaga.B(Ug upat ka carromata ug walo ka vaca, gihatag niya sa mga anak nga lalake ni Merari sumala sa ilang pag-alagad sa ilalum sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote.wi(Duruha ka carromata ug upat ka vaca, gihatag niya sa mga anak nga lalake ni Gerson sumala sa ilang pag-alagad.b?(Ug gidawat ni Moises ang mga carromata ug ang mga vaca, ug gihatag kini sa mga Levihanon.7i(Dawata kini gikan kanila aron kini pagagamiton sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman: ug igahatag mo kini sa mga Levihanon, sa tagsatagsa sumala sa iyang pag-alagad.8m(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:(Ug nanagdala sila sa ilang mga halad sa atubangan ni Jehova, unom ka carromata nga tinabonan, ug napulo ug duha ka mga vaca; sa tagurha ka principe, usa ka carromata, ug ang tagsatagsa usa ka vaca; nga ilang gihatag kini sa atubangan sa tabernaculo.A }(Nga ang mga principe sa Israel, ang mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan naghalad. Kini mao ang mga principe sa mga banay, mao kini sila ang diha sa ibabaw niadtong mga naisip.W  +(Ug nahatabo sa adlaw sa human patinduga ni Moises ang tabernaculo ug nadihogan kini ug nabalaan kini, ug ang tanang mga galamiton niini; ug gidihogan ug gibalaan ang halaran ug ang tanang mga sudlanan niana;x k(Sa ingon niana igabutang nila ang akong ngalan sa ibabaw sa mga anak sa Israel, ug akong pagapanalanginan sila.Y -(Igapaibabaw ni Jehova ang iyang nawong kanimo, ug magahatag kanimo sa pakigdait.^ 7(Pagapasidlakon ni Jehova ang iyang nawong sa ibabaw kanimo, ug magamaloloy-on kanimo:>y(Si Jehova magapanalangin kanimo; ug magabantay kanimo:'I(Isulti mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, sa pag-ingon: Sa ingon niini nga paagi kamo magapanalangin sa mga anak sa Israel: Kamo magaingon kanila:8m(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:}u(Kini mao ang kasugoan sa Nazareo nga magasaad, ug sa iyang halad kang Jehova tungod sa iyang pagkabinulag, gawas pa niadtong iyang hiarangan; sumala sa saad nga iyang gisaad, aron siya magabuhat gayud sa lagda sa kasugoan sa iyang pagkabinulag.|s(Ug ang sacerdote, magatabyog niini, alang sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; kini mao ang butang nga balaan alang sa sacerdote, inubanan sa dughan nga tinabyog, ug sa paa nga gibayaw; ug sa human niini, makainum ug vino ang Nazareo.;q(Ug ang sacerdote magakuha sa linuto nga abaga sa lakeng carnero, ug sa usa ka book nga malingin nga tinapay nga walay levadura gikan sa bukag, ug usa ka book nga manipis nga tinapay nga walay levadura, ug igabutang kini sa ibabaw sa mga kamot sa Nazareo, human siya makakiskis sa ulo sa iyang pagkabinulag:~w(Ug ang Nazareo magapaalot sa ulo sa iyang pagkabinulag didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug kuhaon niya ang mga buhok sa ulo sa iyang pagkabinulag, ug igabutang kini didto sa kalayo nga anaa sa ilalum sa mga halad-sa-pakigdait.]5(Ug igahalad niya ang lakeng carnero alang sa mga halad-sa-pakigdait kang Jehova, uban ang bukag sa tinapay nga walay levadura; ang sacerdote magahalad usab sa halad-nga-kalan-on ug sa mga halad-nga-ilimnon niini. (Ug ang sacerdote magahalad niini sa atubangan ni Jehova, ug magahalad sa iyang halad-tungod-sa-sala, ug sa iyang halad-nga sinunog:cA(Ug usa ka bukag sa tinapay nga walay levadura, tinapay nga malingin sa harina nga sinaktan sa lana, ug mga tinapay nga manipis nga dinihogan sa lana, ug ang iyang halad-nga-kalan-on, ug ang iyang mga halad-nga-ilimnon.f~G(Ug igahalad niya ang iyang halad kang Jehova, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway alang sa halad-nga-sinunog, ug usa ka bayeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka lakeng carnero nga walay ikasaway alang sa halad-sa-pakig-dait:*}O( Ug kini mao ang kasugoan sa Nazareo sa diha nga matuman ang mga adlaw sa iyang pagkabinulag: pagadad-on siya ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: |( Ug iyang igahin kang Jehova ang mga adlaw sa iyang pagkabinulag, ug magadala siya ug usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-tungod-sa-paglapas: apan ang unang mga adlaw pagawad-on, kay nabulingan ang iyang pagkabinulag.{{( Ug ang sacerdote magahalad sa usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog: ug magbuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, kay niana nakasala siya tungod sa minatay, ug pagabalaanon ang iyang ulo niadto gayud nga adlawa.%zE( Ug sa ikawalo ka adlaw magadala siya ug duruha ka tukmo kun duruha ka kuyabog sa salampati ngadto sa sacerdote sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman,xyk( Ug kong adunay tawo nga mamatay sa labing hinanali sa haduol niya, ug nagahugaw siya sa ulo sa iyang pagkabinulag alang sa Dios ; nan sa adlaw sa iyang pagkaputli pagakiskisan niya ang iyang ulo, sa ikapito ka adlaw pagakiskisan niya kini.Qx(Sa tanan nga adlaw sa iyang pagkabinulag, balaan siya alang kang Jehova.%wE(Dili pagahugawan niya ang iyang kaugalingon tungod sa iyang amahan, kun tungod sa iyang inahan, tungod sa iyang igsoon nga lalake, kun tungod sa iyang igsoon nga babaye, sa diha nga sila mangamatay; kay ang paggahin niya sa iyang kaugalingon alang sa Dios anaa sa ibabaw sa iyang ulo.vy(Sa tanan nga mga adlaw nga mibulag siya sa iyang kaugalingon alang kang Jehova, dili siya magaduol sa lawas nga patay.u#(Sa tanan nga adlaw sa iyang pagsaad sa pagkabinulag walay navaja nga makaagi sa ibabaw sa iyang ulo, hangtud nga matuman ang mga adlaw sa paggahin sa iyang kaugalingon alang kang Jehova, magabalaan siya; pasagdan niya nga motubo ang mga hugpong sa bohok sa iyang ulo.t%(Sa tanan nga adlaw sa iyang pagka-Nazareo siya dili magkaon bisan unsa nga binuhat gikan sa parras, sukad sa unod hangtud sa panit sa bunga.xsk(Kinahanglan mobulag siya gikan sa vino, ug sa ilimnon nga maisug; siya dili moinum sa suka sa vino, bisan suka sa ilimnon nga maisug, dili usab siya magainum ug bisan unsa nga duga sa parras; ni magakaon sa parras nga lab-as bisan binulad.Or(Isulti mo sa mga anak sa Israel ug ipamulong mo kanila: Sa diha nga ang lalake kun ang babaye, magabuhat ug linaing saad, sa saad sa Nazareo, aron sa paggahin sa iyang kaugalingon alang kang Jehova,7q m(Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:_p9(Ug ang lalake mahigawas sa pagkadautan, ug kadtong babayehana magadala sa pagkadautan._o9(O sa diha nga moabut sa tawo ang espiritu sa pangabugho, ug siya mangabugho sa iyang asawa; nan pagapatindugon niya ang iyang asawa sa atubangan ni Jehova, ug pagabuhaton sa sacerdote kaniya ang tanan nga kasugoan.  ?~~f}}||2{zz|z y.xx7wvv#u_tssQrnqpptponvnmllk"j>i>=]<};;.99)8766U55+4{322 190r/.l--#,+}**W)((?'a&&j%$$#+"~" !G %Dw1s)%WH|  Z #  h%45 $XC(Apan ang kalag nga nagabuhat sa bisan unsang kasaypanan uban sa pagkawalay-pagpanumbaling, bisan siya natawo sa yutang pinuy-anan sa mga anak sa Israel , kun usa ka lumalangyaw, kanang kalaga nagapasipala kang Jehova; ug kanang kalaga pagaputlon gikan sa taliwala sa iyang katawohan.{Wq(May usa lamang kamo ka kasugoan alang kaniya nga nagabuhat ug bisan unsang kasaypanan sa walay pagpanghibalo, alang kaniya nga natawo sa yutang pinuy-anan sa taliwala sa mga anak sa Israel, ug alang sa dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila.mVU(Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang niadtong kalag nga nasayup, sa diha nga nakasala siya sa walay pagpanghibalo, sa atubangan ni Jehova, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya; ug siya pagapasayloon.-UU(Ug kong usa ka tawo makasala sa walay pagpanghibalo, nan magahalad siya ug usa ka kanding nga baye nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-tungod-sa-sala.?Ty(Ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel pagapasayloon, ug ang dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila; kay mahitungod sa tibook nga katawohan kini gibuhat nga wala tuyoa.QS(Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, ug sila pagapasayloon; kay kadto maoy usa ka sayup, ug sila nanagdala sa ilang halad, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, ug ang ilang halad-tungod-sa-sala sa atubangan ni Jehova, alang sa ilang sayup:vRg(Nan mamao kini, nga kong kini nabuhat sa walay pagpanghibalo, sa wala mahibaloi sa katilingban, nga ang tibook nga katilingan magahalad ug usa ka vaca nga lake sa usa ka halad-nga-sinunog, alang sa usa ka kahumot kang Jehova, uban ang halad-nga-kalan-on, ug ang halad-nga-ilimnon niana, sumala sa tulomanon, ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala.-QU(Bisan sa tanang mga butang nga gisugo kaninyo ni Jehova pinaagi kang Moises, sukad pa sa adlaw nga si Jehova nagsugo, ug nagapadayon ngadto sa inyong mga kaliwatan;rP_(Ug kong masayup kamo ug dili kamo managbantay niining tanang mga sugo, nga gisulti ni Jehova kang Moises,O(Sa nahauna sa inyong mga minasa igahatag ninyo kini alang kang Jehova, alang sa usa ka halad-nga-binayaw ngadto sa inyong mga kaliwatan..NW(Sa nahauna sa inyong minasa, magahalad kamo ug usa ka tinapay alang sa usa ka halad-nga-binayaw: ingon sa halad-nga-binayaw sa giukanan, mao kini ang igahalad ninyo.M}(Nan mamao kini, nga kong magakaon kamo sa tinapay niadtong yutaa, magahalad kamo ug halad-nga-binayaw alang kang Jehova.xLk(Isulti mo sa mga anak sa Israel ug ipamulong mo kanila: Sa pag-abut ninyo sa yuta nga akong pagadad-an kaninyo,8Km(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:sJa(Usa ka kasugoan ug usa ka tulomanon alang kaninyo, ug alang sa usa ka dumuloong nga nagapuyo uban kaninyo.I (Alang sa katilingban, adunay usa lamang ka balaod alang kaninyo, ug alang sa dumuloong nga nagapuyo uban kaninyo , usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan: ingon kaninyo, mao man usab ang usa ka lumalangyaw sa atubangan ni Jehova.#HA(Ug kong magapuyo uban kanimo ang usa ka dumuloong, kun bisan kinsa nga anaa sa taliwala, ninyo ngadto sa inyong mga kaliwatan, ug magahalad ug usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova; ingon sa inyong pagabuhaton, mao man ang iyang pagabuhaton.?Gy( Ang tanan nga natawo sa yuta nga pinuy-anan magabuhat niining mga butanga subay niining lagda, sa paghalad ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova.|Fs( Sumala sa gidaghanon nga pagaandamon ninyo, mao man ang pagabuhaton ninyo sa tagsatagsa sumala sa ilang gidaghanon.&EG( Mao kini ang pagabuhaton sa tagsa ka vaca nga lake, kun sa tagsa ka lakeng carnero, kun alang sa tagsa ka lakeng nati sa carnero, kun sa mga nati sa kanding.D9( Ug alang sa halad-nga-ilimnon magahalad ka ug tunga sa hin nga vino, alang sa halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, alang sa usa ka kahumot kang Jehova.1C]( Unya magahalad siya uban sa lakeng vaca, usa ka halad-nga-kalan-on sa totolo ka napulo ka bahin sa epha sa fino nga harina nga sinaktan sa tunga sa usa ka hin nga lana:MB(Ug sa diha nga magahalad ikaw sa usa ka lakeng vaca alang sa halad-nga-sinunog, kun alang sa usa ka halad, aron sa pagtuman sa usa ka panaad, kun alang sa mga halad-sa-pakigdait alang kang Jehova;A(Ug alang sa halad-nga-ilimnon, igahalad mo ang usa sa ikatolo ka bahin sa hin nga vino, sa usa ka kahumot alang kang Jehova.J@(Kun alang sa usa ka lakeng carnero, ikaw magabuhat alang sa halad-nga-kalan-on, duruha sa ikanapulo ka bahin sa epha sa fino nga harina, nga sinaktan sa usa sa ikatolo ka bahin sa hin nga lana;5?e(Ug vino alang sa halad-nga-ilimnon, ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin, pagabuhaton mo uban sa halad-nga-sinunog, kun alang sa halad, alang sa tagsatagsa ka nating carnero.W>)(Unya siya nga magahalad sa iyang halad alang kang Jehova magadala siya sa halad-nga-kalan-on sa usa ka ikanapulo ka bahin sa epha sa fino nga harina, nga sinaktan sa ikaupat ka bahin sa usa ka hin nga lana;U=%(Ug magabuhat kamo ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, usa ka halad-nga-sinunog, kun usa ka halad, aron sa pagtuman sa usa ka panaad, kun ingon sa usa ka halad-nga-kinabutbut-on, kun sa inyong natudlong mga fiesta, aron sa pagbuhat sa usa ka kahumot alang kang Jehova, gikan sa mga vaca kun gikan sa mga carnero;<'(Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Sa diha nga makasulod na kamo sa yuta nga inyong kapuy-an nga akong gihatag kaninyo,7; m(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon::9(-Unya ang Amalekahanon nanlugsong ug ang Canaanhon nga nagpuyo niadtong bukira, ug mipatay kanila, ug minglaglag kanila, bisan hangtud ngadto sa Horma.93(,Apan sila nanagpadayon sa pagtungas ngadto sa kinatumyan sa bukid: bisan pa niana ang arca sa tugon ni Jehova, ug ni Moises, wala mobulag sa campo.D8(+Kay ang Amalekahanon, ug ang Canaanhon anaa sa atubangan ninyo ug mangapukan kamo sa espada: tungod kay mitalikod kamo gikan sa pagsunod kang Jehova, busa si Jehova dili magauban kaninyo.7y(*Dili kamo manungas, kay si Jehova wala sa taliwala ninyo; aron dili kamo pagapatyon sa atubangan sa inyong mga kaaway.p6[()Ug si Moises miingon: Ngano nga ginalapas ninyo ang sugo ni Jehova, sa pagtan-aw nga kini dili mouswag?H5 ((Ug sila mibangon sa pagsayo sa pagkabuntag, ug mitungas sila sa kinatumyan sa bukid, nga nagaingon: Ania kita karon dinhi, ug motungas ngadto sa dapit nga gisaad ni Jehova: kay nakasala kita.|4s('Ug si Moises misugilon niining mga pulonga sa tanang mga anak sa Israel: ug ang katawohan nanagbalata sa hilabihan.83k(&Apan si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug si Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, nga kauban niadtong mga tawo nga miadto sa pagpaniid sa yuta, nanghibilin nga mga buhi.2(%Bisan kadtong mga tawo nga nanagdala ug dautang taho mahatungod sa yuta, nangamatay pinaagi sa hampak sa atubangan ni Jehova.I1 ($Ug ang mga tawo nga gisugo ni Moises sa pagpaniid sa yuta, nga nanghibalik, ug nagaagda sa tibook nga katilingban sa pagbagulbol batok kaniya, pinaagi sa pagdala ug dautang taho batok sa yuta,]05(#Ako, si Jehova, nagsulti: Sa pagkamatuod gayud mao kini ang pagabuhaton ko niining tibook katilingban nga dautan, nga nanagtingub sa pagbatok kanako: dinhi sa kamingawan mangaut-ut sila, ug didto sila mangamatay./7("Ingon sa gidaghanon sa mga adlaw, sa inyong pagpaniid sa yuta, bisan sa kap-atan ka adlaw nga inyong gipaniiran kini , magadala kamo sa inyong kadautan sulod sa kap-atan ka tuig, maingon nga ang tagsa ka adlaw magaisip sa tagsa ka tuig, ug pagailhon ninyo ang akong pagtalikod.U.%(!Ug ang inyong mga anak mahimong mga libud-suroy sa kamingawan sulod sa kapatan ka tuig, ug magadala sa inyong mga pagpakighilawas, hangtud nga ang inyong mga lawas nga patay mangaut-ut diha sa kamingawan.[-1( Apan alang kaninyo, ang inyong mga lawas nga patay mangapukan dinhi sa kamingawan.),M(Apan ang inyong mga bata nga gagmay, nga inyong giingon nga mao sila ang mga tulokbonon, ako magapasulod kanila, ug sila mahibalo sa yuta nga inyong gisalikway.R+(Sa pagkamatuod gayud dili kamo makadangat ngadto sa yuta, sumala sa akong gipanumpa nga kamo makapuyo didto, gawas kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, ug kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun.q*](Niini nga kamingawan mangapukan ang inyong mga lawas nga patay; ug ang tanang mga naisip kaninyo, sumala sa tanan ninyong gidaghanon, gikan sa kaluhaan ka tuig ang kagulangon ug ngadto sa itaas, kadto nga nanagbagulbol batok kanako,*)O(Ipamulong mo kanila: Samtang ako buhi, nagaingon si Jehova, sa pagkamatuod gayud ingon sa inyong gisulti sa akong mga igdulungog, mao ang pagabuhaton ko kaninyo:B((Hangtud anus-a nga magaantus ako niining mangil-ad nga katilingban nga nagabagulbol batok kanako? Nabati ko ang mga pagbagulbol sa mga anak sa Israel, nga ilang gibagulbol batok kanako.G' (Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon:)&M(Karon, ang Amalekahanon ug ang Canaanhon nanagpuyo diha sa walog; ugma bumalaik kamo ug umadto ngadto sa kamingawan pinaagi sa dalan ngadto sa Dagat nga Mapula.Z%/(Apan ang akong alagad nga si Caleb, kay anaa kaniya ang lain nga espiritu, ug sa pagkahingpit nagsunod kanako, pagapasudlon ko siya ngadto sa yuta diin siya mosulod, ug ang iyang kaliwatan magapanag-iya niini.$3(Sa pagkamatuod gayud dili sila makakita sa yuta nga gipanumpa ko sa ilang mga amahan, ni bisan kinsa kanila nga nagtamay kanako nga makakita niini:#y(Tungod kay kadtong tanang mga tawo nga nakakita sa akong himaya, ug sa akong mga ilhanan, nga akong gibuhat didto sa Egipto, ug didto sa kamingawan, bisan pa niana nagsulay kanako niini sa napulo ka pilo, ug wala managpatalinghug sa akong tingog;r"_(Apan sa pagkamatuod gayud, samtang ako buhi, ug samtang ang himaya ni Jehova nagapuno sa tibook kayutaan;L!(Ug si Jehova miingon: Ako nagpasaylo kanila sumala sa imong pulong:S !(Pasayloon mo, nangaliyupo ako kanimo, ang kadautan niining katawohan sumala sa pagkadaku sa imong mahigugmaong-kalolot, ug sumala sa pagpasaylo mo niining katawohan; sukad sa Egipto bisan hangtud karon.'I(Si Jehova mahinay sa kasuko ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot, nga nagapsaylo sa pagkadautan ug sa paglapas; ug nga dili gayud magapakamatarung sa tawong sad-an , nga nagadu-aw siya sa kadautan sa mga amahan, ibabaw sa mga anak, ibabaw sa ikatolo ug ibabaw sa ikaupat nga kaliwatan.xk(Ug karon, nagaampo ako kanimo, nga mahimong daku ang gahum sa Ginoo, sumala sa imong gipamulong, nga nagaingon:"?(Tungod kay dili makahimo si Jehova sa pagpasulod niining katawohan ngadto sa yuta nga iyang gipanumpa kanila, busa iyang gipatay sila diha sa kamingawan.9(Karon kong imong pamatyon kining katawohan ingon sa usa ka tawo, nan unya ang mga nasud nga makadungog sa imong kadungganan managsulti, nga magaingon:cA(Ug isugilon nila kini sa mga pumoluyo niining yutaa; nga sila nakadungog nga ikaw, oh Jehova, anaa sa taliwala niining katawohan; nga sa nawong ug nawong nakita ikaw, oh Jehova, ug ang imong panganod nagabarog sa ibabaw nila, ug sa adlaw ikaw nagalakaw sa pag-una kanila sa usa ka haligi nga panganod, ug sa kagabhion sa usa ka haligi nga kalayo:1( Ug si Moises miingon kang Jehova: Unya makadungog niini ang mga Egiptohanon, kay sa taliwala nila gikuha mo kining katawohan sa imong pagkalig-on.C( Ako magapatay kanila uban ang hampak sa kamatay, ug sila akong isalikway aron dili makapanunod, ug pagabuhaton ko ikaw nga usa ka nasud nga labi pang daku ug labi pang kusgan kay kanila.O( Ug si Jehova miingon kang Moises: Hangtud anus-a nga magatamay kanako kining katawohan? ug hangtud anus-a nga sila dili motuo kanako, tungod sa tanang mga ilhanan nga akong gibuhat sa taliwala nila?>w( Apan ang tibook katilingban nangayo sa pagsalibay kanila ug mga bato. Ug ang himaya ni Jehova nagpakita diha sa balong-balong nga pagatiguman ngadto sa tanan nga mga anak sa Israel.|s( Nga dili lamang unta kamo magmalalison batok kang Jehova, ni mahadlok sa katawohan mahitungod niining yutaa; kay sila ang tinapay alang kanato; ang ilang mga salipdanan kuhaon gikan sa ibabaw nila, ug si Jehova uban kanato ayaw kahadloki sila.)M(Kong si Jehova nahamuot kanato, sa ingon niana siya magapasulod kanato niining yutaa ug kini igahatag niya kanato; usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos.,S(Ug nanagsulti sila sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, nga nagaingon: Ang yuta diin kami miagi sa pagpanud, mao ang yuta nga hilabihan gayud pagkaayo.-U(Ug si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug si Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, sila kauban niadtong mga nanagpaniid sa yuta nanagpanggisi sa ilang mga bisti:vg(Unya si Moises ug si Aaron mihapa sa atubangan sa tibook nga pagkatigum sa katilingban sa mga anak sa Israel.jO(Ug nanag-ingon ang usa sa usa: Magbuhat kita ug usa ka capitan, ug mamalik kita ngadto sa Egipto.`;(Ug ngano man nga gidala kami ni Jehova niining yutaa, aron mangapukan pinaagi sa espada? Ang among mga asawa ug ang among mga anak mamahimo nga tulokbonon dili ba labi pang maayo kanamo nga mamalik ngadto sa Egipto?{q(Ug ang tanang mga anak sa Israel nanagbagulbol batok kang Moises, ug batok kang Aaron: ug ang tibook nga katilingban miingon kanila: Apat hinoon nangamatay kami didto sa yuta sa Egipto! o maayo pa unta kong nangamatay kami niining kamingawan! }(Ug ang tibook nga katilingban mipatugbaw sa ilang tingog; ug nanagsinggit; ug ang katawohan minghilak niadtong gabhiona.R ( !Ug didto nakita namo ang mga higante, ang mga anak nga lalake ni Anac, nga kagikan sa mga higante; ug kami sa among pagtan-aw, daw ingon sa mga dulon lamang : ug mao man kami sa ilang pagtan-aw kanamo.+ Q( Ug sila nanagdala ug dautang taho mahitungod sa yuta nga ilang gipanid-an ngadto sa mga anak sa Israel, nga naga-ingon: Ang yuta nga among hiagian sa pagpaniid, mao ang yuta nga magalamoy sa mga pumoluyo niana; ug ang tanang mga tawo nga among nakita didto maoy mga tawo nga hatag-as kaayo.# A( Apan ang mga tawo nga mingtungas uban kaniya ming-ingon: Dili kita makahimo sa pagtungas batok niadto nga katawohan; kay sila labi pang kusgan kay kanato.$ C( Ug gipahilum ni Caleb ang katawohan sa atubangan ni Moises, ug miingon: Manungas kita gilayon, ug managiya niini; kay kita makahimo kaayo sa pagdaug niana.\ 3( Si Amalek nagapuyo sa yuta dapit sa Habagatan, ug ang Hetehanon ug ang Jebusehanon ug ang Amorehanon nagapuyo sa yuta sa kabungtoran; ug ang Canaanhon nagapuyo haduol sa dagat, ug sa daplin sa kiliran sa Jordan./Y( Apan ang katawohan nga nagapuyo niadtong yutaa mga kusgan, ug ang mga kalungsoran mga malig-on ug mga dagku gayud: ug labut pa nakita namo didto ang mga anak ni Anac.<s( Ug sila nanagsugilon kaniya, ug nanag-ingon: Midangat kami sa yuta, nga imong gipaadtoan kanamo; ug sa pagkatinuod, kini nagapaagay sa gatas ug dugos; ug kini mao ang bunga niini.!( Ug sila minglakaw, ug mingadto kang Moises, ug kang Aaron, ug sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, ngadto sa kamingawan sa Paran, ngadto sa Cades; ug nanagdala sa taho ngadto kanila, ug sa tibook nga katilingban, ug gipakita nila ang bunga sa maong yuta.S!( Ug namauli sila gikan sa pagpaniid sa yuta sa tapus ang kap-atan ka adlaw.{( Kadtong dapita gihinganlan nila ug walog sa Escol, tungod sa bugway sa parras, nga giputol didto sa mga anak sa Israel.xk( Ug midangat sila hangtud sa walog sa Escol, ug didto miputol sila ug usa ka sanga uban ang usa ka bugway nga parras, ug giyayongan nila kini sa usa ka sungkod nga gidala sa duruha ka tawo; nanagdala usab sila ug mga granada ug sa mga igos.sa( Ug mitungas sila dapit sa habagatan, ug midangat sila hangtud sa Hebron; ug didto nanagpuyo si Aiman, ug si Sesai, ug si Talmai, ang mga anak ni Anac. (Karon ang Hebron natukod sa pito, ka tuig nga una pa kay sa Soan didto sa Egipto).( Busa sila mitungas, ug gipanid-an nila ang yuta gikan sa kamingawan sa Zin ngadto sa Rehob, hangtud sa ganghaan sa Emath.]5( Ug kong unsa ang yuta, matambok ba kun kal-anan, kong didto adunay kakahuyan kun wala. Ug magmadasigon kamo, ug magdala kamo sa bunga sa kayutaan. Karon nga panahona mao ang panahon sa mga nahauna nga mga parras.+( Ug unsa ang yuta nga ginapuy-an nila kong kini maayo ba kun dautan; ug ang maong mga lungsod nga ginapuy-an nila, kong sa campo ba kun sa kuta;~9( Ug tan-awon ninyo ang yuta kong unsa kana; ug ang katawohan nga nagapuyo niana, kong sila mga malig-on ba kun mahuyang, kong diriyut sila, kun daghan;$}C( Ug gipadala sila ni Moises sa pagpaniid sa yuta sa Canaan, ug miingon kanila: Tumungas kamo dinhi dapit sa habagatan, ng tumungas kamo ngadto sa kabukiran.|5( Kini mao ang mga ngalan sa mga tawo nga gipadala ni Moises sa pagpaniid sa yuta. Ug si Moises nagtawag kang Oseas, ang anak nga lalake ni Nun Josue.D{( Sa banay ni Gad, mao si Geuel, ang anak nga lalake ni Maki.Kz( Sa banay ni Nephtali, mao si Nahabi, ang anak nga lalake ni Bapsi.Hy ( Sa banay ni Aser, mao si Setur, ang anak nga lalake ni Michael.Gx ( Sa banay ni Dan, mao si Ammiel, ang anak nga lalake ni Gemali.Zw/( Sa banay ni Jose, sa banay ni Manases, mao si Gaddi, ang anak nga lalake ni Susi.Jv( Sa banay ni Zabulon, mao si Gaddiel, ang anak nga lalake ni Sodi.Iu ( Sa banay ni Benjamin, mao si Palti ang anak nga lalake ni Raphu.Gt ( Sa banay ni Ephraim, mao si Oseas, ang anak nga lalake ni Nun.Js( Sa banay ni Issachar, mao si Igal, ang anak nga lalake ni Joseph.Hr ( Sa banay ni Juda, mao si Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone.Gq ( Sa banay ni Simeon, mao si Safat, ang anak nga lalake ni Huri.hpK( Kini mao ang ilang mga ngalan: Sa banay ni Ruben, mao si Sammua, ang anak nga lalake ni Saccur.o( Ug si Moises nagpadala kanila gikan sa kamingawan sa Paran sumala sa gisugo ni Jehova, silang tanan mga pangulo sa mga anak sa Israel.lnS( Magpadala ka ug mga tawo, aron sila maniid sa yuta sa Canaan, nga gihatag ko sa mga anak sa Israel: gikan sa tagsa ka banay sa ilang mga ginikanan magpadala kamo ug usa ka tawo, tagsatagsa maoy usa ka principe sa taliwala nila.7m m( Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:~lw( Ug sa human niini ang katawohan mipanaw gikan sa Haseroth, ug mipahaluna sa ilang campo didto sa kamingawan sa Paran.k!( Ug si Miriam gipapahawa gawas sa campo sulod sa pito ka adlaw ug ang katawohan wala makapanaw hangtud nga si Miriam gipasulod sa pag-usab.}ju( Ug si Jehova miingon kang Moises: Kong ang iyang amahan nagluwa sa iyang nawong, dili ba siya angay nga maulaw sulod sa pito ka adlaw? papahawaa siya ngadto sa gawas sa campo sulod sa pito ka adlaw, ug sa tapus niana makatipon siya sa pag-usab.niW( Ug mitu-aw si Moises kang Jehova, nga nagaingon: Nangaliyupo ako kanimo, oh Dios, nga ayohon mo siya.h( Ayaw siya, ginapangaliyupo ko kanimo, ipanig-ingon sa patay, kinsang unod hapit nang maut-ut sa paggula niya sa tiyan sa iyang inahan.Bg( Ug si Aaron miingon kang Moises: Oh, ginoo ko, ayaw ibutang, ginapangaliyupo ko kanimo, sa ibabaw namo ang sala kay kana sa pagkabuang gayud nabuhat namo, ug tungod niana nakasala kami.Jf( Ug ang panganod mipahawa gikan sa ibabaw sa Balong-Balong, ug, ania karon, si Miriam nahimong sanlahon, maputi nga ingon sa nieve; ug si Aaron mitan-aw kang Miriam ug, ania karon, siya gisanla.Me( Ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok kanila; ug mipahawa siya.vdg( Uban kaniya makigsulti ako kaniya sa baba ug baba bisan sa dayag, ug dili pinaagi sa mangitngit nga mga pulong; ug makita niya ang dagway ni Jehova; busa ngano nga kamo walay kahadlok sa pagsulti batok sa akong alagad, batok kang Moises?]c5( Si Moises nga akong alagad dili sama niini; siya matinumanon sa tibook ko nga balay:]b5( Ug siya miingon: Patalinghugi ninyo karon ang akong mga pulong: kong adunay usa ka manalagna sa taliwala ninyo, ako sa Jehova magapakita kaniya sa usa ka panan-awon, ako makigsulti kaniya pinaagi sa usa ka damgo.,aS( Ug si Jehova mikunsad sa usa ka haligi nga panganod, ug mibarog diha sa pultahan sa Balong-Balong ug nagtawag kang Aaron ug kang Miriam; ug nangadto silang duruha.%`E( Ug si Jehova misulti sa hinanali kang Moises, ug kang Aaron ug kang Miriam: Umari kamong totolo sa balong-balong nga pagatiguman. Ug nangadto silang totolo.j_O( Karon ang tawo nga si Moises mapinaubsanon kaayo, labaw kay sa tanang mga tawo sa ibabaw sa yuta. ^ ( Ug miingon sila: Kang Moises ba lamang nakigsulti si Jehova: wala ba usab siya makigsulti kanamo? Ug si Jehova nakadungog niini.%] G( Ug nanagsulti si Miriam ug si Aaron batok kang Moises tungod sa babaye nga Etiopiahanon nga iyang gipangasawa; kay siya nangasawa sa babaye nga Etiopiahanon.o\Y( #Gikan sa Kibroth-hataaba ang katawohan mipanaw padulong sa Haseroth, ug mipuyo sila didto sa Haseroth.}[u( "Ug ang ngalan niadtong dapita mao ang Kibroth-hataaba, tungod kay didto gilubong nila ang katawohan nga nanagkaibug.UZ%( !Samtang ang unod diha pa sa taliwala sa ilang mga ngipon, sa wala pa kini mausap, ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa katawohan ug gipatay ni Jehova ang katawohan pinaagi sa labing daku nga hampak.GY ( Ug ang katawohan mibangon sulod sa tibook niadtong adlawa, ug sulod sa tibook nga gabii, ug sulod sa tibook nga adlaw nga misunod, ug nanagpanguha sa mga buntog: siya nga nakapamunit sa labing diyutay nakapamunit ug napulo ka omer; ug kini gikatag nila sa tanang dapit alang sa ilang kaugalingon nga maglibut sa campo.@X{( Ug dihay migula nga usa ka hangin nga gikan kang Jehova, ug nagdala ug mga buntog nga gikan sa dagat, ug gipaatak sila sa ibabaw sa campo: maingon sa usa ka adlaw nga lakaw niining kilirana, ug usa ka adlaw nga lakaw sa usa ka kiliran, maglibut sa campo, ug maingon sa duruha ka maniko ibabaw sa nawong sa yuta.ZW/( Ug si Moises mipasulod kaniya ngadto sa campo, siya ug ang mga anciano sa Israel.CV( Ug si Moises mitubag kaniya: Nangabugho ba ikaw alang kanako? hinaut unta nga ang tibook nga katawohan ni Jehova mga manalagna, nga igabutang ni Jehova ang iyang Espiritu sa ibabaw nila!$UC( Ug si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, nga ministro ni Moises, usa sa iyang mga pinili nga tawo, mitubag ug miingon: Ginoo ko nga Moises, did-an mo sila.T( Ug midalagan ang usa ka batanong lalake, ug nagpahibalo kang Moises, ug miingon: si Eldad ug si Medad nanagpanagna sa sulod sa campo.+SQ( Apan dihay duruha ka tawo nga mipabilin sa campo, ang ngalan sa usa mao si Eldad, ug ang ngalan sa usa mao si Medad: ug ang Espiritu mipabilin diha sa ibabaw kanila; ug sila uban niadtong mga nahisulat, apan sila wala mangadto didto sa Balong-Balong; ug sila nanagpanagna sa sulod sa campo. R( Ug si Jehova mikunsad sa panganod, ug misulti kaniya, ug mikuha sa Espiritu nga diha sa ibabaw niya, ug gibutang kini sa kapitoan ka mga anciano; ug nahatabo, nga sa mipabilin ang Espiritu diha sa ibabaw nila, nanagpanagna sila apan wala na sila managpadayon.TQ#( Ug migula si Moises, ug gisulti niya sa katawohan ang mga pulong ni Jehova: ug gitigum niya ang kapitoan ka mga lalake sa mga anciano sa katawohan, ug sila gipahamutang niya sa paglibut sa Balong-Balong.P( Ug si Jehova miingon kang Moises: Naputol ba ang kamot ni Jehova? karon tan-awon mo kong mahatabo kanimo ang akong gipamulong o dili.2O_( Pagaihawan ba sila ug mga panon sa mga carnero ug mga vaca aron sa pagbusog kanila? kun pagatigumon ba alang kanila ang tanang mga isda sa dagat aron sa pagbusog kanila?LN( Ug miingon si Moises: Ang katawohan nga sa taliwala kanila anaa ako: unom ka gatus ka libo nga nagalakaw: ug ikaw nagaingon: Pagahatagan ko sila ug unod, aron magakaon sila sulod sa usa ka bulan.M+( Kondili sa usa ka bulan gayud, hangtud nga kini manggula sa inyong mga ilong, ug lud-on kamo niini; tungod kay nagsalikway kamo kang Jehova, nga anaa sa taliwala ninyo, ug nanagdangoyngoy kamo sa atubangan niya, nga nagaingon: Ngano man nga nanggula kita gikan sa Egipto? L( Dili kamo magakaon sulod sa usa ka adlaw ni sa duruha ka adlaw, ni sa lima ka adlaw ni sa napulo ka adlaw ni sa kaluhaan ka adlaw.KK( Ug magapamulong ka sa katawohan: Managbalaan kamo alang sa pagkaugma, ug magakaon kamo ug unod: kay nanagdangoyngoy kamo sa igdulungog ni Jehova nga nagaingon. Kinsa man ang magahatag kanato ug pagkaon nga unod? kay labing maayo kanato sa didto pa kita sa Egipto; busa si Jehova magahatag kaninyo ug unod ug magakaon kamo.gJI( Ug ako mokunsad ug makigsulti kanimo didto; ug ako magakuha sa Espiritu nga anaa kanimo, ug kini igabutang ko kanila; ug sila magadala sa lulan sa katawohan uban kanimo, aron dili ka magpas-an niini nga mag-inusara lamang.$IC( Ug si Jehova miingon kang Moises: Tigumon mo alang kanako ang kapitoan ka tawo sa mga anciano sa Israel, nga imong hing-ilhan nga mga anciano sa katawohan ug mga pangulo ibabaw kanila; ug dad-on mo sila ngadto sa balong-balong nga pagatiguman, aron magatindog sila didto uban kanimo.JH( Ug kong mao kini ang pagabuhaton mo kanako, patya ako; ginapangaliyupo ko kanimo, gikan sa imong kamot, kong ako nakakaplag ug kalomo sa imong mga mata; ug ayaw ako pakitaa sa akong pagkaalaut.sGa( Dili ako arang makadala nga usa ra niining tibook nga katawohan, kay hilabihan kabug-at kini alang kanako.1F]( Asa man ako ug unod nga arang ikahatag ko niining tibook nga katawohan? kay nanagdangoyngoy sila ngari kanako, nga nagaingon: Hatagi kami ug unod aron among pagakan-on.~Ew( Gipanamkon ko ba kining tibook nga katawohan? ug nanganak ba ako kanila aron magaingon ka kanako: Dad-a sila sa imong sabakan, ingon sa nagaalima nga amahan nga nagadala sa bata nga masuso, ngadto sa yuta nga gipanumpa mo sa ilang mga ginikanan?`D;( Ug si Moises miingon kang Jehova: Ngano man nga nagbuhat ka ug dautan sa imong ulipon? ug ngano nga wala ako makakaplag ug kalomo sa imong mga mata, nga gibutang mo ang lulan niining tibook katawohan sa ibabaw nako?qC]( Ug nabati ni Moises ang mga dinangoyngoy sa katawohan ngadto sa ilang mga banay, tagsatagsa ka tawo diha sa pultahan sa iyang balong-balong: ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub sa hilabihan gayud; ug si Moises wala mahimuot niini .oBY( Ug sa diha nga ang yamog nangahulog sa ibabaw sa campo sa kagabhion, ang mana nahulog sa ibabaw niini.A%( Ang katawohan nanagbulag-bulag, ug nanagpamunit niini, ug ginagaling nila kini sa mga galingan, kun ginalubok nila kini sa mga lusong; ug ginaluto nila kini sa mga kolon, ug nanagbuhat sila gikan niini ug mga tinapay: ug ang lami niini ingon sa lami sa lana nga bag-o.b@?( Ug ang mana ingon sa liso sa culantro, ug ang iyang hulagway ingon sa hulagway sa bdelio.l?S( Apan karon ang atong kalag nagamala: walay bisan unsa gayud, gawas niini nga mana nga pagatan-awon.%>E( Nahinumdum kita sa isda nga gikaon nato didto sa Egipto sa walay bayad; sa mga pepino, ug sa mga melon, ug sa mga bawang, ug sa mga sibuyas, ug sa mga ahos.e=E( Ug ang nagkalainlaing panon sa katawohan nga diha sa taliwala nila nagpakighilawas sa hilabihan gayud: ug ang mga anak sa Israel nanagpanghilak sa pag-usab, ug miingon: Kinsa man ang magahatag kanato ug pagkaon nga unod?i<M( Ug ang ngalan niadtong dapita mao ang Tabera, kay ang kalayo ni Jehova misunog sa taliwala nila.l;S( Ug ang katawohan mingtu-aw kang Moises, ug si Moises, nag-ampo kang Jehova, ug napalong ang kalayo.: ( Ug ang katawohan nga mga bagulbolan, nga nagasulti ug dautan sa mga igdulungog ni Jehova: ug sa diha nga nakadungog si Jehova niini, misilaub ang iyang kaligutgut, ug gipasiga kanila ang kalayo ni Jehova, ug milamoy sa kinatumyan nga bahin sa campo.9( $Ug sa diha nga kini ikapahamutang, siya miingon: Bumalik ka, Oh Jehova, ngadto sa napulo ka libo sa mga linibo sa Israel._89( #Ug nahatabo nga, sa migikan ang arca, nga si Moises miingon: Tumindog ka, Oh Jehova, ug himoa nga ang imong mga kaaway magakatibulaag; ug himoa nga kadtong mga nanagdumot kanimo mangalagiw gikan sa imong atubangan.c7A( "Ug ang panganod ni Jehova diha sa ibabaw nila sa adlaw, sa diha nga migikan sila sa campo.v6g( !Ug mipanaw sila sa unahan gikan sa bukid ni Jehova sulod sa totolo ka adlaw nga paglakaw; ug ang arca sa tugon ni Jehova, nag-una kanila sa paglakaw sulod sa totolo ka adlaw nga panaw, sa pagpangita ug dapit nga kapahulayan alang kanila.*5O( Ug mahatabo nga, kong ikaw mouban kanamo, oo, mahitabo nga, bisan unsa nga kaayohan nga pagabuhaton kanamo ni Jehova, pagabuhaton namo ang maong kaayohan kanimo.@4{( Ug siya miingon: Nagaampo kami kanimo, nga dili mo kami biyaan, kay ikaw nahibalo sa among pagpahamutang sa campo didto sa kamingawan, ug ikaw alang kanamo mao ang salili sa mga mata.r3_( Ug siya mitubag kaniya: Ako dili moadto, kondili mopahawa ngadto sa akong yuta, ug sa akong mga kaubanan.'2I( Ug si Moises miingon kang Hobab, ang anak nga lalake ni Rehuel, ang Madianhon, nga ugangan ni Moises: Kami milakaw ngadto sa dapit nga giingon ni Jehova: Igahatag ko kini kaninyo: umuban ka kanamo, ug magabuhat kami ug maayo kanimo; kay si Jehova nagsulti ug maayo mahatungod sa Israel.q1]( Kadto mao ang pagpanaw sa mga anak sa Israel sumala sa ilang mga panon; ug sila nanagpanlakaw sa unahan. 0( Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Nephtali, mao si Aira, ang anak ni Nephtali, mao si Aira, ang anak nga lalake ni Enan.f/G( Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Aser, mao si Pagiel, ang anak nga lalake ni Ocran.[.1( Ug ang bandila sa campo sa mga anak ni Dan, nga mao ang kinatapusan sa tanang mga campo, minglakaw sa unahan sumala sa ilang mga panon: ug ibabaw sa iyang panon mao si Ahieser, ang anak nga lalake ni Amisaddai.l-S( Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Benjamin, mao si Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeoni.m,U( Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Manases, mao si Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedasur..+W( Ug ang bandila sa campo sa mga anak ni Ephraim minglakaw sa unahan sumala sa ilang mga panon: ug ibabaw sa iyang panon mao si Elisama, ang anak nga lalake ni Ammiud.*( Ug ang mga Coathihanon gipalakaw nga nanagdala sa balaang puloy-anan; ug ang uban nanagpatindog sa tabernaculo alang sa ilang pag-abut.g)I( Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Gad, mao si Eliasap, ang anak nga lalake ni Dehuel.o(Y( Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Simeon, mao si Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai.'9( Ug ang bandila sa campo ni Ruben gipalakaw sa unahan sumala sa ilang mga panon: ug ibabaw sa iyang panon mao si Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur.1&]( Ug ang tabernaculo gitangtang, ug ang mga anak nga lalake ni Gerson, ug ang mga anak nga lalake ni Merari, nga nanagdala sa tabernaculo, nanagpanlakaw ngadto sa unahan.h%K( Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Zabulon, mao si Eliab, ang anak nga lalake ni Helon.k$Q( Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Issachar, mao si Natanael, ang anak nga lalake ni Zuar.=#u( Ug una sa tanan ang bandila sa campo sa mga anak ni Juda minglakaw sa unahan, sumala sa ilang mga panon: ug sa ibabaw sa iyang panon mao si Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab. ]~~$}}|W|{'yyxww uuMt0srr3qp^oo(n>=<;::A877#65}44M3'210//I.x./-&,++=*))H(:'=&&$##"" 7m2=I'CB?G  S l 8{,0Uk ( Ug mingpanaw sila sa Oboth, ug nagpahaluna sa Iye-abarim, sa kamingawan, nga anaa sa atubangan sa Moab, sa ginasubangan sa adlaw.N( Ug mingpanaw ang mga anak sa Israel ug nagpahaluna sa campo sa Oboth.f~G( Ug si Moises nagbuhat ug usa ka bitin nga tumbaga, ug gibutang niya sa ibabaw sa bandila. Ug mahatabo nga kong adunay bitin nga makapahit sa bisan kang kinsa, sa diha nga siya makatan-aw sa bitin nga tumbaga, mabuhi siya.W})(Ug si Jehova miingon kang Moises: Magbuhat ka ug usa ka bitin nga mapintas; ug kini ibutang mo sa ibabaw sa usa ka bandila; ug mahitabo nga bisan kinsa nga pahiton, sa diha nga motan-aw niini, mabuhi siya .x|k(Ug ang katawohan ming-adto kang Moises, ug nanag-ingon: Nakasala kami tungod kay kami nagsulti batok kang Jehova ug batok kanimo. Mag-ampo ka kang Jehova, nga kuhaon niya kanamo kining mga bitina. Ug si Moises nag-ampo tungod sa katawohan.{3(Ug ang katawohan gipadad-an ni Jehova ug mga bitin nga mapintas, ug sila nagpamahit sa katawohan: ug nangamatay ang daghan nga katawohan sa Israel.z(Ug nagsulti ang katawohan batok sa Dios ug batok kang Moises: Ngano man nga gipatungas ninyo kami gikan sa Egipto, aron mangamatay kami niining kamingawan: Kay walay tinapay ug walay tubig ug ang among kalag giluod niining tinapaya nga hilabihan kagaan.!y=(Ug mingpanaw sila gikan sa bukid sa Hor, sa dalan sa Dagat nga Mapula, sa paglibut sa yuta sa Edom, ug nangaluya ang kalag sa katawohan tungod sa dalan.9xm(Ug si Jehova nagpatalinghug sa tingog sa Israel, ug gitugyan ang Canaanhon, ug iyang gibungkag sila ug ang ilang mga kalungsoran; ug ginganlan ang ngalan niadtong dapita Horma.)wM(Ug ang Israel nagbuhat ug saad kang Jehova ug miingon: Sa pagkamatuod, kong itugyan mo kining katawohan sa akong kamot, pagagub-on ko ang ilang mga kalungsoran.Wv +(Ug sa nakadungog ang Canaanhon, ang hari sa Arad nga nagpuyo sa habagatan, nga nagapaingon nganhi ang Israel sa dalan sa mga magpapaniid, nakig-away siya batok sa Israel, ug nakuha ang uban kanila nga bihag.(uK(Ug sa pagkakita sa tibook nga katilingban nga si Aaron namatay nanagbalata sila alang kang Aaron sa katloan ka adlaw, bisan ang tibook nga panimalay sa Israel.ctA(Ug si Moises naghubo kang Aaron sa iyang mga bisti, ug iyang gibisti sila kang Eleazar nga iyang anak nga lalake: ug si Aaron namatay didto sa kinatumyan sa bukid, ug si Moises ug si Eleazar nanglugsong gikan sa bukid.s (Ug si Moises nagbuhat ingon sa gisugo kaniya ni Jehova: ug nanungas sila sa bukid sa Hor sa mga mata sa tibook nga katilingban.7ri(Ug huboon mo kang Aaron ang iyang mga bisti, ug ibisti mo sila kang Eleazar nga iyang anak nga lalake; ug si Aaron pagapaipunon sa sa iyang katawohan , ug didto mamatay siya.fqG(Kuhaa si Aaron ug si Eleazar nga iyang anak nga lalake ug patungason mo sila sa bukid sa Hor,@p{(Si Aaron pagapaipunon sa iyang katawohan, kay dili siya makasulod sa yuta nga akong gihatag sa mga anak sa Israel, tungod kay nagmasukihon kamo sa akong pulong sa mga tubig sa Meriba.}ou(Ug si Jehova nagsulti kang Moises ug kang Aaron didto sa bukid sa Hor sa mga utlanan sa yuta ni Edom, nga nagaingon:n(Ug mingpanaw sila gikan sa Cades: Ug ang mga anak sa Israel, bisan ang tibook nga katilingban, mingdangat sa bukid sa Hor.nmW(Mao nga si Edom nagdumili sa pagpaagi sa Israel sa iyang utlanan ug mipalayo ang Israel gikan kaniya:l{(Ug siya miingon: Dili ka makaagi. Ug migula si Edom batok kaniya uban ang daghan nga katawohan, ug sa kamot nga kusgan.k}(Ug ang mga anak sa Israel miingon kaniya: Sa dalan magalakaw kami; ug kong makainum kami sa imong mga tubig, ako ug ang akong kahayupan, unya magahatag ako ug bili niana: tugoti lamang ako, nga walay pagbuhat ug lain nga butang moagi ako sa tiniil.wji(Ug si Edom mitubag kaniya: Dili ka moagi sa akong kayutaan , aron ako dili mogula uban sa espada batok kanimo.}iu(Nangaliyupo ako nga paagion mo kami sa imong yuta; dili kami moagi sa daruhan, ni sa parrasan, ni moinum ug mga tubig sa mga atabay; sa dalan sa hari magalakaw kami; kami dili moliso sa too ni sa wala, hangtud nga kami makaagi sa imong utlanan.Ph(Ug sa mitu-aw kami kang Jehova, nagpatalinghug siya sa among tingog, ug nagsugo sa usa ka manolonda, ug gikuha niya kami sa Egipto: ug ania kami dinhi sa Cades, lungsod sa katapusan sa imong utlanan.,gS(Nga ang among mga amahan mingtugbong sa Egipto, ug nagpuyo kami sa Egipto sa hataas nga panahon, ug ang mga Egiptohanon, nagdaugdaug kanamo ug sa among mga amahan.If (Ug si Moises nagsugo ug mga sulogoon ngadto sa hari sa Edom gikan sa Cades: Mao kini ang ginaingon ni Israel nga imong igsoon nga lalake: Ikaw nanghibalo sa tanan nga kahago nga miabut kanamo.e( Kini mao ang mga tubig sa Meriba; tungod kay nagpakiglalis ang mga anak sa Israel batok kang Jehova, ug siya gipakabalaan diha kanila.odY( Ug si Jehova miingon kang Moises ug kang Aaron: Tungod kay wala kamo tumoo kanako, aron sa pagbalaan kanako sa mga mata sa mga anak sa Israel, tungod niana dili ninyo igasulod kini nga katilingban sa yuta nga akong gihatag kanila.9cm( Ug gibakyaw ni Moises ang iyang kamot, ug gibunalan ang bato, sa iyang sungkod sa nakaduha: ug miagay ang daghanang mga tubig, ug miinum ang katilingban ug ang ilang kahayupan.Ob( Gitigum ni Moises ug ni Aaron ang katilingban sa atubangan sa bato, ug siya miingon kanila: Patalinghug karon kamo, mga malalison; makapaagay ba kami ug mga tubig alang kaninyo gikan niining batoha?eaE( Ug gikuha ni Moises ang sungkod gikan sa atubangan ni Jehova, sumala sa iyang gisugo kaniya.3`a(Gamita ang sungkod, ug tiguma ang katilingban, ikaw ug si Aaron nga imong igsoon nga lalake, ug magsulti kamo sa bato sa atubangan sa ilang mga mata, aron kini magahatag sa iyang tubig; ug magakuha ikaw alang kanila ug tubig gikan sa bato; ug paimnun mo ang katilingban, ug ang ilang mga kahayupan.9_o(Ug nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:4^c(Ug si Moises ug si Aaron gikan sa atubangan sa katilingban miadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug minghapa sila, ug ang himaya ni Jehova napadayag kanila.q]](Ug ngano nga gipatungas mo kami gikan sa Egipto aron sa pagdala kanamo niining dautan nga dapit? Kini dili mao ang dapit alang sa uma, kun sa mga higuera, kun sa mga parras, kun sa mga granada: wala gani bisan tubig nga sa pag-inum. \ (Ug ngano nga gipaanhi ninyo ang katilingban ni Jehova niini nga kamingawan, aron mangamatay kami dinhi ug ang among mga mananap?*[O(Ug nagpakiglalis ang katawohan kang Moises, ug mingsulti sa pag-ingon: Agad pa unta nga nangamatay kami sa pagkamatay sa among mga igsoon sa atubangan ni Jehova.qZ](Ug walay tubig alang sa katilingban, ug sila nanagtigum pagtingub batok kang Moises ug batok kang Aaron.NY (Ug ang mga anak sa Israel, bisan ang tibook katilingban, mingdangat sa kamingawan sa Zin sa bulan nga nahauna: ug ang katawohan nagpahamutang sa Cades; ug didto namatay si Miriam, ug gilubong didto.X{(Ug bisan unsa nga mahikap sa tawong mahugaw, mahugaw man: ug ang kalag nga makahikap niini, mamahugaw hangtud sa hapon.JW(Ug kini mao ang balaod nga dayon kanila: ug ang magasablig sa tubig sa pagkabinulag, magalaba siya sa iyang mga bisti, ug ang magahikap sa tubig sa pagkabinulag mamahugaw siya hangtud sa hapon. V(Apan sa tawo nga mamahugaw, ug dili magpaputli sa iyang kaugalingon, ang maong kalag pagaputlon sa taliwala sa katilingban, tungod kay gihugawan niya ang balaang puloy-anan ni Jehova: wala ikasablig sa ibabaw niya ang tubig sa pagkabinulag: mahugaw man siya.YU-(Ug ang tawo nga mahinlo magasablig sa ibabaw sa mahugaw sa ikatolo, ug sa ikapito ka adlaw: ug sa ikapito ka adlaw: magapaputli, ug magalaba siya sa iyang mga bisti, ug maligo sa tubig, ug mamahinlo sa hapon.)TM(Ug ang usa ka tawo nga mahinlo magakuha ug hisopo, ug igatuslob niya sa tubig, ug igasablig sa ibabaw sa balong-balong, ug sa ibabaw sa tanang mga ginamiton, ug sa ibabaw sa mga tawo nga atua didto, ug sa ibabaw niadtong mihikap sa bukog, kun sa gipatay, kun sa minatay, kun sa lubnganan:S9(Ug alang sa mahugaw magakuha sila sa abo sa gisunog sa halad-tungod-sa-sala; ug pagabuboan nila kini ug tubig nga nagaagay sinulod sa usa ka sudlanan:PR(Ug bisan kinsa nga anaa sa kapatagan makahikap sa gipatay pinaagi sa hinagiban, kun makahikap sa lawas nga patay, kun sa bukog sa usa ka tawo, kun sa lubnganan, mamahugaw siya sulod sa pito ka adlaw.fQG(Ug ang tagsatagsa ka galamiton nga sa ibabaw niini walay tabon nga mohaum gayud, mahugaw man.?Py(Kini mao ang kasugoan sa diha nga ang usa mamatay sulod sa balong-balong: bisan kinsa nga magasulod sa balong-balong ug ang tanan nga anaa sa balong-balong, mahugaw sa pito ka adlaw.7(Mao kini usab managhalad kamo ug halad-nga-binayaw ngadto kang Jehova sa tanan ninyo nga mga ikapulo, nga madawat sa mga anak sa Israel; ug igahatag ninyo ang halad-nga-binayaw ni Jehova kang Aaron, ang sacerdote.#=A(Ug pagaisipon kaninyo ang inyong halad-nga-binayaw, ingon sa mga trigo sa dapit nga pagagiukan, ug ingon sa pagkapuno sa dapit nga pug-anan sa mga parras."<?(Labut pa, igasulti mo sa mga Levihanon, ug igapamulong mo kanila: Kong magakuha kamo gikan sa mga anak sa Israel sa mga ikapulo nga akong gihatag kaninyo gikan kanila sa pagkapanulondon ninyo, magahatag kamo gikan niini ug halad-nga-tinabyog kang Jehova ang ikapulo sa mga ikapulo.8;m(Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:q:](Kay ang ikapulo sa mga anak sa Israel nga ilang gihalad ingon sa halad-nga-binayaw kang Jehova, akong gihatag nga panulondon sa mga Levihanon: tungod niana giingon ko kanila: sa taliwala sa mga anak sa Israel, sila walay panulondon.9(Apan ang mga Levihanon magabuhat sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman, ug sila magadala sa ilang pagkadautan: kini mao ang balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan; ug sila dili magaangkon sa panulondon sa taliwala sa mga anak sa Israel. 8(Ug sukad karon dili magaduol ang mga anak sa Israel sa balong-balong nga pagatiguman, aron sila dili magadala sa sala ug mangamatay.M7(Ug ania karon, gihatag ko sa mga anak ni Levi ang tanang mga ikapulo sa Israel alang sa pagkapanulondon, nga tumbas sa ilang pag-alagad, bisan sa pag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman.K6(Ug si Jehova miingon kang Aaron: Sa ilang yuta ikaw walay panulondon, bisan sa taliwala nila wala ka ing pahat. Ako mao ang imong pahat ug ang imong panulondon sa taliwala sa mga anak sa Israel.z5o(Ang tanang mga halad-nga-binayaw sa mga butang nga balaan, nga gihalad sa mga anak sa Israel kang Jehova, akong gihatag kanimo, ug sa imong mga anak nga lalake, ug ang sa imong mga anak nga babaye uban kanimo, ingon nga pahat nga walay katapusan: kini maoy usa ka tugon sa asin nga walay katapusan sa atubangan ni Jehova alang kanimo, ug sa imong kaliwatan uban kanimo.l4S(Ug ang unod niini maimo man: ingon man ang dughan-nga-tinabyog, ug ingon man ang paa nga too maimo.3(Apan ang panganay sa vaca, kun ang panganay sa carnero, kun ang panganay sa kanding, dili mo paglukaton, mga balaan nila: ang dugo nila igasablig mo sa ibabaw sa halaran, ug pagasunogon mo ang tambok nila alang sa halad-nga-sinunog nga usa ka kahumot kang Jehova.i2M(Ug kadtong pagalukaton mo gikan kanimo mao ang may kagulangon nga gikan sa usa ka bulan, pagalukaton mo, sumala sa imong pagpabili, sa salapi nga lima ka siclo sa siclo sa balaang puloy-anan, (nga mao ang kaluhaan ka obolo).1}(Ang tanan nga magabuka sa taguangkan sa tanan nga unod nga igahalad nila kang Jehova; maingon sa mga tawo ug sa mga mananap, maimo man: bisan pa niana pagalukaton mo gayud ang panganay sa tawo: ug ang panganay sa mananap nga mahugaw pagalukaton mo.I0 (Ang tanan nga gipahinungod tungod sa panaad sa Israel maimo man.;/q( Ang mga inunhang hinog nga bunga sa tanang mga butang sa yuta nila, nga pagadad-on nila kang Jehova, imo man sila: ang tagsatagsa nga mahinlo diha sa imong balay, magakaon niini.;.q( Ang tanan nga labing maayo sa lana, ug ang tanan nga labing maayo sa duga sa parras, ug ang sa trigo, ang mga inunahan niadtong ilang gihatag kang Jehova, kanimo gihatag ko kini.=-u( Ug kini imo man: ang halad-nga-binayaw sa ilang mga hatag, bisan ang tanang mga halad-nga-tinabyog sa mga anak sa Israel: kini gihatag ko kanimo ug sa imong anak nga lalake, ug sa imong mga anak nga babaye uban kanimo, sa usa ka pahat nga walay katapusan; ang tanan nga mahinlo sa imong balay magakaon niini.,'( Ingon nga sa mga butang nga labing balaan magakaon ikaw niini; ang tanan nga lalake magakaon niini; kini maoy butang nga balaan alang kanimo.j+O( Kini mamaimo gikan sa labing balaan nga mga butang, nga nahagawas sa kalayo; ang tagsatagsa ka halad nila, bisan ang tagsatagsa ka halad-nga-kalan-on nila, ug ang tagsatagsa ka halad-tungod-sa-sala nila, ug ang tagsatagsa ka halad-sa-paglapas nila, nga ilang igahatag kanako, mamahimong labing balaan alang kanimo, ug alang sa imong mga anak nga lalake._*9(Ug si Jehova misulti kang Aaron: Ug ako, ania karon, ako naghatag kanimo sa katungdanan sa pagbantay sa akong mga halad-nga-binayaw, bisan sa tanang mga butang nga gibalaan sa mga anak sa Israel; nganha kanimo gihatag ko kini tungod sa hinungdan sa pagdihog, ug ngadto sa imong mga anak nga lalake, ingon nga usa ka pahat nga walay katapusan.7)i(Ug ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo, magabantay sa inyong pagkasacerdote alang sa tagsatagsa ka butang sa halaran, alang niana nga anaa sa sulod sa tabil; ug magaalagad kamo: Ako nagahatag kaninyo sa pagkasacerdote ingon nga pag-alagad nga gasa: ug ang dumuloong nga moduol pagapatyon.q(](Ug ako, ania karon, akong gikuha ang inyong mga igsoon ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel: kaninyo sila maoy usa ka gasa nga gihatag ngadto kang Jehova, sa buhat sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman.0'[(Ug bantayan ninyo ang katungdanan sa dapit sa balaang puloy-anan, ug ang katungdanan sa halaran, aron walay moabut nga kaligutgut usab sa ibabaw sa mga anak sa Israel.Q&(Ug igadugtong sila nganha kanimo, ug magabantay sila sa katungdanan sa balong-balong nga pagatiguman sa tanan nga mga pag-alagad sa Balong-Balong: ug ang usa ka dumuloong dili magaduol nganha kaninyo.l%S(Ug magabantay sila sa imong sugo, ug ang katungdanan mahitungod sa tibook nga balong-balong: mao lamang nga dili sila magduol sa mga galamiton sa balaang puluy-anan ug ngadto sa halaran, aron sila dili mamatay, ni sila ni kamo.,$S(Ug ang imong mga igsoon nga lalake usab, ang banay ni Levi, ang banay sa imong amahan, dad-on mo sila sa duol uban kanimo, aron mahidugtong sila kanimo, ug mag-alagad sila kanimo: apan ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo magaalagad sa atubangan sa balong-balong sa pagpamatuod.# (Ug si Jehova miingon kang Aaron: Ikaw ug ang imong mga anak nga lalake ug ang balay sa imong mga amahan uban kanimo magadala sa sala sa balaang puloy-anan: ug ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo magadala sa sala sa inyong pagkasacerdote."( Ang tagsatagsa nga magapahaduol, nga mopahaduol ngadto sa tabernaculo ni Jehova, mamatay: mangamatay ba diay kaming tanan? !( Ug ang mga anak sa Israel misulti kang Moises, nga nagaingon: Ania karon, kami mangahanaw, kami mangausik, kaming tanan mangausik.g I( Sa ingon niana gibuhat ni Moises: ingon sa gisugo ni Jehova kaniya, mao nga kini gibuhat niya.T#( Ug si Jehova miingon kang Moises: Ibalik sa pagbutang ang sungkod ni Aaron sa atubangan sa pagpamatuod, aron kini tipigan alang sa usa ka handumanan batok sa mga anak sa pagsukol; aron sila dili mamatay.7i( Ug si Moises nagdala sa tanang mga sungkod gikan sa atubangan ni Jehova ngadto sa mga anak sa Israel; ug sila mingtan-aw, ug mingkuha ang tagsatagsa ka tawo sa iyang sungkod:(Ug nahatabo sa pagkaugma, nga misulod si Moises ngadto sa balong-balong sa pagpamatuod; ug, ania karon, ang sungkod ni Aaron alang sa balay ni Levi nanalingsing, ug mitubo ang mga putot, ug namuskad ang mga bulak, ug namunga ug mga hinog nga almendras.fG(Ug gibutang ni Moises ang mga sungkod sa atubangan ni Jehova sa balong-balong sa pagpamatuod.5e(Ug si Moises misulti sa mga anak sa Israel: ug ang tanan nilang mga principe mihatag kaniya ug mga sungkod, alang sa tagsatagsa ka principe usa ka sungkod , sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, bisan pa napulo ug duha ka mga sungkod: ug ang sungkod ni Aaron diha sa taliwala sa ilang mga sungkod.D(Ug mahatabo nga ang sungkod niadtong tawo nga akong pagapilion manalingsing: ug pahunongon ko gikan kanako ang mga pagbagulbol sa mga anak sa Israel, nga ilang ginabagulbol batok kaninyo.xk(Ug igabutang mo sila sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan sa pagpamatuod, diin ako makigtagbo kaninyo.(K(Ug igasulat mo ang ngalan ni Aaron sa ibabaw sa sungkod ni Levi; kay adunay usa ka sungkod alang sa tagsatagsa ka pangulo sa mga panimalay sa ilang mga amahan.)(Ipamulong mo sa mga anak sa Israel, ug kuhaan mo sila ug mga sungkod, usa alang sa tagsatagsa ka balay sa iyang amahan, sa tanang mga principe sumala sa balay sa ilang mga amahan, napulo ug duha ka mga sungkod: isulat mo ang ngalan sa tagsatagsa ibabaw sa iyang sungkod.7 m(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:{(2Ug mibalik si Aaron ngadto kang Moises nga didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: ug ang kamatay mihunong.1(1Karon kadtong mga nangamatay pinaagi sa hampak may napulo ug upat ka libo ug pito ka gatus, labut pa sa mga nangamatay tungod sa hitabo kang Core.`;(0Ug mibarog siya sa kinataliwad-an sa mga minatay ug sa mga buhi; ug ang hampak mihunong (/Ug gikuha ni Aaron ang incensario , ingon sa gisulti ni Moises, ug midalagan ngadto sa taliwala sa katilingban; ug, ania karon, ang hampak misugod na sa taliwala sa katawohan; ug gibutang niya ang incienso ug nagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang sa katawohan.G (.Ug miingon si Moises kang Aaron: Kuhaa ang imong incensario, ug butangan mo kini ug kalayo nga gikan sa halaran, butangan mo ug incienso ang ibabaw niini; ug dad-a sa pagdali ngadto sa katilingban, ug pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kanila: kay adunay kaligutgut nga migula gikan kang Jehova; ang hampak misugod na.(-Pahalayo kamo gikan sa kinataliwad-an niining katilingban, aron pagaut-uton ko sila sa usa ka pagpamilok. Ug minghapa sila.8m(,Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:_9(+Ug si Moises ug si Aaron nangadto dapit sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman.n W(*Ug nahatabo kini nga sa pagkatigum sa katilingban batok kang Moises ug batok kang Aaron, nga mingtan-aw sila patunong sa balong-balong nga pagatiguman: ug, ania karon, ang panganod mitabon niini, ug ang himaya ni Jehova mipakita.1 ]()Apan sa pagkaugma ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel mingbagulbol batok kang Moises ug kang Aaron, nga nanag-ingon: Gipatay ninyo ang katawohan ni Jehova.? y((Aron mahimong handumanan alang sa mga anak sa Israel, nga sa katapusan walay bisan kinsa nga dumuloong, nga dili sa kaliwatan ni Aaron, nga magaduol sa paghalad ug incienso sa atubangan ni Jehova; aron siya dili mahasama kang Core, ug sa iyang ginsakupan: ingon sa gisulti ni Jehova kanila pinaagi kang Moises.$ C('Ug si Eleazar ang sacerdote mikuha sa mga tumbaga nga incensario, nga gihalaran sa mga nangasunog; ug ilang gisalsal kini alang sa usa ka tabon sa halaran,. W(&Bisan ang mga incensario niining mga makasasala batok sa ilang mga kinabuhi; ug sila mahimo nga mga sinalsal nga galamiton alang sa usa ka tabon sa halaran: kay ilang gihalad sila sa atubangan ni Jehova; sa ingon niana mga balaan sila; ug sila mamahimo nga ilhanan alang sa mga anak sa Israel.P(%Isulti mo kang Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, ang sacerdote, nga panguhaon niya ang mga incensario gikan sa taliwala sa nasunogan, ug igakatag mo ang kalayo ngadto sa unahan; kay sila balaan,8m($Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:~w(#Ug migula ang kalayo gikan kang Jehova, ug milamoy sa duruha ka gatus ug kalim-an ka tawo nga nanaghalad sa incienso.'I("Ug ang tibook nga Israel nga diha sa libut nila, nanagpangalagiw sa pagpakabati sa singgit nila: kay sila nanag-ingon: Tingali unya magalamoy kanamo ang yuta.0[(!Busa sila, ug ang tanang mga butang nga ila, nanganaug nga buhi ngadto sa Sheol; ug mitabon ang yuta kanila, ug nangahanaw sila gikan sa kinataliwad-an sa katilingban.3( Ug mibuka ang yuta sa iyang baba ug milamoy kanila, ug sa ilang mga panimalay, ug sa tanan nga tawo nga iya ni Core, ug sa tanan nilang mga butang.xk(Ug nahatabo sa pagkahuman niya pagsulti niining tanang mga pulong, nga nabuka ang yuta nga diha sa ilalum nila: (Apan kong si Jehova magabuhat ug usa ka bag-ong butang, ug ang yuta magabuka sa iyang baba, ug magalamoy kanila uban ang tanang mga butang nila, ug sila manganaug nga buhi ngadto sa Sheol; unya kamo mangasayud nga kining mga tawohana nanagtamay kang Jehova.3a(Kong kining mga tawohana mangamatay sa kamatayon sa tanang tawo, o kong sila pagadu-awon sa samang kaagi sa tanang mga tawo, sa ingon niana si Jehova wala magsugo kanako.3a(Ug si Moises miingon: Niini maila ninyo nga si Jehova nagsugo kanako aron magabuhat ako niining mga butanga; kay wala ko buhata kini gikan sa akong kaugalingong hunahuna.~9(Busa nanagpanindog sila gikan sa tabernaculo ni Core, ni Dathan, ug ni Abiram, sa tagsatagsa ka kiliran: ug si Dathan ug si Abiram minggula, ug mingbarog sa pultahan sa ilang mga balong-balong, ug ang ilang mga asawa, ug ang ilang mga anak nga lalake, ug ang ilang mga kabataan.}(Ug siya misulti sa tibook nga katilingban, sa pag-ingon: Pahawa, nangaliyupo ako kanimo, gikan sa mga balong-balong niining mga tawong dautan, ug dili kamo maghikap sa bisan unsa nga butang nga ila, aron dili kamo maut-ut diha sa tanan nilang kasalanan.s|a(Ug si Moises mitindog ug miadto kang Dathan ug kang Abiram; ug ang mga anciano sa Israel mingsunod kaniya.{(Isulti sa tibook nga katilingban, sa pag-ingon: Pahalayo kamo gikan sa inyong paglibut sa tabernaculo ni Core, ni Dathan, ug ni Abiram.8zm(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:-yU(Ug sila minghapa, ug nanag-ingon: Oh Dios, ang Dios sa mga espiritu sa tanan nga unod, makasala ba ang usa ka tawo, ug maligutgut ba ikaw sa tibook nga katilingban?qx](Pahalayo kamo gikan sa kinataliwad-an niining katilingban, aron nga pagaut-uton ko sila sa dili madugay.Gw (Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon:6vg(Ug si Core mitigum sa tibook nga katilingban batok kanila nga didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: ug ang himaya ni Jehova mipakita sa tibook nga katilingban.]u5(Ug ang tagsatagsa mikuha sa iyang incensario, ug gibutangan nila kini ug kalayo, ug gibutangan ug incienso sa ibabaw niini, ug nanagbarog sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman kauban ni Moises ug ni Aaron.t(Ug ang tagsatagsa magkuha sa iyang incensario, ug butangan kini ug incienso, ug dad-on sa tagsatagsa ang iyang incensario sa atubangan ni Jehova, duruha ka gatus ug kalim-an ka mga incensario; ikaw usab, ug si Aaron, ang tagsatagsa sa iyang incensario..sW(Ug si Moises miingon kang Core: Kinahanglan nga ikaw ug ang tanan nimong ginsakupan moduol sa atubangan ni Jehova, ikaw, ug silang tanan , ug si Aaron, sa pagkaugma:7ri(Ug hilabihan nga kasuko ni Moises ug miingon kang Jehova: Dili ka unta magatan-aw sa ilang halad: walay usa ka asno nga gikuha ko gikan kanila, ni makadaut ako sa usa kanila.jqO(Labut pa niini, ikaw wala magdala kanamo ngadto sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, ni magahatag kanamo ug panulondon sa kaumahan ug sa kaparrasan: pagaluskon mo ba ang mga mata niining mga tawohana? Dili kami mangadto.hpK( Diyutay ba lamang kini nga butang nga gidala mo kami gikan sa usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, aron sa pagpatay kanamo didto sa kamingawan, kondili nga magahimo ka sa imong kaugalingon nga principe ibabaw namo?o( Ug si Moises nagpasugo sa pagtawag kang Dathan ug kang Abiram, ang mga anak nga lalake ni Eliab: ug sila ming-ingon: Dili kami mangadto.n5( Busa, ikaw ug ang tanan mong ginsakupan nanaghiusa sa pagtingub batok kang Jehova: ug si Aaron, unsa ba siya nga nagabagulbol man kamo batok kaniya?%mE( Ug nga siya nagdala kanimo sa haduol, ug ang tanan mong mga igsoon, ang mga anak nga lalake ni Levi uban kanimo? ug nagtinguha usab kamo sa pagka-sacerdote?(lK( Ingon nga daw diyutay kini nga butang alang kaninyo, nga ang Dios sa Israel nga nagagahin kaninyo gikan sa katilingban sa Israel, sa pagdala kaninyo haduol ngadto kaniya, sa pagbuhat sa pag-alagad sa tabernaculo ni Jehova, ug sa pagbarog sa atubangan sa katilingban sa pag-alagad kanila;`k;(Ug si Moises miingon kang Core: Patalinghugi karon, kamong mga anak nga lalake ni Levi:'jI(Ug butangan ninyo ug kalayo kini, ug butangan ninyo ug incienso sa ibabaw niini sa atubangan ni Jehova sa pagkaugma: ug mamao kini, nga ang tawo nga ginapili ni Jehova, siya mabalaan: hilabihan ang gahum nga inyong gikuha alang sa inyong kaugalingon, kamong mga anak nga lalake ni Levi.liS(Kini inyong pagabuhaton: Magkuha kamo ug mga incensario, si Core, ug ang tanan niya nga ginsakupan;h-(Ug misulti siya kang Core, ug sa tanan niyang ginsakpan, nga nagaingon: Sa pagkabuntag si Jehova magapahayag kong kinsa ang mga iya, ug kong kinsa ang balaan, ug magaaghat kaniya sa pagpahaduol ngadto kaniya: bisan siya nga iyang pagapilion igapahiduol siya ngadto kaniya.:gq(Ug sa diha nga nabati kini ni Moises, mihapa siya:fy(Ug nanaghiusa sila sa pagtingub sa pagbatok kang Moises, ug sa pagbatok kang Aaron, ug ming-ingon kanila: Hilabihan ang gahum nga inyong gikuha alang sa inyong kaugalingon, sa natan-aw ninyo nga ang tibook nga katilingban balaan, tagsatagsa kanila, ug si Jehova anaa sa ilang taliwala: busa, ngano nga nagapahataas kamo sa inyong kaugalingon ibabaw sa katilingban ni Jehova?Ge (Ug sila mingtindog sa atubangan ni Moises uban sa pipila ka mga anak sa Israel, duruha ka gatus ug kalim-an ka mga principe sa katilingban, mga gitawag sa katilingban, mga tawo nga bantugan;d (Karon si Core, ang anak nga lalake ni Isar, ang anak nga lalake ni Coath, ang anak nga lalake ni Levi, kauban ni Dathan ug ni Abiram, ang mga anak nga lalake ni Eliab, ug ni On, ang anak nga lalake ni Pelet, sa mga anak nga lalake ni Ruben, nagkuha ug mga tawo :c-()Ako mao si Jehova nga inyong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, aron nga mahimong Dios ninyo: Ako mao si Jehova nga inyong Dios.kbQ((Nga aron kamo mahanumdum ug magabuhat sa tanan ko nga mga sugo, ug magabalaan kamo sa inyong Dios..aW('Ug kini mamao ang alang kaninyo nga usa ka borlas, nga inyong matan-aw kini, ug mahanumdum kamo sa tanang mga sugo ni Jehova, ug aron sa pagbuhat kanila; ug aron nga dili kamo magsunod sa inyong kasingkasing, ug sa inyong mga mata, sa tapus niini kamo magagamit kanila aron sa pagpakighilawas.q`](&Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug hangyoa sila nga managbuhat sila ug mga borlas sa mga sidsid sa ilang mga bisti ngadto sa ilang mga kaliwatan, ug magabutang sila sa tagsatagsa ka borlas sa mga sidsid ug usa ka sinawalo nga azul.8_m(%Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:*^O($Ug ang tibook nga katilingban nagdala kaniya didto sa gawas sa campo, ug mingbato kaniya sa mga bato hangtud sa kamatayon; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.%]E(#Ug si Jehova miingon kang Moises: Ang tawo kinahanglan nga pagapatyon gayud: ang tibook nga katilingban magabato kaniya sa mga bato didto sa gawas sa campo.s\a("Ug siya gibutang nila sa bilanggoan, tungod kay wala pa ipahayag kong unsay pagabuhaton mahitungod kaniya.[3(!Ug sila nga nakakaplag kaniya nga nagapamunit ug igsusugnod, mingdala kaniya ngadto kang Moises ug kang Aaron, ug ngadto sa tibook nga katilingban.Z%( Ug samtang ang mga anak sa Israel didto pa sa kamingawan, nakakaplag sila ug usa ka tawo nga namunit ug igsusugnod sa adlaw nga igpapahulay.Y9(Tungod kay iyang gitamay ang pulong ni Jehova, ug gilapas niya ang iyang sugo, kanang kalaga pagaputlon gayud; ang iyang kadautan anha sa ibabaw niya. ~~r}}I||H{{[zyyx@wvv!uztsss r[q9ppoo*n)lkjiiih gff|fe@dcbb2a`__K^]]E\\[.ZoYXX W?V|UU TT4SkRRQP2OONYMLL'KpJIHHdGFFTEEDJCC#B6AA@T??P>==<;;h:98876u54463211 0//T..]--/,,%+**(('&&%J$$#"x"=! (1.1e'SNfF,F* C T  O@}<3(2Kini mao ang mga panimalay ni Naphtali sumala sa ilang mga panimalay; ug sila nga mga naisip kanila, may kap-atan ug lima ka libo ug upat ka gatus.p;[(1Sa kang Jeser, mao ang panimalay sa mga Jeserhanon; sa kang Silem, mao ang panimalay sa mga Silemhanon.2:_(0Ang mga anak nga lalake ni Naphtali sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Jaseel, mao ang panimalay sa mga Jaseelhanon; sa kang Gani, mao ang panimalay sa mga Ganihanon;9'(/Kini mao ang mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Aser sumala niadtong mga naisip kanila, may kalim-an ug totolo ka libo ug upat ka gatus.=8w(.Ug ang ngalan sa anak nga babaye ni Aser mao si Sera.7)(-Sa mga anak nga lalake ni Beria: sa kang Heber, mao ang panimalay sa mga Heberhanon; sa kang Malchiel, mao ang panimalay sa mga Malchielhanon.`6;(,Ang mga anak nga lalake ni Aser sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Imna, mao ang panimalay sa mga Imnahanon; sa kang Issui, mao ang panimalay sa mga Issuihanon; sa kang Beria, mao ang panimalay sa mga Beriahanon.5(+Ang tanang mga panimalay sa mga Suhamhanon, sumala niadtong mga naisip kanila, may kan-uman ug upat ka libo ug upat ka gatus.B4(*Kini mao ang mga anak nga lalake ni Dan sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Suham, mao ang panimalay sa mga Suhamhanon. Kini mao ang mga panimalay ni Dan sunod sa ilang mga panimalay.!3=()Kini mao ang mga anak nga lalake ni Benjamin sunod sa ilang mga panimalay; ug sila nga mga naisip kanila, may kap-atan ug lima ka libo ug unom ka gatus.*2O((Ug ang mga anak nga lalake ni Bela mao si Ard ug si Naaman sa kang Ard , mao ang panimalay sa mga Ardhanon; sa kang Naaman, mao ang panimalay sa mga Naamanhanon.t1c('Sa kang Supham, mao ang panimalay sa mga Suphamhanon; sa kang Hupham, mao ang panimalay sa mga Huphamhanon.h0K(&Ang mga anak nga lalake ni Benjamin sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Bela, mao ang panimalay sa mga Belahanon; sa kang Asbel, mao ang panimalay sa mga Asbelhanon; sa kang Achiram, mao ang panimalay sa mga Achiramhanon;_/9(%Kini mao ang mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Ephraim sumala niadtong mga naisip kanila, may katloan ug duruha ka libo ug lima ka gatus. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Jose sunod sa ilang mga panimalay.i.M($Ug kini mao ang mga anak nga lalake ni Suthala: kang Heran, mao ang panimalay sa mga Heranhanon.k-Q(#Kini mao ang mga anak nga lalake ni Ephraim sunod sa ilang mga panimalay: kang Suthala, mao ang panimalay sa mga Suthalahanon; kang Becher, mao ang panimalay sa mga Becherhanon; kang Tahan, mao ang panimalay sa mga Tahanhanon.w,i("Kini mao ang mga panimalay ni Manases; ug ang mga naisip kanila may kalim-an ug duha ka libo ug pito ka gatus.U+%(!Ug si Salphaad, ang anak nga lalake ni Hepher walay mga anak nga lalake, kondili mga babaye: ug ang mga ngalan sa mga anak nga babaye ni Salphaad, mao si Maala, ug si Noa, si Hogla, si Milca, ug si Tirsa.z*o( Ug sa kang Semida, mao ang panimalay sa mga Semidahanon; ug sa kang Hepher, mao ang panimalay sa mga Hepherhanon.z)o(Ug sa kang Arsiel, mao ang panimalay sa mga Arsielhanon; ug sa kang Sechem, mao ang panimalay sa mga Sechemhanon;('(Kini mao ang mga anak nga lalake ni Galaad: kang Jezer, mao ang panimalay sa mga Jezerhanon; kang Helec, mao ang panimalay sa mga Helechanon:5'e(Ang mga anak nga lalake ni Manases: kang Machir, mao ang panimalay sa mga Machirhanon; ug si Machir nag-anak kang Galaad: kang Galaad, mao ang panimalay sa mga Galaadhanon.`&;(Ang mga anak nga lalake ni Jose sunod sa ilang mga panimalay: si Manases ug si Ephraim.%y(Kini mao ang mga panimalay sa mga Zabulonhon sumala niadtong mga naisip kanila, may kan-uman ka libo ug lima ka gatus.Y$-(Ang mga anak nga lalake ni Zabulon sunod sa ilang mga panimalay: kang Sered, mao ang panimalay sa mga Seredihanon; kang Elon, mao ang panimalay sa mga Elonhon; kang Jalel, mao ang panimalay sa mga Jalelhanon.#(Kini mao ang mga panimalay ni Isacchar sumala niadtong mga naisip kanila, may kan-uman ug upat ka libo ug totolo ka gatus.m"U(Kang Jasub, mao ang panimalay sa mga Jasubihanon; kang Simron, mao ang panimalay sa mga Simronhanon.&!G(Ang mga anak nga lalake ni Issachar sunod sa ilang mga panimalay: kang Tola, mao ang panimalay sa mga Tolahanon; kang Pua, mao ang panimalay sa mga Puahanon;} u(Kini mao ang mga panimalay ni Juda sumala niadtong mga naisip kanila, may kapitoan ug unom ka libo ug lima ka gatus.3(Ug ang mga anak nga lalake ni Phares mao kini : kang Hesron, mao ang panimalay sa mga Hesrohanon; kang Hamul, mao ang panimalay sa mga Hamulahanon.dC(Ug ang mga anak nga lalake ni Juda sunod sa ilang mga panimalay mao kini : kang Sela, mao ang panimalay sa mga Selahanon; kang Phares, mao ang panimalay sa mga Phareshanon; kang Zera, mao ang panimalay sa mga Zerahanon.sa(Ang mga anak nga lalake ni Juda: si Er ug si Onan; ug si Er ug si Onan nangamatay didto sa yuta sa Canaan. (Kini mao ang mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Gad; sumala niadtong mga naisip kanila, may kapatan ka libo ug lima ka gatus.jO(Kang Arodi, mao ang panimalay sa mga Arodihanon; kang Areli, mao ang panimalay sa mga Arelihanon.dC(Kang Ozni, mao ang panimalay sa mga Oznihanon; kang Eri, mao ang panimalay sa mga Arihanon;U%(Ang mga anak nga lalake ni Gad sunod sa ilang mga panimalay: kang Zepon, mao ang panimalay sa mga Zepohanon; kang Haggi, mao ang panimalay sa mga Haggihanon; kang Suni, mao ang panimalay sa mga Sunihanon:b?(Kini mao ang mga panimalay sa mga Simeonhon, kaluhaan ug duha ka libo ug duruha ka gatus.fG( Kang Zera, mao ang panimalay sa mga Zerahanon; kang Saul, mao ang panimalay sa mga Saulhanon.[1( Ang mga anak nga lalake ni Simeon sunod sa ilang mga panimalay: kang Nemuel, ang panimalay sa mga Nemuelhanon; kang Jamin, mao ang panimalay sa mga Jaminhanon: kang Jachin, mao ang panimalay sa mga Jachinhanon;I ( Bisan pa niana, ang mga anak nga lalake ni Core wala mangamatay.dC( Ug ang yuta mibuka sa iyang baba, ug milamoy kanila lakip kang Core, sa diha nga ang ginasakupan niya nangamatay; sa diha nga ang kalayo milamoy sa duruha ka gatus ug kalim-an ka tawo, ug sila nahimo nga usa ka ilhanan.+( Ug ang mga anak nga lalake ni Eliab: si Nemuel, ug si Dathan, ug si Abiram. Kini si Dathan, ug si Abiram mao sila ang mga gitawag sa katilingban, nga mingsukol batok kang Moises ug batok kang Aaron diha sa ginsakupan ni Core, sa diha nga mingsukol sila batok kang Jehova.1_(Ug ang anak nga lalake ni Palu: si Eliab.(Kini mao ang mga panimalay sa mga Rubenhanon; ug sila nga mga naisip may kap-atan ug tolo ka libo pito ka gatus ug katloan.r_(Gikan kang Hesron, mao ang panimalay sa mga Hesronhanon; kang Carmi, mao ang panimalay sa mga Carmihanon.,S(Si Ruben, ang panganay ni Israel: ang mga anak nga lalake ni Ruben: kang Hanoc, mao ang panimalay sa mga Hanochanon; kang Palu, mao ang panimalay sa mga Paluhanon;A}(Isipon mo ang katawohan , sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises ug sa mga anak sa Israel, nga migula gikan sa yuta sa Egipto. (Ug si Moises ug si Eleazar ang sacerdote misulti kanila didto sa mga kapatagan sa Moab haduol sa Jordan sa Jerico, nga nagaingon:s a(Isipon mo ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, ang tanan nga makahimo sa pag-adto ngadto sa panggubatan alang sa Israel.  5(Ug nahatabo sa human na ang kamatay, nga si Jehova misulti kang Moises, ug kang Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, ang sacerdote, nga nagaingon:. W(Kay sila nanagpalagut kaninyo uban sa ilang mga lalang, nga pinaagi niini sila nanaglimbong kaninyo mahatungod sa butang ni Peor, ug mahatungod sa butang ni Cozbi, ang anak nga babaye sa principe sa Madian, ilang igsoon nga babaye, nga gipatay sa adlaw sa kamatay mahitungod sa butang ni Peor.@ }(Sakiton ninyo ang mga Madianhon, ug pamatyon ninyo sila;8m(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:!=(Ug ang ngalan sa babaye nga Madianhon nga gipatay, mao si Cozbi, ang anak nga babaye ni Zur; si Cozbi punoan sa katawohan sa usa ka panimalay sa Madian.b?(Karon ang ngalan niadtong tawo sa Israel nga gipatay, siya nga gipatay uban sa babaye nga Madianhon, mao si Simri, ang anak nga lalake ni Salu, usa ka principe sa usa ka balay sa amahan sa taliwala sa banay ni Simeon.jO( Ug kini mahimo alang kaniya, ug sa iyang kaliwat nga mosunod kaniya, ang tugon sa pagka-sacerdote nga walay katapusan; tungod kay siya adunay kasilag alang sa Dios, ug nagbuhat ug pagtabon sa sala alang sa mga anak sa Israel.V'( Busa iingon mo: Ania karon, nagahatag ako kaniya sa akong tugon sa pakigdait.:o( Si Pineas, ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote, nagpahilayo sa akong kaligutgut gikan sa mga anak sa Israel, nga niana siya nangabugho uban sa akong pangabugho sa taliwala nila, sa ingon niana mao nga wala ko pag-ut-uta ang mga anak sa Israel sa akong pagpangabugho.8m( Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:R( Ug kadtong mga nangamatay pinaagi sa hampak may kaluhaan ug upat ka libo.wi(Ug misunod siya sa paglakaw niadtong tawo sa Israel ngadto sa pabiyon, ug giduslak niya silang duruha, ang tawo sa Israel, ug ang babaye nga Madianhon nga gilapsan sa iyang lawas. Sa ingon niana mihunong ang kamatay sa mga anak sa Israel.F(Ug sa nakita siya ni Pineas, ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote, mitindog siya sa taliwala sa katilingban ug mikuha ug usa ka bangkaw sa iyang kamot;.~W(Ug ania karon, usa sa mga anak sa Israel miabut ug nagdala sa usa ka babaye nga Madianhon ngadto sa iyang mga igsoon, diha sa mga mata ni Moises, ug diha sa mga mata sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, samtang sila nanagbakho pa didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman.#}A(Ug si Moises miingon sa mga maghuhukom sa Israel: Pamatyon ninyo ang tanan nga mingtipon ngadto kang Baal-Peor, ang tagsatagsa sa iyang kaugalingong tawo.g|I(Ug si Jehova miingon kang Moises: Kuhaon mo ang tanang mga dagkung tawo sa katawohan, ug sila bitayon mo kang Jehova sa atubangan sa nawong sa adlaw, aron ang mabangis nga kaligutgut ni Jehova magapahalayo gikan sa Israel.{{(Ug ang Israel mikuyog sa iyang kaugalingon ngadto kang Baal-Peor: ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa Israel. z(Kay ilang gitawag ang katawohan ngadto sa mga halad sa ilang mga dios; ug ang katawohan mingkaon, ug mingyukbo sa ilang mga dios.yy o(Ug mipuyo ang Israel sa Sitim; ug ang katawohan mingsugod sa pagpakighilawas uban sa mga anak nga babaye ni Moab:x(Ug mitindog si Balaam, ug milakaw, ug mibalik ngadto sa iyang dapit; ug maingon man usab si Balac milakaw sa iyang dalan.$wC(Apan mangabut ang mga sakyanan gikan sa baybayon sa Cittim, Ug pagagul-on nila ang Asur, ug pagagul-on nila ang Eber; Ug siya usab modangat sa pagkalaglag. v (Ug siya migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Pagkaalaut, kinsa ang mabuhi sa diha nga pagabuhaton sa Dios kining mga butanga?guI(Bisan pa niana ang Cinehanon igasalikway, Hangtud nga si Asur magadala kanimo sa pagkabinihag. t;(Ug siya mitan-aw sa Cinehanon, ug migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Malig-on ang imong puloy-anan, Ug ang imong salag napahamutang sulod sa bato.'sI(Ug siya mitan-aw kang Amalek, ug migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Si Amalek mao ang usa sa mga nasud: Apan ang iyang kaulahian modangat sa pagkalaglag.grI(Ug gikan kang Jacob adunay usa nga makagagahum, Ug magalaglag sa nanghibilin gikan sa lungsod.#qA(Ug ang Edom mahimong yuta nga mapanag-iya, Ang Seir mahimo usab yuta nga mapanag-iya, sa iyang mga kaaway; Samtang ang Israel magagawi sa pagkaisug gayud.p(Nakita ko siya, apan dili karon; Akong natan-aw siya, apan dili sa haduol: Adunay moabut nga bitoon gikan kang Jacob, Ug magatindog ang cetro gikan sa Israel, Ug magapatay latas sa mga nasikohan sa Moab, Ug magalaglag sa tanang mga anak nga lalake sa kaguliyang.Uo%(Siya miingon, ang nakadungog sa mga pulong sa Dios, Ug nahibalo sa kinaadman sa Hataas Uyamut, Nga nakakita sa panan-awon sa Makagagahum sa ngatanan, Nga nagakahulog, ug samtang ang iyang mga mata nabuka:n(Ug migamit siya sa iyang sambingay, ug miingon: Si Balaam ang anak nga lalake ni Beor miingon, Ug ang tawo kansang mata gipiyong miingon;-mU(Ug karon, ania, ako moadto sa akong katawohan: umari ka, ug ikaw pagapahibaloon ko kong unsay pagabuhaton niining katawohan sa imong katawohan sa ulabing mga adlaw.l( Kong si Balac maghatag kanako sa iyang balay nga puno sa salapi ug bulawan, ako dili arang makalapas sa pulong ni Jehova, aron sa pagbuhat ug maayo ni dautan gikan sa akong kaugalingon nga hunahuna; kong unsa ang igasulti ni Jehova, kana igaingon ko?k( Ug si Balaam miingon kang Balac: Wala ba ako magsulti usab sa imong mga sulogoon nga imong gipaanhi kanako, nga nagaingon:j'( Busa kumalagiw ka karon sa imong dapit: Ako naghunahuna nga pasidunggan ko ikaw; apan, ania karon, si Jehova nagdumili kanimo sa kadungganan.i( Ug ang kaligutgut ni Balac misilaub batok kang Balaam, ug mipakpak siya sa iyang mga kamot; ug si Balac miingon kang Balaam: Mitawag ako kanimo aron sa pagtunglo sa akong mga kaaway, ug, ania karon, ikaw nagpanalangin kanila niining totolo ka higayon.^h7( Siya mipauraray, siya mihigda ingon sa usa ka leon, Ug ingon sa usa ka baye nga leon; kinsa ang magapukaw kaniya? Bulahan ang tagsatagsa nga magapanalangin kanimo, Ug tinunglo ang tagsatagsa nga magatunglo kanimo.wgi(Ang Dios magakuha kaniya gikan sa Egipto; Siya adunay kusog nga ingon sa vaca nga ihalas: Magalamoy siya sa mga nasud nga iyang mga kaaway, Ug magadugmok sa ilang mga bukog hangtud sa pagkapulpog. Ug pagalagbasan sila sa iyang mga udyong.5fe(Gikan sa ilang mga timba magaagay ang tubig, Ug ang iyang binhi mahulog sa daghang mga tubig, Ug ang iyang hari labaw pa kay kang Agag, Ug ang iyang gingharian pagabayawon.7ei(Ingon sa mga walog sila gipangatag, Ingon sa mga tanaman sa daplin sa kiliran sa suba, Ingon sa mga linaloes nga tinanum ni Jehova, Ingon sa mga cedro sa daplin sa mga tubig.hdK(Hilabihan kaanindot sa imong mga balong-balong, Oh Jacob, Ang imong mga tabernaculo, Oh Israel!*cO(Siya miingon, ang nakadungog sa mga pulong sa Dios, Nga nakakita sa panan-awon sa Makagagahum sa ngatanan, Nga nagakahulog, ug samtang ang iyang mga mata nabuka:b(Ug migamit siya sa iyang sambingay, ug miingon: Si Balaam ang anak nga lalake ni Beor miingon; Ug ang tawo kansang mata gipiyong miingon:"a?(Ug giyahat ni Balaam ang iyang mga mata, ug nakita niya ang Israel nga nagapuyo sumala sa ilang mga banay; ug ang Espiritu sa Dios mianha sa ibabaw niya.s` c(Ug sa nakita ni Balaam nga kini nakapahamuot kang Jehova nga magapanalangin sa Israel, siya wala umadto ingon sa ubang mga panahon, sa pagpangita ug mga diwata, kondili nga giatubang niya ang iyang nawong padulong ngadto sa kamingawan._+(Ug si Balac naghimo sumala sa giingon ni Balaam, ug naghalad ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran.^#(Ug si Balaam miingon kang Balac: Tukuri ako dinhi ug pito ka halaran, ug andami ako dinhi ug pito ka lakeng vaca ug pito ka lakeng carnero.i]M(Ug si Balac nagdala kang Balaam ngadto sa kinatumyan sa Peor, nga nagaambo ngadto sa kamingawan.C\(Ug si Balac miingon kang Balaam: Umari ka karon, ko magadala kanimo ngadto sa laing dapit; basin pa lamang kini magapahimuot sa Dios nga ikaw magatunglo kanila tungod kanako gikan didto.,[S(Apan si Balaam mitubag ug miingon kang Balac: Wala ba ako magsugilon kanimo, nga nagaingon: Ang tanan nga gipamulong ni Jehova, kana kinahanglan akong pagabuhaton?hZK(Ug si Balac miingon kang Balaam: Ayaw gayud sila pagtungloha, ni magpanalangin ka gayud kanila.iYM(Ania karon, ang katawohan nanindog ingon sa usa ka leon nga baye, Ug ingon sa usa ka leon mituyhakaw siya sa iyang kaugalingn: Ug siya dili mohigda hangtud nga siya makakaon sa tukbonon, Ug makainum sa dugo sa mga gipamatay.=Xu(Sa pagkamatuod walay pagdiwata uban kang Jacob; Ni adunay pagpanagna nga malimbungon uban sa Israel: Karon igaingon mahitungod kang Jacob ug sa Israel, Unsa ba ang nabuhat sa Dios!cWA(Ang Dios maoy nagdala kanila gikan sa Egipto; Siya may kusog nga ingon sa vaca nga ihalas.LV(Siya wala makakita ug kadautan diha kang Jacob; Ni nakakaplag siya ug pagkamasupilon diha sa Israel: Si Jehova nga iyang Dios nagauban kaniya; Ug ang singgit sa usa ka hari anaa sa taliwala nila.oUY(Ania karon, ako nakadawat ug sugo sa pagpanalangin: Ug siya nagpanalangin, ug ako dili makausab niana.DT(Ang Dios dili usa ka tawo, nga siya magbakak; Ni anak sa tawo, nga siya magahinulsol; Siya nagsulti, ug dili ba siya magabuhat niana? Kun siya nakapamulong, ug dili niya kana pagatumanon?S(Ug siya migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Tumindog ka , Balac, ug magpatalinghug; Patalinghugi ako, ikaw anak nga lalake ni Zippor;OR(Ug siya midangat ngadto kaniya, ug, ania karon, siya nagatindog haduol sa iyang halad-nga-sinunog, ug ang mga principe sa Moab uban kaniya. Ug si Balac miingon kaniya: Unsa ang gipamulong ni Jehova?#QA(Ug si Jehova nakighibalag kang Balaam, ug nagbutang ug pulong diha sa baba niya, ug miingon: Bumalik ka ngadto kang Balac, ug mao kini ang imong igasulti.P(Ug siya miingon kang Balac: Tumindog ka dinhi haduol sa imong halad-nga-sinunog, samtang ako makighibalag kang Jehova didto sa unahan.aO=(Ug siya nagdala kaniya ngadto sa kaumahan sa Sophim, ngadto sa kinatumyan sa Pisga, ug nagtukod didto ug pito ka halaran, ug naghalad ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran. N( Ug si Balac miingon kaniya: Umari ka , ako nagapangliyupo kanimo, uban kanako ngadto sa laing dapit, nga gikan didto ikaw makakita kanila; ikaw makakita lamang sa kinatapusang bahin nila, ug dili ka makakita kanilang tanan: ug itunglo ako kanila gikan didto.M}( Ug siya mitubag ug miingon: Kinahanglan ba nga dili ako magatagad sa pagsulti niadtong gibutang ni Jehova sa akong baba?3La( Ug si Balac miingon kang Balaam: Unsa ang imong gibuhat kanako? Ako nagkuha kanimo aron sa pagtunglo sa akong mga kaaway, ug, ania karon, ikaw nagpanalangin kanila gayud.?Ky( Kinsa ba ang makaisip sa abug ni Jacob, Kun mag-isip sa ikaupat ka bahin sa Israel? Tugoti ako nga mamatay sa kamatayon sa matarung, Ug himoa nga ang akong katapusan mahisama sa iya!dJC( Kay gikan sa kinatumyan sa mga kapangpangan ako nakakita kaniya, Ug gikan sa mga kabungtoran ako nakatan-aw kaniya Ania karon, kana maoy usa ka katawohan nga nagpuyo nga naginusara, Ug dili pagaisipon uban sa mga nasud.I(Unsaon ko pagtunglo, kadtong wala pagtungloha sa Dios? Ug unsaon ko paghagit sa kasuko, niadtong wala paghagita ni Jehova?1H](Ug siya migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Gikan sa Aram si Balac nagdala kanako, Ang hari sa Moab gikan sa mga kabukiran sa Sidlakan: Umari ka , hagita ang IsraelG#(Ug siya mibalik ngadto kaniya, ug, ania karon, siya nagatindog haduol sa iyang halad-nga-sinunog, siya, ug ang tanang mga principe sa Moab.F (Ug si Jehova nagbutang ug pulong diha sa baba ni Balaam, ug miingon: Bumalik ka ngadto kang Balac, ug mao kini ang igasulti mo.KE(Ug ang Dios nakighibalag kang Balaam: ug siya miingon kaniya: Ako nag-andam ug pito ka halaran, ug ako naghalad ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran.D(Ug si Balaam miingon kang Balac: Tumindog ka haduol sa imong halad-nga-sinunog, ug ako moadto: basin na lamang si Jehova moanhi sa pagpakighibalag kanako; ug bisan unsa nga iyang igapakita kanako, ako magatug-an kanimo. Ug siya miadto sa usa ka kal-anan nga bukid.1C](Ug si Balac nagbuhat sumala sa giingon ni Balaam; ug si Balac ug si Balaam nanaghalad sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero.B 5(Ug si Balaam miingon kang Balac: Tukoran mo ako dinhi ug pito ka halaran, ug tagan-an mo ako dinhi ug pito ka lakeng vaca ug pito ka lakeng carnero.EA()Ug nahitabo sa pagkabuntag nga si Balac nagdala kang Balaam, ug gipatungas niya sa mga hatag-as nga dapit ni Baal ug sukad didto nakita niya ang kinatumyan nga bahin sa panon sa katawohan.z@o((Ug si Balac naghalad ug mga vaca ug mga carnero, ug gipadala niya kang Balaam ug sa mga principe nga uban kaniya.U?%('Ug miuban si Balaam kang Balac, ug miadto sila sa lungsod sa Chiriath-Husot.C>(&Ug si Balaam miingon kang Balac: Ania karon, ako mianhi kanimo: duna ba akoy gahum sa pagsulti ug bisan unsa nga butang? Ang pulong nga igabutang sa Dios sa akong baba, kana igasulti ko.(=K(%Ug si Balac miingon kang Balaam: Wala ba ako magpasugo kanimo sa pagtawag kanimo? ngano nga wala ka umahi kanako? dili ba ako makahimo sa pagpasidungog kanimo??<y($Ug sa pagkadungog ni Balac nga si Balaam nagapaingon nganha, migula siya sa pagsugat kaniya ngadto sa lungsod sa Moab, nga diha sa utlanan sa Arnon, nga mao ang tumoy sa mga utlanan.J;(#Ug ang manolonda ni Jehova miingon kang Balaam: Umuban ka sa mga tawo apan ang pulong lamang nga igapamulong ko kanimo, kana maoy igasulti mo. Mao nga si Balaam miuban sa mga principe ni Balac.K:("Ug si Balaam miingon sa manolonda ni Jehova: Nakasala ako: kay ako wala mahibalo nga ikaw nagatindog sa dalan sa unahan nako; busa karon kong kini wala makapahamuot kanimo, mobalik ako pag-usab.E9(!Ug ang asna nakakita kanako ug mitipas siya sa atubangan ko sa nakatolo na karon ; kong siya wala motipas gikan kanako, karon sa pagkamatuod gipatay ko unta ikaw, ug gibuhian ko unta siya.F8( Ug ang manolonda ni Jehova miingon kaniya: Ngano nga gibunalan mo ang imong asna niini sa makatolo? Ania karon, ako migula sa pagbatok kanimo, kay ang imong dalan mangil-ad sa atubangan ko:;7q(Unya gibuka ni Jehova ang mga mata ni Balaam, ug nakakita siya sa manolonda ni Jehova nga nagtindog sa dalan, nga may espada nga linaas sa iyang kamot. Ug siya miyukbo ug miduko.h6K(Ug ang asna miingon kang Balaam: Dili ba ako imo nga asna, sa ibabaw ko nagkabayo ka sukad nga ikaw nagahupot kanako hangtud niining adlawa? Nagbatasan ba ako sa pagbuhat ug ingon niini kanimo? Ug siya miingon kaniya: Wala.5(Ug si Balaam miingon sa asna; Kay gitiaw-tiawan mo ako: maayo pa unta kong may espada sa akong kamot, kay karon gipatay ko na unta ikaw.4(Ug gibuka ni Jehova ang baba sa asna, ug siya miingon kang Balaam: Unsa bay nabuhat ko kanimo nga gibunalan mo man ako niini sa makatolo?)3M(Ug nakakita ang asna sa manolonda ni Jehova, ug milubog siya sa ilalum ni Balaam: ug misilaub ang kasuko ni Balaam, ug gibunalan niya ang asna sa iyang sungkod.02[(Ug ang manolonda ni Jehova milakaw sa unahan, ug mitindog sa usa ka dapit nga masigpit, nga walay dalan nga arang tipasan bisan sa dapit sa too bisan sa dapit sa wala.!1=(Ug nakakita ang asna sa manolonda ni Jehova ug midap-ig siya sa kuta, ug gipiit niya batok sa kuta ang tiil ni Balaam; ug giusban niya sa pagbunal siya.0(Unya ang manolonda ni Jehova mitindog sa usa ka agianan nga masigpit sa kaparrasan nga may kuta sa usa ka luyo ug sa pikas.g/I(Ug ang asna nakakita sa manolonda ni Jehova, nga diha sa dalan nga may espada nga linaas sa iyang kamot; ug mitipas ang asna sa dalan, ug miadto sa uma. Unya gibunalan ni Balaam ang asna aron sa pagpabalik kaniya sa dalan.z.o(Ug ang kaligutgut sa Dios misilaub kay miadto siya: ug ang manolonda ni Jehova mipahaluna sa iyang kaugalingon didto sa dalan sa pagkakaaway batok kaniya. Karon siya nagakabayo sa iyang asna, ug ang iyang duruha ka sulogoon diha uban kaniya.s-a(Ug si Balaam mibangon sa pagkabuntag, ug gisiyahan niya ang iyang asna, ug miuban sa mga principe sa Moab.G, (Ug mianha ang Dios kang Balaam sa gabii, ug miingon kaniya: Kong manganhi ang mga tawo sa pagtawag kanimo, tumindog ka ug umuban ka kanila: apan magabuhat ka lamang sa akong igaingon kanimo. + (Busa gipangaliyupo ko kaninyo karon nga pahulay kamo dinhi karong gabii karon ako mahibalo nga unsa pay pulong ni Jehova kanako.}*u(Ug si Balaam mitubag ug miingon sa mga ulipon ni Balac: Kong igahatag ni Balac kanako ang iyang balay nga puno sa salapi ug bulawan dili ko mahimo ang paglapas sa pulong ni Jehova nga akong Dios, aron sa pagbuhat ug butang nga diyutay kun daku.1)](Kay pagapasidunggan ko ikaw ug labihan ka daku nga dungog, ug pagabuhaton ko ang tanan nga imong igaingon kanako: busa umari ka karon, itunglo mo ako niining katawohan.K((Ug sila ming-adto kang Balaam ug miingon kaniya: Mao kini ang ginaingon ni Balac nga anak ni Zippor: Ginaampo ko kanimo, nga dili mo itugot nga bisan unsa mga mag-ulang sa imong pag-anhi kanako.j'O(Ug si Balac nagsugo pag-usab ug daghan pa nga mga principe ug labing mga dungganan pa kay kanila.&y(Ug ang mga principe sa Moab mitindog ug nangadto kang Balac, ug nanag-ingon: Si Balaam wala bumuot sa pag-uban kanamo. %;( Ug si Balaam mibangon sa buntag, ug miingon sa mga principe ni Balac: Pamauli kamo sa inyong yuta, kay si Jehova dili motugot nga ako magauban kaninyo.{$q( Ug miingon ang Dios kang Balaam: Dili ka mag-uban kanila; dili ka magtunglo sa katawohan, kay gipanalanginan sila.c#A( Ania karon, kining katawohan nga minggula gikan sa Egipto, minglukop sa nawong sa yuta: karon umari ka ug tungloha sila alang kanako; basin na lamang ako makahimo sa pagpakig-away batok kanila ug sa pagpapahawa kanila."( Ug si Balaam mitubag sa Dios: Si Balac ang anak nga lalake ni Zippor, nga hari sa Moab, nagpadala kanako, nga nagaingon :h!K( Ug mianha ang Dios kang Balaam, ug miingon: Unsa ba kini nga mga tawohana nga anaa uban kanimo?D (Ug siya miingon kanila: Pahulay kamo dinhi karon nga gabii, ug igasugilon ko kaninyo ang mga pulong nga igasulti kanako ni Jehova. Ug ang mga principe sa Moab nagpabilin uban kang Balaam.U%(Ug nangadto ang mga anciano sa Moab ug ang mga anciano sa Madian, nga may mga gasa sa pagtagna nga malimbongon sa ilang kamot; ug midangat sila kang Balaam, ug giingon nila kaniya ang mga pulong ni Balac.A}(Busa umari ka karon, nangaliyupo ako kanimo, itunglo mo ako niining katawohan; kay sila labing malig-on kay kanako; basin pa lamang makadaug ako, aron kita makadasmag kanila ug ako magapapahawa kanila sa yuta: kay ako nahibalo nga ang imong gipanalanginan, nabulahan sila ; ug ang imong gitunglo, nahimong alaut.G (Ug siya nagsugo ug mga sulogoon kang Balaam, anak nga lalake ni Beor sa Petor, nga anaa haduol sa suba sa yuta sa mga anak sa iyang katawohan, sa pagtawag kaniya, nga nagaingon: Ania karon, usa ka katawohan nga minggula gikan sa Egipto: ania karon, minglukop sila sa nawong sa yuta, ug nagapuyo sila sa atubangan nako.}u(Ug miingon si Moab sa mga anciano sa Madian: Karon kining katawohan magatilap sa tanan nga mga nagalibut kanato, ingon sa vaca nga nagatilap sa balili sa kapatagan. Ug si Balac, anak nga lalake ni Zippor, mao ang hari niadtong pahahona sa Moab.xk(Ug si Moab nahadlok kaayo tungod sa katawohan, kay daghan sila; ug naguol si Moab tungod sa mga anak sa Israel._9(Ug nakita ni Balac, ang anak nga lalake ni Zippor, sa tanan nga gibuhat sa Amorehanon.w k(Ug minglakaw ang mga anak sa Israel ug napahaluna sa mga kapatagan sa Moab, unahan sa Jordan paingon sa Jerico.4c(#Busa sila mingdasmag kaniya, ug sa iyang mga anak nga lalake ug sa tanan niyang katawohan, hangtud nga walay usa nga nahibilin kaniya: ug sila nanag-iya sa iyang kayutaan.7("Ug si Jehova miingon kang Moises: Ayaw kahadlok kaniya: kay ako nagtugyan na kaniya nganha sa imong kamot, ug ang tanan niyang katawohan, ug ang iyang kayutaan; ug ikaw magabuhat kaniya ingon sa imong gibuhat ngadto kang Sihon ang hari sa mga Amorehanon, nga nagpuyo sa Hesbon..W(!Ug sila namalik ug mingtungas sa dalan sa Basan: ug si Og ang hari sa Basan migula batok kanila, siya ug ang tanan niyang katawohan, sa pagpakig-away didto sa Edrei.#A( Ug si Moises nagpadala ug mga tawo sa pagpaniid sa Jaser; ug ilang naagaw ang mga kalungsoran niini, ug nagpapahawa sa mga Amorehanon nga nanagpuyo didto.G (Ingon niini mipuyo ang Israel didto sa yuta sa mga Amorehanon.(Kami nagpana kanila; ang Hesbon nalaglag bisan hangtud sa Dibon, Ug kami naglumpag bisan hangtud sa Nopa, Nga miabut hangtud sa Medeba.dC(Alaut kanimo, Moab! Ikaw gilaglag, Oh katawohan sa Cemos: Siya naghatag sa iyang mga anak nga lalake ingon nga mga kagiw, Ug sa iyang mga anak nga babaye ngadto sa pagkabinihag, Ngadto kang Sihon hari sa mga Amorehanon.#A(Kay ang kalayo migula sa Hesbon, Usa ka siga gikan sa lungsod sa Sihon: Kini nag-ut-ut sa Ar sa Moab, Ang mga harianon sa mga hatag-as nga dapit sa Arnon.%(Tungod niini sila nga nagasulti sa mga sanglitanan nag-ingon: Umari kamo sa Hesbon; Itugo nga ang lungsod sa Hesbon pagatukoron ug lig-onon:O(Kay ang Hesbon mao ang lungsod ni Sihon ang hari sa mga Amorehanon, nga nagpakiggubat batok sa unang hari sa Moab, ug nagkuha sa tanan niyang kayutaan gikan sa iyang kamot, bisan hangtud sa Arnon. 1/Y(Ug ang Israel nagkuha niining tanang mga lungsod: ug ang Israel mipuyo niining tanang mga lungsod sa mga Amorehanon: didto sa Hesbon, ug sa tanang mga balangay niini.P (Ug ang Israel nagsamad kaniya uban sa sulab sa espada, ug gipanag-iya ang iyang yuta gikan sa Arnon ngadto sa Jaboc, bisan hangtud sa mga anak sa Ammon; kay ang utlanan sa mga anak sa Ammon malig-on.c A(Ug si Sihon wala tumugot sa Israel sa pag-agi sa iyang utlanan: apan si Sihon nagtigum sa tibook niyang katawohan, ug migula batok sa Israel ngadto sa kamingawan, ug miabut sa Jahas; ug nakig-away siya batok sa Israel.l S(Tugoti ako nga moagi sa imong yuta: kami dili mosimang ngadto sa kaumahan, kun ngadto sa kaparrasan; kami dili moinum sa tubig sa mga atabay: Kami magalakaw nga moagi sa dalan sa hari, hangtud nga kami makaagi sa imong utlanan.m U(Ug ang Israel nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Sihon ang hari sa mga Amorehanon, nga nagaingon: (Ug gikan sa Bamoth ngadto sa walog nga diha sa kaumahan sa Moab, ngadto sa tumoy sa Pisga, nga nagalantaw ngadto sa ubos sa kamingawan.V'(Ug gikan sa Matana ngadto sa Nahaliel, ug gikan sa Nahaliel ngadto sa Bamoth;9(Ang atabay nga gikalot sa mga principe, Gipalalum kini sa mga kadagkuan sa katawohan, Uban sa magbubuhat sa kasugoan, ug sa ilang mga sungkod. Matana;[1(Unya miawit ang Israel niini nga alawiton: Saka, Oh atabay; kaniya panagawit kamo:$C(Ug gikan didto sila mingpanaw ngadto sa Beer: nga mao ang atabay nga giingon ni Jehova kang Moises: Pundoka ang katawohan, ug pagahatagan ko sila ug tubig.~w(Ug ang banghilig sa mga walog Nga nagadulhog ngadto sa puloyanan sa Ar, Ug nagahanayhay sa ibabaw sa utlanan sa Moab.lS(Busa ginaingon sa basahon sa mga Pagpanggubat ni Jehova: Vaheb sa Supa, Ug sa mga walog sa Arnon, 1R( Gikan didto mingpanaw sila, ug nagpahamutang sa tabok sa Arnon, nga diha sa kamingawan, nga migula sa utlanan sa Amorehanon; kay ang Arnon mao ang utlanan sa Moab, sa taliwala sa Moab ug sa Amorehanon.F( Gikan didto, mingpanaw sila ug nagpahaluna sa walog sa Sared. ~C~~ }q||{z*yyfxMwvutsrqq^q#poFnn;llkkjjiihSgg$ee d~dDcCb9aa`g_^]r\[ZYXhWWMVV5UT?SSIRQQ0POTNNMM L!K@JJIHfGFEE}DCBAj@@M?>==(110f/.d--b,^+*x)l('&&%$#w"!!B ] #5r~|#33@" Z ` Z 0t^Hk(2Ug naghalad kami kang Jehova sa halad, sa bisan unsa nga nakuha sa tagsatagsa sa mga alahas nga bulawan, mga baklaw sa kamot, mga pulceras, mga singsing, mga ariyos, ug mga talikala, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa atong kalag sa atubangan ni Jehova.5je(1Ug miingon sila kang Moises: Ang imong mga ulipon nanag-isip sa gidaghanon sa mga tawo sa pag-awayan nga diha sa among gahum ug walay bisan usa ka tawo nga nakulang kanamo.i#(0Ug mingduol kang Moises ang mga pangulo niadtong kasundalohan, ang mga capitan sa mga linibo ug ang mga capitan sa mga ginatus ka sundalo .h(/Bisan, sa katunga nga alang sa mga anak sa Israel, mikuha si Moises ug usa ka tagsa ka kalim-an maingon sa mga tawo ingon man sa mga mananap, ug gihatag sila sa mga Levihanon nga nagahupot sa pagbantay sa tabernaculo ni Jehova ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.0g](.Ug sa mga tawo, napulo ug unom ka libo):9fo(-Ug sa mga asno, katloan ka libo ug lima ka gatus:0e](,Ug sa mga vaca, katloan ug unom ka libo:d(+(Karon ang katunga sa mga carnero nga sa katilingban tolo ka gatus ka libo, katloan ka libo ug pito ka libo ug lima ka gatus:mcU(*Ug sa katunga nga sa mga anak sa Israel, nga gibahin ni Moises sa mga tawo nga miadto sa pag-awayan.b!()Ug gihatag ni Moises ang buhis, tungod sa halad-nga-binayaw kang Jehova, kang Eleazar nga sacerdote ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.naW((Ug sa mga tawo, napulo ug unom ka libo: ug kanila ang buhis nga kang Jehova, katloan ug duha ka tawo.o`Y('Ug sa mga asno, katloan ka libo ug lima ka gatus niini ang mga buhis nga kang Jehova, kapitoan ug usa.a_=(&Ug sa mga vaca, katloan ug unom ka libo: ug ang buhis nga kang Jehova, kapitoan ug duha.U^%(%Ug ang buhis nga kang Jehova sa mga carnero, unom ka gatus kapitoan ug lima.!]=($Ug ang katunga, ang bahin sa mga miadto sa pag-awayan, ang gidaghanon tolo ka gatus ka libo katloan ka libo ug pito ka libo ug lima ka gatus ka carnero.\}(#Ug katloan ug duha ka libo ka tawo ang tanan, sa mga babaye nga wala makaila ug lalake, pinaagi sa paghigda uban kaniya.+[S("Ug kan-uman ug usa ka libo ka asno.,ZU(!Ug kapitoan ug duha ka libo ka vaca.%YE( Ug karon ang inagaw, ug ang nahasalin sa binihag nga gikuha sa mga tawo sa pag-awayan, unom ka gatus ka libo ug kapitoan ka libo ug lima ka libo ka carnero,cXA(Ug nanagbuhat si Moises ug si Eleazar ang sacerdote ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.W(Ug mahatungod sa katunga nga alang sa mga anak sa Israel magakuha ka ug usa sa matag-kalim-an sa mga tawo, sa mga vaca, sa mga asno, ug sa mga carnero, sa tanan nga kahayupan, ug igahatag mo sila sa mga Levihanon nga nagahupot sa pagbantay sa tabernaculo ni Jehova.{Vq(Sa katunga nila magakuha kamo: ug igahatag mo kang Eleazar, ang sacerdote alang sa halad-nga-tinabyog kang Jehova:DU(Ug magahatag ka ug buhis kang Jehova gikan sa mga tawo sa gubat, nga miadto sa gubat: usa ka kalag sa lima ka gatus, maingon sa mga tawo ingon sa mga vaca, sa mga asno, ug sa mga carnero.T5(Ug pagabahinon mo sa duruha ka bahin ang mga dinakpan sa taliwala sa mga tawo nga batid sa gubat, nga miadto sa gubat, ug sa tibook nga katilingban.:So(Paghimo ug tandaan sa mga dinakpan, maingon sa mga tawo mao man sa mga mananap, ikaw, ug si Eleazar, ang sacerdote, ug ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa katilingban;8Rm(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:Q{(Ug kamo magalaba sa inyong mga bisti sa ikapito ka adlaw, ug kamo mamahinlo; ug sa human niana magasulod kamo sa campo.oPY(Ang tanan nga butang nga makasukol sa kalayo pagapaagihon ninyo sa kalayo, ug mamahinlo kini bisan pa niana kini pagaulayon uban sa tubig tungod sa kahugawan: apan ang tanan nga dili makasukol sa kalayo pagapaagion ninyo sa tubig.]O5(Apan ang bulawan, ug ang salapi, ang tumbaga, ang puthaw, ang estano, ug ang tingga:N3(Ug si Eleazar, ang sacerdote miingon sa mga tawo sa gubat nga miadto sa gubat: Kini mao ang tulomanon sa kasugoan nga gisugo ni Jehova kang Moises.PM(Ug mahitungod sa tagsatagsa ka bisti, ug ang tanan nga hinimo sa panit, ug ang tanan nga binuhat sa balhibo sa kanding ug tanang mga butang nga hinimo sa kahoy pagaulayon ninyo sa inyong kaugalingon.L+(Ug kamo magapabilin didto sa gawas sa campo sulod sa pito da adlaw: ug bisan kinsa kaninyo nga nakapatay sa bisan kinsa nga tawo, ug bisan kinsa nga nakahikap ug patay, magaulay kamo sa inyong kaugalingon sa ikatolo ug sa ikapito ka adlaw, kamo ug ang inyong mga binihag.!K=(Apan ang tanang mga bata nga babaye nga wala makaila sa lalake pinaagi sa paghigda uban kaniya igabilin ninyo sila nga buhi alang sa inyong kaugalingon.9Jm(Busa karon, pamatyon ninyo ang tanang mga lalake nga anaa sa taliwala sa mga bata, ug pamatyon ninyo ang tanan nga babaye nga nakaila ug lalake pinaagi sa paghigda uban kaniya.sIa(Ania karon, kini sila naghatag ug hinungdan sa mga anak sa Israel, tungod sa tambag ni Balaam, sa paglapas batok kang Jehova mahitungod sa mga butang ni Peor; ug sa ingon niana dihay kamatay sa kinataliwadaon sa katilingban ni Jehova.VH'(Ug si Moises miingon kanila: Giluwas ba ninyo nga buhi ang tanang mga babaye?%GE(Ug si Moises nasuko sa mga pangulo sa kasundalohan, sa mga capitan sa mga linibo ug sa mga capitan sa mga ginatus, nga namauli gikan sa pag-alagad sa gubat.F( Ug si Moises ug si Eleazar ang sacerdote, ug ang tanang mga principe sa katilingban migula sa pagsugat kanila didto sa gawas sa campo.E}( Ug gidala nila ang mga binihag ug ang mga dinakup ug ang mga inagaw ngadto kang Moises ug kang Eleazar ang sacerdote, ug ngadto sa katilingban sa mga anak sa Israel, ngadto sa campo sa mga kapatagan sa Moab, nga didto sa haduol sa Jordan sa Jerico.rD_( Ug gidala nila nga tanan nga inagaw, ug ang tanan nga dinakup maingon sa mga tawo mao man sa mga mananap,C( Ug ang tanan nila nga kalungsoran sa mga dapit diin sila magpuyo, ug ang tanan nilang mga campo, ilang gisunog sa kalayo.rB_( Ug ang mga anak sa Israel nanagdala ug mga binihag sa mga babaye sa Madian, ug ang ilang mga bata nga magagmay, ug ang tanan nilang mga vaca, ug ang tanan nila nga mga panon, ug ang tanan nila nga bahandi, gidala nila nga mga inagaw.kAQ(Ug napatay nila uban sa ilang mga gipamatay ang mga hari sa Madian: si Ebi, ug si Resem, ug si Sur, ug si Hur, ug si Reba, ang lima ka hari sa Madian: si Balaam usab ang anak nga lalake ni Beor, gipatay nila pinaagi sa espada.y@m(Ug nakiggubat sila batok sa Madian, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises, ug gipatay nila ang tanan nga lalake.?9(Ug si Moises nagpadala kanila: usa ka libo gikan sa tagsatagsa ka banay, ngadto sa gubat, sila ug si Pinees ang anak nga lalake ni Eleazar ang sacerdote, miadto sa gubat uban ang mga kasangkapan sa balaang puloy-anan, ug ang mga trompeta alang sa pagpagubok diha sa iyang kamot.>3(Busa didtoy nahatag gikan sa mga linibo sa Israel, usa ka libo gikan sa tagsatagsa ka banay, napulo ug duha ka libo ang nasangkapan alang sa gubat.u=e(Usa ka libo gikan sa tagsatagsa ka banay sa tanang kabanayan sa mga anak sa Israel, paadtoan ninyo sa gubat.d<C(Ug si Moises misulti sa katawohan, nga nagaingon: Sangkapa ninyo sa mga hinagiban ang mga tawo nga gikan sa inyong taliwala alang sa gubat aron mangadto sila batok sa Madian sa pagtuman sa panimalus ni Jehova sa Madian. ;(Buhaton mo ang panimalus sa mga anak sa Israel mahatungod sa mga Madianhon; sa human niini igatipon ka ngadto sa imong katawohan.7: m(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:a9=(Kini mao ang mga tulomanon nga gisugo ni Jehova kang Moises sa taliwala sa usa ka tawo ug sa iyang asawa, sa taliwala sa amahan ug sa iyang anak nga babaye nga anaa pa sa iyang pagkabatan-on sa balay sa iyang amahan.q8](Apan kong siya magahimo niana nga walay-bili ug walay-pulos sa human na niya hidunggi kana, nan ang bana7(Apan kong ang iyang bana magahilum sa bug-os kaniya sa adlaw-adlaw, sa ingon niana miuyon siya sa tanang mga panaad niya, kun sa tanang mga katungdanan nga diha sa ibabaw niya: siya nagapalig-on niana, tungod kay mihilum kaniya sa adlaw nga siya nakadungog niana.)6M( Ang tanan nga panaad, ug ang tanan nga panumpa nga nagahigot sa pagpasubo sa kalag, mapalig-on sa iyang bana, kun ang iyang bana magahimo niana nga walay-pulos.G5 ( Apan kong ang iyang bana maghimo niini nga walay-bili ug walaypulos sa adlaw sa pagkadungog niya, nan ang tanan nga minggula sa iyang mga ngabil mahatungod sa iyang mga panaad kun mahatungod sa katungdanan sa iyang kalag, dili magapadayon: ang iyang bana naghimo niini nga walay-pulos, ug si Jehova magapasaylo kaniya.M4( Ug ang iyang bana nakadungog niana ug siya mihilum kaniya, ug wala magdumili: unya ang tanang mga saad niya magadayon, ug ang tanan nga mga katungdanan nga gihigot niya sa iyang kalag magapadayon.3( Ug kong magbuhat siya ug saad diha sa balay sa iyang bana, kun gihigtan niya ang iyang kalag sa katungdanan sa pagpanumpa,!2=( Apan ang saad sa babaye nga balo, kun sa babaye nga biniyaan sa bana, bisan ang tanang butang nga gihigot niya sa iyang kalag, magapadayon batok kaniya.1%(Apan kong ang iyang bana magapugong kaniya sa adlaw nga siya makadungog niini, nan dili magapadayon ang saad nga iyang gisaad sa ibabaw niya, ug sa hinanali nakasulti siya sa iyang mga ngabil, sa butang nga gihigot niya sa iyang kalag: ug si Jehova magapasaylo kaniya.c0A(Ug ang iyang bana makadungog niini, ug magahilum siya mahitungod kaniya sa adlaw nga siya makadungog niini, nan ang iyang mga saad magapadayon, ug ang iyang mga katungdanan nga gihigot niya sa iyang kalag, magapadayon.)/M(Ug kong siya may bana, samtang ang iyang mga saad anaa sa ibabaw niya, kun sa hinanali nakasulti sa iyang mga ngabil, sa butang nga gihigot niya sa iyang kalag,. (Apan kong ang iyang amahan magapugong kaniya sa adlaw nga siya makadungog, walay bisan usa sa iyang mga saad, kun sa iyang mga katungdanan nga gihigot niya sa iyang kalag, magapadayon: ug si Jehova magapasaylo kaniya kay ang iyang amahan nagpugong kaniya.-(Ug ang iyang amahan makadungog sa iyang saad, ug sa iyang katungdanan nga gihigot sa iyang kalag, ug ang iyang amahan magahilum mahitungod kaniya: nan ang tanang mga panaad niya magapadayon, ug ang tanan nga katungdanan nga nagahigot sa iyang kalag, magapadayon.O,(Ingon man usab sa diha nga ang babaye magasaad ug usa ka saad kang Jehova, ug magahigot sa iyang kaugalingon sa usa ka katungdanan, sanglit siya anaa sa balay sa iyang amahan sa iyang pagkabatan-on.+{(Sa diha nga ang tawo magasaad ug usa ka saad kang Jehova, kun magapanumpa ug usa ka panumpa nga magahigot sa iyang kalag uban sa usa ka katungdanan, dili niya pagalapason ang iyang pulong: pagabuhaton niya sumala sa tanan nga mogula sa iyang baba.* (Ug misulti si Moises sa mga pangulo sa mga banay sa mga anak sa Israel, nga nagaingon: Kini mao ang butang nga gisugo ni Jehova.s)a((Ug si Moises misugilon sa mga anak sa Israel sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises.N(('Kining mga butanga mao ang igahalad ninyo kang Jehova sa inyong tinudlo nga mga fiesta, labut pa sa inyong mga saad, ug sa inyong mga halad-nga-kinabubut-on, alang sa inyong mga halad-nga-sinunog, ug alang asa inyong mga halad-nga-kalan-on, ug alang sa inyong mga halad-nga-ilimnon, ug alang sa inyong mga halad-sa-pakigdait.,'S(&Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini.G& (%Ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa lakeng vaca, alang sa lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon: % ($Apan magahalad kamo sa usa ka halad-nga-sinunog, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova: usa ka lakeng vaca, us ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway;$}(#Ang sa ikawalo ka adlaw kamo may balaan nga pagtigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo;)#M("Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini.R"(!Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon;/!Y( Ug sa ikapito ka adlaw, pito ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway;- U(Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang mga halad-nga-ilimnon niini.R(Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon;/Y(Ug sa ikaunom ka adlaw, walo ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway;,S(Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini.R(Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon;0[(Ug sa ikalima ka adlaw, siyam ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway;)M(Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini.O(Ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon;1](Ug sa ikaupat ka adlaw, napulo ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway;,S(Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini.R(Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, sunod sa tulomanon;8k(Ug sa ikatolo ka adlaw, napulo ug usa ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway;.W(Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; abut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on niini, ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon.jO(Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa gidaghanon, sunod sumala sa gidaghanon, sunod sa ilang tulomanon;E(Ug sa ikaduha ka adlaw, magahalad kamo ug napulo ug duha ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka kanding nga lake nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway;"?(Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, sa halad-nga-kalan-on, ug ang halad-nga-ilimnon niini.tc(Ug usa sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka nating carnero sa napulo ug upat ka mga nating carnero;(Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka lake sa vaca sa napulo ug tolo ka mga lake sa vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsa ka lakeng carnero sa duruha ka lakeng carnero.-U( Ug kamo magahald ug usa ka halad-nga-sinunog, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova; napulo ug tolo ka nating lake sa vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon; sila mga walay ikasaway;` ;( Ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa bulan nga ikapito kamo may usa ka balaan nga pagkatigum; kamo dili magabuhat ug bisan unsa nga bulohaton nga inalagad, ug magafiesta kamo alang kang Jehova sulod sa pito ka adlaw.d C( Usa ka kanding nga lake alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala; labut pa sa halad-tungod-sa-sala sa pagtabon-sa-sala, ug sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon.c A( Usa sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka nating carnero sa pito ka nating carnero:? y( Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa usa ka lakeng carnero,{ q(Apan magahalad kamo ug usa ka halad-nga-sinunog ngadto kang Jehova sa usa ka kahumot: usa ka nating lake sa vaca, usa ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini alang kaninyo mga walay ikasaway;=u(Ug sa ikanapulo ka adlaw niining bulan nga ikapito, kamo may usa ka balaan nga pagkatigum; ug magpakasakit kamo sa inyong mga kalag: kamo dili magbuhat ug bisan unsa nga bulohaton.4c(Labut pa sa halad-nga-sinunog sa bag-ong bulan, ug sa halad-nga-kalan-on niini, ug ang dayon nga halad-nga-sinunog ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug sa ilang mga halad-nga-ilimnon, sumala sa ilang mga tulomanon, alang sa usa ka kahumot, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova.vg(Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaninyo.jO(Ug usa sa ikanapulo ka bahin sa tagsatagsa ka nating carnero gikan sa pito ka mga nating carnero;8k(Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng carnero,]5(Ug magahalad kamo ug halad-nga-sinunog sa usa ka kahumot alang kang Jehova: usa ka nating lake sa vaca, usa ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway;e G(Ug sa ikapito ka bulan sa nahauna nga adlaw sa bulan, may usa ka balaan nga pagkatigum kamo, walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo: kini mao ang adlaw sa paghuyop sa mga trompeta alang kaninyo.2_(Labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on niini, kini igahalad ninyo (sila alang kaninyo mga walay ikasaway), ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon.U%(Usa ka kanding nga lake, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaninyo.mU(Usa sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka nating carnero gikan sa pito ka mga nating carnero;H~ (Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsa ka lakeng vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa usa ka lakeng carnero,C}(Apan magahalad kamo ug usa ka halad-nga-sinunog alang kang Jehova duruha ka nating lake sa vaca, usa ka nating carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon;|(Maingon man usab sa adlaw sa inunahang mga bunga, sa diha nga magahalad kamo ug bag-o nga halad-nga-kalan-on alang kang Jehova sa inyong fiesta sa mga semana, may usa ka balaan nga pagkatigum kamo; walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo; { (Ug sa ikapito ka adlaw kamo may usa ka balaan nga pagkatigum; walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo.z (Sa ingon niining paagiha, magahalad kamo sa matag-adlaw, sulod sa pito ka adlaw, ang tinapay sa halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot ngadto kang Jehova: kini igahalad labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-ilimnon niini.}yu(Imong igahalad kini labut pa sa halad-nga-sinunog nga pagahimoon sa buntag, nga mao ang dayon nga halad-nga-sinunog.txc(Ug usa ka lakeng kanding alang sa halad-tungod-sa-sala, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaninyo.|ws(Usa sa ikanapulo ka bahin ikaw magahalad alang sa tagsatagsa ka nating carnero gikan sa pito ka mga nating carnero;Qv(Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana: totolo ka ikanapulo ka bahin kamo magahalad alang sa usa ka lakeng vaca, ug duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng carnero;u5(Apan kamo magahalad ug usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, usa ka halad-nga-sinunog ngadto kang Jehova: duruha ka nating lake sa vaca, ug usa ka lakeng carnero, ug pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon; kini alang kaninyo mga walay ikasaway;t(Sa nahauna nga adlaw maoy usa ka balaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo; s(Ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw niining bulana maoy usa ka fiest: sulod sa pito ka adlaw pagakan-on ang tinapay nga walay levadura.br?(Ug sa nahauna nga bulan, sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan, mao ang pasko ni Jehova.2q_(Ug usa ka lake nga kanding alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala ngadto kang Jehova; kini igahalad labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-ilimnon niini.7pi(Ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon pagahimoon sa tunga sa hin nga vino sa usa ka lakeng vaca, ug ang ikatolo ka bahin sa usa ka hin alang sa usa ka lakeng carnero, ug ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin sa usa ka nating carnero: kini mao ang halad-nga-sinunog sa matag-bulan ngadto sa mga bulan sa tuig.o( Ug usa sa ikanapulo ka bahin sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa usa ka halad-nga-kalan-on sa tagsatagsa ka nating carnero; alang sa usa ka halad-nga-sinunog sa usa ka kahumot, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova.2n_( Ug totolo sa ikanapulo ka bahin sa usa ka epha sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, nga sinaktan sa lana, alang sa tagsa ka lakeng vaca; ug duruha sa ikanapulo ka bahin sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, nga sinaktan sa lana, alang sa lain nga lakeng carnero;ume( Ug sa mga sinugdan sa inyong mga bulan kamo magahalad ug usa ka halad-nga-sinunog ngadto kang Jehova: duruha ka lakeng vaca, ug usa ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway;l%( Kini mao ang halad-nga-sinunog alang sa matag-adlaw nga igpapahulay, labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-ilimnon niini.k!( Ug sa adlaw nga igpapahulay duruha ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway, ug duruha sa ikanapulo ka bahin sa usa ka epha sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, sinaktan sa lana, ug sa halad-nga-ilimnon niini: j (Ug ang lain nga nating carnero igahalad mo sa pagkahapon: ingon sa halad-nga-kalan-on nga gihalad sa buntag, ug ingon sa halad-nga-ilimnon nga gihalad niini, igahalad mo kini, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot ngadto kang Jehova.Mi(Ug ang halad-nga-ilimnon niini, mao ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin alang sa usa ka nating carnero: sa dapit nga balaan magabubo ka ug halad-nga-ilimnon sa maisug nga ilimnon alang kang Jehova.1h](Kini maoy usa ka dayon nga halad-nga-sinunog, nga gitukod didto sa bukid sa Sinai alang sa usa ka kahumot, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo ngadto kang Jehova.%gE(Ug ang ikanapulo ka bahin sa usa ka epha sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, nga sinaktan sa ikaupat ka bahin sa hin sa lana nga binatil.qf](Ang usa ka nating carnero igahalad mo sa buntag, ug ang usa usab ka nating carnero igahalad mo sa hapon;e(Ug mag-ingon ka kanila: Kini mao ang halad nga hinimo pinaagi sa kalayo nga igahalad ninyo kang Jehova: mga nating lake sa carnero nga walay ikasaway nga may usa ka tuig ang kagulangon, duruha sa matag-adlaw, alang sa usa ka halad-nga-sinunog nga dayon.}du(Sugoa ang mga anak sa Israel, ug ingna sila: Ang akong halad, ang akong tinapay alang sa akong mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kanako, pagabantayan ninyo sa paghalad alang kanako sulod sa ilang natudlong panahon.7c m(Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon:b7(Ug sa ibabaw niya iyang gipandongan siya sa iyang mga kamot, ug gihatagan siya sa usa ka katungdanan, ingon sa gisulti ni Jehova pinaagi kang Moises.Aa}(Ug gibuhat ni Moises ingon sa gisugo ni Jehova kaniya; ug iyang gikuha si Josue, ug gipahamutang siya sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa atubangan sa tibook nga katilingban:;`q(Ug siya magabarog sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, nga pinaagi kaniya siya magpakitambag alang sa paghukom sa Urim sa atubangan ni Jehova: sa iyang pulong manggula sila, ug sa iyang pulong manulod sila, maingon man siya ug ang tanang mga anak sa Israel uban kaniya, bisan ang tibook nga katilingban. _(Ug magabutang ka sa imong kadungganan sa ibabaw niya, aron nga ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel magatuman kaniya.^5(Ug ipahamutang mo siya sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa tibook nga katilingban; ug hatagi siya sa katungdanan diha nga magatan-aw sila.,]S(Ug si Jehova miingon kang Moises: Dad-a si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, usa ka tawo nga kaniya anaa ang Espiritu, ug ipandong ang imong kamot sa ibabaw niya;v\g(Siya nga mogula sa atubangan nila, ug siya nga mosulod sa atubangan nila, ug siya nga magauna kanila sa paggula, ug siya nga magadala kanila sa pagpasulod; aron ang katilingban ni Jehova dili maingon sa mga carnero nga walay magbalantay. [(Himoon unta ni Jehova, ang Dios sa mga espiritu sa tanan nga unod, ang pagtudlo sa usa ka tawo nga magadumala ibabaw sa katilingban,8Zm(Ug si Moises misulti kang Jehova, nga nagaingon:Y)(Tungod kay nagmalalison ka batok sa akong pulong didto sa kamingawan sa Sin, sa diha nga nakigsupak ang katilingban, nga ikaw magbalaan unta kanako didto sa mga tubig sa atubangan sa ilang mga mata. (Kini mao ang mga tubig sa Meriba sa Cades didto sa kamingawan sa Sin).X( Ug sa diha nga makita mo na kini, igaipon ka usab ngadto sa imong katawohan, ingon sa pagkaipon ni Aaron nga imong igsoon;W( Ug si Jehova miingon kang Moises: Tumungas ka niining bukira sa Abarim, ug tuman-aw ka sa yuta nga akong gihatag sa mga anak sa Israel.8Vk( Ug kong ang iyang amahan walay kaigsoonan nga lalake, nan igahatag ninyo ang iyang panulondon ngadto sa iyang kaubanan nga labing haduol kaniya sa iyang panimalay, ug siya ang magapanag-iya niini: ug kini mahimong tulomanon ug mga sugo alang sa mga anak sa Israel, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. U( Ug kong siya walay kaigsoonan nga lalake, nan igahatag ninyo ang iyang panulondon ngadto sa kaigsoonan nga lalake sa iyang amahan.yTm( Ug kong siya walay anak nga babaye, nan ihatag ninyo ang iyang panulondon ngadto sa iyang mga igsoon nga lalake.NS(Ug sa mga anak sa Israel magasulti ka, nga magaingon: Kong ang usa ka tawo mamatay, ug walay anak nga lalake, sa ingon niana pagabalhinon ninyo ang iyang panulondon ngadto sa iyang anak nga babaye.R (Ang mga anak nga babaye ni Salphaad nanagsulti sa matarung: sa pagkatinuod ihatag mo kanila ang usa ka pagpanag-iya sa usa ka panulondon sa taliwala sa ilang kaigsoonan ang lalake sa ilang amahan; ug kanila pagabalhinon mo ang panulondon sa ilang amahan.8Qm(Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:HP (Ug gidala ni Moises ang ilang gipangayo sa atubangan ni Jehova.hOK(Ngano bang pagakuhaon ang ngalan sa among amahan gikan sa taliwala sa iyang panimalay, tungod na lamang kay siya walay mga anak nga lalake? Ihatag kanamo ang usa ka panulondon lakip sa kaigsoonan nga lalake sa among amahan.N%(Ang among amahan namatay didto sa kamingawan, ug siya wala mahilakip sa ginsakupan nila nga nagtigum sa ilang kaugalingon sa paghiusa sa pagbatok kang Jehova, sulod sa ginsakupan ni Core: apan siya namatay sa iyang kaugalingong sala; ug siya walay mga anak nga lalake.]M5(Ug mitindog sila sa atubangan ni Moises, ug sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa atubangan sa mga principe ug sa tibook nga katilingban, didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, nga nagaingon:YL /(Unya miduol ang mga anak nga babaye ni Salphaad ang anak nga lalake ni Hepher, ang anak nga lalake ni Galaad, ang anak nga lalake ni Machir, ang anak nga lalake ni Manases, sa mga panimalay ni Manases nga anak nga lalake ni Jose; ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga babaye: si Maala, si Noa, ug si Hogla, ug si Milca, ug si Tirsa.mKU(AKay si Jehova miingon mahitungod kanila: Sila sa pagkamatuod gayud mangamatay sa kamingawan. Ug walay nahabilin nga usa ka tawo kanila, gawas kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, ug kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun.@J{(@Apan sa kinataliwad-an nila walay bisan usa ka tawo sa mga naisip ni Moises ug ni Aaron, ang sacerdote, sa diha nga sila nanag-isip sa mga anak sa Israel didto sa kamingawan sa Sinai.(IK(?Kini mao ang mga naisip ni Moises ug ni Eleazar, ang sacerdote, nga nag-isip sa mga anak sa Israel didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan didto sa Jerico.H%(>Ug sila nga mga naisip kanila may kaluhaan ug totolo ka libo, tagsatagsa ka lalake sukad sa usa ka bulan ang kagulangon ug ngadto sa itaas: kay sila wala maisip lakip sa mga anak sa Israel, tungod kay wala panulondon nga gihatag kanila nga lakip sa mga anak sa Israel.oGY(=Ug si Nadab ug si Abiu nangamatay, sa diha nga mihalad sila ug kalayo nga lain sa atubangan ni Jehova.OF(m(4Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:=y(3Kini mao sila nga mga naisip sa mga anak sa Israel, may unom ka gatus ka libo ug usa ka libo pito ka gatus ug katloan. ~~1}|"{s{ zkyxxYwvvutssrwqpp>o|nnmlkk%jiigg/fedFcccIbbHaa:``_i^]\\|\[wZYYY+XXXWWMVVVaVUUU(TTT@SSShSRRxR'QQQPOO%NN?MMMILLL0KK JJ(I6HGHFEEYDbCBBAl@@O??N>=<;;A;:Z99v9 88v777(66[55t433>21//2---9,v++:*)o('&&5%$$%#7"!! +*1K5;7S,c9v V t c :e040]/ 72Ug nagsugo ako kaninyo niadtong panahona sa tanang mga butang nga inyong pagabuhaton.. }2Dili kamo magpili ug tawo sa inyong paghukom, managpatalinghug kamo sa gagmay sama sa dagku: dili kamo mahadlok sa nawong sa tawo, kay ang paghukom iya sa Dios: ug ang hulusayon nga malisud kaninyo dad-on ninyo kanako, ug ako magapatalinghug niini.x- m2Ug nagsugo ako sa inyong mga maghuhukom niadtong panahona, nga nagaingon: Magpatalinghug kamo sa taliwala sa inyong mga igsoon, maghukom kamo sa minatarung, sa taliwala sa tawo ug sa iyang igsoon nga lalake kun sa dumuloong nga uban kaniya.1, _2Busa gikuha ko ang mga kadagkuan sa inyong mga banay, mga tawo nga manggialamon ug mga dungganon ug gibutang ko sila nga mga punoan ninyo, mga punoan sa mga linibo, ug mga punoan sa mga ginatus, ug mga punoan sa mga kinalim-an, mga punoan sa tinagpulo, ug mga magbubuot sumala sa inyong mga banay.p+ ]2Ug kamo mingtubag kanako, ug nagaingon: Ang mga butang nga imong gipamulong maayo nga among pagabuhaton.+* S2 Pagpili kamo gikan kaninyo, sumala sa inyong mga banay, mga tawo nga manggialamon, ug mga masinabuton, ug mga dungganon, ug igabutang ko sila sa pagkapunoan ninyo.s) c2 Unsaon ko pagdala nga mag-inusara sa inyong mga kasamok ug sa inyong mga lulan ug sa inyong mga pagbingkil?0( ]2 Si Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan, magahimo kaninyo nga usa ka libo ka pilo sa inyong gidaghanon karon, ug magapanalangin kaninyo, ingon sa iyang gisaad kaninyo!' 2 Si Jehova ang inyong Dios nagpadaghan kaninyo, ug ania karon, kamo niining adlawa sama sa mga bitoon sa langit sa gidaghanon.v& i2 Ug niadtong panahona misulti ako kaninyo, nga nagaingon: Ako dili makahimo sa pagdala kaninyo nga mag-inusara.{% s2Ania karon, akong gigahin ang yuta sa atubangan ninyo: sumulod kamo, ug panagiyahon ninyo ang yuta nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob, nga igahatag kanila, ug sa ilang kaliwatan sa ulahi nila.$$ E2Pamalik kamo ug panggikan kamo ug umadto kamo ngadto sa bukid sa mga Amorehanon, ug sa tanan niya nga ginsakpan sa Arabah, sa bukid ug sa mga walog, ug sa habagatan, ug sa baybayon sa dagat, sa yuta sa mga Canaanhon, ug ngadto sa Libano, hangtud sa dakung suba, ang suba nga Eufrates.# 2Si Jehova nga atong Dios misulti kanato didto sa Horeb, nga nagaingon: Kamo nakapuyo sa hataas na nga panahon niining bukira:o" [2Sa unahan sa Jordan sa yuta sa Moab, misugod si Moises sa pagpahayag niini nga Kasugoan, nga nagaingon:! 32Sa human mapatay niya si Sihon, ang hari sa mga Amorehanon, nga nagapuyo sa Hesbon, ug si Og, ang hari sa Basan, nga nagapuyo sa Astaroth sa Edrei.^  92Ug nahatabo nga sa ikakap-atan ka tuig, sa ikanapulo ug usa ka bulan, sa nahauna nga adlaw sa bulan, si Moises misulti sa mga anak sa Israel sumala sa tanan nga gihatag ni Jehova kaniya ingon nga sugo alang kanila;r a2Adunay napulo ug usa ka adlaw nga panaw gikan sa Horeb, sa dalan sa bukid sa Seir hangtud sa Cades-barnea.m Y2Kini mao ang mga pulong nga gisulti ni Moises sa tibook Israel sa unahan sa Jordan didto sa kamingawan, didto sa Arabah, atbang sa Dagat nga Patay sa kinataliwad-an sa Paran, ug sa Topel, ug sa Laban, ug sa Jaseroth ug sa Dizahab.6g($ Kini mao ang mga sugo ug ang mga tulomanon nga gisugo ni Jehova pinaagi kang Moises ngadto sa mga anak sa Israel didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan dapit sa Jerico.?y($ Sila nangaminyo ngadto sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Manases ang anak nga lalake ni Jose; ug ang ilang panulondon nagapabilin diha sa banay sa panimalay sa ilang amahan.7i($ Kay si Maala si Tirsa, ug si Holga, ug si Milca, ug si Noa, ang mga anak nga babaye ni Salpaad, nangaminyo ngadto sa mga anak nga lalake sa igsoon nga lalake sa ilang amahan.lS($ Bisan ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises, mao man ang gibuhat sa mga anak nga babaye ni Salpaad:E($ Busa walay panulondon nga pagabalhinon gikan sa usa ka banay ngadto sa laing banay; kay ang mga banay sa mga anak sa Israel magapabilin ang tagsatagsa diha sa iyang kaugalingon panulondon.#A($Ug ang tagsatagsa ka anak nga babaye, nga nakapanag-iya ug usa ka panulondon sa bisan diin nga banay sa mga anak sa Israel, maasawa sa usa ka lalake sa panimalay sa banay sa iyang amahan aron ang mga anak sa Israel magabaton ang tagsatagsa ka tawo sa panulondon sa iyang mga amahan.`;($Busa walay panulondon sa mga anak sa Israel nga pagabalhinon gikan sa usa ka banay ngadto sa usa ka banay; kay ang mga anak sa Israel magapabilin ang tagsatagsa diha sa iyang panulondon sa banay sa iyang mga amahan.{($Mao kini ang butang nga gisugo ni Jehova mahitungod sa mga anak nga babaye ni Salpaad, nga nagaingon: Pasagdi sila nga managminyo kang bisan kinsa nga ilang gihunahuna nga labing maayo; ngadto lamang sa panimalay sa ilang amahan pagaminyo-on sila.7($Ug si Moises nagsugo sa mga anak sa Israel sumala sa pulong ni Jehova, nga nagaingon: Ang banay sa mga anak nga lalake ni Jose nagasulti sa matarung.kQ($Ug sa diha nga ang tinghugyaw sa mga anak sa Israel moabut na, nan ang ilang panulondon igadugang ngadto sa panulondom sa banay diin sila mahasakup: busa ang ilang panulondon pagakuhaon gikan sa panulondon sa atong mga amahan.A}($Ug kong sila mangaminyo sa bisan kinsang anak nga lalake sa mga kabanayan nga lain kay sa mga anak sa Israel, nan ang ilang panulondon pagakuhaon gikan sa panulondon sa atong mga amahan, ug igadugang ngadto sa panulondon sa banay diin sila mahisakop: busa kini pagakuhaon gikan sa pagpapalad sa atong panulondon. ;($Ug sila miingon: Si Jehova nagsugo sa akong ginoo sa paghatag sa yuta alang sa panulondon pinaagi sa pagpapalad ngadto sa mga anak sa Israel: ug ang akong ginoo gisugo ni Jehova sa paghatag sa panulondon ni Salpaad nga among igsoon nga lalake ngadto sa iyang mga anak nga babaye.c C($Ug ang mga pangulo sa mga kabalayan sa mga amahan sa panimalay sa mga anak ni Galaad, ang anak nga lalake ni Machir, ang anak nga lalake ni Manases, sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Jose, nanagpanuol, ug misulti sa atubangan ni Moises, ug sa atubangan sa mga principe, sa mga pangulo sa mga kabalayan sa mga amahan sa mga anak sa Israel:+Q(#"Ug dili mo pagahugawan ang yuta diin kamo magapuyo, nga sa taliwala niana ako nagapuyo: kay ako, si Jehova, nagapuyo diha sa kinataliwad-an sa mga anak sa Israel.b?(#!Busa dili ninyo paghugawan ang yuta diin anaa kamo: kay ang dugo, kini nagahugaw sa yuta; ug walay paghinlo nga arang mahimo alang sa yuta tungod sa dugo nga maula diha, kondili pinaagi sa dugo niadtong magaula niana.D(# Ug dili kamo magdawat ug lukat alang kaniya nga midangop ngadto sa iyang lungsod nga dalangpanan, aron siya makabalik pag-usab sa pagpuyo sa yuta niya , hangtud sa kamatayon sa sacerdote. 7(#Labut pa dili kamo magdawat ug lukat alang sa kinabuhi sa usa ka mamumuno, nga sad-an tungod sa kamatayon: apan siya sa pagkamatuod pagapatyon gayud.c A(#Bisan kinsa nga magapatay sa bisan kinsa nga tawo, ang mamumuno pagapatyon tungod sa pulong nga nagagikan sa baba sa mga saksi: apan ang usa lamang ka saksi dili magasaksi batok sa bisan kinsang tawo aron siya mamatay.$ C(#Ug kining mga butanga mamahimong alang sa usa ka batasan ug tulomanon nganha kaninyo ngadto sa tanan ninyong mga kaliwatan sa tanan ninyong mga puloy-anan.} u(#Tungod kay siya nga mamumuno magapabilin man gayud unta sa sulod sa lungsod nga iyang dalangpanan hangtud sa kamatayon sa labawng sacerdote: apan tapus sa kamatayon sa labawng sacerdote ang mamumuno mopauli ngadto sa yuta nga iyang kaugalingon.Q (#Ug ang magpapanimalus sa dugo makakaplag kaniya didto sa gawas sa utlanan sa iyang lungsod nga dalangpanan, ug ang magpapanimalus sa dugo magpatay sa mamumuno; siya dili pagapakasad-on tungod sa dugo, (#Apan kong ang mamumuno sa bisan unsang panahona molakaw ngadto sa unahan sa utlanan sa lungsod nga dalangpanan, diin siya modangop,&G(#Ug ang katilingban magaluwas sa mamumuno gikan sa kamot sa magapanimalus sa dugo, ug ang katilingban magapahiuli kaniya ngadto sa iyang lungsod nga dalangpanan, diin siya modangop: ug siya magapuyo didto hangtud sa kamatayon sa labawng sacerdote, nga gidihogan uban sa lana nga balaan.zo(#Unya ang katilingban magahukom sa taliwala sa nakasamad ug sa magapanimalus sa dugo sumala niining mga tulomanon;jO(#Kun pinaagi sa bisan unsang bato, nga igong makamatay sa usa ka tawo, sa walay pagpakakita kaniya, ug maglabay niini sa ibabaw niya, nga sa ingon niana siya mamatay, ug siya dili niya kaaway, ni nagapangita sa pagdaut kaniya;zo(#Apan kong siya makatukmod kaniya sa kalit nga walay pagdumot, kun makalabay kaniya bisan unsa sa walay pagbanhig,(#Kun tungod sa pagdumot siya makasamad kaniya pinaagi sa iyang kamot, nga sa ingon niana siya mamatay; siya nga magsamad kaniya pagapatyon gayud; siya maoy usa ka mamumuno: ang magpapanimalus sa dugo magapatay sa mamumuno, sa diha nga ihibalag niya siya.(#Ug kong siya makatukmod kaniya tungod sa pagdumot, kun magalabay kaniya, nga may pagbanhig, nga sa ingon niana mamatay siya,)(#Ang magpapanimalus sa dugo mao gayud siya ang magapatay sa mamumuno: sa diha nga ihibalag niya siya, siya nga magpapanimalus magapatay kaniya.iM(#O kong siya makasamad kaniya uban sa usa ka hinagiban, nga kahoy nga diha sa iyang kamot, nga igong makamatay sa usa ka tawo, ug siya namatay, ang nakasamad maoy usa ka mamumuno: ang mamumuno sa pagkamatuod pagapatyon gayud.b?(#Ug kong siya makasamad kaniya pinaagi sa usa ka bato nga diha sa iyang kamot, nga igong makamatay sa usa ka tawo, ug siya namatay, siya nga nakasamad maoy usa ka mamumuno: ang mamumuno sa pagkamatuod pagapatyon gayud.H~ (#Apan kong siya makasamad kaniya pinaagi sa usa ka galamiton nga puthaw, nga sa ingon niana namatay siya, siya nga nakasamad maoy usa ka mamumuno: ang mamumuno sa pagkamatuod pagapatyon gayud.}%(#Alang sa mga anak sa Israel, ug alang sa mga dumuloong, ug alang sa mga humalapit nga anaa sa taliwala nila, mamahimo kining unom ka lungsod nga mga lungsod nga dalangpanan; aron nga ang tagsatagsa nga makapatay sa bisan kinsa nga tawo nga wala tuyoa makadangop didto..|W(#Kamo magahatag ug tolo ka lungsod sa unahan sa Jordan, ug tolo ka lungod ang igahatag ninyo didto sa yuta sa Canaan; kini mamahimong mga kalungsoran nga dalangpanan.m{U(# Ug ang mga kalungsoran nga inyong igahatag mamahimong alang kaninyo unom ka lungsod nga dalangpanan.Hz (# Ug ang mga kalungsoran mamahimo alang kaninyo nga dalangpanan gikan sa magpapanimalus, aron ang mamumuno dili mamatay, hangtud nga siya magatindog sa atubangan sa katilingban aron pagahukman.?yy(# Nan magatudlo kamo ug mga kalungsoran nga mahimong mga lungsod nga dalangpanan alang kaninyo, aron ang mamumuno nga makapatay nga wala tuyoa sa bisan kinsa nga tawo makadangop didto.wxi(# Isulti sa mga anak sa Israel, ug iingon kanila: Sa diha nga kamo magatabok sa Jordan ngadto sa yuta sa Canaan,8wm(# Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:@v{(#Ug mahitungod sa mga kalungsoran nga inyong igahatag gikan sa napanag-iya sa mga anak sa Israel, gikan sa daghan magakuha kamo ug daghan; ug gikan sa diriyut magakuha kamo ug diriyut: ang tagsatagsa sumala sa iyang panulondon nga iyang napanunod magahatag gikan sa iyang mga kalungsoran ngadto sa mga Levihanon.(uK(#Ang tanang mga kalungsoran nga inyong igahatag ngadto sa mga Levihanon mamahimong kap-atan ug walo ka lungsod; kini igahatag ninyo uban ang mga kaumahan niini.t7(#Ug ang mga kalungsoran nga inyong igahatag ngadto sa mga Levihanon, kini mamahimong unom ka lungsod nga dalangpanan, nga inyong igahatag alang niadtong nakapatay sa isigkatawo aron makadangop siya ngadto: ug labut pa niana kanila igahatag ninyo ang kap-atan ug duha ka lungsod.s (#Ug magasukod kamo sa gawas sa lungsod alang sa kiliran dapit sa silangan duruha ka libo ka maniko, ug alang sa kiliran dapit sa habagatan duruha ka libo ka maniko, ug alang sa kiliran dapit sa kasapdan duruha ka libo ka maniko, ug alang sa kiliran dapit sa amihanan duruha ka libo ka maniko, ang lungsod anaa sa taliwala. Kini mamao ang alang kanila ang kaumahan sa mga kalungsoran./rY(#Ug ang mga kaumahan sa mga kalungsoran, nga inyong igahatag ngadto sa mga Levihanon, magagikan sa kuta sa lungsod ug paingon sa gawas usa ka libo ka maniko magalibut.6qg(#Ug niining mga kalungsoran magapuyo sila; ug ang ilang mga kaumahan mahimong alang sa ilang kahayupan, ug alang sa ilang katigayonan, ug alang sa tanan nila nga mga mananap.p}(#Sugoa ang mga anak sa Israel, nga ilang ihatag ngadto sa mga Levihanon gikan sa panulondon nga ilang napanag-iya mga lungsod nga pagapuy-an nila ; ug mga kaumahan alang sa mga kalungsoran nga nagalibut kanila igahatag ninyo ngadto sa mga Levihanon.to e(#Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan dapit sa Jerico, nga nagaingon:{nq("Mao kini sila ang gisugo ni Jehova sa pagbahin sa panulondon ngadto sa mga anak sa Israel didto sa yuta sa Canaan.fmG("Ug sa banay sa mga anak ni Neptali usa ka principe, si Pedael, ang anak nga lalake ni Ammiud.al=("Ug sa banay sa mga anak ni Aser usa ka principe, si Ahiud ang anak nga lalake ni Selomi.fkG("Ug sa banay sa mga anak ni Issachar usa ka principe, si Paltiel, ang anak nga lalake ni Asan.ijM("Ug sa banay sa mga anak ni Zabulon usa ka principe, si Elisapan ang anak nga lalake ni Pharnach.giI("Ug sa banay sa mga anak ni Ephraim usa ka principe, si Chemuel ang anak nga lalake ni Sipthan.uhe("Sa mga anak ni Jose: sa banay sa mga anak ni Manases usa ka principe, si Haniel ang anak nga lalake ni Epod.]g5("Sa banay sa mga anak ni Dan usa ka principe, sa Daniel ang anak nga lalake ni Jogli.Gf ("Sa banay ni Benjamin, si Elidad ang anak nga lalake ni Kislon.Se!("Ug sa banay sa mga anak ni Simeon, si Samuel ang anak nga lalake ni Amiud.ldS("Ug kini mao ang mga ngalan sa mga tawo: Sa banay, ni Juda, si Caleb ang anak nga lalake ni Jephone.rc_("Ug magakuha kamo ug usa ka principe sa tagsatagsa ka banay, aron sa pagbahin sa yuta alang sa panulondon.(bK("Kini mao ang mga ngalan sa mga tawo nga magabahin sa yuta nganha kaninyo alang sa panulondon: Si Eleazar ang sacerdote, ug si Josue ang anak nga lalake ni Nun.8am("Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:5`e("Ang duha ka banay ug ang katunga-nga-banay nakadawat na sa ilang panulondon didto sa unahan sa Jordan sa Jerico padulong ngadto sa silangan, paingon sa subanganan sa adlaw.v_g("Kay ang banay sa mga anak ni Ruben sumala sa mga kabalayan sa ilang mga amahan, ug ang banay sa mga anak ni Gad sumala sa kabalayan sa ilang mga amahan, nakadawat na, ug ang katunga-nga-banay ni Manases nakadawat na, sa ilang panulondon:X^+(" Ug si Moises nagsugo sa mga anak sa Israel, nga nagaingon: Kini mao ang yuta nga inyong pagapanundon pinaagi sa pagpapalad, nga gisugo ni Jehova sa paghatag ngadto sa siyam ka banay, ug sa katunga-nga-banay:+]Q(" Ug ang utlanan molugsong ngadto sa Jordan, ug ang mga gul-anan niini adto sa Dagat nga Asin. Kini mamao ang inyong yuta sumala sa mga utlanan niini nga nagalibut.K\(" Ug ang utlanan molugsong gikan sa Sepam ngadto sa Ribla, sa silangan dapit sa kilid sa Ain; ug ang utlanan molugsong, ug moabut ngadto sa daplin sa dagat sa Cinneret pudulong ngadto sa silangan;h[K(" Ug pagatiman-an ninyo ang inyong utlanan dapit sa silangan gikan sa Hasar-enan ngadto sa Sepam;Z(" Ug ang utlanan magapadulong ngadto sa Zipon, ug ang mga gul-anan niini adto sa Hasar-enan: kini mao ang inyong utlanan dapit sa amihanan.Y("Gikan sa bukid sa Hor pagatiman-an ninyo hangtud ngadto sa agianan sa pagsulod sa Hamath; ug ang mga gul-anan sa utlanan adto sa Sedad;X("Ug kini mamao ang inyong utlanan dapit sa amihanan: gikan sa dakung dagat pagatiman-an ninyo alang kaninyo ang bukid sa Hor;W("Ug alang sa utlanan dapit sa kasadpan, mamainyo ang dakung dagat ug ang utlanan niini : kini mamao ang inyong utlanan dapit sa kasadpan.V("Ug ang utlanan moliko sa paglibut gikan sa Asmon ngadto sa sapa sa Egipto, ug ang mga gul-anan niini magapadulong sa dagat.U ("Ug ang inyong utlanan magalibut padulong sa amihanan sa tungasan sa Acrabim, ug moagi nga magaubay sa Zin; ug ang mga gul-anan niini magapaingon ngadto sa habagatan sa Cades-barnea; ug kini magapadulong ngadto sa Hasar-adar, ug moagi ngadto ubay sa Asmon;IT ("Unya ang inyong dapit sa habagatan magagikan sa kamingawan sa Zin ngadto sa pag-ubay sa Edom, ug ang inyong utlanan sa habagatan magagikan sa kinatumyan sa Dagat nga Asin padulong sa silangan;sSa("Sugoa ang mga anak sa Israel, ug ipamulong ngadto kanila: Sa diha nga kamo makasulod na sa yuta sa Canaan (kini mao ang yuta nga mahulog ngadto kaninyo alang sa usa ka panulondon, bisan ang yuta sa Canaan sumala sa mga utlanan niana),7R m("Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon:Qy(!8Ug mahitabo, nga, ingon sa akong ginahunahuna nga pagabuhaton ngadto kanila, mao ang akong pagabuhaton nganha kaninyo./PY(!7Apan kong kamo dili magapapahawa sa mga pumoluyo sa yuta gikan sa inyong atubangan, nan kadtong inyong gitugotan nga magapabilin gikan kanila mamahimong ingon sa mga puling sa inyong mga mata, ug ingon sa mga tunok diha sa inyong mga kilid, ug sila magasamok kaninyo sa yuta diin kamo magapuyo.dOC(!6Ug kamo magapanunod sa yuta pinaagi sa pagpapalad sumala sa inyong mga panimalay; sa may daghan igahatag mo ang labing daku nga panulondon, ug sa may diyutay ikaw magahatag sa labing diyutay nga panulondon: bisan asa mahulog ang kapalaran sa bisan kinsa nga tawo, kadto mamao ang iya; sumala sa mga kabanayan sa inyong mga amahan kamo magapanunod.N(!5Ug kamo magapanag-iya sa yuta, ug magapuyo diha; kay nganha kaninyo gihatag ko na ang yuta aron magapanag-iya kamo niana.nMW(!4Unya kamo magpapahawa sa tanang mga pumoluyo sa yuta gikan sa atubangan ninyo, ug magadugmok sa tanan nilang mga larawan nga bato , ug sa tanan nilang mga tinunaw nga larawan, ug magagun-ob sa tanan nilang hatag-as nga mga dapit:L(!3Isulti mo ngadto sa mga anak sa Israel, ug ipamulong kanila: Sa diha nga kamo manabok sa Jordan ngadto sa yuta sa Canaan,oKY(!2Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan sa Jerico, nga nagaingon:J(!1Ug sila mingpahaluna haduol sa Jordan, sukad sa Bethjesimot bisan hangtud ngadto sa Abel-sitim didto sa kapatagan sa Moab.I(!0Ug sila mingpanaw gikan sa kabukiran sa Abarim, ug mingpahaluna didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan didto sa Jerico.rH_(!/Ug sila mingpanaw gikan sa Almon-diblataim, ug mingpahaluna didto sa kabukiran sa Abarim, atbang sa Nebo.RG(!.Ug sila mingpanaw gikan sa Dibon-gad, ug mingpahaluna sa Almon-diblataim.LF(!-Ug sila mingpanaw gikan sa Ihe-abarim, ug mingpahaluna sa Dibongad.cEA(!,Ug sila mingpanaw gikan sa Oboth, ug mingpahaluna sa Ihe-abarim, didto sa utlanan sa Moab.DD(!+Ug sila mingpanaw gikan sa Punon, ug mingpahaluna sa Oboth.FC(!*Ug sila mingpanaw gikan sa Salmona, ug mingpahaluna sa Punon.MB(!)Ug sila mingpanaw gikan sa bukid sa Hor, ug mingpahaluna sa Salmona.A(!(Ug ang Canaanhon, ang hari sa Arad, nga nagapuyo sa Habagatar sa yuta sa Canaan, nakadungog mahitungod sa pag-abut sa mga anak sa Israel.y@m(!'Ug si Aaron may usa ka gatus ug kaluhaan ug tolo ka tuig ang panuigon sa iyang pagkamatay didto sa bukid sa Hor.?y(!&Ug si Aaron ang sacerdote mitungas ngadto sa bukid sa Hor tungod sa sugo ni Jehova, ug siya namatay didto, sa ika kap-atan ka tuig sa human ang mga anak sa Israel makagula gikan sa yuta sa Egipto, sa ikalima ka bulan, sa nahaunang adlaw sa bulan.t>c(!%Ug sila mingpanaw gikan sa Cades, ug mingpahaluna sa bukid sa Hor, didto sa daplin sa mga kayutaan sa Edom.p=[(!$Ug sila mingpanaw gikan sa Esion-geber, ug mingpahaluna didto sa kamingawan sa Zin (nga mao ang Cades).K<(!#Ug sila mingpanaw gikan sa Abrona, ug mingpahaluna sa Esion-geber.H; (!"Ug sila mingpanaw gikan sa Jotbatha, ug mingpahaluna sa Abrona.N:(!!Ug sila mingpanaw gikan sa Horhaguidgad, ug mingpahaluna sa Jotbatha.Q9(! Ug sila mingpanaw gikan sa Bene-jaakan, ug mingpahaluna sa Horhaguidgad.M8(!Ug sila mingpanaw gikan sa Moseroth, ug mingpahaluna sa Bene-jaakan.I7 (!Ug sila mingpanaw gikan sa Hasmona, ug mingpahaluna sa Moseroth.G6 (!Ug sila mingpanaw gikan sa Mithca, ug mingpahaluna sa Hasmona.D5(!Ug sila mingpanaw gikan sa Tera, ug mingpahaluna sa Mithca.D4(!Ug sila mingpanaw gikan sa Tahath, ug mingpahaluna sa Tera.H3 (!Ug sila mingpanaw gikan sa Maceloth, ug mingpahaluna sa Tahath.H2 (!Ug sila mingpanaw gikan sa Harada, ug mingpahaluna sa Maceloth.O1(!Ug sila mingpanaw gikan sa bukid sa Sepher, ug mingpahaluna sa Harada.W0)(!Ug sila mingpanaw gikan sa Ceelatha, ug mingpahaluna didto sa bukid sa Sepher.G/ (!Ug sila mingpanaw gikan sa Rissa, ug mingpahaluna sa Ceelatha.D.(!Ug sila mingpanaw gikan sa Libna, ug mingpahaluna sa Rissa.K-(!Ug sila mingpanaw gikan sa Rimmon-peres, ug mingpahaluna sa Libna.K,(!Ug sila mingpanaw gikan sa Ritma, ug mingpahaluna sa Rimmon-peres.G+ (!Ug sila mingpanaw gikan sa Haseroth, ug mingpahaluna sa Ritma.Q*(!Ug sila mingpanaw gikan sa Kibroth-hataava, ug mingpahaluna sa Haseroth.a)=(!Ug sila mingpanaw gikan sa kamingawan sa Sinai, ug mingpahaluna didto sa Kibroth-hataavaZ(/(!Ug sila mingpanaw gikan sa Repidim, ug mingpahaluna didto sa kamingawan sa Sinai.u'e(!Ug sila mingpanaw gikan sa Alus, ug mingpahaluna didto sa Repidim, diin walay tubig nga mainum sa katawohan.I& (! Ug sila mingpanaw gikan sa Dopka, ug mingpahaluna didto sa Alus.V%'(! Ug sila mingpanaw gikan sa kamingawan sa Zin, ug mingpahaluna didto sa Dopka.a$=(! Ug sila mingpanaw gikan sa Dagat nga Mapula, ug mingpahaluna didto sa kamingawan sa Zin.X#+(! Ug sila mingpanaw gikan sa Elim, ug mingpahaluna sa daplin sa Dagat nga Mapula.5"e(! Ug sila mingpanaw gikan sa Mara, ug ming-abut didto sa Elim: ug didto sa Elim may napulo ug duha ka tinubdan sa tubig, ug kapitoan ka mga palma; ug sila mingpahaluna didto.P!(!Ug sila mingpanaw gikan sa atbang sa Pi-hahiroth, ug minglabang sa taliwala sa dagat ngadto sa kamingawan: ug nanlakaw sila sa panaw nga tolo ka adlaw sa kamingawan sa Etham, ug mingpahaluna sa Mara. %(!Ug mingpanaw sila gikan sa Etham, ug namalik ngadto sa Pi-hahiroth, nga diha sa atbang sa Baalsepon; ug ming pahaluna sila atbang sa Migdol.iM(!Ug mingpanaw sila gikan sa Succoth, ug mingpahaluna sa Etham, nga didto sa daplin sa kamingawan.Z/(!Ug ang mga anak sa Israel mingpanaw gikan sa Rameses, ug mingpahaluna sa Succoth.=u(!Samtang ang mga Egiptohanon nanaglubong sa tanan nilang mga panganay, nga gipamatay ni Jehova sa taliwala nila: sa ibabaw sa ilang mga dios si Jehova nagahimo usab ug mga paghukom.zo(!Ug sila mingpanaw gikan sa Rameses sa nahaunang bulan, sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa nahaunang bulan; sa pagkaugma human sa pasko ang mga anak sa Israel nanagpanggula uban ang binayaw nga kamot sa atubangan sa mga mata sa mga Egiptohanon,M(!Ug si Moises nagsulat sa tanan nilang mga paglakaw sa paggula sumala sa ilang mga pagpanaw tungod sa sugo ni Jehova: ug kini mao ang ilang mga pagpanaw sumala sa ilang mga paglakaw sa pagpanggula., U(!Kini mao ang mga pagpanaw sa mga anak sa Israel, sa diha nga nanggula sila gikan sa yuta sa Egipto pinaagi sa ilang mga panon ilalum sa kamot ni Moises ug ni Aaron. ( *Ug si Noba miadto ug nagkuha sa Kenath, ug ang mga balangay niini, ug ginganlan kini ug Noba, sunod sa iyang kaugalingon nga ngalan. ( )Ug si Jair, ang anak nga lalake ni Manases miadto ug nagkuha sa mga kalungsoran nga gagmay niana, ug ginganlan kini ug Haboth-jair.q]( (Ug si Moises naghatag sa Galaad ngadto kang Machir ang anak nga lalake ni Manases; ug siya mipuyo didto.'( 'Ug ang mga anak ni Machir, anak nga lalake ni Manases miadto sa Galaad, ug nagkuha niini, ug giagawan ang mga Amorehanon nga nanagpuyo didto.#A( &Ug sa Nebo, ug sa Baalmeon, (ang mga ngalan niini gipangilisan,) ug sa Sibma: ug nanaghatag sila ug laing mga ngalan sa mga kalungsoran nga ilang gitukod.W)( %Ug ang mga anak ni Ruben nanagtukod sa Hesbon, ug sa Eleale, ug sa Kiriathaim,oY( $Ug sa Beth-nimra, ug sa Beth-haran: mga kalungsoran nga linig-onan, ug mga toril alang sa mga carnero.7k( #Ug sa Atroth-sophan, ug sa Jazer, ug sa Jogbaa,N( "Ug ang mga anak ni Gad nagtukod sa Dibon, ug sa Ataroth, ug sa Aroer,}u( !Ug si Moises naghatag ngadto kanila, bisan ngadto sa mga anak ni Gad, ug ngadto sa mga anak ni Ruben, ug ngadto sa katunga-nga-banay ni Manases, ang anak nga lalake ni Jose, ang gingharian ni Sihon hari sa mga Amorehanon, ug ang gingharian ni Og hari sa Basan, ang yuta, sumala sa mga kalungsoran niini uban ang mga utlanan bisan ang mga kalungsoran sa yuta nga nagalibut.:o( Moagi kami nga sangkap sa hinagiban sa atubangan ni Jehova ngadto sa yuta sa Canaan, ug ang gipanag-iya namo nga sa among panulondon magapabilin uban kanamo sa unahan sa Jordan.&G( Ug ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben mingtubag, nga nagaingon: Ingon sa gipamulong ni Jehova sa imong mga sulogoon, mao man ang among pagabuhaton. ( Apan kong sila dili motabok uban kaninyo nga sangkap sa hinagiban, sila magapanag-iya sa yuta sa taliwala ninyo didto sa yuta sa Canaan.H  ( Ug si Moises miingon kanila: Kong ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben moagi uban kaninyo ngadto sa tabok sa Jordan, tagsatagsa ka tawo nga sangkap sa hinagiban sa gubat, sa atubangan ni Jehova, ug ang yuta ikapasakop na sa inyong atubangan; nan igahatag ninyo kanila ang yuta sa Galaad aron panag-iyahon nila .6 g( Busa si Moises naghatag ug sugo kang Eleazar ang sacerdote, ug kang Josue ang anak nga lalake ni Nun, ug sa mga pangulo sa mga amahan sa mga panimalay sa mga anak sa Israel.8 k( Apan ang imong mga sulogoon moagi, ang tagsatagsa ka tawo nga sangkap sa hinagiban alang sa gubat, sa atubangan ni Jehova ngadto sa gubat, sumala sa gipamulong sa akong ginoo. 1( Ang among mga kabataan, ang among mga asawa, ang among mga panon sa carnero, ug ang tanan namong kahayupan, magapuyo sa mga kalungsoran sa Galaad,"?( Ug ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben mingsulti kang Moises, nga nagaingon: Ang imong mga sulogoon magabuhat sumala sa ginasugo sa akong ginoo.<s( Pagtukod kamo ug mga kalungsoran alang kaninyo ug sa inyong mga kabataan, ug mga toril alang sa inyong mga carnero; ug buhata kadtong tanan nga nanagpanggula gikan sa inyong baba. ( Apan kong kini dili ninyo pagabuhaton, ania karon, kamo nakasala batok kang Jehova; ug sa pagkamatuod hipalgan ikaw sa imong sala.vg( Ug ang yuta masakop na sa atubangan ni Jehova; unya sa human niini mamauli kamo, ug kamo mawalay sala ngadto kang Jehova, ug ngadto sa Israel; ug kining yutaa mamahimo nga kaugalingon alang kaninyo sa pagpanag-iya sa atubangan ni Jehova.8k( Ug ang tagsatagsa ka tawo kaninyo nga sangkap sa hinagiban motabok sa Jordan sa atubangan ni Jehova, hangtud nga mapapahawa niya ang iyang mga kaaway gikan sa iyang atubangan,(K( Ug si Moises miingon kanila: Kong pagabuhaton ninyo kining butanga, kong kamo managsankap sa hinagiban aron sa paglakaw sa atubangan ni Jehova ngadto sa gubat,>w( Kay kami dili magapanunod uban kanila didto sa tabok sa Jordan, ug sa unahan; tungod kay ang among panulondon nahatag kanamo dinhi niining taboka sa Jordan dapit ngadto sa silangan. ( Dili kami mamauli sa among mga kabalayan, hangtud nga ang mga anak sa Israel makapanunod ang tagsatagsa ka tawo sa iyang panulondon. ( Apan kami magaandam nga sangkap sa hinagiban aron sa paglakaw una sa mga anak sa Israel, hangtud nga madala namo sila ngadto sa ilang dapit: ug ang among mga kabataan magapuyo sa mga kalungsoran nga may malig-ong salipdanan tungod sa mga pumopuyo sa yuta.+( Ug sila nanagpanuol kaniya, ug miingon: Kami magatukod ug mga toril dinhi alang sa among kahayupan, ug mga lungsod alang sa among mga kabataan:~/( Kay kong kamo managbiya gikan sa pagsunod kaniya, siya magabiya pa kanila pag-usab sa kamingawan; ug kamo magalaglag niining tanan nga katawohan..}W( Ug, ania karon, kamo nanagpamangon nga ilis sa inyong mga amahan, nga dugang sa mga tawong makasasala, aron sa pagdugang pa sa kaligutgut ni Jehova ngadto sa Israel. |( Ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa Israel, ug gihimo niya nga sila magalibodlibod nga magabalik-balik sa kamingawan sulod sa kap-atan ka tuig, hangtud nga ang tanang kaliwatan nga nagabuhat ug dautan sa atubangan sa mga mata ni Jehova mangaut-ut.,{S( Gawas kang Caleb ang anak nga lalake ni Jephone, ang Cenesehanon, ug kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun; tungod kay sila mingsunod kang Jehova sa bug-os gayud.z!( Sa pagkamatuod walay bisan kinsa sa mga tawo nga mingtungas gikan sa Egipto, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, nga makakita sa yuta nga akong gipanumpa kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob; tungod kay sila wala magasunod kanako sa bug-os:^y7( Ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub niadtong adlawa, ug siya nanumpa, nga nagaingon:Ox( Kay sa diha nga sila ming-adto hangtud sa walog sa Escol, ug nakatan-aw sa yuta, ilang gipaluya ang kasingkasing sa mga anak sa Israel, aron sila dili magasulod sa yuta nga gihatag ni Jehova kanila.w( Mao kini ang gibuhat sa inyong mga amahan, sa diha nga ako nagpadala kanila gikan sa Cades-barnea aron sa pagtan-aw sa yuta.v9( Ug ngano nga magapaluya kamo sa kasingkasing sa mga anak sa Israel gikan sa tinguha sa pagtabok sa Jordan ngadto sa yuta nga gihatag ni Jehova kanila?u1( Ug si Moises miingon sa mga anak ni Gad ug sa mga anak ni Ruben: Mangadto ba sa gubat ang inyong mga kaigsoonan, ug kamo magalingkod lamang dinhi?Lt( Ug sila miingon: Kong kami nakakaplag ug kalooy sa imong mga mata, itugot nga kining yutaa ihatag ngadto sa imong mga sulogoon aron mapanag-iya nila; ayaw kami pagdad-a ngadto sa tabok sa Jordan.s3( Ang yuta nga gihampak ni Jehova sa atubangan sa katilingban sa Israel, maoy usa ka yuta alang sa kahayupan; ug ang imong sulogoon adunay kahayupan.erE( Ang Ataroth, ug Dibon, ug Jazer, ug Nimra, ug Hesbon, ug Eleale, ug Saban, ug Nebo, ug Beon.+qQ( Ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben ming-adto ug mingsulti kang Moises, ug kang Eleazar, ang sacerdote, ug sa mga principe sa katilingban, nga nagaingon:sp c( Karon ang mga anak ni Ruben ug ang mga anak ni Gad may usa ka hilabihan ka dakung panon sa kahayupan: ug sa diha nga nakita nila ang yuta sa Jazer, ug ang yuta sa Galaad, nga, ania karon, ang dapit maoy usa ka dapit alang sa kahayupan;o#(6Ug gikuha ni Moises ug sa sacerdote nga si Eleazar ang bulawan sa mga capitan sa mga linibo, ug sa mga capitan sa mga ginatus ka sundalo , ug gidala nila ngadto sa balong-balong nga pagatiguman, alang sa usa ka handumanan sa mga anak sa Israel sa atubangan ni Jehova.dnC(5(Kay ang mga tawo sa panggubatan nanguha sa inagaw, tagsatagsa alang sa iyang kaugalingon).emE(4Ug ang tanan nga buhaton sa halad-nga-binayaw nga ilang gihalad kang Jehova, gikan sa mga capitan sa mga linibo, ug sa mga capitan sa mga ginatus ka sundalo , napulo ug unom ka libo ug pito ka gatus ug kalim-an ka siclo.|ls(3Ug si Moises ug ang sacerdote nga si Eleazar midawat sa bulawan gikan kanila bisan sa tanan nga alahas nga linilok. ~~~}|{{yzzPyexMww.vHuutss,rrq:ponnmTllRkkSjj4ikhggf'ee dcbbaaaa!` _^]].\'[> =X=<;\::)9L88765413o221U0//b.-,++D*J)('&&%%n$#"" p 1pUzc**%= _xS q f w [ ;  9ZN:[o2Oh, nga unta kanila ang kasingkasing nga mangahadlok sila kanako, ug magabantay kanunay sa tanan ko mga sugo, aron mamaayo alang kanila, ug sa ilang mga anak sa walay katapusan!Z 2Ug nadungog ni Jehova ang tingog sa inyong mga pulong, sa pagsulti ninyo kanako; ug si Jehova miingon kanako: Nadungog ko ang tingog sa mga pulong niining katawohan, nga ilang gisulti kanimo: maayo ang ilang pagkasulti niadtong tanan nga ilang gipamulong.[Y12Dumuol ka, ug patalinghugi ang tanang mga butang nga igasulti ni Jehova nga atong Dios; ug isulti mo kanamo ang tanan nga igapamulong kanimo ni Jehova nga atong Dios; ug kami magapatalinghug ug magabuhat niana.!X=2Kay, kinsa ba diha sa tanan nga unod, nga nakapatalinghug sa tingog sa Dios nga buhi nga nagasulti gikan sa taliwala sa kalayo, ingon kanato, ug nabuhi?;Wq2Busa karon ngano nga mangamatay kita? Kay kining dakung kalayo magaut-ut kanato; kong magabalik kita sa pagpatalinghug pa sa tingog ni Jehova nga atong Dios, nan mangamatay kita.|Vs2Ug miingon kamo: Ania karon, si Jehova nga atong Dios nagpakita kanato sa iyang himaya ug sa iyang pagkadaku, ug hindunggan ta ang iyang tingog gikan sa taliwala sa kalayo: nakita nato niining adlawa nga ang Dios nagsulti sa tawo ug siya buhi.nUW2Ug nahitabo, sa diha nga gipatalinghugan ninyo ang tingog gikan sa taliwala sa kangitngit, samtang ang bukid nagasiga sa kalayo, nga miduol kamo kanako, ug ang tanan nga mga pangulo sa inyong mga banay, ug ang inyong mga anciano;#TA2Kini nga mga pulonga gisulti ni Jehova sa tibook ninyong katilingban didto sa bukid, gikan sa taliwala sa kalayo, sa dag-um, ug sa mabaga nga kangitngit, uban sa dakung tingog; ug wala na niya pagpun-i. Ug kini gisulat niya sa duruha ka papan nga bato, ug iyang gihatag sila kanako.S32Dili ka usab maibug sa asawa sa imong isigkatawo; dili ka usab maibug sa balay sa imong isigkatawo, ni sa iyang yuta, ni sa iyang sulogoon nga lalake, ni sa iyang sulogoon nga babaye, ni sa iyang vaca, ni sa iyang asno, ni sa bisan unsang butanga nga iya sa imong isigkatawo.AR2Dili ka usab magsaksi sa bakak batok sa imong isigkatawo.Q92Dili ka usab mangawat.P72Dili ka usab manapaw.O/2Dili ka magpatay.kNQ2Tahuron mo ang imong amahan ug ang imong inahan, ingon sa gisugo kanimo ni Jehova nga imong Dios; aron pagalugwayan ang imong mga adlaw, ug aron magamaayo kini kanimo didto sa yuta nga igahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios.M 2Ug hinumdumi nga naulipon ka sa yuta sa Egipto, ug nga si Jehova nga imong Dios nagkuha kanimo gikan didto pinaagi sa kamot nga kusgan, ug bukton nga tinuy-od tungod niana si Jehova nga imong Dios nagsugo kanimo nga bantayan mo ang adlaw nga igpapahulay.L2Apan ang ikapito ka adlaw, adlaw nga igpapahulay alang kang Jehova nga imong Dios: niini dili ka magbuhat sa bisan unsa nga bulohaton, ikaw, bisan ang imong mga anak nga lalake, bisan ang imong anak nga babaye, bisan ang imong sulogoon nga lalake, bisan ang imong sulogoon nga babaye, bisan ang imong vaca, bisan ang imong asno, bisan unsa sa imong kahayupan, bisan ang imong lumalangyaw nga anaa sa sulod sa imong ganghaan aron magapahulay ang imong sulogoon nga lalake, ug ang imong sulogoon nga babaye ingon kanimo.QK2 Magabuhat ka sa unom ka adlaw, ug buhaton mo ang tanan mo nga bulohaton.xJk2 Bantayan mo ang adlaw nga igpapahulay aron sa pagbalaan niini, ingon sa gisugo kanimo ni Jehova nga imong Dios.$IC2 Dili mo paggamiton sa pasipala ang ngalan ni Jehova nga imong Dios: kay dili pagaisipon ni Jehova nga walay sala ang magagamit sa iyang ngalan sa pasipala.zHo2 Ug nagapakita ako sa mahigugmaong-kalolot sa mga linibo sa mga nahigugma kanako, ug nagabantay sa akong mga sugo.G)2 Dili mo iyukbo ang imong kaugalingon kanila, ni mag-alagad kanila, kay ako si Jehova nga imong Dios, mao ang Dios nga abughoan, nga nagadu-aw sa pagkadautan sa mga amahan sa ibabaw sa mga anak, ug sa ibabaw sa ikatolo ug sa ikaupat nga kaliwatan sa mga nagadumot kanako.HF 2Dili ka magbuhat alang kanimo ug linilok nga larawan, ni sa bisan unsa nga dagway sa bisan unsa nga butang nga atua sa ibabaw sa langit, kun sa ilalum sa yuta, kun sa tubig sa ilalum sa yuta:;Es2Dili ka magbaton ug laing mga dios sa atubangan ko.iDM2Ako si Jehova nga imong Dios nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto sa balay sa pagkaulipon.PC2(Mitindog ako sa taliwala ni Jehova ug kaninyo niadtong panahona, aron sa pagpakita kaninyo sa pulong ni Jehova: kay nangahadlok kamo tungod sa kalayo, ug wala kamo motungas sa bukid), nga nagaingon:]B52Sa inatubangay misulti si Jehova kaninyo didto sa bukid gikan sa taliwala sa kalayo.A)2Dili sa atong mga amahan gibuhat ni Jehova kini nga tugon, kondili kanato, bisan kanato, nga tanan nga ania dinhi nga mga buhi niining adlawa.J@2Si Jehova nga atong Dios nagbuhat ug tugon kanato didto sa Horeb.? 2Ug mitawag si Moises ngadto sa tibook Israel, ug miingon kanila: Patalinghug ka, O Israel, sa kabalaoran ug sa mga tulomanon nga akong igasaysay sa inyong mga igdulungog niining adlawa aron magtoon kamo kanila, ug magabantay aron sa pagbuhat kanila.> 21Ug ang tibook nga Arabah nga unahan sa Jordan dapit sa timogan hangtud sa Dagat sa Arabah sa ilalum sa mga banghilig sa Pisga.r=_20Sukad sa Aroer nga diha sa daplin sa walog sa Arnon, bisan ngadto sa bukid sa Sion, (nga mao ang Hermon):8<k2/Ug iyang gipanag-iya ang yuta niya ug ang yuta ni Og, nga hari sa Basan; ang duha ka hari sa mga Amorehanon nga didto sa unahan sa Jordan patunong ngadto sa subangan sa adlaw;Q;2.Sa unahan sa Jordan sa walog sa atbang sa Beth-peor, sa yuta ni Sihon, hari sa mga Amorehanon, nga nagpuyo sa Hesbon, nga gilaglag ni Moises ug sa mga anak sa Israel, sa paglakaw nila gikan sa Egipto.$:C2-Kini mao ang mga pagpamatuod ug ang kabalaoran, ug ang mga tulomanon, nga gipahibalo ni Moises sa mga anak sa Israel sa nakapahawa na sila gikan sa Egipto.]952,Ug kini mao ang Kasugoan nga gipahayag ni Moises sa atubangan sa mga anak sa Israel:38a2+Ang Beser sa kamingawan, sa yuta sa kapatagan, alang sa mga Rubenhanon; ug ang Ramoth sa Galaad, alang sa mga Gadihanon; ug ang Golan sa Basan, alang sa mga Manaseshanon.W7)2*Aron mokalagiw didto ang makapatay ug tawo, nga makapatay nga dili tinuyo sa iyang isigkatawo, ug wala magadumot kaniya sa panahon nga miagi; ug nga sa pagkalagiw niya sa usa niining mga ciudad mabuhi siya:f6G2)Unya si Moises nagpinig ug totolo ka ciudad sa unahan sa Jordan paingon sa subangan sa adlaw.552(Ug bantayan mo ang iyang kabalaoran, ug ang iyang mga sugo nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, aron magamaayo kanimo ug sa imong mga anak nga sunod kanimo, ug aron pagahatas-on mo ang imong mga adlaw sa yuta, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sa walay katapusan.&4G2'Hibaloi niining adlawa, ug ipahaluna mo sa imong kasingkasing nga si Jehova siya Dios sa itaas sa langit; ug dinhi sa ubos, sa ibabaw sa yuta; wala nay lain.c3A2&Aron sa pagpapahawa gikan sa atubangan mo sa mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan kay kanimo; ug aron sa pagpasulod kanimo, ug sa paghatag kanimo sa ilang yuta alang sa usa ka panulondon sa ingon niining adlawa.=2u2%Ug tungod kay siya nahagugma sa imong mga amahan, busa nagpili siya sa ilang kaliwatan sa ulahi kanila: nagpagula kanimo uban kaniya gikan sa Egipto, ug uban sa iyang dakung gahum.Y1-2$Gikan sa langit gipadungog ka sa iyang tingog, aron siya makagtudlo kanimo: ug sa ibabaw sa yuta gipakita niya kanimo ang iyang dakung kalayo: ug nakadungog ka sa iyang mga pulong gikan sa taliwala sa kalayo._092#Kanimo gipahayag aron ka mahibalo nga si Jehova siya Dios; wala nay lain gawas kaniya.*/O2"Kun naghana ba ang Dios sa pag-adto ug sa pagkuha alang kaniya ug usa ka nasud, gikan sa taliwala sa lain nga nasud, pinaagi sa mga pagsulay, pinaagi sa mga timaan, pinaagi sa mga katingalahan, ug pinaagi sa gubat, ug pinaagi sa kamot nga kusgan, ug sa bukton nga ginatuy-od, ug dagku nga mga kakugmat, ingon sa mga butang nga gibuhat kaninyo ni Jehova nga inyong Dios didto sa Egipto sa atubangan sa inyong mga mata? . 2!May katawohan ba nga nakadungog sa tingog sa Dios nga nagsulti gikan sa taliwala sa kalayo, ingon sa imong hidunggan, ug nabuhi?2-_2 Kay pangutana karon mahitungod sa mga panahon nga ming-agi, nga diha kaniadto kanimo, sukad sa adlaw nga gibuhat sa Dios ang tawo sa ibabaw sa yuta, ug gikan sa usa ka tumoy sa langit ngadto sa lain, kong diha bay bisan unsang butang nga sama niining dakung butang, kun hindunggan nga ingon niini?G, 2Kay si Jehova nga imong Dios, maloloy-on nga Dios; dili siya mobiya kanimo, dili usab magalaglag kanimo, dili usab mahikalimot sa iyang tugon sa inyong mga amahan nga iyang gipanumpa kanila.>+w2Sa diha nga anaa ikaw sa kalisdanan, ug modangat kanimo tanan kining mga butanga, sa ulahing mga adlaw mobalik ka kang Jehova, nga imong Dios, ug magapatalinghug ka sa iyang tingog;3*a2Apan gikan didto magapangita kamo kang Jehova nga imong Dios, ug makakaplag ka kaniya, sa diha nga pangitaon mo siya sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag.;)q2Ug didto magaalagad kamo sa mga dios nga buhat sa mga kamot sa mga tawo, sa kahoy ug sa bato, nga dili makakita, dili usab makadungog, dili usab makakaon, dili usab makapanimaho.6(g2Ug si Jehova magapatibulaag kaninyo sa taliwala sa katawohan, ug mahabilin kamo nga diriyut nga gidaghanon sa taliwala sa mga nasud, sa dapit diin pagadad-on kamo ni Jehova.''2Tawgon ko ang langit ug ang yuta aron sa pagsaksi batok kaninyo niining adlawa, nga sa madali mangamatay gayud kamo sa ibabaw sa yuta nga gitabok ninyo ang Jordan sa pagpanag-iya niini; dili kamo makapuyo niini ug hataas nga mga adlaw, kondili pagalaglagon gayud kamo .5&e2Sa diha nga ikaw magaanak ug mga anak, ug mga apo, ug madugay na kamo sa yuta, ug mangadaut kamo sa inyong kaugalingon, ug magabuhat kamo ug linilok nga larawan kun dagway sa bisan unsang butanga, ug magabuhat kamo ug dautan sa mga mata ni Jehova nga imong Dios, aron sa paghagit sa pagpasuko kaniya;V%'2Kay si Jehova nga imong Dios mao ang kalayo nga nagaut-ut, Dios nga abughoan.v$g2Bantayan ninyo aron dili kamo mahakalimot sa tugon ni Jehova nga inyong Dios, nga gibuhat niya uban kaninyo, ug magabuhat kamo alang kaninyo ug linilok nga larawan sa dagway sa bisan nga butang nga gidili kanimo ni Jehova nga imong Dios. #;2Apan kinahanglan nga ako magapakamatay niining yutaa; dili ako motabok ngadto sa Jordan: apan kamo motabok ug magapanag-iya kamo niadtong maayong yuta.e"E2Labut pa si Jehova nasuko kanako tungod kaninyo, ug nanumpa siya nga dili ako makatabok ngadto sa Jordan, ug ako dili usab makasulod sa maayong yuta nga gihatag ni Jehova nga imong Dios kanimo alang sa usa ka panulondon.4!c2Apan si Jehova nagkuha kaninyo, ug nagpagula kaninyo gikan sa hudno nga puthaw, gikan sa Egipto, aron mahimo kamo nga katawohan niya sa panulondon, maingon niining adlawa.A }2Ug tingali unya nga sa pagyahat mo sa imong mga mata sa langit, ug hingkit-an mo ang adlaw, ug ang bulan, ug ang mga bitoon, bisan ang tibook nga panon sa langit, mabihag ka sa pagsimba kanila, ug sa pag-alagad kanila, nga gihatag ni Jehova nga imong Dios alang sa tanan nga nasud sa ilalum sa tibook nga langit.2Sa panagway sa bisan unsang mananapa nga nagakamang sa yuta, ang sa panagway sa bisan unsang isdaa nga anaa sa tubig sa ilalum sa yuta;2Sa panagway sa bisan unsang mananapa nga ania sa yuta, sa bisan unsang langgama nga adunay pako nga nagalupad sa kalangitan;#A2Aron dili kamo mangadaut sa inyong kaugalingon, ug dili kamo magbuhat ug linilok nga larawan sa bisan unsang dagwaya, sa panagway sa lalake kun sa babaye.?y2Busa bantayan ninyo pag-ayo ang inyong nga kaugalingon; kay walay bisan unsa nga dagway nga hingkit-an ninyo sa adlaw nga nakigsulti kaninyo sa Horeb si Jehova sa taliwala sa kalayo;?y2Ug si Jehova nagsugo kanako niadtong panahona sa pagtudlo kaninyo sa kabalaoran ug mga tulomanon, aron pagabuhaton ninyo sila sa yuta nga pagaadtoan ninyo aron sa pagpanag-iya niini.72 Ug siya mipahayag kaninyo sa tugon nga iyang gisugo kaninyo sa pagtuman, bisan ang napulo ka sugo; ug iyang gisulat kini sa duruha ka papan nga bato.1]2 Ug misulti si Jehova kaninyo gikan sa taliwala sa kalayo: hidunggan ninyo ang tingog sa mga pulong, apan kamo wala makakita ug dagway, nakadungog lamang kamo ug tingog.>w2 Ug mingduol kamo ug mingpahamutang kamo sa lusaran sa bukid; ug ang bukid midilaab sa kalayo hangtud sa tunga-tunga sa mga langit, nga may kangitngit, dag-um ug mabagang kangitngit.Q2 Sa adlaw nga nagtindog ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios sa Horeb, sa nag-ingon si Jehova kanako: Tigumon mo kanako ang katawohan ug papatalinghugon ko sila sa akong mga pulong, aron sila magatoon sa pagkahadlok kanako sa tanang mga adlaw nga magakinabuhi sila sa ibabaw sa yuta: nga magatudlo sila sa ilang mga kabataan.R2 Magmatngon ka lamang, ug bantayan mo ang imong kalag sa masingkamuton, kay tingali lamang unya mahakalimot ka sa mga butang nga hingkit-an sa imong mga mata, ug tingali lamang unya mobulag sila sa imong kasingkasing sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi: apan igatudlo mo sila sa imong mga anak, ug sa mga anak sa imong mga anak;-U2Ug unsa ang nasud nga daku nga may kabalaoran ug mga tulomanon nga ingon kamatarung niining tibook nga Kasugoan nga ginabutang ko niining adlawa sa atubangan ninyo?'I2Kay hain ang nasud nga daku nga adunay usa ka dios nga haduol gayud kanila sama kang Jehova nga atong Dios nga ania kanato bisan anus-a kita makatawag kaniya?2Busa bantayan, ug buhaton ninyo sila; kay kini mao ang inyong kinaadman ug salabutan sa mga mata sa katawohan, nga nakadungog niining tanan nga kabalaoran, ug magaingon: Sa pagkamatuod gayud kining dakung nasud maoy usa ka makinaadmanon ug masinabutong katawohan.Y-2Ania karon, ako nagtudlo kaninyo ug kabalaoran ug mga tulomanon, ingon sa gisugo kanako ni Jehova nga akong Dios, aron mao ang inyong pagabuhaton sa taliwala sa yuta diin kamo magasulod sa pagpanag-iya niini.a=2Apan kamo mingpabilin kang Jehova nga inyong Dios, mga buhi kamong tanan niining adlawa.K2Ang inyong mga mata nakakita kong unsa ang gibuhat ni Jehova tungod sa Baal-peor; kay ang tanang mga tawo nga mingsunod kang Baal-peor, gilaglag ni Jehova nga imong Dios gikan sa taliwala ninyo:5e2Dili kamo magadugang sa pulong nga akong gisugo kaninyo, ni pagkunhoran ninyo kini, aron pagabantayan ninyo ang mga sugo ni Jehova nga inyong Dios nga akong gisugo kaninyo.x m2Ug karon, oh Israel, magpatalinghug ka sa kabalaoran, ug mga tulomanon, nga akong ginatudlo kaninyo nga inyong pagabuhaton; aron mabuhi kamo, ug mosulod ug manag-iya kamo sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan.D 2Busa nanghunong kami didto sa walog sa atbang sa Beth-peor./ Y2Apan sugoon mo si Josue, ug dasiga siya, ug lig-ona siya; kay siya moadto nga magauna niining katawohan, ug himoon niya nga sila magapanunod sa yuta nga imong makita.d C2Tumungas ka sa tagaytay sa Pisga, ug iyahat ang imong mga mata ngadto sa kasadpan ug ngadto sa amihanan ug ngadto sa habagatan ug ngadto sa subangan, ug itan-aw ang imong mga mata; kay dili ka makalabang niining Jordan.= u2Apan si Jehova nasuko batok kanako tungod kaninyo, ug wala magpatalinghug kanako; ug miingon si Jehova kanako: Igo na kanimo, dili ka na magsulti kanako mahitungod niining butanga. )2Paagia ako, nagaampo ako kanimo, ug magatan-aw ako niadtong yuta nga maayo, nga anaa sa tabok sa Jordan, niadtong maayong bukid, ug sa Libano.~w2Oh, Ginoong Jehova: ikaw nagsugod sa pagpahayag sa imong ulipon sa imong pagkadaku, ug sa imong kamot nga kusgan; kay unsa ba nga dios ang anaa sa langit kun sa yuta nga makabuhat sumala sa imong mga gibuhat ug sumala sa imong dagkung mga buhat?F2Ug nag-ampo ako kang Jehova niadtong panahona, nga nagaingon:lS2Dili kamo mahadlok kanila; kay si Jehova nga imong Dios, siya mao ang magapakig-away alang kaninyo.{q2Ug niadtong panahona nagsugo ako kang Josue, nga nagaingon: Ang imong mga mata nakakita sa tanan nga gibuhat ni Jehova nga imong Dios niadtong duruha ka hari: mao kana ang pagabuhaton ni Jehova sa tanan nga mga gingharian nga imong pagaagian.!=2Hangtud nga mihatag si Jehova ug kapahulayan sa inyong mga igsoon, sama sa paghatag kaninyo, ug magapanag-iya usab sila sa yuta nga gihatag kanila ni Jehova nga inyong Dios sa tabok sa Jordan; unya pumauli kamo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang panulondon nga akong gihatag kaninyo,F2Apan ang inyong mga asawa, ug ang inyong mga anak, ug ang inyong kahayupan (nahibalo ako nga adunay daghan kamo nga kahayupan), magapabilin sa inyong mga lungsod, nga akong gihatag kaninyo,%2Ug niadtong panahona nagsugo ako kaninyo, nga nagaingon: Si Jehova nga inyong Dios mihatag kaninyo niining yutaa aron panag-iyahon ninyo kini; molatas kamo nga sangkap sa hinagiban sa atubangan sa inyong mga igsoon ang mga anak sa Israel, ang tanang mga tawong maisug.3a2Ingon man usab ang Arabah, ug ang Jordan, ug ang utlanan niini, sukad sa Cinereth hangtud sa dagat sa Arabah, ang Dagat nga Asin, ubos sa mga bakilid sa Pisga sa timogan.\32Ug sa mga Rubenhanon ug sa mga Gadahanon gihatag ko ang gikan sa Galaad hangtud sa walog sa Arnon, ang taliwala sa walog, ug ang utlanan niini, hangtud sa sapa sa Jaboc, nga mao ang utlanan sa mga anak ni Ammon:-W2Ug kang Machir gihatag ko ang Galaad.t~c2Si Jair, ang anak nga lalake ni Manases, nagkuha sa tibook nga yuta sa Argob hangtud sa utlanan sa mga Geurihanon, ug sa mga Maakatihanon, ug gihinganlan sila, bisan ang Basan sunod sa iyang ngalan, Habot-Jair, hangtud niining adlawa).W})2 Ug ang nahasalin sa Galaad, ug ang tibook Basan, ang gingharian ni Og, gihatag ko sa katunga nga banay ni Manases; ang tibook nga yuta sa Argob, bisan ang tibook Basan. (Kini gihinganlan ang yuta ni Refeim.[|12 Ug kining yutaa among gipanag-iya niadtong panahona gikan sa Aroer, nga diha sa walog sa Arnon, ug ang katunga sa bukid sa Galaad, ug ang iyang mga kalungsoran, gihatag ko sa mga Rubenhanon ug sa mga Gadahanon:%{E2 (Kay si Og lamang ang hari sa Basan maoy nahabilin sa mga salin sa mga Refeimhanon; ania karon, ang iyang higdaanan, usa ka higdaanan nga puthaw, wala ba diha sa Raba sa mga anak sa Ammon? ang gitas-on niini siyam ka maniko, ug ang iyang gilapdon upat ka maniko, sa maniko sa lalake).+zQ2 Ang tanan nga mga kalungsoran sa kapatagan, ug ang tibook nga Galaad ug ang tibook nga Basan hangtud sa Salka, ug Edrei, mga lungsod sa gingharian ni Og sa Basan.`y;2 (Ang maong Hermon ginganlan sa mga Sidonihanon ug Sirion, ug sa mga Amorehanon, Senir),7xi2Gikuha ta usab niadtong panahona ang yuta gikan sa kamot sa duruha ka hari nga Amorehanon nga nagpuyo sa unahan sa Jordan, gikan sa walog sa Arnon hangtud sa bukid sa Hermon.bw?2Apan gikuha ta alang kanato ang tanan nga kahayupan ug ang mga inagaw sa mga kalungsoran.8vk2Ug gilaglag ta gayud sila, ingon sa gibuhat ta kang Sihon nga hari sa Hesbon, nga gilaglag gayud ang tanan nga ciudad nga dihay nagpuyo, lakip ang mga babaye, ug ang mga bata.!u=2Kining tanang mga lungsod nga gilig-onan sa hatag-as nga mga kuta, mga pultahan ug mga balabag; labut pa sa daghan kaayo nga kalungsoran nga walay kuta.Ut%2Ug gikuha ta ang tanan niyang kalungsoran niadtong panahona: walay nahabilin nga lungsod nga wala nato kuhaa gikan kanila; kan-uman ka lungsod, ang tibook nga yuta sa Argob, ang gingharian ni Og sa Basan.Fs2Busa si Jehova nga atong Dios nagtugyan usab kang Og, sa atong mga kamot ang hari sa Basan, ug ang tanan nga katawohan niya; ug siya gipatay ta hangtud nga walay nahabilin kaniya bisan usa.r}2Ug miingon kanako si Jehova: Dili ka mahadlok kaniya kay sa imong kamot gitugyan ko siya ug ang tibook niya nga katawohan, ug ang iyang yuta; ug pagabuhaton mo kaniya ingon sa gibuhat mo kang Sihon, ang hari sa mga Amorehanon nga nagpuyo sa Hesbon.Cq 2Unya mingbalik kita, ug mingtungas sa dalan ngadto sa Basan: ug migula sa pagsugat kanato si Og, ang hari sa Basan, siya ug ang tibook niya nga katawohan, sa pagpakig-away didto sa Edrei.Zp/2%Sa yuta lamang sa mga anak sa Ammon nga wala ka makadangat; ang tanan nga anaa sa daplin sa sapa sa Jaboc, ug ang mga lungsod sa kabukiran, ug bisan sa unsang dapita nga kanato gidili ni Jehova nga atong Dios.coA2$Gikan sa Aroer, nga anaa sa duol sa daplin sa sapa sa Arnon, ug sa lungsod nga anaa sa walog hangtud sa Galaad, walay lungsod nga hataas da alang kanato; tanan sila gitugyan ni Jehova nga atong Dios sa atong atubangan.n 2#Kondili ang kahayupan lamang ang atong gikuha alang sa atong kaugalingon, uban ang mga inagaw sa kalungsoran nga atong naagaw.Em2"Ug niadtong panahona gikuha ta ang tanan niyang mga kalungsoran, ug gilaglag ta ang tanan nga mga lungsod nga may nagpuyo, lakip ang mga babaye ug mga bata: walay bisan usa nga gibilin ta.l92!Ug si Jehova nga atong Dios nagtugyan kaniya sa atong atubangan; ug siya gipatay ta ug ang iyang mga anak nga lalake ug ang tibook niya nga katawohan.okY2 Ug misugat si Sihon kanato, siya ug ang tibook niya nga katawohan aron sa pagpakig-away didto sa Jaas.4jc2Ug miingon kanako si Jehova: Ania karon, misugod ako sa paghatag sa atubangan mo kang Sihon ug sa iyang yuta: magsugod ka sa pagpanag-iya aron mapanunod mo ang iyang yuta.sia2Apan si Sihon nga hari sa Hesbon wala bumuot nga moagi kami sa kayutaan niya; kay si Jehova nga imong Dios nagpatig-a sa iyang espiritu, ug nagpatig-a sa iyang kasingkasing aron sa pagtugyan kaniya sa imong kamot ingon niining adlawa.Oh2Ingon sa gibuhat kanako sa mga anak ni Esau nga nagpuyo sa Seir; ug sa mga Moabhanon, nga nagpuyo sa Ar; hangtud nga motabok ako sa Jordan ngadto sa yuta nga gihatag kanato ni Jehova nga atong Dios.?gy2Magabaligya ikaw kanako ug kalan-on nga baylo sa salapi, aron ako makakaon; ug magahatag ikaw kanako ug tubig nga baylo sa salapi, aron ako makainum; paagia lamang ako nga magalakaw.ofY2Tugoti nga moagi ako sa imong yuta: magalakaw ako sa dalan, dili ako motipas ngadto sa too ni sa wala;e92Ug nagsugo ako ug mga maniniid gikan sa kamingawan sa Cedemoth ngadto kang Sihon, ang hari sa Hesbon, uban ang mga pulong sa pakigdait, nga nagaingon:gdI2Niining adlawa magsugod ako sa pagbutang sa imong kahadlok, ug sa imong kalisang sa ibabaw sa mga katawohan nga anaa sa ilalum sa tibook nga langit; nga makadungog sa imong kabantug, ug magakurog ug magaguol tungod kanimo.c2Panindog kamo, panggikan kamo, ug manlabang kamo sa sapa sa Arnon: ania karon, gihatag ko sa imong kamot si Sihon, nga Amorehanon, ang hari sa Hesbon, ug ang iyang yuta; sugdi ninyo ang pagpanag-iya niini, ug magpakig-away kamo batok kaniya sa gubat.$bC2Ug sa mga Avehanon, nga nagpuyo sa Haserim hangtud sa Gaza, ang mga Caftorhanon nga minggula sa Caftor naglaglag kanila, ug mingpuyo sila nga ilis kanila).Va'2Ingon sa gibuhat niya sa mga anak ni Esau nga nagpuyo sa Seir, sa diha nga gilaglag niya ang mga Horhanon, sa ilang atubangan, ug sila ming-ilis kanila, ug mingpuyo sila sa dapit puli kanila hangtud karon.P`2Usa ka katawohan nga daku, ug daghan, ug hatag-as ingon sa mga Anachanon, apan si Jehova naglaglag kanila sa atubangan sa mga Ammonhon, ug sila ming-ilis kanila, ug nagpuyo sila sa dapit puli kanila:_+2(Kini usab naisip nga yuta sa mga Refeimhanon; si Refeim nagpuyo didto sa unang panahon; ug sila gihinganlan sa mga Ammonhon, mga Zomzomehanon.}^u2Ug sa magakahaduol ka sa atubangan sa mga anak sa Ammon; dili mo sila pagsamukon, dili ka usab maghilabut kanila; kay dili ko ihatag kanimo ang pagpanag-iya sa yuta sa mga anak sa Ammon; kay gihatag ko na kini nga panulondon sa mga anak ni Lot.=]w2Ikaw moagi niining adlawa sa Ar, ang utlanan sa Moab.0\]2Si Jehova misulti kanako, nga nagaingon:y[m2Busa nahitabo nga, sa pagkahurot ug sa pagkamatay sa tanan nga mga tawo sa panggubatan sa taliwala sa katawohan,Z2Labut pa ang kamot ni Jehova diha batok kanila aron sa paglaglag kanila gikan sa taliwala sa campo, hangtud nga nahurot sila.Y2Ug sa mga adlaw nga nanglakaw kita gikan sa Cades-barnea hangtud sa atong pag-abut sa sapa sa Sered, katloan ug walo ka tuig; hangtud nga nahurot ang tanan nga kaliwatan sa mga tawo sa panggubatan gikan sa taliwala sa campo sumala sa gipanumpa kanila ni Jehova.nXW2 Karon, manindog kamo, miingon ako, ug umagi kamo sa sapa sa Sered. Ug ming-agi kita sa sapa sa Sered.Wy2 Ug sa Seir nagpuyo kaniadto ang mga Horhanon, apan gipulihan sila sa mga anak ni Esau ug ilang gilaglag sila sa atubangan nila, ug nagpuyo sila sa dapit puli kanila, ingon sa gibuhat sa Israel sa yuta nga panulondon nga gihatag kanila ni Jehova). V2 Kini sila usab naisip ingon nga mga Refeimhanon sama sa mga Anachanon; apan ang mga Moabhanon nagangalan kanila ug mga Emumehanon.uUe2 (Ang mga Emimenhon nagpuyo, niini kaniadto, katawohan nga daku, ug daghan, ug hatag-as ingon sa mga higante;ZT/2 Ug si Jehova miingon kanako: Dili ka magsamok kang Moab, dili ka usab makig-away kanila, kay dili ko ihatag kanimo ang pagpanag-iya sa iyang yuta, kay ako nang gihatag ang Ar nga panulondon sa mga anak ni Lot.]S52Busa giagian nato gikan sa atong mga igsoon, ang mga anak ni Esau, nga nagpuyo sa Seir gikan sa dalan sa Arabah gikan sa Elat ug gikan sa Eslon-geber. Ug mingbalik kita ug ming-agi sa dalan sa kamingawan sa Moab.sRa2Kay si Jehova nga imong Dios nagpanalangin kanimo sa tanan nga bulohaton sa imong kamot: siya nahibalo niining dakung kamingawan: niining kap-atan ka tuig si Jehova nga imong Dios nag-uban kanimo; walay bisan unsa nga nakulang kanimo. Q2Sa salapi mopalit kamo kanila ug kalan-on, aron kamo makakaon; ug sa salapi mopalit usab kamo kanila ug tubig aron kamo makainum;EP2Dili kamo makig-away kanila; kay dili ko ihatag kaninyo ang ilang yuta, dili, bisan pa ang pagtunob sa lapalapa sa tiil; kay gihatag ko na kang Esau ang bukid sa Seir ingon nga panulondon.DO2Ug sugoon mo ang katawohan, sa pag-ingon: Molatas kamo sa utlanan sa inyong mga igsoon ang mga anak ni Esau, nga nagpuyo sa Seir, ug sila mangahadlok kaninyo. Busa magbantay kamo pag-ayo:TN#2Igo na ang paglibut ninyo niining bukira, patunong kamo ngadto sa amihanan.3Mc2Ug si Jehova misulti kanako, nga nagaingon:EL 2Unya mingbalik kita ug minggikan kita padulong sa kamingawan sa dalan paingon sa Dagat nga Mapula, sumala sa giingon ni Jehova kanako ug gilibut nato ang bukid sa Seir sa daghang mga adlaw.dK E2.Unya didto kamo sa Cades sa daghang mga adlaw, sumala sa mga adlaw sa inyong pagpuyo didto .J +2-Ug mingbalik kamo ug minghilak kamo sa atubangan ni Jehova; apan si Jehova wala magpatalinghug sa inyong tingog, wala usab siya mamati kaninyo.CI 2,Ug minggula ang mga Amorehanon, nga nagpuyo niadtong bukira sa pagsugat kaninyo, milutos kaninyo, ingon sa ginabuhat sa mga putyokan, ug nagpuspus kaninyo gikan sa Seir, hangtud sa Horma.%H G2+Unya ako misulti kaninyo, ug wala kamo magpatalinghug; hinonoa minglalis kamo sa sugo ni Jehova, ug nanagmapahitas-on ug mingtungas kamo ngadto sa kabukiran.:G q2*Ug si Jehova miingon kanako: Ipamulong mo kanila: Dili kamo motungas ni makig-away, kay ako wala sa inyong taliwala; tingali unya pamatyon kamo sa atubangan sa inyong mga kaaway.-F W2)Unya mingtubag kamo ug nanag-ingon kanako: Nakasala kami batok kang Jehova, motungas ug makig-away kami, sumala sa tanan nga gisugo kanamo ni Jehova nga among Dios. Ug nanagsangkap kamo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang mga hinagiban sa pag-awayan, ug nanag-andam kamo sa pagtungas sa kabukiran.E 2(Apan mahitungod kaninyo, pamalik kamo ug panggikan kamo padulong ngadto sa kamingawan sa dalan paingon sa Dagat nga Mapula.YD /2'Labut pa ang inyong mga bata, nga matud ninyo mahimong tukbonon; ug ang inyong mga anak nga dili karon mahibalo sa maayo kun dautan, sila makasulod didto, ug kanila ihatag ko kini, ug sila makapanag-iya niini."C A2&Si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, nga nagatindog sa imong atubangan, siya makasulod didto: magdasig ka kaniya; kay siya magapapanunod niana sa Israel.lB U2%Ug batok usab kanako nasuko si Jehova tungod kaninyo, nga nagaingon: Ikaw usab dili makasulod didto:AA 2$Gawas kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone: siya makakita niana, ug kaniya ihatag ko ang yuta nga iyang gitumban, ug sa iyang mga anak, kay hingpit ang iyang pagsunod kang Jehova."@ A2#Sa pagkamatuod walay usa niining mga tawo, niining dautan nga kaliwatan nga makakita sa yuta nga maayo nga gipanumpa ko nga igahatag sa inyong mga amahan.j? Q2"Ug nakadungog si Jehova sa tingog sa inyong mga pulong, ug nasuko ug nanumpa siya , nga nagaingon:m> W2!Nga nag-una kaninyo sa dalan, aron sa pagsusi sa dapit kong asa kamo magapahaluna sa inyong mga balong-balong, pinaagi sa kalayo sa gabii, aron sa pagpakita kaninyo sa dalan nga inyong pagalaktan, ug pinaagi sa panganod sa adlaw.P= 2 Bisan pa niining butanga wala kamo managtoo kang Jehova nga inyong Dios,b< A2Ug sa kamingawan, diin nakita mo nga si Jehova nga imong Dios nagdala kanimo, ingon sa usa ka tawo nga nagdala sa iyang anak nga lalake sa tanan nga dalan sa inyong gilaktan, hangtud nga mingdangat kamo niining dapita.C; 2Si Jehova, ang inyong Dios, maoy magauna kaninyo, siya makig-away alang kaninyo, ingon sa tanang mga butang nga gibuhat niya alang kaninyo didto sa Egipto sa atubangan sa inyong mga mata,U: '2Unya miingon ako kaninyo: Dili kamo malisang, dili usab kamo mahadlok kanila.9 %2Asa man kita motungas? Ang atong mga igsoon nagpaluya sa atong kasingkasing, nga nagaingon. Ang mga tawo mga labing dagku ug labing hatag-as kay kanato; ang mga kalungsoran dagku ug kinutaan hangtud sa langit, ug labut pa nakita namo didto ang mga anak sa mga higante.g8 K2Ug nanagbagulbol kamo sa inyong mga balong-balong ug nagaingon: Kay gidumtan kita ni Jehova, nga gikuha niya kita gikan sa yuta sa Egipto, aron sa pagtugyan kanato ngadto sa kamot sa mga Amorehanon aron sa paglaglag kanato._7 ;2Apan wala kamo motungas, kondili nanagmalalison kamo sa sugo ni Jehova nga inyong Dios:C6 2Ug mingkuha sila ug bunga sa kayutaan sa ilang mga kamot ug gidala kini kanato, ug nanagsugilon sila kanato, ug nanag-ingon: Kini maayong yuta nga gihatag kanato ni Jehova nga atong Dios.z5 q2Ug minglakaw sila ug mingtungas ngadto sa bukid, ug mingdangat sila ngadto sa walog sa Escol, ug mingpaniid niini.4 2Ug ang butang nakapahimuot kanako pag-ayo; ug mikuha ako ug napulo ug duha ka mga tawo gikan kaninyo, usa ka tawo sa tagsatagsa ka banay:3 2Ug mingduol kamong tanan kanako, ang tagsatagsa kaninyo ug nanag-ingon: Magsugo kita ug mga tawo una kanato nga mosusi alang kanato sa yuta, ug sa pagbalik magasaysay sila kanato sa dalan nga atong pagalaktan, ug sa mga kalungsoran nga atong pagaadtoan.f2 I2Ania karon, si Jehova nga imong Dios naggahin sa yuta sa atubangan mo: tumungas ka, ug panag-iyahon mo kini, maingon nga si Jehova ang Dios sa inyong mga amahan, nag-ingon kanimo: Dili kamo mahadlok, dili usab kamo maluya.w1 k2Ug miingon ako kaninyo: Mingdangat kamo sa bukid sa mga Amorehanon nga gihatag ni Jehova nga atong Dios kanato.0 2Ug mingpanaw kita gikan sa Horeb, ug minglatas niadtong tanan nga dagku ug makalilisang nga kamingawan, nga inyong nakita didto sa dalan sa bukid sa mga Amorehanon, maingon nga si Jehova nga atong Dios nagsugo kanato, ug ming-abut kita sa Cades-barnea. ~~ }-|U{zyy=xxww$v*uQttPssrqq3poo0n}mmlYjii,hIgRfJedgcjbb"a0__0^0]N\\H[ ZWYXX\WVgUmTSoR4QQ$POOfNN#MVLL'KvJII0HWGeFEE CBA+@p?m>=<y:F o 9+Q2 Ug didto pagadad-on ninyo ang inyong mga halad-nga-sinunog, ug ang inyong mga halad, ug ang inyong mga ikapulo, ug ang halad-nga-binayaw sa inyong mga kamot, ug ang inyong mga panaad, ug ang inyong mga halad-nga-kinabubut-on, ug ang mga panganay sa inyong mga vaca ug sa inyong mga carnero.Q~2 Apan sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga inyong Dios gikan sa tanan ninyong mga banay, aron butangan ninyo sa iyang ngalan, bisan ngadto sa iyang puloy-anan kamo managpangita ug didto mangadto kamo:=}w2 Dili kamo magbuhat niana kang Jehova nga inyong Dios.|2 Ug pagagub-on ninyo ang ilang mga halaran, ug dugmokon ninyo ang ilang mga haliging bato, ug ang ilang Asherim pagasunogon ninyo sa kalayo: ug pagaputlon ninyo ang linilok nga larawan sa ilang mga dios, ug pagalaglagon ninyo ang ilang ngalan gikan niadtong dapita.v{g2 Pagalaglagon gayud ninyo ang tanang mga dapit diin ang mga nasud nga inyong pagapapahawaon, nanag-alagad sa ilang mga dios, sa ibabaw sa hatag-as nga kabukiran, ug sa ibabaw sa kabungtoran, ug sa ilalum sa tagsatagsa ka kahoy nga lunhaw;pz ]2 Kini mao ang kabalaoran ug mga tulomanon nga pagasingkamotan ninyo sa pagbuhat sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan, aron nga manag-iya kamo niini, sa tanang mga adlaw nga kamo buhi sa ibabaw sa yuta. y2 Ug magasingkamot kamo sa pagbuhat sa tanang kabalaoran ug sa mga tulomanon nga akong gipahayag sa atubangan ninyo niining adlawa.+xQ2 Kay kamo motabok sa Jordan aron sa pag-adto sa pagpanag-iya sa yuta nga gihatag ni Jehova nga inyong Dios kaninyo, ug manag-iya kamo niini ug kamo magapuyo niini.Jw2 Dili ba sila atua sa unahan sa Jordan, sa likod dapit sa dalan sa kasadpan, sa yuta sa mga Canaanhon, nga nagapuyo sa yuta sa Arabah nga atbang sa Gilgal, haduol sa kakahuyan nga roble sa More?gvI2 Ug mahitabo nga kong si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa yuta nga inyong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini, nga igabutang mo ang panalangin sa ibabaw sa bukid sa Gerisim, ug ang tunglo sa ibabaw sa bukid sa Ebal:luS2 Ug ang tunglo, kong kamo dili magpatalinghug sa mga sugo ni Jehova nga inyong Dios, kondili motipas hinoon kamo gikan sa dalan nga ginasugo ko kaninyo niining adlawa, aron sa pagsunod sa lain nga mga dios nga wala ninyo hiilhi. t 2 Ang panalangin, kong pagapatalinghugan ninyo ang mga sugo ni Jehova nga inyong Dios, nga akong ginatudlo kaninyo niining adlawa:as=2 Ania karon, ako nagabutang sa atubangan ninyo niining adlawa sa panalangin ug sa tunglo:irM2 Walay bisan kinsa nga tawo nga makaasdang sa atubangan ninyo: si Jehova nga inyong Dios magabutang sa kalisang ug kahadlok kaninyo sa ibabaw sa tibook nga nawong sa yuta nga inyong pagatumban sumala sa iyang giingon kaninyo.Sq!2 Ang tanan nga dapit nga pagatumban sa lapalapa sa inyong mga tiil mamainyo: gikan sa kamingawan, ug sa Libano, gikan sa suba, ang suba sa Eufrates, hangtud sa dagat nga katapusan mao ang inyong utlanan.+pQ2 Unya si Jehova magapapahawa niining tanang mga nasud gikan sa atubangan ninyo: ug magahingilin kamo ug mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan pa kay kaninyo.po[2 Kay kong magabantay kamo nga masingkamuton niining tanan nga mga sugo nga akong gisugo kaninyo, aron pagatumanon ninyo; sa paghigugma kang Jehova nga inyong Dios, sa paglakaw sa tanan nga mga dalan niya, ug sa pagpakighiusa kaniya;Xn+2 Aron pagapadaghanon ang inyong mga adlaw, ug ang mga adlaw sa inyong mga anak, didto sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan nga ihatag kanila, sama sa mga adlaw sa mga langit sa ibabaw sa yuta.`m;2 Ug kini igasulat mo sa mga haligi-sa-pultahan sa imong balay, ug sa imong mga ganghaan;Al}2 Ug kini igatudlo ninyo sa inyong mga anak, nga magasulti tungod kanila, kong magalingkod ikaw sa imong balay, ug kong molakaw ikaw sa dalan, ug kong mohigda ikaw ug kong mobangon ikaw:Yk-2 Busa ibutang ninyo kining akong mga pulong sa inyong kasingkasing ug sa inyong kalag; ug ihigot ninyo sila ingon nga timaan sa inyong kamot, ug mahimo sila nga mga timaan sa agtang sa tunga sa imong mga mata.kjQ2 Ug ang kaligutgut ni Jehova mosilaub batok kaninyo ug iyang pagalukban ang mga langit aron walay ulan, ug ang yuta dili magahatag sa iyang bunga, ug mangawala kamo sa madali gikan sa maayong yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova.'iI2 Magbantay kamo sa inyong kaugalingon aron ang inyong kasingkasing dili malimbongan, ug kamo mahibulag ug magaalagad sa lain nga mga dios, ug magasimba kanila:jhO2 Ug magahatag ako ug balili sa imong kaumahan alang sa imong kakayupan; ug magakaon ka ug mabusog.7gi2 Ako magahatag ug ulan sa inyong yuta sa iyang panahon, ang nahauna ug ang katapusan nga ulan, aron magatiguum ikaw sa imong trigo, ug sa imong bag-ong vino, ug sa imong lana. f 2 Ug mahatabo nga kong magapatalinghug kamo sa masingkamuton gayud sa akong mga sugo, nga akong gisugo kaninyo niining adlawa, ang paghigugma kang Jehova nga inyong Dios, ug ang pag-alagad kaniya sa bug-os ninyo nga kasingkasing ug sa bug-os ninyo nga kalag,=eu2 Yuta nga ginabantayan ni Jehova nga imong Dios; ang mga mata ni Jehova nga imong Dios kanunay nga anaa sa ibabaw niya, sukad sa sinugdan sa tuig bisan hangtud sa katapusan sa tuig.%dE2 Apan ang yuta nga inyong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini, maoy yuta sa kabungtoran, ug sa kawalogan, ug nagainum sa tubig nga gikan sa ulan sa langit.]c52 Kay ang yuta nga inyong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini, dili sama sa yuta sa Egipto, diin kamo nagagikan, diin nagpugas ka sa imong binhi, ug nagbubo ka pinaagi sa imong tiil, sama sa tanaman sa bunglayon.Bb2 Ug aron nga pagalugwayan ang mga adlaw ninyo sa ibabaw sa yuta, nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan nga ihatag kanila ug sa kaliwatan nila, yuta nga nagaagay sa gatas ug dugos.Ka2 Busa bantayan ninyo ang tanan nga mga sugo nga akong gisugo kanimo niining adlawa, aron magmakusganon kamo, ug mosulod kamo ug manag-iya sa yuta nga inyong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini:_`92 Apan ang inyong mga mata nakakita sa tanan nga mga dagkung buhat nga gihimo ni Jehova.F_2 Ug kong unsa ang gibuhat niya kang Dathan ug kang Abiram, mga anak nga lalake ni Eliab, anak nga lalake ni Ruben; giunsa pagbuka sa yuta ang iyang vaca ug sa paglamoy kanila ug sa ilang mga panimalay, ug sa ilang mga balong-balong ug ang tagsatagsa ka butang buhi nga misunod kanila, sa taliwala sa tibook nga Israel:j^O2 Ug kong unsa ang gibuhat niya kaninyo didto sa kamingawan hangtud nga miabut kamo niining dapita:] 2 Ug sa gibuhat niya sa kasundalohan sa Egipto, sa ilang mga kabayo, ug sa ilang mga carro; kong giunsa niya ang pagpatubo sa Dagat nga Mapula sa ibabaw nila, sa nanagsunod sila kaninyo, ug kong giunsa ni Jehova ang paglaglag kanila hangtud niining adlawa;\'2 Ug sa iyang mga ilhanan, ug sa iyang mga buhat nga gibuhat sa taliwala sa Egipto, kang Faraon nga hari sa Egipto, ug sa tibook nga yuta niya.t[c2 Ug hibaloi ninyo niining adlawa; kay ako wala makigsulti sa inyong mga anak nga wala manghibalo, ug nga wala makakita sa castigo ni Jehova nga inyong Dios, sa iyang pagkadaku, sa iyang kamot nga kusgan, ug sa iyang tinuy-od nga bukton,1Z _2 Busa higugmaon mo si Jehova nga imong Dios, ug bantayan mo ang iyang katungdanan, ug ang iyang kabalaoran, ug ang iyang mga tulomanon, ug ang iyang mga sugo, sa kanunay.6Yg2 Ang imong mga amahan milugsong ngadto sa Egipto, nga may kapitoan ka kalag; ug karon si Jehova nga imong Dios naghimo kanimo nga ingon sa mga bitoon sa langit sa gidaghanon.'XI2 Siya mao ang imong pagdayeg, ug siya mao ang imong Dios, nga nagbuhat alang kanimo niining dagku ug makalilisang nga mga butang, nga nakita sa imong mga mata.W2 Mahadlok ka kang Jehova nga imong Dios; kaniya mag-alagad ikaw; kaniya makighiusa ka, ug pinaagi sa iyang ngalan manumpa ka.\V32 Busa higugmaon ninyo ang dumuloong; kay mga dumuloong kamo didto sa yuta sa Egipto.U+2 Siya nagabuhat ug katarungan alang sa mga ilo ug sa balo nga babaye, ug nahigugma sa dumuloong, pinaagi sa paghatag kaniya ug tinapay ug bisti.JT2 Kay si Jehova nga inyong Dios, siya Dios sa mga dios, ug Ginoo sa mga ginoo, ang daku nga Dios, ang makagagahum, ug ang makalilisang nga walay pinalabi sa mga tawo, dili usab modawat ug hiphip:`S;2 Busa circuncidahon ninyo ang yamis sa inyong kasingkasing ug dili na kamo magmasukihon.PR2 Mao lamang nga si Jehova nahimuot sa imong mga amahan sa paghigugma kanila; ug nagpili siya sa ilang kaliwatan gikan kanila, bisan kaninyo sa taliwala sa tanang mga katawohan, maingon niining adlawa.Q2 Ania karon, iya ni Jehova nga imong Dios ang langit ug ang langit sa mga langit, ang yuta, uban ang tanan nga anaa kaniya.P2 Ang pagbantay sa mga sugo ni Jehova ug sa iyang kabalaoran, nga akong ginasugo kanimo niining adlawa alang sa imong kaayohan?*OO2 Ug karon, Israel, unsa ang gikinahanglan ni Jehova nga imong Dios kanimo, kondili ang pagkahadlok kang Jehova nga imong Dios, ang paglakaw sa tanang mga dalan niya, ug ang paghigugma kaniya, ug ang pag-alagad kang Jehova nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag,?Ny2 Ug si Jehova miingon kanako: Tumindog ka, lumakaw ka sa atubangan sa katawohan; ug mosulod sila ug manag-iya sa yuta nga akong gipanumpa sa ilang mga amahan, nga akong ihatag kanila.UM%2 Ug mipabilin ako didto sa bukid, ingon sa nahaunang higayon, kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii, ug si Jehova nagpatalinghug usab kanako niadtong panahona; si Jehova walay tinguha sa paglaglag kanimo.*LO2 Tungod niini si Levi walay bahin, ni panulondon uban sa iyang mga igsoon: si Jehova mao ang iyang panulondon, sumala sa gisulti ni Jehova nga imong Dios kaniya).gKI2 Niadtong panahona gilain ni Jehova ang banay ni Levi, aron magadala sa arca sa tugon ni Jehova aron sa pagtindog sa atubangan ni Jehova sa pag-alagad kaniya, ug aron sa pagpanalangin sa iyang ngalan hangtud niining adlawa.|Js2 Gikan didto mipanaw sila padulong sa Gudgoda, ug gikan sa Gudgoda ngadto sa Jotbath, yuta sa kasapaan sa mga tubig.aI=2 (Ug mipanaw ang mga anak sa Israel gikan sa Beeroth-bene-jaacam ngadto sa Mosera. Didto namatay si Aaron, ug didto gilubong siya; ug salili kaniya ang iyang anak nga lalake nga si Eleazar nagtuman sa pagka-sacerdote.'HI2 Ug mipauli, ug milugsong ako gikan sa bukid, ug gisulod ko ang mga papan didto sa arca nga akong gibuhat; ug didto atua sila ingon sa gisugo ni Jehova kanako.cGA2 Ug gisulatan niya ang mga papan sumala sa nahasulat sa nahauna, ang napulo ka mga sugo nga gisulti ni Jehova kaninyo didto sa bukid gikan sa taliwala sa kalayo, sa adlaw sa pagkatigum; ug kini gihatag kanako ni Jehova.6Fg2 Busa nagbuhat ako ug arca sa kahoy nga acacia, ug nagtil-til ako ug duruha ka papan nga bato sama sa nahauna ug misaka ako ngadto sa bukid nga nagbit-bit sa duruha ka papan.E2 Ug igasulat ko niadtong mga papana ang mga pulong nga didto sa nahaunang mga papan nga gibuak; ug isulod mo sila sa arca.;D s2 Niadtong panahona si Jehova miingon kanako: Magtil-til ka ug duruha ka papan nga bato sama sa nahauna, ug sumaka ka ngari kanako sa bukid, ug magbuhat ka ug usa ka arca nga kahoy:{Cq2 Apan sila imong katawohan ug imong kabilin nga imong gikuha sa imong dakung gahum ug sa imong bukton nga tinuy-od.B2 Tingali lamang unya ang yuta diin kami imong gikuha, magaingon: Tungod kay si Jehova wala makahimo sa pagdala ngadto sa yuta nga iyang gisaad kanila, ug tungod kay siya nagadumot kanila, iyang gidala sila ngadto aron sa pagpatay kanila sa kamingawan.*AO2 Hinumdumi ang imong mga ulipon, si Abraham, si Isaac ug si Jacob, dili ka magatan-aw sa kagahi niining katawohan bisan sa ilang pagkadautan, bisan sa ilang sala.w@i2 Ug nag-ampo ako kang Jehova, ug miingon: Oh Ginoong Jehova, dili mo paglaglagon ang imong katawohan ug ang imong panulondon nga imong giluwas pinaagi sa imong pagkamakagagahum, nga imong gikuha gikan sa Egipto pinaagi sa kamot nga kusgan.+?Q2 Busa mihapa ako sa atubangan ni Jehova sulod sa kap-atan ka adlaw ug sa kap-atan ka gabii, nga didto ako mihapa, kay miingon si Jehova nga pagalaglagon niya kamo.N>2 Nagmasukihon kamo kang Jehova sukad sa adlaw nga nakaila ako kaninyo. =2 Ug sa gisugo kamo ni Jehova gikan sa Cades-barnea, nga nagaingon: Panungas kamo ug panag-iyaha ninyo ang yuta nga akong gihatag kaninyo, nagmasukihon usab kamo sa sugo ni Jehova nga inyong Dios, ug kamo wala managtoo, wala usab kamo managtuman sa iyang tingog.a<=2 Ug didto sa Tabera ug sa Massa ug sa Kibroth-hataavah naghagit kamo sa kasuko ni Jehova.;-2 Ug gikuha ko ang inyong sala, ang nating vaca nga inyong gibuhat, ug gisunog ko kini sa kalayo, ug gitipaktipak ko, nga giligis hangtud nga nadugmok pag-ayo, hangtud nga nahimong fino sama sa abug: ug gisalibay ko ang abug niini ngadto sa sapa nga nagaagay gikan sa bukid.:2 Batok kang Aaron nasuko si Jehova sa hilabihan gayud ngadto sa paglaglag kaniya: ug nag-ampo usab ako alang kang Aaron niadtong panahona.29_2 Kay nahadlok ako sa kasuko ug sa kapungot nga gibatonan ni Jehova batok kaninyo ngadto sa paglaglag kaninyo. Apan si Jehova nagpatalinghug kanako niadtong panahona usab.872 Ug mihapa ako sa atubangan ni Jehova, sama sa una, sa kap-atan ka adlaw ug sa kap-atan ka gabii; wala ako mokaon ug tinapay ni moinum ug tubig; tungod sa tanan ninyo nga sala nga inyong gibuhat, tungod sa imong pagbuhat ug dautan sa mga mata ni Jehova aron sa pagpasuko kaniya.7+2 Ug gikuptan ko ang duruha ka papan ug akong gisalibay sila gikan sa akong duruha ka kamot, ug gidugmok ko sila sa atubangan sa inyong mga mata.N62 Ug mitan-aw ako, ug ania karon, nakasala kamo batok kang Jehova nga inyong Dios; nagbuhat kamo ug usa ka nating vaca nga tinunaw; mibulag kamo sa madali gikan sa dalan nga gisugo ni Jehova kaninyo.52 Busa mipauli ako ug milugsong gikan sa bukid, ug ang bukid, nagdilaab sa kalayo; ug ang duruha ka papan sa tugon diha sa akong mga kamot.C42 Pasagdi ako, nga pagalaglagon ko sila, ug pagapalaon ko ang ilang ngalan gikan sa ilalum sa langit: pagabuhaton ko ikaw nga usa ka nasud nga labing kusgan ug labing daghan pa kay kanila. 32 Labut pa misulti kanako si Jehova, nga nagaingon: Nakita ko kining katawohan, ug, ania karon, kini usa ka katawohan nga masukihon:,2S2 Ug si Jehova miingon kanako: Tumindog ka, ug lumugsong sa madali gikan dinhi, kay ang imong katawohan nga imong gikuha gikan sa Egipto naghimo ug dautan sa ilang kaugalingon; sa madali mingbulag sila sa dalan nga akong gisugo kanila: nagbuhat sila alang kanila ug usa ka larawan nga tinunaw.%1E2 Ug nahitabo nga sa katapusan sa kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii, gihatag ni Jehova kanako ang duruha ka papan nga bato, bisan ang mga papan sa tugon.t0c2 Ug gihatag ni Jehova kanako ang duruha ka papan nga bato nga sinulatan sa tudlo sa Dios; ug kanila nahasulat ingon sa tanan nga mga pulong mga gisulti ni Jehova kaninyo didto sa bukid gikan sa taliwala sa kalayo sa adlaw sa pagkatigum.{/q2 Sa pagtungas ko sa bukid sa pagdawat sa mga papan nga bato, bisan sa mga papan sa tugon nga gibuhat ni Jehova uban kaninyo, didto mipabilin ako sa bukid sa kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii; ako wala mokaon ug tinapay ni moinum ug tubig;.2 Ug didto sa Horeb usab naghagit kamo kang Jehova sa kaligutgut ug nasuko si Jehova batok kaninyo ngadto sa paglaglag kaninyo-y2 Hinumduman mo, dili ka mahikalimot, kong giunsa mo paghagit sa kaligutgut si Jehova nga imong Dios didto sa kamingawan: gikan sa adlaw nga migikan ka sa yuta sa Egipto hangtud nga misulod kamo niining dapita, nagmasuklanon kamo batok kang Jehova.7,i2 Busa, hibaloi nga dili tungod sa imong pagkamatarung nagahatag kanimo si Jehova niining maayong yuta aron sa pagpanag-iya niini: kay ikaw maoy usa ka katawohan nga masukihon.t+c2 Dili tungod sa imong pagkamatarung, ni tungod sa pagkatul-id sa imong kasingkasing, makasulod ka sa pagpanag-iya sa yuta nila; kondili tungod sa pagkadautan niining mga nasud nga si Jehova nga imong Dios nagasalikway kanila gikan sa imong atubangan, aron matukod niya ang pulong nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob.8*k2 Dili ka magsulti gikan sa imong kasingkasing, sa tapus si Jehova magasalikway kanila gikan sa imong atubangan, nga magaingon: Tungod sa akong pagkamatarung gipasulod ako ni Jehova sa pagpanag-iya niining yutaa; busa tungod sa pagkadautan niining mga nasud ginasalikway sila ni Jehova sa imong atubangan.*)O2 Busa, hibaloi niiing adlawa, nga si Jehova nga imong Dios magauna kanimo sa pagtabok ingon sa kalayo nga magaut-ut; magalaglag siya kanila, ug pagapaubson niya sa imong atubangan; ug sama niini, magapapahawa ka kanila, ug magalaglag ka kanila sa madali, sumala sa gisulti ni Jehova kanimo.E(2 Usa ka katawohan nga dagku ug hatag-as, mga anak sa higante nga inyong hiilhan, nga tungod kanila nakadungog ikaw sa ginaingon. Kinsa ba ang makatindog sa atubangan sa mga anak sa higante?W' +2 Magpatalinghug ka, Oh Israel: ikaw motabok niining adlawa sa Jordan aron sa pagsulod sa pag-agaw ug mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan kay kanimo, mga ciudad nga dagku ug kinutaan hangtud sa langit,0&[2Sama sa mga nasud nga pagalaglagon ni Jehova sa inyong atubangan, sa mao nga pagkaagi kamo mangawala; kay kamo wala magpatalinghug sa tingog ni Jehova nga inyong Dios.n%W2Ug mahitabo, kong hikalimtan mo si Jehova nga imong Dios, ug magasunod ka sa lain nga mga dios, ug ikaw magaalagad kanila, ug kanila magasimba ikaw, nagapamatuod ako batok kaninyo niining adlawa nga sa pagkamatuod mangawala kamo.U$%2Apan hinumdumi si Jehova nga imong Dios kay siya maoy nagahatag kanimo sa gahum sa pagbaton sa mga bahandi, aron malig-on niya ang iyang tugon nga gipanumpa niya sa imong mga amahan, ingon niining adlawa.#2Ug aron dili ka magaingon sa imong kasingkasing: Ang akong gahum ug ang kabaskug sa akong kamot maoy naghatag kanako niini nga bahandi.M"2Nga nagpakaon kanimo sa mana didto sa kamingawan, nga wala hiilhi sa imong mga amahan; aron unta ikaw pagpaubson niya, ug aron siya magsulay kanimo, sa pagbuhat ug maayo kanimo sa imong kaulahian.]!52Nga nagmando kanimo sa usa ka daku ug makalilisang nga kamingawan, diin dihay mga bitin nga mapintas ug mga tanga, ug yuta sa kauhaw diin walay tubig; nga nagkuha ug tubig alang kanimo gikan sa bato nga santikan:- U2Unya ang imong kasingkasing magmapahitas-on, ug mahikalimot ka kang Jehova nga imong Dios nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa pagkaulipon:.W2 Ug kong ang imong mga panon sa mga vaca ug ang imong mga panon sa carnero modaghan, ug ang imong salapi ug ang imong bulawan modaghan, ug ang tanan nga imo modaghan;zo2 Tingali unya, nga kong ikaw makakaon ug mabusog na, ug makatukod ikaw ug matahum nga mga balay ug makapuyo niini;I 2 Magmatngon ka aron dili ikaw mahikalimot kang Jehova nga imong Dios, sa dili pagtuman sa iyang mga sugo ug sa iyang mga tulomanon ug sa iyang kabalaoran, nga ginasugo ko kanimo niining adlawa;2 Ug magakaon ka, ug mabusog, ug magadayeg ikaw kang Jehova nga imong Dios tungod sa maayong yuta nga iyang gihatag kanimo.9m2 Yuta diin magakaon ka ug tinapay sa walay pagkakulang, kaniya walay makulang kanimo: yuta nga ang iyang mga bato puthaw, ug gikan sa iyang mga bukid makakutkot ikaw ug tumbaga.2Yuta sa trigo ug sa cebada, ug sa mga parras, ug sa mga higuera, ug sa mga granada; yuta sa mga kahoyng oliva ug sa dugos:8k2Kay si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa maayong yuta, yuta sa mga sapa sa tubig, sa mga tubod, ug sa mga alimbukad nga nagaagay ngadto sa mga walog ug sa mga bukid:xk2Ug bantayan mo ang mga sugo ni Jehova nga imong Dios, sa paglakaw sa iyang mga dalan, ug sa pagkahadlok kaniya.72Ug palandunga sa imong kasingkasing, nga ingon sa tawo nga magacastigo sa iyang anak nga lalake, mao usab si Jehova nga imong Dios magcastigo kanimo.kQ2Ang imong bisti wala gayud madaan sa ibabaw mo, ni naghubag ang tiil mo sulod sa kap-atan ka tuig.7i2Ug ikaw gipaubos niya, ug gipaantus niya sa kagutom, ug gipakaon ikaw niya sa mana, nga wala mo biilhi, bisan ang imong mga amahan wala makaila, aron sa pagpahibalo kanimo nga ang tawo dili mabuhi sa tinapay lamang, kondili sa tagsatagsa ka butang nga magagula gikan sa baba ni Jehova: mabuhi ang tawo.32Ug hinumduman mo ang tanan nga dalan nga gidad-an kanimo ni Jehova nga imong Dios niining kap-atan ka tuig didto sa kamingawan, aron ikaw pagapaubson niya, sa pagsulay kanimo, aron sa paghibalo sa anaa sa imong kasingkasing, kong buot ka magtuman sa iyang mga sugo, kun dili.Z 12Magsingkamot kamo sa pagtuman sa tibook nga sugo nga gisugo ko kaninyo niining adlawa, aron mabuhi kamo ug pagapadaghanon kamo, ug mosulod kamo ug manag-iya sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan.vg2Ug dili ka magapasulod ug usa ka dulumtanan sa imong balay, ug mahimo nga usa ka butang nga pinahanungod sa pagkalaglag nga sama niini: pagadumtan mo gayud kini, ug isipon mo kini gayud nga makaluod; kay kini pinahanungod sa pagkalaglag."?2Ang mga linilok nga larawan sa ilang mga dios pagasunogon mo sa kalayo; dili mo kaibgan ang salapi, bisan ang bulawan nga anaa kanila, dili ka usab magkuha niini alang kanimo, aron nga dili ka malit-ag tungod niini; kay kini maoy usa ka dulumtanan alang kang Jehova nga imong Dios.K2Ug iyang igatugyan ang ilang mga hari sa imong kamot, ug pagalaglagon mo ang ngalan nila gikan sa ilalum sa langit: walay bisan kinsa nga tawo nga makaasdang kanimo hangtud nga malaglag mo sila.+2Apan si Jehova nga imong Dios magatugyan kanila nganha kanimo, ug siya magabungkag kanila uban sa dakung kapildihon, hangtud nga malaglag sila._92Ug si Jehova nga imong Dios magapapahawa niadtong mga nasud gikan sa atubangan nimo sa hinayhinay: dili ka magalaglag kanila sa dihadiha, aron dili modaghan ang mga mananap sa kapatagan nga magadugang batok kanimo.y m2Dili ka mahadlok kanila, kay si Jehova nga imong Dios, anaa sa taliwala nimo, ang Dios nga daku ug makalilisang./ Y2Labut pa, magapadala si Jehova nga imong Dios ug mga tamboboan sa taliwala nila, hangtud sila nga mga mahabilin, ug ang mga managtago mangawala gikan sa atubangan mo.: o2Ang mga dagkung pagsulay nga nakita sa imong mga mata, ug ang mga timaan ug mga kahibulongan, ug ang kamot nga kusgan, ug ang bukton nga gituy-od, nga pinaagi niini gipagula ikaw ni Jehova nga imong Dios: ingon niini ang pagabuhaton ni Jehova nga imong Dios sa tanang mga katawohan nga imong gikahadlokan. 2Dili ka mahadlok kanila; hinumduman mo ug maayo ang gibuhat ni Jehova nga imong Dios kang Faraon ug sa tibook nga Egipto.} u2Kong magaingon ka sa imong kasingkasing: kining mga nasud labing daghan pa kay kanako, unsaon ko sa pag-agaw kanila?^72Ug pagaut-uton nimo ang tanang mga katawohan nga igatugyan kanimo ni Jehova nga imong Dios: dili sila pagakaloy-an sa imong mata, dili ka usab magaalagad sa ilang mga dios; kay kana mamahimong lit-ag alang kanimo.|s2Ug pagakuhaon ni Jehova gikan kanimo ang tanan nga balatian; ug walay bisan unsa sa dautan nga hampak sa Egipto nga hibaloan nimo, nga igabutang niya sa ibabaw nimo, kondili hinonoa igabutang niya kini sa ibabaw sa tanang mga magadumot kanimo. 2Mabulahan ikaw labi kay sa tanan nga mga katawohan; walay lalake bisan babaye nga apuli sa taliwala ninyo, kun sa imong kahayupan.mU2 Ug siya mahigugma kanimo, ug magapanalangin kanimo ug magapadaghan kanimo; ug magapanalangin usab siya sa bunga sa imong lawas, ug sa bunga sa imong yuta, ug sa imong liso, ug sa imong vino nga bag-o, ug sa imong lana, ang dugang sa imong mga vaca, ug sa mga nati sa panon sa imong carnero, sa yuta nga gipanumpa niya sa imong mga amahan nga ihatag kanimo.nW2 Ug mahitabo nga tungod kay nagapatalinghug kamo niining mga tulomanon, ug nagabantay ug nagabuhat kanila; si Jehova nga imong Dios magabantay uban kanimo sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot nga gipanumpa niya sa imong mga amahan: 2 Busa bantayan nimo ang sugo, ug ang kabalaoran, ug ang mga tulomanon nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, nga pagatumanon mo sila.3a2 Ug nagatumbas niadtong mga nanagdumot kaniya sa ilang nawong, sa paglaglag kanila: siya dili magalangan niadtong nagadumot kaniya, siya magatumbas kaniya sa iyang nawong.ym2 Busa hibaloi, nga si Jehova nga imong Dios, siya mao ang Dios, ang Dios nga matinumanon, nga nagabantay sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot alang niadtong mga nahagugma kaniya ug nagabantay sa iyang mga sugo ngadto sa usa ka libo kaliwatan,)M2Apan tungod kay si Jehova nahagugma kaninyo, ug tungod kay buot niya pagabantayan ang panumpa nga gipanumpa niya sa inyong mga amahan, mao nga gikuha kamo ni Jehova pinaagi sa kamot nga kusgan, ug gitubos niya kamo gikan sa balay sa kaulipnan, gikan sa kamot ni Faraon nga hari sa Egipto.2_2Si Jehova wala mahigugma kaninyo, ni magpili kaninyo, tungod kay kamo labing daghan kay sa tanang mga katawohan; kay kamo mao ang labing diyutay sa tanang mga katawohan:~2Kay ikaw mao ang katawohan nga balaan alang kang Jehova nga imong Dios: si Jehova nga imong Dios nagpili kanimo aron nga mahimo ikaw nga usa ka katawohan nga iyang panag-iyahon, labi kay sa tanan nga mga katawohan nga ania sa ibabaw sa nawong sa yuta.s}a2Apan ang pagabuhaton nimo ingon niini kanila: pagagub-on ninyo ang ilang mga halaran, ug pagadugmokon; ninyo ang ilang mga larawan, ug pagaputlon ninyo ang ilang kakahoyan, ug sunogon ninyo sa kalayo ang ilang mga linilok nga larawan._|92Kay siya magapasalaag sa imong anak nga lalake gikan sa pagsunod kanako, aron mag-alagad sila sa lain nga mga dios, sa ingon niana ang kapungot ni Jehova mosilaub batok kaninyo, ug siya magalaglag kanimo sa madali.L{2Ug dili ka magabuhat ug mga pagminyo uban kanila; dili ka magahatag sa anak nga babaye sa iyang anak nga lalake, dili ka usab magakuha sa iyang anak nga babaye nga alang sa imong anak nga lalake.czA2Ug sa diha nga si Jehova nga imong Dios magatugyan kanila sa atubangan nimo, ug pagapatyon mo sila, unya pagalaglagon mo gayud sila; dili ka magabuhat ug pakigsaad uban kanila, dili ka usab magapakita ug kalooy kanila;ry a2Sa diha nga si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa yuta nga imong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini, ug magapapahawa sa daghan nga mga nasud gikan sa imong atubangan, sa Hetehanon, sa Gergesehanon, ug sa Amorehanon, ug sa Canaanhon, ug sa Peresehanon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon, ang pito ka mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan kay kanimo;7xi2Ug kini mamahimong pagkamatarung alang kanamo kong pagabantayan namo ang pagtuman niining tibook nga sugo sa atubangan ni Jehova nga atong Dios, ingon sa iyang gisugo kanamo.Ww)2Ug si Jehova nagsugo kanamo sa pagbuhat niining tanan nga kabalaoran, ug sa pagkahadlok kang Jehova nga atong Dios, alang kanunay sa among kaayohan, aron nga magahatag siya ug kinabuhi kanamo maingon karon. v2Ug kami gikuha niya gikan didto, aron sa pagdala kanamo nganhi sa paghatag kanamo sa yuta nga gipanumpa niya sa atong mga amahan./uY2Ug si Jehova mipakita ug mga timaan ug mga katingalahan, dagku ug malaglagon didto sa Egipto, kang Faraon, ug sa tibook niya nga balay sa atubangan sa among mga mata;(tK2Unya magaingon ikaw sa imong anak nga lalake. Kami naulipon ni Faraon didto sa Egipto: ug si Jehova nagkuha kanamo gikan sa Egipto pinaagi sa kamot nga kusgan;as=2Sa diha nga sa panahon nga umalabut mangutana kanimo ang imong anal nga lalake nga magaingon: Unsa ba ang mga kahulogan sa mga pagpamatuod, ug kabalaoran, ug mga tulomanon nga gisugo kaninyo ni Jehova nga atong Dios?orY2Aron sa pagsalikway sa tanan nimo nga mga kaaway gikan sa atubangan mo, ingon sa gipamulong ni Jehova.Eq2Ug buhaton mo ang matarung ug maayo diha sa mga mata ni Jehova; aron mamaayo alang kanimo, ug nga magasulod ikaw ug manag-iya sa yuta nga maayo nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan,$pC2Magabantay kamo nga masingkamuton gayud sa mga sugo ni Jehova nga inyong Dios, ug sa iyang mga pagpamatuod, ug sa iyang kabalaoran, nga gisugo niya kanimo.joO2Dili kamo magtintal kang Jehova nga inyong Dios, ingon sa inyong pagtintal kaniya didto sa Massa.Kn2Kay si Jehova nga imong Dios sa taliwala nimo maoy Dios nga abughoan: tingali unya ang kapungot ni Jehova nga imong Dios mosilaub batok kanimo, ug siya magalaglag kanimo gikan sa nawong sa yuta.mmU2Dili kamo magasunod sa nagakalainlaing mga dios, sa mga dios sa mga katawohan nga nagalibut kaninyo:olY2 Kahadloki si Jehova nga imong Dios; ug kaniya mag-alagad ka, ug tungod sa iyang ngalan magapanumpa ka. k2 Unya magabantay ka aron dili ka mahikalimot kang Jehova nga nagpagula kanimo gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa kaulipnan.Uj%2 Ug mga balay nga nadasuk sa tanang mga maayong butang, nga wala nimo pagapun-a, ug mga atabay nga kinalotan nga wala mo pagkalota, mga kaparasan ug kaolivahan nga wala mo pagtamni; magakaon ka ug mabusog;vig2 Ug mahitabo, sa diha nga si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa yuta nga gipanumpa niya sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob, sa paghatag kanimo, ug mga dagku ug matahum nga mga ciudad nga wala mo matukod,`h;2 Ug igasulat mo kini sa mga haligi-sa-pultahan sa imong balay, ug sa imong mga ganghaan.{gq2Ug ihigot mo kini nga timaan sa imong kamot, ug mamahimo kini nga mga timaan sa agtang sa tunga sa imong mga mata;Pf2Ug igatudlo mo kini sa dakung kakugi sa imong mga anak, ug magasulti ka mahitungod niini sa magalingkod ikaw sa imong balay, ug sa magalakaw ikaw sa dalan, ug sa imong paghigda ug sa imong pagbangon.ae=2Ug kining mga pulonga, nga gisugo ko niining adlawa, magapaibabaw sa imong kasingkasing:d{2Ug higugmaon mo si Jehova nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag, ug sa bug-os mong gahum.[c12Magpatalinghug ka, Oh Israel: Si Jehova nga atong Dios, maoy usa lamang ka Jehova;ybm2Busa patalinghugi, Oh Israel, ug tinguhaa ang pagbuhat niini; aron mamaayo kini alang kanimo, ug aron pagapadaghanon kamo gayud, ingon sa gisaad kanimo ni Jehova, ang Dios sa imong mga amahan, didto sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos.5ae2Aron mahadlok ka kang Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa tanan niya nga kabalaoran, ug sa iyang mga sugo, nga akong gisugo kanimo, ikaw, ug ang imong anak nga lalake, ug ang anak nga lalake sa imong anak nga lalake, sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi; ug aron ang imong mga adlaw pagalugwayan.T` %2Karon kini mao ang sugo, kabalaoran, ug mga tulomanon, nga gisugo ni Jehova nga inyong Dios nga igatudlo kaninyo, aron pagabuhaton ninyo kini didto sa yuta nga pagaadtoan ninyo aron sa pagpanag-iya niini:X_+2!Magalakaw kamo sa tanan nga dalan nga gisugo kaninyo ni Jehova nga inyong Dios, aron mabuhi kamo, ug mamaayo kini kaninyo, ug aron pagalugwayan ninyo ang inyong mga adlaw sa yuta nga inyong pagapanag-iyahon.^2 Busa magabantay kamo sa pagbuhat sumala sa gisugo kaninyo ni Jehova nga inyong Dios; dili kamo motipas ngadto sa too ni ngadto sa wala:] 2Apan mahitungod kanimo, tumindog ka dinhi tupad kanako, ug igaingon ko kanimo ang tanan nga mga sugo, ug ang kabalaoran, ug ang mga tulomanon nga igatudlo mo kanila, aron nga pagabuhaton nila didto sa yuta nga gihatag ko kanila aron sa pagpanag-iya niini.T\#2Umadto ka ug ipamulong mo kanila: Pamauli kamo sa inyong mga balong-balong. '~q}} {z2yxww`v!ttsqqIppkoo-n>m%l[k9jihh0g f:dcFbbap`__K^]\[ZYY XWW`VV)U,TgSSSORRRcRQQkQ PPeONM"L KJIHGG`FjEE(DgC}BYA@?x>==IG2Ug ang tanan nga nagakamang nga pak-an, sila mga mahugaw alang kaninyo: dili kini pagakan-on.\=32Ug ang cigueña, ug ang lapay ingon sa iyang matang, ug ang abubilla, ug ang kabog,:<q2Ug ang somormujo, ug ang calamon, ug ang corvejon,Z;/2Ug ang gamayng ngiw-ngiw, ug ang dakung ngiw-ngiw, ug ang ngiw-ngiw nga tarungan,[:12Ug ang bukaw, ug ang lechuza, ug ang cuclillo, ug ang banog ingon sa iyang matang,99o2Ug ang tagsatagsa ka owak; ingon sa iyang matang,H8 2 Ug ang ixio, ug ang buitre, ug ang banog ingon sa iyang matang,b7?2 Apan kini mao ang mga dili ninyo pagakan-on: ang agila ug ang azor ug ang agila sa dagat,86m2 Sa tanang mga mahinlo nga langgam magakaon kamo.e5E2 Ug ang bisan unsa nga walay kapay ug hingbis dili kamo magakaon: mahugaw kini alang kaninyo.r4_2 Sa tanan nga anaa sa tubig kini pagakan-on ninyo: ang tanan nga adunay kapay ug hingbis pagakan-on ninyo;A3}2Ug ang baboy, kay pikas ang koko, apan wala magausap sa kinaon, mahugaw kini alang kaninyo: sa unod nila niini dili kamo magakaon, dili usab kamo maghikap sa ilang mga lawas nga patay.y2m2Bisan pa niana, kini dili ninyo pagakan-on niadtong mga nagapangusap sa kinaon, kun sa mga adunay koko nga pikas: camello, ang liebre, ug ang conejo, kay nagapangusap sa kinaon sila, apan dili pikas ang koko, mga mahugaw kini alang kaninyo.51e2Ug ang tagsatagsa ka mananap nga nabahin ang koko ug nagbaton sa koko nga napikas sa duha, ug ang nagapangusap sa kinaon, sa taliwala sa mga mananap, kana pagakan-on ninyo.{0q2Ang ciervo, ug ang corzo, ug ang lagsaw, ug ang oso, unicornio, ug ang vaca nga ihalas, ug ang kanding nga ihalas.^/72Kini mao ang mga mananap nga pagakan-on ninyo: Ang vaca, ang carnero, ug ang kanding,D.2Dili ikaw magakaon sa bisan unsa nga butang nga dulumtanan.}-u2Kay ikaw mao ang usa ka katawohan nga balaan ni Jehova nga imong Dios, ug si Jehova nagpili kanimo, aron mahimo nga usa ka katawohan nga maangkon alang sa iyang kaugalingon ibabaw sa tanan nga mga katawohan nga anaa sa ibabaw sa nawong sa yuta.(, M2Kamo mao ang mga anak ni Jehova nga inyong Dios, dili kamo magasamad sa inyong kaugalingon, ni magapakiskis kamo sa taliwala sa inyong mga mata tungod sa patay:g+I2 Sa diha nga magapatalinghug ikaw sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa tanan niya nga mga sugo nga akong gisugo kaninyo niining adlawa, aron sa pagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova nga imong Dios.*2 Ug walay motapot sa imong kamot sa butang nga gipanghimaraut; aron si Jehova magapahalayo gikan sa kapungot sa iyang kaligutgut, ug magapakita kaninyo ug kalooy, ug may puangod sa ibabaw nimo, ug magapadaghan kanimo sumala sa gipanumpa niya sa imong mga amahan.4)c2 Ug pagatigumon mo ang inagaw nga tanan kaniya ngadto sa taliwala sa iyang dalan, ug pagasunogon mo sa kalayo ang ciudad, ug ang tanan nga inagaw didto tagsatagsa gayud; ngadto kang Jehova nga imong Dios: ug mamahimo kini nga usa ka tipun-og nga walay katapusan; kini dili na pagapatindogon pag-usab:V('2 Sa walay duhaduha pagapatyon mo gayud sa sulab sa pinuti ang mga pumoluyo niadtong ciudara, nga pagalaglagono siya sa hingpit gayud, ug ang tanan nga anaa kaniya, ug ang kahayupan nila, sa sulab sa pinuti::'o2 Unya magasusi ikaw ug magapangita ug magapangutana nga masingkamuton; ug, ania karon, kong kini kamatuoran ug ang butang matuod, nga ang maong kahugawan nahimo sa taliwala nimo:E&2 May dautang mga tawo nanggula gikan sa taliwala nimo, ug nagpatipas sa mga pumoluyo sa ilang ciudad, nga nagaingon: Mangadto kita ug mag-alagad sa lain nga mga dios, nga wala ninyo hiilhi;!%=2 Kong makadungog ka ug paghisgut mahitungod sa usa sa imong mga ciudad, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios aron imong pagapuy-an, nga nagaingon:$)2 Ug ang tibook nga Israel magapatalinghug, ug mahadlok, ug dili na magabuhat sa bisan unsa nga dautan nga sama niini nga ania sa taliwala nimo.a#=2 Ug pagabatoon mo siya sa mga bato hangtud nga siya mamatay, tungod kay nagtinguha siya sa pagpabulag kanimo gikan kang Jehova nga imong Dios, nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa pagkaulipon:%"E2 Kondili hinonoa pagapatyon mo gayud siya; ang imong kamot mao ang mahauna sa ibabaw niya aron sa pagpatay kaniya, ug unya ang kamot sa tibook nga katawohan.v!g2 Dili ka mouyon kaniya, ni magpatalinghug ikaw kaniya; ni ang imong mata malooy kaniya ni magagawas ka kaniya;0 [2 Sa mga dios sa katawohan nga anaa nagalibut kaninyo, nga haduol kanimo kun halayo kanimo, gikan sa usa ka kinatumyan sa yuta hangtud sa usa usab ka kinatumyan sa yuta;dC2 Kong ang imong igsoon nga lalake, ang anak nga lalake sa imong inahan, kun ang anak mong lalake, kun ang anak mong babaye, kun ang asawa sa imong dughan, kun ang imong abyan nga maingon sa imong kalag magahaylo kanimo sa tago, nga magaingon: Mangadto kita ug mag-alagad sa lain nga mga dios, nga wala nimo hiilhi, ikaw, ni ang imong mga ginikanan; 2 Ug ang maong manalagna kun ang maong magdadamgo sa mga damgo pagapatyon; tungod kay siya nagsulti sa pagkasukihan batok kang Jehova nga inyong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, ug naglukat kanimo sa balay sa pagkaulipon, aron sa pagpatipas kanimo sa dalan nga gipalaktan kanimo ni Jehova nga imong Dios. Sa ingon niini magakuha ikaw sa dautan gikan sa taliwala nimo.M2 Magalakaw kamo sugod kang Jehova nga inyong Dios, ug kaniya mangahadlok kamo, ug magabantay sa iyang mga sugo, ug magasugot sa iyang tingog, ug kamo magaalagad kaniya, ug managhiusa ngadto kaniya.!=2 Dili ka magapatalinghug sa mga pulong niana nga manalagnaa, kun niana nga magdadamgo sa mga damgo: kay si Jehova nga inyong Dios magasulay kaninyo, aron sa paghibalo kong nahagugma ba kamo kang Jehova nga inyong Dios sa bug-os ninyo nga kasingkasing, ug sa bug-os ninyo nga kalag.7i2 Ug mahatabo, ang ilhanan kun ang katingalahan nga iyang gisulti kanimo, nga nagaingon: Mosunod kita sa lain nga mga dios nga wala pa nimo hiilhi, ug kita manag-alagad kanila: -2 Kong may motindog sa taliwala mo nga usa ka manalagna, kun usa ka magdadamgo sa mga damgo, ug siya magahatag kanimo ug ilhanan kun katingalahan.2 Bisan unsang butanga nga gisugo ko kaninyo, nga pagabuhaton ninyo; dili mo pagadugangan, ni pagakunhoran mo usab gikan niini.$C2 Dili ka magabuhat sa ingon niini kang Jehova nga imong Dios; kay ang tagsatagsa ka dulumtanan kang Jehova nga iyang gikaligutgutan ilang gibuhat sa ilang mga dios; kay bisan ang ilang mga anak nga lalake ug ang ilang anak nga babaye nanagsunog sila sa kalayo alang sa ilang mga dios.72 Magbantay ka nga dili ikaw mamabitik sa pagsunod kanila sa tapus na malaglag sila gikan sa atubangan nimo; ug nga dili ka mangutana mahatungod sa ilang mga dios, nga magaingon: Unsaon niining mga nasud sa pag-alagad sa ilang mga dios? sa ingon usab niini ang akong pagabuhaton.F2 Sa diha nga pagalaglagon ni Jehova nga imong Dios sa atubangan nimo ang mga nasud nga imong pagaadtoan, aron sa paghingilin kanila, ug mahinginlan mo na sila, ug magapuyo ikaw sa yuta nila;%2 Bantayan ug patalinghugan mo kining tanan nga mga pulong nga akong ginasugo kanimo, aron nga kini mamaayo alang kanimo, ug sa imong mga anak sa ulahi nimo sa walay katapusan, sa diha nga magabuhat ikaw sa maayo ug sa matarung diha sa mga mata ni Jehova nga imong Dios.kQ2 Ug magahalad ikaw sa imong mga halad nga sinunog, ang unod ug ang dugo, sa ibabaw sa halaran ni Jehova nga imong Dios; ug ang dugo sa imong halad igabubo sa ibabaw sa halaran ni Jehova nga imong Dios, ug ikaw magakaon sa unod.2 Ugaling ang mga butang nga balaan nga anaa kanimo ug ang imong mga panaad, pagadad-on mo ug umadto ka sa dapit nga pagapilion ni Jehova;%E2 Dili ka magakaon niini; aron nga kini mamaayo alang kanimo, ug sa imong mga anak sa ulahi nimo, kong ikaw magabuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova.G 2 Dili ka magakaon niini; igayabo mo kini sa yuta sama sa tubig.2 Mao lamang nga magbantay ka sa dili pagkaon sa dugo: kay ang dugo mao ang kinabuhi; ug dili ka magakaon sa kinabuhi uban sa iyang unod.2 Ingon nga ginakaon ang korzo ug ang ciervo, ingon usab magakaon niini ikaw; ang mahugaw ug ang mahinlo makakaon usab niini.:o2 Kong halayo kanimo ang dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios aron pagabutangan sa iyang ngalan, magaihaw ka sa imong mga vaca ug sa imong mga carnero, nga gihatag ni Jehova kanimo, ingon sa gisugo ko kanimo, ug magakaon ka sa sulod sa imong mga ganghaan sunod sa bug-os nga tinguha sa imong kalag.} u2 Sa diha nga pagapadakuon ni Jehova nga imong Dios ang imong utlanan ingon sa iyang gisaad kanimo, ug ikaw magaingon: Mokaon ako ug unod, kay naibug ang imong kalag sa pagkaon ug unod, sunod sa bug-os nga kaibug sa imong kalag kumaon ka ug unod.v g2 Magbantay ka sa imong kaugalingon nga dili ka mobiya sa Levihanon sulod sa panahon nga ikaw nagapuyo sa yuta. #2 Apan sa atubangan ni Jehova nga imong Dios magakaon ikaw kanila sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios, ikaw, ug ang imong anak nga lalake, ug ang imong anak nga babaye, ug ang imong ulipon nga lalake, ug ang imong ulipon nga babaye, ug ang Levihanon nga nahisulod sa imong mga ganghaan; ug magkalipay ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios sa tanan nga bulohaton sa imong mga kamot.; q2 Dili ka usab makakaon sulod sa imong mga ganghaan sa ikapulo sa imong trigo, kun sa imong bag-o nga vino, kun sa imong lana, kun sa mga inunahan sa imong mga vaca, kun sa imong mga carnero, kun sa imong mga panaad nga gisaad nimo, ni sa imong halad-nga-kinabubut-on, ni sa halad-nga-binayaw sa imong kamot:[ 12 Ugaling dili ka magakaon sa dugo; igayabo mo kini sa ibabaw sa yuta sama sa tubig.,S2 Bisan pa niana, makaihaw ka ug makakaon sa unod sulod sa tanan mo nga mga ganghaan, ingon sa tanang gitinguha sa imong kalag, sumala sa panalangin ni Jehova nga imong Dios nga iyang gihatag kanimo; ang mahugaw ug ang mahinlo makakaon niini, ingon sa unod sa korzo ug ingon sa unod sa ciervo:<s2 Kondili sa dapit nga pagapilion ni Jehova sa usa sa imong mga banay, didto magahalad ikaw sa imong mga halad-nga-sinunog, ug didto pagabuhaton nimo ang tanan nga gisugo ko kanimo.{2 Magbantay ka sa imong kaugalingon nga dili ka maghalad sa imong halad-nga-sinunog sa tagsatagsa ka dapit nga makita mo;P2 Ug managkalipay kamo sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios, kamo, ug ang inyong mga anak nga lalake, ug ang inyong mga anak nga babaye, ug ang inyong mga ulipon nga lalake ug ang inyong mga ulipon nga babaye, ug ang Levihanon nga nahisulod sa inyong mga ganghaan: sanglit kay siya walay bahin bisan sa panulondon uban kaninyo.y2 Unya mahitabo nga sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga inyong Dios aron sa pagpapuyo didto sa iyang ngalan, didto pagadad-on ninyo ang tanan nga ginasugo ko kaninyo; ang inyong mga halad-nga-sinunog, ug ang inyong mga halad, ang inyong mga ikapulo, ug ang mga halad-nga-binayaw sa inyong mga kamot, ug ang tanan ninyong mga pinili nga panaad nga inyong igasaad kang Jehova;p[2 Apan sa motabok na kamo sa Jordan, ug mopuyo sa yuta nga igapanunod kaninyo ni Jehova nga inyong Dios, ug magahatag na siya kaninyo ug kapahulayan sa tanan ninyong mga kaaway nga nagalibut, aron magapuyo kamo nga walay kabilinggan;q]2 Kay wala pa kamo makadangat sa kapahulayan ug sa panulondon nga gihatag ni Jehova nga imong Dios kanimo.2_2 Dili kamo magabuhat sunod sa tanang mga butang nga ginabuhat nato dinhi niining adlawa, ang tagsatagsa ka tawo sa bisan unsa nga matarung sa iyang kaugalingong mga mata.U%2 Ug didto magakaon kamo sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios, ug managkalipay kamo sa tanang butang makuptan sa inyong kamot, kamo ug ang inyong panimalay, si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo.  ~}}(|K{!z[yqxx6wavuu[ttsgrqqGp^onmlkk$jiiihgg@fedcbaa^`e_}^]]]\+[ZZYYXWWUTT#SRRQoPQONMML4K!JuII HHH GFFEnD8CBB^A@)?>6=U1'00/z.-,,++ *L)(("'!%$$t#k"" !n! PF7viz/n ]RLC K92 Sa mahuman mo ang paghatag sa ikapulo sa tanan nga ikapulo sa imong mga bunga sa ikatolo ka tuig, nga mao ang tuig sa ikapulo, unya igahatag mo usab sa Levihanon, sa dumuloong, sa ilo, ug sa balo nga babaye, aron sila magakaon sa sulod sa imong mga ganghaan, ug mangabusog sila;4Jc2 Ug magakalipay ka sa tanan nga kaayohan nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, ug sa imong balay; ikaw, ug ang Levihanon, ug ang dumuloong nga anaa sa taliwala nimo.UI%2 Ug karon, tan-awa, nagdala ako sa una nga bunga sa yuta nga gihatag mo kanako, oh Jehova. Ug igabutang mo kini sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, ug magasimba ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios:uHe2 Ug kami gidala niya niining dapita, ug naghatag kanamo niining yutaa, yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos.6Gg2Ug gikuha kami ni Jehova gikan sa Egipto nga adunay kamot nga kusgan, ug sa bukton nga tinuy-od ug may dakung pagkamakalilisang, ug may mga ilhanan, ug may mga katingalahan;;Fq2Ug mitu-aw kami kang Jehova, ang Dios sa among mga amahan; ug nagpatalinghug si Jehova sa among tingog, ug nakakita sa among kalisud, ug sa among kahago ug sa pagdaugdaug kanamo: E 2Ug ang mga Egiptohanon nanagbuhat ug dautan kanamo, ug nagsakit kanamo, ug nagbutang sa ibabaw kanamo sa mapait nga pagkaulipon:D 2Ug magatubag ka ug magaingon sa atubangan ni Jehova nga imong Dios: Usa ka Siriahanon nga andam sa pagkawala mao ang akong amahan, ug milugsong siya ngadto sa Egipto, ug mipuyo didto, diriyut lamang ug didto nahimong usa ka nasud, daku, kusgan ug daghan:C2Ug ang sacerdote magakuha sa bukag gikan sa imong kamot, ug igabutang kini sa atubangan sa halaran ni Jehova nga imong Dios.hBK2Ug umadto ka sa sacerdote nga masacerdote niadtong mga adlawa, ug magaingon ka kaniya: Magasugid karon ako kang Jehova nga imong Dios, nga misulod ako sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa atong mga amahan nga igahatag kanato:A2Nga magakuha ka sa una sa tanan nga mga bunga sa yuta, nga imong makuha nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, ug igabutang mo kini sa usa ka bukag, ug moadto ka sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios, aron pagapapuy-on niya didto ang iyang ngalan."@ A2Ug mahitabo, sa diha nga makasulod ka na sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon, ug magapanag-iya niini ug magapuyo niana:D?2Busa mahitabo, sa diha nga si Jehova nga imong Dios makahatag na kanimo sa kapahulayan gikan sa imong mga kaaway nga nagalibut, sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon aron magapanag-iya niini, nga pagapalaon mo ang handumanan ni Amalec gikan sa ilalum sa langit: dili ka mahikalimot.H> 2Nga siya misugat kanimo sa dalan, ug naglaglag sa ulahi nga panon sa mga sundalo, sa tanan nga mga mahuyang sa ulahi nimo, sa diha nga gikapuyan ka ug gibudlay; ug wala siya mahadlok sa Dios.Z=/2Hinumduman mo ang gibuhat ni Amalec kanimo sa dalan, sa paggikan ninyo sa Egipto:<72Kadtong tanan nga magabuhat nianang mga butanga, bisan kinsa nga magabuhat ug dili matarung, maoy usa ka dulumtanan alang kang Jehova nga imong Dios.J;2Magabaton ka ug timbangan nga hingpit ug matarung: magabaton ka ug taksanan nga hingpit ug matarung: aron pahalugwayan ang imong mga adlaw sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios.]:52Dili ka magbaton diha sa imong balay sa taksanan nga nagkalainlain, dagku ug gagmay.^972 Dili ka magbaton diha sa imong puntil sa nagakalainlain nga timbang, dagku ug gagmay.S8!2 Unya pagaputlon mo ang iyang kamot: ang imong mata dili magakalooy kaniya.q7]2 Sa diha nga manag-away ang mga tawo sa usa ug usa, ug moabut ang asawa sa usa aron sa pagluwas sa iyang bana gikan sa kamot sa magasamad kaniya, ug igakuot niya ang iyang kamot, ug iyang pagakuhaon siya pinaagi sa mga butang tinago;W6)2 Ug ang iyang ngalan pagahinganlan sa Israel: Ang balay sa binadbaran sa sapin. 52 Nan moduol kaniya ang asawa sa iyang igsoon sa atubangan sa mga anciano, ug magabadbad sa iyang sapin sa iyang tiil, ug magaluwa sa iyang nawong ug mosulti ug magaingon: Mao kini ang pagabuhaton sa tawo nga dili magatukod sa balay sa iyang igsoon nga lalake.452Unya ang mga anciano sa iyang lungsod magapaanha kaniya, ug magapakigsulti kaniya: ug kong siya motingog ug moingon: Ako dili buot magadawat kaniya.83k2Ug kong ang tawo dili buot magadawat sa asawa sa iyang igsoon, unya moadto ang asawa sa iyang igsoon sa pultahan ngadto sa mga anciano, ug magaingon siya: Ang igsoon nga lalake sa akong bana dili buot magabangon pag-usab alang sa iyang igsoon ug ngalan sa Israel; siya dili buot magpakigkaubanan kanako.%2E2Ug mahitabo nga ang panganay nga lalake nga igapanganak niya, magabangon sa ngalan sa iyang igsoon nga namatay, aron ang ngalan niini dili mapala sa Israel.$1C2Kong ang mga managsoon magatingub sa pagpuyo, ug mamatay ang usa kanila, ug walay anak, ang asawa sa namatay dili makapamana sa gawas sa lalake nga dumuloong: ang igsoon sa iyang bana moadto kaniya ug mangasawa kaniya, ug magabuhat siya sa katungdanan ingon nga igsoon sa bana niya .T0#2Dili mo pagbutangan ug busal ang baba sa vaca kong magagiuk kini sa trigo .B/2Iyang pagalatuson siya ug kap-atan ka hampak, dili siya magapalabaw niini; tingali kong siya magahampak nga kapin niini, unya ang imong igsoon madautan nga pagatan-awon sa atubangan mo.D.2Ug mahitabo nga kong ang dautang tawo angay nga pagahampakon, nga ang maghuhukom magapaubo kaniya ug iyang ipahampak siya sa iyang atubangan, sumala sa iyang pagkadautan, sa pila ka isip.=- w2Kong adunay paglalis sa taliwala sa mga tawo, ug mangadto sila sa paghukom, ug mga maghuhukom magahukom kanila, pagabuhian nila ang matarung, ug pagahukman nila sa silot ang dautan.q,]2Ug pagahinumduman mo nga naulipon ka sa yuta didto sa Egipto: busa ginasugo ko ikaw nga buhaton mo kini.+)2Sa diha nga magapamupo ka sa mga bunga sa imong parrasan dili mo paghagdawan pag-usab; kini alang sa dumuloong, sa ilo, ug sa balo nga babaye.*/2Sa diha nga magauyog ka sa imong mga oliva dili mo paghagdawan ang mga sanga pag-usab: kini alang na sa dumuloong, sa ilo, ug sa balo nga babaye.-)U2Sa diha nga magaani ka sa imong mga uhay sa imong uma, ug nahikalimot ka sa usa ka bugkos nga uhay didto sa uma dili ka magbalik sa pagkuha niana; kini iya sa dumulong, sa ilo, ug sa balo nga babaye; aron pagapanalanginan ka ni Jehova nga imong Dios sa tanan nga bulohaton sa imong mga kamot.(12Apan hinumduman mo nga naulipon ka didto sa Egipto, ug gikan didto gibawi ka ni Jehova nga imong Dios; busa nagasugo ako kanimo sa pagbuhat niini.'+2Dili mo balit-aron ang katarungan nga angay sa lumalangyaw, kun sa mga ilo; dili ka usab magdawat sa bisti sa balo nga babaye ingon nga prenda:)&M2Ang mga amahan dili pagapatyon tungod sa mga anak, ni ang mga anak pagapatyon tungod sa mga amahan; ang tagsatagsa pagapatyon tungod sa iyang kaugalingong sala.%2Sa iyang adlaw magahatag ka kaniya sa iyang suhol, ug dili pagapasalopan sa adlaw kini (kay siya kabus, ug ang iyang kasingkasing nagatinguha alang sa iyang kinabuhi); kay tingali unya magatu-aw siya batok kanimo kang Jehova, mahimong sala kini kanimo.:$o2Dili mo pagdaugdaugon ang mamomoo nga kabus ug adunay kinahanglan, bisan siya usa sa imong mga igsoon, bisan sa mga dumuloong nga anaa sa imong yuta sulod sa imong mga ganghaan:h#K2 Kinahanglan gayud nga igauli mo kaniya ang prenda sa dili pa mosalop ang adlaw, aron matulog siya sa iyang bisti, ug magapanalangin kanimo: ug kini mamao ang pagkamatarung alang kanimo sa atubangan ni Jehova nga imong Dios.O"2 Ug kong kining tawohana kabus dili ka magkatulog uban sa iyang prenda.i!M2 Maghulat ka sa gawas, ug ang tawo nga imong pahulamon magadala sa prenda kanimo ngadto sa gawas. )2 Sa diha nga magapahulam ka sa imong isigkatawo sa bisan unsang paagi sa paghulam, dili ka magsulod sa iyang balay sa pagkuha kaniya ug prenda.ue2 Hinumduman mo ang gibuhat ni Jehova nga imong Dios kang Miriam sa dalan sa tapus na kamo mipahawa sa Egipto.fG2Magmatngon ka sa sakit sa sanla, nga pagapanid-an mo sa pagkasingkamut gayud, ug pagabuhaton mo ingon sa tanan nga igatudlo kaninyo sa mga sacerdote nga Levihanon magmatngon kamo sa pagbuhat sumala sa akong gisugo kanila.2Kong may tawo nga hikaplagan nga mangawat sa bisan kinsa sa iyang igsoon sa mga anak sa Israel, ug pagapatigayonon niya siya ingon nga ulipon, kun iyang igabaligya siya; ang maong kawatan mamatay, niini nga paagi pagkuhaon mo ang dautan sa taliwala mo.sa2Walay tawo nga magaprenda sa galingan, bisan sa ligsanan sa galingan: kay kini maoy pagprenda sa kinabuhi. 2Sa diha nga nagapili ang tawo ug bag-ong asawa, dili siya magaadto sa pagpanggubat, dili usab siya hatagan ug gahum sa bisan unsang bulohaton: magapuyo siya sa iyang balay nga walay katungdanan sa usa ka tuig, ug maglipay sa iyang asawa nga iyang gipili.(K2Ang iyang unang bana nga nagpagula kaniya dili magkuha kaniya pag-usab aron nga kini maasawa niya, sa human na siya mahugawi; kay kini dulumtanan sa atubangan ni Jehova; ug dili mo hatagan ug higayon sa pagpakasala ang yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon.}u2Ug kong ang ulahi nga bana masilag kaniya, ug magasulat kaniya ug sulat sa pagpakigbulag, ug igahatag niya kini sa iyang kamot, ug iyang pagapagulaon siya sa iyang balay; o kong mamatay ang ulahi nga lalake nga mikuha kaniya aron maiyang asawa,dC2Ug sa mahigula na siya sa iyang balay, makalakaw siya ug mahimong asawa sa lain nga lalake. '2Sa diha nga ang tawo magapili ug asawa ug mangasawa kaniya, siya dili moayon kaniya tungod kay nakakaplag siya kaniya ug butang nga dili maputli, magasulat siya kaniya ug sulat sa pagpakigbulag, ug igahatag niya sa iyang kamot, ug pagapagulaon niya siya sa iyang balay.&G2Sa duha nga mosulod ka sa anihon sa imong isigkatawo, makakutlo ka ug mga uhay sa imong kamot; apan dili ka magagamit ug galab sa anihon sa imong isigkatawo.9m2Sa magasulod ka sa kaparrasan sa imong isigkatawo, nan makakaon ka ug mga parras hangtud sa pagkatagbaw sa imong tinguha; apan dili ka magbutang bisan unsa sa imong panudlanan.>w2Ang ginapamulong sa imong mga ngabil matngonan mo ug buhaton; ingon sa imong gisaad kang Jehova nga imong Dios, usa ka halad sa kinabubut-on, nga imong gisaad pinaagi sa imong baba.H 2Apan kong magapugong ka sa panaad dili kini mahimong sala nimo.T#2Sa diha nga magapanaad ka ug saad kang Jehova nga imong Dios, dili ka maglangan sa pagbayad niana; kay sa pagkamatuod gayud si Jehova nga imong Dios magapaningil niini kanimo; ug mahimo kining sala nimo.  2Sa dumuloong makapahulam ka nga may patubo, apan sa imong igsoon dili ka magpahulam nga may patubo, aron magapanalangin kanimo si Jehova nga imong Dios sa tanan nga bulohaton sa imong mga kamot, sa ibabaw sa yuta nga imong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini.*O2Dili ka magpahulam nga may patubo sa imong igsoon; patubo sa salapi; bisan patubo sa makaon, bisan patubo sa bisan unsang butanga nga papahulaman nga may patubo.M2Dili ka magdala ug suhol sa bigaon, bisan suhol sa iro, ngadto sa balay ni Jehova nga imong Dios tungod sa bisan unsa nga panaad; kay bisan kining duha dulumtanan alang kang Jehova nga imong Dios.2Walay bisan kinsa nga magbigaon sa mga anak nga babaye sa Israel, walay bisan kinsa nga magsodomanhon sa mga anak nga lalake sa Israel.+ Q2Magapuyo siya uban kanimo sa imong taliwala, sa dapit nga pagapilion niya sa usa sa imong mga ganghaan, diin siya mahimuot sa pagpuyo, dili mo siya pagdaugdaugon.g I2Dili mo pag-iuli sa iyang agalon ang ulipon nga mikalagiw nganha kanimo gikan sa iyang agalon: !2Kay si Jehova nga imong Dios magalakaw sa taliwala sa imong campo aron sa pagluwas kanimo, ug aron sa pagtugyan nganha kanimo sa imong mga kaaway: aron sa ingon niana ang imong campo mabalaan aron dili siya makakita ug mahugaw nga butang kanimo, ug motalikod kanimo.> w2 Ug magabaton ka ug dosdos uban sa imong mga hinagiban, ug mamao nga kong magalingkod ikaw didto sa gawas, magakalot ka kaniya, ug unya mobalik ikaw ug magatabon sa nagagikan kanimo:[ 12 Magabaton ka ug usa ka dapit usab nga gawas sa campo, ug moadto ka didto sa gawas.ue2 Apan sa moabut na ang kahaponon magahugas siya sa tubig, ug kong mosalup na ang adlaw mosulod siya sa campo.'2 Kong adunay adunay bisan kinsa nga dili mahinlo tungod sa nahitabo kaniya sa gabii, nan mopahawa siya sa campo, siya dili magasulod sa campo.fG2 Sa moadto ka sa kapatagan batok sa imong mga kaaway, maglikay ka sa tanang dautan nga butang.fG2Ang mga anak nga mangatawo kanila sa ikatolo ka kaliwatan makasulod sa katilingban ni Jehova.2Dili ka magdumot sa Idumeahanon, kay siya imong igsoon: dili ka magdumot sa Egiptohanon, kay nagdumuloong ka sa iyang yuta.zo2Dili mo pagtinguhaon ang ilang pakigdait bisan ang ilang kaayohan sa tanan mong mga adlaw nga sa walay katapusan.R2Apan si Jehova nga imong Dios dili buot magapatalinghug kang Balaam, kondili gibalhin ni Jehova nga imong Dios ang tunglo sa pagkapanalangin alang kanimo, kay si Jehova nga imong Dios nahagugma kanimo.iM2Kay sila nanagtagbo kaninyo nga walay tinapay ug tubig sa dalan, sa paggikan ninyo sa Egipto, ug kay nagsuhol sila batok kanimo kang Balaam, anak nga lalake ni Beor sa Petor sa Mesopotamia, aron siya nga magapanunglo kanimo.H 2Ang Ammonihanon, bisan ang Moabihanon dili makasulod sa katilingban ni Jehova; bisan hangtud sa ikapulo nga kaliwatan dili usab sila makasulod sa katilingban ni Jehova nga sa walay katapusan:72Ang anak sa dili kinasal dili magasulod sa katilingban ni Jehova: bisan hangtud sa ikapulo ka kaliwatan dili sila magasulod sa katilingban ni Jehova.`~ =2Ang nasamaran sa itlog kun naputlan sa kinatawo dili magasulod sa katilingban ni Jehova.j}O2Ang tawo dili magakuha sa asawa sa iyang amahan, ug dili usab magabukas sa tampi sa iyang amahan.i|M2Nan ang lalake nga mihigda ipon kaniya magahatag sa amahan sa batan-on nga babaye ug kalim-an ka book nga salapi, ug siya mahimong asawa niya kay iyang gipakaulawan siya; dili niya isalikway siya sa tanan niya nga mga adlaw.{12Kong may tawo nga makakaplag ug batan-on nga babaye nga ulay, nga dili kaslonon, ug magkupot kaniya, ug mohigda ipon kaniya, ug hingkaplagan sila,z2Kay iyang hingkaplagan siya sa kapatagan, ug misinggit ang batan-on nga babaye nga kaslonon ug walay bisan kinsa nga nakatabang kaniya.iyM2Apan sa batan-on nga babaye wala ka ing pagabuhaton: walay sayup ang batan-on nga babaye nga angay sa kamatayon: kay ingon nga may tawo nga magatindog batok sa iyang isigkatawo, ug magapatay kaniya, mao usab kini sama niana.]x52Apan kong ang tawo makakaplag didto sa kapatagan ug usa ka batan-on nga babaye nga kaslonon, ug ang tawo magalugos kaniya, ug mohigda ipon kaniya; niini ang lalake lamang ang mamatay kay mihigda siya ipon kaniya:Nw2Nan pagadad-on ninyo silang duruha sa pultahan niadtong lungsora, ug pagalabayon ninyo sila sa mga bato hangtud sa kamatayon; ang batan-on nga babaye kay wala siya magsinggit nga diha man siya sa lungsod, ug ang lalake kay nagpakaulaw siya sa asawa sa iyang isigkatawo: mao kini ang pagkuha mo sa dautan gikan sa taliwala mo.v52Kong adunay batan-on nga babayeng ulay nga kaslononsa usa ka pamanhonon, ug ang usa ka lalake makahibalag kaniya sa lungsod, ug mohigda ipon kaniya;bu?2Kong may tawo nga hidakpan nga mihigda ipon sa usa ka babaye nga minyo sa usa ka bana, silang duruha mangamatay, ang lalake nga mihigda ipon sa babaye, ug ang babaye: mao kini ang pagkuha mo sa dautan gikan sa Israel:Kt2Unya pagadad-on nila ang batan-on nga babaye ngadto sa pultahan sa balay sa iyang amahan, ug magalabay kaniya sa mga bato hangtud sa kamatayon ang mga tawo sa iyang lungsod, kay nagbuhat siya ug mangil-ad sa Israel nga nagapakighilawas siya sa balay sa iyang amahan: mao kini ang pagkuha mo sa dautan gikan sa taliwala mo.fsG2Apan kong kini matuod nga wala siya makakaplag sa timaan sa pagkaulay sa batan-on nga babaye;r2Ug ilang pagamultahan siya sa usa ka gatus ka book nga salapi, ug igahatag nila sa amahan sa batan-on nga babaye, kay gibutyag niya ang dautan nga dungog sa ulay sa Israel: ug iyang pagadawaton siya nga asawa, ug dili niya isikway siya sa tanan nga mga adlaw niya.Yq-2Unya ang mga anciano sa lungsod magakuha sa lalake ug ilang pagacastigohon siya.2p_2Ug, ania karon, siya nagabutang-butang kaniya ug mga maka-uulaw nga mga butang nga nagaingon: Wala ko hikaplagi sa imong anak nga babaye ang ilhanan sa pagkaulay; apan ania ang mga timaan sa pagkaulay sa akong anak nga babaye. Ug pagabuklaron nila ang bisti sa atubangan sa mga anciano sa lungsod:(oK2Ug ang amahan sa batan-on nga babaye magaingon sa mga anciano: Akong gihatag ang akong anak nga babaye niining tawohana aron maasawa, ug siya nagadumot kaniya;/nY2Unya ang amahan sa batan-on nga babaye ug ang iyang inahan magakuha ug magadala ug mga timaan sa pagkaulay sa dalaga ngadto sa mga anciano sa ciudad diha sa ganghaan._m92Ug magabutangbutang kaniya ug maka-uulaw nga mga butang, ug magabutyag ug dautan nga ngalan kaniya, ug magaingon: Kini gipangasawa ko, ug miduol ako kaniya, ug wala ko hikaplagi kaniya ang mga ilhanan sa pagkaulay;Yl-2 Kong may tawo nga magapili ug asawa, ug moduol kaniya, ug unya magadumot kaniya,ska2 Buhatan mo ug mga borlas ang upat ka sidsid sa imong kupo nga hataas nga igatabon mo sa imong kaugalingon.Ij 2 Dili ka magbisti sa nagkasagol nga saput, sa balhibo ug sa lino.8im2 Dili ka magpaipon sa vaca ug sa asno sa pagdaro.6hg2 Dili ka magpugas sa imong parrasan sa duha ka nagakalainlain nga binhi, kay sa ingon niana madaut ang tibook nga abut, ang binhi nga imong gipugas, ug ang bunga sa parrasan..gW2Kong magtukod ka ug balay nga bag-o, magbuhat ka ug sandigan sa imong azotea, aron ikaw dili magbutang ug dugo sa imong balay, kong gikan niini may mahulog nga tawo.(fK2Paluparon mo gayud ang inahan, apan ang mga kuyabog mahimo nga pagakuhaon mo alang kanimo; aron magalakaw ug maayo kanimo, ug pahalugwayan ang imong mga adlaw.e2Kong makakaplag ka sa dalan, sa bisan unsang kahoya kun sa ibabaw sa yuta, usa ka salag sa langgam nga adunay kuyabog, kun sa mga itlog, ug ang inahan nagaloob sa ibabaw sa mga kuyabog kun sa ibabaw sa mga itlog, dili mo pagkuhaon ang inahan uban sa mga kuyabog:Ld2Ang babaye dili magsul-ob ug bisti nga iya sa lalake, ni ang lalake magsul-ob sa bisti nga iya sa babaye; kay bisan kinsa nga magabuhat niining mga butanga, dulumtanan kang Jehova nga imong Dios.%cE2Dili mo pagtan-awon ang asno sa imong igsoon kun ang iyang vaca nga mapukan sa dalan, ug maglikay ka gikan niini; tabangan mo gayud siya sa pagbangon niini.b2Ug mao kini ang pagabuhaton mo sa iyang asno; ug mao kini ang pagabuhaton mo sa iyang bisti; ug mao kini ang pagabuhaton mo sa tanang nangawala nga butang sa imong igsoon, nga nawala kaniya, nga imong hikaplagan: dili ka magalikay sa imong kaugalingon._a92Ug kong ang imong igsoon dili haduol kanimo, kun wala ka makaila kaniya, pagadad-on mo ang nawala ngadto sa imong balay, ug diha kana kanimo hangtud nga ang imong igsoon magapangita niana, ug igauli mo kana kaniya.4` e2Dili mo pagtan-awon ang vaca sa imong igsoon kun ang iyang carnero nga mahisalaag, ug magalikay ikaw kanila; kinahanglan nga dad-on mo kini pagbalik ngadto sa imong igsoon._/2Ang iyang lawas dili magapabilin sa kahoy sa tibook nga gabii, apan sa pagkatinuod gayud igalubong mo siya nianang maong adlaw; kay siya nga gibitay tinunglo sa Dios; aron nga dili mo paghugawan ang imong yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon.^2Ug kong may tawo nga makasala ug usa ka sala nga angay sa kamatayon, ug nga siya pagapatyon, ug pagabitayon mo siya sa usa nga kahoy;O]2Ug ang tanan nga mga tawo sa iyang ciudad magabuno kaniya ug mga bato, ngadto sa kamatayon, niini pagakuhaon mo ang dautan gikan sa taliwala mo; ug ang tibook nga Israel magapatalinghug ug mahadlok.+\Q2Ug magaingon sila sa mga anciano sa ciudad: Kining among anak nga lalake sukihan ug malalison, dili siya buot magatuman sa among tingog; siya ulitan ug palahubog.[32Unya magakupot kaniya ang iyang amahan ug ang iyang inahan, ug magadala kaniya ngadto sa mga anciano sa iyang ciudad ug sa ganghaan sa iyang dapit;UZ%2Kong may tawo nga adunay anak nga lalake nga sukihan ug malalison, nga dili magatuman sa tingog sa iyang amahan, kun sa tingog sa iyang inahan, ug bisan ilang ginacastigo siya, dili siya magatuman kanila.nYW2Kondili ang anak nga lalake sa gidumtan pagailhon niya nga panganay, pinaagi sa paghatag kaniya ug duruha ka bahin sa tanan nga hikaplagan nga iya: kay kadto mao ang sinugdan sa iyang kusog, ang katungod sa pagkapanganay iya man.X%2Unya mao kini nga sa adlaw nga pagabuhaton niya ang pagpapanunod sa iyang mga anak nga lalake sa iyang bahandi, dili niya ikahatag ang katarungan sa pagkapanganay sa mga anak nga lalake sa hinigugma sa pagkapinalabi sa anak nga lalake sa gidumtan nga mao ang panganay;nWW2Kong ang usa ka tawo adunay duruha ka asawa, ang usa hinigugma, ug ang usa gidumtan, ug sila nga duha manag-anak kaniya ug mga anak, ang hinigugma ug ang gidumtan; ug kong ang anak nga lalake nga panganay maiya niadtong gidumtan;MV2Ug mamao kini nga kong ikaw dili mahimuot kaniya, tugutan mo siya kong asa siya padulong; apan dili mo siya ibaligya tungod sa salapi, dili mo usab siya isipon nga ulipon kay gipakaulawan mo siya.U-2 Ug pagahuboon niya ang bisti sa iyang pagkabinihag, ug magapabilin siya sa imong balay; ug magabakho siya mahitungod sa iyang amahan ug sa iyang inahan sulod sa usa ka bulan: ug sa human niadto moduol ka kaniya, ug ikaw mahimong iyang bana, ug siya mahimo nga imong asawa.oTY2 Dad-on mo siya sa imong balay; ug siya magakiskis sa iyang ulo, ug pagaputlan niya ang iyang mga koko; S2 Ug makakita ka sa taliwala sa mga binihag ug usa ka babaye nga maanyag, ug maibug ka kaniya, ug magakuha ka kaniya aron pangasaw-on;+RQ2 Sa diha nga moadto ka sa paggubat batok sa imong mga kaaway, ug si Jiehova nga imong Dios magatugyan kanila sa imong mga kamot, ug pagakuhaon mo sila nga binihag,Q2 Sa ingon niini ihiklin mo ang dugo nga walay sala gikan sa imong taliwala, kong magabuhat ka niadtong matarung sa mga mata ni Jehova._P92Pasayloa ang sala sa imong katawohan nga Israel, nga gitubos mo, Oh Jehova, ug dili mo pag-itugot ang dugo nga walay sala nga magapabilin sa taliwala sa imong katawohan nga Israel. Ug ang dugo pagapasayloon kanila.O 2Ug magaasoy sila sa matuod ug magaingon: Ang among mga kamot wala mag-ula niining dugoa, ni ang among mga mata nakakita niana.@N{2Ug ang tanan nga mga anciano niadtong ciudara nga labing haduol sa gipatay nga tawo, manghunaw sa ilang mga kamot sa ibabaw sa vaca nga dumalaga nga gilunggoan sa liog didto sa walog;M32Ug managpanuol ang mga sacerdote, ang mga anak nga lalake ni Levi; kay kanila nagpili si Jehova nga imong Dios aron sila magaalagad kaniya, ug sa pagpanalangin sa ngalan ni Jehova; ug sumala sa ilang pulong pagahukman ang tagsatagsa ka paglalis ug ang tagsatagsa ka pagbunal.dLC2Ug ang mga anciano niadtong ciudara magadala sa vaca nga dumalaga ngadto sa usa ka walog nga may nagaagay nga tubig, nga wala pa gayud madaro, ni hipugasi, ug ilang lunggoan sa liog ang vaca nga dumalaga didto sa walog.uKe2Ug mamao kini nga ang ciudad nga labing haduol sa gipatay nga tawo bisan ang mga anciano niadtong ciudara nga labing haduol sa gipatay, magakuha gikan sa panon, ug usa ka vaca nga dumalaga nga wala pa magamit, ug wala masangoni ug yugo;J!2Unya ang imong mga anciano ug ang imong mga maghuhukom manggula, ug magasukod sila hangtud sa mga ciudad nga nagalibut kaniya nga gipatay;SI #2Kong adunay usa ka tawo nga hikaplagan nga gipatay didto sa yuta nga gihatag ni Jehova nga imong Dios kanimo sa pagpanag-iya niini, nga magahay-ad sa baul, ug wala hibaloi kong kinsa ang nagpatay kaniya;fHG2Ugaling ang mga kahoy nga imong hibaloan nga dili kahoy alang sa pagkaon, pagalaglagon ug pagaputlon mo sila; ug pagatukoron mo ang mga bantayanan batok sa ciudad nga magapakig-away batok kanimo, hangtud nga kini mapukan.2G_2Sa diha nga magalikos ka sa usa ka ciudad sa hataas nga panahon sa pagpakig-away batok niini, aron sa pagkuha niini, dili mo pagputlon ang iyang kakahoyan pinaagi sa pagbakyaw kanila sa wasay; kay kanila makakaon ka, ug dili mo sila pagaputlon; kay ang kahoy sa kapatagan tawo ba aron pagalikosan?)FM2Aron sila dili makatudlo kaninyo sa pagbuhat sa ilang mga dulumtanan, nga ilang ginabuhat sa ilang mga dios, ug kamo makasala batok kang Jehova nga inyong Dios.cEA2Hinonoa pagalaglagon mo sila gayud: ang mga Hetehanon, ug ang mga Amorehanon, ug ang mga Canaanhon, ug ang mga Peresehanon, ug ang mga Hebehanon, ug ang mga Jebusehanon; ingon sa gisugo kanimo ni Jehova nga imong Dios;}2 Sa diha nga magakahaduol ka sa usa ka ciudad aron sa pagpakig-away batok niini, unya igapahibalo mo ang pakigdait niini./=Y2 Ug mahitabo nga kong ang mga punoan sa mga sundalo makahuman na sa pagsulti sa katawohan, magabutang sila ug mga pangulo sa mga kasundalohan sa pagmando sa katawohan.<2Ug ang punoan sa mga sundalo managsulti pa sa katawohan, ug magaingon sila: Kinsa ba ang tawo nga mahadlokon ug maluya ug kasingkasing? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya matunaw ang kasingkasing sa iyang mga igsoon ingon sa iyang kasingkasing.Q;2Ug kinsa ba ang nakapakasal sa usa ka babaye, ug wala siya makadawat kaniya? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya kong siya mamatay sa panggubatan, ug laing tawo ang makadawat kaniya._:92Kinsa ba ang nakatanum ug usa ka parasan ug wala makapahimulos sa bunga niini? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya kong siya mamatay sa panggubatan, ug laing tawo ang magapahimulos sa bunga niana.!9=2Ug ang mga punoan sa mga sundalo magasulti sa katawohan nga magaingon: Kinsa bang tawohana ang nakatukod ug balay nga bag-o, ug wala magpahanungod niini? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya kong siya mamatay sa panggubatan, ug laing tawo ang magpahanungod niini.82Kay si Jehova nga inyong Dios magalakaw uban kaninyo sa pagpakig-away alang kaninyo batok sa inyong mga kaaway, aron sa pagluwas kaninyo.e7E2Ug magaingon kanila: Patalinghug ka, Israel, kamo magatingub karon sa pagpanggubat batok sa inyong mga kaaway; dili pagpaluyahon ang inyong kasingkasing; dili kamo mahadlok, ni mangurog, ni mangalisang sa atubangan nila;f6G2Ug mahitabo, nga sa magakaduol kamo sa gubat, moabut ang sacerdote ug magasulti sa katawohan,5 2Sa diha nga moadto ka sa pagpanggubat batok sa imong mga kaaway, ug makakita ug mga kabayo, ug mga carro, ug usa ka katawohan nga labaw kay kanimo, dili ka mahadlok kanila; kay si Jehova nga imong Dios nagauban kanimo, ang nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto.!4=2Ug dili magakalooy ang imong mga mata; ang kinabuhi magabayad sa kinabuhi, ang mata sa mata, ang ngipon sa ngipon, ang kamot sa kamot, ang tiil sa tiil.-3U2Ug ang mga mahabilin magapatalinghug, ug mangahadlok, ug gikan dinhi dili na sila magausab sa pagbuhat ug usa ka butang nga dautan nga ingon niini sa taliwala nimo.2-2Pagabuhaton mo kaniya ingon sa iyang gihunahuna nga pagabuhaton niya sa iyang igsoon, ug ingon niini pagakuhaon mo ang dautan sa imong taliwala."1?2Ug ang mga maghuhukom magasukit ug maayo; ug, ania karon, kong makita nga bakakon kadtong saksiha, ug nagsaksi siya sa bakak gayud batok sa iyang igsoon;0)2Unya ang duruha ka tawo nga magabatok mangatubang sa atubangan ni Jehova, sa atubangan sa mga sacerdote ug mga maghuhukom niadtong mga adlawa:/2Kong ang usa ka saksi nga bakakon magatindog batok kang bisan kinsa nga tawo aron sa pagsaksi batok kaniya sa dautang buhat,^.72Dili magapulos ang usa ka saksi batok sa bisan unsa nga kadautan kun bisan unsa nga sala, sa bisan unsa nga sala nga mabuhat niya: sa pulong sa duruha ka saksi kun sa pulong sa totolo ka saksi magagikan ang husay.Q-2Dili mo pagbalhinon ang utlanan sa imong isigkatawo nga gibutang sa mga karaan, sa imong panulondon nga imong pagapanundon sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sa pagpanag-iya niini.,2 Dili magakalooy kaniya ang imong mata; kondili pagakuhaon mo sa Israel ang sala sa dugo nga walay sala, aron mamaayo kini alang kanimo.#+A2 Unya ang mga anciano sa iyang ciudad magasugo ug magapakuha kaniya gikan didto, ug magatugyan kaniya sa kamot sa magpapanimalus sa dugo aron mamatay siya,f*G2 Apan kong adunay tawo nga magadumot sa iyang isigkatawo, ug nagahupo kaniya, ug magatindog batok kaniya, ug magasamad kaniya sa kamatayon sa pagkaagi nga mamatay siya, ug kini mokalagiw padulong sa usa niining mga ciudad;B)2 Aron dili pagaulaan ug dugo sa walay sala ang taliwala sa imong yuta, nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios tungod sa pagkapanulondon, ug ingon niana ang dugo anha sa ibabaw mo.&(G2 Kong pagabantayan mo kining tanan nga mga sugo nga ginatudlo ko kanimo niining adlawa, aron sa pagbuhat kanila, sa paghigugma kang Jehova nga imong Dios, ug sa paglakaw sa iyang mga dalan sa tanan nga adlaw; unya magadugang ka ug totolo ka ciudad alang kanimo, labut pa niining totolo:Y'-2Ug kong pagapadak-on ni Jehova nga imong Dios ang imong utlanan ingon sa iyang gipanumpa sa imong mga amahan, ug igahatag niya kanimo ang tanan nga yuta nga gisaad niya sa imong mga amahan nga iyang igahatag;]&52Busa ako nagasugo kanimo nga nagaingon: Totolo ka ciudad pagalainon mo alang kanimo.(%K2Aron ang magapanimalus sa dugo dili magapangita sa nakapatay, samtang magadaku sa kapungot ang iyang kasingkasing, ug hiabutan niya siya, tungod kay halayo ang dalan, ug iyang pagapatyon siya; bisan dili siya angay sa kamatayon, tungod kay wala siya magdumot kaniya sa miagi nga panahon.H$ 2Maingon nga kong usa ka tawo moadto sa lasang uban sa iyang isigkatawo sa pagputol ug sugnod, ug sa magapangusog siya sa iyang kamot sa wasay aron sa pagputol sa kahoy, mahuso ang puthaw sa tumoy, ug makaigo sa iyang isigkatawo, ug mamatay kini; kadto siya mokalagiw padulong sa usa niining mga ciudara, ug mabuhi siya: ~}|{zzDyYxwvvu~ttPss rarq@pp:o?nnPmmFll,kljjyiiSh5ggbffdfeVdcc!b*a`_F^,]]\\[[Z%YYX*WWVUTSRR QPPOO NwMMVLLLKJIHH8GFE{DpCBA@g?>>=e<;r:g9Z876544F322Q110/..G-:,,3++)('&%$$ #L""!l  +;9w@lv .  go4qc2Ug si Jehova miingon kang Moises: Ania karon, ikaw matulog uban sa imong mga amahan; ug kini nga katawohan motindog, ug makighilawas sunod sa lain nga mga dios sa yuta, nga ilang pagaadtoan sa pagpuyo sa taliwala nila, ug sila mobiya kanako, ug magabungkag sa akong tugon nga gibuhat ko uban kanila.%pE2Ug mitungha si Jehova didto sa Balong-Balong, pinaagi sa haligi nga panganod: ug ang haligi nga panganod nagpahaluna sa ibabaw sa pultahan sa Balong-Balong.4oc2Ug si Jehova miingon kang Moises: Ania karon, nagakahaduol na ang imong mga adlaw nga ikaw mamatay: tawgon mo si Josue, ug mangadto kamo sa tabernaculo nga tigumanan aron ako magahatag kaniya sa katungdanan. Ug nangadto sila si Moises ug si Josue, ug mingpakita sila sa tabernaculo sa mga tigumanan.ny2 Ug nga ang ilang mga anak, nga wala mahibalo, managpatalinghug, ug managtoon sa pagkahadlok kang Jehova nga inyong Dios, sa tanan nga adlaw nga magapuyo kamo sa ibabaw sa yuta, nga inyong pagaadtoan sa tabok sa Jordan, aron sa pagpanag-iya niini.;mq2 Pagatigumon mo ang katawohan, ang mga lalake ug ang mga babaye, ug ang mga bata ug ang imong dumuloong nga anaa sa sulod sa imong mga ganghaan, aron nga managpatalinghug sila, ug managtoo sila, ug mangahadlok kang Jehova nga inyong Dios, ug magbantay sa pagbuhat sa tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan;Zl/2 Sa moduol ang tibook nga Israel sa pagpangatubang sa atubangan ni Jehova nga imong Dios sa dapit nga iyang pagapilion, pagabasahon mo kini nga Kasugoan sa atubangan sa tibook nga Israel sa mga igdulungog nila.k32 Ug si Moises nagsugo kanila nga nagaingon: Sa tapus sa matag-pito ka tuig, sa panahong tinudlo sa tuig sa pagpasaylo, sa fiesta sa mga tabernaculo,4jc2 Ug gisulat ni Moises kini nga Kasugoan, ug gihatag niya sa mga sacerdote, mga anak ni Levi nga nanagdala sa arca sa tugon ni Jehova, ug sa tanan nga mga anciano sa Israel.i+2Ug si Jehova mao ang magauna kanimo; siya magauban kanimo, ikaw dili niya pasagdan, ni pagabiyaan ka niya: dili ka mahadlok, dili ka magmaluya.h-2Ug mitawag si Moises kang Josue, ug miingon kaniya sa atubangan sa tibook nga Israel: Magmakusganon ka, ug magmadasigon ka: kay ikaw maoy mosulod uban niining katawohan sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa ilang mga amahan aron igahatag kanila, ug ikaw magapapanunod kanila.Pg2Magmakusganon kamo ug magmadasigon kamo; dili kamo malisang kanila, ug dili kamo mahadlok kanila: kay si Jehova nga imong Dios mao ang magauban kanimo; dili ka pasagdan niya, ni pagabiyaan ikaw niya.fy2Ug igatugyan sila ni Jehova sa atubangan ninyo, ug buhaton ninyo kanila ingon sa tanan nga sugo nga gisugo ko kaninyo.e+2Ug pagabuhaton ni Jehova kanila ingon sa gibuhat niya kang Sihon, ug kang Og, mga hari sa mga Amorehanon, ug sa yuta nila sa mga gilaglag niya.Rd2Si Jehova nga imong Dios, siya magauna kanimo, siya magalaglag ni ini nga mga nasud gikan sa atubangan mo, ug sila pagaagawan mo: si Josue mao ang magalakaw sa unahan mo sumala sa gipamulong ni Jehova.Rc2Ug miingon siya kanila: Sa panuigon nga usa ka gatus ug kaluhaan ka tuig ako niining adlawa; dili na ako arang makagula bisan makasulod: ug si Jehova nag-ingon kanako: Dili ka makatabok niining Jordan.Pb 2Ug miadto si Moises, ug misulti niining mga pulonga sa tanan nga Israel.:ao2Sa paghigugma kang Jehova nga imong Dios; sa pagsugot sa iyang tingog, ug sa pagtaput kaniya; kay siya mao ang imong kinabuhi, ug ang gitas-on sa imong mga adlaw; aron nga magapuyo ka sa ibabaw sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob aron ihatag kanila.z`o2Gisangpit ko ang langit ug yuta sa pagsaksi batok kaninyo niining adlawa, nga gibutang ko sa imong atubangan ang kinabuhi ug ang kamatayon, ang panalangin ug ang tunglo: busa pilia ang kinabuhi, aron mabuhi ikaw, ikaw ug ang imong kaliwatan;D_2Gipamatuod ko karon kanimo, nga sa pagkamatuod mangahanaw kamo: dili ninyo pagalugwayan ang inyong mga adlaw sa ibabaw sa yuta nga imong pagaadtoan tabok sa Jordan sa pagpanag-iya kaniya.^12Apan kong ang imong kasingkasing mobulag, ug dili ka magapatalinghug, kondili mahisalaag, ug magasimba sa lain nga mga dios, ug magaalagad kanila;]]52Niana nagasugo ako kanimo niining adlawa nga higugmaon mo si Jehova nga imong Dios, nga magalakaw ka sa iyang mga dalan, ug magabantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang kabalaoran, ug sa iyang mga tulomanon, aron mabuhi ka ug modaghan, ug nga si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo sa yuta nga pagasudlan mo aron sa pagpanag-iya niini.p\[2Tan-awa, gibutang ko karon sa atubangan mo ang kinabuhi ug ang kaayohan, ang kamatayon ug ang kadautan;l[S2Apan haduol gayud kanimo ang pulong, sa imong baba, ug sa imong kasingkasing, aron tumanon mo siya.DZ2 Ug wala kini sa tabok sa dagat aron nga magaingon ka: Kinsa ba ang motabok alang kanato sa dagat, ug magadala niini dinhi kanato, ug magapapatalinghug niini kanato aron atong pagatumanon?>Yw2 Wala kini sa langit, aron magaingon ka: Kinsa ba ang mosaka alang kanato sa langit, ug magadala niini dinhi kanato, ug magapatalinghug kanato niini, aron nga atong pagatumanon kini?lXS2 Kay kining sugoa, nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, dili kini makuli kanimo, dili usab halayo:W+2 Ug kong magapatalinghug ka sa tingog ni Jehova nga imong Dios, aron sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang kabalaoran nga nahasulat niini nga basahon sa Kasugoan; kong ikaw magabalik kang Jehova nga imong Dios, sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mo nga kalag.3Va2 Ug si Jehova nga imong Dios magapadagaya sa tanan nga buhat sa imong mga kamot, sa bunga sa imong lawas, sa bunga sa imong kahayupan, ug sa bunga sa imong yuta, nga sa imong kaayohan: kay si Jehova magabalik sa pagkalipay kanimo nga sa kaayohan, sama sa iyang pagkalipay ibabaw sa imong mga amahan; U2Ug magabalik ka ug magasugot sa tingog ni Jehova, ug magabuhat sa tanan niyang mga sugo nga akong ginasugo kanimo niining adlawa..TW2Ug igabutang ni Jehova nga imong Dios kining tanan nga mga panunglo sa ibabaw sa imong mga kaaway, ug sa ibabaw sa tanan nga nagadumot kanimo, nga nanaglutos kanimo.lSS2Ug pagacircuncidahon ni Jehova nga imong Dios ang imong kasingkasing, ug ang kasingkasing sa imong kaliwatan, aron sa paghigugma kang Jehova nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mo nga kalag, aron mabuhi ka.^R72Ug pagapabalikon ka ni Jehova nga imong Dios ngadto sa yuta nga gipanunod sa imong mga amahan, ug magapanag-iya ka niana; ug siya magabuhat ug maayo kanimo, ug magapadaghan kanimo labaw pa kay sa imong mga amahan.GQ 2Kong may bisan kinsa sa imong mga sinalikway makadangat hangtud sa mga kinatumyan nga dapit sa langit, gikan didto pagatigumon ka ni Jehova nga imong Dios, ug gikan didto pagakuhaon ka niya:]P52Nga unya si Jehova nga imong Dios, magapabalik kanimo gikan sa imong pagkabihag, ug malooy kanimo, ug magausab siya sa pagtigum kanimo gikan sa tanan nga mga katawohan diin ikaw patlaaga ni Jehova nga imong Dios.`O;2Ug magabalik ka kang Jehova nga imong Dios, ug magatuman ka sa iyang tingog ingon sa tanan nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, ikaw ug ang imong mga anak, sa bug-os mo nga kasingkasing, ug sa bug-os mo nga kalag;mN W2Ug mahitabo nga sa diha nga moabut kanimo kining tanan nga mga butang, ang panalangin ug ang panunglo nga gibutang ko sa atubangan mo, mahinumdum ka kanila sa taliwala sa tanan nga nasud diin giabog ikaw ni Jehova nga imong Dios,ZM/2Ang mga butang nga tinago iya ni Jehova nga atong Dios; apan ang mga butang nga ginapahayag mao ang ato ug sa atong mga anak nga sa gihapon, aron nga pagatumanon ta ang tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan.#LA2Ug sa kasuko, ug sa kapungot, ug sa dakung kaligutgut, giluka sila ni Jehova sa ilang yuta; ug iyang gitambog sila sa lain nga yuta, ingon niining adlawa.K52Busa misilaub ang kapungot ni Jehova batok niining yutaa, aron sa pagdala sa ibabaw niini sa tanan nga mga panunglo nga nahasulat niini nga basahon;J#2Ug nangadto sila ug nanag-alagad sa lain nga mga dios, ug nanagsimba kanila; mga dios nga wala nila hiilhi, ug nga wala niya ihatag kanila:+2Dili kay uban kaninyo lamang nagahimo ako niini nga tugon ug niini nga panumpa, = 2 Aron nga siya magapalig-on kanimo niining adlawa ingon nga usa ka katawohan alang sa iyang kaugalingon, ug aron siya mamao ang Dios nimo sumala sa iyang pagsulti kanimo, ug ingon nga siya nanumpa sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob.<2 Aron ikaw mosulod sa tugon ni Jehova nga imong Dios, ug sa panumpa niya, nga gibuhat ni Jehova nga imong Dios uban kanimo niining adlawa;D;2 Ang inyong mga bata, ang inyong mga asawa, ug ang imong mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala sa imong campo, sukad sa magpuputol sa imong sugnod hangtud sa magkukuha sa imong mga tubig;d:C2 Kamong tanan nagatindog niining adlawa sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios; ang inyong mga pangulo, ang inyong mga banay, ang inyong mga anciano, ug ang inyong mga punoan, bisan pa ang tanan nga mga lalake sa Israel, 9 2 Busa pagabantayan ninyo ang mga pulong niini nga tugon, ug buhaton ninyo sila, aron mouswag kamo sa tanan nga pagabuhaton ninyo. 82Ug gikuha nato ang yuta nila, ug gihatag nato kini sa pagkapanulondon kang Ruben, ug kang Gad, ug sa katunga nga banay ni Manases.$7C2Ug sa ming-abut kamo niining dapita, si Sihon nga hari sa Hesbon, ug si Og nga hari sa Basan, minggula batok kanato sa pagpakig-away, ug gisamaran ta sila:612Wala kamo makakaon ug tinapay, wala usab kamo makainum ug vino kun ilimnon nga maisug, aron manghibalo kamo nga ako mao si Jehova nga inyong Dios.)5M2Ug gidala ko kamo sulod sa kap-atan ka tuig sa kamingawan: ang inyong mga bisti wala mangadaan sa ibabaw ninyo, ug ang imong sapin wala mangadaan sa imong tiil.%4E2Apan si Jehova wala maghatag kaninyo ug kasingkasing sa pagsabut, ug mga mata aron sa pagtan-aw, ug mga igdulungog sa pagpatalinghug, hangtud karong adlawa.z3o2Ang mga dagku nga pagsulay nga hingkit-an sa imong mga mata, ang mga timaan, ug kadtong dagkung mga katingalahan:u2e2Ug nagtawag si Moises sa tibook nga Israel, ug miingon kanila: Kamo nanagpakakita sa tanan nga gibuhat ni Jehova sa atubangan sa inyong mga mata sa yuta sa Egipto kang Faraon, ug sa tanan niya nga mga ulipon, ug sa tibook nga yuta niya;F1 2Kini mao ang mga pulong sa tugon nga gisugo ni Jehova kang Moises aron himoon uban sa mga anak sa Israel didto sa yuta sa Moab, labut pa sa tugon nga iyang gihimo uban kanila didto sa Horeb.?0y2DUg pagapabalikon ka ni Jehova ngadto sa Egipto sa sakayan, pinaagi sa dalan nga giingon ko kanimo: Dili na gayud nimo kini makita pag-usab; ug didto magabaligya kamo sa inyong kaugalingon ngadto sa inyong mga kaaway ingon nga mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye, ug walay tawo nga magapalit kaninyo.p/[2CSa pagkabuntag magaingon ka: Maayo unta kong mahapon na! Ug sa hapon magaingon ka: Maayo unta kong mabuntag na! tungod sa kalisang sa imong kasingkasing nga imong kahadlokan, ug tungod sa talan-awon nga makita mo sa imong mga mata..-2BUg ang imong kinabuhi magabitay sa pagduhaduha sa atubangan mo; ug mahadlok ikaw sa gabii ug sa adlaw, ug ikaw walay katinoan sa imong kinabuhi. - 2AUg sa taliwala niining maong mga nasud dili ka makakaplag ug kasayon, ug didto dili makakaplagan, ang kapahulayan sa lapalapa sa imong tiil: apan didto pagahatagan ka ni Jehova ug kasingkasing nga mahadlokon, ug pagluya sa mga mata, ug pagkahunos sa kalag:, 2@Ug si Jehova magapatlaag kanimo sa taliwala sa tanang mga katawohan, gikan sa usa ka tumoy sa yuta ngadto sa usa usab ka tumoy sa yuta: ug didto magaalagad ka sa lain nga mga dios nga wala mo hiilhi, ikaw, bisan ang imong mga amahan, bisan kahoy ug bato.1+]2?Ug mahitabo nga ingon nga si Jehova nalipay tungod kaninyo sa pagbuhat kaninyo ug kaayohan, ug sa pagpadaghan kaninyo, mao usab nga malipay si Jehova kaninyo sa pagpalumpag kaninyo, ug sa paglaglag kaninyo: ug pagalukahon kamo gikan sa ibabaw sa yuta, nga inyong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini.:*o2>Ug magapabilin kamo nga diyutay ang gidaghanon, samtang kaniadto sama kamo sa mga bitoon sa langit sa gidaghanon; tungod kay wala ka magtuman sa tingog ni Jehova nga imong Dios.3)a2=Ingon man usab ang tanan nga sakit, ug ang tanan nga kaguol, nga wala mahasulat sa basahon niini nga Kasugoan, igapadala sila ni Jehova kanimo, hangtud nga malaglag ikaw.z(o2=<<;;*:?9988766T55 4`33 2,1[0/.--,,+;*(('2&x%X$$ #T""!V! 716&s9l Oz D  2U+2X\/*O<Aron kini maoy mahimong ilhanan sa taliwala ninyo nga sa mangutana ang inyong mga anak sa panahon nga umaabut, nga magaingon: Unsay kahulogan niining mga batoha?{q<Ug si Josue miingon kanila: Lumatas kamo una sa arca ni Jehova nga inyong Dios, ngadto sa taliwala sa Jordan, ug ang tagsatagsa kaninyo kumuha ug pumas-an ug usa ka bato sa iyang abaga, sumala sa gidaghanon sa mga banay sa mga anak sa Israel:}u<Unya gikuha ni Josue ang napulo ug duha ka tawo nga iyang giandan sa mga anak sa Israel, usa ka tawo sa matag-banay:xk<Ug magsugo ka kanila, nga magaingon: Kumuha kamo sa taliwala sa Jordan, sa dapit diin nagtindog nga walay lihok ang mga tiil sa mga sacerdote, napulo ug duha ka bato, ug dad-a ninyo, ug ibutang sa dapit nga inyong pagahigdaan karong gabii.`;<Magkuha ka ug napulo ug duha ka tawo gikan sa katawohan, tagsa ka tawo sa usa ka banay.t e<Ug nahitabo, nga sa nakaagi na ang tibook nga nasud sa Jordan, si Jehova namulong kang Josue, nga nagaingon:ue<Ug ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa tugon ni Jehova, nanagpanindog nga malig-on sa yuta nga mamala sa taliwala sa Jordan; ug ang tibook Israel mingtabok sa yutang mamala, hangtud ang tibook nasud nahurot paglabang sa Jordan.&G<Nga ang mga tubig nga miabut gikan sa ilaya mihunong ug mialsa sa usa ka pundok, halayo kaayo didto sa Adam, ang lungsod nga anaa tupad sa Sarethan; ug kadtong mga nagapadulong sa dagat sa kapatagan, bisan ang Dagat nga Asin, nahabulag; ug ang mga tawo nanabok laktod ngadto sa Jerico.Y-<Ug sa nangabut na sa Jordan ang mga nanagyayong sa arca, ug ang mga tiil sa mga sacerdote nanghituslob na didto sa daplin sa suba (kay ang Jordan moawas man sa tanan niyang mga daplin sa panahon sa ting-ani),E<Ug nahitabo, nga sa namahawa na ang mga tawo sa ilang mga balongbalong, aron sa pagtabok sa Jordan, ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa tugon, sanglit sila nanag-una sa katawohan,!=< Ug mahanabo nga sa paghidapat sa katubigan sa Jordan sa mga lapalapa sa tiil sa mga sacerdote nga nanagyayong sa arca ni Jehova, ang Ginoo sa tibook nga yuta, ang mga tubig sa Jordan mahabulag, bisan ang mga tubig nga manaug gikan sa ilaya; ug sila mohunong diha sa usa ka pundok.sa< Busa karon kumuha kamo ug napulo ug duha ka tawo gikan sa mga banay sa Israel, usa ka tawo sa matag-banay.{q< Ania karon, ang arca sa tugon ni Jehova Ginoo sa tibook nga kalibutan, moagi sa inyong atubangan ngadto sa Jordan.,S< Ug si Josue miingon: Sukad karon hibaloan ninyo nga ang buhing Dios anaa uban kaninyo, ug sa walay duhaduha siya magapapahawa gikan kaninyo sa mga Canaanhon, ug sa mga Hetehanon, ug sa mga Hevehanon, ug sa mga Peresehanon, ug sa mga Gergesehanon, ug sa mga Amorehanon, ug sa mga Jebusehanon.y< Ug si Josue namulong sa mga anak sa Israel: Umari kamo diri, ug patalinghugi ang mga pulong ni Jehova nga inyong Dios.0[<Ug sugoon mo ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa tugon sa pag-ingon: Kong mahiabut kamo sa daplin sa mga tubig sa Jordan, mohunong kamo ug motindog sa Jordan.Q <Ug si Jehova miingon kang Josue: Niining adlawa sugdan ko ang pagpadaku kanimo sa atubangan sa tanang taga-Israel, aron ilang hibaloan nga ingon nga ako nag-uban kang Moises, magauban usab ako kanimo.8 k<Ug si Josue misulti sa mga sacerdote, nga nagaingon: Kuhaa ang arca sa tugon ug umagi kamo sa atubangan sa katawohan; ug gidala nila ang arca sa tugon ug nag-una sa katawohan. !<Ug si Josue miingon sa katawohan: Magputli kamo sa inyong kaugalingon; kay ugma si Jehova magbuhat ug mga katingalahan sa inyong taliwala.\ 3<Apan kinahanglan nga may luna sa taliwala ninyo ug niana, nga may duha ka libo ka maniko ang gilay-on: ayaw pagpaduol niana aron mahibalo kamo sa dalan nga inyong pagalaktan; kay wala ninyo kini hiagii kaniadto.f G<Ug sila nanagsugo sa katawohan, nga nagaingon: Kong hilantawan ninyo ang arca sa tugon ni Jehova, nga inyong Dios, ug ang mga sacerdote nga Levihanon nga nanagyayong kaniya, mamahawa kamo sa inyong dapit ug mosunod niana.hK<Ug nahitabo nga sa nangagi na ang totolo ka adlaw, ang mga punoan nanulod sa taliwala sa campo;3 c<Ug si Josue mibangon sayo sa kabuntagon; ug mingpahawa sila sa Sitim ug nangadto sa Jordan, siya ug ang tanang mga anak sa Israel, ug namuyo sila didto sa wala pa manabok.'I<Ug sila ming-ingon kang Josue: Matuod gayud nga ang tibook yuta gihatag ni Jehova kanato; ug labut pa, ang tanang pumoluyo didto nangatunaw sa atubangan namo.,S<Unya namauli ang duha ka tawo, nanlugsong gikan sa bukid, ug nanabok, ug nangadto kang Josue, ang anak ni Nun; ug sila nagsugilon kaniya sa tanang nahitabo kanila.W)<Ug sila nanlakaw, ug miadto sa bukid, ug napabilin didto totolo ka adlaw, hangtud nga namauli ang nanagpangita kanila; ug ang mga nanaggukod kanila nangita kanila sa ilang giagian, apan sila wala hikaplagi.+Q<Ug siya miingon: Sumala sa imong mga pulong pagatumanon kini; ug iya silang gipalakaw, ug gilayon sila namahawa: ug ang pisi nga mapula gihigot niya sa tamboanan.xk<Apan kong ikaw magamantala niining among bulohaton, kami maga-walay sala sa imong panumpa nga gipanumpa kanamo.y<Ug mahinabo nga bisan kinsa ang mogula sa pultahan sa imong balay ug moadto sa dalan, ang iyang dugo maanha sa iyang ulo, ug kami walay sala: ug bisan kinsa nga anaa uban kanimo sa balay, ang iyang dugo maania sa among ulo kong pagahilabtan siya.1]<Ania karon, Sa diha nga kami manulod na niining yutaa, kining pulang pisi nga imong gigamit aron sa imong pagtunton kanamo, ihigot mo sa imong tamboanan; ug pagatigumon mo sa imong balay ang imong amahan, ug ang imong inahan, ug ang imong mga igsoon ug ang tanang butang sa balay sa imong amahan.jO<Ug ang mga tawo miingon kaniya: Kami walay sala niining imong panumpa nga imong gipanumpa kanamo.~~w<Ug siya miingon kanila: Lumakaw kamo ngadto sa bukid kay tingali unya hikit-an kamo sa nanagpangita kaninyo; managtago kamo didto sulod sa tolo ka adlaw, hangtud nga mamauli ang mga nanagpangita kaninyo; ug unya makapadayon kamo sa inyong dalan.}5<Unya iyang gitunton sila sa usa ka pisi gikan sa tamboanan, kay ang iyang balay diha sa ibabaw sa daplin sa kuta, ug nagpuyo siya sa ibabaw sa kuta.w|i<Ug ang mga tawo nag-ingon kaniya: Ang among mga kinabuhi alang kanimo kong dili ninyo imantala kining among bulohaton; ug mahitabo nga kong ihatag na unya ni Jehova ang yuta kanamo makigsandurot kami kanimo nga maloloy-on ug maminatud-on.Y{-< Ug nga inyong luwason nga buhi ang akong amahan, ug ang akong inahan, ug ang akong mga igsoong lalake, ug mga igsoong babaye, ug ang tanan nga ilang gibatonan; ug luwasa ang among kinabuhi gikan sa kamatayon.Zz/< Busa karon, gihangyo ko kamo nga manumpa kamo kanako sa ngalan ni Jehova, nga sanglit ako nalooy kaninyo, ingon man usab kamo magkalooy sa panimalay sa akong amahan; ug hatagi ako ug usa ka matuod nga ilhanan;y!< Ug sa pagkabati namo niining mga butanga, nangatunaw ang among mga kasingkasing; ug wala na usab ing espiritu nga napabilin sa kang bisan kinsa nga tawo tungod kaninyo, kay si Jehova nga inyong Dios, siya ang Dios sa langit sa kahitas-an, ug dinhi sa ilalum sa yuta.0x[< Kay kami nakadungog kong giunsa ni Jehova pagpamala ang mga tubig sa Dagat nga Mapula sa inyong atubangan, sa diha nga nanggula kamo gikan sa Egipto; ug unsa ang inyong gibuhat sa duha ka hari nga Amorehanon, nga didto sa tabok sa Jordan, ug kang Sihon ug kang Og, nga inyong gipanglaglag gayud.Ow< Ug miingon siya sa mga tawo: Ako nahibalo nga si Jehova naghatag kaninyo sa yuta, ug nga ang kahadlok kaninyo misantup kanamo, ug nga ang mga pumopuyo sa tibook nga yuta hingpugdawan tungod kaninyo.Iv <Ug sa wala pa sila manghigda, siya misaka sa atop ngadto kanila;-uU<Ug ang mga tawo nangapas kanila sa alagian padulong sa Jordan hangtud sa labanganan; ug sa diha nga nanghigula na ang nanagsunod kanila, gitakpan nila ang ganghaan.t{<Apan iyang gidala sila sa atop sa balay, ug gitagoan sila sa mga dagami nga lino, nga iyang gihapnig sa ibabaw sa atop.Es<Ug nahitabo nga sa pagtak-op sa ganghaan sa diha nga mangitngit na, nga ang mga tawo nanggula; kong diin sila paingon ako wala masayud: agpasa sila ninyo dayon; kay sila hiabutan pa ninyo.1r]<Ug ang babaye mikuha sa duha ka tawo, ug iyang gitagoan sila; ug miingon siya: Matuod, dihay mga tawo nga ming-anhi kanako, apan wala ako mahibalo kong diin sila gikan:5qe<Ug ang hari sa Jerico nagpasugo kang Rahab, nga nagaingon: Pagulaa ang mga tawo nga nangabut kanimo, nga nanulod sa imong balay; kay ming-anhi sila aron sa pagsusi sa yuta.p<Ug gisuginlan ang hari sa Jerico sa pag-ingon: Ania karon, may mga tawo sa mga anak sa Israel, nga nanulod dinhi aron sa pagsusi sa yuta.o 5<Ug si Josue ang anak ni Nun, nagsugo gikan sa Sittim duha ka tawo aron sa pagsusi sa mahilum nga pagpaagi, nga nagaingon: Lakaw kamo, tan-awa ang yuta, ug ang Jerico. Sila nanglakaw ug nahiabut sa balay sa usa ka babaye nga bigaon, nga ginabinganlan si Rahab, ug namuyo didto.6n i<Bisan kinsa kadtong mosuki sa imong sugo, ug dili magpatalinghug sa imong mga pulong sa tanan nga imong igasugo kaniya, siya pagapatyon; magmakusganon ka lamang ug magmaisug.Mm <Ingon nga kami nagpatalinghug kang Moises sa tanang butang, sa maong paagi usab magapatalinghug kami kanimo; nga magauban lamang kanimo si Jehova nga imong Dios, ingon sa pag-uban niya kang Moises.l #<Ug sila mingtubag kang Josue, nga nagaingon: Ang tanan nga imong gisugo kanamo among pagabuhaton, ug bisan asa kami nimo sugoa kami moadto.~k y<Hangtud nga si Jehova magahatag sa inyong mga igsoon ug pahulay, ingon nga naghatag siya kaninyo, napanag-iya nila usab ang yuta nga gihatag kanila ni Jehova nga inyong Dios: unya mobalik kamo sa yuta nga inyong napanag-iya, ug magpanag-iya niining yutaa, nga gihatag kaninyo ni Moises nga alagad ni Jehova, niining dapita sa unahan sa Jordan, padulong sa silangan sa adlaw.j 3<Ang inyong mga asawa, ang inyong mga anak nga magagmay, ug ang inyong kahayupan, magapabilin sa yuta nga gihatag ni Moises kaninyo, sa unahan sa Jordan: apan kamo mag-una sa inyong mga igsoon, nga sangkap sa hinagiban ang tanang tawo nga mga maisug nga, ug magatabang kanila;Ui '< Hinumdumi ninyo ang pulong nga gipamulong ni Moises, nga alagad ni Jehova, sa iyang pagsugo kaninyo, nga nagaingon: Si Jehova nga inyong Dios, mihatag kaninyo ug pahulay ug magahatag kaninyo niining yutaa.vh i< Ug sa mga Rubenhanon, ug sa mga Gadahanon, ug sa katunga sa banay ni Manases, si Josue misulti, nga nagaingon:g 5< Umagi kamo sa taliwala sa campo, ug sugoa ang katawohan, sa pag-ingon: Pangandam kamo ug mga makaon; kay sulod sa totolo ka adlaw manabok kamo niining Jordan, sa pagsulod aron sa pagpanag-iya sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova nga inyong Dios aron inyong panag-iyahon kini.Hf  < Unya si Josue nagsugo sa mga punoan sa katawohan, nga nagaingon:*e Q< Wala ko ba ikaw sugoa? Magmakusganon ka ug magmaisug: ayaw pagkahadlok ug dili ka magmaluya; kay si Jehova nga imong Dios, magauban kanimo bisan asa ikaw paingon.d <Ayaw pag-ibulag kining basahon sa Kasugalan sa imong baba; hinonoa magpalandung ka niana sa adlaw ug sa gabii, aron himatngonan mo sa pagbuhat sumala sa tanan nga gisulat dinha: kay sa ingon niana ikaw magmauswagon sa imong panaw, ug unya makab-ut mo ang kauswagan.yc o<Magmabaskugon ka lamang ug magmaisug gayud, sa pag-atiman sa pagbuhat sumala sa tanang balaod nga gisugo kanimo ni Moises nga akong alagad: ayaw pagtipas ngadto sa too ni ngadto sa wala gikan niana, aron magmauswagon ka bisan asa ka paingon.b ;<Magmakusganon ka ug magmaisug ka: kay pinaagi kanimo kining katawohan makapanunod sa yuta nga akong gisaad sa ilang mga amahan nga akong ihatag kanila.Ma <Walay bisan kinsang tawo nga arang makasukol kanimo sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi: ingon nga ako nag-uban kang Moises, mao man magauban ako kanimo; ikaw dili ko kawangon, ni biyaan ko ikaw.Z` 1<Gikan sa kamingawan, ug niining Libano, bisan ngadto sa dakung suba, ang suba sa Eufrates, ang tanang yuta sa mga Hetehanon, ug ngadto na gayud sa dakung dagat dapit sa pagasalopan sa adlaw, maoy utlanan ninyo._ {<Ang tanang dapit nga pagatumban sa lapalapa sa inyong tiil kana gihatag ko kaninyo sumala sa gipamulong ko kang Moises.P^ <Si Moises, ang akong alagad, patay na; busa karon, bumangon ka ug tumabok niining Jordan, ikaw ug kining tibook katawohan, ngadto sa yuta nga akong igahatag kanila, bisan ngadto sa mga anak sa Israel.'] M[w2" Sa tanan nga mga ilhanan ug mga katingalahan nga gipadala kaniya ni Jehova sa pagbuhat sa yuta sa Egipto, kang Faraon, ug sa tanan niya nga mga sulogoon, ug sa tibook niya nga yuta,zZo2" Ug wala na gayud ing mitindog nga manalagna sa Israel ingon kang Moises, nga naila ni Jehova sa nawong ug nawong,mYU2" Ug si Josue, nga anak ni Nun, nahupngan sa espiritu sa kaalam kay si Moises nagtapion sa iyang mga kamot sa ibabaw niya, ug ang mga anak sa Israel nanagpatalinghug kaniya ug nanagbuhat sila ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises.CX2"Ug nanagpanghilak ang mga anak sa Israel tungod kang Moises didto sa mga kapatagan sa Moab sulod sa katloan ka adlaw mao nga ang mga adlaw sa paghilak sa pagbangutan kang Moises natapus,+WQ2"Ug si Moises may panuigon nga usa ka gatus ug kaluhaan ka tuig sa pagkamatay niya. Ang iyang mga mata wala gayud mongitngit, ug ang iyang kusog wala usab magluya.V+2"Ug iyang gilubong siya sa walog sa yuta sa Moab, atbang sa Beth-peor; apan walay tawo nga nanghibalo sa iyang lubnganan hangtud niining adlawa.hUK2"Busa si Moises, ang alagad ni Jehova namatay didto sa yuta sa Moab, sumala sa pulong ni Jehova.gTI2"Ug miingon kaniya si Jehova: Kini mao ang yuta nga gipanumpa ko kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob, sa pag-ingon: Sa imong kaliwat kini igahatag ko. Gipatan-aw ko ikaw sa imong mga mata, apan dili ka makadangat didto.gSI2"Ug ang Habagatan, ug ang Kapatagan sa walog sa Jerico, ang lungsod sa mga palma ngadto sa ZoarR2"Ug ang tibook Nephtali, ug ang yuta sa Ephraim ug sa Manases, ug ang tibook nga yuta sa Juda hangtud sa dagat sa kanawayan.TQ %2"Ug si Moises mitungas gikan sa mga kapatagan sa Moab ngadto sa bukid sa Nebo paingon sa kinatumyan sa Pisga, nga atbang sa Jerico Ug gipakita kaniya ni Jehova ang tibook nga yuta sa Galaad hangtud sa Dan,P{2!Bulahan ikaw, oh Israel. Kinsa ba ang ingon kanimo, katawohan nga giluwas ni Jehova, Ang taming sa imong panabang, Ug ang espada sa imong pagkahalangdon! Ug ang imong mga kaaway magapailalum kanimo. Ug ikaw magatunob sa ilang hataas nga mga dapit.(OK2!Ug ang Israel magapuyo nga walay kabilinggan, Tuburan ni Jacob lamang. Sa yuta sa trigo ug bag-ong vino Sa pagkamatuod ang iyang mga langit magahulog ug yamog.RN2!Ang walay katapusan nga Dios mao ang imong puloy-anan nga dapit, Ug dinhi sa ilalum ang mga bukton nga walay katapusan Ug siya magasikway sa imong kaaway sa atubangan mo, Ug miingon: Laglagon mo sila ,"M?2!Walay lain nga ingon sa Dios, Oh Jeshurun, Nga nagatungtong sa ibabaw sa mga langit alang sa imong tabang, Ug sa iyang pagpadaku sa ibabaw sa mga langit.cLA2!Puthaw ug tumbaga ang imong salipdanan; Ug ingon sa imong mga adlaw mamao ang imong kusog.)KM2!Ug mahitungod kang Aser miingon siya: Pagabulahanon si Aser sa mga anak; Himoa nga kahimut-an siya sa iyang mga igsoon. Ug ipahumod niya sa lana ang iyang tiil. J;2!Ug mahitungod kang Nephtali miingon siya: Oh Nephtali, nabusog sa pagpalangga, Ug puno sa panalangin ni Jehova, Magtag-iya ka sa kasadpan ug habagatan,aI=2!Ug mahitungod kang Dan miingon siya: Si Dan, anak sa leon: Nga magalukso sukad sa Basan.H2!Ug siya nagtagana sa bahin nga nahauna alang sa iyang kaugalingon, Kay didto usa ka bahin gitagana alang sa magbubuhat sa kasugoan; Ug mianhi siya uban sa mga pangulo sa katawohan; Gibuhat niya ang pagkamatarung ni Jehova, Ug ang iyang tulomanon uban sa Israel.-GU2!Ug mahitungod kang Gad miingon siya: Bulahan ang nagapadaku kang Gad, Nga ingon sa leon nga baye nagapuyo siya, Ug magagilis siya sa butkon, oo, sa alimpolo sa ulo.MF2!Pagatawgon nila ang katawohan ngadto sa bukid; Didto magahalad sila ug mga halad sa pagkamatarung; Tungod kay pagasuyopon nila ang kadagaya sa mga dagat, Ug ang mga bahandi nga tinago sa baybayon.E 2!Ug mahitungod kang Zabulon miingon siya: Maglipay ka, Zabulon, sa imong paggula: Ug ikaw Issachar, sa imong mga balong-balong.)DM2!Ang kahalangdon iya ingon sa panganay sa iyang mga vaca; Ug ang iyang mga sungay, mga sungay sa vaca nga ihalas: Uban niini igatulod niya ang katawohan nga tanan hangtud sa mga kinatumyan sa yuta: Ug kini sila mao ang napulo ka libo ni Ephraim, Ug kini sila mao ang mga linibo ni Manases.sCa2!Ug tungod sa mga butang nga bililhon sa yuta ug sa iyang pagkapuno, Ug sa sa maayong kabubut-on sa nanagpuyo sa sapinit. Himoa nga ang panalangin moabut sa ibabaw sa ulo ni Jose, Ug sa ibabaw sa alimpolo sa linain sa iyang mga igsoon. B2!Ug tungod sa dagkung butang sa mga kabukiran nga karaan, Ug tungod sa mga butang nga bililhon sa mga bungtod nga walay katapusan,~Aw2!Ug tungod sa mga butang nga bililhon sa mga bunga sa adlaw, Ug tungod sa mga butang nga bililhon sa pagtubo sa bulan,H@ 2! Ug mahitungod kang Jose miingon siya: Pagabulahanon ni Jehova ang iyang yuta. Tungod sa mga butang nga mahal sa mga langit, tungod sa yamog. Ug tungod sa kahiladman nga sa ilalum nagapahulay,V?'2! Mahitungod kang Benjamin miingon siya: Ang hinigugma ni Jehova magapuyo nga walay kabilinggan sa haduol niya: Iyang pagasalipdan siya sulod sa tibook adlaw, Ug sa taliwala sa iyang mga abaga magapuyo siya.O>2! Panalangini, Oh Jehova, ang iyang katigayonan, Ug dawata ang buhat sa iyang mga kamot. Samari ang mga hawak niadtong manindog batok kaniya, Ug sa nanagdumot kaniya aron nga dili na sila managtindog.?=y2! Sila magatudlo sa imong mga tulomanon kang Jacob, Ug sa imong Kasugoan sa Israel Magabutang sila ug incienso sa atubangan mo, Ug tibook nga halad-nga-sinunog sa ibabaw sa halaran mo.<%2! Ang nag-ingon mahitungod sa iyang amahan ug sa iyang inahan, Wala gayud ako makakita kaniya; Wala usab siya makaila sa iyang mga igsoon, Wala usab siya makaila sa iyang kaugalingong mga anak: Tungod kay sila nagbantay sa imong pulong, Ug nagatuman sila sa imong tugon.C;2!Ug mahitungod kang Levi miingon siya; Ang imong Thummim ug ang imong Urim uban sa imong balaanon. Nga imong gisulayan didto sa Massa, Nga imong gipakig-away didto sa mga tubig sa Meriba: :2!Ug kini mao ang panalangin kang Juda, ug siya miingon: Patalinghugi, oh Jehova, ang tingog ni Juda. Ug dad-on mo siya sa iyang katawohan: Kauban sa iyang mga kamot nagpakigbisug siya alang sa iyang kaugalingon; Ug ikaw mahimong tabang batok sa iyang kaaway.f9G2!Himoa nga mabuhi unta si Ruben ug dili mamatay; Ug dili unta magkadiyut ang iyang mga lalake.w8i2!Ug siya hari sa Jesurun, Sa pagkatigum sa mga pangulo sa katawohan, Ang tanang mga banay sa Israel nanagtigum.a7=2!Kasugoan ang gisugo kanato ni Moises, x Usa ka panulondon alang sa katilingban ni Jacob.C62!Sa pagkamatuod gayud, gihigugma niya ang katawohan; Ang tanan niya nga balaan anaa sa imong kamot: Ug sila minglingkod sa imong mga tiilan; Managdawat ang tagsatagsa sa imong mga pulong;52!Ug siya miingon: Si Jehova miabut gikan sa Sinai, Ug gikan sa Seir siya mitindog diha kanila; Misilaw siya gikan sa bukid sa Paran, Ug mianhi siya gikan sa napulo ka libo ka mga balaan: Sa iyang kamot nga too diha ang masiga nga Kasugoan alang kanila.4 {2!Ug mao kini ang panalangin nga gipanalangin ni Moises, ang tawo sa Dios, sa mga anak sa Israel sa wala pa siya mamatay.{3q2 4Kay makita mo ang yuta sa atubangan mo; apan dili ka makasulod didto sa yuta nga gihatag ko sa mga anak sa Israel.H2 2 3Kay minglapas kamo batok kanako sa taliwala sa mga anak sa Israel sa mga tubig sa Meriba sa Cades, didto sa kamingawan sa Zin, kay ako wala ninyo pagbalaana sa taliwala sa mga anak sa Israel.61g2 2Ug mamatay ka sa bukid nga diin ikaw motungas, ug igaipon ka sa imong katawohan, ingon nga namatay si Aaron nga imong igsoon nga lalake sa Hor, ug giipon sa iyang katawohan.Q02 1Tumungas ka niining bukira sa Abarim, sa bukid sa Nebo, nga anaa sa yuta sa Moab, nga anaa sa atbang sa Jerico; ug tan-awa ang yuta sa Canaan, nga akong gihatag aron mapanag-iya sa mga anak sa Israel;I/ 2 0Ug misulti si Jehova kang Moises niadtong adlawa, nga nagaingon;.{2 /Kay kini dili butang nga walay pulos alang kaninyo; kay kini mao ang inyong kinabuhi, ug tungod niining butanga pagalugwayan ninyo ang inyong mga adlaw sa ibabaw sa yuta nga inyong pagaadtoan diin motabok kamo sa Jordan aron sa pagpanag-iya niini.- 2 .Ug miingon siya kanila: Ibutang ninyo ang inyong kasingkasing sa tanan nga mga pulong nga ginapamatuod ko kaninyo niining adlawa nga igasugo ninyo sa inyong mga anak nga pagasingkamutan nila sa pagbuhat, bisan ang tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan;Y,-2 -Ug nahuman ni Moises ang pagsulti niining tanan nga mga pulong sa tibook Israel;#+A2 ,Ug miduol si Moises, ug gisulti niya ang tanan nga mga pulong niini nga alawiton sa igdulungog sa katawohan, siya ug si Hoshea ang anak nga lalake ni Nun.m*U2 +Magakalipay kamo, oh mga nasud, uban sa iyang katawohan: Kay siya magapanimalus sa dugo sa iyang mga ulipon, Ug igapakanaug niya ang pagpanimalus sa iyang mga kabatok, Ug magapala sa sala sa iyang yuta, alang sa iyang katawohan.*)O2 *Pagahubgon ko sa dugo ang akong mga udyong, Ug ang akong espada magalamoy ug unod: Sa dugo sa mga patay ug sa mga bihag, Gikan sa ulo sa mga magamando sa kaaway.C(2 )Kong pagabairon ko ang akong masulaw nga espada, Ug ang akong kamot magakupot sa paghukom; Ako magapakanaug sa pagpanimalus sa akong mga kaaway, Ug magabayad ako sa mga nagadumot kanako:x'k2 (Kay pagabayawon ko ang akong kamot ngadto sa langit, Ug magaingon: Ingon nga ako mabuhi nga sa walay katapusan,6&g2 'Tan-awa ninyo, karon nga Ako, Ako mao, Walay dios uban kanako: Ako magapatay, ug ako magapabuhi, Ako magasamad ug ako magaayo. Ug walay arang mamaluwas gawas sa akong kamot..%W2 &Nga nagkaon sa tambok sa ilang mga halad, Ug miinum sa vino sa ilang halad-nga-ilimnon? Patindoga sila ug patabanga kaninyo, Mamahimo unta sila nga inyong panalipod.X$+2 %Ug magaingon siya: Hain man ang ilang mga dios, Ang bato nga ilang ginadangpan;V#'2 $Kay si Jehova magahukom sa iyang katawohan, Ug magabasul sa iyang kaugalingon tungod sa iyang mga ulipon, Sa makita niya nga ang ilang kusog nawala, Ug walay mahibilin , bisan binilanggo kun atua sa gawas.."W2 #Ako ang panimalus, ug bayad, Sa panahon nga ang ilang tiil mahadalin-as: Kay ang adlaw sa ilang kagul-anan haduol na, Ug ang mga butang nga mahitabo kanila magadali,[!12 "Kay wala ko ba kini tipigi kanako, Nga pinatikan sa taliwala sa akong mga bahandi?\ 32 !Ang ilang vino hilo man sa mga dragon, Ug hilo nga mabangis sa mga malala nga sawa."?2 Kay ang ilang parras, parras sa Sodoma, Ug sa mga kaumahan sa Gomorrah: Ang ilang mga parras, mga parras nga makahilo. Ang ilang mga binulig, mga mapait.{2 Kay ang ilang bato dili ingon sa atong Bato, Ug niini ang atong mga kaaway sa ilang kaugalingon mao ang mga maghuhukom.)M2 Unsaon sa usa paglutos sa usa ka libo, Ug sa duruha pagpakalagiw sa napulo ka libo, Gawas kong ang ilang Bato nagabaligya kanila, Ug si Jehova nagtugyan kanila?kQ2 Oh makinaadmanon unta sila, nga mahibaloan nila kini, Ug nga palandungon nila ang ilang kaulahian![12 Kay sila usa ka nasud nga nawad-an sa mga pagtambag, Ug wala kanila ang salabutan.[12 Kong dili pa lamang ako mahadlok sa kaligutgut sa kaaway. Tingali unya ang ilang mga kabatok magahukom sa sayop, Tingali unya ug magaingon sila; Ang atong kamot hataas, Ug si Jehova wala magbuhat niining tanan.}u2 Miingon ako: Pagatibulaagon ko sila hangtud sa halayo: Pagapahunogon ko sa taliwala sa mga tawo ang handumanan nila.#A2 Sa gawas magalaglag ang espada, Ug sa mga sulod anaa ang kalisang, Magalaglag sa ulitawo ingon man sa dalaga, Sa nagasuso ingon usab sa tawo nga tigulang:Y-2 Pagaut-uton sila sa gutom, ug pagalamyon sila sa nagadilaab nga kainit Ug sa mapait nga pagkalaglag; Ug ang mga ngipon sa mga mananap igapadala ko kanila. Uban ang kalala sa mga butang nga nagakamang sa yuta.a=2 Ako magapundok ug mga kadautan sa ibabaw nila; Igabutang ko kanila ang akong mga udyong.C2 Kay may kalayo nga magadilaab sa akong kapungot, Ug magadilaab hangtud sa kahiladman sa Sheol; Ug magalamoy sa yuta ug sa iyang mga bunga. Ug pagasunogon ang mga patukoranan sa mga bukid[12 Sila nanagpaabugho kanako tungod sa dili Dios; Nanagpasuko sila kanako tungod sa ilang mga parayeg; Ug dasigon ko sila sa pagpangabugho niadtong dili katawohan, Sa mga nasud nga buangbuang pagapasuk-on ko sila.G 2 Ug miingon siya: Pagatagoon ko gikan kanila ang akong nawong, Pagatan-awon ko kong unsa ang ilang kaulahian: Kay sila maoy kaliwatan nga masukihon kaayo, Mga anak nga walay pagkamatinumanon. 2 Ug si Jehova nakakita niini ug napungot kanila , Tungod sa kasuko sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga anak nga babaye.p[2 Sa Bato nga nagbuhat kanimo nahikalimot ka; Ug nahikalimot ka sa Dios nga naghatag kanimo sa pagkatawo.3a2 Nanaghalad sila sa mga yawa, nga dili man Dios Sa mga dios nga wala nila hiilhi, Sa mga bag-ong dios nga miabut sa dili pa dugay, Nga wala kahadloki sa inyong mga amahan.gI2 Nagpaabugho sila kaniya tungod sa lain nga mga dios ; Nagpasuko sila kaniya sa mga dulumtanan.0[2 Apan misupang si Jeshurum, ug nanindak: Mitambok ka, misupang ka, mitago ka; Unya mibiya siya sa Dios nga nagbuhat kaniya, Ug gitamay niya ang Bato sa iyang kaluwasan.x k2 Mantequilla sa mga panon sa vaca ug gatas gikan sa mga carnero; Nga adunay tambok sa mga nating carnero, Ug mga lakeng carnero sa kaliwatan sa Basan, ug mga kanding, Uban sa labing fino nga trigo; Ug sa duga sa parras ginainum mo ang vino,R 2 Iyang gipasakay siya sa ibabaw sa mga kinatas-an sa yuta, Ug mikaon siya sa mga bunga sa kapatagan; Ug gibuhat niya nga magasuyop siya ug dugos gikan sa bato nga dagku, Ug gikan sa magahi nga santikan;P 2 Si Jehova lamang ang nagmando kaniya, Ug wala kaniya ing lain nga dios.P 2 Ingon sa agila nga nagapukaw sa iyang salag, Nga nagalupadlupad sa ibabaw sa iyang mga kuyabog, Ginabuklad niya ang iyang mga pako, iyang ginakuha sila. Iyang gidala sila sa ibabaw sa iyang mga pako.V '2 Iyang hikaplagan siya didto sa yuta sa kamingawan, Ug sa haw-ang kamingawan nga makalilisang; Siya nagalibut kanila sa libut, siya nagamatuto kaniya. Iyang gibantayan siya ingon sa kalimutaw sa iyang mata.eE2 Kay ang bahin ni Jehova mao ang iyang katawohan; Si Jacob mao ang pahat sa iyang panulondon.R2 Sa gihatag sa Hataas Uyamut sa mga nasud ang ilang panulondon, Sa pagbahinbahin niya sa mga anak sa mga tawo, Gibutang niya ang mga utlanan sa mga katawohan, Sumala sa gidaghanon sa mga anak sa Israel.I 2 Hinumduman mo ang mga adlaw sa kanhi, Palandunga ninyo ang mga tuig sa daghang kaliwatan; Pangutana sa imong amahan, ug siya magapahayag kanimo; Sa imong mga anciano, ug sila mag-ingon kanimo.G 2 Mao ba kini ang igabayad ninyo kang Jehova, Oh katawohan nga buang ug burong? Dili ba mao siya ang imong amahan nga nagpalit kanimo? Siya ang nagbuhat kanimo, ug siya ang nagpalig-on kanimo.2 Sila nagpakigsandurot nga mahugaw kanila; dili sila iyang mga anak, kini ilang buling; Sila usa ka kaliwatan nga baliko ug mangil-ad.'I2 Ang Bato ang iyang buhat hingpit man; Kay ang tanan niya nga mga dalan mga matul-id: Dios sa pagkamatinumanon, ug walay kasal-anan: Siya matarung ug matul-id.Q2 Kay igamantala ko ang ngalan ni Jehova. Pakadakuon ninyo ang atong Dios.J2 Magatolo ingon sa ulan ang akong pagtolon-an; Magadaligdig ingon sa yamog ang akong pagsulti, Ingon sa talisik sa ibabaw sa linghud nga bunglayon, Ug ingon sa mga alindahaw sa ibabaw sa balili:r a2 Magpatalinghug kamo, mga langit, ug magasulti ako: Ug papatalinghuga ang yuta sa mga pulong sa akong baba.2Ug gisulti ni Moises sa mga igdulungog sa tanan nga katilingban sa Israel ang mga pulong niini nga alawiton, hangtud nga nahuman sila.S~!2Kay nahibalo ako nga sa human sa akong kamatayon magahugaw kamo sa hilabihan gayud sa inyong kaugalingon, ug magapahalayo kamo sa dalan nga akong gisugo kaninyo; ug moabut kaninyo ang dautan sa ulahi nga mga adlaw, tungod kay magabuhat kamo ug dautan sa mga mata ni Jehova, sa pagpasuko kaniya tungod sa buhat sa inyong mga kamot.C}2Tiguma alang kanako ang tanan nga mga anciano sa inyong mga punoan, aron igasulti ko sa ilang mga igdulungog kining mga pulonga, ug sangpiton ang langit ug yuta sa pagsaksi batok kanila.g|I2Kay naila ko ang imong pagsuki, ug ang imong kagahi ug liog: ania karon, samtang nga ako buhi pa uban kaninyo karong adlawa, nagamasukihon kamo batok kang Jehova; ug unsa ka labi pa gayud niini sa human sa akong kamatayon?6{g2Kuhaa ninyo kini nga basahon sa Kasugoan, ug kini ibutang ninyo sa kiliran sa arca sa tugon ni Jehova nga inyong Dios, aron kini adto didto alang sa pagkasaksi batok kanimo;gzI2Nga misugo si Moises sa mga Levihanon nga nanagdala sa arca sa tugon ni Jehova, nga nagaingon:yy2Ug nahitabo sa pagkahuman ni Moises pagsulat sa mga pulong niini nga Kasugoan sa usa ka basahon, hangtud kini nahuman,^x72Ug mihatag siya ug katungdanan kang Josue nga anak nga lalake ni Nun, ug miingon: Magmakusganon ka, ug magmadasigon, kay ikaw magadala sa mga anak sa Israel sa yuta nga gipanumpa ko kanila, ug ako magauban kanimo.lwS2Busa gisulat ni Moises kini nga alawiton niadto nga adlawa, ug iyang gitudlo sa mga anak sa Israel.Qv2Ug mahatabo nga sa moabut kanila ang daghang mga kadautan ug mga kagul-anan, kining alawiton magapamatuod sa ilang atubangan ingon nga saksi; kay dili pagahikalimtan kini sa baba sa ilang kaliwatan: kay ako nahibalo sa ilang hunahuna nga ilang batonan niining adlawa, sa wala pa sila madala nako ngadto sa yuta nga gipanumpa ko.u32Kay sa ako nang mapasulod sila sa yuta nga gipanumpa ko sa ilang mga amahan, nga nagapaagay sa gatas ug dugos, ug sa makakaon na sila ug mabusog, ug manambok; unya managbalik sila sa lain nga mga dios, ug magaalagad kanila, ug magatamay kanako, ug magabungkag sa akong tugon.Pt2Busa karon isulat ninyo kini nga alawiton alang kaninyo, ug itudlo mo sa mga anak sa Israel: ibutang mo kini sa ilang mga baba, aron kini nga alawiton mahimong saksi nako batok sa mga anak sa Israel.#sA2Ug pagatagoon ko sa pagkamatuod gayud ang akong nawong niadtong adlawa, tungod sa dautan nga ilang pagabuhaton, tungod kay mibalik sila sa laing mga dios.Vr'2Unya ang akong kapungot magadilaab batok kanila niadtong adlawa, ug ako mobiya kanila, ug pagatagoon ko ang akong nawong kanila, ug pagaut-uton sila, ug daghan nga kadautan ug mga kagul-anan ang moabut kanila; nga magaingon sila niadtong adlawa: Wala ba hikaplagi kanato kining mga kadautana kay wala ang atong Dios sa taliwala nato? ~}|{{z?yxxxwvcuuZtt-s2r}pp-onmlZkk jGihh4ffe?dd4cba`2_^]\\[ZQYXX=W=V;UTSrRQPON3MLKJJoIsHGsG F9EDCB~AU@y??&>=<;::8765433-2[100S/.--q,+@**)t('&%$$#J""-!g -60 DE R B s }Q 8q5y< Umari kamo kanako, ug tabangi ako, ug awayon ta ang Gabaon; kay kana nagpakigdait kang Josue ug sa mga anak sa Israel.C4< Busa si Adonisedec, ang hari sa Jerusalem nagpasugo kang Oham, hari sa Hebron, ug kang Piream, hari sa Jarmut, ug kang Japia, hari sa Lachis, ug kang Debir, hari sa Eglon. nga nagaingon:M3< Nga sila nangahadlok gayud tungod kay ang Gabaon mao man ang usa ka ciudad nga daku, ingon nga usa man sa mga harianong ciudad, ug labing daku kay sa Ai, ug ang tanang mga tawo didto mga gamhanan.v2 i< Karon nahitabo nga si Adonisedec, ang hari sa Jerusalem, nakadungog kong giunsa ni Josue ang pagkuha sa Ai, ug sa pagkalaglag gayud pag-ayo niini (sumala sa iyang gibuhat sa Jerico ug sa iyang hari, mao usab ang gibuhat niya sa Ai ug sa iyang hari), ug kong giunsa sa mga pumoluyo sa Gabaon ang pagbuhat sa pakigdait uban sa mga Israelihanon, ug ming-ipon na kanila;J1< Ug niadtong adlawa, sila gihimo ni Josue nga mga mangangahoy ug mga magkakalus sa tubig alang sa katilingban, ug alang sa halaran ni Jehova, sa dapit nga iyang hipilian, hangtud niining adlawa.0< Ug mao nga iyang gihimo kanila ang ingon niini; ug iyang giluwas sila gikan sa kamot sa mga anak sa Israel, nga sila dili patyon nila./%< Ug karon, tan-awa, ania na kami sa inyong mga kamot: sumala sa inyong gihunahuna nga maayo ug matarung nga imong pagabuhaton kanamo, buhata. .< Ug sila mingtubag kang Josue, ug miingon: Kay sa pagkatinuod gisugilon man sa imong mga sulogoon, nga si Jehova, nga imong Dios, nagsugo kang Moises nga iyang alagad, sa paghatag kaninyo niining tibook yuta, ug sa paglaglag sa tanang pumoloyo sa yuta gikan sa inyong atubangan; busa nangahadlok kami kaayo tungod sa among kinabuhi tungod kaninyo, ug mao nga naghimo kami niining butanga.#-A< Busa karon mga tinunglo na kamo, ug walay bisan kinsa kaninyo nga dili mahimong ulipon, mga mangangahoy ug mga magkakalus sa tubig sa balay sa akong Dios.;,q< Ug si Josue nagpatawag kanila ug namulong kanila, nga nagaingon: Ngano nga naglimbong kamo kanamo, sa pag-ingon: Kami halayo kaayo kaninyo: Nga kamo nagpuyo man sa taliwala namo?K+< Ug ang mga principe miingon kanila; Atong pasagdan sila nga buhi: busa nahimo silang mangangahoy ug mga makakalus sa tubig sa tibook nga katilingban, sumala sa gipamulong sa mga principe kanila.&*G< Kini mao ang among buhaton kanila, ug atong pasagdan sila nga buhi: kay tingali unya ang kasuko mahulog kanato, tungod sa panumpa nga atong gipanumpa kanila.0)[< Apan ang tanang mga principe miingon sa tibook katilingban: Nakapanumpa na kita kanila sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel: busa dili na lamang nato sila hilabtan.f(G< Ug ang mga anak sa Israel wala magpatay kanila, kay ang mga principe sa ilang katilingban nakapanumpa na uban kanila, sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel. Ug ang tibook katilingban nanagbagulbol batok sa mga principe.D'< Ug ang mga anak sa Israel mingpanaw, ug nangadto sa ilang mga ciudad sa ikatolo ka adlaw. Karon ang ilang mga ciudad mao ang Gabaon ug ang Caphira, ug ang Beeroth, ug ang Chiriath-jearim.5&e< Ug nahitabo, sa tapus ang totolo ka adlaw sa human sila makabuhat sa pakigsaad uban kanila, nga ilang nadungog nga kini ila rang silingan, ug nga sila nagapuyo ipon kanila.%%E< Ug si Josue nakigdait kanila, ug naghimo ug pakigsaad uban kanila, aron pasagdan sila nga buhi sila: ug ang mga principe sa katilingban nanumpa uban kanila.d$C< Ug ang mga tawo mingkuha sa ilang balon, ug wala mangayo ug tambag gikan sa baba ni Jehova./#Y< Ug kining mga panit sa vino nga among gipuno, mga bag-o; ug, ania karon, mga gisi na , ug kining among bisti ug mga sapin nangahimong daan tungod sa hataas nga panaw./"Y< Kining among tinapay mainit pa nga among gidala nga balon sa adlaw nga kami nanggula sa among balay sa pag-anhi kaninyo: apan karon, tan-awa, mala na ug giagop-op na:!y< Ug ang among mga anciano ug ang tanang pumoluyo sa among yuta namulong kanamo, nga nagaingon: Managbalon kamo sa inyong panaw ug hibalagon ninyo sila ug ingnon sila: Kami ang inyong sulogoon: ug karon maghimo kamo uban kanamo ug usa ka pakigsaad.= u< Ug ang tanan nga iyang gibuhat sa duruha ka hari sa mga Amorehanon, nga didto sa luyo sa Jordan, kang Sihon nga hari sa Hesbon, ug kang Og nga hari sa Basan, nga didto sa Astaroth.K< Ug sila miingon kaniya: Gikan sa halayo kaayong yuta ang imong mga sulogoon nanganhi tungod sa ngalan ni Jehova nga imong Dios: kay nabati namo ang iyang kabantug, ug ang iyang gihimo sa Egipto,< Ug nanag-ingon sila kang Josue: Kami ang inyong mga ulipon: Ug si Josue miingon kanila: Kinsa ba kamo? ug diin ba kamo gikan?"?< Ug ang mga tawo sa Israel miingon sa mga Hebehanon: Kong pananglitan kamo mopuyo ipon kanamo; ug unsaon namo sa paghimo ug usa ka pakigsaad uban kaninyo?M< Ug nangadto sila kang Josue ngadto sa campo sa Gilgal, ug miingon kaniya, ug sa mga Israelihanon: Kami nanganhi gikan sa halayo nga dapit; busa karon, maghimo kamo ug usa ka pakigsaad uban kanimo.C< Ug ang mga daan ug tinapakan nga mga sapin nga ilang gisul-ob sa ilang mga tiil, ug mga bisting dunot ang ilang gisapot ; ug ang tanang tinapay sa ilang balon mga magahi ug giagop-op na.V'< Gihimo usab nila ang buhat nga malimbongon gayud; ug sila ming-adto ug nagpakatinugyanan, ug nagbutang sa mga daang sako sa ibabaw sa ilang mga asno, ug mga daang panit nga sudlanan sa vino, dunot ug gisi,gI< Apan sa diha nga ang mga pumoluyo sa Gabaon nakadungog sa gibuhat ni Josue sa Jerico ug sa Ai,gI< Nga sila nanaghiusa sa pagtigum aron sa pagpakig-away batok kang Josue ug sa mga Israelihanon,4 e< Ug nahitabo sa pagkadungog niini sa tanang mga hari nga diha sa unahan sa Jordan, sa kabungtoran ug sa kapatagan; ug sa tanang kabaybayonan sa Dakung Dagat atbang sa Libano, ang Hetehanon, ang Amorehanon, ang Canaanhon, ang Peresehanon, ug ang Hebehanon, ang Jebusehanon, nakadungog mahitungod niini;R<#Walay usa ka pulong nga gisugo ni Moises, nga wala basaha ni Josue sa atubangan sa tibook katilingban sa Israel, ug sa mga babaye, ug sa mga gagmay nga mga kabataan ug sa mga dumuloong nga diha kanila.#<"Ug unya iyang gibasa ang tanang mga pulong sa Kasugoan ang panalangin ug ang tunglo, sumala sa tanang nga nahisulat sa basahon sa Kasugoan.<!Ug ang tibook nga Israel, ingon man ang ilang mga anciano ug mga punoan; ug ang ilang mga maghuhukom, nanagtindog niining daplina ug niadtong daplina sa arca unahan sa mga sacerdote, ang mga Levihanon nga nanagyayong sa arca sa tugon ni Jehova, ang dumuloong ingon man ang mga molupyo; ang katunga kanila sa atbang sa bukid sa Geresim, ug ang katunga kanila sa atbang sa bukid sa Ebal; sumala sa gisugo ni Moises, ang alagad ni Jehova, kaniadto sa sinugdan, nga ilang panalanginan ang katawohan sa Israel. < Ug sa ibabaw sa mga bato nagsulat siya ug usa ka hulad sa Kasugoan ni Moises nga iyang gisulat, sa atubangan sa mga anak sa Israel.cA<Ingon sa gisugo ni Moises nga alagad ni Jehova, sa mga anak sa Israel, sumala sa nahasulat sa basahon sa balaod ni Moises, usa ka halaran sa mga bato nga dili hininloan, nga sa ibabaw niana wala pay tawo nga nakasakwat sa puthaw: ug sa ibabaw niadto naghalad sila ug mga halad-nga-sinunog alang kang Jehova, ug hinalad nga mga halad-sa-pakigdait.oY<Unya nagtukod si Josue ug usa ka halaran didto sa bukid sa Ebal alang kang Jehova, ang Dios sa Israel.8k<Ug iyang gibitay ang hari sa Ai sa ibabaw sa usa ka kahoy hangtud sa kahaponon: ug sa pagkasalop sa adlaw si Josue nagsugo ug gikuha nila ang iyang lawas gikan sa kahoy, ug gibutang sa alagianan sa ganghaan sa ciudad, ug nagpatindog didto ug usa ka dakung pot-ong sa mga bato hangtud niining mga adlawa. <Busa gisunog ni Josue ang Ai, ug gihimong usa ka tinapok nga walay katapusan, bisan usa ka binayaan hangtud niining mga adlawa.B<Ang mga panon lamang sa vaca ug ang mga inagaw niadtong ciudara mao ang gipangdala sa mga Israelhanon alang sa ilang kaugalingon, sumala sa pulong ni Jehova nga iyang gisugo kang Josue.  <Kay wala kuhaa ni Josue ang iyang kamot, nga iyang gilabog sa bangkaw hangtud nga nahurot pagkalaglag ang tanang pumoluyo sa Ai. <Ug ang tanan nga nangama ay niadtong adlawa, mga lalake ug mga babaye, may napulo ug duha ka libo, bisan ang tanang mga tawo sa Ai.> w<Ug nahitabo, sa diha nga ang Israel miundang na sa pagpatay sa tanang pumoluyo sa Ai didto sa campo, sa kamingawan diin sila gipanglutos nila, ug silang tanan nangapukan sa sulab sa pinuti hangtud nga sila nangahurot, nga ang tibook Israel namalik ngadto sa Ai ug gipatay usab nila pinaagi sa sulab sa pinuti.R <Ug ang hari sa Ai ilang gidala nga buhi ug gidala siya ngadto kang Josue.V '<Ug ang uban nanggula sa ciudad batok kanila; busa sila nahataliwala sa Israel; ang uban dinhing dapita ug ang uban didtong dapita; ug ilang gipanagpatay sila ug busa kanila walay nahabilin kun nahakalagiw.G <Ug unya sa pagkakita ni Josue ug sa tibook Israel nga ang mga nagbanhig nakaagaw na sa ciudad, ug nga ang aso sa ciudad nag-utbo na, sila namalik pag-usab ug gipatay nila ang mga tawo sa Ai.1]<Ug sa diha nga ang mga tawo sa Ai nanglingi sa ilang luyo nakita nila, ug, ania karon, ang aso sa ciudad nagautbo ngadto sa langit ug nawad-an sila sa gahum sa pagkalagiw paingon nganhi kun paingon ngadto: ug ang mga tawo nga nangalagiw ngadto sa kamingawan namalik sa paglutos sa mga nanaggukod.^7<Ug ang nanagbanhig mingdali sa pagbangon gikan sa ilang dapit, ug nanalagan diha-diha sa paglabog niya sa iyang kamot, ug mingsulod sa ciudad ug ilang giagaw kini; ug sila mingdali-dali ug gisunog nila ang ciudad.S!<Ug si Jehova miingon kang Josue: Ilabog ang bangkaw nga anaa sa imong kamot patunong sa Ai; kay ihatag ko kana sa imong kamot. Ug gilabog ni Josue ang bangkaw nga diha sa iyang kamot patunong sa ciudad.&G<Ug walay bisan usa ka tawo nga nahabilin sa Ai kun sa Bethel, nga wala mogukod sa Israel: ang ciudad ilang gibiyaan nga binuksan ug minggukod sila sa Israel./<Ug ang tibook katawohan nga diha sa ciudad gipanawag aron sa paggukod kanila: ug ilang gigukod si Josue ug silang tanan nahilayo gikan sa ciudad.{<Ug si Josue ug ang tibook Israel naghimo ingon sa nadaug sila sa ilang atubangan ug nangalagiw nga miagi sa kamingawan.D<Ug nahitabo, sa pagkakita sa hari sa Ai niini, nagdali-dali sila ug mibangon sa pagsayo, ug ang mga tawo sa ciudad miadto sa pagpakig-away batok sa Israel, siya ug ang tibook niyang katawohan, sa takna nga gikasabutan, sa atbang sa Arabah; apan wala mahibalo siya nga may nanagbanhig batok kaniya sa luyo sa ciudad.eE< Busa ilang gipahaluna ang katawohan, bisan ang tibook nga pundok nga didto dapit sa amihanan sa ciudad, ug kadtong nanagbanhig dapit sa kasadpan sa ciudad; ug si Josue miadto niadtong gabhiona sa kinataliwad-an sa walog. < Ug midala siya ug duolan sa lima ka libo ka tawo ug iyang gipabanhig sa taliwala sa Bethel ug sa Ai, dapit sa kasadpan sa ciudad.Q~< Ug ang tibook nga katawohan, bisan ang mga tawo nga iggugubat nga uban kaniya, nangadto ug miduol sa ciudad, ug nanghunong dapit sa Amihanan sa Ai: ug didto may usa ka walog sa taliwala niya ug sa Ai.(}K< Ug si Josue mibangon sayo sa buntag, ug gitapok ang katawohan ug mitungas, siya ug ang tanang mga anciano sa Israel, nga nanag-una sa katawohan padulong sa Ai.O|< Ug si Josue nagapaadto kanila; ug sila nangadto sa banhiganan, ug nanghunong sila sa taliwala sa Beth-el ug Ai, dapit sa kasadpan sa Ai: apan niadtong gabhiona, si Josue mipahulay ipon sa katawohan.!{=<Ug mamao kini, sa diha nga maagaw na ninyo ang ciudad, inyo kanang sunogon; pagabuhaton ninyo sumala sa pulong ni Jehova: matngoni, ako nagsugo kaninyo.z<Ug manindog kamo gikan sa inyong banhiganan, ug agawon ninyo ang ciudad: kay si Jehova nga inyong Dios, magahatag niana sa inyong kamot.Jy<Ug sila mogukod kanato, hangtud nga madala nato sila gikan sa ciudad; kay moingon unya sila: Nangalagiw sila gikan sa atong atubangan, sama sa una: busa mangalagiw kita gikan sa atubangan nila;Nx<Ug ako, ug ang tibook katawohan nga ania uban kanako, moduol ngadto sa ciudad. Ug mahitabo, sa diha nga mogula sila sa pag-asdang kanato, ingon sa una, nga mangalagiw kita gikan sa ilang atubangan;u<Ug ang principe sa panon sa kasundalohan ni Jehova miingon kang Josue: Kuhaa ang sapin sa imong tiil, kay ang dapit nga imong gitindogan, yuta nga balaan man. Ug si Josue nagtuman.c=A<Ug siya miingon: Dili; apan ingon nga principe sa panon sa kasundalohan ni Jehova, mianhi ako karon. Ug si Josue mihapa sa yuta ug misimba, ug miingon kaniya: Unsa ba ang isulti sa akong agalon alang sa iyang sulogoon?I< < Ug nahitabo, nga sa didto si Josue duol sa Jerico, nga siya miyahat sa iyang mga mata ug mitan-aw, ug ania karon, sa iyang atubangan may usa ka tawo nga nagtindog ug nagbitbit sa iyang kamot ug usa ka espada nga hinuso sa sakob; ug si Josue miduol kaniya, ug miingon kaniya: Kadapig ba ikaw namo kun sa among mga kaaway?E;< Ug sa sunod nga adlaw sa nakasugod na sila pagkaon sa abut sa yuta, ang mana mihunong: ug ang mga anak sa Israel wala na ing mana: ug niadtong tuiga nangaon sila sa abut sa yuta sa Canaan.:5< Ug sa pagkaugma human ang pasko, nangaon sila sa abut sa yuta, mga tinapay nga walay levadura ug mga sinanglag nga mga trigo, sa maong adlawa gayud.%9E< Ug ang mga anak sa Israel nanagpuyo sa Gilgal, ug sa hapon sa ikapulo ug upat ka adlaw sa maong bulan, nagsaulog sila sa pasko didto sa kapatagan sa Jerico.?8y< Ug si Jehova namulong kang Josue: Niining adlawa gisalikway ko na ang mga pagtamay sa Egipto kaninyo sa Tungod niini ang ngalan sa dapit ginatawag nga Gilgal; hangtud niining adlawa.77<Ug nahitabo, nga sa diha nga nahuman na circuncidahi ang tibook nasud, nga sila namuyo sa ilang mga puloy-anan sa campo hangtud nga sila nangaayo na.*6O<Ug ang ilang mga anak nga iyang gisapnay ilis kanila, sila gicircuncidahan ni Josue: kay sila dili sinircuncidahan, kay sila wala man circuncidahi nila sa dalan.5/<Kay ang mga anak sa Israel mingpanaw sulod sa kap-atan ka tuig sa kamingawan hangtud ang tibook nga nasud bisan ang mga tawo nga manggugubat nga nanggula sa Egipto, nangahurot, kay sila wala magpatalinghug sa tingog ni Jehova kanila si Jehova nanumpa nga sila dili niya pakitaon sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa ilang mga amahan nga iyang ihatag kanato, usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos.54e<Kay ang tanang mga tawo nga nanggula pulos gicircuncidahan: apan kadtong tanan nga didto matawo sa ilang pagpanlakaw sa kamingawan, gikan sa Egipto, wala nila circuncidahi.e3E<Mao kini ang hinungdan nga si Josue nagcircuncidar: ang tanang mga tawo nga nanggula gikan sa Egipto, ang mga lalake, ingon man ang mga manggugubat, nangamatay sa dalan sa kamingawan, tapus sila makagula gikan sa Egipto.2<Ug si Josue nagbuhat alang kaniya ug mga cuchillo nga santik ug gicircuncidahan niya ang mga anak sa Israel, didto sa Gibeatnaaraloth.17<Niadtong panahona si Jehova miingon kang Josue: Magbuhat ka ug mahait nga mga cuchillo, ug circuncidahon pag-usab ang mga anak sa Israel, sa ikaduha,*0 Q<Ug nahitabo, nga sa nakadungog ang mga hari sa mga Amorehanon, nga didto sa luyo sa Jordan paingon sa kasadpan, ug ang tanang mga hari sa mga Canaanhon nga didto duol sa dagat, nanagpakadungog kong giunsa ni Jehova pagmala ang mga tubig sa Jordan sa atubangan sa mga anak sa Israel, hangtud nga kami nakatabok na, ang ilang mga kasingkasing nangatunaw ug wala na usab kanila ang espiritu, tungod sa mga anak sa Israel.1/]<Aron ang tanang mga katawohan sa kalibutan makaila sa kamot ni Jehova, nga kana makagagahum; aron nga kamo managkahadlok kang Jehova nga inyong Dios sa walay katapusan.w.i<Kay si Jehova nga inyong Dios, nagmala sa katubigan sa Jordan sa inyong atubangan, hangtud nga kamo nakatabok, ingon sa gihimo ni Jehova nga inyong Dios, sa Dagat nga Mapula, nga iyang gimala sa atong atubangan hangtud nga kita nakatabok;r-_<Nan suginlan ninyo ang inyong mga anak, sa pag-ingon: Ang Israel mitabok niining Jordan sa yutang mamala.4,c<Ug namulong si Josue sa mga anak sa Israel, nga nagaingon: Sa diha nga ang inyong mga anak mangutana sa ilang amahan, nga magaingon: Unsa bay kahulogan niining mga batoha?l+S<Ug kadtong napulo ug duha ka bato, nga ilang gikuha sa Jordan, gipahaluna ni Josue didto sa Gilgal.*'<Ug ang katawohan nanakas sa Jordan, sa ikapulo nga adlaw sa nahaunang bulan, ug namuyo sa Gilgal, sa utlanan nga dapit sa silangan sa Jerico.V)'<Ug nahitabo, sa diha nga ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa tugon ni Jehova, nakatakas na gikan sa kinataliwad-an sa Jordan, ug ang mga lapalapa sa mga tiil niining mga sacerdote nahitunob na sa yutang mamala, ang mga tubig sa Jordan namalik sa ilang kaugalingong dapit, ug ming-awas sa iyang mga daplin, ingon sa kaniadto.](5<Busa si Josue nagsugo sa mga sacerdote, nga nagaingon: Tumakas kamo gikan sa Jordan.i'M<Sugoa ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa pagpamatuod nga tumakas sila gikan sa Jordan.8&m<Ug si Jehova namulong kang Josue, nga nag-ingon:G% <Niadtong adlawa, sa atubangan sa tibook Israel, si Jehova nagpadaku kang Josue; ug sila nangahadlok kang Josue , ingon sa ilang pagkahadlok kang Moises sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi.,$S< May duol sa kap-atan ka libo nga sangkap sa hinagiban nga andam sa gubat, nanabok sa atubangan ni Jehova, ngadto sa panggubatan, ngadto sa mga kapatagan sa Jerico.@#{< Ug ang mga anak ni Ruben, ug ang mga anak ni Gad, ug ang katunga nga banay ni Manases, nanabok nga sangkap sa hinagiban, una sa mga anak sa Israel, sumala sa gisulti kanila ni Moises."< Ug nahitabo, nga sa nahurot na ang mga tawo pagtabok, gitabok usab ang arca ni Jehova, ug ang mga sacerdote, sa atubangan sa katawohan.!-< Kay ang mga sacerdote nga nanagyayong sa arca nanagtindog sa kinataliwad-an sa Jordan, hangtud nga nahimo ang tagsatagsa ka butang nga gisugo ni Jehova kang Josue nga ipasulti sa mga tawo, sumala sa tanang gisugo ni Moises kang Josue: ug ang mga tawo nanagdali ug nanabok.j O< Ug si Josue nagpatindog sa napulo ug duha ka bato sa kinataliwad-an sa Jordan, sa dapit nga ginatindogan sa tiil sa mga sacerdote nga nanagyayong sa arca sa tugon: ug kini atua nagatindog gihapon didto hangtud niining adlawa.K<Ug ang mga anak sa Israel nagbuhat sumala sa gisugo kanila ni Josue, ug nanagkuha ug napulo ug duha ka bato sa kinataliwad-an sa Jordan, sumala sa gipamulong ni Jehova kang Josue, sumala sa gidaghanon sa mga banay sa mga anak sa Israel; ug gidala nila ngadto sa dapit nga ilang gihigdaan, ug didto ilang gipahamutang kini. <Unya tubagon ninyo sila: Tungod kay ang mga tubig sa Jordan nabahin sa duruha sa atubangan sa arca sa tugon ni Jehova; sa pag-agi niana sa Jordan, ang mga tubig sa Jordan nabahin; ug kining mga batoha maoy handumanan sa mga anak sa Israel sa walay katapusan. ~}{||>{zyuxxw{wvvQutt syrr3ppoWnam8lkkj;ihhgfqfdczbbcbaO`_^^g]x\[[5ZuYXX==$<;;<:|99J88 77t7"65n4413321|00/.x-,, +b*U)(''S&X%$P#"!! 9BI_wV:l e1~Ni/ P :  d |  `[zKRT 'n|W<Ug gikan sa Beth-el napaingon ngadto sa Luz, ug milabay dapit sa utlanan sa mga Arkianhon sa Ataroth;^{ 9<Ug ang nahulog sa palad sa mga anak ni Jose, gikan sa Jordan sa Jerico sa mga tubig sa Jerico dapit sa silangan, bisan pa ang kamingawan, nga nagatungas gikan sa Jerico ngadto sa kabungtoran ug dayon na sa Beth-el:Sz!<?Ug mahitungod sa mga Jebusehanon, ang mga pumoluyo sa Jerusalem, ang mga anak ni Juda wala makapapahawa kanila: apan ang Jebusehanon nagpuyo ipon sa mga anak ni Juda sa Jerusalem hangtud niining adlawa.qy]<>Ug ang Nibsan, ug ang ciudad sa Zin, ug ang Engedi; may unom ka mga ciudad lakip ang ilang mga balangay.Hx <=Diha sa kamingawan, ang Beth-araba, ang Midin, ug ang Sechacha.zwo<[<Ug kana nagapaingon ngadto sa habagatan sa sakaon sa Acrabim ug nagapaingon ngadto sa Zin, ug nagatungas dapit sa habagatan sa Cades-barnea, ug milabay sa duol sa Hezron, ug nagatungas ngadto sa Adar, ug mingsaliko ngadto sa Carca; =<Ug ang utlanan sa habagatan nagasugod gikan sa kinatumyang dapit sa Dagat nga Maasgad sukad sa look nga nagabantaaw sa habagatan;H< <Ug ang bahin alang sa banay sa mga anak ni Juda, sumala sa ilang mga panimalay, mao ang haduol sa utlanan sa Edom ngadto sa kamingawan sa Zin dapit sa habagatan, sa labing kinahabagatan gayud.2;_<Karon ang ngalan sa Hebron sa unang panahon mao ang Chiriat-arba; kining Arba mao ang labing bantug nga tawo sa mga Anachanon. Ug ang yuta nakapahulay na gikan sa gubat.C:<Busa ang Hebron nahimong panulondon ni Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, ang Cenehanon, hangtud niining adlawa; tungod kay siya nagsunod nga hingpit kang Jehova, ang Dios sa Israel. 9< Ug gipanalanginan siya ni Josue; ug gihatag niya ang Hebron kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, ingon nga iyang panulondon.:8o< Busa karon, ihatag kanako kining dapit sa kabungtoran, nga gihisgutan ni Jehova niadtong adlawa; kay nadungog mo man niadtong adlawa nga didto ang mga Anachanon ug ang mga ciudad nga dagku ug linig-onan; tingali unya nga si Jehova magauban kanako ug pagapapahawaon ko sila, sumala sa gipamulong ni Jehova.@7{< Sa gihapon ako mabaskug karon sama sa adlaw sa pagsugo ni Moises kanako: sumala sa akong kusog kaniadto, mao usab ang akong kusog karon, alang sa gubat, ug sa paggula, ug sa pagsulod.@6{< Ug karon, tan-awa, si Jehova nagbuhi kanako, ingon sa iyang gipamulong, niining kap-atan ug lima ka tuig sukad sa panahon nga si Jehova misulti kang Moises niining mga pulonga sa diha nga nagpanaw pa ang Israel didto sa kamingawan: ug karon, tan-awa, niining adlawa ako kawaloan ug lima ka tuig na ang panuigon.w5i< Ug si Moises nanumpa niadtong adlawa, nga nagaingon: Sa pagkamatuod, ang yuta nga gitumban sa imong tiil mahimo nga imong panulondon kanimo ug sa imong mga anak, sa walay katapusan, kay ikaw misunod nga hingpit kang Jehova nga akong Dios. 4;<Ugaling kay ang akong mga igsoon nga kuyog nako, nagpatunaw sa mga kasingkasing sa katawohan; apan ako, misunod nga hingpit kang Jehova nga akong Dios.O3<Kap-atan ka tuig ang akong panuigon sa pagpadala ni Moises kanako, ang alagad ni Jehova, gikan sa Cades-barnea aron sa pagsusi sa yuta: ug ako nagsugilon kaniya sumala sa diha sa akong kasingkasing.2/<Unya ang mga anak ni Juda ming-duol ngadto kang Josue didto sa Gilgal: ug si Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, nga Cenehanon, miingon kaniya: Nasayud ikaw sa butang nga gisulti ni Jehova kang Moises, nga tawo sa Dios, mahitungod kanako ug kanimo didto sa Cades-barnea.j1O<Maingon nga gisugo ni Jehova kang Moises, gihimo sa mga anak sa Israel; ug gibahin nila ang yuta. 0 <Kay ang mga anak ni Jose may duruha ka banay, ang Manases ug ang Ephraim; ug sila wala maghatag ug bahin sa yuta sa mga Levihanon, gawas sa mga ciudad nga ilang pagapuy-an, ug ang mga patag nga sibsibanan sa ilang panon nga vaca ug alang sa ilang kabuhian.'/I<Kay si Moises naghatag sa panulondon sa duruha ka banay ug sa katunga nga banay unahan sa Jordan: apan sa mga Levihanon, siya walay gikahatagan sa panulondon..3<Sumala sa kapalaran sa ilang panulondon, ingon sa gisugo ni Jehova pinaagi kang Moises, alang sa siyam ka mga banay, ug alang sa katunga nga banay.- ;<Ug kini mao ang mga panulondon nga gihatag sa mga anak sa Israel sa yuta sa Canaan nga gibahin-bahin ni Eleazar, nga sacerdote, ug ni Josue, ang anak nga lalake ni Nun; ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga banay sa mga anak sa Israel nga gipanagbahin-bahin kanila.$,C< !Apan alang sa banay ni Levi wala magnatag si Moises ug panulondon: si Jehova, ang Dios sa Israel, mao ang ilang panulondon, sumala sa iyang gisulti kanila.+ < Kini mao ang mga panulondon nga gibahinbahin ni Moises sa mga kapatagan sa Moab unahan sa Jordan sa Jerico, ngadto sa silangan.~*w< Ug ang katunga sa Galaad, ug ang Astaroth, ug ang Edrei, ang mga ciudad sa gingharian ni Og, didto sa Basan, alang sa mga anak ni Machir, ang anak nga lalake ni Manases, bisan alang sa katunga sa mga anak ni Machir sumala sa ilang mga panimalay.H) < Ug ang ilang utlanan nagasukad sa Mahanaim, ang tibook Basan, ang tibook gingharian ni Og, hari sa Basan, ug ang tanang mga kalungsoran sa Jair, nga atua sa Basan, may kan-uman ka mga ciudad:&(G< Ug si Moises naghatag ug panulondon sa tunga nga banay ni Manases: ug kadto alang sa katunga nga banay sa mga anak ni Manases, sumala sa ilang mga panimalay.'{< Kini mao ang panulondon sa mga anak ni Gad, sumala sa ilang mga panimalay, ang mga ciudad ug ang mga kalungsoran didto. &< Ug diha sa walog, ang Beth-aram, ang Beth-nimra, ug ang Sucoth, ug ang Saphon, ang salin sa gingharian ni Sehon, ang hari sa Hesbon, ang Jordan ug ang utlanan niini , ngadto sa kinatapusang bahin gayud sa dagat sa Cinnereth unahan sa Jordan ngadto sa silangan.p%[< Ug sukad sa Hesbon ngadto sa Ramath-mispe, ug Betonim: ug sukad sa Mahanaim ngadto sa utlanan sa Debir;)$M< Ug ang ilang utlanan mao ang Jaser, ug ang tanang mga ciudad sa Galaad, ug ang katunga sa yuta sa mga anak sa Ammon ngadto sa Aroer nga anaa sa atbang sa Rabba;a#=< Ug si Moises naghatag sa banay ni Gad, sa mga anak ni Gad sumala sa ilang mga panimalay.U"%< Ug ang utlanan sa mga anak ni Ruben mao ang Jordan, ug ang uban pang utlanan niini. Kini mao ang panulondon sa mga anak ni Ruben sumala sa ilang mga panimalay, ang mga ciudad ug ang mga kalungsoran didto.!< Si Balaam usab ang anak nga lalake ni Beor, ang magtatagna nga bakakon, gipatay sa mga anak sa Israel uban sa tanang mga gipatay nila. 5< Ug ang tanang mga ciudad sa patag, ug ang tibook nga gingharian ni Sihon, hari sa mga Amorehanon, nga nagahari sa Hesbon, nga gidaug ni Moises uban ang mga pangulo sa Madian, nga si Evi, ug si Recem, ug si Sur, ug si Jur, ug si Reba, mga principe ni Sihon nga nagpuyo sa yuta.O< Ug ang Beth-peor, ug ang mga banghilig sa Pisga, ug ang Beth-jesimoth.Z/< Ug ang Chiriataim, ug ang Sibma, ug ang Zereth-shahar nga anaa sa bukid sa walog,7k< Ug ang Jaas, ug ang Keddemoth, ug ang Mephaath,y< Ang Hesbon, ug ang tanan niyang mga ciudad nga anaa sa patag; ug ang Dibon, ug ang Bamoth-baal, ug ang Beth-baal-meon,9m< Ug ang ilang utlanan nanukad gikan sa Aroer nga anaa sa kinadaplinan sa walog sa Arnon, ug ang ciudad nga anaa sa kinataliwad-an sa walog, ug ang tibook patag haduol sa Medeba;[1< Ug si Moises naghatag sa banay sa mga anak ni Ruben sumala sa ilang mga panimalay.P< Sa banay lamang ni Levi nga siya wala maghatag ug panulondon; ang mga halad ni Jehova, ang Dios sa Israel, nga ginahimo pinaagi sa kalayo, mao ang iyang panulondon, sumala sa iyang gipamulong kaniya.<s< Apan ang mga anak sa Israel wala magapapahawa sa mga Gesurehanon, ni sa mga Maacathihanon: apan si Gesur ug si Maacath nagpuyo sa kinataliwad-an sa Israel, hangtud niining adlawa.?y< Ang tibook gingharian ni Og, sa Basan, nga naghari sa Astaroth ug sa Edrei (kini maoy nahibilin sa mga nahasalin sa mga Rephaimhanon); kay kini sila gilaglag ni Moises ug gipapahawa./< Ug ang Galaad, ug ang utlanan sa mga Gesurehanon ug sa mga Maacatehanon, ug ang tibook nga bukid sa Hermon, ug ang tibook Basan ngadto sa Salcha;< Ug ang tanang mga ciudad ni Sihon, hari sa mga Amorehanon, nga nagahari sa Hesbon, ngadto sa utlanan sa mga anak sa Ammon; ;< Sukad sa Aroer, nga anaa sa kinadaplinan sa walog sa Arnon, ug ang ciudad nga anaa sa taliwala sa walog, ug ang tibook patag sa Madeba ngadto sa Dibon;U%< Uban kaniya ang mga Rubenhanon ug ang mga Gadhanon nakadawat sa ilang panulondon nga gihatag kanila ni Moises, unahan sa Jordan dapit sa silangan, sumala sa gihatag kanila ni Moises, ang alagad ni Jehova:~w< Busa, karon, bahinon mo kining yutaa ingon nga panulondon alang sa siyam ka banay ug sa katunga nga banay ni Manases. < Ang tanang pumoluyo sa kabungtoran sukad sa Libano ngadto sa Misrepothmaim, ang tanang mga Sidonhanon; sila pagahinginlan ko gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel; bahinon mo kana lamang alang sa Israel ingon nga panulondon, sumala sa akong gisugo kanimo.)M< Ug ang yuta sa mga Gibleohanon, ug ang tibook Libano, ngadto dapit sa silangan sa adlaw, gikan sa Baal-gad ubos sa bukid sa Hermon ngadto sa pagsulod sa Hamath;7< Dapit sa habagatan; ang tibook yuta sa mga Canaanhon, ug ang Meara nga sakup sa mga Sidonhanon, ngadto sa Aphec, ngadto sa utlanan sa mga Amorehanon;S!< Sukad sa Sihor, nga anaa unahan sa Egipto, bisan pa hangtud ngadto sa utlanan sa Accaron, dapit sa amihanan, nga gibana-bana nga sa mga Canaanhon; ang lima ka principe sa mga Filistehanon; ang mga Gazahanon, ug ang mga Asdodihanon, ang mga Ascalonhanon, ang mga Getehanon, ug ang mga Accaronithanon; ug ingon man ang mga Abeosnon,p [< Mao kini ang yuta nga nahibilin pa: ang tanang dapit sa mga Filistehanon ug ang tanang mga Gesurehanon;G  < Karon si Josue tigulang na ug hataas na ang iyang panuigon; ug si Jehova miingon kaniya: Ikaw tigulang na ug hataas na kaayo ang imong panuigon, ug daghan pa uyamut ang yuta nga panag-iyahon.H  < Ang hari sa Tirsa, usa; ang tanang mga hari may katloan ug usa.a =< Ang hari sa Dor sa kinahataasan sa Dor, usa; ang hari sa Goiim nga didto sa Gilgal, usa;O < Ang hari sa Chedes, usa; ang hari sa Jocneam nga didto sa Carmel, usa;;s< Ang hari sa Taanach, usa; ang hari sa Megiddo, usa;@}< Ang hari sa Simron-meron, usa; ang hari sa Achsaph, usa;7k< Ang hari sa Madon, usa; ang hari sa Hasor, usa;9o< Ang hari sa Aphec, usa; ang hari sa Lasaron, usa;9o< Ang hari sa Tappua, usa; ang hari sa Hepher, usa;:q< Ang hari sa Maceda, usa; ang hari sa Beth-el, usa;9o< Ang hari sa Libna, usa; ang hari sa Adullam, usa;6i< Ang hari sa Horma, usa; ang hari sa Arad, usa;7k< Ang hari sa Debir, usa; ang hari sa Gedir, usa;7k< Ang hari sa Eglon, usa; ang hari sa Gezer, usa;;~s< Ang hari sa Jeremoth, usa; ang hari sa Lachis, usa;<}u< Ang hari sa Jerusalem, usa; ang hari sa Hebron, usa;L|< Ang hari sa Jerico, usa; ang hari sa Ai, nga tupad sa Beth-el, usa;u{e< Didto sa kabungtoran, ug didto sa kapatagan, ug didto sa Araba, ug didto sa mga banghilig, ug didto sa kamingawan, ug didto sa Habagatan; ang Hetehanon, ang Amorehanon, ang Canaanhon, ang Peresehanon, ang Hebehanon, ug ang Jebusehanon):Uz%< Ug kini mao ang mga hari nga gilaglag ni Josue ug sa mga anak sa Israel unahan sa Jordan padulong ngadto sa kasadpan, sukad sa Baal-gad nga didto sa walog sa Libano ngadto sa bukid sa Halac, nga nagapadulong ngadto sa Seir (ug si Josue mihatag niini sa mga banay sa Israel aron sa pagpanag-iya kanila sumala sa ilang mga pagkabahin;tyc< Si Moises, ang alagad ni Jehova ug ang mga anak sa Israel, naglaglag kanila; ug si Moises, ang alagad ni Jehova, mihatag niana alang sa usa ka panulondon ngadto sa mga Rubenhanon, ug sa mga Gadhanon, ug sa katunga nga banay ni Manases.Dx< Ug naghari sa bukid sa Hermon ug sa Salea, ug sa tibook nga Basan ngadto sa utlanan sa mga Gesurehanon ug sa mga Maachatehanon, ug katunga sa Galaad, ang utlanan ni Sihon, hari sa Hesbon.qw]< Ug ang utlanan ni Og, hari sa Basan, nga nahabilin sa mga Rapehanon nga nagpuyo sa Astaroth ug sa Edrei,Zv/< Ug ang Araba ngadto sa dagat sa Cinneroth, padulong ngadto sa silangan ug ngadto sa dagat nga Maasgad, dapit sa silangan, ang dalan padulong ngadto sa Beth-Jesimoth; ug sa habagatan ubos sa banghilig sa Pisga:u#< Si Sihon, ang hari sa mga Amorehanon nga nagpuyo sa Hesbon ug naghari sukad sa Aroer, nga anaa sa daplin sa walog sa Arnon, ug ang ciudad nga anaa sa kinataliwad-an sa walog ug ang katunga sa Galaad, ingon man ngadto sa suba sa Jaboc ang utlanan sa mga anak sa Ammon;yt o< Karon mao kini ang mga hari sa yuta, nga gilaglag sa mga anak sa Israel, ug nagbaton sa ilang yuta sa unahan sa Jordan ngadto sa silanganan sa adlaw, gikan sa walog sa Arnon, ngadto sa bukid sa Hermon, ug ang tanang Araba ngadto sa silangan.sy< Busa gikuha ni Josue ang tibook nga yuta sumala sa tanang gisulti ni Jehova kang Moises; ug si Josue mihatag niana ingon nga kabilin sa mga Israelihanon sumala sa ilang mga bahin pinaagi sa ilang mga banay. Ug ang yuta nakapahulay gikan sa gubat. r< Walay nahabilin sa mga Anachanon sa yuta sa mga anak sa Israel: sa Gaza lamang, sa Gath ug sa Asdod, ang may pipila nga nahabilin."q?< Ug si Josue miabut niadtong panahona, ug iyang gilaglag ang Anachanon gikan sa kabungtoran, gikan sa Hebron, gikan sa Debir, gikan sa Anab ug gikan sa tibook nga kabungtoran sa Juda ug gikan sa tibook kabungtoran sa Israel: si Josue naglaglag gayud kanila uban sa ilang mga ciudad.qp]< Kay gikan man kang Jehova ang pagkagahi sa ilang mga kasingkasing, sa pagpakig-away batok sa Israel, aron iyang malaglag gayud sila, aron sila dili kaloy-an, kondili aron siya magalaglag kanila ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. o;< Walay usa ka ciudad nga nagpakigdait sa mga anak sa Israel gawas sa mga Hebehanon, ang mga pumoluyo sa Gabaon: ilang nakuha ang tanan pinaagi sa gubat.Ln< Si Josue dugay nang nagpakiggubat uban niadtong tanan nga mga hari.]m5< Sukad sa bukid sa Halac nga nagapadulong ngadto sa Seir, ug ngadto na gayud sa Baal-gad, sa walog sa Libano ubos sa bukid sa Hermon: ug ang tanan nilang mga hari iyang gikuha ug gitigbas sila ngadto sa kamatayon.Zl/< Busa gikuha ni Josue kadtong tibook yuta, ang sa kabungtoran, ang tanan nga anaa sa habagatan, ug ang tibook yuta sa Gosen, ug ang kapatagan, ug ang Araba, ug ang kabungtoran sa Israel, ug ang kapatagan niana.\k3< Ingon nga si Jehova nagsugo kang Moises nga iyang alagad, busa nagsugo usab si Moises kang Josue: ug ingon man gibuhat ni Josue; ang tanan nga gisugo ni Jehova kang Moises, walay bisan unsa nga wala niya buhata,Ej< Ug ang tanang mga butang nga nanghibilin niining mga ciudara, ug ang mga panon sa vaca, ang mga anak sa Israel nanguha niini alang sa pagkainagaw ngadto sa ilang kaugalingon; apan ang tagsatagsa ka tawo ilang gitigbas sa sulab sa pinuti hangtud nga nalaglag sila, ug walay bisan usa nga nagginhawa nga ilang gibilin.i3< Apan mahitungod sa mga ciudad nga nagbarog sa ilang mga bungtod, wala sunoga sa mga Israelihanon; gawas sa Asor lamang; kana maoy gisunog ni Josue.Zh/< Ug ang tanang mga ciudad niadtong mga haria, ug ang tanang mga hari nila, gikuha ni Josue, ug gitigbas niya sa sulab sa pinuti, ug gihurot sila gayud paglaglag; ingon sa gisugo ni Moises, ang alagad ni Jehova.7gi< Ug gipanigbas nila sa sulab sa pinuti ang tanan nga may kinabuhi didto, gipoo gayud ang tanan; walay mausa nga nagginhawa nga nahabilin: ug iyang gisunog ang Hasor sa kalayo.Q< Ug ang Adlaw mihunong, ug ang Bulan wala lumakaw, Hangtud ang nasud nakabalus sa ilang mga kaaway.g=I< Unya misulti si Josue kang Jehova sa adlaw nga si Jehova mitugyan sa mga Amorehanon sa mga anak sa Israel; ug miingon siya sa atubangan sa Israel: Adlaw, humonong ka sa ibabaw sa Gabaon; Ug ikaw, Bulan, sa walog sa Ajalon.r<_< Ug nahitabo, sa diha nga sila nangalagiw gikan sa atubangan sa tibook Israel, sa diha pa sila sa lugsonganan sa Beth-oron, nga si Jehova nagpaatak sa dagkung bato gikan sa langit sa ibabaw nila hangtud sa Azeca ug sila nangamatay: labing daghan kanila ang nangamatay sa ulan-sa-yelo-nga-bato kay sa mga napatay sa mga anak sa Israel pinaagi sa ilang mga pinuti.g;I< Ug sila gigubot ni Jehova diha sa atubangan sa Israel, ug iyang gipatay sila sa usa ka dakung kamatay didto sa Gabaon, ug gigukod sila ngadto sa tungasan sa Beth-oron, ug gilaglag sila hangtud sa Azeca ug ngadto sa Maceda.e:E< Busa si Josue miadto kanila dihadiha; kay siya mitungas sa tibook nga gabii gikan sa Gilgal.97< Ug si Jehova miingon kang Josue: Ayaw kahadloki sila: kay gihatag ko na sila sa imong mga kamot; walay bisan usa ka tawo kanila nga makasukol kanimo.8)< Busa si Josue mitungas, gikan sa Gilgal, siya ug ang tibook katawohan sa panggubatan uban kaniya, ug ang tanang mga tawo nga mga maisug kaayo.=7u< Ug ang mga tawo sa Gabaon nagpasugo kang Josue ngadto sa campo sa Gilgal, nga nagaingon: Ayaw pag-ipahalayo ang imong kamot gikan sa imong mga ulipon; umari ka kanamo sa pagdali, ug luwasa kami, ug tabangi kami, kay ang tanang mga hari sa mga Amorehanon nga namuyo sa mga kabungtoran nanagtigum batok kanamo.@6{< Busa ang lima ka mga hari sa mga Amorehanon, ang hari sa Jerusalem, ang hari sa Hebron, ang hari sa Jarmut, ang hari sa Lachis ug ang hari sa Eglon, nanagtigum sa ilang kaugalingon, ug nangadto, sila ug ang tanan nilang mga panon sa kasundalohan, ug nanagpahaluna sa atbang sa Gabaon ug nakiggubat batok kaniya. 9~~ }9|{{z,ywvu&tss4rqpoJnnmlkj`iohh,gwfee>dbbal`_^]h\[uZZ-Y5XWWWW8W VVUTTTqTDTSSIRxQPP3OqNNLMM*LLTLKKJJTIIHH GFFyEEbDCC:CBB7AA:@@@s@9??>==65D4W32130/s.-,,6+**E)((('N&&W%%$R##V""6! .'[mAJ$%2|S l9[09<Unya ang mga anak ni Ruben, ug ang mga anak ni Gad, ug ang katunga-nga-banay ni Manases mingtubag ug mingsulti sa mga pangulo sa mga linibo sa Israel:W/)<Wala ba si Achan, ang anak nga lalake ni Zera makasala sa butang nga linaglag, ug ang tibook nga katilingban sa Israel mahiagum sa kasuko ni Jehova? Ug dili kay kana rang tawohana ang namatay sa iyang sala.b.?<Apan kong ang yuta nga inyong naangkon dili malinis, nan tumabok kamo ngadto sa yuta nga iya ni Jehova diin ang kang Jehova nga tabernaculo nagabarug, ug manag-iya kamo sa taliwala kanamo; apan ayaw pagsukol batok kang Jehova, ni magsukol kamo batok kanamo, sa pagbuhat sa usa ka halaran alang kaninyo, gawas sa halaran ni Jehova nga atong Dios.?-y<Nga mingsuki gayud kamo niining adlawa sa pagsunod kang Jehova? ug mahitabo, nga kong kamo managsuki niining adlawa kang Jehova, ugma masuko siya sa tibook nga katilingban sa Israel.1,]<Dili pa ba igo kanato ang sala ni Peor, nga bisan hangtud niining adlawa wala pa ngani kita makapanghinlo niana, bisan pa ang katilingban gipadad-an ug sakit ni Jehova?/+Y<Kini mao ang gipamulong sa tibook nga katilingban ni Jehova: Unsa nga kalapasan kining inyong gibuhat batok sa Dios sa Israel sa pagtalikod ninyo niining adlawa sa pagsunod kang Jehova, sa paagi nga nagtukod kamo alang kaninyo ug usa ka halaran aron sa pagsuki niining adlawa batok kang Jehova?-*U<Ug sila nangadto sa mga anak ni Ruben, ug sa mga anak ni Gad, ug sa katunga-nga-banay ni Manases, didto sa yuta sa Galaad, ug sila nakigsulti kanila, nga nagaingon:r)_<Ug kuyog kaniya ang napulo ka mga principe: usa ka principe sa balay sa usa ka amahan alang sa tagsatagsa ka mga banay sa Israel; ug sila, ang tagsatagsa kanila, pangulo sa mga balay sa mga amahan sa taliwala sa mga linibo sa Israel.O(< Ug ang mga anak sa Israel nagpaadto kang Pinees, ang anak nga lalake ni Eleazar nga sacerdote, ngadto sa mga anak ni Ruben, ug sa mga anak ni Gad ug sa katunga-nga-banay ni Manases, didto sa Galaad.2'_< Ug sa pagpakabati sa mga anak sa Israel niini, ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel nagtigum didto sa Silo aron sa pag-adto ug sa pagpakig-away batok kanila.&&G< Ug ang mga anak sa Israel nakadungog nga giingon: Ania karon, ang mga anak ni Ruben, ug ang mga anak ni Gad, ug ang katunga-nga-banay ni Manases, nanagtukod ug usa ka halaran sa atubangan gayud sa yuta sa Canaan, sa dapit nga haduol sa Jordan, sa pikas nga sakup sa mga anak sa Israel.%}< Ug sa paghiadto nila sa dapit haduol sa Jordan nga maoy yuta sa Canaan, ang mga anak ni Ruben, ug ang mga anak ni Gad, ug ang katunga-nga-banay ni Manases, nanagtukod didto ug usa ka halaran haduol sa Jordan, usa ka dakung halaran nga pagatan-awon.I$ < Ug ang mga anak ni Ruben ug ang mga anak ni Gad, ug ang katunga-nga-banay ni Manases, namauli, ug namulag gikan sa mga anak sa Israel didto sa Silo, nga anaa sa yuta sa Canaan, aron sa pag-adto sa yuta sa Galaad, ngadto sa yuta nilang kaugalingon, diin kini mapanag-iya nila sumala sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises.i#M<Ug misulti kanila, nga nagaingon: Pumauli kamo uban sa daghanang bahandi ngadto sa inyong mga balong-balong, uban ang daghan uyamut nga panon sa vaca, uban ang salapi, ug uban ang bulawan, ug uban ang tumbaga, ug uban ang puthaw, ug uban ang daghan uyamut nga saput; bahinbahina ninyo ang mga inagaw sa inyong mga kaaway alang sa inyong mga kaigsoonan.X"+<Karon, si Moises mihatag ug usa ka panulondon didto sa Basan, sa usa sa katunga-nga-banay ni Manases; apan sa usang katunga-nga-banay, mihatag si Josue ug panulondon didto ipon sa ilang mga igsoon, unahan sa Jordan dapit sa kasadpan. Labut pa, sa gipalakat na sila ni Josue ngadto sa ilang mga balong-balong, iyang gipanalanginan sila,o!Y<Busa si Josue nagpanalangin kanila, ug nagpalakaw kanila; ug nangadto sila sa ilang mga balong-balong.a =<Magtamod lamang kamo pag-ayo sa pagbuhat sa sugo ug sa balaod, nga gisugo kaninyo ni Moises nga alagad ni Jehova, sa paghigugma kang Jehova nga inyong Dios, ug sa paglakaw sa tanan niyang mga dalan, ug sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa pagpakig-ipon kaniya, ug sa pag-alagad kaniya sa bug-os ninyong kasingkasing ug sa bug-os ninyong kalag./<Ug karon si Jehova nga inyong Dios, naghatag ug pahulay sa inyong mga igsoon ingon sa iyang gisulti kanila: busa bumalik kamo ug umadto kamo sa inyong mga balong-balong ngadto sa yuta nga inyong napanag-iya, nga gihatag ni Moises, ang alagad ni Jehova, sa unahan sa Jordan."?<Wala ninyo biyai ang inyong mga igsoon niining daghang mga adlaw hangtud niining adlawa, apan nagtuman kamo sa gitugon sa sugo ni Jehova nga inyong Dios.2_<Ug miingon kanila: Natuman ninyo ang tanang mga gisugo kaninyo ni Moises, ang alagad ni Jehova, ug kamo nagpatalinghug sa akong tingog sa tanan nga akong gisugo kaninyo:k S<Unya gitawag ni Josue ang mga Rubenhanon, ug ang mga Gadhanon, ug ang katunga-nga-banay ni Manases.}<-Walay butang nga nakawang sa mga maayong butang nga gipamulong ni Jehova alang sa balay sa Israel; ang tanan nangatuman.{q<,Ug si Jehova mihatag kanila ug pahulay sumala sa tanan nga iyang gipanumpa sa ilang mga amahan: ug walay bisan usa ka tawo sa ilang mga kaaway nga mitindog sa ilang atubangan: ang tanan nilang mga kaaway gitugyan ni Jehova sa ilang mga kamot.<+Busa si Jehova mihatag sa Israel sa tanang yuta nga iyang gipanumpa nga ihatag sa ilang mga amahan; ug ilang gibatunan ug gipuy-an kini. <*Kining mga ciudara may lakip nga mga sibsibanan nga naglibut kanila: busa mao kini ang matuod mahitungod niining tanang mga ciudara.5e<)Ang tanang mga ciudad sa mga Levihanon sa kinataliwad-an sa mga kaugalingong yuta sa mga anak sa Israel, may kap-atan, ug walo ka mga ciudad lakip ang ilang mga sibsibanan.<s<(Kining tanan mao ang mga ciudad sa mga anak ni Merari sumala sa ilang mga panimalay, bisan ang mga nahibilin sa mga Levihanon; ug ang ilang bahin may napulo ug duha ka mga ciudad.{q<'Ang Hesbon lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Jaser lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad ang tanan./Y<&Ug gikan sa banay ni Gad, ang Ramoth sa Galaad lakip ang iyang mga sibsibanan, ang ciudad nga dalangpanan sa mamumuno, ug ang Mahanaim lakip ang iyang mga sibsibanan,vg<%Ang Cedemoth lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Mephaath lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad.zo<$Ug gikan sa banay ni Ruben, ang Beser lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Jaas lakip ang iyang mga sibsibanan,nW<#Ang Dimnah lakip ang iyang sibsibanan, ang Naalal lakip ang iyang mga sibsibanan, upat ka mga ciudad.H <"Ug sa mga panimalay sa mga anak ni Merari, ang nahibilin sa mga Levihanon, gikan sa banay ni Zabulon, ang Jocneam lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Kartan lakip ang iyang mga sibsibanan. <!Ang tanang mga ciudad sa mga Gersonhon, sumala sa ilang mga panimalay napulo ug tolo ka mga ciudad lakip ang ilang mga sibsibanan.{q< Ug gikan sa banay ni Nepthali ang Cades sa Galilea, lakip ang iyang mga sibsibanan, ang ciudad nga dalangpanan sa mamumuno, ug ang Hammoth-dor lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Kartan lakip ang iyang mga sibsibanan, totolo ka mga ciudad.v g<Ang Helkath, lakip ang iyang mga sibsibanan; ug ang Rehob lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad.x k<Ug gikan sa banay ni Aser, ang Miseal lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Abdon lakip ang iyang mga sibsibanan,t c<Ang Jarmuth lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Enganim lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad.~ w<Ug gikan sa banay ni Isacchar, ang Sision lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Daberat lakip ang iyang mga sibsibanan, /<Ug alang sa mga anak ni Gerson, sa panimalay nga Levihanon, gikan sa katunga-nga-banay ni Manases, ilang gihatag ang Golan sa Basan lakip ang iyang mga sibsibanan, ang ciudad nga dalangpanan sa mamumuno, ug ang Beestera lakip ang iyang mga sibsibanan; duruha ka mga ciudad.tc<Ang tanang mga ciudad sa uban nga mga panimalay sa mga anak ni Coath napulo lakip ang ilang mga sibsibanan.$C<Ug gikan sa katunga-nga-banay ni Manases, ang Taanak lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Gathrimon lakip ang iyang mga sibsibanan; duruha ka mga ciudad.ue<Ang Ayalon lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Gathrimon lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad.{q<Ug gikan sa banay ni Dan, ang Eltheco lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Gibethon lakip ang iyang mga sibsibanan,{q<Ug ang Kibsaim lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Bethoron lakip ang iyang mga sibsibanan; upat ka mga ciudad.@{<Ug ilang gihatag kanila ang Sichem lakip ang iyang mga sibsibanan didto sa kabungtoran sa Ephraim, ang ciudad nga dalangpanan sa mamumuno, ug ang Geser lakip ang iyang mga sibsibanan,5e<Ug ang mga panimalay sa mga anak ni Coath, ang mga Levihanon, ang mga nanghibilin sa mga anak ni Coath, may mga ciudad sila pinaagi sa pagpapalad gikan sa banay ni Ephraim.<Ang tanang mga ciudad sa mga anak ni Aaron, ang mga sacerdote, napulo ug tolo ka mga ciudad lakip ang ilang mga sibsibanan,vg<Ang Anathoth lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Almon lakip ang iyang mga sibsibanan: upat ka mga ciudad.{q<Ug gikan sa banay ni Benjamin, ang Gabaon lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Geba lakip ang iyang mga sibsibanan,J~<Ug ang Ain lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Jutaa lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Beth-semes lakip ang iyang mga sibsibanan; siyam ka mga ciudad gikan niadtong duruha ka mga banay.b}?<Ug ang Holon lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Debir lakip ang iyang mga sibsibanan,d|C<Ug ang Jatir lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Estemoa lakip ang iyang mga sibsibanan.={u< Ug sa mga anak ni Aaron nga sacerdote, ilang gihatag ang Hebron lakip ang iyang mga sibsibanan, ang ciudad nga dalangpanan sa makabuno, ug ang Libna lakip ang iyang mga sibsibanan.z+< Apan ang mga kaumahan sa ciudad ug ang mga balangay didto gihatag nila kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, alang sa iyang pagpanag-iya.2y_< Ug sila minghatag kanila sa Chiriath-arba, kining Arba, mao ang amahan ni Anac, (nga mao ang Hebron), sa kabungtoran sa Juda lakip ang mga sibsibanan nga naglibut niini. x< Ug kini gibahin sa mga anak ni Aaron, sa mga panimalay sa mga Coathihanon, nga maoy mga anak ni Levi; kay ang ila maoy unang bahin.'wI< Ug minghatag sila gikan sa banay sa mga anak ni Juda, ug gikan sa banay sa mga anak ni Simeon, niining mga ciudara nga dinhi gipadayag sumala sa ilang ngalan:6vg<Ug ang mga anak sa Israel pinaagi sa pagpapalad, minghatag sa mga Levihanon niining mga ciudara lakip ang ilang mga sibsibanan ingon sa gisugo ni Jehova pinaagi kang Moises.Au}<Ang mga anak ni Merari sumala sa ilang mga panimalay, pinaagi sa rifa, may napulo ug duha ka mga ciudad gikan sa banay ni Ruben, ug gikan sa banay ni Gad, ug gikan sa banay ni Zabulon.ntW<Ug ang mga anak ni Gerson pinaagi sa rifa, may napulo ug tolo ka mga ciudad gikan sa mga panimalay sa banay ni Isacchar, ug gikan sa banay ni Aser, ug gikan sa banay ni Nephtali, ug gikan sa katunga-nga-banay ni Manases sa Basan.Hs <Ug ang nahabilin sa mga anak ni Coath, pinaagi sa rifa, may napulo ka mga ciudad gikan sa mga panimalay sa banay ni Ephraim ug gikan sa banay ni Dan, ug gikan sa katunga-nga-banay ni Manases.r)<Ug ang bahin nahulog alang sa mga panimalay sa mga Coathihanon: ug ang mga anak ni Aaron, ang sacerdote, sa mga Levihanon, pinaagi sa rifa, may napulo ug tolo ka mga ciudad gikan sa banay ni Juda, ug gikan sa banay sa mga Simeonhon, ug gikan sa banay sa mga Benjaminhon.!q=<Ug ang mga anak sa Israel minghatag sa mga Levihanon sa ilang panulondon sumala sa gisugo ni Jehova, niining mga ciudara lakip ang ilang mga sibsibanan.Yp-<Ug sila mingsulti kanila didto sa Silo sa yuta sa Canaan, nga nagaingon: Si nagsugo pinaagi kang Moises sa paghatag kanamo ug mga ciudad nga among kapuy-an lakip ang mga sibsibanan sa among mga panon sa vaca.o {<Unya mingduol ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga Levihanon, ngadto kang Eleazar nga sacerdote, ug ngadto kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug ngadto sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga banay sa mga anak sa Israel.@n{< Kini mao ang mga piniling ciudad alang sa tanang mga anak sa Israel ug alang sa mga dumuloong nga mopuyo ipon kanila, nga bisan kinsa ang makapatay sa bisan kinsang tawo sa dili-tinuyo, makadangup didto, ug dili mamatay sa kamot sa magpapanimalus sa dugo hangtud nga makatindog siya sa atubangan sa katilingban.imM<Ug sa unahan sa Jordan sa Jerico paingon ngadto sa silangan, ilang gipili ang Beser nga anaa sa kamingawan sa patag sa banay ni Ruben, ug ang Ramoth sakup sa Galaad sa banay ni Gad, ug ang Golan sa Basan sa banay ni Manases.8lk<Ug ilang gipili ang Cades, sa Galilea, sa kabungtoran sa Nephtali, ug ang Sechem, sa kabungtoran sa Ephraim, ug ang Chiriath-arba (nga mao ang Hebron), sa kabungtoran sa Juda.:ko<Ug siya magapuyo nianang ciudara hangtud nga motindog siya sa atubangan sa katilingban aron pagahukman hangtud sa kamatayon sa labawng sacerdote niadtong mga adlawa; unya ang mamumuno mopauli ug moadto sa iyang kaugalingong ciudad ug sa iyang kaugalingong balay, ug ngadto sa ciudad diin siya makakalagiw.ejE<Ug kong ang magpapanimalus sa dugo magapangita kaniya, nan dili gayud nila ihatag ang nakabuno ngadto sa iyang kamot; tungod kay iyang gipatay ang iyang igsoon sa dili tinuyo ug wala man magdumot kaniya sa unang panahon.*iO<Ug mokalagiw siya ngadto sa usa nianang mga ciudara, ug motindog sa ganghaan sa ciudad, ug sa mga igdulungog sa mga anciano nianang ciudara siya magapahayag sa iyang katarungan; ug ilang pagadad-on siya ngadto sa ciudad diha kanila, ug hatagan siya ug dapit nga iyang kapuy-an ipon kanila.Bh<Nga ang mamumuno nga makabuno kang bisan kinsang tawo, tungod sa kasayup ug dili tinuyo, makahimo sa pagdangup didto: ug kini mao ang inyong dalangpanan gikan sa magpapanimalus sa dugo.g7<Sultihan mo ang mga anak sa Israel, sa pag-ingon: Magpili kamo sa mga ciudad nga dalangpanan, sumala sa akong gipamulong kaninyo pinaagi kang Moises,6f k<Ug si Jehova misulti kang Josue, nga nagaingon:\e3<3Kini mao ang mga panulondon nga gibahin-bahin pinaagi sa rifa ni Eleazar nga sacerdote, ug ni Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga banay sa mga anak sa Israel, didto sa Silo, sa atubangan ni Jehova, sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. Busa gitapus nila ang pagbahinbahin sa yuta.8dk<2Ingon sa sugo ni Jehova, ilang gihatag kaniya ang ciudad nga iyang gipangayo, nga mao ang Timnath-sera, sa kabungtoran sa Ephraim: ug gitukod niya ang ciudad, ug mipuyo didto.Zc/<1Busa gitapus nila ang pagbahinbahin sa yuta nga panulondon tungod sa mga utlanan didto; ug ang mga anak sa Israel, minghatag ug usa ka panulondon kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun, sa kinataliwad-an nila. b<0Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Dan sumala sa ilang mga panimalay, kining mga ciudad lakip ang ilang mga balangay.&aG</Ug ang utlanan sa mga anak ni Dan gipalatas sa unahan nila, kay ang mga anak ni Dan nangadto ug nakiggubat batok sa Lesem, ug nakuha kini, ug gitigbas kini sa sulab sa pinuti, ug gipanag-iya kini, ug namuyo didto, ug ang Lesem gihinganlan Dan, kinuha sa ngalan ni Dan nga ilang amahan.O`<.Ug ang Me-jarkon, ug ang Rakon, lakip ang utlanan nga atbang sa Joppe.;_s<-Ug ang Jehud, ug ang Beneberak, ug ang Gath-rimmon,7^k<,Ug ang Elteke, ug ang Gibethon, ug ang Baalath,1]_<+Ug ang Elon, ug ang Timnah, ug ang Ekron,4\e<*Ug ang Saalabin, ug ang Aialon, ug ang Itla,Y[-<)Ug ang utlanan sa ilang panulondon mao ang Sora, ug ang Estaol, ug ang Ir-semes,hZK<(ug ang ikapito ka bahin migula alang sa banay sa mga anak ni Dan sumala sa ilang mga panimalay.Y<'Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Nephtali, sumala sa ilang mga panimalay, ang mga ciudad lakip ang ilang mga balangay.X'<&Ug ang Iron, ug ang Migdalel, ug ang Horem, ug ang Beth-anath, ug ang Beth-semes: napulo ug siyam ka mga ciudad lakip ang ilang mga balangay.3Wc<%Ug ang Cades, ug ang Edrei, ug ang Enhasor,0V]<$Ug ang Adama, ug ang Rama, ug ang Hasor,oUY<#Ug ang mga linig-onang mga ciudad, mao ang Sidim, ang Ser, ug ang Hamath, ang Rakath, ug ang Sinereth,T<"Ug ang utlanan misaliko sa kasadpan ngadto sa Asnoth-tabor, ug gikan didto mipadayon ngadto sa Hukoka; ug midangat ngadto sa Zabulon, sa habagatan, ug midangat ngadto sa Aser sa kasadpan, ug sa Juda diha sa Jordan, paingon ngadto sa silangan sa adlaw.*SO<!Ug ang ilang utlanan misugod sa Heleph sukad sa encina sa Allonsaananim, ug sa Adam-neceb, ug sa Jabneel, ngadto sa Lacum; ug ang gulaanan niini didto sa Jordan;R}< Ang ikaunom nga palad migula alang sa mga anak ni Nephtali, bisan sa mga anak ni Nephtali sumala sa ilang mga panimalay.Q<Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Aser, sumala sa ilang mga panimalay; kining mga ciudara lakip ang ilang mga balangay.{Pq<Ingon man usab ang Umma, ug ang Aphec, ug ang Rahob: kaluhaan ug duha ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay.8Ok<Ug ang utlanan misaliko ngadto sa Rama, ug sa linig-onang ciudad sa Tiro; ug ang utlanan misaliko ngadto sa Hosa; ug ang mga gulaanan niini didto sa Dagat, sa purok sa Achzib;TN#<Ug sa Ebron, ug sa Roeb, ug sa Hammon, ug sa Cana, hangtud sa dakung Sidon;kMQ<Ug misaliko ngadto sa silangan sa adlaw paingon ngadto sa Beth-dagon, ug midangat ngadto sa Zabulon, ug sa walog sa Iphta-el, paingon ngadto sa amihanan ngadto sa Beth-emek ug Neiel; ug mipadayon kini sa wala ngadto sa Calbul,L<Ug ang Alamelek, ug ang Amead, ug ang Miseal; ug kini midangat ngadto sa Carmel, paingon ngadto sa kasadpan, ug ngadto sa Sior-libnath;WK)<Ug ang ilang utlanan mao ang Heichat, ug ang Hali, ug ang Bethen, ug ang Axap,jJO<Ug ang ikalima ka palad migula alang sa banay sa mga anak ni Aser, sumala sa ilang mga panimalay.I<Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Isacchar, sumala sa ilang mga panimalay; ang mga ciudad lakip ang ilang mga balangay.:Ho<Ug ang utlanan midangat sa Tabor, ug sa Sahasima, ug sa Beth-semes, ug ang gulaanan sa ilang utlanan didto sa Jordan: napulo ug unom ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay.EG<Ug sa Remeth, ug sa Enganim, ug sa Enhada, ug sa Beth-pases,/F[<Ug sa Rabith, ug sa Sision, ug sa Ebeg,3Ec<Ug sa Hapharaim, ug sa Sion, ug sa Anarath,_D9<Ug ang ilang utlanan mao ang paingon ngadto sa Jezreel, ug sa Chesulloth, ug sa Sunem.qC]<Ang ikaupat ka palad migula alang kang Isacchar, sa mga anak ni Isacchar, sumala sa ilang mga panimalay. B <Kini mao ang panulondon sa mga anak ni Zabulon, sumala sa ilang mga panimalay, niining mga ciudara lakip ang ilang mga balangay.A<Ug ang Catah, ug ang Naalal, ug ang Simron, ug ang Idealo ug ang Beth-lehem: napulo ug duha ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. @<Ug ang utlanan misaliko niini paingon ngadto sa amihanan ngadto sa Hanaton; ug ang mga gulaanan niini didto sa walog sa Iphta-el;?!< Ug sukad (didto kini miagi paingon sa silangan ngadto sa Githepher, ngadto sa Itta-kazin, ug migula sa Rimmon, nga mituy-od ngadto sa Nea;>>w< Ug miliko sukad sa Sarid paingon ngadto sa silangan ngadto sa sidlakan sa adlaw, ngadto sa utlanan sa Chisloth-tabor; ug kini migula ngadto sa Dabrath, ug mitungas ngadto sa Japhia;(=K< Ug ang ilang utlanan mitungas paingon ngadto sa kasadpan, ngadto sa Marala, ug miabut didto sa Dab-beseth; ug kini miabut ngadto sa sapa nga atbang sa Jocneam;)<M< Ug ang ikatolo ka palad migula nga naigo alang sa mga anak ni Zabulon, sumala sa ilang mga panimalay. Ug ang utlanan sa ilang panulondon miabut ngadto sa Sarid;h;K< Gikan sa palad sa mga anak ni Juda mao ang panulondon sa mga anak ni Simeon; kay ang bahin sa mga anak ni Juda daku ra alang kanila: busa ang mga anak ni Simeon may panulondon nga anaa sa kinataliwad-an sa ilang panulondon;M:<Ug ang tanang mga balangay nga naglibut niining mga ciudara hangtud sa Baalath-beer, Rama dapit sa habagatan. Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Simeon, sumala sa ilang mga panimalay.^97<Ang Ain, Remon, ug Ether, ug Asan; upat ka mga lungsod, lakip ang ilang mga balangay.a8=<Ug Beth-labaoth, ug Saruhen; napulo ug tolo ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay:37c<Ug Siclag, ug Beth-marchabot, ug Hasarsusa.*6Q<Ug Heltolad, ug Bethual, ug Horma.+5S<Ug ang Hasarsual, ug Bala, ug Esem,]45<Ug diha kanila ang Beer-sheba, kun Sheba, ingon nga ilang panulondon, ug ang Molada,J3 <Ang ikaduhang palad migula alang kang Simeon bisan sa banay sa mga anak ni Simeon sumala sa ilang mga panimalay: ug ang ilang panulondon diha sa kinataliwad-an sa panulondon sa mga anak ni Juda.j2O<Ug Sela, Elep, ug ang Jebuseohanon (nga mao ang Jerusalem), ang Gibeath, ug Chiriath, napulo ug upat ka mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay. Kini mao ang panulondon sa mga anak ni Benjamin, sumala sa ilang mga panimalay.'1K<Ug Rekem, ug Irpeel, ug Tarala,%0G<Ug Mizpa, ug Kipera, ug Mosa,(/M<Ang Gebeon, ug Rama, ug Beeroth,d.C<Ug Ceparhaamoni, ug Opni, ug Geba, napulo ug duha ka mga ciudad, ug ang ilang mga balangay.!-?<Ug Abim, ug Para ug Opra,/,[<Ug Beth-araba, ug Semaraim, ug Beth-el. +<Karon ang mga ciudad sa banay sa mga anak ni Benjamin, sumala sa ilang mga panimalay, mao ang Jerico ug Beth-holga ug Emek-keziz,.*W<Ug ang Jordan mao ang utlanan niana sa silangang dapit. Kini mao ang panulondon sa mga anak ni Benjamin, nga gilibutan sa mga utlanan, sumala sa ilang mga panimalay.t)c<Ug ang utlanan milabay ngadto sa daplin sa Beth-holga paingon ngadto sa amihanan; ug ang mga gulaanan sa utlanan, didto sa amihanan nga look sa Dagat nga Maasgad, sa habagatan sa kinatumyan sa Jordan: kini mao ang utlanan sa habagatan.g(I<Ug milabay kini sa daplin nga atbang sa Araba dapit sa amihanan, ug milugsong ngadto sa Araba;Z'/<Kini mipadayon paingon ngadto sa amihanan ug migula ngadto sa Ensemes, ug migula ngadto sa Geliloth nga anaa sa atbang sa tungasan sa Adumim; ug milugsong ngadto sa bato ni Bohan, ang anak nga lalake ni Ruben;4&c<Ug ang utlanan milugsong ngadto sa kinatapusang dapit sa bukid nga diha sa atbang sa walog sa anak nga lalake ni Hinnom, nga anaa sa walog sa Rephaim dapit sa amihanan; ug milugsong kana ngadto sa walog sa Hinnom, sa daplin sa Jebusehanon paingon ngadto sa Habagatan, ug milogsong ngadto sa Enrogel;7%i<Ug ang dapit sa habagatan gikan sa kinatumyang bahin sa Chiriath-jearim; ug ang utlanan mipadulong ngadto sa kasadpan ug migula ngadto sa tuburan sa mga katubigan sa Nephtoa;E$<Ug ang utlanan miabut didto ug miliko sa kasadpan paingon ngadto sa habagatan, sukad sa bukid nga nahamutang sa atbang sa Beth-oron paingon ngadto sa habagatan; ug ang mga gulaanan didto mao ang Chiriath-abaal, (nga mao ang Chiriath-jearim), usa ka ciudad sa mga anak ni Juda kini mao ang dapit nga diha sa kasadpan.s#a< Ug kutob didto ang utlanan mipadayon ngadto sa Luz, sa kiliran sa Luz (nga mao ang Beth-el), paingon ngadto sa habagatan; ug ang utlanan milugsong ngadto sa Ataroth-adar duol sa bukid nga anaa sa habagatan sa Beth-oron, ang kinaubsan."< Ug ang ilang utlanan sa bahin nga dapit sa amihanan nagasugod sa Jordan; ug ang utlanan miabut ngadto sa Jerico sa pikas nga dapit sa amihanan, ug mipadayon sa kabungtoran dapit sa kasadpan; ug ang mga gulaanan didto mao ang kamingawan sa Beth-aven.:!o< Ug ang bahin sa banay sa mga anak ni Benjamin migula sumala sa ilang mga panimalay: ug ang utlanan sa ilang bahin nag-agi sa taliwala sa mga anak ni Juda ug sa mga anak ni Jose.* O< Ug si Josue nagpapalad alang kanila sa Shilo sa atubangan ni Jehova: ug didto nagbahin si Josue sa yuta alang sa mga anak sa Israel sumala sa ilang pagkabinahin.L< Ug ang mga tawo nangadto ug minglatas sa yuta, ug nagbahin niini pinaagi sa pito ka mga ciudad ngadto sa pito ka bahin diha sa usa ka basahon; ug sila ming-adto kang Josue didto sa campo sa Silo.+<Ug ang mga tawo nanindog ug nangadto: ug si Josue nagpahamatngon kanila, nga ming-adto sa pagbahin sa yuta nga nagaingon: Lakaw kamo ug suroyon ninyo ang yuta, ug bahina kana, ug bumalik ngari kanako, ug ako magapapalad alang kaninyo sa atubangan ni Jehova dinhi sa Silo.4c<Kay ang mga Levihanon walay bahin diha sa taliwala ninyo; kay ang pagka-sacerdote ni Jehova mao ang ilang panulondon: Ug si Gad ug si Ruben ug ang katunga nga banay ni Manases nakadawat na sa ilang panulondon sa unahan sa Jordan dapit sa silangan, nga gihatag kanila ni Moises, ang alagad ni Jehova.#A<Ug magabahin kamo sa yuta sa pito ka bahin, ug dad-a ang plano dinhi kanako; ug magapapalad ako dinhi alang kaninyo sa atubangan ni Jehova nga atong Dios.=u<Ug pagabahinon nila kini sa pito ka bahin: si Juda magapuyo sa sulod sa iyang utlanan dapit sa habagatan, ug ang balay ni Jose magapuyo sa sakup sa ilang utlanan dapit sa amihanan.M<Magtudlo kamo alang kaninyo ug totolo ka tawo sa tagsa ka banay; ug akong sugoon sila, ug sila manindog ug manuroy sa kayutaan, ug mosaysay kanila sumala sa ilang panulondon: Ug sila moari kanako.1]<Ug si Josue miingon sa mga anak sa Israel: Unsa pa ang kadugayon sa inyong katapol sa pagpanag-iya sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan?|s<Ug may nahibilin sa taliwala sa mga anak sa Israel nga pito ka mga banay nga wala pa makabahin sa ilang panulondon.@ }<Ug ang tibook mga katilingban sa mga anak sa Israel nanagtigum didto sa Silo, ug nanagtukod sila didto sa balong-balong nga pagatiguman; ug ang yuta sa ilang atubangan nasakup na nila.mU<Apan ang mga kabungtoran mamaimo; kay bisan matuod nga kana kakahoyan, putla kana, ug ang tanang gulaanan niana mamaimo; kay imong pagapapahawaon ang mga Canaanhon, ug bisan sila may mga carrong puthaw, ug bisan sila mga kusgan.9m<Ug si Josue misulti sa balay ni Josue, kang Ephraim ug kang Manases, nga nagaingon: Ikaw usa ka dakung katawohan, ug may dakung gahum; dili kay usa lamang ka bahin ang mamaimo:q]<Ug ang mga anak ni Josue miingon: Ang kabungtoran dili igo alang kanamo; ug ang tibook Canaanhon nga namuyo sa walog may mga carro nga puthaw, sila nga namuyo sa Beth-sean ug sa iyang mga lungsod, ug sila namuyo sa walog sa Jesreel.xk<Ug si Josue miingon kanila: Kong ikaw usa ka dakung katawohan, umadto kamo sa kakahoyan ug magapamutol didto alang kanimo sa yuta sa mga Peresehanon ug sa mga Raphaimnon, sanglit ang mga kabungtoran sa Ephraim sigpit ra kaayo alang kanimo.<Ug ang mga anak ni Jose misulti kang Josue, nga nagaingon: Nganong gihatagan mo ako ug usa ka pahat ug usa ka bahin ingon nga panulondon, sa nagatan-aw ka nga ako usa ka dakung katawohan, kay si Jehova nagpanalangin kanako sa ingon niini hangtud karon?7< Ug nahitabo nga sa makusganon na ang mga anak sa Israel, ilang gibutang ang mga Canaanhon sa mga bulohaton sa pintakasi, ug wala nila sila papahawaa. < Apan ang mga anak ni Manases wala makapapahawa sa mga pumoluyo niadtong mga ciudara; ang mga Canaanhon mopuyo hinoon niadtong yutaa.< Ug sa Isacchar ug sa Aser iya ni Manases ang Beth-sean ug ang iyang mga lungsod, ug ang Ibleam ug ang iyang mga lungsod, ug ang mga pumoluyo sa Dor ug ang iyang mga lungsod, ug ang mga pumoluyo sa Endor, ug ang iyang mga lungsod, ug ang mga pumoluyo sa Taanach ug ang iyang mga lungsod, ug ang mga pumoluyo sa Megiddo ug ang iyang mga lungsod bisan ang totolo ka mga kahitas-an.L< Dapit sa habagatan kang Ephraim ug ang dapit sa amihanan kang Manases, ug ang dagat maoy iyang utlanan; ug sila nangabut ngadto sa Aser dapit sa amihanan, ug ngadto sa Isacchar dapit sa silangan. +< Ug ang utlanan milugsong ngadto sa sapa sa Cana, paingon ngadto sa habagatan sa suba; kining mga ciudara nahisakup sa Ephraim diha sa mga ciudad ni Manases: ug ang utlanan ni Manases anaa sa amihanan nga daplin sa sapa ug ang mga gulaanan didto napaingon ngadto sa dagat.t c<Ang yuta sa Tapua sakup ni Manases; apan ang Tapua sa utlanan ni Manases, nahisakup sa mga anak ni Ephraim.1 ]<Ug ang utlanan ni Manases magsukad sa Aser ngadto sa Mikmetath, nga anaa sa atbang sa Sichem; ug ang utlanand mipaingon ngadto sa too, ngadto sa mga namuyo sa Entappua.7 i<Tungod kay ang mga anak nga babaye ni Manases may mga panulondon uban sa iyang mga anak nga lalake. Ug ang yuta sa Galaad naangkon sa uban nga mga anak nga lalake ni Manases. y<Ug may napulo ka bahin nga nabahin kang Manases, labut pa sa yuta sa Galaad ug sa Basan, nga anaa sa unahan sa Jordan;eE<Ug mingduol sila sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa atubangan ni Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug sa atubangan sa mga principe, nga nagaingon: Si Jehova nagsugo kang Moises sa paghatag kanamo ug panulondon uban sa among mga igsoon: busa sumala sa sugo ni Jehova iyang gihatagan sila ug panulondon uban sa mga igsoon sa ilang amahan.!=<Apan si Salpaad, anak nga lalake ni Heper, ang anak nga lalake ni Galaad, ang anak nga lalake ni Machir, ang anak nga lalake ni Manases, walay mga anak nga lalake, kondili mga babaye: ug kini mao ang mga ngalan sa iyang mga anak nga babaye: Maala, ug Noa, Hogla, Milcha, ug Tirsa.gI<Busa ang maong bahin alang sa ubang mga anak ni Manases, sumala sa ilang mga panimalay; alang sa mga anak ni Helec, ug alang sa mga anak ni Esriel, ug alang sa mga anak ni Sichem, ug alang sa mga anak ni Heper, ug alang sa mga anak ni Semida; kini mao ang mga anak nga lalake ni Manases, ug ang anak nga lalake ni Jose, sumala sa ilang mga panimalay.  <Ug kini mao ang nahulog sa palad sa banay ni Manases; kay siya ang kamagulangan nga anak nga lalake ni Jose. Mahitungod kang Machir, ang kamagulangan ni Manases, ang amahan ni Galaad, tungod kay siya usa ka tawo sa gubat, busa naiya ang Galaad ug ang Basan.a=< Ug wala nila papahawaa ang mga Canaanhon nga namuyo didto sa Geser; apan ang mga Canaanhon namuyo sa kinataliwad-an sa Ephraim hangtud niining adlawa, ug nahimong mga ulipon sa pagbuhat sa mga bulohaton sa pintakasi.5e< Lakip ang mga ciudad nga nahabahin alang sa mga anak ni Ephraim sa kinataliwad-an sa panulondon sa mga anak ni Manases, ang tanang mga ciudad, lakip ang ilang mga balangay.dC<Sukad sa Tappua ang utlanan napaingon ngadto sa kasadpan ngadto sa sapa sa Cana; ug ang mga gulaanan didto padulong ngadto sa dagat. Kini mao ang panulondon sa banay sa mga anak ni Ephraim sumala sa ilang mga panimalay:<Ug kana milugsong gikan sa Janoa ngadto sa Ataroth, ug sa Naarar, ug miabut ngadto sa Jerico, ug minggula didto sa Jordan.M<Ug ang utlanan nagpadayon ngadto sa kasadpan didto sa Michmetath dapit sa amihanan; ug ang utlanan misaliko paingon sa silangan ngadto sa Taanath-silo, ug milabay niana dapit sa silangan sa Janoa;L<Ug ang utlanan sa mga anak ni Ephraim sumala sa ilang mga panimalay mao kini : ang utlanan sa ilang panulondon paingon ngadto sa silangan, mao ang Ataroth-addar, ngadto sa Beth-oron ang nahataas;\~3<Ug ang mga anak ni Jose, si Manases ug si Ephraim mingkuha sa ilang mga panulondon.C}<Ug kana milugsong ngadto sa kasadpan sa utlanan sa mga Hapletanon, ngadto sa utlanan sa Beth-oron, ang kinaubsan, ug ngadto sa Gezer; ug ang mga gulaanan didto napaingon ngadto sa dagat. ~}} | {{yxwQv-tsrrq=p`onmmlkjjHiigfBecbaa`D_^]\[[4ZY>X[WnVUT"S_RuQQcPP ONN LLKK0JVI-HmGG(FNEDDgCFBBAR@@9?>=<<;k::9388T766"44E322T100://--C,q++Z*))7(''O&2%$##w", i-o Te> Z 9 @ L XKGM FUg siya nagpuyo ilalum sa kahoyng palma ni Debora sa kintaliwad-an sa Rama ug Beth-el diha sa dapit sa kabungtoran sa Ephraim: ug ang mga anak sa Israel mingtungas ngadto kaniya aron hukman.xLkFKaron si Debora, usa ka manalagna nga babaye, ang asawa ni Lapidoth, nagmaghuhukom sa Israel niadtong panahona.EKFUg ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova: kay siya adunay siyam ka gatus nga carrong puthaw; ug sa kaluhaan ka tuig siya nagdaugdaug sa hilabihan gayud sa mga anak sa Israel.EJFUg si Jehova nagbaligya kanila sa kamot ni Jabin, hari sa Canaan, nga nagahari sa Azor; nga ang capitan sa iyang panon sa kasundalohan mao si Sisara, nga nagpuyo sa Haroseth sa mga Gentil.xI mFUg ang mga anak sa Israel naghimo pag-usab niadtong dautan sa mga mata ni Jehova, sa diha nga si Aod namatay na.FHFUg sunod kaniya mao si Shamgar, ang anak nga lalake ni Anath; nga nakamatay sa mga Philistehanon unom ka gatus ka tawo pinaagi sa usa ka igtutugsok sa vaca: ug siya usab nagluwas sa Israel.rG_FBusa ang Moab gidaug niadtong adlawa ilalum sa kamot sa Israel. Ug ang yuta nakapahulay kawaloan ka tuig.>FwFUg sa ilang gipatay nga mga Moabihanon niadtong panahona may napulo ka libo ka tawo, ang tanan nga mga supang, ug ang tanang mga tawo nga maisug; ug walay usa ka tawo nga nakagawas.E+FUg siya miingon kanila: Sumunod kamo kanako: kay si Jehova naghatag sa inyong mga kaaway ang Moabihanon nganha sa inyong kamot. Ug sila minglugsong nunot kaniya ug ilang gikuha ang mga labanganan sa Jordan batok sa mga Moabihanon, ug walay bisan kinsa nga tawo gipatabok.XD+FUg nahitabo sa diha nga nahiabut siya, nga siya mihuyop ug usa ka trompeta didto sa kabungtoran sa Ephraim: ug ang mga anak sa Israel minglugsong uban kaniya gikan sa kabungtoran, ug siya ang nag-una kanila.}CuFUg si Aod mikalagiw sa diha nga sila naghunong pa, ug miagi sa likod sa mga larawan, ug mikalagiw ngadto sa Seirata.pB[FUg sila naghulat hangtud nga sila nangalibog; ug ania karon, wala niya ablihi ang mga pultahan sa kinatas-ang lawak; sa ingon niana ilang gikuha ang yawi ug giablihan kini, ug ania karon, ang ilang agalon napukan nga patay sa yuta.uAeFKaron sa diha nga nakagula na siya ang iyang mga sulogoon ming-abut; ug ilang nakita, ug ania karon, ang mga pultahan sa kinatas-ang lawak giyawihan; ug sila miingon: Sa pagkatinuod siya nagatabon sa iyang mga tiil sa kinatas-ang lawak.~@wFUnya si Aod miadto ngadto sa pantawan ug gitakpan ang mga pultahan sa lawak sa itaas tungod kaniya ug giyawihan kini.?3FUg ang puloan usab naipo sunod sa sulab; ug ang tambok mitabon sa sulab kay wala man niya ibta ang pinuti sa iyang lawas; ug kini milapus sa likod.>{FUg si Aod mibakyaw sa iyang walang kamot, ug gikuha ang pinuti gikan sa iyang toong hawak, ug gidunggab sa iyang lawas:h=KFUg si Aod miadto kaniya; ug siya naglingkod nga walay uban diha sa mabugnaw nga lawak nga diha sa itaas. Ug si Aod miingon: Ako adunay usa ka mensaje gikan sa Dios nganha kanimo. Ug siya mitindog gikan sa iyang lingkoranan.y<mFApan siya sa iyang kaugalingon mitalikod gikan sa mga larawan nga didto sa Gilgal, ug miingon: Ako dunay usa ka tinago nga sugo alang kanimo, Oh hari. Ug siya miingon: Paghilum. Ug ang tanan nga nagatindog duol kaniya namahawa gikan kaniya.t;cFUg sa diha nga siya nakatapus na sa paghatag sa buhis, iyang gipapahawa ang katawohan nga nagdala sa buhis.x:kFUg siya nagtanyag sa buhis ngadto kang Eglon, hari sa Moab: karon si Eglon maoy usa ka matambok kaayo nga tawo.(9KFUg si Aod nagbuhat alang kaniya usa ka pinuti nga may duha ka sulab, usa ka maniko ang gitas-on; ug iyang gitakin kini sa ilalum sa iyang saput sa toong hawak.18]FApan sa diha nga ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova, si Jehova nagpatindog kanila ug usa ka manluluwas, si Aod, ang anak nga lalake ni Gera, ang Benjamitanhon usa ka tawo nga walhon. Ug ang mga anak sa Israel nagpadala ug buhis ngadto kang Eglon, ang hari sa Moab pinaagi kaniya.b7?FUg ang mga anak sa Israel nag-alagad kang Eglon, ang hari sa Moab napulo ug walo ka tuig.6/F Ug siya nagtigum ngadto kaniya sa mga anak sa Ammon ug ni Amalec; ug iyang giadto ug gihampak ang Israel ug ilang naagaw ang ciudad sa mga palma.`5;F Ug ang mga anak sa Israel naghimo pag-usab niadtong dautan sa mga mata ni Jehova: ug si Jehova nagpalig-on kang Eglon, ang hari sa Moab batok sa Israel, tungod kay naghimo sila niadtong dautan sa panan-aw ni Jehova.j4OF Ug ang yuta nakapahulay sa kap-atan ka tuig. Ug si Othoniel ang anak nga lalake ni Cenez namatay.3F Ug ang Espiritu ni Jehova mikunsad kaniya, ug siya namaghuhukom sa Israel; ug siya miadto sa pagpakiggubat, ug si Jehova nagtugyan kang Chusan-risathaim, hari sa Mesopotamia, ngadto sa iyang kamot ug ang iyang kamot nakadaug batok kang Chusan-risathaim.w2iF Ug sa diha nga ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova, si Jehova nagpatindog ug usa ka manluluwas sa mga anak sa Israel, nga nagluwas kanila, nga mao si Othoniel, ang anak nga lalake ni Cenez, ang manghud nga lalake ni Caleb.b1?FTungod niini ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa Israel, ug iyang gibaligya sila ngadto sa kamot ni Chusan-risathaim, hari sa Mesopotamia: ug ang mga anak sa Israel nag-alagad kang Chusan-risathaim sa walo ka tuig.-0UFUg ang mga anak sa Israel nanaghimo niadtong dautan sa mga mata ni Jehova, ug nahikalimut kang Jehova nga ilang Dios, ug nanag-alagad sa mga Baal ug sa mga Asherim.F/FUg sila mikuha sa ilang mga anak nga babaye nga ilang gipangasawa, ug gihatag nila ang ilang kaugalingong mga anak nga babaye sa ilang mga anak nga lalake ug nanag-alagad sa ilang mga dios.5.eFUg ang mga anak sa Israel nanagpuyo sa taliwala sa mga Canaanhon, sa mga Hetehanon, ug sa mga Amorehanon, ug sa mga Peresehanon, ug sa mga Hebehanon, ug sa mga Jebusehanon.4-cFUg sila gibilin sa pagsulay sa Israel pinaagi kanila, aron sa paghibalo kong sila manimati sa mga sugo ni Jehova, nga iyang gisugo sa ilang mga amahan pinaagi kang Moises.n,WFNga mao ang lima ka mga pangulo sa mga Philistehanon, ug sa tanang mga Canaanhon, ug sa mga Sidohihanon, ug sa mga Hebehanon nga nanagpuyo sa bukid sa Libano, sukad sa bukid sa Baal-hermon ngadto sa agianan sa pagsulod sa Hamath.4+cFAron lamang nga ang mga kaliwatan sa mga anak sa Israel mahibalo sa pagtudlo kanila sa gubat, bisan niadtong sa unang panahon walay nanghibalo bisan unsa mahitungod niini::* qFKaron kini mao ang mga nasud nga gibilin ni Jehova aron sa pagsulay sa Israel pinaagi kanila, bisan ingon sa gidaghanon sa Israel nga wala mahibalo sa tanang mga gubat sa Canaan; )FBusa si Jehova mibiya sa maong mga nasud, sa walay pagpapahawa kanila sa dinalidali, ni ihatag niya sila ngadto sa kamot ni Josue.)(MFAron pinaagi kanila ako makasulay sa Israel kong sila magabantay ba kun dili sa dalan ni Jehova sa paglakaw subay niana, ingon sa pagbantay sa ilang mga amahan. 'FAko usab sukad karon dili magapapahawa gikan sa atubangan nila bisan unsa sa mga nasud nga gibiyaan ni Josue sa iyang pagkamatay.H& FUg ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa Israel; ug siya miingon: Tungod kay kining nasura nakalapas sa akong tugon nga akong gisugo sa ilang mga amahan, ug wala managpamati sa akong tingog;%%EFApan nahitabo sa diha nga ang maghuhukom patay na, nga sila mingbalik, ug nanaghimo sa labi pang mangil-ad kay sa ilang mga amahan sa pagsunod sa ilang mga dios, sa pag-alagad kanila ug sa pagyukbo ngadto kanila; sila wala humunong sa ilang mga buhat, ni sa ilang dalan nga masukihon.<$sFUg sa diha nga si Jehova nagpatindog kanila ug mga maghuhukom, unya si Jehova nagauban sa maghuhukom, ug nagluwas kanila gikan sa kamot sa ilang mga kaaway sa tanang mga adlaw sa maghuhukom: kay kini nakapabasul kang Jehova tungod sa ilang mga pag-agulo tungod kanila nga nanagdaugdaug ug nanagsakit kanila.G# FUg bisan pa niana wala gayud sila mamati sa ilang mga maghuhukom: kay sila nakighilawas sa pagsunod sa ubang mga dios, ug nagyukbo sila sa ilang kaugalingon ngadto kanila: sa hinanali nahisimang sila gikan sa dalan diin ang ilang mga ginikanan naglakat, nga nanagtuman sa mga sugo ni Jehova; apan kini wala nila himoa.y"mFUg si Jehova nagpatindog ug mga maghuhukom nga nagluwas kanila gikan sa kamot niadtong mga nanagpangagaw kanila.C!FBisan diin sila mangadto, ang kamot ni Jehova batok kanila alang sa kadautan, sumala sa giingon ni Jehova, ug sumala sa gipanumpa ni Jehova kanila: ug sila diha sa mapait nga kalisdanan. ;FUg ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa Israel, ug siya naghatag kanila ngadto sa mga kamot sa mga mangangagaw nga nanagpangagaw kanila: ug iyang gibaligya sila ngadto sa mga kamot sa ilang mga kaaway nga naglibut, aron dili na sila makatindog sa atubangan sa ilang mga kaaway.QF Ug ilang gibiyaan si Jehova, ug nanag-alagad kang Baal ug kang Astaroth.-F Ug ilang gibiyaan si Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan nga nagdala kanila gikan sa yuta sa Egipto, ug nanagsunod sa laing mga dios, sa mga dios sa mga katawohan nga naglibut kanila, ug nanagyukbo sa ilang kaugalingon ngadto kanila: ug ilang gihagit si Jehova sa kasuko.nWF Ug ang mga anak sa Israel naghimo niadtong dautan sa mga mata ni Jehova, ug nanag-alagad sa mga Baal.\3F Ug usab ang tanan nianang kaliwatana gitipon ngadto sa ilang mga amahan: ug didto mitungha ang laing kaliwatan sunod kanila, nga wala managpakaila kang Jehova, ni sa iyang buhat nga iyang gihimo alang sa Israel.!F Ug ilang gilubong siya sa utlanan sa iyang panulondon sa Timnathsera, didto dapit sa kabungtoran sa Ephraim, sa amihanan sa bukid sa Gaas.FUg si Josue ang anak nga lalake ni Nun, ang ulipon ni Jehova, namatay nga may usa ka gatus ug napulo ka tuig ang panuigon.oYFUg ang katawohan nag-alagad kang Jehova sa tanang mga adlaw ni Josue, ug sa tanang mga adlaw sa mga anciano nga nangabuhi ug dugay sa sunod ni Josue, nga nanagpakita sa mga dagkung buhat ni Jehova nga iyang gihimo alang sa Israel.%EFKaron sa diha nga gipagula ni Josue ang katawohan, ang mga anak sa Israel ming-adto ang tagsatagsa ka tawo sa iyang panulondon aron sa pagpanag-iya sa yuta.a=FUg gitawag nila ang ngalan niadtong dapita Bochim: ug didto nanaghalad sila kang Jehova./YFUg nahitabo sa diha nga ang manolonda ni Jehova namulong niining mga pulonga sa tanang mga anak sa Israel nga ang katawohan mingpatugbaw sa ilang tingog ug nanghilak.NFSa ingon niini ako usab miingon: Ako dili magpapahawa kanila gikan sa inyong atubangan: apan sila mahimo nga ingon sa mga tunok sa inyong mga kilid ug ang ilang mga dios maoy usa ka lit-ag kaninyo.6gFUg dili kamo maghimo ug pakigsaad uban sa mga molupyo niining yutaa, gun-obon ninyo ang ilang mga halaran. Apan kamo wala mamati sa akong tingog: nganong gibuhat ninyo kini? 1FUg ang manolonda ni Jehova mitungas gikan sa Gilgal ngadto sa Bochim. Ug siya miingon: Ako nagpagula kaninyo gikan sa Egipto, ug nagdala kaninyo ngadto sa yuta nga akong gipanumpa sa inyong mga amahan; ug ako nag-ingon: Dili ko gayud paglapason ang akong tugon uban kaninyo.k SF$Ug ang utlanan sa mga Amorehanon nagasugod sa tungasan sa Acrabim sukad sa bato ug ngadto sa itaas.- WF#Apan ang mga Amorehanon buot magpuyo sa bukid sa Heres, sa Ajalon ug sa Salbim: apan ang kamot sa balay ni Jose midaug, busa sila gibutang sa bulohaton sa pintakasi. F"Ug ang mga Amorehanon nagpugos sa mga anak ni Dan ngadto sa dapit sa kabungtoran: kay wala sila magatugot kanila sa pag-adto sa walog: F!Si Nephtali wala magpapahawa sa mga molupyo sa Beth-semes, ni sa pumoluyo sa Beth-anath; apan siya nagpuyo ipon sa mga Canaanhon, ang mga molupyo sa yuta: bisan pa ang mga molupyo s Beth-semes ug sa Beth-anath; gibutang nila sa bulohaton sa pintakasi.~ yF Apan ang mga Aserihanon nanagpuyo sa taliwala sa mga Canaanhon, ang mga molupyo sa yuta; kay wala nila sila papahawaa.$  EFSi Azer wala magpapahawa sa mga pumoluyo sa Acho, ni sa mga pumoluyo sa Sidon, ni sa Ahlab, ni sa Achzib, ni ang sa Helba, ni ang sa Aphec, ni ang sa Rehod;8  mFSi Zabulon wala magpapahawa sa mga nanagpuyo sa Chitron, ni sa mga nanagpuyo sa Naalol; apan ang mga Canaanhon nanagpuyo ipon kanila ug gibutang nila sa bulohaton sa pintakasi.  FUg si Ephraim wala magpapahawa sa mga Canaanhon nga nanagpuyo sa Gezer; apan ang mga Canaanhon nagpuyo ipon kanila diha sa Gezer.  9FUg nahitabo sa diha nga ang Israel napun-an na sa kusog, nga ilang gibutang ang mga Canaanhon sa bulohaton sa pintakasi, ug wala gayud sila papahawaa.7  kFUg si Manases wala magpapahawa sa mga nanagpuyo sa Beth-sean ug sa mga balangay niini, ni sa mga nanagpuyo sa Taanac ug sa mga balangay niini, ni sa mga nanagpuyo sa Ibleam ug sa mga balangay niini, ni sa mga nanagpuyo sa Megiddo ug sa mga balangay niini, apan ang mga Canaanhon mingpuyo niadtong yutaa.$ EFUg ang tawo miadto sa yuta sa mga Hetehanon, ug nagtukod ug usa ka ciudad, ug gitawag ang ngalan niini nga Luz nga maoy ngalan niana hangtud niining adlawa.4 eFUg iyang gitudloan sila sa agianan sa pagsulod sa ciudad, ug ilang gidasmagan ang ciudad sa sulab sa pinuti; apan ilang gipagawas ang tawo lakip ang tanan niyang panimalay.N FUg ang mga magbalantay nakakita sa usa ka tawo nga migula sa ciudad, ug sila nag-ingon kaniya: Tudloi kami, nagahangyo kami kanimo, sa agianan sa pagsulod ngadto sa ciudad ug magakalooy kami kanimo.x mFUg ang balay ni Jose nagsugo sa pagpaniid sa Beth-el. (Karon ang ngalan sa ciudad sa unang panahon mao ang Luz).a ?FUg ang balay ni Jose, sila usab ming-adto batok sa Beth-el: ug si Jehova nag-uban kanila.N FUg ang mga anak ni Benjamin wala magpapahawa sa mga Jebusehanon nga nanagpuyo sa Jerusalem: apan ang mga Jebusehanon nanagpuyo ipon sa mga anak ni Benjamin didto sa Jerusalem hangtud niining adlawa. -FUg gihatag nila ang Hebron kang Caleb, sumala sa gipamulong ni Moises: ug gipapahawa niya gikan didto ang totolo ka mga anak nga lalake ni Anac.F  FUg si Jehova nag-uban kang Juda, ug gipapahawa niya ngadto sa gawas ang mga nanagpuyo sa kabungtoran; kay siya wala makapapahawa sa mga nanagpuyo sa walog, kay sila may mga carro nga puthaw. FIngon usab gikuha ni Juda ang Gaza lakip ang utlanan niini, ug ang Ascalon lakip ang utlanan niini, ug ang Ecron lakip ang utlanan niini.M FUg si Juda miadto uban ni Simeon, nga iyang igsoon nga lalake ug ilang gidasmagan ang mga Canaanhon nga nanagpuyo sa Sephath, ug kini gilaglag gayud nila. Ug ang ngalan sa ciudad gitawag nga Horma.s~ cFUg ang mga anak sa Cinehanon, ang bayaw nga lalake ni Moises, minggula gikan sa ciudad sa mga palma uban sa mga anak ni Juda, ngadto sa kamingawan sa Juda nga atua sa habagatan sa Arad; ug sila nangadto nga nanagpuyo ipon sa katawohan.} {FUg siya miingon kaniya: Hatagi ako ug usa ka panalangin; kay ikaw nagpahamutang kanako sa yuta sa habagatan, hatagi usab ako ug mga tuburan sa tubig. Ug si Caleb naghatag kaniya sa mga tuburan sa dapit sa ibabaw ug sa mga tuburan sa dapit sa ubos.J| FUg nahitabo nga sa diha nga siya miadto na kaniya, nga siya nagaaghat kaniya sa pagpangayo sa iyang amahan ug usa ka uma: ug nanaug siya sa iyang asno; ug si Caleb miingon kaniya: Unsay tuyo mo?{ 5F Ug si Othoniel, ang anak nga lalake ni Cenez, ang manghud ni Caleb, mikuha niana; ug gihatag niya kaniya si Axa iyang anak nga babaye aron ipaasawa.z F Ug si Caleb miingon: Ang modasmag sa Chiriath-sepher ug makakuha niana, kaniya ihatag ko si Axa nga akong anak nga babaye aron ipaasawa.y F Ug gikan didto miadto siya batok sa mga pumoluyo sa Debir. (Ang ngalan sa Debir sa unang panahon mao ang Chiriat-sepher).Fx  F Ug si Juda miadto batok sa mga Canaanhon nga nanagpuyo sa Hebron (karon ang ngalan sa Hebron sa unang panahon mao ang Chiriat-arba); ug ilang gidasmagan si Sesai, ug si Ahiman, ug si Talmai.w /F Ug unya minglugsong ang mga anak ni Juda aron sa pagpakig-away batok sa Canaanhon nga nanagpuyo sa kabungtoran, ug sa habagatan, ug sa kapatagan. v FUg ang mga anak ni Juda nakig-away batok sa Jerusalem, ug naagaw kini, ug gitigbas kini sa sulab sa pinuti ug gisunog ang ciudad.u 7FUg si Adoni-bezec miingon: Kapitoan ka hari ang gipamutlan sa ilang mga kumalagko sa kamot ug sa tiil, nanagpanguha sa ilang makaon sa ilalum sa akong lamesa. Sumala sa akong nabuhat, mao usab ang gibalus sa Dios kanako. Ug siya gidala nila sa Jerusalem, ug siya namatay didto.t !FApan si Adoni-bezec mikalagiw; ug siya giapas nila, ug gidakup siya, ug giputol ang iyang kumalagko sa kamot ug ang mga kumalagko sa tiil.s )FUg didto hipalgan nila si Adoni-bezec sa Bezec, ug sila nakig-away batok kaniya, ug ilang gidasmagan ang mga Canaanhon ug ang mga Peresehanon.3r cFBusa si Juda miadto; ug si Jehova nagtugyan sa mga Canaanhon ug sa mga Peresehanon ngadto sa ilang kamot: ug sila nagpatay kanila didto sa Bezec sa napulo ka libo ka tawo.Vq )FUg si Juda miingon kang Simeon nga iyang igsoon: Umuban ka kanako sa akong bahin, aron makig-away kita, batok sa mga Canaanhon; ug sa mao usab ako mouban kanimo sa imong bahin. Busa si Simeon miuban kaniya.dp EFUg si Jehova miingon: Si Juda ang motungas: ania karon, gitugyan ko ang yuta sa iyang kamot.Zo 3FUg nahitabo sa human ang kamatayon ni Josue, nga ang mga anak sa Israel nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Kinsa man ang motungas alang kanamo sa pag-una batok sa mga Canaanhon, sa pagpakig-away batok kanila? !<Ug nahitabo sa tapus ang daghang mga adlaw sa diha nga si Jehova naghatag ug kalinaw sa Israel gikan sa tanang mga kaaway nga naglibut kanila, ug si Josue tigulang na ug hataas kaayo ang iyang panuigon;'=I<"Ug ang mga anak ni Ruben ug ang mga anak ni Gad naghingalan sa halaran nga Ed: kay sila namulong : Kini usa ka saksi sa taliwala nato nga si Jehova maoy Dios.<}<!Ug kining butanga nakalipay sa mga anak sa Israel; ug ang mga anak sa Israel nanagdayeg sa Dios, ug wala na mosulti mahitungod sa pagpaadto batok kanila sa pagpakig-away, sa paglaglag sa yuta nga gipuy-an sa mga anak ni Ruben ug sa mga anak ni Gad.;< Ug si Pineas, ang anak nga lalake ni Eleazar nga sacerdote, ug ang mga principe namauli gikan sa mga anak ni Ruben, ug gikan sa mga anak ni Gad, gikan sa yuta sa Galaad, ngadto sa yuta sa Canaan, sa mga anak sa Israel, ug gisuginlan sila sa pag-usab._:9<Ug si Pinees, ang anak nga lalake ni Eleazar nga sacerdote, misulti sa mga anak ni Ruben, ug sa mga anak ni Gad, ug sa mga anak ni Manases: Niining adlawa nahibalo kita nga si Jehova ania sa taliwala nato tungod kay wala kamo magabuhat niining salaa batok kang Jehova: karon, giluwas ninyo ang mga anak sa Israel gikan sa mga kamot ni Jehova. 9;<Ug sa diha nga si Pinees, ang sacerdote, ug ang mga principe sa katilingban, bisan ang mga pangulo sa linibo sa Israel, nga uban kaniya, nakadungog sa mga pulong nga gisulti sa mga anak ni Ruben, ug sa mga anak ni Gad, ug sa mga anak ni Manases, kini nakapahimuot kanila pag-ayo.C8<Ipahalayo kana kanamo nga kami mosukol batok kang Jehova, ug motalikod niining adlawa gikan sa pagsunod kang Jehova, sa pagtukod ug usa ka halaran alang sa halad-nga-sinunog, alang sa halad-nga-kalan-on, ug kun alang sa paghalad gawas sa halaran ni Jehova nga atong Dios nga anaa sa atubangan sa iyang tabernaculo.Y7-<Busa, ming-ingon kami: Kana mahanabo, nga kong sila moingon kanamo kun sa among mga kaliwatan sa umalabut nga mga adlaw, nga kami mosulti: Tan-awa, ang sumbanan sa halaran ni Jehova nga gihimo sa among mga amahan, dili alang sa mga halad-nga-sinunog, ni alang sa paghalad; apan alang sa usa ka pagpamatuod sa taliwala kanamo ug kaninyo.6<Apan kini usa ka magapamatuod sa taliwala kanamo ug kaninyo ug sa taliwala sa atong mga kaliwatan nga sunod kanato nga kami makaalagad kang Jehova sa iyang atubangan uban ang among mga halad-nga-sinunog, ug ang among mga halad, ug ang among mga halad-sa-pakigdait; nga ang inyong mga anak dili makaingon sa among mga anak sa umalabut nga adlaw: Wala kamo ing bahin kang Jehova. 5<Busa, kami miingon: Mangandam kita karon sa pagtukod ug usa ka halaran dili alang sa halad-nga-sinunog, dili usab alang sa halad:4{<Kay si Jehova naghimo sa Jordan nga usa ka utlanan sa taliwala kanamo ug kaninyo, kamo nga mga anak ni Ruben ug mga anak ni Gad; kamo walay bahin kang Jehova; busa ang inyong mga anak makapahunong kaha sa among mga anak sa pagkahadlok kang Jehova.Y3-<Ug kong wala namo buhata kini, uban ang maayong pagbantay ug tinguha, nga nagaingon: Sa panahon nga umalabut ang inyong mga anak magaingon sa among mga anak: Unsay labut ninyo kang Jehova, ang Dios sa Israel?2<Nga nagtukod man kami alang kanamo ug usa ka halaran aron dili sa pagsunod namo kang Jehova; kun sa paghalad hinoon sa ibabaw niini sa halad-nga-sinunog, kun sa halad-nga-kalan-on, kun sa paghalad sa mga halad-sa-pakigdait, si Jehova lamang ang papangayoa niana;1y<Ang Usa nga Makagagahum, ang Dios, si Jehova, ang usa nga Makagagahum, ang Dios, si Jehova, siya nasayud; ug sa Israel siya masayud: kong kini tungod ba sa pagsuki, kun sa pagpakasala ba batok kang Jehova (dili mo ba kami luwason niining adlawa), ~}}_|M{zz#yUxHwhvutt0sZr"ppoosnn>mullQkkjlihh"gfeedOcc bba``_^]]$\[ZZ9YdXWWVV/U6TnSRRPOONMMKK,II/HH GFDDCDBjA@???>M=<ic H " n yj F Ug sa diha nga ilang gisugilon kini kang Jotham, siya miadto ug mitindog sa kinatumyan sa bukid sa Gerizim, ug mipatugbaw siya sa iyang tingog, ug misinggit, ug miingon kanila: Pamati kamo kanako, kamo nga mga tawo sa Sichem, aron ang Dios mamati kaninyo.Si!F Ug ang tanang tawo sa Sichem nanagkatigum sa ilang kaugalingon, ug ang tanang balay ni Millo, ug miadto ug naghimo kang Abimelech nga hari, tupad sa kahoy nga encina sa haliging kuta nga diha sa Sichem.'hIF Ug miadto siya sa balay sa iyang amahan sa Ophra, ug iyang gipatay ang mga kaigsoonan ang mga anak nga lalake ni Jerobaal, nga kapitoan ka tawo sa ibabaw sa usa ka bato: apan si Jotham ang kamanghuran nga anak nga lalake ni Jerobaal, nahabilin; kay siya mitago man sa iyang kaugalingon.:goF Ug gihatagan siya nila ug kapitoan ka buok nga salapi sa balay ni Baal-berith, nga tungod niini si Abimelech misuhol sa mga tawo nga walay pulos ug kawang, nga mingnunot kaniya.nfWF Ug ang mga kagisoonan sa iyang inahan naghisgut kaniya sa mga igdulungog sa tanang mga tawo sa Sichem niining mga pulonga: ug ang ilang mga kasingkasing nahilig sa pagsunod kang Abimelech; kay sila nanag-ingon: Siya atong igsoon.0e[F Sumulti ka, naghangyo ako kanimo, sa mga igdulungog sa tanang mga tawo sa Sichem, kong labi bang maayo alang kanimo nga ang tanang mga anak nga lalake ni Jerobaal, nga kapitoan ka tawo magahari kaninyo, kun usa ra ka tawo ang magahari kaninyo? Hinumdumi usab nga ako inyong bukog ug inyong unod.Rd !F Ug si Abimelech ang anak nga lalake ni Jerobaal miadto sa Sichem ngadto sa mga igsoon sa iyang inahan, ug nakigsulti kanila, ug sa tibook nga panimalay sa balay sa amahan sa iyang inahan, nga nagaingon:cF#Ni magpakita sila ug kalolot sa balay ni Jerobaal, nga mao si Gedeon, sumala sa tanang kaayo nga iyang gipakita sa Israel.%bEF"Ug ang mga anak sa Israel wala mahanumdum kang Jehova nga ilang Dios, nga nagluwas kanila gikan sa kamot sa tanan nilang mga kaaway sa bisan diin nga dapit;7aiF!Ug nahitabo nga sa diha nga si Gedeon namatay na, nga ang mga anak sa Israel mingbalik pag-usab sa pagpakighilawas sunod sa mga Baal, ug gihimo si Baal-berith nga ilang dios..`WF Ug si Gedeon ang anak nga lalake ni Joas namatay sa panuigon nga tigulang na kaayo, ug gilubong sa lubnganan ni Joas nga iyang amahan, sa Ophra sa mga Abiezertanhon. _FUg ang iyang puyo-puyo nga didto sa Sichem, siya usab nanganak kaniya ug usa ka anak nga lalake ug iyang ginganlan nga si Abimelech.n^WFUg si Gedeon may kapitoan ka anak nga lalake nga gianak sa iyang lawas; kay siya daghan ug mga asawa.b]?FUg si Jerobaal ang anak nga lalake ni Joas milakaw ug mipuyo sa kaugalingon niyang balay.=\uFBusa ang Madian, nadaug sa atubangan sa mga anak sa Israel, ug wala na nila patoyhakawa ang ilang mga ulo. Ug ang yuta may pahulay sulod sa kap-atan ka tuig sa mga adlaw ni Gedeon.M[FUg si Gedeon naghimo ug usa ka ephod gikan niini ug gibutang kini sa iyang ciudad sa Ophra: ug ang tibook Israel nagpakighilawas niana didto; ug kini nahimong lit-ag kang Gedeon ug sa iyang balay.FZFUg ang gibug-aton sa bulawan nga mga ariyos nga iyang napangayo may usa ka libo ug pito ka gatus ka siclo sa bulawan; labut pa ang mga dayan-dayan nga daw bulan, ug mga kulintas, ug ang mga panapton nga purpura nga gusul-ob sa hari sa Madian, ug labut pa sa mga talikala nga gibugkos sa mga liog sa ilang mga camello.Y3FUg sila mingtubag: Kami sa kinabubut-on mohatag niini. Ug nagbuklad sila sa panapton ug giitsa didto sa tagsatagsa ang mga ariyos nga iyang inagaw.[X1FUg si Gedeon miingon kanila: Ako magahimo ug usa ka hangyo kaninyo, nga ihatag ninyo kanako sa tagsatagsa ka tawo ang mga ariyos nga iyang inagaw. (Kay sila may bulawang ariyos tungod kay sila mga Ismaelhanon.)WFUg si Gedeon miingon kanila: Ako dili maghari kaninyo, ni ang akong anak magahari kaninyo: si Jehova ang magahari kaninyo.QVFUnya ang mga tawo sa Israel miingon kang Gedeon: Maghari ka kanamo, ikaw ug ang imong anak nga lalake, ug ang anak nga lalake sa imong anak usab, kay ikaw ang nagluwas kanamo gikan sa kamot sa Madian.UFUnya si Zeba ug si Zalmunna ming-ingon; Tumindog ka, ug dasmagi kami; kay unsa ang tawo mao usab ang iyang kusog. Ug si Gedeon mitindog, ug gipatay si Zeba ug si Zalmunna, ug gikuha ang mga dayandayan nga daw pikas nga bulan nga diha sa liog sa ilang mga camello.&TGFUg siya miingon kang Jeter, ang iyang kamagulangan: Tindog, patya sila. Apan ang batan-on wala moibut sa iyang pinuti kay siya nahadlok kay siya batan-on pa.1S]FUg siya miingon: Sila akong mga igsoon ang mga anak nga lalake sa akong inahan: ingon nga si Jehova buhi, kong giluwas pa ninyo sila nga buhi, dili ko unta kamo patyon.AR}FUnya miingon siya kang Zeba ug Zalmunna: Unsang mga tawohana sila nga inyong gipatay sa Tabor? Ug sila mingtubag: Sama kanimo, mao sila; ang tagsatagsa sama sa mga anak sa usa ka hari.PQFUg iyang giguba ang torre sa Penuel, ug gipatay ang mga tawo sa ciudad.P3FUg gidala niya ang mga anciano sa ciudad, ug ang mga tunok sa kamingawan ug ang mga sapinit, ug uban niini iyang gitudloan ang mga tawo sa Succoth.O-FUg siya miadto sa mga tawo sa Succoth, ug miingon: Ania karon, si Zeba ug si Zalmunna nga tungod kanila kamo nagayubit kanako sa pag-ingon: Ang mga kamot ni Zeba ug ni Zalmunna karon anaa na ba sa imong kamot, aron kami mohatag ug tinapay sa inyong mga tawo nga nangaluya?SN!FUg iyang nadakpan ang usa ka batan-on nga lalake sa mga tawo sa Succoth, ug nangutana kaniya; ug iyang gipaila kaniya ang mga principe sa Succoth, ug ang mga anciano didto, nga kapitoan ug pito ka tawo.dMCF Ug si Gedeon ang anak nga lalake ni Joas nahiuli gikan sa gubat gikan sa tungasan sa Heres.(LKF Ug si Zeeb ug Zalmunna mingkalagiw; ug iyang gigukod sila: ug iyang gidakup ang duha ka hari sa Madian, si Zeba ug si Zalmunna, ug gidaug ang tibook nga panon.#KAF Ug si Gedeon mitungas nga miagi sa mga nanagpuyo sa mga balong-balong sa silangan sa Noba ug Jogbea, ug gidasmagan ang panon; kay ang panon may panalipod."J?F Karon si Zeba ug si Zalmunna didto na sa Carcor, ug ang ilang mga panon uban kanila, duolan sa napulo ug lima ka libo ka tawo, ang tanan nga nahasalin sa tibook nga panon sa mga anak sa silangan; kay may napukan nga usa ka gatus ug kaluhaan ka libo ka tawo nga ming-ibut sa pinuti.I-F Ug siya misulti usab sa mga tawo sa Penuel, nga nagaingon: Sa diha nga ako mahibalik dinhi pag-usab sa pakigdait, akong gun-obon kining torreha.-HUFUg mitungas siya gikan didto ngadto sa Penuel, ug misulti kanila sa maong paagi; ug ang mga tawo sa Penuel mingtubag kaniya sama sa pagtubag sa mga tawo sa Succoth.ZG/FUg si Gedeon miingon: Tungod niini sa diha nga si Jehova nagtugyan kang Zeba ug kang Zalmunna sa akong kamot, unya pagasamaran ko ang inyong unod tungod sa mga katunokan sa kamingawan ug tungod sa mga sapinit.&FGFUg ang mga principe sa Succoth ming-ingon: Ang mga kamot ni Zeba ug Zalmunna anaa ba karon sa imong kamot, aron kami mohatag ug tinapay sa imong mga sundalo?fEGFUg siya miingon sa mga tawo sa Succoth: Hatagi ako, nagahangyo ako kaninyo, ug mga tinapay alang sa katawohan nga nanagsunod kanako; kay sila nangaluya, ug ako nagagukod kang Zeba ug kang Zalmunna, ang mga hari sa Madian.D FUg si Gedeon nahiabut sa Jordan, ug milabang siya, ug ang totolo ka gatus ka tawo nga iyang kauban, nangaluya, apan nanaggukod.gCIFAng Dios nagtugyan nganha sa inyong kamot sa mga principe sa Madian, si Oreb ug si Zeeb: ug unsay akong hing-arangan sa pagbuhat sa pakigtanding kaninyo? Unya ang ilang kasuko alang kaniya napuypuy sa pag-ingon niya niini.9BmFUg siya miingon kanila: Unsa man karon ang akong nabuhat sa pagpakigtanding kaninyo? Dili ba ang paghipos sa mga parras sa Ephraim labi pang maayo kay sa pagpangani sa Abiezer?YA /FUg ang mga tawo sa Ephraim miingon kaniya: Nganong nagbuhat ka kanamo sa ingon, nga ikaw wala magtawag kanamo diha nga ikaw miadto sa pagpakig-away sa mga Madianhon? Ug siya gikasab-an nila sa hilabihan gayud.%@EFUg nabihag nila ang duha mga principe sa Madian, si Oreb ug si Zeeb; ug ilang gipatay si Oreb didto sa bato sa Oreb, ug si Zeeb ilang gipatay didto sa pulog-anan sa vino sa Zeeb, ug giapas ang Madian; ug ilang gidala ang mga ulo ni Oreb ug ni Zeeb ngadto kang Gedeon unahan sa Jordan.S?!FUg si Gedeon nagpadala ug mga sinugo ngadto sa tibook nga dapit sa kabungtoran sa Ephraim, nga nagaingon: Lumugsong kamo batok sa Madian, ug kuhaa gikan kanila ang mga tubig hangtud sa Beth-bara, bisan pa sa Jordan. Busa ang tanang tawo sa Ephraim naghiusa pagtigum, ug nagkuha sa mga tubig hangtud sa Beth-bara, lakip ang Jordan.>#FUg ang mga tawo sa Israel nanag-usa pagtapok gikan sa Nephtali, ug gikan sa Aser, ug gikan sa tibook nga Manases, ug minglutos kang Madian.&=GFUg ilang gihuyop ang totolo ka gatus ka mga trompeta, ug si Jehova nagabutang sa tagsatagsa ka espada sa mga tawo batok sa iyang masigkauban ug batok sa tibook nga panon; ug ang panon mikalagiw hangtud sa Beth-sitta paingon sa Cerera, hangtud sa utlanan sa Abel-mehola tupad sa Tabbat.<-FUg sila nanindog ang tagsatagsa ka tawo sa iyang dapit libut sa campo; ug ang tanang panon nanalagan, ug sila naninggit, ug nakapalagiw kanila .; FUg ang totolo ka panon minghuyop sa mga trompeta, ug mingbuak sa mga tibod, ug nagbibit sa mga sulo sa ilang mga kamot nga wala, ug ang mga trompeta sa ilang mga kamot nga too aron sa paghuyop niini ; ug sila misinggit: Ang espada ni Jehova ug ni Gedeon.$:CFBusa si Gedeon, ug ang usa ka gatus ka tawo nga iyang kauban ming-adto sa kinagawasang dapit sa campo sa sinugdan sa pagtukaw sa tungang gabii sa diha nga bag-o pa lamang nga nahaluna ang bantay: ug ilang gihuyop ang mga trompeta, ug gibuak ang mga tibod nga diha sa ilang mga kamot.<9sFKong ako magahuyop sa trompeta, ako ug ang tanan nga mouban kanako, nan huypa usab ninyo ang mga trompeta sa tanang daplin sa campo ug mag-ingon: Alang kang Jehova ug kang Gedeon.Q8FUg siya miingon kanila: Tan-awa ako ninyo, ug buhaton ninyo ang ingon niini: ug ania karon, kong ako moadto sa kinagawasang dapit sa campo, ug mao kini, nga ingon sa akong buhaton, buhaton usab ninyo.Q7FUg gibahin niya ang totolo ka gatus ka tawo sa totolo ka pundok ug gibutang niya diha sa mga kamot nilang tanan ang mga trompeta, ug mga tibod nga walay sulod lakip ang mga sulo sa sulod sa mga tibod.6FUg nahitabo kini nga sa diha nga si Gedeon nakadungog sa pagsugilon sa damgo ug sa hubad niana, nga siya misimba, ug mibalik siya ngadto sa campo sa Israel, ug miingon: Tumindog kamo kay si Jehova nagtugyan nganha sa inyong kamot sa panon sa Madian.]55FUg ang iyang kauban mitubag ug miingon: Kini dili lain kondili ang espada ni Gedeon ang anak nga lalake ni Joas, usa ka tawo sa Israel: ngadto sa iyang kamot gitugyan sa Dios ang Madian ug ang tanan niyang panon.X4+F Ug sa diha nga nahiabut sa Gedeon, ania karon, didtoy usa ka tawo nagasugilon ug usa ka damgo sa iyang kauban, ug siya miingon: Ania karon, ako nagdamgo ug usa ka damgo; ug ania karon, usa ka tinapay sa cebada naligid ngadto sa campo sa Madian, ug nahiabut ngadto sa balong-balong, ug nahibangga kini mao nga ang balong-balong mihapla.g3IF Ug ang mga Madianhon ug ang Amalecanhon ug ang tanan nga mga anak sa silangan nanagpahaluna sa walog ingon sa mga dulon sa gidaghanon; ug ang ilang mga camello dili maisip ingon sa balas nga anaa sa baybayon sa gidaghanon.2F Ug ikaw makadungog unsay ilang isulti; ug unya ang imong mga kamot magmakusanon sa paglugsong ngadto sa campo. Unya milugsong siya uban kang Pura nga iyang sulogoon ngadto sa kinagawasan gayud nga dapit sa mga tawo nga may hinagiban nga diha sa campo.l1SF Apan kong ikaw mahadlok sa paglugsong, umadto ka uban kang Pura nga imong sulogoon ngadto sa campo:0/F Ug nahitabo sa maong gabii nga si Jehova miingon kaniya: Tumindog ka, lumugsong ka ngadto sa campo; kay gihatag ko na kana nganha sa imong kamot.!/=FBusa ang katawohan nanagdala ug mga kalan-on sa ilang kamot, ug ang ilang mga trompeta; ug iyang gipalakaw ang tanang mga tawo sa Israel ang tagsatagsa ngadto sa iyang balong-balong, apan gihawiran ang totolo ka gatus ka tawo: ug ang campo sa Madian didto sa ubos kaniya sa walog..FUg si Jehova miingon kang Gedeon: Pinaagi niining totolo ka gatus ka tawo nga mingtilap ako magaluwas kanimo, ug magahatag sa mga Madianhon nganha sa imong kamot: ug ang tibook nga katawohan papaulia ang tagsatagsa ka tawo sa iyang kaugalingong dapit.7-iFUg ang gidaghanon niadtong mga mingtilap, nga nagabutang sa ilang kamot sa ilang baba, may totolo ka gatus ka tawo: apan ang uban sa katawohan nangluhod sa pag-inum sa tubig.o,YFBusa iyang gidala ang katawohan ngadto sa tubig: ug si Jehova miingon kang Gedeon: Ang tagsatagsa nga mga magatilap sa tubig sa iyang dila ingon sa pagtilap sa iro, pinigon mo siya; mao usab ang tagsatagsa nga moluhod sa pag-inum.[+1FUg si Jehova miingon kang Gedeon: Ang katawohan daghan pa kaayo; dad-a sila ngadto sa tubig, ug sila sulayan ko didto alang kanimo: ug mahitabo nga kinsa kadtong akong igaingon kanimo: Kini makakuyog kanimo, ang mao makauban kanimo: ug tungod kang bisan kinsa ako magaingon kanimo: Kini dili makauban kanimo, ang mao dili makauban kanimo.*#FBusa karon, isangyaw mo sa mga igdulungog sa katawohan, sa pag-ingon. Bisan kinsa ang napun-an sa kahadlok ug nangurog, pumauli siya ug pumahawa gikan sa bukid sa Galaad. Ug may mingpauli sa katawohan nga kaluhaan ug duha ka libo; ug may nahibilin nga napulo ka libo..)WFUg si Jehova miingon kang Gedeon: Ang katawohan nga anaa uban kanimo daghan ra kaayo alang kanako aron sa pagtugyan sa mga Madianhon ngadto sa ilang kamot, tingali unya ang Israel magapagarbo sa ilang kaugalingon batok kanako, nga magaingon: Ang akong kaugalingong kamot maoy nakaluwas kanako.q( _FUnya si Jerobaal, nga mao si Gedeon, ug ang tanang tawo nga ming-uban kaniya mingsayo pagbangon, ug nagpahaluna tupad sa tuburan sa Harod: ug ang campo sa Madian didto dapit sa amihanan nila, tupad sa bungtod sa More, didto sa walog.' F(Ug ang Dios naghimo niini niadtong gabhiona; kay nagmala ang ibabaw sa balhibo lamang, ug may tun-og sa ibabaw sa tanang yuta.L&F'Ug si Gedeon miingon sa Dios: Dili unta mosilaub ang imong kasuko batok kanako, ug ako mamulong makausa na lamang karon; tugoti ako sa pagbuhat usa ka pagsulay, ako nagaampo kanimo, nga niining makausa na lamang pinaagi sa balhibo; himoa nga mamala ang ibabaw lamang sa balhibo, ug sa ibabaw sa tanang yuta maadunay tun-og.%%EF&Ug kini nahitabo; kay siya mibangon pagsayo sa pagkaugma ug gipuga ang balhibong tanan, ug napuga ang tun-og nga diha sa balhibo, usa ka panaksan nga tubig.$F%Ania karon, ako magabutang usa ka balhibo sa carnero sa ibabaw sa giukan; kong ang tun-og anaa sa ibabaw sa balhibo lamang; ug kong ang tanang yuta mamala, nan mahibaloan ko nga ikaw moluwas sa Israel pinaagi sa akong kamot, sumala sa imong gipamulong.w#iF$Ug si Gedeon miingon sa Dios: Kong ikaw magaluwas sa Israel pinaagi sa akong kamot, ingon sa imong gipamulong,n"WF#Ug nagpadala siya ug mga sulogoon sa tibook Manases; ug sila usab nanagtigum sunod kaniya; ug iyang gipadad-an ug mga sulogoon ngadto sa Aser, ug ngadto sa Zabulon, ug ngadto sa Nephtali; ug sila ming-adto sa pagpakigkita kanila.!F"Apan ang espiritu ni Jehova mikunsad kang Gedeon; ug iyang gipatingog ang usa ka trompeta; ug ang Abiezer naghiusa pagtapok sunod kaniya.( KF!Unya ang tanang mga Madianhon ug ang mga Amalecanhon ug ang mga anak sa silangan nanaghiusa sa pagtigum, ug sila nangadto ug nanagpahaluna sa walog sa Jezreel.%F Busa niadtong adlawa siya gitawag nga si Jerobaal, nga nagaingon: Paawaya si Baal batok kaniya, tungod kay iyang gigun-ob ang iyang halaran.LFUg si Joas miingon kanilang tanan nga nanagtindog batok kaniya: Makig-away kamo alang kang Baal? Kun inyo ba nga luwason siya? Siya nga makig-away alang niini ipapatay ninyo siya samtang buntag pa: Kong siya ugaling usa ka dios, paawaya siya alang sa iyang kaugalingon, tungod kay dunay usa nga nagbungkag sa iyang halaran.V'FUnya ang mga tawo sa ciudad nanag-ingon kang Joas: Ipagula ang imong anak nga lalake aron siya mamatay, tungod kay gibungkag niya ang halaran ni Baal, ug tungod kay gipuril niya ang Ashera nga tupad niini.G FUg sila nanag-ingon sa usa ug usa: Kinsay naghimo niining butanga? Ug sa diha nga sila nagsusi ug nangutana, sila miingon: Si Gedeon ang anak nga lalake ni Joas maoy naghimo niining butanga.eEFUg sa diha nga misayo pagmata sa buntag ang mga tawo sa ciudad, ania karon, ang halaran ni Baal nabungkag na, ug ang Ashera nga tupad niana gipuril, ug ang ikaduha ka torong vaca gihalad sa ibabaw sa halaran nga gitukod.9FUnya si Gedeon mikuha ug napulo ka tawo sa iyang mga sulogoon, ug nagbuhat sumala sa gisulti ni Jehova kaniya: ug nahitabo, tungod sa iyang kahadlok sa panimalay sa iyang amahan ug sa mga tawo sa ciudad, mao nga wala siya makahimo niana sa adlaw, nga iyang gihimo kini sa gabii.saFUg pagtukod usa ka halaran kang Jehova nga imong Dios sa ibabaw sa kinatumyan niining kuta, sa paagi nga linaray, ug kuhaa ang ikaduha ka torong vaca, ug paghalad ug usa ka halad-nga-sinunog, uban sa kahoy sa Ashera nga imong gipuril. FUg nahitabo sa maong gabii nga si Jehova miingon kaniya: Dad-a ang torong vaca sa imong amahan, kadtong ikaduha ka torong vaca nga pito ka tuig ang kagulangon, ug pukana ang halaran ni Baal nga anaa sa imong amahan, ug putla ang Ashera nga anaa tupad niini.+QFUnya si Gedeon nagtukod ug usa ka halaran didto kang Jehova ug ginganlan kini ug Jehova-shalom: hangtud niining adlawa atua pa kini sa Ophra sa mga Abiezertanhon:]5FUg si Jehova miingon kaniya: Ang pakigdait kanimo; ayaw kahadlok; ikaw dili mamatay.:oFUg si Gedeon nakakita nga siya mao ang manolonda ni Jehova; ug si Gedeon miingon: Alaut ako , Oh Ginoong Jehova! Tungod kay ako nakakita sa manolonda ni Jehova nawong ug nawong.;qFUnya ang manolonda ni Jehova nagbutang sa tumoy sa iyang sungkod nga diha sa iyang kamot, ug gitandog ang unod ug ang mga tinapay nga walay levadura; ug dihay migula nga kalayo gikan sa bato ug misunog sa unod ug sa mga tinapay nga walay levadura; ug ang manolonda ni Jehova nawala gikan sa iyang mga mata.7iFUg ang manolonda sa Dios miingon kaniya: Kuhaa ang unod ug ang tinapay nga walay levadura, ug ibutang kana sa ibabaw niining bato ug ibubo mo ang sabaw. Ug iyang gihimo kini.(KFUg si Gedeon misulod ug nag-andam usa ka nating kanding ug tinapay nga walay levadura sa usa ka epha nga harina: ang unod iyang gisulod sa usa ka bukag, ug iyang gisulod ang sabaw sa usa ka kolon, ug iyang gidala kini sa gawas ngadto kaniya sa ilalum sa kahoy nga encina ug gihatag kini.X+FAyaw paggikan dinhi, nagahangyo ako kanimo, hangtud nga ako moanhi kanimo, ug magadala sa akong gasa, ug magabutang niini sa imong atubangan. Ug siya miingon: Ako mopabilin hangtud nga ikaw mobalik pag-usab.!=FUg siya miingon kaniya: Kong karon ako nakakaplag ug kahamut-an sa imong mga mata, nan pakitaa ako ug usa ka ilhanan nga mao ikaw ang nakigsulti kanako.yFUg si Jehova miingon kaniya: Sa pagkatinuod, ako mouban kanimo ug ikaw magadaug sa mga Madianhon ingon sa usa ka tawo.DFUg siya miingon kaniya: Oh Ginoo, unsaon nako ang pagluwas sa Israel? Ania karon, ang akong panimalay maoy labing kabus sa Manases, ug ako mao ang labing diyutay sa balay sa akong amahan.$ CFUg si Jehova mitan-aw kaniya, ug miingon: Lumakaw ka pinaagi niining imong kusog ug luwasa ang Israel gikan sa kamot sa Madian: Wala ba ako magsugo kanimo?| sF Ug si Gedeon miingon kaniya: Oh Ginoo ko, kong si Jehova nagauban kanamo ngano man lagi nga kining tanan nahitabo kanamo? Ug hain na man ang tanan niyang mga katingalahang buhat nga gisugilon kanamo sa among mga amahan, nga nagaingon: Wala ba si Jehova magkuha kanamo gikan sa Egipto? Apan karon si Jehova nagsalikway kanamo ug nagtugyan kanamo ngadto sa kamot ni Madian. F Ug ang manolonda ni Jehova nagpakita kaniya, ug miingon kaniya: Si Jehova nagauban kanimo, ikaw makusganong tawo sa kaisug. 'F Ug ang manolonda ni Jehova miabut ug naglingkod sa ilalum sa kahoy nga encina nga didto sa Ophra, nga sakup sa kang Joas ang Abiezertanhon: ug ang iyang anak nga lalake nga si Gedeon nagagiuk sa trigo sa pulog-anan sa vino, aron sa pagtago niana gikan sa mga Madianhon.B F Ug ako nag-ingon kaninyo: Ako mao si Jehova nga inyong Dios; dili kamo mahadlok sa mga dios sa mga Amorehanon, sa kang kansang yuta nagapuyo kamo. Apan kamo wala mamati sa akong tingog.DF Ug ako nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa mga Egiptohanon, ug sa kamot sa tanan nga nanaglupig kaninyo, ug nagpapahawa kanila gikan sa inyong atubangan, ug naghatag kaninyo sa ilang yuta;ueFNga si Jehova nagpadala ug usa ka manalagna ngadto sa mga anak sa Israel; ug siya miingon kanila: Ingon niini nagsulti si Jehova, ang Dios sa Israel: Ako nagkuha kaninyo gikan sa Egipto, ug nagkuha kaninyo gikan sa balay sa pagkaulipon;hKFUg nahitabo sa diha nga ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova tungod kang Madian,wiFUg ang Israel nahiunlod sa hilabihan tungod sa Madian, ug ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova.gIFKay sila ming-adto uban ang ilang panon nga vaca ug ang ilang mga balong-balong; sila ming-adto sama sa mga dulon sa gidaghanon; sila ug ang ilang mga camello dili maisip: ug sila mingsulod sa yuta aron sa paglaglag niini.4cFUg sila nagpahaluna batok kanila ug gidaut nila ang mga abut sa yuta hangtud nga ikaw makaabut sa Gaza ug walay gisalin nga makaon sa Israel, ni carnero, ni vaca, ni asno.)MFUg mao kini, sa diha nga ang Israel nagpugas, nga ang mga Madianhon ming-anha, ug ang mga Amalecanhon, ug ang mga anak sa silangan; sila ming-abut batok kanila;QFUg ang kamot ni Madian nakadaug batok sa Israel; ug tungod kang Madian ang mga anak sa Israel naghimo alang kanila ug mga lungib nga atua sa kabukiran, ug sa mga langub ug sa mga malig-ong salipdanan. /FUg ang mga anak sa Israel naghimo niadtong dautan sa mga mata ni Jehova; ug si Jehova nagtugyan kanila ngadto sa kamot ni Madian sa pito ka tuig.JFSa ingon niini laglaga ang tanan mong mga kaaway, Oh Jehova: Apan himoa sila ang nahigugma kaniya ingon sa adlaw, sa nagasalig kini sa iyang kakusog. Ug ang yuta nakapahulay sa kapatan ka tuig.~/FWala ba nila hikaplagi, wala ba nila mabahin ang inagaw? Usa ka dalaga, duha ka dalaga sa matag-usa ka tawo; Kang Sisara usa ka inagaw nga bisting tinina, Usa ka inagaw nga mga bisting tinina nga binoldahan, Mga tininang binoldahan nga bisti sa luyogluyo sa liab sa inagaw?_}9FAng iyang maalamong mga babaye mingtubag kaniya, Oo siya mitubag sa iyang kaugalingon,D|FSa tamboanan siya mitambo ug misinggit, Ang inahan ni Sisara nagsinggit lahus sa rejas. Ngano nga ang iyang carro nadugay sa pag-uli nganhi? Nganong nalangan ang mga ligid sa iyang carro?!{=FSa iyang mga tiil siya midungo, siya natumba, siya mihigda; Sa iyang mga tiil siya midungo, siya natumba: Din siya midungo didto siya napukan nga patay. zFGibutang niya ang iyang kamot sa lagdok sa balong-balong, Ug ang iyang too nga kamot sa pakang sa mamomoo; Ug uban sa pakang iyang gipatay si Sisara, iyang gipatay nga gipalapsan ang ulo niya; Oo, iyang gipalagbasan ug gilagdokan lapus sa iyang dungan-dungan.yymFSiya nangayo sa tubig, ug siya gihatagan niya ug gatas; Siya nagdala kaniya ug mantequilla sa harianong pinggan. x FBulahan labaw sa tanang mga babaye si Jael, Ang asawa ni Heber ang Cinehanon; Bulahan siya labaw sa mga babaye sa balong-balong.^w7FTungloha ninyo si Meroz, miingon ang manolonda ni Jehova, Tungloha ninyo sa mapait gayud ang mga molupyo niini, Tungod kay wala sila moanhi sa pagtabang kang Jehova, Sa pagtabang kang Jehova batok sa mga mabaskug.vvgFUnya ang mga koko sa kabayo nanagtunob Tungod sa mga pagsinta sa mga sininta sa ilang mga makusog nga kabayo. uFAng suba sa Cison mibanlas kanila sa halayo, Kadtong karaan nga suba, ang suba sa Cison. Oh kalag ko, lumakaw ka, uban ang kalig-on.qt]FGikan sa langit nakig-away ang mga bitoon, Gikan sa ilang mga agianan sila nakig-away batok kang Sisara.)sMFAng mga hari mianhi ug nakigaway; Unya nakig-away ang mga hari sa Canaan, Sa Taanac tupad sa mga katubigan sa Megiddo: Sila wala magkuha sa ganancia nga salapi.r#FSi Zabulon maoy katawohan nga nagpasagad sa ilang kinabuhi ngadto sa kamatayon, Ug si Nephtali, ibabaw sa hataas nga mga dapit sa kaumahan.==NF Apan sa diha nga ming-anhi sila gikan sa Egipto, ug nga ang Israel miagi sa kamingawan ngadto sa Dagat nga Mapula, ug miabut sa Cades;=F Ug siya miingon kaniya: Sa maong pagkaagi namulong si Jephte: Wala kuhaa sa Israel ang yuta sa Moab, ni ang yuta sa mga anak sa Ammon;]<5F Ug si Jephte nagpadala sa mga sulogoon pag-usab ngadto sa hari sa mga anak sa Ammon;#;AF Ug ang hari sa mga anak sa Ammon mitubag sa mga sulogoon ni Jephte: Tungod kay ang Israel mikuha sa akong yuta sa diha nga siya mianhi gikan sa Egipto, gikan sa Arnon bisan hangtud sa Jaboc, ug ngadto sa Jordan. Busa karon, sa ingon niini iuli kadtong mga yutaa pag-usab sa kalinaw./:YF Ug si Jephte nagpadala ug mga sulogoon ngadto sa hari sa anak sa Ammon, nga nagaingon: Unsay imong labut kanako, nga ikaw mianhi sa pagpakig-away batok sa akong yuta?Y9-F Unya si Jephte miadto kuyog sa mga anciano sa Galaad ug ang katawohan naghimo kaniya nga pangulo ug magbubot sa ibabaw kanila: ug si Jephte namulong sa tanan niyang mga pulong sa atubangan ni Jehova sa Mizpa.-8UF Ug ang mga anciano sa Galaad miingon kang Jephte: Si Jehova maoy magamatuod sa taliwala kanato; sa pagkatinuod sumala sa imong pulong mao man ang among pagabuhaton.h7KF Ug si Jephte miingon sa mga anciano sa Galaad: Kong kamo magadala kanako pag-usab sa akong balay aron sa pag-away batok sa mga anak sa Ammon, ug si Jehova magatugyan kanila sa atubangan ko: Mahimo ba ako nga inyong pangulo?g6IF Ug ang mga anciano sa Galaad miingon kang Jephte: Sa ingon niini kami namalik na kanimo karon, aron ikaw mouban kanamo, ug makig-away sa mga anak sa Ammon; ug ikaw mamahimo nga among pangulo sa tanan nga nagpuyo sa Galaad:U5%F Ug si Jephte miingon sa mga anciano sa Galaad: Wala ba kamo maligutgut kanako, ug maghingilin kanako gikan sa balay sa akong amahan? Ug nganong nanganhi kamo kanako karon sa diha nga anaa kamo sa kalisud?r4_F Ug sila ming-ingon kang Jephte: Umari ka ug ikaw mapangulo namo aron kami makigaway sa mga anak sa Ammon.23_F Ug mao kadto, nga, sa diha nga ang mga anak sa Ammon naghimo ug pakiggubat batok sa Israel, ang mga anciano sa Galaad miadto sa pagkuha kang Jephte gikan sa yuta sa Tob;e2EF Ug nahitabo sa wala madugay nga ang mga anak sa Ammon naghimo ug pakiggubat batok sa Israel..1WF Unya si Jephte mikalagiw gikan sa iyang mga kaigsoonan, ug mipuyo sa yuta sa Tob: ug didto nanagtigum kang Jephte ang mga kauban nga dautan, ug nanguban sila kaniya.0F Ug ang asawa ni Galaad nanganak kaniya ug mga anak nga lalake; ug sa diha nga nadagku na ang mga anak nga lalake sa iyang asawa ilang gihinginlan si Jephte, ug miingon kaniya: Ikaw dili makapanunod sa balay sa among amahan; kay ikaw anak nga lalake sa laing babaye./ F Karon si Jephte ang Galaadnon maoy usa ka gamhanang tawo sa kaisug, ug anak sa usa ka bigaon: ug si Galaad nanganak kang Jephte.S.!F Ug ang katawohan, ang mga principe sa Galaad, miingon sa usa ug usa: Kinsang tawohana siya nga mosugod sa pagpakig-away batok sa mga anak sa Ammon? Siya mahimong pangulo sa tanang mga molupyo sa Galaad.-#F Unya ang mga anak sa Ammon nagkatigum, ug nagpahaluna sa Galaad. Ug ang mga anak sa Israel nanaghiusa pagkatapok ug nanagpahaluna sa Mizpa.,1F Ug gisalikway nila ang laing mga dios gikan sa taliwala nila, ug nanag-alagad kang Jehova; ug ang iyang kalag nagsubo tungod sa kaalaut sa Israel..+WF Ug ang mga anak sa Israel miingon kang Jehova: Kami nakasala; buhata kanamo ang bisan unsang maayo kanimo; luwasa lamang kami, niining adlawa, kami nangamuyo kanimo.z*oF Panlakaw kamo, ug sangpita ang mga dios nga inyong gipili; paluwasa sila kaninyo sa panahon sa inyong kagul-anan.y)mF Bisan pa niini, kamo mingbiya kanako, ug nag-alagad sa laing dios: sa ingon niini dili na ako magaluwas kaninyo.'(IF Sa mga Sidonianhon usab, ug sa mga Amalecanhon, ug sa mga Maonhanon, nanagdaugdaug kaninyo; ug kamo mingtu-aw kanako, ug giluwas ko kamo gikan sa ilang kamot.A'}F Ug si Jehova miingon sa mga anak sa Israel: Wala ba ako magluwas kaninyo gikan sa mga Egiptohanon, ug gikan sa mga Amorehanon, gikan sa mga anak sa Ammon, ug gikan sa mga Filistehanon?0&[F Ug ang mga anak sa Israel mingtu-aw ngadto kang Jehova, nga nanag-ingon: Kami nakasala batok kanimo tungod kay gibiyaan namo ang among Dios, ug nagaalagad sa mga Baal.A%}F Ug ang mga anak sa Ammon mingtabok sa Jordan aron sa pagpakig-away batok sa Juda, ug batok sa Benjamin ug batok sa balay ni Ephraim; busa ang Israel nag-antus sa mapait nga kagul-anan.d$CF Ug sila nagsamok ug nagdaugdaug sa mga anak sa Israel niadtong tuiga: sa napulo ug walo ka tuig sila nagdaugdaug sa tanang mga anak sa Israel nga didto sa unahan sa Jordan sa yuta sa mga Amorehanon, nga didto sa Galaad. #;F Ug ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa Israel, ug iyang gibaligya sila ngadto sa kamot sa mga Filistehanon, ug ngadto sa kamot sa mga anak sa Ammon.V"'F Ug ang mga anak sa Israel nagbuhat pag-usab niadtong dautan sa mga mata ni Jehova, ug ming-alagad sa mga Baal, ug sa mga Astaroth, ug sa mga dios sa Siria, ug sa mga dios sa Sidon, ug sa mga dios sa Moab, ug sa mga dios sa mga anak sa Ammon, ug sa mga dios sa mga Filistehanon; ug ilang gibiyaan si Jehova, ug wala mag-alagad kaniya.1!_F Ug si Jair namatay, ug gilubong sa Camon.P F Ug siya dunay katloan ka anak nga lalake nga nanagkabayo sa katloan ka nating asno, ug sila adunay katloan ka ciudad nga ginanganlan ug Havoth-Jair hangtud niining adlawa, nga anaa sa yuta sa Galaad.ymF Ug sunod kaniya mitindog si Jair, ang Galaadihanon; ug siya nagmaghuhukom sa Israel sa kaluhaan ug duha ka tuig.fGF Ug siya nagmaghuhukom sa Israel sa kaluhaan ug tolo ka tuig, ug namatay ug gilubong sa Samir.W +F Ug sunod kang Abimelech dihay mitindog aron sa pagluwas sa Israel, si Tola, ang anak nga lalake ni Pua, anak nga lalake ni Dodo, usa ka tawo sa Issachar; ug siya nagpuyo sa Samir sa mga kabukiran sa Ephraim.2_F 9Ug ang tanang pagkadautan sa mga tawo sa Sichem gibalusan sa Dios sa ibabaw sa ilang mga ulo, ug kanila midangat ang pagtunglo ni Jotham ang anak nga lalake ni Jerobaal.%F 8Sa ingon niini, ang Dios nagbalus sa pagkadautan ni Abimelech nga iyang gibuhat sa iyang amahan sa pagpatay sa iyang kapitoan ka mga igsoon; F 7Ug sa diha nga ang mga tawo sa Israel nakakita nga si Abimelech namatay na, sila namahawa ang tagsatagsa ngadto sa iyang dapit.3F 6Diha-diha gitawag niya ang batan-ong lalake nga magdadala sa iyang hinagiban ug miingon: Ibta ang imong pinuti, ug patya ako, aron ang mga tawo dili mosulti mahitungod kanako: Usa ka babaye ang nagpatay kaniya. Ug ang iyang batan-ong lalake midunggab kaniya, ug namatay siya.ymF 5Ug may usa ka babaye nga mihulog ug usa ka bato sa galingan sa ulo ni Abimelech, ug nabuak ang iyang bagolbagol.}F 4Ug si Abimelech miadto sa torre, ug nakig-away batok niana ug miduol dapit sa pultahan aron sa pagsunog niana sa kalayo.PF 3Apan may usa ka malig-on nga torre sulod sa ciudad, ug didto nangalagiw ang tanang mga lalake ug babaye, ug silang tanan sa ciudad ug nanagsira sila didto sa sulod, ug nangadto sila sa atop sa torre.[1F 2Unya miadto si Abimelech sa Thebes, ug nagpahaluna batok sa Thebes ug nakuha kini.F 1Ug ang tibook katawohan usab nanagputol ang tagsatagsa sa iyang palongpong ug minunot kang Abimelech, ug ilang gibutang kini sa salipdanan ug gidauban ang salipdanan; busa ang tanang tawo sa torre sa Sichem nangamatay usab, duol sa usa ka libo ka lalake ug babaye.iMF 0Ug si Abimelech miadto sa bukid sa Salmon, siya ug ang tanang mga tawo nga didto uban kaniya; ug si Abimelech midala ug usa ka wasay, ug miputol ug usa ka sanga sa mga kahoy, ug gikuha niya ug gibutang sa iyang abaga: ug siya miingon sa katawohan nga didto uban kaniya: Unsay inyong nakita nga akong gibuhat, pagdali, ug buhata sumala sa akong gibuhat.lSF /Ug sa gisugilon kini kang Abimelech nga ang tanang mga tawo sa torre sa Sichem nanaghiusa pagtapok.)F .Ug sa diha nga ang tanang mga tawo sa torre sa Sichem nakadungog niini, didto sila mingsulod sa malig-on nga salipdanan sa balay ni El-berith.OF -Ug si Abimelech, nakig-away batok sa ciudad tibook nianang adlawa; ug nakuha niya ang ciudad, ug gipamatay ang katawohan nga diha sa sulod: ug iyang gigun-ob ang ciudad, ug gisabulakan kini ug asin.KF ,Ug si Abimelech, ug ang mga panon nga didto uban kaniya mingdasdas ug nanagtindog sa agianan sa ganghaan sa ciudad; ug ang duha ka panon mingdasdas sa tanan nga diha sa kapatagan ug gidaug sila.Z/F +Ug iyang gikuha ang katawohan, ug gibahin sila sa totolo ka panon, ug nanag-atang sa kapatagan; ug siya mitan-aw, ug ania karon ang katawohan migula sa ciudad: ug mitindog siya batok kanila ug midasmag kanila.s aF *Ug nahitabo sa pagkabuntag nga ang katawohan miadto ngadto sa kapatagan; ug ilang gisuginlan si Abimelech.  F )Ug si Abimelech mipuyo sa Aruma: ug gipapahawa ni Zebul si Gaal ug ang iyang mga kaigsoonan, aron dili sila managpuyo sa Sichem. 7F (Ug si Abimelech migukod kaniya, ug siya mikalagiw gikan sa iyang atubangan ug daghan nga nangapukan nga samaran bisan hangtud sa agianan sa ganghaan.W )F 'Ug si Gaal migula nga una sa mga tawo sa Sichem, ug nakig-away kang Abimelech.r _F &Unya miingon si Zebul kaniya: Hain man karon ang imong baba nga miingon ka: Kinsa ba si Abimelech nga kita magaalagad kaniya? Dili ba kini mao ang katawohan nga imong gitamay? Gumula ka karon, ako nagahangyo, ug makig-away ka kanila,4cF %Ug si Gaal misulti pag-usab ug miingon: Ania karon, adunay mga tawo nga nanglugsong duol sa taliwala sa yuta, ug usa ka panon nangagi duol sa kahoy nga encina sa Meonenim.nWF $Ug sa pagkakita ni Gaal sa katawohan, siya miingon kang Zebul: Ania karon, adunay mga tawo nga nanlugsong gikan sa mga tumoy sa kabukiran. Ug si Zebul miingon kaniya: Ikaw nakakita sa mga anino sa mga bukid daw ingon sa mga tawo.4cF #Ug si Gaal ang anak nga lalake ni Ebed migula, ug mitindog sa agianan sa ganghaan sa ciudad: ug si Abimelech mibangon, ug ang katawohan nga iyang uban gikan sa banhiganan.'F "Ug si Abimelech mibangon, ug ang tanang katawohan nga didto uban kaniya sa gabii, ug sila nanagbanhig batok kang Sichem sa upat ka mga panon.,SF !Ug mahitabo, nga sa pagkabuntag, dihadiha sa pagsilang sa adlaw ikaw mobangon sa pagsayo ug sulongon ang ciudad, ug ania karon, sa diha nga siya ug ang katawohan nga anaa uban kaniya manggula batok kanimo, nan ikaw ang mahibalo sa imong buhaton kanila sumala sa kahigayonan nga imong makita.F Busa karon, sa ingon niini, bumangon ka sa gabii, ikaw ug ang katawohan nga anaa uban kanimo, ug magbanhig diha sa kaumahan: F Ug nagpadala siya ug mga sulogoon ngadto kang Abimelech sa paagi nga malimbongon, nga nagaingon: Ania karon, si Gaal ang anak nga lalake ni Ebed ug ang iyang mga kaigsoonan ming-ari sa Sichem; ug ania karon, ilang gipugos ang ciudad sa pag-apil batok kanimo. F Ug sa diha nga si Zebul ang punoan sa ciudad nakadungog sa mga pulong ni Gaal anak nga lalake ni Ebed, ang iyang kasuko misilaub.6gF Ug kong kining katawohan mahailalum pa unta sa akong kamot! unya papahawaon ko si Abimelech. Ug siya miingon kang Abimelech: Padaghanon mo ang imong kasundalohan, ug gumula.0[F Ug si Gaal ang anak nga lalake ni Ebed miingon: Kinsa ba si Abimelech, ug kinsa si Sichem, nga maga-alagad kita kaniya? Dili ba siya ang anak nga lalake ni Jerobaal? ug si Zebul ang iyang tinugyanan? Mag-alagad kamo sa mga tawo ni Hamor ang amahan ni Sichem: apan nganong magaalagad kita kaniya?S~!F Ug ming-adto sila sa kapatagan ug naghipos sa ilang mga parrasan, ug gipigsan ang mga parras, ug nanagfiesta, ug ming-adto sa balay sa ilang dios ug nangaon ug nanag-inum, ug nanagtunglo kang Abimelech.#}AF Ug si Gaal ang anak nga lalake ni Ebed miabut kuyog sa iyang mga igsoon, ug miadto sa Sichem; ug ang mga tawo sa Sichem naghatag sa ilang pagsalig kaniya.M|F Ug ang mga tawo sa Sichem nagsugo ug mga magbabahig alang kaniya sa mga tumoy sa mga kabukiran, ug gitulis nila ang tanan nga nangagi niadtong dapita duol kanila: ug gisugilon kana kang Abimelech.8{kF Sa pagkaagi nga ang kapintas nga nahimo batok sa kapitoan ka anak ni Jerobaal mahiabut, ug ang ilang dugo mahulog sa ibabaw ni Abimelech nga ilang igsoon nga lalake, nga maoy nagpatay kanila, ug sa ibabaw sa mga tawo sa Sichem, nga nagpalig-on sa iyang kamot aron sa pagpatay sa iyang igsoon nga lalake."z?F Ug ang Dios nagpadala ug usa ka dautang espiritu sa taliwala ni Abimelech ug sa mga tawo sa Sichem; ug ang mga tawo sa Sichem nagmaluibon kang Abimelech:Iy F Ug si Abimelech nahimong principe ibabaw sa Israel tolo ka tuig.x F Ug si Jotham midalagan ug mikalagiw, ug miadto sa Beer, ug mipuyo didto, kay nahadlok kang Abimelech nga iyang igsoong lalake.\w3F Apan kong dili, ipagula ang kalayo gikan kang Abimelech, ug lamyon ang mga tawo sa Sichem, ug ang balay ni Millo; ug pagulaon ang kalayo gikan sa mga tawo sa Sichem, ug sa balay ni Millo, ug lamyon si Abimelech.CvF Nan, kong kamo nanagbuhat sa minatuod ug minatarung alang kang Jerobaal, ug lakip sa iyang balay niining adlawa, nan managkalipay kamo kang Abimelech, ug palipaya siya usab diha kaninyo:>uwF Ug kamo nanindog batok sa balay sa akong amahan niining adlawa, ug nagpatay sa iyang mga anak nga lalake, kapitoan ka tawo sa ibabaw sa usa ka bato, ug nanaghimo kang Abimelech, ang anak nga lalake sa iyang sulogoon nga babaye, nga hari ibabaw sa mga tawo sa Sichem, tungod kay siya inyong igsoon nga lalake);tF (Kay ang akong amahan nakig-away alang kaninyo, ug giasdang ang iyang kinabuhi, ug nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa Madian:vsgF Busa karon, kong nagbuhat kamo sa tinuod ug matarung, sa ingon niana nga naghimo kamo kang Abimelech nga hari, ug kong kamo nagbuhat sa alang kang Jerobaal ug sa iyang balay, ug nahimo kaniya sumala sa mga may katakus sa iyang mga kamot;|rsF Ug ang sapinit miingon sa mga kahoy: Kong sa pagkatinuod dihogon ako nga hari sa ibabaw ninyo, nan umari kamo ug pumasilong sa akong landong; ug kong dili, nan pagulaa ang kalayo gikan sa sapinit ug molamoy sa tanang kahoy nga cedro sa Libano.[q1F Unya miingon ang tanang mga kahoy sa sapinit: Umari ka, ug maghari sa ibabaw namo./pYF Ug ang parras miingon kanila: Biyaan ko ba ang akong bag-ong vino, nga makalipay sa Dios ug sa tawo, ug moadto sa paglubay-lubay ngadto-nganhi sa ibabaw sa mga kahoy?QoF Ug ang mga kahoy miingon sa parras: Umari ka, ug maghari sa ibabaw namo.n7F Apan ang higuera miingon kanila: Biyaan ko ba ang akong katam-is, ug ang akong maayong bunga ug magalubay-lubay ngadto-nganhi sa ibabaw sa mga kahoy?RmF Ug ang mga kahoy miingon sa higuera: Umari ka, ug maghari sa ibabaw namo.@l{F Apan ang kahoy nga olivo miingon kanila: Biyaan ko ba ang akong katambok, nga niana gitahod nila ang Dios ug ang tawo, ug moadto sa paglubaylubay ngadto-nganhi sa ibabaw sa mga kahoy?k1F Ang mga kahoy minggula sa usa ka panahon sa pagdihog ug usa ka hari sa ibabaw nila; ug sila miingon sa kahoy nga olivo: Maghari ka sa ibabaw namo. <~}}*|){$zyxwwIvvautEshrsqIpoo?nYmdmlkjjhh$gvfeedecb}a``^]y\[ZZrYXW|VUTT RQQ{P$NMM)LL"KIJIHHsGFErDwCCCBA9@?>>]==;;.:9d87q66@544#372100>/.-,++))*('& %&$R##+""! mcxB6@[o; t Y x U|<\(3FUg ang Benjamin minggula batok kanila sa gawas sa Gabaa sa ikaduhang adlaw, ug gipamukan pag-usab ngadto sa yuta gikan sa mga anak sa Israel ang napulo ug walo ka libo ka tawo; kining tanan nanag-ibut sa pinuti.]'5FUg ang mga anak sa Israel mingduol batok sa mga anak ni Benjamin sa ikaduhang adlaw.&/FUg ang mga anak sa Israel ming-adto ug nanghilak sa atubangan ni Jehova hangtud sa kagabhion; ug sila nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Makig-away ba ako pag-usab batok sa mga anak ni Benjamin ang akong igsoon nga lalake? Ug si Jehova miingon: Tumungas ka batok kaniya.7%iFUg ang katawohan, ang mga tawo sa Israel, nanagpadasig sa ilang kaugalingon, ug gihimo ang pag-away sa pag-usab nga nagtalay sa dapit diin sila magtalay sa nahauna nga adlaw.$7FUg ang mga anak ni Benjamin nanggula gikan sa Gabaa; ug gilaglag ngadto sa yuta ang mga taga-Israel niadtong adlawa kaluhaan ug duha ka libo ka tawo.-#UFUg ang mga tawo sa Israel nangadto sa pagpakig-away batok kang Benjamin; ug ang mga tawo sa Israel nagpahaluna sa pag-away nga nagtalay batok kanila didto sa Gabaa.["1FUg ang mga anak sa Israel mingbangon sa pagkabuntag ug nagpahaluna batok sa Gabaa.!FUg ang mga anak sa Israel nanindog, ug nangadto sa Beth-el, ug nangayo sa pakitambag sa Dios; ug sila ming-ingon: Kinsa ang moadto alang kanamo pag-una sa pagpakig-away batok sa mga anak ni Benjamin? Ug si Jehova miingon: ang Juda ang moadto pag-una. 3FUg ang mga tawo sa Israel, labut pa sa Benjamin, giihap nga upat ka gatus ka libo ka tawo nga nanag-ibut sa pinuti; kining tanan mga tawo sa gubat.G FSa taliwala niining tibook nga katawohan may pito ka gatus nga piniling mga tawo nga pulos walhon; ang tagsatagsa makalambuyog sa bato sa kalapdon sa usa ka lugas nga buhok, ug dili masayup.]5FUg ang mga anak ni Benjamin giihap niadtong adlawa gikan sa mga ciudad kaluhaan ug unom ka libo ka tawo nga nanag-ibut sa pinuti, labut pa sa mga molupyo sa Gabaa, nga naisip nga pito ka gatus ka tawo nga pinili. FUg ang mga anak ni Benjamin nanagtigum gikan sa mga ciudad ngadto sa Gabaa, sa paggula sa pagpakig-away batok sa mga anak sa Israel.hKF Busa karon, itugyan ang mga tawo, ang mga dautang tawo, nga anaa sa Gabaa, aron sila pagapatyon namo, ug ikapahalayo ang dautan sa Israel. Apan ang Benjamin wala mamati sa tingog sa ilang mga igsoon, ang mga anak sa Israel./F Ug ang mga banay sa Israel nagsugo ug mga tawo ngadto sa tibook banay ni Benjamin, nga nagaingon: Unsa kining kadautan nga nahitabo diha kaninyo?jOF Busa ang tanang mga tawo sa Israel nanagtigum batok sa ciudad nga nahugpong ingon sa usa ka tawo.V'F Ug mokuha kita ug napulo ka tawo gikan sa tagsa ka gatus sa tanang mga banay sa Israel, ug usa ka gatus sa usa ka libo, ug usa ka libo gikan sa napulo ka libo, aron sa pagdala sa mga balon alang sa katawohan, kana magbuhat sila sa diha nga moadto sila sa Gabaa sa Benjamin, sumala sa tanang binuang nga ilang gibuhat dinhi sa Israel.p[F Apan karon kini mao ang butang nga atong pagabuhaton sa Gabaa: moadto kita batok niini pinaagi sa rifa.=uFUg ang tibook nga katawohan nanindog sama sa usa ka tawo nga nanag-ingon: Walay bisan kinsa kanato nga moadto sa iyang balong-balong, ni may kinsa kanato nga moadto sa iyang balay.fGFTan-awa, kamong mga anak sa Israel, kamong tanan, ihatag dinhi ang inyong tambag ug hunahuna.1]FUg akong gikuha ang akong puyopuyo ug gihiwa-hiwa, ug gipadala kini sa tibook nga yuta nga panulondon sa Israel; kay gibuhat nila ang kaulag ug binuang dinhi sa Israel.JFUg ang mga tawo sa Gabaa mingtindog batok kanako, ug mingsulong kanako, libut sa balay niadtong gabii; sila naghunahuna sa pagpatay kanako, ug ang akong puyopuyo ilang gilugos, ug siya namatay.#AFUg ang Levihanon, ang bana sa babaye nga gipatay, mitubag ug miingon: Ako nahiadto sa Gabaa nga sakup ni Benjamin, ako ug ang akong puyopuyo, sa paghigda.KF(Karon ang mga anak ni Benjamin nakadungog nga ang mga anak sa Israel nanagpangadto sa Mizpa.) Ug ang mga anak sa Israel ming-ingon: Suginli kami, sa unsang paagiha nga kining kadautan nahitabo?eEFUg ang mga pangulo sa tibook nga katawohan, sa tanang mga kabanayan sa Israel, nanagpakita sa ilang mga kaugalingon sa katiguman sa katawohan sa Dios, upat ka gatus ka libo ka tawo nga nagtiniil nga nanag-ibut sa pinuti.B FUnya ang tanang mga anak sa Israel minggula, ug ang kapunongan gitapok ingon sa usa ka tawo, sukad sa Dan bisan hangtud Beer-sheba, lakip ang yuta sa Galaad, ngadto kang Jehova sa Mizpa.FUg mao kadto, nga ang tanan nga nakakita niana miingon: wala pa gayud mahitabo ang ingon nga buhat ni makita sukad sa adlaw sa paghigula sa mga anak sa Israel gikan sa yuta sa Egipto hangtud niining adlawa: palandunga kini; pakitambag, ug sumulti kamo .~wFUg sa paghisulod niya sa iyang balay, siya mikuha sa usa ka cuchillo ug gikuptan ang iyang puyopuyo ug iyang gihiwa-hiwa siya sumala sa iyang kabukogan sa napulo ug duha ka bahin, ug gipadala siya ngadto sa tanang mga utlanan sa purok sa Israel.0 [FUg siya miingon kaniya: Tindog, ug mangadto na kita; apan walay mitubag; unya siya gitungtong niya sa ibabaw sa asno; ug ang tawo mitindog, ug midangat sa iyang dapit.r _FUg ang iyang agalon mibangon sa pagkabuntag, ug nangabli sa mga pultahan sa balay, ug migula sa pagpadayon sa panaw; ug ania karon, ang babaye nga iyang puyopuyo napukan sa pultahan sa balay, ug ang iyang mga kamot diha sa lusaranan. )FUnya nahiabut ang babaye sa pagbanagbanag sa adlaw, ug napukan sa pultahan sa balay sa tawo nga didto ang iyang agalon hangtud nga mihayag na.  FApan ang mga tawo wala mamati kaniya: busa gikuha sa tawo ang iyang puyopuyo, ug gidala siya sa gawas ngadto kanila; ug sila nakaila kaniya, ug ilang giabusahan siya sulod sa tibook gabii hangtud sa kabuntagon: ug sa pagkabanagbanag na, siya gibuhian nila. FAnia karon, ania man ang akong anak nga babaye nga usa ka dalaga, ug ang iyang puyopuyo; sila akong dad-on sa gawas karon, ug panamastamasan ninyo sila, ug buhata kanila sumala sa maayo kaninyo; apan niining tawohana ayaw gayud ninyo pagbuhata kining binuanga. FUg ang tawo, ang pangulo sa balay, miadto kanila sa gawas, ug miingon kanila: Dili, mga kaigsoonan ko, ako nagahangyo kaninyo, ayaw kamo pagbuhat sa hilabihang pagkadautan; sanglit nga kining tawohana nahiabut sa akong balay, ayaw pagbuhata kining binuanga.A}FSa didto sila sa paglipay sa ilang mga kasingkasing, ania karon, ang mga tawo sa ciudad, pipila sa mga dautang tawo nanaglibut sa balay, nga nagabunal sa pultahan; ug ilang gisultihan ang pangulo sa balay, ang tawong tigulang nga nagaingon: Pagul-a ang tawo nga nahiabut sa imong balay, aron makaila kami kaniya.5FBusa iyang gidala siya sa iyang balay, ug gihatagan ang mga asno ug kompay; ug sila nanghimasaw sa ilang mga tiil, ug nanagpangaon ug nanagpanginum.FUg ang tawong tigulang miingon: Ang pakigdait anaa kanimo; apan isalig kanako ang tanan mong kinahanglan; ayaw lamang paghigda sa dalan.gIFApan adunay kompay ug, pagkaon andam sa among mga asno; ug may tinapay ug vino usab alang kanako, ug sa imong sulogoon nga babaye, ug sa batan-ong lalake nga uban sa imong mga sulogoon; walay kulang sa bisan unsang butang.FUg siya miingon kaniya: Kami nangagi dinhi gikan sa Beth-lehem sa Juda ngadto sa kinalay-an nga dapit sa Ephraim: ako gikan didto ug ako miadto sa Beth-lehem sa Juda ug ako moadto karon sa balay ni Jehova; ug walay tawo nga midala kanako sa iyang balay.&GFUg giyahat niya ang iyang mga mata, ug nakakita sa lumalangyaw nga tawo sa dalan sa ciudad; ug ang tawong tigulang miingon: Asa ka paingon? ug diin ka gikan?gIFUg ania karon, may usa ka tawong tigulang nga miabut gikan sa iyang buhat sa uma sa pagkahapon: karon kadtong tawo gikan sa kabungtoran sa Ephraim, ug siya mipuyo sa Gabaa; apan ang mga tawo sa maong dapit mga Benjaminhon.'IFUg minghapit sila didto sa paghigda sa Gabaa; ug misulod siya, ug milingkod siya sa dalan sa ciudad; kay walay tawo nga midapit kanila sa pagpahigda sa balay.{qFBusa mingpadayon sila ug nanlakaw sa ilang dalan; ug nasalopan sila sa adlaw duol sa Gabaa, nga sakop ni Benjamin.~ F Ug siya miingon sa iyang sulogoon: Umari ka, ug pahiduol kita sa usa niining mga dapita; ug mohigda kita sa Gabaa kun sa Rama.}+F Ug ang iyang agalon miingon kaniya: Dili kita mohapit sa ciudad sa usa ka dumuloong, nga dili sa mga anak sa Israel; apan moadto kita sa Gabaa.P|F Sa duol na sila sa Jebus ang adlaw nagakahapon na kaayo; ug ang sulogoon miingon sa iyang agalon: Umari ka, ako nagahangyo kanimo, ug humapit kita niana nga ciudad sa Jebusehanon, ug mopahulay didto._{9F Apan ang tawo wala mopabilin niadtong gabhiona, apan siya mitindog ug migikan ug miabut atbang sa Jebus (kini mao ang Jerusalem): ug may dala siyang duha ka asno nga siniyahan; ang iyang puyopuyo usab kuyog kaniya.z5F Ug sa pagtindog sa tawo aron molakat, siya ug ang iyang puyopuyo ug ang iyang sulogoon, ug ang ugangan niya nga lalake, ang amahan sa babaye, miingon kaniya: Ania karon, karon ang adlaw nagakagabii na, ako magahangyo kanimo, nga mopabilin kamo sa tibook gabii: Ania karon, ang adlaw sumasalop, humigda kamo dinhi, aron ang imong kasingkasing magmalipayon; ug ugma panlakaw kamo ug sayo aron kamo mamauli.{yqFUg siya mibangon ug sayo sa pagkabuntag sayo sa ikalima na ka adlaw aron molakat; ug ang amahan sa babaye miingon: Lig-ona ang imong kasingkasing, ako nagahangyo kanimo, ug pabilin dinhi hangtud sa pagkapalis sa adlaw; ug silang duha nangaon.~xwFUg ang tawo mitindog aron molakaw; apan ang iyang ugangan nga lalake milukmay kaniya, ug siya mihigda didto pag-usab.QwFBusa sila nanglingkod ug nangaon ug nanginum silang duha: ug ang amahan sa babaye miingon sa tawo: Ikalipay, ako nagahangyo kanimo, ang pagpabilin sa tibook nga gabii ug lipaya ang imong kasingkasing.v}FUg nahitabo sa ikaupat ka adlaw, nga sila mingbangon ug sayo sa pagkabuntag, ug siya mitindog sa paglakaw: ug ang amahan sa babaye miingon sa iyang umagad: Lig-ona ang imong kasingkasing sa diyutay nga tinapay, ug unya molakaw kamo sa inyong dalan.2u_FUg ang iyang ugangan nga lalake, ang amahan sa babaye, naghawid kaniya; ug nagpabilin siya uban kaniya totolo ka adlaw: busa sila nangaon ug nanginum ug nanghigda didto.1t]FUg ang iyang bana mitindog, ug miapas kaniya, sa pagsulti ug minaayo kaniya aron sa pagpabalik kaniya, uban kaniya ang iyang sulogoon ug duha ka asno: ug siya gidala sa babaye ngadto sa balay sa iyang amahan; ug sa pagkakita kaniya sa amahan sa babaye siya nagmalipayon sa pagpakighimamat kaniya.,sSFUg ang iyang puyopuyo may lalake gawas kaniya, ug mibulag gikan kaniya ngadto sa balay sa iyang amahan sa Beth-lehem sa Juda, ug didto siya sulod sa upat ka bulan.`r =FUg nahitabo niadtong mga adlawa, sa diha nga walay hari sa Israel, nga may usa ka Levihanon nga nagpuyo sa unahang daplin sa kabungtoran sa Ephraim nga mikuha alang kaniya usa ka puyopuyo gikan sa Beth-lehem sa Juda. qFBusa ilang gipatindog ang linilok nga larawan ni Michas nga iyang gibuhat, sa tanang panahon nga ang balay sa Dios didto sa Silo.)pMFUg ang mga anak ni Dan nagpatindog alang sa ilang kaugalingon sa linilok nga larawan; ug si Jonathan ang anak nga lalake ni Gerson, ang anak nga lalake ni Moises, siya ug ang iyang mga anak nga lalake nahimong mga sacerdote sa banay sa mga taga-Dan hangtud sa adlaw sa pagka-agaw sa yuta.#oAFUg ilang ginganlan ang ciudad nga Dan, sumala sa ngalan ni Dan ang ilang amahan, nga natawo kang Israel; apan ang ngalan sa ciudad Lais gayud sa sinugdan.Hn FUg walay manluluwas kay halayo man gikan sa Sidon, ug sila walay pakigsandurot sa ubang tawo; ug kini atua sa walog nga duol sa Beth-rehob. Ug ilang gitukod ang ciudad ug ilang gipuy-an kini.jmOFUg ilang gikuha kadtong mga gibuhat ni Michas, ug ang sacerdote nga diha kaniya, ug ming-adto sa Lais, ngadto sa katawohan nga malinaw ug malig-on, ug mitigbas kanila sa sulab sa pinuti; ug ilang gisunog ang ciudad sa kalayo.l#FUg ang mga anak ni Dan minglakaw: ug sa pagtan-aw ni Michas nga sila kusgan da kaayo batok kaniya siya mitalikod ug mibalik sa iyang balay.hkKFUg ang mga anak ni Dan miingon kaniya: Ayaw pag-ipadungog ang imong tingog kanamo, tingali may mga tawong uban nga masuko nga modasmag kanimo, ug ikaw mawad-an sa imong kinabuhi uban sa mga kinabuhi sa sulod sa imong balay.EjFUg siya miingon: Inyong gikuha ang akong mga dios nga akong gibuhat, ug ang sacerdote, ug nanlakaw kamo , ug unsa pa may ako? Ug ngano lagi nga moingon kamo kanako: unsay nakaingon kanimo?)iMFUg miawhag sila sa mga anak ni Dan. Ug ilang gilingi ang ilang mga nawong, ug miingon kang Michas: Unsay nakaingon kanimo nga ikaw mianhi kuyog nianang pundoka?#hAFSa diha nga halayo na sila sa balay ni Michas, ang mga tawo nga didto sa kabalayan haduol sa balay ni Michas nanagkatigum, ug nahaapas sa mga anak ni Dan.g{FBusa sila mingtalikod ug nanlakat, ug gipauna kanila ang mga magagmay ug ang mga panon nga vaca ug ang mga kasangkapan.)fMFUg ang kasingkasing sa sacerdote nagmalipayon, ug gikuha niya ang ephod, ug ang tawo-tawo, ug ang linilok nga larawan, ug miadto sa kinataliwad-an sa katawohan.$eCFUg sila miingon kaniya: Hilum ka, ibutang ang imong kamot sa imong baba, ug numunot ka kanamo, ug magpakaamahan ka kanamo ug magpakasacerdote: labi bang maayo kanimo nga ikaw mahimong sacerdote sa balay sa usa ka tawo, kun sacerdote ba sa usa ka banay, ug usa ka panimalay sa Israel?Gd FUg sa diha nga kini nanulod sa balay ni Michas, ug gikuha ang linilok nga larawan, ang ephod, ug ang tawo-tawo, ug ang larawan nga tinunaw, ang sacerdote miingon kanila: Unsay gibuhat ninyo?-cUFUg ang lima ka tawo nga ming-adto sa pagsusi sa yuta mingsaka, ug mingsulod didto, ug gikuha ang linilok nga larawan, ug ang ephod, ug ang tawo-tawo, ug ang larawan nga tinunaw: ug ang sacerdote nagtindog didto sa ganghaan uban ang unom ka gatus ka tawo nga sangkap sa mga hinagiban sa gubat.b%FUg ang unom ka gatus ka tawo nga sangkap sa ilang mga hinagiban sa panag-awayan, nga mao ang mga anak ni Dan, nanagtindog didto sa ganghaan.a7FUg minghapit sila didto, ug ming-abut sa balay sa batan-ong lalake nga Levihanon, bisan sa balay ni Michas, ug nangumosta kaniya kong maayo ba siya .C`FUnya mingtubag ang lima ka tawo nga ming-adto aron sa pagsusi sa yuta sa Lais, ug miingon sa ilang mga igsoon: Wala ba kamo mahibalo nga ania niining mga balaya ang usa ka ephod ug tawo-tawo, ug usa ka linilok nga larawan, ug usa ka hinulmang larawan? Busa karon magpalandong kamo kong unsa ang inyong pagabuhaton.f_GF Ug sila nangagi gikan didto ngadto sa kabungtoran sa Ephraim, ug nahiabut sa balay ni Michas.Y^-F Ug sila mingtungas ug mingpahaluna sa Chiriath-jearim, sa Juda; tungod niana nga hinungdan, gitawag nila kadtong dapita nga Mahanedan hangtud niining adlawa; ania karon, kadto anaa sa luyo sa Chiriath-jearim.]%F Ug may nangadto gikan sa panimalay sa mga taga-Dan, gikan sa Sora ug Esthaol, unom ka gatus ka tawo nga nasangkap sa mga hinagiban sa gubat.U\%F Sa diha nga kamo moadto mahaanha kamo sa usa ka katawohan nga malig-on, ug ang yuta daku; kay ang Dios naghatag niana sa inyong kamot, usa ka dapit diin walay makulang sa bisan unsang butang sa kalibutan.[[1F Ug sila miingon: Manindog, ug mangadto kita batok kanila; kay nakita namo ang yuta, ug, ania karon, maayo kaayo: ug kamo wala ba manglihok? Ayaw pagtapol sa pag-adto ug sa pagsulod aron sa pagpanag-iya sa yuta.Z FUg sila ming-adto sa ilang kaigsoonan sa Sora ug Esthaol: ug ang ilang mga kaigsoonan ming-ingon kanila: Unsay inyong isulti ?Y FUnya ang lima ka tawo mingpahawa ug ming-adto sa Lais, ug nakakita sa katawohan nga diha sa sulod, kong giunsa nila pagpuyo sa malig-on, ingon sa kahimtang sa mga taga-Sidon, malinaw ug malig-on; kay walay usa didto niadtong yutaa nga nagabaton sa gahum nga makabutang kanila sa kaulaw sa bisan unsa, ug sila halayo sa mga taga-Sidon, ug walay pagpakigsandurot sa bisan kinsang tawo.{XqFUg ang sacerdote miingon kanila: Lakaw sa kalinaw: sa atubangan ni Jehova mao ang inyong dalan diin kamo magpanaw.W7FUg sila miingon kaniya: Pangayo ug pakisambag sa Dios, kami nagahangyo kanimo, aron kami manghibalo kong ang dalan sa among pagpanaw magmauswagon ba.VFUg siya miingon kanila: Niini ug nianang paagiha si Michas nakigsabut kanako, ug iya akong gisuholan, ug ako nahimong sacerdote niya.wUiFSa diha nga nahiduol na sila sa balay ni Michas nailhan nila ang tingog sa batan-ong lalake nga Levihanon; ug mitipas sila ug giingon siya: Kinsa ang nagdala kanimo dinhi? Ug unsay imong gibuhat niining dapita? Ug unsay ania kanimo dinhi?_T9FUg ang mga anak ni Dan nagsugo sa ilang panimalay lima ka tawo gikan sa ilang tibook nga gidaghanon, mga tawo sa kaisug, gikan sa Sora, ug gikan sa Esthaol, aron sa pagpaniid sa yuta ug sa pagsusi niini; ug sila miingon kanila: Lakaw, susiha ang yuta, ug miadto sila sa kabungtoran sa Ephraim, ngadto sa balay ni Michas, ug mingpahulay didto.S {FNiadtong mga adlawa walay hari sa Israel: ug niadtong mga adlawa ang banay sa mga taga-Dan nagpangita sa usa ka panulondon aron puy-an; kay hangtud niadtong adlawa ang ilang panulondon wala mabahin kanila sa taliwala sa tanang kabanayan sa Israel.R)F Unya miingon si Michas: Karon nahibalo ako nga si Jehova mobuhat kanako sa maayo, samtang nga ako adunay usa ka Levihanon nga akong sacerdote.Q F Ug gigahin ni Michas alang sa Dios ang Levihanon ug ang batan-on nahimo nga iyang sacerdote, ug didto siya sa balay ni Michas. P F Ug ang Levihanon nahamuot sa pagpuyo uban sa tawo; ug ang batan-ong lalake giila niya ingon sa usa sa iyang mga anak nga lalake.~OwF Ug si Michas miingon kaniya: Pumuyo ka kanako, ug mahimo ka nga usa ka amahan kanako, ug usa ka sacerdote, ug hatagan ko ikaw ug napulo ka book nga salapi sa matag-tuig, ug usa ka ilisan nga saput ug imong mga makaon. Busa ang Levihanon misulod.8NkF Ug si Michas miingon kaniya: Diin ikaw gikan? Ug siya miingon kaniya: Ako usa ka Levihanon sa Beth-lehem sa Juda, ug ako moadto sa pagpuyo diin ako makakaplag ug usa ka dapit.UM%FUg ang tawo mipahawa gikan sa ciudad gawas sa Beth-lehem sa Juda, aron sa pagpahaluna kong diin siya makakaplag ug dapit : ug nahiadto siya sa kabungtoran sa Ephraim sa balay ni Michas, sa iyang pagpanaw.zLoFUg may usa ka batan-on gikan sa Beth-lehem sa Juda, sa banay ni Juda, nga usa ka Levihanon; ug siya mipuyo didto.KFNiadtong mga adlawa walay hari sa Israel: ug ang tagsatagsa ka tawo nagbuhat sa matarung diha sa iyang kaugalingong mga mata.@J{FUg ang tawo nga si Michas may usa ka balay sa mga dios, ug naghimo siya ug usa ka ephod ug tawo-tawo ug naggahin ug usa sa iyang mga anak nga lalake nga maoy nahimong iyang sacerdote.IyFUg sa diha nga siya nag-uli sa salapi sa iyang inahan, ang iyang inahan mikuha ug duha ka gatus ka book nga salapi, ug gihatag sa maghuhulma nga nagbuhat gikan niini ug kinulit nga larawan ug hinulma nga larawan: ug kini didto sa balay ni Michas.0H[FUg iyang giuli ang napulo ug usa ka gatus ka book nga salapi sa iyang inahan; ug ang iyang inahan miingon: Ako sa pagkatinuod nagahalad sa salapi kang Jehova gikan sa akong kamot alang sa akong anak, aron buhaton nga larawan nga linilok ug larawan nga tinunaw; busa karon akong iuli kini kanimo.SG!FUg siya miingon sa iyang inahan: Ang napulo ug usa ka gatus ka book nga salapi nga gikuha gikan kanimo, nga mahitungod niana ikaw namulong ug usa ka tunglo, ug misulti usab ikaw niana sa akong mga igdulungog: Ania karon, ang salapi ania kanako, gikuha ko kini. Ug ang iyang inahan miingon: Bulahanon unta ni Jehova ang akong anak.NF FUg may usa ka tawo sa kabungtoran sa Ephraim, nga ginganlan si Michas. EFUnya ang iyang mga kaigsoonan ug ang tibook balay sa iyang amahan nanglugsong, ug gikuha siya, ug gidala siya pagtungas, ug gilubong siya sa taliwala sa Sora ug Esthaol sa lubnganan ni Manoa nga iyang amahan. Ug siya nagmaghuhukom sa Israel kaluhaan ka tuig.AD}FUg si Samson miingon: Magpakamatay ako uban sa mga Filistehanon. Ug siya miduko uban ang tibook niyang kusog; ug ang balay nahugno sa ibabaw sa mga kadagkuan ug sa katawohan nga didto sa sulod. Busa ang mga tawo nga iyang napatay sa iyang pagkamatay labi pang daghan kay kanila nga iyang gipatay sa buhi pa siya.$CCFUg si Samson mikupot sa duha ka kinataliwad-ang haligi diin ang balay gipahaluna, ug gisandigan sila ang usa sa iyang toong kamot ug ang usa sa iyang wala.BFUg si Samson misangpit kang Jehova, ug miingon: Oh Ginoong Jehova, hinumdumi ako, ako nagahangyo kanimo, ug baskuga ako, ako nagahangyo kanimo, niini lamang makausa, Oh Dios, aron ako sa makausa makabalus sa Filistehanon tungod sa duha ko ka mga mata.xAkFUg ang balay napuno sa mga lalake ug mga babaye; ug ang tanang mga kadagkuan sa mga Filistehanon didto; ug may totolo ka libo ka mga lalake ug mga babaye nga didto sa ibabaw sa atop nga nanan-aw sa diha nga si Samson naghimo ug kalingawan.,@SFUg si Samson miingon sa bata nga nagkupot kaniya sa iyang kamot: Pasagdi ako nga makahikap ako sa mga haligi nga gipahalunaan sa balay, aron makasandig ako kanila.,?SFUg nahitabo sa diha nga ang ilang mga kasingkasing nagmalipayon, nga sila miingon: Tawga si Samson, aron maghimo kanato ug kalingawan. Ug ilang gitawag si Samson gikan sa bilanggoan nga balay; ug naghimo siya ug kalingawan sa atubangan nila. Ug ilang gibutang siya sa taliwala sa mga haligi.R>FUg sa pagkakita kaniya sa katawohan; sila mingdayeg sa ilang dios; kay sila miingon. Ang atong dios nagtugyan sa atong kamot sa atong kaaway, ug magagun-ob sa atong yuta nga nakapatay sa daghan kanato.l=SFUg ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon nanagtigum aron sa paghimo ug usa ka dakung halad kang Dagon nga ilang dios, ug aron sa paglipay: Kay sila miingon: Ang atong dios nagtugyan kang Samson, nga atong kaaway sa atong kamot.i<MFApan bisan pa niana ang buhok sa iyang ulo nagsugod sa pagtubo pag-usab sa tapus siya gikiyasan.E;FUg ang mga Filistehanon nangupot kaniya ug gisulok ang iyang mga mata; ug ilang gidala siya ngadto sa Gaza, ug gigapus siya sa talikala nga tumbaga; ug siya nagagaling didto sa bilanggoan.o:YFUg siya miingon: Samson, ang mga Filistehanon anaa kanimo. Ug siya nahigmata sa iyang pagkatulog ug miingon: Ako mogula ingon sa unang panahon ug magaluwas sa akong kaugalingon. Apan siya wala mahibalo nga si Jehova mibiya kaniya.[91FUg siya gipakatulog niya sa iyang mga tuhod; ug nagpatawag siya sa usa ka tawo, ug giputol ang pito ka pongpong sa buhok sa iyang ulo; ug nagasugod na siya sa pagsakit kaniya, ug ang iyang kusog mibulag kaniya.d8CFUg sa pagtan-aw ni Dalila nga gisuginlan siya sa bug-os niyang kasingkasing, iyang gipasugoan ug gipatawag ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon, nga nagaingon: Umari na kamo diri sa makausa pa kay iya na akong gisuginlan sa bug-os niyang kasingkasing. Unya ang mga pangulo sa mga Filistehanon nangadto kaniya, ug gidala ang salapi sa ilang kamot.97mFUg si Samson nakasugilon kaniya sa bug-os niyang kasingkasing ug miingon kaniya: Wala pay navaja nga nakaagi sa akong ulo; kay ako usa ka Nazareo ngadto sa Dios sukad sa tiyan sa akong inahan; kong ako makiskisan, unya ang akong kusog mobulag gikan kanako, ug ako maluya, ug mahimong ingon sa ubang tawo.36aFUg nahitabo sa diha nga sa adlaw-adlaw si Dalila nagpilit kaniya pinaagi sa iyang mga pulong, ug naglukmay kaniya sa ingon nga ang iyang kalag nasubo ngadto sa kamatayon.b5?FUg siya miingon kaniya: Unsaon nimo sa pag-ingon: Ako nahigugma kanimo, kong ang imong kasingkasing wala kanako? Ikaw nagabugalbugal kanako sa nakatolo, ug wala magsugilon kanako kong hain ang daku mong kusog magpuyo.>4wFUg iyang gituhog kini sa lagdok, ug miingon kaniya: Samson, ang mga Filistehanon anaa kanimo. Ug siya nahagmata sa iyang pagkatulog, ug giibut ang lagdok nga tinaud ug ang hinan-ay.3F Ug si Dalila miingon kang Samson: Hangtud karon ikaw nagabugalbugal kanako, ug nagabakak kanako: suginli ako kong sa unsang paagi ikaw arang magapus. Ug iyang giingon siya: Kong salapiron mo ang pito ka pungpong nga buhok sa akong ulo uban sa hinan-ay.[21F Busa si Dalila mikuhag mga pising bag-o ug gigapus siya ug miingon kaniya: Samson, ang mga Filistehanon anaa kanimo. Ug ang magbabanhig naghupo sa sulod. Ug kini gipamugto niya sa iyang mga bukton sama sa hilo.11F Ug siya miingon kaniya: Kong gapuson lamang ako nila sa mga bag-ong pisi nga wala pa magamit, nan, ako maluya, ug maingon na lamang sa ubang tawo.B0F Ug si Dalila miingon kang Samson: Ania karon, ikaw nagbugalbugal kanako, ug nagsugilon kanako sa mga bakak: karon suginli ako, nagahangyo ako kanimo, sa unsang paagi ikaw arang magapus. / F Karon si Dalila may magbabanhig nga nagahupo sa sulod, ug siya miingon kaniya: Samson, ang mga Filistehanon anaa kanimo. Ug iyang gipamugto ang mga balagon ingon sa lubid nga lanot nga nabugto kong mahisaghid sa kalayo. Busa ang iyang kusog wala mahibaloi..1FUnya ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon nagdala ngadto kaniya pito ka malunhaw nga balagon nga wala pa mamala, ug siya gigapus niini sa babaye.*-OFUg si Samson miingon kaniya: Kong gapuson ako sa pito ka malunhaw nga balagon nga wala pa mamala, unya mahimo ako nga maluya, ug maingon na lamang sa ubang tawo.!,=FUg si Dalila miingon kang Samson: Suginli ako, nagahangyo ako kanimo, diin gikan ang imong dakung kusog, ug asa ikaw pagagapusa aron sa pagsakit kanimo.L+FUg ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon ming-adto kaniya, ug miingon kaniya: Ulo-ulohi siya, ug tan-awa hain dapit ang iyang dakung kusog, ug tungod sa unsang paagi makadaug kita batok kaniya, aron atong magapus siya sa pagsakit kaniya: ug magahatag kami kanimo tagsatagsa kanamo napulo ug usa ka gatus ka book nga salapi.~*wFUg unya nahitabo sa human niini, nga siya nahagugma sa usa ka babaye sa walog sa Sorec, kansang ngalan mao si Dalila.){FUg si Samson natulog hangtud sa tungang gabii, ug mibangon sa tungang gabii; ug gikuptan ang mga takop sa ganghaan sa ciudad, ug ang duha ka haligi, ug giibut ang tanang tarogo, ug gipas-an sila, ug gidala ngadto sa tumoy sa bukid tupad sa Hebron.( FUg kini gisugilon sa mga taga-Gaza, sa pag-ingon: Si Samson nahianhi ug ilang gilibutan siya, ug gibanhigan siya sa tibook gabii sa ganghaan sa ciudad, ug naghilum sa tibook gabii, nga nagaingon: Paabuton ta usa hangtud sa kabuntagon, unya patyon ta siya.Z' 1FUg si Samson miadto sa Gaza, ug nakakita didto ug usa ka bigaon ug mitipon kaniya:Z&/FUg siya nagmaghuhukom sa Israel sa adlaw sa mga Filistehanon sa kaluhaan ka tuig.q%]FApan ang Dios nagpikas sa lungagang dapit sa Lehi ug minggula ang tubig didto; ug sa pag-inum niya, ang iyang espiritu nahiuhan, ug siya napiskay; busa ang ngalan niadto ginatawag En-haccore, nga anaa sa Lehi hangtud niining adlawa.b$?FUg giuhaw siya ug daku, ug misangpit kang Jehova, ug miingon: Ikaw ang nagahatag niining dakung kaluwasan pinaagi sa kamot sa imong ulipon; ug karon mamatay ako sa kauhaw ug mahulog sa kamot sa mga walay circuncicion.#9FUg nahitabo sa pagkatapus niya ug pamulong nga iyang gisalibay ang bukog sa apapangig gikan sa iyang kamot; ug kadtong dapita gitawag nga Ramath-lehi.6"gFUg si Samson miingon: Uban sa bukog sa apapangig sa usa ka asno, mga pundok sa ibabaw sa mga pinundok, Uban sa apapangig sa usa ka asno nakapatay ako ug usa ka libo ka tawo.)!MFUg siya nakakita ug usa ka bag-ong bukog sa apapangig sa asno, ug gituy-od niya ang iyang kamot ug gikuha kini ug gipatay ang usa ka libo ka tawo pinaagi niini.& GFSa paghiadto niya sa Lehi, ang mga Filistehanon naninggit sa pagsugat kaniya: ug ang Espiritu ni Jehova mikunsad sa makusganon kaniya, ug ang mga gapus nga diha sa iyang bukton nahimo nga ingon sa lino nga nasunog sa kalayo, ug ang iyang mga bugkos nangahulog gikan sa iyang mga kamot.q]F Ug sila namulong kaniya nga nagaingon: Dili; apan gapuson ka gayud namo, ug itugyan ka ngadto sa ilang kamot: apan sa pagkatinuod dili ikaw namo patyon. Ug ilang gigapus siya sa duha ka bag-ong pisi ug gidala siya gikan sa pangpang.Y-F Ug sila ming-ingon kaniya: Kami mianhi sa paggapus kanimo aron ikatugyan ikaw namo sa kamot sa mga Filistehanon. Ug si Samson miingon kanila Panumpa kanako nga kamo sa inyong kaugalingon dili magpatay kanako.PF Unya totolo ka libo ka tawo sa Juda minglugsong ngadto sa liki sa pangpang sa bato sa Etam, ug ming-ingon kang Samson: wala ka ba mahibalo nga ang mga Filistehanon maoy mga magbubuot sa ibabaw nato? Unsa man kining imong gibuhat kanamo? Ug siya miingon kanila: Sumala sa ilang gibuhat kanako, mao usab ang akong gibuhat kanila.DF Ug ang mga tawo sa Juda ming-ingon: Nganong nanungas kamo batok kanamo? Ug sila ming-ingon: Aron sa paggapus kang Samson kami ming-anhi, sa pagbuhat kaniya sumala sa iyang gibuhat kanamo.cAF Unya ang mga Filistehanon mingtungas ug nagpahaluna sa Juda ug nagbulagbulag sila sa Lehi.yFUg iyang gisamaran sila sa hawak ug sa paa sa dakung kamatay: ug milugsong siya ug mipuyo sa liki sa pangpang sa Etam.#FUg si Samson miingon kanila: Kong kamo magabuhat niining paagiha, sa pagkatinuod ako magapanimalus kaninyo, ug sa tapus niana ako mohunong.FUnya ang mga Filistehanon ming-ingon: Kinsay naghimo niini? Ug sila miingon: Si Samson ang masamong sa taga-Timnah, tungod kay iyang gikuha ang iyang gihatag sa iyang kauban. Ug ang mga Filistehanon mingtungas, ug gisunog ang babaye , ug ang iyang amahan sa kalayo.fGFUg sa diha nga gipasiga na niya ang agipo iyang gibuhian sila ngadto sa mga nanagtindog pa nga alanihon sa mga Pilistehanon, ug nasunog ang tinapok nga inani ug ang nagatindog nga anihon, ug lakip usab ang mga kaolivahan.>wFUg si Samson milakaw ug midakup ug totolo ka gatus nga irong ihalas, ug mikuhag mga agipo ug gisumpot ang tagurha ka ikog ug gibutangn sa taliwala sa duruha ka ikog ug usa ka agipo.~wFUg si Samson miingon kanila: Niining panahona ako walay sala sa mga Filistehanon, kong ako magahimo kanila ug dautan.}FUg ang iyang amahan miingon: Ako sa pagkatinuod nagahunahuna nga ikaw nagadumot gayud kaniya; busa gihatag ko siya sa imong kauban: dili ba ang iyang manghud nga babaye labi pang maambong kay kaniya? Kuhaa siya, ako nagahangyo kanimo, iilis kaniya.} wFApan nahatabo sa wala madugay, nga panahon sa pag-ani sa trigo, nga si Samson midu-aw sa iyang asawa, dinala ang usa ka nating kanding; ug siya miingon: Sudlon ko ang akong asawa sa lawak. Apan ang iyang amahan wala motugot kaniya sa pagpasulod.]5FApan ang asawa ni Samson gihatag ngadto sa iyang kauban, nga iyang giila nga higala.>wFUg ang Espiritu ni Jehova mikunsad kaniya sa pagkamakusganon, ug milugsong siya ngadto sa Ascalon, ug gipatay niya ang katloan ka tawo kanila, ug gikuha ang ilang inagaw ug gihatag nga mga ilisan nga saput kanila nga nakapahayag sa tigmo. Ug ang iyang kasuko misilaub, ug miadto siya sa balay sa iyang amahan.0[FUg ang mga tawo sa ciudad miingon kaniya sa ikapito ka adlaw, sa wala pa ang adlaw mosalop: Unsay matam-is pa kay sa dugos? Ug unsay labi pang kusgan kay sa usa ka leon? Ug siya miingon kanila: Kong wala pa kamo magdaro uban sa akong dumalaga nga vaca; Wala unta ninyo hikaplagi ang akong tigmo. ~~M||{zyxxwvEutsrrhqppSoDnmll.kvjj+ih[gffedd cnbbaf`__^]v\*[%ZHYXWW@VVU0TSRRQQP"ONMLLKKJ6IiHGG(FzFEjDlCBA@?>=<<[;:9887q665c433n32=10//D.-E,z++*u)((:'&%*$:#'"! U-G[qu7)~T@D  \  6:FO\q.[O1ZSi Jehova mopatay, ug mobanhaw: Siya mobanlud ngadto sa Sheol ug mobayaw sa itaas.XN+ZSila nga mga busog nagpasuhol sa ilang kaugalingon alang sa tinapay; Ug sila nga gigutom mingpahulay gikan sa kagutmanan : Oo, ang apuli nanganak ug pito; Ug siya nga daghan ug mga anak nagaanam ug kahuyang.nMWZAng mga busogan sa mga makagagahum nga tawo nangabunggo; Ug sila nga nahisukamod ginabaksan sa kusog.FLZAyaw na pagsulti sa hilabihan ka pagkamapahitas-on; Ayaw pagpagulaa ang palabilabi sa imong baba; Kay si Jehova maoy usa ka Dios sa kahibalo, Ug pinaagi kaniya ang mga panlihok ginatimbang.vKgZWalay laing balaan sama kang Jehova; Kay walay lain gawas kanimo, Ni adunay lain nga bato sama sa among Dios.gJ KZUg si Ana nag-ampo, ug miingon: Ang akong kasingkasing naghimaya kang Jehova; Ang akong sungay nabayaw diha kang Jehova; Ang akong baba nadaku ibabaw sa akong mga kaaway; Tungod kay ako nagmalipayon diha sa imong kaluwasan. I ZBusa gihatag ko siya usab kang Jehova; ingon sa kadugayon nga siya buhi, siya gihatag kang Jehova. Ug siya misimba kang Jehova didto._H ;ZAlang niining bataa ako nag-ampo; ug si Jehova mihatag kanako sa akong gihangyo kaniya:"G AZUg siya miingon: Oh, ginoo ko, ingon nga ang imong kalag buhi pa, ginoo ko, ako mao ang babaye nga mitindog haduol kanimo dinhi, nga nag-ampo kang Jehova.NF ZUg ilang gipatay ang lake nga vaca gg gidala ang bata ngadto kang Eli.pE ]ZUg sa diha nga siya nalutas na, gidala siya uban kaniya, lakip ang totolo ka lakeng vaca, ug usa ka epha nga harina, ug usa ka botella nga vino, ug gidala siya ngadto sa balay ni Jehova sa Silo: ug ang bata linghod pa ang panuigon .xD mZUg si Elcana nga iyang bana miingon kaniya: Buhata ang maayo sumala kanimo; pabilin hangtud sa iyang pagkalutas; si Jehova lamang ang magatuman sa iyang pulong. Busa ang babaye napabilin ug nagpasuso sa iyang anak, hangtud nga siya nalutas.[C 3ZApan si Ana wala tumungas kay siya miingon sa iyang bana: Dili ako motungas hangtud nga ang bata malutas; ug unya dad-on ko siya, aron siya mopakita sa atubangan ni Jehova, ug didto mopabilin sa walay katapusan. B ZUg ang tawo nga si Elcana, ug ang tanan sa iyang balay, ming-adto kang Jehova sa paghalad sa halad-nga-tinuig, ug sa iyang panaad.\A 5ZUg nahitabo, sa diha nga hapit na moabut ang panahon, nga si Ana nanamkon, ug nanganak ug usa ka anak nga lalake; ug iyang gihinganlan siya nga si Samuel, nga nagaingon : Tungod kay gipangayo ko siya kang Jehova.U@ 'ZUg sila mingbangon pagsayo sa buntag, ug mingsimba sa atubangan ni Jehova, ug mingpauli ug mingdangat sa ilang balay sa Ramatha. Ug si Elcana miila kang Ana nga iyang asawa; ug si Jehova nahanumdum kaniya;0? ]ZUg siya miingon: Kaloy-i ang imong ulipon nga babaye sa imong mga mata. Busa ang babaye milakaw sa iyang dalan, ug mikaon; ug ang iyang pamayhon wala na magmasulob-on . > ZUnya si Eli mitubag ug miingon: Lumakaw ka sa pakigdait; ug ang Dios sa Israel magahatag sa imong hangyo nga gipangayo mo kaniya.#= CZAyaw pag-isipa nga dautan ang imong ulipon nga babaye; kay gikan sa pagkadaghan sa akong sumbong ug sa akong paghagit, akong gipamulong kini hangtud karon.V< )ZUg si Ana mitubag ug miingon: Dili, ginoo ko, ako maoy usa ka babaye nga masulob-on sa espiritu: ako wala makainum sa vino ni sa maisug nga ilimnon, apan akong gibubo ang akong kalag sa atubangan ni Jehova.o; [ZUg si Eli miingon kaniya: Hangtud anus-a mohuwas ang imong pagkahubog? isalikway ang vino gikan kanimo.,: UZ Karon si Ana, namulong sa iyang kasingkasing; ang iya lamang mga ngabil ang naglihok, apan ang iyang tingog wala madungog: busa si Eli naghunahuna nga siya nahubog.s9 cZ Ug nahatabo, nga sa nagpadayon siya sa pag-ampo sa atubangan ni Jehova, nga si Eli nagtimaan sa iyang baba.8 1Z Ug nagsaad siya sa usa ka panaad, ug miingon: Oh, Jehova sa mga panon, kong ikaw buot gayud nga magsud-ong sa kasakit sa imong ulipon nga babaye, ug mahanumdum kanako, ug wala malimut sa imong ulipon nga babaye, kondili mohatag sa imong ulipon nga babaye sa usa ka anak nga lalake, unya ako magahalad kaniya alang kang Jehova sa tanang adlaw sa iyang kinabuhi, ug walay navaja nga modapat sa iyang ulo.o7 [Z Ug si Ana diha sa kapaitan gayud sa iyang kalag, ug nag-ampo kang Jehova ug naghilak sa dakung kasakit.G6  Z Busa si Ana mitindog sa tapus sila makapangaon sa Silo, ug sa tapus sila makainum. Karon si Eli, ang sacerdote naglingkod sa iyang lingkoranan dapit sa haligi sa ganghaan sa templo ni Jehova.i5 OZUg si Elcana nga iyang bana miingon kaniya: Ana, nganong naghilak ikaw? ug nganong wala ka kumaon? ug ngano nga ang imong kasingkasing masulob-on? dili ba ako labi pang maayo alang kanimo kay sa napulo ka mga anak nga lalake?'4 KZUg sanglit gihimo niya kini matagtuig, sa miadto siya sa balay ni Jehova, sa gihapon siya naghagit sa kasuko kaniya; tungod niana siya mihilak, ug wala kumaon.3 ZUg ang iyang kailog naghatag kaniya ug dakung kasuko, aron siya masamok, tungod kay si Jehova nagtak-op sa iyang taguangkan.2 ZApan kang Ana naghatag siya sa duruha ka pahat; kay nahagugma siya kang Ana, apan si Jehova nagtak-op sa iyang taguangkan..1 YZUg sa miabut ang adlaw nga si Elcana naghalad, ang mga pahat iyang gihatag kang Penina nga iyang asawa, ug sa tanan niyang mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye:h0 MZUg kining tawohana mitungas gikan sa iyang ciudad tuigtuig aron sa pagsimba ug sa paghalad kang Jehova sa mga panon didto sa Silo. Ug didto ang duruha ka mga anak nga lalake ni Eli, Ophni ug Pineas mga sacerdote kang Jehova./ 5ZUg siya may duruha ka asawa; ang ngalan sa usa mao si Ana ug ang ngalan sa usa mao si Penina: ug si Penina may mga anak, apan si Ana walay mga anak.x. oZKaron may usa ka tawo sa Ramathaim-Sophim, sa kabungtoran sa Ephraim, ug ang iyang ngalan mao si Elcana ang anak nga lalake ni Jeroham, ang anak nga lalake ni Eliu, ang anak nga lalake ni Thohu, ang anak nga lalake ni Suph, nga Ephraimhanon:G- PUg si Obed nanganak kang Isai, ug si Isai nanganak kang David.H, PUg si Salmon nanganak kang Booz, ug si Booz nanganak kang Obed,R+PUg si Aminadab nanganak kang Nahason, ug si Nahason nanganak kang Salmon,J*PUg si Hesron nanganak kang Ram, ug si Ram nanganak kang Aminadab,T)#PKaron kini mao ang mga kagikanan ni Phares: si Phares nanganak kang Hesron,b(?PUg ang mga babaye nga iyang silingan minghatag niana ug usa ka ngalan nga ming-ingon: May usa ka anak nga natawo kang Noemi; ug ilang gitawag ang iyang ngalan nga si Obed: siya ang amahan ni Isai, ang amahan ni David._'9PUg gikuha ni Noemi ang bata, ug gibutang sa iyang sabakan, ug siya nahimong iwa niini.b&?PUg alang kanimo siya mahimong magbabag-o sa kinabuhi, ug maglilig-on kanimo sa imong pagkatigulang; kay gipanganak sa imong binalaye nga nahagugma kanimo, ang labi pang maayo kanimo kay sa pito ka mga anak nga lalake.;%qPUg ang mga babaye miingon kang Noemi: Bulahan si Jehova, nga wala mobiya kanimo niining adlawa sa pagkawalay duol nga kaubanan; ug himoa ang iyang ngalan nga dungganon sa Israel.>$wP Busa gikuha ni Booz si Ruth, ug siya nahimo nga iyang asawa; ug siya mitipon paghigda kaniya, ug si Jehova mitugot kaniya sa pagpanamkon, ug siya nanganak ug usa ka anak nga lalake.##AP Ug himoa nga ang imong balay mahisama sa balay ni Phares, nga gipanganak ni Thamar kang Juda, sa kaliwat nga igahatag ni Jehova kanimo niining babayehana.6"gP Ug ang tibook nga katawohan nga didto sa ganghaan, ug ang mga anciano, miingon: Kami mga saksi. Si Jehova maghimo sa babaye nga mahiadto sa imong balay sama kang Rachel ug sama kang Lea, nga ang maong duruha nagtukod sa balay sa Israel: ug mag-maadunahan ka sa Ephrata, ug magmabantugan sa Beth-lehem.*!OP Labut pa si Ruth ang Moabihanon, ang asawa ni Mahalon, gipalit ko nga akong asawa, aron sa pagbangon sa ngalan sa namatay ibabaw sa iyang panulondon, aron ang ngalan sa namatay dili mawala sa iyang mga kaigsoonan, ug gikan sa ganghaan sa iyang dapit: kamo mao ang mga saksi niining adlawa.e EP Ug si Booz miingon sa mga anciano, ug sa tibook nga katawohan: Kamo mao ang mga saksi niining adlawa, nga gipalit ko ang tanan nga iya ni Elimelech, ug ang tanan nga iya ni Chelion ug ni Mahalon, gikan sa kamot ni Noemi.~wPBusa ang duol nga kaubanan miingon kang Booz: Palita kana alang sa imong kaugalingon. Ug gikuha niya ang iyang sapin.PKaron kini mao ang batasan sa unang panahon sa Israel mahitungod sa paglukat, ug mahitungod sa pag-ilis, aron sa pagmatuod sa tanang butang: ang usa ka tawo mokuha sa iyang sapin, ug ihatag sa iyang silingan; ug kini mao ang paagi sa pagpamatuod dinhi sa Israel.lSPUg ang haduol nga kaubanan miingon: Dili kana malukat nako sa akong kaugalingon, tingali hinoon mausik ang akong kaugalingon nga panulondon: kuhaon mo ang akong katungod sa paglukat pag-usab niana; kay ako dili makalukat niana.Z/PUnya miingon si Booz: Sa unsang adlawa nga paliton mo ang uma sa kamot ni Noemi, paliton mo usab ang kang Ruth, nga Moabihanon, ang asawa sa namatay, aron sa pagbangon sa ngalan sa namatay sa iyang panulondon:}uPUg ako naghunahuna sa pagpadayag niana kanimo, sa pag-ingon: Palita kana sa atubangan nila nga naglingkod dinhi, ug sa atubangan sa mga anciano sa akong katawohan. Kong imong lukaton kana, lukata; apan kong ikaw dili molukat niana, nan suginli ako, aron mahibaloan ko; kay walay laing makalukat niana gawas kanimo; ug ako sunod kanimo. Ug siya miingon: Akong lukaton kana.-UPUg miingon siya sa duol nga kaubanan: Si Noemi, ang nahibalik pag-usab gikan sa yuta sa Moab, nagabaligya sa bahin nga yuta nga iya kang Elimelech nga atong igsoon:{qPUg gikuha niya ang napulo ka tawo sa mga anciano sa ciudad, ug miingon: Panlingkod kamo dinhi. Ug sila nanlingkod.k SPKaron si Booz mitungas ngadto sa ganghaan, ug milingkod didto: ug, ania karon, ang duol nga kaubanan nga gihisgutan ni Booz milabay; kaniya siya miingon: Oh kana mao siya! hapit una, lingkod diri. Ug mihapit siya, ug milingkod.JPUnya miingon siya: Lumingkod ka sa hilum, anak ko, hangtud nga ikaw mahibalo sa kahulogan niining butanga; kay ang tawo dili mopahulay, hangtud nga matapus niya ang maong butang niining adlawa.+PUg siya miingon: Kining unom ka takus nga cebada iyang gihatag kanako; kay siya miingon: Ayaw pag-adto sa imong ugangang babaye nga walay dala.9PUg sa pag-abut niya sa iyang ugangan nga babaye, siya miingon: Kinsa ba ikaw, anak ko? Ug iyang gisugilon kaniya ang tanan nga gibuhat sa tawo kaniya.BPUg siya miingon: Dad-a ang pandong nga anaa kanimo, ug bitbita, ug iyang gikuptan kini; ug siya mitakus ug unom ka takus nga cebada ug gipalukdo kaniya: ug miadto siya ngadto sa ciudad.G PUg siya mihigda dapit sa iyang tiilan hangtud nga nabuntag: ug siya mibangon sa dili pa magkailhanay ang usa ug usa. Kay si Booz miingon: Ayaw pag-isangyaw nga ang babaye nahianhi sa giukan.P Dinhi maghulat ka lamang niining gabhiona, ug kini mahimo sa pagkabuntag, nga kong iyang himoon kanimo ang bahin sa usa ka kaubanan, maayo man; ipabuhat kaniya ang bahin sa usa ka kaubanan: apan kong siya dili magtuman sa katungdanan sa usa ka kaubanan kanimo, nan ako ang magahimo sa bahin sa usa ka kaubanan kanimo, ingon nga si Jehova buhi: humigda ka hangtud sa pagkabuntag.ueP Ug karon matuod nga ako haduol nga kaubanan mo; apan adunay usa ka kaubanan nga labing haduol pa kay kanako.5eP Ug karon, anak ko, ayaw kahadlok; buhaton ko kanimo ang tanan nga imong gipamulong; kay ang tibook nga ciudad sa akong katawohan nanghibalo nga ikaw babaye nga may katakus.S!P Ug siya miingon: Binulahan ikaw ni Jehova, anak ko; ikaw nagpakita kanako ug kalolot sa kaulahian labi pa kay sa sinugdan, sanglit ikaw wala monunot sa mga batan-on nga lalake, bisan kabus kun adunahan.G P Ug siya miingon: Kinsa ba ikaw? ug siya mitubag: Ako si Ruth ang sulogoon mong babaye: busa buklara ang imong kapa ibabaw sa imong ulipon nga babaye; kay ikaw ang usa ka haduol nga kaubanan. /PUg nahitabo nga sa pagkatungang gabii, ang tawo nahikurat ug miliso sa iyang kaugalingon; ug, ania karon, usa ka babaye naghigda sa iyang tiilan.E PUg sa nakakaon ug nakainum na si Booz, ug ang iyang kasingkasing nagmalipayon, mihigda siya sa kinatumyan sa ginalab: ug siya mihinay pagduol, ug gibuksan ang iyang tiilan ug mihigda siya.e EPUg siya miadto sa giukan, ug gihimo ang tanan nga gisugo kaniya sa iyang ugangan nga babaye.M PUg siya miingon kaniya: Ang tanan mong gipamulong akong pagabuhaton.J PUg mahitabo, nga kong siya mohigda na, timan-an mo ang dapit nga iyang pagahig-daan, ug sumulod ka, ug buksan mo ang iyang tiilan ug humigda ka; ug siya magasugilon kanimo sa imong pagabuhaton.S!PBusa maligo ka sa imong kaugalingon, ug pamubho ka, ug isul-ob mo ang imong saput, ug lumakaw ka ngadto sa giukan; apan sa imong kaugalingon ayaw pagpaila sa tawo, hangtud nga siya makakaon ug makainum.(KPUg karon dili ba si Booz atong kaubanan man, nga sa iyang mga kadalagahan ikaw kauban? Ania karon, siya nagaalig-ig ug cebada niining gabhiona didto sa giukan. PUg si Noemi nga iyang ugangan nga babaye miingon kaniya: Anak ko, dili ba ako mangita ug pahulayan alang kanimo, aron kini maayo kanimo?JPBusa siya kanunay nga nakigkauban sa mga kadalagahan ni Booz, aron, sa paghagdaw, hangtud sa katapusan sa pangani sa cebada ug pangani sa trigo; ug siya mipuyo uban sa iyang ugangan nga babaye.!=PUg si Noemi miingon kang Ruth nga iyang binalaye: Maayo anak ko, nga ikaw monunot sa iyang mga kadalagahan, ug nga ikaw dili nila ihibalag sa laing uma.$CPUg si Ruth ang Moabihanon miingon: Oo, siya miingon kanako: Ikaw magpahiduol sa akong mga kaulitawohan, hangtud nga ilang matapus ang tanan nakong pangani.p[PUg si Noemi miingon sa iyang binalaye: Binulahan siya ni Jehova, nga wala magpahalayo sa iyang kalooy niadtong mga buhi ug mga nangamatay. Ug si Noemi miingon kaniya: Ang tawo may pagkakaubanan nato, usa sa atong duol nga kaubanan.FPUg ang iyang ugangan nga babaye miingon kaniya: Diin ka makahagdaw niining adlawa? ug diin ka magbuhat? bulahan siya nga mitagad kanimo. Ug iyang gipahibalo sa iyang ugangan nga babaye kong kinsa ang iyang kauban sa pagbuhat, ug miingon: Ang ngalan sa tawo nga diha uban kanako sa pagbuhat niining adlawa mao si Booz.FPUg kadto iyang gidala, ug misulod siya sa ciudad; ug ang iyang ugangan nga babaye nakakita sa iyang hinagdaw: ug iyang gidala ngadto ug gihatag kaniya ang iyang salin sa tapus siya mabusog.PBusa siya naghagdaw didto sa uma hangtud sa pagkahapon; ug iyang gigiuk ang iyang hinagdaw, ug kadto duolan sa usa ka timbang sa cebada.~PUg bugnota usab ninyo pagtuyo alang kaniya ang pila ka book gikan sa mga binangan, ug biyai ug pahagdawa siya, ug ayaw siya pagbadlonga.A}}PUg sa mitindog siya aron manghagdaw, si Booz nagsugo sa iyang mga kaulitawohan, nga nagaingon: Pasagdi siya nga manghagdaw bisan sa taliwala sa mga binangan, ug ayaw siya pagpakaulawi.|PUg sa panahon sa pagpangaon si Booz miingon kaniya: Umari ka diri, ug kumaon sa tinapay, ug ituslob ang imong tinipak sa suka. Ug siya milingkod tupad sa mga mangangani; ug sila naghatag ug mga sinanglag nga liso, ug siya mikaon, ug nabusog, ug milakat gikan didto.{P Unya siya miingon: Pakitaa ako ug kalooy sa imong mga mata, ginoo ko; kay niana ikaw naglipay kanako, ug tungod niana ikaw nakigsulti kanako nga may kalolot sa imong ulipon nga babaye, bisan pa nga ako dili sama sa usa sa imong mga sulogoon nga babaye.@z{P Si Jehova magatumbas sa imong buhat, ug ang usa ka hingpit nga ganti igahatag kanimo ni Jehova, ang Dios sa Israel, sa ilalum sa kang kinsang mga pako ikaw mianhi aron sa pagpasilong.?yyP Ug si Booz mitubag ug miingon kaniya: Gipadayag na gayud kanako ang tanan nga imong nabuhat sa imong ugangan nga babaye sukad sa pagkamatay sa imong bana; ug naunsa nga gibiyaan mo ang imong amahan ug ang imong inahan ug ang imong yutang natawohan, ug mianhi ka sa katawohan nga wala nimo hiilhi hangtud karon.:xoP Unya siya miyukbo, ug midungo sa yuta, ug miingon kaniya: Nganong nakakaplag ako ug kalooy sa imong mga mata, nga ikaw buot motagad kanako, sanglit ako usa ka dumuloong lamang ?wP Ilantaw ang imong mga mata sa uma nga ilang pagaanihan, ug lumakaw ka sunod kanila: wala ba ako magtugon sa mga kaulitawohan nga sila dili maghilabut kanimo? ug kong ikaw uhawon, lakaw ngadto sa mga tadyaw, ug uminum sa mga kinalus sa mga kaulitawohan.FvPUnya miingon si Booz kang Ruth: Wala ba ikaw makadungog, anak ko? Ayaw pagpanghagdaw sa laing uma, ni tumalikod gikan dinhi, apan magkanunay ka sa pagpuyo dinhi tipon sa mga kadalagahan ko.zuoPUg siya miingon: Ako nagahangyo kaninyo, pahagdawa ako, ug manghipus sa mga binangan sunod sa mga mangangani. Busa siya miadto, ug nagkanunayan bisan sukad sa buntag hangtud karon, gawas nga usahay siya mopahulay sa makadiyut didto sa balay."t?PUg ang sulogoon nga pangulo sa mga mangangani mitubag ug miingon: Kana mao ang Moabihanon nga dalaga nga nahibalik uban kang Noemi gikan sa yuta sa Moab.gsIPUnya miingon si Booz sa iyang sulogoon nga pangulo sa mga mangangani: Kinsa kini nga dalagaha.*rOPUg ania karon, si Booz nahiabut gikan sa Beth-lehem, ug miingon sa mangangani: Si Jehova magauban kaninyo. Ug sila mingtubag kaniya: Si Jehova manalangin kanimo.+qQPUg siya miadto, ug nanghagdaw didto sa uma sunod sa mga mangangani; ug ang iyang palad mao ang pag-abut sa bahin sa uma nga iya kang Booz, nga banay ni Elimelech.lpSPUg si Ruth nga Moabihanon miingon kang Noemi: Paadtoa karon ako ngadto sa uma, ug manghagdaw ako sa mga uhay sa trigo sunod kaniya sa kang kinsang pagtan-aw ako makakaplag ug kalooy. Ug siya miingon kaniya: Lumakaw ka, anak ko.o 9PUg si Noemi may kaubanan sa iyang bana, usa ka tawong gamhanan tungod sa pagkabahandianon, sa panimalay ni Elimelech; ug ang iyang ngalan mao si Booz.In PBusa si Noemi mibalik, ug si Ruth nga Moabihanon, iyang binalaye, nga mipauli uban kaniya gikan sa yuta sa Moab; ug sila mipadulong ngadto sa Beth-lehem sa sinugdan sa pagpangani sa mga cebada.]m 7PAko mihalin nga hupong, ug si Jehova nagdala kanako nganhi sa balay pag-usab nga walay dala; ngano nga ako tawgon ninyo nga si Noemi, sanglit si Jehova nagpamatuod batok kanako, ug ang Makagagahum nagsakit kanako?l %PUg siya miingon kanila: Ayaw ako pagtawga nga si Noemi, tawga ako nga Mara; kay ang Makagagahum nagpaantus kanako sa hilabihan nga kapaitan.Pk PBusa silang duruha nanlakaw hangtud nga nanghiabut sila sa Beth-lehem. Ug nahitabo sa pag-abut nila sa Beth-lehem nga ang tibook ciudad naukay mahitungod kanila, ug sila miingon: Mao ba kini si Noemi?gj KPSa nakita niya nga siya hugot gayud nga mokuyog kaniya, mihunong siya sa pagsulti niini kaniya.Oi PAsa ikaw mamatay, adto ako magpakamatay, ug didto ako igalubong: si Jehova magahimo sa ingon niana kanako, ug labaw pa usab, kong may laing butang gawas sa kamatayon nga magapabulag kanimo ug kanako.h ;PUg si Ruth miingon: Ayaw ako paghangyoa aron sa pagbiya kanimo, ug sa pagbalik gikan sa pagsunod kanimo: kay bisan asa ikaw moadto, ako moadto; ug bisan asa ikaw mopuyo, adto ako mopuyo; ang imong katawohan mamahimo nga akong katawohan, ug ang imong Dios mamahimo nga akong Dios;$g EPUg siya miingon: Ania karon, ang imong bilas nga babaye mibalik ngadto sa iyang katawohan, ug sa iyang mga dios; bumalik ka sunod sa imong bilas nga babaye.f #PUg gipatugbaw nila ang ilang tingog, ug nanghilak pag-usab: ug si Orpha mihalok sa iyang ugangan nga babaye; apan si Ruth mipabilin kaniya.]e 7P Mohulat ba kamo kanila hangtud nga sila mangadagku? Mohulat ba kamo kanila nga walay bana? ayaw, mga anak ko; kay kana nakapayugot kanako sa hilabihan tungod kaninyo, kay ang kamot ni Jehova gibakyaw batok kanako.\d 5P Pamauli kamo mga anak ko, padayon kamo; kay ako tigulang na kaayo nga mobaton pa ug bana. Kong ako moingon, ako may paglaum pa, kong ako makabaton usab ug usa ka bana karong gabii, ug manganak usab ug mga lalake;'c KP Ug si Noemi mitubag: Pauli kamo, mga anak ko. Nganong mouban kamo kanako? May lain pa bang mga bata nga lalake sa akong taguangkan aron sila mainyong mga bana?eb GP Ug sila miingon kaniya: Dili, apan kami mopauli hinoon uban kanimo ngadto sa imong katawohan.@a }P Itugot unta ni Jehova nga kamo makakaplag ug pahulay, ang tagsatagsa kaninyo sa balay sa iyang bana. Unya iyang gihagkan sila, ug ilang gipatugbaw ang ilang tingog, ug nanghilak sila .Q` PUg si Noemi miingon sa iyang duruha ka mga binalaye: Lumakaw kamo, pauli ang tagsatagsa kaninyo ngadto sa balay sa iyang inahan: si Jehova malooy kaninyo, sama sa inyong gihimo sa mga patay, ug kanako._ 7PUg siya migikan sa dapit nga iyang gipuy-an ug ang iyang duruha ka mga binalaye kuyog kaniya; ug sila mingpadayon sa pagpauli ngadto sa yuta sa Juda.f^ IPUnya siya mibangon kuyog sa iyang mga binalaye, aron siya makapauli gikan sa yuta sa Moab; kay siya nakadungog didto sa yuta sa Moab kong giunsa pagdu-aw ni Jehova ang iyang katawohan pinaagi sa paghatag kanila ug tinapay.~] yPUg nangamatay silang duruha si Mahalon ug si Chelion; ug si Noemi gitalikdan sa iyang duruha ka anak ug sa iyang bana.!\ ?PUg nangasawa sila sa kababayen-an sa Moab; ang ngalan sa usa mao si Orpha, ug ang ngalan sa usa mao si Ruth: ug sila namuyo didto duol sa napulo ka tuig.m[ WPUg si Elimelech ang bana ni Noemi namatay; ug siya nahibilin, ug ang iyang duruha ka anak nga lalake.Z PUg ang ngalan sa tawo mao si Elimelech, ug ang ngalan sa iyang asawa si Noemi, ug ang ngalan sa iyang duruha ka anak nga lalake, mao si Mahalon ug si Chelion, mga Ephratehanon sa Beth-lehem sa Juda. Ug nangadto sila sa yuta sa Moab ug mingpabilin didto.Y PUg nahitabo niadtong mga adlawa sa diha nga ang mga maghuhukom nanaghukom, nga miabut ang gutom sa yuta, ug dihay usa ka tawo sa Beth-lehem sa Juda nga miadto sa pagpuyo sa yuta sa Moab, siya, ug ang iyang asawa, ug ang iyang duruha ka anak nga lalake.XFNiadtong mga adlawa walay hari sa Israel: ang tagsatagsa ka tawo naghimo sumala sa matarung sa iyang kaugalingong mga mata.YW-FUg ang mga anak sa Israel namahawa gikan didto niadtong panahona, ang tagsatagsa ka tawo sa iyang banay, ug sa iyang panimalay, ug nanggula sila gikan didto, ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang panulondon.V}FUg ang mga anak sa Benjamin nanaghimo sa ingon niini, ug nangasawa sila sumala sa ilang gidaghanon, gikan kanila nga mingsayaw, nga ilang gibihag: ug nangadto ug namalik sila ngadto sa ilang panulondon, ug nanagtukod sa mga ciudad ug gipuy-an kini.HU FUg mahitabo sa diha nga ang ilang mga amahan kun ilang kaigsoonan moanhi sa pagsumbong kanamo nga kami magaingon kanila: Ihatag sila sa mamaloloy-on kanamo; tungod kay kami wala magkuha ang tagsatagsa ka tawo ug asawa alang kaniya gikan kanila sa panggubatan, ni kamo naghatag kanila tingale karon kamo mahimong sad-an.T+FUg magtan-aw kamo, ug, ania karon, kong ang mga anak nga babaye sa Silo manggula sa pagsayaw sa mga sayaw, unya gumula kamo gikan sa mga kaparrasan, ug ang tagsatagsa ka lalake magdakup sa iyang maasawa gikan sa mga anak nga babaye sa Silo, ug umadto sa yuta sa Benjamin.lSSFUg sila nagsugo sa mga anak sa Benjamin, nga nag-ingon: Lakaw ug magbanhig didto sa mga kaparrasan;oRYFUg sila nanag-ingon: Ania karon, may usa ka fiesta ni Jehova sa matag tuig sa Silo, nga atua sa amihanan sa Beth-el, dapit sa silangang pikas sa alagianan nga nagtungas sukad sa Beth-el, ngadto sa Sichem ug sa habagatan sa Lebona.FQFApan kita dili maghatag kanila aron ipaasawa ang atong mga anak nga babaye: kay ang mga anak sa Israel nakapanumpa, nga nagaingon: Tinunglo siya nga magahatag ug usa ka asawa kang Benjamin.$PCFUg sila ming-ingon: Kinahanglan nga may usa ka panulondon alang kanila nga nangalagiw gikan sa Benjamin aron ang usa ka banay dili mapanas gikan sa Israel.+OQFUnya ang mga anciano sa katilingban ming-ingon: Unsaon nato sa paghimo nga makapangasawa sila nga nahibilin, sanglit nga ang mga babaye sa Benjamin nangahurot na?NFUg ang katawohan nanagbasul sa ilang kaugalingon tungod kang Benjamin, kay si Jehova naghimo ug usa ka pagputol sa mga banay sa Israel.AM}FUg ang Benjamin mingbalik niadtong panahona; ug sila naghatag kanila sa mga babaye nga ilang naluwas nga buhi sa mga kababayen-an sa Jabes-galaad: apan wala gani sila makapaigo kanila.L1F Ug ang tibook nga katilingban nagpadala ug nagsulti sa mga anak sa Benjamin nga didto sa bato sa Rimmon, ug nagsangyaw sa pakigdait ngadto kanila.mKUF Ug ilang hikaplagan sa mga molupyo sa Jabes-galaad ang upat ka gatus ka mga batan-on nga ulay, nga wala makaila ug lalake pinaagi sa paghigda uban kaniya; ug ilang gidala sila ngadto sa campo sa Silo, nga atua sa yuta sa Canaan.%JEF Ug mao kini ang butang ang inyong buhaton: inyong hutdon paglaglag ang tagsatagsa ka lalake, ug ang tagsatagsa ka babaye nga nakaipon sa paghigda sa lalake.[I1F Ug ang katilingban nanagpadala didto napulo ug duha ka libo nga labing maisug, ug gisugo sila nga nagaingon: Lakaw ug tigbasa ang mga namuyo sa Jabes-galaad sa sulab sa pinuti, lakip ang mga babaye ug mga bata.hHKF Kay sa pag-ihap sa katawohan, ania karon, walay mausa sa mga molupyo sa Jabes-galaad nga didto.;GqFUg sila nanag-ingon: Kinsa sa usa sa mga banay sa Israel nga wala umadto kang Jehova sa Mizpa? Ug, ania karon, walay nahiadto sa campo gikan sa Jabes-galaad ngadto sa pagkatigum.'FIFUnsaon nato pagpaasawa kanila nga nahibilin, samtang nga kita nakapanumpa kang Jehova nga dili nato ihatag kanila ang atong mga anak nga babaye aron ipaasawa?0E[FUg ang mga anak sa Israel nanagbasul mahitungod kang Benjamin nga ilang igsoon nga lalake, ug nanag-ingon: May usa ka banay nga naputol gikan sa Israel niining adlawa.D+FUg ang mga anak sa Israel ming-ingon: Kinsa ang anaa sa tanang mga banay sa Israel nga wala umadto sa panagtigum kang Jehova? Kay sila nanaghimo ug usa ka dakung panumpa sa Dios mahitungod kaniya nga wala umadto kang Jehova sa Mizpa, nga nagaingon: Siya pagapatyon gayud.)CMFUg nahitabo nga sa pagkaugma, ang katawohan namangon pagsayo, ug nanagtukod didto ug usa ka halaran, ug naghalad sa halad-nga-sinunog ug mga halad-sa-pakigdait.B/FUg sila ming-ingon: Oh Jehova, ang Dios sa Israel, ngano nga kini nahitabo sa Israel, nga niining adlawa may usa ka banay nga nakulang sa Israel?4AcFUg ang katawohan ming-adto sa Beth-el, ug nanlingkod didto hangtud sa pagkagabii sa atubangan sa Dios, ug gipatugbaw ang ilang mga tingog, ug nanghilak sa hilabihan gayud.4@ eFKaron ang mga tawo sa Israel nanagpanumpa didto sa Mizpa, nga nanag-ingon: Walay bisan kinsa kanato nga magahatag sa iyang anak nga babaye ngadto sa Benjamin aron ipaasawa. ?F0Ug ang mga tawo sa Israel mingsumbalik usab sa mga anak sa Benjamin, ug gitigbas sila sa sulab sa pinuti, lakip ang tibook nga ciudad ug ang mga panon nga vaca ug ang tanan nga ilang nakita: labut pa ang tanan nga mga ciudad nga ilang nakita ilang gidauban.)>MF/Apan unom ka gatus ka tawo mingtalikod ug nangalagiw padulong sa kamingawan ngadto sa bato sa Rimmon, ug nagpuyo didto sa bato sa Rimmon sulod sa upat ka bulan.=9F.Busa ang tanan nga nangapukan nianang adlawa sa Benjamin may kaluhaan ug lima ka libo ka tawo nga nag-ibut sa pinuti: kining tanan mga tawo sa kaisug. <F-Ug mingtalikod sila ug nangalagiw padulong sa kamingawan ngadto sa bato sa Rimmon ug nakahipus sila gikan kanila diha sa mga kadalanan lima ka libo ka tawo, ug sa kabaskug nanagnunot kanila ngadto sa Gidom, ug ang gipamatay gikan kanila duha ka libo ka tawo.k;QF,Ug may nangapukan sa Benjamin nga napulo ug walo ka libo ka tawo; kining tanan mga tawo sa kaisug.@:{F+Ilang gilibutan ang mga Benjaminhon, ug gipanaglutos sila, ug gipanagyatakan sila sa ilang dapit nga pahulayanan, hangtud sa gilay-on sa atbang sa Gabaa padulong sa silangan sa adlaw._99F*Busa mingtalikod sila sa atubangan sa mga tawo sa Israel ngadto sa alagianan sa kamingawan; apan giapiki sila sa gubat sa hilabihan; ug sila nga nanggula gikan sa mga ciudad nagpatay kanila sa kinataliwad-an niana. 8 F)Ug ang mga tawo sa Israel namalik ug ang mga tawo sa Benjamin nangaluya; kay ilang natan-aw nga ang kadautan midangat na kanila.j7OF(Apan sa diha nga ang panganod nagsugod na sa pag-ulbo sa itaas gikan sa ciudad sa usa ka haligi sa aso, ang mga taga-Benjamin nanglingi sa ilang luyo; ug, ania karon, ang tibook nga ciudad miulbo diha sa aso ngadto sa langit.6}F'Ug ang mga tawo sa Israel mingtalikod sa gubat, ug ang Benjamin misugod sa pagtigbas ug sa pagpatay sa mga tawo sa Israel nga duolan sa katloan ka tawo; kay sila ming-ingon: Sa walay duhaduha mangapukan sila sa atong atubangan ingon sa unang gubat.,5SF&Karon ang gikasabutan nga ilhanan sa mga tawo sa Israel, ug sa mga magbabanhig mao nga magahimo sila ug usa ka dakung panganod sa aso nga magaulbo gikan sa ciudad.)4MF%Ug ang mga magbabanhig nanagdali ug mingdasdas sa Gabaa; ug ang mga magbabanhig mingduol sa ilang kaugalingon, ug gitigbas ang tibook ciudad sa sulab sa pinuti.S3!F$Busa ang mga anak ni Benjamin nakakita nga sila gidaug; kay ang mga tawo sa Israel minghatag ug dapit sa Benjamin, tungod kay sila mingsalig sa ilang mga magbabanhig nga ilang gipahaluna batok sa Gabaa.`2;F#Ug si Jehova naghampak kang Benjamin sa atubangan sa Israel; ug ang mga anak sa Israel naglaglag gikan sa Benjamin niadtong adlawa kaluhaan ug lima ka libo ug usa ka gatus ka tawo: kining tanan nanag-ibut sa pinuti.51eF"Ug may ming-adto batok sa Gabaa napulo ka libo nga piniling mga tawo gikan sa tibook Israel, ug ang gubat mabangis. Apan sila wala mahibalo nga ang dautan diha duol kanila.p0[F!Ug ang tanang mga tawo sa Israel mingtindog sa gawas sa ilang dapit, ug nagpahaluna sa ilang kaugalingon nga nagtalay didto sa Baal-taman: ug mga magbabanhig sa Israel minggula gikan sa ilang dapit, gikan sa kabunglayonan sa Gabaa.X/+F Ug ang mga anak ni Benjamin nanag-ingon: Sila nangapukan sa atong atubangan, ingon sa una. Apan ang mga anak sa Israel ming-ingon: Mangalagiw kita, ug taralon ta sila sa halayo sa ciudad ngadto sa mga dalan.N.FUg ang mga anak ni Benjamin minggula batok sa katawohan, ug nataral sa halayo gikan sa ciudad; ug nagsugod sila sa pagtigbas ug sa pagpatay sa mga katawohan, ingon sa laing panahon, didto sa mga dalan, nga usa niini nagatungas ngadto sa Beth-el, ug ang uban ngadto sa Gabaa, sa kapatagan, duolan sa katloan ka tawo sa Israel.=-uFUg ang mga anak sa Israel nangadto batok sa mga anak ni Benjamin niadtong ikatolo ka adlaw, ug nagpahaluna sa ilang kaugalingon nga nagtalay batok sa Gabaa, ingon sa laing panahon.P,FUg si Israel nagbutang ug mga magbabanhig nga nagalibut batok sa Gabaa.Z+/FUg si Pineas, ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, nagtindog niadtong mga adlawa sa atubangan niana), nga nagaingon: Moadto pa ba ako sa pagpakig-away batok sa mga anak ni Benjamin nga akong igsoon nga lalake kun mohunong ba ako? Ug si Jehova miingon: Tumungas ka; kay ugma itugyan ko siya nganha sa imong kamot.r*_FUg ang mga anak sa Israel nangutana kang Jehova (kay ang arca sa tugon sa Dios didto niadtong mga adlawa,:)oFUnya ang tanang mga anak sa Israel, ug ang tibook nga katawohan, nanungas, ug nanghiabut sa Beth-el, ug nanghilak, ug nanlingkod didto sa atubangan ni Jehova, ug nanagpuasa niadtong adlawa hangtud sa pagkagabii; ug sila nanaghalad sa mga halad-nga-sinunog ug mga halad-sa-pakigdait sa atubangan ni Jehova. ~}||^{zz#y>x/ww*vauztss,rqq'p8nmltkkj,ihogFfeeWe dXcc$bXa``3_^^]d\[[:ZZ(YXWV#UThSzRQPP ONMLLeKJ_I-HG'FaFEED*BBJA@?>=5< ~>ah [^ +  G 9 JVmDB`Vj#Z Unya miingon si Saul sa iyang sulogoon: Maayong pagkaasoy: Tala na, mangadto kita. Busa nangadto sila sa ciudad diin atua ang tawo sa Dios.iZ (Sa unang panahon sa Israel, sa diha nga ang usa ka tawo moadto sa pagpangutana sa Dios, sa ingon niini magasulti siya: Umari ka, ug mangadto kita sa magtatan-aw: kay siya gitawag karon nga usa ka manalagna, gitawag sa unang panahon usa ka Magtatan-aw).^h7Z Ug ang sulogoon mitubag pag-usab kang Saul, ug miingon: Ania karon, ania sa akong kamot ang ikaupat ka bahin sa usa ka siclo nga salapi: kini akong igahatag sa tawo sa Dios, aron sa pagtudlo kanato sa atong dalan.~gwZ Unya miingon si Saul sa iyang sulogoon: Apan, ania karon, kong kita moadto, unsay atong ikagasa sa tawo? Kay ang tinapay nga ania sa atong mga sudlanan hurot na, ug walay usa ka gasa nga arang ta madala ngadto sa tawo sa Dios: unsay ania kanato?%fEZ Ug siya miingon kaniya: Ania karon, aduna dinhi niining ciudara usa ka tawo sa Dios, ug siya maoy usa ka tawo nga giila sa kadungganan; ang tanan nga iyang ipamulong mahanabo gayud: karon mangadto kita; basin ra siya makatudlo kanato mahitungod sa atong panaw, kong asa kita mangadto.eeEZ Sa paghiadto nila sa yuta sa Suph, si Saul miingon sa iyang kuyog nga sulogoon: Umari ka, ug mamauli na kita, tingali biyaan na lamang sa akong amahan ang pagkaguol tungod sa mga asno, ug mahingawa na siya tungod kanato.pd[Z Ug siya, milatas sa kabungtoran sa Ephraim, latas sa yuta sa Salisa, apan wala kini nila hikaplagi: unya sila nangagi sa yuta sa Saalim, ug wala didto kini; ug siya milatas sa yuta sa mga Benjaminhon, apan wala nila hikaplagi kini.NcZ Ug ang mga asno ni Cis, ang amahan ni Saul, nangawala. Ug si Cis miingon kang Saul nga iyang anak nga lalake: Dad-a karon ang usa sa mga sulogoon uban kanimo, ug tumindog ka, pangitaa ang mga asno.b-Z Ug siya may usa ka anak nga lalake kansang ngalan mao si Saul, usa ka batan-on nga lalake ug ambungan: ug wala diha sa kinataliwad-an sa mga anak sa Israel, tawo nga ambungan pa kay kaniya: sukad sa iyang abaga ngadto sa itaas siya taas pa kay sa bisan kinsa sa katawohan. a Z Ug may usa ka tawo sa Benjamin, kansang ngalan mao si Cis, ang anak nga lalake ni Abiel, ang anak nga lalake ni Seor, ang anak nga lalake ni Bechora, ang anak nga lalake ni Aphia, ang anak nga lalake sa usa ka Benjaminhon, usa ka gamhanan nga tawo sa kaisug.G` ZUg si Jehova miingon kang Samuel: Pamatia ang ilang tingog, ug buhati sila ug usa ka hari. Ug si Samuel miingon sa mga tawo sa Israel: Lakaw kamong tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang ciudad._ZUg si Samuel nakadungog sa tanang mga pulong sa katawohan, ug siya nagsugilon niini pag-usab sa mga igdulungog ni Jehova.^ZAron kami usab mahisama sa tanang nasud, ug nga ang among hari magamaghuhukom kanamo, ug magauna kanamo, ug moaway sa among mga gubat.]#ZApan ang katawohan nagdumili sa pagpamati sa tingog ni Samuel; ug sila ming-ingon: Dili; apan magabaton kami ug usa ka hari sa ibabaw namo.\)ZUg kamo managtu-aw nianang adlawa tungod sa inyong hari nga inyong pagapilion alang kaninyo; ug si Jehova dili motubag kaninyo nianang adlawa.v[gZSiya magakuha sa usa ka ikapulo ka bahin sa inyong mga panon sa carnero; ug kamo mahimong iyang mga sulogoon.TZ#ZUg magakuha sa inyong mga sulogoon nga lalake, ug sa inyong mga sulogoon nga babaye, ug sa inyong labing ambungan nga mga batan-ong lalake, ug sa inyong mga asno, ug magabutang kanila sa iyang bulohaton.(YKZUg siya magakuha sa ikapulo ka bahin sa inyong binhi, ug sa inyong kaparrasan, ug magahatag niini sa iyang mga punoan sa kasundalohan ug sa iyang mga sulogoon..XWZUg siya magakuha sa inyong mga uma, ug sa inyong kaparrasan, ug sa inyong kaolivahan, bisan ang labing maayo kanila, ug magahatag niana ngadto sa iyang mga sulogoon."W?Z Ug siya magakuha sa inyong mga anak nga babaye aron mahimong mga magbubuhat sa pahumot, ug mahimong mga magluluto, ug mahimong mga magbubuhat sa tinapay.+VQZ Ug siya magatudlo kanila alang kaniya nga iyang mga capitan sa mga linibo, ug mga capitan sa mga tinagkalim-an; ug magabutang siya ug pipila sa pagdaro sa iyang yuta, ug sa pag-ani sa iyang alanihon, ug sa pagbuhat sa mga kasangkapan niya sa gubat, ug sa mga kasangkapan sa iyang mga carro.UZ Ug siya miingon: Kini mamao ang kinaiya sa hari nga magahari sa ibabaw ninyo: siya magakuha sa mga anak nga lalake, ug magatudlo kanila ngadto kaniya alang sa iyang mga carro, ug mahimong iyang mga magkakabayo; ug sila manalagan una sa iyang mga carro;zToZ Ug si Samuel nagsugilon sa tanang mga pulong ni Jehova ngadto sa katawohan nga nagapangayo kaniya ug usa ka hari.S Z Busa karon pamatia ang ilang tingog: apan ikaw magatutol, ug magasaysay kanila sa kinaiya sa hari nga magahari sa ibabaw nila.bR?ZSumala sa tanang mga buhat nga ilang gihimo sukad sa adlaw nga ako nagdala kanila gikan sa Egipto hangtud niining adlawa, nga sila mingbiya kanako, ug nanag-alagad sa laing mga dios, mao usab ang ilang gibuhat kanimo.TQ#ZUg si Jehova miingon kang Samuel. Pamatia ang tingog sa katawohan sa tanan nga ilang giingon kanimo; kay sila wala magsalikway kanimo, apan nagsalikway kanako, aron ako dili mahimong hari sa ibabaw nila.,PSZApan ang butang wala makapahimuot kang Samuel, sa diha nga sila nanag-ingon Hatagi kami ug usa ka hari aron mamaghuhukom kanamo. Ug si Samuel nag-ampo kang Jehova.YO-ZUg sila ming-ingon kaniya: Ania karon, ikaw tigulang na, ug ang imong mga anak nga lalake wala managlakaw sa imong mga dalan: karon himoi kami ug usa ka hari aron mamaghuhukom kanamo sama sa tanang mga nasud.{NqZUnya ang tanang mga anciano sa Israel nanagtigum sa ilang kaugalingon pagtingub, ug ming-adto kang Samuel sa Rama;>MwZUg ang iyang mga anak nga lalake wala managlakat sa iyang mga dalan, apan mingtipas ngadto sa pagsunod sa gugma sa salapi, ug nanagdawat ug mga hiphip, ug nanagbalit-ad sa justicia. L ZKaron ang ngalan sa iyang kamagulangan mao si Joel; ug ang ngalan sa ikaduha, si Abia: sila mao ang mga maghuhukom sa Beer-seba.K ZUg nahitabo, sa diha nga si Samuel tigulang na, nga gihimo niya ang iyang mga anak nga lalake nga mga maghuhukom sa Israel.&JGZUg ang iyang pagpauli ngadto sa Rama, kay didto ang iyang balay; ug didto nagmaghuhukom siya sa Israel: ug nagtukod siya didto ug usa ka halaran kang Jehova.I/ZUg siya magadtoan matag-tuig sa paglibut ngadto sa Beth-el, ug Gilgal, ug Mizpa; ug siya nagmaghuhukom sa Israel didto niadtong tanang mga dapit.XH+ZUg si Samuel nagmaghuhukom sa Israel sa tibook nga mga adlaw sa iyang kinabuhi.GZUg ang mga ciudad nga naagaw sa mga Filistehanon gikan kang Israel, nahiuli sa Israel, sukad sa Ecron ngadto sa Gath; ug ang utlanan niini gibawi sa Israel gikan sa kamot sa mga Filistehanon. Ug may pakigdait sa taliwala sa Israel ug sa mga Amorehanon.-FUZ Busa ang mga Filistehanon gidaug, ug wala na sila umanha sulod sa utlanan sa Israel: ug ang kamot ni Jehova batok sa mga Filistehanon sa tanang mga adlaw ni Samuel.DEZ Unya si Samuel mikuha ug usa ka bato, ug nagpahamutang niini taliwala sa Mizpa ug sa Sen, ug nagtawag sa ngalan niana nga Eben-ezer, nga nagaingon: Kutob dinhi si Jehova nagtabang kanato.D5Z Ug ang mga tawo sa Israel nanggula gikan sa Mizpa, ug minglutos sa Filistehanon, ug nagpatay kanila hangtud sa paghiabut nila sa ilalum sa Beth-car. C;Z Ug sa diha nga si Samuel naghalad pa sa halad-nga-sinunog, ang mga Filistehanon nagpahaduol sa pagpakig-away batok sa Israel; apan si Jehova nagpadalogdog sa dakung dalogdog sa ibabaw sa mga Filistehanon niadtong adlawa, ug gidaug sila; ug nangamatay sila sa atubangan sa Israel.^B7Z Ug si Samuel mikuha ug usa ka nagsuso pang nati sa carnero ug gihalad kana alang sa usa ka tibook nga halad-nga-sinunog kang Jehova: ug si Samuel mingtu-aw kang Jehova alang sa Israel; ug si Jehova mitubag kaniya.EAZUg ang mga anak sa Israel ming-ingon kang Samuel: Ayaw paghunong sa pagtu-aw ngadto kang Jehova, nga atong Dios alang kanamo, aron siya magaluwas kanamo gikan sa kamot sa mga Filistehanon.@%ZUg sa diha nga ang mga Filistehanon nakadungog nga ang mga anak sa Israel nanagtigum pagtingub didto sa Mizpa, ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon nanungas batok sa Israel. Ug sa diha nga ang mga anak sa Israel nakadungog niini, sila nangahadlok sa mga Filistehanon.? ZUg sila nanagtigum pagtingub didto sa Mizpa, ug nanagkalus sa tubig, ug gibubo kini sa atubangan ni Jehova, ug nanagpuasa niadtong adlawa, ug namulong didto: Kami nakasala batok kang Jehova. Ug si Samuel nagmaghuhukom sa mga anak sa Israel didto sa Mizpa.y>mZUg si Samuel miingon: Tiguma ang tibook Israel didto sa Mizpa, ug ako magaampo alang kaninyo ngadto kang Jehova.r=_ZUnya ang mga anak sa Israel nanagsalikway sa mga Baal ug sa Astaroth, ug nanag-alagad kang Jehova lamang.u<eZUg si Samuel namulong sa tibook nga balay sa Israel, nga nagaingon: Kong kamo managpamalik kang Jehova sa bug-os ninyong kasingkasing, nan isalikway ang inyong mga laing dios ug ang Astaroth gikan sa taliwala ninyo, ug ipatumong ang inyong kasingkasing ngadto kang Jehova, ug mag-alagad kaniya lamang: ug siya magaluwas ka ninyo gikan sa kamot sa mga Filistehanon.8;kZUg nahitabo, sukad sa adlaw nga ang arca diha sa Chiriath-jearim, nga ang panahon hataas; kay kaluhaan ka tuig: ug ang tibook nga balay sa Israel nanagbakho sunod kang Jehova.i: OZUg ang mga tawo sa Chiriath-jearim nangadto, ug gikuha ang arca ni Jehova, ug gidala kini ngadto sa balay ni Abinadab nga didto sa bungtod, ug gibalaan si Eleazar nga iyang anak nga lalake aron sa pagbantay sa arca ni Jehova.C9ZUg nagpadala sila ug mga sulogoon sa mga nanagpuyo sa Chiriath-jearim, nga nagaingon: Ang mga Filistehanon nagdala pagbalik sa arca ni Jehova; lugsong kamo, ug dad-a kini ngadto kaninyo.18]ZUg ang mga tawo sa Beth-semes nanag-ingon: Kinsa ba ang arang makatindog sa atubangan ni Jehova, kining balaan nga Dios? Ug kinsa man ang iyang pagaadtoon gikan kanato?7!ZUg siya naghampak sa mga tawo sa Beth-semes, tungod kay sila nakatan-aw sa sulod sa arca ni Jehova, siya nagpatay gikan sa katawohan sa kalim-an ka libo ug kapitoan ka tawo; ug ang mga tawo nagasubo tungod kay si Jehova naghampak sa katawohan uban sa dakung kamatay.E6ZUg ang bulawan nga mga ilaga, sumala sa gidaghanon sa tanang ciudad sa mga Filistehanon nga sakup sa lima ka kadagkuan, sa mga malig-ong ciudad ug mga balangay, bisan hangtud sa dakung bato diin nila itungtong ang arca ni Jehova, ang maong bato nagpabilin hangtud niining adlawa sa yuta ni Josue nga taga-Beth-semes.f5GZUg kini mao ang mga bulawan nga hubag nga giuli sa mga Filistehanon alang sa usa ka halad-tungod-sa-paglapas kang Jehova: alang sa Asdod usa, alang sa Gaza usa, alang sa Ascalon usa, alang sa Gath usa, alang sa Ecron usa;4{ZUg sa diha nga ang lima ka kadagkuan sa mga Filistehanon nakakita niana, mingpauli sila ngadto sa Ecron sa maong adlaw.39ZUg ang mga Levihanon nagpakanaug sa arca ni Jehova, ug ang kahon nga diha uban niana, diin ang mga alahas nga bulawan, ug gibutang kana sa ibabaw sa dakung bato: ug ang mga tawo sa Beth-semes naghalad sa mga halad-nga-sinunog ug naghalad sa mga halad sa maong adlaw kang Jehova.2ZUg ang carromata nahiabut ngadto sa uma ni Josue nga taga-Beth-semes, ug mitindog didto, diin didto may usa ka dakung bato: ug ilang gibugha ang kahoy sa carromata, ug naghalad sa bayeng vaca nga angkan alang sa usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova.31aZ Ug sila nga mga taga-Beth-semes nangani sa ilang alanihong trigo sa walog; ug sila mingyahat sa ilang mga mata ug nakita nila ang arca ug nagmalipayon sa pagkakita niana..0WZ Ug ang mga bayeng vaca nga angkan minglakaw sa dalan nga matul-id padulong sa Beth-semes; nanlakaw sila ubay sa dalan, nga nagainga samtang nagalakaw sila, ug wala sumimang sa too kun sa wala nga dapit; ug ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon mingsunod kanila ngadto sa utlanan sa Beth-semes./+Z Ug ilang gibutang ang arca ni Jehova sa ibabaw sa carromata, ug ang kahon nga sinudlan sa mga bulawang ilaga ug mga larawan sa ilang mga hubag.%.EZ Ug ang mga tawo nagbuhat sa ingon niana, ug mingkuha ug duruha ka bayeng vaca nga angkan, ug gisangon sa carromata, ug gitakpan ang ilang mga nati sa balay;$-CZ Ug tan-awa; kong kana moagi sa alagianan sa iyang kaugalingong utlanan padulong sa Beth-semes, nan siya mao ang naghimo kanato niining dakung kadaut; apan kong dili, nan kita manghibalo nga dili mao ang iyang kamot ang naghampak kanato; kana usa lamang ka taghap nga nahanabo kanato.,}ZUg kuhaa ang arca ni Jehova ug ibutang kini sa ibabaw sa carromata; ug ibutang ang mga alahas nga bulawan, nga inyong iuli kaniya, alang sa usa ka halad-tungod-sa paglapas, sulod sa usa ka kahon sa daplin niana; ug ipadala kini aron kini mahalakaw.m+UZBusa karon pagkuha ug andama ninyo ang usa ka carromata nga bag-o, ug duruha ka bayeng vaca nga angkan nga wala pa kasangoni ug yugo; ug ihigot ang mga bayeng vaca sa carromata, ug dad-a sa balay ang ilang mga nati gikan kanila;*%ZBusa, ngano man nga gipatig-a ninyo ang inyong mga kasingkasing, ingon sa mga Egiptohanon ug sa kang Faraon nga nanagpatig-a sa ilang mga kasingkasing? Sa diha nga siya naghimo sa mga katingalahan sa taliwala nila, wala ba nila palakta ang katawohan, ug sila nanlakat?)'ZBusa maghimo kamo ug mga larawan sa inyong mga hubag, ug mga larawan sa inyong mga ilaga nga nagdaut sa yuta; ug magahatag kamo ug himaya sa Dios sa Israel: basin pa nga siya magapagaan sa iyang kamot gikan kaninyo, ug gikan sa inyong mga dios, ug gikan sa inyong yuta.0([ZUnya ming-ingon sila: Unsa ba ang halad-tungod-sa-paglapas nga atong iuli kaniya? Ug sila ming-ingon: Lima ka bulawan nga hubag, ug lima ka bulawan nga ilaga, sumala sa gidaghanon sa mga kadagkuan sa mga Filistehanon; kay usa ka hampak diha sa ibabaw kaninyong tanan, ug sa inyong mga kadagkuan.'5ZUg sila ming-ingon: Kong inyong ipadala sa halayo ang arca sa Dios sa Israel, ayaw pag-ipadala nga walay sulod; apan sa tanang kahimoan ulian siya sa usa ka halad-tungod-sa-paglapas: unya kamo mangaayo ug mahibaloan ninyo ngano nga ang iyang kamot wala mahalayo gikan kaninyo.Q&ZUg ang Filistehanon nagtawag sa mga sacerdote ug sa mga magtatagna, nga nagaingon: Unsay atong pagabuhaton sa arca ni Jehova? Tudloi kami kong sa unsang paagi nga kana ikapadala ngadto sa iyang dapit.W% +ZUg ang arca ni Jehova didto sa yuta sa mga Filistehanon sulod sa pito ka bulan.n$WZ Ug ang mga tawo nga wala mamatay gihampak sa mga hubag; ug ang pagsinggit sa ciudad misaka sa langit.R#Z Busa ilang gipasugoan ug gitigum ang mga kadagkuan nga tanan sa mga Filistehanon, ug sila nanag-ingon: Ipahilayo ang arca sa Dios sa Israel, ug ipabalik kana ngadto sa iyang dapit, aron kana dili mopatay kanato, ug sa atong katawohan. Kay may makamatay nga kapildihon sa tibook nga ciudad: ang kamot sa Dios mabug-at kaayo didto. " Z Busa ilang gipadala ang arca sa Dios ngadto sa Ecron. Ug nahitabo nga ang arca sa Dios gipadala ngadto sa Ecron, nga ang mga Ecronhanon naninggit, nga nagaingon: Ilang gidala ang arca sa Dios sa Israel kanato, aron sa pagpatay kanato ug sa atong katawohan.b!?Z Ug mao kadto, nga sa tapus nila dad-a kini, ang kamot ni Jehova diha batok sa ciudad uban sa dakung kapildihon: ug iyang gihampak ang mga tawo sa ciudad, gagmay ug dagku; ug ang mga hubag nanggula diha sa ibabaw nila.& GZBusa ilang gipasugoan ug gitigum ang tanang mga kadagkuan sa mga Filistehanon ngadto kanila, ug ming-ingon: Unsay atong buhaton mahatungod sa arca sa Dios sa Israel? Ug sila mitubag : Ipadala ang arca sa Dios sa Israel ngadto sa Gath. Ug ilang gidala ang arca sa Dios sa Israel didto .\3ZUg sa diha nga ang mga tawo sa Asdod nakakita nga mao kini, sila ming-ingon: Ang arca sa Dios sa Israel dili magapabilin uban kanato; kay ang iyang kamot maoy kasakit sa ibabaw nato ug kang Dagon nga atong dios.-UZApan ang kamot ni Jehova mabug-at sa ibabaw nila nga anaa sa Asdod, ug iyang gilaglag sila, ug gihampak sila sa mga hubag, bisan ang Asdod ug ang mga utlanan niana./ZBusa, bisan ang mga sacerdote ni Dagon, ni kinsa nga mosulod sa balay ni Dagon, magatunob sa lusaranan ni Dagon sa Asdod, hangtud niining adlawa.>wZUg sa diha nga sila namangon sa pagkaugma sa buntag, ania karon, si Dagon napukan nga ang iyang nawong nahiumod sa yuta sa atubangan sa arca ni Jehova; ug ang ulo ni Dagon ug ang duruha ka palad sa iyang mga kamot napahamutang nga nangaputol sa ibabaw sa lusaranan; ang tuod ni Dagon mao ray nahibilin kaniya.U%ZUg sa diha nga sila nga taga-Asdod namangon pagsayo sa pagkaugma, ania karon, si Dagon napaumod sa yuta sa atubangan sa arca ni Jehova. Ug ilang gikuha si Dagon ug gipahaluna siya sa iyang dapit pag-usab. ZUg ang mga Filistehanon nagkuha sa arca sa Dios, ug nagdala niini ngadto sa balay ni Dagon, ug gibutang kini tupad kang Dagon.q _ZUg ang mga Filistehanon nakaagaw sa arca sa Dios ug ilang gidala kini gikan sa Eben-ezer ngadto sa Asdod.\3ZUg siya miingon: Ang himaya nahimulag gikan sa Israel; kay ang arca sa Dios naagaw.BZUg iyang ginganlan ang bata nga Ichabod, nga nag-ingon: Ang himaya nahimulag gikan sa Israel; tungod kay ang arca sa Dios naagaw, ug tungod sa iyang ugangan nga lalake ug sa iyang bana.[1ZUg sa panahon nga duolan na siyang mamatay ang mga babaye nga nanagtindog sa tupad niya, miingon kaniya: Ayaw kahadlok; kay ikaw manganak sa usa ka anak nga lalake. Apan siya wala tumubag, ni manumbaling niana.#AZUg ang iyang binalaye, ang asawa ni Pineas, may bata nga haduol na igaanak: ug sa diha nga siya nakadungog sa mga balita nga ang arca sa Dios naagaw, ug nga ang iyang ugangan nga lalake ug ang iyang bana namatay, siya mitakubo ug nanganak; kay ang iyang mga kasakit midangat kaniya..WZUg kini nahitabo, nga sa diha nga siya naghisgot mahatungod sa arca sa Dios, nga si Eli nahayang sa iyang gilingkuran sa kiliran sa ganghaan; ug ang iyang liog nabunggo, ug siya namatay: kay siya usa ka tigulang nga tawo, ug mabug-at. Ug siya nagmaghuhukom sa Israel sulod sa kap-atan ka tuig. ;ZUg siya nga nagdala sa mga balita, mitubag ug miingon: Ang Israel nangalagiw sa atubangan sa mga Filistehanon, ug may usa ka daku usab nga kamatay sa taliwala sa katawohan, ug ang imong duruha ka anak nga lalake usab si Ophni ug si Pineas, nangamatay, ug ang arca sa Dios naagaw.^7ZUg ang tawo miingon kang Eli: Ako mao siya ang nahiabut gikan sa panon sa kasundalohan, ug mikalagiw ako niining adlawa gikan sa panon sa kasundalohan. Ug siya miingon: Naunsa na man ang lakaw sa kasamok, anak ko?}ZKaron si Eli kasiyaman na ug walo ka tuig ang panuigon; ug ang iyang mga mata nahalap na, mao nga dili na siya makakita.>wZUg sa diha nga si Eli nakadungog sa kaguliyang sa panagsinggit, siya miingon: Unsa bay kahulogan sa kaguliyang niining kasamok? Ug ang tawo midali ug miadto, ug nagsugilon kang Eli.*OZ Ug sa diha nga nahiabut siya, ania karon, si Eli naglingkod sa iyang lingkoranan haduol sa daplin sa dalan nga nagbantay; kay ang iyang kasingkasing nagakurog tungod sa arca sa Dios. Ug sa diha nga ang tawo nahiabut na didto sa ciudad ug nagsugilon niini ang tibook nga ciudad mingsinggit.<sZ Ug may midalagan nga usa ka tawo sa Benjamin gikan sa panon sa kasundalohan, ug miadto sa Silo sa maong adlaw, uban ang iyang bisti nga ginisi, ug may yuta sa ibabaw sa iyang ulo.o YZ Ug ang arca sa Dios naagaw; ug ang duruha ka anak nga lalake ni Eli, si Ophni ug si Pineas, gipamatay.g IZ Ug ang mga Filistehanon ming-away, ug ang Israel gidaug ug nangalagiw ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balong-balong: ug may dakung kamatay; kay may napukan sa Israel nga katloan ka libo sa mga sundalo nga nagtiniil.g IZ Pagmakusganon, bumarog kamo ingon nga mga lalake, Oh, kamo nga mga Filistehanon, aron kamo dili maulipon sa mga Hebreohanon, ingon nga sila naulipon ninyo kaniadto: bumarog kamo ingon nga mga lalake, ug magpakig-away kamo.T #ZPagkaalaut nato! Kinsa ba ang makaluwas kanato gikan sa kamot niining makagagahum nga mga dios? Kini mao ang mga dios nga naghampak sa mga Egiptohanon uban sa nagkalainlain nga silot didto sa kamingawan.< sZUg ang mga Filistehanon nangahadlok, kay sila nanag-ingon: Ang Dios nahiabut sa campo. Ug sila nanag-ingon: Pagkaalaut nato! Kay walay usa ka butang nga ingon niana sukad masukad.jOZUg sa diha nga ang mga Filistehanon nakadungog sa kagahub sa singgit, sila ming-ingon: Unsay kahulogan sa kagahub niining dakung singgit sa campo sa mga Hebreohanon? Ug sila nakasabut nga ang arca ni Jehova nahiabut sa campo.)MZUg sa paghiabut sa arca sa tugon ni Jehova didto sa campo, ang tibook nga Israel mingsinggit sa usa ka dakung tingog, sa pagkaagi nga ang yuta mikurog pag-usab. ZBusa ang katawohan nagpasugo ngadto sa Silo; ug ilang gidala gikan didto ang arca sa tugon ni Jehova sa mga panon, nga naglingkod sa ibabaw sa mga querubin: ug ang duruha ka anak nga lalake ni Eli, si Ophni ug si Pineas, didto uban sa arca sa tugon sa Dios.a=ZUg sa diha nga ang mga tawo miabut na sa campo, ang mga anciano sa Israel nanag-ingon: Ngano ba nga gihampak man kita ni Jehova niining adlawa sa atubangan sa mga Filistehanon? Atong kuhaon ang arca sa tugon ni Jehova gikan sa Silo ug dad-on ta nganhi, aron kana mahianhi sa taliwala nato, ug magluwas kanato gikan sa kamot sa atong mga kaaway.7ZUg ang mga Filistehanon nanagpahimutang sa ilang kaugalingon sa pagtalay batok sa Israel: ug sa diha nga nagakasangka na sila sa gubat ang Israel gidaug sa atubangan sa mga Filistehanon; ug ilang gipamatay gikan sa panon sa kasundalohan sa patag duolan sa upat ka libo ka tawo.\ 5ZUg ang pulong ni Samuel miabut sa tibook nga Israel. Karon ang Israel nanggula sa pagpakig-away batok sa mga Filistehanon, ug nanagpahaluna tupad sa Eben-ezer: ug ang mga Filistehanon mingpahaluna didto sa Aphec./ZUg si Jehova nagpakita na usab didto sa Silo; kay si Jehova nagpakita sa iyang kaugalingon kang Samuel didto sa Silo pinaagi sa pulong ni Jehova.#ZUg ang tibook Israel gikan sa Dan bisan ngadto sa Beer-seba nanghibalo nga si Samuel nahimutang aron mahimo nga usa ka manalagna ni Jehova.wiZUg si Samuel nagtubo, ug si Jehova nag-uban kaniya, ug wala magatugot nga may mahulog sa iyang pulong sa yuta.+QZUg si Samuel nagsugilon kaniya sa tanan ug wala magtago sa bisan unsa gikan kaniya. Ug siya miingon: Kadto mao si Jehova: ipabuhat kaniya kong unsay maayo kaniya.~ZUg siya miingon: Unsa ang butang nga gisulti ni Jehova kanimo? Ako nagahangyo kanimo, ayaw kana pagitungina kanako: Ang Dios magahimo unta sa ingon kanimo ug labi pa gayud usab kong ikaw magtungina sa bisan unsa kanako sa tanang mga butang nga iyang gisulti kanimo.b}?ZUnya si Eli nagtawag kang Samuel, ug miingon: Samuel, anak ko. Ug siya miingon: Ania ako. |;ZUg si Samuel mihigda hangtud sa pagkabuntag, ug miabli sa mga pultahan sa balay ni Jehova. Ug si Samuel nahadlok sa pagpahibalo kang Eli sa panan-awon. {ZUg busa ako nakapanumpa sa balay ni Eli, nga ang kasal-anan sa balay ni Eli, dili kabayran ug halad ni sa hatag sa walay katapusan.yzmZ Kay ako nagsugilon kaniya nga ako ang magahukom sa iyang balay sa walay katapusan, tungod sa kasal-anan nga iyang nahibaloan, tungod kay ang iyang mga anak nga lalake nanagdala ug tunglo sa ilang kaugalingon, ug siya wala magbadlong kanila.y/Z Nianang adlawa ako magahimo batok kang Eli sa tanan nga akong gipamulong mahitungod sa iyang balay, sukad sa sinugdan bisan hangtud sa katapusan.(xKZ Ug si Jehova miingon kang Samuel: Ania karon, ako magahimo ug usa ka butang sa Israel, nga niana ang duha ka igdulungog sa tagsatagsa nga makadungog magasiyuk.!w=Z Ug si Jehova miabut ug mitindog ug nagtawag ingon sa uban nga mga panahon: Samuel, Samuel. Unya si Samuel miingon: Sulti; kay ang imong sulogoon namati.PvZ Busa si Eli miingon kang Samuel: Lakaw, higda: ug mamao kini, kong siya magtawag kanimo, ikaw magaingon: Sulti, Jehova; kay ang imong sulogoon mamati. Busa si Samuel miadto ug mihigda sa iyang dapit.Hu ZUg si Jehova nagtawag pag-usab kang Samuel sa ikatolo. Ug siya mibangon ug miadto kang Eli, ug miingon: Ania ako; kay ikaw nagtawag kanako. Ug si Eli nakasabut nga ang bata gitawag ni Jehova.bt?ZKaron si Samuel wala pa makaila kang Jehova, ni ang pulong ni Jehova napahayag na kaniya.KsZUg si Jehova mitawag pag-usab: Samuel. Ug si Samuel mibangon ug miadto kang Eli, ug miingon: Ania ako; kay ikaw nagtawag kanako. Ug siya mitubag: Ako wala magtawag, anak ko; humigda ka pag-usab.1r]ZUg siya midalagan ngadto kang Eli, ug miingon: Ania ako; kay ikaw nagtawag kanako. Ug siya miingon: Ako wala magtawag; humigda ka pag-usab. Ug siya mipahawa ug mihigda.Gq ZNga si Jehova nagtawag kang Samuel: ug siya miingon: Ania ako.p%ZUg ang lamparahan sa Dios wala pa mapalong, ug si Samuel gipahigda aron matulog , sa sulod sa templo ni Jehova, diin didto ang arca sa Dios;&oGZUg kini nahitabo niadtong panahona, sa naghigda na si Eli sa iyang dapit (karon ang iyang mga mata nagsugod na sa pagkahalap, mao nga siya dili na makakita),(n MZUg ang bata nga si Samuel nag-alagad kang Jehova sa atubangan ni Eli. Ug ang pulong ni Jehova bililhon niadtong mga adlawa, niadto walay panan-awon nga kanunay.%mEZ$Ug mahitabo, nga ang tagsatagsa nga mahabilin sa imong balay moadto ug moyukbo kaniya tungod sa usa ka tipik nga salapi ug usa ka book nga tinapay, ug magaingon: Ibutang ako, nagahangyo ako kanimo, sa usa sa mga katungdanan sa sacerdote, aron ako makakaon sa usa ka tipik nga tinapay.l/Z#Ug ako magapatindog alang kanako ug usa ka matinumanong sacerdote, nga magabuhat sumala niadtong ania sa akong kasingkasing ug sa akong hunahuna: ug ako magatukod alang kaniya sa usa ka malig-on nga balay; ug siya magalakat sa atubangan sa akong dinihog sa walay katapusan.k1Z"Ug kini mao ang ilhanan kanimo, nga mahatabo sa imong duruha ka anak nga lalake, kang Ophni ug kang Pineas: sa usa ka adlaw silang duruha mamatay.bj?Z!Ug ang tawo nga imo, siya nga dili nako putlon sa akong halaran, mao ang magaut-ut sa imong mga mata, ug magapasubo sa imong kasingkasing; ug ang tanan nga pag-uswag sa imong balay mamatay sa ilang batan-ong panuigon.5ieZ Ug ikaw magasud-ong sa kasakit sa akong puloy-anan, sa tanang bahandi nga igahatag sa Dios sa Israel; ug mawalay usa ka tawo nga tigulang sa imong balay sa walay katapusan.%hEZAnia karon, ang mga adlaw moabut, nga akong putlon ang imong bukton, ug ang bukton sa balay sa imong amahan, aron walay usa ka tigulang tawo sa imong balay.\g3ZBusa si Jehova, ang Dios sa Israel, miingon: Ako nag-ingon sa pagkamatuod gayud nga ang imong balay, ug ang balay sa imong amahan, magalakaw unta sa atubangan nako sa walay katapusan; apan karon si Jehova nagaingon: Ipahalayo kana kanako; kay kanila nga nagapasidungog kanako ako magapasidungog, ug kanila nga nagatamay kanako pagatamayon.f)ZNganong gipatiran mo ang akong halad ug ang akong hatag, nga akong gisugo sa akong puloy-anan, ug nagatahud sa imong mga anak nga lalake labaw pa kay kanako, aron sa pagpatambok sa iyang kaugalingon uban sa labing maayo sa tanang mga halad sa Israel nga akong katawohan?EeZUg nagpili ba ako kaniya gikan sa tanang banay sa Israel aron mahimo nga akong sacerdote, sa pagtungas ngadto sa akong halaran, sa pagsunog sa incienso, sa pagsaput sa usa ka ephod sa akong atubangan? ug naghatag ba ako sa balay sa imong amahan sa tanang mga halad sa mga anak sa Israel nga hinimo pinaagi sa kalayo?kdQZUg may nahiabut nga usa ka tawo sa Dios kang Eli, ug miingon kaniya: Mao kini ang giingon ni Jehova: Nagpakita ba ako sa akong kaugalingon sa balay sa imong amahan sa didto pa sila sa Egipto, sa pagkaulipon sa balay ni Faraon?ac=ZUg ang bata nga si Samuel mitubo ug miuswag sa pagkahinimut-an ni Jehova ug sa mga tawo.b1ZKong ang usa ka tawo makasala batok sa lain, ang Dios magahukom kaniya; apan kong ang usa ka tawo makasala batok kang Jehova, kinsa ang magapakilooy alang kaniya? Bisan pa niana, sila wala mamati sa tingog sa ilang amahan, tungod kay si Jehova nagtinguha sa pagpatay kanila.ayZDili, mga anak ko, kay kini dili maayong taho nga akong hindunggan: gihimo ninyo nga makasala ang katawohan ni Jehova.`9ZUg siya miingon kanila: Nganong naghimo kamo nianang mga butanga? kay nadungog ko ang inyong dautang mga pamatasan gikan niining tibook nga katawohan.i_MZKaron si Eli tigulang na kaayo; ug siya nakadungog sa tanan nga gihimo sa iyang mga anak nga lalake sa tibook Israel, ug giunsa nila sa paghigda ipon sa mga babaye nga nag-alagad sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman.:^oZUg si Jehova midu-aw kang Ana, ug siya nanamkon, ug nanganak ug totolo ka anak nga lalake ug duruha ka anak nga babaye. Ug ang bata nga si Samuel nagtubo sa atubangan ni Jehova.c]AZUg si Eli nagpanalangin kang Elcana ug sa iyang asawa, ug miingon: Si Jehova naghatag kanimo ug kaliwat niining babayehana tungod sa hangyo nga gipangayo kang Jehova. Ug sila namauli ngadto sa ilang kaugalingong balay.E\ZKapin pa niini ang iyang inahan naghimo kaniya ug usa ka diyutayng bisti, ug gidala ngadto kaniya matagtuig, sa diha nga nag-adtoan siya uban sa iyang bana sa paghalad sa tinuig-nga-halad.p[[ZApan si Samuel nag-alagad sa atubangan ni Jehova, samtang bata pa siya, nga binaksan sa ephod nga lino.ZZUg ang sala sa mga batan-ong lalake hilabihan kadaku kaayo sa atubangan ni Jehova; kay ang mga tawo nagtamay sa paghalad kang Jehova. YZUg kong ang tawo moingon kaniya: Sa pagkatinuod ilang pagasunogon ang tambok pag-una, ug unya kumuha ka kutob sa kinahanglan sa imong kalag; nan unya siya magaingon: Dili, kondili ihatag mo kini kanako karon: ug kong dili, kuhaon ko kini pinaagi sa pagpugos.aX=ZOo, sa dili pa sila magasunog sa tambok, ang sulogoon sa sacerdote moanha, ug moingon sa tawo nga naghalad: Humatag ka ug unod aron aslon alang sa sacerdote; kay dili siya buot sa linat-an nga unod, kondili sa hilaw.WW)ZUg iyang itugsok kini sa kalaha, kun sa tatso, kun sa kawa, kun sa kolon; ang tanan nga madala sa igsasab-it-sa-unod kuhaon sa sacerdote. Ingon niana gibuhat nila sa mga Israelihanon nga manghiadto sa Silo.{VqZ Ug ang batasan sa mga sacerdote uban sa katawohan mao, nga, kong may bisan kinsang tawo nga maghalad sa halad, ang sulogoon sa sacerdote manuol samtang nga nagbukal pa ang unod, ang sab-it-sa-unod nga may totolo ka ngipon diha sa iyang kamot;^U7Z Karon ang mga anak nga lalake ni Eli mga dautang tawo; sila wala makaila kang Jehova.TZ Ug si Elcana miadto sa Rama ngadto sa iyang balay. Ug ang bata nag-alagad kang Jehova sa atubangan ni Eli, nga sacerdote.S}Z Sila nga makigbugno batok kang Jehova mangagamay sa pagadugmokon; Batok kanila siya magapadalogdog didto sa langit: Si Jehova magahukom sa mga kinatumyan sa yuta; Ug siya magahatag ug kalig-on sa iyang hari, Ug magabayaw sa sungay sa iyang dinihog.R)Z Siya magabantay sa mga tiil sa iyang mga balaan; Apan ang dautan pahilumon diha sa kangitngitan; Kay pinaagi sa kusog walay tawo nga makadaug. QZSiya magabangon sa kabus gikan sa abug, Iyang gituboy ang hangul gikan sa kalibangan, Aron sa pagpalingkod kanila uban sa mga principe, Ug manunod sa trono sa himaya: Kay ang mga haligi sa yuta iya ni Jehova, Ug iyang gitungtong ang kalibutan sa ibabaw nila.jPOZSi Jehova mohimo sa tawo nga kabus, ug magapadato: Siya magapaubos sa tawo , siya usab magabayaw. >~W||[{zyy=x!vuutsr|qapxon llBjj$ihUgfeddccTbb> =<';~:99.88?6543211$0/.-,++*[)(''2&%%##1"1! YcpatvW* A } 5 91O0jOZ*Ug si Saul miingon: Papalari ako ug si Jonathan nga akong anak nga lalake. Ug si Jonathan nakuha.+~QZ)Busa si Saul miingon kang Jehova, ang Dios sa Israel: Ipakita ang katul-id. Ug si Jonathan ug si Saul nakuha pinaagi sa pagpapalad , apan ang katawohan nakagawas.Z}/Z(Unya miingon siya sa tibook Israel: Didto kamo sa usang daplin, ug ako ug si Jonathan nga akong anak nga lalake moadto sa pikas nga daplin. Ug ang katawohan ming-ingon kang Saul: Buhata sumala sa maayo kanimo.p|[Z'Kay, ingon nga si Jehova buhi, nga mao ang nagluwas sa Israel, bisan pa kong kana anaa kang Jonathan nga akong anak nga lalake, siya sa pagkatinuod mamatay. Apan walay usa ka tawo sa taliwala sa tibook katawohan nga mitubag kaniya.{/Z&Ug si Saul miingon: Paduol kamo dinhi, tanan kamong mga pangulo sa katawohan; ug ilha ug tan-awa kong diin magagikan kining salaa niining adlawa.,zSZ%Ug si Saul nangayo ug pakitambag sa Dios. Molugsong ba ako sunod sa mga Filistehanon? itugyan mo ba sila sa kamot sa Israel? Apan siya wala tubaga niadtong adlawa..yWZ$Ug si Saul miingon: Manlugsong kita sunod sa mga Filistehanon sa gabii, ug kuhaon ta ang alagawon nga anaa kanila hangtud sa paghayag sa kabuntagon, ug dili nato binlan ug usa ka tawo sila. Ug sila miingon: Buhata sumala sa maayo kanimo. Unya miingon ang sacerdote: Paduol kita ngadto sa Dios.vxgZ#Ug si Saul nagtukod ug usa ka halaran kang Jehova: kadto mao ang unang halaran nga iyang gitukod kang Jehova. wZ"Ug si Saul miingon: Panagtibulaag kamo sa taliwala sa katawohan ug ingna sila: Dad-a nganhi kanako ang vaca sa tagsatagsa ka tawo, ug ang tagsatagsa ka tawo sa iyang carnero ug ihawon kini dinhi, ug kan-a; ug ayaw pagpakasala batok kang Jehova sa pagkaon lakip sa dugo. Ug ang tibook katawohan nanagdala ang tagsatagsa ka tawo sa iyang vaca niadtong gabhiona, ug nanag-ihaw niana didto.xvkZ!Unya ilang gisuginlan si Saul, nga nagaingon: Ania karon, ang katawohan nakasala batok kang Jehova, kay niana nangaon sila lakip ang dugo. Ug siya miingon: Kamo nagbuhat sa mabudhion gayud: paligdi ako ug usa ka dakung bato niining adlawa.GZ Apan kong magapadayon kamo sa pagbuhat sa kadautan, mangaut-ut kamo, kamo ug ang inyong hari.?=yZ Kahadloki lamang ninyo si Jehova, ug alagaron ninyo siya sa kamatuoran sa bug-os ninyong kasingkasing; kay hunahunaa kong unsa ka dagku ang mga butang nga iyang gihimo alang kaninyo.E<Z Labut pa, alang kanako, ipahilayo kini kanako nga ako magapakasala batok kang Jehova sa pag-undang sa pag-ampo tungod kaninyo: apan ako nagatudlo kaninyo sa maayo ug sa matarung nga dalan.@;{Z Kay si Jehova dili motalikod sa iyang katawohan tungod sa iyang dakung ngalan, tungod kay nakapahimuot kang Jehova ang paghimo kaninyo nga usa ka katawohan alang sa iyang kaugalingon.%:EZ Ug ayaw kamo pagtipas; kay unya magalakaw kamo sa pagpangita sa mga butang nga kawang nga dili magapulos, ni makaluwas, kay kini maoy mga butang nga kawang.f9GZ Ug si Samuel miingon sa katawohan: Ayaw kahadlok: kamo sa pagkatinuod naghimo niining tanang kadautan; apan ayaw pagsimang gikan sa pagsunod kang Jehova, kondili mag-alagad kamo kang Jehova sa bug-os ninyong kasingkasing:u8eZ Ug ang tibook katawohan ming-ingon kang Samuel: Pag-ampo alang sa imong sulogoon kang Jehova nga imong Dios, aron kami dili mamatay; kay kami nakadugang sa tanan namong mga sala niining dautan sa pagpangayo alang kanamo, ug usa ka hari.17]Z Busa si Samuel nagtawag kang Jehova; ug si Jehova nagpadala ug dalogdog ug ulan niadtong adlawa: ug ang tibook katawohan nangahadlok ug daku kang Jehova ug kang Samuel.6 Z Dili ba ting-ani sa trigo karong adlawa? Ako magatawag kang Jehova, nga siya magapadala ug dalogdog ug ulan; ug kamo mahibalo ug makakita nga ang inyong pagkadautan daku kaayo, nga inyong nahimo sa pagtan-aw ni Jehova, sa pagpangayo ninyo ug usa ka hari. 5Z Busa karon tindog kamo sa walay lihok ug tan-awa kining dakung butang, nga pagabuhaton ni Jehova sa atubangan sa inyong mga mata.C4Z Apan kong dili kamo mamati sa tingog ni Jehova, kondili mosukol himoon batok sa sugo ni Jehova, nan ang kamot ni Jehova magabatok kaninyo, ingon nga kana batok usab sa inyong mga amahan.s3aZ Kong kamo mahadlok kang Jehova, ug mag-alagad kaniya, ug mamati sa iyang tingog, ug dili mosukol batok sa sugo ni Jehova, ug kamo ug ang hari usab nga magahari sa ibabaw ninyo mahimong mga magsusunod ni Jehova nga inyong Dios, maayo :2'Z Busa karon, tan-awa, ang hari nga inyong gipili, ug nga inyong gipangayo: ug, ania karon, si Jehova nagbutang ug usa ka hari sa ibabaw ninyo.c1AZ Ug sa diha nga kamo nakakita nga si Naas ang hari sa mga anak sa Ammon mianhi batok kaninyo, kamo ming-ingon kanako: Dili, apan usa ka hari ang maghari kanamo; sa diha nga si Jehova nga inyong Dios mao ang inyong hari.C0Z Ug si Jehova nagpadala kang Jerobaal, ug kang Bedan, ug kang Jephte, ug kang Samuel, ug nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa inyong mga kaaway sa tanang dapit; ug kamo nagpuyo sa kalig-on.i/MZ Ug sila mingtu-aw kang Jehova, ug ming-ingon: Kami nakasala, tungod kay gibiyaan namo si Jehova, ug nag-alagad sa mga Baal ug sa Astaroth: apan karon luwasa kami gikan sa kamot sa among mga kaaway, ug kami mag-alagad kanimo.r._Z Apan sila nalimot kang Jehova nga ilang Dios; ug siya nagbaligya kanila ngadto sa kamot ni Sisara, capitan sa panon ni Asor, ug ngadto sa kamot sa mga Filistehanon, ug ngadto sa kamot sa hari sa Moab; ug sila nakig-away batok kanila.w-iZ Sa diha nga si Jacob nahiabut didto sa Egipto, ug ang inyong mga amahan nanagtu-aw kang Jehova, unya si Jehova nagpadala kang Moises ug kang Aaron, nga maoy nagdala sa inyong mga amahan gikan sa Egipto, ug nagpapuyo kanila niining dapita.Q,Z Busa karon panindog kamo sa walay lihok; aron ako magapangamuyo uban kaninyo sa atubangan ni Jehova mahitungod sa tanang mga matarung buhat ni Jehova, nga iyang gihimo kaninyo ug sa inyong mga amahan."+?Z Ug si Samuel miingon sa katawohan: Si Jehova mao ang nagtudlo kang Moises ug kang Aaron, ug mao ang nagdala sa inyong mga amahan gikan sa yuta sa Egipto.S*!Z Ug siya miingon kanila: Si Jehova maoy saksi batok kaninyo, ug ang iyang dinihog mao ang saksi niining adlawa, nga kamo wala makakaplag ug bisan unsa sa akong kamot. Ug sila ming-ingon: Siya maoy saksi.)Z Ug sila ming-ingon: Ikaw wala maglimbong kanamo, ni maglupig kanamo, ni magdawat ka ug bisan unsa gikan sa kamot sa bisan kinsang tawo.b(?Z Ania ako: saksi kamo batok kanako sa atubangan ni Jehova, ug sa atubangan sa iyang dinihog: kinsang vaca ang akong nakuha? kun kinsang asno akong gikuha? kinsa ang akong gilupigan? kun kinsa ang akong gilimbongan? kun gikan kang kinsang kamot nga ako nagdawat ug hiphip aron sa pagbuta sa akong mga mata diha niana? ug ako magauli niana kaninyo.'Z Ug karon, tan-awa, ang hari nagalakat sa atubangan ninyo; ug ako tigulang na ug ubanon na ug ulo; ug, ania karon, ang akong mga anak nga lalake anaa uban kaninyo: ug ako nakalakaw sa inyong atubangan sukad sa akong pagkabatan-on hangtud niining adlawa..& YZ Ug si Samuel namulong sa tibook Israel: Ania karon, ako nagpatalinghug sa inyong tingog sa tanan ninyong gipamulong kanako, ug naghimo ug usa ka hari sa ibabaw ninyo.!%=Z Ug ang tibook katawohan nangadto sa Gilgal; ug didto sila naghimo kang Saul nga hari sa atubangan ni Jehova didto sa Gilgal; ug didto naghalad sila sa mga halad-sa-pakigdait sa atubangan ni Jehova; ug didto si Saul ug ang tanang mga tawo sa Israel nanagkalipay sa hilabihan gayud.$Z Unya miingon si Samuel sa katawohan: Umari kamo, ug mangadto kita sa Gilgal, ug bag-ohon ta pag-usab ang gingharian didto. # Z Ug si Saul miingon: Walay usa ka tawo nga pagpatyon niining adlawa; kay niining adlawa si Jehova naghimo ug kaluwasan sa Israel."#Z Ug ang katawohan ming-ingon kang Samuel: Kinsa siya nga miingon: Maghari ba si Saul kanato? dad-a ang mga tawo, aron kami magapatay kanila.V!'Z Ug mao kana nga sa pagkaugma, si Saul nagbahin sa katawohan sa totolo ka panon; ug ming-adto sila ngadto sa kinatalikwad-an sa campo sa pagbantay sa kabuntagon, ug gipamatay ang mga Ammonihanon hangtud sa pag-init sa adlaw: ug nahitabo, nga sila nga nahabilin gipapatlaag, sa pagkaagi nga walay duruha kanila nga nahabilin nga kuyog. Z Busa ang mga tawo sa Jabes nanag-ingon: Ugma manganha kami diha kanimo, ug pagabuhaton namo ang tanan nga daw maayo kanimo.Z Ug sila miingon sa mga sulogoon nga nanghiabut: Kini mao ang inyong ipamulong sa katawohan sa Jabes-Galaad: Ugma, sa mainit na ang adlaw kamo makabaton ug kaluwasan. Ug ang mga sulogoon ming-abut ug gisuginlan ang mga tawo sa Jabes; ug sila nangalipay.Z Ug iyang giihap sila didto sa Bezec ug ang mga anak sa Israel may totolo ka gatus ka libo, ug ang mga tawo sa Juda may katloan ka libo.Z Ug mikuha siya ug usa ka parisan sa mga vaca, ug gilapalapa kini sa pagkagagmay, ug gipadala kini ngadto sa tanang mga utlanan sa Israel pinaagi sa kamot sa mga sulogoon, nga nagaingon: Bisan kinsa nga dili mosunod kang Saul ug kang Samuel, mao kini ang pagabuhaton sa iyang mga vaca. Ug ang kahadlok ni Jehova miabut sa ibabaw sa katawohan, ug sila nanggula ingon sa usa ka tawo.3Z Ug ang Espiritu sa Dios midangat nga puno sa gahum kang Saul sa pagkadungog niya niadtong mga pulonga, ug ang iyang kasuko misilaub ug daku uyamut.[1Z Ug, ania karon, si Saul nahiabut nga nagasunod sa mga vaca gikan sa kaumahan; ug si Saul miingon: Unsay nahitabo sa katawohan nga nanghilak man sila? Ug ilang gisuginlan siya sa mga pulong sa mga tawo sa Jabes.BZ Unya ming-abut ang mga sulogoon ni Saul ngadto sa Gabaa, ug namulong niining mga pulonga sa mga igdulungog sa katawohan: ug ang tibook katawohan mingpataas sa ilang tingog ug minghilak.jOZ Ug ang mga anciano sa Jabes nanag-ingon kaniya: Hatagi kami ug pito ka adlaw nga tagal, aron makapadala kami ug mga sulogoon ngadto sa tanang utlanan sa Israel; ug unya, kong walay makaluwas kanamo, manganha kami diha kanimo.q]Z Ug si Naas ang Ammonihanon miingon kanila. Niini lamang nga condicion, ako magabuhat niana uban kaninyo, nga luskon ang inyong tanang mga mata nga too; ug ako magabutang niana alang sa usa ka pagbiaybiay ibabaw sa tibook nga Israel.B Z Unya si Naas ang Ammonihanon miadto ug nagpahaluna batok sa Jabes-Galaad: ug ang tanang tawo sa Jabes nanag-ingon kang Naas: Paghuhat ug pakigsaad uban kanamo, ug magaalagad kami kanimo.8kZ Apan may ubang mga walay bili nga tawo nanag-ingon: Unsaon niining tawohana ang pagluwas kanato? Ug ilang gitamay siya, ug wala magdala kaniya ug gasa. Apan nagpakahilum siya. Z Ug si Saul usab miadto sa iyang balay, didto sa Gabaa; ug didto mikuyog kaniya ang panon kansang mga kasingkasing gitandog sa Dios.vgZ Unya gisuginlan ni Samuel ang katawohan sa kahimtang sa gingharian, ug gisulat kini sa usa ka basahon, ug gibutang kini sa atubangan ni Jehova. Ug gipalakaw ni Samuel ang tibook nga katawohan ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balay.^7Z Ug si Samuel miingon sa tanang katawohan: Tan-awa ninyo siya nga gipili ni Jehova, nga walay makasama kaniya taliwala sa tibook nga katawohan? Ug ang tibook nga katawohan naninggit ug nanag-ingon: Mabuhi ang hari.,SZ Ug ilang gidalagan ug gidala siya gikan didto; ug sa mitindog siya taliwala sa katawohan, siya taas kay sa uban nga katawohan kutob sa iyang abaga ngadto sa itaas.3aZ Busa nangutana pa gayud sila kang Jehova: Aduna pa bay usa ka tawo nga pagapaanhion? Ug si Jehova mitubag: Ania karon, siya mitago sa iyang kaugalingon ipon sa mga putos.Z/Z Ug nagdala sa banay sa Benjamin haduol sa ilang panimalay, ug ang panimalay sa mga Matrihanon gikuha; ug si Saul ang anak nga lalaki ni Cis gikuha: apan sa diha nga sila nagapangita kaniya siya wala makaplagi.kQZ Busa si Samuel nagdala sa tibook nga mga banay sa Israel sa duol, ug ang banay sa Benjamin gikuha.@{Z Apan kamo niining adlawa nagsalikway sa inyong Dios, nga sa iyang kaugalingon nagaluwas kaninyo sa tanan ninyong kalisdanan ug sa inyong kasakitan: apan kamo namulong pa kaniya: Dili , apan butangi kami ug usa ka hari. Busa karon pangatubang kamo kang Jehova pinaagi sa inyong mga banay ug sa inyong mga linibo. Z Ug siya miingon sa mga anak sa Israel: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ako nagdala sa Israel gikan sa Egipto, ug ako ang nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa mga Egiptohanon, ug gikan sa kamot, sa tanang mga gingharian nga nagalupig kaninyo.O Z Ug si Samuel nagtigum sa tanang katawohan ngadto kang Jehova sa Mizpa;B Z Ug si Saul miingon sa iyang uyoan: Gipahayagan kami niya nga ang mga asno nakaplagan na. Apan mahitungod sa hinungdan sa gingharian, nga gipamulong ni Samuel, wala pa siya suginli niya.m UZ Ug ang uyoan ni Saul miingon: Suginli ako, ako nagahangyo kanimo, unsay gipamulong ni Samuel kanimo.I  Z Ug ang uyoan ni Saul miingon kaniya ug sa iyang sulogoon: Diin kamo mangadto? Ug siya miingon: Sa pagpangita sa mga asno; ug sa pagtan-aw namo nga wala sila hikaplagi, miadto kami kang Samuel.S!Z Ug sa pagkahuman na niya sa pagpanagna, siya midangat sa hataas nga dapit.,SZ Ug usa sa taga-didto niadtong dapita mitubag ug miingon: Ug kinsay ilang amahan? Busa kini nahimong usa ka sanglitanan: Nahisagol ba usab si Saul sa mga manalagna?Z Ug nahitabo, sa diha nga ang tanan nga nakaila kaniya sa unang panahon nakita nga, ania karon, siya nagapanagna uban sa mga manalagna, unya ang katawohan nanag-ingon sa usa ug usa: Unsa kining miabut sa anak nga lalaki ni Cis? Ipon ba usab si Saul sa mga manalagna?T#Z Ug sa diha nga nahiabut na sila didto sa bungtod, ania karon, usa ka panon sa mga manalagna mingsugat kaniya; ug ang Espiritu sa Dios miabut kaniya nga puno sa gahum, ug nagpanagna siya sa taliwala nila.LZ Ug mao kadto, nga, sa diha nga mitalikod na siya aron sa paglakaw gikan kang Samuel, ang Dios nagahatag kaniya ug lain nga kasingkasing: ug kadtong tanan nga mga ilhanan nahitabo niadtong adlawa.,SZ Ug ikaw magalugsong una kanako ngadto sa Gilgal; ug ania karon, ako molugsong ngadto kanimo, aron sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog, ug magahalad sa mga halad-sa-pakigdait: pito ka adlaw ikaw magahulat, hangtud nga ako mahiabut kanimo, ug magatudlo kanimo kong unsa ang imong pagabuhaton.1Z Ug himoa kini sa diha nga moabut na kanimo kining mga ilhanan, nga ikaw magbuhat sumala sa itugot kanimo sa higayon; kay ang Dios nagauban kanimo.Z Ug ang Espiritu ni Jehova moabut kanimo nga puno sa gahum, ug ikaw magapanagna uban kanila, ug mabalhin ka ingon nga usa ka laing tawo.Z Sa tapus niana ikaw mahiabut sa bungtod sa Dios, diin didto ang salipdanan sa kasundalohan sa mga Filistehanon: ug kini mahitabo, sa diha nga ikaw mahaabut didto sa ciudad, nga ikaw makahibalag sa usa ka panon sa manalagna nga magapauli gikan sa hataas nga dapit uban ang usa ka salterio, ug usa ka pandereta, ug usa ka flauta, ug usa ka alpa, nagauna kanila; ug managpanagna sila:Z Ug sila mohatag ug katahuran kanimo, ug mohatag kanimo ug duruha ka book nga tinapay nga pagadawaton mo gikan sa ilang kamot.;~qZ Unya ikaw magapadayon gikan didto, ug ikaw mahiabut sa encina didto sa Tabor; ug didto may totolo ka tawo nga mosugat kanimo nga motungas ngadto sa Dios sa Beth-el, ang usa nagadala ug totolo ka nating kanding ug ang usa nagadala ug totolo ka book nga tinapay, ug ang usa nagadala ug usa ka botellang vino:}'Z Sa diha nga nahimulag na ikaw gikan kanako niining adlawa, unya makakaplag ikaw ug duruha ka tawo tupad sa lubnganan ni Rachel, sa utlanan sa Benjamin didto sa Selsah; ug sila moingon kanimo: Ang mga asno nga imong gipangita nakaplagan na; ug ania karon, ang imong amahan wala na magtagad sa mga asno, ug nahingawa tungod kanimo, nga nagaingon: Unsay pagabuhaton ko alang sa akong anak nga lalake?O| Z Unya si Samuel mikuha sa garrapa sa lana, ug nagbubo niana sa ibabaw sa iyang ulo, ug mihalok kaniya, ug miingon: Dili ba mao si Jehova ang nagdihog kanimo aron mahimong principe sa iyang panulondon?e{EZ Samtang sila nagpadulong na sa kinatumyan sa ciudad, si Samuel miingon kang Saul: Sugoa ang sulogoon sa pagpauna kanato (ug miuna siya) apan humunong ka pag-una, ug ayaw paglihok aron padunggon ko ikaw sa pulong sa Dios.z)Z Ug sila mingbangon pagsayo: ug nahitabo sa haduol na ang pagbanag-banag sa adlaw, nga si Samuel nagpatawag kang Saul ngadto sa ibabaw sa atop, nga nagaingon: Bangon, aron palakton ko ikaw. Ug si Saul mibangon ug nangadto silang duruha ngadto sa gawas, siya ug si Samuel.y/Z Ug sa diha nga sila minglugsong gikan sa hataas nga dapit ngadto sa ciudad, siya nakigsabutsabut uban kang Saul didto sa ibabaw sa atop sa balay.oxYZ Ug ang magluluto mikuha sa paa, ug kadtong diha sa ibabaw niana, ug gibutang kana sa atubangan ni Saul. Ug si Samuel miingon: Ania karon, kana nga gilain! ibutang kana sa imong atubangan ug kumaon; tungod kay sa natudlo nga panahon kana gitipigan alang kanimo, kay ako miingon: Ako nagdapit sa katawohan. Busa si Saul mikaon uban kang Samuel niadtong adlawa. wZ Ug si Samuel miingon sa magluluto: Dad-a ang bahin nga akong gihatag kanimo, nga akong giingon kanimo: Ibutang kana tupad kanimo.LvZ Ug gidala ni Samuel si Saul ug ang iyang sulogoon, ug gidala sila ngadto sa lawak sa mga dumoduaw ug gipalingkod sila sa kinalabwan nga dapit, uban kanila ang mga dinapit nga may katloan ka tawo.uZ Ug si Saul mitubag ug miingon: Dili ba ako Benjaminhon, gikan sa kinagamayan sa mga banay sa Israel? Ug ang akong panimalay ang kinadiyutayan sa tanang mga panimalay sa banay sa Benjamin? Busa ngano nga ikaw nagasulti kanako sa ingon niini nga paagiha?)tMZ Ug mahitungod sa imong mga asno nga nangawala sa may totolo na karon ka adlaw nga nangagi, ayaw pag-ibutang ang imong hunahuna niana; kay sila hingkaplagan na. Ug alang kang kinsa ba ang tanan nga pagatinguhaon sa Israel? Dili ba kana alang kanimo, ug sa tibook nga balay sa imong amahan?s+Z Ug si Samuel mitubag kang Saul, ug miingon: Ako mao ang magtatan-aw: Tumungas ka nga una kanako ngadto sa hataas nga dapit, kay ikaw magakaon uban kanako niining adlawa: ug sa pagkabuntag ikaw akong palakton, ug magasugilon kanimo sa tanan nga anaa sa imong kasingkasing.rZ Unya si Saul mipahaduol kang Samuel didto sa ganghaan, ug miingon: Suginli ako, ako nagahangyo kanimo, hain ba ang balay sa magtatan-aw.BqZ Ug sa diha nga si Samuel nakakita kang Saul, si Jehova, miingon kaniya: Ania karon, ang tawo nga akong gisulti kanimo! ang mao nga tawo magaadunay pagbulot-an ibabaw sa akong katawohan.Wp)Z Ugma sa ingon niining taknaa padad-an ko ikaw ug usa ka tawo gikan sa yuta sa Benjamin, ug ikaw magadihog kaniya sa pagka-principe ibabaw sa akong katawohan nga Israel; ug siya magaluwas sa akong katawohan gikan sa kamot sa mga Filistehanon: tungod kay ako nagsud-ong sa akong katawohan, tungod kay ang ilang pagtu-aw midangat kanako.eoEZ Karon si Jehova nagpadayag kang Samuel usa ka adlaw sa wala mahiabut si Saul, nga nagaingon:n+Z Ug nangadto sila sa ciudad; ug sa paghiabut nila sa ciudad, ania karon, si Samuel migula padulong kanila, aron sa pag-adto sa hataas nga dapit.\m3Z Sa diha nga mahiabut kamo sa ciudad, makaplagan ninyo siya dayon, sa dili pa siya motungas sa hataas nga dapit sa pagkaon; kay ang katawohan dili mangaon hangtud nga siya mahiabut tungod kay siya ang manalangin sa halad; ug sa tapus niana silang mga dinapit mangaon. Busa karon panlakaw na kamo; kay niining panahona makaplagan ninyo siya.clAZ Ug sila nanubag kanila, ug nanag-ingon: Siya ania; tan-awa, siya nag-una kanimo; dumali ka karon, kay nahiabut siya karong adlawa diha sa ciudad; kay ang katawohan may usa ka paghalad karong adlawa sa hataas nga dapit.>kwZ Sa nagtungas sila sa tungasan ngadto sa ciudad nakakaplag sila ug mga batan-ong dalaga nga nanagpanggula aron sa pagkalus sa tubig, ug miingon kanila: Ania ba ang magtatan-aw dinhi? ~},|{dzyy2xww&vQuttsIrrHqponnGmll kEjiihhgffteeBddc_baa`__s^]B\d[ZYYRX,WWDVUgTSxRR{QQPONNM}LKJJ0IHH GFEDDC~BjA]A@v??>Y=<;;8:H98@764433_2110//\.n-,++(*{))-(&%%$7#~"f!4 $}>,Zu~ w  6. WZKay gibutang niya ang iyang kinabuhi sa iyang kamot, ug gipatay ang Filistehanon, ug si Jehova naghimo ug usa ka dakung pagdaug alang sa tibook nga Israel: ikaw nakakita niana, ug nalipay; ngano man nga magapakasala ka batok sa dugo nga walay sala, sa pagpatay kang David sa walay gipasikaran?"?ZUg si Jonathan misulti kang Saul nga iyang amahan ug maayo, mahitungod kang David, ug miingon kaniya: Ayaw pag-itugot nga magpakasala ang hari batok sa iyang alagad, batok kang David; tungod kay siya wala makasala batok kanimo, ug tungod kay ang iyang buhat mga maayo kaayo kanimo:BZUg mogula ako ug motindog tupad sa akong amahan sa kapatagan diin atua ikaw, ug makigsulti ako uban sa akong amahan mahitungod kanimo; ug kong unsay akong makita, akong isugilon kanimo.%ZUg si Jonathan nagsugilon kang David, nga nagaingon: Si Saul nga akong amahan nagapangita sa pagpatay kanimo: busa karon, ako nagahangyo kanimo, magbantay ka sa imong kaugalingon sa pagkabuntag, ug pumuyo ka sa usa ka tago nga dapit, ug tumago ka sa imong kaugalingon.X -ZUg si Saul misulti kang Jonathan nga ang iyang anak nga lalake, ug sa tanan niyang mga sulogoon, nga ilang patyon si David. Apan si Jonathan, ang anak nga lalake ni Saul nagamalipayon sa hilabihan kang David.ZUnya ang mga principe sa mga Filistehanon nanggula: ug nahitabo, ingon sa kasubsob sa tanan nilang pag-adto, nga si David nagbinuotan sa pagkamanggialamon sa iyang kaugalingon labi pa kay sa tanang mga sulogoon ni Saul; mao nga ang iyang ngalan gimahal.lSZUg si Saul misamot na gayud pagkahadlok kang David, ug si Saul mahimong kaaway ni David sa kanunay.  ZUg si Saul nakakita ug nanghibalo nga si Jehova nagauban kang David; ug si Michal, ang anak nga babaye ni Saul nahigugma kaniya.U%ZUg si David mibangon ug miadto, siya ug ang iyang mga tawo, ug gipatay ang duruha ka gatus ka tawo sa mga Filistehanon; ug gidala ni David ang ilang mga yamis, ug ilang gihatag kini sa husto nga gidaghanon ngadto sa hari, aron siya mahimong umagad nga lalake sa hari. Ug gipaasawa ni Saul kaniya si Michal ang iyang anak nga babaye.@{ZUg sa diha nga gisuginlan si David sa iyang sulogoon niining mga pulonga, kini nakapahimuot kaayo kang David aron mahimong umagad nga lalake sa hari. Ug ang mga adlaw wala pa matapus;,SZUg si Saul miingon: Kini mao ang ipamulong ninyo kang David: Ang hari wala magkinahanglan sa bisan unsang bugay, kondili sa usa ka gatus ka mga yamis sa mga Filistehanon, nga sa pagpanimalus sa mga kaaway sa hari. Karon si Saul naghunahuna nga ipahulog si David sa kamot sa mga Filistehanon.dCZUg ang sulogoon ni Saul misugilon kaniya, nga nagaingon: Niining paagiha namulong si David. ZUg ang mga sulogoon ni Saul misulti niining mga pulonga sa mga igdulungog ni David. Ug si David miingon: Daw gipakasayon lamang ninyo kanang butanga ang pagkaumagad nga lalake sa hari, sa nakita nga ako usa ka kabus nga tawo, ug dili gani angay nga pagtagdon?saZUg gisugo ni Saul ang iyang mga sulogoon, nga nagaingon : Sultihi si David sa tago, ug ingna: Ania karon, ang hari nagmalipayon diha kanimo, ug ang tanan niyang mga sulogoon nahagugma kanimo: busa karon maumagad ka nga lalake sa hari.saZUg si Saul miingon: Ako siyang ihatag kaniya aron siya mahimong lit-ag kaniya, ug nga ang kamot sa mga Filistehanon mahasupak kaniya. Busa si Saul miingon kang David: Ikaw niining adlawa mahimong akong umagad nga lalake sa ikaduha na. ZUg si Michal ang anak nga babaye ni Saul, nahagugma kang David: ug ilang gisuginlan si Saul, ug ang maong butang nakalipay kaniya.)MZApan nahitabo sa panahon nga si Merab, ang anak nga babaye ni Saul, igahatag na unta kang David, nga siya gihatag kang Adriel ang taga-Meholatita aron ipaasawa.%EZUg si David miingon kang Saul: Kinsa ba ako, ug unsa ang akong kinabuhi kun ang banay sa akong amahan sa Israel, nga ako mahimong umagad nga lalake sa hari?LZUg si Saul miingon kang David: Ania karon ang akong kamagulangang anak nga babaye si Merab, siya akong ipaasawa kanimo; magmaisugon lamang ikaw alang kanako, ug gubata ang mga gubat ni Jehova. Kay si Saul miingon: Dili itugot nga magadapat ang akong kamot kaniya, kondili ang kamot sa mga Filistehanon ang padapaton kaniya.p [ZApan ang tibook nga Israel ug Juda nahagugma kang David; kay siya migula ug mibalik sa ilang atubangan.l SZUg sa diha nga nakita ni Saul nga siya naggawi sa pagkabuotan, siya mitindog nga may kataha kaniya.g IZUg si David naggawi sa pagkabuotan sa tanan niyang mga kagawian; ug si Jehova nag-uban kaniya. 3Z Busa gikuha siya ni Saul gikan kaniya, ug gihimo siya nga iyang capitan ibabaw sa usa ka libo; ug migula siya ug mibalik sa atubangan sa katawohan.j OZ Ug si Saul nahadlok kang David, tungod kay si Jehova nag-uban kaniya, ug mibulag gikan kang Saul.&GZ Ug gibangkaw ni Saul ang bangkaw; kay siya miingon: Bangkawan ko si David bisan ngadto sa bongbong. Ug si David milikay gikan sa iyang atubangan sa nakaduha.%Z Ug nahitabo sa pagkabuntag, nga usa ka dautang espiritu gikan sa Dios miabut sa dakung gahum kang Saul, ug siya nagpanagna sa kinataliwad-an sa balay: ug si David nagtugtog uban sa iyang kamot, ingon sa iyang gibuhat adlaw-adlaw. Ug si Saul may bangkaw sa iyang kamot;U%Z Ug si Saul nagpasiplat kang David kutob niadtong adlawa ug ngadto sa unahan. ZUg si Saul naligutgut sa hilabihan gayud, ug kining pulonga wala makapahimuot kaniya; ug siya miingon: Gipahanungod nila kang David ang tinagpulo ka libo, ug kanako ilang gipahanungod ang mga linibo lamang; ug unsa pay uban nga maiya kondili ang gingharian?2_ZUg ang mga babaye nanag-awit sa usa ug usa sa diha nga sila nanaghoni, ug nanag-ingon: Si Saul nakapatay sa iyang mga linibo, Ug si David sa iyang mga tinagpulo ka libo.4cZUg nahitabo sa nahiabut sila, sa diha nga nahiuli si David gikan sa pagpatay sa Filistehanon, nga ang mga babaye nanggula gikan sa tanang ciudad sa Israel, nga nanag-awit ug nanagsayaw, aron sa pagsugat kang hari Saul, uban ang mga gagmayng tambor, uban sa kalipay, uban sa mga tulonggon sa paghoni.hKZUg si David miadto bisan diin siya paadtoa ni Saul, ug nagagawi siya nga maalamon: ug gibutang siya ni Saul ibabaw sa mga tawo sa gubat, ug kini maayo sa pagtan-aw sa katawohan, ug sa pagtan-aw usab sa mga sulogoon ni Saul.-UZUg si Jonathan mihukas sa iyang saput nga diha kaniya, ug gihatag kini kang David, ug ang iyang bisti, lakip ang iyang pinuti ug ang iyang pana, ug ang iyang bakus.ZUnya si David ug si Jonathan naghimo sa usa ka pakigsaad, tungod kay siya gihigugma niya sama sa iyang kaugalingong kalag.r_ZUg gikuha siya ni Saul niadtong adlawa, ug wala na mobuot nga papaulion pa siya sa balay sa iyang amahan.F~ ZUg nahitabo, sa diha nga gitapus na niya ang pakigsulti kang Saul, nga ang kalag ni Jonathan nalanggikit sa kalag ni David, ug si Jonathan nahigugma kaniya ingon sa iyang kaugalingong kalag.#}AZ:Ug si Saul miingon kaniya: Kang kinsang anak ikaw, ikaw batan-ong tawo? Ug si David mitubag: Ako ang anak sa imong sulogoon nga si Isai ang Beth-lehemnon.,|SZ9Ug sa nahiuli na si David gikan sa pagpatay sa Filistehanon, gikuha siya ni Abner, ug gidala siya sa atubangan ni Saul uban ang ulo sa Filistehanon sa iyang kamot.A{Z8Ug ang hari miingon: Pangutana kinsang anak ang batan-on.|zsZ7Ug sa diha nga si Saul nakakita nga si David miadto batok sa Filistehanon, siya miingon kang Abner, ang capitan, sa panon, Abner kinsang anak kining batan-ona? Ug si Abner miingon: Ingon nga buhi ang imong kalag, Oh hari, dili ako makasugilon."y?Z6Ug gikuha ni David ang ulo sa Filistehanon, ug gidala kini ngadto sa Jerusalem; apan iyang gibutang ang iyang saput sa gubat didto sa iyang balongbalong.sxaZ5Ug ang mga anak sa Israel namauli gikan sa paglutos sa mga Filistehanon, ug ilang gitulis ang ilang campo..wWZ4Ug ang mga tawo sa Israel ug sa Juda mingbangon, ug naninggit, ug minglutos sa mga Filistehanon, hangtud nga ikaw mahiabut sa Gai, ug ngadto sa ganghaan sa Ecron. Ug ang mga nangasamad sa mga Filistehanon nangapukan diha sa alagianan ngadto sa Saraim, bisan ngadto sa Gath, ug ngadto sa Ecron.v#Z3Unya si David midalagan, ug mitindog sa ibabaw sa Filistehanon, ug gikuha ang iyang pinuti, ug giibut kini gikan sa sakuban niana, ug gipatay siya, ug gipunggot ang iyang ulo niini. Ug sa pagtan-aw sa mga Filistehanon nga ang ilang mananaug patay na, sila nangalagiw.5ueZ2Busa si David nakadaug sa Filistehanon uban sa usa ka lamboyog ug uban sa usa ka bato, ug naigo ang Filistehanon, ug gipatay siya; apan walay pinuti diha sa kamot ni David.\t3Z1Ug gikuot ni David ang iyang kamot sa iyang puntil, ug gikuha didto ang usa ka bato, ug gilabyog kini, ug naigo ang Filistehanon sa iyang agtang; ug ang bato nahilubong sa iyang agtang, ug nahiumod siya sa yuta.Ws)Z0Ug nahitabo, sa diha nga ang Filistehanon mitindog, ug miadto ug mipahaduol aron sa pagtagbo kang David, nga si David midali, ug midalagan padulong sa panon sa kasundalohan aron sa pagtagbo sa Filistehanon.:roZ/Ug aron nga kining tibook katilingban manghibalo nga si Jehova magaluwas dili pinaagi sa pinuti ug bangkaw: kay ang gubat iya ni Jehova, ug siya magahatag kanimo sa among kamot.\q3Z.Niining adlawa magatugyan si Jehova kanimo sa akong kamot; ug ako magabunal, ug magalunggo sa imong ulo gikan kanimo; ug ihatag ko ang mga minatay sa panon sa mga Filistehanon niining adlawa ngadto sa mga langgam sa kalangitan, ug sa mga ihalas nga mga mananap sa yuta; aron nga ang tibook yuta manghibalo nga adunay usa ka Dios sa Israel.p-Z-Unya miingon si David sa Filistehanon: Ikaw mianhi kanako uban sa usa ka pinuti, ug uban sa usa ka bangkaw, ug uban sa usa ka salapang apan ako mianhi kanimo sa ngalan ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa mga panon sa mga kasundalohan sa Israel, nga imong gipanamastamasan.o1Z,Ug ang Filistehanon miingon kang David: Umari ka kanako, ug ihatag ko ang imong unod sa mga langgam sa mga langit, ug sa mga mananap sa kapatagan.+nQZ+Ug ang Filistehanon miingon kang David: Iro ba ako, nga ikaw mianhi kanako uban sa mga sungkod? Ug ang Filistehanon mitunglo kang David pinaagi sa iyang mga dios.)mMZ*Ug sa paglingi sa Filistehanon, ug nakakita kang David, iyang gitamay siya, kay siya usa lamang ka batan-on, ug mapulapula, ug inubanan sa matahum nga panagway.olYZ)Ug ang Filistehanon miabut ug mipahaduol kang David; ug ang tawo nga nagdala sa taming nag-una kaniya.$kCZ(Ug gibitbit niya ang iyang sungkod sa iyang kamot, ug nagpili siya ug lima ka mahinlo nga bato gikan sa sapa, ug gibutang kini sa puntil sa magbalantay sa carnero nga diha kaniya, bisan pa diha sa iyang poyo, ug ang iyang lamboyog dinha sa iyang kamot: ug napahaduol sa Filistehanon.{jqZ'Ug gitakin ni David ang iyang pinuti sa iyang bisti, ug misulay sa paglakaw; kay siya wala pa makasulay niana. Ug si David miingon kang Saul. Ako dili makaadto uban niini; kay wala pa ako makasulay niini. Ug gihubo kini ni David gikan kaniya.)iMZ&Ug gibistihan ni Saul si David sa iyang bisti, ug iyang gibutangan ug usa ka salokot nga tumbaga sa iyang ulo, ug gibistihan siya sa usa ka bisti nga hiningbis.jhOZ%Ug si David miingon: Si Jehova nga nagluwas kanako gikan sa tiil sa leon, ug gikan sa tiil sa oso, siya magaluwas kanako gikan sa kamot niining Filistehanon. Ug si Saul miingon kang David: Lakaw, ug si Jehova magauban kanimo.OgZ$Ang imong sulogoon nakapatay sa leon ug sa oso; ug kining walay circuncicion nga Filistehanon mahimong sama sa usa kanila, sa pagtan-aw nga siya nakighagit sa panon sa kasundalohan sa Dios nga buhi.QfZ#Akong gisunod siya, ug gibunalan ko siya, ug nagluwas sa nating carnero gikan sa baba niini; ug sa diha nga kini misukol kanako, gikuptan ko ang bungot niini, ug gibunalan ko siya, ug gipatay ko kini.QeZ"Ug si David miingon kang Saul: Ang imong sulogoon nagabantay sa mga carnero sa iyang amahan; ug sa diha nga may ming-anha nga usa ka leon, kun usa ka oso, ug mitukob sa usa ka nating carnero sa panon,Wd)Z!Ug si Saul miingon kang David: Ikaw dili makahimo sa pag-adto aron sa pagpakig-away batok niining Filistehanon; kay ikaw usa lamang ka batan-on, ug siya usa ka tawo sa gubat sukad pa sa iyang pagkabatan-on.'cIZ Ug si David miingon kang Saul: Hinaut unta nga walay kasingkasing nga maluya tungod kaniya; ang imong sulogoon moadto ug makig-away batok niining Filistehanonb{ZUg sa nadungog ang mga pulong nga gipamulong ni David, ilang gisubli kini sa atubangan ni Saul; ug iyang gipakuha siya.5aeZUg siya mitalikod gikan kaniya sa pag-atubang ngadto sa uban, ug misulti sa mao gihapon ingon sa iyang gisulti; ug ang katawohan mingtubag kaniya pag-usab ingon sa nahauna.Q`ZUg si David miingon: Unsa may akong nabuhat karon? Wala bay kapasikaran?_)ZUg si Eliab nga iyang magulang nga igsoong lalake nakadungog sa diha nga siya nagapakigsulti sa mga tawo; ug ang kasuko ni Eliab misilaub batok kang David, ug siya miingon: Nganong nahianhi ka? ug kinsay imong gibinlan niadtong pipila ka book nga carnero didto sa kamingawan? Ako nahibalo sa imong garbo, ug sa pagkamapahitas-on sa imong kasingkasing; kay ikaw mianhi aron ikaw makatan-aw sa gubat.x^kZUg ang katawohan mingtubag kaniya sa ingon niini, nga nagaingon: Kini pagabuhaton sa tawo nga makapatay kaniya.6]gZUg si David namulong sa mga tawo nga nanagtindog tupad kaniya, nga nagaingon: Unsay buhaton sa tawo nga makapatay niining Filistehanon, ug makakuha sa pagkatalamayon sa Israel? Kay kinsa ba kining walay circuncicion nga Filistehanon nga siya nakighagit man sa mga panon sa kasundalohan sa buhing Dios?v\gZUg ang mga tawo sa Israel ming-ingon: Nakakita ba kamo niining tawohana nga mitungas? sa walay duhaduha aron sa paghagit sa Israel kining tawohana mitungas: ug mahitabo nga ang tawo nga makapatay kaniya, ang hari magadato kaniya uban sa dagkung mga bahandi, ug magahatag kaniya sa iyang anak nga babaye, ug magahatag ug kagawasan sa balay sa iyang amahan sa Israel. [ZUg ang tanang mga tawo sa Israel, sa diha nga nakakita sila sa tawo, nangalagiw gikan kaniya, ug nangahadlok sa hilabihan gayud .lZSZUg sa diha nga siya nakigsulti kanila, ania karon, nahiabut ang mananaug nga Filistehanon sa Gath, si Goliath ang ngalan, gikan sa mga talay sa mga Filistehanon, ug namulong sa mao gihapong pulong: ug si David nakadungog niini./YYZUg si David nagbilin sa iyang bantal sa kamot sa magbalantay sa mga bantal, ug midalagan ngadto sa panon sa kasundalohan ug nahiabut, ug miabiabi sa iyang kaigsoonan.DXZUg ang Israel ug ang mga Filistehanon nanagpatalay sa kasundalohan sa gubat, sa kahimtang nga ang panon sa kasundalohan sa Israel nagkaatbang sa panon sa kasundalohan sa mga Filistehanon.!W=ZUg si David mibangon pagsayo sa buntag, ug gibilin ang mga carnero sa usa ka magbalantay, ug midala, ug milakaw, sumala sa gisugo kaniya ni Isai; ug siya nahiabut sa dapit sa mga carromata, sa diha nga ang panon nga nagpadulong sa unahan sa panag-awayan naninggit tungod sa gubat.~VwZKaron si Saul, ug sila, ug ang tanan nga katawohan sa Israel, didto sa walog sa Elah, nakig-away sa mga Filistehanon.$UCZUg dad-a kining napulo ka queso ngadto sa capitan sa ilang mga linibo, ug tan-awa kong naunsa ang kahimtang sa imong mga igsoon, ug kuhaa ang ilang panaad.wTiZUg si Isai miingon kang David nga iyang anak nga lalake: Dad-a karon alang sa imong mga igsoon kining usa ka epha nga sinanglag nga trigo, ug kining napulo ka book nga tinapay, ug dad-a kini sa pagdali ngadto sa campo sa imong mga igsoon;wSiZUg ang Filistehanon nagpahaduol buntag ug hapon, ug nagpakita sa iyang kaugalingon sulod sa kap-atan ka adlaw.R ZKaron si David mipaingon ngadto ug nganhi gikan kang Saul aron sa pagpakaon sa mga carnero sa iyang amahan didto sa Beth-lehem.XQ+ZUg si David mao ang kamanghuran; ug ang totolo ka magulang mingnunot kang Saul. P Z Ug ang totolo ka kamagulangang anak nga lalake ni Isai ming-adto sunod kang Saul sa gubat ug ang ngalan sa totolo niya ka anak nga lalake nga ming-adto sa gubat kuyog ni Saul mao si Eliab ang kamagulangan, ug ang sunod si Abinadab, ug ang ikatolo si Samma.OZ Karon si David maoy anak nga lalake nianang taga-Ephraim sa Beth-lehem sa Juda, kansang ngalan mao si Isai; ug may walo siya ka mga anak nga lalake: ug ang tawo maoy usa ka tigulang nga tawo sa mga adlaw ni Saul, sa taliwala sa mga tawo siya taas na sa panuigon .N%Z Ug sa diha nga si Saul ug ang tibook nga Israel nakadungog niadtong mga pulonga sa Filistehanon, nangaluya sila, ug daku ang ilang kahadlok.M1Z Ug ang Filistehanon miingon: Ako nagahagit sa mga panon sa kasundalohan sa Israel niining adlawa; hatagi ako ug usa ka tawo, aron kami magakaaway.cLAZ Kong siya makahimo sa pagpakig-away kanako, ug sa pagpatay kanako, nan kami mahimong inyong mga ulipon; apan kong ako ang makadaug kaniya, ug makapatay kaniya, nan, kamo mahimong among mga ulipon, ug magaalagad kanamo.6KgZUg siya mitindog ug gisinggitan ang mga panon sa kasundalohan sa Israel, ug miingon kanila: Nganong nanganhi kamo sa pagtalay sa inyong kasundalohan aron sa pagpakiggubat? Dili ba ako usa ka Filistehanon, ug kamo mga sulogoon ni Saul? Pagpili kamo ug usa ka tawo alang kaninyo, ug paanhia siya kanako.IJ ZUg ang tugdan sa iyang bangkaw sama sa usa ka likisan sa maghahabol; ug ang idlot sa iyang bangkaw timbang ug unom ka gatus ka siclo sa puthaw; ug ang magdadala sa iyang taming nag-una kaniya.yImZUg siya may putos nga tumbaga sa iyang mga bitiis, ug usa ka bangkaw nga tumbaga sa taliwala sa iyang mga abaga.0H[ZUg siya may usa ka salokot nga tumbaga sa iyang ulo, ug siya sinul-oban sa usa ka saput nga hiningbis; ug ang gibug-aton sa saput may lima ka libo ka siclo sa tumbaga.'GIZUg may migula nga usa ka bantugan gikan sa campo sa mga Filistehanon, nga ginganlan si Goliath, sa Gath, kansang gitas-on may unom ka maniko ug usa ka dangaw.-FUZUg ang mga Filistehanon nagtindog ibabaw sa bukid didto sa usang daplin, ug ang Israel nagtindog ibabaw sa bukid sa pikas nga daplin: ug may walog sa taliwala nila./EYZUg si Saul ug ang mga tawo sa Israel nanagtigum pagtingub, ug nagpahaluna sa campo sa walog sa Elah, ug gipatalay ang kasundalohan sa gubat batok sa mga Filistehanon.zD qZUg ang mga Filistehanon nagtigum pagtingub sa ilang mga panon sa kasundalohan aron sa pagpakiggubat; ug nanagtigum sila pagtingub didto sa Socho, nga sakup sa Juda, ug nagpahaluna sa campo sa kinatung-an sa Socho ug sa Azeca, sa Ephes-dammim.fCGZUg nahitabo, sa diha nga ang dautang espiritu gikan sa Dios diha na kang Saul, nga si David mikuha sa alpa, ug mikablit niini sa iyang kamot: busa si Saul nahiulian, ug naayo, ug ang dautang espiritu mibulag gikan kaniya..BWZUg si Saul nagpasugo ngadto kang Isai, nga nagaingon: Paalagara si David sa akong atubangan, ako nagahangyo kanimo; kay siya nakakaplag ug kalooy sa akong pagtan-aw.A-ZUg si David miadto kang Saul, ug mitindog sa iyang atubangan, ug siya nahagugma kaniya pag-ayo; ug siya nahimo nga iyang magdadala sa hinagiban.?@yZUg si Isai nagkuha ug usa ka asno nga tinangkilan ug tinapay, ug usa ka botella nga vino, ug usa ka nating carnero, ug gipadala kang David nga iyang anak nga lalake ngadto kang Saul.&?GZBusa si Saul nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Isai, ug nag-ingon: Ipadala ngari kanako si David nga imong anak nga lalake, nga atua uban sa mga carnero.<>sZUnya mitubag ang usa sa mga batan-ong lalake ug miingon: Ania karon, nakita ko ang usa ka anak nga lalake ni Isai ang Beth-lehemnon, nga maoy batid sa pagkablit, ug usa ka gamhanang tawo sa kaisug, ug usa ka tawo sa gubat, ug buotan sa pagpamulong, ug usa ka ambungan nga tawo; ug si Jehova nagauban kaniya.=ZUg si Saul miingon sa iyang mga sulogoon: Hatagi ako karon ug usa ka tawo nga maayong magkakablit ug dad-a siya dinhi kanako.&<GZHimoa nga ang among ginoo karon magsugo sa iyang mga sulogoon, nga anaa sa imong atubangan, sa pagpangita ug usa ka tawo nga batid nga mokablit sa alpa: ug mahatabo, nga sa diha nga ang dautang espiritu gikan sa Dios anaa kanimo, nga siya mokablit uban sa iyang kamot, ug ikaw mamaayo.{;qZUg ang mga sulogoon ni Saul ming-ingon kaniya: Ania karon, usa ka dautang espiritu gikan sa Dios nagasamok kanimo.|:sZKaron ang Espiritu ni Jehova mibulag gikan kang Saul, ug ang dautan nga espiritu gikan kang Jehova nagsamok kaniya.9+Z Unya si Samuel mikuha sa sungay nga sinudlan sa lana, ug gidihogan siya diha sa kinataliwad-an sa iyang mga igsoon: ug ang Espiritu ni Jehova mikunsad nga puno sa gahum sa ibabaw ni David sukad niadtong adlawa ngadto sa unahan. Busa si Samuel mitindog, ug miadto sa Rama.O8Z Ug iyang gipasugoan, ug gipadala siya sa sulod. Karon siya mapulapula, ug inubanan sa kaambung sa iyang nawong, ug maayong pagatan-awon. Ug si Jehova miingon: Tindog, dihoga siya; kay kini mao siya.-7UZ Ug si Samuel miingon kang Isai: Ania ba dinhi ang tanan mong mga anak? Ug siya miingon: Aduna pay nahabilin nga kamanghuran, ug, ania karon, siya nagabantay sa mga carnero. Ug si Samuel miingon kang Isai: Pasugoi ug ipadala siya dinhi , kay dili kita manlingkod hangtud nga siya moabut dinhi.(6KZ Ug si Isai naghimo nga moagi ang pito sa iyang mga anak nga lalake sa atubangan ni Samuel. Ug si Samuel miingon kang Isai: Si Jehova wala magpili niini kanila.^57Z Unya si Isai naghimo nga moagi si Samma. Ug siya miingon: Ni magpili si Jehova niini.4ZUnya si Isai mitawag kang Abinadab, ug gipaagi siya sa atubangan ni Samuel. Ug siya miingon: Wala si Jehova magpili niini."3?ZApan si Jehova miingon kang Samuel: Ayaw pagtan-aw sa iyang nawong, kun sa gitas-on sa iyang barug; tungod kay ako nagasalikway kaniya: kay si Jehova nagatan-aw , dili ingon sa makita sa tawo; kay ang tawo nagatan-aw sa panagway sa gawas, apan si Jehova nagatan-aw sa kasingkasing.21ZUg nahitabo, sa diha nga sila nanghiabut na, nga siya mitutok kang Eliab, ug miingon: Sa pagkamatuod ang dinihog ni Jehova anaa sa atubangan niya.v1gZUg siya miingon: Makigdaiton; ako mianhi sa paghalad alang kang Jehova: magbalaan kamo sa inyong kaugalingon, ug umuban kanako sa paghalad. Ug iyang gibalaan si Isai ug ang iyang mga anak nga lalake, ug nagtawag kanila ngadto sa gihalad.Z0/ZUg si Samuel naghimo sumala niadtong gipamulong ni Jehova, ug miadto sa Beth-lehem. Ug ang mga anciano sa ciudad ming-adto sa pagsugat kaniya, nga nanagkurog, ug nanag-ingon: Makigdaiton ba ang imong pag-anhi?/)ZUg tawga si Isai ngadto sa paghalad ug tudloan ko ikaw sa imong pagabuhaton: ug ikaw magadihog alang kanako kaniya nga akong hinganlan kanimo.Z./ZUg si Samuel miingon: Unsaon nako pag-adto? kong si Saul makadungog niana, iya akong patyon. Ug si Jehova miingon: Pagdala ug usa ka dumalaga nga vaca ug moingon: Ako mianhi aron sa paghalad alang kang Jehova.W- +ZUg si Jehova miingon kang Samuel: Unsa ang kadugayon sa imong pagbangotan tungod kang Saul, sa nakita nga ako nagsalikway kaniya gikan sa pagkahari sa Israel? Sudli ug lana ang imong sungay, ug lumakaw ka: Paadtoon ko ikaw ngadto kang Isai ang Beth-lehemnon; kay ako nag-andam ug usa ka hari alang kanako sa taliwala sa iyang mga anak.R,Z#Ug si Samuel wala na umadto sa pagpakigkita kang Saul hangtud sa adlaw sa iyang kamatayon; kay si Samuel nagbangotan tungod kang Saul: ug si Jehova nagbasul nga iyang gihimo si Saul nga hari sa Israel.i+MZ"Unya si Samuel miadto sa Rama; ug si Saul mitungas ngadto sa iyang balay didto sa Gabaa ni Saul.s*aZ!Ug si Samuel miingon: Ingon nga ang imong pinuti nakapawalay bata sa mga babaye, sa ingon niana ang imong inahan mawalay bata sa taliwala sa mga kababayen-an. Ug si Samuel mitagodtagod kang Agag sa atubangan ni Jehova didto sa Gilgal.L)Z Unya miingon si Samuel: Dad-a ninyo dinhi kanako si Agag ang hari sa mga Amalecahanon. Ug si Agag miadto kaniya nga malipayon. Ug si Agag miingon: Sa pagkamatuod ang kapait sa kamatayon miagi na.P(ZBusa si Samuel mibalik uban kang Saul; ug si Saul nagsimba kang Jehova.p'[ZUnya siya miingon: Ako nakasala: apan tahura ako karon, ako nagahangyo kanimo, sa atubangan sa mga anciano sa akong katawohan, ug sa atubangan sa Israel, ug balik pag-usab uban kanako, aron ako magasimba kang Jehova nga imong Dios.o&YZUg ang Kalig-on usab sa Israel dili magbakak ni magbasul; kay dili siya usa ka tawo nga siya magbasul.0%[ZUg si Samuel miingon kaniya: Si Jehova naggisi sa gingharian sa Israel gikan kanimo niining adlawa, ug naghatag niana sa usa ka silingan nimo, nga maayo pa kay kanimo.s$aZUg sa mitalikod na si Samuel aron sa paglakat, gikuptan ni Saul ang sidsid sa iyang saput, ug nagisi kini.5#eZUg si Samuel miingon kang Saul: Ako dili na mobalik uban kanimo; kay ikaw nagsalikway sa pulong ni Jehova ug si Jehova nagsalikway kanimo gikan sa paghari ibabaw sa Israel.~"wZBusa karon, ako nagahangyo kanimo, pasayloa ang akong sala, ug bumalik ka uban kanako, aron ako magsimba kang Jehova.-!UZUg si Saul miingon kang Samuel: Ako nakasala; kay ako nakalapas sa sugo ni Jehova, ug sa imong mga pulong, kay ako nahadlok sa katawohan ug mituman sa ilang tingog.n WZKay ang pagsukol sama ra sa sala sa lumay, ug ang pagkagahi sa kasingkasing } sama ra sa pagdiwata ug pag-alagad sa mga dios-dios. Tungod kay imong gisalikway ang pulong ni Jehova, siya usab magsalikway kanimo gikan sa pagkahari.~wZUg si Samuel miingon: Si Jehova may daku bang kalipay sa mga halad-nga-sinunog ug sa mga halad, maingon sa pagtuman sa tingog ni Jehova? Ania karon, ang pagsugot labi pang maayo kay sa halad, ug ang pagpamati kay sa tambok sa mga lakeng carnero.0[ZApan ang katawohan mingdala gikan sa inagaw, sa mga carnero ug vaca, ang labaw sa mga linaglag nga butang, aron sa paghalad kang Jehova nga imong Dios didto sa Gilgal.Z/ZUg si Saul miingon kang Samuel: Oo, ako nakatuman sa tingog ni Jehova, ug naglakaw sa dalan nga gipaadtoan ni Jehova kanako, ug nakadala kang Agag ang hari sa Amalec, ug naglaglag paghurot sa mga Amalecahanon.%ZNgano man nga ikaw wala motuman sa tingog ni Jehova, kondili midali sa pagkuha sa inagaw, ug naghimo niadtong dautan sa pagtan-aw ni Jehova?.WZUg si Jehova nagpadala kanimo sa usa ka panaw, ug miingon; Lakaw, ug hutda paglaglag ang mga makasasala, ang Amalecahanon, ug awaya sila hangtud nga sila mangaut-ut.A}ZUg si Samuel miingon: Bisan ikaw diyutay sa imong kaugalingong pagtan-aw, wala ba ikaw himoa nga pangulo sa mga banay sa Israel? Ug si Jehova nagdihog kanimo nga hari ibabaw sa Israel;+QZUnya miingon si Samuel kang Saul: Hulat, ug suginlan ko ikaw kong unsa ang gipamulong ni Jehova kanako niining gabhiona. Ug siya miingon kaniya: Padayon pagsulti.mUZUg si Saul miingon: Ilang gidala sila gikan sa mga Amalecahanon: kay ang katawohan nagpagawas sa labing maayo sa mga carnero ug sa mga vaca, aron sa paghalad ngadto kang Jehova nga imong Dios; ug ang uban gihurot namo paglaglag.-ZUg si Samuel miingon: Unsay kahulogan niining pagtiyabaw sa mga carnero sa akong mga igdulungog, ug ang pag-inga sa mga vaca nga akong nadungog?}uZ Ug si Samuel miadto kang Saul; ug si Saul miingon kaniya: Binulahan ikaw ni Jehova: Ako nakatuman sa sugo ni Jehova. Z Ug si Samuel mibangon pagsayo aron sa pagpakigkita kang Saul sa pagkabuntag; ug kana gisugilon kang Samuel nga nagaingon: Si Saul miadto sa Carmel, ug, ania karon, nagpatindog siya ug usa ka monumento, ug mitalikod, ug milakaw, ug milugsong ngadto sa Gilgal.b?Z Nakapabasul kanako nga akong gibutang si Saul aron mahimong hari; kay siya mitalikod gikan sa pagsunod kanako, ug wala magatuman sa akong mga sugo. Ug si Samuel nasuko; ug siya mitu-aw kang Jehova sa tibook nga gabii.G Z Unya nahiabut ang pulong ni Jehova kang Samuel, nga nagaingon:>wZ Apan si Saul ug ang katawohan nagpagawas kang Agag, ug ang labing maayo sa mga carnero, ug sa mga vaca, ug sa mga pinatambok, ug sa mga nating mga carnero, ug sa tanan nga maayo, ug wala bumuot sa paglaglag nga hurot kanila: apan ang tagsatagsa ka butang nga talamayon, ug walay pulos ilang gihurot paglaglag. ZUg iyang hidakpan nga buhi si Agag ang hari sa mga Amalecahanon, ug gihurot paglaglag ang tanang katawohan sa sulab sa pinuti.saZUg si Saul nakadaug sa mga Amalecahanon, sukad sa Havila kong moadto ka sa Sur, nga anaa atbang sa Egipto.EZUg si Saul miingon sa mga Cinehanon: Lakaw, pahawa kamo, pahalayo kamo gikan sa mga Amalecahanon, tingali unya ako magalaglag usab kaninyo kauban nila; kay kamo nakapakita ug kalolot sa tanang mga anak sa Israel, sa diha nga sila minggula gikan sa Egipto. Busa ang mga Cinehanon mingpahawa gikan sa mga Amalecahanon.NZUg si Saul miadto sa ciudad ni Amalec, ug nagpahiluna didto sa walog. 9ZUg si Saul nagpatawag sa katawohan, ug giihap sila didto sa Telaim, duruha ka gatus ka libong sundalo nga naglakaw, ug napulo ka libo ka tawo sa Juda.G  ZBusa lakaw ug hampaka si Amalec, ug hutda paglaglag ang tanan nga anaa kanila, ug ayaw sila pagpagawasa; kondili patya ang lalake ug babaye, bata ug masuso, vaca ug carnero, camello ug asno.Q ZMao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Akong gitiman-an kadtong gibuhat ni Amalec sa Israel, kong giunsa niya ang pag-asdang batok kaniya didto sa dalan, sa diha nga siya migula gikan sa Egipto.T  %ZUg si Samuel miingon kang Saul: Si Jehova nagpaanhi kanako aron sa pagdihog kanimo aron mahimong hari sa ibabaw sa iyang katawohan, ibabaw sa Israel: busa karon pamatia ang tingog sa mga pulong ni Jehova.C Z4Ug dihay mabangis nga gubat batok sa mga Filistehanon sa tanang mga adlaw ni Saul: ug sa pagkakita ni Saul sa bisan kinsang kusganong tawo kun maisug nga tawo, iyang gikuha alang kaniya.jOZ3Ug si Cis mao ang amahan ni Saul, ug si Ner ang amahan ni Abner mao ang anak nga lalake ni Abiel.6gZ2Ug ang ngalan sa asawa ni Saul mao si Ahinoam, ang anak nga babaye ni Aimaas. Ug ang ngalan sa capitan sa iyang panon mao si Abner ang anak nga lalake ni Ner, uyoan ni Saul.cAZ1Karon ang mga anak nga lalake ni Saul mao si Jonathan, ug si Isui, Melchi-sua; ug ang ngalan sa iyang duruha ka anak nga babaye mao kini: ang ngalan sa kamagulangan mao si Merab, ug ang ngalan sa manghud mao si Michal. Z0Ug siya naghimo sa maisugon gayud, ug gidaug ang mga Amalecahanon, ug nagluwas sa Israel gikan sa mga kamot nila nga nanulis kanila.=uZ/Karon, sa diha nga si Saul nakadawat na sa gingharian sa Israel, siya nakig-away batok sa tanan niyang mga kaaway bisan diin, batok sa Moab, ug batok sa mga anak sa Ammon, ug batok sa Edom, ug batok sa mga hari sa Soba, ug batok sa mga Filistehanon: ug bisan asa siya makaliso, iyang gibutang sila sa kadaut.Z.Unya si Saul mitungas gikan sa pagsunod sa mga Filistehanon; ug ang mga Filistehanon nangadto sa ilang kaugalingong dapit.]5Z-Ug ang katawohan ming-ingon kang Saul: Mamatay ba gayud si Jonathan, nga naghimo niining dakung kaluwasan sa Israel? Ipahalayo kana: ingon nga si Jehova buhi, walay usa ka lugas nga buhok sa iyang ulo nga matagak sa yuta; kay siya nagbuhat uban sa Dios niining adlawa. Busa ang katawohan mingtabang kang Jonathan, mao nga siya wala mamatay.q]Z,Ug si Saul miingon: Ang Dios nagahimo niana ug labi pa; kay ikaw sa pagkatinuod mamatay gayud, Jonathan.{qZ+Unya si Saul miingon kang Jonathan: Suginli ako unsay imong gibuhat. Ug si Jonathan nagsugid kaniya, ug miingon: Ako sa pagkatinuod mingtilaw ug diyutay nga dugos sa tumoy sa sungkod nga diha sa akong kamot; ug, ania karon, ako mamatay gayud. O~}}+|.{ zyy|xxO=,;::?9_87655d332/1120D/..&-_,++*3))(?'9&%}$$#o"! K-)w[= .r#p>  ) ]s/YO\>3ZPangutan-a ang imong mga batan-ong lalake, ug sila magasugilon kanimo; sa maong hinungdan itugot nga may kahimut-an ang mga batan-ong lalake sa imong mga mata; kay kami nahianhi sa usa ka maayong adlaw; ihatag, ako nangaliyupo kanimo, bisan unsa nga mahaanha sa imong kamot, sa imong mga sulogoon, ug sa imong anak nga lalake nga si David.a==ZUg karon ako nakadungog nga ikaw adunay mga mag-aalot, ang imong nga magbalantay ania na uban kanamo karon, ug wala sila namo unsaa, ni may bisan unsa nga nakulang kanila, sa tanang panahon nga didto sila sa Carmelo.A<}ZUg kini mao ang ipamulong ninyo kaniya nga nagapuyo sa pagkamauswagon : Ang pakigdait anaa kanimo, ug ang pakigdait anaa sa imong balay, ug ang pakigdait anaa sa tanan nga anaa kanimo.R;ZUg si David nagpasugo ug napulo ka batan-ong lalake, ug si David miingon sa mga batan-ong lalake. Tumungas kamo ngadto sa Carmelo, ug umadto kang Nabal, ug paghatag ug katahuran kaniya sa akong ngalan:_:9ZUg si David nakadungog didto sa kamingawan nga si Nabal nag-alot sa iyang mga carnero.~9wZKaron ang ngalan sa tawo mao si Nabal; ug ang ngalan sa iyang asawa mao si Abigail; ug ang babaye masinabuton kaayo, ug may usa ka maanyag nga panagway; apan ang tawo dili papiog ug dautan sa iyang mga binuhatan; ug siya gikan sa banay ni Caleb.\83ZUg didtoy usa ka tawo sa Maon, kinsang kabtangan atua sa Carmelo; ug ang tawo daku kaayo, ug siya may totolo ka libong carnero, ug usa ka libo nga kanding: ug siya nagaalot sa iyang mga carnero didto sa Carmelo.f7 IZUg si Samuel namatay; ug ang tibook nga Israel nanagtigum pagtingub sa ilang kaugalingon, ug nanagminatay tungod kaniya, ug gilubong siya didto sa balay niya sa Rama. Ug si David mibangon, ug miadto sa kamingawan sa Paran.6ZUg si David nanumpa kang Saul, Ug si Saul mipauli; apan si David ug ang iyang mga tawo nangadto sila sa malig-ong salipdanan.)5MZBusa panumpa karon kanako tungod kang Jehova, nga dili mo putlon ang akong kaliwat sa tapus kanako, ug ayaw pagpapasa ang akong ngalan sa balay sa akong amahan.4ZUg karon, tan-awa, ako nahibalo nga ikaw sa walay duhaduha mahari gayud, ug nga ang gingharian sa Israel mamalig-on diha sa imong kamot.93mZKay kong ang usa ka tawo makakaplag sa iyang kaaway, buhian ba kaha siya sa minaayo niya? Busa si Jehova nagbalus kanimo sa maayo tungod sa imong gibuhat kanako niining adlawa.2/ZUg ikaw nagpadayag niining adlawa kong unsa ang pagkamaayo mo kanako, kay ingon nga si Jehova nagtugyan kanako sa imong kamot, wala mo ako patya.1ZUg siya miingon kang David: Ikaw labi pang matarung kay kanako; kay ikaw naghatag kanako ug maayo, samtang gihatag ko kanimo ang dautan._09ZUg kini nahitabo, sa diha nga natapus na ang pagsulti ni David niining mga pulonga kang Saul, nga si Saul miingon: Mao ba kini ang imong tingog, anak ko nga David? Ug gipatugbaw ni Saul ang iyang tingog ug mihilak.2/_ZBusa si Jehova maoy maghuhukom, ug mohatag sa paghukom sa taliwala kanako ug kanimo, ug motan-aw, ug molaban sa akong katungod, ug magaluwas kanako gikan sa imong kamot.. ZKang kinsa ba mogula ang hari sa Israel? kang kinsa ba ikaw magalutos? Nagalutos sa usa ka irong patay, sunod sa usa ka pulgas.-Z Ingon sa gipamulong sa sanglitanan sa mga karaan: Gikan sa mga dautan mogula ang pagkadautan; apan ang akong kamot dili magadapat kanimo.,+Z Si Jehova magahukom sa taliwala kanimo ug kanako, ug si Jehova magabalus kanimo alang kanako; apan ang akong kamot dili gayud magadapat kanimo.T+#Z Labut pa, amahan ko, tan-awa, oo, tan-awa ang sidsid sa imong saput sa akong kamot; kay nianang pagputol ko sa sidsid sa imong saput, ug wala ko ikaw patya, hibaloan mo ug tan-awa nga wala gayud ing dautan, ni paglapas sa akong kamot, ug wala ako makasala batok kanimo, bisan pa nagapangita ikaw sa akong kinabuhi sa pagkuha niini.W*)Z Ania karon, niining adlawa ang imong mata nakakita kong giunsa sa pagtugyan ni Jehova kanimo niining adlawa sa akong kamot didto sa langub: ug ang uban nagsugyot kanako sa pagpapatay kanimo; apan ang akong mata nagluwas kanimo; ug ako miingon: Dili ko bakyawon ang akong kamot batok sa akong ginoo; kay siya mao ang dinihog ni Jehova.)-Z Ug si David miingon kang Saul: Nganong namati ka sa mga pulong sa mga tawo, nga nagaingon: Ania karon, si David nagapangita sa pagdagmal kanimo?(ZTaodtaod mibangon usab si David, ug migula gikan sa langub, ug misinggit sa luyo ni Saul, nga nagaingon: Akong ginoong hari. Ug sa diha nga si Saul milingi sa iyang luyo, si David miyukbo nga ang iyang nawong haduol sa yuta, ug naghatag ug katahuran.B'ZBusa gibadlong ni David ang iyang mga tawo niining mga pulonga, ug wala motugot kanila nga motindog sila batok kang Saul. Ug si Saul mibangon gikan sa langub, ug mipanaw sa iyang dalan.a&=ZUg siya miingon sa iyang mga tawo: Si Jehova nagadili nga ako magbuhat niining butanga sa akong ginoo, ang dinihog ni Jehova, sa pagtuy-od sa akong kamot batok kaniya, sa nakita ko nga siya mao ang dinihog ni Jehova.%ZUg nahitabo sa tapus niana, nga ang kasingkasing ni David daw nagasakit kaniya, tungod kay iyang giputlan ang sidsid sa saput ni Saul.%$EZUg ang mga tawo ni David nanag-ingon kaniya: Ania karon, ang adlaw nga si Jehova namulong kanimo: Ania karon, akong itugyan ang imong kaaway nganha sa imong kamot, ug ikaw magbuhat kaniya sumala sa maayo kanimo. Unya si David mitindog, ug giputlan ang sidsid sa saput ni Saul sa tago.n#WZUg siya nahiabut sa mga toril sa mga carnero duol sa alagianan, diin may usa ka langub; ug si Saul misulod aron sa pagtabon sa iyang tiil. Karon, si David ug ang iyang mga tawo nanagpuyo sa kinasulorang mga dapit sa maong langub.E"ZUnya si Saul mikuha ug totolo ka libo ka mga piniling tawo gikan sa tibook nga Israel, ug miadto sa pagpangita kang David ug sa iyang mga tawo ibabaw sa mga bato sa mga kanding nga ihalas.Z Ug si Jonathan miingon kang David: Umari ka, ug mangadto kita nga duha sa kapatagan. Ug silang duruha nangadto sa kapatagan.={Z Unya miingon si David kang Jonathan: Kinsay mosugilon kanako kong pananglitan singkahan ka sa imong amahan sa pagtubag?G< Z Ug si Jonathan miingon: Ipahalayo kana kanimo; kay kong hibaloan ko pa lamang nga ang kadautan maoy gitinguha sa akong amahan aron modangat diha kanimo, nan, dili ko ba kana isugilon kanimo?s;aZBusa magmaayo ka sa imong sulogoon; kay imong gidala ang imong sulogoon ngadto sa usa ka tugon ni Jehova uban kanimo: apan kong aduna pay kasal-anan kanako, patya ako sa imong kaugalingon; kay nganong dad-on mo pa ako sa imong amahan?$:CZKong siya moingon niini: Maayo kini; ang imong sulogoon makabaton ug pakigdait: apan kong siya masuko, nan hunahunaa nga ang kadautan maoy iyang gitinguha.i9MZKong hialinggatan gayud ako sa imong amahan, nan ingna: Si David naghangyo kanako uban sa dakung tinguha nga siya tugotan nga mahaadto sa Beth-lehem nga iyang ciudad; kay maoy tinuig nga paghalad didto alang sa tanang banay.n8WZUg si David miingon kang Jonathan: Ania karon, ugma maoy bag-ong bulan, ug dili ko pasaypon ang paglingkod uban sa hari sa pagpangaon: apan palakta ako, aron magtago ako diha sa kapatagan hangtud sa kagabhion sa ikatolo ka adlaw.q7]ZUnya miingon si Jonathan kang David: Bisan unsay tinguhaon sa imong kalag, buhaton ko kini alang kanimo.]65ZUg labut pa si David nanumpa ug miingon: Ang imong amahan nahibalo kaayo nga ako nakapahimuot sa imong mga mata, ug siya miingon: Ayaw pagpahibaloa si Jonathan niini, tingali unya siya magsubo: apan sa pagkatinuod ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi, may usa na lamang ka lakang ang nakaulang kanako ug sa kamatayon. 5 ZUg siya miingon kaniya: Ipahalayo kana; dili ka mamatay: ania karon, ang akong amahan wala magbuhat sa bisan unsa, ni sa daku kun diyutay, kondili kana iyang gitug-an kanako; ug nganong magatago ang akong amahan niining butanga gikan kanako? Dili kana mao.l4 UZUg si David mikalagiw gikan sa Najoth sa Rama, ug miabut ug miingon sa atubangan ni Jonathan: Unsay akong nabuhat? Unsay akong kasal-anan? Ug unsay akong sala sa atubangan sa imong amahan, nga siya nagapangita sa akong kinabuhi?X3+ZUg iya usab nga gihubo ang iyang saput, ug siya usab nagpanagna sa atubangan ni Samuel, ug naghigda nga hubo niadtong tibook nga gabii. Maoy hinungdan nga sila miingon: Si Saul usab ipon ba sa mga manalagna?)2MZUg siya miadto sa Najoth sa Rama: ug ang Espiritu sa Dios miabut usab kaniya, ug nagpadayon siya, ug nagpanagna hangtud nga siya miabut didto sa Najoth sa Rama.T1#ZUnya miadto na usab siya sa Rama, ug nahiabut sa dakung atabay nga diha sa Socho: ug siya nangutana ug miingon: Hain ba si Samuel ug si David? Ug ang usa miingon: Ania karon, sila atua sa Najoth sa Rama.,0SZUg sa gisugilon kini kang Saul, nagpadala siya ug laing mga sulogoon, ug sila usab nanagpanagna. Ug si Saul nagpadala pag-usab sa ikatolo, ug sila nagpanagna usab./ZUg si Saul nagpadala ug mga sulogoon aron sa pagpakuha kang David: ug sa pagkakita nila sa panon sa mga manalagna nga nanagpanagna, ug si Samuel didto ingon nga ilang pangulo, ang Espiritu sa Dios miabut sa ibabaw sa mga sulogoon ni Saul, ug sila usab nanagpanagna.a.=ZUg kini gisugilon kang Saul, nga nagaingon: Ania karon, si David atua sa Najoth sa Rama.:-oZKaron si David mikalagiw, ug nakagawas, ug miadto kang Samuel sa Rama, ug nagsugilon kaniya sa tanang gihimo kaniya ni Saul. Ug siya ug si Samuel nangadto ug mingpuyo sa Najoth.l,SZUg si Saul miingon kang Michal: Ngano nga naglimbong ka kanako sa ingon niana, ug nagpalakaw sa akong kaaway, mao nga siya nakagawas? Ug si Michal mitubag kang Saul: Siya miingon kanako: Palakta ako; nganong mopatay ako kanimo?+1ZUg sa diha nga mingsulod na ang mga sulogoon, ania karon, ang larawan diha sa higdaanan, uban ang unlan nga balhibo sa kanding dapit sa ulo niana.*5ZUg gisugo ni Saul ang mga sulogoon sa pagpatan-aw kang David, nga nagaingon; Dad-a siya nganhi kanako nga anaa sa higdaanan, aron ako siyang patyon.q)]ZUg sa diha nga si Saul napasugo ug mga sulogoon aron sa pagkuha kang David, siya miingon: Siya nagadaut.1(]Z Ug gikuha ni Michal ang larawan, ug gibutang kini sa higdaanan, ug gibutangan ug usa ka unlan sa balhibo sa kanding ang dapit sa ulo, ug gitabunan kini sa mga panapton.d'CZ Busa gitonton ni Michal si David sa tamboanan: ug siya milakaw, ug mikalagiw, ug nakagawas.&7Z Ug si Saul nagpasugo ug mga sulogoon ngadto sa balay ni David, aron sa pagpabantay kaniya, ug sa pagpapatay kaniya sa pagkabuntag: ug si Michal, ang asawa ni David, nagsugilon kaniya, nga nagaingon: Kong ang imong kinabuhi dili mo luwason karong gabhiona, ugma ikaw pagapatyon.y%mZ Ug si Saul nangita sa pagbuno kang David bisan ngadto sa bongbong sa iyang bangkaw; apan siya milihay gikan sa atubangan ni Saul, ug iyang gibangkaw ang iyang bangkaw ngadto sa bongbong: ug si David mikalagiw ug nakagawas niadtong gabhiona.P$Z Ug ang usa ka dautang espiritu gikan kang Jehova diha kang Saul, samtang siya nagalingkod sa iyang balay uban sa iyang bangkaw diha sa iyang kamot; ug si David nagakablit sa alpa uban sa iyang kamot.1#]ZUg may gubat na usab: ug si David migula, ug nakig-away sa mga Filistehanon, ug gipamatay sila sa usa ka dakung pagpamatay; ug nangalagiw sila gikan sa iyang atubangan.P"ZUg gitawag ni Jonathan si David, ug gipakita kaniya kining tanang mga butang ni Jonathan. Ug si Jonathan nagdala kang David ngadto kang Saul, ug didto siya sa iyang atubangan, ingon sa unang panahon.u!eZUg si Saul namati sa tingog ni Jonathan; ug si Saul nanumpa: Ingon nga si Jehova buhi, siya dili pagapatyon. nT~p}} {zzyxwgvutt3srq'oo/nll jjJi}h]gf7eXdcSbfa{``J_^^ ]7\[ZYXqWW:V]U)TSRQQPvNMLLLKVJ~IHFGFF$EDrCBAA??@>$=\<];;:`9a866a55&43~11_0/.-,+***)((/&$$7""2!- 6j1H(&*OGY]b   p*h n.PWZBusa si Saul namatay, ug ang iyang totolo ka anak nga lalake, ug ang iyang magdadala sa hinagiban, ug ang tanan niyang mga tawo nga nagkadungan niadtong maong adlaw.OZUg sa diha nga ang iyang magdadala sa hinagiban nakakita nga si Saul namatay, siya usab ming-ubo sa iyang pinuti ug namatay uban kaniya.LNZUnya miingon si Saul sa iyang magdadala sa hinagiban: Ibta ang imong pinuti, ug dunggaba ako niana, tingali kining mga walay circuncicion moabut ug dunggabon ako, ug magadagmal kanako. Apan ang iyang magdadala sa hinagiban wala bumuot; kay nahadlok siya kaayo. Busa gikuha ni Saul ang iyang pinuti, ug miubo sa tumoy niana.M!ZUg ang gubat hilabihan kalisud batok kang Saul, ug ang mga magpapana nakaapas kaniya; ug daku ang pagkasakit niya tungod sa mga magpapana.HL ZUg ang mga Filistehanon nangusog paglutos kang Saul ug sa iyang mga anak nga lalake; ug gipatay sa mga Filistehanon si Jonathan, ug si Abinadab, ug Melchisua, ang mga anak nga lalake ni Saul.>K yZKaron ang mga Filistehanon nakiggubat batok sa Israel: ug ang mga tawo sa Israel nangalagiw gikan sa atubangan sa mga Filistehanon, ug nangapukan nga patay, didto sa bukid sa Gilboa.J ZUg kanila nga atua sa Hebron, ug sa tanang dapit diin si David sa iyang kaugalingon ug ang iyang mga tawo kanunay nga mangadto.cIAZUg kanila nga atua sa Horma, ug kanila nga atua sa Chorasan, ug kanila nga atua sa Athach,HZUg kanila nga atua sa Rachal, ug kanila nga atua sa mga ciudad sa mga taga-Jerameel, ug kanila nga atua sa mga ciudad sa mga Cinehanon;eGEZUg kanila nga atua sa Aroer, ug kanila nga atua sa Siphmoth, ug kanila nga atua sa Esthemoa,mFUZKanila nga atua sa Beth-el, ug kanila nga atua sa Ramoth sa Habagatan, ug kanila nga atua sa Jattir,dECZUg sa pag-abut ni David sa Siclag, nagpahatud siya sa inagaw ngadto sa mga anciano sa Juda, bisan ngadto sa iyang mga higala, nga nagaingon: Ania karon, usa ka gasa alang kaninyo gikan sa inagaw sa mga kaaway ni Jehova:D9ZUg mao nga sukad niadtong adlawa ngadto sa unahan, nga iyang gihimo kini nga usa ka balaod ug usa ka tulomanon alang sa Israel hangtud niining adlawa.]C5ZUg kinsay mamati kaninyo niining pagkabutanga? Kay ingon nga ang iyang bahin mao ang ming-adto sa gubat, mao man usab ang iyang bahin niadtong mga nanghibilin uban sa mga butang: sila magadawat ug sama nga bahin.dBCZUnya miingon si David: Dili ninyo buhaton ang ingon, mga kaigsoonan ko, uban niadtong gihatag ni Jehova kanato, nga nagbantay kanato, ug nagtugyan kanato sa panon sa mga sunalo nga ming-anhi batok kanato sa atong kamot.8AkZUnya mingtubag ang tanang mga dautan ug mga bastos nga tawo, kadtong nanguban kang David, ug miingon: Tungod kay wala sila mouban kanato, dili nato sila hatagan bisan unsa sa inagaw nga atong nabawi, gawas sa tagsatagsa ka tawo, sa iyang asawa ug sa iyang kabataan, aron iyang kamandoan sila ug lumakaw.F@ZUg si David miadto sa duruha ka gatus ka tawo, nga gipangapuyan nga dili na ngani sila makanunot kang David, nga ilang gipabilin usab didto sa sapa sa Besor; ug nangadto sila sa pagsugat kang David, ug sa pagsugat sa katawohan nga nagauban kaniya: ug sa diha nga mahiduol na si David sa katawohan, siya miyukbo kanila2?_ZUg gidala ni David ang tanang mga panon sa carnero ug ang mga panon sa vaca, nga ilang giabog sa unahan sa laing panon sa vaca, ug miingon: Kini mao ang inagaw ni David.J>ZUg walay bisan unsa nga nakulang kanila, ni diyutay ni dagku, ni mga anak nga lalake ni mga anak nga babaye, ni inagaw ni bisan unsa nga ilang nakuha kanila: Gidala ni David pagbalik ang tanan.t=cZUg gibawi ni David ang tanan nga naagaw sa mga Amalecahanon; ug giluwas ni David ang iyang duruha ka asawa.x<kZUg gilaglag sila ni David sukad sa pagbanagbanag sa kabuntagon bisan hangtud sa kagabhion sa sunod nga adlaw: ug walay nakagawas kanila nga usa ka tawo, gawas ang upat ka gatus ka batan-ong lalake, nga nangabayo sa camello, ug mingkalagiw.j;OZUg sa pagdala na niya ngadto, ania karon, sila nanagkatibulaag sa tibook nga yuta, nangaon ug nanginum, ug nanagsayaw, tungod sa dagkung mga inagaw nga ilang nakuha gikan sa yuta sa mga Filistehanon, ug gikan sa yuta sa Juda.:ZUg si David miingon kaniya: Modala ka ba kanako ngadto niining panona? Ug siya miingon: Manumpa ka kanako tungod sa Dios, nga ikaw dili mopatay kanako, ni motugyan kanako ngadto sa kamot sa akong agalon, ug ako magatultol kanimo ngadto niining panona.09[ZKami misulong sa dapit sa Habagatan sa mga taga-Cerethi, ug sa ibabaw niadtong sakup sa Juda, ug sa ibabaw sa Habagatan sa Caleb; ug gisunog namo ang Siclag sa kalayo.8Z Ug si David miingon kaniya: Kinsang sakup ikaw? Ug taga-diin ka? Ug siya miingon: Ako usa ka tawo nga batan-on nga lalake sa Egipto, sulogoon sa usa ka Amalecahanon; ug ang akong agalon mibiya kanako, tungod kay totolo ka adlaw na karon nga ming-agi, ako nasakit.}7uZ Ug ilang gihataga, siya ug usa ka haon nga tinapay sa igos, ug duruha ka bulig nga pasas: ug sa nakakaon na siya, hing-ulian siya sa iyang espiritu; kay siya wala makakaon ug tinapay, ni makainum ug tubig, sa totolo ka adlaw ug totolo ka gabii.C6Z Ug sila nakahibalag ug usa ka Egiptohanon diha sa kapatagan, ug gidala siya ngadto kang David, ug gihatagan siya ug tinapay, ug siya mikaon; ug ilang gihatagan siya ug tubig sa pag-inum;,5SZ Apan si David miapas, siya ug ang upat ka gatus ka tawo; kay ang duruha ka gatus napabilin sa ulahi, nga nangaluya na kaayo nga dili na makatabok sa sapa sa Besor.4)Z Busa si David miadto, siya ug ang unom ka gatus ka tawo nga diha uban kaniya, ug miabut sa sapa nga Besor, diin mopabilin kadtong nanghiulahi.x3kZUg si David nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Kong lutoson ko kining maong panon sa mga sundalo, maapasan ko kaha sila? Ug siya mitubag kaniya: Lutosa; kay sa walay duhaduha maapasan mo sila , ug sa walay pagkapakyas mabawi ang tanan .C2ZUg si David miingon kang Abiathar nga sacerdote, ang anak nga lalake ni Ahimelech: Ako nangaliyupo kanimo, dad-a dinhi kanako ang ephod. Ug gidala ni Abiathar didto ang ephod kang David.71iZUg si David nasubo sa hilabihan; kay ang katawohan naghisgot sa pagbato kaniya, tungod kay ang kalag sa tibook katawohan nangasubo, ang tagsatagsa ka tawo alang sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga anak nga babaye: apan si David nagpalig-on sa iyang kaugalingon diha kang Jehova nga iyang Dios. 0ZUg ang duruha ka asawa ni David gidala nga binihag, si Ahinoam ang taga-Jezreel, ug si Abigail ang asawa ni Nabal ang taga-Carmelo. /ZUnya si David ug ang katawohan nga diha uban kaniya mipatugbaw sa ilang tingog ug nanghilak, hangtud nga nangaluya sila sa hinilak.e.EZUg sa diha nga si David ug ang iyang mga tawo nahiabut na sa ciudad, ania karon, nasunog kini sa kalayo; ug ang ilang mga asawa, ug ang ilang mga anak nga lalake, ug ang ilang mga anak nga babaye gipanagdala nga binihag."-?ZUg gibihag ang mga babaye ug ang tanan nga didto, gagmay ug dagku: walay bisan usa nga ilang gipatay, apan ilang gidala sila, ug nangadto sa ilang panaw.U, 'ZUg nahitabo, sa diha nga si David ug ang iyang mga tawo nahiadto sa Siclag sa ikatolo ka adlaw, nga ang mga Amalecahanon misulong sa Habagatan ug sa Siclag, ug gidaug ang Siclag, ug gisunog kini sa kalayo,6+gZ Busa si David mibangon pagsayo, siya ug ang iyang mga tawo, aron sa pagpauli sa pagkabuntag ngadto sa yuta sa mga Filistehanon. Ug ang mga Filistehanon ming-adto sa Jezreel.H* Z Sa ingon niini karon bumangon ka sa pagsayo sa buntag uban sa mga sulogoon sa imong ginoo nga nanghiuban kanimo; ug sa diha nga ikaw mahagmata na pagsayo sa buntag, ug may kahayag na , lakaw.s)aZ Ug si Achis mitubag ug miingon kang David: Ako nahibalo nga ikaw maayo sa akong pagtan-aw, ingon sa usa ka manolonda sa Dios: bisan pa niini, ang mga principe sa mga Filistehanon nanag-ingon: Siya dili makauban kanato ngadto sa gubat.(}ZUg si David miingon kang Achis: Apan unsay akong nabuhat? Ug unsay imong nakita sa imong sulogoon sa kadugayon nga ako diha sa imong atubangan hangtud niining adlawa, aron ako dili makaadto ug makig-away batok sa mga kaaway sa akong ginoo nga hari? 'ZSa ingon niini karon pumauli ka, ug lakaw sa pakigdait, aron dili mawad-an sa kahamuot kanimo ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon.p&[ZUnya si Achis mitawag kang David, ug miingon kaniya: Ingon nga si Jehova buhi, ikaw nagminatarung, ug ang imong paggula ug ang imong pagsulod uban kanako sa panon maayo sa akong pagtan-aw; kay ako wala makakaplag ug kadautan diha kanimo sukad sa adlaw sa imong paghianhi kanako hangtud niining adlawa: apan bisan pa niini ang mga kadagkuan wala mouyon kanimo.@%{ZDili ba mao kini si David, nga kaniya sila nanag-awit ang usa ug usa sa mga pagsayaw, nga nag-ingon: Si Saul nakapatay sa iyang mga linibo, Ug si David sa iyang mga tinagpulo ka libo?,$SZApan ang mga principe sa mga Filistehanon naligutgut kaniya; ug ang mga principe sa mga Filistehanon miingon kaniya: Papaulia ang tawo, aron siya mahisibog sa iyang dapit diin siya nimo itudlo, ug ayaw siya pagpalugsonga uban kanato sa paggubat, tingali unya didto sa gubat siya mahimong kabatok nato: kay asa man makig-uliay kining tawohana sa iyang ginoo? Dili ba kini hinoon uban sa mga pangulo niining mga tawohana?#{ZUnya miingon ang mga principe sa mga Filistehanon: Unsay gibuhat niining mga Hebreohanon dinhi ? Ug si Achis miingon sa mga principe sa mga Filistehanon: Dili ba kini si David, ang sulogoon ni Saul ang hari sa Israel, nga nahiuban kanako niining mga adlawa, kun niining mga tuiga, ug wala ako makakaplag ug sayup diha kaniya sukad mahianhi siya kanako hangtud niining adlawa?&"GZUg ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon nangagi sa tinaggatus, ug sa tinaglibo; ug si David ug ang iyang mga tawo nangagi sa dapit sa likod uban kang Achis.*! QZKaron ang mga Filistehanon nanagtigum pagtingub sa ilang tanang mga panon didto sa Aphec. ug ang Israelihanon nanagpahaluna tupad sa tinubdan nga anaa sa Jezreel. 9ZUg iyang gidala kini sa atubangan ni Saul, ug sa atubangan sa iyang mga sulogoon; ug sila nangaon. Unya sila nanindog, ug minglakaw niadtong gabhiona.MZUg ang babaye may usa ka pinatambok nga nati nga vaca diha sa balay; ug siya midali, ug giihaw kini; ug siya mikuha ug harina, ug gimasa kini, ug nagluto sa walay levadura nga tinapay gikan niini.S!ZApan siya nagdumili, ug miingon: Ako dili mokaon. Apan ang iyang sulogoon, lakip ang babaye, nagpugos kaniya; ug siya namati sa ilang tingog. Busa mibangon siya gikan sa yuta, ug milingkod sa higdaanan.xkZBusa karon, ako nangaliyupo kanimo, pamation mo usab ang tingog sa imong sulogoon nga babaye ug itugot nga magabutang ako ug usa ka book tinapay sa imong atubangan; ug kumaon, aron ikaw mabaskug, sa diha nga ikaw mopanaw na sa imong dalan.#ZUg ang babaye miadto kang Saul, ug nakakita nga siya nasamok ug daku uyamut, ug miingon kaniya: Ania karon, ang imong sulogoon nga babaye namati sa imong tingog, ug gibutang ko ang akong kinabuhi sa akong kamot, ug namati sa imong mga pulong nga imong gisulti kanako.jOZUnya si Saul napukan dayon nga nagabuy-od sa yuta, ug nalisang ug daku uyamut, tungod sa mga pulong ni Samuel: ug kaniya wala nay kusog nga nahabilin; kay siya sa tibook adlaw wala makakaon ug tinapay, ni sa tibook nga gabii.{qZLabut pa niini si Jehova magahatag sa Israel uban usab kanimo ngadto sa kamot sa mga Filistehanon; ug ugma ikaw ug ang imong mga anak nga lalake motipon kanako. Si Jehova magatugyan sa panon sa Israel usab ngadto sa kamot sa mga Filistehanon.=uZTungod kay ikaw wala magtuman sa tingog ni Jehova, ug wala nimo buhata ang iyang mabangis nga kasuko batok kang Amalec, busa gibuhat ni Jehova kining butanga kanimo niining adlawa.G ZUg si Jehova nagbuhat kanimo, sumala sa iyang gipamulong pinaagi kanako: ug si Jehova nagpikas sa gingharian gikan sa imong kamot, ug gihatag kini sa imong silingan, bisan ngadto kang David.ZUg si Samuel miingon: Ngano man nga mangutana ka kanako, sa nakita mo nga si Jehova mibulag gikan kanimo, ug nahimo nga imong kabatok? ZUg si Samuel miingon kang Saul: Ngano nga ikaw nagsamok kanako, sa pagpagula kanako? Ug si Saul mitubag: Ako nagakaguol sa hilabihan gayud; kay ang mga Filistehanon nakiggubat batok kanako, ug ang Dios mibulag gikan kanako, ug wala na motubag kanako, ni pinaagi sa mga manalagna, ni pinaagi sa mga damgo: busa gisangpit ko ikaw, aron ipahibalo mo kanako kong unsay akong pagabuhaton.{ZUg siya miingon kaniya: Unsang dagwaya siya? ug siya miingon: Usa ka tigulang nga tawo nagagula; ug siya giputos sa usa ka kupo. Ug si Saul nakaila nga kadto mao si Samuel, ug iyang giyukbo ang iyang nawong ngadto sa yuta, ug mihatag ug katahuran. ;Z ug ang hari miingon kaniya: Ayaw kahadlok kay unsay nakita mo? Ug ang babaye miingon kang Saul: Ako nakakita ug usa ka dios nga nagagula gikan sa yuta.?yZ Ug sa pagkakita sa babaye kang Samuel, siya misinggit sa usa ka hataas nga tingog; ug ang babaye misulti kang Saul, nga nagaingon: Nganong naglimbong ka kanako? kay ikaw mao si Saul.ueZ Unya miingon ang babaye: Kinsay akong patunghaon nganha kanimo? Ug siya miingon: Patunghaa kanako si Samuel.'Z Ug si Saul nanumpa kaniya tungod kang Jehova, nga nagaingon: Ingon nga si Jehova buhi, walay silot nga mahanabo kanimo alang niining butanga./Z Ug ang babaye miingon kaniya: Ania karon, ikaw nahibalo kong unsay gibuhat ni Saul, giunsa niya sa pagwagtang kadtong mga espiritista, ug ang mga salamangkiro, gikan sa yuta: busa ngano man nga nagbutang ka ug usa ka lit-ag alang sa akong kinabuhi, aron sa pagpatay kanako?DZUg si Saul nagtakuban sa iyang kaugalingon, ug nagsul-ob sa laing saput, ug miadto, siya ug duruha ka tawo uban kaniya, ug nangadto sila sa babaye sa gabii: ug siya miingon: Tumagna ka kanako, ako nangaliyupo kanimo, pinaagi sa pagka-espiritista mo, ug patunghaa kanako bisan kinsa sumala sa akong hinganlan kanimo.{qZUnya miingon si Saul sa iyang mga sulogoon: Pangitai ako ug usa ka babaye nga espiritista, aron ako moadto kaniya, ug mangutana kaniya. Ug ang iyang mga sulogoon miingon kaniya: Ania karon, adunay usa ka babaye nga espiritista didto sa Endor. 9ZUg sa diha nga nangutana si Saul kang Jehova, si Jehova wala tumubag kaniya, ni pinaagi sa mga damgo, ni pinaagi sa Urim, ni pinaagi sa mga manalagna.  ZUg sa diha nga nakita na si Saul ang panon sa mga Filistehanon, siya nahadlok, ug ang iyang kasingkasing mikurog ug daku uyamut.I  ZUg ang mga Filistehanon nanagtigum sa ilang kaugalingon sa pagtingub, ug ming-adto ug mingpahaluna sa Sunam; ug si Saul nagtigum pagtingub sa tibook Israel ug sila nagpahaluna didto sa Gilboa.{ qZKaron si Samuel patay na, ug ang tibook nga Israel nagminatay tungod kaniya, ug gilubong siya didto sa Rama, bisan didto sa iyang kaugalingong ciudad. Ug si Saul nagsalikway niadtong mga espiritista, ug nidtong mga salamangkiro gikan sa yuta.D ZUg si David miingon kang Achis: Busa ikaw manghibalo unsay buhaton sa imong sulogoon. Ug si Achis miingon kang David: Busa buhaton ko ikaw nga magbalantay sa akong ulo sa walay katapusan. -ZUg nahitabo niadtong mga adlawa, nga ang mga Filistehanon nagtigum sa ilang mga panon nga igugubat pagtingub aron sa pagpakig-away batok sa Israel. Ug si Achis miingon kang David: Hibaloan mo sa pagkamatuod nga ikaw moadto uban kanako sa panon, ikaw ug ang imong mga tawo.0[Z Ug si Achis mitoo kang David, nga nagaingon: Siya naghimo sa iyang katawohan nga Israel sa pagdumot gayud kaniya; busa siya mahimo nga akong ulipon sa walay katapusan.3Z Ug si David walay gibilin bisan lalake ni babaye nga buhi, sa pagdala kanila ngadto sa Gath, nga nagaingon: Tingali maoy ilang isugilon kanato, nga magaingon: Mao kana ang gibuhat ni David, ug maoy iyang batasan sa tanang panahon nga siya nagpuyo sa yuta sa mga Filistehanon.b?Z Ug si Achis miingon: Batok kang kinsa gihimo mo ang usa ka pagsulong niining adlawa? Ug si David miingon: Batok sa Habagatan sa Juda, ug batok sa Habagatan sa mga taga-Jerameel, ug batok sa Habagatan sa mga Cinehanon.U%Z Ug si David midasmag sa yuta, ug walay gibilin mga lalake kun babaye nga buhi, ug gidala ang mga carnero, ug mga vaca, ug mga asno, ug mga camello, ug ang mga bisti; ug siya mibalik, ug miadto kang Achis.ZUg si David ug ang iyang mga tawo nanungas, ug gisulong nila ang mga Gesurehanon, ug ang mga Gerzehanon, ug ang mga Amalecahanon; kay kadtong maong mga nasud maoy mga molupyo sa yuta, maoy mga karaan, kong ikaw moadto ngadto sa Shur, bisan ngadto sa yuta sa Egipto.ZUg ang gidaghanon sa mga adlaw nga si David nagpuyo niadtong kapatagan sa mga Filistehanon may usa ka tuig ug upat ka bulan.-ZUnya si Achis mihatag sa Siclag kaniya niadtong adlawa: maoy hinungdan nga ang Siclag nahimong bahin sa mga hari sa Juda hangtud niining adlawa.ZUg si David miingon kang Achis: Kong karon ako nakakaplag ug kahamut-an sa imong mga mata, pahatagi ako kanila ug usa ka dapit sa usa sa mga ciudad sa kapatagan, aron ako makapuyo didto: kay ngano ba nga ang imong sulogoon magapuyo sa harianong ciudad uban kanimo?oYZUg gisugilon kang Saul nga si David mikalagiw ngadto sa Gath: ug siya wala na mangita kaniya pag-usab.~ZUg si David miipon kang Achis didto sa Gath, siya ug ang iyang mga tawo, ang tagsatagsa ka tawo uban ang iyang sulod-balay, bisan si David uban sa iyang duruha ka asawa, si Ahinoam ang taga-Jezreel, ug si Abigail ang taga-Carmelo, ang asawa ni Nabal.%}EZUg si David mitindog ug mipadayon, siya ug ang unom ka gatus ka tawo nga diha uban kaniya, ngadto kang Achis ang anak nga lalake ni Maoch, ang hari sa Gath.\| 5ZUg si David miingon diha sa iyang kasingkasing: Ako karon mahanaw sa usa lamang ka adlaw pinaagi sa kamot ni Saul: kay wala nay maayo pa alang kanako kay sa mokalagiw ako ngadto sa yuta sa mga Filistehanon; ug si Saul mawad-an ra sa paglaum, sa pagpangita pa kanako sa tanang mga utlanan sa Israel: mao nga ako mogawas gikan sa iyang kamot.T{#ZUnya si Saul miingon kang David: Bulahan ikaw, anak ko nga David: ikaw makahimo sa pagkagamhanan gayud ug sa pagkatinuod makadaug. Busa si David milakaw sa iyang dalan, ug si Saul mipauli sa iyang dapit.Tz#ZUg, ania karon, ingon nga ang imong kinabuhi gipakamahal sa akong mga mata niining adlawa, ingon niini usab gipakamahal ang akong kinabuhi sa mga mata ni Jehova, ug luwason niya ako sa tanang kagul-anan.ry_ZUg si Jehova magahatag sa tagsatagsa ka tawo sa iyang pagkamatarung ug sa iyang pagkamatinumanon; kay ingon nga si Jehova nagtugyan kanimo sa akong kamot niining adlawa, ug ako dili mobakyaw sa akong kamot batok sa dinihog ni Jehova.xZUg si David mitubag ug miingon: Ania karon, ang bangkaw, Oh hari! paanhia ang usa sa mga batan-ong lalake ug ipakuha kini.wZUnya si Saul miingon: Ako nakasala: pumauli ka, anak ko nga David; kay dili na ako magabuhat ug kadautan kanimo, tungod kay ang akong kinabuhi nahimong minahal sa imong mga mata niining adlawa: ania karon, ako nagbuhat ingon sa buang ug nasayup sa hilabihan gayud.evEZBusa karon, ayaw tugoti nga moagas ang akong dugo sa yuta nga halayo sa atubangan ni Jehova: kay ang hari sa Israel mianhi sa pagpangita sa usa ka pulgas, ingon sa usa ka tawo nga nagaayam sa usa ka langgam sa kabukiran.!u=ZBusa karon, ako nangaliyupo kanimo, papatalinghuga ang akong ginoo ang hari sa mga pulong sa iyang sulogoon. Kong si Jehova mao ang nagaaghat kanimo batok kanako, ipadawat kaniya ang usa ka halad: apan kong ang mga anak sa mga tawo, tinunglo sila sa atubangan ni Jehova; kay ako gipapahawa niining adlawa aron nga ako dili makaipon sa panulondon ni Jehova, nga nagaingon: Lakaw, pag-alagad ug laing mga dios.t3ZUg siya miingon: Ngano ba nga ang akong ginoo nagalutos man sa iyang sulogoon? kay unsay akong nabuhat? kun unsay kadautan nga ania sa akong kamot?*sOZUg si Saul nakaila sa tingog ni David, ug miingon: Mao ba kini ang imong tingog, anak ko nga David? Ug si David miingon: Mao ang akong tingog, ginoo ko, oh hari.r/ZKining butanga nga imong gibuhat dili maayo. Ingon nga si Jehova buhi, ikaw angay gayud nga mamatay, tungod kay ikaw wala magbantay sa imong ginoo, ang dinihog ni Jehova. Ug karon tan-awa kong hain ang bangkaw sa hari, ug ang tibud-tibud sa tubig nga dinha sa iyang ulohan?uqeZUg si David miingon kang Abner: Dili ba ikaw maisug nga tawo? Ug kinsa ba ang sama kanimo sa Israel? busa ngano man nga wala ka magbantay sa imong ginoong hari? kay may nahianha nga usa ka tawo aron sa paglaglag sa hari nga imong ginoo.EpZUg si David misinggit sa katawohan, ug kang Abner ang anak nga lalake ni Ner, nga nagaingon: Wala ka ba tumubag, Abner? Unya si Abner mitubag ug miingon: Kinsa ikaw nga nagsinggit sa hari?o}Z Unya si David miadto sa usa ka luyo, ug mitindog sa kinatumyan sa halayong bukid; usa ka dakung wanang nakaulang kanila;0n[Z Busa gikuha ni David ang bangkaw ug ang tibud-tibud sa tubig gikan sa ulohan ni Saul; ug nanlakaw sila; ug walay tawong nakakita niana, ni may nahibalo niana, ni may bisan kinsa nga nahagmata: sanglit sila nanghikatulog tungod kay usa ka halalum nga paghinanok gikan kang Jehova midangat kanila.Ym-Z Si Jehova nagadili nga bakyawon ko ang sa akong kamot batok sa dinihog ni Jehova: apan karon kuhaa, ako nangaliyupo kanimo, ang bangkaw nga anaa sa iyang ulohan, ug ang tibud-tibud sa tubig, ug manlakaw kita.'lIZ Ug si David miingon: Ingon nga si Jehova buhi, si Jehova ang magahampak kaniya; kun ang iyang adlaw sa kamatayon moabut; kun siya moadto sa gubat, ug mamatay.k Z Ug si David miingon kang Abisai: Ayaw paglaglaga siya; kay kinsa ba ang makabakyaw batok sa dinihog ni Jehova, ug mawalay sala?j'ZUnya miingon si Abisai kang David: Ang Dios nagatugyan sa imong kaaway sa imong kamot niining adlawa: busa karon tugoti ako sa pagbangkaw kaniya, ako nangaliyupo kanimo, uban niining bangkaw ngadto sa yuta sa usa ka pagsalibay, ug dili ako mobangkaw kaniya sa makaduha. iZBusa si David ug si Abisai nangadto sa katawohan sa gabii: ug, ania karon, si Saul naghigda nga nahakatulog sulod sa dapit sa mga carromata, uban sa iyang bangkaw nga giugbok sa yuta dapit sa iyang ulohan; ug si Abner ug ang katawohan nanghigda libut kaniya.hZUnya mitubag si David, ug miingon kang Ahimelech ang Hetehanon, ug kang Abisai ang anak nga lalake ni Sarvia, igsoon nga lalake ni Joab, nga nagaingon: Kinsay mokuyog kanako ngadto kang Saul sa campo? Ug si Abisai miingon: Ako molugsong uban kanimo.'gIZUg si David mitindog, ug miabut sa dapit diin si Saul nagpahaluna; ug si David nakalantaw sa dapit diin si Saul maghigda, ug si Abner ang anak nga lalake ni Ner ang capitan sa iyang panon: ug si Saul naghigda sulod sa dapit sa mga carromata, ug ang katawohan nanagpahiluna libut kaniya.ifMZBusa si David nagpadala ug mga maniniid, ug nakasabut nga si Saul nahiabut gayud sa pagkatinuod.eeEZUg si Saul nagpahaluna didto sa bungtod sa Hachila, nga maoy dapit nga atubangan sa kamingawan, dapit sa dalan. Apan si David nagpuyo didto sa kamingawan, ug siya nakakita nga si Saul naggukod kaniya didto sa kamingawan.DdZUnya si Saul mitindog, ug milugsong ngadto sa kamingawan sa Ziph, nga may totolo ka libo ka piniling tawo sa Israel uban kaniya, aron sa pagpangita kang David didto sa kamingawan sa Ziph.Ec ZUg ang mga taga-Ziph nangadto kang Saul didto sa Gabaa, nga nagaingon: Wala ba si David maghupo sa iyang kaugalingon didto sa bungtod sa Hachila, nga maoy dapit nga atubangan sa kamingawan?b%Z,Karon si Saul mihatag kang Michal nga iyang anak nga babaye, nga asawa ni David, kang Palti, ang anak nga lalake ni Lais nga atua sa Gallim.daCZ+Si David usab nangasawa kang Ahinoam sa Jezreel; ug silang duruha nahimong iyang mga asawa.F`Z*Ug si Abigail midali, ug mitindog, ug mikabayo sa usa ka asno, uban ang lima ka mga dalaga niya nga mingnunot kaniya; ug milakaw siya sunod sa mga sulogoon ni David ug nahimong iyang asawa.g_IZ)Ug siya mitindog ug miyukbo sa iyang kaugalingon nga ang iyang nawong ngadto sa yuta, ug nagaingon: Ania karon, ang imong sulogoon nga babaye maoy usa ka sulogoon sa pagpanghugas sa mga tiil sa mga sulogoon sa akong ginoo.i^MZ(Ug sa diha nga ang mga sulogoon ni David midangat na didto kang Abigail sa Carmelo, sila mingsulti kaniya, nga nagaingon: Si David nagpaanhi kanamo dinhi kanimo, sa pagpadala kanimo ngadto kaniya aron ikaw iyang pangasaw-on. ] Z'Ug sa diha nga si David nakadungog nga si Nabal namatay, siya miingon: Bulahan si Jehova nga naglaban sa hinungdan sa akong kaulawan gikan sa kamot ni Nabal, ug nagapugong sa iyang sulogoon gikan sa kadautan: ug ang dautang buhat ni Nabal giuli ni Jehova sa iyang kaugalingong ulo. Ug si David nagpasugo ug nagsulti mahitungod kang Abigail, sa pagpakuha kaniya aron iyang pangasaw-on.u\eZ&Ug nahitabo nga sa may napulo na ka adlaw nga nangagi nga si Nabal gihampak ni Jehova, mao nga siya namatay.[[1Z%Ug nahitabo sa pagkabuntag, sa diha nga hinghuwasan na si Nabal, nga ang iyang asawa misugilon kaniya niining mga butanga, ug ang iyang kasingkasing nalumos sa sulod niya, ug siya nahimong ingon sa usa ka bato.EZZ$Ug si Abigail miadto kang Nabal; ug, ania karon, siya naghimo ug usa ka pangilin sa iyang balay, sama sa pangilin sa usa ka hari; ug ang kasingkasing ni Nabal malipayon sa sulod niya, kay siya nahubog sa hilabihan: busa wala siya mosugilon kaniya bisan unsa, kapin kun kulang, hangtud sa pagbanagbanag sa kabuntagon.YY-Z#Busa gidawat ni David gikan sa iyang kamot kadtong iyang gidala kaniya; ug siya miingon kaniya: Lakaw sa pakigdait ngadto sa imong balay; tan-awa, ako namati sa imong tingog, ug gidawat ang imong kaugalingon.X3Z"Kay sa tinuod gayud, ingon nga si Jehova, ang Dios sa Israel, buhi, nga nakapugong kanako gikan sa pagdaut kanimo, gawas nga ikaw midali ug mianhi sa pagsugat kanako, sa walay duhaduha walay mahabilin kang Nabal sa pagbanagbanag sa kabuntagon bisan sa usa ka bata nga lalake.IW Z!Ug bulahan ang imong kaligdong, ug bulahan ikaw nga nakapalikay kanako niining adlawa gikan sa pagpakasala tungod sa dugo, ug gikan sa pagpanimalus sa akong kaugalingon pinaagi sa akong kamot. VZ Ug si David miingon kang Abigail: Bulahan si Jehova ang Dios sa Israel, nga nagpaanhi kanimo niining adlawa aron sa pagsugat kanako:,USZNga kini dili mahimong kasakit kanimo, ni makapangdol sa kasingkasing sa akong ginoo, bisan ikaw makaula sa dugo sa walay gipasikaran, kun ang akong ginoo manimalus sa iyang kaugalingon. Ug sa diha nga si Jehova magahimo ug maayo sa akong ginoo, unya hinumdumi ang imong sulogoon nga babaye.9TmZUg mahitabo, sa diha nga si Jehova maghimo sa akong ginoo sumala sa tanang kaayohan sa iyang gipamulong mahitungod kanimo, ug makatudlo na kanimo nga principe ibabaw sa Israel,:SoZUg bisan pa ang tawo motindog sa paglutos kanimo, ug sa pagpangita sa imong kalag, bisan pa niana ang kalag sa akong ginoo mahigut diha sa usa ka bugkos sa kinabuhi uban kang Jehova nga imong Dios; ug ang mga kalag sa imong mga kaaway, siya magalamboyog kanila, ingon sa gikan sa laang sa usa ka lamboyog.%REZPasayloa, ako nangaliyupo kanimo, ang paglapas sa imong sulogoon nga babaye; kay sa pagkatinuod si Jehova magahimo ug usa ka malig-ong balay sa akong ginoo, tungod kay ang akong ginoo mogubat sa mga gubat ni Jehova; ug ang dautan dili hikaplagan diha kanimo sa tanan nimong mga adlaw.Q%ZUg karon kining gasa nga gidala sa imong sulogoon sa akong ginoo, ipahatag kini ngadto sa mga batan-ong lalake nga nagasunod sa akong ginoo.[P1ZBusa karon, ginoo ko, ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalalg buhi, sa nakita nga si Jehova nagpugong kanimo gikan sa pagpakasala tungod sa dugo, ug gikan sa pagpanimalus pinaagi sa imong kaugalingong kamot, busa karon himoa nga ang imong mga kaaway, ug sila nga nangita ug kadautan sa akong ginoo nga mahasama kang Nabal.VO'ZAyaw itugot sa akong ginoo, ako nangaliyupo kanimo, nga magtagad niining walay kapuslanan nga tawo, bisan kang Nabal; kay sumala sa iyang ngalan, mao man siya; Nabal ang iyang ngalan, ug ang kabuangan maoy nagauban kaniya: apan ako nga imong sulogoon nga babaye wala makakita sa mga batan-ong lalake sa akong ginoo, nga imong gisugo.NZUg siya mihapa sa iyang mga tiil ug miingon: Kanako, ginoo ko, sa ibabaw nako mahulog ang kasal-anan; ug tugoti nga ang imong sulogoon nga babaye, ako nangaliyupo kanimo, sa pagpasulti sa imong mga igdulungog, ug pamatia ang mga pulong sa imong sulogoon nga babaye.M+ZUg sa diha nga si Abigail nakakita kang David siya midali, ug nanaug sa iyang asno, ug mihapa sa atubangan ni David, ug miyukbo ngadto sa yuta.CLZAng Dios magahimo sa ingon niini sa mga kaaway ni David, ug labi pa usab, kong may ibilin ako sa tanan nga mahatungod kaniya sa pagbanagbanag sa kabuntagon, bisan usa ka bata nga lalake.pK[ZKaron si David miingon: Sa pagkatinuod kakawangan ang akong pagbantay sa tanan nga ania niining tawohana didto sa kamingawan, aron nga walay makulang sa tanan nga mahatungod kaniya: ug iya akong gibalusan ug dautan tungod sa maayo.QJZUg kadto mao, nga sa nakakabayo na siya sa iyang asno, ug milugsong labay sa hup-ananan sa bukid, nga, ania karon, si David ug ang iyang mga tawo minglugsong paingon kaniya; ug iyang gikahibalag sila. I;ZUg siya miingon sa iyang mga batan-ong lalake: Lakaw una kanako; ania karon, ako magasunod kaninyo. Apan wala niya suginli ang iyang bana nga si Nabal.&HGZUnya si Abigail midali, ug mikuha ug duruha ka gatus ka book tinapay, ug duruha ka botella nga vino, ug lima ka carnero nga linuto na ug lima ka takus nga sinanglag nga trigo, ug usa ka gatus ka hugpong nga parras, ug duruha ka gatus ka haon nga higuera, ug gitangkil kini sa mga asno.oGYZBusa karon ilha ug hunahunaa kong unsay imong pagabuhaton; kay dautan ang gitinguha batok sa atong agalon, ug batok sa tibook niyang balay; kay siya maoy usa ka tawo nga walay kapuslanan, ug walay bisan kinsa nga makasulti kaniya.F ZSila mao ang usa ka kuta namo sa adlaw ug sa gabii, sa tanang higayon nga kami diha uban kanila nga nagabantay sa mga carnero.1E]ZApan ang mga tawo maayo kaayo kanamo, ug wala kami nila hilabti, ni mawad-an kami bisan unsa, sa kadugayon nga kami nagauban diha kanila sa didto kami sa mga kapatagan.pD[ZApan usa sa mga batan-ong lalake misugilon kang Abigail, ang asawa ni Nabal, nga nagaingon: Ania karon, si David nagpadala ug mga sulogoon gikan sa kamingawan aron sa paghatag ug katahuran sa atong agalon; ug iyang gikasab-an sila.OCZ Ug si David miingon sa iyang mga tawo: Panagtakin kamo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang pinuti. Ug nanagtakin sila ang tagsatagsa ka tawo sa iyang pinuti; ug si David nagatakin usab sa iyang pinuti: ug may mingsunod kang David nga duolan sa upat ka gatus ka tawo; ug may duruha ka gatus nga mingpabilin diha sa mga kasangkapan.BZ Busa ang mga batan-ong lalake ni David mingtalikod, ug mingbalik, ug nahiabut ug gisuginlan siya sumala sa tanan niining mga pulonga.OAZ Kuhaon ko diay ang akong tinapay, ug ang akong tubig, ug ang akong inihaw nga akong gipatay alang sa akong mga mag-aalot, ug ihatag ko ba kini sa mga tawo nga wala nako hibaloi kong diin sila gikan?`@;Z Ug si Nabal mitubag sa mga sulogoon ni David, ug miingon: Kinsa ba si David? Ug kinsa ba ang anak nga lalake ni Isai? adunay daghang mga sulogoon karong mga adlawa nga ang tagsatagsa ka tawo mobulag sa iyang agalon.(?KZ Ug sa diha nga ang mga batan-ong lalake ni David nanghiabut na, gipamulong nila kang Nabal sumala niadtong tanang mga pulong sa ngalan ni David, ug minghunong. ~}} || {zyxx]wBvuu#tt rr|quppGonnlmmglkjj1ilhh3gff1edccbcaa `>__&^3]}\[ZZ\YY^XWVUU8T0SVRRQBPOO3NMM>LL%KjII*HqHGEDDbCBAA@a?*>(=.<;:98776$5}54 32g11(0F/.R-,R+*)(}'&%$|#"!!G b,Hgdg $lZ  E / eh s dUg si David miingon kang Michal: Kadto sa atubangan ni Jehova, nga nagpili kanako labaw sa imong amahan, ug labaw sa tibook niyang balay, sa pagtudlo kanako nga principe sa katawohan ni Jehova, sa ibabaw sa Israel: busa magadula ako sa atubangan ni Jehova.r!dUnya si David mipauli aron sa pagpanalangin sa iyang sulod balay. Ug si Michal, ang anak nga babaye ni Saul migula sa pagsugat kang David, ug miingon: Pagkamahimayaon sa hari sa Israel nga naghukas sa iyang kaugalingon niining adlawa, sa mga mata sa mga sulogoon nga babaye sa iyang mga sulogoon, sama sa usa ka walay hinungdan nga mga kauban nga sa walay kaulaw nagahukas sa iyang kaugalingon!q-dUg iyang gibahin sa tibook katawohan, bisan sa tibook nga panon sa Israel, mga lalake ug mga babaye, ang tagsatagsa may usa ka buok nga tinapay, ug usa ka bahin nga unod , ug usa ka sopas nga pasas. Busa ang tibook katawohan namahawa ang tagsa-tagsa ngadto sa iyang balay.0p[dUg sa diha nga gitapus na ni David ang paghalad sa halad-nga-sinunog ug sa mga halad-sa-pakigdait, iyang gipanalanginan ang katawohan sa ngalan ni Jehova sa mga panon.yomdUg ilang gidala ang arca ni Jehova, ug gipahaluna kini sa iyang dapit sa kinataliwad-an sa balong-balong nga gipatindog ni David alang niini; ug si David naghalad sa mga halad-nga-sinunog ug sa mga halad-sa-pakigdait sa atubangan ni Jehova.n7dUg mao kadto, sa diha nga ang arca ni Jehova nahiabut na sa ciudad ni David, si Michal, ang anak nga babaye ni Saul mitambo sa tamboanan, ug nakakita kang David nga hari nga naglukso-lukso ug nagsayaw sa atubangan ni Jehova; ug siya nagyubit kaniya sulod sa iyang kasingkasing.mdBusa si David ug ang tibook nga balay sa Israel nanagdala sa arca ni Jehova uban ang singgit, ug ang mga lanog sa trompeta.ylmdUg si David misayaw sa atubangan ni Jehova kutob sa iyang mahimo; ug si David gibaksan ug usa ka lino nga ephod. k;d Ug mao kadto, nga sa diha nga ang nagdala sa arca ni Jehova nakalakat ug unom ka lakang, siya naghalad ug usa ka vaca ug usa ka pinatambok nga carnero.jd Ug kini gisugilon kang hari David, nga nagaingon: Si Jehova nagpanalangin sa balay ni Obed-edom ug sa tanan nga diha kaniya, tungod sa arca sa Dios. Ug si David miadto ug gidala ang arca sa Dios gikan sa balay ni Obed-edom ngadto sa ciudad ni David uban sa kalipay.1i]d Ug ang arca ni Jehova nahabalhin didto sa balay ni Obed-edom, ang Getehanon sa totolo ka bulan; ug si Jehova nagpanalangin kang Obed-edom ug sa tibook niyang panimalay.$hCd Busa si David dili buot mobalhin sa arca ni Jehova ngadto kaniya sa ciudad ni David; apan gidala kini ni David ngadto sa balay ni Obed-edom, ang Getehanon.ygmd Ug si David nahadlok kang Jehova niadtong adlawa; ug siya miingon: Unsaon sa pagdangat sa arca ni Jehova kanako?f!dUg si David wala mahamuot tungod kay si Jehova midasmag kang Uzza; ug iyang gitawag kadtong dapita nga Parez-uzza, hangtud niining adlawa.!e=dUg ang kasuko ni Jehova misilaub batok kang Uzza; ug ang Dios naglaglag kaniya didto tungod sa iyang sayup; ug didto namatay siya tupad sa arca sa Dios."d?dUg sa diha nga nahiabut sila sa giukan sa Nachon, gibutang ni Uzza ang iyang kamot sa arca sa Dios ug nakakupot siya niini; kay ang mga vaca nahapangdol.c%dUg si David ug ang tibook balay sa Israel nanaghoni sa atubangan ni Jehova sa nagkalainlaing mga tulonggon nga binuhat sa kahoy nga haya, ug uban ang mga alpa, ug uban ang mga kinuldasan nga tulonggon, ug mga pandaretas ug uban ang mga castañetas ug mga piyangpiyang.~bwdUg gidala nila kini gikan sa balay ni Abinadab, nga didto sa bungtod, uban sa arca sa Dios: ug si Ahio miuna sa arca.haKdUg ilang gipahaluna ang arca sa Dios sa ibabaw sa bag-ong carromata, ug gidala kini gikan sa balay ni Abinadab nga didto sa bungtod; ug si Uzza ug si Ahio, ang mga anak nga lalake ni Abinadab, nagtulod sa bag-ong carromata.`ydUg si David mitindog, ug miuban sa tibook katawohan nga didto uban kaniya, sukad sa Baal sa Juda, aron sa pagdala gikan didto sa arca sa Dios, nga gitawag sa Ngalan, bisan sa ngalan ni Jehova sa mga panon nga naglingkod sa ibabaw sa mga querubin.]_ 7dUg si David nagtapok pag-usab sa tanang mga piniling tawo sa Israel, katloan ka libo.^5dUg si David naghimo sa ingon, sumala sa gisugo ni Jehova kaniya, ug gilaglag ang mga Filistehanon, sukad sa Gabaa hangtud nga mahiabut ikaw sa Gaza.^]7dUg mahitabo, nga sa diha nga ikaw makadungog sa dinahunog sa paglakaw gikan sa mga tumoy sa mga kahoy nga morales nga ikaw manlimbasug; kay niana si Jehova nag-una kanimo sa paglaglag sa panon sa mga Filistehanon.4\cdUg sa diha nga si David nangutana kang Jehova, siya miingon: Ikaw dili motungas: himoa ang usa ka paglibut sa ilang luyo, ug umadto kanila atbang sa mga kahoy nga morales.y[mdUg ang mga Filistehanon ming-abut pa gayud pag-usab ug nanagkatag sa ilang kaugalingon diha sa walog sa Rephaim.iZMdUg ilang gibilin ang ilang mga larawan didto; ug si David ug ang iyang mga tawo nanagkuha niini.sYadUg si David miadto sa Baal-perasim, ug gidaug sila ni David didto; ug siya miingon: Si Jehova nagbungkag sa akong mga kaaway sa atubangan ko, sama sa pagkabulagbulag sa mga katubigan. Busa gitawag niya kadtong dapita nga Baal-perasim.tXcdUg si David nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Motungas ba ako batok sa mga Filistehanon? Itugyan mo ba sila sa akong kamot? Ug si Jehova miingon kang David: Tungas; kay sa pagkatinuod itugyan ko ang mga Filistehanon sa imong kamot.iWMdKaron ang mga Filistehanon nanganha ug nanagkatag sa ilang kaugalingon diha sa walog sa Rephaim.yVmdUg sa diha nga ang mga Filistehanon nakadungog nga sila nagdihog kang David nga hari sa ibabaw sa Israel, ang tanang mga Filistehanon mingtungas sa pagpangita kang David; ug si David nakadungog niini, ug miadto siya sa malig-ong salipdanan.5UgdUg si Elisama, ug si Eliada, ug si Eliphelet.>TydUg si Ibhar, ug si Elisua, ug si Nepheg, ug si Japhia,SdUg kini mao ang mga ngalan niadtong mga natawo kaniya didto sa Jerusalem: si Sammua, ug si Sobab, ug si Nathan ug si Salomon,]R5d Ug si David mikuha pagdugang alang kaniya ug mga puyopuyo ug mga asawa gikan sa Jerusalem, sa human siya mahiabut gikan sa Hebron; ug didto pay mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye nga nangatawo kang David.3Qad Ug nakita ni David nga si Jehova mao ang naghimo kaniya nga hari sa ibabaw sa Israel, ug nga iyang gibayaw ang iyang gingharian alangnsa iyang katawohan tungod sa Israel.EPd Ug si Hiram ang hari sa Tiro nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang David, ug mga kahoy nga cedro, ug mga panday ug mga magbubuhat sa tabliya nga bato; ug si David ilang gibuhatan ug balay.aO=d Ug si David nag-anam ug pagkadaku; kay si Jehova, ang Dios sa mga panon nag-uban kaniya.)NMd Ug si David mipuyo didto sa malig ong salipdanan, ug gitawag kini nga ciudad ni David. Ug si David nagtukod sa paglibut sukad sa Millo ngadto sa dapit sa sulod.M1dUg si David miingon niadtong adlawa: Bisan kinsa nga modaug sa mga Jebusehanon paadtoa siya ngadto sa alagianan sa tubig, ug ipalaglag ang piang ug ang buta, nga gikaligutgutan sa kalag ni David. Busa sila ming-ingon: Atua ang buta ug ang piang; siya dili makaadto sa balay.gLIdBisan pa niana giagaw ni David ang malig-ong salipdanan sa Sion; kadto maoang ciudad ni David.K1dUg ang hari ug ang iyang mga tawo ming-adto sa Jerusalem batok sa mga Jebusehanon, ang mga pumoluyo sa yuta, nga mingsulti kang David, nga nagaingon: Gawas kong kuhaon mo ang buta ug ang piang, ikaw dili makaanhi dinhi; kay naghunahuna sila nga si David dili makaadto didto.BJdDidto sa Hebron siya naghari sa ibabaw sa Juda pito ka tuig ug unom ka bulan; ug didto sa Jerusalem siya naghari sulod sa katloan ug tolo ka tuig sa ibabaw sa tibook nga Israel ug Juda.I}dSi David may katloan ka tuig ang panuigon sa diha nga siya misugod sa paghari, ug siya naghari sulod sa kapatan ka tuig.jHOdBusa ang tanang mga anciano sa Israel ming-adto sa hari didto sa Hebron; ug ang hari nga si David naghimo ug usa ka pakigsaad uban kanila didto sa Hebron sa atubangan ni Jehova: ug sila nagdihog kang David nga hari sa Israel.G#dSa mga panahon nga nangagi sa diha nga si Saul pa maoy hari sa ibabaw namo, ikaw mao kadtong nagmando sa paggula ug sa pagdala sa sulod sa Israel: ug si Jehova miingon kanimo: Ikaw ang magbalantay sa akong katawohan nga Israel ug ikaw ang nahimong principe sa Israel.&F IdUnya ming-adto ang tanang mga banay sa Israel ngadto kang David sa Hebron, ug namulong, ug ming-ingon: Ania karon, kami mao ang imong bukog ug ang imong unod.Ed Ug si David nagsugo sa iyang mga batan-ong lalake, ug ilang gipamatay sila, ug gipamutol ang ilang mga kamot ug mga tiil, ug gipamatay sila tupad sa danaw sa Hebron. Apan ilang gikuha ang ulo ni Is-boseth, ug gilubong sa lubnganan ni Abner sa Hebron.D}d Unsa pa ka labaw sa diha nga ang dautang mga tawo nga mingpatay sa usa ka matarung nga tawo diha sa iyang kaugalingong balay, sa ibabaw sa iyang higdaanan, dili ko ba karon kinahanglanon ang iyang dugo sa inyong kamot, ug kuhaon kamo gikan sa yuta?Cd Sa diha nga may usa nga nagsugilon kanako, nga nagaingon: Ania karon, si Saul namatay, ug naghunahuna siya nga nakadala ug maayong mga balita, ako siyang gikuptan, ug gipatay siya didto sa Siclag, nga maoy balus nga akong gihatag kaniya alang sa iyang mga balita.]B5d Ug si David mitubag kang Rechab ug kang Baana ang igsoon niyang lalake, ang mga anak ni Rimmon ang Beerothanon, ug miingon kanila: Ingon nga si Jehova buhi, ang nagtubos sa akong kalag gikan sa tanang kalisdanan,?AydUg ilang gidala ang ulo ni Is-boseth ngadto kang David didto sa Hebron, ug ming-ingon sa Hari: Ania karon, ang ulo ni Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul nga imong kaaway nga nagpangita sa imong kinabuhi: ug si Jehova nagpanimalus tungod sa akong ginoo ang hari niining adlawa kang Saul ug sa iyang kaliwat.}@udKaron sa paghisulod nila sa balay, sa naghigda siya sa iyang higdaanan sa iyang lawak, ilang gitigbas siya, ug gipatay siya, ug gipunggotan siya sa ulo, ug gidala nila ang iyang ulo, ug minglakaw subay sa alagianan sa Araba sa tibook nga gabii.@?{dUg miadto sila ngadto sa kinataliwad-an sa balay, daw ingon nga sila modala ug trigo; ug ilang gitigbas siya sa lawas: ug si Rechab ug si Baana nga iyang igsoon nga lalake nangalagiw.I> dUg ang mga lalakeng anak ni Rimmon, ang Beerothanon, si Rechab ug si Baana, miadto, ug miabut sa hapit na ang kainit sa adlaw ngadto sa balay ni Is-boseth, sa diha nga nagpahulay siya sa udto. =dKaron si Jonathan, anak nga lalake ni Saul, may usa ka anak nga lalake nga piangan sa iyang tiil. Siya may lima ka tuig ang panuigon sa diha nga midangat kaniya ang mga balita mahitungod kang Saul ug kang Jonathan gikan sa Jezreel; ug gikuha siya sa iyang iwa, ug mikalagiw; ug nahitabo, sa nagdalidali siya sa pagkalagiw, siya nahulog, ug napiang. Ug ang iyang ngalan mao si Mephiboseth.l<SdUg ang mga Beerothanon nangalagiw ngadto sa Githaim, ug mga pumoluyo didto hangtud niining adlawa).1;]dUg si Is-boseth , ang anak nga lalake ni Saul, may duruha ka tawo nga mga capitan sa mga panon: ang ngalan sa usa mao si Baana, ug ang ngalan usab sa usa mao si Rechab, ang mga anak nga lalake ni Rimmon ang Beerothanon, sa mga anak nga lalake ni Benjamin (kay si Beeroth giisip nga kang Benjamin:;: sdUg sa diha nga si Is-boseth , ang anak nga lalake ni Saul, nakadungog nga si Abner namatay didto sa Hebron, ang iyang mga kamot naluya, ug ang tanang mga Israelihanon nangalisang.^97d'Ug ako niining adlawa maluya, bisan pa dinihog nga hari; ug kining mga tawo ang mga anak nga lalake ni Sarvia mga magahi kaayo alang kanako: si Jehova magabalus sa magbubuhat sa dautan sumala sa iyang pagkadautan.89d&Ug ang hari miingon sa iyang mga sulogoon: Wala ba kamo manghibalo nga may usa ka principe ug usa ka dakung tawo nga napukan niining adlawa sa Israel?7+d%Busa ang tibook katawohan ug ang tibook Israel nanghibalo niadtong adlawa nga dili sa hari ang pagpatay kang Abner, ang anak nga lalake ni Ner.6'd$Ug ang tibook katawohan nanghibalo niini, ug kini nakalipay kanila; ingon nga bisan unsa ang ginabuhat sa hari nakalipay sa tibook katawohan.5d#Ug ang tibook katawohan mingadto sa paghimo nga mokaon si David ug tinapay samtang nga may adlaw pa; apan si David nanumpa, nga nagaingon: Oh Dios buhata ingon, ug labi pa, kong ako tumilaw ug tinapay, kun bisan unsa pa, hangtud nga ang adlaw mosalop.{4qd"Ang imong mga kamot wala gapusa, ni ibutang ang imong mga tiil sa mga talikala: Ingon sa usa ka tawo nga mahulog sa atubangan sa mga anak sa kadautan, sama niini nahulog usab ikaw. Ug ang tibook katawohan minghilak pag-usab mahitungod kaniya.r3_d!Ug ang hari nagbakho alang kang Abner, ug miingon: Mamatay ba si Abner sama sa kamatayon sa usa ka buang?#2Ad Ug ilang gilubong si Abner sa Hebron: ug ang hari mipatugbaw sa iyang tingog, ug mihilak siya didto sa lubong ni Abner; ug ang tibook katawohan minghilak.m1UdUg si David miingon kang Joab, ug sa tibook katawohan nga diha uban kaniya: Panggisia ninyo ang inyong mga saput, ug managbakus kamo ug sako, ug managbalata kamo sa atubangan ni Abner. Ug ang hari nga si David minunot sa lungon.90mdBusa si Joab ug si Abisai, ang iyang igsoon nga lalake, mipatay kang Abner, tungod kay siya mipatay sa ilang igsoon nga lalake nga si Asael didto sa Gabaon sa panahon sa gubat.!/=dIpahulog kini sa ibabaw sa ulo ni Joab, ug sa ibabaw sa tanang balay sa iyang amahan; ug dili kawad-an ang balay ni Joab ug usa nga may nagapangagi, kun ang usa ka sanlabon, kun kadtong magaakbo sa sungkod, kun kadtong mapukan pinaagi sa pinuti, kun kadtong makulangan sa tinapay.N.dUg sa human niini sa diha nga si David nakadungog niini, siya miingon: Ako ug ang akong gingharian walay sala sa atubangan ni Jehova sa walay katapusan sa dugo ni Abner, ang anak nga lalake ni Ner:-1dUg sa diha nga si Abner gibalik sa Hebron, si Joab midala kaniya sa hilit ngadto sa kinataliwad-an sa ganghaan aron sa pagpakigsulti kaniya sa tago, ug gitigbas siya didto ug naigo sa iyang lawas, mao nga siya namatay, tungod sa dugo sa iyang igsoon nga lalake nga si Asael.Q,dUg sa diha nga si Joab nahigula na gikan kang David, siya nagpadala ug mga sulogoon sa pagpaapas kang Abner, ug siya gidala nila sa pagbalik gikan sa atabay ni Sira: apan si David wala mahibalo niini.N+dIkaw nahibalo kang Abner, ang anak nga lalake ni Ner, mga siya mianhi sa paglimbong kanimo, ug sa pagpakisayud sa imong pagula ug sa imong pagsulod, ug sa pagpakisayud sa tanan nga imong ginabuhat.*1dUnya si Joab miadto sa hari, ug miingon: Unsay imong nabuhat? Ania karon, si Abner mianhi kanimo; nganong gipalakaw mo siya, ug siya nahalakaw na?v)gdSa diha nga si Joab ug ang tanan nga panon sa kasundalohan nga uban kaniya nahiabut na, ilang gisuginlan si Joab, nga nagaingon: Si Abner, ang anak nga lalake ni Ner nahianhi sa hari, ug siya gipalakaw niya, ug siya milakaw sa pakigdait.~(wdUg, ania karon, ang mga sulogoon ni David ug si Joab nangabut gikan sa pagpanulong; ug nakadala ug usa ka dakung sinakmit uban kanila: Apan si Abner wala mahiuban kang David didto sa Hebron; kay siya gipalakaw niya, ug siya milakaw sa pakigdait.3'adUg si Abner miingon kang David: Ako motindog ug moadto, ug magatapok sa tibook Israel ngadto sa akong ginoong hari, aron maghimo sila ug usa ka pakigsaad uban kanimo, ug nga ikaw magahari kanilang tanan sumala sa tuyo sa imong kalag. Ug si David nagpalakaw kang Abner; ug siya milakaw sa pakigdait.1&]dBusa si Abner miadto kang David didto sa Hebron, ug kaluhaan ka tawo uban kaniya. Ug si David naghimo ug usa ka kombira alang kang Abner ug sa mga tawo nga uban kaniya.K%dUg si Abner usab misulti sa mga igdulungog ni Benjamin; ug si Abner miadto usab sa pagsulti sa mga igdulungog ni David sa Hebron sa tanan nga daw maayo sa Israel, ug sa tibook balay ni Benjamin. $dBusa karon buhata kini; kay si Jehova namulong mahitungod kang David nga nagaingon: Pinaagi sa kamot sa akong sulogoon nga si David, pagaluwason ko ang akong katawohan nga Israel gikan sa kamot sa mga Filistehanon, ug gikan sa kamot sa tanan nilang mga kaaway..#WdUg si Abner may pagpakig-hibaloanay uban sa mga anciano sa Israel, nga nagaingon: Sa panahon nga miagi, kamo nanagpangita kang David aron magahari sa ibabaw kaninyo;6"gdUg ang iyang bana mikuyog kaniya, nga nagahilak sa diha nga siya nagalakaw, ug minunot kaniya ngadto sa Bahurim. Unya miingon si Abner kaniya: Lakaw, pauli; ug siya mipauli.!{dUg si Is-boseth nagpadala ug nagkuha kaniya gikan sa iyang bana, bisan gikan kang Paltiel, ang anak nga lalake ni Lais.c AdUg si David nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, nga nagaingon: Iuli mo kanako ang akong asawa nga si Michal, nga naasawa ko tungod sa usa ka gatus ka yamis sa mga Filistehanon.0[d Ug siya miingon: Maayo; ako magahimog pakigsaad uban kanimo; apan usa ka butang ang akong kinahanglanon gikan kanimo: mao kini, nga ikaw dili makakita sa akong nawong, gawas kong ikaw magdala pag-una kang Michal, ang anak nga babaye ni Saul, sa diha nga ikaw moanhi sa pagtan-aw sa akong nawong. d Ug si Abner nagpadala ug sulogoon ngadto kang David mahitungod kaniya, nga nagaingon: Kang kinsa ba ang yuta? Nagaingon usab : Himoa ang imong pakigsaad uban kanako, ug, ania karon, ang akong kamot magauban kanimo, sa pagpahiuli sa tibook Israel nganha kanimo.\3d Ug siya wala makatubag kang Abner ug laing pulong, tungod kay siya nahadlok kaniya.5ed Sa pagbalhin sa gingharian gikan sa balay ni Saul, ug sa pagpatindog sa trono ni David sa ibabaw sa Israel, ug sa ibabaw sa Juda sukad sa Dan, bisan pa ngadto sa Beer-seba.+d Ang Dios nagahimo sa ingon kang Abner ug labi pa gayud, kong ingon sa gipanumpa ni Jehova kang David, ako dili magabuhat sa ingon niana kaniya. ;dUnya si Abner nasuko kaayo tungod sa mga pulong ni Is-boseth, ug miingon: Usa ba ako ka ulo sa iro nga sakup sa Juda? Niining adlawa nagpakita ba ako ug kalolot ngadto sa balay ni Saul ang imong amahan, ngadto sa iyang mga kaigsoonan, ug sa iyang mga kahigalaan, ug wala magtugyan kanimo ngadto sa kamot ni David; ug unya ikaw nagapasangil kanako niining adlawa sa usa ka sala mahitungod niining babayehana.7idKaron si Saul may usa ka puyopuyo kinsang ngalan mao si Rispa, ang anak nga babaye ni Aja; ug si Is-boseth miingon kang Abner: Nganong misulod ka sa puyopuyo sa akong amahan? ;dUg nahitabo nga samtang may gubat pa sa taliwala sa balay ni Saul ug sa balay ni David, nga si Abner nagpalig-on sa iyang kaugalingon sa balay ni Saul.r_dUg ang ikaunom, mao si Jetream kang Egla, asawa ni David. Kini maoy nangatawo kang David didto sa Hebron. dUg ang ikaupat mao si Adonias, ang anak nga lalake ni Haggith; ug ang ikalima, mao si Saphatias, ang anak nga lalake ni Abital;PdUg ang iyang ikaduha, mao si Chileab, kang Abigail, ang asawa ni Nabal, ang Carmelohanon; ug ang ikatolo, mao si Absalom, ang anak nga lalake ni Maacha, ang anak nga babaye ni Talmai, hari sa Gessur;dUg kang David nangatawo ang mga anak nga lalake didto sa Hebron: ug ang iyang kamagulangan mao si Amnon, kang Ahinoam, ang Jezreelhanon;$ EdKaron may hataas nga gubat sa taliwala sa balay ni Saul ug sa balay ni David: ug si David nag-anam ug kalig-on, apan ang balay ni Saul nag-anam ug kahuyang.Pd Ug ilang gikuha si Asael, ug gilubong siya sa lubnganan sa iyang amahan nga didto sa Beth-lehem. Ug si Joab ug ang iyang mga tawo minglakaw sa tibook nga gabii ug hingkabuntagan sila didto sa Hebron.dApan ang mga sulogoon ni David midaug sa mga tawo ni Benjamin ug ni Abner, mao nga totolo ka gatus ug kan-uman ka tawo ang nangamatay.@{dUg si Joab nahiuli gikan sa paglutos kang Abner: ug sa diha nga giusa niya pagtigum ang tibook katawohan may nakulang sa mga sulogoon ni David nga napulo ug siyam ka tawo ug si Asael.>wdUg si Abner ug ang iyang mga tawo minglakaw sa tibook niadtong gabhiona latas sa Araba; ug sila nanabok sa Jordan, ug nangadto latas sa tibook nga Bithron, ug ming-abut sa Mahanaim. dBusa gipatingog ni Joab ang trompeta; ug ang tibook katawohan nanghunong, ug wala na lumutos sa Israel, ni magpakig-away pa sila.V 'dUg si Joab miingon: Ingon nga ang Dios buhi, kong ikaw wala pa unta magsulti, nan sa pagkatinuod, ang katawohan sa pagkabuntag nanagpanlakaw na unta, ni magalutos ang tagsatagsa sa iyang igsoon nga lalake. dUnya si Abner mitawag kang Joab, ug miingon: Sa kanunay ba nga ang pinuti magalamoy? Wala mo ba hibaloi nga kini mahimong kapaitan sa kaulahian? Unsa pa man diay ang kadugayon, nga dili mo pa sugoon ang katawohan gikan sa pagnunot sa ilang kaigsoonan? dUg ang mga anak ni Benjamin nanaghiusa sa pagpundok sunod kang Abner, ug nahimong usa ka panon ug mingtindog sa tumoy sa bungtod.< sdApan si Abner gilutos ni Joab ug ni Abisai: ug ang adlaw misalop na sa paghiabut nila sa bungtod sa Amma, nga nahamutang atbang sa Gia haduol sa alagianan sa kamingawan sa Gabaon.* OdApan siya nagdumili sa pagtipas: busa si Abner uban sa pangulahiang tumoy sa iyang bangkaw miduslak kaniya sa lawas, mao nga ang bangkaw milapos sa iyang likod, ug namatay siya sa maong dapit: ug nahitabo nga ang daghan nga nanghianha sa dapit diin sa Asael napukan ug namatay, minghunong.I dUg si Abner miingon pag-usab kang Asael: Bumulag ka sa pagnunot kanako: Ngano nga ibunal ko ikaw sa yuta? Unsaon man nako sa pag-atubang sa akong nawong kang Joab, ang imong igsoon nga lalake?Y-dUg si Abner miingon kaniya: Sumimang ka sa dapit sa imong too kun sa wala, ug dakpon mo ang usa sa mga batan-ong lalake, ug kubaon mo ang iyang hinagiban. Apan si Asael wala mosimang gikan sa pagnunot kaniya,eEdUnya si Abner milingi sa likod niya, ug miingon: Ikaw ba si Asael? Ug siya mitubag: Ako man.dUg si Asael miapas sunod kang Abner; ug sa paglakaw niya wala lumiso siya sa too nga kamot ni sa wala nga kamot, sa pag-agpas kang Abner.1dUg ang totolo ka anak nga lalake ni Sarvia didto, si Joab, ug si Abisai, ug si Asael: ug si Asael magaan sa tiil sama sa usa ka lagsaw nga ihalas.)dUg ang gubat misamot sa hilabihan gayud niadtong adlawa; ug si Abner gidaug, ug ang mga tawo sa Israel, sa atubangan sa mga sulogoon ni David.zodUg sila nanagdinakpanay ang tagsatagsa sa ulo sa iyang isigkaingon, ug gihandus ang iyang pinuti sa kilid sa iyang isigkaingon; busa sila nangapukan pagdungan: maoy hinungdan nga kadtong dapita gitawag ug Helcath-Assurim, nga atua sa Gabaon.eEdUnya sila nanindog ug ming-adto sa tabok pinaagi sa ilang gidaghanon: napulo ug duha ang alang kang Benjamin ug ang alang kang Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, ug napulo ug duha ang gikan sa mga sulogoon ni David.2_dUg si Abner miingon kang Joab, tugoti ang mga batan-ong lalake, ako nagahangyo kanimo, sa pagtindog, ug sa padula sa among atubangan. Ug si Joab miingon: Patindoga sila.oYd Ug si Joab, ang anak nga lalake ni Sarvia, ug ang mga sulogoon ni David minggula, ug nakighibalag kanila haduol sa linaw sa Gabaon; ug sila minglingkod ang usa sa usa ka daplin sa danaw, ug ang usa didto sa usa ka daplin sa danaw.~5d Ug si Abner, ang anak nga lalake ni Ner, ug ang mga sulogoon ni Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, minggula gikan sa Mahanaim ngadto sa Gabaon.t}cd Ug ang gidugayon sa pagkahari ni David sa Hebron ibabaw sa balay ni Juda may pito ka tuig ug unom ka bulan.J|d Si Is-boseth ang anak nga lalake ni Saul may kap-atan ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari ibabaw sa Israel, ug siya naghari ug duha ka tuig. Apan ang balay ni Juda misunod kang David.){Md Ug naghimo kaniya nga hari ibabaw sa Galaad, ug ibabaw sa Gesuri, ug ibabaw sa Jezreel, ug ibabaw sa Ephraim, ug ibabaw sa Benjamin, ug ibabaw sa tibook Israel.&zGdKaron si Abner ang anak nga lalake ni Ner, capitan sa panon ni Saul, mikuha kang Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, ug midala kaniya ngadto sa Mahanaim;+yQdBusa karon lig-ona ang inyong mga kamot, ug magmaisugon kamo; kay si Saul nga inyong ginoo patay na, ug ang balay ni Juda nagdihog kanako nga hari sa ibabaw nila.(xKdUg karon si Jehova nagapakita ug mahigugmaong-kalolot ug kamatuoran kaninyo: ug ako magabayad kaninyo niining kalolot, tungod kay nabuhat ninyo kining butanga.cwAdUg si David nagpadala ug mga sulogoon ngadto sa mga tawo sa Jabes-Galaad, ug miingon kanila: Pagabulahanon kamo ni Jehova, kay gipakita ninyo kining kalolot sa inyong ginoo, bisan pa kang Saul, ug inyong gilubong siya.[v1dUg ang mga tawo sa Juda mingadto, ug didto ilang gidihogan si David nga hari ibabaw sa balay sa Juda, ug ilang gisuginlan si David nga nagaingon: Ang mga tawo sa Jabes-Galaad mao sila ang nanaglubong kang Saul.)uMdUg ang mga tawo nga kauban niya gidala ni David ang pagtungas, ang tagsatagsa ka tawo uban ang iyang sulod-balay: ug sila mingpuyo sa mga kalungsoran sa Hebron.t+dBusa si David mitungas didto ug ang duruha usab ka asawa niya, si Ahinoam nga Jezreelhanon, ug si Abigail ang asawa ni Nabal, ang Carmelohanon.s dUg nahatabo sa human niini, nga si David nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Motungas ba ako ngadto sa bisan diin nga lungsod sa Juda? Ug si Jehova miingon kaniya: Tumungas ka. Ug si David miingon: Asa man ako motungas? Ug siya miingon: Ngadto sa Hebron.Wr +dGiunsa ang pagkapukan sa mga kusganon, Ug ang mga hinagiban sa gubat nangawala!%q GdAko nasubo alang kanimo, igsoon ko nga Jonathan: Nakapahimuot gayud kaayo ikaw kanako: Ang imong gugma kanako katingalahan, Minglabaw sa gugma sa mga babaye, p dGiunsa ang pagkapukan sa mga kusganon sa kinataliwad-an sa gubat! Si Jonathan namatay sa ibabaw sa imong mga hatag-as nga mga dapit.Ao dKamo nga mga anak nga babaye sa Israel, panghilak kamo tungod kang Saul, Nga nagpasaput kaninyo sa mapula nga maanindot kaayo, Nga nagtaod ug mga dayandayan nga bulawan sa inyong bisti.Dn dSi Saul ug Jonathan mga matahum ug himulot-an sa ilang mga kinabuhi, Ug sa ilang kamatayon wala sila magkabulag: Sila mga matulin pa kay sa mga agila, Sila mga kusganon pa kay sa mga leon.m ;dGikan sa dugo sa mga gipatay, gikan sa tambok sa mga kusganon, Ang pana ni Jonathan wala tumalikod, Ug ang pinuti ni Saul wala mahiuli nga walay sulod._l ;dKamo nga mga bukid sa Gilboa, Himoa nga walay tun-og ni ulan sa ibabaw ninyo, ni ang mga kapatagan sa mga paghalad: Kay didto ang taming pinaagi sa pagkamahuwagon gisalibay, Ang taming ni Saul, dili dinihog sa lana.dk EdAyaw kini pag-isugilon sa Gath, Ayaw kini pag-ibalita sa mga kadalanan sa Ascalon; Tingali unya ang mga anak nga babaye sa mga Filistehanon mangalipay, Tingali unya ang anak nga babaye sa mga walay circuncicion makadaug.~j ydAng imong himaya, Oh Israel, gipatay sa ibabaw sa imong mga hatag-as nga dapit! Giunsa ang pagkapukan sa mga kusganon!i }d(Ug iyang gisugo sila nga tudloan ang mga anak sa Juda sa awit sa pana; Ania karon, kini nahasulat sa basahon ni Jaser): h dUg si David nagminatay sa hilabihan gayud uban niining pagminatay tungod kang Saul ug tungod kang Jonathan nga iyang anak nga lalake;+g SdUg si David miingon kaniya: Ang imong dugo moanha sa ibabaw sa imong ulo; kay ang imong baba nagsaksi batok kanimo, ug nagaingon: Napatay ko ang dinihog ni Jehova.f +dUg si David mitawag sa usa ka mga batan-ong lalake, ug miingon: Dumuol ka ug tigbasa siya. Ug iyang gitigbas siya sa pagkaagi nga siya namatay.|e udUg si David miingon kaniya: Ngano nga wala ka mahadlok sa paggamit sa imong kamot sa paglaglag sa dinihog ni Jehova?+d Sd Ug si David miingon sa batan-ong lalake nga nagsugilon kaniya: Taga-diin ka? Ugsiya mitubag: Ako ang anak nga lalake sa usa ka lumalangyaw, ug usa ka Amalecahanon.c d Ug sila nanagbangutan, ug nanagpanghilak, ug nanagpuasa hangtud sa pagkagabii, tungod kang Saul, ug tungod kang Jonathan, nga iyang anak nga lalake, ug tungod sa katawohan ni Jehova, ug tungod sa balay sa Israel; kay sila nangapukan pinaagi sa pinuti.~b yd Unya gikuptan ni David ang iyang mga saput, ug gipanggisi kini; ug ingon man ang tanang mga tawo nga diha uban kaniya: a d Busa mitindog ako tupad kaniya, ug gipatay ko siya, kay ako nahibalo nga siya dili na mabuhi sa tapus siya mapukan: ug gikuha ko ang purong-purong nga diha sa ibabaw sa iyang ulo, ug ang bakulo nga diha sa iyang bukton, ug gidala ko kini dinhi sa akong ginoo.2` ad Ug siya miingon kanako: Tindog, nagahangyo ako kanimo, tupad kanako, ug patya ako; kay ang nagagahum kanako, kaguol, tungod kay ang akong kinabuhi tibook pa dinhi kanako.^_ 9dUg siya miingon kanako: Kinsa ba ikaw? Ug ako mitubag kaniya: Ako usa ka Amalecahanon.n^ YdUg sa pagtan-aw niya sa iyang luyo, nakita ako niya ug nagtawag siya kanako. Ug ako mitubag: Ania ako.] }dUg ang batan-ong lalake nagsugilon kaniya nga miingon: Sa paghiadto ko nga wala tuyoa didto sa bukid sa Gilboa, ania karon, si Saul nagsandig sa iyang bangkaw; ug, ania karon, ang mga carro, ug ang mga nangabayo nanagluto kaniya sa hilabihan gayud.&\ IdUg si David miingon sa batan-ong lalake nga nagsugilon kaniya: Giunsa nimo ang pagpanghibalo nga si Saul ug si Jonathan, nga iyang anak nga lalake nangamatay?[ +dUg si David miingon kaniya: Unsa na man ang nahitabo? Ako nagahangyo kanimo, suginli ako. Ug siya mitubag: Ang katawohan nangalagiw gikan sa gubat, ug daghan sa katawohan nangapukan usab ug nangamatay; ug si Saul ug si Jonathan, nga iyang anak nga lalake nangamatay usab.tZ edUg si David miingon kaniya: Diin ka gikan? Ug siya miingon kaniya: Nakakalagiw ako gikan sa campo sa Israel. Y dNahitabo sa ikatolo, ka adlaw, nga, ania karon, usa ka tawo migula sa campo gikan kang Saul, uban ang iyang mga saput nga gisi, ug may yuta sa ibabaw sa iyang ulo: ug mao kadto, nga sa pagdangat niya kang David, siya mihapa sa yuta ug naghatag sa katahuran.)X QdUg nahatabo sa tapus ang kamatayon ni Saul, sa diha nga nahiuli si David gikan sa pagpamatay sa mga Amalecahanon, ug si David nakapuyo ug duha ka adlaw sa Siclag; W Z Ug nagkuha sa ilang mga bukog, ug naglubong kanila sa ilalum sa kahoy nga sambag sa Jabes, ug nanagpuasa sulod sa pito ka adlaw.jVOZ Ang tanan nga maisug nga tawo mingtindog, ug miadto sa tibook nga gabii, ug nagkuha sa lawas ni Saul ug sa mga lawas sa iyang mga anak nga lalake gikan sa kuta sa Beth-san; ug sila nangadto sa Jabes, ug nagsunog kanila didto.UZ Ug sa diha nga ang mga pumoluyo sa Jabes-Galaad nakadungog mahitungod kaniya niadtong gibuhat sa mga Filistehanon kang Saul,xTkZ Ug sila nagbutang sa iyang hinagiban sa balay ni Astaroth; ug ilang gigaid ang iyang lawas sa kuta sa Beth-san.LSZ Ug ilang gipunggot ang iyang ulo, ug gihubo ang iyang hinagiban, ug gipalibut sa yuta sa mga Filistehanon, sa pagdala sa mga balita ngadto sa balay sa ilang mga dios-dios, ug ngadto sa katawohan.RRZUg nahitabo sa pagkaugma, sa diha nga ang mga Filistehanon miabut aron sa paghukas sa mga patay, nga ilang nakita si Saul ug ang iyang totolo ka anak nga lalake nga nangapukan didto sa bukid sa Gilboa.IQ ZUg sa diha nga ang mga tawo sa Israel nga didto sa laing pikas sa walog, ug kanila nga didto sa unahan sa Jordan, nakakita nga ang mga tawo sa Israel nangalagiw, ug nga si Saul ug ang iyang mga anak nga lalake nangamatay, ilang gibiyaan ang mga ciudad, ug nangalagiw; ug ang mga Filistehanon ming-abut ug mingpuyo niini. 5~~2}}||{(yxxwvu-tssLrr1qkpkooYnllVkjii gg#fezdwcbbMaaY__?^]\\G[[%ZYYX7WWV&UTSR/Q&PwOOdN!LLKIIH6GOFEE$DCBB.A6@>=<<;[::Z988<7[554&32271v10r/.k--,`+X*))-('h&%W$#"!!K :H5Z> 4  ;Cm'Id Unya gitawag ni Amnon ang sulogoon nga nagaalagad kaniya, ug miingon: Papahawaa karon kining babayehana gikan kanako, ug trangkahi ang pultahan sa iyang luyo.Fd Ug si Thamar miingon kaniya: Dili mahimo, kay kining kadautan nga daku nga mao ang paghingilin mo kanako labi pang dautan kay sa lain nga imong gibuhat kanako. Apan siya wala mamati kaniya.X +d Unya si Amnon nagdumot kaniya sa daku uyamut nga pagdumot; kay ang pagdumot nga iyang gibati batok kaniya, labing daku kay sa gugma nga iyang gihigugma kaniya. Ug si Amnon miingon kaniya: Bangon, ug lumakaw. %d Bisan pa niini, wala siya mamati sa iyang tingog; apan sanglit siya labi pang kusgan kay kaniya, iyang gilugos siya, ug mihigda ipon kaniya.b ?d Ug ako, asa man nako dad-a ang akong kaulaw? Ug mahitungod kanimo, ikaw mahimong ingon sa usa sa mga buang sa Israel. Busa karon, ako nagahangyo kanimo, sumulti ka sa hari; kay siya dili magahawid kanako gikan kanimo.; qd Ug siya mitubag kaniya, nga nagaingon: Dili, igsoon ko nga lalake, ayaw ako paglugosa; kay walay ingon nga butang nga angay pagabuhaton sa Israel: ayaw pagbuhata kining binuanga. #d Ug sa gidala na niya kini duol kaniya sa pagkaon, iyang gikuptan siya ug miingon kaniya: Umari ka, higda ipon kanako, igsoon ko nga babaye.tcd Ug si Amnon miingon kang Thamar: Dad-a ang makaon sa sulod, aron ako mokaon gikan sa imong kamot. Ug gikuha ni Thamar ang tanang mga mamon nga iyang gibuhat, ug gidala niya didto sa sulod ngadto sa iyang igsoon nga lalake nga si Amnon.I d Ug iyang gikuha ang kalaha, ug gibubo kadto sa iyang atubangan; apan siya nagdumili sa pagkaon. Ug si Amnon miingon: Pagul-a ang tanang mga tawo gikan kanako. Ug ang tagsa-tagsa kanila migula.Rd Busa si Thamar miadto sa balay sa iyang igsoon nga lalake nga si Amnon; ug siya naghigda. Ug mikuha siya ug minasa, ug gimasa kini, ug nagbuhat ug mga mamon sa iyang atubangan, ug giluto ang mga mamon.5d Unya si David nagpasugo sa iyang balay kang Thamar, nga nagaingon: Lakaw karon sa balay sa igsoon mong lalake nga si Amnon ug andami siya ug makaon.3ad Busa si Amnon mihigda ug nagpasakit-sakit: ug sa diha nga mianha ang hari aron sa pagtan-aw kaniya, si Amnon miingon sa hari: Paanhia si Thamar, ang akong igsoon nga babaye, ako naghangyo kanimo, aron buhatan ako ug duruha ka book nga mamon sa akong atubangan, aron ako mokaon gikan sa iyang kamot.zod Ug si Jonadab miingon kaniya: Humigda ka sa imong higdaanan, ug magpasakit-sakit ka: ug kong ang imong amahan umanhi sa pagtan-aw kanimo, ingna siya: Paanhia ang akong igsoon nga babaye nga si Thamar, ako nagahangyo kanimo, aron maghatag kanako ug kalan-on nga tinapay, ug mag-andam sa kalan-on sa akong atubangan, aron makita ko kini ug kan-on ko gikan sa iyang kamot.d Ug siya miingon kaniya: Ngano ba, Oh anak nga lalake sa hari, nga sa ingon niini naganiwang ka adlaw-adlaw? Dili mo ba ako suginlan? Ug si Amnon miingon kaniya: Ako nahagugma kang Thamar, ang igsoon nga babaye sa akong igsoon nga lalake, nga si Absalom.1]d Apan si Amnon may usa ka higala, kinsang ngalan mao si Jonadab, ang anak nga lalake ni Simea, ang igsoong lalake ni David ug si Jonadab maoy usa ka malalangon nga tawo.;qd Ug si Amnon nalibog kaayo, hangtud nga siya nasakit tungod sa iyang igsoon nga babaye nga si Thamar; kay siya usa ka ulay; ug daw malisud kang Amnon sa paghimo bisan unsa kaniya.Q d Ug nahitabo sa tapus niini, nga si Absalom, ang anak nga lalake ni David may usa ka maanyag nga igsoong babaye, kansang ngalan mao si Thamar; ug si Amnon, ang anak nga lalake ni David nahagugma kaniya.N~d Ug iyang gipanala ang katawohan nga didto niini, ug gipamutang sila sa ilalum sa mga gabas, ug sa mga kahig nga puthaw, ug sa mga wasay nga puthaw, ug gipalatas sila sa hudno nga tisa: ug ingon niini ang gihimo niya sa tanang mga ciudad sa mga anak sa Ammon. Ug si David ug ang tanang katawohan mingpauli ngadto sa Jerusalem. }d Ug iyang gikuha ang purongpurong sa ilang hari gikan sa iyang ulo; ug ang gibug-aton niini, may usa ka talento nga bulawan, ug diha niana may mga mahal nga bato; ug kini gibutang sa ulo ni David. Ug iyang gidala ang inagaw sa ciudad, hilabihang pagkadaghan.p|[d Ug si David mitigum sa tanang katawohan, ug miadto sa Rabba, ug nakig-away batok niini, ug nakuha kini.={ud Busa karon tiguma ang uban sa katawohan, ug magpahaluna alang sa gubat atbang sa ciudad, ug kuhaa kana; tingali unya makuha ko ang ciudad, ug kini pagatawgon sunod sa akong ngalan.zd Ug si Joab mipadala ug sulogoon ngadto kang David, ug miingon: Ako nakig-away batok sa Rabba; Oo, nakuha ko ang ciudad sa mga katubigan.iyMd Karon si Joab nakig-away batok sa Rabba sa mga anak sa Ammon, ug nakuha ang harianon nga ciudad. x d Ug gipasugoan niya pinaagi sa kamot ni Nathan, ang manalagna; ug iyang gitawag ang iyang ngalan nga Jedidiah tungod kang Jehova.iwMd Ug si Bath-sheba ang iyang asawa, gilipay ni David, ug miadto kaniya ug mihigda ipon kaniya. Ug siya nanganak kaniya ug usa ka anak nga lalake, ug iyang gitawag ang iyang ngalan nga si Salomon. Ug si Jehova nahigugma kaniya;v1d Apan karon siya patay na, nganong magpuasa pa ako? Makapabalik ba kaha ako pag-usab kaniya? Moadto ako kaniya, apan siya dili na mahibalik kanako.)uMd Ug siya miingon: Samtang buhi pa ang bata, ako nagpuasa ug nagbakho; kay ako miingon Kinsay nahibalo kong si Jehova dili ba malooy kanako, aron ang bata mabuhi?at=d Unya miingon ang iyang mga sulogoon kaniya: Unsang butanga kining imong nabuhat? Ikaw nagpuasa ug nagbakho alang sa bata samtang buhi pa siya; apan sa diha nga namatay na ang bata, ikaw mibangon ug mikaon ug tinapay.3sad Unya si David mibangon gikan sa yuta, ug mihilam-os, ug nanihog sa iyang kaugalingon, ug nag-ilis sa iyang bisti; ug miadto siya sa balay ni Jehova, ug misimba: unya siya miadto sa iyang kaugalingong balay; ug sa nakapangutana na siya, sila mingbutang ug tinapay sa iyang atubangan, ug siya mikaon.frGd Apan sa diha nga si David nakakita nga ang iyang mga sulogoon nanaghulongihong, si David nakasabut nga ang bata patay na; ug si Davidi miingon sa iyang mga sulogoon: Namatay na ba ang bata? Ug sila miingon: Siya patay na.\q3d Ug nahitabo sa ikapito ka adlaw, ang bata namatay. Ug ang mga sulogoon ni David nahadlok sa pagsugilon kaniya nga ang bata patay na; kay sila miingon: Ania karon, samtang buhi pa ang bata kita mingsulti kaniya, ug wala siya mamati sa atong tingog: Pagkadaku ang pagsakit sa iyang kaugalingon, kong siya suginlan nato nga ang bata patay na!;pqd Ug ang mga anciano sa iyang balay mingbangon, ug mingtindog sa tupad kaniya, aron sa pagbangon kaniya gikan sa yuta: apan siya wala bumuot, ni mokaon siya ug tinapay uban kanila. od Busa si David nagpakilooy sa Dios alang sa bata; ug si David nagpuasa, ug misulod, ug mihigda sa tibook nga gabii sa ibabaw sa yuta.n7d Ug si Nathan milakaw ngadto sa iyang balay. Ug si Jehova naghampak sa bata nga gianak sa asawa ni Uria kang David, ug kini nagmasakiton sa hilabihan.$mCd Bisan pa niana, tungod kay niining buhata, ikaw naghatag ug dakung hinungdan sa mga kaaway ni Jehova sa pagpasipala, ang bata usab nagmatawo-mamatay gayud.$lCd Ug si David miingon kang Nathan: Ako nakasala batok kang Jehova. Ug si Nathan miingon kang David: Si Jehova usab nagpapas sa imong sala; ikaw dili mamatay.kd Kay ikaw naghimo niana sa tago; pagabuhaton ko kining butanga sa atubangan sa tibook nga Israel, ug sa atubangan sa adlaw.6jgd Sa ingon niini namulong si Jehova: Ania karon, ako mopatindog ug dautan batok kanimo gikan sa imong kaugalingong balay; ug ako magakuha sa imong mga asawa sa atubangan sa imong mga mata, ug ihatag ko sila ngadto sa imong silingan, ug siya mohigda ipon sa imong mga asawa diha sa dayag niini nga adlaw.!i=d Busa karon ang espada dili mobulag gikan sa imong balay, tungod kay ikaw nagtamay kanako, ug nagkuha sa asawa ni Uria, ang Hetehanon aron imong maasawa.hd Nganong nagtamay ka sa pulong ni Jehova, sa pagbuhat niadtong dautan sa iyang mga mata? Ikaw nagsamad kang Uria, ang Hetehanon, pinaagi sa pinuti, ug nagkuha sa iyang asawa aron maimong asawa, ug gipatay mo siya pinaagi sa pinuti sa mga anak sa Ammon.zgod Ug ako naghatag kanimo sa balay sa imong agalon, ug ang mga asawa sa imong agalon diha sa imong sabakan, ug naghatag ako kanimo sa balay sa Israel ug sa Juda, ug kong kini diyutay ra gayud pun-an ko pa unta ikaw niini ug nianang mga butanga.Tf#d Ug si Nathan miingon kang David: Ikaw mao ang tawo. Kini mao ang gipamulong na Jehova, ang Dios sa Israel, ako nagdihog kanimo nga hari sa ibabaw sa Israel, ug ako nagluwas kanimo gikan sa kamot ni Saul;ed Ug iyang igauli ang nating carnero sa upat ka pilo, tungod kay gibuhat niya kining butanga, ug tungod kay siya walay kalooy.+dQd Ug ang kasuko ni David misilaub sa daku uyamut batok sa tawo; ug siya miingon kang Nathan: Ingon nga si Jehova buhi, ang tawo nga nagbuhat niini angay nga patyon:^c7d Ug may usa ka lumalangyaw nga miadto sa adunahan nga tawo, ug siya wala bumuot sa pagkuha gikan sa iyang kaugalingong panon sa carnero, ug gikan sa iyang kaugalinong panon sa vaca, aron ihawon alang sa humalapit nga tawo nga nahianha kaniya, apan gikuha ang nating carnero sa kabus nga tawo, ug giihaw kini alang sa tawo nga nahianha kaniya.bb?d Apan ang kabus nga tawo walay bisan unsa, gawas sa usa ka diyutay nga bayeng carnero nga nati, nga iyang pinalit ug gibuhi: ug kini mitubo ipon kaniya, ug uban sa iyang mga anak; kini nagkaon sa iyang kaugalingong tinapay, ug nag-inum sa iyang kaugalingong copa ug gipauraray sa iyang sabakan, ug alang kaniya kini sama sa iyang anak nga babaye.\a3d Ang adunahan nga tawo may daghan kaayong panon sa carnero ug mga panon sa mga vaca;/` [d Ug si Jehova nagapadala kang Nathan ngadto kang David. Ug siya miadto kaniya ug miingon kaniya: May duruha ka tawo sa usa ka ciudad; ang usa adunahan ug ang usa kabus.v_gd Ug sa miagi na ang pagbalata, si David nagpasugo ug gipadala siya ngadto sa iyang balay, ug siya nahimo nga iyang asawa, ug siya nanganak kaniya ug usa ka anak nga lalake. Apan ang butang nga gihimo ni David wala makapahimuot kang Jehova{^qd Ug sa pagkadungog sa asawa ni Uria nga si Uria, ang iyang bana namatay, siya naghimo pagbakho alang sa iyang bana.]d Unya si David miingon sa sulogoon: Kini mao ang igaingon mo kang Joab: Dili mo ikasakit kining butanga kay ang espada milamoy sa usa ingon man sa lain; himoang labing mabaskugon ang imong paggubat batok sa ciudad ug gun-oba kana; ug padasigon mo siya.8\kd Ug ang mga magpapana mingpana sa imong mga sulogoon gikan sa kuta; ug ang uban sa mga sulogoon sa hari nangamatay, ug ang imong ulipon nga si Uria, ang Hetehanon namatay usab.\[3d Ug ang sulogoon miingon kang David: Ang mga tawo nakadaug batok kanamo, ug minggula ngani paingon kanamo ngadto sa kapatagan, ug kami midaug kanila bisan hangtud ngadto sa agianan sa pagsulod ngadto sa ganghaan.lZSd Busa ang sulogoon miadto, ug nahitabo ug nagpakita kang David sa tanan nga gipaadto kaniya ni Jaob.!d Busa si Joab ug ang katawohan nga diha uban kaniya mingduol sa gubat batok sa mga Siriahanon: ug sila nangalagiw gikan sa iyang atubangan.,=Sd Pagmaisugon, ug magmaisug kita, ingon nga mga tawo alang sa atong katawohan, ug alang sa mga lungsod sa atong Dios: ug buhaton ni Jehova, kadtong daw maayo kaniya.W<)d Ug siya miingon: Kong ang mga Siriahanon mga labi pang makusganon alang kanako, nan, ikaw magtabang kanako; apan kong ang mga anak sa Ammon labi pang kusganon kay kanimo, nan, ako moanha ug motabang kanimo.;3d Ug ang uban nga katawohan iyang gitugyan ngadto kang Abisai nga iyang igsoon nga lalake ug iyang gipahaluna sa pagtalay batok sa mga anak sa Ammon.c:Ad Ug sa diha nga si Joab nakakita nga ang gubat gipahaluna na batok kaniya sa atubangan ug sa likod, iyang gipili ang gikan sa tanang mga pinili nga tawo sa Israel, ug gipahaluna sila nga tinalay batok sa mga Siriahanon._99d Ug ang mga anak sa Ammon minggula, ug mingpahaluna alang sa gubat didto sa sudlanan sa ganghaan: ug ang mga Siriahanon sa Soba, ug ang sa Rehob, ug ang katawohan sa Is-tob ug Maaca, didtong tanan sila sa kapatagan.{8qd Ug sa diha nga si David nakadungog niini, iyang gipaadto si Joab, ug ang tanan nga panon sa mga gamhanan nga tawo.j7Od Ug sa diha nga ang mga anak sa Ammon nakakita nga sila nahimong mga dulumtanan kang David, ang mga anak sa Ammon mingpaadto, ug mingsuhol sa mga Siriahanon sa Betrehob, ug sa mga Siriahanon sa Soba, kaluhaan ka libo ka mga sundalo nga nagtiniil, ug sa hari sa Maaca uban ang usa ka libo ka tawo, ug ang mga tawo sa Is-tob napulo ug duha ka libo ka tawo.z6od Sa diha nga sila nagsugilon niini kang David, siya nagpaadto sa pagsugat kanila; kay ang mga tawo nangaulaw ug daku uyamut . Ug ang hari miingon: Managpabilin kamo didto sa Jerico hangtud nga ang inyong mga bungot motubo, unya pumauli kamo .M5d Busa si Hanun nagkuha sa mga sulogoon ni David, ug gibarbasan ang katunga sa ilang mga bungot, ug giputol ang ilang mga saput sa kinatung-an, bisan hangtud sa ilang mga sampot, ug gipapahawa sila.I4 d Apan ang mga principe sa mga anak sa Ammon miingon kang Hanun nga ilang agalon: Nagahunahuna ka ba nga si David nagtahud sa imong amahan, ug nga nagapadala siya ug mga maglilipay kanimo? Wala ba si David magsugo sa iyang mga sulogoon nganhi kanimo aron sa pagsusi sa ciudad, ug sa pagpaniid niini, ug sa paggun-ob niini??3yd Ug si David miingon: Ako magapakita ug kalolot kang Hanun ang anak nga lalake ni Naas, ingon nga ang iyang amahan nagpakita ug kalolot kanako. Busa gipaadto ni David ang iyang mga sulogoon aron sa paglipay kaniya mahitungod sa iyang amahan. Ug ang mga sulogoon ni David mingdangat sa yuta sa mga anak sa Ammon. 2 d Ug nahitabo sa tapus niini, nga ang hari sa mga anak sa Ammon namatay, ug si Hanun ang iyang anak nga lalake naghari nga ilis kaniya.1yd Busa si Mephi-boseth mipuyo sa Jerusalem; kay siya nagkaon kanunay sa lamesa sa hari. Ug siya piang sa duruha ka tiil.+0Qd Ug si Mephi-boseth may usa ka batan-ong anak nga lalake 1 kinsang ngalan mao si Mica. Ug ang tanan nga nagpuyo sa balay ni Siba lonlon mga ulipon ni Mephi-boseth./d Unya si Siba miingon sa hari: Sumala sa tanan nga gisugo sa akong ginoong hari sa iyang ulipon mao usab ang pagabuhaton sa imong ulipon. Mahitungod kang Mephi-boseth, ang giingon sa hari , siya magakaon sa akong lamesa, sama sa usa sa mga anak sa hari..#d Ug ikaw magabaul sa yuta alang kaniya, ikaw, ug ang imong mga anak nga lalake, ug ang imong mga sulogoon; ug dad-on mo dinhi ang mga abut , aron ang anak nga lalake sa imong agalon adunay tinapay nga makaon: Apan si Mephi-boseth, ang anak nga lalake sa imong agalon sa kanunay magakaon ug tinapay sa akong lamesa. Ug si Siba may napulo ug lima ka mga anak nga lalake ug kaluhaan ka mga sulogoon.6-gd Unya ang hari nagtawag kang Siba, ang ulipon ni Saul, ug miingon kaniya: Ang tanan nga iya kang Saul ug sa tibook niyang balay gihatag ko sa anak nga lalake sa imong agalon.,d Ug siya mihatag ug katahuran ug miingon: Unsa ba ang imong ulipon nga ginatan-aw mo sa ingon niini, usa ka patay nga iro nga sama kanako? +d Ug si David miingon kaniya: Ayaw kahadlok; kay ako sa pagkamatuod magapakita kanimo ug kalolot tungod lamang kang Jonathan nga imong amahan, ug igauli ko kanimo ang tanang yuta ni Saul nga imong amahan; ug ikaw magakaon ug tinapay sa akong lamesa sa kanunay.Z*/d Ug si Mephi-bosethang anak nga lalake ni Jonathan, anak nga lalake ni Saul miadto kang David ug mihapa ug mihatag ug katahuran. Ug si David miingon: Mephi-boseth. Ug siya mitubag: Ania karon, ang imong ulipon! ) d Unya ang hari nga si David nagpaadto, ug gipadala siya gikan sa balay ni Machir, ang anaka nga lalake ni Amiel gikan sa Lodebar."(?d Ug ang hari miingon kaniya: Hain man siya? Ug si Siba miingon sa hari: Ania karon, siya atua sa balay ni Machir, ang anak nga lalake ni Amiel sa Lodebar.Z'/d Ug ang hari miingon: Wala na bay bisan kinsa sa balay ni Saul, aron ako makapakita sa kalolot sa Dios kaniya? Ug si Siba miingon sa hari: Si Jonathan may usa pa ka anak nga lalake nga piang ang iyang mga tiil.M&d Ug dihay usa ka ulipon sa balay ni Saul kinsang ngalan mao si Siba, ug siya gitawag nila ngadto kang David; ug ang hari miingon kaniya: Ikaw ba si Siba? Ug siya miingon: Ang imong ulipon mao siya.% +d Ug si David miingon: Anaa pa ba kahay pipila nga nahasalin sa balay ni Saul, aron ako makapakita kaniya ug kalolot tungod lamang kang Jonathan? $;dUg si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada maoy diha sa ibabaw sa Cerethnon ug sa mga Pelethnon; ug ang mga anak nga lalake ni David maoy mga principe.#'dUg si Sadoc, ang anak nga lalake ni Ahitub, ug si Ahimelech ang anak nga lalake ni Abiathar mao ang mga sacerdote; ug si Seraia maoy escriba."dUg si Joab ang anak nga lalake ni Sarvia maoy nangulo sa panon: ug si Josapat, ang anak nga lalake ni Ahilud, maoy kalihim;!dUg si David naghari sa tibook nga Israel; ug si David nagbuhat sa justicia ug sa pagkamatarung sa tanan niyang katawohan.  dUg siya nagbutang ug mga sundalo nga bantay sa kuta diha sa Edom; sa tibook Edom siya nagbutang ug mga sundalo nga bantay sa kuta, ug ang tanang mga Edomhanon nahimong mga ulipon ni David. Ug si Jehova mihatag ug pagdaug kang David, bisan asa siya moadto.5ed Ug si David nakakuha ug kabantug alang kaniya sa diha nga siya nahibalik gikan sa pagdaug sa mga Siriahanon didto sa walog sa Asin, bisan sa napulo ug walo ka libo ka tawo.)Md Sa Siria, ug sa Moab, ug sa mga anak ni Ammon, ug sa mga Filistehanon, ug kang Amalec, ug sa mga inagaw kang Hadad-ezer, anak nga lalake ni Rehob, hari sa Soba.#Ad Kini usab gihalad ni hari David ngadto kang Jehova, uban sa tanang mga salapi ug mga bulawan nga iyang gihalad gikan sa tanang mga nasud nga iyang gidaug;oYd Unya si Toi misugo sa iyang anak nga lalake nga si Joram ngadto kang David, aron sa paghatag ug katahuran kaniya, ug sa pagbulahan kaniya, tungod kay siya nakig-away batok kang Hadad-ezer ug midaug kaniya; kay si Hadad-ezer may mga gubat batok kang Toi. Ug si Joram nagdala ug mga kasangkapan nga salapi ug kasangkapan nga bulawan ug kasangkapan nga tumbaga.tcd Ug sa diha nga si Toi nga hari sa Hamath nakadungog nga gidaug ni David ang tanang mga panon ni Hadad-ezer,zodUg gikan sa Beta ug gikan sa Beoroth, mga ciudad ni Hadad-ezer, si hari David nakakuha ug daghan kaayong tumbaga.{dUg gikuha ni David ang mga taming nga bulawan nga diha sa mga ulipon ni Hadad-ezer, ug gidala kini ngadto sa Jerusalem.jOdUnya si David nagbutang ug mga sundalo nga bantay sa kuta didto sa Siria sa Damasco: ug ang mga Siriahanon nahimong mga ulipon ni David ug nanaghatud ug buhis. Ug si Jehova mihatag ug pagdaug kang David bisan asa siya moadto.4cdUg sa diha nga ang mga Siriahanon sa Damasco ming-abut aron sa pagtabang kang Hadad-ezer, ang hari sa Suba, ang mga Siriahanon gipamatyan ni David ug duha ka libo ka tawo.ydUg nakuha ni David gikan kaniya, ang usa ka libo ug pito ka gatus nga mga nagakabayo, ug kaluhaan ka libo ka mga sundalo nga nagalakaw: ug gikitnan ni David ang tanang mga kabayo sa mga carro, apan gigawas niini ang igo sa usa ka gatus nga carro.)dSi David midaug usab kang Hadad-ezer, ang anak nga lalake ni Rehob, hari sa Soba, sa diha nga miadto siya sa pagbawi sa iyang paghari sa Suba. dUg iyang gidaug ang Moab ug gisukod sila pinaagi sa lubid nga igsusukod ug gipahigda sila sa yuta; ug iyang gisukod ang duruha ka laray aron patyon, ug ang usa ka laray nga pagabuhion. Ug ang mga Moabnon nahimong mga ulipon ni David, ug nanaghatud ug buhis.5 gdUg sa tapus niini nahitabo nga si David nakadaug sa mga Filistehanon, ug giharian sila: ug gikuha ni David ang busal sa inahan nga ciudad gikan sa kamot sa mga Filistehanon.+QdBusa karon himoa nga makapahimuot kanimo ang pagpanalangin sa balay sa imong sulogoon, aron nga kini magapadayon sa walay katapusan sa imong atubangan; kay ikaw, Oh Ginoong Jehova, namulong niini; ug uban sa imong panalangin himoa nga ang balay sa imong alagad mabulahan sa walay katapusan.3dUg karon, Oh Ginoong Jehova, ikaw mao ang Dios, ug ang imong mga pulong maoy kamatuoran, ug ikaw nagasaad niining maayong butang sa imong sulogoon.ymdKay ikaw, Oh Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, nagapakita ka sa imong alagad, nga nagaingon: Ako magatukod alang kanimo ug usa ka balay; busa ang imong alagad nakakaplag diha sa iyang kasingkasing sa pag-ampo niining pag-ampo kanimo.V'dUg himoa nga padakuon ang imong ngalan sa walay katapusan, nga maga-ingon: Si Jehova sa mga panon maoy Dios sa ibabaw sa Israel; ug ang balay sa imong sulogoon nga si David pagalig-onon sa imong atubangan.PdUg karon, Oh Jehova nga Dios, ang pulong nga imong gipamulong mahitungod sa imong sulogoon, ug mahitungod sa iyang balay, matuoron mo kini sa walay katapusan, ug buhaton mo ingon sa imong gipamulong.! =dUg ikaw nagtukod diha kanimo sa imong katawohan nga Israel, aron mahimong usa ka katawohan nimo sa walay katapusan, ug ikaw Jehova, mahimong ilang Dios.. WdUg unsay usa ka nasud sa yuta nga sama sa imong katawohan, bisan sama sa Israel, nga giadto sa Dios aron pagalukaton ngadto kaniya alang sa usa ka katawohan, ug sa paghimo kaniya ug usa ka ngalan, ug sa pagbuhat sa mga dagkung butang alang kanimo, ug mga makalilisang mga butang alang sa imong yuta, sa atubangan sa imong katawohan nga imong giluwas nganha kanimo gikan sa Egipto, gikan sa mga nasud ug sa ilang mga dios?( KdBusa ikaw daku, Oh Jehova nga Dios: kay walay laing sama kanimo, ni adunay laing Dios gawas kanimo, sumala sa tanan nga among nadungog sa among mga igdulungog." ?dTungod sa imong pulong, ug sumala sa imong kaugalingon nga kasing-kasing, ikaw nagbuhat niining tanang pagkadaku, aron mahibalo ang imong sulogoon niini.i MdUg unsa pa ang ikasulti ni David kanimo? kay ikaw nahibalo sa imong sulogoon, Oh Ginoong Jehova.|sdUg kini usa pa ka diyutay nga butang sa imong mga mata, Oh Ginoong Jehova; apan ikaw naghisgut usab mahitungod sa balay sa imong sulogoon alang sa hataas nga panahon nga umalabut; ug kini usab sunod sa nabatasan sa mga tawo, Oh Ginoong Jehova!BdUnya si David, ang hari, misulod ug milingkod sa atubangan ni Jehova; ug siya miingon: Kinsa ako, Oh Ginoong Jehova; ug unsa ba ang akong balay nga gidala mo ako kutob niining kalayoon?r_dSumala niining tanang mga pulong, ug sumala niining tanang mga panan-awon, si Nathan namulong kang David."?dUg ang imong balay ug ang imong gingharian pagahimoong malig-on sa walay katapusan sa imong atubangan: ang imong trono pagapalig-onon sa walay katapusan.#dApan ang akong mahigugmaong-kalolot dili mobulag kaniya, ingon sa pagkuha ko niini gikan kang Saul, nga akong giwagtang sa imong atubangan.DdAko mahimo nga iyang amahan, ug siya mamahimong akong anak nga lalake: kong siya magabuhat ug sala, ako siyang pagacastigohon sa sungkod sa mga tawo, ug sa mga puldos sa anak sa mga tawo:~wd Siya magatukod ug usa ka balay alang sa akong ngalan, ug tukoron ko ang trono sa iyang gingharian sa walay katapusan.`;d Sa diha nga ang imong mga adlaw matuman na, ug ikaw matulog uban sa imong mga amahan, akong patindugon ang imong kaliwat sunod kanimo, nga mogula gikan sa imong mga ginhawaan, ug akong lig-onon ang iyang gingharian.}d Ug ingon nga sukad sa adlaw nga ako nagsugo ug mga maghuhukom sa akong katawohan nga Israel; ug pagahimoon ko nga ikaw makapahulay gikan sa tanan mong mga kaaway. Labut pa si Jehova nagasugilon kanimo nga si Jehova magabuhat kanimo ug usa ka balay.kQd Ug ako magapili ug dapit alang sa akong katawohan nga Israel, ug magapahamutang kanila, aron sila makapuyo sa ilang kaugalingon nga dapit, ug dili na mabalhin; ni magasakit pa kanila ang mga anak sa kadautan ingon sa sinugdan.W~)d Ug giubanan ko ikaw sa bisan diin ikaw moadto, ug giputol ko ang tanan mong mga kaaway gikan sa imong atubangan; ug ako magabuhat kanimo ug daku nga ngalan, sama sa ngalan sa mga kadagkuan nga anaa sa yuta.}dBusa karon sa ingon niini, ipamulong mo sa akong alagad nga si David: Kini mao ang gipamulong ni Jehova sa mga panon: Gikuha ko ikaw gikan sa toril sa mga carnero, gikan sa pagnunot sa mga carnero, aron ikaw mahimong principe sa ibabaw sa akong katawohan sa Israel;.|WdSa tanang mga dapit diin ako naglakaw uban sa tanang mga anak sa Israel, misulti ba ako ug usa ka pulong uban sa bisan kinsa sa mga kabanayan sa Israel, nga akong gisugo sa pagka-magbalantay sa akong katawohan nga Israel, nga nagaingon: Nganong wala ako ninyo tukori ug usa ka balay nga cedro?[{1dKay ako wala makapuyo, sa usa ka balay sukad sa adlaw nga gidala ko ang mga anak sa Israel gikan sa Egipto, bisan hangtud niining adlawa, apan naglakaw sa sulod sa usa ka balong-balong ug sa usa ka tabernaculo.zdLakaw, ug suginli ang akong alagad nga si David. Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Buhatan mo ba ako ug usa ka balay nga akong puy-an?by?dUg nahitabo sa maong gabii, nga ang pulong ni Jehova midangat kang Nathan, nga nagaingon.~xwdUg si Nathan miingon sa hari: Lakaw, buhata ang tanan nga anaa sa imong kasingkasing; kay si Jehova anaa uban kanimo.-wUdNga ang hari miingon kang Nathan, ang manalagna: Tan-awa karon, ako nagapuyo sa usa ka balay nga binuhat sa cedro, apan ang arca sa Dios nagpuyo sulod sa mga tabil.v 3dUg nahitabo, sa diha nga ang hari mipuyo na sa iyang balay, ug si Jehova naghatag kaniya ug pahulay gikan sa tanan niyang mga kaaway nga nagalibut,au=dUg si Michal ang anak nga babaye ni Saul walay anak hangtud sa adlaw sa iyang kamatayon.Gt dUg ako mahimong labi pang tinamay kay niini, ug ubos sa akong kaugalingon nga mata: apan mahitungod sa mga ulipon nga babaye nga imong gihisgutan, kanila, ako pagailhon gayud sa kadungganan. ~ ||?{zyyx_wvuutLrqq ptonnnZmmRkkPjjiCggfbedcba``^^(\|[ZYYXWVV%UTT:SRRQPONN M`LKK JIIGGdFE\DDMCTB|Ar@v?>==<|;n::e9?8f7|655432O10&/D.<-U,+*)(('2&&@%%$P##"!i )xR+Dcje$ j I   Tb^/p`8'1dKay ang gubat didto mikaylap sa tanang dapit sa yuta; ug ang katawohan nga gilamoy sa kalasangan labi pa kay sa gilamoy sa pinuti niadtong adlawa.,&SdUg ang katawohan sa Israel gidaug didto sa atubangan sa mga sulogoon ni David, ug may usa ka dakung kamatay didto niadtong adlawa nga may kaluhaan ka libo ka tawo.u%edBusa ang katawohan ming-adto sa gawas sa ciudad batok sa Israel: ug ang gubat diha sa kalasangan sa Ephraim. $dUg ang hari nagsugo kang Joab, ug kang Abisai, ug kang Ittai, nga nagaingon: Magmaloloy-on kamo, tungod kanako, nianang batan-on, bisan kang Absalom. Ug ang tibook katawohan nakadungog sa paghatag sa hari ug sugo sa tanang mga capitan mahitungod kang Absalom.;#qdUg ang hari miingon kanila: Unsay labing maayo kaninyo maoy akong buhaton. Ug ang hari mitindog tupad sa ganghaan, ug ang tibook katawohan minggula sa tinaggatus ug sa tinaglibo.+"QdApan ang katawohan miingon: Dili ka mag-adto; kay sa diha nga kami mangalagiw, dili sila magatagad kanamo; ni magatagad sila kanamo bisan katunga kanamo ang mangamatay: apan ikaw may bili sa napulo ka libo kanamo; busa karon maayo pa nga mag-andam ka sa pagtabang kanamo sa gawas sa ciudad._!9dUg si David nagpalakaw sa katawohan, usa sa ikatolo ka bahin sa ilalum sa kamot ni Joab, ug usa sa ikatolo ka bahin sa ilalum sa kamot ni Abisai, ang anak nga lalake ni Sarvia, ang igsoon nga lalake ni Joab ug usa ka ikatolo ka bahin sa ilalum sa kamot ni Ittai, ang Getehanon. Ug ang hari miingon sa katawohan: Ako usab mouban gayud kaninyo.  7dUg giisip ni David ang katawohan nga uban kaniya, ug diha sa ibabaw nila gibutang ang mga capitan sa tagsa ka libo, ug mga capitan sa tagsa ka gatus.nWdUg dugos, ug mantiquilla, ug mga carnero, ug queso sa mga vaca, alang kang David ug alang sa katawohan nga uban kaniya, aron pagakan-on: kay sila miingon: Ang katawohan gipanggutom, ug gipangapuyan, ug giuhaw, diha sa kamingawan.8kdNanagdala ug mga higdaanan, ug mga dolang, ug mga saro nga yuta, ug trigo, ug cebada, ug harina, ug sinanglag trigo , ug mga habichuelas, ug mga mongos, ug pinaugang mga liso,mUdUg nahitabo, sa diha nga si David nahiabut na sa Mahanaim, nga si Sobi, ang anak nga lalake ni Naas sa Rabba sa mga anak sa Ammon, ug si Machir, ang anak nga lalake ni Ammiel sa Lodebar, ug si Barzillai nga Galaadnon sa Rogelim,EdUg ang Israel ug si Absalom nanagpahaluna sa yuta sa Galaad.5dUg si Absalom nagbutang kang Amasa nga pangulo sa panon ilis ni Joab. Karon si Amasa maoy usa ka anak nga lalake sa usa ka tawo, kansang ngalan mao si Itra, ang Israelihanon, nga miadto kang Abigal, ang anak nga babaye ni Naas, igsoon nga babaye ni Sarvia, nga inahan ni Joab.}dUnya si David midangat sa Mahanaim. Ug si Absalom mitabok sa Jordan, siya ug ang tibook katawohan sa Israel uban kaniya.1]dUg sa diha nga si Achitophel nakakita nga ang iyang tambag wala tumana, gimontorahan niya ang iyang asno, ug mitindog ug mipauli siya sa iyang balay didto sa ciudad niya, ug gihusay niya ang iyang balay, ug nagbitay sa iyang kaugalingon; ug siya namatay, ug gilubong sa lubnganan sa iyang amahan.A}dUnya si David mibangon ug ang tibook katawohan nga kauban niya, ug nanabok sila sa Jordan: ug sa pagbanagbanag sa kabuntagon walay kulang bisan usa kanila nga wala makatabok sa Jordan.  dUg nahitabo, sa human na mahitalikod sila, nga nanggula sila gikan sa atabay ug ming-adto ug mingsugilon kang David nga hari. Ug sila ming-ingon kang David: Bumangon ka ug dumali sa pagtabok sa tubig; kay sa ingon niini si Achitophel mitambag batok kanimo.dUg ang mga sulogoon ni Absalom ming-adto sa babaye ngadto sa balay; ug sila ming-ingon: Hain si Ahimaas ug si Jonathan? Ug ang babaye miingon kanila: Sila nanabok sa sapa nga tubigan. Ug sa ilang gipangita ug wala makakaplag kanila, sila mingbalik sa Jerusalem.)dUg ang babaye mikuha ug nagbuklad sa tabon sa ibabaw sa baba sa atabay, ug gisaliyaban ang ibabaw sa mga dinugmok nga trigo; ug walay nailhan._9dApan usa ka bata nga lalake nakakita kanila, ug gisuginlan si Absalom: ug nangadto silang duruha pagdali; ug miadto sa balay sa usa ka tawo sa Bahurim, nga may usa ka atabay sa iyang natad; ug mingsulod sila didto.ymdKaron si Jonathan ug si Ahimaas nanagpuyo tupad sa Enrogel; ug ang usa ka sulogoon nga babaye magaadtoan ug magasugilon kanila; ug sila ming-adto ug nagsugilon kang David nga hari; kay sila tingali wala hikit-i sa pag-adto ngadto sa ciudad. dBusa karon pagpasugo pagdali, ug suginli si David, nga magaingon: Ayaw paghunong niining gabhiona sa mga tabokanan sa kamingawan, apan kutob sa tanang mamahimo padayon sa pagtabok; tingali unya ang hari pagalamyon, ug ang tibook katawohan nga uban kaniya.RdUnya miingon si Husai kang Sadoc ug kang Abiathar, ang mga sacerdote: Sa ingon niini ug niadto mitambag si Achitophel kang Absalom ug sa mga anciano sa Israel; ug maingon niini ug niadto ako nagtambag.}dUg si Absalom ug ang tanang mga tawo sa Israel miingon: Ang tambag ni Husai ang Arachanon maayo pa kay sa tambag ni Achitophel. Kay si Jehova nagsugo sa pagdaug sa maayong tambag ni Achitophel, sa tuyo nga si Jehova makahimo ug dautan kang Absalom.ued Labut pa, kong makadangup siya ngadto sa usa ka ciudad, unya ang tibook nga Israel magadala ug mga pisi ngadto niadtong ciudara, ug magaguyod kami niini ngadto sa suba, hangtud nga walay bisan usa ka gamay nga bato nga makaplagan didto.]5d Busa moadto kami kaniya sa ubang dapit diin makaplagan siya, ug kami mopatay kaniya sama sa tun-og nga mahulog sa ibabaw sa yuta; ug kaniya ug sa tanang mga tawo nga uban kaniya walay bisan usa nga mabiyaan namo.c Ad Apan ako nagtambag nga ang tibook Israel mapundok sa tingub diha kanimo gikan sa Dan bisan ngadto sa Beer-seba, sama sa balas nga anaa sa baybayon sa gidaghanon; ug nga ikaw moadto sa gubat sa imong kaugalingong lawas.d Cd Ug bisan pa siya nga maisug, kansang kasingkasing ingon sa usa ka leon, molanay gayud; kay ang tibook Israel nahibalo nga ang imong amahan maoy usa ka gamhanan nga tawo, ug sila nga anaa kauban niya mga maisug nga tawo. yd Ania karon, siya natago karon sa bisan diing langub kun sa ubang dapit: ug mahitabo, sa diha nga ang uban kanila mangahulog pag-una, nga bisan kinsa nga makadungog niana magaingon: Anaay kamatayon sa taliwalaa sa katawohan nagasunod kang Absalom.8 kdLabut pa si Husai miingon: Ikaw nahibalo sa imong amahan ug sa iyang mga tawo, nga sila mga makusganong tawo, ug sila mabangis sa ilang mga hunahuna; ingon sa usa ka oso nga gikawatan sa iyang mga anak diha sa kapatagan; ug ang imong amahan maoy usa ka tawo sa gubat, ug dili mopuyo kauban sa katawohan.l SdUg si Husai miingon kang Absalom: Ang tambag nga gihatag ni Achitophel niining panahona dili maayo.Y-dUg sa diha nga si Husai nahiabut ngadto kang Absalom, si Absalom namulong kaniya, nga nagaingon: Si Achitophel namulong ingon niining paagiha: buhaton ba nato ingon sa iyang gipamulong? Kong dili, sumulti ka.vgdUnya miingon si Absalom: Tawga karon si Husai, ang Arachanon, ug pamation ta usab kong unsay iyang ipamulong.^7dUg ang gipamulong nakapahimuot kaayo kang Absalom ug sa tanang mga anciano sa Israel.-UdUg dad-on ko pagbalik ang tibook katawohan nganhi kanimo; ang tawo nga imong gipangita daw mahisama nga ang tanan mahibalik: aron ang tibook katawohan magmalinawon.5edUg moadto ako kaniya samtang uga siya gikapuy ug maluya ug mga kamot, ug hadlokon ko siya; ug ang tibook katawohan nga uban kaniya mangalagiw; ug patyon ko ang hari lamang;  =dLabut pa si Achitophel miingon kang Absalom: Papilia ako karon ug napulo ug duha ka libong tawo, ug ako motindog ug molutos kang David niining gabhiona:_9dUg ang tambag ni Achitophel nga iyang gihatag, niadtong mga adlawa ingon sa usa ka tawo nga nangutana sa pulong sa Dios: busa mao ang mga pagtambag ngatanan ni Achitophel uban sa duruha, kang David ug kang Absalom./YdBusa gibuklaran nila si Absalom ug usa ka balong-balong sa ibabaw sa atop sa balay; gisulod ni Absalom ang mga puyopuyo sa iyang amahan sa atubangan sa tibook Israel.xkdUg si Achitophel miingon kang Absalom: Sumulod ka ngadto sa mga puyopuyo nga iyang gibilin sa pagbantay sa balay; ug ang tibook Israel makadungog nga ikaw gidumtan sa imong amahan: unya magmakusganon ang mga kamot sa tanan nga kauban nimo.fGdUnya miingon si Absalom kang Achitophel: Ihatag ang imong pagtambag kong unsay atong buhaton.K~dUg usab, kang kinsa ba ako mag-alagad? Dili ba ako mag-alagad sa atubangan sa iyang anak nga lalake? Ingon nga ako nakaalagad sa atubangan sa imong amahan, ingon man usab ako sa imong atubangan./}YdUg si Husai miingon kang Absalom: Dili; apan kinsay gipili ni Jehova, ug niining katawohan ug ang tanang mga tawo sa Israel maiya ako, ug kauban niya magapabilin ako.|dUg si Absalom miingon kang Husai: Mao ba kini ang imong kalooy sa imong higala? Nganong wala ka umadto uban sa imong higala.0{[dUg nahitabo kini, sa diha nga si Husai, ang Arachanon, nga higala ni David, nahiadto kang Absalom, nga si Husai miingon kang Absalom: Mabuhi ang hari, mabuhi ang hari.|zsdUg si Absalom ug ang tibook katawohan, ang mga tawo sa Israel, nangadto sa Jerusalem, ug si Achitophel uban kaniya.py[dUg ang hari ug ang tibook katawohan nga uban kaniya nanghiabut nga mga maluya; ug siya mipahulay didto.Zx/d Busa si David ug ang iyang mga tawo nanlakaw sa dalan; ug si Semei miadto sa kiliran sa bungtod nga atbang kaniya, ug nagapanunglo samtang nagalakaw siya, ug naglabay ug mga bato kaniya, ug nagsaliyab ug abug.w/d Tingali nga si Jehova motan-aw sa kadautan nga gibuhat kanako, ug nga si Jehova mobalus kanako ug maayo sa iyang pagtunglo kanako niining adlawa.?vyd Ug si David miingon kang Abisai ug sa tanan niyang mga sulogoon: Ania karon, ang akong anak nga lalake nga migula sa akong ginhawaan nagapangita sa akong kinabuhi: Daw unsa pa ka labaw nga pagabuhaton karon niining Benjaminhon? Pasagdi lamang siya; ug pasagdi nga siya magatunglo kay si Jehova nagasugo kaniya.huKd Ug ang hari miingon: Unsay akong labut kaninyo mga anak nga lalake ni Sarvia? Tungod kay siya nagatunglo ug tungod kay si Jehova miingon kaniya: Tungloha si David; kinsa man ang moingon: Nganong gibuhat mo kanamo ang ingon?Ht d Unya miingon si Abisai ang anak nga lalake ni Sarvia sa hari: Ngano nga magtunglo kining patay nga iro sa akong ginoong hari? Paadtoa ako, nagahangyo ako kanimo, ug longgoon ko ang iyang ulo.#sAdSi Jehova nagapasumbalik kanimo sa tanang dugo sa balay ni Saul kinsang dapit ikaw naghari; ug si Jehova naghatag sa gingharian ngadto sa kamot ni Absalom nga imong anak nga lalake; ug, ania karon, ikaw nakuha sa imong kaugalingong kadautan, tungod kay ikaw ang usa ka tawo sa dugo.r}dUg sa ingon niini namulong si Semei sa diha nga nagpanunglo siya: Pahawa, pahawa, ikaw tawo sa dugo, ug dautan nga tawo:cqAdUg siya naglabay ug mga bato ngadto kang David, ug ngadto sa tanang mga sulogoon sa hari nga si David: ug ang tibook katawohan, ug ang tanang mga gamhanang mga tawo, diha sa iyang toong kamot ug sa iyang walang kamot .pdUg sa diha nga ang hari nga si David miabut na sa Bahurim, ania karon, may migula gikan didto nga usa ka tawo sa panimalay sa balay ni Saul, kinsang ngalan mao si Semei, ang anak nga lalake ni Gera; siya migula, ug nagpanunglo pa sa nagasingabut siya.^o7dUnya miingon ang hari kang Siba: Ania karon, imo ang tanan nga mahibahin kang Mephi-boseth. Ug si Siba miingon: Ako nagahatag ug katahuran; itugot nga makakaplag ako ug kalooy sa imong mga mata, ginoo ko, Oh hari.unedUg ang hari miingon: Hain ang anak nga lalake sa imong agalon? Ug si Siba miingon sa hari: Ania karon, siya mipabilin didto sa Jerusalem; kay siya miingon: Niining adlawa ang balay sa Israel nagauli kanako sa gingharian sa akong amahan.,mSdUg ang hari miingon kang Siba: Unsay ipasabut mo niini? Ug si Siba miingon: Ang mga asno maoy alang sa panimalay sa hari aron kabay-an; ug ang tinapay ug ang bunga sa ting-init kalan-on sa mga batan-ong lalake; ug ang vino, nga maingon niini nga ilimnon sa mga gikapuyan didto sa kamingawan.fl IdUg sa diha nga si David nahilabang na ug diyutay sa kinatumyan sa tungasan , ania karon, si Siba, ang sulogoon ni Mephi-boseth mitagbo kaniya, uban ang duruha ka asno nga gimontorahan, ug sa ibabaw niini may duruha ka gatus ka buok nga tinapay, ug usa ka gatus ka pungpong nga pasas, ug usa ka gatus nga bunga sa ting-init, ug usa ka botella sa vino.ak=d%Busa si Husai, ang higala ni David, miadto sa ciudad; ug si Absalom miadto sa Jerusalem.sjad$Ania karon, atua uban kanila didto ang ilang duruha ka anak nga lalake, si Ahimaas, ang anak nga lalake ni Sadoc, ug si Jonathan, ang anak ng lalake ni Abiathar; ug pinaagi kanila ipadala mo dinhi kanako ang tanan nga imong hidunggan.]i5d#Ug wala ba didto uban kanimo si Sadoc ug si Abiathar, ang mga sacerdote? Busa mao kini, nga bisan unsang butanga nga hidunggan mo sa balay sa hari, isugilon mo kini kang Sadoc ug kang Abiathar, ang mga sacerdote.hd"Apan kong ikaw mobalik ngadto sa ciudad, ug moingon kang Absalom. Ako maimong alagad, oh hari; ingon nga ako nahimong alagad sa imong amahan sa panahon nga miagi, ingon man karon ako maimong alagad; nan ikaw modaug alang kanako sa tambag ni Achitophel.{gqd!Ug si David miingon kaniya: Kong ikaw mokuyog kanako, sa ingon niana ikaw mahimong usa ka palas-anon alang kanako;ffGd Ug nahitabo, sa diha nga nahiabut na si David sa kinatumyan sa tungasan diin ang Dios kaniadto ginasimba, ania karon, si Husai, ang Arachanon miadto sa pagpakigkita kaniya nga may gisi nga sinina ug may yuta sa iyang ulo.Ue%dUg may usa nga misugilon kang David, nga nagaingon: Si Achitophel ipon sa mga umaalsa, kauban ni Absalom. Ug si David miingon: Oh Jehova, ako nagahangyo kanimo, himoa nga binuang ang tambag ni Achitophel."d?dUg si David mitungas sa tungasan sa bukid sa mga Olivo, ug mihilak sa nagatungas siya; ug siya nagtabon sa iyang ulo ug miadto nga walay sapin: ug ang tanang katawohan nga didto uban kaniya, ang tagsatagsa nagtabon sa iyang ulo, ug sila nanungas, nga nanaghilak sa nagatungas sila.tccdBusa si Sadoc ug si Abiathar mingdala sa arca sa Dios pag-usab ngadto sa Jerusalem: ug sila mingpuyo didto.bdTan-awa, ako magapabilin sa mga tabokanan sa kamingawan, hangtud nga may mahiabut nga pulong gikan kanimo aron sa pagpamatuod kanako. adAng hari miingon usab kang Sadoc, ang sacerdote: Dili ba ikaw usa ka manalagna? Pauli sa imong ciudad nga may pakigdait, ug ang duruha mo ka anak nga lalake uban kanimo, si Ahimaas, ang imong anak nga lalake, ug si Jonathan, ang anak nga lalake ni Abiathar.`dApan kong siya mamulong sa ingon: ako walay kalipay diha kanimo; ania karon, ania man ako, buhaton niya kanako sumala sa maayo kaniya.`_;dUg ang hari miingon kang Sadoc: Dad-a pagbalik ang arca sa Dios ngadto sa ciudad: kong makakaplag ako ug kalooy sa mga mata ni Jehova, siya modala kanako pag-usab, ug magapakita kanako niana, ug sa iyang puloy-anan:s^adUg, ania karon, si Sadoc usab miadto ug ang tanang mga Levihanon uban kaniya, ug nanagdala sa arca sa tugon sa Dios; ug gipahaluna nila ang arca sa Dios, si Abiathar mitungas usab hangtud nga ang tanang katawohan nanghigula sa ciudad.\]3dUg ang tibook yuta minghilak sa makusog nga tingog, ug ang tibook katawohan mingtabok: ang hari usab miagi sa pagtabok sa sapa sa Cedron, ug ang tibook katawohan mingtabok padulong ngadto sa dalan sa kamingawan.(\KdUg si David miingon kang Ittai: Lakaw ug umagi. Ug si Ittai ang Getehanon miagi ug ang tanan niyang mga tawo, ug ang tanang mga kabataan nga didto uban kaniya.x[kdUg si Ittai mitubag sa hari ug miingon: Ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga akong akong ginoong hari buhi, sa pagkamatuod sa unsang dapita nga adto ang akong ginoong hari, bisan sa kamatayon kun sa kinabuhi, didto usab ang imong ulipon.ZdTungod kay ikaw nahianhi kagahapon pa lamang, himoon ko ba niining adlawa nga ikaw magatungas ug magalugsong uban kanamo, sa nakita na nga ako moadto diin ang buot ko? Pauli ka ug dad-a ang imong mga kaigsoonan; ang kalooy ug kamatuoran mag-uban kanimo.TY#dUnya miingon ang hari kang Ittai, ang Getehanon: Nganong minunot ka usab kanamo? Pauli ug pabilin uban sa hari: kay ikaw usa ka lumalangyaw ug, hininginlan usab; pauli ngadto sa imong kaugalingong dapit.uXedUg ang tanan niyang mga sulogoon ming-agi sa tupad niya; ug ang tanang mga Ceretehanon, ug ang tanang mga Peletehanon, ug ang tanang mga Getehanon, unom ka gatus ka tawo nga mingnunot kaniya gikan sa Gath, ming-agi sa atubangan sa hari.hWKdUg ang hari milakaw ug ang tibook katawohan mingnunot kaniya: ug sila mingpabilin sa Betmerbak. V;dUg ang hari milakaw ug ang tibook sulod sa balay mingnunot kaniya. Ug gibilin sa hari ang napulo ka babaye nga mga puyopuyo aron sa pagbantay sa balay.$UCdUg ang mga sulogoon sa hari ming-ingon sa hari: Ania karon, ang imong mga sulogoon andam na sa pagbuhat sa bisan unsa nga pagapilion sa akong ginoong hari.\T3dUg si David miingon sa tanan niyang mga sulogoon nga didto uban kaniya sa Jerusalem: Tindog, ug mangalagiw kita; kay kong dili, wala kanato ing makagawas gikan kang Absalom: magdali kita sa pagpahawa, kay tingali unya siya makaapas kanato sa pagdali, ug magdala ug kadautan sa ibabaw nato, ug molaglag sa ciudad pinaagi sa sulab sa pinuti,Sd Ug may miabut nga usa ka sulogoon ngadto kang David, nga nagaingon: Ang mga kasingkasing sa mga tawo sa Israel mingnunot kang Absalom.R!d Ug si Absalom nagpatawag kang Achitophel, ang Gilonhanon, ang kang David nga magtatambag, gikan sa iyang ciudad, bisan gikan sa Gilo, samtang naghalad pa siya ug mga halad. Ug ang pundok nga umaalsa makusog: kay ang katawohan nagadugang sa kanunay uban kang Absalom.4Qcd Ug uban kang Absalom ang duruha ka gatus ka tawo gikan sa Jerusalem, nga gidapit, ug ming-adto sa ilang pagka-walay dautan ug tinguha; ug wala sila mahibalo sa bisan unsa.VP'd Apan si Absalom nagpadala ug mga maniniid ngadto sa tanang mga banay sa Israel, nga nagaingon: Sa dihadiha nga madunggan ninyo ang tunog sa trompeta, unya mag-ingon kamo: Si Absalom mao ang hari sa Hebron.fOGd Ug ang hari miingon kaniya: Lumakaw ka sa pakigdait. Busa siya mitindog, ug miadto sa Hebron.XN+dKay ang imong sulogoon misaad ug usa ka panaad samtang nagpuyo pa ako didto sa Gessur sa Siria, nga nagaingon: Kong si Jehova sa pagkamatuod magadala kanako ngadto sa Jerusalem, man ako moalagad kang Jehova.JMdUg nahitabo, sa katapusan sa kapatan ka tuig, nga si Absalom miingon sa hari: Ako nagahangyo kanimo, palakta ako ug magabayad ako sa akong panaad, nga akong gisaad kang Jehova, didto sa Hebron.)LMdUg niining paagiha gihimo ni Absalom sa tibook Israel nga moadto sa hari aron sa pagpahukom: busa nakawat ni Absalom ang mga kasingkasing sa mga tawo sa Israel.dKaron sa tibook Israel wala nay labing dinayeg nga ingon pa kang Absalom, tungod sa iyang pagkaambongan: gikan sa lapa-lapa sa iyang tiil hangtud sa alimpulo sa iyang ulo walay ikasaway kaniya.K=dUg ang hari miingon: Tugoti nga mopauli siya sa iyang balay, apan ayaw siya patan-awa sa akong nawong. Busa si Absalom mibalik sa iyang kaugalingong balay, ug wala na makakita sa nawong sa hari.]<5dBusa si Joab mibangon ug miadto sa Gessur, ug gidala si Absalom ngadto sa Jerusalem.; dUg si Joab mihapa sa yuta, ug mihatag katahuran ug gibulahan ang hari; ug si Joab miingon: Niining adlawa ang imong sulogoon nahibalo nga ako nakakaplag ug kalooy sa imong mga mata, ginoo ko, Oh hari, niini ang hari naghimo sa gipangayo sa iyang sulogoon.:!dUg ang hari miingon kang Joab: Ania karon, nahimo ko kining butanga: busa lumakaw ka , dad-a pagbalik ang batan-ong lalake nga si Absalom:i9MdSa pag-usab sa kahimtang sa hitabo, ang imong sulogoon nga si Joab maoy naghimo niining butanga: ug ang akong ginoo maalam sumala sa kaalam sa usa ka manolonda sa Dios, sa pagpanghibalo sa tanang mga butang nga anaa sa yuta.(8KdUg ang hari miingon: Ang kamot ni Joab uban ba kanimo sa tanan niini? Ug ang babaye mitubag ug miingon: Ingon nga ang imong kalag buhi, ginoo ko nga hari, walay bisan kinsa nga makapaliso sa too mong kamot kun sa wala mong kamot gikan sa butang nga gipamulong sa akong ginoong hari; kay ang imong sulogoon nga si Joab, nagsugo kanako, ug iyang gibutang kining tanang mga pulong sa baba sa imong sulogoon nga babaye;L7dUg ang hari mitubag ug miingon sa babaye: Ayaw pagtagoa gikan kanako, ako nagahangyo kanimo, ang butang nga akong ipangutana kanimo. Ug ang babaye miingon: Pasultiha ang akong ginoong hari karon.61dUnya ang imong sulogoon nga babaye, miingon: Himoa, ako nagahangyo kanimo, nga ang pulong sa akong ginoong hari mahimong makahupay; kay sama sa manolonda sa Dios, ingon man ang akong ginoong hari sa pag-ila sa dautan ug sa maayo: ug si Jehova nga imong Dios magauban kanimo.55edKay ang hari mamati; aron sa pagpagawas sa iyang sulogoon gikan sa kamot sa tawo nga buot molaglag kanako, ug sa akong anak nga lalake sa tingub gikan sa panulondonsa Dios.4dBusa karon sa nakita nga ako nahianhi sa pagsulti niining pulonga sa akong ginoong hari, kini tungod kay ang katawohan nakapahadlok kanako: ug ang imong sulogoon nga babaye miingon: Ako karon mosulti sa hari; tingali, ang hari mohimo sa hangyo sa iyang sulogoon.z3odKay kinahanglan kita mamatay, ug maingon sa tubig nga nahiyabo sa yuta, nga dili na masapupo pag-usab; ni kuhaon sa Dios ang kinabuhi, kondili magahikay hinoon ug mga paagi aron kadtong nahimulag dili mahimong usa ka sinalikway gikan kaniya.~2wd Ug ang babaye miingon: Nganong nagtukodtukod ka sa maong butang, batok sa katawohan sa Dios? Kay sa pagpamulong niining pulonga, ang hari maingon sa usa ka sad-an, nga niana ang hari wala magpabalik sa balay sa iyang usa ka anak nga nakakalagiw.-1Ud Unya ang babaye miingon: Pasultiha ang imong sulogoon nga babaye, ako nagahangyo kanimo, pasultiha ug usa ka pulong sa akong ginoong hari. Ug siya miingon: Padayon.90md Unya miingon siya: Ako nagahangyo kanimo, pahinumduma ang hari kang Jehova nga imong Dios, aron ang magpanimalus sa dugo, dili na magalaglag, tingali unya ilang laglagon ang akong anak nga lalake. Ug siya miingon: Ingon nga si Jehova buhi, walay usa ka buhok sa imong anak nga lalake nga mahulog sa yuta. /d Ug ang hari miingon: Bisan kinsa ang magasulti sa bisan unsa kanimo, dad-a siya kanako ug siya dili na mohilabut kanimo sa pag-usab.4.cd Ug ang babaye sa Tecoa miingon sa hari: Ginoo ko, Oh hari, ang kasal-anan mahulog sa ibabaw nako, ug sa balay sa akong amahan; ug ang hari ug ang iyang trono mawalay sala.k-QdUg ang hari, miingon sa babaye: Lakaw ngadto sa imong balay, ug ako magasugo ra mahitungod kanimo.7,idUg, ania karon, ang tibook panimalay mitindog batok sa imong sulogoon nga babaye, ug sila miingon: Ihatag siya nga nagpatay sa iyang igsoon nga lalake, aron patyon namo siya mahitungod sa kinabuhi sa iyang igsoon nga lalake nga iyang gipatay, ug ingon man malaglag ang manununod usab. Sa ingon niini mapalong nila ang baga nga nahabilin kanako, ug dili mopabilin sa akong bana ang ngalan, ni ang salin sa ibabaw sa nawong sa yuta.X++dUg ang imong sulogoon nga babaye may duruha ka anak nga lalake, ug silang duruha nanagbugno didto sa kapatagan, ug walay bisan kinsa nga nakaulang kanila, kondili ang usa mitigbas sa usa ug nakapatay kaniya. *dUg ang hari miingon kaniya: Unsay nakapasubo kanimo? Ug siya mitubag: Sa pagkamatuod ako usa ka balo, ug ang akong bana namatay na.)5dUg sa diha nga ang babaye sa Tecoa misulti na sa hari, miduko sa iyang nawong patumong sa yuta, ug naghimo ug katahuran ug miingon: Tabang, Oh hari.}(udUg mosulod ka ngadto sa hari, ug sumulti niining paagiha kaniya. Busa si Joab nagbutang sa mga pulong sa iyang baba.~'wdUg si Joab nagpaadto ngadto sa Tecoa, ug nagdala gikan didto usa ka manggialamong babaye, ug miingon kaniya: Ako nagahangyo kanimo, magpaka-aron-ingnon ka nga ikaw usa nga nagabalata, ug pagsul-ob ug saput sa pagbalata, ako nagahangyo kanimo, ug ayaw pagpanihog sa imong kaugalingon sa lana, apan maingon sa usa ka babaye nga dugay nang panahon nagbalata tungod sa namatay:o& [dKaron si Joab, ang anak nga lalake ni Sarvia nakasabut nga ang kasing-kasing sa hari atua kang Absalom.%d 'Ug ang kalag ni David gihidlaw sa pag-adto ngadto kang Absalom: kay siya nahupay na mahitungod kang Amnon sa pagtan-aw nga patay na siya.f$Gd &Busa si Absalom mikalagiw ug miadto sa Gessur, ug didto siya magpuyo sulod sa totolo ka tuig.'#Id %Apan si Absalom mikalagiw, ug miadto kang Talmai, ang anak nga lalake ni Amiud, ang hari sa Gessur. Ug si David nagbalata tungod sa iyang anak sa adlaw-adlaw."d $Ug nahitabo, diha dayon sa gitapus na niya ang pagpakigsulti, nga, ania karon, ang mga anak nga lalake sa hari nanghiabut, ug gipatugbaw ang ilang tingog, ug nanaghilak: ug ang hari usab ug ang tanan niyang mga sulogoon nanghilak sa hilabihan gayud.!#d #Ug si Jonadab miingon sa hari: Ania karon, ang mga anak nga lalake sa hari nangabut: sumala sa giingon sa imong sulogoon mao man usab kini.Y -d "Apan si Absalom mikalagiw, Ug ang batan-ong lalake nga nagbantay, miyahat sa iyang mga mata ug mitan-aw, ug, ania karon, may nangabut nga daghang mga tawo nga nangagi sa luyo niya dapit sa kiliran sa bungtod,W)d !Busa karon dili unta ang akong ginoong hari magpahiluna sa maong butang sa iyang kasingkasing, aron sa paghunahuna nga ang tanang mga anak nga lalake sa hari nangamatay; kay si Amnon mao lamang ang namatay.d Ug si Jonadab, ang anak nga lalake ni Simea, igsoon nga lalake ni David, mitubag ug miingon: Dili unta maghunahuna ang akong ginoo nga ilang napatay ang tanang mga batan-on ang mga anak nga lalake sa hari; kay si Amnon mao lamang ang namatay; kay pinaagi sa pagtagal ni Absalom kini daan nang gitinguha, sukad sa adlaw nga iyang gilugos ang iyang igsoon nga babaye nga si Thamar.8kd Unya ang hari mitindog, ug gigisi ang iyang mga saput, ug mihigda sa yuta; ug ang tanan niyang mga sulogoon nga nanagtindog tupad kaniya, gipanggisi ang ilang mga saput usab .Ld Ug nahitabo, nga samtang diha, pa sila sa dalan, ang mga balita mingdangat kang David, nga nagaingon: Gipatay ni Absalom ang tanang mga anak nga lalake sa hari, ug walay usa kanila nga nahabilin.Qd Ug ang mga sulogoon ni Absalom mingbuhat kang Amnon sumala sa gisugo ni Absalom. Unya ang tanang mga anak nga lalake sa hari mingtindog, ug ang tagsatagsa ka tawo mikabayo sa iyang mula, ug mikalagiw.1]d Ug si Absalom misugo sa iyang mga sulogoon, nga nagaingon: Timan-i ninyo karon, sa diha nga ang kasing-kasing ni Amnon magmalipayon tungod sa vino: ug sa diha nga ako moingon kaninyo: Tigbasa si Amnon, unya patyon ninyo siya; ayaw kahadlok; wala ko ba kamo sugoa? Magmalig-on kamo ug magmaisugon.zod Apan si Absalom mipilit kaniya, ug iyang gipaadto si Amnon ug ang tanang mga anak nga lalake sa hari uban kaniya..Wd Unya miingon si Absalom: Kong dili, ako nagahangyo kanimo, paubana kanamo si Amnon, ang akong igsoong lalake. Ug ang hari miingon kaniya: Nganong paubanon siya nimo?[1d Ug ang hari miingon kang Absalom: Dili, anak ko nga lalake, ayaw kaming tanan paadtoa, tingali unya nga makapuol kami kanimo. Ug iyang gipilit siya: apan bisan pa niana siya wala moadto, apan nanalangin kaniya.H d Ug si Absalom miadto sa hari, ug miingon: Ania karon, ang imong ulipon may mga mag-aalot sa mga carnero; paubana ang hari, ako nagahangyo kanimo, ug ang iyang mga ulipon uban sa imong ulipon.G d Ug nahitabo sa tapus ang tibook duruha ka tuig, nga si Absalom may mga mag-aalot sa mga carnero sa Balahasor, haduol sa Ephraim: ug gidapit ni Absalom ang tanang mga anak nga lalake sa hari.4cd Ug si Absalom wala makasulti kang Amnon bisan sa maayo ni sa dautan: kay si Absalom nagdumot kang Amnon tungod kay iyang gilugos ang iyang igsoon nga babaye nga si Thamar.p[d Apan sa diha nga ang hari nga si David nakadungog niining tanang mga butanga, siya nasuko sa hilabihan.T#d Ug si Absalom ang iyang igsoon nga lalake miingon kaniya: Si Amnon ang imong igsoon nga lalake nakauban ba kanimo? Apan karon hilum, igsoon ko nga babaye: siya imong igsoon nga lalake; ayaw pag-ibutang kining butanga sa kasingkasing. Busa si Thamar napabilin nga masulob-on didto sa balay sa iyang igsoon nga lalake nga si Absalom.sad Ug si Thamar nagbutang ug abo sa iyang ulo, ug gigisi niya ang iyang saput nga may daghang bulok nga iyang gisul-ob; ug iyang gibutang ang iyang kamot sa ibabaw sa iyang ulo ug milakaw nga nagtiyabaw sa makusog samtang siya nagalakaw.{qd Ug siya may usa ka saput nga nagkalainlaing bulok nga iyang gisul-ob: kay kining mga bistiha gisul-ob sa mga ulayng anak nga babaye sa hari. Unya ang sulogoon ni Amnon nagdala kang Thamar sa gawas, ug gitrangkahan ang pultahan sa iyang likod. ~~}0{{7zAyy#x$vv uts\rqpoo mllkjirihOggedCba``^^]3\Z[[ZYWW,VUtUSSCRRQPOOONtMM#LK(JIIHGGEDCfBA(??#>=S)(w'&%$#"Z! 'B6rjtV.bs=>Kf + @ Q ! ~,>bVlkHQd-Ang mga dumuloong magapasa kup kanako; Sa diha nga sila makadungog ka nako, sila magasugot kanako.IG d,Ikaw usab nagluwas kanako gikan sa mga pakig-away sa akong katawohan; Ikaw naghimo kanako nga magapadayon sa pagkapangulo sa mga nasud: Usa ka katawohan nga wala nako hiilhi magaalagad kanako.F3d+Unya, gidugmok ko sila paggagmay ingon sa abug sa yuta, Gipigsat ko sila ingon sa mga yanang sa mga dalan, ug gisaliyab sila bisan diin nga dapit .oEYd*Sila minglantaw apan walay usa nga makaluwas; Bisan ngadto kang Jehova, apan wala siya tumubag kanila.uDed)Ikaw usab naghimo sa akong mga kaaway nga motalikod gikan kanako, Aron putlon ko sila nga nanagdumot kanako.|Csd(Kay ikaw nagbakus kanako sa kusog ngadto sa gubat; Gipasakup mo sa ilalum nako kadtong mga mingtindog batok kanako. B d'Ug ako nag-ut-ut kanila, ug gipatay ko sila ngatanan aron dili sila makabangon; Oo, sila nangapukan sa ilalum sa akong mga tiil.pA[d&Ako naglutos sa akong mga kaaway ug naglaglag kanila; Ni mibalik ako pag-usab hangtud nga sila naut-ut.f@Gd%Ikaw nagpadaku sa akong mga lakang sa ilalum kanako; Ug ang akong mga tiil wala mahidalin-as.s?ad$Ikaw usab naghatag kanako sa taming sa imong kaluwasan; Ug ang imong pagkamalomo nakahimo kanako nga daku.u>ed#Siya nagatudlo sa akong mga kamot sa paggubat, Aron ang akong mga bukton makabawog sa usa ka tumbagang pana. =d"Iyang gihimo ang iyang mga tiil sama sa mga tiil sa lagsaw, Ug siya nagpahaluna kanako sa ibabaw sa akong mga hatag-as nga dapit.^<7d!Ang Dios maoy akong malig-ong kuta; Ug siya nagamando sa hingpit diha sa iyang dalan.`;;d Kay kinsa ba ang Dios, gawas kang Jehova? Ug kinsa bay usa ka bato gawas sa atong Dios?:dMahitungod sa Dios, ang iyang dalan hingpit: Ang pulong ni Jehova nasulayan; Siya maoy usa ka taming niadtong tanan nga modangop kaniya.9dKay pinaagi kanimo ako makaasdang sa usa ka panon nga sundalo; Pinaagi sa akong Dios ako nakalukso sa ibabaw sa usa ka kuta.\83dKay ikaw mao ang akong suga, Oh Jehova; Ug si Jehova magahayag sa akong kangitngit.7dUg sa sinakit nga katawohan ikaw magaluwas; Apan ang imong mga mata anaa sa ibabaw sa mga mapahitas-on, aron pagadad-on mo sila sa ubos. 6dUban sa maputli ikaw magapakita sa imong kaugalingon nga maputli, Ug uban sa baliko ikaw magapakita sa imong kaugalingon nga magahi.55dUban sa maloloy-on ikaw magapakita sa imong kaugalingon nga maloloy-on; Uban sa hingpit nga tawo ikaw magapakita sa imong kaugalingon nga kahingpit. 4dBusa si Jehova nagabalus kanako sumala sa akong pagkamatarung, Sumala sa akong kalinis sa atubangan sa panan-aw sa iyang mga mata.g3IdAko usab hingpit alang kaniya; Ug ako naglikay sa akong kaugalingon gikan sa akong kasal-anan.2}dKay ang tanan niyang mga tulomanon ania sa akong atubangan; Ug mahitungod sa iyang kabalaoran wala ako tumalikod kanila.i1MdKay gibantayan ko ang mga dalan ni Jehova, Ug sa pagkadautan wala tumalikod gikan sa akong Dios.|0sdSi Jehova nagaganti kanako sumala sa akong pagkamatarung; Sumala sa kalinis sa akong mga kamot iya akong gibalusan.y/mdIya akong gidala usab ngadto sa usa ka halapad nga dapit; Siya nagluwas kanako, tungod kay nahimuot siya kanako._.9dSila miabut kanako sa adlaw sa akong pagkaalaut; Apan si Jehova maoy akong kalig-onan.-dIya akong giluwas gikan sa akong kaaway nga kusgan, Gikan kanilang mingdumot kanako; kay sila mga mabaskug pa kay kanako.e,EdSiya nagsugo gikan sa itaas, iyang gikuha ako; Iya akong gibutad gikan sa daghang mga tubig;-+UdUnya ang mga tinubdan sa dagat mingtungha, Ang mga patukoranan sa kalibutan nangadayag, Tungod sa pagbadlong ni Jehova, Sa paghuyop sa gininhawa sa iyang mga ilong.V*'dUg siya nagpadala ug mga udyong, gipapatlaag sila; Kilat, ug mingdaug kanila.b)?dSi Jehova mipadalogdog gikan sa langit, Ug ang Labing Halangdon mipagula sa iyang tingog.N(d Diha sa kasilaw sa atubangan niya, Ang mga baga sa kalayo mingsilaub.'d Ug iyang gihimo ang kangitngit nga mga pabiyon nga naglibut kaniya, Nagatigum ang mga katubigan, mga mabaga nga panganod sa kalangitan.t&cd Ug siya mikabayo sa ibabaw sa usa ka querubin, ug milupad; Oo, siya nakita sa ibabaw sa mga pako sa hangin.y%md Iya usab nga gibawog ang mga langit, ug mikanaug; Ug ang mabaga nga kangitngit diha sa ilalum sa iyang mga tiil.~$wd May miutbo nga aso gikan sa iyang mga ilong, Ug kalayo gikan sa iyang baba milamoy: Mga baga mingsilaub tungod niini.{#qdUnya ang yuta nauyog ug mikurog, Ang mga patukoranan sa langit minglinog Ug nangauyog, tungod kay siya naligutgut.M"dSa akong kasub-anan ako mitawag kang Jehova; Oo, ako mitawag sa akong Dios: Ug hidunggan niya ang akong tingog gikan sa iyang templo, Ug ang akong pagtu-aw midangat ngadto sa iyang mga igdulungog.b!?dAng mga iggagapos sa Sheol nagalibut kanako; Ang mga lit-ag sa kamatayon midangat kanako.} udKay ang mga balud sa kamatayon nagalibut kanako; Ang mga lunop sa pagka-walay dios nagahimo kanako nga mahinadlokon:lSdMagatawag ako kang Jehova, nga angay nga pagadayegon: Busa ako mamaluwas gikan sa akong mga kaaway.H dAng Dios, akong bato, kaniya ako modangup; Akong kalasag ug sungay sa akong kaluwasan, akong hataas nga torre, ug akong dalangpanan; Akong manluluwas, ikaw magaluwas kanako gikan sa kapintas.sadUg siya miingon: Si Jehova mao ang akong bato, ug ang akong salipdanan, ug akong manluluwas, bisan kanako;. YdUg si David misulti kang Jehova sa mga pulong niining awit sa adlaw nga si Jehova nagluwas kaniya gikan sa kamot sa tanan niyang mga kaaway ug gikan sa kamot ni Saul:dKining upat nangatawo nga higanti didto sa Gath; ug sila nangapukan pinaagi sa kamot ni David ug pinaagi sa kamot sa iyang mga ulipon. dUg sa diha nga siya nagyubit sa Israel, si Jonathan, ang anak nga lalake ni Semei, igsoon nga lalake ni David, mipatay kaniya.r_dUg dihay gubat na usab didto sa Gath, diin may usa ka tawo nga daku ug lawas, nga may unom ka tudlo sa tagsatagsa ka kamot, ug may unom ka tudlo sa tagsatagsa ka tiil; kaluhaan ug upat ang gidaghanon; ug siya usab natawo nga higanti.dUg dihay gubat na usab batok sa mga Filistehanon didto sa Gob; ug si Elhanan, ang anak nga lalake ni Jaareo-regim, ang Bethlehemnon, nagpatay sa igsoong lalake ni Goliath, ang Getehanon, nga ang kuptanan sa iyang bangkaw sama sa likisan sa maghahabol.@{dUg nahitabo sa tapus niini, nga may gubat na usab batok sa mga Filistehanon didto sa Gob: unya si Sibechai, ang Husatiahanon nagpatay kang Saph, usa sa mga anak nga lalake sa higanti. dApan si Abisai, ang anak nga lalake ni Sarvia mitabang kaniya, ug mitigbas sa Filistehanon, ug nagpatay kaniya. Unya ang mga tawo ni David nanumpa kaniya, nga nagaingon: Ikaw dili na magagula uban kanamo sa gubat aron dili mo mapalong, ang suga sa Israel.a=dUg si Isbi-benob, ang anak nga lalake sa higanti, kansang bangkaw may kabug-aton nga totolo ka gatus ka siclo nga tumbaga sa gibug-aton, siya nga binaksan sa usa ka bag-ong espada gihunahuna nga makapatay kang David.JdUg ang mga Filistehanon may gubat na usab batok sa Israel; ug si David milugsong, ug ang iyang mga sulogoon uban kaniya, ug nakig-away batok sa mga Filistehanon. Ug si David nag-anam ug kaluya. dUg ilang gilubong ang mga bukog ni Saul ug kang Jonathan nga iyang anak nga lalake didto sa yuta ni Benjamin sa Sela, sa lubnganan ni Cis nga iyang amahan: ug ilang gihimo ang tanang gisugo sa hari. Ug sa tapus niana ang Dios gihangyo mahitungod sa yuta..Wd Ug iyang gidala gikan didto ang mga bukog ni Saul ug ang mga bukog ni Jonathan nga iyang anak nga lalake: ug ilang gitigum ang mga bukog nila niadtong mga gipamatay.-Ud Ug si David miadto ug mikuha sa mga bukog ni Saul ug sa mga bukog ni Jonathan nga iyang anak nga lalake gikan sa mga tawo sa Jabes-Galaad, nga nagkawat kanila gikan sa dalan sa Bethsan, ang mga Filistehanon nagbitay kanila sa adlaw nga ang mga Filistehanon nagpatay kang Saul didto sa Gilboa:tcd Ug kini gisugilon kang David kong unsay gibuhat ni Rispa, ang anak nga babaye ni Aja, ang puyopuyo ni Saul.U%d Ug si Rizpa, ang anak nga babaye ni Aja mikuha ug saput nga sako, ug mibuklad niana alang kaniya sa ibabaw sa bato, sukad sa sinugdan sa ting-ani hangtud nga ang tubig gibubo kanila gikan sa langit; ug siya wala motugot nga ang mga langgam sa kalangitan mopahulay sa ibabaw niini sa adlaw, ni sa kamananapan sa kapatagan sa magabii. d Ug sila gitugyan niya ngadto sa mga kamot sa mga Gabaonhon ug sila gibitay nila didto sa bukid sa atubangan ni Jehova, ug nangapukan silang pito pagdungan. Ug gipapatay sila sulod sa mga adlaw sa pag-ani sa unang mga adlaw, sa sinugdan sa ting-ani sa cebada.7 idApan ang hari mikuha sa duruha ka anak nga lalake ni Rispa, ang anak nga babaye ni Aja, nga iyang gipaangkan kang Saul, si Armoni ug Mephi-boseth; ug ang lima ka mga anak nga lalake ni Michal, anak nga babaye ni Saul, nga iyang gipanganak kang Adriel, ang anak nga lalake ni Barzillai, ang Molatihanon:g IdApan ang hari nagpagawas kang Mephi-boseth, ang anak nga lalake ni Jonathan, anak nga lalake ni Saul, tungod sa panumpa ni Jehova nga diha sa taliwala nila, sa taliwala ni David ug ni Jonathan, ang anak nga lalake ni Saul.D dItugot nga ang pito sa iyang mga anak nga lalake itugyan kanamo ug sila amo nga bitayon alang kang Jehova didto sa Gabaa ni Saul ang pinili ni Jehova. Ug ang hari miingon: Ihatag ko sila.C dUg sila miingon sa hari: Ang tawo nga nag-ut-ut kanamo ug kadtong naglalang ug mga paagi batok kanamo, aron kami pagalaglagon gikan sa pagpabilin sa bisan diin nga mga utlanan sa Israel. #dUg ang mga Gabaonhon miingon kaniya: Kini dili butang mahitungod sa salapi kun bulawan sa taliwala kanamo ug kang Saul, kun sa iyang balay; ni ania kanamo ang pagpatay sa bisan kinsa sa Israel. Ug siya miingon: Unsay inyong igapamulong, kana buhaton ko alang kaninyo.+QdUg si David miingon sa mga Gabaonhon: Unsay akong pagabuhaton alang kaninyo? Ug asa nako himoa ang pagtabon-sa-sala aron bulahanon ninyo ang panulondon ni Jehova?<sdUg ang hari mitawag sa mga Gabaonhon, ug miingon kanila (karon ang mga Gabaonhon dili sa mga anak sa Israel, apan sila sa salin sa mga Amorehanon; ug ang mga anak sa Israel nanagpanumpa kanila: ug si Saul nagapangita sa pagpatay kanila tungod sa iyang mainitong pagbati alang sa mga anak sa Israel ug Juda); dUg dihay usa ka gutom sa mga adlaw ni David sa totolo ka tuig, sa sunod-sunod nga tuig; ug si David nagpakitambag kang Jehova. Ug si Jehova miingon: Kini mahitungod kang Saul ug sa iyang dugoon nga balay, tungod kay iyang gipamatay ang mga Gabaonhon.MdUg si Ira usab, ang Jairhanon maoy labaw nga magtatabang kang David.KdUg si Seba maoy escriba; ug si Sadoc ug si Abiathar mga sacerdote./dUg si Adoram maoy diha sa ibabaw sa mga tawo nga ilalum sa tinariyang bulohaton: ug si Josaphat, ang anak nga lalake ni Ahillud maoy magtilimaan.&GdKaron si Joab maoy diha sa ibabaw sa tanang panon sa Israel; ug si Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada diha sa ibabaw sa mga Cerethnon ug sa mga Pelethnon.Z/dUnya ang babaye sa iyang kaalam miadto sa tibook katawohan. Ug ilang gilunggo ang ulo ni Seba, ang anak nga lalake ni Bichri, ug gitugpo kini sa gawas ngadto kang Joab. Ug siya mihuyop sa trompeta, ug gipatibulaag sila gikan sa ciudad, ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balong-balong. Ug si Joab mibalik sa Jerusalem ngadto sa hari.X+dAng hinungdan dili mao kana: apan usa ka tawo sa kabungtoran sa Ephraim, si Seba, anak nga lalake ni Bichri ang ngalan, mipataas sa iyang kamot batok sa hari, bisan batok kang David; itugyan lamang siya ug ako mopahawa gikan sa ciudad. Ug ang babaye miingon kang Joab: Ania karon ang iyang ulo igatugpo nganha kanimo sa ibabaw sa kuta.oYdUg si Joab mitubag ug miingon: Ipahalayo kana, ipahilayo kana kanako nga ako magalamoy kun magagun-ob.E~dAko ug ang usa kanila nga makigdaiton ug matinumanon sa Israel: ikaw nagapangita sa paggun-ob sa usa ka ciudad ug usa ka inahan sa Israel: Ngano nga magalamoy ikaw sa panulondon ni Jehova?>}wdUnya siya namulong, nga nagaingon: Nabatasan nila ang pagsulti kanhi nga panahon, nga nagaingon: Sila sa pagkatinuod nangayo ug pakitambag sa Abel: busa gihunongan nila ang butang .g|IdUg siya miadto haduol kaniya; ug ang babaye miingon: Mao ba ikaw si Joab? Ug siya mitubag: Ako man: Unya miingon ang babaye kaniya: Pamatia ang mga pulong sa imong sulogoon nga babaye. Ug siya mitubag: Ako nagapatalinghug.3{adUnya misinggit ang usa ka manggialamon nga babaye gikan sa lungsod: Pamati, pamati; oh, ako nagahangyo kanimo, sultihi si Joab: Ngari sa haduol aron makasulti ako kanimo.zydUg sila nanghiabut ug gilibutan siya sa Abel sa Beth-maacha, ug ilang gibutangan ug usa ka bungtod atbang sa ciudad, ug kini nagtindog atbang sa dapit sa salipdanan; ug ang tibook katawohan nga didto uban ni Joab nanaglumpag sa kuta aron mahugno.2y_dUg giadto niya ang tibook banay sa Israel ngadto sa Abel, ug ngadto sa Beth-maacha, ug sa tanang mga Barimhanon: ug nagtigum sila pagtingub, ug miadto usab sunod kaniya.*xOd Ug sa diha nga gikuha na siya gikan sa dalan, ang tibook katawohan nanagpadayon sa pagnunot kang Joab, aron sa paglutos kang Seba, ang anak nga lalake ni Bichri.cwAd Ug si Amasa nagalunang sa iyang dugo didto sa taliwala sa dalan. Ug sa diha nga ang tawo nakakita nga ang katawohang tanan nanagbarog nga wala maglihok, iyan gidala si Amasa gikan sa dalan ngadto sa kapatagan, ug nagtakyap ug usa ka panapton sa ibabaw niya, sa diha nga nakita niya nga ang tagsatagsa nga tupad niya nanagtindog nga wala maglihok.2v_d Ug didto may nagtindog tupad kaniya, usa sa mga batan-ong lalake ni Joab, ug miingon: Siya ang nagadapig kang Joab, ug siya nga alang kang David, panonta siya kang Joab.8ukd Apan si Amasa wala magbantay sa pinuti nga diha sa kamot ni Joab: busa gidunggab siya diha sa lawas ug nayagyag ang iyang mga tinae ngadto sa yuta ug wala na siya dunggaba pag-usab; ug siya namatay. Ug si Joab ug si Abisai, ang iyang igsoon nga lalake minglutos kang Seba, ang anak nga lalake ni Bichri.t3d Ug si Joab miingon kang Amasa: Maayo ba ikaw, igsoon ko? Ug gikuptan ni Joab si Amasa sa iyang bungot sa iyang toong kamot aron sa paghalok kaniya.FsdSa diha nga didto na sila sa dakung bato nga atua sa Gabaon, si Amasa miabut sa pagpakigkita kanila. Ug si Joab gibaksan sa iyang saput sa gubat nga iyang gisul-ob, ug didto sa ibabaw may usa ka bakus lakip ang usa ka tinaod nga pinuti sa ibabaw sa iyang hawak sulod sa sakoban niini; ug sa paggula niya kini nahulog.br?dUg may ming-adto nunot kaniya nga mga tawo ni Joab, ug ang mga Cerethnon, ug ang mga Pelethnon, ug ang tanang mga gamhanang mga tawo, ug nanggula sila sa Jerusalem sa paglutos kang Seba, ang anak nga lalake ni Bichri.>qwdUg si David miingon kang Abisai: Karon si Seba, ang anak nga lalake ni Bichri magabuhat ba kanato sa labing makadaut kay sa gibuhat ni Absalom? Dad-on mo ang mga sulogoon sa imong ginoo, ug umagpas ka sunod kaniya, tingali unya nga makuha niya ang mga kinutaang ciudad ug makakalagiw siya gikan sa atong mata. pdBusa si Amasa miadto sa pagtawag sa paghiusa sa mga tawo sa Juda; apan siya nadugaydugay kay sa panahon nga iyang gitagal kaniya.o-dUnya miingon ang hari kang Amasa: Tawgon mo kanako ang mga tawo sa Juda sa tingub sulod niining totolo ka adlaw, ug ikaw anhi dinhi magatambong.dnCdUg si David nahiabut sa iyang balay didto sa Jerusalem; ug gikuha sa hari ang napulo ka babaye nga iyang puyopuyo nga iyang gibilin sa pagbantay sa balay, ug gibutang sila sa sulod nga binantayan, ug gihatagan sila ug makaon, apan wala sumulod ngadto kanila. Busa sila natakpan ngadto sa adlaw sa ilang kamatayon, nga nanagpuyo sa ilang pagkabalo.jmOdBusa ang tanang mga tawo sa Israel nanungas gikan sa pagsunod kang David, ug mingnunot kang Seba, ang anak nga lalake ni Bichri: apan ang mga tawo sa Juda mingpabilin sa ilang hari, sukad sa Jordan bisan hangtud sa Jerusalem.Ll dUg didto nahitabo nga may usa ka dautang tawo, nga ginganlan si Seba, ang anak nga lalake ni Bichri, nga usa ka Benjaminhon: ug iyang gihuyop ang trompeta, ug miingon: Wala kami ing bahin kang David, ni may panulondon kami diha sa anak nga lalake ni Isai: ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang mga balong-balong, Oh Israel. kd+Ug ang mga tawo sa Israel mingtubag sa mga tawo sa Juda, ug ming-ingon: Kami adunay napulo ka bahin sa hari, ug kami adunay labaw nga katungod diha kang David kay kaninyo: ngano man nga nagabiaybiay kamo kanamo, nga ang among tambag wala pangitaa pag-una, sa pagdala pagbalik sa among hari? Ug ang mga pulong sa mga tawo sa Juda labi pang mabangis kay sa mga pulong sa mga tawo sa Israel.jd*Ug ang tanang mga tawo sa Juda mingtubag sa mga tawo sa Israel: Tungod kay ang hari haduol nga kaubanan namo: Ngano man diay nga masuko kamo niining butanga? Nakakaon ba kami sa kinabudlayan sa hari? kun nakahatag ba siya kanamo ug bisan unsang hatag?id)Ug, ania karon, ang tibook katawohan sa Israel ming-adto sa hari ug miingon sa hari: Ngano nga ang atong mga kaigsoonan sa Juda nagkawat kanimo, ug nagdala sa bari, ug ang iyang sulod-balay, ngadto sa tabok sa Jordan ug ang tanang mga tawo ni David uban kaniya?@h{d(Busa ang hari mitabok ngadto sa Gilgal ug si Chimham mitabok uban kaniya: ug ang tibook katawohan sa Juda mingdala sa hari ngadto sa tabok, ug ang katunga usab sa katawohan sa Israel.4gcd'Ug ang tibook katawohan mingtabok sa Jordan, ug ang hari mitabok: ug ang hari mihalok kang Barzillai, ug nagpanalangin kaniya; ug mipauli siya sa iyang kaugalingong dapit.8fkd&Ug ang hari mitubag: Si Chimham motabok uban kanako, ug buhaton ko kaniya kadtong daw maayo kanimo: ug bisan unsay imong pangayoon kanako, kana akong pagabuhaton alang kanimo.Jed%Tugoti ang imong sulogoon, ako nagahangyo kanimo, sa pagpauli, aron ako mamatay diha sa akong kaugalingong ciudad, tupad sa lubnganan sa akong amahan ug sa akong inahan. Apan, ania karon, ang imong sulogoon nga si Chimham; tugoti nga mokuyog siya sa akong ginoong hari; ug buhata kaniya kong daw unsay maayo alang kanimo. dd$Ang imong sulogoon buot lamang nga motabok sa Jordan uban sa hari: ug nganong magabayad pa ang hari kanako uban nianang maong balus?ac=d#Ako kawaloan na ka tuig ang panuigon niining adlawa: makaila ba ako sa taliwala sa maayo ug sa dautan? Makatilaw ba ang imong sulogoon kong unsay akong gikaon kun unsay akong giinum? Madungog ko pa ba ang mga mag-aawit nga lalake ug ang mga mag-aawit nga babaye? Busa ngano nga ang imong sulogoon mahimo pa nga palas-anon sa akong ginoong hari?bd"Ug si Barzillai miingon sa hari. Pila ba ang mga adlaw sa mga tuig sa akong kinabuhi, aron ako motungas uban sa hari ngadto sa Jerusalem?maUd!Ug ang hari miingon kang Barzillai: Umari ka uban kanako, ikaw alimahan ko uban kanako sa Jerusalem.]`5d Karon si Barzillai maoy usa ka tigulang na kaayo nga tawo, bisan kawaloan na ka tuig ang panuigon: siya mihatag sa hari ug makaon samtang nga nagapuyo pa siya sa Mahanaim; kay siya usa ka bantugan kaayo nga tawo._'dUg si Barzillai, ang Galaadnon milugsong gikan sa Rogelim; ug mitabok siya sa Jordan uban sa hari aron sa paghatud kaniya sa tabok sa Jordan.%^EdUg si Mephi-boseth miingon sa hari: Oo, ipakuha kaniya ang tanan, tungod kay ang akong ginoong hari nahiabut nga malinawon diha sa iyang kaugalingong balay.]#dUg ang hari miingon kaniya: Ngano ba nga magsulti pa ikaw mahitungod sa imong mga butang? Ako nagaingon: Ikaw ug si Siba magabahin sa yuta..\WdKay ang tibook balay sa akong amahan sama lamang sa mga patay nga tawo sa atubangan sa akong ginoong hari; apan bisan pa niini gibutang mo ang imong sulogoon ipon kanila nga nagakaon diha sa imong kaugalingong lamesa. Busa unsa ang katungod nga ania pa kanako nga ako mosangpit pa man sa hari?M[dUg iyang gibutangbutangan ang imong sulogoon didto sa akong ginoong hari; apan ang akong ginoo, ang hari, ingon sa usa ka manolonda sa Dios: busa buhata ang bisan unsa nga maayo sa imong mga mata.mZUdUg siya mitubag: Ginoo ko, Oh hari, ang akong sulogoon naglimbong kanako: kay ang imong sulogoon miingon: Akong gimontorahan ang usa ka asno aron makakabayo sa ibabaw niini ug umuban sa hari; tungod kay ang imong sulogoon piang.&YGdUg nahitabo sa diha nga siya nahiabut na sa Jerusalem sa pagpakigkita sa hari, nga ang hari miingon kaniya: Nganong wala ka umadto uban kanako, Mephi-boseth?)XMdUg si Mephi-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, milugsong aron sa pagsugat sa hari; ug wala niya kataboni ang iyang mga tiil ni naguntingan ang iyang bungot, ni nalabhan ang iyang mga saput sukad sa adlaw nga ang hari migikan hangtud sa adlaw nga siya nahiuli sa balay nga may pakigdait.WW)dUg ang hari miingon kang Semei: Ikaw dili mamatay. Ug ang hari nanumpa kaniya. VdUg si David miingon: Unsay labut ko kaninyo, kamo nga mga anak nga lalake ni Sarvia, nga kamo niining adlawa mga kabatok nako? May bisan kinsa ba nga tawo nga pagapatyon niining adlawa sa Israel? Kay wala ba ako mahibalo nga ako niining adlawa hari sa Israel?$UCdApan si Abisai, ang anak nga lalake ni Sarvia mitubag ug miingon: Dili ba pagapatyon si Semei tungod niini, tungod kay siya nagtunglo sa dinihog ni Jehova??TydKay ang imong sulogoon nahibalo nga ako nakasala: busa, ania karon, ako nahianhi niining adlawa, ang una sa tibook balay ni Jose sa paglugsong aron sa pagsugat sa akong ginoong hari.SdUg siya miingon sa hari: Dili unta pag-ipasangil sa akong ginoo ang kasal-anan kanako, ni mahinumdum ikaw sa gibuhat nga kadautan sa imong sulogoon sa adlaw nga ang akong ginoong hari migula gikan sa Jerusalem, ni aron ang hari magtipig niana sa iyang kasingkasing.~RwdUg didto may usa ka sakayan nga tabokanan aron sa pagdala sa mga sulod-balay sa hari, ug sa paghimo sumala sa maayo sa iyang hunahuna. Ug si Semei, ang anak nga lalake ni Gera mihapa sa atubangan sa hari, sa diha nga nakatabok na siya sa Jordan.QdUg didto may usa ka libo nga tawo gikan sa Benjamin nga uban kaniya, ug si Siba ang sulogoon sa balay ni Saul, ug ang iyang napulo ug lima ka mga anak nga lalake, ug ang iyang kaluhaan ka mga ulipon uban kaniya; ug minglatas sila sa Jordan sa atubangan sa hari.-PUdUg si Semei, ang anak nga lalake ni Gera, ang Benjaminhon nga didto sa Bahurim, midali ug milugsong kuyog sa mga tawo sa Juda aron sa pagsugat sa hari nga si David. OdBusa ang hari mipauli, ug nahiabut sa Jordan. Ug ang Juda miadto sa Gilgal sa pagsugat sa hari, sa pagdala sa hari tabok sa Jordan.UN%dUg siya nagpadaku sa kasingkasing sa tanang mga tawo sa Juda, bisan ingon sa kasingkasing sa usa ka tawo; mao nga sila nagpasugo ngadto sa hari, nga nagaingon: Bumalik ka ug ang tanan nimong mga sulogoon.bM?d Ug ingna ninyo si Amasa: Dili ba ikaw mao ang akong bukog ug akong unod? Ang Dios magabuhat sa ingon kanako, ug labi pa usab, kong ikaw dili macapitan sa panon sa akong atubangan nga sa kanunay diha sa lawak ni Joab.,L1d Kamo mao ang akong mga kaigsoonan, kamo mao ang akong bukog ug ang akong unod: ngano man nga kamo mao ang kinaulahian sa pagdala pagbalik sa hari?JKd Ug si David nagpaadto kang Sadoc ug kang Abiathar ang mga sacerdote, nga nagaingon: Sultihi ang mga anciano sa Juda, sa pag-ingon: Ngano nga kamo ang kinaulahian sa pagdala pagbalik sa hari ngadto sa iyang balay? Sa nakita nga ang mga gipamulong sa tibook Israel nahiabut sa hari, sa pagdala kaniya ngadto sa iyang balay.J1d Ug si Absalom nga atong gidihog sa ibabaw kanato, namatay sa gubat. Karon nganong wala kamo magsulti ug usa ka pulong sa pagdala pagbalik sa hari?Id Ug ang tibook katawohan diha sa kagubot, ang tanang mga banay sa Israel nanag-ingon: Ang hari nagluwas kanato gikan sa kamot sa atong mga kaaway, ug siya nagluwas kanato gikan sa kamot sa mga Filistehanon; ug karon siya mikalagiw gawas sa yuta gikan kang Absalom.1H]dUnya ang hari mitindog, ug milingkod didto sa ganghaan. Ug ilang gisugilon sa tibook katawohan, nga nagaingon; Ania karon, ang hari nagalingkod diha sa ganghaan: ug ang tibook katawohan miadto sa atubangan sa hari. Karon ang Israel nangalagiw ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balong-balong.QGdBusa karon, tindog, umadto ka , ug sumulti nga malipayon sa imong mga sulogoon, kay nanumpa ako pinaagi kang Jehova, nga kong ikaw dili moadto, walay mausa ka tawo nga mopabilin uban kanimo niining gabhiona: ug kini labi pang walay hinungdan kay sa tanang kadautan nga nahitabo kanimo gikan sa imong pagkabatan-on hangtud karon.dFCdDiha niana ikaw nahagugma kanila nga nanagdumot kanimo, ug nagadumot kanila nga nahagugma kanimo. Kay ikaw nagapadayag niining adlawa, nga ang mga principe ug ang mga sulogoon walay hinungdan alang kanimo: kay niining adlawa naila ko, nga kong si Absalom mao pay nabuhi, ug tanan kami nangamatay niining adlawa, nan kini makapahimuot kaayo kanimo.WE)dUg si Joab misulod sa balay ngadto sa hari, ug miingon: Ikaw nagapakaulaw niining adlawa sa mga nawong sa tanan mong mga sulogoon, nga niining adlawa sa mga imong kinabuhi ug sa mga kinabuhi sa imong mga anak nga lalake, ug sa imong mga anak nga babaye, ug sa mga kinabuhi sa imong mga asawa, ug sa mga kinabuhi sa imong mga puyopuyo;D+dUg ang hari nagtabon sa iyang nawong, ug ang hari misinggit sa usa ka makusog nga tingog: Oh anak ko nga Absalom, Oh Absalom, anak ko, anak ko!)CMdUg ang katawohan nagtago-tago niadtong adlawa sa ilang pagsulod ngadto sa ciudad sama sa katawohan nga naulaw, managpanago sa diha nga sila mangalagiw sa gubat.;BqdUg ang pagdaug niadtong adlawa nahimong kasubo sa tibook katawohan: kay ang katawohan nga nakadungog ming-ingon niadtong adlawa: Ang hari nagsubo tungod sa iyang anak nga lalake.aA ?dUg kini gisugilon kang Joab: Ania karon, ang hari nagbakho ug nagsubo alang kang Absalom.,@Sd!Ug ang hari natugob sa mga pagbati ug misaka ngadto sa lawak nga didto sa ibabaw sa ganghaan, ug nagbakho: ug sa iyang pag-adto, mao kini ang iyang giingon: Oh anak ko nga Absalom. Anak ko, anak ko nga Absalom! maayo pa unta kong ako ang namatay sa imong dapit, Oh Absalom, anak ko, anak ko! ? d Ug ang hari miingon sa Cusihanon: Maayo ba ang batan-ong lalake nga si Absalom? Ug ang Cusihanon mitubag: Ang mga kaaway sa akong ginoong hari, ug ang tanang nanindog batok kanimo sa pagbuhat sa makadaut kanimo, mahisama unta sila nianang batan-ong lalake.T>#dUg, ania karon, ang Cusihanon miabut; ug ang Cusihanon miingon: Mga balita alang sa akong ginoong hari; kay si Jehova nagpanimalus alang kanimo niining adlawa sa tanan kanila nga mingtindog batok kanimo.f=GdUg ang hari miingon: Lumiso ka ug tumindog dinhi. Ug siya miliso ug mitindog nga walay lihok.z<odUg ang hari miingon: Maayo ba ang batan-ong lalake nga si Absalom? Ug si Ahimaas mitubag: Sa diha nga si Joab nagsugo sa sulogoon sa hari, bisan ako nga imong ulipon, nakita ko ang usa ka dakung kasamok, apan wala ko hibaloi kong unsa kadto.;)dUg si Ahimaas mitawag ug miingon sa hari: Ang tanan maayo. Ug siya miduko sa atubangan sa hari, uban ang iyang nawong pinatumong sa yuta ug miingon: Bulahan si Jehova, ang imong Dios, nga nagatugyan sa mga tawo nga mingpataas sa ilang kamot, batok sa akong ginoong hari.o:YdUg ang magbalantay miingon: Gihunahuna ko nga ang dinalaganan sa labing una sama sa dinalaganan ni Ahimaas, ang anak nga lalake ni Sadoc. Ug ang hari miingon: Siya usa ka maayong tawo, ug nag-anhi sa pagdala sa mga maayong balita.|9sdUg ang magbalantay nakakita ug laing tawo nga nagadalagan; ug ang magbalantay mitawag sa magbalantay sa ganghaan, ug miingon: Ania karon, may laing taweo nga nagadalagan nga mao rang usara. Ug ang hari miingon: Siya usab nagdala ug mga balita.=8udUg ang magbalantay misinggit ug misugilon sa hari. Ug ang hari miingon: Kong siya usa ra, adunay mga balita nga anaa sa iyang baba. Ug siya nagasingabut sa madali, ug nagakahiduol,f7GdKaron si David naglingkod sa taliwala sa duruha ka ganghaan: ug ang magbalantay misaka sa atop sa ganghaan ngadto sa kuta, ug giyahat ang iyang mga mata, ug mitan-aw, ug, ania karon, usa ka tawo nag-inusara sa pagdalagan.16]dApan pahitaboa ang mabitabo, miingon siya : Ako modalagan. Ug siya miingon kaniya: Dalagan. Unya si Ahimaas midalagan sa alagianan sa kapatagan ug nakauna sa Cusihanon.+5QdUnya si Ahimaas, ang anak nga lalake ni Sadoc miingon pag-usab kang Joab: Apan pahitaboa ang mahitabo, padalagana usab ako, nagahangyo ako kanimo, sunod sa Cusihanon. Ug si Joab miingon: Nganong modalagan ka, anak ko nga lalake, sa nakita nga dili ka makadawat ug balus alang sa mga balita?4dUnya miingon si Joab niadtong Cusihanon: Lakaw, suginli ang hari unsay imong nakita. Ug ang Cusihanon miyukbo kang Joab ug midalagan.i3MdUg si Joab miingon kaniya: Ikaw dili mao ang magdadala sa mga balita niining adlawa, apan sa laing adlaw ikaw magadala ug mga balita: apan niining adlawa ikaw dili magdala ug mga balita, tungod kay ang anak sa hari patay na.D2dUnya miingon si Ahimaas ang anak nga lalake ni Sadoc: Padalagana ako karon, ug dad-on ko ang mga balita ngadto sa hari, giunsa ni Jehova ang pagpanimalus alang kaniya sa iyang mga kaaway.N1dKaron si Absalom sa buhi pa nagkuha ug nagpatindog sa haligi alang sa iyang kaugalingon, nga anaa sa walog sa hari; kay siya miingon: Wala akoy anak nga lalake nga magapahinumdum sa akong ngalan; ug iyang ginganlan ang haligi sama sa iyang kaugalingong ngalan: ug kini gitawag nga monumento ni Absalom hangtud niining adlawa.{0qdUg ilang gikuha si Absalom ug gisalibay siya ngadto sa dakung gahong didto sa kalasangan, ug gipatindog sa ibabaw kaniya ang usa ka dakung tapok sa mga bato: ug ang tibook Israel nangalagiw ang tagsatagsa kanila ngadto sa iyang balong-balong. /dUg si Joab mipatingog sa trompeta, ug ang katawohan namalik gikan sa ilang paglutos sa Israel; kay si Joab nagpugong sa katawohan. .dUg ang napulo ka mga batan-ong lalake nga nagdala sa hinagiban ni Joab minglibut ug mingdunggab kang Absalom, ug mingpatay kaniya.r-_dUnya si Joab miingon: Dili na ako magdugay sa ingon niini uban kanimo. Ug siya mikuha ug totolo ka udyong sa iyang kamot ug gitampok kini nga milagbas sa kasingkasing ni Absalom, samtang buhi pa siya didto sa kinataliwad-an sa roble.&,Gd Sa laing pagkaagi kong ako magbuhat ug dautan batok sa iyang kinabuhi, (ug walay butang nga matago sa hari), nan ikaw sa imong kaugalingon mahibatok kanako .K+d Ug ang tawo miingon kang Joab: Bisan pa makadawat ako ug usa ka libo ka book nga salapi sa akong kamot dili ko bakyawon ang akong kamot batok sa anak nga lalake sa hari: kay sa among nadungog ang hari nagsugo kanimo ug kang Abisai ug kang Ittai, nga nagaingon: Bantayi nga walay magdaut sa batan-ong lalake nga si Absalom._*9d Ug si Joab miingon sa tawo nga nasugilon kaniya: Ug, ania karon, ikaw nakakita niana, ug nganong wala mo siya didto duslaka ngadto sa yuta? Ug makahatag unta ako kanimo ug napulo ka book nga salapi ug usa ka bakus.)!d Ug may usa ka tawo nga nakakita niini, ug misugilon kang Joab, ug miingon: Ania karon, nakita ko nga si Absalom nagabitay sa usa ka roble.R(d Ug si Absalom sa wala lamang palandunga nakahibalag sa mga sulogoon ni David. Ug si Absalom nagakabayo sa iyang mula, ug ang mula misuot sa ilalum sa mga malabong mga sanga sa usa ka dakung roble, ug ang iyang ulo nasangit sa roble, ug siya nabitay sa taliwala sa langit ug sa yuta; ug ang mula nga diha sa ilalum kaniya milakaw. "~}}b|{{dzyxxwLvnuIt:sErqqNponmmkjj&ii hhlh)ggZgffofeye:ddld1ccRbCa.`N__?^y]\[[=ZXXWKVTT)SSR-Q-PONN!M LzLK"J>==-;;:e99@8)7c6554E32110Y/c.--,"+*~))7('&%%h$#"w ,5v_f-u1H?g  d^ojnOn+Ngano man lagi nga wala mo bantayi ang panumpa ni Jehova, ug ang sugo nga akong gipatuman kanimo?Vm'n*Ug ang hari nagpaadto ug nagpatawag kang Semei, ug miingon kaniya: Wala ba ako magpapanumpa kanimo tungod kang Jehova, ug nagtutol kanimo, nga nagaingon: Hibaloan mo gayud, nga sa adlaw nga ikaw mogula, ug molakaw bisan diin nga dapit, ikaw sa pagkatinuod mamatay? Ug ikaw miingon kanako? Ang gipamulong nga akong nadungog maayo man.nlWn)Ug gisugilon kang Salomon nga si Semei miadto gikan sa Jerusalem ngadto sa Gath, ug mibalik pag-usab.Ak}n(Ug si Semei mitindog, ug gimontorahan ang iyang asno, ug miadto sa Gath kang Achis, sa pagpangita sa iyang mga ulipon; ug si Semei miadto, ug gidala ang iyang mga ulipon gikan sa Gath.xjkn'Ug nahitabo sa katapusan sa totolo ka tuig, nga duha sa mga sulogoon ni Semei mikalagiw ngadto kang Achis, anak nga lalake ni Maacha, hari sa Gath. Ug ilang gisuginlan si Semei, nga nagaingon: Ania karon, ang imong mga ulipon atua sa Gath.9imn&Ug si Semei miingon sa hari: Ang giingon maayo, sumala sa giingon sa akong ginoong hari, mao ang buhaton sa imong ulipon. Ug si Semei nagpuyo sa Jerusalem sa daghang mga adlaw.1h]n%Kay sa adlaw nga ikaw mogula, ug molabang sa sapa sa Cedron, hibaloan mo gayud nga ikaw mamatay sa pagkatinuod: ang imong dugo anha sa ibabaw sa imong kaugalingong ulo.$gCn$Ug ang hari nagpaadto ug gipatawag si Semei, ug giingon siya: Magbuhat ka ug usa ka balay sa Jerusalem, ug magpuyo ka didto ug ayaw pag-adto sa bisan diin.%fEn#Ug gibutang sa hari si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada nga iyang ilis ibabaw sa panon; ug si Sadoc ang sacerdote gibutang sa hari nga ilis ni Abiathar.%eEn"Unya si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada, misaka, ug gidasmagan siya, ug gipatay siya; ug siya gilubong sa iyang kaugalingong balay didto sa kamingawan.xdkn!Busa ang ilang dugo igauli sa ibabaw sa ulo ni Joab, ug sa ibabaw sa ulo sa iyang kaliwatan sa walay katapusan: apan kang David, ug sa iyang kaliwatan, ug sa iyang balay, ug sa iyang trono, may kalinaw sa walay katapusan gikan kang Jehova.c)n Ug igauli ni Jehova sa ibabaw sa iyang kaugalingong ulo ang iyang dugo, kay iyang gidasmagan ang duha ka tawo nga labing matarung ug labing maayo kay kaniya, ug gipatay sila pinaagi sa pinuti ug ang akong amahan nga si David wala manghibalo niana, kong sayron, kang Abner, ang anak nga lalake ni Ner, capitan sa panon sa Israel, ug si Amasa, ang anak nga lalake ni Jether, capitan sa panon sa Juda.Wb)nUg ang hari miingon kaniya: Buhata sumala sa iyang giingon, ug dasmagi siya, ug ilubong siya; aron makuha mo ang dugo nga gipaagay ni Joab sa walay hinungdan, gikan kanako ug gikan sa balay sa akong amahan.Ha nUg si Benaia miadto sa Balong-Balong ni Jehova, ug miingon kaniya: Sa ingon niini namulong ang hari: Gumula ka. Ug siya miingon: Dili, kondili nga ako magpakamatay hinoon dinhi. Ug gidala ni Benaia ang pulong ngadto sa hari pag-usab, nga nagaingon: Kini mao ang gipamulong ni Joab, ug kini mao ang iyang gitubag kanako.y`mnUg gisugilon kang Salomon nga hari: Si Joab mikalagiw ngadto sa Balong-Balong ni Jehova, ug, ania karon, siya anaa tupad sa halaran. Unya gipaadto ni Salomon si Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada, nga nagaingon: Lumakat ka, dasmagi siya.__9nUg ang mga balita midangat kang Joab; kay si Joab naliso sunod kang Adonia, bisan pa wala siya moliso sunod kang Absalom. Ug si Joab mikalagiw ngadto sa Balong-Balong ni Jehova, ug mikupot sa mga sungay sa halaran.8^knBusa gipapahawa ni Salomon si Abiathar gikan sa pagka-sacerdote kang Jehova, aron iyang matuman ang pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong mahitungod sa balay ni Eli sa Shilo.L]nUg miingon ang hari kang Abiathar, ang sacerdote: Lakaw ngadto sa Anathoth sa imong kaugalingon nga mga uma; kay ikaw angay sa kamatayon; apan ikaw dili ko patyon niining panahona, kay ikaw nagdala sa arca sa Ginoong Jehova sa atubangan ni David nga akong amahan, ug kay ikaw gisakit sa tanan diin ang akong amahan gisakit.\nUg si Salomon nga hari nagpasugo kang Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada; ug siya midasmag kaniya, mao nga siya namatay.[nBusa karon ingon nga si Jehova buhi, nga maoy nagapalig-on kanako, ug nagapalingkod kanako sa trono ni David nga akong amahan, ug nga maoy nagbuhat alang kanako ug usa ka balay, ingon sa iyang gisaad, sa pagkatinuod si Adonia pagapatyon niining adlawa.eZEnUnya si Salomon nga hari nanumpa tungod kang Jehova, nga nagaingon: Ang Dios magabuhat unta sa ingon kanako, ug labaw niini , kong si Adonia wala pa unta mamulong niining mga pulonga batok sa iyang kaugalingong kinabuhi.@Y{nUg si Salomon nga hari mitubag ug miingon sa iyang inahan: Ug nganong nangayo ka kang Abisag, ang Sunamitanhon alang kang Adonia? Pangayoa usab alang kaniya ang gingharian; kay siya ang akong magulang igsoon nga lalake; bisan tungod kaniya ug kang Abiathar ang sacerdote, ug kang Joab anak nga lalake ni Sarvia.eXEnUg siya miingon: Ipaasawa si Abisag, ang Sunamitanhon, kang Adonia nga imong igsoong lalake./WYnUnya siya miingon: Ako mangayo ug usa ka diyutayng paghangyo kanimo; ayaw ako pagbalibari. Ug ang hari miingon kaniya: Pangayo, inahan ko; kay ikaw dili ko balibaran.KVnBusa si Bath-sheba miadto kang Salomon nga hari, sa pagpakigsulti kaniya alang kang Adonia. Ug ang hari mitindog sa pagsugat kang Bath-sheba , ug siya sa iyang kaugalingon miyukbo kaniya, ug milingkod sa ibabaw sa iyang trono, ug gipahamutang ang usa ka trono alang sa inahan sa hari; ug ang inahan milingkod sa iyang too.KUnUg si Bath-sheba miingon: Maayo; ako mosulti alang kanimo sa hari,  n0Ug namulong usab sa ingon niini ang hari: Bulahan si Jehova, ang Dios sa Israel, nga naghatag ug usa nga molingkod sa akong trono niining adlawa, bisan ngani ang akong mga mata makakita niini.`= =n/Ug labut pa ang mga ulipon sa hari ming-adto aron sa pagbulahan sa atong ginoong hari nga si David, nga nagaingon: Ang imong Dios magahimo unta sa ngalan ni Salomon nga labing maayo kay sa imong ngalan, ug magahimo unta sa iyang trono nga labing daku kay sa imong trono: ug ang hari sa iyang kaugalingon miyukbo nga diha sa ibabaw sa higdaanan.=< yn.Ug si Salomon usab nagalingkod sa trono sa gingharian.m; Wn-Ug si Sadoc ang sacerdote, ug si Nathan ang manalagna, nagdihog kaniya nga hari didto sa Gihon; ug ming-abut sila gikan didto nga nanagkalipay, sa pagkaagi nga ang ciudad milanog pag-usab. Kini mao ang kagahub nga imong nadungog.e: Gn,Ug ang hari nagpadala uban kaniya kang Sadoc ang sacerdote, ug kang Nathan ang manalagna, ug kang Benaia ang anak nga lalake ni Joiada, ug ang mga Cerethnon, ug ang mga Pelethnon, ug ilang gipakabayo siya sa mula sa hari;9  n+Ug si Jonathan mitubag ug miingon kang Adonia: Sa pagkamatuod ang atong ginoong hari nga si David naghimo kang Salomon nga hari.W8 +n*Sa nagasulti pa siya, ania karon, si Jonathan ang anak nga lalake ni Abiathar ang sacerdote, miabut, ug si Adonia miingon: Sumulod ka; kay ikaw usa ka tawo nga may katakus, ug nagadala ug mga maayong balita.r7 an)Ug si Adonia ug ang tanang mga dinapit nga uban kaniya nakadungog niana sa tapus ang ilang pangaon. Ug sa diha nga nadungog ni Joab ang lanog sa trompeta, siya miingon: Ngano man nga ang kasaba sa ciudad maoy usa ka kasaba sa kagubot?56 gn(Ug ang tibook katawohan nanungas sunod kaniya, ug ang katawohan nanagpatingog sa mga tipano, ug nanagkalipay sa dakung kalipay, mao nga ang yuta daw nabuak sa ilang kagahub.V5 )n'Ug si Sadoc ang sacerdote, mikuha sa sungay nga may lana didto sa Balong-Balong, ug gidihogan si Salomon. Ug ilang gipatunog ang trompeta; ug ang tibook katawohan ming-ingon: Mabuhi ang hari nga si Salomon.h4 Mn&Busa si Sadoc ang sacerdote, ug si Nathan, ang manalagna, ug si Benaia, anak nga lalake ni Joiada, ug ang Cerethnon, ug ang mga Pelethnon, nanlugsong, ug gipakabayo si Salomon sa mula ni David ug gidala siya ngadto sa Gihon.M3 n%Maingon nga si Jehova nag-uban sa akong ginoong hari, ingon man siya magauban unta kang Salomon, ug magabuhat unta sa iyang trono nga labing daku pa kay sa trono sa akong ginoong hari nga si David.2 -n$Ug si Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada, mitubag sa hari, ug miingon, Amen: Si Jehova, ang Dios sa akong ginoo ang hari, moingon unta usab .=1 wn#Unya sumaka kamo nunot kaniya, ug siya mosaka ug molingkod sa akong trono; kay siya mao ang mahimong hari nga ilis kanako, ug siya gitudlo ko sa pagka-principe sa Israel ug sa Juda.C0 n"Ug padihogi siya didto kang Sadoc, ang sacerdote, ug kang Nathan, ang manalagna, sa pagkahari sa Israel; ug patunggon ninyo ang trompeta, ug umingon kamo : Mabuhi ang hari nga si Salomon.K/ n!Ug ang hari miingon kanila: Dad-a uban kaninyo ang mga ulipon sa inyong ginoo, ug pakabay-a si Salomon nga akong anak nga lalake sa akong kaugalingong mula, ug dad-a siya ngadto sa ubos sa Gihon:C. n Ug ang hari nga si David miingon: Tawga ngari kanako si Sadoc nga sacerdote, ug si Nathan nga manalagna, ug si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada. Ug sila nangadto sa atubangan sa hari.B- nUnya si Bath-sheba miyukbo uban ang iyang nawong ngadto sa yuta, ug naghatag katahuran sa hari, ug miingon: Hinaut unta nga ang akong ginoong hari nga si David mabuhi sa walay katapusan., #nSa pagkamatuod ingon nga ako nanumpa kanimo pinaagi kang Jehova, ang Dios sa Israel, nga nagaingon: Sa pagkatinuod si Salomon ang imong anak magahari sunod kanako, ug siya molingkod sa ibabaw sa akong trono ilis kanako; sa pagkamatuod gayud buhaton ko niining adlawa.+ {nUg ang hari nanumpa, ug miingon: Ingon nga si Jehova buhi, nga maoy nagluwas sa akong kalag gikan sa tanang kalisdanan.* ;nUnya ang hari nga si David mitubag ug miingon: Tawga ngari kanako si Bath-sheba. Ug siya miadto sa atubangan sa hari, ug mitindog sa atubangan sa hari.2) anMao ba kini ang butang nga gibuhat sa akong ginoong hari, ug ikaw wala magpakita sa imong mga ulipon kong kinsa ang molingkod sa trono sa akong ginoong hari sunod kaniya?'( KnApan ako, gani ako nga imong ulipon, ug si Sadoc ang sacerdote, ug si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada, ug ang imong ulipon nga si Salomon wala niya tawga.c' CnKay milugsong siya niining adlawa, ug nakapangihaw ug mga vaca ug mga pinatambok nga mga mananap ug mga carnero sa tinagdaghan ug nagpatawag sa tanang mga anak nga lalake sa hari, ug sa mga capitan sa panon, ug kang Abiathar, ang sacerdote; ug, ania karon, sila nangaon ug nanginum sa atubangan niya, ug nanag-ingon: Mabuhi ang hari nga si Adonia!& nUg si Nathan miingon: Ginoo ko, oh hari, namulong ba ikaw: Si Adonia magahari sunod kanako, ug siya molingkod sa akong trono?T% %nUg ilang gisultihan ang hari, sa pag-ingon: Ania karon, si Nathan ang manalagna. Ug sa diha nga misulod siya sa atubangan sa hari, siya miyukbo sa atubangan sa hari ug ang iyang nawong pinatumong sa yuta.\$ 5nUg, ania karon, samtang nagasulti pa siya sa hari, si Nathan ang manalagna, misulod.6# inSa laing pagkaagi mahatabo, sa diha nga matulog na ang akong ginoong hari uban sa iyang mga amahan, nga ako ug ang akong anak nga si Salomon pagaisipon lamang nga mga sad-an.+" SnUg ikaw, ginoo ko nga hari, ang mga mata sa tibook Israel anaa kanimo, nga sultihan mo sila kong kinsa ang molingkod sa trono sa akong ginoo nga hari sunod kaniya.! #nUg siya nag-ihaw ug mga vaca ug mga pinatambok nga mga mananap ug mga carnero nga tinagdaghan, ug iyang gitawag ang tanang mga anak nga lalake sa hari ug si Abiathar, ang sacerdote, ug si Joab, ang capitan sa panon; apan si Salomon, ang imong ulipon, wala niya tawga.e  GnUg karon, tan-awa, si Adonia maoy nagahari; ug ikaw, akong ginoong hari, wala mahibalo niini.{ snUg siya miingon kaniya: Ginoo ko, ikaw nanumpa tungod kang Jehova nga imong Dios, ngadto sa imong ulipon nga babaye, nga nagaingon : Sa pagkamatuod si Salomon nga imong anak nga lalake magahari sunod kanako, ug siya magalingkod sa akong trono.d EnUg si Bath-sheba miyukbo, ug naghatag katahuran sa hari. Ug ang hari miingon: Unsay tuyo mo? nUg si Bath-sheba misulod ngadto sa hari didto sa lawak: ug ang hari tigulang na kaayo; ug si Abisag ang Sunamitanhon nag-alagad sa hari. nAnia karon, samtang nga magasulti pa ikaw uban sa hari, ako usab moadto sunod kanimo, ug magapamatuod sa imong mga pulong.2 an Lumakaw ka ug umadto ka sa hari nga si David, ug ingna siya: Wala ba ikaw ginoo ko, oh hari, manumpa sa imong ulipon nga babaye, sa pag-ingon: Sa pagkamatuod si Salomon, ang imong anak nga lalake magahari sunod kanako, ug siya magalingkod sa akong trono? Ngano man lagi nga si Adonia maoy nagahari?= wn Busa karon, umari ka, tugoti ako, nagahangyo ako kanimo, nga magahatag ug tambag kanimo aron maluwas mo ang imong kaugalingong kinabuhi ug ang kinabuhi sa imong anak nga si Salomon.U 'n Unya si Nathan namulong kang Bath-sheba ang inahan ni Salomon, nga nagaingon: Wala ba ikaw makadungog nga si Adonia ang anak nga lalake ni Haggith nagahari, ug si David nga atong ginoo wala mahibalo niana?  n Apan si Nathan, ang manalagna, ug si Benaia, ug ang gamhanang mga tawo, ug si Salomon nga iyang igsoong lalake, wala niya tawga. %n Ug si Adonia miihaw ug mga carnero ug mga vaca ug mga pinatambok nga mga mananap tupad sa bato sa Zoheleth, nga anaa sa luyo sa Rogel; ug gitawag niya ang tanan niyang mga igsoon, ang mga anak nga lalake sa hari, ug ang tanang mga tawo sa Juda, ang mga ulipon sa hari.M nApan si Sadoc, ang sacerdote, ug si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada, ug si Nathan, ang manalagna, ug si Semei, ug Reihi, ug ang gamhanang mga tawo nga sakup ni David wala manguban kang Adonia. 9nUg siya nakigsabut kang Joab ang anak nga lalake ni Sarvia, ug uban kang Abiathar, ang sacerdote: ug sila nga mingsunod kang Adonia mingtabang kaniya.b AnUg ang iyang amahan wala magpahigawad kaniya sa bisan unsang panahon sa pagsulti nga nagaingon: Nganong gibuhat mo ang ingon niana? ug siya usab usa ka tawo nga maayo kaayo ug dagway; ug siya natawo sunod kang Absalom.] 7nUnya si Adonia ang anak nga lalake ni Haggith nagapahataas sa iyang kaugalingon, nga nagaingon: Ako magahari: ug nangandam siya ug mga carro ug mga mangangabayo, ug kalim-an ka tawo nga magadalagan pag-una kaniya.t enUg ang dalaga maanyag kaayo; ug iyang giamoma ang hari, ug gialimahan siya; apan ang hari wala moila kaniya." AnBusa sila nangita ug usa ka maanyag nga dalaga sa tibook mga utlanan sa Israel ug nakakaplag kang Abisag, ang Sunamitanhon, ug gidala siya ngadto sa hari.} wnBusa ang iyang mga ulipon miingon kaniya: Ipapangita alang sa akong ginoong hari ang usa ka batan-ong ulay: ug patindoga siya sa atubangan sa hari ug ipaamoma siya: ug pahigdaa siya sa imong kilid, aron ang akong ginoong hari makakuha ug kainit.  nKaron ang hari nga si David tigulang na ug hataas na ang panuigon; ug siya gitabonan nila sa mga panapton, apan siya walay kainit.PdUg si David nagtukod didto ug usa ka halaran alang kang Jehova ug naghalad ug mga halad-nga-sinunog ug mga halad-sa-pakigdait. Busa si Jehova nahupay alang sa yuta, ug ang kamatay nahunong sa Israel. #dUg ang hari miingon kang Arauna: Dili; apan paliton ko kini sa usa ka bili; dili gayud ako mohalad sa mga halad-nga-sinunog ngadto kang Jehova nga akong Dios niadtong walay bili kanako. Busa gipalit ni David ang giukan ug ang mga vaca sa kalim-an ka siclo nga salapi. dKining tanan, Oh hari, gihatag ni Arauna ngadto sa hari. Ug si Arauna miingon sa hari: Si Jehova ang imong Dios magadawat unta kanimo.| sdUg si Arauna miingon kang David: Pakuhaa ang akong ginoong hari ug pahalara sumala sa bisan unsang maayo alang kaniya: ania karon, ang mga vaca sa halad-nga-sinunog ug ang mga kasangkapan sa paggiuk ug ang mga yugo sa mga vaca alang sa sugnod:a =dUg si Arauna miingon: Nganong mianhi ang hari sa iyang sulogoon? Ug si David miingon: Aron sa pagpalit sa giukan nimo, sa pagtukod ug usa ka halaran alang kang Jehova aron nga ang kamatay mohunong gikan sa katawohan.; qdUg si Arauna milantaw ug nakakita sa hari ug sa iyang mga sulogoon nga nagadulong kaniya; ug si Arauna migula ug miyukbo sa atubangan sa hari uban sa iyang nawong ngadto sa yuta.U%dUg si David mitungas sumala sa gipamulong ni Gad, ingon sa gisugo ni Jehova.-UdUg si Gad mianha kang David niadtong adlawa ug miingon kaniya: Tungas, pagpatindog ug usa ka halaran alang kang Jehova didto sa giukanan ni Arauna, ang Jebusehanon.8kdUg si David misulti kang Jehova, sa diha nga siya nakakita sa manolonda nga mihampak sa katawohan ug miingon: Ania karon, ako nakasala ug ako nakahimo ug dautan, apan kining mga carnero, unsay ilang nabuhat. Himoa, ako nagahangyo kanimo, nga ang imong kamot magabatok kanako ug sa balay sa akong amahan.1]dUg sa gibakyaw sa manolonda ang iyang kamot padulong sa Jerusalem sa paggun-ob niini, nagbasul si Jehova kaniya sa kadautan ug miingon sa manolonda nga milaglag sa katawohan: Igo na kana; karon ihunong ang imong kamot. Ug ang manolonda ni Jehova diha tupad sa giukanan ni Arauna, ang Jebusehanon.OdBusa si Jehova nagpadala ug kamatay sa Israel sukad sa buntag hangtud sa panahon nga gitagal; ug didto may namatay sa katawohan gikan sa Dan bisan hangtud sa Beer-seba, kapitoan ka libo ka mga tawo.EdUg si David miingon kang Gad: Ako ania sa dakung kasigpit: tugoti ako nga mangahulog kami karon sa kamot ni Jehova; kay ang iyang mga kalooy dagku; ug ayaw ako pag-ihulog sa kamot sa tawo.3d Busa si Gad miadto kang David, ug gisuginlan siya, ug miingon kaniya: Paanhion ba ang pito ka tuig nga gutom kanimo sa imong yuta? Kong mokalagiw ba ikaw ug totolo ka bulan gikan sa atubangan sa imong mga kaaway samtang sila mogukod kanimo? Kun magaaduna bay totolo ka adlaw nga kamatay sa imong yuta? Karon magapakitambag ka, ug painoinoha kong unsang tubaga ang akong ibalik kaniya nga nagsugo kanako.2_d Lakaw ug sumulti ka kang David: Sa ingon niini namulong si Jehova: Ako magatanyag kanimo ug totolo ka butang: mopili ka ug usa kanila, aron buhaton ko kini alang kanimo. d Ug sa mibangon si David sa pagkabuntag, ang pulong ni Jehova miabut sa manalagna nga si Gad, ang manalagna ni David, nga nagaingon:$Cd Ug ang kasingkasing ni David nagsakit kaniya sa tapus maihap niya ang katawohan. Ug si David miingon kang Jehova: Ako nakasala ug daku sa akong gibuhat: apan karon, Oh Jehova, ipahalayo, ako nagapakilooy kanimo, ang sala sa imong sulogoon; kay nakabuhat ako sa binuang nga hilabihan.f~Gd Ug gihatag ni Joab ang gidaghanon sa pag-ihap sa katawohan ngadto sa hari: ug may didto sa Israel, walo ka gatus ka libo ka mga maisug nga tawo nga nanag-ibut sa pinuti; ug ang mga tawo sa Juda, may lima ka gatus ka libo.}'dBusa sa diha nga nakabalikbalik na sila sa tibook nga yuta, sila nahidangat sa Jerusalem sa katapusan sa siyam ka bulan ug kaluhaan ka adlaw.B|dUg ming-abut sa malig-ong salipdanan sa Tiro, ug nangadto sa tanang mga ciudad sa mga Hebehanon, ug sa mga Canaanhon; ug ming-adto sila ngadto sa habagatan sa Juda, ngadto sa Beer-seba.{ydUnya nangabut sila sa Galaad, ug ngadto sa yuta ni Tatimhodsi; ug sila nanghiabut sa Danjaan ug libut ngadto sa Sidon, z dUg nanabok sila sa Jordan, ug nanagpahaluna sa Aroer, dapit sa too sa ciudad sa kinataliwad-an sa walog sa Gad, ngadto sa Jazer:\y3dApan walay sapayan ang pulong sa hari nagdaug batok kang Joab ug batok sa mga capitan sa panon. Ug si Joab ug ang mga capitan sa panon nanggula gikan sa atubangan sa hari aron sa pag-ihap sa katawohan sa Israel.xdUg si Joab miingon sa hari: Karon si Jehova, ang imong Dios, magadugang unta sa katawohan, bisan pila ang gidaghanon nila, ug usa ka gatus ka pilo pa; ug makakita unta ang mga mata sa akong ginoo niini: apan nganong nahimuot ang akong ginoong hari niining butanga? wdUg ang hari miingon kang Joab, capitan sa panon, nga didto uban kaniya: Lakaw karon nga magabalik-balik diha sa tanang mga banay sa Israel, sukad sa Dan bisan hangtud ngadto sa Beer-seba ug iphon mo ang katawohan aron hibaloan ko ang gidaghanon sa katawohan.v 9dUg misilaub na usab ang kasuko ni Jehova batok sa Israel, ug iyang gipalihok si David batok kanila, nga nagaingon: Lakaw, ipha ang Israel ug ang Juda.:uqd'Si Uria ang Hethehanon; katloan ug pito ang tanan.8tmd&Si Ira, ang Ithrihanon; si Gareb ang Ithrihanon.vsgd%Si Selek, ang Ammonhanon; si Naharay, ang Beerothnon, ang mga magdadala kang Joab, anak nga lalake ni Sarvia;Rrd$Si Egheal, ang anak nga lalake ni Nathan, sa Soba, si Bani ang Gadihanon;jydSi Selmo, ang Hahohanon, si Maharai, ang Netophathnon,@i}dSi Abiezer, ang Anathothnon, si Mebunnai, ang Husahanon,Zh/dSi Heles, ang Paltihanon, si Hira, ang anak nga lalake ni Jecces, ang Tecoahanon;=gwdSi Samma, ang Harodihanon, si Elica, ang Harodihanon;~fwdSi Asael, ang igsoon nga lalake ni Joab, maoy usa sa katloan; si Elhaanan, ang anak nga lalake ni Dodo sa Beth-lehem.e+dSiya labi pang talahuron kay sa katloan, apan siya wala makaabut sa nahaunang totolo. Ug gibutang siya ni David labaw sa iyang mga magbalantay. ddKining mga butanga gihimo ni Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada ug siya may usa ka ngalan diha sa totolo ka gamhanang mga tawo.!c=dUg iyang gipatay ang usa ka Egiptohanon, usa ka maayong tawo: ug ang Egiptohanon may usa ka bangkaw sa iyang kamot: apan misulong siya ngadto kaniya nga may usa ka sungkod, ug giagaw ang bangkaw gikan sa kamot sa Egiptohanon, ug gipatay siya pinaagi sa iyang kaugalingong bangkaw.\T[ZYYXWVVVUTTSsRQQPPNMLKJoII%HhGFFzEE,DoCWBAA@?>==8<<=;::c9^8\77`6554\3322I100// --P,,++&*P)(('&&%n$#""y!!O UY-eR >4= 8 [ y z)[! ?nUnya gitigum ni Salomon ang mga anciano sa Israel, ug ang tanang mga pangulo sa mga banay, ang mga principe sa mga balay sa mga amahan sa mga anak sa Israel, ngadto kang hari Salomon sa Jerusalem, aron sa pagdala sa arca sa tugon ni Jehova gikan sa ciudad ni David nga mao ang Sion5n3Sa ingon niini ang tanan nga buhat nga gihimo ni hari Salomon sa balay ni Jehova nahuman. Ug gidala ni Salomon ang mga butang nga gihalad ni David nga iyang amahan, bisan ang salapi, ug ang bulawan, ug ang mga galamiton, ug gipamutang kini sa mga tipiganan sa balay ni Jehova.=un2Ug ang mga copa, ug ang mga igpapalong sa suga, ug ang mga sudlanan, ug ang mga cuchara, ug ang mga sangga sa kalayo, sa lunsay nga bulawan; ug ang bisagra sa mga pultahan sa balay nga dapit sa sulod, ang labing balaang dapit, ug alang sa mga pultahan sa balay, kong sayron, sa templo, sa lunsay nga bulawan.Jn1Ug ang mga tangkawan, lima sa dapit sa too, ug lima dapit sa wala, sa atubangan sa pulong sa Dios, sa lunsay nga bulawan; ug ang mga bulak, ug ang mga lamparahan, ug ang mga kimpit, sa bulawan;Fn0Ug gihimo ni Salomon ang tanang mga galamiton nga dinha sa balay ni Jehova: ang bulawang halaran, ug ang lamesa diin ibutang ang tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, sa bulawan usab ;n/Ug si Salomon wala magtimbang sa tanang galamiton, tungod kay daghan kaayo kini, ang gibug-aton sa tumbaga wala mahibaloi.vgn.Didto sa kapatagan sa Jordan gihulma kini sa hari diha sa kolonon nga yuta sa taliwala sa Succoth ug Sarthan.I n-Ug ang mga caldero, ug ang mga pala, ug ang mga sudlanan: bisan ang tanan niining mga galamiton nga gihimo ni Hiram alang kang hari Salomon, sa balay ni Jehova pulos mga pinasinaw nga tumbaga.Y-n,Ug ang usa ka dagatdagat, ug ang napulo ug duha ka vaca sa ilalum sa dagatdagat;Z/n+Ug napulo ka tungtonganan, ug ang napulo ka dolang sa ibabaw sa mga tungtonganan;^7n*Ug ang upat ka gatus ka granada alang sa duruha ka kinayagkag; duruha ka talay sa mga granada alang sa tagsatagsa ka kinayagkag, aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa ibabaw sa mga haligi;Y-n)Ang duruha ka haligi, ug ang duruha ka mga panaksan sa ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi; ug ang duruha ka mga kinayagkag aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi;;qn(Ug gihimo ni Hiram ang mga dolang, ug ang mga pala, ug ang mga sudlanan. Busa gitapus ni Hiram ang pagbuhat sa tanan nga iyang gibuhat alang kang hari Salomon sa balay ni Jehova:[1n'Ug iyang gipatindog ang mga tungtonganan, lima dapit sa too sa balay, ug lima dapit sa wala sa balay: ug iyang gibutang ang dagatdagat sa dapit sa toong pikas sa balay padulong sa silangan, ngadto sa habagatan.Q n&Ug siya naghimo ug napulo ka dolang nga tumbaga: ang usa ka dolang may totolo ka gatus ka bato; ug ang tagsatagsa ka dolang upat ka maniko; ug sa tagsatagsa sa napulo ka tungtonganan sa usa ka dolang. n%Sa ingon niining paagiha iyang gihimo ang napulo ka tungtonganan: ang tanan niini may usa ka hulmahan, usa ka sukod ug usa ka dagway.s an$Ug sa ibabaw sa mga liningin sa mga pugong niana, ug sa ibabaw sa mga dayandayan niana, iyang gililok ang mga dagway sa querubin, mga leon, ug mga palma, sumala sa luna sa tagsatagsa, lakip ang mga liningin nga kadahonan nga naglibut.: on#Ug diha sa tumoy sa tungtonganan may usa ka malingin nga gilibut katunga sa maniko ang kahabogon; ug sa ibabaw sa tumoy sa tungtonganan ang mga pugong ug mga dayandayan sama ra. n"Ug may upat ka uloabaga sa upat ka pandugo sa tagsatagsa ka tungtonganan: ang mga uloabaga mao ra usab ang mga tungtonganan niana.9mn!Ug ang pabuhat sa mga ligid sama sa pagbuhat sa ligid sa carro; ang mga batangbatang niini, ug ang mga yantas niini, ug ang mga rayos niini, ug ang mga eje niini pulos tinunaw.5en Ug ang upat ka ligid dinha sa ilalum sa mga dayandayan, ug ang mga batangbatang sa mga ligid dinha sa tungtonganan: ug ang kahabogon sa usa ka ligid usa ka maniko ug tunga.zonUg ang baba niana diha sa sulod sa ulo, ug sa ibabaw usa ka maniko: ug ang baba niana malingin sumala sa pagbuhat sa sanggaan, usa ka maniko ug tunga; ug sa baba usab niana may mga linilok, ug ang mga dayandayan niana naglaro, dili malingin.nUg ang tagsatagsa ka tungtonganan may upat ka ligid nga tumbaga, ug mga batangbatang nga tumbaga; ug ang upat ka mga tiil niana may mga uloabaga: sa ilalum sa dolang mao ang mga tinunaw nga mga uloabaga uban sa mga liningin nga mga kadahonan sa kilid sa tagsatagsa.kQnUg sa ibabaw sa mga dayandayan nga taliwala sa mga bangil may mga leon, mga vaca, ug mga querubin; ug diha sa mga bangil may sanggaan sa ibabaw; ug sa ilalum sa mga leon ug mga vaca may mga liningin sa mga dahon nga pinabitay. nUg ang pagbuhat sa mga tungtonganan ingon niining paagiha: may mga dayandayan sila; ug may mga dayandayan sa taliwala sa mga bangil;CnUg iyang gihimo sa tumbaga ang `napulo ka tungtonganan; upat ka maniko ang gitas-on sa usa ka tungtonganan, ug upat ka maniko ang gilapdon niana, ug totolo ka maniko ang kahabogon niana.$CnUg kini dapal ang gibag-on; ug ang ngilit niana gihimo sama sa ngilit sa usa ka tasa, sama sa usa ka bulak sa lirio: kini kasudlan sa duha ka libo ka bato.gInKini gipatindog sa ibabaw sa napulo ug duha ka vaca, totolo nagaatubang ngadto sa amihanan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa kasadpan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa habagatan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa silangan; ug ang dagatdagat gitungtong sa ibabaw kanila, ug ang tanang mga bahin nila nga dapit sa likod maoy mga dapit sa sulod.DnUg sa ubos sa ngilit libut niana may mga putot nga naglibut niana, alang sa napulo ka maniko, nagalibut sa dagatdagat: ang mga putot nabahin sa duruha ka talay, gitunaw sa paghulma niana.l~SnUg siya naghimo sa tinunaw nga dagatdagat nga napulo ka maniko sukad sa usa ka ngilit ngadto sa usa ka ngilit, nga nagalibut, ug ang gihabogon niadto lima ka maniko; ug ang usa ka talay nga may katloan ka maniko naglibut niana.u}enUg sa ibabaw sa tumoy sa mga haligi maoy binuhat nga sama sa lirio: busa ang pagbuhat sa mga haligi natapus.l|SnUg iyang gipatindog ang mga haligi diha sa alagianan sa templo: ug iyang gipatindog ang haligi dapit sa too, ug gitawag ang ngalan niana nga Jachin; ug iyang gipatindog ang wala nga haligi, ug gitawag ang ngalan niana nga Boaz.P{nUg dinhay mga ulo usab sa ibabaw sa duruha ka mga haligi, duol sa hawakhawak nga tupad sa binuhat nga kinuroskuros: ug ang mga granada duruha ka gatus, diha sa mga talay libut sa ibabaw sa laing ulo.zynUg ang mga ulo nga dinha sa kinatung-an sa mga haligi dinha sa alagianan sama sa lirio ang pagkabuhat, upat ka maniko.[y1nBusa iyang gihimo ang mga haligi; ug didtoy duha ka talay libut sa ibabaw sa usa ka binuhat nga linala, aron sa pagtabon sa mga ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi: ug ingon man gihimo niya alang sa laing ulo.Ix nDidtoy mga linala sa binuhat nga kinuroskuros, ug mga liningin sa buhat nga tinalikala, alang sa mga ulo nga didto sa kinatung-an sa mga haligi; pito alang sa usa ka ulo, ug pito ka laing ulo.JwnUg siya naghimo ug duruha ka ulo sa haligi nga tinunaw nga tumbaga, aron ibutang sa tumoy sa mga haligi: ang kahabogon sa usa ka ulo lima ka maniko ug ang kahabogon sa laing ulo lima ka maniko.7vinKay iyang gihimo ang duha ka haligi sa tumbaga, napulo ug walo ka maniko ang gitas-on sa tagsatagsa: ug usa ka talay sa napulo ug duha ka maniko gilibut sa bisan hain kanila.;uqnSiya maoy anak nga lalake sa usa ka balo nga babaye sa banay ni Nephtali, ug ang iyang amahan maoy usa ka tawo sa Tiro, magbubuhat sa tumbaga; ug siya napuno sa kaalam ug kahibalo ug pagkabatid, sa pagbuhat sa tanang mga buhat sa tumbaga. Ug siya miadto kang hari Salomon, ug gihimo ang tanan niyang buhat.Qtn Ug ang hari nga si Salomon nagpaadto ug gipakuha si Hiram gikan sa Tiro.Rsn Ug ang dakung sawang nga nagalibut may totolo ka talay sa mga hininloan nga bato ug usa ka laray sa mga sagbayan nga cedro; sama sa labing sulod nga sawang sa balay ni Jehova, ug sa alagianan sa balay.lrSn Ug sa ibabaw mga mahal nga bato, bisan mga hininloan nga bato, sumala sa sukod, ug kahoy nga cedro.q%n Ug ang patukoranan binuhat sa mahal nga mga bato, bisan mga dagkung bato, mga bato nga tagpulo ka maniko, ug mga bato nga tagwalo ka maniko.{pqn Ang tanan niini maoy mga mahal nga bato, bisan mga hininloan nga bato, sumala sa sukod, gigabas sa mga gabas, sa sulod ug sa gawas, bisan sukad sa patukoranan ngadto sa kinasampongan sa bongbong, ug ingon man sa gawas ngadto sa dakung sawang.joOnUg ang iyang balay diin siya magpuyo, ang laing sawang sulod sa alagianan, maoy sama nga pagkabuhat. Siya nagbuhat usab ug usa ka balay alang sa anak nga babaye ni Faraon (nga gipangasawa ni Salomon), sama niining alagianana.+nQnUg iyang gihimo ang alagianan sa trono diin siya maghukom, bisan ang alagianan sa hukmanan: ug kini gitabonan sa cedro sukad sa usang salog ngadto sa usang salog.\m3nUg iyang gihimo ang alagianan sa mga haligi; ang gitas-on niana kalim-an ka maniko, ug gilapdon niana katloan ka maniko; ug usa ka alagianan sa atbang niini; ug mga haligi ug usa ka lusaranan sa atubangan niini.l%nUg ang tanang mga pultahan ug mga haligi ginahimong eskinado uban ang mga sagbayan: ug ang tamboanan atbang sa tamboanan sa totolo ka laray.lkSnUg didtoy mga sagbayan sa totolo ka talay, ug ang tamboanan atbang sa tamboanan sa totolo ka laray.j)nUg kini gitabonan sa cedro sa itaas ibabaw sa kap-atan ug lima ka sagbayan, nga dinha sa ibabaw sa mga haligi; napulo ug lima sa usa ka talay.-iUnKay gitukod niya ang iyang balay sa mga kahoy sa Libano; ang gitas-on niini usa ka gatus ka maniko, ug ang gilapdon niana kalim-an ka maniko, ug ang kahabogon niana katloan ka maniko, ibabaw sa upat ka mga talay nga mga haligi nga cedro, lakip ang mga sagbayan nga cedro ibabaw sa mga haligi.|h unUg si Salomon nagtukod sa iyang kaugalingong balay napulo ug tolo ka tuig, ug iyang nahuman ang tibook niyang balay.Rgn&Ug sa ikapulo ug usa ka tuig, sa bulan sa Bul, nga maoy ikawalo ka bulan, maoy pagkahuman sa balay, sa tanang mga bahin niini, ug sumala sa dagway niini. Busa siya nagtukod niini sulod sa pito ka tuig.cfAn%Sa ikaupat ka tuig maoy pagpahimutang sa patukoranan sa balay ni Jehova, sa bulan sa Ziph.en$Ug siya nagtukod sa labing sulod nga sawang sa totolo ka talay sa hininloan nga bato, ug usa ka talay sa sagbayan nga cedro.$dCn#Ug siya naglilok niini ug mga querubin, ug mga kahoy nga palma, ug bukad nga mga bulak; ug iyang gihal-upan kini ug bulawan pinaangay sa buhat nga linilok.cn"Ug duha ka pultahan sa kahoy nga haya: ang duha ka palid sa usa ka pultahan pilopilo, ug ang duha ka palid sa laing pultahan pilopilo. bn!Busa iya usab nga gihimo alang sa sudlanan sa templo ug mga haligi sa pultahan sa kahoy nga olivo, sa ikaupat ka bahin sa bongbong ;&aGn Busa siya naghimo ug duha ka mga pultahan sa kahoy nga olivo; ug iyang gililokan kini sa mga linilok nga querubin ug mga kahoy nga palma, ug mga bukad nga bulak, ug gihal-upan kini ug bulawan; ug iyang gilukop sa bulawan ang ibabaw sa mga querubin ug ang ibabaw sa mga kahoy nga palma.<`snUg mahitungod sa sudlanan sa labing balaang dapit siya naghimo ug mga pultahan sa kahoy nga olivo: ang mga balabag ug ang mga haligi sa pultahan may ikalima ka bahin sa bongbong .Q_nUg ang salog sa balay iyang gihal-upan ug bulawan, sa sulod ug sa gawas.:^onUg iyang gipanglilokan ang tanang mga bongbong sa balay maglibut sa mga kinulit nga dagway sa mga querubin, ug mga kahoy nga palma, ug mga bukad nga bulak, sa sulod ug sa gawas.8]mnUg iyang gihal-upan ang mga querubin sa bulawan.-\UnUg iyang gibutang ang mga querubin sa sulod sa balay; ug ang mga pako sa querubin gipanagbuklad, mao nga ang pako sa usa nagdapat sa usa ka bongbong, ug ang pako sa laing querubin nagdapat sa pikas nga bongbong; ug ang ilang mga pako nanagdapat ang usa ug usa diha sa kinataliwad-an sa balay.`[;nAng kahabogon sa usa ka querubin napulo ka maniko, ug ingon man kini sa laing querubin.gZInUg ang laing querubin napulo ka maniko: ang duha ka querubin usa ra ka sukod ug usa ka dagway.7YinUg lima ka maniko ang usa ka pako sa querubin, ug lima ka maniko sa laing pako sa querubin; sukad sa kinatumyan sa usa ka pako ngadto sa kinatumyan sa laing napulo ka maniko.X nUg diha sa pulong sa Dios siya naghimo ug duha ka querubin sa kahoy nga olivo, ang tagsatagsa tagpulo ka maniko ang kahabogon.0W[nUg iyang gihal-upan ang tibook balay sa bulawan, hangtud nga ang tibook balay nahuman: ang tibook halaran usab nga nayon sa pulong sa Dios iyang gihal-upan sa bulawan.CVnBusa gihal-upan ni Salomon ang sulod sa balay sa lunsay nga bulawan: ug iyang gikutayan ug talikala nga bulawan latas sa atubangan sa pulong sa Dios; ug iyang gihal-upan kini sa bulawan.U}nUg sa sulod sa pulong sa Dios may usa ka luna nga kaluhaan ka maniko ang gitas-on, ug kaluhaan ka maniko ang gilapdon, ug kaluhaan ka maniko sa kahabogon niana; ug iyang gitabonan kini sa lunsay nga bulawan: ug ang halaran iyang gitabonan sa cedro.T{nUg giandam niya ang pulong sa Dios sa kinataliwad-an sa sulod sa balay, aron ibutang didto ang arca sa tugon ni Jehova. SnUg may cedro sa balay dapit sa sulod, kinulitan uban sa mga putot ug mga bukad nga bulak: ang tanan cedro; walay bato nga nakita.kRQnUg ang balay, nga mao ang templo, sa atubangan sa pulong sa Dios kap-atan ka maniko ang gitas-on .~QwnUg siya nagtukod ug kaluhaan ka maniko sa dapit sa luyo sa balay uban sa mga tabla nga cedro sukad sa salog ngadto sa mga bongbong sa kisami : iyang gitukod kini alang niana sa sulod, alang sa pulong sa Dios, bisan alang sa labing balaang dapit.P}nUg iyang gibuhat ang mga bongbong sa sulod sa balay sa mga tabla nga cedro; sukad sa salog sa balay ngadto sa mga bongbong sa kisami, iyang gitabonan kini sa dapit sa sulod uban sa tabla, ug iyang gitabonan ang salog sa balay sa mga tabla nga haya.AOnBusa si Salomon nagtukod sa balay, ug iyang gihuman kini.oNYn Ug ako magapuyo sa kinataliwad-an sa mga anak sa Israel, ug dili mobiya sa akong katawohan nga Israel. M;n Mahitungod niining balaya nga imong gitukod, kong ikaw maglakaw sa akong kabalaoran, ug magtuman sa akong mga tulomanon, ug magbantay sa tanan ko nga mga sugo sa paglakaw diha kanila; nan lig-onon ko ang akong pulong uban kanimo, nga akong gipamulong kang David nga imong amahan.FLn Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Salomon, nga nagaingon:.KWn Ug gitukod niya ang mga panalganan diha sa bongbong sa tibook balay, tagilma ka maniko ang kahabogon: ug sila nanagtindog sa ibabaw sa balay uban sa kahoy nga cedro.J{n Busa gitukod niya ang balay, ug gihuman kini; ug iyang gitabonan ang balay uban sa mga sagbayan ug mga tabla nga cedro.aI=nAng pultahan sa taliwala nga mga lawak sa kiliran diha dapit sa too nga kilid sa balay; ug siya mingsaka ngadto sa kinataliwad-ang panalganan sa nagalikoliko nga hagdanan ug gikan sa kinataliwad-an ngadto sa ikatolo.eHEnUg ang balay sa diha nga ginatukod pa, natukod sa bato nga binuhat na sa buhatan sa tabliya nga bato ; ug walay martilyo, ni wasay, ni unsang kasangkapan sa puthaw nga nadunggan sulod sa balay, samtang kini ginatukod pa.)GMnAng kinaubsan nga panalganan lima ka maniko ang gilapdon, ug ang kinataliwad-an unom ka maniko ang gilapdon, ug ang ikatolo pito ka maniko ang gilapdon; kay sa gawas siya naghimo ug mga moldura sa bongbong sa balay maglibut, aron ang mga sagbayan dili mahidapat diha sa bongbong sa balay.RFnUg diha sa bongbong sa balay siya nagtukod ug mga panalganan maglibut, diha sa mga bongbong sa balay nga maglibut, sa templo ug diha sa pulong sa Dios; ug siya naghimo ug mga lawak sa kiliran maglibut.EEnUg alang sa balay siya naghimo ug mga tamboanan nga rinehas.8DknUg ang alagianan sa atubangan sa balaan nga dapit sa balay kaluhaan ka maniko ang gitas-on sumala sa gilapdon sa balay; ug napulo ka maniko ang gilapdon sa atubangan sa balay.BCnUg ang balay nga gitukod ni hari Salomon alang kang Jehova, ang gitas-on niana may kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon kaluhaan ka maniko , ug ang kahabogon niana may katloan ka maniko.B %nUg nahitabo sa ikaupat ka gatus ug kawaloan ka tuig human sa paghigula sa mga anak sa Israel gikan sa yuta sa Egipto, sa ikaupat ka tuig sa paghari ni Salomon sa Israel, sa bulan sa Ziph, nga mao ang ikaduha nga bulan, nga siya nagsugod sa pagtukod sa balay ni Jehova.9AmnUg ang mga magtutukod ni Salomon, ug ang mga magtutukod ni Hiram, ug ang mga Gebalhanon maoy nanaghulma kanila ug nanag-andam sa kahoy ug sa mga bato aron sa pagtukod sa balay.@3nUg ang hari nagsugo, ug sila nanagsapsap sa mga dagkung bato, mga mahal nga bato, aron butangan sa mga hininloan nga bato nga patukoranan sa balay.*?OnLabut pa ang mga pangulo ni Salomon nga diha sa ibabaw sa buhat, may totolo ka libo ug totolo ka gatus nga mga pangulo sa katawohan nga nanagbuhat diha sa buhat.}>unUg si Salomon may kapitoan ka libo nga nanagdala ug mga mabug-at, ug kawaloan ka libo nga magpuputol didto sa bukid;n=WnUg iyang gipaadto sila sa Libano, ang napulo ka libo sa usa ka bulan ang tagal. Usa ka bulan sila didto sa Libano, ug duruha ka bulan sa balay: ug si Adoniram maoy pangulo sa mga tawo nga diha sa ilalum sa bulohaton sa pintakasi.y<mn Ug gihimo ni hari Salomon ang usa ka pagtawag gikan sa tibook Israel, ug ang nangatawag katloan ka libo ka tawo.9;mn Ug si Jehova naghatag kang Salomon sa kaalam, ingon sa iyang gisaad kaniya; ug may pakigdait sa taliwala ni Hiram ug ni Salomon; ug silang duha naghimo ug usa ka pagtinabangay.R:n Ug si Hiram gihatagan ni Salomon ug kaluhaan ka libo ka takus nga trigo nga kalan-on sa iyang panimalay, ug kaluhaan ka takus sa lunsay nga lana; sa ingon niini naghatag si Salomon kang Hiram tuigtuig.q9]n Busa si Hiram mihatag kang Salomon ug kahoy nga cedro ug kahoy nga haya, sumala sa tanan niyang tinguha.K8n Ang akong mga ulipon maoy magadala kanila sa ubos gikan sa Libano ngadto sa dagat; ug kini sila buhaton ko nga gakit aron ipaganoy sa dagat ngadto sa dapit nga imong itudlo kanako, ug kini sila ipabungkag ko didto, ug ikaw magadawat kanila; ug magatuman ka sa akong tinguha, sa paghatag ug makaon alang sa akong panimalay.U7%nUg nagpaadto si Hiram kang Salomon, nga nagaingon: Nadungog ko ang mga pulong nga imong gipadala kanako: Tumanon ko ang tanan nimong tinguha mahitungod sa kahoy nga cedro, ug mahitungod sa kahoy nga haya.o6YnUg nahitabo, sa pagkadungog ni Hiram sa mga pulong ni Salomon, nga siya nalipay ug daku, ug miingon: Bulahan si Jehova niining adlawa nga naghatag kang David ug usa ka maalam nga anak nga lalake sa ibabaw niining dakung katawohan.B5nBusa karon magsugo ka nga ilang iputol ako ug mga kahoy nga cedro gikan sa Libano; ug ang akong mga ulipon magauban sa imong mga ulipon; ug ako magahatag kanimo ug suhol sa imong mga ulipon sumala sa tanan nga imong ipamulong: kay ikaw nahibalo nga kanamo walay mahibalo nga moputol sa kahoy sama sa mga Sidonhon;14]nUg, ania karon, ako nagatinguha sa pagtukod sa usa ka balay alang sa ngalan ni Jehova nga akong Dios, sumala sa gipamulong ni Jehova kang David nga akong amahan, nga nagaingon: Ang imong anak nga lalake nga akong igabutang sa trono sa imong dapit, siya mao ang magatukod sa balay sa akong ngalan.3nApan karon si Jehova nga akong Dios, nagahatag kanako ug 4 pahulay sa bisan diing dapit; walay kaaway, bisan ang paghitabo nga dautan.2/nIkaw nahibalo kong ngano nga si David nga akong amahan wala makahimo sa pagtukod sa usa ka balay alang sa ngalan ni Jehova, nga iyang Dios tungod sa mga gubat nga nanaglibut kaniya bisan diin, hangtud nga gibutang sila ni Jehova sa ilalum sa mga lapalapa sa iyang mga tiil.:1qnUg si Salomon nagpaadto kang Hiram, nga nagaingon:S0 #nUg si Hiram ang hari sa Tiro nagpaadto sa iyang mga sulogoon ngadto kang Salomon; kay siya nakadungog nga sila nagdihog kaniya nga hari ilis sa iyang amahan: Kay si Hiram sa kanunay nahagugma kang David.%/En"Ug nangadto didto gikan sa tanang mga katawohan aron sa pagpamati sa kaalam ni Salomon, gikan sa tanang mga hari sa mga yuta nga nakadungog sa iyang kaalam..#n!Ug siya naghisgut mahitungod sa mga kahoy, sukad sa cedro nga anaa sa Libano bisan hangtud sa hisopo nga nagturok sa kuta: siya naghisgut usab mahitungod sa mga mananap, ug mahitungod sa mga langgam, ug mahitungod sa mga nagakamang sa yuta, ug mahitungod sa mga isda.h-Kn Ug siya namulong ug totolo ka libo nga mga proverbio ug ang iyang mga awit usa ka libo ug lima.g,InKay siya labi pang maalam kay sa tanang mga tawo; kay kang Ethan, ang Ezrahanon, ug kang Eman, ug kang Calchol, ug kang Darda, ang mga anak nga lalake ni Mahol: ug ang iyang kabantug diha sa tanang mga nasud nga nagalibut.r+_nUg ang kaalam ni Salomon milabaw sa kaalam sa tanang mga anak sa silangan, ug sa tanang kaalam sa Egipto.*!nUg ang Dios mihatag kang Salomon sa kaalam ug kahibalo nga hilabihan gayud, ug kadaku sa kasingkasing, sama sa balas nga anaa sa baybayon.9)mnCebada usab ug dagami alang sa mga kabayo ug sa mga matulin nga mga kabayo gidala nila ngadto sa dapit diin ang mga punoan , ang tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang katungdanan.X(+nUg kadtong mga punoan nanag-andam ug mga makaon alang sa hari nga si Salomon, ug alang sa tanang mahianha sa lamesa ni Salomon nga hari, ang tagsatagsa ka tawo sa iyang bulan, wala gayud ing gipakulang nila.'#nUg si Salomon may kap-atan ka libo ka butanganan sa mga kabayo nga alang sa iyang mga carro, ug napulo ug duha ka libo ka mga mangangabayo.@&{nUg ang Juda ug Israel nagpuyo nga malig-on, ang tagsatagsa ilalum sa iyang parras ug sa iyang kahoy nga higuera, sukad sa Dan bisan ngadto sa Beersheba sa tanang mga adlaw ni Salomon.`%;nKay siya naghari sa ibabaw sa tibook yuta niining dapita sa Suba, gikan sa Tiphsa bisan hangtud sa Gaza, sa ibabaw sa tanang mga hari niining dapita sa Suba: ug siya may kalinaw sa tanang dapit nga nagalibut kaniya.h$KnNapulo ka matambok nga vaca, ug kaluhaan ka vaca gikan sa mga sibsibanan, ug usa ka gatus nga carnero, labut pa sa mga baye nga lagsaw, ug mga ihalas nga kanding, ug mga magagmayng lagsaw nga lake, ug pinatambok nga langgam#7nUg ang kang Salomon nga inandam nga makaon alang sa usa ka adlaw katloan ka takus nga harina nga fino, ug kan-uman ka takus nga linigis nga kalan-on,f"GnUg si Salomon naghari sa tanang mga gingharian sukad sa Suba ngadto sa yuta sa mga Filistehanon, ug ngadto sa utlanan sa Egipto; sila nanagdala ug buhis, ug nanag-alagad kang Salomon sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi.!nAng Juda ug Israel daghan kaayo ingon sa balas nga anaa sa lapyahan sa dagat sa pagkadaghan, nga nangaon, ug nanginum ug nanagkalipay.3 anSi Geber, ang anak nga lalake ni Uri, sa yuta sa Galaad, sa yuta ni hari Sehon sa mga Amorehanon, ug si Og, hari sa Basan; ug siya mao lamang ang punoan nga diha sa yuta.:qnSi Semei, ang anak nga lalake ni Ela, sa Benjamin:@}nSi Josaphat, ang anak nga lalake ni Pharua, sa Issachar:EnSi Baana, ang anak nga lalake ni Husai, sa Aser ug sa Aloth;eEnSi Ahimaas, sa Nephtali (siya usab nangasawa kang Basemath, ang anak nga babaye ni Salomon);AnUg si Abinadab, ang anak nga lalake ni Iddo, sa Mahanaim;#n Si Ben-geber, sa Ramoth-gilead (kaniya nahanungod ang mga lungsod ni Jair, ang anak nga lalake ni Manases, nga anaa sa Galaad; bisan kaniya nahanungod ang dapit sa Argob nga anaa sa Basan kan-uman ka dagkung ciudad nga may mga kuta ug mga igsesera nga pulos tumbaga);W)n Si Baan, ang anak nga lalake ni Ahilud, sa Taanach ug Meggiddo, ug sa tanang Beth-san nga tupad sa Zaretan, ubos sa Jezreel, sukad sa Beth-san ngadto sa Abel-mehola, ingon sa kahalayo sa unahan sa Jocumeam;}n Si Ben-abinadab, sa tanang kabungtoran sa Dor, (diha kaniya si Thaphat ang anak nga babaye ni Salomon aron pangasaw-on);S!n Si Ben-hesed, sa Aruboth (kaniya ang Socho, ug ang tibook yuta sa Hepher);Y-n Si Ben-decar, sa Maccas, ug sa Saalbim, ug si Beth-semes, ug si Elon-Beth-hanan;QnUg kini mao ang ilang mga ngalan: Si Ben-hur, sa kabungtoran sa Ephraim;\3nUg si Salomon may napulo ug duha ka punoan sa ibabaw sa tibook Israel, nga nangandam sa mga makaon sa hari ug sa iyang panimalay: ang tagsatagsa ka tawo mag-andam sa pagkaon sulod sa usa ka bulan sa usa ka tuig.nUg si Ahisar maoy pangulo sa panimalay; ug si Adoniram, ang anak nga lalake ni Abda, maoy pangulo sa mga tawo nga ilalum sa bulohaton.9mnUg si Azarias, ang anak nga lalake ni Nathan, maoy pangulo sa mga punoan; ug si Zabud, ang anak nga lalake ni Nathan maoy labawng pangulo sa mga magtatambag, ug higala sa hari;{qnUg si Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada, maoy pangulo sa panon, ug si Sadoc ug si Abiathar maoy mga sacerdote; nSi Elioreph ug si Ahia, ang mga anak nga lalake ni Sisa, mga escriba: si Josaphat, ang anak nga lalake ni Ahilud, ang kalihim;nWnUg kini mao ang mga principe nga diha kaniya: si Azarias ang anak nga lalake ni Sadoc, nga sacerdote;8 onUg si hari Salomon mao ang hari sa tibook Israel.+ QnUg ang tibook Israel nakadungog sa hukom nga gihukom sa hari; ug sila nangahadlok sa hari: kay nakita nila ang kaalam sa Dios diha kaniya sa pagtuman sa justicia.~ wnUnya ang hari mitubag ug miingon: Ihatag kaniya ang buhing bata, ug ayaw gayud pagpatya kana: siya maoy inahan niana.; qnUnya ang babaye nga tag-iya sa buhing bata misulti sa hari, kay ang iyang kasingkasing nasakit tungod sa iyang anak nga lalake, ug siya miingon: Oh, ginoo ko, ihatag kaniya ang buhing bata, ug ayaw pagpatya kana sa bisan unsang paagi. Apan ang usa miingon: Dili mahimo nga maako ug dili maimo; bahina kana.r _nUg ang hari miingon: Bahina ang buhing bata sa duha, ug ihatag ang katunga sa usa, ug ang katunga sa usa.p [nUg ang hari miingon: Dad-i ako ug usa ka pinuti. Ug gidala nila ang usa ka pinuti sa atubangan sa hari.V'nUnya miingon ang hari: Ang usa miingon: Mao kini ang akong anak nga buhi, ug ang imong anak mao ang patay; ug ang usa miingon: Dili; kondili ang imong anak nga lalake mao ang patay ug ang ako mao ang buhi.-UnUg ang usa ka babaye miingon: Dili; kondili ang buhi mao ang akong anak nga lalake, ug ang patay maoy imong anak nga lalake. Ug kini miingon: Dili; kondili ang patay mao ang imong anak nga lalake ug ang buhi mao ang akong anak nga lalake. Kini mao ang ilang gisulti sila sa atubangan sa hari.`;nUg sa pagbangon ko sa pagkabuntag sa pagpasuso sa akong bata, ania karon, kini patay na; apan sa pagtan-aw ko niini sa pagkabuntag, ania karon, dili man akong kaugalingong anak nga lalake, nga maoy akong gipanganak.iMnUg siya mibangon sa tungang gabii, ug iyang gikuha ang akong anak gikan sa akong luyo, samtang ang imong ulipon nga babaye nagkatulog, ug gibutang kini sa iyang sabakan, ug gibutang ang iyang patay nga bata sa akong sabakan.Z/nUg ang anak niining babayehana namatay sa pagkagabii, kay kadto iyang hidat-ugan.EnUg nahitabo sa ikatolo ka adlaw sa tapus ako mag-anak, nga kining babayehana nag-anak usab; ug kami nanagkauban; walay dumuloong uban kanamo sa balay, gawas kanamong duruha didto sa balay."?nUg ang usa ka babaye miingon: Oh, ginoo ko, ako ug kining babayehana nagapuyo sa usa ka balay; ug ako nag-anak ug usa ka bata uban kaniya didto sa balay.cAnUnya miadto sa hari ang duruha ka mga babaye nga bigaon, ug mingtindog sa iyang atubangan.nUg si Salomon nahigmata; ug, ania karon, kadto usa ka damgo: ug siya miadto sa Jerusalem, ug mitindog sa atubangan sa arca sa tugon ni Jehova, ug naghalad ug mga halad-nga-sinunog, ug mga halad-sa-pakigdait, ug naghimo ug usa ka kombira sa tanan niyang mga ulipon.CnUg kong ikaw magalakaw sa akong mga dalan, sa pagbantay sa akong kabalaoran ug sa akong mga sugo, ingon sa paglakat sa imong amahan nga si David, nan pahalugwayan ko ang imong mga adlaw.2~_n Ug ako naghatag usab kanimo sa wala nimo pangayoa, niining duruha, mga bahandi ug dungog, aron walay bisan kinsa sa mga kaharian nga sama kanimo, sa tanang mga adlaw mo.z}on Ania karon, ako nagbuhat sumala sa imong pulong: tan-awa, ako nagahatag kanimo ug usa ka maalamon ug masinabtanong kasingkasing; sa pagkaagi nga walay sama kanimo sa mga nanghiuna kanimo, bisan sa sunod kanimo walay motindog nga sama kanimo.5|en Ug ang Dios miingon kaniya: Tungod kay nangayo ka niining butanga, ug wala mangayo alang sa imong kaugalingon sa hataas nga kinabuhi, ni mangayo ug mga bahandi alang sa imong kaugalingon, ni sa kinabuhi sa imong mga kaaway, apan nangayo alang sa imong kaugalingon ug salabutan sa pag-ila sa justicia;\{3n Ug ang pakigpulong nakapahimuot sa Ginoo, nga si Salomon naghangyo niining butanga.[z1n Busa hatagi ang imong ulipon sa usa ka masinabtanong kasingkasing sa paghukom sa imong katawohan, aron maila ko ang kalainan sa maayo ug dautan; kay kinsay makahimo sa paghukom niining imong daku nga katawohan?"y?nUg ang imong ulipon anaa sa kinataliwad-an sa imong katawohan nga imong pinili, usa ka dakung katawohan, nga dili maisip ni maihap tungod sa pagkadaghan.PxnUg karon, Oh Jehova nga akong Dios, gihimo mo ang imong ulipon nga hari ilis ni David nga akong amahan: ug ako maoy usa lamang ka diyutay nga bata; wala ako mahibalo kong unsaon paggula kun pagsulod. w;nUg si Salomon miingon: Ikaw nagapakita sa imong ulipon nga si David nga akong amahan sa dakung mahigugmaong-kalolot, ingon nga siya naglakaw sa atubangan mo sa kamatuoran, ug sa pagkamatarung, ug sa katul-id sa kasingkasing uban kanimo; ug ikaw nagbaton alang kaniya niining dakung mahigugmaong-kalolot, nga siya gihatagan mo ug usa ka anak nga lalake aron sa paglingkod sa iyang trono ingon niining adlawa.vnSa Gabaon si Jehova nagpakita kang Salomon pinaagi sa usa ka damgo sa gabii; ug ang Dios miingon: Pangayo kong unsay akong ihatag kanimo.2u_nUg ang hari miadto sa Gabaon sa paghalad didto; kay kadto mao ang labing hataas nga dapit: usa ka libo ka mga halad-nga-sinunog ang gihalad ni Salomon niadtong halarana.:tonUg si Salomon nahagugma kang Jehova, nga nagalakaw sa kabalaoran ni David nga iyang amahan: ugaling lamang siya naghalad ug nagsunog sa incienso didto sa hatag-as nga mga dapit.s1nUgaling ang katawohan naghalad didto sa hatag-as nga mga dapit, kay walay balay nga gibuhat alang sa ngalan ni Jehova hangtud niadtong mga adlawa.#r CnUg si Salomon nakigsandurot kang Faraon, hari sa Egipto, ug gipangasawa ang anak nga babaye ni Faraon, ug gidala siya ngadto sa ciudad ni David, hangtud nga natapus na niya ang pagtukod sa iyang kaugalingong balay, ug sa balay ni Jehova, ug sa kuta sa Jerusalem nga nagalibut niini .:qon.Busa ang hari misugo kang Benaia, ang anak nga lalake ni Joiada; ug siya migula ug gidasmagan siya, mao nga siya namatay. Ug ang gingharian nagmalig-on diha sa kamot ni Salomon.p}n-Apan si hari Salomon mahimong bulahan ug ang trono ni David mahimong malig-on sa atubangan ni Jehova sa walay katapusan.o{n,Ang hari miingon pa gayud kang Semei: Ikaw nahibalo sa tanan nga pagkadautan nga anaa sa tinago sa imong kasingkasing, nga gibuhat mo kang David nga akong amahan: busa si Jehova magauli kanimo sa imong pagkadautan ibabaw sa imong kaugalingong ulo. O~~}/|d{zzyxxx wvuu t9srqq!po>mml[kjihgffMe^d@c/b``~__']\\o[ZY\XWW^VUTTNSbRQPPEOO0N,LKJdIITH%GFGEHDAChB`A@@P??k>==F<;;:99D8766D554[3/22510// .- ,Z+N*I)) (}'':&g%$##z""! mQFB0l0[j  y   o:Yn %Ug kuhaon ko ikaw, ug ikaw mohari sumala sa tanang tinguha sa imong kalag nga mahimong hari sa Israel.v9gn $Ug sa iyang anak nga lalake ihatag ko ang usa ka banay aron si David nga akong alagad makabaton sa usa ka lamparahan kanunay sa akong atubangan diha sa Jerusalem, ang ciudad nga akong gipili kanako aron sa pagbutang sa akong ngalan diha.8n #Apan kuhaon ko ang gingharian gikan sa kamot sa iyang anak nga lalake, ug kini ihatag ko kanimo, bisan ang napulo ka banay.r7_n "Apan dili ko kuhaon ang tibook gingharian sa iyang kamot; apan himoon ko siya nga principe sa tanang adlaw sa iyang kinabuhi tungod kang David nga akong ulipon nga akong gipili, nga nagbantay sa akong mga sugo ug sa akong kabalaoran;w6in !Tungod kay ilang gitalikdan ako, ug nagsimba kang Astaroth, ang dios nga babaye sa mga Sidonhanon, kang Cemos, ang dios sa Moab, ug kang Milcom, ang dios sa mga anak sa Ammon; ug sila wala maglakat sa akong mga dalan, sa pagbuhat sa matarung sa akong mga mata, ug sa pagbantay sa akong kabalaoran ug sa akong mga tulomanon, ingon sa gihimo ni David nga iyang amahan.57n (Apan usa ka banay ang maiya tungod sa akong alagad nga si David, ug tungod sa Jerusalem, ang ciudad nga akong gipili sa tanang kabanayan sa Israel),k4Qn Ug siya miingon kang Jeroboam, Kuhaon mo ang napulo ka gihay; kay mao kini ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ania karon, gision ko ang gingharian gikan sa kamot ni Salomon, ug mohatag ug napulo ka mga banay kanimo.k3Qn Ug gikuptan ni Ahias ang bag-ong saput nga diha kaniya, ug gigisi kini sa napulo ug duha ka gihay. 2n Ug nahitabo nga niadtong panahona, sa diha nga si Jeroboam migula sa Jerusalem, nga ang manalagna nga si Ahias ang Silonhon, nakakaplag kaniya diha sa dalan; karon si Ahias nagsaput sa usa ka bag-ong saput; ug sila nga duha mao lamang ang dinha sa kapatagan.Q1n Ug ang tawo nga si Jeroboam maoy usa ka gamhanang tawo sa kaisug; ug nakita ni Salomon ang batan-ong lalake nga siya manggibuhaton, ug iyang gihatagan siya sa pagbuot sa tanang buhat sa balay ni Jose..0Wn Ug kini mao ang hinungdan ngano nga gipataas niya ang iyang kamot batok sa hari: gitukod ni Salomon ang Millo, ug giayo ang guba sa ciudad ni David nga iyang amahan.[/1n Ug si Jeroboam, anak nga lalake ni Nabat, usa ka Ephratehanon sa Sereda, usa ka sulogoon ni Salomon, kinsang inahan ginganlan si Serva, usa ka balo nga babaye, siya usab mipahitaas sa iyang kamot batok sa hari..9n Ug siya ang kaaway sa Israel sa tanang mga adlaw ni Salomon, gawas sa kadautan nga gihimo ni Adad: ug siya gingil-aran sa Israel, ug naghari sa Siria.U-%n Ug gitigum niya ang mga tawo ngadto kaniya, ug nahimong capitan sa usa ka panong sundalo, sa gipatay ni David sila nga mga taga-Soba : ug sila nangadto sa Damasco, ug nagpuyo didto, ug naghari sa Damasco.(,Kn Ug ang Dios nagpatindog sa laing kaaway niya, si Rezon, ang anak nga lalake ni Eliada, nga nakakalagiw gikan sa iyang ginoo nga si Adad-ezer, ang hari sa Seba.E+n Unya si Faraon miingon kaniya: Apan unsay nakulang mo uban kanako nga, ania karon, ikaw mangita sa pag-adto sa imong kaugalingong yuta? Ug siya mitubag: Wala man; apan pagikana lamang ako.m*Un Ug sa pagkadungog ni Adad didto sa Egipto nga si David natulog na uban sa iyang mga amahan, ug nga si Joab, ang capitan sa panon, patay na, si Adad miingon kang Faraon: Pagikana ako karon ako makaadto sa akong kaugalingong yuta.Q)n Ug ang igsoon nga babaye ni Thaphnes nanganak kaniya kang Genubath, iyang anak nga lalake nga gilutas ni Thaphnes sa balay ni Faraon; ug si Genubath diha sa balay ni Faraon ipon sa mga anak ni Faraon./(Yn Ug si Adad gikahimut-an sa mga mata ni Faraon, mao nga iyang gihatag kaniya nga mahimong asawa ang igsoon sa iyang asawa, ang igsoon nga babaye ni Thaphnes nga reina.b'?n Ug sila mingtindog gikan sa Madian ug ming-adto sa Paran, ug sila nangadto sa Egipto ngadto kang Faraon, hari sa Egipto, nga mihatag kaniya sa usa ka balay, ug naghatag kaniya sa mga makaon, ug mihatag kaniya sa yuta.&9n Nga si Adad mikalagiw, siya ug pipila sa mga Edomhanon sa mga ulipon sa iyang amahan uban kaniya sa pag-adto sa Egipto, si Adad usa ka diyutayng bata.%n (Kay si Joab ug ang tibook Israel napabilin didto unom ka bulan hangtud nga nahurot niya ang tagsatagsa ka lalake sa Edom);;$qn Kay nahitabo, sa diha nga si David dinha sa Edom, ug si Joab, ang capitan sa panon mingtungas aron sa paglubong sa gipamatay, ug nanagpatay sa tagsatagsa ka lalake nga Edomhanon,z#on Ug si Jehova nagpatindog sa usa ka kaaway kang Salomon: si Adad, ang Edomhanon: siya ang kaliwat sa hari sa Edom.4"cn Ugaling dili ko gision ang tibook gingharian: apan mohatag ako ug usa ka kaliwat sa imong anak tungod kang David nga imong amahan, ug tungod sa Jerusalem nga akong gipili.!-n Bisan pa niini, sa imong adlaw dili ko kana himoon, tungod lamang kang David nga imong amahan: apan gision ko kini gikan sa kamot sa imong anak.} un Busa si Jehova miingon kang Salomon: Tungod kay kini imong nabuhat, ug ikaw wala makatuman sa akong tugon, ug sa akong kabalaoran nga akong ginasugo kanimo, sa pagkatinuod gision ko ang gingharian gikan kanimo ug ihatag ko kana sa imong ulipon. n Ug nagsugo kaniya mahitungod niining butanga nga siya dili magsunod sa laing mga dios; apan wala niya bantaye ang gisugo ni Jehova.1n Ug si Jehova nasuko kang Salomon tungod kay ang iyang kasingkasing naliso gikan kang Jehova, ang Dios sa Israel, nga nagpakita kaniya sa makaduha.  n Ug busa gihimo niya alang sa tanan niyang mga lumalangyaw nga mga asawa nga nagsunog sa incienso nga naghalad sa ilang mga dios.Pn Unya si Salomon naghimo sa usa ka hataas nga dapit nga halaran alang kang Cemos, ang dinumtan sa Moab, dinha sa bukid nga atbang sa Jerusalem, ug alang kang Moloch, ang dinumtan sa mga anak sa Ammon.3n Ug si Salomon nagbuhat niadtong dautan sa pagtan-aw ni Jehova, ug wala maglakat nga hingpit kang Jehova, ingon sa gihimo ni David nga iyang amahan. n Kay si Salomon nagsunod kang Astaroth, ang dios nga babaye sa mga Sidonhanon, ug sunod kang Milcom, ang dinumtan sa mga Ammonhanon. n Kay nahitabo, sa diha nga si Salomon natigulang na ang iyang mga asawa nakapaliso sa iyang kasingkasing sa pagpanunot sa laing mga dios; ug ang iyang kasingkasing wala mahingpit kang Jehova nga iyang Dios, ingon sa kasingkasing ni David nga iyang amahan.1n Ug siya may pito ka gatus ka mga asawa, mga princesa, ug totolo ka gatus ka mga puyopuyo; ug ang iyang mga asawa nakapaliso sa iyang kasingkasing. n Sa mga nasud nga giingon ni Jehova sa mga anak sa Israel: Dili kamo makigkauban sa taliwala kanila, bisan pa kong sila moanha kaninyo; kay sa pagkatinuod sila magaliso sa inyong kasingkasing sa pagsunod sa ilang mga dios: si Salomon miipon niini diha sa gugma.H n Karon si hari Salomon nahigugma sa daghang lumalangyaw nga babaye, lakip ang anak nga babaye ni Faraon, mga babaye nga Moabnon, mga Ammonhanon, mga Edomhanon, mga Sidonhanon, ug mga Hetehanon;vgn Ug usa ka carro nahianha ug migikan sa Egipto sa unom ka gatus ka siclo nga salapi, ug usa ka kabayo sa usa ka gatus ug kalim-an; ug ingon man sa tanang mga hari sa mga Hetehanon, ug sa mga hari sa Siria, sila gidala nila sa ilang kamot."?n Ug ang mga kabayo nga diha kang Salomon dinala gikan sa Egipto; ug ang mga magpapatigayon sa hari nagdawat kanila sa panon, tagsatagsa ka panon may bili.,Sn Ug gihimo sa hari nga sa Jerusalem, ang salapi mahisama sa mga bato, ug ang mga cedro gihimo niya ingon sa mga kahoy nga sicomoro, nga anaa nagadasok sa kapatagan.uen Ug gihipos ni Salomon ang mga carro, ug mga mangangabayo: ug siya may usa ka libo ug upat ka gatus ka mga carro, ug napulo ug duha ka libo nga mangangabayo, nga iyang gibutang diha sa mga ciudad sa carro, ug kauban sa hari sa Jerusalem.Mn Ug sila nagdala tagsatagsa ka tawo sa iyang buhis, mga sudlanan nga salapi, ug mga sudlanan nga bulawan, ug mga saput, ug hinagiban, ug mga panakot, mga kabayo, ug mga mula usa ka buhis tuig-tuig.n Ug ang tibook kalibutan nagpangita sa pagtan-aw kang Salomon, sa pagpamati sa iyang kaalam nga gibutang sa Dios sa iyang kasingkasing.X+n Busa si hari Salomon milabaw sa tanang mga hari sa yuta sa kadato ug sa kaalam.n Kay didto sa dagat diha ang usa ka panon nga sakayan sa Tarsis nga iya sa hari, uban sa panon nga sakayan ni Hiram: makausa sa taggutlo ka tuig nga mahianha ang panon nga sakayan sa Tarsis, nanagdala sa bulawan, ug salapi, garing, ug mga onggoy, ug mga pabo-real.P n Ug ang tanang mga ilimnan ni hari Salomon mga bulawan, ug ang tanang mga sudlanan sa balay sa kalasangan sa Libano mga lunsay bulawan: walay mausa nga salapi; kini walay bili sa mga adlaw ni Salomon.& Gn Ug napulo ug duha ka leon nanagtindog sa usa ka daplin, ug sa laing daplin sa ibabaw sa unom ka ang-ang: walay maingon nga gibuhat sa bisan diing gingharian.O n Dihay unom ka ang-ang ngadto sa trono, ug ang dapit nga hataas malingin sa likod; ug may mga sandiganan sa luyo ug luyo duol sa dapit sa trono, ug duruha ka leon nga nanagtindog tupad sa sandiganan.w in Labut pa, ang hari naghimo sa usa ka dakung trono nga garing, ug gipanauran kini sa labing lunsay nga bulawan.E n Ug iyang gihimo ang totolo ka gatus ka taming sa pinikpik nga bulawan: totolo ka libra sa bulawan nga diha sa usa ka taming: ug gibutang sila sa hari diha sa balay sa kalasangan sa Libano. n Ug si hari Salomon naghimo sa duha ka gatus nga kalasag sa pinikpik nga bulawan; unom ka gatus ka siclo nga diha sa usa ka kalasag.,Sn Gawas niadtong gidala sa magbabaligya, ug ang mga patigayon sa mga magpapatigayon, ug sa tanang mga hari sa nagkasakot nga katawohan, ug sa mga gobernador sa yuta. n Ug ang gibug-aton sa bulawan nga ming-abut kang Salomon sa usa ka tuig unom ka gatus ug kan-uman ug unom ka talento sa bulawan.}n Ug si hari Salomon mihatag sa reina sa Seba sa tibook niyang tinguha, bisan unsay iyang gipangayo, gawas sa gihatag ni Salomon kaniya sa iyang harianong hatag. Busa siya mitalikod, ug miadto sa iyang kaugalingong yuta, siya ug ang iyang mga alagad. n Ug gihimo sa hari ang mga haligi sa balay ni Jehova sa mga kahoy nga almug, ug alang sa balay sa hari, mga alpa usab, ug mga kinuldasan nga mga tulonggon alang sa mga mag-aawit: walay ingon sa mga kahoy nga almug, walay nakita usab hangtud niining adlawa./Yn Ug ang panon sa mga sakayan usab ni Hiram, nga nagdala sa bulawan gikan sa Ophir, nagdala gikan sa Ophir sa daghan kaayong mga kahoy nga almug, ug mga mahal nga bato.tcn Ug iyang gihatagan ang hari ug usa ka gatus ug kaluhaan ka talento nga bulawan, ug daku kaayo nga lulan sa mga panakot, ug mga bato nga mahal walay ingon nga gidaghanon sa mga panakot sama sa gihatag sa reina sa Seba kang hari Salomon.{n Bulahan si Jehova nga imong Dios, nga nalipay diha kanimo, sa pagbutang kanimo sa ibabaw sa trono sa Israel; tungod kay si Jehova nahigugma sa Israel sa walay katapusan, busa ikaw gihimo niya nga hari aron sa pagbuhat sa justicia ug pagkamatarung.n Malipayon ang imong mga tawo, malipayon kining imong mga alagad nga nagtindog kanunay sa imong atubangan, ug nakadungog sa imong kaalam.cAn Apan ako wala motoo sa mga pulong, hangtud nga ako mianhi, ug ang akong mga mata nakakita niini: ug, ania karon, ang katunga wala isugilon kanako; ang imong kaalam ug kauswagan minglabaw sa kabantug nga akong nadungog. ~n Ug siya miingon sa hari: Maoy usa ka matuod nga sugilon nga akong nadunggan sa akong yuta sa imong mga buhat, ug sa imong kaalam.}7n Ug ang makaon diha sa iyang lamesa, ug ang pagpahamutang sa iyang mga alagad, ug ang pagtindog sa iyang mga mag-aalagad, ug ang ilang mga pagpamisti, ug ang iyang mga magdadala sa copa, ug ang iyang tungasan sa mitungas siya ngadto sa balay ni Jehova: wala nay espiritu kaniya.d|Cn Ug sa nakita sa reina sa Seba ang tanang kaalam ni Salomon, ug ang balay nga iyang gitukod,{n Ug gisuginlan siya ni Salomon sa tanan niyang pangutana: walay tinipigan nga bisan unsa gikan sa hari nga wala niya ikasugilon kaniya.(zKn Ug siya miadto sa Jerusalem uban ang usa ka dakung panon nga magsusunod, uban ang mga camello nga gilulanan sa mga panakot, ug daghan uyamut nga bulawan, ug mga mahal nga bato: ug sa paghiabut niya kang Salomon, siya nakigsulti kaniya mahitungod sa tanan nga dinha sa iyang kasingkasing.#y Cn Ug sa pagkadungog sa reina sa Seba sa kabantug ni Salomon mahatungod sa ngalan ni Jehova, siya miadto aron sa pagsulay kaniya sa mga malisud nga pangutana.x1n Ug sila ming-adto sa Ophir, ug nakadala gikan didto sa bulawan, nga upat ka gatus ug kaluhaan ka talento, ug gidala kini ngadto kang hari Salomon.w9n Ug si Hiram nagpatipon diha sa panon sa mga sakayan sa iyang mga alagad, nga mga magsasakay, nga may kahibalo sa dagat, uban sa mga alagad ni Salomon.v1n Ug si hari Salomon naghimo ug usa ka panon sa mga sakayan sa Eziongeber, nga anaa tupad sa Elath sa baybayon sa Dagat nga Mapula, sa yuta sa Edom.u!n Ug makatolo sa usa ka tuig nga si Salomon naghalad sa mga halad-nga-sinunog, ug mga halad-sa-pakigdait sa ibabaw sa halaran nga iyang gitukod kang Jehova, nagasunog sa incienso didto sa ibabaw sa halaran nga dinha sa atubangan ni Jehova. Busa natapus niya ang balay.t5n Apan ang anak nga babaye ni Faraon migula sa ciudad ni David ngadto sa iyang balay nga gitukod ni Salomon alang kaniya: unya gitukod niya ang Millo.%sEn Kini mao ang mga may katungdanan nga dinha sa mga buhat ni Salomon, lima ka gatus ug kalim-an nga nanagpangulo sa ibabaw sa katawohan nga nangunay pagbuhat.qr]n Apan sa mga anak sa Israel si Salomon wala maghimo kanila nga ulipon; apan sila mao ang mga tawo sa gubat, ug iyang mga alagad, ug iyang mga principe, ug iyang mga capitan, ug mga magbubuot sa iyang mga carro ug sa iyang mga kabayo.\q3n Ang ilang mga anak nga nanghibilin sunod kanila diha sa yuta, nga wala mahimo sa pagwagtang sa mga anak sa Israel, kanila si Salomon naghimo ug pagtigum sa mga tawo sa ilalum sa kaulipnan hangtud niining adlawa.:pon Ug mahitungod sa tanang katawohan nga nahibilin sa mga Amorehanon, sa mga Hetehanon, sa mga Peresehanon, sa mga Hebehanon, ug sa mga Jebusehanon, nga dili sa mga anak sa Israel:o7n Ug ang tanang mga ciudad nga tipiganan nga diha kang Salomon, ug ang mga ciudad sa iyang mga carro, ug ang mga ciudad sa iyang mangangabayo, ug ang gitinguha nga tukoron ni Salomon alang sa iyang pagkalipay sa Jerusalem, ug sa Libano ug diha sa tibook yuta sa iyang gingharian.Jnn Ug ang Baalath, ug ang Tadmor didto sa kamingawan, didto sa yuta,Lmn Ug gitukod ni Salomon ang Gezer, ug ang Beth-oron ang sa ubos-ubos,klQn Si Faraon ang hari sa Egipto mitungas, ug gikuha ang Gezer, ug gisunog kini sa kalayo, ug gipamatay ang taga-Canaan nga nanagpuyo diha sa ciudad, ug gihatag kini nga usa ka bahin sa iyang anak nga babaye, ang asawa ni Salomon.ckAn Ug mao kini ang hinungdan sa pagtigum sa mga tawo nga gihimo ni hari Salomon; aron sa pagtukod sa balay ni Jehova, ug sa iyang kaugalingong balay, ug ang Millo ug ang kuta sa Jerusalem, ug Hazor, ug Meggiddo, ug Gezer.^j7n Ug si Hiram nagpadala ngadto sa hari usa ka gatus ug kaluhaan ka talento nga bulawan.i{n Unsang mga ciudara kining gihatag mo kanako, igsoon ko? Ug iyang gitawag kini nga yuta sa Cabul hangtud niining adlawa.hn Ug si Hiram migula sa Tiro aron sa pagtan-aw sa mga ciudad nga gihatag kaniya ni Salomon: ug kini wala makapahimuot kaniya.jgOn (Karon si Hiram ang hari sa Tiro naghatag kang Salomon sa mga kahoy nga cedro ug haya, ug lakip ang bulawan, sumala sa tanan niyang tinguha) nga si Salomon nga hari mihatag kang Hiram ug kaluhaan ka ciudad sa yuta sa Galilea.f'n Ug nahitabo sa katapusan sa kaluhaan ka tuig, sa panahon nga si Salomon nakatukod sa duha ka balay, ang balay ni Jehova ug ang balay sa hari,en Ug sila motubag: Tungod kay ilang gisalikway si Jehova nga ilang Dios, nga nagdala sa ilang mga amahan gikan sa yuta sa Egipto, ug nagsalig sa laing mga dios ug nanagsimba, ug nanag-alagad kanila: busa gipadala ni Jehova kining tanang kadautan kanila.Ud%n Ug bisan kining balaya habog kaayo, apan ang tagsatagsa sa mga makaagi niini mahitingala ug magsitsit nga mayubiton; ug sila moingon: Ngano nga gibuhat ni Jehova ang ingon niining yutaa ug niining balaya?cn Unya putlon ko ang Israel gikan sa yuta nga akong gihatag kanila; ug kining balay nga akong gibalaan tungod sa akong ngalan isalikway ko gikan sa akong pagtan-aw; ug ang Israel mahimong usa ka sanglitanan ug usa ka pagya sa taliwala sa mga katawohan.{bqn Apan kong tumalikod ka gikan sa pagsunod kanako, kamo kun ang inyong mga anak, ug dili magbantay sa akong kasugoan ug sa akong kabalaoran nga akong gibutang sa inyong atubangan, moadto hinoon ug moalagad sa laing mga dios, ug magsimba kanila;Ia n Nan lig-onon ko ang trono sa imong gingharian sa Israel sa walay katapusan, sumala sa akong gisaad kang David nga imong amahan, sa pag-ingon. Walay makulang kanimo nga tawo sa trono sa Israel. `n Ug mahitungod kanimo, kong ikaw maglakaw sa akong atubangan, ingon nga si David nga imong amahan naglakaw sa pagkahingpit sa kasingkasing ug sa katul-id, sa pagbuhat sa tanan nga akong ginasugo kanimo, ug magtuman sa akong kabalaoran ug sa akong mga tulomanon;+_Qn Ug si Jehova miingon kaniya: Nabati ko ang imong pag-ampo ug sa imong pagpakilooy, nga imong ginahimo sa akong atubangan; gibalaan ko kining balaya, nga imong gitukod, aron ibutang didto ang akong ngalan sa walay katapusan; ug ang akong mga mata ug akong kasingkasing atua didto sa kanunay:i^Mn Nga si Jehova mipakita kang Salomon sa ikaduha, ingon sa iyang pagpakita kaniya didto sa Gabaon. ] =n Ug nahitabo sa human matukod ni Salomon ang balay ni Jehova, ug ang balay sa hari, ug ang tanang mga tinguha ni Salomon nga iyang gikalipay sa pagbuhat,\)nBSa ikawalo ka adlaw iyang gipapauli ang katawohan: ug ilang gibulahan ang hari, ug nangadto sa ilang balong-balong nga puno sa kasadya ug kalipay sa kasingkasing tungod sa tanang kaayo nga gipakita ni Jehova kang David nga iyang alagad, ug sa Israel nga iyang katawohan.[+nABusa si Salomon naghimo sa fiesta niadtong panahona, ug ang tibook Israel uban kaniya, sa usa ka dakung katilingban sukad sa ganghaan sa Hamath ngadto sa sapa sa Egipto, sa atubangan ni Jehova nga atong Dios, pito ka adlaw ug pito ka adlaw, bisan napulo ug upat ka adlaw. Zn@Sa maong adlaw gipabalaan sa hari ang taliwala sa patyo nga diha sa atubangan sa balay ni Jehova; kay didto siya naghalad sa halad-nga-sinunog, ug halad-nga-kalan-on, ug ang tambok sa halad-sa-pakigdait tungod kay ang tumbaga nga halaran nga dinha sa atubangan ni Jehova diyutay ra kaayo aron sa pagdawat sa halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on, ug sa tambok sa halad-sa-pakigdait.Y{n?Ug si Salomon naghalad sa mga halad-sa-pakigdait, nga iyang gihalad kang Jehova, kaluhaan ug duha ka libo ka vaca, ug usa ka gatus ug kaluhaan ka libo ka mga carnero. Busa ang hari ug ang tanang mga anak sa Israel nagpahanungod sa balay ni Jehova;cXAn>Ug ang hari, ug ang tibook Israel uban kaniya, nanaghalad ug halad sa atubangan ni Jehova.+WQn=Busa hingpita ang inyong kasingkasing uban kang Jehova nga atong Dios, sa paglakat sa iyang kabalaoran, ug sa pagbantay sa iyang kasugoan, maingon niining adlawa.jVOn/n$Nan mamati ikaw diha sa langit, ug pasayloa ang sala sa imong mga alagad, ug ang sa imong katawohan nga Israel, sa magatudlo ikaw kanila sa maayong dalan diin sila kinahanglan magalakaw, ug padad-i ug ulan ang imong yuta nga imong gihatag sa imong katawohan aron mapanunod.k=Qn#Sa diha nga ang langit matakpan, ug walay ulan tungod kay sila nakasala batok kanimo, kong sila mag-ampo nganhi niining dapita, ug magasugid sa imong ngalan, ug motalikod gikan sa ilang sala, sa diha nga ikaw magasakit kanila:*<On"Nan mamati ikaw diha sa langit, ug magpasaylo sa sala sa imong katawohan nga Israel, ug dad-a sila pag-usab ngadto sa yuta nga imong gihatag sa ilang mga amahan.l;Sn!Sa diha nga ang imong katawohang Israel pukanon sa atubangan sa kaaway, tungod kay sila nakasala batok kanimo, kong sila mobalik pag-usab kanimo, ug magasugid sa imong ngalan, ug magaampo, ug magapakilooy kanimo niining balaya: :n Nan mamati ka diha sa langit, ug buhata, ug hukmi ang imong mga alagad, hukman mo sa silot ang dautan, aron sa pag-uli sa iyang dalan ibabaw sa iyang kaugalingong ulo, ug pakamatarungon ang matarung, aron sa paghatag kaniya pinasikad sa iyang pagkamatarung.;9qnKong ang usa ka tawo makasala batok sa iyang isigkatawo, ug ang usa ka panumpa ibutang kaniya aron siya manumpa, ug siya moanhi ug manumpa sa atubangan sa halaran niining balaya;[81nUg mamati ka sa pagpakilooy sa imong alagad, ug sa imong katawohan sa Israel, sa diha nga sila magaampo nganhi niining dapita; Oo, mamati ka diha sa langit nga imong puloy-anan; ug sa makadungog ikaw, pasayloa.m7UnAron ang imong mga mata mabuka unta nganhi niining balaya sa adlaw ug sa gabii, bisan ngadto sa dapit diin ikaw namulong: Ang akong ngalan adto didto sa pagpamati sa pag-ampo nga pagaampoon sa imong alagad nganhi niining dapita.O6nApan ikaw nagatagad sa pag-ampo sa imong alagad, ug sa iyang pagpakilooy, Oh Jehova, ang akong Dios, pamati sa pagsangpit ug sa pag-ampo nga giampo sa imong ulipon sa imong atubangan niining adlawa;?5ynApan matuod ba gayud nga ang Dios mopuyo dinhi sa yuta? Ania karon, ang langit ug ang langit sa mga langit dili makaigo kanimo; unsa pa ka labing ubos kining balay nga akong natukod.47nBusa karon, oh, Dios sa Israel, ako magahangyo kanimo, himoa ang imong pulong mamatuod, nga imong gipamulong sa ulipon nga si David nga akong amahan.z3onBusa karon, Oh Jehova, ang Dios sa Israel, tumana uban sa imong ulipon nga si David nga akong amahan kadtong imong gisaad kaniya, nga nagaingon: Walay makawang kanimo nga usa ka tawo sa akong mga mata aron molingkod sa trono sa Israel, kong ang imong mga anak magabantay lamang sa ilang dalan, sa paglakat sa akong atubangan ingon nga ikaw nagalakaw sa akong atubangan.R2nNga nagtuman uban sa imong ulipon nga si David nga akong amahan sa imong gisaad kaniya: oo, ikaw namulong pinaagi sa imong baba, ug gituman kini pinaagi sa imong kamot, sumala sa nakita niining adlawa. 1 nUg siya miingon: Oh Jehova, ang Dios sa Israel, walay Dios nga sama kanimo, sa itaas sa langit, kun sa ilalum sa yuta; nga nagtuman sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot uban sa imong mga ulipon, nga naglakat sa imong atubangan sa bug-os nilang kasingkasing;(0KnUg si Salomon mitindog sa atubangan sa halaran ni Jehova diha sa presencia sa tibook nga pagkatigum sa Israel, ug gibayaw ang iyang mga kamot ngadto sa langit;7/inUg didto gibutang ko ang usa ka dapit alang sa arca, diin anaa ang tugon ni Jehova, nga iyang gihimo sa atong mga amahan sa diha nga sila gidala niya gikan sa yuta sa Egipto..nUg gilig-on ni Jehova ang iyang pulong nga iyang gipamulong; kay ako gipatindog ingon nga ilis ni David nga akong amahan, ug magalingkod sa ibabaw sa trono sa Israel, sumala sa gisaad ni Jehova, ug nakatukod sa balay alang sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel.--nBisan pa niana ikaw dili magtukod sa balay; apan ang imong anak nga mogula gikan sa imong mga hawak, siya mao ang motukod sa balay alang kanako.O,nApan si Jehova miingon kang David nga akong amahan: Tungod kay diha sa imong kasingkasing ang pagtukod ug usa ka balay alang sa akong ngalan, maayo ang gihimo mo nga kini diha sa imong kasingkasing:+!nKaron ang pagtukod ug usa ka balay nga ipahinungod sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel diha sa kasingkasing ni David nga akong amahan.+*QnSukad sa adlaw nga gidala ko ang akong katawohan nga Israel gikan sa Egipto, ako wala magpili ug ciudad gikan sa tanang mga banay sa Israel aron sa pagtukod ug usa ka balay, aron ang akong ngalan maadto didto; kondili nga gipili ko si David nga anha sa ibabaw sa akong katawohan nga Israel.9)mnUg siya miingon: Bulahan si Jehova, ang Dios sa Israel, nga namulong uban sa iyang baba kang David nga akong amahan nga gituman niya kana pinaagi sa iyang kamot, nga nagaingon:z(onUg ang hari milingi, ug nanalangin sa tibook pagkatigum sa Israel: ug ang tibook pagkatigum sa Israel mingtindog. ' n Ako sa pagkatinuod nakatukod kanimo ug usa ka balay nga puloy-anan, usa ka dapit alang kanimo nga puloy-anan sa walay katapusan.^&7n Unya namulong si Salomon: Si Jehova miingon nga siya mopuyo sa mabaga nga kangitngit.% n Mao nga ang mga sacerdote wala makatindog sa pag-alagad tungod sa panganod; kay ang balay ni Jehova napuno sa himaya ni Jehova.$yn Ug nahitabo sa diha nga nanggula ang mga sacerdote gikan sa balaang dapit, nga ang balay ni Jehova napuno sa panganod,`#;n Walay dinha sa arca gawas sa duha ka papan nga bato nga gibutang didto ni Moises sa Horeb, sa diha nga gihimo ni Jehova ang usa ka tugon uban sa mga anak sa Israel, sa diha nga nanggula sila gikan sa yuta sa Egipto.O"nUg ang mga yayongan tag-as kaayo nga ang mga tumoy sa mga yayongan nakita gikan sa balaang dapit sa atubangan sa pulong sa Dios; apan wala sila makita sa gawas: ug didto sila hangtud niining adlawa.!!=nKay ang mga querubin nanagdupa sa ilang pako sa ibabaw sa dapit sa arca, ug ang mga querubin nagatabon sa arca ug sa mga yayongan didto sa ibabaw niini.G  nUg gidala sa mga sacerdote ang arca sa tugon ni Jehova ngadto sa dapit niana, ngadto sa labing sulod nga bahin sa balay, sa labing balaang dapit, bisan sa ilalum sa mga pako sa mga querubin.eEnUg ang hari nga si Salomon ug ang tibook katilingban sa Israel, nga nanagtigum ngadto kaniya, diha uban niya sa atubangan sa arca, nga nanaghalad ug mga carnero ug mga vaca nga dili maihap ni maisip tungod sa gidaghanon.RnUg ilang gidala ang arca ni Jehova, ug ang balong-balong nga pagatiguman, ug ang tanan nga balaang mga galamiton nga dinha sa Balong-Balong; bisan kini gipanagdala sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon.^7nUg ang tanang mga anciano sa Israel ming-adto, ug ang mga sacerdote mingdala sa arca.-UnUg ang tanang mga tawo sa Israel nanagtigum sa ilang kaugalingon ngadto kang Salomon nga hari sa adlaw sa fiesta, sa bulan sa Ethamin, nga mao ang ikapito ka bulan. i~r~}I||B{{zAyxx6wRvVutsMrkqq'pommAl-kjii3hg:ffQe-d)cc;ba-`_G]\[ZYYOXWWwVIUTT4SS;RQuQ PONMMLJJeIHH1G:FPEEDDkC:BA@?j>=^]ip\[nUg iyang gipalit ang bungtod sa Samaria gikan kang Semer sa duha ka talento nga salapi; ug iyang gitukod sa ibabaw sa bungtod, ug gitawag ang ngalan sa ciudad nga iyang gitukod sa ngalan ni Semer, nga tag-iya sa bungtod sa Samaria.4[cnSa ikakatloan ug usa ka tuig ni Asa, ang hari sa Juda, nagsugod si Omri sa paghari sa Israel, ug naghari sa napulo ug duha ka tuig; unom ka tuig nga naghari siya sa Tirsa.-ZUnApan ang katawohan nga mingnunot kang Omri mingdaug batok sa katawohan nga mingnunot kang Thibni, ang anak nga lalake ni Gineth: busa si Thibni, ug si Omri naghari.VY'nUnya ang katawohan sa Israel nangabahin sa duha ka bahin: ang katunga sa katawohan mingnunot kang Thibni, ang anak nga lalake ni Gineth, aron sa paghimo kaniya nga hari; ug ang katunga mingnunot kang Omri.X/nKaron ang nahabilin nga mga buhat ni Zimri, ug ang iyang pagbudhi nga iyang gihimo, wala ba sila mahasulat sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?BWnTungod sa iyang mga sala nga iyang gipakasala sa pagbuhat sa dautan sa mga mata ni Jehova, sa paglakaw sa dalan ni Jeroboam, ug sa iyang sala nga iyang gihimo, sa pagpakasala sa Israel.+VQnUg nahitabo, sa nakita ni Zimri nga ang ciudad nakuha nga siya miadto ngadto sa palacio sa hari, ug gisunog ang balay sa hari sa kalayo ibabaw kaniya, ug namatay.jUOnUg si Omri mitungas sukad sa Gibbethon, ug ang tibook Israel uban kaniya, ug gilibutan ang Tirsa.wTinUg ang katawohan nga nanagpahaluna nakadungog nga namulong, si Zimri nakigsabut-sabut sa mabudhion ug mipatay usab sa hari: busa ang tibook Israel naghimo kang Omri, ang capitan sa panon, nga hari sa Israel niadtong adlawa didto sa campo.:SonSa ikakaluhaan ug pito ka tuig ni Asa nga hari sa Juda, si Zimri naghari pito ka adlaw sa Tirsa. Ug ang katawohan nanagpahaluna batok sa Gibbethon nga sakup sa mga Filistehanon.R/nKaron ang nahabilin nga mga buhat ni Ela, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahasulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?xQkn Tungod sa tanang mga sala ni Baasa, ug sa mga sala ni Ela nga iyang anak nga lalake nga sila nakasala ug diin gihimo nila ang Israel sa pagpakasala, sa paghagit kang Jehova nga Dios sa Israel, sa pagpakasuko tungod sa ilang mga kakawangan.'PIn Sa ingon niini gilaglag ni Zimri ang tibook balay ni Baasa, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong batok kang Baasa pinaagi kang Jehu ang manalagna,mOUn Ug nahitabo sa nagsugod siya sa paghari, sa diha nga naglingkod siya sa trono, nga iyang gipamatay ang tibook balay ni Baasa; walay gibilin nga usa ka bata nga lalake, wala bisan sa iyang mga kaubanan, bisan sa iyang mga higala?Nn Ug si Zimri misulod ug mitigbas kaniya, ug mipatay kaniya, sa ikakaluhaan ug pito ka tuig ni Asa nga hari sa Juda, ug mihari ilis kaniya.mMUn Ug ang iyang alagad nga si Zimri, capitan sa katunga sa mga carro, nakigsabut-sabut sa mabudhion batok kaniya. Karon siya didto sa Tirsa, nagainum hangtud nga nahubog siya didto sa balay ni Arsa nga tinugyanan sa balay sa Tirsa.)LMnSa ikakaluhaan ug unom ka tuig ni Asa nga hari sa Juda nagsugod sa paghari si Ela, ang anak nga lalake ni Baasa, sa Israel sa Tirsa, ug naghari sa duha ka tuig.uKenUg labut pa pinaagi ni Jehu nga manalagna ang anak nga lalake ni Hanani, midangat ang pulong ni Jehova batok kang Baasa, ug batok sa iyang balay, tungod sa tanang dautan nga iyang gihimo sa mga mata ni Jehova, aron sa paghagit kaniya sa pagkasuko tungod sa buhat sa iyang mga kamot, sanglit kini nanig-ingon sa balay ni Jeroboam, ug tungod kay iyang gilaglag siya.JnUg si Baasa natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong sa Tirsa; ug si Ela nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.'IInKaron ang nahabilin sa mga buhat ni Baasa, ug unsay iyang gihimo, ug ang iyang gahum, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?H+nSiya nga mamatay kang Baasa sa ciudad pagakan-on sa mga iro; ug siya nga mamatay kaniya sa kapatagan pagatuktokon sa mga langgam sa kalangitan.G+nAnia karon, panason ko gayud si Baasa ug ang iyang balay; ug himoon ko ang imong balay sama sa balay ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat.F nTungod kay gituboy ko nga ikaw gikan sa abug, ug naghimo kanimo nga principe sa akong katawohan nga Israel, ug ikaw naglakaw sa dalan ni Jeroboam, ug naghimo sa akong katawohan nga Israel, sa pagpakasala, sa paghagit kanako sa pagkasuko sa ilang mga sala;qE _nUg ang pulong ni Jehova mianha kang Jehu, ang anak nga lalake ni Hanani, batok kang Baasa, nga nagaingon:D+n"Ug siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug naglakat sa dalan ni Jeroboam, ug sa iyang sala diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala..CWn!Sa ikatolo ka tuig ni Asam nga hari sa Juda, nagsugod sa paghari si Baasa, ang anak ni Ahia, sa tibook Israel didto sa Tirsa, ug naghari sa kaluhaan ug upat ka tuig.`B;n Ug dihay gubat sa taliwala ni Asa ug ni Baasa, hari sa Juda, sa tanan nilang mga adlaw.A/nKaron ang nahibilin sa mga buhat ni Nadab, ug sa tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?F@nTungod sa mga sala ni Jeroboam nga iyang nahimo, ug nga niini gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, tungod sa iyang paghagit diin iyang gihagit si Jehova, ang Dios sa Israel, sa pagkasuko.?!nUg nahitabo sa diha nga naghari na siya, iyang gilaglag ang tibook balay ni Jeroboam; walay gibilin niya kang Jeroboam nga nagaginhawa, hangtud nga nalaglag niya siya; sumala sa gipamulong ni Jehova, nga gisulti niya pinaagi sa iyang alagad nga si Ahia ang Silonhon;h>KnBisan sa ikatolo ka tuig ni Asa, hari sa Juda, si Baasa mipatay kaniya, ug naghari puli kaniya.^=7nUg si Baasa, ang anak nga lalake ni Ahia sa balay ni Issachar, nagluib batok kaniya; ug gipatay siya ni Baasa sa Gibbethon, nga sakup sa mga Filistehanon; kay si Nadab ug ang tibook Israel nanaglibut sa Gibbethon.<3nUg siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug naglakaw sa dalan sa iyang amahan, ug sa iyang sala diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala.';InUg si Nadab ang anak nga lalake ni Jeroboam, nagsugod paghari sa Israel sa ikaduha ka tuig ni Asa nga hari sa Juda; ug siya naghari sa Israel sa duha ka tuig.B:nUg si Asa natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad ni David nga iyang amahan; ug si Josaphat nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.!9=nKaron ang nahabilin sa tanang mga buhat ni Asa, ug sa tanan niyang gahum, ug ang tanan nga iyang gibuhat, ug ang mga ciudad nga iyang gitukod, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? Apan sa panahon sa iyang pagkatigulang siya nasakit sa iyang tiil.o8YnUnya si hari Asa naghimo sa usa ka pagpahibalo sa tibook Juda; walay nakagawas; ug ilang gidala sa halayo ang mga bato sa Rama, ug ang kahoy didto, nga maoy gitukod ni Baasa; ug gitukod ni hari Asa ang Gabaa sa Benjamin, ug Mizpa.k7QnUg nahitabo, sa pagkadungog ni Baasa, nga iyang gibiyaan ang pagtukod sa Rama, ug mipuyo sa Tirsa.p6[nUg si Ben-adad namati kang hari Asa, ug nagpadala sa mga capitan sa iyang sundalo batok sa mga ciudad sa Israel ug gigun-ob ang Ahion, ug ang Dan, ug ang Abel-beth-maacha, ug ang tibook Cinneroth, lakip ang tanang yuta ni Nephtali.$5CnMay usa ka pagtinabangay sa taliwala kanako ug kanimo, sa taliwala sa akong amahan ug sa imong amahan: ania karon, ako nagpadala kanimo sa usa ka gasa nga salapi ug bulawan; lumakaw ka, bugtoa ang imong pagtinabangay uban ni Baasa nga hari sa Israel, aron siya mopahawa gikan kanako.{4qnUnya gikuha ni Asa ang tanang salapi ug ang bulawan nga nahabilin diha sa mga bahandi sa balay ni Jehova, ug ang mga bahandi sa balay sa hari, ug gihatag kini ngadto sa kamot sa iyang ulipon, ug ang hari nga si Asa nagpadala niini ngadto kang Ben-adad, ang anak nga lalake ni Tabrimon, ang anak nga lalake ni Hezion, hari sa Siria, nga nagpuyo sa Damasco, nga nagaingon:83knUg si Baasa, nga hari sa Israel, mitungas batok sa Juda, ug nagtukod sa Rama, nga siya dili motugot sa bisan kinsa sa paggula kun sa pagsulod ngadto kang Asa nga hari sa Juda.a2=nUg dihay gubat sa taliwala ni Asa ug ni Baasa, hari sa Israel sa tanan nilang mga adlaw.1%nUg iyang gipadala ngadto sa balay ni Jehova ang mga butang nga iyang gipahinungod sa iyang kaugalingon, salapi, ug bulawan, ug mga sudlanan.0nApan ang mga dapit nga hatag-as wala panguhaa: walay sapayan ang kasingkasing ni Asa hingpit uban kang Jehova sa tanan niyang mga adlaw.o/Yn Ug iya usab nga gikuha si Maaca, ang iyang inahan, gikan sa pagkareina, tungod kay siya naghimo sa usa ka dulumtanan nga larawan alang sa usa ka Ashera; ug giputol ni Asa ang iyang larawan, ug gisunog kini didto sa sapa sa Cedron.w.in Ug iyang gipapahawa ang mga sodomhanon gikan sa yuta, ug gipanguha ang mga larawan nga gihimo sa iyang amahan.h-Kn Ug si Asa naghimo sa matarung sa mga mata ni Jehova, ingon sa gihimo ni David nga iyang amahan. ,n Ug kap-atan ug usa ka tuig siya naghari sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Maaca, ang anak nga babaye ni Abisalom.c+An Ug sa ikakaluhaan ka tuig ni Jeroboam, hari sa Israel, si Asa nagsugod sa paghari sa Juda.!*=nUg si Abiam natulog uban sa iyang mga amahan; ug ilang gilubong siya didto sa ciudad ni David: ug si Asa, ang iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.G) nUg ang uban nga mga buhat ni Abiam, ug sa tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat diha sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? Ug dihay gubat sa taliwala ni Abiam ug Jeroboam.f(GnKaron dihay gubat sa taliwala ni Roboam ug ni Jeroboam sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi.f'GnTungod kay si David naghimo sa matarung sa mga mata ni Jehova, ug wala magsalikway sa bisan unsang butang nga iyang gisugo kaniya sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi, gawas lamang sa mahitungod kang Uria, ang Hetehanon.B&nApan tungod kang David si Jehova nga iyang Dios naghatag kaniya sa usa ka lamparahan sa Jerusalem, aron sa pagbangon sa iyang anak nga lalake sunod kaniya, ug sa paglig-on sa Jerusalem:N%nUg siya naglakat sa tanang sala sa iyang amahan nga iyang nabuhat nga una kaniya; ug ang iyang kasingkasing dili hingpit kang Jehova nga iyang Dios, ingon sa kasingkasing ni David nga iyang amahan.$ynTotolo ka tuig siya naghari sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Maaca, ang anak nga babaye ni Abisalom.# }nKaron sa ikanapulo ug walo ka tuig ni hari Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, si Abiam nagsugod sa paghari sa Juda.i"MnUg si Roboam natulog uban sa iyang amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad ni David, ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Naama, nga Ammonhanon. Ug si Abiam nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.E!nUg dihay gubat kanunay sa taliwala ni Roboam ug ni Jeroboam. 9nUg ang nanghibilin nga mga buhat ni Roboam, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat diha sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?(KnUg mao kadto, nga, sa masabug nga ang hari miadto sa balay ni Jehova, ang magbalantay nagpas-an kanila ug nagdala kanila pagbalik ngadto sa sulod nga bantayan.%EnUg si Roboam naghimo ilis kanila mga taming nga tumbaga, ug gihatag sila sa kamot sa mga capitan sa magbalantay, nga nagaatang sa ganghaan sa balay sa hari.EnUg iyang gikuha ang mga bahandi sa balay ni Jehova, ug ang mga bahandi sa balay sa hari; iyang gikuha bisan ang tanan iyang gikuha ang tanang mga taming nga bulawan nga gibuhat ni Salomon.vgnUg nahitabo sa ikalima ka tuig ni hari Roboam, nga si Sisac, ang hari sa Egipto, mitungas batok sa Jerusalem;.WnUg may mga sodomhanon usab didto sa yuta: sila naghimo sumala sa tanang mga kangil-ad sa mga nasud nga gipapahawa ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel.(KnKay sila usab nanagtukod sa mga hatag-as nga dapit, ug mga haligi ug Asherim, sa tagsatagsa ka taas nga bungtod, sa ilalum sa tagsatagsa ka malunhaw nga kahoy;4cnUg ang Juda naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug ilang gihagit siya sa pangabugho sa ilang mga sala nga ilang nahimo, labaw sa tanan nga nahimo sa ilang mga amahan.q]nUg si Roboam, ang anak nga lalake ni Salomon, naghari sa Juda. Si Roboam may kap-atan ug usa ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari, ug siya naghari sa Jerusalem sa napulo ug pito ka tuig, ang ciudad nga gipili ni Jehova gikan sa tanang kabanayan sa Israel, sa pagbutang sa iyang ngalan didto: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Naama, ang Ammonhanon.4cnUg ang mga adlaw nga si Jeroboam naghari kaluhaan ug duha ka tuig: ug siya natulog uban sa iyang mga amahan ug si Nadab nga iyang anak nga lalake miilis sa paghari kaniya.0[nUg ang uban nga mga buhat ni Jeroboam, giunsa niya sa paggubat, ug giunsa niya sa paghari, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel.7inUg ang tibook Israel maoy minglubong kaniya, ug nagbalata tungod kaniya, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi sa iyang alagad nga si Ahias, ang manalagna. nUg ang asawa ni Jeroboam mitindog, ug mipahawa ug miadto sa Tirsa: ug sa pagsulod niya sa lusaranan sa balay, ang bata namatay. nUg iyang itugyan ang Israel tungod sa mga sala ni Jeroboam, nga iyang nahimo, ug tungod niini gihimo niya ang Israel sa pagpakasala.3anKay si Jehova mosilot sa Israel sama sa usa ka tangbo nga ginauyog-uyog diha sa tubig; ug ibton niya ang Israel gikan niining maayong yuta nga iyang gihatag sa ilang mga amahan, ug magpatibulaag kanila unahan sa Suba, tungod kay ilang gihimo ang ilang Asherim, sa paghagit kang Jehova sa pagkasuko.!nLabut pa si Jehova mopatindog kaniya ug usa ka hari sa Israel, nga magaputol sa balay ni Jeroboam niadtong adlawa: apan unsa? bisan karon. n Ug ang tibook Israel magabalata alang kaniya, ug magalubong kaniya; kay siya lamang sa panimalay ni Jeroboam ang makasulod sa lubnganan, tungod kay kaniya may nakaplagan nga maayong butang ngadto kang Jehova, ang Dios sa Israel, diha sa balay ni Jeroboam.nWn Busa tumindog ka, ug lumakaw ka ngadto sa imong balay: ug sa pagsulod mo sa ciudad, ang bata mamatay.2_n Ang mamatay sa panimalay ni Jeroboam sa ciudad pagakan-on sa mga iro; ug ang mamatay sa kaumahan pagatuktokon sa mga langgam sa kalangitan: kay si Jehova namulong niini.^ 7n Busa, ania karon, dad-an ko ug kadautan ang ibabaw sa balay ni Jeroboam, ug putlon ko gikan kang Jeroboam ang tagsatagsa ka bata nga lalake, kaniya nga natakpan, ug kaniya nga anaa nahabilin sa gawas sa Israel, ug silhigon ko gayud ang balay ni Jeroboam, ingon sa usa ka tawo nga magasilhig sa kinalibang, hangtud nga kining tanan mangawala.f Gn Hinonoa naghimo ka sa dautan labaw pa sa tanan nga nanghiuna kanimo, ug miadto ug naghimo ka sa laing mga dios, ug mga hinulma nga mga larawan sa paghagit kanako sa pagkasuko, ug nagsalikway kanako sa luyo sa imong likod:" ?nUg nagpikas sa gingharian gikan sa balay ni David, ug gihatag kini kanimo; ug bisan pa niana ikaw wala gayud manig-ingon sa akong ulipon nga si David, nga nagbantay sa akong mga sugo, ug misunod kanako sa tibook niyang kasingkasing sa pagbuhat lamang sa matarung sa akong mga mata,b ?nLumakaw ka, suginli si Jeroboam, kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ingon sa nakita nga gituboy ko ikaw gikan sa taliwala sa katawohan, ug naghimo kanimo nga principe sa akong katawohan nga Israel, /nUg mao kadto, sa pagkadungog ni Ahias sa tinaguktok sa iyang tiil, sa nagapadulong siya sa pultahan, nga siya miingon: Sumulod ka, asawa ni Jeroboam; nganong nagatakoban ka sa imong kaugalingon sa pagkalaing babaye ? Kay ako gipaanhi kanimo uban sa mabug-at nga mga balita.(KnUg si Jehova miingon kang Ahias: Ania karon, ang asawa ni Jeroboam mianhi aron sa pagpangutana kanimo mahitungod sa iyang anak nga lalake; kay siya masakiton: mao kini ug mao kini ang ipamulong mo kaniya; kay mahitabo kini, kong siya mosulod na nga siya magatakoban sa pagkalaing babaye.MnUg ang asawa ni Jeroboam naghimo sa ingon, ug mitindog, ug miadto sa Silo, ug miadto sa balay ni Ahias. Karon si Ahias dili makakita; kay ang iyang mga mata nangahalap na tungod sa iyang panuigon.1]nUg magdala ka ug napulo ka book nga tinapay, ug mga mamon, ug usa ka tibud-tibud nga dugos, ug lumakaw ngadto kaniya. Siya mosugilon kanimo kong unsay mahitabo sa bata.-UnUg si Jeroboam miingon sa iyang asawa: Tumindog ka, ako naghangyo kanimo, ug magtakoban ka sa imong kaugalingon, aron dili ka hiilhan nga asawa ni Jeroboam; ug lumakaw ka ngadto sa Silo; ania karon, atua si Ahias ang manalagna, nga namulong mahitungod kanako nga ako mahari niining katawohan.M nNiadtong panahona si Abias, ang anak nga lalake ni Jeroboam, nasakit.n "Ug kining butanga nahimong sala sa balay ni Jeroboam, bisan sa pagputol niini, ug sa paglaglag niini gikan sa nawong sa yuta. n !Sa tapus niini si Jeroboam wala mobiya gikan sa iyang dautang dalan, kondili gikan sa katawohan naghimo pag-usab ug mga sacerdote sa mga hatag-as nga dapit; bisan kinsa nga naninguha, iyang gibalaan siya, aron may mga sacerdote sa mga hatag-as nga dapit.fGn Kay ang pulong nga iyang gisinggit tungod sa pulong ni Jehova sa atubangan sa halaran sa Beth-el, ug batok sa tanang mga balay sa mga hatag-as nga dapit nga anaa sa mga ciudad sa Samaria, sa walay duhaduha mahanabo gayud.san Ug nahitabo sa tapus siya ilubong nila, nga siya namulong sa iyang mga anak nga lalake, nga nagaingon: Kong ako mamatay, nan ilubong ako sa lubnganan diin ang tawo sa Dios ilubong; ibutang ang akong mga bukog tupad sa iyang mga bukog.&Gn Ug iyang gibutang ang iyang lawas sa iyang kaugalingong lubnganan; ug sila nanagbalata tungod kaniya, nga nanag-ingon : Intawon, ang akong igsoon nga lalake!F~n Ug ang manalagna mikuha sa lawas sa tawo sa Dios, ug gitungtong sa ibabaw sa asno, ug gidala kini pagbalik; ug miadto siya sa ciudad sa daang manalagna, aron pagbalata, ug paglubong kaniya.<}sn Ug miadto siya ug iyang nakita ang lawas nga nahasalibay sa dalan, ug ang asno ug ang leon nga nagatindog tupad sa lawas: ang leon wala kumaon sa lawas, ni magwatas-watas sa asno.w|in Ug siya misulti sa iyang mga anak nga lalake, nga nagaingon: Imontora ako sa asno. Ug kini ilang gimontorahan.:{on Ug sa pagkadungog sa manalagna nga midala kaniya pagbalik gikan sa dalan, siya miingon: Kini mao ang tawo sa Dios, nga nagmasukihon sa baba ni Jehova; busa si Jehova mitugyan kaniya ngadto sa leon, nga maoy nagwatas-watas kaniya, ug mipatay kaniya, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong kaniya.ozYn Ug, ania karon, ang mga tawo nanagpangagi, ug nanagpakakita sa lawas nga nahasalibay sa dalan, ug sa leon nga nagtindog tupad sa lawas; ug sila nangadto ug mingsugilon niini didto sa ciudad diin ang tigulang nga manalagna nagpuyo.Ryn Ug sa nakalakaw siya, dihay usa ka leon nga mitagbo kaniya sa dalan, ug gipatay siya: ug ang iyang lawas nahasalibay sa dalan, ug ang asno nagtindog tupad niini; ang leon usab nagtindog tupad sa lawas.Exn Ug nahitabo, sa tapus siya makakaon sa tinapay, ug sa tapus siya makainum sa tubig, nga iyang gimontorahan ang asno alang kaniya, kong asoyon , alang sa manalagna nga gidala niya pagbalik:`w;n Kondili mibalik, ug mikaon sa tinapay ug nakainum ug tubig diha sa dapit nga iyang gihisgutan kanimo: Dili ka magkaon ug tinapay ni mag-inum ug tubig; ang imong lawas dili makasulod sa lubnganan sa imong mga amahan.rv_n Ug siya misinggit ngadto sa tawo sa Dios nga miabut gikan sa Juda, nga nagaingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Ingon nga ikaw nagmasukihon sa baba ni Jehova, ug wala magbantay sa sugo nga gisugo ni Jehova nga imong Dios kanimo,u{n Ug nahitabo sa nanagpauraray sila sa lamesa, nga ang pulong ni Jehova midangat sa manalagna nga midala kaniya pagbalik;etEn Busa siya mibalik uban kaniya, ug mikaon ug tinapay diha sa iyang balay, ug miinum ug tubig.s/n Ug siya miingon kaniya: Ako usab usa man ka manalagna ingon kanimo; ug usa ka manolonda namulong kanako sa pulong ni Jehova, nga nagaingon: Dad-a siya pagbalik uban kanimo ngadto sa imong balay, aron siya makakaon sa tinapay ug makainum sa tubig. Apan siya nagbakak kaniya.$rCn Kay gipamulong kanako pinaagi sa pulong ni Jehova: Dili ka magkaon ug tinapay, ni mag-inum ug tubig didto, ni magbalik pag-usab sa dalan nga imong giagian.&qGn Ug siya miingon: Dili mahimo nga ako mobalik uban kanimo, ni mokuyog kanimo; dili ako mokaon sa tinapay, ni moinum sa tubig uban kanimo dinhi niining dapita.Lpn Unya siya miingon kaniya: Kumuyog ka, kanako, ug kumaon sa tinapay.Con Ug siya minunot sa tawo sa Dios ug hikit-an siya nga nagalingkod sa ilalum sa encina; ug siya miingon kaniya: Ikaw ba ang tawo sa Dios nga mianhi gikan sa Juda? Ug siya miingon: Ako man.n)n Ug siya miingon sa iyang anak nga lalake: Montorahi ang asno alang kanako. Mao nga ilang gimontorahan ang asno alang kaniya; ug siya mikabayo./mYn Ug ang ilang amahan miingon kanila: Unsang dalana ang iyang giagian? Karon ang iyang mga anak nakakita sa dalan nga giagian sa tawo sa Dios, nga miabut gikan sa Juda.*lOn Karon may nagpuyo nga usa ka tigulang manalagna didto sa Beth-el; ug usa sa iyang mga anak nga lalake miadto ug gisuginlan siya sa tanang mga buhat sa tawo sa Dios nga nahimo niadtong adlawa sa Beth-el: ang mga pulong nga iyang gipamulong sa hari, kini usab gisugilon nila sa ilang amahan.ckAn Busa siya misimang sa laing dalan wala moagi sa dalan nga iyang giagian ngadto sa Beth-el.4jcn Ingon nga kini maoy gisugo kanako pinaagi sa pulong ni Jehova, nga nagaingon: Dili magkaon ka sa tinapay, ni mag-inum sa tubig, ni mobalik ka sa dalan nga imong gigikanan.6ign Ug ang tawo sa Dios miingon sa hari: Kong ikaw mohatag kanako sa katunga sa imong balay, ako dili mouban kanimo, ni mokaon ako sa tinapay, ni moinum sa tubig niining dapita;yhmn Ug ang hari miingon sa tawo sa Dios: Umuban ka kanako sa balay ug kumaon, ug mohatag ako kanimo sa usa ka ganti.g/n Ug ang hari mitubag ug miingon sa tawo sa Dios: Hangyoa karon ang kalooy ni Jehova nga imong Dios, ug iampo mo ako nga ang akong kamot mahiuli kanako pag-usab. Ug ang tawo sa Dios mihangyo kang Jehova, ug ang kamot sa hari nahiuli kaniya pag-usab, ug nahimong ingon sa una.f+n Ang halaran usab napikas, ug ang mga abo nangayabo gikan sa halaran, sumala sa ilhanan nga gihatag sa tawo sa Dios pinaagi sa pulong ni Jehova.Ye-n Ug nahitabo sa pagkadungog sa hari sa gipamulong sa tawo sa Dios, nga iyang gisinggit sa atubangan sa halaran sa Beth-el, nga gikuha ni Jeroboam ang iyang kamot gikan sa halaran, nga nagaingon: Dakpa ninyo siya. Ug ang iyang kamot nga iyang gibakyaw batok kaniya, nalaya; sa pagkaagi nga wala na siya makakungkong niini pag-usab kaniya.Kdn Ug sa maong adlaw siya mihatag sa usa ka ilhanan, nga nagaingon: Kini mao ang ilhanan nga gipamulong ni Jehova: Ania karon, ang halaran mabungkag ug ang mga abo nga anaa sa ibabaw niana igayabo.cn Ug siya misinggit batok sa halaran tungod sa pulong ni Jehova ug miingon: Oh halaran, halaran, kini mao ang gipamulong ni Jehova: Ania karon, usa ka bata nga lalake matawo sa balay ni David, si Josias ang ngalan; ug sa ibabaw nimo igahalad niya ang mga sacerdote sa mga hatag-as nga dapit nga nagasunog sa incienso sa ibabaw nimo, ug ang mga bukog sa mga tawo ilang pagasunogon sa ibabaw nimo.;b sn Ug, ania karon, may miadto nga usa ka tawo sa Dios gikan sa Juda pinaagi sa pulong ni Jehova ngadto sa Beth-el: ug si Jeroboam nagtindog haduol sa halaran sa pagsunog sa incienso.#aAn !Ug siya mitungas ngadto sa halaran nga iyang gihimo sa Beth-el sa ikapulo ug lima ka adlaw sa ikawalo ka bulan, nga iyang gimugna sa iyang kaugalingong kasingkasing: ug siya nagpasaulog sa usa ka fiesta alang sa mga anak sa Israel, ug miadto sa halaran aron sa pagsunog sa incienso.k`Qn Ug si Jeroboam nagsugo sa usa ka fiesta sa ikawalo ka bulan, sa ika pulo ug lima ka adlaw sa bulan, sama sa fiesta nga anaa sa Juda, ug siya miadto sa halaran; ingon man maoy gihimo niya didto sa Beth-el, ang paghalad ngadto sa mga nating vaca nga iyang binuhat: ug iyang gibutang sa Beth-el ang mga sacerdote sa mga dapit nga hatag-as nga iyang binuhat._1n Ug siya naghimo sa mga balay sa hatag-as nga dapit, ug naghimo sa mga sacerdote gikan sa tanang katawohan nga dili sa mga anak nga lalake ni Levi. ^n Ug kining butanga nahimong usa ka sala, kay ang katawohan ming-adto aron sa pagsimba sa atubangan sa usa, bisan pa ngadto sa Dan.]]5n Ug iyang gibutang ang usa didto sa Beth-el, ug ang lain iyang gibutang didto sa Dan.\{n Tungod niini ang hari nakigsabutsabut, ug naghimo sa duha ka nating vaca nga bulawan; ug siya miingon kanila: Halayo ra kaninyo ang pagtungas ngadto sa Jerusalem: tan-awa, ang inyong mga dios, Oh Israel nga nagdala kaninyo gikan sa yuta sa Egipto. [;n Kong kining katawohan mangadto aron sa paghalad sa mga halad sa balay ni Jehova sa Jerusalem, unya ang kasingkasing niining katawohan mobalik ngadto sa ilang ginoo bisan ngadto kang Roboam, ang hari sa Juda; ug sila mopatay kanako, ug mopauli ngadto kang Roboam ang hari sa Juda.oZYn Ug si Jeroboam miingon sa iyang kasingkasing: Karon mahabalik ang gingharian ngadto sa balay ni David:tYcn Unya gitukod ni Jeroboam ang Sichem didto sa kabungtoran sa Ephraim, ug mipuyo didto ug gitukod ang Penuel.KXn Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Dili kamo manungas ni magpakig-away kamo batok sa inyong mga kaigsoonan, ang mga anak sa Israel; pumauli ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balay; kay kining butanga nagagikan kanako. Busa sila namati sa pulong ni Jehova, ug namauli ngadto sa ilang dalan, sumala sa pulong ni Jehova.&WGn Sumulti ka kang Roboam ang anak nga lalake ni Salomon, hari sa Juda, ug ngadto sa tibook balay sa Juda, ug sa Benjamin, ug sa ubang katawohan, nga magaingon:XV+n Apan ang pulong sa Dios midangat kang Semaias, ang tawo sa Dios, nga nagaingon:FUn Ug sa paghiadto ni Roboam ngadto sa Jerusalem, iyang gitigum ang tibook balay sa Juda, ug ang banay sa Benjamin, usa ka gatus ug kawaloan ka libo ka mga piniling tawo nga manggugubat, aron sa pagpakig-away batok sa balay sa Israel, sa pagdala pag-usab sa gingharian ngadto kang Roboam, ang anak nga lalake ni Salomon.Tyn Ug nahitabo sa nakadungog ang tibook Israel nga si Jeroboam nahibalik, nga ilang gipasugoan ug gipatawag siya ngadto sa katilingban, ug gihimo siyang hari sa ibabaw sa tibook Israel, walay misunod sa balay ni David, gawas sa banay lamang ni Juda.OSn Busa ang Israel mialsa batok sa balay ni David hangtud niining adlawa.Rn Unya si hari Roboam nagpaadto kang Adoram nga pangulo sa mga tawo nga anaa sa ilalum sa pintakasi; ug ang tibook Israel nagbato kaniya ngadto sa kamatayon pinaagi sa bato. Ug si hari Roboam midali sa pagsakay sa iyang carro aron sa pagkalagiw ngadto sa Jerusalem.pQ[n Apan alang sa mga anak sa Israel nga nagpuyo sa mga ciudad sa Juda, si Roboam naghari sa ibabaw kanila.gPIn Ug sa natan-aw sa tibook Israel nga ang hari wala mamati kanila, ang katawohan mingtubag sa hari, nga nagaingon: Unsay bahin namo kang David? Wala usab kami ing panulondon sa anak nga lalake ni Isai: sa inyong mga balong-balong, oh Israel: karon tan-awa ang imong kaugalingong balay, David. Busa ang Israel namahawa ngadto sa ilang mga balong-balong.yOmn Busa ang hari wala mamati sa katawohan; kay kini mao ang usa ka butang nga gipahanabo ni Jehova aron iyang palig-onon ang iyang pulong, nga gipamulong ni Jehova pinaagi kang Ahias, ang Silohanon, kang Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat.N n Ug namulong kanila subay sa tambag sa mga batan-ong lalake nga nagaingon: Ang akong amahan naghimo sa inyong yugo nga mabug-at, apan ako magadugang sa inyong yugo: ang akong amahan naghampak kaninyo sa mga pudlos apan ako magahampak kaninyo sa mga tanga.Mn Ug ang hari mitubag sa katawohan sa mapintas gayud ug gisalikway ang tambag sa mga tawong tigulang nga ilang gihatag kaniya,7Lin Busa si Jeroboam ug ang tibook katawohan ming-adto kang Roboam sa ikatolo ka adlaw, sumala sa gisugo sa hari, nga nagaingon: Bumalik kamo kanako pag-usab sa ikatolo ka adlaw.^K7n Ug karon bisan ingon nga ang akong amahan nagpapas-an kaninyo sa usa ka mabug-at nga yugo, ako magadugang sa inyong yugo: ang akong amahan naghampak kaninyo sa mga pudlos, apan ako magahampak kaninyo sa mga tanga.kJQn Ug ang mga batan-ong lalake nga nanagtubo uban kaniya namulong kaniya sa pag-ingon: Kini mao ang ipamulong mo niining katawohan nga namulong kanimo, sa pag-ingon: Ang imong amahan naghimo nga bug-at sa among yugo, apan himoon mo nga kini magaan-gaan kanamo; mao kana ang ipamulong mo kanila: Ang akong kumingking bagabaga pa kay sa hawak sa akong amahan.QIn Ug siya miingon kanila: Unsang tambaga ang inyong ihatag aron ikatubag nato niining katawohan nga mingsulti kanako, nga nagaingon: Himoa nga ang yugo nga gipapas-an sa imong amahan kanamo magaan-gaan?AH}n Apan iyang gisalikway ang tambag sa mga tawong tigulang nga ilang gihatag kaniya, ug nagpakitambag sa mga batan-ong lalake nga nanagtubo uban kaniya, nga nanagtindog sa atubangan niya.xGkn Ug sila mingsulti kaniya, nga nagaingon: Kong ikaw mahimong usa ka alagad niining katawohan ning adlawa, ug moalagad kanila, ug motubag kanila, ug mosulti sa mga maayong pulong kanila, nan sila mahimong imong mga alagad sa walay katapusan.`F;n Ug si hari Roboam nakigsabut uban sa mga tigulang tawo nga nagtindog sa atubangan ni Salomon nga iyang amahan sa buhi pa siya, nga nagaingon: Unsay tambag nga inyong ihatag kanako aron sa pagtubag niining katawohan?En Ug siya miingon kanila: Pahawa usa sulod sa totolo ka adlaw, unya bumalik kamo kanako pag-usab. Ug ang katawohan mingpahawa.bD?n Ang imong amahan naghimo sa among yugo nga mabug-at: busa karon himoon mo ang mapintas nga paghari sa imong amahan, ug ang iyang mabug-at nga yugo nga iyang gibutang kanamo, nga magaan-gaan, ug kami magaalagad kanimo.C+n Ug ilang gipasugoan ug gipatawag siya), nga si Jeroboam ug ang tibook nga katiguman sa Israel ming-adto, ug mingsulti kang Roboam sa pag-ingon:ZB/n Ug nahitabo sa diha nga si Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, nakadungog niini (kay didto pa siya sa Egipto, diin siya mikalagiw gikan sa atubangan sa hari nga si Salomon ug si Jeroboam nagpuyo sa Egipto,rA an Ug si Roboam miadto sa Sichem: kay ang tibook Israel ming-adto sa Sichem aron sa pagbuhat kaniya nga hari.*@On +Ug si Salomon natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong diha sa ciudad ni David nga iyang amahan: ug si Roboam nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.^?7n *Ug ang panahon nga si Salomon naghari sa Jerusalem sa tibook Israel kap-atan ka tuig.">?n )Karon ang nahabilin sa mga buhat ni Salomon, ug sa tanan nga iyang gihimo, ug sa iyang kaalam, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga buhat ni Salomon?K=n (Busa si Salomon nangita sa pagpatay kang Jeroboam; apan si Jeroboam mitindog ug mikalagiw ngadto sa Egipto, ngadto kang Sisac, hari sa Egipto, ug didto sa Egipto hangtud sa kamatayon ni Salomon.W<)n 'Ug sakiton ko tungod niini ang kaliwat ni David, apan dili sa walay katapusan. ;n &Ug mahitabo nga, kong ikaw mamati sa tanan nga akong gisugo kanimo, ug molakat sa akong mga dalan, ug magabuhat sa matarung sa akong mga mata, sa pagbantay sa akong kabalaoran ug sa akong mga sugo ingon sa gihimo ni David nga akong alagad; nga ako magauban kanimo, ug motukod sa usa ka balay nga malig-on kanimo, ingon nga ako nagtukod alang kang David, ug ihatag ko ang Israel kanimo. ~}}E||zzyxaw^wvv-uuttysrrponnEmll*kIjiiJhggff@eWd@cbbYa``m_*^]\\f\[HZJYXWVUTS{RQPPCOuNMM)LKJJ.IHHYGwFEDDZCBB9@@S?>>&=o<::9!776R5532110k//M.?-7++p*U)('&%$$C#}""h!! ($ms~>$HM F I 8[xdxCn Sila nagmantala sa usa ka pagpuasa ug gibutang si Naboth sa itaas sa taliwala sa katawohan._w9n Ug ang mga tawo sa iyang ciudad, bisan ang mga anciano ug ang mga harianon nga nagapuyo diha sa ciudad niya, nagtuman ingon sa gipadala kanila ni Jezabel, sumala sa nahasulat sa mga sulat nga iyang gipadala kanila.Yv-n Ug pagbutang ug duruha ka tawo, mga dautang tawo, sa iyang atubangan, ug pasaksiha sila batok kaniya, sa pag-ingon: Ikaw nagtunglo sa Dios sa hari. Unya dad-a siya sa gawas, ug batoa siya ngadto sa kamatayon.u3n Ug siya misulat diha sa mga sulat, nga nagaingon: Imantala ninyo ang usa ka pagpuasa, ug ibutang si Naboth sa itaas sa taliwala labaw sa katawohan.rt_nBusa siya misulat ug mga sulat sa ngalan ni Achab, ug gipatikan kini sa ngalan ni Achab, ug gipatikan sa iyang patik, ug gipadala ang mga sulat ngadto sa mga anciano ug sa mga harianon nga dinha sa ciudad nga namuyo uban kang Naboth.gsInUg si Jezabel nga iyang asawa miingon kaniya: Nagadumala ba ikaw karon sa gingharian sa Israel? tumindog ka, ug kumaon sa tinapay, ug lipaya ang imong kasingkasing: ihatag ko kanimo ang kaparrasan ni Naboth ang Jezreelnon.1r]nUg siya miingon kaniya: Tungod kay ako misulti kang Naboth ang Jezreelnon, ug miingon kaniya: Ihatag kanako ang imong parrasan tungod sa salapi; kun sa laing paagi, kong mahaangay kanimo, hatagan ko ikaw sa laing kaparrasan ilis niana: ug siya mitubag: Dili ko ihatag kanimo ang akong kaparrasan.q-nApan si Jezabel nga iyang asawa miadto kaniya, ug miingon kaniya: Ngano nga ang imong espiritu masulob-on kaayo nga ikaw dili mokaon sa tinapay?1p]nUg si Achab miadto sa iyang balay, masulob-on ug wala mahamuot tungod sa pulong nga gipamulong ni Naboth ang Jezreelnon kaniya; kay siya misulti: Dili ko ihatag kanimo ang panulondon sa akong mga amahan. Ug siya mihigda sa iyang higdaanan, ug gilingiw ang iyang nawong, ug wala mokaon sa tinapay.onUg si Naboth miingon kang Achab: Si Jehova nagadili niini kanako, nga igahatag ko kanimo ang panulondon sa akong mga amahan.In nUg si Achab misulti kang Naboth, sa pag-ingon: Ihatag kanako ang imong kaparrasan, aron maako kini nga usa ka tanaman sa utanon, tungod kay kini duol sa akong balay; ug mohatag ako kanimo ilis niini usa ka kaparrasan nga labing maayo pa kay niini: kun, gipakaayo mo ang lain , ako mohatag kanimo sa bili niini sa salapi.,m UnUg nahitabo sa tapus niining mga butanga, nga si Naboth, ang Jezreelnon, may usa ka parrasan nga diha sa Jezreel, haduol kaayo sa palacio ni Achab, hari sa Samaria.hlKn+Ug ang hari sa Israel miadto sa iyang balay, masulob-on ug wala mahimuot, ug miadto sa Samaria. kn*Ug siya miingon kaniya: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Tungod kay imong gibuhian sa imong kamot ang tawo nga akong gilain aron pagalaglagon, busa ang imong kinabuhi ipahinungod alang sa iyang kinabuhi, ug ang imong katawohan ipahinungod sa iyang katawohan.j n)Ug siya nagdali, ug gikuha ang iyang taptap sa iyang mga mata; ug ang hari sa Israel nakaila kaniya nga siya sa mga manalagna.>iwn(Ug sanglit ang imong ulipon nalingaw dinhi ug didto, siya milakaw. Ug ang hari sa Israel miingon kaniya: Sa ingon niana ang imong paghukom; sa imong kaugalingon ikaw makatino niana.h'n'Ug sa pag-agi sa hari, siya misinggit sa hari; ug siya miingon: Ang imong alagad migula ngadto sa kinataliwad-an sa gubat, ug, ania karon, ang usa ka tawo mitipas ug nagdala ug usa ka tawo kanako, ug miingon: Bantayi kining tawohana: kong sa bisan unsang paagi siya mawala, nan ang imong kinabuhi ipahinungod alang sa iyang kinabuhi, kun sa laing paagi ikaw magabayad ug usa ka talento nga salapi.g1n&Busa ang manalagna mipahawa, ug naghulat sa hari duol sa alagianan, ug nagtakuban sa iyang kaugalingon pinaagi sa taptap ibabaw sa iyang mga mata.f+n%Unya siya nakakaplag ug laing tawo, ug miingon: Samari ako, nagahangyo ako kanimo. Ug ang tawo mitigbas kaniya, nga mitigbas ug misamad kaniya.xekn$Unya siya miingon kaniya: Tungod kay ikaw wala magtuman sa pulong ni Jehova, ania karon, sa diha nga ikaw mahamulag kanako ang usa ka leon mopatay kanimo. Ug sa diha nga siya nahamulag kaniya, hipalgan siya sa usa ka leon, ug gipatay siya.Ad}n#Ug usa ka tawo sa mga anak nga lalake sa mga manalagna miingon sa iyang kauban, pinaagi sa pulong ni Jehova: Samari ako, nagahangyo ako kanimo. Ug ang tawo midumili sa pagsamad kaniya._c9n"Ug si Ben-adad miingon kaniya: Ang mga ciudad nga nakuha sa akong amahan gikan sa imong amahan akong iuli; ug ikaw maghimo sa mga dalan alang kanimo sa Damasco, ingon sa gihimo sa akong amahan sa Samaria. Ug ako, miingon si Achab , magapaadto kanimo uban niining pakigsaad. Busa siya naghimo sa usa ka pakigsaad uban kaniya, ug gipaadto siya.b+n!Karon ang mga tawo nanagpaniid nga masinabuton, ug naghinanali sa pagdakup kong kadto mao ba ang iyang hunahuna; ug sila miingon: Ang imong igsoon nga si Ben-adad. Unya siya miingon: Lakaw kamo, dad-a siya. Unya si Ben-adad miadto kaniya; ug iyang gipasaka siya sa carro.a'n Busa nanagbakus sila ug sako sa ilang mga hawak, ug nanagbutang ug mga pisi sa ilang mga ulo, ug nangadto sa hari sa Israel, ug miingon: Ang imong alagad nga si Ben-adad miingon: Ako nagahangyo kanimo, buhia ako. Ug si Achab miingon: Buhi pa ba siya? Siya akong igsoon.H` nUg ang iyang mga alagad miingon kaniya: Ania karon, kami nakadungog karon nga ang mga hari sa balay sa Israel mga maloloy-ong hari: kami nagahangyo kanimo nga magbutang kita sa sako sa atong mga hawak, ug mga pisi sa atong mga ulo, ug manggula ngadto sa hari sa Israel: basin na lamang siya magaluwas sa imong kinabuhi.p_[nApan ang salin mingkalagiw ngadto sa Aphec, ngadto sa sulod sa ciudad; ug ang kuta napukan sa ibabaw sa kaluhaan ug pito ka libo ka tawo nga nanghibilin. Ug si Ben-adad mikalagiw, ug miadto sa ciudad, ngadto sa kinasudlan sa lawak.q^]nUg sila mingpahaluna nga nanag-atbang sa pito ka adlaw. Ug mao kadto, nga sa ikapito ka adlaw ang gubat nagsugod; ug ang mga anak sa Israel mingpatay gikan sa mga Sirianhon usa ka gatus ka libo ka tawo nga nagtiniil sa usa ka adlaw.[]1nUg ang usa ka tawo sa Dios miduol ug namulong sa hari sa Israel, ug miingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, tungod kay ang mga Sirianhon nanag-ingon: Si Jehova mao ang usa ka dios sa mga kabungtoran, apan dili siya usa ka dios sa mga walog; busa itugyan ko kining dakung panon sa imong kamot, ug ikaw manghibalo nga ako mao si Jehova.v\gnUg ang mga anak sa Israel giihap, ug gipabalonan sa makaon, ug miasdang batok kanila: ug ang mga anak sa Israel nanagpahaluna sa atbang nila sama sa duha ka gagmay nga panon sa mga nating kanding; apan ang mga Sirianhon nakapuno sa yuta.[5nUg nahitabo sa pag-abut sa sumad nga tuig, nga si Ben-adad nagaihap sa mga Sirianhon, ug mitungas ngadto sa Aphec, sa pagpakig-away batok sa Israel.Z7nUg mag-ihap ka ug usa ka panong sundalo, sama sa panon nga imong nawala, kabayo alang sa kabayo ug carro alang sa carro; ug kita makig-away kanila didto sa kapatagan ug sa walay duhaduha kita makusog labi pa kay kanila. Ug iyang gipamati ang ilang tingog, ug nagahimo sa ingon.YnUg buhata kining butanga: kuhaa kining mga hari, ang tagsatagsa ka tawo gikan sa iyang dapit, ug butangi ug mga capitan nga ilis kanila;X{nUg ang mga alagad sa hari sa Siria miingon kaniya: Ang ilang dios maoy dios sa mga kabungtoran; busa sila mga makusog labi pa kay kanato: apan makig-away kita kanila didto sa kapatagan ug sa walay duhaduha kita mahimong makusog labi pa kay kanila.VW'nUg ang manalagna miduol sa hari sa Israel, ug miingon kaniya: Lakaw, paglig-on sa imong kaugalingon, ug timan-i, ug tan-awa ang imong gibuhat; kay sa sunod nga tuig ang hari sa Siria mosulong batok kanimo. VnUg ang hari sa Israel migula, ug gilaglag ang mga kabayo ug ang mga carro, ug gipamatay ang mga Sirianhon sa usa ka dakung kamatay.RUnUg silang tagsatagsa mipatay sa iyang tawo; ug ang mga Sirianhon nangalagiw, ug ang mga Israelhanon minglutos kanila: ug si Ben-adad, ang hari sa Siria nakagawas nga nagkabayo uban sa mga mangangabayo. TnBusa nanggula sa ciudad, ang mga batan-ong lalake sa mga principe sa mga lalawigan, ug ang mga kasundalohan nga nagasunod kanila.SnUg siya miingon: Bisan nanganhi sila sa kalinaw, dakpa silang buhi; kun sila nanganhi sa pagpakiggubat, dakpa silang buhi.BRnUg ang mga batan-ong lalake sa mga principe sa mga lalawigan nanag-una paggula; ug si Ben-adad nagpadala, ug ilang gisuginlan siya, nga nagaingon: May mga tawo nga nagagikan sa Samaria.3QanUg sila minggula sa udto. Apan si Ben-adad nga nag-inum nga nahubog didto sa mga pabiyon, siya ug ang mga hari, ang katloan ug duha ka mga hari nga mga mingtabang kaniya.jPOnUnya iyang giihap ang mga batan-ong lalake sa mga principe sa mga lalawigan, ug sila duha ka gatus katloan ug duha: ug sunod kanila iyang giihap ang tibook katawohan, bisan ang tanang mga anak sa Israel, nga may pito ka libo.bO?nUg si Achab miingon: Pinaagi kang kinsa? Ug siya miingon: Sa ingon niini namulong si Jehova: Pinaagi sa mga batan-on sa mga principe sa mga lalawigan. Unya siya miingon: Kinsay mosugod sa gubat? Ug siya mitubag: Ikaw.Nn Ug, ania karon, usa ka manalagna miduol kang Achab nga hari sa Israel, ug miingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Nakita mo ba kining tibook nga dakung panon? ania karon, itugyan ko kini sa imong kamot niining adlawa; ug ikaw mahibalo nga ako mao si Jehova.wMin Ug nahitabo, sa pagkadungog ni Ben-adad niining balitaa, sa nagainum siya, siya ug ang mga hari nga didto sa mga pabiyon, nga siya miingon sa iyang alagad: Managtalay kamo alang sa gubat. Ug sila nanagtalay alang sa gubat batok sa ciudad.%LEn Ug ang hari sa Israel mitubag ug miingon: Suginli siya, ayaw pagpagarboha siya nga nagabakus sa iyang hawak sa hinagiban ingon man siya nga nagahukas niana.MKn Ug si Ben-adad nagpadala kaniya, ug miingon: Ang mga dios magabuhat sa ingon kanako, ug labaw pa usab, kong ang abug sa Samaria makaigo sa mga hakup alang sa tanang katawohan nga nagasunod kanako.J)n Busa siya miingon sa mga sinugo ni Ben-adad: Suginli ang akong ginoong hari, nga ang tanan nga imong gikinahanglan pinaagi sa imong alagad sa sinugdan akong buhaton; apan kining butanga dili nako mahimo. Ug ang mga sinugo nanglakaw, ug gidala kaniya pag-usab ang pulong.tIcnUg ang tanang mga anciano ug ang tibook katawohan miingon kaniya: Dili ka magapanumbaling, ni magsugot ka .LHnUnya ang hari sa Israel nagpatawag sa tanang mga anciano sa yuta, ug miingon: Timan-i, ako nagahangyo kaninyo, ug, ania karon, kong giunsa niining tawohana ang pagpangita sa kadautan; kay nagapasugo kanako alang sa akong mga asawa, ug sa akong mga anak, ug sa akong salapi ug sa akong bulawan; ug ako wala magdumili kaniya.GnApan paadtoon ko kanimo ang akong mga sulogoon ugma, maingon niining takna, ug ilang susihon ang imong balay, ug ang mga balay sa imong alagad; ug mahitabo nga bisan unsa nga matahum sa imong mga mata, ilang ibutang kana sa ilang mga kamot, ug kuhaon. FnUg ang mga sinugo ming-anhi pag-usab, ug miingon: Sa ingon niini namulong si Ben-adad, sa pag-ingon: Ako sa pagkatinuod nagapasugo kanimo, nga nagaingon: Ihatag mo kanako ang imong salapi, ug ang imong bulawan, ug ang imong mga asawa, ug ang imong mga anak;EnUg ang hari sa Israel mitubag ug miingon: Kana sumala sa imong gipamulong, ginoo, Oh hari; ako imo man, ug ang tanan nga ania kanako.D nAng imong salapi ug ang imong bulawan, ako; ang imong mga asawa usab, ug ang imong mga anak, bisan ang labing maanyag, ako man.C)nUg siya nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Achab, hari sa Israel, ngadto sa ciudad, ug miingon kaniya: Mao kini ang gipamulong ni Ben-adad,]B 7nUg gitigum ni Ben-adad nga hari sa Siria ang tanan nga iyang mga panon, ug may katloan ug duha ka hari kauban niya, ug mga kabayo ug mga carro; ug mitungas siya ug gilibutan ang Samaria, ug nakig-away batok niana.AnUg siya mibalik gikan sa pagnunot kaniya, ug gikuha ang yugo sa mga vaca ug gipatay sila, ug giasal ang ilang unod sa mga galamiton sa mga vaca, ug gihatag sa katawohan, ug sila nangaon. Unya siya mibangon, ug minunot kang Elias, ug nag-alagad kaniya.@nUg iyang gibiyaan ang mga vaca ug midalagan nunot kang Elias, ug miingon: Ako nagahangyo kanimo, pahagka ako sa akong amakan ug sa akong inahan, ug unya monunot ako kanimo. Ug siya miingon kaniya: Bumalik ka pag-usab; kay unsa ang akong nabuhat kanimo?? nBusa siya mipahawa didto, ug nakaplagan si Eliseo, ang anak nga lalake ni Saphat, nga nagadaro, uban ang napulo ug duha ka yugo sa mga vaca nga nagauna kaniya, ug siya tupad sa ikanapulo ug duha: ug si Elias miadto kaniya, ug gitabonan siya sa iyang kupo.2>_nApan magbilin ako alang kanako ug pito ka libo sa Israel, ang tanang mga tuhod nga wala mapilo sa atubangan ni Baal, ug ang tagsatagsa ka baba nga wala makahalok kaniya.=#nUg mahitabo, nga siya nga makagawas sa pinuti ni Hazael, pagapatyon ni Jehu; ug siya nga makagawas sa pinuti ni Jehu, pagapatyon ni Eliseo.F<nUg si Jehu, ang anak nga lalake ni Nimsi, imong dihogan aron magahari sa Israel; ug si Eliseo, ang anak nga lalake ni Saphat, Abel-mehula, imong dihogan aron mahimong manalagna ilis kanimo.&;GnUg si Jehova miingon kaniya. Lumakaw ka, balik sa imong dalan ngadto sa kamingawan sa Damasco: ug kun moabut ka, dihogan mo si Hazael aron magahari sa Siria;W:)nUg siya miingon: Ako nangabugho sa hilabihan tungod kang Jehova, ang Dios sa mga panon; kay ang mga anak sa Israel nanagsalikway sa imong tugon, gigun-ob ang imong mga halaran, ug gipatay ang imong mga manalagna pinaagi sa pinuti; ug ako, bisan ako na lamang, ang nahibilin; ug gipangita nila ang akong kinabuhi aron sa pagkuha niini.q9]n Ug mao kadto, sa nadunggan ni Elias kini, nga iyang giputos ang iyang nawong sa iyang kupo, ug migula, ug mitindog sa baba sa langub. Ug, ania karon, may miabut kaniya nga usa ka tingog, ug miingon: Unsay imong gibuhat dinhi, Elias?8)n Ug sa tapus sa linog, ang usa ka kalayo; apan si Jehova wala diha sa kalayo: ug sa tapus sa kalayo, ang usa ka malinawon nga diyutayng tingog.f7Gn Ug siya miingon; Lumakaw ka, ug tumindog ka sa ibabaw sa bukid sa atubangan ni Jehova. Ug, ania karon, si Jehova milabay, ug usa ka daku ug makusog nga hangin mibuak sa mga bukid, ug mibuak sa ginagmay sa mga bato sa atubangan ni Jehova, apan si Jehova wala diha sa hangin: ug sa tapus sa hangin, ang usa ka linog; apan si Jehova wala diha sa linog:P6n Ug siya miingon: Ako nangabugho sa hilabihan tungod kang Jehova, ang Dios sa mga panon; kay ang mga anak sa Israel mingsalikway sa imong tugon, gigun-ob ang imong mga halaran, ug gipatay ang imong mga manalagna pinaagi sa pinuti: ug ako, ako na lamang ang nahabilin; ug gipangita nila ang akong kinabuhi, aron sa pagkuha niini.35an Ug siya miadto ngadto sa usa ka langub ug mipahulay didto; ug, ania karon, ang pulong ni Jehova midangat kaniya, ug siya miingon kaniya: Unsay imong gibuhat dinhi, Elias?*4OnUg siya mibangon, ug mikaon, ug miinum ug miadto tungod sa kusog niadtong makaon sa kap-atan ka adlaw ug sa kap-atan ka gabii ngadto sa Horeb, ang bukid sa Dios.'3InUg ang manolonda ni Jehova mianha pag-usab sa ikaduha, ug gikablit siya, ug miingon: Tumindog ka ug kumaon, tungod kay ang panaw halayo ra kaayo alang kanimo.P2nUg siya mitan-aw, ug, ania karon, diha sa iyang ulohan ang usa ka book nga mamon nga linuto sa ibabaw sa carbon, ug usa ka tibud-tibud sa tubig. Ug siya mikaon ug miinum, ug mihigda siya sa pag-usab.%1EnUg siya mihigda ug natulog sa ilalum sa usa ka kahoy nga enebro; ug, ania karon, usa ka manolonda mikablit kaniya, ug miingon kaniya: Tumindog ka ug kumaon.90mnApan siya sa iyang kaugalingon miadto sa usa ka adlaw nga panaw ngadto sa kamingawan, ug miadto ug milingkod sa ilalum sa usa ka kahoy nga enebro: ug siya nangayo nga siya mamatay unta, ug miingon: Igo na; karon, Oh Jehova, kuhaa ang akong kinabuhi; kay ako dili man labing maayo kay sa akong mga amahan."/?nUg sa nakita niya kini mibangon siya, ug milakaw tungod sa iyang kinabuhi, ug miadto sa Beer-seba, nga sakup sa Juda, ug gibiyaan ang iyang alagad didto.\.3nUnya si Jezabel nagpaadto sa usa ka sulogoon kang Elias, nga nagaingon: Nan ipabuhat sa mga dios kanako, ug ang labaw pa, kong ako dili makahimo sa imong kinabuhi sa usa kanila sa pagkaugma ingon niining taknaa.- +nUg gisuginlan ni Achab si Jezabel sa tanan nga gibuhat ni Elias, ug lakip sa tanan nga pagpatay niya sa tanang mga manalagna pinaagi sa pinuti.,n.Ug ang kamot ni Jehova diha kang Elias; ug gibaksan niya ang iyang hawak, ug midalagan pag-una kang Achab ngadto sa tugkaran sa Jezreel..+Wn-Ug nahitabo sa wala madugay, nga ang kalangitan nagakaitum tungod sa mga panganod ug hangin, ug dihay usa ka dakung ulan. Ug si Achab mikabayo, ug miadto sa Jezreel:*%n,Ug nahitabo sa ikapito, nga siya miingon; Tan-awa, dihay mituybo nga usa ka panganod gikan sa dagat, ang kadiyutayon ingon sa kamot sa usa ka tawo. Ug siya miingon: Lakaw ngadto, ingna si Achab: Andama ang imong carro , ug lumugsong ka, aron dili ka maabongan sa ulan.9)mn+Ug siya miingon sa iyang alagad; Tumungas ka karon, lantawa ang dagat. Ug siya mitungas, ug milantaw, ug miingon; Walay bisan unsa. Ug siya miingon; Lakaw pag-usab sa makapito.^(7n*Busa si Achab miadto sa pagkaon ug sa pag-inum. Ug si Elias mitungas ngadto sa kinatumyan sa Carmelo; ug siya miyukbo sa iyang kaugalingon patumong sa yuta, ug gibutang ang iyang nawong sa taliwala sa iyang tuhod.u'en)Ug si Elias miingon kang Achab: Tumindog ka, kumaon ug uminum; kay ania ang dinaguok sa pagkadaghan sa ulan.4&cn(Ug si Elias miingon kanila: Kuhaa ang mga manalagna ni Baal; ayaw pagpakalagiwa ang usa kanila, ug gidala sila kang Elias ngadto sa sapa sa Cison, ug gipamatay sila didto.!%=n'Ug sa pagkakita sa katawohang tanan niana, giduko ang ilang mga nawong: ug sila nanag-ingon: Si Jehova, siya mao ang Dios; si Jehova, siya mao ang Dios.$7n&Unya ang kalayo ni Jehova nahulog, ug misunog sa halad-nga-sinunog, ug sa kahoy, ug sa mga bato, ug sa abug, ug gitilap ang tubig nga dinha sa kanal..#Wn%Pamation mo ako, Oh Jehova, pamation mo ako, aron nga kining katawohan mahibalo nga ikaw mao si Jehova nga Dios, ug nga gipabalik mo pag-usab ang ilang kasingkasing.H" n$Ug nahitabo sa panahon na sa paghalad sa kagabhiong halad, nga si Elias ang manalagna, miduol, ug miingon: Oh Jehova, ang Dios ni Abraham, ni Isaac, ug ni Israel, himoa nga mahibaloan niining adlawa nga ikaw ang Dios dinhi sa Israel, ug nga ako imong alagad, ug nga gibuhat ko kining tanang mga butanga sa imong pulong.X!+n#Ug ang tubig nagbaha libut sa halaran; ug iyang gipuno usab ang kanal sa tubig. 3n"Ug siya miingon: Buhata kini sa ikaduha; ug ilang gihimo kini sa ikaduha. Ug siya miingon: Buhata kini sa ikatolo; ug ilang gihimo kini sa ikatolo.eEn!Ug iyang gibalay ang tinapok nga kahoy, ug gihiwahiwa ang lakeng vaca, ug gitungtong kini sa ibabaw sa kahoy. Ug siya miingon: Pun-a ang upat ka tadyaw sa tubig, ug ibubo kana sa halad nga sinunog, ug sa ibabaw sa kahoy.?yn Ug gigamit niya ang mga bato sa pagtukod ug usa ka halaran sa ngalan ni Jehova; ug siya naghimo ug usa ka kanal libut sa halaran, sa kadakuon nga kasudlan sa duha ka takus nga binhi.JnUg si Elias mikuha ug napulo ug duha ka bato, sumala sa gidaghanon sa mga kabanayan sa mga anak ni Jacob, nga kanila midangat ang pulong ni Jehova nga nagaingon: Ang Israel mamaoy imong ngalan.#AnUg si Elias miingon sa tibook katawohan: Umari kamo duol kanako; ug ang tibook katawohan nanuol kaniya. Ug iyang giayo ang halaran ni Jehova nga nagun-ob.LnUg mao kadto, nga sa milabay na ang kaudtohon, nga ilang gitagna hangtud sa panahon na sa paghalad sa kagabhiong halad; apan walay tingog, ni bisan kinsa nga mitubag, ni bisan kinsa nga magtagad.A}nUg sila naninggit sa makusog, ug nanagsamad sa ilang kaugalingon sumala sa ilang batasan nga minggamit sa mga cuchillo ug mga salapang hangtud nga ang dugo nagbuhagay sa ibabaw kanila.xknUg nahitabo sa pagkaudto, nga si Elias nagbiay-biay kanila, ug miingon: Kusga pagsinggit; kay siya usa ka dios: nagapalandong ba kaha siya, kun nahilakaw ba, kun atua ba sa usa ka panaw, kun tingali siya nagakatulog ug kinahanglan pukawon.3anUg ilang gikuha ang lakeng vaca nga gihatag kanila, ug giandam nila ug nanagtawag sila sa ngalan ni Baal sukad sa pagkabuntag hangtud sa udto, nga nanag-ingon: Oh Baal, pamatia kami. Apan walay tingog, walay bisan kinsa nga mitubag. Ug sila naglukso-lukso nga naglibut-libut sa halaran nga binuhat.b?nUg si Elias miingon sa mga manalagna ni Baal. Magpili kamo ug usa ka lakeng vaca nga inyo, ug andama kini pag-una; kay kamo daghan; ug magtawag kamo sa ngalan sa inyong dios, apan ayaw pagbutangi ang ilalum sa kalayo.fGnUg managtawag kamo sa ngalan sa inyong dios, ug ako magatawag sa ngalan ni Jehova: ug ang Dios nga magatubag pinaagi sa kalayo, siya mao ang Dios. Ug ang katawohan nga tanan mingtubag, ug miingon: Maayo kanang pagkasulti.mUnBusa pahatagi kami nila ug duha ka lakeng vaca; ug papilia sila ug usa ka laking vaca alang sa ilang kaugalingon, ug ipabahinbahin nila kini ug itungtong sa ibabaw sa tinapok nga kahoy, ug dili butangan sa kalayo ang ilalum, ug ako magaihaw sa lain nga lakeng vaca ug magatungtong niini sa ibabaw sa tinapok nga kahoy ug dili butangan sa kalayo ang ilalum.,SnUnya miingon si Elias ngadto sa katawohan: Ako, bisan ako lamang, nga usa ka manalagna ni Jehova; apan ang mga manalagna ni Baal upat ka gatus ug kalim-an ka tawo."?nUg si Elias mipaduol ngadto sa tibook katawohan, ug miingon: Hangtud kanus-a ba nga magakiangkiang kamo sa taliwala sa duha ka daplin? Kong si Jehova Dios man, sumunod kamo kaniya; apan kong si Baal nan sumunod kamo kaniya. Ug ang katawohan wala tumubag kaniya bisan usa ka pulong.~wnBusa si Achab nagpasugo ngadto sa tibook Israel, ug gitigum ang mga manalagna sa paghiusa ngadto sa bukid sa Carmelo.zonBusa karon magpasugo ka, ug tapoka kanako ang tibook nga Israel ngadto sa bukid sa Carmelo, ug ang mga manalagna ni Baal nga upat ka gatus ug kalim-an, ug ang mga manalagna sa kalasangan upat ka gatus, nga anaa nagakaon sa lamesa ni Jezabel.7inUg siya mitubag: Ako wala makasamok sa Israel; kondili ikaw, ug ang balay sa imong amahan, tungod kay inyong gisalikway ang mga sugo ni Jehova, ug ikaw nagasunod sa mga Baal.`;nUg nahitabo nga sa pagkakita ni Achab miingon kaniya: Ikaw ba ang magsasamok sa Israel?{nBusa si Abdias miadto sa pagpakigkita kang Achab, ug gisuginlan siya; ug si Achab miadto sa pagpakighibalag kang Elias.& GnUg si Elias miingon: Ingon nga si Jehova sa mga panon buhi, sa kang kinsang atubangan ako nagatindog, ako sa walay duhaduha magapakita kaniya niining adlawa. {nUg karon ikaw nagaingon: Lumakaw ka, suginli ang imong ginoo. Ania karon, si Elias ania dinhi ; ug siya mopatay kanako. n Wala ba kini ikasugilon sa akong ginoo kong unsay akong gibuhat sa gipamatay ni Jezabel nga mga manalagna ni Jehova, giunsa nako pagtago ang usa ka gatus ka tawo sa mga manalagna ni Jehova sa tinagkalim-an sa usa ka langub, ug gipakaon sila sa tinapay ug tubig?? yn Ug mahitabo, sa diha nga ako mahiadto na gikan kanimo, nga ang Espiritu ni Jehova magadala kanimo sa dapit nga wala nako hibaloi; ug busa kong ako moanhi ug magasugilon kang Achab, ug siya dili makakaplag kanimo, siya mopatay kanako: apan ako ang imong alagad nahadlok kang Jehova sukad sa akong pagkabatan-on.h Kn Ug karon ikaw nagaingon: Lumakaw ka, suginli ang imong ginoo: Ania karon, si Elias ania dinhi .yn Ingon nga si Jehova nga imong Dios buhi, walay nasud kun gingharian, diin ang akong ginoo wala magpasugo sa pagpangita kanimo: ug sa miingon sila: Siya wala dinhi, siya naghimo sa usa ka panumpa sa gingharian ug nasud, nga wala ka nila makaplagi.{qn Ug siya miingon: Diin man ako makasala, nga ikaw nagatugyan sa imong alagad sa kamot ni Achab, sa pagpatay kanako?tcnUg siya mitubag kaniya: Ako man; lumakaw ka, suginlan mo ang imong ginoo: Ania karon, si Elias ania dinhi .-UnUg sa diha na si Abdias sa dalan, ania karon, si Elias nakighibalag kaniya: ug siya nakaila kaniya, ug mihapa, ug miingon: Mao ba ikaw ang akong ginoo nga si Elias?;qnBusa gibahin nila ang yuta sa taliwala kanila aron sa pag-agi niana: si Achab miadto sa usang dalan sa iyang kaugalingon, ug si Abdias miadto sa laing dalan sa iyang kaugalingon.!nUg si Achab miingon kang Abdias: Lakaw sa tibook yuta, ngadto sa tanang mga atabay sa tubig, ug ngadto sa tanang mga sapa: tingali makahimo kita sa pagpangita sa bunglayon ug maluwas ang mga kabayo ug mga mula nga buhi, aron kita dili kawad-an sa tanang mga mananap.eEnKay mao kini nga sa gilaglag ni Jezabel ang mga manalagna ni Jehova, nga si Abdias mikuha sa usa ka gatus ka mga manalagna, ug gitagoan sila sa tinagkalim-an didto sa usa ka langub, ug gipakaon sila sa tinapay ug tubig.)ymnUg gitawag ni Achab si Abdias nga dinha sa sulod sa balay. (Karon si Abdias nahadlok kang Jehova sa daku uyamut:_9nUg si Elias miadto sa pagpakigkita kang Achab. Ug ang gutom mabug-at kaayo sa Samaria.N nUg nahitabo sa tapus ang daghang mga adlaw, nga ang pulong ni Jehova midangat kang Elias, sa ikatolo ka tuig, nga nagaingon: Lakaw, pakita ka kang Achab; ug magapadala ako sa ulan sa ibabaw sa yuta,~nUg ang babaye miingon kang Elias; Karon ako nahibalo na nga ikaw ang usa ka tawo sa Dios, ug ang pulong ni Jehova sa imong baba matuod.B}nUg gikuha ni Elias ang bata, ug gidala siya ngadto sa ubos gikan sa sulod ngadto sa balay, ug gihatag siya sa iyang inahan; ug si Elias miingon: Tan-awa, ang imong anak nga lalake buhi.m|UnUg si Jehova namati sa tingog ni Elias; ug ang kalag sa bata mibalik kaniya pag-usab ug siya nabuhi.L{nUg siya mikulob sa makatulo sa ibabaw sa bata, ug misinggit kang Jehova, ug miingon: Oh Jehova nga akong Dios, ako nagahangyo kanimo nga pabalikon mo unta pag-usab kaniya ang kalag niining bataa.;zqnUg siya misangpit kang Jehova, ug miingon: Oh Jehova nga akong Dios, gidad-an mo ba usab sa kadautan ang balo nga babaye nga akong giiponan, sa pagpatay sa iyang anak nga lalake?]y5nUg siya miingon kaniya: Dad-a kanako ang imong anak nga lalake. Ug gikuha siya gikan sa iyang sabakan, ug gidala siya ngadto sa taas sa sulod, diin siya magpuyo, ug gipahigda siya sa iyang kaugalingong higdaanan.@x{nUg siya miingon kang Elias: Unsay akong buhaton kanimo, Oh ikaw nga tawo sa Dios? Mahianhi ba ikaw kanako aron nga ang akong sala mahinumduman ug sa pagpatay sa akong anak nga lalake!9wmnUg nahitabo sa tapus niining mga butanga, nga ang anak nga lalake sa babaye, ang tag-balay, nagdaut; ug ang iyang sakit malisud kaayo, nga walay gininhawa nga nahabilin kaniya.v'nAng tadyaw sa harina wala makulangi, ni mahutdan ang tibud-tibud sa lana, sumala sa pulong ni Jehova nga iyang gipamulong pinaagi kang Elias."u?nUg siya miadto ug nagbuhat sumala sa pulong ni Elias: ug siya, ug siya nga lalake, ug ang mga kauban sa iyang balay, mingkaon sulod sa daghang mga adlaw.Ht nKay kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ang tadyaw sa harina dili mahutdan, ni mahutdan ang tibud-tibud sa lana hangtud sa adlaw nga si Jehova magapaulan sa ibabaw sa yuta.usen Ug si Elias miingon kaniya: Ayaw kahadlok; lakaw ug buhata ingon sa imong gipamulong; apan buhati ako didto sa usa ka diyutayng tinapay pag-una, ug dad-a kanako, ug sa tapus niana pagbuhat alang kanimo ug alang sa imong anak nga lalake.erEn Ug siya miingon: Ingon nga si Jehova nga imong Dios buhi, wala akoy usa ka book nga tinapay, apan usa ka kumkom nga harina anaa sa tadyaw, usa ka diyutayng lana anaa sa tibud-tibud: ug, ania karon, ako namunit niining duha ka lugas nga kahoy aron sumulod ug magluto niana alang kanako ug sa akong anak nga lalake, aron kan-on namo kini, ug mamatay.'qIn Ug sa diha nga nagapadulong siya sa pagdala niana iyang gitawag siya, ug miingon: Dad-i ako, nagahangyo ako kanimo, ug usa ka book nga tinapay sa imong kamot.pn Busa siya mitindog ug miadto sa Sarepta; ug sa paghianha niya sa ganghaan sa ciudad, ania karon, usa ka balo nga babaye didto nangahoy: ug iyang gitawag siya, ug miingon: Dad-i ako, ako nagahangyo kanimo, ug madiyutay nga tubig sa usa ka sudlanan aron ako makainum.o1n Tindog, umadto ka sa Sarepta nga sakup sa Sidon, ug magpuyo ka didto: ania karon, ako nagsugo sa usa ka balo nga babaye didto sa pag-alima kanimo.?n{nUg ang pulong ni Jehova midangat kaniya, nga nagaingon:Ym-nUg nahitabo sa wala madugay, nga ang sapa namala, tungod kay walay ulan sa yuta.~lwnUg ang mga langgam nga uwak nanagdala kaniya sa tinapay ug sud-an sa buntag ug hapon; ug siya nag-inum gikan sa sapa.knBusa siya miadto ug naghimo sumala sa pulong ni Jehova; kay siya miadto ug mipuyo sa duol sa sapa sa Cherith, nga anaa atbang sa Jordan.wjinUg mahitabo nga ikaw magainum gikan sa sapa; ug gisugo ko ang mga langggam nga uwak sa pagpakaon kanimo didto.ri_nPahawa ka dinhi, ug lumiso ka padulong sa silangan, ug magtago ka sa sapa sa Cherith, nga anaa sa Jordan.?h{nUg ang pulong ni Jehova midangat kaniya, nga nagaingon:g {nUg si Elias, ang Thisbinhon, nga uban sa mga pumoluyo sa Galaad, miingon kang Achab: Ingon nga buhi si Jehova, ang Dios sa Israel, sa kang kinsang atubangan ako nagatindog, walay tun-og bisan ulan niining mga tuiga, kondili sumala sa akong pulong.^f7n"Sa iyang mga adlaw gitukod ni Hiel, ang Beth-elnon ang Jerico: iyang gibutang ang patukoranan didto sa pagkawala ni Abiram, ang iyang kamagulangan, ug nagbutang sa mga ganghaan didto sa pagkawala sa kamanghuran nga anak nga lalake nga si Segub, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun.=8   zime|sxUg siya misaka ug gibutang siya sa ibabaw sa higdaanan sa tawo sa Dios, ug gitakpan ang pultahan kaniya, ug migula.xUg sa nahiadto na siya didto nga gidala ngadto sa iyang inahan, siya milingkod sa iyang mga tuhod hangtud sa kaudtohon, ug unya namatay.xUg siya miingon sa iyang amahan: Ang ulo ko, ang ulo ko. Ug siya miingon sa iyang alagad: Dad-a siya ngadto sa iyang inahan.|sxUg sa mitubo na ang bata, nahitabo sa usa ka adlaw, nga siya migula ngadto sa iyang amahan ngadto sa mga mag-alani.-xUg ang babaye nanamkon, ug nanganak sa usa ka bata nga lalake niadtong panahona sa paghibalik sa panahon, sumala sa gipamulong ni Eliseo kaniya.JxUg siya miingon: Niining panahona, kong ang takna mahibalik, ikaw magakugos ug usa ka anak nga lalake. Ug siya miingon: Dili, ginoo, ikaw tawo sa Dios, ayaw pagbakak sa imong alagad nga babaye.]5xUg siya miingon: Tawga siya. Ug sa iyang pagtawag kaniya, siya mitindog sa ganghaan.+xUg siya miingon: Nan unsa man ang pagabuhaton alang kaniya? Ug si Giesi mitubag: Sa pagkamatuod siya walay anak, ug ang iyang bana tigulang na.-x Ug siya miingon kaniya: Karon ingna siya: Ania karon, ikaw nag-amoma kanamo uban sa tanang pagbantay; unsay pagabuhaton alang kanimo? Buot ba ikaw nga pagahisgutan ngadto sa hari, kun sa capitan sa panon? Ug siya mitubag: Ako nagapuyo ipon sa akong kaugalingong katawohan. x Ug siya miingon kang Giesi nga iyang alagad: Tawga kining Sunamitanhon. Ug sa iyang natawag siya, mitindog siya sa iyang atubangan.a=x Ug nahitabo sa usa ka adlaw, nga siya miadto, ug misulod siya sa lawak ug mihigda didto.x Himoan ta siya , ako nagahangyo kanimo, ug usa ka diyutayng lawak nga binungbongan; ug butangan ta siya didto ug usa ka higdaanan, ug usa ka lamesa, ug usa ka lingkoranan, ug usa ka tangkawan: ug mahitabo nga kong moanhi siya kanato, siya moadto niadtong dapita.  x Ug siya miingon sa iyang bana: Tan-awa karon, nasabut ko nga kini usa ka balaan nga tawo sa Dios, nga kanunay nga miagi kanato.v gxUg nahitabo sa usa ka adlaw, nga si Eliseo miagi ngadto sa Sunem, diin may usa ka dakung babaye; ug siya nagpugos kaniya sa pagkaon sa tinapay. Ug mao kadto, nga sa kanunay nga siya milabay, siya mihapit didto aron sa pagkaon sa tinapay.7 ixUnya siya miadto ug gisuginlan ang tawo sa Dios. Ug siya miingon: Lakaw, ibaligya ang lana, ug bayran mo ang imong utang, ug magpanginabuhi ka ug ang imong mga anak sa salin.F xUg nahitabo, sa pagkapuno sa mga sudlanan, nga siya miingon sa iyang anak nga lalake; Dad-i pa ako ug usa ka sudlanan. Ug siya miingon kaniya: Wala nay laing sudlanan. Ug ang lana mihunong." ?xBusa siya miadto gikan kaniya, ug gitak-upan ang pultahan kaniya ug sa iyang mga anak nga lalake; ilang gidala kaniya ang mga sudlanan ug iyang gibuboan.3xUg sumulod ka, ug tak-upan mo ang ganghaan kanimo ug sa imong mga anak nga lalake, ug sudli kining tanan nga mga sudlanan; ug lainon mo ang mapuno.!=xUnya siya miingon: Lakaw, manghulam ka ug mga sudlanan gikan sa tanan mo nga mga silingan, bisan mga sudlanan nga walay sulod; ayaw paghulam ug diyutay.OxUg si Eliseo miingon kaniya: Unsay buhaton ko alang kanimo? suginli ako; unsay anaa kanimo sa balay? Ug siya miingon: Ang imong alagad walay bisan unsa didto sa balay, gawas sa usa ka kolon sa lana.W +xKaron dihay mitu-aw nga usa ka babaye gikan sa mga asawa sa mga anak nga lalake sa mga manalagna ngadto kang Eliseo, nga nagaingon: Ang imong alagad nga akong bana namatay; ug ikaw nahibalo nga ang imong alagad mahadlokon kang Jehova: ug ang hulamanan sa salapi ania aron sa pagkuha alang kaniya sa akong duha ka mga bata aron ulipnon.xUnya iyang gikuha ang iyang kamagulangang anak nga lalake nga buot maghari ilis kaniya, ug gihalad siya nga halad-nga-sinunog sa ibabaw sa kuta. Ug dihay dakung kaligutgut batok sa Israel: ug sila namahawa gikan kaniya, ug namauli ngadto sa ilang yuta.dCxUg sa pagkakita sa hari sa Moab nga ang gubat hilabihan ra kaayo alang kaniya, siya midala uban kaniya sa pito ka gatus ka tawo nga nanag-ibut sa pinuti aron sa pagsulong ngadto sa hari sa Edom; apan sila wala makahimo.xUg ilang gigun-ob ang mga ciudad; ug sa ibabaw sa tagsatagsa ka maayong luna sa yuta gisalibay sa tagsatagsa ka tawo ang iyang bato, ug gipuno kini; ug ilang gipahunong ang tanan nga mga tuburan sa tubig, ug gipamutol ang tanan nga mga maayong kahoy hangtud sa Kir-hareseth ang mga bato lamang ang ilang gibilin didto; apan ang mga manglalabyog nanaglibut niini ug gihampak kini.^7xUg sa paghiadto nila sa campo sa Israel, ang mga Israelihanon nanindog ug gilaglag ang mga Moabnon, mao nga sila nangalagiw gikan sa ilang atubangan; ug sila ming-asdang sa yuta, uban ang paglaglag sa mga Moabnon.6gxUg sila ming-ingon: Kini dugo; ang mga hari sa pagkatinuod nangalaglag na, ug sila nanag-unay ang tagsatagsa ka tawo sa iyang kauban: busa karon, Moab, ngadto sa mga inagaw.(KxUg sila namangon sa pagsayo sa kabuntagon, ug ang adlaw misilang ibabaw sa tubig, ug ang mga Moabnon nakakita sa tubig sa ilang atbang ang kapula sama sa dugo:i~MxKaron sa pagkadungog sa mga Moabnon nga ang mga hari ming-anha aron sa pagpakig-away batok kanila, sila nanagtigum sa ilang kaugalingon, ang tanan nga makahimo sa paggamit sa hinagiban, ug uban pa, ug nanagtindog sa utlanan. };xUg nahitabo sa pagkabuntag, sa hapit na ang panahon sa paghalad, nga, ania karon, may miabut nga tubig sa alagian sa Edom, ug ang yuta napuno sa tubig.|+xUg pagahampakon ninyo ang tagsatagsa ka kinutaan nga ciudad, ug ang tagsatagsa ka pinili nga ciudad, ug mangapukan ang tagsatagsa ka maayong kahoy, ug makahunong sa tanang mga tuburan sa tubig ug magdaut sa tagsatagsa ka bahin sa maayong luna sa yuta pinaagi sa mga bato.{xUg kini usa lamang ka magaan nga butang sa mga mata ni Jehova: siya usab magatugyan sa mga Moabnon nganha sa inyong kamot.QzxKay kini mao ang giingon ni Jehova: Kamo dili makakita sa hangin, ni makakita kamo sa ulan; apan kanang waloga mapuno sa tubig, ug kamo mag-inum, kamo ug ang inyong mga vaca ug ang inyong mga mananap.eyExUg siya miingon: Kini mao ang giingon ni Jehova: Himoa nga kining walog mapuno sa mga kanal. x xApan karon dad-i ako ug usa ka magtotogtog. Ug sa nahitabo, nga ang magtotogtog mitogtog, nga ang kamot ni Jehova mianha kaniya.ywmxUg si Eliseo miingon: Ingon nga si Jehova sa mga panon buhi, sa kang kinsang atubangan ako nagatindog, sa pagkatinuod, kong wala pa unta ako magtahud sa paghianhi ni Josaphat ang hari sa Juda, ako dili moatubang kanimo, ni makigkita kanimo.=vux Ug si Eliseo miingon sa hari sa Israel Unsay labut nako kanimo? lumakaw ka ngadto sa mga manalagna sa imong amahan, ug ngadto sa mga manalagna sa imong inahan. Ug ang hari sa Israel miingon kaniya: Dili; kay si Jehova nagtawag sa pagtapok niining totolo ka mga hari aron sila itugyan ngadto sa kamot sa Moab.u+x Ug si Josaphat miingon: Ang pulong ni Jehova anaa kaniya. Busa ang hari sa Israel ug si Josaphat ug ang hari sa Edom minglugsong ngadto kaniya.$tCx Apan si Josaphat miingon: Wala ba dinhi ang usa ka manalagna ni Jehova, aron kita makapangutana kang Jehova pinaagi kaniya? Ug ang usa sa mga sulogoon sa hari sa Israel mitubag ug miingon: Si Eliseo ang anak nga lalake ni Saphat ania dinhi, nga mibubo sa tubig sa mga kamot ni Elias.s/x Ug ang hari sa Israel miingon: Alaut! kay si Jehova nagtawag sa pagtapok niining totolo ka hari aron sa pagtugyan kanila ngadto sa kamot sa Moab.[r1x Busa ang hari sa Israel miadto, ug ang hari sa Juda, ug ang hari sa Edom; ug sila nanaghimo sa usa ka paglibut sa pito ka adlaw nga panaw: ug walay tubig alang sa panon, ni sa mga mananap nga nanagsunod kanila.eqExUg siya miingon: Asa dapit kita motungas? Ug siya mitubag: Sa alagian sa kamingawan sa Edom.\p3xUg siya miadto ug nagpaadto kang Josaphat ang hari sa Juda, nga nagaingon: Ang hari sa Moab mialsa batok kanako: makigkauban ba ikaw kanako batok sa Moab aron sa pagpakiggubat? Ug siya miingon. Ako motungas: kay ingon nga ako mao man ikaw, ang akong katawohan mao man ang imong katawohan, ang akong mga kabayo mao man ang imong mga kabayo.coAxUg ang hari nga si Joram migula sa Samaria niadtong panahona, ug giihap ang tibook Israel.dnCxApan nahitabo, sa namatay na si Achab, nga ang hari sa Moab mialsa batok sa hari sa Israel.Vm'xKaron si Mesa ang hari sa Moab maoy usa ka agalon sa mga carnero; ug iyang gihatag sa hari sa Israel ang balhibo sa usa ka gatus ka libo nga carnero nga nati, ug sa usa ka gatus ka libong carnero nga lake.l!xApan siya nagpabilin sa mga sala ni Jeroboam anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, siya wala mobiya niini.>kwxUg siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, apan dili sama sa iyang amahan, ug sama sa iyang inahan; kay iyang gisalikway ang haliging bato ni Baal nga binuhat sa iyang amahan.6j ixKaron si Joram anak nga lalake ni Achab nagsugod paghari sa Israel sa Samaria sa ikanapulo ug walo ka tuig ni Josaphat nga hari sa Juda, ug naghari sa napulo ug duha ka tuig.niWxUg siya miadto gikan didto ngadto sa bukid sa Carmelo, ug gikan didto siya mibalik ngadto sa Samaria.Uh%xUg siya milingi sa iyang likod ug nakita sila, ug nagtunglo kanila sa ngalan ni Jehova. Ug may nanggula nga duha ka oso nga baye gikan sa kakahoyan, ug mingkunis-kunis sa kap-atan ug duha ka mga batan-on.gxUg mitungas siya gikan didto ngadto sa Beth-el; ug sa diha nga nagapaingon pa siya diha sa dalan, may mga batan-on nga lalake nga nanggula gikan sa ciudad, ug nagtamay kaniya, ug ming-ingon kaniya: Tumungas ka, ikaw upawon; tumungas ka, ikaw upawon.jfOxBusa ang mga tubig nangaayo hangtud niining adlawa, sumala sa pulong ni Eliseo nga iyang gisulti.RexUg miadto siya ngadto sa tuburan sa mga tubig, ug misabulak sa asin didto, ug miingon: Kini mao ang giingon ni Jehova: Giayo ko kining katubigan; wala nay kamatayon kun pagsalibay sa bunga sukad karon.dxUg siya miingon: Dad-i ako ug usa ka bag-ong tibud-tibud, ug butangi ug asin ang sulod niini. Ug ilang gidala kini kaniya.]c5xUg ang mga tawo sa ciudad ming-ingon kang Eliseo: Ania karon, kami nagahangyo kanimo, ang paghimutang niining lungsora makapahimuot, sumala sa nakita sa akong ginoo: apan ang tubig dautan, ug ang yuta walay abut. bxUg sila mingbalik kaniya, samtang nagpabilin pa siya sa Jerico; ug siya miingon kanila: Wala ba ako moingon kaninyo: Ayaw pag-adto?Ga xUg sa gipugos nila siya hangtud nga siya naulaw, siya miingon: Magpadala kamo. Busa sila nagpadala ug kalim-an ka tawo; ug sila nangita sa sulod sa totolo ka adlaw, apan siya wala hikaplagi.I` xUg sila ming-ingon kaniya: Tan-awa karon, anaa uban sa imong mga alagad ang kalim-an nga kusganon nga mga tawo; palakta sila, kami nagahangyo kanimo, ug pangitaa ang imong agalon, tingali kaha nga ang Espiritu ni Jehova mikuha kaniya, ug gibutang siya sa kabukiran kun sa kawalogan. Ug siya miingon: Dili kamo magpadala. _ xUg sa pagkakita kaniya sa mga anak nga lalake sa mga manalagna nga didto sa Jerico atbang kaniya, sila ming-ingon: Ang espiritu ni Elias nagapuyo kang Eliseo. Ug sila nangadto sa pagtagbo kaniya, ug mingyukbo sa ilang kaugalingon sa yuta sa atubangan niya.t^cxUg iyang gikuha ang manto ni Elias nga nahulog gikan kaniya, ug gibunalan ang mga tubig, ug miingon: Hain man si Jehova, ang Dios ni Elias? ug sa iyang gibunalan usab ang mga tubig, nangabahin sila dinhi ug didto; ug si Eliseo mitabok.v]gx Iya nga gikuha usab, ang manto ni Elias nga nahulog gikan kaniya, ug mibalik, ug mitindog sa tampi sa Jordan.\}x Ug si Eliseo nakakita niini, ug siya misinggit: Amahan ko, amahan ko, ang mga carro sa Israel ug ang mga nanagkabayo niini! Ug siya wala na makakita kaniya: ug iyang gikuptan ang iyang kaugalingong mga saput, ug kini gigisi niya sa duruha ka bahin.}[ux Ug nahitabo, sa diha nga sila nagpadayon pa gayud, ug nagsulti, ania karon, may mapakita nga usa ka carro sa kalayo, ug mga kabayo nga kalayo, nga nagbulag kanila ang usa sa usa; ug si Elias mikayab ngadto sa langit pinaagi sa usa ka alimpulos.MZx Ug siya miingon: Ikaw nagahangyo sa usa ka malisud nga butang: bisan pa niana , kong ikaw makakita kanako sa diha nga ako kuhaon na gikan kanimo, mahimo kini kanimo; apan kong dili, dili mamahimo. Yx Ug nahitabo, sa pagpakatabok na nila, nga si Elias miingon kang Eliseo: Pangayo unsay akong buhaton alang kanimo, sa dili pa ako kuhaon gikan kanimo. Ug si Eliseo miingon: Ako nagahangyo kanimo, himoa nga ang pinilo nga pahat sa imong espiritu mokunsad kanako.-XUxUg gikuha ni Elias ang iyang manto, ug iyang gilimin, ug gibunalan ang mga tubig, ug sila nangabahin dinhi ug didto, mao nga silang duha nanabok sa mamala nga yuta.&WGxUg kalim-an ka tawo sa mga anak nga lalake sa mga manalagna nangadto, ug nanagtindog atbang kanila sa halayong dapit: ug silang duha nanindog duol sa Jordan.~VwxUg si Elias miingon kaniya: Pabilin dinhi, ako nagahangyo kanimo; kay si Jehova nagpaadto kanako ngadto sa Jordan. Ug siya miingon: Ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi ako dili mobulag kanimo. Ug silang duha nanagpadayon.UxUg ang mga anak nga lalake sa mga manalagna nga didto sa Jerico mingduol kang Eliseo, ug ming-ingon kaniya: Nahibalo ba ikaw nga ang imong agalon kuhaon ni Jehova gikan sa imong ulo niining adlawa? Ug siya mitubag: Oo, ako nahibalo niini; humilom kamo. T xUg si Elias miingon kaniya: Eliseo, pabilin dinhi, ako nagahangyo kanimo; kay si Jehova nagpaadto kanako ngadto sa Jerico. Ug siya miingon; Ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi, ako dili mobulag kanimo. Busa sila ming-adto sa Jerico.SxUg ang mga anak nga lalake sa mga manalagna nga didto sa Beth-el ming-adto kang Eliseo, ug miingon kaniya: Nahibalo ba ikaw nga ang imong agalon kuhaon ni Jehova gikan sa imong ulo niining adlawa? Ug siya miingon: Oo, ako nahibalo niini; humilom kamo.%RExUg si Elias miingon kang Eliseo: Pabilin dinhi, ako nagahangyo kanimo; kay si Jehova nagpaanhi kanako sa gilay-on nga kutob sa Beth-el. Ug si Eliseo miingon: Ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi, ako dili mobulag kanimo. Busa sila minglugsong ngadto sa Beth-el."Q AxUg nahitabo sa diha nga buot ni Jehova kuhaon si Elias pinaagi sa usa ka alimpulos ngadto sa langit, nga si Elias miadto uban kang Eliseo sukad sa Gilgal.P xKaron ang nahibilin nga mga buhat ni Ochozias nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?\O 5xBusa siya namatay sumala sa pulong ni Jehova nga gipamulong ni Elias. Ug si Joram nagsugod sa paghari ilis kaniya sa ikaduha nga tuig ni Joram anak ni Josaphat hari sa Juda; tungod kay siya walay anak nga lalake.XN -xUg siya miingon kaniya: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ingon nga nakita nga ikaw nagpadala ug mga sinugo sa pagpangutana kang Baal-zebub, ang dios sa Ecron, tungod ba kay walay Dios sa Israel maoy hinungdan nga nangutana ka sa iyang pulong? busa ikaw dili manaug gikan sa higdaanan nga imong gisak-an, apan sa pagkatinuod mamatay ikaw.!M ?xUg ang manolonda ni Jehova miingon kang Elias: Lumugsong ka uban kaniya: ayaw kahadlok kaniya. Ug siya mitindog, ug milugsong uban kaniya ngadto sa hari.RL !xAnia karon, may kalayo nga nanaug gikan sa langit, ug miut-ut sa duha ka capitan sa kalim-an nga inubanan sa ilang mga tagkalim-an; apan karon himoon unta ang akong kinabuhi nga mahal sa imong mga mata.K x Ug nagpaadto na usab siya sa ikatolo nga capitan sa tagkalim-an uban sa iyang kalim-an. Ug ang ikatolo ka capitan sa tagkalim-an mitungas, ug miabut ug miluhod sa atubangan ni Elias, ug naghangyo kaniya, ug miingon kaniya: Oh tawo sa Dios, ako nagahangyo kanimo, himoon unta ang akong kinabuhi ug ang kinabuhi niining kalim-an nga imong mga alagad, nga mahal sa imong panan-aw.xJ mx Ug si Elias mitubag ug miingon kanila: Kong ako ang usa ka tawo sa Dios, pakanaugon unta ang kalayo gikan sa langit, ug ut-uton ikaw ug ang imong kalim-an. Ug ang kalayo sa Dios nanaug gikan sa langit, ug giut-ut siya ug ang iyang kalim-an.FI  x Ug siya nagpadala pag-usab ug laing capitan sa tagkalim-an uban sa iyang kalim-an. Ug siya mitubag ug miingon kaniya: Oh tawo sa Dios, sa ingon niini namulong ang hari: Lumugsong ka pagdali.H  x Ug si Elias mitubag ug miingon sa capitan sa tagkalim-an: Kong ako usa ka tawo sa Dios, pakanaugon unta ang kalayo gikan sa langit, ug sunogon ikaw ug ang imong tagkalim-on. Ug dihay kalayo nga nanang gikan sa langit, ug giut-ut siya ug ang iyang kalim-an. G x Unya ang hari nagpadala ngadto kaniya ug usa ka capitan sa tagkalim-an uban sa iyang kalim-an. Ug siya mitungas ngadto kaniya: ug, ania karon, siya naglingkod sa kinatumyan sa bungtod. Ug siya misulti kaniya: Oh tawo sa Dios, ang hari miingon: Lumugsong ka.0F ]xUg sila mingtubag kaniya: Siya usa ka tawo nga balhiboon, ug nagbakus sa usa ka bakus nga panit libut sa iyang hawak. Ug siya miingon: Kadto mao si Elias ang Tisbinhon.zE qxUg siya miingon kanila: Unsa ang kinaiya sa tawo nga nakigkita kaninyo, ug nagsugilon kaninyo niining mga pulonga?D /xUg sila miingon kaniya: May usa ka tawo nga nakigkita kanamo, ug miingon kanamo: Lakaw, bumalik kamo ngadto sa hari nga nagpaadto kaninyo, ug ingna siya: Kini mao ang giingon ni Jehova: Tungod ba kay walay Dios sa Israel maoy hinungdan nga ikaw nagapaadto sa pagpangutana kang Baalzebub, ang dios sa Ecron? busa ikaw dili manaug gikan sa higdaanan nga imong gisak-an, apan sa pagkatinuod ikaw mamatay.`C =xUg ang mga sinugo namalik ngadto kaniya, ug siya miingon kanila: Nganong nahibalik kamo?$B ExBusa karon sa ingon niini namulong si Jehova: Ikaw dili manaug gikan sa higdaanan nga imong gisak-an, apan sa pagkatinuod ikaw mamatay. Ug si Elias milakaw.A ;xApan ang manolonda ni Jehova miingon kang Elias ang Tisbinhon: Tumindog ka, tumungas ka aron hibalagon mo ang mga sinugo sa hari sa Samaria, ug ingna sila: Tungod ba kay walay Dios diha sa Israel, maoy hinungdan nga kamo moadto sa pagpangutana kang Baal-zebub, ang dios sa Ecron?@ xUg si Ochozias nahulog lahus sa kinuroskuros sa iyang kinatas-an nga lawak didto sa Samaria ug nasakit siya : ug siya nagpadala ug mga sinugo, ug miingon kanila: Lakaw, pangutan-a si Baal-zebub, ang dios sa Ecron, kong mamaayo ba ako niining sakita.J? xUg ang Moab mialsa batok sa Israel sa tapus ang kamatayon ni Achab.>7n5Ug siya nag-alagad kang Baal, ug nagsimba kaniya, ug naghagit sa pagkasuko kang Jehova, ang Dios sa Israel, sumala sa tanang gibuhat sa iyang amahan.h=Kn4Ug siya naghimo niadtong dautan diha sa mga mata ni Jehova, ug naglakat sa dalan sa iyang amahan, ug sa dalan sa iyang inahan, ug sa dalan ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya nga ang Israel makasala.J<n3Si Ochozias, ang anak nga lalake ni Achab nagsugod paghari sa Israel didto sa Samaria sa ikanapulo ug pito ka tuig ni Josaphat nga hari sa Juda, ug siya naghari sulod sa duha ka tuig sa Israel.B;n2Ug si Josaphat natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David nga iyang amahan; ug si Joram nga iyang anak nga lalake naghari nga ilis kaniya.6:gn1Unya si Ochozias, ang anak nga lalake ni Achab, miingon kang Josaphat: Paubana ang akong mga alagad sa imong mga sulogoon didto sa mga sakayan. Apan si Josaphat wala mobuot./9Yn0Si Josaphat naghimo ug mga sakayan sa Tarsis aron sa pag-adto sa Ophir tungod sa bulawan: apan wala sila moadto; kay ang mga sakayan nangadugmok didto sa Ezion-geber.;8sn/Ug walay hari sa Edom: usa ka gobernador maoy hari.7n.Ug ang nahibilin sa mga sodomhanon, nga napabilin sa mga adlaw sa iyang amahan nga si Asa, iyang gipapahawa gikan sa yuta.96mn-Karon ang uban nga mga buhat ni Josaphat, ug ang iyang gahum nga iyang gipakita, ug giunsa niya paggubat, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?35cn,Ug si Josaphat nakigdait sa hari sa Israel.49n+Ug siya naglakat sa tanang dalan ni Asa nga iyang amahan; siya wala tumipas gikan niana, nga nagabuhat sa matarung diha sa mga mata ni Jehova: apan ang mga hatag-as nga dapit wala makuha; ang katawohan nanghalad pa gayud ug nanagsunog sa incienso diha sa hatag-as nga mga dapit.^37n*Si Josaphat may katloan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa kaluhaan ug lima ka tuig sa Jerusalem. Ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Azuba, ang anak nga babaye Silai.{2qn)Ug si Josaphat ang anak nga lalake ni Asa nagsugod sa paghari sa Juda sa ikaupat ka tuig ni Achab, hari sa Israel.y1mn(Busa si Achab natulog uban sa iyang mga amahan; ug si Ochozias nga iyang anak nga lalake mihari nga ilis kaniya.s0an'Karon ang nahabilin sa mga buhat ni Achab, ug ang tanan nga iyang gibuhat, ug ang balay nga garing nga iyang gitukod, ug ang tanang mga ciudad nga iyang gitukod, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?Z//n&Ug ilang gihugasan ang carro didto sa linaw sa Samaria; ug ang mga iro nanagtila sa iyang dugo (karon ang mga bigaon nanagpanghugas sa ilang kaugalingon didto); sumala sa pulong ni Jehova nga iyang gipamulong.i.Mn%Busa ang hari namatay, ug gidala ngadto sa Samaria; ug ilang gilubong ang hari didto sa Samaria.?-yn$Ug dihay usa ka singgit gikan sa tibook nga panon sa hapit na mosalop ang adlaw, nga nagaingon: Tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang ciudad, ug tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang yuta.@,{n#Ug ang gubat mikusog niadtong adlawa: ug ang hari gibilin sa iyang carro atbang sa mga Sirianhon, ug namatay sa pagkagabii; ug ang dugo miagay gikan sa samad ngadto sa ilalum sa carro +n"Ug may usa ka tawo nga mingpana sa iyang pana nga dili tinuyo, ug naigo ang hari sa Israel sa taliwala sa sinumpayan sa salokot: busa siya miingon sa cochero sa iyang carro: Pabalika ang imong kamot, ug dad-a ako gawas sa panon; kay daku ang akong pagkasamad. *n!Ug nahitabo sa pagkakita sa mga capitan sa mga carro nga kadto dili diya hari sa Israel, sila mingbalik gikan sa paglutos kaniya.W))n Ug nahitabo sa pagkakita sa mga capitan sa mga carro ni Josaphat nga sila miingon: Sa pagkatinuod kini mao ang hari sa Israel; ug sila mingtipas aron sa pagpakig-away batok kaniya: ug si Josaphat misinggit.@({nKaron ang hari sa Siria nagsugo sa katloan ug duha ka mga capitan sa iyang mga carro, nga nagaingon: Ayaw pagpakig-away batok sa diyutay bisan sa daku, gawas lamang sa hari sa Israel.n'WnUg ang hari sa Israel miingon kang Josaphat: Ako magatakuban sa akong kaugalingon, ug moadto sa gubat; apan magsul-ob ikaw sa imong mga bisti nga harianon. Ug ang hari sa Israel nagtakuban sa iyang kaugalingon ug miadto sa gubat.g&InBusa ang hari sa Israel ug si Josaphat, ang hari sa Juda, mitungas ngadto sa Ramoth sa Galaad.&%GnUg si Micheas miingon: Kong ikaw mobalik gayud sa kalinaw, si Jehova wala magsulti pinaagi kanako. Ug siya miingon: Pamati kamo, mga katawohan, kamong tanan.<$snUg ingna: Kini mao ang gipamulong sa hari: Ibutang kining tawohana sa bilanggoan, ug pakan-a siya sa tinapay sa kasakit ug tubig sa kasakit, hangtud nga ako makaanha sa pakigdait.#9nUg ang hari sa Israel miingon: Kuhaa si Micheas, ug dad-a siya ngadto kang Ammon, ang gobernador sa ciudad, ug kang Joas, ang anak nga lalake sa hari;"9nUg si Micheas miingon: Ania karon, makita mo ra niadtong adlawa, sa diha nga ikaw moadto sa kinahilitan nga mga lawak sa pagtago sa imong kaugalingon.=!unUnya si Sedechias ang anak nga lalake ni Chanaana miduol, ug gisagpa si Micheas sa aping, ug miingon: Diin nga dalana moadto ang Espiritu ni Jehova gikan kanako sa pagsulti kanimo?; qnKaron tungod niini, ania karon, si Jehova nagbutang ug usa ka bakakong espiritu sa baba sa tanan niining imong mga manalagna; ug si Jehova namulong sa kadautan mahitungod kanimo.tcnUg si Jehova miingon kaniya: Sa unsang paagi? Ug siya miingon: Ako moadto, ug magpakabakakon nga espiritu sa baba sa tanan sa iyang mga manalagna. Ug siya miingon: Ikaw mohaylo kaniya, ug makadaug usab: lumakaw ka, ug buhata ang ingon.sanUg may migula nga usa ka espiritu, ug mitindog sa atubangan ni Jehova ug miingon: Ako maoy mohaylo kaniya.6gnUg si Jehova miingon: Kinsa ang magahaylo kang Achab, aron moadto ug molumpag sa Ramoth sa Galaad? Ug ang usa namulong niining paagiha; ug ang lain namulong nianang paagiha.MnUg si Micheas miingon: Busa mamati ka sa pulong ni Jehova: nakita ko si Jehova nga nagalingkod sa iyang trono, ug ang tanang panon sa langit nanagtindog tupad kaniya sa iyang too ug sa iyang wala.9nUg ang hari sa Israel miingon kang Josaphat: Wala ba ako magsugilon kanimo nga siya dili buot magatagna sa maayo mahitungod kanako, kondili sa dautan?jOnUg siya miingon: Nakita ko ang tibook Israel nga nagtibulaag sa ibabaw sa mga kabukiran, sama sa mga carnero nga walay magbalantay: si Jehova miingon: Kini walay agalon; papaulia silang tagsatagsa sa iyang balay sa pakigdait.nUg ang hari miingon kaniya: Nakapila ba nga ikaw gipapanumpa ko nga magsulti ka sa lunsay matuod kanako sa ngalan ni Jehova?|snUg sa paghiadto niya sa hari, ang hari miingon kaniya: Micheas, moadto ba kami sa Ramoth sa Galaad sa pagpakiggubat, kun biyaan ba lamang namo kini? Ug siya mitubag: Tumungas kamo ug magmauswagon; ug si Jehova magahatag niana sa kamot sa hari.tcnUg si Micheas miingon: Ingon nga si Jehova buhi, unsay igasulti ni Jehova kanako, kini maoy akong igasulti.2_n Ug ang sulogoon nga miadto sa pagtawag kang Micheas misulti kaniya, nga nagaingon: Tan-awa karon, ang mga pulong sa mga manalagna nagpadayag sa maayo alang sa hari sa usa ka baba lamang : himoa ang imong pulong ako nagahangyo kanimo, nga mamaingon sa pulong sa usa kanila, ug magsulti ka ug maayo.9mn Ug ang tanang mga manalagna nanagpanagna sa ingon, nga nanag-ingon: Tumungas ka ngadto sa Ramoth sa Galaad, ug pagmauswagon ka; kay si Jehova magatugyan niana sa kamot sa hari.^7n Ug si Sedechias ang anak nga lalake ni Chanaana naghimo alang kaniya sa mga sungay nga puthaw, ug miingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Uban niini pagasungayon mo ang mga Sirianhon, hangtud nga sila maut-ut.n Karon ang hari sa Israel ug si Josaphat, ang hari sa Juda, nanaglingkod ang tagsatagsa sa iyang trono, nga nanagsul-ob sa ilang bisti nga harianon, sa usa ka dapit nga dayag sa usa ka tugkaran sa pultahan sa Samaria; ug ang tanang mga manalagna sa ilang atubangan.}un Unya ang hari sa Israel mitawag ug usa ka punoan, ug miingon: Kuhaa pagdali si Micheas, ang anak nga lalake ni Imla.U%nUg ang hari sa Israel miingon kang Josaphat: Ania pay usa ka tawo nga pinaagi kaniya makapangutana kita mahitungod kang Jehova nga mao si Micheas: anak nga lalake ni Imla: apan ako nagadumot kaniya; kay siya wala magpanagna ug maayo mahitungod kanako, kondili sa dautan. Ug si Josaphat miingon: Dili unta magsulti ang hari sa ingon.vgnApan si Josaphat miingon: Wala bay lain nga manalagna ni Jehova gawas niini , aron makapangutana kita kaniya?#nUnya ang hari sa Israel nagtigum sa mga manalagna, nga duolan sa upat ka gatus ka tawo, ug miingon kanila: Moadto ba ako batok sa Ramoth sa Galaad sa pagpakiggubat, kun biyaan ko ba kini ? Ug sila miingon: Tumungas ka; kay ang Ginoo magatugyan niini sa kamot sa hari.p[nUg si Josaphat miingon sa hari sa Israel: Mangutana ka una, ako nagahangyo kanimo, sa pulong ni Jehova. nUg siya miingon kang Josaphat: Mouban ka kanako ngadto sa gubat batok sa Ramoth sa Galaad? Ug si Josaphat miingon sa hari sa Israel: 1 Ako ingon man ikaw, ang akong katawohan ingon man ang imong katawohan, ang akong mga kabayo ingon man ang imong mga kabayo.= unUg ang hari sa Israel miingon sa iyang mga sulogoon: Nahibalo ba kamo nga ang Ramoth sa Galaad ato, ug kita nanagpakahilum, ug kini wala kuhaa nato gikan sa kamot sa hari sa Siria?m UnUg nahitabo sa ikatolo ka tuig, nga si Josaphat ang hari sa Juda milugsong ngadto sa hari sa Israel.Y  /nUg sila nagpadayon nga walay gubat totolo ka tuig sa taliwala sa Siria ug Israel.. WnNakita mo ba kong giunsa ni Achab ang pagpaubos sa iyang kaugalingon sa akong atubangan? tungod kay siya nagpaubos sa iyang kaugalingon sa akong atubangan, dili ko dad-on ang kadautan sulod sa iyang mga adlaw; apan sulod sa adlaw sa iyang anak nga lalake dad-on ko ang kadautan sa iyang balay.RnUg ang pulong ni Jehova midangat kang Elias ang Tisbinhon, nga nagaingon:V'nUg nahitabo sa pagkadungog ni Achab niadtong mga pulonga, iyang gigisi ang iyang mga saput, ug nagsul-ob sa sako sa iyang lawas, ug nagpuasa, ug mihigda nga nagsul-ob sa sako, ug milakat sa dakung kahilum.;qnUg naggawi sa pagkadulumtanan gayud pinaagi sa pagnunot sa mga larawan sumala sa tanan nga gihimo sa mga Amorehanon, nga gisalikway ni Jehova sa atubangan sa mga anak sa Israel.)'In(Apan walay sama kang Achab, nga nagabaligya sa iyang kaugalingon sa pagbuhat sa dautan diha sa mga mata ni Jehova, nga gisugyotan ni Jezabel nga iyang asawa.1nSiya nga mamatay uban kang Achab sa ciudad pagakan-on sa mga iro; ug siya nga mamatay diha sa kapatagan pagatuktokon sa mga langgam sa kalangitan. nUg mahitungod kang Jezabel usab namulong si Jehova, nga nagaingon: Ang mga iro magakaon kang Jezabel tupad sa kuta ni Jezreel.winUg himoon ko ang imong balay nga sama sa balay ni Jeroboam nga anak nga lalake ni Nabat, ug sama sa balay ni Baasa ang anak nga lalake ni Ahias tungod sa paghagit nga imong gihagit kanako sa pagkasuko, ug naghimo sa Israel sa pagpakasala.dCnAnia karon, ako magadala sa kadautan nganha sa ibabaw nimo, ug magsilhig gayud kanimo, ug magaputol gikan kang Achab sa tagsatagsa ka anak nga lalake, ug kaniya nga natakpan ug kaniya nga nahabilin bisan diin sa Israel.Z/nUg si Achab miingon kang Elias: Nakaplagan mo ba ako, oh akong kaaway? Ug siya mitubag: Nakaplagan ko ikaw, tungod kay gibaligya mo ang imong kaugalingon sa pagbuhat niadtong dautan diha sa mga mata ni Jehova.&GnUg sumulti ka kaniya, nga magaingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Gipatay mo ba, ug panag-iyahon mo usab? Ug ikaw mamulong kaniya sa pag-ingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Sa dapit diin ang mga iro mitila sa dugo ni Naboth, ang mga iro motila sa imong dugo, bisan ang imo.H~ nTumindog ka, lumugsong ka aron sa pagpakigkita kang Achab nga hari sa Israel, nga nagapuyo sa Samaria: ania karon, siya anaa sa kaparrasan ni Naboth, diin siya milugsong aron manag-iya niana.Q}nUg ang pulong ni Jehova midangat kang Elias ang Tisbinhon nga nagaingon:*|OnUg nahitabo sa pagkadungog ni Achab nga si Naboth patay na, nga si Achab mitindog aron sa pag-adto sa kaparrasan ni Naboth, ang Jezreelnon, aron manag-iya niini.{/nUg nahitabo, nga sa pagkadungog ni Jezabel nga si Naboth gibato, ug patay na, si Jezabel miingon kang Achab: Tumindog ka, panag-iyaha ang kaparrasan ni Naboth ang Jezreelnon nga iyang gidumili sa paghatag kanimo pinaagi sa salapi: kay si Naboth dili buhi, kondili patay na.`z;nUnya sila nagpasugo ngadto kang Jezabel, nga nagaingon: Si Naboth gibato ug namatay na.Hy n Ug ang duha ka tawo, nga mga dautang tawo, miabut ug milingkod sa atbang niya: ug ang mga dautang tawo mingsaksi batok kaniya, bisan batok kang Naboth, sa atubangan sa katawohan, nga nag-ingon: Si Naboth nagtunglo sa Dios ug sa hari. Unya ilang gidala siya ngadto sa gawas sa ciudad, ug gibato siya ngadto sa kamatayon. H5~}||Y{)zyFxwwPvuttLsrqpp'on0mllk]jihgnfKeedc2b8a``8_x^y]\[ZYXWWUUToSSRRQgPPDONMLLYKJJ_I8HuGFF%E1DYCBB(A@??>],,R+f*)(''7&%%r$#"!! @Do ;|_+l^ e } UAH0-[x Busa si Jehu mitungtong sa usa ka carro, ug miadto ngadto sa Jezreel; kay si Joram mihigda didto. Ug si Ochozias ang hari sa Juda milakaw aron sa pagtan-aw kang Joram.A,}x Apan si hari Joram nahiuli aron ayohon didto sa Jezreel sa mga samad nga gihatag sa mga Sirianhon kaniya, sa pagpakig-away niya batok kang Hazael nga hari sa Siria). Ug si Jehu miingon: Kong kini maoy imong hunahuna, nan walay pagawason ug pagulaon sa gawas sa ciudad, sa pag-adto sa pagsugilon niini sa Jezreel.Y+-x Busa si Jehu ang anak nga lalake ni Josaphat nga anak nga lalake ni Nimsi, mibudhi batok kang Joram, (Karon si Joram nagbantay sa Ramothgalaad, siya ug ang tibook Israel, tungod kang Hazael nga hari sa Siria;J*x Unya sila nanagdali, ug nanagkuha ug tagsatagsa ka tawo sa iyang saput, ug gibutang kini sa ilalum kaniya sa kinatumyan sa hagdanan, ug gipatunog ang trompeta, nga nagaingon: Si Jehu maoy hari.h)Kx Ug sila ming-ingon: Bakak kini; suginli kami karon. Ug siya miingon: Sa ingon niini ug sa ingon niana namulong siya kanako, nga nagaingon: Sa ingon niini namulong si Jehova: Ako nagdihog kanimo nga hari sa ibabaw sa Israel.i(Mx Busa si Jehu miadto sa mga alagad sa iyang mga ginoo: ug may usa nga miingon kaniya: Maayo ba ang tanan? Nganong mianhi kining buang nga tawo kanimo? Ug siya miingon kanila: Kamo nakaila sa tawo ug unsa ang iyang gipamulong. 'x Ug ang mga ito magakaon kang Jezabel sa dapit sa Jezreel, ug walay magalubong kaniya. Ug iyang gibuksan ang ganghaan, ug mikalagiw.&+x Ug buhaton ko ang balay ni Achab sama sa balay ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, ug sama sa balay ni Baasa ang anak nga lalake ni Ahia.:%ox Kay ang tibook balay ni Achab mawala, ug pagaputlon ko gikan kang Achab ang tagsatagsa ka bata nga lalake, ug kaniya nga natakpan ug kaniya nga biniyaan sa bisan diin sa Israel.J$x Ug pagalaglagon mo ang balay ni Achab nga imong agalon, aron ako makapanimalos sa dugo sa akong mga lagad nga mga manalagna, ug ang dugo sa tanang mga alagad ni Jehova diha sa kamot ni Jezabel.#}x Ug siya mitindog, ug misulod ngadto sa balay; ug iyang gibubo ang lana sa iyang ulo, ug miingon kaniya: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ako nagdihog kanimo nga hari sa ibabaw sa katawohan ni Jehova, bisan sa ibabaw sa Israel._"9x Ug sa pagdangat niya, ania karon, ang mga capitan sa panon nanaglingkod; ug siya miingon: Ako may usa ka tuyo kaninyo, Oh capitan. Ug si Jehu miingon: Kang kinsa kanamong tanan? Ug siya miingon: Kanimo, Oh capitan._!9x Busa ang batan-on, bisan ang batan-on nga tawo nga manalagna, miadto sa Ramoth-galaad.O x Unya kuhaa ang sudlanan sa lana, ug ibubo sa iyang ulo, ug ingna: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Gihidhiran ko ikaw nga hari sa Israel. Unya buksi ang ganghaan, ug kumalagiw ka ug ayaw paghulat.b?x Ug sa pagdangat nimo didto, pangitaa si Jehu ang anak nga lalake ni Josaphat ang anak nga lalake ni Nimsi, ug sumulod ka, ug patindoga siya gikan sa iyang mga kaigsoonan, ug dad-a siya ngadto sa usa ka dapit sa sulod.Z 1x Ug si Eliseo ang manalagna, mitawag ug usa sa mga anak nga lalake sa mga manalagna, ug miingon kaniya: Baksi ang imong hawak, ug bitbita sa imong kamot kining sudlanan sa lana, ug lakaw ngadto sa Ramoth-galaad.]5xUg ang hari nga si Joram mipauli aron ayohon sa Jezreel sa mga samad nga gihatag kaniya sa mga Sirianhon sa Ramoth, sa pagpakig-away niya batok kang Hazael nga hari sa Siria. Ug si Ochozias, ang anak nga lalake ni Joram, hari sa Juda, milugsong aron sa pagtan-aw kang Joram, ang anak nga lalake ni Achab sa Jezreel, tungod kay siya nagdaut.)MxUg siya miuban kang Joram, ang anak ni Achab sa pagpakiggubat batok kang Jazael hari sa Siria didto sa Ramoth-galaad, ug ang mga Sirianhon nakasamad kang Joram.;qxUg siya naglakat sa dalan sa balay ni Achab, ug naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ingon sa gibuhat sa balay ni Achab. Kay siya mao ang umagad nga lalake sa balay ni Achab.U%xKaluhaan ug duha ang panuigon ni Ochozias sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari ug usa ka tuig sa Jerusalem. Ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Athalia ang anak nga babaye ni Omri hari sa Israel.&GxSa ikanapulo ug duha ka tuig ni Joram ang anak nga lalake ni Achab hari sa Israel, si Ochozias ang anak nga lalake ni Joram hari sa Juda nagsugod sa paghari.-UxUg si Joram natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David; ug si Ochozias nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.-xUg ang nanghibilin sa mga buhat ni Joram, ug ang tanan nga iyang gibuhat, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?}uxBusa ang Edom mialsa gikan sa ilalum sa kamot sa Juda hangtud niining adlawa. Unya si Libna mialsa sa maong panahon. xUnya si Joram miadto ngadto sa Seir, ug uban ang tanan niyang mga carro: ug mibangon siya sa pagkagabii, ug gidasmagan ang mga Edomhanon nga naglibut kaniya, ug ang mga capitan sa mga carro; ug ang mga katawohan nangalagiw ngadto sa ilang mga balong-balong.zoxSa iyang mga adlaw ang Edom mialsa gikan sa kamot sa Juda, ug naghimo ug usa ka hari ibabaw sa ilang kaugalingon.]5xApan si Jehova wala mobuot nga laglagon ang Juda, tungod lamang kang David nga iyang alagad, ingon nga siya misaad kaniya sa paghatag kaniya ug usa ka lamparahan alang sa iyang mga anak ngadto sa walay katapusan.NxUg siya naglakat sa dalan sa mga hari sa Israel, sumala sa gihimo sa balay ni Achab: kay diha kaniya ang anak nga babaye ni Achab nga iyang naasawa; ug siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova.~wxKatloan ug duha ka tuig ang iyang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari sa walo ka tuig sa Jerusalem.JxUg sa ikalima ka tuig ni Joram ang anak nga lalake ni Achab hari sa Israel, si Josaphat nga kaniadto hari sa Juda, si Joram ang anak nga lalake ni Josaphat nga hari sa Juda nagsugod sa paghari.G xUg nahitabo sa pagkaugma, nga iyang gikuha ang tabon sa higdaanan, ug kini gituslob sa tubig, ug gibuklad sa iyang nawong, sa pagkaagi nga siya namatay: ug si Hazael naghari nga ilis kaniya.LxBusa siya mipahawa gikan kang Eliseo, ug miadto sa iyang agalon; nga miingon kaniya: Unsay giingon ni Eliseo kanimo? Ug siya mitubag: Siya nagsugilon kanako nga ikaw sa pagkatinuod mamaayo gayud.G  x Ug si Hazael miingon: Apan unsa ba ang imong alagad, nga usa lamang ka iro, nga siya magbuhat niining dakung butang? Ug si Eliseo mitubag: Si Jehova napakita kanako nga ikaw mahari sa Siria.Z /x Ug si Hazael miingon: Nganong naghilak ang akong ginoo? Ug siya mitubag: Tungod kay ako nahibalo sa dautan nga imong pagabuhaton sa mga anak sa Israel: ang ilang mga kuta imong pagasunogon, ug ang ilang mga batan-on imong pagapatyon sa pinuti, ug magadugmok ka sa mga gagmay nga bata, ug pagahaw-angan mo ang ilang mga babaye nga mabdos.t cx Ug iyang gitutuk sa kanunay ang iyang nawong kaniya , hangtud nga siya naulaw: ug ang tawo sa Dios mihilak. 'x Ug si Eliseo miingon kaniya: Lakaw, ingna siya: Ikaw sa pagkatinuod mamaayo: apan si Jehova nagpakita kanako nga siya sa pagkatinuod mamatay.^ 7x Busa si Hazael miadto sa pagpakighibalag kaniya, ug nagdala ug usa ka gasa uban kaniya, gikan sa tanang maayong butang sa Damasco, nga gilulan sa kap-atan ka camello, ug miadto ug mitindog sa atubangan niya, ug miingon: Ang imong anak, si Ben-adad, hari sa Siria, nagpaanhi kanako nganhi kanimo, nga nagaingon: Mamaayo ba ako niining sakita?PxUg ang hari miingon kang Hazael: Pagdala ug usa ka gasa diha sa imong kamot, ug lakaw, hibalaga ang tawo sa Dios, ug pangutana kang Jehova pinaagi kaniya, sa pag-ingon: Mamaayo ba ako niining sakita?!=xUg si Eliseo miadto sa Damasco; ug si Ben-adad, ang hari sa Siria, nagmasakiton; ug gisugilon kaniya, sa pag-ingon: Ang tawo sa Dios nagapaingon nganhi.mUxUg sa nangutana ang hari sa babaye, iyang gisuginlan siya. Busa ang hari nagtudlo kaniya sa usa ka punoan, nga nagaingon: Iuli ang tanan nga iya, ug ang tanang abut sa uma sukad sa adlaw nga siya mitalikod sa yuta hangtud karon,=uxUg nahitabo, sa nagasugilon siya sa hari sa iyang pagbanhaw kaniya nga namatay, nga, ania karon, ang babaye, kansang anak gibanhaw ni Eliseo, nagsangpit sa hari tungod sa iyang balay ug sa iyang yuta. Ug si Giesi miingon: Ginoo ko, Oh hari, kini mao ang babaye, ug kini ang iyang anak nga gibanhaw ni Eliseo.6gxKaron ang hari nakigsulti uban kang Giesi, ang alagad sa tawo sa Dios, nga nag-ingon: Suginli ako, ako nangaliyupo kanimo, sa tanang dagkung mga butang nga gihimo ni Eliseo.I xUg nahitabo sa katapusan sa pito ka tuig, nga ang babaye mibalik gikan sa yuta sa mga Filistehanon: ug siya miadto ngadto sa hari aron sa pagpakilooy sa hari mahitungod sa iyang balay ug yuta./YxUg ang babaye mitindog, ug naghimo sumala sa pulong sa tawo sa Dios; ug siya milakaw uban sa iyang sulod-balay, ug mipuyo sa yuta sa mga Filistehanon sa pito ka tuig. xUg si Eliseo misulti sa babaye; kansang anak nga lalake iyang gibanhaw, nga nagaingon: Tindog, ug lumakaw ka ug ang imong sulod-balay, ug pumuyo sa bisan diin ikaw makapuyo: kay si Jehova nagpatawag ug usa ka gutom; ug mahitabo usab kini sa yuta sa pito ka tuig.jOxMao kini ang nahitabo kaniya; kay gitamakan siya sa katawohan didto sa ganghaan, ug siya namatay.xUg ang maong capitan mitubag sa tawo sa Dios, ug miingon: Karon, Tan-awa, kong si Jehova magahimo sa mga tamboanan sa langit, mahimo ba kaha kining butanga? Ug siya miingon: Ania karon, ikaw makakita niana sa imong mga mata, apan dili ka makakaon niini:[~1xUg nahitabo, sa nakasulti ang tawo sa Dios sa hari, nga nagaingon: Duha ka takus nga cebada sa usa ka siclo, ug usa ka takus nga binokbok sa usa ka siclo, manghiugma ingon niining taknaa sa ganghaan sa Samaria:}yxUg gitudlo sa hari ang capitan kang kinsang kamot iyang gisaligan nga magbantay kaniya sa ganghaan: ug ang katawohan nanagtunob kaniya diha sa ganghaan, ug siya namatay sumala sa gipamulong sa tawo sa Dios, nga namulong sa paghiadto niya sa hari.R|xUg ang katawohan nanggula, ug gikawatan ang campo sa mga Sirianhon. Busa usa ka takus nga fino nga harina gibaligya sa usa ka siclo, ug duha ka takus sa cebada usa ka siclo, sumala sa pulong ni Jehova.h{KxUg sila nangadto sunod kanila ngadto sa Jordan; ug, ania karon, ang tanang dalan nalukop sa mga panapton ug mga sudlanan nga gipanalibay sa mga Sirianhon sa ilang pagdali. Ug ang mga sulogoon nanibug ug gisuginlan ang hari.z#xBusa duha ka carro lakip ang mga kabayo ang ilang gikuha; ug nagpasugo ang hari sa panon sa mga Sirianhon, nga nagaingon: Adtoa ug tan-awa.Pyx Ug usa sa iyang mga sulogoon mitubag ug miingon: Pakuhaa ang uban, nangaliyupo ako kanimo, lima sa mga kabayo nga nahibilin, sa ciudad (ania karon, sila sama sa gidaghanon sa tanang panon sa Israel nga nanghibilin didto; ania karon, silal sama sa gidaghanon sa tanang panon sa Israel nga naut-ut); ug atong pasugoan ug tanawon.oxYx Ug ang hari mibangon sa pagkagabii, ug namulong sa iyang mga sulogoon: Ako karon magapakita kaninyo sa ginabuhat kanato sa mga Sirianhon. Sila nahibalo nga kita gigutom; busa nanghigula sila sa campo aron sa pagtago sa ilang kaugalingon diha sa kapatagan, nga nagaingon: Sa ilang paggula sa ciudad, dakpon ta sila nga buhi, ug manulod kita ngadto sa, ciudad.owYx Ug siya nagtawag sa mga magbalantay sa ganghaan: ug sila nanagsugilon niana sa sulod sa balay sa hari.Bvx Busa sila nangadto ug nanagtawag sa magbalantay sa ciudad, ug ilang gisuginlan sila, sa pag-ingon: Nanghiadto kami ngadto sa campo sa mga Sirianhon, ug ania karon, walay tawo didto, bisan tingog sa usa ka tawo, apan ang mga kabayo gipanghigot, ug ang mga asno gipanghigot, ug ang mga balong-balong mao sa gihapon.5uex Busa sila nanag-ingon sa usa ug usa: Kita wala magbuhat sa maayo; kining adlawa maoy usa ka adlaw sa mga maayong balita, ug managhilum kita: kong pabilin kita hangtud sa pagbanagbanag sa kabuntagon ang silot mahiapas kanato; busa umari kamo karon, mangadto kita ug magasugilon sa sulod-balay sa hari.at=xUg sa paghiabut niining mga sanlahon ngadto sa kinatumyan nga dapit sa campo, nanulod sila sa usa ka balong-balong, ug nangaon ug nanginum, ug nanagdala gikan didto sa salapi ug bulawan, ug saput, ug nanglakaw ug gitipigan kini; ug sila nanibug, ug mingsulod sa laing balong-balong, ug nakadala gikan didto usab, ug nanglakaw ug gitipigan kini.ssaxMaoy hinungdan nga sila namangon ug nangalagiw sa pagkabanagbanag, ug gibiyaan ang ilang mga balong-balong, ug ang ilang mga kabayo, ug ang ilang mga asno, bisan pa ang campo sa maong kahimtang, ug nangalagiw tungod sa ilang kinabuhi.Xr+xKay ang Ginoo naghimo sa panon sa mga Sirianhon sa pagpamati sa dinahunog sa mga carro, ug usa ka kaguliyang sa mga kabayo, ang usa ka dinaguok sa dakung panon: ug sila nanag-ingon sa usa ug usa: Ania karon, ang hari sa Israel nagsuhol batok kanato sa mga hari sa mga Hetehanon, ug sa mga hari sa mga taga-Egipto, sa pag-asdang kanato.NqxUg sila nanindog sa pagkabanag-banag, aron sa pag-adto ngadto sa campo sa mga Sirianhon; ug sa paghiabut nila ngadto sa kinatumyan nga dapit sa campo sa mga Sirianhon: Ania karon, walay tawo didto.Up%xKong kita umingon: Mosulod kita ngadto sa ciudad, nan ang gutom atua sa ciudad, ug kita mangamatay didto; ug kong kita manlingkod pa dinhi, mangamatay kita usab. Busa karon manlakat, ug mangadto kita ngadto sa panon sa mga Sirianhon: kong luwason kita nila nga buhi, mangabuhi kita; ug kong patyon kita nila, kita mangamatay lamang.#oAxKaron dihay upat ka tawong sanlahon sa tugkaran sa ganghaan, ug sila nanag-ingon sa usa ug usa: Nganong naglingkod kita dinhi hangtud nga kita mangamatay?&nGxUnya ang capitan kang kinsang kamot maoy gisaligan sa hari mitubag sa tawo sa Dios, ug miingon: Ania karon, kong si Jehova maghimo sa mga tamboanan sa langit, mahanabo kaha kining butanga? Ug siya miingon: Ania karon, ikaw makakita niana sa imong mga mata, apan dili ka makakaon niana. m xUg si Eliseo miingon: Patalinghugi ninyo ang pulong ni Jehova: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ugma ingon niining taknaa igabaligya ang usa ka takus nga harina nga fino sa usa ka siclo, ug ang duha ka takus nga cebada sa usa ka siclo, sa ganghaan sa Samaria.Wl)x!Ug sa diha nga nagasulti pa siya uban kanila, ania karon, ang sulogoon mianha kaniya, ug siya miingon: Ania karon, kining kadautan gikan kang Jehova; nganong magahulat pa ako kang Jehova niining gidugayona?k/x Apan si Eliseo milingkod sa sulod sa iyang balay, ug ang mga anciano nanaglingkod uban kaniya; ug ang hari nagpadala ug usa ka tawo gikan sa iyang atubangan: apan sa wala pa mahiabut kaniya ang sulogoon, siya miingon sa mga anciano: Tan-awa ninyo kong giunsa niining anak nga lalake sa usa ka mamumuno ang pagpadala aron sa pagkuha sa akong ulo? Tan-awa, kong ang sulogoon mahiabut, takpi ang ganghaan, ug gakuti ang ganghaan sa malig-on nga paggakut batok kaniya: dili ba ang tunob sa mga tiil sa iyang agalon anaa sa luyo niya?%jExUnya siya miingon: Ang Dios magahimo sa ingon kanako, ug kapin usab, kong ang ulo ni Eliseo, ang anak ni Saphat, magatindog sa ibabaw kaniya niining adlawa.pi[xUg nahitabo sa pagkadungog sa hari sa mga pulong sa babaye, nga iyang gigisi ang mga saput (karon siya milabay sa ibabaw sa kuta): ug ang katawohan mingtan-aw, ug, ania karon, siya may saput nga sako sa ilalum ibabaw sa iyang unod.7hixBusa among gilat-an ang akong anak, ug gikaon siya: ug giingon ko siya sa sunod nga adlaw. Ihatag na ang imong anak, aron siya kan-on nato; ug iyang gitipigan ang iyang anak.dgCxUg ang hari miingon kaniya: Unsay nakaingon kanimo? Ug siya mitubag: Kining babayehana miingon kanako: Ihatag ang imong anak nga lalake, aron kan-on ta siya niining adlawa, ug kan-on nato ang akong anak nga lalake ugma.f xUg siya miingon: Kong si Jehova wala magtabang kanimo, asa man ako ug itabang kanimo? Gikan sa giukan kun sa pug-anan sa vino? exUg sa milabay ang hari sa Israel sa ibabaw sa kuta, may usa ka babaye nga misinggit kaniya, nga nagaingon: Tabang, ginoo ko, O hari:d xUg may usa ka dakung gutom sa Samaria: ug, ania karon, ilang gilibutan kini, hangtud nga ang usa ka ulo sa asno gibaligya sa kawaloan ka siclo nga salapi, ug ang ikaupat ka bahin sa usa ka gantang sa iti sa salampati gibaligya sa lima ka siclo nga salapi.cxUg nahitabo sa tapus niini, nga si Ben-adad hari sa Siria, nagtigum sa tanan niyang panon, ug mitungas didto, ug gilibutan ang Samaria.Tb#xUg giandam niya ang dakung pagkaon alang kanila; ug sa nakakaon sila ug nakainum, iyang gipapauli sila ug nangadto sila sa ilang agalon. Ug ang mga panon sa Siria wala na moadto ngadto sa yuta sa Israel.pa[xUg siya mitubag: Dili ka maghampak kanila: hampakon mo ba kadtong imong mga dinakup uban sa imong pinuti ug sa imong pana? Pagbutang sa tinapay ug tubig sa atubangan nila aron sila makakaon ug makainum, ug mangadto sa ilang agalon.`xUg ang hari sa Israel miingon kang Eliseo, sa pagpakita niya kanila: Amahan ko, hampakon ko ba sila? hampakon ko ba sila?_{xUg nahitabo, sa pag-abut nila sa Samaria nga si Eliseo miingon. Jehova, bukha ang mga mata niining mga tawohana, aron sila makakita. Ug gibuka ni Jehova ang ilang mga mata, ug sila nakakita; ug, ania karon, sila didto sa kinataliwad-an sa Samaria.B^xUg si Eliseo miingon kanila: Kini dili mao ang dalan, ni mao kini ang ciudad: sunda ako, ug dad-on ko kamo ngadto sa tawo nga imong gipangita. Ug iyang gimandoan sila ngadto sa Samaria.?]yxUg sa paglugsong nila ngadto kaniya, si Eliseo nag-ampo kang Jehova, nga nag-ingon. Ako nagahangyo kanimo, butaan mo kining mga tawohana. Ug gibutaan sila sumala sa pulong ni Eliseo.#\AxUg si Eliseo nag-ampo, ug miingon: Jehova, ako nagaampo kanimo, bukha ang iyang mga mata, aron siya makakita. Ug gibuka ni Jehova ang mga mata niadtong batan-ong lalake, ug siya nakakita: ug, ania karon, ang bukid napuno sa mga kabayo ug mga carro nga kalayo nanaglibut kang Eliseo.p[[xUg siya mitubag: Ayaw kahadlok; kay sila nga ania uban kanato labing daghan kay kanila nga anaa kanila.jZOxUg sa paghibangon ug sayo sa alagad sa tawo sa Dios, ug sa nakagula, ania karon, ang usa ka panon lakip ang mga kabayo ug mga carro nanaglibut sa ciudad. Ug ang iyang alagad miingon kaniya: Ah, agalon ko! unsaon nato paghimo?Y%xSa ingon niini gipadala didto ang mga kabayo niya, ug mga carro, ug usa ka dakung panon: ug nangadto sila sa gabii, ug gilibutan ang ciudad.!X=x Ug siya miingon: Lakaw ug tan-awa kong hain siya, aron akong ipadala ug ipakuha siya. Ug gisuginlan siya, sa pag-ingon: Ania karon, siya atua sa Dothan.[W1x Ug usa sa iyang mga alagad miingon. Dili, ginoo ko, Oh hari; apan si Eliseo, ang manalagna nga anaa sa Israel, nagsugilon sa hari sa Israel sa mga pulong nga imong gipamulong didto sa imong lawak nga higdaanan.bV?x Ug ang kasingkasing sa hari sa Siria nalibug sa hilabihan gayud niini nga butanga: ug iyang gitawag ang iyang mga alagad, ug miingon kanila: Dili ba kamo motudlo kanako kong kinsa kanato ang kadapig sa hari sa Israel?HU x Ug ang hari sa Israel nagpaadto ngadto sa dapit nga gisugilon kaniya sa tawo sa Dios, ug gipasidaan kaniya; ug siya naluwas sa iyang kaugalingon didto, dili sa makausa ni sa makaduha lamang .1T]x Ug ang tawo sa Dios nagpasugo ngadto sa hari sa Israel, ug nagaingon: Pagbantay nga dili ka molabay niadtong usa ka dapit, kay didto atua ang mga Sirianhon manglugsong.2S_xKaron ang hari sa Siria nakiggubat batok sa Israel; ug nakigsabut siya uban sa iyang mga alagad, nga nagaingon: Niini ug niadtong dapita magapahiluna ako sa akong campo.jROxUg siya miingon: Kab-uta kana nganha kanimo. Busa iyang gikawhat ang iyang kamot ug gikuha kadto.#QAxUg ang tawo sa Dios miingon: Diin mahulog? Ug iyang gitudlo kaniya ang dapit. Ug miputol siya ug usa ka bugsok, ug gilabay didto, ug gipalutaw ang puthaw..PWxApan sa diha nga ang usa nagputol sa usa ka sagbayan, ang ulo-ulo sa wasay nahulog ngadto sa tubig; ug siya misinggit ug miingon: Ah, agalon ko! Kay hinulaman kadto.VO'xBusa siya miuban kanila. Ug sa pag-abut nila sa Jordan sila namutol ug kahoy.}NuxUg ang usa miingon: Ikalipay, ako nagahangyo kanimo, ang pagpakig-uban sa imong alagad. Ug siya mitubag: Ako mouban.RMxPaadtoa kami, nagahangyo kami kanimo, ngadto sa Jordan, ug manguha gikan didto ang tagsatagsa usa ka sagbayan, ug tugoti kami paghimo didto usa ka dapit diin kami makapuyo. Ug siya mitubag: Lakaw kamo.!L ?xUg ang mga anak nga lalake sa mga manalagna nanag-ingon kang Eliseo: Tan-awa karon, ang dapit nga among gipuy-an una kanimo pig-ut ra kaayo alang kanamo.,KSxBusa ang sanla ni Naaman motakod kanimo, ug sa imong kaliwat sa walay katapusan. Ug siya mipahawa sa iyang atubangan nga usa ka sanlahon sa kapution sama sa nieve.HJ xUg siya miingon kaniya: Ang akong kasingkasing wala ba mahiuban kanimo sa pagkawas sa tawo sa iyang carro aron sa pagsugat kanimo? Panahon ba karon sa pagdawat sa salapit, ug sa pagdawat sa mga saput, ug mga kaolivohan, ug mga kaparrasan, ug mga carnero, ug mga vaca, ug mga alagad nga lalake, ug mga alagad nga babaye?9ImxApan siya misulod ug mitindog sa atubangan sa iyang agalon. Ug si Eliseo miingon kaniya: Diin ka ba gikan, Giesi? Ug siya miingon: Ang imong alagad wala molakaw sa laing dapit..HWxUg sa paghiabut niya ngadto sa bungtod, iyang gikuha kini gikan sa ilang kamot, ug gihipos kini sa sulod sa balay; ug iyang gipalakaw ang mga tawo, ug sila namahawa. GxUg si Naaman miingon: Ikalipay ang pagkuha sa duha ka talento. Ug iyang gipugos siya, ug giputos ang duha ka talento nga salapi sa duha puntil, lakip ang duha ilisan nga saput, ug gipalukdo sa duha sa iyang mga alagad: ug ilang gidala kini sa atubangan niya.#xBusa siya miadto, ug misugmaw sa iyang kaugalingon sa makapito didto sa Jordan, sumala sa gipamulong sa tawo sa Dios; ug ang iyang unod nahiuli pag-usab sama sa unod sa diyutay nga bata, ug siya nahinlo.v=gx Ug ang iyang mga lagad mingduol, ug namulong kaniya: Amahan ko, kong ang manalagna nagsugo kanimo sa pagbuhat sa dakung butang dili mo ba kini pagbuhaton? Nan hain ang labing maayo, kong siya moingon kanimo: Panghimasa, ug magmahinlo ka?K<x Dili ba ang Abana ug ang Pharphar, mga suba sa Damasco, labing maayo pa kay sa tanang tubig sa Israel? Dili ba ako makapanghugas niini ug mamahinlo? Busa siya mitalikod ug mipahawa nga naglagut. ;x Apan si Naaman naligutgut, ug mipahawa, ug miingon: Ania karon, ako naghunahuna nga siya sa pagkatinuod mogula nganhi kapako, ug motindog ug magatawag sa ngalan ni Jehova nga iyang Dios, ug magawarawara sa iyang kamot diha sa maong dapit, ug mamaayo ang sanla.0:[x Ug si Eliseo nagpadala ug usa ka sulogoon ngadto kaniya, nga nagaingon: Lakaw ug maghugas ka didto sa Jordan sa makapito, ug hiulian ka sa imong unod, ug ikaw mahinlo.9}x Busa si Naaman miadto uban ang iyang mga kabayo ug uban ang iyang mga carro, ug mitindog sa ganghaan sa balay ni Eliseo.89xUg mao kadto, sa pagkadungog ni Eliseo nga tawo sa Dios, nga ang hari sa Israel nanggisi sa iyang mga saput, nga iyang gipasugoan ang hari, nga nagaingon: Nganong gigisi mo ang imong mga saput? Paanhia siya karon kanako, ug siya manghibalo nga adumay usa ka manalagna sa Israel.f7GxUg nahitabo sa pagkabasa sa hari sa Israel sa sulat, nga iyang gigisi ang iyang mga saput, ug miingon: Dios ba ako sa pagpatay ug sa pagpabuhi, nga kining tawohana nagpadala man kanako aron sa pag-ayo sa usa ka tawo sa iyang sanla? Apan, palandunga, ako nagahangyo kanimo, ug tan-awa, giunsa niya ang pagpangita ug usa ka pagpakiglalis batok kanako.^67xUg iyang gidala ang sulat ngadto sa hari sa Israel, nga nagaingon: Ug karon sa diha nga modangat kanimo kining sulata, ania karon, gipadala ko kanimo si Naaman nga akong alagad, aron ayuhon mo siya sa iyang sanla.v5gxUg ang hari sa Siria miingon: Lakaw karon, ug magapadala ako ng usa ka sulat ngadto sa hari sa Israel. Ug siya milakaw, ug nagdala siya ug napulo ka talento nga salapi, ug unom ka libo ka tipak nga bulawan, ug napulo ka ilisan nga saput.%4ExUg dihay usa nga misulod, ug gisuginlan ang iyang ginoo, nga nagaingon: Sa ingon niini ug sa ingon niadto namulong ang dalagita nga gikan sa yuta sa Israel.!3=xUg siya miingon sa iyang agalon nga babaye: Agad pa unta nga ang akong ginoo mahauban sa manalagna nga atua sa Samaria! Nan mamaayo siya sa iyang sanla.02[xUg ang mga Sirianhon nanggula mga nanagpanon, ug gipanagdala gikan sa yuta sa Israel ang usa ka diyutay nga dalagita nga binihag; ug siya nagalagad sa asawa ni Naaman.~1 yxKaron si Naaman, capitan sa panon sa hari sa Siria, maoy usa ka dakung tawo uban sa iyang agalon, ug talaburon, tungod kay pinaagi kaniya si Jehova mihatag sa pagdaug sa Siria: siya usab usa ka gamhanang tawo sa kaisug, apan siya usa ka sanlahon.u0ex,Busa iyang gibutang kini sa ilang atubangan ug sila nangaon, ug may salin didto, sumala sa pulong ni Jehova.k/Qx+Ug ang iyang alagad miingon: Unsa, ibutang ko kini sa atubangan sa usa ka gatus ka tawo? Apan siya miingon: Hatagi ang katawohan, aron sila makakaon, kay kini mao ang giingon ni Jehova: Sila mangaon ug magbilin ug salin niini..x*Ug may nahianhang usa ka tawo gikan sa Baal-salisa, ug gidad-an ang tawo sa Dios sa mga inunahang bunga, kaluhaan ka talay sa cebada, ug bag-ong sinanggi nga mga puso sa mais diha sa iyang sako. Ug siya miingon: Hatagi ang katawohan aron sila mangaon.9-mx)Apan siya miingon: Pagdala sa harina. Ug iyang gisulod kini ngadto sa kolon; ug siya miingon: Sanduki ang mga tawo, aron sila mangaon, ug walay nakadaut diha sa sulod sa kolon.I, x(Busa ilang gihuwad aron ipakaon sa mga tawo. Ug nahitabo sa nagakaon sila sa sud-an nga sila naninggit, ug nanag-ingon: Oh tawo sa Dios. Adunay kamatayon sa kolon. Ug sila wala makakaon niini.+x'Ug ang usa miadto sa kapatagan sa pagpanguha sa mga ulotanon, ug nakakaplag sa usa ka balagon nga ihalas, ug nagtigum sa mga ihalas nga kalabasa nga usa ka puyos, ug miadto ug gihiwa-hiwa sila nga gisulod sa kolon sa linat-an; kay kini wala hiilhi nila.*x&Ug si Eliseo miadto pag-usab sa Gilgal. Ug may gutom didto sa yuta; ug ang mga anak nga lalake sa mga manalagna nanaglingkod sa atubangan niya; ug siya miingon sa iyang alagad: Ilung-ag ang dakung kolon, ug pabukala ang linat-an alang sa mga anak sa mga manalagna.y)mx%Unya siya misulod, ug mihapa sa iyang mga tiil, miyukbo siya sa yuta; ug iyang gikuha ang iyang anak, ug migula.)(Mx$Ug iyang gitawag si Giesi, ug miingon: Tawga kining Sunamitanhon. Busa iyang gitawag siya. Ug sa pag-abut niya didto kaniya, siya miingon: Kuhaa ang imong anak.b'?x#Unya siya mibalik, ug naglakaw lakaw sa makausa paingon dinhi ug ngadto sulod sa balay; ug misaka ug mituy-od sa iyang kaugalingon ibabaw kaniya; ug ang bata mibahaon sa nakapito, ug ang bata mibuka sa iyang mga mata.&x"Ug misaka siya ug miubo ibabaw sa bata, ug gibutang ang iyang baba sa ibabaw sa iyang baba, ug iyang mga mata sa ibabaw sa iyang mga mata, ug ang iyang mga kamot sa ibabaw sa iyang mga kamot: ug siya mituy-od ibabaw kaniya; ug ang unod sa bata nag-anam ug kainit.Z%/x!Busa siya misulod, ug gitakpan ang pultahan nilang duha, ug nag-ampo kang Jehova.l$Sx Sa pag-abut ni Eliseo diha sa balay, ania karon, ang bata patay na, ug gibutang sa iyang higdaanan.^#7xUg si Giesi miuna kanila, ug gibutang ang sungkod sa ibabaw sa nawong sa bata; apan walay tingog, ni pagpatalinghug. Busa siya mibalik sa pagsugat kaniya, ug gisuginlan siya, sa pag-ingon: Ang bata wala mahagmata.!"=xUg ang inahan sa bata miingon: Ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi, ako dili mobulag kanimo. Ug siya mitindog ug minunot kaniya.e!ExUnya siya miingon kang Giesi: Baksi ang imong mga hawak, ug ibutang ang akong sungkod sa imong kamot, ug lumakaw ka sa imong dalan: kong ikaw ihibalag ug bisan kinsa nga tawo, ayaw paghatag kaniya sa katahuran; ug kong may pila nga mohatag kanimo ug katahuran, ayaw siya pagbalusi pag-usab: ug ibutang ang akong sungkod sa ibabaw sa nawong sa bata.w ixUnya siya miingon: Nagtinguha ba ako ug usa ka anak sa akong ginoo? Wala ba ako umingon: Ayaw ako paglimbongi?,SxUg sa pag-abut niya ngadto sa tawo sa Dios sa bungtod, iyang gikuptan ang iyang mga tiil. Ug si Giesi mipaduol aron sa pagsikway kaniya; apan ang tawo sa Dios miingon: Pasagdi siya: kay ang iyang kalag nasamok diha kaniya; ug si Jehova nagtipig niini gikan kanako, ug wala magsugilon kanako.!=xDalagan, ako nagahangyo kanimo, sugata siya karon, ug ingna siya: Maayo ba ikaw? Maayo ba ang imong bana? Maayo ba ang bata? Ug siya mitubag: Maayo man.q]xBusa siya miadto, ug miadto ngadto sa tawo sa Dios didto sa bukid sa Carmelo. Ug nahitabo, sa pagkakita sa tawo sa Dios kaniya sa layo, nga siya miingon kang Giese nga iyang alagad: Ania karon, didto sa unahan atua ang Sunamitanhon:'IxUnya iyang gimontorahan ang usa ka asno, ug miingon sa iyang alagad, Palakta na , ug padayon; ayaw pagpahunonga ang pagdalagan, gawas kong ako magsugo kanimo.!xUg siya miingon: Nganong moadto ka kaniya niining adlawa? dili man bag-ong bulan, ni adlaw nga igpapahulay. Ug siya miingon: Mamaayo kana.G xUg iyang gitawag ang iyang bana, ug miingon: Padad-i ako, nagahangyo ako kanimo, ug usa sa mga alagad, ug usa sa mga asno, aron ako makapadalagan ngadto sa tawo sa Dios, ug mobalik pag-usab. h~}||zzyxwvuRtt7ssrmqqpooxnmm l\kjshgffe.dYcba`_^^0\\T[yZYXWXVV`V"U5TS@RQQ,PP3ONCMLKKJsIHjGFEEbD4CBA@?>>==k<;::8987J6j5r4332W11/R..-,'+d*))%(c'q&&&%g$##"$! GX7sB[Z); Q b 4 ,v`4hwIixUg gibuhat niya ang matarung sa mga mata ni Jehova, sumala sa tanan nga gihimo sa iyang amahan nga si Amasias.WxUg gikuha sa tibook katawohan sa Juda si Asarias, nga napulo ug unom ka tuig ang panuigon, ug gihimo siya nga hari sa gingharian ilis sa iyang amahan nga si Amasias.z=oxUg siya gitungtong nila sa mga kabayo; ug siya gilubong sa Jerusalem uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David.-<UxUg sila naghimo ug usa ka paglipot batok kaniya sa Jerusalem; ug siya mikalagiw ngadto sa Lachis: apan ilang gipaagpas siya ngadto sa Lachis, ug gipatay siya didto.;}xKaron ang nahabilin nga mga buhat ni Amasias, wala ba sila mahisulat sa mga basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?7:ixUg si Amasias ang anak nga lalake ni Joas nga hari sa Juda nagpuyo sa tapus ang kamatayon ni Joas ang anak nga lalake ni Joachaz nga hari sa Israel sa napulo ug lima ka tuig.+9QxUg si Joas natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong siya sa Samaria uban sa mga hari sa Israel; ug si Jeroboam nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.f8GxKaron ang nahibilin nga mga buhat ni Joas nga iyang gihimo, ug ang iyang gahum, ug giunsa niya sa pagpakig-away batok kang Amasias nga hari sa Juda, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?j7OxUg iyang gikuha ang tanang bulawan ug salapi, ug ang tanan nga mga sudlanan nga nakaplagan sulod sa balay ni Jehova, ug diha sa mga bahandi sa balay sa hari, ug ang mga tawo nga gihimong pasalig, ug mibalik ngadto sa Samaria.-6Ux Ug gikuha ni Joas nga hari sa Israel si Amasias nga hari sa Juda, ang anak nga lalake ni Joas ang anak nga lalake ni Ochozias, didto sa Beth-semes, ug miadto sa Jerusalem, ug gigun-ob ang kuta sa Jerusalem sukad sa ganghaan sa Ephraim ngadto sa likoanan nga ganghaan, upat ka gatus ka maniko.v5gx Ug and Juda gidaug sa atubangan sa Israel; ug ang tagsatagsa ka tawo mikalagiw ngadto sa iyang balong-balong.?4yx Apan si Amasias wala mamati. Busa si Joas ang hari sa Israel mitungas; ug siya ug si Amasias hari sa Juda, nanagtinan-away sa nawong ug nawong didto sa Beth-semes, nga sakup sa Juda.h3Kx Sa pagkatinuod gidaug mo gayud ang Edom, ug ikaw gibayaw sa imong kasingkasing: paghimaya niini ug pagpuyo sa balay; kay nganong manghilabut ikaw alang sa imong kadaut, aron ikaw mapukan, bisan ikaw ug ang Juda uban kanimo?P2x Ug si Joas ang hari sa Israel nagpaadto kang Amasias nga hari sa Juda, nga nagaingon: Ang tunok nga didto sa Libano gipadala ngadto sa cedro nga didto sa Libano, nga nagaingon: Ipaasawa ang imong anak nga babaye sa akong anak nga lalake: ug didtoy miagi nga usa ka ihalas nga mananap nga didto sa Libano, ug gitumban ang tunok.O1xUnya si Amasias nagpadala sa mga sulogoon ngadto kang Joas, ang anak nga lalake ni Joachaz nga anak nga lalake ni Jehu, hari sa Israel, nga nagaingon: Umari ka, magtan-away kita sa nawong ug nawong..0WxNapulo ka libo ang iyang gipamatay sa Edom sa Walog sa Asin, ug giilog ang Sela pinaagi sa paggubat, ug gitawag ang ngalan niana nga Jocteel, hangtud niining adlawa.@/{xApan ang mga anak sa mamumuno wala niya patya; sumala sa nahisulat sa basahon sa kasugoan ni Moises ingon sa gisugo ni Jehova nga nagaingon: Ang mga amahan dili pagapatyon tungod sa mga anak, ni ang mga anak pagapatyon tungod sa mga amahan; apan ang tagsatagsa ka tawo mamatay tungod sa iyang kaugalingong sala..9xUg nahitabo, sa diha nga ang gingharian nalig-on diha sa iyang kamot, nga iyang gipamatay ang iyang mga alagad nga mingpatay sa hari nga iyang amahan:-xApan ang hatag-as nga mga dapit wala kuha-a: ang katawohan nanaghalad pa ug nanagsunog sa incienso sa mga hatag-as nga dapit.#,AxUg iyang gihimo ang matarung sa mga mata ni Jehova, apan dili sama kang David nga iyang amahan: siya naghimo sumala sa gihimo sa iyang amahan nga si Joas.@+{xSiya may kaluhaan ug lima ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari kaluhaan ug siyam ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Joadan taga-Jerusalem.* +xSa ikaduhang tuig ni Joas ang anak nga lalake ni Joachaz nga hari sa Israel nagsugod si Amasias ang anak nga lalake ni Joas sa paghari sa Juda.)%x Ug gikuha pag-usab ni Joas ang anak nga lalake ni Joachaz, gikan sa kamot ni Ben-adad ang anak ni Hazael, ang mga ciudad nga iyang naagaw gikan sa kamot ni Joachaz nga iyang amahan pinaagi sa gubat. Nakatolo nga siya gidaug ni Joas, ug nabawi ang mga ciudad sa Israel.j(Ox Ug si Hazael hari sa Siria namatay; ug si Ben-adad nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.k'Qx Apan si Jehova nagmalolot kanila, ug may kalooy kanila, ug may pagtahud kanila, tungod sa iyang pakigsaad uban kang Abraham, Isaac, ug kang Jacob, ug wala maglaglag kanila, bisan sa iyang atubangan sila wala pa isalikway niya.]&5x Ug si Hazael ang hari sa Siria nagdaugdaug sa Israel sa tanang mga adlaw ni Joachaz.j%Ox Ug nahitabo, sa naglubong pa sila sa usa ka tawo, nga, ania karon, sila nakakita sa usa ka panon; ug ilang gilunod ang tawo sa lubnganan ni Eliseo: ug sa diha nga ang tawo midapat sa bukog ni Eliseo, siya nabuhi, ug mitindog.$x Ug si Eliseo namatay, ug ilang gilubong siya. Karon ang mga panon sa mga Moabnon mingsulong sa yuta sa umalabut nga tuig.y#mx Ug ang tawo sa Dios naligutgut kaniya, ug miingon: Agad pa unta nga ikaw nagbunal sa makalima kun makaunom: kay sa ingon niana ikaw makadaug unta sa Siria hangtud nga imong maut-ut kini. Apan karon ikaw makadaug sa Siria sa makatolo lamang.""?x Ug siya miingon: Kuhaa ang mga udyong; ug iyang gikuha sila. Ug siya miingon sa hari sa Israel: Ibunal sa yuta; ug siya mibunal sa nakatolo, ug mihunong./!Yx Ug siya miingon: Buksi ang tamboanan dapit sa silangan; ug iyang gibuksan. Unya si Eliseo miingon: Pumana ka, ug siya mipana. Ug siya miingon: Ang udyong sa kadaugan ni Jehova, ug udyong sa kadaugan gikan sa Siria, kay ikaw nagalutos sa mga Sirianhon sa Aphec hangtud nga imong mangaut-ut sila.< sx Ug siya miingon sa hari sa Israel: Ibutang ang imong kamot sa pana; ug iyang gibutang ang iyang kamot niana . Ug gibutang ni Eliseo ang iyang mga kamot sa ibabaw sa kamot sa hari.p[x Ug si Eliseo miingon kaniya: Kuhai sa pana ug sa mga udyong; ug gikuhaan siya sa pana ug sa mga udyong.jOx Karon si Eliseo nasakit sa sakit nga iyang gikamatyan: ug si Joas ang hari sa Israel miadto kaniya, ug mihilak tungod kaniya, ug miingon: Amahan ko, amahan ko, ang mga carro sa Israel ug ang mga sundalo nga magkakabayo niini!!x Ug si Joas natulog uban sa iyang mga amahan; ug si Jeroboam milingkod sa trono: ug si Joas gilubong sa Samaria uban sa mga hari sa Israel.dCx Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Joas, ug ang tanan nga iyang gihimo, ug ang iyang gahum nga iyang giaway batok kang Amasias ang hari sa Juda, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?Rx Ug gibuhat niya ang dautan sa mga mata ni Jehova; ug siya wala mobulag sa tanang mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala; apan siya naglakat niana.;qx Sa ikakatloan ug pito ka tuig ni Joas nga hari sa Juda nagsugod si Joas ang anak nga lalake ni Joachaz sa paghari sa Israel didto sa Samaria; ug nahari sa napulo ug unom ka tuig.%x Ug si Joachaz natulog uban sa iyang mga amahan; ug ilang gilubong siya sa Samaria: ug si Joas nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya..Wx Ug ang nahabilin nga mga buhat ni Joachaz, ug ang tanan nga iyang gihimo, ug ang iyang gahum wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?nWx Kay siya walay gibilin kang Joachaz sa katawohan gawas sa kalim-an nga magkakabayo, ug napulo ka carro, ug napulo ka libo nga mga sundalo nga maglalakat; kay sila gilaglag sa hari sa Siria, ug gihimo sila sama sa abug sa paggiuk.>wx Bisan pa niana sila wala bumulag sa mga sala sa balay ni Jeroboam, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, apan nagpadayon niini: ug didto nahibilin ang Ashera usab sa Samaria).Lx (Ug gihatagan ni Jehova ang Israel ug usa ka manluluwas, busa sila nakagawas gikan sa kamot sa mga Sirianhon; ug ang mga anak sa Israel nanagpuyo sa ilang mga balong-balong sama sa unang panahon.9x Ug si Joachaz nagpakilooy kang Jehova, ug si Jehova namati kaniya; kay nakita niya ang paglupig kang Israel, giunsa sila sa paglupig sa hari sa Siria.H x Ug ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa Israel, ug iyang gitugyan sila ngadto sa kamot ni Hazael nga hari sa Siria, ug ngadto sa kamot ni Ben-adad ang anak nga lalake ni Hazael, sa kanunay.?yx Ug siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug misunod sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala; siya wala bumulag niini.Y /x Sa ikakaluhaan ug tolo ka tuig ni Joas ang anak nga lalake ni Ochozias hari sa Juda, si Joachaz ang anak nga lalake ni Jehu nagsugod sa paghari sa Israel didto sa Samaria, ug naghari sa napulo ug pito ka tuig.x Kay si Josachar ang anak nga lalake ni Simaath, ug si Jozabad nga anak nga lalake ni Somer, nga iyang mga alagad, nagsamad kaniya, ug siya namatay; ug ilang gilubong siya uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David: ug si Amasias nga iyang anak naghari ilis kaniya.)x Ang iyang mga alagad ming-alsa, ug naghimo sa usa ka pagluib, ug gipatay si Joas sa balay ni Millo sa alagian nga nagalugsong ngadto sa Silla.-x Karon ang nahibilin nga mga buhat ni Joas, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?- Ux Ug si Joas ang hari sa Juda, mikuha sa tanang gibalaan nga mga butang nga gipahinungod ni Josaphat, ug ni Joram, ug ni Ochozias, nga iyang mga amahan, mga hari sa Juda, ug ang iyang kaugalingong gipakabalaan nga mga butang, ug ang tanan nga mga bulawan nga nakaplagan diha sa mga bahandi sa balay ni Jehova, ug sa balay sa hari, ug gipadala kini ngadto kang Hazael nga hari sa Siria: ug siya mipahawa gikan sa Jerusalem. ;x Unya si Hazael ang hari sa Siria mitungas, ug nakig-away batok sa Gath, ug giagaw kadto; ug si Hazael mipadulong aron sa pagtungas ngadto sa Jerusalem., Sx Ang salapi alang sa mga halad-tungod-sa-paglapas, ug ang salapi alang sa mga halad-tungod-sa-sala, wala pagdad-a ngadto sa balay ni Jehova: kadto iya sa sacerdote.A }x Labut pa niana sila wala magbuhat ug handumanan nga salapi sa mga tawo, diin ihatag kanila sa ilang kamot ang maong salapi aron ihatag sa naghimo sa bulohaton; kay sila nagmatinumanon.m Ux Kay ilang gihatag kini kanila nga naghimo sa mga bulohaton, ug uban niana giayo ang balay ni Jehova.uex Apan walay gibuhat alang sa balay ni Jehova nga mga copa nga salapi, mga igpapalong, mga palanggana, mga trompeta, bisan unsang mga sudlanan nga bulawan, kun mga sudlanan nga salapi, gikan sa salapi nga gidala ngadto sa balay ni Jehova.iMx Ug sa mga magtalabiki ug sa mga nagasapsap sa bato, ug tungod sa pagpalit sa kahoy ug tiniltilan nga bato aron sa pag-ayo sa mga nangatumpag sa balay ni Jehova, ug alang sa tanang gipahamutang sa balay aron sa pag-ayo niini.tcx Ug ilang gihatag ang salapi nga natimbang sa mga kamot kanila nga naghimo sa pagbuhat, nga nagbantay sa pagbuhat sa balay ni Jehova: ug ilang gibayad kini sa mga panday ug sa mga magtutukod, nga nanagbantay sa buhat sa balay ni Jehova.\3x Ug mao kadto sa pagkakita nila nga may daghang salapi sa kahon, nga ang kalihim sa hari ug ang labawng sacerdote ming-anha, ug ilang gibutang sa mga sako ug giihap ang salapi nga nakita didto sa balay ni Jehova.=ux Apan ang sacerdote nga si Joiada mikuha ug usa ka kahon, ug gilungagan ang taklub niini, ug gibutang kini tupad sa halaran, sa too nga kiliran niadtong mosulod ngadto sa balay ni Jehova: ug ang mga sacerdote nga nanagbantay sa pultahan nagbutang didto sa sulod ug salapi nga nadala ngadto sa balay ni Jehova.x Ug ang mga sacerdote miuyon nga dili na sila mokuha sa salapi gikan sa katawohan, bisan sa pag-ayo sa nangatumpag sa balay.!=x Unya ang hari nga si Joas nagpatawag kang Joiada ang sacerdote, ug sa ubang mga sacerdote, ug miingon kanila: Nganong wala kamo mag-ayo sa mga nangatumpag sa balay? Busa karon ayaw na pagkuha ug salapi sa inyong mga kaila, kondili ihatag hinoon kana alang sa nangatumpag sa balay.  x Ug mao kadto, nga sa ikakaluhaan ug tolo ka tuig sa paghari ni Joas, ang mga sacerdote wala mag-ayo sa mga nangatumpag sa balay.A}x Ang mga sacerdote maoy padad-a niana ngadto kanila, ang tagsatagsa ka tawo gikan sa iyang kaila; ug ilang pagaayohon ang mga nangatumpag sa balay, bisan diin hikaplagi ang nangatumpag.I x Ug si Joas miingon sa mga sacerdote: Ang tanang salapi sa gibalaan nga mga butang nga gidala ngadto sa balay ni Jehova, sa madawat nga salapi, ang salapi sa mga tawo nga kanila ang tagsatagsa ka tawo gipabayad, ug ang tanang salapi nga pagadad-on ngadto sa balay ni Jehova, ni bisan kinsang tawo sa kaugalingong pagbuot.~x Apan ang mga hatag-as nga dapit wala makuha; ang katawohan nanaghalad pa gayud ug nanagsunog sa incienso sa mga hatag-as nga mga dapit.} x Ug si Joas naghimo sa matarung sa mga mata ni Jehova sa tanan sa iyang mga adlaw diin si Joiada ang sacerdote nagmatuto kaniya.*| Qx Sa ikapito ka tuig ni Jehu nagsugod sa paghari si Joas; ug siya naghari sa kap-atan ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Sibia sa Beer-seba.G{ x Si Joas pito ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari. zx Busa ang tibook katawohan sa yuta nanagkalipay, ug ang ciudad malinaw. Ug si Athalia ilang gipatay sa pinuti didto sa balay sa hari.%yEx Ug iyang gidala ang mga capitan sa mga tinaggatus, ug ang mga magpapatay, ang mga magbalantay ug ang tibook katawohan sa yuta; ug ilang gidala ang hari gikan sa balay ni Jehova, ug didto moagi sa ganghaan sa magbalantay ngadto sa balay sa hari. Ug siya milingkod sa trono sa mga hari.+xQx Ug ang tibook katawohan sa yuta nangadto sa balay ni Baal, ug gigun-ob kini; gipanggun-ob ang iyang mga halaran ug iyang mga larawan nga nangadugmok gayud, ug gipatay si Mathan ang sacerdote ni Baal sa atubangan sa mga halaran. Ug may mga punoan nga gitudlo sa sacerdote sa balay ni Jehova.4wcx Ug si Joiada naghimo sa usa ka pakigsaad sa taliwala ni Jehova ug sa hari ug sa katawohan, nga sila mahimong katawohan ni Jehova; sa taliwala usab sa hari ug sa katawohan.~vwx Busa ilang giiwayan siya; ug siya miagi duol sa alagian sa mga kabayo ngadto sa balay sa hari: ug didto siya gipatay.u9x Ug gisugo ni Joiada nga sacerdote ang mga capitan sa tinaggatus nga gisaligan sa panon, ug miingon kanila: Ipataliwala siya gikan sa mga talay; ug siya nga magasunod kaniya imong pagatigbason sa pinuti, kay ang sacerdote miingon: Ayaw siya pag-ipapatay sulod sa balay ni Jehova.*tOx Ug siya mitan-aw, ug, ania karon, ang hari nagtindog tupad sa haligi sumala sa nabatasan, ug ang mga capitan ug ang mga trompeta tupad sa hari; ug ang tibook katawohan sa yuta nagkalipay ug nanagpatunog sa mga trompeta. Unya gigisi ni Athalia ang iyang mga saput, ug misinggit: Luib! Luib!sx Ug sa pagkadungog ni Athalia sa kasaba sa magbalantay ug sa katawohan, siya miadto ngadto sa katawohan sa balay ni Jehova.r}x Unya iyang gidala ang anak nga lalake sa hari, ug gibutang sa ibabaw kaniya ang purongpurong, ug gihatagan siya sa pagpamatuod; ug ilang gihimo siya nga hari, ug gidihogan siya; ug gipakpak nila ang ilang mga kamot, ug nanag-ingon: Mabuhi ang hari.Vq'x Ug ang mga magbalantay nanagtindog, ang tagsatagsa ka tawo uban ang iyang mga hinagiban sa iyang kamot sukad sa too nga kilid sa balay ngadto sa wala, ubay sa halaran ug sa balay, sa paglibut duol sa hari.p7x Ug ang sacerdote naghatag ngadto sa mga capitan sa mga tinaggatus sa mga bangkaw ug sa mga taming nga kang David kanhi, nga didto sa balay ni Jehova.'oIx Ug ang mga capitan sa tinaggatus naghimo sumala sa tanan nga gisugo ni Joiada ang sacerdote: ug gidala sa tagsatagsa kanila ang iyang mga tawo, kadtong nanganha sulod sa adlaw nga igpapahulay, uban niadtong manggula sulod sa adlaw nga igpapahulay, ug nanganha kang Joiada ang sacerdote.Zn/x Ug maglibut kamo sa hari, ang tagsatagsa ka tawo may mga hinagiban sa iyang kamot; ug kadtong mosulod sa mga talay, ipapatay siya: ug mag-uban kamo sa hari sa diha nga siya mogula, ug sa diha nga siya mosulod. mx Ug ang duha ka panon kaninyo, bisan ang tanan nga mangadto sa adlaw nga igpapahulay, magabantay sa balay ni Jehova libut sa hari.Blx Ug ang ikatolo ka bahin adto sa ganghaan sa Sur; ug ang usa ka ikatolo ka bahin sa ganghaan luyo sa magbalantay: busa kamo magtuman sa pagbantay sa balay ug mahimo nga usa ka kaulangan.Dkx Ug siya nagsugo kanila, nga nagaingon: Kini ang butang nga buhaton ninyo: usa sa ikatolo ka bahin kaninyo nga mahianhi sa adlaw nga igpapahulay, mahimong mga magbalantay sa balay sa hari;5jex Ug sa ikapito ka tuig si Joiada nagpaadto ug gidala ang mga capitan sa tinaggatus sa mga magpapatay ug sa magbalantay, ug gidala sila ngadto sa balay ni Jehova: ug sila naghimo ug usa ka pakigsaad uban kanila, ug nanumpa kanila didto sa balay ni Jehova, ug mipakita kanila sa anak nga lalake sa hari;xikx Ug siya diha uban kaniya nga gitipigan sulod sa balay ni Jehova sa unom ka tuig. Ug si Athalia naghari sa yuta.Fhx Apan si Josaba, ang anak nga babaye sa hari nga si Joram, igsoon ni Ochozias, mikuha kang Joas, ang anak nga lalake ni Ochozias, ug gikawat siya gikan sa mga anak sa hari nga gipamatay, siya ug ang iyang iwa, ug gibutang sila sa sulod alang sa higdaan, ug gitipigan siya gikan kang Athalia, mao nga wala siya mapatay;"g Ax Karon sa nakita ni Athalia ang inahan ni Ochozias nga ang iyang anak nga lalake namatay, siya mibangon ug gilaglag niya ang tanang kaliwatan nga harianon.]f5x $Ug ang kadugayon nga si Jehu naghari sa Israel sa Samaria, kaluhaan ug walo ka tuig.e%x #Ug si Jehu natulog uban sa iyang mga amahan; ug ilang gilubong siya sa Samaria. Ug si Joachaz nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.8dkx "Karon ang nahabilin sa mga buhat ni Jehu, ug ang tanan nga iyang gibuhat, ug ang tanan sa iyang gahum, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?Pcx !Sukad sa Jordan ngadto sa silangan, ang tibook yuta sa Galaad, ang mga Gadhanon, ug ang mga Rubenhon, ug ang mga Manaseshanon, sukad sa Aroer, nga duol sa walog sa Arnon, bisan sa Galaad ug sa Basan.b{x Niadtong mga adlawa si Jehova nagsugod sa paggun-ob sa Israel: ug gisamaran sila ni Hazael sa tanang utlanan sa Israel;Ua%x Apan si Jehu wala mamati aron sa paglakat sa Kasugoan ni Jehova, ang Dios sa Israel, sa tibook niyang kasingkasing; siya wala mobulag gikan sa sala ni Jeroboam, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala.`+x Ug si Jehova namulong kang Jehu: Tungod kay nagbuhat ka sa maayo sa pagtuman sa matarung sa akong mga mata, ug naghimo sa balay ni Achab sumala sa tanan nga dinhi sa akong kasingkasing, ang imong mga anak nga lalake sa ikaupat ka kaliwatan magalingkod sa trono sa Israel.i_Mx Apan gikan sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, si Jehu wala mahamulag kanila, pananglit , sa bulawang nati nga vaca nga didto sa Beth-el, ug kadtong didto sa Dan.;^sx Sa ingon niini giwagtang ni Jehu si Baal sa Israel.]!x Ug ilang gigun-ob ang haligi nga bato ni Baal, ug gigun-ob ang balay ni Baal, ug gihimo nga usa ka balay sa sagbut hangtud niining adlawa.^\7x Ug ilang gipadala ang mga haligi nga bato nga diha sa balay ni Baal, ug gisunog sila.:[ox Ug nahitabo, sa diha nga gitapus na niya ang paghalad sa halad-nga sinunog, nga si Jehu miingon sa magbalantay ug sa mga capitan: Sulod, ug pamatya sila; walay pagulaon. Ug ilang gitigbas sila sa sulab sa pinuti; ug gipapahawa sila sa magbalantay ug sa mga capitan, ug nangadto sa ciudad sa balay ni Baal.&ZGx Ug nanulod sila aron sa paghalad sa mga halad ug mga halad-nga sinunog. Ug si Jehu nagtudlo sa kawaloan ka mga tawo sa gawas, ug miingon: Kong kinsa sa mga tawo nga akong ihatag sa inyong mga kamot makagawas, kadtong magapagawas kaniya , ang iyang kinabuhi igapabayad sa kinabuhi niya. Yx Ug si Jehu miadto, ug si Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab, ngadto sa balay ni Baal; ug siya miingon sa mga magsisimba kang Baal: Susiha, ug tan-awa nga dinhi kaninyo walay bisan kinsa sa mga alagad ni Jehova, kondili ang mga magsisimba kang Baal lamang.&XGx Ug siya miingon kaniya nga may katungdanan sa pagbantay sa mga bisti: Dad-a ang saput sa tanan nga magsisimba kang Baal. Ug iyang gidad-an sila sa mga saput.WW)x Ug gipasugoan ni Jehu ang tibook Israel: ug ang tanan nga mga magsisimba kang Baal nanganha, mao nga anha. Ug nangadto sila sa balay ni Baal; ug ang balay ni Baal napuno sukad sa usang tumoy hangtud sa usa.nVWx Ug si Jehu miingon: Himoa ang usa ka balaan nga pagkatigum alang kang Baal. Ug ilang gipahibalo kini.gUIx Busa karon tawga nganhi kanako ang tanan nga manalagna ni Baal, ang tanan nga magsisimba niya, ug ang tanan niyang mga sacerdote; dili gayud pagkulangon: kay ako dumay usa ka halad nga buhaton kang Baal; bisan kinsa gani ang makulang, siya dili mabuhi. Apan si Jehu naghimo niana sa limbong, sa tinguha nga malaglag niya ang mga magsisimba kang Baal.T'x Ug gitigum ni Jehu ang tibook katawohan, ug miingon kanila: Si Achab nag-alagad kang Baal ug diyutay: apan si Jehu moalagad kaniya sa daghan.CSx Ug sa pag-abut niya sa Samaria, iyang gipatay ang tanan nga nahasalin kang Achab sa Samaria, hangtud nga iyang nalaglag sila, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong kang Elias.R x Ug siya miingon: Umuban ka kanako ug tan-awa ang akong mainitong kakugi alang kang Jehova. Busa ilang gitungtong siya sa carro.9Qmx Ug sa pagtalikod niya didto, nakita si Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab nga nagapaingon sa pagsugat kaniya; ug iyang gihatagan siya sa katahuran, ug miingon kaniya: Matarung ba ang imong kasingkasing, ingon nga ang akong kasingkasing miuyon sa imong kasingkasing? Ug si Jonadab mitubag: Kana mao. Kong malo kana, itunol kanako ang imong kamot. Ug iyang gitunol kaniya ang iyang kamot; ug iyang gipatungtong siya sa iyang carro.`P;x Ug siya miingon: Dakpa sila nga buhi. Ug ilang gidakup sila nga buhi, ug gipatay sila duol sa awang nga pagaguntingan sa mga balhibo sa mga carnero, bisan ang kap-atan ug duha ka mga tawo: walay gisalin niya kanila.yOmx Si Jehu gihibalag sa mga kaigsoonan ni Ochozias nga hari sa Juda, ug miingon: Kinsa ba kamo? Ug sila mingtubag: Kami mao ang mga igsoon ni Ochozias: ug kami nanganhi aron sa paghatag ug katahuran sa mga anak sa hari ug sa mga anak sa reina.N/x Ug siya mitindog ug mipahawa, ug miadto sa Samaria. Ug sa didto siya sa balay nga talapokan sa mga magbalantay sa mga carnero, diha sa alagianna.QMx Busa si Jehu nagpatay sa tanang nahibilin sa balay ni Achab sa Jezreel, ug sa tanang mga dagkung tawo, ug sa iyang mga hinasa nga higala, ug sa iyang mga sacerdote, hangtud nga walay nahasalin kaniya.cLAx Hibaloi ninyo karon nga dili mahulog sa yuta ang sa bisan unsang pulong ni Jehova, nga gipamulong ni Jehova mahitungod sa balay ni Achab; kay si Jehova nagtuman sa iyang gipamulong pinaagi sa iyang alagad nga si Elias.VK'x Ug nahitabo sa pagkabuntag, nga siya migula, ug nagtindog, ug miingon sa tibook katawohan: Kamo matarung: ania karon, ako nagluib batok sa akong agalon, ug gipatay siya; apan kinsay nagpatay niining tanan?Jx Ug may miabut nga usa ka sulogoon ug gisuginlan siya, nga nagaingon: Ilang gidala ang mga ulo sa mga anak nga lalake sa hari. Ug siya miingon: Pahamutangon ninyo sila sa duha ka pinundok diha sa agianan sa pagsulod sa ganghaan hangtud sa pagkabuntag.hIKx Ug nahitabo, sa pagdangat sa sulat kanila, nga ilang gikuha ang mga anak sa hari, ug gipamatay sila, bisan kadtong kapitoan ka mga tawo, ug gibutang ang ilang mga ulo sa mba bukag, ug gipadala sila ngadto kaniya sa Jezreel. Hx Busa nagsulat siya sa ikadubang sulat kanila, nga nagaingon: Kong kamo modapig kanako, ug kong kamo mamati sa akong tingog, kuhaon ninyo ang mga ulo sa mga tawo nga mao ang anak nga lalake sa inyong agalon, ug umanhi kanako sa Jezreel manghiugma niining taknaa. Karon ang mga anak nga lalake sa hari may kapitoan ka mga tawo mga kauban sa mga dagkung tawo sa ciudad, nga nagmatuto kanila.OGx Ug ang pangulo sa sulod-balay, ug siya nga labaw sa ciudad, ang mga anciano usab, ug sila nga nagamatuto sa mga anak , nagpaadto ngadto kang Jehu, nga nanag-ingon: Kami ang imong mga alagad, ug motuman sa tanan nga imong igasugo kanamo; dili himoon namo ang bisan kinsang tawo nga hari: buhaton mo ang maayo sa imong mga mata.Fx Apan sila nangahadlok sa hilabihan, ug miingon: Ania karon, ang duha ka hari wala motindog sa atubangan niya: busa unsaon nato pagtindog?-EUx Pilion ninyo ang labing maayo ug labing angay sa mga anak sa inyong agalon, ug ibutang siya sa trono sa iyang amahan, ug pakig-away tungod sa balay sa imong agalon.PDx Ug karon sa diha nga kining sulat modangat kanimo tungod kay ang mga anak sa imong agalon anaa kaninyo, ug may anaa kaninyo nga mga carro ug mga kabayo, usa ka malig-on nga ciudad usab, ug hinagiban;C x Karon si Achab may kapitoan ka mga anak nga lalake didto sa Samaria. Ug si Jehu nagsulat sa mga sulat, ug gipadala ngadto sa Samari, ngadto sa mga punoan sa Jezreel, ang mga anciano, ug kanila nga nanagmatuto sa sa mga anak ni Achab , nga nagaingon:Bx %Ug ang lawas ni Jezabel mahisama sa tae sa mananap sa ibabaw sa uma sa bahin ni Jezreel, aron sila dili moingon: Kini mao si Jezabel.sAax $Busa sila mibalik ug gisuginlan siya. Ug siya miingon: Kini mao ang pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi sa iyang alagad nga si Elias ang Tisbinhon, nga nagaingon: Sa bahin sa Jezreel magakaon ang mga iro sa unod ni Jezabel;"@?x #Ug sila nangadto aron sa paglubong kaniya; apan wala nay nakaplagan kaniya kondili ang bagol-bagol, ug ang mga tiil, ug ang mga palad sa iyang mga kamot..?Wx "Ug sa pagsulod niya, mikaon ug miinum siya; ug siya miingon: Tan-awa karon kining tinunglo nga babaye, ug ilubong siya; kay siya maoy usa ka anak nga babaye sa hari.">?x !Ug siya miingon: Ihulog siya. Busa ilang gihulog siya; ug ang uban sa iyang dugo mitulasik sa bungbong, ug sa mga kabayo: ug iyang gitumban siya sa tiil.=5x Ug gihangad niya ang iyang nawong sa tamboanan, ug miingon: Kinsay ania uyon kanako? Kinsa? Ug didto nanambo kaniya ang duha kun tolo ka mga eunuco.q<]x Ug sa pagsulod ni Jehu sa ganghaan siya miingon: Pakigdait ba, ikaw Zimri, nga mamumuno sa imong agalon?1;]x Ug sa paghiadto ni Jehu ngadto sa Jezreel, si Jezabel nakadungog niana; ug iyang gipintalan ang iyang mga mata ug gidayandayanan ang iyang ulo, ug mitambo sa tamboanan.t:cx Ug sa napulo ug usa ka tuig ni Joram ang anak nga lalake ni Achab, nagsugod ni Ochozias sa paghari sa Juda. 9;x Ug ang iyang mga sulogoon nagdala kaniya sa usa ka carro sa Jerusalem, ug gilubong siya sa iyang lubnganan uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David.18]x Apan sa pagkakita ni Ochozias, ang hari sa Juda niini, siya mikalagiw didto nga miagi sa tanaman sa balay. Ug si Jehu minunot kaniya ug miingon: Samari usab siya diha sa carro: ug ilang gisamaran siya sa tungasan sa Gur, nga tupad sa Ibleam. Ug mikalagiw siya ngadto sa Megiddo, ug namatay didto. 7x Sa Pagkatinuod nakita ko kagahapon ang dugo ni Naboth, ug ang dugo sa iyang mga anak nga lalake, miingon si Jehova; ug ako mabalus kanimo niining bahina, miingon si Jehova. Busa karon kuhaa ug ilabay siya ngadto sa bahin sa yuta , sumala sa pulong ni Jehova.69x Unya miingon si Jehu kang Bidkar nga iyang capitan: Kuhaa, ug isalibay siya sa bahin sa kapatagan ni Naboth nga Jezreelnon; kay hinumdumi, sa diha nga ako ug ikaw nagkahiusa sa pagtungtong sa luyo ni Achab nga iyang amahan, si Jehova nagpapas-an niining palas-anon batok kaniya.P5x Ug gikuha ni Jehu ang iyang pana uban sa tanan niyang kusog, ug gipana si Joram sa taliwala sa iyang mga bukton; ug ang udyong milagbas sa iyang kasingkasing, ug siya napukan sa sulod sa iyang carro.v4gx Ug giliso ni Joram ang iyang mga kamot, ug mingpadalagan, ug miingon kang Ochozias, May pagluib, Oh Ochozias.u3ex Ug nahitabo, sa pagkakita ni Joram kang Jehu, nga siya miingon: Pakigdait ba, Jehu? Ug siya mitubag: Unsa nga pakigdait samtang nagapadayon ang mga pagpakighilawas sa imong inahan nga si Jezabel ug ang iyang mga lumay nga daghan uyamut?2%x Ug si Joram miingon: Pag-andam. Ug giandam nila ang iyang carro. Ug si Joram ang hari sa Israel, ug si Ochoziaqs, hari sa Juda, minggula, ang tagsatagsa sa iyang carro, ug sila nanggula sa pagsugat kang Jehu, ug hingpalgan siya didto sa bahin ni Naboth nga Jezreelnon.Y1-x Ug ang magbalantay misugilon, nga nagaingon: Siya miadto kanila apan wala mobalik pag-usab: ug ang pagpadalagan sama sa pagpadalagan ni Jehu, ang anak nga lalake ni Nimsi; kay siya nagapadalagan nga maisugon.L0x Unya siya nagapasugo sa ikaduha nga nagakabayo, nga miadto kanila ug miingon: Kini mao ang giingon sa hari: Pakigdait ba? Ug si Jehu mitubag: Unsay labut mo sa pakigdait? Lumiso ka sa likod nako./7x Busa may miadto nga nagkabayo sa pagsugat kaniya, ug miingon: Kini mao ang gipamulong sa hari: Pakigdait ba? Ug si Jehu miingon: Unsay labut mo sa pakigdait? Lumiso ka sa likod nako. Ug ang magtatan-aw misugilon, nga nagaingon: Ang sinugo miadto kanila, apan siya wala mobalik..%x Karon ang magbalantay nagtindog sa ibabaw sa torre sa Jezreel, ug iyang nakita ang panon ni Jehu sa pag-abut niya, ug miingon: Ako nakakita ug usa ka panon. Ug si Joram miingon: Pagkuha ug usa ka magkakabayo, ug paadtoa sa pagsugat kanila, ug ingna siya: Pakigdait ba? s~m}}|p{zz}yyx/wvuut&s#rr q[ponnmel@kFjji.hgg>feeEdTctbba&`_E^]W\|[[Z3X WVUU;TSS]RQQ5PZOwNMMLKJ IbGFEE\DDCBA@?>==<%;::9m8Z765554322/10//O..(->,++(*v)3('&c%$$'#"! C;"q-DU ~ D  6$^fXf xAko nakakalot ug nakainum sa lain nga mga tubig, ug sa lapalapa sa akong mga tiil pagamalahon ko ang tanang mga suba sa Egipto.~ewxPinaagi sa imong mga sulogoon gihagit mo ang Ginoo, ug nagaingon: Sa panon sa akong mga carro ako nakadangat sa kinatas-an sa mga bukid, ngadto sa kinailadman sa Libano; ug pagaputlon ko ang mga hataas nga mga cedro niini, ug ang pinili nga mga kahoy nga ayas niini; ug mosulod ako ngadto sa iyang kinalayoan nga puloy-anan, ang kalasangan sa iyang mabungaon nga kapatagan.,dSxKinsa ang imong gihagit ug gipasipalahan? ug batok kang kinsa nga gipataas mo ang imong tingog ug gisulinga mo ang imong mga mata? Bisan batok sa Balaan sa Israel.Xc+xKini mao ang pulong nga gipamulong ni Jehova mahitungod kaniya: Ang anak nga ulay sa Sion nagyubit kanimo ug nagkatawa kanimo sa pagtamay; ang anak nga babaye sa Jerusalem naglingo-lingo sa iyang ulo kanimo.tbcxUnya si Isaias, ang anak nga lalake ni Amos, gipaadto kang Ezechias, sa pag-ingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ingon nga ikaw nangamuyo kanako batok kang Sennacherib, hari sa Asiria, gipatalinghugan ko ikaw .BaxBusa karon, Oh Jehova, among Dios, luwason mo kami, nagapakilooy ako kanimo, gikan sa iyang kamot, aron ang tanang gingharian sa yuta manghibalo nga ikaw Jehova mao ang Dios nga usa ra.#`AxUg nagsalibay sa ilang mga dios ngadto sa kalayo; kay sila dili mga dios, kondili buhat sa mga kamot sa mga tawo, kahoy ug bato; busa ilang gilaglag kini.h_KxSa pagkatinuod, Oh Jehova, ang mga hari sa Asiria naglaglag sa mga nasud, ug sa ilang mga yuta,_^9xIkiling ang imong igdulungog, Oh Jehova, ug pamatia ako ; bukha ang imong mga mata, Oh Jehova, ug tuman-aw; ug pamatia ang mga pulong ni Sennacherib, diin siya nagpadala kaniya aron sa pagpaasdang sa Dios nga buhi.j]OxUg si Ezechias nangamuyo kang Jehova, nga nagaingon: Oh Jehova, ang Dios sa Israel, nga nagalingkod ibabaw sa mga querubin, ikaw ang Dios, ikaw lamang, sa tanang mga gingharian sa yuta; ikaw ang nagbuhat sa langit ug sa yuta.;\qxUg gidawat ni Ezechias ang sulat gikan sa kamot sa mga sinugo, ug gibasa niya kini; ug si Ezechias misaka ngadto sa balay ni Jehova, ug gibuklad niya kini sa atubangan ni Jehova.{[qx Hain man ang hari sa Hamath, ug ang hari sa Arphad, ug ang hari sa ciudad sa Sepharvaim, ug sa Henah, ug sa Hivah?0Z[x Nakaluwas ba ang mga dios sa mga nasud kanila, nga gipanglaglag sa akong mga katigulangan: ang Gozan ug Haran, ug Rezeph, ug ang mga anak sa Eden nga diha sa Thelasar? Y;x Ania karon, ikaw nakadungog kong unsa ang nahimo sa mga hari sa Asiria sa tanan nga mga yuta, pinaagi sa paglaglag kanila paghurot: ug maluwas ba ikaw?^X7x Kini mao ang igasulti ninyo kang Ezechias hari sa Juda, nga magaingon: Ayaw palimbonga kanimo ang imong Dios kang kansa ikaw nagasalig, nga nagaingon. Ang Jerusalem dili igahatag ngadto sa kamot sa hari sa Asiria.SW!x Ug sa diha nga siya nakadungog ug pulong mahitungod kang Tirhakah hari sa Etiopia: Ania karon, siya migula aron sa pagpakig-away batok kanimo, siya mipadala ug mga sulogoon kang Ezechias, nga nagaingon:%VExMao nga si Rabsaces mipauli, ug hingkaplagan niya ang hari sa Asiria nga nakiggubat batok sa Libna; kay siya nakadungog nga ang hari nakagikan na sa Lachis.[U1xAnia karon, magabutang ako ug usa ka espiritu diha kaniya, ug siya makadungog ug mga balita, ug mopauli sa iyang kaugalingon nga yuta; ug himoon ko nga sa iyang kaugalingong yuta mapukan siya pinaagi sa pinuti.kTQxUg si Isaias miingon kanila: Kini mao ang isulti ninyo sa inyong agalon: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ayaw kahadlok sa mga pulong nga imong nadungog, nga pinaagi kanila ang mga sulogoon sa hari sa Asiria nagpasipala kanako.MSxTungod niini ang mga sulogoon ni hari Ezechias nangadto kang Isaias.$RCxTingali nga si Jehova nga imong Dios mamati sa mga pulong ni Rabsaces, nga gipadala sa hari sa Asiria nga iyang agalon aron sa paghagit sa Dios nga buhi, ug mobadlong sa mga pulong nga nadungog ni Jehova nga imong Dios: busa ipatugbaw ang imong pag-ampo alang sa salin nga nahabilin.eQExUg sila mingingon kaniya: Kini mao ang giingon ni Ezechias: Kining adlawa mao ang adlaw sa kasamok, ug sa pagbadlong, ug sa pagpanamastamas; kay ang mga anak nangabut aron igaanak, ug wala nay kusog aron sa pagpahimugso.fPGxUg iyang gipaadto si Eliacim, nga mao ang pangulo sa sulod-balay, ug si Sebna nga escriba, ug ang mga anciano sa mga sacerdote, nanagsul-ob sa saput nga sako, ngadto kang Isaias nga manalagna, ang anak nga lalake ni Amos.9O oxUg nahitabo, sa pagkadungog niana sa hari nga si Ezechias, iyang gigisi ang iyang mga saput, ug mitabon siya sa iyang kaugalingong saput nga sako, ug misulod sa balay ni Jehova. Nx%Unya miabut si Eliacim, ang anak nga lalake ni Hilcias nga sinaligan sa panimalay, ug si Sebna nga escriba, ug si Joah ang anak nga lalake ni Asaph ang kalihim, ngadto kang Ezechias ginisi ang ilang mga saput, ug nagsugilon kaniya sa mga pulong ni Rabsaces. Mx$Apan ang katawohan nangahilum, ug wala tumubag kaniya sa usa ka pulong; kay ang sugo sa hari nagaingon: Ayaw kamo pagtubag kaniya.!L=x#Kinsa ba sa mga dios sa tanan nga kayutaan, nga nakaluwas sa ilang yuta gikan sa akong kamot, nga si Jehova magaluwas sa Jerusalem gikan sa akong kamot?K'x"Hain ang mga dios sa Hamath, ug sa Arphad? Hain ang mga dios sa Sepharvaim, sa Ena, ug Iba? Naluwas ba nila ang Samaria gikan sa akong kamot.iJMx!May mga dios ba sa mga nasud nga nakaluwas gayud sa iyang yuta gikan sa kamot sa hari sa Asiria?Ix Hangtud nga ako moanhi ug dad-on ko kamo ngadto sa usa ka yuta sama sa inyong kaugalingong yuta, usa ka yuta sa trigo, ug sa vino nga bag-o, usa ka yuta sa tinapay ug mga kaparrasan, usa ka yuta sa mga kahoy nga olivo ug sa dugos, aron kamo mangabuhi, ug dili mangamatay: ug ayaw pagpamati kang Ezechias, kong siya magalukmay kaninyo, nga magaingon: Si Jehova magaluwas kanato.0H[xAyaw kamo pagtagad kang Ezechias; kay kini mao ang gipamulong sa hari sa Asiria: Himoa ang inyong pakigdait uban kanako, ug umari kanako; ug kumaon ang tagsatagsa sa iyang balagon sa parras, ug ang tagsatagsa sa iyang higuera, ug uminum kamo nga tagsatagsa sa tubig sa iyang kaugalingong atabay;xKaron, tan-awa, ikaw nagasalig sa sungkod niining basag nga tangbo, bisan sa ibabaw sa Egipto; diin kong ang usa ka tawo mosalig, kini molapus sa iyang kamot ug molagbas niini: busa ingon man kang Faraon nga hari sa Egipto sa tanan nga mosalig kaniya.4=cxIkaw namulong (apan sila pulos mga pulong nga walay hinungdan): May tambag ug kusog alang sa gubat. Karon kang kinsa ang imong pagsalig, nga misukol man ikaw batok kanako?&<GxUg si Rabsaces miingon kanila: Umingon kamo karon kang Ezechias, Kini mao ang giingon sa dakung hari ang hari sa Asiria: Unsang pagsaliga ang imong gilauman?V;'xUg sa pagtawag nila sa hari, may minggula kanila nga si Eliacim, ang anak nga lalake ni Hilcias nga sinaligan sa sulod-balay, ug si Sebna, ang escriba, ug si Joah, ang anak nga lalake ni Asaph nga kalihim.|:sxUg ang hari sa Asiria nagpadala kang Thartan, ug kang Rabsaris, ug kang Rabsaces gikan sa Lachiz ngadto kang Ezechias nga hari uban ang usa ka dakung panon sa kasundalohan ngadto sa Jerusalem. Ug sila mingtungas ug ming-adto sa Jerusalem. Ug sa paghiabut nila, nangadto sila ug nanindog tupad sa kanal sa taastaas nga danaw sa tubig nga anaa sa dalan sa uma sa maglalaba.L9xNiadtong panahona giputol ni Ezechias ang bulawan gikan sa mga ganghaan sa templo ni Jehova, ug gikan sa mga haligi nga gihal-upan ni Ezechias nga hari sa Juda, ug gihatag kini sa hari sa Asiria.}8uxUg si Ezechias mihatag kaniya sa tanang salapi nga diha sa balay ni Jehova, ug diha sa mga bahandi sa balay sa hari.?7yxUg si Ezechias nga hari sa Juda nagpaadto sa hari sa Asiria ngadto sa Lachiz, nga nagaingon: Ako nakasala; pumauli ka gikan kanako: kadtong ipapas-an mo kanako akong dad-on. Ug ang hari sa Asiria nagsilpi kang Ezechias nga hari sa Juda, sa tolo ka gatus ka talento nga salapi ug katloan ka talento nga bulawan..6Wx Karon sa ikanapulo ug upat ka tuig ni Ezechias nga hari, si Senacherib nga hari sa Asiria miadto batok sa tanang mga kinutaan nga mga ciudad sa Juda, ug nakuha sila.I5 x Tungod kay wala sila tumoo sa tingog ni Jehova nga ilang Dios, apan minglapas sa iyang tugon, bisan sa tanan nga gisugo ni Moises ang alagad ni Jehova, ug wala mamati niini, ni magtuman niini.49x Ug ang Israel gibihag sa hari sa Asiria ngadto sa Asiria, ug gibutang sila sa Hala, ug sa Habor, ang suba sa Gosan, ug sa mga ciudad sa mga Medohanon."3?x Ug sa katapusan sa tolo ka tuig ilang nakuha kini: sa ikaunom ka tuig ni Ezechias nga maoy ikasiyam ka tuig ni Oseas, hari sa Israel, ang Samaria nakuha.f2Gx Ug nahitabo sa ikaupat ka tuig sa paghari ni Ezechias, nga mao ang ikapito ka tuig ni Oseas ang anak nga lalake ni Ela nga hari sa Israel, nga si Salmanasar nga hari sa Asiria mitungas batok sa Samaria, ug gilibutan kini.1xIyang gisamaran ang mga Filistehanon ngadto sa Gasa ug sa mga utlanan didto, sukad sa torre sa magbalantay ngadto sa kinutaan nga ciudad. 0xUg si Jehova nag-uban kaniya; bisan asa siya moadto siya nag-uswag: ug siya mialsa batok sa hari sa Asiria, ug wala moalagad kaniya./#xKay siya nakighiusa kang Jehova; siya wala mobiya sa pagnunot kaniya, kondili nagbantay sa iyang mga sugo nga gisugo ni Jehova kang Moises.!.=xSiya misalig kang Jehova ang Dios sa Israel; busa sunod kaniya walay sama kaniya sa taliwala sa tanang mga hari sa Juda, ni kanila nga nanghiuna kaniya.&-GxIyang gikuha ang mga hatag-as nga dapit, ug gibunggo ang mga haligi nga bato, ug giputol ang Ashera: ug iyang giputo-puto ang halas nga tumbaga nga gibuhat ni Moises: kay hangtud niadtong mga adlawa ang mga anak sa Israel nagsunog ug incienso niini; ug kini iyang gitawag nga Nehustan.v,gxUg siya nagbuhat sa matarung sa mga mata ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat sa iyang amahan nga si David.L+xKaluhaan ug lima ka tuig ang iyang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari sa kaluhaan ug siyam ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Abi, ang anak ni Zacarias./* [xKaron nahitabo sa ikatolo ka tuig ni Oseas nga anak nga lalake ni Ela, hari sa Israel, nga si Ezechias ang anak nga lalake ni Achaz, hari sa Juda, nagsugod sa paghari.y)mx)Busa kining mga nasud nangahadlok kang Jehova, ug nag-alagad sa ilang mga linilok nga larawan; ang ilang mga anak usab, ug ang mga anak sa ilang mga anak, ingon sa gihimo sa ilang mga amahan, ingon man ilang ginahimo hangtud niining adlawa.T(#x(Apan sila wala mamati, kondili nagbuhat sila sumala sa ilang unang batasan.~'wx'Apan kang Jehova nga inyong Dios mahadlok kamo; ug siya magaluwas kaninyo gikan sa kamot sa tanan ninyong mga kaaway.q&]x&Ug ang tugon nga akong gihimo uban kaninyo dili ninyo paghikalimtan; ni mahadlok kamo sa laing mga dios.G% x%Ug ang kabalaoran ug ang mga tulomanon, ug ang Kasugoan ug ang sugo, nga iyang gisulat alang kaninyo, kamo magabantay sa pagtuman sa walay katapusan; ug dili kamo mahadlok sa laing mga dios:<$sx$Apan si Jehova nga nagdala kaninyo gikan sa yuta sa Egipto sa dakung gahum ug tinuy-od nga bukton, kaniya kamo magkahadlok, ug kaniya kamo gayud magyukbo, ug kaniya kamo maghalad:P#x#Uban kanila si Jehova naghimo sa usa ka tugon, ug gisugo sila, nga nagaingon: Dili kamo mahadlok sa laing mga dios, ni magyukbo sa inyong kaugalingon kanila, ni mag-alagad kanila, ni maghalad kanila:"x"Hangtud niining adlawa sila nagabuhat sa unang batasan: sila wala mahadlok kang Jehova, sila wala usab magtuman sa ilang kabalaoran, kun sa ilang mga tulomanon, kun sa Kasugoan, kun sa sugo nga gisugo ni Jehova sa mga anak ni Jacob, nga iyang gihinganlan Israel;!!x!Ug sila nangahadlok kang Jehova, ug nag-alagad sa ilang kaugalingong mga dios, sunod sa batasan sa mga nasud gikan diin sila gipanagbihag.@ {x Busa sila nangahadlok kang Jehova, ug nanagbuhat sa ilang kaugalingong mga sacerdote sa mga hatag-as nga dapit, nga naghalad alang kanila didto sa mga balay sa mga hatag-as nga dapit.=uxUg ang mga Hebehanon naghimo sa Nibhaz ug Tharthac; ug ang mga Sepharvaimhon nagsunog sa ilang mga anak sa kalayo alang kang Adramelech ug Anamelech, ang mga dios sa Sepharvaimhon.+xUg ang mga tawo sa Babilonia naghimo sa Succoth-benoth, ug ang mga tawo sa Cutha naghimo sa Nergal, ug ang mga tawo sa Hamath naghimo sa Asima.nWxApan ang tagsatagsa ka nasud naghimo sa mga dios nga ilang kaugalingon, ug gibutang kini sa mga balay sa mga hatag-as nga dapit nga gibuhat sa mga Samarianhon, ang tagsatagsa ka nasud diha sa ilang mga ciudad diin sila managpuyo.%ExBusa ang usa sa mga sacerdote nga ilang gibihag gikan sa Samaria miabut ug mipuyo sa Beth-el, ug gitudloan sila kong unsaon nila sa pagkahadlok kang Jehova.RxUnya ang hari sa Asiria nagsugo, nga nagaingon: Dad-a ngadto ang usa sa mga sacerdote nga inyong gidala gikan dinhi; ug paadtoa sila ug papuy-a didto, ug patudloi sila niya sa Kasugoan sa Dios sa yuta.6gxBusa sila mingsulti sa hari sa Asiria, nga nanag-ingon: Ang mga nasud nga imong gibihag ug gibutang sa mga ciudad sa Samaria, wala manghibalo sa Kasugoan sa Dios sa yuta: busa siya nagpadala kanila ug mga leon, ug, ania karon, gitukob sila, tungod kay sila wala manghibalo sa Kasugoan sa Dios sa yuta.4cxUg mao kadto, sa sinugdan sa ilang pagpuyo didto, nga sila wala mahadlok kang Jehova: busa si Jehova nagpadala ug mga leon sa taliwala nila, nga nanagpatay sa uban kanila. ;xUg ang hari sa Asiria nagdala sa mga tawo gikan sa Babilonia, ug gikan sa Cutha, ug gikan sa Ava, ug gikan sa Hamath, ug gikan sa Sepharvaim, ug gibutang sila sa mga ciudad sa Samaria ilis sa mga anak sa Israel; ug ilang gipanag-iya ang Samaria, ug nanagpuyo sa mga ciudad niini.uexHangtud nga gikuha ni Jehova ang Israel sa iyang mga mata, ingon sa iyang gipamulong pinaagi sa tanan niyang mga alagad ang mga manalagna. Busa ang Israel gibihag gikan sa iyang kaugalingong yuta ngadto sa Asiria hangtud niining adlawa.vgxUg ang mga anak sa Israel naglakaw sa tanang mga sala ni Jeroboam nga iyang gibuhat; sila wala bumulag niini;uexKay iyang gigisi ang Israel gikan sa balay ni David; ug ilang gihimo nga hari si Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat: ug giabog ni Jeroboam ang Israel gikan sa pagnunot kang Jehova, ug gihimo sila sa pagpakasala sa usa ka dakung sala.:oxUg gisalikway ni Jehova ang tibook kaliwat sa Israel, ug nagsakit kanila, ug gitugyan sila ngadto sa kamot sa mga mamimihag, hangtud nga gisalikway sila gikan sa iyang mga mata.xAng Juda usab wala magbantay sa mga sugo ni Jehova nga ilang Dios, apan naglakat sa kabalaoran sa Israel nga ilang gihimo.xBusa si Jehova nasuko sa hilabihan gayud sa Israel, ug gipapahawa sila sa iyang atubangan: walay nahabilin gawas sa banay ni Juda lamang.{qxUg ang ilang mga anak nga lalake ug babaye ilang gipaagi sa kalayo, ug naggamit sa pagpatagna nga bakakon ug mga paglumay, ug nagbaligya sa ilang kaugalingon sa pagbuhat sa dautan sa mga mata ni Jehova, aron sa paghagit kaniya sa pagpakasuko.~wxUg ilang gisalikway ang tanang mga sugo ni Jehova nga ilang Dios, ug naghimo alang sa ilang kaugalingon sa tinunaw nga mga larawan, duha ka nating vaca, ug naghimo sa usa ka Ashera, ug nagsimba sa tanang panon sa langit, ug nag-alagad kang Baal.kQxUg ilang gisalikway ang iyang kabalaoran, ug ang iyang tugon nga iyang gihimo uban sa ilang mga amahan, ug ang iyang mga pagpamatuod nga gipamatuod kanila; ug gisunod nila ang kakawangan, ug nangahimong walay hinungdan, ug mingnunot sa mga nasud nga naglibut kanila, nga mahitungod niini si Jehova nagpahamangno kanila nga dili sila magbuhat sama kanila.&GxBisan pa niana, sila wala mamati, apan nagpatikig hinoon sa ilang mga liog, ingon sa mga liog sa ilang mga amahan, nga wala tumoo kang Jehova nga ilang Dios. x Apan si Jehova nagpamatuod batok sa Israel, ug batok sa Juda, pinaagi sa tagsatagsa ka manalagna, ug sa tagsatagsa ka magtatan-aw, nga nagaingon: Bumalik kamo gikan sa dautan ninyong mga dalan, ug bantayi ang akong mga sugo ug kabalaoran, sumala sa tanang Kasugoan nga akong gisugo sa inyong mga amahan, ug nga akong gipadala kaninyo pinaagi sa akong mga alagad nga mga manalagna.y mx Ug sila nag-alagad sa mga larawan, nga tungod niana si Jehova miingon kanila: Dili ninyo buhaton kining butanga.m Ux Ug didto sila nagsunog sa incienso sa tanan nga mga hatag-as nga dapit, sumala sa gihimo sa mga nasud nga gidala ni Jehova sa halayo unahan kanila; ug sila naghimo sa dautan nga mga butang sa paghagit kang Jehova sa pagpakasuko;A }x Ug alang sa ilang kaugalingon sila nanagpatindog ug mga haligi nga bato ug sa mga Ashera sa ibabaw sa tagsatagsa ka hatag-as nga bungtod, ug ilalum sa tagsatagsa ka malunhaw nga kahoy;  x Ug ang mga anak sa Israel nanaghimo sa mga butang sa tago nga dili matarung batok kang Jehova nga ilang Dios: ug sila nagtukod alang kanila sa mga hatag-as nga dapit sa tanan nilang mga ciudad, sukad sa torre sa magbalantay ngadto sa kinutaan nga ciudad,!=xUg nanaglakaw sa kabalaoran sa mga nasud, nga gisalikway ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel, ug sa mga hari sa Israel, nga ilang gihimo._9xUg mao kadto, tungod kay ang mga anak sa Israel nanagpakasala batok kang Jehova nga ilang Dios, nga nagkuha kanila gikan sa yuta sa Egipto gikan sa kamot ni Faraon nga hari sa Egipto, ug nahadlok sa laing mga dios,W)xSa ikasiyam ka tuig ni Oseas, ang Samaria nakuha sa hari sa Asiria, ug gibihag ang Israel ngadto sa Asiria, ug gibutang sila sa Hala, ug sa ibabaw sa Habor, suba sa Gozan, ug sa mga ciudad sa mga Medohanon.tcxUnya ang hari sa Asiria mitungas sa tibook yuta, ug miadto sa Samaria, ug gilibutan kini sa totolo ka tuig.(KxUg hingkaplagan sa hari sa Asiria ang pagluib ni Oseas; kay siya nagpadala ug mga sinugo ngadto kang So nga hari sa Egipto, ug wala mohatag sa buhis alang sa hari sa Asiria, ingon sa iyang ginabuhat sa tuig-tuig: busa gitakpan siya sa hari sa Asiria, ug gigapus siya didto sa bilanggoan.}xBatok kaniya mitungas si Salmanasar nga hari sa Asiria; ug si Oseas nahimo nga iyang alagad, ug nagdala kaniya ug buhis.vgxUg gibuhat niya ang dautan sa mga mata ni Jehova, apan dili ingon sa mga hari sa Israel nga nanghiuna kaniya.0 ]xSa ikapulo ug duha ka tuig ni Achaz nga hari sa Juda, nagsugod si Oseas, ang anak nga lalake ni Ela, sa paghari sa Samaria sa Israel, ug naghari sulod sa siyam ka tuig.-UxUg si Achaz natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David: ug si Ezechias nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. xKaron ang uban nga mga buhat ni Achaz nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?^~7xUg ang tinabonan nga dapit alang sa adlaw nga igpapahulay nga ilang gitukod diha sa balay, ug ang agianan sa pagsulod sa hari nga sa gawas, iyang giliso paingon ngadto sa balay ni Jehova, tungod sa hari sa Asiria.x}kxUg si Achaz nga hari nagputol sa mga sanggaan sa mga tungtonganan, ug gikuha ang dolang gikan kanila, ug gipaubos ang dagat-dagat gikan sa mga vaca nga tumbaga nga dinha sa ilalum niana, ug gibutang kini sa ibabaw sa usa ka salog nga bato.f|GxSa ingon niini gihimo kini ni Urias nga sacerdote, sumala sa tanang gisugo ni Achaz nga hari."{?xUg si hari Achaz nagsugo kang Urias nga sacerdote, nga nagaingon: Sa ibabaw sa dakung halaran sunoga ang buntagon nga halad-nga-sinunog ug ang haponon nga halad-nga-kalan-on, ug ang sa hari nga halad-nga-sinunog, ug ang iyang halad-nga-kalan-on, lakip ang halad-nga-sinunog alang sa tibook katawohan sa yuta, ug ang ilang halad-nga-kalan-on, ug ang ilang halad-nga-ilimnon; ug isablig sa ibabaw niini ang tanang dugo sa halad-nga-sinunog, ug ang tanang dugo sa halad: apan ang halaran nga tumbaga kini alang kanako diin ako magpangutana.az=xUg ang halaran nga tumbaga, nga diha sa atubangan ni Jehova, iyang gidala gikan sa atbang sa balay, gikan sa kinataliwad-an sa iyang halaran ug sa balay ni Jehova, ug gibutang kini dapit sa amihanan sa iyang halaran.Iy x Ug iyang gisunog ang iyang halad-nga-sinunog ug ang iyang halad-nga-kalan-on, ug gibubo ang iyang halad-nga-ilimnon, ug gisablig ang dugo sa iyang mga halad-sa-pakigdait, sa ibabaw sa halaran.x!x Ug sa pag-abut sa hari gikan sa Damasco, ang hari nakakita sa halaran: ug mipaduol ang hari ngadto sa halaran, ug mihalad sa ibabaw niini.Ww)x Ug gitukod ni Urias nga sacerdote ang usa ka halaran: sumala sa tanang gipadala ni hari Achaz gikan sa Damasco, busa gihimo kini ni Urias nga sacerdote andam sa paghiabut ni Achaz nga hari gikan sa Damasco.*vOx Ug ang hari nga si Achaz miadto sa Damasco aron sa pagtagbo kang Tiglath-pileser nga hari sa Asiria, ug nakakita sa halaran nga diha sa Damasco, ug ang dagway sa halaran, ug ang sumbanan niana, gipadala ni Achaz nga hari ngadto kang Urias, nga sacerdote, sumala sa tanang pagkabuhat niini.twxUg gikuha ni Achaz ang salapi ug bulawan nga nakaplagan didto sa balay ni Jehova, ug diha sa mga bahandi sa balay sa hari, ug gipadala kini nga usa ka gasa ngadto sa hari sa Asiria.s1xBusa gipaadto ni Achaz ang mga sinugo ngadto kang Tiglath-pileser nga hari sa Asiria, nga nagaingon: Ako ang imong alagad ug imong anak nga lalake: umari ka, ug luwason mo ako gikan sa kamot sa hari sa Siria, ug gikan sa kamot sa hari sa Israel, nga mingtindog batok kanako.[r1xNiadtong panahona nabawi ni Resin nga hari sa Siria ang Elath ngadto sa Siria, ug gihinginlan ang mga Judio gikan sa Elath; ug ang mga Sirianhon nangadto sa Elath, ug nanagpuyo didto hangtud niining mga adlawa.FqxUnya si Resin nga hari sa Siria ug si Peka anak nga lalake ni Remalias nga hari sa Israel mingsulong sa Israel aron sa pagpakiggubat, ug ilang gilibutan si Achaz; apan wala makadaug kaniya.!p=xUg siya naghalad ug nagsunog sa incienso didto sa hatag-as nga mga dapit, ug sa ibabaw sa mga bungtod, ug sa ilalum sa tagsatagsa ka malunhaw nga kahoy.\o3xApan siya naglakat sa dalan sa mga hari sa Israel, oo, ang iyang anak nga lalake gipaagi sa kalayo, sumala sa buhat nga dulumtanan sa mga nasud, nga gisalikway ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel.mnUxKaluhaan ka tuig ang panuigon ni Achaz sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari ug napulo ug unom ka tuig sa Jerusalem: ug wala niya buhata ang matarung sa mga mata ni Jehova nga iyang Dios, sama kang David nga iyang amahan.m 'xSa ikanapulo ug pito ka tuig ni Peka ang anak nga lalake ni Remalias si Achaz ang anak nga lalake ni Jotham hari sa Juda nagsugod sa paghari.Blx&Ug si Jotham natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad ni David nga iyang amahan: ug si Achaz nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.k'x%Niadtong mga adlawa si Jehova nagsugod sa pagpaadto batok sa Juda kang Resin ang hari sa Siria, ug kang Peka ang anak nga lalake ni Remalias.j1x$Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Jotham, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?Ii x#Apan ang hatag-as nga mga dapit wala kuhaa: ang katawohan kanunayng naghalad ug nagsunog sa incienso didto sa mga hatag-as nga dapit. Iyang gitukod ang kinatas-ang ganghaan sa balay ni Jehova.h{x"Ug gibuhat niya ang matarung sa mga mata ni Jehova: iyang gihimo sumala sa tanang gihimo sa iyang amahan nga si Uzzias.Sg!x!Kaluhaan ug lima ka tuig ang iyang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari ug napulo ug unom ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Jerusa ang anak nga babaye ni Sadoc.f/x Sa ikaduha ka tuig ni Peka ang anak nga lalake ni Remalias hari sa Israel, nagsugod si Jotham, ang anak nga lalake ni Uzzias, sa paghari sa Juda.e9xKaron ang nahibilin nga mga buhat ni Peka, ug ang tanan nga iyang gihimo, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel.vdgxUg si Oseas ang anak nga lalake ni Ela naghimo ug usa ka pagluib batok kang Peka ang anak nga lalake ni Remalias, ug gisamaran siya, ug gipatay siya, ug naghari ilis kaniya, sa ikakaluhaan ka tuig ni Jotham ang anak nga lalake ni Uzzias.!c=xSa mga adlaw ni Peka nga hari sa Israel, miabut si Tiglath-pileser, hari sa Asiria, ug gikuha ang Ahion ug ang Abel-beth-maacha, ug ang Janoa, ug ang Cades, ug ang Asor, ug ang Galaad, ug ang Galilea, ang tibook yuta sa Nephtali; ug iyang gidala sila nga binihag ngadto sa Asiria..bWxUg iyang gibuhat ang dautan sa mga mata ni Jehova: siya wala mobiya sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala.>awxSa ikakalim-an ug duha ka tuig ni Azarias nga hari sa Juda, si Peka, ang anak nga lalake ni Remalias, nagsugod sa paghari sa Israel sa Samaria, ug naghari sulod sa kaluhaan ka tuig."`?xKaron ang nahibilin nga mga buhat ni Pekaia, ug ang tanan nga iyang gibuhat, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel. _;xUg si Peka ang anak nga lalake ni Remalias nga iyang capitan, nagluib batok kaniya, ug gisamaran siya didto sa Samaria, sa hawanan sa balay sa hari, uban ni Argob ug ni Ariph; ug uban kaniya dihay kalim-an ka tawo nga mga Galaadnon: ug iyang gipatay siya, ug naghari ilis kaniya.4^cxUg iyang gibuhat ang dautan sa mga mata ni Jehova: siya wala mobiya gikan sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala.+]QxSa ikakalim-an ka tuig ni Azarias ang hari sa Juda si Pekaia ang anak nga lalake ni Menahem, nagsugod sa paghari sa Israel sa Samaria, ug naghari sa duha ka tuig.t\cxUg si Menahem natulog uban sa iyang mga amahan; ug si Pekaia nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.[7xKaron ang nahabilin nga mga buhat ni Menahem, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahasulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?ZyxUg gipangayo ni Menahem ang salapi sa Israel, bisan pa sa tanan nga dagkung tawo nga adunahan, sa tagsatagsa ka tawo tagkalim-an ka siclo nga salapi, aron ihatag sa hari sa Asiria. Busa ang hari sa Asiria mipauli, ug wala mopabilin didto sa yuta.WY)xDidto may miabut batok sa yuta, si Phul ang hari sa Asiria; ug gihatagan ni Menahem si Phul sa usa ka libo ka talento nga salapi, aron ang iyang kamot igauban niya sa paglig-on sa gingharian sa iyang kamot.HX xUg iyang gihimo ang dautan sa mga mata ni Jehova: sa tanan niyang mga adlaw siya wala mobiya sa mga sala ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala.8WkxSa ikakatloan ug siyam ka tuig ni Asarias nga hari sa Juda nagsugod si Menahem ang anak nga lalake ni Gadi sa paghari sa Israel, ug naghari sulod sa napulo ka tuig sa Samaria.V}xUnya gisamaran ni Menahem si Tipsa, ug ang tanan nga didto sa sulod, ug ang mga utlanan niini, sukad sa Tirsa: tungod kay sila wala molukab sa pultahan kaniya, mao nga gilumpag kini; ug ang tanan nga mga babaye didto nga mga mabdos iyang gipamikas.U5xKaron ang uban sa mga buhat ni Sallum, ug ang pagluib nga iyang gihimo, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel.OTxUg si Menahem ang anak nga lalake ni Gadi mitungas gikan sa Tirsa, ug miadto sa Samaria, ug gisamaran si Sallum ang anak nga lalake ni Jabes didto sa Samaria, ug gipatay siya, ug mihari ilis kaniya.0S[x Si Sallum ang anak nga lalake ni Jabes nagsugod sa paghari sa ikakatloan ug siyam ka tuig ni Uzzias nga hari sa Juda; ug siya naghari sulod sa usa ka bulan sa Samaria.CRx Kini mao ang pulong ni Jehova nga iyang gipamulong kang Jehu, nga nagaingon: Ang imong anak nga lalake ngadto sa ikaupat ka kaliwat magalingkod sa trono sa Israel. Ug busa kini nahitabo.{Qqx Karon ang uban nga buhat ni Zacarias, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel.P7x Ug si Sallum ang anak nga lalake ni Jabes, nagluib batok kaniya, ug gisamaran siya sa atubangan sa katawohan, ug gipatay siya, ug mihari ilis kaniya.OOx Ug gibuhat niya ang dautan sa mga mata ni Jehova, ingon sa gibuhat sa iyang amahan: siya wala mobiya sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala.N7xSa ikakatloan ug walo ka tuig ni Asarias nga hari sa Juda, si Zacarias ang anak nga lalake ni Jeroboam naghari sa Israel sa Samaria sa unom ka bulan.8MkxUg si Asarias natulog uban sa iyang mga amahan; ug ilang gilubong siya uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David: ug si Jotham nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.L1xKaron ang nahibilin sa mga buhat ni Asarias, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?KxUg gisilotan ni Jehova ang hari, mao nga siya nahimong usa ka sanlahon ngadto sa adlaw sa iyang kamatayon, ug mipuyo sa linain nga balay. Ug si Jotham ang anak nga lalake sa hari maoy diha sa sulod sa balay, nahimong maghuhukom sa katawohan sa yuta. J xApan ang mga hatag-as nga dapit wala kuhaa: ang katawohan sa kanunay naghalad ug nagsunog sa incienso sa mga hatag-as nga dapit. ~}|{o{zhyqxxPwUvuttsrqppConnmlkXjiiiYhgg(fAeedUc-bb-`_^^]\[[ZbwxUg ang hari sa Egipto wala na mogula sa iyang yuta pag-usab; kay nakuha sa hari sa Babilonia sukad sa sapa sa Egipto ngadto sa suba sa Eufrates, ang tanan nga iya sa hari sa Egipto.waixBusa si Joacim, natulog uban sa iyang mga amahan: ug si Joachin nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.`)xKaron ang nahibilin sa mga buhat ni Joacim, ug ang tanan niyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? _;xUg tungod usab sa dugo sa mga inocente nga iyang giula; kay iyang gipuno ang Jerusalem sa dugo sa mga inocente: ug si Jehova wala mobuot sa pagpasaylo.9^mxSa pagkamatuod, sumala sa sugo ni Jehova, kini midangat sa Juda, aron sa pagpapahawa kanila gikan sa iyang panan-aw tungod sa sala ni Manases, sumala sa tanan nga iyang gihimo,A]}xUg si Jehova nagpadala batok kaniya ug mga panon sa mga Caldeahanon, ug mga panon sa mga Sirianhon, ug mga panon sa mga Moabnon, ug mga panon sa mga anak sa Ammon, ug gipadala sila batok sa Juda, aron laglagon kini, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi sa iyang mga alagad, nga mga manalagna.0\ ]xSa iyang mga adlaw si Nabucodonosor, nga hari sa Babilonia, mitungas, ug si Joacim nahimo nga iyang alagad sa tolo ka tuig: unya siya misumbalik ug mialsa batok kaniya.k[Qx%Ug iyang gibuhat ang dautan sa panan-aw ni Jehova, sumala sa tanan nga gihimo sa iyang mga amahan.bZ?x$Kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon ni Joacim sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari sulod sa napulo ug usa ka tuig sa Jerusalem; ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Zebuda, anak nga babaye ni Pedaia sa Ruma.Y-x#Ug gihatag ni Joacim ang salapi ug ang bulawan kang Faraon; apan iyang gipabuhisan ang yuta aron ihatag ang salapi sumala sa sugo ni Faraon; iyang gitigum ang salapi ug ang bulawan sa katawohan sa yuta, ang tagsatagsa sumala sa iyang buhis, aron ihatag kang Faraon Nechao.iXMx"Ug si Eliacim gihimo ni Faraon Nechao nga hari, ang anak nga lalake ni Josias ilis ni Josias nga iyang amahan, ug giilisan ang iyang ngalan sa Joacim: apan iyang gikuha si Joachaz; ug miadto siya sa Egipto, ug namatay didto;WW)x!Ug gipabilanggo siya ni Faraon Nechao didto sa Ribla sa yuta sa Hamath, aron siya dili makahari sa Jerusalem; ug gipabuhis niya ang yuta sa usa ka gatus ka talento nga salapi, ug usa ka talento nga bulawan.aV=x Ug iyang gibuhat ang dautan sa panan-aw ni Jehova, sumala sa gihimo sa iyang mga amahan.aU=xSi Joachaz may kaluhaan ug tolo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari ug tolo ka bulan sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Hamutal, ang anak nga babaye ni Jeremias sa Libna.FTxUg gitungtong siya nga patay sa iyang mga alagad diha sa usa ka carro sukad sa Megiddo, ug gidala siya ngadto sa Jerusalem, ug gilubong siya sa iyang kaugalingong lubnganan. Ug ang katawohan sa yuta mingkuha kang Joachaz, ang anak nga lalake ni Josias, ug gidihogan siya, ug gihimo siya nga hari ilis sa iyang amahan.}SuxSa iyang mga adlaw si Faraon Nechao nga hari sa Egipto, mitungas batok sa hari sa Asiria ngadto sa suba sa Eufrates: ug ang hari nga si Josias miadto batok kaniya: ug si Faraon Nechao mipatay kaniya didto sa Megiddo sa iyang pagpakakita kaniya.R1xKaron ang nahabilin nga mga buhat ni Josias, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?}QuxUg si Jehova miingon: Ipahilayo ko usab ang Juda gikan sa akong panan-aw, ingon sa akong pagpahilayo sa Israel, ug isalikway ko kining ciudad nga akong gipili, bisan ang Jerusalem, ug ang balay nga niini ako miingon: Ang akong ngalan anha diha.IP xBisan pa niana, si Jehova wala mapuypoy gikan sa kabangis sa iyang dakung kaligutgut, diin ang iyang kasuko misilaub batok sa Juda, tungod sa tanang mga paghagit nga gihagit ni Manases kaniya.OxUg walay hari sa nanghiuna kaniya nga sama kaniya, nga mibalik kang Jehova uban ang bug-os niyang kasingkasing, ug uban ang bug-os niyang kalag, ug uban ang bug-os niyang gahum, sumala sa tibook Kasugoan ni Moises: ni sa ulahi niya may mitindog pa nga sama kaniya.tNcxLabut pa gikuha ni Josias ang mga tawo nga espiritista, ug ang mga salamangkero, ug ang mga gagmayng larawan, ug ang mga dios-dios, ug ang tanang mga dulumtanan nga nakita didto sa yuta sa Juda, ug sa Jerusalem, gisalikway ni Josias aron iyang matuman ang mga pulong sa Kasugoan nga nahisulat sa basahon nga nakaplagan ni Hilcias nga sacerdote sa balay ni Jehova.oMYxApan sa ikanapulo ug walo ka tuig ni hari Josias kini nga pasko kang Jehova gihimo didto sa Jerusalem.=LuxSa pagkamatuod walay nahimo sama sa maong pasko sukad sa mga adlaw sa mga maghuhukom nga nanaghukom sa Israel, ni sa tanang mga adlaw sa mga hari sa Israel, ni sa mga hari sa Juda;#KAxUg ang hari nagsugo sa tibook katawohan, nga nagaingon: Bantayi ang pasko alang kang Jehova nga inyong Dios, sumala sa nahisulat niining basahon sa tugon.KJxUg iyang gipamatay ang tanan nga mga sacerdote sa hatag-as nga dapit nga didto sa ibabaw sa mga halaran, ug gisunog ang mga bukog sa mga tawo sa ibabaw nila, ug siya mibalik ngadto sa Jerusalem.IxUg ang tanang mga balay usab sa mga hatag-as nga dapit, nga diha sa mga ciudad sa Samaria, nga ginahimo sa mga hari sa Israel, aron sa paghagit sa kasuko ni Jehova , gikuha ni Josias, ug gibuhat kanila sumala sa tanan nga iyang gibuhat didto sa Beth-el.GH xUg siya miingon: Pasagdi siya; ayaw pag-itugot nga bisan kinsa magabalhin sa iyang mga bukog. Busa iyang gipasagdan ang iyang mga bukog, uban sa mga bukog sa manalagna nga migula sa Samaria.GxUnya siya miingon: Unsa kanang monumento nga akong nakita? Ug ang mga tawo sa ciudad mingsugilon kaniya: Kana mao ang lubnganan sa tawo sa Dios, nga miabut gikan sa Juda, ug nagpahibalo niining mga butangan nga imong nabuhat batok sa halaran ni Beth-el..FWxUg sa miliso si Josias, nasusihan niya ang mga lubnganan nga dinha sa bukid; ug siya nagpaadto, ug gikuha ang mga bukog sa mga lubnganan, ug gisunog sila sa ibabaw sa halaran, ug gipasipalahan kini, sumala sa pulong ni Jehova nga gipadayag sa tawo sa Dios, nga nagpahibalo niining mga butanga.2E_xLabut pa, ang halaran nga dinha sa Beth-el, ug ang hataas nga dapit nga gibuhat ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, nga naghimo sa Israel sa pagpakasala, bisan kadto nga halaran ug hataas nga dapit iyang gigun-ob; ug iyang gisunog ang hatag-as nga dapit, ug gidugmok, ug gisunog ang Ashera.}DuxUg iyang gipanugmok ang mga haligi, ug gipamutol ang mga Ashera, ug gipuno ang ilang dapit sa mga bukog sa mga tawo.IC x Ug ang mga hatag-as nga dapit nga diha sa atbang sa Jerusalem, dapit sa too sa bukid sa pagkadunot, nga gitukod ni Salomon nga hari sa Israel alang kang Astaroth ang dulumtanan sa mga Sidonhon, ug tungod kang Semos nga dulumtanan sa Moab, ug tungod kang Milcom nga dulumtanan sa mga anak sa Ammon, gipasipalahan sa hari.+BQx Ug ang mga halaran nga dinha sa atop sa kinatas-an nga lawak ni Achaz, nga gibuhat sa mga hari sa Juda, ug ang mga halaran nga gibuhat ni Manases didto sa duha ka hawanan sa balay ni Jehova, gipanggun-ob sa hari, ug gipanglambusan nila , ug ilang gisabulak ang abug didto sa sapa sa Cedron.{Aqx Ug iyang gikuha ang mga kabayo nga gihatag sa mga hari sa Juda sa adlaw, sa alagianan sa pagsulod sa balay ni Jehova, tupad sa sulod ni Nathan-melech, ang tinugyanan sa balay sa mga precinto; ug iyang gisunog sa kalayo ang mga carro sa adlaw.I@ x Ug iyang gipasipalahan ang Topheth nga anaa sa walog sa mga anak ni Hinnom, aron walay tawo nga magapaagi sa iyang anak nga lalake kun anak nga babaye sa taliwala sa kalayo ngadto kang Moloch.P?x Bisan pa niana ang mga sacerdote sa mga hatag-as nga dapit wala mosaka sa halaran ni Jehova didto sa Jerusalem, kondili nangaon sila sa tinapay nga walay levadura sa taliwala sa ilang mga kaigsoonan.(>KxUg iyang gidala ang tanang mga sacerdote gikan sa mga lungsod sa Juda, ug gipasipalahan ang mga hatag-as nga dapit diin ang mga sacerdote nanagsunog ug incienso, sukad sa Gabaa ngadto sa Beer-seba; ug iyang gigun-ob ang mga hatag-as nga dapit sa mga ganghaan nga dinha sa alagianan sa pagsulod sa ganghaan ni Josue ang gobernador sa ciudad, nga dinha sa dapit sa kamot nga wala sa usa ka tawo sa ganghaan sa ciudad. =;xUg iyang gigun-ob ang mga balay sa mga sodomhanon, nga dinha sa balay ni Jehova, diin ang mga babaye naghabol sa mga balong-balong alang sa mga Ashera.<7xUg iyang gidala ang Ashera gikan sa balay ni Jehova, ngadto sa gawas sa Jerusalem, ngadto sa sapa sa Cedron, ug gisunog kini sa sapa sa Cedron, ug gidugmok hangtud nga naabug, ug gisabulak ang abug niini sa ibabaw sa mga lubnganan sa mga anak sa mga tawo nga ubos ug kahimtang.];5xUg iyang gipapahawa ang mga sacerdote nga mga diwatahan, nga gitukod sa mga hari sa Juda sa pagsunog sa incienso sa hatag-as nga mga dapit sa mga ciudad sa Juda, ug sa mga dapit nga nagalibut sa Jerusalem; ingon man usab kadtong nagasunog sa incienso ngadto kang Baal, sa adlaw, ug sa bulan, ug sa mga planeta, ug sa tanang panon sa langit::9xUg ang hari nagsugo kang Hilcias ang labawng sacerdote, ug sa mga sacerdote sa ikaduhang laray, ug sa mga magbalantay sa bakanan, sa pagdala ngadto sa gawas sa Templo ni Jehova sa tanan nga mga sudlanan nga gihimo alang kang Baal, ug alang sa Ashera, ug alang sa tanang panon sa langit; ug kini gipanunog niya sa gawas sa Jerusalem sa mga kapatagan sa Cedron, ug gidala ang ilang mga abo ngadto sa Beth-el.9#xUg ang hari nagtindog tupad sa haligi, ug naghimo sa usa ka saad sa atubangan ni Jehova, sa pagsunod kang Jehova, ug sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang mga pagpamatuod, ug sa iyang kabalaoran, sa bug-os niyang kasingkasing, ug sa bug-os niyang kalag, sa pagpamatuod sa mga pulong niini nga tugon nga nahisulat niini nga basahon; ug ang tibook katawohan nanagtindog sa pag-uyon sa tugon.W8)xUg ang hari miadto sa balay ni Jehova, ug ang tanan nga mga tawo sa Juda ug ang tanan nga nagapuyo sa Jerusalem diha uban kaniya, ug ang mga sacerdote, ug ang mga manalagna, ug ang tibook katawohan, gagmay ug dagku: ug iyang gibasa sa ilang mga igdulungog ang tanang mga pulong sa basahon sa tugon nga nakita didto sa balay ni Jehova.d7 ExUg ang hari nagsugo, ug ilang gitigum kaniya ang tanang mga anciano sa Juda ug sa Jerusalem.6yxBusa, ania karon, tigumon ko kamo ngadto sa inyong mga amahan, ug ikaw pagatigumon ngadto sa imong lubnganan sa kalinaw, dili makakita ang imong mga mata sa tanang kadaut nga akong pagadad-on niining dapita. Ug ilang gisuginlan pag-usab ang hari.`5;xTungod kay ang imong kasingkasing malumo, ug ikaw nagmapaubsanon sa atubangan ni Jehova, sa pagkadungog mo sa akong gipamulong batok niining dapita, ug batok sa mga nagapuyo diha, nga sila unta mahimong kamingawan ug usa ka tinunglo, ug gigisi mo ang imong mga bisti, ug naghilak sa akong atubangan; ako usab namati kanimo, namulong si Jehova.^47xApan alang sa hari sa Juda, nga nagsugo kaninyo sa pagpangutana kang Jehova, kini mao ang inyong igasulti kaniya: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel, mahitungod sa mga pulong nga imong nadungog,x3kxTungod kay ilang gibiyaan ako, ug nagsunog ug incienso alang sa laing mga dios, aron sila makahagit kanako sa kasuko uban sa tanang buhat sa ilang mga kamot, busa ang akong kaligutgut pasilaubon batok niining dapita, ug kini dili mapalong.<2sxKini mao ang giingon ni Jehova: Ania karon, magadala ako sa kadautan niining dapita, ug sa mga pumoluyo diha, sumala sa tanan nga mga pulong sa basahon nga nabasa sa hari sa Juda.1!xUg siya miingon kanila: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Suginlan ninyo ang tawo nga nagpadala kaninyo dinhi kanako,V0'xBusa si Hilcias nga sacerdote, ug si Ahicam, ug Achbor, ug si Saphan, ug si Isaias, ming-adto kang Hulda ang manalagna nga babaye, ang asawa ni Sallum nga anak nga lalake ni Ticva, ang anak nga lalake ni Karkas, ang magbalantay sa mga bisti, (karon siya nagpuyo sa Jerusalem sa ikaduha ka bahin sa ciudad); ug sila nakigsulti kaniya.c/Ax Lakaw kamo, pangutana kang Jehova alang kanako, ug alang sa katawohan, ug alang sa tibook nga Juda, mahitungod sa mga pulong niining basahona nga hingkaplagan; kay daku ang kaligutgut ni Jehova nga misilaub batok kanato, tungod kay ang atong mga amahan wala mamati sa mga pulong niining basahona sa pagbuhat sa tanang nahisulat mahitungod kanato.b.?x Ug ang hari nagsugo kang Hilcias nga sacerdote, ug kang Ahicam ang anak nga lalake ni Saphan, ug kang Achbor ang anak nga lalake ni Michaia, ug kang Saphan nga escriba, ug kang Isaias ang alagad sa hari, sa pag-ingon:t-cx Ug nahitabo, sa nakadungog ang hari sa mga pulong sa basahon sa Kasugoan, iyang gigisi ang iyang mga saput./,Yx Ug si Saphan nga escriba nagsugilon sa hari, nga nagaingon: Si Hilcias nga sacerdote naghatag kanako ug usa ka basahon. Ug kini gibasa ni Saphan sa atubangan sa hari.a+=x Ug si Saphan nga escriba miadto sa hari, ug gisuginlan pag-usab ang hari, ug miingon: Gikuha sa imong mga alagad ang salapi nga nakita didto sa balay, ug gihatag sa kamot sa mamumuo nga nagabantay sa balay ni Jehova.M*xUg si Hilcias ang labawng sacerdote miingon kang Saphan, nga escriba: Nakaplagan ko ang basahon sa Kasugoan sa balay ni Jehova. Ug gihatag ni Hilcias ang basahon kang Saphan, ug iyang gibasa kini.h)KxApan wala lamang ipha nila ang salapi nga gihatag sa ilang kamot; kay sila mga matinumanon man.0([xNgadto sa mga panday ug sa mga magtutukod, ug sa mga magtitiltil sa bato, ug aron ipapalit sa tabla, ug sa mga tiniltilan nga bato, aron sa pag-ayo sa balay ni Jehova.D'xUg kini gipahatag nila sa kamot sa mamumuo nga nagabantay sa balay ni Jehova; ug gipahatag kanila kini sa mamumuo nga anaa sa balay ni Jehova, aron sa pag-ayo sa mga nangatumpag sa balay,M&xSumaka ka ngadto kang Hilcias, ang labawng sacerdote, aron iyang isipon ang salapi nga gidala ngadto sa balay ni Jehova, nga natigum sa mga magbalantay nga nagbantay sa bakanan gikan sa katawohan:T%#xUg nahitabo sa ikanapulo ug walo ka tuig ni hari Josias, nga gipaadto sa hari si Saphan, ang anak nga lalake ni Azalia, anak nga lalake ni Mesullam, ang escriba, ngadto sa balay ni Jehova, nga nagaingon:($KxUg gibuhat niya ang matarung sa mga mata ni Jehova, ug naglakat sa tanang dalan ni David nga iyang amahan, ug wala motipas ngadto sa kamot nga too kun sa wala.U# 'xSi Josias may walo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari ug katloan ug usa ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Idida ang anak nga babaye ni Adaia sa Boscath."xUg siya gilubong sa iyang lubnganan didto sa tanaman sa Ussa: ug si Josias nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. !xKaron ang nahabilin nga mga buhat ni Amon nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?= uxApan ang tanan nga nanagluib batok sa hari nga si Amon; gipamatay sa katawohan sa yuta; ug ang katawohan sa yuta naghimo kang Josias nga iyang anak nga lalake nga hari ilis kaniya.kQxUg ang mga alagad ni Amon nanagluib kaniya, ug gipatay ang hari didto sa iyang kaugalingong balay.hKxUg iyang gibiyaan si Jehova, ang Dios sa iyang mga amahan, ug wala maglakat sa dalan ni Jehova.)xUg siya naglakat sa tanang dalan nga gilaktan sa iyang amahan, ug nag-alagad sa mga dios-dios nga gialagaran sa iyang amahan, ug gisimba sila:gIxUg iyang gihimo ang dautan sa panan-aw ni Jehova, ingon sa gihimo ni Manases nga iyang amahan.\3xSi Amon may kaluhaan ug duha ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari ug duha ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Mesalemeth ang anak nga babaye ni Harus sa Jotba.BxUg si Manases natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong sa tanaman sa iyang kaugalingon nga balay didto sa tanaman sa Ussa: ug si Amon nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.=uxKaron ang nahabilin nga mga buhat ni Manases, ug ang tanan niyang gihimo, ug ang iyang sala nga iyang nahimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?xLabut pa si Manases nag-ula sa daghan kaayong dugo nga inocente, hangtud nga napuno niya ang Jerusalem sukad sa usang daplin ngadto sa usa; labut pa sa iyang sala diin gihimo niya ang Juda sa pagpakasala, sa pagbuhat sa dautan sa panan-aw ni Jehova.1]xKay gibuhat nila ang dautan sa akong panan-aw, ug gihagit ako sa pagpakasuko, sukad sa adlaw nga ang ilang mga amahan minggikan sa Egipto, bisan hangtud niining adlawa.DxUg isalikway ko ang salin gikan sa akong panulondon, ug itugyan sila ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway; ug sila mahimong usa ka tulokbonon ug usa ka inagaw sa tanan sa ilang mga kaaway;cAx Ug pagahugton ko sa ibabaw sa Jerusalem ang pisi sa Samaria, ug ang tonton sa balay ni Achab; ug pagahinisan ko ang Jerusalem sama sa usa ka tawo nga magahinis sa usa ka pinggan, nga magahinis niini ug pagakulbon kini.W)x Busa kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ania karon, ako magadala sa maong kadautan sa Jerusalem ug Juda, aron nga bisan kinsa nga makadungog niana, ang duha niya ka igdulungog magasiyuk.gIx Tungod kay si Manases nga hari sa Juda naghimo niining mga dulumtanan, ug naghimo sa dautan labaw pa kay sa gihimo sa mga Amorehanon nga nanghiuna kaniya, ug naghimo usab sa Juda sa pagpakasala uban sa iyang mga dios-dios;\3x Ug si Jehova namulong pinaagi sa iyang mga alagad ang mga manalagna, nga nagaingon:2_x Apan sila wala mamati: ug si Manases nagsugyot kanila sa pagbuhat sa dautan labi pa kay sa gihimo sa mga nasud nga gilaglag ni Jehova sa atubangan sa mga anak sa Israel.xUg dili na nako palaaglaagon ang mga tiil sa Israel gikan sa yuta nga akong gihatag sa ilang mga amahan, kong sila magabantay lamang sa pagtuman sumala sa akong gisugo kanila, ug sumala sa tanang kasugoan nga gisugo kanila sa akong alagad nga si Moises.&GxUg iyang gibutang ang linilok nga larawan sa Ashera, nga iyang gibuhat , sa balay diin si Jehova miingon kang David ug kang Salomon nga iyang anak nga lalake: Niining balaya ug sa Jerusalem nga akong gipili sa tibook nga banay sa Israel, ibutang ko ang akong ngalan sa walay katapusan;/YxUg gipaagi niya ang iyang anak nga lalake sa kalayo, ug nagbansay-bansay sa pagtagna sa mga panahon ug naggamit sa mga paglamat, ug nagpakitambag niadtong mga espiritista, ug naggamit sa mga salamangkero: siya naghimo sa daghang mga kadautan sa panan-aw ni Jehova, sa paghagit kaniya sa kasuko.r _xUg siya nagtukod sa mga halaran sa tanang mga panon sa langit diha sa duha ka hawanan sa balay ni Jehova.  xUg siya nagtukod ug mga halaran sa balay ni Jehova, tungod niana si Jehova namulong: Sa Jerusalem ibutang ko ang akong ngalan.$ CxKay iyang gitukod pag-usab ang mga hatag-as nga dapit nga gigun-ob ni Ezechias nga iyang amahan; ug nagpatindog siya sa mga halaran alang kang Baal, ug naghimo sa usa ka Ashera, ingon sa gihimo ni Achab, hari sa Israel, ug nagsimba sa tanang mga panon sa langit ug nag-alagad kanila., SxUg gihimo niya ang dautan sa panan-aw ni Jehova, sumala sa mga buhat nga dulumtanan sa mga nasud nga gisalikway ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel.?  {xSi Manases may napulo ug duha ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari sa kalim-an ug lima ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Hepsiba.vgxUg si Ezechias natulog uban sa iyang mga amahan, ug si Manases nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.cAxUg ang nahabilin nga mga buhat ni Ezechias, ug ang tanan nga iyang gahum, ug giunsa niya paghimo ang danaw, ug ang kanal, ug gidala ang tubig ngadto sa ciudad, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa Juda?G xUnya namulong si Ezechias kang Isaias: Maayo ang pulong ni Jehova nga imong gipamulong. Labut pa, miingon siya: Dili ba matuod nga ang pagpakigdait ug kamatuoran modangat sa akong mga adlaw? xUg sa imong mga anak nga lalake nga matawo kanimo, ilang pagadad-on: ug sila mahimo nga mga eunuco sa palacio sa hari sa Babilonia.RxAnia karon, ang mga adlaw moabut na , nga ang tanan nga anaa sa imong balay, ug ang tinigum sa imong amahan, hangtud niining adlawa, pagadad-on ngadto sa Babilonia: walay mahabilin, namulong si Jehova.JxUg si Isaias miingon kang Ezechias: Pamatia ang pulong ni Jehova.?yxUg siya miingon: Unsay nakita nila sa imong balay? Ug si Ezechias mitubag: Ang tanan nga ania sa akong balay ilang nakita: walay butang sa akong bahandi nga wala nako ipakita kanila.kQxUnya miadto si Isaias nga manalagna kang Ezechias nga hari, ug miingon kaniya: Unsay giingon niining mga tawo? Ug diin gikan sila nga nanganhi man kanimo? Ug si Ezechias miingon: Sila gikan sa halayong yuta bisan sa Babilonia.b?x Ug si Ezechias namati kanila, ug gipakita kanila ang tibook balay sa iyang mahal nga mga butang, ang salapi ug ang bulawan, ug ang mga panakot, ug ang mahal nga lana, ug ang balay sa iyang hinagiban, ug sa tanan nga nakita sa iyang mga bahandi; walay butang sa iyang balay, bisan sa tibook niyang gingharian, nga wala ipakita kanila ni Ezechias.Cx Niadtong panahona si Berodach-baladan ang anak nga lalake ni Baladan, hari sa Babilonia, nagpadala ug mga sulat ug usa ka gasa kang Ezechias; kay nakadungog siya nga si Ezechias nasakit.~x Ug si Isaias nga manalagna misinggit kang Jehova; ug iyang gipasibug ang anino sa napulo ka lakang, sumala sa nahimo sa orasan ni Achaz,+}Qx Ug si Ezechias mitubag: Usa ka masayon nga butang nga ang anino mohilig sa napulo ka lakang: dili, kondili pasibuga hinoon ang anino sa likod sa napulo ka lakang?S|!x Ug si Isaias miingon: Kini mao ang ilhanan kanimo gikan kang Jehova, nga buhaton ni Jehova ang butang nga iyang gipamulong: maga-una ba ang anino sa napulo ka lakang, kun mosibug ba sa napulo ka lakang?{9xUg si Ezechias miingon kang Isaias: Unsa ba ang ilhanan nga si Jehova magaayo kanako, ug nga ako mosaka ngadto sa balay ni Jehova sa ikatolo ka adlaw.zxUg si miingon: Kuhaa ninyo ang usa ka tinorta nga igos. Ug ilang gikuha, ug ilang gibutang sa ibabaw sa hubag, ug siya naayo.zyoxUg dugangan ko ang imong mga adlaw sa napulo ug lima ka tuig; ug ako magaluwas kanimo niining ciudara gikan sa kamot sa hari sa Asiria; ug ako magapanalipod niining ciudara tungod sa akong kaugalingon, ug tungod sa akong alagad nga si David.)xMxBumalik ka, ug ingna si Ezechias ang principe sa akong katawohan: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios ni David nga imong amahan: Gidungog ko ang imong pag-ampo nakita ko ang imong mga luha: Ania karon, ikaw pakaayohon ko; sa ikatolo ka adlaw ikaw mosaka ngadto sa balay ni Jehova.wxUg nahitabo, sa wala pa mahilakaw si Isaias ngadto sa kinataliwad-an sa ciudad, nga ang pulong ni Jehova midangat kaniya, nga nagaingon:pv[xHinumdumi karon, Oh Jehova, ako nagapakilooy kanimo, giunsa ko ang paglakaw sa atubangan nimo sa kamatuoran, ug sa usa ka hingpit nga kasingkasing, ug gibuhat ko kadtong maayo sa imong panan-aw. Ug mihilak si Ezechias sa hilabihan.`u;xUnya gilingi niya ang iyang nawong sa bungbong, ug nag-ampo kang Jehova, nga nagaingon:zt qxNiadtong mga adlawa si Ezechias nasakit nga nagaungaw sa kamatayon, ug si Isaias nga manalagna ang anak ni Amos miadto kaniya, ug miingon kaniya: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Hikayon mo ang imong balay; kay ikaw mamatay, ug dili mabuhi.s}x%Ug nahitabo, sa diha nga nagasimba siya didto sa balay ni Nisroch nga iyang dios, nga si Adramelech ug si Saresar mitigbas kaniya sa pinuti: ug nangalagiw sila ngadto sa yuta sa Ararat: ug si Esarhadon nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.krQx$Busa si Sennacherib nga hari sa Asiria mipahawa, ug milakaw ug mibalik, ug mipuyo didto sa Ninive.wqix#Ug nahitabo niadtong gabhiona nga ang manolonda ni Jehova migula, ug gipamatay sa campo sa mga Asirianhon ang usa ka gatus ug kawaloan ug lima ka libo, ug sa pagbangon sa mga tawo sayo sa pagkabuntag: ania karon, kining tanan mga minatay.px"Kay ako magapanalipod niining ciudara sa pagluwas niini, tungod sa akong kaugalingon, ug tungod sa akong alagad nga si David.o!x!Sa dalan nga iyang giagian paingon nganhi, sa mao gihapon nga dalan siya mobalik, ug siya dili moanhi niining ciudara, namulong si Jehova.snax Busa, kini mao ang gipamulong ni Jehova mahitungod sa hari sa Asiria: Siya dili moanhi dinhi niining ciudara, ni mopana ug usa ka udyong didto, ni moanha siya sa atubangan niana nga may taming, ni maghimo ug usa ka bungdo batok niana.m#xKay gikan sa Jerusalem mogula ang usa ka salin, ug gikan sa bukid sa Sion sila nga mogawas: ang mainitong tinguha ni Jehova magahimo niini.llSxUg ang salin nga mahabilin sa balay sa Juda manggamot paingon sa ubos ug mamunga paingon sa ibabaw.k-xUg kini mao ang ilhanan kanimo: kamo magakaon niining tuiga sa magaturok sa iyang kaugalingon lamang , ug sa ikaduha nga tuig niadtong motubo sa mao gihapon; ug sa ikatolo ka tuig magapugas kamo, ug magaani, ug magatanum sa mga kaparrasan, ug kan-on ninyo ang bunga niini. jxTungod kay sa imong pagkasuko batok kanako, ug tungod sa imong pagkagarbuso nga nadunggan sa akong mga igdulungog, busa igabutang ko ang akong taga sa imong ilong, ug ang akong bocado sa imong mga ngabil, ug pagapabalikon ko ikaw sa dalan nga imong giagian.~iwxApan ako nahibalo sa imong paglingkod, ug sa imong paggula, ug sa imong pag-anhi, ug sa imong pagkasuko batok kanako.qh]xBusa ang ilang mga pumoluyo may diyutay nga gahum, nangaluya ug nangagubot; sila sama sa mga balilisa kapatagan, ug sama sa malunhaw nga bunglayon, sama sa balili sa mga atop sa balay, ug sama sa liso nga nalaya sa dili pa makatubo.lgSxWala ba ikaw makadungog kong giunsa ko kini pagbuhat sa dugay na karon, ug gibuhat kini gikan sa karaang panahon? Karon gipahinabo ko kini, aron maimo ang paglaglag sa mga kinutaan nga mga ciudad sa mga tipun-og nga magun-obon. ~~"||S{zyx:wv_u#tssasDsrrrqrqqlppupoogo nnn0mm&llltlkkkkkWjjjPi{hh|h&ggeffeebdd%ccebb_ba``b`&___4^^ ]]^\\]\&[[O[ZZ=ZYY4XXWWhVVSUuTTISS{RRRQ}PPtOOcONNwN'MMLLeLKK+JJ\II)HH[GFF E8DD-CBBB~B?AA @@-??n>>Y==<<{;::9988E77E66i55@4+33?22711G0/..a-u,,J++n**)))U((W''Z&&q%%9$$"!! 8<<}RqLJSDB ^ ` z $ ~ ( Y~ZEfvovWUg kini mao ang gibutang ni David nga mag-aawit sa balay ni Jehova sa tapus nga ang arca nakapahulay.iuKSi Sima iyang anak nga lalake, si Haggia iyang anak nga lalake, si Assia iyang anak nga lalake.t-Ang mga anak nga lalake ni Merari, si Mahali, si Libni nga iyang anak nga lalake; si Simei iyang anak nga lalake, si Uzza iyang anak nga lalake,hsIUg ang mga anak nga lalake ni Samuel: ang kamagulangan mao si Joel , ug ang ikaduha, si Abias.xriSi Eliab nga iyang anak nga lalake, si Jeroham nga iyang anak nga lalake, si Elcana nga iyang anak nga lalake,qMahitungod kang Elcana, ang mga anak nga lalake ni Elcana: si Sophan nga iyang anak nga lalake, ug si Nahath nga iyang anak nga lalake,GpUg ang mga anak nga lalake ni Elcana: si Amasai, si Achimoth.o5Si Thahath nga iyang anak nga lalake, si Uriel nga iyang anak nga lalake, si Uzzias nga iyang anak nga lalake, ug si Saul nga iyang anak nga lalake.pnYSi Elcana iyang anak nga lalake, si Abiasaph iyang anak nga lalake, si Asir nga iyang anak nga lalake,mAng mga anak nga lalake ni Coath: si Aminadab nga iyang anak nga lalake, si Core iyang anak nga lalake si Asir nga iyang anak nga lalake, l Si Joab iyang anak nga lalake, si Iddo iyang anak nga lalake, si Zera iyang anak nga lalake, si Jeathrai iyang anak nga lalake.k}Kang Gerson: si Libni nga iyang anak nga lalake, si Joath nga iyang anak nga lalake, si Zimma nga iyang anak nga lalake,j!Ug ang mga anak nga lalake ni Merari: si Mahali ug si Musi. Ug kini mao ang mga panimalay ni Levi sumala sa mga balay sa ilang mga amahan.[i/Ug ang mga anak nga lalake ni Coath: si Amram, si Ishar, si Hebron, ug si Uzziel.\h1Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Gerson: si Libni ug si Simei,FgAng mga anak nga lalake ni Levi: si Gerson, Coath ug Merari,f}Ug si Josadec miadto sa pagkabihag sa diha nga gidala ni Jehova ang Juda ug Jerusalem pinaagi sa kamot ni Nabucodonosor.SeUg si Azarias nanganak kang Seraiah, ug si Seraiah nanganak kang Josadec;Rd Ug si Sallum nanganak kang Hilcias, ug si Hilcias nanganak kang Azarias,Nc Ug si Achitob nanganak kang Sadoc, ug si Sadoc nanganak kang Sallum,Sb Ug si Azarias nanganak kang Amarias, ug si Amarias nanganak kang Achitob. a Ug si Johanan nanganak kang Azarias (siya ang nagtuman sa katungdanan sa sacerdote sa balay nga gitukod ni Salomon sa Jerusalem):T`! Ug si Achimaas nanganak kang Azarias, ug si Azarias nanganak kang Johanan,P_Ug si Achitob nanganak kang Sadoc, ug si Sadoc nanganak kang Achimaas,T^!Ug si Meraioth nanganak kang Amarias, ug si Amarias nanganak kang Achitob;Q]Ug si Uzzi nanganak kang Zeraias, ug si Zeraias nanganak kang Meraioth,K\Ug si Abisua nanganak kang Bucci, ug si Bucci nanganak kang Uzzi,M[Si Eleazar nanganak kang Pinees, ug si Pinees nanganak kang Abisua,Z1Ug ang mga anak ni Amram: si Aaron, si Moises, ug si Miriam. Ang mga anak nga lalake ni Aaron: si Nadab, ug si Abiu, ug si Eleazar, ug si Ithamar.ZY-Ang mga anak nga lalake ni Coath: si Amram, si Ishar, ug si Hebron ug si Uzziel;FX Ang mga anak nga lalake ni Levi: si Gerson, Coath, ug Marari.WW'Ug gipukaw sa Dios sa Israel ang espiritu ni Phul nga hari sa Asiria, ug ang espiritu ni Thiglath-pilneser hari sa Asiria, ug iyang gibihag sila, bisan ang mga Rubenhanon, ug ang mga Gadhanon, ug ang katungang-banay ni Manases, ug gidala sila ngadto sa Hala, ug sa Habor, ug sa Ara, ug ngadto sa suba sa Gozan hangtud niining adlawa.#V?Ug sila nakalapas batok sa Dios sa ilang mga amahan, ug nakighilawas sunod sa mga dios sa mga katawohan sa yuta, nga gilaglag sa Dios sa ilang atubangan. UUg kini mao ang mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan: bisan si Epher ug si Isi, ug si Eliel, ug si Asriel, ug si Jeremias, ug si Odavia, ug si Jadiel, gamhanang mga tawo sa kaisug; bantugan nga mga tawo, mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan. T9Ug ang mga anak sa katungangbanay ni Manases nagpuyo sa yuta: sila mingdaghan sukad sa Basan ngadto sa Baal-Hermon ug Senir ug sa mga bukid sa Hermon.SKay daghang nangamatay tungod kay ang gubat iya man sa Dios. Ug sila mingpuyo nga ilis kanila hangtud sa ilang pagkabihag.GRUg ilang gidala ang ilang mga vaca; sa ilang mga camello kalim-an ka libo, ug sa carnero duha ka gatus ug kalim-an ka libo, ug sa mga asno duha ka libo, ug sa mga tawo usa ka gatus ka libo,~QuUg sila gitabangan batok kanila ug ang mga Agaresnon gitugyan ngadto sa ilang kamot, ug ang tanan nga diha kanila; kay sila mingsangpit sa Dios diha sa panggubatan, ug nagpakilooy sila kaniya tungod kay ilang gibutang kaniya ang ilang pagsalig.[P/Ug sila nakiggubat batok sa mga Agaresnon, ug sa Jetur, ug sa Naphis ug sa Nodab.)OKAng mga anak nga lalake ni Ruben ug ang mga Gadhanon, ug ang katungang-banay ni Manases, sa maisug nga mga tawo, mga tawo nga arang makadala sa kalasag ug pinuti, ug sa pagpana, ug batid sa gubat may kap-atan ug upat ka libo pito ka gatus ug kan-uman, nga arang makaadto sa pagpanggubat.N%Kining tanan gipasikad sumala sa mga kagikanan sa kaliwatan sa mga adlaw ni Jotham hari sa Juda, ug sa mga adlaw ni Jeroboam hari sa Israel.#M?Ug sila namuyo sa Galaad didto sa Basan, ug sa iyang mga lungsod, ug sa tanang mga sibsibanan nga dapit sa Saron, ingon sa kalayoon sa ilang mga utlanan.~LuSi Ahi ang anak nga lalake ni Abdiel ang anak nga lalake ni Guni, maoy mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan. K Kini mao ang mga anak nga lalake ni Abihail, ang anak nga lalake ni Huri, ang anak nga lalake ni Jaroa, ang anak nga lalake ni Galaad, ang anak nga lalake ni Michael, ang anak nga lalake ni Jesiai, ang anak nga lalake ni Jaddo, ang anak nga lalake ni Buz;(JI Ug ang ilang mga kaigsoonan sa mga balay sa ilang mga amahan: si Michael, ug si Mesullam, ug si Seba, ug si Jorai, ug si Jachan, ug si Zia, ug si Heber, pito.YI+ Si Joel ang pangulo, si Sephan ang ikaduha, ug si Janai, ug si Saphat sa Basan.dHA Ug ang mga anak nga lalake ni Gad namuyo atbang kanila, sa yuta sa Basan hangtud sa Salca: Ug ang mga anak nga lalake ni Ruben, ang kamagulangan ni Israel (kay siya ang unang natawo, apan tungod kay iyang gihugawan ang higdaanan sa iyang amahan, ang iyang kagahum sa pagkamagulang gihatag sa mga anak nga lalake ni Jose, anak nga lalake ni Israel; ug ang kagikanan sa kaliwat dili ipasikad sumala sa pagkamagulang.p=Y+Ug ilang gidaug ang salin sa mga Amalecahanon nga nakagawas, ug mingpuyo didto hangtud niining adlawa.g<G*Ug ang uban kanila, bisan ang mga anak nga lalake ni Simeon, lima ka gatus ka tawo miadto sa bukid sa Seir, nga ang ilang mga capitan mao si Pelatia, ug si Nearias, ug si Rephaias, ug si Uzziel mga anak nga lalake ni Isi;.;U)Ug kining gipanulat pinaagi sa ngalan migdangat sa mga adlaw ni Ezechias hari sa Juda, ug gipangguba ang ilang mga balong-balong, ug ang Meunim nga nakaplagan didto, ug gilaglag sila paghurot hangtud niining adlawa, ug mingpuyo ilis kanila; tungod kay may sibsibanan didto sa ilang mga panon.:1(Ug sila nakakaplag sa malabong nga sibsibanan ug maayo, ug ang yuta halapad, ug hilum ug malinawon; kay ang namuyo didto nga una mga anak ni Cham.~9u'Ug nangadto sila sa ganghaan sa Gador sa dapit sa silangan sa walog, sa pagpangita sa sibsibanan sa ilang mga panon.8)&Kining gihisgutan pinaagi sa ngalan mao ang mga principe sa ilang mga panimalay: ug ang mga balay sa ilang mga amahan daku uyamut ang pagtubo.7)%Ug si Ziza anak nga lalake ni Siphi, anak nga lalake ni Allon, anak nga lalake ni Jedaia, anak nga lalake ni Simri, anak nga lalake ni Semaiasp6Y$Ug si Elioenai, ug si Jacoba, ug si Jesohaia, ug si Asaia, ug si Adiel, ug si Jesimiel, ug si Benaias.s5_#Ug si Joel, ug si Jehu anak nga lalake ni Josibias, anak nga lalake ni Seraias, anak nga lalake ni Aziel;N4"Ug si Mesobab, ug si Jamlech, ug si Josi anak nga lalake ni Amasias;(3I!Ug ang tanan nilang mga balangay nga nagalibut sa maong mga lungsod, kang Baal. Kini mao ang ilang mga pinuy-anan, ug sila adunay kagikanan sa ilang pagsanay.i2K Ug ang ilang mga balangay mao ang Etam, ug Ain, Rimmon ug Tochen, ug Asan, lima ka mga lungsod.1Ug sa Beth-marchaboth, ug sa Hasasusim, ug sa Beth-birai, ug sa Saaraim. Kini mao ang ilang mga lungsod hangtud sa paghari ni David.20_Ug sa Bethuel, ug sa Horma, ug sa Siclag,//YUg sa Bilha, ug sa Esem, ug sa Tholad.E.Ug sila namuyo sa Beer-seba, ug sa Molada ug sa Hasar-sual,F-Ug si Simei may napulo ug unom ka anak nga lalake, ug unom ka mga babaye nga anak; apan ang iyang mga igsoon walay daghang anak, ang ilang panimalay wala dumaghan sama sa mga anak ni Juda.,1Ug ang mga anak nga lalake ni Misma: si Hamuel nga iyang anak nga lalake, si Zachur nga iyang anak nga lalake, si Simei nga iyang anak nga lalake.y+kSi Sallum nga iyang anak nga lalake, si Mibsam nga iyang anak nga lalake ug si Misma nga iyang anak nga lalake.]*3Ang mga anak nga lalake ni Simeon: si Nemuel, ug Jamin, ug Jarib, ug Zera, ug Saul;)Kini mao ang mga magkokolon ug ang mga namuyo sa mga tanaman sa Netaim ug Gedera: didto sila namuyo uban sa hari tungod sa iyang buhat.(Ug si Joacim ug ang mga tawo sa Chozeba, ug Joas, ug Seraph nga may gahum sa Moab, ug sa Jasubilehem. Ug ang mga nanghisulat mga karaan.h'IAng mga anak nga lalake ni Sela, ang anak nga lalake ni Juda: si Er ang amahan ni Leca, ug si Laadan ang amahan ni Maresa, ug ang mga panimalay sa balay kanila nga nagbuhat sa maanindot nga lino nga fino sa balay ni Asbea;&Ug ang mga anak nga lalake ni Simon: mao si Amnon, ug Rinna, Hanan ug Tilon. Ug ang mga anak nga lalake ni Isi: si Zoheth, ug Benzoheth.#%?Ug ang mga anak nga lalake sa asawa ni Odias, igsoon nga babaye ni Naham, mao ang mga amahan ni Keila ang Garmihanon, ug kang Esthemoa, ang Maacatihanon.$}Ug ang iyang asawa, ang Judianhon, nanganak kang Jered nga amahan ni Gedor, ug kang Heber nga amahan ni Socho, ug kang Icutheriel, nga amahan ni Zanoa. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Bethia, anak nga babaye ni Faraon, nga gipangasawa ni Mered.#7Ug ang mga anak nga lalake ni Ezra: si Jeter, Mered, Epher, Jalon; ug siya nanganak kang Miriam, ug kang Sammai, ug kang Isba nga amahan ni Esthemoa.U"#Ug ang mga anak nga lalake ni Jaleleel: si Zip, Ziphas, Tirias, ug Asareel.!!Ug ang mga anak nga lalake ni Caleb ang anak nga lalake ni Jephone: si Iru, Ela, ug Naham; ug ang mga anak nga lalake ni Ela: ug si Cenez.  Ug si Maonathi nanganak kang Ophra: ug si Seraiah nanganak kang Joab nga amahan sa Ge-harashim kay sila mga batid sa panimuhat.xi Ug ang mga anak nga lalake ni Cenes: si Othniel ug si Seraiah. Ug ang mga anak nga lalake ni Othniel: Hathath.  Ug si Esthon nanganak kang Bethrapha, ug kang Phasea ug kang Tehinna nga amahan sa lungsod ni Naas: kini mao ang mga tawo sa Recha.X) Ug si Caleb igsoon nga lalake ni Sua nanganak kang Mehir nga amahan ni Esthon. Si Jabes nagsangpit sa Dios sa Israel, nga nagaingon: Oh, hinaut unta, nga panalanginan mo gayud ako, ug dugangan ang akong utlanan, ug nga ang imong kamot mag-uban kanako sa kadautan nga kana dili magpasubo kanako! Ug ang Dios naghatag kaniya sa iyang gipangayo.3_ Ug si Jabes labing talahuron kay sa iyang mga kaigsoonan: ug ang iyang inahan nagtawag sa iyang ngalan nga Jabes, nga nagaingon: Tungod kay gipanganak ko siya sa kasubo.oWUg si Cos nanganak kang Anob, ug kang Sobeba, ug sa mga panimalay ni Aharhel anak nga lalake ni Arum.MUg ang mga anak nga lalake ni Helea: si Sereth, Jesohar, ug Ethnan. Ug si Naara nanganak kang Auzam, ug kang Hepher, ug kang Themeni, ug kang Ahastari. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Naara.QUg si Asur nga amahan ni Tecoa may duha ka asawa, si Helea ug si Naara.(IUg si Penuel nga amahan ni Gedor, ug si Ezer nga amahan ni Husa. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Hur ang kamagulangan ni Ephrata nga amahan ni Beth-lehem."=Ug kini mao ang mga anak nga lalake sa amahan ni Etham: si Jezreel, ug si Isma, ug si Ibdas. Ug ang ngalan sa iyang igsoon nga babaye mao si Haslelponi;$AUg si Reaias ang anak nga lalake ni Sobal nanganak kang Jahath; ug si Jahath nanganak kang Ahumai ug Laad. Kini mao ang mga panimalay sa mga Sorathihanon.d CAng mga anak nga lalake ni Juda: si Phares, si Hesron, ug si Carmi, ug si Hur, ug si Sobal.+Ug ang mga anak nga lalake ni Elioneai: si Odavias, ug si Eliasib, ug si Palaias, ug si Accub, ug si Johanan, ug si Dalaias, ug si Anani, pito.^5Ug ang mga anak nga lalake ni Nearias: si Elioneai, si Ezechias ug si Azricam, tolo.)KUg ang mga anak nga lalake ni Sechanias; si Semaias; ug ang mga anak nga lalake ni Semaias: si Hattus, ug si Igheal, ug si Barias, Nearias, ug si Saphat, unom.RUg ang mga anak nga lalake ni Hananias: si Pelatias, ug si Jesaias; ang mga anak nga lalake ni Rephaias, mga anak nga lalake ni Arnan, mga anak nga lalake ni Obadias, mga anak nga lalake ni Sechanias.[/Ug si Hasuba, ug si Ohel, ug si Berechias, ug si Hasadia, ug si Jusabhesed, lima.: mUg ang mga anak nga lalake ni Pedaia: si Zorobabel ug si Simi, ug ang mga anak nga lalake ni Zorobabel: si Mesullam, ug si Hananias; ug si Selomith nga ilang igsoon nga babaye;V %Ug si Mechiram, ug si Pedaia, ug si Seneaser, Jecamia, Hosama ug si Nedabia,f EUg ang mga anak nga lalake ni Jechonias ang binihag: si Salathiel nga iyang anak nga lalake,{ oUg ang mga anak nga lalake ni Joacim: Jechonias nga iyang anak nga lalake, si Sedecias ang iyang anak nga lalake. Ug ang mga anak nga lalake ni Josias: ang kamagulangan si Johanan, ang ikaduha si Joacim, ang ikatolo si Sedecias, ang ikaupat si Sallum.I Si Amon iyang anak nga lalake, si Josias iyang anak nga lalake.pY Si Achaz iyang anak nga lalake, si Ezechias iyang anak nga lalake ug si Manases iyang anak nga lalake.mS Si Amasias iyang anak nga lalake, si Azarias iyang anak nga lalake si Jotham iyang anak nga lalake,kO Si Joram iyang anak nga lalake, si Ochozias iyang anak nga lalake, si Joas iyang anak nga lalake,- Ug ang anak nga lalake ni Salomon mao si Roboam, si Abia iyang anak nga lalake, si Asa iyang anak nga lalake, si Josaphat iyang anak nga lalake, Kining tanan nga mga anak nga lalake ni David, gawas sa mga anak nga lalake sa mga puyo-puyo; ug si Thamar maoy ilang igsoon nga babaye.<sUg si Elisama ug si Eliada, ug si Eliphelet; siyam.1]Ug si Noga, ug si Nepheg, ug si Japhaia,5eUg si Ibaar, ug si Elisama, ug si Eliphelet.Ug kini nangatawo kaniya sa Jerusalem: si Simma, ug si Sobab, ug si Nathan, ug si Salomon, upat, kang Beth-sua anak nga babaye ni Ammiel;(~IUnom ang natawo kaniya sa Hebron; ug didto siya naghari sulod sa pito ka tuig ug unom ka bulan. Ug sa Jerusalem siya naghari sulod sa katloan ug tolo ka tuig;d}AAng ikalima, si Sephatias, kang Abithal; ang ikaunom, si Itream kang Egla nga iyang asawa. |9Ang ikatolo, si Absalom, ang anak nga lalake ni Maacha nga anak nga babaye ni Talmai, hari sa Gesur; ang ikaupat si Adonias anak nga lalake ni Aggith;O{ Karon mao kini ang mga anak nga lalake ni David, nga nangatawo kaniya didto sa Hebron: ang kamagulangan mao si Amnon, kang Achinoam ang Jezreelnon; ang ikaduha si Daniel, kang Abigail ang Carmelnon;Qz7Ug ang mga panimalay sa mga escribas nga nagpuyo sa Jabes; ang mga Thiratehanon, mga Simatehanon, mga Sucatehanon; kini mao ang mga Cinehanon nga minggikan kang Hamath, ang amahan sa balay ni Rechab.&yE6Ang mga anak nga lalake ni Sama: si Beth-lehem, ug ang mga Nethophatihanon ug ang mga Atarotbetjoab, ug katunga sa mga Manajetitahanon ang mga Soraitahanon.Mx5Ug ang mga panimalay sa Chiriath-jearim: ang mga Ithrehanon, ang mga Phutehanon, ug ang mga Samathhanon, ug ang mga Misraitehanon; kanila nanggula ang mga Soratitahanon ug ang mga Estaolitahanon.zwm4Ug si Sobal ang amahan ni Chiriath-jearim may mga anak nga lalake: ang mga Haroeh katunga sa mga Manahethihanon.Nv3Si Salma ang amahan ni Bethlehem; si Hareph ang amahan ni Bethgader.u2Kini mao ang mga anak nga lalake ni Caleb, anak nga lalake ni Hur, ang kamagulangan ni Ephrata: si Sobal, amahan ni Chiriath-jearim;t31Siya nanganak usab kang Saaph, amahan ni Madmannah, ug kang Seva, amahan ni Macbena, ug amahan ni Ghiba. Ug si Achsa maoy anak nga babaye ni Caleb.Ps0Si Maacha nga puyo-puyo ni Caleb, nanganak kang Sebet ug kang Thirana.yrk/Ug ang mga anak nga lalake ni Joddai; si Regem, ug si Jotham, ug si Gesan, ug si Pelet, ug si Epho ug si Saaph.qy.Ug si Epha, nga puyo-puyo ni Caleb, nanganak kang Haran, ug kang Mosa, ug kang Gazez; ug si Haran nanganak kang Gazez.Np-Ug ang anak nga lalake ni Sammai mao si Maon ang amahan ni Beth-zur.bo=,Ug si Sema nanganak kang Raham, ang amahan ni Jorcaam; ug si Recem nanganak kang Sammai.Zn-+Ug ang mga anak nga lalake ni Hebron; mao si Core, ug Thaphua ug Recem, ug Sema.;mo*Ug ang mga anak nga lalake ni Caleb nga igsoon ni Jerameel mao si Mesa nga iyang kamagulangan nga maoy amahan ni Ziph; ug ang mga anak nga lalake ni Maresa nga amahan ni Hebron.Rl)Ug si Sallum nanganak kang Jecamia, ug si Jecamia nanganak kang Elisama.Nk(Ug si Elasa nanganak kang Sismai, ug si Sismai nanganak kang Sallum,Mj'Ug si Azarias nanganak kang Heles, ug si Heles nanganak kang Elasa,Ji &Ug si Obed nanganak kang Jehu, ug si Jehu nanganak kang Azarias,Lh%Ug si Zabad nanganak kang Ephlal, ug si Ephlal nanganak kang Obed,Mg$Ug si Athai nanganak kang Nathan, ug si Nathan nanganak kang Zabad,nfU#Ug gipaasawa ni Sesan ang iyang anak nga babaye kang Jarha nga iyang alagad; ug nanganak kang Athai.e1"Karon si Sesan walay mga anak nga lalake, apan may mga anak nga babaye. Ug si Sesan may usa ka alagad, usa ka taga-Egipto, nga ginganlan si Jarha.udc!Ug ang mga anak nga lalake ni Jonathan: si Peleth ug si Zaza. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Jerameel. c Ug ang mga anak nga lalake ni Jada igsoon nga lalake ni Sammai: si Jether, ug si Jonathan. Ug si Jether namatay nga walay mga anak.bUg ang mga anak nga lalake ni Aphaim mao si Isi; ug ang anak nga lalake ni Isi: si Sesam; ug ang anak nga lalake ni Sesam mao si Alai.paYUg ang mga anak nga lalake ni Nadab; mao si Seled ug Aphaim. Apan si Seled namatay nga walay mga anak.g`GUg ang ngalan sa asawa ni Abisur mao si Abihail; ug nanganak siya kaniya kang Aban, ug Molib. _ Ug ang mga anak nga lalake ni Onam mao si Sammai, ug si Jada. Ug ang mga anak nga lalake ni Sammai: mao si Nadab, ug si Abisur.m^SUg ang mga anak nga lalake ni Ram ang kamagulangan ni Jerameel mao si Maas, ug si Jamin ug si Acar.[]/Ug si Jerameel may laing asawa, nga ginganlan si Atara; siya maoy inahan ni Onam.\Ug ang mga anak nga lalake ni Jerameel ang kamagulangan ni Hesron mao si Ram, ang kamagulangan, ug Buna, ug Orem, ug Osem, ug Achia.[%Ug sa tapus niana si Hesron namatay didto sa Caleb-Ephrata, unya si Abia nga asawa ni Hesron nanganak kaniya kang Ashur ang amahan ni Tecoa.ZZ-Ug gikuha ni Gesur ug Aram ang mga lungsod ni Jair gikan kanila, lakip ang Cenath, ug ang mga balangay niini bisan ang kan-uman ka mga lungsod. Kining tanan mga anak nga lalake ni Machir nga amahan ni Galaad.dYAUg si Segub nanganak kang Jair, nga may kaluhaan ug tolo ka mga lungsod sa yuta sa Galaad.*XMUg unya si Hesron miadto sa anak nga babaye ni Machir amahan ni Galaad, nga iyang gipangasawa sa kanuman ang iyang panuigon; ug kaniya nanganak siya kang Segub.GWUg si Hur nanganak kang Uri, ug si Uri nanganak kang Bezalel.bV=Ug si Azubah namatay, ug gipangasawa ni Caleb si Ephrata nga nananganak kaniya kang Hur.;UoUg si Caleb ang anak nga lalake ni Hesron nanganak ug mga anak kang Azubah nga iyang asawa, ug kang Jerioth; ug kini ang iyang mga anak nga lalake: si Jeser, ug Sobad, ug Ardon.[T/Ug si Abigail nanganak kang Amasa; ug ang amahan ni Amasa si Jeter, Ismaelihanon.S!Ug ang ilang mga igsoon nga mga babaye si Sarvia ug si Abigail. Ug ang mga anak nga lalake ni Sarvia totolo; si Abisai, ug Joab, ug Asael.3RaSi Osem ang ikaunom, si David ang ikapito;8QkSi Nathanael ang ikaupat, si Radai ang ikalima.vPe Ug si Isai nanganak sa iyang kamagulangan nga si Eliab, ug si Abinadab ang ikaduha, ug si Sima, ang ikatolo,GO Ug si Booz nanganak kang Obed, ug si Obed nanganak kang Isai.LN Ug si Nahason nanganak kang Salma, ug si Salma nanganak kang Booz.oMW Ug si Ram nanganak kang Aminadab, ug si Aminadab nanganak kang Nahason, principe sa mga anak sa Juda;bL= Ang mga anak nga lalake usab ni Hesron nga natawo kaniya: si Jerameel, Ram, ug Chelubai.4KcUg ang anak nga lalake ni Ethan: si Asaria. JUg ang mga anak nga lalake ni Carmi: si Achar, ang magsasamok sa Israel nga naghimo sa usa ka paglapas sa hinalad nga mga butang.oIWUg ang mga anak nga lalake ni Sara: si Simri, ug Ethan, ug Heman, ug Calcol, ug Dara; ang tanan lima.>HwAng mga anak nga lalake ni Pares: si Hesron ug Hamul.~GuUg si Tamar nga iyang umagad nga babaye nanganak kaniya kang Pares ug Sara. Ang tanang anak nga lalake ni Juda lima.UF#Ang mga anak nga lalake ni Juda: Er, ug Onam, ug Sela; ang maong totolo natawo kaniya kang Sua ang taga-Canaan. Ug si Er, kang Juda nga kamagulangan, dautan sa pagtan-aw ni Jehova; ug iyang gipatay siya.8EkSi Dan, Jose, Benjamin, Nephtali, Gad, ug Aser.eD EKini mao ang mga anak nga lalake ni Israel: si Ruben, Simeon, Levi, Juda, Issachar, Zabulon.LC 6Si pangulo Magdiel, pangulo Iram. Kini mao ang mga pangulo sa Edom.8B m5Si pangulo Kenas, pangulo Teman, pangulo Mibzar,9A o4Si pangulo Aholibama, pangulo Ela, pangulo Pinon,f@ G3Ug si Adad namatay. Ug ang pangulo sa Edom mao si pangulo Timna, pangulo Alba, pangulo Jetet,X? +2Ug si Baal-hanan namatay, ug si Adad naghari ilis kaniya; ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Pai: ug ang ngalan sa iyang asawa mao si Mehetabel, anak nga babaye ni Matred, ang anak nga babaye ni Mesahab.\> 31Ug namatay si Saul, ug si Baal-hanan anak nga lalake ni Achbor naghari ilis kaniya.V= '0Ug si Samla namatay, ug si Saul sa Rehobot tupad sa Suba naghari ilis kaniya.M< /Ug si Adad namatay, ug si Samla sa Masreca maoy naghari ilis kaniya.2; _.Ug si Husam namatay, ug si Adad anak nga lalake ni Bedad, nga midaug kang Madian sa kapatagan sa Moab, naghari ilis kaniya; ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Avith.W: )-Ug si Jobab namatay, ug si Husam sa yuta sa mga Themanhon naghari ilis kaniya.c9 A,Ug si Belah namatay, ug si Jobab ang anak nga lalake ni Zera sa Bosra naghari ilis kaniya.:8 o+Karon mao kini ang mga hari nga naghari sa Edom, sa wala pay hari nga naghari sa mga anak sa Israel: si Belah ang anak nga lalake ni Beor; ug ang ngalan sa iyang lungsod Dinaba.|7 s*Ang mga anak nga lalake ni Eser: si Bilhan, ug Zaavan, ug Jaacan. Ang mga anak nga lalake ni Disan: si Hus ug Aran.6 )Ang mga anak nga lalake ni Ana: si Dison, ug ang mga anak nga lalake ni Dison: si Hamran, ug Hesban ug Ithran, ug Cheran.5 7(Ang mga anak nga lalake ni Sobal: si Alian, ug si Manahach ug si Ebal, ug si Sephi, ug Onan. Ug ang mga anak nga lalake ni Zibeon: si Aia, ug si Ana.i4 M'Ug ang mga anak nga lalake ni Lotan: si Hori, ug Homam; ug si Timna, igsoon nga babaye ni Lotan.l3 S&Ang mga anak nga lalake ni Seir: Si Lotan, ug Sobal, ug Sibeon, ug Ana, ug Dison, ug Eser ug Disan.M2 %Ang mga anak nga lalake ni Rehuel: Si Nahath, Zera, Samma, ug Mizza.n1 W$Ang mga anak nga lalake ni Eliphas: Theman, ug Omar, Sephi, ug Hatham, ug Chenas, ug Timna ug Amalec.S0 !#Ang mga anak nga lalake ni Esau: Si Eliphas, Rehuel, Jeus, Jalam, ug Core.c/ A"Ug si Abraham nanganak kang Isaac. Ang mga anak nga lalake ni Isaac: Si Esau ug si Israel.. %!Ug ang mga anak nga lalake ni Madian: Epha, ug Epher, ug Henoch, ug si Abida, ug Eldaa. Kining tanan mao ang mga anak nga lalake ni Cethura.Q-  Ug ang mga anak nga lalake ni Cethura, nga puyo-puyo ni Abraham: siya nanganak kang Zimram, ug Jocsan, ug Medan, ug Madian, ug Isba, ug Sua. Ug ang mga anak nga lalake ni Jocsan: si Seba, ug si Dedan.L, Jetur, Naphis ug Cedma. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Ismael.5+ gMisma, ug si Duma, Maasa, Hadad, ug si Thema;}* uKini mao ang ilang mga kaliwatan: ang kamagulangan ni Ismael, si Nabajoth; unya si Cedar, ug si Adbeel, ug si Misam,F) Ang mga anak nga lalake ni Abraham mao si Isaac ug si Ismael.( ;Abram (mao si Abraham).' 7Serug, Nachor, Thare,& 1Heber, Peleg, Reu,% 5Sem, Arphaxad, Sela,S$ !Ug Ophir, ug Havila, ug Jobab. Kining tanan mga anak nga lalake ni Joctan."# AUg Ebal, Abimael, ug Seba,)" OUg kang Adoram, ug Uzal ug Dicla,^! 7Ug si Joctan nanganak kang Elmodad, ug kang Seleph, ug kang Asarmabeth, ug kang Jera,8  kUg kang Heber natawo ang duha ka anak nga lalake: ang ngalan sa usa mao si Peleg; kay sa iyang mga adlaw ang yuta nabahin; ang ngalan sa iyang igsoon nga lalake mao si Joctan.K Ug si Arphaxad nanganak kang Sela, ug si Sela nanganak kang Heber.f GAng mga anak nga lalake ni Sem: Elam, Assur, Arphaxad, Lud, Aram, Hus, Hul, Gether, ug Mesec,E Ug ang Arabadehanon, ug ang Semarehanon, ug ang Hamotehanon.< uUg ang Hebehanon ug ang Arcehanon, ug ang Cinehanon;D Ug ang Jebusehanon, ug ang Amorehanon, ug ang Gergesehanon,O  Ug si Canaan nanganak kang Sidon nga iyang kamagulangan, ug kang Heth.Y - Ug kang Phatrusim ug Casluim, (diin gumikan ang mga Filistehanon), ug Caphtorim.] 5 Ug si Mizraim nanganak kang Ludim, ug kang Anamim, ug kang Laabim, ug kang Nephtuim,S ! Ug si Chus nanganak kang Nimrod; nagsugod siya sa pagkamakusganon sa yuta. 5 Ug ang mga anak nga lalake ni Chus: si Seba, ug si Havilla, Sabtha, Raema, ug si Sabtecha. Ug ang mga anak nga lalake ni Raema: si Seba ug si Dedan.M Ang mga anak nga lalake ni Cham: si Chus, Misraim, Put ug si Canaan,[ 1Ug ang mga anak nga lalake ni Javan; si Elisa ug si Tharsis, Kitim, ug si Dodanim.T #Ang mga anak nga lalake ni Gomer: si Azkenaz, ug si Riphat, ug si Thogarma.c AAng mga anak nga lalake ni Japhet: si Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal, Mesec, ug Thiras." ANoe, Sem, Cham, ug Japhet.  =Enoc, Matusalem, Lamech," ACainan, Mahalaleel, Jared, 3Si Adam, Set, Enos, xUg alang sa iyang magasto gihatagan siya sa hari sa kanunay, sa tagsatagsa ka adlaw usa ka bahin, sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi. 3xUg giilisan ang iyang mga bisti sa bilanggoan. Ug si Joachin nagkaon sa tinapay sa atubangan niya sa kanunay sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi:  xUg siya misulti nga maloloy-on kaniya, ug gibutang ang iyang trono labaw sa trono sa mga hari nga diha uban kaniya sa Babilonia,8 kxUg nahitabo sa ikakatloan ug pito ka tuig sa pagkabihag ni Joachin ang hari sa Juda, sa ikanapulo ug duha ka bulan, sa ikakaluhaan ug pito ka adlaw sa bulan, nga si Ebilmerodach nga hari sa Babilonia, sa tuig nga siya nagsugod sa paghari, iyang gibuhian si Joachin nga hari sa Juda, gikan sa bilanggoan;! =xUg ang tibook katawohan, gagmay ug dagku, ug ang mga capitan sa kasundalohan, ming-alsa ug ming-adto sa Egipto; kay sila nangahadlok sa mga Caldeahanon.2_xApan nahitabo sa ikapito ka bulan nga si Ismael ang anak nga lalake ni Nathanias ang anak nga lalake ni Elisama, sa harianong kaliwat, miabut nga inubanan sa napulo ka tawo niya, ug gisamaran si Gedalias, mao nga siya namatay, ug ang mga Judio ug ang mga Caldeahanon nga diha uban kaniya sa Mizpa.X+xUg si Gedalias nanumpa kanila ug sa ilang mga tawo, ug miingon kanila: Ayaw kahadlok tungod sa mga alagad sa mga Caldeahanon: Pumuyo kamo sa yuta, ug mag-alagad sa hari sa Babilonia, ug kana mamaayo kaninyo.5exKaron sa pagkadungog sa tanan nga mga capitan sa kasundalohan, sila ug ang ilang mga tawo, nga gihimo sa hari sa Babilonia si Gedalias nga gobernador, ming-adto sila kang Gedalias sa Mizpa, bisan si Ismael ang anak nga lalake ni Nathanias, ug si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug si Seraia ang anak nga lalake ni Tanhumeth nga Netofitanhon, ug si Jaazanias ang anak nga lalake sa Maachathanon, sila ug ang ilang mga tawo.`;xUg mahitungod sa katawohan nga nahibilin sa yuta sa Juda, nga gibiyaan ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, kanila si Gedalias gihimo niya nga gobernador, ang anak nga lalake ni Ahicam, anak nga lalake ni Saphan.3xUg gipanamaran sila sa hari sa Babilonia, ug gipamatay sila didto sa Ribla sa yuta sa Hamath. Busa ang Juda gidala nga binihag gikan sa iyang yuta.r_xUg sila gikuha ni Nabuzaradan ang capitan sa magbalantay, ug gidala ngadto sa hari sa Babilonia sa Ribla.V'xUg gikan sa ciudad gikuha niya ang usa ka punoan nga sinaligan sa mga tawo sa gubat; ug ang lima ka tawo nga gikan kanila nga nakakita sa nawong sa hari, nga hikaplagan diha sa ciudad; ug ang escriba, ang capitan sa panon, nga maoy nagpatigum sa katawohan sa yuta; ug kan-uman ka tawo sa katawohan sa yuta nga hingkaplagan sa ciudad. ;xUg gidala sa capitan sa magbalantay si Seraias nga punoan sa sacerdote, ug si Sophonias ang ikaduhang sacerdote, ug ang tolo ka magbalantay sa bakanan:6gxAng gitas-on sa usa ka haligi napulo ug walo ka maniko, ug ang usa ka ulo-ulo nga tumbaga diha sa ibabaw niini; ug ang gitas-on sa ulo-ulo totolo ka maniko, lakip ang buhat-nga-linala ug mga granada nga milukop sa ulo-ulo, tumbaga ang tanan: ug sama niini ang ikaduha ka haligi dihay buhat-nga-linala; ~E}}Q||[{{Azz{zyxxx-ww$uuCttSssrr-qUpponmmlkkQjj3ii h7ggSffpeddccbbE``?_x^^i]F\l[ZYYYXeWVVJUUwTSS\RR1QQ4PONN'MMHLLlKKK7JJII HHHNHGnFF\EE_EDDCCCSCBBBYBAAAqA)@@@??2?>y===<< ;B:9887666&5433211)0//.w-,,+*))((6'' &D%%A$#""!!!. '3 Gv]Hekyen2 d { 0 IV.&HE Si Benaia ang anak nga lalake ni Joiada, ang anak nga lalake sa maisug nga tawo sa Cabseel, nga nakahimo sa mga buhat nga dagku, iyang gipatay ang duha ka anak nga lalake ni Ariel sa Moab: ug miadto siya usab ug mipatay sa usa ka leon sa taliwala sa usa ka gahong sa panahon sa nieve.G Sa totolo, siya ang labing talahuron kay sa duha ug gihimo nga ilang capitan: apan siya wala makakab-ut sa nahaunang totolo.JF Ug si Abisai, ang igsoon nga lalake ni Joab, siya ang labaw sa totolo; kay iyang gilabay ang iyang bangkaw batok sa totolo ka gatus ug gipamatay sila, ug may ngalan siya sa taliwala sa totolo."E= Ug miingon: Dios ko, idili kana kanako, nga buhaton ko kini: imnon ko ba ang dugo niining mga tawo nga nagbutang sa ilang kinabuhi sa peligro? Kay sa peligro sa ilang mga kinabuhi ilang gidala kana. Busa siya wala moinum niana. Kining mga butanga gihimo sa tolo ka gamhanang tawo.D Ug ang totolo mingsuot sa taliwala sa panon sa mga Filistehanon, ug mingtimba ug tubig gikan sa atabay sa Beth-lehem, nga tupad sa pultahan, ug gidala kana ngadto kang David: apan si David wala moinum niana, kondili kana gibubo niya ngadto kang Jehova,C1 Ug si David gihidlaw, ug miingon: Oh nga may usa nga mohatag unta kanako ug tubig nga mainum gikan sa atabay sa Beth-lehem, nga tupad sa pultahan! B Ug si David dinha diay sa sulod sa malig-ong salipdanan, ug ang mga bantay nga sundalo sa mga Filistehanon didto sa Beth-lehem.7Ag Ug totolo sa katloan ka pangulong tawo nangadto didto sa bato kang David, ngadto sa langub sa Adullam; ug ang panon sa mga Filistehanon napahiluna didto sa walog sa Raphaim.'@G Ug sila nanagtindog sa taliwala sa maong luna ug gipanalipdan nila kana, ug gipatay ang mga Filistehanon; ug giluwas sila ni Jehova sa usa ka dakung pagdaug.c?? Siya didto kauban ni David sa Pas-dammin, ug didto ang mga Filistehanon nanagkatapok sa paggubat, diin dihay usa ka luna nga yuta nga puno sa cebada; ug ang katawohan nangalagiw gikan sa atubangan sa mga Filistehanon.w>g Ug sunod kaniya mao si Eleazar anak nga lalake ni Dodo, ang Ahohitanhon, nga usa sa totolo ka gamhanang tawo.d=A Ug kini mao ang gidaghanon sa mga gamhanang tawo ni David: si Jasobam, anak nga lalake sa usa ka Hakmonhon, ang pangulo sa katloan; iyang gilabay ang iyang bangkaw batok sa totolo ka gatus ug gipamatay sila sa makausa.< Karon kini mao ang mga pangulo sa mga gamhanang tawo nga diha kang David, nga nagpaila sa ilang kaugalingon nga pagkakusganon, uban kaniya sa iyang gingharian, lakip ang tibook Israel aron sa paghimo kaniya nga hari, sumala sa pulong ni Jehova mahitungod sa Israel.S; Ug si David nagakadaku gayud; kay si Jehova sa mga panon nag-uban kaniya.y:k Ug iyang gitukod ang ciudad nga nagalibut, sukad sa Millo maglibut; ug giayo ni Joab ang ubang bahin sa ciudad.q9[ Ug si David nagpuyo diha sa sulod sa malig-ong salipdanan; busa ilang gitawag kana nga ciudad ni David.88i Ug si David miingon: bisan kinsa ang makadaug pag-una sa mga Jebusehanon himoong pangulo ug capitan. Ug si Joab anak nga lalake ni Sarvia miadto pag-una, ug nahimong pangulo.57c Ug ang mga pumoluyo sa Jebus namulong kang David: Dili ka moanhi dinhi. Apan bisan pa niana nakuha ni David ang malig-ong salipdanan sa Sion; kini mao ang ciudad ni David.6 Ug si David ug ang tibook Israel ming-adto sa Jerusalem (nga mao ang Jebus); ug ang mga Jebusehanon, ang mga pumoluyo sa yuta didto man.5 Busa ang tanang mga anciano sa Israel nangadto sa hari didto sa Hebron; ug si David naghimo sa usa ka pakigsaad uban kanila didto sa Hebron sa atubangan ni Jehova; ug ilang gidihogan si David nga hari sa ibabaw sa Israel, sumala sa pulong ni Jehova kang Samuel.!4; Sa miaging mga panahon, bisan sa hari pa si Saul, ikaw mao ang nagmando sa pagpagula ug nagdala sa pagpasulod sa Israel: ug si Jehova nga imong Dios namulong kanimo: Ikaw mahimong magbalantay sa akong katawohan nga Israel, ug ikaw mahimong principe sa akong katawohan nga Israel.+3 Q Unya ang tibook Israel nanagtigum sa ilang kaugalingon sa tingub kang David ngadto sa Hebron, nga nanag-ingon: Ania karon, kami mao ang imong bukog ug imong unod. 2 Ug wala mangutana kang Jehova; busa siya gipatay niya, ug gihatag ang gingharian ngadto kang David ang anak nga lalake ni Isai.s1_ Sa ingon niini si Saul namatay tungod sa iyang paglapas nga iyang nahimo batok kang Jehova, tungod sa pulong ni Jehova, nga wala niya bantayi; ug tungod usab sa iyang pagpakitambag sa usa ka espiritista, sa pagpangutana kaniya niini,0 Ang tanang mga maisug nga tawo nanindog, ug gikuha ang lawas ni Saul, ug ang mga lawas sa iyang mga anak nga lalake ug gidala kini ngadto sa Jabes, ug gilubong ang ilang mga bukog sa ilalum sa kahoy nga encina sa Jabes, ug nanagpuasa sila sulod sa pito ka adlaw.o/W Ug sa diha nga ang tibook Jabes-Galaad nakadungog sa tanan nga gibuhat sa mga Filistehanon kang Saul,}.s Ug ilang gibutang ang iyang hinagiban sa balay sa ilang mga dios, ug gihigot ang iyang ulo didto sa balay ni Dagon.v-e Ug ilang gihoboan siya sa iyang bisti, ug gilunggo ang iyang ulo, ug gikuha ang iyang hinagiban, ug gipadala ngadto sa yuta sa mga Filistehanon nga nagalibut, aron sa pagdala sa mga balita ngadto sa ilang mga dios-dios, ug sa katawohan._,7 Ug nahitabo sa pagkaugma, sa diha nga ang mga Filistehanon nangabut aron sa pagkuha sa mga butang nga iya sa mga patay, nakita nila nga si Saul ug ang iyang mga anak nga lalake nangapukan didto sa bukid sa Gilboa.+ Ug sa diha nga ang tanang mga tawo sa Israel nga dinha sa walog nakakita nga sila nangalagiw, ug nga si Saul ug ang iyang mga anak nga lalake nangamatay, ilang gibiyaan ang ilang mga ciudad, ug nangalagiw; ug ang mga Filistehanon nangabut ug mingpuyo diha kanila.y*k Busa si Saul namatay, ug ang iyang totolo ka anak nga lalake; ug ang tanan sa iyang balay nangamatay sa tingub.)+ Sa diha nga ang iyang magdadala sa hinagiban nakakita nga si Saul patay na, siya usab sa maong paagi miubo sa tumoy sa iyang pinuti ug namatay.M( Unya miingon si Saul sa iyang magdadala sa hinagiban: Ibta ang imong pinuti, ug dunggaba ako niana kay tingali kining walay circuncicion moanhi ug magpasipala kanako. Apan ang iyang magdadala sa hinagiban wala mobuot; kay nahadlok siya sa hilabihan. Busa gikuha ni Saul ang iyang pinuti, ug miubo sa tumoy niana ug namatay.}'s Ug ang gubat misamot batok kang Saul, ug ang mga magpapana nakaapas kaniya; ug siya naguol tungod sa mga magpapana.A&{ Ug si Saul ug ang iyang mga anak nga lalake gigukod sa mga Filistehanon; ug gipamatay sa mga Filistehanon si Jonathan, ug si Abinadab, ug si Malchisua ang mga anak nga lalake ni Saul.@% { Karon ang mga Filistehanon nakig-away batok sa Israel: ug ang mga tawo sa Israel nangalagiw gikan sa atubangan sa mga Filistehanon, ug nangapukan nga pinatay didto sa bukid sa Gilboa.F$ ,Ug si Asel may unom ka anak nga lalake kansang mga ngalan mao kini: si Azricam, si Bochru, ug si Ismael, ug si Seraia, ug si Obadias, ug si Hanan: mao kini ang mga anak nga lalake ni Asel.## +Ug si Mosa nanganak kang Binea; ug kang Rephaia iyang anak nga lalake, kang Elasa iyang anak nga lalake ug kang Asel iyang anak nga lalake. " *Ug si Ahaz nanganak kang Jara; ug si Jara nanganak kang Alemeth, ug kang Azmaveth, ug kang Zimri; ug si Zimri nanganak kang Mosa;b!= )Ug ang mga anak nga lalake ni Micha: si Phiton, ug si Melech, ug si Tharea, ug si Ahaz .e C (Ug ang anak nga lalake ni Jonathan mao si Merib-baal; ug si Merib-baal nanganak kang Micha./ 'Ug si Ner nanganak kang Cis; ug si Cis nanganak kang Saul; ug si Saul nanganak kang Jonathan, ug kan Malchisua, ug kang Abinadab, ug kang Esbaal.  &Ug si Micloth nanganak kang Simeon. Ug sila usab namuyo uban sa ilang kaigsoonan didto sa jerusalem, atbang sa ilang mga igsoon.@{ %Ug si Gedor, ug si Ahio, ug si Zacarias, ug si Micloth.{ $Ug ang kamagulangan niyang mga anak nga lalake mao si Abdon, ug si Zur, ug si Chis, ug si Baal, ug si Ner, ug si Nadab.wg #Ug sa Gabaon didto magpuyo ang amahan ni Gabaon nga si Jehiel, ang ngalan sa kang kinsang asawa mao si Maaca:$A "Kini mao ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga Levihanon, sa tibook nga mga kaliwatan nila, mga tawong pangulo: kini sila namuyo sa Jerusalem.U# !Ug kini mao ang mga mag-aawit, nga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga Levihanon, nga nagpuyo sa mga sulod ug gawas gikan sa lain nga katungdanan ; kay sila ginagamit sa ilang buhat adlaw ug gabii.>u Ug ang uban sa ilang kaigsoonan sa mga anak nga lalake sa mga Coathnon magbalantay sa tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, sa pag-andam niana sa tanang adlaw nga igpapahulay.% Ug si Mathathias usa sa mga Levihanon, ang kamagulangan ni Sallum ang Coratnon, maoy sinaligan sa mga butang nga giluto sulod sa mga sarten.fE Ug ang uban sa mga anak nga lalake sa mga sacerdote, nanag-andam sa pagsakot sa mga panakot.A{ Ang uban kanila may katungdanan sa pagbantay sa kasangpanan, ug sa mga sudlanan sa balaang puloy-anan, ug sa harina nga fino ug sa vino, ug sa lana, ug sa incienso, ug sa mga panakot.! Ug dihay uban kanila nga may katungdanan sa pagbantay sa mga sudlanan nga galamiton; kay inihap kini nga igasulod ug inihap nga igapagula. Ug sila nagpuyo libut sa balay sa Dios, tungod kay ang pagbantay niana gitugyan kanila; ug kanila gisalig ang pag-abli sa matag-buntag.<q Alang sa upat ka pangulo nga mga magbalantay sa pultahan, nga mga Levihanon, mao ang katungdanan nga sinalig, ug tinugyanan sa mga sulod ug sa mga babandi didto sa balay sa Dios. Ug ang ilang kaigsoonan, sa ilang mga balangay kinahanglan nga moanha sa tagpito ka adlaw sa ngadto-ngadto aron sa pagpuyo uban kanila:pY Sa upat ka kiliran ang mga magbalantay sa pultahan dapit sa silangan, kasadpan, amihanan ug habagatan.#? Busa sila ug ang ilang mga anak nagbantay sa mga pultahan sa balay ni Jehova, bisan ang balay sa balong-balong pinaagi sa mga pagpuli-puli sa tagsatagsa.gG Kining tanan gipili nga mga magbalantay sa mga pultahan duha ka gatus ug napulo ug duha. Kini giihap pinaagi sa kagikanan sa ilang mga balangay nga gipili ni David ug Samuel ang manalagna sa ilang katungdanan nga sinalig.r ] Si Zacarias anak nga lalake ni Meselemias maoy magbalantay sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman.~ u Ug si Phinees ang anak nga lalake ni Eleazar maoy magbubuot kanila sa miaging panahon, ug si Jehova nag-uban kaniya.[ / Ug si Sallum ang anak nga lalake ni Core, anak nga lalake ni Abiasath, anak nga lalake ni Cora, ug ang iyang mga kaigsoonan, sa balay sa iyang amahan, ang mga Coranhon maoy sinaligan sa bulohaton sa pag-alagad, mga magbalantay sa bakanan diha sa tabernaculo: ug ang ilang mga amahan gikan sa campo ni Jehova, mga magbalantay sa pultahan.  Nga hangtud karon naghulat sa ganghaan sa hari dapit sa silangan; sila ang mga magbalantay sa pultahan sa campo sa mga anak ni Levi. ' Ug ang mga magbalantay sa mga pultahan: si Sallum, ug si Accub, ug si Talmon, ug si Ahiman, ug ang ilang mga igsoon (si Sallum maoy pangulo),_7 Ug si Obadias anak nga lalake ni Semeias, anak nga lalake ni Galad, anak nga lalake ni Jeduthun: ug si Berachias anak nga lalake ni Asa, anak nga lalake ni Elcana nga nagpuyo sa mga balangay sa mga Netopatitanhon.  Ug si Bacbaccar, Heres, ug si Gallal ug si Mattania anak nga lalake ni Michas, anak nga lalake ni Zichri, anak nga lalake ni Asaph;7 Ug sa mga Levihanon: si Semeias, anak nga lalake ni Hasub, anak nga lalake ni Azricam, anak nga lalake ni Hasabias, sa mga anak nga lalake ni Merari;1[ Ug ang ilang kaigsoonan nga mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan, usa ka libo ug pito ka gatus kan-uman; may katakus gayud alang sa bulohaton sa balay sa Dios.y Ug si Adaias anak nga lalake ni Jeroham anak nga lalake ni Phasur, anak nga lalake ni Machias; ug si Masai anak nga lalake ni Adiel, anak nga lalake ni Jazera, anak nga lalake ni Mesullam, anak nga lalake ni Mesillemith, anak nga lalake ni Immer;C Ug si Azarias anak nga lalake ni Hilcias, anak nga lalake ni Mesullam, anak nga lalake ni Sadoc, anak nga lalake ni Meraioth; anak nga lalake ni Achitob, ang magbubuot sa balay sa Dios;D Ug sa mga sacerdote: si Jedaia, ug si Joiarib, si Joachim,M Ug ang ilang kaigsoonan, sumala sa ilang mga kaliwatan, siyam ka gatus kalim-an ug unom. Kining tanan mga tawo nga pangulo sa mga panimalay sa mga amahan pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan.R Ug si Ibnias anak nga lalake ni Jeroham, ug si Ela anak nga lalake ni Uzzi, anak nga lalake ni Michri, ug si Mesullam anak nga lalake ni Sephatias anak nga lalake ni Rehuel, anak nga lalake ni Ibnias;  Ug sa mga anak nga lalake ni Benjamin: si Sallu anak nga lalake ni Mesullam anak nga lalake ni Odavia, anak nga lalake ni Asenua,k~O Ug sa mga anak nga lalake ni Zara: si Jehuel, ug ang iyang kaigsoonan unom ka gatus ug kasiyaman.]}3 Ug sa mga Silonhanon: si Asaias ang kamagulangan, ug ang iyang mga anak nga lalake.&|E Si Uthai anak nga lalake ni Amihud, anak nga lalake ni Omri, anak nga lalake ni Imri, anak nga lalake ni Bani sa mga anak ni Phares anak nga lalake ni Juda.z{m Ug sa Jerusalem namuyo ang mga anak ni Juda, ug ang mga anak ni Benjamin, ug ang mga anak ni Ephraim ug Manases:qUg si Ephraim nga ilang amahan nagbalata sa daghang mga adlaw, ug ang iyang mga igsoon nanu-aw sa paglipay kaniya.O=Ug si Zabad iyang anak nga lalake, ug si Suthela iyang anak nga lalake, ug si Ezer, ug si Elad nga gipamatay sa mga tawo nga natawo sa Gath, tungod kay sila nangadto ug gikuha ang ila nga mga vaca.E<Ang mga anak nga lalake ni Ephraim: si Suthela ug Bered iyang anak nga lalake, ug si Thahath iyang anak nga lalake, ug si Elada iyang anak nga lalake, ug si Thahath iyang anak nga lalake,`;9Ug ang mga anak nga lalake ni Semida si Ahian, ug si Sechem, ug si Licci, ug si Aniam.m:SUg ang iyang igsoon nga babaye nga si Molechet nanganak kang Ischod ug kang Abiezer ug kang Mahala.9-Ug ang mga anak nga lalake ni Ulam: si Bedan. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Galaad, anak nga lalake ni Machir, anak nga lalake ni Manases.P8Ug si Maacha asawa ni Machir nanganak sa usa ka anak nga lalake ug iyang ginganlan Peres; ug ang ngalan sa iyang igsoon nga lalake mao si Seres; ug ang iyang mga anak nga lalake si Ulam ug si Racem.%7CUg si Machir nangasawa sa igsoon ni Huppim ug Suppim nga ginganlan si Maacha; ug ang ngalan sa ikaduha si Salphaad. Ug si Salphaad may mga anak nga babaye.6)Ang mga anak nga lalake ni Manases: si Asriel nga gipanganak sa iyang puyo-puyo nga Amitesnon; siya nanganak kang Machir ang amahan ni Galaad,5y Ang mga anak nga lalake ni Nephtali: si Jaoel ug si Guni, ug si Jezer, ug si Sallum, nga mga anak nga lalake ni Bilha.q4[ Ug si Suppim usab, ug si Huppim, ang mga anak nga lalake ni Hir, Husim ang mga anak nga lalake ni Aher.S3 Kining tanan mga anak nga lalake ni Jediael, sumala sa mga pangulo sa mga panimalay, gamhanang mga tawo sa kaisug, napulo ug pito ka libo ug duha ka gatus, ang arang makaipon sa panon sa pagpakiggubat.B2} Ug ang mga anak nga lalake ni Jediael: si Bilhan. Ug ang mga anak nga lalake ni Bilhan: si Jebus, ug si Benjamin, ug si Aod, ug si Chenaana, ug si Zethan ug si Tharsis, ug si Ahisahar.R1 Ug sila giihap pinaagi sa ilang kagikanan, sumala sa ilang mga kaliwatan, mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan, nga gamhanang mga tawo sa kaisug, nga mikabat kaluhaan ka libo ug duha ka gatus.V0%Ug ang mga anak nga lalake ni Becher: si Zemira, ug si Joas, si Eliezer, ug si Elioenai, ug si Omri, ug si Jerimoth, ug si Abias, ug si Anathoth, ug si Alemeth; kining tanan mga anak nga lalake ni Becher./7Ug ang mga anak nga lalake ni Bela: si Esbon, ug si Uzzi, ug si Uzziel, ug si Jerimoth, ug si Iri, lima; mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, gamhanan nga mga tawo sa kaisug; ug sila giihap pinaagi sa ilang kagikanan nga mikabat kaluhaan ug duha ka libo, ug katloan ug upat.Z.-Ang mga anak nga lalake ni Benjamin, si Bela ug si Becher ug si Jediael: totolo..-UUg ang ilang kaigsoonan sa taliwala sa tanang kabanayan ni Isaachar, gamhanang mga tawo sa kaisug, ang tanan giihap pinaagi sa kagikanan, kawalo-an ug pito ka libo.C,Ug uban kanila, sa ilang mga kaliwatan sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, mga panon alang sa gubat, katloan ug unom ka libo; kay daghan ang ilang mga asawa ug mga anak nga lalake.7+gUg ang mga anak nga lalake ni Uzzi: si Izrahias. Ug ang mga anak nga lalake ni Izrahias: si Michael, ug si Obadias, ug si Joel, ug si Isaias, lima; silang tanan mga pangulo.G*Ug ang mga anak nga lalake ni Thola: si Uzzi, ug si Rephaias, ug si Jeriel, ug si Jamai, ug si Jibsam, ug si Semuel nga mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan, nga si Thola; mga gamhanang tawo sa kaisug sa ilang mga kaliwatan; ang gidaghanon nila sa mga adlaw ni David kaluhaan ug duha ka libo ug unom ka gatus._) 9Ug ang mga anak nga lalake ni Isaachar: si Thola, ug Phua, ug Jabsub, ug Simron, upat.d(AQUg ang Hesbon lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Jacer lakip ang iyang mga sibsibanan.'PUg gikan sa banay ni Gad, ang Ramoth sa Galaad lakip ang iyang mga sibsibanan, ug Mahanaim lakip ang iyang mga sibsibanan.j&MOUg ang Chedemoth lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Mephaath lakip ang iyang mga sibsibanan,W%'NUg unahan sa Jordan sa Jerico, sa silangan dapit sa Jordan gihatag kanila , gikan sa banay ni Ruben, ang Beser diha sa kamingawan lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Jasa lakip ang iyang mga sibsibanan,O$MUg alang sa uban sa mga Levihanon ang mga anak nga lalake ni Merari, gihatag kanila gikan sa banay ni Zabulon, ang Rimmono lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Thabor lakip ang iyang mga sibsibanan;;#oLUg gikan sa banay ni Nephtali ang Cedes sa Galilea lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Ammon lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Kiriathaim lakip ang iyang mga sibsibanan.b"=KUg ang Ucoc lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Rehob lakip ang iyang mga sibsibanan;{!oJUg gikan sa banay ni Aser, ang Masal lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Abdon lakip ang iyang mga sibsibanan,_ 7IUg ang Ramoth lakip ang iyang mga sibsibanan, ug Anem lakip ang iyang mga sibsibanan;wHUg gikan sa banay ni Issachar, ang Cades lakip ang iyang mga sibsibanan, ang Doberath lakip ang iyang mga sibsibanan,NGSa mga anak nga lalake ni Gerson gihatag gikan sa panimalay sa katungang-banay ni Manases, ang Golan didto sa Basan lakip ang iyang mga sibsibanan, ug ang Astheroth lakip ang iyang mga sibsibanan.A{FUg gikan sa katungang-banay ni Manases, ang Aner lakip ang iyang mga sibsibanan, ug Bileam lakip ang iyang mga sibsibanan, alang sa uban nga panimalay sa mga anak nga lalake ni Coath.b=EUg Ajalon lakip ang iyang mga sibsibanan, ug Gath-rimmon lakip ang iyang mga sibsibanan;a;DUg Jocmeam lakip ang iyang mga sibsibanan, ug Beth-oron lakip ang iyang mga sibsibanan,6eCUg ilang gihatag kanila ang mga lungsod nga dalangpanan, ang Sichem sa kabungtoran sa Ephraim lakip ang iyang mga sibsibanan; ang Gezer usab lakip ang iyang mga sibsibanan,BUg ang uban sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Coath may mga lungsod sa ilang mga utlanan gikan sa banay ni Ephraim.H AUg ilang gihatag pinaagi sa pagpapalad ang gikan sa banay sa mga anak sa Juda, ug sa banay sa mga anak ni Simeon, ug sa banay sa mga anak ni Benjamin, kining mga lungsod nga gipanghinganlan.mS@Ug ang mga anak sa Israel minghatag sa mga Levihanon sa mga lungsod lakip ang ilang mga sibsibanan.S?Alang sa mga anak nga lalake ni Merari, gihatag pinaagi sa pagpapalad, sumala sa ilang mga panimalay, ang gikan sa banay ni Ruben, ug sa banay ni Gad, ug sa banay ni Zabulon, napulo ug duha ka lungsod,jM>Ug sa mga anak nga lalake ni Gersom, sumala sa ilang mga panimalay gikan sa banay ni Issachar, ug gikan sa banay ni Aser, ug gikan sa banay ni Nephtali, ug gikan sa banay ni Manases didto sa Basan, napulo ug tolo ka lungsod.7g=Ug sa uban nga mga anak nga lalake ni Coath gihatag pinaagi sa pagpapalad, gikan sa panimalay sa banay, gikan sa katunga nga banay ang katunga ni Manases, napulo sa lungsod.q[xu!Ug kini sila mao ang nagapadayon, ug ang ilang mga anak nga lalake. Sa mga anak nga lalake nga Coathnon, si Heman nga mag-aawit, anak nga lalake ni Joel, anak nga lalake ni Samuel;uwc Ug sila nag-alagad uban ang pag-awit sa atubangan sa tabernaculo sa balong-balong nga pagatiguman, hangtud nga gitukod ni Salomon ang balay ni Jehova didto sa Jerusalem: ug sila nagapadayon sa ilang katungdanan sumala sa ilang batasan. ~~ }d|||=|{{=zzzRyyylyxx]xwwMvvvutt3sbrrPqqp;ooozo>nnAm_lkojhggfxee ddtdcbbOa`__m_ ^]\\ ZZ%XXOWWVUsTSS7RR(QPPOZNN/MMMLL,KWJLIIzHGG.FEEDzDCCBBAA'@z?a>>1=<;~:M988777_6N5432110`//--[,,C++b+*y* ))9((`(''+&&C%%s%$$(#"""!! ~Sm)6>/O l 2ae,B"+Ug si David nakadaug kang Hadareser nga hari sa Soba ngadto sa Hamath, sa miadto siya sa pagtukod sa iyang ginsakpan tupad sa suba sa Eufrates.e CUg iyang gidaug ang Moab; ug ang mga Moabnon nahimong mga alagad kang David, ug nanagbuhis.4  cUg sa tapus niini nahitabo, nga si David nakadaug sa mga Filistehanon, ug naghari kanila ug nagkuha sa Gath ug sa mga kalungsoran niini gikan sa kamot sa mga Filistehanon.f EUg karon kini nakapahimuot kanimo sa pagpanalangin sa balay sa imong alagad, aron kini magapadayon sa walay katapusan sa atubangan mo: tungod kay ikaw, Oh Jehova, nagpanalangin, ug kini gipanalanginan sa walay katapusan.d AUg karon, Oh Jehova, ikaw mao ang Dios, ug nagsaad niining maayong butang sa imong alagad:N Tungod kay ikaw, Oh Dios ko, nagpakita sa imong alagad nga ikaw magatukod alang kaniya ug usa ka balay: busa nakakaplag ang imong alagad sa sulod sa iyang kasingkasing sa pag-ampo sa atubangan mo.xiUg himoa nga ang imong ngalan magamalig-on ug pagapadakuon sa walay katapusan sa pag-ingon: Si Jehova sa mga panon mao ang Dios sa Israel, bisan, usa ra ka Dios sa Israel: ug ang balay ni David nga imong alagad gipalig-on sa atubangan mo.MUg karon, Oh Jehova, himoa nga ang pulong nga imong gipamulong mahitungod sa imong alagad, ug mahitungod sa iyang balay, mahimong malig-on sa walay katapusan, ug himoa sumala sa imong gipamulong.Kay ang imong katawohan nga Israel imong gihimo nga kaugalingong katawohan sa walay katapusan; ug ikaw, Jehova, nahimo nga ilang Dios.PUg hain ang usa ka nasud sa yuta nga sama sa imong katawohan nga Israel, nga giadto sa Dios aron lukaton ngadto kaniya alang sa usa ka katawohan, sa pagpabantug sa imong ngalan pinaagi sa dagku ug makalilisang nga mga butang, sa pagpapahawa sa mga nasud gikan sa atubangan sa imong katawohan nga imong gilukat gikan sa Egipto?Oh Jehova, walay lain nga sama kanimo, ni may lain pa nga Dios gawas kanimo, sumala sa tanan nga among nadunggan sa among mga igdulungog.7gOh Jehova, tungod sa imong alagad, ug sumala sa imong kaugalingong kasingkasing, ikaw naghimo niining tanan nga pagkadaku, sa pagsangyaw sa tanan niining dagkung mga butang. Unsay ikapamulong pa ni David kanimo mahitungod sa dungog nga gibuhat alang sa imong alagad? Kay ikaw nakaila sa imong alagad.yUg kini maoy usa ka diyutayng butang sa imong mga mata, Oh Dios; apan ikaw namulong mahitungod sa balay sa imong alagad sa usa ka dugayng panahon nga umalabut, ug nagtagad kanako sama sa kahimtang sa usa ka tawo nga halangdon, Oh Jehova nga Dios.J Unya si David nga hari misulod, ug milingkod sa atubangan ni Jehova; ug siya miingon: Kinsa ba ako, Oh Jehova nga Dios, ug unsa ang akong balay, nga ikaw nagdala kanako sa ingon nga kahimtang?{Sumala niining tanang mga pulong, ug sumala niining tanang mga panan-awon, mao man ang gipamulong ni Nathan kang David.~3Kondili nga ako magapahimutang kaniya sa akong balay ug sa akong gingharian sa walay katapusan; ug ang iyang trono magamalig-on sa walay katapusan.M} Ako mahimo nga iyang amahan, ug siya mahimo nga akong anak nga lalake: ug dili ko pagakuhaon ang akong mahigugmaong-kalolot gikan kaniya, ingon nga gikuha ko kini gikan kaniya nga nahauna kanimo;k|O Siya magatukod alang kanako ug usa ka balay, ug ako magalig-on sa iyang trono sa walay katapusan. { Ug mahitabo, sa diha nga ang imong mga adlaw matuman nga ikaw kinahanglan moadto sa pagtipon uban sa imong mga amahan, nga ako magapahamutang sa imong kaliwatan sunod kanimo, nga magagikan sa imong mga anak nga lalake; ug ako magalig-on sa iyang gingharian.tza Ug ingon nga sukad sa adlaw nga ako nagsugo sa mga maghuhukom nga anha sa ibabaw sa akong katawohan nga Israel; ug pagdag-on ko ang tanan mong mga kaaway. Labut pa suginlan ko ikaw nga si Jehova magatukod alang kanimo ug usa ka balay.oyW Ug ako magatudlo sa usa ka dapit alang sa akong katawohan nga Israel, ug magapahamutang kanila, aron sila magapuyo sa ilang kaugalingong dapit, ug dili na pagalihokon; ni magausik pa kanila ang mga anak sa kadautan, ingon sa una,PxUg ako nag-uban kanimo bisan diin ikaw mahiadto, ug nagputol sa tanan mong mga kaaway gikan sa imong atubangan: ug himoon ko ikaw nga bantugan, sama sa ngalan sa mga dagku nga tawo nga anaa sa yuta.wwBusa karon kini mao ang ipamulong mo sa akong alagad nga si David: Kini mao ang giingon ni Jehova sa mga panon: Gikuha ko ikaw gikan sa sibsibanan, gikan sa pagsunodsunod sa mga carnero, aron ikaw mahimong principe sa akong katawohan nga Israel:vSa tanang mga dapit diin ako naglakaw uban sa tibook Israel, namulong ba ako sa usa ka pulong sa bisan kinsa mga maghuhukom sa Israel, nga akong gisugo nga maoy magbalantay sa akong katawohan, nga nagaingon: Nganong wala ako ninyo buhati sa usa ka balay nga cedro?tuaKay wala ako magpuyo sa usa ka balay sukad sa adlaw nga gidala ko ang Israel, hangtud niining adlawa, apan ako magbalhinbalhin gikan sa usa ka balong-balong ngadto sa usa ka balong-balong ug gikan sa usa ka tabernaculo ngadto sa usa .tLakaw ug suginli si David nga akong alagad, kini mao ang giingon ni Jehova: Dili ka magtukod ug balay alang kanako nga akong puy-an:as;Ug nahitabo sa maong gabii, nga ang pulong sa Dios midangat kang Nathan, nga nagaingon:yrkUg si Nathan miingon kang David: Buhata ang tanan nga anaa sa imong kasingkasing; kay ang Dios nagauban kanimo.iq MUg nahitabo, sa diha nga si David mipuyo sa iyang balay, nga si David miingon kang Nathan ang manalagna: Ania karon, ako nagapuyo sa usa ka balay nga cedro, apan ang arca sa tugon ni Jehova nagapuyo sa ilalum sa mga cortina.p+Ug ang tibook katawohan nanglakat ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balay: ug si David mipauli sa pagpanalangin sa iyang balay.ro]*Ug uban kanila si Heman ug si Jeduthun uban sa mga trompeta ug mga piyangpiyang alang niadtong magapatingog nga kusog, ug uban sa mga tulonggon tungod sa mga alawiton sa Dios; ug ang mga anak nga lalake ni Jeduthun anha sa ganghaan._n7)Ug uban kanila si Heman ug si Jeduthun, ug ang uban nga pinili, nga gihisgutan pinaagi sa ngalan, sa paghatag sa mga pasalamat kang Jehova, tungod kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan;Rm(Sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog kang Jehova ibabaw sa halaran sa halad-nga-sinunog sa kanunay, buntag ug hapon, bisan sumala sa tanang nahasulat sa Kasugoan ni Jehova, nga iyang gisugo sa Israel;!l;'Ug si Sadoc ang sacerdote, ug ang iyang mga kaigsoonan ang mga sacerdote, sa atubangan sa tabernaculo ni Jehova sa hataas nga dapit nga atua sa Gabaon,+kO&Ug si Obed-edom uban ang ilang mga kaigsoonan, kan-uman ug walo; si Obed-edom usab ang anak nga lalake ni Jeduthun ug Hosa aron mahimong magbalantay sa pultahan;[j/%Busa gipabilin niya didto, sa atubangan sa arca sa tugon ni Jehova, si Asaph ug ang iyang mga kaigsoonan, aron sa pag-alagad sa atubangan sa arca sa kanunay, sumala sa kinahanglan sa adlaw-adlaw nga bulohaton;2i]$Dalayegon si Jehova, ang Dios sa Israel, Sukad sa walay katapusan bisan hangtud sa walay katapusan. Ug ang tanang katawohan nanagingon: Amen, ug nanagdayeg kang Jehova.ch?#Ug umingon kamo: Luwasa kami, Oh Dios, sa among kaluwasan, Ug tiguma kami pagtingub ug luwasa kami gikan sa mga nasud, Aron sa paghatag ug pasalamat sa imong maputli nga ngalan, Ug sa pagdaug tungod sa imong pagdayeg.g"Oh paghatag pasalamat kang Jehova; kay siya maayo man; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan.f!Unya ang mga kahoy sa lasang manag-awit sa atubangan ni Jehova tungod sa kalipay; Tungod kay siya moanhi sa paghukom sa yuta.qe[ Padaguoka ang dagat, ug ang pagkapuno niini; Magkalipay unta ang kapatagan ug ang tanan nga anaa niini; d Magkalipay unta ang mga langit, ug magkalipay unta ang yuta; Ug pasultiha sila sa taliwala sa mga nasud, nga si Jehova nagahari.gcGPangurog sa atubangan niya, tibook nga yuta: Ang kalibutan usab natukod na nga dili mabalhin.2b]Ipahanungod kang Jehova ang himaya nga angay sa iyang ngalan; Pagdala ug usa ka halad, ug umadto sa atubangan niya; Magsimba kamo kang Jehova sa katahum sa pagkabalaan.sa_Ipahanungod kang Jehova, kamo nga kaubanan sa mga katawohan, Ipahanungod kang Jehova ang himaya ug kusog;e`CKadungganan ug pagkahalangdon anaa sa atubangan niya; Kusog ug kalipay anaa sa iyang dapit.o_WTungod kay ang tanang mga dios sa mga katawohan mga dios-dios: Apan si Jehova nagbuhat sa mga langit.n^UKay daku si Jehova, ug takus nga pagadayegon ug daku; Siya usab kahadlokan labaw sa tanang mga dios.n]UIpadayag ang iyang himaya sa mga nasud, Ug iyang mga katingalahan nga buhat sa tanang mga katawohan,\\1Pag-awit kang Jehova, tibook nga yuta; Ipakita ang iyang kaluwasan sa adlaw-adlaw.s[_Nga nag-ingon : Ayaw paghilabti ang akong mga dinihog. Ug ayaw pagbuhat ug dautan sa akong mga manalagna.oZWWala tumugot siya nga bisan kinsa magapasakit kanila; Oo, iyang gibadlong ang mga hari tungod kanila,xYiUg sila nanlakaw gikan sa usa ngadto sa usa ka nasud, Ug gikan sa usa ka gingharian ngadto sa laing katawohan.XX)Sa diha nga kamo pila pa ka tawo, Oo, talagsa ra, ug mga dumuloong diha niana;\W1Nga nagaingon: Kanimo ihatag ko ang yuta sa Canaan, Ang bahin sa imong panulondon;{VoUg nagpamatuod sa mao usab kang Jacob alang sa usa ka kabalaoran, Sa Israel nga usa ka walay-katapusan nga-tugon,XU)Ang tugon nga iyang gihimo uban kang Abraham, Ug ang iyang panumpa kang Isaac,pTYHinumdumi ang iyang tugon sa walay katapusan; Ang pulong nga iyang gisugo sa usa ka libo ka kaliwatan,\S1Siya mao si Jehova nga atong Dios; Ang iyang mga paghukom anaa sa tibook nga yuta.kRO Oh kamo nga kaliwat ni Israel nga iyang alagad, Kamo nga mga anak ni Jacob, nga iyang mga pinili.Q Hinumdumi ang iyang mga katingalahang buhat nga iyang nabuhat, Ang iyang mga katingalahan ug ang mga paghukom sa iyang baba,\P1 Pangitaa ninyo si Jehova ug ang iyang kusog; Pangitaa ang iyang nawong sa kanunay.iOK Maghimaya kamo sa iyang maputling ngalan; Lipaya ang kasingkasing nila nga nangita kang Jehova.rN] Pag-awit kaniya, pag-awit ug mga pagdayeg kaniya; Paghisgut kamo sa tanang mga katingalahang buhat niya.MyOh paghatag kamo ug mga pasalamat kang Jehova, tawga ang iyang ngalan; Ipahibalo ang iyang mga buhat sa mga katawohan.LUnya niadtong adlawa, si David nagsugo pag-una sa paghatag sa mga pasalamat kang Jehova, sa kamot ni Asaph ug sa iyang mga kaigsoonan.KwUg si Benaias ug si Jaasiel ang mga sacerdote uban sa mga trompeta sa kanunay, sa atubangan sa arca sa tugon sa Dios.#J?Si Asaph ang pangulo, ug ang sunod kaniya si Zacarias, si Jeiel, ug Semiramoth, ug si Jehiel, ug si Mathithias, ug si Eliab, ug si Benaias, ug si Obed-edom, ug si Jeiel uban sa mga tulonggon nga kinuldasan ug mga alpa; ug si Asaph uban sa mga piyangpiyang nga nagalanog sa makusog;2I]Ug iyang gitudlo ang uban sa mga Levihanon sa pag-alagad sa atubangan sa arca ni Jehova, ug sa pagsaulog ug sa pagpasalamat ug pagdayeg kang Jehova, ang Dios sa Israel:"H=Ug siya naghatag sa tagsatagsa sa Israel, lalake ug babaye, sa tagsatagsa usa ka book nga tinapay, ug usa ka pahat nga unod , ug usa ka torta nga pasas."G=Ug sa diha nga si David nakatapus na paghalad sa halad-nga-sinunog ug sa mga halad-sa-pakigdait, iyang gipanalanginan ang katawohan sa ngalan ni Jehova.eF EUg ilang gidala sa sulod ang arca sa Dios, ug gibutang kini sa kinataliwad-an sa balong-balong nga gibuhat ni David alang niana: ug sila nanaghalad ug mga halad-nga-sinunog ug mga halad-sa-pakigdait sa atubangan sa Dios.EUg nahitabo, sa nahiabut ang arca sa tugon ni Jehova sa ciudad ni David, nga si Michal ang anak nga babaye ni Saul milantaw sa tamboanon, ug nakakita kang hari David nga nagsayaw ug nagakalipay; ug siya nagyubit kaniya sa sulod sa iyang kasingkasing.oDWSa ingon niana gidala sa tibook Israel ang arca sa tugon ni Jehova inubanan sa pagsinggit, ug sa tingog sa corneta, ug sa mga trompeta, ug sa mga piyangpiyang, makusog ang lanog lakip ang mga tulonggon nga kinuldasan ug mga alpa.zCmUg si David gisul-uban sa usa ka bisti nga lino nga fino ug ang tanan nga mga Levihanon nga nanagdala sa arca, ug ang mga mag-aawit, ug si Chenanaias ang pangulo sa awit uban sa mga mag-aawit: ug si David nagsul-ob sa usa ka ephod nga lino.(BIUg nahitabo, sa diha nga ang Dios nagtabang sa mga Levihanon nga nanagdala sa arca sa tugon ni Jehova, nga sila nanaghalad ug pito ka vaca ug pito ka carnero.6AeBusa si David, ug ang mga anciano sa Israel, ug ang mga capitan sa mga linibo, ming-adto sa pagdala sa arca sa tugon ni Jehova, gikan sa balay ni Obed-edom uban sa kalipay. @Ug si Sebanias, ug si Josaphat, ug si Nathanael, ug si Amasias, ug si Zacharias, ug si Benaias, ug si Eliezer, mga sacerdote, nanagpatunog sa mga trompeta sa atubangan sa arca sa Dios; ug si Obed-edom ug si Jehias maoy mga magbalantay sa mga pultahan sa arca.Q?Ug si Berechuias ug si Elcana maoy mga magbalantay sa pultahan sa arca.>yUg si Chenanias pangulo sa mga Levihanon, nangulo sa pag-awit: siya nanudlo mahitungod sa awit, tungod kay siya batid.-=SUg si Mathithias, ug si Eliphelehu, ug si Micnias, ug si Obed-edom, ug si Jeiel, ug si Azazias, lakip ang mga alpa nga dinuyogan sa Seminith, sa pagmando sa awit .@<yUg si Zacharias, ug si Asiel, ug si Semiramoth, ug si Jehiel, ug si Uni, ug si Eliab, ug si Maasias, ug si Benaias, lakip ang mga tulonggon nga kinuldasan nga nahitungod kang Alamot;;3Busa ang mga mag-aawit, si Heman, si Asaph, ug si Ethan, maoy natudlo , nga nanagdala sa mga piyangpiyang nga tumbaga aron sa pagpatunog nga kusog;-:SUg uban kanila ang ilang mga kaigsoonan nga igtagurha, si Zacarias, si Ben, ug si Jaazael, ug si Simiramoth, ug si Jehiel, ug si Uni, ug si Eliab, ug si Benaias, ug si Maasias, ug si Mathithias, ug si Eliphelehu, ug si Micnias, ug si Obed-edom, ug si Jehiel, ang mga magbalantay sa pultahan.9yBusa ang mga Levihanon nagtudlo kang Heman ang anak nga lalake ni Joel; ug sa iyang mga kaigsoonan, si Asaph ang anak nga lalake ni Berechuias; ug sa mga anak nga lalake ni Merari nga ilang mga kaigsoonan, si Ethan ang anak nga lalake ni Cusaias;8Ug si David misulti sa pangulo sa mga Levihanon sa pagtudlo sa ilang mga kaigsoonan nga mga mag-aawit, uban sa mga tulonggon, mga tulonggon nga kinuldasan ug mga alpa ug mga piyangpiyang, nga nanaglanog sa makusog ug gipatugbaw ang tingog sa kalipay.#7?Ug ang arca sa Dios giyayongan sa mga anak sa mga Levihanon pinaagi sa mga yayongan sa ibabaw niini ingon sa gisugo ni Moises sumala sa pulong ni Jehova.6Busa ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon nanagpabalaan sa ilang kaugalingon aron sa pagdala sa arca ni Jehova, ang Dios sa Israel.5+ Tungod kay kini wala ninyo dad-a sa sinungdan, si Jehova nga atong Dios nayugot kanato, tungod kay siya wala nato pangitaa sumala sa tulomanon.4# Ug miingon kanila: Kamo mao ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga Levihanon: magpabalaan kamo sa inyong kaugalingon kamo ug ang inyong mga kaigsoonan, aron madala ninyo ang arca ni Jehova, ang Dios sa Israel, ngadto sa dapit nga akong giandam alang niini.)3K Ug gitawag ni David si Sadoc, ug si Abiathar, ang mga sacerdote, ug sa mga Levihanon, si Uriel, si Asaias, ug si Joel, si Semeias, ug si Eliel, ug si Aminadab,2 Gikan sa mga anak nga lalake ni Uzziel, si Aminadab ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan usa ka gatus napulo ug duha.l1Q Gikan sa mga anak nga lalake ni Hebron si Eliel ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan kawaloan;w0gGikan sa mga anak nga lalake ni Elisaphan, si Semaias ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan duha ka gatus;{/oGikan sa mga anak nga lalake ni Gerson, si Joel ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan usa ka gatus ug katloan,~.uGikan sa mga anak nga lalake ni Merari, si Asaia ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan duha ka gatus ug kaluhaan;-wGikan sa mga anak nga lalake ni Coath si Uriel ang pangulo, ug ang iyang mga kaigsoonan nga usa ka gatus ug kaluhaan:_,7Ug gitigum ni David sa tingub ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug ang mga Levihanon:+/Ug gitigum ni David ang tibook Israel didto sa Jerusalem, aron sa pagdala sa arca ni Jehova ngadto sa dapit niini, nga iyang giandam alang niini.O*Unya si David miingon: Walay bisan kinsa nga magdala sa arca sa Dios gawas sa mga Levihanon: kay kanila ang Dios nagpili aron sa pagdala sa arca sa Dios, ug sa pag-alagad kaniya sa walay katapusan.3) aUg si David naghimo alang kaniya ug mga balay sa ciudad ni David: ug siya nag-andam ug usa ka dapit alang sa arca sa Dios, ug naghimo alang niini ug usa ka balong-balong.(Ug ang kabantug ni David milanog sa tanang kayutaan; ug gibutang ni Jehova ang kahadlok kaniya sa ibabaw sa tanang mga nasud.'!Ug si David naghimo sumala sa gisugo sa Dios kaniya: ug ilang gidaug ang panon sa mga Filistehanon sukad sa Gabaon bisan hangtud sa Geser.e&CUg nahitabo sa diha nga ikaw makadungog sa lanog sa paglakat sa mga kinatumyan sa mga kahoy nga morales, nga unya ikaw gumula sa pagpakiggubat; kay ang Dios migula sa unahan nimo sa pagdaug sa panon sa mga Filistehanon.G%Ug si David nangutana pag-usab sa Dios; ug ang Dios miingon kaniya: Dili ka moadto sa paglutos kanila: bumalik ka gikan kanila, ug umadto ka batok kanila didto sa mga kakahoyan nga morales.^$5 Ug ang mga Filistehanon naghimo pa gayud pag-usab sa usa ka pagdasdas diha sa walog.n#U Ug ilang gibiyaan ang ilang mga dios didto; ug si David naghatag ug sugo, ug kini gisunog sa kalayo." Busa nangadto sila sa Baal-perasim, ug gidaug sila ni David didto: ug si David miingon: Ang Dios nagbungkag sa akong mga kaaway pinaagi sa akong kamot, sama sa pagbahinbahin sa mga katubigan. Busa ilang gitawag ang ngalan nianang dapita nga Baalperasim.Q! Ug si David nangutana sa Dios, nga nagaingon: Moadto ba ako batok sa mga Filistehanon? Ug itugyan mo ba sila sa akong kamot? Ug si Jehova miingon kaniya: Umadto ka kay itugyan ko sila sa imong kamot.f E Karon ang mga Filistehanon nangabut ug naghimo ug usa ka pagdasdas diha sa walog sa Raphaim.taUg sa diha nga ang mga Filistehanon nakadungog nga si David gidihogan nga hari sa ibabaw sa tibook Israel, ang tanang mga Filistehanon nangadto sa pagpangita kang David: ug si David nakadungog mahitungod niini, ug migula batok kanila.7iUg si Elisama, ug si Beeliada ug si Eliphelet..WUg si Noga, ug si Nepeg, ug si Japia,4cUg si Ibhar, ug si Elisua, ug si Elephelet, Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga iyang nabatonan didto sa Jerusalem: si Samua, ug si Sobab, ug si Nathan, ug si Salomon,'Ug si David midugang pagbaton ug daghang asawa sa Jerusalem; ug si David nanganak pa pagdugang ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye.*MUg nakita ni David nga si Jehova nagpahaluna kaniya nga hari sa ibabaw sa Israel; tungod kay ang iyang gingharian gibayaw, tungod sa iyang katawohan nga Israel.D Ug si Hiram nga hari sa Tiro nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang David, ug mga kahoy nga cedro, ug mga magtitiltil sa bato, ug mga panday, aron sa pagtukod alang kaniya ug usa ka balay.5c Ug ang arca sa Dios nahabilin uban sa panimalay ni Obed-edom sa iyang balay sa totolo ka bulan: ug si Jehova nanalangin sa balay ni Obed-edom, ug sa tanan nga diha kaniya./ Busa wala balhina ni David ang arca sa Dios ngadto kaniya ngadto sa ciudad ni David, apan gidala kini ngadto sa balay ni Obed-edom ang Getehanon.~u Ug si David nahadlok sa Dios niadtong adlawa, nga nagaingon: Unsaon nako sa pagdala sa arca sa Dios kanako sa balay?  Ug si David nasuko, tungod kay si Jehova nayugot kang Uzza: ug iyang gitawag kanang dapita nga Peresuza, hangtud niining adlawa.8i Ug ang kasuko ni Jehova misilaub batok kang Uzza, ug iyang gihampak siya, tungod kay iyang giisa ang iyang kamot ngadto sa arca; ug didto siya namatay sa atubangan ni Jehova. Ug sa diha nga sila nahiabut sa giukan sa Chidon giisa ni Uzza ang iyang kamot aron sa pagsagang sa arca; kay ang mga vaca nanghidugmo.gG Ug si David ug ang tibook Israel nanagkalipay sa atubangan sa Dios sa tibook nilang kusog, bisan uban sa mga awit, ug mga alpa, ug mga kinuldasan nga tulonggon, ug mga gagmayng tambor ug mga piyangpiyang, ug mga trompeta.%C Ug ilang gitungtong ang arca sa Dios sa usa ka carro nga bag-o, ug gipagula kini gikan sa balay ni Abinadab: ug si Uzza ug si Ahio ang nanagguyod sa carro.r] Ug si David mitungas ug ang tibook Israel, ngadto sa Baala, nga mao ang Chiriath-jearim, nga sakup sa Juda, aron sa pagdala gikan didto sa arca sa Dios nga si Jehova nga nagapahiluna ibabaw sa querubin nga gitawag pinaagi sa Ngalan.:m Busa gitigum pagtingub ni David ang tibook Israel, sukad sa Sihor ang sapa sa Egipto bisan ngadto sa pagsulod mo sa Hamath, sa pagdala sa arca sa Dios gikan sa Chiriath-jearim.| q Ug ang tibook katilingban namulong nga ilang himoon kini: kay ang butang matarung sa mga mata sa tibook katawohan.s _ Ug atong dad-on pag-usab ang arca sa atong Dios kanato: kay wala nato pangitaa kana sa mga adlaw ni Saul.\ 1 Ug si David miingon sa tibook katilingban sa Israel: Kong daw maayo kaninyo, ug kong gikan kang Jehova nga atong Dios, pasugoan nato bisan diin ngadto sa kaigsoonan nato nga nahabilin sa tibook yuta sa Israel, nga giubanan sa mga sacerdote ug mga Levihanon nga anaa sa ilang mga ciudad nga may mga sibsibanan, aron sila makighiusa kanato;v  g Ug si David nagpakitambag sa mga capitan sa mga linibo ug sa tinaggatus, bisan uban sa tagsatagsa ka pangulo.k O (Labut pa sila nga duol kanila, bisan kadtong sa halayo sama sa Issachar ug Zabulon, ug Nephtali, nanagdala ug tinapay diha sa ilang mga asno, ug sa mga camello, ug sa mga mula, ug sa mga vaca, mga balon nga harina, mga minasa nga igos, ug mga pungpong sa mga parras, ug vino, ug lana, ug mga vaca, ug mga carnero nga daghan: kay dihay kalipay sa Israel. 'Ug sila didto uban kang David sa totolo ka adlaw, nangaon ug nanginum; kay ang ilang kaigsoonan nanag-andam alang kanila."= &Kining tanan sanglit mga tawo sa gubat, nga makapahaluna sa gubat, nangadto uban ang usa ka hingpit nga kasingkasing ngadto sa Hebron, sa paghimo kang David nga hari sa ibabaw sa tibook Israel: ug ang tanan usab sa Israel nanaghiusa sa kasingkasing sa paghimo kang David nga hari.T! %Ug sa pikas nga daplin sa Jordan, sa mga Rubenhanon, ug sa mga Gadahanon, ug sa katungang-banay ni Manases, uban ang tanang mga nagkalainlaing galamiton alang sa gubat, usa ka gatus ug kaluhaan ka libo.uc $Ug sa kang Aser, ingon sa makahimo sa paggula uban sa panon, nga makapahimutang sa gubat, kap-atan ka libo.`9 #Ug sa mga Danhon ang makapahaluna sa gubat, kaluhaan ug walo ka libo ug unom ka gatus.}s "Ug sa Nephtali, usa ka libong mga capitan, ug uban kanila nga nagdala sa taming ug bangkaw katloan ug pito ka libo.ve !Sa kang Zabulon, kadtong mga may katakus sa paggula ipon sa panon, nga makapahamutang sa gubat, sa paggamit sa tanang nagkalainlaing galamiton sa gubag, kalim-an ka libo, ug kana makapahaluna sa gubat, ug mga tawo nga dili maduhaduhaon.Y+ Ug sa mga anak ni Issachar, mga tawo nga may salabutan sa mga panahon, sa pagpanghibalo sa pagabuhaton sa Israel, ang mga pangulo nila duha ka gatus; ug ang tanan nilang kaigsoonan diha sa ilang pagbulot-an. Ug sa katungang-banay sa Manases napulo ug walo ka libo, nga gipanghinganlan aron sa pag-anha ug paghimo kang David nga hari.- Ug sa mga anak sa Ephraim, kaluhaan ka libo ug walo ka gatus, gamhanang mga tawo sa kaisug, mga bantugang tawo sa mga balay sa ilang mga amahan.~1 Ug sa mga anak sa Benjamin, ang kaigsoonan ni Saul, tolo ka libo: kay hangtud niini ang labing daku nga bahin kanila mingpasakup sa balay ni Saul.w}g Ug si Sadoc, usa ka batan-on nga gamhanan sa kaisug, ug sa balay sa iyang amahan kaluhaan ug duha ka capitan.j|M Ug si Joiada maoy pangulo sa balay ni Aaron; ug uban kaniya may totolo ka libo ug pito ka gatus,;{q Sa mga anak ni Levi upat ka libo ug unom ka gatus.kzO Sa mga anak ni Simeon, gamhanang mga tawo sa kaisug alang sa gubat, pito ka libo ug usa ka gatus.vye Ang mga anak sa Juda nga nagdala sa taming ug bangkaw unom ka libo ug walo ka gatus, sangkap alang sa gubat.[x/ Ug kini mao ang gidaghanon sa mga pangulo nila nga mga sangkap sa hinagiban alang sa gubat, nga nangadto kang David sa Hebron, aron sa pagbalhin sa gingharian ni Saul ngadto kaniya, sumala sa pulong ni Jehova.w' Kay sa adlaw-adlaw ang mga tawo magaadtoan kang David aron sa pagtabang kaniya, hangtud nga dihay usa ka dakung panon, sama sa panon sa Dios.v7 Ug ilang gitabangan si David batok sa panon nga mga libud-soroy; tungod kay sila ngatanan mga gamhanang tawo sa kaisug, ug mga capitan sila sa panon.^u5 Sa miadto siya sa Siclag, may mingtipon kaniya gikan kang Manases, si Adna, ug si Jozabad, ug si Jediael, ug si Michael, ug si Jozabad, ug si Eliu, ug si Selitai, mga capitan sa mga linibo nga gikan kang Manases.ktO Ug gikan kang Manases usab may nanghitipon ngadto kang David nga pila ka book, sa diha nga siya nahiabut uban sa mga Filistehanon batok kang Saul sa pagpakiggubat: apan sila wala nila tabangi; kay ang mga ginoo sa mga Filistehanon tungod sa pagtambag nagpapahawa kaniya, nga nagaingon: Siya moadto sa iyang agalon nga si Saul sa kadaut sa atong mga ulo.dsA Unya ang Espiritu mikunsad kang Amasai, nga maoy pangulo sa katloan, ug siya miingon : Imo kami, David, ug anaa kami kanimo, ikaw anak nga lalake ni Isai: ang pakigdait, ang pakigdait kanimo, ug ang pakigdait anaa sa imong mga magtatabang; kay ang imong Dios nagatabang kanimo. Unya gidawat sila ni David, ug gihimo sila nga mga capitan sa panon.rw Ug si David migula sa pagpakigkita kanila, ug mitubag ug miingon kanila: Kong ugaling kamo nanganhi nga makigdaiton kanako sa pagtabang kanako, ang akong kasingkasing igabugkos kaninyo; apan kong kamo nanganhi sa pagbudhi kanako ngadto sa akong mga kaaway, sanglit kay walay kadautan sa akong mga kamot, ang Dios sa atong mga amahan magtan-aw unta niana, ug badlongon kana.jqM Ug may nangabut gikan sa mga anak sa Benjamin ug Juda ngadto sa malig-ong salipdanan kang David.^p5 Kini sila mao ang nanabok sa Jordan sa unang bulan, sa diha nga kini miawas sa tanang mga tampi niini; ug ilang gipakalagiw silang tanan ngadto sa mga kawalogan, paingon ngadto sa silangan ug paingon sa kasadpan.4oa Kini gikan sa mga anak nga lalake ni Gad maoy mga capitan sa panon: siya nga maoy labing kinaubsan tumbas sa usa ka gatus, ug ang labing kinadakuan tumbas sa usa ka libo.Bn Si Jeremias ang ikapulo, si Machbanai ang ikapulo ug usa.9mm Si Johanan ang ikawalo, si Elzabad ang ikasiyam,3la Si Atai ang ikaunom, si Eliel ang ikapito,9km Si Mismana ang ikaupat, si Jeremias ang ikalima,Lj Si Eser ang pangulo, si Obadias ang ikaduha, si Eliab ang ikatolo,]i3 Ug gikan sa mga Gadahanon may nanagbulagbulag sa ilang kaugalingon ngadto kang David sa malig-ong salipdanan didto sa kamingawan, gamhanang mga tawo sa kaisug, mga tawo nga bansay sa gubat, nga makakupot sa taming ug bangkaw; kansang mga nawong sama sa mga nawong sa mga leon, ug sila mga matulin sama sa mga lagsaw sa ibabaw sa kabukiran:Sh Ug si Joela, ug si Zebadias, ang mga anak nga lalake ni Jeroham sa Gedor.[g/ Si Elcana, ug si Isias, ug si Asarel, ug si Joeser, ug si Jazobam, ang Corahanon.Sf Ug si Eluzai, ug si Jeremoth, ug si Bealias, ug si Semarias ang Harupnon,8ei Ug si Ismaias ang Gabaonhon, usa ka gamhanang tawo sa taliwala sa katloan, ug pangulo sa katloan, ug si Jeremias, ug si Jahaziel, ug si Johanan, ug si Jozabad ang Gederatnon,Md Ang pangulo mao si Ahiezer; unya si Joas, ang mga anak nga lalake ni Semaa ang Gabaatnon, ug si Jesiel, ug si Pheleth, ang mga anak nga lalake ni Azmaveth, ug si Beracah ug si Jehu ang Anatotnon,8ci Ug sila nasangkap sa mga pana, ug makagamit sa too ug walang kamot sa paglabyog sa mga bato ug sa pagpana sa mga udyong gikan sa pana: sila sa kaigsoonan ni Saul sa Benjamin.^b 7 Karon kini mao sila nga nangadto kang David sa Siclag, samtang nagtago pa siya sa iyang kaugalingon tungod kang Saul anak nga lalake ni Cis; ug sila diha uban sa mga gamhanang tawo, iyang mga magtatabang sa gubat.=au /Si Eliel, ug si Obed, ug si Jasael ang Mesobiahanon.o`W .Si Eliel Mahabnon, ug si Jeribai, ug si Joabia, mga anak nga lalake ni Elnaa, ug si Itma ang Moabnon,`_9 -Si Jediael anak nga lalake ni Simri, ug si Joha iyang igsoon nga lalake ang Tisahanon,d^A ,Si Uzzias ang Astarotnon, si Samma ug si Jeiel mga anak nga lalake ni Hotham ang Aroernon,M] +Si Hanan anak nga lalake ni Maacha, ug si Josaphat ang Mitnithanon,x\i *Si Adina anak nga lalake ni Siza ang Rubenhanon, usa ka pangulo sa mga Rubenhanon, ug ang katloan uban kaniya,B[ )Si Urias ang Hetehanon, si Zabad anak nga lalake ni Ahli,7Zi (Si Ira ang Itrinhon, ug si Gareb ang Itrinhon,yYk 'Si Selec ang Ammonhanon, si Narai ang Berothanon, ang magdadala sa hinagiban ni Joab anak nga lalake ni Sarvia,VX% &Si Joel ang igsoon nga lalake ni Nathan, si Mibhar anak nga lalake ni Agrai,GW %Si Hesro nga Carmilhanon, si Nahari anak nga lalake ni Esbai,;Vq $Si Hepher ang Mecheratnon, si Ahia ang Pelinhanon,[U/ #si Ahiam anak nga lalake ni Sachar ang Ararnon, si Eliphal anak nga lalake ni Ur,hTI "Ang mga anak nga lalake ni Asem ang Gizonhon, si Jonathan anak nga lalake ni Saje nga Ararnon,=Su !Si Azmaveth nga Baarumnon, si Eliaba ang Saalbonhon;=Ru Si Hurai sa mga sapa sa Gaas, si Abiel ang Arbatnon,hQI Si Itai anak nga lalake ni Ribai sa Gabaath sa mga anak ni Benjamin, si Benaia ang Piratonhon,VP% Si Maharai ang Netopatnon, si Heled anak nga lalake ni Baana ang Netopatnon,9Om Si Sibbeccai nga Husatnon, si Ilai nga Ahohanon,QN Si Ira anak nga lalake ni Ikes nga Tekohanon, si Abieser ang Anatotnon,7Mi si Samoth nga Ararnon, si Helles nga Pelonhon.L# Ang gamhanang mga tawo usab sa mga kasundalohan: si Asael ang igsoon nga lalake ni Joab, si Elchanan anak nga lalake ni Dodo sa Beth-lehem;"K= Ania karon, siya labi pang talahuron kay sa katloan, apan siya wala makakab-ut sa unang totolo: ug gibutang siya ni David sa ibabaw sa iyang mga bantay. J Kining mga butanga gihimo ni Benaia anak nga lalake ni Joiada, ug may usa ka ngalan siya sa taliwala sa totolo ka gamhanang tawo.cI? Ug iyang gipatay ang usa ka taga-Egipto, usa ka tawo nga daku ug lawas, lima ka maniko ang gitas-on; ug diha sa kamot sa taga-Egipto, may usa ka bangkaw nga sama sa likisan sa maghahabol; ug siya milugsong ngadto kaniya uban ang sungkod, ug giagaw ang bangbaw gikan sa kamot sa taga-Egipto, ug gipatay siya pinaagi sa iyang kaugalingong bangkaw. ~~1}S|{{izyx}ww.vvuwtsrfqpronmml,kjj/ihgfzedcTbNNMdLKJVIrIGGFFHEE0DaCCAA@a?E>(=T<;;9988 655/433b22%1100b//R.--<,,<++b+*))}(-'&&g%W$P#""!m /7B&f0AyZn  < j 99IJ~?uSa ikanapulo ug pito ngadto kang Josbecasa, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:|>qSa ikanapulo ug unom ngadto kang Ananias, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:}=sSa ikanapulo ug lima ngadto kang Jerimoth, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:w<gSa ikanapulo ug upat, si Mathithias, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:s;_Sa ikanapulo ug tolo, si Subael, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:~:uAng ikanapulo ug duha ngadto kang Hasabias, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:|9qAng ikanapulo ug usa ngadto kang Azareel, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:j8MAng ikapulo ngadto kang Simi, sa iyang mga anak nga lalake ug sa mga kaigsoonan, napulo ug duha:v7eAng ikasiyam ngadto kang Mathanias, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:q6[Ang ikawalo ngadto kang Jesahias, sa iyang mga anak nga lalake sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:t5aAng ikapito ngadto kang Jesarela, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:r4] Ang ikaunom ngadto kang Buccia, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:t3a Ang ikalima ngadto kang Netanias, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:q2[ Ang ikaupat ngadto kang Isri, sa iyang mga anak nga lalake ug ang iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha;q1[ Ang ikatolo, ngadto kang Zachur, ngadto sa iyang mga anak nga lalake ug mga kaigsoonan, napulo ug duha;90k Karon ang unang kapalaran migula ngadto kang Asaph ngadto kang Jose: ang ikaduha ngadto kang Gedalias; siya ug ang iyang mga kaigsoonan ug mga anak nga lalake, napulo ug duha./3Ug sila nanagpapalad alang sa ilang mga katungdanan, ang tanan managsama, ang gagmay ingon man sa dagku, ang magtutudlo ingon man ang mga tinon-an.#.?Ug ang gidaghanon nila, uban sa ilang mga kaigsoonan nga giton-an sa pag-awit kang Jehova, bisan ang tanan nga mga batid, duha ka gatus kawaloan ug walo.-5Kining tanan diha sa ilalum sa mga kamot sa ilang amahan alang sa awit sa sulod sa balay ni Jehova, uban sa mga piyangpiyang, mga tulonggon nga kinuldasan, ug mga alpa alang sa pag-alagad sa balay sa Dios; si Asaph, si Jeduthun, ug si Heman nga diha sa ilalum sa sugo sa hari.d,AKining tanan mao ang mga anak nga lalake ni Heman ang manalagna sa hari sa mga pulong sa Dios, aron sa pagsakwat sa sungay. Ug ang Dios mihatag kang Heman napulo ug upat ka anak nga lalake ug totolo ka anak nga babaye.s+_Sa kang Heman; ang mga anak nga lalake ni Heman: si Buccia, si Mathanias, si Uzziel, si Sebuel, ug si Jerimoth, si Hananias, si Hanani, si Eliatha, si Gidalti, ug si Romanti-ezer, si Josbecasa, si Mallothi, si Othir, ug si Mahasioth.*)Sa kang Jeduthun; ang mga anak nga lalake ni Jeduthun: si Gedalias, ug si Seri, ug si Jesaias, ug si Hasabias, ug si Mathithias, unom, sa ilalum sa mga kamot sa ilang amahan nga si Jeduthun nga mitagna uban ang alpa, sa paghatag sa mga pasalamat ug pagdayeg kang Jehova.M)Sa mga anak nga lalake ni Asaph: si Zachur, ug si Jose, ug si Nethanias, ug si Asarela, ang mga anak nga lalake ni Asaph, sa ilalum sa mga kamot ni Asaph, nga nanagpanagna sumala sa sugo sa hari.D( Labut pa si David ug ang mga capitan sa panon nagpili alang sa pag-alagad pipila sa mga anak nga lalake ni Asaph, ug ni Heman, ug ni Jeduthun, nga managpanagna uban sa mga alpa, mga kinuldasan nga tulonggon, ug mga piyangpiyang: ug ang gidaghanon nila nga nagahimo sa pagbuhat sumala sa ilang katungdanan mao kini :Q'Kini sila usab nagpapalad ingon sa ilang mga kaigsoonan, ang mga anak nga lalake ni Aaron sa atubangan ni David nga hari, ug kang Sadoc, ug kang Ahimelech, ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon; ang kabalayan sa mga amahan sa pangulo bisan ingon niadtong sa iyang manghud nga lalake.)&KUg ang mga anak nga lalake ni Musi: si Mahli, ug si Eder, ug si Jerimoth. Kini mao ang mga anak nga lalake sa mga Levihanon sumala sa balay sa mga amahan nila.<%sKang Cis, ang mga anak nga lalake ni Cis: Jerameel.?$yKang Mahli: si Eleazar, nga walay mga anak nga lalake.i#KAng mga anak nga lalake ni Merari: kang Jaazia; si Benno, ug si Soam, ug si Zachur, ug si Ibri.n"UAng mga anak nga lalake ni Merari: si Mahli ug si Musi; ang mga anak nga lalake ni Jaazia: si Benno.b!=Ang igsoon nga lalake ni Micha, si Isias; sa mga anak nga lalake ni Isias, si Zacharias.` 9Ang mga anak nga lalake ni Usiel, si Micha; sa mga anak nga lalake ni Micha, si Samir.Ug ang mga anak nga lalake ni Hebron : si Jeria ang pangulo , si Amarias ang ikaduha, si Jahasiel ang ikatolo, si Jekamaam ang ikaupat.W'Sa mga Isharehanon, si Selomoth; sa mga anak nga lalake ni Selomoth, si Jath.SSa kang Rehabia: sa mga anak nga lalake ni Rehabia, si Isias ang pangulo.Ug sa uban sa mga anak nga lalake ni Levi: sa mga anak nga lalake ni Amram, si Subael: sa mga anak nga lalake ni Subael, si Jehedias.eCKini mao ang pagsunodsunod kanila sumala sa ilang katungdanan, sa pagsulod sa balay ni Jehova sumala sa tulomanon nga gihatag kanila sa ilang amahan nga si Aaron, ingon nga si Jehova, ang Dios sa Israel, nagsugo kaniya.a;Ang ikakaluhaan ug tolo ngadto kang Delaia, ang ikakaluhaan ug upat ngadto kang Maazia._7Ang ikakaluhaan ug usa ngadto kang Jachim, ang ikakaluhaan ug duha ngadto kang Hamul,[/Ang ikanapulo ug siyam ngadto kang Pethaia, ang ikakaluhaan ngadto kang Heseskel,\1Ang ikanapulo ug pito ngadto kang Hezir, ang ikanapulo ug walo ngadto kang Aphses.[/Ang ikanapulo ug lima ngadto kang Bilga, ang ikanapulo ug unom ngadto kang Immer,\1 Ang ikanapulo ug tolo ngadto kang Uppa, ang ikanapulo ug upat ngadto kang Isebeab,\1 Ang ikanapulo ug usa ngadto kang Eliasib, ang ikanapulo ug duha ngadto kang Jacim,K Ang ikasiyam ngadto kang Jesua, ang ikapulo ngadto kang Sechania,E Ang ikapito ngadto kang Cos, ang ikawalo ngadto kang Abias,L Ang ikalima ngadto kang Malchias, ang ikaunom ngadto kang Mijamin,H Ang ikatolo ngadto kang Harim, ang ikaupat ngadto kang Seorim,[/Karon ang unang palad migula ngadto kang Joiarib, ang ikaduha ngadto kang Jedaia. Ug si Semeias ang anak nga lalake ni Nathanael nga escriba, nga sa mga Levihanon, nagsulat kanila sa atubangan sa hari, ug sa mga principe, ug kang Sadoc nga sacerdote, ug kang Ahimelech anak nga lalake ni Abiathar, ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa mga sacerdote, ug sa mga Levihanon; usa ka balay sa mga amahan gikuha alang kang Eleazar, ug usa gikuha alang kang Ithamar.n UMao kini ang ilang pagkabahinbahin pinaagi sa pagpapalad, usa ka bahin uban sa lain; kay dihay mga principe sa balaang puloy-anan, ug mga principe sa Dios, sa mga anak nga lalake ni Eleazar, ug sa mga anak nga lalake ni Ithamar.Y +Ug diha pay daghang mga tawong pangulo nga nakita sa mga anak nga lalake ni Eleazar kay sa mga anak nga lalake ni Ithamar; ug sa ingon niana sila nabahin: sa mga anak nga lalake ni Eleazar dihay napulo ug unom, nga pangulo sa mga balay sa mga amahan; ug sa mga anak nga lalake ni Ithamar, sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, walo.A {Ug si David uban kang Sadoc sa mga anak nga lalake ni Eleazar, ug si Ahimelech sa mga anak nga lalake ni Ithamar, nagbahin kanila sumala sa ilang pagkasunodsunod sa ilang katungdanan. #Apan si Nadab ug si Abiu namatay una sa ilang amahan, ug walay mga anak: busa si Eleazar ug si Ithamar naghimo sa katungdanan sa sacerdote.  )Ang mga pagbanusbanus sa mga anak nga lalake ni Aaron mao kini : Ang mga anak nga lalake ni Aaron: si Nadab ug si Abiu, Eleazar ug si Ithamar.W' Ug nga ilang bantayan ang sugo sa balong-balong nga pagatiguman, ug ang sugo sa balaang dapit, ug ang sugo sa mga anak nga lalake ni Aaron nga ilang mga kaigsoonan, tungod sa pag-alagad sa balay ni Jehova.mSUg sa paghalad sa tanang mga halad-nga-sinunog kang Jehova, sa mga adlaw nga igpapahulay, sa mga bag-ong bulan, ug sa mga nabatasang fiesta, sa gidaghanon sumala sa tulomanon mahitungod niini, sa kanunay sa atubangan ni Jehova;ykUg sa pagtindog sa buntag-buntag aron sa pagpasalamat ug pagdayeg kang Jehova, ug sa maong paagi sa gabii usab;Alang sa tinapay nga gipamutang sa atubangan sa Dios usab, ug sa fino nga harina sa halad-nga-kalan-on, kun sa walay levadura nga mga tinapay nga malingin, kun ang giluto ba sa kalaha, kun ang gituslob ba, ug sa tanang paagi sa pagtakus ug gidak-on; Kay ang ilang katungdanan mao ang pag-alagad sa mga anak nga lalake ni Aaron alang sa pag-alagad sa balay ni Jehova, diha sa mga sawang, ug diha sa mga lawak, ug diha sa paghinlo sa tanang balaan nga mga butang bisan ang buhat sa pag-alagad sa balay sa Dios;Kay sa katapusang mga pulong ni David ang mga anak nga lalake ni Levi giihap sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas. Ug ang mga Levihanon usab wala nay kinahanglan nga magdala sa tabernaculo ug sa tanang mga sudlanan niana alang sa pag-alagad diha.1Kay si David nag-ingon: si Jehova, ang Dios sa Israel, naghatag ug pagpahulay sa iyang katawohan; ug siya nagpuyo sa Jerusalem sa walay katapusan.LKini mao ang mga anak nga lalake ni Levi sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, bisan ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan niadto kanila nga naihap, sa gidaghanon sa ngalan sumala sa ilang mga pundok, nga nanagbuhat alang sa pag-alagad sa balay ni Jehova, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas.W'Ang mga anak nga lalake ni Musi: si Mahli ug si Eder, ug si Jeremoth, totolo..~UUg si Eleazar namatay, ug walay mga anak nga lalake kondili mga anak nga babaye lamang: ug ang ilang mga kaigsoonan ang mga anak nga lalake ni Cis nangasawa kanila.y}kAng mga anak nga lalake ni Merari: si Mahli ug si Musi. Ang mga anak nga lalake ni Mahli: si Eleazar ug si Cis.Z|-Ang mga anak nga lalake ni Usiel: si Micha ang pangulo, ug si Isias ang ikaduha.{Ang mga anak nga lalake ni Hebron: si Jeria ang pangulo, si Amarias ang ikaduha, si Jahasiel ang ikatolo, ug si Jekamaan ang ikaupat.DzAng mga anak nga lalake ni Ishar: si Selomith ang pangulo.7ygUg ang mga anak nga lalake ni Eliezer mao kini : si Rehabia ang pangulo; ug si Eliezer walay laing mga anak nga lalake; apan ang mga anak nga lalake ni Rehabia daghan kaayo.BxAng mga anak nga lalake ni Gerson: si Sebuel ang pangulo.FwAng mga anak nga lalake ni Moises: si Gerson, ug si Eliezer.|vqApan mahitungod kang Moises ang tawo sa Dios, ang iyang mga anak nga lalake gipanghinganlan uban sa balay ni Levi.Ju  Ang mga anak nga lalake ni Amram: si Aaron ug si Moises; ug si Aaron gibulag, aron iyang pagabalaanon ang labing balaan nga mga butang, siya ug ang iyang mga anak nga lalake sa walay katapusan, sa pagsunog sa incienso sa atubangan ni Jehova, sa pag-alagad kaniya, ug sa pagpanalangin sa iyang ngalan, sa walay katapusan.]t3 Ang mga anak nga lalake ni Coath: si Amram, si Ishar, si Hebron, ug si Usiel, upat.,sQ Ug si Jahat mao ang pangulo, ug si Sisa ang ikaduha: apan si Jeus ug si Berias walay daghang mga anak nga lalake; busa giisip sila nga usa ka panimalay sa amahan. r  Ug ang mga anak nga lalake ni Simei: si Jahat, si Sina, ug si Jeus, ug si Berias. Kining upat maoy mga anak nga lalake ni Simei.q) Ang mga anak nga lalake ni Simei: si Selomith, ug si Hasiel, ug si Aran, totolo. Kini mao ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan ni Ladan,cp?Ang mga anak nga lalake ni Ladan: si Jehiel ang pangulo, ug si Setan, ug si Joel, totolo.0o[Sa mga Gersonhon: si Ladan ug si Simei.wngUg si David nagbahinbahin kanila sumala sa mga anak nga lalake ni Levi: si Gerson, ug si Coath, ug si Merari.?mwUg upat ka libo ang mga magbalantay sa pultahan; ug upat ka libo ang nagadayeg kang Jehova uban sa mga tulonggon nga akong gipamuhat, miingon si David , aron sa pagdayeg uban niini.lGikan niini, kaluhaan ug upat ka libo ang mga magtatan-aw sa buhat sa balay ni Jehova; ug unom ka libo ang mga punoan ug mga maghuhukom.Ug ang Dios nasuko niining butanga; busa iyang gihampak ang Israel.l=QApan ang Levi ug Benjamin wala niya ipha uban kanila; kay ang pulong sa hari dulumtanan kang Joab.r<]Ug si Joab mihatag sa isip sa gidaghanon sa katawohan ngadto kang David. Ug silang tanan sa Israel usa ka libo ka libo ug usa ka gatus ka libo ka tawo sa hinagiban: ug ang Juda upat ka gatus ug kapitoan ka libo ka tawo sa hinagiban.;Bisan pa niana ang pulong sa hari midaug batok kang Joab. Busa si Joab milakaw, ug milibud sa tibook Israel, ug miadto sa Jerusalem.C:Ug si Joab miingon: Himoon ni Jehova nga ang iyang katawohan mokabat sa usa ka gatus ka pilo sa gidaghanon nila karon ; apan, ginoo ko nga hari, dili ba silang tanan mga alagad sa akong ginoo? Nganong nagakinahanglan ang akong ginoo niining butanga? Ngano nga siya maoy mahimong hinungdan sa kasal-anan sa Israel?=9sUg si David miingon kang Joab ug sa mga principe sa katawohan: Lakaw, ipha ang Israel sukad sa Beerseba bisan hangtud sa Dan; ug suginli ako, aron hibaloan ko ang gidaghanon nila.`8 ;Ug si Satanas mitindog batok sa Israel, ug nagsugyot kang David sa pagpaisip sa Israel.7Kini nangatawo nga higante sa Gath; ug sila nangapukan pinaagi sa kamot ni David, ug pinaagi sa kamot sa iyang mga alagad.6wUg sa gihagit niya ang Israel, si Jonathan ang anak nga lalake ni Sima nga igsoon nga lalake ni David mipatay kaniya.k5OUg may gubat na usab sa Gath, diin may usa ka tawo nga daku ug lawas, kang kinsang mga tudlo sa kamot ug sa tiil kaluhaan ug upat, unom sa tagsatagsa ka kamot , ug unom sa tagsatagsa ka tiil ; ug siya usab natawo nga higante.j4MUg may gubat na usab batok sa mga Filistehanon; ug si Elhanan anak nga lalake ni Jair mipatay kang Lami ang igsoon nga lalake ni Goliat ang Hetehanon, ang ulongan sa kang kinsang bangkaw sama sa usa ka likisan sa maghahabol.F3Ug nahitabo sa tapus niini, nga may gubat nga gisugdan sa Geser batok sa mga Filistehanon: unya si Sibbecai ang Hussatnon nagpatay kang Sippai, sa mga anak sa higante; ug sila gipanagdaug.2Ug iyang gidala ang katawohan nga diha sa sulod, ug gipamutol sila sa mga gabas ug sa mga karas nga puthaw, ug sa mga wasay. Ug mao kini ang gihimo ni David sa tanang mga lungsod sa mga anak sa Ammon. Ug si David ug ang tibook katawohan namalik ngadto sa Jerusalem.1!Ug si David nagkuha, sa purong-purong sa ilang hari gikan sa iyang ulo, ug nakakaplag nga kini may timbang nga usa ka talento nga bulawan, ug may mga bililhon nga bato diha niana; ug gitaud kini sa ulo ni David: ug iyang gidala ang sinakmit sa lungsod, daghan kaayo.30 aUg nahitabo, sa panahon sa pagkasunod nga tuig, sa panahon nga ang mga hari mogula ngadto sa gubat, nga si Joab nangulo sa kasundalohan, ug gilaglag ang yuta sa mga anak sa Ammon, ug miabut ug gilibutan ang Rabba. Apan si David mipabilin sa Jerusalem. Ug si Joab nakadaug sa Rabba ug gilumpag kini.v/eUg sa diha nga ang mga alagad ni Hadareser nakakita nga sila nalisdan kaayo sa atubangan sa Israel, sila naghimo ug pakigdait uban kang David, ug ming-alagad kaniya: dili na gayud buot motabang pa ang mga Sirianhon sa mga anak sa Ammon.q.[Ug ang mga Sirianhon nangalagiw gikan sa atubangan sa Israel; ug si David nagpatay gikan sa mga Sirianhon sa mga tawo sa pito ka libong carro, ug kap-atan ka libong tawo nga nagtiniil, ug nagpatay kang Sophach ang capitan sa panon.-Ug kini gisugilon kang David; ug iyang gitigum ang tibook Israel pagtingub, ug mitabok sa Jordan, ug miadto kanila, ug gipahamutang ang gubat batok kanila. Mao nga sa gipahamutang ni David ang gubat batok sa mga Sirianhon, sila nakig-away batok kaniya.},sUg sa diha nga ang mga Sirianhon nakakita nga sila nalisdan kaayo sa atubangan sa Israel, sila nagpaadto ug mga alagad, ug gikuha ang mga Sirianhon nga dinha sa unahan sa Suba, uban ni Sophach ang capitan sa panon ni Hadareser sa ilang ulohan.~+uUg sa diha nga ang mga anak sa Ammon nakakita nga ang mga Sirianhon nangalagiw, sila usab sa maong paagi nanagpangalagiw gikan sa atubangan ni Abisai nga iyang igsoon nga lalake, ug mingsulod ngadto sa lungsod. Unya si Joab miadto sa Jerusalem.$*ABusa si Joab ug ang katawohan nga didto uban kaniya mingpaduol sa atubangan sa mga Sirianhon ngadto sa gubat; ug sila nangalagiw gikan sa iyang atubangan.)/ Magmaisugon ka, ug magpakalake kita alang sa atong katawohan, ug alang sa mga ciudad sa atong Dios; ug si Jehova magabuhat niadtong maayo kaniya.1([ Ug siya miingon: Kong ang mga Sirianhon kusganon da alang kanako, nan tabangan mo ako; apan kong ang mga anak sa Ammon kusganon da alang kanimo, unya tabangan ko ikaw.%'C Ug ang uban sa katawohan iyang gitugyan sa kamot ni Abisai nga iyang igsoon nga lalake ug sila nagpahaluna sa ilang kaugalingon batok sa mga anak sa Ammon.R& Karon sa diha nga si Joab nakakita nga ang gubat gipahimutang na batok kaniya sa atubangan ug sa luyo, siya mipili sa tanang pinili nga mga tawo sa Israel, ug gipahamutang sila batok sa mga Sirianhon.%) Ug ang mga anak sa Ammon minggula ug gipahaluna ang gubat sa ganghaan sa lungsod: ug ang mga hari nga nanghianha diha gayud usab sa kapatagan.v$eUg sa diha nga si David nakadungog niana, iyang gipaadto si Joab, ug ang tanang panon sa mga gamhanang tawo.#yBusa sila nag-abang alang kanila katloan ug duha ka libo nga carro, ug ang hari sa Maacha ug ang iyang katawohan, ming-anha ug mingpahaluna atbang sa Medaba. Ug ang mga anak sa Ammon nagtigum gikan sa ilang mga kalungsoran, ug ming-adto sa gubat.S"Ug sa diha nga ang mga anak sa Ammon nakakita nga sila nahimo sa ilang kaugalingon nga mga dulumtanan kang David, si Hanun ug ang mga anak sa Ammon nanagpadala ug usa ka libong talento nga salapi aron sa pag-abang alang kanila ug mga carro ug mga tawo nga magkakabayo gikan sa Mesopotamia, ug gikan sa Aramaaka; ug gikan sa Soba.:!mUnya didto nangadto ang pipila ka tawo, ug nagsugilon kang David kong giunsa pagdawat ang mga tawo. Ug siya nagpaadto aron sa pagpakigkita kanila; tungod kay ang mga tawo nangaulaw sa hilabilan. Ug ang hari miingon: Pabilin kamo sa Jerico hangtud nga ang inyong mga bungot manag-as, ug unya bumalik kamo.2 ]Busa ang mga alagad ni David gidakup ni Hanun, ug gikiskisan sila, ug giputlan ang ilang mga sinina sa tungatunga, bisan hangtud sa ilang mga sampot, ug gipalakat sila./Apan ang mga principe sa mga anak sa Ammon nanag-ingon kang Hanun: Naghunahuna ba ikaw nga si David nagatahud sa imong amahan, nga siya nagpadala sa mga maglilipay kanimo? Ang iyang mga alagad wala ba moanhi kanimo aron sa pagsusi, ug sa paggun-ob, ug sa pagpaniid sa yuta?a;Ug si David miingon: Ako magapakita ug kalolot kang Hanun ang anak nga lalake ni Naas, tungod kay ang iyang amahan nagpakitag kalolot kanako. Busa si David nagpaadto ug mga alagad aron sa paglipay kaniya mahitungod sa iyang amahan. Ug ang mga alagad ni David nanghiabut ngadto sa yuta sa mga anak sa Ammon ngadto kang Hanun sa paglipay kaniya.  Ug nahibato sa tapus niini, nga si Naas ang hari sa mga anak sa Ammon namatay, ug ang iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.-Ug si Benaias anak nga lalake ni Joiada pangulo sa mga Ceretnon ug Peletnon; ug ang mga anak nga lalake ni David maoy mga pangulo libut sa hari. Ug si Sadoc anak nga lalake ni Achitob, ug si Abimelec anak nga lalake ni Abiathar, maoy mga sacerdote; ug si Sabsa maoy kalihim;Ug si Joab ang anak nga lalake ni Sarvia diha sa ibabaw sa panon; ug si Josaphat ang anak nga lalake ni Ahilud maoy kalihim;Ug si David naghari sa ibabaw sa tibook Israel; ug gipakanaug niya ang justicia ug pagkamatarung sa tibook katawohan niya.C Ug siya nagbutang ug mga bantay nga sundalo sa Edom; ug ang tanang mga Edomhanon nangahimong mga alagad kang David. Ug si Jehova naghatag kang David sa pagdaug bisan diin siya mahiadto.y Labut pa si Abisai anak nga lalake ni Sarvia nakamatay sa napulo ug walo ka libo nga Edomhanon didto sa Walog sa Asin.y Kini usab gihalad ni David nga hari ngadto kang Jehova, uban ang salapi ug ang bulawan nga iyang nadala gikan sa tanang mga nasud: gikan sa Edom, ug gikan sa Moab, ug gikan sa mga anak sa Ammon, ug gikan sa mga Filistehanon, ug gikan kang Amalec.`9 Iyang gipaadto ang iyang anak nga lalake nga si Adoram ngadto kang David nga hari, aron sa paghatag katahuran kaniya, ug sa pagdayeg kaniya, tungod kay siya nakig-away batok kang Hadareser ug nakadaug kaniya (kay si Hadareser may gubat batok kang Tou); ug siya adunay mga nagkalainlaing sudlanan nga bulawan ug salapi ug tumbaga uban kaniya .zm Ug sa diha nga si Tou hari sa Hamath nakadungog nga si David nakadaug sa tanang panon ni Hadareser hari sa Soba.eCUg sukad sa Tibhath ug sukad sa Kun, mga lungsod ni Hadareser, si David nakakuha ug daghan kaayong tumbaga, nga gikan niini gihimo ni Salomon ang dagat-dagat nga tumbaga, ug ang mga haligi, ug ang mga sudlanang tumbaga.yUg si David mikuha sa mga taming nga bulawan nga didto sa mga alagad ni Hadareser, ug gidala kini ngadto sa Jerusalem.Z-Unya si David nagbutang ug mga bantay nga sundalo sa Siria sa Damasco; ug ang mga Sirianhon nahimong mga alagad kang David, ug nanagbuhis. Ug si Jehova naghatag pagdaug kang David sa bisan diin siya mahiadto.?wUg sa diha nga ang mga Sirianhon sa Damasco nangabut aron sa pagtabang kang Hadareser nga hari sa Soba, gipatay ni David ang kaluhaan ug duha ka libo ka tawo gikan sa mga Sirianhon. Ug si David nagkuha gikan kaniya usa ka libong carro, ug pito ka libong tawo nga magkakabayo, ug kaluhaan ka libong tawo nga nagtiniil; ug gikitnan ni David ang tanang mga kabayo sa carro, apan gigawas gikan niini ang alang sa usa ka gatus nga mga carro. v~~ }}||{{Bzz;yy x]ww vluutyss)rqqppjoonnLmJl6kjihgfddWcc,bla```__^q]]*\m[ZZZYYXiWW'VPU4TT8SRREQQ.PP:NTMLwJJI/HG@EE"CBBA?>== EBusa si Salomon, ug ang tibook nga katilingban uban kaniya, ming-adto sa hataas nga dapit nga didto sa Gabaon; kay didto ang balong-balong nga pagatiguman sa Dios, nga gihimo ni Moises nga alagad ni Jehova sa kamingawan.V= 'Ug si Salomon namulong sa tibook nga Israel, sa mga capitan sa mga linibo ug sa mga ginatus, ug sa mga maghuhukom, ug sa tagsatagsa ka principe sa tibook Israel, ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan.*< QUg si Salomon anak nga lalake ni David nahimong malig-on sa iyang gingharian, ug si Jehova nga iyang Dios nag-uban kaniya, ug nagpadaku kaniya sa hilabihan gayud.4;aLakip ang tanan niyang paghari ug ang iyang kagahum, ug ang mga panahon nga nangagi kaniya, ug sa ibabaw sa Israel, ug sa ibabaw sa tanang mga gingharian sa mga kayutaan.m:SKaron ang mga buhat ni David nga hari, ang una ug katapusan, ania karon, kini nanghisulat sa basahon sa kaagi ni Samuel nga manalagna, ug sa basahon sa kaagi ni Nathan nga manalagna, ug sa basahon sa kaagi ni Gad nga manalagna,91Ug siya namatay nga usa ka tigulang kaayo, puno sa mga adlaw, mga kadato, ug kadungganan: ug si Salomon iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.'8GUg ang kadugayon sa paghari niya sa Israel kap-atan ka tuig; pito ka tuig siya naghari didto sa Hebron, ug katloan ug tolo ka tuig naghari siya sa Jerusalem.N7Karon si David ang anak nga lalake ni Isai naghari sa tibook Israel.R6Ug si Salomon gipadaku ni Jehova sa hilabihan gayud sa atubangan sa tibook Israel, ug mihimo kaniya sa maong pagkaharianong pagkahalangdon nga walay maingon sa bisan kinsang hari una kaniya sa Israel.25]Ug ang tanang mga principe, ug ang mga tawong gamhanan, ug ang tanang mga anak nga lalake usab ni David nga hari, nagpasakup sa ilang kaugalingon kang Salomon nga hari.4'Unya si Salomon milingkod sa trono ni Jehova ingon nga hari ilis ni David nga iyang amahan, ug miuswag; ug ang tibook Israel nagtuman kaniya.3+Ug nangaon ug nanginum sa atubangan ni Jehova niadtong adlawa uban sa dakung kalipay. Ug ilang gihimo si Salomon ang anak nga lalake ni David nga hari sa ikaduha nga higayon, ug gidihogan siya alang kang Jehova aron mahimong principe, ug si Sadoc aron mahimong sacerdote.E2Ug sila nanaghalad ug mga halad kang Jehova, ug naghalad sa mga halad-nga-sinunog kang Jehova, sa pagkaugma tapus niadtong adlawa, bisan sa usa ka libo nga vaca, usa ka libo nga carnero nga lake, ug usa ka libo nga nating carnero, uban sa ilang mga halad-nga-ilimnon, ug mga halad nga daghan alang sa tibook Israel,1Ug si David namulong sa tibook nga katilinghan: Karon dayega ninyo si Jehova nga inyong Dios. Ug ang tibook katilingban nanagdayeg kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, ug giduko ang ilang mga ulo, ug mingsimba sa atubangan ni Jehova, ug sa hari.0/Ug si Salomon nga akong anak nga lalake hatagi ug usa ka kasingkasing nga hingpit, aron sa pagbantay sa imong mga sugo, sa imong mga pagpamatuod, ug sa imong kabalaoran, ug sa pagbuhat niining tanang mga butanga, ug sa pagtukod sa puloy-anan, nga alang niana ako nagaandam.Z/-Oh Jehova, ang Dios ni Abraham, ni Isaac, ug ni Israel, among mga amahan, bantayi kini sa walay katapusan sa pagpanghunahuna sa kasingkasing sa imong katawohan, ug andama ang ilang kasingkasing nganha kanimo;H. Ako nahibalo usab, Dios ko, nga ikaw nagasulay sa kasingkasing, ug may pagkahimuot sa pagkatul-id. Mahitungod kanako, sa katul-id sa akong kasingkasing gihatag ko sa kinabubut-on kining tanang mga butang: ug karon nakita ko uban sa kalipay ang imong katawohan, nga ania dinhi, nanaghalad sa kinabubut-on nganha kanimo.A-{Oh Jehova Dios namo, kining tanang butang nga among giandam aron sa pagtukod sa usa ka balay alang sa imong balaan nga ngalan nagagikan sa imong kamot, ug ang tanan imong kaugalingon.1,[Kay kami mga lumalangyaw sa imong atubangan, ug mga humalapit, sama sa tanan namong mga amahan: ang among mga adlaw sa yuta sama sa susa ka anino, ug walay pagpadayon.S+Apan kinsa man ako, ug unsa ang akong katawohan, nga kami mahimong takus sa paghalad sa kinabubut-on sa ingon niini? kay ang tanan nga butang gikan kanimo, ug sa imong kaugalingon kami naghatag kanimo.e*C Busa karon, Dios namo, kami nagapasalamat kanimo, ug nagadayeg sa imong mahimayaong ngalan.L) Mga pagkadato ug kadungganan nagagikan kanimo, ug ikaw nagagahum ibabaw sa tanan; ug sa imong kamot anaa ang kagahum ug kusog; ug sa imong kamot mao ang pagpadaku, ug paghatag ug kusog sa tanan.(  Imo, Oh Jehova, ang pagkadaku, ug ang gahum, ug ang himaya, ug ang pagdaug, ug ang pagkahalangdon: kay ang tanan nga anaa sa kalangitan ug ang anaa sa yuta imo ; imo man ang gingharian, Oh Jehova, ug ikaw ang gipahitaas ingon nga pangulo ibabaw sa tanan.J'  Tungod niini si Jehova gidayeg ni David sa atubangan sa tibook katilingban ug si David miingon: Dalayegon ikaw Oh Jehova, ang Dios sa Israel nga among amahan, sa gihapon ug sa walay katapusan.o&W Unya ang katawohan nangalipay tungod niana sila nanghatag sa kinabubut-on, tungod kay uban sa usa ka hingpit nga kasingkasing sila nanghatag kang Jehova sa kinabubut-on: ug si David nga hari nalipay usab sa usa ka dakung kalipay.%3Ug kanila nga hikaplagan ang mga bililhon nga bato naghatag niana ngadto sa bahandi sa balay ni Jehova, sa ilalum sa kamot ni Jehiel ang Gersonhon.$Ug sila minghatag alang sa pag-alagad sa balay sa Dios sa lima ka libo ka talento nga bulawan, ug napulo ka libong mga dracma; ug sa salapi napulo ka libo ka talento, ug sa tumbaga napulo ug walo ka libo ka talento, ug sa puthaw usa ka gatus ka libo ka talento.^#5Unya ang mga principe sa mga balay sa mga amahan, ug ang mga principe sa mga banay sa Israel, ug ang mga capitan sa mga linibo ug sa ginatus uban sa mga magbubuot sa bulohaton sa hari, nanaghalad sa kinabubut-on;$"ABulawan alang sa mga butang nga bulawan, ug salapi alang sa mga butang nga salapi, ug alang sa tanang nagkalainlaing paagi sa buhat nga pagahimoon sa mga kamot sa mga magbubuhat. Busa kinsa ang magahalad sa kinabubut-on nga magahatag sa iyang kaugalingon niining adlawa kang Jehova?8!iBisan sa totolo ka libo ka talento sa bulawan, sa bulawan sa Opir, ug pito ka libo ka talento sa inulay nga salapi, nga uban niini pagahal-opan ang mga bongbong sa mga balay; Labut pa usab, tungod kay gibutang ko ang akong gugma sa balay sa akong Dios, sanglit ako may usa ka bahandi nga akong kaugalingon, nga bulawan ug salapi, gihatag ko kini sa balay sa akong Dios, ibabaw ug labaw sa tanan nga akong giandam alang sa balaang balay;|qKaron giandam ko uban sa bug-os ko nga kagahum alang sa balay sa akong Dios ang bulawan alang sa mga butang nga bulawan, ug ang salapi alang sa mga butang nga salapi, ug ang tumbaga alang sa mga butang nga tumbaga, ang puthaw alang sa mga butang nga puthaw, ug ang kahoy alang sa mga butang nga kahoy; mga bato nga onyx, ug mga bato nga igpapahamutang, mga bato nga igabutang sa inggasti, ug sa nagkalainlaing bulok, ug tanang nagkalainlaing mga bililhong bato, ug mga batong marmol sa pagkadaghan. yUg si David nga hari miingon sa tibook nga katilingban: Si Salomon nga akong anak nga lalake, nga mao lamang ang gipili sa Dios, batan-on ug linghod pa, ug ang bulohaton daku; kay ang palacio dili alang sa tawo kondili alang kang Jehova nga Dios.wgUg, ania karon, anaa ang pagbanusbanus sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, alang sa tanang pag-alagad didto sa balay sa Dios: ug may magauban kanimo sa tanang paagi sa pagbuhat sa tagsatagsa ka masinugtanong tawo nga may pagkabatid, alang sa bisan unsang paagi sa pag-alagad; ang mga capitan usab ug ang tanang katawohan anha gayud sa ilalum sa imong pagbulot-an.SUg si David miingon kang Salomon nga iyang anak nga lalake: Pagmakusganon, ug pagmaisugon, ug buhata kini; ayaw kahadlok, ni magmaluya ka ; kay si Jehova nga Dios, bisan ang akong Dios, magauban kanimo; siya dili magapapakyas kanimo ni magabiya kanimo, hangtud nga ang tanang buhat alang sa pag-alagad sa balay ni Jehova matapus.Kining tanan, nag-ingon si David , ako gipasabut sa sinulat nga gikan sa kamot ni Jehova bisan sa tanang bulohaton niining sulondan.T!Ug alang sa halaran sa incienso inulay nga bulawan nga tinimbang; ug bulawan alang sa sulondan sa carro, bisan ang mga querubin, nga nagbuklad sa ilang mga pako , ug nagtabon sa arca sa tugon ni Jehova.Ug ang mga igkalaw-it sa unod, ug ang mga dolang, ug ang mga sudlanan nga lunsay bulawan; ug alang sa bulawan nga panaksan pinaagi sa timbang alang sa tagsatagsa ka panaksan; ug alang sa panaksan nga salapi nga tinimbang alang sa tagsatagsa ka panaksan;3_Ug ang bulawan nga tinimbang alang sa mga lamesa sa tinapay nga gipamutang sa atubangan sa Dios, alang sa tagsatagsa ka lamesa; ug salapi alang sa mga lamesa nga salapi.taPinaagi sa timbang usab alang sa mga tangkawan nga bulawan, ug alang sa mga lamparahan didto nga bulawan, nga tinimbang alang sa tagsatagsa ka tangkawan ug alang sa tanang lamparahan niana; ug alang sa mga tangkawan nga salapi, salapi nga tinimbang alang sa tagsatagsa ka tangkawan ug alang sa mga lamparahan niana, sumala sa paggamit sa tagsatagsa ka tangkawan:|qSa bulawan nga tinimbang alang sa mga sudlanan nga bulawan, alang sa tanang mga nagkalainlaing sudlanan sa pag-alagad; sa salapi alang sa tanang mga sudlanan nga salapi nga tinimbang, alang sa tanang mga nagkalainlaing sudlanan sa pag-alagad;T! Alang usab sa mga pagbanusbanus sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, ug sa tanang mga buhat sa pag-alagad didto sa balay ni Jehova, ug alang sa tanang mga sudlanan nga mga galamiton sa balay ni Jehova; Ug ang sulondan sa tanan nga diha kaniya pinaagi sa Espiritu, alang sa mga sawang nga tanan sa balay ni Jehova, ug alang sa tanang lawak nga nagalibut, alang sa mga tipiganan sa mga bahandi sa balay sa Dios, ug alang sa mga tipiganan sa mga butang nga hinalad;"= Unya gihatag ni David kang Salomon nga iyang anak nga lalake ang sulondan sa alagianan sa templo , ug sa mga kabalayan niini, ug sa mga tipiganan sa mga bahandi niini, ug sa mga lawak sa itaas niini, ug sa mga lawak nga dapit sa sulod niana ug sa dapit sa halaran-sa-pagpasig-uli. Pamati karon; kay si Jehova nagpili kanimo sa pagtukod sa usa ka balay alang sa balaang puloy-anan: magmakusganon ka, ug buhata kini. Ug ikaw, Salomon akong anak nga lalake, ilhon mo ang Dios sa imong amahan, ug alagara siya uban ang usa ka hingpit nga kasingkasing ug usa ka masinugtanon nga salabutan; kay si Jehova nagasusi sa tanang mga kasingkasing, ug nakasabut sa tanang mga tinukod sa mga hunahuna. Kong pangitaon mo siya, hikaplagan mo siya; apan kong biyaan mo siya isalikway ikaw niya sa walay katapusan.EBusa karon, sa atubangan sa tibook Israel, sa katilingban ni Jehova, ug diha sa mga igdulungog sa atong Dios, bantayi ug pangitaa ang tanang mga sugo ni Jehova nga inyong Dios; aron mapanag-iya ninyo kining maayong yuta, ug ibilin kini alang sa usa ka panulondon sa inyong mga anak sunod kaninyo sa walay katapusan."=Ug tokoron ko ang iyang gingharian sa walay katapusan, kong siya sa kanunay magabuhat sa akong mga sugo ug sa akong mga tulomanon, ingon niining adlawa.U#Ug siya miingon kanako: Si Salomon nga imong anak nga lalake siya magatukod sa akong balay ug sa akong mga sawang; kay gipili ko siya nga mahimo nga akong anak nga lalake, ug ako mahimo nga iyang amahan.i KUg gikan sa tanan ko nga mga anak nga lalake (kay si Jehova naghatag kanako ug daghang mga anak nga lalake) siya nagpili kang Salomon akong anak nga lalake sa paglingkod sa trono sa gingharian ni Jehova sa ibabaw sa Israel.~ uBisan pa niana si Jehova, ang Dios sa Israel, nagpili kanako gikan sa tibook balay sa akong amahan aron mahimo nga hari sa Israel sa walay katapusan: kay iyang gipili si Juda aron mahimong principe; ug diha sa balay ni Juda, ang balay sa akong amahan: ug gikan sa mga anak nga lalake sa akong amahan iyang gikalipay ang pagkuha ug paghimo kanako nga hari sa tibook Israel; +Apan ang Dios miingon kanako: Dili ka magtukod ug usa ka balay alang sa ngalan ko, tungod kay ikaw usa ka tawo sa gubat, ug nakapatolo sa dugo.< qUnya si David nga hari mitindog sa iyang mga tiil, ug miingon: Pamatia ako, mga igsoon ko, ug katawohan ko: mahitungod kanako, diha sa akong kasingkasing ang pagtukod ug usa ka balay sa pagpahulay alang sa arca sa tugon ni Jehova, ug alang sa tumbanan sa atong Dios; ug naandam ko na ang pagtukod sa balay.b  ?Ug gitigum ni David ang tanang mga principe sa Israel, ang mga principe sa kabanayan, ug ang mga capitan sa mga ginsakpan nga mga sundalo nga nanag-alagad sa hari pinaagi sa pagbanusbanus, ug ang mga capitan sa mga linibo: ug ang mga capitan sa mga ginatus, ug ang mga magbubuot sa tanang mga bahandi ug sa mga napanag-iya sa hari ug sa iyang mga anak nga lalake uban sa mga punoan, ug mga tawong gamhanan bisan ang tanang mga gamhanang tawo sa kaisug, ngadto sa Jerusalem.  "Ug sunod ni Achitopel mao si Joiada ang anak nga lalake ni Benaia, ug si Abiathar: Ug ang capitan sa panon sa hari mao si Joab.dA!Ug si Ahitopel maoy magtatambag sa hari: ug si Husai ang Arachanon mao ang higala sa hari:@y Si Jonathan usab, uyoan ni David, usa ka magtatambag, usa ka tawong masinabuton, ug usa ka escriba: ug si Jehiel anak nga lalake ni Hakmoni didto uban sa mga anak nga lalake sa hari:PKining tanan mao ang mga magbubuot sa bahandi nga kang David nga hari.Ug sa mga camello si Obil nga Ismaelnon: ug sa mga asno mao si Jedias ang Merotenhon: ug sa mga panon sa carnero si Jasis ang Agarenhon.*MUg sa mga panon sa vaca nga nanagpasibsib sa Saron mao si Sitrai ang Saronhon: ug sa mga panon sa vaca nga diha sa kawalogan si Saphat anak nga lalake ni Adlai:+OUg sa mga kahoy nga oliva ug sa mga kahoy nga sicomoro nga dinha sa kapatagan nga ubos mao si Baal-hanan ang Gederitnon: ug sa mga tipiganan sa lana mao si Joas:#Ug sa mga kaparrasan si Simei ang Ramatinhon: ug sa mga abut sa mga kaparrasan diha sa mga tipiganan sa vino mao si Zabdias ang Siphmenhon:`9Ug ang nagbantay kanila nga nagdaro sa yuta mao si Ezri ang anak nga lalake ni Chelud:)Ug sa pagbantay sa mga bahandi sa hari maoy gitugyanan si Azmaveth ang anak nga lalake ni Abdiel: ug sa mga bahandi sa mga kapatagan, sa mga kalungsoran, ug sa mga kabalangayan, ug sa mga kabalayan, maoy gitugyanan sa pagbantay si Jonathan ang anak nga lalake ni Uzzias:S~Si Joab ang anak nga lalake ni Sarvia nagsugod pag-ihap, apan wala makahuman; ug may midangat nga kaligutgut tungod niini sa Israel; ni may gidaghanon nga giapil diha sa mga cronicas ni David nga hari.D}Apan wala kuhaa ni David ang isip nila niadtong may kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ubos pa, tungod kay si Jehova nag-ingon nga iyang padaghanon ang Israel sama sa mga bitoon sa langit.w|gGikan sa kang Dan, si Asarel ang anak nga lalake ni Jeroham. Kini mao ang mga capitan sa mga banay sa Israel.{+Gikan sa katungang-banay ni Manases sa Galaad, si Iddo anak nga lalake ni Zacharias: sa kang Benjamin, si Jaasiel ang anak nga lalake ni Abner:zGikan sa mga anak ni Ephraim, si Oseas anak nga lalake ni Asarias: sa katungang-banay ni Manases, si Joel anak nga lalake ni Pedaia:y}Sa kang Zabulon, si Ismaias ang anak nga lalake ni Obadias: sa kang Nephtali, si Jerimoth ang anak nga lalake ni Asriel:uxcSa kang Juda si Eliu, usa sa mga kaigsoonan ni David: sa kang Issachar, si Omri anak nga lalake ni Michael:Zw-Sa kang Levi, si Hasabias ang anak nga lalake ni Camuel: sa kang Aaron si Sadoc:EvLabut pa sa ibabaw sa mga banay sa Israel: gikan sa mga Rubenhanon mao si Eliezer anak nga lalake ni Zichri nga magbubuot: gikan sa mga Simeonanon, si Sephatias anak nga lalake ni Maacha.-uSAng ikanapulo ug duha nga capitan alang sa ikanapulo ug duha nga bulan mao si Heldai ang Netopatnon, sa Otniel: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo.9tkAng ikanapulo ug usa nga capitan alang sa ikanapulo ug usa nga bulan mao si Benaias ang Piratonhon, sa mga anak ni Ephraim: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo.s/ Ang ikapulo nga capitan alang sa ikapulo nga bulan mao si Maharai ang Netopatnon, sa Zarahi: ug ang iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo.$rA Ang ikasiyam nga capitan alang sa ikasiyam nga bulan mao si Abiezer ang Anatotnon, sa mga Benjaminhon: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo.q- Ang ikawalo nga capitan alang sa ikawalo nga bulan mao si Sibbeccai ang Husatnon, sa Zarahi: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo."p= Ang ikapito nga capitan alang sa ikapito nga bulan mao si Eles ang Pelonhon, sa mga anak ni Ephraim: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo.'oG Ang ikaunom nga capitan alang sa ikaunom nga bulan mao si Ira ang anak nga lalake ni Ikes ang Tekoahanon: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo.nAng ikalima nga capitan alang sa ikalima nga bulan mao si Sambuth ang Israhanon: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo.SmAng ikaupat nga capitan alang sa ikaupat nga bulan mao si Asael ang igsoon nga lalake ni Joab, ug si Sebadias nga iyang anak nga lalake sunod kaniya: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo.l7Kini mao kadtong Benaia nga usa ka gamhanang tawo sa katloan, ug pangulo sa katloan: ug sa iyang ginsakpan mao si Amisabad nga iyang anak nga lalake.juUg sa ibabaw sa ginsakpan sa ikaduhang bulan mao si Dodai ang Ahohitenhon, ug ang iyang ginsakpan; ug si Micloth ang magbubuot: ug sa iyang ginsakpan, may kaluhaan ug upat ka libo.fiESiya sa mga anak ni Phares, ang pangulo sa tanang mga capitan sa panon alang sa unang bulan.h)Sa ibabaw sa ginsakpan alang sa unang bulan mao si Jasobam ang anak nga lalake ni Zabdiel: ug sa iyang ginsakpan may kaluhaan ug upat ka libo.g 3Karon ang mga anak sa Israel sumala sa ilang gidaghanon, kong hinganlan , ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan ug ang mga capitan sa mga linibo ug sa mga ginatus, ug ang ilang mga punoan nga nanag-alagad sa hari, sa bisan unsang mga butanga mahitungod sa ginsakpan nga sundalo nga mingsulod ug minggula bulan-bulan sa tanang mga bulan sa tuig: ang tagsatagsa ka bahin may kaluhaan ug upat ka libo.Kf Ug ang iyang mga kaigsoonan, mga maisug nga tawo, duha ka libo ug pito ka gatus, mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, nga gihimo ni David nga mga magbalantay sa mga Rubenhanon, ug sa mga Gadhanon, ug sa katungang-banay sa banay ni Manases, alang sa tagsatagsa ka butang mahitungod sa Dios, ug sa mga bulohaton sa hari.eSa mga Hebronhon, mao si Jerias ang pangulo bisan sa mga Hebronhon, sumala sa ilang kaliwatan pinaagi sa mga balay sa amahan. Sa ikakap-atan ka tuig sa paghari ni David sila gipapangita, ug may nakaplagan diha kanila mga gamhanang tawo sa kaisug sa Jazer sa Galaad.zdmSa mga Hebronhon, si Hasabias ug ang iyang mga kaigsoonan, mga maisug nga tawo, usa ka libo ug pito ka gatus, mga magbalantay sa Israel unahan sa Jordan dapit sa kasadpan, alang sa tanang bulohaton ni Jehova, ug alang sa pag-alagad sa hari.&cESa mga Isharhanon, si Chenania ug ang iyang mga anak nga lalake sila alang sa mga bulohaton sa Israel, sa mga butang sa gawas, mga punoan ug mga maghuhukom.%bCUg ang tanan nga gipahanungod ni Samuel nga manalagna, ug ni Saul anak nga lalake ni Cis, ug ni Abner ang anak nga lalake ni Ner, ug ni Joab anak nga lalake ni Sarvia, bisan kinsa nga nakapahanungod sa bisan unsa, kana diha sa ilalum sa kamot ni Selomith, ug sa iyang mga kaigsoonan.iaKGikan sa mga sinakmit nga nadaug sa mga gubat ilang gipahanungod sa pag-ayo sa balay ni Jehova.`Kini si Selomith ug ang iyang mga kaigsoonan nanagbantay sa tanang mga bahandi nga mga hinalad nga butang, nga gipahanungod ni David nga hari, ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, ang mga capitan sa mga linibo ug mga ginatus, ug sa mga capitan sa panon.~_uUg ang iyang mga kaigsoonan: sa kang Eliezer minggula si Rehabia iyang anak nga lalake, ug si Isaias iyang anak nga lalake, ug si Joram nga iyang anak nga lalake, ug si Zichri nga iyang anak nga lalake, ug si Selomith nga iyang anak nga lalake.r^]Ug si Sebuel ang anak nga lalake ni Gerson ang anak nga lalake ni Moises, maoy magbubuot sa mga bahandi.V]%Sa mga Amramhanon, sa mga Isahrehanon, sa mga Hebronhon, sa mga Uzzielhanon: \Ang mga anak nga lalake ni Jehiel: si Setam, ug si Joel nga iyang igsoon nga lalake, nagbantay sa mga bahandi sa balay ni Jehova.=[sAng mga anak nga lalake ni Ladan, ang mga anak nga lalake sa mga Gersonhon nga sakup ni Ladan, mga pangulo sa mga balay sa mga amahan nga sakup kang Ladan ang Gersonhon: si JehielZUg sa mga Levihanon, si Ahias ang magbalantay sa mga bahandi sa balay sa Dios, ug ibabaw sa mga bahandi sa mga hinalad nga mga butang.YKini mao ang pagbanusbanus sa mga magbalantay sa pultahan; sa mga anak nga lalake sa mga Corahanon, ug sa mga anak nga lalake ni Merari.NXAlang sa Parbar dapit sa kasadpan, upat sa dalan, ug duha sa Parbar.*WMDapit sa silangan unom ka Levihanon, dapit sa amihanan upat sa usa ka adlaw, dapit sa habagatan upat sa usa ka adlaw, ug alang sa balay nga tipiganan tinagurha.VAng kang Suppim ug kang Hosa dapit sa kasadpan, tupad sa pultahan sa Sallechet, sa dalan nga nagatungas, bantayan sa atbang sa bantayan.eUCKang Obed-edom dapit sa habagatan; ug sa iyang mga anak nga lalake ang balay nga tipiganan.dTAUg ang kapalaran dapit sa silangan nahulog kang Selemias. Unya alang kang Zacharias nga iyang anak nga lalake, usa ka mabinantayon nga magtatambag, sila nanagpapalad; ug ang iyang kapalaran migula sa dapit sa amihanan.S Ug sila nanagpapalad, ang gagmay ug ang dagku, sumala sa mga balay sa ilang mga amahan mahitungod sa tagsatagsa ka pultahan.DR Gikan niini mao ang pagbanusbanus sa mga magbalantay sa pultahan, bisan sa mga tawong pangulo nga may mga katungdanan sama sa ilang mga kaigsoonan, sa pag-alagad diha sa balay ni Jehova.Q3 Si Hilcias ang ikaduha, si Tebelias ang ikatolo, si Zacharias ang ikaupat: ang tanang mga anak nga lalake ug mga kaigsoonan ni Hosa napulo ug tolo.0PY Si Hosa usab, sa mga anak ni Merari, may mga anak nga lalake: si Simri ang pangulo (kay bisan dili siya ang panganay, apan ang iyang amahan naghimo kaniyang pangulo),iOK Ug si Meselemia may mga anak nga lalake ug mga kaigsoonan, maisug nga mga tawo, napulo ug walo.MNKining tanan mao ang sa mga anak nga lalake ni Obed-edom: sila ug ang ilang mga anak nga lalake ug ang ilang mga kaigsoonan, mga kusganong tawo alang sa bulohaton; kanuman ug duha kang Obed-edom.(MIAng mga anak nga lalake ni Semeias: si Othni, ug si Raphael, ug si Obed, si Elzabad, kansang mga kaigsoonan maoy mga tawo nga maisug si Eliu, ug si Samachias.1L[Kang Semeias usab nga iyang anak nga lalake may nangatawo nga mga anak nga lalake, nga nanagpangulo sa balay sa ilang amahan; kay sila mga tawo nga bantugan sa kaisug.zKmSi Amiel ang ikaunom, ang ikapito si Issachar, ang ikawalo si Peullethai; tungod kay ang Dios nanalangin kaniya.0JYUg si Obed-edom may mga anak nga lalake: si Semeias ang kamagulangan, si Jozabad ang ikaduha, si Joah ang ikatolo, ang ikaupat si Sachar, ug ang ikalima si Nathanael,PISi Elam ang ikalima, si Johanam ang ikaunom, si Ellioenai ang ikapito.H'Ug si Meselemia may mga anak nga lalake: si Zacharias, ang panganay, si Jediael ang ikaduha, si Zebadias ang ikatolo, si Jatnael ang ikaupat.G 1Alang sa mga pagbanusbanus sa mga magbalantay sa pultahan: sa mga Coratnon, si Meselemia anak nga lalake ni Core, sa mga anak nga lalake ni Asaph.FSa ikakaluhaan ug upat ngadto kang Rommanti-ezer, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:EySa ikakaluhaan ug tolo ngadto kang Mahazioth, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:~DuSa ikakaluhaan ug duha ngadto kang Gidalti, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:|CqSa ikakaluhaan ug usa, ngadto kang Othir, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:vBeSa ikakaluhaan ngadto kang Eliatha, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:~AuSa ikanapulo ug siyam ngadto kang Mallothi, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha:{@oSa ikanapulo ug walo ngadto kang Hanani, sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, napulo ug duha: 5~]}u|q{{!z9y~xx#wvvutWssrOqzpoon7lljj/ihhhFg~fee`ed/cc4bqaa``^]])\[["ZJYXWW UhSRRQQtPONNQMzLKK>%=.< ;988=75443G2A0//O.B-,,p**{)(!&%%>$*#6"u! ]{1*IL]Bf p  G M stqhpI Ug gihimo sa hari ang mga almug nga kahoy nga mga azotea sa balay ni Jehova, ug sa balay sa hari, ug mga alpa ug mga kinuldasan nga tulonggon alang sa mga mag-aawit; ug walay nakita nga maingon niana kanhi sa yuta sa Juda.,oQ Ug ang mga alagad usab ni Huram, ug ang mga alagad ni Salomon, nga nanagdala ug bulawan gikan sa Ophir, nanagdala ug mga kahoy nga almug ug mga bato nga bililhon.Zn- Ug siya mihatag sa hari sa usa ka gatus ug kaluhaan ka talento nga bulawan, ug mga panakot nga daghan kaayo, ug mga bililhon nga bato: walay laing panakot nga maingon sa gihatag sa reina sa Seba kang Salomon._m7 Dalayegon si Jehova nga imong Dios, nga nahimuot diha kanimo, sa pagpalingkod kanimo ibabaw sa iyang trono, aron mahimong hari alang kang Jehova nga imong Dios; tungod kay ang imong Dios nahagugma sa Israel, sa paglig-on kanila sa walay katapusan, busa gihimo ikaw niya nga hari ibabaw nila, aron sa pagbuhat sa justicia ug sa pagkamatarung.l1 Malipayon ang imong mga tawo, ug malipayon kining imong mga alagad, nga nagatindog kanunay sa imong atubangan, ug nagapatalinghug sa imong kaalam.{ko Bisan pa niana, wala ako motoo sa ilang mga pulong, hangtud nga ako mianhi, ug ang akong mga mata nakakita niana; ug, ania karon, ang katunga sa kadaku sa imong kaalam wala ikasugilon kanako: ikaw nagalabaw sa kadungganan nga akong nadungog.j% Ug siya miingon sa hari: Matuod ang sugilon nga akong nadungog sa akong kaugalingong yuta mahitungod sa imong mga buhat, ug sa imong kaalam. cKaron sa gitapus na ni Salomon ang pag-ampo, ang kalayo miabut gikan sa langit, ug miut-ut sa halad-nga-sinunog ug sa mga halad; ug ang himaya ni Jehova nakapuno sa balay. =*Oh Jehova nga Dios, ayaw ilingiw ang nawong sa imong dinihog: hinumdumi ang imong mahigugmaong-kalolot kang David nga imong alagad. < )Busa karon tumindog ka, Oh Jehova nga Dios, ngadto sa dapit mong pahulayan, ikaw, ug ang arca sa imong kusog: himoa nga ang imong mga sacerdote, Oh Jehova nga Dios, masul-oban sa kaluwasan, ug papalipaya ang imong mga balaan diha sa mga maayong binuhatan.";=(Karon, Oh Dios ko, bukha, ang imong mga mata, nangaliyupo ako kanimo, ug padungga ang imong mga igdulungog, sa pag-ampo nga gihimo dinhi niining dapita.d:A'Nan, patalinghugan mo gikan sa langit, bisan gikan sa imong dapit nga puloy-anan, ang ilang pag-ampo ug ang ilang pagpangaliyupo, ug labani ang ilang katungod, ug pasayloa ang imong katawohan nga nakasala batok kanimo.`99&Kong sila mobalik diha kanimo sa bug-os nilang kasingkasing ug sa bug-os nilang kalag didto sa yuta sa ilang pagkabinihag, diin sila madala nila nga binihag, ug magaampo sila paatubang sa ilang yuta, nga imong gihatag sa ilang mga amahan, ug paatubang sa ciudad nga imong gipili, ug paatubang sa balay nga akong gitukod alang sa imong ngalan:8}%Bisan pa kong sila makahunahuna sa ilang kaugalingon didto sa yuta diin sila mabihag, ug mobalik pag-usab, ug mangaliyupo kanimo didto sa yuta sa ilang pagkabinihag, sa pag-ingon: Kami nakasala, kami nakahimo sa pagkasukwahi, ug nakahimo sa dautan;I7 $Kong sila makasala batok kanimo (kay walay tawo nga wala makasala), ug ikaw masuko kanila, ug magatugyan kanila ngadto sa kaaway, aron ilang bihagon sila ngadto sa yuta nga halayo kun haduol;|6q#Nan patalinghugan mo gikan sa langit ang ilang pag-ampo ug ang ilang pagpangaliyupo, ug labani ang ilang katungod.5}"Kong ang imong katawohan mogula sa pagpakiggubat batok sa ilang mga kaaway sa bisan unsang alagianana nga imong paagian kanila, ug sila magaampo kanimo paatubang niining ciudara nga imong gipili, ug sa balay nga akong gitukod alang sa imong ngalan;4{!Nan patalinghugan mo gikan sa langit, bisan gikan sa imong dapit nga puloy-anan, ug buhata sumala sa tanang pagsangpit sa dumuloong kanimo; aron ang tibook nga mga katawohan sa yuta mahibalo unta sa imong ngalan, ug mahadlok kanimo, ingon sa gibuhat sa imong katawohan nga Israel, ug nga sila manghibalo nga kining balaya nga akong gitukod gihinganlan tungod sa imong ngalan.3/ Labut pa niini mahitungod sa dumuloong, nga dili sa imong katawohan nga Israel, kong siya mahianhi gikan sa halayong yuta tungod sa imong daku nga ngalan, ug sa imong gamhanang kamot, ug sa imong tinuy-od nga bukton; kong sila mahianhi ug magaampo paatubang niining balaya:2#Aron sila mangahadlok kanimo, sa paglakat sa imong mga dalan, sa kadugayon nga sila magapuyo sa yuta nga imong gihatag sa among mga amahan.11Nan patalinghugan mo gikan sa langit nga maoy dapit mong puloy-anan, ug pasayloa, ug ihatag sa tagsatagsa ka tawo sumala sa tanan niyang mga kagawian, kinsang kasingkasing imong hibaloan (kay ikaw, bisan ikaw lamang, ang nahibalo sa mga kasingkasing sa mg anak sa mga tawo);$0ABisan unsang pag-ampo ug pagpangaliyupo nga pagahimoon sa bisan kinsang tawo, kun sa tibook nga katawohan nimo nga Israel, nga makapanghibalo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang kaugalingong sakit, ug sa iyang kaugalingong kasubo, ug magabayaw sa iyang mga kamot paingon niining balaya:h/IKong may gutom dinhi sa yuta, kong may kamatay, kong may hulaw ug talumtum, dulon kun ulod; kong ang ilang mga kaaway managlibut kanila diha sa yuta sa ilang mga ciudad; bisan unsang hampak kun bisan unsang sakit ang anaa; .9Nan patalinghugan mo diha sa langit, ug pasayloa ang sala sa imong mga alagad, ug sa imong katawohan nga Israel, kong ikaw magatudlo kanila sa maayong dalan diin sila magalakaw; ug ipadala ang ulan ibabaw sa imong yuta. nga gihatag mo sa imong katawohan alang sa usa panulondon.s-_Sa diha nga ang kalangitan matakpan, ug walay ulan, tungod kay sila nakasala batok kanimo, kong sila magaampo paingon niining dapita, ug magasugid sa imong ngalan, ug motalikod gikan sa ilang sala, sa diha nga ikaw magapasubo kanila.:,mNan patalinghugan mo gikan sa langit, ug pasayloa ang sala sa imong katawohan nga Israel, ug dad-a sila pag-usab ngadto sa yuta nga imong gihatag kanila ug sa ilang mga amahan.x+iUg kong ang imong katawohan nga Israel dag-on sa atubangan sa kaaway, tungod kay sila nakasala batok kanimo, ug bumalik pag-usab ug magasugid sa imong ngalan, ug magaampo ug magahimo sa pagpangamuyo sa atubangan nimo dinhi niining balaya;x*iNan patalinghugan mo gikan sa langit, ug buhata, ug hukmi ang imong mga alagad, nga magabalus sa tawong dautan, sa pagdala sa iyang dalan ibabaw sa kaugalingon niyang ulo; ug magpakamatarung sa matarung, sa paghatag kaniya sumala sa iyangD)Kong ang usa ka tawo makasala batok sa iyang isigkatawo, ug usa ka panumpa gabutang kaniya aron manumpa siya, ug siya moanhi ug manumpa sa atubangan sa imong halaran niining maong balay; (Ug mamati ka sa mga pagpangamuyo sa imong alagad, ug sa imong katawohan nga Israel, sa diha nga sila mag-ampo paatubang niining dapita: Oo, mamati ka gikan sa imong dapit inga puloy-anan, bisan gikan sa langit; ug sa diha nga ikaw makadungog, magpasaylo ka.y'kNga ang imong mga mata mabuka unta nganhi niining balaya sa adlaw ug gabii, bisan paingon sa dapit diin ikaw namulong nga ikaw magabutang sa imong ngalan didto; sa pagpamati sa pag-ampo nga igaampo sa imong alagad paatubang niining dapita.N&Bisan pa niini magtagad ka unta sa pag-ampo sa imong alagad, ug sa iyang pagpangamuyo, Oh Jehova nga akong Dios, sa pagpamati sa pagtu-aw ug sa pag-ampo nga giampo sa imong alagad sa atubangan mo;5%cApan mopuyo ba gayud ang Dios uban sa mga tawo sa yuta? Ania karon, ang langit sa kalangitan dili makapaarang kanimo; unsa pa ang pagkaubos kining balay nga akong gitukod! $Busa karon, Oh Jehova, ang Dios sa Israel, himoa nga matuoron ang imong pulong, nga imong gipamulong sa imong alagad nga si David.#Busa karon, Oh Jehova, ang Dios sa Israel, bantayi uban sa imong alagad nga si David nga akong amahan kadtong imong gisaad kaniya, nga nagaingon: Walay makulang kanimo nga usa ka tawo sa akong mga mata aron sa paglingkod sa trono sa Israel, kong ugaling ang imong mga anak magabantay lamang sa ilang dalan, sa paglakat sa akong Kasugoan ingon sa imong paglakat sa atubangan ko.N"Nga nagbantay uban sa imong alagad nga si David nga akong amahan niadtong imong gisaad kaniya: Oo, ikaw namulong uban sa imong baba, ug nagtuman niana uban sa imong kamot, nga sama niining adlawa.!Ug siya miingon: Oh Jehova, ang Dios sa Israel, walay Dios nga sama kanimo, sa langit, kun sa ibabaw sa yuta; nga nagtuman sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot uban sa imong mga alagad, nga nagalakaw sa imong atubangan uban sa bug-os nilang kasingkasing;x i (Kay si Salomon naghimo sa usa ka tumbagang pulpito, lima ka maniko ang gitas-on, ug lima ka maniko ang gilapdon, ug totolo ka maniko ang kahabogon, ug gipamutang kini sa kinataliwad-an sa sawang; ug sa ibabaw niana siya mitindog ug giluhod ang iyang mga tuhod sa atubangan sa tibook nga katilingban sa Israel, ug gibayaw niya ang iyang mga kamot paingon sa langit); Ug siya mitindog sa atubangan sa halaran ni Jehova sa atubangan sa tibook nga katilingban sa Israel, ug gibayaw ang iyang mga kamot.} Ug didto gibutang ko ang arca, diin sa sulod niana mao ang tugon ni Jehova, nga iyang gihimo uban sa mga anak sa Israel.w Ug gihimo ni Jehova ang iyang pulong nga iyang gipamulong; kay ako gipatindog nga ilis kang David nga akong amahan, ug naglingkod sa trono sa Israel, sumala sa gisaad ni Jehova, ug nagtukod sa balay alang sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel.1[ Bisan pa niana dili mo tukoron ang balay; kondili nga ang imong anak nga lalake nga mogula gikan sa imong mga hawak, siya ang magatukod sa balay alang sa akong ngalan.SApan si Jehova namulong kang David nga akong amahan: Tungod kay anaa sa imong kasingkasing ang pagtukod sa usa ka balay alang sa akong ngalan, ikaw naghimo sa maayo nga kini anaa sa imong kasingkasing:  Karon diha sa kasingkasing ni David nga akong amahan ang pagtukod sa usa ka balay alang sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel.7Apan gipili ko ang Jerusalem, aron ang akong ngalan mahiadto didto, ug nagpili kang David aron mahimong anaa sa ibabaw sa akong katawohan nga Israel.4aSukad sa adlaw nga gidala ko ang akong katawohan gikan sa yuta sa Egipto, wala ako magpili ug ciudad gikan sa tanang mga banay sa Israel aron sa pagtukod sa balay diha aron nga ang akong ngalan anha diha; ni magpili ako kang bisan kinsang tawo nga mamahimong principe sa akong katawohan nga Israel:6eUg siya miingon: Dalayegon si Jehova, ang Dios sa Israel, nga namulong sa iyang baba kang David nga akong amahan, ug tungod sa iyang mga kamot nagtuman niini nga nagaingon:Ug milingi ang hari, ug gipanalanginan ang tibook katilingban sa Israel: ug ang tibook nga katilingban sa Israel nanindog.}Apan ako nagtukod kanimo sa usa ka balay nga puloy-anan, ug usa ka dapit alang kanimo nga pagapuy-an sa walay katapusan.b ?Unya namulong si Salomon: Si Jehova namulong nga siya buot mopuyo sa mabagang kangitngit.#Sa pagkaagi nga ang mga sacerdote wala na makapadayon sa pag-alagad tungod sa panganod; kay ang himaya ni Jehova nakapuno sa balay sa Dios.dA Ug nahitabo nga ang mga magtutonog sa trompeta ug mga mag-aawit daw usa, aron sa paghimong usa ka lanog nga madungog sa pagdayeg ug pagpasalamat kang Jehova; ug sa diha nga gipatugbaw nila ang ilang tingog uban ang mga trompeta ug mga piyangpiyang ug mga tulonggon sa musica, ug nagdayeg kang Jehova, ug nga nagaingon: Kay siya maayo; kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan; nga unya ang balay napuno sa usa ka panganod, bisan ang balay ni Jehova,7 Ang mga Levihanon usab nga mga mag-aawit, silang tanan, bisan si Asaph, si Heman, si Jeduthun, ug ang ilang mga anak nga lalake ug ang ilang mga kaigsoonan, nanagsul-ob sa fino nga lino, uban sa mga piyangpiyang ug mga tulonggon nga kinuldasan, ug mga alpa, nanagtindog dapit sa silangan nga tumoy sa halaran, ug uban kanila ang usa ka gatus ug kaluhaan ka mga sacerdote nga nanagpatunog sa mga trompeta);N Ug nahitabo, sa diha nga ang mga sacerdote nanghigula gikan sa balaang dapit (kay ang tanang mga sacerdote nga dinha nanagbalaan sa ilang kaugalingon, ug wala magbantay sa ilang mga pagbanusbanus;oW Walay bisan unsa diha sa sulod sa arca gawas ang duruha ka papan nga bato nga gibutang ni Moises didto sa Horeb, sa diha nga si Jehova naghimo sa usa ka tugon uban sa mga anak sa Israel, sa diha nga minggula sila gikan sa Egipto.W' Ug ang mga yayongan mga hatag-as ra kaayo nga ang mga tumoy sa mga yayongan nangakita gikan sa arca sa atubangan sa balaang dapit; apan dili kini makita sa gawas: ug didto anaa kini hangtud niining adlawa. /Kay ang mga querubin nanagbuklad sa ilang mga pako ibabaw sa dapit sa arca, ug ang mga querubin nagtabon sa arca ug sa mga yayongan ibabaw niana.T !Ug gidala sa mga sacerdote sa sulod ang arca sa tugon ni Jehova ngadto sa dapit niini, ngadto sa balaang dapit sa balay, bisan ngadto sa labing balaan nga dapit, bisan sa ilalum sa mga pako sa querubin.Y +Ang hari nga si Salomon ug ang tibook nga katilingban sa Israel nga nangatigum ngadto kaniya, diha sa atubangan sa arca, nanaghalad sa mga carnero ug mga vaca, nga dili maisip ni maihap tungod sa gidaghanon.D Ug ilang gidala ang arca, ug ang balong-balong nga pagatiguman, ug ang tanang mga balaang sudlanan nga diha sa Balong-balong; kini mao ang gipanagdala sa mga sacerdote nga mga Levihanon._ 7Ug ang tanang mga anciano sa Israel ming-adto: ug ang mga Levihanon mingkuha sa arca;!Unya ang tanan nga mga tawo sa Israel nanagtigum pagtingub sa ilang kaugalingon ngadto sa hari sa fiesta, nga mao ang sa ikapito ka bulan.'Unya gitigum ni Salomon ang mga anciano sa Israel, ug ang tanang mga pangulo sa mga kabanayan, ang mga principe sa mga balay sa mga amahan sa mga anak sa Israel, ngadto sa Jerusalem, aron sa pagdala sa arca sa tugon ni Jehova gikan sa ciudad ni David, nga mao ang Sion./ YSa ingon niana ang tanang buhat nga gibuhat ni Salomon alang sa balay ni Jehova natapus. Ug gidala ni Salomon sa sulod ang mga butang nga gipahanungod ni David nga iyang amahan, bisan ang salapi, ug ang bulawan, ug ang tanan nga mga sudlanan, ug gibutang kini sa mga tipiganan sa balay sa Dios.MUg ang mga pinggan nga gagmay, ug ang mga dolang, ug ang mga cuchara, ug ang mga sangga sa kalayo, sa lunsay nga bulawan. Ug mahitungod sa alagianan sa pagsulod sa balay, ang mga pultahan nga dapit sa sulod niana alang sa labing balaan nga dapit, ug ang mga pultahan, sa balay kong sayron sa templo, binuhat sa mga bulawan.q[Ug ang mga bulak, ug ang mga lamparahan, ug ang mga kompit, mga bulawan, ug kana sa lunsay nga bulawan;+Ug ang mga tangkawan uban ang mga lamparahan niana, aron sa pagpasiga sumala sa tulomanon sa atubangan sa balaang dapit, sa lunsay nga bulawan;?wUg gihimo ni Salomon ang tanang mga sudlanan nga diha sa balay sa Dios, ang bulawan nga halaran usab, ug ang mga lamesa diin ang tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios itungtong;|qSa ingon niini gihimo ni Salomon kining mga sudlanan nga daghan kaayo: kay ang gibug-aton sa tumbaga wala hibaloi.ykDiha sa kapatagan sa Jordan gitunaw sa hari kini, diha sa kolonon nga yuta sa taliwala sa Suchot ug sa Seredat._7Ang mga kolon usab, ug ang mga pala, ug ang mga kaw-it sa mga unod, ug ang tanang mga sudlanan niana, gihimo ni Huram nga iyang amahan alang kang Salomon nga hari, alang sa balay ni Jehova, sa masinaw nga tumbaga.K~Usa ka dagatdagat, ug ang napulo ug duha ka vaca sa ilalum niana.t}aIya usab nga gihimo ang mga patindoganan, ug ang mga hulonawan iyang gihimo sa ibabaw sa mga patindoganan;S| Ug ang upat ka gatus ka granada alang sa duruha ka linala; duruha ka laray sa granada alang sa tagsatagsa ka linala, aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa ibabaw sa mga haligi.L{ Ang duruha ka haligi, ug ang mga panaksan, ug ang duruha ka ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi, ug ang duruha ka linala aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan nga dinha sa tumoy sa mga haligi,Dz Ug gihimo ni Huram ang mga kolon ug ang mga pala, ug ang mga dolang. Busa gitapus ni Huram ang pagbuhat sa bulohaton nga iyang gibuhat alang sa hari nga si Salomon diha sa balay sa Dios.wyg Ug iyang gibutang ang dagatdagat dapit sa too nga kiliran sa balay paingon sa silangan, paingon sa habagatan.$xA Labut pa iyang gihimo ang sawang sa mga sacerdote, ug ang dakung sawang, ug mga pultahan alang sa sawang, ug gihal-opan ang mga pultahan niini sa tumbaga.CwUg siya naghimo usab ug napulo ka lamesa, ug gibutang kini sa sulod sa templo, lima diha sa too nga kiliran, ug lima diha sa wala. Ug siya naghimo sa usa ka gatus ka dolang nga bulawan.Bv}Ug iyang gihimo ang napulo ka mga tangkawan nga bulawan sumala sa tulomanon mahitungod niana; ug iyang gibutang kini sa sulod sa templo, lima diha sa toong kamot, ug lima diha sa wala.u3Siya naghimo usab sa napulo ka hulonawan, ug gibutang ang lima sa diha too nga dapit, ug lima diha sa wala, aron sa paghugas diha niana; sa mga butang nga apil sa halad-nga-sinunog ilang huhugasan diha niana; apan ang dagatdagat alang lamang sa mga sacerdote sa pagpanghugas.-tSUg kini dapal ang gibag-on; ug ang ngilit niini gihimo sama sa ngilit sa usa ka copa, sama sa bulak sa lirio, kini makasalud ug kasudlan sa totolo ka libo ka bato.lsQKini nagtindog ibabaw sa napulo ug duha ka vaca, totolo nagaatubang paingon sa amihanan, ug totolo nagaatubang paingon sa amihanan, ug totolo nagaatubang paingon sa kasadpan, ug totolo nagaatubang paingon sa habagatan, ug ang totolo nagaatubang paingon sa silangan: ug ang dagatdagat gibutang sa ibabaw niini, ug ang tanan nga likod niini dapit sa sulod.ErUg sa ilalum niini mao ang sama-sama sa mga vaca, nga naglibut niini, sa napulo ka maniko, nga naglibut sa dagatdagat. Ang mga vaca may duha ka laray nga gihulma sa diha nga kini gitunaw.dqASiya usab naghimo sa dagatdagat nga tinunaw napulo ka maniko gikan sa usang ngilit ngadto sa usa ka ngilit maglibut: ug ang kahabogon niana lima ka maniko; ug usa ka badlis nga katloan ka maniko gilibut pagputos niana.7p iLabut pa siya naghimo sa usa ka halaran nga tumbaga, kaluhaan ka maniko ang gitas-on niana, ug kaluhaan ka maniko ang gilapdon niana, ug napulo ka maniko ang kahabogon niana.SoUg iyang gipatindog ang mga haligi sa atubangan sa templo, usa ka diha toong kamot, ug ang usa diha sa wala; ug gitawag ang ngalan niana nga diha sa too, Jachin, ug ang ngalan niana nga diha wala Boaz.QnUg siya naghimo ug mga talikala diha sa dapit nga labing balaan, unya gibutang kini sa mga tumoy sa mga haligi; ug siya naghimo ug usa ka gatus ka granada, ug gibutang kini sa ibabaw sa mga talikala.ku Ang mga pako niining mga querubin nagabuklad sa ilang kaugalingon nga may kaluhaan ka maniko: ug sila nanagtindog sa ilang mga tiil, ug ang ilang mga nawong nanag-atubang sa balay.4ja Ug ang pako sa laing querubin may lima ka maniko, nga nakaabut sa bongbong sa balay; ug ang laing pako may lima ka maniko usab , nga nahasumpay sa pako sa laing querubin.}is Ug ang mga pako sa mga querubin may kaluhaan ka maniko ang gitas-on: ang pako sa usa ka querubin may lima ka maniko, nga nakaabut sa bongbong sa balay; ug ang laing pako sama usab nga may lima ka maniko, nga nakaabut sa pako sa laing querubin.h Ug diha sa labing balaan nga balay siya naghimo sa duha ka mga querubin nga linilok; ug ilang gihal-opan kini sa bulawan.gy Ug ang gibug-aton sa mga lansang kalim-an ka siclo nga bulawan. Ug iyang gihal-opan ang mga lawak sa itaas sa bulawan.fUg iyang nabuhat ang labing balaan nga balay: ang gitas-on niana, sumala sa gilapdon sa balay, kaluhaan ka maniko, ug ang gilapdon niana kaluhaan ka maniko; ug iyang gihal-opan kini sa manipis kaayo nga bulawan nga miabut sa unom ka gatus ka talento.MeIya usab nga gihal-opan ang balay, ang mga sagbayan, ang mga bakanan, ug ang mga bongbong niana, ug ang mga pultahan niana, sa bulawan; ug naglilok sa mga querubin diha sa ibabaw sa mga bongbong.dUg iyang gidayandayanan ang balay uban sa bililhon nga mga bato alang sa pagpatahum: ug ang bulawan maoy bulawan sa Parvaim.7cgUg ang kinadak-an nga balay iyang gikisamehan sa kahoy nga haya, nga iyang gihal-opan sa manipis kaayo nga bulawan, ug gibuhat didto ang mga kahoy nga palma ug mga talikala.dbAUg ang alagianan nga diha sa atubangan sa balay , ang gitas-on niini, sumala sa gilapdon sa balay, kaluhaan ka maniko, ug ang gitas-on usa ka gatus ug kaluhaan; ug sa sulod niini iyang gihal-opan sa lunsay nga bulawan.Za-Karon mao kini ang mga patukoranan nga gipahamutang ni Salomon sa pagtukod sa balay sa Dios. Ang gitas-on pinaagi sa mga maniko sumala sa unang pagsukod kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon kaluhaan ka maniko.o`WUg siya nagsugod pagtukod sa ikaduhang adlaw sa ikaduhang bulan, sa ikaupat ka tuig sa iyang paghari._ {Unya si Salomon nagsugod sa pagtukod sa balay ni Jehova didto sa Jerusalem ibabaw sa bukid sa Moria, diin si Jehova mipakita kang David nga iyang amahan, nga iyang giandam diha sa dapit nga gitudlo ni David, diha sa giukan ni Ornan ng Jebusehanon.d^AUg iyang gilain ang kapitoan ka libo kanila nga magdadala sa mabug-at, ug kawaloan ka libo nga mga magpuputol sa kahoy sa mga kabukiran, ug totolo ka libo ug unom ka gatus ang mga magbalantay sa katawohan nga nagbuhat.T]!Ug giisip ni Salomon ang tanan nga dumuloong nga dinha sa yuta sa Israel, sumala sa pag-ihap kanila ni David nga iyang amahan; ug nakita nga sila may usa ka gatus kalim-an ug tolo ka libo unom ka gatus.G\Ug kami mamutol ug kahoy gikan sa Libano, sumala sa imong gikinahanglan; ug among dad-on kini dinha kanimo pinaagi sa gakit sa dagat ngadto sa Joppe; ug dad-on mo kini hangtud sa Jerusalem. ~z}} |0{zzMyzxx6wvuuottMs1rrqppGofnmm$llkji*h{hffddcbaa7`_z_^^^r^:]]C\\[ Z\YlXWWVUTSS"RzQQ4PON@MLKKHJeHHOG8FFAEDSCBB(A@>x=<::99~88>7665t4413L22[11-0|/#.-D,+Q*)((@'&&.%%$$"!! B W(Y)((Uz > a W/Ym UKaron si Josaphat may mga bahandi ug kadungganan sa madagayaon gayud; ug siya nakighiusa kang Achab.Kini mao sila ang nanag-alagad sa atubangan sa hari, gawas niadtong gibutang sa hari sa mga kinutaang ciudad sa tibook Juda.kOUg sunod kaniya si Josabad, ug uban kaniya usa ka gatus kawaloan ka libo nga inandam na sa gubat. Ug kang Benjamin: si Eliada usa ka gamhanang tawo sa kaisug, ug uban kaniya duha ka gatus ka libong sangkap sa pana ug taming.QUg sunod kaniya si Amasias ang anak nga lalake ni Zichri, nga sa kinabubut-on mitugyan sa iyang kaugalingon ngadto kang Jehova; ug uban kaniya duha ka gatus ka libong gamhanan nga mga tawo sa kaisug.c?Ug sunod kaniya si Johanan ang capitan, ug uban kaniya duha ka gatus ug kawaloan ka libo;Z-Ug kini mao ang pag-ihap kanila sumala sa mga balay sa ilang mga amahan: kang Juda, ang mga capitan sa mga linibo: si Adna ang capitan, ug uban kaniya ang mga gamhanang tawo sa kaisug totolo ka gatus ka libo; Ug siya may daghang mga buhat sa mga ciudad sa Juda; ug ang mga tawo sa gubat, ang gamhanang mga tawo sa kaisug, didto sa Jerusalem.y Ug si Josaphat miuswag sa hilabihan gayud; ug siya nagtukod didto sa Juda sa mga castillo ug mga ciudad nga tipiganan.$A Ug ang uban sa mga Filistehanon nanagdala ug mga gasa ngadto kang Josaphat ug salapi nga alang sa buhis; ang mga taga-Arabia usab nanagdala kaniya ug mga panon sa carnero, pito ka libo ug pito ka gatus ka mga lakeng carnero, ug pito ka libo ug pito ka gatus ka mga kanding nga lake.B} Ug ang pagkahadlok kang Jehova diha sa ibabaw sa tanang mga gingharian sa mga yuta nga nagalibut sa Juda, mao nga sa ingon niini sila wala na maghimo ug pakiggubat batok kang Josaphat.2 ] Ug sila nanudlo didto sa Juda, nga nanagdala sa basahon sa Kasugoan ni Jehova; ug sila mingpanaw sa tanang mga ciudad sa Juda, ug nanagpanudlo sa taliwala sa katawohan. Ug uban kanila ang mga Levihanon, bisan si Semeias, ug si Nethanias, ug si Zebadias, ug si Asael, ug si Semiramoth ug si Jonathan, ug si Adonias, ug si Tobias, ug si Tobadonias, ug mga Levihanon; ug uban kanila si Elisama ug si Joram ang mga sacerdote.Y +Sa ikatolo usab ka tuig sa iyang paghari iyang gipaadto ang iyang mga principe, bisan si Benhail; ug si Obadias, ug si Zacharias, ug si Nathaniel, ug si Micheas, aron sa pagtudlo didto sa mga ciudad sa Juda; /Ug ang iyang kasingkasing nabayaw sa mga dalan ni Jehova: ug labut pa niini iyang gikuha ang mga hatag-as nga dapit ug ang Asherim gikan sa Juda.. UBusa gilig-on ni Jehova ang gingharian diha sa iyang kamot; ug ang tibook Juda nagbuhis ngadto kang Josaphat; ug siya may mga bahandi ug kadungganan nga madagayaon.zmKondili nangita sa Dios sa iyang amahan, ug naglakat sa iyang mga sugo, ug wala magsunod sa mga buhat sa Israel.#Ug si Jehova nag-uban kang Josaphat, tungod kay siya naglakat sa unang mga dalan sa iyang amahan nga si David, ug wala mangita sa mga Baal.QUg iyang gibutangan sa mga kasundalohan ang tanang mga kinutaang ciudad sa Juda, ug nagbutang sa mga sundalong bantay sa yuta sa Juda, ug sa mga ciudad sa Ephraim, nga naagaw ni Asa nga iyang amahan.{ qUg si Josaphat nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya, ug nagpalig-on sa iyang kaugalingon batok sa Israel.Y+Ug ilang gilubong siya sa iyang kaugalingong lubnganan, nga gibuhat niya alang sa iyang kaugalingon didto sa ciudad ni David, ug gibutang siya sa higdaanan nga napuno sa mga pahumot ug sa mga nagkalainlaing panakot , nga giandam pinaagi sa pagkabatid sa mga mabubuhat sa pahumot: ug sila naghimo sa usa ka daku kaayong pagsunog kaniya.pY Ug si Asa natulog uban sa iyang mga amahan, ug namatay sa ikakap-atan ug usa ka tuig sa iyang paghari.I  Ug sa ikakatloan ug siyam ka tuig sa iyang paghari si Asa nasakit sa iyang tiil; ang iyang sakit daku kaayo: apan sa iyang pagkasakit siya wala mangita kang Jehova, kondili sa mga mananambal. Ug, ania karon, ang mga buhat ni Asa, ang sinugdan ug katapusan, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga hari sa Juda ug Israel.?w Unya si Asa nasuko sa manalagna, ug gibalhog siya sa balay-nga bilanggoan; kay siya nasuko kaniya tungod niining butanga. Ug gidaug-daug ni Asa ang ubang katawohan sa maong panahon.   Kay ang mga mata ni Jehova nagadalagan ngadto-nganhi sa tibook yuta, aron sa pagpakita sa iyang kaugalingon nga makusganon alang kanila nga may kasingkasing nga hingpit alang kaniya. Dinhi niini ikaw naghimo ug binuang; busa kutob karon ikaw may mga gubat.]~3Dili ba ang mga Etiopiahanon ug ang Lubim usa ka dakung panon, uban ang mga carro ug mga magkakabayo daghan gayud kaayo? Ngani, tungod kay ikaw misalig kang Jehova, iyang gitugyan sila nganha sa imong mga kamot.}}sUg niadtong panahona si Hanani ang manalagna miadto kang Asa hari sa Juda, ug miingon kaniya: Tungod kay ikaw misalig sa hari sa Siria, ug wala sumalig kang Jehova nga imong Dios, busa ang panon sa hari sa Siria nakagawas gikan sa imong kamot.B|}Unya gikuha ni Asa nga hari ang tibook Juda; ug ilang gidala ang mga bato sa Rama, ug ang troso didto, nga tungod niini si Baasa nagtukod; ug iyang gitukod didto ang Geba ug ang Mizpa.{Ug nahitabo, sa pagkadungog ni Baasa niana, nga iyaing gibiyaan ang pagtukod sa Rama, ug gipahunong niya ang iyang buhat.}zsUg si Ben-hadad nagpatalinghug kang hari Asa, ug gipadala ang mga capitan sa iyang mga panon sa sundalo batok sa mga ciudad sa Israel; ug ilang gilaglag ang Ijon, ug ang Dan, ug ang Abilmaim, ug ang tanang mga ciudad nga tipiganan sa Nephtali.,yQAdunay usa ka paghiusa sa taliwala kanako ug kanimo, ingon nga may paghiusa sa taliwala sa akong amahan ug sa imong amahan: Ania karon, ako nagpadala kanimo niining salapi ug bulawan; lakaw, bugtoa ang imong pagpakighiusa uban kang Baasa nga hari sa Israel, aron siya mopahawa gikan kanako.KxUnya gidala ni Asa ang salapi ug bulawan gikan sa mga bahandi sa balay ni Jehova ug sa balay sa hara, ug gipadala ngadto kang Ben-hadad nga hari sa Siria, nga nagpuyo sa Damasco, nga nagaingon:Tw #Sa ikakatloan ug unom ka tuig sa paghari ni Asa, si Baasa hari sa Israel misulong batok sa Juda, ug gitukod ang Rama, aron dili niya katugotan bisan kinsa nga mogula kun moadto kang Asa nga hari sa Juda.Tv!Ug wala may gubat hangtud sa ikakatloan ug lima ka tuig sa paghari ni Asa..uUUg iyang gidala ngadto sa balay sa Dios ang mga butang nga hinalad sa iyang amahan, ug nga siya sa iyang kaugalingon naghalad sa salapi, ug bulawan ug mga sudlanan.t'Apan ang mga hatag-as nga dapit wala panguhaa gikan sa Israel: apan bisan pa niana ang kasingkasing ni Asa hingpit sa tanan niyang mga adlaw.s!Ug si Maacha usab, ang inahan ni Asa nga hari, iyang gipapahawa gikan sa pagka-reina tungod kay siya naghimo ug usa ka dulumtanan nga larawan tungod sa usa ka Ashera ug giputol ni Asa ang iyang larawan, ug gihimong abug kini, ug gisunod kini didto sa sapa sa Cedron.r{Ug ang tibook Juda nagkalipay tungod sa pagpanumpa; kay gipanumpa nila sa bug-os nilang kasingkasing, ug gipangita siya sa bug-os nilang tinguha; ug siya hingkaplagan nila: ug si Jehova mihatag kanila sa pagpahulay gikan sa mga dapit nga naglibut.~quUg sila nanumpa kang Jehova sa usa ka makusog nga tingog, ug sa pagsinggit, ug uban sa mga trompeta, ug mga corneta.p Ug nga bisan kinsa nga dili buot mangita kang Jehova, ang Dios sa Israel, pagapatyon, bisan diyutay kun daku, bisan lalake kun babaye.&oE Ug sila ming-uyon sa usa ka pakigsaad sa pagpangita kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, uban sa bug-os nilang kasingkasing ug sa bug-os nilang kalag;n Ug sila nanaghalad kang Jehova niadtong adlawa, sa inagaw nga ilang nadala, pito ka gatus nga vaca ug pito ka libong carnero.m# Busa sila nanaghiusa pagtingub sa ilang kaugalingon didto sa Jerusalem sa ikatolo ka bulan, sa ikanapulo ug lima ka tuig sa paghari ni Asa.l Ug iyang gitigum ang tibook Juda ug Benjamin, ug kanila nga nanagpuyo uban kanila gikan sa Ephraim ug sa Manases, ug gikan sa Simeon: kay sila ming-anha kaniya gikan sa Israel, sa daghan kaayo, sa diha nga nakita nila nga si Jehova nga iyang Dios nagauban kaniya.Xk)Ug sa pagkadungog ni Asa niining mga pulonga, ug ang pagpanagna ni Obed nga manalagna, siya nagmaisugon, ug gikuha ang mga dulumtanan gikan sa tibook yuta sa Juda, ug Benjamin ug gikan sa mga ciudad nga iyang nakuha gikan sa kabungtoran sa Ephraim; ug iyang gibag-o ang halaran ni Jehova, nga diha sa atubangan sa alagianan ni Jehova.jjMApan magmakusganon kamo, ug ayaw pagpaluyaha inyong mga kamot; kay ang inyong buhat pagabalusan.i}Ug sila nangadugmok, nasud batok sa nasud, ug ciudad batok sa ciudad; kay ang Dios nagsakit kanila sa tanang kagul-anan.!h;Ug niadtong mga panahona, walay kalinaw kaniya nga migula, ni kaniya nga misulod; apan ang dagkung mga kagubot diha sa tanang mga pumoluyo sa kayutaan.~guApan sa ilang kalisdanan sila mingbalik kang Jehova, ang Dios sa Israel, ug gipangita, siya ilang hingkaplagan siya. f Karon sa usa ka hataas nga panahon ang Israel walay matuod nga Dios, ug walay usa ka matinudloong sacerdote, ug walay Kasugoan.-eSUg siya migula sa pagsugat kang Asa, ug miingon kaniya: Pamatia ninyo ako, Asa ug tibook nga Juda ug Benjamin: si Jehova nagauban kanimo, samtang nga kamo uban pa kaniya; ug kong inyong pangitaon siya, inyo siya nga hingkaplagan; apan kong inyo siya nga isalikway, iya usab kamong isalikway.Qd Ug ang Espiritu sa Dios miabut kang Asarias ang anak nga lalake ni Obed:c5Ila usab nga gigun-ob ang mga balong-balong sa panon sa vaca ug gidala ang daghan kaayong carnero, ug mga camello, ug mingbalik ngadto sa Jerusalem.EbUg ilang gidasmagan ang tanang mga ciudad nga nanaglibut sa Gerar: kay ang kahadlok ni Jehova ming-abut kanila: ug ilang gitulis ang tanang mga ciudad; kay may daghang inagaw diha kanila.a' Ug gigukod sila ni Asa uban sa iyang katawohan ngadto sa Gerar: ug may napukan sa mga Etiopiahanon nga daghan kaayo sa pagkaagi nga wala sila hing-ulii: kay sila gilaglag sa atubangan ni Jehova, ug sa atubangan sa iyang panon; ug iyang gidala ang daghan kaayong inagaw.` Busa si Jehova milaglag sa mga Etiopiahanon sa atubangan ni Asa, ug sa atubangan sa Juda; ug ang mga Etiopiahanon nangalagiw.q_[ Ug si Asa mitu-aw kang Jehova nga iyang Dios, ug miingon: Jehova, walay lain gawas kanimo aron sa pagtabang, sa taliwala sa gamhanan ug kaniya nga walay kusog: tabangi kami, Oh Jehova nga among Dios; kay kami nagasalig kanimo, ug sa imong ngalan kami ming-anhi batok niining panon. Oh Jehova, ikaw ang among Dios; ayaw itugot nga ang tawo modaug batok kanimo.{^o Unya si Asa migula aron sa pagsugat kaniya, ug ilang gipahamutang ang gubat diha sa walog sa Sepatax 7 sa Maresa.<]q Ug dihay ming-abut batok kanila nga si Sera ang Etiopiahanon uban sa usa ka nga panon sa sundalo nga usa ka libo ka libo, ug totolo ka gatus sa carro; ug siya miadto kang Maresa.\/Ug si Asa may usa ka panon sa kasundalohan nga nanagdala ug mga kalasag ug mga bangkaw, gikan sa Juda totolo ka gatus ka libo ug gikan sa Benjamin nga nagdala ug mga taming ug nanagbusog sa pana, duha ka gatus ug kawaloan ka libo: kining tanan mga gamhanang tawo sa kaisug.U[#Kay siya namulong sa Juda: Atong tukoron kining mga ciudara, ug libutan ta sila sa mga paril, ug mga torre, mga ganghaan ug mga trangka; ang yuta ania pa sa atong atubangan kay atong gipangita si Jehova nga atong Dios; atong gipangita siya, ug siya nagahatag kanato ug pahulay bisan diin nga dapit. Busa sila nagtukod ug nag-uswag.-ZSUg iyang gitukod ang mga kinutaang ciudad sa Juda; kay ang yuta malinawon, ug siya walay gubat niadtong mga tuiga, tungod kay si Jehova naghatag kaniya ug pahulay.+YOIya usab nga gipanguha gikan sa tanang mga ciudad sa Juda ang mga hatag-as nga dapit ug ang mga larawan sa adlaw: ug ang gingharian malinawon sa iyang atubangan.|XqUg gisugo ang Juda sa pagpangita kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, ug sa pagbuhat sa Kasugoan ug sa sugo.W!Kay iyanggikuha ang mga halaran, sa lumalangyaw ug ang mga hatag-as nga dapit, ug gigun-ob ang mga haligi nga bato ug giputol ang Asherim.VV%Ug gihimo ni Asa ang maayo ug matarung sa mga mata ni Jehova nga iyang Dios:aU =Busa si Abias natulog uban sa iyang mga amahan, ug ilang gilubong siya didto sa ciudad ni David: ug si Asa nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. Sa iyang mga adlaw ang yuta malinawon sulod sa napulo ka tuig.T Ug ang uban nga mga buhat ni Abias, ug ang iyang mga kagawian, ug ang iyang sanglitanan, gisulat sa hubad sa kaagi ni manalagna Iddo.,SQ Apan si Abias napun-an sa gahum, ug nangasawa ug napulo ug upat ka asawa, ug panganak ug kaluhaan ug duha ka anak nga lalake ug napulo ug unom ka anak nga babaye.R Wala gayud hiuli-i si Jeroboam sa iyang kalig-on pag-usab sa mga adlaw ni Abias; ug gisamaran siya ni Jehova, ug siya namatay.YQ+ Ug si Abias miapas sunod kang Jeroboam, ug gikuha ang mga ciudad gikan kaniya, ang Beth-el lakip ang mga balangay niana, ug ang Jesana lakip ang mga balangay niana ug ang Ephron lakip ang mga balangay niana.1P[ Sa ingon niana ang mga anak sa Israel nasakup niadtong panahona, ug ang mga anak sa Juda mingdaug, tungod kay sila mingsalig kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan.(OI Ug si Abias ug ang iyang katawohan mingpatay kanila sa usa ka dakung kamatay: busa dihay nangapukan sa Israel nga lima ka gatus ka libo nga mga piniling tawo.wNg Ug ang mga anak sa Israel nangalagiw gikan sa atubangan sa Juda; ug ang Dios nagtugyan kanila sa ilang kamot.BM} Unya mingsinggit ang mga tawo sa Juda: ug sa diha nga naninggit ang mga tawo sa Juda, nahitabo nga ang Dios milaglag kang Jeroboam ug sa tibook Israel sa atubangan ni Abias ug sa Juda.7Lg Ug sa diha nga nahilingi ang Juda, ania karon, ang gubat diha sa atubangan ug sa luyo nila; ug sila mingtu-aw kang Jehova, ug ang mga sacerdote nanagpatunog sa mga trompeta.K Apan si Jeroboam naghimo ug usa ka pagbanhig sa likod nila: busa sila diha sa atubangan sa Juda, ug ang nanagbanhig diha sa luyo nila.1J[ Ug, ania karon, ang Dios ania uban kanato sa atong ulo, ug ang iyang mga sacerdote uban ang mga trompeta sa pagpagubok aron sa paghimo sa usa ka pagpagubok batok kaninyo. Oh mga anak sa Israel, ayaw kamo pagpakig-away batok kang Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan; kay kamo dili magmauswagon.I+ Ug sila managsunog alang kang Jehova matagbuntag ug mataghapon sa mga halad-nga-sinunog ug mahumot nga incienso: ang tinapay-nga-gibutang-sa-atubangan sa Dios usab ilang gipahamutang sa sunod-sunod ibabaw sa lamesa nga ulay; ug ang tangkawan nga bulawan uban ang mga lamparahan niana, aron sug-an matag-gabii: kay among gibantayan ang katungdanan ni Jehova nga atong Dios; apan inyong gibiyaan siya.UH# Apan mahitungod kanato, si Jehova mao ang atong Dios, ug wala nato siya biyai; ug kita may mga sacerdote nga nagaalagad kang Jehova, ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug ang mga Levihanon sa ilang buhat:G) Wala ba ninyo aboga ang mga sacerdote ni Jehova, ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug ang mga Levihanon, ug naghimo kamo ug mga sacerdote sunod sa batasan sa mga katawohan sa laing mga yuta? Busa bisan kinsa nga moanhi sa paghalad alang sa Dios sa iyang kaugalingon uban ang usa ka vaca ug pito ka mga lakeng carnero, sa maong pagkaagi siya maoy mahimo kanila nga usa ka sacerdote sa mga dili dios.F Ug karon naghunahuna na kamo sa pag-asdang sa gingharian ni Jehova sa kamot sa mga anak nga lalake ni David; ug kamo maoy usa ka dakung panon, ug anaa uban kaninyo ang bulawang mga nati sa vaca nga gihimo ni Jeroboam alang kaninyo nga inyong mga dios.E Ug dihay natigum ngadto kaniya mga tawo nga walay kapuslanan, mga banyagang tawo nga nagpalig-on sa ilang kaugalingon batok kang Roboam anak nga lalake ni Salomon, sa diha nga si Roboam batan-on ug linghod pa ang kasingkasing, ug dili makabuntog kanila.D' Apan si Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat, ang alagad ni Salomon, ang anak nga lalake ni David, mitindog, ug mialsa batok sa iyang ginoo.kCO Dili ba kinahanglan gayud ninyong hibaloan nga si Jehova, ang Dios sa Israel, mihatag sa gingharian sa Israel ngadto kang David sa walay katapusan, bisan kaniya ug sa iyang mga anak nga lalake pinaagi sa usa ka tugon sa asin?B3 Ug si Abias mitindog sa ibabaw sa bukid sa Semaraim, nga anaa sa kabungtoran sa Ephraim, ug miingon: Pamatia ako, Oh Jeroboam ug tibook nga Israel:(AI Ug si Abias nakiggubat uban sa usa ka panon sa sundalo nga mga tawong maisug sa gubat, bisan upat ka gatus ka libo nga mga piniling tawo: ug gipahamutang ni Jeroboam sa paglaray ang gubat batok kaniya uban sa walo ka gatus ka libo sa mga piniling tawo, nga mga gamhanang tawo sa kaisug.>@u Totolo ka tuig nga naghari siya sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Milenaia ang anak nga babaye ni Uriel sa Gabaa. Ug may gubat sa taliwala ni Abias ug ni Jeroboam.[? 1 Sa ikanapulo ug walo ka tuig ni hari Jeroboam misugod si Abias sa paghari sa Juda.># Ug si Roboam natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong didto sa ciudad ni David: ug si Abias iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.= Karon ang mga buhat ni Roboam, ang nahauna ug ang katapusan, wala ba sila mahisulat sa mga kasaysayana ni Semeias nga manalagna ug kang Iddo nga manalagna sumala sa batasan sa mga kaagi sa kagikanan? Ug may mga gubat sa taliwala ni Roboam ug ni Jeroboam sa kanunay.z<m Ug iyang gihimo kadtong kadautan, tungod kay wala niya ibutang ang iyang kasingkasing sa pagpangita kang Jehova.;# Busa si hari Roboam nagpalig-on sa iyang kaugalingon didto sa Jerusalem, ug naghari: kay si Roboam may kap-atan ug usa ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari, ug siya naghari sa napulo ug pito ka tuig didto sa Jerusalem, ang ciudad nga gipili ni Jehova gikan sa tanang mga banay sa Israel, aron ibutang ang iyang ngalan didto: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Naama ang Ammonhanon._:7 Ug sa diha nga siya nagpaubos sa iyang kaugalingon, ang kaligutgut ni Jehova mitipas gikan kaniya, aron sa dili paglaglag kaniya sa hingpit gayud: ug labut pa didto sa Juda may mga maayong butang nga hingkaplagan.39_ Ug mao kadto, nga sa kanunay nga ang hari misulod sa balay ni Jehova, ang magbalantay misulod ug mibitbit kanila, ug gidala sila pag-usab ngadto sa lawak nga bantayanan.68e Ug si hari Roboam naghimo ug mga taming nga tumbaga nga ilis niana, ug gitugyan sila sa mga kamot sa mga capitan sa magbalantay, nga nagbantay sa pultahan sa balay sa hari.x7i Busa si Sisac nga hari sa Egipto misulong batok sa Jerusalem, ug gikuha ang mga bahandi sa balay ni Jehova, ug ang mga bahandi sa balay sa hari; iyang gidala ang tanan: iya usab nga gikuha ang mga taming nga bulawan nga gihimo ni Salomon.6 Bisan pa niini sila maiyang mga ulipon aron sila mahibalo sa akong pag-alagad ug sa pag-alagad sa mga gingharian sa kayutaan.H5 Ug sa pagkakita ni Jehova nga sila nanagpaubos sa ilang kaugalingon, ang pulong ni Jehova midangat kang Semeias, nga nagaingon: Sila nanagpaubos sa ilang kaugalingon: dili ko pagalaglagon sila; apan ako magahatag kanila ug kaluwasan, ug ang akong kaligutgut dili ibubo sa ibabaw sa Jerusalem pinaagi sa kamot ni Sisac.4 Unya ang mga principe sa Israel ug ang hari nanagpaubos sa ilang kaugalingon; ug sila ming-ingon: Si Jehova maoy matarung.31 Karon si Semeias ang manalagna miadto kang Roboam, ug ngadto sa mga principe sa Juda, nga nanagkatigum sa tingub ngadto sa Jerusalem tungod kang Sisac, ug miingon kanila: Kini mao ang giingon ni Jehova: Inyong gibiyaan ako, busa gibiyaan ko usab kamo diha sa kamot ni Sisac.[2/ Ug nakuha niya ang mga kinutaang ciudad nga sakup sa Juda ug miadto sa Jerusalem.d1A Uban ang napulo ug duha ka gatus ka carro, ug kan-uman ka libong mga tawo nga nanagkabayo. Ug ang katawohan nga ming-uban kaniya gikan sa Egipto wala maihap: ang mga Lebionon, ang mga Sukianhon ug ang mga Etiopiahanon.$0A Ug nahitabo sa ikalima ka tuig ni hari Roboam, nga si Sisac, hari sa Egipto misulong batok sa Jerusalem, tungod kay sila nanagpakalapas batok kang Jehova,%/ E Ug nahitabo, nga sa natukod na ang gingharian ni Roboam, ug siya malig-on na , nga iyang gibiyaan ang Kasugoan ni Jehova, ug ang tibook Israel nunot kaniya.".= Ug siya nagbuhat sa pagkamanggialamon ug iyang gihatag ang tanan niyang mga anak nga lalake lukop sa tanang kayutaan sa Juda ug sa Benjamin, ngadto sa tagsatagsa ka kinutaang ciudad; ug iyang gihatagan sila ug daghang mga makaon. Ug siya nangita alang kanila ug daghang mga asawa.1-[ Ug gitudlo ni Roboam si Abias ang anak nga lalake ni Maacha nga pangulo, bisan sa pagka-principe sa taliwala sa iyang kaigsoonan; kay buot niyang himoon siya nga hari.+,O Ug si Roboam nahagugma kang Maacha ang anak nga babaye ni Absalom labaw sa tanan niyang mga asawa ug sa iyang mga puyopuyo (kay nangasawa siya ug napulo ug walo ka asawa ug kan-uman ka mga puyopuyo ug nanganak ug kaluhaan ug walo ka mga anak nga lalake ug kan-uman ka mga anak nga babaye).'+G Ug sunod kaniya iyang gipangasawa si Maacha ang anak nga babaye ni Absalom; ug siya nanganak kaniya kang Abias, ug kang Atai, ug kang Sisa, ug kang Selomith,_*7 Ug siya nanganak kaniya ug mga anak nga lalake: si Jeus, ug si Samarias, ug si Saham.6)e Ug si Roboam nangasawa, kang Mahalat ang anak nga babaye ni Jerimoth ang anak nga lalake ni David, ug kang Abihail ang anak nga babaye ni Eliab ang anak nga lalake ni Isai;L( Busa ilang gilig-on ang gingharian sa Juda, ug gihimong makusganon si Roboam ang anak nga lalake ni Salomon, sa totolo ka tuig; kay sila minglakat totolo ka tuig sa dalan ni David ug ni Salomon.l'Q Ug sunod kanila, gikan sa tanang kabanayan sa Israel, nga nanagtinguha sa ilang mga kasingkasing sa pagpangita kang Jehova, ang Dios sa Israel, ming-adto sa Jerusalem aron sa paghalad kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan.)&K Ug siya nagtudlo alang kaniya ug mga sacerdote alang sa mga hatag-as nga dapit ug alang sa mga kandingnmga lake, ug alang sa mga nati sa vaca nga iyang gihimo. % Kay gibiyaan sa mga Levihanon ang ilang mga sibsibanan ug ang ilang kabtangan, ug ming-adto sa Juda ug sa Jerusalem: kay si Jeroboam ug ang iyang mga anak nga lalake mingsalikway kanila, aron sila dili makatuman sa katungdanan sa pagkasacerdote kang Jehova;$w Ug ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon nga diha sa tibook Israel mingpasakup kaniya gikan sa tanan nilang utlanan.%#C Ug sa tagsatagsa ka ciudad siya nagbutang sa mga kalasag ug mga bangkaw, ug gihimo silang mga malig-on gayud kaayo. Ug ang Juda ug ang Benjamin sakup niya." Ug iyang gikutaan ang mga salipdanan, ug nagbutang ug mga capitan diha kanila, ug mga dapa sa mga makaon, ug lana ug vino.l!Q Ug ang Sora, ug ang Ajalon, ug ang Hebron, nga anaa sa Juda, ug sa Benjamin, mga kinutaang ciudad.5 e Ug ang Adoraim, ug ang Lachis, ug ang Azeka,(K Ug ang Gath, ug Maresa, ug Zip,5e Ug ang Bethzur, ug ang Soko, ug ang Adullam,A} Iyang gitukod ang Beth-lehem, ug ang Etam, ug ang Tekoa,^5 Ug si Roboam nagpuyo sa Jerusalem, ug nagtukod sa mga ciudad nga salipdanan sa Juda.+O Kini mao ang giingon ni Jehova: Dili kamo mangadto, ni makig-away batok sa inyong kaigsoonan: pumauli ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balay; kay kining butanga mahatungod kanako. Busa sila nanagpatalinghug sa mga pulong ni Jehova, ug mingbalik gikan sa pag-adto batok kang Jeroboam.  Isulti kang Roboam ang anak nga lalake ni Salomon, hari sa Juda, ug sa tibook Israel nga anaa sa Juda ug Benjamin, sa pag-ingon.Z- Apan ang pulong ni Jehova midangat kang Semeias, ang tawo sa Dios nga nagaingon: ! Ug sa paghiabut ni Roboam sa Jerusalem, iyang gitigum ang balay sa Juda ug Benjamin, nga may usa ka gatus ug kawaloan ka libo nga mga piniling tawo nga mga manggugubat, aron sa pagpakig-away batok sa Israel, aron sa pagbawi pag-usab sa gingharian ngadto kang Roboam.S Busa ang Israel mingsukol batok sa balay ni David hangtud niining adlawa.  Unya gipaadto ni hari Roboam si Adoram, nga nagbantay sa mga tawo ilalum sa pintakasi; ug ang mga anak sa Israel mingbato kaniya sa kamatayon uban sa mga bato. Ug si hari Roboam midali sa pagtungtong sa iyang carro, aron sa pagkalagiw ngadto sa Jerusalem.pY Apan mahatungod sa mga anak sa Israel nga nagpuyo sa mga ciudad sa Juda, si Roboam ang naghari kanila.  Ug sa pagtan-aw sa tibook Israel nga ang hari wala magpatalinghug kanila, ang katawohan mingtubag sa hari, sa pag-ingon: Unsay labut namo kang David? ni may panulondon kami sa anak nga lalake ni Isai: ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa inyong mga balong-balong, Oh Israel: karon tan-awa sa kaugalingon mong balay, David. Busa ang tibook Israel namahawa ngadto sa ilang mga balong-balong.jM Busa ang hari wala magpatalinghug sa katawohan; kay kini gituyo sa Dios, aron nga mapalig-on ni Jehova ang iyang pulong, nga iyang gipamulong pinaagi kang Ahias nga Silonhon ngadto kang Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat. Ug namulong kanila sumala sa tambag sa mga batan-ong lalake, nga nagaingon: Ang akong amahan nagpabug-at sa inyong yugo, apan ako magadugang niana: ang akong amahan nagcastigo kaninyo uban sa mga latigo, apan ako magacastigo kaninyo uban sa mga tanga.q[ Ug ang hari mitubag kanila nga misingka: ug si hari Roboam misalikway sa tambag sa mga tawong tigulang,+O Busa si Jeroboam ug ang tibook katawohan ming-adto kang Roboam sa ikatolo ka adlaw, ingon sa sugo sa hari, nga nagaingon: Balik dinhi kanako sa ikatolo ka adlaw.hI Ug karon ingon nga ang akong amahan nagmando kaninyo uban ang usa ka mabug-at nga yugo, ako magadugang sa inyong yugo: ang akong amahan nagcastigo kaninyo uban sa mga latigo, apan ako magacastigo kaninyo uban sa mga tanga.lQ Ug ang mga batan-on nga nanagtubo uban kaniya namulong kaniya, sa pag-ingon: Mao kini ang ipamulong mo sa katawohan nga mingsulti kanimo, sa pag-ingon: Ang imong amahan naghimo sa among yugo nga mabug-at; apan himoa kining magaan-gaan alang kanamo; mao kini ang ipamulong mo kanila: Ang akong diyutay nga tudlo mabaga pa kay sa mga hawak sa akong amahan.b = Ug siya miingon kanila: Unsang tambaga ang inyong ikahatag kanako aron atong ikatubag niining katawohan, nga mingsulti kanako, sa pag-ingon: Himoa nga ang yugo nga gibutang sa imong amahan sa ibabaw namo magaan-gaan?4 a Apan iyang gisalikway ang tambag sa mga tigulang nga ilang gihatag kaniya, ug nagpakitambag sa mga batan-on nga nanagtubo dungan kaniya, nga nagtindog sa iyang atubangan.T ! Ug sila namulong kaniya, nga nagaingon: Kong ikaw magmaloloy-on niining katawohan, ug magpahimuot kanila, ug mamulong sa maayong mga pulong kanila, nan sila mahimong imong mga ulipon sa walay katapusan.j M Ug si hari Roboam nagpakitambag uban sa mga tigulang nga nanagtindog sa atubangan ni Salomon nga iyang amahan samtang buhi pa siya, sa pag-ingon: Unsay tambag nga inyong ikahatag kanako aron akong ikatubag niining katawohan?y k Ug siya miingon kanila: Bumalik kamo pag-usab kanako sa tapus ang totolo ka adlaw. Ug ang katawohan mingpahawa.]3 Ang imong amahan nagpabug-at sa among yugo; busa karon ang pagsakit nga pag-alagad sa imong amahan, ug ang iyang mabug-at nga yugo nga iyang gibutang ibabaw kanamo himoang magaan-gaan, ug kami magaalagad kanimo.  Ug ilang gipasugoan ug gipatawag siya; ug si Jeroboam ug ang tibook Israel ming-adto, ug sila namulong kang Roboam nga nagaingon:L Ug nahitabo, sa pagkadungog ni Jeroboam anak nga lalake ni Nabat niana (kay siya didto sa Egipto, diin siya mikalagiw gikan sa atubangan ni hari Salomon) nga si Jeroboam mipauli gikan sa Egipto.r _ Ug si Roboam miadto sa Sichem; kay ang tibook Israel ming-adto sa Sichem aron sa paghimo kaniya nga hari.0Y Ug si Salomon natulog uban sa iyang mga amahan, ug siya gilubong didto sa ciudad ni David nga iyang amahan: ug si Roboam ang iyang anak nga lalake mihari ilis kaniya._7 Ug si Salomon naghari sa Jerusalem ibabaw sa tibook Israel sulod sa kap-atan ka tuig.) Karon ang uban nga mga buhat ni Salomon, ang sinugdan ug katapusan, wala ba sila mahisulat diha sa kasaysayan ni Nathan nga manalagna, ug sa pagtagna ni Ahias nga Silonhon, ug sa mga panan-awon ni Iddo ang manalagna mahitungod kang Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat?jM Ug sila nanagdala ug mga kabayo alang kang Salomon gikan sa Egipto, ug gikan sa tanang kayutaan.1[ Ug gihimo sa hari ang salapi sa Jerusalem nga daw ingon sa mga bato, ug ang cedro gihimo niya nga daw mga kahoy nga sicomoro nga anaa sa kapatagan, tungod sa kadaghan. Ug siya naghari sa tanang kaharian sukad sa Suba hangtud ngadto sa yuta sa mga Filistehanon, ug ngadto sa utlanan sa Egipto.J~ Ug si Salomon may upat ka libo nga caballereza sa mga kabayo ug mga carro, ug napulo ug duha ka libo nga mga magkakabayo nga iyang gibutang sa mga ciudad sa carro, ug uban sa hari sa JerusalemJ} Ug ang tagsatagsa ka tawo nagdala sa iyang buhis, mga copa nga salapi, ug mga copa nga bulawan, ug mga bisti, hinagiban, ug mga panakot, mga kabayo, ug mga mula, ang maong gidaghanon tuigtuig.|3 Ug ang tanang mga hari sa yuta nanagpangita sa presencia ni Salomon, aron sa pagpamati sa iyang kaalam, nga gibutang sa Dios sa iyang kasingkasing.V{% Busa si hari Salomon milabaw sa tanang mga hari sa yuta sa kadato ug kaalam.gzG Kay ang hari may mga sakayan nga mag-adtoan sa Tarsis uban sa mga sulogoon ni Huram; makausa sa matag-tolo ka tuig magdunggoan ang mga sakayan sa Tarsis, managdala sa bulawan, ug salapi, garing, ug mga onggoy ug mga pavo.Oy Ug ang tanan nga ilimnan nga copa ni hari Salomon lunsay bulawan, ug ang mga copa sa balay sa kakahoyan sa Libano hinimo sa lunsay nga bulawan: ang salapi wala panumbalinga sa mga adlaw ni Salomon.x+ Ug napulo ug duha ka leon ang nanagtindog sa luyo ug luyo ibabaw sa unom ka ang-ang: walay sama niana nga nabuhat sa fisan diin nga gingharian.Vw% Ug may unom ka ang-ang ngadto sa trono, uban sa tumbanan nga bulawan, nga gitaod sa trono, ug may kuptanan sa luyo ug luyo tupad sa dapit sa trono, ug duruha ka leon nga nanagtindog tupad sa mga kuptanan.ivK Labut pa, ang hari naghimo sa usa ka trono nga garing, ug gisapawan kini sa lunsay nga bulawan.Uu# Ug siya naghimo sa totolo ka gatus ka taming nga pinikpik nga bulawan; tolo ka gatus ka siclo nga bulawan ang naigoan sa usa ka taming; ug gibutang sila sa hari sa sulod sa balay sa kalasangan sa Libano.'tG Ug si hari Salomon naghimo sa duha ka gatus ka kalasag sa pinikpik nga bulawan; unom ka gatus ka siclo sa pinikpik nga bulawan ang naigoan sa usa ka kalasag.Bs} Labut pa sa mga gipanagdala sa mga magpapatigayon ug sa mga magbabaligya. Ug ang tanang hari sa Arabia ug ang mga gobernador sa yuta nanagdala sa bulawan ug salapi ngadto kang Salomon.r Karon ang kabug-aton sa bulawan nga abut ni Salomon sa usa ka tuig unom ka gatus ug kan-uman ug unom ka talento nga bulawan,xqi Ug gihatag ni hari Salomon sa reina sa Seba ang tanan nga iyang gitinguha, bisan unsa sa iyang gipangayo, gawas pa kadtong iyang gidala ngadto sa hari. Busa siya mipauli, ug miadto sa iyang kaugalingong yuta, siya ug ang iyang mga alagad. P}}||zz3yx?wvfuut]scrqq"pwoonBmll$kxkj@ihrgfeedfcbbEa`_^]f\[ZZkYYXWVV;U$TDSRR;QRPHONgMLKJ|IHGFQExDD CkBAAP@??G>=<;:99`877)6O5_43211O0// -- ++*)('s&o%q##C!| '::&yIkn )  i_JP3+_ Busa ang mga mamumoo nanagbuhat, ug ang pag-ayo nagkanunay sa ilang mga kamot, ug ilang gipatindog ang balay sa Dios sumala sa pagpahamutang niana, ug nagpalig-on niana. * Ug gihatag sa hari ug ni Joiada kini sa mga nagbuhat sa pag-alagad sa balay ni Jehova; ug sila nanuhol sa mga magtitiltil sa bato, ug mga panday aron sa pagpaayo sa balay ni Jehova, ug sa nagbuhat usab sa puthaw ug tumbaga aron sa pag-ayo sa balay ni Jehova.)+ Ug mao kadto, nga, sa bisan unsang panahon nga ang kahon gidala ngadto sa mga punoan sa hari pinaagi sa kamot sa mga Levihanon, ug sa diha nga sila nakakita nga adunay daghang salapi, ang kalihim sa hari ug ang punoan sa labawng sacerdote moabut ug habwaon ang sulod sa kahon, ug dad-on kini pagbalik sa bulotangan niini. Ingon niini ang ilang gibuhat adlaw-adlaw, ug nakatigum ug daghan nga salapi.( Ug ang tanang mga principe ug ang tibook katawohan nangalipay, ug gidala sa sulod, ug gisulod didto sa kahon, hangtud nga ilang natapus.@'y Ug sila naghimo ug usa ka pagpahibalo sa tibook Juda ug Jerusalem, sa pagdala kang Jehova sa buhis nga gipabuhis ni Moises nga alagad sa Dios sa mga Israelihanon didto sa kamingawan.&{Busa ang hari nagsugo, ug sila naghimo ug usa ka kahon, ug gibutang kini didto sa gawas sa pultahan sa balay ni Jehova.H% Kay ang mga anak nga lalake ni Athalia, kadtong dautan nga babaye, nagbungkag sa balay sa Dios; ug ang tanang mga butang usab nga hinalad sa balay ni Jehova ilang gihatag ngadto sa mga Baal.$Ug gitawag sa hari si Joiada ang pangulo, ug miingon kaniya: Nganong wala nimo kinahanglana sa mga Levihanon gikan sa Juda ug sa Jerusalem ang buhis ni Moises ang alagad ni Jehova, ug ang sa katilingban sa Israel, alang sa balong-balong sa pagpamatuod?H# Ug iyang gitigum sa pagtingub ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, ug miingon kanila: Umadto kamo sa mga ciudad sa Juda, ug magtigum kamo gikan sa tibook Israel salapi aron sa pag-ayo sa balay sa inyong Dios tuigtuig; ug tan-awon ninyo nga inyong dali-on ang maong butang. Apan ang mga Levihanon wala magdali niini.]"3Ug nahitabo sa tapus niini, nga si Joas nakahunahuna sa pag-ayo sa balay ni Jehova.m!SUg si Joiada nangasawa ug duha ka asawa alang kaniya, ug siya nanganak ug mga lalake ug mga babaye.o WUg gihimo ni Joas kadtong matarung sa mga mata ni Jehova sa tanang mga adlaw ni Joiada nga sacerdote.6 gSi Joas pito ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa kap-atan ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Sibia, sa Beer-seba.ucBusa ang tibook katawohan sa yuta nangalipay, ug ang ciudad malinaw. Ug si Athalia ilang gipatay sa pinuti.A{Ug iyang gikuha ang mga capitan sa mga ginatus, ug ang mga harianon, ug ang mga gobernador sa katawohan, ug ang tibook katawohan sa yuta, ug gidala sa ubos ang hari gikan sa balay ni Jehova: ug ming-agi sila sa ganghaan dapit sa itaas ngadto sa balay sa hari, ug gibutang ang hari ibabaw sa trono sa gingharian.-SUg iyang gibutang ang mga magbalantay sa mga pultahan diha sa ganghaan sa balay ni Jehova, nga walay bisan, kinsa nga mahugaw sa bisan unsa nga pagkaagi makasulod.H Ug gitudlo ni Joiada ang mga puno-an sa balay ni Jehova ilalum sa kamot sa mga sacerdote nga mga Levihanon, nga gibahinbahin ni David diha sa balay ni Jehova, aron sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog kang Jehova, sumala sa nahisulat sa Kasugoan ni Moises, inubanan sa paglipay ug sa pag-awit, sumala sa sugo ni David.Z-Ug ang tibook katawohan nangadto sa balay ni Baal, ug gigun-ob kini, ug gigun-ob ang iyang mga halaran ug gigupok ang iyang mga larawan, ug gipatay si Mathan ang sacerdote ni Baal sa atubangan sa mga halaran.7Ug si Joiada naghimo ug usa ka pakigsaad sa taliwala sa iyang kaugalingon, ug sa tibook katawohan, ug sa hari, nga sila mahimong katawohan ni Jehova.)KBusa sila minghatag ug alagianan alang kaniya; ug siya miadto ngadto sa pagsulod mo sa pultahan sa kabayo ngadto sa balay sa hari: ug ilang gipatay siya didto.3_Ug si Joiada nga sacerdote nagdala ngadto sa gawas sa mga capitan sa mga ginatus nga gibutang sa panon, ug miingon kanila: Paagia siya sa taliwala sa mga laray; ug bisan kinsa nga mosunod kaniya, ipapatay siya uban sa pinuti: kay ang sacerdote miingon: Ayaw siya pagpatya sulod sa balay ni Jehova.%C Ug siya mitan-aw, ug, anla karon, ang hari nagtindog tupad sa iyang haligi sa alagianan sa pagsulod, ug ang mga capitan ug ang mga trompeta tupad sa hari; ug ang tibook katawohan sa yuta nanagkalipay, ug nanagpatunog sa mga trompeta; ang mga mag-aawit usab nanaghoni sa mga tulonggon sa mga musica, ug nagdumala sa pag-awit sa pagdayeg. Unya si Athalia magisi sa iyang mga saput, ug miingon: Pagbudhi! Pagbudhi!3 Ug sa diha nga si Athalia nakadungog sa kaguliang sa katawohan nga nanagdalagan ug nanagdayeg sa hari, siya miadto sa katawohan sa balay ni Jehova:  Unya ilang gidala sa gawas ang anak nga lalake sa hari, ug gibutang sa ulo niya ang purongpurong, ug gihatagan siya sa pagpamatuod, ug gihimo siyang hari: ug si Joiada ug ang iyang mga anak nga lalake nagdihog kaniya; ug sila ming-ingon: Mabuhi ang hari.ta Ug iyang gipahamutang ang ang tibook katawohan, ang tagsatagsa ka tawo uban sa hinagiban diha sa iyang kamot, sukad sa too nga kiliran sa balay ngadto sa wala nga kiliran sa balay, ubay sa halaran ug sa balay, tupad sa hari nagalibut.E Ug gitugyan ni Joiada nga sacerdote ngadto sa mga capitan sa mga ginatus ang mga pangkaw, ug ang mga kalasag, ug mga taming, nga iya kaniadto ni David nga hari, nga diha sa balay sa Dios.OBusa ang mga Levihanon ug ang tibook Juda naghimo sumala sa tanan nga gisugo ni Joiada nga sacerdote: ug sila nagdala ang tagsatagsa ka tawo sa ilang mga tawo, kadtong mga magasudlanan sa adlaw nga igpapahulay, kauban niadtong magagul-anan sa adlaw nga igpapahulay; kay wala pa buhii ni Joiada nga sacerdote ang mga kaubanan.|qUg ang mga Levihanon magalibut sa hari, ang tagsatagsa ka tawo uban sa iyang mga hinagiban diha sa iyang kamot; ug bisan kinsa nga mosulod sa balay, ipapatay siya: ug kamo magauban sa hari sa diha nga siya mosulod, ug sa diha nga siya mogula.iKApan ayaw pagpasudla bisan kinsa sa balay ni Jehova, gawas sa mga sacerdote, ug sila nga mga nanag-alagad sa mga Levihanon; sila makasulod, kay sila mga balaan: apan ang tibook katawohan magabantay sa katungdanan ni Jehova.>uUg ang usa sa ikatolo ka bahin adto sa balay sa hari; ug ang usa ka ikatolo ka bahin adto sa ganghaan sa patukoranan: ug ang tibook katawohan anha sa mga sawang sa balay ni Jehova.Z -Kini mao ang butang nga iniyong pagabuhaton: ang usa sa ikatolo ka bahin kaninyo, nga magasudlanan sa adlaw nga igpapahulay, sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, maoy mahimong mga magbalantay sa mga bakanan;y kUg ang tibook katilingban naghimo ug usa ka pakigsaad uban sa hari didto sa balay sa Dios. Ug siya miingon kanila: Ania karon, ang anak nga lalake sa hari magahari, iingon sa gipamulong ni Jehova mahitungod sa mga anak nga lalake ni David.> uUg sila nangadto sa Juda, ug gitigum ang mga Levihanono gikan sa tanang mga ciudad sa Juda, ug ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa Israel, ug nangadto sila sa Jereusalem.i  MUg sa ikapito ka tuig si Joiada nagpalig-on sa iyang kaugalingon, ug gipakuha ang mga capitan sa mga ginatus, si Azarias anak nga lalake ni Joram, ug si Ismael anak nga lalake ni Johanan, ug si Azarias anak nga lalake ni Obed, ug si Maasias anak nga lalake ni Adaias, ug si Elisaphat anak nga lalake ni Zichri, aron sa paghimo ug pakigsaad uban kaniya.  Ug siya diha uban kanila nga gitagoan diha sa balay sa Dios sulod sa unom ka tuig: ug si Athalia naghari sa ibabaw sa yuta.C Apan si Josabeth, ang anak nga babaye sa hari, midala kang Joas ang anak nga lalake ni Ochozias, ug gikawat siya pagdala gikan sa mga anak nga lalake sa hari nga gipamatay, ug gibutang siya ug ang iyang iwa sa usa ka lawak nga higdaanan. Busa si Josabeth, ang anak nga babaye ni hari Joram, ang asawa ni Joiada nga sacerdote (kay siya mao ang igsoon nga babaye ni Ochozias), nagtago kaniya gikan kang Athalia, mao nga siya wala niya mapatay.6e Karon sa diha nga nakita ni Athalia inahan ni Ochozias nga ang iyang anak nga lalake patay na, siya mitindog ug gilaglag niya ang tanang harianong kaliwat sa balay sa Juda.pY Ug iyang gipangita si Ochozias, ug ilang hingdakpan siya (karon siya nagtago didto sa Samaria), ug ilang gidala siya ngadto kang Jehu, ug gipatay siya; ug ilang gilubong siya, kay sila ming-ingon: Siya mao ang anak nga lalake ni Josaphat, nga nangita kang Jehova sa bug-os niyang kasingkasing. Ug ang balay ni Ochozias walay gahum sa pagdumala sa gingharian.zmUg nahitabo, sa diha nga si Jehu naghimo sa paghukom ibabaw sa balay ni Achab, nga iyang hikaplagan ang mga principe sa Juda, ug ang mga anak nga lalake sa mga kaigsoonan ni Ochozias, nga nanag-alagad kang Ochozias, ug iyang gipamatay sila.yKaron ang pagkalaglag ni Ochozias iya sa Dios, nga niana siya miadto kang Joram: kay sa diha nga nahiabut na siya, siya miadto uban kang Joram batok kang Jehu anak nga lalake ni Nimsi, nga gidihogan ni Jehova aron sa pagbungkag sa balay ni Achab.OUg siya mipauli ngadto sa Jezreel aron magapakaayo sa mga samad nga ilang gihatag kaniya didto sa Rama, sa diha nga nakig-away siya batok kang Hazael nga hari sa Siria. Ug si Azarias anak nga lalake ni Joram nga hari sa Juda miadto sa Jezreel aron sa pagpakigkita kang Joram anak nga lalake ni Achab, tungod kay siya nagdaut.lQSiya usab naglakat sunod sa ilang pagtambag, ug miuban kang Joram anak nga lalake ni Achab nga hari sa Israel sa pagpakiggubat batok kang Hazael nga hari sa Siria didto sa Ramoth-galaad: ug si Joram gisamaran sa mga Sirianhon.FUg iyang gihimo kadtong dautan sa mga mata ni Jehova, ingon sa gihimo sa balay ni Achab; kay sila maoy iyang mga magtatambag sa tapus mamatay ang iyang amahan, ngadto sa iyang pagkalaglag.}Siya usab naglakat sa mga dalan sa balay ni Achab; kay ang iyang inahan maoy magtatambag kaniya sa pagbuhat sa kadautan.LKap-atan ug duha ka tuig ang panuigon ni Ochozias sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sa Jerusalem sa usa ka tuig: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Athalia ang anak nga babaye ni Omri./~ YUg ang mga pumoluyo sa Jerusalem naghimo kang Ochozias iyang kamanghuran nga anak nga lalake nga hari ilis kaniya: kay ang panon sa mga tawo ng ming-abut uban sa mga Arabianhon nganha sa campo mingpatay sa tanang mga magulang. Busa si Ochozias anak nga lalake ni Joram nga hari sa Juda naghari.q}[Katloan ug duha ka tuig ang iyang panuigon sa pagsugod niya paghari ug siya naghari sa Jerusalem sa walo ka tuig: ug siya migikan nga wala kawilihi; ug ilang gilubong siya sa ciudad ni David, apan dili sa mga lubnganan sa mga hari. | Ug nahitabo, sa nagalakat ang panahon, tapus ang duha ka tuig, nga ang iyang mga tinae nangahabwa tungod sa iyang sakit, ug siya namatay sa mangil-ad nga mga balatian. Ug ang iyang katawohan wala magsunog alang kaniya, sama sa pagsunog sa iyang mga amahan.r{]Ug sa tapus niining tanan gihampak siya ni Jehova sa iyang mga tinae sa usa ka sakit nga walay kaayohan.gUg siya nagabutang sa mga maghuhukom sa yuta sa tanang mga kinutaang ciudad sa Juda, sa usa ug usa ka ciudad.e=CUg si Josaphat nagpuyo sa Jerusalem: ug migula siya pag-usab ngadto sa taliwala sa katawohan sukad sa Beer-seba ngadto sa kabungtoran sa Ephraim, ug gidala sila pagbalik ngadto kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan.:<mApan bisan pa niini may mga maayong mga butang nga nakita diha kanimo, niana imong gikuha ang Asherim gikan sa yuta ug gibutang mo ang imong kasingkasing sa pagpangita sa Dios.!;;Ug si Jehu ang anak nga lalake ni Hanani nga manalagna migula sa pagsugat kaniya, ug miingon kang Josaphat nga hari: Motabang ba ikaw sa dautan, ug mahagugma kanila nga nagadumot kang Jehova? tungod niining butanga ang kaligutgut anaa sa ibabaw nimo gikan sa atubangan ni Jehova._: 9Ug si Josaphat ang hari sa Juda mipauli ngadto sa iyang balay sa Jerusalem sa kalinaw.T9!"Ug ang gubat misamot niadtong adlawa: apan ang hari sa Israel nagpabilin sa iyang carro batok sa mga Sirianhon hangtud nga nagasingabut na ang kahaponon; ug sa hapit nang mosalop ang adlaw siya namatay.8!Ug may usa ka tawo nga mibusog sa iyang pana sa panaghap, ug gitaroyan ang hari sa Israel sa kinataliwad-an sa tinakduan sa iyang kutamaya: mao nga siya miingon sa mamilino sa carro: Kupti ako, ug dad-a gawas sa panon; kay hilabihan kadaku ang akong pagkasamad.7% Ug nahitabo, nga sa pagkakita sa mga capitan sa mga carro nga kadto dili mao ang hari sa Israel, nga sila wala mopadayon sa paggukod kaniya.6/Ug nahitabo, nga sa nakita sa mga capitan sa mga carro si Josaphat, sila ming-ingon: Kana mao ang hari sa Israel. Busa sila ming-atubang aron sa pagpakig-away batok kaniya: apan si Josaphat mitu-aw, ug si Jehova mitabang kaniya; ug ang Dios nagpapahawa kanila gikan kaniya.+5OKaron ang hari sa Siria nagsugo sa mga capitan sa iyang mga carro, ug iyang giingon: Ayaw pagpakig-away sa diyutay ni sa daku, kondili ang hari sa Israel lamang.T4!Ug ang hari sa Israel namulong kang Josaphat: Ako dili magapaila, ug moadto ako sa gubat; apan isul-ob mo ang imong hataas nga mga kupo. Busa ang hari sa Israel wala magpaila; ug nangadto sila sa gubat.]33Busa ang hari sa Israel ug si Josaphat ang hari sa Juda ming-adto sa Ramoth-galaad.(2IUg si Micheas miingon: Kong ikaw mobalik man gayud sa pakigdait, si Jehova wala makasulti kanako. Ug siya miingon: Pamati, kamong mga katawohan, kamong tanan.A1{Ug ingna: Kini mao ang gipamulong sa hari: Ibalhog kining tawohana sa bilanggoan, ug pakan-a siya sa tinapay sa kasakit ug sa tubig sa kasakit, hangtud nga ako mahibalik sa pakigdait.30_Ug ang hari sa Israel miingon. Kuhaa ninyo si Micheas, ug dad-a siya ngadto pagbalik kang Amon ang gobernador sa ciudad, ug ngadto kang Joas ang anak nga lalake sa hari;/5Ug si Micheas miingon: Ania karon, makita mo nianang adlawa, kong ikaw mosulod ngadto sa kinasuloran nga lawak aron sa pagtago sa imong kaugalingon.;.oUnya si Sedechias ang anak nga lalake ni Chenaana miduol, ug gitamparos si Micheas sa aping, ug miingon: Diin moadto ang Espiritu ni Jehova gikan kanako sa pagpakigsulti kanimo?%-CBusa, ania karon, si Jehova nagbutang ug usa ka bakakong espiritu sa baba niining imong mga manalagna; ug si Jehova namulong sa kadautan mahitungod kanimo.I, Ug siya miingon: Ako mopanaw, ug mahimong usa ka bakakong espiritu sa baba sa tanan niyang mga manalagna. Ug siya miingon: Ikaw magahaylo kaniya, ug makadaug usab, lakaw, ug buhata ang ingon.'+GUg may usa ka espiritu nga migula, ug mitindog sa atubangan ni Jehova, ug miingon: Ako ang mohaylo kaniya. Ug si Jehova miingon kaniya: Sa unsa bang paagiha?J* Ug si Jehova miingon: Kinsa ang mohaylo kang Achab nga hari sa Israel, aron siya moadto ug magpukan sa Ramoth-galaad? Ug ang usa namulong niining paagiha, ug ang lain namulong nianang paagiha.P)Ug si Micheas miingon: Busa pamati kamo sa pulong ni Jehova: Nakita ko si Jehova nga nagalingkod sa iyang trono, ug ang tanang mga panon sa langit nanagbarug sa iyang toong kamot ug sa walang kamot.(/Ug ang hari sa Israel miingon kang Josaphat: Wala ba ako magsugilon kanimo nga siya dili motagna sa maayo mahitungod kanako, kondili sa kadautan?v'eUg siya miingon: Nakita ko ang tibook Israel nga nagakatibulaag ibabaw sa kabukiran, ingon sa mga carnero nga walay magbalantay ug si Jehova miingon: Kini walay agalon; papaulia ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balay sa pakigdait. &9Ug ang hari miingon kaniya: Makapila ba ako magpapanumpa kanimo nga ikaw dili magsulti kanako sa bisan unsa kondili sa kamatuoran sa ngalan ni Jehova?g%GUg sa paghiadto niya sa hari, ang hari miingon kaniya: Micheas, moadto ba kami sa Ramoth-galaad aron sa pagpakiggubat, kun magapugong ba ako? Ug siya miingon: Lakaw kamo ug pagmauswagon; ug sila igatugyan sa inyong kamot.w$g Ug si Micheas miingon: Ingon nga si Jehova buhi, unsay gipamulong sa akong Dios, kana maoy akong igapamulong.$#A Ug ang sulogoon nga miadto sa pagtawag kay Micheas misulti kaniya, sa pag-ingon: Ania karon, ang mga pulong sa mga manalagna nagaasoy sa maayo sa hari ingon sa usa ka baba: busa himoa nga ang imong pulong, ako nangaliyupo kanimo, nga mahimong sama sa ila, ug magsulti ikaw sa maayo.-"S Ug ang tanang mga manalagna nanagpanagna sa ingon nga nanag-ingon: Lakaw ngadto sa Ramoth-galaad, ug pagmauswagon; kay si Jehova magatugyan niana sa kamot sa hari.T!! Ug si Sedechias ang anak nga lalake ni Chenaana naghimo kaniya ug mga sungay nga puthaw, ug miingon: Kini mao ang giingon ni Jehova: Uban niini ikaw magadasmag sa mga Sirianhon hangtud nga sila mahurot. ) Karon ang hari sa Israel ug si Josaphat ang hari sa Juda nanaglingkod ang tagsatagsa sa iyang trono, nagsul-ob sa ilang mga hataas nga kupo, ug sila nanaglingkod sa hawan nga dapit diha sa ganghaan sa Samaria; ug ang tanang mga manalagna nanagpanagna sa ilang atubangan.~uUnya ang hari sa Israel mitawag sa usa ka eunuco ug miingon: Dad-a sa madali si Micheas ang anak nga lalake ni Imla.MUg ang hari sa Israel miingon kang Josaphat: Ania pay usa ka tawo nga kaniya kita magpakisayud kang Jehova: apan ako nagadumot kaniya; kay siya wala magpanagna sa maayo mahitungod kanako, apan kanunay sa kadautan: kini mao si Micheas ang anak nga lalake ni Imla. Ug si Josaphat miingon: Ayaw pagpasultiha ang hari sa ingon.wApan si Josaphat miingon: Wala ba dinhi ing usa ka manalagna ni Jehova, gawas kanila , aron kita magpakisayud kaniya?~uUnya gitigum sa hari sa Israel ang mga manalagna, upat ka gatus ka tawo, ug miingon kanila: Moadto ba kami sa Ramoth-galaad aron sa pagpakiggubat, kun magapugong ba ako? Ug sila ming-ingon: Lakaw: kay ang Dios magatugyan niana sa kamot sa hari.oWUg si Josaphat miingon sa hari sa Israel: Pakisayud una, ako nangaliyupo kanimo, sa pulong ni Jehova.Ug si Achab nga hari sa Israel miingon kang Josaphat nga hari sa Juda: Mouban ka ba kanako ngadto sa Ramoth-galaad? Ug siya mitubag kaniya: Ako ingon man ikaw, ug ang akong katawohan ingon man ang imong katawohan; ug kami makighiusa kanimo sa gubat.zmUg sa tapus sa pila ka mga tuig siya miadto kang Achab sa Samaria. Ug giihawan siya ni Achab ug mga carnero ug mga vaca nga daghan kaayo, ug alang sa katawohan nga diha uban kaniya, ug giagda siya aron mouban kaniya ngadto sa Ramoth-galaad. ]~d}}#|{{yy&x4vut@sriqqpzo&mllkk-j;iFhgfedc4bN``_F^]\[[ZsYmXX5WVVoUTTSMRQiPQONN-LKKMIHGFPEDCC BA@??+>==<};:988 6543211/F..t-9,, +C*)(''D&G%`$$S#""!) ={cOI&/K'n>  N , ^;S]%9CBusa sila naghimo ug usa ka sugo aron sa pagpahibalo sa tibook Israel, sukad sa Beer-seba bisan ngadto sa Dan, nga sila umanha aron sa pagsaulog sa pasko kang Jehova, ang Dios sa Israel, didto sa Jerusalem: kay wala nila sauloga kana sa igong gidaghanon sa paagi sumala sa nahasulat.N8Ug ang butang matarung sa mga mata sa hari ug sa tibook katilingban.c7?Kay sila wala makasaulog niadtong panahona, tungod kay ang mga sacerdote wala pa managbalaan sa ilang kaugalingon sa igo nga gidaghanon, ni managkatigum ang katawohan sa ilang kaugalingon sa tingub didto sa Jerusalem.6Kay ang hari nagpakitambag, ug ang iyang mga principe ug ang tibook katilingban sa Jerusalem, sa pagsaulog sa pasko sa ikaduhang bulan.d5 CUg gipaadtoan ni Ezechias ang tibook Israel ug Juda, ug gisulatan usab ang mga taga-Ephraim ug mga taga-Manases, nga umadto sila sa balay ni Jehova sa Jerusalem, aron sa pagsaulog sa pasko ni Jehova, ang Dios sa Israel.4$Ug si Ezechias nalipay ug ang tibook katawohan, tungod niana nga giandam sa Dios alang sa katawohan: kay ang butang gibuhat sa madali.{3o#Ug ang mga halad-nga-sinunog usab daghan kaayo, lakip ang tambok sa mga halad-sa-pakigdait, ug uban sa mga halad-nga-ilimnon alang sa tagsatagsa ka halad-nga-sinunog. Busa ang pag-alagad sa balay ni Jehova gipahamutang sa maayong pagkahikay. 2"Apan ang mga sacerdote diyutay ra kaayo, mao nga sila wala makapanit sa tanang mga halad-nga-sinunog: usab ang ilang mga igsoon nga mga Levihanon mingtabang kanila, hangtud nga ang buhat natapus, ug hangtud nga ang uban nga mga sacerdote nanagpabalaan sa ilang kaugalingon; kay ang mga Levihanon labi pang matarung sa kasingkasing sa pagbalaan sa ilang kaugalingon kay sa mga sacerdote.c1?!Ug ang mga hinalad nga mga butang may unom ka gatus nga vaca ug totolo ka libong carnero.l0Q Ug ang gidaghanon sa mga halad-nga-sinunog nga gidala sa katilingban may kapitoan ka lakeng vaca, usa ka gatus ka carnerong lake, ug duha ka gatus nga nating carnero: kining tanan alang sa usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova.t/aUnya si Ezechias mitubag ug miingon: Karon kamo nanagpahinungod sa inyong kaugalingon alang kang Jehova; dumuol ug magdala sa mga halad ug sa mga halad-sa-pasalamat ngadto sa balay ni Jehova. Ug ang katilingban nanagdala sa mga halad ug sa mga halad-sa-pasalamat; ug ingon sa kadaghanon niadtong may kasingkasing nga mahinatagon nagdala sa mga halad-nga-sinunog..5Labut pa si Ezechias nga hari ug ang mga principe mingsugo sa mga Levihanon sa pag-awit sa mga pagdayeg kang Jehova uban sa mga pulong ni David, ug ni Asaph nga manalagna. Ug sila nanag-awit sa mga pagdayeg inubanan sa kalipay, ug ilang giduko ang ilang mga ulo ug nanagsimba.-Ug sa natapus na nila ang paghalad, ang hari ug ang tanan nga diha uban kaniya nanagyukbo sa ilang kaugalingon ug nanagsimba.A,{Ug ang tibook katilingban mingsimba, ug ang mga mag-aawit nanag-awit, ug ang mga nanagdala sa trompeta nanagpatunog; kining tanan nagpadayon hangtud nga natapus ang halad-nga-sinunog.p+YUg si Ezechias nagsugo sa paghalad sa halad-nga-sinunog ibabaw sa halaran. Ug sa nasugdan na ang halad-nga-sinunog, ang awit alang kang Jehova gisugdan usab, ug ang mga trompeta, duyog sa mga tulonggon ni David nga hari sa Israel.u*cUg ang mga Levihanon nanagtindog uban sa mga tulonggon ni David, ug ang mga sacerdote uban sa mga trompeta.0)YUg iyang gipahamutang ang mga Levihanon sulod sa balay ni Jehova uban sa mga piyangpiyang, uban sa mga kinuldasan nga tulonggon, ug uban sa mga alpa, sumala sa sugo ni David, ug ni Gad nga manalagna sa hari, ug ni Nathan nga manalagna; kay ang sugo iya ni Jehova pinaagi sa iyang mga manalagna.,(QUg gipatay kini sa mga sacerdote, ug ilang gihimo ang usa ka halad-tungod-sa-sala uban sa dugo niini ibabaw sa halaran, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa tibook Israel; kay ang hari nagsugo nga ang halad-nga-sinunog ug ang halad-tungod-sa-sala pagahimoon alang sa tibook Israel.5'cUg ilang gidala sa duol ang mga lakeng kanding alang sa halad-tungod-sa-sala sa atubangan sa hari ug sa katilingban; ug ilang gibutang ang ilang mga kamot sa ibabaw niini. &9Busa ilang gipatay ang mga lakeng vaca, ug gidawat sa mga sacerdote ang dugo, ug gisablig kini ibabaw sa halaran: ug ilang gipatay ang mga lake nga carnero ug gisablig ang dugo ibabaw sa halaran: ilang gipatay usab ang mga nating carnero, ug gisablig ang dugo ibabaw sa halaran.Y%+Ug sila nagdala ug pito ka lakeng vaca, ug pito ka lakeng carnero, ug pito ka nating carnero, ug pito ka lakeng kanding alang sa halad-tungod-sa-sala alang sa gingharian, ug alang sa dapit nga puloy-anan ug alang sa Juda. Ug iyang gisugo ang mga sacerdote ang mga anak nga lalake ni Aaron sa paghalad niini ibabaw sa halaran ni Jehova.$Unya si Ezechias nga hari mibangon pagsayo, ug gitigum ang mga principe sa ciudad, ug mitungas ngadto sa balay ni Jehova.C#Labut pa ang tanang mga sudlanan nga gisalikway ni hari Achaz sa iyang paghari sa nakalapas siya, among giandam ug gibalaan; ug, ania karon, sila anaa sa atubangan sa halaran ni Jehova.,"QUnya ming-adto sila kang Ezechias nga hari sulod sa palacio , ug ming-ingon: Among gihinloan ang tibook balay ni Jehova, ug ang halaran sa halad-nga-sinunog, uban ang tanang mga sudlanan didto, ug ang lamesa sa tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, lakip ang tanang mga sudlanan didto.!7Karon sila nagsugod sa nahaunang adlaw sa nahaunang bulan aron sa pagpaputli, ug sa ikawalong adlaw sa bulan ming-adto sila sa alagianan ni Jehova; ug ilang gipaputli ang balay ni Jehova sulod sa walo ka adlaw: ug sa ikanapulo ug unom ka adlaw sa nahaunang bulan ilang gitapus.; oUg ang mga sacerdote mingsulod ngadto sa kinasulorang dapit sa balay ni Jehova, aron sa paghinlo niana, ug gidala sa gawas ang tanang mga kahugawan nga ilang nakita diha sa templo ni Jehova ngadto sa sawang sa balay ni Jehova. Ug ang mga Levihanon mingkuha niana aron dad-on kana ngadto sa sapa sa Cedron.CUg ilang gitigum ang ilang mga kaigsoonan ug nagpabalaan sa ilang kaugalingon, ug nanulod, sumala sa sugo sa hari pinasikad sa mga pulong ni Jehova, aron sa paghinlo sa balay ni Jehova.Ug sa mga anak nga lalake ni Heman, si Jehiel ug si Semei, ug sa mga anak nga lalake ni Jeduthun, si Semaias, ug si Uziel.  Ug sa mga anak nga lalake ni Elisaphan, si Simri ug si Jeiel; ug sa mga anak nga lalake ni Asaph, si Zacharias ug si Matanias;y Unya ang mga Levihanon mingtindog, si Mahat, ang anak nga lalake ni Amasai, ug si Joel ang anak nga lalake ni Azarias, sa mga anak nga lalake sa mga Coathnon; ug sa mga anak nga lalake ni Merari, si Cis ang anak nga lalake ni Abdi, ug si Azarias ang anak nga lalake ni Jehaleleel; ug sa mga Gersonhon, si Joah ang anak nga lalake ni Sima, ug si Eden anak nga lalake ni Joah;\1 Mga anak ko nga lalake, ayaw na pagmapasinagdanon karon; kay si Jehova nagpili kaninyo sa pagtindog sa atubangan niya, aron sa pag-alagad kaniya, ug nga kamo mahimong iyang mga alagad, ug magasunog sa incienso.0Y Karon kini ania sa akong kasingkasing ang paghimo sa usa ka tugon uban kang Jehova, ang Dios sa Israel, aron nga ang iyang mabangis nga kasuko ipasimang gikan kanato.>u Kay ania karon, ang atong mga amahan nangapukan pinaagi sa pinuti, ug ang atong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye ug ang atong mga asawa anaa sa pagkabinihag tungod niini.hIBusa ang kaligutgut ni Jehova anaa sa ibabaw sa Juda ug Jerusalem, ug iyang gitugyan sila nga igatugpo-tugpo, aron mahimong usa nga makapahibulong, ug usa ka talamayon nga pagasutsutan, sumala sa nakita sa inyong mga mata.U#Ila usab nga gitakpan ang mga pultahan sa mga alagianan, ug gipamalong ang mga lamparahan, ug wala managsunog sa incienso ni managhalad sa mga halad-nga-sinunog sa balaang dapit ngadto sa Dios sa Israel.a;Kay ang atong mga amahan nanagpakalapas, ug nanagbuhat niadtong dautan sa mga mata ni Jehova nga atong Dios, ug mingsalikway kaniya, ug gilingiw nila ang ilang mga nawong gikan sa puloy-anan ni Jehova, ug nanalikod.b=Ug miingon kanila: Patalinghugi ako, kamong mga Levihanon; karon balaana ninyo ang inyong mga kaugalingon, balaana ang balay ni Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan, ug ipagawas ang kahugawan gikan sa balaang dapit.}Ug iyang gidala sa sulod ang mga sacerdote ug mga Levihanon, ug gitigum sila pagtingub sa halapad nga dapit sa silangan. Siya sa pahaunang tuig sa iyang paghari, sa nahaunang bulan, iyang giablihan ang mga pultahan sa balay ni Jehova, ug gipaayo kini.zmUg siya nagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat ni David nga iyang amahan.c ASi Ezechias nagsugod paghari sa may kaluhaan ug lima ka tuig ang iyang panuigon; ug siya naghari sulod sa kaluhaan ug siyam ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Abia, anak nga babaye ni Zacharias.ykUg si Achaz natulog uban sa iyang mga amahan, ug ilang gilubong siya didto sa ciudad, bisan sa Jerusalem; kay wala nila dad-a siya ngadto sa mga lubnganan sa mga hari sa Israel: ug si Ezechias ang iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.,QKaron ang uban sa iyang mga buhat, ug ang tanan sa iyang mga dalan, sinugdan ng katapusan, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga hari sa Juda ug sa Israel.I Ug sa tagsatagsa ka ciudad sa Juda siya naghimo sa hatag-as nga mga dapit aron sa pagsunog sa incienso ngadto sa laing mga dios, ug naghagit sa kasuko ni Jehova, ang Dios sa iyang mga amahan,i KUg gitigum ni Achaz ang mga sudlanan sa balay sa Dios, ug gidugmok ang mga sudlanan sa balay sa Dios, ug gitakpan ang mga pultahan sa balay ni Jehova; ug gihimoan siya ug mga halaran niya sa tagsatagsa ka suok sa Jerusalem. -Kay siya naghalad sa mga dios sa Damasco, nga mingdaug kaniya: ug siya miingon: Tungod kay ang mga dios sa mga hari sa Siria mingtabang kanila, tungod niini , ako magahalad kanila, aron sila motabang kanako. Apan sila mao ang nahimong kapildihan niya, ug sa tibook Israel.t aUg sa panahon sa iyang pagkaguol, siya milapas pa gayud batok kang Jehova, kining maong hari nga si Achaz.C Kay gikuha ni Achaz ang usa ka bahin gikan sa balay ni Jehova, ug gikan sa balay sa hari, ug sa mga principe, ug gihatag kini ngadto sa hari sa Asiria: apan kini wala makatabang kaniya.u cUg si Tilgath-pilneser nga hari sa Asiria miadto kaniya, ug nagpaguol kaniya, apan wala magpabaskug kaniya.3_Kay gipaubos ni Jehova ang Juda tungod kang Achaz nga hari sa Israel; kay siya naghimo sa kagawian nga pagpatuyang sa Juda, ug nakalapas ug daku gayud batok kang Jehova.7gAng mga Filistehanon usab mingsulong sa mga ciudad, sa kapatagan, ug ang sa Habagatan sa Juda, ug nagkuha sa Beth-semes, ug ang Ajalon, ug ang Gederoth, ug ang Socho lakip ang mga lungsod niana, ug ang Timna lakip ang mga lungsod niana, ang Gimzo usab ug ang mga lungsod niana: ug sila mingpuyo didto.c?Kay ang mga Edomhanon ming-abut pag-usab ug mingdaug sa Juda, ug nakadala ug mga binihag.iKNiadtong panahona si Achaz nga hari nagpadala ngadto sa mga hari sa Asiria sa pagtabang kaniya.>uUg ang mga tawo nga gipanghisgutan sa ngalan mingtindog, ug gidala ang mga binihag, ug gikan sa mga butang nga inagaw, gisul-oban ang walay saput kanila, ug gipabistihan sila, ug gipasapinan sila, ug gihatagan sila sa pagkaon ug pag-inum, ug gidihogan sila, ug gitungtong sa mga asno ang mga maluyahon kanila, ug gidala sila ngadto sa Jerico, ang ciudad sa mga palma, ngadto sa ilang mga kaigsoonan: unya sila namalik ngadto sa Samaria.Busa gibiyaan sa mga tawong may hinagiban ang mga binihag ug ang mga sinakmit sa atubangan sa mga principe ug sa tibook nga katilingban./ Ug miingon kanila: Dili kamo magdala sa mga binihag nganhi: kay inyong gitinguha ang makahatag kanamo sa usa ka kalapasan batok kang Jehova, aron sa pagdugang sa among mga sala ug sa among kalapasan; kay ang among kalapasan daku, ug may mabangis nga kasuko batok sa Israel.) Unya may pipila sa mga pangulo sa mga anak sa Ephraim, si Azarias anak nga lalake ni Johanan, si Berechias anak nga lalake ni Mesillemoth, ug si Ezechias anak nga lalake ni Sallum, ug si Amasa anak nga lalake ni Hadlai, nanindog batok kanila nga nangabut gikan sa gubat.6e Busa karon patalinghugi ako, ug ipadala pagbalik ang mga binihag, nga inyong nabihag gikan sa inyong mga kaigsoonan; kay ang mabangis nga kaligutgut ni Jehova anaa kaninyo.uc Ug karon kamo nagtinguha sa paghimo sa mga anak sa Juda ug sa Jerusalem nga mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye alang kaninyo: apan wala ba diha kaninyoy mga kalapasan sa inyong kaugalingon batok kang Jehova nga inyong Dios?o~W Apan usa ka manalagna ni Jehova didto, kansang ngalan mao si Obed: ug migula siya aron sa pagtagbo sa panon nga miadto sa Samaria, ug miingon kanila: Ania karon, tungod kay si Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan, nasuko batok sa Juda, iyang gitugyan sila nganha sa inyong kamot, ug inyong gipamatay sila uban sa usa ka kasuko nga milanog ngadto sa langit. } Ug ang mga anak sa Israel nanagdala sa binihag nga gikan sa ilang mga kaigsoonan duha ka gatus ka libo, mga babaye, mga anak nga lalake, ug mga anak nga babaye, ug mingdala usab sa daghan nga mga inagaw gikan kanila, ug gidala ang inagaw ngadto sa Samaria.7|gUg si Zichri, usa ka gamhanang tawo sa Ephraim, mipatay kang Maasias nga anak nga lalake sa hari, ug kang Azricam ang magbubuot sa balay, ug kang Elcana ang ikaduha sa hari.g{GKay si Peka nga anak nga lalake ni Remalias nakapatay didto sa Juda sa usa ka gatus ug kaluhaan ka libo sa usa ka adlaw, silang tanan mga tawong maisug; tungod kay ilang gitalikdan si Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan.;zoBusa si Jehova nga iyang Dios nagtugyan kaniya ngadto sa kamot sa hari sa Siria; ug ilang gidaug siya, ug nagdala gikan sa mga iya sa usa ka dakung panon nga mga binihag, ug gidala sila ngadto sa Damasco. Ug siya usab gitugyan ngadto sa kamot sa hari sa Israel, nga midaug kaniya sa usa ka dakung kamatay.y)Ug siya mihalad ug nagsunog sa incienso sa hatag-as nga mga dapit, ug ibabaw sa kabungtoran, ug sa ilalum sa tagsatagsa ka malunhaw nga kahoy.kxOLabut pa siya nagsunog sa incienso didto sa walog sa anak nga lalake ni Hinom, ug gisunog ang iyang mga anak sa kalayo, sumala sa mga dulumtanan sa mga nasud nga gihinginlan ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel.wKondili siya naglakat sa mga dalan sa mga hari sa Israel, ug naghimo usab sa mga tinunaw nga mga larawan alang sa mga Baal.iv MSi Achaz may kaluhaan ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa napulo ug unom ka tuig sa Jerusalem: ug wala niya buhata kadtong matarung sa mga mata ni Jehova, sama kang David nga iyang amahan;%uC Ug si Joatham natulog uban sa iyang mga amahan, ug ilang gilubong siya didto sa ciudad ni David: ug si Achaz nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya. tSiya may kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari, ug naghari sulod sa napulo ug unom ka tuig sa Jerusalem.OsKaron ang uban nga mga buhat ni Joatham, ug ang tanan niyang mga buhat, ug ang tanan niyang mga gubat ug ang iyang mga dalan, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga hari sa Israel ug sa Juda.rBusa si Joatham nahimong gamhanan, tungod kay siya nagpahamutang sa iyang mga dalan sa atubangan ni Jehova nga iyang Dios.hqISiya nakig-away usab batok sa hari sa mga anak sa Ammon, ug midaug batok kanila. Ug ang mga anak sa Ammon minghatag kaniya sa maong tuig sa usa ka gatus ka talento nga salapi, ug napulo ka libo ka takus nga trigo ug napulo ka libo ka takus sa caebada. Sa maong gidaghanon ang mga anak sa Ammon minghatag kaniya, sa ikaduhang tuig usab, ug sa ikatolo. pLabut pa siya nagtukod sa mga ciudad sa kabungtoran sa Juda, ug diha sa mga kalasangan siya nagtukod sa mga castello ug mga torre.oIyang gitukod ang sa naibabaw nga pultahan sa balay ni Jehova, ug sa ibabaw sa kuta sa Ophel siya nagtukod ug daghan kaayo.Zn-Ug iyang gibuhat kadtong matarung sa mga mata ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat sa iyang amahan nga si Uzzias: apan siya wala sumulod sa templo ni Jehova. Ug ang katawohan nagbuhat pa gayud sa mangil-ad.[m 1Si Joatham may kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa napulo ug unom ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Jerusa anak nga babaye ni Sadoc.~luBusa si Uzzias natulog uban sa iyang mga amahan; ug ilang gilubong siya uban sa iyang mga amahan sa patag nga lubnganan nga ila sa mga hari; kay sila ming-ingon: Siya usa ka sanlahon: ug si Joatham nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.k}Karon ang uban nga mga buhat ni Uzzias, sinugdan ug katapusan, gisulat ni Isaias nga manalagna, anak nga lalake ni Amos.=jsUg si Uzzias nga hari maoy usa ka sanlahon hangtud sa adlaw sa iyang kamatayon, ug nagpuyo sa usa ka linain nga balay, tungod kay usa man ka sanlahon; kay siya giputol gikan sa balay ni Jehova: ug si Joatham nga iyang anak nga lalake maoy nagdumala diha sa balay sa hari, nagmaghuhukom sa katawohan sa yuta. i Ug si Azarias ang labawng sacerdote, ug ang tanang mga sacerdote, mingtan-aw kaniya, ug, tan-awa, siya may sanla diha sa iyang agtang, ug ilang gipagula siya sa pagdali gikan didto; oo, siya gayud ang midali paggula, tungod kay si Jehova naghampak kaniya.h1Unya si Uzzias nasuko; ug siya may usa ka incensario diha sa iyang kamot aron sa pagsunog sa incienso; ug samtang nga nasuko pa siya sa mga sacerdote, ang sanla migula sa iyang agtang diha sa atubangan sa mga sacerdote sulod sa balay ni Jehova, tupad sa halaran sa incienso. gUg sila mingsukol kang Uzzias nga hari, ug ming-ingon kaniya: Kana dili katungdanan nimo, Uzzias, ang pagsunog sa incienso kang Jehova, kondili sa mga sacerdote ang mga anak nga lalake ni Aaron, nga gipanggahin alang sa Dios aron sa pagsunog sa incienso: gumula ka gikan sa balaan nga puloy-anan; kay ikaw nakalapas; dili kana alang sa imong kadungganan nga gikan kang Jehova nga Dios.fUg si Azarias nga sacerdote, minunot kaniya, ug uban kaniya ang kawaloan ka sacerdote ni Jehova, nga mga maisug nga tawo:e}Apan sa nalig-on na siya, ang iyang kasingkasing nagmapahitas-on, mao nga siya naghimo sa mangil-ad, ug siya nakalapas batok kang Jehova nga iyang Dios; kay miadto siya sa templo ni Jehova aron sa pagsunog sa incienso ibabaw sa halaran sa incienso.OdUg iyang gihimo sa Jerusalem ang mga maquina, minugna sa batid nga mga tawo, nga igabutang sa mga torre ug ibabaw sa mga torre sa mga pamag-ang, diin himoa ang mga pagpana ug mga pangbuno sa mga bato. Ug ang iyang ngalan nabantug sa bisan diin; kay siya gitabangan sa katingalahan gayud nga paagi , hangtud nga siya nalig-on.=csUg si Uzzias nag-andam alang kanila, bisan alang sa tibook panon, mga taming, ug mga bangkaw, ug mga salokot, ug mga saput nga hiningbis, ug mga pana, ug mga bato nga igsasaplong.Mb Ug ilalum sa ilang kamot mao ang usa ka kasundalohan, nga totolo ka gatus ka libo ug pito ka libo ug lima ka gatus, nga nakiggubat uban sa dakung gahum, aron sa pagtabang sa hari batok sa kaaway.a Ang tibook nga gidaghanon sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, bisan ang mga tawong maisug, may duha ka libo ug unom ka gatus.`! Labut pa si Uzzias may usa ka kasundalohan sa mga tawo nga iggugubat, nga nagagula sa pagpakiggubat sa pinanon, sumala sa gidaghanon sa ilang pag-ihap nga gihimo ni Jehiel ang kalihim ug si Maasias nga punoan, ilalum sa kamot ni Hananias, usa sa mga capitan sa hari.@_y Ug siya nagtukod ug mga torre didto sa kamingawan, ug nagbuhat sa daghang mga atabay, kay daghan siyang panon sa vaca; sa kinaubsan nga yuta usab ug sa kapatagan: ug siya may mga mag-uuma ug mga magbalantay sa kaparrasan sa kabukiran ug sa mga mabungaon nga mga kaumahan; kay siya mahigugmaon sa pagkamag-uuma.^1 Labut pa gitukod ni Uzzias ang mga torre sa Jerusalem sa nasikohang ganghaan, ug sa walog nga ganghaan, ug sa likoanan sa kuta , ug gikutaan kini.M]Ug ang mga Ammonhanon nanag-buhis kang Uzzias: ug ang iyang ngalan nabantug ngadto sa halayong dapit bisan ngadto sa alagianan sa pagsulod mo sa Egipto; kay siya nagtubo sa pagkamakusganon gayud. \Ug ang Dios mitabang kaniya batok sa mga Filistehanon, ug batok sa mga Arabianhon nga nagpuyo sa Gur-baal, ug sa mga taga-Meunim.Z[-Ug siya miadto ug nakiggubat batok sa mga Filistehanon, ug gilumpag ang kuta sa Gath, ug ang kuta sa Jabnia, ug ang kuta sa Asdod; ug iyang gitukod ang mga ciudad sa kayutaan sa Asdod, ug sa mga Filistehanon.`Z9Ug nagpadayon siya sa iyang kaugalingon sa pagpangita sa Dios sa mga adlaw ni Zacharias, nga may salabutan sa panan-awon sa Dios: ug sa kadugayon nga siya nangita kang Jehova, ang Dios naghimo kaniya nga mauswagon.{YoUg iyang gibuhat kadtong matarung sa mga mata ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat ni Amasias nga iyang amahan.NXNapulo ug unom ka tuig ang panuigon ni Uzzias sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa kalim-an ug duha ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Jecholia, sa Jerusalem.sW_Iyang gitukod ang Eloth, ug giuli kini sa Juda, sa human niana ang hari natulog uban sa iyang mga amahan.!V =Ug gikuha sa tibook katawohan sa Juda si Uzzias, nga may napulo ug unom ka tuig ang panuigon, ug gihimo siyang hari ilis sa iyang amahan nga si Amasias.UUg ilang gidala siya pagbalik nga gitungtong ibabaw sa mga kabayo, ug gilubong siya uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad sa Juda.T}Karon sukad sa panahon nga si Amasias misimang gikan sa pagnunot kang Jehova sila naghimo ug usa ka pagsabutsabut sa tago batok kaniya sa Jerusalem; ug siya mikalagiw ngadto sa Lachis: apan ilang gipaadtoan siya didto sa Lachis ug didto siya patya.S+Karon ang uban nga mga buhat ni Amasias, sinugdan ug katapusan, ania karon, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga hari sa Juda ug sa Israel?4RaUg si Amasias anak nga lalake ni Joas nga hari sa Juda mipuyo pa sulod sa napulo ug lima ka tuig tapus sa kamatayon ni Joas anak nga lalake ni Joachaz nga hari sa Israel.pQYUg iyang gikuha ang tanang bulawan ug salapi, ug ang tanang mga sudlanan nga hingpalgan diha sa balay sa Dios nga diha kang Obed-edom, ug ang mga bahandi sa balay sa hari, mga tawo nga gipatinga usab, ug mipauli ngadto sa Samaria.3P_Ug gikuha ni Joas nga hari sa Israel si Amasias nga hari sa Juda, ang anak nga lalake ni Joas, ang anak nga lalake ni Joachaz, sa Beth-semes, ug gidala siya ngadto sa Jerusalem, ug gigun-ob ang kuta sa Jerusalem, sukad sa ganghaan sa Ephrain ngadto sa nasikohang ganghaan, upat ka gatus ka maniko,&OEUg ang Juda nahimutang sa hilabihan kangil-ad nga kahimtang sa atubangan sa Israel; ug sila nangalagiw ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balong-balong.%NCBusa si Joas nga hari sa Israel miadto; ug siya ug si Amasias hari sa Juda nanagtinan-away ang usa ug usa sa nawong didto sa Beth-semes, nga sakup sa Juda.;MoApan si Amasias dili buot nga magpatalinghug; kay kadto gikan sa Dios, aron iyang itugyan sila ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway , tungod kay sila nangita sa mga dios sa Edom.pLYIkaw miingon: Ania karon, imong gihampak ang Edom; ug ang imong kasingkasing nagbayaw kanimo sa pagpagarbo: pabilin ka karon sa balay, nganong nagahagit ka sa imong kadautan, aron ikaw mapukan, bisan ikaw, ug ang Juda uban kanimo?QKUg si Joas nga hari sa Israel nagpaadto kang Amasias nga hari sa Juda, nga nagaingon: Ang tunok nga didto sa Libano gipadala ngadto sa cedro nga didto sa Libano, nga nagaingon. Ipaasawa ang imong anak nga babaye sa akong anak nga lalake: ug didtoy miagi nga usa ka ihalas nga mananap nga didto sa Libano, ug gitumban ang tunok.bJ=Unya si Amasias nga hari sa Juda nagpakitambag, ug gipaadtoan si Joas, anak nga lalake ni Joachaz ang anak nga lalake ni Jehu, nga hari sa Israel, nga nagaingon: Umari ka, magtinan-away kita ang usa ug usa sa nawong.PIUg nahitabo, sa nakigsulti siya kaniya, nga ang hari miingon kaniya: Naghimo ba kami kanimo nga magtatambag sa hari? Hunong; ngano bang pagahampakon ka? Busa ang manalagna mihunong, ug miingon: Ako nahibalo nga ang Dios nagtinguha sa paglaglag kanimo, tungod kay ikaw nagbuhat niini, ug wala magpatalinghug sa akong pagtambag?}HsMao nga ang kasuko ni Jehova misalaub batok kang Amasias, ug iyang gipasugoan siya sa usa ka manalagna, nga miingon kaniya: Nganong nangita ikaw sa mga dios sa katawohan, nga wala makaluwas sa ilang kaugalingong katawohan gikan sa imong kamot?5GcKaron nahitabo, sa tapus nga si Amasias miabut gikan sa pagpamatay sa mga Edomhanon, nga iyang gidala ang mga dios sa mga anak sa Seir, ug iya kining gipahamutang aron mahimo kini nga iyang mga dios, ug nagyukbo siya sa iyang kaugalingon sa atubangan niini, ug nagsunog sa mga incienso alang kanila.F Apan ang mga tawo sa kasundalohan nga gipasibug ni Amasias, nga sila dili mag-uban kaniya ngadto sa gubat, misulong sa mga ciudad sa Juda sukad sa Samaria bisan ngadto sa Bethron, ug minglaglag gikan kanila sa totolo ka libo, ug nakadala ug daghang mga inagaw.JE  Ug ang ilang napulo ka libo gidala nga buhi sa mga anak sa Juda, ug gidala sila ngadto sa kinatumyan sa pangpang, ug gipanghulog sila gikan sa kinatumyan sa pangpang, mao nga sila nangadugmok. D9 Ug si Amasias nagmaisugon, ug gimandoan niya ang iyang katawohan, ug miadto sa Walog sa Asin, ug gilaglag ang mga anak sa Seir nga may napulo ka libo.qC[ Unya si Amasias mibulag kanila, nga kong sayron , ang kasundalohan nga nangabut kaniya gikan sa Ephraim, aron sa pagpauli pag-usab: busa ang ilang kasuko misilaub uyamut batok sa Juda, ug sila mingpauli puno sa mabangis nga kasuko.nBU Ug si Amasias miingon sa tawo sa Dios: Apan unsay among buhaton alang sa usa ka gatus ka talento nga akong gihatag sa kasundalohan sa Israel? Ug ang tawo sa Dios mitubag: Si Jehova makahatag kanimo sa labi pa kadaghan kay niini.EAApan kong ikaw umadto, himoa ang pagkamaisugon gayud , pagmabaskugon alang sa gubat: ang Dios magapukan kanimo sa atubangan sa kaaway; kay ang Dios may gahum sa pagtabang, ug sa pagpukan.c@?Apan may miabut nga usa ka tawo sa Dios kaniya, nga nagaingon: Oh hari, ayaw pagpaubana ang lasundalohan sa Israel kanimo; kay si Jehova wala magauban sa Israel, nga kong sayron , kauban sa tanang mga anak sa Ephraim. ?Siya misuhol usab sa usa ka gatus ka libo nga mga gamhanang tawo sa kaisug gikan sa Israel sa usa ka gatus ka talento nga salapi.6>eLabut pa gitigum pagtingub ni Amasias ang Juda, ug gihusay sila sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, ilalum sa mga capitan sa linibo ug mga capitan sa mga ginatus, bisan ang tibook Juda ug Benjamin: ug iyang giihap sila sukad sa may kaluhaan ka tuig ang panuigon ug paingon sa itaas, ug may nakaplagan kanila nga totolo ka gatus ka libong tawo nga mga pinili, takus nga makaadto sa gubat, nga makagamit sa bangkaw ug taming.P=Apan wala niya patya ang ilang mga anak, kondili nagbuhat hinoon sumala sa nahasulat sa Kasugoan sa basahon ni Moises, sumala sa gisugo ni Jehova, nga nagaingon: Ang mga amahan dili mamatay alang sa mga anak, ni ang mga anak mamatay alang sa mga amahan; kondili ang tagsatagsa ka tawo mamatay alang sa iyang kaugalingong sala.</Karon nahitabo, sa diha nga ang gingharian nalig-on na diha kaniya, nga iyang gipamatay ang mga sulogoon nga nanagpatay sa hari nga iyang amahan.w;gUg siya nagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova, apan wala ubani sa usa ka hingpit nga kasingkasing.R: Ug si Amasias kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa kaluhaan ug siyam ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Joadan, sa Jerusalem. 99Karon mahitungod sa iyang mga anak nga lalake, ug ang pagkadaku sa iyang mga lulan nga gitungtung kaniya, ug ang pagtukod pag-usab sa balay sa Dios, ania karon, sila nahisulat sa hubad sa kaagi sa basahon sa mga hari. Ug si Amasias nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya./8WUg kini sila mao ang nanagsabutsabut sa tago batok kaniya: si Zabad anak nga lalake ni Shimeath nga Ammonhanon, ug si Jozabad anak nga lalake ni Simrith ang Moabnon.7Ug sa pagkahimulag nila gikan kaniya (kay ilang gibiyaan siya nga masakiton kaayo), ang iyang kaugalingong mga alagad nanagsabutsabut sa tago batok kaniya tungod sa dugo sa mga anak nga lalake ni Joiada nga sacerdote, ug ilang gipatay siya diha sa iyang higdaanan, ug namatay siya; ug ilang gilubong siya didto sa ciudad ni David, apan siya wala nila ilubong sa mga lubnganan sa mga hari."6=Kay ang kasundalohan sa mga Sirianhon ming-abut uban ang usa ka diyutay nga panon sa mga tawo; ug gitugyan ni Jehova ang usa ka daku kaayong panon ngadto sa ilang kamot, tungod kay ilang gitalikdan si Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan. Busa ilang gihimo ang paghukom kang Joas.85iUg nahitabo sa katapusan sa tuig, nga ang kasundalohan sa mga Sirianhon mingtungas batok kaniya: ug ming-adto sila sa Juda ug sa Jerusalem, ug gipanlaglag ang tanang mga principe sa katawohan gikan sa kinataliwad-an sa katawohan, ug gipadala ang tanan nga inagaw gikan kanila ngadto sa hari sa Damasco.n4UBusa si Joas ang hari wala mahanumdum sa kalolot nga gibuhat kaniya ni Joiada nga iyang amahan, hinonoa gipatay ang iyang anak nga lalake. Ug sa pagkamatay niya, siya miingon: Si Jehova magatan-aw unta niini, ug magasilot niini. 3Ug sila nanagsabutsabut sa tago batok kaniya, ug gibato siya sa mga bato sumala sa sugo sa hari diha sa sawang sa balay ni Jehova.G2Ug ang Espiritu sa Dios miabut kang Zacharias anak nga lalake ni Joiada nga sacerdote: ug siya mitindog sa ibabaw sa katawohan, ug miingon kanila: Kini mao ang giingon sa Dios: Nganong naglapas kamo sa mga sugo ni Jehova, aron kamo dili magamauswagon? tungod kay inyong gibiyaan ni Jehova, siya usab nagabiya kaninyo.-1SBisan pa niana siya nagpadala ug mga manalagna kanila, sa pagpabalik kanila pag-usab ngadto kang Jehova; ug sila nanagpamatuod batok kanila: apan sila wala mamati.Z0-Ug ilang gibiyaan ang balay ni Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, ug nag-alagad sa Asherim ug sa mga dios-dios: ug ang kaligutgut miabut ibabaw sa Juda ug sa Jerusalem tungod niining ilang pagkamakasasala./Karon tapus sa kamatayon ni Joiada nangabut ang mga principe sa Juda, ug minghatag sa katahuran sa hari. Unya ang hari namati kanila..7Ug ilang gilubong siya didto sa ciudad ni David taliwala sa mga hari, tungod kay siya naghimo ug maayo sa Israel, ug alang sa Dios ug sa iyang balay.--Apan si Joiada nagkatigulang na gayud ug hupong sa mga adlaw, ug siya namatay; usa ka gatus ug katloan ka tuig ang panuigon sa iyang pagkamatay.,)Ug sa diha nga sila nakatapus na, ilang gidala ang salin sa salapi ngadto sa atubangan sa hari ug kang Joiada, diin pamuhata ang mga sudlanan alang sa balay ni Jehova, bisan mga sudlanan nga tungod niana himoon ang pag-alagad ug paghalad, ug mga cuchara, ug mga sudlanan nga bulawan ug salapi. Ug sila nanaghalad sa mga halad-nga-sinunog sa balay ni Jehova sa kanunay sa tanang mga adlaw ni Joiada. ~}|Y{z#yxxwavnutsarr\q!ooin@mHlkihigfFe)d!cbbaA`_^]\p[ZXWsVUUTySRQPPOMMLLzKaJ{IHGF5EDDD$BA@@=?i>=W<;:9877 6j5k44_210//^.-,+*))=(5&&%$##O"!!Q %c<C1uV` iA2b q}As#Ug iyang gipahamutang ang mga sacerdote sa ilang mga katungdanan, ug gidasig sila sa pag-alagad sa balay ni Jehova.@ %#Ug gisaulog ni Josias ang pasko kang Jehova didto sa Jerusalem: ug ilang gipatay ang pasko sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa nahaunang bulan.T?!"!Ug gikuha ni Josias ang tanan nga mga dulumtanan nga butang gikan sa mga kayutaan nga nasakup sa mga anak sa Israel, ug naghimo sa anan nga hingkaplagan sa Israel sa pag-alagad, bisan sa pag-alagad kang Jehova nga ilang Dios. Sa tanan niyang mga adlaw sila wala bumulag gikan sa pagsunod kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan.L>" Ug iyang giagda ang tanan nga mga nakaplagan didto sa Jerusalem ug Benjamin sa pag-uyon niana . Ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem nanagbuhat sumala sa tugon sa Dios, ang Dios sa ilang mga amahan.a=;"Ug ang hari mitindog sa iyang dapit, ug naghimo sa usa ka tugon sa atubangan ni Jehova, sa paglakat sunod kang Jehova, ug sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang mga pagpamatuod, ug sa iyang kabalaoran, uban sa bug-os niyang kasingkasing, ug uban sa bug-os niyang kalag, sa pagbuhat sa mga pulong sa tugon nga nanghisulat niining basahona.@<y"Ug ang hari miadto sa balay ni Jehova, ug ang tanang mga tawo sa Juda ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem, ug ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, ug ang tibook katawohan, dagku ug gagmay; ug iyang gibasa sa ilang mga igdulungog ang tanang mga pulong sa basahon sa tugon nga nakaplagan diha sa balay ni Jehova.c;?"Unya ang hari nagpaadto ug gitigum sa tingub ang tanang mga anciano sa Juda ug Jerusalem.$:A"Ania karon, pagatigumon ko ikaw ngadto sa imong amahan, ug ikaw pagatigumon ngadto sa imong lubnganan sa kalinaw, ni ang imong mga mata makakita sa tanang kadautan nga akong pagapadangaton niining dapita, ug sa mga pumoluyo niana. Ug sila mingdala pagbalik sa pulong ngadto sa hari.9"Tungod kay ang imong kasingkasing malomo, ug ikaw nagmapainubsanon sa imong kaugalingon sa atubangan sa Dios; sa diha nga ikaw nakapatalinghug sa iyang mga pulong batok niining dapita, ug batok sa mga pumoluyo niana, ug nagmapainubsanon sa imong kaugalingon sa atubangan ko, ug naggisi sa imong mga saput, ug mihilak sa akong atubangan; ako usab nakapatalinghug kanimo, namulong si Jehova.V8%"Apan sa hari sa Juda, nga nagsugo kaninyo sa pagpakisayud kang Jehova, kini mao ang igapamulong ninyo kaniya: Kini mao ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Mahitungod sa mga pulong nga imong nabati,|7q"Tungod kay ilang gibiyaan ako, ug nagsunog sa incienso ngadto sa laing mga dios, aron nga sila makahagit kanako sa kasuko uban sa tanang mga buhat sa ilang mga kamot; tungod niini ang akong kasuko gibubo niining dapita, ug kini dili mapalong.n6U"Kini mao ang giingon ni Jehova: Ania karon, pagapadangaton ko ang kadautan niining dapita, ug sa ibabaw sa mga pumoluyo niana, bisan ang tanang mga tunglo nga nanghisulat sa basahon nga ilang nabasa sa atubangan sa hari sa Juda.5!"Ug siya miingon kanila: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Suginlan ninyo ang tawo nga nagpaanhi kaninyo dinhi kanako.A4{"Busa si Hilcias, ug sila nga gisugo sa hari, ming-adto kang Hulda ang manalagna nga babaye, asawa ni Sallum anak nga lalake ni Tikvath, anak nga lalake ni Hasra, magbalantay sa mga sudlanan sa kupo (karon siya nagpuyo sa Jerusalem sa ikaduhang puloy-anan); ug sila mingsulti kaniya mahitungod nianang hinungdan.i3K"Panlakaw kamo, pakisayud kang Jehova alang kanako, ug alang kanila nga nanghibilin sa Israel ug sa Juda, mahitungod sa mga pulong sa basahon nga nakaplagan; kay daku ang kaligutgut ni Jehova nga gibubo sa ibabaw kanato, tungod kay ang atong mga amahan wala managbantay sa pulong ni Jehova, sa pagbuhat sumala sa tanan nga nanghisulat niining basahona.J2 "Ug ang hari nagsugo kang Hilcias, ug kang Ahicam anak nga lalake ni Saphan, ug kang Abdon anak nga lalake ni Micha, ug kang Saphan nga escriba, ug kang Asaia nga alagad sa hari, nga nagaingon:s1_"Ug nahitabo, sa diha nga ang hari nakadungog sa mga pulong sa Kasugoan, iyang gigisi ang iyang mga bisti.70g"Ug si Saphan nga escriba misugilon sa hari, nga nagaingon: Si Hilcias nga sacerdote mihatag kanako ug usa ka basahon. Ug si Saphan nagbasa gikan niadto sa atubangan sa hari.&/E"Ug ilang gibubo ang salapi nga nakaplagan diha sa balay ni Jehova, ug gihatag kini ngadto sa kamot sa mga magtatan-aw, ug ngadto sa kamot sa mga magbubuhat.6.e"Ug gidala ni Saphan ang basahon ngadto sa hari, ug labut pa siya nagdala ug pulong ngadto sa hari, nga nagaingon: Ang tanan nga gitugyan sa imong mga alagad, ilang gibuhat.8-i"Ug si Hilcias mitubag ug miingon kang Saphan nga escriba: Nakaplagan ko ang basahon sa Kasugoan diha sa balay ni Jehova. Ug gihatag ni Hilcias ang basahon ngadto kang Saphan.H, "Ug sa diha nga ila nang nadala sa gawas ang salapi nga gidala ngadto sa balay ni Jehova, si Hilcias nga sacerdote nakakaplag sa basahon sa Kasugoan ni Jehova nga gihatag pinaagi kang Moises.X+)" Sila usab nanagbantay sa mga magdadala sa mga bug-at, ug nanag-agda sa tanan nga nanagbuhat sa tanang paagi sa pag-alagad: ug sa mga Levihanon may mga escriba, ug mga punoan, ug mga magbalantay sa pultahan.f*E" Ug ang mga tawo nanagbuhat sa bulohaton sa matinumanon gayud; ug ang mga magtatan-aw kanila mao si Jahath ug si Obadias, ang mga Levihanon, sa mga anak nga lalake ni Merari; ug si Zacharias ug Mesullam, sa mga anak nga lalake sa mga Coathnon, aron sa pagpadayon sa buhat ug ang uban sa mga Levihanon, ang tanan nga batid sa mga tulonggon sa musica.u)c" Ilang gihatag kini bisan ngadto sa mga panday ug sa mga magtutukod, aron sa pagpalit sa hininloan nga bato, ug tigkahoy nga alang sa mga igsusumpay, ug sa pagbuhat sa mga sagbayan alang sa mga balay nga gipanggunob sa mga hari sa Juda.S(" Ug ilang gihatag kini ngadto sa kamot sa mga magbubuhat nga nanagbantay sa balay ni Jehova; ug ang mga mamumoo nga nanagbuhat sa balay ni Jehova minghatag niini aron sa paghulip ug sa pag-ayo sa balay;L'" Ug nangadto sila kang Hilcias ang labawng sacerdote, ug gihatag ang salapi nga gidala ngadto sa balay sa Dios, nga natigum sa mga Levihanon, ang mga magbalantay sa bakanan, gikan sa kamot ni Manases ug Ephraim, ug gikan sa tanang salin sa Israel, ug gikan sa tibook Juda ug Benjamin, ug gikan sa mga pumoluyo sa Jerusalem.=&s"Karon sa ikanapulo ug walo ka tuig sa iyang paghari, sa diha nga nahinloan na niya ang yuta ug ang balay, iyang gipaadto si Saphan ang anak nga lalake ni Asalias, ug si Maasias ang gobernador sa ciudad, ug si Joah ang anak nga lalake ni Joachaz nga magsusulat, sa pagpaayo sa balay ni Jehova nga iyang Dios.c%?"Ug iyang gipanggun-ob ang mga halaran, ug gipanugmok ang mga Asherim ug ang mga linilok nga larawan hangtud sa pagkaabug, ug gipamutol ang mga larawan-sa-adlaw sa tibook yuta sa Israel, ug mibalik ngadto sa Jerusalem.$%"Ug ingon niini iyang gihimo sa mga ciudad sa Manases ug Ephraim ug Simeon, bisan ngadto sa Nepthali, sa ilang mga nangagun-ob nga nagalibut.|#q"Ug siya nagsunog sa mga bukog sa mga sacerdote sa ibabaw sa ilang mga halaran, ug gihinloan ang Juda ug Jerusalem.Z"-"Ug ilang gigun-ob ang mga halaran sa mga Baal diha sa iyang atubangan; ug ang mga larawan-sa-adlaw nga dinha sa itaas iyang gipamukan; ug ang mga Asherim, ug ang mga linilok nga larawan, ug ang mga tinunaw nga larawan, iyang gipanugmok, ug gihimong abug kini, ug gisabulak kini sa ibabaw sa mga lubnganan niadtong mga nanaghalad kanila.K!"Kay sa ikawalo ka tuig sa iyang paghari, samtang batan-on pa siya, siya misugod sa pagpangita sa Dios ni David nga iyang amahan; ug sa ikanapulo ug duha ka tuig siya nagsugod sa paghinlo sa Juda ug Jerusalem gikan sa mga hatag-as nga dapit, ug sa mga Asherim, ug sa mga linilok nga larawan, ug sa mga tinunaw nga larawan.# ?"Ug siya nagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova, ug naglakat sa mga dalan ni David nga iyang amahan, ug wala tumipas sa toong kamot kun sa wala. "Si Josias may walo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa katloan ug usa ka tuig sa Jerusalem.G!Apan ang katawohan sa yuta mingpatay kanilang tanan nga mingsabutsabut sa tago batok kang Amon nga hari; ug gihimo sa katawohan sa yuta si Josias iyang anak nga lalake nga hari ilis kaniya.yk!Ug ang iyang mga alagad nanagsabutsabut sa tago batok kaniya, ug gipatay siya diha sa iyang kaugalingong balay.O!Ug siya wala magmapainubsanon sa iyang kaugalingon sa atubangan ni Jehova, sama kang Manases nga iyang amahan nga nagpaubos sa iyang kaugalingon; apan kining maong Amon nagdugang sa iyang paglapas.jM!Ug iyang gibuhat kadtong dautan sa mga mata ni Jehova, ingon sa gibuhat ni Manases nga iyang amahan; ug si Amon maghalad ngadto sa tanang mga linilok nga larawan nga gibuhat ni Manases nga iyang amahan, ug nag-alagad kanila.  !Si Amon may kaluhaan ug duha ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa duha ka tuig sa Jerusalem.)K!Busa si Manases natulog uban sa iyang mga amahan, ug ilang gilubong siya sa iyang kaugalingong balay: ug si Amon nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.kO!Ang iyang pag-ampo usab, ug kong giunsa sa pagkalukmay sa Dios sa iyang paghangyo, ug sa tanan niyang sala ug sa iyang kalapasan, ug sa mga dapit diin siya magtukod sa mga dapit nga hatag-as, ug gipatindog ang mga Asherim ug ang mga linilok nga larawan, sa wala pa siya magpaubos sa iyang kaugalingon, ania karon sila nanghisulat sa kasaysayan ni Hozai.!Karon ang nanghibilin nga mga buhat ni Manases, ug ang iyang pag-ampo sa iyang Dios, ug ang mga pulong sa mga manalagna nga namulong kaniya sa ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel, ania karon, kini nanghisulat uban sa mga buhat sa mga hari sa Israel. !Bisan pa niana ang katawohan nanaghalad gihapon didto sa mga hatag-as nga dapit, walay sapayan lamang kang Jehova nga ilang Dios.L!Ug iyang gipatindog ang halaran ni Jehova, ug mihalad sa ibabaw niana sa mga halad sa mga halad-sa-pakigdait ug sa pagpasalamat, ug gisugo ang Juda sa pag-alagad kang Jehova, ang Dios sa Israel.iK!Ug iyang gipanguha ang laing mga dios, ug ang dios-dios gikan sa balay ni Jehova, ug ang tanang mga halaran nga iyang gitukod diha sa bukid sa balay ni Jehova, ug sa Jerusalem, ug gipanalibay kini ngadto sa gawas sa ciudad.q[!Karon sa tapus niini siya nagbuhat sa usa ka kuta dapit sa gawas sa ciudad ni David, dapit sa kasadpan nga pikas sa Gihon, sa walog, bisan ngadto sa pagsulod mo sa ganghaan sa isda; ug iyang gilibutan ang Ophel uban niini , ug gipatas-an kini sa hilabihan gayud nga kahabog: ug iyang gibutang ang mga maisug nga capitan sa tanang mga kinutaang ciudad sa Juda.Z-! Ug siya nag-ampo kaniya; ug siya nalukmay niya, ug nagpatalinghug sa iyang paghangyo, ug gidala siya pag-usab sa Jerusalem ngadto sa iyang gingharian. Unya si Manases nahibalo nga si Jehova siya mao ang Dios.F! Ug sa diha nga siya diha na sa kasakitan, siya nangaliyupo kang Jehova nga iyang Dios, ug nagmapainubsanon sa iyang kaugalingon sa hilabihan gayud sa atubangan sa Dios sa iyang mga amahan.4a! Busa gidala kanila ni Jehova ang mga capitan sa panon sa hari sa Asiria, nga minggapus kang Manases sa mga talikala, ug sa mga sapiyo, ug gidala siya ngadto sa Babilonia.`9! Ug si Jehova namulong kang Manases, ug sa iyang katawohan, apan sila wala manumbaling.K! Ug gitintal ni Manases ang Juda ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem, mao nga sila nanaghimo sa dautan labi pa kay sa gibuhat sa mga nasud nga gilaglag ni Jehova sa atubangan sa mga anak sa Israel. !Ni ako magabalhin pa sa tiil sa Israel gikan sa yuta nga akong gihatag alang sa inyong mga amahan, kong magabantay lamang unta sila sa pagbuhat sa tanan nakong gisugo kanila, bisan sa tibook Kasugoan ug sa kabalaoran ug sa mga tulomanon nga gihatag ni Moises.K !Ug iyang gibutang ang linilok nga larawan sa dios-dios, nga iyang gibuhat diha sa balay sa Dios, nga tungod niana ang Dios misulti kang David ug kang Salomon nga iyang anak nga lalake: Niining balaya, ug sa Jerusalem, nga akong gipili gikan sa tanang mga balay sa Israel, igabutang ko ang akong ngalan sa walay katapusan:k O!Siya usab naghimo sa pagpaagi sa iyang mga anak sa kalayo didto sa walog sa anak nga lalake ni Hinnom; ug siya naghimo sa mga pagtagna-tagna ug naggamit sa mga salamangka, ug naghimo sa paglamat, ug nagpakitabang sa mga espiritista, ug sa mga salamangkiro: siya nagbuhat sa daghang kadautan diha sa mga mata ni Jehova, sa paghagit kaniya sa pagpakasuko.x i!Ug siya nagtukod sa mga halaran alang sa tanang mga panon sa langit diha sa duha ka sawang sa balay ni Jehova. !Ug siya nagtukod sa mga halaran sa balay ni Jehova, diin si Jehova namulong: Sa Jerusalem anha ang akong ngalan sa walay katapusan.{o!Kay iyang gitukod pag-usab ang mga hatag-as nga dapit nga gipanlumpag ni Ezechias nga iyang amahan; ug siya nagpatindog sa mga halaran alang sa mga Baal, ug naghimo sa Asheroth ug nagsimba sa tanang mga panon sa langit, ug nag-alagad kanila.2]!Ug iyang gibuhat kadtong dautan sa mga mata ni Jehova, sunod sa mga buhat nga dulumtanan sa mga nasud nga gisalikway ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel.  !Si Manases kaluhaan ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa kalim-an ug lima ka tuig sa Jerusalem.2] !Ug si Ezechias natulog uban sa iyang mga amahan, ug ilang gilubong siya sa dapit nga naibabaw sa mga lubnganan sa mga anak nga lalake ni David: ug ang tibook Juda ug ang ga pumoluyo sa Jerusalem nagpasidungog kaniya sa iyang kamatayon. Ug si Manases nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.a; Karon ang uban nga mga buhat ni Ezechias, ug ang iyang maayong mga buhat, ania karon, sila nanghisulat sa panan-awon ni Isaias nga manalagna ang anak ng lalake ni Amos, diha sa basahon sa mga hari sa Juda ug Israel.!; Apan bisan pa niini mahitungod sa buhat sa mga sinugo sa mga principe sa Babilonia, nga nagpasugo kaniya aron sa pagpakisayud sa katingalahan nga nabuhat diha sa yuta, ang Dios mibiya kaniya, aron sa pagsulay kaniya, aron iyang hibaloan ang tanan nga anaa sa iyang kasing-kasing.lQ Ang maong Ezechias usab mao ang nagpahunong sa sulod sa katubigan sa Gihon, nga dapit sa ibabaw, ug ang nagpaagay niini laktod ngadato sa kasadpan nga dapit sa ciudad ni David. Us si Ezechias miuswag sa tanan niyang mga buhat.?w Labut pa siya nag-andam alang kaniya ug mga ciudad, ug pagpanag-iya sa mga panon sa carnero ug mga mananap nga daghan; kay ang Dios naghatag kaniya sa daghan uyamut nga katigayonan.1[ Mga tipiganang mga balay usab alang sa abut nga trigo ug bag-ong vino ug lana; ug mga toril alang sa tanang nagkalainlaing mga mananap, ug mga panon nga diha sa toril.(I Ug si Ezechias may daghan gayud kaayo nga bahandi ug kadungganan: ug siya nagbuhat alang kaniya sa mga tipiganan alang sa salapi, ug alang sa bulawan, ug alang sa mga bililhon nga bato, ug alang sa mga panakot, ug alang sa mga taming, ug alang sa tanang nagkalainlaing matahum sudlanan.b~= Ugaling si Ezechias nagmapainubsanon sa iyang kaugalingon tungod sa garbo sa iyang kasing-kasing, siya ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem, mnao nga ang kaligutgut ni Jehova wala modangat kanila sa mg adlaw ni Ezechias.P} Apan si Ezechias wala mobalus pag-usab sumala sa kaayohan nga gihimo kaniya; kay ang iyang kasingkasing nagmapahitas-on; busa may kaligutgut nga nahulog diha sa ibabaw niya, ug sa Juda ug Jerusalem.*|M Niadtong mga adlawa si Ezechias nasakit bisan nag-ungaw sa kamatayon: ug siya nag-ampo kang Jehova, ug siya misulti kaniya, ug mihatag kaniya sa usa ka ilhanan.V{% Ug daghan ang mga nanagdala ug gasa kang Jehova sa Jerusalem, ug mga bililhon nga butang kang Ezechias nga hari sa Juda; mao nga siya nabayaw diha sa mga mata sa tanang mga nasud sukad niadtong panahona .az; Sa ingon niini si Jehova nagluwas kang Ezechias ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem gikan sa kamot ni Sennacherib ang hari sa Asiria, ug gikan sa kamot sa tanan nga uban pa , ug nagmando kanila sa bisan diin nga daplin.vye Ug si Jehova nagpadala sa usa ka manolonda, nga miputol sa anang gamhanang mga tawo, sa kaisug ug sa mga pangulo ug mga capitan, diha sa campo sa hari sa Asiria. Busa siya mipauli uban sa nawong nga maulawon ngadto sa iyang kaugalingong yuta. Ug sa paghiabut niya sa balay sa iyang dios, sila nga sa kaliwatan da usab niya mingpatay kaniya didto pinaagi sa pinuti.x Ug si Ezechias nga hari, ug si Isaias nga manalagna anak nga lalake ni Amos, nag-ampo mahitungod niini, ug mingtuaw ngadto sa langit. w Ug sila nagsulti mahitungod sa Dios sa Jerusalem, ingon sa mga dios sa katawohan sa yuta, nga binuhat sa mga kamot sa mga tawo.mvS Ug sila mingsinggit sa usa ka makusog nga tingog sa pinulongan sa mga Judio ngadto sa katawohan sa Jerusalem nga dinha sa ibabaw sa kuta, aron sa paghadlok kanila, ug aron sa pagsamok kanila; aron nga ilang mamaagaw ang ciudad.Mu Siya nagsulat usab ug mga sulat sa pagpanamastamas kang Jehova, ang Dios sa Israel, ug sa pagsulti batok kaniya, nga nagaingon: Ingon nga ang mga dios sa mga nasud sa kayutaan, nga wala makaluwas sa ilang katawohan gikan sa akong kamot, ingon man ang Dios ni Ezechias dili makaluwas sa iyang katawohan gikan sa akong kamot.|tq Ug ang iyang mga sulogoon mingsulti pa gayud batok kang Jehova nga Dios, ug batok sa iyang alagad nga si Ezechias.s{ Busa karon ayaw pagtugot nga si Ezechias maglimbong kaninyo, ni maglukmay kaninyo sa ingon niining paagiha, ni magtoo kamo kaniya; kay walay dios sa bisan unsang nasud ug gingharian nga makahimo sa pagluwas sa iyang katawohan gikan sa akong kamot, ug gikan sa kamot sa akong mga amahan: daw unsa ang pagkadili makahimo sa inyong Dios sa pagluwas kaninyo gikan sa akong kamot?mrS Kinsa ba sa taliwala sa tanang mga dios niadtong mga nasud nga gihurot paglaglag sa akong mga amahan, nga nakaluwas sa iyang katawohan gikan sa akong kamot, nga ang inyong Dios makahimo sa pagluwas kaninyo gikan sa akong kamot?bq= Wala ba kamo manghibalo kong unsay gibuhat ko ug sa akong mga amahan alang sa tanang katawohan sa kayutaan? Ang mga dios sa mga nasud sa kayutaan sa bisan unsang paagi makaluwas ba sa ilang yuta gikan sa akong kamot.p# Wala ba ang maong Ezechias magsalikway sa iyang mga hatag-as nga dapit ug sa iyang mga hatag-as nga dapit ug sa iyang mga halaran, ug nagsugo sa Juda ug Jerusalem, nga nagaingon: Kamo mag-ampo sa atubangan sa usa ka halaran, ug ibabaw niana kamo magsunog sa incienso?No Wala ba si Ezechias maglukmay kaninyo, aron sa pagtugyan kaninyo sa kamatayon pinaagi sa gutom ug kauhaw, nga nagaingon: Si Jehova nga among Dios magaluwas kanamo gikan sa kamot sa hari sa Asiria. n Kini mao ang giingon ni Sennacherib nga hari sa Asiria: Hain ang inyong gisaligan, nga kamo nagpuyo sulod sa kuta sa Jerusalem?+mO Sa tapus niini si Sennacherib nga hari sa Asiria nagpadala sa iyang mga sulogoon ngadto sa Jerusalem (karon siya diha sa atubangan sa Lachis, ug ang tibook niyang gahum diha uban kaniya), ngadto kang Ezechias nga hari sa Juda, ug ngadto sa tibook Juda nga diha sa Jerusalem, nga nagaingon:l Uban kaniya anaa ang usa ka bukton nga unod; apan uban kanato mao si Jehova nga atong Dios aron sa pagtabang kanato, ug sa pagpakigaway sa atong mga gubat. Ug ang katawohan mingsalig sa ilang kaugalingon diha sa mga pulong ni Ezechias nga hari sa Juda.Xk) Pagmalig-on ug pagmaisugon, ayaw kahadlok ni maluya tungod sa hari sa Asiria, ni tungod sa tanan nga gidaghanon nga uban kaniya: kay adunay usa nga labi pang daku nga nagauban kanato kay sa nanguban kaniya:]j3 Ug nagbutang siya sa mga capitan sa gubat sa ibabaw sa katawohan, ug iyang gitigum sila pagtingub ngadto kaniya sa halapad nga dapit sa ganghaan sa ciudad, ug nakigsulti sa makalipay gayud kanila, nga nagaingon:|iq Ug siya nagmaisugon, ug gipahiuli ang tanang kuta nga nangagun-ob, ug gipataas kini hangtud sa mga torre, ug ang uban nga kuta sa gawas, ug gipalig-on ang Milo nga diha sa ciudad ni David, ug naghimo sa mga hinagiban ug mga taming nga daghan.nhU Busa may natigum nga daghang katawohan sa tingub, ug ilang gitabonan ang tanang mga tubod, ug ang sapa nga nag-agay sa kinataliwad-an sa yuta, nga nagaingon: Ngano bang moanhi ang mga hari sa Asiria, ug makakaplag daghang tubig?4ga Siya nagpakitambag uban sa iyang mga principe ug sa iyang mga gamhanang tawo sa pagtabon sa mga tubig sa mga tubod nga dinha sa gawas sa ciudad; ug ilang gitabangan siya.f Ug sa diha nga si Ezechias nakakita nga si Sennacherib miabut, ug nga siya nagtinguha sa pagpakig-away batok sa Jerusalem,we i Sa tapus niining mga butanga, ug niining pagkamatinumanon, si Sennacherib nga hari sa Asiria miabut, ug misulong ngadto sa Juda, ug nagpahaluna batok sa mga ciudad ng kiinutaan, ug naghunahuna sa pagdaug kanila alang sa iyang kaugalingon.NdUg sa tagsatagsa ka buhat nga iyang gisugdan sa pag-alagad sa balay sa Dios, ug sa Kasugoan ug sa mga sugo, sa pagpangita sa iyang Dios iyang gihimo kini sa bug-os niyang kasingkasing, ug miuswag.!c;Ug ingon niini ang gibuhat ni Ezechias sa tibook Juda; ug iyang gibuhat kadtong maayo ug matarung ug matinumanon sa atubangan ni Jehova nga iyang Dios.pbYTungod usab sa mga anak nga lalake ni Aaron nga mga sacerdote, nga dinha sa kaumahan sa mga dapit nga gawas sa ilang mga ciudad, sa tagsatagsa ka ciudad, may mga tawo nga gipanghinganlan sa ngalan, aron sa paghatag sa mga kinahanglanon sa tanang kalaken-an sa mga sacerdote, ug sa tanan nga gipangisip pinaagi sa kaagi sa kagikanan taliwala sa mga Levihanon..aUUg kanila nga gipangisip pinaagi sa kaagi sa kagikanan sa tanan nilang mga kabataan, sa ilang mga asawa, ug sa ilang mga anak nga lalake, ug sa ilang mga anak nga babaye, ngadto sa tibook katilingban: kay sa ilang katungdanan nga tinugyan sila nagpabalaan sa ilang kaugalingon sa pagkabalaan.`yUg kanila nga gipangisip pinaagi sa kaagi sa kagikanan sa mga sacerdote pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, ug ang mga Levihanon sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, sa ilang mga katungdanan pinaagi sa ilang mga hugna;O_Gawas pa kanila nga gipangisip pinaagi sa kaagi sa kagikanan sa mga kalaken-an, sukad sa tolo ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, bisan ang tagsatagsa nga misulod ngadto sa balay ni Jehova, ingon sa gikinahanglan nga bulohaton sa adlaw-adlaw, alang sa ilang pag-alagad sa ilang mga katungdanan sumala sa ilang mga hugna.^3Ug sa ilalum kaniya mao si Eden, ug si Benjamin, ug si Jesua, ug si Semaias, Amarias, ug si Sechanias, diha sa mga ciudad sa mga sacerdote, sa ilang mga katungdanan nga tinugyan, sa paghatag sa ilang mga kaigsoonan pinaagi sa mga hugna, ingon sa dagku mao man usab sa gagmay:l]QUg si Core ang anak nga lalake ni Imna nga Levihanon, ang magbalantay sa silangan nga ganghaan , maoy tinugyanan sa mga kinabubut-ong paghalad sa Dios, sa pagpanghatag sa mga halad ni Jehova, ug sa labing balaan ng mga butang.M\ Ug si Jeiel, ug si Azazias, ug si Nahath, ug si Asael, ug si Jerimoth, ug si Jozabad, ug si Eliel, ug si Ismachias, ug si Mahaath, ug si Benaias, maoy mga magtatan-aw ilalum sa kamot ni Chonanias ug ni Simei nga iyang igsoon nga lalake, sumala sa pagtudlo ni Ezechias nga hari, ug ni Azarias nga magbubuot sa balay sa Dios.[w Ug ilang gidala ang mga butang nga hinalad ug ang mga bahin nga ikapulo ug ang mga pinahanungod nga mga butang sa pagkamatinumanon. Ug ibabaw kanila si Chonanias ang Levihanon maoy magbubuot, ug si Simei nga iyang igsoon nga lalake maoy ikaduha;iZK Unya si Ezechias nagsugo sa pagpaandam ug mga lawak sa balay ni Jehova; ug ila kadtong giandam.RY Ug si Azarias ang pangulo nga sacerdote, sa balay ni Sadoc, mitubag kaniya ug miingon: Sukad nga ang katawohan mingsugod sa pagdala sa mga halad ngadto sa balay ni Jehova, kita nakakaon ug may igo pa, ug may salin nga daghan pa gayud: kay si Jehova nanalangin sa iyang katawohan; ug kanang nahasalin mao kining dakung tinipigan.dXA Unya si Ezechias nangutana sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon mahitungod sa mga tinumpi.W+Ug sa diha nga si Ezechias ug ang mga principe ming-abut ug nakakita sa mga tinumpi, ilang gidayeg si Jehova ug ang iyang katawohan nga Israel.V}Sa ikatolo ka bulan sila nanagsugod sa pagpahamutang sa patukoranan sa mga tinumpi, ug natapus kini sa ikapito ka bulan.UUg ang mga anak sa Israel ug sa Juda, nga nanagpuyo sa mga ciudad sa Juda, sila usab nanagdala sa ikapulo ka bahin sa mga vaca ug carnero, ug ang ikapulo sa mga butang nga gipahanungod nga gigahin alang kang Jehova nga ilang Dios, ug gipamundok kini.T+Ug sa diha nga ang sugo nasangyaw, gihatag sa mga anak sa Israel sa daghan uyamut ang mga inunahan nga abut sa trigo, sa bag-ong vino, ug sa lana, ug sa dugos, ug sa tanan nga abut sa uma; ug ang ikapulo ka bahin sa tanang mga butang ilang gidala nganha nga daghan kaayo.IS Labut pa siya nagsugo sa katawohan nga nanagpuyo sa Jerusalem sa paghatag sa bahin sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, aron nga sila magmakugihon sa ilang kaugalingon sa Kasugoan ni Jehova.RRIyang gitudlo usab ang bahin sa manggad sa hari alang sa mga halad-nga-sinunog, nga kong sayron , alang sa mga halad-nga-sinunog sa buntag ug sa gabii, ug ang mga halad-nga-sinunog alang sa mga adlaw nga igpapahulay, ug alang sa mga bag-ong bulan, ug alang sa mga fiesta nga nabatasan, sumala sa nahisulat sa Kasugoan ni Jehova.zQmUg gitudlo ni Ezechias ang mga hugna sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon sumala sa ilang mga pagkabahin, ang tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang katungdanan, ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, alang sa mga halad-nga-sinunog ug mga halad-sa-pakigdait, sa pag-alagad, ug sa paghatag mga pasalamat ug pagdayeg ug sa pagbantay diha sa mga pultahan sa campo ni Jehova._P 9Karon sa pagkatapus niining tanan, ang tibook Israel nga mingtambong nanggula ngadto sa mga ciudad sa Juda, ug gipanugmok ang mga haliging bato, ug giputol ang Asherim, ug gigun-ob ang mga hatagas nga dapit ug ang mga halaran gikan sa tibook Juda ug Benjamin, ug sa Ephraim usab ug sa Manases, hangtud nga ilang nagun-ob silang tanan. Unya ang tanang mga anak sa Israel namalik, ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang pinuy-anan, ngadto sa ilang kaugalingong mga ciudad.POUnya ang mga sacerdote ang mga Levihanon mingtindog ug gipanalanginan ang katawohan: ug ang ilang tingog nadungog, ug ang ilang pag-ampo midangat sa iyang balaang puloy-anan, bisan ngadto sa langit.&NEBusa may usa ka dakung kalipay diha sa Jerusalem; kay sukad sa panahon ni Salomon nga anak nga lalake ni David hari sa Israel walay sama niana sa Jerusalem.tMaUg ang tibook katilingban sa Juda, uban sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, ug ang tibook katilingban nga minggula gikan sa Israel, ug ang mga dumuloong nga minggula gikan sa yuta sa Israel, ug kadtong nanagpuyo sa Juda, nangalipay.%LCKay si Ezechias nga hari sa Juda mihatag sa katilingban alang sa mga halad usa ka libo nga vaca ug pito ka libong carnero; ug ang mga principe minghatag sa katilingban sa usa ka libong vaca ug napulo ka libong carnero: ug daghang mga sacerdote nga nanagpabalaan sa ilang kaugalingon.KUg ang tibook katilingban nagpakitambag sa pagsaulog sa laing pito ka adlaw; ug sila nanagsaulog ug laing pito ka adlaw uban sa kalipay.J5Ug si Ezechias namulong nga malipayon sa tanang mga Levihanon nga may maayong salabutan sa pag-alagad kang Jehova. Busa sila nangaon sulod sa tibook nga pito ka adlaw sa fiesta, nga nanaghalad sa mga halad-sa-pakigdait, ug nanagsugid kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan.7IgUg ang mga anak sa Israel nga diha sa Jerusalem nanagsaulog sa fiesta sa tinapay nga walay levadura sulod sa pito ka adlaw nga inubanan sa dakung kalipay; ug ang mga Levihanon ug ang mga sacerdote nanagdayeg kang Jehova adlaw-adlaw, nga nanag-awit uban sa mga matunog nga tulonggon ngadto kang Jehova.LHUg si Jehova nagpatalinghug kang Ezechias, ug giayo ang katawohan.2G]Nga nagaandam sa iyang kasingkasing sa pagpangita sa Dios, Jehova, ang Dios sa iyang mga amahan, bisan pa siya dili mahinlo sumala sa paghinlo sa balaan nga puloy-anan.IF Kay usa ka panon sa katawohan, bisan daghan nga gikan sa Ephraim, ug sa Manases, sa Issachar ug sa Zabulon, nga wala managhinlo sa ilang kaugalingon, apan sila nangaon sa pasko nga wala mahasubay sa nahasulat. Kay si Ezechias nag-ampo alang kanila, nga nagaingon: Ang maayo nga si Jehova magapasaylo unta sa tagsatagsa.aE;Kay may daghan diha sa katilingban nga wala managpabalaan sa ilang kaugalingon: busa ang mga Levihanon adunay sugo sa pagpatay sa mga pasko alang sa tagsatagsa nga dili mahinlo, aron sa pagbalaan kanila kang Jehova.WD'Ug sila mingtindog sa ilang dapit sumala sa ilang pagkasunodsunod, sumala sa sa Kasugoan ni Moises nga tawo sa Dios: ang mga sacerdote nanagsablig sa dugo nga ilang nadawat gikan sa kamot sa mga Levihanon.oCWUnya ilang gipatay ang pasko sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa ikaduhang bulan: ug ang mga sacerdote ug mga Levihanon nangaulaw, ug nagpabalaan sa ilang kaugalingon, ug nanagdala sa mga halad-nga-sinunog ngadto sa balay ni Jehova.9BkUg sila mingtindog ug gisalikway ang mga halaran nga diha sa Jerusalem, ug ang tanang mga halaran alang sa incienso ilang gikuha, ug gipanalibay kini ngadto sa sapa sa Cedron.6Ae Ug didtoy nagtigum sa Jerusalem nga daghan kaayong katawohan aron sa pagsaulog sa fiesta sa tinapay nga walay levadura sa ikaduha ka bulan, usa ka daku kaayong katilingban.&@E Sa Juda usab miabut ang kamot sa Dios sa paghatag kanila ug usa ka kasingkasing, sa pagbuhat sa sugo sa hari ug sa mga principe pinaagi sa pulong ni Jehova.?3 Bisan pa niana may pipila ka mga tawo sa Aser ug sa Manases ug sa Zabulon nga nagmapainubsanon sa ilang kaugalingon, ug miabut ngadto sa Jerusalem.q>[ Busa ang mga tigdala sa sulat ming-agi gikan sa usa ka ciudad ngadto sa usa ka ciudad latas sa tibook kayutaan sa Ephraim, ug sa Manases, bisan ngadto sa Zabulon: apan ang katawohan nangatawa sa pagtamay kanila, ug pagyubit kanila.==s Kay kong kamo mobalik kang Jehova, ang inyong kaigsoonan ug ang inyong mga anak makakaplag ug kalooy gikan kanila nga nagbihag kanila, ug mahibalik pag-usab niining yutaa: kay si Jehova nga inyong Dios puno sa gracia ug maloloy-on, ug dili magalingiw sa iyang nawong gikan kaninyo, kong kamo mobalik kaniya.><uKaron ayaw kamo pagpatikig sa inyong liog, sama sa inyong mga amahan; kondili nga itugyan ninyo ang inyong kaugalingon kang Jehova, ug sumulod sa iyang balaan nga puloy-anan, nga iyang gibalaan sa walay katapusan, ug alagara si Jehova nga inyong Dios, aron nga ang iyang mabangis nga kasuko mahilayo kaninyo.`;9Ug ayaw kamo pagpanig-ingon sa inyong mga amahan, ug ingon sa inyong mga kaigsoonan, nga minglapas batok kang Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, mao nga iyang gitugyan sila sa kalaglagan, ingon sa inyong nakita.}:sBusa ang mga tigdala sa sulat nangadto dala ang mga sulat nga gikan sa hari ug sa iyang mga principe ngadto sa tibook Israel ug Juda, ug sumala sa sugo sa hari, nga nagaingon: Kamong mga anak sa Israel, balik pag-usab kang Jehova, ang Dios ni Abraham, ni Isaac, ug ni Israel, aron siya mobalik ngadto sa nanghibilin kaninyo nga nakagawas gikan sa kamot sa hari sa Asiria. )~}||%zyxtww9v)uDsrQqpooHnrml#kjiLhh:ggfreydd cubea`__0^=]Q\r[ZDYeXWVUT%RRQ ONMM+LKKbJIHHoH&GGkGFFF\FEEEDEDDzD>>\==<<@;;;I:::T999W988L777 605443c221108/Z.j-,C+5*V)J('S%a$"!4E)c#$ m M e k\ ><)r Ug sa ingon niini sila minghatag ug tubag kanamo, nga nagaingon: Kami mao ang mga alagad sa Dios sa langit ug sa yuta, ug nagatukod pag-usab sa balay nga natukod niining daghanang mga katuigan nga nangagi, nga gitukod ug nahuman sa usa ka dakung hari sa Israel.q/ Among gipangutana ang ilang mga ngalan usab, sa pagpamatuod kanimo, aron among ikasulat ang mga ngalan sa mga tawo nga anaa sa pagpangulo kanila.8pi Unya nangutana kami niadtong mga anciano, ug namulong kanila sa ingon niini: Kinsa ang mihatag sa pagbulot-an kaninyo sa pagtukod niining balaya ug sa paghuman niining kutaa?o#Angay kini hibaloan sa hari, nga kami ming-adto sa lalawigan sa Juda, ngadto sa balay sa dakung Dios, nga tinukod uban sa dagkung mga bato, ug ang mga tigkahoy gipahamutang sa mga kuta; ug kining buhata nagapadayon uban sa kakugi ug nagauswag diha sa ilang mga kamot. n Sila nagpadala ug usa ka sulat ngadto kaniya, diin gisulat ang ingon niini: Alang kang Dario nga hari, ang tibook nga pakigdait.Hm Ang hulad sa sulat gipadala ni Tatnai, ang gobernador unahan sa Suba, ug ni Setharboznai, ug sa iyang mga kauban nga mga Arphasachehanon, nga diha unahan sa Suba, ngadto kang Dario nga hari;Vl%Apan ang mata sa ilang Dios diha sa mga anciano sa mga Judio, ug sila wala nila pahunonga, hangtud nga ang maong butang mahidangat kang Dario, ug unya ang tubag ikahatag pinaagi sa sulat mahitungod niini.ukcUnya among gisuginlan sila niining paagiha, kinsa ang mga ngalan sa mga tawo nga nanagtukod niining balaya. jSa maong panahon nahiadto kanila si Tatnai, ang gobernador sa unahan sa Suba, ug si Setharboznai, ug ang ilang mga kauban, ug ming-ingon kanila sa ingon niini: Kinsa ang mihatag kaninyo sa pagbulot-an sa pagtukod niining balaya ug sa paghuman niining kutaa?vieUnya mitindog si Zorobabel ang anak nga lalake ni Sealthiel, ug si Jesua nga anak nga lalake ni Josadec, ug gisugdan ang pagtukod sa balay sa Dios nga didto sa Jerusalem; ug uban kanila ang mga manalagna sa Dios, nga nanagtabang kanila.dh CKaron ang mga manalagna, si Haggeo nga manalagna, ug si Zacharias ang anak nga lalake ni Iddo, nanagpanagna ngadto sa mga Judio nga didto sa Juda ug Jerusalem; sa ngalan sa Dios sa Israel sila nanagpanagna alang kanila.g5Unya nahunong ang buhat sa balay sa Dios nga didto sa Jerusalem; ug kini nahunong hangtud sa ikaduhang tuig sa paghari ni Dario, nga hari sa Persia.zfmUnya sa gibasa ang hulad sa sulat sa hari nga si Artajerjes sa atubangan ni Rehum, ug ni Simsai nga escriba, ug sa ilang mga kauban, sila ming-adto sa madali sa Jerusalem ngadto sa mga Judio, ug gipahunong sila pinaagi sa pagpugos ug gahum.}esUg pagbantay nga kamo dili magmaluya dinhi niini: ngano nga ang kadaut magadugang ngadto sa kapildihan sa mga hari?,dQHimoon ninyo karon ang usa ka pahibalo sa pagpahunong niining mga tawohana ug nga kining ciudara dili tukoron, hangtud nga ang usa ka pagbulot-an pagahimoon nako./cWMay mga gamhanang hari usab sa ibabaw sa Jerusalem, nga naghari sa tibook nga yuta unahan sa Suba; ug buhis, alcabala, ug amot alang sa dalan, gibayad ngadto kanila.4baUg ako nagsugo, ug ang pagsusi gihimo, ug nakita nga kining ciudara sa unahang panahon naghimo ug kagubot batok sa mga hari, ug nga ang pag-alsa ug pagsukol gihimo didto.Za-Ang sulat nga imong gipadala kanamo gibasa sa matin-aw gayud sa akong atubangan.`wUnya ang hari nagpadala ug usa ka tubag ngadto kang Rehum, ang labaw nga maghuhukom, ug ngadto kang Simsai nga escriba, ug ngadto sa uban pa sa ilang mga kauban nga nanagpuyo sa Samaria, ug sa uban nga yuta unahan sa Suba: Pakigdait, ug uban pa._7Kami nagapamatuod sa hari, nga kong kining ciudara mamatukod ug ang mga kuta mahuman, tungod nining paagiha ikaw mahimong walay bahin unahan sa Suba.x^iNga ang pagsusi himoon unta diha sa basahon sa mga kaagi sa imong mga amahan: aron ikaw makakaplag diha sa basahon sa mga kaagi, ug mahibalo nga kining ciudara maoy usa ka masukolon nga ciudad, ug makadaut sa mga hari ug sa mga lalawigan, ug nga sila naghimo ug pag-alsa batok sa maong lungsod sa unang panahon; sa maong hinungdan kining ciudara gihimong kamingawan.2]]Karon tungod kay kami nagakaon sa asin sa palacio, ug dili angay kanamo ang pagtan-aw sa hari nga kakuhaan sa kadungganan, busa nagapadala kami ug nagapamatuod sa hari;a\; Angay nga kini hibaloan unta karon sa hari, nga, kong kining ciudara matukod, ug ang mga kuta mahuman, sila dili mobayad sa buhis, alcabala, kun amot alang sa dalan, ug sa katapusan kini mahimong kadaut sa mga hari.g[G Angay nga kini hibaloan unta sa hari, nga ang mga Judio nga nangabut gikan kanimo ming-abut kanamo sa Jerusalem; sila nagatukod sa masukolon ug dautan nga ciudad, ug nakahuman na sa mga kuta, ug giayo ang mga patukoranan.Z Kini mao ang hulad sa sulat nga ilang gipadala kang Artajerjes nga hari: Ang imong mga alagad nga mga tawo unahan sa Suba, ug sa uban pa.7Yg Ug ang uban sa mga nasud nga gipanala sa daku ug halangdon nga Asnappar, ug gipahamutang didto sa ciudad sa Samaria, ug didto sa uban nga yuta unahan sa Suba, ug sa uban pa.@Xy Unya misulat si Rehum ang labaw nga maghuhukom, ug si Simsai nga kalihim, ug uban pa sa iyang mga kauban, ang mga Dinehanon, ug ang mga Apharsathachehanon, ang mga Thepharlehanon, ang mga Apharsehanon, ang mga Erchuehanon, ang mga taga Babilonia, ang mga Susanchehanon, ang mga Dievehanon, ang mga Elamithanon.'WGSi Rehum ang labaw nga maghuhukom ug si Simsai ang kalihim nagsulat ug usa ka sulat batok sa Jerusalem ngadto kang Artajerjes nga hari ingon niining mosunod:VyUg sa mga adlaw ni Artajerjes mingsulat si Bislam, si Mitridates, si Tabeel, ug ang uban sa iyang kaubanan ngadto kang Artajerjes nga hari sa Persia; ug ang pagkudlit sa sulat gihimo sa titik nga Sirianhon, ug gisulat sa sinultihan nga Sirianhon. UUg sa paghari ni Assuero, sa sinugdan sa iyang paghari, nagsulat sila ug usa ka sumbong batok sa mga pumoluyo sa Juda ug Jerusalem.BT}Ug nanuhol ug mga magtatambag batok kanila, aron sa pagpapakyas sa ilang tinguha, sa tanang mga adlaw ni Ciro, nga hari sa Persia, bisan hangtud sa paghari ni Dario nga hari sa Persia.tSaUnya ang katawohan sa yuta nagpaluya sa mga kamot sa katawohan sa Juda, ug gisamok sila sa ilang pagtukod.TR!Apan si Zorobabel, ug si Jesua, ug ang uban nga mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa Israel, ming-ingon kanila: Kamo walay labut kanamo sa pagtukod sa usa ka balay sa among Dios; apan kami sa among kaugalingon nga panaghiusa magatukod alang kang Jehova, ang Dios sa Israel, sumala sa gisugo kanamo ni Ciro nga hari sa Persia.IQ Unya sila mingpahaduol kang Zorobabel, ug sa mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, ug ming-ingon kanila: Patabanga kami sa pagtukod uban kaninyo; kay kami nangita sa inyong Dios, ingon sa inyong gibuhat; ug kami nanaghalad kaniya sukad pa sa mga adlaw ni Esar-haddon nga hari sa Asiria, nga maoy nagdala kanamo dinhi.P 7Karon sa pagkadungog sa mga kabatok sa Juda ug Benjamin nga ang mga anak sa pagkabinihag nanagtukod ug usa ka templo kang Jehova, ang Dios sa Israel;tOa Sa pagkaagi nga ang katawohan wala na makaila sa kalainan sa kasaba sa pagsinggit sa kalipay gikan sa tingog sa panaghilak sa katawohan; kay ang katawohan naninggit sa usa ka makusog nga tingog, ug ang kasaba nadungog ngadto sa halayoQN Apan daghan sa mga sacerdote ug mga Levihanon ug mga pangulo sa mga balay sa mga amahan, ang mga tawo nga tigulang nga nakakita sa unang balay, sa gipahamutang ang patukoranan niining balaya sa atubangan sa ilang mga mata, nanghilak sa usa ka makusog nga tingog; ug daghan nga naninggit sa makusog nga tingog tungod sa kalipay:sM_ Ug sila nanag-awit ang usa ug usa sa pagdayeg ug paghatag sa mga pasalamat kang Jehova, nga nagaingon : Kay siya maayo, kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan sa Israel. Ug ang tibook katawohan mingsinggit sa usa ka dakung pagsinggit, sa diha nga sila nagdayeg kang Jehova, tungod kay ang patukoranan sa balay ni Jehova nahimutang na.TL! Ug sa diha nga ang mga magtutukod nagpahamutang sa patukoranan sa templo ni Jehova, ilang gipahamutang ang mga sacerdote nga gisul-oban sa ilang bisti nga may mga trompeta, ug ang mga Levihanon ang mga anak nga lalake ni Asaph nga may mga piyangpiyang, aron sa pagdayeg kang Jehova, sumala sa talamdan ni David nga hari sa Israel.ZK- Unya mitindog si Jesua uban sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang mga kaigsoonan, sa tingub, si Cadmiel ug ang iyang mga anak nga lalake, ang mga anak nga lalake ni Juda, aron magbantay sa mga magbubuhat sa balay sa Dios: ang mga anak nga lalake ni Henadad, uban sa ilang mga anak nga lalake ug sa ilang mga igsoon nga mga Levihanon.nJUKaron sa ikaduhang tuig sa ilang pag-abut sa balay sa Dios didto sa Jerusalem, sa ikaduhang bulan, nagsugod si Zorobabel ang anak nga lalake ni Sealthiel, ug si Jesua ang anak nga lalake ni Josadec, ug ang uban sa ilang mga kaigsoonan nga mga sacerdote ug mga Levihanon, ug ngatanan sila nga nakagawas gikan sa pagkabinihag ngadto sa Jerusalem, ug gitudlo ang mga Levihanon, sukad sa may kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, aron sa pagtan-aw sa buhat sa balay ni Jehova.9IkSila usab minghatag ug salapi sa mga magtitiltil sa bato: ug sa mga panday; ug makaon, ug ilimnon, ug lana, ngadto kanila sa Sidon, ug ngadto kanila sa Tiro, aron sa pagdala ug mga tigkahoy nga cedro gikan sa Libano ngadto sa dagat, ngadto sa Joppe, sumala sa pagtugot kanila ni Ciro nga hari sa Persia.6HeSukad sa nahaunang adlaw sa ikapitong bulan mingsugod sila sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog kang Jehova: apan ang patukoranan sa templo ni Jehova wala pa ikapahamutang.G Ug sa human niini ang kanunay nga halad-nga-sinunog, ug ang mga halad sa mga bag-ong bulan, ug sa tanan nga natudlong mga fiesta ni Jehova nga gipanggahin, ug sa tagsatagsa nga sa kinabubut-on naghalad sa usa ka halad-nga-kinabubut-on ngadto kang Jehova.[F/Ug ilang gisaulog ang fiesta sa mga tabernaculo, sumala sa nahisulat, ug gihalad ang mga halad-nga-sinunog sa adlaw-adlaw nga inihap, sumala sa tulomanon, sumala sa gikinahanglan sa katungdanan sa adlaw-adlaw; E Ug ilang gipahimutang ang halaran sa iyang tungtonganan; kay ang kahadlok diha kanila tungod sa mga katawohan sa mga kayutaan: ug sila minghalad ug mga halad-nga-sinunog sa ibabaw niana ngadto kang Jehova, bisan sa mga halad-nga-sinunog sa buntag ug gabii.\D1Unya mitindog si Jesua, ang anak nga lalake ni Josadec, ug ang iyang kaigsoonan nga mga sacerdote, ug si Zorobabel nga anak nga lalake ni Sealthiel, ug ang iyang mga kaigsoonan, ug gitukod ang halaran sa Dios sa Israel, aron sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog sa ibabaw niana, sumala sa nahisulat sa Kasugoan ni Moises ang tawo sa Dios.CC Ug sa diha nga ang ikapitong bulan miabut na, ug ang mga anak sa Israel diha sa mga ciudad, ang katawohan naghiusa sa ilang kaugalingon sa tingub sama sa usa ka tawo ngadto sa Jerusalem.lBQFBusa ang mga sacerdote, ug ang mga Levihanon, ug ang uban sa katawohan, ug ang mga mag-aawit, ug ang mga magbalantay sa pultahan, ug ang mga Nethinhanon, nanagpuyo sa ilang mga ciudad, ug ang tibook Israel sa ilang mga ciudad.ZA-ESila minghatag sumala sa ilang nahimo ngadto sa tipiganan sa bahandi sa bulohaton kan-uman ug usa ka libo ka dracma nga bulawan, ug lima ka libo ka libra nga salapi, ug usa ka gatus ka bisti sa mga sacerdote.a@;DUg ang uban nga pangulo sa mga balay sa mga amahan, sa diha nga nanghiabut na sila sa balay ni Jehova nga atua sa Jerusalem, minghalad sa kinabubut-on alang sa balay sa Dios aron sa pagpatindog niana sa iyang dapit:{?oCAng ilang mga camello, upat ka gatus katloan ug lima; ang ilang mga asno, unom ka libo pito ka gatus ug kaluhaan.q>[BAng ilang mga kabayo pito ka gatus katloan ug unom; ang ilang mga mula, duha ka gatus kap-atan ug lima;h=IAGawas pa sa ilang mga sulogoon nga lalake ug sa ilang mga sulogoon nga babaye nga kanila may pito ka libo totolo ka gatus katloan ug pito; ug sila may duha ka gatus nga mag-aawit nga mga lalake ug mag-aawit nga mga babaye.e<C@Ang tibook katilingban nga tingub may kap-atan ug duha ka libo totolo ka gatus ug kan-uman,,;Q?Ug ang gobernador miingon kanila, nga sila dili magkaon sa labing balaan nga mga butang, hangtud nga may usa ka sacerdote nga motindog uban sa Urim ug sa Thummim.J: >Kini sila nangita sa ilang padron didto niadtong mga gitiman-an pinaagi sa ilang mga kaagi sa kagikanan, apan wala sila hikaplagi: busa sila giisip nga mahugaw ug gipapahawa sa pagkasacerdote.W9'=Ug sa mga anak sa mga sacerdote: ang mga anak ni Abaia, ang mga anak ni Cos, ang mga anak ni Barzillai, nga nangasawa sa mga anak nga babaye ni Barzillai, nga Galaadnon, ug ginganlan sumala sa ngalan nila.q8[ wAng mga anak ni Adin, upat ka gatus kalim-an ug upat.? yAng mga anak ni Bigvai, duha ka libo kalim-an ug unom.B  Ang mga anak ni Adonicam, unom ka gatus kan-uman ug unom.L Ang mga anak ni Azgad, usa ka libo duha ka gatus kaluhaan ug duha.?y Ang mga anak ni Bebai, unom ka gatus kaluhaan ug tolo.=u Ang mga anak ni Bani unom ka gatus kap-atan ug duha.;q Ang mga anak ni Zachai, pito ka gatus ug kan-uman.@{Ang mga anak ni Zattu, siyam ka gatus kap-atan ug lima.KAng mga anak ni Elam, usa ka libo duha ka gatus kalim-an ug upat.xiAng mga anak ni Pahath-moab, gikan sa mga anak ni Josue ug ni Joab, duha ka libo walo ka gatus napulo ug duha.=uAng mga anak ni Ara, pito ka gatus kapitoan ug lima.FAng mga anak ni Sephatias, totolo ka gatus kapitoan ug duha.LAng mga anak ni Paros, duha ka libo usa ka gatus kapitoan ug duha.T~!Nga ming-abut uban kang Zorobabel, si Jesua, si Nehemias, si Seraias, si Reelaias, si Mardocheo, si Bilsan, si Mispar, si Bigvai, si Rehum, si Baana. Ang gidaghanon sa mga lalake sa katawohan sa Israel:r} _Karon mao kini ang mga anak sa lalawigan, nga ming-adto gikan sa pagkabinihag niadtong gipamihag, nga gipanala ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug nga namalik ngadto sa Jerusalem ug Juda, ang tagsatagsa ngadto sa iyang ciudad;R|  Ang tanang mga sudlanan nga bulawan ug salapi may lima ka libo ug upat ka gatus. Kining tanan gipanala ni Sesbasar, sa diha nga sila gikan sa pagkabinihag gidala gikan sa Babilonia ngadto sa Jerusalem.{ ) Katloan ka panaksan nga bulawan, salaping mga panaksan sa ikaduhang matang nga upat ka gatus ug napulo, ug laing mga sudlanan nga usa ka libo. z  Ug kini mao ang gidaghanon nila: katloan ka pinggan nga bulawan, usa ka libong pinggan nga salapi, kaluhaan ug siyam nga cuchillo,y 1Bisan kadto gipanala ni Ciro nga hari sa Persia pinaagi sa kamot ni Metridates, ang mamahandi, ug giihap kini kang Sesbasar, ang principe sa Juda.7x iIngon man usab gipagula ni Ciro nga hari ang mga sudlanan sa balay ni Jehova, nga gidala ni Nabucodonosor gikan sa Jerusalem, ug gibutang sa sulod sa balay sa iyang mga dios;w  Ug ngatanan sila nga diha naglibut kanila nanagpalig-on sa ilang mga kamot uban sa mga sudlanan nga salapi, uban sa bulawan, uban sa mga manggad, ug uban sa mga mananap, ug uban sa mga bililhon nga mga butang labut pa sa tanan nga gihalad sa kinabubut-on.|v sUnya mingtindog ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa Juda ug Benjamin, ug ang mga sacerdote, ug ang mga Levihanon, bisan ang tanan kansang espiritu giagda sa Dios sa pagpaadto aron sa pagtukod sa balay ni Jehova nga anaa sa Jerusalem.u #Ug bisan kinsa nga nahibilin, sa bisan diin nga dapit siya magapuyo, patabanga ang mga tawo sa iyang dapit sa paghatag ug salapi, ug sa bulawan, ug sa mga manggad, ug sa mga mananap, labut pa sa mga halad-nga-kinabubut-on alang sa balay sa Dios nga anaa sa Jerusalem.t }Bisan kinsa nga anaa sa taliwala ninyo sa tibook niyang katawohan, ang iyang Dios magauban kaniya, ug paadtoa siya ngadto sa Jerusalem, nga anaa sa Juda, ug patukora sa balay ni Jehova, ang Dios sa Israel (siya mao ang Dios), nga anaa sa Jerusalem.ks QKini mao ang giingon ni Ciro nga hari sa Persia: Ang tanan nga mga gingharian sa yuta gihatag kanako ni Jehova, ang Dios sa langit; ug iyang gisugo ako sa pagpatukod alang kaniya sa usa ka balay sa Jerusalem, nga anaa sa Juda.#r CKaron sa nahaunang tuig ni Ciro nga hari sa Persia, aron nga ang pulong ni Jehova pinaagi sa baba ni Jeremias mamatuman, giagda ni Jehova ang espiritu ni Ciro nga hari sa Persia, mao nga siya naghimo sa usa ka pahibalo sa tibook niyang gingharian, ug gisulat usab kini nga nagaingon:sq_$Kini mao ang giingon ni Ciro nga hari sa Persia: Ang tanan nga mga gingharian sa yuta gihatag kanako ni Jehova, ang Dios sa langit; ug iya akong gisugo sa pagpatukod alang kaniya sa usa ka balay sa Jerusalem, nga anaa sa Juda. Bisan kinsa nga anaa sa taliwala kaninyo sa tibook niyang katawohan, si Jehova nga iyang Dios magauban kaniya, ug paadtoa siya ngadto.%pC$Karon sa nahaunang tuig ni Ciro nga hari sa Persia, aron nga ang pulong ni Jehova pinaagi sa baba ni Jeremias mamatuman, giagda ni Jehova ang espiritu ni Ciro nga hari sa Persia, mao nga siya naghimo sa usa ka pahibalo sa tibook niyang gingharian, ug gisulat usab kini nga nagaingon:o'$Aron sa pagtuman sa pulong ni Jehova pinaagi sa baba ni Jeremias, hangtud nga ang yuta makapahimulos sa iyang mga adlaw nga igpapahulay: kay ingon sa kadugayon nga kini magapabilin nga kamingawan kini nagbantay sa adlaw nga igpapahulay, sa pagtuman sa kapitoan ka tuig.@ny$Ug sila nga nakagawas gikan sa pinuti iyang gidala ngadto sa Babilonia; ug sila nahimong mga sulogoon niya ug sa iyang mga anak nga lalake hangtud sa paghari sa gingharian sa Persia:=ms$Ug ilang gisunog ang balay sa Dios, ug gigun-ob ang kuta sa Jerusalem, ug gisunog ang tanan nga mga palacio niana sa kalayo, ug gigun-ob ang tanang mga matahum nga sudlanan didto.[l/$Ug gidala ang tanang mga sudlanan sa balay sa Dios, dagku ug gagmay, ug ang mga bahandi sa balay ni Jehova, ug ang mga bahandi sa hari, ug sa iyang mga principe, ngatanan kini iyang gidala ngadto sa Babilonia.;ko$Busa iyang gipadala kanila ang hari sa mga Caldeahanon, nga mipatay sa ilang mga batan-ong lalake pinaagi sa pinuti diha sa sulod sa balay sa ilang balaang puloy-anan, ug walay kalooy sa batan-ong lalake kun sa ulay, tigulang nga tawo kun ubanon nga ulo: iyang gitugyan silang tanan ngadto sa iyang kamot.kjO$Apan ilang gibiaybiay ang mga sulogoon sa Dios, ug gitamay ang iyang mga pulong, ug nagpanamastamas sa iyang mga manalagna, hangtud nga ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa iyang katawohan, hangtud nga dili na matabang.[i/$Ug si Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, nagpaadto kanila pinaagi sa iyang mga sulogoon, nga mingbangon pagsayo ug nagpadala, tungod kay siya may kalooy sa iyang katawohan, ug sa iyang dapit nga puloy-anan.hhI$Labut pa, ang tanan nga mga pangulo sa mga sacerdote, ug ang katawohan, nanaglapas sa hilabihan uyamut sunod sa tanan nga mga dulumtanan sa mga nasud; ug ilang gihugawan ang balay ni Jehova nga iyang gibalaan sa Jerusalem.ogW$ Ug siya usab misukol batok kang Nabucodonosor nga hari, nga nagpapanumpa kaniya pinaagi sa Dios: apan nga gipatikig niya ang iyang liog, ug gipagahi ang iyang kasingkasing batok sa pagbalik ngadto kang Jehova, ang Dios sa Israel.Kf$ Ug iyang gihimo kadtong dautan sa mga mata ni Jehova nga iyang Dios; siya wala magmapainubsanon sa iyang kaugalingon sa atubangan ni Jeremias nga manalagna nga namulong gikan sa baba ni Jehova.e%$ Si Sedechias may kaluhaan ug usa ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa napulo ug usa ka tuig sa Jerusalem:wdg$ Ug sa pagkasumad nga tuig si hari Nabucodonosor nagpaadto, ug gidala siya ngadto sa Babilonia, uban ang mga matahum nga sudlanan sa balay ni Jehova, ug gihimo si Sedechias nga iyang igsoon nga lalake nga hari ibabaw sa Juda ug Jerusalem.Mc$ Si Joachin may walo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa totolo ka bulan ug napulo ka adlaw sa Jerusalem: ug iyang gibuhat kadtong dautan sa mga mata ni Jehova. b$Karon ang nanghibilin nga mga buhat ni Joacim, ug ang iyang mga dulumtanan nga iyang nahimo, ug kadtong nakita diha kaniya, ania karon, sila nanghisulat sa basahon sa mga hari sa Israel ug sa Juda; ug si Joachin nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.a$Si Nabucodonosor usab midala sa mga sudlanan sa balay ni Jehova ngadto sa Babilonia, ug gibutang kini didto sa iyang templo sa Babilonia. `$Batok kaniya miabut si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug gigapus siya sa mga talikala, aron dad-on siya ngadto sa Babilonia.Y_+$Si Joacim may kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa napulo ug usa ka tuig sa Jerusalem: ug iyang gihimo kadtong dautan sa mga mata ni Jehova nga iyang Dios.u^c$Ug ang hari sa Egipto naghimo kang Eliacim nga iyang igsoon nga lalake nga hari sa Juda ug Jerusalem, ug giilisan ang iyang ngalan nga Joacim. Ug gikuha ni Nechao si Joachaz nga iyang igsoon nga lalake, ug gidala siya ngadto sa Egipto.!];$Ug ang hari sa Egipto nagpapahawa kaniya didto sa Jerusalem, ug gisilpian ang yuta sa usa ka gatus ka talento nga salapi ug usa ka talento nga bulawan.\$Si Joachaz may kaluhaan ug tolo ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa totolo ka bulan sa Jerusalem. [ $Unya gikuha sa katawohan sa yuta si Joachaz ang anak nga lalake ni Josias, ug gihimo siyang hari ilis sa iyang amahan sa Jerusalem.Z}#Ug ang iyang mga buhat, sinugdan ug katapusan, ania karon, sila nanghisulat sa basahon sa mga hari sa Israel ug sa Juda.Y #Karon ang nanghibilin nga mga buhat ni Josias ug ang iyang mga maayong buhat, sumala niadtong nahisulat sa Kasugoan ni Jehova,0XY#Ug si Jeremias nagbukho tungod kang Josias: ug ang tanang mga lalake ug babaye nga mag-aawit mingsulti mahitungod kang Josias sa ilang mga pagbakho hangtud niining adlawa; ug sila nagbuhat alang kanila ug usa ka tulomanon sa Israel: ug, ania karon, sila nanghisulat sa basahon sa Lamentaciones.W#Busa gikuha siya sa mga alagad gikan sa carro, ug gibutang siya sa ikaduhang carro nga diha kaniya, ug gidala siya ngadto sa Jerusalem; ug siya namatay, ug gilubong sa mga lubnganan sa iyang mga amahan. Ug ang tibook Juda ug Jerusalem nagbalata tungod kang Josias. V #Ug ang mga magpapana mingpana kang hari Josias; ug ang hari miingon sa iyang mga alagad: Ipahilayo ako; kay ako samdan ug daku.wUg#Bisan pa niini si Josias wala molingiw gikan kaniya, apan nagtakuban sa iyang kaugalingon, aron nga siya makaaway kaniya, ug wala mamati sa mga pulong ni Nechao gikan sa baba sa Dios, ug miadto sa pagpakig-away didto sa walog sa Megiddo.PT#Apan siya nagpadala ug mga sulogoon ngadto kaniya, nga nagaingon: Unsay akong labut kanimo, ikaw hari sa Juda: Ako wala umanhi batok kanimo niining adlawa, apan batok sa balay diin ako may gubat; ug ang Dios nagsugo kanako sa pagdali: magpugong ka gikan sa paghilabut sa Dios, nga ania uban kanako, aron dili ka niya laglagon.RS#Sa tapus niining tanan, sa diha nga si Josias nakaandam na sa templo, si Nechao nga hari sa Egipto miadto aron sa pagpakig-away batok kang Carchemis ubay sa Eufrates: ug si Josias migula batok kaniya.XR)#Sa ikanapulo ug walo ka tuig sa paghari ni Josias kining maong pasko gisaulog.@Qy#Ug walay pasko nga sama niadto nga gisaulog sa Israel gikan sa mga adlaw ni Samuel nga manalagna; ni magsaulog ang bisan kinsa sa mga hari sa Israel sa maong pasko ingon sa gisaulog ni Josias, ug sa mga sacerdote, ug sa mga Levihanon, ug sa tibook Juda ug Israel nga nanambong, ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem.P1#Ug ang mga anak sa Israel nga mingtambong mingsaulog sa pasko niadtong panahona ug sa fiesta sa tinapay nga walay levadura sulod sa pito ka adlaw.FO#Busa ang tanan nga pag-alagad kang Jehova naandam sa maong adlaw, sa pagsaulog sa pasko, ug sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog ibabaw sa halaran ni Jehova, sumala sa sugo ni hari Josias.vNe#Ug ang mga mag-aawit ang mga anak nga lalake ni Asaph dinha sa ilang dapit, sumala sa sugo ni David, ug ni Asaph, ug ni Heman, ug ni Jeduthun nga manalagna sa hari; ug ang mga magbalantay sa pultahan dinha sa tagsatagsa ka ganghaan: wala kinahanglana nga sila mopahawa gikan sa ilang pag-alagad; kay ang ilang kaigsoonan ang mga Levihanon nanag-andam alang kanila.uMc#Ug sa human niini sila nanag-andam alang sa ilang kaugalingon, ug alang sa mga sacerdote, tungod kay ang mga sacerdote nga mga anak nga lalake ni Aaron nanagpangabudlay sa paghalad sa mga halad-nga-sinunog ug sa tambok hangtud sa kagabhion: busa ang mga Levihanon nanag-andam alang sa ilang kaugalingon, ug alang sa mga sacerdote nga mga anak nga lalake ni Aaron.aL;# Ug ilang giasal ang pasko sa kalayo sumala sa tulomanon: ug ang balaan nga mga halad ilang gilat-an sa mga kolon, ug mga caldero, ug sa mga kalaha, ug sa gidala kini sa madali ngadto sa tanang mga anak sa katawohan. K# Ug ilang gibalhin ang mga halad-nga-sinunog, aron ilang kahatagan sila sumala sa mga pagkabahinbahin sa mga balay sa mga amahan sa mga anak sa katawohan, sa paghalad kang Jehova, ingon sa nahisulat sa basahon ni Moises. Ug busa maoy ilang gihimo sa mga vaca.J/# Ug ilang gipatay ang pasko, ug ang mga sacerdote nanagsablig sa dugo nga ilang nadawat sa ilang kamot, ug ang mga Levihanon ang mingpanit kanila.I)# Busa ang pag-alagad giandam, ug ang mga sacerdote nanagtindog sa ilang dapit, ug ang mga Levihanon sa ilang mga hugna, sumala sa sugo sa hari.H# Si Chonanias usab, ug si Semeias ug si Nathanael, nga iyang kaigsoonan, ug si Hasabias ug si Jeiel ug si Jozabad, ang mga pangulo sa mga Levihanon, minghatag sa mga Levihanon, alang sa mga halad sa pasko lima ka libong nati sa vaca , ug lima ka gatus nga vaca.bG=#Ug ang iyang mga principe minghatag ug usa ka halad-nga-kinabubut-on ngadto sa katawohan, sa mga sacerdote, ug ngadto sa mga Levihanon. Si Hilcias ug si Zacharias ug si Jehiel, ang mga magbubuot sa balay sa Dios, minghatag sa mga sacerdote alang sa mga halad sa pasko duha ka libo ug unom ka gatus nga nating vaca , ug totolo ka gatus nga vaca.5Fc#Ug si Josias mihatag sa mga anak sa katawohan, gikan sa panon sa carnero, mga nating carnero ug mga nating kanding, ang tanan kanila alang sa mga paghalad sa pasko, ngadto sa tanan nga mingtambong, sa gidaghanon nga katloan ka libo, ug totolo ka libo sa lakeng vaca: kini gikan sa kahayupan sa hari.6Ee#Ug magpatay kamo sa pasko, ug magbalaan kamo sa inyong kaugalingon, ug mag-andam alang sa inyong mga kaigsoonan, sa pagbuhat sumala sa pulong ni Jehova pinaagi kang Moises.wDg#Ug magtindog didto sa balaan nga dapit sumala sa mga pagkabahinbahin sa mga balay sa mga amahan sa inyong mga kaigsoonan ang mga anak sa katawohan, ug himoa nga adunay alang sa tagsatagsa usa ka bahin sa balay sa amahan sa mga Levihanon.CC#Ug mag-andam kamo sumala sa inyong mga hugna sa kabalayan sa inyong mga amahan, sumala sa sinulat ni David nga hari sa Israel, ug sumala sa sinulat ni Salomon nga iyang anak nga lalake,[B/#Ug siya miingon sa mga Levihanon nga nanagtudlo sa tibook Israel, nga mga balaan kang Jehova: Ibutang ang balaan nga arca diha sa balay nga gitukod ni Salomon nga anak nga lalake ni David nga hari sa Israel; mawala na ang kabug-at sa ibabaw sa inyong mga abaga. Karon alagara si Jehova nga inyong Dios, ug ang iyang katawohan nga Israel. ~~a}|]{z,yxwvuttQsqqApGon> = Ug sa mga Nethinhanon, nga gihatagan ni David sa mga principe alang sa pag-alagad sa mga Levihanon, may duha ka gatus ug kaluhaan ka mga Nethinhanon: ngatanan sila gipanghinganlan sa ilang ngalan.=!Ug si Hasabias, ug uban kaniya si Isaia sa mga anak nga lalake ni Merari, iyang mga kaigsoonan ug ang ilang mga anak nga lalake, kaluhaan;,<QUg sumala sa maayong pagmando sa atong Dios kanato, sila nagdala nganhi kanato usa ka tawo nga mabuot, gikan sa mga anak nga lalake ni Mahali, anak nga lalake ni Levi, anak nga lalake sa Israel; ug si Serabias, uban ang iyang mga anak nga lalake ug ang iyang mga kaigsoonan, napulo ug walo,";=Ug akong gipaadto sila ngadto kang Iddo ang pangulo sa dapit sa Casipia; ug ako silang gisuginlan kong unsa ang ilang igapamulong kang Iddo, ug sa iyang mga kaigsoonan ang mga Nethinhanon sa dapit sa Casipia, nga sila magdala nganhi kanato mga alagad alang sa balay sa atong Dios.f:EUnya akong gipakuha si Eliezer, si Ariel, si Semaias, ug si Elnathan, ug si Jarib, ug si Elnathan, ug si Nathan, ug si Zacharias, ug si Mesullam, mga tawo nga pangulo; si Joiarib usab, ug si Elnathan, nga mga magtutudlo.9Ug gitigum ko sila sa pagtingub didto sa suba nga nagabaha ngadto sa Ahava; ug didto kami mingpahaluna sulod sa totolo ka adlaw: ug akong nakita ang katawohan, ug ang mga sacerdote, ug wala ako makakaplag didto ug usa sa mga anak nga lalake ni Levi.j8MUg sa mga anak nga lalake ni Bigvai, si Utai ug si Zabud; ug uban kanila may kapitoan ka lalake.57c Ug sa mga anak nga lalake ni Adonican, nga mao ang naulahi; ug kini mao ang ilang mga ngalan: si Eliphelet, si Jeiel, ug si Semaias; ug uban kanila may kan-uman ka lalake. 6 Ug sa mga anak nga lalake ni Azgad, si Johanan ang anak nga lalake ni Catan; ug uban kaniya may usa ka gatus ug napulo ka lalake.5 Ug sa mga anak nga lalake ni Bebai, si Zacharias ang anak nga lalake ni Bebai, ug uban kaniya may kaluhaan ug walo ka lalake.4 Ug sa mga anak nga lalake ni Solomith, ang anak nga lalake ni Josiphias; ug uban kaniya may usa ka gatus kan-uman ka lalake.3 Sa mga anak nga lalake ni Joab, si Obadias ang anak nga lalake ni Jehiel; ug uban kaniya may duha ka gatus napulo ug walo ka lalake.2Ug sa mga anak nga lalake ni Sephatias, si Zebadias ang anak nga lalake ni Michael; ug uban kaniya may kawaloan ka lalake.}1sUg sa mga anak nga lalake ni Elam, si Isia ang anak nga lalake ni Athalias; ug uban kaniya may kapito-an ka lalake.|0qUg sa mga anak nga lalake ni Adin, si Ebed ang anak nga lalake ni Jonathan; ug uban kaniya may kalim-an ka lalake,}/sSa mga anak nga lalake ni Sechanias, ang anak nga lalake ni Jahasiel; ug uban kaniya may totolo ka gatus ka lalake.. Sa mga anak nga lalake ni Pahath-moab, si Elioenai, ang anak nga lalake ni Zarahi; ug uban kaniya may duha ka gatus ka lalake.=-sSa mga anak nga lalake ni Sechanias, sa mga anak nga lalake ni Phares, si Zacharias; ug uban kaniya giihap sumala sa kaagi sa kagikanan sa mga lalake ang usa ka gatus ug kalim-an.,Sa mga anak nga lalake ni Phinees, si Gerson. Sa mga anak nga lalake ni Ithamar, si Daniel. Sa mga anak nga lalake ni David, si Hattus.9+ mKaron kini mao ang mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan, ug kini mao ang kagikanan niadtong ming-adto uban kanako gikan sa Babilonia, sa paghari ni Artajerjes nga hari:Q*Ug naghatag sa mahigugmaong-kalolot kanako sa atubangan sa hari, ug sa iyang mga magtatambag, ug sa atubangan sa tanang mga gamhanang principe sa hari. Ug ako gipalig-on sumala sa pagmando sa kamot ni Jehova nga akong Dios kanako, ug akong gitigum sa pagtingub gikan sa Israel mga tawo nga pangulo aron sa pag-adto uban kanako.@)yDalayegon si Jehova, ang Dios sa atong mga amahan, nga nagapahiluna sa maong butang sama niini sa kasingkasing sa hari, sa paghimong matahum sa balay ni Jehova nga atua sa Jerusalem; (9Ug bisan kinsa nga dili magabuhat sa Kasugoan sa imong Dios, ug sa balaod sa hari, ipakanaug ang hukom kaniya uban sa tibook nga pagsingkamot, bisan kini mahatungod sa kamatayon, kun papahawaon ba sa yutang natawohan, kun sa pagsakmit ba sa mga kabtangan, kun sa pagbilanggo ba.#'?Ug ikaw, Esdras, sunod sa kaalam sa imong Dios nga anaa sa imong kamot, magtudlo ka ug mga punoan ug mga maghuhukom, nga magahukom sa tibook nga katawohan nga anaa sa unahan sa Suba, kadtong tanan nga manghibalo sa mga sugo sa imong Dios; ug tudloan ninyo siya nga wala manghibalo.3&_Kami usab nagapamatuod kanimo, nga mahitungod sa bisan kinsa sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, sa mga mag-aawit, sa mga magbalantay sa pultahan, sa mga Nethinhanon, kun sa mga alagad niining balay sa Dios, kini dili mahasubay sa balaod ang pagpabuhis kanila, alcabala, kun amot alang sa dalan.M%Bisan unsa nga gisugo sa Dios sa langit, ipabuhat kana sa sibo gayud alang sa balay sa Dios sa langit, kay ngano ba nga may kaligutgut batok sa gingharian sa hari ug sa iyang mga anak nga lalake?C$Kutob sa usa kagatus ka talento nga salapi, ug usa ka gatus ka takus nga trigo, ug usa ka gatus ka bato nga vino, ug usa ka gatus ka bato nga lana , ug asin sa walay pag-ihap kong pila.+#OUg ako, bisan ako gayud si Artajerjes nga hari, nagahatag ug usa ka sugo sa tanang mga mamahandi nga atua sa unahan sa Suba, nga bisan unsa ang kinahanglanon gikan kaninyo ni Esdras nga sacerdote, ang escriba sa Kasugoan sa Dios sa langit, kana pagabuhaton uban sa tibook nga pagsingkamot,/"WUg bisan unsa pa nga kinahanglanon kaayo alang sa balay sa imong Dios, nga ikaw may higayon sa paghatag, ihatag kini gikan sa balay nga tipiganan sa bahandi sa hari. !Ug ang mga sudlanan nga gihatag kanimo alang sa pag-alagad sa balay sa imong Dios, imong ihatag sa atubangan sa Dios sa Jerusalem.( IUg bisan unsa nga daw maayo kanimo ug sa imong kaigsoonan sa paggamit sa ubannga salapi ug sa bulawan, kini buhaton ninyo sumala sa kabubut-on sa inyong Dios.5Busa uban sa tibook nga pagsingkamot pumalit ka niining salapi ug mga lakeng vaca, mga lakeng carnero, mga nating carnero, uban ang mga halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon, ug magahalad niana sa ibabaw sa halaran sa balay sa imong Dios nga anaa sa Jerusalem.ucUg ang tanang salapi ug bulawan nga imong hingkaplagan sa tibook lalawigan sa Babilonia, uban sa kinabubut-ong paghalad sa katawohan, ug sa mga sacerdote nga minghalad sa kinabubut-on alang sa balay sa ilang Dios nga anaa sa Jerusalem.)KUg sa pagdala sa salapi ug bulawan, nga gihalad sa kinabubut-on sa hari ug sa iyang magtatambag ngadto sa Dios sa Israel, kansang puloy-anan atua sa Jerusalem.9kKay ingon nga ikaw gipadala sa hari ug sa iyang pito ka magtatambag, sa pagpangutana mahitungod sa Juda ug Jerusalem, sumala sa Kasugoan sa imong Dios nga anaa sa imong kamot,uc Ako naghimo ug usa ka sugo, nga ang tanan kanila sa katawohan sa Israel, ug ang ilang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, sa akong gingharian, nga may hunahuna sa ilang kaugalingong kinabubut-on sa pag-adto sa Jerusalem, umuban kanimo. Si Artajerjes, ang hari sa mga hari, ngadto kang Esdras nga sacerdote, ang escriba sa Kasugoan sa Dios sa langit, hingpit ug uban pa.X) Karon mao kini ang hulad sa sulat nga gihatag ni Artajerjes nga hari alang kang Esdras ang sacerdote, ang escriba, bisan pa ang escriba sa mga pulong sa mga sugo ni Jehova, ug sa iyang kabalaoran sa Israel:+O Kay gibutang ni Esdras ang iyang kasingkasing sa pagpangita sa Kasugoan ni Jehova, ug sa pagbuhat niini. ug sa pagtudlo sa Israel sa kabalaoran ug mga tulomanon.[/ Kay sa nahaunang adlaw sa nahaunang bulan misugod siya sa pagtungas gikan sa Babilonia; ug sa nahaunang adlaw sa ikalima ka bulan miabut siya sa Jerusalem, sumala sa maayong kamot sa iyang Dios sa ibabaw niya.[/Ug siya miadto sa Jerusalem sa ikalimang bulan, nga maoy ikapito ka tuig sa hari.s_Ug may ming-adto nga uban sa mga anak sa Israel, ug sa mga sacerdote, ug sa mga Levihanon, ug sa mga mag-aawit, ug sa mga magbalantay sa pultahan, ug sa mga Nethinhanon, ngadto sa Jerusalem, sa ikapito ka tuig ni Artajerjes nga hari. Kini si Esdras mitungas gikan sa Babilonia. Ug siya maoy usa ka maabtik nga escriba sa basahon ni Moises, nga gihatag ni Jehova, ang Dios sa Israel; ug ang hari mihatag kaniya sa tanan niyang gipangayo, sumala sa kamot ni Jehova nga iyang Dios sa ibabaw niya.7Ang anak nga lalake ni Abisue, ang anak nga lalake ni Phinees ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, ang pangulo nga sacerdotedAAng anak nga lalake ni Zeraias, ang anak nga lalake ni Uzzi, ang anak nga lalake ni Bucci.jMAng anak nga lalake ni Amarias, ang anak nga lalake ni Azarias, ang anak nga lalake ni Meraioth,b=Ang anak nga lalake ni Sallum, anak nga lalake ni Sadoc, ang anak nga lalake ni Achitob,; qKaron sa tapus niining mga butanga, sa paghari ni Artajerjes nga hari sa Persia, si Esdras nga anak nga lalake ni Seraias, anak nga lalake ni Azarias, anak nga lalake ni Hilcias,(IUg mingsaulog sa fiesta sa tinapay nga walay levadura sulod sa pito ka adlaw inubanan sa kalipay: kay si Jehova naghimo kanilang malipayon, ug naglukmay sa kasingkasing sa hari sa Asiria ngadto kanila, sa pagpalig-on sa ilang mga kamot sa bulohaton sa balay sa Dios, ang Dios sa Israel.u cUg ang mga anak sa Israel nga nakagawas pag-usab gikan sa pagkabinihag, ug ang tanan niadtong namulag sa ilang kaugalingon ngadto kanila gikan sa pagkahugaw sa mga nasud sa yuta, sa pagpangita kang Jehova, ang Dios sa Israel, mingkaon.  Kay ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon nagpaputli sa ilang kaugalingon sa tingub; silang tanan nangaputli: ug ilang gipatay ang pasko alang sa tanang mga anak sa pagkabinihag, ug sa ilang mga kaigsoonan ang mga sacerdote, ug alang sa ilang kaugalingon.n UUg ang mga anak sa pagkabinihag nagsaulog sa pasko sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa nahaunang bulan.Y +Ug ilang gibutang ang mga sacerdote sumala sa ilang mga hugna, ug ang mga Levihanon sumala sa ilang pagbanusbanus alang sa pag-alagad sa Dios, nga atua sa Jerusalem; sumala sa nahisulat sa basahon ni Moises.) KUg sila naghalad sa pagsaulog niining balay sa Dios usa ka gatus ka lakeng vaca, duha ka gatus nga carnero nga lake, upat ka gatus nga nating carnero; ug alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala sa tibook Israel, napulo ug duha ka lakeng kanding, sumala sa gidaghanon sa mga banay sa Israel.6eUg ang mga anak sa Israel, ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, ug ang uban nga mga anak sa pagkabinihag, nagbantay sa pagsaulog niining balaya sa Dios uban ang kalipay.xiUg kining balaya nahuman sa ikatolo ka adlaw sa bulan sa Adar sa ikaunom ka tuig sa paghari ni Dario nga hari.3Ug ang mga anciano nagtukod ug nag-uswag, pinaagi sa pagpanagna ni Haggeo nga manalagna ug ni Zacarias nga anak nga lalake ni Iddo. Ug ilang gitukod ug gihuman kini, sumala sa sugo sa Dios sa Israel, ug sumala sa sugo ni Ciro, ug ni Dario ug ni Artajerjes nga hari sa Persia.C Ug si Tatnai, ang gobernador unahan sa Suba, si Sethar-boznai ug ang ilang mga kauban, tungod kay si Dario nga hari nagpadala niana, naghimo subay niana uban sa tibook nga pagsingkamot.@y Ug ang Dios nga nagpabutang sa iyang ngalan didto magapukan sa tanang mga hari ug sa mga katawohan nga magabutang sa ilang kamot aron sa pag-usab sa maong butang , aron sa paggun-ob niining balay sa Dios nga atua sa Jerusalem. Ako si Dario naghimo ug usa ka sugo; ipatuman kini uban sa tibook nga pagsingkamot.ve Ako usab naghimo ug usa ka sugo nga bisan kinsa nga magausab niining pulonga, ipabunlot ang usa ka sagbayan gikan sa iyang balay, ug ipatuboy siya sa itaas ug bitayon niana; ug ipahimo ang iyang balay nga usa ka kalibangan tungod niini:) Aron sila makahalad sa mga halad nga kahumot ngadto sa Dios sa langit, ug mag-ampo alang sa kinabuhi sa hari, ug sa iyang mga anak nga lalake.;o Ug sumala sa ilang kinahanglanon, mga nating lake sa vaca, ug mga carnero nga lake, ug mga nating carnero, sa mga halad-nga-sinunog alang sa Dios sa langit; trigo, asin, vino ug lana usab , sumala sa mga pulong sa mga sacerdote nga atua sa Jerusalem, ipahatag kini kanila adlaw-adlaw sa walay pagkapakyas;1[Labut pa ako nagahimo ug usa ka sugo kong unsay inyong pagabuhaton niining mga anciano sa mga Judio sa pagtukod niining balay sa Dios: nga gikan sa mga bahandi sa hari, bisan sa buhis unahan sa Suba, ang mga galastohon ipahatag inubanan sa pagbantay niining mga tawohana, aron sila dili mabalda.7Pasagdi lamang ang pagbuhat sa balay sa Dios; ipatukod sa gobernador sa mga Judio ug sa mga anciano sa mga Judio kining balay sa Dios sa dapit niini.=~sBusa karon, si Tatnai, ang gobernador unahan sa Suba, si Setharboznai, ug ang inyong mga kauban ang mga Apharsachehanon, nga anaa sa unahan sa Suba, magapahalayo kamo gikan dinha:E}Ug ang mga bulawan ug mga salapi nga mga sudlanan usab sa balay sa Dios, nga gipanguha ni Nabucodonosor gikan sa templo nga atua sa Jerusalem, ug gipanala ngnadto sa Babilonia, ipauli, ug ipadala pag-usab ngadto sa templo nga atua sa Jerusalem, ang tagsatagsa sa dapit niini; ug imong ibutang kini sa balay sa Dios.|'Pinaagi sa totolo ka laray nga mga dagkung bato, ug usa ka laray nga bag-ong tigkahoy; ug ang mga galastohon ipahatag gikan sa balay sa hari.C{Sa nahaunang tuig ni Ciro nga hari, si Ciro nga hari naghimo ug usa ka sugo; mahitungod sa balay sa Dios nga atua sa Jerusalem, ipatukod ang balay, sa dapit diin sila managhalad sa mga halad, ug ipalig-on ang mga patukoranan niana; ang gihabugon niana kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon niana kan-uman ka maniko;z7Ug may hikaplagan sa Achmeta, sa palacio nga anaa sa lalawigan sa Media, usa ka padron, ug didto nahisulat sa ingon niini alang sa usa ka tiliman-an:%y EUnya si Dario nga hari naghimo ug usa ka sugo, ug ang pagsusi gihimo sa balay nga butanganan sa mga basahon, diin ang mga bahandi gipahamutang sa Babilonia.Yx+Busa karon, kong kini makapahamuot sa hari, ipahimo ang usa ka pagsusi sa balay nga tipiganan sa bahandi sa hari nga atua sa Babilonia, kong matuod ba kini, nga ang usa ka pagbulot-ang gihimo ni Ciro nga hari sa pagtukod niining balay sa Dios sa Jerusalem; ug ipadala unta kanamo sa hari ang kabubut-on niya mahitungod niining butanga.PwUnya nahiabut ang maong Sesbassar, ug mipahaluna sa mga patukoranan sa balay sa Dios nga anaa sa Jerusalem: ug sukad niadtong panahona bisan hangtud karon kini ginatukod, apan wala pa gayud mahuman.-vSUg siya miingon kaniya: Dad-a kining mga sudlanan, lakaw, ibutang kini sa sulod sa templo nga atua sa Jerusalem, ug ipatukod ang balay sa Dios diha sa iyang dapit.OuUg ang bulawan ug ang salapi nga mga sudlanan sa balay sa Dios, nga gipanguha ni Nabucodonosor gikan sa templo nga didto sa Jerusalem, ug gidala ngadto sa templo sa Babilonia, kadto gipanguha ni Ciro nga hari gikan sa templo sa Babilonia, ug gihatag niadtong usa nga ginganlan nga si Sesbassar, nga iyang gihimong gobernador;t Apan sa nahaunang tuig ni Ciro nga hari sa Babilonia, si Ciro nga hari naghimo ug usa ka pagbulot-an sa pag-tukod niining balay sa Dios.s Apan sa tapus niana ang among mga amahan naghagit sa kasuko sa Dios sa langit, iyang gitugyan sila ngadto sa kamot ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ang Caldeahanon, nga maoy naggun-ob niining balaya, ug nagdala sa katawohan ngadto sa Babilonia. JM~}X|{Wzfyxx-wDvZut?svrrKq%povnmlkjihh6ggfAeddcbaaB`_^]%\+[mZZ#Y_XX3WcVUUT}TSR$QOPPNMMALKJJAIIH^GFEBD\CNBLA@@b?>==b<;;t99Z8^7&6e54320//!.b-,+**)(('&F%$4#v"!!8 %!i ?z8u!WNFRx9R [  a # } , /2z':kZJZG-BAng tibook katilingban may kap-atan ug duha ka libo totolo ka gatus ug kan-uman./FWAUg ang gobernador miingon kanila, nga dili sila magkaon sa labing balaan nga mga butang, hangtud nga may motindog nga usa ka sacerdote lakip ang Urim ug ang Thummim.Ang mga anak ni Delaia, ang mga anak ni Tobias, ang mga anak ni Necoda, unom ka gatus kap-atan ug duha.KB=Ug kini mao sila nga nangadto sukad sa Telmelah, Tel-harsa, Cherub, Addon ug Immer; apan sila dili makapakita sa mga balay sa ilang mga amahan, ni ang ilang mga kaliwat, kong sila sa Israel ba:pAYm9Ang mga anak sa mga alagad ni Salomon: ang mga anak ni Sotai, ang mga anak ni Sophereth, ang mga anak ni Perida,8=k8Ang mga anak ni Nesia, ang mga anak ni Hatipha.Q<7Ang mga anak ni Barcos, ang mga anak ni Sisera, ang mga anak ni Tema, pQ;6Ang mga anak ni Baslith, ang mga anak ni Mehida, ang mga anak ni Harsa,R:5Ang mga anak ni Bacbuc, ang mga anak ni Hacupha, ang mga anak ni Harhur,T9!4Ang mga anak ni Besai, ang mga anak ni Neunim, ang mga anak ni Nephisesim,O83Ang mga anak ni Gazzam, ang mga anak ni Uzza, ang mga anak ni Phasea.Q72Ang mga anak nni Rehaia, ang mga anak ni Resin, ang mga anak ni Necoda,N61Ang mga anak ni Hanan, ang mga anak ni Gidel, ang mga anak ni Gahar.Q50Ang mga anak ni Lebana, ang mga anak ni Hagaba, ang mga anak ni Salmai,O4/Ang mga anak ni Cheros, ang mga anak ni Siaa, ang mga anak ni Phadon,c3?.Ang Nethinhanon: ang mga anak ni Siha, ang mga anak ni Hasupha, ang mga anak ni Thabaoth,T2!-Ang mga magbalantay sa pultahan: ang mga anak ni Sallum, ang mga anak ni Ater, ang mga anak ni Talmon, ang mga anak ni Accub, ang mga anak ni Hatita, ang mga anak ni Sobai, usa ka gatus katloan ug walo.R1,Ang mga mag-aawit: ang mga anak ni Asaph, usa ka gatus kap-atan ug walo.d0A+Ang mga Levihanon: Ang anak ni Jesua, ni Cadmiel, sa mga anak ni Odevia, kapitoan ug upat.;/q*Ang mga anak ni Harim, usa ka libo napulo ug pito.H. )Ang mga anak ni Pashur, usa ka libo ka gatus kap-atan ug pito.=-u(Ang mga anak ni Immer, usa ka libo kalim-an ug duha.i,K'Ang mga sacerdote: Ang mga anak ni Jedaias, sa balay ni Jesua, siyam ka gatus kapitoan ug tolo.J+ &Ang mga anak sa Senaa, totolo ka libo siyam ka gatus ug katloan.R*%Ang mga anak sa Lod, sa Hadid, ug sa Ono, pito ka gatus kaluhaan ug usa.B)$Ang mga anak sa Jerico, totolo ka gatus kap-atan ug lima.<(s#Ang mga anak sa Harim, totolo ka gatus ug kaluhaan.Q'"Ang mga anak sa laing Elam, usa ka libo duha ka gatus kalim-an ug upat.6&g!Ang mga tawo sa laing Nebo, kalim-an ug duha.J%  Ang mga tawo sa Beth-el ug sa Ai, usa ka gatus kaluhaan ug tolo.@${Ang mga tawo sa Michmas, usa ka gatus kaluhaan ug duha.K#Ang mga tawo sa Rama, ug sa Gebaa, unom ka gatus kaluhaan ug usa.`"9Ang mga tawo sa Chiriath-jearim, Chephira, ug Beeroth, pito ka gatus kap-atan ug tolo.9!mAng mga tawo sa Beth-azmaveth, kap-atan ug duha.A }Ang mga tawo sa Anathoth, usa ka gatus kaluhaan ug walo,OAng mga tawo sa Beth-lehem ug Netopha, usa ka gatus kawaloan ug walo.3aAng mga anak ni Gabaon, kasiyaman ug lima.=uAng mga anak ni Hariph, usa ka gatus napulo ug duha.A}Ang mga anak ni Besai, totolo ka gatus kaluhaan ug upat.A}Ang mga anak ni Hasum, totolo ka gatus kaluhaan ug walo.>wAng mga anak ni Ater, ni Ezechias, kasiyaman ug walo.>wAng mga anak ni Addin unom ka gatus kalim-an ug lima.A}Ang mga anak ni Bigvai, duruha ka libo kan-uman ug pito.BAng mga anak ni Adonicam, unom ka gatus kan-uman ug pito.QAng mga anak ni Azgad, duruha ka libo totolo ka gatus kaluhaan ug duha.?yAng mga anak ni Bebai, unom ka gatus kaluhaan ug walo.@{Ang mga anak ni Binnui, unom ka gatus kap-atan ug walo.;qAng mga anak ni Zachai, pito ka gatus ug kan-uman.?y Ang mga anak ni Zattu, walo ka gatus kap-atan ug lima.K Ang mga anak ni Elam, usa ka libo duha ka gatus kalim-an ug upat.ta Ang mga anak ni Pahath-moab, sa kaanakan ni Jesua ug ni Joab, duruha ka libo walo ka gatus napulo ug walo.=u Ang mga anak ni Ara, unom ka gatus kalim-an ug duha.F Ang mga anak ni Sephatias, totolo ka gatus kapitoan ug duha.N Ang mga anak ni Paros, duruha ka libo usa ka gatus kapitoan ug duha.> uNga nahiabut uban kang Zorobabel, Jesua, Nehemias, Azarias, Raamias, Nahamani, Mardocheo, Bilsan, Misperet, Bigvai, Nehum, Baana. Ang gidaghanon sa mga tawo sa katawohan sa Israel:x iKini mao ang mga anak sa lalawigan, nga nanghiadto gikan sa pagkabinihag niadtong mga nangabihag, nga gipamihag ni Nabucodonosor, ang hari sa Babilonia, ug nga namauli ngadto sa Jerusalem ug sa Juda, ang tagsatagsa ngadto sa iyang ciudad;/ WUg ang akong Dios nagabutang sa akong kasingkasing sa pagtigum sa tingub sa mga harianon, ug sa mga punoan, ug sa katawohan, aron nga sila maihap pinaagi sa kaagi sa kagikanan. Ug hipalgan ko ang basahon sa kaagi sa kagikanan nila nga nanghiabut pag-una, ug nakita ko ang nahisulat diha niana: {Karon ang ciudad halapad ug daku; apan ang katawohan pipila lamang ka lugas sa sulod, ug ang mga balay wala pa matukod.U#Ug ako miingon kanila: Takpi ang mga ganghaan sa Jerusalem, hangtud nga mainit na ang adlaw: ug samtang nga sila anaa sa pagbantay , patakpi kanila ang mga pultahan, ug trangkahan ninyo sila: ug pagtudlo ug mga bantay sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ang tagsatagsa sa iyang pagbantay, ug ang tagsatagsa anha sa atbang sa iyang balay.NNga ang Jerusalem akong gihatag sa kamot sa akong igsoon nga si Hanani ug kang Hananias nga gobernador sa castillo; kay siya maoy usa ka matinumanong tawo, ug nahadlok sa Dios labaw kay sa daghan.+ QKaron nahitabo, sa natukod na ang kuta, ug ang mga lukob akong gipatindog, ug ang mga magbalantay sa pultahan ug ang mga mag-awit ug ang mga Levihanon natudlo na,4aSila usab mingsulti sa iyang maayong mga buhat sa akong atubangan, ug gisugilon ang akong mga pulong kaniya. Ug si Tobias nagpadala ug mga sulat aron sa paghadlok kanako.yKay dihay daghan sa Juda nga nanumpa kaniya, tungod kay siya mao ang umagad nga lalake ni Sechanias ang anak nga lalake ni Ara; ug ang iyang anak nga lalake nga si Johanan nangasawa sa anak nga babaye ni Mesullam ang anak nga lalake ni Berechias.&ELabut pa niadtong mga adlawa, ang mga harianong tawo sa Juda nagpadala ug daghang mga sulat ngadto kang Tobias ug ang mga sulat ni Tobias mingdangat kanila.s_Ug nahitabo, sa pagkadungog sa among tanang mga kaaway niini , ang tanang mga nasud nga naglibut kanamo nangahadlok, ug nanaghinuktok sa ilang kaugalingong mga mata sa hilabihan gayud; kay nasabut nila nga kini gibuhat sa among Dios.oWBusa ang kuta nahuman sa ikakaluhaan ug lima ka adlaw sa bulan sa Elul, sa kalim-an ug duha ka adlaw.B}Hinumdumi, Oh Dios ko, si Tobias ug si Sanballat sumala niining mga buhata, ug lakip usab ang babayeng manalagna nga si Noadias, ug ang uban sa mga manalagna, nga buot mohadlok kanako.F Tungod niining hinungdan siya gisuholan, aron ako mahadlok, ug magbuhat sa ingon, ug magpakasala, aron adunay kapasikaran sila sa usa ka dautang pagsumbong, aron nga sila magatamay kanako.*~M Ug ako nakasabut, ug, tan-awa, ang Dios wala magsugo kaniya; apan iyang gipamulong kining pagpanagna batok kanako: ug si Tobias ug si Sanballat nagsuhol kaniya.:}m Ug ako miingon: Mokalagiw ba kaha ang usa ka tawo nga maingon kanako? Ug kinsa didto, nga maingon kanako, moadto sa templo aron sa pagluwas sa iyang kinabuhi? Ako dili mosulod.L| Ug ako miadto sa balay ni Semaias ang anak nga lalake ni Delaias ang anak nga lalake ni Mehetabeel, nga natakpan; ug siya miingon: Magatigum kita diha sa balay sa Dios sulod sa templo, ug takpan ta ang mga pultahan sa templo: kay sila manganhi aron sa pagpatay kanimo; Oo, sa kagabhion sila moanhi aron sa pagpatay kanimo.>{u Kay silang tanan buot mohadlok kanamo, sa pag-ingon: Ang ilang mga kamot magakaluya gikan sa buhat aron nga kana dili mahimo. Apan karon, Oh Dios , lig-onon mo ang akong mga kamot.9zkUnya ako nagpaadto kaniya, nga nagaingon: Walay butang nga maingon nga nabuhat sumala sa imong gipamulong, apan ikaw naglalang kanila gikan sa imong kaugalingong kasingkasing.ywUg ikaw nagtudlo usab ug mga manalagna aron sa pagsangyaw tungod kanimo sa Jerusalem, nga nagaingon: May usa ka hari sa Juda: ug karon kini isugilon ba sa hari sumala niining mga pulonga. Busa umari ka karon, ug managhiusa kita sa pagtinambagay.pxYDiin maoy nahisulat: Gipahibalo sa mga nasud, ug si Gasmu namulong niana, nga ikaw ug ang mga Judio naghunahuna nga moalsa; sa maong hinungdan ikaw nagtukod sa kuta: ug ikaw buot nga mahimo nilang hari, sumala niining mga pulonga.w#Unya gipaadto ni Sanballat ang iyang alagad kanako sa mao gihapon nga paagi sa nakalima uban ang usa ka sulat nga inablihan sa iyang kamot,nvUUg ilang gipasugoan ako sa nakaupat niining paagiha, ug mitubag ako kanila sa mao gihapon nga paagi.Iu Ug ako nagpadala ug mga sulogoon kanila, nga nagaingon: Ako nagabuhat ug usa ka dakung buhat, mao nga ako dili makaanha; nganong hunongon ang buhat, samtang biyaan ko kini, ug moanha kaninyo?>tuNga si Sanballat ug si Gesem nagpasugo kanako nga nagaingon: Umari ka magtagbo kita sa usa sa mga lungsod sa kapatagan sa Ono. Apan sila naghunahuna sa pagbuhat kanako ug kadautan.%s EKaron nahitabo, sa diha nga gisugilon kini kang Sanballat ug kang Tobias ug kang Gesem ang Arabiahanon, ug ngadto sa uban sa among mga kaaway, nga akong natukod ang kuta, ug nga walay guba nga nahabilin (bisan pa nianang panahona wala pa nako patindoga ang mga lukob sa mga ganghaan);\r1Hinumdumi kanako, Oh Dios ko, ang tanan nga akong gibuhat alang niining katawohan.CqKaron ang naandam sa usa ka adlaw, usa ka vaca nga lake ug unom ka piniling carnero; ang mga manok usab giandam alang kanako, ug nakausa sa napulo ka adlaw daghan sa tanang nagakalainlaing vino: bisan pa niining tanan ako wala mangayo sa tinapay sa gobernador, tungod kay ang kaulipnan mabug-at niining katawohan.;poLabut pa, diha sa akong lamesa, gikan sa mga Judio ug sa mga punoan, usa ka gatus ug kalim-an ka tawo, labut pa niadtong nahiabut kanamo gikan sa mga nasud nga nagalibut kanamo."o=Oo, ako nagapadayon usab sa pagbuhat niining kutaa, ni nakapalit kami ug bisan unsang yuta: ug ang tanan sa akong mga alagad nanagtigum ngadto sa buhat.)nKApan ang unang mga gobernador nga nag-una kanako gigastohan sa katawohan, ug nagkuha sa tinapay ug vino gikan kanila, gawas sa kap-atan ka siclo nga salapi; oo, bisan ang ilang mga alagad nagpakahari ibabaw sa katawohan: apan ako wala magbuhat sa ingon niini, tungod sa kahadlok sa Dios.'mGLabut pa, sukad sa panahon nga ila akong gitudlo nga ilang gobernador sa yuta sa Juda, sukad sa ikakaluhaan ka tuig hangtud sa ikakatloan ug duha ka tuig ni Artajerjes nga hari, sa ato pa , napulo ug duha ka tuig, ako ug ang akong mga kaigsoonan wala makakaon sa tinapay sa gobernador.rl] Giyabyab ko usab ang akong palpara, ug miingon: Sa ingon niini ang Dios magapapahawa sa tagsatagsa ka tawo gikan sa iyang balay, ug gikan sa iyang buhat, nga dili magatuman niining saad; busa sa ingon niini igayabyab siya ug pagatitian. Ug ang tibook nga katilingban ming-ingon: Amen, ug nanagdayeg kang Jehova. Ug ang katawohan nanagbuhat sumala niining saad.xki Unya sila ming-ingon: Among ipanguli kanila, ug dili mangayo kanila bisan unsa; sa ingon niini among buhaton sumala sa imong gipamulong. Unya akong gitawag ang mga sacerdote, ug gipapanumpa ko sila, nga sila magabuhat sumala niining saad.j' Iuli kanila, ako nangaliyupo kaninyo bisan, niining adlawa, ang ilang mga kaumahan, ang ilang kaparrasan, ang ilang mga kaolivahan, ug ang ilang mga balay, ug ang usa ka gatus ka bahin usab sa salapi, ug sa trigo, sa bag-ong vino, ug sa lana, nga inyong gihukad kanila.5ic Ug ako usab, mga kaigsoonan ug mga alagad ko, nagapahulam kanila ug salapi ug trigo. Ako nangaliyupo kaninyo, atong biyaan kining pagpahulam uban ang tubo nga hilabihan. p=hs Ako usab miingon: Ang butang nga inyong gibuhat dili maayo: dili ba kinahanglan nga kamo magalakat sa kahadlok sa atong Dios, tungod sa pagyubit sa mga nasud nga atong mga kaaway?4gaUg ako miingon kanila: Kami sumala sa among nahimo nagluwas sa among mga kaigsoonan nga mga Judio, nga gipamaligya ngadto sa mga nasud; ug buot ba kamo nga magabaligya sa inyong mga kaigsoonan, ug igabaligya ba ninyo sila usab kanamo? Unya nangahilum sila, ug wala makapamulong bisan usa ka pulong.xfiUnya nangutana ako sa akong kaugalingon, ug nakiglantugi sa mga harianon ug sa mga punoan, ug miingon kanila: Kamo nagpatanto sa hilabihan sa salapi , ang tagsatagsa sa iyang igsoon. Ug ako naghimo ug usa ka dakung katiguman batok kanila.feEUg ako nasuko sa hilabihan gayud sa pagkadungog ko sa ilang pagtu-aw ug niining mga pulonga.-dSApan karon ang among unod sama sa unod sa among mga kaigsoonan, ang among mga anak sama sa ilang mga anak: ug ania karon, among gidala ngadto sa kaulipnan ang among mga anak nga lalake ug ang among mga anak nga babaye, aron mahimong ulipon, ug ang uban sa among mga anak nga babaye naulipon na : wala sa among gahum ang pagtabang niana; kay ang laing mga tawo nagmanggad na sa among mga kaumahan ug sa among kaparrasan.cMay didto nga nanag-ingon usab: Kami nanghulam ug salapi aron ibuhis sa hari tungod sa among kaumahan ug sa among kaparrasan:/bWAng uban usab didto kanila nga nanag-ingon: Kami nanagprenda sa among kaumahan, ug sa among kaparrasan ug sa among mga balay: manguha kami ug makaon tungod sa gutom.,aQKay didto may nanag-ingon: Kami, ang among mga anak nga lalake ug ang among mga anak nga babaye, daghan kami: mangita kami ug makaon aron kami makakaon ug mabuhi.z` oUnya may usa ka dakung pagsinggit sa katawohan ug sa ilang mga asawa batok sa ilang mga kaigsoonan nga mga Judio.w_gBusa walay usa kanamo nga naghukas sa among mga bisti, bisan ako, ni ang akong mga kaigsoonan, ni ang akong mga alagad, ni ang mga tawo nga magbalantay nga mingsunod kanako, ang tagsatagsa miubog uban ang iyang hinagiban ngadto sa tubig.Y^+Ingon man usab sa maong panahon miingon ako sa katawohan: Mopuyo una ang tagsatagsa uban sa iyang alagad sulod sa Jerusalem, aron nga sa pagkagabii sila mahimong usa ka bantay kanat-o, ug makabuhat sa adlaw.']GBusa nagpailalum kami sa bulohaton: ug ang katunga kanila nanagdala sa mga bangkaw sukad sa pagkabanagbanag sa kabuntagon hangtud sa pagsubang sa mga bitoon.\Sa bisan diin nga dapit madunggan ninyo ang lanog sa trompeta, kamo manganhi kanamo; ang atong Dios makig-away alang kanato.)[KUg ako miingon sa mga harianon, ug sa mga punoan ug sa uban nga katawohan: Ang buhat daku ug halapad, ug kita nagkabulag ibabaw sa kuta, ang usa halayo sa usa:/ZWUg ang mga magtutukod, ang tagsatagsa may pinuti nga gitakin sa iyang hawak, ug nagtukod sa mao nga bulohaton . Ug siya nga nagpatunog sa trompeta diha tupad kanako.~YuSila nga nanagtukod sa kuta ug sila nga nanagpas-an sa mga palas-anon, ming-abaga ang tagsatagsa kanila sa ilang kaugalingon; ang tagsatagsa uban sa usa iyang mga kamot nagbuhat sa bulohaton, ug uban sa laing kamot nagbitbit sa iyang hinagiban; X Ug nahitabo sukad niadtong panahona nga ang katunga sa akong mga alagad nagbuhat sa bulohaton, ug ang katunga kanila nanagdala, sa bangkaw, sa mga kalasag, ug sa mga busogan, ug sa mga bisti sa gubat; ug ang mga punoan diha sa luyo sa tanang balay sa Juda.bW=Ug nahitabo, nga sa pagkadungog sa among mga kaaway nga kini nahibaloan namo, ug gihimong walay hinungdan sa Dios ang ilang panagsabutsabut, kami ngatanan namalik ngadto sa kuta, ang tagsatagsa ngadto sa iyang buhat.hVIUg ako mitan-aw, ug mitindog, ug miingon sa mga harianon, ug sa mga punoan, ug sa ubang katawohan: Ayaw kamo kahadlok kanila: hinumdumi ang Ginoo, nga maoy daku ug makalilisang, ug pakig-away kamo alang sa inyong mga kaigsoonan, sa inyong mga kaanakan nga lalake, ug sa inyong mga kaanakan nga babaye, sa inyong mga asawa, ug sa inyong mga kabalayan.mUS Busa akong gibutang sa kinaubsan nga mga dapit luyo sa kuta, diha sa hawan nga mga dapit, akong gibutang didto ang katawohan sumala sa ilang mga panimalay uban sa ilang mga pinuti, sa ilang mga bangkaw, ug sa ilang mga busogan.;To Ug nahitabo, nga sa ming-abut ang mga Judio nga nanagpuyo tupad kanila, sila ming-ingon kanamo sa nakapulo gikan sa tanang mga dapit: Kinahanglan nga kamo mamalik nganhi kanamo.1S[ Ug ang atong mga kabatok ming-ingon: Sila dili manghibalo, ni makakita, hangtud nga kita mahiabut sa ilang kinataliwad-an, ug pamatyon ta sila ug mapahunong ang buhat.R% Ug si Juda miingon: Ang kusog sa magdadala sa mga mabug-at nangaluya, ug may daghang sagbut; mao nga kita dili makahimo sa pagtukod sa kuta.Q Apan gihimo namo ang among pag-ampo sa among Dios, ug among gibutangan ug usa ka bantay batok kanila sa adlaw ug gabii, tungod kanila:P+Ug nanagkasabut silang tanan sa tingub aron sa pag-adto ug sa pagpakig-away batok sa Jerusalem, ug aron sa paghimo ug kaguliyang didto sasulod.O!Apan nahitabo nga, sa pagkadungog ni Sanballat, ug ni Tobias, ug sa mga Arabiahanon, ug sa mga Ammonhanon, ug sa mga Asdodnon, nga ang pag-ayo sa mga kuta sa Jerusalem nagapadayon, ug nga gisugdan na ang paghulip sa mga nangatumpag, unya sila nangasuko sa hilabihan;NBusa among gitukod ang kuta; ug ang tibook kuta nadugtong ngadto sa katungang gitas-on niana; kay ang katawohan may tinguha sa pagbuhat.1M[Ug ayaw pagtaboni ang ilang kasal-anan, ug ayaw pagpapasa ang ilang sala gikan sa imong atubangan; kay ikaw gihagit nila sa pagpakasuko sa atubangan sa mga magtutukod.6LePamati, Oh among Dios; kay kami gitamay: ug isumbalik sa ilang kaugalingong ulo ang ilang pagtamay, ug itugyan sila nga usa ka binihag didto sa usa ka yuta sa pagkabinihag;=KsKaron si Tobias nga Ammonhanon diha sa tupad niya, ug siya miingon: Bisan kanang ilang gitukod, kong ang usa ka singgalong mosaka sa itaas, siya makalumpag sa ilang kuta nga bato.\J1Ug siya namulong sa atubangan sa iyang kaigsoonan ug sa kasundalohan sa Samaria, ug miingon: Unsay gibuhat niining mga maluya nga mga Judio? Magakuta ba sila sa ilang kaugalingon? Magahalad ba sila? Magatapus ba sila niini sa usa ka adlaw? Ila bang pabalikon ang mga bato gikan sa mga pinundok nga sagbut, sa natan-aw nga sila nangasunog?I 1Apan nahitabo nga, sa pagkadungog ni Sanballat nga kami nagtukod sa kuta, siya nasuko, ug naligutgut sa hilabihan, ug iyang gitamay ang mga Judio.H Ug taliwala sa tungasan sa nasikohan ug sa ganghaan sa mga carnero gipanag-ayo sa mga magsasalsal sa bulawan ug sa mga magpapatigayon.QGSunod kaniya maoy nag-ayo si Malchias usa sa mga magsasalsal sa bulawan ngadto sa balay sa mga Nethinhanon, ug sa mga magpapatigayon, atbang sa ganghaan sa Hammiphkad ngadto sa tungasan sa nasikohan.tFaSunod kaniya maoy nag-ayo si Hananias ang anak nga lalake ni Selemias, ug si Anun ang ikaunom nga anak nga lalake ni Salaph, sa laing bahin. Sunod kaniya maoy nag-ayo si Mesullam ang anak nga lalake ni Berechias atbang sa iyang lawak.aE;Sunod kanila maoy nag-ayo si Sadoc ang anak nga lalake ni Immer atbang sa iyang kaugalingong balay. Ug sunod kaniya maoy nag-ayo si Semaias ang anak nga lalaki ni Sechanias, ang magbalantay sa silangan nga ganghaan.yDkIbabaw sa ganghaan sa mga kabayo giayo sa mga sacerdote, ang tagsatagsa nga atbang sa iyang kaugalingong balay. CSunod kaniya, ang Tekoahanon maoy nag-ayo sa laing bahin atbang sa dakung torre nga nagtindog sa dayag, ug ngadto sa kuta sa Ophel.B7(Karon ang mga Nethinhanon nanagpuyo sa Ophel, ngadto sa dapit atbang sa tubig sa ganghaan padulong sa silangan, ug sa torre nga nagtindog sa dayag).AwSi Paal ang anak nga lalake ni Uzai nag-ayo sa atbang sa likoanan sa kuta , ug ang torre nga nagtindog gikan sa balay sa hari nga nahitaastaas, nga tupad sa sawang sa mga bantay. Sunod kaniya si Pedaia ang anak nga lalake ni Pharos maoy nag-ayo.+@OSunod kaniya maoy nag-ayo si Binnui ang anak nga lalake ni Henadad sa laing bahin, sukad sa balay ni Azarias ngadto sa likoanan sa kuta , ug ngadto sa nasikohan.L?Sunod kanila giayo ni Benjamin ug ni Hasub, atbang sa ilang balay. Sunod kanila giayo ni Azarias ang anak nga lalake ni Maasias ang anak nga lalake ni Ananias, tupad sa iyang kaugalingong balay.L>Ug sunod kaniya ming-ayo ang mga sacerdote, ang mga tawo sa Patag.Y=+Sunod kaniya maoy nag-ayo si Meremoth ang anak nga lalake ni Urias, ang anak nga lalake ni Hakkos, sa usa ka laing bahin, sukad sa pultahan sa balay ni Eliasib bisan ngadto sa kinatumyan sa balay ni Eliasib.@<ySunod kaniya si Baruch ang anak nga lalake ni Zachai sa dakung tinguha nag-ayo sa laing bahin, sukad sa likoanan sa kuta ngadto sa pultahan sa balay ni Eliasib ang labawng sacerdote.6;eUg sunod kaniya maoy nag-ayo si Ezer ang anak nga lalake ni Jesua, ang punoan sa Mizpa, laing bahin, atbang sa tungasan sa bulotangan sa mga hinagiban sa likoanan sa kuta . :Sunod kaniya nag-ayo ang ilang mga kaigsoonan, si Bavvai ang anak nga lalake ni Henadad, ang punoan sa katunga nga purok sa Seila.:9mSunod kaniya maoy nag-ayo ang mga Levihanon, si Rehum ang anak nga lalake ni Bani. Sunod kaniya giayo ni Asabias ang punoan sa katunga nga purok sa Seila, alang sa iyang purok.v8eSunod kaniya maoy nag-ayo si Nehemias ang anak nga lalake ni Azbuc, ang punoan sa katunga nga purok sa Beth-sur, ngadto sa dapit atbang sa mga lubnganan ni David, ug ngadto sa tangke nga nahimo, ug ngadto sa balay sa gamhanang mga tawo.n7UUg ang ganghaan sa tubod giayo ni Sallum ang anak nga lalake ni Chol-hoce, ang punoan sa purok sa Mizpa; iyang gitukod kini ug gitabonan kini, ug gipatindog ang mga pultahan niana, ug ang mga tarogo niana, ug ang mga trangka niana, ug ang kuta sa tangke sa Siloe tupad sa tanaman sa hari, bisan ngadto sa mga hagdan nga nagakanaug sukad sa ciudad ni David.x6iApan ang ganghaan nga pagayaboan sa kinalibang giayo ni Malchias ang anak nga lalake ni Rechab, ang punoan sa purok sa Beth-haccerem; iyang gitukod kini ug gipatindog ang mga pultahan niana, ang mga tarogo niana, ug ang mga trangka niana.5 Ang walog nga ganghaan giayo ni Hanun, ug ang mga pumoluyo sa Zanoa; ilang gitukod kini, gipatindog ang mga pultahan niini, ug ang mga tarogo, ug ang mga trangka niini, ug usa ka libo ka maniko sa kuta ngadto sa ganghaan nga pagayaboan sa kinalibang.#4? Ug sunod kaniya maoy nag-ayo si Sallum ang anak nga lalake ni Lohes, ang punoan sa katunga nga purok sa Jerusalem, siya ug ang iyang mga anak nga babaye.31 Si Malchias ang anak nga lalake ni Harim, ug si Hasub ang anak nga lalake ni Pahat-moab ming-ayo sa laing bahin, ug ang sa torre sa mga hasohasan.22] Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Jedaias ang anak nga lalake ni Harumaph, atbang sa iyang balay. Ug sunod kaniya maoy nag-ayo si Hattus ang anak nga lalake ni Hasbanias.{1o Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Repaias ang anak nga lalake ni Hur, ang punoan sa katunga nga purok sa Jerusalem.v0eSunod kaniya maoy nag-ayo si Uzziel ang anak nga lalake ni Harhaia, mga magsasalsal sa bulawan. Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Hananias usa sa mga magbubuhat sa pahumot, ug ilang gikutaan ang Jerusalem bisan ngadto sa halapad nga kuta.3/_Sunod kanila maoy nag-ayo si Melatias, ang Gabaonhon, ug si Jadon ang Meronothanon, ang mga tawo sa Gabaon, ug sa Mizpa, nga bahin sa trono sa gobernador unahan sa Suba.|.qAng daan nga ganghaan giayo ni Joiada ang anak nga lalake ni Pasea ug Mesullam ang anak nga lalake ni Besodias; ilang gipahamutang ang mga sagbayan niana, ug gipatindog ang mga pultahan niana, ug ang mga tarogo niana ug ang mga trangka niana.w-gUg sunod kanila ang Tekohanon maoy nag-ayo; apan ang ilang mga harianon wala moabaga sa buhat sa ilang ginoo.",=Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Meremoth, ang anak nga lalake ni Urias, ang anak nga lalake ni Hakkoz. Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Mesullam ang anak nga lalake ni Berechias ang anak nga lalake ni Mesezabeel. Ug sunod kanila maoy nag-ayo si Sadoc, ang anak nga lalake ni Baana.K+Ug ang ganghaan sa isda gitukod sa mga anak nga lalake ni Senaa; ilang gipahamutang ang mga sagbayan niini, ug gipatindog ang mga pultahan niana, ang mga tarogo niana, ug ang mga trangka niana.z*mUg sunod kaniya nagtukod ang mga tawo sa Jerico. Ug sunod kanila nagtukod si Zachur ang anak nga lalake ni Imri. ) ;Unya si Eliasib ang labawng sacerdote mitindog uban sa iyang mga kaigsoonan nga mga sacerdote, ug ilang gitukod ang ganghaan sa mga carnero; ilang gibalaan kini, ug gipatindog ang mga pultahan niini; bisan ngadto sa torre sa Meah ilang gibalaan kini, ngadto sa torre sa Hananael.k(OUnya mitubag ako kanila, ug miingon kanila: Ang Dios sa langit, siya ang magapauswag kanamo; busa kami nga iyang mga alagad motindog ug magatukod: apan kamo walay bahin, ni may katungod, ni may handumanan, dinhi sa Jerusalem.'#Apan sa pagkadungog ni Sanballat ang Horonhanon, ug ni Tobias ang alagad nga Ammonhanon, ug ni Gesem, ang Arabiahanon, sila nangatawa kanamo aron sa pagyubit ug sa pagtamay kanamo, ug ming-ingon: Unsang butanga kini nga inyong gibuhat: Mangalsa ba kamo batok sa hari?&{Ug akong gisuginlan sila sa kamot sa akong Dios nga maayo kanako, ingon man usab sa mga pulong sa hari nga iyang gipamulong kanako. Ug sila ming-ingon: Manindog kita ug magtukod. Busa ilang gipanglig-on ang ilang mga kamot alang sa maayong buhat .%!Unya miingon ako kanila: Kamo nakatan-aw sa dautan nga kahimtang diin kita nanghisulod, naunsa ang pagkagun-ob sa Jerusalem, ug ang mga ganghaan niana nga nangasunog sa kalayo: umari kamo, ug atong tukoron ang kuta sa Jerusalem, aron kita dili na mahimong talamayon.T$!Ug ang mga magbubuot wala manghibalo diin ako moadto, kun unsay akong gibuhat; ni gikasugilon ko kini sa mga Judio, ni sa mga sacerdote, ni sa mga harianon, ni sa mga punoan, ni sa tanan nga nanagbuhat.#5Unya miadto ako sa pagkagabii haduol sa sapa, ug gitan-aw ko ang kuta; ug ako mibalik, ug misulod sa ganghaan sa walog, ug sa ingon niana nahibalik."!Unya mipadayon ako ngadto sa ganghaan sa tuburan ug ngadto sa danaw sa hari: apan walay dapit nga kaagian sa mananap nga akong gikabay-an.! Ug migula ako sa pagkagabii dapit sa ganghaan sa walog, bisan padulong ngadto sa atabay sa iro nga ihalas, ug ngadto sa ganghaan nga pagayaboan sa kinalibang ug gitan-aw ang mga kuta sa Jerusalem, nga nangagun-ob, ug ang mga ganghaan didto nga nangaut-ut sa kalayo." = Ug mibangon ako sa pagkagabii, ako ug ang pipila ka mga tawo nga uban kanako; wala ako magsugilon sa bisan kang kinsang tawo kong unsay gibutang sa Dios ko sa akong kasingkasing sa pagbuhat alang sa Jerusalem; ni may mananap nga uban kanako, gawas sa mananap nga akong gikabay-an.P Busa ako nahiabut sa Jerusalem, ug didto ako sulod sa totolo ka adlaw.T! Ug sa diha nga si Sanballat ang Horonhanon ug si Tobias nga alagad, ang Ammonhanon, nakadungog niini, nakapalagot kini kanila sa hilabihan, kay may usa ka tawo nga nangita sa kaayohan sa anak sa Israel.E Unya midangat ako sa mga gobernador unahan sa Suba, ug gihatag kanila ang mga sulat sa hari. Karon ang hari nagpauban kanako ug mga capitan sa kasundalohan ug sa mga tawo nga magkakabayo.NUg usa ka sulat ngadto kang Asaph nga magbalantay sa kalasangan sa hari, aron ako hatagan ug tigkahoy nga buhaton ug mga sagbayan sa mga ganghaan sa castillo nga bahin sa balay, ug alang sa kuta lungsod ug alang sa balay nga akong pagaabutan. Ug ang hari mihatag kanako, sumala sa maayong kamot sa akong Dios sa ibabaw nako.ELabut pa ako miingon sa hari: Kong kini makapahimuot sa hari, pahatagi ako ug mga sulat ngadto sa mga gobernador unahan sa Suba, aron ila akong paagion hangtud nga ako makadangat sa Juda.fEUg ang hari miingon kanako (ang reina usab nagalingkod tupad kaniya): Kay unsa ba ang kadugayon sa imong panaw? Ug kanus-a ikaw mobalik? Busa nakapahimuot sa hari ang pagpaadto kanako; ug ako siyang gitagalan ug panahon.eCUg ako miingon sa hari: Kong kini nakapahimuot sa hari, ug kong ang imong alagad nakapahimuot sa imong pagtan-aw, nga paadtoon mo ako sa Juda, ngadto sa ciudad sa mga lubnganan sa akong mga amahan, aron matukod ko kini.iKUnya ang hari miingon kanako: Unsa ba ang imong pangayoon? Busa ako nag-ampo sa Dios sa langit.Ug ako miingon sa hari: Mabuhi unta ang hari sa walay katapusan: Nganong dili magmasulob-on ang akong nawong, sa diha nga ang ciudad, ang dapit sa mga lubnganan sa akong mga amahan, nahimong kamingawan, ug ang mga ganghaan niana nangaut-ut sa kalayo?A{Ug ang hari miingon kanako: Nganong nagmasulob-on ang imong nawong, sanglit dili man unta ikaw masakiton? Kini walay lain kondili kasubo sa kasingkasing. Unya ako nagmahadlokon kaayo.m UUg nahitabo sa bulan sa Nisan, sa ikakaluhaan ka tuig ni Artajerjes nga hari, sa diha ang vino diha sa iyang atubangan, nga akong gikuha ang vino, ug gihatag kini sa hari: kaniadto wala ako magmasulob-on diha sa iyang atubangan.Z / Oh Ginoo, ako nangamuyo kanimo, ipamati karon ang imong igdulungog sa pag-ampo sa imong alagad, ug sa pag-ampo sa imong mga alagad, nga nahamuot sa pagkahadlok sa imong ngalan; ug pauswaga, ako nagaampo kanimo, ang imong ulipon niining adlawa, ug hatagi siya ug kalooy sa panan-aw niining tawo. (Karon ako ang magdadala sa copa sa hari). 9 Karon kini mao ang imong mga alagad ug ang imong katawohan, nga imong gitubos pinaagi sa imong dakung gahum, ug pinaagi sa imong makusganon nga kamot.2 _ Apan kong kamo mobalik kanako, ug magbantay sa akong mga sugo ug buhaton sila, bisan pa ang inyong mga sinalikway atua sa labing halayo nga dapit sa mga langit, bisan pa niini tigumon ko sila gikan didto, ug dad-on ko sila ngadto sa dapit nga akong gipili aron igabutang ko ang akong ngalan didto.; qHinumdumi, ako nangamuyo kanimo, ang pulong nga imong gisugo sa imong alagad nga si Moises, nga nagaingon: Kong kamo makalapas, kamo patibulaagon ko sa taliwala sa mga katawohan:/ YKami nagbuhat sa pagkadautan gayud batok kanimo, ug wala magbantay sa mga sugo, ni sa kabalaoran, ni sa mga tulomanon, nga imong gisugo sa imong alagad nga si Moises. L ~~}|5{zQy0xdw'uttrrUq p#onmmkji^hZgffe cbb``!_%^-]{\[[ZXXVV,UvTSRQONMKKJJ2HdGFEE&D?CuCBBBBhBCBAAfA@@@@Q@1@?????a?=?>>>>=;:987C55N4"2o1R//.|->,+.*))M((e'&~%$$<#"q"!k Y9AFyT zQ%5N c%Ly X w B KY(QL|{ +Ug sila nanaghalad ug mga dagkung halad niadtong adlawa, ug nagmalipayon; kay ang Dios naglipay kanila uban sa dakung kalipay; ug ang mga babaye usab ug ang mga kabataan nanaglipay; mao nga ang kalipay sa Jerusalem nadungog bisan ngadto sa halayo.S{ *Ug si Maaseias, ug si Semeias, ug si Eleazar, ug si Uzzi, ug si Johanan, ug si Malchias, ug si Elam, ug si Ezer. Ug ang mga mag-aawit nanagawit sa makusog nga tingog, uban ni Israhia nga ilang pangulo.z) )Ug ang mga sacerdote, si Eliacim, si Maaseias, si Miniamin, si Michaias, si Elioenai, si Zacarias, ug si Hananaias, nanagdala ug mga trompeta.y (Busa nangtindog ang duruha ka panon kanila nga nanagpasalamat didto sa balay sa Dios, ug ako, ug ang katunga sa mga punoan uban kanako.nxU 'Ug ibabaw sa ganghaan sa Ephraim, ug tupad sa daan nga ganghaan, ug sa ganghaan sa isda. ug sa torre ni Hananeel, ug sa torre sa Hammeah, bisan pa ngadto sa ganghaan sa mga carnero; ug sila minghunong sa ganghaan nga balantayan.Mw &Ug ang lain nilang pundok nga nagpasaamat misugat kanila, ug ako sunod kanila, uban sa katunga sa katawohan, ibabaw sa kuta, ibabaw sa torre sa mga hasohasan, bisan pa ngadto sa halapad nga kuta._v7 %Ug diha sa tupad sa ganghaan sa tuburan, ug tul-id sa ilang unahan, nanungas sila sa hagdanan sa ciudad ni David, sa sak-anan sa kuta, ibabaw sa balay ni David, ibsan ngadto sa ganghaan sa tubig dapit sa silangan.kuO $Ug ang iyang mga kaigsoonan, si Semaias, ug si Azarel, si Milalai, si Gilalai, si Maai, si Nathanael, ug si Juda, si Hanani, nagdala sa mga tulonggon ni David ang tawo sa Dios; ug si Esdras nga magsusulat diha sa unahan nila. t #Ug pipila sa mga anak nga lalake sa mga sacerdote nanagdala ug mga trompeta: si Zacarias, ang anak nga Semaias, ang anak nga lalake ni Semaias, ang anak nga lalake ni Mathanias, anak nga lalake ni Michaias, anak nga lalake ni Zachur, anak nga lalake ni Asaph;@s{ "Si Juda, ug si Benjamin, ug si Semaias, ug si Jeremias,2r_ !Ug si Azarias, si Esdras, ug si Mesullam.Sq Ug sunod kanial miadto si Osaias, ug ang katunga sa mga principe sa Juda,ipK Unya akong gidala ang mga principe sa Juda ibabaw sa kuta, ug nagtudlo ug duruha ka dagkung pundok nga nanagpasalamat ug nanagpasunding; diin ang usa milakaw dapit sa too ibabaw sa kuta padulong sa ganghaan nga kallibangan:o- Ug ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon nanagpaputli sa ilalng kaugalingon; ug ilang gihinloan ang katawohan ug ang mga ganghaan, ug ang kuta.n# Gikan sa Gilgal usab, ug gikan sa kaumahan sa Geba ug Azmaveth; kay ang mga mag-aawit nanagtukod kanila ug mga balangay libut sa Jerusalem.Gm Ug ang mga anak nga lalake sa mga mag-aawit nanagtigum sa ilang kaugalingon sa tingub, ang gikan sa kapatagan nga nagalibut sa Jerusalem, ug ang gikan sa mga balangay sa mga taga-Netophati;=ls Ug sa fiesta sa pagpahanugod sa kuta sa Jerusalem ilang gipangita ang mga Levihanon sa tanan nilang mga dapit, aron sa pagdala kanila ngadto sa Jerusalem, aron sa pagsaulog niini uban ang kasadya inubanan sa mga pagpasalamat, ug sa pag-awit; uban sa mga piyangpiyang, mga kinuldasang tulonggon, ug mga alpa.Ak{ Kini sila buhi pa sa mga adlaw ni Joiacim, anak nga lalake ni Jesua, anak nga lalake ni Josadac, ug sa mga adlaw ni Nehemias nga gobernador, ug ni Esdras nga sacerdote ang magsusulat.3j_ Si Mathanias, ug si Bacbucias, si Obadias, si Mesullam, si Talmon, si Accub, maoy mga magbalantay sa pultahan nga nanagbantay sa mga balay nga tipiganan sa mga ganghaan.i Ug ang mga pangulo sa mga Levihanon: si Hasabias, si Serebias, ug si Jesua, anak nga lalake ni Cadmiel, uban sa ilang mga kaigsoonan nga mopuli kanila, aron sa pagdayeg ug sa pagpasalamat sumala sa sugo ni David, ang tawo sa Dios, ang bantay nga nagapuli-puli.=hs Ang mga anak nga lalake ni Levi, mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan gipanulat sa basahon sa mga Cronicas, bisan hangtud sa mga adlaw ni Johanan ang anak nga lalake ni Eliasib.Ug# Mahitungod sa mga Levihanon, sa mga adlaw ni Eliasib, ni Joiada, ug ni Johanan, ug ni Jaddua, gipanulat ang mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan; ang mga sacerdote usab sa pagkahari ni Dario sa Persia.;fq Ni Hilcias, si Hasabias; ni Jedaias, si Nathanael.0e[ Ni Sallai, si Callai; ni Amoc, si Eber;6dg Ni Joiarib, si Mathenai; ni Jedaias, si Uzzi;8ck Ni Bilga, si Sammua: ni Semaias, si Jehonathan;Ab} Ni Abias, si Zichri; ni Miniamin, ni Moadias, si Piltai;9am Ni Iddo, si Zacarias; ni Ginnethon, si Mesullam;3`a Ni Harim, si Adna; ni Meraioth, si Helcai;7_i Ni Melicha, si Jonathan; ni Sebanias, si Jose;8^k Ni Esdras, si Mesullam, ni Amarias, si Johanan;]% Ug sa mga adlaw ni Joiacim diin ang mga sacerdote, mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan: ni Seraias, si Meraias; ni Jeremias, si Hananias;S\ Ug si Joiada nanganak kang Jonathan, ug si Jonathan nanganak kang Jaddua.u[c Ug si Jesua nanganak kang Joiacim, ug si Joiacim nanganak kang Eliasib, ug si Eliasib nanganak kang Joiada,rZ] Si Bacbucias usab, ug si Unni, ilang mga kaigsoonan, maoy mopuli kanila sumala sa ilang mga katungdanan.2Y] Labut pa ang mga Levihanon: si Jesua, Binnui, Cadmiel, Serebias, Juda, ug Mathanias, nga maoy pangulo sa mga alawiton sa pagpasalamat, siya ug ang iyang mga kaigsoonan.X Sallum, Amoc, Hilcias, Jedaias. Kini mao ang mga pangulo sa mga sacerdote ug sa ilang mga kaigsoonan sa mga adlaw ni Jesua.&WG Semaias, ug Joiarib, Jedaias, V; Miamin, Maadias, Bilga,U7 Iddo, Ginetho, Abias,$TC Sechanias, Rehum, Meremoth,"S? Amarias, Malluch, Hartus,+R Q Karon kini mao ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon nga nanguban pagtungas kang Zorobabel ang anak nga lalake ni Sealthiel, ug Jesua: Seraias, Jeremias, Esdras,VQ% $Ug sa mga Levihanon, ang pipila ka mga ginsakpan sa Juda giipon sa Benjamin.?Py #Lod, ug Ono, ang walog sa mga batid nga tawo sa buhat."O? "Hadid, Seboim, Neballath,N9 !Hasor, Rama, Gitthaim,#MA Sa Anathoth, Nob, Ananiah;L{ Ang mga anak sa Benjamin usab nagpuyo sukad sa Geba ngadto sa Michmas ug sa Aia, ug sa Beth-el ug sa mga lungsod niana,>Ku Zanoah, Adullam, ug ang ilang mga balangay, Lachis ug ang mga kaumahan niana, Azeca ug ang mga lungsod niana. Busa sila nanagpahaluna gikan sa Beer-seba ngadto sa walog sa Gehinom.6Jg Ug sa En-rimmon, ug sa Soreah, ug sa Harmuth,>Iw Ug sa Siclag, ug sa Mechona, ug sa mga lungsod niana,EH Ug sa Hasar-sual, ug sa Beer-seba ug ang mga lungsod niana,6Gg Ug sa Jesua, ug sa Moladah, ug sa Beth-pelet,cF? Ug mahitungod sa mga balangay, ug sa ilang mga kaumahan, ang uban sa mga anak sa Juda nanagpuyo sa Chiriath-arba ug sa mga lungsod niana, ug sa Dibon, ug sa mga lungsod niana, ug sa Jecabseel ug sa mga balangay niana,-ES Ug si Pethabias anak nga lalake ni Mesezabel, sa mga anak ni Zerah nga anak nga lalake ni Juda, diha sa kamot sa hari sa tanang mga butang mahitungod sa katawohan.D- Kay may usa ka sugo gikan sa hari mahitungod kanila, ug may usa ka bahin nga natagana alang sa mga mag-aawit, igo sa kinahanglan sa adlaw-adlaw.C1 Ang magtatan-aw usab sa mga Levihanon nga didto sa Jerusalem mao si Uzzi anak nga lalake ni Bani, anak nga lalake ni Hasabias, anak nga lalake ni Mattanias, anak nga lalake ni Micha sa mga anak nga lalake ni Asaph, ang mga mag-aawit ibabaw sa mga bulohaton sa balay sa Dios.rB] Apan ang mga Nethinhanon nanagpuyo sa Ophel: ug si Siha ug si Gispa maoy mga pangulo sa mga Nethinhanon.A+ Ug ang nanghibilin sa Israel, sa mga sacerdote, sa mga Levihanon, dinha sa tanang mga lungsod sa Juda, ang tagsatagsa diha sa iyang panulondon.%@C Labut pa ang mga magbalantay sa pultahan, si Accub, Talmon, ug ang ilang mga kaigsoonan, nga nanagbantay sa mga ganghaan may usa ka gatus kapitoan ug duha.Z?- Ang tanang mga Levihanon sa balaang ciudad may duruha ka gatus kawaloan ug upat.A>{ Ug si Mattanias anak nga lalake ni Micha, anak nga lalake ni Zabdi, anak nga lalake ni Asaph, mao ang pangulo sa pagsugod sa mga pagpasalamat sa pag-ampo, ug si Bacbucias ang ikaduha sa taliwala sa iyang mga kaigsoonan; ug si Abda anak nga lalake ni Samua, anak nga lalake ni Galal, anak nga lalake ni Jeduthun.=} Ug si Sabethai ug si Jozabad, sa mga pangulo sa mga Levihanon, nga may pagdumala sa bulohaton sa gawas sa balay sa Dios;<- Ug ang sa mga Levihanon: si Semaias anak nga lalake ni Hassub, anak nga lalake ni Azricam, anak nga lalake ni Hasabias, anak nga lalake ni Buni,,;Q Ug ang ilang mga kaigsoonan, gamhanang mga tawo sa kaisug, may usa ka gatus kaluhaan ug walo: ug ang ilang magtatan-aw mao si Zabdiel, anak nga lalake ni Gedolim.p:Y Ug ang iyang mga kaigsoonan, mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan, may duruha ka gatus kap-atan ug duha; ug si Amasai anak nga lalake ni Azarael, anak nga lalake ni Azai, anak nga lalake ni Mesillemoth, anak nga lalake ni Immer,#9? Ug ang ilang mga kaigsoonan nga nanagbuhat sa bulohaton sa balay may walo ka gatus kaluhaan ug duha: ug si Adaias anak nga lalake ni Jeroham, anak nga lalake ni Pelaias, anak nga lalake ni Amsi, anak nga lalake ni Zacharias, anak nga lalake ni Pashur, anak nga lalake ni Malachias,<8q Si Seraias anak nga lalake ni Hicias, anak nga lalake ni Mesullam, anak nga lalake ni Sadoc, anak nga lalake ni Meraioth, anak nga lalake ni Ahitub, ang pangulo sa balay sa Dios,K7 Ang sa mga sacerdote: Jedaias anak nga lalake ni Joiarib, Jachin,6% Ug si Joel, anak nga lalake ni Zichri maoy ilang magtatan-aw: ug si Jehudas anak nga lalake ni Senua, maoy ikaduha nga sinaligan sa lungsod.N5 Ug sunod kaniya, si Gabbai, Sallai, siyam ka gatus kaluhaan ug walo.4 Ug kini mao ang mga anak nga lalake ni Benjamin: si Salu anak nga lalake ni Mesullam, anak nga lalake ni Joed, anak nga lalake ni Pedaias, anak nga lalake ni Colaias, anak nga lalake ni Maaseias, anak nga lalake ni Ithiel, anak nga lalake ni Jesaia.3 Ang tanang mga anak nga lalake ni Phares nga namuyo sa Jerusalem may upat ka gatus kan-uman ug walo ka mga maisug nga tawo.c2? Ug si Maasias ang anak nga lalake ni Baruch, anak nga lalake ni Colboze, anak nga lalake ni Hazaias, anak nga lalake ni Adaias, anak nga lalake ni Joiarib, anak nga lalake ni Zacharias, anak nga lalake sa Silonihanon.%1C Ug sa Jerusalem namuyo ang pipila sa mga anak sa Juda ug ang mga anak sa Benjamin. Sa mga anak sa Juda; si Athaias anak nga lalake ni Uzzias, anak nga lalake ni Zacharias, anak nga lalake ni Amarias, anak nga lalake ni Sephatias, anak nga lalake ni Mahalaleel, sa mga anak ni Phares.:0m Karon kini mao ang mga pangulo sa lalawigan nga namuyo sa Jerusalem: apan niining mga lungsod sa Juda nanagpuyo ang tagsatagsa sa iyang yuta nga kaugalingon sa ilang mga ciudad, nga mao ang Israel, ang mga sacerdote, ug ang mga Levihanon, ug ang mga Nethinhanon, ug ang mga anak sa mga alagad ni Salomon./ Ug ang katawohan nanalangin sa tanang mga tawo nga nanaghatag sa ilang kaugalingon sa kinabubut-on sa pagpuyo sa Jerusalem.p. [ Ug ang mga principe sa katawohan nanagpuyo sa Jerusalem: ang uban sa katawohan usab nanagpapalad, aron sa pagdala sa usa sa napulo aron sa pagpuyo diha sa Jerusalem, ang balaan nga ciudad, ug ang siyam ka bahin sa laing mga ciudad.U-# 'Kay ang mga anak sa Israel ug ang mga anak ni Levi magadala sa halad-nga-binayaw nga mga trigo, sa bag-ong vino, ug sa lana, ngadto sa mga lawak, diin ang mga sudlanan sa balaang puloy-anan, ug ang mga sacerdote nga nanag-alagad, ug ang mga magbalantay sa pultahan, ug ang mga mag-aawit: ug kami dili mobiya sa balay sa among Dios.,+ &Ug ang sacerdote ang mga anak nga lalake ni Aaron igakauban sa mga Levihanon, sa diha nga ang mga Levihanon manguha sa mga ikapulo: ug ang mga Levihanon magadala sa ikapulo sa mga ikapulo ngadto sa balay sa among Dios, ngadto sa mga lawak, ngadto sa tipiganan sa bahandi./+W %Ug nga kami magadala sa nahaunang mga bunga sa among minasa, ug ang among mga halad-nga-binayaw, ug ang mga bunga sa tanang nagkalain-laing mga kahoy, ang bag-ong vino, ug ang lana, ngadto sa mga sacerdote, ngadto sa mga lawak sa balay sa among Dios; ug ang mga ikapulo sa among yuta ngadto sa mga Levihanon; kay sila, ang mga Levihanon nanagdawat sa mga bahin nga ikapulo sa tanang mga ciudad sa among binuhatan sa yuta.(*I $Ang panganay usab sa among mga anak nga lalake, ug sa among panon nga vaca, sumala sa nahisulat sa Kasugoan, ug sa mga panganay sa among kahayupan ug sa among mga panon sa carnero, aron dad-on ngadto sa balay sa among Dios, ngadto sa mga sacerdote nga nagaalagad sa balay sa among Dios; )9 #Ug sa pagdala sa nahaunang mga bunga sa among yuta, ug sa nahaunang mga bunga sa tanang nagkalainlaing mga kahoy, tuigtuig, ngadto sa balay ni Jehova;M( "Ug kami nagpapalad, ang mga sacerdote, ang mga Levihanon, ug ang katawohan, aron sa paghalad sa kahoy, sa pagdala niana ngadto sa balay sa among Dios, sumala sa mga balay sa among mga amahan, sa mga panahon nga nabatasan, tuigtuig, sa pagsunog sa ibabaw sa halaran ni Jehova nga among Dios, sumala sa nahasulat sa Kasugoan;1'[ !Tungod sa tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios , ug tungod sa mapadayonon nga halad-nga-kalan-on, tungod sa mapadayonong halad-nga-sinunog, tungod sa mga adlaw nga igpapahulay, tungod sa mga bag-ong bulan, tungod sa nabatasan nga mga fiesta, ug tungod sa mga butang nga balaan, ug tungod sa mga halad-tungod-sa-sala sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa Israel, ug tungod sa tanang mga buhat sa balay sa among Dios..&U Kami usab naghimo ug mga tulomanon alang kanamo, aron maoy ihatag namo sa tagtuig ang ikatolo ka bahin sa usa ka siclo, tungod sa pag-alagad sa balay sa among Dios;<%q Ug kong ang mga katawohan sa yuta managdala ug mga manggad kun bisan unsang makaon sa adlaw nga igpapahulay aron ibaligya, nga kami dili mopalit niini sa adlaw nga igpapahulay kun sa usa ka adlaw nga balaan; ug nga kami dili usab magapasagad sa ikapitong tuig, nga adunay pagpasaylo sa tagsatagsa ka utang.6$e Ug nga dili namo ipaasawa ang among mga anak nga babaye, ngadto sa mga katawohan sa yuta, ni ipaasawa namo ang ilang mga anak nga babaye alang sa among mga anak nga lalake.Y#+ Sila mingtipon sa ilang mga kaigsoonan nga mao ang ilang mga harianon, ug ming-uyon sila sa usa ka panghimaraut, ug sa usa ka panumpa, sa paglakat sa Kasugoan sa Dios, nga gihatag ni Moises nga alagad sa Dios, ug sa pagbantay ug sa pagbuhat sa tanang mga sugo n Jehova nga atong Ginoo, ug sa iyang mga tulomanon ug sa iyang kabalaoran; " Ug ang uban sa katawohan, ang mga sacerdote, ang mga Levihanon, ang mga magbalantay sa pultahan, ang mga mag-aawit, ang mga Nethinhanon, ug silang tanan nga namulag sa ilang kaugalingon gikan sa mga katawohan sa mga yuta, ngadto sa Kasugoan sa Dios, ang ilang mga asawa, ang ilang mga anak nga lalake, ug ang ilang mga anak nga babaye, ang tagsatagsa nga may kahibalo ug may salabutan.!9 Malluch, Harim, Baana. ; Ug Ahijas, Hanan, Anan,"? Rehum, Hasabna, Maaseias,5 Lohes, Pilha, Sobec, ; Hoseas, Hananias, Asub,!= Pelatias, Hanan, Anaias,"? Mesesabeel, Sadoc, Jadua,"? Magpias, Mesullam, Hezir, ; Ariph, Anathoth, Nobai,5 Odaia, Hasum, Besai,7 Ater, Ezechias, Azur,9 Adonias, Bigvai, Adin,5 Bunni, Azgad, Bebai,R Ang mga pangulo sa katawohan: si Pharos, Pahath-moab, Elam, Zattu, Bani,5 Odaia, Bani, Beninu.#A Zachu, Serebias, Sebanias, ; Micha, Rehob, Hasabias,T! Ug ang ilang mga kaigsoonan mao si Sebanias, Odaia, Celita, Pelaias Hanan;uc Ug ang mga Levihanon: Jesua, anak nga lalake ni Azanias, Binnui sa mga anak nga lalake ni Jenadad, Cadmiel;>w Maazias, Bilgai, Semeias; kini mao ang mga sacerdote.! = Mesullam, Abias, Miamin," ? Daniel, Ginethon, Baruch," ? Harim, Meremoth, Obadias,# A Hattus, Sebanias, Malluch,# A Pashur, Amarias, Malchias,$C Seraias, Azarias, Jeremias,r _ Ug ang mga mingtimaan mao kini; si Nehemias ang gobernador, anak nga lalake ni Hachalias, ug si Sedecias,F &Ug ngani tungod niining tanan kami naghimo ug usa ka matinumanong tugon, ug gisulat kini: ug ang among mga principe, ang among mga Levihanon, ug ang among mga sacerdote, nanagtimaan niini.c? %Ug kini mihatag ug daghang abut sa mga hari nga imong gipahari kanamo tungod sa among mga sala: sila usab may gahum sa among mga lawas, ug sa among mga vaca, sumala sa ilang kabubut-on, ug kami ania sa dakung kasakit.U# $Ania karon, kami mga ulipon niining adlawa, ug tungod sa yuta nga imong gihatag sa among mga amahan aron sa pagkaon sa mga abut niana ug sa tanang maayo niana, ania karon, kami mga ulipon niining yutaa .s_ #Kay sila wala mag-alagad kanimo sa ilang gingharian, ug sa imong dakung kaayohan nga imong gihatag kanila, ug sa daku ug matambok nga yuta nga imong gihatag sa ilang atubangan, ni mingtalikod sila gikan sa ilang dautan nga mga buhat.q[ "Ni ang among mga hari, ang among mga principe, ni ang among mga sacerdote, ni ang among mga amahan, nanagbantay sa imong Kasugoan, ni mingpatalinghug sa imong mga sugo ug sa imong mga pagpamatuod diin ikaw nagpamatuod batok kanila.ve !Apan ikaw matarung sa tanan nga mingdangat kanamo; kay ikaw nagmaminatud-on, apan kami nagbuhat sa kadautan;J Busa karon, Dios namo, ang daku, ang makagagahum, ug ang makalilisang nga Dios, nga nagabantay sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot, ayaw pagsud-onga nga daw diyutay lamang sa imong atubangan ang tanang mga kasakit, nga mingdangat kanamo, sa among mga hari, sa among mga principe, ug sa among mga sacerdote, ug sa among mga manalagna, ug sa among mga amahan, ug sa tanan mong katawohan, sukad sa panahon sa mga hari sa Asiria hangtud niining adlawa.*M Bisan pa niana tungod sa imong pinilo-pilo nga mga kalooy ikaw wala molaglag ni mosalikway kanila; tungod kay ikaw ang usa ka Dios nga puno sa gracia ug kalooy.v~e Ngani sa daghang katuigan ikaw nag-antus kanila, ug nagpamatuod batok kanila pinaagi sa imong Espiritu pinaagi sa imong mga manalagna: ugaling wala gayud sila mamati: busa imong gihatag sila ngadto sa kamot sa mga katawohan sa kayutaan.m}S Ug nagpamatuod ka batok kanila aron nga madala mo sila pag-usab ngadto sa imong Kasugoan. Ugaling sila nagmapahitas-on pa gayud ug wala mamati sa imong mga sugo. Apan sila nakasala batok sa imong mga tulomanon (nga kong ang usa ka tawo magatuman, siya magakinabuhi tungod kanila), ug gipatalikod ang mga abaga, ug gipatikig ang ilang liog, ug wala mamati.[|/ Ugaling sa tapus nga sila nakapahulay, nanaghimo sila ug dautan pag-usab sa imong atubangan, busa sila gibiyaan mo diha sa kamot sa ilang mga kaaway, mao nga sila namunoan ibabaw kanila: ngani sa mingbalik sila, ug mingsangpit kanimo, ikaw nagpatalinghug gikan sa langit; ug sa nakadaghan ikaw nagluwas kanila sumala sa imong mga kalooy.M{ Busa ikaw nagtugyan kanila ngadto sa kamot sa ilang mga kabatok nga nagsakit kanila: ug sa panahon sa ilang kalisdanan sa mingtu-aw sila kanimo, ikaw nagpatalinghug gikan sa langit; ug sumala sa imong pinilo-pilo nga mga kalooy ikaw mihatag kanila ug mga manluluwas nga mingluwas kanila gikan sa kamot sa ilang mga kabatok. z9 Bisan pa niana sila nanagmasukihon, ug mingsukol batok kanimo, ug gitalikdan nila ang imong Kasugoan, ug gipamatay ang imong mga manalagna nga nanagpamatuod batok kanila aron sa pagpabalik kanila nganha kanimo pag-usab, ug sila nanagbuhat sa mga dagkung paghagit sa pagpakasuko.iyK Ug ilang gipanguha ang mga ciudad nga kinutaan, ug usa ka matambok nga yuta, ug gipanag-iya ang mga balay nga puno sa mga maayong butang, mga tangke nga kinalot, kaparrasan, ug mga kaolivahan, mga kahoy nga nangaputos sa mga bunga: busa sila nangaon, ug nangabusog, ug nangatambok, ug nanagkalipay sa ilang kaugalingon tungod sa imong dakung kaayohan."x= Busa ang mga anak nangadto ug nanag-iya sa yuta, ug gidaug mo sa atubangan nila ang mga pumoluyo sa yuta, ang mga Canaanhon, ug gihatag sila sa ilang mga kamot, uban sa ilang mga hari, ug ang mga katawohan sa yuta, aron nga sila makabuhat kanila sumala sa ilang buot pagabuhaton .Mw Ang ilang mga anak usab imong gipasanay ingon sa mga bitoon sa langit, ug imong gidala ngadto sa yuta sumala sa imong gipamulong sa ilang mga amahan, nga sila mangadto aron sa pagpanag-iya niini.ovW Labut pa, ikaw naghatag kanila ug mga gingharian ug mga katawohan, nga imong gibahinbahin sumala sa ilang mga pahat: busa ilang gipanag-iya ang yuta sa Sihon, bisan ang yuta sa hari sa Hesbon, ug ang yuta sa Og nga hari sa Basan.2u] Oo, kap-atan ka tuig nga ikaw nag-alima kanila didto sa kamingawan, ug walay nakulang kanila; ang ilang mga bisti wala mangadaan, ug ang ilang mga tiil wala manghupong.3t_ Ikaw usab naghatag sa imong maayong Espiritu aron sa pagtudlo kanila, ug wala magtungina sa manna gikan sa ilang baba, ug naghatag kanila sa tubig alang sa ilang kauhaw.5sc Apan ikaw sa imong pinilo-pilo nga mga kalooy wala mosalikway kanila didto sa kamingawan: ang haligi nga panganod wala mobiya sa ibabaw nila sa adlaw, aron sa pagtultol kanila sa dalan; ni ang haligi nga kalayo sa pagkagabii, aron sa pagbanwag kanila sa kahayag, ug sa alagianan nga ilang pagaagian.Dr Oo, sa diha nga sila minghimo ug usa ka tinunaw nga nating vaca, ug ming-ingon: Kini mao ang imong Dios nga nagdala kanimo gikan sa Egipto, ug naghimo sa dakung paghagit sa pagpakasuko ;q5 Ug nanagdumili sa pagsugot, ni managpalandong sila sa imong mga katingalahan nga imong gibuhat sa taliwala nila, apan nagpatikig sa ilang liog, ug sa ilang pagsukol nanagtudlo ug usa ka capitan aron sa pagbalik ngadto sa ilang pagkaulipon. Apan ikaw usa ka Dios nga andam sa pagpasaylo, hupong sa gracia ug maloloy-on, mahinay sa kasuko, ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot, ug wala magsalikway kanila.zpm Apan sila ug ang among mga amahan nanagpagarbo, ug nanagpatikig sa ilang liog, ug wala mamati sa imong mga sugo,wog Ug naghatag kanila sa tinapay sa ilang kagutom gikan sa langit, ug nagpatubod alang kanila sa tubig nga gikan sa bato alang sa ilang kauhaw, ug nagsugo kanila nga moadto sila sa pagpanag-iya sa yuta nga imong gipanumpa nga ihatag kanila./nW Ug nagpahibalo kanila sa imong balaang adlaw nga igpapahulay, ug nagsugo kanila ug mga sugo, ug kabalaoran, ug usa ka Kasugoan, pinaagi kang Moises nga imong alagad,Fm Ikaw usab mikunsad ibabaw sa bukid sa Sinai, ug nakigsulti kanila gikan sa langit, ug mihatag kanila sa matarung nga mga tulomanon ug matuod nga mga balaod, maayong kabalaoran ug mga sugo..lU Labut pa, sa usa ka haligi nga panganod ikaw nagmando kanila sa adlaw; ug sa haligi nga kalayo sa pagkagabii, aron sa pagbanwag kanila sa dalan nga ilang pagaagian.tka Ug imong gibahin ang dagat sa atubangan nila, mao nga sila ming-agi sa kinataliwad-an sa dagat ibabaw sa mamala nga yuta; ug ang ilang mga manglulutos imong gipanambug ngadto sa kahiladman, ingon sa usa ka bato ngadto sa dakung dagat.xji Ug nagpakita sa mga ilhanan ug mga katingalahan kang Faraon, ug sa tanan niyang mga alagad, ug sa tibook katawohan sa iyang yuta; kay ikaw nahibalo nga sila nagpagarbo batok kanila; ug gipabantug mo ang imong ngalan, ingon niining adlawa.i Ug ikaw nakakita sa kasakit sa among mga amahan didto sa Egipto, ug nakadungog sa ilang pagsinggit didto sa daplin sa Dagat nga Mapula,Hh Ug nakakaplag sa iyang kasingkasing nga matinumanon sa imong atubangan, ug naghimo ug usa ka tugon uban kaniya sa paghatag sa yuta sa Canaanhon, sa Hetehanon sa Amorehanon, ug sa Perezehanon, ug sa Jebusehanon, ug sa Gergesehanon, sa paghatag niini sa iyang kaliwat, ug natuman ang imong mga pulong; kay ikaw matarung.g% Ikaw si Jehova ang Dios, nga nagpili kang Abram, ug nagdala kaniya gikan sa Ur sa mga Caldeahanon, ug naghatag kaniya sa ngalan nga Abraham,.fU Ikaw si Jehova, bisan ikaw lamang; ikaw ang nagbuhat sa langit, ang langit sa kalangitan, lakip ang tibook nilang panon, sa yuta ug sa tanang mga butang nga anaa sa ibabaw niana, sa mga dagat ug sa tanang anaa kanila, ug ikaw nagbantay kanilang tanan; ug ang panon sa langit nagasimba kanimo.Ne Unya ang mga Levihanon, si Jesua, ug si Cadmiel, si Bani, si Hosabnias, si Serebias, si Odaias, si Sebanias, ug si Pethaia, ming-ingon: Tindog ug dayega ninyo si Jehova nga inyong Dios sukad sa walay katapusan hangtud sa walay katapusan; ug dalayegon ang imong mahimayaong ngalan, nga labaw sa tanang panalangin ug pagdayeg.ddA Unya mingtindog sa ibabaw sa hagdanan sa mga Levihanon, si Jesua, si Bani, si Cadmiel, si Sebanias, si Bunni, si Serebias, si Bani, ug si Chenani, ug mingsinggit sa usa ka makusog nga tingog kang Jehova nga ilang Dios.rc] Ug sila mingtindog sa ilang dapit ug mingbasa gikan sa basahon sa Kasugoan ni Jehova nga ilang Dios sulod sa usa ka ikaupat nga bahin sa adlaw; ug sa laing ikaupat nga bahin sila nanagsugid, ug nanagsimba kang Jehova nga ilang Dios.:bm Ug ang kaliwat sa Israel mingbulag sa ilang kaugalingon gikan sa tanang mga lumalangyaw, ug nanagtindog ug nanagsugid sa ilang mga sala, ug sa mga kadautan sa ilang mga amahan.a / Karon sa ikakaluhaan ug upat ka adlaw niining bulana, ang mga anak sa Israel nanagkatigum sa pagpuasa ug may saput nga sako, ug yuta sa ulo nila.`ySa adlaw-adlaw usab, sukad sa nahaunang adlaw hangtud sa katapusang adlaw, siya nagbasa sa basahon sa Kasugoan sa Dios. Ug ilang gisaulog ang fiesta sulod sa pito ka adlaw: ug sa ikawalo ka adlaw maoy maligdong nga pagkatigum sumala sa tulomanon.*_MUg ang tibook katilingban nila nga nanghibalik pag-usab gikan sa pagkabinihag nanaghimo sa mga payag, ug nanagpuyo sa mga payag: kay sukad sa mga adlaw ni Josue, ang anak nga lalake ni Nun hangtud niadtong adlawa, wala maghimo sa ingon ang mga anak sa Israel. Ug may daku kaayong kalipay.)^KBusa ang katawohan nangadto, ug nanagdala niini, ug nanagbuhat sa mga payag nga ilang kaugalingon, ang tagsatagsa sa atop sa iyang balay, ug sa ilang mga sawang, sa mga sawang sa balay sa Dios, ug sa halapad nga dapit sa ganghaan sa tubig, ug sa halapad nga dapit sa ganghaan ni Ephraim._]7Ug nga sila managsangyaw ug magapahibalo sa tanan nilang mga ciudad, ug sa Jerusalem, sa pag-ingon: Lakaw ngadto sa bukid, ug pamutol ug mga sanga sa olivo, ug mga sanga sa ihalas nga olivo, ug sa mga sanga sa anayan, ug mga sanga sa mga palma, ug mga sanga sa mga kahoy nga malabong sa dahon, aron buhaton nga mga payag sumala sa nahisulat.9\kUg ilang nakaplagan nga nahisulat sa Kasugoan, giunsa ang pagsugo ni Jehova pinaagi kang Moises, nga ang mga anak sa Israel magpuyo sa mga payag sa fiesta sa ikapito ka bulan;m[S Ug sa ikaduha ka adlaw gitigum sa tingub ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa tibook katawohan, ang mga sacerdote, ug ang mga Levihanon, ngadto kang Esdras, nga magsusulat, bisan sa pagpamati sa mga pulong sa Kasugoan.EZ Ug ang tibook katawohan namauli aron sa pagkaon, ug sa pag-inum, ug sa pagpadala ug mga bahin, ug paghimo ug dagkung kalipay, tungod kay sila nakasabut sa mga pulong nga gipahayag kanila. Y Busa gipahilum ang tibook katawohan sa mga Levihanon, nga nagaingon: Maghilum kamo kay ang adlaw balaan; dili usab managsubo kamo.yXk Unya siya namulong kanila: Lakaw kamo, kan-a ang tambok, ug imna ang matam-is, ug pagpadala ug mga bahin kaniya nga walay giandam; kay kining adlawa balaan alang sa atong Ginoo: ni magsubo kamo; kay ang kalipay ni Jehova maoy inyong kusog.1W[ Ug si Nehemias nga mao ang gobernador, ug si Esdras ang sacerdote nga magsusulat, ug ang mga Levihanon nga nanagtudlo sa katawohan: Kining adlawa maoy balaan kang Jehova nga inyong Dios; ayaw pagsubo ni maghilak. Kay ang tibook katawohan nanaghilak sa pagkadungog nila sa mga pulong sa Kasugoan.V+Ug ilang gibasa diha sa basahon diha sa Kasugoan sa Dios sa matin-aw gayud; ug ilang gipasabut ang kahulogan, mao nga sila nakasabut sa gibasa.U)Ug si Jesua usab, ug si Bani, ug si Serebias, si Jamin, si Accub, si Sabethai, si Odias, si Maasias, si Celita, si Azarias, si Jozabed, si Hanan, si Pelaia, ug ang mga Levihanon, nagpasabut sa katawohan sa kahulogan sa Kasugoan: ug ang katawohan nanindog sa ilang dapit.iTKUg gidayeg ni Esdras si Jehova, ang dakung Dios; ug ang tibook katawohan mingtubag: Amen, Amen, binayaw ang ilang kamot: ug ilang giduko ang ilang mga ulo, ug nanagsimba kang Jehova uban ang ilang mga nawong ngadto sa yuta.2S]Ug giukab ni Esdras ang basahon diha sa pagtan-aw sa tibook katawohan (kay siya naibabaw sa tibook katawohan), ug sa naukab na kini niya, ang tibook katawohan nanindog.rR]Ug si Esdras nga magsusulat mitindog ibabaw sa usa ka pulpito nga kahoy, nga ilang gipabuhat pagtuyo; ug tupad kaniya nagtindog si Mathithias ug si Sema, ug si Anias, ug si Urias, ug si Hilcias, ug si Maasias, sa iyang toong kamot; ug sa iyang walang kamot, si Pedaia, ug si Misael, ug si Malchias, ug si Hasum, ug si Hasbedana, ug si Zacarias, ug si Mesullam.9QkUg siya nagbasa gikan niana didto sa atubangan sa halapad nga dapit nga diha sa atbang sa ganghaan sa tubig sukad sa sayo sa buntag hangtud sa kaudtohon, sa atubangan sa mga lalake ug sa mga babaye, ug niadtong mga makasabut; ug ang mga igdulungog sa katawohan andam sa pagpamati sa basahon sa Kasugoan.HP Ug gidala ni Esdras nga sacerdote ang Kasugoan sa atubangan sa katilingban, mga lalake ug mga babaye, ug ang tanan nga makadungog nga adunay pagsabut, sa nahaunang adlaw sa ikapito ka bulan.O 5Ug ang tibook katawohan nanagkatigum sa ilang kaugalingon sama sa usa ka tawo lamang ngadto sa halapad nga dapit nga diha sa atbang sa ganghaan sa tubig; ug sila namulong kang Esdras nga magsusulat sa pagpadala sa basahon sa Kasugoan ni Moises, nga gisugo ni Jehova sa Israel.,NQIBusa ang mga sacerdote, ug ang mga Levihanon, ug ang mga magbalantay sa pultahan, ug ang mga mag-aawit, ug ang uban sa katawohan, ug ang mga Nethinhanon, ug ang tibook Israel, nagpuyo sa ilang mga ciudad. Ug sa paghiabut sa ikapito ka bulan, ang mga anak sa Israel diha sa ilang mga ciudad.0MYHUg ang gihatag sa uban nga katawohan kaluhaan ka libo nga dracma sa bulawan, ug duruha ka libo ka libra nga salapi, ug kan-uman ug pito ka mga bisti sa mga sacerdote.[L/GUg ang uban sa mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan nanaghatag ngadto sa tipiganan sa bahandi alang sa buhat kaluhaan ka libo ka mga dracma nga bulawan, ug duruha ka libo duruha ka gatus ka libra nga salapi.K{FUg ang uban gikan sa mga pangulo sa kabalayan sa mga amahan nanaghatag alang sa buhat. Ang gobernador mihatag sa tipiganan sa bahandi usa ka libo ka dracma nga bulawan, kalim-an ka hunawanan, lima ka gatus ug katloan ka mga bisti sa mga sacerdote.{JoEAng ilang mga camello, upat ka gatus katloan ug lima; ang ilang mga asno, unom ka libo pito ka gatus ug kaluhaan.qI[DAng ilang mga kabayo pito ka gatus katloan ug unom; ang ilang mga mula, duha ka gatus kap-atan ug lima;qH[CLabut pa sa ilang mga alagad nga lalake ug sa ilang mga alagad nga babaye, diin may pito ka libo totolo ka gatus katloan ug pito: ug sila may duruha ka gatus kap-atan ug lima ka mga mag-aawit nga lalake ug mga mag-aawit nga babaye. v~\}|{zyyZxwLvjuutfsrrepp6nmm%l%jj iggofeRd/cbb7a}``9_^]\[ZZ:YXWW"VkUTSRRPOOnNAMMKK JOIHGcEEkDC8BvA>??>=<;::.9w877D6W5432c1r00A.Z,,*+^*h)('&&U%q$/##d!!u Ut-]C>WUm1 +  v#Ug si Ester miingon: Usa ka kabatok ug usa ka kaaway, bisan kining dautan nga Aman. Unya si Aman nahadlok sa atubangan sa hari ug sa reina.+ OUnya mitubag ang hari nga si Assuero ug miingon kang Ester, nga reina: Kinsa ba siya, ug hain ba kadtong nagapagahi sa iyang kasingkasing aron sa pagbuhat niana?w gKay kami gibaligya, ako ug ang akong katawohan, aron pagalaglagon, ug pagapatyon, ug pagapohoon. Apan kong kami gibaligya, ingon nga mga binihag nga lalake ug babaye mihilum ako, bisan ang kabatok dili makabalus tungod sa kadaut sa hari. wUg si Ester nga reina mitubag ug namulong: Kong ako nakapahimuot kanimo sa imong pagtan-aw, Oh hari, ug kong kini nakapahimuot sa hari, ihatag kanako ang akong kinabuhi tungod sa akong paghangyo, ug ang akong katawohan tungod sa akong gipangayo:n UUg ang hari miingon pag-usab kang Ester, sa ikaduhang adlaw, didto sa combira sa vino: Unsay imong pangayoon, reina nga Ester? Ug kini igahatag kanimo: ug unsay imong ihangyo? bisan pa sa katunga sa gingharian, kana pagabuhaton.J  Busa ang hari ug si Aman ming-adto sa combira ni Ester nga reina.+Samtang nagasulti pa sila kaniya, miabut ang mga tinugyanan sa hari, ug nanagdali sa pagdala kang Aman ngadto sa combira nga gitagana ni Ester.y Ug si Aman nagsugilon kang Zeres nga iyang asawa ug sa tanan niyang mga higala, sa tanan nga nanghitabo kaniya. Unya namulong kaniya ang iyang mga manggialamong tawo ug si Zeres nga iyang asawa: Kong si Mardocheo, kang kinsa ikaw nahulog sa iyang atubangan sa sinugdan, mao ang kaliwat sa mga Judio, dili ka makadaug batok kaniya, kondili mahulog ka gayud sa atubangan niya.- Ug si Mardocheo mibalik pag-usab ngadto sa ganghaan sa hari. Apan si Aman midali paingon sa iyang balay, masulob-on, ug ang iyang ulo tinabonan.{ Busa gikuha ni Aman ang bisti ug ang kabayo, ug gibistihan si Mardocheo, ug gipakabayo siya ngadto sa dalan sa ciudad, ug nagmantala sa atubangan niya: Mao kini ang pagabuhaton alang niadtong tawo kang kinsa ang hari may kahimuot sa pagpasidungog.r] Unya ang hari miingon kang Aman: Pagdali, ug kuhaa ang bisti ug ang kabayo, sumala sa imong giingon, ug buhata kang Mardocheo nga Judio nga naglingkod sa ganghaan sa hari: ayaw ipakawang ang bisan unsa sa tanan nga imong gipamulong.]3 Ug ipahatud ang bisti ug ang kabayo sa kamot sa usa sa mga labawng halangdon nga principe, aron ilang sul-oban ang tawo niini kang kinsa ang hari nahimuot sa pagpasidungog, ug pakabay-on siya sa kabayo ngadto sa dalan sa ciudad, ug imantala sa atubangan niya: Mao kini ang pagabuhaton sa tawo kang kinsa ang hari nahimuot sa pagpasidungog./WIpadala ang harianong bisti nga igasul-ob sa hari, ug ang kabayo nga pagakabay-an sa hari, ug kansang ibabaw sa ulo niini ang usa ka harianong purongpurong gibutang:_7Ug si Aman miingon sa hari: Alang sa tawo nga gikahimut-an sa hari ang pagpasidungog.}Busa si Aman misulod. Ug ang hari miingon kaniya: Unsay pagabuhaton alang sa tawo nga gikahimut-an aron pagpasidungog sa hari kaniya ? Busa si Aman miingon sa iyang kasingkasing: Kang kinsa pa ang hari magapasidungog labaw kay sa akong kaugalingon?Ug ang mga sulogoon sa hari miingon kaniya: Ania karon, si Aman nagtindog sulod sa sawang. Ug ang hari miingon: Paanhia siya._~7Ug ang hari miingon: Kinsa ang anaa sa sawang? Karon si Aman nahiadto sa dapit sa gawas nga sawang sa balay sa hari, sa pagsulti sa hari aron sa pagpabitay kang Mardocheo sa bitayan nga iyang giandam alang kaniya.J} Ug ang hari miingon: Unsa ang kadungganan ug ang pagkahalangdon nga gitanyag kang Mardocheo tungod niini? Unya miingon ang mga alagad sa hari nga nagaalagad kaniya: Walay nabuhat alang kaniya.d|AUg hikaplagan sa nahisulat, nga si Mardocheo nagsugilon mahitungod kang Bigthan ug Teres, duha sa mga sinaligan sa palacio sa hari, kadtong nagbantay sa bakanan, nga sila nagpaninguha sa pagbudhi kang Assuero nga hari.{ +Niadtong gabhiona wala makatulog ang hari; ug siya nagsugo nga ipadala ang basahon sa mga kaagi sa mga cronicas, ug sila gipamasa sa atubangan.bz=Unya miingon si Zeres nga iyang asawa ug ang tanan niyang mga higala kaniya: Ipabuhat ang usa ka bitayan nga may kalim-an ka maniklo ang kahabogon, ug sa pagkabuntag sumulti ka sa hari aron si Mardocheo mabitay niana: unya lumakaw ka nga malipayon kuyog sa hari ngadto sa combira. Ug kini nakapahimuot kang Aman: ug iyang gipabuhat ang bitayan. y Apan kining tanan walay kapuslanan kanako, samtang nga ako nagatan-aw kang Mardocheo nga Judio nga nagalingkod sa ganghaan sa hari.Fx Labut pa, si Aman namulong: Oo, si Ester nga reina wala motugot nga may mokuyog sa hari nganhi sa combira nga iyang giandam gawas kanako lamang; ug ugma ako usab gidapit niya uban sa hari.rw] Ug si Aman nagsugilon kanila sa himaya sa iyang mga bahandi, ug sa gidaghanon sa iyang mga anak, ug sa tanang mga butang diin ang hari nagpauswag kaniya, ug giunsa siya sa pagpauswag niya labaw sa mga principe ug mga alagad sa hari.v Apan si Aman nagpugong sa iyang kaugalingon, ug mipauli; ug iyang gipaadto ug gipadala ang iyang mga higala ug si Zeres nga iyang asawa.u{ Unya miadto si Aman niadtong adlawa milipayon ug masadya sa kasingkasing: apan sa diha nga nakita ni Aman ni Mardocheo diha sa ganghaan sa hari, nga siya wala tumindog ni maglihok sa iyang atubangan, siya napuno sa kaligutgut batok kang Mardocheo.t%Kong ako nakapahimuot sa pagtan-aw sa hari, ug kong kini ikalipay sa hari ang paghatag sa akong gihangyo, ug ang pagtuman sa akong gipangayo, paadtoa ang hari ug si Aman sa combira nga akong giandam alang kanila; ug akong pagabuhaton ugma sumala sa gipamulong sa hari.Zs-Unya mitubag si Ester ug miingon: Ang akong hangyo ug akong gipangayo mao kini :FrUg ang hari namulong kang Ester didto sa combira sa vino: Unsa ang imong ihangyo? Ug kini igahatag kanimo: ug unsa ang imong pagapangayoon? Bisan ang katunga sa gingharian kana pagahimoon.%qCUnya ang hari miingon: Padalia si Aman, aron kini himoon sumala sa gipamulong ni Ester. Busa ang hari ug si Aman ming-adto sa combira nga giandam ni Ester.&pEUg si Ester namulong: Kong kini mahiuyon man ugaling sa kabubut-on sa hari, itugot nga ang hari ug si Aman moadto sa combira nga akong giandam alang kaniya.o+Unya namulong ang hari kaniya: Unsa ang buot mo, reina nga Ester? Ug unsa ang imong igahangyo? Igahatag kanimo bisan ang katunga sa gingharian.nUg mao kadto, nga sa hingkit-an sa hari si Ester, ang reina nga nagtindog sulod sa sawang, nga siya nakapahimuot sa iyang pagtan-aw; ug ang hari mitunol kang Ester sa bulawang cetro nga dinha sa iyang kamot. Busa si Ester mipahaduol, ug mihikap sa tumoy sa cetro.m Karon kini nahitabo, sa ikatolo ka adlaw, nga si Ester nagsul-ob sa iyang harianong bisti, ug mitindog sa labing sulod nga sawang sa balay sa hari, atbang sa balay sa hari ug ang hari naglingkod sa iyang trono dinha sa harianong balay, atbang sa pultahan sa balay.olWBusa si Mardocheo mipadayon sa iyang paglakat, ug naghimo sumala sa tanan nga gisugo kaniya ni Ester.Ak{Lakaw, tiguma ang tanang mga Judio nga anaa sa Susan, ug magpuasa kamo alang kanako, ug ayaw pagkaon ni mag-inum sulod sa totolo ka adlaw ug sa totolo ka gabii: Ako usab ug ang akong mga dalaga managpuasa sa maong pagkaagi; ug busa ako moadto sa hari, nga dili subay sa balaod: ug kong ako mamatay, mamatay ako.Wj'Unya si Ester misugo sa pagpatubag ngadto kang Mardocheo niining mga pulonga: iKay kong ikaw magahilum niining panahona, busa ang kagawasan ug kaluwasan makita sa mga Judio gikan sa laing dapit, apan ikaw ug ang balay sa imong amahan mangahanaw: ug kinsay nahibalo kong ikaw wala pa mahiabut sa gingharian sa maingon niini nga panahona?3h_ Unya si Mardocheo nagsugo kanila sa pagpatubag kang Ester: Ayaw paghunahuna sa imong kaugalingon nga ikaw makagawas dinhi sa balay sa hari, labaw pa sa tanang mga Judio.Dg Ug ilang gisugilon kang Mardocheo ang mga pulong ni Ester.$fA Ang tanang mga alagad sa hari, ug ang katawohan sa mga lalawigan sa hari, nagpanghibalo, nga bisan kinsa nga lalake kun babaye nga moadto sa hari ngadto sa labing sulod nga sawang, nga wala tawga, adunay usa ka balaod alang kaniya, nga siya pagapatyon, gawas niadto nga kaniya ang hari magatunol sa bulawang cetro, nga siya mabuhi: apan ako wala matawag aron sa pag-adto sa hari sulod niining katloan ka adlaw.peY Unya si Ester namulong kang Atach, ug gihatagan siya ug usa ka mensaje kang Mardocheo, nga nagaingon :Ud# Ug si Atach miabut ug iyang gisuginlan si Ester sa mga pulong ni Mardocheo.>cuSiya usab mihatag kaniya sa hulad sa sinulat sa sugo nga gihimo didto sa Susan aron sa paglaglag kanila, sa pagpakita niana kang Ester, ug sa pag-asoy niana kaniya, ug sa pagsugo kaniya nga siya moadto sa hari, aron sa paghangyo kaniya ug sa paghimo ug pangaliyupo sa atubangan niya alang sa iyang katawohan.`b9Ug gisuginlan siya ni Mardocheo sa tanan nga nanghitabo kaniya, ug ang igo nga gidaghanon sa salapi nga gisaad ni Aman nga ibayad sa mga panudlangan sa bahandi sa hari tungod sa mga Judio, aron sa paglaglag kanila.xaiBusa si Atach miadto kang Mardocheo, ngadto sa halapad nga dapit sa ciudad, nga atubangan sa ganghaan sa hari.R`Unya gitawag ni Ester si Atach, usa sa mga eunuco sa palacio sa hari, nga iyang gitudlo sa pag-alagad kaniya, ug gisugo siya sa pagpaadto kang Mardocheo, aron sa pagsusi kong unsa kini, ug ngano kini.'_GUg ang mga kadalagahan ni Ester ug ang iyang mga sinaligan sa palacio nangadto ug gisuginlan siya niana; ug ang reina nagmasulob-on gayud kaayo; ug siya nagpadala ug bisti aron ipabisti kang Mardocheo, ug aron huboon ang iyang sako nga saput gikan kaniya; apan siya wala dumawat niini.~^uUg sa tagsatagsa ka lalawigan bisan asa mahiabut ang sugo sa hari ug ang iyang pagbulot-an, ditoy dakung kasubo taliwala sa mga Judio, ug panagpuasa, ug panaghilak, ug panagminatay, ug daghan ang mga nanghigda diha sa sako nga saput ug mga abo.]Ug siya miadto bisan sa atubangan sa ganghaan sa hari: kay walay makasulod sa sulod sa ganghaan sa hari nga nagbisti sa sako nga saput.r\ _Ug sa nahibaloan ni Mardocheo ang tanan nga nabuhat, gigisi ni Mardocheo ang iyang mga bisti, ug nagbutang ug sako nga saput uban ang mga abo, ug miadto sa kinataliwad-an sa ciudad, ug mitu-aw sa usa ka hataas ug mapait nga paghilak.H[ Ang mga correo nanagdala sa pagdali sa sugo sa hari, ug ang sugo gihatag didto sa Susan, nga mao ang palacio. Ug ang hari ug si Aman nanlingkod sa pag-inum; apan ang ciudad sa Susan nalibog.Z'Usa ka hinulad sa sulat, nga ang sugo igahatag sa tagsatagsa ka lalawigan, gimantala sa tibook katawohan, nga sila mangandam niadtong adlawa.Y Ug ang mga sulat gipadala sa correo ngadto sa tanang mga lalawigan sa hari, aron sa paglaglag, sa pagpatay, ug sa pagpoo, sa tanang mga Judio, batan-on ug tigulang, mga kabataan nga gagmay ug mga babaye, sulod sa usa ka adlaw, bisan sa ikapulo ug tolo ka adlaw , sa ikanapulo ug duha ka bulan, nga mao ang bulan sa Adar, ug sa pagkuha sa tanan nila nga mga inagaw alang sa usa ka salakmiton.cX? Unya ang mga magsusulat sa hari gipatawag sa nahaunang bulan, sa ikapulo ug tolo ka adlaw niana; ug didto gisulat sumala sa tanan nga gisugo ni Aman sa mga tinugyanan sa hari, ug sa mga gobernador nga dinha sa tagsatagsa ka lalawigan, ug sa mga principe sa tagsatagsa ka katawohan, sa tagsatagsa ka lalawigan sumala sa nahisulat didto, ug sa tagsatagsa ka katawohan sumala sa ilang pinulongan; sa ngalan sa hari nga si Assuero kini gisulat ug gipatikan sa singsing sa hari.W Ug ang hari miingon kang Aman: Ang salapi gihatag kanimo, ang katawohan usab, sa pagbuhat kanila sumala sa daw maayo kanimo.#V? Ug ang hari mikuha sa iyang singsing gikan sa iyang kamot, ug gihatag kini kang Aman anak nga lalake ni Amadatha ang Agagehanon, ang kaaway sa mga Judio.mUS Kong kini makapahimuot sa hari, ipahimo ang pagsulat nga sila pagalaglagon: ug ako mobayad sa napulo ka libong talento nga salapi sa mga sinaligan sa buhat sa hari , aron sa pagdala niana ngadto sa tipiganan sa bahandi sa hari._T7Ug si Aman miingon kang hari Assuero: Adunay usa ka katawohan nga nangakatag sa halayong dapit, ug nagkatibulaag sa taliwala sa mga katawohan sa tanang nga lalawigan sa imong gingharian; ug ang ilang mga balaod lahi sa balaod sa tagsatagsa ka katawohan; ni nagabantay sila sa balaod sa hari: busa dili kaayohan sa hari ang pagpasagad kanila.SwSa nahaunang bulan, nga mao ang bulan sa Nisan, sa ikanapulo ug duha ka tuig ni hari Assuero, ilang gihimo ang Pur, nga mao ang rifa, sa atubangan ni Aman adlaw-adlaw, ug bulan-bulan, ngadto sa ikapulo ug duha ka bulan nga mao ang bulan sa Adar.RApan iyang gihunahuna nga pagtamay ang pagpatilaw kang Mardocheo lamang; kay ilang gipahibalo kaniya ang katawohan ni Mardocheo, busa si Aman nagtinguha sa paglaglag sa tanang mga Judio nga dinha sa tibook gingharian ni Assuero, bisan pa ang katawohan ni Mardocheo.tQaUg sa nakita ni Aman nga si Mardocheo wala moyukbo, ni magtahud kaniya, unya si Aman napuno sa kaligutgut.iPKUg nahitabo, nga sila sa adlaw-adlaw nagasulti kaniya, ug siya wala mamati kanila, ug ilang gisuginlan si Aman, aron tan-awon kong ang mga pulong ni Mardocheo nagapadayon ba; kay iyang gisuginlan sila nga siya usa ka Judio.O}Unya ang mga alagad sa hari, nga didto sa iyang ganghaan ming-ingon kang Mardocheo: Nganong naglapas ka sa sugo sa hari?ONUg ang tanang mga alagad sa hari, nga dinha sa ganghaan sa hari, nagyukbo ug nagtahud kang Aman; kay ang hari nagsugo sa ingon mahitungod kaniya. Apan si Mardocheo wala moyukbo, ni magtahud kaniya.VM 'Sa tapus niining mga butanga gipauswag ni Assuero si Aman anak nga lalake ni Amadatha ang Agagehanon, ug gipauswag siya, ug gibutang ang iyang lingkoranan labaw sa tanang mga principe nga diha uban kaniya.3L_Ug sa gihimo ang pagsusi sa maong butang, ug nakita nga kana matuod, silang duruha gipamitay sa kahoy: ug kini nahasulat sa basahon sa mga Cronicas sa atuban an sa hari.K-Ug kini hisayran ni Mardocheo, nga maoy nagtaho niana kang Ester nga reina; ug gisuginlan ni Ester ang hari niana tungod sa ngalan ni Mardocheo.kJONiadtong mga adlawa, sa nagalingkod pa si Mardocheo sa ganghaan sa hari, duha sa mga eunuco sa palacio sa hari, si Bigthan ug si Teres, niadtong magbalantay sa bakanan, nangasuko ug nagtinguha sa pagpatilaw kang hari Assuero.PISi Ester wala pa magpahibalo sa iyang kaubanan ni sa iyang katawohan; ingon sa gisugo ni Mardocheo kaniya: kay si Ester nagtuman sa sugo ni Mardocheo, sama sa didto nga nagatubo pa siya uban kaniya.nHUUg sa natigum na ang mga ulay sa ikaduhang panahon, unya si Mardocheo milingkod sa ganghaan sa hari.~GuUnya ang hari naghimo ug usa ka dakung combira sa tanan niyang mga principe ug sa iyang mga alagad, bisan kang Ester nga combira; ug iyang gihimo ang usa ka pagpahulay sa mga lalawigan, ug naghatag ug mga gasa sumala sa pagkamadagayaon sa hari.FUg ang hari nahagugma kang Ester labaw sa tanang mga babaye, ug siya nakabaton sa labaw nga gugma ug kalolot sa iyang pagtan-aw labaw sa tanang mga ulay; mao nga iyang gibutang ang harianong purongpurong sa iyang ulo, ug gihimo siya nga reina ilis kang Vasthi.%ECBusa si Ester gidala ngadto kang Assuero nga hari sa harianong balay sa ikapulo ka bulan, nga mao ang bulan sa Tebeth, sa ikapito ka tuig sa iyang paghari.}DsKaron sa miabut na ang panahon ni Ester, ang anak nga babaye ni Abihail, nga uyoan ni Mardocheo, nga nagmatoto kaniya ingon sa iyang anak nga babaye, nga siya moadto na sa hari, siya wala magkinahanglan sa bisan unsa gawas sa gitudlo ni Hagai ang eunuco sa palacio sa hari, ang magbalantay sa mga babaye. Ug si Ester nakabaton sa paghigugma sa tanan nga nagtan-aw kaniya.4CaSa pagkagabii siya miadto, ug sa pagkaugma siya mibalik ngadto sa ikaduhang balay sa mga babaye, ngadto sa pagbantay ni Saasgaz, ang eunuco sa palacio sa hari, nga maoy nagbantay sa mga puyopuyo; siya wala na mahiadto sa hari gawas kong siya gikahimut-an sa hari, ug siya gitawag pinaagi sa ngalan.>Bu Unya niining paagiha midangat ang dalaga ngadto sa hari: Bisan unsa ang iyang gikinahanglan gihatag kaniya nga nagauban kaniya gikan sa balay sa mga babaye ngadto sa balay sa hari.sA_ Karon sa diha nga higayon na sa tagsatagsa ka dalaga ang pag-adto sa hari nga si Assuero, sa tapus niana gibuhat kaniya sumala sa balaod sa mga babaye nga napulo ug duha ka bulan (kay ang mga adlaw sa ilang pagpahinlo ingon niini, unom ka bulan sa lana sa mira, ug unom ka bulan sa matam-is nga mga pahumot, ug lakip ang mga butang sa pagpahinlo sa mga babaye).8@i Ug si Mardocheo naglakat adlaw-adlaw sa atubangan sa sawang sa balay sa mga babaye, aron nga siya mahibalo kong unsa ang kahimtang ni Ester, ug kong unsa ang mahitabo kaniya. ? Si Ester wala magapahibalo sa iyang katawohan ni sa iyang kaubanan; kay si Mardocheo nagsugo kaniya nga dili niya kini ipahibalo.e>C Ug ang dalaga nakapahimuot kaniya, ug siya nakadawat sa kalooy nga gikan kaniya; ug sa dihadiha gihatag kaniya ang iyang mga butang nga ighihinlo lakip sa iyang mga bahin, ug ang pito ka mga piniling dalaga nga igahatag kaniya gikan sa balay sa hari: ug iyang gibalhin siya ug ang iyang mga dalaga sa labing maayo nga dapit sa balay sa mga babaye.:=mBusa nahitabo, sa diha nga ang sugo sa hari ug ang iyang pagbulot-an gibatalinghugan, ug sa diha nga may daghang mga dalaga nga natigum ngadto sa Susan, nga mao ang palacio ngadto sa pagbantay ni Hagai, si Ester gidala ngadto sa balay sa hari, ngadto sa pagbantay ni Hagai, ang magbalantay sa mga babaye.< Ug iyang gimatoto si Hadassa, nga mao si Ester, ang anak nga babaye sa iyang uyoan: kay siya walay amahan ni inahan, ug ang dalaga maanyag ug matahum; ug sa pagkamatay sa iyang amahan ug inahan, gikuha siya ni Mardocheo, giisip nga iyang anak nga babaye.;5Nga gidala gikan sa Jerusalem lakip sa mga binihag nga nangabihag uban kang Jechonias, hari sa Juda, nga gibihag ni Nabucodonosor hari sa Babilonia.6:eSa Susan nga mao ang palacio may usa ka Judio kansang ngalan mao si Mardocheo, anak nga lalake ni Jair, anak nga lalake ni Simi, anak nga lalake ni Cis, usa ka Benjaminhon, 9Ug ipahimong reina ang dalaga nga makapahimuot sa hari ilis kang Vasthi. Ug ang butang nakapahimuot sa hari, ug kini iyang gibuhat.h8IUg patudloa ang hari ug mga pangulo sa tanang mga lalawigan sa iyang gingharian, aron ilang tigumon ang tanang maanyag nga mga batan-ong ulay ngadto sa Susan nga mao ang palacio, sa balay sa mga babaye, ngadto sa pagbantay ni Hagai, ang eunoco sa palacio sa hari, ang magbalantay sa mga babaye; ug ipahatag kanila ang mga butang nga ighihinlo kanila;{7oUnya miingon ang mga alagad sa hari nga nagaalagad kaniya: Papangitai ang hari ug mga maanyag nga batan-ong ulay:96 mSa tapus niining mga butanga, sa nahupay na ang kaligutgut sa hari nga si Assuero, siya nahinumdum kang Vasthi, ug unsa ang iyang nabuhat, ug unsa ang gipahamtang batok kaniya.)5 MKay siya nagpadala ug mga sulat sa tanang mga lalawigan sa hari, sa tagsatagsa ka lalawigan sumala sa nahisulat didto, ug sa tagsatagsa ka katawohan sumala sa ilang pinulongan, nga ang tagsatagsa ka tawo mgahari sa iyang kaugalingong balay, ug magasulti sumala sa pinulongan sa katawohan.q4 ]Ug ang pulong nakapahimuot sa hari ug sa mga principe; ug ang hari nagbuhat sumala sa pulong ni Memucan:F3 Ug kong ang sugo sa hari nga iyang pagabuhaton igasangyaw sa tibook niyang gingharian (kay kini daku), ang tanang mga asawa mohatag sa kadungganan sa ilang mga bana, sa dagku kun sa gagmay.P2 Kong kini makapahimuot sa hari, ipagula ang usa ka harianong sugo gikan kaniya, ug ipasulat kini uban sa mga balaod sa mga Persiahanon ug Medianhon nga kini dili mabalhin, nga si Vasthi dili na moanha sa atubangan ni Assuero nga hari; ug ipahatag sa hari ang kahimtang nga harianon sa lain nga labing maayo pa kay kang Vasthi .B1 Ug niining adlawa ang mga princesa sa Persia ug Media nga nakadungog sa buhat sa reina moingon niini sa tanang mga principe sa hari. Busa manggula ang hilabihang pagtamay ug kaligutgut.!0 =Kay kining buhata sa reina modangat sa halayong dapit ngadto sa tanang mga babaye, aron himoon ang ilang mga bana nga talamayon sa ilang mga mata, kong unya kini ikasugilon: Ang hari nga si Assuero nagsugo kang Vasthi nga paadtoon ngadto sa iyang atubangan, apan siya wala umadto.l/ SUg si Memucan mitubag sa atubangan sa hari ug sa mga principe: Si Vasthi nga reina wala masayup batok sa hari lamang, kondili sa tanan usab nga mga principe, ug sa tanang mga katawohan nga anaa sa mga lalawigan ni hari Assuero. . ;Unsay atong pagabuhaton sa reina nga si Vasthi sumala sa balaod, tungod kay wala niya buhata ang sugo sa hari nga si Assuero nga gidala sa mga eunucos?h- KUg ang sunod kaniya, mao si Carsena, si Sethar, si Admatha, si Tharsis, si Meres, si Marsena, si Memucan, ang pito ka mga principe sa Persia ug Media, nga nakakita sa nawong sa hari ug ming-una sa paglingkod sa gingharian),3, a Unya ang hari miingon sa mga manggialamon nga tawo, nga nanghibalo sa mga panahon (kay maoy batasan sa hari kaniadto tungod sa tanan nga nanghibalo sa balaod ug paghukom;6+ g Apan ang reina nga si Vasthi nagdumili sa pag-adto sumala sa sugo sa hari nga gidala sa mga eunucos; busa ang hari naligutgut kaayo ug ang iyang kasuko misilaub diha kaniya.O*  Sa pagdala kang Vasthi nga reina sa atubangan sa hari lakip ang mga harianong purongpurong, aron sa pagpakita sa mga katawohan ug sa mga principe sa iyang kaanyag; kay siya matahum nga pagatan-awon.)  Sa ikapito ka adlaw, sa nagmalipayon ang kasingkasing sa hari tungod sa vino, iyang gisugo si Mehuman, si Biztha, si Harbona, si Bigtha, ug si Abagtha, si Zetar, ug si Carcas, ang pito ka mga eunucos nga nanag-alagad sa atubangan ni Assuero nga hari.( { Si Vasthi usab nga reina, naghimo ug usa ka combira alang sa mga babaye sa harianong balay nga iya ni Assuero nga hari.;' qUg ang pag-inum pinasubay sa balaod; walay makapugos; kay ingon nga ang hari nagtudlo sa tanang mga punoan sa iyang balay, nga sila managbuhat sumala sa kabubut-on sa tagsatagsa.8& kUg ilang gihatagan sila ug mga ilimnon sa mga sudlanan nga bulawan (ang mga sudlanan nga nanagkalainlain), ug ang harianong vino nga daghan, sumala sa pagkamadagayaon sa hari.F% Didto may mga tabil nga maputing panapton, sa verde, ug sa azul, nga gihigut pinaagi sa mga pisi sa lino nga fino ug purpura ngadto sa mga singsing nga salapi ug sa mga haligi nga marmol: ang mga higdaanan nga bulawan ug salapi, ibabaw sa usa ka salug nga tisa nga mapula, ug maputi, ug madalag, ug maitum nga marmol.f$ GUg sa natuman na kining mga adlawa, ang hari naghimo ug usa ka combira sa tibook nga katawohan nga nanambong diha sa Susan nga mao ang palacio, dagku ug gagmay, pito ka adlaw, diha sa sawang sa tanaman sa palacio sa hari.I#  Sa diha nga gipakita niya ang mga bahandi sa iyang mahimayaong gingharian ug ang kadungganan sa iyang labaw nga pagkahalangdon sa daghang mga adlaw, bisan sa usa ka gatus ug kawaloan ka adlaw.u" eSa ikatolo ka tuig sa iyang paghari, siya naghimo ug usa ka combira sa tanan niyang mga principe ug sa iyang mga alagad; ang gahum sa Persia ug Media, ang mga halangdon ug ang mga principe sa mga lalawigan, maoy diha sa iyang atubangan;! Nga niadtong mga adlawa sa paglingkod ni Assuero nga hari sa trono sa iyang gingharian nga diha sa Susan nga mao ang palacio;,  UUg nahitabo sa mga adlaw ni Assuero (kini mao si Assuero nga naghari sukad sa India bisan hangtud sa Etiopia, ibabaw sa usa ka gatus kaluhaan ug pito ka lalawigan), Ug alang sa halad-nga-kahoy, sa panahon nga nabatasan, ug alang sa mga inunahang bunga. Hinumdumi ako, Oh Dios ko, tungod sa kaayohan.6e Sa ingon niana gihinloan ko sila gikan sa tanang mga lumalangyaw, ug nagtudlo ug mga bahin alang sa mga sacerdote, ug alang sa mga Levihanon, ang tagsatagsa sa iyang buhat;  Hinumdumi sila, Oh Dios ko, tungod kay ilang gihugawan ang pagkasacerdote, ug ang tugon sa pagkasacerdote, ug sa mga Levihanon.F Ug ang usa sa mga anak nga lalake ni Joiada, ang anak nga lalake ni Eliasib ang labawng sacerdote, maoy umagad nga lalake ni Sanballat ang Horonhanon: busa gipapahawa ko siya gikan kanako.3 Mamati ba diay kami kaninyo aron sa pagbuhat niining dakung kadautan sa paglapas batok sa atong Dios sa pagpangasawa sa lumalangyaw nga mga babaye?7 Wala ba si Salomon nga hari sa Israel makasala tungod niining mga butanga? Ngani kay sa daghang mga nasud walay hari nga sama kaniya, ug siya gihigugma sa iyang Dios, ug ang Dios naghimo kaniyang hari sa Israel: bisan pa niana, kay kaniya ang lain nga mga babaye nanagpakasala.c? Ug ako nakiglalis kanila, ug nagtunglo kanila, ug gibunalan ko ang pipila kanila, gilarot ko ang ilang mga buhok, ug gipapanumpa ko sila tungod sa Dios sa pag-ingon: Dili kamo magpaasawa sa inyong mga anak nga babaye ngadto sa ilang mga anak nga lalake, ni ipaasawa ang ilang mga anak nga babaye sa inyong mga anak nga lalake, kun alang kaninyo.2] Ug ang ilang mga anak nagsulti sa katunga sa sinultihan sa Asdod, ug dili makasulti sa sinultihan sa mga Judio, kondili sumala sa sinultihan sa tagsatagsa ka katawohan.uc Niadtong mga adlawa nakita ko usab ang mga Judio nga nangasawa sa mga babaye sa Asdod, sa Ammon ug sa Moab:&E Ug akong gisugo ang mga Levihanon nga sila maghinlo sa ilang kaugalingon, ug nga sila manuol ug managbantay sa mga ganghaan aron sa pagbalaan sa adlaw nga igpapahulay. Hinumdumi kini alang kanako, Oh Dios ko, kini usab, ug luwasa ako tungod sa pagkadaku sa imong mahigugmaong-kalolot.ta Unya mitutol ako batok kanila, ug miingon kanila: Nganong nagpabilin kamo libut sa kuta? Kong buhaton ninyo kini pag-usab patilawon ko kamo. Sukad niadtong adlawa hangtud sa ubang panahon wala na sila bumalik sa adlaw nga igpapahulay.+ Busa ang mga magpapatigayon ug ang mga nagbaligya sa tanang nagkalainlaing mga baligya namaligya gawas sa Jerusalem sa nakausa kun sa nakaduha.{o Ug nahitabo, nga sa misugod na ang kangitngit diha sa mga ganghaan sa Jerusalem sa wala pa ang adlaw nga igpapahulay, ako misugo nga ang mga pultahan takpan, ug misugo nga kini dili pagbuksan hangtud sa liwas sa adlaw nga igpapahulay: ug pipila sa akong mga alagad gibutang ko sa mga ganghaan, aron nga wala nay palas-anon nga pagadad-on sulod sa adlaw nga igpapahulay.|q Wala ba magbuhat ang inyong mga amahan niana, ug wala ba ang atong Dios magdala niining kadautan sa ibabaw kanato ug niining ciudara? Ngani nga kamo magdala pa gayud ug daghang kaligutgut sa Israel tungod sa paglapas sa adlaw nga igpapahulay.!; Unya ako nakiglalis sa mga harianon sa Juda, ug miingon kanila: Unsang kadautan nga butang kining inyong gibuhat, ug gilapas ang adlaw nga igpapahulay?@y Didto namuyo usab ang mga tawo sa Tiro nga nagdala ug isda, ug tanang nagkalainlain nga mga baligya, ug gibaligya sulod sa adlaw nga igpapahulay ngadto sa anak sa Juda, ug Jerusalem.$A Niadtong mga adlawa ako nakakita didto sa Juda sa pipila ka mga tawo nga nagagiuk sa pug-anan sa vino sa adlaw nga igpapahulay, ug nanagdala ug mga hinugpong, ug nanagsangon sa mga asno; ingon man usab sa vino, parras, ug mga higuera, ug tanang nagkalainlaing palas-anon, nga ilang gidala ngadto sa Jerusalem sa adlaw nga igpapahulay: ug ako nagpamatuod batok kanila sa adlaw nga sila nagbaligya ug mga makaon.4a Hinumdumi ako, Oh Dios ko, mahitungod niini, ug ayaw pagpapasa ang akong mga maayong buhat nga akong nabuhat alang sa balay sa akong Dios, ug alang sa mga pagtuman niana.s _ Ug nagtudlo ako ug mga mamahandi nga mag-atiman sa mga tipiganan sa mga bahandi, si Selemias nga sacerdote, ug si Sadoc nga magsusulat, ug sa mga Levihanon, si Pedaias; ug sunod kanila si Hanan anak nga lalake ni Zaccur, anak nga lalake ni Mathanias; kay sila giisip nga matinumanon ug ang ilang katungdanan mao ang pagbahinbahin ngadto sa ilang mga kaigsoonan.  Unya nagdala ang tibook Juda sa bahin nga ikapulo sa trigo, ug sa bag-ong vino, ug sa lana ngadto sa mga tipiganan sa bahandi.% C Unya nakiglalis ako sa mga punoan ug miingon: Nganong gibiyaan ang balay sa Dios? Ug akong gitigum silang tanan sa tingub, ug gibutang sila sa ilang dapit.H  Ug nakita ko nga ang mga bahin sa mga Levihanon wala ihatag kanila; mao nga ang mga Levihanon ug ang mga mag-aawit, nga nanagbuhat sa bulohaton, nangalagiw ang tagsatagsa ngadto sa iyang uma4 a Unya ako misugo, ug ilang gihinloan ang mga lawak: ug didto akong gidala pag-usab ang mga sudlanan sa balay sa Dios, lakip ang mga halad-nga-kalan-on ug ang mga incienso. Ug kini nakahatag kanako sa hilabihang kapungot: busa akong gipanalibay sa gawas ang tanang mga butang sa balay ni Tobias gikan sa lawak.1[ Ug ako miadto sa Jerusalem, ug nakahibalo sa kadautan nga gihimo ni Eliasib alang kang Tobias, sa pag-andam kaniya ug usa ka lawak diha sa mga sawang sa balay sa Dios.^5 Apan sa tanan niining mga panahona ako wala didto sa Jerusalem; kay sa ikakatloan ug duha ka tuig ni Artajerjes nga hari sa Babilonia miadto ako sa hari; ug sa tapus ang pipila ka mga adlaw misanghid ako sa hari.mS Nakaandam alang kaniya ug usa ka dakung lawak, diin kaniadto ilang gibutang ang mga halad-nga-kalan-on, ang incienso, ug ang mga sudlanan, ug ang mga ikapulo sa trigo, ang bagong vino, ug ang lana, nga gihatag pinaagi sa mga sugo sa mga Levihanon, ug sa mga mag-aawit, ug sa mga magbalantay sa pultahan; ug sa mga halad-nga-binayaw alang sa mga sacerdote.+ Karon sa wala pa kini, si Eliasib, ang sacerdote nga gitudlo sa pag-atiman sa mga lawak sa balay sa among Dios, nga may pakighiusa kang Tobias, Ug nahitabo, sa nadunggan nila ang Kasugoan, nga ilang gibulag gikan sa Israel ang tanang nagkasagol nga panon sa katawohan.dA Tungod kay wala nila tagboa ang mga anak sa Israel sa tinapay, ug tubig, apan mingsuhol kang Balaam batok kanila, aron sa pagtunglo kanila: bisan pa niana ang among Dios miilis sa pagtunglo ngadto sa usa ka panalangin.f G Niadtong adlawa ilang gibasa ang basahon ni Moises diha sa katiguman sa katawohan; ug may nakaplagan nga nahisulat, nga usa ka Amonhanon ug usa ka Moabnon dili na gayud makasulod sa katilingban sa Dios sa walay katapusan.C /Ug ang tibook Israeal sa mga adlaw ni Zorobabel, ug sa mga adlaw ni Nehemias, minghatag sa mga bahin sa mga mag-aawit ug sa mga magbalantay sa pultahan, sumala sa gikinahanglan adlaw-adlaw; ug ilang gilain ang mahitungod sa mga Levihanon; ug gilain sa mga Levihanon ang mahitungod sa mga anak nga lalake ni Aaron. .Kay sa mga adlaw ni David ug ni Asaph kanhi may usa ka pangulo sa mga mag-aawit, ug may mga awit sa pagdayeg ug pagpasalamat sa Dios.H~ -Ug ilang gibantayan ang sugo sa ilang Dios, ug ang sugo sa paghinlo, ug maoy gihimo sa mga mag-aawit ug sa mga magbalantay sa pultahan, sumala sa sugo ni David, ug si Salomon nga iyang anak. }9 ,Ug niadtong adlawa gitudlo ang mga tawo sa pag-atiman sa mga lawak alang sa mga bahandi, alang sa mga halad-nga-binayaw, alang sa mga inunahan-nga-halad, ug alang sa mga ikapulo, aron pagatigumon ngadto kanila, sumala sa kaumahan sa mga ciudad, ang mga bahin nga gitudlo sa Kasugoan alang sa mga sacerdote ug mga Levihanon: kay ang Juda nalipay tungod sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon nga nanag-alagad. ~}|{{{)zyyw|vutruqnoo,nMmalXljighl==A<;;399888)77654;3R2252 110C///..6--",,O++e***));((`''' &&c%%%$$)##<""[!!a c_=[2g4e!T]mI@c }  p  4  a1kJnwy{U%Sa magahigda ako, magaingon, Anus-a pa ako mobangon, ug ang gabii moagi? Ug kanunay ra akong nagalisoliso hangtud sa pagbanagbanag sa adlaw.oTWIngon man ako gihimo aron mahiagum sa mga bulan sa kaalaut, Ug mga gabii nga makapuol gitudlo kanako.S Ingon sa usa ka sulogoon nga nagatinguha ug daku uyamut sa anino, Ug ingon sa usa ka sinuholan nga nagapangita sa iyang suhol:R Ang tawo wala bay panahon sa pag-alagad diha ibabaw sa yuta? Dili ba ang iyang mga adlaw sama sa mga adlaw sa usa ka sinuholan?oQWAnaa bay dili matarung sa akong dila? Dili ba ang akong igtitilaw makaila sa mga butang nga malaw-ay?|PqBumalik, ipakilooy ko kaninyo, isalikway ang pagkadili-matarung; Oo, bumalik pag-usab, ang akong tinguha matarung.uOcBusa karon ikahimuot ninyo ang pagsud-ong kanako; Kay sa pagkamatuod ako dili magbakak sa inyong atubangan.QNOo, kamo morifa tungod sa mga ilo, Ug igabaligya ang inyong mga higala.MNaghunahuna ba kamo sa pagbadlong sa mga pulong, Kay nakita ang mga pakigpulong sa usa nawad-an sa paglaum sama sa hangin?kLODaw unsa ka ugdang ang mga pulong sa katul-id! Apan ang inyong pagbadlong, unsay gibadlong niana?JK Tudloi ako ug ako mohilum; Ug pasabta ako kong hain ako masayup.cJ?Kun, Luwasa ako gikan sa kamot sa kaaway? Kun, Bawia ako gikan sa kamot sa mga malupigon?[I/Nag-ingon ba ako: Ihatag kanako? Kun, Hatagi ako ug gasa gikan sa inyong bahandi?eHCKay karon kamo wala nay hinungdan; Nakatan-aw kamo ug usa ka kalisang, ug nangahadlok kamo.KGSila gipakaulawan kay sila minglaum; Sila nanganhi ug nangalibug.lFQAng mga panon sa mga magbabaklay sa Teman mingtan-aw, Ang mga kapundokan sa Saba minghulat kanila.pEYAng mga magbabaklay nga nangagi sa ilang dalan managlikay; Sila mangadto sa kausikan, ug mangawagtang.lDQSa panahon nga sila mainit-init, sila mangawala, Sa mating-init, mangawagtang sila sa ilang dapit.?CyNga maitum tungod sa yelo, Ug diin ang nieve magatago.B Ang akong kaigsoonan nagpaila kanako nga mga malimbongon sama sa usa ka sapa, Sama sa tubig sa kasapaan nga mangagi sa madali;AKaniya nga hapit na mautas, kinahanglan nga ang usa ka higala magpadayag sa kalolot; Bisan niadtong magabiya sa kahadlok sa Makagagahum.z@m Dili ba mao man nga ako walay katabang gikan sa akong kaugalingon, Ug nga ang kaalam gipapahawa na gikan kanako?O? Ang akong kusog, kusog ba sa mga bato? Kun ang akong unod tumbaga ba?j>M Unsa ba ang akong kusog, nga ako magapaabut man? Ug unsa ang akong katapusan nga ako magapailob?= Ug mao kana unta ang akong kalipay, Oo, pakasadyaa ako sa kasakit nga dili mopagawas, Nga ako wala maglimod sa mga pulong sa Balaan.x<i Bisan kini kong makapahimuot sa Dios sa pagdugmok kanako; Nga buhian unta niya ang iyang kamot, ug putlon ako!z;mOh nga itugot unta kanako ang akong ginapangayo; Ug ang Dios magahatag kanako sa butang nga akong ginapangandoy!f:EAng akong kalag magadumili sa paghikap kanila ; Sila sama sa mga kalan-on nga maluod kanako.d9AAng butang nga walay lami makaon ba kong walay asin? Kun ang puti sa itlog aduna bay lami?s8_Magabihihi ba ang asnong ihalas kong siya may balili? Kun magainga ba ang vaca sa ibabaw sa iyang kompay?7'Kay ang pana sa Makagagahum kanako mingtaroy, Ug sa hilo niana ang akong kalag nagainum: Ug ang mga kalisang sa Dios nakiggubat batok kanako.k6OKay karon kini mabug-at labi pa kay sa balas sa mga dagat: Busa, nahinanali ang akong mga pulong.x5iAh, kong gitimbang pa lamang unta ang akong pag-agulo, Ug gipahaluna sa timbangan ang tanan ko nga kagul-anan!'4 KUnya si Job mitubag ug miingon:|3qAnia karon, kana atong gisusi, busa mao man kana; Patalinghugi kana, ug kana tulotimbanga alang sa imong kaayohan.{2oIkaw moadto sa imong lubnganan sa hingkud nga panuigon, Sama sa usa ka tapok sa trigo nga maani sa iyang panahon.o1WIkaw masayud usab nga ang imong kaliwat mahimong daku, Ug ang imong anak sama sa kabalilihan sa yuta.0Ug ikaw masayud nga ang imong balong-balong anaa sa pakigdait; Ug ikaw modu-aw sa imong pinuy-anan ug kanimo walay mawala.l/QKay ikaw magpakig-uyon sa mga bato sa kapatagan; Ug ang mga mananap sa kapatagan makigdait kanimo.c.?Ang pagkalaglag ug tinggutom imong pagakataw-an; Ni malisang ikaw sa mga mananap sa yuta.d-AIkaw pagatagoan gikan sa hampak sa dila; Ni malisang ikaw sa pagkalaglag sa modangat kini.h,ISa tinggutom magaluwas siya kanimo gikan sa kamatayon; Ug sa gubat gikan sa kagahum sa espada.i+KSiya magaluwas kanimo sa unom ka kasamok; Oo, bisan sa pipito ang kadaut dili makadapat kanimo.j*MKay siya magahatag sa sakit ug pagabugkosan; Siya magasamad ug ang iyang mga kamot maoy magaayo.v)eAnia karon, bulahan ang tawo nga pagabadlongon sa Dios: Busa ayaw pagbiaybiay sa mga castigo sa Makagagahum.S(Busa ang kabus may palaabuton, Ug ang kasal-anan magatak-om sa baba niya.s'_Apan siya nagaluwas gikan sa espada sa ilang baba, Bisan ang mga kabus gikan sa kamot sa mga makagagahum.c&?Ang kadulom maoy ilang ihibalag sa maadlaw, Ug sa udto magasukarap sila ingon sa magabii.%{ Siya magadakup sa mga maalam diha sa ilang kaugalingong kabatid: Ug ang sabutsabut sa mga guatsinanggo mahimong pakyas.$} Siya magasumpo sa mga hunahuna sa malimbungon, Sa pagkaagi nga ang ilang mga kamot dili makahimo sa ilang mga bulohaton. # Sa pagkaagi nga kadtong mga atua sa ubos ngadto sa itaas iyang gipahamutang, Ug kadtong nanagbakho ngadto sa kaluwasan ginabayaw.P" Nga sa kalibutan nagahatag ug ulan, Ug sa kabaulan nagpadala ug tubig;g!G Nga nagabuhat sa mga dagkung butang ug dili matukib, Mga butang katingalahan nga dili maihap;j MApan sa akong bahin, ang Dios maoy akong pangitaon, Ug sa Dios ang akong tuyo adto ko igatugyan;[/Apan ang tawo ngadto sa kasakit natawo, Ingon nga ang aligato sa itaas mopaingon.X)Kay ang kasakit dili magagikan sa abug, Ni ang kasamok magagula gikan sa yuta:{Ang iyang alanihon sa mga gigutom pagakan-on, Ug kana, bisan sa katunokan pagakuhaon; Ug ang giuhaw sa bahandi motulon.wAng iyang mga anak halayo sa kaluwasan, Ug sa ganghaan sila nangadugmok, Sila walay bisan kinsa nga magaluwas kanila:`9Nakita ko ang buang nga nakagamot: Apan sa gilayon gihimaraut ko ang iyang puloy-anan.a;Kay ang kalibog mopatay sa tawong buang-buang, Ug ang kasina molaglag sa tawong pahong.y mSumangpit ka karon; anaa ba ing bisan kinsa nga motubag kanimo? Ug kinsa sa mga balaan ang imong kapasingadtoan?c?Dili ba makuha ang ilang kabantug nga anaa kanila? Sila mangamatay, ug kana walay kaalam. Sila ginalaglag sukad sa kabuntagon hangtud sa kagabhion: Mangawagtang sila sa walay katapusan ug walay tawo nga makatimaan niini.Labi na gayud kadtong nagapuyo sa mga balay nga lapok, Kang kinsang patukoranan anaa sa abug, Nga ginadugmok una pa sa mga anunogba!yAnia karon, siya wala magbaton ug pagsalig sa iyang mga alagad; Ug sa iyang mga manolonda siya nakatimaan ug kahungog:}sAng tawo nga may kamatayon molabaw ba sa pagkamatarung sa Dios? Molabaw ba ang tawo sa kaputli sa iyang Magbubuhat?9kKini mihunong, apan wala ako makakita sa dagway niini; Sa atubangan sa akong mga mata dihay usa ka anino: Dihay dakung kahilum, ug nabati ko ang usa ka tingog, nga nagaingon :c?Unya sa akong atubangan milabay ang usa ka espiritu; Ang balhibo sa akong lawas mitindog.[/Ming-abut kanako ang kakulba ug pagkurog, Nga nakauyog sa tanan ko nga kabukogan.zm Sa mga panumduman nga gikan sa panan-awon sa kagabhion, Sa diha nga ang mga katawohan anaa sa dakung paghinanok,q[ Karon usa ka butang gitaho kanako sa tago, Ug ang akong igdulungog nakadawat sa usa ka hungihong niini.} Ang tigulang nga leon mamatay tungod sa kakulang sa tukbonon, Ug ang mga anak sa leon nga baye nagakatibulaag sa halayo.s _ Ang pagngulob sa leon, ug ang tingog sa mabangis nga leon, Ug ang tango sa mga gagmayng leon, nangahingo.h I Pinaagi sa gininhawa sa Dios nalaglag sila, Ug pinaagi sa unos sa kasuko niya nangaut-ut sila.n USumala sa akong nakita kadtong magadaro ug kasal-anan, Ug magapugas ug kasamok, magaani sa mao usab.y kHinumdumi, ipakilooy ko kanimo, kinsa ba ang nawagtang nga walay sala? Kun hain ba ang matul-id nga ginalaglag? wDili ba ang imong kahadlok sa Dios maoy imong saliganan, Ug ang pagkatul-id sa imong mga dalan maoy imong ginalauman?fEApan karon midangat na kini kanimo, ug ikaw naluya; Kini nagtandug kanimo ug ikaw nasamukan.iKAng imong mga pulong nakaagak niadtong nagakapukan, Ug imong gibaskog ang mga mahuyang ug tuhod^5Ania karon, daghan ang imong natudloan, Ug ikaw nakalig-on sa mga mahuyang ug kamot.wKong may mosulay sa pagpakigsulti kanimo, maguol ba ikaw? Apan kinsa ang makapugong sa iyang kaugalingon sa pagsulti?= wUnya mitubag si Eliphaz ang Temanitanhon, ug miingon:zmWala na kanako ang kalinaw, ni ania kanako ang kahilum, ni ania kanako ang pahulay; Apan ang kasamok moabut man.iKKay ang butang nga akong gikahadlokan midangat kanako, Ug ang akong gikalisangan miabut kanako.mSKay ang akong pagpanghupaw magauna sa akong pagkaon, Ug ang akong pag-agulo ginabubo sama sa tubig.a;Ngano nga ang kahayag gihatag sa tawo kinsang dalan tinagoan, Ug nga sa Dios ginakutan?]3Nga nagakalipay ug daku uyamut, Ug mahimayaon, kong ang lubnganan ilang hikaplagan?x~iNga nangandoy sa kamatayon, apan kini wala moabut, Ug nagapangita niini labi pa kay sa mga bahanding tinagoan;m}SBusa ang kahayag gihatag kaniya nga anaa sa kaalaut, Ug ang kinabuhi ngadto sa mga mapait ug kalag;b|=Ang mga ubos ug ang mga bantugan atua didto: Ug ang mga binatonan gawas sa iyang agalon.o{WDidto ang mga binilanggo magapahulay ug tingub; Kanila dili mabati ang tingog sa magsusukot sa buhis.Uz#Didto ang dautan dili na makasamok; Ug didto ang mga gikapuyan nagapahulay,yKun ngano nga wala ako katagoi ingon sa natawo sa dili panahon, Sama sa mga magagmayng bata nga wala gayud makakitag kahayag.ax;Kun uban sa mga principe nga may mga bulawan, Nga gipuno sa salapi ang ilang kabalayan:w}Uban sa mga hari ug mga makinaadmanon sa kalibutan, Nga nanagtukod alang sa ilang kaugalingong mga dapit nga kamingawan;ivK Kay karon nakahigda na unta ako ug nahilum; Ako nakatulog na unta; nan ako nakapahulay na unta,duA Ngano nga ang mga tuhod mingdawat kanako? Kun sa unsa ang mga dughan nga akong pagasus-an?t} Ngano nga ako wala mamatay sa tagoangkan? Ngano nga sa pag-anak kanako sa akong inahan wala mabugto ang akong gininhawa? s  Tungod kay wala man tak-umi niana ang mga ganghaan sa tagoangkan sa akong inahan , Ni pagtagoan ang kasamok gikan sa akong mata.r1 Pangitngita ang mga bitoon sa pagkasalumsom: Papangitaa kana sa kahayag, apan ayaw pagtunghai; Ni pagpatan-awon kana sa banag-banag sa kabuntagon:Vq%Ipatunglo sila nga tigtunglo sa adlaw, Nga andam sa pagpalihok sa leviathan?]p3Ah, himoang awa-aw kanang gabhiona; Ayaw pagpasudla dinha ang tingog nga malipayon.0oYMahitungod nianang gabhiona, ipasakup kana sa mabaga nga kangitngit: Ayaw kana pagpalipaya uban sa mga adlaw sa tuig; ayaw kana pag-ilakip pag-isip uban sa mga bulan.Hn Pasagdi ang kangitngit ug ang landong sa kamatayon sa pag-angkon niana nga ilang kaugalingon; Ang panganod papuy-a sa ibabaw niana; Kadtong tanan nga nagahimog itum sa adlaw pahadloka niana.|mqNgitngita kanang adlawa; Ayaw ipapangita kana sa Dios ka kahitas-an, Ni pagpasidlakon ang kahayag sa ibabaw niana.{loWagtanga ang adlaw nga akong gikatawohan, Ug ang gabii nga miingon: Adunay usa ka bata nga lalake nga gipanamkon.&kGUg si Job mitubag ug miingon:Yj -Sa tapus niini mibungat si Job sa iyang baba, ug gipanghimaraut ang iyang adlaw.=is Busa nanglingkod sila sa yuta uban kaniya pito ka adlaw ug pito ka gabii, ug walay mausa nga misulti ug usa ka pulong kaniya: kay nakita man nila nga ang iyang kaguol daku uyamut.ehC Ug sa pagyahat nila sa ilang mga mata sa halayo, ug wala makaila kaniya, naninggit sila, ug nanghilak; ug sila nanggisi, ang tagsatagsa kanila sa iyang bisti, ug mingsaliyab ug abug sa langit sa ibabaw sa ilang mga ulo.Rg Sa pagkadungog karon sa totolo ka higala ni Job niining mga kadautan nga mingdangat kaniya, ming-adto sila nga tagsatagsa gikan sa iyang kaugalingong dapit; si Eliphaz ang Temanitanhon, si Bildad ang Shitanhon, ug si Sophar ang Naamithitanhon; ug sila nanagsabut nga modu-aw aron sa pagduyog sa iyang kasakit ug paglipay kaniya.{fo Apan siya miingon kaniya: Ikaw nagasulti ingon sa usa sa mga babayeng buang nga nagasulti. Unsa? modawat ba kita sa maayo gikan sa kamot sa Dios, ug dili kita modawat sa dautan? Niining tanan si Job wala makasala pinaagi sa iyang mga ngabil.e Unya miingon ang iyang asawa kaniya: Mopadayon ka ba gihapon sa imong pagkamatarung? tungloha ang Dios, ug magpakamatay ka.hdIUg siya mikuha ug usa ka bika aron maoy iyang ikalot: ug mipungko siya sa taliwala sa mga abo.!c;Busa milakaw si Satanas gikan sa atubangan ni Jehova, ug gihampak si Job ug mga hubag nga mahapdos gikan sa lapalapa sa iyang tiil hangtud sa alimpulo.vbeUg si Jehova miingon kang Satanas: Ania karon, anaa siya sa imong kamot; ipagawas lamang ang iyang kinabuhi.aApan bakyawa karon ang imong kamot, ug tanduga ang iyong bukog ug ang iyang unod ug siya mopasipala kanimo sa atubangan sa imong nawong.`7Ug si Satanas mitubag kang Jehova, ug miingon: Ang panit tungod sa panit, oo, ang tanan nga iya sa usa ka tawo iyang ihatag tungod sa iyang kinabuhi.T_!Ug si Jehova miingon kang Satanas: Gipalandong mo ba ang akong sulogoon nga si Job? kay walay sama kaniya diha sa yuta, usa ka tawong hingpit ug matarung mahadlokon siya sa Dios, ug nagpahilayo sa dautan; ug siya nagapadayon gihapon sa iyang katul-id, bisan ako giagda mo batok kaniya, aron sa paglaglag kaniya sa walay hinungdan.>^uUg si Jehova miingon kang Satanas: Diin ka ba gikan? Ug si Satanas mitubag kang Jehova, ug miingon: Gikan sa akong pagsuroysuroy sa yuta, ug gikan sa pagsaka ug sa pagkanaug niini.f] GUg nahitabo na usab sa adlaw nga ang mga anak sa Dios nanuol sa pagpakita sa ilang kaugalingon sa atubangan ni Jehova, nga si Satanas miduol usab uban kanila, aron sa pagpakita sa iyang kaugalingon sa atubangan ni Jehova._\ 9Niining tanan si Job wala makasala, wala usab niya butangbutangi si Jehova sa binuang.1[ ]Ug miingon siya: Ako hubo nga migula sa tiyan sa akong inahan, ug hubo usab ako nga mopauli didto. Si Jehova mihatag, ug si Jehova mikuha; bulahan ang ngalan ni Jehova.sZ aUnya si Job mitindog, ug gigisi ang iyang bisti, ug gialutan ang iyang ulo, ug mihapa sa yuta, ug misimba;rY _Ug, ania karon, dihay usa ka dakung hangin nga miabut gikan sa kamingawan, ug gilapdusan ang upat ka ngilit sa balay, ug ang mga batan-on natumbahan niini, ug sila nangamatay; ug ako lamang usara ang nakakalagiw sa pagsugilon kanimo.NX Sa diha nga nagsulti pa siya, may lain usab nga miabut, ug miingon: Ang imong mga anak nga lalake ug ang imong mga anak nga babaye nangaon ug nanginum ug vino sa balay sa ilang magulang nga lalake;W 3Sa diha nga nagasulti pa siya, may lain usab nga miabut, ug miingon: Ang mga Caldeahanon nagbahin sa totolo ka pundok, ug mingdasmag sa camello, ug gidala kini: oo, ug ilang gipamatay ang mga sulogoon sa sulab sa pinuti; ako lamang usara ang nakakalagiw sa pagsugilon kanimo.sV aSa diha nga nagsulti pa siya, may lain usab nga miabut, ug miingon: Ang kalayo sa Dios nahulog gikan sa langit, ug nasunog ang mga carnero ug ang mga sulogoon, ug giut-ut sila; ug ako lamang usara ang nakakalagiw sa pagsugilon kanimo.5U eUg ang mga Sabeohanon mingdasmag kanila , ug kini gikuha: oo, ilang gipamatay ang mga sulogoon sa sulab sa pinuti; ug ako lamang usara ang nakakalagiw sa pagsugilon kanimo.T Nga miabut ang usa ka sinugo ngadto kang Job, ug miingon: Ang mga vaca gipanagdaro, ug ang mga asno nanagsibsib duol kanila;S  Ug nahitabo sa adlaw nga ang mga anak nga lalake ug babaye nangaon ug nanginum sa vino didto sa balay sa ilang kamagulangan nga lalake,VR ' Ug si Jehova miingon kang Satanas: Ania karon, ang tanan nga anaa kaniya anaa sa imong kamot; ugaling ayaw lamang pagtanduga siya sa iyang kaugalingon. Busa milakaw si Satanas gikan sa atubangan ni Jehova.Q  Apan bakyawa karon ang imong kamot, ug tanduga ang tanan nga anaa kaniya, ug siya magapasipala kanimo bisan sa atubangan sa imong nawong.^P 7 Wala ba ikaw mag-alad kaniya, ug libut sa iyang balay, ug libut sa tanan niyang butang, sa tanang kiliran? gipanalanginan mo ang buhat sa iyang mga kamot, ug ang iyang mga katigayonan nagadugang sa ibabaw sa yuta.oO Y Unya mitubag si Satanas kang Jehova, ug miingon: Mahadlok ba lamang si Job sa Dios sa walay hinungdan?ON Ug si Jehova miingon kang Satanas; Gipalandong mo ba si Job nga akong alagad? Kay walay sama kaniya diha sa yuta, hingpit ug matarung nga tawo, usa nga mahadlokon sa Dios, ug nagapahilayo sa dautan.EM Ug si Jehova miingon kang Satanas: Diin ka gikan? Unya si Satanas mitubag kang Jehova, ug miingon: Gikan sa akong pagsuroysuroy didto sa yuta, ug gikan sa akong pagsaka ug pagkanaug niini. L Karon nahitabo sa diha nga ang mga anak sa Dios nanuol sa pagpakita sa atubangan ni Jehova, si Satanas miduol usab sa taliwala nila.K }Ug mao kadto sa nangagi na ang mga adlaw sa ilang mga pagcombira, nga si Job nagpasugo ug nagbalaan kanila, ug misayo pagmata sa pagkabuntag, ug naghalad ug mga halad-nga-sinunog, sumala sa gidaghanon nilang tanan, kay miingon si Job: Tingali nakasala ang akong mga anak nga lalake, ug nagpasipala sa Dios diha sa ilang mga kasingkasing. Kini mao ang gihimo ni Job sa kanunay.fJ GUg ang iyang mga anak nanglakaw ug naghimo ug usa ka combira sa balay sa tagsatagsa sa iyang adlawng natawohan; ug nagsugo sila sa pagpadapit sa totolo nila ka igsoong babaye aron sa pagpangaon ug sa pag-inum uban kanila.I Ug ang iyang katigayonan usab, pito ka libo nga carnero ug totolo ka libo nga camello, ug lima ka gatus nga pares nga vaca, ug lima ka gatus nga asnong baye, ug daku uyamut nga panimalay; mao nga kining tawohana maoy labing bantugan sa tanang mga anak sa sidlakan.WH )Ug kaniya may natawo nga pito ka anak nga lalake ug totolo ka anak nga babaye.(G MDinhay usa ka tawo sa yuta sa Hus, kinsang ngalan mao si Job; ug kadtong tawohana hingpit ug matarung, ug usa nga mahadlokon sa Dios, ug nagapahilayo sa dautan.tFa Kay si Mardocheo nga Judio sunod sa hari nga si Assuero, ug daku taliwala sa mga Judio, ug gikahimut-an sa kadaghanon sa iyang mga kaigsoonan, nangita sa kaayohan sa iyang katawohan, ug namulong sa pakigdait sa tanan niyang kaliwatan.sE_ Ug ang tanang mga buhat sa iyang gahum, ug sa iyang pagkagamhanan, ug ang tanang kasaysayan sa pagkadaku ni Mardocheo, diin ang hari nagpauswag kaniya, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga cronicas sa mga hari sa Media ug Persia?]D 5 Ug ang hari nga si Assuero naghimo ug usa ka buhis sa yuta, ug sa mga pulo sa dagat.fCE Ug ang sugo ni Ester nagpamatuod niining mga butanga sa Purim: ug kini nahisulat sa basahon.B5 Aron sa pagpamatuod niining mga adlaw sa Purim sa ilang natudlo nga mga panahon, sumala sa gisugo kanila ni Mardocheo nga Judio ug ni Ester nga reina, ug sumala sa ilang gitukod sa ilang kaugalingon, ug sa ilang kaliwatan mahitungod sa ilang mga pagpuasa ug sa ilang pagtu-aw.JA Ug siya nagpadala ug mga sulat ngadto sa tanang mga Judio, ngadto sa usa ka gatus ug kaluhaan ug pito ka mga lalawigan sa gingharian ni Assuero, uban ang mga pulong sa pakigdait ug kamatuoran,<@q Unya si Ester nga reina, ang anak nga babaye ni Abihail, ug si Mardocheo ang Judio, mingsulat inubanan sa tanang pagbulot-an aron sa pagpamatuod niining ikaduhang sulat sa Purim.$?A Ug nga kining mga adlawa pagahinumduman ug pagabantayan sa tagsatagsa ka kaliwatan, tagsatagsa ka panimalay, tagsatagsa ka lalawigan, ug sa tagsatagsa ka ciudad; ug nga niining mga adlawa sa Purim dili hikalimtan sa mga Judio, ni ang handumanan kanila mawala sa ilang mga kaliwatan.!>; Ang mga Judio nagtukod, ug ilang gisaad alang sa ilang kaugalingon, ug sa ilang mga kaliwatan, ug sa tanan nga nanagpahiusa kanila, aron nga kini dili makawang, nga sila magabantay niining duruha ka adlaw sumala sa sinulat niini, ug sumala sa natudlong panahon niana, matag-tuig;Y=+ Busa ilang gitawag kining mga adlawa nga Purim, gikan sa ngalan nga Pur. Busa tungod sa tanang mga pulong niining sulata, ug niadtong ilang nakita mahitungod niining maong butang, ug kadtong midangat kanila, < Apan sa nahiabut ang maong butang sa atubangan sa hari, siya misugo pinaagi sa mga sulat nga ang iyang lalang nga dautan, nga iyang gilalang batok sa mga Judio, mosumbalik ra sa iyang ulo, ug nga siya ug ang iyang mga anak nga lalake pagabitayon sa bitayan.{;o Tungod kay si Aman ang anak nga lalake ni Amadatha nga Agagehanon, ang kaaway sa tanang mga Judio, naglalang batok sa mga Judio aron sa paglaglag kanila, ug nagpagula ug Pur, nga mao ang rifa, aron sa pagut-ut kanila; ug sa paglaglag kanila.w:g Ug ang mga Judio nanagbuhat sa pagpadayon sumala sa ilang nasugdan, ug sumala sa gisulat ni Mardocheo kanila;Q9 Ingon nga ang mga adlaw diin ang mga Judio namahulay gikan sa ilang mga kaaway, ug sa bulan nga nahimo kanila nga kalipay gikan sa kasubo, ug gikan sa kasakit ngadto sa usa ka maayong adlaw; nga sila nagbuhat kanila ug mga adlaw sa combira ug kalipay, ug sa pagpadala ug mga bahin sa usa ug usa, ug mga gasa alang sa mga kabus.87 Aron sa pagsugo kanila nga sila magbantay sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan sa Adar, ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa maong bulan , tuigtuig,?7w Ug si Mardocheo nagsulat niining mga butanga, ug nagpadala ug mga sulat sa tanang mga Judio nga didto sa tanang lalawigan sa hari nga si Assuero, ang sa nahaduol ug ang sa nahalayo. 6 Busa ang mga Judio sa mga balangay nga nanagpuyo sa mga dilikinutaan nga lungsod, naghimo sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan sa Adar usa ka adlaw sa kalipay ug pagcombira, ug usa ka maayong adlaw, ug sa pagpadala ug mga balin gikan sa usa ngadto sa lain.5} Apan ang mga Judio nga didto sa Susan nanagtigum sa pagtingub sa ikanapulo ug tolo ka adlaw niana; ug sa ikanapulo ug upat niana; ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa maong bulan sila namahulay, ug gihimo kini nga usa ka adlaw sa combira ug kalipay.?4w Kini gibuhat sa ikanapulo ug tolo ka adlaw sa bulan sa Adar; ug sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa maong bulan sila mingpahulay, ug gihimo kini nga usa ka adlaw sa combira ug kalipay.73g Ug ang ubang mga Judio nga diha sa mga lalawigan sa hari nanagtigum sa ilang kaugalingon sa pagtingub, ug mingtindog sila tungod sa ilang kinabuhi, ug nakapahulay gikan sa ilang mga kaaway, ug niadtong nanagdumot kanila nakapatay sila ug kapitoan ug lima ka libo; apan sa inagaw wala sila manghilabut.c2? Ug ang mga Judio nga didto sa Susan nanagtigum sa ilang kaugalingon sa pagtingub sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan sa Adar, ug gipamatay ang totolo ka gatus ka tawo sa Susan; apan sa inagaw wala sila manghilabut.#1? Ug ang hari nagsugo niini aron pagabuhaton: ug ang usa ka pagbulot-an gihatag didto sa Susan; ug ilang gibitay ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman.^05 Unya miingon si Ester: Kong kini makapahimuot sa hari, itugot sa mga Judio nga anaa sa Susan ang pagbuhat ugma usab sumala sa sugo niining adlawa, ug ipabitay ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman sa bitayan./{ Ug ang hari miingon kang Ester nga reina: Ang mga Judio nakapatay ug nakalaglag ug lima ka gatus ka mga tawo didto sa Susan nga mao ang palacio, ug ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman; unsa man diay ang ilang gibuhat sa nahabilin sa mga lalawigan sa hari! Karon unsa man ang imong pangayoon? ug kini igahatag kanimo: Kun unsa pay uban mong ihangyo? ug kini pagabuhaton..} Niadtong adlawa ang gidaghanon niadtong gipamatay didto sa Susan nga mao ang palacio gidala ngadto sa atubangan sa hari. -9 Ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman, anak nga lalake ni Amadatha, ang kaaway sa mga Judio ilang gipapatay; apan sa inagaw wala sila manghilabut.G, Ug si Pharmastha, ug si Arisai, ug si Aridai, ug si Vaizatha,6+g Ug si Phoratha, ug si Ahalia, ug si Aridatha,;*q Ug si Phorsandatha, ug si Dalphon, ug si Asphatha,p)Y Ug didto sa Susan nga mao ang palacio, ang mga Judio mingpatay ug minglaglag sa lima ka gatus ka tawo.I( Ug ang mga Judio nagpatay sa tanan nilang mga kaaway sa usa ka paghalabas sa pinuti, ug uban sa kamatay ug sa pagkalaglag, ug ilang gibuhat ang buot nilang buhaton niadtong nanagdumot kanila.'3 Kay si Mardocheo daku sa balay sa hari, ug ang iyang kadungganan milukop sa tanang mga lalawigan; kay ang tawo nga si Mardocheo nagaanam ug kadaku.r&] Ug ang tanang mga principe sa mga lalawighan, ug ang mga labawng punoan sa lalawigan, ug ang mga gobernador, ug sila nga naghimo sa bulohaton sa hari, mingtabang sa mga Judio; tungod kay ang pagkahadlok kang Mardocheo miabut kanila.'%G Ang mga Judio nagtigum sa ilang kaugalingon diha sa ilang mga ciudad nga minglukop sa tanang mga lalawigan ni hari Assuero, aron sa pagdapat sa ilang kamot niadtong nagapangita sa ilang kadaut: ug walay tawo nga makasukol kanila; kay ang kahadlok kanila miabut sa tanang mga katawohan,h$ K Karon sa ikapulo ug duha ka bulan, nga mao ang bulan sa Adar, sa ikanapulo ug tolo ka adlaw sa maong bulan , sa diha nga ang sugo sa hari ug ang iyang pagbulot-an haduol na nga pagatumanon, sa adlaw nga ang mga kaaway sa mga Judio naglaum nga makaghari kanila (apan nasuhi, nga kini nabalit-ad kay ang mga Judio naghari niadtong mga nagadumot kanila),0#YUg sa tagsatagsa ka lalawigan, ug sa tagsatagsa ka ciudad, bisan diin ang sugo sa hari ug ang iyang pahibalo, ang mga Judio may kalipay ug may kasadya, usa ka combira ug usa ka maayo nga adlaw. Ug daghan sa mga katawohan sa yuta nga nahimong mga Judio kay ang kahadlok sa mga Judio diha kanila.N"Ang mga Judio may kahayag ug mga kalipay, ug kasadya ug kadungganan.!Ug si Mardocheo miadto gikan sa atubangan sa hari sa harianong pagpamisti sa azul ug maputi, ug uban sa usa ka dakung purongpurong nga bulawan, ug uban sa usa ka hataas nga kupo sa lino nga fino ug purpura: ug ang ciudad sa Susan misinggit ug nalipay.h IBusa ang mga correo nga nanagkabayo sa matulin nga mga kabayo nga gigamit sa pag-alagad sa hari ming-adto, nga gipadali ug napugos sa pagdali tungod sa sugo sa hari, ug ang sugo gihatag ngadto sa Susan nga mao ang palacio.[/ Usa ka hinulad sa sulat nga ang pagbulot-an ipahatag sa tagsatagsa ka lalawigan, gimantala ngadto sa tanang mga katawohan aron ang mga Judio mamaandam niadtong adlawa sa ilang pagpanimalus sa ilang mga kaaway.1 Sa usa ka adlaw sa tanang lalawigan ni hari Assuero, nga mao ang ikapulo ug tolo ka adlaw sa ikapulo ug duha ka bulan, nga mao ang bulan nga Adar.5 Diin ang hari mitugot sa mga Judio nga diha sa tagsatagsa ka ciudad aron sa pagtigum sa ilang kaugalingon pagtingub, ug sa pagtindog alang sa ilang kinabuhi, aron sa paglaglag, sa pagpatay, ug sa pagpapoo pagpahurot, ang tanan nga gahum sa katawohan ug sa lalawigan nga moasdang kanila, sa ilang mga kabataan nga magagmay ug sa mga babaye, ug aron sa pagkuha sa mga butang nila ingon nga salakmiton nila, Ug siya misulat sa ngalan ni hari Assuero, ug gipatikan kini sa singsing sa hari, ug nagpadala ug mga sulat pinaagi sa mga correo nga nanagkabayo, nga nanagkabayo sa mga matulin nga mga kabayo nga gigamit sa pag-alagad sa hari, kaliwat sa iglulumba:dA Unya ang mga magsusulat sa hari gipanawag niadtong panahona, sa ikatolong bulan nga mao ang bulan sa Sivan, sa ikakaluhaan ug tolo ka adlaw niana; ug kini gisulat sumala sa tanang gisugo ni Mardocheo sa mga Judio, ug sa mga labawng punoan sa lalawigan, ug sa mga gobernador, ug sa mga principe sa mga lalawigan nga anaa magsugod sa India ngadto sa Etiopia, usa ka gatus ug kaluhaan ug pito ka mga lalawigan alang sa tagsatagsa ka lalawigan sumala sa nahisulat niana, ug alang sa tagsatagsa ka katawohan sumala sa ilang pinulongan, ug sa mga Judio sumala sa ilang sinulat, ug sumala sa ilang pinulongan.r]Magsulat usab kamo sa mga Judio, ingon sa makapahimuot kini kaninyo, sa ngalan sa hari, ug patikan kini sa singsing sa hari; kay ang sinulat nga nahisulat sa ngalan sa hari, ug pinatikan sa singsing sa hari, walay tawo nga makausab.s_Unya ang hari nga si Assuero miingon kang Ester nga reina ngadto kang Mardocheo nga Judio: Ania karon, gihatag ko kang Ester ang balay ni Aman, ug siya ilang gibitay sa bitayan, kay iyang gibutang ang iyang kamot ibabaw sa mga Judio..UKay unsaon ko sa pag-antus nga magatan-aw sa dautan nga mahatabo sa akong katawohan? Kun unsaon ko sa pag-antus nga magatan-aw sa pagkalaglag sa akong mga kaubanan? Ug siya miingon: Kong kini nakapahimuot sa hari, kong ako nakapahimuot sa iyang pagtan-aw, ug kini daw matarung sa atubangan sa hari, ug kong ako nakapahimuot sa iyang mga mata, ipasulat kini aron sa pagbawi sa mga sulat nga gilalang ni Aman, ang anak nga lalake ni Amadatha, ang Agagehanon, nga iyang gisulat aron sa paglaglag sa mga Judio nga anaa sa tanang mga lalawigan sa hari.yUnya ang hari mitunol sa iyang bulawan nga cetro kang Ester. Busa si Ester mibangon, ug mitindog sa atubangan sa hari.xiUg si Ester namulong pa gani pag-usab sa atubangan sa hari, ug miluhod sa iyang tiilan, ug nangaliyupo kaniya inubanan sa luha aron sa pagpapas sa kadautan ni Aman, ang Agagehanon, ug sa iyang lalang nga iyang gilalang batok sa mga Judio.3Ug gikuha ang singsing sa hari, nga iyang nakuha kang Aman, ug gihatag kini kang Mardocheo. Ug gipahamutang ni Ester si Mardocheo sa balay ni Aman.O Niadtong adlawa gihatag ni hari Assuero ang balay ni Aman ang kaaway sa mga Judio kang Ester nga reina. Ug si Mardocheo miadto sa atubangan sa hari; kay si Ester nagsugilon kong ig-unsa siya kaniya.|q Busa ilang gibitay si Aman sa bitayan nga iyang giandam alang kang Mardocheo. Unya ang kaligutgut sa hari nahupay.)K Unya namulong si Harbona, usa sa mga tinugyanan sa atubangan sa hari: Ania karon usab, ang bitayan nga may kalim-an ka maniko ang kahabogon, nga gihimo ni Aman alang kang Mardocheo, nga namulong ug maayo sa hari, nagatindog didto sa balay ni Aman. Ug ang hari miingon: Bitaya siya niana.RUnya ang hari mibalik ngadto sa tanaman sa palacio sa dapit diin gihimo ang combira sa vino; ug si Aman napukan ibabaw sa lingkoranan diin si Ester magalingkod . Unya miingon ang hari: Magapugos ba siya sa reina sa atubangan ko dinhi sa balay? Samtang ang pulong migula gikan sa baba sa hari, ilang gitabonan ang nawong ni Aman.~uUg ang hari mitindog sa iyang kasuko gikan sa combira sa vino ug miadto sa tanaman sa palacio: ug si Aman mitindog aron sa paghangyo tungod sa iyang kinabuhi kang Ester nga reina; kay nakita niya nga may kadautan nga gihunahuna kaniya ang hari. $~~+}}V||n|{{"zz1yyIxiwwivvnuuttssprrr:qqbppp'ooKnn}nmmkmllkkxkjjNiithhhgg ffZeeFddd(c~bb~aaa0``L__n_ ^^&]]\\4[[jZZtZ&YYHXXhWWVZUUgTTgSSS&RR,QPPOOONN!MM3LLGKKYJJCJII3H|GGGFFZEE|E DDFCC7BBcAAA9@@L??@>>[>==N<''_&&&(%%2$$a###""8!!N  #VJ3=H:x(;p2h * J R {  A=p3mVkZf- Usa ka bitik magasakmit kaniya sa iyang tikod, Ug usa ka laang magagapus kaniya.re]Kay pinaagi sa iyang kaugalingong mga tiil nahulog siya sa pukot, Ug siya naglakaw sa mga mata sa pukot.udcAng mga lakang sa iyang pagkamakusganon pagatul-iron, Ug ang iyang kaugalingong salabutan magahulog kaniya.pcYAng kahayag mongitngit sa sulod sa iyang balong-balong, Ug ang lamparahan sa ibabaw niya pagapalongon.`b9Oo, ang suga sa mga dautan pagapalungon, Ug ang aligato sa iyang kalayo dili modan-ag.0aYIkaw nga tungod sa imong kapungot nagabitas sa imong kaugalingon, Pagabiyaan ba ang kalibutan tungod kanimo? Kun pagabalhinon ba ang bato gikan sa iyang nahamutangan?^`5Ngano bang imong giisip kami nga mga mananap, Ug nahimong mahugaw sa imong mga mata?b_=Hangtud anus-a ang pangayam ninyo sa mga pulong? Palandunga, ug sa human magasulti kita.:^ qUnya si Bildad ang Suhitanhon, mitubag ug miingon:b]=Kini mopadulong ngadto sa mga trangka sa Sheol, Kay didto lamang sa abug adunay pahulay.e\CNan, hain man ang akong kalauman? Ug mahitungod sa akong paglaum, kinsa ang makakita niana?[yKong sa kadunotan ako nagaingon: Ikaw maoy akong amahan; Sa sulod: Ikaw ang akong inahan, ug ang akong igsoong babaye;}Zs Kong sa Sheol ako magapangita ingon nga akong pinuy-anan; Kong sa kangitngitan anaa ko ibuklad ang akong higdaanan;^Y5 Ang gabii ilang gihimong adlaw; Ang kahayag, matud pa nila , haduol sa kangitngitan.wXg Ang akong mga adlaw nangagi na, ang akong mga tuyo nangakawang, Bisan ang mga hunahuna sa akong kasingkasing.|Wq Apan mahitungod kaninyong tanan, dumuol kamo karon pag-usab; Kay wala pa ing mausa ka maalam nga akong hingkit-an.rV] Apan ang mga matarung magapadayon sa iyang ginalaktan, Ug ang mahinlo ug mga kamot magatubo sa kalig-on.hUIAng mga tawong matarung nahitingala niini, Ug ang walay sala moasdang batok sa mga walay Dios.vTeAng akong mata usab malubog tungod sa kasubo, Ug ang akong mga panumduman ang tanan ingon sa usa ka landong.[S/Apan ako gihimo niya nga pagya sa mga tawo; Ug ilang ginalud-an ang akong nawong.R{Ang tawo nga nagadumili sa iyang mga higala mahitungod sa ilang bahin, Bisan ang mga mata sa iyang mga anak mangalubog.pQYKay gitagoan mo ang ilang mga kasingkasing gikan sa salabutan: Busa ikaw dili motuboy kanila sa itaas.pPYIbutang karon ang pagsalig, ug pangakohon mo ako uban kanimo; Kinsa karon ang buot makigsangka kanako?jOMSa pagkamatuod adunay nga yubitan uban kanako, Ug ang akong mata nagasud-ong sa ilang mga hagit.kN QAng akong espiritu maluya na, nahurot na ang akong mga adlaw, Ang lubnganan andam na alang kanako.wMgKay sa modangat na ang pipili ka tuig, Ako mopanaw ngadto sa dapit nga akong pagaadtoan sa wala nay pagbalik.nLUAron siya modapig sa katungod sa tawo uban sa Dios, Ug usa ka anak sa tawo uban sa iyang isigkatawo!jKMAng akong mga abyan nagayubit kanako: Apan ang akong mata nagapaagay ug mga luha ngadto sa Dios,uJcBisan ngani karon tan-awa, ang akong saksi atua sa langit, Ug ang nagapamatuod kanako atua sa kinahitas-an.oIWOh kalibutan, ayaw pagtaboni ang akong dugo, Ug ayaw paghatagi ug pahulayanan ang akong mga pagbakho.UH#Bisan wala sa akong mga kamot ang panglupig, Ug mahinlo ang akong pag-ampo.tGaAng akong nawong napula na lamang sa hinilak, Ug sa akong mga tabontabon ania ang landong sa kamatayon; q1UF#Gitahi ko ang sako sa akong panit, Ug gibutang ko ang akong sungay sa abug.lEQIyang gidaut ako sa kasakitan nga nagsunodsunod; Siya midasmag kanako nga ingon sa usa ka higante. D9 Ang iyang mga magpapana naglibut kanako; Ang akong mga amimislon iyang gipikas, ug siya dili mopasaylo; Ang akong apdo iyang gibubo sa ibabaw sa yuta.#C? Diha ako sa akong kalipayan, ug iyang gipikas ako; Oo, siya migunit kanako sa akong liog, ug iya akong gilambos; Iya usab akong gihimo nga iyang ilig-on.}Bs Ang Dios nagatugyan kanako ngadto sa mga walay Dios, Ug nagatugyan kanako ngadto sa mga kamot sa mga tawong dautan.A) Gibanganga nila ang ilang mga baba kanako; Ang akong aping ilang gisagpa uban ang pagbadlong: Sila sa ilang kaugalingon nagtigum batok kanako.'@G Ako gilaksi niya sa iyang kapungot, ug ginalutos ako; Batok kanako gipakagot niya ang iyang mga ngipon: Ang akong kabatok nagatutuk sa iyang mga mata kanako."?=Ug gigunitan mo ako, nga maoy usa ka pagpamatuod batok kanako : Ug ang akong kaniwang nagapasundayag batok kanako, Kini nagapamatuod sa akong atubangan.[>/Apan karon ako giguol niya: Imong gihimong alaut ang akong tanan nga katilingban.s=_Bisan ako nagasulti, ang akong kasakit wala mahupay; Bisan akong gipasagdan, unsa may nakapalinaw kanako?y<kApan ako buot molig-on kaninyo sa akong baba, Ug ang paglipay sa akong mga ngabil makahupay sa inyong kasakit .>;uAko nakahimo usab pagsulti sama kaninyo; Kong ang inyong kalag nahapuli pa sa akong kalag, Ako makahimog bagay sa mga pulong batok kaninyo, Ug kaninyo ang akong ulo makalingolingo?q:[May katapusan ba ang mga pulong nga walay hinungdan? Kun unsay nakapahagit kanimo nga ikaw mitubag man?m9SNakadungog ako ug daghang mga butang nga ingon niana: Kamong tanan mga makapuol nga mga maglilipay.'8 KUnya mitubag si Job ug miingon:s7_#Manamkon sila ug kalapasan ug manganak ug kasal-anan, Ug ang ilang kasingkasing magaandam ug iglilimbong.|6q"Kay ang katilingban niadtong walay Dios dili makabunga, Ug ang kalayo magasunog sa mga balong-balong sa paghiphip.5!Siya ingon sa usa ka balagon magauyog sa iyang bunga nga linghod, Ug ingon sa kahoyng oliva magapulak siya sa iyang bulak.k4O Kana matapus sa dili pa modangat ang iyang panahon, Ug ang iyang sanga dili modangat sa kalunhaw.w3gAyaw siya pagpasaliga sa kakawangan sa paglimbong sa iyang kaugalingon; Kay kakawangan usab ang balus kaniya.2+Siya dili mogula gikan sa kangitngitan; Ang siga sa kalayo magalaya sa iyang mga sanga, Ug ang hinuyop sa baba sa Dios maoy magpapahawa kaniya.1Siya dili gayud madato, dili usab magapadayon ang iyang bahandi, Ang ilang mga abut dili usab modagsang sa ibabaw sa yuta.0yUg siya nagpuyo sa mga lungsod nga biniyaan, Sa mga balay nga walay tawo nga nagpuyo, Nga dili na madugay mangagun-ob;c/?Kay iyang gilukop ang iyang nawong sa iyang tambok, Ug nagtigum ug tambok sa iyang hawak;d.ASa liog nga pinatikig siya nagaasdang kaniya, Sa kinabag-an nga bukobuko sa iyang kalasag;_-7Kay iyang gituy-od ang iyang kamot batok sa Dios, Ug sa Makagagahum siya nagpasipala;,wAng kasamok ug kaguol makapahadlok kaniya; Siya makadaug kaniya, sama sa usa ka hari nga magapadulong sa panggubatan.+-Siya nagasuroysuroy sa laing dapit sa pagpangitag tinapay, sa pag-ingon : Hain ba? Siya nasayud nga ang adlaw sa kangitngit anaa giandam kaniya.a*;Siya dili motoo nga gikan sa kangitngitan siya magabalik, Ug ang espada kaniya giandam.y)kAnaa sa iyang mga igdulungog ang lanog sa mga butang kahadlokan; Sa kaadunahan ang manlalaglag modangat kaniya.(Ang tawong dautan magaantus sa kasakit sa tanan niyang mga adlaw, Bisan pa ang gidaghanon sa katuigan nga giandam alang sa madaugdaugon.f'ENga kanila lamang ang yuta gihatag, Ug walay dumuloong nga sa ilang kinataliwad-an nakaagi):`&9(Nga gisugid sa mga tawong maalam Gikan pa sa ilang mga amahan, ug wala magtago niini;d%AIpakita ko kanimo, patalinghugi ako; Ug ang butang nga akong nakita akong ipahayag kanimo.u$cLabi pang dili ang tawo nga dulumtanan ug mahugaw, Ang usa ka tawo nga nagainum sa kadautan ingon sa tubig!o#WAnia karon, siya dili mosalig sa iyang mga balaan. Oo, ang kalangitan dili mahinlo sa iyang mga mata:j"MKinsa ba ang tawo nga siya pagahinloan? Ug siya nga gipanganak sa babaye aron siya magamatarung?s!_ Nga ang imong espiritu imong ipangatubang batok sa Dios, Ug magapagula sa mga pulong gikan sa imong baba?e C Ngano nga nakapabugnaw kanimo ang imong kasingkasing, Ug ngano nga nagasiga ang imong mata,nU Ang mga paglipay sa Dios diyutay ra ba kaayo alang kanimo, Bisan ang pulong nga malomo alang kanimo?jM Kanamo ania ang mga tawo nga ubanon ug mga gulang kaayo, Labi pang magulang kay sa imong amahan.a; Unsay hibaloan nimo nga wala namo hibaloi? Unsay imong hingsayran nga wala diri kanamo?jMNakadungog ka ba sa tinago nga kaalam sa Dios? Sa imong kaugalingon ba lamang gituga ang kaalam?kOIkaw ba ang unang tawo nga gipanganak? Kun una ba ikaw nga gibuhat nganhi kay sa mga kabungtoran?Ang imong kaugalingong baba nagahukom kanimo, ug dili ako; Oo, ang imong kaugalingong mga ngabil nagpamatuod batok kanimo.b=Kay ang imong kadautan nagatudlo sa imong baba, Ug imong gipili ang dila sa malimbongon.U#Oo, ikaw nagasalikway sa kahadlok, Ug nagakunhod sa imong pag-ampo sa Dios.wgAngay ba siya nga molantugi sa sulti nga walay kapuslanan, Kun sa mga pakigpulong nga wala siyay kahinguhaan?1Angay ba nga ang usa ka tawo nga maalam motubag pinasikad sa kaalam nga walay hinungdan, Ug pun-on niya ang iyang kaugalingon sa hangin nga timog?< uUnya mitubag si Eliphaz nga Temanitahon, ug miingon:`9Apan kaniya may kasakit ang iyang unod, Ug sa sulod niya nagabangotan ang iyang kalag. Ang iyang mga anak mahimong dungganon, ug siya dili mahibalo niana; Ug sila ginahimong ubos apan siya dili makatimaan niana kanila.ykIkaw sa walay katapusan makadaug kaniya, ug siya molabay: Ikaw magausab sa iyang nawong, ug kaniya magapalakaw.%Ang katubigan magahilis sa mga bato; Ang mga pag-awas niana magabugwas sa abug sa yuta: Maingon man niana ginalaglag mo ang paglaum sa tawo.kOApan ang bukid nga nagakatumpag, mawagtang: Ug ang bato mahasalikway gikan sa iyang nahamutangan;jMAng akong kalapasan gibaliktosan sulod sa usa ka puntil, Ug imong gitak-uman ang akong kadautan._7Apan karon imong ginaihap ang akong mga lakang? Dili ba ikaw magtimaan sa akong sala?c ?Ikaw motawag unta, ug kanimo ako motubag: Ikaw mokinahanglan sa buhat sa imong mga kamot. 5Kong ang tawo mamatay, mabuhi ba siya pag-usab ? Paabuton unta nako ang tanang adlaw sa akong pagpakigbisog, Hangtud ang akong pagkabalhin modangat.; o Oh nga sa Sheol unta tagoan mo ako, Nga imo unta akong ibutang sa tago, hangtud nga mahupay ang imong kaligutgut, Nga imo unta akong tagalan ug panahon, ug mahinumdum ka kanako! 9 Mao usab ang tawo mamatay ug dili na mobalik: Hangtud nga mawala ang kalangitan, sila dili na manghigmata, Dili usab sila mapukaw sa ilang pagkatulog.V % Ingon nga ang katubigan maitus sa dagat, Ug ang suba magakakunhod ug momala;fE Apan ang tawo mamatay, ug igalubong: Oo, ang gininhawa sa tawo mabugto, ug hain na man siya?X) Apan tungod sa baho sa tubig kana mangudlot, Ug mananga ingon sa usa ka tanum.`9Bisan pa magakagulang ang gamot niana diha sa yuta, Ug ang tuud niana madunot sa yuta;Kay adunay kalauman sa usa ka kahoy, Kong kana pagaputlon aron nga manalingsing pag-usab, Ug nga ang diyutayng sanga niana dili mohunong.ykAyaw na siya pagsud-onga, aron siya makapahulay, Hangtud nga, ingon sa usa ka sulogoon, matapus niya ang adlaw.7Sanglit ang iyang mga adlaw tinagalan, Ang gidaghanon sa iyang mga bulan anaa kanimo, Ug ikaw nagbutang ug mga utlanan kaniya nga dili niya malabang.X)Kinsa ang makakuha ug usa ka butang nga mahinlo gikan sa mahugaw? walay mausa.lQNan magabuka ba ikaw sa mga mata sa pagsud-ong kaniya, Ug magadala kanako sa hukmanan uban kanimo?|qSiya mobuswak sama sa usa ka bulak, ug pagaputlon: Siya nagadalagan usab ingon sa usa ka anino, ug dili magadayon.[ 1Ang tawo, nga natawo sa usa ka babaye, Hamubo ra sa panuigon, ug tugob sa kasamok.r~] Bisan ingon ako sa usa ka butang nga dunot nga mapapas, Ingon sa usa ka bisti nga ginakutkot sa tangkob.$}A Imo usab nga gibutang sa sepohan ang akong mga tiil, Ug gitiman-an ang tanan ko nga alagianan; Imong gibadlisan ang utlanan sa lapalapa sa akong mga tiil:|w Kay ikaw nagasulat man ug mga butang nga mapait batok kanako, Ug nagapaani kanako sa kadautan sa akong pagkabatan-on:d{A Mopaguol pa ba ikaw sa usa ka dahon nga sinalibay? Ug mogukod pa ba ikaw sa tuud nga laya?_z7 Ngano man nga gitago mo ang imong nawong kanako, Ug ginaisip mo ako nga imong kaaway?xyi Unsa ba ang gidaghanon sa akong kadautan ug kasal-anan? Ipadayag kanako ang akong kalapasan ug ang akong sala.Px Unya tumawag ka, ug ako motubag; Kun pasultiha ako, ug tubagon mo ako.Zw- Kuhaa halayo kanako ang imong kamot, Ug ayaw ako pagpahadloka sa imong kalisang.pvY Duruha lamang ka butang ayaw pagbuhata kanako; Nan ako dili motago gikan sa atubangan sa imong nawong.fuE Kinsa ba ang buot makigbisog kanako? Kay unya mohilum ako ug ipabugto ko ang akong kinabuhi.dtA Ania karon, gipahamutang ko na pag-ayo ang akong katarungan; Ako nasayud nga ako matarung.jsM Patalinghugi pag-ayo ang akong gipamulong, Ug sa imong igdulungog ipahaluna ang akong gipahayag.nrU Kini usab mao ang akong kaluwasan, Nga ang tawong walay Dios sa iyang atubangan dili gayud makaduol. q Ania karon, iyang pagalaglagon ako: ako walay paglaum: Bisan pa niini, sa iyang atubangan ako magalaban sa akong mga alagianan.tpa Ngano man nga kuhaon ko ang akong unod sa mga ngipon nako, Ug ibutang ko ang akong kinabuhi sa kamot nako?koO Managhilum kamo, pasagdi ako, aron sa akong pagsulti: Ug kanako ipadangat ang tanan nga modangat.wng Ang inyong mga halandumong pulong maoy sanglitanan nga abo, Ang inyong salipdanan, mga salipdanan nga yanang.emC Dili ba makapahadlok kaninyo ang iyang kahalangdon, Ug ang iyang kalisang kaninyo modangat?Xl) Sa walay duhaduha siya magabadlong kaninyo, Kong kamo sa tago may pagpasulabi.pkY Maayo ba nga siya magasusi kaninyo? Kun ingon sa usa nga nagalimbong sa tawo, limbongan ba ninyo siya?Yj+ Magapakita ba kamo sa inyong pagpasulabi kaniya? Molaban ba kamo alang sa Dios?xii Manulti ba kamog dili matarung tungod sa paglaban sa Dios, Ug igapamulong mo ba nga malimbongon tungod kaniya?rh] Pamatia karon ang akong pangatarungan, Ug patalinghugi ang katarungan nga sa akong mga ngabil igasaysay.\g1 Oh maayo pa unta kong kamo managhilum na lamang! Ug kana mahimo nga inyong kaalam.Xf) Apan kamo mga magmumugna sa bakak; Kamong tanan mga mananambal nga walay bili.Ve% Mosulti gayud ako sa Makagagahum, Ug gitinguha ko ang pagpakigsulti sa Dios.Vd% Ang inyong nahibaloan, mao ang akong nahibaloan usab: Ako dili ubos kaninyo.nc W Ania karon, ang akong mata nakakita niining tanan, Ang igdulungog nako nakadungog ug nakasabut niini.qb[ Sila manghisukarap sa mangitngit nga walay kahayag; Ug sila pasulosapindayon niya sama sa usa ka hubog.a} Siya magakuha sa salabutan sa mga pangulo sa mga katawohan sa yuta, Ug magapalakaw kanila sa kamingawan nga walay dalan.`} Siya sa kanasuran magapadaghan, ug kanila siya magalaglag: Sa mga kanasuran siya magapadaku, ug kanila magapabihag siya._{ Siya magapadayag gikan sa kangitngitan sa mga butang dili matukib, Ug iyang dad-on sa kahayag ang landong sa kamatayon.e^C Ang mga principe iyang pagabuboan ug pagtamay, Ug sa kusganon iyang pagabadbaron ang bakus.`]9 Siya magapugong sa dila sa matinumanon, Ug ang tigulang iyang pagakuhaan sa salabutan.`\9 Siya magpalakaw sa mga sacerdote nga mga hinuboan, Ug gidaug niya ang mga makagagahum.a[; Siya magabadbad sa talikala sa mga hari, Ug magahigot sa ilang mga hawak ug igbubugkos.xZi Siya nagapalakaw sa mga mananambag nga hinuboan sa igtatambag , Ug ang mga maghuhukom iyang himoong mga buang.VY% Kaniya anaa ang kusog ug kaalam; Iya man ang malimbongon ug ang linimbongan.X{ Ania karon, siya magapugong sa katubigan, ug sila mamala; Ipagula na usab niya, ug ang kalibutan matuali tungod kanila.W Ania karon, siya nagalumpag, ug kana dili na ikapatindog pag-usab; Ang usa ka tawo iyang tak-uman ug wala ing arang kaagian.YV+ Sa Dios anaa ang kaalam ug ang kagahum; Ang tambag ug ang pagsabut anaa kaniya.fUE Ang kaalam anaa sa mga tawong tigulang, Ug ang kataas sa mga adlaw anaa sa maayong pagsabut.nTU Dili ba ang igdulungog magaila sa mga pulong, Ingon nga ang lingag-ngag magatilaw sa iyang kalan-on?pSY Sa iyang kamot anaa ang kalag sa tanang butang nga may kinabuhi, Ug ang gininhawa sa tanang katawohan?hRI Kinsa ang wala mahibalo mahatungod niining tanan, Nga ang kamot ni Jehova maoy nagbuhat niini,eQC Kun magsulti ka sa yuta, ug kana motudlo kanimo; Ug ang isda sa kadagatan mopahayag kanimo.P{ Apan pangutan-a karon ang mga mananap ug sila motudlo kanimo, Ug ang mga langgam sa kalangitan, ug kanimo sila motudlo:O7 Ang mga balong-balong sa mga kawatan magamauswagon, Ug kadtong managpasuko sa Dios may kalig-on; Sa ilang mga kamot ang Dios nagadugang sa kadagaya :N Kaniya nga anaa sa kasayon anaa sa iyang hunahuna ang pagyubit sa palad nga dautan; Kana andam kanila kansang mga tiil mahidalin-as.3M_ Ako ingon sa usa ka tawo nga gihimong kataw-anan sa iyang silingan, Ako nga nagtawag sa Dios, ug siya mitubag: Ang matarung, ang tawong hingpit maoy gihimong kataw-anan.L Apan ako may salabutan nga maingon kaninyo; Ako dili ubos kaninyo: Oo, kinsa ang wala mangasayud sa mga butang nga sama niini?WK' Sa walay duhaduha kamo mao ang katawohan, Ug ang kaalam mamatay uban kaninyo.'J K Unya mitubag si Job ug miingon:!I; Apan ang mga mata sa mga malinapason makawang, Ug sila walay dalangpanan nga ilang pagakalagiwan; Ug ang ilang paglaum mao ang pagpanugyan sa espiritu.nHU Ikaw magahigda usab, ug walay bisan kinsa nga makapahadlok kanimo; Oo, daghanan ang mohangyo kanimo.uGc Ug ikaw magmalig-on kay anaa may paglaum; Oo, ikaw magapangita sa libut nimo , ug sa lig-on ikaw mopahulay.sF_ Ug ang imong kinabuhi modan-ag labi pa kay sa udto; Maingon kana sa kabuntagon bisan pa anaay kangitngit.hEI Kay ikaw mahakalimot sa imong kaalaut; Ikaw mahinumdum niana ingon sa mga tubig nga manglabay.~Du Sa walay duhaduha makayahat ka unya sa imong nawong nga walay buling; Oo, ikaw mahimong lig-on ug dili magakahadlok: C Kong ang kasal-anan anaa sa imong kamot, ipahilayo kana kanimo , Ug ang pagkadili-matarung ayaw papuy-a sa imong mga balong-balong.ZB- Kong ikaw magtarung sa imong kasingkasing, Ug ituy-od mo kaniya ang imong kamot:jAM Ang tawong hungog walay salabutan, Oo, ang tawo ipanganak ingon sa anak sa usa ka asnong ihalas.}@s Kay siya nasayud sa mga tawong malimbongon: Siya makakita usab sa kasal-anan, bisan tuod dili siya magatagad niana. ? Kong siya molabang, ug kong iyang pagatak-umon, Ug kong iyang tigumon ngadto sa paghukom, nan kinsa ang arang makasalanta kaniya?^>5 Ang iyang gidak-on labing daku kay sa kalibutan, Ug labing halapad kay sa kadagatan.=} Sama sa gitas-on sa kalangitan; unsa ang arang mong mahimo? Labing halalum kay sa Sheol; unsa ang arang mong kahibaloan?j<M Makakaplag ka ba sa Dios pinaagi sa pagpangita? Makakab-ut ka ba sa pagkahingpit sa Makagagahum?O; Ug nga tudloan ka niya sa mga tinago sa kaalam! Kay kaniya sa pagkamasinabuton walay makatupong. Busa hibaloi nga ang Dios nagapaningil sa labing diyutay kay sa silot nga angay sa imong kasal-anan.e:C Apan oh, nga mosulti pa lamang unta ang Dios, Ug magabuka sa iyang mga ngabil batok kanimo,l9Q Kay ikaw nagaingon: Ang akong pagtolon-an ulay man, Ug ako mahinlo sa atubangan sa imong mga mata.8 Makapahilum ba sa mga katawohan ang imong mga pagpangandak? Ug sa magayubit ikaw wala bay tawo nga arang makapakaulaw kanimo?h7I Dili ba kinahanglan tubagon ang daghang mga pulong? Ug pakamatarungon ba ang tawo nga hinulti?>6 y Unya mitubag si Sophar nga Naamathitanhon, ug miingon:5 Ang yuta mangitngit ingon sa tungang gabii, Sa yuta sa landong sa kamatayon, ug walay kahusay, Ug diin ang suga ingon sa tungang gabii.|4q Sa dili pa ako mogikan nga gikan didto dili na mobalik, Ngadto sa yuta sa kangitngitan ug sa landong sa kamatayon;~3u Dili ba diyutay da ang akong mga adlaw? nan humonong ka, Ug pasagdi ako aron nga makabaton ako ug diyutayng kalipay,s2_ Ako maingon unta, ingon sa wala ako matawo; Gihatud na unta ako gikan sa tago-angkan ngadto sa lubnganan.z1m Busa ngano man nga imo akong gipagula gikan sa tiyan? Patay na unta ako, ug walay mata unta nga nakakita kanako.#0? Imong ginabag-o ang imong mga pagpamatuod batok kanako, Ug ginadugangan mo ang imong kasuko batok kanako: Ang mga kausaban ug kagubatan ania uban kanako.>/u Kong ang akong ulo magapataas sa iyang kaugalingon, ikaw, ingon sa usa ka leon magapangita kanako; Ug ikaw nagapadayag na usab kanako, sa imong kaugalingon, ingon nga kahibulongan.!.; Kong ako dautan man, alaut ako; Kong ako matarung, dili lamang ako mopaitaas sa akong ulo, Kay puno man sa kaulawan, Ug nagatan-aw sa akong kagul-anan.l-Q Kong ako makasala, nan ikaw magatimaan kanako, Ug ikaw dili kanako magpagawas sa akong kasal-anan.n,U Apan kining mga butanga imong gitipigan sa imong kasingkasing; Ako nahibalo nga kini anaa ra kanimo:y+k Ikaw naghatag kanako sa kinabuhi ug mahigugmaong-kalolot, Ug ang imong pagmatoto nakagbantay sa akong espiritu._*7 Imo akong gibistihan sa panit ug unod, Ug imo akong gitagik sa mga bukog ug mga ugat.K) Wala ba ako ibubo nimo ingon sa gatas, Ug gipagahi sama sa queso?w(g Hinumdumi, ipakilooy ko kanimo, nga ingon sa lapok imo akong giumol; Ug imo ba akong dad-on pag-usab sa abug?y'k Ang imong mga kamot nagbuhat kanako ug nag-umol kanako, Sa tingub sa nagalibut; apan ikaw magapukan man kanako.t&a Bisan ikaw nahibalo nga ako dili man dautan, Ug walay bisan kinsa nga arang makakuha gikan sa imong kamot?P% Nga ikaw nagapangita man sa akong kadautan, Ug nagasusi sa akong sala,q$[ Ang imong mga adlaw sama ba sa mga adlaw sa tawo, Kun ang imong katuigan ingon ba sa mga adlaw sa tawo,f#E Aduna ba ikaw ing mga mata nga unod? Kun ang imong pagtan-aw, sama ba sa tinan-awan sa tawo?") Maayo ba alang kanimo nga ikaw magalupig, Nga ikaw magabiay-biay sa buhat sa imong kamot, Ug magadan-ag sa ibabaw sa ginatambag sa mga dautan?v!e Akong ingnon ang Dios: Ayaw ako pagsiloti; Itudlo kanako kong unsay hinungdan sa imong pagpakiglalis kanako.{  q Ang akong kalag gikapuyan na sa akong kinabuhi; Ipagula ko ang akong kaguol; ako mosulti sa kapait sa akong kalag.c? #Unya ako mosulti, ug kaniya dili mahadlok: Kay dili ako ingon niana sa akong kaugalingon.a; "Ipakuha gikan kanako ang iyang baras, Ug ayaw ako pahadloka sa iyang pagkamakalilisang:kO !Walay maghuhusay sa taliwala namo, Nga arang makapahamutang sa iyang kamot sa ibabaw namong duha.mS Kay siya dili tawo ingon kanako, aron ako motubag kaniya, Aron nga kanako siya mokuyog sa hukmanan.lQ Apan ikaw magaunlod kanako sa kalapukan, Ug ang akong kaugalingon nga mga bisti makapaluod kanako.r] Kong ako sa akong kaugalingon magahugas sa tubig sa nieve, Ug ayohon gayud paghinlo ang akong mga kamot;Q Ako pagahukman; Ngano man diay nga ako manlimbasog sa walay kapuslanan?iK Ako nahadlok sa tanan ko nga mga kasub-anan, Ako nasayud nga dili mo ako pagailhong walay sala.  Kong moingon ako: Kuhaon ko sa akong panumduman ang akong kaguol, Ang masulob-on ko nga panagway ako nga isalikway, ug magsadya;a; Sila nangagi ingon sa mga sakayang matulin; Ingon sa agila nga magasakdap sa dalagiton.) Ang akong mga adlaw karon labi pang matulin kay sa usa ka sinugo nga nagadala sa mga sulat: Sila nagadalagan, walay kaayohan nga ilang makita.&E Ang kalibutan gitugyan ngadto sa kamot sa mga dautan; Siya nagatabon sa mga nawong sa mga maghuhukom niini: Kong ugaling dili mao siya, kinsa man diay kana?^5 Kong ang hampak magalaglag sa kalit, Siya mobiay-biay sa paghusay sa mga walay sala.W' Natingub ang tanan; busa ako nagaingon: Siya naglaglag sa maayo ug sa dautan.`9 Ako hingpit; ako wala magtagad sa akong kaugalingon; Gibiay-biay ko ang akong kinabuhi Bisan kong ako matarung pa, ang akong kaugalingong baba magahukom kanako: Bisan kong ako hingpit pa, kana magapadayag nga ako dautan.~u Kong kita magasulti bahin sa kusog, ania karon, siya makagagahum! Kong sa katarungan: Kinsa, ang magapatawag kanako?P Dili ako niya tugotan sa pagginhawa, Apan gipuno niya ako sa kapaitan.\ 1 Kay gipukan ako niya sa usa ka unos, Ug sa walay hinungdan ang mga samad gidaghan. } Kong ako nagtawag pa unta, ug kanako siya mitubag, Apan dili pa gayud ako motoo nga siya sa akong tingog nagpatalinghug.r ] Nga kaniya, bisan ako matarung pa unta, apan dili ako motubag; Adto ako magpakilooy sa akong maghuhukom.{ o Daw unsa ka diyutay ang akong igatubag kaniya, Ug pagpili sa akong mga igsusulti aron sa pakigpulong uban kaniya?d A Dili kuhaon sa Dios ang iyang kasuko, Ang magatabang kang Rahab nanagyukbo sa ilalum niya. Ania karon, siya nagasakmit sa tulokbonon , kinsa ang makapugong kaniya? Kinsa ang moingon kaniya: Unsa ang imong gibuhat?pY Ania karon, siya milabay kanako, ug wala ko siya makita: Siya mipadayon usab, apan wala ko himatngoni.dA Nga nagabuhat sa mga butang nga dili matukib, Oo, mga butang katingalahan nga dili maisip.eC Nga maoy nagbuhat sa Oso, ug sa Orion, ug sa mga Pleyadas, Ug sa mga tagoanan sa habagatan;dA Nga mao lamang ang magabuklad sa kalangitan, Ug magatamak sa ibabaw sa kabaluran sa dagat;X) Nga magasugo sa adlaw, ug kini dili mosilang, Ug magatak-om sa mga kabitoonan;a; Nga magauyog sa kalibutan gikan sa iyang himutangan, Ug ang mga haligi niana magakurog;  Kaniya nga magabalhin sa mga kabukiran, ug sila wala managpanghibalo niana, Sa diha nga sa iyang kapungot siya magalungkab kanila; Siya manggialamon sa kasingkasing ug makagagahum sa kusog: Kinsa ang nagpagahi sa iyang kasingkasing batok kaniya, ug nga nagmauswagon?gG Kong siya buot magpakiglalis kaniya, Siya dili makatubag kaniya bisan makausa sa usa ka libo.p~Y Sa pagkamatuod ako nasayud nga kini mao man: Apan unsaon sa tawo aron mamatarung sa atubangan sa Dios?'} K Unya si Job mitubag ug miingon:r|]Kadtong managdumot kanimo pagasul-oban sa kaulaw; Ug ang balong-balong niadtong mga dautan mangawagtang.S{Ang imong baba pagapun-on niya sa katawa, Ug kasadya sa imong mga ngabil.uzcAnia karon, ang Dios dili mosalikway sa usa ka tawong hingpit. Ni motabang siya sa mga mamumuhat sa dautan.^y5Ania karon, kini mao ang kalipay sa iyang dalan; Ug gikan sa yuta ang uban manggula.xxiKong siya pagapukanon gikan sa iyang dapit, Nan kini molimod kaniya, nga magaingon : Wala ako makakita kanimo.fwEAng iyang mga gamut mangapot duol sa tapok nga bato, Iyang makita ang dapit sa mga kabatoan.dvASiya malunhaw sa atubangan sa adlaw, Ug ang iyang mga salingsing molabaw sa iyang tanaman.huISiya mosandig sa iyang balay, apan kana mahuyang; Mopuyo siya dinha, apan kana dili molungtad.`t9Ang iyang pagsalig pagaputlon, Ug ang iyang kalig-onan maoy usa ka balay sa lawa-lawa.rs] Mao man ang kadalanan sa tanan nga mahikalimot sa Dios; Ug ang paglaum sa tawo nga walay Dios mawagtang:]r3 Sa diha nga lunhaw pa kini ug dili pinutol, Kini malaya una sa ubang kabunglayonan.Yq+ Makatubo ba ang nipa kong walay lapok? Makatubo ba ang tangbo kong walay tubig?wpg Dili ba sila motudlo kanimo, ug kanimo mosugilon, Ug magasulti sa mga pulong nga gikan sa ilang kasingkasing?~ou (Kay kita ingon lamang sa kagahapon, ug walay hibangkaagan, Kay anino lamang ang atong mga adlaw sa ibabaw sa yuta):n'Kay susiha, ipangamuyo ko kanimo, ang panahon nga ming-agi, Ug magpahimulos ka sa imong kaugalingon niadtong ginapangita sa ilang mga amahan.[m/Ug bisan diyutay ra ang imong sinugdan, Apan magauswag kaayo ang imong kaulahian. l9Kong ikaw maputli ug matul-id pa unta, Sa pagkamatuod nahigmata unta siya tungod kanimo, Ug magahimong mauswagon sa puloy-anan sa imong pagkamatarung.gkGKong ikaw sa Dios mosingkamot sa pagpangita, Ug maghimo ka sa imong pangamuyo sa Makagagahum;sj_Kong ang imong mga anak nakasala batok kaniya, Ug siya mitugyan kanila ngadto sa kamot sa ilang paglapas;ai;Balit-aron ba sa Dios ang justicia? Kun balit-aron ba sa Makagagahum ang pagkamatarung?hHangtud anus-a ba mosulti ikaw niining mga butanga? Ug hangtud anus-a ang mga pulong sa imong baba mahisama sa usa ka hangin nga makusog?:g qUnya mitubag si Bildad ang Suhitanhon, ug miingon:?fwUg ngano nga dili mo ako pasayloon sa akong kalapasan, ug kuhaon ang akong kasal-anan? Kay karon sa abug ako mohigda; Ug kanako ikaw magasingkamot sa pagpangita, apan ako mawala na.\e1Kong ako nakasala, unsa ang arang nga mabuhat alang kanimo, Oh, ikaw nga magbalantay sa katawohan? Nganong imo akong gitudlo nga usa ka tiniman-an batok kanimo, Nga ako nahimong palas-anon sa akong kaugalingon?~duHangtud anus-a pa ba ikaw mohunong sa pagsud-ong kanako, Kun ako pasagdan mo hangtud nga matulon ko ang akong laway?dcAUg nga ikaw sa tanang buntag kaniya magadu-aw, Ug sa tagsatagsa ka gutlo kaniya magasulay?Tb!Unsa ba ang tawo nga ikaw kaniya magapadaku, Ug nga siya imong pagatagdon,a%Giluod ako niining akong kinabuhi; dili ako buot nga mabuhi sa kanunay: Pasagdi ako nga mag-inusara; kay ang akong mga adlaw kakawangan man.p`YMao nga palabihon sa akong kalag nga siya malumsan, Ug ang kamatayon labi kay niining akong kabukogan.h_IUnya imo akong pagahadlokon sa mga damgo, Ug pinaagi sa mga panan-awon imo akong pagalisangon:k^O Kong ako magaingon: Ang akong higdaanan kanako molipay, Ang akong banig molipay sa akong inagulo;a]; Dagat ba ako, kun mananap ba sa dagat, Nga ikaw magbutang ug usa ka magbalantay kanako?\y Busa dili ako mopugong sa akong baba; Ako mosulti sa kaguil sa akong espiritu, Ako mag-agulo sa kapait sa akong kalag.Y[+ Dili na siya mobalik sa iyang balay, Ni makaila pa kaniya ang iyang pinuy-anan.vZe Sama sa panganod nga mahurot ug mapapas, Mao man usab ang manaug ngadto sa Sheol, dili na mobalik sa ibabaw.Y}Ang mata niya nga nagatan-aw kanako, dili na makakita kanako; Ang imong mga mata, ilantaw mo kanako, apan ako mawala na.pXYOh hinumdumi nga ang akong kinabuhi usa lamang ka gininhawa: Ang akong mata dili na makakita sa maayo.jWMAng akong mga adlaw labing matulin kay sa lansadera sa maghahabol, Ug natapus nga walay paglaum.lVQAng akong unod naputos sa mga ulod ug sa mga abug nga tibukol; Ang akong panit namuto ug makaluod. ~~O}}U|||{|zzvzLyyty xx ww#vvFuu0ttVssJrraqq[pppoo$nmmwlllGkk[jjiidhhhggLffHeeldd]ccc bRaaY``9__N_$^^[]]]=\\H[[aZZZYY!XX WVVUUU&TT`T SS$RR7QQWPPDPO~NNN%MM8LLcLKK6JJ7IIiHHHGG#FFEEODD`CCiBBB_AAy@@??p>>S==@<<;;\::399M88 77!66/55@4432211]00//.--[-,,Q++Y***Z)))"((S''m&&&?%%$$Y##f"".!!) Wl]wyq+bAbpN}#U0tM[  " 7 N 9Pq :ZV-vSAko nagpili sa ilang dalan ug milingkod ingon sa usa ka pangulo, Ug mipuyo ingon sa usa ka hari sa kasundalohan, Ingon sa usa ka nagalipay niadtong mga masulob-on.xuiUg ako mipahiyum kanila sa diha nga sila walay pagsalig; Ug ang kahayag sa akong panagway wala nila isalikway.tUg ingon sa pagpaabut sa ulan ang ilang pagpaabut kanako; Ug gibuka nila ang ilang baba ingon sa nagahulat sa ulahing ulan.vseSa pagkatapus sa akong mga pulong sila wala na mousab pagsulti; Ug ang akong tambag nagatulo sa ibabaw nila.drAKanako ang mga tawo nanagpatalinghug ug nanagpaabut, Ug nanaghilum tungod sa akong tambag.bq=Ang akong himaya nga ania kanako lunhaw, Ug ang akong pana nabag-o dinhi sa akong kamot.|pqAng akong gamot mikaylap ngadto sa katubigan, Ug ang yamog mipabilin sa ibabaw sa akong sanga sa tibook nga gabii:noUUnya ako miingon: Ako mamatay sa akong salag, Ug pagadaghanon ko ang akong mga adlaw ingon sa balas:wngUg gilumpag ko ang apapangig sa mga tawong dili matarung, Ug gilaksi ko ang tinukob diha sa iyang mga ngipon.emCAko nahimong amahan sa mga hangul: Ug ang katungod niadtong wala ko hiilhi akong gipangita.SlAko nahimong mga mata sa mga buta, Ug sa mga bakol ako nahimong mga tiil.kGisul-ob ko ang pagkamatarung, ug kana nahimo nga akong bisti: Ang akong justicia nahimutang ingon sa kupo ug purongpurong.j Ang panalangin niadtong haduol sa kamatayon midangat kanako; Ug ang kasingkasing sa babaye nga balo gipaawit ko sa kalipay.]i3 Kay akong giluwas ang kabus nga nagtu-aw, Ang ilo usab nga kaniya walay makatabang.h- Kay sa diha nga nakadungog kanako ang igdulungog, unya kana kanako nanalangin; Ug sa diha nga nakakita kanako ang mata, kana nagpamatuod kanako:tga Ang tingog sa mga tawong halangdon gipahilum, Ug ang ilang mga dila nanapot sa alingag-ngag sa ilang baba.ffE Ang mga principe nanagpugong sa pagsulusulti, Ug gidapion ang ilang mga kamot sa ilang baba;}esAng mga batan-on nakakita kanako ug nanagtago sa ilang kaugalingon, Ug ang mga tigulang nanindog ug wala manglihok;hdISa miadto ako sa ganghaan ngadto sa ciudad, Sa giandam ko ang akong lingkoranan diha sa dalan,}csSa diha nga ang akong mga lakang ginahugasan sa mantequilla, Ug ang bato nagapaagay-ay kanako ug mga sapa nga lana!_b7Sa diha nga ang Makagagahum kauban pa kanako, Ug ang akong mga anak kanako nagalibut; aIngon sa akong pagkamauswagon sa akong mga adlaw, Sa diha nga ang pakig-abyan sa Dios nagpuyo pa sa sulod sa akong balong-balong;}`sSa diha nga ang iyang suga nagdan-ag sa ibabaw sa akong ulo, Ug pinaagi sa iyang kahayag gilatas ko ang kangitngit;_wOh, nga maingon unta ako niadtong unang mga bulan, Niadtong unang mga adlaw sa diha nga ang Dios nagbantay pa kanako;C^ Ug si Job migamit pag-usab sa iyang sambingay, ug miingon:]Ug miingon siya sa tawo: Ania karon, ang kahadlok sa Ginoo, nga mao ang kaalam; Ug ang paglikay sa dautan mao ang salabutan.e\CUnya siya nakakita niini, ug nagsaysay niini; Iyang gipahaluna kini, oo, ug kini gipangita._[7Sa diha nga siya nagbuhat ug balaod sa ulan, Ug alagianan alang sa kilat sa dalugdug;UZ#Sa iyang pagtimbang sa hangin: Oo, sa taksanan ang katubigan iyang gitakus.jYMKay siya nagatan-aw ngadto sa mga kinatumyan sa yuta, Ug nagasud-ong sa ilalum sa tibook langit;KXAng Dios nasayud sa dalan niini, Ug siya nahibalo sa dapit niana.kWOAng Kagun-oban ug Kamatayon nanag-ingon: Ang kagahub niana nabatian namo sa among mga igdulungog.mVSSanglit tinago man gikan sa mga mata sa mga buhi, Ug sinalipdan gikan sa kalanggaman sa kalangitan.QUDiin man diay magagikan ang kaalam? Ug hain man ang dapit sa salabutan?^T5Ang topacio sa Ethiopia dili ikagtanding niini, Ni kabilhan kini sa bulawang lunsay.fSEAng guso ug ang salamin dili pagahisgutan: Oo, ang bili sa kaalam labaw pa kay sa mga mutya.bR=Ang bulawan ug bildo dili ikatanding niini, Ni kabayloan kini ug mga lunsay nga bulawan.WQ'Kini dili kabilhan sa bulawan sa Ophir, Sa malahalon nga onyx, kun sa zafiro.bP=Kana dili mabatonan tungod sa bulawan, Ni ang salapi pagatimbangon tungod sa bili niini.iOKAng kahiladman nagaingon: Kini wala diri kanako; Ug ang dagat nagaingon: Kana wala diri kanako.RN Ang tawo wala masayud sa bili niana; Ni igkita kini sa yuta sa mga buhi.PM Apan asa ba ang kaalam igkita? Ug hain ba ang pinuy-anan sa salabutan?wLg Siya magabugkos sa mga kasapaan aron dili na manaligdig; Ug ang butang nga tinago, iyang gibutyag sa kahayag.sK_ Siya nagahimo ug mga kanal sa taliwala sa mga bato; Ug ang iyang mata makakita sa tanang butang bililhon.yJk Gibutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa batong santikan; Gilintuwad niya ang mga bukid hangtud sa mga gamut.hIIAng mga mananap nga palabilabihon wala makatala niana, Ni makaagi dinha ang mabangis nga leon.qH[Nianang dalana walay langgam nga dumadagit nga nagpanghibalo, Ni makakita niana ang mata sa ananangkil:YG+Ang mga bato niini maoy dapit sa mga zafiro, Ug kana may mga pulvos sa bulawan.vFeMahitungod sa yuta, gikan niana magagula ang tinapay; Ug ang ilalum niana ingon ug gibali pinaagi sa kalayo.6EeHalayo sa pinuy-anan sa mga tawo siya magabugwal sa usa ka gahong; Sila hingkalimtan sa tiil nga moagi sa ibabaw, Sila nanagbitay halayo sa mga katawohan, sila nanagtabyog.DAng tawo magapahunong sa kangitngit, Ug didto sa kahiladman magapangita, Sa mga bato nga atua sa mangitngit ug landong sa kamatayon.XC)Ang puthaw pagakuhaon gikan sa yuta, Ug ang tumbaga pagatunawon gikan sa bato.kB QSa pagkatinuod adunay mina alang sa salapi, Ug usa ka dapit alang sa bulawan nga ilang pagaulayon.fAESiya pagapakpakan sa mga tawo sa ilang mga kamot, Ug pagasitsitan siya gikan sa iyang dapit.g@GKay siya pagalabayon sa Dios , ug dili pagasayloan: Siya buot mokalagiw gikan sa iyang kamot.p?YAng hangin nga timog magadala kaniya, ug siya mogikan; Ug kini magasilhig kaniya gikan sa iyang dapit.f>EAng mga kalisang makaapas kaniya ingon sa mga tubig; Usa ka unos magasakmit kaniya sa gabii.=/Siya mohigda nga usa ka bahandianon, apan didi siya pagatigumon uban sa iyang mga ginikanan ; Sa pagbuka niya sa iyang mga mata siya dili na mao.<{Siya magatukod sa iyang balay ingon sa usa ka anunugba, Ug ingon sa usa ka payag nga pagabuhaton sa usa ka magbalantay.v;eSiya makaandam niana, apan ang matarung maoy magasul-ob niana, Ug ang mga inocente maoy magabahin sa salapi.k:OBisan pa magatigum siya ug salapi ingon sa abug, Ug magaandam ug bisti ingon sa yuta nga kolonon;u9cKadtong mahabilin diha kaniya igalubong diha sa kamatayon, Ug ang iyang mga asawa nga balo dili managbakho.r8]Kong ang iyang mga anak modaghan, kana alang sa espada; Ug ang iyang kaliwatan dili matagbaw sa tinapay.7% Kini mao ang bahin sa usa ka tawong dautan sa atubangan sa Dios, Ug ang panulondon sa mga malupigon, nga ilang madawat gikan sa Makagagahum:|6q Ania karon, kamong tanan sa inyong kaugalingon nakakita niini; Nan ngano man nga kamo lonlon man walay kapuslanan?i5K Tudloan ko kamo mahitungod sa kamot sa Dios; Ang butang nga anaa sa Makagagahum dili ko tagoan.r4] Magakalipay ba siya sa iyang kaugalingon uban sa Makagagahum, Ug magasangpit ba siya sa Dios sa kanunay?Z3- Magapatalinghug ba ang Dios sa iyang pagtu-aw, Kong ang kasamok modangat kaniya?2Kay unsa man ang kalauman sa usa nga walay Dios, bisan pa makadawat siya ug ganancia, Kong ang Dios magakuha sa iyang kalag?x1iPasagdi nga ang akong kaaway maingon sa dautan, Ug kadtong moasdang batok kanako nga maingon sa dili matarung.0!Ang akong pagkamatarung akong pagahuptan gayud, ug dili ko biyaan: Ang akong kasingkasing dili magabadlong kanako samtang nga ako buhi pa./1Dili unta itugot kanako nga pagamatarungon ko kamo: Hangtud nga ako mamatay dili ko gayud isalikway ang pagkahingpit sa kasingkasing gikan kanako.~.uSa pagkatinuod ang akong mga ngabil dili magapamulong sa dili-pagkamatarung, Ni magalituk sa limbong ang akong dila.o-W(Kay bug-os pa man ang akong kinabuhi dinhi kanako, Ug ang espiritu sa Dios ania sa akong mga ilong);q,[Ingon nga ang Dios buhi, ang nagkuha sa akong katungod, Ug ang Makagagahum, ang nagsakit sa akong kalagG+ Ug si Job nagapadayon pag-usab sa iyang sambingay, ug miingon:.*UAnia karon, kini bahin ra sa iyang kaagi: Ug pagkadiyutay rang hong-hong ang atong nabati mahitungod kaniya! Apan sa dalugdug sa iyang kagahum kinsa ang makatugkad?s)_ Sa iyang Espiritu siya nagadayandayan sa kalangitan; Ang iyang kamot maoy nagduslak sa bitin nga matulin.i(K Sa iyang kagahum gikutaw niya ang dagat, Ug pinaagi sa iyang salabutan ginadaug niya ang Rahab.Q' Ang mga haligi sa langit nangauyog Ug nanghibulong sa iyang pagbadlong.k&O Ang katubigan iyang gilibutan ug usa ka utlanan, Hangtud sa mga utlanan sa kahayag ug kangitngit.g%G Wala niya ipadayag ang iyang harianong trono, Ug gibuklad ang iyang panganod sa ibabaw niini.y$kAng katubigan iyang giputos sulod sa iyang mabagang mga panganod; Ug ang panganod wala malumpag sa ilalum nila.p#YAng amihan iyang gibuklad sa dapit nga walay sulod, Ug ang kalibutan iyang gibitay sa walay gibitayan.Y"+Ang Sheol hubo man sa atubangan sa Dios , Ug ang Kalumpagon walay kapanalipdan.[!/Ang mga patay nanagkurog Gikan sa ilalum sa katubigan, ug ang mga pumoluyo niana.b =Kinsa ang imong gisultihan sa mga pulong? Ug kang kinsang espiritu ang nagagikan kanimo?r]Giunsa nimo pagtambag siya nga walay kaalam, Ug giunsa nimo pagpahayag sa makadaghan ang maayong kaalam!eCGiunsa nimo pagtabang siya nga walay gahum! Unsaon nimo pagluwas sa bukton nga walay kusog!( MUnya si Job mitubag, ug miingon:iKNan labi pang mahugaw ang tawo nga usa lamang ka wati! Ug ang anak sa tawo, nga usa ra ka wati!eCAnia karon, bisan ang bulan walay kadan-ag, Ug ang kabitoonan dili putli sa iyang mga mata: Nan unsaon man sa tawo ang pagpakamatarung sa atubangan sa Dios? Kun kadtong natawo sa usa ka babaye unsaon niya ang pagpakahinlo?]3Maihap ba ang iyang kasundalohan? Ug kinsa ba ang dili kadan-agan sa iyang kahayag?kOAng pagbulot-an ug kahadlok anaa kaniya; Siya naghimo ug pakigdait sa iyang hataas nga mga dapit.9 oUnya si Bildad ang Suhitanhon mitubag ug miingon:{Ug kong kini dili matuod karon, kinsa ang mopahayag nga ako bakakon, Ug mopadayag nga ang akong pakigpulong walay bili?$ASila ginatuboy; apan diriyut lamang, sila nangahanaw; Oo, sila gipaubos na, sila ginakuha sa agianan sama sa uban, Ug ginasanggi ingon sa ulo sa mga puso.Ang Dios nagahatag kanila aron mahaluna sa kalig-on, ug niana sila nagapahulay; Ug ang iyang mga mata nagasud-ong sa ilang mga lakang.#Apan ang Dios sa iyang kagahum nagabantay sa mga gamhanan tungod sa iyang gahum; Iyang gipatindog kadtong walay katinoan sa iyang kinabuhi.b=Siya nagalamoy sa apuli nga wala manganak, Ug wala maghimo ug kaayohan sa babayeng balo.3_Ang tagoangkan makalimot kaniya; Ang wati magakaon kaniya sa dakung kalipay; Siya dili na gayud mahinumduman; Ug ang pagkadili-matarung pagaputlon ingon sa usa ka kahoy. Ang tinghulaw ug ang kainit magaut-ut sa katubigan sa nieve: Mao man usab ang pagabuhaton sa Sheol niadtong mga nanagpakasala./Sa kalit sila mangawagtang sa ibabaw sa katubigan; Ang ilang bahin sa ibabaw sa yuta ginapanghimaraut: Sila dili mosimang sa dalan sa kaparrasan.Kay kanilang tanan ang kabuntagon sama sa dakung kangitngit: Kay sila nahibalo man sa mga kahadlokan sa dakung kangitngit.s _Sa mangitngit sila magalatas sa mga kabalayan: Sa maadlaw sila managsuksok; Sila wala makaila sa kahayag. Ang mata usab sa mananapaw magapaabut sa salumsum, Nga magaingon: Walay mata nga makasud-ong kanako: Ug iyang gitabonan ang iyang nawong. wSa kahayag mobangon ang mamomoo; Siya magapatay sa kabus ug sa makililimos; Ug sa gabii ingon siya sa usa ka kawatan. - Kini sila mao kadtong mga nangasdang batok sa kahayag; Sila wala managpanghibalo sa mga dalan niana. Wala usab sila mopuyo sa mga agianan niana.  Sa mga dagkung lungsod may mga tawo nga nanag-agulo, Ug ang kalag sa linupigan nagatu-aw: Apan ang Dios wala magtagad sa binuang. Sila nagabuhat ug lana sa sulod sa mga kamalig niining mga tawohana; Nagatuyok sa ilang mga giukan ug nag-antus sa kauhaw.dA Busa sila nagasuroy nga mga hubo, Ug tungod kay walay kaon, nagapas-an sila ug mga dagami.wg Adunay mga tawo nga managsakmit sa mga ilo gikan sa dughan, Ug modawat ug pasalig sa butang nga iya sa kabus;ucSila nangahumod sa mga taligsik sa kabukiran, Ug naghalog sa kapangpangan tungod sa pagka-walay silonganan.gGUg sila, walay mga bisti, managpanghigda sa tibook gabii, Ug walay ikahabol diha sa katugnaw.~uSila nga namutol sa ilang kompay diha sa kapatagan; Ug sila nagapanghagdaw sa mga kaparrasan sa mga tawo nga dautan.T!Ania karon, ingon sa mga asnong ihalas sa kamingawan, Sila mangadto sa ilang buhatan, managpangita nga masingkamuton sa ilang kalan-on; Ang kamingawan nagahatag kanila ug makaon alang sa ilang mga anak.fEIlang gibalibaran ang mga makililimos: Ang mga kabus niining kalibutan manago tungod kanila.pYSila manag-abog sa asno niadtong mga ilo; Ug ang vaca sa balong babaye ilang kuhaon tungod sa pasalig.pYAdunay mga tawo nga nanagbalhin sa mga utlanan; Sila managpanulis sa kahayupan, ug managpakaon kanila.~ Ngano nga wala hapniga sa Makagagahum ang kapanahonan? Ug ngano man nga kadtong managpakaila kaniya wala patan-awa sa iyang mga adlaw?}Kay wala man ipahimulag ako sa wala pa modangat ang kangitngit, Wala usab niya pataboni gikan sa akong nawong ang mabaga nga kangitngit.[|/Kay gipugdaw sa Dios ang akong kasingkasing, Ug ang Makagagahum naghadlok kanako:_{7Busa ako nalisang diha sa iyang atubangan; Sa magapalandong ako, mahadlok ako kaniya.zKay siya magabuhat niadtong butang nga iyang ginatagana alang kanako: Ug daghang mga butang nga ingon niana nga anaa kaniya.y% Apan usa ra siya ug hunahuna, ug kinsay arang makaliso kaniya? Ug ang butang nga ginatinguha sa iyang kalag, kana gayud maoy iyang ginahimo.x Ako wala mosibug gikan sa sugo sa iyang mga ngabil; Gipakamahal ko ang mga pulong sa iyang baba labi kay sa kalan-on ko nga kinahanglan.zwm Ang akong tiil nagsubay pag-ayo sa iyang mga lakang; Ang iyang dalan maoy akong gibantayan, ug wala ako motipas.vw Apan siya nahibalo sa dalan nga akong pagapadulongan; Sa diha nga ako masulayan na niya, mogula ako ingon sa bulawan.u' Dapit sa wala, diin siya magabuhat, apan dili ko siya hitan-awan; Dapit sa akong too, adto siya magtago aron nga kaniya dili ako makasud-ong.ytkAnia karon, moadto ako sa unahan, apan siya wala didto ; Ug moari ako sa pangulahian, apan dili ko siya igkita,s#Didto ang tawo nga matul-id arang makapahayag kaniya sa iyang katarungan; Busa ako pagabuhian sa walay katapusan gikan sa akong maghuhukom.vreMakiglalis ba siya kanako uban nianang gidak-on sa iyang kagahum? Dili; hinonoa siya magapatalinghug kanako.xqiHibaloan ko ang mga pulong nga iyang igatubag kanako, Ug hisabtan ko ang bisan unsa nga iyang igasulti kanako.qp[Ipahamutang ko sa iyang atubangan ang akong katarungan, Ug pun-on ko ang akong baba sa mga iglalantugi.ooWOh, nga hingsayran ko pa unta kong asa ko siya hipalgi! Aron madangat ko gayud ang iyang lingkoranan!onWBisan niining adlawa mapait ang akong kaguol: Ang akong sakit labing mabug-at kay sa akong pag-agulo.(m MUnya mitubag si Job, ug miingon:jlMBisan ang may sala iyang pagaluwason: Oo, siya pagaluwason tungod sa kahinlo sa imong mga kamot.nkUSa diha nga ikaw pagapaubson, ikaw magaingon: Adunay pagkatuboy; Ug siya magaluwas sa mapinaubsanon.j}Ug ikaw magapatuman usab ug usa ka butang, ug kana mamatukod alang kanimo; Ug ang kahayag magadan-ag sa imong mga dalan.zimIkaw magahimo sa imong mga pag-ampo kaniya, ug siya magapatalinghug kanimo; Ug magatuman ka sa imong mga panaad.ohWKay unya ikalipay mo sa imong kaugalingon ang Makagagahum, Ug sa Dios ang imong nawong imong ihangad.Tg!Ug ang Makagagahum mamao ang imong bahandi, Ug maimo nga bililhong salapi.jfMUg ihapnig ang imong bahandi diha sa yuta. Ug ang bulawan sa Ophir diha sa mga bato sa kasapaan;eKong mobalik ka ngadto sa Makagagahum, ikaw pagalig-onon, Kong ang pagkadili-matarung ipahalayo mo sa imong mga balongbalong.d{Dawata, ipakilooy ko kanimo, ang pagtulon-an gikan sa iyang baba, Ug tiguma ang iyang mga pulong sa imong kasingkasing.mcSKaron makigsandurot ka kaniya ug pumuyo sa pakigdait: Kay sa ingon niana maayo ang modangat kanimo.bNagaingon : Sa pagkatinuod, ang nanindog sa pag-asdang batok kanato gipamutol, Ug ang nahabilin kanila ginaut-ut sa kalayo.gaGAng mga matarung nakakita niana, ug nangalipay; Ug ang inocente nagkatawa sa pagyubit kanila,t`aUgaling iyang gipuno ang ilang mga balay ug mga butang maayo: Apan ang tambag sa mga dautan halayo kanako.i_KNga nanag-ingon sa Dios: Pumahawa ka kanamo; Ug Unsay arang mahimo sa Makagagahum alang kanamo?r^]Nga gisakmitan sa ilang kinabuhi sa dili panahon, Ingon sa usa ka sapa nga gibubo ang ilang patukoranan,V]%Mosunod ba ikaw sa karaang agianan Nga maoy ginalaktan sa mga tawong dautan?\yMga mabagang panganod nagatabon man kaniya, busa siya dili makakita, Ug siya nagalakaw sa dapit nga hawanan sa langit.x[i Ug ikaw nagaingon: Unsa ang nahibaloan sa Dios? Makahimo ba siya sa paghukom sa taliwala sa dakung kangitngit?mZS Wala ba ang Dios sa kahitas-an sa langit? Ug ania, ang kinahitas-an sa mga bitoon pagkahalayo nila!^Y5 Kun ang kangitngit, aron dili ikaw makakita, Ug ang lunop sa tubig nagatabon kanimo.YX+ Busa ikaw gilibutan sa mga lit-ag, Ug ang kalit nga kahadlok nakapaguol kanimo.dWA Gipalakaw mo ang mga balong babaye nga walay dala, Ug ang mga bukton sa mga ilo nangabali.kVOApan mahitungod sa tawong gamhanan, anaa kaniya ang yuta; Ug ang tawong dungganon, nagpuyo niana.jUMWala mo hatagi ug tubig nga ilimnon ang gikapuyan, Ug imong gitungma ang tinapay sa mga gigutom.}TsKay ang pasalig sa imong igsoon imong gikuha sa walay bayad, Kay imong gihuboan ang mga walay saput sa ilang bisti.bS=Dili ba daku ang imong pagkamakasasala? Wala man usab ing kinutoban ang imong kahilayan.rR]Tungod ba sa imong kahadlok kaniya nga siya nagbadlong kanimo, Nga siya misulod sa hukmanan uban kanimo?|QqMakalipay ba sa Makagagahum, nga ikaw matarung? Kun magpulos ba kaniya kanang imong paghingpit sa imong mga dalan?P}Mahimo bang mapuslanon ang tawo sa atubangan sa Dios? Sa pagkatinuod, ang tawo nga maalam magpulos sa iyang kaugalingon.=O wUnya mitubag si Eliphaz nga Temanitanhon, ug miingon:zNm"Busa unsa may pulos sa inyong mga paglipay kanako, Sanglit sa inyong mga tubag maoy makita ang lonlon kabakakan?M!Matam-is kaniya ang mga umol nga yuta sa kawalogan, Ug ang tanang tawo kaniya mosunod, Ingon nga daghanan man uyamut ang nag-una kaniya.mLS Ngani igahatud siya ngadto sa lubnganan, Ug ang mga katawohan magabantay sa ibabaw sa iyang lubong.mKSKinsa ang mopahayag sa iyang nawong sa iyang dalan? Ug kinsa ang magabalus kaniya sa iyang nabuhat?yJkNga ang mga tawong dautan ginatagana sa adlaw sa kagul-anan? Nga sila pagadad-on ngadto sa adlaw sa kaligutgut?nIUWala ba ninyo mapangutana kadtong mga magpapanaw? Ug wala ba kamo mangasayud sa mga kamatuoran nila,xHiKay kamo nagaingon: Hain ba ang balay sa principe? Ug hain ba ang balong-balong nga gipuy-an sa tawong dautan?iGKAnia karon, ako nasayud sa inyong mga hunahuna, Ug sa mga lalang nga buot ninyong idaut kanako.RFSa walay kalainan, sa abug sila magahigda, Ug ang wati magatabon kanila.kEOUg kadtong usa mamatay sa kapait sa iyang kalag, Ug dili gayud makatilaw sa bisan unsa nga maayo.UD#Puno sa gatas ang iyang mga baldi, Ug ang utok sa iyang kabukogan magaumog.bC=Kining usa mamatay sa kalig-on sa iyang kabaskug, Nga anaa sa dakung kalinaw ug kahusay:qB[May arang ba nga makatudlo sa Dios ug kanibalo, Sanglit siya ang nagahukom niadtong atua sa kahitas-an?AKay unsay kawilihan niya sa iyang balay nga gitalikdan niya, Sa diha nga pagaputlon na ang gidaghanon sa iyang mga bulan?v@eIpatan-aw sa iyang kaugalingong mga mata ang iyang pagkalaglag, Ug paimna siya sa kaligutgut sa Makagagahum.$?AKamo magaingon : Ang Dios nagatagana sa iyang igdadaut alang sa iyang mga anak. Pasagdi siya nga magahatag kaniya sa iyang balus, aron siya masayud niana:_>7Nga sila ingon sa uhot sa atubangan sa hangin, Ug sama sa tahop nga mapalid sa bagyo?'=GMakapila ba palunga ang lamparahan sa mga dautan? Nga ang ilang kasakitan nagadangat kanila? Nga ang Dios sa iyang kasubo nagahatag kanila ug mga kagul-anan.j<MAnia karon, ang ilang pagkaadunahan wala sa ilang kamot: Ang tambag sa mga dautan halayo kanako.};sUnsa man ang Makagagahum, nga kaniya kita manag-alagad? Ug unsa man ang atong ganancia kong kita manag-ampo kaniya?t:aUg sila magaingon sa Dios: Bumulag ka kanamo; Kay kami wala magkinahanglan sa kahibalo sa imong mga dalan.o9W Ang ilang mga adlaw ilang pagagawion sa pagkaadunahan, Ug sa usa ka pagpilok, sila mangadto sa Sheol.n8U Sa atubangan sa magagmayng tambor ug alpa sila manag-awit, Ug sa tingog sa flauta sila managkasadya.c7? Ang ilang mga gagmay ilang pagapagulaon ingon sa panon, Ug ang ilang mga anak managsayaw.6y Ang ilang lake nga vaca magaliwat, ug dili mapoo; Ang ilang baye nga vaca magapanganak ug dili mahulog ang iyang nati.`59 Ang ilang mga balay halayo sa mga kalisangan, Ni ang latus sa Dios gipahamtang kanila.z4mAng ilang kaliwatan ginatukod uban nila sa ilang panan-aw, Ug ang ilang mga anak sa atubangan sa ilang mga mata.u3cNgano man nga ang mga dautan nagapadayon sa kinabuhi, Moabut sa kagulangon, oo, magatubo sa dakung kagahum?Z2-Bisan kong ako mahanumdum gisamok ako, Ug ang kalisang nagakapyot sa akong unod.S1Matngoni ako, ug kahibulongi, Ug sa inyong baba ibutang ang inyong kamot.h0IMahitungod kanako, ngadto ba sa tawo ang akong pag-agulo? Ug ngano nga ako dili man magkaguol?f/ETugoti ako, ug ako mosulti usab; Ug sa tapus sa akong pagsulti, padayona ang imong pagtamay.].3Patalinghugi pag-ayo ang akong pakigpulong; Ug himoa kini nga inyong mga kalipayan.'- KUnya si Job mitubag ug miingon.x,iKini mao ang bahin nga igahatag sa Dios sa tawong dautan. Ug ang panulondon nga gitudlo sa Dios nganha kaniya.m+SAng abut sa iyang balay mawagtang; Ang iyang mga bahandi mobaha sa halayo sa adlaw sa iyang kasuko.\*1Ang mga langit magapadayag sa iyang kasal-anan, Ug ang yuta mobangon batok kaniya.=)sAng tanang kangitngitan gipahamutang alang sa iyang bahandi: Usa ka kalayo nga dili hinuyop sa tawo magalamoy kaniya; Kini magaut-ut sa tanan nga mahibilin sa iyang balong-balong.(-Kini iyang pagaibton, ug kini mogula sa iyang lawas; Oo, ang tumoy nga magapangidlap mogula gikan sa iyang apdo; Kaniya anaa ang mga kalisangan.X')Siya molikay sa puthaw nga hinagiban, Ug ang pana nga tumbaga molagbas kaniya.4&aSa diha nga iya nang daskon ang iyang tiyan, ang Dios magapadala nganha kaniya sa kabangis sa iyang kapungot, Ug magapaulan niana sa ibabaw niya samtang siya magakaon pa.v%eSa pagkabusog sa iyang pagkaadunahan siya magalisud: Ang kamot sa tanan nga anaa sa kaalaut kaniya mokapyot.k$OWalay bisan unsa nga nahibilin, nga wala niya tunla; Busa dili molungtad ang iyang pagkaadunahan.i#KTungod kay wala moagi ug kalinaw sa sulod niya, Dili siya magtipig sa butang nga iyang kaibgon."}Kay ang kabus iyang gilupigan ug gipasagdan Kay ang usa ka balay iyang gikuha sa pinugsanay, balay nga wala tukora niya.!Kadtong iyang gihagoan igauli niya, ug siya dili makatulon niana; Sumala sa bahandi nga iyang inangkon, dili ikalipay niya.j MSiya dili gayud makatan-aw sa mga suba, Ang mga kasapaan nga nanag-agay sa dugos ug mantequilla.lQSiya magasupsup sa hilo sa mga halas nga malala; Ang dila sa halas nga malala maoy mopatay kaniya.{oGilamoy niya ang mga bahandi, apan iyang igasuka sila pag-usab; Ang Dios magasalibay kanila gikan sa iyang tiyan.}Apan ang iyang kinaon mabalhin sa sulod sa iyang ginhawaan, Apdo sa mga halas nga malala ang anaa sa sulod sa ginhawaan.gG Bisan iya kanang pagapugngan, ug dili ipagula, Kondili tipigan lamang sa sulod sa iyang baba;fE Bisan ang kahilayan matam-is sa iyang baba, Bisan iya kanang tagoan sa ilalum sa iyang dila,b= Ang iyang kabukogan napuno sa iyang kabatan-on, Apan kini mounong kaniya ngadto sa abug.`9 Ang kabus magapalabilabi sa iyang mga anak, Ug ang mga kamot magauli sa iyang bahandi.zm Ang mata nga nakakita kaniya dili na makasud-ong pag-usab; Ang inyong pinuy-anan dili na usab makalantaw kaniya.}Ingon sa usa ka damgo siya molupad, ug dili na gayud ihibalag: Oo, pagaagpason siya ingon sa usa ka panan-awon sa gabii.Apan siya mawagtang sa walay katapusan ingon sa iyang kaugalingong kinalibang: Kadtong mga nanagpakakita kaniya magaingon: Hain ba siya?dABisan ang gitas-on niya motupong sa kalangitan, Ug ang iyang ulo mosangko sa kapanganoran;q[Nga ang paghimaya sa tawong dautan hamubo ra, Ug ang kalipay sa walay Dios ingon ra sa usa ka pagpilok?kOWala ba ikaw mahibalo niini sa karaan pang panahon, Sukad sa pagbutang sa tawo sa ibabaw sa yuta,{oNadungog ko ang pagbadlong nga nakahatag kanako ug kaulaw; Ug ang espirutu sa akong salabutan nagapatubag kanako.c?Busa ang akong hunahuna nagatubag kanako, Bisan tungod niini ania kanako ang pagdalidali.> yUnya mitubag si Sophar ang Naamathitanhon, ug miingon:Kahadloki ninyo ang espada: Kay ang kaligutgut magadala sa mga silot sa espada, Aron nga kamo mahibalo nga adunay paghukom.zmKong kamo magaingon: Ngano nga pagalutoson nato siya! Sanglit ang gamut sa maong butang igakita sa sulod kanako;3 _Kang kinsa ako, ako gayud, motan-aw dinhi sa akong kilid, Ug ang akong mga mata makasud-ong, nga dili ingon sa dumuloong. Naut-ut ang akong kasingkasing sa sulod kanako.v eUg sa tapus ang akong panit, kining lawas ko gayud malaglag, Unya sa wala ang akong unod makita ko ang Dios; Apan alang kanako nasayud ako nga ang akong Manluluwas buhi man, Ug sa kaulahian nga adlaw siya motindog sa ibabaw sa yuta:o WNga sa tinalinsan nga puthaw ug tingga Magapatik kanila sa ibabaw sa usa ka bato nga walay katapusan!h IOh nga gisulat unta karon ang akong mga pulong? Oh nga nahamutang unta sila sa usa ka basahon!]3Ngano man nga naglutos kamo kanako ingon sa Dios, Ug wala manghimuot sa akong unod?nUKaloy-i ako ninyo, kaloy-i ako ninyo, Oh kamo mga higala ko; Kay ang kamot sa Dios nagtapion kanako.Ang akong bukog nanagtaput sa akong panit ug sa akong unod, Ug naluwas lamang ako tungod sa mga panit sa akong mga ngipon.{oAng tanan ko nga mga higala nga sandurot ginaluud kanako, Ug kadtong tanan nga akong gihigugma nanagbatok kanako.kOBisan ang mga gagmayng kabataan managyubit kanako; Kong ako motindog, sila magsulti batok kanako.xiAng akong asawa mahibulong sa akong gininhawa, Ug sa akong paghangyo sa mga anak sa akong kaugalingong inahan.veMotawag ako sa akong sulogoon, ug siya dili motubag kanako, Bisan ako mopakilooy sa akong kaugalingong baba.Ang tanan nga nagapuyo sa akong balay, ug ang akong sulogoong babaye, nag-isip kanako nga dumuloong: Dumuloong ako sa ilang mga mata.c?Ang akong mga kabanayan nanaglikay, Ug ang mga higala ko nga sandurot nahakalimot kanako.q[ Iyang gibutang ang akong mga kaigsoonan sa halayo kanako, Ug ang akong mga kaila gipabulag niya kanako.~  Ang iyang kasundalohan nanagtigum, Ug ilang gitukod ang ilang agianan batok kanako, Ug ilang gilukban ang akong balong-balong.} Iya usab nga gipasiga ang iyang kapungot batok kanako, Ug sa iyang atubangan siya nag-isip kanako nga usa iyang mga kabatok.||q Iya akong gilumpag sa luyo ug luyo, ug ako tiwas na; Ug ang akong kalauman ingon sa usa ka kahoy nga iyang giluka.[{/ Gihuboan ako niya sa akong himaya, Ug gikuha ang purongpurong gikan sa akong ulo.vzeIyang giparilan ang akong dalan aron ako walay kaagian, Ug ang akong pagalaktan iyang gihimong kangitngitan.yyAnia karon, ako nagatu-aw tungod sa pagtampalas, apan ako wala tagda: Ako nagtawag ug pakitabang, apan walay justicia.]x3Hibaloi ninyo karon nga ang Dios nagpiit kanako, Ug naglukob kanako sa iyang pukot.w Kong kamo magapaburot gayud sa inyong kaugalingon batok kanako, Ug maoy inyong ipasikad batok kanako ang akong pagkasalawayon;evCUg bisan pa gayud nga kono ako nasayup, Ang kasayup ko magapabilin ra sa akong kaugalingon.puYIkapulo na kining pagpakaulaw ninyo kanako: Kamo walay kaulaw sa inyong dautan nga pakigharong kanako.bt=Hangtud anus-a ang inyong pagsamok sa akong kalag, Ug sa pagdugmok kanako sa mga pulong?'s KUnya mitubag si Job ug miingon:r}Sa pagkamatuod mao kana ang mga pinuy-anan sa mga dili matarung, Ug kini mao ang himutangan niadtong dili moila sa Dios.}qsKadtong tanan nga magasunod kaniya manghitingala sa iyang adlaw, Ingon nga kadtong tanan nga nanghiuna nangalisang.p7Dili siya makabaton ug mga anak, ni mga anak sa iyang mga anak sa taliwala sa iyang katawohan, Ni makabaton usab siya ug kabilin sa iyang ginapuy-an.joMSiya papahawaon gikan sa kahayag ngadto sa kangitngitan, Ug siya igasalikway gikan sa kalibutan.fnEAng iyang handumanan mapala sa ibabaw sa yuta, Ug sa dalan ang iyang ngalan dili mahamutang.]m3Ang iyang mga gamut sa ilalum magamala, Ug sa ibabaw ang iyang mga sanga mangalaya.olWAng butang nga dili iya mahamutang sa iyang balong-balong; Sa iyang pinuy-anan igasabulak ang azufre.kPagalangkaton siya gikan sa balong-balong diin atua ang iyang pagsalig: Ug siya pagadad-on ngadto sa hari sa mga kahadlok.wjg Ang mga bahin sa iyang lawas pagatunlon, Oo , ang iyang mga bahin igatulon sa anak nga panganay sa kamatayon.Ri Ang iyang kusog mahuyang sa kagutom, Ang kadaut ginaandam sa iyang luyo.ch? May kahadlok makapalisang kaniya sa luyo ug luyo, Ug magagukod kaniya sa iyang mga tikod.ygk Anaay usa ka balatik nga gitago diha sa yuta alang kaniya, Ug usa ka balag-ong giandam kaniya sa iyang agianan.  n_~~N}}}(||f| {{0zzyxxxww3vvmvutt|ssrrrFqqlppp8ooonntmmm&ll-kkjjKiihh&gg5ff=eesdd[cc]bbua``` __)^^@]d\\j[[ZZAYYqXX:WW1VVdVUU)TTBSS9RR:QQ[PP~POOGNNtN MLLL'KK)JJKIIBHHKGGFF3EEtEDDDCC@BBdBAA+@k??{>>;==y<<;;W::g99{888-766Y5544a4 3222$11H00L//P..X--a- ,g++y+K**l))s)(W'''&q&%c$${##d""m"!! Kv *Jt"<q@]AU`} ;1.@ S O b  (FOp?Ynuc&!Nahibalo ka ba sa mga tulomanon sa mga langit? Makahimo ka ba sa pagtukod sa gingharian niini diha sa yuta?pY& Makamando ka ba sa mga Mazaroth sa ilang panahon? Kun makadumala ka ba sa Oso ug sa iyang mga kakuyog?jM&Makabugkos ka ba sa mga pungpong sa mga Pleyades, Kun makabadbad ka ba sa mga gitagkos sa Orion?ve&Ang katubigan mitago sa ilang kaugalingon ug nangahimo ingon sa bato, Ug ang ibabaw sa kahiladman natibugol.y&Kang kinsa bang taguangkan naggikan ang yelo? Ug ang tun-og sa gabii sa langit nga maputi kinsa ba ang nag-anak niini?Q~&May amahan ba ang ulan? Kun kinsa ba ang nag-anak sa mga tulo sa yamog?g}G&Aron sa pagtagbaw sa yutang awaaw ug sa biniyaan, Ug aron sa pagpatubo sa linghod nga balili?s|_&Sa pagpaulan niini sa yuta diin walay tawo nga nagpuyo; Didto sa kamingawan diin walay bisan usa ka tawo;v{e&Kinsa ba ang nagkutkut ug kanal alang sa tubig nga mosalanap; Kun usa ka agianan alang sa kilat sa dalugdug;vze&Hain ba ang dalan diin atua gibahin ang kahayag, Kun diin ang hangin nga timog ginasabwag sa ibabaw sa yuta?cy?&Nga akong gitagana alang sa panahon sa kasamok, Alang sa adlaw sa gubat ug sa pakig-away?kxO&Nakasulod ka ba sa kabahandian sa nieve, Kun nakita ba nimo ang mga kabahandian sa ulan-nga-yelo,w&Sa walay duhaduha , ikaw nahibalo, sanglit daan ka na man nga natawo, Ug daku may uyamut ang gidaghanon sa imong mga adlaw!gvG&Aron kini madala mo sa iyag kinutoban, Ug aron makita mo ang agianan padulong sa balay niini?uuc&Hain ba ang dalan padulong sa pinuy-anan sa kahayag? Ug mahatungod sa kangitngitan hain ba ang dapit niini,otW&Nakita ba nimo ang tibook gilapdon sa yuta? Magpahayag ka, kong nasayud ka man ugaling niining tanan.xsi&Gipadayag ba kanimo ang mga ganghaan sa kamatayon? Kun nakakita ka ba sa mga pultahan sa landong sa kamatayon?jrM&Nakaadto ka ba sa mga tubod sa ilalum sa dagat? Kun nakalakaw ka ba sa luklukanan sa kahiladman?eqC&Ug gikan sa mga tawong dautan ang ilang mga suga gipanguha, Ug ang taas nga bukton naputol.upc&Kini nabalhin ingon sa yanang sa ilalum sa patikan; Ug ang tanang mga butang nahiluna sama sa usa ka bisti:`o9& Aron kini makaghupot sa mga kinatumyan sa yuta, Ug mauyog niana ang mga tawong dautan?n& Nakagsugo ka ba sa kabuntagon sukad sa sinugdan sa imong mga adlaw, Ug gikatultulan mo ba ang kaadlawon sa iyang pinuy-anan;m%& Ug nag-ingon: Kutob ra dinhi ang imong kadangatan, apan dili na molabaw; Ug anhi ra dinhi ang pagapuyan sa imong mga balod nga mapahitas-on!glG& Ug sa gipahamutang nako niini ang akong utlanan, Ug gipahaluna ang mga rehas ug mga pultahan,hkI& Sa gihimo nako ang panganod nga maoy bisti niana, Ug ang dagkung kangitngit maoy bakbak niana,jw&Kun kinsa ba ang nagtak-um sa mga pultahan sa dagat, Sa nabukas kini, ingon sa daw nagagula kini gikan sa taguangkan;i&Sa nagakadungan pag-awit ang mga bitoon sa kabuntagon, Ug ang tanang mga anak sa Dios nagkaduyog sa pagsinggit sa kalipay?ch?&Unsa ba ang gihimong patukoranan niini? Kun kinsa ba ang nagapahaluna sa pamag-ang niana,g}&Kinsa ang nagbuot sa gidak-on niini, kong ikaw nasayud man ugaling? Kun kinsa ba ang nagabitad sa pasul sa ibabaw niana?^f5&Diin ka man sa pagtukod ko sa kalibutan? Sumulti ka, kong daw anaay imong salabutan.re]&Baksan mo karon ang imong hawak ingon nga usa ka tawo; Kay pangutan-on ko ikaw karon, ug tubagon mo ako.Yd+&Kinsa kini nga nagangitngit sa tambag Pinaagi sa mga pulong nga walay kahibalo?Hc &Unya si Jehova mitubag kang Job gikan sa alimpulos, ug miingon:cb?%Busa ang mga tawo may kahadlok kaniya: Siya walay pinalabi sa mga maalam ug kasingkasing. a9%Mahatungod sa Makagagahum, dili nato siya makita: Siya daku uyamut sa kagahum; Ug sa justicia ug sa madagayaon nga pagkamatarung siya dili magapaguol.d`A%Gikan sa amihanan mogula ang bulawanong kahayag: Sa Dios anaa ang makalilisang kagamhanan.{_o%Ug karon ang mga tawo dili makakita sa suga sa kalangitan nga masiga; Apan ang hangin moagi ug magasilhig kanila.Z^-%Ipahibalo ba kaniya nga ako buot mosulti? Kun buot ba ang tawo nga siya malamoy?x]i%Tudloi kami kong unsa ang among isulti kaniya; Kay kami dili makahusay sa among igasulti tungod sa kangitngit.e\C%Makahimo ka ba sa pagbuklad sa langit uban kaniya, Nga magahi ingon sa salamin nga tinunaw?t[a%Kong ngano nga ang imong nga bisti mainit, Sa diha nga ang kalibutan mahilum tungod sa hangin nga habagat?{Zo%Nahibalo ka ba sa mga pagtulotimbang sa mga panganod, Sa mga buhat nga katingalahan niya nga hingpit sa kahibalo?Y{%Nasayud ba ikaw kong giunsa sa Dios ang iyang pagmando kanila, Ug kong giunsa sa pagpasiga ang kilat sa iyang panganod?dXA%Pamatia kini, Oh Job: Humunong ka, ug tulotimbanga ang mga buhat nga katingalahan sa Dios.Wy% Kong aron sa pagbadlong, kun tungod sa iyang yuta, Kun tungod sa iyang mahigugmaong-kalolot nga kana iyang gipahatabo.V!% Ug sa iyang pagmando kana nagatuyok, Aron sila magatuman sumala sa bisan unsa nga iyang isugo kanila. Sa ibabaw sa kalibutan nga kapuy-an,kUO% Oo, iyang gilulanan ang mabaga nga panganod ug tubig; Ginakatag niya ang panganod sa iyang kilat.rT]% Pinaagi sa iyang gininhawa ang Dios nagahatag ug yelo; Ug ang gilapdon sa mga katubigan mahimong sigpit._S7% Gikan sa puloy-anan sa habagatan mogula ang bagyo, Ug ang katugnaw gikan sa amihanan.YR+%Unya mangadto ang mga mananap sa sa mga hulonan, Ug mamuyo sa ilang mga lungib.pQY%Siya magatak-um sa kamot sa tagsatagsa ka tawo; Aron ang tanang tawo nga iyang binuhat mahibalo niana.P %Kay siya magaingon sa nieve: Magpatalinghug ka sa yuta; Ingon man usab sa ulan, ug sa mga taligsik sa iyang ulan nga gamhanan.O%Ang Dios magapadalugdug sa iyang tingog sa dakung kahibulongan; Siya magabuhat ug mga dagkung butang nga dili nato matugkad.1N[%Sa tapus niana usa ka tingog modahunog; Sa tingog sa iyang pagkagamhanan siya nagpadalugdug; Ug siya wala magpahunong sa mga kilat sa diha nga ang iyang tingog mabati.rM]%Kana iyang gipadala sa ilalum sa tibook nga langit, Ug ang iyang kilat ngadto sa mga kinatumyan sa yuta.nLU%Patalinghug kamo, oh patalinghug sa lanog sa iyang tingog. Ug sa dinahunog nga mogula sa iyang baba.OK %Oo, niini nangurog ang akong kasingkasing, Ug nabalhin sa iyang dapit.oJW$!Ang dinahunog niana nagasaysay mahitungod kaniya, Ang kahayupan usab mahitungod sa umaabut nga unos .aI;$ Ang kilat maoy ginatabon sa iyang kamot, Ug nagsugo niana nga tamaon gayud ang ilig-on.cH?$Kay pinaagi niini siya nagahukom sa mga katawohan; Ug nagahatag ug makaon sa tinagdaghan.wGg$Ania karon, iyang gipadan-ag ang iyang suga sa paglibut kaniya; Ug iyang gitabonan ang kinahiladman sa dagat.Fw$Oo, anaa bay bisan kinsa nga makatugkad kong giunsa pagbuklad ang mga panganod, Ang pagpadalugdug sa iyang mga tabil?ZE-$Nga ginabubo gikan sa mga langit, Ug ginapatulo sa ibabaw sa tawo sa madagayaon.jDM$Kay iyang giisa sa itaas ang mga tulo sa tubig, Nga mahimong tinulo sa ulan gikan sa inalisngaw,sC_$Ania karon, ang Dios daku man, ug kita wala makaila kaniya; Ang gidaghanon sa iyang mga tuig dili maisip.\B1$Ang tanang katawohan nanaglantaw niana; Ang tawo nagatan-aw niana sa halayo kaayo.\A1$Handuma nga imong pagapadakuon ang iyang buhat, Nga mao ang ginaawit sa katawohan.m@S$Kinsa ba ang nagsugo kaniya sa iyang paagi? Kun kinsa ba ang nagaingon: Kadautan ang imong gibuhat?}?s$Ania karon, gibuhat sa Dios sa pagkahataas uyamut tungod sa iyang kagahum: Kinsa ba ang magtutudlo nga sama kaniya?c>?$Pagbantay, ayaw pagtagda ang kadautan: Sanglit kini imo man nga gipili kay sa kagul-anan.j=M$Ayaw pagtinguhaa ang kagabhion, Sa diha nga ang mga katawohan ginakuha diha sa ilang pinuy-anan.w<g$Makatumbas ba ang imong pagsinggit, aron ikaw dili ikabutang sa kaalaut, Kun ang tanang gahum sa imong kusog?z;m$Kay ayaw itugot nga ang kasuko dili magaagda kanimo batok sa mga castigo; Ni magpahaylo ka sa gidak-on sa lukat.d:A$Apan nabusog ka sa paghukom sa mga dautan, Ang paghukom ug ang justicia magagakud kanimo .,9Q$Oo, siya molukmay unta kanimo gikan sa kaalaut Ngadto sa usa ka dapit nga halapad diin walay kasigpit; Ug kadtong ibutang sa imong lamesa daskan unta sa katambok.{8o$Siya nagaluwas sa mga sinakit pinaagi sa ilang kasakit, Siya nagabukas sa ilang igdulungog pinaagi sa kagul-anan.g7G$Sila sa kabatan-on mangamatay, Ug ang ilang kinabuhi mangawagtang sa taliwala sa mga mahugaw. 69$ Apan kadto sila nga walay Dios diha sa ilang kasingkasing nanagtigum ug kaligutgut; Sila dili mangayo ug pakitabang sa diha nga siya magagapus kanila.g5G$ Apan kong sila dili mamati, sila pagalaglagon sa pinuti, Ug sila mangamatay nga walay kaalam.4$ Kong sila mamati ug manag-alagad kaniya, Ang ilang mga adlaw magamit nila diha sa kaadunahan, Ug ang ilang katuigan diha sa kalipayan.w3g$ Iya usab nga buksan ang ilang igdulungog sa mga patolon-an, Ug magasugo nga bumalik sila gikan sa kasal-anan.y2k$ Nan nagapakita siya kanila sa ilang mga buhat, Ug sa ilang mga kalapasan, nga mapahitas-on ang ilang pamatasan.Y1+$Ug kong sila ginagapus sa mga talikala, Ug hidakpan sa mga higot sa kagul-anan;)0K$Dili niya kuhaon ang iyang mga mata gikan sa mga matarung: Apan uban sa mga hari sa ibabaw sa trono Iyang ipahaluna sila sa walay katapusan, ug sila ginatuboy.l/Q$Siya dili magbantay sa kinabuhi sa tawong dautan, Apan magahatag sa mga sinakit sa ilang katungod..y$Ania karon, ang Dios makagagahum man, ug walay bisan kinsa nga gitamay niya: Siya makusganon sa kalig-on sa salabutan.r-]$Kay sa pagkamatuod ang akong mga pulong dili bakak: Kadto siya nga hingpit sa kahibalo anaa uban kanimo.p,Y$Kuhaon ko ang akong kahibalo gikan sa halayo, Ug ang pagkamatarung ipahinungod ko sa akong Magbubuhat.i+K$Pasagdi ako una makadiyut, ug akong ipakita kanimo; Kay ania pay igsusulti nako tungod sa Dios.+* S$Si Eliu usab mipadayon, ug miingon:q)[#Busa si Job mibuka sa iyang baba sa mga kakawangan; Ug siya nagasapnay sa mga pulong sa walay kahibalo.w(g#Apan karon, tungod kay wala man siya magdu-aw sa iyang kapungot, Ni magtagad siya pag-ayo sao mga palabilabi.!';#Ni tagdon kana sa Makagagahum. Labi na kong mag-ingon ikaw nga dili ka motan-aw kaniya, Ang imong husay anaa sa iyang atubangan, ug maghulat ka kaniya!R&# Sa pagkamatuod ang Dios dili mamati sa mga pagsinggit nga kawang lamang.i%K# Didto sila nanagsinggit, apan walay nagtubag, Tungod sa pagkamapahitas-on sa mga tawong dautan.$# Nga nagatudlo kanato labaw kay sa kamananapan sa yuta, Ug naghimo kanato sa labing manggialamon kay sa kalanggaman sa langit?p#Y# Apan walay nagaingon: Hain ba ang Dios nga akong Magbubuhat, Nga nagahatag ug mga alawiton sa magabii,"{# Tungod sa gidaghanon sa pagpanlupig sila nanagtu-aw; Sila nanagsinggit sa pagpakitabang tungod sa bukton sa makusganon.!{#Ang imong pagkamakasasala makadaut ra sa tawo nga sama kanimo; Ug ang imong pagkamatarung makaayo kaha sa anak sa tawo.t a#Kong ikaw matarung ugaling, unsa ang ikahatag nimo kaniya? Kun unsa ang madawat niya gikan sa imong kamot?  #Kong ikaw nakasala, unsa ang imong mahimo batok kaniya? Ug kong modaghan ang imong mga kalapasan, unsa ang imong mahimo kaniya?lQ#Humangad ka sa kalangitan, ug tuman-aw ka; Ug tan-awa ang mga langit nga labing hataas kay kanimo.D#Tubagon ko ikaw, Ug ang imong mga kauban nga kakuyog nimo.#Nga ikaw nag-ingon man niana ; Unsa man ang kapuslanan niana alang kanimo? Ug : Unsa man ang akong makapin, labaw pa kong ako nakasala?~u#Nagahunahuna ka ba nga kini mao ang imong katungod, Kun moingon ka ba: Ang akong pagkamatarung labaw pa kay sa Dios,3 c#Labut pa niini mitubag si Eliu, ug miingon: 9"%Kay sa iyang sala iya man nga gidugang ang pagsuki; Siya nagapakpak sa iyang kamot sa taliwala nato, Ug gipadaghan ang iyang mga pulong batok sa Dios."$Itugot unta nga si Job pagasulayan hangtud sa katapusan, Tungod kay ang iyang pagtubag-tubag ingon man sa mga tawong dautan.U#"#Si Job mosulti sa walay hibangkaagan, Ug ang iyang mga pulong walay kaalam.kO""Mga tawo nga masinabuton moingon kanako: Oo, ang tagsatagsa ka tawo nga may kaalam mamati kanako:0Y"!Mahauyon ba sa imong hunahuna ang iyang igabalus, nga ikaw nagadumili man niana? Kay kinahanglan nga ikaw ang magpili, ug dili ako: Busa isulti mo ang imong hibaloan.\1" Niadtong dili nako makita tudloan mo ako: Kong nakasala ako dili ko na kana usbon.ta"Kay may bisan kinsa ba nga miingon sa Dios: Ako nakadawat na ug silot , dili na ako magpakasala pag-usab :s_"Aron ang tawo nga walay Dios dili makahari, Aron walay bisan kinsa nga arang makalit-ag sa mga katawohan.c?"Sa diha nga pahulay ang iyang ihatag, kinsa man ang arang makahukom? Ug sa diha nga iyang tagoan ang iyang nawong, kinsa man diay makasud-ong kaniya? Managsama ra kong buhaton kana sa usa ka nasud, kun sa usa ka tawo:ta"Bus ilang gipadangat kaniya ang mga pagtu-aw sa mga kabus, Ug siya nakadungog sa mga agulo sa mga sinakit.iK"Kay mingsukwahi man sila gikan sa pagsunod kaniya, Ug wala magtagad sa bisan unsang paagi niya:_7"Siya magahampak kanila ingon nga mga tawong dautan. Sa atubangan sa mga mata sa uban;} s"Busa siya nagatimaan sa ilang mga buhat; Ug siya nagabalintong kanila sa magabii, sa pagkaagi nga sila nangalaglag.t a"Iyang ginalaglag ang mga tawong gamhanan sa paagi nga dili matugkad, Ug ipahaluna ang uban sa ilang dapit.r ]"Kay dili na kinahanglan nga siya magsusi pa sa usa ka tawo, Nga siya mangatubang pa sa Dios sa hukmanan.t a"Walay kangitngit, ni mabaga nga kangiub, Diin makatago sa ilang kaugalingon ang mga mamumuhat sa kadautan.v e"Kay ang iyang mga mata anaa sa mga alagianan sa usa ka tawo, Ug siya nagasud-ong sa tanan niyang mga lakang.#?"Sa usa lamang ka pagpamilok sila mangamatay, bisan sa tungang gabii; Ang mga tawo ginauyog ug mangawagtang, Ug ang mga gamhanan gipanguha sa walay kamot.!"Labi pa kadtong walay pinalabi sa mga tawo nga principe, Ni gipalabi ang dato kay sa kabus; Kay silang tanan buhat man sa iyang mga kamot.c?"Siya nga nagaingon sa usa ka hari: Ikaw tampalasan, Kun sa mga harianon: Kamo mga dautan;zm"Magamando ba bisan ngani kadtong nagadumot sa justicia? Ug imo bang pagasilotan kadtong matarung ug makagagahum?fE"Kong karon ikaw adunay salabutan, pamatia kini: Patalinghugi ang tingog sa akong mga pulong.V%"Ang tanang unod mangawala sa tingub, Ug ang tawo mahabalik pag-usab sa abug.%C"Kong iyang ipahaluna ang iyang kasingkasing sa iyang kaugalingon, Kong iyang tigumon ngadto sa iyang kaugalingon ang iyang espiritu ug ang iyang gininhawa;" Kinsa ba ang naghatag kaniya ug gahum sa pagmando sa ibabaw sa yuta? Kun kinsa ba ang magbuot sa paghatag kaniya sa tibook nga kalibutan?fE" Oo, sa pagkamatuod ang Dios dili magbuhat sa kadautan, Dili balit-aron sa Dios ang justicia." Kay ang buhat sa usa ka tawo iyang igabayad kaniya, Ug ang tagsatagsa ka tawo iyang padangaton sumala sa iyang ginaagian.<~q" Busa patalinghugi ako ninyo, kamo oh mga tawo nga masinabuton: Ipahalayo kana sa Dios, nga siya maghimo ug kadautan, Ug ipahalayo sa Makagagahum, nga magbuhat siya ug kasal-anan.x}i" Kay miingon man siya: Dili magpulos sa tawo, Nga ikalipay niya sa iyang kaugalingon ang pagpakig-uban sa Dios.\|1"Nga makigkuyog sa mamumuhat sa kasal-anan, Ug nagalakaw uban sa mga tawong dautan?\{1"Unsang tawohana ang mahasama kang Job, Nga motulon sa mga pagtamay ingon sa tubig,yzk"Bisan pa sa akong katungod ako ginaisip nga bakakon; Ang akong sakit walay kaayohon, bisan ako walay kalapasan.]y3"Tungod kay si Job miingon man: Ako matarung, Ug ang Dios nagkuha sa akong katungod:cx?"Pilion ta alang kanato ang matarung, Sayron ta sa atong kaugalingon ang butang nga maayo._w7"Kay ang igdulungog magasulay sa mga pulong, Maingon nga ang dila magatilaw sa makaon.{vo"Pamatia ang akong mga pulong, kamo nga mga tawong manggialamon; Ug patalinghugi ako ninyo, kamo nga may kahibalo.,u U"Labut pa si Eliu mitubag ug miingon:Xt)!!Kong dili, magpatalinghug ka kanako: Humilum ka, ug tudloan ko ikaw sa kaalam.as;! Kong anaay imong igsusulti tubaga ako: Sumulti ka, kay buot ako magpakamatarung kanimo.Pr!Timan-i pag-ayo, Oh Job, patalinghugi ako: Humilum ka, ug ako mosulti.iqK!Aron sa pagpahauli sa iyang kalag gikan sa gahong, Aron siya kadan-agan sa kahayag sa mga buhi.upc!Ania karon, kining tanan nga mga butanga pagabuhaton sa Dios, Sa makaduha, oo, sa makatolo, sa usa ka tawo,poY!Iyang giluwas ang akong kalag gikan sa kahulogon sa gahong, Ug ang akong kinabuhi makakita sa kahayag. n !Siya magaawit sa atubangan sa mga tawo, ug mag-ingon: Ako nakasala, ug gibalit-ad ko ang matarung, Ug kana wala magpulos kanako:m/!Siya magaampo sa Dios, ug siya mahimuot kaniya, Busa magasud-ong siya sa iyang nawong sa kalipay: Ug igauli niya sa tawo ang iyang pagkamatarung.nlU!Ang iyang unod mabag-o labi kay sa unod sa bata: Siya mahabalik sa mga adlaw sa iyang pagkabatan-on.k}!Nan mapuanguron ang Dios kaniya, ug magaingon: Luwasa siya gikan sa kahulogon sa gahong, Ako nakakaplag ug usa ka lukat.j#!Kong kaniya anaay usa ka manolonda, Usa ka maghuhubad, usa sa matag-usa ka libo, Sa pagpadayag sa tawo kong unsa ang matarung alang kaniya;miS!Oo, ang iyang kalag nagakahaduol ngadto sa gahong, Ug ang iyang kinabuhi ngadto sa mga manlalaglag.phY!Ang iyang unod naut-ut na nga dili na makita; Ug ang iyang kabukogan nga kaniadto dili makita nanikil.hgI!Busa ang iyang kinabuhi lulud-on sa tinapay, Ug ang iyang kalag sa kalan-on nga labing lamian.f}!Siya gicastigo usab pinaagi sa sakit diha sa ibabaw sa iyang higdaanan, Ug sa kanunay nga pakig-away sa iyang kabukogan;uec!Gipugngan niya ang iyang kalag gikan sa gahong, Ug ang iyang kinabuhi gikan sa kamatayon pinaagi sa pinuti.edC!Aron isalikway niya ang tawo gikan sa iyang tuyo, Ug katagoan niya ang garbo gikan sa tawo;dcA!Unya iyang gibuksan ang mga igdulungog sa mga katawohan, Ug tak-uman ang ilang pahamatngon*bM!Pinaagi sa usa ka damgo, sa usa ka panan-awon sa gabii, Sa diha nga ang halalum nga paghinanok anaa sa mga katawohan. Sa pagkatulog diha sa ilang mga higdaanan;ba=!Kay sa makausa nagasulti ang Dios, Oo, sa makaduha, bisan ang tawo wala magatagad niana.h`I! Ngano nga ikaw makigbisug batok kaniya, Sanglit wala man niya timan-i ang tanan niyang butang?j_M! Ania karon, tubagon ko ikaw, nga niini ikaw dili matarung; Kay ang Dios labing daku kay sa tawo.c^?! Gibutang niya ang akong mga tiil sa mga sepohan, Gitiman-an niya ang akong mga alagianan.d]A! Ania karon, siya nakakaplag ug mga higayon batok kanako, Giisip niya ako nga iyang kaaway;S\! Ako mahinlo, walay kalapasan; Ako inocente, ni may kadautan dinhi kanako:w[g!Sa pagkamatuod nadunggan ko ang imong mga sulti, Ug nabatian ko ang tingog sa imong mga pulong nga nagaingon:rZ]!Ania karon, ang akong pagkamakalilisang dili makapahadlok kanimo, Ni ang akong lulan magmabug-at kanimo.eYC!Ania karon, ako sama kanimo sa atubangan sa Dios: Ako usab gibuhat gikan sa yutang kolonon.lXQ!Kong ikaw makahimo, tumubag ka kanako; Andama ang imong igsusulti sa akong atubangan, tumindog ka.mWS!Ang Espiritu sa Dios nagbuhat kanako, Ug ang gininhawa sa Makagagahum nagahatag kanako ug kinabuhi.V%!Ang akong mga pulong magasaysay sa katul-id sa akong kasingkasing; Ug kadtong nasayran sa akong mga ngabil, igasulti nila sa kinasingkasing.bU=!Tan-awa karon, gibuka ko ang akong baba; Ang akong dila nagsulti sa sulod sa akong baba.~T w!Bisan pa niana, Job, ipakilooy ko kanimo, pamatia ang akong pakigpulong, Ug patalinghugi ang tanan ko nga mga pulong.S Kay ako dili maantigong mohatag ug mga ngalang maulo-ulohon; Tingali hinoon ang akong magbubuhat magkuha kanako sa madali. R Ipakilooy ko kaninyo, nga wala untay tawo nga akong palabihon kay kang bisan kinsa; Ni mohatag ako ug mga ngalang maulo-ulohon.WQ' Ako mosulti, aron ako makaginhawa; Buksan ko ang akong mga ngabil ug motubag. P Ania karon, ang akong dughan ingon sa vino nga walay hulongawan; Ingon sa bag-ong panit nga sulodlan sa vino nga hapit na mobuto.VO% Kay ako puno sa mga igsusulti; Ang espiritu nga ania kanako nagpugos kanako.PN Ako usab motubag sa akong bahin, Ako usab mopahayag sa akong hunahuna.mMS Ug magapaabut ba ako tungod kay sila dili manulti, Tungod kay sila nanagtindog, ug dili na manubag?ZL- Sila nanghitingala, wala na sila manubag: Sila walay usa ka pulong nga ikasulti.K{ Kay wala niya ipatumong batok kanako ang iyang mga pulong; Dili usab ako motubag kaniya nianang inyong mga pakigpulong.Jy Bantayi ninyo aron kamo dili magaingon: Nakaplagan namo ang kaalam; Ang Dios mao ang makakaplag kaniya, dili ang tawo: I Oo, ako nagtambag kaninyo, Ug, ania karon, walay usa nga nakalukmay kang Job, Kun wala kaninyo ing nakatubag sa iyang mga pulong.$HA Ania karon, ako nagpaabut sa inyong mga pulong, Ako nagpatalinghug sa inyong mga pangatarungan, Samtang nga kamo nagpangita kong unsa ang arang ikasaysay.cG? Busa nag-ingon ako: Patalinghugi ako ninyo; Ako usab mopahayag kaninyo sa akong hunahuna.gFG Ang mga kadagkuan dili mao ang maalam, Dili usab ang mga tigulang maoy makasabut sa justicia.qE[ Apan anaay usa ka espiritu diha sa tawo, Ug ang gininhawa sa Makagagahum nagahatag kanila ug salabutan.eDC Ako miingon: Ang mga adlaw maoy mosaysay, Ug ang gidaghanon sa mga tubig motudlo sa kaalam.SC Ug si Eliu anak nga lalake ni Barachel nga Bucitahanon mitubag ug miingon: Ako batan-on, ug kamo mga tigulang kaayo; Tungod niini ako nagpugong ug wala mangahas sa pagpahayag kaninyo sa akong hunahuna.sB_ Sa pagtan-aw ni Eliu nga walay tubag gikan sa mga baba niining totolo ka tawo, ang iyang kasuko misilaub.`A9 Karon si Eliu naghulat aron sa pagsulti kang Job, kay sila labing tigulang kay kaniya.@ Ingon man usab misilaub ang iyang kasuko batok sa totolo niya ka higala, kay sila wala makakita ug tubag, ug hinoon gihukman nila si Job.X?) Unya misilaub ang kasuko ni Eliu, ang anak nga lalake ni Barachel nga Bucitahanon, sa banay ni Ram: batok kang Job misilaub ang iyang kasuko, kay nagpakamatarung man siya sa iyang kaugalingon labaw sa Dios.z> o Busa kining totolo ka tawo minghunong sa pagtubag kang Job, kay matarung man siya sa iyang kaugalingong mga mata.i=K(Kasampinitan ang patugka ilis sa trigo, Ug kogon ilis sa cebada. Natapus ang mga pulong ni Job.n<U'Kong gikaon ko ang mga bunga niana sa walay bayad, Kun gipildi ko ang kinabuhi sa mga tag-iya niana:m;S&Kong ang akong yuta nagasinggit batok kanako, Ug ang mga tudling niana managdungan sa pagpanghilak;v:e%Kaniya akong ipahayag unta ang gidaghanon sa akong mga lakang; Ingon sa usa ka principe, siya pagaduolon ko.v9e$Sa pagkamatuod akong pas-anon kana unta sa akong abaga; Ibugkos ko kana kanako ingon sa usa ka purongpurong:B8}#Oh, nga ania untay usa nga magpatalinghug kanako? (Ania karon, ania ang akong timaan, patubaga kanako ang Makagagahum) Ug nga ania unta kanako ang sumbong nga gisulat sa akong kabatok!/7W"Tungod kay nahadlok ako sa daku nga panon sa katawohan, Ug kay nakapalisang kanako ang pagtamay sa mga kabanayan, Busa ako naghilum ug wala gumala sa akong pultahan,s6_!Kong ingon kang Adam ako nagtabon sa akong mga kalapasan, Sa pagtago sa akong sala sulod sa akong dughan,o5W (Ang dumuloong wala makapuyo sa dalan; Apan gibuksan ko ang akong mga pultahan alang sa lumalangyaw);4wKong ang mga tawo sa akong balong-balong wala manag-ingon: Kinsay makakita ug mausa nga wala mabusog sa iyang makaon?y3k(Oo, wala ko pasagdi ang akong baba nga makasala Sa pagpangayo sa iyang kinabuhi uban ang usa ka panghimaraut);2+Kong gikalipay ko ang pagkalaglag niadtong nagdumot kanako, Kun nagpahataas ako sa akong kaugalingon sa diha nga siya hingkaplagan sa kadautan:x1iKini usab maoy usa ka sala nga pagasilotan sa mga maghuhukom; Kay igalimod ko unta ang Dios nga atua sa itaas.^05Ug ang akong kasingkasing nahaylo sa tago, Ug ang akong baba mihalok sa akong kamot:f/EKong nakita ko ang adlaw sa diha nga kana minghayag, Kun ang bulan nga nagpanaw sa kadan-ag,q.[Kong ako nagkasadya tungod kay daghan ang akong bahandi, Ug tungod kay daku ang natigum sa akong kamot;-yKong ang bulawan maoy gihimo ko nga akong paglaum, Ug giingon ko ang bulawang lunsay: Ikaw mao man ang akong pagsalig;,yKay ang kagul-anan gikan sa Dios makapahadlok kanako, Ug tungod sa iyang pagkahalangdon ako dili makabuhat bisan unsa.j+MNan ipatagak ang akong abaga gikan sa balikhaw, Ug ang akong bukton maputol unta gikan sa bukog.y*kKong gibakyaw ko ang akong kamot batok sa mga ilo, Tungod kay nakita ko ang akong magtatabang diha sa ganghaan:w)gKong ang iyang hawak wala magpanalangin kanako, Ug kong siya wala kainiti tungod sa balhibo sa akong carnero;w(gKong dinhay bisan kinsa nga nakit-an nako nga namatay tungod sa pagkawalay bisti, Kun ang hangul walay saput;1'[(Dili, sukad sa akong pagkabatan-on siya nagatubo uban kanako nga ingon ako sa amahan niya , Ug ako nagmatoto sa balong babaye sukad pa sa tagoangkan sa akong inahan);`&9Kun ako lamang usara ang nagakaon sa akong hungit, Ug ang mga ilo wala makatilaw nianam%SKong ang kabus gidid-an ko sa ilang gikinahanglan, Kun gikawang ko ang mga mata sa balo nga babaye,$yWala ba magbuhat usab kaniya ang nagbuhat kanako diha sa tagoangkan? Wala ba kaming duha himoa sa sulod sa tagoangkan?#Unsa man unya ang akong buhaton sa diha nga mobangon ang Dios? Ug sa diha nga siya modu-aw, unsa man ang akong itubag kaniya?}"s Kong ako nakagtamay sa katungod sa akong binatonang lalake ug binatonang babaye, Sa diha nga sila mingsupak kanako;v!e Kay mao kanay usa ka kalayo nga magasunog hangtud sa Pagkalaglag, Ug arang makag-ibut sa tibook nakong abut.o W Kay kana usa ka sala nga makalilisang; Oo, usa ka paglapas nga angayng pagasilotan sa mga maghuhukom:b= Nan ang akong asawa pagalinga ngadto sa uban, Ug pasagdi nga ang uban managyukbo kaniya.ta Kong ang akong kasingkasing nahaylo sa lain nga babaye, Ug ako nakaghulat sa pultahan sa akong isigkatawo;SNan papugasa ako, ug lain ang pakan-a, Oo, ipaibut ang abut sa akong uma.!;Kong ang akong lakang mingtipas sa dalan, Ug ang akong kasingkasing nagasunod sa akong mga mata, Ug kong aniay buling nga nahitapot sa akong mga kamot:pY(Ipatimbang ako sa usa ka maayong timbangan, Aron ang Dios masayud sa katul-id sa akong kasingkasing);SKong ako naglakaw sa kabakakan, Ug ang akong tiil nahamalintak sa limbongPWala ba siya magasud-ong sa Ug magaihap sa akong tanan nga mga lakang?^5Dili ba kagul-anan alang sa mga dili matarung, Ug kadautan alang sa mga malinapason?}sKay unsaon man ang bahin nga gikan sa Dios sa kahitas-an, Ug ang panulondon gikan sa Makagagahum nga atua sa itaas?Z /Ako nakigsaad sa akong mga mata; Nan unsaon ko man ang pagsud-ong sa usa ka ulay?zmBusa ang akong alpa nahimong tingog sa kasub-anan, Ug ang akong flauta nakigduyog sa tingog niadtong nanagbakho.fEAng panit ko maitum, ug nagakapaksit gikan kanako, Ug ang akong kabukogan nasunog sa kainit.MAko nahimong igsoon sa mga irong ihalas, Ug kauban sa mga avestruz.}Ako nagalakaw nga nagbangutan sa wala ang adlaw. Ako nagatindog sa taliwala sa katiguman, ug nagatu-aw sa pagpakitabang.mSAng akong kasingkasing nagkaguol, ug dili mapahulay; Mga adlaw sa kasakitan ania mingdangat kanako.Sa diha nga ako nangita sa maayo, unya midangat ang dautan; Sa diha nga ako naghulat sa kahayag, midangat ang kangitngit.xiWala ba ako magbakho alang kaniya nga anaa sa kagul-anan? Wala ba ang akong kalag masakit alang sa mga hangul?Bisan pa niana, siya nga nahulog dili ba motuboy sa iyang kamot? Kun sa iyang kagul-anan dili ba mosangpit sa pagpakitabang?} sKay ako nasayud nga imo akong dad-on ngadto sa kamatayon, Ug ngadto sa balay nga ginatudlo alang sa tanan nga buhi.i KImo akong gisakwat ngadto sa hangin, imo akong gipakabayo niana; Ug sa bagyo imo akong gitunaw.] 3Ikaw nahimo nga mabangis kanako; Ug sa kagahum sa imong kamot ikaw naglutos kanako.c ?Ako nagatu-aw kanimo, ug ikaw dili motubag kanako: Ako motindog ug ikaw magatutok kanako.P Iya akong gihulog sa lunangan, Ug ako nahimo nga ingon sa abug ug abo.}sTungod sa dakung gahum sa Dios, ang akong saput nausab; Ingon sa asintos sa akong bisti ang pagbugkos niana kanako.~uSa magabii ang akong kabukogan gipanlagbasan sa sulod nako, Ug ang mga kasakit nga nagakitkit kanako dili mopahulay.a;Ug karon ang kalag ko ginabubo sa sulod nako; Mga adlaw sa kagul-anan mingdakup kanako.%Mga kalisang gipahamlag kanako; Ingon sa hangin gigukod nila ang akong kadungganan; Ug ingon sa usa ka panganod, milabay ang akong kaayohan.~uIngon sa pagsulod sa usa ka boho nga halapad ming-abut sila: Sa taliwala sa dakung kadautan sila nanaglibut kanako . Ilang giguba ang akong alagianan, Sa atubangan nanagpahimulos sila sa akong kagul-anan, Mga tawo sila nga walay magtatabang.1 Sa akong toong kamot namangon ang mga balasubas; Ilang giduso ang akong mga tiil, Ug ilang gisalibay batok kanako ang ilang mga buhat sa kadautan.kO Kay iyang gibadbad ang iyang pisi, ug gisakit ako; Ug sa akong atubangan ang bokado ilang gikuha.jM Sila gingil-aran kanako, sila nagpahalayo kanako, Ug dili moduhaduha sa pagluwa sa akong nawong.X) Ug ako karon gihimo nilang usa ka alawiton, Oo, ako usa ka pagya alang kanila.j~MMga anak sa mga buang sila , oo, mga anak sa mga tawong bastos; Gikan sa yuta sila gipanaglatus.R}Sa kalibonan sila nanagbihihi, Sa ilalum sa kasapinitan sila nanagtigum._|7Busa sila nanagpuyo sa mga walog nga makahahadlok, Sa mga langub sa yuta ug mga bato.i{KSila gipapahawa gikan sa taliwala sa mga tawo; Sila ginasuliyawan nila ingon sa usa ka kawatan;Uz#Sila nanag-ibut ug malbas sa kalibonan; Ug mga gamot sa hilbas makaon nila.yySila maniwang sa kakulang ug sa kagutom; Sila managkitkit sa yuta nga mala, diha sa kangitngit nga awa-aw ug mamingaw. x Oo, ang kabaskug sa ilang mga kamot, unsay kapuslanan niana kanako? Mga tawo nga kanila natapus ang kalig-on sa ilang panuigon.w 5Apan kadtong mga labing batan-on kay kanako nanagtamay kanako, Kansang mga amahan lud-on ako kong sila ipahaluna uban sa mga iro sa akong kahayupan. O)~~6}}y}|j{{lzz~zyy7xxSwwavvbuuuttVssjrrurqqpp#oo(nnnmmWlll$kkBB6AAkA@V??y?>>2==)<<; :99w88>77^66p65y444322,1Y00[//}/ .---,,*++** )_((C'&&&%%$$D##?"!!w! |5UlmP62o-Ib@ne  / "  }FL]OnzU Ikaw, Oh Jehova magabantay kanila, Pagabantayan mo sila sa walay katapusan gikan niining kaliwatana.y+ Ang mga pulong ni Jehova maoy mga pulong nga putli; Ingon sa salapi nga inulay diha sa hasohasan sa ibabaw sa yuta, Giulay sa nakapito ka pilo.0xY Tungod sa mga kabus nga gilupigan, tungod sa panghupaw sa mga hangul, Karon motindog ako, nagaingon si Jehova; Igabutang ko siya sa kasigurohan nga iyang gipangandoy.w Nga nanag-ingon: Tungod sa among dila modaug kami; Ang among mga ngabil kaugalingon namo: kinsa ba ang ginoo sa ibabaw namo?uvc Pagaputlon ni Jehova ang tanang mga ngabil nga maulog-ulogon, Ang dila nga nagasulti ug mga dagkung butang;&uE Sila nagasulti ug bakak tagsatagsa kanila sa iyang silingan; Uban sa ngabil nga maulog-ulogon, ug inubanan sa kasingkasing nga palingpaling, nagasulti sila. t  Tabangi, Oh Jehova, kay ang tawo nga diosnon nahurot; Kay ang matinumanon nagakawagtang gikan sa taliwala sa mga anak sa mga tawo.ksO Kay si Jehova matarung; siya nahagugma sa pagkamatarung: Ang matarung magatan-aw sa iyang nawong.r Sa ibabaw sa mga dautan magapaulan siya ug mga lit-ag: Kalayo ug azufre, ug hangin nga makasunog, mao ang bahin sa ilang copa.vqe Si Jehova nagasulay sa matarung; Apan ang dautan ug ang nahagugma sa pagpanlupig, ginadumtan sa iyang kalag.:pm Si Jehova anaa sa iyang templo nga balaan; Si Jehova, ang iyang trono atua sa langit; Ang iyang mga mata nagatan-aw, ang iyang mga tabontabon nagasulay sa mga anak sa mga tawo.Wo' Kong ang mga patukoranan pagagun-obon, Unsa man ang arang mahimo sa matarung?>nu Kay, ania karon, ang mga dautan nagabawog sa pana, Ginaandam nila ang ilang mga udyong sa ibabaw sa pisi, Aron sa pagpana gikan sa kangitngit niadtong mga matul-id sa kasingkasing;m y Kang Jehova midangup ako: Unsaon ninyo pag-ingon sa akong kalag: Kumalagiw ka ngadto sa bukid ingon sa usa ka langgam;tla Sa paghukom sa mga ilo ug sa mga linupigan, Aron nga ang tawo nga iya sa yuta dili na mahimong kalisangan. k Jehova, ikaw nagpatalinghug sa tinguha sa maaghup: Ikaw magaandam sa ilang kasingkasing, ug magpatalinghug ka sa imong igdulungog;qj[ Si Jehova, mao ang Hari nga dayon ug sa walay katapusan: Gikan sa iyang yuta nangalaglag ang mga nasud.i# Dugmoka ang bukton sa dautan; Ug mahatungod sa tawo nga dautan, magapangita ka sa iyang kadautan, hangtud nga wala na gayud ing makaplagan.ah; Ikaw nakakita niini ; kay ginatan-aw mo ang buhat nga dautan ug ang dautang pagbati, aron sa pagpanimalus niini pinaagi sa imong kamot: Kanimo nagadangup ang tawong walay tabang; Ikaw mao ang magtatabang sa mga ilo.}gs Ngano ba nga ang dautan nagatamay sa Dios, Ug nagaingon sa sulod sa iyang kasingkasing: Dili ka ba maningil niini ?`f9 Tumindog ka, Oh Jehova; Oh Dios, bayawa ang imong kamot: Ayaw hikalimti ang mga kabus.e! Nagaingon siya sa sulod sa iyang kasingkasing: Ang Dios nahikalimot na, Gitagoan niya ang iyang nawong, dili na gayud siya makakita niini.edC Siya miukoy, siya miyukbo, Ug ang walay tabang nahulog tungod sa iyang mga malig-ong kuko .-cS Nagahupo siya sa tago ingon sa leon diha sa iyang lubganan; Nagahab-on siya sa pagdakup sa kabus: Gidakup niya ang kabus pinaagi sa pagsikup kaniya sa iyang pukot.9bk Nagalingkod siya sa mga dapit nga hup-anan sa mga kabalangayan; Sa mga hilit nga dapit ginapatay niya ang inocente; Ang iyang mga mata nagapaniid batok sa tawong walay tabang.a Ang iyang baba napuno sa pagtunglo, ug mga bakak ug pagdaugdaug: Sa ilalum sa iyang dila anaa ang pagdaut ug ang kasal-anan.|`q Nagaingon siya sa iyang kasingkasing: Dili ako matarug; Ngadto sa tanang kaliwatan dili ako mahamutang sa kalisud.N_ Ang iyang mga dalan hilabihan kalig-on sa tanan nga panahon; Ang imong mga paghukom hataas da kaayo ibabaw sa iyang pagtan-aw: Mahatungod sa iyang mga kabatok nga tanan, siya nagakantalita kanila.^ Ang dautan, tungod sa palabilabi sa iyang nawong, nagaingon : Siya dili maningil niini Ang tanan niya nga paghunahuna mao: Walay Dios. ] Kay nangandak ang dautan tungod sa pangandoy sa iyang q2 kasingkasing, Ug ang masinahon nagasalikway, oo, nagatamay kang Jehova,x\i Sa palabilabi sa dautan ang kabus gilutos sa mainit gayud; Ipabitik sila diha sa mga lalang nga ilang gimugna.i[ M Ngano nga nagatindog ka sa halayo, Oh Jehova? Ngano ba nga nagatago ka sa panahon sa kagul-anan?iZK Iibutang mo sila sa kahadlok, Oh Jehova: Pailha ang mga nasud nga sila mga tawo lamang. (Selah)uYc Tumindog ka, Oh Jehova; dili mo itugot nga ang tawo modaug: Papahukmi ang mga nasud diha sa atubangan nimo.aX; Kay ang kabus sa kanunay dili hikalimtan, Ni ang paglaum sa mga kabus mawala nga dayon.cW? Ang mga dautan pabalikon ngadto sa Sheol, Lakip ang tanang mga nasud nga nalimot sa Dios.oVW Nagpaila si Jehova sa iyang kaugalingon, nagpahamtang siya ug paghukom: Ang dautan nalit-agan sa buhat sa iyang kaugalingong mga kamot (Higgaion. Selah Higgaion: Selah mga ngalan sa musica nga ginagamit sa mga Hebreohanon lamang.U{ Nangahulog ang mga nasud sa gahong nga ilang gibuhat: Sa pukot nga ilang gitagoan, nagapus ang ilang kaugalingong tiil. T Aron igapahayag ko ang bug-os mong pagdayeg. Sa mga ganghaan sa anak nga babaye sa Sion Ako magakalipay diha sa imong kaluwasan.3S_ Kaloy-an mo ako, Oh Jehova; Tan-awa ang akong kaguol nga akong ginaantus tungod kanila nga nagadumot kanako, Ikaw nga nagtuboy kanako gikan sa mga ganghaan sa kamatayon:{Ro Kay siya nga nagahimo ug panimalus tungod sa dugo, nahanumdum kanila; Siya wala malimot sa pagtu-aw sa mga kabus.{Qo Mag-awit kamo ug mga pagdayeg kang Jehova, nga nagapuyo sa Sion: Ipahayag ninyo sa katawohan ang iyang mga buhat.P} Ug kanimo managsalig ang mga nakaila sa imong ngalan, Kay ikaw, Oh Jehova, wala mobiya niadtong mga nanagpangita kanimo.O1 Si Jehova mahimo usab nga usa ko ka hataas nga torre nga dalangpanan alang sa mga linupigan, Usa ka hataas nga torre sa mga panahon sa kagul-anan;wNg Ug sa pagkamatarung magahukom siya sa kalibutan, Sa katul-id magapahamtang siya ug paghukom sa mga katawohan.xMi Apan si Jehova nagalingkod ingon nga Hari sa walay katapusan: Siya nagaandam sa iyang trono alang sa paghukom;L5 Ang mga kaaway miabut na sa katapusan, gilaglag sila sa dayon; Ug ang mga ciudad nga gipanlumpag nimo, Ang mao gayud nga handumanan nila nahanaw na.~Ku Gibadlong mo ang mga nasud, gilaglag mo ang mga dautan; Gipala mo ang ilang ngalan sa gihapon ug sa walay katapusan.{Jo Kay nagalaban ka sa akong katungod ug sa akong baruganan; Nagalingkod ka sa trono sa paghukom nga matarung gayud.fIE Sa diha nga motalikod ang akong mga kaaway, Mangapukan ug mangawala sila sa imong presencia.}Hs Magahimaya ako ug magakalipay ako diha kanimo; Magaawit ako sa pagdayeg sa imong ngalan, Oh ikaw nga Hataas Uyamut.G } Pasalamatan ko ikaw, Oh Jehova, sa bug-os ko nga kasingkasing; Igapakita ko ang tanan nimong mga buhat nga katingalahan.XF) Oh Jehova, nga among Ginoo, Pagkahalangdon sa imong ngalan sa tibook nga yuta!vEeAng mga langgam sa kalangitan, ug ang mga isda sa dagat, Bisan unsa nga moagi sa mga alagianan sa kadagatan.NDTanang mga carnero ug mga vaca, Oo, ug ang mga mananap sa kapatagan,zCmBinuhat mo siya nga agalon sa mga binuhat sa imong mga kamot; Ang tanan gibutang mo sa ilalum sa iyang mga tiil:BKay gibuhat mo siya nga ubos lamang ug diyutay kay sa mga manolonda, Ug gipurongpurongan mo siya uban sa himaya ug dungog.pAYUnsa ba ang tawo, nga ikaw matinagdanon man kaniya? Ug ang anak sa tawo, nga ikaw nagdu-aw man kaniya?~@uSa magapalandong ako sa imong mga langit, sa buhat sa imong mga tudlo, Sa bulan ug sa mga bitoon nga imong gibut-an;0?YGikan sa baba sa mga magagmayng bata ug sa mga nagasuso gipahamutang mo ang kalig-on, Tungod sa imong mga kabatok, Aron ikaw makapahilum sa kaaway ug sa tigpanimalus.> Oh Jehova nga Ginoo namo, Pagkahalangdon sa imong ngalan sa tibook nga yuta, Nga gibutang mo ang imong himaya sa ibabaw sa mga langit! = Magapasalamat ako kang Jehova sumala sa iyang pagkamatarung, Ug magaawit ako sa pagdayeg sa ngalan ni Jehova, ang Hataas Uyamut.t<aAng iyang dautang buhat magabalik sa ibabaw sa iyang ulo, Ug ang iyang kabangis mahulog sa iyang alimpulo.h;INagbuhat siya ug atabay, ug nagkalot niini: Ug siya nahulog ngadto sa kalut nga iyang gibuhat.k:OAnia karon, magaanak siya uban sa kasal-anan; Oo, nanamkon siya ug limbong, ug nagaanak ug bakak.z9m Giandam usab niya alang kaniya ang mga hinagiban sa kamatayon: Gibuhat niya ang iyang mga udyong nga mga mahait.8{ Kong ang usa ka tawo dili makabig, pagabairon niya ang iyang espada; Gibawog niya ang iyang pana, ug giandam niya kini;z7m Ang Dios mao ang maghuhukom nga matarung: Oo, usa ka Dios nga batok sa mga dautan may kaligutgut sa matag-adlaw.W6' Ang akong taming anaa sa Dios, Nga nagaluwas sa mga matul-id sa kasingkasing. 59 Oh laglagon mo ang kadautan sa mga dautan, apan patindogon mo ang matarung, Kay ang Dios nga matarung nagasusi sa mga hunahuna ug sa mga kasingkasing.%4CSi Jehova nagpahamtang ug hukom sa mga katawohan: Hukman mo ako, Oh Jehova, sumala sa akong pagkamatarung, ug sumala sa akong pagkahingpit nga ania kanako.p3YPaalironga libut kanimo ang katilingban sa mga katawohan; Ug sa ibabaw nila, bumalik ka sa kahitas-an.%2CTumindog ka, Oh Jehova, diha sa imong kasuko: Bumangon ka batok sa kapungot sa akong mga kabatok: Ug magmata ka alang kanako; ikaw nga nagsugo sa paghukom.'1GIpalutos sa kaaway ang akong kalag, ug hiagpasan kini; Oo, patumbi kaniya ngadto sa yuta ang akong kinabuhi, Ug ang akong himaya ibutang diha sa abug. (Selah0/Kong ako nagbalus ug dautan kaniya nga diha sa pakigdatit uban kanako; (Oo, akong gitugyan siya nga sa walay gipasikaran nahimong akong kabatok);g/GOh Jehova nga akong Dios, kong akong gibuhat kini: Kong sa akong mga kamot adunay kasal-anan: .Kay tingali unya ingon sa leon magagisi sila sa akong kalag, Nga magawataswatas niini samtang nga walay bisan kinsa nga magaluwas.- Oh Jehova nga akong Dios, diha kanimo midangup ako: Luwasa ako gikan sa tanan nga mga nagalutos kanako, ug bawi-on mo ako,,y Mangaulaw ug mangalisang sa hilabihan ang tanan ko nga mga kaaway: Sila motalikod, sila pagapakaulawan sa kalit gayud.a+; Si Jehova nagpatalinghug sa akong pagpangaliyupo; Si Jehova magadawat sa kong pag-ampo.*wPahalayo kanako, ngatanan kamo nga mamumuhat sa kasal-anan: Kay si Jehova nagpatalinghug sa tingog sa akong paghilak.f)EAng akong mata namad-an na tungod sa kaguol; Nahalap kini tungod sa tanan ko nga mga kaaway.(#Gikapuyan na ako sa akong pagagulo: Sa matag-gabii ginapalunopan ko ang akong higdaanan; Ang akong kama ginabisibisan ko sa akong mga luha;t'aKay diha sa kamatayon walay paghandum mahitungod kanimo: Kinsa ba ang magapasalamat kanimo didto sa Sheol?m&SBumalik ka, Oh Jehova, luwasa ang akong kalag: Luwason mo ako tungod sa imong mahigugmaong-kalolot.a%;Ang akong kalag usab nagubot sa hilabihan gayud: Ug ikaw, Oh Jehova, hangtud ba anus-a?w$gMalooy ikaw kanako, Oh Jehova; kay nalaya ako: Ayohon mo ako, Oh Jehova, kay ang akong mga bukog nangatay-og.}# uOh Jehova, ayaw ako pagbadlonga diha sa imong kapungot, Ni pagcastigohon mo ako diha sa imong mainit nga kaligutgut.{"o Kay ikaw magapanalangin sa mga matarung; Oh Jehova, ikaw magalikus kaniya uban sa kalooy ingon nga usa ka taming.O! Apan papaglipaya kadtong tanan nga nanagsalig kanimo; Sa gihapon pasinggita sila sa kalipay, tungod kay ginalabanan mo sila: Pasagdi nga maglipay usab diha kanimo ang mga nahagugma sa imong ngalan.9 k Hukmi sila nga sad-an, Oh Dios; Ipahulog sila pinaagi sa ilang kaugalingong tambag: Tungod sa pagkadaghan sa ilang mga kalapasan itukmod sila; Kay mingsukol sila batok kanimo.@y Kay sa ilang baba walay pagkamatinumanon; Sa ilang sulod nga bahin lonlon mga kadautan; Ang ilang totonlan maoy usa ka lubnganan nga inablihan: Magaulog-ulog sila uban sa ilang dila.Mandoi ako, Oh Jehova, sa imong pagkamatarung tungod sa akong mga kaaway; Tul-iron mo sa akong atubangan ang imong dalan.;oApan mahitungod kanako, diha sa kadagaya sa imong mahigugmaong-kalolot, mosulod ako sa imong balay: Sa pagkahadlok kanimo, magasimba ako sa atubangan sa imong templo nga balaan.}Pagalaglagon mo kadto sila nga nagasulti ug mga bakak: Si Jehova nagadumot sa giuhaw sa dugo ug sa tawo nga malimbongon.Ang mga mapahitas-on dili magatindog sa atubangan sa imong mga mata: Nagadumot ikaw sa tanang mga mamumuhat sa kasal-anan.lQKay ikaw dili mao ang Dios nga may kalipay diha sa kadautan: Ang dautan dili magapuyo uban kanimo. Oh Jehova, sa buntag magapatalinghug ka sa akong tingog; Sa buntag pasakaon ko ang akong pag-ampo nganha kanimo ug magahulat ako.\1Pamatia ang tingog sa akong pagtu-aw, Hari ko ug Dios ko: Kay kanimo nagaampo ako.\ 3Patalinghugi, Oh Jehova, ang akong mga pulong; Tulotimbanga ang akong pagpalandong.~uSa pakigdait magahigda ako, ug magakatulog ako: Kay ikaw lamang, Jehova, ang nagapapuyo kanako sa walay kabilinggan.!;Nagbutang ikaw ug kalipay sa akong kasingkasing, Labaw pa kay sa ilang hingbatonan sa panahon nga midaghan ang ilang trigo ug ang ilang duga sa parras.Daghan ang mga nagaingon: Kinsa ang magapakita kanato ug butang maayo? Ibanwag, Oh Jehova, ang kahayag sa imong nawong sa ibabaw namo.hIPanghalad kamo ug mga halad sa pagkamatarung, Ug ibutang ang inyong pagsalig diha kang Jehova.+OTumindog kamo nga may pagkurog, ug dili kamo magpakasala: Makigsulti kamo sa inyong kaugalingong kasingkasing diha sa inyong higdaanan, ug maghilum kamo. (Selah) Apan hibaloi nga si Jehova nagpinig alang kaniya sa tawo nga diosnon: Si Jehova magapatalinghug sa diha nga magatawag ako kaniya.b=Oh kamo nga mga anak sa mga tawo, hangtud ba anus-a nga pagabalihon ninyo ang akong himaya ngadto sa pagkatalamayon? Hangtud anus-a ba ang paghigugma ninyo sa kakawangan, ug ang pagpangita ninyo sa kabakakan? (Selah)6 gTubagon mo ako sa diha nga magtawag ako, Oh Dios sa akong pagkamatarung; Gibuhian mo ako sa diha ako sa akong kalisdanan: Kaloy-i ako ug patalinghugan mo ang akong pag-ampo.fEIya ni Jehova ang kaluwasan: Ang imong panalangin anaa sa ibabaw sa imong katawohan. (Selah)! ;Tumindog ka, Oh Jehova, luwasa ako, Oh Dios ko; Kay gihampak mo sa apapangig ang tanan ko nga mga kaaway: Ang mga ngipon sa mga dautan gipanugmok nimo.a ;Dili ako mahadlok sa napulo ka libo sa katawohan Nga misulong nga milikus batok kanako.S Mihigda ako ug nakatulog, Nahigmata ako; kay nagasagang kanako si Jehova.x iSa akong tingog nagatu-aw ako kang Jehova, Ug siya nagatubag kanako gikan sa iyang bungtod nga balaan. (Selah)s _Apan ikaw, Oh Jehova, mao ang taming nga nagalibut kanako, Ang himaya ko ug ang magbabangon sa akong ulo.iKDaghan ang nagaingon mahatungod sa akong kalag: Walay tabang alang kaniya diha sa Dios. (Selah)n WOh Jehova, daw unsa ang pagkadaghan sa akong mga kaaway! Daghan sila nga mga mingtindog batok kanako.7g Humalok kamo sa anak, aron siya dili masuko, ug mangawala kamo diha sa dalan, Kay ang kapungot niya mosilaub sa dili madugay. Bulahan kadtong tanan nga modangup diha kaniya.W' Sa kahadlok, umalagad kamo kang Jehova, Ug managlipay kamo uban ang pagkurog.]3 Busa karon, Oh mga hari, magmaalamon kamo, Magpatudlo kamo, mga maghuhukom sa yuta.hI Pagadugmokon mo sila sa sungkod nga puthaw: Pagapulpugon mo sila ingon sa banga sa magkokolon. Kanako mangayo ka, ug kanimo igahatag ko ang mga nasud nga imong panulondon, Ug mapanag-iya mo ang mga kinatumyang dapit sa yuta.veMagamantala ako sa sugo: Si Jehova nag-ingon kanako: Ikaw mao ang akong anak; gianak ko ikaw niining adlawa.\1Ngani nga gibutang ko ang akong hari Ibabaw sa Sion, ang akong bungtod nga balaan.oWUnya siya magasulti kanila diha sa iyang kaligutgut, Ug diha sa iyang kapungot siya magagubot kanila.a~;Siya nga nagalingkod sa kalangitan magakatawa: Ang Ginoo magahimo kanila nga yubitonon.j}MPagabugtoon nato ang ilang mga talikala, Ug igasalibay ta gikan kanato ang ilang mga igtatakgus..|UAng mga hari sa yuta nanagpahamutang sa ilang kaugalingon, Ug ang mga punoan nanagsabutsabut sa tingub, Batok kang Jehova ug batok sa iyang dinihog, nga nagaingon :k{ QNgano nga nagalungotlungot ang mga nasud, Ug ang mga katawohan nagapalandong sa butang nga kawang?\z 3Kay naila ni Jehova ang dalan sa mga matarung; Apan ang dalan sa mga dautan mawala.ty cBusa dili magatindog ang mga dautan sa paghukom, Ni ang mga makasasala diha sa katilingban sa mga matarung.Xx +Dili ingon niini ang mga dautan, Kondili ingon sa uhot nga ginapalid sa hangin.Lw Ug siya mahisama sa kahoy nga natanum sa daplin sa kasapaan sa tubig, Nga nagadala sa iyang bunga sa iyang panahon, Kansang dahon usab dili malaya, Ug bisan unsa nga ginabuhat niya magamauswagon.{v qKondili anaa sa Kasugoan ni Jehova ang iyang kalipay; Ug sa Kasugoan niya nagapalandong siya sa adlaw ug sa gabii."u ABulahan ang tawo nga wala magalakaw sa tambag sa mga dautan, Ni magatindog sa dalan sa mga makasasala, Ni magalingkod sa mga lingkoranan sa mga mayubiton:Mt*Busa si Job namatay, tigulang na ug dunay pagkadaghan sa mga adlaw.)sK*Ug sa tapus niini si Job nagpuyo ug usa ka gatus ug kap-atan ka tuig, ug siya nakasud-ong sa iyang mga anak, ug sa iyang mga anak hangtud sa upat ka kaliwatan.;ro*Ug sa tibook nga yuta walay babaye nga nakita nga sama sa kaanyag sa mga anak nga babaye ni Job: ug ang ilang amahan naghatag kanila ug kabilin uban sa ilang mga igsoong lalake. q*Ug ang anak nga kamagulangan iyang gihinganlan ug Jemima; ang ngalan sa ikaduha Cesia; ug ang ngalan sa ikatulo si Keren-happuch.Mp* Siya may pito ka anak nga lalake ug totolo ka anak nga babaye usab.oy* Busa ang ulahi nga panahon ni Job gipanalanginan ni Jehova labaw pa kay sa iyang una nga panahon: ug siya may napulo ug upat ka libo nga carnero, ug unom ka libo nga camello, ug usa ka libo nga vaca nga igdadaro, ug usa ka libo nga asno nga baye.%nC* Unya miduol kaniya ang iyang tanang mga kaigsoonan nga lalake, ug ang iyang tanang kaigsoonan nga babaye, ug ang tanan nga kaniadto iyang kaila, ug sa iyang balay nangaon uban kaniya: ug sila nangasubo kaniya, ug naglipay kaniya tungod sa tanan nga kadaut nga gipadangat kaniya ni Jehova: ang tagsatagsa usab ka tawo naghatag kaniya ug usa ka book nga salapi, ug ang tagsatagsa usa ka book nga singsing bulawan.%mC* Sa diha nga si Job nag-ampo tungod sa iyang mga higala, gikuha ni Jehova ang iyang sakit: ug si Jehova mihatag kang Job ug bahandi duha ka pilo kay sa una.>lu* Busa si Eliphaz, ang Timanitanhon, ug si Bildad, ang Suhitanhon, ug si Sophar, ang Naamatitanhon, nanlakaw, ug naghimo sumala sa sugo ni Jehova kanila: ug si Job gidawat ni Jehova..kU*Busa karon, magkuha kamo ug pito ka nating vaca nga lake ug pito ka carnero, ug umadto kang Job nga akong alagad, ug maghalad kamo tungod kaninyo sa usa ka halad-nga sinunog; ang akong alagad nga si Job maoy mag-ampo tungod kaninyo; kay siya akong pagadawaton, sanglit dili ako magbuhat alang kaninyo sumala sa inyong binuang; kay kamo wala magsulti sa matarung mahitungod kanako, sama kang Job nga sa matarung nagsulti.%jC*Ug nahitabo nga sa tapus ikasulti kining mga pulonga ni Jehova kang Job, si Jehova miingon kang Eliphaz nga Timanitanhon: Ang akong kasuko nasugniban batok kanimo ug sa duruha mo ka mga higala: kay kamo wala magsulti sa matarung bahin kanako, ingon kang Job nga nagsulti sa matarung.ai;*Tungod niini, gingil-aran ako sa akong kaugalingon , Ug ako maghinulsol sa abug ug abo.whg*Nakadungog ako mahitungod kanimo tungod sa pagpamati sa igdulungog; Apan karon, nakita ko ikaw sa akong mata:pgY*Pamati, ipakilooy ko kanimo, ug ako mosulti; Magapangutana ako karon kanimo, ug magapahayag ka kanako.8fi*Kinsa ba kini nga nagatabon sa kaalam sa pagkawalay kahibalo? Busa nakasulti ako niadto nga wala ko hisabti, Mga butang nga makapahibulong kaayo kanako, nga wala ko matugkad.ce?*Ako nahibalo nga ang tanang mga butang mahimo nimo, Ug nga walay tuyo nimo nga kapugngan.4d e*Unya si Job mitubag kang Jehova, ug miingon:icK)"Siya nagatan-aw sa bisan unsa nga butang nga hataas: Hari man siya sa mga anak sa mapahitas-on.Ub#)!Sa ibabaw sa yuta walay mahisama kaniya, Nga usa ka binuhat walay kahadlok.xai) Sa iyang likod nagapadan-ag siya ug usa ka dalan; Bisan kinsa makahunahuna nga ang kahiladman sa dagat ubanon.u`c)Ang kahiladman iyang gipabukal ingon sa usa ka kolon: Ang dagat iyang gihimo nga ingon sa kolon nga haplas._ )Ang mga dapit sa ilalum niya ingon sa mga bika nga talinis: Sa ibabaw sa lapok iyang gipahaluna ang mga butang nga tinalinsan.e^C)Ang mga puspus ginaila nga mga tuod sa balili; Ang hinadyong sa bangkaw iyang ginakataw-an.f]E)Ang pana dili makapadalagan kaniya: Kaniya ang mga bato sa lambuyog mabalhin nga mga dagami:Z\-)Ginaisip niya ang puthaw ingon sa uhot, Ug ang tumbaga ingon sa kahoy nga gabok.q[[)Ang pinuti niadtong motigbas kaniya dili makadulot; Ni makadulot ang bangkaw, kun balaraw kun salapang.sZ_)Sa diha nga siya motindog, ang mga gamhanan mangahadlok: Tungod sa dakung kakugang sila kawad-an sa buot.sY_)Ang iyang kasingkasing malig-on sama sa usa ka bato; Oo, malig-on sama sa bato sa galingan nga sa ilalum.eXC)Ang mga bahin sa iyang unod nagatapot: Sila mga malig-on sa ibabaw niya; sila dili magango.YW+)Sa iyang liog nagapuyo ang kusog, Ug sa iyang atubangan ang kahadlok nagasayaw.eVC)Ang iyang gininhawa makapasiga sa mga uling, Ug usa ka kalayo nagagula gikan sa iyang baba.pUY)Gikan sa iyang ilong may aso nga magagula, Ingon sa kolon nga magabukal, ug mga tangbo nga mangasunog.gTG)Gikan sa iyang baba, mga sulo nga nagadilaab manggula, Ug mga aligato sa kalayo managtulasik.sS_)Sa iyang pagbugwak may kahayag nga mokidlap, Ug ang iyang mga mata ingon sa mga tabontabon sa kabuntagon.MR)Sila ginahiusa ang usa ug usa; Sila nanag-ipon, ug dili na mabulag.qQ[)Ang usa ug ang usa haduol kaayo, Sa ingon nga paagi, nga sa taliwala kanila walay hangin nga makasulod.mPS)Ang iyang mabaga nga mga hingbis maoy iyang garbo, Maayong pagkatapot, sama sa sello nga gipapilit.nOU)Kinsa ba ang makaabli sa mga pultahan sa iyang nawong? Makalilisang ang ginalibutan sa iyang ngipon.wNg) Kinsa ba ang makakuha sa iyang labing gawas nga saput? Kinsa ba ang mopaduol sa sulod sa iyang mga apapangig?xMi) Ako dili magahilum mahitungod sa iyang bukton, Ni sa iyang daku nga kakusog, ni sa iyang matahum nga panagway.L) Kinsa ba ang unang nakahatag kanako, aron unta ako magabalus kaniya? Bisan unsang butanga nga ania sa ilalum sa tibook langit, ako man.uKc) Walay bisan kinsa nga mabangis nga mangahas sa pagpalihok kaniya; Nan kinsa man ang makapangatubang kanako?xJi) Ania karon, kawang lamang ang paglaum tungod kaniya; Dili ba kita matumba bisan na lamang sa pagtan-aw kaniya?YI+)Itapion ang imong kamot kaniya; Hinumdumi ang gubat, ug ayaw na kana pagbuhata.wHg)Mapalapsan ba nimo ang iyang panit sa mga puthaw nga tinalinsan, Kun mapalapsan ba ang iyang ulo sa salapang?}Gs)Ang katiguman sa mga mangingisda , maghimo ba kaniya nga igbabaligya? Ibahinbahin ba siya nila sa mga magbabaligya?tFa)Makigdula ba ikaw kaniya ingon sa usa ka langgam? Kun gapuson ba nimo siya alang sa imong mga kadalagahan?gEG)Magabuhat ba siya ug pakigsaad kanimo, Aron ikaw isipon niya nga sulogoon sa walay katapusan?lDQ)Maghimo ba siya ug daghanan nga pangamuyo kanimo? Kun mosulti ba siya kanimo ug mga pulong malomo?jCM)Matuhog mo ba ug pisi ang iyang ilong? Kun kapalapsan kanimo ang iyang apapangig sa usa ka taga?^B 7)Makuha ba nimo ang leviathan sa taga sa isda? Kun magapus ba ang iyang dila sa lubid?gAG(May makakuha ba kaniya kong siya anaa sa pagbantay, Kun makalapus ba ang laso sa iyang ilong?"@=(Ania karon, kong ang usa ka suba moawas, siya dili mangurog: Anaa kaniya ang pagsalig, bisan pa kong motubo ang tubig sa Jordan hangtud sa iyang bokana.m?S(Ang mga kahoy nga almes nagatabon kaniya sa ilang landong; Ang mga tangbo sa sapa nagalibut kaniya.^>5(Sa ilalum sa mga kahoy nga almes siya nagapasilong, Salipod sa bugang ug sa lamakan.p=Y(Sa pagkamatuod ang kabukiran magahatud kaniya ug makaon, Diin nagalingawlingaw ang tanang kamananapan.~<u(Siya mao ang pangulo sa mga paagi sa Dios: Siya lamang nga nagbuhat kaniya mao ang nagahatag kaniya sa iyang espada.o;W(Ang iyang mga bukog ingon sa mga tubo nga tumbaga; Ang iyang mga paa ingon sa mga trangka nga puthaw.b:=(Iyang paggimukon ang iyang ikog ingon sa cedro: Ang mga ugat sa iyang paa ginalanggikit.p9Y(Timan-i karon, ang iyang kusog anaa sa iyang hawak, Ug ang iyang kabaskug anaa sa ugok sa iyang tiyan.t8a(Tan-awa karon, ang hippopotamus, nga akong gibuhat uban kanimo; Ingon siya sa vaca nga nagakaon sa balili.o7W(Unya magasugid usab ako mahitungod kanimo Aron ang imong kaugalingong kamot nga too makaluwas kanimo.^65( Taboni sila nga tanan diha sa abug: Hugponga ang ilang mga nawong sa dapit nga tago.y5k( Tuman-aw ka sa tanan nga mapahitas-on, ug pagapaubson mo sila; Ug ang tawong dautan yataki sa ilang gitindogan,~4u( Ibubo mo karon ang mga inawas sa imong kasuko; Ug tuman-aw ka kang bisan kinsa nga mapahitas-on, ug ipaubos mo siya.3( Dayandayanan mo karon ang imong kaugalingon sa pagkahalangdon ug kaligdong; Ug sul-oban mo ang imong kaugalingon sa dungog ug himaya.p2Y( Kun may bukton ba ikaw nga ingon sa bukton sa Dios? Ug makapadalugdug ka ba ug tingog nga sama kaniya?r1](Imo ba nga kawangon bisan ang akong paghukom? Maghukom ba ikaw kanako sa silot aron ikaw pakamatarungon?u0c(Baksi karon ang imong hawak ingon nga usa ka tawo: Pasultihon ko ikaw, ug magpahayag ka sa akong atubangan.J/ (Unya gikan sa alimpulos, si Jehova mitubag kang Job, ug miingon:k.O(Sa nakausa nga ako magsulti, ug dili na ako motubag; Oo, sa nakaduha, apan dili na ako mopadayon.s-_(Ania karon, ako walay pulos; unsa ang arang ko ikatubag kanimo. Itapion ko ang akong kamot sa akong baba.5,e(Unya si Job mitubag kang Jehova, ug miingon:}+s(9 Siya nga motuboy sa walay hinungdan, makiglalis ba sa Makagagahum? Siya nga makiglantugi sa Dios, patubaga niini.>* y(Labut pa niini si Jehova mitubag kang Job, ug miingon:_)7'Ang iya usab nga kuyabog mosupsop ug dugo: Ug hain gani ang mga patay, atua man siya.n(U'Gikan didto siya magalantaw sa iyang dalagiton; Ang iyang mga mata makatan-aw niana gikan sa halayo.''Siya sa ibabaw sa pangpang nagapuyo, ug tua didto ang iyang pinuy-anan: Sa kinatumyan sa pangpang, ug sa dapit nga malig-on.l&Q'Maglupad ba ang agila sa itaas tungod sa imong pagmando, Ug magbalay sa iyang salag sa kahitas-an?m%S'Maglupad ba ang banog tungod sa iyang kaalam, Ug magtuy-od sa iyang mga pako padulong sa habagatan?#$?'Sa masubsob nga ang trompeta patingogon, siya magaingon: Aha! Ug siya makabaho sa panag-away gikan sa halayo, Sa dalugdug sa mga punoan, ug sa singgitay.h#I'Iyang itulon ang yuta tungod sa kabangis ug kaligutgut; Ni motagad siya sa tingog sa trompeta.^"5'Ang baslayan nagkagalkal batok kaniya, Ang bangkaw nga nagpangidlap ug ang salapang.]!3'Ang kalisang iyang ginatamay, ug dili siya kapugdawan; Ni motalikod siya sa pinuti. 'Diha sa walog siya nagakakha, ug nalipay tungod sa iyang kusog: Siya mogula aron sa pagpakighibalag sa mga tawong sangkap sa hinagiban.oW'Ikaw ba ang naghimo kaniya nga makalukso sama sa dulon? Ang himaya sa iyang pagpangusmo makalilisang.wg'Nahatagan mo ba ang kabayo sa iyang kakusog? Gibistihan mo ba ang iyang liog sa lambungay nga nagakurogkurog?`9'Sa panahon nga siya molupad sa itaas, Siya magayam-id sa kabayo ug sa nagkabayo niini.U#'Tungod kay gikuhaan siya sa Dios ug kaalam, Ni gihatagan siya ug salabutan.{'Mabangis siya sa iyang mga kuyabog, ingon nga daw sila dili iya: Bisan makawang ang iyang kabudlay, siya dili mahadlok;b='Ug hikalimtan nila nga kini madabok sa tiil, Kun katumban ba sila sa mananap nga ihalas.dA'Tungod kay iya man nga biyaan ang iyang mga itlog sa yuta, Ug painitan sila diha sa balas,pY' Ang mga pako sa avestruz mokapakapa uban ang garbo; Apan maaghup ba ang iyang mga pako ug mga balhibo? ' Igasalig ba nimo kaniya, nga siya maoy magdala sa binhi ngadto sa imong balay, Ug tigumon ang trigo sa imong salug nga giukan?oW' Mosalig ka ba kaniya tungod kay siya makusganon kaayo? Kun ibilin ba nimo kaniya ang imong bulohaton?}s' Ikagakud ba nimo ang vaca nga ihalas sa iyang pisi diha sa tudling? Kun modaro ba siya sa mga walog sa imong likod?ta' Mahimuot ba ang vaca nga ihalas sa pag-alagad kanimo? Kun buot ka ba nga siya mopabilin sa imong pasungan?jM'Ang lungbay sa kabukiran maoy iyang sibsibanan, Ug siya magapangita sa tanang butang nga lunhaw.Z-'Siya nagayam-id sa kagahub sa ciudad, Ni mamati siya sa pagsinggit sa mag-aabog.lQ'Kang kansang pinuy-anan maoy gihimo ko nga kamingawan, Ug ang yuta nga asin maoy iyang puloy-anan?xi'Kinsa ba ang nagbuhi sa asno nga ihalas? Kun kinsa ba ang nagbadbad sa pisi nga gigapusan sa asno nga matulin,uc'Ang ilang mga anak mahimong kusgan, sila sa kalibonan nanagtubo; Sila manlakaw ug dili na mamalik pag-usab.s_'Sila modungo sa ilang kaugalingon, lanak nila ang ilang mga gagmay, Magahaw-as sila sa ilang mga kasakit.w g'Naisip ba nimo ang gidaghanon sa bulan sa ilang pagpanamkon? Kun nasayud ka ba sa adlaw sa ilang pagpanganak?  {'Nahibalo ka ba sa panahon nga ig-alanak sa kanding sa bato? Kun makatimaan ba ikaw ug mga lagsaw nga baye nga nanganak?! ;&)Kinsa ba ang nagaandam sa uwak sa iyang makaon, Sa diha nga ang iyang mga kuyabog nanagsangpit sa Dios, Ug nanghisalaag tungod sa kakulangan sa makaon?g G&(Sa diha nga sila nagalubog sa ilang mga lungib, Ug nanagpuyo sa mga langub aron sa pagbanhig?g G&'Makapangita ba ikaw sa tukbonon sa baye nga leon, Kun makatagbaw ka ba sa mga batan-ong leon,P&&Sa diha nga ang abug managkatapok, Ug ang tibugol sa yuta managkaipon?|q&%Kinsa ba ang makaihap sa mga panganod pinaagi sa kaalam? Kun kinsa ba ang arang makabubo sa mga botella sa langit,q[&$Kinsa ba ang nagbutang ug kaalam sa kinasulorang bahin? Kun kinsa ba ang naghatag ug salabutan sa utok?\1&#Makasugo ka ba sa mga kilat, aron sila manlakaw, Ug manag-ingon kanimo: Ania kami?uc&"Makahimo ka ba sa pagpatugbaw sa imong tingog sa kapanganoran, Aron ang kadagaya sa tubig makalapaw kanimo? w~~+}|||/{zzjyy_xx:ww2vuu ttxss!rr>qq+pp,o~nnlmm1ll:kvkjj#iihgvffeefddcc.bb4aa``_^^i]]e\\o\[[1ZZ'YYPXXiWWpWVV UdTTTSSRRQ{PP}PONNuMMZLLKKTJIItHH:GGlFEEE$DD]CCBB'AAK@@(??3>>F==<<-;;I::.99u9 887666+55L44#3}322H11f00&/[..-j- ,B++N+**)<('''%&&%%$r##V"""C!!E Zt/g/Pi %V_F`J t T m Bd^P{koUg gipalukso niya sila sama sa mga nati nga vaca; Ang Libano ug ang Sirion sama sa usa ka nating vaca nga ihalas.fjEAng tingog ni Jehova nagapukan sa mga cedro; Oo, gipulpog ni Jehova ang mga cedro sa Libano.Wi'Ang tingog ni Jehova gamhanan, Ang tingog ni Jehova napuno sa pagkahalangdon. hAng tingog ni Jehova anaa sa ibabaw sa mga tubig: Ang Dios sa himaya nagadalugdug, Bisan si Jehova sa ibabaw sa daghang mga tubig.{goIhatag ninyo kang Jehova ang himaya nga angay sa iyang ngalan; Simbaha ninyo si Jehova sa katahum sa pagkabalaan.vf gIhatag ninyo kang Jehova, Oh kamo nga mga anak sa gamhanan, Ihatag ninyo kang Jehova ang himaya ug ang kusog. e  Luwasa ang imong katawohan, ug panalangini ang imong panulondon: Mamagbalantay ka usab, ug sapnayon mo sila sa walay katapusan._d7Si Jehova mao ang ilang kusog, Ug siya ang dalangpanan sa kaluwasan sa iyang dinihog.Ic Si Jehova mao ang akong kusog ug ang akong taming; Ang akong kasingkasing kaniya misalig, ug gitabangan ako: Busa nalipay ug daku ang akong kasingkasing; Ug sa akong awit pagadayegon ko siya.Zb-Dalayegon si Jehova, Kay siya nagpatalinghug sa tingog sa akong mga pangaliyupo.a#Kay wala sila managtagad sa mga buhat ni Jehova, Ni sa buhat sa iyang mga kamot; Siya magabungkag kanila, ug sila dili niya pagapatindogon.5`cHatagan mo sila sumala sa buhat nila, ug sumala sa kadautan sa ilang mga gibuhat: Hatagan mo sila sumala sa buhat sa ilang mga kamot; Hatagan mo sila sa ilang igong bayad.F_Dili mo ako ibutang uban sa mga dautan, Ug uban sa mga nagabuhat ug hilabihang kadautan: Nga nagasulti ug pakigdait sa ilang isigkatawo, Apan ang pagkadautan anaa sa mga kasingkasing nila.-^SPatalinghugi ang tingog sa akong mga pangaliyupo, sa diha nga magatu-aw ako kanimo, Sa diha nga magabayaw ako sa akong mga kamot paingon sa imong balaan nga dapit.,] SKanimo magatu-aw ako, Oh Jehova: Bato ko, ayaw pagpakabungol kanako; Tingali unya kong ikaw maghilum kanako, Mahimo ako nga sama kanila nga nanganaug sa lubnganan.v\eMaghulat ka kang Jehova: Magmalig-on ka, ug paisugon mo ang imong kasingkasing; Oo, maghulat ka kang Jehova.k[O Napunawan unta ako, kong wala pa akoy pagtoo sa pagtan-aw sa kaayo ni Jehova Sa yuta sa mga buhi.%ZC Dili mo ako itugyan sa kabubuton sa akong mga kabatok: Kay ang mga saksi nga bakakon nanindog batok kanako, Ug ingon man ang mga nanagpangusmo ug kabangis.tYa Tudloi ako sa imong dalan, Oh Jehova; Ug mandoi ako sa alagianan nga matul-id, Tungod sa akong mga kaaway.fXE Kong ako pagabiyaan sa akong amahan ug sa akong inahan, Unya si Jehova ang magadawat kanako.GW Ayaw pagtagoa ang imong nawong gikan kanako; Ayaw pag-isalikway ang imong ulipon sa kaligutgut: Ikaw mao ang akong panabang; Ayaw ako pag-itukmod, ayaw pagbiyai, Oh Dios sa akong kaluwasan.V5Sa diha nga ikaw moingon : Pangitaa ninyo ang akong nawong; ang akong kasingkasing miingon kanimo. Ang nawong nimo, Oh Jehova, ang pagapangitaon ko.{UoMagpatalinghug ka , Oh Jehova, kong magatu-aw ako uban sa akong tingog: Malooy ka usab kanako, ug tubagon mo ako.dTAUg karon pagabayawon ang ulo ko sa ibabaw sa akong mga kaaway nga nagalibut kanako; Ug magahalad ako diha sa iyang balong-balong, mga halad sa kalipay; Ako magaawit, oo, magaawit ako ug mga pagdayeg ngadto kang Jehova.,SQKay sa adlaw sa kasamok pagatagoan niya ako sa iyang puloyanan: Diha sa tabil sa iyang balongbalong pagatagoan niya ako; Ituboy niya ako sa ibabaw sa usa ka bato.bR=Usa ka butang ang gipangayo ko kang Jehova, nga pagapangitaon Ko: Nga makapuyo ako sa balay ni Jehova sa tanang mga adlaw sa akong kinabuhi, Aron sa pagtan-aw sa katahum ni Jehova. Ug sa pagpakisayud sa iyang templo.1Q[Bisan ang usa ka dakung panon magapahamutang batok kanako, Dili mahadlok ang akong kasingkasing: Bisan ang gubat patindogon batok kanako, Bisan pa niini ako masaligon.0PYSa diha nga nagtigum batok kanako ang mga mamumuhat sa kadautan sa pagkaon sa akong unod, Bisan ang akong mga kabatok ug mga kaaway, sila nanghipangdol ug nangapukan.,O SSi Jehova mao ang akong kahayag ug ang akong kaluwasan; Kinsa man ang akong pagakahadlokan? Si Jehova mao ang kusog sa akong kinabuhi; Kang kinsa man ako malisang?eNC Ang akong tiil nagatindog sa dapit nga patag: Sa mga katilingban magadayeg ako kang Jehova. M Apan alang kanako, magalakaw ako sa akong kaugalingong pagkahingpit-sa-kasingkasing: Tubson mo ako, ug magmaloloy-on ikaw kanako.bL= Kang Kinsang mga kamot anaa ang kadautan, Ug ang ilang toong kamot napuno sa mga hiphip.gKG Ayaw itipon ang kalag ko sa mga makasasala, Ni itipon mo ang kinabuhi ko sa mga tawo sa dugo;kJOOh Jehova, nahagugma ako sa puloy-anan sa imong balay, Ug sa dapit diin magpuyo ang imong himaya.uIcAron ikapabati ko ang tingog sa pagpasalamat, Ug ikasugilon ko ang tanan nimong mga buhat nga katingalahan.HwAko manghunaw sa akong mga kamot sa pagka-walay sala: Sa ingon niana magalakaw ako libut sa imong halaran, Oh Jehova;rG]Gidumtan ko ang katilingban sa mga mamumuhat sa dautan, Ug ako dili molingkod uban sa mga tawong dautan.dFAWala ako maglingkod uban sa mga tawo sa kabakakan; Ni mosulod ako uban sa mga salingkapaw.uEcKay ang imong mahigugmaongkalolot anaa sa atubangan sa akong mga mata; Ug sa imong kamatuoran naglakaw ako.lDQSutaon mo ako, Oh Jehova, ug sulayan mo ako; Sulayi ang akong kasingkasing ug ang akong salabutan. C Hukmi ako, Oh Jehova, kay naglakaw ako sa akong pagkahingpit-sa-kasingkasing: Ako misalig usab kang Jehova sa walay pagduhaduha,OBTubson mo, Oh Dios, ang Israel, Gikan sa tanan niyang mga kalisdanan.jAMPabantaya kanako ang pagkahingpit-sa-kasingkasing ug ang pagkatul-id, Kay kanimo nagapaabut ako.w@gOh bantayan mo ang akong kalag, ug luwason mo ako: Ayaw ako pag-ibutang sa kaulawan, kay ako midangup kanimo.z?mSud-onga ang akong mga kaaway, kay sila daghan uyamut; Ug nanagdumot sila kanako sa mabangis gayud nga pagdumot.c>?Sud-onga ang akong kasakit ug ang akong pag-antus; Ug pasayloa ang tanan ko nga mga sala.k=OAng mga kasamok sa akong kasingkasing nagakadaku: Oh kuhaon mo ako gikan sa akong mga kagul-anan.F<Lingia ako ug malooy ka kanako; Kay ako biniyaan ug sinakit.|;qAng akong mga mata sa gihapon gitutuk ngadto kang Jehova; Kay pagahulboton niya ang akong mga tiil gikan sa pukot.r:]Ang pagpakig-abyan ni Jehova anaa kanila nga nahadlok kaniya; Ug kanila igapadayag niya ang iyang tugon.X9) Ang iyang kalag magapuyo sa kasayon; Ug ang iyang kaliwat magapanunod sa yuta.r8] Unsa bang tawohana nga mahadlok man kang Jehova? Kaniya ipahimangno niya ang dalan nga iyang pagapilion.o7W Tungod sa gugma sa imong ngalan, Oh Jehova, Pasayloa ako sa akong sala, kay kini hilabihan pagkadaku.6- Ang tanang mga alagianan ni Jehova lonlon mahigugmaong-kalolot ug kamatuoran Alang sa mga nagabantay sa iyang tugon ug sa iyang mga pagpamatuod.u5c Sa mga maaghup siya magatultol ngadto sa dalan sa justicia; Ug ang maaghup pagatudloan niya sa iyang dalan.[4/Maayo ug matul-id si Jehova: Busa, pahamangnoon niya sa dalan ang mga makasasala.63eAyaw paghinumdumi ang mga sala sa akong pagkabatan-on, ni ang akong mga kalapasan: Sumala sa imong mahigugmaong-kalolot hinumduman mo ako, Tungod sa imong kaayo, Oh Jehova.2/Hinumdumi, Oh Jehova, ang imong malomong mga kalooy ug ang imong mga mahigugmaong-kalolot; Kay sila diha kanimo sukad pa sa mga tuig sa katuigan.1Tultoli ako sa imong kamatuoran, ug tudloi ako; Kay ikaw mao ang Dios sa akong kaluwasan; Kanimo nagapaabut ako sa tibook nga adlaw.f0EIpakita mo kanako, Oh Jehova, ang imong mga dalan; Itudlo mo kanako ang imong mga alagianan./Oo, walay bisan kinsa nga nagapaabut alang kanimo nga igabutang mo sa kaulawan: Sila pagapakaulawan nga nagabudhi sa walay kapasikaran.p.YOh Dios ko, kanimo misalig ako, Ayaw ako ibutang sa kaulawan; Dili mo ako ipadaug sa akong mga kaaway.6- iKanimo, Oh Jehova, bayawon ko ang akong kalag.d,A Kinsa ba kining Hari sa himaya? Si Jehova sa mga panon, Siya mao ang Hari sa himaya (Selah+3 Sakwata ninyo, Oh mga ganghaan, ang inyong mga ulo; Oo, sakwata ninyo sila, kamong mga pultahan nga walay katapusan: Ug ang Hari sa himaya mosulod.x*iKinsa ba kining Hari sa himaya? Si Jehova ang kusgan ug makagagahum, Si Jehova ang makagagahum sa panggubatan.')GSakwata ninyo, Oh mga ganghaan, ang inyong mga ulo; Ug sakwata ninyo ang inyong kaugalingon, mga pultahan nga walay katapusan: Ug ang Hari sa himaya mosulod.x(iKini mao ang kaliwatan kanila nga nanagpangita kaniya, Nga nagapangita sa imong nawong, bisan si Jacob. (Selahl'QSiya magadawat ug panalangin gikan kang Jehova, Ug pagkamatarung gikan sa Dios sa iyang kaluwasan.,&QSiya nga malinis ug mga kamot ug may usa ka putli nga kasingkasing; Siya nga wala magbayaw sa iyang kalag ngadto sa kabakakan, Ug wala makapanumpa sa malimbongon.k%OKinsa ang mosaka ngadto sa bungtod ni Jehova? Ug kinsa ba ang motindog sa iyang dapit nga balaan?h$IKay siya ang nagtukod niana sa ibabaw sa kadagatan, Ug gipalig-on niya sa ibabaw sa katubigan.g# IIya ni Jehova ang yuta ug ang pagkapuno niana; Ang kalibutan, ug sila nga mga nanagpuyo niini;+"OSa pagkamatuod ang kaayo ug ang mahigugmaong-kalolot magasunod kanako sa adlaw ngatanan sa akong kinabuhi; Ug sa balay ni Jehova magapuyo ako sa walay katapusan.!Ikaw nagaandam ug pagkaon sa atubangan ko tinambongan sa akong mga kaaway: Gidihog mo ang akong ulo sa lana; Ang akong copa nagaawas.P Oo, bisan magalakaw ako latas sa walog sa landong sa kamatayon, Ako walay kahadlok sa bisan unsa nga dautan; Kay ikaw nagauban kanako; Ang imong baras ug ang imong sungkod, kini nagapalig-on kanako.ucGipalig-on niya ang akong kalag: Ginamandoan niya ako sa mga dalan sa pagkamatarung tungod sa iyang ngalan.|qSiya nagapahigda kanako sa mga sibsibanan nga malunhaw; Siya nagatultol kanako sa daplin sa mga tubig nga malinaw.D Si Jehova mao ang akong magbalantay; Walay makulang kanako.  Mangabut sila ug managmantala mahatungod sa iyang pagkamatarung Ngadto sa usa ka katawohan nga matawo, nga siya nagbuhat niini.dAUsa ka kaliwat magaalagad kaniya; Kini igasugilon ni Jehova ngadto sa sunod nga kaliwatan.FAng tanang mga matambok sa yuta magakaon ug magasimba sila: Ngatanan sila nga nanaug ngadto sa abug manghapa sa atubangan niya, Bisan siya nga dili arang makatipig sa iyang kalag nga buhi.[/Kay iya ni Jehova ang gingharian; Ug siya mao ang magmamando ibabaw sa mga nasud,!;Ang tanang mga kinatumyan sa yuta mahinumdum ug managbalik ngadto kang Jehova; Ug ang tanang mga kabanayan sa mga kanasuran managsimba sa atubangan mo.!Ang maaghup magakaon ug mabusog; Magadayeg kang Jehova sila nga nagapangita kaniya; Palungtara ang inyong kasingkasing sa walay katapusan.0YMahitungod kanimo nagaabut ang akong pagdayeg sa kinataliwadan sa daku nga katilingban: Akong pagatumanon ang akong mga panaad sa atubangan sa mga nangahadlok kaniya.GKay wala niya pagtamaya ni pagdumti ang kagul-anan sa sinakit; Wala usab pagtagoa gikan kaniya ang iyang nawong; Apan sa diha nga nagtu-aw sa iya ngadto kaniya, iyang gipatalinghugan siya .?wKamo nga nahadlok kang Jehova, dayegon ninyo siya; Ngatanan kamo nga kaliwat ni Jacob, himayaon ninyo siya; Ug tumindog sa kataha tungod kaniya, ngatanan kamo nga kaliwat sa Israel.zmIgapahayag ko ang imong ngalan ngadto sa akong kaigsoonan; Sa kinataliwad-an sa katilingban pagadayegon ko ikaw.q[Luwasa ako gikan sa baba sa leon; Oo, gikan sa mga sungay sa mga ihalas nga vaca ikaw nagatubag kanako.kOLuwason mo ang akong kalag gikan sa espada, Ang akong minahal nga kinabuhi gikan sa gahum sa iro.lQApan ikaw, Oh Jehova, dili ka magpahilayo: Oh ikaw nga magtatabang, dumali ka sa pagtabang kanako.b=Gibahinbahin nila ang akong mga bisti sa taliwala nila, Ug sa akong kupo nanagrifa sila.^5Arang ko nga maisip ang tanan ko nga mga bukog. Sila nagatan-aw ug nagatutok kanako;" =Kay ang mga iro nanaglibut kanako: Usa ka panon sa mamumuhat sa kadautan nanaglikus kanako; Gipalagbasan nila ang akong mga kamot ug ang akong mga tiil. !Miuga sama sa usa ka bika ang akong kusog; Ug ang akong dila mitapot sa akong mga apapangig; Ug gidala mo ako ngadto sa abug sa kamatayon. Gibubo ako sama sa tubig, Ug ang tanan ko nga kabukogan nangalisa: Ang akong kasingkasing sama sa talo; Kini natunaw sa sulod nako.\ 1 Ginganga nila kanako ang ilang baba, Ingon sa manunubad ug sa nagangulob nga leon.} s Gilibutan ako sa daghanan nga mga vaca nga lake; Mga kusganon nga mga vaca nga lake sa Basan ang nanaglibut kanako.`9 Ayaw pagpahilayo kanako; kay ang kasamok haduol; Kay walay bisan kinsa nga magatabang.lQ Kanimo nahimugso ako gikan sa tagoangkan; Ikaw mao ang akong Dios Sukad ianak ako sa akong inahan. Apan ikaw mao ang nagkuha kanako gikan sa tagoangkan; Ikaw ang nagpasalig kanako sa diha pa ako sa mga suso sa akong inahan.Itugyan mo ang imong kaugalingon kang Jehova; siya paluwasa kaniya: Siya patabanga kaniya sanglit siya nagapahimuot kaniya.Ang tanan nga nakakita kanako nagakatawa sa pagtamay kanako: Gibudlot ang ilang ngabil, ginalingolingo ang ilang ulo, nga nagaingon :c?Apan ako usa ka ulod, ug dili tawo; Usa ka kaulawan sa mga tawo, ug tinamay sa katawohan.iKMingtu-aw sila kanimo, ug giluwas sila: Minglaum sila kanimo, ug sila wala ibutang sa kaulawan.X)Kanimo mingsalig ang among mga amahan: Mingsalig sila ug ikaw nagluwas kanila.[/Apan ikaw balaan man, Oh ikaw nga nagapuyo sa taliwala sa mga pagdayeg sa Israel.Oh Dios ko, nagatu-aw ako sa adlaw, apan wala ka magapatalinghug kanako; Ug sa panahon sa kagabhion, ug wala ako magahilum.~ Dios ko, Dios ko, nganong gibi yaan mo ako? Ngano nga halayo ka kaayo gikan sa pagtabang kanako, ug sa mga pulong sa akong pag-agulo?s}_ Pagabayawon ka, Oh Jehova, diha sa imong kusog: Sa ingon niini kami magaawit ug magadayeg sa imong gahum.k|O Kay ikaw magapatalikod kanila; Magaandam ka uban sa imong mga pisi sa pana batok sa ilang nawong.}{s Kay gitinguha nila ang dautan batok kanimo; Nanaghunahuna sila ug usa ka lalang nga dili sila makahimo sa pagbuhat.lzQ Ang ilang bunga pagalaglagon mo gikan sa yuta, Ug ang ilang kaliwat gikan sa mga anak sa mga tawo.(yI Pagabuhaton mo sila ingon sa hasohasan sa kalayo sa panahon sa imong kaligutgut: Si Jehova magatulon kanila sa iyang kapungot, Ug ang kalayo magalamoy kanila.{xoHipalgan sa imong kamot ang tanan nimong mga kaaway; Hipalgan sa imong toong kamot kadtong mga nanagdumot kanimo.uwcKay ang hari nagasalig kang Jehova; Ug pinaagi sa mahigugmaong-kalolot sa Hataas Uyamut, dili siya matarug.rv]Kay gihimo mo siya nga labing bulahan nga walay katapusan: Sa imong presencia gipuno mo siya sa kalipay.juMAng iyang himaya daku sa imong kaluwasan: Dungog ug pagkahalangdon ginabutang mo sa ibabaw niya.tKinabuhi gipangayo niya kanimo ug gihatagan mo siya, Bisan sa pahalugway sa mga adlaw sa mga katuigan nga walay katapusan.s/Kay migula ka sa pagsugat kaniya uban ang mga panalangin sa kaayohan: Nagabutang ka ug purongpurong sa lunsay nga bulawan sa ibabaw sa iyang ulo.ryIkaw nagahatag kaniya sa tinguha sa iyang kasingkasing, Ug wala mo pagdumilii sa gipangayo sa iyang mga ngabil. (Selahq Magakalipay ang hari diha sa imong kusog, Oh Jehova; Ug diha sa imong kaluwasan daw unsa ka daku gayud ang iyang kalipay!Sp Luwasa, Oh Jehova: Patubaga ang Hari, sa diha nga magatawag kami kaniya .Zo-Ginapaluhod sila ug nangapukan; Apan kami nagatindog, ug nagabarug nga matul-id.~nuAng uban nagasalig sa mga carro, ug ang uban sa mga kabayo; Apan kami magahisgut sa ngalan ni Jehova nga among Dios..mUKaron nahibalo ako nga si Jehova nagaluwas sa iyang dinihog; Siya magatubag kaniya gikan sa iyang langit nga balaan Uban sa kusog sa kaluwasan sa iyang toong kamot."l=Kami makadaug diha sa imong kaluwasan, Ug sa ngalan sa among Dios, magapakayab kami sa among mga bandila: Si Jehova magatuman sa tanan mong mga pangayo.ak;Hatagan ikaw ingon sa tinguha sa imong kasingkasing, Ug tumanon ang bug-os mong tambag.`j9Hinumduman mo ang tanan mong mga halad, Ug dawaton ang imong halad-nga-sinunog; (SelahfiEMagapadala kanimo ug tabang gikan sa balaang puloy-anan, Ug gikan sa Sion pagalig-onon ikaw;mh USi Jehova motubag kanimo sa adlaw sa kasamok; Ang ngalan sa Dios ni Jacob magatuboy kanimo sa itaas;(gIItugot nga ang mga pulong sa akong baba, ug ang pagpalandong sa akong kasingkasing. Mahimong kahimut-an sa imong mga mata, Oh Jehova, bato ko, ug mamamawi ko.?fw Ingon man usab pugngan mo ang imong ulipon gikan sa mga sala sa pagpalabilabi; Nga dili magagahum sila sa ibabaw kanako: Nan magamatarung ako, Ug pagakuhaan ako sa dakung kalapasan.[e/ Sa mga sayup niya , kinsa ba ang makasabut? Kuhaan mo ako sa mga sala nga natago.mdS Labut pa ang imong ulipon ginatambagan pinaagi kanila: Nga sa pagbantay kanila adunay dakung balus. c9 Kini labing tinguhaon kay sa bulawan, oo, labi kay sa daghang bulawan nga hamili; Matam-is usab labi kay sa dugos, ug sa mga tinulo sa dugos sa udlan.b Ang kahadlok kang Jehova malinis, nga nagapadayon sa walay katapusan: Ang mga tulomanon ni Jehova mga matuod, ang tanan lonlon matarung.aAng mga sugo ni Jehova mga matul-id, nga nagalipay sa kasingkasing: Ang sugo ni Jehova ulay man, nga nagahayag sa mga mata.`+Ang Kasugoan ni Jehova hingpit, nga nagapabag-o sa kalag: Ang pagpamatuod ni Jehova matinumanon, nga nagahimo nga maalam sa mga walay-pagtagad.6_eGikan sa usa ka kinatumyan sa mga langit mao ang iyang paggikan, Ug ang iyang paglibut ngadto sa mga kinatumyan niini; Ug walay bisan unsa nga natago gikan sa iyang kainit.!^;Nga ingon sa usa ka kaslonon nga nagagula gikan sa iyang higdaanan, Ug nagakalipay siya ingon sa usa ka tawong kusgan sa pagdalagan sa iyang dalaganan.%]CSa tibook nga yuta migula ang ilang latid, Ug sa kinatumyan sa kalibutan ang ilang mga pulong. Diha kanila gibutang niya ang usa ka balong-balong sa adlaw,J\ Walay sinultihan ni pinulongan; Ang ilang tingog dili hidunggan.h[IAng adlaw ngadto sa adlaw nagapamulong, Ug ang gabii ngadto sa gabii nagapadayag ug kinaadman.lZ SAng mga langit nagapahayag sa himaya sa Dios; Ug ang hawan nagapadayag sa buhat sa iyang mga kamot.(YI2Dakung kaluwasan gihatag niya sa iyang hari, Ug nagapakita ug mahigugmaongkalolot sa iyang dinihog, Kang David ug sa iyang kaliwat hangtud sa walay katapusan.~Xu1Busa pagapasalamatan ko ikaw sa taliwala sa mga nasud, Oh Jehova, Ug pagaawiton ko ang mga pagdayeg sa imong ngalan.$WA0Siya magaluwas kanako gikan sa akong mga kaaway; Oo, gituboy mo ako ibabaw kanila nga mingtindog batok kanako; Giluwas mo ako gikan sa tawo nga malupigon.sV_/Bisan ang Dios nga nagapahamtang ug panimalus alang kanako, Ug nagasakup ug mga katawohan sa ilalum nako.fUE.Buhi man si Jehova; ug dalayegon ang akong bato; Ug igapahitaas ang Dios sa akong kaluwasan,iTK-Ang mga dumuloong magakahanaw, Ug manggula nga magakurog gikan sa ilang mga dapit nga tinakpan.S,Sa diha nga makadungog sila mahitungod kanako, magapasakup sila kanako; Ang mga dumuloong managpanugyan sa ilang kaugalingon kanako.R5+Giluwas mo ako gikan sa mga pakigbugno sa katawohan; Gibuhat mo ako nga pangulo sa mga nasud: Usa ka katawohan nga wala ko hiilhi magaalagad kanako.sQ_*Unya gidugmok ko sila ingon sa abug sa atubangan sa hangin; Giyabyab ko sila ingon sa lapuk sa kadalanan.Pw)Mingtuaw sila, apan walay bisan kinsa nga maluwas kanila: Bisan pa ngadto kang Jehova, apan siya wala motubag kanila.zOm(Gipatalikod mo usab kanako ang mga bukobuko sa akong mga kaaway, Aron maputol ko sila nga mga nanagdumot kanako.zNm'Kay gibaksan mo ako sa kusog alang sa pagpanggubat: Gidaug mo tungod kanako kadtong mga mingtindog batok kanako.yMk&Pagapatyon ko sila, sa pagkaagi nga dili na sila arang makatindog: Mangapukan sila sa ilalum sa akong mga tiil.qL[%Pagagukdon ko ang akong mga kaaway, ug agpason ko sila; Dili ako motalikod nangtud nga mangaut-ut sila.bK=$Gipahalapad mo ang akong mga lakang sa ubos ko, Ug wala mahadalin-as ang akong mga tiil.$JA#Ikaw usab nagahatag kanako sa taming sa imong kaluwasan; Ug ang imong toong kamot ang nagasagang kanako, Ug ang imong pagka-mapuangoron nagapadaku kanako.Iy"Siya nagatudlo sa akong mga kamot sa pagpanggubat; Sa pagkaagi nga ang akong mga bukton nagabusog sa pana nga tumbaga. H !Siya ang nagahimo sa akong mga tiil nga ingon sa mga tiil sa lagsaw: Ug nagabutang kanako ibabaw sa akong mga dapit nga hataas.PG Ang Dios nga nagabakus kanako sa kusog, Ug nagahingpit sa akong dalan?hFIKay kinsa ang laing Dios, gawas kang Jehova? Ug kinsa man ang usa ka bato gawas sa atong Dios, E Mahitungod sa Dios, ang iyang dalan hingpit man: Ang pulong ni Jehova inulay; Siya mao ang taming sa tanang mga modangup kaniya.wDgKay uban kanimo magabungkag ako ug mga kasundalohan; Ug uban sa akong Dios molukso ako ibabaw sa usa ka kuta.jCMKay ikaw magadagkut sa akong lamparahan: Si Jehova nga akong Dios magahayag sa akong kangitngit.mBSKay ikaw magaluwas sa katawohan nga dinaugdaug; Apan pagapaubson mo ang mga mata nga palabilabihon.dAAUban sa maputli magapakita ikaw nga maputli; Ug uban sa hiwi, magapakita ikaw nga sukwahi.p@YSa mga maloloy-on magapakita ikaw nga maloloy-on; Uban sa tawong hingpit, magapakita ikaw nga hingpit;?Busa gitumbasan ako ni Jehova sumala sa akong pagkamatarung, Sumala sa pagkalinis sa akong mga kamot diha sa atubangan sa iyang mga mata.U>#Uban kaniya hingpit man usab ako, Ug naglikway ako gikan sa akong kadautan.z=mKay ang tanan niyang mga tulomanon ania sa atubangan ko, Ug wala ko isalikway ang iyang kabalaoran gikan kanako.f<EKay gibantayan ko ang mga dalan ni Jehova, Ug sa pagkadautan wala ako mobulag sa akong Dios.;yNagbalus si Jehova kanako sumala sa akong pagkamatarung; Sumala sa pagkalinis sa akong mga kamot, gitumbasan niya ako.o:WGipagawas usab ako ni Jehova ngadto sa dapit nga halapad; Giluwas niya ako, kay siya nahamuot kanako.d9ASila mingdangat kanako sa adlaw sa akong kalisud; Apan si Jehova mao ang akong sandiganan.8+Giluwas niya ako gikan sa akong gamhanan nga kaaway, ug gikan niadtong mga nanagdumot kanako; kay sila hilabihan sa pagkakusganon alang kanako.f7EMipadala siya gikan sa itaas, gikuha niya ako; Gihaw-as niya ako gikan sa daghang mga tubig.+6OUnya mitungha ang mga kahiladman sa mga tubig, Ug ang mga patukoranan sa kalibutan naablihan, Sa imong pagbadlong, Oh Jehova, Tungod sa gininhawa sa imong ilong.5Ug gipana niya ang iyang mga udyong, ug gipatibulaag niya sila; Oo, mga kilat nga daghanan uyamut, ug nakabungkag kanila. 4 Si Jehova usab midalugdog didto sa kalangitan, Ug ang Hataas Uyamut misinggit sa iyang tingog, Ulan-nga-yelo ug mga baga sa kalayo.u3c Sa kasilaw sa atubangan niya, ang iyang mabagang dag-um nanagpangangi, Ulan-nga-yelo ug mga baga sa kalayo. 29 Gibuhat niya ang kangitngit nga iyang tagoanan, nga maoy iyang tabil nga nagalibut kaniya, Kangitngit sa mga tubig, mga mabagang dag-um sa kalangitan.|1q Ug siya mikabayo sa ibabaw sa usa ka querubin ug milupad; Oo, naglupad-lupad siya sa ibabaw sa mga pako sa hangin.|0q Gibawog usab niya ang mga langit, ug mikunsad siya. Ug ang mabaga nga kangitngit diha sa ilalum sa iyang mga tiil.x/iMay miutbo nga aso gikan sa iyang ilong, Ug gikan sa iyang baba ang kalayo milamoy: Ang mga baga gisiga niini..Unya ang yuta miuyog ug mikurog; Ang mga patukoranan usab sa mga bukid minglinog Ug nangauyog sila tungod sa iyang kasuko.]-3Sa akong kagul-anan nagsangpit ako kang Jehova, Ug nagtu-aw ako sa akong Dios: Siya nagpatalinghug sa akong tingog gikan sa iyang templo, Ug ang akong pagtu-aw sa atubangan niya midangat sa iyang mga igdulungog.],3Ang mga gapus sa Sheol milibut kanako; Ang mga lit-ag sa kamatayon midangat kanako.l+QAng mga gapu sa kamatayon milikus kanako, Ug ang mga baha sa pagkadilidiosnon nagapahadlok kanako,o*WMagatawag ako kang Jehova, nga mao ang takus pagadayegon: Busa maluwas ako gikan sa akong mga kaaway.E)Si Jehova mao ang akong bato, ug akong kuta, ug ang akong manluluwas; Dios ko, akong bato nga kanimo modangup ako; Taming ko, ug ang sungay sa akong kaluwasan, ang akong hataas nga torre.;( sGihigugma ko ikaw, Oh Jehova, ikaw ang akong kusog.'Mahatungod kanako magatan-aw ako sa imong nawong sa pagkamatarung; Matagbaw ako, sa diha nga mahigmata ako, sa pagtan-aw sa imong dagway.&%Gikan sa mga tawo, pinaagi sa imong kamot, Oh Jehova, Gikan sa mga tawo sa kalibutan, kansang bahin ania niining kinabuhia, Ug kansang tiyan gibusog mo sa imong bahandi: Sila nangabusog sa mga anak, Ug igabilin nila ang salin sa ilang bahandi ngadto sa ilang mga bata. %  Tumindog ka, Oh Jehova, Asdangon mo siya, ilambos mo siya: Luwason mo ang akong kalag gikan sa dautan, pinaagi sa imong espada;$w Siya sama sa leon nga nagahinamhinam sa iyang tukbonon, Ug ingon sa leon nga itoy nga nagahupo sa mga dapit nga tago.#y Sila karon nanaglibut kanamo sa among mga lakang; Sila nanagtutok sa ilang mga mata aron sa pagbanlod, kanamo sa yuta.m"S Nalukban sila sa kaugalingon nilang tambok: Uban sa ilang baba nagasulti sila sa pagkamapahitas-on.r!] Gikan sa mga dautan nga nanglupig kanako, Gikan sa mga mabangis ko nga mga kaaway, nga nagalibut kanako.k OBantayan mo ako ingon sa kalimutaw sa mata: Tagoon mo ako sa ilalum sa landong sa imong mga pako,@yIpakita ang imong katingalahan nga mahigugmaong-kalolot, Oh ikaw nga nagaluwas pinaagi sa imong toong kamot, kanila nga nagadangup kanimo Gikan niadtong mga mingtindog batok kanila .Ako nagtawag kanimo, kay ikaw motubag kanako, Oh Dios: Ikiling kanako ang imong igdulungog, ug patalinghugi ang akong pulong.iKAng akong mga lakang nanagpadayon sa imong mga alagianan, Ang akong mga tiil wala mahadalin-as.yMahatungod sa mga buhat sa mga tawo, pinaagi sa pulong sa imong mga ngabil Naglikay ako sa mga dalan sa mga malupigon.3_Ikaw nagsulay sa akong kasingkasing; nagdu-aw ka kanako sa kagabhion; Nasulayan mo ako, ug walay dautan nga hingkaplagan mo; Gisaad ko nga ang akong baba dili magalapas.gGPatunghaa ang akong hukom gikan sa imong presencia; Ipatan-aw sa imong mga mata ang katul-id.$ CPatalinghugi, Oh Jehova, ang matarung, patalinghugi ang akong pagtu-aw; Patalinghugan mo ang akong pagampo nga wala magagula sa mga ngabil nga malimbongon.*M Igapakita mo kanako ang dalan sa kinabuhi: Sa imong presencia anaa ang kahupnganan sa kalipay; Sa imong toong kamot adunay mga kalipayan nga sa walay katapusan.|q Tungod kay dili mo pagabiyaan ang akong kalag sa Sheol; Ni motugot ka nga ang imong balaan makakita sa pagkadunot.}s Busa nagamaya ang akong kasingkasing, ug nagakalipay ang akong himaya: Ang akong unod usab magapuyo sa kasigurohan.zmSi Jehova gibutang ko sa kanunay sa atubangan nako: Tungod kay ania siya sa akong toong kamot, ako dili matarug.Magadayeg ako kang Jehova, nga nagahatag kanako ug tambag; Oo, ang akong kasingkasing nagapahamangno kanako sa mga panahon sa kagabhion.kOAng mga pitik nanghibahin kanako sa mga dapit nga malipayon; Oo, aduna akoy panulondon nga maayo.r]Si Jehova mao ang akong bahin sa akong panulondon ug sa akong copa; Ikaw nagapadayon sa akong kapalaran.W'Pagapilo-piloon ang ilang mga kasub-anan niadtong nanghatag ug mga gasa sa lain nga dios : Dili ko igahalad ang ilang mga halad-nga-ilimnon sa dugo, Ni pagadawaton ang ilang mga ngalan sa akong mga ngabil.ykMahitungod sa mga balaan nga ania sa yuta, Sila mao ang mga matarung nga kanila anaa ang bug-os ko nga kalipay.hIOh kalag ko , ikaw miingon kay Jehova: Ikaw mao ang Ginoo ko: Ako walay kaayohan gawas kanimo.: qBantayan mo ako, Oh Dios, kay kanimo midangup ako.+ OSiya nga wala magapahulam sa iyang salapi aron patuboan, Ni magdawat ug ganti batok niadtong inocente. Siya nga nagabuhat niining mga butanga dili gayud matarug.K Sa kang kinsang mga mata ginatamay ang tawo nga dunot ug kasingkasing; Apan nagatahud siya sa mga nagakahadlok kang Jehova; Siya nga nagapanumpa batok sa iyang kaugalingon, ug siya dili mausab; Siya nga dili magbutang-butang uban sa iyang dila. Ni magabuhat ug kadautan sa iyang higala, Ni magpasipala batok sa iyang isigkatawo; Siya nga nagalakaw sa matul-id gayud ug nagabuhat sa pagkamatarung, Ug siya nga nagasulti sa kamatuoran diha sa iyang kasingkasing;t  cOh Jehova, kinsa man ang magapuyo sa imong tabernaculo? Kinsa man ang magapuyo sa imong bungtod nga balaan?=sAgad pa unta nga ang kaluwasan sa Israel moabut gikan sa Sion! Sa diha nga si Jehova magabawi sa pagkabinihag sa iyang katawohan, Unya si Jacob magakalipay ug ang Israel magamaya.a;Ang tambag sa kabus gipakaulawan ninyo, Tungod kay si Jehova mao ang iyang dalangpanan.[/Anaa sila sa dakung kahadlok; Kay ang Dios anaa man sa kaliwatan sa mga matarung.)KWala bay kahibalo ang tanan nga mamumuhat sa kadautan, Nga nanaglamoy sa akong katawohan sama sa nagakaon sila ug tinapay, Ug kang Jehova wala sila managtawag?ySilang tanan nanghisalaag, nangadunot sila sa tingub; Walay bisan kinsa nga nagabuhat ug maayo, wala, walay bisan usa.Si Jehova nagsud-ong sukad sa langit sa ibabaw sa mga anak sa mga tawo, Sa pagtan-aw kong may usa ba nga nakasabut, Nga nangita sa Dios.' IAng buang diha sa iyang kasingkasing miingon: Walay Dios. Mga dunot sila, nanagbuhat sila sa mga buhat nga makaluod; Walay bisan kinsa nga nagabuhat ug maayo.Y+ Magaawit ako kang Jehova, Tungod kay nagatagad siya kanako sa madagayaon gayud.pY Apan sa imong mahigugmaong-kalolot misalig ako; Ang akong kasingkasing magakalipay sa imong kaluwasan. Aron dili magaingon ang akong kaaway. Gidaug ko siya; Tingali unya ang akong mga kabatok managkalipay sa diha nga matarug ako.~3 Palandunga, ug tubaga ako, Oh Jehova nga Dios ko: Hayagan mo ang akong mga mata, kay tingali unya mahikatulog ako sa paghikatulog nga sa kamatayon;:}m Hangtud anus-a ba magapakitambag ako sa akong kalag, Nga adunay kaguol sa akong kasingkasing sa tibook nga adlaw? Hangtud anus-a ba pagabayawon ang akong kaaway sa ibabaw nako? |  Hangtud anus-a ba, Oh Jehova? hikalimtan mo ako sa walay katapusan? Hantud anus-a ba pagatagoon mo ang imong nawong gikan kanako?{ Ang mga datuan nagalakaw sa bisan diin dapit, Sa diha nga ginapahataas ang kangil-aran sa taliwala sa mga anak sa mga tawo. 9Y~~&}}%||T{{zz3yyDxx]ww>vvBuuItt:ss>rqqp`p oo njmmlfkk jHiii hhg5fseeGddcZbbZaad``u__z_,^^-]]N\\y[[cZZXYYYXX7WWfWV|VUU7TT(SSHRRUQQ_PPP)OOKNNMMNLLvKKJII?HH,GFFGEE(DCCCBBA@??u>>s==\<<4;;:: 99988P77j7655R44U33t32w2 11>00j//c...'--",,!++[***-)~((k''{&&V%%u$$p$##Z""o!!L YqsCx0hh}]_d0>  B,+6%M9\{) Bulahan si Jehova, ang Dios sa Israel, Gikan sa walay katapusan ngadto sa walay katapusan. Hinaut unta, ug Hinaut unta. [) Ug mahitungod kanako, ikaw nagasagang sa akong pagkatarung, Ug nagapapuyo kanako sa atubangan sa imong nawong sa walay katapusan.lZQ) Pinaagi niini maila ko nga ikaw nahamuot kanako, Tungod kay ang akong kaaway dili makadaug kanako.fYE) Apan ikaw, Oh Jehova, malooy ka kanako, ug patindoga ako, Aron igabayad ko kanila ang balus.Xw) Oo, ang akong suod nga higala, nga gisaligan ko, Nga nakakaon sa akong tinapay, Nag-alsa sa iyang tikod batok kanako. W)Ang usa ka mangil-ad nga sakit, matud nila , motakud kaniya; Ug karon nga siya nagahigda na, dili na siya makabalik sa pagbangon.V)Ang tanan nga nanagdumot kanako, nanaglibak batok kanako sa tingub; Batok kanako nanaglalang sila alang sa akong kadautan.\U1)Ug kong siya moanhi sa pagpakigkita kanako , siya magasulti ug bakak; Ang iyang kasingkasing nagatigum ug kasal-anan alang sa iyang kaugalingon: Sa diha nga mopanaw siya sa halayong dapit, siya magasulti niana. T )Ang akong mga kaaway nagapumulong ug dautan batok kanako, nga nagaingon : Anus-a ba siya mamatay, ug ma-hanaw ang iyang ngalan?mSS)Ako miingon: Oh Jehova, malooy ka kanako: Ayuhon mo ang akong kalag; kay nakasala ako batok kanimo. R)Si Jehova magapalig-on kaniya sa ibabaw sa higdaanan sa kasakit: Pagahumokon mo ang tibook niyang higdaanan diha sa iyang balatian.)QK)Si Jehova magabantay kaniya, ug magahatag kaniya ug kinabuhi, Ug mabulahan siya sa ibabaw sa yuta; Ug dili mo siya igatugyan sa kabubut-on sa iyang mga kaaway.fP G)Bulahan siya nga nagapalandong sa mga kabus: Si Jehova magaluwas kaniya sa adlaw sa kadautan.O-(Apan ako kabus ug hangul; Bisan pa niana si Jehova nagahunahuna kanako: Ikaw mao ang akong katabang ug akong magbabawi; Dios ko, ayaw paglangan.2N](Itugot nga ang tanan nga nagapangita kanimo, managmaya ug managkalipay diha kanimo: Papamulonga sa kanunay ang mga nahagugma sa imong kaluwasan, Si Jehova pagapadakuon.PM(Ipalaglag sila, tungod sa ilang kaulaw Nga nagaingon kanako: Aha! Aha!-LS(Pakaulawi ug ipagubot sa tingub Ang mga nagapangita sa akong kinabuhi aron sa paglaglag niini: Pasiboga sila ug pakaulawi ang mga nagapanghinaut sa akong kadautan.dKA( Mahamuot ka unta, Oh Jehova, sa pagluwas kanako: Dumali ka sa pagtabang kanako, Oh Jehova.xJi( Kay dili maisip ang mga kadautan nga naglibut kanako; Ang akong mga kasal-anan nakaagpas kanako sa paagi nga dili na ako arang makayahat sa pagtan-aw; Daghan pa sila kay sa mga buhok sa akong ulo; Ug ang akong kasingkasing nagluya kanako.#I?( Ayaw ipahalayo ang imong mga malomong kalooy gikan kanako, Oh Jehova; Pabantaya kanako sa kanunay ang imong mahigugmaong-kalolot ug ang imong kamatuoran.yHk( Wala ko pagtagoi ang imong pagkamatarung sa sulod sa akong kasingkasing; Gipahayag ko ang imong pagkamatinumanon ug ang imong kaluwasan; Wala ko pagtagol ang imong mahigugmaong-kalolot ug ang imong kamatuoran gikan sa daku nga katilingban.G+( Nagmantala ako ug mga malipayong balita sa daku nga katilingban; Ania karon, dili ko pagpugngan ang akong mga ngabil, Oh Jehova, ikaw nahibalo.F}(Nagakalipay ako sa pagbuhat sa imong kabubut-on, Oh Dios ko; Oo, ang imong Kasugoan ania sa sulod sa akong kasingkasing.iEK(Unya miingon ako: Ania karon mianhi ako; sa basahon nga linukot nasulat kini mahatungod kanako:D(Halad ug gasa wala mo kahamut-i; Ang akong mga igdulungog gibuksan mo: Halad-nga-sinunog, ug halad-tungod sa-sala, wala mo kinahanglana.C{(Daghanan, Oh Jehova nga Dios ko, ang mga katingalahang buhat nga nahimo mo, Ug ang imong mga hunahuna nga sa kanunay nganhi kanamo: Dili sila ikapahamutang diha kanimo; Kong ako magapahayag ug magasulti tungod kanila, Daghan pa sila kay sa maihap.B#(Bulahan ang tawo nga kang Jehova anaa ang iyang pagsalig, Ug dili magatahud sa mga palabilabihon, bisan sa mga mosunod ngadto sa kabakakan.2A](Ug nagbutang siya sa akong baba ug alawiton nga bag-o, bisan ang pagdayeg sa atong Dios: Makakita niini ang daghan, ug mangahadlok sila , Ug sila magasalig kang Jehova.I@ (Siya nagkuha usab kanako gikan sa usa ka makalilisang nga gahong, gikan sa lapokon nga yanang. Ug gipahamutang niya ang akong mga tiil sa ibabaw sa bato, ug gitanos niya ang akong mga lakang.u? e(Naghulat ako nga mapailubon gayud kang Jehova; Ug siya mikiling kanako, ug nagpatalinghug sa akong pagtu-aw.Y>+' Oh tugoti ako, nga mahiulian ako ug kusog, Sa dili pa ako mogikan ug mawagtang.S=' Pamatia ang akong pag-ampo, Oh Jehova, ug patalinghugi ang akong pagtu-aw; Ayaw pagpakahilum niining akong mga luha: Kay ako lumalangyaw uban kanimo, Usa ka humalapit, ingon sa tanan ko nga mga amahan.G<' Sa diha nga ikaw magasaway sa tawo tungod sa iyang kasal-anan, Ikaw magapala sa iyang katahum sama sa usa ka anunogba: Sa pagkamatuod ang tagsatagsa ka tawo maoy kakawangan lamang . (Selah)`;9' Kuhaa sa ibabaw nako ang imong hampak: Naut-ut ako pinaagi sa pagbunal sa imong kamot.S:' Naamang ako, wala ako magbuka sa akong baba; Kay ikaw ang nagbuhat niini.d9A'Luwasa ako gikan sa tanan ko nga mga kalapasan: Ayaw ako himoa nga yubitonon sa mga buang.T8!'Ug karon, Ginoo, unsa ba ang ginapaabut ko! Ang akong paglaum anaa kanimo.g7G'Sa pagkamatuod, ang tagsatagsa ka tawo nagalakaw ingon lamang sa usa ka kawang nga talanawon; Sa pagkamatuod ang ilang kasaba kawang lamang: Siya nagatigum ug mga bahandi , ug wala mahibalo kong kinsa ang mahiagum kanila..6U'Ania karon, imong gipahamubo ang akong mga adlaw ingon sa mga dapal sa akong mga kamot ; Ug ang tibook ko nga kinabuhi ingon lamang sa walay-bili sa imong atubangan: Sa pagkamatuod, ang tagsatagsa ka tawo diha sa iyang labing maayong kahimtang maingon lamang sa kakawangan nga tim-os. (Selah)t5a'Jehova, pahibaloa ako sa akong katapusan, Ug sa sukod sa akong mga adlaw; Pahibaloa ako sa akong kahuyang. 4'Ang akong kasingkasing nag-init sa sulod nako; Samtang nagapalandong ako, misiga ang kalayo; Unya misulti ako uban sa akong dila:n3U'Naamang ako, uban ang paghilum, mihilum ako, bisan pa tungod sa maayo; Ug misamot ang akong kasakit.D2 'Ako miingon: Pagamatngonan ko ang akong mga dalan, Aron dili ako makasala uban sa akong dila: Pagabantayan ko ang akong baba uban sa bukado, Samtang ang mga dautan ania sa atubangan nako.E1&Pagdali sa pagtabang kanako, Oh Ginoo, nga akong kaluwasan.L0&Ayaw ako pagbiyai, Oh Jehova: Oh Dios ko, ayaw pagpahilayo kanako.y/k&Sila usab nga nanagbayad ug dautan sa maayo Mga kabatok nako, tungod kay nagasunod man ako sa butang nga maayo.~.u&Apan ang akong mga kaaway mga maabtik, ug mga kusgan; Ug sila nga nanagdumot kanako sa walay gipasikaran gipadaghan.T-!&Kay igapahayag ko ang akong kasal-anan; Magasubo ako tungod sa akong sala.U,#&Kay hapit na ako mapukan, Ug ang akong kasubo ania kanunay sa atubangan ko.&+E&Kay miingon ako: Tingali unya managkalipay sila sa ibabaw nako: Sa diha nga mahadalin-as ang akong tiil, sila managpadaku sa ilang kaugalingon batok kanako.Q*&Kay kanimo, Oh Jehova, nagalaum ako: Ikaw magatubag, Oh Ginoo, Dios ko.i)K&Oo, ako ingon sa usa ka tawo nga wala makadungog, Ug sa kang kinsang baba walay mga pagbadlong.y(k& Apan ako, ingon sa tawong bungol, wala makadungog; Ug ingon ako sa usa ka amang nga wala magbuka sa iyang baba.o'W& Sila usab nga mga nanagpangita sa akong kinabuhi nanagbutang ug mga lit-ag alang kanako ; Ug sila nga nanagtinguha sa akong pagkalaglag nanagsulti ug mga buhat nga kadautan, Ug nanagpamalandong ug mga limbong sa tibook nga adlaw. & & Ang akong mga hinigugma ug ang akong mga abyan nanagpahalayo sa akong kasakit; Ug ang akong mga kabanayan nanagbarug sa halayo.%& Ang akong kasingkasing nagaputok-putok, ug nawad-an ako sa akong kusog: Mahitungod sa kahayag sa akong mga mata nawala usab kini kanako.t$a& Ginoo, sa atubangan mo anaa ang tanan ko nga tinguha; Ug ang akong mga pag-agulo wala matago gikan kanimo.q#[&Napunawan ako ug nangapangos sa hilabihan gayud: Nagaagulo ako tungod sa kagubot sa akong kasingkasing.P"&Kay ang akong hawak napuno sa kainit; Ug walay pagkaayo sa akong unod.n!U&Nasakitan ako, ug natikuko ako sa hilabihan gayud; Nagalakaw ako nga nagabalata sa tibook nga adlaw.O &Nangadunot ug nangabaho ang akong mga samad, Tungod sa akong kabuang.&Kay ang akong kasal-anan milapaw sa akong ulo: Ingon sa mabug-at nga palas-anon, hilabihan da sila kabug-at alang kanako.{o&Walay pagkaayo sa akong unod tungod sa imong kaligutgut; Ni may kalinaw ang akong mga bukog tungod sa akong sala.b=&Kay ang imong mga udyong mingtaroy kanako, Ug sa ibabaw nako nagadat-og ang imong kamot.y m&Oh Jehova, dili mo ako pagbadlongon diha sa imong kapungot; Ni pagcastigohon mo diha sa imong mainit nga kasuko.+%(Ug si Jehova nagatabang kanila, ug nagaluwas kanila: Siya nagabawi kanila gikan sa mga dautan, ug nagaluwas kanila, Kay sila mingdangup kaniya.%'Apan ang kaluwasan sa mga matarung anaa kang Jehova: Ug siya mao ang ilang malig-ong dalangpanan sa panahon sa kalisdanan.ve%&Apan alang sa mga malapason, sila pagalaglagon ngatanan sa tingub. Ang katapusan sa mga dautan pagalaglagon.ta%%Timan-i ang tawong hingpit, ug tan-awa ang matarung; Kay adunay malipayong kaulahian sa tawo sa pakigdait.lQ%$Apan ang usa miagi, ug, ania karon, siya wala na: Oo, gipangita ko siya, apan siya wala hikaplagi. 9%#Nakita ko ang dautan nga anaa sa dakung gahum, Ug nagalambo siya sa iyang kaugalingon sama sa usa ka kahoy nga lunhaw diha sa iyang natugkan nga yuta.+O%"Paghulat kang Jehova, ug bantay sa iyang dalan, Ug siya magabayaw kanimo sa pagpanunod sa yuta: Sa diha nga pagalaglagon ang mga makasasala, ikaw makakita niana.eC%!Si Jehova dili mobiya kaniya sa iyang kamot, Ni magasilot kaniya, kong magahukom na kaniya.X)% Ang dautan nagapaniid ug maayo sa matarung, Ug nagatinguha sa pagpatay kaniya.hI%Ang Kasugoan sa iyang Dios anaa sa iyang kasingkasing; Sa iyang mga lakang walay mahadalin-as.\1%Ang baba sa matarung magasulti ug kaalam, Ug ang iyang dila magalitok ug justicia.dA%Ang mga matarung magapanunod sa yuta, Ug magapuyo sila sa ibabaw niini sa walay katapusan.#?%Kay si Jehova nahigugma sa justicia, Ug dili mobiya sa iyang mga balaan; Gibantayan sila sa walay katapusan: Apan ang kaliwat sa mga dautan pagalaglagon.W'%Pahalayo ka sa dautan, ug buhuta ang maayo; Ug magpuyo ka sa walay katapusan.e C%Sa tibook nga adlaw aduna siyay kalooy ug nagapahulam; Ug ang iyang kaliwat gipanalanginan. +%Nabata ako kaniadto , ug karon ako tigulang na ; Apan wala ako makakita sa matarung nga gibayaan, Ni magpakilimos ug tinapay ang iyang kaliwat.k O%Bisan siya mapukan, dili siya mohay-ad nga dayon; Kay si Jehova magasapnay kaniya sa iyang kamot.Y +%Ang mga paglakaw sa tawo gitukod ni Jehova; Ug siya nagakalipay sa iyang dalan.o W%Kay kutob sa mga gipanalanginan niya magapanunod sa yuta; Ug sila nga mga gitunglo niya pagalaglagon.eC%Ang dautan nagapangutang, ug dili na mobayad; Apan ang matarung adunay kalooy ug nagahatag./%Apan ang mga dautan mangawala, Ug ang mga kaaway ni Jehova maingon sa tambok sa mga nating carnero: Pagahutdon sila; mangahanaw sila sama sa aso.]3%Dili sila maulawan sa panahon nga dautan; Ug sa mga adlaw sa gutom pagabusgon sila.q[%Si Jehova nahibalo sa mga adlaw sa mga hingpit; Ug ang ilang panulondon magapadayon sa walay katapusan.c?%Kay ang mga bukton sa mga dautan pagadugmokon; Apan si Jehova magasapnay sa mga matarung.eC%Maayo pa ang diyutay nga gibatoan sa matarung Kay sa kadagaya sa daghan nga mga makasasala.hI%Ang pinuti nila molagbas sa ilang kaugalingon nga kasingkasing, Ug ang ilang pana pagabali-on.7%Ang mga dautan nanag-ibut sa pinuti ug nanagbingat sa ilang pana, Sa pagpukan sa kabus ug sa hangul, Sa pagpatay niadtong mga mutal-id diha sa dalan.W'% Ang Ginoo magakatawa kaniya; Kay siya nagatan-aw nga umaabut ang iyang adlaw.c?% Nagalalang ang dautan batok sa matarung, Ug nagakagut ang iyang mga ngipon tungod kaniya.x~i% Apan ang mga maaghup magapanunod sa yuta, Ug magakalipay sa ilang kaugalingon tungod sa kadagaya sa pakigdait.}{% Kay sa dili madugay ang mga dautan mangawala: Oo, pagasusihon mo sa dakung kakugi ang iyang dapit, ug siya mawala diha.u|c% Kay ang mga mamumuhat sa dautan pagalaglagon; Apan ang mga nagahulat kang Jehova, sila magapanunod sa yuta.~{u%Biyaan mo ang kasuko, ug ayran mo ang kaligutgut: Dili ka makaguol, kay kana nagapaingon ngadto sa buhat nga dautan.8zi%Mopahulay ka kang Jehova ug maghulat ka kaniya: Dili ka magkaguol tungod kaniya nga nagamauswagon sa iyang dalan, Tungod sa tawo nga nagapahanabo sa dautan nga mga paglalang.pyY%Ug siya magapahayag sa imong pagkamatarung ingon sa suga, Ug sa imong katul-id ingon sa udto sa adlaw.exC%Itugyan mo kang Jehova ang imong dalan; Ug sumalig ka usab kaniya, ug siya magabuhat niana.hwI%Magkalipay ka usab kang Jehova, Ug siya magahatag kanimo sa mga tinguha sa imong kasingkasing.xvi%Magsalig ka kang Jehova, ug magbuhat ka ug maayo; Magpuyo ka sa yuta, ug magkaon ka sa iyang pagkamatinumanon.iuK%Kay sa madali pagaputlon sila ingon sa balili, Ug mangalaya sila ingon sa lunhaw nga bunglayon.zt o%Dili ka magkaguol tungod sa mga mamumuhat sa dautan, Ni masina ikaw batok niadtong mga nagabuhat ug dilimatarung.hsI$ Didto ang mga mamumuhat sa kadautan nangapukan: Gipanukmod sila ug dili sila arang makatindog.yrk$ Ayaw itugot nga moabut batok kanako ang tiil sa palabilabi, Ug ang kamot sa dautan dili unta mohingilin kanako.q!$ Padayonon mo ang imong mahigugmaong-kalolot niadtong mga nakaila kanimo, Ug ang imong pagkamatarung niadtong mga matul-id sa kasingkasing.]p3$ Kay kanimo anaa ang tuburan sa kinabuhi: Sa imong kahayag makakita kami ug kahayag.~ou$Sila pagabusgon sa madagayaon gayud sa tambok sa imong balay; Ug ikaw magpainum kanila sa sapa sa imong mga kalipay.n'$Pagkabilihon sa imong mahigugmaong-kalolot, Oh Dios! Tungod niana ang mga anak sa mga tawo mingdangup sa ilalum sa landong sa imong mga pako.m7$Ang imong pagkamatarung sama sa mga bukid sa Dios; Ang imong mga paghukom usa ka dakung kahiladman: Oh Jehova, sa tawo ug sa mananap ikaw nagabantay.l{$Oh Jehova, ang imong mahigugmaong-kalolot anaa sa mga langit; Ang imong pagkamatinumanon nagaabut ngadto sa mga langit.k$Sa iyang higdaanan nagalalang siya ug kadautan; Nagapahamutang siya sa usa ka dalan nga dili maayo; Ug sa dautan wala siya magadumot.jy$Ang mga pulong sa iyang baba mao ang kasal-anan ug limbong: Mihunong siya sa pagkamasinabuton ug sa pagbuhat ug maayo.~iu$Kay nagaulog-ulog siya sa iyang kaugalingon nga mga mata, Nga ang iyang kadautan dili hikaplagan ug dili pagadumtan.~h w$Ang kalapasan sa dautan nagaingon sulod sa akong kasingkasing: Walay kahadlok sa Dios sa atubangan sa iyang mga mata.qg[#Ug ang akong dila magasulti mahitungod sa imong pagkamatarung ug sa imong pagdayeg sa tibook nga adlaw.Gf#Pasinggita sila sa kalipay, ug papagmayaa ang mga nagalaban sa akong matarung nga katungod: Oo, pasultiha sila sa kanunay, si Jehova pagapadakuon, Nga nahamuot sa kauswagon sa iyang ulipon.He #Ipabutang sila sa kaulawan, ug sa kagubot, ang mga nagakalipay sa tingub tungod sa akong kadautan: Pasul-obi sila sa kaulawan ug sa pagkawalay dungog kadto nga mga nagapakadaku batok kanako.d#Ayaw itugot nga moingon sila sa ilang kasingkasing: Aha! matuman ang among tinguha: Ayaw itugot nga moingon sila: Nasubad siya namo.c}#Hukman mo ako sumala sa imong pagkamatarung Oh Jehova nga Dios ko; Ug dili mo itugot nga managkalipay sila batok kanako.b{#Lumihok ka, ug magmata ka sa paghatag ug justicia nga angay kanako, Bisan alang sa akong katungod, Dios ko ug Ginoo ko.ba=#Ikaw nakakita, Oh Jehova; ayaw pagpakahilum; Oh Ginoo, dili ka magpahalayo gikan kanako.t`a#Oo, ginga-nga nila ang ilang baba batok kanako: Nanag-ingon sila: Aha! Aha! ang among mata nakakita niana._#Kay dili sila magasulti sa pakigdait; Kondili batok sa mga maaghup sa yuta nagalalang sila ug mga malimbongong mga pulong.#^?#Ayaw itugot nga sila nga akong mga kaaway managkalipay nga dili matarung sa ibabaw nako; Ni pakidhaton mo ang mga nanagdumot kanako sa walay gipasikaran.v]e#Magapasalamat ako kanimo diha sa daku nga katilingban: Pagadayegon ko ikaw sa taliwala sa daghang katawohan."\=#Ginoo, hangtud anus-a ba nga ikaw magasud-ong niini? Bawia ang akong kalag gikan sa ilang mga paglaglag, Ang akong mahal nga kinabuhi gikan sa mga leon.v[e#Sama sa mga himalikas nga mayubiton didto sa mga fiesta, Sila nanagpakagot sa ilang mga ngipon batok kanako.HZ #Apan sila nanagkalipay sa akong kagul-anan, ug nanagtigum sila sa tingub: Ang mga talamayon nanagtigum batok kanako, ug ako wala mahibalo niini ; Gikuniskunis nila ako ug wala sila mohunong:Y1#Naggawi ako nga daw ingon nga kini akong higala kun akong igsoon: Nagpailub ako nga nagbalata, ingon sa usa nga nagminatay tungod sa iyang inahan.3X_# Apan mahitungod kanako, sa nanagmasakiton sila, nagbisti ako ug sako: Gisakit ko ang akong kalag nga may pagpuasa; Ug ang akong pag-ampo nagabalikbalik sa akong sabakan.YW+# Gibalusan nila ako ug dautan tungod sa maayo, Aron sa pagpaguol sa akong kalag.|Vq# Nanagpanindog ang mga saksi nga dili-matarung; Nangutana sila kanako mahitungod sa mga butang nga wala ko hibaloi._U7# Ang tanan ko nga mga bukog manag-ingon: Jehova, kinsa ba ang sama kanimo, Nga ginaluwas mo ang mga kabus gikan kaniya nga labi pang kusgan kay kaniya, Oo, ang kabus ug ang hangul gikan kaniya nga nagatulis kaniya?_T7# Ug ang akong kalag magakalipay kang Jehova: Kini magakalipay diha sa iyang kaluwasan.AS{#Padangata sa ibabaw kaniya ang pagkalaglag sa walay pagpanghibalo; Ug himoa nga ang iyang pukot nga iyang gitagoan molimis sa iyang kaugalingon: Niining maong pagkalaglag huloga siya.*RM#Kay sa walay gipasikaran nanagtago sila alang kanako ug usa ka pukot sa usa ka gahong; Sa walay gipasikaran nagkalot sila ug usa ka gahong alang sa akong kalag.hQI#Himoang mangitngit ug padangloga ang ilang dalan, Ug ang manolonda ni Jehova magagukod kanila.jPM#Himoa silang ingon sa tahop sa atubangan sa hangin, Ug ang manolonda ni Jehova magaabog kanila .)OK#Ibutang sila sa kaulawan ug dad-a sa pagka-walay kadungganan ang mga nagapangita sa akong kalag: Pasibuga sila ug libuga ang mga nagalalang ug kadautan kanako.N#Bakyawa usab ang bangkaw, ug lukbi ang dalan batok sa mga nagalutos kanako: Ipamulong mo sa akong kalag: Ako mao ang imong kaluwasan.LM#Kumupot ka sa taming ug kalasag, Ug tumindog ka nga katabang nako.kL Q#Awaya, Oh Jehova, ang mga nagapakig-away batok kanako: Gubaton mo ang mga nakiggubat batok kanako.vKe"Si Jehova nagatubos sa kalag sa iyang mga ulipon; Ug walay mausa sa modangup kaniya nga pagahukman sa silot.bJ="Ang dautan magapatay sa dautan; Ug ang nagadumot sa tawong matarung pagahukman sa silot.SI"Siya nagabantay sa tanan niyang mga bukog: Walay usa kanila nga madugmok.fHE"Daghan ang mga kagul-anan sa matarung; Apan si Jehova magaluwas kaniya gikan kanilang tanan.tGa"Si Jehova haduol niadtong mga dugmok ug kasingkasing, Ug nagaluwas siya niadtong mahinulsulon sa espiritu.}Fs"Nanagtu-aw ang mga matarung , ug nagpatalinghug si Jehova, Ug nagluwas kanila gikan sa tanan nilang mga kalisdanan.sE_"Ang nawong ni Jehova batok sa mga nagabuhat ug dautan, Aron sa pagputol sa handumanan nila gikan sa yuta.Dw"Ang mga mata ni Jehova anaa sa ibabaw sa mga matarung, Ug nagapatalinghug ang iyang mga igdulungog sa ilang pagtu-aw.nCU"Pahalayo ka gikan sa dautan, ug buhaton mo ang maayo; Pangitaon mo ang pakigdait, ug sundon mo kini.cB?" Bantayi ang imong dila gikan sa dautan, Ug ang imong ngabil gikan sa pagsulti ug limbong.wAg" Kinsa ba ang tawo nga magatinguha ug kinabuhi, Ug mahagugma sa daghang mga adlaw, aron makita niya ang maayo?i@K" Umari kamo, mga anak, patalinghug kamo kanako: Ang pagkahadlok kang Jehova igatudlo ko kaninyo.?7" Ang mga magagmay nga leon makulangan, ug nag-antus sa kagutom; Apan ang mga nagapangita kang Jehova dili makulangan sa bisan unsang butang nga maayo.s>_" Pangahadlok kamo kang Jehova, Oh kamong mga balaan niya; Kay sa mga nangahadlok kaniya wala ing makulang._=7"Oh tilawi ug tan-awa ninyo nga si Jehova maayo: Bulahan ang tawo nga modangup kaniya.j<M"Ang manolonda ni Jehova magapahaluna sa paglibut sa mga nangahadlok kaniya, Ug magaluwas kanila.;{"Kining kabus nga tawo nagtu-aw, ug gipatalinghugan siya ni Jehova, Ug giluwas siya gikan sa tanang mga kalisdanan niya.b:="Nanagtutuk sila kaniya, ug gihayagan sila ; Ug ang ilang mga nawong dili gayud maulawan.n9U"Gipangita ko si Jehova, ug gitubag niya ako, Ug giluwas niya ako gikan sa tanan ko nga mga kahadlok.]83"Oh padakuon ninyo si Jehova uban kanako, Ug usahan ta ang pagbayaw sa iyang ngalan.z7m"Ang akong kalag magapangandak tungod kang Jehova: Managpatalinghug niini ang mga maaghup, ug managkalipay sila .g6 I"Pagadayegon ko si Jehova sa tanang mga panahon: Ang pagdayeg kaniya magakanunay sa akong baba.k5O!Ibutang sa ibabaw namo ang imong mahigugmaong-kalolot, Oh Jehova, Sumala sa among paglaum kanimo.e4C!Kay kaniya magakalipay ang among kasingkasing, Kay sa iyang balaan nga ngalan misalig kami.a3;!Ang among kalag nagahulat kang Jehova: Siya mao ang among katabang ug ang among taming.w2g!Aron sa pagluwas sa ilang kalag gikan sa kamatayon, Ug aron sa pagbantay kanila nga buhi sa panahon sa gutom. 1!Ania karon, ang mata ni Jehova anaa sa ibabaw sa mga nagakahadlok kaniya, Sa ibabaw sa mga nagasalig sa iyang mahigugmaong-kalolot;0!Usa ka butang nga kawang ang usa ka kabayo alang sa pagluwas; Pinaagi sa kadaku sa iyang gahum dili siya makaluwas kang bisan kinsa./y!Walay hari nga maluwas pinaagi sa panon sa kasundalohan: Ang tawong gamhanan dili makagawas pinaagi sa daku nga kusog.i.K!Siya nga nagaumol sa kasingkasing nila ngatanan, Nga nagapalandong sa tanan nila nga mga buhat.f-E!Gikan sa dapit sa iyang puloyanan nagasud-ong siya Sa ibabaw sa tanang mga pumoluyo sa yuta.\,1! Gikan sa langit nagsud-ong si Jehova; Nakita niya ang tanang mga anak sa mga tawo;}+s! Bulahan ang nasud nga si Jehova mao ang Dios, Ang katawohan nga gipili niya alang sa iyang kaugalingong panulondon.*! Ang tambag ni Jehova nagapadayon sa walay katapusan, Ang mga hunahuna sa iyang kasingkasing ngadto sa tanang mga kaliwatan.s)_! Gipawalay bili ni Jehova ang tambag sa mga nasud; Gihimo niya ang pagpakyas sa mga hunahuna sa katawohan.K(! Kay siya misulti, ug kini nahimo; Siya misugo, ug kini milungtad.z'm!Pahadloka kang Jehova ang tibook nga yuta: Patindoga nga may kataha kaniya ang tanang mga pumoluyo sa kalibutan.{&o!Gitigum niya ingon sa usa ka pinundok ang mga tubig sa dagat: Gibutang niya ang mga kahiladman sulod sa mga dapa.}%s!Pinaagi sa pulong ni Jehova nabuhat ang mga langit, Ug ang tanan nga panon nila pinaagi sa gininhawa sa iyang baba.l$Q!Siya nahagugma sa pagkamatarung ug sa justicia: Ang yuta napuno sa mahigugmaong-kalolot ni Jehova.i#K!Kay ang pulong ni Jehova matulid man; Ug ang tanan niya nga buhat sa pagkamatinumanon gibuhat ."!Manag-awit kamo haniya sa usa ka alawiton nga bag-o; Managtugtug kamo sa dakung kabatid uban sa usa ka makusog nga paningog.!!Managpasalamat kamo kang Jehova nga adunay alpa: Manag-awit kamo ug mga pagdayeg kaniya nga adunay tulonggon nga may napulo ka kuldas.i  M!Managkalipay kamo kang Jehova, Oh kamong mga matarung: Kay sa mga matul-id matahum ang pagdayeg.'G Managkalipay kamo kang Jehova, ug managmaya kamo, kamo nga mga matarung; Ug managhugyaw kamo tungod sa kalipay, ngatanan kamong mga matul-id ug kasingkasing.  Daghan ang mga kasubo nga modangat sa mga tawong dautan; Apan siya nga magasalig kang Jehova, pagalikusan sa mahigugmaong-kalolot..U Ayaw kamo pagpanig-ingon sa kabayo kun sa mula, nga walay salabutan; Kang kansang ulo ug baba sa rinda ug bocado pagapugngan, Aron dili sila magaduol nganha kanimo.1 Igapahamatngon ko kanimo, ug igatudlo ko kanimo ang dalan nga imong pagalaktan: Sa ibabaw nimo igatutuk ko ang akong mga mata sa pagtambag kanimo. Ikaw ang akong tagoanan; pagabantayan mo ako gikan sa kagul-anan; Uban sa mga alawiton sa kaluwasan pagalibutan mo ako. (Selah>u Tungod niini ang tagsatagsa nga diosnon magaampo kanimo sa usa ka panahon nga ikaw mahimo nga makaplagan: Sa pagkamatuod sa paglunop sa daghang mga tubig sila dili makaabut kaniya.O Giila ko ang akong sala nganha kanimo, Ug wala ko tagoi ang akong kasal-anan: Miingon ako: Igasugid ko kang Jehova ang akong mga kalapasan; Ug imong gipasaylo ang pagkadautan sa akong sala. (Selah) Kay sa adlaw ug sa gabii ang imong kamot nagpabug-at sa ibabaw nako: Ang kaumog ko nailisan ingon sa pagkamala sa ting-init. (Selah)mS Sa nagpakahilum ako, nagkaut-ut ang akong mga bukog Pinaagi sa akong pag-agulo sa tibook nga adlaw.ve Bulahan ang tawo nga kaniya wala pag-isipa ni Jehova ang kasalanan, Ug diha sa iyang espiritu walay limbong.T # Bulahan siya kang kinsang kalapasan gipasaylo, Kang kinsang sala gitabonan.kOMagmalig-on kamo, ug padasiga ang inyong kasingkasing, Ngatanan kamo nga may paglaum kang Jehova.>uOh higugmaon ninyo si Jehova, kamong tanan nga mga balaan niya: Si Jehova magabantay sa mga matinumanon, Ug panimaslan niya sa makadaghan gayud ang nagabuhat nga adunay palabilabi.X)Mahitungod kanako, miingon ako sa pagdali, Gipapahawa ako gikan sa atubangan sa imong mga mata: Apan, bisan pa niini, gipatalinghugan mo ang tingog sa akong mga pangaliyuyo, Sa diha nga nagtu-aw ako kanimo.}sBulahan ni Jehova; Kay gipakita niya kanako ang iyang katingalahan nga mahigugmaong-kalolot Sa ciudad nga malig-on.3_Sa tagoanan sa imong presencia pagatipigan mo sila gikan sa mga hikay nga mabudhion sa tawo: Pagatagoon mo gayud sila sa usa ka puloy-anan gikan sa paglalis sa mga dila.6eOh pagkadaku sa imong kaayo, Nga gitagana mo sa mga magakahadlok kanimo, Nga gibuhat mo alang kanila nga nagadangup kanimo, Sa atubangan sa mga anak nga lalake sa mga tawo!Ipahimo nga amang ang mga ngabil nga bakakon, Nga nagasulti sa pagpanamastamas, batok sa matarung. Nga adunay palabilabi ug pagtamay. 1Ayaw ako itugot nga mahamutang sa kaulaw, Oh Jehova; kay nagpakitabang ako kanimo: Ipabutang ang dautan sa kaulawan, pahiluma sila didto sa Sheol.t aPasidlaka ang imong nawong sa ibabaw sa imong ulipon: Luwason mo ako tungod sa imong mahigugmaong-kalolot. Sa imong kamot anaa ang akong panahon: Luwason mo ako gikan sa kamot sa akong mga kaaway, ug gikan sa akong mga manlulutos.S Apan misalig ako kanimo, Oh Jehova: Miingon ako: Ikaw mao ang akong Dios.4 a Kay nadungog ko ang pagtamay sa daghan, Kahadlok sa tagsatagsa nga kiliran: Samtang nanagsabut sila pagtingub batok kanako, Nanaglalang sila sa pagkuha sa akong kinabuhi.~u Hingkalimtan ako ingon sa usa ka minatay nga wala nay handumanan: Nahimo ako nga sama sa usa ka sudlanan nga nabuak.iK Tungod sa tanan ko nga mga kabatok nahimo ako nga usa ka talamayon, Oo, talamayon nga hilabihan sa akong isigkatawo, Ug usa ka kalisang ako sa akong mga kaila: Ang mga nakakita kanako sa gawas, nanagpangalagiw gikan kanako.4a Kay ang akong kinabuhi nagaantus sa kasakit, Ug ang akong mga tuig sa pagpanghupaw: Ang akong kusog naluya tungod sa akong kasal-anan, Ug ang akong mga bukog nagakaut-ut. Malooy ka kanako, Oh Jehova, kay ania ako sa kagul-anan: Ginaut-ut sa kasakit ang akong mata, oo, ang akong kalag ug ang akong lawas.fEUg wala mo ako palukbi sa kamot sa kaaway; Gipahamutang mo ang akong mga tiil sa kinalapdan.!;Mahinangup ako ug magakalipay sa imong mahigugmaong-kalolot; Kay nasud-ong mo ang akong kagulanan: Naila mo ang akong kalag nga anaa sa mga kalisdanan.gGGidumtan ko ang mga nanagtagad sa kakawangan nga malimbongon; Apan ako kang Jehova nagasalig.xiSa imong kamot nagatugyan ako sa akong espiritu: Nagtubos ikaw kanako, Oh Jehova, ikaw ang Dios sa kamatuoran.{oAgawon mo ako gikan sa pukot nga ilang giladlad sa tago alang kanako; Kay ikaw mao ang akong maligong salipdanan.X)Kay ikaw mao ang akong bato ug ang akong kuta; Busa mandoi ako, ug tutoli ako.~3Ikiling kanako ang imong igdulungog; luwason mo ako sa madali: Bato nga malig-on ikaw alang kanako. Usa ka kuta nga dalangpanan sa pagluwas kanako,} yKanimo, Oh Jehova, midangup man ako; Ayaw gayud itugot nga pakaulawan ako: Luwason mo ako diha sa imong pagkamatarung.|+ Sa tuyo nga ang akong himaya magaawit ug pagdayeg kanimo, ug dili magapakahilum. Oh Jehova nga Dios ko, pasalamatan ko ikaw sa walay katapusan.x{i Ang akong pagbalata gibayloan mo ug sayaw; Gihukas mo ang akong bisti nga sako, ug gibaksan mo ako sa kalipay;izK Patalinghugi, Oh Jehova, ug malooy ka kanako: Oh Jehova, mahimo ka unta nga magtatabang kanako.y/ Unsay kapuslanan niining akong dugo, sa diha nga manaug ako sa lubnganan? Magadayeg ba kanimo ang abug? igamantala ba niini ang imong kamatuoran?MxKanimo, Oh Jehova, nagtu-aw ako; Ug kang Jehova nagpangaliyupo ako:wIkaw, Oh Jehova, tungod sa imong kalooy gipatindog mo ang akong bukid nga adunay kalig-on; Gitagoan mo ang imong nawong; nasamok ako.Vv%Mahitungod kanako, nag-ingon ako sa akong kauswagan, Dili gayud ako matarug.%uCKay ang iyang kasuko umalagi lamang; Ang iyang kalooy alang sa tibook kinabuhi: Ang paghilak mopabilin sa kagabhion, Apan ang kalipay moabut sa kabuntagon.t Manag-awit kamo ug pagdayeg kang Jehova, Oh kamong mga balaan niya, Ug managpasalamat sa iyang balaang halandumon nga ngalan .swOh Jehova, ikaw nagkuha sa kalag ko gikan sa Sheol; Gibantayan mo ako nga buhi aron dili ako makakanaug sa lubnganan.LrOh Jehova nga akong Dios, Kanimo nagtu-aw ako, ikaw nagayo kanako.q Pagadayegon ko ikaw, Oh Jehova; kay gisakwat mo ako, Ug wala mo pagbuhata nga magkalipay ang akong mga kaaway sa ibabaw nako.tpa Si Jehova magahatag ug kusog sa iyang katawohan: Si Jehova magapanalangin sa iyang katawohan sa pakigdait.zom Si Jehova milingkod ingon nga Hari ibabaw sa Lunop; Oo, si Jehova nagalingkod ingon nga hari sa walay katapusan.2n] Ang tingog ni Jehova nagapahamugso sa mga lagsaw nga baye, Ug gihukasan niya ang mga kalasangan: Ug sa sulod sa iyang templo ang tagsatagsa ka butang nagaingon: Himaya.am;Ang tingog ni Jehova nagauyog sa kamingawan: Si Jehova nagauyog sa kamingawan sa Cades.@l{Ang tingog ni Jehova nagapabilin sa mga siga sa kalayo. o~~o}K|{{PzyyAxwwIvuu]ttsrr3qqgppAoo5nn6mm=ll>#==X<<~;;t;::%9N887u7655x444!33;22_11D00l//V..--5,,#++*N)((T''"&M%%)$$##@""!!F 'L LJR#SdkSM~P! Z ]   y yl{Y2{H q;Luwasa ako gikan sa akong mga kaaway, Oh Dios ko: Ibutang mo ako sa itaas gikan kanila nga ming-alsa batok kanako.G-: Aron ang mga tawo manag-ingon: Sa pagkamatuod adunay balus alang sa mga matarung: Sa pagkamatuod adunay usa ka Dios nga magahukom dinhi sa yuta.F: Ang matarung magakalipay sa diha nga makita niya ang panimalus: Manghimitiis siya sa iyang mga tiil sa dugo sa mga dautan;E/: Sa dili pa mobati ang inyong mga kolon sa mga tunok, Pagapapahaon niya sila pinaagi sa usa ka alimpulos, ang hilaw ug ang nagasiga nga managsama.D :Himoa silang ingon sa usa ka hila-hila nga matunaw ug mahanaw, Sama sa usa ka babaye nga nakuhaan, nga wala makakita sa adlaw.C:Palanaya sila ingon sa tubig nga nagabaha sa matulin: Sa diha nga magati-on siya sa iyang pana, himoa nga ingon sa nangaputolputol sila.Bw:Luboa ang ilang mga ngipon, Oh Dios, diha sa ilang mga baba: Dugmoka ang mga bag-ang sa mga gagmayng leon, Oh Jehova.lAQ:Nga wala magapatalinghug sa tingog sa mga maglalamat, Nga nagalamat sa wala pay ingon ka maalamon.@:Ang ilang kalala maoy sama sa kalala sa usa ka bitin: Ingon sila sa sawa nga bungol nga nagasongsong sa iyang igdulungog,?}:Ang mga dautan gilain sukad pa sa tagoangkan: Nanghisalaag sila dayon diha sa ilang paghimugso, kabakakan ang ginasulti.>:Wala; sa sulod sa kasingkasing kamo nagabuhat ug kadautan; Ginatimbang ninyo ang kapintas sa inyong mga kamot diha sa yuta.= :Magapakahilum ka ba lamang sa pagsulti sa pagkamatarung? Magahukom ba kamo sa matul-id gayud, Oh kamo nga mga anak sa mga tawo?o<W9 Igatuboy ka, Oh Dios, sa ibabaw sa mga langit; Sa ibabaw sa tibook nga yuta ibutang ang imong himaya.v;e9 Kay ang imong mahigugmaong-kalolot daku ngadto sa mga langit, Ug ang imong kamatuoran hangtud sa mga langit.:9 Magahatag ako ug mga pasalamat kanimo, Oh Ginoo, taliwala sa mga katawohan: Magaawit ako ug mga pagdayeg kanimo sa taliwala sa mga nasud.w9g9Pagmata, Oh himaya ko; pagmata, salterio ug alpa: Ako sa akong kaugalingon magamata gayud sayo sa kabuntagon. 89Malig-on na ang akong kasing-kasing, Oh Dios, malig-on na ang akong kasingkasing: Magaawit ako, oo, magaawit ako ug mga pagdayeg.Q79Nanag-andam sila ug pukot alang sa akong mga lakang; Gipaumod ang akong kalag: Nanagkalot sila ug usa ka gahong sa atubangan ko; Sa kinataliwad-an niana, nangahulog sila sa ilang kaugalingon. (Selah)l6Q9Igatuboy ka, Oh Dios, ibabaw sa mga langit; Sa ibabaw sa tibook nga yuta ibutang ang imong himaya.y5k9Ang akong kalag ania sa taliwala sa mga leon; Nagahigda ako sa taliwala kanila nga mga gisugniban sa kalayo, Bisan sa mga anak sa tawo kang kansang mga ngipon maoy mga bangkaw ug mga udyong, Ug ang ilang dila maoy usa ka mahait nga espada.C49Siya magapadala gikan sa langit, ug magaluwas kanako, Sa diha nga ang buot motukob kanako magabiay-biay; (Selah Ang Dios magapadala sa iyang mahigugmaong-kalolot ug sa iyang kamatuoran.k3O9Magatu-aw ako sa Dios nga Hataas Uyamut, Sa Dios nga nagabuhat sa tanang mga butang alang kanako.=2 u9Malooy ka kanako, Oh Dios, malooy ka kanako; Kay ang akong kalag midangup diha kanimo: Oo, sa landong sa imong mga pako modangup ako, Hangtud nga kining mga kagulanan managpangagi.;1o8 Kay giluwas mo ang akong kalag gikan sa kamatayon; Wala mo ba luwasa ang akong mga tiil gikan sa pagkahulog, Aron ako magalakaw sa atubangan sa Dios Diha sa kahayag sa mga buhi?l0Q8 Sa ibabaw nako, ania ang imong mga panaad, Oh Dios: Pagahatagan ko ikaw sa mga halad-sa-pasalamat.j/M8 Sa Dios gipahaluna ko ang akong pagsalig, dili ako mahadlok; Unsay mabuhat sa tawo alang kanako?_.78 Sa Dios (ako magadayeg sa iyang pulong), Kang Jehova (ako magadayeg sa iyang pulong),w-g8 Unya pagapasibogon ang akong mga kaaway sa adlaw nga ako mosangpit: Niini maila ko nga ang Dios dapig kanako., 8Nagaisip ikaw sa akong mga pagsuroy-suroy: Ibutang mo ang akong mga luha sa imong botella; Wala ba sila diha sa imong basahon?p+Y8Makakalagiw ba sila pinaagi sa pagpakasala? Oh Dios, sa imong kaligutgut pukanon mo ang mga katawohan.!*;8Nanagtigum sila sa pagtingub, nanagtago sila sa ilang kaugalingon, Nanagtimaan sila sa akong mga lakang, Bisan pa sila nanaghulat alang sa akong kalag.)8Sa tibook nga adlaw ginabalit-ad nila ang akong mga pulong: Ang tanan nilang mga hunahuna batok kanako alang sa kadautan.(8Sa Dios (magadayeg ako sa iyang pulong), Sa Dios gibutang ko ang akong pagsalig, dili ako mahadlok; Unsay mabuhat sa unod alang kanako?N'8Sa panahon nga mahadlok ako, Ibutang ko ang pagsalig ko diha kanimo.& 8Ang akong mga kaaway buot molamoy kanako sa tibook nga adlaw; Kay daghan sila nga nagapakigaway nga mapahitas-on batok kanako.% 8Malooy ka kanako, Oh Dios, kay ang tawo buot motukob kanako: Sa tibook nga adlaw, sa nagapakig-away siya kanako, iyang gidaugdaug ako.O$7Apan ikaw, Oh Jehova, magapakanaug kanila ngadto sa gahong sa pagkalaglag: Ang mga tawo nga giuhaw-sa-dugo ug mga limbongan, dili sila mabuhi sa katunga sa ilang mga adlaw; Apan ako mosalig kanimo.#7Itugyan mo kang Jehova ang imong palas-anon, ug siya magasapnay kanimo: Dili gayud niya pasagdan nga mabalhin ang matarung.L"7Ang pulong sa iyang baba mahamis ingon sa mantequilla, Apan ang iyang kasingkasing maoy gubat: Ang iyang mga pulong labi pang mahumok kay sa lana, Bisan pa niini, sila mga inibut nga mga espada.t!a7Gibakyaw niya ang iyang mga kamot batok niadtong nanagpakigdait uban kaniya: Naglapas siya sa iyang tugon.4 a7Ang Dios magapatalinghug, ug motubag kanila, Bisan pa siya nga nagapabilin sa kanhing panahon , (Selah) Ang mga tawo nga walay pagkabalhin, Ug wala usab mahadlok sa Dios.y7Iyang gitubos ang akong kalag sa pakigdait gikan sa gubat nga batok kanako; Kay daghan sila nga miasdang batok kanako.q[7Kahaponon, ug kabuntagon, ug sa kaudtohon, ako magamahay ug magaagulo; Ug mabati niya ang akong tingog.R7Mahitungod kanako, magatawag ako sa Dios; Ug si Jehova magaluwas kanako.)K7Padalia ang kamatayon sa pag-abut sa ibabaw nila, Pakanauga silang mga buhi ngadto sa Sheol; Kay ang kadautan anaa sa ilang puloy-anan, sa kinataliwad-an nila.gG7Matam-is ang atong panag-usa sa pagtinambagay; Sa balay sa Dios nanlakaw kita kuyog sa panon.eC7 Kondili kadto mao ikaw, usa ka tawo nga sama kanako, Akong kauban, ug akong suod nga abyan.jM7 Kay dili usa ka kaaway ang mitamay kanako; Nan, makahimo unta ako sa pag-antus niini: Dili usab ang nagdumot kanako mao ang nagpadaku sa iyang kaugalingon batok kanako; Nan, motago unta ako sa akong kaugalingon gikan kaniya:xi7 Ang kadautan maoy anaa sa taliwala niana: Ang pagdaugdaug ug paglimbong dili mobulag gikan sa kadalanan niini. 7 Adlaw ug gabii sila nagalibut niini sa ibabaw sa mga kuta niana; Ang kasal-anan usab ug kadautan maoy ania sa kinataliwad-an niini.s_7 Laglaga, Oh Ginoo, ug bahina ang ilang dila; Kay nakita ko ang pagpanlupig ug panag-away didto sa ciudad._77Ako magdali sa paglikay ngadto sa usa ka salipdanan Gikan sa unos sa hangin ug bagyo.Y+7Ania karon, unya makakalagiw ako sa halayo, Ako makapuyo sa kamingawan. (Selah)}s7Ug miingon ako: Oh nga aduna unta akoy mga pako nga sama sa salampati! Unya makalupad ako sa halayo ug makapahulay.X)7Ang kahadlok ug pagkurog miabut sa ibabaw nako, Ug ang kalisang midaug kanako.y7Ang akong kasingkasing misakit sa hilabihan sa sulod nako: Ug ang mga kalisang sa kamatayon nangahulog sa ibabaw nako.'7Tungod sa tingog sa kaaway, Tungod sa pagdaugdaug sa mga dautan; Kay gihulog nila sa ibabaw nako ang kadautan, Ug sa kasuko gilutos nila ako.Z-7Atimana ako ug tubaga ako: Ako walay pahulay sa akong pagmahay, ug sa pag-agulo,v g7Patalinghugi ang akong pag-ampo, Oh Dios; Ug ayaw pagtago sa imong kaugalingon gikan sa akong pagpangaliyupo. }6Kay giluwas niya ako gikan sa tanan nga kasamok; Ug ang akong mata nakakita sa akong tinguha ibabaw sa akong mga kaaway. -6Uban sa usa ka halad-nga-kina-bubot-on, magahalad ako kanimo: Magahatag ako ug mga pasalamat sa imong ngalan. Oh Jehova, kay kini mao ang maayo.f E6Panimaslan niya ang dautan sa akong mga kaaway: Laglagon mo sila tungod sa imong kamatuoran.r ]6Ania karon, ang Dios mao ang akong magtatabang: Ang Ginoo nagauban kanila nga nagasapnay sa akong kalag.. U6Kay ang mga dumuloong nanagpanindog batok kanako, Ug ang mga tawo sa paglupig nagapangita sa akong kalag: Wala sila magpahamutang sa Dios sa atubangan nila. (Selah.V%6Patalinghugi ang akong pag-ampo, Oh Dios; Pamatia ang mga pulong akong baba.W )6Luwasa ako, Oh Dios, tungod sa imong ngalan, Ug hukmi ako diha sa imong gahum.F5Oh nga ang kaluwasan sa Israel magagula unta gikan sa Sion! Sa diha nga magapapauli na ang Dios sa iyang katawohan gikan sa pagkabinihag, Unya si Jacob magakalipay, ug ang Israel magamaya.Q5Didto sila sa mga dagkung kahadlok, diin walay kahadlokan; Kay ang Dios nagakatag sa mga bukog niya nga nagapahamutang batok kanimo: Ikaw nagapakaulaw kanila, tungod kay ang Dios nagasalikway kanila.75Wala bay kahibalo ang mga mamumuhat sa kasal-anan, Nga nagalamoy sa akong katawohan ingon sa pagkaon nila sa tinapay, Ug wala sila mosangpit sa Dios? 5Ang tagsatagsa kanila mitalikod; sila ngatanan nahimong mahugaw; Walay bisan usa nga nagabuhat ug maayo, wala, walay bisan mausa.15Ang Dios nagsud-ong gikan sa langit sa ibabaw sa mga anak sa mga tawo, Sa pagtan-aw kong aduna bay bisan kinsa nga nakasabut, Nga nangita sa Dios.  ;5Ang buang miingon sa iyang kasingkasing: Walay Dios. Mga dunot sila, ug nanagbuhat ug dulumtanang kasal-anan; Walay bisan kinsa nga nagabuhat ug maayo.2]4 Magahatag ako kanimo sa mga pasalamat sa walay katapusan, tungod kay gibuhat mo kini; Ug ako magalaum sa imong ngalan, kay kini maayo, sa atubangan sa imong mga balaan..U4Apan mahatungod kanako, ako sama sa malunhaw nga oliva nga anaa sa balay sa Dios: Nagasalig ako sa mahigugmaong-kalolot sa Dios sa mga katuigan nga walay katapusan.>~u4Ania karon, kini mao ang tawo nga ang Dios wala himoa niya nga iyang kalig-on, Kondili misalig sa kadagaya sa iyang mga bahandi, Ug nagpalig-on sa iyang kaugalingon sa pagkadautan.^}54Ang matarung makakita usab niana , ug mahadlok, Ug mokatawa kaniya, nga maga-ingon :7|g4Ang Dios magalaglag usab kanimo sa walay katapusan; Pagapuniton ka niya, ug pagalukahon ka gikan sa imong balong-balong, Ug magaibut kanimo gikan sa yuta sa mga buhi. (SelahT{!4Gihigugma mo ang tanang mga pulong nga makamatay, Oh dila nga malimbongon.vze4Gihigugma mo ang dautan labaw kay sa maayo, Ug ang kabakakan, labaw kay sa pagsulti sa pagkamatarung. (SelahlyQ4Ang imong dila nagalalang ug kadautan gayud, Sama sa mahait nga navaja, nagabuhat nga malimbongon.zx o4Ngano nga mangandak ikaw sa kadautan, Oh gamhanang tawo? Ang mahigugmaong-kalolot sa Dios nagapadayon sa kanunay.8wi3Unya ikaw mahamuot sa mga halad-sa-pagkamatarung, Sa halad-nga-sinunog, ug sa tibook nga halad-nga-sinunog: Unya igahalad nila ang mga lakeng vaca sa ibabaw sa imong halaran.rv]3Buhata ang maayo alang sa Sion, sumala sa imong maayong kabubut-on: Patindoga ang mga kuta sa Jerusalem.u33Ang mga halad sa Dios mao ang espiritu nga mahinulsolon: Ang usa ka nadugmok ug usa ka mahinulsolon nga kasingkasing, Oh Dios, dili mo pagatamayon.ntU3Kay ikaw dili malipay sa halad; nga unta igahatag ko kini: Ikaw walay kahimuot sa halad-nga-sinunog.dsA3Oh Ginoo, buksan mo ang akong mga ngabil; Ug ang akong baba magamantala sa imong pagdayeg.#r?3Luwasa ako gikan sa sala sa pagpatay, Oh Dios, ikaw nga Dios sa akong kaluwasan; Ug ang akong dila magaawit sa makusog mahatungod sa imong pagkamatarung.qq[3 Unya magatudlo ako sa mga malapason sa imong mga dalan; Ug ang mga makasasala mangakabig nganha kanimo.hpI3 Iuli kanako ang kalipay sa imong kaluwasan; Ug sapnaya ako uban sa masingkamoton nga espiritu.noU3 Ayaw ako isalikway gikan sa imong atubangan; Ug ayaw pagkuhaa ang imong Espiritu Santo gikan kanako.}ns3 Buhatan mo ako ug usa ka ulay nga kasingkasing, Oh Dios; Ug bag-oha ang usa ka espiritu nga matul-id sa sulod nako.cm?3 Tagoa ang imong nawong gikan sa akong mga sala, Ug palaa ang tanan ko nga mga kasal-anan._l73Padungga ako sa himaya ug kalipay, Aron magakalipay ang mga bukog nga imong gidugmok.ikK3Ulayon mo ako uban sa hisopo, ug mamahinlo ako: Hugasi ako, ug maputi ako labi pa kay sa nieve.j3Ania karon, ikaw nagatinguha ug kamatuoran sa mga sulod nga bahin; Ug sa bahin nga natago pagapasabton mo ako sa kinaadman.Yi+3Ania karon, ako natawo sa kasalanan; Ug sa sala gipanamkon ako sa akong inahan.Ph3Batok kanimo, kanimo lamang, nakasala ako, Ug nabuhat ko ang dautan sa imong pagtan-aw; Aron ikaw pagailhon nga matarung sa diha nga ikaw magasulti, Ug pagailhon nga ulay sa diha nga ikaw magahukom.egC3Kay naila ko ang akong mga kalapasan; Ug ang akong sala sa gihapon ania sa akong atubangan.bf=3Hugasan mo ako pag-ayo gikan sa akong kasal-anan, Ug hinloan mo ako gikan sa akong sala.e /3Malooy ka kanako, Oh Dios, sumala sa imong mahigugmaongkalolot, Sumala sa kadaghanon sa imong mga malomong kalooy, palaa ang akong mga kalapasan.(dI2Bisan kinsa nga magahalad sa halad-sa-pasalamat nagahimaya kanako; Ug kaniya nga magamatngon sa iyang dalan sa pagkatul-id Igapakita ko ang kaluwasan sa Dios. c2Karon palandonga kini, kamo nga nahakalimot sa Dios, Tingali unya ug pagakuniskunison ko kamo ug walay bisan kinsa nga makaluwas:Sb2Kining mga butanga gibuhat mo, ug ako nagpakahilum; Bisan nagahunahuna ka nga ako maingon nga sama kanimo: Apan pagabadlongon ko ikaw, ug igabutang ko kining mga butanga sa atubangan sa imong mga mata.~au2Nagalingkod ka ug nagasulti ka batok sa imong igsoon; Nagabutang-butang ka batok sa anak nga lalake sa imong inahan.Z`-2Ang imong baba gitugyan mo sa kadautan, Ug ang imong dila nagalalang ug limbong.n_U2Sa diha nga makita mo ang usa ka kawatan, ikaw mikuyog kaniya, Ug nag-umalambit ka sa mga mananapaw.j^M2Sa nakita mo nga ikaw nagadumot sa pahamatngon, Ug nagasalikway sa akong mga pulong sa likod mo?]+2Apan sa tawong dautan ang Dios nagaingon: Unsay labut mo sa pagpahayag sa akong kabalaoran, Ug nga ikaw nagadawat sa akong tugon sa imong baba,b\=2Ug tawgon mo ako sa adlaw sa kalisdanan: Pagaluwason ko ikaw, ug ikaw magahimaya kanako.r[]2Magahalad ka sa Dios ug halad-sa-pasalamat; Ug magabayad ka sa imong mga panaad ngadto sa Hataas Uyamut;XZ)2 Mokaon ba ako sa unod sa mga lake nga vaca, Kun moinum sa dugo sa mga kanding?mYS2 Kong ako pagagutumon, ako dili mosulti kanimo; Kay ang kalibutan ako man, ug ang kahupnganan niini.kXO2 Naila ko ang tanang mga kalanggaman sa kabukiran; Ug ako ang mga mananap nga ihalas sa kapatagan.yWk2 Kay ang tagsatagsa ka mananap sa kalasangan ako man, Ug ang kahayupan sa ibabaw sa usa ka libo nga kabungtoran.{Vo2 Dili ako magakuha ug lakeng vaca gikan sa imong balay, Ni magkuha ako ug lakeng kanding gikan sa imong mga toril.U2Dili ko ikaw pagabadlongon tungod sa imong mga halad; Ug ang imong mga halad-nga-si-nunog ania sa kanunay sa atubangan ko. T2Patalinghug, Oh akong katawohan, ug ako mosulti; Oh Israel, ug magasaksi ako nganha kanimo: Ako mao ang Dios, bisan ang imong Dios.zSm2Ug ang mga langit magapadayag sa iyang pagkamatarung; Kay ang Dios maoy maghuhukom sa iyang kaugalingon. (Selah)|Rq2Tipuna sa tingub ang akong mga balaan nganhi kanako, Kadtong mga nanagbuhat ug tugon uban kanako pinaagi sa halad.kQO2Nagatawag siya sa mga langit sa kahitas-an, Ug sa yuta, aron pagahukman niya ang iyang katawohan: P 2Moanhi ang atong Dios, ug dili magpakahilum: Ang kalayo magaut-ut sa iyang atubangan, Ug may dakung bagyo nga nagalibut kaniya.IO 2Gikan sa Sion, ang pagkahingpit sa katahum, Nagsidlak ang Dios.N }2Ang Makagagahum nga Dios, si Jehova, nagsulti: Ug nagtawag sa yuta gikan sa silangan sa adlaw, ngadto sa kasadpan niini.fME1Ang tawo nga anaa sa kadungganan, ug dili makasabut, Mahasama sa mga mananap nga mangahanaw._L71Siya moadto sa kaliwatan sa iyang mga amahan; Sila dili na gayud makakita sa kahayag.K51Bisan sa buhi pa siya, gibulahan niya ang iyang kalag (Ug ang mga tawo nanagdayeg kanimo, sa diha nga nagabuhat ikaw ug maayo sa imong kaugalingon),vJe1Kay sa diha nga siya mamatay, siya walay madala bisan mausa; Ang iyang himaya dili usab manaug sundo kaniya.rI]1Ayaw pagkahadlok sa diha nga ang usa ka tawo maadunahan, Sa diha nga ang himaya sa iyang balay modugang:mHS1Apan pagalukaton sa Dios ang akong kalag gikan sa gahum sa Sheol; Kay pagadawaton niya ako. (Selah)G 1Sila nangatudlo nga ingon sa usa ka panon sa carnero alang sa Sheol; Ang kamatayon mao ang ilang magbalantay: Ug ang matarung magagahum kanila sa kabuntagon; Ug ang ilang katahum maoy alang sa Sheol nga pagalaglagon. Aron wala nay puloy-anan alang niini.F}1 Kining ilang dalan maoy ilang kabuang: Bisan pa niini, sunod kanila ang mga tawo mouyon sa ilang mga gipamulong. (Selah)aE;1 Apan ang tawo sa kadungganan dili magapadayon: Siya sama sa mga mananap nga mangahanaw.mDS1 Ang ilang hunahuna sa sulod nila mao, nga ang ilang mga balay molungtad sa walay katapusan, Ug ang ilang mga puloy-anan ngadto sa tanang mga kaliwatan; Paganganlan nila ang ilang kayutaan sunod sa ilang kaugalingong mga ngalan.+CO1 Kay makita niya kini. Mga tawong makinaadmanon mangamatay; Ang tawong buang ingon man ang mananapon mangahanaw, Ug magabilin sa ilang mga bahandi ngadto sa uban.WB'1 Nga siya magakinabuhi sa kanunay, Nga siya dili gayud makakita sa pagkadunot.]A31(Kay ang pagtubos sa ilang mga kinabuhi bililhon man, Ug kini mapakyas sa gihapon),@#1Walay bisan kinsa kanila nga makahimo sa bisan unsang paagi sa pagbawi sa iyang igsoon, Ni magahatag sa Dios sa usa ka tumbas alang kaniya.~?u1Silang mga nanagsalig sa ilang katigayonan, Ug nangandak sa ilang kaugalingon diha sa kadaghan sa ilang mga bahandi;>1Busa ngano nga mahadlok ako sa mga adlaw sa kadautan, Sa diha nga ang kasal-anan nga ania sa akong tikod magalibut kanako?|=q1Akong ikiling ang igdulungog ko sa usa ka sambingay: Akong ibutyag ang akong pulong nga salabtonon ibabaw sa alpa.u<c1Ang akong baba magasulti sa kaalam; Ug ang pagpamalandong sa akong kasingkasing mao ang alang sa salabutan.H; 1Mga tawong ubos ug mga dungganan, Kabus ug adunahan sa tingub.k: Q1Patalinghugi ninyo kini, mga katawohan nga tanan; Pamati kamo, mga pumoluyo ngatanan sa kalibutan; 90Kay kining Dios mao ang atong Dios sa mga katuigan nga walay katapusan: Siya mao ang atong magmamando bisan hangtud sa kamatayon.}8s0 Larawa pag-ayo ang iyang mga kuta; Sud-onga ang iyang mga palacio: Aron ikasugilon ninyo sa kaliwatan nga umalabut.d7A0 Manlakaw kamo sa paglibut sa Sion, ug libuton ninyo siya; Isipa ninyo ang iyang mga torre;l6Q0 Palipaya ang bukid sa Sion, Pamayaa ang mga anak nga babaye sa Juda, Tungod sa imong mga paghukom.5%0 Ingon sa imong ngalan; Oh Dios, Mao usab ang imong pagdayeg ngadto sa mga kinatumyan sa yuta: Ang imong toong kamot napuno sa pagkamatarung.l4Q0 Nagapalandong kami sa imong mahigugmaong-kalolot, Oh Dios, Diha sa kinataliwad-an sa imong templo..3U0Ingon sa among nadungog mao man ang among nakita Sa ciudad ni Jehova sa mga panon, sa ciudad sa atong Dios: Ang Dios magapahamutang niini sa walay katapusan. (SelahK20Uban sa hangin sa timogan. Ginaguba mo ang mga sakayan sa Tarsis.^150Ang panagkurog didto mingdakup kanila, Kasakit, ingon sa usa ka babaye nga nagaanak.d0A0Nakakita sila niini, unya sila nanghibulong; Nangalisang sila, nangalagiw sila sa pagdali.d/A0Kay, ania karon, ang mga hari manag-alirong sa ilang kaugalingon, Sila ming-agi sa tingub.[./0Ang Dios nagpaila sa iyang kaugalingon sa mga palacio niini nga maoy dalangpanan. -0Matahum sa gitas-on, ang kalipay sa tibook nga yuta. Mao ang bukid sa Sion, sa mga dapit sa amihanan. Ang ciudad sa gamhanang Hari.p, [0Gamhanan si Jehova, ug dalayegon gayud sa pag-ayo , Sa ciudad sa atong Dios, sa iyang bukid nga balaan.>+u/ Ang mga principe sa mga katawohan nanagtigum sa tingub Aron mahimong katawohan sa Dios ni Abraham; Kay ang mga taming sa yuta iya man sa Dios: Siya gayud ang gibayaw sa kahitas-an.`*9/Ang Dios nagahari ibabaw sa mga nasud: Ang Dios nagalingkod sa iyang balaan nga trono.k)O/Kay ang Dios mao ang Hari sa tibook nga yuta: Manag-awit kamo ug mga pagdayeg uban ang salabutan.(3/Manag-awit ug mga pagdayeg ngadto sa Dios, manag-awit ug mga pagdayeg: Manag-awit ug mga pagdayeg ngadto sa atong Hari, manag-awit ug mga pagdayeg.^'5/Mikayab ang Dios inubanan sa paghugyaw, Si Jehova uban sa tingog sa usa ka trompeta.i&K/Siya nagapili sa atong panulondon alang kanato, Sa himaya ni Jacob nga iyang gihigugma. (Selah)e%C/Gidaug niya ang mga katawohan sa ilalum nato, Ug ang mga nasud sa ilalum sa atong mga tiil.y$k/Kay si Jehova ang Hataas Uyamut makalilisang uyamut; Siya maoy usa ka dakung Hari sa ibabaw sa tibook nga yuta.# /Oh pagakpaka ninyo ang inyong mga kamot, ngatanan kamong katawohan; Managhugyaw kamo ngadto sa Dios uban ang tingog sa pagdaug.e"C. Si Jehova sa mga panon nagauban kanato; Ang atong dalangpanan mao ang Dios ni Jacob. (Selah!. Humilum kamo ug ilhon ninyo nga ako mao ang Dios. Pagabayawon ako sa taliwala sa mga nasud, pagabayawon ako dinhi sa yuta. 1. Nagapahunong siya sa mga gubat hangtud sa kinatumyan sa yuta; Gibali niya ang pana, ug gibunggo ang bangkaw; Sa kalayo gisunog niya ang mga carro.jM.Umari kamo , tan-awa ang mga buhat ni Jehova, Unsa ang mga pagkalaglag nga gibuhat niya sa yuta.fE.Si Jehova sa mga panon nagauban kanato; Ang atong dalangpanan mao ang Dios ni Jacob. (Selah)wg.Ang mga nasud naglungotlungot, ang mga gingharian giuyog: Ang iyang tingog iyang gipalanog, ang yuta natunaw..Ang Dios anaa sa taliwala niya; siya dili matarug: Ang Dios magatabang kaniya, ug kana himoon sa pagbanagbanag sa kabuntagon  .Adunay usa ka suba nga ang mga sapa niya makapahamuot sa ciudad da Dios, Ang balaang dapit sa mga tabernaculo sa Hataas Uyamut.|q.Bisan ang mga tubig niini magangulob ug mangalubog, Bisan ang mga bukid mangurog gumikan sa pagtubo niini. (Selah).Busa dili kami mahadlok, bisan ang yuta pagaalid-an, Ug bisan ang mga bukid pagauyugon ngadto sa kahiladman sa kadagatan;a =.Ang Dios mao ang atong dalangpanan ug kalig-on, Madali nga katabang sa atong kalisdanan..U-Himoon ko nga ang imong ngalan pagapahinumduman sa tanang mga kaliwatan: Busa ang mga katawohan mohatag kanimo sa mga pasalamat sa mga katuigan nga walay katapusan.lQ-Puli sa imong mga amahan mao ang imong mga anak, Nga buhaton mong mga principe sa tibook nga yuta.^5-Uban sa kalipay ug pagmaya sila pagamandoan: Mosulod sila ngadto sa palacio sa hari. 9-Siya pagapaatubangon ngadto sa hari diha sa iyang binoldahang bisti : Ang mga ulay nga iyang mga kauban nga magasunod kaniya Pagadad-on nganha kanimo.- Ang anak nga babaye sa hari nga anaa sa sulod sa palacio maoy tibook nga kahimayaan: Ang iyang bisti maoy hinabol sa hilo nga bulawan.- Ug ang anak nga babaye sa Tiro moadto uban sa usa ka gasa; Ang dato sa taliwala sa katawohan mangaliyupo sa imong kalooy.uc- Sa ingon niana ang hari magatinguha sa imong katahum; Kay siya mao ang imong Ginoo; ug pakamahalon mo siya..U- Patalinghug, Oh anak nga babaye, ug magpalandong ka, ug ikiling ang imong igdulungog; Hikalimti usab ang imong kaugalingong katawohan, ug ang balay sa imong amahan:&E- Ang mga anak nga babaye sa hari maoy kauban sa taliwala sa halangdon nga kababayen-an: Sa imong toong kamot magatindog ang reina nga adunay bulawan sa Ofir.#?-Mahumot ang imong tanang mga bisti sa mirra, ug mga aloe, ug casia; Gikan sa mga palacio nga marfil ang mga kinuldasan nga mga tulonggon naglipay kanimo.5 c-Gihigugma mo ang pagkamatarung, ug gidumtan mo ang pagkadautan: Tungod niana ang Dios, ang imong Dios, nagdihog kanimo, Sa lana sa kalipay labaw kay sa imong mga kaubanan.  -Ang imong trono, Oh Dios, alang sa mga katuigan nga walay katapusan: Usa ka baras sa katul-id mao ang baras sa imong gingharian. -Mahait ang imong mga udyong; Ang katawohan mangapukan sa ilalum nimo; Manglagbas sila sa kasingkasing sa mga kaaway sa hari.J  -Ug diha sa imong pagkahalangdon magakabayo ka nga mauswagon, Tungod sa kamatuoran, ug sa kaaghup, ug sa pagkamatarung: Ug ang imong toong kamot magatudlo kanimo ug mga butang nga makalilisang.u c-Ibakus mo ang imong pinuti likus sa imong hawak, Oh kusganon, Ang imong himaya ug ang imong pagkahalangdon.#?-Ikaw matahum pa kay sa mga anak sa mga tawo; Ang gracia gibubo diha sa ibabaw sa imong mga ngabil: Busa ang Dios nagpanalangin kanimo sa walay katapusan.2 _-Nagaawas ang kasingkasing ko sa maayong butang; Nagasulti ako sa mga butang nga gibuhat ko mahatungod sa hari: Ang akong dila maoy dagang sa usa ka andam nga magsusulat.eC,Bumangon ka sa pagtabang q2 kanamo, Ug tubson mo kami tungod sa imong mahigugmaong-kalolot.`9,Kay ang among kalag gipaumod ngadto sa abug: Ang among lawas nagatapot ngadto sa yuta.~u,Ngano ba nga ginatagoan mo man ang imong nawong, Ug hingkalimtan mo ang among kasakit, ug ang among pagkadinaugdaug?oW,Pagmata, ngano nga nagakatulog ka, Oh Ginoo? Bumangon ka, ayaw kami pag-isalikway sa walay katapusan.s_,Oo, tungod kanimo gipamatay kami sa tibook nga adlaw; Ginaisip kami ingon sa mga carnero alang sa ihawan.\1,Dili ba kami pagasusihon sa Dios? Kay siya nahibalo sa mga tinago sa kasingkasing.jM,Kong mahikalimot kami sa ngalan sa among Dios, Kun nabayaw ang among mga kamot sa lain nga dios;uc,Nga bisan ikaw nagdugmok kanamo sa dapit sa mga irong-ihalas, Ug gitabonan mo kami sa landong sa kamatayon.g~G,Ang among kasingkasing wala motalikod, Ni mosimang ang among mga lakang gikan sa imong dalan,|}q,Kini ngatanan mingdangat sa ibabaw namo; bisan pa niini wala kami malimot kanimo, Ni maglapas kami sa imong tugon.|w,Tungod kay ang tingog niya nga nagatamay ug nagabalikas kanako, Pinaagi sa katarungan sa kaaway ug sa tigpapanimalus.v{e,Sa tibook nga adlaw ania ang akong kaulawan sa atubangan ko, Ug ang kaulaw sa akong nawong nagatabon kanako,}zs,Gihimo mo kami nga usa ka pagya sa taliwala sa mga nasud, Usa ka yango-yangoan sa ulo sa taliwala sa mga katawohan.y, Gibuhat mo kami ingon nga usa ka kaulawan sa among mga silingan, Usa ka yubitonon ug talamayon kanila nga nagalibut kanamo.sx_, Gibaligya mo ang imong katawohan sa walay bili, Ug wala madugangi ang imong bahandi tungod sa ilang bili.~wu, Gibutang mo kami sama sa mga carnero nga gitagana alang sa pagkaon, Ug gipapatlaag mo kami sa taliwala sa mga nasud.v, Gipasibog mo kami gikan sa among kabatok; Ug kadtong nanagdumot kanamo nanagpangagaw gikan kanamo alang sa ilang kaugalingon.u, Apan karon imong gisalikway kami , ug gidala mo kami ngadto sa kaulawan, Ug wala ka na mogula uban sa among kasundalohan.t/,Diha sa Dios anaa ang among pagpangandak sa tibook nga adlaw, Ug magahatag kami sa among mga pasalamat sa imong ngalan sa walay katapusan. (Selahss_,Apan ikaw nagluwas kanamo gikan sa among mga kabatok, Ug gipakaulawan mo sila, ang mga nanagdumot kanamo.Sr,Kay ako dili mosalig sa akong pana, Ni magaluwas kanako ang akong espada. q ,Pinaagi kanimo papahawaon namo ang among mga kabatok: Pinaagi sa imong ngalan among pagatumban ang mga nagatindog batok kanamo.Up#,Ikaw Oh Dios, mao ang akong Hari: Magsugo ka ug kaluwasan alang kang Jacob.toa,Kay sila wala makapanag-iya sa yuta pinaagi sa ilang kaugalingong pinuti, Ni sa ilang kaugalingong bukton nangaluwas sila; Kondili sa imong toong kamot, ug sa imong bukton, ug sa kahayag sa imong nawong, Tungod kay nalooy ikaw kanila.n1,Ikaw sa imong kamot naghingilin sa mga nasud; Apan sila gipahamutang mo: Gisakit mo ang mga katawohan; Apan gipapatlaag mo sila sa halayong dapit.)m M,Oh Dios, sa among mga igdulngog nadungog namo, Ang among mga amahan nanagsugilon kanamo, Sa buhat nga gibuhat mo sa ilang mga adlaw, Niadtong karaang mga adlaw.l%+Ngano nga nagasubo ka, Oh kalag ko? Lumaum ka sa Dios; kay magadayeg pa ako kaniya, Nga mao ang panabang sa akong nawong, ug ang akong Dios.k++Unya moadto ako ngadto sa halaran sa Dios, Ngadto sa Dios nga akong daku uyamut nga kalipay; Ug sa alpa magadayeg ako kanimo, Oh Dios, Dios ko.1j[+Oh ipadan-ag ang imong kahayag ug ang imong kamatuoran; pamandoa sila kanako: Ipahatud nila ako ngadto sa imong bungtod nga balaan, Ug ngadto sa imong mga tabernaculo.i!+Kay ikaw mao ang Dios sa akong kalig-on; ngano nga gisalikway mo ako? Ngano nga magalakaw ako nga magabalata tungod sa paglupig sa kaaway?h 3+Hukmi ako, Oh Dios, ug labani ang akong katungod batok a usa ka nasud nga dili-diosnon; Oh luwasa ako gikan sa tawo nga limbongan ug dili matarung.SS?RR-QQ/POO~ONNPMM+LLKK;JJhIIzIHGGGFF#EqDD CBBnAAZ@@q??>>2=f<;;m::V99/88 766~65,44.3y2231190//B.Z--,,s,+**+)) ((-'&&J%%?$$\##y#""8!!+ \cbRrGW=^f dreQMNd j x  |  F i|.V%-Ho6WI Ginapatunong nila ang ilang mga baba ngadto sa kalangitan, Ug ang ilang dila nagasuroy latas sa yuta.p5YINanagyubit sila, ug diha sa kadautan nanaglituk sila ug pagdaugdaug: Nanagsulti sila nga mapahitas-on.{4oIAng ilang mga mata nagbudlat sa katambok: Ang anaa kanila labaw sa kay sa ikatagbaw sa pangandoy sa kasingkasing.w3gIBusa ang palabilabi maingon sa kulentas sa ilang liog; Ang pagpanlupig nasul-ob kanila ingon sa usa ka bisti.f2EISila wala sa kalisdanan ingon sa uban nga mga tawo; Ni sila gihampak sama sa ubang mga tawo._17IKay walay mga kahapdos ang ilang kamatayon; Apan hinonoa ang ilang kusog nagapadayon.c0?IKay nasina ako sa mga palabilabihon, Sa diha nga natan-aw ko ang kauswagan sa mga dautan.n/UIApan alang kanako, daw mahidalinas na ang akong mga tiil; Diriyut na mahiligas ang akong mga lakang.d. CISa pagkamatuod ang Dios mao ang maayo sa Israel, Bisan kanila nga mga ulay ug kasingkasing.K-HAng mga pag-ampo ni David ang anak nga lalake ni Isai natapus na.,'HUg dalayegon ang iyang mahimayaong ngalan sa walay katapusan; Ug pagapun-on ang tibook nga yuta sa iyang himaya. Hinaut unta, ug Hinaut unta.u+cHDalayegon si Jehova nga Dios, ang Dios sa Israel, Nga mao lamang ang nagabuhat sa mga katingalahang butang:V*%HAng iyang ngalan molungtad sa walay katapusan; Ang iyang ngalan magapadayon ingon nga nagapadayon pa ang adlaw: Ug ang mga tawo mabulahan diha kaniya; Ug ang tanang kanasuran motawag kaniya nga malipayon.%)CHAdunay daghang trigo sa yuta sa tumoy sa kabukiran; Ang bunga niini magatabyog sama sa Libano: Ug sila nga anaa sa ciudad magalambo sama sa balili sa yuta.1([HUg mabuhi sila; ug kaniya igahatag ang bulawan sa Sheba: Ug ang mga tawo magapadayon sa pag-ampo alang kaniya; Magapadayon sila sa pagdayeg kaniya sa tibook nga adlaw.|'qHPagaluwason niya ang ilang kalag gikan sa pagdaugdaug ug sa paglupig; Ug hamili ang ilang dugo sa iyang pagtan-aw:^&5H Siya malooy sa kabus ug sa hangul, Ug ang mga kalag sa mga hangul iyang pagaluwason.f%EH Kay siya magaluwas sa hangul sa diha nga siya magatu-aw, Ug ang kabus, nga walay makatabang.i$KH Oo, ang tanang mga hari managluhod sa atubangan niya; Manag-alagad kaniya ang tanang mga nasud.#H Ug ang mga hari sa Tarsis ug ang mga kapupud-an magahatag ug buhis: Ang mga hari sa Sheba ug sa Seba magahatag ug mga gasa.p"YH Sila nga nanagpuyo sa kamingawan moyukbo sa atubangan niya; Ug ang iyang mga kaaway magatilap sa abug:v!eHMagagahum usab siya gikan sa dagat ngadto sa laing dagat, Ug gikan sa Suba ngadto sa mga kinatumyan sa yuta.v eHSa iyang mga adlaw molambo ang mga matarung, Ug ang kadagaya sa pakigdait, hangtud nga ang bulan mahanaw na.q[HMokunsad siya ingon sa ulan sa ibabaw sa balili nga nagalab, Ingon sa taligsik nga nagabisibis sa yuta.}HMangahadlok sila kanimo samtang nagalungtad pa ang adlaw, Ug samtang usab ang bulan nagapadayon sa tanang mga kaliwatan.~uHPagahukman niya ang mga kabus sa katawohan, Pagaluwason niya ang mga anak sa mga hangul, Ug magadugmok sa malupigon.fEHAng kabukiran magadala ug pakigdait sa katawohan, Ug ang kabungtoran, diha sa pagkamatarung.`9HSiya sa pagkamatarung magahukom sa imong katawohan, Ug sa justicia sa imong mga kabus.d CHIhatag sa hari ang imong mga paghukom, Oh Dios, Ug ang imong pagkamatarung sa anak sa hari.%CGAng dila ko usab magasulti sa imong pagkamatarung sa tibook nga adlaw; Kay nabutang sila sa kaulaw, kay sila gilibug, kadtong nanagpangita sa akong kadaut. GAng akong mga ngabil magahugyaw sa kalipay sa diha nga magaawit ako ug mga pagdayeg kanimo; Ug ang akong kalag nga gitubos mo.1[GMagadayeg usab ako kanimo uban ang salterio, Bisan ang imong kamatuoran, Oh akong Dios: Kanimo magaawit ako ug mga pagdayeg uban sa alpa, Oh ikaw nga Balaan sa Israel.LGDugangan mo ang akong pagkadaku, Ug lingia pag-usab ug lipaya ako.'GGIkaw, nga nagapakita kanamo ug daghan ug masakit nga mga kagul-anan, Pagabuhion mo kami pag-usab, Ug magapabangon kanamo pagusab gikan sa kahiladman sa yuta. GAng imong pagkamatarung usab, Oh Dios, hataas kaayo; Ikaw nga nagabuhat ug mga dagkung butang, Oh Dios, kinsa ba ang ingon kanimo?U#GOo, bisan sa diha nga matigulang na ako ug maubanon, Oh Dios, ayaw ako pagbiyai, Hangtud nga ikamantala ko ang imong kusog ngadto sa sunod nga kaliwatan, Ang imong gahum ngadto sa tagsa-tagsa nga moanhi.GOh Dios, gitudloan mo ako sukad pa sa akong pagkabatan-on; Ug hangtud karon ginapahayag ko ang imong mga katingalahang buhat.wGMoanha ako uban sa mga gamhanang buhat sa Ginoong Jehova: Magahisgut ako sa imong pagkamatarung, bisan sa imo lamang.GAng akong baba magamantala sa imong pagkamatarung, Ug sa imong kaluwasan sa tibook nga adlaw, Kay wala ko mahibaloi ang mga isip niini .Y+GApan ako magapadayon sa paglaum, Ug magadugang gayud ang akong pagdayeg kanimo.!;G Ipatugyan sila sa kaulawan ug ipaut-ut kadtong mga kaaway sa akong kalag; Pataboni sa kaulaw ug sa pagkatalamayon kadtong nanagpangita sa akong kadaut.Z -G Oh Dios, ayaw pagpahalayo gikan kanako; Oh Dios ko, pagdali sa pagtabang kanako.o WG Nga nagaingon: Ang Dios mibiya kaniya: Lutosa ug dakpa siya; kay walay bisan usa nga moluwas kaniya . }G Kay ang akong mga kaaway nanagsulti mahatungod kanako; Ug sila nga nanagpaniid sa akong kalag nanagpakitambag sa tingub,v eG Ayaw ako pag-isalikway sa panahon sa pagkatigulang; Ayaw ako pagbiyai sa diha nga ang akong kusog maluya na.c ?GAng akong baba mapuno sa pagdayeg kanimo, Ug sa pagpasidungog kanimo sa tibook nga adlaw.iKGAko maingon sa usa ka katingalahan sa daghan; Apan ikaw mao ang akong dalangpanan nga malig-on.*MGPinaagi kanimo nasapnay ako gikan sa tagoangkan; Ikaw mao ang nagkuha kanako gikan sa ginhawahan sa akong inahan: Ang akong pagdayeg magapadayon gihapon kanimo.ucGKay ikaw ang akong paglaum, Oh Ginoong Jehova: Ikaw mao ang akong pagsalig sukad pa sa akong pagkabatan-on.ucGBawia ako, Oh Dios ko, gikan sa kamot sa dautan, Gikan sa kamot sa dili-matarung ug walay-puangod nga tawo.1[GHimoa nga ikaw maoy puloy-anan ko nga bato, diin ako modangup sa kanunay: Ikaw naghatag ug sugo aron sa pagluwas kanako; Kay ikaw mao ang akong bato ug ang akong kuta.s_GLuwasa ako diha sa imong pagkamatarung, ug bawia ako: Ikiling kanako ang imong igdulungog, ug luwasa ako.M GKanimo, Oh Jehova, modangup ako: Ayaw gayud ako itugyan sa kaulawan. FApan ako kabus ug hangul; Dumali ka kanako, Oh Dios, Ikaw mao ang akong katabang ug ang akong mamamawi; Oh Jehova, ayaw paglangan.>uFTugoti nga kadtong tanan nga nanagpangita kanimo managkalipay ug managmaya diha kanimo; Ug kadtong mga nahigugma sa imong kaluwasan magapadayon sa pag-ingon, Pagapadakuon ang Dios.KFPasibuga sila tungod sa ilang kaulaw Kadtong nagaingon, Aha! Aha!"~=FIpatugyan sila sa kaulawan ug ipalibug Kadtong nanagpangita sa akong kalag: Pasibuga sila ug ipadala ngadto sa kaulawan Kadtong malipay sa akong kadaut.X} +FPagdali , Oh Dios, sa pagluwas kanako; Pagdali, sa pagtabang kanako, Oh Jehova.{|oE$Ug ang kaliwat usab sa iyang mga ulipon magapanunod niini; Ug sila nga nahigugma sa iyang ngalan managpuyo didto.x{iE#Kay ang Dios magaluwas sa Sion ug magatukod sa mga ciudad sa Juda; Ug sila managpuyo didto ug manag-iya niini.izKE"Padayega kaniya ang langit ug ang yuta, Ang kadagatan, ug ang tanang mga nagalihok diha kanila.`y9E!Kay si Jehova nagapatalinghug sa mga hangul, Ug wala magtamay sa iyang mga binilanggo.|xqE Ang mga maaghup nakakita niini, ug nangalipay sila : Kamo nga nanagpangita sa Dios, buhia ang inyong kasingkasing. w EUg kini makapahamuot kang Jehova labi pa kay sa usa ka halad nga vaca, Kun usa ka lakeng vaca nga adunay mga sungay ug mga kuko.kvOEPagadayegon ko ang ngalan sa Dios uban sa usa ka awit, Ug pagapadakuon siya uban sa pagpasalamat.kuOEApan ako kabus ug masulob-on: Itugot, Oh Dios, nga ang imong kaluwasan magabayaw kanako sa itaas.bt=EIpapapas sila gikan sa basahon sa kinabuhi, Ug sila dili ipasulat lakip sa mga matarung.psYEIdugang ang kasal-anan ngadto sa ilang kasal-anan; Ug ayaw sila padangata diha sa imong pagkamatarung.mrSEKay ilang gilutos siya nga imong gihampak; Ug gisugilon nila ang kasakit niadtong mga gisamaran mo.mqSEHimoa nga ang ilang puloy-anan mabiniyaan; Ayaw itugot nga may magapuyo sa ilang mga balong-balong.ppYEIbubo sa ibabaw nila ang imong kaligutgut, Ug himoa nga ang kabangis sa imong kasuko makaagpas kanila.{ooEPangitngiti ang ilang mga mata aron sila dili makakita; Ug himoa nga magapadayon ang ilang mga hawak sa pagkurog. n EHimoa ang ilang lamesa sa atubangan nila nga usa ka bitik; Ug sa diha nga anaa sila sa pakigdait, himoa kini nga usa ka lit-ag.myEKanako nanaghatag sila usab ug apdo nga akong pagakan-on; Ug sa akong kauhaw gihatagan ako nila ug suka nga pagaimnon.LlEAng pagpakaulaw nakadugmok sa akong kasingkasing; ug ako natugob sa mga kasub-anan: Ug nangita ako ug uban nga malooy kanako, apan walay mausa; Ug sa mga maglilipay, apan wala akoy hingkaplagan. kEIkaw nahibalo pagpakaulaw kanako, ug sa akong kaulaw, ug sa akong pagkatinamay: Sa atubangan mo anaa ang tanan ko nga mga kaaway.cj?EPahaduol ka sa akong kalag, ug tubson mo kini: Lukaton mo ako tungod sa akong mga kaaway.tiaEUg ayaw pagtagoi ang imong nawong gikan sa imong alagad; Kay ania ako sa kagul-anan; tubaga ako sa madali.h!ETubaga ako, Oh Jehova; kay ang imong mahigugmaong-kalolot maayo man: Sumala sa gidaghanon sa imong mga malomong kalooy, molingi ka kanako.gEAyaw ako pag-ipabanlas sa baha sa tubig, Ni ipalamoy mo ako sa kahiladman; Ug ayaw pag-ipatak-um kanako ang baba sa gahong.%fCELuwasa ako gikan sa yanang, ug ayaw itugot nga ako mahiunlod: Pagagawason mo ako gikan kanila nga nanagdumot kanako, ug gikan sa mga halalum nga mga tubig.MeE apan mahitungod kanako, ang akong pag-ampo anha kanimo, Oh Jehova, sa panahon nga nahamut-an: Oh Dios, sa kadagaya sa imong mahigugmaong-kalolot, Tubaga ako diha sa kamatuoran sa imong kaluwasan.mdSE Sila nga nanaglingkod sa ganghaan nagsulti mahatungod kanako; Ug ako mao ang awit sa mga palahubog.[c/E Sa diha nga gihimo ko ang sako nga akong bisti, Ako nahimo nga usa ka pagya nila.xbiE Sa diha nga ako naghilak, ug nagcastigo sa akong kalag uban ang pagpuasa, Kadto maoy alang sa pagtamay kanako.aE Kay ang pagpaningkamot sa imong balay naglamoy kanako; Ug ang mga pagpakaulaw nila nga nanagpakaulaw kanimo nangahulog sa ibabaw nako.l`QENahimo ako nga dumuloong sa akong mga kaigsoonan, Ug usa ka nahamulag sa mga anak sa akong inahan.f_EETungod sa gugma alang kanimo nag-antus ako ug pagtamay; Ang kaulaw nagtabon sa akong nawong.d^AEAyaw itugot nga sila nga nanaghulat kanimo mahamutang sa kaulaw pinaagi kanako, Oh Ginoong Jehova sa mga panon: Ayaw itugot nga mawad-an sa kadungganan pinaagi kanako kadtong mga nanagpangita kanimo, Oh Dios sa Israel.g]GEOh Dios, ikaw nasayud sa akong mga kabuangan; Ug ang akong mga sala wala matago gikan kanimo.~\uESila nga nanagdumot kanako sa walay gipasikaran labi pang daghan kay sa mga buhok sa akong ulo: Sila nga buot molaglag kanako, sanglit akong mga kaaway nga sa walay hinungdan, mga gamhanan man: Kadtong wala nako kuhaa, kinahanglan akong igauli.[ENaluya ako sa akong pagtu-aw; nauga na ang akong totonlan: Ang akong mga mata nahalap na samtang nagahulat ako sa akong Dios."Z=ENahaunlod ako sa yanang nga halalum, diin dili mahimo ang pagtindog: Nahidangat ako ngadto sa halalum nga mga tubig, diin ang mga baha minglunop kanako.QY ELuwasa ako, Oh Dios; Kay ang mga tubig misalanap hangtud sa akong kalag.*XMD#Oh Dios, ikaw makalilisang gikan sa imong mga balaang dapit: Ang Dios sa Israel, siya nagahatag ug kusog ug gahum ngadto sa iyang katawohan. Dalayegon ang Dios.W!D"Ipahinungod ninyo ang kalig-on ngadto sa Dios: Ang iyang pagkahalangdon anaa sa ibabaw sa Israel, Ug ang iyang gahum anaa sa kapanganuran.1V[D!Alang kaniya nga nagasakay sa ibabaw sa mga langit sa kalangitan, nga gikan pa sa karaang panahon; Ania karon, nagahatag siya sa iyang tingog, usa ka gamhanang tingog.UyD Pag-awit kamo ngadto sa Dios, kamong mga gingharian sa yuta: Oh pag-awit kamo ug mga pagdayeg ngadto sa Ginoo; (Selah)wTgDMoanhi ang mga principe gikan sa Egipto; Ang Ethiopia magadali sa pagbayaw sa iyang mga kamot ngadto sa Dios.fSEDBadlonga ang mananap nga ihalas sa mga tangbo, Ang panon sa mga lakeng vaca, uban sa mga nating vaca sa mga katawohan, Nga nagatamak sa mga tinibook nga salapi: Iyang gipatlaag ang mga katawohan nga nagakalipay sa gubat.eRCDTungod sa imong templo didto sa Jerusalem Ang mga hari managdala ug mga gasa nganha kanimo.hQIDAng imong Dios nagsugo sa imong kusog; Palig-ona, Oh Dios, kadtong imong gibuhat alang kanamo./PWDDidto anaa ang batan-ong Benjamin nga ilang punoan, Ang mga principe sa Juda ug ang ilang mga magtatambag, Ang mga principe sa Zabulon, ang mga principe sa Nephtali.nOUDDa gon ninyo ang Dios sulod sa mga katilingban, Bisan ang Ginoo, kamo nga anaa sa tuboran sa Israel.NDAng mga mag-aawit nanag-una, ang mga magtotogtog nanagsunod, Sa kinataliwad-an sa mga dalaga nga nanagpatunog sa mga magagmayng tambor. M DNakita nila ang imong mga pagpanaw, Oh Dios, Bisan ang mga pagpanaw sa akong Dios, sa akong Hari, ngadto sa balaang puloy-anan.L3DAron pagadugmokon mo sila, tinuslob ang imong tiil diha sa dugo, Aron ang dila sa imong mga iro makabaton sa ilang bahin gikan sa imong mga kaaway.K}DAng Ginoo miingon: Gikan sa Basan pagapabalikon ko pagusab, Pagapabalikon ko sila pag-usab gikan sa kahiladman sa dagat;JDApan ang Dios magahampak pinaagi sa ulo sa iyang mga kaaway, Ang buhokan nga alimpulo sa nagalakaw anaa gihapon sa iyang kasal-anan.I{DAng Dios maoy usa ka Dios sa mga kaluwasan alang kanato: Ug kang Jehova nga Ginoo iya ang kagawasan gikan sa kamatayon.HDDalayegon ang Ginoo nga sa matag-adlaw nagapas-an sa atong palas-anon, Bisan ang Dios nga mao ang atong kaluwasan. (SelahDGDIkaw mikayab sa itaas, ikaw mipagula sa mga binihag; Midawat ka ug mga gasa sa taliwala sa mga tawo, Oo, sa taliwala sa mga masukihon usab, aron magapuyo si Jehova nga Dios uban kanila .&FEDAng mga carro sa Dios may kaluhaan ka libo, bisan linibo sa mga linibo: Ang Ginoo anaa sa taliwala nila, maingon didto sa Sinai, diha sa balaang puloy-anan.HE DNgano nga nagtan-aw kamo nga may pagtamay, Oh kamo nga mga bukid nga hatag-as, Niining bukid nga gitinguha sa Dios alang sa iyang puloy-anan? Oo, si Jehova magapuyo niini sa walay katapusan._D7DAng usa ka bukid sa Dios mao ang bukid sa Basan; Bukid nga hataas ang bukid sa Basan.CDSa panahon nga patlaagon sa Makagagahum ang mga hari dinha, Maingon niadto sa diha nga kini naputi ingon sa nieve sa Salmon.DBD Sa diha nga magahigda kamo sa taliwala sa mga toril sa carnero, Kini maingon sa mga pako sa usa ka salampati nga sinapawan sa salapi, Ug ang iyang mga dagang uban sa madalag nga bulawan.AD Ang mga hari sa kasundalohan nanagpangalagiw, sila nanagpangalagiw; Ug ang babaye nga nahabilin sa balay nagabahin sa inagaw.s@_D Ang Ginoo nagahatag sa pulong: Ang kababayen-an nga nanagmantala sa mga balita, maoy usa ka dakung panon.p?YD Ang imong katilingban nagpuyo didto: Ikaw, Oh Dios, nagtagana gikan sa imong kaayo alang sa mga kabus.u>cD Ikaw, Oh Dios, nagpadala ug daghang ulan, Ikaw nagpalig-on sa imong panulondon, sa diha nga kini naluya na.=)DAng yuta mikurog, Ang mga langit mipaulan usab diha sa presencia sa Dios: Kadtong Sinai mikurog diha sa presencia sa Dios, ang Dios sa Israel.o<WDOh Dios, sa pag-una nimo sa atubangan sa imong katawohan, Sa pagpanaw mo latas sa kamingawan; (Selah.0;YDAng Dios nagapapuyo sa mga nanag-inusara tingub sa panimalay: Siya nagapagula sa mga binilanggo ngadto sa kauswagan; Apan ang mga masukihon managpuyo sa yuta nga uga.s:_DAmahan sa mga ilo, ug maghuhukom sa mga balong babaye, Mao ang Dios nga anaa sa iyang balaang puloy-anan.g9GDManag-awit kamo sa Dios, manag-awit kamo ug mga pagdayeg sa iyang ngalan: Pagbutang ug usa ka dalan alang kaniya nga molabay ngadto sa mga kamingawan; Si Jehova mao ang iyang ngalan; ug managhimaya kamo sa atubangan niya.y8kDApan papaglipaya ang mga matarung; papaghimayaa sila sa atubangan sa Dios: Oo, papagmayaa sila uban sa kalipay..7UDIngon sa aso nga ginapalid, pagapapahawaon mo sila: Ingon sa tao nga matunaw sa atubangan sa kalayo, Mao man ang pagkahanaw sa mga dautan diha sa presencia sa Dios.6 DMotindog unta ang Dios, pagapatlaagon unta ang iyang mga kaaway; Mangalagiw usab unta gikan sa iyang atubangan kadtong nanagdumot kaniya.b5=CAng Dios magapanalangin kanato; Ug ang tanang mga kinatumyan sa yuta mangahadlok kaniya.p4YCAng yuta nagahatag sa iyang bunga; Ang Dios, bisan ang atong kaugalingong Dios, magapanalangin kanato.^35CPadayega kanimo ang mga katawoha, Oh Dios; Padayega ang tanang mga katawohan kanimo.32_COh himoa nga ang mga nasud managmaya ug manag-awit sa kalipay; Kay pagahukman mo ang mga katawohan sa matul-id, Ug pagaharian mo ang mga nasud sa ibabaw sa yuta. (Selah.b1=CPadayega kanimo ang mga katawohan, Oh Dios; Padayega kanimo ang mga katawohan nga tanan.i0KCAron pagailhon sa ibabaw sa yuta ang imong dalan, Ang imong kaluwasan sa taliwala sa mga nasud.t/ cCOh Dios magmaloloy-on ka kanamo, ug panalangini kami, Ug pasidlaka ang iyang nawong sa ibabaw namo; (Selah.t.aBDalayegon ang Dios, Nga wala magsalikway sa akong pag-ampo, Ni sa iyang mahigugmaong-kalolot gikan kanako.b-=BApan sa pagkamatuod ang Dios nagpatalinghug; Gidungog niya ang tingog sa akong pag-ampo.k,OBKong sa akong kasingkasing nagapalandong ako sa kadautan, Ang Ginoo dili magapatalinghug kanako :J+ BKaniya mitu-aw ako sa akong baba, Ug gidayeg siya sa akong dila.*BUmari, ug patalinghug, ngatanan kamo nga nangahadlok sa Dios, Ug igapahayag ko kaninyo ang gibuhat niya alang sa akong kalag./)WBMga halad-nga-sinunog sa mga pinatambok, igahalad ko kanimo, Nga adunay incienso sa mga lakeng carnero: Magahalad ako ug mga lakeng vaca uban sa mga kanding. (Selah)b(=BNga gipamulong sa akong mga ngabil, Ug gisulti sa akong baba, sa diha ako sa kalisdanan.n'UB Mosulod ako sa imong balay uban ang mga halad-nga-sinunog; Magabayad ako kanimo sa akong mga panaad,0&YB Ikaw nagtugot sa mga tawo sa pagkabayo sa ibabaw sa among mga ulo; Minglabang kami sa kalayo ug sa tubig; Apan ikaw nagdala kanamo ngadto sa usa ka dapit sa kadagaya.[%/B Gisulod mo kami sa pukot; Gibutangan mo ug lulan nga masakit ang among mga hawak.^$5B Kay gisulayan mo kami, Oh Dios: Imo kami nga gisulayan, ingon sa pagsulay ug salapi.l#QB Siya mao ang nagakupot sa kinabuhi sa atong kalag, Ug dili motugot nga ang atong mga tiil matarug.n"UBOh dayega ninyo, mga katawohan, ang atong Dios, Ug himoa nga madungog ang tingog sa pagdayeg kaniya;4!aBSiya nagahari pinaagi sa iyang gahum sa walay katapusan; Ang iyang mga mata naniid sa mga nasud: Dili unta magmapahitas-on ang mga masukihon sa ilang kaugalingon. (Selah) BAng dagat gihimo niya nga yuta nga mamala; Nanagpanabok sila sa suba nga nanagtiniil: Didto nanagkalipay kita diha kaniya.yBUmari, ug tuman-aw kamo sa mga buhat sa Dios; Siya makalilisang sa iyang mga ginabuhat nganha sa mga anak sa mga tawo.wgBAng tibook nga yuta magasimba kanimo, Ug magaawit nganha kanimo; Sila magaawit alang sa imong ngalan. (Sehla)+OBIngna ninyo ang Dios: Pagkamakalilisang ang imong mga buhat! Pinaagi sa kadaku sa imong gahum ang imong mga kaaway managyukbo sa ilang kaugalingon nganha kanimo,`9BAwita ninyo ang himaya sa iyang ngalan: Himoa ninyo nga mahimayaon ang iyang pagdayeg.U %BManaghimo kamo ug usa ka malipayong kagahub ngadto sa Dios, tibook nga yuta:#?A Ang mga sibsibanan ginabistihan sa mga panon sa carnero; Ang kawalogan usab ginatabonan sa mga trigo; Nanagsinggit sila sa kalipay, sila usab nanag-awit.oWA Nanagpanulo sila sa ibabaw sa mga sibsibanan sa kamingawan; Ug ang kabungtoran ginabaksan sa kalipay.wgA Ikaw nagapurong-purong sa tuig uban sa imong mga kaayohan; Ug ang imong mga alagianan nagapatulo ug katambok.CA Ginabisibisan mo sa madagayaon gayud ang iyang mga tudling; Ginapahamutang mo ang mga tagaytay niini: Ginapahumok mo kini sa mga taligsik; Ginapanalanginan mo ang pagpanalingsing niini.NA Ginadu-aw mo ang yuta, ug ginabisibisan mo kini, Sa hilabihan gayud gipatambok mo kini; Ang suba sa Dios napuno sa tubig: Nagatagana ikaw ug trigo kanila, sa diha nga giandam mo sa ingon ang yuta.%CASila usab nga nanagpuyo sa mga kinatumyang bahin nangahadlok sa imong mga ilhanan: Ginahimo mo ang mga paggula sa kabuntagon ug sa kahaponon nga malipayon.ucANga nagapahilum sa dinaguok sa kadagatan, Sa dinaguok sa ilang mga balud, Ug sa kaguliang sa mga katawohan.Z-ANga pinaagi sa iyang gahum nagapalig-on sa mga bukid, Sanglit gibaksan sa kusog;eCAPinaagi sa mga butang nga makalilisang, ikaw magatubag kanamo sa pagkamatarung, Oh Dios sa among kaluwasan, Ikaw nga mao ang paglaum sa tanang mga kinatumyan sa yuta, Ug kanila nga atua sa halayo sa ibabaw sa kadagatan:H ABulahan ang tawo nga imong pagapilion, ug pagapaduolon mo nganha kanimo , Nga siya magapuyo diha sa imong mga sawang: Mangabusog kami sa kaayohan sa imong balay, Ang imong balaan nga templo.r]AAng mga kasal-anan nagapadayon batok kanako: Mahitungod sa among mga kalapasan, ikaw magapasaylo kanila.[/AOh ikaw nga magapatalinghug sa pag-ampo, Nganha kanimo manuol ang tanan nga unod.a =ASa Sion ang pagdayeg nagahulat kanimo, Oh Dios; Ug nganha kanimo pagabuhaton ang panaad.  @ Magakalipay ang mga matarung diha kang Jehova, ug modangup diha kaniya; Ug magahimaya ang tanang mga matul-id sa kasingkasing. @ Ug ang tanang mga tawo mangahadlok; Ug sila magamantala sa buhat sa Dios, Ug sa pagkamanggialamon magapalandong sila sa iyang buhat. @Sa ingon niini, sila mahisukamod, ang ilang kaugalingong dila mobatok kanila: Ang tanan nga makakita kanila magalingo-lingo sa ulo.S @Apan ang Dios magapana kanila; Sa usa ka udyong gilayon pagasamaran sila.9 k@Nanagpangita sila sa mga kadautan; Nakatuman kami, sila nanag-ingon , sa usa ka masingkamoton nga pagsusi: Ug ang hunahuna sa sulod, ug ang kasingkasing sa tagsatagsa halalum.-S@Nanagdasig sila sa ilang kaugalingon sa usa ka dautan nga tuyo; Nanagsabut sila sa pagbutang ug mga lit-ag sa tago; Ug sila moingon: Kinsa man ang makakita kanila?}s@Aron makapana sila sa mga hingpit diha sa awa-aw nga mga dapit: Sa kalit sila mopana kaniya, ug sila dili mahadlok.xi@Nga nagbaid sa ilang dila sama sa usa ka espada, Ug nagtion sa ilang mga pana, bisan sa mga pulong nga mapait,}s@Tagoa ako gikan sa tambag nga tinago sa mga mamumuhat sa kadautan, Gikan sa kagubot sa mga mamumuhat sa kasal-anan;| s@Patalinghugi ang akong tingog, Oh Dios, sa akong pangamuyo: Bantayi ang akong kinabuhi gikan sa kahadlok sa kaaway.&E? Apan ang hari magakalipay diha sa Dios: Ang tagsatagsa nga nagapanumpa pinaagi kaniya, magahimaya; Kay ang baba sa mga nanagsulti sa kabakakan pagatak-umon.lQ? Igatugyan sila ngadto sa gahum sa espada: Sila mangahimong usa ka bahin alang sa mga irong ihalas.oW? Apan kadtong nanagpangita sa akong kalag, sa paglaglag niini, Mangadto sa mga ubos nga dapit sa yuta.c??Ang akong kalag sa hugot magasunod gayud kanimo. Ang imong toong kamot nagasapnay kanako.`9?Kay ikaw mao ang akong katabang, Ug diha sa landong sa imong mga pako magakalipay ako.x~i?Sa diha nga mahanumdum ako kanimo sa akong higdaanan, Ug sa magapalandong kanimo sa mga pagtukaw sa kagabhion. } ?Ang akong kalag mabusog nga maingon sa utok ug sa tambok; Ug ang akong baba magadayeg kanimo uban ang mga ngabil nga malipayon;o|W?Sa ingon niini dayegon ko ikaw samtang buhi pa ako: Sa imong ngalan magabayaw ako sa akong mga kamot.{{o?Tungod kay ang imong mahigugmaong-kalolot labi pang maayo kay sa kinabuhi, Ang akong mga ngabil magadayeg kanimo.ozW?Mao nga gipangita ko ikaw sa balaang puloy-anan, Aron sa pagtan-aw sa imong gahum ug sa imong himaya.Sy !?Oh Dios, ikaw mao ang akong Dios; mangita ako kanimo sa dakung kakugi: Ang akong kalag giuhaw tungod kanimo, ang akong unod gihidlaw tungod kanimo, Sa usa ka yuta nga mamala ug malaay, diin walay tubig.x> Kanimo usab, Oh Ginoo, imo man ang mahigugmaong-kalolot; Kay ikaw nagabalus sa tagsa-tagsa ka tawo sumala sa iyang buhat.ewC> Ang Dios nagsulti sa nakausa, Nakaduha ako makadungog niini, Nga ang gahum iya man sa Dios.(vI> Ayaw pagsalig tungod sa pagdaug-daug, Ug ayaw pagginarbuso tungod sa pagpangawat: Kong ang mga bahandi modagaya, ayaw ibutang ang inyong kasing-kasing niana .fuE> Sa pagkamatuod, ang mga tawo nga ubos ug kahimtang maoy kakawangan lamang , ug ang mga tawo nga hatag-as ug kahimtang maoy usa ka bakak lamang : Diha sa mga timbangan sila mogaan; Labi pang magaan sila kay sa kakawangan.1t[>Sumalig kamo kaniya sa tanan nga panahon, kamo nga katawohan; Ibubo ninyo ang inyong kasingkasing sa atubangan niya: Ang Dios mao ang dalangpanan alang kanato. (Selah)s>Sa Dios anaa ang akong kaluwasan ug ang akong himaya: Ang bato sa akong kalig-on, ug ang akong dalangpanan, anaa sa Dios.wrg>Siya lamang mao ang akong bato ug ang akong kaluwasan: Siya mao ang akong torre nga hataas; dili ako matarug.\q1>Kalag ko, sa Dios lamang maghulat ka sa hilum; Kay gikan kaniya ang akong paglaum,Pp>Sila nanagsabut lamang sa pagpukan kaniya gikan sa iyang pagkahalangdon; Nanagkalipay sila sa mga kabakakan; Nanagpanalangin sila pinaagi sa ilang baba, apan nanagtunglo sila sa sulod nila . (Selah)%oC>Hangtud ba anus-a kamo magahulga sa usa ka tawo, Aron mapatay ninyo siya , ngatanan kamo, Sama sa kuta nga nagaharag, sama sa usa ka siklat nga nagakaguba?n>Siya lamang mao ang akong bato ug ang akong kaluwasan: Siya mao ang akong hataas nga torre; ako dili matarug sa hilabihan.dm C>Sa Dios lamang nagahulat sa hilum ang akong kalag: Gikan kaniya moabut ang akong kaluwasan. l=Sa ingon niini magaawit ako ug pagdayeg sa imong ngalan sa walay katapusan, Aron makatuman ako sa matag-adlaw sa akong mga panaad.k=Siya magapuyo sa atubangan sa Dios sa walay katapusan: Oh pag-andam ug mahigugmaong-kalolot ug kamatuoran, aron sila magabantay kaniya.hjI=Pagalugwayan mo ang kinabuhi sa hari; Ang iyang mga tuig maingon sa kadaghan sa mga kaliwatan.i=Kay ikaw, Oh Dios, nakabati sa akong mga panaad: Ikaw naghatag kanako sa panulondon niadtong mga nahadlok sa imong ngalan.}hs=Magapuyo ako diha sa imong tabernaculo sa walay katapusan: Modangup ako diha sa tagoanan sa imong mga pako. (Selah.cg?=Kay ikaw mao ang usa ka dalangpanan alang kanako, Usa ka malig-ong torre gikan sa kaaway.'fG=Gikan sa kinatumyan sa yuta, magatu-aw ako kanimo, sa diha nga ang akong kasingkasing malumsan na: Mandoi ako ngadto sa bato nga labing hataas pa kay kanako.Ne =Patalinghugi ang akong pagtu-aw, Oh Dios; Atimana ang akong pag-ampo.ndU< Pinaagi sa Dios magabuhat kita sa kaisug gayud; Kay siya mao man ang magatunob sa atong mga kabatok.Vc%< Hatagi kami ug tabang batok sa kaaway; Kay kawang lamang ang tabang sa tawo.mbS< Wala ba ikaw, Oh Dios, magsalikway kanamo? Ug ikaw, Oh Dios, wala umoban sa among mga kasundalohan.ra]< Kinsa ba ang magadala kanako ngadto sa ciudad nga malig-on? Kinsa ba ang nagmando kanako ngadto sa Edom? `<Ang Moab mao ang akong dolang nga hunawanan; Sa ibabaw sa Edom isalibay ko ang akong sapin: Filistia, suminggit ka tungod kanako._<Ang Galaad ako man, ug ang Manases ako man; Ang Ephraim usab mao ang panalipod sa akong ulo; Ang Juda mao ang akong maghahatag sa balaod. ^<Ang Dios nagapamulong diha sa iyang pagkabalaan: Ako magakalipay; Pagabahinon ko ang Sichem, ug magasukod ako sa walog sa Succoth.d]A<Aron maluwas ang imong mga hinigugma, Luwasa pinaagi sa imong toong kamot, ug tubaga kami.|\q<Nagahatag ikaw ug bandila niadtong mga nangahadlok kanimo, Aron ilang pakayabon kini tungod sa kamatuoran. (Selah)t[a<Gipakita mo ang imong katawohan sa mga malisud nga butang: Gipainum mo kami sa ilimnon nga makapasapinday.iZK<Ginapalinog mo ang yuta; ginagisi mo kini: Ayoha ang mga nangatumpag niini; kay nagakurog siya.qY ]XX/WW(VV+UU_TSS;RQQTPP}OOxNNqMMbLLrKK JJHIIyHHyHGG@FF>EEKDDlCC+BBAAAr@@@??!>>=I<<.;;:B99'88"77766L55>44b4 332`110x///.i.-u,,+{**!)p(((,''&&A%%e$$##v"""!!( 3s^::T^l 8@x?BC  D ) Zpe-<b<`39U Ang kamatuoran mogitib gikan sa yuta; Ug ang pagkamatarung magasudong gikan sa langit;u2cU Ang kalooy ug ang kamatuoran nanagkatagbo; Ang pagkamatarung ug ang pakigdait nanaghinalokay sa usa ug usa. 1U Sa pagkamatuod gayud haduol ang iyang kaluwasan kanila nga adunay kahadlok kaniya, Aron magapabilin ang himaya dinhi sa atong yuta.60eUMagapatalinghug ako sa igasulti ni Jehova nga Dios; Kay siya magasulti ug pakigdait sa iyang katawohan, ug sa iyang mga balaan: Apan ayaw sila pabalika pag-usab sa binuang,j/MUIpakita kanamo, Oh Jehova, ang imong mahigugmaong-kalolot, Ug ihatag kanamo ang imong kaluwasan.j.MUDili mo ba kami hatagan ug kinabuhi pag-usab, Aron ang imong katawohan managkalipay diha kanimo?-wUMasuko ba ikaw kanamo sa walay katapusan? Palungtaron mo ba diay ang imong kaligutgut ngadto sa tanang mga kaliwatan?l,QUBumalik ka kanamo, Oh Dios sa among kaluwasan, Ug pahunonga na ang imong kaligutgut nganhi kanamo.e+CUGisalikway mo ang tanan nimong kaligutgut; Milingiw ka gikan sa kabangis sa imong kapungot;i*KUGipasaylo mo ang kasal-anan sa imong katawohan; Imong gitabonan ang tanan nga sala nila. Selah.a) =UOh Jehova, ikaw nagmapuanguron sa imong yuta; Imong gipapauli ang pagkabinihag ni Jacob.H( T Oh Jehova sa mga panon, Bulahan ang tawo nga magasalig kanimo.<'qT Kay si Jehova nga Dios, mao ang adlaw ug ang taming: Si Jehova mohatag sa gracia ug himaya; Walay bisan unsa nga maayo nga itungina niya niadtong mga nanaglakaw sa pagkamatarung.f&ET Kay ang usa ka adlaw sa imong mga sawang labi pang maayo kay sa usa ka libo nga sa gawas kanila . Palabihon ko ang pagkamagbalantay sa pultahan sa balay sa akong Dios, Kay sa pagpuyo sa mga balong-balong sa mga kadautan.X%)T Ania karon, Oh Dios nga among taming, Ug sud-onga ang nawong sa imong dinihog.q$[TOh Jehova nga Dios sa mga panon, patalinghugi ang akong pag-ampo; Patalinghugi, Oh Dios ni Jacob. Selahx#iTNanagpanlakaw sila gikan sa kalig-on paingon ngadto sa kaligon; Tagsatagsa kanila mangatubang sa Dios sa Sion."1TSa nagalakaw sila latas sa walog sa Paghilak, ilang gihimo kini nga dapit sa mga tuboran; Oo, ang ulan nga sayo nagalukop niini sa mga panalangin.w!gTBulahan ang tawo nga kanimo anaa ang iyang kalig-on; Kinsang kasingkasing anaa ang mga dalan ngadto sa Sion .] 3TBulahan sila nga nanagpuyo sa imong balay: Sa gihapon managdayeg sila kanimo. SelahjMTOo, ang langgam nga gorion nakakaplag ug usa ka salag, Ug ang sayaw, alang sa iyang kaugalingong salag, diin didto ibutang niya ang iyang mga kuyabog, Bisan ang imong mga halaran, Oh Jehova sa mga panon, Hari ko, ug Dios ko.0YTAng akong kalag gihidlaw, oo, ngani nangandoy pa sa mga sawang ni Jehova; Ang akong kasingkasing ug ang akong unod nanagsinggit nga malipayon ngadto sa Dios nga buhi.R TPagka-hiligugmaon gayud sa imong mga tabernaculo, Oh Jehova sa mga panon!SAron sila makaila nga ikaw lamang, kansang ngalan mao si Jehova, Ikaw lamang ang Hataas Uyamut ibabaw sa tibook nga yuta.|qSIbutang sila sa kaulawan ug kagubtanan sa pagkaluya sa walay katapusan; Oo, liboga sila ug pasagdi nga mangamatay;c?SPun-a ang ilang mga nawong sa kalibog, Aron managpangita sila sa imong ngalan, Oh Jehova.Y+SBusa lutosa sila pinaagi sa imong unos, Ug lisanga sila pinaagi sa imong bagyo.c?SIngon sa kalayo nga nagasunog sa kalasangan, Ug ingon sa siga nga nagasunog sa kabukiran,oWS Oh Dios ko, himoa sila sama sa abug sa alimpulos; Ingon sa mga tuod sa balili sa atubangan sa hangin.[/S Nga nanag-ingon: Panag-iyahon ta sa atong kaugalingon Ang mga puloy-anan sa Dios.S Himoa ang ilang mga harianon nga ingon kang Oreb ug kang Seeb; Oo, ang tanan nilang mga principe nga sama kang Seba ug kang Zalmuna;\1S Nga nangamatay didto sa Endor, Nga nangahimong pundok sa kinalibang alang sa yuta.S Buhata kanila ang ingon sa gibuhat mo ngadto sa Madian, Ingon sa kang Sisara, ingon sa kang Jabin, didto sa suba sa Cison;Z-SIngon usab ang Asiria miipon kanila; Sila mingtabang sa mga anak ni Lot. (Selah)V%SSa Gebal ug sa Ammon ug sa Amalek; Sa Filistia uban sa mga pumoluyo sa Tiro:eCSAng mga balong-balong sa mga Edomhanon ug sa mga Ismaelhanon; Sa Moab, ug sa mga Agarhanon;pYSKay sa tingub nanagsabut sila pag-usa sa usa ka kabubut-on; Batok kanimo sila nanagbuhat ug pakigsaad:{oSNanag-ingon sila: Umari kamo, ug putlon ta sila gikan sa pagkanasud; Aron dili na handumon ang ngalan nga Israel. 9SBatok sa imong katawohan nanaghimo sila sa pagtambag nga malimbongon, Ug sa tingub nanagsabut-sabut sila sa pagpakitambag batok sa imong mga gitagoan. SKay, ania karon, ang imong mga kaaway nagahimo ug usa ka kaguliyang; Ug sila nga nanagdumot kanimo mingpatuyhakaw sa ulo.S  !SOh Dios, ayaw pagpakahilum: Ayaw pagpakahilum, ug ayaw paghunong, Oh Dios.Y +RTumindog ka, Oh Dios, hukmi ang yuta; Kay ikaw magapanunod sa tanang mga nasud.j MRApan bisan pa niini kamo mangamatay sama sa mga tawo, Ug mangapukan sama sa usa sa mga principe.X)RAko miingon: Kamo mao ang mga dios, Ug kamong tanan mga anak sa Hataas Uyamut.RSila wala manghibalo, ni makasabut sila; Magalakaw sila ngadto ug nganhi sa kangitngitan: Ang tanang mga patukoranan sa yuta nangauyog.`9RTabangan mo ang mga kabus ug ang mga hangul: Luwasa sila gikan sa mga kamot sa dautan._7RLabani ang kabus ug ang mga ilo: Buhata ang justicia sa mga sinakit ug sa makalolooy.pYRHangtud anus-a ba magahukom kamo nga walay katul-id, Ug palabihon ang pagkatawo sa mga dautan? (Selah)\ 3RAng Dios nagatindog sa katilingban sa Dios; Sa taliwala sa mga dios nagahukom siya.taQSiya magpakaon usab kanila sa labing matambok sa trigo; Ug sa dugos nga gikan sa bato pagatagbawon ko ikawxiQAng mga magdudumot kang Jehova managpasakup unta kaniya: Apan ang panahon nila magapadayon sa walay katapusan.veQSa madali akong pagalaglagon ang ilang mga kaaway, Ug mosumbalik ang akong kamot batok sa ilang mga kabatok.zmQ Oh, nga magpatalinghug lamang unta ang akong katawohan kanako, Aron ang Israel maglakaw unta sa akong mga dalan!y~kQ Busa gipasagdan ko sila sa kagahi sa ilang kasingkasing, Aron sila managlakaw sa ilang kaugalingong mga tambag.g}GQ Apan ang akong katawohan wala magpatalinghug sa akong tingog; Ug ang Israel dili buot kanako.|Q Ako mao si Jehova nga imong Dios, Nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto: Ngangha pagdaku ang imong baba, ug pagapun-on ko kini.k{OQ Dili ka magbaton ug lain nga dios diha kanimo; Ni magsimba ka sa bisan unsang dumuloong nga dios.xziQPatalinghug, Oh akong katawohan, ug ako magapamatuod kanimo: Oh Israel, kong ikaw magapatalinghug unta kanako!%yCQSa kasamok ikaw misangpit, ug ako nagluwas kanimo; Gitubag ko ikaw sa dapit nga natago sa dalugdog; Nasulayan ko ikaw didto sa katubigan sa Meriba. (Selah)exCQGikuha ko ang iyang abaga gikan sa palas-anon: Ang iyang mga kamot gipagawas gikan sa alat.)wKQIyang gitudlo kini kang Jose alang sa pagpamatuod, Sa diha nga migula siya gikan sa yuta sa Egipto, Diin hibatian ko ang usa ka sinultihan nga wala ko masabut.^v5QKay kini maoy usa ka kabalaoran alang sa Israel, Unsa ka tulomanon sa Dios ni Jacob.\u1QHuypa ang trompeta sa bagong bulan, Sa bulan nga takdul, sa atong adlaw sa fiesta.rt]QPagpatugbaw ug usa ka awit, ug dad-a nganhi ang gagmayng tambor, Ang mananoy nga alpa uban ang salterio.}s uQPag-awit sa makusog ngadto sa Dios nga atong kusog: Sa Dios ni Jacob managsinggit kamo ug usa ka kagahub sa kalipay.hrIPPabalika kami, Oh Jehova nga Dios sa mga panon; Pasidlaka ang imong nawong, ug kami mamaluwas.mqSPMao kini nga kami dili magabalik gikan kanimo: Banhawon mo kami, ug kami magatawag sa imong ngalan.pPItapion ang imong kamot ibabaw sa tawo sa imong toong kamot, Ibabaw sa anak sa tawo nga imong gipalig-on alang sa imong kaugalingon.eoCPKini nasunog sa kalayo, naputol kini: Sila nangamatay tungod sa pagbadlong sa imong nawong.vnePUg ang harog nga gitanum sa imong toong kamot, Ug ang sanga nga imong gipalig-on alang sa imong kaugalingon.m}PBumalik ka, nagahangyo kami kanimo, Oh Dios sa mga panon. Sud-onga gikan sa langit, ug tanawa, ug du-awa kining parrasa,lP Ang baboy nga ihalas nga gikan sa kakahoyan magapang-it niana, Ug ang mga mananap nga ihalas sa kapatagan magakaon niana.ykkP Ngano man nga gipukan mo ang mga kuta niini, Sa pagkaagi nga ang tanan nga managpanlabay sa dalan mamupo niana?cj?P Ug mingkaylap ang mga sanga niini ngadto sa dagat, Ug ang mga udlot niini ngadto sa Suba.jiMP Ang kabukiran gitabonan sa landong niini; Ug ang mga balagon niini maingon sa mga cedro sa Dios.lhQP Nag-andam ka ug dapit sa atubangan niini, Ug gipatidlum ang iyang gamut niini, ug napuno ang yuta.igKPIkaw nagdala ug usa ka parras gikan sa Egipto: Gipapahawa mo ang mga nasud, ug gitanum mo kini.`f9PPabalika kami, Oh Dios sa mga panon; Ug pasidlaka ang imong nawong, ug kami mamaluwas.ePGihimo mo kami nga usa ka pagkabingkil sa among mga isigkatawo; Ug ang among mga kaaway nanagpangatawa sa taliwala sa ilang kaugalingon.d}PImong gipakaon sila sa tinapay sa mga luha, Ug gihatagan mo sila ug mga luha nga pagaimnon sa hilabihan nga pagkadaghan.kcOPOh Jehova, Dios sa mga panon, Hangtud anus-a ba ikaw masuko batok sa pag-ampo sa imong katawohan?SbPPabalika kami, Oh Dios; Ug pasidlaka ang imong nawong, ug kami mamaluwas.}asPPakuwa ang imong kagahum sa atubangan ni Ephraim ug ni Benjamin ug ni Manases, Ug umari ka aron sa pagluwas kanamo.-` UPPatalinghugi, Oh Magbalantay sa Israel, Ikaw nga nagamando kang Jose sama sa usa ka panon sa mga carnero; Ikaw nga nagalingkod ibabaw sa querubin, magpasidlak ikaw.D_O Busa kami nga imong katawohan ug mga carnero sa imong sibsibanan Magahatag kanimo sa mga pasalamat sa walay katapusan: Among igapasundayag ang imong mga pagdayeg sa tanang mga kaliwatan.^O Ug ulii ang among mga isigkatawo sa pito ka pilo ngadto sa ilang sabakan Sa ilang pagpasipala nga ilang gipakaulaw kanimo, Oh Ginoo.]1O Modangat unta sa atubangan nimo ang pagpanghupaw sa mga binilanggo: Sumala sa pagkadaku sa imong kagahum bantayi kadtong mga natudlo sa kamatayon;8\iO Nganong manag-ingon ang mga nasud: Hain ba ang ilang Dios? Itugot nga ang pagbalus sa dugo sa imong mga alagad nga ilang giula Mahibaloan sa mga nasud sa among mga pagtan-aw.[-O Tabangi kami, Oh Dios, sa among kaluwasan, tungod sa himaya sa imong ngalan; Ug luwasa kami, ug palaa ang among mga sala tungod sa imong ngalan.!Z;OAyaw hinumdumi batok kanamo ang mga kasal-anan sa among mga amahan: Sa madali ipasugat kami sa imong malomong kalooy; Kay kami gipaubos na gayud kaayo.LYOKay ilang gilamoy si Jacob; Ug ilang gilumpag ang iyang puloyanan.X!OIbubo ang imong kaligutgut ibabaw sa mga nasud nga wala makaila kanimo, Ug ibabaw sa mga gingharian nga wala managsangpit sa imong ngalan.{WoOHangtud anus-a ba, Oh Jehova? maaligutgut ka sa walay katapusan? Magasiga ba ang imong pangabugho sama sa kalayo?zVmONahimo kaming usa ka talamayon sa among isigkatawo, Usa ka yubitonon ug kataw-anan kanila nga nanaglibut kanamo.yUkOIlang giula ang ilang dugo sama sa tubig nga naglibut sa Jerusalem; Ug walay bisan kinsa nga minglubong kanila.#T?OGipakaon nila sa kalanggaman sa kalangitan ang mga lawas nga nangamatay sa imong mga alagad, Ang unod sa imong mga balaan, ngadto sa mga mananap sa yuta.#S AOOh Dios, ang mga nasud mingdangat nganhi sa imong panulondon; Ang imong balaan nga templo ilang gipasipad an; Gibutang nila ang Jerusalem sa mga pinundok.R%NHMao nga siya ang magbalantay nila sumala sa katul-id sa iyang kasingkasing, Ug gimandoan niya sila pinaagi sa pagkabatid sa iyang mga kamot.9QkNGGikan sa pagsunod sa mga carnero nga baye nga adunay mga gagmay, iyang gidala siya, Aron mahimong magbalantay kang Jacob nga katawohan niya, ug sa Israel nga iyang panulondon.iPKNFSiya nagpili usab kang David nga iyang alagad, Ug nagkuha kaniya gikan sa mga toril sa carnero:OyNEUg gitukod niya ang iyang balaang puloy-anan sama sa mga kahitas-an, Sama sa yuta na iyang gitukod sa walay katapusan.RNNDKondili gipili ang banay ni Juda, Ang bukid sa Sion nga iyang gihigugma.cM?NCLabut pa, iyang gisalikway ang balong-balong ni Jose, Ug wala pilia ang banay ni Ephraim,sL_NBUg iyang gilaglag ang iyang mga kabatok sa likod: Iyang gibutang sila sa usa ka pagkatalamayon nga dayon.K#NAUnya nahigmata ang Ginoo ingon sa usa nga gikan sa paghikatulog, Sama sa usa ka kusgan nga tawo nga nagasinggit tungod sa pag-agda sa vino.rJ]N@Ang ilang mga sacerdote nangapukan pinagi sa espada; Ug ang ilang mga balo nga babaye wala managminatay.uIcN?Ang kalayo milamoy sa ilang mga batan-on nga lalake; Ug ang ilang mga ulay walay mga alawiton sa kaminyoon.pHYN>Gitugyan usab niya ang iyang katawohan ngadto sa espada, Ug naligutgut siya batok sa iyang panulondon.rG]N=Ug gitugyan niya ngadto sa pagkabinihag ang iyang kusog, Ug ang iyang himaya ngadto sa kamot sa kabatok.sF_N%N4Apan iyang gipagula ang iyang kaugalingong katawohan sama sa mga carnero, Ug iyang gitultolan sila didto sa kamingawan sama sa usa ka panon.~=uN3Ug gipamatay ang tanang mga panganay didto sa Egipto, Ang mga inunahan sa ilang kusog didto sa balong-balong ni Ham.5<cN2Nagbuhat siya ug usa ka dalan alang sa iyang kasuko; Wala niya sayloi ang ilang mga kalag gikan sa kamatayon, Kondili nga iyang gitugyan ang ilang mga kinabuhi sa kamatay,;!N1Iyang gipadala sa ibabaw nila ang kabangis sa iyang kaligutgut, Kasuko, ug kapungot, ug kasamok, Usa ka panon sa mga manolonda nga dautan.:N0Gitugyan niya usab ang ilang kahayupan ngadto sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga panon sa carnero sa mainit nga mga liti.r9]N/Iyang gilaglag ang ilang kaparrasan pinaagi sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga sicomoro pinaagi sa yelo.u8cN.Iyang gihatag usab ang ilang mga abut ngadto sa mga hantatawo, Ug ang ilang mga kahago ngadto sa mga dulon.z7mN-Gipadala niya sa taliwala nila ang mga panon sa langaw, nga minglamoy kanila; Ug mga baki nga minglaglag kanila._67N,Ug naghimo nga dugo sa ilang mga suba, Ug sa ilang kasapaan, aron sila dili makainum.5{N+Giunsa niya sa pagpakita sa iyang mga ilhanan didto sa Egipto, Ug sa iyang mga katingalahan didto sa kapatagan sa Soan,f4EN*Wala nila hinumdumi ang iyang kamot, Ni ang adlaw sa iyang pagtubos kanila gikan sa kabatok;c3?N)Ug mingbalik sila pag-usab ug ilang gitintal ang Dios, Ug minghagit sa Maputli sa Israel.u2cN(Unsang pagkasubsob nga sila mingsukol kaniya didto sa kamingawan, Ug mingpasubo kaniya didto sa kamingawan!o1WN'Ug nahinumdum siya nga sila mga unod lamang, Usa ka hangin nga lumalabay lamang ug dili na magabalik.P0N&Apan siya, sanglit maloloy-on, nagpasaylo sa ilang kasal-anan, ug wala niya paglaglaga sila : Oo, sa nakadaghan gipahilayo niya ang iyang kaligutgut, Ug wala niya pagpukawa ang bug-os niyang kasuko.j/MN%Kay ang ilang mga kasingkasing wala matul-id uban kaniya, Ni magmatinumanon sila sa iyang tugon.f.EN$Apan ilang giulo-ulohan siya pinaagi sa ilang baba, Ug sa ilang dila sila nanagbakak kaniya.s-_N#Ug sila nahinumdum nga ang Dios mao ang ilang bato, Ug ang Hataas Uyamut nga Dios mao ang ilang mamamawi.,N"Sa diha nga iyang gipatay sila, unya sila nanagpangita sa Dios ; Ug mingbalik sila ug nanagpangita nga masingkamoton sa Dios.e+CN!Busa giut-ut niya ang ilang mga adlaw sa kakawangan, Ug ang ilang mga tuig sa mga kalisang.i*KN Bisan pa niini sila nanagpakasala gihapon, Ug wala managpanoo sa iyang mga katingalahang buhat.)NSa diha nga ang kaligutgut sa Dios misaka batok kanila, Ug gipatay ang mga labing supang kanila, Ug gilaglag ang mga batan-on sa Israel.h(INWala kuhaa gikan kanila kadtong ilang gitinguha, Ang ilang kalan-on diha pa sa ilang mga baba,`'9NBusa nangaon sila ug nangabusog kaayo; Ug gihatag niya ang ilang kaugalingong tinguha.h&INUg kini iyang gipatugpa sa kinataliwad-an sa ilang campo, Sa maglibut sa ilang mga puloy-anan.s%_NIyang gipaulan usab kanila ang unod ingon sa abug, Ug mga langgam nga pak-an ingon sa balas sa kadagatan;$NIyang gipahuros ang hangin sa timogan diha sa kalangitan; Ug pinaagi sa iyang gahum iyang gimandoan ang hangin sa habagatan.e#CNAng tawo mikaon sa tinapay sa makagagahum: Siya nagpadala kanila ug kalan-on sa pagkabusog.d"ANUg iyang gipaulan ang mana aron kan-on nila, Ug naghatag kanila ug makaon gikan sa langit.l!QNBisan pa niana, iyang gisugo ang kalangitan sa itaas, Ug gibuksan niya ang mga pultahan sa langit;Q NTungod kay sila wala motoo sa Dios, Ug wala mosalig sa iyang kaluwasan.NBusa si Jehova nakadungog, ug naligutgut; Ug gipasilaub ang usa ka kalayo batok kang Jacob, Ug ang kasuko usab misaka batok sa Israel;ONAnia karon, siya misuntok sa bato, sa pagkaagi nga ang mga tubig mingbaha, Ug ang mga sapa mingsalanap; Arang ba usab siya makahatag ug tinapay? Makatagana ba siya ug unod alang sa iyang katawohan?wNOo, mingsulti sila batok sa Dios; Sila ming-ingon: Arang ba ang Dios makatagana ug usa ka lamesa dinhi sa kamingawan?kONUg ilang gitintal ang Dios sa ilang kasingkasing Sa pagpangayo ug makaon sumala sa ilang tinguha.  NApan bisan pa niini, nanagpadayon sila sa pagpakasala batok kaniya, Aron sa pagsukol batok sa Hataas Uyamut didto sa kamingawan.~uNGikan sa mga pangpang usab mipabul-og siya ug mga tubod sa tubig , Ug gipaagay niya ang mga tubig ingon sa mga suba.}sNGipikas niya ang mga pangpang sa kamingawan, Ug gipainum niya sila sa madagayaon ingon nga gikan sa mga kahiladman.NSa adlaw usab gimandoan niya sila pinaagi sa usa ka panganod, Ug sa tibook nga gabii pinaagi sa usa ka kahayag sa kalayo.veN Gibahin niya ang dagat, ug iyang gipalatas sila; Ug iyang gipatindog ang mga tubig ingon sa usa ka pinundok. N Mga butang nga kahibulongan iyang gibuhat sa mga pagtan-aw sa ilang mga amahan, Didto sa yuta sa Egipto. sa kapatagan sa Soan.taN Ug nahakalimot sila sa iyang mga binuhatan, Ug sa iyang mga katingalahang buhat nga iyang gipakita kanila.]3N Wala nila pagbantayi ang tugon sa Dios, Ug nagdumili sa paglakaw sa iyang Kasugoan;yN Ang mga anak ni Ephraim, sanglit nasangkap sa hinagiban, ug nanagdala ug mga pana, Mingtalikod sila sa adlaw sa gubat.QNUg dili unta sila mahisama sa ilang mga amahan, Usa ka malalison ug masukihon nga kaliwatan; Usa ka kaliwatan nga wala magtulid sa ilang kasingkasing, Ug kinsang espiritu wala magmatinumanon sa Dios.  NAron nga ibutang nila ang ilang paglaum sa Dios. Ug dili mahakalimot sa mga buhat sa Dios, Kondili magabantay sa iyang mga sugo,#NAron ang kaliwatan nga umalabut mahibalo kanila , bisan ang mga anak nga mangatawo pa; Nga mobangon ug magasugilon niini sa ilang mga anak,;oNKay siya nagtukod ug usa ka pagpamatuod kang Jacob, Ug nagbutang ug usa ka Kasugoan sa Israel. Nga gisugo niya ang among mga Amahan, Nga sila igapahibalo nila sa ilang mga anak;H NDili kami magatago kanila gikan sa ilang mga anak, Sa pagsugilon sa kaliwatan nga umalabut sa mga pagdayeg ni Jehova, Ug sa iyang kusog, ug sa iyang katingalahang mga buhat nga iyang gihimo.R NNga among nabati ug hingbaloan, Ug gisugilon kanamo sa among mga amahan.t aNPagabukhon ko ang akong baba sa usa ka sambingay; Magasulti ako ug mga butang nga tinipigan sa kakaraanan,  NPatalinghugi, Oh akong katawohan, ang akong Kasugoan: Ikiling ninyo ang inyong mga igdulungog sa mga pulong sa akong baba.s _MGimandoan mo ang imong katawohan sama sa usa ka panon sa carnero, Pinaagi sa kamot ni Moises ug ni Aaron. {MDiha sa dagat ang imong dalan, Ug ang imong mga alagianan diha sa dagkung mga tubig, Ug ang imong mga tunob wala maila.wMDiha sa mga alimpulos ang tingog sa imong dalugdog; Ang mga kilat minghayag sa kalibutan: Ang yuta mikurog ug miuyog.MAng mga dag-um nanagyabo ug tubig; Ang mga langit nanagpadalugdog: Ang imong mga udyong usab mingpanaw sa halayong dapit.MAng katubigan nakakita kanimo, Oh Dios; Ang katubigan nakakita kanimo, sila nangahadlok: Ang mga kahiladman usab nangurog.c?MSa imong bukton giluwas mo ang imong katawohan, Ang mga anak ni Jacob ug ni Jose. (Selah)mSMIkaw mao ang Dios nga nagabuhat ug mga katingalahan: Gipahayag mo sa mga katawohan ang imong kusog.lQM Ang imong dalan, Oh Dios, anaa sa balaang puloy-anan: Kinsa ba ang daku nga dios nga sama sa Dios?hIM Magapamalandong usab ako sa tanan mong mga buhat, Ug magayamyam ako sa tanan nga imong gihimo.xiM Akong pagasaysayon ang mga buhat ni Jehova; Kay akong pagahinumduman ang imong mga kahibulongan sa kakaraanan.xiM Ug ako miingon: Kini mao ang akong kasakitan; Apan mahinumdum ako sa mga tuig sa toong kamot sa Hataas Uyamut.M Nahakalimot na ba ang Dios sa pagkamaloloy-on? Gilukban na ba niya sa iyang kasuko ang iyang mga malomong kalooy? (Selah)~~uMNatiti na ba ang iyang mahigugmaong-kalolot sa walay katapusan? Natapus na ba niya sa iyang saad sa walay katapusan?Y}+MMagasalikway ba ang Ginoo sa walay katapusan? Ug dili na ba siya magmaloloy-on?&|EMNahanumdum ako sa akong awit sa kagabhion: Nagpakigsulti ako sa akong kaugalingong kasingkasing; Ug ang akong espiritu naghimo ug masingkamoton nga pagsusi.g{GMGipalandong ko ang mga adlaw sa daang panahon, Ang mga katuigan sa mga panahon sa kakaraanan.sz_MIkaw nagapugong sa akong mga mata nga nagatan-aw: Tungod sa hilabihan ko nga kalibog, wala ako makasulti.wygMNahinumdum ako sa Dios, ug walay paghilum sa pag-ampo : Nag-agulo ako, ug nalumos ang akong espiritu. (Selah)&xEMGipangita ko ang Ginoo sa adlaw sa akong kalisdanan: Akong gituy-od ang akong kamot sa kagabhion, ug wala maluya; Ang akong kalag nagdumili nga pagalipayon.xw kMSa akong tingog motu-aw ako sa Dios, Bisan ngadto sa Dios uban sa akong tingog; ug siya magapatalinghug kanako.fvEL Pagaputlon niya ang espiritu sa mga principe: Siya mao ang gikalisangan sa mga hari sa yuta.u'L Manaad, ug mamayad kamo kang Jehova nga inyong Dios: Padad-a ug mga gasa kadtong tanan nga nanaglibut ngadto kaniya nga takus pagakahadlokan.t L Sa pagkamatuod gayud ang kaligutgut sa tawo magadayeg kanimo: Ang nahabilin sa imong kaligutgut imong igabakus sa ibabaw nimo.ksOL Sa diha nga ang Dios mobangon sa paghukom, Aron sa pagluwas sa tanang mga maaghup sa yuta. (SelahTr!LGikan sa langit gipadungog mo ang paghukom; Ang yuta nahadlok, ug mihilum, qLIkaw, bisan ikaw gayud, ang angay pagakahadlokan; Ug kinsa man ang makabarug sa imong pagtan-aw sa diha nga sa makausa ikaw masuko? pLSa imong pagbadlong, Oh Dios ni Jacob, Silang duruha, ang carro ug ang kabayo gipanghulog ngadto sa usa ka pagkatulog nga ikamatay.'oGLAng mga mabaskug sa kasingkasing gipangagawan, Sila nahinanok sa ilang pagkatulog; Ug walay bisan usa sa mga tawong kusgan nga nakakaplag sa ilang mga kamot.GnLMahimayaon ikaw ug halangdon, Gikan sa kabukiran sa pangayam.emCLDidto gipamali niya ang mga udyong sa pana; Ang taming, ug ang espada, ug ang gubat. (SelahYl+LSa Salem usab atua ang iyang tabernaculo, Ug ang iyang puloy-anan atua sa Sion.Ck LAng Dios ginaila sa Juda: Sa Israel daku ang iyang ngalan.jwK Pagabunggoon ko ang tanang mga sungay sa mga tawong dautan; Apan ang mga sungay sa mga matarung pagabayawon sa itaas.ai;K Apan ako magamantala sa walay katapusan, Magaawit ako ug mga pagdayeg sa Dios ni Jacob.xhiKKay diha sa kamot ni Jehova adunay usa ka copa, ug ang vino nagabula; Kini napuno sa mapait nga simbog, ug gikan niini magahowad siya: Sa pagkamatuod ang mga nalug niana, pagati-tion sa tanang mga tawong dautan sa yuta, ug pagaimnon nila.bg=KApan ang Dios mao ang maghuhukom: Pagapaubson niya ang usa, ug pagabayawon niya ang usa.pfYKKay dili gikan sa silangan, ni sa kasadpan, Ni gikan pa sa habagatan, magagikan ang pagbayaw sa itaas.jeMKDili ninyo pagpatindogon sa itaas ang inyong sungay; Dili kamo managsulti nga pinagahi ang liog.d}KMiingon ako sa mga mapahitason: Dili kamo magbuhat sa palabilabi; Ug sa tawong dautan: Dili mo pagpatindogon ang sungay:mcSKGilaglag ang yuta ug ang iyang mga pumoluyo didto: Ginapatindog ko na ang mga haligi niini. (Selah)Yb+KSa diha nga hipalgan ko ang natudlong panahon, Magahukom ako sa katul-id gayud.+a QKMagapasalamat kami kanimo, Oh Dios; Magapasalamat kami, tungod kay haduol ang imong ngalan: Ang mga tawo nanagsugilon mahitungod sa imong mga katingalahang buhat.~`uJAyaw hikalimti ang tingog sa imong mga kabatok: Ang kasaba niadtong mga mingtindog batok kanimo nagasaka sa kanunay._)JTumindog ka, Oh Dios, labani ang imong kaugalingong katungod: Hinumdumi giunsa sa buangbuang nga tawo ang pagtamay kanimo sa tibook nga adlaw.^JOh dili mo itugot nga ang gidaug-daug magabalik sa kaulawan: Papagdayega ang mga kabus ug ang mga hangul sa imong ngalan.q][JTahuron mo ang tugon; Kay ang mga dapit nga mangitngit sa yuta napuno sa mga puloy-anan sa pagpanlupig.\JOh ayaw itugyan sa mga mananap nga ihalas ang kalag sa imong tukmo: Ayaw hikalimti ang kinabuhi sa imong mga kabus sa walay katapusan.[{JHinumdumi kini, nga ang kaaway nagpakaulaw, Oh Jehova, Ug nga ang buangbuang nga katawohan nagpasipala sa imong ngalan.jZMJGipahamutang mo ang tanang mga utlanan sa yuta: Ang panahon sa ting-init ug katugnaw gibuhat mo.VY%JImo ang adlaw ug imo usab ang gabii: Imong giandam ang kahayag ug ang adlaw.ZX-JImong gipabuswak ang tinubdan ug ang baha: Gipauga mo ang mga suba nga mabaskug.xWiJGidugmok mo ang mga ulo sa leviathan; Imong gihatag siya nga kalan-on sa katawohan nga nanagpuyo sa kamingawanqV[J Imong gibahin ang dagat pinaagi sa imong kusog: Imong gidugmok ang mga ulo sa mga mananap sa mga tubig.tUaJ Bisan pa ang Dios mao ang akong Hari sa kakaraanan, Nagabuhat ug kaluwasan diha sa kinataliwad-an sa yuta.T}J Ngano ba nga gitagoan mo ang imong kamot, bisan ang too mong kamot? Laksi-a kini gikan sa imong sabakan ug ut-uta sila .SwJ Hangtud ba anus-a, Oh Dios, nga ang kabatok magatamay? Magapasipala ba ang kaaway sa imong ngalan sa walay katapusan?R J Wala nato makita ang atong mga ilhanan: Wala nay usa nga manalagna; Ni may mausa sa taliwala nato nga nahibalo hangtud anus-a.Q!JNanag-ingon sila sa ilang kasing-kasing: Pagalaglagon nato sila sa tingub: Gisunog nila ang tanang mga sinagoga sa Dios nga didto sa yuta.&PEJIlang gisunog sa kalayo ang imong balaang puloy-anan; Ilang gipasipalahan ang dapit-nga-puloy-anan sa imong ngalan pinaagi sa pagpukan niini ngadto sa yuta.mOSJUg karon ang tanang mga buhat nga kinulit niana Ilang gipanagdugmok uban sa wasay ug sa mga pakang.lNQJSila nanag-ingon sa mga tawo nga nanagpahitaas Mga wasay sa ibabaw sa usa ka masiut nga kakahoyan.M'JAng imong mga kabatok nanagngulob diha sa kinataliwad-an sa imong katigumanan; Gibutang nila ang ilang mga bandila aron mahimong mga ilhanan.L3JSakwata ang imong mga tiil ngadto sa mga pagkalaglag nga walay katapusan, Sa tanang mga kadautan nga gibuhat sa kaaway didto sa balaang puloy-anan.4KaJHinumdumi ang imong katilingban nga imong nasapol sa kakaraanan, Nga imong gitubos aron mahimo nga banay sa panulondon mo; Ug niining bukid sa Sion, nga imong ginapuy-an.J #JOh Dios, ngano nga gisalikway mo kami sa walay katapusan? Ngano ba nga nag-aso ang imong kapungot batok sa mga carnero sa imong sibsibanan?%ICIApan maayo alang kanako ang pagpahaduol ngadto sa Dios: Ang Ginoo nga si Jehova gihimo ko nga akong dalangpanan, Aron isugilon ko ang tanan mong mga buhat.H)IKay ania karon, sila nga nanagpahalayo gikan kanimo mangahanaw: Imong gilaglag silang tanan nga nanagpakighilawas, nga mingbulag gikan kanimo.G-IAng akong unod ug ang akong kasingkasing nangaluya; Apan ang Dios mao ang kalig-on sa akong kasingkasing, ug ang akong bahin sa walay katapusan.F}IKinsa may ako sa langit kondili ikaw da ? Ug walay bisan kinsa dinhi sa ibabaw sa yuta nga akong gitinguha gawas kanimo.bE=IIkaw magamando kanako uban sa imong pagtambag, Ug sa ulahi pagadawaton mo ako sa himaya.YD+IBisan pa niana, ako ania gihapon uban kanimo: Gikuptan mo ang too ko nga kamot.ZC-IPagkamabangis nako, ug pagkaburong; Ingon sa usa ka mananap ako sa atubangan mo.YB+IKay gisakit ang akong kalag, Ug ako mibati ug kangutngut sa akong kasingkasing:A/IIngon sa usa ka damgo sa diha nga ang usa ka tawo mahagmata, Ingon niini, Oh Ginoo, sa diha nga ikaw mahagmata, pagatamayon mo ang ilang larawan.k@OINaunsa nga sa pagkadali sila nahimong usa ka awa-aw! Nangaut-ut gayud sila uban ang mga kalisang.u?cISa pagkamatuod gayud gibutang mo sila sa mga dapit nga madanglog: Gisalikway mo sila ngadto sa pagkalaglag.r>]IHangtud nga miadto ako sa balaang puloy-anan sa Dios, Ug nagpamalandong sa katapusan nilang sangputanan.q=[ISa diha nga naghunahuna ako unsaon ko sa pagkahibalo niini, Kini mahapdos kaayo nga buhat alang kanako;w<gIKong nag-ingon pa unta ako: Magasulti ako niini: Ania karon, ako nagmabudhion sa kaliwatan sa imong mga anak.M;IKay gihampak ako sa tibook nga adlaw, Ug gicastigo sa matag-buntag.:I Sa pagkamatuod kawang lamang ang paghinlo ko sa akong q2 kasingkasing, Ug ang paghunaw sa akong mga kamot sa pagka-inocente;s9_I Ania karon, kini mao ang mga dautan; Ug, sanglit anaa kanunay sa kasayon, sila ming-uswag sa mga bahandi.d8AI Ug sila nagaingon: Unsaon sa pagkahibalo sa Dios? Ug aduna bay kahibalo ang Hataas Uyamut?q7[I Tungod niana ang iyang katawohan mingbalik dinhi; Ug ang mga tubig sa usa ka copa nga puno gititi nila. q'~~K}}|||5{{/zz?yy&xlww;v{v=uutttss2rrZqqoppUoo>nnmmll+kk jj:ihhhgffaeeVddKccvbbSaasa`[___F^^>]]h] \[[[5ZZ>==#<;;;0::>9u9877j66U55i5 44C33E22u211*00//-..J--R,,+p+**:))((']&&&%%$$ ##"!!! Vt><P~F#;.Wf+o2  ] N EF(RE`qh0IfKay ang imong mga alagad nahagugma sa iyang mga bato, Ug sila adunay kalooy sa iyang mga abug./yf Ikaw motindog, ug abuton ug kalooy sa Sion; Kay panahon na sa pagkalooy kaniya, Oo, ang panahon nga gitagal miabut na..}f Apan ikaw, Oh Jehova, magapabilin sa walay katapusan; Ug ang imong ngalan nga halandumon ngadto sa tanang mga kaliwatan.\-1f Ang akong mga adlaw ingon sa animo nga nagalingay; Ug ako nagmala ingon sa balili.a,;f Tungod sa imong kasuko ug sa imong kaligutgut: Kay gibayaw mo ako ug gisalikway mo ako.e+Cf Kay nakakaon ako sa abo ingon sa tinapay, Ug gisagol ko ang akong ilimnon uban sa paghilak,w*gfSa tibook nga adlaw nagatamay ang akong mga kaaway; Ang mga nangasuko batok kanako, nanagpanghimaraut kanako.`)9fNagatukaw ako, ug nahimong ingon sa gorion Nga nagainusara sa ibabaw sa atop sa balay.a(;fAko sama sa pelicano sa kamingawan; Ingon ako sa ngiw-ngiw sa mga dapit nga kamingawan.Y'+fTungod sa tingog sa akong pagagulo Ang akong mga bukog mingtapot sa akong unod.w&gfAng akong kasingkasing gisamaran ingon sa balili, ug nalaya; Kay nahakalimot ako sa pagkaon sa akong tinapay.k%OfKay ang akong mga adlaw nangahanaw sama sa aso, Ug ang akong mga bukog nangasunog ingon sa agipo.,$QfAyaw pagtagoa ang imong nawong gikan kanako sa adlaw sa akong kalisdanan: Ikiling kanako ang imong igdulungog; Sa adlaw sa akong pagsangpit, tubaga ako sa madali.c# AfOh Jehova, patalinghugi ang akong pag-ampo, Ug padangata ang akong pagtu-aw nganha kanimo."#eSa buntag-buntag pagalaglagon ko ang tanang mga dautan sa yuta; Aron sa pagputol sa tanang mga mamumuhat sa kasal-anan sa ciudad ni Jehova.!1eSiya nga nagabuhat ug limbong dili magapuyo sa sulod sa akong balay: Siya nga nagasulti sa bakak dili pagalig-onon sa atubangan sa akong mga mata.) KeAng akong mga mata magatan-aw sa mga matinumanon sa yuta, aron sila managpuyo uban kanako: Siya nga magalakaw sa dalan sa pagkahingpit, siya magaalagad kanako.8ieBisan kinsa nga magabutang-butang sa iyang isigkatawo sa tago, pagalaglagon ko siya: Dili ako magaantus niadtong tinanawan nga mapahitas-on ug kasingkasing nga palabilabihon.lQeAng kasingkasing nga masukihon magapahalayo gikan kanako: Dili ko pagailhon ang butang nga dautan.1eDili ko ibutang sa atubangan sa akong mga mata ang butang nga mahugaw: Gidumtan ko ang buhat niadtong mga nanghisalaag; Kini dili makaipon kanako.8ieSa pagkamanggialamon magagawi ako sa akong kaugalingon sa dalan nga hingpit: Oh kanus-a ikaw moanhi kanako? Sa hingpit nga kasingkasing magalakaw ako sa sulod sa akong balay.r _eMagaawit ako tungod sa mahigugmaong-kalolot ug justicia: Kanimo, Oh Jehova, magaawit ako ug mga pagdayeg. 9dKay si Jehova maayo man; ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan, Ug ang iyang pagka-matinumanon ngadto sa tanang mga kaliwatan.CdSumulod kamo ngadto sa iyang mga ganghaan uban ang pasalamat, Ug ngadto sa iyang mga sawang uban ang pagdayeg; Ihatag ang mga pasalamat ngadto kaniya, ug dayegon ninyo ang iyang ngalan./WdIlhon ninyo nga si Jehova, siya mao ang Dios: Siya mao ang nagbuhat kanato, ug kita mga iya man; Kita mao ang katawohan niya, ug ang mga carnero sa iyang sibsibanan.c?dSa kalipay panag-alagad kamo kang Jehova: Dumuol kamo sa presencia niya nga may pag-awit.Z /dManaghugyaw kamo nga malipayon alang kang Jehova, mga pumoluyo sa tanan nga yuta.c Bayawa ninyo si Jehova nga atong Dios, Ug managsimba kamo didto sa bungtod sa iyang pagkabalaan; Kay si Jehova nga atong Dios balaan man. cIkaw mitubag kanila, Oh Jehova nga among Dios: Ikaw mao ang Dios nga nagpasaylo kanila, Bisan ikaw nagpanimalus sa ilang mga buhat.cSiya misulti kanila diha sa haligi nga panganod: Nanagbantay sila sa iyang mga pagpamatuod, Ug sa kabalaoran nga iyang gihatag kanila.;ocSi Moises ug si Aaron anaa sa taliwala sa iyang mga sacerdote, Ug si Samuel lakip kanila nga nanagsangpit sa iyang ngalan; Nanagsangpit sila kang Jehova, ug siya mitubag kanila.ykcBayawa ninyo si Jehova nga atong Dios, Ug managsimba kamo didto sa tumbanan sa iyang mga tiil: Balaan man siya.)cAng kalig-on sa hari nahigugma usab sa justicia; Ikaw nagatukod sa pagkatul-id; Ikaw nagapatuman ug justicia ug pagkamatarung diha kang Jacob.RcPadayega sila sa imong daku ug makalilisang nga ngalan: Balaan man siya.Z-cSi Jehova maoy daku sa Sion; Ug siya maoy labing hataas sa tanang mga katawohan.w  icSi Jehova, nagahari; papanguroga ang mga katawohan: Siya nagalingkod ibabaw sa mga querubin; pauyoga ang yuta. /b Sa atubangan ni Jehova; kay siya moanhi sa paghukom sa yuta: Sa pagkamatarung magahukom siya sa kalibutan, Ug sa mga katawohan uban ang katul-id.k ObPapagakpaka ang mga baha sa ilang mga kamot; Papag-awita sa kalipay ang mga kabungtoran sa tingub` 9bPadaguoka ang dagat ug ang pagkapuno niana; Ang kalibutan, ug ang mga nanagpuyo niini; {bUban sa mga trompeta ug tingog sa corneta Panaghugyaw kamo sa tingog nga malipayon sa atubangan sa Hari, nga si Jehova.lQbPanag-awit ug mga pagdayeg alang kang Jehova uban sa alpa; Uban sa alpa ug ang tingog sa alawiton.0YbPanaghugyaw kamo sa tingog nga malipayon alang kang Jehova, tibook nga yuta: Ipatugbaw ninyo ang tingog ug panag-awit kamo sa kalipay, oo, panag-awit ug mga pagdayeg.5cbSiya nahinumdum sa iyang mahigugmaong-kalolot ug sa iyang pagkamatinumanon alang sa balay sa Israel: Ang tanang mga kinatumyan sa yuta nakakita sa kaluwasan sa atong Dios.|qbImantala ni Jehova ang iyang kaluwasan: Sa pagtan-aw sa mga nasud gipahayag niya sa dayag ang iyang pagkamatarung.N bOh Pag-awit alang kang Jehova ug usa ka bag-ong alawiton; Kay nagabuhat siya ug kahibulongang mga butang: Ang iyang toong kamot, ug ang iyang balaan nga bukton, nakabuhat ug kaluwasan alang kaniya.|qa Managkalipay kamo kang Jehova, kamong mga matarung; Ug managpasalamat kamo sa halandumon niyang ngalan nga balaan.jMa Ang kahayag gipugas alang sa mga matarung, Ug ang kalipay alang sa mga matul-id sa kasingkasing..Ua Oh kamo nga mga nahagugma kang Jehova, dumti ninyo ang dautan: Siya nagabantay sa mga kalag sa iyang mga balaan; Siya nagaluwas kanila gikan sa kamot sa mga dautan.%a Kay ikaw, Oh Jehova, mao ang hataas uyamut ibabaw sa tibook nga yuta: Ikaw mao ang nabayaw sa labing hataas gayud ibabaw sa tanang mga dios.}aAng Sion nakadungog ug nalipay, Ug ang mga anak nga babaye sa Juda nanagkalipay, Tungod sa imong mga paghukom Oh Jehova.6~eaPakaulawi silang tanan nga nanag-alagad sa mga larawan nga linilok, Nga nanagpangandak sa ilang kaugalingon tungod sa mga dios-dios: Simbaha siya, ngatanan kamong mga dios.s}_aAng kalangitan nanagmantala sa iyang pagkamatarung, Ug ang tanang mga katawohan nakakita sa iyang himaya.x|iaAng kabukiran natunaw sama sa talo diha sa presencia ni Jehova, Diha sa presencia sa Ginoo sa tibook nga yuta.U{#aAng iyang mga kilat mingdan-ag sa kalibutan: Ang yuta nakakita, ug mikurog.`z9aAng kalayo nagalakaw sa unahan niya, Ug nagasunog sa iyang mga kabatok nga nanaglibut.y}aAng mga panganod ug ang kangitngit maoy nanaglibut kaniya: Pagkamatarung ug justicia mao ang patukoranan sa iyang trono.Yx -aSi Jehova, nagahari; papagmayaa ang yuta; Papaglipaya ang mga panon sa mga pulo.[\ Apan imong gibayaw ang akong sungay sama sa sungay sa vaca nga ihalas: Gidihogan ako sa lana nga bag-o.#=?\ Kay, ania karon, ang imong mga kaaway, Oh Jehova, Kay, ania karon, ang imong mga kaaway mangahanaw; Pagapatlaagon ang tanang mga mamumuhat sa kasal-anan.F<\Apan ikaw, Oh Jehova, anaa sa kahitas-an sa walay katapusan.';G\Sa manurok ang mga dautan ingon sa balili, Ug sa diha nga molabong ang tanang mga mamumuhat sa kasal-anan; Kini mao nga sila pagalaglagon sa walay katapusan.M:\Ang tawo nga mananapon dili mahibalo; Ni makasabut ang buang niini:g9G\Pagkadagku gayud sa imong mga buhat, Oh Jehova! Hilabihan pagkahalalum sa imong mga hunahuna.u8c\Kay ikaw, Oh Jehova, nalipay kanako pinaagi sa imong buhat; Sa mga buhat sa imong mga kamot magahimaya ako.r7]\Uban sa decacordio, ug uban sa mga alawiton nga mga salmo; Uban sa maligdong paningog nga duyog sa alpa.m6S\Sa pagmantala sa imong mahigugmaong-kalolot sa buntag, Ug sa imong pagkamatinumanon sa matag-gabii,5 \Maoy usa ka butang nga maayo ang paghatag ug mga pasalamat kang Jehova, Ug sa pag-awit sa mga pagdayeg sa imong ngalan, Oh Hataas Uyamut;f4E[Akong pagatagbawon siya sa hataas nga kinabuhi, Ug akong ipakita kaniya ang akong kaluwasan. 3[Kanako magatawag siya, ug ako motubag kaniya; Ubanan ko siya diha sa kalisdanan: Akong luwason siya ug akong pagapasidunggan siya.2-[Tungod kay gipahaluna niya ang iyang gugma kanako, busa ako magaluwas kaniya: Ipahaluna ko siya sa itaas tungod kay naila niya ang akong ngalan.s1_[ Ikaw magatunob sa ibabaw sa leon, ug sa sawa nga malala: Pagayatakan mo ang gagmay nga leon ug ang halas.j0M[ Pagasapnayon ikaw nila sa ilang mga kamot, Aron nga ang imong mga tiil dili mahapangdol sa bato.t/a[ Kay siya magasugo sa iyang mga manolonda sa pagtan-aw kanimo, Sa pagbantay kanimo sa tanan mong mga dalan.^.5[ Dili moabut kanimo ang kadautan, Ni magapahaduol ang kamatay sa imong balong-balong.k-O[ Kay ikaw, Oh Jehova, mao ang akong dalangpanan! Ang Hataas Uyamut gihimo mo nga imong puloy-anan;h,I[Ngani nga pinaagi lamang sa imong mga mata imong makita, Ug makita mo ang balus sa mga dautan.+}[Mangapukan ang usa ka libo sa imong kiliran, Ug ang napulo ka libo sa imong toong kamot; Apan kanimo kini dili makaabut.a*;[Ni sa kamatay nga nagalakaw sa kangitngitan, Ni sa kamatay nga nagalaglag sa kaudtohon.`)9[Dili ka mahadlok tungod sa kakugmat sa kagabhion, Ni sa udyong nga nagalupad sa adlaw;(/[Sa iyang mga dagang pagatabonan ikaw niya, Ug sa ilalum sa iyang mga pako, magapasilong ikaw: Ang iyang kamatuoran mao ang kalasag ug ang taming.e'C[Kay siya magaluwas kanimo gikan sa lit-ag sa mangangayam, Ug gikan sa makamatay nga hampak.}&s[Magaingon ako mahatungod kang Jehova: Siya mao ang akong dalangpanan ug kuta nako; Dios ko, nga kaniya misalig ako.y% m[Siya nga nagapuyo sa sulod sa dapit nga tinago sa Hataas Uyamut Magapahulay sa ilalum sa landong sa makagagahum.9$kZUg itugot nga ang kahimuot ni Jehova nga among Dios magapaibabaw kanamo; Ug lig-onon mo kanamo ang buhat sa among mga kamot; Oo, ang-buhat sa among mga kamot lig-onon mo kini.k#OZIpakita ang imong buhat nganhi sa imong mga ulipon. Ug ang imong himaya ibabaw sa ilang mga anak.q"[ZLipaya kami sumala sa mga adlaw nga ikaw nagsakit kanamo, Ug sa katuigan nga kami nakakita sa kadautan.!ZOh busga kami sa kabuntagon sa imong mahigugmaong-kalolot, Aron kami managmaya ug managkalipay sa tanan namong mga adlaw.n UZ Bumalik ka, Oh Jehova, hangtud anus-a ba? Ug pahinulsola kini kanimo mahitungod sa imong mga ulipon.wgZ Busa tudloi kami sa pag-isip sa among mga adlaw, Aron makabaton kami ug usa ka kasingkasing nga manggialamon.taZ Kinsa ba ang makaila sa gahum sa imong kasuko, Ug sa imong kaligutgut sumala sa kahadlok nga angay kanimo?kOZ Ang mga adlaw sa among panuigon may kapitoan ka tuig, Kun bisan tungod sa kabaskug may kawaloan ka tuig; Bisan pa niana ang ilang garbo mao lamang ang kabudlay ug kasub-anan; Kay kini sa madali mosaylo, ug kami managpanlupad. Z Kay ang tanan namong mga adlaw nanagpangagi diha sa imong kaligutgut: Gitapus namo ang among katuigan ingon sa usa ka pagpanghupaw.ZGibutang mo ang among mga kasalanan sa atubangan mo, Ang among mga sala nga tinago gipasilawan sa kahayag sa imong nawong.\1ZKay kami ginaut-ut diha sa imong kapungot, Ug sa imong kaligutgut kami nangagubot.SZSa buntag kini molabong, ug motubo; Sa hapon ginaputol kini ug mangalaya.ZGinadala mo sila ingon sa usa ka baha; sila ingon sa usa ka paghikatulog. Sa pagkabuntag sila sama sa balili nga managpanubo./ZKay ang usa ka libo ka tuig sa imong pagtan-aw Maingon lamang sa kagahapon sa diha nga kini molabay na, Ug ingon sa usa ka pagtukaw sa kagabhion.mSZIkaw nagapabalik sa tawo ngadto sa pagkalaglag, Ug nagaingon: Pamalik, kamong mga anak sa mga tawo,5cZSa wala pa patunghaa ang kabukiran, Kun ang yuta ug ang kalibutan nga imong gihimo, Bisan gikan sa walay sinugdan ngadto sa walay katapusan, ikaw mao ang Dios sa gihapon .P ZGinoo, ikaw mao ang among dapit-nga-puloy-anan Sa tanang mga kaliwatan.=uY4Bulahan si Jehova sa walay katapusan. Amen, ug Amen.oWY3Nga gipakaulaw sa imong mga kaaway, Oh Jehova, Nga nanagpakaulaw sila sa mga lakang sa imong dinihog. Y2Hinumdumi, Ginoo, ang kaulawan sa imong mga ulipon, Giunsa ko pagdala sa sulod nako ang kaulaw sa tanang mga gamhanang katawohan,|qY1Ginoo, hain na ang imong unang mga mahigugmaong-kalolot, Nga imong gipanumpa kang David sa imong pagkamatinumanon?Y0Kinsa bang tawohana ang mabuhi, ug dili makakita sa kamatayon, Nga magaluwas sa iyang kalag gikan sa gahum sa Sheol? (Selah)}sY/Oh hinumdumi nga pagkahamubo sa akong panahon: Kay unsang kakawangan nga gibuhat mo sa tanang mga anak sa mga tawo!% CY.Hangtud anus-a ba, Oh Jehova? pagatagoon mo ang imong kaugalingon sa walay katapusan? Hangtud anus-a ba nga magadilaab ang imong kaligutgut sama sa kalayo?b =Y-Gipahamub-an mo ang mga adlaw sa iyang pagkabatan-on: Giputos mo siya sa kaulaw. (Selah)P Y,Ikaw nagpalong sa iyang kasiga, Ug gipukan mo ang iyang trono sa yuta.[ /Y+Oo, ginalumping mo ang sulab sa iyang pinuti, Ug wala mo siya patindoga sa gubat.j MY*Gibayaw mo ang toong kamot sa iyang mga kabatok; Imong gipapaglipay ang tanan niyang mga kaaway.zmY)Nanagpanulis kaniya ang tanang mga nanagpangagi sa dalan: Siya nahimong usa ka kaulawan sa iyang mga isigkatawo.W'Y(Gipangguba mo ang tanan niyang mga coral; Gipanggub-on mo ang iyang mga kuta.Y'Ikaw nagdumot sa tugon sa imong ulipon: Gipasipalahan mo ang iyang purongpurong pinaagi sa pagsalibay niini ngadto sa yuta.PY&Apan ikaw nagsalikway ug nagdumili, Ikaw naaligutgut sa imong dinihog.}Y%Ingon sa bulan pagalig-onon kini sa walay katapusan, Ug ingon sa usa ka saksi nga matinumanon diha sa mga langit. (SelahnUY$Ang iyang kaliwat magapadayon sa walay katapusan, Ug ang iyang trono ingon sa adlaw sa atubangan ko.]3Y#Sa makausa manumpa ako pinaagi sa akong pagkabalaan: Dili ako magabakak kang David:hIY"Dili ko pagalapason ang akong tugon, Ni pagailisdan ang butang nga migula sa akong mga ngabil.Y!Apan dili ko hutdon sa pagkuha ang akong mahigugmaong-kalolot gikan kaniya, Ni pagakawangon ko ang akong pagkamatinumanon.nUY Nan, pagadu-awon ko ang ilang mga paglapas uban sa baras, Ug ang ilang kasal-anan uban sa mga labud.[~/YKong pagalapason nila ang akong kabalaoran, Ug dili magabantay sa akong mga sugo;g}GYKong ang iyang mga anak magabiya sa akong Kasugoan, Ug dili magalakaw sa akong mga tulomanon;|}YUg ang iyang kaliwat usab himoon ko nga magapadayon sa walay katapusan, Ug ang iyang trono ingon sa mga adlaw sa langit.{YNga magatipig ako alang kaniya sa akong mahigugmaong-kalolot sa walay katapusan; Ug ang akong tugon magapadayon uban kaniya.Xz)YHimoon ko usab siya nga akong panganay, Ang labing hataas sa mga hari sa yuta.dyAYSiya magatu-aw kanako: Ikaw mao ang akong Amahan, Dios ko, ug ang bato sa akong kaluwasan.lxQYAkong igabutang usab ang iyang kamot ibabaw sa dagat, Ug ang iyang toong kamot ibabaw sa mga suba.w!YApan ang akong pagkamatinumanon ug ang akong mahigugmaong-kalolot magauban kaniya; Ug tungod sa akong ngalan pagabayawon ang iyang sungay.mvSYUg pagadasmagan ko ang mga kaaway sa atubangan niya, Ug pagalaglagon ko sila nga nanagdumot kaniya.Zu-YAng kaaway dili makadaug gikan kaniya, Ni ang anak sa kadautan makasakit kaniya.Vt%YNga kaniya ang akong kamot mapalig-on; Ang akong bukton magapabaskug kaniya.\s1YHikaplagan ko si David nga akong alagad; Gidihog ko siya sa akong lana nga balaan:9rkYUnya ikaw misulti sa panan-awon sa imong mga balaan, Ug miingon: Akong gipahamutang ang panabang ibabaw sa usa ka makagagahum; Gibayaw ko ang usa ka pinili gikan sa katawohan.Xq)YKay ang among taming iya ni Jehova; Ug ang among hari iya sa Balaan sa Israel.npUYKay ikaw mao ang himaya sa ilang kalig-on; Ug tungod sa imong kahamuot ang among sungay pagabayawon.loQYSa imong ngalan managkalipay sila sa tibook nga adlaw; Ug sa imong pagkamatarung sila pagabayawon.n YBulahan ang katawohan nga nakaila sa malipayong tingog sa trompeta : Managlakaw sila, Oh Jehova, sa kahayag sa imong pamayhon.mYAng pagkamatarung ug ang justicia mao ang patukoranan sa imong trono: Ang mahigugmaong-kalolot ug ang kamatuoran magauna sa imong nawong.al;Y Ikaw may bukton nga makagagahum; Kusgan ang imong kamot, ug taas ang imong toong kamot.nkUY Ang amihanan ug ang habagatan, imong gibuhat sila: Ang Tabor ug Hermon nanagkalipay sa imong ngalan.xjiY Ang mga kalangitan imo man, ang yuta usab imo man: Ang kalibutan ug ang kahupnganan niana, imong gitukod sila. iY Imong gikuniskunis si Rahab, ingon sa usa ka tawo nga gipatay; Sa bukton sa imong pagkalig-on gipapatlaag mo ang imong mga kaaway.uhcY Ang pagkagarboso sa dagat ginaharian nimo: Sa diha nga ang mga balud niana motoybo, imong pagalinawon sila.gYOh Jehova, Dios sa mga panon, Kinsa ba ang gamhanan, nga sama kanimo, Oh Jehova? Ug ang imong pagkamatinumanon anaa nagalibut kanimo.fYDios nga hilabihan pagkamakali-lisang sa katilingban sa mga balaan, Ug takus kahadlokan ibabaw niadtong tanan nga nanaglibut kaniya? e YKay kinsa man sa mga langit ang ikagtanding kang Jehova? Kinsa sa taliwala sa mga anak sa mga gamhanan nga makasama kang Jehova?dYUg ang kalangitan magadayeg sa imong mga katingalahan, Oh Jehova; Ang imong pagkamatinumanon usab diha sa katilingban sa mga balaan.cYPagalig-onon ko ang imong kaliwat sa walay katapusan, Ug tukoron ko ang imong trono ngadto sa tanang mga kaliwatan. (Selah)]b3YGibuhat ko ang tugon uban sa akong pinili, Nanumpa ako kang David nga akong alagad:aYKay miingon ako: Ang kalooy pagatukoron sa walay katapusan; Sa maong mga kalangitan ang imong pagkamatinumanon igapahamutang./` YYMagaawit ako mahitungod sa mahigugmaong-kalolot ni Jehova sa walay katapusan: Pinaagi sa akong baba igapadayag ko ang imong pagka-matinumanon sa tanang mga kaliwatan.g_GXHinigugma ug higala imong gipahilayo gikan kanako, Ug ang akong kaila ngadto sa kangitngitan.c^?XMinglibut sila kanako sama sa tubig sa tibook nga adlaw; Minglikus sila kanako sa tingub.w]gXSa ibabaw nako miagi ang imong makalilisang nga kaligutgut; Ang imong mga pagkamakalilisang mingputol kanako.#\?XAko gisakit ug andam na sa kamatayon sukad pa sa akong pagkabatan-on hangtud karon: Samtang nagaantus ako sa imong mga kalisang, nagpuyo ako nga natugaw.s[_XNgano, Oh Jehova, nga ginasalikway mo ang akong kalag? Nganong gitagoan mo ang imong nawong gikan kanako?oZWX Apan kanimo, Oh Jehova, nagatu-aw ako; Ug sa pagkabuntag ang akong pag-ampo modangat sa atubangan mo.YwX Pagailhon ba ang imong mga katingalahan diha sa kangitngitan? Ug ang imong pagkamatarung didto sa yuta sa pagkalimot?~XuX Igapahayag ba ang imong mahigugmaong-kalolot didto sa lubnganan? Kun ang imong pagkamatinumanon diha sa Pagkalaglag?WyX Pagabuhaton mo ba ang mga katingalahan sa mga minatay? Mobangon ba sila nga mga nangamatay ug magadayeg kanimo? (Selah V9X Ang akong mga mata nangloy tungod sa akong kasakit: Nagasangpit ako kanimo sa matag-adlaw, Oh Jehova; Akong gibayaw ang akong mga kamot nganha kanimo.U!XGipahilayo mo gikan kanako ang akong mga kaila, Imong gihimo ako nga dulumtanan ngadto kanila: Nabilanggo ako, ug dili ako arang makagula.|TqXAng imong kaligutgut midat-og kanako sa hilabihan gayud, Ug gisakit mo ako pinaagi sa tanan mong mga balud. (SelahhSIXGipahigda mo ako sa labing halalum nga gahong, Sa mga mangitngit nga dapit, sa mga kahiladman.+ROXSinalikway sa taliwala sa mga minatay, Sama sa gipatay nga nagahay-ad diha sa lubnganan, Nga dili na gayud nimo hinumduman, Ug sila giputol gikan sa imong kamot.wQgXNaisip na ako nga uban niadtong nanganaug ngadto sa lubnganan; Ako ingon sa usa ka tawo nga walay makatabang,nPUXKay ang akong kalag napuno sa mga kagul-anan, Ug ang akong kinabuhi nagapahaduol na ngadto sa Sheol.qO[XPadangata ang akong pag-ampo nganha sa imong presencia; Ikiling ang imong igdulungog sa akong pagtu-aw.aN =XOh Jehova, ang Dios sa akong kaluwasan, Sa adlaw ug gabii nagatu-aw ako sa atubangan mo.xMiWKadtong mga nanag-awit ug ingon man ang mga nanagsayaw manag-ingon : Ang tanan ko nga mga tuboran anaa kanimo.hLIWSi Jehova magaisip, sa diha nga magasulat siya sa mga katawohan, Kini siya natawo didto. SelahK/WOo, mahitungod sa Sion igaingon: Kini siya ug kadto siya natawo didto kaniya; Ug ang Hataas Uyamut sa iyang kaugalingon maoy magapalig-on kaniya.9JkWAkong pagahisgutan si Rahab ug ang Babilonia ingon sa taliwala kanila nga nanagpakaila kanako: Ania karon, ang Filistia, ug ang Tiro, uban ang Etiopia: Kini siya natawo didto.^I5WMga butang nga mahimayaon mao ang gihisgutan tungod kanimo, Oh ciudad sa Dios. SelaheHCWNahigugma si Jehova sa mga ganghaan sa Sion Labaw pa kay sa tanang mga puloy-anan ni Jacob.;G sWAng iyang patukoranan anaa sa mga bukid nga balaan.V Ang tanang mga nasud nga imong gibuhat moanhi, ug mosimba sa atubangan mo, Oh Ginoo; Ug sila managhimaya sa imong ngalan.|=qVOh Ginoo, walay bisan kinsa nga sama kanimo sa taliwala sa mga dios; Ni may mga buhat nga sama sa imong mga buhat.U<#VSa adlaw sa akong kaguol magasangpit ako kanimo; Kay ikaw magatubag kanako.f;EVPatalinghugi, Oh Jehova, ang akong pag-ampo; Ug pamatii ang tingog sa akong mga pangaliyupo.:VKay ikaw, Oh Ginoo, maayo man, ug andam sa pagpasaylo, Ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot alang niadtong tanan nga nanagsapit kanimo._97VLipaya ang kalag sa imong alagad; Kay kanimo, Oh Ginoo, ginabayaw ko ang akong kalag.Z8-VMagmaloloy-on ka kanako, Oh Ginoo; Kay kanimo nagatu-aw ako sa tibook nga adlaw.}7sVBantayi ang akong kalag; kay ako diosnon man: Oh ikaw nga Dios ko, luwasa kining imong alagad nga nagasalig kanimo.Y6 -VIpaduko ang imong igdulungog, Oh Jehova, ug tubaga ako; Kay ako kabus ug hangul.u5cU Ang pagkamatarung mouna sa paglakaw kaniya, Ug ang iyang mga lakang buhaton niya nga dalan nga pagalaktan .^45U Oo, si Jehova mohatag niadtong maoy maayo; Ug ang atong yuta mohatag sa iyang bunga.  <~~j}}z} ||6{{zvz)yy?xxqwwNvviuuutxsslsrrqGppUoo$nnmllikkk*jjIii[hhkgg5ffZeeqddd'cc9bbZZcZYwYXX1WW>>4==J<9t5IfAEOQ9K y  > /  } 2QQ\uk:OoNapamatud-an sila sa gihapon nga sa walay katapusan; Nabuhat sila sa kamatuoran ug sa katul-iran.s9_oAng mga buhat sa iyang mga kamot mao ang kamatuoran ug ang justicia; Kalauman ang tanan niyang mga lagda.w8goAng gahum sa iyang mga buhat gipakita niya sa iyang katawohan, Sa paghatag kanila sa panulondon sa mga nasud.m7SoNagahatag siya ug makaon kanila nga may kahadlok kaniya: Sa gihapon siya mahinumdum sa iyang tugon.u6coIyang gihimo ang iyang mga buhat nga katingalahan nga pagahandumon: Puno sa gracia ug maloloy-on si Jehova.l5QoDungganon ug halangdon ang iyang buhat; Ug ang iyang pagkamatarung nagalungtad sa walay katapusan.S4oDagku ang mga buhat ni Jehova, Ginapangita sa tanang mga nahamuot kanila.3 1oDayegon ninyo si Jehova. Magapasalamat ako kang Jehova sa bug-os ko nga kasingkasing, Diha sa pagkatigum sa mga tawong matul-id ug sa katilingban.a2;nSiya moinum sa sapa nga magagian diha sa dalan: Tungod niana pagasakwaton niya ang ulo.1)nSiya magahukom sa taliwala sa mga nasud, Pagapun-on niya ang mga dapit sa mga minatay, Siya magadasmag sa mga pangulo sa daghang mga kayutaan.]03nAng Ginoo sa imong toong kamot Magadasmag sa mga hari sa adlaw sa iyang kaligutgut.~/unSi Jehova nanumpa, ug siya dili magabasul: Ikaw mao ang sacerdote nga walay katapusan Sunod sa laray ni Melchisedec.O.nAng imong katawohan managhalad sa ilang kaugalingon sa kinabubut-on Sa adlaw sa imong gahum, sa matahum nga pagkabalaan: Gikan sa tagoangkan sa kabuntagon Ikaw adunay tun-og sa imong pagkabatan-on.u-cnAng baras sa imong kalig-on igapadala ni Jehova gikan sa Sion: Magahari ka sa taliwala sa imong mga kaaway., -nSi Jehova miingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong toong kamot, Hangtud nga ibutang ko ang imong mga kaaway nga tumbanan sa imong mga tiil.y+kmKay siya motindog diha sa toong kamot sa hangul, Aron sa pagluwas kaniya gikan sa mga nagahukom sa iyang kalag.*#mMagahatag ako ug dagkung mga pasalamat ngadto kang Jehova pinaagi sa akong baba; Oo, pagadayegon ko siya sa taliwala sa panon sa katawohan.z)mmPabistihi sa kaulawan ang akong mga kabatok, Ug pataboni sila sa ilang kaugalingong kaulaw ingon sa usa ka kupo.(mPatungloha sila, apan ikaw magpanalangin: Sa diha nga managpanindog na sila, pagapakaulawan sila, Apan ang imong ulipon magakalipay.`'9mAron sila mahibalo nga kini mao ang imong kamot; Nga ikaw, Jehova, ang nagbuhat niini.^&5mTabangi ako, Oh Jehova, Dios ko; Oh luwasa ako sumala sa imong mahigugmaong-kalolot:t%amAko nahimo usab nga talamayon alang kanila: Sa nanagtan-aw sila kanako, nanaglingo-lingo sila sa ulo nila.r$]mAng akong mga tuhod maluya tungod sa pagpuasa; Ug ang akong unod mikupos tungod sa kakulang sa katambok.Z#-mNagapanaw na ako sama sa anino nga nagalingay: Ginabola-bola ako ingon sa dulon.U"#mKay ako kabus ug hangul, Ug ang akong kasingkasing nasamaran sa sulod nako.!mApan himoon mo kanako, Oh Jehova nga Ginoo, sumala sa imong ngalan: Tungod kay ang imong mahigugmaong-kalolot maayo man, luwason mo ako; {mMao kini ang balus sa akong mga kabatok nga gikan kang Jehova, Ug kanila nga nanagsulti ug dautan batok sa akong kalag.mIpahimo kini diha kaniya nga ingon sa bisti nga iyang gitabon sa iyang kaugalingon, Ug ingon sa bakus nga ginabakus kaniya sa kanunay=smGisul-oban niya usab sa panunglo ang iyang kaugalingon ingon sa iyang bisti, Ug mituhop kini sa iyang sulod nga mga bahin sama sa tubig; Ug sama sa lana ngadto sa iyang kabukogan.mOo, nahagugma siya sa panunglo, ug midangat kini kaniya; Ug wala ikalipay niya ang panalangin, ug kini halayo gikan kaniya.0YmTungod kay wala siya mahinumdum sa pagpakita ug kalooy, Kondili gilutos niya ang tawong kabus ug hangul, Ug ang nadugmokan sa kasing-kasing, aron sa pagpatay kanila .ymPasagdi sila nga anaa sa atubangan ni Jehova sa kanunay, Aron nga iyang pagapalaon gikan sa yuta ang paghandum kanila;oWmPahinumdumi kang Jehova ang kasal-anan sa ilang mga amahan; Ug ayaw ipapala ang sala sa iyang inahan.Z-m Ipaputol ang iyang kaliwatan; Sa mosunod nga kaliwatan ipapala ang iyang ngalan.kOm Ayaw itugot nga may malooy pa kaniya; Ni may bisan kinsa nga malooy pa sa iyang mga anak nga ilo.!m Pasagdi nga ang magpapautang magasakmit sa tanan nga anaa kaniya; Ug pasagdi nga ang mga dumuloong magadawat sa tanan niyang kinabudlayan.#m Himoa nga ang iyang mga anak managlibud-suroy ug managpakilimos; Ug ipapangita kanila ang ilang tinapay gikan sa ilang biniyaang mga dapit,T!m Himoa nga mangailo ang iyang mga anak, Ug ang iyang asawa nga usa ka balo.V%mPagapahamub-a ang iyang mga adlaw; Ug lain ang pakuhaa sa iyang katungdanan.r]mSa diha nga siya pagahukman na, ipahulog siya nga sad-an; Ug himoa nga ang iyang pag-ampo mahimong sala.ucmIbutang mo sa ibabaw niya ang usa ka tawo nga dautan; Ug patindoga ang usa ka kabatok sa iyang toong kamot.hImUg tungod sa maayo ako gibaslan nila ug dautan, Ug ang pagdumot gibalus tungod sa akong gugma.s_mTungod sa akong gugma nahimo silang mga kabatok ko. Apan ako nagatugyan sa akong kaugalingon sa pag-ampo.s_mIla akong gilikusan usab sa mga pulong sa pagdumot, Ug nakig-away sila batok kanako sa walay gipasikaran.%mKay ang baba sa tawong dautan, ug ang baba sa limbongan ilang ginga-nga batok kanako: Nanagsulti sila batok kanako nga may dila nga bakakon.6  imAyaw pagpakahilum, Oh Dios, sa akong pagdayeg;i Kl Pinaagi sa Dios makabuhat kami sa pagkamaisugon: Kay siya mao ang moyatak sa among mga kabatok.V %l Hatagi kami ug tabang batok sa kaaway; Kay kawang lamang ang tabang sa tawo.i Kl Wala ba ikaw magasalikway kanamo, Oh Dios? Ug ikaw wala na mouban, Oh Dios, sa among mga panon.r ]l Kinsa ba ang modala kanako ngadto sa ciudad nga kinutaan? Kinsa ba ang motultol kanako ngadto sa Idumea? l Ang Moab mao ang akong dolang nga hunawanan; Sa ibabaw sa Edom igasalibay ko ang akong sapin; Mosinggit ako sa ibabaw sa Filistia. lAng Galaad ako man; ang Manases ako; Ang Ephraim usab mao ang panalipod sa akong ulo; Ang Juda mao ang akong magbubuhat sa balaod.  lAng Dios nagasulti diha sa iyang pagkabalaan: magakalipay ako; Pagabahinon ko ang Sichem, ug pagasukdon ko ang walog sa Succoth.\1lAron pagaluwason ang imong hinigugma, Luwasa sa imong toong kamot, ug tubaga kami.gGlPagabayawon ka, Oh Dios, ibabaw sa kalangitan, Ug ang imong himaya ibabaw sa tibook nga yuta.lKay ang imong mahigugmaong-kalolot daku man ibabaw sa kalangitan; Ug ang imong kamatuoran naga-abut ngadto sa mga langit.-lMagahatag ako kanimo ug mga pasalamat, Oh Jehova, sa taliwala sa mga katawohan; Ug kanimo magaawit ako sa mga pagdayeg sa taliwala sa mga nasud.RlPagmata, salterio ug alpa: Ako sa akong kaugalingon mangadlawon pagmata. {lAng akong kasingkasing naandam na, Oh Dios; Magaawit ako, oo, magaawit ako ug mga pagdayeg, bisan uban sa akong himaya.yk+Bisan kinsa nga manggialamon manumbaling niining mga butanga; Ug sila magapalandong sa mahigugmaong-kalolot ni Jehova.q~[k*Magatan-aw ang mga matul-id niini, ug mangalipay; Ug ang tanan nga kasal-anan magatak-um sa iyang baba.}k)Bisan pa niini, iyang gibayaw ang mga hangul sa kahitas-an gikan sa kagul-anan, Ug nagapadaghan kaniya sa kabanayan sama sa usa ka panon.v|ek(Iyang gibubo ang pagtamay ibabaw sa mga principe, Ug sila ginapalakat didto sa kamingawan, diin walay dalan.g{Gk'Unya usab, sila nagakadiyutay ug ginapatikuko Pinaagi sa pagdaugdaug, kasamok, ug kasub-anan. z k&Siya magapanalangin usab kanila, sa pagkaagi nga modaghan sila sa hilabihan gayud; Ug dili niya pag-ibanan ang ilang kahayupan.gyGk%Ug magapugas sila sa kaumahan, ug magatanum ug kaparrasan, Ug magakuha sila ug bunga sa abut.cx?k$Ug didto pagapapuy-on niya ang mga gigutom, Aron sila magaandam ug ciudad nga puloy-anan,jwMk#Iyang gihimo ang kamingawan nga danaw sa tubig, Ug ang yuta nga mamala sa mga tinubdan sa tubig.mvSk"Ang yuta nga mabungaon sa pagkakamingawan nga asin, Tungod sa pagkadautan nila nga nanagpuyo niana.huIk!Gihimo niya ang mga suba nga kamingawan, Ug ang mga tinubdan gihimo niya nga mahulaw nga yuta;ytkk Ipabayaw usab kanila siya diha sa katilingban sa katawohan, Ug dayegon siya diha sa lingkoranan sa mga anciano.*sMkOh nga managdayeg unta ang mga tawo kang Jehova, tungod sa iyang mahigugmaong-kalolot, Ug tungod sa iyang mga katingalahang buhat alang sa mga anak sa mga tawo!r{kUnya sila nangalipay tungod kay nangahilum sila; Busa siya nagamando kanila ngadto sa dunggoanan nga ilang ginatinguha.Wq'kGinahimo niya ang bagyo sa pagpalurang, Aron nga ang mga balud niana milinaw.tpakUnya nanagtu-aw sila kang Jehova sa ilang kagul-anan, Ug iyang giluwas sila gikan sa ilang mga kalisdanan.okMingbarag sila sa pagbalik-balik, ug nagsulosapinday ingon sa usa ka hubog nga tawo, Ug nahubsan sa tanan nila nga kinaadman.nwkMingsaka sila sa mga langit, sila minghiyak pagbalik sa mga kahiladman: Ang ilang kalag natunaw tungod sa kagul-anan.fmEkKay siya nagasugo, ug nagapahuros sa hangin sa pag-unos, Nga nagapatuybo sa mga balud niana.`l9kNakita nila ang mga buhat ni Jehova, Ug ang iyang mga katingalahan diha sa kahiladman.bk=kSila nga manumod sa mga sakayan sa dagat, Nga managpatigayon didto sa dagkung kadagatan;hjIkUg pahalara sila sa mga halad-sa-pasalamat, Ug imantala ang iyang mga buhat uban ang pag-awit.*iMkOh nga managdayeg unta ang mga tawo kang Jehova, tungod sa iyang mahigugmaong-kalolot, Ug tungod sa iyang mga katingalahang buhat alang sa mga anak sa mga tawo!mhSkGipadala niya ang iyang pulong ug giayo sila, Ug iyang giluwas sila gikan sa ilang mga pagkalaglag.ygkkUnya mingtu-aw sila kang Jehova gikan sa ilang kagul-anan, Ug iyang giluwas sila gikan sa ilang mga kalisdanan.wfgkAng ilang kalag giluod sa tanang butang nga kalan-on; Ug napahaduol sila ngadto sa mga ganghaan sa kamatayon.\e1kMga buang tungod sa ilang kalapasan, Ug tungod sa ilang kasal-anan, gisakit sila .fdEkKay gilumpag niya ang mga ganghaan nga tumbaga, Ug gibunggo niya ang mga trangka nga puthaw.*cMkOh nga managdayeg unta ang mga tawo kang Jehova, tungod sa iyang mahigugmaong-kalolot, Ug tungod sa iyang mga katingalahang buhat alang sa mga anak sa mga tawo!wbgkIyang gikuha sila gikan sa kangitngitan ug sa landong, sa kamatayon, Ug gidugmok niya ang ilang mga talikala.yakk Unya sila mingtu-aw kang Jehova gikan sa ilang kagul-anan, ug iyang giluwas sila gikan sa ilang mga kalisdanan.`}k Busa tungod sa kahago giluya niya ang ilang mga kasingkasing; Nanghiumod sila, ug walay bisan kinsa nga mitabang kanila.i_Kk Tungod kay nanagmalalison sila sa mga pulong sa Dios, Ug nanagtamay sa tambag sa Hataas Uyamut:r^]k Ang mga nanagpuyo sa kangitngitan ug sa landong sa kamatayon, Mga binilanggo sa kaguol ug sa mga puthaw,n]Uk Kay ginatagbaw niya ang kalag nga nagapangandoy, Ug ginapuno niya sa kaayohan ang kalag nga gigutom.)\KkOh nga managdayeg unta ang mga tawo kang Jehova tungod sa iyang mahigugmaong-kalolot, Ug tungod sa iyang mga katingalahang buhat alang sa mga anak sa mga tawo!x[ikUg iyang gimandoan sila usab pinaagi sa dalan nga matul-id, Aron makadangat sila sa ciudad nga ilang kapuy-an.sZ_kUnya mingtu-aw sila kang Jehova sa ilang kagul-anan, Ug iyang giluwas sila gikan sa ilang mga kalisdanan,MYkMga gutom ug mga giuhaw, Ang ilang mga kalag nangaluya diha kanila.tXakNanaglaag-laag sila sa kamingawan, sa dalan nga awa-aw; Wala sila makakaplag ug ciudad nga ilang kapuy-an.W{kUg gitigum sila gikan sa mga kayutaan, Gikan sa silangan ug gikan sa kasadpan, Gikan sa amihanan ug gikan sa habagatan.dVAkPapamulonga niana ang mga tinubos ni Jehova, Nga gipanubos niya gikan sa kamot sa kabatok,U kOh managpasalamat kamo kang Jehova; kay siya maayo man; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagalungtad sa walay katapusan.*TMj0Dalayegon si Jehova, ang Dios sa Israel, Sukad sa walay katapusan ngadto sa walay katapusan. Ug paingna ang tibook nga katawohan, Amen. Dayegon ninyo si Jehova.ESj/Luwasa kami, Oh Jehova nga among Dios, Ug tiguma kami gikan sa taliwala sa mga nasud, Aron sa paghatag ug mga pasalamat sa imong ngalan nga balaan, Ug aron sa paghimaya sa imong pagdayeg.fREj.Iyang gihimo usab nga sila pagakaloy-an Niadtong tanan nga nanagdala kanila sa pagkabinihag.Q}j-Ug nahinumdum siya sa iyang tugon alang kanila, Ug siya nagbasul sumala sa gidaghanon sa iyang mga mahigugmaong-kalolot.`P9j,Bisan pa niana, iyang gitagad ang ilang pagkaalaut, Sa nabati niya ang ilang pagtu-aw: Oj+Sa makadaghan sila giluwas niya: Apan sila nanagmasukihon sa ilang pagpakitambag, Ug nahimo silang ubos tungod sa ilang kasal-anan.dNAj*Ang ilang mga kaaway usab nanagdaugdaug kanila, Ug sila naulipon ngadto sa ilang mga kamotoMWj)Ug iyang gitugyan sila ngadto sa gahum sa mga nasud; Ug sila nga nanagdumot kanila nanaggahum kanila.lLQj(Busa misilaub ang kapungot ni Jehova batok sa iyang katawohan, Ug giluod siya sa iyang panulondon.sK_j'Sa ingon niini nahugawan sila tungod sa ilang mga buhat, Ug nakighilawas sila pinaagi sa ilang mga buhat.PJj&Ug giula ang dugo nga inocente, Bisan ang dugo sa ilang mga anak nga lalake ug sa ilang mga anak nga babaye, Nga gihalad nila ngadto sa mga dios-dios sa Canaan; Ug ang yuta nahugawan tungod sa dugo.mISj%Oo, gihalad nila ang ilang mga anak nga lalake ug ang ilang mga anak nga babaye ngadto sa mga yawa,RHj$Ug ming-alagad sa ilang mga dios-dios, Nga nahimong lit-ag alang kanila.jGMj#Hinonoa mingsagol sila sa ilang kaugalingon uban sa mga nasud, Ug nakakat-on sa ilang mga buhat,SFj"Wala nila paglaglaga ang mga katawohan, Ingon sa gisugo ni Jehova kanila,pEYj!Tungod kay sila masukihon batok sa iyang espiritu, Ug siya namulong sa dili angay sa iyang mga ngabil.Dj Ug sila nagpasuko usab kaniya didto sa mga tubig sa Meriba. Sa pagkaagi nga ang kadaut midangat kang Moises tungod kanila;kCOjUg kadto giisip kaniya nga alang sa pagkamatarung, Ngadto sa tanang kaliwatan sa walay katapusan.bB=jUnya mitindog si Phinees, ug mipakanaug sa hukom; Ug sa ingon niana mihunong ang hampak.rA]jNiini sila minghagit kaniya sa pagkasuko tungod sa ilang mga buhat; Ug ang hampak miabut sa ibabaw nila.q@[jSila usab ming-ipon sa ilang kaugalingon ngadto kang Baalpeor, Ug mingkaon sa mga halad sa mga minatay.s?_jUg nga iyang pamukanon ang ilang kaliwatan sa taliwala sa mga nasud, Ug papatlaagon sila sa mga kayutaan.V>%jBusa siya nanumpa batok kanila, Nga iyang laglagon sila didto sa kamingawan,n=UjHinonoa nanagbagulbol sulod sa ilang mga balongbalong, Ug wala managpatalinghug sa tingog ni Jehova.Q<jOo, gitamay nila ang yuta nga takus tinguhaon, Wala sila tumoo sa iyang\;1jBusa siya miingon nga iyang laglagon sila, Kong wala pa si Moises nga iyang pinili motindog sa atubangan niya didto sa lapyahan sa dagat, Aron sa pagpaiway sa iyang kapungot, tingali siya molaglag unta kanila .x:ijSa mga kahibulongan nga buhat didto sa yuta ni Cham, Ug mga butang nga makalilisang didto sa Dagat nga Mapula.s9_jHingkalimtan nila ang Dios nga ilang Manluluwas, Siya nga nagbuhat ug mga dagkung butang didto sa Egipto,n8UjSa ingon niini ilang giilisan ang ilang himaya Sa pagkasama sa usa ka vaca nga nagasibsib sa balili.e7CjNanagbuhat sila ug nating vaca didto sa Horeb, Ug nanagsimba sa usa ka larawan nga tinunaw.Z6-jUg misilaub ang kalayo diha sa ilang ginsakupan; Ang siga misunog sa mga dautan.V5%jMibuka ang yuta ug gilamoy si Dathan, Ug gitabonan ang ginsakupan ni Abiram.^45jUg gikasinahan usab nila si Moises didto sa campo, Ug si Aaron nga balaan ni Jehova._37jUg siya mihatag kanila sa ilang gipangayo, Apan gipadad-an ug kaluya ang ilang kalag.t2ajKondili nanagkaibug sa hilabihan gayud didto sa kamingawan, Ug gitintal nila ang Dios didto sa kamingawan.]13j Sa hinanali nalimot sila sa iyang mga buhat; Sila wala maghulat sa iyang pagtambag,S0j Unya mingtoo sila sa iyang mga pulong; Nanag-awit sila sa iyang pagdayeg.Z/-j Ug ang mga tubig mitabon sa ilang mga kabatok; Walay mausa nga nahabilin kanila.q.[j Ug iyang giluwas sila gikan sa kamot niya nga nagdumot kanila, Ug gibawi sila gikan sa kamot sa kaaway.!-;j Gibadlong niya usab ang Dagat nga Mapula, ug kini nahimong mamala: Busa iyang gimandoan sila latas sa kahiladman, ingon sa paglatas nila sa kamingawan.z,mjBisan pa niana iyang giluwas sila tungod sa iyang ngalan, Aron nga iyang ikapadayag ang iyang makusganong gahum.f+EjAng among mga amahan wala makasabut sa imong mga kahibulongan didto sa Egipto; Sila wala mahinumdum sa gidaghanon sa imong mga mahigugmaong-kalolot, Kondili nanagmasukihon didto sa dagat, bisan didto sa Dagat nga Mapula.m*SjNakasala kami uban sa among mga amahan, Nanagbuhat kami ug kasal-anan, nanagbuhat kami sa kadautan.)jAron makita ko ang kauswagan sa imong pinili, Aron makagmaya ako sa kalipay sa imong nasud, Aron ako magahimaya uban sa imong panulondon.(jHinumdumi ako, Oh Jehova, ingon sa imong kalooy nga gihatag mo sa imong katawohan; Oh du-awa ako uban sa imong kaluwasan,q'[jBulahan sila nga nanagbantay sa justicia, Ug siya nga nagabuhat sa pagkamatarung sa tanang mga panahon.&wjKinsa ba ang makasaysay sa mga buhat nga gamhanan ni Jehova, O kinsa ba ang makasugilon sa tanan niyang mga pagdayeg?% -jDayegon ninyo si Jehova. Oh magpasalamat kamo kang Jehova; kay maayo man siya; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagalungtad sa walay katapusan.y$ki-Aron mabantayan nila ang iyang kabalaoran, Ug sa ilang pagtuman sa iyang mga kasugoan. Dayegon ninyo si Jehova.p#Yi,Ug iyang gihatag kanila ang mga yuta sa mga nasud; Ug ang mga buhat sa mga katawohan gipanag-iya nila:j"Mi+Ug iyang gipagula ang iyang katawohan nga may kalipay, Ug ang iyang mga pinili nga may pag-awit.[!/i*Kay nahinumdum siya sa iyang pulong nga balaan, Ug kang Abraham nga iyang alagad. i)Iyang gilukaban ang bato, ug mibuswak ang mga tubig; Mingdaligdig sila ngadto sa mga mamala nga dapit sama sa usa ka suba.eCi(Sila nangayo, ug iyang gipadad-an sila ug mga buntog, Ug gibusog sila sa tinapay sa langit.tai'Gibuklad niya ang usa ka panganod aron mahimong salimbong, Ug kalayo sa paghatag ug kahayag sa pagkagabii.a;i&Nalipay ang Egipto sa ilang pagpamahawa; Kay ang kahadlok kanila miabut sa ibabaw nila.oWi%Iyang gipagula sila nga may salapi ug bulawan; Ug sa iyang mga banay walay mausa nga maluya nga tawo.kOi$Gipamatay usab niya ang tanan nga panganay sa yuta nila, Ang sinugdanan sa tibook nila nga kusog.\1i#Ug gikaon ang tanan nga gunahon sa ilang yuta, Ug mingkaon sa bunga sa ilang yuta.Oi"Siya misulti, ug miabut ang dulon, Ug ang lukton ug kana dili maisip,i!Giputol usab niya ang ilang mga kaparrasan ug ang ilang mga higuera, Ug gipamoril niya ang kakahoyan sa mga utlanan nila.fEi Iyang gihatag kanila ang ulan-nga-yelo ilis sa ulan, Ug kalayo nga nagadilaab sa ilang yuta.oWiSiya misulti, ug didto minghugpa ang mga duot sa mga langaw, Ug mga koto sa tanan nilang mga utlanan.]3iSa ilang yuta mingkatap ang panon sa mga baki Didto sa mga lawak sa ilang mga hari.T!iGihimo niya ang ilang mga tubig nga dugo, Ug gipamatay ang ilang mga isda.pYiGipadala niya ang kangiub, ug nahimo kining kangitngit; Ug sila wala magmalalison sa iyang mga pulong.kOiGipadayag nila ang iyang mga ilhanan sa taliwala nila, Ug mga katingalahan didto sa yuta sa Cham.PiIyang gisugo si Moises nga iyang alagad, Ug si Aaron nga iyang gipili.}siIyang giliso ang kasingkasing nila aron managdumot sila sa iyang katawohan, Aron sa paglimbong sa iyang mga alagad.iUg iyang gipadaghan ang iyang katawohan sa hilabihan gayud, Ug gihimo silang labi pang makusganon kay sa ilang mga kabatok.T!iSi Israel usab miadto ngadto sa Egipto Ug si Jacob mipuyo sa yuta sa Cham.| qiAron sa paggapus sa iyang mga principe sumala sa iyang kabubut-on, Ug sa pagtudlo sa iyang mga tigulang ug kaalam.U #iGihimo siya nga ginoo sa iyang balay, Ug magbubuot sa tanan niyang bahandi;d AiAng hari nagpasugo, ug gibuhian siya; Bisan ang punoan sa mga katawohan, ug siya gibuhian.` 9iHangtud sa panahon nga natuman ang iyang pulong, Ang pulong ni Jehova nagsulay kaniya.p YiGipasakitan nila ang iyang mga tiil sa mga sepo nga puthaw: Siya gibutang nila sa talikala nga puthaw,\1iNagpadala siya ug usa ka tawo sa pag-una kanila; Si Jose gibaligya sa pagkaulipon:c?iUg mitawag siya sa gutom sa ibabaw sa yuta; Iyang gidugmok ang tanang makaon nga tinapay.{oiNga nagaingon : Dili mo paghilabtan ang akong mga dinihog, Ug ayaw pagbuhata ang kadautan sa akong mga manalagna.taiWala siya motugot nga may bisan kinsa nga magasakit kanila; Oo, gibadlong niya ang mga hari tungod kanila,}i Ug nanglangyaw sila gikan sa usa ka nasud ngadto sa usa ka nasud, Gikan sa usa ka gingharian ngadto sa usa ka katawohan.\1i Sa diyutay pa ang gidaghanon nila, Oo, diyutay gayud, ug sila mga dumuloong didto.^5i Nga nagaingon: Kanimo ihatag ko ang yuta sa Canaan, Ang bahin nga inyong panulondon;i Ug nagmatuod niini gihapon ngadto kang Jacob alang sa usa ka kabalaoran, Sa Israel alang sa usa ka tugon nga walay katapusan,^5i Ang tugon nga iyang gihimo uban kang Abraham, Ug sa iyang panumpa ngadto kang Isaac,ykiSiya nahinumdum sa iyang tugon sa walay katapusan, Ang pulong nga iyang gisugo sa usa ka libo ka mga kaliwatan,\~1iSiya mao si Jehova nga atong Dios: Sa tibook nga yuta anaa ang iyang mga paghukom.j}MiOh kamo nga kaliwat ni Abraham nga iyang alagad, Kamong mga anak ni Jacob, nga iyang mga pinili.|}iHinumdumi ang iyang katingalahang mga buhat nga iyang nahimo, Ang iyang mga kahibulongan, ug ang paghukom sa iyang baba,e{CiPangitaa ninyo si Jehova ug ang iyang kalig-on; Pangitaa ninyo sa gihapon ang iyang nawong.zzmiManaghimaya kamo sa iyang balaan nga ngalan: Papaglipaya ang kasingkasing niadtong mga nanagpangita kang Jehova.yyiPanag-awit kamo kaniya, panagawit ug mga pagdayeg kaniya; Managsulti kamo mahatungod sa iyang katingalahang mga buhat.x iOh panaghatag kamo ug mga pasalamat kang Jehova, sangpita ang iyang ngalan; Imantala sa taliwala sa mga katawohan ang iyang mga buhat.wh#Maut-ut unta ang mga makasasala sa yuta, Ug mahanaw unta ang mga dautan. Dayegon mo si Jehova, Oh kalag ko. Dayegon ninyo si Jehova.Yv+h"Pakatam-ison unta ang akong pagpamalandong kaniya: Magakalipay ako kang Jehova.{uoh!Kang Jehova magaawit ako samtang nga buhi pa ako: Sa akong Dios magaawit ako ug pagdayeg samtang nga buhi pa ako.ktOh Nga nagatan-aw ibabaw sa yuta, ug kini nagakurog; Siya nagatandog sa kabukiran, ug sila ming-aso.gsGhPalungtara ang himaya ni Jehova sa walay katapusan; Papaglipaya si Jehova sa iyang mga buhat:grGhImong gipadala kanila ang imong Espiritu, gihimo sila; Ug imong ginabag-o ang nawong sa yuta. q hGinatagoan mo ang imong nawong, sila nangagubot; Nagakuha ka sa ilang gininhawa, nangamatay sila, Ug namalik sa ilang mga abug.opWhGinahatagan mo sila, nanagpanginum sila; Ginabuklad mo ang imong kamot, sila nangatagbaw sa kaayohan._o7hNgatanan kini nanaghulat kanimo, Aron pagahatagan mo sila ug makaon sa ilang panahon.fnEhDidto nagapanaw ang mga sakayan; Didto anaa ang leviathan nga gibuhat mo aron magdula niana.mhSa unahan mao ang dagat, daku ug halapad, Diin atua ang mga dili maisip nga mga butang nanagkamang, Mga mananap nga magagmay ug dagku.}lshOh Jehova, pagkadaghan sa imong mga buhat! Sa kaalam gibuhat mo silang tanan: Ang yuta napuno sa imong mga bahandi.kkOhMogula ang tawo padulong ngadto sa iyang buhat Ug sa iyang bulohaton sa uma hangtud sa kahaponon.cj?hNagasubang ang adlaw, kini ginatigum nila, Ug gipahamutang nila kini sa ilang mga lungib.liQhAng mga gagmay nga leon nanagngulob sa ilang tulokbonon, Ug nangita sa ilang makaon gikan sa Dios.rh]hGinabuhat mo ang kangitngit, ug nahimo ang kagabhion, Diin nanagkamang ang tanang mga mananap sa lasang.\g1hGibuhat niya ang bulan alang sa mga panahon: Ang adlaw nahibalo sa iyang pagsalop.fhAng hatag-as nga kabukiran maoy alang sa mga kanding nga ihalas; Ang mga pangpang nga lungib maoy dalangpanan sa mga conejo.veehDiin didto nanagsalag ang kalanggaman: Ang hatag-as nga mga kahoyng haya mao ang balay sa langgam nga tabon._d7hGinapuno sa yamog ang kakahoyan ni Jehova, Ang mga cedro sa Libano nga iyang gitanum;c%hUg sa vino nga makalipay sa kasingkasing sa tawo, Ug lana nga makapasinaw sa nawong, Ug sa tinapay nga makapalig-on sa kasingkasing sa tawo.b)hSiya nagapatubo sa balili alang sa kahayupan, Ug sa bunglayon alang sa paghago sa tawo; Aron siya makahimo sa pagkuha ug makaon gikan sa yuta,kaOh Siya nagabubo sa kabukiran gikan sa iyang mga lawak: Sa bunga sa imong mga buhat napuno ang yuta.`wh Pinaagi kanila ang mga langgam sa kalangitan nanaghimo sa ilang puloy-anan; Sa taliwala sa mga sanga nanag-awit sila.|_qh Nanagpainum sila sa tagsatagsa ka mananap sa kapatagan; Niini ang mga asno nga ihalas nanagtagbaw sa ilang kauhaw.l^Qh Siya nagapadala sa mga tuboran ngadto sa mga walog; Nga nanagpahot-pahot sa taliwala sa kabukiran;q][h Gibutangan mo sila ug utlanan aron sila dili makalabang; Aron dili sila managbalik sa pagtabon sa yuta.j\Mh(Minggimaw ang kabukiran, nangahugno ang mga walog) Ngadto sa dapit nga gitukod mo alang kanila.Y[+hSa imong pagbadlong nangalagiw sila; Sa tingog sa imong dalugdog managdali silalZQhGitabonan mo siya sa kahiladman ingon nga usa ka bisti; Sa ibabaw sa kabukiran anaa ang katubigan.qY[hNga mao ang nagpahaluna sa mga patukoranan sa yuta, Aron kini dili na gayud matarug sa walay katapusan.dXAhNga nagahimo sa kahanginan ingon nga mga sinugo; Mga siga sa kalayo maoy iyang mga alagad;-WShNga nagapahaluna sa mga sagbayan sa iyang mga lawak diha sa katubigan; Nga nagahimo sa mga panganod nga iyang carro; Nga nagalakaw sa ibabaw sa mga pako sa hangin;|VqhNga nagatabon sa imong kaugalingon sa kahayag ingon nga bisti; Nga nagabuklad sa kalangitan ingon sa usa ka tabil; U hDayegon mo si Jehova, Oh kalag ko. Oh Jehova nga Dios ko, daku ka sa hilabihan; Ikaw nabistihan sa kadungganan ug sa pagkahalangdon:TgDayegon ninyo si Jehova, kamong tanan niyang mga binuhat, Sa tanang mga dapit sa iyang gingharian: Dayegon mo si Jehova, Oh kalag ko.~SugDayegon ninyo si Jehova, ngatanan kamong mga panon niya, Kamong mga alagad niya, nga nanagbuhat sa iyang kabubut-on.,RQgDayegon ninyo si Jehova, kamo nga mga manolonda niya, Nga mga gamhanan sa kalig-on nga nanagtuman sa iyang pulong, Nga nanagpatalinghug sa tingog sa iyang pulong.vQegGitukod ni Jehova ang iyang trono didto sa kalangitan; Ug ang iyang gingharian nagagahum sa ibabaw sa tanan.vPegAlang niadtong nanagbantay sa iyang tugon, Ug niadtong mga nahinumdum sa iyang mga lagda sa pagtuman kanila.JO gApan ang mahigugmaong-kalolot ni Jehova nagagikan sa walay katapusan ngadto sa walay katapusan ibabaw kanila nga may kahadlok kaniya, Ug ang iyang pagkamatarung ngadto sa mga anak sa mga anak;yNkgKay ang hangin molabay sa ibabaw niya, ug kini mahanaw; Ug ang dapit nga gitugkan niini dili na makaila kaniya.|MqgMahitungod sa tawo, ang iyang mga adlaw ingon sa balili; Ingon sa bulak sa kapatagan, mao man ang iyang paglabong.YL+gKay siya nahibalo sa atong kahimtang; Nahinumdum siya nga kita mga abug lamang.K}g Sama sa usa ka amahan nga nalooy sa iyang mga anak, Sa mao nga pagkaagi nalooy si Jehova kanila nga may kahadlok kaniya.J}g Ingon sa pagkahalayo sa silangan gikan sa kasadpan, Sa mao nga gilay-on iyang gipahilayo kanato ang atong mga kalapasan.I!g Kay ingon nga ang mga langit hataas ibabaw sa yuta, Ingon man kadaku ang iyang mahigugmaong-kalolot ngadto kanila nga may kahadlok kaniya.yHkg Wala niya buhata kanato ang angay sa atong mga sala, Ni magabalus siya kanato sa angay sa atong mga kasal-anan.eGCg Dili man sa kanunay magabadlong siya; Ni magatipig siya sa iyang kasuko sa walay katapusan.rF]gSi Jehova maloloy-on man ug puno sa gracia, Mahinay sa pagkasuko, ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot.xEigIyang gipahibalo ang iyang mga dalan ngadto kang Moises, Ang iyang mga binuhatan ngadto sa mga anak sa Israel.gDGgSi Jehova nagabuhat ug mga buhat nga matarung, Ug mga paghukom alang niadtong mga dinaugdaug.CwgNga mao ang nagatagbaw sa maayong mga butang sa imong tinguha, Aron nga ang imong pagkabatanon nabag-o sama sa agila.B3gNga mao ang nagabawi sa imong kinabuhi gikan sa pagkalaglag; Nga mao ang nagapurongpurong kanimo sa mahigugmaong-kalolot ug sa malomong mga kalooy;kAOgNga mao ang nagapasaylo sa tanan mong kasal-anan; Nga mao ang nagaayo sa tanan mong mga balatian;]@3gDayegon mo si Jehova, Oh kalag ko, Ug ayaw hikalimti ang tanan niyang mga kaayohan:y? mgDayegon mo si Jehova, Oh kalag ko; Ug ang tanan nga ania sa sulod nako dayega ninyo ang iyang balaan nga ngalan.k>OfAng mga anak sa imong mga ulipon managpadayon, Ug ang ilang kaliwat mapalig-on sa atubangan nimo.J= fApan ikaw mao sa gihapon, Ug ang imong mga tuig walay katapusan.%<CfSila mangahanaw, apan ikaw molungtad; Oo, silang tanan mangadaan sama sa bisti; Ingon sa usa ka bisting-ilisan nga pagailisan mo sila, ug sila pagaalid-an:w;gfSa kanhi pa gayud gitukod mo ang patukoranan sa yuta; Ug ang mga langit mao ang mga buhat sa imong mga kamot.:+fMiingon ako: Oh Dios ko, ayaw ako pagkuhaa sa kinataliwad-an sa akong mga adlaw: Ang imong katuigan nagapadayon ngadto sa tanang mga kaliwatan.\91fIyang gipaluya ang akong kusog diha sa dalan; Gipahamubo niya ang akong mga adlaw.t8afSa diha nga ang mga katawohan managtigum sa tingub, Ug ang mga gingharian, aron sa pag-alagad kang Jehova.k7OfAron isugilon sa mga tawo ang ngalan ni Jehova sa Sion, Ug ang iyang pagdayeg didto sa Jerusalem;q6[fAron sa pagpatalinghug sa panghupaw sa binilanggo; Aron sa pagbuhi niadtong mga sinilotan sa kamatayon;y5kfKay nasud-ong niya gikan sa kahitas-an sa iyang balaang puloyanan; Gikan sa langit natan-aw ni Jehova ang yuta;o4WfKini sulaton alang sa kaliwatan nga umalabut; Ug ang katawohan nga pagabuhaton magadayeg kang Jehova.]33fNagatagad siya sa pag-ampo sa mga masulob-on, Ug wala niya tamaya ang pagampo nila.K2fKay si Jehova nagpatindog sa Sion; Sa iyang himaya mitungha siya.s1_fBusa mahadlok ang mga nasud sa ngalan ni Jehova, Ug ang tanang mga hari sa yuta mangurog sa imong himaya. %jn~~ }}3||={{nzz>yy4xxpxww1vvSuuJttt+ss>@===<66K55B44433n22r11x100//F..[---?,,^++P**l*))((Z''n' &&%%;$$V### "".!!M pr 5vJjBP/hH`lK'Q e ' f  Q-X?] hjX_)zKay didto atua ang mga trono sa paghukom, Ang mga trono sa panimalay ni David.^7zDidto mingtungas ang mga banay, bisan ang kabanayan ni Jehova, Alang sa usa ka tulomanon sa Israel. Sa paghatag ug mga pasalamat sa ngalan ni Jehova.F]zJerusalem, ikaw natukod Ingon nga usa ka ciudad nga madasok;V\%zAng among mga tiil nanagtindog Sa sulod sa imong mga ganghaan, Oh Jerusalem,P[ zNalipay ako sa pag-ingon nila kanako: Mangadto kita sa balay ni Jehova.zZmySi Jehova magabantay sa imong paggula ug sa imong pagsulod Sukad karon ngadto sa umalabut ug sa walay katapusan.bY=ySi Jehova magabantay kanimo gikan sa tanan nga kadautan; Siya magabantay sa imong kalag.UX#yAng kainit sa adlaw dili moluya kanimo sa adlaw, Ni ang bulan sa kagabhion.fWEySi Jehova mao ang imong magbalantay: Si Jehova mao ang imong salimbong sa imong toong kamot.UV#yAnia karon, siya nga nagabantay sa Israel Dili mahatagpilaw ni mahikatulog.mUSyDili niya itugot nga mahidalin-as ang imong mga tiil: Siya nga nagabantay kanimo dili mahatagpilaw.TT!yAng akong tabang nagagikan kang Jehova, Nga nagbuhat sa langit ug sa yuta.^S 7yIyahat ko ang akong mga mata ngadto sa kabukiran: Diin ba magagikan ang akong tabang?QRxAko uyon sa pakigdait: Apan kong ako mosulti, sila alang sa pakiggubat.VQ%xDugay na nga nagpuyo ang akong kalag Uban kaniya nga nagadumot sa pakigdait.aP;xAlaut ako, nga milangyaw ako sa Mesech, Nga nagapuyo ako sa mga balong-balong sa Kedar!KOxMga mahait nga udyong sa gamhanan, Nga adunay mga baga sa enebro.oNWxUnsa ba ang igahatag kanimo, ug unsa ba ang dugang nga pagabuhaton kanimo, Ikaw dila nga malimbongon?nMUxLuwasa ang akong kalag, Oh Jehova, gikan sa mga ngabil nga bakakon, Ug gikan sa dila nga malimbongonKL xSa akong kalisdanan mitu-aw ako kang Jehova, Ug iyang gitubag ako.KywAko nahisalaag sama sa usa ka nawala nga carnero; pangitaa ang imong alagad; Kay wala ko hikalimti ang imong mga sugo.hJGwBuhion mo ang akong kalag, ug kini magadayeg kanimo; Ug patabangi ako sa imong mga tulomanon.cI=wGihidlaw ako sa imong kaluwasan, Oh Jehova, Ug ang imong Kasugoan mao ang akong kalipay.[H-wIpaandam ang imong kamot sa pagtabang kanako; Kay gipili ko ang imong mga lagda.`G7wIpaawit sa akong dila ang imong pulong; Kay ang tanan mong mga sugo mga matarung man.gFEwIpapamulong sa akong mga ngabil ang pagdayeg; Kay ikaw nagatudlo kanako sa imong kabalaoran.[E-wIpadangat ang akong pag-ampo sa atubangan mo: Luwasa ako sumala sa imong pulong.sD]wIpahaduol ang akong pagtu-aw sa atubangan nimo, Oh Jehova Hatagi ako ug salabutan sumala sa imong pulongCuwGibantayan ko ang imong mga lagda ug ang imong mga pagpamatuod; Kay ang tanan ko nga mga dalan anaa sa atubangan mo.gBEwAng akong kalag nagbantay sa imong mga pagpamatuod; Ug gihigugma ko sila sa hilabihan gayud.WA%wSa imong kaluwasan milaum ako, Oh Jehova, Ug nagtuman ako sa imong mga sugo.y@iwAng mga nahagugma sa imong Kasugoan adunay pakigdait nga daku; Ug kanila wala ang kahigayonan sa pagkapangdol.^?3wMakapito sa usa ka adlaw ginadayeg ko ikaw, Tungod sa imong matarung mga tulomanon._>5wAkong gidumtan ug gipakaluod ko ang kabakakan; Apan gihigugma ko ang imong Kasugoan.^=3wNagakalipay ako sa imong pulong, Ingon sa usa nga nakakaplag ug daghang mga inagaw.<wAng mga principe nanaglutos kanako sa walay gipasiparan; Apan ang akong kasingkasing nagabarug nga may kahadlok sa imong mga pulong. ; wKamatuoran mao ang natingban sa imong pulong; Ug ang tagsatagsa sa imong matarung mga tulomanon nagapadayon sa walay katapusan.:wPalandunga kong giunsa ko sa paghigugma ang imong mga lagda: Buhion mo ako Oh Jehova, sumala sa imong mahigugmaongkalolot.h9GwNakita ko ang mga mabudhion, ug nasubo ako, Tungod kay sila wala managbantay sa imong pulong.{8mwDaghan ang akong mga maglulutos ug ang akong mga kabatok; Ngani wala ako motipas gikan sa imong mga pagpamatuod.g7EwDagku ang imong mga malomong-kalooy, Oh Jehova: Buhion mo ako sumala sa imong mga tulomanon.[6-wHalayo sa mga dautan ang kaluwasan; Kay wala nila pangitaa ang imong kabalaoran.Y5)wLabani ang akong katungod, ug tubsa ako: Buhion mo ako sumala sa imong pulong.c4=wPalandunga ang akong kasakitan, ug luwasa ako; Kay wala ko hikalimti ang imong Kasugoan.h3GwKanhi nahibalo na ako gikan sa imong mga pagpamatuod, Nga gitukod mo sila sa walay katapusan.Y2)wIkaw ania sa haduol, Oh Jehova, Ug ang tanan mong mga sugo mga kamatuoran man._15wNanagpahiduol sila kanako ang nanagsunod sa kadautan; Halayo sila sa imong Kasugoan.0wPatalinghugi ang akong tingog sumala sa imong mahigugmaong-kalolot: Buhion mo ako, Oh Jehova, sumala sa imong mga tulomanon.g/EwGiunhan sa akong mga mata ang pagtukaw sa kagabhion, Aron ako makapalandong sa imong pulong.j.KwGiunhan ko ang banag-banag sa kabuntagon, ug mitu-aw ako : Milaum ako diha sa imong mga pulong.Z-+wKanimo misangpit ako; luwasa ako, Ug pagabantayan ko ang imong mga pagpamatuod.{,mwMisangpit ako uban sa bug-os ko nga kasingkasing; tubaga ako, Oh Jehova: Bantayan ko gayud ang imong kabalaoran.q+YwWalay katapusan ang pagkamatarung sa imong mga pagpamatuod: Ihatag kanako ang salabutan ug ako mabuhi.Z*+wKasamok ug kaguol minggahum kanako; Apan ang imong mga sugo maoy akong kalipay.w)ewAng imong pagkamatarung mao ang pagkamatarung nga walay katapusan, Ug ang imong Kasugoan mao ang kamatuoran.N(wDiyutay ako ug tinamay; Apan wala ko hikalimti ang imong mga lagda.e'AwAng imong pulong maulay gayud sa hilabihan, Tungod niana ang imong alagad nahagugma niini.u&awAng akong pagsingkamot miut-ut kanako, Tungod kay ang akong mga kabatok nanghikalimot sa imong mga pulong.c%=wGisugo mo ang imong mga pagpamatuod diha sa pagkamatarung Ug sa pagkamatinumanon uyamut.H$wMatarung ikaw, Oh Jehova, Ug matul-id ang imong mga paghukom.x#gwMga inagay-ay sa tubig nanaligdig gikan sa akong mga mata, Tungod kay sila wala managtuman sa imong Kasugoan.`"7wIpasidlak ang imong nawong ibabaw sa imong alagad; Ug tudloi ako sa imong kabalaoran.Y!)wTubsa ako gikan sa pagdaugdaug sa tawo: Aron magatuman ako sa imong mga lagda.} qwPasunda ang akong mga lakang sa imong pulong; Ug ayaw itugot nga may bisan unsa nga kadautan nga magagahum kanako.hGwLingia ako, malooy ka kanako, Maingon sa nabatasan mo niadtong mga nahigugma sa imong ngalan.qYwGibuka ko ug daku ang akong baba, ug nagahangus; Kay nangandoy ako sa dakung kainit sa imong mga sugo.zkwAng sinugdan sa imong mga pulong nagahatag ug kahayag; Nagahatag kini ug salabutan alang sa mga walay-pagtagad.^3wMga katingalahan ang imong mga pagpamatuod; Busa nagabantay kanila ang akong kalag.";wTungod niana gipakamahal ko ang tanan mong mga lagda mahatungod sa tanang mga butang nga matarung; Ug gidumtan ko ang tagsatagsa ka dalan sa kabakakan.q[wTungod niana gihigugma ko ang imong mga sugo Labaw kay sa bulawan, oo, labaw kay sa bulawan nga inulay.nUw~Mao na ang panahon nga si Jehova magabuhat; Kay gihimo nila nga walay kapuslanan ang imong Kasugoan.pYw}Ako mao ang imong alagad; ihatag kanako ang salabutan, Aron nga ako mahibalo sa imong mga pagpamatuod.iKw|Buhata sa imong alagad sumala sa imong mahigugmaong-kalolot, Ug tudloi ako sa imong kabalaoran.nUw{Ang akong mga mata nangaloy sa pagpaabut sa imong kaluwasan, Ug tungod sa imong pulong nga matarung.vewzHimoa ang pasalig mo sa imong alagad alang sa kaayohan: Ayaw itugot nga ang palabilabihon modaugdaug kanako.eCwyAng justicia ug ang pagkamatarung gibuhat ko: Ayaw ako itugyan sa mga nanagdaugdaug kanako._7wxAng unod ko mikurog tungod sa kahadlok kanimo; Ug sa imong mga paghukom nahadlok ako.xiwwAng tanang mga dautan sa yuta gisalikway mo sama sa taya: Tungod niana gihigugma ko ang imong mga pagpamatuod.xiwvGitalikdan mo kadtong tanan nga nangasayup gikan sa imong kabalaoran; Kay ang ilang limbong mao ang kabakakan.a;wuSapnaya ako sa itaas, ug maluwas ako, Ug magatahud diha sa imong kabalaoran sa kanunay.iKwtSapnaya ako sumala sa imong pulong, aron ako mabuhi; Ug ayaw ako pagpakaulawi sa akong paglaum.zmwsPahalayo kamo gikan kanako, kamong mga mamumuhat sa kadautan, Aron nga magabantay ako sa mga sugo sa akong Dios.e CwrIkaw mao ang akong dapit nga dalangpanan ug ang akong taming: Sa imong pulong nagalaum ako.d AwqGidumtan ko sila nga may maduha-duhaon nga hunahuna; Apan gihigugma ko ang imong Kasugoan.s _wpGikiling ko ang akong kasingkasing sa pagbuhat sa imong kabalaoran Sa gihapon, bisan ngadto sa katapusan. woIngon nga panulondon gidawat ko ang imong mga pagpamatuod sa walay katapusan; Kay sila mao ang kalipay sa akong kasingkasing.d AwnGibutangan ako ug lit-ag sa mga datuan; apan ako wala mahisalaag gikan sa imong mga lagda.a;wmAng kalag ko sa kanunay ania sa akong kamot; Apan wala ko hikalimti ang imong Kasugoan. wlDawata, nangaliyupo ako kanimo, ang mga halad-nga-kinabubut-on sa akong baba, Oh Jehova, Ug tudloi ako sa imong mga tulomanon.]3wkGinasakit ako sa hilabihan gayud: Buhion mo ako, Oh Jehova, sumala sa imong pulong.b=wjNakapanumpa ako ug gimatudan ko kini, Nga ako magabantay sa matarung mong mga tulomanon.\1wiAng imong pulong maoy lamparahan sa akong mga tiil, Ug kahayag sa akong alagianan.wwhPinaagi sa imong mga lagda nakabaton ako ug salabutan: Tungod niini gidumtan ko ang tagsatagsa ka dalan sa kabakakan.ucwgPagkatam-is gayud sa imong mga pulong sa akong pagtilaw! Oo, labing matam-is pa kay sa dugos sa akong baba!QwfWala ako tumipas gikan sa imong mga tulomanon; Kay imong gitudloan ako.xiweGikan sa tanang mga dalan nga dautan, gipunggan ko ang akong mga tiil, Aron nga ako makatuman sa imong pulong.fEwdLabi pang masinabuton ako kay sa mga tigulang, Tungod kay gibantayan ko ang imong mga lagda.~wcAduna akoy labaw pang salabutan kay sa tanan ko nga mga magtutudlo; Kay ang imong mga pagpamatuod maoy akong gipalandong.}wbAng imong mga sugo nakapahimo kanako nga labi pang manggialamon kay sa akong mga kaaway; Kay sila ania kanako sa kanunay.o|WwaOh hilabihan ang paghigugma ko sa imong Kasugoan! Kini mao ang akong gipalandong sa tibook nga adlaw.l{Qw`Nakita ko ang katapusan sa bugos nga pagkahingpit; Apan ang imong sugo halapad sa hilabihan gayud.qz[w_Ang mga dautan nanaghulat kanako, sa paglaglag kanako; Apan ako magapalandong sa imong mga pagpamatuod.Hy w^Ako imo man, luwasa ako; Kay gipangita ko ang imong mga lagda.Zx-w]Dili ko gayud hikalimtan ang imong mga lagda; Kay tungod kanila gibanhaw mo ako.`w9w\Gawas kong ang imong Kasugoan mahimo ko nga kalipay, Sa akong kasakit mahanaw unya akovw[Sumala sa imong mga tulomanon sila nanagpadayon hangtud niining adlawa; Kay ang tanang mga butang maoy imong mga sulogoon.{uowZAng imong pagkamatinumanon alang man ngadto sa tanang mga kaliwatan: Imong gitukod ang yuta, ug kini nagapadayon.NtwYSa walay katapusan Oh Jehova, ang imong pulong nahamutang sa langit.~suwXBuhion mo ako sumala sa imong mahigugmaong-kalolot; Sa ingon niana pagatumanon ko ang mga pagpamatuod sa imong baba.irKwWDiriyot na ako nila malamoy dinhi sa ibabaw sa yuta; Apan wala ko pagbiyai ang imong mga lagda.sq_wVAng tanan nimong mga sugo matinumanon man: Sila nanaglutos kanako sa pagkadili-matarung; tabangan mo ako.opWwUAng mga palabilabihon nanagkalot ug mga gahong alang kanako, Nga dili subay sumala sa imong Kasugoan.owTPipila na ba lamang ang mga adlaw sa imong alagad? Anus-a pa ba nimo buhata ang paghukom batok niadtong nanaglutos kanako?~nuwSKay ako nahimong sama sa panit nga sudlanan sa vino nga anaa sa asohan; Apan wala ko hikalimti ang imong kabalaoran.xmiwRAng akong mga mata nangaloy sa pagpaabut sa imong pulong, Samtang ako nagaingon: Anus-a pa ba nimo ako lipaya?_l7wQNangandoy ang akong kalag tungod sa imong kaluwasan; Apan milaum ako sa imong pulong.ak;wPMahingpit unta ang akong kasingkasing diha sa imong kabalaoran, Aron ako dili maulawan.mjSwOPabalika nganhi kanako kadtong mga nangahadlok kanimo; Ug sila manghibalo sa imong mga pagpamatuod.i-wNIpabutang sa kaulawan ang mga palabilabihon; tungod kay gidaug nila ako sa mga pagbutang-butang: Apan ako magapalandong diha sa imong mga lagda.qh[wMIpadangat kanako ang imong malomong kalooy, aron mabuhi ako; Kay ang imong Kasugoan maoy akong kalipay.gwLItugot, nagaampo ako kanimo, nga ang imong mahigugmaong-kalolot mahimo nga akong kalipay, Sumala sa imong pulong alang sa imong alagad.}fswKNahibalo ako, Oh Jehova, nga ang imong mga paghukom matarung man, Ug nga sa imong pagka-matinumanon gisakit mo ako.peYwJSila nga may mga kahadlok kanimo motan-aw kanako ug managkalipay, Kay diha sa imong pulong milaum ako.dwIAng imong mga kamot nagbuhat kanako ug nag-umol kanako: Ihatag kanako ang salabutan, aron ako makakat-on sa imong mga sugo.gcGwHLabing maayo alang kanako ang Kasugoan sa imong baba Kay sa mga linibo nga bulawan ug salapi.^b5wGMaayo pa alang kanako nga gisakit ako; Aron ako makakat-on diha sa imong kabalaoran.eaCwFMatambok ang ilang kasingkasing ingon sa sibu; Apan nagakalipay ako diha sa imong Kasugoan.`wEBatok kanako nanagmugna ug bakak ang mga palabilabihon: Uban sa bug-os ko nga kasingkasing magatuman ako sa imong mga lagda.K_wDIkaw maayo ug nagabuhat sa maayo; Tudloi ako sa imong kabalaoran.^^5wCSa wala pa ako pagsakita, nahisalaag ako; Apan karon nagabantay ako sa imong pulong.5]ewBTudloi ako sa maayong paghukom ug kinaadman;R\wAMaayo ang gibuhat mo sa imong alagad, Oh Jehova, sumala sa imong pulong.d[Aw@Ang yuta, Oh Jehova, napuno sa imong mahigugmaong-kalolot: Tudloi ako sa imong kabalaoran.dZAw?Kauban ako sa tanang mga may kahadlok kanimo, Ug kanila nga nanagtuman sa imong mga lagda.jYMw>Sa tungang gabii mobangon ako sa pagpasalamat kanimo Tungod sa imong mga tulomanon nga matarung.dXAw=Ang mga gapus sa mga dautan gipanglikus kanako; Apan wala ko hikalimti ang imong Kasugoan.FWww#Mandoi ako sa dalan sa imong mga sugo; Kay niini anaa ang akong kalipay=w"Hatagi ako ug salabutan, ug pagabantayan ko ang imong Kasugoan; Oo, pagatumanon ko kini uban sa bug-os ko nga kasingkasing.l<Qw!Tudloi ako, Oh Jehova, sa dalan sa imong kabalaoran; Ug pagabantayan ko kini hangtud sa katapusan.i;Kw Sa dalan sa imong mga sugo magadalagan ako, Sa diha nga pagapadakuon mo ang akong kasingkasing.o:WwNapabilin ako sa dakung pagmatngon sa imong mga pagpamatuod: Oh Jehova, ayaw ako ibutang sa kaulawan.h9IwNapili ko ang dalan sa pagkamatinumanon: Gibutang ko ang imong mga tulomanon sa atubangan ko .q8[wIpahalayo gikan kanako ang dalan sa kabakakan; Ug ihatag kanako ang imong Kasugoan sa pagkamapuanguron.W7'wNatunaw ang akong kalag tungod sa kaguol: Lig-ona ako sumala sa imong pulong.z6mwIpasabut kanako ang dalan sa imong mga lagda: Sa ingon niini magapalandong ako sa imong mga katingalahang buhat.c5?wGipahayag ko ang akong mga dalan, ug ikaw mitubag kanako: Tudloi ako sa imong kabalaoran.P4wMipilit sa abug ang akong kalag: Buhion mo ako sumala sa imong pulong.T3!wAng imong mga pagpamatuod usab maoy akong kalipay Ug akong mga magtatambag2{wAng mga principe usab nanaglingkod ug nanagsulti batok kanako; Apan ang imong alagad nagapalandong sa imong kabalaoran.m1SwPalaa gikan kanako ang kaulawan ug ang pagkatalamayon; Kay ang imong mga pagpamatuod gibantayan ko.g0GwGibadlong mo ang mga palabilabihon nga mga tinunglo, Nga nanghimulag gikan sa imong mga sugo.g/GwNadugmok ang akong kalag tungod sa pagpangandoy Sa imong mga tulomanon sa tanang mga panahon.U.#wAko dumuloong dinhi sa yuta: Ayaw itungina ang imong mga sugo gikan kanako.l-QwBukha ang akong mga mata, aron makatan-aw ako Sa mga katingalahang butang gikan sa imong Kasugoan.z,mwIbubo sa kadagaya ang kalooy mo sa imong alagad, aron mabuhi ako; Sa ingon niini magabantay ako sa imong pulong.j+MwMagakalipay ako sa akong kaugalingon diha sa imong kabalaoran: Dili ako malimot sa imong pulong.T*!wSa imong mga lagda magapalandong ako, Ug magatahud ako sa imong mga dalan.g)GwNagakalipay ako sa dalan sa imong mga pagpamatuod, Ingon sa gidaghanon sa tanang mga bahandi.R(w Sa akong mga ngabil gisugilon ko Ang tanang mga tulomanon sa imong baba.D'w Dalayegon ikaw, Oh Jehova: Tudloi ako sa imong kabalaoran.e&Cw Sa akong kasingkasing ginatipigan ko ang imong pulong, Aron dili ako makasala batok kanimo.z%mw Uban sa bug-os ko nga kasingkasing gipangita ko ikaw: Oh ayaw itugot nga ako mahisalaag gikan sa imong mga sugo.h$Iw Unsay igahinlo sa usa ka batan-on sa iyang dalan? Pinaagi sa pagmatngon subay sa imong pulong.`#9wPagabantayan ko ang imong kabalaoran: Oh hinaut unta nga ako dili mo gayud pagabiyaan.z"mwMagapasalamat ako kanimo uban sa katul-id sa kasingkasing, Sa pagkakat-on ko sa imong mga matarung nga paghukom.W!'wUnya dili na ako pagapakaulawan, Sa mabantayan ko na ang tanan mong mga sugo.\ 1wOh hinaut unta nga mahamutang ang akong mga dalan Sa pagtuman sa imong kabalaoran!mSwIkaw nagsugo kanamo mahatungod sa imong mga lagda, Aron among pagabantayan sila sa makugihon gayud.[/wOo, sila wala magbuhat sa dili-pagkamatarung; Sila nanaglakaw sa iyang mga dalan.wgwBulahan sila nga nanagbantay sa iyang mga pagpamatuod, Nga sa bug-os nilang kasingkasing nanagpangita kaniya.U %wBulahan sila nga mga hingpit sa dalan, Nga nanaglakaw sa Kasugoan ni Jehova.vOh managpasalamat kamo kang Jehova; kay siya maayo man; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan.mSvIkaw mao ang akong Dios, ug kanimo magapasalamat ako: Ikaw mao ang akong Dios, igapahitaas ko ikaw.vSi Jehova mao ang Dios, ug siya naghatag kanato ug kahayag: Bangana ang halad sa mga linubid, bisan ngadto sa mga sungay sa halaran.gGvBulahan siya nga moanhi sa ngalan ni Jehova: Gikan sa balay ni Jehova kami nanagdayeg kanimo.xivLuwasa karon, kanimo nangamuyo kami, Oh Jehova: Oh Jehova, kanimo nangamuyo kami, ipadala ang kauswagan karon.Y+vKini mao ang adlaw nga gibuhat ni Jehova; Niini managmaya ug managkalipay kita.QvMao kini ang buhat ni Jehova; Kini maoy katingalahan sa among mga mata.T!vAng bato nga gisalikway sa mga magtutukod Nahimo nga pangulo sa pamag-ang.`9vPagapasalamatan ko ikaw; kay gipatalinghugan mo ako, Ug ikaw nahimong akong kaluwasan.J vMao kini ang ganghaan ni Jehova; Niini mosulod ang mga matarung.lQvBuksi kanako ang mga ganghaan sa pagkamatarung: Mosulod ako kanila, magapasalamat ako kang Jehova.c?vGicastigo ako ni Jehova sa masakit gayud; Apan ako wala niya itugyan ngadto sa kamatayon.Z-vDili ako mamatay, kondili mabuhi ako . Ug igapahayag ko ang mga buhat ni Jehova.^5vAng toong kamot ni Jehova nabayaw: Ang toong kamot ni Jehova nagabuhat nga maisugon. vAng tingog sa kalipay ug sa kaluwasan anaa sa mga balong-balong sa mga matarung: Ang toong kamot ni Jehova nagabuhat nga maisugon.b =vSi Jehova mao ang akong kalig-on ug ang akong alawiton; Ug siya mao ang akong kaluwasan.[ /v Sa kalit imong gitukmod ako aron nga ako mapukan; Apan si Jehova mitabang kanako. v Nanaglikos sila kanako sama sa mga putyokan; sila gipalong ingon sa kalayo sa mga tunok: Sa ngalan ni Jehova akong pagaputlon sila.h Iv Nanaglikos sila kanako; oo, ilang gilibutan ako: Sa ngalan ni Jehova akong pagawagtangon sila.\1v Ang tanang mga nasud nanaglibut kanako: Sa ngalan ni Jehova akong pagaputlon sila.iKv Labing maayo ang pagdangup kang Jehova Kay sa pagbutang sa atong pagsalig diha sa mga principe.NvLabing maayo ang pagdangup kang Jehova Kay sa pagsalig diha sa tawo.!vSi Jehova kadapig nako sa taliwala sa mga nagatabang kanako: Busa makita ko ang akong tinguha diha sa ibabaw kanila nga nanagdumot kanako.X)vSi Jehova kadapig nako; dili ako mahadlok: Unsay arang mabuhat sa tawo kanako?vGikan sa akong kalisdanan misangpit ako kang Jehova: Mitubag si Jehova kanako ug iyang gibutang ako sa dapit nga halapad.}svIpaingon karon kanila nga nangahadlok kang Jehova, Nga ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay kapusan.r]vKaron ipaingon sa panimalay ni Aaron, Nga ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan.fEvIpaingon sa Israel karon, Nga ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan. vOh paghatag kamo ug mga pasalamat kang Jehova; kay siya maayo man; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan.~1uKay ang iyang mahigugmaong-kalolot daku alang kanato; Ug ang kamatuoran ni Jehova nagalungtad sa walay katapusan. (117-3) Dayegon ninyo si Jehova.v} guOh panagdayeg kamo kang Jehova, ngatanan kamo nga mga nasud; Mga katawohan nga tanan, panagdayeg kamo kaniya.h|ItSa mga sawang sa balay ni Jehova, Sa kinataliwad-an mo, Oh Jerusalem. Dayegon ninyo si Jehova.i{KtKang Jehova magabayad ako sa akong mga panaad, Oo, diha sa atubangan sa tanan niyang katawohan,[z/tAkong ihalad kanimo ang halad-sa-pasalamat, Ug sangpiton ko ang ngalan ni Jehova.*yMtOh Jehova, sa pagkamatuod ako mao ang imong alagad: Ako mao ang imong alagad, ang anak nga lalake sa imong alagad nga babaye; Gihubad mo ang akong mga talikala.Jx tHamili sa pagtan-aw ni Jehova Ang kamatayon sa iyang mga balaan.iwKtMagabayad ako sa akong mga panaad kang Jehova, Oo, diha sa atubangan sa tanan niyang katawohan.Uv#t Dawaton ko ang copa sa kaluwasan, Ug pagasangpiton ko ang ngalan ni Jehova.]u3t Unsa man ang akong igabayad kang Jehova Tungod sa tanan niyang mga kaayohan kanako?@t{t Sa hinanali ako nakaingon: Ang tanang tawo mga bakakon.Est Ako motoo, kay mosulti ako: Gisakit ako sa hilabihan gayud:Brt Magalakaw ako sa atubangan ni Jehova Sa yuta sa mga buhi.q#tKay imong giluwas ang akong kalag gikan sa kamatayon, Ang akong mga mata gikan sa mga luha, Ug ang akong mga tiil gikan sa pagkahidalin-as.opWtBumalik ka sa imong kapahulayan, Oh kalag ko; Kay si Jehova nagpanalangin sa madagayaon gayud kanimo.Yo+tSi Jehova nagabantay sa mga walay-pagtagad: Gipaubos ako, ug iyang giluwas ako.OntPuno sa gracia si Jehova, ug matarung; Oo, maloloy-on ang atong Dios.jmMtUnya gisangpit ko ang ngalan ni Jehova: Oh Jehova, luwasa ang akong kalag, nangamuyo ako kanimo. ltGinalikusan ako sa mga talikala sa kamatayon, ug ang kasakit sa Sheol minggapusa kanako: Ang kaguol ug kasakit maoy hingpalgan ko.okWtTungod kay iyang gikiling kanako ang iyang igdulungog, Busa magatawag ako kaniya samtang ako buhi pa.ij MtNahagugma ako kang Jehova, kay siya nagapatalinghug Sa akong tingog ug sa akong mga pangaliyupo.xiisApan pagadayegon nato si Jehova Sukad karon ngadto sa umalabut ug sa walay katapusan. Dayegon ninyo si Jehova.jhMsAng mga minatay dili magadayeg kang Jehova, Ni may mausa niadtong mga nanganaug ngadto sa hilum;pgYsAng kalangitan mao ang mga langit ni Jehova; Apan gihatag niya ang yuta alang sa mga anak sa mga tawo.Jf sMga gibulahan kamo ni Jehova, Nga nagbuhat sa langit ug sa yuta.Ue#sSi Jehova magadugang sa pagpadaghan kaninyo, Kaninyo ug sa inyong mga anak.ad;s Siya magapanalangin kanila nga may kahadlok kang Jehova, Sa mga gagmay ug sa mga dagku.c-s Si Jehova nahinumdum kanato; siya magapanalangin kanato : Magapanalangin siya sa panimalay sa Israel; Magapanalangin siya sa panimalay ni Aaron.vbes Kamong mga nangahadlok kang Jehova sumalig kamo kang Jehova: Siya mao ang ilang tabang ug ang ilang kalasag.jaMs Oh panimalay ni Aaron, sumalig kamo kang Jehova: Siya mao ang ilang tabang ug ang ilang kalasag.\`1s Oh Israel, sumalig ka kang Jehova: Siya mao ang ilang tabang ug ang ilang kalasag.h_IsAng mga nanagbuhat kanila nahisama kanila; Oo, sama kanila, ang tagsatagsa nga mosalig kanila.^'sSila adunay mga kamot, apan sila dili makahikap; Sila adunay mga tiil, apan sila dili makalakaw; Ni makasulti sila pinaagi sa ilang totonlan.t]asAdunay mga igdulungog sila, apan sila dili makadungog; Sila adunay mga ilong, apan sila dili makapanimaho;d\AsSila adunay baba, apan sila dili makasulti; Sila adunay mga mata, apan sila dili makakita;][3sAng ilang mga dios-dios mao ang salapi ug bulawan Binuhat sa mga kamot sa mga tawo.^Z5sApan ang among Dios anaa sa mga langit: Gibuhat niya ang tanang nakapahimuot kaniya.TY!sBusa, ngano ba nga magaingon ang mga nasud, Hain man karon ang ilang Dios?X 5sDili kanamo, Oh Jehova, dili kanamo, Kondili sa imong ngalan ihatag ang himaya, Tungod sa imong mahigugmaong-kalolot, ug tungod sa imong kamatuoran.qW[rNga maoy naghimo sa bato nga danaw sa tubig, Ang bato nga santik ngadto sa usa ka tuboran sa mga tubig.]V3rKumurog, ikaw yuta, diha sa atubangan sa Ginoo, Diha sa atubangan sa Dios ni Jacob, UrKamo nga kabukiran, nga minglukso kamo sama sa mga laekng carnero; Kamong kabungtoran nga gagmay, nga sama sa mga nating carnero?]T3rUnsay gibati mo, Oh dagat, nga mingkalagiw ka? Ikaw, Oh Jordan, nga misibug ka man?tSarAng kabukiran minglukso sama sa mga lakeng carnero, Ang kabungtoran nga gagmay sama sa mga nating carnero.GRrAng dagat nakakita niini, ug mingkalagiw; Ang Jordan misibug.[Q/rAng Juda nahimong balaan niyang puloy-anan, Ang Israel nahimong iyang gingharian.qP ]rSa paglakaw sa Israel gikan sa Egipto, Ang panimalay ni Jacob gikan sa katawohan nga lain ug pinulongan;Oq Ang babaye nga apuli ginapabantay niya sa balay, Ug mahimo siya nga inahan nga malipayon sa mga anak. (113-10) Dayegon ninyo si Jehova.mNSqAron siya magapalingkod kaniya uban sa mga principe, Bisan uban sa mga principe sa iyang katawohan.kMOqGibangon niya ang kabus gikan sa abug, Ug gisakwat niya ang hangul gikan sa pundok sa kinalibang;rL]qNga nagapaubos sa iyang kaugalingon aron sa pagtan-aw Sa mga butang nga atua sa langit ug dinhi sa yuta?eKCqKinsa ba ang sama kang Jehova nga atong Dios, Nga atua sa kahitas-an ang iyang lingkoranan,_J7qSi Jehova labing labaw sa tanang mga nasud, Ug ang iyang himaya ibabaw sa kalangitan.`I9qGikan sa pagsilang sa adlaw ngadto sa pagsalop niini Pagadayegon ang ngalan ni Jehova.^H5qDalayegon ang ngalan ni Jehova Sukad karon ngadto sa umalabut ug sa walay katapusan.lG SqDayegon ninyo si Jehova. Dayegon ninyo, Oh kamong mga alagad ni Jehova, Dayega ang ngalan ni JehovaF'p Ang tawong dautan makakita niini, ug maguol; Magapakagut siya sa iyang mga ngipon, ug dayong kawagtang: Mangahanaw ang tinguha sa mga dautan.#E?p Nagasabwag siya, nagahatag siya sa mga hangul; Ang iyang pagkamatarung nagalungtad sa walay katapusan: Ang iyang sungay pagabayawon uban ang kadungganan.DpMalig-on ang iyang kasingkasing, siya dili mahadlok, hangtud nga makita niya ang iyang tinguha ibabaw sa iyang mga kabatok.rC]pSiya dili mahadlok sa mga balita nga dautan: Ang iyang kasingkasing malig-on, nga nagasalig kang Jehova.WB'pKay siya dili gayud matrug; Ang mga matarung pagahandumon sa walay katapusan.|AqpMaayo alang sa tawo nga magapakita ug kalooy ug magapahulam; Siya magapalig-on sa iyang katungod diha sa paghukom.t@apSa mga matul-id mohayag ang suga taliwala sa kangitngitan: Siya puno sa gracia, ug maloloy-on ug matarung.w?gpMga bahandi ug katigayonan maoy anaa sa iyang balay; Ug ang iyang pagkamatarung molungtad sa walay katapusan.p>YpAng iyang kaliwat mahimong gamhanan sa ibabaw sa yuta: Mahimong bulahan ang kaliwatan sa mga matul-id. = pDayegon ninyo si Jehova. Bulahan ang tawo nga may kahadlok kang Jehova, Nga diha sa iyang mga sugo nagakalipay sa hilabihan gayud.;<oo Ang pagkahadlok kang Jehova mao ang sinugdanan sa kaalam; Ang tanan nga nanagtuman sa iyang mga sugo adunay maayong salabutan: Ang iyang pagdayeg nagapadayon sa walay katapusan.;o Gipadala niya ang pagtubos sa iyang katawohan; Nagsugo siya sa iyang tugon sa walay katapusan: Balaan ug talahuron ang iyang ngalan. H1~~C}||g{{{)zzLyyxxxwtvvEuutFsssIrqqppoyonmmlllkk(jjjiihh;ggvgf_eedcctc%bbUaata``4__b^^]]>\\5[[:ZZYxXXXWWFVV:UU:T{T*SS)RR4QQ#PPPOOONN4MMLLKJJJ/II HHGGFlEEfDDDCBBwAAz@@|@?=>>|=="<<4;::=99T87766c555$44V33Z22m11C0/...-t,,`,++ **.))(H''X&&%r$$`##C""E!P MRHbJzNlDIc29 +  0L)HnPSAng mga mata sa ngatanan nagahulat kanimo; Ug ginahatagan mo sila sa ilang makaon sa matag-panahon.mOQSi Jehova magasapnay niadtong tanang mga nangapukan, Ug magabangon niadtong tanang mga nanghiumod.N Ang imong gingharian maoy gingharian nga walay katapusan, Ug ang imong ginsakpan magapadayon ngadto sa tanang mga kaliwatan.M Aron nga ang imong mga buhat nga gamhanan igapadayag ngadto sa mga anak sa mga tawo, Ug ang himaya sa pagkahalangdon sa iyang gingharian.nLS Sila managsulti mahitungod sa himaya sa imong gingharian, Ug managhisgut mahitungod sa imong gahum;pKW Ang tanan mong mga buhat managpasalamat kanimo, Oh Jehova; Ug ang imong mga balaan managdayeg kanimo.rJ[ Si Jehova maayo sa ngatanan; Ug ang iyang mga malomong kalooy anaa sa ibabaw sa tanan niyang mga buhat.iIIPuno sa gracia ug maloloy-on si Jehova; Mahinay sa pagkasuko, ug daku sa mahigugmaong-kalolot.lHOIlang pagahisgutan ang handumanan sa imong dakung kaayohan, Ug manag-awit sa imong pagkamatarung.GyUg ang kagahum sa imong makalilisang nga mga buhat pagasultihan sa mga tawo; Ug igapahayag ko ang imong pagkagamhanan.~FsMahitungod sa katahum sa himaya sa imong pagkahalangdon, Ug sa imong mga buhat nga kahibulongan, magapalandong ako.EAng imong mga buhat igasugid nga may pagdayeg sa mga kaliwatan ngadto sa mga kaliwatan, Ug magamantala sa imong mga gamhanang buhat.iDIDaku man si Jehova, ug takus gayud nga pagadayegon; Ug ang iyang pagkadaku dili gayud matukib.|CoSa matag-adlaw pagadayegon ko ikaw; Ug magadayeg ako sa imong ngalan hangtud sa mga katuigan nga walay katapusan.B yPagadayegon ko ikaw, Dios ko, Oh Hari; Ug pagadayegon ko ang imong ngalan hangtud sa mga katuigan nga walay katapusan.xAgMalipayon ang katawohan nga anaa sa maong kahimtang; Oo , malipayon ang katawohan kansang Dios mao si Jehova.O@Sa diha nga ang among kabakahan takus sa mga bulohaton nga mabug-at; Sa diha nga walay moabut nga kadaut, ug walay modangat nga kapildihon, Ug walay pagsinggit sa pagpakitabang sa among kadalanan:>?s Sa diha nga ang among mga dapa mangapuno, nga sangkap sa tanang mga butang sa paggamit, Ug ang among kahayupan managpanganak sa linibo ug sa napulo ka libo sa among mga kapatagan;n>S Sa diha nga ang among mga anak nga lalake mangahimo nga ingon sa mga tanum nga managpanubo sa ilang pagkabatan-on, Ug ang among mga anak nga babaye nga ingon sa mga bato sa pamag-ang nga sinapsapan sunod sa hulagway sa palacio;=1 Luwasa ako, ug tubsa ako gikan sa kamot sa mga dumuloong, Kansang baba nagasulti ug limbong, Ug kansang toong kamot maoy toong kamot sa kabakakan.< Ikaw mao ang nagahatag ug kaluwasan sa mga hari; Nga nagaluwas kang David nga iyang alagad gikan sa makamatay nga pinuti.;{ Moawit ako ug bag-ong alawiton kanimo, Oh Dios: Sa salterio nga may napulo ka kuldas moawit ako ug mga pagdayeg kanimo.c:=Kansang baba nagasulti ug limbong, Ug kansang toong kamot maoy toong kamot sa kabakakan.9Tuy-ora ang imong kamot gikan sa kahitas-an; Luwasa ako, ug haw-asa ako gikan sa mga dagkung tubig, Gikan sa kamot sa mga dumuloong;f8CPagul-a ang mga kilat, ug isabulak sila; Ipadala ang imong mga udyong, ug patibulaaga sila.h7GIpaubos ang imong kalangitan, Oh Jehova, ug kumunsad ka: Hikapa ang kabukiran, ug sila moaso.Z6+Ang tawo sama sa kakawangan: Ang iyang mga adlaw molabay lamang ingon sa anino.5Oh Jehova, unsa ba ang tawo, nga ikaw nagmatinagdanon man kaniya? Kun ang anak sa tawo, nga ikaw nagpamalandong man kaniya?L4Ang mahigugmaong-kalolot ko, ug ang akong kuta, Ang hataas ko nga torre, ug akong magbabawi; Ang akong taming, ug siya nga mao ang akong gidangpan; Ang nakadaug sa akong katawohan sa ilalum ko.3 Dalayegon si Jehova nga akong bato, Nga nagatudlo sa akong mga kamot sa pagpakiggubat, Ug sa akong mga tudlo sa pagpakig-away:!29 Ug diha sa imong mahigugmaongkalolot, putla ang akong mga kaaway, Ug laglaga silang tanan nga nanagsakit sa akong kalag; Kay ako mao ang imong alagad. 1 Buhion mo ako, Oh Jehova, tungod lamang sa imong ngalan: Tungod sa imong pagkamatarung, kuhaa ang akong kalag gikan sa kagul-anan.0) Tudloi ako sa pagbuhat sa imong kabubut-on; Kay ikaw mao ang akong Dios: Ang imong Espiritu maayo man; Mandoi ako didto sa yuta sa katul-iran.j/K Luwasa ako, Oh Jehova, gikan sa akong mga kaaway: Kanimo midangup ako aron nga matagoan mo ako.7.eIpabati kanako ang imong mahigugmaong-kalolot sa kabuntagon; Kay kanimo misalig ako: Ipahibalo kanako ang dalan nga akong pagalaktan; Kay kanimo gibayaw ko ang akong kalag.?-uDalia ang pagtubag kanako, Oh Jehova; nagakaluya na ang akong espiritu: Ayaw tagoa ang imong nawong gikan kanako, Aron dili ako mahasama niadtong mga nanganaug ngadto sa lubnganan.y,iGibayaw ko ang akong mga kamot nganha kanimo: Ang akong kalag giuhaw kanimo, ingon sa yuta nga malaay. (Selah)+Akong hinumduman ang kanhing mga adlaw; Nagapalandong ako sa tanan mong mga buhat; Nagapanghunahuna ako sa buhat sa imong mga kamot.*Sa ingon niini nalumsan ang akong espiritu sa sulod nako; Ang akong kasingkasing nga ania sa sulod nako nahimong biniyaan.I) Kay gilutos sa kaaway ang akong kalag; Iyang gidugmok ang akong kinabuhi ngadto sa yuta: Iyang gipapuyo ako sa mga mangitngit nga dapit, ingon niadtong mga nangamatay sa hataas nang panahon.v(cUg ayaw paghukmi ang imong ulipon; Kay sa imong pagtan-aw walay bisan kinsa nga tawo nga buhi nga matarung.' +Dungga ang akong pag-ampo, Oh Jehova; patalinghugi ang akong mga pangaliyupo: Sa imong pagkamatinumanon, ug sa imong pagkamatarung, tubaga ako.H&Kuhaa ang akong kalag gikan sa bilanggoan, Aron nga ako mohatag ug mga pasalamat sa imong ngalan: Ang mga matarung managlibut kanako; Kay ikaw sa pagkamadagayon gayud magapanalangin kanako.#%=Patalinghugi ang akong pagtu-aw; Kay ginasakit ako sa hilabihan gayud: Luwasa ako gikan sa akong mga manlulutos; Kay sila labi pang kusganon kay kanako.$yKanimo mitu-aw ako, Oh Jehova; Ako miingon: Ikaw mao ang akong dalangpanan, Ang akong bahin dinhi sa yuta sa mga buhi.L#Sud-onga sa akong toong kamot, ug tan-awa; Kay walay bisan kinsa nga tawo nga nakaila kanako: Sa dalangpanan, wala ako makakaplag; Walay bisan kinsa nga tawo nga may kaawa alang sa akong kalag.%"ASa diha nga nalumsan ang akong espiritu sa sulod nako, Hibaloan mo ang akong alagianan. Sa dalan diin ako magalakaw Sila nanagtago ug lit-ag alang kanako.l!OSa atubangan niya ginabubo ko ang akong pag-agulo; Sa atubangan niya gisugid ko ang akong kaguol.f  ESa akong tingog nagatu-aw ako kang Jehova; Uban sa akong tingog nangaliyupo ako kang Jehova.zk Pasagdi nga mahulog ang mga tawong dautan sa ilang kaugalingong mga pukot, Samtang nga ako makalingkawas niana.|o Ilikay ako gikan sa lit-ag nga ilang giladlad alang kanako, Ug gikan sa mga bitik sa mga mamumuhat sa kasal-anan.Kay ang akong mga mata gitutok kanimo, Oh Jehova nga Ginoo: Kanimo midangup man ako; ayaw pagbiyai nga hubo ang akong kalag.mQIngon sa usa nga magadaro ug magadugmok sa yuta, Ang atong mga bukog pagakatagon sa baba sa Sheol.Ang ilang mga maghuhukom pagapukanon sa mga kadaplinan sa bato; Ug ilang mabati ang akong mga pulong; kay sila mga matam-is.uItugot nga ang matarung modaug kanako, kini maoy usa ka kalooy; Ug ipabadlong niya ako, kini maoy ingon sa lana nga anaa sa ibabaw sa ulo; Ayaw pagpadumilia ang akong ulo niini: Kay bisan pa sa ilang pagkadautan, ang akong pag-ampo magapadayon.qYAyaw itugot nga makiling ang akong kasingkasing sa bisan unsa nga butang dautan, Aron sa pagbansaybansay sa mga buhat sa kadautan Uban sa mga tawo nga nagabuhat sa kasal-anan: Ug ayaw ako pakan-a sa ilang mga kalan-on nga malalim.fCButangan mo, Oh Jehova, ug bantay ang akong baba; Bantayi ang pultahan sa akong mga ngabil.Itugot nga ang akong pag-ampo modangat sa atubangan mo ingon sa incienso, Ang pagbayaw sa akong mga kamot ingon sa halad sa kahaponon.x iJehova, kanimo mitu-aw ako; dumali ka kanako: Patalinghugi ang akong tingog, sa diha nga ako mosangpit kanimo.3 Sa pagkamatuod gayud ang mga matarung mohatag sa mga pasalamat sa imong ngalan: Ang mga matul-id sa kasingkasing managpuyo diha sa imong presencia.~s Nasayud ako nga si Jehova magalaban sa katungod sa mga sinakit, Ug buhaton ang justicia alang sa mga tawong hangul.  Ang tawo nga magsusulti sa dautan dili magadayon sa yuta: Ang kadautan magapangayam sa tawo nga malupigon aron sa pagpukan kaniya. 7 Ipahulog sa ibabaw nila ang mga nanagsiga nga baga: Ipasugba sila ngadto sa kalayo, Ngadto sa mga halalum nga mga gahong, diin sila dili na makagula.w Mahitungod sa ulo niadtong mga nanaglibut kanako, Pataboni sila sa buhat nga dautan sa ilang kaugalingong mga ngabil,:kAyaw pag-itugot, Oh Jehova, ang mga tinguha sa tawong dautan; Ayaw pag-ipapadayon ang iyang dautan nga paglalang, tingali unya sila managpahitaas sa ilang kaugalingon. (Selah)qYOh Jehova nga Ginoo, ang kaligon sa akong kaluwasan, Ikaw ang nagtabon sa akong ulo sa adlaw sa gubat.yiMiingon ako kang Jehova: Ikaw mao ang akong Dios: Patalinghugi ang tingog sa akong mga pangaliyupo, Oh Jehova.: kAng mga palabilabihon nanagtago ug lit-ag alang kanako, ug mga gapus; Nanagladlad sila ug usa ka pukot daplin sa alagianan; Nanagbutang sila ug mga bitik alang kanako. (Selah. -Tagoa ako, Oh Jehova, gikan sa mga kamot sa dautan; Bantayi ako gikan sa tawo nga malupigon: Nga adunay tuyo sa pagpasimang sa akong mga lakang. Ginabaid nila ang ilang mga dila sama sa usa ka bitin; Ang kalala sa udto-udto anaa sa ilalum sa ilang mga ngabil. (Selah. Nga nagalalang ug mga buhat sa kadautan diha sa ilang kasingkasing; Sa kanunay nanagtigum sa ilang kaugalingon sa pakiggubat.c  ?Luwasa ako, Oh Jehova, gikan sa tawo nga dautan; Bantayi ako gikan sa tawo nga malupigon:mQUg tan-awa kong kanako aduna bay dalan sa pagkadautan, Ug mandoi ako sa dalan nga walay katapusan.qYSusiha ako, Oh Dios, ug hibaloi ang akong kasingkasing: Sulayi ako, ug hibaloi ang akong mga hunahuna;Y)Gidumtan ko sila uban sa hingpit nga pagdumot: Sila nahimong akong mga kaaway.Wala ba nako pagdumti sila, Oh Jehova, sila nga nanagdumot kanimo? Ug wala ba ako masubo niadtong nanagpanukol batok kanimo?Kay sa mga pasipala, nanagsulti sila batok kanimo, Ug ang imong mga kaaway nanaggamit sa imong ngalan sa walay kapuslanan.  Sa pagkamatuod gayud imong pagapatyon ang tawong dautan, Oh Dios: Busa pahalayo kamo kanako, kamong mga tawo nga giuhaw sa dugo.}qKong isipon ko sila labing daghan pa sila kay sa gidaghanon sa balas: Sa akong paghimata, ako anaa gihapon kanimo.vcPagkabililhon usab sa imong mga hunahuna alang kanako, Oh Dios! Pagkadaku sa hilabihan ang gidaghanon nila!W%Sa wala pa mahingpit ang lawas ko, nakita na sa imong mga mata; Ug diha sa imong basahon nahasulat na ang tanan, Bisan pa ngani ang mga adlaw nga natudlo alang kanako , Sa diha nga wala pay miabut kanila.$?Ang akong lawas wala hisalipdi gikan kanimo, Sa diha nga sa tago gibuhat ako, Ug sa pagbuhat nga kahibulongan didto sa mga dapit nga labing ubos sa yuta.@~wMohatag ako ug mga pasalamat kanimo; tungod kay makalilisang ug kahibulongan uyamut ang pagbuhat kanako: Kahibulongan man ang imong mga buhat; Ug kini hibaloan kaayo sa akong kalag.r}[ Kay ikaw ang nag-umol sa akong mga sulod nga bahin: Sa tagoangkan sa akong inahan, imong gitabonan ako.1|Y Bisan ngani ang kangitngit dili makatago gikan kanimo, Kondili ang kagabhion mohayag ingon sa kasanag sa adlaw: Kanimo ang kangitngit ug ang kahayag managsama lamang.{w Kong moingon ako: Sa pagkamatuod, ang kangitngit motikyup kanako. Ug ang kahayag nga nagalibut kanako mahimong gabii;fzC Bisan pa didto magamando ang imong kamot kanako, Ug ang imong toong kamot magagunit kanako.iyI Kong itaud ko ang mga pako sa kaadlawon, Ug magapuyo sa labing mga kinatumyang dapit sa dagat; xKong mosaka ako ngadto sa langit, didto atua ikaw: Kong sa Sheol pagabuhaton ko ang akong higdaanan, ania karon, didto atua ikaw.iwIAsa ba ako paingon gikan sa imong Espiritu? Kun asa ba ako mokalagiw gikan sa imong presencia?_v5Alang kanako katingalahan kining kinaadmana; Kini hataas, dili ako makakab-ut niini.]u1Sa likod ug sa atubangan gibantayan mo ako, Ug kanako gitapion mo ang imong kamot.ltOKay walay mausa ka pulong sa akong dila, Kondili, Oh Jehova, ania karon, ang tanan hibaloan nimo.msQIkaw nagasusi sa akong alagianan ug sa akong paghigda, Ug ikaw nahibalo sa tanan ko nga mga dalan.uraIkaw nahibalo sa akong paglingkod ug sa akong pagtindog; Ikaw nakasabut sa akong hunahuna bisan sa halayo.>q wOh Jehova, ikaw nakasusi kanako, ug nahibalo kanako .NpSi Jehova magahingpit niadtong tanan nga mahitungod kanako; Ang imong mahigugmaong-kalolot, Oh Jehova, nagapadayon sa walay katapusan; Ayaw pagbiyai ang mga buhat sa imong kaugalingong mga kamot.Wo%Bisan pa ako magalakaw sa kinataliwad-an sa kasamok, ikaw magahatag ug kinabuhi kanako; Batok sa kaligutgut sa akong mga kaaway, pagatuy-oron mo ang imong kamot, Ug ang imong toong kamot magaluwas kanako.nKay bisan pa hataas si Jehova apan siya nagatagad sa mapinaubsanon; Apan ang palabilabihon naila na niya gikan pa sa halayo.Um!Oo, manag-awit sila sa mga dalan ni Jehova; Kay daku ang himaya ni Jehova. lAng tanang mga hari sa yuta managhatag kanimo sa mga pasalamat, Oh Jehova, Kay nabati nila ang mga pulong nga gikan sa imong baba.nkSSa adlaw nga ako nagsangpit, ikaw mitubag kanako, Gidasig mo ako nga adunay kaligon sa akong kalag.ljOMagasimba ako patumong sa imong templo nga balaan, Ug magahatag ako ug mga pasalamat sa imong ngalan, tungod sa imong mahigugmaong-kalolot ug sa imong kamatuoran: Kay gipadaku mo ang imong pulong ibabaw sa bug-os mong ngalan.i Magahatag ako kanimo sa mga pasalamat uban sa bug-os ko nga kasingkasing: Sa atubangan sa mga dios, magaawit ako kanimo ug mga pagdayeg.^h3 Magamalipayon siya nga magakuha ug magasalibay sa imong mga kabataan Batok sa bato. g Oh anak nga babaye sa Babilonia, ikaw nga pagalaglagon, Malipayon siya, nga magabalus kanimo Ingon sa imong pag-alagad kanamo.,fOHinumdumi, Oh Jehova, batok a mga anak sa Edom Ang adlaw sa Jerusalem; Nga nanag-ingon: Gun-oba siya, gunoba siya, Bisan hangtud ngadto sa mga patukoranan niana.&eCPapilita ang akong dila sa alingagngag sa akong baba, Kong ako dili mahinumdum kanimo; Kong ang Jerusalem dili ko palabihon Ibabaw sa akong dakung kalipay.mdQKong mahikalimot ako kanimo, Oh Jerusalem, Pahikalimti sa akong toong kamot ang iyang pagkabatid .NcUnsaon namo sa pag-awit sa alawiton ni Jehova Sa yuta nga dili amo?Ub!Kay didto, sila nga mingdala kanamo nga mga binihag, nanagpangayo kanamo ug mga awit, Ug sila nga nanagsakit kanamo nanagpangayo kanamo ug kalipay, nga nagaingon : Awiti kami ug usa sa mga awit sa Sion.ca=Sa ibabaw sa mga tangbo didto sa kinataliwad-an niini Gipamitay namo ang among mga alpa.t` aHaduol sa mga suba sa Babilonia, Didto kami nanaglingkod, oo, nanaghilak kami, Sa nahinumdum kami sa Sion._}Oh paghatag ug mga pasalamat ngadto sa Dios sa langit; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan.|^oSiya nga nagahatag ug makaon sa tanan nga unod; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan.{]mUg nagluwas kanato gikan sa atong mga kabatok; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan:\}Nga nahanumdum kanato sa atong pagkaubos ug kahimtang; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan; [ Bisan sa usa ka panulondon ngadto sa Israel nga iyang alagad; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan:Z{Ug naghatag sa ilang yuta alang sa usa ka panulondon; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan;jYKUg kang Og nga hari sa Basan; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan;sX]Kang Sihon nga hari sa mga Amorehanon; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan;nWSUg mipatay sa mga bantugang hari; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan:wVeKaniya nga milaglag sa gamhanang mga hari; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan;UKaniya nga nagmando sa iyang katawohan latas sa kamingawan; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan:T3Apan ang naglumos kang Faraon ug sa iyang kasundalohan didto sa Dagat nga Mapula; Kay ang iyang mahigugmaongkalolot nagapadayon sa walay katapusan:|SoUg nagpaagi sa Israel latas sa taliwala niini; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan;R Kaniya nga nagpaiway sa Dagat nga Mapula sa pagkabahin; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan; Q Uban sa kusganon nga kamot, ug uban sa tinuy-od nga bukton; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan:zPk Ug nagkuha sa Israel gikan sa taliwala nila; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan;O} Kaniya nga naglaglag sa Egipto sa ilang mga panganay; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan;N Ang bulan ug mga bitoon aron sa paggahum sa kagabhion; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan:RMAng adlaw aron sa paggahum sa adlaw; Kay ang iyang mahugugmaong-kalolotvLcKaniya nga nagbuhat sa mga dagkung suga; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan;KuKaniya nga nagbuklad sa yuta ibabaw sa mga tubig; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan:J}Kaniya nga tungod sa salabutan gihimo ang kalangitan; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan:IKaniya lamang nga nagabuhat sa dagkung mga katingalahan; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan:HOh paghatag ug mga pasalamat ngadto sa Ginoo sa mga ginoo; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan:GOh paghatag ug mga pasalamat ngadto sa Dios sa mga dios; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan. F Oh paghatag ug mga pasalamat kang Jehova; kay siya maayo man; Kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan.eEADalayegon si Jehova gikan sa Sion, Siya nga nagapuyo sa Jerusalem Dayegon ninyo si Jehova.uDaOh panimalay ni Levi, dayegon ninyo si Jehova: Kamo nga may kahadlok kang Jehova, dayegon ninyo si Jehova.kCMOh panimalay sa Israel, dayegon ninyo si Jehova: Oh panimalay ni Aaron, dayegon ninyo si Jehova:`B7Sila nga nanagbuhat kanila, manghisama kanila; Oo, ang tagsatagsa nga mosalig kanila.hAGSila adunay mga igdulungog, apan dili sila makadungog; Ni adunay gininhawa sa ilang mga baba.i@ISila adunay mga baba, apan sila dili makasulti; Sila adunay mga mata, apan sila dili makakita;d??Ang mga dios-dios sa mga nasud mga salapi ug bulawan, Ang buhat sa mga kamot sa mga tawo.v>cKay si Jehova mohukom sa iyang katawohan, Ug magabasul sa iyang kaugalingon mahatungod sa iyang mga alagad.= Ang imong ngalan, Oh Jehova, nagapadayon sa walay katapusan; Ang imong halandumon nga ngalan , Oh Jehova, ngadto sa tanang mga kaliwatan.x<g Ug gihatag ang ilang yuta alang sa usa ka panulondon, Usa ka panulondon ngadto sa Israel nga iyang katawohan.w;e Kang Sihon, nga hari sa mga Amorehanon, Ug kang Og nga hari sa Basan, Ug sa tanang mga gingharian sa Canaan,T: Siya nga milaglag sa daghang mga nasud, Ug mipatay sa mga gamhanang hari,&9C Siya nga nagpadala ug mga ilhanan ug mga katingalahan diha sa kinataliwad-an nimo, Oh Egipto, Sa ibabaw ni Faraon, ug sa ibabaw sa tanan niyang mga ulipon;N8Siya nga milaglag sa mga panganay sa Egipto, Sa tawo ug sa mananap;;7mSiya nga nagapasaka sa mga panganod gikan sa mga kinatumyan sa yuta; Siyan nga nagabuhat sa mga kilat alang sa ulan; Siya nga nagapagula sa hangin gikan sa ilang mga tipiganan;6#Bisan unsa ang gikahimut-an ni Jehova, kini iyang gibuhat, Didto sa langit ug dinhi sa yuta, diha sa kadagatan ug sa tanang mga kahiladman;c5=Kay nasayud ako nga si Jehova daku man, Ug nga ang atong Ginoo labaw sa tanang mga dios.4yKay si Jehova nagpili kang Jacob alang sa iyang kaugalingon, Ug sa Israel alang sa iyang kaugalingon nga pagpanag-iya.3}Dayegon ninyo si Jehova; kay si Jehova maayo man: Panag-awit ug mga pagdayeg sa iyang ngalan; kay kini maoy makalilipay.^23Kamo nga nanagtindog sa balay ni Jehova, Diha sa mga sawang sa balay sa atong Dios.t1 aDayegon ninyo si Jehova. Dayegon ninyo ang ngalan ni Jehova; Dayega siya , Oh kamong mga alagad ni Jehova,g0ESi Jehova magapanalangin kanimo gikan sa Sion; Bisan siya nga nagbuhat sa langit ug sa yuta.e/ABayawa ninyo ang inyong mga kamot ngadto sa balaang puloyanan, Ug dayegon ninyo si Jehova.. Ania karon, dayegon ninyo si Jehova, ngatanan kamong mga alagad ni Jehova, Nga sa kagabhion nanagbarug sa balay ni Jehova."-;Sama sa tun-og sa Hermon, Nga nangatagak ibabaw sa kabukiran sa Sion: Kay didto gisugo ni Jehova ang panalangin, Bisan sa kinabuhi nga walay katapusan.3,]Kini sama sa bililhon nga lana nga anaa sa ibabaw sa ulo, Nga nagadaligdig ibabaw sa bungot, Bisan sa bungot ni Aaron; Nga midaligdig ibabaw sa liab sa iyang mga bisti;b+ =Ania karon, pagkamaayo ug pagkamalipayon gayud Sa mga magsoon nga managpuyo sa paghiusa!*wAng iyang mga kaaway pagabistihan ko sa kaulawan; Apan sa ibabaw sa iyang kaugalingon mamulak ang iyang purongpurong.t)_Didto himoon ko nga ang sungay ni David mosalingsing: Ako nagtagana ug lamparahan alang sa akong dinihog.(Ingon man usab ang iyang mga sacerdote, pagabistihan ko sa kaluwasan; Ug ang iyang mga balaan managhugyaw sa makusog tungod sa kalipay.p'WSa madagayaon gayud ako magapanalangin sa iyang makaon: Pagabusgon ko sa tinapay ang iyang mga kabus.r&[Kini mao ang akong dapit nga pahulayanan sa walay katapusan: Dinhi magapuyo ako; kay gitinguha ko kini.]%1 Kay si Jehova nagpili sa Sion; Iyang gitinguha kini nga alang sa iyang puloy-anan.=$q Kong ang imong mga anak managbantay sa akong tugon Ug sa akong pagpamatuod nga akong igatudlo kanila, Ang ilang mga anak usab molingkod sa imong trono hangtud sa walay katapusan. # Si Jehova nanumpa kang David sa kamatuoran; Siya dili mobulag gikan niana: Sa bunga sa imong lawas igabutang ko sa imong trono.`"7 Tungod lamang kang David nga imong alagad Ayaw ipalingiw ang nawong sa imong dinihog.l!O Pasul-obi ang imong mga sacerdote sa pagkamatarung; Ug pahugyawa sa kalipay ang imong mga balaan.n STumindog ka, Oh Jehova, ngadto sa imong dapit nga pahulayanan; Ikaw, ug ang arca sa imong kalig-on.gEMangadto kita sa iyang mga tabernaculo; Managsimba kita didto sa tumbanan sa iyang mga tiil.b;Ania karon, sa Ephrata nadungog namo kini: Hingpalgan namo kini sa kapatagan sa lasang.pWHangtud nga makakaplag ako ug dapit alang kang Jehova, Usa ka tabernaculo alang sa Gamhanan ni Jacob.kMDili ko pakatulgon ang akong mga mata, Ni tugotan ko nga mahatagpilaw ang akong mga tabon-tabon;t_Sa pagkatinuod dili ako mosulod sa balong-balong sa akong balay, Ni mosaka ako ngadto sa akong higdaanan;V#Giunsa niya ang pagpanumpa kang Jehova, Ug sa pagsaad sa Gamhanan ni Jacob:L Oh Jehova, hinumdumi alang kang David Ang tanan niyang kagul-anan;a9Oh Israel, lumaum ka kang Jehova Sukad karon ngadto sa umalabut ug sa walay katapusan.=qSa pagkatinuod gialam-alaman kore ug gipahilum ko ang akong kalag; Sama sa usa ka bata nga gilutas sa iyang inahan, Sama sa usa ka bata nga gilutas ang akong kalag sa sulod nako.k OJehova, ang akong kasingkasing dili palabilabihon, ni mapahitason ang akong mga mata; Ni magabansay-bansay ako sa akong kaugalingon alang sa mga dagkung butang, Kun sa mga butang nga hilabihan da ka katingalahan alang kanako.LUg siya magatubos sa Israel Gikan sa tanan niyang mga kasal-anan.Oh Israel, lumaum ka kang Jehova; Kay kang Jehova anaa ang mahigugmaong-kalolot, Ug kaniya anaa ang madagayaong pagtubos.1YAng akong kalag nagahulat sa Ginoo Labaw niadtong mga magbalantay nga nanagpaabut sa kabuntagon; Oo, labaw kay sa mga tawong-magbalantay nga nagapaabut sa kabuntagon._5Nagahulat ako kang Jehova, ang akong kalag nagahulat, Ug sa iyang pulong milaum ako.TApan adunay pagpasaylo diha kanimo, Aron ikaw takus gayud nga kahadlokan.kMKong ikaw, Jehova, magatimaan pa unta sa mga kasal-anan, Oh Ginoo, kinsa ba ang arang makabarug?uGinoo, patalinghugi ang akong tingog: Papatalinghugi sa imong mga igdulungog Ang tingog sa akong mga pagpangaliyupo.@ {Gikan sa mga kahiladman, nagtuaw ako kanimo, Oh Jehova.  Ni manag-ingon ang nanagpangangi: Ang panalangin ni Jehova anaa unta kaninyo; Managpanalangin kami kaninyo sa ngalan ni Jehova.~ sNga niini ang kamot sa mag-aani dili mapuno, Ni mapuno ang sabakan niya nga nagabugkos sa mga binangan sa mga uhay:n SHimoa sila nga ingon sa mga balili diha sa mga atop sa balay, Nga mangalaya sa dili pa sila motubo;S Pakaulawi sila ug papasibuga sila, Ngatanan sila nga nanagdumot sa Sion.O Si Jehova matarung man: Iyang gipamugto ang mga gapus sa mga dautan.pWAng mga magdadaro nanagdaro sa ibabaw sa akong boko-boko; Nanaghimo sila ug hatag-as nga mga tudling.~sSa nakadaghan gisakit ako nila sukad pa sa akong pagkabatan-on hangtud karon: Apan sila wala makadaug batok kanako.p YSa nakadaghan gisakit ako nila sukad pa sa akong pagkabatanon hangtud karon, Ipasulti sa Israel karon,d?Oo, masud-ong mo ang imong mga anak sa imong mga anak. Ang pakigdait sa ibabaw sa Israel.  Si Jehova magapanalangin kanimo gikan sa Sion: Ug masud-ong mo ang kaayohan sa Jerusalem sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi.Z+Ania karon, sa ingon niini pagabulahanon ang tawo Nga may kahadlok kang Jehova.:kAng imong asawa mahimong ingon sa mabungaon nga parras, Sa mga kasuokang dapit sa imong balay; Ang imong mga anak ingon sa mga tanum nga oliva, Nga managlibut sa imong lamesa.t_Kay ikaw magakaon sa kinabudlayan sa imong mga kamot: Magamalipayon ikaw, ug adunay kaayohan uban kanimo.` 9Bulahan ang tagsatagsa nga may kahadlok kang Jehova, Nga nagalakaw sa iyang mga dalan."=Malipayon ang tawo nga ang iyang baslayan napuno sa mga udyong : Dili sila mabutang sa kaulawan, Sa mosulti na sila sa ilang mga kaaway diha sa ganghaank~OIngon sa mga udyong nga anaa sa kamot sa tawong gamhanan, Mao usab ang kabataan sa pagkabatan-on.q}[Ania karon, ang mga kabataan mao ang panulondon ni Jehova; Ug ang bunga sa tagoangkan maoy iyang balus.@|yKawang lamang ang inyong pagbangon sayo sa kabuntagon, Aron magalangan sa pagpahulay, Sa pagkaon sa tinapay sa kabudlay; Kay niini siya nagahatag sa iyang mga hinigugma sa katulogon.N{ Gawas nga si Jehova ang magatukod sa balay, Kawang lamang ang kahago niadtoong mga nagatukod niini: Gawas nga si Jehova ang magabantay sa ciudad, Kawang lamang ang pagtukaw sa tawo-nga-magbalantay..zU~Siya nga magalakaw ug magahilak, dinala ang binhi nga igpupugas, Sa walay duhaduha mobalik siya nga may kalipay, nga magadala uban sa iyang mga binangan nga humay .>x>==;<g!Ang mga samad ug pagkawalay dungog mao ang iyang mamakuha; Ug ang iyang pagkawalay-ulaw dili na gayud mapapas= Siya nga makapanapaw sa usa ka babaye maoy tawong walay salabutan: Siya nagabuhat niini aron sa paglaglag sa iyang kaugalingong kalag.<Apan kong siya hidakpan, magauli siya sa pito ka pilo nga gidaghanon; Siya magahatag sa tanan niyang manggad sa iyang balay.;Ang mga tawo dili magatamay sa usa ka kawatan, kong siya mangawat Aron sa pagtagbaw sa iyang kaugalingon sa diha nga siya pagagutom::}Busa siya nga moadto sa asawa sa iyang isigkatawo; Bisan kinsa nga makapanghilabut kaniya dili gayud makagawas sa silot.r9]Kun makalakat ba ang usa ka tawo ibabaw sa mainit nga mga baga, Ug ang iyang mga tiil dili ba mapagtong?i8KMakadala ba ang usa ka tawo ug kalayo sa iyang sabakan, Ug ang iyang mga sapot dili ba masunog?57cKay tungod sa usa ka babaye nga bigaon ang usa ka tawo mataral lamang ngadto sa usa ka tipak nga tinapay; Ug ang babayeng mananapaw mangita alang sa bililhon nga kinabuhi.6Ayaw kaibug sa iyang kaanyag diha sa imong kasingkasing; Ni pabihag ikaw kaniya uban sa mga tabontabon sa iyang mga mata.a5;Sa pagpalikay kanimo gikan sa dautang babaye, Gikan sa pag-uloulo sa dila sa dumuloong.4yKay ang sugo maoy usa ka lamparahan; ug ang balaod maoy suga; Ug ang pagbadlong sa pahamatngon maoy dalan sa kinabuhi:%3CSa diha nga ikaw magalakaw, kini magatultol kanimo; Sa diha nga ikaw matulog, kini magabantay kanimo; Ug sa diha nga ikaw mahigmata kini makigsulti kanimo.W2'Bugkuson mo sila kanunay sa imong kasingkasing; Ibaligtos sila sa imong liog.a1;Anak ko, bantayi ang sugo sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang balaod sa imong inahan:y0kUsa ka bakakon nga saksi nga nagapamulong ug mga bakak, Ug kadto nga nagapugas sa pagkalalis sa mga kaigsoonan.|/qUsa ka kasingkasing nga nagalalang sa dautang mga tinguha, Mga tiil nga matulin nga modalagan ngadto sa binilyako,i.KMapahitas-ong mga mata, usa ka dila nga bakakon, Ug mga kamot nga nag-ula sa dugo nga inocente;Z--Adunay unom ka butang nga gidumtan ni Jehova; Oo, pito nga maoy dulumtanan niya:,yBusa ang iyang kalisdanan modangat sa hinanali; Sa usa ka hinanali siya mabungkag, ug nga niana walay arang ikatabang.+Sa kang kinsang kasingkasing anaa ang pagkamasukihon, Nga nagalalang ug dautan sa kanunay, Nga nagapugas sa pagpakiglalis. *  Nga nagapangidhat sa iyang mga mata, nga namulong uban sa iyang mga tiil, Nga nagabuhat ug mga ilhanan uban sa iyang mga tudlo;|)q Usa ka tawo nga walay hinungdan, usa ka tawo sa kasal-anan, Mao siya nga nagalakat nga may usa ka masukihong baba;( Busa ang imong pagkakabus modangat ingon sa usa ka tulisan, Ug ang imong kawalad-on ingon sa usa ka tawo nga may hinagiban.' Usa ka diyutay nga pagkatulog, usa ka diyutay nga paghinanok, Usa ka diyutay nga pagkiyugpos sa mga kamot aron sa pagkatulog:h&I Unsa ang kadugayon nga ikaw matulog, Oh tapulan? Anus-a ka mobangon gikan sa imong pagkatulog?]%3Nagaandam sa iyang kalan-on sa ting-init, Ug nagahipos sa iyang makaon sa ting-ani.6$gNga bisan walay pangulo, Capatas, kun punoan,a#;Umadto ka sa olmigas, ikaw nga tapulan; Palandunga ang iyang mga dalan, ug pagmaalamon:%"CGumawas ka sa imong kaugalingon ingon sa usa ka lagsaw gikan sa kamot sa mangangayam , Ug ingon sa usa ka langgam gikan sa kamot sa mangangayam sa langgam.`!9Ayaw paghatagi ug katulog ang imong mga mata, Ni paghinanok ang imong mga tabon-tabon;J  Buhata kini karon, anak ko, ug gumawas ka sa imong kaugalingon, Sanglit ikaw nagapus sa kamot sa imong isigkatawo: Lakaw, magpaubos ka sa imong kaugalingon, ug magpakilooy sa imong isigkatawo;lQIkaw nabitik tungod sa mga pulong sa imong baba, Ikaw nadakpan tungod sa mga pulong sa imong baba.  Anak ko, kong ikaw mahimong magpapasalig alang sa imong isigkatawo, Kong ikaw sa imong mga kamot makadagmal sa usa ka dumuloong;pYSiya mamatay tungod sa pagkakulang sa pahamangno; Ug sa pagkadaku sa iyang pagkabuang siya mahisalaag.jMAng iyang kaugalingong kasal-anan modakop sa dautan, Ug siya magapus sa mga higot sa iyang sala.{oKay ang mga dalan sa tawo anaa sa atubangan sa mga mata ni Jehova; Ug gipatag niya ang tanang mga alagianan niya.yKay ngano man ikaw, anak ko, nga magpalugos sa usa ka dumuloong babaye, Ug magahalog sa sabakan sa usa ka lumalangyaw?U#Ingon sa usa ka mahigugmaong lagsaw nga dumalaga ug sa usa ka makapahimuot nga gasela, Tugoti nga ang iyang mga dughan magatagbaw kanimo sa tanang mga panahon; Ug magpalugos ka sa kanunay sa iyang gugma.`9Papanalangini ang imong tuburan; Ug pagmalipayon diha sa asawa sa imong pagkabatan-on.PHimoa sila nga imo lamang, Ug dili alang sa mga dumuloong uban kanimo.r]Patibulaagon mo ba ang imong mga tubod sa halayong dapit, Ug ang mga taburan sa tubig diha sa kadalanan?yImna ang mga tubig gikan sa kaugalingon mong sudlanan, Ug ang mga tubig nga nagaagay gikan sa kaugalingon mong atabay.`9Ako haduol kaayo sa tanang kadautan Sa kinataliwad-an sa pagkatigum ug sa katilingban.{ Ni gituman ko ang tingog sa akong mga magtutudlo, Ni nagkiling ako sa akong igdulungog kanila nga nagpahamangno kanako!oW Ug magaingon: Giunsa ko ang pagdumot sa pahamangno, Ug ang akong kasingkasing nagtamay sa pagbadlong;iK Ug ikaw mag-agulo sa imong kaulahian, Sa diha nga mangaut-ut ang imong unod ug ang imong lawas, Tingali unya ang mga dumuloong mapuno sa imong kusog, Ug ang imong mga pagpangabudlay anha sa balay sa usa ka lumalangyaw,xi Tingali unya ikaw magahatag sa imong kadungganan ngadto sa lain, Ug ang imong mga tuig ngadto sa madaugdaugon;a;Ipahilayo ang imong dalan gikan kaniya, Ug ayaw pagpahaduol sa pultahan sa iyang balay;o WBusa karon, mga anak ko , patalinghug kamo kanako, Ug ayaw pagbiya gikan sa mga pulong sa akong baba. Busa siya dili makakaplag sa patag nga alagianan sa kinabuhi: Ang iyang mga dalan mabalhinon, ug siya wala mahibalo niini .j MAng iyang mga tiil nagakanaug ngadto sa kamatayon; Ang iyang mga lakang gitunob ibabaw sa Sheol;i KApan sa katapusan siya mapait ingon sa panyawan, Mahait ingon sa usa ka espada nga duhay sulab.| qKay ang mga ngabil sa usa ka dumuloong babaye nagpatolo ug dugos, Ug ang iyang baba labi pang mahinlo kay sa lana:c?Aron ikaw magabantay sa pagkabuotan, Ug aron ang imong mga ngabil magatipig ug kinaadman.^ 7Anak ko, pagmatngon sa akong kaalam; Ikiling ang imong igdulungog sa akong salabutan:Z-Ayaw pagliso sa too mong kamot ni sa wala: Kuhaa ang imong tiil gikan sa dautan.gGPataga ang alagianan sa imong mga tiil, Ug tukora sa matul-id gayud ang tanan mong mga dalan.r]Itutok ang pagtan-aw sa imong mga mata sa unahan, Ug itutok ang imong mga tabon-tabon sa atubangan nimo.zmIsalikway gikan kanimo ang usa ka masinalaagon nga baba, Ug ipahilayo gikan kanimo ang mga ngabil nga masukihon.ykAmpingi ang imong kasingkasing sa tanang pagsingkamot; Kay gikan niini magagula ang dagkung butang sa kinabuhi.eCKay sila kinabuhi alang niadtong nanagpangita kanila, Ug kaayohan sa ilang tibook nga unod.mSAyaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Tipigi sila sa kinataliwad-an sa imong kasingkasing.hIAnak ko, pagmatngon sa akong mga pulong; Ikiling ang imong igdulungog sa akong mga gipamulong.n~UAng dalan sa tawong dautan ingon sa kangitngit: Sila dili manghibalo kong usa ang ilang napangdolan.}Apan ang alagianan sa matarung ingon sa banagbanag sa kahayag, Nga nagakasanag sa kahayag ngadto sa pagkahingpit sa adlaw.W|'Kay sila magakaon sa tinapay sa kadautan, Ug magainum sa vino sa pagpanlupig. { Kay sila dili matulog, gawas kong sila makabuhat ug dautan; Ug ang ilang pagkatulog mawala, gawas kong sila makapahulog sa uban.Uz#Likayi kini, ayaw pag-agi haduol niini; Tumipas ka gikan niini, ug padayon._y7Ayaw pagsulod sa alagianan sa dautan, Ug ayaw paglakat sa dalan sa mga tawong dautan.lxQ Hawiri gayud ang pagpahamangno; ayaw siya pagbuhii: Bantayi siya; kay siya mao ang imong kinabuhi.sw_ Kong ikaw magalakaw, ang imong mga lakang dili pagamub-on; Ug kong ikaw magadalagan, dili ka mahisokamod.evC Ako nagtudlo kanimo sa dalan sa kaalam; Ako nagmando kanimo sa mga alagianan sa katul-iran.ru] Pamati, Oh anak ko, ug dawata ang akong mga ipamulong; Ug ang mga katuigan sa imong kinabuhi magadaghan.t{ Siya magahatag kanimo sa usa ka purongpurong nga bulak sa gracia; Usa ka purongpurong sa katahum iyang igahatag kanimo.{soIpahitaas siya, ug siya magapauswag kanimo; Siya magadala kanimo ngadto sa kadungganan, kong ikaw mogakus kaniya.rwAng kaalam maoy labaw nga butang; busa batoni ang kaalam; Oo, uban sa tanan mo nga pagatinguhaon batoni ang pagsabut.eqCAyaw siya pagbiyai, ug siya magapanalipod kanimo; Higugmaa siya, ug siya magabantay kanimo.ypkBatoni ang kaalam, batoni ang pagsabut; Ayaw hikalimti, ni pag-ayran mo ang mga pulong nga gikan sa akong baba;o!Ug iyang gitudloan ako, ug mi-ingon kanako: Patipigi sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; Bantayi ang akong mga sugo, ug mabuhi ka;uncKay ako usa ka anak nga lalake sa akong amahan, Batan-on ug mao ray pinalangga sa panan-aw sa akong inahan.am;Kay ako nagahatag kaninyo ug maayong pagtulon-an; Ayaw ninyo pagbiyai ang akong balaod.jl OPamatia, mga anak ko , ang pahamatngon sa usa ka amahan, Ug matngoni ang pagkahibalo sa pagsabut:`k9#Ang manggialamon makapanunod sa himaya; Apan ang kaulaw maoy makapauswag sa mga buang.mjS"Sa pagkatinuod siya nagayubit sa mga mayubiton; Apan siya nagahatag ug gracia sa mga mapainubsanon.iw!Ang pagpanghimaraut ni Jehova anaa sa balay sa dautan; Apan iyang pagapanalanginan ang puloy-anan sa tawong matarung.h Kay ang tawo nga sukwahi maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang iyang pagpakighigala anaa uban sa mga tawong matul-id.Ug#Ayaw kasinahi ang tawo nga malupigon, Ug ayaw pagpilia ang iyang mga dalan.cf?Ayaw pagpakig-away sa usa ka tawo sa walay gipasikaran, Kong siya wala maghilabut kanimo.|eqAyaw pagtinguha sa kadautan batok sa imong isigkatawo, Sa makita mo nga siya nagapuyo sa kasigurohan tupad kanimo. d Ayaw pag-ingon sa imong isigkatawo: Lakat, ug bumalik ka pagusab, Ug sa pagkaugma ako mohatag; Sa diha nga ikaw aduna na niana.cAyaw pag ihikaw ang kaayohan gikan kanila diin kini gikinahanglan, Sa diha nga kini anaa sa gahum sa imong kamot ang pagbuhat niini._b7Kay si Jehova mao ang imong kasaligan, Ug magabantay sa imong tiil nga dili hidakpan.ba=Ayaw kalisang sa hinanali nga kahadlok, Ni sa pagkalaglag sa dautan, kong kini modangat:j`MSa diha nga ikaw mohigda, dili ka malisang: Oo , ikaw mohigda, ug ang imong pagkatulog matam-is.e_CUnya magalakat ikaw sa imong dalan nga may kasigurohan, Ug ang imong tiil dili mahapangdol.^^5Sa ingon niana sila mahimong kinabuhi alang sa imong kalag, Ug gracia sa imong liog.s]_Anak ko, ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Batoni ang halalum nga kaalam ug ang pagkabuotan:k\OPinaagi sa iyang kinaadman ang mga kahiladman nangaabli, Ug ang kalangitan nagapatagas sa tun-og.h[ISi Jehova pinaagi sa kaalam mitukod sa yuta; Pinaagi sa pagsabut iyang gitukod ang kalangitan.yZkSiya maoy usa ka kahoy sa kinabuhi kanila nga mokupot kaniya: Ug malipayon ang tagsatagsa nga magahawid kaniya.nYUAng iyang mga dalan maoy mga dalan sa kahimut-anan, Ug ang tanan niyang mga alagianan mga pakigdait.}XsAng hataas nga mga adlaw anaa sa iyang kamot nga too; Diha sa iyang kamot nga wala anaa ang bahandi ug kadungganan.{WoSiya labi pang bililhon kay sa mga rubi: Ug walay mausa sa mga butang nga imong ginatinguha nga ikatanding niana. V Kay ang pagpakabaton niini labi pang maayo kay sa pagmanggad sa salapi, Ug ang kaayohan niini labaw pa kay sa fino nga bulawan.^U5 Malipayon ang tawo nga makakaplag sa kaalam, Ug ang tawo nga makakab-ut sa pagsabut.}Ts Kay kinsa kadto nga gihigugma ni Jehova iyang ginabadlong, Maingon sa usa ka amahan sa anak nga iyang gikahimut-an.^S5 Anak ko, ayaw pagtamaya ang pagcastigo ni Jehova; Ni magsubo ka sa iyang pagbadlong:hRI Aron ang imong mga kamalig mapuno sa kadaghan, Ug ang imong pug-anan magaawas sa bag-ong vino.fQE Pasidunggi si Jehova pinaagi sa imong manggad, Ug sa mga inunahang bunga sa tanan mong abut:LPKana mahimong kaayohan sa imong pusod, Ug utok sa imong mga bukog.tOaAyaw pagpakamaalamon sa imong kaugalingong mga mata; Kahadlokan mo si Jehova, ug pahalayo gikan sa dautan:XN)Sa tanan nimong mga dalan ilha siya, Ug siya magamando sa imong mga alagianan.qM[Sumalig ka kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing, Ug ayaw pagsalig sa imong kaugagalingong salabutan:_L7Aron ikaw makakaplag sa kalomo ug maayong salabutan Sa atubangan sa Dios aug sa tawo.KAyaw pagpabiyaa kanimo ang kalolot ug kamatuoran: Ihigot mo sila sa imong liog; Isulat mo sila ibabaw sa papan sa imong kasingkasing:gJGKay ang kadugayon sa mga adlaw, ug mga tuig sa kinabuhi, Ug pakigdait, sila igadugang kanimo.mI UAnak ko, ayaw hikalimti ang akong Kasugoan; Apan pabantayi sa imong kasingkasing ang akong mga sugo:aH;Apan ang mga dautan pagaputlon gikan sa yuta, Ug ang mabudhion pagalukahon gikan niini.WG'Kay ang mga matul-id magapuyo sa yuta, Ug ang hingpit magapabilin diha niana.kFOAron ikaw magalakaw sa dalan sa mga maayong tawo, Ug magabantay sa mga alagianan sa mga matarung.oEWWalay mahiadto kaniya nga mahibalik pag-usab, Ni makadangat sila ngadto sa mga alagianan sa kinabuhi:nDUKay ang iyang balay nagaharag ngadto sa kamatayon, Ug ang iyang mga alagianan ngadto sa mga minatay;_C7Nga nagabiya sa higala sa iyang pagkabatan-on, Ug nahikalimot sa tugon sa iyang Dios:B Aron sa pagluwas kanimo gikan sa babaye nga dumuloong, Bisan gikan sa dumuloong nga nagaulog-ulog pinaagi sa iyang mga pulong;SANga mga baliko sa ilang mga dalan, Ug mga sukwahi sa ilang mga alagianan:`@9Nga nagamaya sa pagbuhat ug dautan, Ug nagakalipay sa pagkabinalitad sa tawong dautan;b?= Nga nagabiya sa mga alagianan nga matul-id, Aron sa paglakat sa mga dalan sa kangitngit;v>e Aron sa pagluwas kanimo gikan sa dalan sa dautan, Gikan sa mga tawong nagsulti sa mga binalit-ad nga butang;W=' Ang pagkabuotan magabantay sa ibabaw nimo; Ang pagpakasabut magahupot kanimo:k<O Kay ang kaalam mosulod ngadto sa imong kasingkasing, Ug ang kahibalo makapahimuot sa imong kalag;y;k Unya masabut mo ang pagkamatarung ug ang justicia, Ug sa pagkatul-id, oo , ang tagsatagsa ka maayong alagianan.i:KAron iyang mabantayan ang mga alagianan sa justicia, Ug ampingan ang dalan sa iyang mga balaan. 9Siya magatigum ug halalum nga kaalam alang sa matul-id; Siya mao ang taming kanila nga nagalakat sa pagkahingpit sa kasingkasing;e8CKay si Jehova mohatag ug kaalam; Gikan sa iyang baba magagula ang kahibalo ug pagpakasabut:`79Unya ikaw makasabut sa pagkahadlok kang Jehova, Ug hikaplagan mo ang kahibalo sa Dios.n6UKong ikaw mangita kaniya ingon nga salapi, Ug magapangita kaniya ingon sa tinipigan nga mga bahandi:h5IOo, kong ikaw magasangpit sa salabutan, Ug magapatugbaw sa imong tingog alang sa pagpakasabut;w4gAron nga ikiling mo ang imong igdulungog ngadto sa kaalam, Ug bansayon mo ang imong kasingkasing sa pagsabut;e3 EAnak ko, kong dawaton mo ang akong mga pulong, Ug tigumon mo ang akong mga sugo diha kanimo;u2 e!Apan bisan kinsa nga mamati kanako magapuyo sa kasigurohan, Ug magamalinawon nga walay kahadlok sa kadautan.1  Kay ang pagkasukihan sa mga tawong walay-pagtagad mopatay kanila, Ug ang mapasagarong pagpatuyang sa mga buang molaglag kanila.q0 ]Busa sila magakaon sa bunga sa ilang kaugalingong dalan, Ug mangabusog sa ilang kaugalingong mga lalang.T/ #Sila wala mobuot sa akong tambag, Sila nagtamay sa tanan ko nga pagbadlong.]. 5Tungod kay ilang gidumtan ang kinaadman, Ug wala magpili sa pagkahadlok kang Jehova, - Unya sila magasangpit kanako, apan ako dili motubag; Sila magapangita nga masingkamoton kanako, apan sila dili makakaplag kanako.3, aSa diha nga moabut ang inyong kahadlok sama sa usa ka bagyo, Ug moabut ang inyong pagkaalaut sama sa usa ka alimpulos; Sa diha nga ang kasakit ug kaguol modangat kaninyo.o+ YAko usab mokatawa sa adlaw sa inyong pagkaalaut; Ako magatamay sa diha nga moabut ang inyong kahadlok;\* 3Apan gisalikway ninyo ang tanan ko nga tambag, Ug dili mobuot sa akong pagbad-long:q) ]Tungod kay ako nagtawag, ug kamo mingbalibad; Akong gibayaw ang akong kamot, ug walay tawo nga nagtagad;( Bumalik kamo sa akong pagbadlong: Ania karon, ibubo ko ang akong espiritu sa ibabaw ninyo; Akong ipahibalo ang akong mga pulong kaninyo.A' }Unsang kadugayon, kamo nga mga walay-pagtagad, nga higugmaon ninyo ang pagkawalay-pagtagad? Ug ang mga mayubiton mahimuot kanila sa pagyubit, Ug ang mga buang sa pagdumot sa kinaadman? & Siya nagasinggit sa mga masabang dapit sa kadalanan; Sa dapit sa mga ganghaan, Diha sa ciudad, siya nagasulti sa iyang mga pulong:v% gAng kaalam nagasinggit sa makusog sa kadalanan; Siya nagasulti sa iyang tingog diha sa halapad nga mga dapit;x$ kBusa mao man ang mga dalan sa tagsatagsa nga hakog sa ganancia; Kini nagakuha sa kinabuhi sa mga tag-iya niana.# }Ug sila nanaghubong tungod sa ilang kaugalingong dugo; Sila nagabanhig sa tago alang sa ilang kaugalingong mga kinabuhi._" 9Kay sa kawang lamang ang pukot nga giladlad Diha sa atubangan sa bisan unsang langgam:k! QKay ang ilang mga tiil nanagdalagan ngadto sa kadautan, Ug sila nanagdali aron sa pag-ula ug dugo.e  EAnak ko, ayaw paglakat sa dalan uban kanila; Ilikay ang imong tiil gikan sa ilang alagianan:[ 1Mag-ambitay kita sa imong kapalaran sa among taliwala; Usahon ta ang atong puntil:d C Makaplagan ta ang tanang bililhon nga manggad; Pagapun-on ta ang atong mga balay sa inagaw;f G Lamyon nato sila nga buhi ingon sa Sheol, Ug ang tibook, ingon niadtong nangahulog sa gahong;   Kong sila moingon: Umuban ka kanamo, Managbanhig kita alang sa dugo; Managbanhig kita sa tago alang sa inocente sa walay pasikaran;U % Anak ko, kong ang mga makasasala mag-ulog-ulog kanimo, Ayaw pag-uyon kanila.m U Kay sila maingon sa usa ka purongpurong bulak sa gracia sa imong ulo, Ug mga kulentas sa imong liog.k QAnak ko, pamatia ang pahamangno sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang pagtulon-an sa imong inahan:z oAng pagkahadlok kang Jehova maoy sinugdan sa kahibalo; Apan ang mga buangbuang nagatamay sa kaalam ug pahamangno.z oSa pagsabut sa usa ka proverbio, ug sa usa ka pulong salabton, Mga pulong sa manggialamon, ug sa ilang mga tigmo. Aron ang tawo nga manggialamon makadungog, ug magadugang sa kinaadman; Ug aron ang tawo nga masinabuton makabaton sa maayong mga tambag:j OSa paghatag ug salabutan sa mga walay-pagtagad, Alang sa batan-ong lalake ang kahibalo ug kabuot:o YSa pagdawat sa pahamangno sa maalamon nga pagbuhat, Sa pagkamatarung ug sa justicia ug sa pagkatul-id;R Sa paghibalo sa kaalam ug pahamangno; Sa pag-ila sa mga pulong salabutan;N Ang mga proverbio ni Salomon anak nga lalake ni David, hari sa Israel:]1Ipapagdayeg sa tagsatagsa nga adunay gininhawa si Jehova. Dayegon ninyo si Jehova.{mDayega siya uban sa mga piyangpiyang nga matunog. Dayega siya nga adunay mga piyang-piyang nga malanog ug tunog.}qDayega siya nga adunay gagmay nga tambor ug pagsayaw: Dayega siya uban ang mga tulonggon nga kinuldasan ug organo.\/Dayega siya nga adunay huni sa trompeta: Dayega siya nga adunay salterio ug alpa.t _Dayega siya tungod sa iyang mga buhat nga gamhanan: Dayega siya sumala sa iyang labaw nga pagkahalangdon.  Dayegon ninyo si Jehova. Dayega ang Dios nga anaa sa iyang balang puluy-anan: Dayega siya diha sa kalangitan sa iyang gahum. + Aron pagabuhaton kanila ang paghukom nga nahasulat: Kini mao ang kadungganan nga nabatonan sa tanan niyang mga balaan. Dayegon ninyo si Jehova.s ]Aron sa paggapus sa ilang mga hari sa mga talikala, Ug sa ilang mga harianon sa mga talikala nga puthaw;^ 3Aron sa pagpanimalus sa mga nasud, Ug sa mga silot diha sa ibabaw sa mga katawohan;Itugot nga ang hataas nga mga pagdayeg sa Dios anha unta sa ilang mga baba, Ug ang espada nga duruhay sulab, sa ilang kamot;pWPapaglipaya ang mga balaan sa pagdaug sa himaya: Paawita sila sa kalipay diha sa ilang mga higdaanan.nSKay si Jehova mahimuot sa iyang katawohan: Himoon niyang matahum ang mga maaghup uban sa kaluwasan.}Ipapagdayeg kanila ang iyang ngalan sa pagsayaw: Paawita sila sa mga pagdayeg kaniya uban ang gagmay nga tambor ug alpa.yiPapaglipaya ang Israel diha kaniya nga mao ang nagbuhat kaniya: Papagmayaa ang mga anak sa Sion sa ilang Hari.  Dayegon ninyo si Jehova. Panag-awit kamo kang Jehova ug bag-ong alawiton, Ug ang iyang pagdayeg diha sa katilingban sa mga balaan.;mUg ginabayaw niya ang sungay sa iyang katawohan, Ang pagdayeg sa tanan niyang mga balaan; Bisan sa mga anak sa Israel, ang katawohan nga haduol kaniya. Dayegon ninyo si Jehova.# Ipapagdayeg kanila ang ngalan ni Jehova; Kay ang iyang ngalan lamang mao ang gibayaw; Ang iyang himaya maoy labaw sa yuta ug sa kalangitan.F Mga batan-ong lalake ug mga ulay; Mga tigulang ug kabataan:fC Mga hari sa yuta ug tanan nga mga katawohan; Mga principe ug tanang mga maghuhukom sa yuta;a~9 Kamananapan ug tanang kahayupan; Mga butang nanagkamang ug nanaglupad nga kalanggaman;U}! Kabukiran ug tanang kabungtoran; Mga mabungaong kahoy ug tanang mga cedro;h|GKalayo ug ulan-nga-yelo, nieve ug inalisngaw; Hangin sa bagyo, nga nagatuman sa iyang pulong;i{IDayega si Jehova gikan sa yuta Kamong mga mananap sa dagat, ug ngatanan kamong mga kahiladman;zIya usab nga gitukod sila hangtud sa mga katuigan nga walay katapusan: Gibuhat niya ang usa ka pahibalo nga dili mahanaw.Xy'Ipapagdayeg kanila ang ngalan ni Jehova; Kay siya nagsugo, ug sila nangahimo.uxaDayegon ninyo siya, kamong mga langit sa kalangitan, Ug kamong katubigan nga anaa sa ibabaw sa kalangitan.gwEDayegon ninyo siya, adlaw ug bulan: Dayegon ninyo siya, kamong tanang kabitoonan sa kahayag.mvQDayegon ninyo siya, kamong tanang mga manolonda: Dayegon ninyo siya, kamong tanang mga panon niya.zu mDayegon ninyo si Jehova. Dayegon ninyo si Jehova gikan sa kalangitan: Dayegon ninyo siya diha sa mga kahitas-an."t;Wala niya buhata ang ingon niini sa bisan unsa nga nasud; Ug mahitungod sa iyang mga tulomanon, sila wala manghibalo q2 niana. Dayegon ninyo si Jehova.ts_Ginapakita niya ang iyang pulong kang Jacob, Ang iyang kabalaoran ug ang iyang mga tulomanon kang Israel.~rsSiya nagapadala sa iyang pulong, ug ginatunaw sila: Ginapahuros niya ang iyang hangin, ug mingbul-og ang katubigan.q{Ginasalibay niya ang iyang yelo sama sa mga tinipak sa tinapay : Sa atubangan sa iyang katugnaw kinsa ba ang makaantus?kpMSiya nagahatag sa nieve sama sa balhibo sa carnero; Ginasaliyab niya ang tun-og sama sa mga abo.ioISiya nagapadla sa iyang sugo sa ibabaw sa yuta; Sa matulin gayud nagadalagan ang iyang pulong.knMGibuhat niya ang pakigdait diha sa imong mga utlanan; Iyang ginabusog ikaw sa katambok sa trigo.~ms Kay iyang gilig-on ang mga trangka sa imong mga ganghaan; Siya nanalangin sa imong mga anak nga anaa sa sulod nimo.Nl Dayega si Jehova, Oh Jerusalem; Dayegon mo ang imong Dios, Oh Sion.ku Ang kalipay ni Jehova anaa kanila nga may kahadlok kaniya, Anaa niadtong mga nagalaum sa iyang mahigugmaong-kalolot.gjE Wala niya kahimut-i ang kusog sa kabayo: Siya walay kalipay sa mga tiil nga matulin sa tawo.eiA Siya nagahatag sa mananap sa iyang makaon, Ug sa mga kuyabog sa mga uwak nga nanag-iyagak. hNga nagatabon sa kalangitan sa mga panganod, Nga nagatagana sa ulan alang sa yuta, Nga nagapaturok sa balili ibabaw sa kabukiran.vgcManag-awit kamo kang Jehova nga adunay mga pasalamat; Manag-awit kamo nga adunay alpa ngadto sa atong Dios,^f3Ginasapnay ni Jehova ang mga maaghup: Ginapukan niya ang mga dautan ngadto sa yuta.heGDaku ang atong Ginoo, ug sa gahum nga dili hitupngan; Ug ang iyang salabutan walay kinutoban.mdQIyang ginaisip ang gidaghanon sa mga bitoon; Nagahingalan siya kanilang tanan sa ilang mga ngalan.dc?Iyang ginaayo ang kasingkasing nga nangadugmok, Ug ginabugkosan niya ang ilang mga samad.fbCSi Jehova nagapatindog sa Jerusalem; Ginatigum niya sa tingub ang mga sinalikway sa Israel.a Dayegon ninyo si Jehova; Kay maayo man ang pag-awit ug mga pagdayeg sa atong Dios; Kay kini matahum ug angay ang pagdayeg.`} Si Jehova magahari sa walay katapusan, Ang imong Dios, Oh Sion, ngadto sa tanang mga kaliwatan. Dayegon ninyo si Jehova._ Si Jehova nagabantay sa mga dumuloong; Siya nagasapnay sa mga ilo ug sa mga balo nga babaye; Apan ang dalan sa mga dautan iyang gituali. ^ Si Jehova nagapabuka sa mga mata sa mga buta; Si Jehova nagapabangon kanila nga nanghiumod; Si Jehova nahigugma sa mga matarung.]Siya nga nagabuhat sa justicia sa mga dinaugdaug; Siya nga nagahatag sa makaon sa mga gigutom. Si Jehova nagapagawas sa mga binilanggo;\Siya nga nagbuhat sa langit ug sa yuta, Sa dagat, ug sa tanan nga anaa kanila; Nga mao ang nagabantay sa kamatuoran sa walay katapusan;[Malipayon siya nga anaa kaniya ang Dios ni Jacob alang sa iyang panabang, Kansang paglaum anaa kang Jehova nga iyang Dios:pZWMogula ang iyang gininhawa, sa yuta siya mobalik; Nianang maong adlaw mahanaw ang iyang mga hunahuna.zYkAyaw pag-ibutang ang inyong pagsalig sa mga principe, Ni sa anak nga lalake sa tawo, nga kaniya walay panabang.yXiSamtang buhi pa ako magadayeg ako kang Jehova: Magaawit ako ug mga pagdayeg sa akong Dios samtang buhi pa ako.@W {Dayegon ninyo si Jehova. Dayega si Jehova, Oh kalag ko.&VCAng akong baba magasulti sa pagdayeg kang Jehova; Ug ipapagdayeg sa tanan nga unod ang iyang balaan nga ngalan hangtud sa mga katuigan nga walay katapusan.wUePagabantayan ni Jehova ang tanan kanila nga nahagugma kaniya; Apan ang tanang mga dautan iyang pagalaglagon.TPagatumanon niya ang tinguha niadtong mga may kahadlok kaniya; Pagapatalinghugan niya usab ang ilang pagtu-aw ug sila pagaluwason niya.sS]Si Jehova haduol kanilang tanan nga nanagsangpit kaniya, Sa tanan nga nanagsangpit kaniya sa kamatuoran.jRKSi Jehova maoy matarung sa tanan niyang mga paagi, Ug puno sa gracia sa tanan niyang mga buhat.kQMImong ginabuklad ang imong kamot, Ug ginatagbaw mo ang tinguha sa tagsatagsa ka butang nga buhi. ~~r}}} || {zzxzyy$xx%wwJvv{vuu2ttsprr[qqppzooonnmmUlkk?jjTiithhhgg,ffeed|dcc"bbaaA``3__,^^]]\\3[[%ZZYYJXX[WWyVVuUUTTiSSSRRQPPsOOkNNYMM!LLKKJIIcHHZGG|FFwFEiDDD)CCBAAA@u??u>>r==o= <<;;:: 998777655f5 44322v211#00//...-z- ,}++f**))u((u''' &%%f$$J##o#"" !!  aTj|jkbK^d ~  < , M l%yg[GAng pagkagarboso magauna sa pagkalaglag, Ug ang mapahitas-ong espiritu magauna sa pagkahulog. Z Ang halapad-nga-dalan sa matarung mao ang pagbiya gikan sa dautan: Kadtong nagabantay sa iyang dalan nagaamping sa iyang kalag.YPagka-labing maayo ang pagbaton sa kaalam kay sa bulawan! Oo, ang pagbaton sa salabutan maayo pang pagapilion kay sa salapi.XDiha sa kahayag sa nawong sa hari anaa ang kinabuhi; Ug ang iyang kalooy maingon sa usa ka panganod sa ulan nga kinaulahian.}WsAng kaligutgut sa usa ka hari maingon sa mga sinugo sa kamatayon; Apan ang tawo nga manggialamon magapalinaw niini.vVe Ang matarung nga mga ngabil maoy kalipay sa mga hari; Ug sila nahagugma kaniya nga nagapamulong sa matarung. U Maoy usa ka dulumtanan alang sa mga hari ang pagpanugyan ngadto sa kadautan; Tungod kay ang trono natukod pinaagi sa pagkamatarung.wTg Ang matarung nga bato ug mga timbangan iya man ni Jehova; Ang tanang mga gibug-aton sa sako maoy iyang buhat.xSi Ang diosnong pagpahamtang sa silot anaa sa mga ngabil sa hari; Ang iyang baba dili magalapas diha sa paghukom.kRO Ang kasingkasing sa tawo magalalang sa iyang dalan; Apan si Jehova nagamando sa iyang mga lakang.oQWMaayo pa ang diyutay uban ang pagkamatarung, Kay sa mga dagkung abut nga uban ang pagkadili-matarung.PKong ang mga dalan sa usa ka tawo makapahimuot kang Jehova, Iyang pagahimoon bisan ang iyang mga kaaway nga makigdaiton uban kaniya.O-Tungod sa kalooy ug sa kamatuoran ang kasal-anan may pagtabon-sa-sala; Ug tungod sa pagkahadlok kang Jehova ang mga tawo mobiya gikan sa dautan.2N]Ang tagsatagsa nga may pagkamapahitas-on sa kasingkasing maoy usa ka dulumtanan kang Jehova: Bisan pa ang kamot madugtong sa usa ka kamot, siya dili makagawas sa silot.~MuGihimo ni Jehova ang tanang butang alang sa iyang kaugalingong tuyo; Oo, bisan ang dautan alang sa adlaw nga dautan.[L/Itugyan ang imong mga buhat ngadto kang Jehova, Ug ang imong mga tuyo mamalig-on.zKmAng tanang mga dalan sa tawo mahinlo sa iyang kaugalingong mga mata; Apan si Jehova nagatimbang sa mga espiritu.]J 5Ang mga laraw sa kasingkasing iya sa tawo; Apan ang tubag sa dila gikan kang Jehova.xIi!Ang pagkahadlok kang Jehova maoy pagpahamatngon sa kaalam; Ug ang pagka-mapinaubsanon maga-una sa kadungganan.H Kadtong nagasalikway sa pagsaway nagatamay sa iyang kaugalingong kalag; Apan kadtong nagapamati sa pagbadlong nakakab-ut sa kahibalo.gGGAng igdulongog nga mamati sa pagbadlong sa kinabuhi Magapuyo sa taliwala sa mga manggialamon.qF[Ang kahayag sa mga mata nagalipay sa kasingkasing; Ug ang mga maayong balita nagapatambok sa mga bukog.^E5Si Jehova halayo sa mga dautan; Apan siya mamati sa pag-ampo sa mga tawong matarung.DAng kasingkasing sa tawong matarung nagatoon sa angay nga ipanubag; Apan ang baba sa dautan nagabubo sa mga dautang butang.wCgKadtong hakog sa ganancia nagasamok sa iyang kaugalingong balay; Apan kadtong nagadumot sa mga hiphip mabuhi.mBSAng mga lalang nga dautan maoy dulumtanan kang Jehova; Apan ang mga pulong sa kalipay mga ulay man.lAQSi Jehova magaluka sa balay sa mapahitas-on; Apan siya magapalig-on sa utlanan sa balo nga babaye.y@kAlang manggialamon ang dalan sa kinabuhi nagapadulong ngadto sa itaas, Aron siya mobiya gikan sa Sheol sa ubos.y?kAng tawo may kalipay diha sa pagtubag sa iyang baba; Ug ang usa ka pulong nga angay sa panahon, pagkaayo niana!p>YDiin walay pagtambag, ang mga tinguha makawang; Apan diha sa panon sa mga magtatambag sila mangatukod.u=cAng binuang maoy kalipay niadtong walay kaalam; Apan ang tawo nga masinabuton nagatul-id sa iyang paglakaw.<Ang usa ka anak nga manggialamon maoy kalipay sa iyang amahan; Apan ang usa ka tawong buangbuang nagatamay sa iyang inahan.; Ang dalan sa tapulan maingon sa usa ka koral sa mga tunok; Apan ang dalan sa tawong matul-id gihimong usa ka halapad nga dalan:{Ang usa ka tawo nga masukanon nagahagit ug pagpakigaway; Apan kadtong mahinay sa pagkasuko nagapalinaw sa pagkabingkil.9wMaayo pa ang usa ka paniudto sa mga utanon, diin anaa ang gugma, Kay sa linaming nga vaca ug ang pagdumot anaa niana.u8cMaayo pa ang diyutay nga inubanan sa pagkahadlok kang Jehova, Kay sa dakung bahandi ug inubanan sa kasamok.7{Ang tanang mga adlaw sa mga sinakit mga kadaut man; Apan kadtong adunay malipayong kasingkasing may kombira sa kanunay.~6uAng kasingkasing niadtong may salabutan nagapangita ug kahibalo; Apan ang baba sa mga buang nagakaon sa mga binuang.5 Ang malipayong kasingkasing nagapadayag sa usa ka masayag nga panagway; Apan tungod sa kasubo sa kasingkasing ang espiritu mamaluya.p4Y Ang usa ka mayubiton dili mahagugma nga pagabadlongon; Siya dili moadto sa pakigtipon sa manggialamon. 3 Ang Sheol ug ang Pagkalaglag anaa sa atubangan ni Jehova; Nan daw unsa pa ang paglabaw sa mga kasingkasing sa mga anak sa mga tawo!u2c Adunay mapait nga pagsaway alang niadtong mibulag sa dalan; Ug kadtong nagadumot sa pagbadlong mamatay man.z1m Ang dalan sa dautan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan iyang gihigugma kadtong nagasunod sa pagkamatarung.0{Ang halad sa tawong dautan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang pag-ampo sa tawong matul-id maoy iyang kalipay.}/sAng mga ngabil sa manggialamon nagabutyag ug kahibalo; Apan ang kasingkasing sa buangbuang dili magabuhat sa ingon.{.oDiha sa balay sa tawong matarung adunay daghang bahandi; Apan diha sa mga abut sa tawong dautan anaa ang kasamok.-{Ang usa ka buang magatamay sa pagsaway sa iyang amahan; Apan kadtong nagatagad sa pagbadlong nagapakita sa pagkabuotan.w,gAng dila nga mahuyo maoy usa ka kahoy sa kinabuhi; Apan ang pagkasukwahi niana maoy pagkabungkag sa espiritu.c+?Ang mga mata ni Jehova anaa sa tanang dapit, Nga nagabantay ibabaw sa dautan ug sa maayo.z*mAng dila sa manggialamon sa matul-id nagapamulong ug kahibalo; Apan ang baba sa mga buang nagabubo sa kabuangan.h) KAng tubag nga malomo makapahupay sa kapungot; Apan ang pulong nga mahait makapapukaw sa kasuko.(#Ang kalooy sa hari anaa sa usa ka sulogoon nga nagabuhat sa pagkamaalamon; Apan ang iyang kaligutgut anaa batok niadtong nagapakaulaw.t'a"Ang pagkamatarung nagabayaw sa usa ka nasud; Apan ang sala maoy usa ka kaulawan sa bisan unsang katawohan.&!Ang kaalam magapuyo diha sa kasingkasing niadtong may salabutan; Apan kadtong anaa sa sulod sa mga buang mapadayag sa iyang kaugalingon .% Ang dautan giunlod ngadto sa kahiladman tungod sa iyang buhat nga dautan; Apan ang matarung may usa ka dalangpanan sa iyang kamatayon.x$iKadtong nagadagmal sa kabus nagatamay sa iyang Magbubuhat; Apan kadtong may kalooy sa hangul nagatahud kaniya,t#aAng usa ka malinawong kasingkasing maoy kinabuhi sa unod; Apan ang kasina mao ang pagkadunot sa kabukogan.y"kKadtong mahinay nga masuko may dakung salabutan; Apan kadtong madali-dalion sa espiritu nagabayaw sa kabuangan.!Diha sa panon sa katawohan anaa ang himaya sa hari; Apan diha sa kawalad-on sa katawohan anaa ang kalaglagan sa principe. Ang pagkahadlok kang Jehova maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang tawo makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.Diha sa pagkahadlok kang Jehova mao ang malig-on nga pagsalig; Ug ang iyang mga anak adunay usa ka dapit nga dalangpanan.jMAng matuod nga saksi nagaluwas ug mga kalag; Apan kadtong nagapamulong sa kabakakan nagalimbong.{Ang purongpurong sa mga manggialamon mao ang ilang mga bahandi; Apan ang binuang sa mga buang mao lamang ang kabuangan.}sDiha sa tanang buhat adunay bunga; Apan ang sulti sa mga ngabil nagapadulong lamang ngadto sa kawalad-on nga tuman.|qWala ba mangasayup kadtong nagamugna ug dautan? Apan ang puangod ug kamatuoran anaa kanila nga nagamugna ug maayo.pYKadtong nagatamay sa iyang isigkatawo nagapakasala; Apan kadtong may kalooy sa ka bus, malipayon siya.jMAng kabus ginadumtan bisan sa iyang kaugalingong silingan; Apan ang dato may daghang mga higala.kOAng tawong dautan moyukbo sa atubangan sa maayo; Ug ang dautan, diha sa mga ganghaan sa matarung.hIAng walay-pagtagad makapanunod sa binuang; Apan ang mga buotan pagapurongpurongan sa kahibalo.lQSiya nga dili masuko magahimo sa kabuangan; Ug ang usa ka tawo nga dautan ug mga paagi ginadumtan.'GAng usa ka tawong manggialamon mahadlok, ug magapahilayo gikan sa dautan; Apan ang buang mapangahason sa iyang kaugalingon nga may pagdaut ug siya masaligon.yAng walay-pagtagad motoo sa tagsatagsa ka pulong; Apan ang mabinantayon nga tawo magatan-aw pag-ayo sa iyang paglakaw.'GAng nagabalik sa pagpakasala sa kasingkasing pagapun-on uban sa iyang kaugalingong mga paagi; Ug ang usa ka maayong tawo matagbaw gikan sa iyang kaugalingon.r] Bisan diha sa pagkatawa ang kasingkasing magamasulub-on; Ug ang katapusan sa kalipay mao ang kagul-anan.}s Adunay usa ka dalan nga daw matarung alang sa usa ka tawo; Apan ang katapusan niana mao ang mga dalan sa kamatayon.dA Ang balay sa tawong dautan pagagun-obon; Apan ang balong-balong sa matarung pagapauswagon.{o Ang kasingkasing mahibalo sa iyang kaugalingong kapaitan; Ug walay usa ka dumuloong nga moambit sa kalipay niini.{ Ang mga buang magatiaw-tiaw lamang sa halad-tungod-sa-sala; Apan sa taliwala sa mga matarung adunay maayong kabubut-on.v eAng kaalam sa buotan mao ang pagsabut sa iyang dalan; Apan ang binuang sa mga buangbuang mao ang paglimbong. wLakaw ngadto sa atubangan sa usa ka tawong buangbuang, Ug ikaw dili makakaplag diha kaniya sa mga ngabil sa kahibalo. Ang usa ka mayubiton magapangita sa kaalam ug dilimakakaplag niini; Apan ang kahibalo masayon alang kaniya nga may salabutan.n UAng usa ka matinumanon nga saksi dili mobakak; Apan ang bakakon nga saksi magapamulong ug mga bakak.l QSa dapit diin walay mga vaca, ang pasungan mahinlo; Apan ang dakung abut pinaagi sa kusog sa vaca.Diha sa baba sa buangbuang mao ang usa ka bunal alang sa iyang pagkamapahitas-on; Apan ang mga ngabil sa manggialamon magabantay kanila.|qKadtong nagalakat sa iyang pagkatul-id nahadlok kang Jehova; Apan kadtong sukwahi sa iyang dalan nagatamay kaniya. Ang tagsatagsa ka manggialamon nga babaye magatukod sa iyang balay; Apan ang buangbuang magaguba niana uban sa iyang mga kamot.lQ Ang matarung magakaon aron sa pagpabusog sa iyang kalag; Apan ang tiyan sa mga dautan pagagutomon. Kadtong nagahawid sa iyang bunal nagadumot sa iyang anak; Apan kadtong nahagugma kaniya magacastigo kaniya sa matag-panahon.wg Daghan ang makaon diha sa binaulan nga yuta sa kabus; Apan adunay pagalaglagon tungod sa pagkawalay-justicia.)K Ang usa ka maayong tawo magabilin ug usa ka panulondon alang sa mga anak sa iyang mga anak; Ug ang katigayonan sa mga makasasala gitigum alang sa mga matarung.^5 Ang dautan nagalutos sa mga makasasala; Apan ang matarung pagabalusan uban sa maayo.y Lakat uban sa tawong manggialamon, ug ikaw mahimong manggialamon; Apan ang kauban sa mga buang magaantus tungod niana.w Ang tinguha nga natuman maoy katam-is sa kalag; Apan maoy usa ka dulumtanan sa mga buang ang pagbiya gikan sa dautan.~ Ang kawalad-on ug kaulaw modangat kaniya nga magadumili sa pagsaway; Apan kadtong manumbaling sa pagbadlong pagapasidunggan.x}i Ang usa ka dautan nga sinugo mahulog ngadto sa kadaut; Apan ang usa ka matinumanon nga sinaligan maoy makaayo.t|a Ang tagsatagsa ka buotan nga tawo magabuhat uban sa kahibalo; Apan ang buang magapagarbo sa iyang binuang.[{/ Ang maayong pagsabut mohatag ug kalooy; Apan ang dalan sa malapason maoy malisud.z} Ang balaod sa manggialamon maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang usa makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.y Bisan kinsa nga magatamay sa pulong magadala ug kadaut sa iyang kaugalingon; Apan kadtong mahadlok sa kasugoan pagabalusan.x Ang paglaum nga makulangan makapadaut sa kasingkasing; Apan kong ang tinguha modangat, kana mao ang usa ka kahoy sa kinabuhi.{wo Ang katigayonan nga maani sa kakawangan magakahanaw; Apan kadtong nagatigum pinaagi sa pagpamoo adunay kauswagan.tva Tungod sa pagkamapahitas-on modangat lamang ang panagkabingkil; Apan sa maayong tinambagan mao ang kaalam.Xu) Ang kahayag sa matarung malipayon; Apan ang lamparahan sa dautan pagapalongon.t Ang lukat sa usa ka tawo sa iyang kinabuhi mao ang iyang mga bahandi; Apan ang kabus dili mamati sa bisan unsay paghulga.s1 Adunay magapakadato sa iyang kaugalingon, apan siya walay bisan unsa; Adunay magapakakabus sa iyang kaugalingon, apan siya may dakung katigayonan.qr[ Ang pagkamatarung nagabantay niadtong matul-id sa iyang dalan; Apan ang kadautan mopukan sa makasasala.qw Ang usa ka tawo nga matarung magadumot sa pagpamakak; Apan ang usa ka dautang tawo makaluod, ug modangat sa kaulawon.tpa Ang kalag sa tapulan nagatinguha, ug siya walay bisan unsa; Apan ang kalag sa makugihon mahimong matambok,o% Kadtong nagabantay sa iyang baba nagamatngon sa iyang kinabuhi; Apan kadtong nagawalis sa halapad gayud sa iyang mga ngabil adunay kadautan.xni Ang tawo magakaon ug maayo pinaagi sa bunga sa iyang baba; Apan ang kalag sa maluibon magakaon sa pagpanlupig.m  Ang usa ka manggialamon nga anak mamati sa pahamatngon sa iyang amahan; Apan ang usa ka mayubiton dili mamati sa pagbadlong.flE Diha sa dalan sa pagkamatarung mao ang kinabuhi; Ug diha sa alagianan niana walay kamatayon.|kq Ang tawong tapulan dili makaasal sa iyang inayaman; Apan ang bililhong manggad sa mga tawo mao ang pagkamakugihon.tja Ang matarung maoy usa ka magtutultol sa iyang silingan; Apan ang dalan sa dautan maoy makapasalaag kanila.i# Ang kaguol nga anaa sa kasingkasing sa usa ka tawo maoy makapatikuko kaniya; Apan ang usa ka maayong pulong makapahimo niini nga malipayon.vhe Ang kamot sa makugihon magadala ug pagbulot-an; Apan ang tapulan igabutang sa usa ka mabug-at nga bulohaton.ugc Ang usa ka tawong buotan nagabaton ug kahibalo; Apan ang kasingkasing sa mga buang nagabutyag sa kabuangan.vfe Ang bakakon nga mga ngabil du lumtanan kang Jehova; Apan kadtong nagabuhat sa kamatuoran maoy iyang kalipay.be= Walay kadaut nga mahitabo sa tawong matarung; Apan ang dautan pagapun-on sa q2 kadautan.d Ang paglimbong maoy anaa sa kasingkasing kanila nga nagamugna ug dautan; Apan sa mga magtatambag sa pakigdait mao ang kalipay.rc] Ang ngabil sa kamatuoran pagalig-onon sa walay katapusan; Apan ang usa ka bakakong dila umalagi lamang .xbi Adunay magapamulong sa hinanali sama sa mga paglagbas sa usa ka espada; Apan ang dila sa manggialamon makaayo.a} Kadtong nagapamulong sa kamatuoran nagapakita ug pagkamatarung; Apan ang usa ka bakakon nga saksi nagapakita ug limbong.w`g Ang kasuko sa usa ka buang mahibaloan dayon sa dayag; Apan ang usa ka mabinantayong tawo nagabaton ug kaulaw._y Ang dalan sa usa ka buang matarung man sa iyang kaugalingong mga mata; Apan kadtong manggialamon nagapamati ug tambag.^ Ang usa ka tawo mabusog sa maayo tungod sa bunga sa iyang baba; Ug ang mga buhat sa mga kamot sa usa ka tawo igahatag kaniya.{]o Sa pagkamalapason sa mga ngabil maoy usa ka lit-ag sa dautang tawo; Apan ang matarung mahigawas gikan sa kasamok.q\[ Ang dautan nagatinguha sa pukot sa dautan nga mga tawo; Apan ang gamut sa matarung magahatag ug bunga . [ Kadtong nagauma sa iyang yuta makabaton ug daghang makaon; Apan kadtong nagasunod sa mga tawo nga walay hinungdan walay salabutan.Z Ang usa ka tawo nga matarung nagamahal sa kinabuhi sa iyang mananap; Apan ang malomong mga kalooy sa tawong dautan mao ang kabangis.Y Maayo pa kadtong gimahal ug diyutay, ug may usa ka sulogoon, Kay niadtong nagapasidungog sa iyang kaugalingon, ug nakulangan sa makaon.vXe Ang usa ka tawo pagadayegon sumala sa iyang kaalam; Apan kadtong may kasingkasing nga masukihon pagatamayon.[W/ Ang tawong dautan ginapukan, ug mangahanaw; Apan ang balay sa matarung molungtad.pVY Ang mga pulong sa dautan maoy mga pagbanhig alang sa dugo; Apan ang baba sa matul-id magaluwas kanila.iUK Ang mga hunahuna sa matarung lonlon mga matarung; Apan ang tambag sa dautan lonlon mga limbong. T9 Ang usa ka babaye nga may katakus maoy purong-purong sa iyang bana; Apan kadtong nagahimo ug pagpakaulaw maingon sa pagkamadunoton sa iyang mga bukog.eSC Ang usa ka tawo dili malig-on pinaagi sa kadautan; Apan ang gamut sa matarung dili matarug.R Ang usa ka maayong tawo makabaton ug kalooy kang Jehova; Apan ang usa ka tawo nga dautan ug mga lalang iyang pagasilotan.yQ m Bisan kinsa nga mahagugma sa pagsaway mahagugma sa kahibalo; Apan kadtong magadumot sa pagbadlong mananapon man.iPK Ania karon, ang matarung pagabalusan dinhi sa yuta; Labi pa gayud ang dautan ug ang makasasala!mOS Ang bunga sa matarung maoy usa ka kahoy sa kinabuhi; Ug kadtong manggialamon makadani ug mga kalag. N Kadtong nagasamok sa iyang kaugalingong balay magapanunod sa hangin; Ug ang buang mahimong ulipon sa manggialamon ug kasingkasing.tMa Kadtong nagasalig sa iyang mga bahandi mapukan; Apan ang matarung magamauswagon ingon sa lunhaw nga dahon.L Kadtong nagapangita sa masingkamoton gayud sa maayo nagapangita ug kalooy; Apan kadtong nagapangita ug kadautan, kini modangat kaniya. K Kadtong nagahikaw sa makaon, pagatunglohon siya sa katawohan; Apan ang panalangin anaa sa ibabaw sa ulo niya nga nagabaligya niini.vJe Ang kalag nga mahinatagon mahimong matambok; Ug kadtong nagabisibis pagabisibisan usab sa iyang kaugalingon.I# Adunay nagasabulak ug nagadugang pa gayud; Ug adunay nagatipig nga labi pa kay sa gikinahanglan, apan kini nagadugang hinoon sa kawalad-on.pHY Ang tinguha sa tawong matarung mao lamang ang maayo; Apan ang paalabuton sa dautan mao ang kaligutgut.Gy Maingon sa usa ka singsing nga bulawan diha sa simod sa baboy, Mao man ang usa ka maanyag nga babaye nga walay kabuot.F Bisan ang kamot madugtong sa kamot, ang dautang tawo dili makagawas sa silot; Apan ang kaliwat sa mga matarung pagaluwason.E Kadtong masukihon diha sa kasingkasing maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang mga mahingpit sa ilang dalan maoy iyang kalipay. D9 Kadtong kanunay sa pagkamatarung makadangat ngadto sa kinabuhi; Ug kadtong nagapangita sa dautan nagahimo niana alang sa iyang kaugalingong kamatayon.zCm Ang mga dautan nagadawat sa limbong nga mga suhol; Apan kadtong nagapugas ug pagkamatarung may balus nga siguro.B Ang tawo nga maloloy-on naga buhat ug maayo sa iyang kaugalingong kalag; Apan kadtong tigdagmal nagasakit sa iyang kaugalingong unod.uAc Ang usa ka maloloy-ong babaye makabaton ug kadungganan; Ug ang tawo nga malupigon makabaton ug mga bahandi. @ Kadtong maoy pasalig alang sa usa ka dumuloong magaantus ug kalisud; Apan kadtong magadumot sa pagkapasalig anaa sa kasigurohan.?w Diin walay maalamon nga pagmando, ang katawohan mangapukan; Apan diha sa panon sa mga magtatambag adunay kasigurohan.>/ Kadtong nagasuroy-suroy ingon sa usa ka tabian nagabutyag sa mga tinago; Apan kadtong may pagkamatinumanon sa espiritu nagatago sa usa ka butang.h=I Kadtong nagatamay sa iyang isigkatawo walay kaalam; Apan ang tawo nga may salabutan nagahilum.<{ Tungod sa panalangin sa tawong matul-id ang ciudad igatuboy sa kahitas-an; Apan kini magun-ob tungod sa baba sa dautan.z;m Kong maayo ang paglakat sa mga matarung, ang ciudad magakalipay; Ug sa mawala na ang dautan, adunay panaghugyaw.: Pinaagi sa iyang baba ang tawo nga dili-diosnon magalaglag sa iyang isigkatawo; Apan pinaagi sa kahibalo ang tawong matarung mamaluwas.Y9+ Ang tawong matarung maluwas gikan sa kasamok; Ug ang dautan moabut ilis kaniya.l8Q Kong ang dautang tawo mamatay, ang iyang ginapaabut mahanaw; Ug ang paglaum sa kasal-anan mahanaw;7} Ang pagkamatarung sa tawong matul-id maoy magaluwas kanila; Apan ang maluibon malit-ag sa ilang kaugalingong kasal-anan.6 Ang pagkamatarung sa tawong hingpit maoy magamando sa iyang dalan; Apan ang dautan mahulog pinaagi sa iyang kaugalingong pagkadautan.u5c Ang kadato dili magapulos adlaw sa kaligutgut; Apan ang pagkamatarung magaluwas sa tawo gikan sa kamatayon.t4a Ang kaligdong sa matul-id maoy magamando kanila; Apan ang pagkamasukihon sa maluibon maoy malaglag kanila.p3Y Kong ang pagkamapahitas-on moabut, nan modangat unya ang kaulaw; Apan sa mapinaubsanon mao ang kaalam. 2  Ang usa ka timbangan nga limbongan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang matarung nga bato sa timbangan maoy iyang kalipay.1w Ang mga ngabil sa matarung mahibalo sa angay nga pagadawaton; Apan ang baba sa dautan nagapamulong sa pagkamasukihon.[0/ Ang baba sa matarung magabunga ug kaalam; Apan ang dila nga masukihon pagaputlon.R/ Ang matarung dili gayud matarug; Apan ang dautan dili magadayon sa yuta..! Ang dalan ni Jehova maoy usa ka malig-ong salipdanan sa tawong matul-id; Apan kini maoy usa ka pagkalaglag sa mga mamumuhat sa kasal-anan._-7 Ang paglaum sa matarung mao ang kalipay; Apan ang gipaabut niadtong dautan mawagtang.j,M Ang pagkahadlok kang Jehova nagapalugway sa mga adlaw; Apan ang mga tuig sa dautan pagahamub-on. + Maingon sa suka nga alang sa mga ngipon, ug sa aso nga alang sa mga mata, Mao man usab ang tapulan alang niadtong nagasugo kaniya.u*c Sa paglabay sa alimpulos ang dautan mahanaw; Apan ang matarung maoy usa ka patukoranan nga walay katapusan.v)e Ang kahadlok sa tawong dautan, kini modangat sa ibabaw niya; Ug ang tinguha sa tawong matarung igatugot man.( Maoy usa ka lingaw-lingaw sa usa ka buang ang pagbuhat ug kadautan; Ug maingon niini ang kaalam alang sa usa ka tawo nga masinabuton,]'3 Ang panalangin ni Jehova, nagapadato kini; Ug siya wala magadugang ug kasubo niana.{&o Ang mga ngabil sa matarung magapakaon ug daghan; Apan ang buang-buang mamatay tungod sa pagkakulang ug salabutan,u%c Ang dila sa tawong matarung ingon sa piniling salapi: Ang kasingkasing sa tawong dautan diyutay ra ug bili. $ Diha sa daghang mga pulong dili mawad-an sa kalapasan; Apan kadtong nagapugong sa iyang mga ngabil nagabuhat sa manggialamon gayud.# Kadtong nagatago sa pagdumot adunay bakakon nga mga ngabil; Ug kadtong nagapamulong us usa ka butang-butang maoy usa ka buang.}"s Anaa sa dalan sa kinabuhi kadtong mamati sa pagbadlong; Apan kadtong nagasalikway sa pagbadlong anaa sa kasaypanan.|!q Ang pagpamoo sa tawong matarung nagapadulong ngadto sa kinabuhi; Ang abut sa tawong dautan, ngadto sa pagpakasala. } Ang bahandi sa tawong adunahan mao ang iyang malig-on nga ciudad; Ang pagkalaglag sa mga kabus mao ang ilang pagkakabus.{o Ang mga tawong manggialamon nagatigum ug kahibalo; Apan ang baba sa buang-buang mao ang usa ka pagkalaglag karon.  Diha sa mga ngabil niadtong adunay panimuot hikaplagan ang kaalam: Apan ang usa ka bunal alang sa likod niadtong walay pagsabut.dA Ang pagdumot nagapapukaw sa mga kasamok; Apan ang gugma nagatabon sa tanang mga kalapasan.q[ Ang baba sa matarung maoy usa ka tuburan sa kinabuhi; Apan ang pagpanlupig nagatabon sa baba sa dautan.{o Kadtong nagapangilo sa mata nagahatag ug kasubo; Apan ang usa ka buang-buang nga witwitan mahulog sa kagul-anan .y Kadtong nagalakat sa pagkamatul-id nagalakat sa kasigurohan; Apan kadtong nagamasukihon sa iyang mga dalan mahibaloan.} Ang manggialamon sa kasingkasing magadawat ug mga sugo; Apan ang usa ka buang-buang nga witwitan mahulog sa kagul-anan .U# Ang handumanan sa matarung maoy bulahan; Apan ang ngalan sa dautan madunot.ve Ang mga panalangin maoy anaa sa ibabaw sa ulo sa matarung; Apan ang pagpanlupig nagatabon sa baba sa dautan.' Kadtong nagaani panahon sa tinginit maoy usa ka manggialamon nga anak; Apan kadtong nagakatulog sa tingani maoy usa ka anak nga nagapakaulaw.|q Mahimong kabus ang magabuhat uban ang usa ka kamot nga tapulan; Apan ang kamot sa makugihon makapahimong adunahan.ta Si Jehova dili motugot sa kalag sa tawong matarung nga magutom; Apan ipahilayo niya ang tinguha sa dautan.lQ Ang mga bahandi sa kadautan walay kapuslanan; Apan ang pagkamatarung magaluwas gikan sa kamatayon.' I Ang mga proverbio ni Salomon. Ang usa ka anak nga manggialamon maoy kalipay sa iyang amahan; Apan ang usa ka anak nga buang-buang maoy kaguol sa iyang inahan.{ Apan siya wala mahibalo nga ang mga nangamatay atua didto; Nga ang iyang mga dumudu-aw anaa sa mga kahiladman sa Sheol.[/ Matam-is ang kinawat nga mga tubig, Ug lamian ang tinapay nga pagakan-on sa tago.yk Bisan kinsa nga walay-pagtagad, pahapita siya nganhi; Ug alang kaniya nga walay salabutan, siya moingon kaniya:\1 Sa pagsangpit niadtong managpangagi, Nga manglakat sa matul-id sa ilang mga dalan: { Ug siya magalingkod sa pultahan sa iyang balay, Ibabaw sa usa ka lingkoranan diha sa usa ka hataas nga dapit sa ciudad,[ / Ang buang-buang nga babaye sabaan man; Siya walay-pagtagad ug walay hibangkaagan.} s Kong ikaw manggialamon, ikaw manggialamon sa imong kaugalingon; Ug kong ikaw magayubit, ikaw ra ang magadala niini.s _ Kay pinaagi kanako ang imong mga adlaw pagapilo-piloon, Ug ang mga tuig sa imong kinabuhi pagapadaghanon.p Y Ang pagkahadlok kang Jehova maoy sinugdan sa kaalam; Ug ang kahibalo niadtong Balaan mao ang pagsabut.&E Hatagi ug pahamatngon ang usa ka tawong manggialamon, ug siya magamaalamon pa sa pagsamot: Tudloi ang matarung nga tawo, ug siya magadugang pa sa kinaadman.' Ayaw pagbadlonga ang usa ka mayubiton, tingali unya siya magadumot kanimo: Badlonga ang usa ka tawong manggialamon, ug siya mahagugma kanimo.J Kadtong magabadlong sa usa ka mayubiton makadawat sa iyang kaugalingon ug pulong sa panamastamas; Ug kadtong magasaway sa usa ka tawo nga dautan makakuha sa iyang kaugalingon ug usa ka buling.^5 Biyai, kamo nga mga walay-pagtagad, ug kamo mabuhi; Ug lumakat sa dalan sa pagsabut;X) Umari, kumaon kamo sa akong tinapay, Ug uminum kamo sa vino nga akong gisagol.} Bisan kinsa kadto nga walay-pagtagad, paatubanga siya dinhi: Mahatungod niadtong walay salabutan, siya nagaingon kaniya:q[ Siya nagpalakat sa iyang kadalagahan; Siya nagsinggit ibabaw sa labing kinatas-ang mga dapit sa ciudad:oW Siya nagpatay sa iyang mga mananap; siya nagsagol sa iyang vino, Siya usab nag-andam sa iyang lamesa:Z / Ang kaalam nagtukod sa iyang balay; Iyang gihinloan ang iyang pito ka mga haligi:#$Apan siya nga makasala batok kanako makasala sa iyang kaugalingong kalag: (8-37) Silang tanan nga managdumot kanako mahagugma sa kamatayon.q~[#Kay bisan kinsa kadto nga makakaplag kanako makakaplag ug kinabuhi, Ug makabaton sa kalooy kang Jehova.}'"Bulahan ang tawo nga mamati kanako, Nga magabantay matag-adlaw sa akong mga ganghaan, Nga magahulat diha sa mga haligi sa akong mga pultahan.R|!Pamatia ang pahamatngon, ug pagmanggialamon, Ug ayaw kini pag-isalikway.v{e Busa karon, mga anak ko , patalinghug kamo kanako; Kay bulahan kadto sila nga nagabantay sa akong mga dalan.jzMNagakalipay sa iyang puloy-anang yuta; Ug ang akong kahimuot didto uban sa mga anak sa mga tawo."y=Unya ako didto tupad kaniya, ingon sa usa ka batid nga magbubuhat; Ug ako sa matag-adlaw maoy kahimuot niya , Nagakalipay sa kanunay sa iyang atubangan,%xCSa diha nga gihatag niya sa dagat ang iyang utlanan, Nga ang mga tubig dili magalapas sa iyang sugo, Sa diha nga iyang gilaraw ang mga patukoranan sa yuta;wSa diha nga gihimo niyang malig-on ang kalangitan sa kahitas-an, Sa diha nga ang mga tuboran sa kahiladman nahimong mabaskog,vSa diha nga gitukod niya ang kalangitan didto na ako: Sa gipahamutang niya ang usa ka lingin ibabaw sa nawong sa kahilad-man,luQSamtang nga wala pa niya mabuhat ang yuta, ni ang kapatagan, Ni ang sinugdan sa abug sa kalibutan.]t3Sa wala pa mapahimutang ang mga bukid, Sa wala pa ang kabungturan ako nahimugso na;tsaSa diha nga wala pay kahiladman, ako nahimugso na, Sa diha nga wala pay mga tubod nga madagayaon sa tubig.grGAko gipahamutang sa itaas gikan pa sa walay katapusan sukad sa sinugdan, Sa wala pa ang yuta.`q9Si Jehova nagbaton kanako sa sinugdan sa iyang dalan, Una pa sa iyang mga buhat kanhi.sp_Aron nga ako makapasunod niadtong nahagugma kanako ug manggad, Ug nga mapuno ko ang ilang mga panudlanan.`o9Ako nagalakat sa dalan sa pagkamatarung, Sa kinataliwad-an sa alagianan sa katarungan; n Ang akong bunga labi pang maayo kay sa bulawan, oo, bisan pa kay sa fino nga bulawan; Ug ang akong abut kay sa piniling salapi.mmSMga bahandi ug kadungganan maoy ania kanako; Oo, ang katigayonan nga molungtad ug ang pagkamatarungvleAko nahagugma kanila nga nahagugma kanako; Ug kadtong nagasingkamot sa pagpangita kanako, makakaplag kanako.vkePinaagi kanako ang mga principe nanagpamunoan, Ug ang mga harianon, bisan ang tanang mga maghuhukom sa yuta.\j1Pinaagi kanako ang mga hari nanaghari, Ug ang mga principe nanaghatag sa justicia.miSAng pagpakitambag maoy ako, ug kahalalum sa kahibalo: Ako mao man ang pagsabut; aduna akoy kagahum.5hc Ang pagkahadlok kang Jehova maoy pagdumot sa dautan: Ang pagkagarboso, ug pagkamapahitas-on, ug ang dautan nga dalan, Ug ang mabinalit-aron nga baba maoy akong ginadumtan.ygk Ako nga kaalam naghimo sa kabuotan nga maoy akong puloyanan. Ug nagapangita sa kahibalo ug sa pagpili-sa-maayo.|fq Kay ang kaalam labi pang maayo kay sa mga rubi; Ug ang tanang mga butang nga pagatinguhaon dili ikagtanding niana.heI Dawata ang akong pagpahamatngon, ug ayaw ang salapi; Ug ang kinaadman kay sa piniling bulawan.pdY Silang tanan matin-aw alang kaniya nga makasabut, Ug matarung alang kanila nga nakakaplag sa kahibalo.yckAng tanang mga pulong sa akong baba mga pagkamatarung man; Walay bisan unsa nga baliko ni balit-ad diha kanila.qb[Kay ang akong baba magasulti sa kamatuoran; Ug ang kadautan maoy usa ka dulumtanan sa akong mga ngabil.aPamati, kay ako mamulong sa labing maayo nga mga butang; Ug ang pagbungat sa akong mga ngabil mogula ang mga matarung butang.` Oh kamo nga mga walay-pagtagad, sabta ang pagpili-sa-maayo; Ug, kamong mga buang, pagmasinabtanon kamo sa inyong kasingkasing.q_[Kaninyo, Oh mga tawo, ako nagatawag; Ug ang akong tingog maoy alang sa mga anak nga lalake sa mga tawo. ;}~}}r||||{{zyyxx}ww;vv,uutssXrr6qqMpp8ooKnn=mm.ll,kk5jj:iihvhgoffzf emeddcucbbaa `__t_^^-]\\\ [[%ZYY;XXFWW=VV6UUPTTKSS9RR+QQ PjOOXNNqMM2LL+KKJyIII HsGGmFFyEEhDDKCC@BBJAAI@@]??r>>^==o<}Kay pinaagi sa maalamon nga pagmando ikaw magahimo sa imong gubat; Ug diha sa panon sa mga magtatambag walay kapildihan.n=UAng usa ka tawo nga manggialamon kusganon man; Oo, ang usa ka tawo sa kahibalo magauswag sa kagahum.o<WUg pinaagi sa kahibalo nangapuno ang mga lawak Sa tanang mga bililhon ug makalilipay nga mga bahandi.\;1Pinaagi sa kaalam natukod ang usa ka balay; Ug pinaagi sa salabutan kini nalig-on;t:aKay ang ilang kasingkasing magatoon sa pagdaugdaug, Ug ang ilang mga ngabil magapamulong sa dautang buhat.U9 %Dili ka masina sa mga dautang tawo; Ni magtinguha ka sa pagpakiguban kanila:$8A#Sila nagbunal kanako, moingon ka , ug ako wala maunsa; Sila naglatos kanako, ug kini wala ko batia: Anus-a ba ako magamata? Pangitaon ko pa kini pag-usab. 7"Oo, ikaw maingon niadtong nagahigda sa kinataliwad-an sa dagat, Kun maingon niadtong nagahigda sa kinatumyan sa palo sa sakayan .6 !Ang imong mga mata makasudong sa mga butang nga katingalahan, Ug ang imong kasingkasing magapamulong sa baliko nga mga butang.V5% Kay sa katapusan kini magapamaak sama sa bitin, Ug moikos sama sa udto-udto.4Dili ka magtan-aw sa vino kong kini magapula, Kong kini magapangidlap sulod sa copa, Sa diha nga kini magaagay nga mahapsay:x3iMao kadtong magapabilin sa pag-inum-inum ug vino; Kadtong magapanggula aron sa pagpangita sa sinakot nga vino.W2'Kinsa man ang may kasakit? kinsa man ang may kasubo? kinsa man ang may panagkabingkil? Kinsa man ang may pagbagulbol? kinsa man ang may mga samad sa walay gipasikaran? Kinsa man ang may kapula sa mga mata?m1SOo, siya magabanhig ingon sa usa ka kawatan, Ug magadugang sa mga maluibon sa taliwala sa mga tawo.0}Kay ang usa ka bigaon maoy usa ka halalum nga kanal; Ug ang usa ka babaye nga dumuloong maoy usa ka masigpit nga gahong.l/QAnak ko, ihatag kanako ang imong kasingkasing; Ug ipahimuot sa imong mga mata ang akong mga dalan.\.1Lipaya ang imong amahan ug ang imong inahan, Ug pasadyaa siya nga nanganak kanimo. -Ang amahan sa matarung malipayon sa daku uyamut; Ug kadtong manganak sa usa ka manggialamon nga bata nagamalipayon tungod kaniya.m,SPalita ang kamatuoran, ug ayaw kini pag-ibaligya; Oo, ang kaalam, ug pahamatngon, ug ang salabutan.q+[Pamati sa imong amahan nga nanganak kanimo, Ug ayaw pagtamaya ang imong inahan kong siya matigulang na.*yKay ang palahubog ug ang ulitan modangat sa kawalad-on; Ug ang pagkahingatulog magapasaput sa usa ka tawo sa mga nuog.f)EAyaw pagtipon taliwala sa mga palainum sa vino, Taliwala sa mga ulitan nga komakaon sa unod:a(;Mamati ka, anak ko, ug magmaalamon ka , Ug mandoi ang imong kasingkasing diha sa dalan.W''Kay sa pagkatinuod adunay usa ka balus; Ug ang imong paglaum dili pagaputlon.&Ayaw itugot sa imong kasingkasing sa pagkasina sa mga makasasala; Apan himoa ang pagkahadlok kang Jehova sa tanang mga adlaw:v%eOo, ang akong kasingkasing magamalipayon, Kong ang imong mga ngabil magapamulong sa mga butang nga matarung.$yAnak ko, kong ang imong kasingkasing magmaalamon, Ang akong kasingkasing magamalipayon, bisan ang akong kasingkasing :a#;Imong pagahampakon gayud siya uban sa bunal, Ug maluwas ang iyang kalag gikan sa Sheol.p"Y Ayaw pagpunggi ang pagbadlong gikan sa bata; Kay kong imong hampakon siya sa bunal, siya dili mamatay.o!W Ibutang ang imong kasingkasing sa pahamatngon, Ug ang imong mga igdulungog sa mga pulong sa kahibalo.] 3 Kay ang ilang Mamamawi kusganon man; Siya magalaban sa ilang katungod batok kanimo.]3 Ayaw pagbalhina ang karaang mohon sa yuta; Ug ayaw pagsulod sa kaumahan sa mga ilo:lQ Ayaw pagsulti diha sa pagdungog sa usa ka buang; Kay siya magatamay sa kaalam sa imong mga pulong.lQAng usa ka hungit nga imong nakaon imong igasuka, Ug pagulaa ang imong mga q2 matam-is nga pulong.CKay maingon nga siya nagahunahuna sa sulod sa iyang kaugalingon, sa ingon niana mao man siya: Kumaon ka ug uminum, siya magaingon kanimo; Apan ang iyang kasingkasing wala iduyog kanimo.taAyaw pagkan-a ang tinapay niya nga may usa ka dautan nga mata, Ni kaibgan mo ang iyang mga lamiang makaon:NIbutang mo ba ang imong mga mata ibabaw nianang dili mao? Kay sa pagkatinuod ang mga bahandi magahimo ug mga pako sa ilang kaugalingon, Sama sa usa ka agila nga nagalupad paingon ngadto sa langit.fEAyaw paghago sa imong kaugalingon sa pagpakadato; Hunong gikan sa imong kaugalingong kaalam.lQAyaw pagtinguhaa ang iyang mga lamiang pagkaon; Sa nakita mo nga sila maoy malimbongon nga makaon.jMUg ibutang ang usa ka cuchillo sa imong totonlan, Kong ikaw usa ka tawo nga ulipon sa kailibgon.{ qKong ikaw magalingkod sa pagkaon uban sa usa ka punoan, Paniira sa masingkamoton siya nga anaa sa imong atubangan;0YNakita mo ba ang usa ka tawo nga masingkamoton sa iyang patigayon? siya magatindog sa atubangan sa mga hari; Siya dili magatindog sa atubangan sa bastos nga mga tawo.Y+Ayaw pagbalhina ang karaan nga mohon sa yuta, Nga gibutang sa imong mga amahan.s_Kong ikaw walay kapaingnan sa pagbayad, Nganong iyang kuhaon ang imong higdaanan nga anaa sa ilalum nimo?ykDili ka paisip nga usa kanila nga nagapanghampak sa kamot, Kun kanila nga maoy mga pasalig tungod sa mga utang.dATingali unya ikaw makakat-on sa iyang mga dalan, Ug makabaton ka sa lit-ag sa imong kalag.mSAyaw pagpakighigala sa usa ka tawo nga maligut-guton; Ug sa masuk-anon nga tawo dili ka makigkuyog:dAKay si Jehova magalaban sa ilang katungod, Ug moagaw sa kinabuhi niadtong nangagaw kanila.mSAyaw pagkawati ang kabus tungod kay siya kabus; Ni magadaugdaug ka sa mga sinakit diha sa ganghaan:) KAron sa pagpahibalo kanimo sa kasayuran sa mga pulong sa kamatuoran, Aron ikaw magadala pagbalik sa mga pulong sa kamatuoran ngadto kanila nga nagasugo kanimo?d AWala ba ako makasulat kanimo ug mga maayo uyamut nga mga butang Sa mga tambag ug kahibalo,r ]Aron ang imong pagsalig mahaanha kang Jehova, Akong gipahibalo kanimo sila niining adlawa, bisan kanimo. Kay kini maoy butang nga makalilipay kong ikaw magatipig kanila diha kanimo, Kong sila mahiluna pagtingub diha sa imong mga ngabil. Ikiling ang imong igdulungog, ug pamatia ang mga pulong sa manggialamon, Ug ibutang ang imong kasingkasing sa akong kahibalo.Kadtong magadaugdaug sa kabus aron sa pagdugang sa iyang ganancia , Ug kadtong magahatag sa adunahan, modangat lamang sa kawalad-on.Ang mga binuang nabugkos diha sa kasingkasing sa usa ka bata; Apan ang bunal sa pagbadlong magapalabog niana sa halayo gikan kaniya.ucAng baba sa mga dumuloong babaye maoy usa ka halalum nga gahong; Siya nga gidumtan ni Jehova mahulog niana._7 Ang tapulan nagaingon: Adunay usa ka leon sa gawas; Ako pagapatyon diha sa kadalanan.w Ang mga mata ni Jehova magapanalipod kaniya nga may kahibalo; Apan siya magawagtang sa mga pulong sa tawong mabudhionw Kadtong mahagugma sa pagkaulay sa kasingkasing, Tungod sa gracia sa iyang mga q2 ngabilang hari mahimong iyan higala.mS Papahawaa ang mayubiton, ug ang pagpakigbingkil mogula; Oo, ang pagkalalis ug pagpakaulaw mohunong.pY Kadtong adunay usa ka mata nga madagayaon pagabulahanon; Kay siya nagahatag sa iyang tinapay sa kabus.gGKadtong magapugas ug kasal-anan nagaani ug kalisdanan; Ug ang baras sa iyang kasuko makawang.b=Ang adunahan magahari ibabaw sa kabus; Ug ang manghuhulam mao ang ulipon sa magapahulam.}~sBansaya ang bata diha sa dalan nga iyang pagalaktan, Ug bisan kong siya matigulang na siya dili mobiya gikan niana.{}oMga tonok ug mga lit-ag maoy anaa sa dalan sa masukihon: Kadtong magabantay sa iyang kalag mahilayo gikan kanila.v|eAng balus sa pagkamapaubsanon ug pagkahadlok kang Jehova Mao ang pagkaadunahan, ug kadungganan, ug kinabuhi.{1Ang usa ka buotan nga tawo makakita sa dautan, ug magatago sa iyang kaugalingon; Apan ang walay-pagtagad molabay lamang ug magaantus tungod niini.cz?Ang adunahan ug ang kabus magakahibalag sila : Si Jehova mao ang nagbuhat kanilang tanan. y Ang usa ka maayong ngalan labi pang maayong pilion kay sa dagkung mga bahandi, Ug ang mahigugmaong-kalooy kay sa salapi ug bulawan.Wx'Ang kabayo giandam batok sa adlaw sa gubat; Apan ang pagdaug iya kang Jehova.>wwWalay kaalam ni pagsabut Ni tambag batok kang Jehova.~vuAng usa ka tawong dautan magapagahi sa iyang nawong; Apan mahitungod sa matul-id siya magalig-on sa iyang mga dalan.muSAng usa ka bakakon nga saksi mahanaw; Apan ang tawo nga nagapamati nagapadayon sa iyang gipamulong. tAng halad sa tawong dautan maoy usa ka dulumtanan; Daw unsa ka labaw pa gayud, kong iyang dad-on kini uban sa dautan nga hunahuna!msSAdunay maibug sa pagkahakog gayud sa tibook adlaw; Apan ang matarung nagahatag ug wala magatungina.br=Ang tinguha sa tapulan nagapatay kaniya; Kay ang iyang mga kamot nagadumili sa pagbuhat.qAng tawong palabi-labihon ug garboso, mayubiton ang iyang ngalan; Siya magabuhat nga nagapakaaron-ingnon sa iyang pagkamapahitas-on.tpaBisan kinsa nga magabantay sa iyang baba ug sa iyang dila, Magabantay sa iyang kalag gikan sa mga kasamok.~ouAng usa ka manggialamon nga tawo makakatkat sa usa ka ciudad sa gamhanan, Ug makapukan sa kusog nga gisaligan niana.qn[Kadtong magasunod sa pagkamatarung ug sa kalolot Makakaplag sa kinabuhi, pagkamatarung, ug kadungganan.mwAdunay bililhon nga bahandi ug lana diha sa puloy-anan sa manggialamon; Apan ang usa ka tawong buang magalamoy niana.~luMaayo pang magpuyo sa usa ka yuta nga kamingawan, Kay sa pakig-ipon sa usa ka makig-awayon ug masuk-anon nga babaye.gkGAng dautan maoy usa ka lukat alang sa matarung; Ug ang maluibon modangat nga ilis sa matul-id{joSiya nga mahigugmaon sa kalingawan mahimong kabus nga tawo: Siya nga mahigugmaon sa vino ug lana dili maadunahan.iiKAng tawo nga nagasaagsaag gikan sa dalan sa pagsabut Magapahulay sa katilingban sa mga minatay.yhkMaoy kalipay sa matarung ang pagbuhat ug justicia; Apan maoy usa ka pagkalaglag sa mga mamumuhat sa kasal-anan.wggAng usa ka gasa sa tago magapapoypoy sa kasuko; Ug ang usa ka hatag diha sa sabakan, sa hilabihan nga kasuko.f  Bisan kinsa nga magasampong sa iyang mga idgulungog sa pagtu-aw sa kabus, Siya usab magatu-aw ra, apan dili pagapatalinghugan.|eq Ang tawong matarung nagatulotimbang sa balay sa dautan, Unsaon sa pagkaunlod sa dautan ngadto sa ilang kapildihan.d% Kong ang mayubiton pagasilotan, ang walay-pagtagad mahimong manggialamon; Ug kong ang manggialamon pahamatngonon siya makadawat ug kahibalo.{co Ang kalag sa dautan nagatinguha sa dautan: Ang iyang isigkatawo dili makakaplag ug kalooy diha sa iyang mga mata.b Maayo pa ang pagpuyo diha sa pamag-angan sa atop sa balay, Kay sa pakigkauban sa usa ka makig-awayong babaye sa usa ka halapad nga balay.~auAng dalan niadtong natugob sa kasal-anan baliko gayud kaayo; Apan alang niadtong mga ulay, ang iyang buhat matarung.j`MAng pagpanlupig sa dautan magasilhig kanila, Tungod kay sila nagadumili sa pagbuhat ug justicia._+Ang pagbaton ug mga bahandi pinaagi sa usa ka bakakong dila Maoy usa ka gabon nga ginapalid ngadto ug nganhi niadtong nagapangita sa kamatayon.^Ang mga hunahuna sa makugihon nagapadulong ngadto sa pagkadagaya; Apan ang tagsatagsa ka madalidalion nagadali lamang sa kawalad-on.]Ang usa ka tinan-awan nga mapahitas-on, ug ang usa ka palabilabihong kasingkasing, Bisan ang lamparahan sa dautan, sala man.]\3Ang pagbuhat sa pagkamatarung ug justicia Labi pang dawaton ni Jehova kay sa halad. [ Ang tagsatagsa ka dalan sa usa ka tawo matarung sa iyang kaugalingong mga mata; Apan si Jehova magatimbang sa mga kasingkasing.Z Ang kasingkasing sa hari anaa sa kamot ni Jehova maingon sa mga baha sa tubig: Siya nagapaliso niini sa bisan diin nga siya magabuot.}YsAng mga labud nga makasamad makahugas sa dautan; Ug ang mga pagbunal molagbas sa kinahiladman uyamut nga mga dapit.~XuAng himaya sa mga batan-ong lalake mao ang ilang kusog; Ug ang katahum sa mga tigulang mao ang ilang ubanon nga ulo.eWCKalooy ug kamatuoran nagapanalipod sa hari; Ug ang iyang trono ginatuboy tungod sa kalolot.xViAng espiritu sa tawo mao ang lamparahan ni Jehova, Nagasusi sa tanan niyang kinahiladman uyamut nga mga dapit.lUQAng usa ka hari nga manggialamon magaalig-ig sa dautan, Ug magapaligid kanila sa ligid sa giukan .TKini maoy usa ka lit-ag sa usa ka tawo nga mamulong sa hinanali: Kini maoy balaan, Ug tapus sa mga panaad ang pagpakigsayud.rS]Ang mga pagpanlihok sa usa ka tawo iya ni Jehova; Nan unsaon man sa pagpakasabut sa tawo sa iyang dalan?R Ang nagkalainlaing mga bato sa timbangan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Ug ang usa ka limbongan nga timbangan dili maayo.eQCDili ka mag-ingon: Ako mobalus sa dautan: Humulat ka kang Jehova, ug siya magaluwas kanimo.wPgAng usa ka panulondon mahimong kuhaon sa hinanali sa sinugdanan; Apan ang katapusan niana dili pagabulahanon. OBisan kinsa nga magatunglo sa iyang amahan kun sa iyang inahan, Ang iyang lamparahan pagapalongon diha sa kaitum sa kangitngitan.$NAKadtong magasuroysuroy ingon sa usa ka witwitan nagabutyag sa mga tinagoan; Busa ayaw pagpakigkauban niadtong magapalapad sa pagwalis sa iyang mga ngabil.pMYAng tagsatagsa ka tuyo natukod pinaagi sa pagtambag; Ug pinaagi sa maalamong pagmando nakiggubat ikaw.mLSAng tinapay sa kabakakan matam-is sa usa ka tawo; Apan sa kaulahian ang iyang baba mapuno sa grava.K/Kuhaa ang iyang panapton nga maoy pasalig alang sa usa ka lumalangyaw; Ug batonan mo siya sa usa ka saad nga maoy pasalig alang sa mga dumuloong.kJOAdunay bulawan, ug daghang mga rubi; Apan ang mga ngabil sa kahibalo maoy usa ka bililhong mutya.IyDili maayo, dili maayo, nagapamulong ang pumapalit; Apan sa makalakaw na siya sa iyang dalan, unya siya magapangandak. H  Ayaw paghigugmaa ang pagkatulog, tingali unya ikaw modangat sa pagkakabus; Bukha ang imong mga mata, ug ikaw mabusog sa tinapay.sG_ Sa mapatalinghugon nga igdulungog, ug sa matinan-awong mata, Si Jehova ang nagbuhat bisan niining duruha.F Bisan ang usa ka bata magapaila sa iyang kaugalingon pinaagi sa iyang mga buhat, Kong ang iyang buhat maputi ba ug kong kini matarung ba.E{ Ang nagkalainlaing mga timbangan ug nagkalainlaing mga sukdanan, Silang duruha managsama mga q2 dulumtanan kang Jehova.gDG Kinsay makaingon, gihimo ko ang akong kasingkasing nga malinis, Ako ulay gikan sa akong sala?yCkAng usa ka hari nga magalingkod sa trono sa paghukom Magapatibulaag sa tanang dautan pinaagi sa iyang mga mata.BAng usa ka tawong matarung magalakat diha sa iyang pagkahingpit sa kasingkasing, Bulahan ang iyang mga anak sunod kaniya.A/Ang kadaghanan sa mga tawo magabutyag sa tagsatagsa sa iyang kaugalingong kalolot; Apan sa usa ka matinumanon nga tawo kinsay makakaplag kaniya ?@Ang tambag diha sa kasingkasing sa tawo ingon sa halalum nga tubig, Apan ang usa ka tawo nga may salabutan magatimba niini.w?gAng tapulan dili modaro tungod sa panahon nga tingtugnaw; Busa siya magapakilimos sa tingani, ug walay maiya.>Maoy usa ka kadungganan alang sa usa ka tawo ang pagpahilayo gikan sa pagpakig-away; Apan ang tagsatagsa ka buang magakaaway.,=QAng pagkamakalilisang sa usa ka hari ingon sa pagngulob sa usa ka leon: Kadtong magahagit kaniya sa pagpakasuko magapakasala batok sa iyang kaugalingong kinabuhi. < Ang vino maoy usa ka tigtamay, ang maisug nga ilimnon mao ang sabaan; Ug bisan kinsa nga masayup tungod niini dili manggialamon.k;OAng mga paghukom giandam alang sa mga mayubiton, Ug ang mga labud alang sa bukobuko sa mga buang.t:aAng usa ka walay-bili-nga-saksi nagabiaybiay sa katarungan; Ug ang baba sa dautan nagalamoy sa kasal-anan.{9oHunong, anak ko sa pagpamati sa pahamatngon, Nga magatudlo lamang ngadto sa kasaypanan sa mga pulong sa kahibalo.8Kadtong magapanlupig sa iyang amahan, ug magalutos sa iyang inahan, Maoy usa ka anak nga nagapakaulaw ug nagadala sa pagkatalamayon.73Bunali ang usa ka mayubiton, ug ang walay-pagtagad makakat-on ug pagkabuotan; Ug badlonga ang usa nga may salabutan, ug siya makasabut sa kahibalo.v6eAng tapulan magalubong sa iyang kamot diha sa pinggan, Ug dili magadala niini pag-usab nganha sa iyang baba. 59Ang pagkahadlok kang Jehova nagapadulong ngadto sa kinabuhi; Ug kadtong makabaton niana magapuyo nga may pagkatagbaw; Siya dili pagadu-awon sa dautan.4Kanang makapahimo sa usa ka tawo nga hiligugmaon mao ang iyang kalolot; Ug ang usa ka kabus nga tawo maayo pa kay sa usa ka bakakon.w3gAdunay daghang mga lalang sulod sa kasingkasing sa usa ka tawo; Apan ang pagtambag ni Jehova, kana molungtad.o2WPatalinghug sa tambag, ug dawata ang pahamatngon, Aron ikaw mahimong manggialamon sa imong kaulahian.1-Ang usa ka tawo nga anaa sa daku nga kasuko magapas-an sa silot; Kay kong ikaw magaluwas kaniya , kinahanglan nga ikaw magabuhat niana pag-usab. 0 Castigoha ang imong anak, sa natan-aw mo nga aduna pay paglaum; Ug ayaw pag-ibutang ang imong kasingkasing sa iyang kalaglagan.s/_Kadtong may kalooy sa kabus magapahulam kang Jehova, Ug ang iyang maayong buhat pagabayran niya pag-usab.q.[Kadtong magabantay sa sugo nagabantay sa iyang kalag; Apan kadtong danghag sa iyang mga dalan, mamatay.m-SAng katapol makapahinanok sa halalum nga pagkatulog; Ug ang tapolan nga kalag magaantus sa kagutom.{,oBalay ug mga bahandi maoy mga panulondon gikan sa mga amahan; Apan ang usa ka buotan nga asawa gikan kang Jehova.+ Ang usa ka anak nga buang maoy kaalaut sa iyang amahan; Ug ang mga pakiglalis sa usa ka asawa maoy mga tinulo sa kanunay.z*m Ang kasuko sa hari maingon sa pagngulob sa usa ka leon; Apan ang iyang kalooy maingon sa yamog ibabaw sa balili.) Ang pagkabuotan sa usa ka tawo makapahimo kaniya nga mahinay sa pagkasuko; Ug maoy iyang himaya ang pagpasaylo sa kalapasan.( Ang dinato nga pagkinabuhi dili angay sa usa ka buang; Labing dili angay nga ang usa ka ulipon magagahum sa mga principe.i'K Ang usa ka bakakon nga saksi dili makagawas sa silot; Ug kadtong mamulong sa kabakakan mahanaw.&Kadtong magabaton ug kaalam mahagugma sa iyang kaugalingong kalag: Kadtong nagabantay sa salabutan makakaplag sa kaayohan.B%}Ang tanang kaigsoonan sa kabus magadumot kaniya: Daw unsa pa ka labaw sa iyang mga higala nga magapahilayo gikan kaniya! Siya magaagpas kanila uban sa mga pulong, apan sila milakat na.$#Daghang magapakilooy sa kalomo sa maabiabihong tawo; Ug ang tagsatagsa ka tawo maoy usa ka higala kaniya nga magahatag ug daghang mga gasa.w#gAng usa ka bakakon nga saksi dili pagagawason sa silot; Ug siya nga magapamulong sa mga bakak dili makalikay.g"GAng bahandi magapadugang sa mga higala; Apan ang kabus ginapabulag gikan sa iyang mga higala.p!YAng binuang sa tawo nagapabaliko sa iyang dala; Ug ang iyang kasingkasing magalibak batok kang Jehova.k OAng kalag usab nga walay kahibalo dili maayo; Ug kadtong magadali sa iyang mga tiil magapakasala. %Maayo pa ang kabus nga magalakat diha sa iyang pagkahingpit-sa-kasingkasing Kay kaniya nga sukwahi sa iyang mga ngabil ug maoy usa ka buang. 9Kadtong makahigala ug daghan magahimo niini alang sa iyang kaugalingong kadaut; Apan adunay usa ka higala nga mopabilin labaw pa kay sa usa ka igsoon.^5Ang kabus magagamit sa mga pagpangaliyupo; Apan ang adunahan magatubag sa pagsingka.nUBisan kinsa nga makakaplag ug usa ka asawa nakakaplag sa kaayohan. Ug makabaton sa kalooy ni Jehova.oWKamatayon ug kinabuhi maoy anaa sa gahum sa dila; Ug kadtong mahagugma niini magakaon sa bunga niana.ykAng tiyan sa usa ka tawo pagabusgon sa bunga sa iyang baba; Uban sa abut sa iyang mga ngabil siya pagatagbawon.-SAng usa ka igsoon nga mahiubos labi pang magahi nga dag-on kay sa usa ka malig-on nga ciudad; Ug ang maong mga pagkabingkil sama sa mga trangka sa usa ka castillo.fEAng pagpapalad magapahunong sa mga pagkabingkil, Ug magapabulag sa taliwala sa mga gamhanan.|qKadtong magalaban sa iyang katungod sa sinugdan daw matarung; Apan ang iyang isigkatawo moabut ug magasusi kaniya.wgAng hatag sa usa ka tawo magahimo ug dapit alang kaniya, Ug magadala kaniya sa atubangan sa mga dagkung tawo.veAng kasingkasing sa buotan magabaton sa kahibalo; Ug ang igdulungog sa manggialamon magapangita sa kahibalo.wAng espiritu sa usa ka tawo maoy modasig sa iyang kaluya; Apan sa usa ka masulub-on nga espiritu kinsa ang makaantus?lQ Kadtong magahatag ug tubag sa wala pa niya madungog, Maoy usa ka binuang ug kaulawan alang kaniya.   Sa dili pa ang pagkalaglag mapahitas-on ang kasingkasing sa tawo; Ug sa dili pa ang kadungganan magauna ang pagkamapainubsanon.+ Ang bahandi sa usa ka adunahan nga tawo maoy iyang malig-on nga ciudad, Ug kini ingon sa usa ka hataas nga kuta sa iyang kaugalingong hunahuna.s_ Ang ngalan ni Jehova maoy usa ka malig-ong torre; Ang matarung magadalagan nganha niana ug may kaluwasan.Q Siya usab nga tapulan sa iyang buhat Igsoon niadtong usa ka malaglagon.'Ang mga pulong sa usa ka witwitan maingon sa usa ka malalim nga mga hungit nga kalan-on, Ug sila manganaug ngadto sa kinahiladmang mga dapit.m SAng baba sa usa ka buang maoy iyang kalaglagan, Ug ang iyang mga ngabil maoy lit-ag sa iyang kalag.u cAng mga ngabil sa buang magadala kaniya ngadto sa pagkabingkil, Ug ang iyang baba magapanawag sa mga labud.x iAng pagtamud sa pagkatawo sa usa ka tawong dautan dili maayo, Ni ang pagsalikway sa matarung diha sa paghukom. !Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo maingon sa halalum nga mga tubig; Ang tubod sa atabay sa kaalam maingon sa usa ka sapa nga nagaagay.j MKong ang dautan moabut, modangat usab ang pagyubit, Ug uban sa pakaulaw , modangat ang pagtamay.Ang usa ka buang walay kalipay diha sa pagsabut, Apan mao lamang nga ang iyang kasingkasing magabutyag sa iyang kaugalingon.  Kadtong nagalain sa iyang kaugalingon nagapangita sa iyang kaugalingong tinguha, Ug nakiglantugi batok sa tanang halalum nga kaalam."=Bisan ang usa ka buang, kong siya magahilum, pagaisipon nga manggialamon; Kong siya magatak-om sa iyang mga ngabil, siya pagatamdon nga ingon sa buotan.Kadtong nagapugong sa iyang mga pulong may kahibalo; Ug kadtong may usa ka mabugnawng espiritu maoy usa ka tawo sa salabutan.kOAng pagsilot usab sa matarung dili maayo, Ni ang pagbunal sa harianon alang sa ilang pagkatul-id.dAAng anak nga buangbuang maoy kasubo sa iyang amahan. Ug kapaitan niadtong nanganak kaniya.  Ang kaalam anaa sa atubangan sa nawong niadtong may salabutan; Apan ang mga mata sa usa ka buang anaa sa mga kinatumyan sa yuta.veAng tawong dautan magadawat ug usa ka hiphip gikan sa sabakan, Aron sa pagbalit-ad sa mga dalan sa justicia.Ang kasingkasing nga malipayon maoy usa ka maayong tambal; Apan ang usa kamasulob-on nga espiritu nagapauga sa mga bukog.}sKadtong nanganak ug usa ka buang nakaangkon niini sa iyang kasub-anan; Ug ang amahan sa usa ka buang walay kalipay. ~ Kadtong may masalaagon nga kasingkasing dili makakaplag sa maayo; Ug kadtong may usa ka masukihon nga dila mahulog sa kadautan.}Siya nga mahagugma sa pagkamalapason mahagugma sa pakigbingkil: Kadtong magaalsa sa itaas sa iyang ganghaan nagapangita sa kalumpagan.u|cAng tawo nga walay salabutan magapanghampak sa kamot, Ug mahimong pasalig sa atubangan sa iyang isigkatawo.m{SAng usa ka higala mahagugma sa tanang panahon; Ug ang usa ka igsoon matawo nga alang sa pagkaalaut.xziBusa aduna bay bili diha sa kamot sa usa ka buang aron sa pagpalit sa kaalam, Sanglit siya wala may salabutan?y}Kadtong magapamatarung sa dautan, ug kadtong magasilot sa matarung, Silang duruha managsama maoy dulumtanan kang Jehova. x Ang sinugdanan sa panagkabingkil maoy ingon sa usa nga magahuwad sa tubig: Busa biyai ang panaglalis sa dili pa ang panag-away.fwE Bisan kinsa nga nagabalus ug dautan sa maayo, Ang dautan dili mopahawa gikan sa iyang balay.{vo Ipasugat sa usa ka oso nga nawad-an sa iyang mga anak ang usa ka tawo, Kay sa usa ka buang diha sa iyang binuang.u Ang tawong dautan magapangita lamang sa usa ka kagubot; Tungod niini ang usa ka mabangis nga sinugo igapadala batok kaniya.t Ang usa ka pagbadlong motidlum sa halalum gayud nganha sa usa nga may salabutan Kay sa usa ka gatus nga mga labud nganha sa usa ka buang.s+ Kadtong magatabon sa usa ka kalapasan nagapangita ug gugma; Apan kadtong magabutyag sa usa ka butang nagapabulag sa labing suod nga mga higala. r Ang hiphip daw usa ka hamili nga bato diha sa mga mata kaniya nga magabaton niini; Sa bisan diin kini moliso kini magamauswagon. qAng pakigpulong nga labing maayo dili mahatungod sa usa ka buang; Labing dili angay ang bakakon nga mga ngabil sa usa ka principe.pyAng mga anak sa mga anak maoy purongpurong sa mga tawong tigulang; Ug ang himaya sa mga anak mao ang ilang mga amahan. oBisan kinsa nga nagayubit sa kabus nagatamay sa iyang Magbubuhat; Ug ang malipay sa panahon sa pagkaalaut dili makagawas sa silot.nAng mamumuhat sa kadautan magapamati sa dautang mga ngabil; Ug ang usa ka bakakon nagapatalinghug sa usa ka dila nga makadautmwAng kolon tunawanan alang sa salapi, ug ang hasohasan alang sa bulawan; Apan si Jehova magasulay sa mga kasingkasing./lWAng usa ka ulipon nga nagapaagi sa pagkamanggialamon gayud magagahum sa usa ka anak nga nagapakaulaw, Ug makaambit sa bahin sa panulondon taliwala sa mga kaigsoonan. k Maayo pa ang momho nga nauga, ug ang kalinaw uban niana, Kay sa usa ka balay nga napuno sa hudyaka nga inubanan sa pagkabingkil.djA!Ang pagpapalad gihulog diha sa sabakan; Apan ang tibook pagpahinabo niana iya kang Jehova.i/ Kadtong mahinay sa kasuko labi pang maayo kay sa tawong gamhanan; Ug kadtong nagagahum sa iyang espiritu, kay niadtong nakaagaw sa usa ka ciudad.fhEAng ulo nga ubanon maoy purongpurong sa himaya; Kini igakita diha sa dalan sa pagkamatarung.g%Kadtong nagapiyong sa iyang mga mata, nagalalang sa mga butang nga sukwahi; Kadtong nagapanakmol sa iyang mga ngabil nagapahitabo sa dautan.ufcAng tawo nga malupigon nagaulogulog sa iyang isigkatawo, Ug nagatultol kaniya diha sa dalan nga dili maayo.}esAng tawo nga masukihon nagasabwag ug kabingkilan; Ug ang usa ka witwitan nagapabulag sa labing suod nga mga higala.}dsAng tawo nga walay kapuslanan nagalalang ug dautang buhat; Ug diha sa iyang mga ngabil adunay makasunog nga kalayo.sc_Ang kahinam sa usa ka tawo nga mamumuo nagabuhat alang kaniya; Kay niini ang iyang baba nagaaghat kaniya.vbeAdunay usa ka dalan nga daw matarung alang sa tawo, Apan ang katapusan niana mao ang mga dalan sa kamatayon.xaiAng makalilipay nga mga pulong ingon sa usa ka udlan sa dugos, Matam-is sa kalag ug makapalig-on sa mga bukog.x`iAng kasingkasing sa manggialamon nagapahamangno sa iyang baba, Ug nagadugang sa kinaadman sa iyang mga ngabil._Ang salabutan maoy usa ka atabay nga tuburan sa kinabuhi niadtong nagabaton niini; Apan ang pagsaway sa mga buang mao ang ilong binuang.z^mAng manggialamon sa kasingkasing pagatawgon nga buotan; Ug ang pagkatam-is sa mga ngabil nagadugang sa kahibalo.v]eKadtong nagamatngon sa pulong makakaplag ug maayo; Ug bisan kinsa nga nagasalig kang Jehova, malipayon siya.\wMaayo pa nga magmapainubsanon sa espiritu uban sa mga kabus, Kay sa pagpakigbahin sa inagaw uban sa mga mapahitas-on. ~~}}!|| {{8zzyWxxdww0vluuRttYss1rqqq pnooTnnEmm0llCkkjj iyhhSgg\ffNee!ddOccbaaa`l__S^^.]]/\\[[bZYYMXXWcVVVUU'TT/S}RRRQQPPO{NNyMMOLL>KKJzIIgHH'GG&F{EEbDDOCC!BBAr@@[??O>>l==l<qAng tawo nga mahimug-atan sa dugo sa bisan kinsang tawo Mokalagiw ngadto sa gahong; ayaw pagpapunggi sa tawo siya.=#Ang principe nga kulang sa salabutan maoy daku usab nga madaugdaugon; Apan siya nga nagadumot sa pagkaibug magapalugway sa iyang mga adlaw.!<;Maingon sa usa ka leon nga nagangulob, ug sa usa ka oso nga nagasarasay, Ingon niana ang usa ka dautan nga punoan ibabaw sa usa ka kabus nga katawohan.;Malipayon ang tawo nga mahadlokon sa kanunay; Apan kadtong nagapagahi sa iyang kasingkasing mahulog ngadto sa dautang buhat.: Kadtong nagatabon sa iyang kalapasan dili mouswag; Apan bisan kinsa nga nagasugid ug nagabiya kanila makadawat ug kalooy.9 Sa diha nga ang matarung makadaug adunay dakung himaya; Apan sa diha nga ang dautan motindog, ang mga tawo manago sa ilang kaugalingon.~8u Ang adunahan nga tawo manggialamon sa iyang kaugalingong hunahuna; Apan ang kabus nga may salabutan magasusi kaniya.'7G Bisan kinsa nga nagapasalaag sa matul-id ngadto sa usa ka dautan nga dalan, Siya mahulog sa kaugalingon niyang gahong; Apan ang hingpit magapanunod sa maayo. 6  Kadtong nagapalingog-iingog sa iyang igdulungog gikan sa pagpamati sa Kasugoan, Bisan ang iyang pag-ampo maoy usa ka dulumtanan.~5uKadtong nagapadaghan sa iyang manggad pinaagi sa tubo ug abut, Nagahipos niini alang kaniya nga may kalooy sa kabus.4Bisan kinsa nga nagabantay sa Kasugoan maoy usa ka anak nga manggialamon; Apan kadtong kauban sa mga ulitan nagapakaulaw sa iyang amahan. 3Maayo pa ang kabus nga nagalakat sa iyang pagkahingpit sa kasingkasing, Kay kaniya nga sukwahi sa iyang mga dalan, bisan siya dato.|2qAng dautang mga tawo dili makasabut sa justicia; Apan sila nga nangita kang Jehova makasabut sa tanang mga butang.~1uKadtong mobiya sa Kasugoan nagadayeg sa tawong dautan; Apan ang mga magabantay sa Kasugoan nakig-bisog batok kanila.0yAng usa ka tawo sa kawalad-on nga magalupig sa mga kabus Mahasama sa ulan nga nagabanlas nga dili magabilin ug makaon.#/?Kay sa kalapasan sa usa ka yuta daghanan ang mga principe niana; Apan pinaagi sa mga tawo nga may salabutan ug kahibalo ang kahimtang niini pagalugwayan.l. SAng tawong dautan mokalagiw bisan walay tawo nga magalutos; Apan ang matarung maisug ingon sa leon.-#Ug adunay gatas sa kanding nga igo alang sa imong pagkaon, alang sa pagkaon sa imong panimalay, Ug kabuhian nga alang sa imong kadalagahan.^,5Ang mga nating carnero alang sa imong saput, Ug ang mga kanding mao ang bili sa uma;s+_Ang kumpay ginadala, ug ang udlot sa mga balili nanagpanggitib, Ug ang mga utanon sa kabukiran ginahipos.i*KKay ang mga bahandi dili magapadayon; Ug ang purongpurong molungtad ba sa tibook mga kaliwatan?)yMagmasingkamoton ka sa pagkahibalo sa kahimtang sa imong mga panon sa carnero, Ug tan-awa pag-ayo ang imong kahayupan:-(SBisan pa ikaw magadugmok sa usa ka buang sa usa ka lusong pinaagi sa usa ka alho lakip sa linubok nga trigo, Apan ang iyang binuang dili gayud mobiya gikan kaniya. 'Ang tunawan nga kolon alang sa salapi, ug ang hasohasan alang sa bulawan; Ug ang usa ka tawo pagaulayon tungod sa iyang pagdayeg.d&AAng Sheol ug ang Abaddon dili gayud matagbaw; Ug ang mga mata sa tawo dili gayud matagbaw.l%QIngon nga ang tubign magapakita sa nawong ug nawong, Busa ang kasingkasing sa tawo ngadto sa tawo.~$uBisan kinsa nga magabantay sa higuera magakaon sa bunga niana; Ug kadtong magatahud sa iyang agalon pagapasidunggan.n#UAng puthaw magapahait sa puthaw; Ingon niana ang usa ka tawo magapahait sa panagway sa iyang higala.h"ISiya nga magapugong kaniya nagapugong sa hangin; Ug sa iyang toong kamot gikahibalag ang lana.h!IAng kanunay nga pagtulo sa adlaw sa ting-ulan Ug ang usa ka makig-awayon nga babaye managsama:( ISiya nga manalangin sa usa ka higala uban sa usa ka makusog nga tingog, sa pagbangon sayo sa kabuntagon, Kini pagaisipon nga usa ka panghimaraut alang kaniya.+ Kuhaa ang iyang panapton nga maoy pasalig sa usa ka dumuloong; Ug ibutang siya sa saad nga maoy pasalig alang sa usa ka lumalangyaw nga babaye.- Ang usa ka buotan nga tawo makakita sa dautan, ug magatago sa iyang kaugalingon; Apan ang walay-pagtagad nagapadayon, ug nagaantus tungod niini.oW Anak ko, magmaalamon ka, ug lipaya ang akong kasingkasing, Aron matubag ko siya nga nagatamay kanako.ve Ang imong kaugalingon nga higala, ug ang higala sa imong amahan, ayaw pagtalikdi; Ug ayaw pag-adto sa balay sa imong igsoon sa adlaw sa imong kalisdanan: Maayo pa ang usa ka isigkatawo nga haduol kay sa usa ka igsoon nga atua sa halayo."= Ang lana ug ang pahumot nagalipay sa kasingkasing; Ingon niana ang katam-is sa higala sa usa ka tawo nga nahiabut uban ang kinasingkasing nga pagtambag.Maingon sa usa ka langgam nga nagasaagsaag gikan sa iyang salag, Ingon niana ang usa ka tawo nga nagalibud-suroy gikan sa iyang dapit.Ang busog nga kalag ginaluod sa udlan; Apan alang sa gigutom nga kalag ang tagsatagsa ka mapait nga butang maoy matam-is.fEMatinumanon ang mga samad sa usa ka higala; Apan ang mga halok sa usa ka kaaway malimbongon.BMaayo pa ang pagbadlong sa dayag Kay sa gugma nga tinago.veAng kasuko dagmalan, ug ang kaligutgut makapalumos; Apan kinsa ba ang makaasdang sa atubangan sa pangabugho?yAng usa ka bato mabug-at, ug ang balas maugdang; Apan ang kagul-anan sa usa ka buang labing mabug-at pa kay sa duruha.3Padayega ang laing tawo mahitungod kanimo, ug dili ang imong kaugalingon nga baba; Ang usa ka dumuloong, ug dili ang imong kaugalingong mga ngabil. yAyaw pagpagarbo sa imong kaugalingon mahitungod sa kaugmaon; Kay ikaw wala mahibalo kong unsay madala sa usa ka adlaw.  Ang usa ka bakakon nga dila nagadumot niadtong iyang gipanamaran; Ug ang usa ka maulog-ulogon nga baba nagabuhat sa kalaglagan.Bisan kinsa nga nagakalot ug usa ka gahong mahulog niana; Ug kadtong nagaligid ug usa ka bato, kini igabalik sa ibabaw niya.Bisan pa nga ang iyang pagdumot nagatabon ug limbong sa iyang kaugalingon, Ang iyang pagkadautan madayag sa atubangan sa katilingban.Sa diha nga siya magasulti ug maayo-ayo, ayaw siya pagtohoi; Kay adunay pito ka mga dulumtanan diha sa iyang kasingkasing:r]Siya nga nagadumot ngalimbong tungod sa iyang mga ngabil; Apan nagahan-ay siya ug limbong sa sulod niya: Ang mainit nga mga ngabil ug ang usa ka dunot nga kasingkasing Sama sa usa ka sudlanan nga yuta nga hinal-upan sa taya sa salapi. Ang mga pulong sa usa ka witwitan maingon sa lamian nga mga hungit, Ug sila mosulod ngadto sa halalum uyamut nga mga bahin.3 _Maingon nga ang mga uling alang sa mainit nga mga abo, ug ang kahoy nga isugnod alang sa kalayo, Ingon niana ang usa ka makigawayon nga tawo aron sa pagpasilaub sa away.z mTungod sa kakulang sa kahoy nga isugnod ang kalayo mapalong; Ug diin walay witwitan, ang pagpakig-away mohunong.j MMao man ang tawo nga nagalimbong sa iyang isigkatawo, Ug nagaingon: Wala ba ako magti-aw lamang?`9Maingon sa usa ka nabuang tawo nga nagasalibay sa mga agipo, Mga udyong, ug kamatayon,&EKadtong molabay, ug magabudlay sa iyang kaugalingon sa pagpakig-away nga dili iya, Sama sa usa ka tawo nga nagadakup sa usa ka iro pinaagi sa mga dalunggan.~uAng tapulan manggialamon pa sa iyang kaugalingon paghunahuna Kay sa pito ka tawo nga nakahatag ug usa ka katarungan.Ang tapulan nagalubong sa iyang kamot diha sa pinggan; Nakapakapoy na kaniya ang pagdala pag-usab niini ngadto sa iyang baba.~uMaingon nga ang pultahan motakoptak-op diha sa iyang mga bisagra, Ingon niana ang tapulan ibabaw sa iyang higdaanan.\1 Ang tapulan nagaingon: Adunay usa ka leon sa dalan; Usa ka leon anaa sa kadalanan. Nakita mo ba ang usa ka tawo nga manggialamon sa iyang kaugalingong paghunahuna? Aduna pay labaw nga paglaum sa usa ka buang kay kaniya.y Maingon sa usa ka iro nga nagabalik sa iyang sinuka, Ingon niana ang usa ka buang nga nagabalikbalik sa iyang binuang.1 Maingon sa usa ka magpapana nga nagasamad sa tanan, Mao man usab siya nga nagasuhol sa usa ka buang ug siya nga nagasuhol kanila nga nagapanlabay.  Ingon sa usa ka tunok nga nagalagbas sa kamot sa usa ka palahubog, Mao usab niana ang usa ka sambingay diha sa baba sa mga buang.~)Maingon sa usa ka tawo nga nagatakgos sa usa ka bato diha sa usa ka saplong, Ingon man usab siya nga nagahatag ug kadungganan sa usa ka buang.p}YAng mga paa sa piang magabitay nga nanagtabyog; Ingon niana ang usa ka sambingay sa baba sa mga buang.|-Kadtong nagapadala ug usa ka panugon pinaagi sa kamot sa usa ka buang, Nagaputol sa iyang kaugalingong mga tiil, ug nagainum diha sa kapildihon.{Tubaga ang usa ka buang sumala sa iyang binuang, Tingali unya siya mahimong manggialamon sa iyang kaugalingong paghunahuna.pzYAyaw gayud pagtubaga ang usa ka buang sumala sa iyang binuang, Tingali unya ikaw mahasama usab kaniya.uycUsa ka pudlos alang sa kabayo, usa ka busal alang sa asno, Ug ang usa ka bunal alang sa likod sa mga buang.xMaingon sa gorion sa iyang pagpanaw, maingon sa ayaw sa iyang paglupad, Mao man ang pagpanghimaraut nga walay gipasikaran dili matuman.{w qMaingon sa nieve sa ting-init, ug maingon sa ulan sa ting-ani, Mao man ang kadungganan dili angay sa usa ka buang.jvMSiya kang kinsang espiritu walay pagpugong Sama sa usa ka ciudad nga nalumpag ug walay mga kuta.u1Dili maayo ang pagkaon sa hilabihang kadaghan sa dugos; Busa alang sa mga tawo nga magapangita sa ilang kaugalingong himaya mabug-at sa hilabihan.tIngon sa usa ka nalubog nga tinubdan, ug sa nahugawan nga tuburan, Mao man ang usa ka matarung tawo nga madaug sa atubangan sa dautan.syIngon sa bugnaw nga katubigan alang sa usa ka giuhaw nga kalag, Mao man ang maayong balita nga gikan sa halayong yuta.r%Maayo pang magpuyo diha sa pamag-ang suok sa atop sa balay, Kay sa pagpakigkauban sa usa ka babaye nga palaaway diha sa hamugaway nga balay.~quAng hangin sa amihan nagadala ug ulan; Busa mao man ang usa ka malibakon nga dila sa usa ka masuk-anon nga panagway.fpEKay ikaw magatapok ug mga baga sa kalayo ibabaw sa iyang ulo, Ug si Jehova magabalus kanimo.o Kong ang imong kaaway pagagutomon, hatagi siya ug tinapay nga makaon; Ug kong siya pagauhawon, hatagi siya ug tubig nga imnon:*nMIngon sa usa nga nagahukas ug saput sa tingtugnaw, ug ingon sa suka ibabaw sa soda, Mao man siya nga nagaawit sa mga awit sa usa ka masulob-on nga kasingkasing.mAng pagsalig diha sa usa ka maluibon nga tawo sa panahon sa kasamok Mahasama sa usa ka naputol nga ngipon, ug sa usa ka tiil nga nalisa. lAng usa ka tawo nga nagasaksi ug bakak batok sa iyang isigkatawo Maoy usa ka mazo, ug usa ka pinuti, ug usa ka maidlut nga udyong.~kuAyaw pagpakanunaya ang imong tiil sa balay sa imong isigkatawo, Tingali unya siya pul-an kanimo, ug magdumot kanimo.sj_Nakakaplag ba ikaw ug dugos? kumaon ka sumala sa igo kanimo, Tingali unya ikaw mabusog ug magasuka niana.|iqTungod sa hataas nga pagpailub nalukmay ang usa ka magbubuot, Ug ang usa ka malomo nga dila nakapadugmok sa bukog.h#Ingon sa mga panganod ug sa hangin nga walay ulan, Maingon man siya nga nagapagarbo sa iyang kaugalingon sa iyang mga gasa nga dili matuod.?gw Ingon sa kabugnawon sa nieve sa panahon sa ting-ani, Busa mao man ang usa ka q2 matinumanon nga sulogoon kanila nga nagasugo kaniya; Kay siya nagalipay sa kalag sa iyang mga agalon.=fs Maingon sa usa ka ariyos nga bulawan, ug sa usa ka dayandayan sa fino nga bulawan, Ingon man ang usa ka manggialamon nga magbabadlong ibabaw sa usa ka masinugtanon nga igdulungog.neU Ang usa ka pulong nga maayong pagkagamit Sama sa mga mansanas nga bulawan diha sa linala nga salapi.rd] Tingali unya siya nga nagadungog niini magabuyboy kanimo, Ug ang imong kaulaw dili mobulag gikan kanimo.yck Pakiglantugi sa imong katungod uban sa imong isigkatawo lamang , Ug ayaw pag-ibutyag ang tinago sa ubang tawo ;2b]Dili ka magmadali-dalion sa pagpanlimbasog, Tingali unya dili ka mahibalo sa imong pagabuhaton sa katapusan niana, Sa diha nga ang imong isigkatawo magapakaulaw kanimo.$aAKay labing maayo nga igaingon kanimo: Sumaka ka ngari, Kay sa pagbutang kanimo sa labing ubos diha sa presencia sa principe, Nga makita sa imong mga mata.}`sAyaw pahimayaa ang imong kaugalingon diha sa presencia sa hari, Ug ayaw pagbarug ilis sa dapit sa mga dagkung tawo:j_MKuhaa ang dautan gikan sa atubangan sa hari, Ug ang iyang trono mamatukod diha sa pagkamatarung.c^?Kuhaa ang taya gikan sa salapi, Ug didto magagula ang usa ka sudlanan alang sa mag-uulay:]Ingon nga ang kalangitan alang sa kahitas-an, ug ang yuta alang sa kahiladman, Maingon man ang kasingkasing sa mga hari dili matukib.|\qMaoy himaya sa Dios ang pagtago sa usa ka butang; Apan ang himaya sa mga hari mao ang pagpangita sa usa ka butang.j[ OKini usab mao ang mga proverbio ni Salomon, nga gihulad sa mga tawo ni Ezechias nga hari sa Juda. Z "Busa ang imong pagkakabus moabut ingon sa usa ka tulisan, Ug ang imong kawalad-on ingon sa usa ka tawo nga sangkap sa hinagiban. Y !Bisan pa niini diyutay nga katulog, usa ka diyutay nga hinanok, Usa ka diyutay nga pagkiyugpos sa mga kamot aron sa pagkatulog:^X5 Unya nasud-ong ko, ug naghunahuna pag-ayo; Nakita ko, ug nadawat ko ang pahamatngon:WUg, ania karon, kini gipanugkan sa ibabaw ug mga tunok, Ang nawong niana naputos sa mga nipay, Ug ang bato nga kuta niana nalumpag na.YV+Ako miagi duol sa uma sa tapulan, Ug sa kaparrasan sa tawo nga walay salabutan; ~~<}'|<{{zVy]x_wwuuqtxssr0qppCoo^nn_mmm!llak\jjOikhh5gfejddYcibjaa[``*__]]]\\b[[ZYYXEWCVVUTTNS9RR7QPP=ONMMVL(K5JJ-HGG3FF!EE DCCUBNAA@??m>>m==K<<);a::9>8827766 5v443221J0//..v--`,,+R*x)((1'%%%#"!b .S;e)n5QA { K  &V0tY Busa kuhaa ang kasubo gikan sa imong kasingkasing, ug ipahilayo ang kadautan gikan sa imong unod; kay ang kabatan-on ug ang banagbanag sa kinabuhi mga kakawangan man.Zs- Paglipay, Oh batan-on nga lalake sa imong pagkabatan-on, ug tugoti nga ang imong kasingkasing magapadasig kanimo sa mga adlaw sa imong pagkabatan-on, ug lumakaw ka sa mga dalan sa imong kasingkasing, ug sa panan-aw sa imong mga mata; apan hibaloan mo nga tungod niining tanan nga mga butanga ang Dios magadala kanimo ngadto sa paghukom.ar; Oo, kong ang tawo magapuyo sa daghanan nga mga tuig, tugoti nga magalipay siya diha kanilang tanan; apan papahinumduma siya sa mga adlaw sa kangitngitan, kay magadaghan man sila. Ang tanan nga moabut kakawangan man.sq_ Sa pagkamatuod ang kahayag matam-is, ug makapahimuot nga butang alang sa mga mata ang pagtan-aw sa adlaw.Ep Sa buntag ipugas ang imong binhi, ug sa gabii ayaw pagpunggi ang imong kamot; kay ikaw wala masayud kong hain ang mouswag, kini ba kun kana ba, kun managsama ba sila nga duruha nga maayo.Wo' Ingon nga ikaw wala masayud kong unsa ang dalan sa hangin, ni giunsa pagtubo sa mga bukog sa tagoangkan niadtong nagamabdos; ingon man usab ikaw wala masayud sa buhat sa Dios nga mao ang nagahimo sa tanan.jnM Kadtong nagapaniid sa hangin dili makapugas; ug kadtong nagatimaan sa mga panganod dili makaani.fmE Kong ang mga dag-um napuno sa ulan, kini nagabubo sa ilang kaugalingon sa ibabaw sa yuta; ug kong ang usa ka kahoy mapukan ngadto sa habagatan, kun ngadto sa amihanan, sa dapit diin ang kahoy mapukan didto atua man siya.l Hatagi ug usa ka bahin ang pito, oo, bisan pa ang walo; kay ikaw wala masayud kong unsa ang kadautan nga mahitabo sa ibabaw sa yuta.xk k Isalibay ang imong mga tinapay ngadto sa katubigan; kay kini hikaplagan ra nimo sa tapus ang daghang mga adlaw.`j9 Ayaw paglibaka ang hari, ayaw, bisan sa imong hunahuna; ug ayaw paglibaka ang dato sa imong sulod nga higdaanan: kay ang langgam sa kalangitan modala sa tingog, ug kadtong adunay mga pako mosugilon sa maong butang.i{ Ang kombira ginahimo alang sa hudyaka, ug ang vino magalipay sa kinabuhi; ug ang salapi magatubag sa tanang mga butang.nhU Tungod sa pagkataspukan ang atop mahugno; ug tungod sa pagkatapulan sa mga kamot ang balay magatulo.Dg Bulahan ikaw, Oh yuta, kong ang imong hari maoy anak nga lalake sa mga tawong halangdon, ug ang imong mga principe makakaon sa angayng panahon, alang sa pagpabaskog, ug dili sa paghubog!fy Alaut ikaw, Oh yuta, sa diha nga ang imong hari maoy usa ka bata, ug ang imong mga principe managpangaon inigkabuntag!|eq Ang buhat sa mga buangbuang nagabudlay kanila nga tanan: kay siya wala masayud kong unsaon ang pag-adto sa ciudad.+dO Ang buang usab nagapadaghan sa mga pulong: apan ang tawo wala masayud kong unsa ang mahatabo; ug niadtong mahatabo sunod kaniya, kinsa ba ang makasugilon kaniya?c Ang sinugdan sa mga pulong sa iyang baba mga binuang man; ug ang katapusan sa iyang pakigsulti malimbongon nga kabuangan.b+ Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo nga manggialamon mga maloloy-on, apan ang mga ngabil sa usa ka buangbuang magalamoy sa iyang kaugalingon.\a1 Kong ang sawa mopaak sa dili pa kini lamaton, nan walay kapuslanan ang maglalamat.5`c Kong ang puthaw mapilong, ug walay usa nga mobaid sa sulab, nan kinahanglan nga iyang pangusgan pag-ayo ang paggamit niini : aapan ang kaalam mapuslanon alang sa pagmando._{ Bisan kinsa nga magasapsap ug mga bato masamad tungod niini; ug kadtong magabugha ug kahoy namiligro siya tungod niini.^{ Kadtong nagakalot ug gahong mahulog niana; ug bisan kinsa nga makalapus sa usa ka kuta, pagapaakon siya sa usa ka sawa.] Ako nakakita ug mga sulogoon sa ibabaw sa mga kabayo, ug ang mga principe nanglakaw sama sa mga sulogoon sa ibabaw sa yuta.i\K Ang kabuang ginapahimutang sa dagkung mga kahitas-an ug ang dato nagalingkod sa ubos nga dapit.s[_ Adunay usa ka dautan nga akong nakita ilalum sa adlaw, daw ingon sa usa ka sayup nga nagagikan sa punoan:Z Kong ang espiritu sa punoan motindog batok kanimo, ayaw pagbiyai ang imong dapit; kay ang kalomo nagapakunhod sa dagkung mga kasal-anan.Y3 Oo usab, sa diha nga ang buangbuang magalakaw sa dalan, ang iyang salabutan magapakyas kaniya, ug siya moingon sa tanan nga siya usa ka buangbuang.X Ang kasingkasing sa tawo nga manggialamon anaa sa iyang too nga kamot; apan ang kasingkasing sa usa ka buangbuang anaa sa iyang wala."W ? Ang langaw nga patay nagahatag ug dautan nga baho sa lana sa magbubuhat sa pahumot; mao man usab ang diyutay nga binuang modaug sa kaalam ug kadungganan.|Vq Ang kaalam labi pang maayo kay sa hinagiban sa gubat; apan ang usa ka makasasala nagalaglag ug daghanan nga maayo. U Ang mga pulong sa maalam nga hindunggan sa hilum labi pang maayo kay sa pagtu-aw niadtong nagahari sa taliwala sa mga buangbuang.'TG Unya miingon ako: Ang kaalam labi pang maayo kay sa kusog: bisan pa niana ang kaalam sa tawong kabus ginatamay, ug ang iyang mga pulong wala pagpatalinghugi.QS Karon hingkaplagan didto sa sulod niini ang usa ka kabus nga tawong manggialamon, ug siya tungod sa iyang kaalam nakaluwas sa maong ciudad; apan walay tawo nga nahinumdum niadtong tawohana nga kabus.CR Dihay usa ka gamay nga ciudad, ug pipila ka tawo sa sulod niini; ug dihay usa ka dakung hari nga mianha batok niini, ug gilibutan kini, ug gitukoran ug dagkung mga baluarte batok niini.}Qs Ako nakakita usab ug kaalam ilalum sa adlaw sa ingon niini nga paagi, ug kini gipakaingon ko nga daku alang kanako.+PO Kay ang tawo usab wala mahibalo sa iyang panahon: maingon sa mga isda nga hisikupan sa dautan nga baling, ug ingon man sa mga langgam nga mabitik sa lit-ag, maingon man ang mga anak nga lalake sa mga tawo hinglit-agan sulod sa panahon nga dautan, sa diha nga kini sa kalit mahitabo kanila..OU Ako mibalik, ug nakakita ilalum sa adlaw, nga ang lumba dili man alang sa matulin, ni ang gubat alang sa mabaskug, ni ang tinapay alang sa maalam, ni ang mga bahandi alang sa mga tawo sa kahibalo, ni ang kalooy alang sa mga tawo nga batid; apan ang panahon ug higayon mahinabo kanilang tanan.7Ng Bisan unsa ang hikaplagan nga buhat sa imong kamot, buhata kana uban ang imong kusog; kay didto sa Sheol diin ikaw moadto walay bulohaton, ni lalang, ni kahibalo, ni kaalam.2M] Pagpuyo nga malipayon uban sa imong asawa nga imong gihigugma sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi sa kakawangan, nga iyang gihatag kanimo ilalum sa adlaw, sa tanan nimong mga adlaw sa kakawangan: kay kana mao ang imong bahin sa kinabuhi, ug sa imong buhat nga imo nga ginabuhat ilalum sa adlaw.uLc Pasagdi nga ang imong mga bisti maputi sa kanunay; ug ayaw pagpasagdi nga ang imong ulo makulangan ug lana.BK} Lumakaw ka sa imong gilaktan, kan-a ang imong tinapay uban ang kalipay, ug uminum ka sa imong vino uban ang usa ka kasingkasing nga masadya; kay gidawat na sa Dios ang imong mga buhat.MJ Maingon man ang ilang gugma, mao usab ang ilang pagdumot ug ang ilang kasina, nawagtang sa kanhing panahon; ni may bahin pa sila sa gihapon sa bisan unsa nga butang nga ginabuhat ilalum sa adlaw.+IO Kay ang mga buhi nasayud nga sila mangamatay: apan ang mga minatay dili mahibalo sa bisan unsa, ni may balus pa sila; tungod kay ang ilang handumanan hikalimtan. H Kay alang kaniya nga anaa uban sa tanan nga mga buhi aduna pay paglaum; kay ang buhi nga iro labi pang maayo kay sa leon nga patay./GW Dautan kini sa tanan nga nabuhat ilalum sa adlaw, nga usa lamang ang mahanabo sa tanan: oo usab, ang kasingkasing sa mga anak nga lalake sa mga tawo napuno sa kadautan, ug ang kabuang mao ang anaa. Sa ilang kasingkasing samtang nga buhi pa sila, ug tapus niini sila mangadto sa mga nangamatay.AF{ Ang tanan nga mga butang moabut nga managsama sa tanan: usa ra ang mahinabo sa matarung ug sa dautan; sa maayo ug sa mahinlo ug sa mahugaw; kaniya nga nagahalad ug kaniya nga wala magahalad: Ingon man ang sa maayo, mao man ang sa makasasala; ug , siya nga nagapanumpa, ingon man kaniya nga mahadlok nga manumpa.E 7 Kay kining tanan gipalandong ko sa akong kasingkasing, bisan pa ang pagsusi niining tanan: nga ang matarung, ug ang maalam, ug ang ilang mga buhat, anaa man sa kamot sa Dios; bisan ang paghigugma kun ang pagdumot, ang tawo wala masayud niini; ang tanan anaa sa ilang atubangan.JD Nan natan-aw ko ang tanan nga buhat sa Dios, nga sa tawo dili matukib ang buhat nga nahimo ilalum sa adlaw: tungod kay bisan unsaon sa tawo ang pagsusi niini, apan dili siya makatugkad niini; oo, labut pa, bisan ang tawo nga manggialamon magahunahuna sa pagtugkad niini, apan dili gayud siya makahimo sa pagtugkad niini.]C3Sa diha nga gipakugihan ko sa akong kasingkasing ang pag-ila sa kaalam, ug sa pagtan-aw sa pagtigayon nga ginahimo sa ibabaw sa yuta, (kay ania usab kini siya dili makakaplag ug pagkatulog sa adlaw ni sa gabii),$BAUnya ginadayeg ko ang pagkalipay, tungod kay ang tawo wala nay labing maayo nga butang ilalum sa adlaw, kay sa pagkaon, ug sa paginum, ug sa pagkalipay: tungod kay kini mopabilin kaniya sa iyang buhat sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi nga gihatag sa Dios kaniya ilalum sa adlaw.AAdunay kakawangan nga ginahimo sa ibabaw sa yuta, nga adunay matarung nga mga tawo nga kanila mahinabo sumala sa buhat sa dautan; usab, adunay dautan nga mga tawo nga mahinabo kanila sumala sa buhat sa matarung: ako miingon nga kini usab kakawangan man.1@[ Apan dili mahitabo nga maayo kana sa dautan, ni pagapalugwayan niya ang iyang mga adlaw, nga ingon sa usa ka anino; tungod kay siya dili mahadlok sa atubangan sa Dios.T?! Bisan pa ang makasasala nagbuhat ug dautan sa makagatus, ug nagapalugway sa iyang mga adlaw , apan sa pagkatinuod ako nasayud nga maayo kana kanila nga nahadlok sa Dios, nga nahadlok sa iyang atubangan:3>_ Tungod kay ang hukom batok sa buhat nga dautan wala man tumana sa dihadiha, busa ang kasingkasing sa mga anak nga lalake sa mga tawo nangahas aron sa pagbuhat ug dautan.U=# Busa nakita ko ang tawong dautan nga gilubong, ug sila nangadto sa lubnganan ; ug kadtong nakagbuhat sa matul-id mingpahawa sa dapit nga balaan, ug hingkalimtan didto sa ciudad: kini usab kakawangan man.E< Kining tanan nakita ko, ug gikugihan sa akong kasingkasing ang tanan nga buhat nga ginahimo ilalum sa adlaw: adunay panahon nga ang tawo adunay gahum labaw sa usa alang sa iyang kadautan.N;Walay tawo nga may gahum sa espiritu aron sa pagpugong sa espiritu; ni may gahum siya sa pagbuot sa adlaw sa kamatayon: ug walay pagsibug sa gubat; ni ang kadautan magaluwas niadtong naanad niini.m:SKay siya wala masayud niadtong mahitabo; kay kinsa ba ang makasugilon kaniya kong maunsa kini unya?s9_Kay sa tagsatagsa ka tuyo adunay usa ka panahon ug hukom; tungod kay ang kasakit sa tawo daku man kaniya.8-Bisan kinsa nga magatuman sa sugo dili makaila sa dautang butang: ug ang kasingkasing sa tawo nga manggialamon makasabut sa panahon ug sa hukom:h7IKay ang pulong sa hari adunay gahum: ug kinsa ang moingon kaniya: Unsa ba ang imong ginabuhat?$6ADili ka magdalidali sa paggula gikan sa iyang atubangan; ayaw pagpatuyang sa butang nga dautan: kay siya nagahimo sumala sa tanan nga nakapahimuot kaniya.`59Gitambagan ko ikaw : Bantayi ang sugo sa hari, ug kana sa pagtagad sa panumpa sa Dios.;4 qKinsa ba ang ingon sa manggialamong tawo? Ug kinsa ang nasayud sa hubad sa usa ka butang? Ang kaalam sa tawo nagapasidlak sa iyang nawong, ug ang kaisug sa iyang nawong nabalhin.3%Ania karon, kini lamang mao ang hingsusihan ko, nga ang tawo gihimo nga matarung sa Dios; apan sila nanagpangita ug daghanang mga paglalang.L2Nga ginapangita pa sa akong kalag, ugaling wala pa nako hikaplagi: ako nakakaplag ug usa ka tawo sa taliwala sa usa ka libo; apan wala ako makakaplag ug usa ka babaye sa taliwala kanilang tanan.1Ania karon, kini hingkaplagan ko, nagaingon ang Magwawali, sa pagtulotimbang sa usa ka butang sunod sa usa, aron sa pagsusi sa hinungdan:0Ug hipalgan ko ang labi pang mapait kay sa kamatayon ang babaye, kang kinsang kasingkasing mga lit-ag ug mga pukot, ug kang kinsang mga kamot ingon sa mga bugkos: siya nga nagapahimuot sa Dios makagawas gikan kaniya; apan ang makasasala madakup niya.b/=Ako milingi, ug ang akong kasingkasing nahimutang sa pag-ila ug sa pagsusi, ug pagpangita sa kaalam, ug sa hinungdan sa mga butang ug sa pag-ila nga ang pagkadautan binuang man, ug nga ang pinahong mao ang kabuangan.W.'Kadto nga mao, halayo kaayo ug halalum gayud; kinsa man ang makatugkad niini?t-aKining tanan akong nasulayan sa kaalam. Ako ako miingon: Ako mahimo nga maalamon; apan kini halayo kanako.,Kay sa nakadaghan usab ang imong kaugalingon nga kasingkasing nasayud nga ikaw gayud sa imong kaugalingon ingon man nagtunglo sa uban.+Ayaw usab pagpatalinghug sa tanan nga mga pulong nga ginasulti; tingali unya nga makadungog ikaw sa imong sulogoon nga magatunglo kanimo;p*YSa pagkatinuod walay tawo nga matarung sa ibabaw sa yuta, nga nagabuhat ug maayo, ug wala magpakasala.{)oAng kaalam mao ang kusog alang sa tawong manggialamon labi kay sa napulo ka mga punoan nga anaa sa usa ka ciudad.('Maayo nga kuptan mo kini; oo, gikan usab niana ayaw pagkuhaa ang imong kamot: kay kadtong nagakahadlok sa Dios makalikay gikan niining tanan.'wDili ka magpalabi pagpakadautan, ni magbinuangbuang ikaw: ngano man nga magpakamatay ka sa dili pa ang imong panahon?&Dili ka magpalabi pagpakamatarung; ni magpalabi ikaw pagpakamanggialamon: ngano man nga laglagon mo ang imong kaugalingon?Z%-Kining tanan nakita ko sa akong mga adlaw sa kakawangan: adunay tawong matarung nga mawala diha sa iyang pagkamatarung, ug adunay tawong dautan nga nagalugway sa iyang kinabuhi diha sa iyang buhat nga dautan.[$/Sa adlaw sa kauswagan magmalipayon ka, ug sa adlaw sa kasakit magpalandong ka: oo, gibuhat sa Dios ang usa tupad sa usa, sa katuyoan nga ang tawo dili makakaplag bisan unsang butanga nga mahimong sunod kaniya.`#9 Palandunga ang buhat sa Dios: kay kinsa ang makatul-id niadtong iyang gihimong baliko?C" Kay ang kaalam maoy usa ka panagang maingon nga ang salapi usa ka panagang man: apan ang pagkahalangdon sa kahibalo mao, kana nga kaalam nagabantay sa kinabuhi niadtong nagabaton niini.l!Q Ang kaalam sama ra kaayo sa usa ka kabilin, oo, labi pang maayo kini kanila nga nakakita sa adlaw.- S Dili ikaw mag-ingon: Unsa may hinungdan nga ang unang mga adlaw labi pang maayo kay niining mga adlawa? kay ikaw wala magapangutana sa minatarung mahatungod niini.zm Dili nimo pagdalidalion ang imong espiritu sa pagpakasuko: kay ang kasuko nagapuyo sa sabakan sa mga buangbuang.7Labi pang maayo ang katapusan sa usa ka butang kay ang sinugdan niini; ug ang mapailubon sa espiritu labi pang maayo kay sa mapahitas-on sa espiritu.r]Sa pagkatinuod ang pagpanlupig makapabuang sa manggialamong tawo; ug ang hiphip nagalaglag sa salabutan.Kay sama sa piti-piti sa mga tunok ilalum sa usa ka kolon, ingon man ang pagkatawa sa buangbuang: kini usab kakawangan man.wLabi pang maayo ang pagpamati sa pagsaway sa manggialamon, kay sa usa ka tawo sa pagpamati sa awit sa mga buangbuang. Ang kasingkasing sa manggialamon anaa sa balay sa kasub-anan; apan ang kasingkasing sa mga buangbuang anaa sa balay sa kalipayan.|qLabi pang maayo ang kasubo kay sa pagkatawa: kay tungod sa kasubo sa panagway ang kasingkasing gihimong malipayon.I Labi pang maayo ang pag-adto sa balay sa kasub-anan, kay sa pag-adto sa balay sa nagakombira: kay kana mao ang katapusan sa tanang mga tawo; ug ang buhi magatipig niini sa iyang kasingkasing.| sAng maayong ngalan labi pang maayo kay sa bililhon nga lana; ug ang adlaw sa pagkamatay kay sa adlaw nga natawohan.} Kay kinsa man ang nasayud kong unsay maayo alang sa tawo sa iyang kinabuhi, sa tanang mga adlaw sa iyang kawang nga kinabuhi nga iyang ginagawi ingon sa usa ka anino? kay kinsa ba ang makasugilon sa tawo kong unsa bay mopuli kaniya ilalum sa adlaw?kO Sanglit adunay daghanang mga butang nga nagapadugang sa kakawangan, sa unsa man molabaw ang tawo?6e Bisan unsa nga diha kaniadto, ang ngalan niini nahatag na sa kanhing panahon; ug hingsayran na kong unsa ang tawo; dili makasukol siya niadtong labi pang kusgan kay kaniya.   Labi pang maayo ang panan-aw sa mga mata kay sa paghisalaag sa tinguha: kini usab kakawangan man ug mao ang paghakop ug hangin.3Kay unsay bintaha nga hibatonan sa mabuot labaw kay sa buangbuang? kun unsay anaa sa tawong kabus, nga mahibalong molakaw sa atubangan sa mga buhi?nUAng tanan nga buhat sa tawo alang lamang sa iyang baba, ug bisan pa niana ang kahinam dili matagbaw.)KOo, bisan pa siya mabuhi sa usa ka libo ka tuig sa makaduha, ug bisan pa niana dili magapahimulos sa kaayohan, dili ba ang tanan moadto sa usa lamang ka dapit?`9Labut pa kini wala makakita sa adlaw ni makaila niini; kini adunay pahulay kay sa usa:xiKay kini moabut diha sa kakawangan ug moadto sa kangitngitan, ug ang ngalan niini ginatabonan sa kangitngitan;1 [Kong ang tawo manganak ug usa ka gatus ka bata, ug mabuhi sa daghang mga tuig, sa pagkaagi nga ang mga adlaw sa iyang mga tuig modaghan, apan ang iyang kalag wala mabuhong sa kaayohan, ug labut pa siya walay lubnganan; ako moingon nga ang pagkatawo sa dili pa panahon labi pang maayo kay kaniya:C Ang tawo nga ginahatagan sa Dios sa mga katigayonan, kadato, ug kadungganan, sa pagkaagi nga siya dili makulangan alang sa iyang kalag sa tanan niyang gitinguha, apan ang Dios wala maghatag kaniya ug gahum sa pagkaon niini, kondili ang dumuloong maoy mokaon niini; kini maoy kakawangan ug usa ka sakit nga dautan.i  MAdunay usa ka kadautan nga akong nakita ilalum sa adlaw, ug kini mabug-at sa ibabaw sa mga tawo: %Kay siya dili mahinumdum pag-ayo sa mga adlaw sa iyang kinabuhi; tungod kay ang Dios nagatubag kaniya diha sa kalipay sa iyang kasingkasing.n UAng tagsatagsa ka tawo usab nga gihatagan sa Dios ug mga bahandi ug katigayonan, ug gihatagan siya ug kagahum sa pagkaon gikan niini, ug sa pagkuha sa iyang bahin, ug sa pagkalipay diha sa iyang buhat kini mao ang hatag sa Dios.)KAnia karon, kadtong nakita ko nga maayo ug matahum mao ang pagakan-on ug pagaimnon sa usa ka tawo, ug pahimuslan pag-ayo diha sa tanan niyang buhat, diin siya magabuhat ilalum sa adlaw, sa tanan nga mga adlaw sa iyang kinabuhi nga gihatag sa Dios kaniya: ug kini mao man ang iyang bahin.Sa tanan niyang mga adlaw usab siya magakaon didto sa kangitngitan, ug siya ginasakit sa hilabihan, ug adunay kasakitan ug kaligutgut.FUg kini usab maoy usa ka malisud nga kadautan, nga ingon sa tanan nga paagi sa iyang pag-anhi, mao man usab ang iyang pag-adto: ug unsay makuha niya nga siya nagabuhat man alang sa hangin?T!Ingon sa iyang paggula gikan sa tagoangkan sa iyang inahan, hubo siya nga mopauli pag-usab ingon sa iyang paggula, ug walay madala bisan unsa sa iyang kabudlay, nga madala unta niya diha sa iyang kamot.)KUg kadtong mga bahandia mawagtang pinaagi sa dautan nga pagpatigayon; ug kong siya nakapanganak ug usa ka anak nga lalake, walay mahibilin diha sa iyang kamot."= Adunay usa ka malisud nga kadautan nga akong nakita ilalum sa adlaw, nga mao , ang mga bahandi nga ginatipigan sa tag-iya niini alang sa iyang kadautan:)K Ang pagkatulog sa usa ka mamumuo matam-is man, kong mokaon siya ug diyutay kun daghan: apan ang pagkaadunahan sa usa ka dato dili motugot kaniya sa pagkatulog. 9 Sa diha nga ang mga kabtangan magatubo, magadugang ang magakaon niini: ug unsa may pulos sa tag-iya niini, gawas sa pagtan-aw niini sa iyang mga mata? Kadtong nahagugma ug salapi dili matagbaw sa salapi; ni kadtong nahagugma sa kadagaya, matagbaw sa pagtubo: kini usab kakawangan man.jM Labut pa ang abut sa yuta alang man sa tanan: ang hari sa iyang kaugalingon ginaalagaran sa uma.~Kong makakita ka nga daugdaugon ang mga kabus, ug ang pinugos nga pag-agaw sa justicia ug pagkamatarung sa usa ka lalawigan, ayaw kahibulong sa maong butang: kay ang usa nga labi pang hataas kay niadtong hataas nagasud-ong; ug aduna pay labing hataas kay kanila.z}mKay diha sa daghan nga mga damgo adunay mga kakawangan, ug diha sa daghang mga pulong: apan mahadlok ka sa Dios.r|]Ayaw tugoti ang imong baba nga mahimong hinungdan sa pagpakasala sa imong unod; ni magsulti ka sa atubangan sa manulonda nga kadto usa man ka sayup: busa masuko ba ang Dios sa imong tingog, ug gub-on ba ang buhat sa imong mga kamot?P{Labi pang maayo nga dili ikaw manaad kay sa manaad ka ug dili mobayad.z5Kong ikaw manaad ug usa ka saad sa Dios, ayaw paglangana ang pagbayad niini; kay siya dili mahimuot sa mga buangbuang: bayri kadtong imong gipanaad.yKay ang damgo moabut pinaagi sa daghanan nga patigayon; ug ang tingog sa buangbuang maila pinaagi sa daghanang mga pulong.}xsAyaw pagpadalia pagsulti ang imong baba, ug ayaw pagpadalia pagpamulong ang imong kasingkasing sa bisan unsang butanga sa atubangan sa Dios; kay ang Dios atua man sa langit, ug ikaw anaa sa ibabaw sa yuta: busa padiyutaya ang imong mga pulong.Uw %Kong ikaw moadto sa balay sa Dios, bantayi ang imong tiil; kay ang pagduol aron sa pagpamati labi pang maayo kay sa paghatag ug halad sa mga buangbuang: kay sila wala masayud nga sila nagabuhat ug dautan.Xv)Walay katapusan niadtong tanan nga katawohan, bisan pa kanilang tanan nga iyang hing-unhan: ilabina kadtong mosunod dili malipay kaniya. Sa pagkatinuod kini usab kakawangan man ug mao ang paghakop ug hanginu/Nakita ko ang tanang mga buhi nga nagalakaw ilalum sa adlaw, nga sila nakauban sa batan-on, ang ikaduha, nga mitindog puli kaniya sa iyang dapit.ytkKay gikan sa bilanggoan siya migula aron mahimong hari; oo, bisan pa sa iyang gingharian siya natawo nga kabus.!s; Labi pang maayo ang usa ka kabus ug masinabuton nga batan-on kay sa usa ka tigulang ug buangbuang nga hari, nga dili na mahibalo nga modawat ug tambag.r5 Ug kong ang usa ka tawo modaug batok niadtong nag-inusara, ang duruha makasukol kaniya; ug ang totolo ka bakokon nga pisi dili madali sa pagkabugto.q Ingon man kong ang duruha magatipon sa paghigda, nan sila adunay kainit: apan unsaon sa nagainusara aron makabaton ug kainit? p9 Kay kong sila mangapukan, ang usa magabangon sa iyang kauban: apan alaut kadtong usa ra sa diha nga siya mapukan, ug walay lain nga magabangon kaniya.^o5 Ang duruha labi pang maayo kay sa usa; kay sila adunay maayong balus sa ilang buhat.cn?Adunay usa nga nagainusara, ug siya walay ikaduha; oo, siya walay anak ni igsoon nga lalake; apan wala bay katapusan sa iyang tanan nga kahago, ni matagbaw ang iyang mga mata sa mga bahandi. Alang kang kinsa man diay ako magakabudlay, miingon siya ug magatungina sa akong kalag sa kaayohan? Kini usab kakawangan man, oo, kini mapait nga kasakit.GmUnya mipauli ako ug nakita ko ang kakawangan ilalum sa adlaw.~luLabi pang maayo ang usa ka hakop uban ang kalinaw, kay sa duruha ka hakop uban ang kahago ug ang paghakop ug hangin.dkAAng buangbuang nagakiyugpos sa iyang mga kamot, ug nagakaon sa iyang kaugalingon nga unod.DjUnya nakita ko ang tanang buhat ug ang tagsatagsa ka batid nga buhat, nga tungod niini ang tawo pagakasinahan sa iyang isigkatawo. Kini usab kakawangan man ug mao ang paghakop ug hangin.i'Oo, labi pang maayo kay kanila nga duha, gimahal ko siya nga wala pa matawo, nga wala makakita sa dautang buhat nga ginahimo ilalum sa adlaw.ohWBusa gidayeg ko ang mga nangamatay nga dugay na nga nangamatay labaw kay sa mga buhi nga mga buhi pa;zg oUnya ako mipauli ug nakita ko ang tanan nga mga pagdaugdaug nga ginahimo ilalum sa adlaw: ug ania karon, ang luha niadtong mga dinaugdaug, ug sila walay maglilipay, ug niadtong nanagdaugdaug kanila diha ang gahum, apan sila walay maglilipay.kfOBusa nakita ko nga wala nay laing maayo, kay niadtong tawo nga magakalipay unta sa iyang mga buhat; kay kana mao ang iyang bahin: kay kinsa man ang modala kaniya pagbalik aron sa pagtan-aw kong unsa may mahitabo sunod kaniya?eKinsa bay nasayud sa espiritu sa tawo kong kana mosaka ba sa itaas, ug ang espiritu sa mananap kong kana manaug ba padulong sa yuta?zdmAng tanan mangadto sa usa lamang ka dapit; ang tanan gikan sa abug, ug ang tanan mopauli sa pag-kaabug pag-usab.CcKay kadtong nagakahatabo sa mga anak nga lalake sa mga tawo nagakahatabo sa mga mananap, bisan pa usa ra gayud ka butang ang nagakahinabo kanila: ingon nga mamatay ang usa mao nga mamatay usab ang usa; oo, sila ngatanan adunay usa ka gininhawa; ug ang tawo dili labaw sa mga mananap: kay ang tanan kakawangan man.Jb Ako miingon sulod sa akong kasingkasing: Kini tungod man sa mga anak nga lalake sa mga tawo, aron ang Dios magasulay kanila, ug aron sila makakita nga sila gayud maingon lamang sa mga mananap./aWAko miingon sulod sa akong kasingkasing: Ang Dios magahukom sa matarung ug sa dautan: kay adunay panahon alang sa tagsatagsa ka tuyo ug alang sa tagsatagsa ka buhat.`-Ug labut pa nakita ko ilalum sa adlaw nga sa dapit sa justicia, ang kahugawan maoy diha; ug sa dapit sa pagkamatarung, ang kasal-anan maoy diha._Kadtong diha sa kanhing panahon; ug kana nga umalabut pa, diha man sa kanhing panahon: ug ginapangita sa Dios pag-usab kadtong miagi na._^7Ako nasayud, nga bisan unsa ang buhaton sa Dios, kini alang man sa walay katapusan: walay ikadugang niini, ni makuhaan kini sa bisan unsa: ug gibuhat kini sa Dios, aron ang mga tawo magkahadlok sa iyang atubangan.] Ug nga ang tagsatagsa ka tawo usab mokaon unta ug moinum, ug maglipay pag-ayo sa tanan niyang buhat, kini maoy hatag sa Dios.}\s Ako nasayud nga walay lain nga maayo alang kanila, kay sa pagkalipay, ug sa pagbuhat sa maayo samtang sila buhi pa.[y Gihimo niya ang tanang butang nga matahum sa iyang panahon: gibutang usab niya ang pagka-walay katapusan sa sulod sa ilang kasingkasing, ngani aron ang tawo dili makatugkad sa buhat nga nahimo sa Dios gikan sa sinugdan bisan hangtud sa katapusan.vZe Nakita ko ang kasakitan nga gihatag sa Dios sa mga anak nga lalake sa mga tawo aron sila pagabansayon niini.BY Unsay makuha niadtong nagabuhat niana nga iyang ginahimo?nXUPanahon sa paghigugma, ug panahon sa pagdumot; panahon alang sa gubat ug panahon alang sa pakigdait.`W9Panahon sa paggisi, ug panahon sa pagtahi; panahon sa paghilum ug panahon sa pagsulti;dVAPanahon sa pagpangita, ug panahon sa pagwala; panahon sa pagtipig, ug panahon sa pag-usik;UPanahon sa pagsalibay ug mga bato, panahon sa pagtigum sa mga bato; panahon sa panaggakus, ug panahon sa pagpugong gikan sa panaggakus;eTCPanahon sa paghilak, ug panahon sa pagkatawa; panahon sa pagbalata, ug panahon sa pagsayaw;cS?Panahon sa pagpatay, ug panahon sa pag-ayo; panahon sa paglumpag, ug panahon sa pagtukod;zRmPanahon sa pagkatawo, ug panahon sa pagkamatay; panahon sa pagtanum, ug panahon sa pag-ibut niadtong natanum na;hQ KAdunay panahon alang sa tanang butang, ug panahon alang sa tagsatagsa ka tuyo ilalum sa langit:P%Kay sa tawo nga makapahimuot kaniya, ang Dios nagahatag ug kaalam, ug kahibalo, ug kalipay; apan sa makasasala, siya nagahatag ug kasakit, aron tigumon ug pundokon, aron ihatag kini niadtong nagapahimuot sa Dios. Kini usab kakawangan man ug mao ang paghakop ug hangin.bO=Kay kinsa man ang makakaon kun kinsa man ang makabaton ug kalipay, nga labaw kay kanako?aN;Wala nay lain nga maayo alang sa tawo kay sa mokaon unta siya ug sa moinum, ug nga himoon unta niya ang iyang kalag nga makapahimulos pag-ayo sa iyang buhat. Kini nakita ko usab, nga kini gikan man sa kamot sa Dios.@MyKay ang tanan niyang mga adlaw mga kasub-anan man lamang , ug ang iyang kasakit kagul-anan; oo, bisan pa sa magabii ang iyang kasingkasing dili makapahulay. Kini usab kakawangan man.L)Kay unsay naangkon sa tawo gikan sa tanan niyang buhat, ug gikan sa pagpakigbisog sa iyang kasingkasing, diin siya nakagbuhat ilalum sa adlaw?tKaKay adunay tawo kansang buhat inubanan sa kaalam, ug inubanan sa kahibalo, ug inubanan sa pagkabatid; apan kini igabilin niya sa tawo nga wala makabuhat niana ingon nga iyang panulondon. Kini usab kakawangan ug usa ka dakung kadautan.JBusa milingiw ako aron pagwala sa paglaum sa akong kasingkasing mahatungod sa tanang buhat nga akong nabuhat ilalum sa adlaw.I)Ug kinsay nasayud kong siya mao bay usa ka tawo nga manggialamon kun usa ba ka buangbuang? bisan pa niana, siya magamando ibabaw sa tanan nakong buhat diin ako nakagbuhat, ug diin ako nakagpakita sa akong kaugalingon nga maalam ilalum sa adlaw. Kini usab kakawangan man.HUg gidumtan ko ang tanan nakong buhat nga akong nahimo ilalum sa adlaw, sanglit kinahanglan nga ibilin ko kini sa tawo nga mopuli kanako.(GIBusa gidumtan ko ang kinabuhi, kay ang buhat nga nahimo ilalum sa adlaw mabug-at man alang kanako; kay ang tanan kakawangan man ug mao ang paghakop ug hangin.yFkKay sa tawo nga manggialamon, ingon man sa buangbuang, walay handumanan nga dayon; sanglit nga sa mga adlaw nga umalabut ang tanan hingkalimtan sa hataas nga panahon . Ug daw unsa nga ang manggialamon mamatay man ingon usab ang buangbuang!tEaUnya miingon ako sulod sa akong kasingkasing: Ingon nga kini mahinabo sa buangbuang, mao man usab kini mahinabo kanako; ug ngano man nga ako labi pang maalam? Unya miingon ako sulod sa akong kasingkasing, nga kini usab kakawangan man.?DwAng mga mata sa tawo nga manggialamon anaa sa iyang ulo, ug ang buangbuang nagalakaw sa kangitngitan: ug bisan pa niana bisayran ko nga usa ra ka butang ang mahinabo kanilang tanan.nCU Unya nakita ko nga ang kaalam nagalabaw sa binuang, maingon nga ang kahayag labaw man sa kangitngit.+BO Ug ako milingi aron sa pagtan-aw sa kaalam, ug sa kabuangan, ug sa tinonto: kay unsa man ang mahimo sa tawo nga magasunod sa hari? bisan pa kadtong nahimo kanhi.fAE Unya gitan-aw ko ang tanan nga mga buhat nga nahimo sa akong mga kamot, ug sa buhat nga akong nabudlayan sa pagbuhat; ug ania karon, ang tanan kakawangan ug mao ang paghakop ug hangin, ug wala may makuha ilalum sa adlaw.@ Ug bisan unsa nga gitinguha sa akong mga mata ako wala magdumili niini; wala nako punggi ang akong kasingkasing sa bisan unsa nga kalipay: kay ang akong kasingkasing nagakalipay tungod sa tanan nakong buhat; ug kini mao man ang akong bahin sa tanan nakong buhat.?} Busa ako midaku, ug mitubo labaw sa tanang nanghiuna kanako didto sa Jerusalem: ang akong kaalam usab nagpabilin kanako.8>iNagtigum usab ako alang kanako ug salapi ug bulawan, ug ang bahand sa mga hari ug sa mga lalawigan; nagbaton ako alang kanako ug mga lalake nga mag-aawit ug mga babaye nga mag-aawit, ug ang mga kalipayan sa mga anak nga lalake sa mga tawo, mga tolonggon, ug kadtong tanan sa nagkalainlain nga panagway. O&~}|{zzSyy,xwwvpuuu1tss&r!q p8oomonn/mm@llsl2kjjDii_hzgg ffdeed$cc%bqaa `m_k^]]B\\&[ZZuYXXWMVV/UTT*S\RR QPPhONLM-LL$KkJpIIH'GGYFFEeDCCIBBAr@@??R>(=l<Ikaw maoy usa ka tuburan sa mga tanaman, Usa ka atabay sa buhi nga mga tubig, Ug mga sapa nga nagadagayday gikan sa Libano.=%Nardo ug azafran, Calamo ug canela, uban ang tanan nga kahoy sa incienso; Mirra ug mga aloe, uban ang tanan nga labing maayo nga igapahumot.|<q Ang imong mga saha maoy usa ka tanaman sa mga granada, uban ang mga bililhong bunga; Nga alenya uban ang mga nardo; Usa ka tanaman nga tinak-upan mao ang akong igsoon nga babaye, akong pangasaw-onon, Usa ka atabay nga binangotan, tuburan nga gitakpan.4:a Ang imong mga ngabil, Oh akong pangasaw-onon, nagtulo sama sa udlan: Dugos ug gatas anaa sa ilalum sa imong dila; Ug ang kahumot sa imong bisti sama sa kahumot sa Libano.I9  Pagkatahum sa imong gugma, igsoon ko nga babaye, pangasaw-onon ko ! Pagkalabing maayo sa imong gugma labi pa kay sa vino! Ug ang kahumot sa imong mga lana kay sa tanang matang sa mga panakot!98k Ang akong kasingkasing imong gibihag, igsoon ko nga babaye, pangasaw-onon ko ; Ang akong kasingkasing imong gibihag sa usa sa imong mga mata, Sa usa ka kolintas sa imong liog.u7cUmuban ka kanako gikan sa Libano, pangasaw-onon ko . Uban kanako gikan sa Libano: Tuman-aw ka gikan sa kinatumyan sa Amana, Gikan sa kinatumyan sa Senir ug sa Hermon, Gikan sa mga lungib sa mga leon, Gikan sa kabukiran sa mga leopardo.I6 Ikaw lunsay matahum, hinigugma ko; Ug walay buling diha kanimo.5Hangtud nga ang adlaw mabugnaw, ug ang mga landong ipaylas, Ako moadto sa bukid sa mirra Ug ngadto sa bungtod sa incienso.4Ang duha mo ka dughan sama sa duha ka nati nga lagsaw Nga mga kaluha sa usa ka lagsaw nga baye, Nga nanibsib sa taliwala sa mga lirio.B3}Ang imong liog sama sa torre ni David Nga gitukod alang sa mga kasangkapan sa gubat, Diin anaay usa ka libo ka mga taming nga gipamitay, Ang tanan mga kalasag sa mga tawo nga kusganon.$2AAng imong mga ngabil sama sa usa ka tanod nga mapula, Ug ang imong baba maanindot. Ang imong mga tampihak sama sa usa ka granada Sa luyo sa imong pandong.=1sAng imong mga ngipon sama sa usa ka panon sa mga bayeng carnero nga bag-ong inalotan, Nga nanungas gikan sa hulogasan, Diin ang tanan nanganak ug kaluha, Ug walay namatyan kanila.q0 ]Ania karon, maanyag ikaw, hinigugma ko; ania karon, maanyag ikaw; Ang imong mga mata sama sa mga salampati luyo sa imong pandong Ang imong buhok sama sa usa ka panon sa mga kanding, Nga nanglubog ubay sa banghilig sa bukid sa Galaad`/9 Panggula kamo, Oh mga anak nga babaye sa Sion, ug tan-awa si hari Salomon, Uban ang purongpurong nga gipurongpurong kaniya sa iyang inahan Sa adlaw sa iyang pagkaminyo, Ug sa adlaw sa kalipay sa iyang kasingkasing.G. Iyang gihimo ang mga haligi niana gikan sa salapi, Ang salog niana bulawan, ang lingkoranan niana purpura, Ang taliwala niana gibakbakan sa gugma, Gikan sa mga anak nga babaye sa Jerusalem.z-m Si hari Salomon naghimo alang sa iyang kaugalingon ug usa ka tongtonganan nga harianon Gikan sa kahoy sa Libano.,+Sila nga tanan nanagkupot sa espada, ug mga batid, sa gubat: Ang tagsatagsa ka tawo may espada sa iyang hawak, Tungod sa kahadlok sa kagabhion. +Tan-awa, kana mao ang sakyanan ni Salomon; Kan-uman ka tawong gamhanan ang nagalibut niini, Gikan sa mga tawong kusgan sa Israel.**MKinsa ba kining miabut gikan sa kamingawan Sama sa mga haligi nga aso, Pinahumtan sa mirra ug incienso, Uban sa tanang mga pulvos nga mahumot sa magpapatigayon?e)CGipanumpa ko kaninyo, Oh mga anak nga babaye sa Jerusalem, Tungod sa mga lagsaw nga lake kun tungod sa mga lagsaw nga baye sa kapatagan, Nga dili ninyo lihokon, ni pukawon ang akong hinigugma, Hangtud nga siya mahimuot.}(sDili pa dugay nga ako nahalabay kanila, Sa diha nga hingkaplagan ko kadtong gihigugma sa akong kalag: Gipunggan ko siya, ug wala ko siya palakta, Hangtud nga nadala ko siya sa balay sa akong inahan, Ug ngadto sa lawak niadtong nanamkon kanako.'+Ang mga magbalantay nga nagsuroy sa kadalanan nakakaplag kanako; Kang kinsa ako miingon : Hingkit-an ba ninyo kadtong gihigugma sa akong kalag?H& Ako miigon : Mobangon ako karon, ug magasuroysuroy sa ciudad; Sa kadalanan ug sa kasawangan Akong pangitaon siya nga sa akong kalag gihigugma: Gipangita ko siya, apan wala ko hikaplagi siya.% #Sa kagabhion ibabaw sa akong higdaanan Akong ginapangita siya nga sa akong kalag gihigugma: Gipangita ko siya, apan wala ko hikaplagi siya./$WHangtud nga mabugnaw ang adlaw, ug ang mga landong ipaylas, Pauli, hinigugma ko, ug magpakasama ka sa usa ka lagsaw kun sa usa ka nati nga osa Sa kabukiran sa Beter.|#qAng akong hinigugma ako man, ug ako iya man; Nagapasibsib siya sa iyang panon sa carnero sa taliwala sa mga lirio.{"oDakpon ta ang mga milo, ang gagmay nga mga milo, Nga nagausik sa kaparrasan; Kay ang atong kaparrasan namulak na.Y!+Oh salampati ko, nga anaa sa mga lungag sa bato, Sa kinasuokan sa dapit nga mahandig, Patan-awa ako sa imong dagway, Padungga ako sa imong tingog; Kay mananoy ang imong tingog, ug ang imong panagway matahum.= s Ang kahoy nga higuera nagapahinug sa iyang lunhaw nga mga higos, Ug ang kaparrasan nanagpamulak; Sila nagapaalimyon sa ilang kahumot. Tindog hinigugma ko, maanyag ko, ug umari ka./ Ang kabulakan nanungha sa ibabaw sa yuta; Ang panahon sa ting-awit sa kalanggaman miabut na, Ug ang tingog sa tukmo nadungog dinhi sa atong yuta;Q Kay, ania karon, ang tingtugnaw miagi na; Ang ulan tapus na ug wala na;c? Ang akong hinigugma misulti, ug miingon kanako, Tindog gugma ko, maanyag ko, ug umari ka.R Ang akong hinigugma sama sa usa ka lagsaw kun sa usa ka osa nga nati: Ania karon, nagatindog siya luyo sa atong paril; Siya motan-aw sa sulod diha sa mga tamboanan; Siya molili sa tamboanan nga latis.wAng tingog sa akong hinigugma! ania karon, siya moanhi, Nagalukso-lukso sa kabukiran, Nagaulo-iniktin sa kabungtoran.`9Ako nagpapanumpa kaninyo, Oh mga anak nga babaye sa Jerusalem Tungod sa mga lagsaw nga lake kun tungod sa lagsaw nga baye sa kapatagan, Nga dili ninyo lihokon, ni pukawon ang akong gugma, hangtud nga siya mahimuot.mSAng iyang kamot nga wala ania sa ilalum sa akong ulo, Ug ang iyang too nga kamot naga gakus kanako.pYAtimani ako ninyo uban sa pasas, pahiulii ako uban sa mansanas; Kay nagamasakiton ako tungod sa gugma.gGGidala ako niya sa balay nga kolombirahan, Ug ang gugma mao ang iyang bandila sa ibabaw nako.}sSama sa usa ka kahoy nga mansana sa taliwala sa mga kahoy sa kakahoyan, Ingon niana ang akong hinigugma sa taliwala sa mga anak nga lalake. Sa dakung kalipay milingkod ako ilalum sa iyang landong, Ug ang iyang bunga matam-is sa akong pagtilaw.}sIngon sa usa ka lirio sa taliwala sa katunokan, Maingon man ang akong hinigugma sa taliwala sa mga anak nga babaye.= wAko mao ang rosa sa Saron, Usa ka lirio sa kawalogan._ 9Kahoy nga cedro ang sagbayan sa atong balay, Ug ang atong mga katsaw kahoy nga cipres.f GAnia karon, maanyag ikaw, gugma ko, oo, makapahimuot: Ingon man ang atong higdaanan malunhaw.t cAnia karon, maanyag ikaw, gugma ko; Ania karon, maanyag man ikaw; Ang imong mga mata sama sa mga salampati.s aAng akong hinigugma alang kanako sama sa usa ka pongpong sa bulak nga copher Diha sa kaparrasan sa Engadi.z o Ang akong hinigugma alang kanako sama sa usa ka hugpong sa mirra, Nga napaoraray sa taliwala sa akong mga dughan.h K Samtang ang hari naglingkod diha sa iyang lamesa, Ang akong nardo mipaalimyon sa iyang kahumot.P   Buhatan ikaw namo ug mga sinalapid nga bulawan Nga may tarogong salapi.t  c Ang imong mga aping matahum uban sa mga sinalapid sa buhok . Ang imong liog uban sa mga kolintas nga mutya.O   Giindig ko ikaw, Oh gugma ko, Sa usa ka kabayo sa mga carro ni Faraon.c  AKong ikaw wala masayud, Oh ikaw nga labing maanyag sa mga kababayen-an, Umadto ka sa imong dalan duol sa mga tunob sa mga panon, Ug pasibsiba ang imong mga nati nga kanding duol sa mga balong-balong sa mga magbalantay.|  sSayri ako, Oh ikaw nga gihigugma sa akong kalag, Asa ikaw magpasibsib sa imong panon sa carnero : Asa ikaw magpapahulay sa imong hayup maudto: Kay ngano man nga ako mahimo nga sama niadtong hingsalipdan Haduol sa mga panon sa imong mga kauban? {Ayaw pagtan-aw kanako, kay ako maitum man, Tungod kay ang adlaw nagpaig kanako. Mga anak nga lalake sa akong inahan nangasuko batok kanako; Ako gihimo nila nga magbalantay sa kaparrasan; Apan ang akong kaugalingon nga kaparrasan wala nako bantayi. Ako maitum, apan matahum. Oh kamo nga mga anak nga babaye sa Jerusalem, Sama sa mga balong-balong sa Cedar, Sama sa mga tabil ni Salomon.i MDaniha ako; kami modalagan sunod kanimo: Ang hari midala kanako ngadto sa iyang mga lawak; Mahinangop ug magakalipay kami diha kanimo; Magahisgot kami sa imong gugma labaw kay sa vino: Sa pagkamatul-id sila nahagugma kanimo. }Ang imong mga lana adunay maayong kahumot; Ang imong ngalan sama sa lana nga gibubo; Busa ang mga ulay nahagugma kanimo.b ?Kanako pahaloka siya sa mga halok sa iyang ngabil; Kay ang imong gugma labaw kay sa vino.4 gAng Awit sa mga alawiton, nga iya ni Salomon.1 Kay pagadad-on sa Dios ang tagsatagsa ka buhat ngadto sa paghukom uban ang tagsatagsa ka tinago nga butang, bisan ang maayo, kun bisan ang dautan.&E Kini mao ang katapusan sa butang; ang tanan nadungog na: Kahadloki ang Dios, ug bantayi ang iyang mga sugo; kay kini mao ang tibook nga katungdanan sa tawo.$A Ug labut pa, anak ko nga lalake, magpatambag ka; sa pagbuhat ug daghan nga mga basahon walay katapusan; ug ang hilabihan nga pagtoon makapabudlay sa unod.W' Ang mga pulong sa maalam ingon man sa mga suyak, ug maingon sa mga lansang nga maayo nga pagkatarok ang mga pulong sa mga pangulo sa mga katilingban, nga gihatag gikan sa usa ka magbalantay sa mga karnero.~ Ang Magwawali nangita ug mga pulong nga matarung, ug kadtong gisulat sa pagkamatarung, bisan pa ang mga pulong sa kamatuoran.D} Ug labut pa, tungod kay ang Magwawali manggialamon man, gitudloan pa gayud niya ang katawohan sa kahibalo; oo, siya naghinuktok ug nangita, ug nagahan-ay sa daghanan nga mga sanglitanan.Z|- Kakawangan sa mga kakawangan, nag-ingon ang Magwawali; ang tanan kakawangan man.{w Ug ang abug mobalik nganhi sa yuta ingon sa kaniadto, ug ang espiritu mobalik ngadto sa Dios nga maoy naghatag niini..zU Sa dili pa mabugto ang pisi nga salapi, kun sa dili pa mabuak ang bulawan nga panaksan, kun mabuak ang banga didto sa tubod, kun madugmok ang ligid didto sa atabay.8yi Oo, sila mangahadlok niadtong hataas, ug ang kalisang moanha sa dalan; ug ang kahoyng almendro mamulak, ug ang dulon mahimo nga usa ka lulan, ug ang tinguha mawagtang; tungod kay ang tawo moadto man padulong sa iyang pinuy-anan nga walay katapusan, ug ang mga managbangotan magasuroysuroy sa kadalanan:[x/ Ug ang mga pultahan pagatak-umon diha sa kadalanan; sa diha nga ang dinahunog sa paggaling mahinay, ug adunay mobangon tungod sa tingog sa usa ka langgam, ug ang tanang mga anak nga babaye sa honi pagapaubson;mwS Sa adlaw nga ang mga magbalantay sa balay mangurog, ug ang mga tawong kusganon managyukbo sa ilang kaugalingon, ug ang mga magagaling mohunong tungod kay sila diyutay lamang , ug kadtong manambo sa mga tamboanan pagangitngitan, v Sa dili pa ang adlaw ug ang kahayag, ug ang bulan, ug ang mga bitoon pagangitngitan, ug ang mga dagum mobalik sa tapus sa ulan;Uu % Hinumdumi usab ang imong Magbubuhat sa mga adlaw sa imong pagkabatan-on, sa dili pa moabut ang dautan nga mga adlaw, ug sa magasing-abut ang mga tuig, sa diha nga ikaw magaingon: Ako walay kalipay kanila; 2~}}/|{{RzyxxMww{vvvCuu ttsrcqpoon8m!lkk)jLi4hsgg>fedcccb]aa`__(^]d\[aZYXXW`VVUTUSRRJQPkOO*N:LLKNJXII2HHGwG3FFgEEDxCBB2Al@@&?`>>+=W<<;=::E9877K665a433v32100B/3.-s,++U*)(T''f&&B%R$$O##L"!+ ~Ef6;w&mu@I8w<M/   W o5'd*d" Ug ang vaca ug ang oso managsibsib; ug ang ilang mga nati manag-ipon sa paglubog; ug ang leon mosibsib sa kompay sama sa torong vaca.lcQ" Ug ang lobo mopuyo uban sa nating carnero, ug ang leopardo mohigda uban sa nating kanding; ug ang nating vaca ug ang nating leon ug ang linaming nga mananap manag-ipon sila ; ug ang usa ka bata nga gamay maoy magamando kanila.rb]" Ug ang pagkamatarung mao ang bakus sa iyang hawak, ug ang pagkamatinumanon mao ang bakus sa iyang lawas.a%" Kondili uban ang justicia magahukom siya sa mga kabus, ug pakanaugan niya sa hukom uban ang katul-id kadtong mga mapainubsanon sa yuta: ug pagahampakon niya ang yuta sa baras sa iyang baba; ug pinaagi sa gininhawa sa iyang mga ngabil pagapatyon niya ang tawong dautan.3`_" Ug ang iyang kalipay anaa sa kahadlok kang Jehova; ug siya dili magahukom sumala sa panan-aw sa iyang mga mata, ni mosaway siya sumala sa mabati sa iyang mga igdulungog;>_u" Ug ang Espiritu ni Jehova mopuyo sa ibabaw kaniya, ang espiritu sa kaalam ug sa pagsabut, ang espiritu sa pagtambag ug kagahum, ang espiritu sa kahibalo ug sa kahadlok kang Jehova.v^ g" Ug may mogula nga usa ka, saha gikan sa punoan ni Isai, ug mobunga ang usa ka sanga gikan sa iyang mga gamot.]" "Ug iyang pagaputlon ang masiut nga kakahoyan sa kalasangan pinaagi sa puthaw, ug ang Libano mahulog pinaagi sa kamot nga makagagahum.:\m" !Ania karon, ang Ginoo, si Jehova sa mga panon, pamutlan niya ang mga sanga uban sa gahum nga makalilisang: ug ang kahabog sa tindog pagapul-ongon, ug ang hatag-as pagapaub-son.[5" Niini gayud nga adlawa siya mohunong didto sa Nob: ginauyog niya ang iyang kamot diha sa bukid sa anak nga babaye sa Sion, ang bungtod sa Jerusalem.]Z3" Madmena maoy katawohan nga kagiw; ang mga molupyo sa Gebim nangalagiw aron maluwas.sY_" Suminggit ka sa makusug sa imong tingog, Oh anak ni Galim! Panimati, Oh Lais! Oh ikaw alaut nga Anathoth!vXe" Sila mingtabok na sa alagianan; sila anaa nanagpuyo sa Geba; ang Rama mikurog; ang Gabaa ni Saulo mikalagiw.jWM" Siya miabut sa Ajad, siya miagi sa Migron; didto sa Michmas gipundok niya ang iyang kasangkapan;2V]" Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang iyang palas-anon makuha gikan sa imong abaga, ug ang iyang yugo gikan sa imong liog, ug ang yugo pagabalion pinaagi sa pagkatambok.sU_" Ug si Jehova sa mga panon magapalihok sa usa ka latigo batok kaniya, ingon sa pagpamatay didto sa Madian duol sa bato sa Horeb: ug ang iyang baras iyang ibakyaw sa ibabaw sa dagat, ug iya kini nga igabakyaw sama sa batasan sa Egipto.{To" Kay sa dili madugay, ug ang kasilag batok kanimo mamatuman, ug ang akong kasuko igapatumong sa iyang pagkagun-ob.S" Busa mao kini ang giingon sa Ginoo, nga si Jehova sa mga panon: Oh katawohan ko nga nagapuyo sa Sion, ayaw kahadlok sa Asirianhon, bisan pa siya magabunal kanimo sa usa ka baras, ug pagabakyawon niya ang iyang sungkod batok kanimo, sumala sa batasan sa Egipto.R" Kay ang usa ka hingpit nga katapusan, ug kana ginatagal na, hinoon sa Ginoo, nga si Jehova sa mga panon, sa taliwala sa tibook nga yuta.,QQ" Kay bisan ang imong katawohan Israel, maingon sa balas sa dagat, usa ka salin lamang ang mahiuli: ang usa ka paglaglag gilagal na , nga magaawas sa pagkamatarung.iPK" May usa ka salin nga magabalik, nga mao ang nahabilin ni Jacob, ngadto sa Dios nga makagagahum.jOM" Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang mahabilin sa Israel, ug sila nga nanagpakagawas sa balay ni Jacob, dili na mosandig kaniya nga nagdagmal kanila, kondili mosandig hinoon kang Jehova, ang Balaan sa Israel, sa pagkamatuod.rN]" Ug ang mahabilin sa mga kahoy sa iyang kalasangan nihit lamang , sa ingon masulat lamang sa usa ka bata.@My" Ug iyang pagaut-uton ang himaya sa iyang kalasangan, ug ang sa iyang mabungaon nga baul, silang duruha ang kalag ug ang lawas: ug maingon sa usa ka magdadala sa bandila nga gipugdaw.!" Ug unsa may inyong pagabuhaton sulod sa adlaw sa pagdu-aw, ug sulod sa kalaglagan nga umalabut gikan sa halayo? kang kinsa man kamo modangup aron kamo tabangan? ug asa man ninyo biyai ang inyong himaya?Z=-" Aron sa paghikaw sa hangul gikan sa justicia, ug sa pag-agaw gikan sa mga kabus sa akong katawohan sa ilang katungod, aron ang mga balo mahimo nga ilang inagaw, ug aron ang ilo mahimo nila nga ilang tukbonon!< }" Alaut kanila nga nanagsugo sa dili matarung nga mga sugo, ug sa mga magsusulat nga nagasulat sa mga butang nga balit-ad;`;9" Si Manases, mosubad kang Ephraim; ug si Ephraim, kang Manases, ug silang duruha managtipon batok kang Juda. Mahitungod niining tanan ang iyang kasuko wala mapala, kondili gibakyaw hinoon ang iyang kamot sa gihapon.I: " Ug ang usa moagaw diha sa dapit sa toong kamot, ug pagagutomon; ug siya mokaon diha sa wala nga kamot, ug sila dili mangabusog; sila mokaon ang tagsatagsa sa unod sa iyang kaugalingon bukton:(9I" Ang yuta nasunog tungod sa kaligutgut ni Jehova sa mga panon; ug ang katawohan nahimong ingon sa sugnod sa kalayo: walay tawo nga magapagawas sa iyang igsoon.R8" Kay ang kadautan nagadilaab ingon sa kalayo; kini nagalamoy sa mga sampinit ug mga tunok; oo, kini nagapasiga sa mga sagbot sa kalasangan, ug sila nagalukot padulong sa itaas sa usa ka haligi nga aso.E7" Tungod niini ang Ginoo dili malipay sa ilang mga batan-on nga lalake, ni malooy siya sa ilang mga ilo ug mga balo; kay ang tanan mahugaw ug mamumuhat sa dautan, ug ang tagsatagsa ka baba nagasulti sa binuang. Mahitungod niining tanan ang iyang kasuko wala mapala, kondili gibakyaw hinoon ang iyang kamot sa gihapon.x6i" Kay sila nga nanagmando niining katawohan maoy nanagpasalaag kanila; ug sila nga minandoan nila gipanaglaglag.5}" Ang anciano ug ang tawo nga halangdon, siya mao ang ulo; ug ang manalagna nga nagatudlo sa kabakakan, siya mao ang ikog.4" Tungod niini pagaputlon ni Jehova gikan sa Israel ang ulo ug ikog, ang sanga sa palma ug kawayan, sa usa lamang ka adlaw.w3g" Bisan pa niana ang katawohan wala makabig niadtong midagmal kanila, ni mangita sila kang Jehova sa mga panon.k2O" Ang Sirianhon sa atubangan, ug ang mga Filistehanon sa likod; ug ilang pagalamyon ang Israel sa baba nga magabanganga. Mahitungod niining tanan ang iyang kasuko wala mapala, kondili gibakyaw hinoon ang iyang kamot sa gihapon.r1]" Busa pagapadag-on ni Jehova ang mga kaaway ni Rezin batok kaniya, ug pagapaabtikon ang iyang mga kaaway,)0K" Ang mga ladrillo mangatumpag, apan magatukod kami uban sa bato nga tiniltilan; ang mga sicomoro gipamutol, apan pagabutangan namo ug mga cedro ang ilang dapit./ " Ug ang tibook katawohan masayud, bisan ang Ephraim ug ang pumoluyo sa Samaria, nga magaingon sa pagpagarbo ug sa kasingkasing:].3" Ang Ginoo nakapadala ug usa ka pulong kang Jacob, ug kini misanag ibabaw sa Israel.;-o" Sa kauswagan sa iyang kagamhanan ug sa pakigdait walay katapusan, ibabaw sa trono ni David, ug sa ibabaw sa iyang gingharian, aron sa pagtukod niini, ug sa pagtuboy niini nga may justicia ug pagkamatarung sukad karon bisan hangtud sa walay katapusan. Ang kakugi ni Jehova sa mga panon maoy magahimo niini.,!" Kay alang kanato ang usa ka bata natawo, alang kanato ang usa ka anak nga lalake gihatag; ug ang kagamhanan igatungtong sa iyang abaga: ug ang iyang ngalan pagatawgon Kahibulongan, Magtatambag, Dios nga Makagagahum, Amahan nga walay Katapusan, Principe sa Pakigdait.#+?" Kay ang tibook hinagiban sa tawo nga sangkap sa hinagiban didto sa kagubut, ug ang mga saput nga gilimisan sa dugo, pagasunogon, nga igasugnod sa kalayo.*)" Kay ingon kaniadto sa adlaw sa Madian gibali mo ang yugo sa iyang palas-anon, ug ang yayongan sa iyang abaga, ang sungkod sa iyang manlulupig.I) " Imong gipadaghan ang nasud, imong gipatubo ang ilang kalipay: sila nagakalipay sa imong atubangan sumala sa kalipay sa pag-ani, ingon sa mga tawo nga nanagkalipay sa ilang pagbahin sa inagaw..(U" Ang katawohan nga naglakaw sa kangitngitan nakakita ug usa ka dakung kahayag: sila nga nagpuyo sa yuta sa landong sa kamatayon, misidlak sa ibabaw nila ang kahayag.' '" Apan wala na unya ing kangitngit kaniya nga diha sa kasakit. Sa unang panahon iyang gipakaulawan ang yuta sa Zabulon ug ang yuta sa Nephtali; apan sa ulahing panahon iyang gihimo kini nga mahimayaon, tungod sa alagianan sa dagat, unahan sa Jordan, Galilea sa mga nasud. &9"Ug sila motan-aw sa yuta, ug, ania karon, ang kasakit ug kangitngit, ang kadulom sa pagpanghupaw; ug ngadto sa mabaga nga kangitngit pagaabugon sila . % "Ug sila moagi latas niini, nga pagasakiton sa hilabihan ug pagagutmon; ug mahitabo nga, kong sila pagagutmon, nga sila mabalaka sa ilang kaugalingon, ug manunglo tungod sa ilang hari ug tungod sa ilang Dios, ug igahangad nila ang ilang mga nawong sa itaas:$"Ngadto sa Kasugoan ug sa pagpamatuod! kong sila dili managsulti sumala niining pulonga, sa pagkamatuod walay kabuntagon alang kanila.#"Ug sa dila nga sila manag-ingon kaninyo: Mangadto kamo niadtong mga espiritista ug mga salamangkiro, nga managpiyak ug managyagubyub: dili ba unta mangadto ang katawohan sa pagpangita sa ilang Dios? tungod sa mga buhi pangitaon ba nila ang mga patay??"w"Ania karon, ako ug ang mga anak nga gihatag ni Jehova kanako mao ang mga timaan ug ang mga katingalahan diha sa Israel gikan kang Jehova sa mga panon, nga nagapuyo sa bukid sa Sion.n!U"Ug hulaton ko si Jehova, nga nagatago sa iyang nawong gikan sa balay ni Jacob, ug pangitaon ko siya.] 3"Hugpongon mo ang kamatuoran, patiki ang Kasugoan sa taliwala sa akong mga tinon-an.nU"Ug daghan ang manghipangdol niini, ug manghidugmo, ug mangapiang, ug hibalag-ongan, ug panghidakpan.c?"Ug siya maoy mahimong balaang puloy-anan; ugaling mao ang bato sa pagkapangdol ug mao ang bato sa pagkadugmok sa duruha ka mga balay sa Israel, maoy usa ka lit-ag ug usa ka balag-ong alang sa mga molupyo sa Jerusalem. " Si Jehova sa mga panon, siya maoy inyong pagabalaanon; ug pasagdi nga siya maoy inyong kahadlokan, ug siya maoy inyong kalisangan.3_" Ayaw kamo pag-ingon: Usa ka pagsukol, mahatungod sa tanan nga igaingon niining katawohan: Usa ka pagsukol; ni mahadlok kamo sa ilang kahadlok, ni mahikugang kamo niini ./" Kay mao kini ang giingon ni Jehova kanako uban sa kamot nga malig-on, ug gitudloan ako sa dili paglakat sa dalan niining katawohan, sa pag-ingon: " Panagsabut kamo, ug kini mahimong walay sangputanan; isulti ang pulong ug kini walay kapuslanan: kay ang Dios ania nagauban kanato.*M" Managsaba kamo, Oh mga katawohan, ug managkatibulaag kamo; ug patalinghug kamong tanan nga atua sa halayong mga yuta: managsul-ob kamo, ug managkatibulaag kamo.6e"Ug kini mobanlas ngadto sa Juda; kini mosalanap pa ug molabay; ug motubo hangtud sa liog; ug ang pagbuklad sa iyang mga pako molukop sa gilapdon sa imong yuta, Oh Emmanuel.r]"Busa karon, tan-awa, ang Ginoo magadala ibabaw kanila sa mga tubig sa Suba, mabaskug ug daghan, bisan ang hari sa Asiria ug ang tibook niyang himaya: ug kini mosalanap sa tanan niyang mga kanal, ug moawas sa tanan niyang kadaplinan;!"Sanglit nga gisalikway niining katawohan ang mga tubig sa Siloe nga nagaagay sa mahinay, ug nagakalipay kang Rezin ug sa anak ni Remalias;@{"Ug si Jehova misulti pa kanako pag-usab, nga nagaingon:/W"Kay sa dili pa ang bata makakat-on pagtawag: Amahan ko, ug, Inahan ko, ang mga bahandi sa Damasco ug ang inagaw sa Samaria pagakuhaon sa atubangan sa hari sa Asiria.>u"Ug ako nakigtipon sa manalagna nga babaye; ug siya nanamkon, ug nanganak sa usa ka bata nga lalake. Unya miingon si Jehova kanako: Tawgon mo ang iyang ngalan, Maher-salal-hash-baz."="Ug akong kuhaon alang kanako ang mga saksi nga matinumanon aron sa pagtimaan, si Urias ang sacerdote, ug si Zacarias ang anak nga lalake ni Jeberechias.+ Q"Ug si Jehova miingon kanako; Kumuha ka ug usa ka dakung panit nga sulatanan, ug sulati ang ibabaw niana sa dagang sa usa ka tawo: Alang kang Maher-salal-hash-baz;O"Ug sa tanang mga bungtod nga kinalutan sa sarol, dili ka makaanha diha sa kahadlok tungod sa mga sampinit ug tunok; kondili kini aron kapadad-an sa vaca nga toro, ug aron pagatumban sa mga carnero.xi"Uban ang mga udyong ug pana may usa nga moanha, tungod kay ang tibook yuta mahimong kasampinitan ug katunokan.4a"Ug mahitabo niadtong adlawa, nga sa tagsatagsa ka dapit, nga dihay usa ka libo ka mga balagon nga nagbili ug usa ka libo ka book nga salapi, motubo ang sampinit ug tunok.A {"Ug mahitabo nga tungod sa pagkadaghan sa gatas nga ilang ihatag nga siya magakaon ug mantequilla: kay ang tagsatagsa nga mahibilin sa taliwala sa yuta magakaon sa mantequilla ug dugosu c"Ug mahitabo niadtong adlawa, nga may usa ka tawo nga magaalima sa usa ka nating vaca, ug duruha ka carnero.H  "Niadtong adlawa pagaagilan sa Ginoo sa ig-alagil nga inabangan ang mga bahin sa Suba, bisan ilakip ang hari sa Asiria, ang ulo ug ang buhok sa mga tiil; ug ang bungot usab pagaut-uton niini.A {"Ug sila manganhi, ug silang tanan managpuyo sa mga walog nga biniyaan, ug diha sa mga pangas sa kapangpangan, ug ibabaw sa tanang mga tunok nga alad, ug ibabaw sa tanang pasibsibanan.( I"Ug nahitabo niadtong adlawa nga sitsitan ni Jehova ang langaw nga anaa sa kinatumyang dapit sa mga suba sa Egipto, ug ang putyokan nga anaa sa yuta sa Asiria.oW"Si Jehova magadala sa ibabaw kanimo, ug sa ibabaw sa imong katawohan, ug sa ibabaw sa balay sa imong amahan, sa mga adlaw nga wala pa mahinabo, gikan niadtong adlawa sa pagbulag sa Ephraim gikan sa Juda, bisan ang hari sa Asiria. 9"Kay sa dili pa ang bata makakat-on sa pagsalikway sa dautan, ug sa pagpili sa maayo, ang yuta kansang duruha ka mga hari imong gikasilagan pagabiyaan."Mantequilla ug dugos maoy iyang pagakan-on hangtud sa iyang pagkahibalo sa pagsalikway sa dautan, ug sa pagpili sa maayo.;o"Busa ang Ginoo gayud maoy mohatag kaninyo ug usa ka timaan: ania karon, ang usa ka ulay manamkon, ug magaanak ug usa ka anak nga lalake, ug pagatawgon ang iyang ngalan Emmanuel."=" Ug siya miingon: Panimati kamo karon, Oh balay ni David: Diyutay ra bang butang kaninyo ang pagsamok sa mga tawo, aron inyong pagasamokon ang Dios usab?N" Apan si Achaz miingon: Dili ako mangayo, ni manulay ako kang Jehova.ve" Pangayo ug timaan kang Jehova nga imong Dios; pangayo niini bisan sa kahiladman kun sa ibabaw sa kahitas-an.@{" Ug si Jehova misulti pag-usab kang Achaz nga nagaingon;/" Ug ang ulo sa Ephraim mao ang Samaria, ug ang ulo sa Samaria mao ang anak ni Remalias. Kong kamo dili motoo, sa pagkatinuod kamo dili mamalig-on.;o"Kay ang ulo sa Siria mao ang Damasco, ug ang ulo sa Damasco mao si Rezin; ug sulod sa kan-uman ug lima ka tuig ang Ephraim mabungkag, aron kini dili mamahimong usa ka katawohan:W~'"Mao kini ang giingon sa Ginoo nga si Jehova: Kini dili motindog, ni mahinabo.(}I"Manungas kita batok sa Juda, ug atong samokon kini, ug ato kining bungkagon alang kanato, ug ibutang ta ang usa ka hari sa taliwala niini; ang anak ni Tabeel;u|c"Tungod kay ang Siria, ang Ephraim ug ang anak ni Remalias nagatinguha ug dautan batok kanimo nga nag-ingon:q{["Ug ingnon mo siya: Pagbantay ug paghilum; ayaw kahadlok, ni paluyahon mo ang imong kasingkasing, tungod niining duruha ka mga ikog sa nagaaso nga pabilo, tungod sa mabangis nga kasuko ni Rezin hari sa Siria, ug sa anak ni Remalias.Lz"Unya miingon si Jehova kang Isaias: Lumakaw ka karon aron sa pagtagbo kang Achaz, ikaw, ug si Searjasub nga imong anak, sa tumoy sa kanal sa linaw nga sa taas, sa alagianan sa yuta sa maglalaba;Zy-"Ug ang balay ni David gisuginlan nga ang Siria nakigsagabay kang Ephraim. Ug ang iyang kasingkasing mikurog, ug ang kasingkasing sa iyang katawohan ingon sa mga kakahoyan sa lasang nga mokurog uban sa hangin.7x i"Ug nahitabo sa mga adlaw ni Achaz, ang anak nga lalake ni Jotham, ang anak nga lalake ni Uzzias, ang hari sa Juda, nga si Rezin ang hari sa Siria, ug si Peca ang anak nga lalake ni Remalias, hari sa Israel, nangadto sa Jerusalem aron sa pagpakiggubat batok kaniya, apan sila wala makadaug batok kaniya.kwO" Ug kong ugaling aduna pay ikapulo ka bahin niini, kini pagaut-uton usab, apan ingon sa usa ka kahoy nga encina ug terebinto nga mahibilin ang tuod kong sila pagaputlon, maingon man ang balaan nga binhi mao man ang tuod niini.nvU" Ug gipahilayo ni Jehova ang mga katawohan, ug ang mga dapit nga biniyaan modaghan sa tiwala sa yuta.Ju " Unya miingon ako: Ginoo, hangtud anus-a? Ug siya mitubag: Hangtud nga ang mga ciudad makamingawan nga mawad-an sa molupyo, ug ang mga kabalayan mawalay tawo, ug ang yuta mabiniyaan sa hingpit,?tw" Himoa nga motambok ang kasingkasing niining katawohan, ug pabug-aton mo ang ilang mga igdulungog, ug piyongon mo ang ilang mga mata; tingali unya nga makakita sila uban sa ilang mga mata, ug makadungog uban sa ilang mga igdulungog, ug makasabut sila uban sa ilang kasingkasing, ug mangakabig, ug mamaayo sila.s%" Ug siya miingon: Lakaw ug sultihi kining katawohan: Kamo nakadungog gayud, apan wala makasabut; ug nakakita gayud, kamo apan wala makasabut.!r;"Ug nadungog ko ang tingog sa Ginoo, nga nagaingon: Kinsa man ang akong ipadala, ug kinsay moadto alang kanamo? Unya miingon ako: Ania ako; paadtoa ako.0qY"Ug uban niini iyang gihikap ang akong baba, ug miingon: Anaa, kini nakatandog sa mong mga ngabil; ug ang imong pagkadautan ginakuha na, ug ang imong sala ginapasaylo.+pO"Ug unya ang usa sa mga serafin milupad nganhi kanako, nga may usa ka baga nga carbon diha sa iyang kamot nga iyang gikuha pinaagi sa mga kumpit gikan sa halaran:2o]"Unya miingon ako: Alaut man ako! kay patay na ako; tungod kay ako usa ka tawo nga mahugay ug mga ngabil, ug ako nagapuyo sa taliwala sa mga tawo nga mahugaw ug mga ngabil: kay ang akong mga mata nakakita sa Hari, si Jehova sa mga panon ang akong mga mata nakakita sa Hari, si Jehova sa mga panon.unc"Ug ang mga patukoranan sa mga pultahan nangurog sa iyang tingog nga nagasingit, ug ang balay napuno sa aso.m"Ug ang usa misinggit sa usa, ug miingon: Balaan, balaan, balaan, si Jehova sa mga panon: ang tibook nga yuta napuno sa iyang himaya.Cl"Sa ibabaw kaniya diha ang mga serafines: ang tagsatagsa may unom ka mga pako; sa duruha gitabonan ang iyang nawong, ug sa duruha gitabonan ang iyang mga tiil, ug sa duruha siya milupad.!k ="Sa tuig sa pagkamatay ni hari Uzzias, nakita ko ang Ginoo nga nagalingkod sa usa ka trono, hataas ug tinuboy; ug ang iyang mga saput nakapuno sa templo.djA"Ug sila managngulob batok kanila niadtong adlawa sama sa dinaguok sa dagat: ug kong adunay usa nga molantaw sa yuta, ania karon, ang kangitngit ug kasub-anan; ug ang kahayag ginangitngitan tungod sa mga panganod niini.ri]"Ug ang ilang pagngulob mahasama sa leon nga baye, sila managngulob sama sa mga leon nga itoy; oo, sila managngulob, ug manakop sa ilang tukbonon, ug ikalagiw nila kini sa gawas nga walay makagawas ug walay bisan kinsa nga makaluwas.;ho"Kang kinsang mga udyong mahait, ug ang tanan nilang mga panamangabawog; ang mga kuko sa ilang mga kabayo pagaisipon nga santik, ug ang ilang mga ligid ingon sa usa ka alimpulos:6ge"Kanila walay pagakapuyan ni mahipangdol sa taliwala kanila, walay magaduka ni mahikatulog; ni maluag ang bakus sa ilang mga hawak, ni mabugto ang liston sa ilang mga sapin:.fU"Ug magapatindog siya ug bandila ngadto sa mga nasud gikan sa halayo, ug pagataghoyan sila gikan sa kinatumyan sa yuta; ug ania karon, sila manganhi sa madali gayud.Ke"Busa ang kasuko ni Jehova misilaub batok sa iyang katawohan, ug iyang gibakyaw ang iyang kamot batok kanila, ug gilaglag sila; ug ang mga bukid nanagkurog, ug ang ilang mga minatay ingon sa sagbut sa taliwala sa mga dalan. Tungod niining tanan ang iyang kasilag wala mapalong, hinonoa ang iyang kamot iya pang ginabakyaw.Cd"Busa ingon nga ang dila sa kalayo magalamoy sa dagami, ug ingon nga ang mamala nga balili mapulpog diha sa siga, tungod niini ang ilang gamot maingon sa madunot, ug ang ilang putot mawagtang ingon sa abug: tungod kay ilang gisalikway ang Kasugoan ni Jehova sa mga panon, ug gitamay ang pulong sa Balaan sa Israel.xci"Nga nagapakamatarung sa dautan tungod sa hiphip, ug nagakuha sa pagkamatarung sa tawong matarung gikan kaniya!pbY"Alaut niadtong makusog nga moinum sa vino, ug mga tawo nga kusganon sa pagsakot sa maisug nga ilimnon;|aq"Alaut niadtong mga maalam diha sa ilang kaugalingong mga mata, ug mga buotan diha sa ilang kaugalingong pagtan-aw!{`o"Alaut kanila nga nagangalan sa dautan nga maayo, ug sa maayo nga dautan; nga nagabutang sa kangitngit nga ilis sa kahayag, ug sa kahayag nga ilis sa kangitngit; ug nagabutang sa mapait nga ilis sa matam-is, ug sa matam-is nga ilis sa mapait!/_W"Nga nagaingon: Paabtika siya, padalia siya nianang iyang buhat, aron among makita kini; ug paduola ug paanhia ang pagtambag sa Baalan sa Israel, aron among hisayran!^ "Alaut niadtong mga managguyod sa kadautan pinaagi sa mga pisi sa kabakakan, ug sa sala ingon sa pisi nga gihigut sa carromata;"]="Unya ang mga nating carnero magasibsib ingon sa anaa sa ilang pasibsibanan, ug ang mga biniyaan nga dapit sa mga matambok pagakan-on sa mga libud-suroy.{\o"Apan si Jehova sa mga panon ginatuboy diha sa justicia, ug ang Dios, ang Balaan ginabalaan diha sa pagkamatarung.v[e"Ug ang dautang tawo ginapabuktot ug ang dakung tawo ginapaubos, ug ang mga mata sa mga halangdon ginapaubos:yZk"Busa gipadaku sa Sheol ang iyang tinguha, ug ginganga ang iyang baba sa dili masukod; ug ang ilang himaya, ug ang ilang panon sa katawohan. ug ang ilang pagkamapahitas-on, ug siya nga magakalipay sa taliwala kanila, manaug sa sulod niini .3Y_" Busa ang akong katawohan ginabihag tungod sa kaalam; ug ang ilang halangdong mga tawo nangamatay sa gutom, ug ang ilang panon sa katawohan gipangmad-an tungod sa kauhaw.LX" Ug ang alpa ug ang sista, pandereta ug ang mga flauta, ug ang vino anaa sa ilang mga kombira; apan sila wala managtagad sa buhat ni Jehova, ni managpalandong sila sa ginahimo sa iyang mga kamot.5Wc" Alaut niadtong mosayo pagbangon sa kabuntagon, aron sila managhubog sa maisug nga mga ilimnon, alaut niadtong managtukaw sa tibook kagabhion hangtud sila manginit sa vino.V" Kay upat ka hectarea nga kaparrasan magahatag usa ka Homer , 2.30 litros. homer nga binhi magahatag lamang ug usa ka ephah.&UE" Sa akong mga igdulungog nagaingon si Jehova sa mga panon: Sa pagkamatuod, daghanang mga balay nga pagabiyaan, bisan pa mga dagku ug matahum, walay pumupuyo."Niadtong adlawa pagakuhaon sa Ginoo ang katahum sa bukala sa ilang mga tiil, ug ang mga pandong, ug ang pikas nga mga bulan-bulan;=)"Tungod niini pagapanitan sa Ginoo ang alimpulos sa ulo sa mga anak nga babaye sa Sion, ug huboan ni Jehova ang ilang mga tinago nga mga dapit.<"Laput pa si Jehova miingon: Tungod kay ang mga anak nga babaye sa Sion mga palabilabihon, ug manlakaw nga inubanan sa pinatikig nga mga liog ug mga mata nga malimbongon, manlakaw ug managkiay-kiay sa ilang paglakaw, ug managpapagakpak sa ilang mga tiil;;3"Unsay ipasabut ninyo nga inyong gidugmok man ang akong katawohan, ug gigaling ang nawong sa mga kabus? nagaingon ang Ginoo, si Jenova sa mga panon.5:c"Si Jehova magahukom sa mga anciano sa iyang katawohan, ug sa mga principe niini: Kamo mao ang naglamoy sa parrasan; ang inagaw gikan sa mga kabus anaa sa inyong mga balay:a9;" Si Jehova nagatindog aron sa pagpakigbisog, ug nagabarog aron sa paghukom sa katawohan.x8i" Mahatungod sa akong katawohan, ang mga bata maoy ilang maglulupig, ug ang mga babaye maoy magahari sa ibabaw kanila. Oh katawohan ko, sila nga mga nanagmando kanimo, maoy nagapasayup kanimo, ug nagabungkag sa dalan sa imong mga alagianan.w7g" Alaut sa dautan! kay ang kadautan anha kaniya ; kay unsay nabuhat sa iyang mga kamot maoy pagabuhaton kaniya.~6u" Managsulti kamo mahitungod sa matarung, nga mamaayo alang kaniya; kay ilang pagakan-on ang bunga sa ilang mga buhat.R5" Ang panagway sa ilang nawong nagasaksi batok kanila; ug ilang ipasundayag ang ilang sala sama sa Sodoma, wala nila taboni kini. Alaut sa ilang kalag! kay nagabuhat sila ug dautan sa ilang kaugalingon.%4C"Kay ang Jerusalem nalumpag na, ug ang Juda napukan na; kay ang ilang dila ug ang ilang mga buhat batok kang Jehova, sa pagsuko sa mga mata sa iyang himaya.I3 "Niadtong adlawa ipatugbaw niya ang iyang tingog nga magaingon: Dili ako buot mahimo nga mananambal; kay sa akong balay walay tinapay ni saput: dili ninyo buhaton ako nga pangulo sa katawohan. ~~}|{{:zBy9xywwvuutttssEr9qqponnmlekjj`ii.hgfee"dTcb`aaz``~_^^T]]\[[:ZYY\XgWVV UOTSS4RRUQiPOODNMML,JJ^II9HGGFTEfDCCA@??h>|>=<< ;L::88n7655:4y3t22\00/.-+*)(( ''O&&8%%P$/#v"!!} 0/B;IGltMA?  p u G IgZ#?" Ug nianang adlawa ang Ginoo nga si Jehova sa mga panon, magtawag aron sa paghilak, ug sa pagminatay, ug sa pagpaupaw sa ulo } , ug sa pagsul-sob ug sako.O" Gibuhat usab ninyo nga saluranan sa duruha ka mga kuta alang sa tubig sa daang linaw: apan wala ninyo tan-awa siya nga nagbuhat niini, ni nagtahud kamo kaniya nga nagtukod niini sa kanhing panahon.w" Ug inyong gipangihap ang mga kabalayan sa Jerusalem, ug inyong gibungkag ang mga kabalayan aron sa paglig-on sa kuta;" Ug nakita ninyo ang mga tumpag sa ciudad ni David, nga sila daghan; ug inyong gitigum ang mga tubig sa ubos-ubos nga linaw;l Q"Ug gikuha niya ang tabon sa Juda; ug mitan-aw ikaw nianang adlawa sa hinagiban sa balay sa lasang.' G"Ug nahinabo nga ang imong labing pinili nga mga walog nangapuno sa mga carro, ug ang mga magkakabayo nanagpahimutang sa ilang kaugalingon atbang sa ganghaan.~ u"Ug nagadala si Elam sa baslayan uban ang mga carro sa mga lalake ug mga magkakabayo; ug gibuksan ni Chir ang taming.T !"Kay kini mao ang usa ka adlaw sa kalisud, ug sa pagyatak, ug sa pagkalibog, gikan sa Ginoo, si Jehova sa mga panon, sa walog sa panan-awon; usa ka pagguba sa mga kuta, ug usa ka pagsiyagit sa kabukiran.. U"Tungod niini miingon ako: Ayaw ako pagtan-awa, mohilak ako sa mapait; ayaw pagdali sa paglipay kanako mahatungod sa paglaglag sa anak nga babaye sa akong katawohan.3_"Ang tanan mong mga punoan nanagpangalagiw pagtingub, sila gipanggapus sa mga magpapana: ang tanang hingkit-an diha kanimo gitipon sa paggapus; sila nangalagiw sa halayo.:m"Oh ikaw nga napuno sa mga pagsinggit, usa ka ciudad nga magubtanon, usa ka lungsod nga malipayon; ang imong mga patay wala patya pinaagi sa pinuti, ni nangamatay sila sa gubat. }"Ang palas-anon sa walog sa panan-awon. Unsay nahinabo kanimo karon nga misaka man ikaw lahos sa ibabaw sa atop sa balay?4a"Ug ang salin sa gidaghanon sa mga magpapana, ang makagagahum nga mga lalake sa mga anak sa Cedar, mahimong diriyut, kay si Jehova, ang Dios sa Israel, maoy nagsulti niini+"Kay mao kini ang ginaingon sa Ginoo kanako: Sulod sa usa ka tuig, sumala sa mga tuig sa usa ka sinuholan, ang tanang himaya sa Cedar mawagtang; "Kay sila nangalagiw gikan sa mga pinuti, gikan sa inibut nga pinuti, ug gikan sa binawog nga pana, ug gikan sa kabug-at sa gubat.{"Kaniya nga ginauhaw gidala nila ang tubig: gitagbo sa mga pumupuyo sa yuta sa Tema sa ilang tinapay ang mga nangalagiw.q[" Ang palas-anon ibabaw sa Arabia. Sa kalasangan sa Arabia kamo mopuyo, Oh kamong magpapanaw sa Dedanhon." Ang magbalantay miingon: Ang buntag modangat, ug ang gabii usab: kong kamo mangutana, pangutana kamo: bumalik kamo, umanhi pag-usab ." Ang palas-anon sa Duma. Dunay nagatawag kanako gikan sa Seir: Magbalantay, unsa man ang sa gabii? Magbalantay, unsa man ang sa gabii?"~=" Oh giukan ko, ug ang dagami sa akong salog! Kanang akong madungog gikan kang Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, mao ang akong ginapahayag kaninyo.}}s" Ug, ania karon, ania nagapadulong ang usa ka panon sa mga tawo uban ang mga magkakabayo nga nagtinagurha. Ug siya mitubag ug miingon: Ang Babilonia nahulog, nahulog na; ug ang tanan nga mga larawan sa iyang mga dios nangadugmok ngadto sa yuta./|W"Ug siya misinggit ingon sa usa ka leon: Oh Ginoo, ako nagatindog sa kanunay sa bantayan-nga-torre sa maadlaw, ug ako anaa sa akong pagbantay sa tibook nga mga gabii.B{}"Ug sa iyang pagkakita sa usa ka panon, ang mga magkakabayo nga nagtinagurha, usa ka panon nga mga asno, usa ka panon nga mga camello, magapatalinghug gayud siya sa hilabihang pagtagad. z"Kay mao man kini ang giingon sa Ginoo kanako: Lumakaw ka, pagbutang ug usa ka magbalantay: pasuldiha siya kong unsay iyang makita:y"Nagaandam sila sa lamesa, nagabutang sila sa magbalantay, sila nangaon, sila nanginum: panindog kamo mga principe, dihoga ang taming.x"Ang akong kasingkasing nahisalaag, ang kakugmat nagpahadlok kanako; ang salumsom nga akong gitinguha nahimong pagkurog alang kanako.sw_"Tungod niini ang akong hawak napuno sa kaguol; ang mga kasakit mingdakup kanako, sama sa mga kasakit sa usa ka babaye nga nagaanak; ako ginasakitan sa pagkaagi nga dili ako makadungog; gipunawan ako sa pagkaagi nga dili ako makakita.Vv%"Usa ka mabug-at nga panan-awon napahayag kanako; ang tawong maliputon magaliput gayud, ug ang maglulumpag magalumpag man. Tumungas ka, Oh Elam; libuti, Oh Media; ang tanang panghayhay niini gipahunong ko.(u K"Ang palas-anon sa kamingawan sa dagat. Maingon sa mga alimpulos nga molabang sa Habagatan, kini nagagikan sa kamingawan, gikan sa usa ka yuta nga makalilisang.^t5"Ug ang pumoluyo niining baybayong-yuta moingon nianang adlawa: Ania karon, mao man kana ang among paglaum, asa man kami mangita ug panabang aron gawson gikan sa hari sa Asiria: ug kami unsaon man namo pagkalagiw?nsU"Ug sila mangaluya ug malibog, tungod kay sa Etiopia ang ilang paglaum ug sa Egipto ang ilang himaya.mrS"Maingon man usab ang hari sa Asiria magadala sa mga binihag gikan sa Eqipto, ug sa mga hininginlan gikan sa Etiopia, mga batan-on ug tigulang, hubo ug walay sapin, ug ang mga sampot nga wala taboni, alang sa kaulawan sa Egipto.Wq'"Ug si Jehova miingon: Maingon nga ang akong alagad nga si Isaias nga naglakaw nga hubo ug walay sapin sa totolo ka tuig alang sa usa ka timaan ug kahibulongan mahatungod sa Egipto ug mahatungod sa Etiopia;&pE"Nianang panahona si Jehova misulti pinaagi kang Isaias ang anak nga lalake ni Amoz, nga nagaingon: Lumakaw ka, ug hukason mo ang sako gikan sa imong hawak, ug tangtanga ang imong mga sapin gikan sa imong mga tiil. Ug gihimo niya sa ingon niana, nagalakaw siya nga hubo ug walay sapin-#o A"Sa tuig nga si Thartan miabut sa Asdod, sa diha nga si Sargon ang hari sa Asiria nagpaadto kaniya, ug siya nakig-away batok sa Asdod ug iyang gidaug kini;=ns"Kay niana si Jehova sa mga panon manalangin, nga magaingon: Bulahan ang Egipto nga akong katawohan, ug ang Asiria ang buhat sa akong mga kamot, ug ang Israel ang akong panulondon.mw"Nianang adlawa ang Israel mahimo nga ikatolo uban sa Egipto ug uban sa Asiria, usa ka panalangin sa taliwala sa yuta;flE"Nianang adlawa igabutang ang usa ka dalan nga halapad gikan sa Egipto ngadto sa Asiria, ug ang Asirianhon mangadto sa Egipto, ug ang Egiptohanon ngadto sa Asiria, ug ang mga Egiptohanon managsimba uban sa mga Asirianhon.k7"Ug pagasamaran ni Jehova ang Egipto: siya magasamad ug magaayo kaniya; ug sila mamalik ngadto kang Jehova, ug siya malooy kanila, ug pagaayohon sila.Vj%"Ug si Jehova pagailhon sa Egipto, ug ang mga Egiptohanon makaila kang Jehova nianang adlawa; oo, sila managsimba uban ang paghalad ug mga halad; sila magasaad ug panaad kang Jehova, ug ilang tumanon kini.i"Ug kini mahimong usa ka timaan ug usa ka saksi kang Jehova sa mga panon didto sa yuta sa Egipto; kay sila managtu-aw kang Jehova tungod sa mga malupigon, ug siya magapadala kanila ug usa ka manluluwas, ug usa ka manlalaban, ug sila pagaluwason niya. h "Nianang adlawa may halaran alang kang Jehova sa taliwala sa yuta sa Egipto, ug usa ka haligi kang Jehova didto sa utlanan niini.@gy"Nianang adlawa may lima ka mga ciudad sa yuta sa Egipto nga mosulti sa pinulongan sa Canaan, ug manumpa tungod kang Jehova sa mga panon; ang usa pagatawgon: Ang ciudad sa kalaglagan.Ef"Ug ang yuta sa Juda mahimong usa ka kalisangan alang sa Egipto; ang tagsatagsa nga makabati sa paghisgut niini mahadlok, sa tuyo ni Jehova sa mga panon, nga iyang ginatinguha batok niini.9ek"Nianang adlawa ang mga Egiptohanon mahasama sa mga babaye; ug sila mangurog ug mangahadlok tungod sa pag-uyog sa kamot ni Jehova sa mga panon, nga iyang giuyog sa ibabaw nila.idK"Wala nay bisan unsang bulohaton alang sa Egipto, nga mahimo nga ulo kun ikog, palwa kun banban.Nc"Ang espiritu nga masinalaypon gisagol ni Jehova diha sa iyang taliwala; ug gipasalaag nila ang Egipto sa tanan niyang bulohaton, ingon sa usa ka tawong hubog nga nagasamparay diha sa iyang sinuka.4ba" Ang mga principe sa Zoan nangahimong mga buang, ang mga principe sa Memphis gipanaglimbongan; ang Egipto nga mao ang bato sa pamag-ang sa iyang mga banay gipasalaag nila.4aa" Nan hain na man ang imong manggialamon nga mga tawo? ug pasultia sila karon kanimo; ug pahibaloa sila kong unsa ang gitinguha ni Jehova sa mga panon mahatungod sa Egipto.`1" Ang mga principe sa Zoan mga buangbuang sa hilabihan gayud; ang tambag niadtong labing mga maalamon nga magtatambag ni Faraon mahimong minananap: unsaon ninyo ang pag-ingon kang Faraon: Ako mao ang anak nga lalake sa manggialamon, ang anak nga lalake sa mga hari nga karaan?{_o" Ug ang mga haligi sa Egipto pagadugmokon; silang tanan nga managbuhat tungod sa suhol pagapasub-on diha sa kalag.e^C" Labut pa, mangalibog kadtong managkigi ug lino, ug kadtong managhabol ug maputing panapton.-]S"Ug ang mga mangingisda managbakho, ug ang tanan nga managtugpo ug taga sa Nilo managminatay, ug ang mga managtaktak sa baling sa mga katubigan magaanam ug kaut-ut.a\;"Ang mga sibsibanan ubay sa Nilo, ubay sa tampi sa Nilo, momala, matitian, ug mawagtang.{[o"Ug ang mga suba mangabaho; ang mga sapa sa Egipto mohubas ug momala; ang mga bagakay ug mga lampakanay mangalaya.NZ"Ug ang mga tubig sa dagat mohubas, ug ang suba mokutat ug mangamala.4Ya"Ug itugyan ko ang mga Egiptohanon sa kamot sa usa ka mabangis nga agalon; ug ang usa ka hari nga mapintas maoy mohari kanila, nag-ingon ang Ginoo, si Jehova sa mga panon.ZX-"Ug ang espiritu sa Egipto mawala sa taliwala niini; ug akong pagalaglagon ang iyang pagtambag: ug sila manangup ngadto sa mga dios-dios, ug sa mga lumayan, ug kanilang mga espiritista, ug sa mga salamangkiro.dWA"Ug agdahon ko ang mga Egiptohanon batok sa mga Egiptohanon: ug sila manag-away ang tagsatagsa batok sa iyang igsoon, ug ang tagsatagsa batok sa iyang silingan; ciudad batok sa ciudad, ug gingharian batok sa gingharian.uV e"Ang palas-anon sa Egipto. Ania karon, si Jehova nagasakay sa ibabaw sa usa ka panganod nga matulin, ug moanha sa Egipto: ug ang mga dios-dios sa Egipto mokurog sa iyang atubangan; ug ang kasingkasing sa Egipto matunaw sa taliwala niini.`U9"Nianang panahon usa ka gasa pagadad-on kang Jehova sa mga panon gikan sa usa ka katawohan nga binutad ug mahinlo, bisan ang usa ka katawohan nga mabangis gikan sa sinugdan ngadto sa unahan, usa ka nasud nga magatakus ug magatamak kang kinsang yuta gibahinbahin sa mga suba, ngadto sa dapit sa ngalan ni Jehova sa mga panon, ang bukid sa Sion.T-"Sila igabilin alang sa mga dumadagit nga mga langgam sa kabukiran, ug alang sa mga mananap sa yuta; ug ang dumadagit nga mga langgam anha mopuyo sa panahon sa ting-init sa ibabaw nila, ug ang tanang mga mananap sa yuta anha mopuyo sa panahon sa ting-tugnaw sa ibabaw nila.wSg"Kay sa dili pa ang ting-ani, sa matapus ang pamulak, ug ang bulak mahimo nang humilinog nga bunga sa parras, pagaputlon niya ang mga sangang gagmay sa mga sanggot nga igkakapon, ug ang malamboong mga sanga iyang pagakuhaon ug pagaputlon.`R9"Kay mao kini ang giingon kanako ni Jehova: Maghilum ako, ug magatan-aw ako gikan sa akong dapit nga puloy-anan, sama sa kainit sa masanag nga kahayag sa adlaw sama sa usa ka panganod sa yamog sa kainit sa ting-ani.UQ#"Kamong tanan nga mga pumoluyo sa kalibutan, ug kamong mga pumoluyo sa yuta, sa diha nga ang usa ka bandila patindugon na sa kabukiran, tan-awa ninyo; ug sa diha nga huypon na ang trompeta, pamatia ninyo.}Ps"Nga nagapadala ug mga sinugo pinaagi sa dagat, bisan sa mga sakayan nga banban sa ibabaw sa mga tubig, nga nagaingon : Panlakaw kamo, matulin nga mga sinugo ngadto sa usa ka nasud nga binutad ug mahinlo, ngadto sa usa ka katawohan nga mabangis gikan sa ilang sinugdan ngadto sa unahan, usa ka nasud nga magatakus ug magatamak, kang kinsang yuta gibahin-bahin sa mga suba!ZO /"Ah, ang yuta sa hinaguros sa mga pako, nga atua sa unahan sa mga suba sa Etiopia;5Nc"Sa pagkagabii na, ania karon, ang kalisang; ug sa dili pa mabuntag sila mangahanaw. Kini mao ang ilang bahin nga nagasakmit kanato, ug ang palad niadtong nagatulis kanato.My" Ang mga nasud modalagan sama sa paghaganas sa daghang mga tubig: apan iyang pagabadlongon sila, ug sila mangalagiw sa halayo, ug pagabugtawon ingon sa tahop sa kabukiran sa atubangan sa hangin, ug sama sa nagatuyok nga abug sa atubangan sa bagyo.Ku" Sa adlaw sa imong pagtanum gikuralan mo kini, ug sa buntag gipabulak mo ang imong binhi; apan ang ting-ani mokalagiw sa adlaw sa kasakitan ug sa kasub-anan nga makawala sa paglaum.KJ" Kay hikalimtan mo ang Dios sa imong kaluwasan, ug ikaw wala magatagad sa bato sa imong kusog; tungod niini nagatanum ka ug matahum nga mga tanum ug nagapugas niana sa mga binhi nga lumalangyaw._I7" Nianang adlawa ang ilang mga ciudad mga malig-on mahasama sa biniyaang dapit sa kakahoyan ug sa kinatumyan sa bukid, nga mga biniyaan gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel; ug kini mahimo nga usa ka kamingawan.8Hi"Ug sila dili na motan-aw sa mga halaran, ang buhat sa ilang mga kamot; ni magatahud pa sila niadtong gihimo sa ilang mga tudlo, bisan sa Asherim, kun sa mga larawan-sa-adlaw.G"Nianang adlawa ang mga tawo motan-aw sa ilang Magbubuhat, ug ang ilang mga mata makabaton ug pagtahud sa Balaan sa Israel.F"Apan adunay mahibilin nga mga halagdawon, ingon sa pag-uyog sa kahoy nga olivo, duruha kon totolo ka mga bunga sa tumoy sa labing hataas nga sanga, upat kun lima sa labing halayo nga mga sanga sa usa ka kahoy nga mabungaon, nagaingon si Jehova, ang Dios sa Israel.@Ey"Ug maingon nga ang mag-aani magapupo sa nagatindog nga lugas, ug ang iyang mga bukton magaani sa mga puso: oo, mahisama sa usa ka tawo nga magahagdaw sa mga puso sa walog sa Rephaim.uDc"Ug mahinabo nianang adlawa, nga ang himaya ni Jacob magakunhod, ug ang katambok sa iyang unod magakaniwang.:Cm"Ug ang Ephraim hunongan sa iyang kuta, ug sa gingharian gikan sa Damasco, ug sa salin sa Siria; sila mahasama sa himaya sa mga anak sa Israel, nagaingon si Jehova sa mga panon.B"Ang mga ciudad sa Aroer ginabiyaan; sila mahimong mga dapit alang sa mga panon, nga manlubog, ug walay makapahadlok kanila.A {"Ang palas-anon sa Damasco. Ania karon, ang Damasco gikuhaan sa pagka ciudad, ug kini mahimong usa ka tipun-og nga guba.|@q"Apan karon si Jehova nakasulti, nga nagaingon: Sulod sa totolo ka tuig, ingon sa mga tuig sa usa ka sinuholan, ang himaya sa Moab pagatamayon, uban sa iyang tibook nga daku nga panon sa katawohan ; ug ang salin diyutay da ug walay kapuslanan.]?3" Kini mao ang pulong nga gipamulong ni Jehova mahatungod sa Moab sa miaging panahon.g>G" Ug mahinabo sa magapakita ang Moab sa iyang kaugalingon, sa diha nga kapuyan na siya sa iyang kaugalingon sa ibabaw sa hataas nga dapit, ug moadto sa iyang balaang puloy-anan aron sa pag-ampo, nga siya dili panumbalingon. = " Busa ang akong kasingkasing milanog sama sa usa ka alpa tungod sa Moab, ug ang akong mga bahin sa sulod tungod sa Kir-hareseth.l<Q" Ug ginuha ang kasadya, ug ang kalipay gikan sa mabungaon nga uma; ug didto sa kaparrasan, mawala ang pag-awit, ug ang malipayong kasaba: wala nay magpupuga nga magahimo ug vino sulod sa mga pug-anan; ang singgit gipahunong ko.{;o" Tungod niini ako mohilak uban sa paghilak sa Jazer tungod sa kaparrasan sa Sibma; buboan ko ikaw sa akong mga luha, Oh Hesbon, ug Eleale: kay ibabaw sa imong mga bunga sa tinginit ug sa ibabaw sa imong ting-ani nahulog ang singgit sa gubat .:'"Kay ang kaumahan sa Hesbon nanganiwang, ug ang kaparrasan sa Sibma; gipamutol sa mga kadagkuan sa mga nasud ang pinili nga mga sanga niini, nga nakakab-ut bisan hangtud sa Jazer, nga misalaag ngadto sa kamingawan; ang iyang mga saha nangakatag, sila mingtabok sa dagat.%9C"Busa ang Moab magaminatay tungod sa Moab, ang tagsatagsa magaminatay: alang sa mga pinasasan nga sopas sa Kir-hareseth kamo magabangutan, nga samdan gayud.M8"Kami nakabati sa pagpagarbo sa Moab, nga siya palabilabihon gayud; bisan pa sa iyang pagkamapahitas-on, ug sa iyang pagpagarbo ug sa iyang kaligutgut; ang iyang mga pagpangandak makawang lamang .b7="Ug usa ka trono pagatukoron diha sa mahigugmaong kalolot; ug adunay usa nga molingkod niini sa kamatuoran, sa balong-balong ni David nga magahukom, ug magapangita sa justicia, ug maabtik nga mobuhat sa pagkamatarung.i6K"Papuy-on mo ang akong mga hininginlan uban kanimo; mahatungod sa Moab, panalipdan mo siya gikan sa nawong sa maglalaglag. Kay ang magsasakit mawagtang, ug ang paglaglag mohunong, ang mga tigpanaugdaug maut-ut gikan sa yuta.F5"Humatag ka ug pagtampag, ipakanaug ang justicia; ang imong landong himoa nga mahasama sa gabii sa taliwala sa kaudtohon; panalipdi ang mga hininginlan; ayaw pagluibi ang tawong nahisalaag.D4"Kay mahitabo nga, ingon sa mga langgam nga lumalangyaw, ingon sa usa ka nabungkag nga salag, ingon usab niana ang mahinabo sa mga anak nga babaye sa Moab diha sa mga labanganan sa Arnon.3 '"Ipadala ninyo ang mga nating carnero alang sa punoan sa yuta gikan sa Selah ngadto sa kamingawan, ngadto sa bukid sa anak nga babaye sa Sion.12[" Kay ang mga tubig sa Dimon nangapuno sa dugo; kay dugangan ko pa ang kadautan sa Dimon, usa ka leon sa ibabaw nila nga makakalagiw sa Moab, ug ibabaw sa salin sa yuta.$1A"Kay ang pagtu-aw moabut nga magalibut sa mga utlanan sa Moab; ang pagminatay niini moabut hangtud sa Eglaim, ug ang pagminatay niini hangtud sa Beer-elim.x0i"Busa ang kadagaya nga ilang nakab-ut, ug kadtong ilang natigum, ilang pagadad-on ngadto sa sapa sa mga tangbo./ "Kay ang mga tubig sa Nimrim mahimong biniyaan; kay ang balili malaya, ang linghod nga balili malawos, walay butang nga lunhaw.<.q"Ang akong kasingkasing nagatu-aw mahatungod sa Moab; ang iyang mga halangdon nangalagiw ngadto sa Zoar, ingon sa dumalaga nga vaca nga totolo ka tuig ang kagulangon: kay haduol sa tungasan sa Luhith sila mingtungas nga nagahilak; kay sa alagianan sa Horonaim sila nagahimo ug usa ka pagtu-aw sa kalaglagan.U-#"Ug ang Hesbon nagatu-aw ug ang Eleale; ang ilang tingog nadungog bisan pa hangtud sa Jahas: busa ang mga tawo sa Moab nga adunay hinagiban nanagtiabaw sa makusog; ang iyang kalag nagakurog sa sulod niya..,U"Sa ilang kadalanan nanagsul-ob sila ug sako; sa atop sa ilang mga balay, ug sa ilang halapad nga mga dapit, ang tagsatagsa nagaminatay, nagadangoyngoy sa hilabihan.o+W"Sila nanungas ngadto sa Bayith ug sa Dibon, ngadto sa hatag-as nga mga dapit, aron sa pagbakho: ang Moab nagaminatay mahatungod sa Nebo, ug mahatungod sa Medeba; sa tanan nilang mga ulo adunay kaupawon, ug tanang bungot giagilan.* "Ang palas-anon sa Moab. Kay sa usa ka gabii ang Ar sa Moab gilaglag; ug gipapas; kay sa usa ka gabii ang Kir sa Moab gilaglag ug gipapas.)/" Busa unsa man unyay itubag niya sa mga sinugo sa nasud? Nga gitukod ni Jehova ang Sion, ug kaniya ang ginasakit sa iyang katawohan anha modangup.Q("Mag-uwang ka, Oh ganghaan; suminggit ka, Oh ciudad; ikaw matunaw na, Oh Filistia, ang tibook nga imo: kay adunay aso nga mogula gikan sa amihanan, ug walay bisan usa nga mahibilin sa iyang mga laray.*'M"Ug ang panganay sa mga kabus makakaon, ug ang mga hangul mohigda sa walay kabilinggan; ug pagapatyon ko sa gutom ang imong gamot, ug ang imong salin pagaihawon.g&G"Ayaw pagkalipay, Oh Filistia ang tibook nga imo, tungod kay ang baras nga mihampak kanimo naputol na; kay gikan sa gamot sa bitin mogula ang halas nga bahion, ug ang iyang bunga mao ang usa ka masiga nga pak-an nga bitin.G%"Sa tuig sa pagkamatay ni hari Achaz diha kini nga palas-anon.$"Kay si Jehova sa mga panon maoy nagbuot ug kinsay makapapakyas niini? ug ang iyang kamot ginatuy-od na, ug kinsay makapahuyhoy niini?#"Kini mao ang tuyo nga ginatinguha sa ibabaw sa tibook yuta; ug kini mao ang kamot nga ginabakyaw ngadto sa ibabaw sa tanang mga nasud.M""Nga pagagub-on ko ang Asiriahanon sa akong yuta, ug sa ibabaw sa akong kabukiran pagatumban ko siya: unya ang iyang yugo matangtang kanila ug ang iyang palas-anon makuha gikan sa ilang mga abaga./!W"Si Jehova sa mga panon nanumpa nga nagaingon: Sa pagkamatuod ingon sa akong nahunahuna, ingon niana ang mahitabo: ug ingon sa akong gitinguha, mao man ang mamatuman:9 k"Pagahimoon ko usab nga ang baboy nga tunokon maoy manag-iya niini, ug sa mga linaw sa tubig: ug kini pagasilhigan ko sa silhig sa kalaglagan, nagaingon si Jehova sa mga panon.4a"Ug ako motindog batok kanila, nag-ingon si Jehova sa mga panon, ug putlon ko gikan sa Babilonia ang ngalan ug salin, ug ang anak ug ang anak sa anak, nagaingon si Jehova.@y"Hikayon ninyo ang pagpatay sa iyang mga anak tungod sa kasal-anan sa ilang mga amahan, aron sila dili manindog ug makaangkon sa yuta, ug pun-on ang nawong sa kalibutan sa mga ciudad.W'"Ikaw dili igaipon kanila sa paglubong, tungod kay imong gilaglag ang imong yuta, imong gipamatay ang imong katawohan; ang kaliwatan sa mga mamumuhat sa dautan dili na gayud pagahisgutan sa walay katapusan.pY"Apan ikaw ginasalibay ngadto sa gawas sa imong lubnganan sama sa usa ka sanga nga ginakasilagan, sinul-oban sa saput sa mga patay, nga gipalapsan sa espada, nga manaug sa kabatoan sa gahong; ingon sa usa ka minatay nga ginatumban.}s"Ang tanang mga hari sa mga nasud, silang tanan, nanagkatulog sa himaya, ang tagsatagsa sa iyang kaugalingong balay.+O"Nga maoy naghimo sa kalibutan nga ingon sa usa ka kamingawan, ug nakalaglag sa mga ciudad niini; nga wala magpapauli sa iyang mga binilanggo sa ilang pinuy-anan?(I"Sila nga managpakakita kanimo managtutok kanimo ug managsusi kanimo nga manag-ingon: Kini ba ang tawo nga nakapakurog sa yuta, nga nagauyog sa mga gingharian;X)"Silabon ikaw pagadad-on ngadto sa Sheol, sa kinahiladmang mga dapit sa langub.{"Mokayab ako sa ibabaw sa mga kahitas-an sa mga panganod; himoon ko nga ang akong kaugalingon mahasama sa Hataas Uyamut.b=" Ug ikaw miingon diha sa imong sa kasingkasing: Ako mokayab ngadto sa langit, ituboy ko ang akong trono sa ibabaw sa mga bitoon sa Dios; ug ako magalingkod sa bukid nga tigumanan, sa kinatumyang mga dapit sa amihanan;.U" Naunsa ang pagkahulog mo gikan sa langit, Oh kabugason, anak sa kabuntagon! naunsa ang pagkalumpag mo ngadto sa yuta, nga ikaw man unta ang nagalumpag sa mga nasud!+" Ang imong kabantug gidala ngadto sa Sheol ug ang kasaba sa imong mga viola: ang ulod gibuklad sa ilalum nimo, ug ang mga ulod magatabon kanimo.wg" Silang tanan manubag ug manag-ingon kanimo: Naluya ba usab ikaw ingon kanamo? nahimo ba ikaw nga sama kanamo?uc" Ang Sheol gikan sa kahiladman gilihok alang kanimo aron sa pagtagbo kanimo sa imong pag-anhi; gipukaw ang mga minatay alang kanimo, bisan ang tanang pangulo sa yuta; gipatindog gikan sa ilang mga trono ang tanang mga hari sa mga nasud.0Y"Oo, ang mga kahoy nga haya nanghimuot kanimo, ug ang mga cedro sa Libano nga nagaingon: Sukad nga ikaw napukan wala nay magpuputol sa kahoy nga mitungha batok kanamo.N"Ang tibook yuta nagapahulay ug nahilum: sila minghugyaw sa pag-awit.%C"Nga sa kaligutgut maoy gihampak sa mga katawohan sa pagbunal nga makanunayon, nga sa kasuko nagdumala sa mga nasud, uban ang paglutos nga walay makapugong.J "Gibali ni Jehova ang sungkod sa dautan, ang baras sa mga punoan; "Nga imong gamiton kining sambingay batok sa hari sa Babilonia, ug moingon: Giunsa paghunong sa malupigon! ang bulawanong ciudad mihunong!1 ["Ug mahitabo sa adlaw nga si Jehova mohatag kanimo ug pahulay gikan sa imong kasubo, ug gikan sa imong kaguol, ug gikan sa mabug-at nga pag-alagad diin ikaw gipaalagad,9 k"Ug ang mga katawohan mokuha kanila, ug modala kanila ngadto sa ilang dapit; ug ang balay sa Israel manag-iya kanila sa yuta ni Jehova ingon nga mga sulogoong lalake ug mga sulogoong babaye: ug sila pagadad-on nila nga binihag kay ila man sila nga mga binihag; ug sila magaagalon sa mga malupigon kanila.I  "Kay malooy si Jehova kang Jacob, ug pagapilion pa niya ang Israel, ug igapahaluna sila sa ilang kaugalingong yuta: ug ang lumalangyaw makigtipon uban kanila, ug sila motipon sa balay ni Jacob.R " Ug ang mga lobo manag-uwang sulod sa ilang mga castillo, ug ang mga mananap nga mapintas sa maanindot nga palacio: ug ang iyang panahon haduol nang moabut, ug ang iyang mga adlaw dili na pagalugwayan.c?" Apan ang ihalas nga mga mananap sa kamingawan mao ang mohigda didto; ug ang ilang mga kabalayan mangapuno sa makalolooy nga mga binuhat; ug managpuyo didto ang mga avestruz, ug ang mga kanding ihalas managlukso didto.oW" Kini dili na gayud pagatawoan, ni pagapuy-an pa gikan sa usa ka kaliwatan hangtud sa usa ka kaliwatan: ni motaod pa ang mga Arabiahanon sa balong-balong didto; ni mopahigda didto ang mga magbalantay sa carnero sa ilang mga panon.(I" Ug ang Babilonia, ang himaya sa mga gingharian, ang katahum nga maoy garbo sa mga Caldeanhon, mahimong ingon sa Sodoma ug Gomorra sa paglumpag sa Dios niini .'G" Ug ang ilang mga pana modugmok sa ilang mga batan-ong lalake; ug sila walay kalooy sa bunga sa tagoangkan; ang ilang mga mata dili mopagawas sa mga kabataan.#" Ania karon, pagapaalsahon ko ang mga Medos batok kanila, nga dili motagad ug salapi; ug mahatungod sa bulawan, sila dili magakalipay niini." Ang ilang mga bata usab pagadugmokon sa atubangan sa ilang mga mata; ang ilang kabalayan pagatulison, ug ang ilang mga asawa pagalugoson.ta" Ang tagsatagsa nga hipalgan pagapalapsan; ug ang tagsatagsa nga hisakpan kanila mapukan pinaagi sa espada.U#" Ug mahitabo, nga ingon sa lagsaw nga gilanat, ug ingon sa carnero nga walay nagahipos, silang tagsatagsa mobalik sa iyang katawohan, ug ang tagsatagsa ka tawo mokalagiw ngadto sa iyang kaugalingong yuta..U" Tungod niini pakurogon ko ang kalangitan, ug ang yuta matay-og gikan sa iyang dapit, sa kaligutgut ni Jehova sa mga panon, ug sa adlaw sa iyang mapintas nga kasuko.+" Pagahimoon ko ang usa ka tawo nga labing mahal pa kay sa bulawan nga ulay, bisan ang usa ka tawo molabaw pa kay sa bulawan nga lunsay sa Ophir.|~q" Ug pagasilotan ko ang kalibutan tungod sa ilang pagkadautan, ug ang mga tawong dautan tungod sa ilang kasal-anan: ug pahunongon ko ang pagkamapahitas-on sa mga palabilabihon, ug pagapaubson ko ang pagkamapahitas-on sa mga tawong makalilisang.<}q" Kay ang mga bitoon sa langit ug ang mga tapok sa bitoon niini dili mohatag sa ilang kahayag; ang adlaw magangitngit sa iyang pagsubang, ug ang bulan dili mohatag sa iyang dan-ag.Z|-" Ania karon, ang adlaw ni Jehova nagasingabut na, mabangis, uban ang kaligutgut ug mapintas nga kasuko; aron sa paghimo sa yuta nga makamingawan, ug aron sa paglaglag sa mga makasasala nga mapanas gikan niini.t{a" Ug sila mangalisang; pagadakpon sila sa mga kasakit ug mga kasub-anan; sila mobati ug kaul-ul ingon sa usa ka babaye nga magaanak: sila managtan-aw sa usa ug ang usa nga mahibulong; ang ilang mga nawong mangahimong mga nawong sa siga.bz=" Busa ang tanang mga kamot magamaluya, ug ang tagsatagsa ka kasingkasing sa tawo matunaw:|yq" Managdangoyngoy kamo; kay ang adlaw ni Jehova haduol na; kini moabut ingon nga paglaglag nga gikan sa Makagagahum.1x[" Sila nagagikan sa usa ka halayo nga dapit, gikan sa kinatumyan sa langit, bisan si Jehova, ug ang mga hinagiban sa iyang kalagut, aron sa paglaglag sa tibook nga yuta.w" Ang kagahub sa usa ka panon sa katawohan diha sa kabukiran, ingon sa usa ka dakung katawohan! usa ka kagahub nga magubuton sa mga gingharian sa mga nasud nga nanagkatigum pagtingub! Si Jehova sa mga panon nagapundok sa kasundalohan alang sa panggubatan.v3" Gisugo ko ang akong mga binalaan, oo, gitawag ko ang akong mga tawong gamhanan alang sa akong kasuko, bisan ang akong mga mahimayaon sa pagpagarbo.7ug" Magpatindog kamo ug usa ka bandila ibabaw sa usa ka hubo nga bukid, ipatugbaw ninyo ang tingog kanila, ikamay ang kamot, aron sila mangadto sa mga ganghaan sa mga halangdon.Wt )" Ang palas-anon sa Babilonia, nga nakita ni Isaias ang anak nga lalake ni Amoz.rs]" Suminggit ka ug tumiyabaw, ikaw pumoluyo sa Sion; kay daku ang Balaan sa Israel sa imong kinataliwad-an.wrg" Manag-awit kamo kang Jehova; kay siya nakabuhat ug mga butang maayo uyamut: isangyaw kini sa tibook nga yuta.Aq{" Ug niadtong adlawa kamo magaingon: Pasalamati si Jehova, sangpita ang iyang ngalan, ipahayag ang iyang mga buhat sa taliwala sa mga katawohan, pahibalo nga ang iyang ngalan ginabayaw.Zp-" Busa uban ang kalipay kamo managtimba ug tubig gikan sa mga atabay sa kaluwasan.@oy" Ania karon, ang Dios mao ang akong kaluwasan; ako masalig, ug dili mahadlok: kay si Jehova, bisan si Jehova, mao ang akong kusog ug ang akong alawiton; ug siya nahimong kaluwasan ko.n 3" Ug niadtong adlawa ikaw magaingon: Pagapasalamatan ko ikaw, Oh Jehova; kay bisan ikaw nasuko kanako, ang imong kasuko gikuha mo, ug ako gilipay mo.;mo" Ug adunay dalan nga halapad alang sa salin sa iyang katawohan, nga mopabilin, gikan sa Asiria; ingon nga dihay salin sa Israel sa adlaw sa iyang paggula gikan sa yuta sa Eqipto.l" Ug sa hingpit pagalaglagon ni Jehova ang dila sa dagat sa Egipto; ug uban ang iyang hangin nga makamala igabakyaw niya ang iyang kamot ibabaw sa Suba, ug kini pagabulagon niya sa pito ka mga sapa, ug palatason niya ang mga tawo nga mala ang mga tiil.sk_" Ug sila manghugpa sa abaga sa mga Filistehanon didto sa kasaladpan; managhiusa sila sa pagpangagaw sa mga butang sa mga anak sa silangan: ilang igatuy-od ang ilang kamot sa Edom ug sa Moab; ug ang mga anak sa Ammon managtahud kanila.(jI" Ang kasina usab sa Ephraim mawala, ug sila nga nanagsamok kang Juda pagalaglagon: ang Ephraim dili na masina sa Juda, ug ang Juda dili magasamok kang Ephraim.Bi}" Ug siya magatindog ug usa ka bandila alang sa mga nasud, ug magapatigum sa hininginlan gikan sa Israel, ug pagatigumon ang nangapatlaag gikan sa Juda gikan sa upat ka kasuokan sa yuta.Jh " Ug mahitabo niadtong adlawa, nga igadapion pag-usab sa Ginoo ang iyang kamot sa ikaduha aron sa pagbawi sa salin sa iyang katawohan, nga mahabilin pa , gikan sa Asiria, ug gikan sa Egipto, ug gikan sa Parthia, ug gikan sa Etiopia, ug gikan sa Persia, ug gikan sa Caldea, ug gikan sa Amath, ug gikan sa mga pulo sa dagat.Og" Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang gamot ni Isai, nga nagatindog ingon nga usa ka bandila sa mga katawohan, kaniya mangita ang mga nasud; ug ang iyang dapit nga pagapahulayan mahimong mahimayaon.(fI" Dili nila pagadauton ni pagagub-on ang tibook ko nga bukid nga balaan; kay ang yuta mapuno sa kahibalo kang Jehova, ingon sa mga tubig nga nagatabon sa dagat.~eu" Ug ang mga bata nga masuso magadula sa lungag sa sawa, ug ang bata nga linutas mokuot sa langub sa halas nga bahion. 9~\}||{+zzGykxx8w^vduttbss9rr(qdppQo~nmm\lkjiiFggFfee3dd8ccAbbRaa `__7^2]\\V[ZYYX{WFV~UfTSRR!Q7POONNmMMNLL7K9JII'HGG+FEE DECvBAAo@@?i>>@=u" Kay gibubo ni Jehova sa ibabaw kaninyo ang espiritu sa paghinanok, ug gipapiyong ang inyong mga mata, ang mga manalagna; ug ang inyong mga ulo, ang mga magtatagna; iyang gitabonan.*M" Maghulat kamo ug manghibulong; panagkalipay kamo ug managpangabuta kamo: sila nangahubog, apan dili sa vino; sila nanagsamparay apan dili sa maisug nga ilimnon.7"Ug mahitabo nga ingon sa usa ka gigutom nga tawo nga magadamgo, ug ania karon, siya magakaon; apan siya mahagmata, ug ang iyang kalag walay sulod: kun ingon sa usa ka tawo nga giuhaw nga magadamgo, ug ania karon, siya nagainum, apan siya nahagmata, ug ania karon, siya gipugdaw, ug ang iyang kalag mibati ug kahinam: maingon man nianak ang panon sa tanang mga nasud, nga makig-away batok sa bukid sa Sion.xi"Ug ang panon sa tanang mga nasud nga makig-away batok sa Ariel, bisan pa kadtong tanan nga makig-away batok kaniya, ug sa iyang malig-ong salipdanan, ug nga magasakit kaniya, mahimong ingon sa usa ka damgo, usa ka panan-awon sa kagabhion.2]"Siya pagadu-awon ni Jehova sa mga panon uban ang dalogdog, ug uban ang mga linog, ug dakung dahunog, uban ang alimpulos ug unos, ug ang dakung siga sa kalayo makaut-ut.,Q"Apan ang panon sa imong mga kaaway mahasama sa dinugmok nga abug, ug ang panon sa mga mabangis ingon sa tahop nga molabay: oo, kini moanha sa kalit nga hilabihan.dA"Ug ikaw pagagun-obon, ug magasulti gikan sa yuta, ug ang imong pakigpulong mahagawhaw gikan sa abug; ug ang imong tingog maingon sa usa ka espiritista, gikan sa yuta, ug ang imong pakigpulong mohongihong gikan sa abug.6e"Ug mopahaluna ako sa mga campo nga magalibut batok kanimo, ug palibutan ko ikaw sa mga kuta nga binantayan sa mga sundalo, ug magapatindog ako sa mga bantayan batok kanimo.uc"Unya pagasakiton ko ang Ariel, ug moabut ang pagminatay ug pagbakho; ug siya alang kanako maingon sa Ariel. 5"Alaut ang Ariel, ang Ariel ang ciudad diin si David magpahaluna sa mga campo! Dugangi ninyo ang tuig sa tuig; padangata ang fiesta sa iyang panahon:{"Kini usab nagakikan kang Jehova sa mga panon, nga maoy kahibulongan sa pagtambag, ug halangdon uyamut tungod sa kaalam.I "Ang trigo sa tinapay gigaling; kay dili man siya sa kanunay nga magagiuk niini; ug bisan pa ang ligid sa iyang carromata ug ang iyang mga kabayo nagasabulak niini, siya wala magagaling niini.\1"Kay ang neguilla wala pagagiuka sa mahait nga galamiton sa giukanan , ni gipaligid ang ligid sa carromata sa ibabaw sa anis; apan ang neguilla ginalupak sa usa ka sungkod, ug ang anis ginalupak sa usa ka bunal.M"Kay ang iyang Dios nagatudlo kaniya sa matarung, ug nagtoon kaniya.W'"Sa diha nga mapatag na niya ang ibabaw niini, dili ba niya isabulak ang mga neguilla, ug isabwag ang anis, ug ipugas ang trigo sa tinudling, ug ang cebada sa dapit nga pinili, ug ang avena sa daplin niini? {"Kadtong nagadaro aron sa pagpugas nagadaro ba sa kanunay? kanunay ba siya nga nagabungkag ug nagapakaras sa iyang yuta?f E"Patalinghug kamo, ug pamatia ang akong tingog; patalinghug ug pamatia ang akong pakigpulong.f E"Busa karon dili kamo magmabiay-biayon, kay tingali unya ang inyong mga bugkos himoon nga malig-on; kay ang usa ka sugo sa kalaglagan akong hingdunggan gikan sa Ginoo, si Jehova sa mga panon, sa ibabaw sa tibook nga yuta.  "Kay si Jehova motindog ingon sa didto sa bukid sa Perasim, siya masuko ingon sa didto sa walog sa Gabaon; aron siya magahimo sa iyang bulohaton, sa iyang katingalahan nga bulohaton, ug sa pagpahinabo sa iyang hilimoon, sa iyang katingalahan nga panlihok.2 ]"Kay ang higdaan hamubo pa kay sa katuy-oran sa usa ka tawo; sa iyang kaugalingon ug ang habol hiktin pa kay sa ikahabol kaniya sa iyang kaugalingon diha sa sulod niana.3_"Sa masubsub nga kini moagi, kini maoy mokuha kaninyo; kay sa buntag-buntag kini moagi, sa adlaw ug sa gabi: ug walay bisan unsa gawas ang kalisang sa pagsabut sa balita.C"Ug ang inyong pagpakigsaad uban sa kamatayon pagapalaon, ug ang inyong pagpakig-uyon uban sa Sheol dili molungtad; sa diha nga ang mahurosong bunal moagi na, nan kamo pagatamakan niini.:m"Ug ang justicia himoon ko nga latid, ug ang pagkamatarung mao ang pamato; ug ang graniso molaglag sa dalangpanan sa kabakakan, ug ang mga tubig mosalanap sa dapit nga tagoanan."Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, gibutang ko didto sa Sion alang sa usa ka patukoranan ang usa ka bato, ang usa ka sinulayan nga bato, ang usa ka bililhon nga bato -sa-pamag-ang sa patukoranan nga malig-on: kadtong motoo dili magadali.4a"Tungod kay kamo nanag-ingon: Kami nanaghimo ug usa ka pagpakigsaad uban sa kamatayon, ug uban sa Sheol kami nanagkauyon; sa diha nga moagi na ang mahurosong bunal, kini dili modangat kanamo; kay ang kabakakan nahimo nga among dalangpanan, ug ilalum sa kabakakan kami nakagtago sa among kaugalingon: "Busa panimatia ninyo ang pulong ni Jehova, kamo nga mga mabiaybiayon, nga nagapangulo niining katawohan nga anaa sa Jerusalem:" Tungod niini ang pulong ni Jehova alang kanila mao ang sugo ibabaw sa sugo, sugo ibabaw sa sugo; latid ibabaw sa latid, latid ibabaw sa latid; dinhi madiyutay, didto madiyutay; aron sila mangadto, ug mangahayang, ug mangabali, ug hingbalag-ongan ug hingdakpan.-" Kanila miingon siya: Kini mao ang pahulay, hatagi ninyo ug pahulay siya nga ginakapuyan; ug kini mao ang makapahayahay: apan dili sila manimati.fE" Hinonoa, sa lumalangyaw nga mga ngabil ug uban sa laing dila siya mosulti niining katawohan;!" Kay kini mao ang sugo ibabaw sa sugo, sugo ibabaw sa sugo; lagda ibabaw sa lagda, lagda ibabaw sa lagda; dinhi madiyutay, didto madiyutay.~" Kinsa man ang iyang tudloan ug kaalam? ug kinsa man ang iyang pasabton sa balita? sila ba nga mga gipanguha sa mga dughan?q}["Kay ang tanan nga mga lamesa nangapuno sa sinuka ug kahugawan, hangtud nga wala nay dapit nga malinis .?|w"Ug bisan pa kini sila nagatangotango tungod sa vino ug nagasamparay tungod sa maisug nga ilimnon: ang sacerdote ug ang manalagna nagatangotango tungod sa maisug nga ilimnon, sila gipanaglamoy sa vino, sila nagasamparay tungod sa maisug nga ilimnon; sila nangasayup sa panan-aw, sila nanghipangdol sa paghukom. {"Ug usa ka espiritu sa justicia kaniya nga nagalingkod sa hukmanan, ug kusog kanila nga nagapasibug sa panaggubat diha sa ganghaan.z5"Niadtong adlawa si Jehova sa mga panon mahimong usa ka purongpurong sa himaya, ug usa ka purongpurong sa kaanyag, alang sa salin sa iyang katawohan;y/"Ug ang nagakalawos nga bulak sa iyang mahimayaong kaanyag, nga anaa sa ibabaw sa ulo sa matambok nga walog, mahimong ingon sa unang hinog nga igos sa dili pa ang ting-init; nga kong ang nagatan-aw niini makakita, samtang nga kini anaa pa sa iyang kamot siya magakaon niini.\x1"Ang purongpurong sa pagpalabilabi sa mga palahubog sa Ephraim pagayatakan sa tiil:wy"Ania karon, ang Ginoo adunay usa ka makagagahum ug usa ka kusgan; ingon sa usa ka bagyo-nga-yelo, usa ka malaglagong bagyo, ingon sa usa ka unos sa makusog nga mga tubig nga magaawas, mao ang iyang paghulog kaniya ngadto sa yuta pinaagi sa kamot.Zv /"Alaut sa purongpurong sa pagpalabilabi sa mga palahubog sa Ephraim, ug sa nagakalawos nga bulak sa iyang mahimayaong kaanyag, nga anaa sa ibabaw sa ulo sa matambok nga walog nila nga nangapukan tungod sa vino! u" Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang usa ka dakung trompeta pagahuypon; ug sila manganhi ang mga andam sa pagkawala didto sa yuta sa Asiria, ug kadtong mga sinalibay didto sa yuta sa Egipto; ug sila magasimba kang Jehova didto sa balaang bukid sa Jerusalem.Gt" Ug mahitabo niadtong adlawa, nga si Jehova modughit sa iyang bunga gikan sa pagbaha sa Suba ngadto sa sapa sa Egipto; ug kamo pagatapukon ang usa ug ang usa, Oh kamo nga mga anak sa Israel./sW" Sa diha nga ang mga sanga niini mangalaya, sila mangaputol; ang mga babaye manganhi ug magadaub kanila; kay kini maoy usa ka katawohan nga walay salabutan: tungod niini siya nga nagbuhat kanila, dili magabaton ug kalooy kanila, ug siya nga maoy nag-umol kanila, dili mopakita kanila ug kalooy.Pr" Kay ang ciudad nga linig-on mamingaw man, usa ka puloy-anan nga biniyaan ug sinalikway, sama sa kamingawan: didto ang nating vaca magasibsib, ug didto siya magalobog, ug magakaon sa mga sanga niini.q5" Tungod niini ang kasal-anan ni Jacob pagapasayloon, ug kini mao ang tanan nga bunga sa pagkuha sa iyang sala: nga ginahimo niya ang tanan nga mga bato sa halaran ingon sa mga bato nga anupog nga gipulpog, aron ang mga Asherim ug ang mga larawan sa adlaw dili na gayud mamakod..pU"Sa sukod sa imong pagpaadto kanila sa halayo, ikaw nakigbisog gayud uban kanila; iyang gipalagpot sila uban sa iyang makusog nga huros sa adlaw sa hangin nga timog.o'"Iya ba nga gisamaran sila ingon sa pagsamad niya niadtong nanagsamad kanila? kun gipamatay ba sila sumala sa kamatay niadtong gipamatay nila?n "Sa mga adlaw nga umalabut si Jacob mogamot; si Israel mamulak ug mamutot; ug pagapun-on nila ang nawong sa kalibutan sa bunga.m%"Kun sa laing pagkaagi pahawira siya sa akong kusog, aron siya makahimo ug pakigdait uban kanako; oo , pahimoa siya ug pakigdait uban kanako.0lY"Ang kaligutgut wala diri kanako: hinaut unta nga ang mga sampinit ug mga tunok mingbatok kanako sa panggubatan? Dasmagan ko unta sila, sunogon ko unta sila sa tingob.1k["Ako si Jehova mao ang magbalantay niini; pagabisibisan ko kini sa tagsa ka gutlo: aron kini dili pagasamaran ni bisan kinsa, pagabantayan ko kini sa adlaw ug sa gabii.Yj+"Niadtong adlawa: Ang usa ka parrasan sa vino, manag-awit kamo mahatungod niini.Oi "Niadtong adlawa ni Jehova sa iyang magahi ug daku ug malig-on nga espada ang leviathan ang matulin nga halas, ug ang leviathan ang baliko nga halas; ug iyang pagapatyon ang dragon nga anaa sa dagat.Qh"Kay ania karon, si Jehova moanhi gikan sa iyang dapit aron sa pagsilot sa mga pumoluyo sa yuta tungod sa ilang kasal-anan: ang yuta usab mopakita sa iyang dugo, ug dili na motabon sa iyang mga patay.Jg "Umari kamo, akong katawohan, sumulod ikaw sa imong mga lawak ug tak-uma ang imong mga pultahan sa imong libut: tagoi ang imong kaugalingon sa diyutay nga panahon, hangtud nga ang kasuko moagi.Vf%"Ang imong mga patay mangabuhi; ang akong mga minatay mangabanhaw. Pagmata ug pag-awit, kamo nga nagapuyo sa abug; kay ang imong yamog maingon sa yamog sa kabalilihan, ug ang yuta magasalibay sa mga patay.6ee"Kami sama sa nagmabdos, kami gisul-an, kami ingon sa nanganak ug hangin; wala kami makagbuhat ug bisan unsa nga kaluwasan sa yuta; ni mahulog ang mga pumoluyo sa kalibutan.Ad{"Sama sa usa ka babaye nga mabdos, nga nagakahaduol na ang panahon sa iyang pag-anak, anaa sa kasakit ug nagatiyabaw sa iyang mga suol, mao man kami diha sa imong atubangan, Oh Jehova.c"Jehova, diha sa kaguol sila nanagdu-aw kanimo; ilang gibubo ang pag-ampo sa diha nga ang imong castigo anaa sa ibabaw nila. b"Imong gipatubo ang nasud, Oh Jehova, imong gipatubo ang nasud; ikaw ginahimaya man; imong gilapad ang tanang mga utlanan sa yuta.Fa"Sila mga patay man, sila dili mabuhi; sila wala nay kinabuhi; sila dili mamangon: tungod niini imong gidu-aw ug gilaglag sila, ug gihimo mo nga ang tanan nga paghandum kanila mangawagtang.`1" Oh Jehova nga Dios namo, laing mga ginoo labut pa kanimo nakaghari sa ibabaw namo; apan tungod lamang kanimo among pagahinganlan ang imong ngalan._" Jehova, ikaw maoy magatudlo ug pakigdait alang kanamo; kay ikaw usab ang nagbuhat sa tanan namong mga bulohaton alang kanamo.M^" Jehova, ang imong kamot gibayaw mo sa itaas, ugaling sila dili makakita: apan ilang makita ang imong kakugi alang sa katawohan, ug hikaulawan sila; oo, ang kalayo maoy molamoy sa imong mga batok./]W" Ipakita ang kalooy sa dautan, apan dili siya gihapon makakat-on ug pagkamatarung; sa yuta sa katul-iran buhaton niya ang baliko, ug dili motanaw sa himaya ni Jehova.y\k" Uban sa akong kalag ginatinguha ko ikaw sa magabii; oo, uban sa akong espiritu sa sulod nako pangitaon ko ikaw sa tinuod gayud; kay kong ang imong mga paghukom anaa ugaling sa yuta, ang mga pumoluyo sa kalibutan makakat-on ug pakamatarung.%[C"Oo, sa dalan sa imong mga paghukom, Oh Jehova, kami nagahulat kanimo; sa imong ngalan, bisan sa imong halandumon nga ngalan mao ang tinguha sa among kalag.iZK"Ang dalan sa matarung mao ang katul-iran: ikaw nga matul-id nagatudlo sa alagianan sa matarung.`Y9"Ang tiil magatamak niini; bisan pa ang mga tiil sa kabus, ug ang mga lakang sa hangul.6Xe"Kay iyang gihulog kadtong nanagpuyo sa itaas, ang ciudad nga tinuboy: iya kining gilumpag, iya kining gilumpag ngadto sa yuta; iya kini nga gipatag bisan pa ngadto sa abug.W"Sumalig kamo kang Jehova sa walay katapusan; kay kang Jehova, bisan kang Jehova, anaa ang usa ka bato nga walay katapusan. V "Pagabantayan mo siya diha sa pakigdait nga hingpit, kansang hunahuna sa kanunay anaa kanimo ; tungod kay siya nagasalig kanimo.eUC"Buksi ninyo ang mga ganghaan aron ang matarung nga nasud nga nagabaton ug pagtoo makasulod.:T o"Niadtong adlawa kining alawitona pagaawiton didto sa yuta sa Juda: Kami adunay usa ka malig-on nga ciudad; ang kaluwasan maoy iyang igabutang nga mga kuta ug ang mga salipdanan.S" Ug ang hatag-as nga bantayan sa imong mga kuta iyang gipaubos, gilumpag, ug gipatag ngadto sa yuta, bisan pa ngadto sa abug.eRC" Ug iyang pagabuklaron ang iyang mga kamot sa taliwala niini, ingon sa nagalangoy nga magabuklad sa iyang mga kamot aron sa paglangoy; apan pagapaubson ni Jehova ang iyang pagpalabilabi uban sa lalang sa iyang mga kamot.1Q[" Kay niining bukira ang kamot ni Jehova mopahulay; ug ang Moab pa gayatakan diha sa iyang dapit, ingon sa uhot nga ginatumban didto sa tubig sa pinundok nga kinalibang.`P9" Ug pagaingnon niadtong adlawa: Ania karon, kini mao ang atong Dios; kita nanaghulat kaniya ug siya magaluwas kanato: kini mao si Jehova; kita nanaghulat kaniya, mangalipay kita ug managmaya diha sa iyang kaluwasan.O"Gilamoy niya ang kamatayon hangtud sa walay katapusan; ug ang Ginoo nga si Jehova mopahid sa mga luha gikan sa tanang mga nawong; ug ang kaulaw sa iyang katawohan pagakuhaon niya gikan sa halayo sa tibook nga yuta: kay si Jehova maoy nagsulti niini.N3"Ug iyang pagagub-on niining bukira ang takuban nga nagatabon sa tanan nga mga katawohan, ug ang pandong nga nabuklad ibabaw sa tanan nga mga nasud.M"Ug niining bukira si Jehova sa mga panon magahimo alang sa tanang mga katawohan ug usa ka kombira sa matambok nga mga butang, usa ka kombira sa mga vino nga pinalugdang, sa mga butang nga matambok nga puno sa utok, sa mga vino nga pinalugdang nga maayong pagkaitus.CL"Ingon sa kainit sa usa ka dapit nga mamala imong pagapahilumon ang kasaba sa mga lumalangyaw; ingon sa kainit ubay sa landong sa usa ka panganod, ang awit sa mga mabangis pagapahinayon.0KY"Kay ikaw nahimong usa ka malig-ong dalangpanan sa tawong kabus, usa ka malig-ong saliganan sa tawong hangul diha sa iyang kagul-anan, usa ka dalangpanan gikan sa bagyo, usa ka landong gikan sa kainit, sa diha nga mohuyop ang makalilisang nga hangin sama sa bagyo batok sa malig-on nga bungbong.J "Tungod niini usa ka mabaskog nga katawohan magahimaya kanimo; ang usa ka ciudad sa makalilisang nga mga nasud mahadlok kanimo.bI="Kay ang usa ka ciudad gihimo mo nga usa ka pundok nga sagbut , ang usa ka linig-onang ciudad gihimo mo nga nagun-ob, ang usa ka palacio sa mga lumalangyaw aron dili na mahimong ciudad: kini dili na gayud pagatukoron._H 9"Oh Jehova, ikaw mao ang akong Dios; ituboy ko ikaw, pagadayegon ko ang imong ngalan; kay nakahimo ka ug mga butang nga katingalahan, ang imong mga pagtambag sa karaang panahon, sa pagkamatinumanon ug sa kamatuoran.@Gy"Ug unya ang bulan pagalibugon, ug ang adlaw maulaw; kay si Jehova sa mga panon magahari didto sa bukid sa Sion, ug sa Jerusalem; ug sa atubangan sa iyang mga anciano anaa ang himaya.9Fk"Ug sila pagatigumon pagtingub, ingon sa mga binilanggo nga ginatigum sa sulod sa gahong, ug pagagakotan didto sa bilanggoan; ug sa tapus ang daghang mga adlaw sila pagaduawon.E)"Ug mahitabo niadtong adlawa nga si Jehova mosilot sa panon sa mga hataas nga anaa sa itaas, ug sa mga hari sa yuta nga anaa sa ibabaw sa yuta.QD"Ang yuta magasamparay sama sa usa ka tawo nga hubog, ug magatabyog ngadto-nganhi sama sa usa ka duyan; ug ang iyang kalapasan magabug-at sa ibabaw niini, ug mahulog kini, ug dili na mobakod pag-usab.eCC"Ang yuta nabungkag na gayud, ang yuta nabulag pagpikas, ang yuta nauyog sa hilabihan gayud.By"Ug mahitabo nga kadtong nagakalagiw gikan sa kasaba sa kahadlok, mahulog ngadto sa gahong; ug kadtong nagagula gikan sa taliwala sa gahong mabitik sa balag-ong: kay ang mga tamboanan sa itaas binuksan man, ug ang mga patukoranan sa yuta nangurog.bA="Ang kahadlok, ug ang gahong, ug ang balag-ong, anaa sa ibabaw nimo, Oh pumoluyo sa yuta.c@?"Gikan sa kinatumyan nga dapit sa yuta nakadungog kami ug mga awit: Himaya alang sa matarung. Apan ako miingon: Nagakaniwang ako, nagakaniwang ako, alaut nako! ang maliputon nagliput; oo, ang maliputon nagaliput gayud.?}"Busa himayaa ninyo si Jehova sa silangan, bisan pa ang ngalan ni Jehova, ang Dios sa Israel, didto sa mga pulo sa dagat. > "Ipatugbaw nila ang ilang tingog, managsinggit sila; tungod sa kahalangdon ni Jehova managsiyagit sa makusog sila gikan sa dagat.2=]" Kay mao kini ang mahitabo sa taliwala sa yuta taliwala sa mga katawohan, ingon sa pag-uyog sa kahoy nga olivo, ingon sa paghagdaw sa tapus na ang pag-ani sa kaparrasan.b<=" Ang nahibilin sa ciudad mao ang pagkabiniyaan, ug ang ganghaan ginahampak sa kalaglagan.;" Adunay usa ka pagtu-aw didto sa kadalanan tungod sa vino; ang tanan nga kalipay nangitngitan, ang kasadya sa yuta nahanaw.k:O" Ang nalaglag nga ciudad giguba na; tagsatagsa ka balay ginatakpan, aron walay tawo nga makasulod.9" Sila dili na moinum ug vino uban ang usa ka awit; ang maisug nga ilimnon mahimong mapait alang kanila nga nanginum niini.x8i"Ang kasadya sa mga panderetas mihunong; ang kasaba niadtong nagakalipay natapus, ang kalipay sa alpa mihunong.{7o"Ang bag-ong vino nagaminatay, ang balagon nagakalawos, ang tanang malipayon ug kasingkasing nagapanghayhay gayud.>6u"Tungod niini ang tunglo maoy naglamoy sa yuta, ug silang nanagpuyo sulod niana hingkaplagan nga sad-an: busa ang mga pumoluyo sa yuta nangasunog, ug diyutay lamang ang nanghibilin.-5S"Ang yuta usab nahugawan ubos sa mga pumoluyo niini; tungod kay ilang gilapas ang mga balaod, gipasipalahan ang kabalaoran, gibungkag ang tugon nga walay katapusan.4+"Ang yuta nagabangutan ug nagakawagtang, ang kalibutan nagakaniwang ug nagakawagtang, ang mapahitas-on nga katawohan sa yuta nagakaniwang gayud.w3g"Ang yuta pagahimoon nga walay sulod gayud ug pagalaglagon gayud; kay si Jehova maoy nagsulti niining pulonga.2y"Ug mahitabo ang ingon sa katawohan, mao man ang sa sacerdote; ang ingon sa sulogoong lalake, mao man ang sa iyang agalon; ang ingon sa sulogoong babaye, mao man ang sa iyang agalon nga babaye; ang ingon sa pumapalit, mao man ang sa magbabaligya; ingon man sa magpapalautang mao man ang mangungutang: ang ingon sa maniningil sa tubo, mao man ang sa maghahatag ug tubo kaniya.1 3"Ania karon, ang yuta himoon nga walay sulod ni Jehova, ug himoon kini nga kamingawan, ug balit-aron kini, ug pagatibulaagon ang mga pumoluyo niini. 0"Ug ang iyang patigayon ug ang iyang suhol mahimong pagkabalaan kang Jehova: kini dili pagatigumon ni pagatipigan; kay ang iyang patigayon mahimong alang niadtong nanagpuyo sa atubangan ni Jehova, aron pagakan-on sa igo, ug alang sa mga bisti nga malungtaron.J/ "Ug mahitabo sa tapus ang kapitoan ka tuig, nga si Jehova moduaw sa Tiro, ug kini mobalik sa iyang suhol ug magapakighilawas uban sa tanang mga gingharian sa kalibutan ibabaw sa nawong sa yuta.>.u"Kumuha ka ug usa ka alpa, lumibut ka sa ciudad, ikaw nga bigaon nga hingkalimtan na; maghimo ka ug matam-is nga honi, mag-awit ka ug daghang mga alawiton, aron ikaw pagahinumduman.M-"Ug mahitabo niadtong adlawa nga ang Tiro pagahikalimtan sulod sa kapitoan ka tuig, sumala sa mga adlaw sa usa ka hari: tapus ang kapitoan ka tuig mahitabo sa Tiro ang ingon sa alawiton sa bigaon.i,K"Manag-uwang kamo, kamong mga sakayan sa Tarsis; kay ang inyong malig-ong dalangpan gilaglag na.+w" Ania karon, ang yuta sa mga Caldeanhon: kini nga katawohan wala na; gitukod kini sa mga Asirianhon alang kanila nga nanagpuyo sa kamingawan; sila nagpatindog sa ilang mga torre: ug nanaggun-ob sa mga palacio niini; sila nanaghimo niini nga guba.,*Q" Ug siya miingon: Ikaw dili na magakalipay, Oh ikaw nga dinaugdaug nga anak nga ulay sa Sidon: tindog, umadto ka sa Chittim; bisan pa didto ikaw walay kapahulayan.N)" Iya nang gituy-od ang iyang kamot sa ibabaw sa dagat, iya nang giuyog ang mga gingharian: si Jehova nakahatag na ug mga sugo tungod sa Canaan, aron sa paglumpag sa malig-ong mga dalangpanan niini.i(K" Umagi ka latas sa imong yuta ingon sa Nilo, Oh anak nga babaye sa Tarsis; wala may makasalanta.!';" Si Jehova sa mga panon maoy nagtinguha niini, aron mabulingan ang pagpalabilabi sa tanang himaya, aron mahimong salawayon ang tanang halangdon sa yuta.?&w"Kinsay nagtinguha niini batok sa Tiro, ang maghahatag sa mga purongpurong, kansang mga magpapatigayon mao ang mga principe, kansang mga magpapatigayon mao ang mga halangdon sa yuta?(%I"Mao ba kini ang inyong malipayong ciudad , kansang pagkakaraan gikan pa sa kanhing mga adlaw, kansang mga tiil maoy modala kaniya sa pagpuyo ngadto sa halayo?`$9"Panabok kamo ngadto sa Tarsis; managminatay kamo, kamong mga pumoluyo sa kabaybayonan.\#1"Sa diha nga ang taho modangat sa Egipto, sila masakitan pag-ayo sa balita sa Tiro.D""Maulaw ka, Oh Sidon: kay nakasulti na ang dagat, ang kalig-onan sa dagat, nga nagaingon: Ako wala sul-i, ni manganak, ni makagalam ako ug batan-ong mga lalake, ni makamatoto ug mga ulay.!"Ug sa ibabaw sa daghang mga tubig ang binhi sa Sihor, ang ani sa Nilo, mao ang iyang abut; ug siya nahimong patigayonan sa mga nasud. -"Managhilum kamo, kamong mga pumoluyo sa baybayon; ikaw nga nagalabang sa ibabaw sa dagat nga gihatagan ug daghan sa mga magpapatigayon sa Sidon.J "Ang palas-anon sa Tiro. Managuwang kamo, kamong mga sakayan sa Tarsis; kay kini kilaglag na, mao nga wala nay balay, wala nay pagsulod didto: gikan sa yuta sa Chittim kini gipahibalo na kanila.uc"Nianang adlawa, nag-ingon si Jehova sa mga panon, maibut ang lansang nga nahalansang sa usa ka dapit nga malig-on; ug kini pagaputlon ug mahulog; ug ang palas-anon nga diha sa ibabaw niini pagaputlon; kay si Jehova maoy nagsulti niini.U#"Ug ilang igabitay sa ibabaw kaniya ang tanang himaya sa balay sa iyang amahan, ang mga anak nga kaliwat ug ang mga sanga, ang tanang mga vaso nga magagmay, gikan sa mga tasa hangtud sa tanang mga frasco.%"Ug igalansang ko siya sama sa usa ka lansang sa usa ka dapit nga malig-on; ug siya mahimong usa ka trono sa himaya sa balay sa iyang amahan."Ug ang yawi sa balay ni David igabutang ko sa iyang abaga; ug siya magabukas, ug walay makatak-um; ug siya magatak-um, ug wala makabukas.W'"Ug akong sul-oban siya sa imong saput, ug baskugon ko siya sa imong bakus, ug itugyan ko ang imong kagamhanan diha sa iyang kamot; ug siya mahimong amahan sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ug sa balay ni Juda.xi"Ug mahinabo nianang adlawa nga pagatawgon ko ang akong sulogoon nga si Eliacim ang anak nga lalake ni Hilcias;dA"Ug papahawaon ko ikaw gikan sa imong katungdanan; ug bunloton ikaw gikan sa imong buhatan.iK"Sa pagkamatuod ikaw pagatuyokon niya, ug itugpo ikaw sama sa usa ka bola ngadto sa usa ka halapad nga yuta; didto ikaw mamatay, ug didto man ang mga carro sa imong himaya, Oh, ikaw nga maoy kaulawan sa balay sa imong ginoo.~u"Ania karon si Jehova, sama sa usa ka kusgan nga tawo, isalibay ikaw niya sa makusog; oo, hugton ikaw pagbangan niya."Unsay ginabuhat mo dinhi? ug kinsay ania dinhi kanimo, nga ikaw naghikay man alang kanimo dinhi ug usa ka lubnganan? nga nagahikay ka man alang kaniya ug usa ka lubnganan sa ibabaw, nga nagasilsil ka man ug usa ka puloy-anan sa bato alang sa iyang kaugalingon!)K"Mao kini ang giingon sa Ginoo, nga si Jehova sa mga panon: Lakaw, umadto ka niining mamahandi bisan ngadto kang Sebna, ang tinugyanan sa balay, ug umingon ka :X)"Ug si Jehova sa mga panon mipahayag niini sa iyang kaugalingon sa akong mga igdulungog: Sa pagkamatuod, kamo dili pasayloon niining salaa hangtud nga kamo mamatay: miingon ang Ginoo, si Jehova sa mga panon.B}" Ug ania karon, ang kalipay ug kasadya, ang pagpatay sa vaca ug pag-ihaw ug mga carnero, ang pagkaon ug unod ug pag-inum ug vino: mangaon kita ug manginum, kay ugma mangamatay man kita. .~N}|{{z9y8xYwcveuqut s rq)pntmmHlqkjj8i@hh0gfeeYdd cWbb>aL``_^^}^]\[[[BZZ1YYXQWWaVVgUcTSZRR"QoPNOoNMM}LKKOJPIHGGYFEEDqCBBA/@\??>==}<;::@9M8766&5n4`3U2f10/.O--,Y+*O)r((2'&}%$#""i!x qA?j+~dflkO  = $bo;b7"& Ako miingon: Ako dili makakita kang Jehova, bisan pa si Jehova sa yuta sa mga buhi: Ako dili na makatan-aw ug tawo uban sa mga pumoluyo sa kalibutan.a"& Ako miingon: Sa kaudtohon sa akong mga adlaw ako manaug ngadto sa mga ganghaan sa Sheol: Ako gidid-an sa nahibilin sa akong mga tuig.o`W"& Ang sinulat ni Ezechias hari sa Juda, sa diha nga siya nagmasakiton ug sa pagkaayo sa iyang balatian.N_"&Ania aron, pasibogon ko sa napulo ka lakang ang landong sa mga takna nga nanaug sa taknaan ni Achaz uban sa adlaw. Busa ang adlaw misibog napulo ka lakang nga iyang gikanaugan sa taknaan ni Achaz.v^e"&Ug kini mao ang timaan kanimo gikan kang Jehova, nga si Jehova mobuhat niining butanga nga iyang gipamulong:p]Y"&Ug luwason ko ikaw ug kining ciudara gikan sa kamot sa hari sa Asiria; ug molaban ako niining ciudara.n\U"&Lakaw, ug ingna si Ezechias: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios ni David, nga imong amahan: Nadungog ko ang imong pag-ampo, nakita ko ang imong mga luha: ania karon, dungangan ko ang imong mga adlaw napulo ug lima ka tuig.E["&Unya miabut ang pulong ni Jehova kang Isaias nga nagaingon:Z"&Ug miingon: Hinumdumi karon, Oh Jehova, ako nagapangamuyo kanimo, kong giunsa nako ang paglakaw sa imong atubangan sa kamatuoran ug uban ang usa ka hingpit nga kasingkasing, ug nakabuhat nianang maayo sa imong mga mata. Ug si Ezechias mihilak sa hilabihan gayud.`Y9"&Unya giatubang ni Ezechias ang iyang nawong ngadto sa bongbong, ug miampo kang Jehova.rX _"&Niadtong mga adlawa si Ezechias nasakit nga ikamatay. Ug si Isaias ang manalagna, ang anak nga lalake ni Amos miadto kaniya, ug miingon kaniya: Mao kini ang giingon ni Jehova: Husaya ang imong balay; kay ikaw mamatay, ug dili mabuhi.W3"%&Ug nahitabo, sa diha nga nagsimba siya didto sa balay sa Nisroch nga iyang dios, nga si Adremelech ug si Sarezer, iyang mga anak nga lalake mitigbas kaniya sa pinuti; ug nangalagiw sila ngadto sa yuta sa Ararat. Ug si Esar-hadon nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.lVQ"%%Busa si Sennacherib nga hari sa Asiria mipahawa, ug milakaw ug mibalik, ug mipuyo didto sa Nenive.YU+"%$Ug ang manolonda ni Jehova, migula ug gipamatay sa campo sa mga Asirianhon ang usa ka gatus ug kawaloan ug lima ka libo; ug sa pagbangon sa mga tawo sayo sa pagkabuntag, ania karon, kining tanan mga minatay.T"%#Kay ako magapanalipod niining ciudara sa pagluwas niini, tungod sa akong kaugalingon, ug tungod sa akong alagad nga si David.S!"%"Sa dalan nga iyang giagian paingon nganhi, sa mao gihapon nga dalan siya mobalik, ug siya dili moanhi niining ciudara, namulong si Jehova.sR_"%!Busa kini mao ang gipamulong ni Jehova mahitungod sa hari sa Asiria: Siya dili moanhi dinhi niining ciudara, ni mopana ug usa ka udyong didto, ni moanha siya sa atubangan niana nga may taming, ni maghimo ug usa ka bungdo batok niana."Q="% Kay gikan sa Jerusalem mogula ang usa ka salin, ug gikan sa bukid sa Sion sila nga mogawas. Ang mainitong tingula ni Jehova sa mga panon magahimo niini.mPS"%Ug ang salin nga mahabilin sa balay ni Juda manggamot paingon sa ubos ug mamunga paingon sa ibabaw.O'"%Ug kini mao ang ilhanan kanimo: kamo magakaon niining tuiga sa magaturok sa iyang kaugalingon lamang, ug sa ikaduha nga tuig niadtong motubo sa mao gihapon; ug sa ikatolo ka tuig magpugas kamo, ug magaani, ug magtanum sa mga kaparrasan, ug kan-on ninyo ang bunga niini.N"%Tungod kay sa imong pagkasuko batok kanako, ug tungod sa imong pagkagarboso nga nadunggan sa akong igdulungog, busa igabutang ko ang akong taga sa imong ilong, ug ang akong bokado sa imong mga ngabil, ug pagapabalikon ko ikaw sa dalan nga imong giagian.Mw"%Apan ako nahibalo sa imong paglingkod, ug sa imong paggula, ug sa imong pagsulod, ug sa imong pagkasuko batok kanako.|Lq"%Busa ang ilang mga pumoluyo may diyutay nga gahum, nangaluya ug nangagubot; sila sama sa balili sa kapatagan ug sama sa malunhaw nga bunglayon, sama sa balili sa mga atop sa balay, ug sama sa usa ka uma sa liso nga nalaya sa wala pa makatubo.uKc"%Wala ba ikaw makadungog kong giunsa ko kini pagbuhat sa kanhing panahon, ug gibuhat kini gikan sa karaang panahon? Karon gipahinabo ko kini, aron nga maimo ang paglaglag sa mga kinutaan nga ciudad ngadto sa mga tipun-og nga magun-obon.{Jo"%Ako nakakalot ug nakainum ug tubig, ug sa lapalapa sa akong mga tiil pagamal-on ko ang tanang mga suba sa Egipto.zIm"%Pinaagi sa imong mga sulogoon gihagit mo ang Ginoo, ug nag-ingon: Sa panon sa akong mga carro ako nakadangat sa kinatas-an sa mga bukid, ngadto sa kinahiladman nga mga bahin sa Libaw, ug pagaputlon ko ang mga hatag-as nga mga cedro niini, ug ang pinili nga mga haya nga kahoy niini; ug ako mosulod sa iyang kinahitas-an kaayo, ang lasang sa iyang mabungaong kapatagan.,HQ"%Kinsa ang imong gihagit ug gipasipalahan? ug batok kang kinsa nga gipatas mo ang imong tingog ug gisulinga mo ang imong mga mata? Bisan batok sa Balaan sa Israel.YG+"%Kini mao ang pulong nga gipamulong ni Jehova mahitungod kaniya: Ang anak nga ulay sa Sion nagyubit kanimo ug nagkatawa sa pagtamay kanimo; ang anak nga babaye sa Jerusalem naglingo-lingo sa iyang ulo kanimo.YF+"%Unya si Isaias ang anak nga lalake ni Amos mipaadto kang Ezechias, nga nagaingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ingon nga ikaw nangamuyo kanako batok kang Sennacherib hari sa Asiria,(EI"%Busa karon, Oh Jehova, nga Dios namo, luwasa kami gikan sa iyang kamot, aron ang tanan nga mga gingharian sa yuta makaila nga ikaw lamang usara mao si Jehova.(DI"%Ug nagsalibay sa ilang mga dios ngadto sa kalayo: kay sila dili man mga dios, kondili buhat sa mga kamot sa mga tawo, kahoy ug bato; busa ilang gilaglag kini.iCK"%Sa pagkatinuod, Oh Jehova, ang mga hari sa Asiria naglaglag sa mga nasud, ug sa ilang mga yuta.MB"%Ikiling ang imong igdulungog Oh Jehova, ug pamatia ako , bukha ang imong mga mata, Oh Jehova, ug tuman-aw; ug pamatia ang mga pulong ni Sennacherib, nga nagsugo aron sa paghagit sa Dios nga buhi.PA"%Oh Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, nga nagalingkod ibabaw sa mga querubin, ikaw mao ang Dios, bisan pa ikaw lamang, sa tanang mga gingharian sa yuta; ikaw ang nagbuhat sa langit ug sa yuta.=@u"%Ug si Ezechias nangamuyo kang Jehova, nga nagaingon:e"% Hain man ang hari sa Hamath, ug ang hari sa Arphad, ug ang hari sa ciudad sa Sepharvaim, sa Henah, ug Hivah?1=["% Nakaluwas ba ang mga dios sa mga nasud kanila, nga gipanglaglag sa akong mga katigulangan: ang Gozan ug Haran, ug Rezeph, ug ang mga anak sa Eden nga diha sa Thelasar?!<;"% Ania karon, ikaw nakadungog kong unsa ang nahimo sa mga hari sa Asiria sa tanan nga mga yuta, pinaagi sa paglaglag kanila paghurot: ug maluwas ba ikaw?c;?"% Kini mao ang igasulti ninyo kang Ezechias nga hari sa Juda, nga magaingon: Ayaw palimbonga kanimo ang imong Dios kang kansa ikaw nagasalig, nga nagaingon: Ang Jerusalem dili igahatag ngadto sa kamot sa hari sa Asiria.b:="% Ug siya nakadungog ug pulong mahitungod kang Tirhakan hari sa Etiopia: Siya migula aron sa pagpakig-away batok kanimo. Ug sa diha nga nakadungog siya niini, siya mipadala ug mga sulogoon kang Ezechias, nga nagaingon:,9Q"%Mao nga si Rabsaces mipauli, ug hingkaplagan niya ang hari sa Asiria nga nakiggubat batok sa Libna; kay siya nakadungog nga ang hari nakagikan na gikan sa Lachis.\81"%Ania karon, magabutang ako ug usa ka espiritu diha kaniya, ug siya makadungog ug mga balita, ug mopauli sa iyang kaugalingon nga yuta; ug himoon ko nga sa iyang kaugalingong yuta mapukan siya pinaagi sa pinuti.l7Q"%Ug si Isaias miingon kanila: Kini mao ang isulti ninyo sa inyong agalon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw kahadlok sa mga pulong nga imong nadungog, nga pinaagi kanila ang mga sulogoon sa hari sa Asiria nagpasipala kanako.N6"%Tungod niini ang mga sulogoon ni hari Ezechias nangadto kang Isaias.%5C"%Tingali nga si Jehova nga imong Dios mamati sa mga pulong ni Rabsaces, nga gipadala sa hari sa Asiria nga iyang agalon aron sa paghagit sa Dios nga buhi, ug mobadlong sa mga pulong nga nadungog ni Jehova nga imong Dios: busa ipatugbaw ang imong pag-ampo alang sa salin nga nahabilin.d4A"%Ug sila miingon kaniya: Kini mao ang giingon ni Ezechias: Kining adlawa mao ang adlaw sa kasamok, ug sa pagbadlong, ug sa pagpanamastamas; kay ang mga anak nangabut aron igaanak, ug wala nay kusog aron sa pagpahimugso.g3G"%Ug iyang gipaadto si Eliacim, nga mao ang pangulo sa sulod-balay, ug si Sebna ang escriba, ug ang mga anciano sa mga sacerdote, nanagsul-ob sa saput nga sako, ngadto kang Isaias ang manalagna, ang anak nga lalake ni Amos.>2 w"%Ug nahitabo, sa pagkadungog niana sa hari nga si Ezechias, nga iyang gigisi ang iyang mga saput, ug mitabon siya sa iyang kaugalingong saput nga sako, ug misulod sa balay ni Jehova.%1C"$Unya miabut si Eliacim ang anak nga lalake ni Hilcias, nga mao ang pangulo sa sulod-balay, ug si Sebna ang escriba, ug si Joah, ang anak nga lalake ni Asaph, ang magsusulat sa mahinabo kang Ezechias uban ang ilang ginisi nga mga saput, ug gisugilon kaniya ang mga pulong ni Rabsaces.0"$Apan sila nangahilum, ug wala motubag kaniya ug usa ka pulong; kay ang sugo sa hari mao, nga nag-ingon: Ayaw siya pagtubaga.%/C"$Kinsa ba niadtong mga dios niining mga yutaa, nga makaluwas sa ilang yuta gikan sa akong kamot, aron si Jehova magaluwas sa Jerusalem gikan sa akong kamot?."$Hain man ang mga dios sa Hamath ug sa Arphad? Hain man ang mga dios sa Sepharvaim? ug giluwas ba nila ang Samaria gikan sa akong kamot?X-)"$Pagbantay kamo kay tingali unya nga limbongan kamo ni Ezechias nga magaingon: Si Jehova magaluwas kanato. Aduna bay usa sa mga dios sa mga nasud nga nakaluwas sa iyang yuta gikan sa kamot sa hari sa Asiria?B,}"$Hangtud nga ako moabut ug modala kaninyo ngadto sa usa ka yuta nga sama sa inyong kaugalingon nga yuta, sa usa ka yuta sa mais ug sa bag-ong vino, usa ka yuta sa tinapay ug kaparrasan.>+u"$Ayaw pagpatalinghug kang Ezechias: kay mao kini ang giingon sa hari sa Asiria: Paghimo kamo sa inyong pakigdait uban kanako, ug umari kamo kanako; ug pangaon kamong tagsatagsa sa iyang parras, ug ang tagsatagsa sa iyang kahoy nga igos, ug panginum kamong tagsatagsa sa mga tubig sa iyang kaugalingong atabay;>*u"$Ni pasagdan ninyo si Ezechias nga mopasalig kaninyo kang Jehova, nga nagaingon: Si Jehova sa pagkamatuod magaluwas kanato; kining ciudara dili igatugyan sa kamot sa hari sa Asiria;u)c"$Mao kini ang giingon sa hari: Ayaw ni Ezechias palimbonga kaninyo; kay siya dili makahimo pagluwas kaninyo:5(c"$ Unya si Rabsaces mitindog, ug misinggit sa usa ka dakung tingog sa pinulongan nga Judianhon, ug miingon: Pamatia ninyo ang mga pulong sa daku nga hari, ang hari sa Asiria.M'"$ Apan si Rabsaces miingon: Gipadala ba ako sa akong agalon nganha sa inyong agalon, ug kanimo, aron sa pagsulti niining mga pulonga? dili ba ako gipaanhi niya sa mga tawo nga nanaglingkod sa ibabaw sa kuta, aron sa pagkaon sa ilang kaugalingon nga kinalibang, ug aron sa pag-inum sa ilang kaugalingon nga tubig uban kaninyo?!&;"$ Unya miingon si Eliacim ug Sebna, ug Joah, kang Rabsaces: Ako nagahangyo kanimo, sumulti ka sa imong mga ulipon sa pinulongan nga Siriahanon; kay kami nakasabut niini, ug ayaw pagsulti kanamo sa pinulongan nga Judianhon, sa igdulungog sa mga katawohan nga anaa sa ibabaw sa kuta.3%_"$ Ug mitungas ba ako karon nga dili uban ni Jehova batok niining yutaa aron sa paglaglag niini? Si Jehova miingon kanako: Tumungas ka batok niining yutaa, ug lumpaga kana.b$="$ Nan unsaon man nimo ang paglingiw sa nawong sa usa ka capitan sa labing gagmay nga mga sulogoon sa akong agalon, ug sa pagbutang sa imong pagsalig sa ibabaw sa Egipto tungod sa mga carro ug tungod sa mga magkakabayo?j#M"$Busa karon, ako nagahangyo kanimo, paghatag ug mga panaad sa akong agalon nga hari sa Asiria, ug akong hatagan ikaw ug duha ka libo ka mga kabayo, kong ikaw makahimo sa imong bahin sa paghatag ug magkakabayo sa ibabaw niini.""$Apan kong ikaw moingon kanako: Kami nagasalig kang Jehova nga among Dios: dili ba kadto mao siya, kansang hatag-as nga dapit ug kansang mga halaran nakuha ni Ezechias, ug nag-ingon sa Juda ug sa Jerusalem: Kamo managsimba sa atubangan niining halarana? ! "$Ania karon, ikaw nagasalig sa sungkod nga bagakay nga basag, bisan pa sa ibabaw sa Egipto, diin kong ang usa ka tawo mosandig niini, kini motuslok sa iyang kamot, ug molagbas niini: mao man si Faraon nga hari sa Egipto alang sa tanan nga nagasalig kaniya.3 _"$Ako nagaingon, nga ang imong tambag ug kusog alang sa gubat mao lamang ang mga pulong nga kawang: karon kinsa man ang imong gisaligan, nga misukol man ikaw batok kanako?.U"$Ug si Rabsaces miingon kanila: Umingon kamo karon kang Ezechias: Mao kini ang giingon sa dakung hari, ang hari sa Asiria: Unsang pagsaliga kini nga imong ginasalig?,Q"$Unya miadto kaniya si Eliacim, ang anak ni Hilcias, nga mayordomo, ug si Sebna ang escriba, ug si Joah, ang anak nga lalake ni Asaph, ang magsusulat sa mahinabo .{"$Ug gipaadto sa hari sa Asiria si Rabsaces gikan sa Lachis hangtud sa Jerusalem ngadto kang hari Ezechias uban ang usa ka dakung panon sa kasundalohan. Ug siya mitindog talay sa sandayong sa ibabaw nga linaw sulod sa alagianan sa baul sa maglalaba.8 k"$Karon nahitabo sa ikanapulo ug upat ka tuig ni hari Ezechias, nga si Sennachrerib nga hari sa Asiria mitungas batok sa tanang mga pinalig-onang ciudad sa Juda, ug giagaw sila.nU"# Ug ang mga linukat ni Jehova mobalik ug moanha uban ang pag-awit alang sa Sion; ug ang kalipay nga walay katapusan anha sa ibabaw sa ilang mga ulo: sila makadawat sa kasadya ug kalipay, ug ang kasubo ug ang panghukaw mangahanaw."="# Walay leon nga mahaadto didto, ni bisan unsa nga manunukob nga mga mananap moadto didto; sila dili hipalgan didto apan ang mga linuwas magalakaw didto :"#Ug didto may usa ka dalan, ug usa ka alagianan, ug kini pagatawgon: Ang alagianan sa pagkabalaan; ang mahugaw dili moagi sa ibabaw niini; apan kini maila sa mga linuwas : nga maglalakaw nga mga tawo, oo, ang mga hungog dili mangasayup sa sulod niini .a;"#Ug ang nagakapagba nga balas mahimo nga usa ka linaw, ug ang giuhaw nga yuta magatuhod sa tubig: didto sa puloy-an sa mga iro nga ihalas, diin sila managhigda, motungha ang balili uban ang mga bagakay ug mga tangbo.!;"#Unya ang tawo nga piang molukso sama sa lagsaw, ug ang dila sa amang magaawit; kay sa kamingawan magagula ang mga tubig, ug ang mga sapa sa kamingawan.b="#Unya ang mga mata sa mga buta mangabuka, ug ang mga igdulungog sa mga bungol makadungog.F"#Ingna sila nga adunay mahadlokon nga kasingkasing: Palig-ona, avaw kahadlok: ania karon, ang inyong Dios moanhi uban panimalus, uban ang pagbalus sa Dios: siya moanhi ug magaluwas kaninyo.\1"#Pabaskuga ninyo ang mga kamot nga maluya, ug palig-ona ang mga tuhod nga mahuyang.T!"#Kini mamulak sa kadagaya, ug magakalipay uban sa kasadya ug pag-awit; ang himaya sa Libano igahatag kaniya, ang katahum sa Carmelo ug Saron: sila makakita sa himaya ni Jehova, ang katahum sa atong Dios.q ]"#Ang kamingawan ug ang mala nga yuta magmasadya; ug ang kamingawan magakalipay, ug mamulak sama sa rosas.N""Ug iyang gipapalaran alang kanila ug gibahinbahin kini kanila sa iyang kamot pinaagi sa badlis; sila manag-iya niini sa walay katapusan; gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan sila magapuyo niini.L""Susiha ninyo gikan sa basahon ni Jehova, ug basaha: walay usa niini nga mawala, walay makulangan sa iyang kauban; kay ang akong baba, kini nagsugo na ug ang iyang Espiritu, maoy nagtigum kanila.7g""Didto ang halas magabuhat sa iyang salag, ug mangitlog, ug mamusa, ug mosikop sa iyang landong; oo, didto ang mga ananangkil managtipon, ang tagsatagsa uban sa iyang kauban.iK""Ug ang mga mananap nga ihalas sa kamingawan makigtagbo sa mga lobo, ug ang kanding nga ihalas magatawag sa iyang kauban; oo, ang mananap nga mapintas sa kagabhion mopuyo didto, ug makakaplag niini nga dapit nga kapahulayan.B }"" Ug ang mga tunok moturok sa ilang mga palacio, ang mga kadyapa ug sampinit diha sa mga salipdanan niini: ug kini mahimong puloy-anan sa mga iro nga ihalas, ug sulodlan sa mga avestruz. /"" Ilang tawgon ang mga harianon niini ngadto sa gingharian, apan walay mausa nga motungha didto: ug ang tanan niyang mga principe walay gingharian.I  "" Apan ang tulabong ug ang heriso magapanag-iya niini; ug ang ngiw-ngiw ug ang uwak magapuyo niini: ug iyang pagatuy-oron sa ibabaw niini ang pisi sa kasamok, ug ang tonton sa pagkawalay sulod.b ="" Kini dili mapalong sa gabii ni sa adlaw; ang aso niini moutbo sa itaas sa walay katapusan; gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan kini magapabilin nga kamingawan, walay molatas niini sa gihapon ug sa walay katapusan. "" Ug ang mga sapa sa Edom himoon nga salong, ug ang abug niini himoon nga azufre, ug ang yuta niini mahimo nga salong nga nagakasunog.pY""Kay si Jehova adunay usa ka adlaw sa pagpanimalus, usa ka tuig sa pagbalus tungod sa katungod sa Sion.1[""Ug ang ihalas nga mga vaca molugsong uban kanila, ug ang mga toriyong vaca uban sa mga toro: ug ang ilang yuta mahubog sa dugo, ug ang ilang abug mosupang sa katambok. ""Ang espada ni Jehova natina sa dugo, kini gipasupang sa katambok, uban sa dugo sa mga nating carnero ug mga kanding, uban sa matambok nga mga amimislon sa mga lakeng carnero; kay si Jehova adunay paghalad sa Bosra, ug usa ka dakung pag-ihaw sa yuta sa Edom.8i""Kay ang akong espada nag-inum hangtud sa iyang pagkahubog didto sa langit: ania karon, kini manaug ibabaw sa Edom, ug ibabaw sa katawohan sa akong pagtunglo, aron pagahukman.zm""Ug ang tanan nga panon langit matunaw, ug ang mga langit pagalukoton ingon sa usa ka linukot nga basahon, ug ang tanan nilang panon mahanaw, ingon sa dahon nga magakalarag gikan sa parras, ug ingon sa usa ka nagakalarag nga dahon sa iguera.""Ang ila usab nga mga minatay igasalibay, ug ang kabaho sa ilang mga minatay moalisbo; ug ang mga bukid mangatunaw tungod sa ilang dugo.7g""Kay si Jehova adunay kasilag batok sa tanang mga nasud, ug kaligutgut batok sa tanan nilang panon sa kasundalohan : iyong gilaglag gayud sila, iyang gitugyan sila sa ihawan.W )""Dumuol kamo, kamong mga nasud, aron sa pagpamati; ug patalinghug kamo, kamo nga mga katawohan: padungga ang yuta, ug ang pagkapuno niana; ang kalibutan, ug ang tanan nga mga butang nga magagula gikan niini.~u"!Ug ang molupyo dili magaingon: Ako masakiton man: ang katawohan nga nagpuyo niini pagapasayloon sa ilang kasal-anan.R"!Ang imong mga banting ginaluagan; sila wala makapalig-on sa ug bokanan sa ilang palo, sila wala makabuklad sa layag: unya ang tukbonon gikan sa inagaw nga daghan gibahin; ang piang mikuha sa tukbonon.~!"!Kay si Jehova mao ang atong maghuhukom, si Jehova mao ang atong maghahatag sa balaod, si Jehova mao ang atong hari; siya magaluwas kanato.Z}-"!Apan didto si Jehova magauban kanato sa pagkahalangdon, usa ka dapit sa halagpad nga suba ug mga sapa, diin walay moagi nga dagkung sakayan nga may mga gayong, ni manglabay niini ang mga sakayan nga maambong.|1"!Tan-awa ang Sion, ang ciudad sa atong mga tinudlong fiesta: ang imong mga mata makakita sa Jerusalem nga usa ka puloy-anan nga malinaw, usa ka balong-balong nga dili pagabalhinon, ang mga lagdok niini dili gayud pagalukahon, ni bugtoon ang bisan usa sa iyang mga pisi niini..{U"!Ikaw dili makakita sa mapintas nga katawohan, usa ka katawohan sa halalum nga pakigpulong aron dili mo matugkad, sa usa ka dila nga lumalangyaw nga dili mo masabut.=zs"!Ang imong kasingkasing magapalandong mahitungod sa kalisang, ug magaingon : Hain man siya nga miihap? Hain man siya nga mitimbang ug buhis ? hain man siya nga miihap sa mga torre?ry]"!Ang imong mga mata makakita sa hari sa iyang katahum: sila makalantaw ug usa ka yuta nga atua sa halayo.3x_"!Siya maoy magapuyo sa kahitas-an; ang iyang dapit nga dalangpanan mao ang mga kalig-on sa kabatoan; ang iyang tinapay igahatag kaniya ; ang iyang mga tubig dili mohubas.Lw"!Kadtong nagalakaw sa minatarung, ug magasulti sa matul-id; kadtong magatamay ug ganancia gikan sa mga pagpanlupig, nga magasalikway sa iyang mga kamot sa dili pagdawat ug hiphip, nga magasampong sa iyang mga igdulungog sa dili pagpamati mahitungod sa dugo, ug nga magapiyong sa iyang mga mata gikan sa pagtan-aw sa dautan:vw"!Ang mga makasasala diha sa Sion nangahadlok; ang pagkurog mingdakup niadtong mga walay Dios: Kinsa ba sa taliwala kanato ang makapuyo uban sa kalayo nga nagalamoy? kinsa ba sa taliwala kanato ang makapuyo uban sa mga kasunog nga walay katapusan?wug"! Panimati, kamong mga atua sa halayo, unsay akong nahimo; ug, kamo nga ania sa haduol, ilha ang akong kagahum.{to"! Ug ang mga katawohan mahisama sa mga pagsunog sa apog, ingon sa mga tunok nga gipamutol, nga ginasunog sa kalayo.ysk"! Kamo manamkon ug tahup, kamo manganak ug tuod sa balili, ang inyong gininhawa kalayo man nga magalamoy kaninyo.orW"! Karon motindog ako, miingon si Jehova; karon motindog ako sa akong kaugalingon; karon pagabayaon ako.0qY"! Ang yuta nagabangotan ug nagakaluya; ang Libano nalibog ug nagakaluya; ang Saron sama sa usa ka kamingawan; ug ang Basan ug ang Carmel nagayabyab sa ilang mga dahon .$pA"!Ang mga dalan nangagun-ob: ug ang tawo nga nagabaktas nagahunong, ang kaaway naglapas sa pakigsaad, iyang gitamay ang mga ciudad, wala niya ilha ang tawo.~ou"!Ania karon, ang ilang mga tawong maisug nagatiyabaw sa gawas; ang mga sinugo sa pakigdait nagahilak sa mapait gayud.n"!Ug moabut ang kalig-on sa imong mga panahon, kadagaya sa kaluwasan, kaalam ug kahibalo: ang kahadlok kang Jehova mao ang imong bahandi.wmg"!Si Jehova ginabayaw, kay siya nagapuyo sa kahitas-an: gipuno niya ang Sion uban sa justicia ug pagkamatarung. l"!Ug ang imong inagaw pagatigumon ingon sa ulod nga magatigum: ingon sa mga dulon nga manglukso ang mga tawo molukso sa ibabaw niini.k}"!Sa kagahub sa kagubot ang mga katawohan manalagan; sa imong pagtindog sa imong kaugalingon ang mga nasud magakatibulaag.(jI"!Oh Jehova, magmaloloy-on ka kanamo; kami naghulat kanimo: mahimo unta ikaw nga among bukton sa buntag-buntag, amo usab nga kaluwasan sa panahon sa kagul-anan.wi i"!Alaut ikaw nga nagalaglag, ug ikaw wala malaglag; ug nagabuhat ka nga maliputon, ug sila wala maglipot kanimo! Sa diha nga ikaw mohunong sa paglaglag, ikaw pagalaglagon; ug sa diha nga makatapus na ikaw sa paglipot, sila magalipot kanimo.uhc" Bulahan kamo nga nanagpugas sa daplin sa tanan nga mga tubig, nga nanagpalakaw sa mga tiil sa vaca ug asno.cg?" Apan sa pagkapuril sa lasang magaulan ug ulan-nga-yelo; ug ang ciudad pagalumpagon gayud.f3" Ug ang akong katawohan magapuyo sa usa ka makigdaiton nga puloy-anan, ug sa mga puloy-anan nga gawas sa katalagman, sa mga pahulayan nga malinawon.e" Ug ang buhat sa pagkamatarung mahimo nga pakigdait; ug ang sangputanan sa pagkamatarung, sa kalinaw ug sa pagsalig sa walay katapusan.qd[" Unya ang justicia magapuyo diha sa kamingawan; ug ang pagkamatarung magapuyo diha sa uma nga mabungaon.7cg" Hangtud nga ang Espiritu ikabubo ibabaw kanato gikan sa kahitas-an, ug ang kamingawan mahimong uma nga mabungaon, ug ang kapatagan nga mabungaon pagailhon nga usa ka lasang.mbS" Kay ang palacio pagabiyaan, ang ciudad nga adunay daghang mga pumoluyo pagatalikdan; ang bungtod ug ang torre mahimong mga langub sa walay katapusan, usa ka kalipay sa mga asno nga ihalas, usa ka sibsibanan sa panon sa carnero;a5" Sa ibabaw sa yuta sa akong katawohan motubo ang mga tunok ug mga sampinit; oo, sa ibabaw sa tanan nga balay sa kalipay diha sa malipayon nga ciudad.r`]" Sila managtampok sa ilang mga dughan tungod sa makapahimuot nga mga uma, tungod sa mabungaon nga parras.-_S" Pangurog kamo, kamong mga babaye nga anaa sa kasayon; panagkaguol kamo, kamong mga danghag; panaghubo kamo, ug panaghukas kamo, ug baksi ang inyong hawak sa sako .^5" Kay sa tapus ang usa ka tuig ug pila ka adlaw kamo pagagul-on, kamong mga babaye nga danghag; kay ang tingparras makabsan, ang ting-ani dili moabut.(]I" Panindog, kamong mga babaye nga anaa sa kasayon, ug patalinghugi ang akong tingog; kamong mga anak nga babaye nga danghag, patalinghugi ang akong pakigpulong.~\u" Apan ang tawong maligdong magalalang ug mga butang nga Pmaligdong; ug diha sa mga butang maligdong siya magapadayon.S[" Ug ang mga galamiton sa hakog mga dautan man: siya magalalang ug dautan nga mga buhat aron sa paglaglag sa maaghop pinaagi sa bakakong mga pulong, bisan pa sa diha nga ang hangul magasulti sa matarung.Z" Kay ang tawong buang mosulti sa binuang, ug ang iyang kasingkasing magamugna ug kasal-anan, aron bansayon ang pagkamapasipalahon, ug isulti ang sayup batok kang Jehova, aron himoon nga walay sulod ang kalag nga gigutom, ug aron pahubason ang ilimnon sa giuhaw.fYE" Ang tawong buang dili na pagataw-gon nga halangdon, ni ang hakog pagaingnon nga mahinatagon. X " Ug ang kasingkasing sa madali-dalion makasabut sa kahibalo, ug ang dila sa mga tawong tona-tona maandam sa pagsulti sa matin-aw.}Ws" Ug ang mga mata niadtong managpakakita dili mohanap, ug ang mga igdulungog niadtong managpakadungog magpatalinghug.sV_" Ug ang usa ka tawo mahimong ingon sa usa ka tagoanan gikan sa hangin, ug usa ka tabon batok sa bagyo ingon sa mga sapa sa tubig sa usa ka dapit nga mamala, ingon sa usa ka landong sa usa ka dakung pangpang nga bato sa yuta sa kahago.uU e" Ania karon, ang usa ka hari magahari diha sa pagkamatarung, ug ang mga principe magadumala diha sa justicia.KT" Ug ang iyang bato moagi tungod sa kahadlok, ug ang iyang mga principe mangaluya tungod sa bandila, miingon si Jehova, kang kansang kalayo anaa sa Sion, ug ang iyang hasohasan anaa sa Jerusalem.kSO"Ug ang Asirianhon mangapukan tungod sa pinuti, nga dili sa tawo; ug ang pinuti nga dili iya sa tawo, magalamoy kaniya; ug siya mokalagiw gikan sa pinuti, ug ang iyang mga batan-ong lalake igapasakup sa bulohaton sa pintakasi.RR"Kay niadtong adlawa ang tagsatagsa ka tawo mosalibay sa iyang diosdios nga salapi, ug sa iyang mga diosdios nga bulawan, nga gibuhat sa inyong kaugalingong mga kamot alang kaninyo aron sa pagpakasala.gQG"Pamalik kamo ngadto kaniya kang kinsa kamo nanukol sa hilabihan gayud, Oh mga anak sa Israel./"Ug bisan ang Ginoo magahatag kanimo sa tinapay sa kagul-anan ug sa tubig sa kasakit, bisan pa niana ang imong mga magtutudlo dili pagatagoan, kondili ang imong mga mata makakita hinoon sa imong mga magtutudlo;M="Kay ang katawohan magapuyo sa Sion diha sa Jerusalem; ikaw dili na mohilak; siya sa pagkamatuod magmaloloy-on kanimo sa tingog sa imong pagtu-aw: sa diha nga siya makadungog, siya motubag kanimo. m~~}%|s{zzHyxxexw8utssxrqq2poo;nmm2lljj$i*h5ggf@ee8ddcBbdax``!_^]]\\4[nZYrXXKWWQVAUUTOSRR,QPOO/NdMM LzK{JJ"I+H!GFF?EgE DjCBAA8@??>!=<<;O:9a9 8+7755_4X3Q2r100"/..<-,++z**) ((''V&&%!$$I#`"!!o! l Dy 9s|:kf2T '},l }0 Z\mj M"- Pagkaalaut kaniya nga nagalalis batok sa iyang Magbubuhat! ang bika sa taliwala sa mga bika sa yuta! Mamulong ba ang kolonon sa nagbuhat kaniya: Unsay imong ginabuhat? kun ang imong buhat nga ginahimo : Wala siyay mga kamot?y k"-Tumolo, kamong mga langit, gikan sa kahitas-an, ug pabuboa ang mga panganod sa pagkamatarung: pabukha ang yuta, aron nga kini modala ug kaluwasan, ug pahimoa nga kini moturok pagdungan sa pagkamatarung; ako, si Jehova, maoy nagbuhat niini.. U"-Ako nagahimo sa kahayag, ug nagabuhat sa kangitngit; ako nagabuhat sa pakigdait, ug nagahimo sa dautan; ako mao si Jehova nga nagahimo niining tanan nga mga butang.!"-Aron nga sila makaila gikan sa pagsubang sa adlaw, ug gikan sa kasadpan, nga walay lain gawas kanako: ako mao si Jehova, ug wala nay lain."-Ako mao si Jehova, ug walay nay lain; gawas kanako, walay nay laing Dios. Ako magabakus kanimo bisan pa ako wala mo hiilhi;7g"-Kay tungod sa akong alagad nga si Jacob, ug si Israel nga ang akong pinili, gitawag ko ikaw pinaagi sa imong ngalan: gibansagonan ko ikaw, bisan pa ikaw wala makaila kanako.eC"-Ug igahatag ko kanimo ang bahandi sa kangitngitan, ug ang natago nga mga bahandi sa tinago nga mga dapit, aron ikaw masayud nga mao ako, si Jehova, nga nagatawag kanimo pinaagi sa imong ngalan, bisan ang Dios sa Israel."="-Ako magauna kanimo, ug magahinlo sa mga dapit nga gansanggansangon; pagadugmokon ko ang mga ganghaan nga tumbaga, ug putlon ko ang mga barra nga puthaw; 5"-Mao kini ang giingon ni Jehova sa iyang dinihog, nga si Ciro, kansang toong kamot gikuptan ko, aron sa pagsakup sa mga nasud sa iyang atubangan, ug paluagan ko ang mga hawak sa mga hari; aron sa pag-abli sa mga ganghaan sa iyang atubangan, ug ang mga ganghaan dili pagatakpan:w",Nga nagaingon mahitungod kang Ciro: Siya mao ang akong magbalantay sa carnero , ug magabuhat sa tanan nakong nahimut-an, bisan sa pag-ingon pa mahitungod sa Jerusalem: Siya pagatukoron; ug mahitungod sa templo: Ang imong patukoranan igapahaluna.V%",Nga nagaingon sa kahiladman: Mamala ka, ug ako magapamala sa imong mga suba; ",Nga nagapamatuod sa pulong sa iyang alagad, ug nagabuhat sa tambag sa iyang mga sulogoon; nga nagaingon mahatungod sa Jerusalem: Siya pagapuy-an; ug mahatungod sa mga ciudad sa Juda: Sila pagatukoron, ug pagapatindogon ko ang mga dapit nga kamingawan niini;;o",Nga nagapakyas sa mga timaan sa mga bakakon, ug nagahimo nga buang sa mga bakakong magtatagna: nga nagapasibug sa mga tawo nga maalam, ug nagahimo sa ilang kahibalo nga binuang;~",Mao kini ang giingon ni Jehova, ang imong Manunubos, ug siya nga nag-umol kanimo gikan sa tagoangkan: Ako mao si Jehova, nga nagbuhat sa tanang mga butang; nga mao lamang ang nakagbuklad sa mga langit; nga nagakatag sa yuta (kinsa bay uban kanako?);.}U",Panag-awit, Oh kamong mga langit, kay si Jehova naghimo niini; panagsinggit, kamong mga ubos nga mga dapit sa yuta; humunat sa pagawit, kamong mga bukid, Oh lasang, ug ang tagsatagsa ka kahoy nga anaa niini: kay si Jehova naglukat kang Jacob, ug maghimaya sa iyang kaugalingon diha sa Israel.0|Y",Gipapas ko, ingon sa usa ka mabaga nga panganod, ang imong mga kalapasan, ug, ingon sa usa ka panganod, ang imong mga sala: bumalik ka kanako; kay gilukat ko na ikaw.*{M",Hinumdumi kining mga butanga, Oh Jacob, ug Israel; kay ikaw mao ang akong alagad: giumol ko ikaw; ikaw mao ang akong alagad: Oh Israel, ikaw dili ko hikalimtan.;zo",Siya nagakaon sa mga abo; usa ka linimbongan nga kasingkasing nakapasalaag kaniya; ug siya dili makaluwas sa iyang kalag, ni makaingon: Wala ba ing bakak sa akong too nga kamot?Ly",Ug walay nahinumdum, ni anaay kaalam ni pagsabut aron sa pag-ingon: Gisunog ko ang usa ka bahin niana sa kalayo; oo, ako usab nakagluto ug tinapay sa ibabaw sa mga baga niini; ako nakagtapa ug unod ug nakaon ko kini: ug himoon ko ang salin niini nga usa ka dulumtanan? mohapa ba ako sa atubangan sa punoan sa usa ka kahoy?%xC",Sila wala makaila, ni makasabut: kay iyang gitaptapan ang ilang mga mata, aron sila dili makakita; ug ang ilang mga kasingkasing, aron sila dili makasabut._w7",Ug ang salin niini siya magahimo ug usa ka dios, nga mao ang iyang linilok nga larawan; siya magahapa sa atubangan niini ug magasimba, ug nagapangamuyo niini, ug magaingon: Luwasa ako; kay ikaw mao ang akong dios.v{",Ginasunog niya ang ubang bahin niini sa kalayo; tungod sa ubang bahin niini siya magakaon ug unod; siya magatapa ug tinap-anan, ug mabusog; oo, siya magadangka sa iyang kaugalingon ug magaingon: Aha, ako hing-initan na , ako nakakita na sa kalayo.>uu",Unya kini mao man ang pagasunogon sa usa ka tawo; ug siya mokuha gikan niini, ug magadangka sa iyang kaugalingon; oo, siya magahaling niini, ug magaluto ug tinapay: oo, siya magabuhat ug usa ka dios, ug magasimba niini; siya magabuhat niini ug usa ka linilok nga larawan, ug magahapa siya sa atubangan niana.Yt+",Siya nagaputol kaniya ug mga cedro, ug nagakuha sa encina ug alcornoque, ug nagapalig-on alang sa iyang kaugalingon usa sa mga kahoy sa lasang: siya nagatanum ug kahoy nga haya, ug ang ulan nagapatubo niini./sW", Ang panday sa kahoy nagapahaluna sa usa ka pitik; ginabadlisan niya kini sa usa ka lapis; ginahinloan niya kini sa mga cepilla, ug ginabadlisan niya kini sa compas, ug gihitsuraan niya kini sama sa dagway sa usa ka tawo, sumala sa kaanyag sa usa ka tawo, aron magpuyo sa sulod sa usa ka balay.ry", Ang panday sa puthaw nagabuhat ug usa ka wasay, ug nagabuhat diha sa mga baga, ug nagagama niini uban ang mga mazo, ug nagabuhat niini sa iyang kusganong bukton: oo, siya gigutom ug nawad-an sa iyang kusog; siya wala mag-inum ug tubig, ug naluya.Jq ", Ania karon, ang tanan niyang mga kadapig pagapakaulawan; ug ang mga magbubuhat, sila gikan sa mga tawo: papundoka silang tanan, patindoga sila; sila mangahadlok, sila pagapakaulawan sa tingub.bp=", Kinsay nakagkulit sa usa ka dios, kun nakagtunaw ug usa ka larawan nga walay kapuslanan?so_", Sila nga nanagkulit ug usa ka linilok nga larawan silang tanan lonlon kakawangan; ug ang mga butang nga ilang gikalipayan dili magapulos; ug ang ilang kaugalingon nga mga saksi dili makakita, ni makaila: aron nga sila pagapakaulawan._n7",Ayaw kamo kahadlok, ni malisang kamo: wala ba nako ikapahayag kanimo sa karaan, ug gipakita kini? ug kamo mao ang akong mga saksi. Aduna bay usa ka Dios gawas kanako? Oo, walay laing Bato; ako wala makaila ug usa.rm]",Ug kinsay ingon kanako, motawag ug mopahayag niini, ug mopahimutang niana sa kahusay alang kanako, sukad sa akong pagpahaluna sa karaang katawohan? ug ang mga butang nga umalabut, ug kana nga magakahinabo, pasagdi nga ipahayag nila.Al{",Mao kini ang giingon ni Jehova, ang hari sa Israel, ug ang iyang Manunubos, si Jehova sa mga panon: Ako mao man ang nahauna, ug ako mao man ang naulahi, ug gawas kanako wala nay Dios.Ok",Ang usa moingon: Ako kang Jehova: ug ang usa motawag sa iyang kaugalingon sa ngalan ni Jacob; ug ang usa mosulat sa iyang kamot kang Jehova, ug magbansagon sa iyang kaugalingon sa ngalan sa Israel.hjI",Ug sila manubo sa taliwala sa balili, ingon sa mga tangbo sa daplin sa mga alagianan sa tubig.Fi",Kay magabubo ako ug tubig kaniya nga giuhaw, ug mga sapa sa ibabaw sa mamala nga yuta: ako magabubo sa akong Espiritu sa ibabaw sa imong kaliwat, ug ang akong panalangin sa imong kaanakan:Ph",Mao kini ang giingon ni Jehova nga nagbuhat kanimo, ug nag-umol kanimo gikan sa tagoangkan, nga maoy magatabang kanimo: Ayaw kahadlok, Oh Jacob nga akong alagad; ug ikaw, Jeshurun, nga akong pinili.Og ",Apan, pamati karon, Oh Jacob akong alagad, ug Israel nga akong pinili.f1"+Tungod niini magapasipala ako sa mga principe sa balaang puloy-anan: ug himoon ko si Jacob nga usa ka panghimaraut, ug ang Israel usa ka pakaulaw.^e5"+Ang imong unang amahan nakasala, ug ang imong mga magtutudlo nakalapas batok kanako.d{"+Papahinumduman mo ako; managdungan kita sa pagpangaliyupo: ipagula ang imong katarungan , aron ikaw pagapakamatarungon. c"+Ako, bisan ako mao siya nga nagapala sa imong kalapasan tungod sa akong kaugalingon; ug dili na ako mahinumdum sa imong mga sala.Vb%"+Ikaw wala magpalit alang kanako ug tubo nga matam-is sa salapi, ni magpakaon ka kanako sa tambok sa imong mga halad; apan gipahimug-atan mo ako sa imong mga sala, gipakapoy mo ako sa imong mga kasal-anan.daA"+Ikaw wala magpadala kanako gikan sa imong mga carnero alang sa mga halad-nga-sinunog; ni gipasidunggan mo ako sa imong mga halad. Ako wala magpahimug-at kanimo sa mga halad, ni gipakapoy ko ikaw tungod sa mga incienso.b`="+Ngani ikaw wala magsangpit kanako, Oh Jacob; hinonoa ikaw gipul-an na kanako, Oh Israel.n_U"+Ang katawohan nga akong giumol alang sa akong kaugalingon, aron sila managbutyag sa pagdayeg kanako.q^["+Ang mga mananap sa kapatagan magapasidungog kanako, ang mga irong ihalas ug mga avestruz; tungod kay ako nagahatag ug mga tubig sa kamingawan, ug mga sapa sa dapit nga awa-aw, aron sa pagpainum sa akong katawohan, nga akong pinili,H] "+Ania karon, ako magahimo ug usa ka bag-ong butang; karon mogula kini; dili ba kamo makaila niini? Bisan pa ngani ako magabuhat ug usa ka dalan sa kamingawan, ug mga sapa sa dapit nga awa-aw.n\U"+Ayaw ninyo paghinumdumi ang mga butang nga nanghiuna, ni magapalandong kamo sa mga butang sa karaan.L["+Nga nagdala sa carro ug kabayo, ang panon sa kasundalohan ug ang gamhanan nga tawo (sila nanagdulog sa paghigda, sila dili mamangon; sila mga nangawala, sila nangapalong ingon sa usa ka pabilo):Z"+Mao kini ang giingon ni Jehova, nga maoy nagabuhat ug usa ka dalan sa dagat, ug usa ka alagianan sa mabaskug nga mga tubig:XY)"+Ako mao si Jehova, ang imong Balaan, ang Magbubuhat sa Israel, ang imong Hari.vXe"+Kini mao ang giingon ni Jehova, ang imong Manunubos, ang Balaan sa Israel: Tungod kaninyo nagpasugo ako didto sa Babilonia, ug patugbungon ko silang tanan ingon sa mga kagiw, bisan pa ang mga Caldeanhon, sa mga sakayan sa ilang kasadya.#W?"+ Oo, sukad sa pagkahimo sa adlaw, ako mao man siya; ug walay bisan kinsa nga makaluwas gikan sa akong kamot: ako magabuhat, ug kinsa bay makapugong niini?EV"+ Ako nakagpahayag, ug ako nakagluwas, ug ako nakapakita; ug walay dumuloong nga dios sa taliwala kaninyo: tungod niini kamo mao ang akong mga saksi, miingon si Jehova, ug ako mao ang Dios.MU"+ Ako, bisan ako, mao si Jehova; ug gawas kanako wala nay manluluwas.dTA"+ Kamo mao ang akong mga saksi, miingon si Jehova, ug ang akong alagad nga akong napili; aron kamo makaila ug managtoo kanako, ug makasabut nga ako mao siya: una kanako walay Dios nga nahimo, ni aduna pay mosunod kanako.S/"+ Patiguma pagtingub ang tanang mga nasud, ug pundoka ang mga katawohan: kinsa ba sa taliwala kanila ang makapahayag niini, ug makapakita kanamo sa unang mga butang? ipadala ang ilang mga saksi, aron sila pagapakamatarungon; kun padungga sila, ug ingna: Kini maoy kamatuoran.dRA"+Dad-a ang buta nga katawohan nga adunay mga mata, ug ang bungol nga adunay mga igdulungog.Q"+Ang tagsatagsa nga gitawag pinaagi sa akong ngalan, ug nga akong gibuhat alang sa akong himaya, nga akong giumol, oo, nga akong gibuhat.?Pw"+Ako magaingon sa amihanan: Biyai; ug sa habagatan: Ayaw pagpugngi; dad-a ang akong mga anak nga lalake gikan sa halayo, ug ang akong mga anak nga babaye gikan sa kinatumyan sa yuta;O"+Ayaw kahadlok; kay ako ania uban kanimo: dad-on ko ang imong kaliwatan gikan sa silangan, ug tigumon ikaw gikan sa kasadpan;7Ng"+Tungod kay ikaw bililhon sa akong pagtan-aw, ug dungganan, ug gihigugma ko ikaw; tungod niini magahatag ako sa mga tawo puli kanimo, ug mga katawohan ilis sa imong kinabuhi.1M["+Kay ako si Jehova nga imong Dios, ang Balaan sa Israel, ang imong Manunubos; gihatag na nako ang Egipto ingon nga imong lukat, ang Etiopia ug ang Seba nga puli kanimo.YL+"+Sa diha nga ikaw magaubog sa mga tubig, ako magauban kanimo; ug sa mga kasapaan, kini dili magalapaw kanimo: sa diha nga ikaw magalakaw latas sa kalayo, ikaw dili masunog, ni ang kalayo mosilaub diha kanimo.ZK /"+Apan karon kini mao ang giingon ni Jehova nga nagbuhat kanimo, Oh Jacob, ug siya nga nag-umol kanimo, Oh Israel: Ayaw kahadlok, kay nalukat ko na ikaw; natawag ko na ikaw pinaagi sa imong ngalan, ikaw ako man.J}"*Tungod niini iyang gibubo sa ibabaw niya ang kabangis sa iyang kasuko, ug ang kusog sa gubat; ug kini nakapasilaub kaniya sa iyang maglibut, apan siya wala masayud niini ; ug kini nakasunog kaniya, apan kini wala niya ibutang sa iyang kasingkasing.I}"*Kinsa ba ang mihatag kang Jacob alang sa usa ka bilihagon, ug kang Israel ngadto sa mga tulisan? dili ba si Jehova? siya kang kansa kita nanagpakasala, ug siya nga kang kinsang mga dalan dili sila manlakaw, ni sila nagmatinumanon sa iyang Kasugoan.}Hs"*Kinsa ba ang anaa sa taliwala kaninyo nga mopatalinghug niini, nga mamati ug mopatalinghug sa panahon nga umalabut?1G["*Apan kini mao ang usa ka katawohan nga gikawatan ug gitulisan; silang tanan hinglit-agan sa mga gahong, ug sila gitagoan sa mga balay nga bilanggoan; sila maoy alang sa usa ka tulokbonon ug walay bisan kinsa nga magaluwas; sila alang sa usa ka alagawon, ug walay bisan kinsa nga nag-ingon; Iuli.F"*Nakapahimuot kana kang Jehova, tungod sa iyang pagkamatarung sa pagpadaku sa Kasugoan, ug ang pagbuhat niini nga dungganan.E"*Ikaw makakita sa daghang mga butang, apan ikaw wala magpaniid; ang iyang mga igdulungog binuksan, apan siya dili makadungog.ZD-"*Kinsa ba ang buta, kondili ang akong alagad? kun ang bungol ingon sa akong sinugo nga akong gipadala? kinsa ba ang buta nga sama kaniya nga anaa sa pakigdait uban kanako , ug buta ingon sa sulogoon ni Jehova?SC"*Pamati, kamong mga bungol; ug tan-aw kamong mga buta, aron kamo makakita.2B]"*Sila pagapabalikon, sila pagapakaulawan gayud, kanang nanagsalig sa linilok nga mga larawan, kanang nanag-ingon sa tinunaw nga mga larawan: Kamo mao ang among mga dios.2A]"*Ug ako modala sa mga buta sa usa ka dalan nga wala nila hibaloi, sa mga alagianan nga wala nila hibaloi, ako silang mandoan; ako magahimo sa kangitngit nga kahayag sa ilang atubangan, ug ang mga baliko nga mga dapit matul-id. Kining mga butanga maoy akong pagabuhaton, ug dili ko sila pagabiyaan.2@]"*Akong pagalumpagon ang mga bukid ug mga hungtod, ug palayaon ko ang tanan nilang mga ulotanon; ug himoon ko ang mga suba nga mga pulo, ug pakamad-on ko ang mga danawan.:?m"*Ako naghilum sa hataas na nga panahon, ako wala magatimik, ug nagpugong sa akong kaugalingon: karon ako mosinggit sama sa usa ka babayeng nagaanak; ako mohingahinga ug kotasan.k>O"* Si Jehova mogula ingon nga usa ka gamhanan nga tawo; iyang pagalihokon ang iyang kaisug sama sa usa ka tawo sa gubat: siya mosinggit, oo, siya mosinggit sa makusog; siya sa mabaskugon gayud magahimo batok sa iyang mga kaaway.h=I"* Pasagdi sila nga maghatag ug himaya kang Jehova, ug magapahayag sa iyang pagdayeg sa mga pulo.h<I"* Pasagdi nga ang mga kamingawan ug ang mga ciudad niini magpatugbaw sa ilang tingog , ang mga balangay nga ginapuy-an ni Cedar; pasagdi nga ang pumoluyo sa Sela manag-awit, pasinggita sila gikan sa kinaatumyan sa kabukiran.X;)"* Pag-awit kang Jehova ug usa ka bag-ong alawiton, ug ang iyang pagdayeg gikan sa kinatumyan sa yuta: kamo nga mangadto sa dagat, ug ang tanan nga anaa sa sulod niini, ang mga pulo, ug ang mga pumoluyo niini.':G"* Ania karon ang mga butang sa una mangagi, ug ang bag-ong butang mao ang akong ginapahayag; sa dili pa sila motungha ako magasaysay kaninyo mahitungod kanila.91"*Ako mao si Jehova, kini mao ang akong ngalan; ug ang akong himaya dili nako igahatag sa uban ni ang akong pagdayeg sa mga linilok nga mga larawan.98k"*Aron sa pagpabuka sa mga mata nga nangabuta, aron sa pagpagula sa mga binilanggo gikan sa bilanggoan, ug sila nga nanaglingkod sa kangitngitan gikan sa balay nga bilanggoanan.C7"*Ako, si Jehova, nagtawag kanimo sa pagkamatarung, ug magakupot sa imong kamot, ug magabantay kanimo, ug mohatag kanimo nga usa ka tugon sa katawohan, alang sa usa ka suga sa mga Gentil;6+"*Mao kini ang gipamulong ni Jehova nga Dios, siya nga nagbuhat sa langit, ug ang nagbuklad kanila; siya nga nagkatag sa yuta ug ang mga nagagikan niini; siya nga nagahatag ug gininhawa sa katawohan nga anaa sa ibabaw niini, ug espiritu kanilang nanaglakaw sa ibabaw niini. 5 "*Siya dili mapakyas ni maluya, hangtud nga mapahaluna na niya ang justicia sa yuta; ug ang mga pulo magahulat sa iyang Kasugoan.45"*Sa usa ka nabasag nga bagakay dili siya mobali, ug sa usa ka nagapid-ok nga pabilo dili siya mopalong: siya magadala ug justicia diha sa kamatuoran.V3%"*Siya dili mosinggit ni mopataas sa iyang tingog, ni mopabati niini sa dalan.S2 !"*Ania karon, ang akong sulogoon, nga akong ginapataas; ang akong pinili, nga kaniya ang akong kalag nagakalipay: ako nagbutang sa ibabaw kaniya sa akong Espiritu; siya magadala ug justicia sa mga Gentil.1-")Ania karon, kanilang tanan, ang ilang mga buhat kakawangan ug walay pulos; ang ilang tinunaw nga mga larawan mao man ang mga hangin ug kalibog.."0=")Ug sa akong pagtan-aw, walay tawo; bisan pa sa taliwala kanila walay magtatambag, nga kong ako mangutana kanila, nga makahimo pagtubag ug usa ka pulong./'")Ako mao ang nahauna nga nagaingon sa Sion: Ania karon, tan-awa sila; ug ako magahatag sa Jerusalem ug usa nga nagadala ug mga maayong balita..")Kinsay nagpahayag niini gikan sa sinugdan, aron kita masayud? ug sa unang panahon, aron kita moingon: Siya matarung? oo, walay bisan kinsa nga nagapahayag, oo, walay bisan kinsa nga nagapakita, oo, walay bisan kinsa nga nagapamati sa imong mga pulong.r-]")Ako nagpatindog ug usa gikan sa amihanan, ug siya miabut na; gikan sa silangan sa adlaw siya magatawag sa akong ngalan: ug siya moanhi sa ibabaw sa mga punoan ingon sa minasang lapok, ug ingon sa magkokolon nga nagayatak sa kolonon.,")Ania karon, kamo mao man ang mga walay kapuslanan, ug ang inyong buhat walay hinungdan; usa ka dulumtanan siya nga nagapili kaninyo.A+{")Ipahayag ang mga butang nga umalabut sa ulahi, aron kami makaila nga kamo mga dios; oo, pagbuhat ug maayo, kun pagbuhat ug dautan, aron kami mahatingala ug magatan-aw niana sa tingub.z*m")Pasagdi nga ilang ipagula sila, ug ipahayag kanato kong unsay mahinabo: ipahayag ninyo ang mga butang sa sinugdan, kong unsa sila, aron amo silang tolotimbangon, ug hiilhan ang katapusan nila; kun ipakita kanamo ang mga butang nga umalabut.)")Ipakita ninyo ang inyong hinungdan, miingon si Jehova; ipagula ang inyong malig-on nga mga pangatarungan, miingon ang Hari ni Jacob.+(O")Aron sila makakita, ug makaila, ug magpalandong, ug makasabut sa tingub, nga ang kamot ni Jehova maoy naghimo niini, ug ang Balaan sa Israel maoy nagbuhat niini."'=")Ako magabutang sa kamingawan sa cedro, sa acacia, ug sa arrayan, ug sa oliva; ibutang ko sa kamingawan ang hayas, ang olmos, ug ang alamos nga magtipon.F&")Ako magaabli ug mga suba sa hawan nga mga bungtod, ug mga tinubdan sa taliwala sa mga walog; ako magahimo sa kamingawan ug usa ka linaw sa tubig, ug sa yuta nga mamala, mga tubod sa tubig.@%y")Ang mga kabus ug hangul nagapangita ug tubig, ug wala man, ug ang ilang dila namad-an tungod sa kauhaw; ako, si Jehova, magatubag kanila, ako, ang Dios sa Israel, dili mohiya kanila.5$c")Ikaw magatahop kanila, ug ang hangin magapalid kanila sa halayo, ug ang alimpulos magapakatag kanila; ug ikaw magakalipay kang Jehova, ikaw magahimaya sa Balaan sa Israel.N#")Ania karon, gibuhat ko ikaw nga usa ka bag-ong mahait nga galamiton sa paggiuk nga adunay mga tango; ikaw mogiuk sa mga bukid, ug pulpogon mo sila, ug himoon mo ang kabungtoran nga ingon sa tahop.&"E")Ayaw kahadlok, ikaw ulod nga Jacob, ug kamong mga tawo sa Israel; ako magatabang kanimo, miingon si Jehova, ug ang imong Manunubos mao ang Balaan sa Israel.! ") Kay ako, si Jehova nga imong Dios, mokupot sa imong kamot nga too, nga magaingon kanimo: Ayaw kahadlok; ako magatabang kanimo._ 7") Ikaw magapangita kanila, ug ikaw dili makakaplag kanila, bisan pa sila nga nakigbugno kahimo; sila nga nakiggubat batok kanimo mamahimo nga ingon sa walay kapuslanan, ug ingon sa usa ka butang nga walay hinungdan.-S") Ania karon, silang tanan nga nangasilag batok kanimo pagapakaulawan ug pagalibugon: sila nga makigbisog kanimo mahimong ingon sa walay kapuslanan, ug mangawagtang.@y") Ayaw kahadlok, kay ania ako uban kanimo; ayaw pagtalaw, kay ako mao ang imong Dios; palig-onon ko ikaw; oo, buligan ko ikaw; oo, ituboy ko ikaw sa toong kamot sa akong pagkamatarung.7g") Ikaw nga akong gikuptan gikan sa kinatumyan sa yuta, ug gitawag gikan sa mga suok niini, ug miingon kanimo: Ikaw mao ang akong alagad, gipili ko ikaw ug wala ikaw isalikway.mS")Apan ikaw, Israel, akong alagad, si Jacob nga akong gipili, ang kaliwat ni Abraham nga akong abyan, ")Mao nga ang ang panday nag-agda sa magsasalsal sa bulawan, ug siya nga nagahinlo pinaagi sa pakang kaniya nga nagahampak sa pat-olan, nga nagaingon mahitungod sa pagsulda: Maayo man kini: ug siya nagpatapot niini pinaagi sa lansang nga kini dili na malihok.w")Sila nagatabang tagsatagsa sa iyang isigkatawo; ug ang tagsatagsa nagaingon sa iyang igsoon nga lalake: Magmaisug ka.s_")Ang mga pulo nanagpakakita, ug nangalisang; ang mga kinatumyan sa yuta nangurog; sila nanuol ug nanganhi. 9")Kinsay nakabuhat ug nakagama niini, nga nagatawag sa mga kaliwatan gikan sa sinugdan? Ako, si Jehova, ang nahauna, ug uban sa katapusan, Ako mao siya.~u")Siya nagagukod kanila, ug milabay sa walay kabilinggan, bisan pa sa usa ka dalan nga wala hitaaki sa iyang mga tiil.@y")Kinsay nagpatindog ug usa gikan sa silangan, nga iyang gitawag diha sa pagkamatarung ngadto sa iyang tiil? gitawag niya ang mga nasud sa iyang atubangan, ug gihimo siya nga pangulo ibabaw sa mga hari; iyang gihatag sila ingon nga abug sa iyang espada, ingon sa tuod sa balili nga gipadpad ngadto sa iyang pana.2 _")Paghilum kamo sa atubangan ko, Oh mga pulo; ug ang mga katawohan pabag-oha sa ilang kusog: paduola sila; unya pasultiha sila; managtigum kita sa tingub aron sa paghukom.A{"(Apan kadtong nagabuhat kang Jehova magabag-o sa ilang kusog; sila manlupad pinaagi sa mga pako ingon sa mga agila; sila manalagan, ug dili makapuyan: sila manlakaw, ug dili mangaluya.nU"(Bisan pa ang mga batan-on mangaluya ug makapuyan, ug ang mga batan-on mangapukan sa hilabihan gayud:iK"(Siya nagahatag ug gahum niadtong maluya; ug kaniya nga walay kabaskug nagadugang siya ug kusog.C"(Wala ba ikaw makaila? wala ba ikaw makadungog? Ang Dios nga walay katapusan, si Jehova, ang Magbubuhat sa kinatumyan sa yuta, dili maluya, ni kapuyan; walay makasusi sa iyang salabutan..U"(Nganong nagaingon ikaw, Oh Jacob, ug nagasulti, Oh Israel: Ang akong dalan natago gikan kang Jehova, ug ang justicia nga angay kanako, miagi na gikan sa akong Dios?1"(Ihangad ang inyong mga mata sa itaas, ug tan-awa kong kinsay nagbuhat niini, nga nagadala sa ilang panon sa tinagdaghan; siya nagatawag kanilang tanan pinaagi sa ngalan; tungod sa kadaku sa iyang gahum, ug tungod kay siya kusgan sa kagahum, walay mausa nga makulang kanila .nU"(Nan kang kinsa man diay ako ipanig-ingon ninyo, nga aron ako mahisama kaniya ? nagaingon ang Balaan.Q "(Oo, sila wala ikatanum; oo, sila wala ikapugas; oo ang ilang punoan wala makagamut sa yuta: labut pa siya nagahuyop kanila, ug sila nangalaya, ug ang alimpulos nagaibut kanila nga daw tuod sa balili.} s"(Nga nagahimo sa mga principe sa pagkawalay kapuslanan; nga nagahimo sa mga maghuhukom sa yuta ingon nga kakawangan.g G"(Siya mao ang nagalingkod ibabaw sa kalingin sa kalibutan, ug ang mga pumoluyo niini sama sa mga dulon; nga nagabuklad sa mga langit ingon sa usa ka tabil, ug nagaladlad kanila ingon sa usa ka balong-balong nga pagapuy-an;Y +"(Wala ba kamo manghilabo? wala ba kamo makadungog? wala ba kini ikasugilon kaninyo gikan pa sa sinugdan? wala ba kamo makasabut gikan pa sa sinugdan? wala ba kamo makasabut gikan pa sa mga pagkatukod sa yuta?W '"(Kadtong kabus kaayo sa mao nga balad nagapili sa usa ka kahoy nga dili madunot; siya nagapangita alang kaniya ug usa ka batid nga magbubuhat aron sa paghimo ug usa ka linilok nga larawan, nga dili matarug.&E"(Ang larawan, sa usa ka magbubuhat gitunaw kana , ug ang magsasalsal sa bulawan nagahal-op niini sa bulawan, ug nagatunaw alang niini sa talikala nga salapi.kO"(Nan kang kinsa man diay ninyo, igapakasama ang Dios? kun unsang dagwaya ang inyong iindig kaniya?)"(Ang tanan nga mga nasud daw walay kapuslanan sa iyang atubangan; sila giisip niya ingon nga ubos pa kay sa walay kapuslanan ug kakawangan man.gG"(Ug ang Libano dili paigo nga idaig, ni ang mga mananap niini igo sa usa ka halad-nga-sinunog.A{"(Ania karon, ang mga nasud mahisama sa usa ka tinulo sa timba, ug naisip ingon sa fino nga abug sa timbangan: ania karon, siya nagapunit sa mga pulo ingon sa usa ka diyutay nga butang.C"(Uban kang kinsa siya mangayo ug tambag ug kinsay nagpahimangno kaniya, ug nagtudlo kaniya sa dalan sa justicia, ug nagtudlo kaniya ug kahibalo, ug nagpakita kaniya sa dalan sa pagsabut?c?"( Kinsay nakamando sa Espiritu ni Jehova, kun nakatudlo kaniya kay iya man nga magtatambag?pY"( Kinsay nakatakus sa mga tubig sa palad sa iyang kamot, ug nakasukod sa langit pinaagi sa dangaw, ug nasayud sa abug sa yuta pinaagi sa taksanan, ug nakatimbang sa mga bukid sa mga timbangan, ug ang mga bungtod sa usa ka timbangan?uc"( Siya magapasibsib sa iyang panon sama sa usa ka magbalantay sa carnero, iyang tigumon ang mga nating carnero diha sa iyang bukton, ug kugoson sila diha sa iyang dughan, ug sa pagkamapuangoron magaanak siya niadtong adunay magagmay pa .I "( Ania karon, ang Ginoong Jehova moanhi ingon nga usa ka makagagahum, ug ang iyang bukton mohari alang kaniya: Tan-awa, ang iyang balus anaa knaiya ug anga iynag balaus anaa sa iyang atubangan.%~C"( Oh ikaw nga nagasugilon ug mga maayong balita sa Sion, tumungas ka sa usa ka hataas nga bukid: Oh ikaw nga nagasugilon ug mga maayong balita sa Jerusalem, ipatugbaw sa makusog ang imong tingog; ipatugbaw kana, ayaw kahadlok; ingna ang mga ciudad sa Juda: Ania karon, ang inyong Dios!o}W"(Ang balili nagakalaya, ang bulak nagakalawos; apan ang pulong sa Dios nagapabilin sa walay katapusan.|5"(Ang balili nagakalaya, ang bulak nagakalawos, tungod kay ang gininhawa ni Jehova nagahuyop sa ibabaw niini; sa pagkatinuod ang katawohan balili man.A{{"(Ang tingog sa usa nga nagaingon: Singgit. Ug ang usa miingon: Unsa bay akong isinggit? Ang tanan nga unod balili man, ug ang tanan nga katahum niini maingon man sa bulak sa kapatagan.z"(Ug ang himaya ni Jehova igapadayag, ug ang tanan nga unod sa tingub makakita niini: kay ang baba ni Jehova nagsulti niini.5yc"(Ang tagsatagsa ka walog pagabayawon, ug ang tagsatagsa ka bukid ug bungtod pagapaubson; ug ang dili patag pagahimoong patag, ug ang mga dapit nga gansanggansangon mapatag:*xM"(Ang tingog sa usa nga nagasinggit: Andama ninyo sa kamingawan ang dalan ni Jehova; himoang patag sa kamingawan ang usa ka halapad nga dalan alang sa atong Dios.nwU"(Pagsulti kamo nga maloloy-on sa Jerusalem ug singgiti siya, nga ang iyang panahon sa gubat natapus na, nga ang iyang kasal-anan gipasaylo na, nga nakadawat siya ug pinilo gikan sa kamot ni Jehova tungod sa tanan niyang mga sala.Qv "(Paglipay kamo, paglipay kamo, akong katawohan, nag-ingon ng inyong Dios.=us"'Unya miingon si Ezechias kang Isaias: Maayo ang pulong ni Jehova nga imong gisulti. Siya midugang pa gayud sa pag-ingon: Kay moabut ang pakigdait ug kamatuoran sa akong mga adlaw.t-"'Ug sa imong mga anak nga manggula gikan kanimo, nga imong igaanak, ilang pagakuhaon: ug sila mangahimong eunuco sa palacio sa hari sa Babilonia.`s9"'Ania karon, ang mga adlaw mangabut, nga kanang tanan nga anaa sa imong balay, ug kanang gipanigum sa imong mga ginikanan hangtud niining adlawa, pagadad-on ngadto sa Babilonia: walay mahabilin, nagaingon si Jehova.Zr-"'Unya miingon si Isaias kang Ezechias: Pamatia ang pulong ni Jehova sa mga panon:`q9"'Ug unya miingon siya: Unsa bay ilang hingkit-an sa imong balay? Ug si Ezechias mitubag: Ang tanan nga ania sa akong balay maoy ilang hingkit-an: walay bisan unsa sa akong mga bahandi nga wala nako ikapakita kanila.p"'Unya mianha si Isaias ang manalagna kang hari Ezechias, ug miingon kaniya: Unsay giingon niining mga tawohana? ug diin gikan sila nga ming-anhi kanimo? Ug si Ezechias miingon: Sila ming-anhi kanako gikan sa usa ka halayo nga yuta, nga mao ang Babilonia.loQ"'Ug si Ezechias nahimuot kanila, ug gipakita kanila ang balay sa iyang mga mahal nga butang, ang salapi, ug ang bulawan, ug ang mga pahumot, ug ang lana nga mahal, ug ang tibook balay sa iyang mga hinagiban, ug ang tanan nga makita sa iyang mga bahandi: walay bisan unsa sa iyang balay, ni sa tanan niya nga ginsakpan, nga wala ipakita ni Ezechias kanila.En "'Niadtong panahona si Merodach-baladan ang anak nga lalake ni Baladan, hari sa Babilonia, mipadala ug mga sulat ug gasa kang Ezechias; kay siya nakadungog nga siya nagmasakiton ug naayo na._m7"&Si Ezechias nag-ingon usab: Unsa bay timaan nga ako mosaka ngadto sa balay ni Jehova?zlm"&Karon si Isaias nag-ingon: Pakuhaa sila ug tinapay nga igos, ug ipatapot kining patsi sa hubag, ug siya mamaayo.Ek"&Si Jehova andam sa pagluwas kanako: Tungid niini kami magaawit sa akong mga alawiton inubanan sa mga tolonggon nga kinuldasan. Sa tanan nga mga adlaw sa among kinabuhi sa balay ni Jehova.j%"&Ang buhi, ang buhi, siya magadayeg kanimo, ingon sa akong ginahimo niining adlawa: Ang amahan mopaila sa iyang mga anak sa imong kamatuoran.i'"&Kay ang Sheol dili makadayeg kanimo, ang kamatayon dili makag-pasidungog kanimo: Sila nga manaug sa gahong dili makalaum sa imong kamatuoran.ah;"&Ania karon, kana tungod sa akong pakigdait nga ako may dakung kapaitan: Apan ikaw adunay gugma sa akong kalag giluwas mo kini gikan sa gahong sa kadunoton; Kay tanan nako nga mga sala imong gisalibay sa imong likod.$gA"&Oh Ginoo, tungod niining mga butanga ang mga tawo mangabuhi; Ug tibook niining tanan anaa ang kinabuhi sa akong espiritu: Busa ayohon mo ako ug buhia ako.-fS"&Unsay akong isulti? siya maoy nagsulti kanako, ug siya usab ang naghimo niini: Ako magalakaw sa mahinay sa tanan nakong mga tuig tungod sa kapaitan sa akong kalag.heI"&Sama sa sayaw kun talabong, mao man ang akong pagtabi; Ako miagulo sama sa usa ka salampati; ang akong mga mata giluyahan paghangad sa pagtan-aw sa itaas: Oh Ginoo ginapiutan ako, mahimo unta nga pasalig ikaw alang kanako.Dd"& Ako mihilum sa akong kaugalingon hangtud sa pagkabuntag; ingon sa usa ka leon, busa nagadugmok siya sa tanan nakong mga bukog: Sukad sa adlaw hangtud sa gabii ikaw maoy magatapus kanako. c9"& Ang akong pinuy-anan gibalhin, ug gidala sa halayo gikan kanako ingon sa usa ka balong-balong sa magbalantay sa carnero: Gilukot ko ang akong kinabuhi, sama sa usa ka maghahabol; iya akong pagaputlon gikan sa hablahan: Kutob sa adlaw hangtud sa gabii ikaw maoy magatapus kanako. l~}|{JzzOyxwvuu*t_ss6rGqqpConmmVlkjjiihfggfeeCd9c6b;a5`6_G^[]^\n[ZZyYfXWVV]UU3TSRR?QfPOO NM;LLK3JIHGF(DD$CZBBKAA7@a??W> =,<;]:49 8765G33V2>11$0_//.-,E+*P)('`&m%w$#"",! q#s>0THDnm m l  UAEhi<&q"6Padakua ang dapit sa imong balong-balong, ug ipabuklad kanila ang mga tabil sa imong mga puloy-anan; ayaw pagdaginot; lugwayi ang imong mga pisi, ug lig-ona ang imong mga lagdok.z% o"6Pag-awit, Oh apuli, ikaw nga wala manganak; hunat sa pag-awit, ug suminggit ka sa makusog, ikaw nga wala gayud mag-antus sa pagpanganak: kay labi pang daghan ang mga anak sa biniyaan kay sa mga anak sa kinasal nga asawa, nagaingon si Jehova.=$s"5 Tungod niini hatagan ko siya ug usa ka bahin uban sa dagku, ug uban sa mga mabaskug siya magabahin sa mga inagawan; tungod kay iya nga gibubo ang iyang kalag ngadto sa kamatayon, ug siya giisip uban sa mga malapason: bisan pa iyang gipas-an ang sala sa daghan, ug naghimo ug paglaban alang sa mga malapason.V#%"5 Siya makakita gikan sa kasakit sa iyang kalag, ug matagbaw: pinaagi sa kahibalo sa iyang kaugalingon ang akong alagad nga matarung magapamatarung sa daghan; ug siya ang mopas-an sa ila nga mga kasal-anan.""5 Apan nahimut-an ni Jehova ang pagsamad kaniya; iya nga gisakit siya: kong ikaw mohimo sa iyang kalag nga usa ka halad-alang-sa-sala, siya makakita sa iyang kaliwat, siya mopahalugway sa iyang mga adlaw, ug ang kahimut-an ni Jehova motubo sa iyang kamot./!W"5 Ug gibuhat nila ang iyang lubnganan uban sa dautan ug ang iyang kamatayon uban sa mga dato; ngani siya wala makabuhat ug pagpanlupig, ni dihay limbong sa iyang baba.w g"5Pinaagi sa pagdaugdaug ug sa paghukom siya gikuha; ug mahatungod sa iyang kaliwatan, kinsa ba ang anaa kanila nga nagpalandong nga siya giputol gikan sa yuta sa mga buhi tungod sa kalapasan sa akong katawohan kang kinsa angay ang hampak?"5Siya gidaugdaug, apan sa diha nga siya gisakit, wala niya bukha ang iyang baba; ingon sa usa ka nating carnero nga ginadala ngadto sa ihawan, ug ingon sa usa ka carnero nga naamang sa atubangan sa iyang mga maggugunting, mao usab wala niya bukha ang iyang baba.8i"5Kitang tanan sama sa mga carnero nanghisalaag; ang tagsatagsa kanato misimang sa iyang kaugalingon nga dalan; ug gibutang ni Jehova diha kaniya ang kasal-anan nato nga tanan.F"5Apan siya ginasamaran tungod sa atong kalapasan, siya napangos tungod sa atong mga kasal-anan; ang silot sa atong pakigdait diha sa ibabaw niya; ug tungod sa iyang mga labod kita nangaayo.(I"5Sa pagkamatuod gipas-an niya ang atong kasakitan, ug gipas-an niya ang atong mga kasub-anan; apan siya giila nato nga binunalan, hinampak sa Dios, ug sinakit.]3"5Gitamay siya, ug gisalikway sa mga tawo; usa ka tawo sa mga kasub-anan, ug nakasinati sa pag-antus: ug ingon sa usa nga gikan kaniya gitago sa mga tawo ang ilang nawong siya gibiaybiay; ug siya wala nato mahala.|q"5Kay siya mitubo sa iyang atubangan ingon sa usa ka linghod nga tanum, ug ingon sa usa ka gamut gikan sa usa ka mamalang yuta: siya walay panagway ni kaanyag; ug sa diha nga ato na siya nga makita, wala ing katahum aron ato nga tinguhaon siya.X +"5Kinsa bay nakatoo sa among balita? ug kang man ikapadayag ang bukton ni Jehova?dA"4Sa pagkaagi nga siya magabisibis sa daghanang mga nasud; ang mga hari managtak-um sa ilang mga baba sa atubangan niya: kay kadtong wala pa ikasugilon kanila makita nila; ug kadtong wala nila hidunggi, ila nga hisabtan.6e"4Sama sa kadaghanan nanghibulong kanimo (ang niyang nawong nasamadsamaran gayud labaw kay sa bisan kinsa nga tawo, ug ang iyang dagway labaw pa kay sa mga anak sa mga tawo),ve"4 Ania karon, ang akong alagad magahimo sa pagkabuotan, siya pagabayawon ug igapataas ug mahataas gayud kaayo."="4 Kay kamo dili managgula nga managdali, ni manlakaaw kamo nga magakalagiw: kay si Jehova magauna kaninyo; ug ang Dios sa Israel maoy magapalikod kaninyo.[/"4 Pahalayo kamo, pahalayo kamo, gumula kamo gikan dinha, ayaw pagkamkam ug butang nga mahugaw:; gumula kamo sa iyang taliwala; panaghinlo kamo sa inyong kaugalingon, kamo nga nanagdala sa mga sudlanan ni Jehova.,Q"4 Gihukasan ni Jehova ang iyang balaan nga bukton diha sa mga mata sa tanang mga nasud; ug ang tanang mga kinatumyan sa yuta nakakita na sa kaluwasan sa atong Dios.4a"4 Hunat sa paglipay, panag-awit sa pagdungan, kamo nga nangagun-ob nga mga dapit sa Jerusalem; kay gilipay na ni Jehova ang iyang katawohan, iyang gitubos na ang Jerusalem.>u"4Ang tingog sa imong mga magbalantay! ila nga gipatugbaw ang ilang tingog, nanagdungan sila sa pag-awit; kay sila makakita sa mata ug mata, sa diha nga si Jehova mobalik na sa Sion.}"4Pagkatahum sa ibabaw sa kabukiran sa mga tiil niadtong nanagdala sa mga maayong balita, nga nanagmantala sa pakigdait, nga nanagdala ug mga maayong balita sa kaayohan, nga nanagmantala sa kaluwasan, nga nanag-ingon sa Sion: Ang imong Dios nagahari!3"4Tungod niini ang akong katawohan makaila sa akong ngalan: busa sila makaila niadtong adlawa nga ako mao siya nga nagasulti: Ania karon, mao manako.w"4Busa karon, unsa bay akong pagabuhaton dinhi, nagaingon si Jehova, sanglit ang akong katawohan ginaagaw sa walay bili? sila nga nagahari kanila nanag-uwang, nagaingon si Jehova, ug ang akong ngalan sa kanunay sa tibook nga adlaw ginapasipalahan.E "4Kay kini mao ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang akong katawohan sa sinugdan nanlugsong ngadto sa Egipto aron sa pagpuyo didto: ug ang Asiriahanon mingdaugdaug kanila sa walay gipasikaran.o W"4Kay kini mao ang giingon ni Jehova: Sa walay bili kamo gibaligya; ug pagalukaton kamo sa wala salapi.J  "4Yabyabi ang imong kaugalingon gikan sa abug; tindog, lingkod sa imong trono , Oh Jerusalem: buhi ang imong kaugalingon gikan sa mga higot sa imong liog, Oh binihag nga anak nga babaye sa Sion.W  )"4Pagmata, pagmata, isul-ob ang imong kusog, Oh Sion; isul-ob ang imong matahum nga mga bisti, Oh Jerusalem, ang balaan nga ciudad: kay sukad karon wala nay moanha kanimo nga dili sinircumcisionan ug mahugaw.i K"3Ug ibutang ko kini sa kamot nila nga nagsakit kanimo, nga nag-ingon sa imong kalag: Duko, aron nga kami makaagi; ug imo nga gipahamutang ang imong bokoboko nga ingon sa yuta, ug ang ingon sa dalan, kanila nga nanagpanlakaw./"3Kini mao ang giingon sa imong Ginoong Jehova, ug sa imong Dios nga nagapangaliyupo mahatungod sa iyang katawohan: Ania karon, nakuha ko na gikan sa imong kamot ang copa sa pagpasapinday, bisan pa ang panaksan sa copa sa akong kaligutgut; ikaw dili na moinum niini pag-usab:Q"3Busa pamatia karon kini, ikaw nga sinakit, ug hubog, apan dili sa vino:[/"3Ang imong mga anak nga lalake nangaluya, sila nanaghigda sa ulohan sa tanang mga kadalanan, ingon sa usa ka lagsaw sa sulod sa usa ka batong; sila napun-an sa kaligutgut ni Jehova, sa pagbadlong sa imong Dios.+O"3Kining duruha ka butang mahinabo kanimo, kinsa bay magasubo alang kanimo? biniyaan ug kalaglagan, ug ang gutom ug ang pinuti; unsaon man nako sa paglipay kanimo?hI"3Walay bisan kinsa nga makagmando kaniya taliwala sa tanan nga mga anak nga lalake nga iyang gipanganak; ni adunay bisan kinsa nga magaagak kaniya sa iyang kamot taliwala sa tanan nga mga anak nga lalake nga iyang gimatuto.@y"3Pagmata, pagmata, tumindog ka , Oh Jerusalem, nga nakainum gikan sa kamot ni Jehova sa copa sa iyang kaligutgut; ikaw nakainum sa panaksan sa copa sa pagpasapinday, ug nagtiti niini.yk"3Ug ginabutang ko ang akong mga pulong sa imong baba, ug natabonan ko ikaw sa landong sa akong kamot, aron akong mapahamutang ang mga langit, ug mapahaluna ang mga patukoranan sa yuta, ug magaingon sa Sion: Ikaw mao man ang akong katawohan.+"3Kay ako mao si Jehova nga imong Dios, nga nagatukaw sa dagat aron ang mga balod niini managngulob: si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan. "3Ang hininginlan nga binihag pagabuhian sa madali; ug siya dili mamatay ug manaug ngadto sa gahong, ni magakulang ang iyang tinapay.$A"3 Ug nahakalimot kang Jehova nga imong Magbubuhat, nga nagbuklad sa kalangitan: ug nagpahaluna sa mga patukoranan sa yuta; ug nagakahadlok sa kanunay sa tibook nga adlaw tungod sa kabangis sa malupigon, sa magaandam na siya aron sa paglaglag? ug hain na man ang kabangis sa malupigon?9~k"3 Ako, bisan ako gayud mao siya nga nagalipay kaninyo; kinsa ba ikaw nga mahadlok man ikaw sa tawo nga mamatay, ug sa anak nga lalake sa tawo nga pagahimoon nga ingon sa balili;s}_"3 Ug ang mga linukat ni Jehova mamalik, ug moabut nga magaawit sa Sion; ug ang malungtaron sa gihapon nga kalipay mahaanha sa ibabaw sa ilang mga ulo: sila makabaton ug kasadya ug kalipay; ug ang kasubo ug ang pagpanghayhay mangalagiw..|U"3 Dili ba ikaw mao ang nagpamala sa dagat, sa mga tubig sa daku nga kahiladman; nga naghimo sa mga kahiladman sa dagat nga usa ka dalan aron pagaagian sa mga tinubos?]{3"3 Pagmata, pagmata, pagsul-ob sa kusog, Oh bukton ni Jehova; pagmata ingon sa karaan nga mga adlaw, ang mga kaliwatan sa kanhing panahon. Dili ba ikaw mao ang nagtagodtagod kang Rahab, ug ang nagdunggab sa dragon.qz["3Kay ang tangkob magakutkot kanila nga sama sa usa ka saput, ug ang ulod mokaon kanila nga sama sa balhibo sa carnero; apan ang akong pagkamatarung magadayon sa walay katapusan, ug ang akong kaluwasan ngadto sa tanang mga kaliwatan.nyU"3Patalinghug kanako, kamo nga nanagpanghibalo sa pagkamatarung, ang katawohan sa kang kinsang kasingkasing anaa ang akong Kasugoan; ayaw ninyo kahadloki ang pagtamay sa mga tawo, ni mangaluya kamo tungod sa ilang mga pagbiaybiay.[x/"3Iyahat ang inyong mga mata sa kalangitan, ug sud-onga ang yuta sa ubos; kay ang kalangitan mawagtang nga sama sa aso, ug ang yuta magabok nga sama sa usa ka saput; ug sila nga nanagpuyo sa sulod niini mangamatay sa sama nga pagkaagi: apan ang akong kaluwasan magapadayon sa walay katapusan, ug ang akong pagkamatarung dili pagawagtangon.@wy"3Ang akong pagkamatarung haduol, ang akong kaluwasan migula na, ug ang akong mga bukton magahukom sa mga katawohan; ang kapupud-an magahulat kanako, ug sa akong bukton sila magasalig.Fv"3Tagda ako, Oh akong katawohan, ug patalinghugi ako Oh akong nasud; kay usa ka Kasugoan mogula gikan kanako ug akong pagatukoron ang akong justicia alang sa usa ka kahayag sa mga katawohan.-uS"3Kay gilipay ni Jehova ang Sion; iya nga gilipay ang tanan niyang mga dapit nga nangagun-ob ug gihimo niya ang iyang kamingawan nga sama sa Eden, ug ang iyang awaaw nga dapit nga sama sa tanaman ni Jehova; kalipay ug kasadya hingpalgan sa sulod niini, ang pagpasalamat, ug ang tingog sa honi.>tu"3Tuman-aw kamo kang Abraham nga inyong amahan, ug kang Sara nga nanganak kaninyo; kay sa usa pa lamang siya gitawag ko siya, ug gipanalanginan ko siya, ug gihimo ko siya nga daghan.6s g"3Patalinghug kanako, kamo nga nanagsunod sa pagkamatarung, kamo nga nanagpangita kang Jehova: tuman-aw kamo sa bato diin kamo sapsapa, ug sa lungag sa gahong diinkamo kaluta. r "2 Ania karon, kamong tanan nga nagahaling ug kalayo, nga nagabakus sa inyong mga kaugalingon ug mga agipo; lumakaw kamo sa kasiga sa inyong kalayo, ug sa mga agipo nga inyong gihaling. Kini modangat kaninyo gikan sa akong kamot; kamo manghigda sa kasub-anan.nqU"2 Kinsa ba ang anaa sa taliwala ninyo nga nagakahadlok kang Jehova, nga nagatuman sa tingog sa iyang alagad? siya nga nagalakaw sa kangitngitan, ug walay kahayag, pasaliga siya sa ngalan ni Jehova, ug patugyana diha sa iyang Dios.-pS"2 Ania karon, ang Ginoong Jehova motabang kanako; kinsa ba siya nga magasilot kanako? tan-awa, silang tanan mangagabok ingon sa saput; ang tangkob magakutkot kanila.&oE"2Siya nga nagapamatarung kanako; ania sa haduol kinsa bay makigbisug batok kanako? magtingub kita sa pagtindog: kinsa bay akong kabatok? paduola siya kanako.@ny"2Kay ang Ginoong Jehova mobulig kanako; tungod niini ako, wala paglibuga; busa gipahaluna ko ang akong nawong sama sa usa ka batong lag-it, ug ako nasayud nga ako dili pagapakaulawan.,mQ"2Ako naghatag sa akong likod sa mga maghahampak, ug sa akong mga aping kanila nga nanag-ibut sa buhok; wala nako tagoi ang akong nawong gikan sa kaulaw ug pagluwa.elC"2Ang Ginoong Jehova nag-abli sa akong igdulungog, ug ako wala magmasinuklanon, ni motalikod.k"2Ang Ginoong Jehova nagahatag kanako sa dila niadtong mga tinon-an, aron mahibalo ako sa paglig-on uban ang mga pulong nga angay kaniya nga gikapuyan: siya nagapukaw sa buntagbuntag, siya nagapukaw sa akong igdulungog aron sa pagpamati ingon kanila nga mga tinon-an.[j/"2Ako nagsaput sa mga langit sa kangitngit, ug ako naghimo sa sako nga ilang tabon. i"2Ngano man nga sa akong pag-abut walay tawo? sa akong pagtawag, wala bay usa nga mitubag? Giputlan ba gayud ang akong kamot aron kini dili makagtubos? kun wala ba akoy gahum aron sa pagluwas? Ania karon, tungod sa akong pagbadlong gipamala ko ang dapat, gihimo ko ang mga sapa nga usa ka kamingawan: ang ilang mga isda nangabaho, tungod kay wala nay tubig, ug nangamatay tungod sa kauhaw.:h o"2Mao kini ang giingon ni Jehova: Hain man ang sulat sa pakigbulag sa imong inahan, nga tungod niini ako siya nga gibiyaan? kun kinsa sa akong mga gipangutangan gibaligyaan ko kaninyo? Ania karon, tungod sa inyong mga kasal-anan nabaligya kamo, ug tungod sa inyong mga paglapas nabiniyaan ang inyong inahan.g5"1Ug pakan-on ko kadtong nanaglupig kanimo sa ilang kaugalingong unod; ug sila mangahubog uban sa ilang kaugalingon nga dugo ingon sa matam-is nga vino: ug ang tanan nga unod masayud nga ako, si Jehova, mao ang imong Manluluwas, ug ang imong Manunubos, ang Makagagahum ni Jacob.ofW"1Apan mao kini ang giingon ni Jehova: Bisan pa ang mga binihag sa mabaskug pagakuhaon, ug ang tukbonon sa makalilisang pagabuhian; kay ako magapakigbisug kaniya nga nagapakigbisug kanimo, ug ako nga pagaluwason ang imong mga anak.jeM"1Pagakuhaon ba ang tukbonon gikan sa mabaskug, kun kadtong mga gibihag uyon sa balaod pagabuhian?$dA"1Ug ang mga hari mahimo nga imong mga maalimahong amahan, ug ang ilang mga reina nga imong mga iwaïduko nila kanimo ang ilang mga nawong hangtud sa yuta, ug tilapan ang abug sa imong mga tiil; ug ikaw masayud nga ako mao si Jehova; ug sila nga managhulat kanako dili pagapakaulawan.$cA"1Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, bayawon ko ang akong kamot ngadto sa mga nasud, ug iugbok ko ang akong bandila sa mga katawohan; ug ila pagakuguson sa ilang sabakan ang imong mga anak nga lalake, ug ang imong mga anak nga babaye pagasung-ayon sa ilang mga abaga.*bM"1Unya miingon ikaw sa imong kasingkasing: Kinsa bay nanganak niini alang kanako, sanglit nga ako namatyan sa akong mga anak ug nag-inusara, usa ka hininginlan, ug nagabagdoy-bagdoy ngadto nganhi? ug kinsa may nagpakatawo niini? Ania karon, ako rang usara ang nahabilin; dili man kini sila?a/"1Ang mga anak sa imong pagkailo moingon sa imong mga igdulungog: Ang dapit hiktin ra kaayo alang kanako; hatagi ako ug dapit nga akong pagapuy-an.Y`+"1Kay mahitungod sa imong kamingawan ug sa imong biniyaan nga mga dapit, ug ang imong yuta nga nalumpag, sa pagkamatuod ikaw karon hiktin ra kaayo alang sa mga pumoluyo, ug sila nga nanaglamoy kanimo mahalayo.H_ "1Iyahat ang imong mga mata sa maglibut, ug tan-awa: kini silang tanan managpundok sa ilang kaugalingon, ug manganha kanimo. Ingon nga ako buhi, nagaingon si Jehova, ikaw sa pagkamatuod mabistihan kanilang tanan ingon sa usa ka dayandayan, ug magabakus ka sa imong kaugalingon, uban kanila, sama sa usa ka pangasaw-onon.^}"1Ang imong kabataan managdali; ang imong mga maglalaglag ug sila nga naghimo kanimo nga kamingawan manggula gikan kanimo.]w"1Ania karon, ako na ikaw nga gisilsil sa mga palad sa akong mga kamot; ang imong kuta ania kanunay sa akong atubangan.Q\"1Malimot ba ang usa ka babaye sa iyang masuso nga bata, nga dili siya magabaton ug kalooy sa anak nga lalake sa iyang tagoangkan? oo, kini sila mahikalimot tingali, apan ako dili gayud malimot kanimo.V[%"1Apan ang Sion miingon: Gibiyaan ako ni Jehova, ug hingkalimtan ako sa Ginoo.5Zc"1 Panag-awit, Oh mga langit; ug pagmalipayon, Oh yuta; ug humunat sa pag-awit, Oh mga bukid: kay nagalipay si Jehova sa iyang katawohan, ug adunay kalooy sa iyang ginasakit.Y/"1 Ania karon, kini sila magagikan sa halayo; ug, ania karon, kini sila gikan sa amihanan ug gikan sa kasadpan; ug kini sila gikan sa yuta sa Sinim.kXO"1 Ug himoon ko nga usa ka dalan ang tanan ko nga kabukiran, ug ang akong mga alagianan pagabayawon.EW"1 Sila dili pagagutomon ni pagauhawon; ni ang kainit ni ang adlaw mohampak kanila: kay siya nga adunay kalooy kanila magamando kanila, bisan ubay sa kasapaan sa tubig siya magamando kanila.PV"1 Nga magaingon kanila nga mga ginapus: Panlakaw kamo; kanila nga anaa sa kangitngitan: Pakita kamo. Sila managpangaon sa kadalanan, ug sa tanan nga kal-anan nga mga bungtod anaa ang ilang sibsibanan.*UM"1Mao kini ang giingon ni Jehova: Sa panahon nga kahimut-an ako nagtubag kanimo ug sa adlaw sa kaluwasan ako nagtabang kanimo; ug akong bantayan ikaw, ug akong ihatag ikaw nga usa ka tugon sa katawohan, aron sa pagtubo sa yuta, sa paghimo kanila nga magapanunod sa biniyaan nga mga kabilin;YT+"1Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Manunubos sa Israel, ug ang iyang Balaan, kaniya nga ginatamay sa tawo, kaniya nga gikayugtan sa nasud, sa usa ka alagad sa mga magbubuot: Ang mga hari makakita ug manindog; mga principe, ug sila managsimba; tungod kang Jehova nga matinumanon, bisan pa ang Balaan sa Israel, nga maoy nagpili kanimo.(SI"1Oo, siya miingon: Magaan ra kaayo nga butanga nga ikaw mahimong akong alagad aron sa pagbangon sa mga banay ni Jacob, ug sa pagpabalik sa salin sa Israel: ako usab ikaw nga ihatag nga usa ka suga alang sa mga Gentil, aron ikaw mamahimo nga akong kaluwasan hangtud sa kinatumyan sa yuta.R%"1Ug karon nag-ingon si Jehova nga nag-umol kanako gikan pa sa tagoangkan aron maiyang alagad, aron sa pagdala kang Jacob pag-usab diha kaniya, ug nga ang Israel matigum ngadto kaniya (kay ako dungganan sa mga mata ni Jehova, ug ang ako nga Dios nahimo nga akong kusog);}Qs"1Apan ako miingon: Ako nagpangabudlay nga kawang, naggawi ako sa akong kusog sa walay kapuslananug sa kakawangan; apan bisan pa niana sa pagkamatuod ang justicia nga alang kanako anaa man kang Jehova, ug ang akong balus anaa uban sa akong Dios._P7"1Ug siya miingon kanako: Ikaw mao ang akong alagad: Oh Israel, diin ako pagahimayaaon.gOG"1Ug biyang gihimo ang akong baba nga sama sa usa ka mahait nga pinuti; diha sa landong sa iyang kamot iya akong gitagoan: ug iyang gihimo ako nga usa ka mahinlo nga udyong, sa iyang baslayan gitagoan niya ako nga tinakpan:ON "1Pamati, Oh mga pulo, kanako; ug patalinghug, kamo nga mga katawohan, gikan sa halayo: gitawag ako ni Jehova gikan sa tagoangkan; gikan sa mga tiyan sa akong inahan iyang gihisgutan ang akong ngalan.DM"0Walay pakigdait, nagaingon si Jehova, alang sa mga dautan.EL"0Ug sila wala uhawa sa iyang gimandoan sila latas sa mga kamingawan; iya nga gipaagay ang mga tubig gikan sa bato alang kanila; iya usab nga gipikas ang bato, ug ang mga tubig mingbuhagay.K"0Panggula kamo gikan sa Babilonia, pangalagiw kamo gikan sa mga Caldeahanon; ipahayag ninyo uban sa usa ka tingog sa pag-awit, isaysay kini, ipamulong kini bisan pa sa kinatumyan sa yuta: iingon ninyo: Giluwas ni Jehova ang iyang alagad nga si Jacob.GJ"0Ang imo usab nga kaliwat mahisama unta sa balas, ug ang mga anak sa imong sabakan maingon sa mga lugas niini: ang iyang ngalan dili unta pagaputlon ni pagalaglagon gikan sa akong atubangan..IU"0Oh nga ikaw namati lamang unta sa akong mga sugo! unya ang imo unta nga pakigdait mahisama sa usa ka suba, ug ang imong pagkamatarung maingon sa mga balud sa dagat:UH#"0Mao kini ang giingon ni Jehova, nga imong Manunubos, ang Balaan sa Israel: Ako mao man si Jehova nga imong Dios, nga nagatudlo kanimo sa pagpahimulos, nga nagamando kanimo sa dalan diin ikaw angay moagi.TG!"0Dumuol kamo kanako, pamatia ninyo kini; sukad sa sinugdan wala ako magsulti sa tago; sukad sa panahon nga kini namao, didto man ako: ug karon ang Ginoong Jehova nagapaanhi kanako, ug ang iyang Espiritu. F"0Ako, bisan ako gayud, nagsulti; oo, ako ang nagtawag kaniya; ako ang nagdala kaniya, ug himoon niya nga mauswagon ang iyang dalan.E"0Panagtigum kamo sa inyong kaugalingon, kamong tanan, ug pamati; kinsa ba sa taliwala nila ang nagapahayag niining mga butanga? Siya nga kang kinsa gihigugma ni Jehova nagabuhat sa iyang kahimut-an sa Babilonia, ug ang iyang bukton magapaibabaw sa mga Caldeahanon.BD}"0 Oo, ang akong kamot mao ang nakapahaluna sa patukoranan sa yuta, ug ang akong kamot nga too mao ang nakapabuklad sa mga langit: sa diha nga ako magtawag niini, kini manindog sa tingub.C{"0 Patalinghug kanako, Oh Jacob, ug Israel nga akong tinawag: ako mao siya; ako mao ang nahauna, ako mao usab ang naulahi.2B]"0 Tungod sa akong kaugalingon, tungod sa akong kaugalingon, pagabuhaton ko kini; kay unsaon sa pagpasipala sa akong ngalan ? ug ang akong himaya dili nako ihatag sa uban.oAW"0 Ania karon, giulay ko ikaw, apan dili ingon sa salapi; gipili ko ikaw diha sa hasohasan sa kasakitan.@-"0 Tungod sa akong ngalan magapugong ako sa akong kasuko, ug tungod sa akong pagdayeg ako mohunong tungod kanimo, aron nga dili ko ikaw pagaputlon.V?%"0Oo, ikaw wala makadungog; oo, ikaw wala mahibalo; oo, gikan pa sa karaan ang imong igdulungog wala maablihi: kay ako nasayud nga ikaw miliput gayud, ug gitawag nga usa ka malapason gikan pa sa tagoangkan./>W"0Sila gipamuhat karon, ug dili gikan sa kakaraanan; ug sa wala pa kining adlawa ikaw wala makadungog niini; tingali unya moingon ikaw: Ania karon hibaloan ko na sila.V=%"0Ikaw nakadungog niini; nakakita niining tanan; ug kamo, dili ba kamo mopahayag niini? Ako nagpasundayag kanimo ug bag-ong mga butang gikan niining panahona, bisan mga butang tinagoan, nga wala mo hibaloi.<"0Tungod niini gipahayag ko kini kanimo gikan pa sa karaan; sa wala pa mahinabo gipakita ko kini kanimo; tingali unya ikaw makaingon: Ang akong dios-dios maoy naghimo niini, ug ang akong linilok nga larawan, ug ang akong tinunaw nga larawan, maoy nagsugo kanila.;w"0Tungod kay ako nasayud nga ikaw masukihon, ug ang imong liog maoy usa ka ugat nga puthaw, ug ang imong kilay tumbaga:1:["0Gipahayag ko na ang unang mga butang gikan pa sa karaan; oo, sila nanggula gikan sa akong baba, ug ako silang gipasundayag: sa kalit gibuhat ko sila, ug sila nahinabo.79g"0(Kay sila nanagtawag sa ilang kaugalingon nga gikan sa ciudad nga balaan, ug nanagsalig sa ilang kaugalingon sa Dios sa Israel; si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan):k8 Q"0Pamatia ninyo kini, Oh balay ni Jacob, nga gipanawag sa ngalan ni Israel, ug nga nanggula sa katubigan sa Juda; nga nanumpa tungod sa ngalan ni Jehova, ug naghisgut sa Dios sa Israel, apan dili kamatuoran, ni sa pagkamatarung.x7i"/Sa ingon niini ang mga butang moabut kanimo diin ikaw magbuhat: sila nga nanagpatigayon uban kanimo gikan pa sa imong pagkabatan-on managsalaag ang tagsatagsa ngadto sa iyang kaugalingon nga dapit: wala nay bisan usa nga makaluwas kanimo.g6G"/Ania karon, sila mahisama sa mga tuod sa balili; ang kalayo magasunog kanila; sila dili makaluwas sa ilang kaugalingon gikan sa gahum sa siga: kini dili man mausa ka baga nga arang pagadangkahan, ni kalayo aron alirongan.j5M"/ Ikaw gikapuyan sa gidaghanon sa imong mga tambag: pasagdi karon ang mga astrologo, ang maghalangad sa mga bitoon, ang mga manalagna sa bulanbulan, manindog, ug magluwas kanimo gikan sa mga butang nga modangat sa ibabaw nimo.z4m"/ Tumindog ka karon uban ang imong mga paglamat, ug uban sa gidaghanon sa imong mga salamangka, diin ikaw nagbuhat gikan pa sa imong pagkabatan-on; sa ingon niana tingali ikaw makapahamulos; ug kong kini mao, tingali ikaw makahimo sa pagdaug.3{"/ Tungod niini ang kadautan modangat kanimo; ikaw dili mahibalo sa pagkabanagbanag niini: ug ang kadaut mahulog sa ibabaw nimo; ikaw dili makahimo sa pagsalikway niini: ug ang kalaglagan modangat sa ibabaw nimo sa kalit, sa wala lamang nimo hibaloi.v2e"/ Kay ikaw nagsalig sa imong pagkadautan; ikaw nag-ingon: Walay nakakita kanako; ang imong kaalam, ug ang imong kahibalo kana maoy nakapasimang kanimo; ug ikaw nag-ingon sulod sa imong kasingkasing: Ako mao, ug wala nay lain gawas kanako.~1u"/ Apan kining duruha ka butang modangat kanimo sa dihadiha sa usa ka adlaw, ang pagkawala sa mga bata, ug ang pagkabalo; sa igo mga sukod sila modangat kanimo, sa kadaghan sa imong mga salamangka, ug sa pagkadaku nga hilabihan sa imong mga lamat.0"/Busa karon pamatia kini, ikaw nga anaa sa mga kalipayan, nga nagalingkod sa malig-on, ug nagaingon sa imong kasingkasing: Ako mao, ug wala nay lain gawas kanako; ako dili magalingkod sama sa usa ka babayeng balo, ni makaila ako sa pagkawalay mga bata:./U"/Ug ikaw nag-ingon: Ako mahimong reina sa walay katapusan; busa wala mo ipasantop kining mga butanga sa imong kasingkasing, ni mahinumduman nimo ang katapusan niini.\.1"/Ako naligutgut sa akong katawohan, gipanamastamasan ko ang akong panulondon, ug gihatag nako sila sa imong kamot: ikaw wala magpakita kanila ug kalooy; apan ang tigulang gipahamug-atan mo pag-ayo sa imong yugo.#-?"/Lumingkod ka nga maghilum, ug umadto ka sa kangitngitan, Oh anak nga babaye sa mga Caldeahanon; kay ikaw dili na pagatawgon. Ang reina sa mga gingharian.a,;"/Ang atong Manunubos, si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan, ang Balaan sa Israel.~+u"/Ang imong pagkahubo pagabuksan, oo, ang imong kaulaw pagahikit-an: ako magapanimalus, ug walay tawo nga pagagawason.*-"/Kuhaa ang mga galingan nga bato, ug galinga ang harina; tangtanga ang imong pandong, kuhaa ang ikog sa saya, huboi ang bitiis, ubog sa kasapaan.?) y"/Kanaug, ug lingkod sa abug, Oh ulay nga anak sa Babilonia; lingkod sa yuta nga walay trono, Oh anak nga babaye sa mga Caldeahanon: kay ikaw dili na pagatawgon nga malomo ug maambong.H( ". Ako nga ginadala sa haduol ang akong pagkamatarung, kini dili mahalayo, ug ang akong kaluwasan dili magalangan; ug ipahaluna ko ang kaluwasan diha sa Sion alang kang Israel nga akong himaya.d'A". Patalinghug kanako, kamong matig-a ug kasingkasing, nga mga halayo gikan sa pagkamatarung:i&K". Nagatawag sa usa ka dumadagit nga langgam gikan sa silangan, ang tawo sa akong pagtambag gikan sa usa ka halayo nga yuta; oo, ako na nga gisulti, ako usab nga pagapahinaboon kini; ako nga gitinguha, ako usab nga pagahimoon.Q%". Nga nagpasundayag sa katapusan gikan sa sinugdan, ug gikan sa karaang mga panahon mga butang nga wala pa mahimo; nga nagaingon: Ang akong tambag magapadayon, ug himoon ko ang tanan ko nga kahimut-an;$". Hinumdumi ang unang mga butang sa karaan: kay ako mao ang Dios, ug wala nay lain; ako mao ang Dios, ug wala nay lain nga sama kanako;#w".Hinumdumi kini, ug magpakita kamo ingon nga mga lalake; ipasantop kini pag-usab sa hunahuna, Oh kamong mga malapason."".Ila kini nga ginapas-on sa abaga, ila kini nga ginadala, ug ginapahimutang sa iyang dapit, ug kini nagatindog; gikan sa iyang dapit kini dili balhinon: oo, ang tawo mosangpit niini apan dili kini makatubag, ni makaluwas kaniya gikan sa iyang kagul-anan.\!1".Ingon sa nagausik sa bulawan gikan sa puntil, ug nagatimbang sa salapi sa timbangan, sila nagasuhol sa usa ka magsasalsal sa bulawan, ug siya nagahimo niini nga usa ka dios; sila nanaghapa, oo, sila nanagsimba.y k".Sa kang kinsa man ninyo ipanigingonako, ug magahimo kanako nga sama, ug itanding ako, aron nga kami magakasama?=s".Ug bisan hangtud sa kagulangon ako mao siya, ug bisan hangtud nga ang buhok maubanon ako mosagakay kaninyo : gibuhat ko na, ug akong pagasagakayon; oo, ako magadala, ug magaluwas.2]".Patalinghug kanako, Oh balay ni Jacob, ug ang tanan nga salin sa balay sa Israel, kadtong akong nasapnay gikan sa ilang pagkatawo, kadtong naagakay gikan sa tagoangkan;".Sila nanagduko, sila nanagyukbo sa tingub; sila dili makalikay sa lulan, apan ang ilang kaugalingon nangahimong mga binihag.j O".Si Bel nagayukbo, si Nebo nagaduko; ang ilang mga dios-dios anaa sa ibabaw sa mga mananap, ug sa ibabaw sa kahayupan: ang mga butang nga inyong ginadaladala nangahimong usa ka lulan, usa ka kabug-at sa gikapuyan nga mananap .[/"-Kang Jehova ang tanang mga kaliwatan sa Israel pagapakamatarungon, ug magahimaya.E"-Kang Jehova lamang, ginaingon kini mahitungod kanako, anaa ang pagkamatarung ug ang kabaskug; bisan kaniya ang mga tawo manuol; ug silang tanan nga nangasilag batok kaniya pagapakaulawan.F"-Tungod sa akong kaugalingon ako nanumpa, ang pulong migula sa akong baba sa pagkamatarung, ug dili na mobalik, aron kanako ang tanang mga tuhod mangapiko, ang tanang mga dila managpanumpa.}s"-Tumotok kamo kanako, ug mangaluwas kamo, tanang mga kinatumyan sa yuta; kay ako mao man ang Dios, ug wala nay lain.*M"-Ipahayag ninyo, ug ipagula kini ; oo, pasabutsabuta sila pagtingub: kinsay nakapakita niini gikan sa kanhing panahon? kinsay nakapahayag niini kaniadto? dili ba ako, si Jehova? ug wala nay laing Dios gawas kanako, usa ka matarung nga Dios ug usa ka Manluluwas; wala nay lain gawas kanako.a;"-Panagtigum kamo ug panganhi; pahaduol kamo sa tingub, kamo nga nanagpakagawas sa mga nasud: wala ing kahibalo kadtong nanagdala sa kahoy sa ilang linilok nga larawan, ug nanag-ampo sa usa ka dios nga dili makaluwas.lQ"-Ako wala makasulti sa tago, sa usa ka dapit sa yuta sa kangitngitan; ako wala mag-ingon sa kaliwat ni Jacob: Pangitaa ninyo ako sa kawang: ako, si Jehova, nagasulti sa pagkamatarung, ako nagapahayag sa mga butang nga matarung.zm"-Kay kini mao ang giingon ni Jehova nga nagbuhat sa mga langit, ang Dios nga nag-umol sa yuta ug naghimo niini, nga nagtukod niini ug nagbuhat niini nga walay nakawang, nga nag-umol niini aron pagapuy-an: Ako mao si Jehova; ug wala nay lain.-"-Apan ang Israel pagaluwason ni Jehova sa kaluwasan nga walay katapusan: kamo dili pagapakaulawan ni pagalibogon sa katuigan nga walay katapusan.|q"-Sila pagapakaulawan, oo, pagalibugon, sila nga tanan; sila mangalibog sa tingub nga mga magbubuhat sa mga larawan.wg"-Sa pagkamatuod ikaw mao ang usa ka Dios nga nagatago sa imong kaugalingon, Oh Dios sa Israel, ang Manluluwas.{o"-Mao kini ang giingon ni Jehova: Ang buhat sa Egipto, ug ang mga manggad sa Etiopia, ug ang mga Sabeohanon, mga tawo nga dagku, manganha kanimo, ug sila maimo man: sila magasunod kanimo; tinalikalaan sila nga manganha; ug sila, managhapa sa imong atubangan, sila mangaliyupo kanimo nga magaingon : Sa pagkatinuod ang Dios anaa kanimo; ug wala nay lain, walay laing Dios.yk"- Gibangon ko siya sa pagkamatarung, ug akong himoon nga matul-id ang tanan niya nga mga dalan: siya magatukod sa akong ciudad, ug iyang pagabuhian ang akong mga hininginlan, dili tungod sa bili ni sa balus, nagaingon si Jehova sa mga panon.2]"- Gibuhat ko ang yuta, ug gibuhat ko ang tawo sa ibabaw niini: Ako, bisan pa ang akong mga kamot, nakagbuklad sa mga langit; ug ang tanan nilang mga panon ginamandoan ko.h I"- Kini mao ang giingon ni Jehova, ang Balaan sa Israel, ug ang iyang Magbubuhat: Pangutan-a ako sa mga butang nga umalabut; mahatungod sa akong mga anak nga lalake, ug mahatungod sa buhat sa akong mga kamot, sugoa ninyo ako. "- Pagkaalaut kaniya nga nagaingon sa usa ka amahan: Unsa man ang imong ginaanak? kun sa usa ka babaye: Sa unsa man nga ginasul-an ikaw? Z~{}||h{~zyxxAww&vutsrqqtppo?nmm lk1jjihgfedc8b}ba;`H_{^^]\[ZZ^YX;W|VVUTS!RpQQPPOOxNMLjKJ^IHGFF&ED#BAA@M?>>=.G"? Unya nahinumdum siya sa mga adlaw sa kanhing panahon, kang Moises ug sa iyang katawohan, nga nagaingon : Hain na man siya nga nagpakawas kanila gikan sa dagat uban ang mga magbalantay sa iyang panon sa carnero? hain man siya nga nagbutang sa iyang balaan nga Espiritu sa taliwala nila?)=K"? Apan sila naanukol, ug nagpaguol sa iyang balaan nga Espiritu: tungod niini siya nahimo nga ilang kaaway, ug siya sa iyang kaugalingon nakig-away batok kanila.v<e"? Sa tanan nilang mga kasakitan siya gisakit, ug giluwas sila sa manolonda sa iyang presencia: diha sa iyang gugma ug sa iyang kalooy, sila gitubos niya; ug sila gidala niya, ug iyang gisagakay sila sa tanang mga adlaw sa kanhing panahon. ; "?Kay siya miingon: Sa pagkatinuod, sila mao ang akong katawohan, mga anak nga dili molimbong: busa siya mao ang ilang Manluluwas.-:S"?Hisgutan ko ang mga mahigugmaong-kalolot ni Jehova, ug ang mga pagdayeg kang Jehova, sumala sa tanan nga gihatag ni Jehova kanato, ug ang dakung kaayohan alang sa balay ni Israel, nga iyang gihatag kanila sumala sa iyang mga kalooy, ug sumala sa gidaghanon sa iyang mga mahigugmaong-kalolot.'9G"?Ug tungod sa akong kasuko gitumban ko ang mga katawohan, ug ug gipainum ko sila sa akong kaligutgut, ug gibanaw ko ang ilang dugo sa kinabuhi ibabaw sa yuta.[8/"?Ug mitan-aw ako, ug walay usa nga makatabang; ug nahibulong ako nga walay usa nga makatuboy: tungod niini ang akong kaugalingong bukton nagdala ug kaluwasan kanako; ug ang akong kaligutgut, kini midala kanako.k7O"?Kay ang adlaw sa pagpanimalus diha sa akong kasingkasing, ug ang tuig sa akong tinubos miabut na.;6o"?Gitumban ko sa inusara ang pigsanan sa vino; ug sa mga katawohan walay usa ka tawo nga uban kanako: oo, gitumban ko sila tungod sa akong kapungot, ug giyatakan ko sila tungod sa akong kaligutgut; ug ang ilang dugo-sa-kinabuhi mipisik sa ibabaw sa akong mga bisti, ug namansahan ko ang tibook nakong bisti.x5i"?Ngano man nga ikaw mapula sa imong bisti, ug ang imong mga saput sama kaniya nga nagagiuk sa pigsanan sa vino?i4 M"?Kinsa kini nga miabut gikan sa Edom, nga adunay nga saput nga tinina gikan sa Bosra? kini nga mahimayaon sa iyang bisti, nga nagalakaw sa pagkadaku sa iyang kusog? Ako nga nagasulti sa pagkamatarung, makagagahum sa pagluwas.3"> Ug sila pagatawgon nila: Ang balaang katawohan, Ang tinubos ni Jehova: ug ikaw pagatawgon nga Pinangita, Usa ka ciudad nga dili biniyaan.n2U"> Ania karon, si Jehova nagmantala ngadto sa kinatumyan sa yuta: Ingna ninyo ang anak nga babaye sa Sion: Ania karon, ang imong kaluwasan miabut na; tan-awa, ang iyang ganti anaa kaniya, ug ang iyang balus anaa sa iyang atubangan.<1q"> Umagi kamo , umagi kamo sa mga ganghaan; andama ninyo ang alagianan sa katawohan; hinloi, hinloi ang dalan; hipusa ang mga bato; pag-isa ug usa ka bandila alang sa mga katawohan.30_"> Apan kadtong nanag-ani niini magakaon niini, ug managdayeg kang Jehova; ug kadtong nanaghipos niini maoy manag-inum niini diha sa mga sawang sa akong balaang puloy-anan./">Si Jehova nanumpa pinaagi sa iyang kamot nga too, ug pinaagi sa bukton sa iyang kusog: Sa pagkamatuod dili ko na gayud ihatag ang imong tinapay nga kalan-on sa imong mga kaaway; ug ang mga lumalangwaw dili magainum sa imong bag-ong vino, nga imong gikabudlayan:.">Ug ayaw siya paghatagi ug pagpahulay, hangtud nga matukod niya, ug hangtud nga ang Jerusalem mahimo niya nga usa ka pagdayeg sa yuta.F-">Ako nagbutang ug mga lalake nga magbalantay sa ibabaw sa imong mga kuta, Oh Jerusalem; sila dili magahilum maadlaw ni magabii; kamo nga mga tigpahinumdum kang Jehova, ayaw kamo pagpahulay,t,a">Kay ingon nga ang usa ka batan-ong lalake mangasawa ug usa ka ulay, ingon man ang imong mga anak nga lalake mangasawa kanimo; ug ingon nga ang pamanhonon magakalipay sa iyang pangasaw-onon, ingon man ang imong Dios magakalipay kanimo.p+Y">Dili na gayud ikaw pagatawgon nga Biniyaan; ni ang imong yuta pagatawgon pa nga Kamingawan: apan ikaw pagatawgon nga Hephzibah, ug ang imong yuta pagatawgon nga Beulah; kay si Jehova nahimuot kanimo, ug ang imong yuta pagaminyoon. * ">Ikaw usab mamahimong usa ka purongpurong sa kaanyag sa kamot ni Jehova, ug usa ka hirianong purongpurong sa kamot sa imong Dios.<)q">Ug ang mga nasud makakita sa imong pagkamatarung, ug ang tanang mga hari makakita sa imong himaya; ug ikaw pagatawgon sa usa ka ngalan nga bag-o, nga igangalan sa baba ni Jehova.R( ">Tungod kang Sion ako dili mohilum, ug tungod sa Jerusalem ako dili mopahulay, hangtud nga ang iyang pagkamatarung mogula ingon sa dan-ag, ug ang iyang kaluwasan ingon sa usa ka lamparahan nga nagasiga.m'S"= Kay ingon nga ang yuta nagahatag sa iyang putot, ug ingon nga ang tanaman nagapaturok sa mga butang nga ginatanum niini; ingon man ang Ginoong Jehova magapaturok sa pagkamatarung ug pagdayeg sa atubangan sa tanan nga mga nasud.w&g"= Ako magakalipay ug daku kang Jehova, ang akong kalag magamalipayon diha sa akong Dios; kay ako gibistihan niya sa mga bisti sa kaluwasan, ako gisul-oban niya sa kupo sa pagkamatarung, ingon sa pamanhonon nga nagadayandayan sa iyang kaugalingon sa usa ka purongpurong nga bulak, ug ingon sa pangasaw-onon nga nagapadayandayan sa iyang kaugalingon sa iyang mga mutya.^%5"= Ug ang ilang kaliwatan mailhan sa taliwala sa mga nasud, ug ang ilang kaliwatan sa taliwala sa mga katawohan: ang tanan nga makakita kanila moila kanila, nga sila mao ang kaliwatan nga ginapanalanginan ni Jehova.S$"=kay ako, si Jehova, nahagugma sa justicia, gidumtan ko ang pagpangawat inubanan sa kasal-anan; ug ako mohatag kanila sa ilang balus sa kamatuoran, ug ako magahimo ug walay-katapusang tugon uban kanila.S#"=Puli sa inyong kaulawan kamo makabaton ug pilo; ug puli sa pagkawalay dungog sila magakalipay sa ilang bahin: busa sa ilang yuta sila makapanag-iya ug pilo; ang kalipay nga walay katapusan anha kanila.`"9"=Apan kamo pagahinganlan nga mga sacerdote ni Jehova; ang mga tawo motawag kaninyo nga mga ministro sa among Dios; kamo, magakaon sa bahandi sa mga nasud, ug sa ilang himaya kamo magapangandak sa inyong kaugalingon.7!g"=Ug ang mga lumalangyaw managtindog ug managpakaon sa inyong mga panon sa carnero, ug ang mga dumuloong mahimong inyong mga magdadaro ug inyong mga magbalantay sa kaparrasan.Q "=Ug ila nga tukoron ang daang mga dapit nga mga biniyaan, patindogon nila ang karaang mga dapit nga kamingawan, ug ayohon nila ang mga guba nga mga ciudad, ang mga biniyaan sa daghanang mga kaliwatan.H "=Aron sa pagtudlo kanila nga nanagbalata didto sa Sion, aron sa paghatag kanila ug purongpurong nga bulak nga puli sa abo; ang lana sa kalipay, puli sa pagbalata; ang bisti sa pagdayeg, puli sa espiritu sa kasub-anan; aron sila pagatawgon nga mga kahoy sa pagkamatarung, nga ginatanum ni Jehova, aron siya pagahimayaon. 9"=Aron sa pagmantala sa tuig sa pagpasig-uli uban kang Jehova, ug sa adlaw sa pagpanimalus sa atong Dios; aron sa paglipay niadtong tanan nga nagbalata;E "=Ang Espiritu ni Jehova nga Ginoo ania sa ibabaw kanako; tungod kay gidihogan ako ni Jehova aron sa pagwali sa maayong mga balita sa mga maaghop; ako gipaanhi niya aron sa pagbugkos sa mga dugmok ug kasingkasing, aron sa pagmantala sa kagawasan sa mga binihag, ug sa pag-abli sa bilanggoan alang kanila nga ginagapus;#?"<Ang usa nga diyutay mahimo nga usa ka libo, ug ang usa nga gamay mahimo nga usa ka kusganon nga nasud: ako, si Jehova, magapadali niini sa iyang panahon.B}"<Ang imong katawohan usab silang tanan mamahimong matarung; sila sa walay katapusan magapanunod sa yuta, ang sanga sa akong tinanum, ang buhat sa akong mga kamot, aron ako pagahimayaon.4a"<Ang imong adlaw dili na mosalop, ni ang imong bulan mohimatayon; kay si Jehova mao ang imong kahayag nga walay katapusan, ug ang mga adlaw sa imong pagbalata pagatapuson.N"<Ang adlaw dili na mao ang imong kahayag sa adlaw; ni tungod sa kahayag modan-ag ang bulan kanimo; apan si Jehova mao ang kahayag nga walay katapusan kanimo; ug ang imong Dios mao ang imong himaya.\1"<Ang pagpanlupig dili na madungog diha sa imong yuta, ang kasub-anan ni ang pagkalaglag sa sulod sa imong mga utlanan; apan pagatawgon mo ang imong mga kuta nga Kaluwasan, ug ang imong mga ganghaan nga Pagdayeg.w"<Puli sa tumbaga ako magadala ug bulawan, ug sa puthaw ako magadala ug salapi, ug sa kahoy ako magadala ug tumbaga, ug sa mga bato, puthaw. Himoon ko usab ang imong mga punoan nga pakigdait, ug ang imong mga maniningil sa buhis nga pagkamatarung.F"<Ikaw usab magasuso sa gatas sa mga nasud, ug magasuso sa dughan sa mga hari; ug ikaw makaila nga ako, si Jehova, mao ang imong Manluluwas, ug ang imong Manunubos, ang Makagagahum ni Jacob.0Y"<Tungod kay ikaw gibiyaan ug gidumtan, busa walay tawo nga mohapit kanimo, akong himoon ikaw nga himaya nga walay katapusan, usa ka kalipay sa daghanang mga kaliwatan.}"<Ug ang mga anak nga lalake niadtong nanagsakit kanimo manganhi nga managyukbo kanimo; ug silang tanan nga nanagbiay-biay kanimo managhapa sa mga lapalapa sa imong mga tiil; ug ikaw pagatawgon nila Ang ciudad ni Jehova, Ang Sion sa Balaan sa Israel.eC"< Ang himaya sa Libano modangat kanimo, ang mga kahoy nga haya, ang mga pino, ug ang mga boje nga nagtipon, aron sa pagpatahum sa dapit sa akong balaang puloy-anan; ug himoon ko ang dapit sa akong mga tiil nga mahimayaon.xi"< Kay kadtong nasud ug gingharian nga dili moalagad kanimo mangawala; oo, kadtong mga nasura pagagun-obon gayud.Q"< Ang imong mga ganghaan usab pagaablihan sa kanunay; kini dili pagatak-umon maadlaw ni magabii; aron ang mga tawo magahatud kanimo sa bahandi sa mga nasud, ug ang ilang mga hari ginahatud nga binihag.\1"< Ug ang mga lumalangyaw maoy motukod sa imong mga kuta, ug ang ilang mga hari maoy moalagad kanimo: kay tungod sa akong kaligutgut gisamaran ko ikaw, apan tungod sa akong maayong kabubut-on ginakaloy-an ko ikaw.6e"< Sa pagkamatuod ang mga pulo mohulat kanako, ug ang mga sakayan sa Tarsis mouna, aron sa pagdala sa imong mga anak nga lalake gikan sa halayo, ang ilang salapi ug ang ilang bulawan uban kanila, alang sa ngalan ni Jehova, nga imong Dios, ug alang sa Balaan sa Israel, tungod kay siya nagahimaya kanimo.{"<Kinsa ba kini sila nga nanagpanlupad ingon sa usa ka panganod, ug ingon sa mga salampati ngadto sa ilang mga tamboanan?r ]"<Ang tanan nga mga panon sa carnero sa Cedar pagatigumon pagtingub diha kanimo, ang mga lakeng carnero sa Nabaioth magaalagad kanimo; sila mosaka nga pagadawaton diha sa akong halaran; ug akong pagahimayaon ang balay sa akong himaya.T !"<Ang panon sa mga camello motabon kanimo, ang mga anak sa camello sa Madian ug sa Epha; silang tanan manganhi gikan sa Seba; sila managdala ug bulawan ug incienso, ug magamantala sa pagdayeg kang Jehova.6 e"<Unya ikaw makakita ug mosidlak, ug ang imong kasingkasing mahitingala ug modaku; tungod kay ang kadagaya sa dagat iuli man kanimo, ang bahandi sa mga nasud modangat kanimo.f E"<Ilingi ang imong mga mata sa libut nimo , ug tan-awa, silang tanan nanagtigum, sila nanganha kanimo; ang imong mga anak nga lalake manganha kanimo gikan sa halayo, ug ang imong mga anak nga babaye pagadad-on nga kinugos.i K"<Ug ang mga nasud moduol sa imong kahayag, ug ang mga hari moduol sa kasulaw sa imong pagsubang.D"<Kay, ania karon, ang kangitngit motabon sa yuta, ug ang mabaga nga kangitngit motabon sa mga katawohan; apan si Jehova mosidlak sa ibabaw nimo, ug ang iyang himaya makita sa ibabaw nimo.k Q"i"7 Kay maingon nga ang mga langit hataas kay sa yuta, mao man ang akong mga dalan labi pang hataas kay sa inyong mga dalan, ug ang akong mga hunahuna kay sa inyong mga hunahuna.=y"7Kay akong mga hunahuna dili mao ang inyong mga hunahuna, ni ang inyong mga dalan akong mga dalan, nagaingon si Jehova.P<"7Pabiyai sa dautan ang iyang dalan, ug sa tawo nga dili matarung ang iyang mga hunahuna; ug pabalika siya kang Jehova, ug siya malooy kaniya; ug sa atong Dios, kay siya mopasaylo sa madagayaon gayud.p;Y"7Pangitaa ninyo si Jehova samtang siya hikaplagan pa; sangpita ninyo siya samtang anaa pa siya sa duol:g:G"7Ania karon, ikaw magatawag ug usa ka nasud nga wala mo hiilhi: ug usa ka nasud nga wala makaila kanimo modalagan nganha kanimo, tungod kang Jehova nga imong Dios, ug tungod sa Balaan sa Israel; kay siya nagahimaya kanimo.|9q"7Ania karon, gihatag ko siya alang sa usa ka saksi sa mga katawohan, usa ka pangulo ug magmamando sa mga katawohan.P8"7Ikiling ang imong igdulungog ug umari kanako; patalinghug ug ang imong kalag mabuhi: ug ako magabuhat ug usa ka walay-katapusang tugon uban kaninyo, bisan pa ang matinumanon nga mga kalooy ni David.7)"7Nan ngano man nga magagasto kamo sa salapi alang niana nga dili tinapay? ug sa inyong pinangitaan alang niadtong dili makabusog? Patalinghug kamo pag-ayo kanako, ug kan-a ninyo kana nga maayo, ug tugoti nga ang inyong kalag magakalipay sa iyang kaugalingon nga katambok.F6 "7Ho, ang tagsatagsa nga ginauhaw, umari kamo sa mga tubig, ug siya nga walay salapi; umari kamo, pumalit, ug kumaon; oo, umari kamo , palit ug vino ug gatas sa walay salapi ug sa walay bili.5"6Walay hinagiban nga gibuhat batok kanimo nga magmalampuson; ug ang tagsatagsa ka dila nga molitok batok kanimo aron sa paghukom imo nga pagahukman. Kini mao ang panulondon sa mga alagad ni Jehova, ug ang ilang pagkamatarung nga gikan kanako, nagaingon si Jehova.@4y"6Ania karon, gibuhat ko ang panday sa puthaw nga nagahuyop sa kalayo sa mga baga, ug nagadala ug usa ka galamiton alang sa iyang buhat; ug gibuhat ko ang mangguguba aron sa paglaglag.3%"6Ania karon, sila managtigum pagtingub, apan dili pinaagi kanako: bisan kinsa nga managtigum pagtingub batok kanimo mangapukan tungod kanimo.)2K"6Sa pagkamatarung ikaw pagatukoron: ikaaw ipahalayo gikan sa pagdaugdaug, kay ikaw dili arang mahadlok; ug sa kalisang, kay kini dili modangat sa haduol kanimo.i1K"6 Ug ang tanan nimo nga mga aanak pagatudloan ni Jehova; ug daku ang pakigdait sa imong mga anak.0-"6 Ug himoon ko ang imong mga lantawan sa mga rubi, ug ang imong mga ganghaan sa mga carbunclo, ug ang tanan mong utlanan sa mga bato nga bililhon.F/"6 Oh ikaw nga sinakit, ginatugpo sa unos, ug wala paglipaya, ania karon, ibutang ko ang imong mga bato sa matahum nga mga bulok, ug ipahaluna ko ang imong mga patukoranan uban sa mga zafiro.Q."6 Kay ang mga bukid kaha mapapha, ug ang mga bungtod mabalhin; apan ang mahigugmaong-kalolot dili mobulag kanimo, ni ang akong tugon sa pakigdait mabalhin, nagaingon si Jehova nga adunay kalooy kanimo.x-i"6 Kay kini alang kanako ingon sa mga tubig sa mga adlaw ni Noe; kay ingon nga ako nanumpa nga ang mga tubig sa mga adlaw ni Noe dili na molunop sa yuta pag-usab, sa ingon niana ako nanumpa nga dili na nako masuko kanimo ni mobadlong kanimo.e,C"6Sa nagaawas nga kasuko gitagoan ko ang akong nawong gikan kanimo sa usa lamang ka daklit nga panahon; apan uban sa walay katapusan nga mahigugmaong-kalolot, pagakaloy-an ko ikaw, nagaingon si Jehova nga imong Manunubos.+{"6Kay sa usa ka diyutay lamang nga panahon gibiyaan ko ikaw; apan uban sa daku uyamut nga mga kalooy pagatigumon ko ikaw.B*}"6Kay si Jehova nagatawag kanimo ingon sa usa ka asawa nga biniyaan ug sinakit sa espiritu, bisan pa usa ka asawa sa pagkabatan-on, sa diha nga siya gisalikway, nagaingon ang imong Dios.A){"6Kay ang imong Magbubuhat mao ang imong bana; si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan: ug ang Balaan sa Israel mao ang imong Manunubos; ang Dios sa tibook nga yuta siya pagatawgon.Z(-"6Ayaw kahadlok; kay ikaw dili maulawan; ni malibog ikaw; kay ikaw dili pagapakaulawan: kay ikaw malimot sa kaulawan sa imo nga pagkabatan-on; ug ang pagkatalamayon sa imo nga pagkabalo dili na nimo hinumduman.!';"6Kay magabuklad ikaw sa halayong dapit sa toong kamot ug sa wala; ug ang imong kaliwat manag-iya sa mga nasud, ug magapapuyo sa mga ciudad nga biniyaan. N(~}|{zz[yyexxw8vIuGtgssrwqq#pJonn&mOlkj{ihh(gfeHdcNbaa3`4_^]]h\^[ZdXWWV6UU)T$SfRRPPoONNLL.JIHGFEEmDCClBB8AA@i?>>==I< ;#:t9M88|766J54@3U2B110j//!..--,]+))(a'v&l%$#""V! OC9 {0-ivq 2 ) @ yp3VN[,Ang usa ka leon migula na gikan sa iyang kalibonan, ug ang manlalaglag sa mga nasud; anaa siya sa iyang dalan; siya migula na gikan sa iyang puloy-anan aron sa paglaglag sa imong yuta; aron ang imong mga ciudad mangagun-ob, nga walay usang magapuyo.3Z_,Ipakayab ang bandila paingon sa Sion: kumalagiw kamo alang sa kaluwasan, ayaw pagpabilin; kay magapadala ako ug kadautan gikan sa amihanan, ug usa ka dakung pagkalaglag.YY+,Ipahayag ninyo sa Juda, ug imantala sa Jerusalem; ug umingon kamo: Huypon ninyo ang mga trompeta diha sa yuta; tiyabaw sa makusog, ug umingon kamo: Managtigum kamo, ug moadto kita sa mga kinutaan nga ciudad.BX},Magpacircuncidar kamo sa inyong kaugalingon kang Jehova, ug kuhaa ang mga habolhabol sa inyong kasingkasing, kamong mga tawo sa Juda ug mga pumoluyo sa Jerusalem; tingali unya nga mogula ang akong kapungot sama sa kalayo, ug mosunog sa pagkaagi nga walay makapalong niini, tungod sa kadautan sa inyong mga buhat.W5,Kay mao kini ang gisulti ni Jehova sa mga tawo sa Juda ug sa Jerusalem: Bungkaga ang inyong yuta nga dinaro, ug ayaw pagpugas taliwala sa mga tunok.MV,Ug ikaw magapanumpa: Ingon nga si Jehova buhi, sa kamatuoran, sa justicia, ug sa pagkamatarung; ug ang mga nasud managpanalangin sa ilang kaugalingon diha kaniya, ug diha kaniya sila managhimaya.CU ,Kong ikaw mobalik, Oh Israel, nagaingon si Jehova, kong ikaw mobalik kanako: ug kong biyaan mo ang imong mga dulumtanan gikan sa akong pagtan-aw, nan ikaw dili na pagakuhaon gikan diha .T-,Manghigda kita sa atong kaulawan, ug ipatabon kanato ang atong kagubot; kay nakasala kita batok kang Jehova nga atong Dios, kita ug ang atong mga amahan, gikan sa atong pagkabatan-on bisan hangtud niining adlawa; ug kita wala managtuman sa tingog ni Jehova nga atong Dios.eSC,Apan ang butang nga makau-ulaw nagalamoy sa mga binuhatan sa atong mga amahan, gikan sa atong pagkabatan-on, ang ilang mga panon sa carnero ug sa mga vaca, ang ilang mga anak nga lalake ug ang ilang mga anak nga babaye.BR},Sa pagkatinuod kawang lamang ang kaluwasan nga gitukod gikan sa mga bungtod, ang kagubot sa ibabaw sa kabukiran: sa pagkatinuod kang Jehova nga atong Dios anaa ang kaluwasan sa Israel.fQE,Bumalik kamo , masalaypon nga mga anak, pagaayohon ko ang inyong mga kasaypanan. among Dios.XP),Ang usa ka tingog nadungog sa mga walay sulod nga kahitas-an, ang paghilak ug mga pangaliyupo sa mga anak sa Israel; tungod kay sila mingsimang gikan sa ilang dalan, sila nalimot kang Jehova nga ilang Dios.O3,Sa pagkatinuod ingon nga ang usa ka maluibon nga asawa mobiya sa iyang bana, mao man kamo nagaluib kanako, Oh balay sa Israel, nagaingon si Jehova.N,Apan ako miingon: Unsaon ko pagbutang kanimo sa taliwala sa mga anak, ug paghatag kanimo sa yuta nga kailibgon, usa ka maayong panulondon sa mga panon sa mga nasud? ug ako miingon: Kamo motawag kanako: Akong Amahan; ug dili mobiya sa pagsunod kanako.OM,Niadtong mga adlawa ang balay sa Juda mokuyog sa balay sa Israel, ug silang duruha mogula gikan sa yuta sa amihanan ngadto sa yuta nga akong gihatag alang sa usa ka panulondon sa inyong mga amahan.gLG,Niadtong panahona sila magatawag sa Jerusalem nga trono ni Jehova, ug ang tanang mga nasud pagatigumon ngadto kaniya, sa ngalan ni Jehova, sa Jerusalem: ni magalakaw sila pag-usab sa katig-a sa ilang dautang kasingkasing.&KE,Ug mahatabo, sa diha nga kamo mosanay ug modaghan sa yuta, niadtong mga adlawa, nagaingon si Jehova, sila dili na moingon pag-usab: Ang arca sa tugon ni Jehova: ni mahisulod pa kini sa ilang hunahuna, ni mahinumdum pa sila niini; ni modu-aw pa sila niini; ni buhaton pa kini pag-usab.J{,Ug hatagan ko kamo ug mga magbalantay nga uyon sa akong kasingkasing, nga magapakaon kaninyo sa kinaadman ug salabutan.II ,Bumalik kamo, Oh mga anak nga masalaypon, nagaingon si Jehova; kay ako mao ang inyong bana; ug ikuha ko kamo ug usa ka ciudad, ug duruha sa usa ka panimalay, ug dad-on ko kamo ngadto sa Sion:Hy, Angkona lamang ang imong kasal-anan, nga ikaw nakalapas batok kang Jehova nga imong Dios, ug nagsabwag sa imong mga paagi sa mga lumalangyaw ilalum sa tagsatagsa ka lunhawng kahoy, ug wala mo pagpatalinghugi ang akong tingog, nagaingon si Jehova. G, Lakaw, ug isangyaw kining mga pulonga ngadto sa amihanan, ug umingon: Bumalik ka, masalaypon nga Israel, nagaingon si Jehova; ikaw dili mosulinga-sa-kaligutgut; kay ako maloloy-on man, nagaingon si Jehova, dili ako magtipig ug kaligutgut sa walay katapusan.F, Ug si Jehova miingon kanako: Ang masalaypon nga Israel nagpakita sa iyang kaugalingon nga labi pang matarung kay sa maluibon nga Juda./EW, Ug bisan pa tungod niining tanan, ang iyang maluibong igsoong Juda wala mobalik kanako uban sa bug-os niyang kasingkasing, kondili sa kabakakan, nagaingon si Jehova.D#, Ug nahitabo tungod sa pagkagaan sa iyang pagpakighilawas, nga ang yuta nahugawan, ug siya nanapaw sa mga bato ug uban sa mga tuod sa kahoy.C,Ug nakita ko, sa diha nga, ang tanang mga hinungdan nga ang masalaypon nga Israel nakapanapaw, akong gisalikway siya ug gihatagan ko siya ug usa ka sulat sa kabulagan, ugaling ang iyang igsoong Juda nga maluibon wala mahadlok; apan miadto usab ug nagpakighilawas.)BK,Ug ako miingon sa human siya makabuhat niining mga butanga: Mobalik siya kanako; apan siya wala mobalik: Ug ang iyang maluibong igsoon nga Juda nakakita niini.~Au,Labut pa niini si Jehova miingon kanako sa mga adlaw ni Josias nga hari: Nakita mo ba ang nabuhat sa mga masalaypon nga Israel? siya miadto sa tagsatagsa ka hatag-as nga bukid ug sa ilalum sa tagsatagsa ka lunhawng kahoy, ug didto nakighilawas.H@ ,Pagatipigan ba niya ang iyang kasuko sa walay kinutoban' tipigan ba niya hangtud sa katapusan? Ania karon, ikaw nakapamulong ug nakabuhat sa dautang mga butang, ug nangatuman ang imong tuyo.z?m,Dili ba ikaw sukad niining panahona mosinggit kanako: Amahan ko, ikaw mao ang magmamando sa akong pagkabatan-on? >,Busa ang ulan gipogngan, ug walay naulahing ulan; bisan pa niini ikaw adunay usa ka agtang sa bigaon, ikaw nagdumili sa pagkaulaw.(=I,Iyahat ang imong mga mata ngadto sa mga walay sulod nga kahitas-an, ug tan-awa; diin ikaw wala iponi sa paghigda? Sa kadalanan ikaw milingkod alang kanila, ingon sa usa ka Arabe diha sa kamingawan; ug ikaw naghugaw sa yuta uban sa imong mga pagpakighilawas ug uban sa imong pagkadautan.N< ,Sila nanag-ingon: Kong ang usa ka tawo mobiya sa iyang asawa, ug siya molakaw gikan kaniya, ug mahimong asawa sa lain, mobalik ba ang tawo pag-usab kaniya? dili ba kanang yutaa mamahugaw sa hilabihan gayud? apan ikaw nakighilawas uban sa daghang mga hinigugma; bisan pa niini bumalik kamo pag-usab kanako, nagaingo si Jehova.2;],%Gikan dinhi usab ikaw mogikan, uban ang imong mga kamot sa ibabaw sa imong ulo: kay si Jehova nagasalikway niadtong imong ginasaligan, ug ikaw dili mouswag uban kanila. :,$Nganong nagalaaglaag ka sa hilabihan aron sa pagbalhin sa imong dalan? maulaw usab ikaw sa Egipto, ingon nga naulaw ikaw sa Asiria.49a,#Bisan pa niini ikaw nag-ingon: Ako inocente; sa pagkatinuod ang iyang kasuko gipaiway gikan kanako. Ania karon, pagahukman ko ikaw, kay ikaw nagaingon: Ako wala makasala.<8q,"Sa imong mga sidsid usab hingkaplagan ang dugo sa mga kalag niadtong mga inocente nga kabus: nga wala mo sila makita minglugos pagsulod; apan kini tungod man niining mga butanga.7,!Unsaon mo pagdayandayan sa imong dalan aron sa pagpangit sa gugma! busa bisan ang dautang mga babaye gitudloan mo sa imong mga dalan.<6q, Malimot ba ang usa ka ulay sa iyang mga dayandayan, kun mahimuot ba ang usa ka pangasaw-onon sa iyang bisti? apan ang akong katawohan nalimot kanako sa mga adlaw nga dili maisip.^55,Oh kaliwatan, tan-aw kamo sa pulong ni Jehova: Kamingawan ba ako alang sa Israel? kun usa ba ka yuta sa mabaga nga kangitngit? Nganong nagaingon ang akong katawohan. Kami mga binuhian; dili na kami moduol kanimo?J4 ,Kawang lamang ang paghampak ko sa inyong mga anak; sila wala makadawat ug mga pagsaway: ang inyong kaugalingong espada maoy milamoy sa inyong mga manalagna, sama sa usa ka malaglagon nga leon.q3[,Ngano man nga makiglalis pa kamo kanako? Kamong tanan nanagpakalapas batok kanako, nagaingon si Jehova.l2Q,Apan hain na ang imong mga dios nga imong gibuhat alang kanimo? patindoga sila, kong sila makaluwas ugaling kanimo sa panahon sa imong kalisud: kay sumala sa gidaghaonon sa imong mga ciudad mao man ang imong mga dios, Oh Juda.}1s,Nga nagaingon sa usa ka tuod sa kahoy: Ikaw mao ang akong amahan; ug sa usa ka bato: Ikaw mao ang nagpahamugso kanako: kay sila mingtalikod kanako, ug wala moatubang; apan sa panahon sa ilang kalisud sila moingon: Tumindog ka , ug luwasa kami.H0 ,Ingon nga ang kawatan maulaw kong siya hidakpan, mao man ang balay sa Israel naulaw; sila, ang ilang mga hari, ang ilang mga principe, ug ang ilang mga sacerdote, ug ang ilang mga manalagna;\/1,Pugngi ang imong tiil aron dili mahuboan sa sapin, ug ang imong totonlan gikan sa kauhaw. Apan ikaw miingon: Kawang lamang; dili, kay ako nahagugma sa mga dios nga lumalangyaw, ug ako moadto sa pagsunod kanila..,Usa ka ihalas nga asno nga naanad sa kamingawan, nga nagahanggap ug hangin sa kaugalingon niyang tinguha; sa iyang higayon kinsay makapugong kaniya? tanan nga nagapangita kaniya dili kapuyan sa ilang kaugalingon; sa iyang bulan sila makakaplag kaniya.f-E,Unsaon mo sa pag-ingon: Ako dili mahugaw, ako wala mosunod sa mga Baal? tan-awa ang imong dalan diha sa walog, hibaloi ang imong nabuhat: ikaw maoy usa ka matulin nga camello nga batan-on nga milabang sa iyang mga dalan;+,O,Kay bisan pa manghugas ka ug lejia, ug mogamit ka ug daghang sabon, apan ang imong kasal-anan nahapatik na sa akong atubangan, nagaingon ang Ginoo nga si Jehova.S+,Bisan pa niana gitanum ko ikaw nga usa ka harianong parras, sa tim-os usa ka binhi nga maayo: nan naunsa nga nahimo man ikaw nga nagakadunot nga mga sanga sa usa ka lumalangyaw nga parras alang kanako?*,Kay sa kanhing panahon gibunggo ko ang imong yugo, ug gilugtas ko ang imong mga gapus; ug ikaw miingon: Ako dili na moalagad; kay sa tagsatagsa ka hatag-as nga bungtod ug ilalum sa tagsatagsa ka lunhaw nga kahoy ikaw nagyukbo sa imong kaugalingon, ug nakighilawas.X)),Ang kaugalingon mong pagkadautan maoy magasaway kanimo, ug ang imong pagbalik sa pagpakasala magabadlong kanimo: busa hibaloi ug tan-awa nga kini maoy usa ka butang nga dautan ug mapait, nga ikaw mibiya man kang Jehova nga imong Dios, ug nga ang pagkahadlok mo kanako wala diha kanimo, nagaingon ang Ginoo, nga si Jehova sa mga panon./(W,Ug karon unsay labut mo sa dalan ngadto sa Egipto, aron sa pag-inum sa tubig sa Nilo? Kun unsay labut mo sa dalan ngadto sa Asiria, sa pag-inum sa mga tubig sa Suba?'1,Wala ba ikaw makakuha niini sa imong kaugalingon, nga niini mibiya man ikaw kang Jehova nga imong Dios, sa diha nga siya nagmando kanimo sa dalan?Q&,Ang bagol sa imong ulo gibuak usab sa mga anak sa Memphis ug sa Tapnes..%U,Ang mga gagmayng leon nanagngulob kaniya, ug mingpadahunog sa ilang tingog; ug ilang gipaawa-aw ang iyang yuta: ang iyang mga ciudad nangasunog, nga walay pumoluyo.c$?,Ang Israel sulogoon ba? natawo ba siya nga ulipon ? ngano man nga siya nahimong tulokbon?P#, Kay ang akong katawohan nakahimo ug duruha ka kadautan: sila mingbiya kanako, ang tuburan sa mga tubig nga buhi, ug sila nanagkutkot ug mga atabay, mga atabay nga likian, nga dili kasudlan ug tubig.p"Y, Kahibulong kamo niini, Oh kalangitan, ug kalisang gayud, mag-musara kamo pag-ayo, nagaingon si Jehova.!7, Nagailis ba ang usa ka nasud sa iyang mga dios, nga dili man mga dios? apan ang akong katawohan nanag-ilis sa ilang himaya niadtong walay kapuslanan.* M, Kay tabok sa mga pulo sa Kittim, ug tan-awa; ug pagpaadto didto sa Cedar, ug palandunga sa masingkamuton gayud; ug tan-awa kong aduna bay ingon nianang butanga.y, Tungod niini ako nakigbisug pa gayud kanimo, nagaingon si Jehova, ug sa mga anak sa inyong mga anak makigbisug pa ako.,Ang mga sacerdote wala ngani moingon: Hain man si Jehova? ug kadtong nanagkupot sa Kasugoan wala makaila kanako: ang mga punoan usab nanaglapas batok kanako, ug ang mga manalagna nanagpanagna pinaagi kang Baal, ug nanagsunod sa mga butang nga walay kapuslanan.fE,Ug gidala ko kamo ngadto sa usa ka yuta sa kadagaya, aron sa pagkaon sa bunga niini ug sa kaayo niini; apan sa nakasulod kamo, inyong gihugawan ang akong yuta, ug gibuhat ninyo ang akong panulondon nga usa ka dulumtanan.>u,Ni ming-ingon sila: Hain man si Jehova nga nagkuha kanato gikan sa yuta sa Egipto, nga nagmando kanato latas sa kamingawan, latas sa usa ka yuta nga dili kapuy-an ug yuta sa mga gahong, latas sa yuta sa hulaw ug sa landong sa kamatayon, latas sa usa ka yuta nga walay tawong nakaagi, ug walay tawong nagpuyo?B},Mao kini ang gisulti ni Jehova: Unsay mga pagkadili-matarung nga nakita sa inyong mga amahan kanako, nga mingtalikod man sila kanako, ug mingsunod sa kakawangan, ug nangahimong kawang?iK,Pamati kamo sa pulong ni Jehova: Oh balay ni Jacob, ug ang tanang kabanayan sa balay sa Israel:C,Ang Israel mao ang pagkabalaan kang Jehova, ang unang bunga sa iyang pagkadagaya: ang tanan nga naglamoy kaniya pagaisipon nga sad-an; ang kadautan modangat kanila, nagaingon si Jehova.xi,Lakaw, ug suminggit ka sa mga igdulungog sa Jerusalem, sa pag-ingon: Mao kini ang gisulti ni Jehova: Ako sa imong pagkabatan-on, ang gugma sa imong saad nga sa pagminyo; sa pagsunod mo kanako didto sa kamingawan, sa yuta nga wala matamni.= w,Ug ang pulong ni Jehova miabut kanako, nga nagaingon:  ,Ug sila makig-away batok kanimo; apan sila dili makadaug kanimo: kay ako magauban kanimo, sa pagluwas kanimo, nagaingon si Jehova." ?,Kay, Ania karon, ako nagbuhat kanimo niining adlawa ug usa ka kinutaan nga ciudad, ug usa ka haliging puthaw, ug tumbaga nga mga kuta, batok sa tibook nga yuta, batok sa mga hari sa Juda, batok sa mga principe niini, batok sa mga sacerdote niini, ug batok sa mga katawohan sa yuta.* O,Busa baksan mo ang imong hawak, ug tumindog ka , ug sultihi sila sa tanang gisugo ko kanimo: ayaw kalisang kanila, aron dili ko ikaw lisangon sa ilang atubangan.e E,Ug ako mobungat sa akong mga paghukom batok kanila, mahitungod sa tanan nilang kadautan kay sila mingbulag kanako, ug nanag-sunog ug incienso sa laing mga dios, ug nanagsimba sa mga buhat sa ilang kaugalingong mga kamot.7 i,Kay, Ania karon, ako motawag sa tanang mga banay sa mga gingharian sa amihanan, nagaingon si Jehova: ug sila mangabut, ug ang tagsatagsa kanila mopahaluna sa iyang trono sa pagsulod mo sa mga ganghaan sa Jerusalem, ug batok sa tanang mga kuta nga nagalibut didto, ug batok sa tanang mga ciudad sa Juda.r _,Unya si Jehova miingon kanako: Gikan sa amihanan ang dautan mogula ibabaw sa tanang mga pumoluyo sa yuta.? y, Ug ang pulong ni Jehova miabut kanako sa ikaduha, nga nagaingon: Unsay nakita mo? Ug ako miingon: Nakita ko ang nagabukal nga tubig sa caldero; ug ang nawong niini gikan sa amihanan.p [, Unya miingon si Jehova kanako: Nakita mo pag-ayo: kay ako nagabantay sa akong pulong sa pagbuhat niini.$ C, Labut pa ang pulong ni Jehova miabut kanako, nga nagaingon: Jeremias, unsay nakita mo? Ug ako miingon: Nakita ko ang usa ka sungkod sa kahoy nga almendras.D  , Tan-awa, ako nagapahaluna kanimo ibabaw sa mga nasud, ug sa ibabaw sa mga gingharian niining adlawa, sa pagluka ug sa paggun-ob ug sa paglaglag ug sa pagpukan, sa pagtukod ug sa pagtanum.)  M, Unya si Jehova mituy-od sa iyang kamot, ug mihikap sa akong baba; ug si Jehova miingon kanako: Ania karon, ako nagbutang sa akong mga pulong diha sa imong baba:i  M,Ayaw pagkahadlok tungod kanila; kay ako magauban kanimo sa pagluwas kanimo, nagaingon si Jehova./  Y,Apan si Jehova miingon kanako: Ayaw pag-ingon: Ako usa ka bata; kay kang bisan kinsa ikaw paadtoon ko ikaw moadto, ug bisan unsa nga akong igasugo kanimo igasulti mo.x  k,Unya miingon ako: Ah, Ginoong Jehova! ania karon, ako dili mahibalo nga mosulti; kay ako usa ka bata lamang } .3 a,Sa wala pa ikaw buhata nako diha sa tiyan naila ko na ikaw, ug sa wala pa ikaw mogula sa tagoangkan gibalaan ko na ikaw; gitudlo ko ikaw nga manalagna alang sa mga nasud.? {,Unya ang pulong ni Jehova miabut kanako, nga nagaingon: ,Miabut usab kini sa mga adlaw ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, ngadto sa katapusan sa ikanapulo ug usa ka tuig ni Zedechias, ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, ngadto sa pagdala sa Jerusalem nga binihag sa ikalima ka bulan.$ C,Kang kinsa miabut ang pulong ni Jehova sa mga adlaw ni Josias ang anak nga lalake ni Amon, nga hari sa Juda, sa ikanapulo ug tolo ka tuig sa iyang paghari.~ y,Ang mga pulong ni Jeremias ang anak nga lalake ni Hilcias, sa mga sacerdote nga didto sa Anathoth sa yuta ni Benjamin:U#"BUg sila manggula, ug manan-aw sa mga minatay sa mga tawo nga nanaglapas batok kanako: kay ang ilang ulod dili mamatay, ni mapalong ang ilang kalayo; ug sila mahimong usa ka dulumtanan sa tanang mga unod._7"BUg mahanabo, nga gikan sa bag-ong pagsubang sa bulan hangtud sa usa, ug gikan sa usa ka adlawng igpapahulay hangtud sa usa, ang tanang mga katawohan manganhi aron sa pagsimba sa akong atubangan, miingon si Jehova.N"BKay ingon nga ang bag-ong mga langit ug ang bag-o nga yuta, nga akong pagabuhaton, magapabilin sa akong atubangan, miingon si Jehova, mao man magapabilin ang inyong kaliwatan ug ang inyong ngalan.|q"BUg gikan kanila usab ako mokuha aron himoon nga mga sacerdote ug aron himoon nga mga Levihanon, miingon si Jehova.<q"BUg ila nga dad-on ang tanan ninyo nga mga kaigsoonan gikan sa tanan nga mga nasud alang sa usa ka halad ngadto kang Jehova, sa ibabaw sa mga kabayo, ug sa sulod sa mga carro, ug sa mga talabon, ug sa ibabaw sa mga mula, ug sa ibabaw sa mga camello, ngadto sa akong balaan nga bukid nga Jerusalem, nag-ingon si Jehova, sa diha nga ang mga anak sa Israel maghatud sa ilang halad sa usa ka malinis nga sudlanan ngadto sa balay ni Jehova.h~I"BUg magabutang ako ug timaan sa taliwala nila, ug ako nga ipadala kadtong mga nangalagiw gikan kanila ngadto sa mga nasud, sa Tarsis, sa Pul, ug sa Lud, nga nagapamana, sa Tubal ug sa Javan, ngadto sa mga pulo nga halayo, nga wala makadungog sa akong kabantug, ni makakita sa akong himaya; ug sila magapahayag sa akong himaya sa taliwala sa mga nasud.A}{"BKay ako nasayud sa ilang mga buhat ug sa ilang mga hunahuna: ang panahon moabut, nga pagatiponon ko ang tanan nga mga nasud ug mga dila; ug sila manganhi, ug makakita sa akong himaya.|+"BKadtong nagabalaan sa ilang kaugalingon ug nagaputli sa ilang kaugalingon aron sa pag-adto sa mga tanaman, sa luyo sa usa diha sa taliwala, nagakaon ug unod sa baboy, ug ang dulumtanan, ug ang ilaga, silang tanan magadungan sa pagdangat sa katapusan, nag-ingon si Jehova.{'"BKay pinaagi sa kalayo si Jehova mopahamtang sa hukom, ug pinaagi sa iyang espada, ibabaw sa tanang unod; ug ang mga pinatay ni Jehova daghan.Uz#"BKay, ania karon, si Jehova moanhi uban ang kalayo, ug ang iyang mga carro mahasama sa alimpulos; aron sa pagpahamtang sa iyang kasuko uban ang kabangis, ug sa iyang pagbadlong uban sa mga siga sa kalayo.by="BUg kamo makakita niini , ug ang inyong kasingkasing magakalipay, ug ang inyong mga bukog molambo sama sa lunhaw nga balili: ug ang kamot ni Jehova maila sa iyang mga alagad; ug siya masilag batok sa iyang mga kaaway.x{"B Ingon sa usa ka bata nga ginalipay sa iyang inahan, mao man pagalipayon ko kamo; ug kamo pagalipayon diha sa Jerusalem.w"B Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako mohatag ug pakigdait kaniya sama sa usa ka suba, ug ang himaya sa mga nasud sama sa usa ka suba nga nagaawas: ug kamo magasupsop niini ; kamo pagasalapwangon sa mga hawak, ug pagayogyogon ibabaw sa mga tuhod.v#"B Aron kamo makasuso ug mabusog tungod sa mga dughan sa iyang mga pagkalipay; aron kamo magapagatas, ug mahimuot sa kadagaya sa iyang himaya.?uw"B Managmaya kamo uban sa Jerusalem, ug managsadya alang kaniya, kamong tanan nga nahigugma kaniya: managmaya tungod sa kalipay uban kaniya, kamong tanan nga nanagbalata tungod kaniya;9tk"B Magapakatawo ba ako sa mga kabataan , ug unya dili ko ipahimugso? miingon si Jehova: ako nga magapakatawo sa mga kabataan , motak-um ba sa tagoangkan ? miingon ang imong Dios.sy"BKinsay nakadungog sa ingon nianang butanga? kinsay nakakita sa ingon nianang mga butanga? Matawo ba ang usa ka yuta sa usa ka adlaw? Mahimugso ba ang usa ka nasud sa diha-diha? kay sa gilayon nga ang Sion gisul-an, gianak niya ang iyang mga anak.sr_"BSa wala pa siya pagsakiti, siya nanganak; sa wala pa siya sul-i, siya nanganak ug usa ka bata nga lalake.q"BAng tingog sa kagubot gikan sa ciudad, ang tingog nga gikan sa templo, ang tingog ni Jehova nga nagahatag ug balus sa iyang mga kaaway.p1"BPatalinghugi ang pulong ni Jehova, kamo nga nanagpangurog sa iyang pulong: Ang inyong kaigsoonan nga nagadumot kaninyo, nga nagasalikway kaninyo tungod sa akong ngalan, nag-ingon: Ipapaghimaya si Jehova, aron makita namo ang inyong kalipay; apan sila mao ang pagapakaulawan.#o?"BPagapilion ko usab ang ilang mga kasaypanan, ug pagadad-on ko ang ilang mga kahadlok sa ibabaw nila; tungod kay sa diha nga ako nagtawag, walay mitubag; sa diha nga ako misulti, sila wala mamati: apan gihimo nila ang dautan sa akong mga mata, ug gipili kadtong wala nako kahimut-i.`n9"BKadtong nagapatay ug usa ka vaca nga toro sama da niadtong nagapatay sa usa ka tawo; kadtong nagahalad ug usa ka carnero nga nati, sama man niadtong nagalunggo sa liog sa usa ka iro; kadtong nagahalad ug halad-nga-kalan-on, sama man niadtong nagahalad ug dugo sa baboy; kadtong nagasunog ug incienso, sama man niadtong nagapanalangin sa usa ka dios-dios. Oo, gipili nila ang ilang kaugalingong mga dalan, ug ang ilang kalag nahimuot sa ilang kaugalingong mga dulumtanan:m3"BKay kining tanan nga mga butanga gibuhat sa akong kamot, ug tungod niini kining tanan nga mga butanga nangamao, nag-ingon si Jehova: apan niining tawohana motan-aw ako, bisan pa kaniya nga kabus ug adunay espiritu nga mahinulsolon, ug nga nagapangurog tungod sa akong pulong.Sl !"BMao kini ang giingon ni Jehova: Ang langit mao ang akong trono, ug ang yuta mao ang akong tumbanan: unsang dagwaya sa balay nga inyong pagatukoron alang kanako? ug unsang dapita ang akong pagapahulayan?k"AAng lobo ug ang nating carnero managsalo sa pagsibsib, ug ang leon mokaon sa dagami sama sa vaca nga toro; ug ang abug mahimong kalan-on sa bitin. Sila dili modaut ni molaglag sa bisan kinsa diha sa tibook nakong bukid nga balaan, nagaingon si Jehova.jw"AUg mahinabo nga, sa dili pa sila magasangpit, ako magatubag na; ug samtang nga sila magasulti pa, ako mamati kanila .9ik"ASila dili magabuhat nga walay kapuslanan, ni manganak sila alang sa kagul-anan; kay sila mao ang kaliwatan sa gipanalanginan ni Jehova, ug ang ilang kaliwatan magauban kanila.h"ASila dili magatukod, ug unya lain ang magapuyo; sila dili magatanum, ug unya lain ang magakaon: kay ingon sa mga adlaw sa usa ka kahoy mao man ang mga adlaw sa akong katawohan, ug ang akong mga pinili magapahimulos pag-ayo sa buhat sa ilang mga kamot.}gs"AUg sila magatukod ug mga balay, ug magapuyo niini; ug sila magatanum ug mga kaparrasan, ug makakaon sa ilang bunga.zfm"AWala na unyay bata nga sa pila lamang ka adlaw, ni usa ka tawong tigulang nga dili matugob sa iyang mga adlaw; kay ang bata mamatay sa usa ka gatus ka tuig, ug ang makasasala sanglit adunay usa ka gatus ka tuig ang kagulangon pagatunglohon.+eO"AUg ako magamaya diha sa Jerusalem, ug magakalipay diha sa akong katawohan; ug dili na pagahidunggan diha kaniya ang tingog sa pagbakho ug ang tingog sa paghilak.Dd"AApan managlipay kamo ug managmaya sa walay katapusan tungod niadtong gihimo ko; kay, ania karon, gihimo ko ang Jerusalem nga usa ka pagmaya, ug ang iyang mga pumoluyo nga usa ka kalipay.c3"AKay, ania karon, ako nagahimo ug bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta; ug ang unang butang dili na pagahinumduman, ni motungha pa sa hunahuna.1b["AAron siya nga nagapanalangin sa iyang kaugalingon diha sa yuta magapanalangin sa iyang kaugalingon diha sa Dios sa kamatuoran; ug siya nga diha sa yuta magapanumpa tungod sa Dios sa kamatuoran; tungod kay ang unang mga kalisdanan nalimtan na, ug tungod kay sila gitagoan gikan sa akong mga mata.?aw"AUg ibilin ninyo ang inyong ngalan nga usa ka pagtunglo sa akong mga pinili; ug ang Ginoo nga si Jehova magapatay kanimo: ug pagataw-gon niya ang iyang mga alagad sa lain nga ngalan:;`o"AAnia karon, ang akong mga alagad manag-awit tungod sa kalipay sa kasingkasing, apan kamo managhilak tungod sa kasubo sa kasingkasing, ug managbakho tungod sa kaguol sa espiritu._"A Busa mao kini ang giingon sa Ginoo nga si Jehova: Ania karon, ang akong mga alagad magakaon, apan kamo pagagutomon; ania karon, ang akong mga alagad magainum, apan kamo pagauhawon; anai karon, ang akong mga alagad magakalipay, apan kamo pagapakaulawan;^"A Igatugyan ko kamo sa pinuti, ug kamong tanan moyukbo sa ihawan; tungod kay sa diha nga ako mitawag, kamo wala motubag; sa diha nga misulti ako, kamo wala mamati; kondili gihimo ninyo hinoon kadtong dautan sa akong mga mata, ug gipili kadtong wala nako kahimut-i.G]"A Apan kamo nga mingbiya kang Jehova, nga nangalimot sa akong balaang bukid, nga nanag-andam ug usa ka lamesa alang sa Palad, ug nga nanagpaawas sa vino nga sinimbogan hangtud sa Sangputanan;5\c"A Ug ang Saron mahimong usa ka toril sa mga panon sa mga carnero, ug ang walog sa Achor usa ka dapit nga pahulayan sa mga panon, alang sa akong katawohan nga nangita kanako.H[ "A Ug ako magadala ug usa ka kaliwat gikan kang Jacob, ug gikan kang Juda usa ka manununod sa akong mga bukid; ug ang akong mga pinili makapanunod niini, ug ang akong mga alagad magapuyo didto.Z5"AMao kini ang giingon ni Jehova: Ingon nga ang bag-ong vino hingkaplagan diha sa bulig sa ubas , ug ang usa miingon: Ayaw kini paglaglaga, kay kini adunay usa ka panalangin: busa mao usab ang akong pagabuhaton tungod sa akong mga alagad, nga dili ko paglaglagon sila nga tanan."Y="AAng inyong kaugalingong mga kasal-anan, ug itipon sa mga kasal-anan sa inyong mga amahan, nag-ingon si Jehova, sila nga nagsunog ug incienso ibabaw sa kabukiran, ug nagpasipala kanako ibabaw sa kabungtoran: tungod niini pagasukdon ko pag-una ang ilang buhat diha sa ilang sabakan.X"AAnia karon, kini nahasulat sa akong atubangan: ako dili magahilum, apan magabalus, oo, ako magabalus diha sa ilang sabakan,RW"ANga nagaingon: Maglain ka pagtindog sa imong kaugalingon, ayaw pagduol kanako, kay ako labing balaan kay kanimo. Kini sila mao ang aso sa akong ilong, usa ka kalayo nga nagadilaab sa tibook nga adlaw.>Vu"ANga nagalingkod sa taliwala sa mga lubong, ug nagapuyo sa tinago nga mga dapit; nga nagakaon sa unod sa baboy, ug ang sabaw sa mga butang nga dulumtanan anaa sa ilang mga sudlanan;U7"AUsa ka katawohan nga sa kanunay nagahagit kanako sa akong nawong nga nagahalad didto sa mga tanaman, ug nagasunog sa incienso ibabaw sa mga ladrillo;8Ti"AGibuklad ko ang akong mga kamot sa tibook nga adlaw sa usa ka katawohan nga masukihon, nga nagalakaw sa usa ka dalan nga dili maayo, sunod sa ilang kaugalingong mga hunahuna;TS #"AAko gipangita niadtong wala nangutana mahitungod kanako ; ako hingkaplagan niadtong wala mangita kanako; ako miingon: Tan-awa ako, tan-awa ako, sa usa ka nasud nga wala pagatawaga tungod sa akong ngalan.R'"@ Magapugong ba ikaw sa imong kaugalingon mahatungod niining mga butanga, Oh Jehova? magahilum ba ikaw, ug magasakit kanamo sa hilabihan gayud?3Q_"@ Ang among balaan ug ang among matahum nga balay, diin ang among mga amahan nanagdayeg kanimo, nasunog sa kalayo; ug ang tanan namong maanindot nga mga dapit nangalaglag. P"@ Ang imong mga ciudad nga balaan nangahimo nga kamingawan, ang Sion nahimo nga kamingawan, ang Jerusalem nahimong usa ka biniyaan.6Oe"@ Ayaw pagkasuko sa hilabihan gayud, Oh Jehova, ni mahinumdum ka sa walay katapusan sa kasal-anan: ania karon, tan-awa, kami nangaliyupo kanimo, kaming tanan imong katawohan. N9"@Apan karon, Oh Jehova, ikaw mao ang among Amahan; kami yuta nga kolonon, ug ikaw mao ang among magkokolon; ug kaming tanan binuhat man sa imong kamot.[M/"@Ug walay mausa nga nagatawag sa imong ngalan, nga nagapadasig sa iyang kaugalingon aron sa paggakus kanimo; kay gitagoan mo ang imong nawong gikan kanamo, ug imong gipawagtang kami pinaagi sa among kasal-anan.}Ls"@Kay kami nga tanan nangahimo nga ingon sa usa nga mahugaw, ug ang tanan namo nga pagkamatarung ingon sa usa ka saput nga nahugawan; ug kaming tanan mangalaya ingon sa usa ka dahon; ug ang among mga kasal-anan, sama sa hangin, nagapalid kanamo.jKM"@Gihibalag mo siya nga nagalipay ug nagabuhat sa pagkamatarung, kadtong mga nahinumdum kanimo sa imong mga dalan: ania karon, ikaw nasuko, ug kami nanagpakasala: kami didto kanila sa hataas nga panahon; ug mangaluwas ba kami?JJ "@Kay gikan pa sa karaang panahon ang mga tawo wala makabati, ni makasabut pinaagi sa igdulungog, ni ang mata makakita sa usa ka Dios gawas kanimo, nga nagabuhat alang niadtong nagahulat kaniya.I"@Sa diha nga buhaton mo ang mga butang nga makalilisang nga wala namo paabuta, ikaw mikunsad, ang mga bukid mingkurog sa imong presencia.BH}"@Ingon nga ang kalayo nagasunog sa kasagbutan, ug ang kalayo nagapabukal sa tubig; aron sa pagpaila sa imong ngalan sa imong mga kabatok, aron ang mga nasud mangurog sa imong presencia!tG c"@Oh nga gision mo unta ang mga langit, nga mokunsad ka unta, aron ang mga bukid mangurog sa imong presencia,zFm"?Kami nahimo nga ingon niadtong wala gayud nimo pagharii, ingon kanila nga wala pagtawga pinaagi sa imong ngalan.E)"?Ang imong balaan nga katawohan nakapanag-iya niini sa hamubo lamang nga panahon: ang among mga kabatok nanagyatak sa imong balaang puloy-anan.XD)"?Oh Jehova, ngano man nga gipasayup mo kami gikan sa imong mga dalan, ug gipagahi mo ang among kasingkasing gikan sa kahadlok kanimo? Bumalik ka tungod sa imong mga alagad, ang mga banay sa imong panulondon.NC"?Kay ikaw mao ang among Amahan, bisan wala kami hiilhi ni Abraham, ug ang Israel wala umila kanamo: ikaw, Oh Jehova, mao ang among Amahan; among Manunubos ang imong ngalan gikan sa walay katapusan.B "?Sud-onga gikan sa langit, ug tan-awa gikan sa pinuy-anan sa imong pagkabalaan ug sa imong himaya: hain na man ang imong pangabugho ug ang imong mga buhat nga gamhanan? ang pangandoy sa imong kasingkasing ug ang imong mga kalooy ginapunggan nganhi kanako.^A5"?Ingon sa kahayupan nga milugsong padulong sa walog, ang Espiritu ni Jehova nagpapahulay kanila: sa ingon niana, gimandoan mo ang imong katawohan, aron sa paghimo sa imong kaugalingon usa ka ngalan nga mahimayaon. @"? Kadtong nagmando kanila latas sa mga kahiladman, ingon sa usa ka kabayo didto sa kamingawan, sa pagkaagi nga sila wala mahidugmo?S?"? Nga nagpauban sa iyang bukton nga mahimayaon sa kamot nga too ni Moises? Kadtong nagpaiway sa mga tubig sa ilang atubangan, aron sa paghimo alang sa iyang kaugalingon usa ka ngalan nga walay katapusan? j~}||2{vzzJyyxxw vGutt~tsrrSqpo3mll\k@jih~gZff.ee5dd/c?b;a`g` ^^t]\G[ZZFYXWWPVV!UTSSCRR Q(P~ONMLLKJI]HHaGdFEDCCBAA @k??R?>0=<<2;]::q998J7o65534h322110x/.--,M+**()K(:'&w%$m#H"n!! #s#v}`:f : G L M9{ 8@~o~W, Pamulong: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ang mga minatay sa mga tawo mangapukan ingon sa kinalibang ibabaw sa usa ka halapad nga uma, ug ingon sa usa lamang ka komkom sa mga nangani; ug walay bisan kinsa nga magatigumon kanila .=}s, Kay ang kamatayon midangat sa atong mga tamboanan, ug misulod sa atong mga palacio, aron sa pagputol sa mga anak gikan sa gawas, ug sa mga batan-ong lalake gikan sa mga kadalanan.s|_, Bisan pa niana, pamati sa pulong ni Jehova, Oh kamong mga babaye, ug padawata ang inyong mga igdulungog sa pulong sa iyang baba, ug tudloi sa pagminatay ang inyong mga anak nga babaye, ug sa paghilak ang tagsatagsa niya nga silingan.M{, Kay ang usa ka tingog sa pagminatay nadungog gikan sa Sion: Giunsa kita sa pagguba! nangalibog kita sa hilabihan tungod kay gibiyaan ta ang yuta, tungod kay gipukan nila ang atong mga puloy-anan.,zQ, Ug sila padalia, ug papaminataya sila alang kanato, aron ang atong mga mata magapaagay sa mga luha, ug ang atong mga tabon-tabon sa mata mopabuhagay sa mga tubig.;yo, Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Hunahunaa ninyo, ug tawga ang mga babaye nga nanagbalata, aron sila moanhi; ug tawga ang mga batid nga mga babaye, aron sila moanhi.9xk, Sila pagapatlaagon ko usab sa taliwala sa mga nasud, nga wala nila maila, ni sa ilang mga amahan; ug ako silang padad-an sa espada sunod kanila hangtud nga mangaut-ut ko sila.Jw , Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, ako magapakaon kanila, bisan kini nga katawohan, sa ajenjo, ug mohatag kanila sa tubig nga apdo nga pagaimnon.v!, Kondili nanagsunod hinoon sa kagahi sa ilang kaugalingong kasingkasing, ug nanagsunod sa mga Baal, nga gitudlo kanila sa ilang mga amahan;'uG, Ug si Jehova miingon: Tungod kay sila mingbiya sa akong Kasugoan nga gibutang ko sa ilang atubangan, ug wala managtuman sa akong tingog, ni managlakaw niini,ztm, Kinsa ba ang manggialamong tawo nga makasabut niini? ug kinsa ba siya nga kaniya ang baba ni Jehova nagsulti, aron siya makapahayag niini, busa nganong nalaglag ang yuta ug nasunog nga ingon ang kamingawan, aron nga walay moagi sa paglatas?(sI, Ug buhaton ko ang Jerusalem nga mga tapok, usa ka puloy-anan sa mga irong ihalas; ug buhaton ko ang mga ciudad sa Juda nga biniyaan, walay mausa nga magapuyo.Ir , Tungod sa mga bukid himoon ko ang paghilak ug mga pagminatay, ug sa mga sibsibanan sa kamingawan usa ka pagbakho, tungod kay sila nangasunog aron nga walay makaagi latas kanila, ni makadungog ang mga tawo sa tingog sa mga vaca: ang mga langgam sa kalangitan ug ang mga mananap silang tanan mingkalagiw: sila mingpahawa.q1, Dili ba ako modu-aw kanila tungod niining mga butanga? nagaingon si Jehova: dili ba magapanimalus ang akong kalag sa usa ka nasud nga ingon niini?lpQ, Ang ilang dila maoy usa ka udyong nga makamatay; kana nagapamulong sa limbong: ang usa nagapamulong ug pakigdait sa iyang isigkatawo pinaagi sa baba, apan diha sa sulod sa iyang kasingkasing nagatipig ug pagbudhi alang kaniya.Go, Busa kini mao ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, tunawon ko sila, ug sulayan ko sila; kay sa unsa bang paagi nga pagahimoon ko tungod sa mga anak nga babaye sa akong katawohan?n, Ang imong puloy-anan anaa sa kinataliwad-an sa limbong; pinaagi sa paglimbong sila nanagdumili sa pag-ila kanako, nagaingon si Jehova.Tm!, Ug ang tagsatagsa kanila molimbong sa iyang isigkatawo, ug dili mosulti sa matuod: sila nagtudlo sa ilang dila sa pagsulti ug mga bakak, ug sila nanaghago sa ilang kaugalingon sa pagbuhat ug kasal-anan.Rl, Patalinghug kamo tagsatagsa sa iyang isigkatawo, ug ayaw kamo panagsalig sa bisan kinsang igsoon: kay tagsatagsa ka igsoon mangagaw gayud, ug tagsatagsa ka isigkatawo molakaw uban sa mga panamastamas.k/, Ug ilang gibawog ang ilang mga dila daw ingon sa ilang busogan, alang sa kabakakan; ug sila nanagtubo sa kalig-on diha sa yuta, apan dili alang sa kamatuoran; kay sila nanagpaingon gikan sa kadautan ngadto sa kadautan, ug sila wala managpakaila kanako, nagaingon si Jehova.qj[, Oh kong ako aduna pa unta ing usa ka puloy-anan sa kamingawan alang sa mga tawong nanagbaktas; aron ako makabiya sa akong katawohan ug molakaw gikan kanila! kay silang tanan mga mananapaw, usa ka katilingban sa mabudhiong mga tawo.Ai }, Oh kong mga tubig pa unta ang akong ulo, ug ang akong mga mata tuboran sa mga luha, aron ako makahilak sa adlaw ug gabii tungod sa mga nangamatay sa anak nga babaye sa akong katawohan!h/,Wala bay balsamo sa Galaad? wala bay mananambal didto? nan ngano man nga wala hiulii sa maayong panglawas ang anak nga babaye sa akong katawohan?tga,Tungod sa samad sa anak nga babaye sa akong katawohan, ako nasamad; ako nagbalata; giabut ako sa kalisang.Xf),Ang pagpangani miagi na, ug ang ting-init natapus na, ug kita wala mangaluwas.!e;,Ania karon, ang tingog sa pagtu-aw sa anak nga babaye sa akong katawohan gikan sa yuta nga halayo: Wala ba si Jehova diha sa Sion? wala ba dinhi ang iyang hari? Nganong ilang gihagit ako sa kasuko uban sa ilang mga larawan nga linilok, ug sa ilang mga kakawangan nga lumalangyaw?tda,Oh nga malipay ko unta ang akong kaugalingon gikan sa kasubo! ang akong kasingkasing maluya sa sulod nako. c9,Kay, ania karon, ako magapadala ug mga bitin, mga udto-udto sa taliwala ninyo, nga dili malumay sa sumpa, ug sila mopaak kaninyo, nagaingon si Jehova.tba,Ang kinusmo sa iyang mga kabayo nadungog gikan sa Dan: ang tibook nga yuta mikurog sa bahihi sa iyang mga makusganon; kay sila mingdangat ug minglamoy sa yuta ug sa tanan nga anaa niana; ang ciudad ug kadtong nanagpuyo sa sulod niana. a,Kita nangita ug pakigdait, apan walay kaayohan nga miabut; ug sa usa ka panahon nangita sa pag-kaayo, ug, ania karon, ang kaguol!`),Nganong nanaglingkod kita sa hilum? managtigum kamo, ug manulod kita ngadto sa mga kinutaang ciudad, ug managhilum kita didto: kay si Jehova nga atong Dios nagpahilum kanato, ug naghatag kanato ug tubig nga apdo aron pagaimnun tungod kay kita nakasala batok kang Jehova.T_!, Pagaut-uton ko gayud sila, nagaingon si Jehova: wala na unyay mga bunga ang kaparrasan, ni igos ibabaw sa higuerra, ug ang dahon malawos; ug ang mga butang nga gihatag ko kanila mangahanaw gikan kanila.^, Nangaulaw ba sila sa diha nga nagbuhat sila ug dulumtanan? wala, sila wala gayud mangaulaw, ni mangahilaw ang ilang nawong: busa sila mangapukan uban niadtong nangapukan; sa panahon sa pagdu-aw kanila, sila igahulog ngadto sa yuta , nagaingon si Jehova.]%, Ug ilang giayo ug diyutay ang samad sa anak nga babaye sa akong katawohan, nga nagaingon: Pakigdait, pakigdait; sa diha nga walay pakigdait.\, Busa ihatag ko sa lain ang ilang mga asawa, ug ang ilang mga uma kanila nga manag-iya niini: kay ang tagsatagsa gikan sa labing diyutay bisan ngadto sa labing dagku gitugyan na sa kailibgon; gikan sa manalagna bisan ngadto sa sacerdote, ang tagsatagsa nagalimbong.4[a, Ang mga tawong manggialamon gipakaulawan, sila napunawan ug hingdakpan: ania karon, sila nanagsalikway sa pulong ni Jehova; ug unsang kinaiyaha sa kaalam nga anaa kanila?+ZO,Unsaon ninyo pag-ingon: Kami mga manggialamon, ug ang Kasugoan ni Jehova ania kanamo? Apan ania karon, ang bakakon nga dagang sa mga escriba nanagbuhat ug bakak.gYG,Oo, ang talabong sa mga langit nahibalo sa iyang mga tinudlong panahon; ug ang salampati, ug ang sayaw ug ang lapay nanagbantay sa panahon sa ilang pag-abut: apan ang akong katawohan wala manghibalo sa Kasugoan ni Jehova.X,Ako nagpatalinghug ug nakadungog, apan sila wala managpamulong sa matul-id: walay tawo nga naghinulsol sa iyang pagkadautan, sa pag-ingon: Unsa bay akong nabuhat? ang tagsatagsa nagapadayon sa iyang ginalaktan, ingon sa kabayo nga midasmag sa gubat."W=,Nan ngano man nga kining katawohan sa Jerusalem nanghidalin-as sa pagkasayup nga walay paghunong? sila minghunit sa limbong, ug nanagdumili sa pagbalik.+VO,Labut pa, umingon ikaw kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova: Mangapukan ba ang mga tawo, ug dili managpamangon pag-usab? motalikod ba ang usa, ug dili mobalik?UU#,Ug labi kay sa kinabuhi ang kamatayon maoy pagapilion sa tanang mga nanghibilin niining dautang panimalay, nga nanghibilin sa tanang mga dapit diin didto giabog ko sila, nagaingon si Jehova sa mga panon. T9,Ug ilang ipangatag sila sa atubangan sa adlaw, ug sa bulan, ug sa tanang panon sa langit nga ilang gihigugma, ug ilang gialagaran, ug ilang gisunod, ug ilang gipangita, ug ilang giampoan: dili sila pagatigumon, ni igalubong; sila mahimong kinalibang sa ibabaw sa nawong sa yuta.S -,Niadtong panahona, nagaingon si Jehova, pagadad-on nila ang mga bukog sa mga hari sa Juda, ug ang mga bukog sa iyang mga principe, ug ang mga bukog sa mga sacerdote, ug ang mga bukog sa mga manalagna, ug ang mga bukog sa mga pumoluyo sa Jerusalem gikan sa ilang lubnganan;gRG,"Unya akong pagapahilumon gikan sa mga ciudad sa Juda ug sa kadalanan sa Jerusalem, ang tingog sa hudyaka, ug tingog sa kalipay, ang tingog sa pamanhonon ug ang tingog sa pangasaw-onon; kay ang yuta mahimong usa ka awa-aw.Q+,!Ug ang mga minatay niini nga katawohan mahimong kalan-on sa mga langgam sa kalangitan, ug sa mga mananap sa yuta; ug walay makapahadlok kanila. P9, Busa, ania karon, ang mga adlaw ania na, nagaingon si Jehova, nga kini dili na pagatawgon pag-usab nga Topet, ni Ang walog sa anak nga lalake ni Hinom, kondili Ang walog sa Ihawan: kay ilang igalubong didto sa Topet ang mga minatay , hangtud nga wala nay dapit nga pagalubngan . O,Ug ilang gitukod ang hatag-as nga mga dapit sa Topet nga atua sa walog sa anak nga lalake ni Hinom, aron sa pagsunog diha sa kalayo sa ilang mga anak nga lalake ug sa ilang mga anak nga babaye; nga wala nako isugo kanila , ni misantop kana sa akong hunahuna.XN),Kay ang mga anak sa Juda na kabuhat ug dautan sa atubangan sa akong pagtan-aw, nagaingon si Jehova: sila nanagpatindog sa ilang mga dulumtanan sa balay nga ginganlan sa akong ngalan, aron sa paghugaw niini.?Mw,Putla ang imong buhok, Oh Jerusalem , ug isalibay kini ug magminatay ka didto sa mga walay sulod nga kahitas-an; kay si Jehova misalikway ug mibiya sa kaliwatan sa iyang kaligutgut.],Busa buhaton ko sa balay nga gitawag sa akong ngalan, nga inyong gilauman, ug sa dapit nga gihatag ko kaninyo, ug sa inyong mga amahan, ang ingon sa gibuhat ko sa Silo._=7, Ug karon tungod kay inyong gibuhat kining tanang mga buhata, nagaingon si Jehova, ug ako nagsulti kaninyo, mibangon pagsayo, ug namulong, apan kamo wala makadungog; ug nagtawag ako kaninyo, apan kamo wala motubag:V<%, Apan lumakaw kamo karon ngadto sa akong dapit nga atua sa Silo, diin akong giuna pagpahamutang ang akong ngalan, ug tan-awa kong unsay gibuhat ko niana tungod sa pagkadautan sa akong katawohan nga Israel.5;c, Kining balaya, nga gitawag sa akong ngalan, nahimo bang usa ka lungib sa mga tulisan sa inyong mga mata? Ania karon, ako bisan pa ako, nakakita niini, nagaingon si Jehova.D:, Ug unya moanhi ug motindog sa akong atubangan, sulod niining balaya, nga ginatawag sa akong ngalan, ug magaingon: Kita giluwas na ; aron kamo managbuhat niining tanan nga mga dulumtanan?97, Mangawat ba kamo, mopatay, ug manapaw, ug manumpa sa bakak, ug magasunog sa incienso kang Baal, ug magasunod sa laing mga dios nga wala ninyo hiilhi,R8,Ania karon, kamo nanagsalig sa bakakong mga pulong nga walay kapuslanan.7,Nan papuy-an ko kamo niining dapita, sa yuta nga gihatag ko sa inyong mga amahan, gikan sa kakaraanan bisan hangtud sa walay katapusan.P6,Kong kamo dili magdaugdaug sa dumuloong, sa mga ilo, ug sa balo nga babaye, ug dili magpaagas ug dugo sa inocente niining dapita, ni magsunod sa laing mga dios alang sa inyong kaugalingong kadautan:85i,Kay kong magausab kamo sa hingpit gayud sa inyong kagawian, ug sa inyong binuhatan; kong magabuhat kamo ug justicia nga hingpit gayud sa tunga sa tawo ug sa iyang isigkatawo;4,Ayaw kamo pagsalig sa bakakong mga pulong, nga nagaingon: Ang templo ni Jehova, ang templo ni Jehova, mao kini ang templo ni Jehova.)3K,Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Usba ang inyong mga kagawian, ug ang inyong mga binuhatan, ug kamo papuy-on ko niining dapita.O2,Tindog sa ganghaan sa balay ni Jehova, ug imantala didto kining pulonga; ug umingon ka: Pamati sa pulong ni Jehova, ngatanan kamo sa Juda nga mosulod niining ganghaana aron sa pagsimba kang Jehova.J1 ,Ang pulong nga miabut kang Jeremias gikan kang Jehova, nagaingon:n0U,Sinalikway nga salapi maoy igatawag sa mga tawo kanila, tungod kay si Jehova nagsalikway man kanila."/=,Ang mga hasohasan mitayhop sa hilabihan gayud; ang tingga giut-ut sa kalayo: kawang lamang ang pagtunaw sa pag-ulay ; kay ang dautan wala man mangaluka..-,Silang tanan mga sumosukol nga hilabihan, nga nanaglakaw-lakaw uban ang mga balikas: sila mga tumbaga ug puthaw: silang tanan pulos mga mahugaw.--,Ako nagapatindog kanimo nga usa ka magsusulay, ug usa ka kuta sa taliwala sa akong katawohan, aron ikaw mahibalo ug magasulay sa ilang kagawian.h,I,Oh anak nga babaye sa akong katawohan, magtampi ka ug sako, ug maglunang ka sa mga abo: magbalata ka, ingon sa pagbalata alang sa bugtong anak, ang labing mapait nga pagminatay; kay sa madali ang manlalaglag moanhi kanato.}+s,Ayaw pag-adto sa uma, ni molakaw ka sa dalan; kay ang pinuti sa kaaway, ug kakugmat, anaa sa tagsatagsa ka kiliran.'*G,Nabati namo ang balita mahitungod niana; ang among mga kamot nangaluya: ang kaguol naghari kanamo, ug ang mga kangutngut ingon sa usa ka babaye nga nagaanak. ),Sila managbitbit ug mga pana ug bangkaw; sila mabangis man ug walay kalooy; ang ilang tingog modahunog sama sa dagat; ug sila mangabayo sa mga kabayo, ang tagsatagsa magalaray, sama sa usa ka tawo, nga andam sa gubat batok kaninyo, Oh anak nga babaye sa Sion.6(e,Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ang usa ka katawohan moabut gikan sa yuta sa amihanan; ug ang usa ka dakung nasud moalsa gikan sa mga kinatumyang dapit sa yuta.w'g,Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako magabutang ug mga kapangdolan sa atubangan niini nga katawohan, ang amahan ug ang mga anak sa tingub mangapangdol ang tanan batok kanila; ang isigkatawo ug ang iyang higala mangamatay.S&,Sa unsang tuyoa nga midangat kanako ang incienso gikan sa Sheba, ug ang matam-is nga tubo gikan sa halayong yuta? ang inyong halad-nga-sinunog dili madawat, ni makapahimuot kanako ang inyong mga halad.x%i,Pamati, Oh yuta, ania karon, ako magapadala ug kadaut ibabaw niini nga katawohan, bisan ang bunga sa ilang mga hunahuna, tungod kay wala sila managpatalinghug sa akong mga pulong; ug mahitungod sa akong Kasugoan, sila nanagsalikway niini._$7,Busa pamati kamo, mga nasud, ug hibaloi, Oh katilingban, unsay anaa sa taliwala nila.#!,Ug ako nagbutang ug mga magbalantay ibabaw kaninyo, nga nagaingon : Pamati sa tingog sa trompeta; apan sila ming-ingon: Dili kami maminaw.""=,Mao kini ang giingon ni Jehova: Tumindog kamo sa mga dalan, ug tan-awa, ug pangutana mahitungod sa karaang mga alagianan, kong hain ang maayong dalan; ug lumakaw kamo niana, ug makakaplag kamo sa kapahulayan alang sa inyong mga kalag: apan sila ming-ingon: kami dili moagi didto .{!o,Nangaulaw ba sila sa ilang pagbuhat ug dulumtanan? wala, sila wala gayud mangaulaw, ni mangahilaw ang ilang nawong: busa sila mangapukan uban niadtong mga mangapukan; sa panahon nga modu-aw ako kanila sila manghisukamod, nagaingon si Jehova. ,Sila usab nag-ayo ug diyutay lamang sa samad sa akong katawohan, sa pag-ingon: Pakigdait, pakigdait; sa diha nga walay pakigdait.?w, Kay gikan sa labing diyutay kanila ngadto sa labing dagku kanila, ang tagsatagsa mitugyan sa kahikaw, ug gikan sa manalagna bisan pa ngadto sa sacerdote, ang tagsatagsa nagalimbong.9k, Ug ang ilang kabalayan igahatag sa uban, lakip ang ilang mga kaumahan ug mga asawa; kay akong pagatuy-oron ang akong kamot ibabaw sa mga pumoluyo sa yuta, nagaingon si Jehova.%, Busa ako napuno sa kaligutgut ni Jehova: gikapuyan na ako sa pagbadlong niana: sa tingub ibubo kini sa ibabaw sa mga kabataan sa kadalanan ug ibabaw sa mga batan-ong lalake; kay bisan ang bana uban sa asawa pagakuhaon, ang tigulang uban kaniya nga hupong sa mga adlaw.{o, Kang kinsa man ako mosulti, ug mosaksi aron sila makadungog? ania karon, ang ilang mga igdulungog wala macircuncidahi, ug sila dili makadungog: ania karon ang pulong ni Jehova alang kanila nahimong usa ka kaulawan; sila walay kahimuot niini.H , Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sila managhagdaw sa makuti gayud sa mahabilin sa Israel ingon sa parras, ingon sa mangungutlo sa parras lisoa ang imong kamot sulod sa mga bukag.%C,Magpatudlo ka, Oh Jerusalem, tingali unya ang akong kalag mahamulag kanimo; tingali unya nga himoon ko ikaw nga kamingawan, usa ka yuta nga walay magapuyo.`9,Ingon sa usa ka tuboran nga nagapasugwak sa iyang mga tubig, mao man siya nagapasugwak sa iyang kadautan ang pagpanlupig ug paglaglag nabati diha kaniya; sa akong atubang sa kanunay ania ang kasakitan ug mga samad.[/,Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Pamutol kamo ug mga kahoy, ug pagpatubo ug usa ka salipdanan batok sa Jerusalem: mao kining lungsora ang pagadu-awon; sa sulod niya anaa ang lonlon pagdaugdaug.R,Manindog, ug mangadto kita sa gabii, ug gub-on ta ang iyang mga palacio.,Q,Panag-andam kamo sa gubat batok kaniya; manindog, ug mangadto kita sa udto. Alaut kita! kay ang adlaw milingay na , kay ang mga landong sa kagabhion mikaylap na .:m,Ang mga magbalantay uban ang ilang panon moadto kaniya: batok kaniya sila managpahaluna sa ilang mga balong-balong sa paglibut; sila managpakaon, ang tagsatagsa sa iyang dapit.\1,Ang maanyag ug mabuyang nga dalaga , ang anak nga babaye sa Sion akong pagaputlon.  ,Pangalagiw kamo alang sa kaluwasan, mga anak ni Benjamin, gikan sa kinataliwad-an sa Jerusalem, ug huypa ang trompeta didto sa Tekoa, ug iisa ang usa ka bandila sa Bet-hakarem; kay ang dautan nagasud-ong gikan sa amihanan, ug ang usa ka dakung pagkalaglag.S,Ang mga manalagna nanagpanagna sa bakak, ug ang mga sacerdote nanagmando pinaagi sa ilang kahimoan; ug ang akong katawohan nahigugma nianang mga butanga; ug unsay inyong pagabuhaton sa katapusan niana?S,Ang usa ka kahibulongan ug makalilisang nga butang maoy nahitabo sa yuta.',Dili ba ako modu-aw tungod niining mga butanga? nagaingon si Jehova: dili ba ang akong kalag magapanimalus sa usa ka nasud nga maingon niini?fE,Sila mingtambok, sila mingsinaw: Oo, sila minglabaw sa mga binuhatan sa mga dautan: sila wala managlaban sa katungod, sa katungod sa mga ilo, aron sila mouswag; ug ang katungod sa mga hangul wala nila pakanaugi ug hukom.&E,Ingon sa usa ka halwa nga napuno sa mga langgam, mao usab ang ilang mga balay napuno sa mga limbong: busa sila nangahimong dagku ug nangahimong bahandianon.? w,Kay sa taliwala sa akong katawohan igakita ang dautang mga tawo; sila nanagbantay ingon sa mga mangangayam nga nanaghati; sila nagabutang ug usa ka lit-ag, sila modakup ug mga tawo. ,Ang inyong kasal-anan maoy nakapahilayo niining mga butanga, ug ang inyong mga sala maoy nakapugong gikan kaninyo sa mga kaayohan.u c,Wala gani moingon sila sa ilang kasingkasing: Kahadlokan na nato karon si Jehova nga atong Dios, nga nagahatag ug ulan, sa kaniadto ug sa ulahian sa iyang panahon: nga nagabantay alang kanato niining tinudlong mga semana sa pagpangani.r ],Apan kini nga katawohan adunay malalison ug sumosukol nga kasingkasing; sila mingsukol ug nangawala na .{ o,Dili ba kamo mahadlok kanako? nagaingon si Jehova: dili ba kamo mokurog sa akong presencia, nga nagbutang sa balas aron mahimong utlanan sa dagat, nga pinaagi sa usa ka sugo nga walay pagkatapus, kini dili makalabang niini? ug bisan ang mga balud didto managsapo-sapo sa ilang kaugalingon, apan sila dili makadaug: bisan sila modahunog, apan sila dili makalabang niini.(I,Pamatia karon kini, Oh buangbuang nga katawohan, ug mga walay salabutan; nga adunay mga mata, ug dili makakita; nga adunay mga igdulungog, ug dili makadungog.]3,Ipahayag ninyo kini diha sa balay ni Jacob, ug imantala kini sa Juda, sa pag-ingon:1[,Ug mahatabo nga kong ikaw moingon: Ngano man nga kanato gibuhat ni Jehova nga atong Dios kining tanan nga mga butanga? unya ikaw moingon kanila: Sama sa inyong pagbiya kanako, ug sa pag-alagad sa laing mga dios sa inyong yuta, mao nga magaalagad kamo sa mga dumuloong diha sa yuta nga dili inyo.X),Apan bisan pa niadtong mga adlawa nagaingon si Jehova: Dili ko tibawason kamo.fE,Ug sila maoy mokaon sa imong giani, ug sa imong tinapay nga ginakaon sa imong mga anak nga lalake ug sa imong mga anak nga babaye. Sila mokaon sa imong panon sa carnero ug sa imong panon sa mga vaca: sila mokaon sa imong mga parras ug sa imong mga kahoy nga igos: sila maoy mogun-ob sa imong kinutaang mga ciudad, diin ikaw mosalig, uban sa espada.eC,Ang ilang baslayan maoy usa ka inablihang lubnganan, silang tanan pulos mga kusganong tawo.w,Ania karon, padad-an ko kamo ug usa ka nasud gikan sa halayo, Oh balay sa Israel, nagaingon si Jehova: kini usa ka nasud nga gamhanan, usa ka nasud nga karaan, usa ka nasud kansang pinulongan wala mo hibaloi, ni makasabut ikaw sa ilang igaingon.kO,Tungod niini, nagaingon si Jehova, ang Dios sa mga panon: Tungod kay kamo mingsulti niining mga pulonga, ania karon, himoon ko nga kalayo sa imong baba ang akong mga pulong, ug kining katawohan, kahoy, ug kini molamoy kanila.ve, Ug ang mga manalagna mangahimong hangin, ug ang pulong wala diha kanila: ang ingon niini pagabuhaton kanila., Sila minglimod kang Jehova, ug ming-ingon: Dili man siya; ni ang kadaut modangat kanato; ni makakita kita ug espada ni gutom:^~5, Kay ang balay sa Israel ug ang balay sa Juda nanagbudhi kanako, nagaingon si Jehova.}, Panaka kamo sa iyang mga kuta, ug gun-oba; apan ayaw pagtibawasa sa pagguba: kuhaa ang iyang mga sanga; kay sila dili man iya ni Jehova. |, Dili ba ako modu-aw tungod niining mga butanga? nagaingon si Jehova: ug dili ba ang akong kalag manimalus sa nasud nga ingon niini?{#,Sila sama sa linalogan nga mga kabayo nga mingsalaag sa bisan diin nga dapit; ang tagsatagsa nagabahihi sunod sa asawa sa iyang isigkatawo.z7,Unsaon ko pagpasaylo kanimo? ang imong mga anak mingtalikod kanako, ug nanagpanumpa pinaagi niadtong dili mga dios. Sa diha nga gipakaon ko sila hangtud sa pagkabusog, sila nanapaw hinoon , ug nanagpanon pagtigum sa ilang kaugalingon diha sa mga balay sa mga babaye nga bigaon.Ey,Tungod niini ang usa ka leon nga gikan sa lasang maoy mopatay kanila, ang usa ka lobo sa kagabhion maoy molaglag kanila; ang usa ka leopardo maoy motukaw batok sa ilang mga ciudad; ang tagsatagsa nga mogula gikan didto pagakuniskunison: kay ang ilang mga kalapasan daghan, ug ang ilang mga pagkamasalaypon mingtubo.Nx,Ako moadto sa mga dagkung tawo, ug mosulti kanila; kay sila nanghibalo sa dalan ni Jehova, ug sa justicia sa ilang Dios. Apan kini sila nanag-usa sa pagbunggo sa yugo ug sa paglugtas sa mga gapus. w9,Unya ako miingon: Sa pagkatinuod kini sila mga kabus; sila mga buang-buang; kay sila wala manghibalo sa dalan ni Jehova; ni sa Kasugoan sa ilang Dios.v',Oh Jehova, wala ba magatan-aw sa kamatuoran ang imong mga mata? nagsilot ka kanila, apan sila wala managsubo; ikaw nag-ut-ut kanila, apan sila mingdumili sa pagdawat sa pagsaway: sila nanagpagahi sa ilang mga nawong labi kay sa usa ka bato; sila mingdumili sa pagbalik.luQ,Ug bisan pa, sila nagaingon: Ingon nga si Jehova buhi; sa pagkamatuod, sila nanagpanumpa sa bakak.t 7,Dumalagan kamo pabalik-balik sa kadalanan sa Jerusalem, ug tan-awa karon, ug hibaloi, ug pangitaa sa mga halapad nga dapit didto, kong makakaplag ba kamo ug usa ka tawo, kong aduna bay mausa nga nagabuhat sa minatarung; nga nagapangita sa kamatuoran; ug ako magapasaylo kaniya.?sw,Kay ako nakadungog ug tingog ingon sa usa ka babaye nga nagaanak, ug ang kaul-ol ingon kaniya nga magaanak sa panganay nga bata, ang tingog sa anak nga babaye sa Sion, nga nagahangus, nga nagabuklad sa iyang mga kamot, sa pag-ingon : Alaut ako karon! kay napugdaw ang akong kalag sa atubangan sa mga mamumuno.br=,Ug ikaw, sa diha nga ikaw mahimong biniyaan, unsa bay imong buhaton? Bisan ikaw magasaput ug mapula, bisan ikaw magadayandayan ug mga dayandayan nga bulawan, bisan pa ug buliton mo ang imong mga mata sa pintal, kawang lamang ang pagpaanyag mo sa imong kaugalingon; ang imong mga hinigugma managtamay kanimo, sila managpangita sa imong kinabuhi.sq_,Ang tagsatagsa ka ciudad mokalagiw tungod sa kasaba sa mga managkabayo, ug sa mga magpapana; sila moadto sa mga kalibonan, ug mokatkat sa kapangpangan; ang tagsatagsa ka ciudad pagabiyaan, ug walay bisan usa ka tawo nga mopuyo didto.=<;;S:988777655G43p22100/)./-,+*)x(N',&0%$#"" sE70O55s Q %&9~RkO,Ug baslan ko pag-una ang ilang kasal-anan, ug ang ilang sala nga pinilo; tungod kay ilang gihugawan ang akong yuta sa mga minatay sa ilang mga butang nga makaluod, ug ilang gipuno ang akong panulondon sa ilang mga dulumtanan.1,Kay ang akong mga mata anaa sa tanan nilang ginalaktan; sila dili magtago gikan sa akong nawong, ni matago sa akong mga mata ang ilang kasal-anan.'G,Ania karon, ako magpakuha ug daghang mangingisda, nagaingon si Jehova, ug sila mangisda kanila; ug sa human niini magapadala ako ug daghang mga mangangayam, ug sila mangayam kanila gikan sa tagsatagsa ka bukid, ug gikan sa tagsatagsa ka bungtod, ug gikan sa mga lungag sa mga pangpang.~u,Kondili, mao kini : Ingon nga si Jehova buhi, nga nagdala sa mga anak sa Israel gikan sa yuta sa amihanan, ug gikan sa tanang mga yuta diin sila giabog niya. Ug akong dad-on sila pag-usab ngadto sa ilang yuta nga gihatag ko sa ilang mga amahan.3_,Busa, ania karon, ang mga adlaw ania na, nagaingon si Jehova, nga dili na pagaingnon: Ingon nga ang dios buhi, nga nagdala sa mga anak sa Israel gawas sa yuta sa Egipto;hI, Busa hinginlan ko kamo niining yutaa ngadto sa yuta nga wala ninyo hingbaloi, ni kamo, ni ang inyong mga amahan; ug didto manag-alagad kamo sa laing mga dios sa adlaw ug sa gabii; kay ako dili magapakita kaninyo ug kalooy.\1, Ug labaw ang kangil-ad nga inyong nahimo kay sa nahimo sa inyong mga amahan; kay, ania karon, kamong tagsatagsa nagasunod sa katig-a sa inyong dautan nga kasingkasing, mao nga kamo wala managpatalinghug kanako.nU, Unya ingnon mo sila: Tungod kay ang inyong mga amahan mingbiya kanako, nagaingon si Jehova, ug mingsunod sa laing mga dios, ug nanag-alagad kanila, ug nanagsimba kanila, ug mingbiya kanako, ug wala managbantay sa akong Kasugoan;&E, Ug mahatabo nga sa diha nga imantala mo niini nga katawohan kining tanan nga mga pulong, ug sila moingon kanimo: Ngano man nga nagsulti si Jehova niining tanan nga dagkung kadaut batok kanamo? kun unsay among kadautan? kun unsay among sala nga nahimo batok kang Jehova nga among Dios?'G, Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, pahunongon ko niining dapita sa atubangan sa inyong mga mata ug sa inyong mga adlaw ang tingog sa kasadya, ug ang tingog sa kalipay, ang tingog sa kaslonon nga lalake ug ang tingog sa kaslonon nga babaye.mS,Ug ayaw pag-adto sa balay nga kombirahan aron sa paglingkod uban kanila, sa pagkaon ug sa pag-inum.dA,Ni managtipak ug tinapay ang mga tawo alang kanila sa pagbalata, sa paglipay kanila tungod sa mga minatay; ni ang mga tawo managhatag kanila ug copa sa paglipay aron pagaimnom alang sa ilang amahan kun sa ilang inahan.]3,Ang mga dagku ug ang mga gagmay mangamatay dinhi niining yutaa: sila dili igalubong, ni ang mga tawo managbakho alang kanila, ni managsamad sa ilang kaugalingon; ni managpaupaw sa ilang kaugalingon alang kanila;!;,Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw pagsulod sa balay nga pagabalataan, ni moadto ka sa pagbakho, ni sa pagminatay kanila; kay ginakuha ko na ang akong pakigdait gikan niini nga katawohan, nagaingon si Jehova, bisan ngani ang mahigugmaong-kalolot ug ang malomong mga kalooy.< q,Sila mangamatay sa kamatayon nga makalilisang uyamut; sila dili pagahilakan; ni igalubong sila; sila mahimong sama sa kinalibang sa ibabaw sa nawong sa yuta; ug pagalamyon sila sa espada, ug sa gutom; ug ang ilang mga minatay mahimong kalan-on sa mga langgam sa kalangitan, ug alang sa mga mananap sa yuta. ,Kay mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod sa mga anak nga lalake ug sa mga anak nga babaye nga mangatawo niining dapita, ug mahitungod sa ilang mga inahan nga manganak kanila, ug mahitungod sa ilang mga amahan nga nagpakatawo kanila dinhi niining yutaa:k O,Dili ka mangasawa, ni magbaton ka ug mga anak nga lalake kun mga anak nga babaye, niining dapita.A  ,Ang pulong ni Jehova midangat usab kanako, nga nagaingon:y k,Ug bawion ko ikaw gikan sa kamot sa mga tawong dautan, ug tubson ko ikaw gikan sa kamot sa mga tawong mabangis.{o,Ug buhaton ko ikaw alang niining mga katawohan nga usa ka linig-onan nga kuta nga tumbaga: ug sila makig-away batok kanimo, apan sila dili makadaug kanimo; kay ako magauban kanimo sa pagluwas kanimo ug sa pagbawi kanimo, nagaingon si Jehova.#,Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Kong mobalik ikaw kanako nan dad-on ko ikaw pag-usab, aron ka makatindog sa akong atubangan; ug kong gahinon mo ang bililhon gikan sa mangil-ad, mahisama ka sa akong baba: sila mobalik kanimo, apan ikaw dili mobalik ngadto kanila.\1,Ngano ba nga ang akong kasakit walay paghunong, ug ang akong samad walay pagkaalim, nga nagadumili sa pagkaayo? mahimo ba nga ikaw alang kanako maoy usa ka malimbongan nga sapa , ingon sa mga tubig nga mokutat?,Q,Ako wala molingkod diha sa katiguman sa mga nanaghudyaka, ni nagkalipay ako; ako milingkod nga nag-inusara tungod sa imong kamot: kay ako gipuno mo sa kaligutgut.R,Ang imong mga pulong hikaplagan, ug gikaon ko sila; ug ang imong mga pulong alang kanako maoy kalipay ug pagmaya sa akong kasingkasing: kay ako ginatawag sa imong ngalan, Oh Jehova, Dios sa mga panon.V%,Oh Jehova, ikaw nasayud; hinumdumi ako, ug du-awa ako, ug ipanimalus ako sa mga nagalutos kanako; ayaw ako pagkuhaa diha sa imong pagkamapailubon: hibaloi nga tungod kanimo ako nag-antus nga gipakaulawan.7,Ug paagion ko sila uban sa imong mga kaaway ngadto sa yuta nga wala mo hibaloi: kay ang kalayo nahaling dinhi sa akong kasuko, nga kaninyo magasunog.*M, Ang imong katigayonan ug ang imong mga bahandi ihatag ko nga inagaw nga walay bili, ug kana tungod sa tanan mong mga sala, bisan diha sa tanan mong mga utlanan.[/, May makabunggo ba sa puthaw, bisan sa puthaw ug sa tumbaga nga gikan sa amihanan?D, Si Jehova miingon: Sa pagkamatuod, ako magpalig-on kanimo sa gihapon; sa pagkamatuod pagahimoon ko nga magapakilooy kanimo ang imong kaaway sa panahon sa kadaut ug sa panahon sa kasakit.p~Y, Alaut ako, inahan ko, nga imong gipanganak ako nga tawo sa pagpakiglalis ug tawo sa pagpakigbisog sa tibook nga yuta! Ako wala magpahulam, ni nagapahulam ang mga tawo kanako; bisan pa niana ang tagsatagsa kanila nagatunglo kanako.u}c, Nagaanam ug kaniwang ang nagaanak ug pito; namatay siya; ang iyang adlaw misalop na samtang adlawan pa: siya gipakaulawan ug nalibog: ug ang mahibilin kanila igatugyan ko sa espada sa atubangan sa ilang mga kaaway, nagaingon si Jehova.l|Q,Ang ilang mga balong babaye gipadaghan ko labaw pa sa balas sa kadagatan: sa kaudtohon gipadala ko kanila ang maglalaglag batok sa inahan sa mga batan-ong lalake: ang kasakit ug ang kalisang gihulog ko sa kalit sa ibabaw niya.K{,Ug gialig-ig ko sila pinaagi sa usa ka nigo diha sa mga ganghaan sa yuta; sila gikuhaan ko sa ilang mga anak; akong gilaglag ang akong katawohan; kay sila wala mobalik gikan sa ilang mga dalan.0zY,Gisalikway mo ako, nagaingon si Jehova, milakaw ka nga nagasibog: busa gituy-od ko ang akong kamot batok kanimo, ug gilaglag ko ikaw; gikapuyan na ako sa paghinulsol.y1,Kay kinsa ba ang may kalooy kanimo, Oh Jerusalem? kun kinsay magabakho tungod kanimo? kun kinsay moanhi sa pagpangutana tungod sa imong kahimtang?3x_,Ug sila ipatugpo-tugpo ko sa tanang mga gingharian sa yuta, tungod kang Manases ang anak nga lalake ni Ezechias, hari sa Juda, tungod nianang iyang gibuhat sa Jerusalem.twa,Ug ako magatudlo sa ibabaw nila ug upat ka matang sa castigo , nagaingon si Jehova: ang espada nga igpapatay, ug ang iro nga mokunis-kunis, ug ang mga langgam sa kalangitan, ug ang mga mananap sa yuta, nga molamoy ug molaglag kanila .Ev,Ug mahatabo, sa diha nga sila moingon kanimo: Asa man kami paingon? unya sultihan mo sila: Kini mao ang giingon ni Jehova: Kadtong alang sa kamatayon, ngadto sa kamatayon; ug kadtong alang sa espada, ngadto sa espada; kadtong alang sa gutom ngadto sa gutom; ug kadtong alang sa pagkabinihag, ngadto sa pagkabinihag.Su !,Unya miingon si Jehova kanako: Bisan pa si Moises ug si Samuel mitindog sa akong atubangan, ang akong hunahuna dili motagad niini nga katawohan, papahawaa sila gikan sa akong pagtan-aw, ug palakta sila.t,Aduna bay pila sa taliwala sa mga kakawangan sa mga nasud nga nakapatagak sa ulan? kun makahatag ba ang langit ug ulan? dili ba ikaw mao siya, si Jehova nga among Dios? busa magahulat kami kanimo; kay ikaw maoy nagbuhat niining tanan nga mga butang."s=,Ayaw kami pag-ayri, tungod sa imong ngalan; ayaw pagbuonga ang dungog sa trono sa imong himaya: hinumdumi, ayaw pagbungkaga ang imong tugon uban kanamo.}rs,Oh Jehova, kami nanagsugid sa among kadautan, ug sa kasal-anan sa among mga amahan; kay nakasala kami batok kanimo.q!,Gibiyaan mo ba gayud ang Juda? giayran ba sa imong kalag ang Sion? nganong gisamaran mo kami, ug walay kaayohan kanamo? kamo nanagpangita sa pakigdait, ug walay butang maayo nga nakab-ut; ug nanagpangita kami sa panahon sa pag-ayo, ug ania karon, miabut ang kasamok!wpg,Kong ako moadto sa kapatagan, nan, ania karon, ang nangamatay sa espada! ug kong ako mosulod sa ciudad, nan, ania karon, ang nangasakit tungod sa gutom! kay lakip ang manalagna ug ang sacerdote minglibut sa yuta, ug wala mahibalo niini .o3,Ug igasulti mo kining mga pulonga kanila Padaligdiga ang mga luha sa akong mga mata sa adlaw ug sa gabii, ug ayaw sila pagpahunonga; kay ang Jerusalem ang ulay nga anak sa akong katawohan nabungkag sa usa ka dakung pagkatumpag, uban ang usa ka samad nga masakit sa hilabihan.%nC,Ug ang katawohan nga ilang gipanagnaan igalabay sa kadalanan sa Jerusalem pinaagi sa gutom ug sa espada; ug sila walay mausa nga magalubong kanila-kanila, sa ilang mga asawa, ni sa ilang mga anak nga lalake, ni sa ilang mga anak nga babaye: kay akong ibubo kanila ang ilang kadautan. m ,Busa mao kini ang giingon ni Jehova mahatungod sa mga manalagna nga nanagtagna pinaagi sa akong ngalan, ug ako wala magpadala kanila, apan sila nanag-ingon: Espada ug gutom dili modangat niining yutaa: Kana nga mga manalagnaa lamyon sa espada ug sa gutom.Gl,Unya si Jehova miingon kanako: Ang mga manalagna nanagtagna ug mga bakak sa akong ngalan: ako wala magpaadto kanila, ni magsugo ako kanila, ni magsulti ako kanila: sila nanagtagna kaninyo ug mga bakak nga panan-awon, ug pagpanagna, ug usa ka butang nga walay kapuslanan, ug limbong sa ilang kaugalingong kasingkasing.^k5, Unya miingon ako: Ah! Jehova nga Ginoo! ania karon, ang mga manalagnan nanag-ingon kanila: Dili kamo makakita sa mga espada, ni aduna kamoy gutom; kondili ako mohatag kaninyo ug matuod nga kalinaw niining dapita. j , Sa diha nga sila managpuasa, ako dili magpatalinghug sa ilang pagtu-aw; ug sa diha nga sila mohatag ug halad-nga-sinunog ug halad-nga-kalan-on, ako dili modawat kanila: apan sila pagaut-uton ko pinaagi sa espada, ug pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay.giG, Ug miingon si Jehova kanako: Ayaw pag-ampo alang niini nga katawohan alang sa ilang kaayohan.uhc, Mao kini ang giingon ni Jehova niini nga katawohan: Ngani sila nahagugma nga magsalaag; sila wala makapugong sa ilang mga tiil; busa si Jehova wala modawat kanila; karon mahanumdum siya sa ilang kadautan, ug du-awon ang ilang mga sala.Sg, Ngano nga ikaw ingon sa usa ka tawo nga hingkulbaan, ingon sa usa ka tawong kusgan nga dili makaluwas? Apan ikaw, Oh Jehova, ania sa among taliwala, ug kami gitawag sa imong ngalan; ayaw kami pagbiyai.Xf),Oh ikaw, nga paglaum, sa Israel, ang Manluluwas niini sa panahon sa kasamok, ngano nga ikaw ingon sa usa ka dumuloong sa yuta, ug ingon sa usa ka lumalangyaw nga mitipas sa dalan sa pagpahulay sa kagabhion?;eo,Bisan ang among mga kasal-anan nanagsaksi batok kanamo, magbuhat ka tungod sa imong ngalan, Oh Jehova: kay ang among mga pagkasuki daghan kaayo; kami nanagpakasala batok kanimo.]d3,Ug ang mga asno nga ihalas nanagtindog sa mga walay sulod nga kahitas-an, sila nanaghangus sa pagpangandoy sa hangin sama sa mga irong ihalas; ang ilang mga mata nagaanam ug kapalong tungod kay walay sibsibanan.dcA,Oo, ang lagsaw sa kapatagan nanganak, ug gibiyaan ang iyang anak, tungod kay walay balili.b,Tungod sa yuta nga miliki, kay walay ulan nga mitulo sa yuta, ang mga magdadaro nangaulaw ug nanagtabon sa ilang mga ulo.a',Ang ilang mga tawong halangdon nanagpadala sa ilang mga magagmayng bata ngadto sa tubig; sila mangadto sa mga sudlanan sa tubig ug dili makakaplag ug tubig; sila mobalik nga walay sulod ang ilang mga tadyaw; sila nangaulaw ug nangalibog, ug nanagtabon sa ilang mga ulo.6`e,Ang Juda nagabalata, ug ang mga ganghaan niini nagaanam ug kaluya, sila nanaglingkod sa yuta sa ilang bisti nga maitum; ug ang pagtu-aw sa Jerusalem midangat sa kahitas-an.M_ ,Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Jeremias mahatungod sa hulaw.^, Nakita ko ang imong buhat nga mga dulumtanan, bisan ang imong mga pagpanapaw, ug ang imong mga pagbahihi, ang kaulag sa imong pagpakighilawas ibabaw sa mga bungtod sa kaumahan. Alaut ka, Oh Jerusalem! ikaw dili pagahinloan; hangtud kanus-a kana mahimo?r]], Busa pagahuboon ko usab ang imong saya sa atubangan sa imong nawong, ug ang imong kaulawan pagahikit-an.\+, Mao kini ang imong palad, ang bahin sa gitakus kanimo gikan kanako, nagaingon si Jehova; tungod kay nalimot ka kanako, ug misalig sa kabakakan.|[q, Busa sila pagapatlaagon ko sama sa laya nga mga dagami nga manglabay, nga igapalid sa hangin ngadto sa kamingawan.8Zi, Makailis ba ang Etiopiahanon sa kaitum sa iyang panit, kun makailis ba ang leopardo sa iyang mga kabang? nan makabuhat ba usab kamo ug maayo nga naanad sa pagbuhat ug dautan.SY, Ug kong ikaw moingon sa imong kasingkasing: Nganong miabut kanako kining mga butanga? Tungod sa pagkadaku sa imong pagkadautan, ang imong mga sidsid sa saya nangabukas, ug nahuboan ang imong mga tikod.]X3, Unsay imong igaingon, kong siya magabutang sa ibabaw nimo, ingon nga pangulo niadtong gitudloan mo sa imong kaugalingon nga imong mga higala? dili ba kamo dakpon sa kasub-anan sama sa usa ka babaye nga mag-anak? W9, Iyahat ang inyong mga mata, ug tan-awa sila nga nanganhi gikan sa amihanan; hain na man ang panon nga gihatag kanimo, kadtong imong matahum nga panon?'VG, Ang lungsod sa Habagatan natakpan, ug walay mausa nga makaabli kanila: ang Juda pagadad-on nga binihag ang tibook niini; ug ang tibook nga nasud pagabihagon.@Uy, Iingon mo sa hari ug sa reina nga inahan: Magpaubos kamo sa inyong kaugalingon, lumingkod kamo ; kay ang inyong mga purong sa ulo nangahulog, bisan ang purongpurong sa inyong himaya.cT?, Apan kong kamo dili magpatalinghug niini, ang akong kalag mohilak sa tago tungod sa inyong garbo; ug ang akong mga mata magahilak sa mapait gayud, ug magapaagay sa mga luha, kay ang panon ni Jehova nakuha nga binihag.#S?, Paghatag ug himaya kang Jehova nga imong Dios, sa dili pa siya magapangiub, ug sa dili pa ang inyong mga tiil mahapangdol sa mangitngit nga kabukiran, ug, samtang nga nagapangita kamo sa kahayag, iyang giliso kini nga landong sa kamatayon, ug gihimo kini nga mabaga nga kangitngit.NR, Pamati kamo, ug patalinghug; ayaw pagpagarbo; kay si Jehova misulti.eQC, Ug ipusdak ko ang usa batok sa usa kanila, bisan ang mga amahan ug mga anak, nagaingon si Jehova: ako dili malooy kanila , ni mopagawas kanila , ni magabaton ug kahinuklog kanila ; sa pagkaagi nga dili ko laglagon sila.P#, Unya ikaw moingon kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, akong pun-on sa kahubog ang tanang nanagpuyo niining yutaa bisan ang mga hari nga nanaglingkod sa trono ni David, ug ang mga sacerdote, ug ang mga manalagna, ug ang tanan nga pumoluyo sa Jerusalem.yOk, Busa isulti mo kanila kining pulonga: Mao kini ang giingon ni Jehova nga Dios sa Israel: Ang tagsatagsa ka botilya pagapun-on sa vino: ug sila manag-ingon kanimo: Wala ba gayud kami masayud nga ang tagsatagsa ka botilya pagapun-on sa vino?MN, Kay ingon nga ang bakus motaput sa hawak sa usa ka tawo, sa maong pagkaagi akong gipataput kanako ang tibook nga balay sa Israel ug ang tibook nga balay sa Juda, nagaingon si Jehova; aron sila mahimo alang kanako nga usa ka katawohan, ug usa ka ngalan, ug usa ka pagdayeg, ug usa ka himaya: apan sila wala managpatalinghug.%MC, Kining dautang katawohan, nga nanagdumili sa pagpatalinghug sa akong mga pulong, nga nanaglakaw sa katig-a sa ilang kasingkasing, ug nanagsunod sa laing mga dios aron sa pag-alagad kanila, ug sa pagsimba kanila, manghisama bisan pa niining bakus, nga dili na magapulos sa bisan unsa. L, Mao kini ang giingon ni Jehova: Sa ingon niining paagiha, akong pagagum-oson ang garbo sa Juda, ug ang dakung garbo sa Jerusalem.BK, Unya ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:1J[, Unya miadto ako sa Eufrates, ug nagkalot didto, ug gikuha ko ang bakus nga akong gitagoan: ug, ania karon, ang bakus nagum-os ug dili na magapulos alang sa bisan unsa.FI, Ug nahatabo sa tapus ang daghang mga adlaw, nga ang Dios miingon kanako: Bumangon ka, lumakaw ka ngadto sa Eufrates, ug gikan didto kuhaa ang imong bakus nga akong gipatagoan kanimo didto.cH?, Busa ako miadto, ug gitagoan ko kini didto sa Eufrates, ingon sa gisugo kanako ni Jehova.G1, Kuhaa ang bakus nga imong pinalit nga anaa sa imong hawak, ug bumangon ka, lumakaw sa ngadto sa Eufrates, ug tagoi didto sa usa ka lungag sa bato.KF, Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako sa ikaduha nga nagaingon:`E9, Busa ako mipalit ug bakus sumala sa pulong ni Jehova, ug akong gibakus sa akong hawak.D , Mao kini ang giingon ni Jehova kanako: Lumakaw ka, ug pagpalit ug bakus nga lino, ug ibakus sa imong hawak, ug ayaw pag-ibutang sa tubig.C , Apan kong sila dili managpatalinghug kanako , nan pagalukahon ko kanang nasura, lukahon ug laglagon kini, nagaingon si Jehova.(BI, Ug mahitabo, kong sila managsingkamot sa pagtoon sa mga kagawian sa akong katawohan, sa pagpanumpa tungod sa akong ngalan: Ingon nga si Jehova buhi, bisan ingon sa ilang pagtudlo sa akong katawohan sa pagpanumpa tungod kang Baal; unya sila pagatukoron ko sa taliwala sa akong katawohan.RA, Ug mahitabo sa human ko sila lukaha nga ako mobalik, ug malooy kanila; ug dad-on ko sila sa pagbalik, ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang panulondon, ug ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang yuta. @, Mao kini ang giingon ni Jehova batok sa tanan ko nga mga dautang isigkatawo, nga nanaghilabut sa panulondon nga akong gipapanunod sa Israel nga akong katawohan: Ania karon, lukahon ko sila gikan sa yuta, ug lukahon ko ang balay sa Juda gikan sa taliwala nila.J? , Sila nanagpugas ug trigo, apan nakaani ug mga tunok; nanagpasakit sila sa ilang mga kaugalingon, ug walay nakuha: ug kamo maulawan sa inyong mga bunga, tungod sa mabangis nga kasuko ni Jehova.r>], Ang mga manlalaglag mingdangat gikan sa tanang mga walay sulod nga kahitas-an diha sa kamingawan; kay ang espada ni Jehova milamoy gikan sa usa ka kinatumyan sa yuta ngadto sa usa ka kinatumyan sa yuta: walay unod nga may pakigdait.I= , Kini gihimo nila nga awa-aw; kini mibalik nga nagbalata kanako, sanglit nahimong biniyaan; ang tibook nga yuta nahimong kamingawan, kay walay tawo nga may kaawa sa kasingkasing tungod niini .=<s, Daghan ang mga magbalantay sa carnero nga nanaglaglag sa akong kaparrasan, ilang gitumban ang akong bahin, ang akong matahum nga bahin gihimo nila nga usa ka kamingawan nga tuman.Z;-, Ang akong panulondon nahimo ba nga ingon sa balakiking langgam nga tukbonon? nanaglibut ba batok kaniya ang mga langgam nga mananagit? panlakaw kamo, tiguma ang tanang kamananapan sa kapatagan, ipalamoy sila.:, Ang panulondon ko nahimo alang kanako nga ingon sa usa ka leon sa lasang: siya mingulob batok kanako; tungod niini gidumtan ko siya.#9?, Gibiyaan ko ang akong balay, gisalikway ko ang akong panulondon; gihatag ko ang minahal nga hinigugma sa akong kalag ngadto sa kamot sa iyang mga kaaway.i8K, Kay bisan ngani ang imong mga igsoon, ug ang balay sa imong amahan, bisan pa sila nagmabudhion kanimo; bisan sila nanagsinggit sa makusog batok kanimo: ayaw pagtoo kanila, bisan pa sila mosulti kanimo ug mga maayong pulong.q7[, Kong ikaw nagdalagan uban sa mga nanlakaw, ug sila nagpakapoy kanimo, nan unsaon mo sa pagpakiglahutay sa mga kabayo? ug bisan sa yuta sa kalinaw diin ikaw masaligon, bisan pa niini, unsaon mo sa paghimo didto sa mobaha ang Jordan?}6s, Hangtud anus-a nga ang yuta magabalata, ug mangalaya ang mga utanon sa tibook nga yuta? tungod sa kadautan sa mga nanagpuyo didto, ang mga mananap mangapoo, ug ang mga langgam; tungod kay sila ming-ingon: Siya dili makakita sa maong kaulahian.75g, Apan ikaw, Oh Jehova, nakasusi kanako; ikaw nakakita kanako, ug nagasulay sa akong kasingkasing alang kanimo: butara sila sama sa mga carnero nga alang sa adlaw sa pag-ihaw.4, Ginatanum mo sila, oo, ug sila nanggamot na; sila mingtubo, oo, namunga sila: ikaw haduol sa ilang baba, ug halayo sa ilang kasingkasing.k3 Q, Matarung ikaw, Oh Jehova, sa pagpakiglalis ko kanimo; bisan pa niini pasultiha ako sa akong katungod kanimo: ngano ba nga ang dalan sa tawong dautan mauswagon man? ngano ba nga anaa sa kasayon silang tanan nga mabudhion gayud?2, Ug walay mahibilin kanila: kay ako magapadala ug kadautan sa mga tawo sa Anathoth, bisan ngani sa tuig sa pagdu-aw kanila.a1;, Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, silotan ko sila: ang mga batan-ong lalake mangamatay pinaagi sa espada; ang ilang mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye mangamatay pinaagi sa gutom;W0', Busa mao kini ang giingon ni Jehova mahatungod sa mga tawo sa Anathoth, nga nagapangita sa imong kinabuhi, nga nagaingon: dili ka managna sa ngalan ni Jehova, aron dili ikaw mamatay pinaagi sa among kamot;I/ , Apan, Oh Jehova sa mga panon, nga nagahukom sa pagkamatarung, nga nagasulay sa kasingkasing ug sa hunahuna, ako makakita saimong pagpanimalus kanila; kay kanimo gipaila ko ang akong katungod.'.G, Apan ako sama sa usa ka maaghup nga nating carnero nga gidala ngadto sa ihawan; ug ako wala masayud nga sila may gilalang batok kanako, nga nagaingon : Atong laglagon ang kahoy uban ang bunga niini, ug putlon ta siya gikan sa yuta sa mga buhi, aron ang iyang ngalan dili na hinumduman. -, Ug si Jehova naghatag kanako sa kasayuran mahitungod kaniya, ug ako nasayud niini: unya ikaw nagpakita kanako sa ilang mga buhat.,', Kay si Jehova sa mga panon, nga nagtanum kanimo, nagpakanaug ug silot sa kadautan batok kanimo, tungod sa kadautan sa balay sa Israel ug sa balay sa Juda, nga ilang gihimo sa ilang kaugalingon sa paghagit kanako sa kasuko pinaagi sa paghalad nila ug incienso kang Baal.W+', Si Jehova nagtawag sa imong ngalan: Usa ka lunhawng kahoy nga olivo, maanindot nga may maayong bunga: uban ang kasaba sa dagkung kasamok kini iyang giduslitan sa kalayo, ug ang mga sanga niini nangabanggi.O*, Unsay labut sa akong hinigugma sulod sa akong balay, sanglit siya naghimo ug kangil-aran uban sa kadaghanan, ug ang balaan nga unod migula gikan kanimo? sa paghimo mo ug kadautan, nan ikaw nalipay.B)}, Busa ayaw pag-ampo alang niini nga katawohan, ni magpatugbaw ka sa pag-ampo alang kanila; kay ako dili magpatalinghug kanila sa panahon nga sila motu-aw kanako tungod sa ilang kasamok.%(C, Kay sumala sa gidaghanon sa inyong mga ciudad mao usab ang gidaghanon sa inyong mga dios, Oh Juda; ug sumala sa gidaghanon sa mga dalan sa Jerusalem inyong gitukod ang mga halaran nianang maka-uulaw nga butang, bisan ngani ang mga halaran nga pagasunogan ug incienso alang kang Baal.N', Unya ang mga ciudad sa Juda ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem mangadto, ug managtu-aw sa mga dios nga ilang gihalaran ug incienso: apan sila dili gayud magaluwas kanila sa panahon sa ilang kasamok.D&, Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako magapadala ug kadautan sa ibabaw nila, nga dili arang nila malikayan; ug sila managtu-aw kanako, apan ako dili magpatalinghug kanila.%/, Sila mingbalik sa mga kasal-anan sa ilang mga amahan, nga mingdumili sa pagpamati sa akong mga pulong; ug sila mingsunod sa laing mga dios aron sa pag-alagad kanila: ang balay sa Israel ug ang balay sa Juda nanaglapas sa akong tugon nga gibuhat ko uban sa ilang mga amahan.*$M, Ug si Jehova miingon kanako: Ang usa ka pagsabut-sabut sa pag-alsa hikaplagan diha sa taliwala sa mga tawo sa Juda, ug sa taliwala sa mga pumoluyo sa Jerusalem.#-, Ugaling sila wala managtuman, ni mopakiling sa ilang mga igdulungog, apan ang tagsatagsa nagasunod sa kagahi sa dautan nilang kasingkasing; busa gidala ko sa ibabaw nila ang tanang pulong niining tugon, nga akong gisugo kanila aron pagabuhaton; apan kini wala nila buhata.s"_, Kay ako sa mainiton gayud nagpamatuod batok sa inyong mga amahan sa adlaw sa akong pagdala kanila gikan sa yuta sa Egipto, bisan hangtud niining adlawa, mibangon pagsayo, ug nagpamatuod, sa pag-ingon: Managtuman kamo sa akong tingog.U!#, Ug si Jehova miingon kanako: Isangyaw kining tanan nga mga pulong ngadto sa mga ciudad sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem, sa pag-ingon: Pamati kamo sa mga pulong niining tugon, ug buhaton ninyo sila.[ /, Aron mapalig-on ko ang akong panumpa nga gipanumpa ko sa inyong mga amahan, sa paghatag kanila ug usa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, ingon niining adlawa. Unya ako mitubag, ug miingon: Amen, Oh Jehova./W, Nga akong gisugo sa inyong mga amahan sa adlaw sa akong pagdala sa kanila gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa hasohasan nga puthaw, sa pag-ingon: Tahura ninyo ang akong tingog, ug buhata sila, sumala sa tanang gisugo ko kaninyo; aron kamo mahimong akong katawohan, ug ako mahimo nga inyong Dios;7, Ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Tinunglo kadtong tawo nga wala magapatalinghug sa mga pulong niining tugon,r], Pamati kamo sa mga pulong niining tugon, ug isulti sa mga tawo sa Juda, ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem.L , Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, nagaingon:ta, Ibubo ang imong kaligutgut sa mga nasud nga wala managpakaila kanimo, ug sa kabanayan nga wala managsangpit sa imong ngalan; kay ilang gilamoy si Jacob, oo, ilang gilamoy siya, ug giut-ut siya, ug gihimong awa-aw ang iyang puloy-anan.y, Oh Jehova, sawaya ako, apan sumala sa mapuangoron nga paghukom, dili sumala sa imong kasuko, tingali unya ako mahanaw./, Oh Jehova, ako nasayud nga ang dalan sa tawo wala diha sa iyang kaugalingon: kini wala sa tawo nga molakaw aron sa pagtultol sa iyang mga lakang.M, Ania karon, ang tingog sa mga balita, kini midangat ug ang usa ka dakung kagahub gikan sa yuta sa amihanan, aron sa paghimong kamingawan sa mga ciudad sa Juda, nga puloy-anan sa mga irong ihalas.'G, Kay ang mga magbalantay nangahimong sama sa mananap, ug wala managpangita kang Jehova: busa sila wala mouswag, ug ang tanan nilang mga panon managkatibulaag.uc, Ang akong balong-balong nabungkag, ug ang tanan ko nga mga pisi nangaputol: ang akong mga anak nanglakaw gikan kanako, ug sila nangawala na: wala nay mausa nga mobuklad sa akong balong-balong pag-usab, ug sa pagtaud sa akong mga tabil.!;, Alaut ako tungod sa akong kadaut! ang akong samad ikasubo: apan ako miingon: Sa pagkamatuod mao kini ang akong kasakit, ug kinahanglan antuson ko kini.7, Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, saplongon ko ang mga pumoluyo sa yuta niining taknaa, ug akong sakiton sila, aron sila mobati niini .^5, Hipusa ang tanan nimong mga galamiton gawas sa yuta, Oh ikaw nga nagpabilin sa kuta.=s, Ang bahin ni Jacob dili sama niini: kay siya mao ang magtutukod sa tanang mga butang; ug ang Israel mao ang banay sa iyang panulondon: si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan.fE, Sila kakawangan man, usa ka buhat sa limbong: sa panahon sa pagduaw kanila, sila mangahanaw.r], Ang tagsatagsa ka tawo nahimong mananapon ug walay kahibalo; ang tagsatagsa ka magsasalsal sa bulawan gipakaulawan pinaagi sa iyang linilok nga larawan; kay ang iyang tinunaw nga larawan kabakakan man ug walay gininhawa diha kanila.xi, Sa pagpagula niya sa iyang tingog, adunay kasamok sa tubig sa kalangitan, ug iyang pasakaon ang mga alisngaw gikan sa mga kinatumyan sa yuta; siya nagabuhat ug mga kilat alang sa ulan, ug nagapagula sa hangin gikan sa iyang mga tipiganan."=, Gibuhat niya ang yuta pinaagi sa iyang gahum, gitukod niya ang kalibutan pinaagi sa iyang kinaadman, gibuklad ang kalangitan pinaagi sa iyang salabutan.$ A, Mao kini ang igaingon ninyo kanila: Ang mga dios nga wala magbuhat sa kalangitan ug yuta, kini mangahanaw gikan sa yuta, ug gikan sa ilalum sa kalangitan.C , Apan si Jehova mao ang matuod nga Dios; siya mao ang Dios nga buhi, ug ang Hari nga walay katapusan: sa iyang kasuko ang yuta mokurog, ug ang mga nasud dili makapabilin sa iyang kasuko. , Adunay salapi nga gipikpik sa paghimo ug mga pinggan nga dinala gikan sa Tarsis, ug bulawan gikan sa Upas, ang buhat sa panday, ug sa mga kamot sa magsasalsal sa bulawan; azul ug purpura maoy ilang bisti; silang tanan binuhat sa mga tawong batid nga mamumuhat. w, Apan sila sa tingub mga mananapon ug buangbuang: ang ilang pagtulon-an sa mga dios-dios! Usa lamang ka tuod sa kahoy.X ), Kinsay dili mahadlok kanimo, Oh Hari sa mga nasud? kay ikaw ang natingban niini; maingon nga sa taliwala sa mga manggialamon sa mga nasud, ug sa tanan nilang mga gingharian, walay bisan usa nga sama kanimo.iK, Walay bisan kinsa nga sama kanimo, Oh Jehova; ikaw daku man, ug ang imong ngalan daku sa gahum.gG, Sila sama sa kahoy nga palma, sa buhat nga linalik, ug dili mosulti: sila kinahanglan nga pagapas-anon kay dili man makalakaw. Ayaw kahadlok kanila; kay sila dili makabuhat ug dautan, ni anaa kanila ang pagbuhat ug maayo.}s, Ilang gidayandayan kini sa salapi ug bulawan; ilang gilig-on kini sa mga lansang ug pakang, aron kini dili malihok.+, Kay ang mga batasan sa mga katawohan kakawangan man; kay ang usa nagaputol ug kahoy sa lasang, ang buhat sa mga kamot sa mamumuo nga may wasay. 9, Mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw pagtoon sa batasan sa mga nasud, ug ayaw kalisang sa mga ilhanan sa langit; kay ang mga nasud nangalisang kanila.Q , Pamati kamo sa pulong nga gisulti ni Jehova kaninyo, Oh balay sa Israel:)K, Ang Egipto, ug ang Juda, ug ang Edom, ug ang mga anak sa Ammon, ug ang Moab, ug ang tanan nga nagpaputol sa mga nasikuhan sa ilang buhok , nga nanagpuyo sa kamingawan; kay ang tanang mga nasud nga walay circuncision, ug ang tibook balay sa Israel walay circuncision diha sa kasingkasing.), Ania karon, ang mga adlaw mingdangat na, nagaingon si Jehova, nga ako magasilot kanilang tanan nga cinircuncidahan sa ilang dili circuncicion:{, Apan pahimayaa siya nga nagahimaya niini, nga siya nakasabut ug nakaila kanako, nga ako mao si Jehova nga nagahatag sa mahigugmaong-kalolot, sa justicia ug sa pagkamatarung, dinhi sa yuta: kay niining mga butanga ako nahimuot, nagaingon si Jehova.U#, Mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw pagpahimayaa ang tawong manggialamon sa iyang kaalam, ni pagpahimayaon ang tawong kusganon sa iyang kusog, ayaw pagpahimayaa ang tawong adunahan sa iyang mga bahandi; ~~X}||P{yzjyxxwjvv'utssArrqpooJnsmulkjehgg;ffXededcbbKa`_R^^]\W[ZNYY WVUUTrSER?Q(P\O-NBMLKJIHGGFOEwCBAA@N?:><;;e::B988-7B635433V1[0/..u-;,++S*)e(\'&&%_$##"! V$14<yA<T M e =07>k4O,Dios ba lamang ako nga ania sa haduol, nagaingon si Jehova, ug dili ba ako usa ka Dios sa halayo?t3a,Apan kong sila mingtindog pa unta sa akong pagtambag, nan nakaagda unta sila sa akong katawohan sa pagpatalinghug sa akong mga pulong, ug sila nakapasimang unta kanila gikan sa dautan nilang dalan, ug gikan sa dautan nilang mga buhat.2-,Ako wala magpadala niining mga manalagna nga bakakon , apan sila mingdalagan sa tanang dapit : Ako wala magsulti kanila, apan sila nanagpanagna.?1w,Ang kasuko sa Dios dili mosibog, hangtud nga iyang ikapakanaug kini ug hangtud nga iyang mabuhat ang mga tuyo sa iyang kasingkasing: sa ulahing mga adlaw masabut ninyo kini pag-ayo.0,Ania karon, migula ang unos sa kaligutgut ni Jehova, oo, usa ka unos nga nagaalimpulos: kini mobuto ibabaw sa ulo sa mga tawong dautan./3,Kay kinsay mitindog sa pagtambag ni Jehova, aron siya makakita ug makadungog sa iyang pulong? kinsay nagtimaan sa akong pulong ug nakadungog niini?o.W,Sila nanag-ingon sa kanunay niadtong nanagtamay kanako: Si Jehova miingon: Kamo may pakigdait; ug niadtong tagsatagsa nga nagasunod sa katig-a sa iyang kaugalingong kasingkasing, nagaingon sila: Walay kadaut nga modangat kaninyo.-!,Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ayaw pagpatalinghug sa mga pulong sa mga manalagna nga nanagpanagna kaninyo: sila nanagtudlo kaninyo sa mga kasaypanan; sila nanagpamulong ug panan-awon sa kaugalingon nilang kasingkasing, ug dili gikan sa baba ni Jehova.,y,Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon mahatungod sa mga manalagna: Ania karon, pakan-on ko sila ug panyawan, ug paimnon ko sila sa tubig sa apdo; kay gikan sa mga manalagna sa Jerusalem ang pagka-dilidiosnon milukop sa tibook nga yuta.T+!,Nakita ko usab ang makalilisang nga butang diha sa mga manalagna sa Jerusalem: sila nanapaw, ug nagalakaw sa mga kabakakan; ug ginapalig-on nila ang mga kamot sa mga mamumuhat sa kadautan, sa pagkaagi nga walay mobalik gikan sa iyang kadautan: silang tanan alang kanako ingon sa Sodoma, ug ang mga pumoluyo niini ingon sa Gomorra.*, Ug nakita ko ang kabuang sa mga manalagna sa Samaria; sila nanagtagna pinaagi kang Baal, ug nakapasayup sa akong katawohan nga Israel.z)m, Tungod niini ang ilang dalan alang kanila mahimong mga dapit nga madanglog diha sa kangitngitan: sila pagaabugon ngadto ug mangahulog didto; kay sa ibabaw nila dad-on ko ang kadaut, bisan ang tuig sa pagdu-aw ko kanila, nagaingon si Jehova.(, Kay ang manalagna ug lakip ang sacerdote mahilayon man; oo, sa akong balay hingkaplagan ko ang ilang pagkadautan nagaingon si Jehova.c'?, Kay ang yuta napuno sa mga mananapaw; tungod kay sa panumpa ang yuta nagabangutan; ang mga sibsibanan sa kamingawan nangauga. Ug ang ilang ginalaktan nagapadulong sa kadautan, ug ang ilang kusog dili mao ang matarung;&}, Mahitungod sa mga manalagna. Ang akong kasingkasing sa sulod nako nadugmok, tanan ko nga mga bukog nangurog; ako sama sa usa ka tawo nga hubog, ug sama sa usa ka tawo nga gidaug sa vino, tungod kang Jehova, ug tungod sa iyang balaan nga mga pulong.c%?,Kondili: Samtang nga si Jehova buhi, nga nagdala ug nagtultol sa kaliwatan sa balay sa Israel gikan sa yuta sa amihanan, ug gikan sa tanang mga yuta diin giabog ko sila. Ug sila magapuyo sa ilang kaugalingon nga yuta.@$y,Busa, ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, nga dili na sila magaingon pag-usab: Samtang si Jehova buhi nga nagdala sa mga anak sa Israel gikan sa yuta sa Egipto;7#g,Sa iyang mga adlaw ang Juda pagaluwason, ug ang Israel magapuyo nga gawas sa mga kadaut; ug mao kini ang iyang ngalan nga igatawag kaniya: Si Jehova ang among pagkamatarung. " ,Ania karon, ang mga adlaw moabut na, miingon si Jehova, nga ako magapatindog alang kang David, usa ka matarung nga Sanga, ug siya magahari ingon nga hari ug magadumala sa pagkamanggialamon, ug ipakanaug niya ang justicia ug ang pagkamatarung dinhi sa yuta./!W,Ug ako magbutang ug mga magbalantay sa ibabaw nila nga magapakaon kanila; ug sila dila na mahadlok pag-usab, ni malisang pa, ni makulangan sila, nagaingon si Jehova.< q,Ug tigumon ko ang salin sa akong panon gikan sa tanang mga yuta diin didto giabog ko sila, ug dad-on ko sila pag-usab ngadto sa ilang mga toril; ug sila magmabungaon ug modaghan.3_,Busa mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, batok sa mga magbalantay nga nanagpakaon sa akong katawohan: Kamo nagpatibulaag sa akong panon, ug nanag-abog kanila, ug wala modu-aw kanila; ania karon, ako modu-aw batok kaninyo tungod sa kadautan sa inyong mga buhat, nagaingon si Jehova.~ w,Alaut ang mga magbalantay nga nanaglaglag ug nanagpatibulaag sa mga carnero sa akong sibsibaoan! nagaingon si Jehova.w,Mao kini ang giingon ni Jehova: Isulat mo kining tawohana nga walay anak, usa ka tawo nga dili mouswag sa iyang mga adlaw; kay wala nay mausa ka tawo sa iyang kaliwat nga mouswag, nga magalingkod sa trono ni David, ug magamando pag-usab sa Juda.9m,Oh yuta, yuta, yuta, pamati sa pulong ni Jehova.s_,Kining tawohana nga si Conias mao ba ang usa ka tinamay ug nabuak nga sudlanan? usa ba siya ka sudlanan nga wala ikalipay? ngano man nga gihinginlan sila, siya ug ang iyang kaliwat, ug ginasalibay ngadto sa yuta nga wala nila hiilhi?b=,Apan sa yuta nga gipangandoy sa ilang kalag aron sa pagbalik, didto sila dili makabalik.,Ug hinginlan ko ikaw, ug ang imong inahan nga nanganak kanimo, ngadto sa laing yuta, diin kamo wala mangatawo; ug didto kamo mangamatay.nU,Ug ihatag ko ikaw ngadto sa kamot niadtong nanagpangita sa imong kinabuhi, ug ngadto sa kamot niadtong imong ginakahadlokan, bisan pa ngadto sa kamot ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon.X),Ingon nga ako buhi, nagaingon si Jehova, bisan si Conias ang anak nga lalake ni Joacim nga hari sa Juda maoy sing-sing nga patik nga ania sa akong toong kamot, bisan pa niana pagalukahon ko ikaw gikan diha;L,Oh pumoluyo sa Libano nga nagabuhat sa imong salag diha sa mga cedro, pagkamakalolooy mo gayud sa diha nga modangat na ang mga kasakit kanimo, ang kasakit nga sama sa usa ka babaye nga magaanak!9k,Ang hangin magapakaon sa tanan mong mga magbalantay, ug ang imong mga hinigugma pagabihagon: nan sa pagkatinuod ikaw pakaulawan ug pagalibugon tungod sa tanan nimong kadautan.A{,Misulti ako kanimo sa imong pagkaadunahan; apan ikaw nagaingon: ako dili magpatalinghug. Kini mao ang imong batasan gikan sa imong pagkabatan-on, nga wala ka magsugot sa akong tingog.,Q,Tumungas ka ngadto sa Libano, ug suminggit; ug ipatugbaw ang imong tingog sa Basan, ug suminggit ka gikan sa Abarim: kay ang tanan mong mga hinigugma nangalaglag.wg,Siya igalubong ingon sa paglubong sa usa ka asno, ginaguyod ug ginasalibay sa gawas sa ganghaan sa Jerusalem.6e,Busa mao kini ang giingon ni Jehova mahatungod kang Joacim ang anak nga lalake ni Josias, hari sa Juda: Sila dili managbakho tungod kaniya, nga manag-ingon : Ah akong igsoon nga lalake! kun Ah! igsoon nga babaye! Sila dili managbakho tungod kaniya, nga magaingon: Ah, ginoo! kun Ah! ang iyang himaya!K,Apan ang imong mga mata ug ang imong kasingkasing dili alang sa unsa kondili sa kaibog, ug alang sa pagpaagay sa dugo nga inocente, ug alang sa pagdaugdaug ug sa pagpanlupig, aron buhaton kini. ,Siya naghukom sa katungod sa mga kabus ug hangul; unya maayo kadto kaniya: Dili ba kini maoy pag-ila kanako? nagaingon si Jehova.C,Magahari ka ba tungod kay ikaw nanlimbasog sa paglabaw pinaagi sa cedro? Wala ba an imong amahan magkaon ug mag-inum, ug magbuhat ug justicia, ug pagkamatarung? unya maayo kadto kaniya.- S,Nga nagaingon: Ako magabuhat ug halapad nga balay ug hamugaway nga mga lawak, ug magabutang ug mga tamboanan, ug pagakisamahan sa cedro, ug pagapintalan sa mapula.j M, Alaut kadtong nagatukod sa iyang balay pinaagi sa dili-pagkamatarung, ug ang iyang mga lawak pinaagi sa dili justicia; nga naggamit sa pag-alagad sa iyang isigkatawo sa walay mga suhol, ug dili mohatag kaniya sa iyang bayad;| q, Apan sa dapit diin siya dad-a nga binihag, didto pagapatyon siya, ug siya dili na makakita pag-usab niining yutaa.a ;, Kay mao kini ang giingon ni Jehova mahatungod kang Sallum, ang anak nga lalake ni Josias, hari sa Juda, nga naghari ilis ni Josias nga iyang amahan, ug nga migula niining dapita: siya dili na mobalik didto pag-usab;X ), Ayaw kamo paghilak tungod sa namatay, ni magbakho tungod kaniya; hinonoa maghilak ka sa hilabihan gayud tungod kaniya nga migikan; kay siya dili na mobalik, ni makakita pa pag-usab sa yuta niyang natawohan., Unya sila motubag: Tungod kay sila mingbiya sa tugon ni Jehova nga ilang Dios, ug nanagsimba sa laing mga dios, ug nanag-alagad kanila.1[,Ug daghang mga nasud nga moagi niining ciudara, ug moingon sila ang tagsatagsa kanila sa iyang isigkatawo: Nganong ginabuhat ang ingon ni Jehova niining dakung ciudad?7g,Ug ako magaandam ug mga maglalaglag batok kanimo, ang tagsatagsa uban ang iyang mga hinagiban; ug sila magaputol sa pinili mong mga cedro, ug isalibay sila ngadto sa kalayo.]3,Kay mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod sa balay sa hari sa Juda: Ikaw mao ang Galaad alang kanako, ug ang pangulo sa Libano; bisan pa niana himoon ko ikaw nga kamingawan, ug mga ciudad nga walay magapuyo.$A,Apan kong kamo dili managpatalinghug niining pulonga, ako manumpa pinaagi sa akong kaugalingon, naga-ingon si Jehova, nga kining balaya mahimong biniyaan.,Kay kong magabuhat gayud kamo niining butanga, nan aduna unyay mosulod sa mga ganghaan niining balaya, mga hari nga managlingkod sa trono ni David, nga managtongtong sa mga carro ug sa mga kabayo, siya, ug ang iyang mga alagad ug ang iyang katawohan.!;,Mao kini ang giingon ni Jehova: Tumana ninyo ang justicia ug ang pagkamatarung, ug luwasa ang gitulis gikan sa kamot sa madaugdaugon: ug ayaw pagbuhat ug kasaypanan, ayaw pagpanlupig sa lumalangyaw, sa ilo, ni sa balo nga babaye, ni magpaagay ug dugo nga inocente niining dapita.C,Ug umingon ka: Pamatii ang pulong ni Jehova, Oh hari sa Juda, nga nagalingkod sa trono ni David, ikaw, ug ang imong mga alagad, ug ang imong katawohan nga mosulod niining mga ganghaana.o Y,Mao kini ang giingon ni Jehova: Lakaw ngadto sa balay sa hari sa Juda, ug isulti didto kining pulonga,E,Ug hampakon ko kamo sumala sa bunga sa inyong mga buhat, nagaingon si Jehova; ug ako magadaub ug kalayo diha sa iyang lasang, ug kini magalamoy sa tanang mga butang nga nanaglibut kaniya.&~E, Ania karon, ako batok kanimo, Oh pumoluyo sa walog, ug sa bato sa kapatagan, nagaingon si Jehova; kamo nga nagaingon: Kinsay moanhi sa atong mga puloy-anan?5}c, Oh balay ni David, nagaingon si Jehova: Tumana ninyo ang justicia sa kabuntagon, ug lawasa siya nga gitulis gikan sa kamot sa madaugdaugon, tingali unya ang akong kasuko mogula nga ingon sa kalayo, ug mosilaub sa pagkaagi nga walay mausa nga makapalong niana, tungod sa kadautan sa inyong mga buhat.R|, Ug mahitungod sa balay sa hari sa Juda, pamati kamo sa pulong ni Jehova:^{5, Kay akong gipahamutang ang akong nawong batok nining ciudara alang sa kadautan, ug dili alang sa kaayohan, nagaingon si Jehova: igahatag kini ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia, ug iyang sunogon kini sa kalayo.qz[, Kadtong mopabilin niining ciudara mamatay sa pinuti, ug sa gutom, ug sa kamatay; apan kadtong mogula, ug mahulog sa kamot sa mga Caldeahanon nga nanaglibut kaninyo, siya mabuhi, ug ang iyang kinabuhi alang kaniya ingon sa tukbonon.2y],Ug niini nga katawohan kaw magaingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: ania karon, akong gipahaluna sa inyong atubangan ang dalan sa kinabuhi, ug ang dalan sa kamatayon.vxe,Ug sa human niana , nagaingon si Jehova: Ako magatugyan kang Sedechias nga hari sa Juda, ug sa iyang mga sulogoon, ug sa mga tawo, bisan sa kapid-an nga mga nanghibilin niining ciudara gikan sa kamatay, gikan sa pinuti ug gikan sa gutom, ngadto sa kamot ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug ngadto sa kamot sa ilang nga kaaway, ug ngadto sa mga nanagpangita sa ilang kinabuhi: ug siya magahampak kanila sa sulab sa pinuti; siya dili magaluwas kanila, ni malooy, ni magmaloloton kanila .{wo,Ug akong hampakon ang mga pumoluyo niining ciudara, tawo ug mananap sa tingub: sila mangamatay sa dakung kamatay.3v_,Ug ako sa akong kaugalingon makig-away batok kaninyo uban ang tinuy-od nga kamot ug uban ang kusgan nga bukton, uban ang kasuko, ug sa kapungot, ug sa dakung kaligutgut.Gu,Mao kini ang giingon ni Jehova nga Dios sa Israel: Ania karon, akong lumpingon ang mga hinagiban sa gubat nga anaa sa inyong mga kamot, nga inyong gipakig-away batok sa hari sa Babilonia, ug batok sa mga Caldeahanon, nga nanaglibut kaninyo sa gawas sa mga kuta; ug ako magapapundok kanila sa taliwala niining ciudara.Vt%,Unya miingon si Jeremias kanila: Mao kini ang igaingon ninyo kang Sedechias: s ,Ipangamuyo ko kanimo, mangutana ka sa Dios mahatungod kanamo; kay si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia nakiggubat batok kanamo: basin pa nga buhaton ni Jehova kanamo ang ingon sa tanan niyang mga kahibulongang buhat, aron siya maoy motungas gikan kanamo.fr G,Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova sa diha nga kaniya gipadala ni hari Sedechias si Pashur, ang anak nga lalake ni Michias, ug si Sephanias ang anak nga lalake ni Maasias nga sacerdote, nga nagaingon:q1,Ngano man nga migula ako sa tagoangkan sa akong inahan aron sa pagtan-aw sa kabudlay ug sa kasubo, aron ang akong mga adlaw pagaut-uton sa kaulaw?4pa,Tungod kay ako wala niya patya sulod sa tagoangkan sa akong inahan; ug mao nga ang akong inahan mahimo unta nga akong lubnganan, ug ang iyang tiyan kanunay unta nga daku.6oe,Ug himoa kanang tawohana nga sama sa mga lungsod nga gibungkag ni Jehova, ug wala paghinulsoli: ug sa kabuntagon padungga siya sa pagsiyagit, ug sa pagsinggit sa kaudtohon;&nE,Tinunglo ang tawo nga nagdala ug mga balita ngadto sa akong amahan, nga nagaingon: Usa ka bata nga lalake natawo kanimo; naghimo kaniya nga malipayon gayud.tma,Tinunglo ang adlaw nga gipakatawohan ko: ayaw pagpanalangini ang adlaw sa pag-anak kanako sa akong inahan.l#, Manag-awit kamo kang Jehova, managdayeg kamo kang Jehova; kay iyang giluwas ang kalag sa kabus gikan sa kamot sa mga mamumuhat sa kadautan.Nk, Apan, Oh Jehova sa mga panon, nga nagasulay sa mga matarung, nga nakasusi sa kasingkasing ug sa hunahuna, ipakita kanako ang imong pagpanimalus kanila; kay kanimo gipadayag ko ang akong kahimtang.+jO, Apan si Jehova nagauban kanako sama sa usa nga malig-on ug makalilisang: busa ang mga nanaglutos kanako manghipangdol, ug sila dili makadaug kanako ; sila maulawan gayud, kay sila wala managgawi nga manggialamon, modangat kanila bisan ang walay-katapusang kaulaw nga dili gayud hikalimtan.3i_, Kay ako nakabati sa pagbungkag sa dungog nga gihimo sa daghanan, kalisang sa luyo ug luyo. Isumbong ug siya isumbong namo, nanag-ingon ang tanan nga mga higala ko nga sandurot, kadtong nanagpaabut sa akong pagkapukan; tingali siya malukmay pa ug kita makadaug kaniya, ug makapanimalus kita kaniya.h, Unya kong moingon ako: Dili na ako maghisgut mahitungod kaniya, ni magsulti pa pag-usab sa iyang ngalan, unya ania sa akong kasingkasing ang sama sa nagakasiga nga kalayo nga natuob sulod sa akong mga bukog, ug ako gikapoyan sa pagpugong, ug dili na makaantus .?gw,Kay sa gihapon nga ako namulong, ako mitu-aw: ako misinggit: Pagpanlupig ug pagkalaglag! tungod kay ang pulong ni Jehova gihimong talamayon kanako, ug yubitonon sa tibook nga adlaw.2f],Oh Jehova, gilukmay mo ako, ug ako nalukmay man; ikaw kusgan kay kanako ug nakadaug; ako nahimo nga kataw-anan sa tibook nga adlaw, ang tagsatagsa nanagbiaybiay kanako.[e/,Ug ikaw, Pashur, ug ang tanang nanagpuyo sa imong balay pagabihagon; ug ikaw moadto sa Babilonia, ug didto mamatay ikaw, ug didto ilubong ikaw, ikaw ug ang tanang mga higala mo, nga imong gipanagnaan sa bakak.1d[,Labut pa akong itugyan ang tanang bahandi niining ciudara, ug ang tanang ganancia niya, ug ang tanang mga mahal nga butang niya, oo, ang tanang mga bahandi sa mga hari sa Juda, ihatag ko ngadto sa mga kamot sa ilang mga kaaway; ug moagaw kanila, ug modala kanila nga binihag ngadto sa Babilonia.c,Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, buhaton ko ikaw nga kalisangan sa imong kaugalingon, ug sa tanan nimong mga higala: ug sila mangapukan sa pinuti sa ilang mga kaaway, ug ang imong mga mata makakita niana: ug akong ihatag ang tibook nga Juda ngadto sa mga kamot sa hari sa Babilonia, ug iyang dad-on sila nga binihag ngadto sa Babilonia, ug pamatyon sila didto pinaagi sa pinuti.Sb,Ug nahatabo sa pagkaugma, nga si Jeremias gipagula ni Pashur gikan sa mga atip sa bilanggoan. Unya miingon si Jeremias kaniya: Si Jehova wala magtawag sa imong ngalan nga Pashur, kondili Magormissabib.Fa,Unya si Jeremias gisamaran ni Pashur nga manalagna, ug iyang gisulod siya sa mga atip sa bilanggoan nga nahamutang sa hataas nga ganghaan ni Benjamin, nga diha sa sulod sa balay ni Jehova.2` _,Karon si Pashur, ang anak nga lalake ni Imer nga sacerdote, nga mao ang labawng pangulo sa balay ni Jehova, nakadungog kang Jeremias nga nagapanagna niining mga butanga."_=,Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, igapadala ko niining ciudara ug sa tanang mga lungsod niana, ang tanang kadautan nga gibungat ko batok kaniya; tungod kay gipatikig nila ang ilang mga liog, aron sila dili makadungog sa akong mga pulong.1^[,Unya miabut si Jeremias gikan sa Topheth, diin si Jehova nagpaadto kaniya sa pagpanagna; ug siya mitindog sa sawang sa balay ni Jehova, ug miingon sa tibook katawohan:3]_, Ug ang mga balay sa Jerusalem, ug ang mga balay sa mga hari sa Juda, nga mga nahugawan, mamahimong sama sa dapit sa Topheth, bisan pa ang tanang mga balay sa kang kansang mga atop sila nanagsunog ug incienso alang sa tanang panon sa langit, ug nanagbubo ug mga halad-nga-ilimnon sa laing mga dios.$\A, Mao kini ang pagabuhaton ko niining dapita, nagaingon si Jehova, ug sa mga pumoluyo niana, ug bisan pa ngani himoon ko kining ciudara nga sama sa Topheth:$[A, Ug moingon ka kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sa ingon niini dugmokon ko kini nga katawohan ug kining ciudara, sama sa usa nga nagadugmok sa kolon sa magkokolon nga dili na matibuok pag-usab: ug ilang ilubong sa Topheth, hangtud nga wala nay luna nga kalubngan.RZ, Unya buakon mo ang bodigos sa atubangan sa mga tawo nga manguban kanimo./YW, Ug akong ipakaon kanila ang unod sa ilang mga anak nga lalake ug ang unod sa ilang mga anak nga babaye; ug sila managkaon ang tagsatagsa sa unod sa iyang higala, sa panahon nga pagalibutan ug pagasakiton sila sa ilang mga kaaway, ug kadtong nanagpangita sa ilang kinabuhi managsakit na kanila.fXE,Ug kining ciudara himoon ko nga usa nga makapahibulong, ug pagasitsitan uban ang pagbiaybiay; ang tagsatagsa nga moagi niana mahibulong ug magasitsit uban ang pagbiaybiay tungod sa tanang mga hampak nga mingdangat niana.*WM,Ug wad-on ko ang tambag sa Juda ug sa Jerusalem niining dapita; ug akong ipapukan sila sa pinuti sa atubangan sa ilang mga kaaway, ug sa kamot niadtong nanagpangita sa ilang kinabuhi: ug ang ilang mga minatay ihatag ko nga kalan-on sa kalanggaman sa kalangitan, ug sa kamananapan sa yuta.GV,Busa, ania karon, ang mga adlaw miabut na, nagaingon si Jehova, nga kining dapita dili na pagatawgon nga Topheth, ni Ang walog sa anak ni Hinnom, kondili pagatawgon na Ang walog nga Ihawan.U,Ug mingtukod usab sila sa mga hatag-as nga dapit ni Baal, aron sa pagsunog sa ilang mga anak nga lalake diha sa kalayo alang sa mga halad-nga-sinunog kang Baal; nga wala man nako isugo kanila , ni kini maghisgut ako mahitungod niini, ni misantop sa akong hunahuna:T{,Tungod kay sila mingbiya kanako, ug mipahilayo niining dapita, ug nagsunog ug incienso niini alang sa mga laing dios nga wala nila hiilhi, sila gayud ug ang ilang mga amahan ug ang mga hari sa Juda, ug kining dapita gipuno sa dugo sa mga inocente,(SI,Ug imingon ka : Pamati kamo sa pulong ni Jehova, Oh mga hari sa Juda, ug mga pumoluyo sa Jerusalem: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, ako magpadala ug kadaut ibabaw niining dapita, nga bisan kinsa nga mamati niini mosiyok ang iyang igdulungog.R5,Ug umadto ka sa walog sa anak ni Hinnom, nga anaa sa pagsulod mo sa ganghaan sa Harsith, ug imantala didto ang mga pulong nga akong igaingon kanimo;%Q E,Mao kini ang giingon ni Jehova: Lakaw, ug pumalit ka ug bodigos sa magkokolon, ug magkuha ka sa mga anciano sa katawohan ug sa mga anciano sa mga sacerdote;4Pa,Ugaling, Oh Jehova, ikaw nasayud sa tanan nilang mga pagsabut-sabut batok kanako aron sa pagpatay kanako; ayaw sila pagpasayloa sa ilang kasal-anan, ni pagpapason mo ang ilang mga sala gikan sa imong pagtan-aw; ipalumpag hinoon sila sa imong atubangan; himoa kana kanila sa panahon sa imong kasuko.`O9,Padungga sila ug pagsiyagit gikan sa ilang mga balay, sa diha nga sa kalit padad-an mo sila ug mga sundalo: kay sila nanagkalot ug gahong aron sa pagdakup kanako, ug nanagtago ug mga lit-ag alang sa akong mga tiil.'NG,Busa itugyan ang ilang mga anak ngadto sa gutom, ug itugyan sila ngadto sa gahum sa espada; ug himoa nga mawalay mga anak ang ilang mga asawa, ug mangahimong balo; ug ipapatay sa kamatayon ang ilang mga lalake; ug ang ilang mga batan-ong lalake pasamari sa mga hinagiban diha sa gubat.fME,Ang dautan mao bay ibalus sa maayo? kay sila nanagkalot ug gahong alang sa akong kalag. Hinumdumi nga ako mitindog sa imong atubangan sa pagsulti ug maayo alang kanila, aron ipalikay mo ang imong kaligutgut gikan kanila.VL%,Patalinghugi ako, Oh Jehova, ug pamati sa tingog nila nga nakigbisug kanako.PK,Unya miingon sila: Umari kamo , ug magbuhat kita ug mga lalang batok kang Jeremias; kay ang Kasugoan dili mawagtang gikan sa sacerdote, ni ang mga tambag gikan sa mga makinaadmanon, ni ang pulong gikan sa manalagna. Umari kamo , ug samaran ta siya pinaagi sa dila, ug dili kita managpatalinghug bisan unsa sa iyang mga pulong./JW,Sila pagapatlaagon ko ingon nga inubanan sa hangin sa timogan sa atubangan sa kaaway; pakitaon ko sila sa boko-boko, ug dili sa nawong, sa adlaw sa ilang kagul-anan.9Ik,Aron ang ilang yuta mahimong usa nga makapahibulong, ug sa dayon pagasitsitan uban ang pagbiaybiay; ang tagsatagsa nga moagi didto mahibulong, ug magalingo-lingo sa iyang ulo.uHc,Tungod kay ang akong katawohan nangalimot kanako, sila nanagsunog ug incienso sa mga dios nga bakakon; ug sila gipapangdol sa ilang mga alagianan, sa mga karaang alagianan, aron sa paglakaw sa mga gahad, sa dalan nga wala pa matibawas;G!,Mahulog ba ang nieve sa Libano nga gikan sa bato sa kapatagan? kun mauga ba ang mabugnawng tubig nga nagadaligdig gikan sa halayong dapit?%FC, Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Pangutana kamo karon sa mga nasud, nga nakabati nianang mga butanga: pagkamalaw-ay gayud sa gibuhat sa ulay sa Israel.FE, Apan sila ming-ingon: Kawang lamang kana; kay sundon namo ang among kaugalingong mga lalang, ug buhaton namo ang tagsatagsa nga nahauyon sumala sa katig-a sa iyang kasingkasing nga dautan.lDQ, Busa karon, isulti sa mga tawo sa Juda, ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem, sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako nagahan-ay ug dautan batok kaninyo, ug ako nagahunahuna ug usa ka lalang batok kaninyo: bumalik karon kamo, ang tagsatagsa gikan sa iyang dalan nga dautan, ug usbon ninyo ang inyong mga kagawian ug ang inyong mga buhat.8Ci, Kong buhaton nila kadtong dautan sa akong pagtan-aw, nga sila dili managtuman sa akong tingog, nan ako magabasul sa maayo nga akong ginaingon nga akong pagapahimuslan kanila.B, Ug sa takna nga ako magasulti mahatungod sa usa ka nasud, ug mahatungod sa usa ka gingharian, aron sa pagtukod ug sa pagtanum niana;!A;,Kong kanang nasura nga akong gihisgutan, motalikod gikan sa ilang pagkadautan, ako magabasul mahitungod sa dautan nga gihunahuna ko nga buhaton kanila.@%,Sa takna nga ako magasulti mahatungod sa usa ka nasud, ug mahatungod sa usa ka gingharian, sa pagluka ug sa paglumpag ug sa paglaglag niana;z?m,Oh balay sa Israel, dili ba mahimo ko kanimo ang ingon sa gibuhat niining magkokolon? nagaingon si Jehova: Ania karon, ingon nga ang yutang kolonon anaa sa kamot sa magkokolon, maingon niana kamo ania man sa akong kamot, Oh balay sa Israel.B>,Unya ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:o=W,Ug sa diha nga ang mga sudlanan nga binuhat niya gikan sa yuta nga kolonon, nadaut diha sa kamot sa magkokolon, kini gibuhat niya pag-usab ug lain nga sudlanan, sumala sa gipakamaayo sa magkokolon nga angay sa himoon gikan niini.s<_,Unya miadto ako sa balay sa magkokolon, ug, ania karon, siya naghimo ug usa ka buhat ibabaw sa mga ligid.h;I,Tindog, ug lakaw ngadto sa balay sa magkokolon, ug didto pabation ko ikaw sa akong mga pulong.P: ,Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, nga nagaingon:_97,Apan kong kamo dili managpatalinghug kanako sa pagbalaan sa adlaw nga igpapahulay, ug sa pagdili kaninyo sa pagdala sa bisan unsang palas-anon ug sa pagsulod sa mga ganghaan sa Jerusalem sa adlaw nga igpapahulay; nan magadaub ako ug kalayo sa mga ganghaan didto, ug kini magalamoy sa mga palacio sa Jerusalem, ug kini dili na gayud mapalong.m8S,Ug sila mangabut gikan sa mga lungsod sa Juda, ug sa mga dapit nga nagalibut sa Jerusalem, ug gikan sa yuta ni Benjamin, ug gikan sa kapatagan, ug gikan sa kabungtoran, ug gikan sa Habagatan, nga managdala ug mga halad-nga-sinunog, ug mga halad, ug mga halad-nga-kalan-on, ug incienso, ug managdala ug mga halad sa pagpasalamat, ngadto sa balay ni Jehova.37_,Unya mosulod sa mga ganghaan niining ciudara, ang mga hari ug mga principe nga nanaglingkod sa trono ni David, nga managtongtong sa mga carro ug sa mga kabayo, sila ug ang ilang mga principe, ang mga tawo sa Juda, ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem: ug kining ciudara magapabilin sa walay katapusan.63,Ug mahitabo, kong kamo sa kakugi managpatalinghug kanako, nagaingon si Jehova, sa dili pagpasulod ug mga palas-anon nga moagi sa mga ganghaan niining ciudara sa adlaw nga igpapahulay, kondili managbalaan himoon sa adlaw nga igpapahulay, sa dili pagbuhat sulod niining adlawa;15[,Apan sila wala mamati, ni magpakiling sila sa ilang mga igdulungog, kondili nanagpatikig sa ilang mga liog, aron sila dili makadungog, ug dili makadawat sa pahamangno.y4k,Ni magpas-an kamo ug mga palas-anon ngadto sa gawas gikan sa inyong mga balay sa adlaw nga igpapahulay, ni magbuhat kamo ug bisan unsang bulohatona: hinonoa balaanon ninyo ang adlaw nga igpapahulay, ingon sa gisugo ko sa inyong mga amahan.R3,Mao kini ang giingon ni Jehova: Magmatngon kamo sa inyong kaugalingon, ug ayaw pagdala sa bisan unsa nga palas-anon sulod sa adlaw nga igpapahulay, ni dad-on kini pinaagi sa mga ganghaan sa Jerusalem;.2U,Ug ingna sila: Pamati kamo sa pulong ni Jehova, kamong mga hari sa Juda, ug tibook nga Juda, ug tanang mga pumoluyo sa Jerusalem, nga mosulod niining mga ganghaana:P1,Mao kini ang giingon ni Jehova kanako: Lakaw, ug tindog sa ganghaan sa mga anak sa katawohan, diin ang mga hari sa Juda mosulod, ug pinaagi niini sila mogula, ug sa tanang mga ganghaan sa Jerusalem;E0,Pakaulawi kadtong nanaglutos kanako, apan ayaw ako pagpakaulawi; lisanga sila, apan ayaw ako paglisanga; ipadangat kanila ang adlaw sa kadautan, ug laglaga sila sa pinilo nga pagkalaglag.c/?,Dili unta ikaw mahimong kalisang kanako: ikaw mao ang dalangpanan ko sa adlaw nga dautan.X.),Mahitungod kanako, ako wala magdali gikan sa pagka-magbalantay aron sa pagsunod kanimo; ni nangandoy ako sa masulob-ong adlaw; ikaw nahibalo: nga ang nagagula sa akong mga ngabil diha gikan sa imong nawong.]-3,Ania karon, sila nanag-ingon kanako: Hain ang pulong ni Jehova? paanhia karon kini.n,U,Ayoha ako, Oh Jehova, ug ako mamaayo; luwasa ako, ug ako mamaluwas: kay ikaw mao ang akong pagdayeg.[+/, Oh Jehova, ang kalauman sa Israel, ang tanan nga mingbiya kanimo pagapakaulawan sila . Kadtong mingbiya kanako igasulat diha sa yuta, tungod kay sila mingtalikod kang Jehova, ang tuburan sa buhi nga katubigan.{*o, Ang usa ka mahimayaong trono nga gipahaluna sa itaas sukad sa sinugdan mao ang dapit sa atong balaang puloy-anan.), Ingon nga ang buntog magalumlom sa mga itlog nga wala niya ipangitlog, maingon niini kadtong mahimong bahandianon, ug dili sa matarung nga pagkaagi; mobiya kaniya ang iyang bahandi sa taliwala sa iyang mga adlaw, ug sa iyang katapusan siya mahimong usa ka buang.A({, Ako, si Jehova, magasusi sa hunahuna, ako magasulay sa kasingkasing, bisan pa ngani sa paghatag sa tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang mga kagawian, sumala sa bunga sa iyang mga buhat.y'k, Ang kasingkasing malimbongon labaw sa tanang mga butang, ug hilabihan gayud pagkadautan: kinsay makasusi niini?&-,Kay siya mahimong sama sa kahoy nga natanum sa daplin sa katubigan, ug magakatag sa iyang mga gamut sa daplin sa suba, ug dili mahadlok kong mobaut ang ting-init, hinonoa magmalunhawon ang iyang dahon; ug dili maghingiros sa tuig nga hulaw, ni mohunong kini sa pagpamunga.X%),Bulahan ang tawo nga nagasalig kang Jehova, ug kansang pagsalig mao si Jehova.N$,Kay siya mahimong sama sa kahoy-kahoy didto sa kamingawan, ug dili makakita sa diha nga ang kaayohan moabut; apan magapuyo sa mga uga nga dapit sa kamingawan, sa asinon nga yuta ug walay nagapuyo.-#S,Mao kini ang giingon ni Jehova: Tinunglo kadtong tawo nga nagasalig sa tawo, ug nagahimo sa unod nga maoy iyang bukton, ug kansang kasingkasing mibiya kang Jehova. " ,Ug ikaw, bisan sa imong kaugalingon, dili makapadayon sa imong panulondon nga gihatag ko kanimo; ug ikaw paalagaron ko sa imong mga kaaway sa yuta nga wala nimo hiilhi; kay gihaling ninyo ang usa ka kalayo sa akong kasuko nga magadilaab sa walay katapusan.R!,Oh bukid ko diha sa kapatagan, ihatag ko ang imong katigayonan ug ang tanan nimong mga bahandi ingon nga inagaw, ug ang mga hatag-as nimong dapit, tungod sa sala, nga anaa sa tanan nimong mga utlanan." =,Samtang ang ilang mga anak nahanumdum sa ilang mga halaran ug sa ilang mga Asherim tupad sa mga malunhawng kahoy ibabaw sa mga hatag-as nga mga bungtod.+ Q,Ang sala sa Juda gisulat sa usa ka dagang nga puthaw, ug sa tumoy sa diamante: gililok kini sa papan sa ilang kasingkasing ug sa mga sungay sa inyong mga halaran;,Q,Busa, ania karon, sila pahibaloon ko, niining makasua pa sila pahibaloon ko sa akong kamot ug sa akong kusog; ug sila mahibalo nga ang akong ngalan mao si Jehova.hI,Ang tawo magabuhat ba ug mga dios alang sa iyang kaugalingon, nga bisan pa dili diay mga dios?7g,Oh Jehova, akong kalig-on, ug akong kuta, ug akong dalangpanan sa panahon sa akong kasakitan, ang mga nasud moanha kanimo gikan sa mga kinatumyan sa yuta, ug manag-ingon: Sa walay duhaduha lonlon kabakakan ang napanunod sa atong mga amahan, bisan ang mga kakawangan ug mga butang nga walay kapuslanan. %<~}||{zzmywwIvuu1t3s~s qpoonmlkjiih{gMfme]dccsa``_^P]\\P[ZZ3Y_Y%XX,WW-VVUpTSRQ&P]OrN_MM_LL2KJIHH=GGF ED>H<;:9887p66L5;43210/s.-,,-+q*)('&%$$""E!W ^q5|#nn p j JFD\z%QL,Ug mahitungod kang Semaias, ang taga-Nehelam, sumulti ka, sa pag-ingon:]K3,Tungod kay nanamastamas sila sa Israel, ug nanapaw sa mga asawa sa ilang mga isigkatawo, ug nagsulti sa bakak sa akong ngalan nga wala ko igasugo kanila; ug ako maoy nahibalo, ug maoy saksi, nagaingon si Jehova.cJ?,Ug gikan kanila pagakuhaon ang tunglo sa tanang mga binihag sa Juda nga atua sa Babilonia, nga nagaingon: Si Jehova naghimo kanimo nga sama kang Sedechias ug sama kang Achab, nga giasal sa kalayo sa hari sa Babilonia;rI],Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, mahitungod kang Achab, anak nga lalake ni Colaya, ug mahitungod kang Sedechias, anak nga lalake ni Maasis, nga nagatagna ug bakak kaninyo sa akong ngalan: Ania karon, ako silang itugyan ngadto sa kamot ni Nabucodonosor, hari sa Babilonia; ug sila pagapatyon niya sa atubangan sa inyong mga mata;H,Busa pamati kamo sa pulong ni Jehova, kamong tanan nga binihag, nga akong gipapahawa gikan sa Jerusalem ngadto sa Babilonia:Gw,Tungod kay sila wala managpatalinghug sa akong mga pulong, nagaingon si Jehova, nga gipadala ko ngadto kanila pinaagi sa akong mga alagad nga mga manalagna, nga mingbangon pagsayo, ug nagpadala kanila; apan kamo wala mamati, nagaingon si Jehova.LF,Ug lutoson ko sila uban sa espada, uban sa gutom, ug uban sa kamatay, ug itugyan ko sila aron igatugpo-tugpo sila sa tanang mga gingharian, sa yuta aron mahimong tinunglo, ug usa nga makapahibulong, ug usa nga sinitsitan uban ang pagbiaybiay, ug usa ka talamayon sa taliwala sa tanang mga nasud diin ngadto giabog ko sila;`E9,Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, ako magpadala kanila sa espada, sa gutom, ug sa kamatay, ug himoon ko sila nga ingon sa mangil-ad nga mga igos nga dili makaon, kay sila dautan sa hilabihan.eDC,Mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod sa hari nga nagalingkod sa trono ni David, ug mahatungod sa tibook katawohan nga nanagpuyo niining ciudara, ang inhong mga kaigsoonan nga wala moadto uban kaninyo sa pagkabihag;hCI,Tungod kay kamo nanag-ingon: Si Jehova nagpatindog kanamo ug mga manalagna didto sa Babilonia;B,Ug ako hikaplagan ninyo, nagaingon si Jehova, ug akong bakwion ang inyong pagkabinihag, ug tigumon ko kamo gikan sa tanang mga nasud, ug gikan sa tanang mga dapit diin giabog ko kamo, nagaingon si Jehova; ug dad-on ko kamo pagbalik sa dapit diin gipabihag ko kamo.Aw, Ug kamo mangita kanako, ug makakaplag kanako, sa diha nga kamo mangita kanako uban ang inyong bugos nga kasingkasing,n@U, Ug kamo managpanggilaba kanako, ug kamo moadto ug manag-ampo kanako, ug ako magapatalinghug kaninyo.B?}, Kay ako mahibalo sa mga hunahuna nga gihunahuna ko alang kaninyo, nagaingon si Jehova, mga hunahuna sa pakigdait, ug dili sa kadautan sa paghatag kaninyo ug paglaum sa inyong kaugmaon.V>%, Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Sa tapus matuman ang kapitoan ka tuig sa Babilonia, du-awon ko kamo, ug tumanon ko ang akong maayong pulong nganha kaninyo, sa pagpabalik kaninyo nganhi niining dapita.q=[, Kay sila nanagpanagna ug bakak kaninyo sa akong ngalan: ako wala magpadala kanila, nagaingon si Jehova.y<k,Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ayaw kamo pagpalimbong sa inyong mga manalagna ug sa inyong mga magtatagna nga anaa sa taliwala ninyo, ni managpatalinghug kamo sa inyong mga damgo, nga inyong gipanamgo.9;k,Ug pangitaa ang pakigdait sa ciudad diin ngadto kamo gipabihag ko, ug manag-ampo kamo kang Jehova mahatungod niini; kay tungod sa pakigdait niini, kamo makabaton sa pakigdait.7:g,Mangasawa kamo ug manganak kamo ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye; ug papangasaw-a ang inyong mga anak nga lalake, ug papamanaha ang inyong mga anak nga babaye aron sila manganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye: ug dumaghan kamo didto, ug ayaw pag-ipapuo ang inyong kaliwat .y9k,Magtukod kamo ug mga balay, ug pumuyo kamo niana; ug magtanum kamo ug mga tanaman, ug kumaon sa mga bunga nila.+8O,Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, ngadto sa tanang binihag, nga akong gipadala nga binihag gikan sa Jerusalem ngadto sa Babilonia:n7U,Pinaagi sa kamot si Elasa ang anak nga lalake ni Safan, ug ni Jemarias, ang anak nga lalake ni Hilcias (nga maoy gipadala ni Sedechias nga hari sa Juda ngadto sa Babilonia kang Nabucodonosor nga hari sa Babilonia), sa pag-ingon:D6,(Sa human manggikan sa Jerusalem si Jechonias nga hari, ug ang reina nga inahan, ug ang mga eunoco, ug ang mga principe sa Juda ug sa Jerusalem, ug ang mga panday sa kahoy ug sa puthaw),05 [,Nan mao kini ang mga pulong sa sulat ni Jeremias nga manalagna nga gipadala niya gikan sa Jerusalem ngadto sa mga salin sa mga anciano sa mga binihag, ug ngadto sa mga sacerdote, ug sa mga manalagna, ug sa tibook nga katawohan nga gibihag ni Nabucodonosor gikan sa Jerusalem ngadto sa Babilonia.[4/,Tungod niini si Hananias nga manalagna namatay sa maong tuig sa ikapito ka bulan.03Y,Busa nagainong si Jehova niana: Ania karon, hinginlan ko ikaw gikan sa nawong sa yuta: niining tuiga mamatay ka, tungod kay nagtudlo ka ug pagsukol batok kang Jehova.72g,Unya miingon ang manalagna nga si Jeremias kang Hananias nga manalagna: Pamati karon, Hananias: Si Jehova wala magpadala kanimo; apan kining katawohan gipasalig mo sa bakak.*1M,Kay nagaingon si Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ako nagbutang ug usa ka yugo nga puthaw ibabaw sa liog niining tanang mga nasud, aron sila manag-alagad kang Nabucodonosor nga hari sa Babilonia; ug sila manag-alagad kaniya, ug gihatag ko usab kaniya ang mga mananap sa kapatagan./0W, Lakaw, ug suginli si Hananias sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Gibunggo mo ang yugo nga kahoy; apan magabuhat ka ug ilis kanila nga mga yugo nga puthaw.5/c, Unya ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias, ang manalagna, sa human bunggoa ni Hananias nga manalagna ang yugo gikan sa liog ni Jeremias nga manalagna, sa pag-ingon:;.o, ug si Hananias misulti sa atubangan sa tibook katawohan sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Sa ingon niini bunggoon ko ang yugo ni Nabucodonosor nga sa Babilonia gikan sa liog sa tanang mga nasud sulod sa duruha ka tuig nga tangkod. Ug ang manalagna nga si Jeremias nagpadayon sa iyang paglakaw.u-c, Unya si Hananias ang manalagna mikuha sa yugo gikan sa liog sa manalagna nga si Jeremias, ug gibunggo kini.6,e, Ang manalagna nga nagtagna mahitungod sa pakigdait, sa diha nga mahitabo ang pulong sa manalagna, unya ang manalagna hiilhan, nga si Jehova sa pagkamatuod nagpadala kaniya.j+M,Ang mga manalagna nga nanghiuna kanako ug naghiuna kanimo sa kanhing panahon, nanagtagna batok sa danghang kayutaan, ug batok sa dagkung mga gingharian, mahitungod sa gubat, ug mahitungod sa kadaut, ug mahitungod sa kamatay. *,Bisan pa niana pamation mo karon kining mga pulonga nga isulti ko sa imong ma igdulungog, ug sa mga igdulungog sa tibook katawohan:)/,Bisan ang manalagna nga si Jeremias miingon: Amen: Buhaton unta kana ni Jehova; tumanon unta ni Jehova ang imong mga pulong nga imong gitagna, sa pagdala pag-usab sa mga sudlanan sa balay ni Jehova, ug silang tanan nga mga binihag, gikan sa Babilonia nganhi niining dapita.H( ,Unya ang manalagna nga si Jeremias miingon sa manalagna nga si Hananias diha sa atubangan sa mga sacerdote, ug diha sa atubangan sa tibook katawohan nga nanagtindog sulod sa balay ni Jehova,t'a,Ug dad-on ko pag-usab nganhi niining dapita si Jechonias ang anak nga lalake ni Joacim hari sa Juda, uban sa tanang mga binihag sa Juda, nga mingadto sa Babilonia, nagaingon si Jehova; kay akong bunggoon ang yugo sa hari sa Babilonia.i&K,Sulod sa duruha ka tuig nga tangkod dad-on ko pag-usab nganhi niining dapita ang tanang mga sudlanan sa balay ni Jehova, nga gikuha ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia gikan niining dapita, ug gidala ngadto sa Babilonia:%,Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ang Dios sa Israel, nga nagaingon: Gibunggo ko na ang yugo sa hari sa Babilonia.E$ ,Ug nahibato sa mao gihapong tuiga, sa sinugdan sa paghari ni Sedechias nga hari sa Juda, sa ikaupat ka tuig, ug sa ikalima ka bulan, nga si Hananias ang anak nga lalake ni Asur, ang manalagna nga Gabaonhon, misulti kanako didto sa balay ni Jehova, sa atubangan sa mga sacerdote ug sa tibook katawohan, nga nagaingon:E#,Sila pagadad-on ngadto sa Babilonia, ug sila mahibilin didto, hangtud sa adlaw nga madu-aw ako kanila, nagaingon si Jehova; unya dad-on ko nganhi sila, ug ipahauli ko sila niining dapita.8"i,Oo, mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, mahatungod sa mga sudlanan nga nanghibilin sa balay ni Jehova, ug balay sa hari sa Juda, ug sa Jerusalem:|!q,Nga wala kuhaa ni Nabucodonosor, hari sa Babilonia, sa diha nga iyang gidala nga binihag si Jeconias, ang anak nga lalake ni Joacim, nga hari sa Juda, gikan sa Jerusalem ngadto sa Babilonia, ug ang tanang mga principe sa Juda ug sa Jerusalem;Z -,Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon mahatungod sa mga haligi, ug mahatungod sa dagat-dagat, ug mahatungod sa mga tungtonganan, ug mahatungod sa salin sa mga sudlanan nga nahibilin niining ciudara.,Apan kong sila manalagna man, ug kong ang pulong ni Jehova anaa kanila, papangamuyoa sila karon kang Jehova sa mga panon, aron ang mga sudlanan nga nanghibilin sa balay ni Jehova, ug sa balay sa hari sa Juda, ug sa Jerusalem, dili mahiadto sa Babilonia. ,Ayaw kamo pagpatalinghug kanila; alagara ang hari sa Babilonia, ug mangabuhi kamo: nganong himoon nga biniyaan kining ciudara?kO,Nagsulti usab ako sa mga sacerdote, ug sa tibook niining katawohan sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw pagpatalinghug sa pulong sa inyong mga manalagna nga nanagpanagna kaninyo, sa pag-ingon: Ania karon, ang mga sudlanan sa balay ni Jehova sa hamubong panahon pagadad-on na usab gikan sa Babilonia: kay nanagpanagna sila ug bakak kaninyo.a;,Kay ako wala magpadala kanila, nagaingon si Jehova, sila hinoon managpanagna ug bakak sa akong ngalan; aron ako magapapahawa kaninyo, ug nga aron kamo mangamatay, kamo, ug ang mga manalagna nga nanagpanagna kaninyo.7g,Ug ayaw kamo pagpatalinghug sa mga pulong sa mga manalagna nga managsulti kaninyo sa pag-ingon: Dili kamo mag-alagad sa hari sa Babilonia; kay sila nanagna ug bakak kaninyo.C, Nganong buot kamo nga mangamatay, ikaw ug ang imong katawohan, sa pinuti, sa gutom, ug sa kamatay, ingon sa gisulti ni Jehova mahatungod sa nasud nga dili moalagad sa hari sa Babilonia?fE, Ug ako misulti kang Sedechias nga hari sa Juda sumala niining tanang mga pulong, nga nagaingon: Pasangoni ninyo ang inyong mga liog sa yugo sa hari sa Babilonia, ug alagara siya ug ang iyang katawohan, ug mangabuhi kamo.nU, Apan ang nasud nga magpasangon sa ilang liog sa yugo sa hari sa Babilonia, ug mag-alagad kaniya, kana nga nasura mao ang akong ibilin sa kaugalingon nilang yuta, nagaingon si Jehova; ug sila manag-uma niadto, ug managpuyo didto./, Kay sila managna ug bakak kaninyo sq pagpabalhin kaninyo ngadto sa halayo gikan sa inyong yuta, ug nga hinginlan ko kamo, ug nga kamo mangahanaw., Apan mahitungod kaninyo, ayaw kamo pagpamati sa inyong mga manalagna, ni sa inyong mga magtatagna, ni sa inyong mga damgo, ni sa inyong mga diwatahan, ni sa inyong mga salamangkiro, nga nanagsulti kaninyo sa pag-ingon: Dili kamo manag-alagad sa hari sa Babilonia:eC,Ug mahitabo, nga ang nasud ug ang gingharian nga dili mag-alagad sa maong Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug nga dili magpasangon sa ilang liog sa yugo sa hari sa Babilonia, kanang nasura, nagaingon si Jehova, pagasilotan ko pinaagi sa espada, ug pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay, hangtud nga mangaut-ut ko sila pinaagi sa iyang kamot.jM,Ug ang tanang mga nasud manag-alagad kaniya, ug sa iyang anak, ug sa mga anak sa iyang mga anak, hangtud nga moabut ang panahon sa iyang kaugalingong yuta: ug unya daghang mga nasud ug dagkung mga hari nga magaulipon kaniya.O,Ug karon gihatag ko na kining tibook nga yuta sa kamot ni Nabucodonosor ang hari sa Babilonia, nga akong alagad; ug ang mga mananap sa kapatagan gihatag ko sa usab kaniya aron sa pag-alagad kaniya.N,Gibuhat ko ang yuta, ang mga tawo, ug ang mga mananap nga anaa sa nawong sa yuta, tungod sa akong daku nga gahum ug tungod sa tinuy-od ko nga kamot; ug kini ihatag ko niadtong daw matarung kanako.-S,Ug sugoa sila sa pag-ingon sa ilang mga agalon: Mao kini ang giiingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Mao kini ang igaingon ninyo sa inyong mga agalon: ,Ug ipadala sila ngadto sa hari sa Edom, ug ngadto sa hari sa Moab, ug ngadto sa hari sa mga anak sa Ammon, ug ngadto sa hari sa Tiro, ug ngadto sa hari sa Sidon, pinaagi sa kamot sa mga sulogoon nga moanha sa Jerusalem ngadto kang Sedechias nga hari sa Juda:xi,Mao kini ang giingon ni Jehova kanako: Magbuhat ka ug mga talikala ug mga yugo, ug ibutang sila sa imong liog;# A,Sa sinugdan sa paghari ni Joacim ang anak nga lalake ni Joasias, nga hari sa Juda, midangat kining pulonga kang Jeremias gikan kang Jehova, nga nagaingon:( I,Apan ang kamot ni Ahicam ang anak nga lalake ni Safan diha uban kang Jeremias, aron siya dili ihatag nila ngadto sa kamot sa mga tawo nga buot mopatay kaniya.M ,Ug ilang gikuha si Urias gikan sa Egipto, ug gidala siya ngadto kang Joacim nga hari, nga mipatay kaniya sa pinuti, ug gitambog ang iyang patay nga lawas ngadto sa lubnganan sa mga tawong timawa.4 a,Ug si Joacim ang hari nagpadala ug mga tawo ngadto sa Egipto nga mao si Elnathan, ang anak nga lalake ni Acbor, ug pipila ka mga tawo uban kaniya nga ming-adto sa Egipto. ,Ug sa diha nga si Joacim nga hari, uban ang iyang mga makusganonong tawo, ug ang tanang mga principe, nakadungog sa iyang mga pulong, ang hari naninguha sa pagpatay kaniya; apan sa pagkadungog ni Urias niini, siya nahadlok, ug mikalagiw, ug miadto sa Egipto.c ?,Ug may usa usab ka tawo nga nagtagna sa ngalan ni Jehova, si Urias nga anak nga lalake ni Semei sa Kiriath-jearim; ug siya nagtagna batok niining ciudara ug batok niining yutaa sumala sa tanang mga pulong ni Jeremias.C,Si Ezechias nga hari sa Juda ug ang tibook nga Juda mingpatay ba kaniya? wala ba siya mahadlok kang Jehova ug magpakilooy kang Jehova, ug si Jehova wala ba magbasul sa iyang kaugalingon sa kadaut nga iyang gipamulong batok kanila? Mao kini ang dakung kadaut nga atong mahimo batok sa atong kaugalingong mga kalag.Z-,Si Miqueas ang Morasti nagtagna sa mga adlaw ni Ezechias nga hari sa Juda; ug siya misulti sa tibook katawohan sa Juda, nga nagaingon: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ang Sion pagadarohon sama sa uma, ug ang Jerusalem mahimong ingon sa mga tinapok, ug ang bukid sa balay mahisama sa hatag-as nga mga dapit sa usa ka lasang.pY,Unya mingtindog ang uban sa mga anciano sa yuta, ug namulong sa katilingban sa katawohan sa pag-ingon:L,Unya ang mga principe ug ang tibook katawohan mingsulti sa mga sacerdote ug sa mga manalagna: Kining tawohana dili angay sa kamatayon: kay siya misulti kanato sa ngalan ni Jehova nga atong Dios.O,Apan hibaloi lamang ninyo nga sa pagkamatuod kong patyon ninyo ako, magadala kamo ug dugo nga inocente sa ibabaw sa inyong kaugalingon, ug sa ibabaw niining ciudara, ug sa ibabaw sa mga pumoluyo niini; kay sa pagkamatuod, si Jehova nagpadala kanako nganhi kaninyo aron sa pagsulti niining mga pulong sa inyong mga igdulungog.+,Apan mahitungod kanako, ania karon, ako ania sa inyong kamot: buhata kanako ang gihunahuna ninyo nga maayo ug matarung sa inyong mga pagtan-aw.U#, Busa karon, ayohon ninyo ang inyong mga dalan ug ang inyong mga binuhatan, ug tahuron ninyo ang tingog ni Jehova nga inyong Dios; ug pagabasulan ni Jehova ang kadautan nga iyang gipamulong batok kaninyo.eC, Unya misulti si Jeremias sa tanang mga principe ug sa tibook katawohan, nga nagaingon: Si Jehova nagpadala kanako aron sa pagpanagna batok niining balay ug batok niining ciudara sa tanang mga pulong nga inyong nadungog.ta, Unya ang mga sacerdote ug ang mga manalagna namulong sa mga principe ug sa tibook katawohan, sa pag-ingon: Kining tawohana angay sa kamatayon; kay siya nagtagna batok niini nga ciudad, ingon sa nadungog ninyo sa inyong mga igdulungog.^5, Ug sa pagkadungog sa mga principe sa Juda niining mga butanga, sila mingtungas gikan sa balay sa hari ngadto sa balay ni Jehova; ug minglingkod sila sa dapit sa pagsulod mo sa bag-ong ganghaan sa balay ni Jehova.i~K, Nganong nanagna ka sa ngalan ni Jehova nga nagaingon: Kining balaya mahisama sa Silo, ug kining ciudara mahimong biniyaan, nga walay pumoluyo? Ug ang tibook katawohan minghugop ngadto kang Jeremias didto sa balay ni Jehova.}},Ug nahitabo, nga sa tapus si Jeremias makapamulong kanila sa tanang gisugo ni Jehova nga isulti sa tibook katawohan, nga mingdakup kaniya ng mga sacerdote ug ang mga manalagna ug ang tibook katawohan nga nanagingon: Sa pagkatinuod mamatay ka gayud.|3,Ug ang mga sacerdote ug ang mga manalagna ug ang tibook katawohan nakabati kang Jeremias nga namulong niining mga pulonga didto sa balay ni Jehova.{},Nan buhaton ko kining balaya nga sama sa Silo, ug akong buhaton kining ciudara nga tinunglo sa tanang mga nasud sa yuta.=zs,Sa pagpatalinghug sa mga pulong sa akong mga alagad ang mga manalagna, nga gipaanha ko kaninyo, bisan sa pagbangon pagsayo ug sa pagpadala kanila, apan kamo wala managpatalinghug;0yY,Ug magaingon ka kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova: Kong kamo dili managpatalinghug kanako, sa paglakaw sa akong Kasugoan, nga akong gibutang sa inyong atubangan,Jx ,Tingali nga sila managpatalinghug, ug ang tagsatagsa ka tawo mobiya sa dautan niyang dalan, aron pagabasulan ko ang dautan nga tuyo nga buhaton ko kanila tungod sa kadautan sa ilang mga buhat.w,Mao kini ang giingon ni Jehova: Tindog sa sawang sa balay ni Jehova, ug sumulti ka sa tanang mga ciudad sa Juda, nga nanganhi aron sa pag-ampo sulod sa balay ni Jehova, ang tanang mga pulong nga gisugo ko kanimo nga isulti kanila; ayaw pagkuhai bisan usa ka pulong:v ,Sa sinugdan sa paghari ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, miabut kining pulonga gikan kang Jehova, nga nagaingon:Eu,&Siya mibiya sa iyang tagoanan, ingon sa usa ka leon; kay ang ailang yuta nahimong usa nga kahibulogan, tungod sa kabangis sa madaugdaugong espada , ug tungod sa iyang mabangis nga kasuko._t7,%Ug ang malinaw nga mga puloy-anan nangahilum tungod sa mabangis nga kasuko ni Jehova.s,$Ang usa ka tingog sa pagtu-aw sa mga magbalantay, ug pagminatay sa pangulo sa panon! kay ang ilang sibsibanan gihimong awa-aw ni Jehova.erC,#Ug ang mga magbalantay walay alagianan aron makakalagiw, ni makagawas ang pangulo sa panon.q,"Managminatay kamo nga mga magbalantay sa carnero, ug managtuaw; ug managlunang kamo sa mga abo , kamo nga pangulo sa panon: kay ang mga adlaw sa pag-ihaw kaninyo ug sa inyong pagkatibulaag nangatuman sa sa hingpit, ug kamo mangahulog ingon sa maayong sudlanan.fpE,!Ug ang mga pinatay ni Jehova niadtong adlawa molukop gikan sa usa ka tumoy sa yuta ngadto sa laing tumoy sa yuta; sila dili pagahilakan, ni pagahipuson, ni igalubong; sila mahimong kinalibang sa ibabaw sa nawong sa yuta.Do, Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, ang kadaut modangat sa nasud ngadto sa nasud, ug ang usa ka dakung bagyo pagapatuyboon gikan sa kinatumyan nga mga bahin sa yuta.sn_,Ang usa ka dinahunog modangat bisan pa ngadto sa kinatumyan sa yuta; kay si Jehova adunay pakiglalis batok sa mga nasud: siya magahukom sa tanang unod: ug mahitungod sa mga dautan, igahatag sila ngadto sa espada, nagaingon si Jehova.\m1,Busa ipanagna mo batok kanila kining tanan nga mga pulong, ug ingna sila: Si Jehova mopadahunog gikans a kahitas-an, ug mobungat sa iyang tingog gikan sa iyang balaang puloy-anan; sa kakusog nga hilabihan mopadahunog siya batok sa iyang panon; siya mosinggit sama kanila nga nanaggiuk sa mga parras , batok sa tanang mga pumoluyo sa yuta.l,Kay, ania karon, ako nagasugod sa pagpadala ug kadaut sa ciudad nga ginatawag sa akong ngalan; ug dili ba pagasilotan gayud kamo? Kamo pagasilotan: kay ako nagapatawag ug espada nga ihulog sa ibabaw sa tanang mga pumoluyo sa yuta, nagaingon si Jehova sa mga panon.Uk#,Ug mahitabo, kong sila managdumili sa pagkuha sa copa gikan sa imong kamot aron sa pag-inum niini , nan moingon ikaw kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sa pagkatinuod moinum gayud kamo.aj;,Ug ingnon mo sila: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Panginum kamo, ug pangahubog, ug panagsuka, ug pangatumba, ug ayaw sa pagbangon, tungod sa espada nga ipadala ko sa taliwala ninyo.Ri,Ug ang tanang mga hari sa amihanan, ang sa halayo ug sa haduol, managkuyog; ug ang tanang mga gingharian sa kalibutan, nga anaa sa ibabaw sa nawong sa yuta: ug ang hari sa Sesac manginum sunod kanila.sh_,Ug ang tanang mga hari sa Zimri, ug ang tanang mga hari sa Elam, ug ang tanang mga hari sa mga Medohanon;g,Ug ang tanang mga hari sa Arabia, ug ang tanang mga hari sa katawohan nga nanagkasagol nga nanagpuyo didto sa kamingawan;lfQ,Ang Dedan, ang Tema, ug ang Bus, ug ang tanan nga nanagpagunting sa mga nasikuhan sa ilang buhok .e,Ug ang tanang mga hari sa Tiro, ug ang tanang mga hari sa Sidon, ug ang tanang mga hari sa pulo nga anaa sa unahang dagat;6dg,Ang Edom, ang Moab, ug ang mga anak sa Ammon,Oc,Ug ang tanang katawohan nga nanagkasagol, ug ang tanang mga hari sa yuta sa Us, ug ang tanang mga hari sa yuta sa mga Filistehanon, ug sa Askalon, ug sa Gaza, ug sa Ecron, ug sa mga salin sa Asdod;zbm,Si Faraon nga hari sa Egipto, ug ang iyang mga ulipon ug ang iyang mga principe, ug ang tibook niyang katawohan;a,Nga mao ang Jerusalem, ug ang mga ciudad sa Juda, ug ang mga hari niini, ug ang mga principe niini, aron sa paghimo kanila nga biniyaan, usa ka makapahibulong, usa nga pagasitsitan uban ang pagbiaybiay, ug usa ka tinunglo, ingon sa ilang kahimtang niining adlawa;`,Unya gikuha ko ang copa nga gikan sa kamot ni Jehova, ug gipainum ko ang tanang mga nasud nga gipaadtoan kanako ni Jehova:~_u,Ug sila manginum, ug managsamparay ngadto nganhi, ug mangabuang tungod sa espada nga akong ipadala sa taliwala nila.=^s,Kay mao kini ang giingon in Jehova, ang Dios sa Israel kanako: Kuhaa kining copa sa vino sa kaligutgut gikan sa akong kamot, ug paimna ang tanang mga nasud nga paadtoan ko kanimo.7]g,Kay daghang mga nasud ug dagkung mga hari nga magaulipon kanila, bisan pa kanila; ug panimaslan ko sila sumala sa ilang mga buhat, ug sumala sa mga buhat sa ilang mga kamot.G\, Ug dad-on ko diha nianang yutaa ang akong mga pulong nga akong gipamulong batok niana, bisan kadtong tanan nga nahasulat niining basahona, nga gitagna ni Jeremias batok sa tanang mga nasud.y[k, Ug mahanabo sa matuman na ang kapitoan ka tuig, nga pagasilotan ko ang hari sa Babilonia, ug kanang nasura, nagaingon si Jehova, tungod sa ilang kasal-anan, ug ang yuta sa mga Caldeahanon; ug himoon ko kini nga biniyaan sa walay katapusan.*ZM, Ug kining tibook nga yuta mahimong usa ka biniyaan, ug usa nga makapahibulong; ug kining mga nasura manag-alagad sa hari sa Babilonia sulod sa kapitoan ka tuig.^Y5, Labut pa, kuhaon ko gikan kanila ang tingog sa kasadya ug ang tingog sa kalipay, ang tingog sa kaslonon nga lalake ug ang tingog sa kaslonon nga babaye, ang dinaguok sa mga galingan, ug ang kahayag sa lamparahan.BX}, Ania karon, ipadala ug ipakuha ko ang tanang mga banay sa amihanan, nagaingon si Jehova, ug ipadala ko si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, akong alagad, ug dad-on ko sila batok niining yutaa, ug batok sa mga pumoluyo niini, ug batok niining tanan nga mga nasud nga nanaglibut; ug pagalaglagon ko gayud sila, ug himoon ko sila nga usa nga makapahibulong ug pagasitsitan uban ang pagbiaybiay, ug mahimong mga biniyaan nga walay katapusan.uWc,Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Tungod kay kamo wala managpatalinghug s akong mga pulong,+VO,Apan kamo wala managpatalinghug kanako nagaingon si Jehova; aron kamo makapasuko kanako tungod sa mga buhat sa inyong mga kamot sa inyong kaugalingon nga kadaut.-,!Ug sa diha nga kining katawohan, kun ang manalagna, kun ang sacerdote, mangutana kanimo nga magaingon: Ang palas-anon ni Jehova? unya umingon ka kanila: Unsa ba ang palas-anon ni Jehova? unya umingon ka kanila: Unsa nga palas-anona! Isalikway ko kamo, nagaingon si Jehova.Q=, Ania karon, ako batok niadtong nanagpanagna sa mga damgo nga bakak, nagaingon si Jehova, ug nagasulti gayud kanila, ug nakapasayup sa akong katawohan pinaagi sa ilang kabakakan, ug sa ilang kawang nga pagpangandak: apan wala ko ipadala sila, ni magsugo ako kanila; ni magpulos gayud sila niining katawohan, nagaingon si Jehova.< ,Ania karon, ako batok sa mga manalagna, nagaingon si Jehova, nga nanaggamit sa ilang mga dila, ug nanag-ingon: Siya nagaingon.;),Busa, ania karon, ako batok sa mga manalagna, nagaingon si Jehova, nga nangawat sa akong mga pulong, ang tagsatagsa gikan sa iyang isigkatawo.w:g,Dili ba ang akong pulong sama sa kalayo? nagaingon si Jehova; ug dili ba sama sa mazo nga nagadugmok sa bato?Z9-,Ang manalagna nga adunay damgo, pasuginla siya ug usa ka damgo; ug kadtong nagabaton sa akong pulong pasultiha siya sa akong pulong sa pagkamatinumanon. Unsa ba ang dagami alang sa trigo? nagaingon si Jehova.o8W,Nga nanaghunahuna sa pagpalimot sa akong katawohan sa akong ngalan pinaagi sa ilang mga damgo nga ilang gisulti sa tagsatagsa ka tawo sa iyang isigkatawo, ingon sa ilang mga amahan nga nangalimot sa akong ngalan tungod kang Baal.57c,Hangtud kanus-a nga magapabilin kini sa kasingkasing sa mga manalagna nga nanagpanagna ug mga bakak, bisan ang mga manalanga sa limbong sa kaugalingon nilang kasingkasing?6),Nakadungog ako sa giingon sa mga manalagna, nga nanagpanagna ug mga bakak pinaagi sa akong ngalan, nga nanag-ingon: Ako nagdamgo, ako nadamgo.?5w,Aduna bay usa nga makatago sa iyang kaugalingon sa mga suok sa pagkaagi nga ako dili makakita kaniya? nagaingon si Jehova. Dili ba napuno ko ang langit ug yuta? nagaingon si Jehova. ~}}Y|z| {zyjyxwwivvuttsrtqQppYofnmlkjji*hh3gdffe`dd cabYaT`__(]\\T[YZhYXWVUTSSRR5QPP OMNMLKII"H,GzGEE.D\C`BdAA;@`>> =d<;y;1:%988)736L5j4321100M/.-f,+i**('&&%$$#G" T5G$!#/+#U8 ' ~  < &zV#d?," Ug ang tanang mga principe ug ang tibook katawohan mingtuman, sila nga ming-uyon sa maong tugon, nga hatagan ug kagawasan sa tagsatagsa ang iyang sulogoon nga lalake ug ang iyang sulogoon nga babaye, aron wala nay magaulipon kanila pag-usab; unya sila mingsugot, ug gipagawas sila:c3," Nga hatagan ug kagawasan sa tagsatagsa ka tawo ang iyang sulogoon nga lalake, ug sa tagsatagsa ka tawo ang iyang suloggon babaye, nga usa ka Hebrehanon nga lalake kun usa ka Hebreohanon nga babaye; aron walay mgaulipon kanila, ang pag-ulipon sa usa ka Judio nga iyang igsoon.Yb+,"Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, sa human ang hari nga si Sedechias magbuhat ug usa ka tugon uban sa tibook katawohan nga didto sa Jerusalem, sa pagmantala sa kagawasan ngadto kanila;a),"Sa diha nga ang mga sundalo sa hari sa Babilonia nakig-away batok sa Jerusalem, ug batok sa tanang mga ciudad sa Juda nga nanghibilin, batok sa Lachis, ug batok sa Azeca: kay kining mga ciudara sa mga ciudad sa Juda mao lamang ang nanghibilin sa mga ciudad nga kinutaan.`,"Unya si Jeremias ang manalagna, namulong niining tanan nga mga pulong kang Sedechias, nga hari sa Juda didto sa Jerusalem,_7,"Mamatay ka sa kalinaw; ug maingon sa mga pagsunog nila sa imong mga amahan, ang sa kanhing mga hari nga nanghiuna kanimo, sa ingon niana sila managsunog alang kanimo; ug sila managbakho tungod kanimo, nga magaingon : Ah Ginoo! kay ako nakabungat sa pulong, nagaingon si Jehova.^/,"Apan pamati sa pulong ni Jehova: Oh Sedechias, hari sa Juda: Mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod kanimo: Dili ka mamatay pinaagi sa espada;],"Ug dili ka makagawas gikan sa iyang mga kamot, hinonoa hidakpan ka sa walay duhaduha, ug itugyan ngadto sa iyang kamot; ug ang imong mga mata makasud-ong sa mga mata sa hari sa Babilonia, ug siya makigsulti kanimo sa binabaay, ug moadto ka sa Babilonia.\,"Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Lakaw, ug pakigsulti kang Sedechias, nga hari sa Juda, ug suginli siya: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ihatag ko kining ciudara ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia, ug iyang sunogon kini sa kalayo:>[ w,"Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova sa diha nga nakig-away si Nabucodonosor, nga hari sa Babilonia ug ang tanan niyang mga sundalo, ug ang tanang mga gingharian sa yuta nga iyang gimandoan, ug ang tanang mga katawohan batok sa Jerusalem, ug batok sa tanang mga ciudad niini, nga nagaingon:zZm,!Nan isalikway ko usab ang kaliwat ni Jacob, ug ni David nga akong alagad, sa pagkaagi nga ako dili mokuha kang bisan kinsa sa iyang kaliwat ni Abraham, ni Isaac ug ni Jacob; kay papaulion ko sila gikan sa pagkabinihag, ug ako malooy kanila.$YA,!Mao kini ang giingon ni Jehova: Kong ang akong tugon sa adlaw ug sa gabii dili magapadayon , kong ako wala magtudlo sa mga tulomanon sa langit ug sa yuta; X,!Wala ba nimo palandunga ang ginapamulong niining katawohan, nga nagaingon: Ang duruha ka banay nga gipili ni Jehova, iya pa ngani nga gisalikway sila? sa ingon niana sila nanagtamay sa akong katawohan aron sila dili namahimong usa ka nasud sa atubangan nila.HW ,!Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias, nga nagaingon:LV,!Ingon nga ang panon sa langit dili maisip, ni masukod ang mga balas sa dagat; sa among pagkaagi padaghanon ko ang kaliwat ni David nga akong alagad, ug ang mga Levihanon nga nanag-alagad kanako.IU ,!Nan ang ako usab nga tugon uban kang David nga akong alagad pagabungkagon, aron siya walay anak nga mohari sa iyang trono; ug uban sa mga Levihanon, ang mga sacerdote, nga akong mga ministro.7Tg,!Mao kini ang giingon ni Jehova: Kong kamo makabungkag sa akong tugon sa maong adlaw, ug sa akong tugon sa maong gabii, sa pagkaagi nga walay adlaw ug gabii sa ilang panahon;HS ,!Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias, nga nagaingon:IR ,!Ni ang mga sacerdote, ang mga Levihanon, pagakabsan ug tawo sa atubangan ko sa paghalad ug mga halad-nga-sinunog, ug sa pagsunog sa mga halad-nga-kalan-on, ug sa pagbuhat sa halad sa kanunay.Q{,!Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Si David dili gayud pagakabsan ug tawo nga palingkoron sa trono sa balay sa Israel;+PO,!Niadtong mga adlawa, ang Juda maluwas, ug ang Jerusalem magapuyo nga walay kadaut: ug mao kini ang ngalan nga igatawag kaniya: Si Jehova ang atong pagkamatarung.8Oi,!Niadtong mga adlawa, ug niadtong panahona, pagapatindogon ko kang David ang usa ka Sanga sa pagkamatarung; ug siya magapakanaug sa justicia ug sa pagkamatarung dinhi sa yuta.9Nk,!Ania karon, ang mga adlaw ania na, nagaingon si Jehova, nga buhaton ko kanang mga maayong pulong nga akong gisaad mahitungod sa balay sa Israel ug mahitungod sa balay sa Juda.M3,! Sa mga ciudad sa kabungtoran, sa mga ciudad sa walaog, ug sa mga ciudad sa Habagatan, ug sa yuta ni Benjamin, ug sa mga dapit nga nagalibut sa Jerusalem, ug sa mga ciudad sa Juda, moagi pag-usab ang mga panon ilalum sa mga kamot niadtong nagaihap kanila, nagaingon si Jehova.L ,! Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Apan sa gihapon niining dapita, nga mamingaw, nga walay tawo ug walay mananap, ug sa tanang mga ciudad niana, moabut sa ang usa ka puloy-anan sa mga magbalantay sa carnero, nga managpalubog sa ilang mga panon.3K_,! Ang tingog sa pagmaya, ug ang tingog sa kalipay, ang tingog sa kaslonong lalake ug kaslonong babaye, ang tingog nila nga moingon: Magpasalamat kamo kang Jehova sa mga panon, kay si Jehova maayo man, kay ang iyang mahigugmaong-kalolot nagapadayon sa walay katapusan; ug kanila nga modala sa mga halad sa pagpasalamat ngadto sa balay ni Jehova. Kay papaulion ko gikan sa pagkabinihag ang yuta, sama sa una, nagaingon si Jehova.*JM,! Mao kini ang giingon ni Jehova: Apan sa gihapon may madungog niining dapita, nga tungod niana kamo moingon: Maoy usa ka kamingawan, walay tawo ug walay mananap, bisan pa sa mga ciudad sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem, nga mamingaw, walay tawo ug walay mga pumoluyo, ug walay mananap,^I5,! Ug kining ciudara mahimo alang kanako nga usa ka ngalan sa kalipay, alang sa usa ka pagdayeg ug alang sa usa ka himaya, sa atubangan sa tanang mga nasud sa yuta, nga makadungog sa tanang kaayohan nga pagabuhaton ko kanila, ug sila mangahadlok ug managpangurog tungod sa tanang kaayohan ug sa kabulahanan nga akong pagabuhaton nganha kaniya.yHk,!Ug hugasan ko sila gikan sa tanan nilang kasal-anan nga tungod niini sila nanagpakasala batok kanako; ug pasayloon ko ang tanan nilang mga sala, nga tungod niana sila nanagpakasala batok kanako, ug tungod niana sila nakalapas batok kanako.hGI,!Ug papaulion ko gikan sa pagkabinihag ang Juda ug ang Israel, ug tukoron ko sila, sama sa una.F,!Ania karon, dad-on ko niini ang maayong panglawas ug ayohon ko sila, ug igapahayag ko kanila ang kadagaya sa pakigdait ug sa kamatuoran.E5,!Samtang ang mga tawo ming-anhi sa pagpakig-away sa mga Caldeahanon, ug sa pagdasuk kanila sa mga minatay sa katawohan, nga akong gipamatay tungod sa akong kasuko ug sa akong kaligutgut, ug tungod sa tanan kang kinsang kadautan gitago ko ang akong nawong gikan niining ciudara:iDK,!Kay mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, mahatungod sa mga balay niining ciudara, ug mahatungod sa mga balay sa mga hari sa Juda, nga gipanlumpag aron mahimong salipdanan batok sa mga kuta ug batok sa pinuti;|Cq,!Tawgon mo ako, ug ako motubag kanimo, ug magapakita kanimo ug dagkung mga butang, ug malisud, nga wala mo hibaloi.B-,!Mao kini ang giingon ni Jehova, nga mao ang nagbuhat niini, si Jehova nga nag-umol niini aron sa pagtukod niini: si Jehova mao ang iyang ngalan:A !,!Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias sa ikaduha, samtang siya gitakpan pa sa sulod sa sawang sa bilanggoan, nga nagaingon:@, ,Ang mga tawo mamalit ug kaumahan tungod sa salapi, ug motimaan sa mga kalig-onan sa pagpalit , ug pagapatikan nila, ug motawag sila ug mga saksi, diha sa yuta ni Benjamin, ug sa mga dapit nga nagalibut sa Jerusalem, ug sa mga ciudad sa Juda, ug sa mga ciudad sa kabungtoran, ug sa mga ciudad sa walog, ug sa mga ciudad sa Habagatan: kay bakwion ko ang ilang pagkabinihag, nagaingon si Jehova.??w, +Ug nag mga uma pagapaliton dinhi niining yutaa, tungod niini ikaw moingon: Maoy usa ka dapit nga biniyaan, walay tawo kun mananap; kini ginahatag ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon.K>, *Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ingon nga ako maoy nagdala niining tanan nga dagkung kadaut sa ibabaw niining katawohan, busa dad-on ko sa ibabaw nila ang tanang maayo nga gisaad ko kanila.;=o, )Oo, ako magmalipayon tungod kanila sa pagbuhat kanila ug kaayohan, ug itanum ko sila niining yutaa sa pagkatinuod uban ang bug-os ko nga kasingkasing ug ang bug-os ko nga kalag.j<M, (Ug buhaton ko ang walay-katapusang tugon uban kanila, nga ako dili motalikod sa pagsunod kanila, sa pagbuhat ug kaayohan kanila; ug ibutang ko ang akong kahadlok sulod sa ilang mga kasingkasing, aron sila dili mobiya kanako.<;q, 'Ug hatagan ko sila ug usa ka kasingkasing, ug usa ka alagianan, aron sila mangahadlok kanako sa walay katapusan, alang sa ilang kaayohan, ug sa ilang mga anak nga mosunod kanila:G:, &Ug sila mahimong akong katawohan, ug ako mahimong ilang Dios:g9G, %Ania karon, tigumon ko sila gikan sa mga yuta diin ko sila aboga tungod sa akong kasuko, ug sa akong kaligutgut, ug sa dakung kapungot; ug dad-on ko sila pag-usab nganhi niining dapita, ug papuy-on ko sila sa kasigurohan:n8U, $Ug busa karon, mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, mahatungod niining ciudara, nga inyong giingon: Kini gitugyan ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia pinaagi sa pinuti, ug pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay:R7, #Ug gitukod nila ang mga hatag-as nga dapit ni Baal nga anaa sa walog sa anak nga lalake ni Hinnom, sa pagpaagi sa ilang mga anak nga lalake ug babaye latas wa kalayo ngadto kang Moloch; nga wala ko isugo kanila, ni modangat kini sa akong hunahuna, nga pagabuhaton nila kining butang makaluod aron sa Juda maangin sa pagpakasala.6y, "Gipahamutang hinoon ang ilang mga dulumtanan sa sulod sa balay nga gihinganlan sa akong ngalan aron sa paghugaw niini.W5', !Ug ilang gipaatubang kanako ang ilang boko-boko, ug dili ang nawong: ug bisan ako nagtudlo kanila, nga mibangon pagsayo, ug nagtudlo kanila, apan sila wala managpatalinghug aron sa pagdawat sa pagtulon-an.45, Tungod sa tanang kadautan sa mga anak sa Israel ug sa mga anak sa Juda, nga ilang gihimo aron sa pagpasuko kanako, sila, ang ilang mga hari, ang ilang mga principe, ang ilang mga sacerdote, ug ang ilang mga manalagna, ug ang mga tawo sa Juda, ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem.U3#, Kay kining ciudara nahimo nga hagit sa pgpasuko kanako, ug sa akong kaligutgut sukad sa adlaw sa ilang pagtukod niini hangtud niining adlawa, mao nga bungkagon ko kini gikan sa atubangan sa akong nawong.2), Kay ang mga anak sa Israel ug ang mga anak sa Juda nanagbuhat ug lonlon dautan sa atubangan sa akong pagtan-aw gikan pa sa ilang pagkabatan-on; kay ang nahimo sa mga anak sa Israel mao lamang ang pagpasuko kanako pinaagi sa buhat sa ilang mga kamot, nagaingon si Jehova.y1k, Ug ang mga Caldeahanon nga makig-away batok niinig ciudara, sunogon kini, uban sa mga balay, nga sa ilang mga atop sila nanaghalad ug incienso kang Baal, ug nanagtagay ug halad-nga-ilimnon alang sa laing mga dios, aron sa pagpasuko kanako.G0, Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ihatag ko kining ciudara ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon, ug ngadto sa kamot ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, ug kini kuhaon niya:e/C, Ania karon, ako mao si Jehova, ang Dios sa tanang mga unod: may malisud pa ba alang kanako?H. , Unya miabut nag pulong ni Jehova kang Jeremias, nga nagaingon:/-W, Ug ikaw miingon kanako: Oh Ginoong Jehova: Paliton mo ang uma sa salapi, ug magtawag ka ug mga saksi; sanglit ang ciudad gitugyan ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon.,7, Ania karon, ang mga salipdanan, nangabut sila sa ciudad sa pagkuha niini: ug ang ciudad gitugyan ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon nga nakig-away batok niini, tungod sa pinuti, ug sa gutom, ug sa kamatay; ug ang imong gipamulong nahitabo gayud , ug ania karon, nakita mo kini.+3, Ug sila ming-anhi, ug nanag-iya niini, apan sila wala managsugot sa imong tingog, ni managlakaw sa imong Kasugoan: sila wala makabuhat sa bisan unsa niadtong tanan nga gisugo mo kanila nga pagabuhaton: busa gipadangat mo kining tanan nga kadautan sa pagtungha sa ibabaw nila.*, Ug ikaw naghatag kanila niining yutaa nga imong gipanumpa sa ilang mga amahan sa paghatag kanila, yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos;R), Ug nagdala ka sa imong katawohan nga Israel gikan sa yuta sa Egipto uban sa mga ilhanan, ug sa mga kahibulongan, ug uban sa kusganong kamot, ug uban sa tinuy-od nga bukton, ug uban sa dakung kalisang;](3, Nga nagpahamutang ug mga ilhanan ug kahibulongan didto sa yuta sa Egipto, bisan nganin hangtud niining adlawa, lakip sa Israel ug sa taliwala sa ubang mga tawo; ug nagbuhat kanimo ug ngalan ingon niining adlawa;b'=, Daku sa pagtambag, ug makagagahum sa buhat; kansang mga mata binuksan ibabaw sa tanang mga alagianan sa mga anak sa tawo, sa paghatag sa tagsatagsa sumala sa iyang mga kagawian, ug sumala sa bunga sa iyang mga buhat;q&[, Nga nagapakita ug mga mahigugmaong-kalolot sa mga linibo, ug nagabalus sa kasal-anan sa mga amahan sa sabakan sa ilang mga anak nga mingsunod kanila; ang daku, ang makagagahum nga Dios, si Jehova sa mga panon, mao ang iyang ngalan;=%s, Ah Ginoong Jehova! ania karon, ikaw nagbuhat sa langit ug sa yuta pinaagi sa imong dakung gahum ug pinaagi sa tinuy-od nga mga kamot; ug walay bisan unsa nga malisud alang kanimo.$+, Karon, sa tapus ko ihatag ang kalig-onan sa pagpalit ngadto kang Baruch, ang anak nga lalake ni Nerias, ako nag-ampo kang Jehova, sa pag-ingon:#', Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Mga balay ug kaumahan ug kaparrasan mapalit na usab dinhi niining yutaa.", Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Kuhaa kining mga kalig-onan, kining kalig-onan sa pagpalit nga gipatikan, ug kining kalig-onan nga binuksan, ug ibutang sila sa sudlanan nga yuta; aron molungtad sila sa daghang mga adlaw.D!, Ug akong gisugo si Baruch sa atubangan nila, sa pag-ingon:V %, ug gihatag ko ang kalig-onan sa pagpalit ngadto kang Baruch ang anak nga lalake ni Nerias, ang anak nga lalake ni Maasias tinambongan ni Hanameel ang anak nga lalake sa akong uyoan, ug diha sa atubangan sa mga saksi nga mingtimaan sa kalig-onan sa pagpalit, sa atubangan sa tanang mga Judio nga nanaglingkod sa sawang sa bilanggoan. , Busa gikuha ko ang kalig-onan sa pagpalit, ang duruha lakip kadtong gipatikan subay sa balaod ug sa batasan, ug kadtong binuksan:"=, Ug gitiman-an ko ang kalig-onan sa pagpalit, ug gipatikan kini; ug nagpatawag ako ug mga saksi, ug gitimbang ko kaniya ang salapi diha sa mga timbangan.8i, Ug gipalit ko ang uma nga diha sa Anathoth kang Hanameel ang anak nga lalake sa akong uyoan, ug gitimbang kaniya ang salapi, bisan ang napulo ug pito ka mga siclo nga salapi., Tungod niini si Hanameel ang anak nga lalake sa akong uyoan mianhi kanako sa sawang sa bilanggoan sumala sa pulong ni Jehova, ug miingon kanako: Palita ang akong uma, nangamuyo ako kanimo, nga anaa sa Anathoth nga anaa sa yuta ni Benjamin; kay ang katungod sa pagpanunod imo man, ug ang paglukat imo; palita kana alang sa imong kaugalingon. Unya ako nahibalo nga kini mao ang pulong ni Jehova.V%, Ania karon, si Hanameel ang anak nga lalake ni Sallum nga imong uyoan, moanhi kanimo, nga magaingon: Palita ang akong uma nga anaa sa Anathoth; kay ang katungod sa paglukat imo man aron sa pagpalit niini.V%, Ug si Jeremias miingon: Ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:J , Ug si Sedechias pagadad-on niya ngadto sa Babilonia, ug siya magapabilin didto hangtud nga ako modu-aw kaniya, nagaingon si Jehova: bisan ikaw makig-away sa mga Caldeahanon dili ikaw makadaug?wg, Ug si Sedechias nga hari sa Juda dili makagawas gikan sa kamot sa mga Caldeahanon, apan sa pagkamatuod itugyan siya ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia, ug makigsulti kaniya sa binabaay, ug ang iyang mga mata makakita sa iyang mga mata;wg, Kay si Sedechias nga hari sa Juda nagtak-up kaniya, nga nagaingon: Ngano man na nagapanagna ka, ug nagaingon: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ihatag ko kining ciudara ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia, ug kini kuhaon niya.M, Karon niadtong panahona ang mga sundalo sa hari sa Babilonia nanaglibut sa Jerusalem; ug si Jeremias nga manalagna gitakpan sa sawang sa bilanggoan, nga didto mahimutang sa balay sa hari sa Juda.) M, Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova sa ikanapulo ka tuig ni Sedechias nga hari sa Juda, nga maoy ikanapulo ug walo ka tuig ni Nabucodonosor."=,(Ug ang tibook nga walog sa mga minatay, ug sa mga abo, ug ang tanang mga uma ngadto sa sapa-sapa sa Cedron, ngadto sa nasikohan sa ganghaan sa kabayo paingon ngadto sa silangan, mahimong balaan alang kang Jehova; kini dili pagalukahon, ni pagalaglagon pag-usab sa walay katapusan.s_,'Ug ang igsulokod nga pisi moabut sa unahan ngadto sa ibabaw sa bungtod sa Gareb, ug moliko ngadto sa Goa.-S,&Ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, nga ang ciudad pagatukoron alang kang Jehova gikan sa torre sa Hananeel ngadto sa ganghaan nga nasikohan.q[,%Mao kini ang giingon ni Jehova: Kong ang langit sa kahitas-an masukod, ug ang mga patukoranan sa yuta masusi sa kinahiladman, nan isalikway ko usab ang tibook kaliwatan sa Israel tungod sa tanan nilang nabuhat, nagaingon si Jehova.?w,$Kong kini nga mga tulomanon mahamulag gikan sa akong atubangan, nagaingon si Jehova, nan ang kaliwatan sa Israel mohunong sa pagkahimong nasud sa akong atubangan sa walay katapusan.-S,#Mao kini ang giingon ni Jehova, nga nagahatag sa adlaw sa paghatag kahayag sa adlaw, ug sa mga tulomanon sa bulan ug sa mga bitoon alang sa paghatag sa kahayag sa kagabhion, nga nagakutaw sa dagat, sa pagkaagi nga ang mga balud niini managdaguok; si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan.nU,"Ug sila dili na gayud magtudlo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang isigkatawo ug ang tagsatagsa ka tawo sa iyang igsoon, sa pag-ingon: Ilhon mo si Jehova: kay silang tanan managpakaila kanako, gikan sa labing diyutay kanila ngadto sa labing daku kanila, nagaingon si Jehova: kay pasayloon ko ang ilang kasal-anan, ug dili na gayud hinumduman ko ang ilang sala.' G,!Apan kini mao ang tugon nga pagabuhaton ko uban sa balay sa Israel sa tapus niadtong mga adlawa, nagaingon si Jehova: Ibutang ko ang akong Kasugoan sa ilang sulod nga mga bahin, ug diha sa ilang kasingkasing kini isulat ko; ug ako mahimong ilang Dios, ug sila mahimong akong katawohan.l Q, Dili sama sa tugon nga gibuhat ko uban sa ilang mga amahan sa adlaw nga giagak ko sila sa kamot sa pagpagula kanila gikan sa yuta sa Egipto; nga ang maong tugon ilang gilapas, bisan ako mao ang ilang bana, nagaingon si Jehova. 9,Ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, nga ako magabuhat ug usa ka bag-ong tugon uban sa balay sa Israel, ug uban sa balay sa Juda:9 k,Apan ang tagsatagsa kanila mamatay tungod sa iyang kaugalingong kasal-anan: ang tagsatagsa ka tawo nga makakaon sa maaslom nga parras, mao ang may kangilo sa iyang mga ngipon. ),Niadtong mga adlawa sila dili na mag-ingon pag-usab: Ang mga amahan nakakaon ug maaslom nga parras, ug ang mga ngipon sa mga anak may kangilo.\1,Ug mahitabo nga, maingon nga ako nagbantay kanila sa pagluka ug sa pagdaug ug sa paglumpag ug sa paglaglag ug sa pagsakit, mao usab pagabantayan ko sila, sa pagtukod ug sa pagtanum kanila , nagaingon si Jehova.'G,Ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, aron ako magasabod sa balay sa Israel ug sa balay sa Juda sa binhi sa tawo, ug sa binhi sa mananap.^5,Dinhi niini ako nahigmata, ug nakakita; ug ang akong pagkatulog matam-is man kanako.jM,Kay gitagbaw ko ang kalag nga gilaayan, ug akong gibusog ang tagsatagsa ka kalag nga masulob-on.,Ug didto magapuyo sa tingub ang Juda ug ang tanang mga ciudad didto, ang mga magbabaul, ug kadtong managsuroysuroy uban sa mga panon.<q,Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Apan sila managgamit sa pag-usab niining pulonga sa yuta sa Juda ug sa mga ciudad didto, sa diha nga moapabalik ako kanila gikan sa ilang pagkabinihag: Si Jehova magapanalangin kanimo, Oh puloy-anan sa pagkamatarung, Oh bukid sa pagkabalaan.R,Hangtud ba anus-a ang imong paglakat ngadto ug nganhi, Oh ikaw anak nga babaye nga masalaypon? kay si Jehova nagbuhat ug bag-ong butang sa yuta: Usa ka babaye magalimis sa sulod niya sa usa ka lalake.1,Magpatindog ka ug mga mohon sa mga alagianan: magbuhat ka ug mga haligi nga magatultol sa dalan ; ipahimutang ang imong kasingkasing ngadto sa dalan, bisan pa sa dalan nga imong giadtoan: bumalik ka pag-usab, Oh, ulay sa Israel, bumalik ka pag-usab niining imong mga ciudad.,Si Ephraim ba ang akong minahal nga anak? pinalangga ba siyang anak? kay sa nakadaghan ako magsulti batok kaniya, ako sa mainiton gayud nahanumdum gihapon kaniya: busa ang akong kasingkasing nangandoy kaniya; ako sa pagkamatuod malooy kaniya, nagaingon si Jehova.a;,Sa pagkamatuod sa human na ako pabalika, ako naghinulsol; ug sa human na ako matudloi, akong gihampak ang akong paa: ako naulaw, oo, nalibog sa ngani, tungod kay ako nag-antus sa pagkatinamay sa akong pagkabatan-on.~},Sa pagkamatuod nadungog ko si Ephraim nga nagabakho sa iyang kaugalingon sa pag-ingon : Gihampak mo ako, ug ako gihampak, sama sa usa ka nati nga vaca nga wala maanad sa yugo : pabalikon mo ako ug ako mobalik; kay ikaw mao si Jehova nga akong Dios.},Ug adunay paglaum alang sa imong kaugmaon, nagaingon si Jehova; ug ang imong mga anak moanhi pag-usab sa ilang kaugalingong utlanan.l|Q,Mao kini ang giingon ni Jehova: Pugngi ang imong tingog sa paghilak, ug pugngi ang imong mga mata sa pagpatulo sa mga luha; kay ang imong buhat pagabalusan, nagaingon si Jehova; ug sila moanhi pag-usab gikan sa yuta sa kaaway.v{e,Mao kini ang giingon ni Jehova: Usa ka tingog nadungog didto sa Rama, ang pagminatay, ug ang mapait nga paghilak, si Raquel naghilak tungod sa iyang mga anak; midumili siya nga pagalipayon tungod sa iyang mga anak, kay sila wala na man. z ,Ug tagbawon ko ang kalag sa mga sacerdote sa katambok, ug ang akong katawohan pagabusgon ko sa akong kaayo, nagaingon si Jehova.cy?, Unya ang ulay magamaya diha sa sayaw ug ang mga batan-ong lalake ug mga tigulang sa tingub; kay himoon ko nga kalipay ang ilang pagbalata, ug lipayon ko sila, ug himoon ko nga managmaya sila gikan sa ilang kasub-anan.Xx), Busa sila manganhi ug manag-awit sa kinahitas-an sa Sion, ug manag-ambahan ngadto sa kaayo ni Jehova, ngadto sa trigo, ug ngadto sa bag-ong vino, ug ngadto sa lana, ug ngadto sa nati sa panon sa carnero ug sa panon sa vaca: ug ang ilang kalag mahisama sa usa ka tanaman nga binobuan sa tubig; ug sila dili na gayud managsubo pag-usab.mwS, Kay si Jehova naglukat kang Jacob, ug nagtubos kaniya gikan sa kamot niadtong kusgan pa kay kaniya.zvm, Pamati sa pulong ni Jehova, Oh kamo nga mga nasud, ug ipahayag kini sa mga pulo nga halayo; ug manag-ingon kamo: Siya nga nagpatibulaag sa Israel magatigum kaniya, ug magbantay kaniya samasa usa ka magbalantay nga magabantay sa iyang panon.7ug, Manganhi sila uban ang paghilak; ug uban ang mga pagpakilooy tultolan ko sila: palakton ko sila sa maoy sa ka amahan sa Israel, ug ang Ephraim maoy kamagulangan ko nga anak.ty,Ania karon, dad-on ko sila gikan sa amihanan nga yuta, ug tigumon ko sila gikan sa kinatumyang mga bahin sa yuta, ug uban kanila ang buta ug ang bakul, ang babaye nga mabdos ug siya nga nanganak sa tingub; usa ka dakung pundok mobalik sila didto.s,Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Mag-awit kamo nga malipayon alang kang Jacob, ug maninggit kamo alang sa pangulo sa mga nasud; manag-mantala kamo, managdayeg kamo, ug manag-ingon: Oh Jehova, luwasa ang imong katawohan; ang nanghibilin sa Israel.&rE,Kay moabut ang usa ka adlaw, nga ang mga magbalantay sa bukid sa Ephraim maninggit: Tindog kamo, ug mangadto kita sa Sion ngadto kang Jehova nga atong Dios.q!,Magatanum ikaw pag-usab ug mga kaparrasan ibabaw sa mga bukid sa Samaria; ang mga magtatanum managtanum ug managpahimulos sa bunga niini .6pe,Tukoron ko ikaw pag-usab, ug ikaw matukod, Oh ulay sa Israel pagadayan-dayanan ka pag-usab uban sa imong mga tambol nga gagmay, ug moadto sa mga sayaw nila nga magakalipay..oU,Si Jehova sa kanhi pa nagpakita kanako, nga nagaingon : Oo, gihigugma ko ikaw sa usa ka gugma nga walay katapusan: busa uban sa mahigugmaong-kalolot gidani ko ikaw.Dn,Mao kini ang giingon ni Jehova: Ang katawohan nga nanghibilin sa espada nakakaplag sa akong gracia didto sa kamingawan; bisan ngani ang Israel sa pag-adto ko aron sa pagpapahulay kaniya.m ,Niadtong panahona, nagaingon si Jehova: Ako mahimong Dios sa tanang mga banay sa Israel, ug sila mahimong akong katawohan.Jl ,Ang mabangis nga kaligutgut ni Jehova dili na mobalik hangtud nga matuman niya, ug hangtud nga mabuhat niya ang mga tinguha sa iyang kasingkasing: sa ulahing mga adlaw kamo makasabut ra niini."k=,Ania karon, ang unos ni Jehova, bisan ngani ang iyang kaligutgut, migula, usa ka unos nga malaglagon: kini mobuto sa ibabaw sa ulo sa mga tawong dautan.Lj,Ug kamo mahimo nga akong katawohan, ug ako mahimo nga inyong Dios.ai;,Ug ang ilang principe magagikan ra kanila, ug ang ilang gobernador magagikan sa kinataliwad-an nila; ug paduolon ko siya, ug siya moduol kanako: kay kinsa ba kini nga nangahas sa pagduol kanako? nagaingon si Jehova.,hQ,Ang ilang mga anak usab maingon sa miaging mga adlaw, ug ang ilang katilingban pagatukoron sa akong atubangan; ug pagasilotan ko ang tanan nga magdaugdaug kanila.=gs,Ug gikan kanila mogula ang pagpasalamat ug ang tingog niadtong nagakalipay: ug padaghanon ko sila, ug sila dili magakadiyutay; sila pagahimayaon ko usab, ug sila dili magakagamay.f,Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, bakwion ko ang pagkabinihag sa mga balong-balong ni Jacob, ug ako may kalooy saiyang mga puloy-anan; ug ang ciudad pagatukoron ibabaw sa kaugalingon niyang bungtod, ug ang palacio pagapuy-an ingon sa nabatasan niini.jeM,Kay pahiulian ko ikaw sa kaayo sa imong panglawas, ug ayohon ko ang imong mga samad, nagaingon si Jehova; tungod kay sila nagtawag kanimo nga usa ka sinalikway, nga nagaingon : Mao kini ang Sion nga wala pagpangitaa sa tawo.xdi,Busa kadtong tanan nga minglamoy kanimo pagalamyon man; ug ang tanan nimong mga kabatok, ang tagsatagsa gayud kanila, pagabihagon; ug kadtong nagaagaw kaninyo mahimong mga inagaw, ug ang tanan nga motubkob kaninyo himoong ko nga tukbonon._c7,Nganong nagtiyabaw ka tungod sa imong kagul-anan? ang imong kasakit dili na mamaayo: tungod sa pagkadaku sa imong kasal-anan, tungod kay ang imong mga sala mingdaghan, mao nga gibuhat ko kining mga butanga kanimo.nbU,Ang tanan mong mga hinigugma nangalimot kanimo; sila wala mangita kanimo; kay gisamaran ko ikaw sa samad sa usa ka kaaway, sa hampak sa tawong mabangis, tungod sa pagkadaku sa imong kasal-anan, kay ang imong mga sala mingdaghan.qa[, Walay bisan kinsa nga makalaban sa imong katugod aron ka mabugkosan: ikaw walay mga tambal nga makaayo.`w, Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ang imong pangus dili gayud mamaayo, ug ang imong mga samad hilabihan pagkalisud._5, Kay ako nagauban kanimo, nagaingon si Jehova, aron sa pagluwas kanimo: kay tibawason ko paglaglag ang tanang mga nasud diin didto kamo gipapatlaag ko, apan dili ko tibawason paglglag ikaw; kondili badlongon ko himoon ikaw sa hinayhinay, ug dili ko ikaw biyaan nga walay silot.%^C, Busa ayaw kahadlok, Oh alagad ko nga Jacob, nagaingon si Jehova; ni malisang ka, Oh Israel: kay, ania karon, luwason ko ikaw gikan sa halayo, ug ang imong kaliwatan gikan sa yuta sa ilang pagkabinihag; ug si Jacob mobalik, ug mopahulay ug may kahamugaway, ug walay magahadlok kaniya.{]o, Hinonoa sila magaalagad kang Jehova nga ilang Dios ug kang David nga ilang hari nga maoy akong patindogon kanila.\\1,Ug mahitabo niadtong adlawa, nagaingon si Jehova sa mga panon, nga bunggoon ko ang iyang yugo gikan sa imong liog, ug lugtason ko ang imong mga talikala, ug siya dili na himoong binihag nila sa mga lumalangyaw;[-,Ah! pagkadaku nianang adlawa sa pagkaagi nga walay mausa nga sama kaniya: ngani maoy panahon sa kasamok ni Jacob: apan siya maluwas gikan niana.bZ=,Mangutana kamo karon, ug tan-awa, kong may usa ba ka lalake nga nagaanak: ngano man nga nakita ko ang tagsatagsa ka lalake nga nagapanighawak, sama sa usa ka babaye nga nagaanak, ug ang tanang mga nawong nangaluspad?wYg,Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Nakadungog kami ug tingog sa pagkurog, sa kahadlok, ug dili sa pakigdait.fXE,Ug mao kini ang mga pulong nga gisulti ni Jehova mahatungod sa Israel ug mahatungod sa Juda. W ,Kay, ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, nga bakwion ko nag pagkabinihag sa akong katawohan nga Israel ug Juda, nagaingon si Jehova: ug pabalikon ko sila ngadto sa yuta nga gihatag ko sa ilang mga amahan, ug sila magapanag-iya niini.V-,Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, nga nagaingon: Isulat mo ang tanang mga pulong nga gisulti ko kanimo diha sa usa ka basahon.PU ,Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, nga nagaingon:]T3, Busa mao nga miingon si Jehova: Ania karon, akong silotan si Semaias nga taga-Nehelam, ug ang iyang kaliwatan; siya dili na makahupot ug usa ka tawo nga magapuyo sa taliwala niining katawohan; ni makakita siya sa kaayohan nga buhaton ko alang sa akong katawohan, nagaingon si Jehova, tungod kay siya nagtudlo ug pagsukol batok kang Jehova.nSU,Ipadala kanila sa tanang mga binihag, nga nagaingan: Mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod kang Semaya nga Nehelamnon: Tungod kay si Semaias nagtagna kaninyo, ug wala man ako magpadala kaniya, ug nagpasalig kaninyo sa bakak;JR ,Unya midangat ang pulong ni Jehova kang Jeremias, nga nagaingon:iQK,Ug si Sofonias nga sacerdote mibasa niining sulata sa mga igdulungog ni Jeremias nga manalagna.ZP-,Tungod kay niini iyang gipadala kita ngadto sa Babilonia, nga nagaingon: Ang pagkabinihag madugay man: magtukod kamo ug mga balay, ug puy-i sila; ug pagbuhat ug mga tanaman, ug kumaon kamo sa mga bunga niini?O,Busa karon, nganong wala mo badlonga si Jeremias nga taga-Anatoth, nga nagahimo sa iyang kaugalingon nga manalagna kaninyo,`N9,Si Jehova nagbuhat kanimo nga sacerdote ilis ni Joyada nga sacerdote, aron may mga punoan sa balay ni Jehova, alang sa tagsatagsa ka tawo nga buang, ug nagapakamanalagna siya sa bilanggoan ug ibalhog mo sa sepohan.3M_,Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, sa pag-ingon: Tungod kay nagpadala ka ug mga sulat sa imong kaugalingong ngalan ngadto sa tibook katawohan nga anaa sa Jerusalem, ug kang Sofonias, anak nga lalake ni Maasias, nga sacerdote, ug sa tanang mga sacerdote, sa pag-ingon: ~}|{z)xwwvu tsprqppo.n$m lljjihfCedAc bWa`_^^9]\Z YXaVVMTT.SWRRQuPOONMdLKJJXI&H&FEDD1C)BAA@f?? ==a<;::98{776432~10_/.--`,J+a*E)q(''&"%$&#Q"" ]J59]-\MZR0k z L DSp),( Mahitungod kanako, ania karon, ako mopuyo sa Mispa, sa pagpangatubang sa mga Caldeahanon nga moanhi kanato: apan kamo, managtigum kamo ug vino ug mga bunga sa ting-init ug lana, ug isulod kini sa inyong mga sudlanan, ug pumuyo kamo sa inong mga ciudad nga inyong naagaw.o,( Ug si Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam anak nga lalake ni Safan nanumpa kanila ug sa ilang mga sakup nga mga tawo, sa pag-ingon: Ayaw kahadlok sa pag-alagad sa mga Caldeahanon: pumuyo ka sa yuta, ug mag-alagad sa hari sa Babilonia, ug kini maayo alang kanimo.{no,(Unya ming-adto sila kang Gedalias didto sa Mispa, nga mao , si Ismael ang anak nga lalake ni Netahanias, ug si Johanan ug si Jonathan ang mga anak nga lalake ni Carea, ug si Seraias ang anak nga lalake ni Tanhumeth, ug ang mga anak nga lalake ni Ephi ang Nitopitanhon, ug si Jezanias ang anak nga lalake sa usa ka Maaca tinhon, sila ug ang ilang mga sakup nga mga tawo.m,(Karon sa diha nga ang tanang mga capitan sa kasundalohan nga didto sa kapatagan, bisan pa sila ug ang ilang mga sakup, nakadungog nga ang hari sa Babilonia nagbuhat kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam nga gobernador sa yuta, ug gitugyan kaniya ang mga lalake ug ang mga babaye, ug ang mga kabataan, ug ang labing mga kabus sa yuta, sila nga wala bihaga ngadto sa Babilonia;&lE,(Unya si Jeremias miadto kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam ngadto sa Mispa, ug mipuyo uban kaniya sa taliwala sa katawohan nga nanghibilin sa yuta.5kc,(Karon sa wala pa siya mahibalik, siya miingon : Bumalik ka kang Gedalias, ang anak nga lalake ni Ahicam, ang anak nga lalake ni Safan, ang gibuhat sa hari sa Babilonia nga gobernador ibabaw sa mga ciudad sa Juda, ug mopuyo ka uban kaniya sa taliwala sa katawohan; kun lumakaw ka ngadto sa gihunahuna mo mga maayo nga pagaadtoan. Busa ang capitan sa mga magbalantay naghatag kaniya ug kalan-on ug usa ka gasa, ug gipalakaw siya.!j;,(Ug karon, tan-awa, ikaw gibadbaran ko niining adlawa sa mga talikala nga gigapus sa imong kamot. Kong daw maayo kanimo ang paguban kanako ngadto sa Babilonia, umari ka, ug alimahan ko ikaw pagagyo; apan kong mangil-ad kanimo ang pag-uban kanako ngadto sa Babilonia, pabilin ka: tan-awa ang tibook nga yuta anaa sa atubangan mo; kong diin ugaling ang maayo ug matarung kanimo nga pagaadtoan, umadto ka didto.>iu,(Ug si Jehova nagdala niini, ug nagbuhat sumala sa iyang giingon: tungod kay kamo nakasala batok kang Jehova, ug wala magsugot sa iyang tingog, busa kining butanga midangat kaninyo.h-,(Ug si Jeremias gikuha sa capitan sa mga magbalantay, ug miingon kaniya: Si Jehova nga imong dios namulong niining kadautan batok niining dapita;)g M,(Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, sa tapus buhii siya ni Nebusaradan ang capitan sa mga magbalantay gikan sa Rama sa iyang pagkuha kaniya nga ginapus sa talikala uban sa tanan nga mga binihag sa Jerusalem ug sa Juda, nga gipanagdala nga binihag ngadto sa Babilonia.lfQ,'Kay sa pagkamatwuod ako magaluwas kanimo, ug dili ka mahulog pinaagi sa espada, kondili ang imong kinabuhi hinoon mahimong ingon sa tukbonon nganha kanimo; tungod kay gibutang mo ang imong pagsalig kanako, nagaingon si Jehova.e,'Apan ako magaluwas kanimo nianang adlawa, nagaingon si Jehova; ug dili ka itugyan ngadto sa kamot sa mga tawo nga imong gikahadlokan.,dQ,'Lakaw, ug sultihan mo si Ebed-melech nga Etiopiahanon, sa pag-ingon: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, dad-on ko ang akong mga pulong batok niining ciudara tungod sa kadautan, ug dili sa kaayohan; ug sila matuman nianang adlawa sa imong atubangan.xci,'Karon ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias, sa gitakpan pa siya sa sawang sa bilanggoan, nga nagaingon:Wb','Sila nagpadala, ug gikuha si Jeremias, gikan sa sawang sa bilanggoan, ug gitugyan siya kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam, aron siya dad-on niya sa iyang balay. Busa siya mipuyo uban sa katawohan.Ea,' Busa gipadala ni Nebusaradan ang capitan sa mga magbalantay kining sugoa , ug si Nebusasban, si Rabsaris, ug si Nergal-Saraser, si Rabmag, ug ang tanang mga principe sa hari sa Babilonia;`,' Kuhaa siya, ug alimahan mo siya pag-ayo, ug dili ka magdagmal kaniya; kondili buhata hinoon kaniya ang bisan unsa nga isulti niya kanimo._),' Karon si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia nagsugo kang nebusaradan nga capitan sa mga magbalantay, mahitungod kang Jeremias, nga nagaingon:N^,' Apan ang mga kabus sa katawohan nga walay bisan unsa, gibilin ni Nebusaradan, ang capitan sa mga magbalantay, didto sa yuta sa Juda, ug gihatagan sila ug kaparrasan ug kaumahan sa mao nga panahon.n]U,' Unya si Nebusaradan ang capitan sa mga magbalantay nagbihag ngadto sa Babilonia sa salin sa katawohan nga nagpabilin sa ciudad, ug ang mga mingbulag usab nga nangahulog sa iyang kamot , ug ang salin sa katawohan nga mingpabilin.\,'Ug ang balay sa hari, ug ang mga balay sa katawohan gipanunog sa mga Caldeahanon, ug gipanumag ang mga kuta sa Jerusalem.[},'Labut pa iyang gilusok ang mga mata ni Sedechias, ug gigapus siya sa mga talikala, aron dad-on siya ngadto sa Babilonia.LZ,'Unya ang mga anak ni Sedechias gipamatay sa hari sa Babilonia didto sa Riblat sa atubangan sa iyang mga mata: ingon man usab ang tanang mga harianong tawo sa Juda gipamatay sa hari sa Babilonia.+YO,'Apan ang kasundalohan sa mga Caldeahanon minggukod kanila, ug hing-apasan si Sedechias didto sa kapatagan sa Jerico: ug sa diha nga hingdakpan nila siya, ilang gidala siya ngadto kang Nabucodonosor nga hari sa Babilonia ngadto sa Riblat sa yuta ni Hamath, ug siya nagpakanaug hukom kaniya.#X?,'Ug nahatabo nga sa pagpakakita kanila ni Sedechias nga hari sa Juda ug sa tanang mga sundalo, unya sila mingkalagiw, ug minggula sa ciudad sa gabii, nga ming-agi sa alagianan sa tanaman sa hari, latas sa pultahan sa taliwala sa duruha ka mga kuta: ug siya migula paingon sa Arabah.W/,'Sa pagkaagi nga ang tanang mga principe sa hari sa Babilonia mingsulod, ug minglingkod sa kinatung-ang pultahan, nga mao ang Nergal-sareser, si Samgar-Nebo, si Sarsechim, si Rabsaris, si Nergal-sareser, si Rabmag, uban ang tanang salin sa mga principe sa hari sa Babilonia.V,'Ug sa ikanapulo ug usa ka tuig ni Sedechias, sa ikaupat ka bulan, sa ikasiyam ka adlaw sa bulan, nalungag ang usa ka kuta sa cuidad),wU i,'Ug nahitabo sa diha nga ang Jerusalem naagaw, (Sa ikasiyam ka tuig Sedechias hari sa Juda, sa ikanapulo ka bulan, miabut si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia ug ang tibook niyang kasundalohan batok sa Jerusalem, ug kini gilibutan nila ;eTC,&Busa si Jeremias mipuyo sa sawang sa bilanggoan hangtud sa adlaw sa pagkaagaw sa Jerusalem.}Ss,&Unya miduol ang tanang mga principe kang Jeremias, ug nangutana kaniya; ug siya nagsugilon kanila sumala niining tanan nga mga pulong nga gisugo kaniya sa hari. Busa sila minghunong sa pagpakigsulti kaniya; kay wala nila makita ang katin-awan.%RC,&Nan ingnon mo sila: Gipahayag ko ang akong pangaliyupo sa atubangan sa hari, aron ako dili niya pabalikon sa balay ni Jonathan, aron sa pagpakamatay didto.Q,&Apan kong ang mga principe makadungog nga ako nakigsulti kanimo, ug sila manganhi kanimo, ug manag-ingon kanimo: Ipahayag kanamo karon kong unsay gisulti mo sa hari; ayaw kana itago kanamo, ug ikaw dili namo patyon: ingon man usab unsay giingon sa hari kanimo:}Ps,&Unya miingon si Sedechias kang Jeremias: Ayaw pagpahibalo kang bisan kinsa niining mga pulonga, ug dili ka mamatay.wOg,&Ug pagadad-on nila ang tanan ninyong mga asawa ug ang inyong mga anak ngadto sa mga Caldeahanon; ug dili ka makagawas gikan sa ilang kamot, kondili na hidakpan ka sa kamot sa hari sa Babilonia: ug imong ipasunog kining ciudara sa kalayo.?Nw,&Ania karon, ang tanang mga babaye nga nanghibilin sa balay sa hari sa Juda pagadad-on ngadto sa mga principe sa hari sa Babilonia, ug kadtong mga babayehana manag-ingon: Ang imong mga suod nga higala naglimbong kanimo, ug nakadaug kanimo: karon nga ang imong mga tiil nanghiunlod sa kalapukan, sila mingsibog.aM;,&Apan kong ikaw magdumili sa pagadto, mao kini ang pulong nga gipakita ni Jehova kanako:IL ,&Apan si Jeremias miingon: sila dili magatugyan kanimo. Tumana, gipangamuyo ko kanimo, ang tingog ni Jehova, nianang gisulti ko kanimo: busa maayo kini alang kanimo, ug ang imong kalag mabuhi.PK,&Ug si Sedechias nga hari miingon kang Jeremias: Ako mahadlok sa mga Judio nga nangahulog ngadto sa mga Caldeahanon, tingali unya ilang itugyan ako ngadto sa ilang kamot, ug magabiaybiay sila kanako.VJ%,&Apan kong ikaw dili moadto sa mga principe sa hari sa Babilonia, nan kining ciudara ihatag ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon, ug ilang sunogon kini sa kalayo, ug ikaw dili makagawas gikan sa ilang kamot.I1,&Unya miingon si Jeremias kang Sedechias: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa mga panon, ang Dios sa Israel: Kong moadto ka sa principe sa hari sa Babilonia, nan ang imong kalag mabuhi, ug kining ciudara dili sunogon sa kalayo; ug ikaw mabuhi, ug ang imong panimalay:gHG,&Busa si Sedechias nga hari nanumpa sa tago kang Jeremias, nga nagaingon: Ingon nga ang Dios buhi, nga nagbuhat kanato niining kalag, dili ko patyon ikaw, ni itugyan ko ikaw niining katawoahan na nangita sa imong kinabuhi./GW,&Unya si Jeremias miingon kang Sedechias: Kong ipahayag ko kana kanimo, dili ba gayud patyon mo ako? ug kong motambag ako kanimo, dili man ikaw magpatalinghug kanako.F,&Unya si Sedechias nga hari nagpasugo ug nagpakuha kang Jeremias nga manalagna ngadto kaniya sa ikatolong tukmaan nga diha sa balay ni Jehova: ug ang hari miingon kang Jeremias: Ako mangutana kanimo ug usa ka butang; ayaw paglimod sa bisan unsa kanako. E9,& Busa gibitad nila si Jeremias pinaagi sa mga pisi, ug gipagawas nila gikan sa gahong nga bilanggoan: ug si Jeremias mipabilin sa sawang sa bilanggoan.OD,& Ug si Ebed-melech nga Etiopiahanon miingon kang Jeremias: Ibutang mo karon kining mga nuog ug dunot nga mga saput ilalum sa imong mga ilok ilalim sa mga pisi. Ug sa ingon niini si Jeremias mituman.C',& Busa si Ebed-melech nagdala sa mga tawo uban kaniya, ug nangadto sila sa balay sa hari ilalum sa tipiganan sa bahandi, ug mingkuha sila didto ug mga nuog nga panapton ug dunot nga mga saput, ug gitonton kini pinaagi sa pisi sa gahong sa bilanggoan ngadto kang Jeremias.dBA,& Unya ang hari nagsugo kang Ebed-melech nga Etiopiahanon, nga nagaingon: Pagkuha gikan didto ug katloan ka tawo uban kanimo, ug kuhaon mo si Jeremias nga manalagna gikan sa gahong nga bilanggoan sa dili pa siya mamatay.A,& Ginoo ko nga hari, kining mga tawo nakabuhat ug dautan sa tanan nga ilang gihimo kang Jeremias nga manalagna, nga ilang gitambog sa gahong nga bilanggoan; ug siya himalatyon na tungod sa kagutom sa dapit diin siya karon mahimutang; kay wala nay tinapay sa ciudad.T@!,&Si Ebed-melech migula sa balay sa hari, ug misulti sa hari, nga nagaingon:T?!,&Karon sa pagkadungog ni Ebedmelech nga Etiopiahanon, ang usa ka eunuco nga diha sa balay sa hari, nga ilang gibutang sa gahong nga bilanggoan si Jeremias: (ang hari nagalingkod sa ganghaan ni Benjamin),->S,&Unya gikuha nila si Jeremias ug gibalhog siya sa gahong nga bilanggoan ni Malchias, ang anak nga lalake sa hari, nga didto sa sawang sa bilanggoan: ug ilang gitonton si Jeremias sa mga pisi. Ug sa sulod sa gahong walay tubig, kondili kalapukan lamang : ug si Jeremias nahaunlod sa kalapukan.=',&Ug si Sedechias ang hari miingon: Ania karon, siya anaa sa inyong kamot; kay ang hari dili mao kadtong makabuhat ug bisan unsa batok kaninyo.y<k,&Unya ang mga principe ming-ingon sa hari: Kami nangpakilooy kanimo, ipapatay kining tawohana: sanglit siya nagapaluya sa mga kamot sa mga tawong manggugubat nga nanagpabilin niining ciudara, ug sa mga kamot sa tibook katawohan, sa pagsulti nianang tanan nga mga pulong kanila: kay kining tawohana wala mangita sa kaayohan niining katawohan, kondili sa ilang kadautan.;1,&Mao kini ang giingon ni Jehova: Kining ciudara sa pagkamatuod igahatag ngadto sa kamot sa kasundalohan sa hari sa Babilonia, ug iyang maagaw kini.:#,&Mao kini ang giingon ni Jehova: Kadtong mopabilin niining ciudara mamatay pinaagi sa espada, pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay; apan kadtong moadto sa mga Caldeahanon mabuhi, ug ang iyang kinabuhi mahimong ingon sa usa ka tukbonon nganha kaniya, ug mabuhi siya.9 +,&Unya si Sephatias ang anak nga lalake ni Mathan, ug si Gedalias ang anak nga lalake ni Pashur, ug si Jucal ang anak nga lalake ni Selemias, ug si Pashur, ang anak nga lalake ni Malchias, nakadungog sa mga pulong nga gisulti ni Jeremias sa tibook katawohan, nga nagaingon:Z8-,%Unya si Sedechias nga hari nagsugo, ug ilang gibutang si Jeremias sa sawang sa magbalantay sa bilanggoan; ug sila naghatag kaniya ug usa ka tipak nga tinapay adlaw-adlaw nga gikan sa mga magbubuhat sa tinapay sa dalan, hangtud nga ang tanang tinapay sa ciudad nahurot. Busa si Jeremias nagpabilin sa sawang sa magbalantay sa bilanggoan.u7c,%Ug pamati karon, gipangamuyo ko kanimo, Oh ginoo ko nga hari: tugoti ang akong pagpangayo, gipangamuyo ko kanimo, nga madawat sa imong atubangan; aron dili mo ako pabalikon sa balay ni Jonathan nga escriba, aron ako dili mamatay didto.$6A,%Hain na man karon ang imong mga manalagna nga nanagna kanimo, nga nagaingon: Ang hari sa Babilonia dili gayud moanhi batok kanimo, ni batok niining yutaa??5w,%Labut pa si Jeremias miingon kang Sedechias nga hari: Diin man ako makasala batok kanimo, kun batok sa imong mga sulogoon, kun batok niining katawohan, nga gibilanggo man ako ninyo?43,%Unya si Sedechias ang hari nagpasugo ug nagpakuha kaniya: ug ang hari nangutana kaniya sa tago sulod sa iyang balay, ug miingon: Aduna bay pulong nga gikan kang Jehova? Ug si Jeremias miingon: Aduna man. Miingon siya usab: Ikaw igatugyan ngadto sa kamot sa hari sa Babilonia.~3u,%Sa pagsulod ni Jeremias sa bilanggoan, ug ngadto sa bartolina, ug si Jeremias nagpabilin didto sa daghang mga adlaw;02Y,%Ug ang mga principe nangasuko kang Jeremias, ug gisamaran siya ug gibutang siya sa bilanggoan sa balay ni Jonathan nga escriba; kay ilang gibuhat kana nga bilanggoan.Q1,%Unya si Jeremias miingon: Bakak kana; ako wala mahulog ngadto sa mga Caldeahanon. Apan siya wala magpatalinghug kaniya: busa si Irias midakup kang Jeremias ug siya gidala niya ngadto sa mga principe.05,% Ug sa diha siya sa ganghaan ni Benjamin, ang usa ka capitan sa balangay didto man, kansang ngalan mao si Irias, ang anak nga lalake ni Selemias, ang anak nga lalake ni Hananias; ug iyang gidakup si Jeremias nga manalagna, nga nagaingon: Ikaw nahulog ngadto sa mga Caldeahanon./,% Unya si Jeremias migula sa Jerusalem sa pag-adto sa yuta ni Benjamin aron sa pagdawat sa iyang bahin didto, sa taliwala sa katawohan..,% Ug nahitabo, nga sa pagkabungkag sa kasundalohan sa mga Caldeahanon nga diha sa Jerusalem tungod sa kalisang sa kasundalohan ni Faraon.$-A,% Kay bisan kamo nanagpakadaug sa tibook nga kasundalohan sa mga Caldeahanon nga nakig-away batok kaninyo, ug dihay nahabilin lamang nga mga samdan nga tawo bisan pa niana mamangon sila ang tagsatagsa ka tawo mobangon sulod sa iyang balong-balong, ug sunogon kining ciudara sa kalayo.6,e,% Mao kini ang giingon ni Jehova: Ayaw kamo paglimbong sa inyong mga kaugalingon, nga magaingon: Ang mga Caldeahanon sa pagkatinuod motalikod kanato: kay sila dili motalikod.+,%Ug ang mga Caldeahanon moanhi pag-usab, ug makig-away batok niining ciudara; ug makuha nila kini, ug sunogon kini sa kalayo.!*;,%Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Sa ingon niana moingon ka sa hari sa Juda, nga nagpadala kanimo dinhi kanako sa pagpangutana kanako: Ania karon, ang kasundalohan ni Faraon nga ming-anhi sa pagtabang kaninyo, mobalik ngadto sa Egipto sa ilang kaugalingon yuta.Q),%Nan miabut ang pulong ni Jehova kang manalagna Jeremias, nga nagaingon:J( ,%Unya ang kasundalohan ni Faraon minggula gikan sa Egipto; ug sa diha nga ang mga Caldeahanon nga nanaglibut sa Jerusalem nakadungog ug mga balita mahitungod kanila, sila mingbiya sa Jerusalem.u'c,%Karon si Jeremias misulod ug migula sa taliwala sa katawohan: kay siya wala man ibutang nila sa bilanggoan.&,%Ug si Sedechias nga hari nagpadala kang Jucal ang anak nga lalake ni Selemias, ug kang Sephanias ang anak nga lalake ni Maasias nga sacerdote ngadto kang manalagna Jeremias, sa pag-ingon: Pag-ampo karom karon kang Jehova nga atong Dios alang kanamo.1%[,%Apan bisan, siya ni ang iyang mga sulogoon, ni ang katawohan sa yuta, nagpatalinghug sa mga pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi kang Jeremias nga manalagna.@$ {,%Ug si Sedechias ang anak nga lalake ni Josias naghari puli kang Conias ang anak nga lalake ni Joacim, nga maoy gibuhat nga hari sa yuta sa Juda ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia.?#w,$ Unya mikuha si Jeremias ug laing linutok, ug gihatag kini kang Baruch nga escriba, ang anak nga lalake ni Nerias, nga maoy nagsulat didto gikan sa baba ni Jeremias sa tanang mga pulong sa basahon nga gisunog ni Joacim nga hari sa Juda: ug dihay gidugang labut pa kanila nga daghang mga pulong nga sama niini .1"[,$Ug ako magasilot gayud kaniya ug sa iyang kaliwatan ug sa iyang mga sulogoon tungod sa ilang kasal-anan; ug dad-on ko sa ibabaw nila, ug sa ibabaw sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ug sa ibabaw sa mga tawo sa Juda, ang tanang kadautan nga gipamulong ko batok kanila: apan sila wala managpatalinghug.{!o,$Busa mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod kang Joacim nga hari sa Juda: Wala siyay mausa nga palingkoron sa trono ni David, ug ang iyang lawas nga minatay igasalibay sulod sa adlaw ngadto sa init, ug sulod sa kagabhion ngadto sa tun-og.- S,$Ug mahitungod kang Joacim ang hari sa Juda magaingon ka: Mao kini ang giingon ni Jehova: Gisunog mo kining linukot, nga nagaingon: Nganong nagsulat ka diha, sa pag-ingon: Ang hari sa Babilonia sa pagkatinuod moanhi ug molaglag niining yutaa, ug magapahanaw gikan dinhi sa tawo ug sa mananap?#,$Kumuha ka pag-usab ug laing linukot, ug isulat diha ang tanang mga pulong nga diha sa unang linukot nga gisunog ni Joacim nga hari sa Juda.9k,$Unya ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias, sa tapus ang hari magsunog sa linukot nga basahon , ug sa mga pulong nga gisulat ni Baruch sa baba ni Jereias, nga nagaingon:,$Ug ang hari misugo kang Jerameel ang anak nga lalake sa hari, ug kang Seraias ang anak nga lalake ni Ezriel, ug kang Selemias ang anak nga lalake ni Abdeel, sa pagkuha kang Baruch nga escriba ug kang Jeremias nga manalagna; apan sila gitagoan ni Jehova.#?,$Labut pa si Elnathan ug si Delaias ug si Gemarias nagpakilooy sa hari nga dili unta niya sunogon ang linukot: apan siya wala gayud magpatalinghug kanila.+O,$Ug sila wala mangahadlok, ni manggisi sa ilang mga saput, bisan ngani ang hari, ni bisan kinsa sa iyang mga sulogoon nga nakadungog niining tanan nga mga pulong.lQ,$Ug nahitabo, sa diha nga nabasa ni Jehudi ang totolo kun upat ka dahon, nga giputol kini sa hari pinaagi sa sipol, ug gisugba sa kalayo nga diha sa bagahan, hangtud nga ang tanang linukot nahurot sa kalayo nga diha sa bagahan.+O,$Karon ang hari naglingkod sulod sa balay nga pahulayan sa panahon sa tingtugnaw sa ikasiyam ka bulan: ug dihay kalayo sa bagahan nga nagdilaab sa atubangan niya.{o,$Busa si Jehudi gisugo sa hari sa pagpakuha sa linukot; ug kini iyang gikuha gikan sa lawak ni Elisama ang escriba. Ug kini gibasa ni Jehudi sa mga igdulungog sa hari, ug sa mga igdulungog sa tanang mga principe nga nanagtindog tupad sa hari.;o,$Ug sila ming-adto sa hari sulod sa sawang, apan ilang gibutang ang linukot sa lawak ni Elisama nga escriba; ug gisugilon nila ang tanan nga mga pulong sa mga igdulungog sa hari.5,$Unya ming-ingon ang mga principe kang Baruch: Lakaw, magtago ka, ikaw ug si Jeremias; ug ayaw kamo pagpahibalo sa bisan kinsang tawo kong hain kamo.',$Unya si Baruch mitubag kanila: Siya mibungat niining tanan nga mga pulong kanako sa iyang baba, ug gisulat ko kini sa tinta dinhi sa basahon.5,$Ug sila nangutana kang Baruch, sa pag-ingon: Suginli kami karon, kong giunsa mo gayud ang pagsulat niining tanan nga mga pulong gikan sa iyang baba?R,$Ug nahitabo, nga sa nakadungog sila sa tanang mga pulong, giabut sila ug kahadlok sa usa ug usa, ug ming-ingon kang Baruch: Sa walay duhaduha suginlan ta gayud ang hari mahitungod niining mga pulonga.#,$Ug sila ming-ingon kaniya: Lumingkod sa karon, ug basaha kini sa among mga igdulungog. Busa si Baruch mibasa niini sa ilang mga igdulungog.y,$Busa ang tanang mga principe mingpadala kang Jehudi ang anak nga lalake ni Nethanias anak nga lalake ni Selemias ang anak nga lalake ni Chusi, ngadto kang Baruch, sa pag-ingon: Dad-a sa imong kamot ang linukot diin ikaw magbasa diha sa mga igdulungog sa katawohan, ug umari ka. Busa si Baruch ang anak nga lalake ni Nerias mikuha sa linukot sa iyang kamot, ug miadto kanila.-,$ Unya si Micheas nagpahayag kanila sa tanang mga pulong nga iyang nadungog, sa pagbasa ni Baruch sa basalhon diha sa mga igdulungog sa katawohan.pY,$ Miadto siya sa balay sa hari, sulod sa lawak sa escriba: ug ania karon, ang tanang mga principe nanlingkod didto, nga mao si Elisama ang escriba, ug si Delaias ang anak nga lalake ni Semaias, ug si Elnathan ang anak nga lalake ni Achbor, ug si Gemarias ang anak nga lalake ni Safan, ug si Sedechias ang anak nga lalake ni Ananias, ug ang tanang mga principe.5,$ Ug sa diha nga si Micheas ang anak nga lalake ni Gemarias, ang anak nga lalake ni Safan, nakadungog sa tanang mga pulong ni Jehova gikan sa basahon, ',$ Unya mibasa si Baruch diha sa basabon sa mga pulong ni Jeremias sulod sa balay ni Jehova, sulod sa lawak ni Gemarias ang anak nga lalake ni Safan nga escriba, sa ibabaw nga sawang, sa tukmaan sa bag-ong pultahan sa balay ni Jehova sa mga igdulungog sa tibook katawohan.+ O,$ Ug nahitabo sa ikalima ka tuig ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, sa ikasiyam ka bulan, nga gimantala nila ang usa ka pagpuasa sa atubangan ni Jehova sa tibook katawohan sa Jerusalem, ug sa tibook katawohan nga ming-abut gikan sa ciudad sa Juda ngadto sa Jerusalem.F ,$Ug si Baruch ang anak nga lalake ni Nerias nagtuman sumala sa tanang gisugo kaniya ni Jeremias nga manalagna, nga nagbasa gikan sa basahon sa mga pulong ni Jehova sulod sa balay ni Jehova.d A,$Tingali kaha nga ipasaka nila ang ilang pangamuyo sa atubangan ni Jehova, ug ang tagsatagsa mobalik gikan sa iyang dautan nga dalan: kay daku ang kasuko ug kaligutgut nga gipamulong ni Jehova batok niini nga katawohan.0 Y,$Busa umadto ka, ug basaha diha sa linukot, nga imong ginasulat gikan sa akong baba, ang mga pulong ni Jehova sa mga igdulungog sa mga tawo sulod sa balay ni Jehova sa adlaw sa pagpuasa; ug ingon man usab basahon mo kana sa mga igdulungog sa tibook nga Juda nga nagapanggula sa ilang mga ciudad.r],$Ug si Jeremias nagsugo kang Baruch, nga nagaingon: Ako gibilanggo; ako dili makaadto sa balay ni Jehova:\1,$Unya si Jeremias mitawag kang Baruch ang anak nga lalake ni Nerias; ug si Baruch misulat gikan sa baba ni Jeremias sa tanang mga pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong kaniya, diha sa linukot sa usa ka basahon.oW,$Tingali nga ang balay sa Juda mamati sa tanang kadautan na gitinguha ko nga pagabuhaton kanila; aron sila mobalik ang tagsatagsa kanila gikan sa dautan niyang dalan; aron ako makapasaylo sa ilang pagkadautan ug sa ilang mga sala.1,$Kumuha ka ug usa ka linukot sa usa ka basahon, ug isulat niini ang tanang mga pulong na gisulti ko kanimo batok sa Israel, ug batok sa Juda, ug batok sa tanang mga nasud, sukad sa adlaw sa akong pagsulti kanimo, sukad sa mga adlaw ni Josias, bisan pa hangtud niining adlawa.- U,$Ug nahitabo sa ikaupat ka tuig ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias nga hari sa Juda, nga kining pulonga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, nga nagaingon:D,#Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Si Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab dili pagakabsan ug tawo nga motindog sa akong atubangan sa walay katapusan.1,#Ug si Jeremias miingon sa balay sa mga Rechabita: Kini mao ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Tungod kay nagtuman kamo sa sugo ni Jonadab nga inyong amahan, ug nagbantay sa tanan niyang mga tulomanon, ug nagbuhat sa tanan sumala sa iyang gisugo kaninyo;>u,#Busa mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, dad-on ko batok sa Juda ug sa tanang mga pumuluyo sa Jerusalem ang tanang kadautan nga gibungat ko batok kanila; kay ako misulti kanila, apan sila wala managpatalinghug; ug ako mitawag kanila, apan sila wala tumobag.:m,#Tungod kay ang mga anak ni Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab, nakatuman sa sugo sa ilang amahan nga iyang gisugo kanila; apan kini nga katawohan wala magpatalinghug kanako:M,#Ako nga gipadala usab kaninyo ang tanan ko nga mga sulogoon, ang mga manalagna, nga mibangon pagsayo ug nagpadala kanila, nga nagaingon: Bumalik kamo karon ang tagsatagsa ka tawo gikan sa iyang dautang dalan, ayoha ninyo ang inyong mga buhat, ug ayaw pagsunod sa laing mga dios sa pag-alagad kanila, ug kamo magapuyo sa yuta nga gihatag ko kaninyo ug sa inyong mga amahan: apan kamo wala magpakiling sa inyong mga igdulungog, ni magpatalinghug kanako.q~[,#Ang mga pulong ni Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab, nga siya nagsugo sa iyang mga anak nga lalake nagsugo sa iyang mga anak nga lalake sa dili pag-inum ug vino, natuman; ug hangtud niining adlawa sila wala moinum, kay sila nanagsugot sa sugo sa ilang amahan. Apan ako nagsulti kaninyo, nga mibangon pagsayo ug misulti; ug kamo wala magpatalinghug kanako.t}a,# Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Umadto ka, ug suginli ang mga tawo sa Juda ug ang mga pumoluyo sa Jerusalem: Dili ba kamo modawat ug pagtudlo sa pagpatalinghug sa akong mga pulong? nagaingon si Jehova.J| ,# Unya midangat ang pulong ni Jehova kang Jeremias, nga nagaingon:){K,# Apan nahitabok, sa diha nga si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, misulong sa yuta, kami ming-ingon: Umari ka ug mangadto kita sa Jerusalem tungod sa kahadlok sa kasundalohan sa mga Caldeahanon, ug tungod sa kahadlok sa kasundalohan sa mga Asiriahanon: busa kami mingpuyo sa Jerusalem.z,# Apan kami nanagpuyo sa mga balong-balong, ug nanagsugot, ug nanagbuhat sumala sa gisugo kanamo ni Jonadab, nga among amahan.zym,# Ni magtukod ug mga balay alang kanamo nga among pagapuy-an; ni magbaton kami ug kaparrasan, ni uma ni mga binhi:x%,#Ug kami mingsugot sa tingog ni Jonadab ang anak nga lalake ni Rechab; nga among amahan, sa tanan niyang gisugo kanamo, sa dili pag-inum ug vino sa tanan namong mga adlaw, kami ug ang among mga asawa, ug ang among mga anak nga lalake, kun ang among mga anak nga babaye;w,#Ni magatukod kamo ug balay, ni magasabd ug binhi, ni magatanum ug kaparrasan, ni magabaton kamo ug bisan unsa: apan sa tanan ninyong mga adlaw magapuyo kamo sa mga balong-balong; aron kamo magapuyo sa daghang mga adlaw sa yuta diin kamo mga lumangyaw.jvM,#Apan sila ming-ingon: Dili kamo manginum ug vino: kay si Jonadab ang anak ni Rechab, ang among amahan nagsugo kanamo, nga nagaingon: Dili kamo magainum ug vino, ni kamo, ni ang inyong mga anak nga lalake, sa walay katapusan:*uM,#Ug gipahaluna ko sa atubangan sa mga anak sa balay sa mga Rechabita ang mga sudlanan nga puno sa vino, ug ang mga copa; ug giingon ko sila: Uminum kamo ug vino.,tQ,#Ug gidala ko sila ngadto sa balay ni Jehova, ngadto sa sulod sa lawak sa mga anak ni Hanan, ang anak ni Igdalias, ang tawo sa Dios, nga didto sa haduol sa lawak sa mga principe nga diha sa ibabaw sa lawak ni Maasias ang anak nga lalake ni Sallum, ang magbalantay sa pagsulod mo sa pultahan:Is ,#Unya gikuha ko si Jaazanias ang anak nga lalake ni Jeremias, ang anak nga lalake ni Habassinias ug ang mga igsoon niya, ug ang tanan niyang mga anak, ug ang tibook nga balay sa mga Rechabita; r9,#Umadto ka ngadto sa balay sa mga Rechabita, ug sumulti ka kanila, ug dad-a sila sa balay ni Jehova, sulod sa usa sa mga lawak, ug paimna sila ug vino.q !,#Ang pulong nga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova sa mga adlaw ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, hari sa Juda, nga nagaingon:~pu,"Ania karon, ako magasugo, nagaingon si Jehova, ug pabalikon ko sila niining ciudara; ug sila makig-away batok niini, ug makakuha niini, ug magasunog niini sa kalayo: ug ang mga ciudad sa Juda himoon ko nga biniyaan, nga walay mausa ka pumoluyo.o,"Ug si Sedechias, nga hari sa Juda ug ang iyang mga principe ihatag ko ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway, ug ngadto sa kamot niadtong nanagpangita sa ilang kinabuhi, ug ngadto sa kamot sa kasundalohan sa hari sa Babilonia, nga namahawa gikan kaninyo.hnI,"Ihatag ko sila bisan pa ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway, ug ngadto sa kamot nila nga nagapangita sa ilang kinabuhi; ug ang ilang mga minatay mangahimong kalan-on sa mga langgam sa kalangitan, ug sa mga mananap sa yuta.Am{,"Ang mga principe sa Juda, ug ang mga principe sa Jerusalem, ang mga eunuco, ug ang mga sacerdote, ug ang tibook katawohan sa yuta nga ming-agi sa taliwala sa mga bahin sa nating vaca;bl=,"Ug hatagan ko ang mga tawo nga nakalapas sa akong tugon, nga wala makatuman sa mga pulong sa tugon nga ilang gibuhat sa akong atubangan, sa pagpikas nila sa nating vaca ug gipaagi sila sa taliwala sa mga bahin niini;ukc,"Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Wala kamo magpatalinghug kanako, sa pagmantala sa kagawasan, ang tagsatagsa sa iyang igsoon, ug ang tagsatagsa sa iyang isigkatawo: ania karon, ako nagamantala ug usa ka kagawasan alang kaninyo, nagaingon si Jehova, kagawasan gikan sa espada, sa kamatay, ug sa gutom; ug ipatugpotugpo ko kamo sa tanang mga gingharian sa yuta.bj=,"Apan kamo mingsimang ug nanagpasipala sa akong ngalan, ug ang tagsatagasa ka tawo nagpabalik sa iyang sulogoong lalake, ug ang tagsatagsa ka tawo nagpabalik sa iyang sulogoong babaye nga inyong gibuhian sa ilang kaugalingong kabubut-on; ug inyong giulipon sila aron nga alang kaninyo mahimong mga sulogoon nga lalake ug mga sulogoon nga babaye.i ,"Ug karon nangabalhin na kamo, ug nanagbuhat niadtong matarung sa akong mga mata, sa pagmantala sa kagawasan ang tagsatagsa ka tawo nagamantala sa iyang isigkatawo; ug nagbuhat kamo ug tugon sa akong atubangan sulod sa balay nga ginatawag sa akong ngalan:4ha,"Sa tapus sa pito ka tuig buhian ninyo sa tagsatagsa ka tawo ang iyang igsoon nga usa ka Hebreohanon, nga gibaligya kanimo, ug nga nakaalagad kanimo sa unom ka tuig, buhian mo siya nga gawas gikan kanimo; apan ang inyong mga amahan wala magpatalinghug kanako, ni magpakiling sa ilang mga igdulungog.Yg+," Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ako nagbuhat ug usa ka tugon uban sa inyong mga amahan sa adlaw sa pagdala ko kanila gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa pagkaulipon, nga nagaingon:\f1," Busa ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, nga nagaingon:geG," Apan sa ulahi niana nausab ang ilang hunahuna, ug ang mga sulogoong lalake ug mga sulogoong babaye nga ilang gibuhian, gipabalik nila, ug ilang gihimong ulipon ingon nga mga sulogoon nga lalake ug mga sulogoon nga babaye. R~}}(|0zyxwzvvFtssqpo.nPmylkkfiih)g?eecdcbba``-_X^^T]\[ZXXOW(VjUTSRRQ"OO`ON0LKJJ1IMH4G>FYEDCuB-A@$?]=<;::%8Z7w6a543U2-1/.C-\,8+Z)((r'&%%k$N##5"U!!4 Vj J$-Idv   <RdRz~m,0 Ug ang Moab maulaw tungod sa Chemos, ingon nga ang balay sa Israel naulaw tungod sa Beth-el nga ilang sinaligan.c}?,0 Busa, ania karon, ang mga adlaw ming-abut na, nagaingon si Jehova, nga ipadala ko kaniya kadto sila nga mga maghuwad ug siya igahuwad nila, ug pagatitian nila ang iyang mga sudlanan, buk-on nila ang ilang mga botella.|',0 Ang Moab nagpuyo sa kasayon gikan pa sa iyang pagkabatan-on, ug siya nahimutang sa iyang mga lalug, ug wala gayud ikahuwad gikan sa usa ka sudlanan ngadto sa usa ka sudlanan, ni nabihag siya: busa ang iyang kahinam nagapabilin kaniya, ug ang iyang kaamyon wala mohupas. {,0 Tinunglo kadtong nagabuhat sa walay pagtagad sa bulohaton ni Jehova; ug tinunglo kadtong nagatipig sa iyang espada gikan sa dugo.z7,0 Hatagi ug mga pako ang Moab, aron makalupad ug makakalagiw siya: ug ang iyang mga ciudad mahimong biniyaan, nga walay bisan kinsa nga magapuyo niini.9yk,0Ug ang maglalaglag moanhi batok sa tagsatagsa ka ciudad, ug walay ciudad nga makagawas; ang walog usab mawagtang, ug ang kapatagan pagalumpagon, ingon sa gipamulong ni Jehova.=xs,0Tungod kay ikaw nagasalig sa imong mga buhat ug sa imong mga bahandi, pagakuhaon usab ikaw: ug ang Chemos pagabihagon, ang iyang mga sacerdote ug ang iyang mga principe sa tingub.aw;,0Kalagiw, luwasa ang inyong mga kinabuhi, ug manig-ingon kamo sa kakugnan sa kamingawan.!v;,0Kay sa pagsaka sa Luhit uban ang paghilak nga dayon, mosaka sila: kay sa pagkanaug sa Horonaim nadungog nila ang kagul-anan sa paghilak sa pagkalaglag;Tu!,0Ang Moab gilaglag; ang iyang mga magagmay nakapadungog sa usa ka paghilak.ct?,0Ang tingog sa paghilak mogula gikan sa Horonaim, ang pagkabiniyaan ug dakung pagkalaglag.esC,0Wala na ang pagdayeg sa Moab: sa Hesbon nanaglalang sila ug dautan batok kaniya: Umari ka, ug putlon ta siya gikan sa pagkahimong usa ka nasud. Ingon man ikaw usab, Oh Madmen, pagapahilumon; ang espada magagukod kanimo.Or ,0Mahitungod sa Moab. Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: alaut ang Nebo! kay gilaglag kini; ang Chiryataim gipakaulawan, kini naagaw: ang Misgab gipakaulawan ug nagun-ob.q},/Unsaon mo paghlum sanglit si Jehova nagsugo kanimo. Batok sa Askalon, ug batok sa kabaybayonan, didto kini gitudlo niya.ypk,/Oh ikaw nga espada ni Jehova kanus-a pa ba ikaw mohunong? sumulod ka sa imong sakoban; pamahulay ka, ug pumuyo.,oQ,/Ang pagklapagdot midangat sa Gasa; ang Askalon ginahatud sa pagkawalay nahut, ang salin sa ilang walog; unsa ba ang kadugayon nga putlon mo ang imong kaugalingon?inK,/Tungod sa adlaw ng amoabut sa paglaglag sa tanang mga Filistehanon, sa pagputol gikan sa Tiro ug sa Sidon sa tanang mga magtaabang nga nanagpabilin: kay laglagon ni Jehova ang mga Filistehanon, ang salin sa pulo sa Caphtor.mw,/Sa dinaguok sa pinagakpak sa mga tiil sa iyang makusganong mga kabayo , sa pagdasdas sa iyang mga carro nga iggugubat, sa kinagalkal sa iyang mga ligid, ang mga amaban ili na molingi sa pagtan-aw sa ilang mga anak tungod sa kaluiya sa mga kamot;)lK,/Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ang mga tubig mingtubo gikan sa amihanan, ug mahimong usa ka sapa nga magaawas, ug mosalanap sa yuta ug sa tanan nga anaa niana, sa ciudad ug kanila nga nanagpuyo niana; ug ang mga tawo maninggit, ug ang tanang mga pumoluyo sa yuta managbakho. k ,/Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Jeremias nga manalagna mahitungod sa mga Filistehanon, sa wala pa samari ni Faraon ang Gaza.0jY,.Ayaw kahadlok, Oh Jacob nga akong alagad, nagaingon si Jehova; kay ako nagauban kanimo: kay akong tibawason sa hingpit ang anang mga nasud diin ko ikaw aboga; apan ikaw dili ko tibawason sa hingpit, kondili sawayon ko hinoon ikaw sa tinagidyot; ug dili ko gayud ikaw pasagdan nga walay castigo.i',.Apan dili ka mahadlok, Oh Jacob nga akong alagad, ni malisang ka Oh Israel: kay, ania karon, ikaw luwason ko gikan sa halayo, ug ang imong kaliwatan gikan sa yuta sa ilang pagkabinihag; ug si Jacob mobalik, ug mopahulay ug mopuyo sa kasayon, ug walay magahadlok kaniya.h,.Ug akong itugyan sila ngadto sa kamot niadtong nanagpangita sa ilang mga kinabuhi, ug ngadto sa kamot ni Nabucodonosor hari sa Babilonia, ug ngadto sa kamot sa iyang mga sulogoon: ug sa tapus niini kana pagapuy-an ingon sa kanhing panahon, nagaingon si Jehova.g,.Si Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, nagaingon: Ania karon, akong silotan si Ammon sa No ug si Faraon, ug ang Egipto, uban ang iyang mga dios, ug ang Egipto, uban ang iyang mga dios, ug ang iyang mga hari; bisan pa si Faraon, ug sila nga nanagsalig kaniya:pfY,.Ang anak nga babaye sa Egipto pagapakaulawan; siya igatugyan ngadto sa kamot sa katawohan sa amihanan.e,.Sila magapuril s aiyang lasang, nagaingon si Jehova, bisan pa dili kini masusi; sanglit daghan pa sila kay sa mga dulon, ug dili maisip.;do,.Ang tingog niini mogula sama sa usa ka bitin; kay sila manlakaw uban ang usa ka panon sa kasundalohan, ug moanhi batok kaniya uban ang mga wasay, sama sa mga mamumutol sa kahoy.7cg,.Ingon man usab ang iyang mga tawong sinuholan nga anaa sa taliwala niya sama sa pinatambok nga mga vaca nga anaa sa kamalig nga pasilonganan; kay sila usab nanibog, ug nanagdungan sa pagkalagiw, sila wala makasukol: kay midangat na kanila ang adlaw sa ilang kagul-anan, ang panahon sa pagdu-aw kanila.b,.Ang Egipto mao ang usa ka maanyag kaayong vaca, apan ang pagkalaglag nga gikan sa amihanan miabut, kini miabut nga gayud .Da,.Oh ikaw anak nga babaye nga nagapuyo sa Egipto, magsangkap ka sa imong kaugalingon sa pag-adto sa pagkabinihag; kay ang Memphis mahimong biniyaan ug masunog, nga wala mausa nga pumoluyo._`7,.Ingon nga buhi ako, nagaingon ang Hari kansang ngalan mao si Jehova sa mga panon, sa pagkamatuod ingon sa Tabor sa taliwala sa mga bukid, ug ingon sa Carmel nga anaa duol sa dagat, sa amo nga pagkaagi moanhi siya._y,.Sila mingsinggit didto: Si Faraon nga hari sa Egipto maoy usa lamang ka gahob; gipalabay niya ang panahon nga tinudlo.g^G,.Iyang gipukan ang daghanan, oo, sila nangapukan ibabaw sa usa ug usa: ug sila ming-ingon: Tindog, ug mangadto kita sa pag-usab sa atong kaugalingon katawohan, ug sa yuta natong natawohan, gikans a madaugdaugon nga espada.]{,.Ngano ba nga ang imong mga maisug nga tawo gibanlas man? wala sila makatindog, tungod kay si Jehova naghingilin kanila.3\_,.Ipahayag ninyo sa Egipto, ug imantala sa Migdol, ug imantala sa Memphis ug sa Tapnes; umingon kamo: Tindog, ug mag-andam ka; kay ang espada milamoy nga nagalibut kanimo.*[M,. Ang pulong nga gisulti ni Jehova kang Jeremias nga manalagna, mahitungod sa pag-anhi ug sa pagdam-ag ni Nabucodonosor hari sa Babilonia batok sa yuta sa Egipto.:Zm,. Ang mga nasud nakadungog sa imong kaulawan, ug ang imong pagtiyabaw nakapuno sa yuta: kay ang makusganong tawo nahapangdol batok sa makusganon, ug sila nangapukan sa pagdungan.:Ym,. Tumungas ka ngadto sa Galaad ug pagkuha ug balsamo, Oh ulay nga anak nga babaye sa Egipto: kawang lamang ang paggamit mo sa daghang mga tambal; kay walay pagkaayo alang kanimo.\X1,. Kay kadtong adlawa mao ang adlaw sa Ginoo, ni Jehova sa mga panon, ang usa ka adlaw sa pagpanimalus, aron siya makapanimalus sa iyang mga kabatok: ug ang espada molamoy ug mapatagbaw, ug moinum hangtud sa iyang pagkahubog sa ilang dugo; kay ang Ginoo, si Jehova sa mga panon adunay paghalad sa yuta sa amihanan daplin sa suba sa Eufrates.gWG,. Tumungas kamo, mga kabayo; ug pangasuko kamo, mga carro sa gubat; ug paasdanga ang kusganong mga tawo: ang mga tawo sa Cus ug sa Phut nga nanagkupot sa kalasag; ug ang mga tawo sa Lut nga nanagkupot ug nanagbusog sa pana.YV+,.Ang Egipto mitubo ingon sa suba sa Nilo, ug ang iyang katubigan nanagsapo-sapo ingon sa kasubaan; ug siya nagaingon: Ako mobangon, ug motabon sa yuta; akong laglagon ang mga ciudad ug ang mga pumoluyo niini.lUQ,.Kinsa ba kini nga mitubo sama sa suba sa Nilo, kansang katubigan nanagsapo-sapo ingon sa kasubaan?,TQ,.Ayaw pagpakalagiwa ang mga matulin nga modalagan, ni pagawasa ang makusganong tawo; sila nanghipangdol ug nangatumba didto sa amihanan daplin sa suba sa Eufrates.[S/,.Ngano man nga nakita ko kini? sila nangalisang ug mingbalik; ug ang ilang mga makusganon mingpadaug, ug mingdalagan sa madali, ug sa walay lingi-lingi: ang kahadlok maoy nagalibut kanila , nagaingon si Jehova.:Rm,.Siyahi ang mga kabayo, ug kumabayo kamo , kamo nga mga magkakabayo, ug tumindog kamo uban ang inyong mga salokot nga acero ; baira ang mga bangkaw, ug isul-ob ang mga kotamaya.VQ%,.Andamon ninyo ang kalasag ug taming, ug umasdang kamo aron sa pagpakiggubat.P),.Mahitungod sa Egipto: mahitungod sa kasundalohan ni Faraon Nechao nga hari sa Egipto, nga diha sa daplin sa suba nga Eufrates sa Carchemis, nga gisamaran ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia sa ikaupat ka tuig ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda._O 9,.Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Jeremias nga manalagna mahitungod sa mga nasud.%NC,-Ug nangita ba ikaw sa mga dagkung butang alang sa imong kaugalingon? ayaw pagpangita kanila; kay, ania karon, ipadala ko ang kadautan ibabaw sa tanang unod, nagaingon si Jehova: apan ang imong kinabuhi ihatag ko kanimo ingon nga tukbonon diha sa tanang mgadapit nga imong pagaadtoan.EM,-Busa mao kini ang igaingon mo kaniya: Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, kanang akong gitukod akong bungkagon, ug kanang akong gitanum, akong lukahon; ug kini sa tibook nga yuta.+LO,-Ikaw nagaingon: Alaut ako karon! kay gidugangan ni Jehova ang kaguol sa akong kasakit; gibiyaan ako sa akong mga pag-agulo, ug ako wala makakaplag ug pagpahulay.WK',-Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, nganha kanimo, Oh Baruch:J %,-Ang pulong nga gipamulong ni Jeremias nga manalagna kang Baruch ang anak nga lalake ni Nerias, sa pagsulat niya niining mga pulonga sa usa ka basahon gikan sa baba ni Jeremias sa ikaupat ka tuig ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, nga nagaingon:nIU,,Mao kini ang giiingon ni Jehova: Ania karon, akong ihatag si Faraon Hopra nga hari sa Egipto, ngadto sa kamot sa iyang mga kaaway, ug ngadto sa kamot nila nga nanagpangita sa iyang kinabuhi; ingon nga akong gihatag si Sedechias nga hari sa Juda ngadto sa kamot ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, nga mao ang iyang kaaway, ug nangita sa iyang kinabuhi.YH+,,Ug kini maoy timaan alang kaninyo, nagaingon si Jehova, nga ako magasilot kaninyo dinhi niining dapita, aron kamo mahibalo nga ang akong mga pulong sa pagkatinuod magapadayon batok kaninyo alang sa kadautan:G7,,Ug sila nga makagawas sa espada mobalik gikan sa yuta sa Egipto ngadto sa yuta sa Juda, diyutay ang gidaghanon; ug ang tanan nga salin sa Juda nga ming-adto sa yuta sa Egipto aron sa pagpuyo didto, mangasayud ra sila kang kinsang pulong ang molungtad, ang ako, kun ang ila ba .bF=,,Ania karon, ako magabantay kanila alang sa kadautan, ug dili alang sa kaayohan; ug ang tanang mga tawo sa Juda nga ania sa yuta sa Egipto mangaut-ut pinaagi sa espada, ug pinaagi sa gutom, hangtud nga matibawas sila.UE#,,Busa, pamati kamo sa pulong ni Jehova, Oh , tibook nga Juda nga nagapuyo sa yuta sa Egipto: Ania karon, ako nakapanumpa pinaagi sa daku ko nga ngalan, nagaingon si Jehova, aron nga ang akong ngalan dili na hisgutan sa baba sa bisan kinsang tawo sa Juda, sa tibook nga yuta sa Egipto, sa pag-ingon: Samtang buhi si Jehova nga Ginoo.]D3,,Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, nga nagaingon: Kamo ug ang inyong mga asawa mingsulti pinaagi sa inyong mga baba, ug nagatuman niana pinaagi sa inyong mga kamot, sa pag-ingon: Kami sa pagkamatuod magtuman kami sa among mga panaad nga among gipanaad, sa pagsunog ug incienso alang sa reina sa langit, ug sa pagtagay ug mga halad-nga-ilimnon alang kaniya; nan tukoron ninyo ang inyong mga panaad, ug tumanon ninyo ang inyong mga panaad.)CK,,Labut pa si Jeremias miingon sa tibook nga katawohan, ug sa tanang mga babaye: Pamati kamo sa pulong ni Jehova, ang tibook nga Juda nga ania sa yuta sa Egipto:#B?,,Tungod kay nanagsunog kamo ug incienso, ug tungod kay nakasala kamo batok kang Jehova, ug wala magsugot sa tingog ni Jehova, ni maglakaw sa iyang Kasugoan, ni sa iyang kabalaoran, ni sa iyang mga pagpamatuod; busa kining kadautan nahitabo kaninyo, ingon sa nahitabo niining adlawa.*AM,,Sa pagkaagi nga si Jehova wala na makaantus, tungod sa pagkadautan sa inyong mga buhat, ug tungod sa mga dulumtanan nga inyong nahimo; busa mao nga ang inyong yuta nahimong biniyaan, ug usa nga makapatingala, ug usa ka tinunglo, walay mausa nga pumoluyo, ingon sa nahitabo niining adlawa."@=,,Ang incienso nga inyong gisunog didto sa mga ciudad sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem, kamo ug ang inyong mga amahan, ang inyong mga hari ug ang inyong mga principe, ug ang katawohan sa yuta, wala ba si Jehova mahanumdum kanila, ug wala ba kini mahidangat sa iyang panumduman?1?[,,Unya si Jeremias misulti sa tibook nga katawohan, sa mga lalake, ug sa mga babaye, bisan pa sa tibook nga katawohan nga nanaghatag kaniya nianang tubaga, sa pag-ingon:>,,Ug sa diha nga nagsunog kami ug incienso alang sa reina sa langit, ug sa nagtagau ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, nagbuhat ba kami kaniya ug mga tinapay aron sa pagsimba kaniya, ug nagtagay ba kami ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, sa wala ang among mga bana?^=5,,Apan sukad kami makabiya sa pagsunog ug incienso alang sa reina sa langit, ug sa pagtagay ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, nakulangan kami sa tanang mga butang; ug nangaut-ut kini pinaagi sa espada ug sa gutom.F<,,Apan sa pagkatinuod buhaton gayud namo ang tagsatagsa ka pulong nga mogula sa among baba, ang pagsunog ug incienso alang sa reina sa langit, ug ang pagtagay ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, ingon sa amo nang gihimo, kami ug ang among mga amahan, ang among mga hari ug ang among mga principe, sa mga ciudad sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem; kay kami kaniadto may daghang mga kalan-on, ug mga maayo man kami , ug wala makakita ug kadautan.p;Y,,Mahatungod sa pulong nga imong gipamulong kanamo sa ngalan ni Jehova, dili kami magpatalinghug kanimo.9:k,,Unya ang tanang mga lalake nga masayud nga ang ilang mga asawa nanagsunog ug incienso sa laing mga dios, ug ang tanang mga babaye nga nanagtindog sa haduol didto , usa ka dakung pagkatigum, bisan pa ang tibook katawohan nga nagpuyo sa yuta sa Egipto, sa Patros, mitubag sila kang Jeremias, sa pag-ingon: 9 ,,Sa pagkaagi nga sa mga salin sa Juda nga ming-adto sa Egipto sa pagpuyo didto, walay makagawas kun mahibilin aron sa pagpauli ngadto sa yuta sa Juda diin sila may tinguha sa pagbalik sa pagpuyo didto: kay walay mahabalik gawas kadto lamang nga makakalagiw.8-,, Kay silotan ko sila nga mopuyo sa yuta sa Egipto, ingon sa pagsilot ko sa Jerusalem, pinaagi sa espada, pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay;S7,, Ug kuhaon ko ang salin sa Juda, nga mingpatumong sa ilang mga nawong sa pag-adto sa yuta sa Egipto aron sa pagpuyo didto, ug sila nga tanan mangaut-ut didto; ug mangapukan sila didto sa yuta sa Egipto; sila pagapuhoon pinaagi sa espada ug sa gutom; sila mangamatay, gikan sa labing ubos bisan ngadto sa labing dagku kanila , pinaagi sa espada ug pinaagi sa gutom; ug sila mangahimong mga dulumtanan, ug makapatingala, ug usa ka tinunglo, ug usa ka kaulawan.B6},, Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, ibutang ko ang akong nawong batok kaninyo alang sa kadautan, bisan pa sa paglaglag sa tibook nga Juda.^55,, Sila wala managpaubos bisan pa hangtud niining adlaw, ni aduna sila'y kah adlok, ni maglakaw sa akong Kasugoan, ni sa akong kabalaoran, nga akong gibutang sa inyong atubangan ug sa atubangan sa inyong mga amahan.!4;,, Nangalimot ba kamo sa pagkadautan sa inyong mga amahan, ug sa pagkadautan sa mga hari sa Juda, ug sa pagkadautan sa ilang mga asawa, ug sa inyong kaugalingon pagkadautan, ug sa pagkadautan sa inyong mga asawa, nga ilang gihimo didto sa yuta sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem?C3,,Nga niana gihagit ninyo ako sa kasuko pinaagi sa mga buhat sa inyong mga kamot, nga nagasunog kamo ug incienso sa laing mga dios didto sa yuta sa Egipto, diin ming-adto kamo aron sa pagpuyo; aron ba kamo mahimulag, ug aron ba kamo mahimong usa ka tinunglo ug usa ka talamayon sa taliwala sa tanang mga nasud yuta?K2,,Busa karon mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ngano man nga nagbuhat kamo niining dakung kadautan batok sa inyong kaugalingong mga kalag, sa pagpahimulag gikan kaninyo sa lalake ug sa babaye, sa bata ug sa masuso, gikan sa kinataliwad-an sa Juda, aron sa pagbiya kaninyo nga walay mahasalin;Z1-,,Tungod niini ang akongkaligutgut ug ang akong kasuko gibubo, ug misilaub diha sa mga ciudad sa Juda ug sa kadalanan sa Jerusalem; ug sila nangagun-ob, ug nangahimong biniyaan, ingon sa nahitabo niiing adlawa.00Y,,Apan sila wala managpatalinghug, ni managpakiling sa ilang mga igdulungog sa pagtalikod gikan sa ilang pagkadautan, sa dili na pagsunog ug incienso sa laing mga dios.`/9,,Bisan pa niana gipadala ko kaninyo ang tanan ko nga mga alagad nga mga manalagna, nga mingbangon pagsayo ug nga mingpadala kanila, sa pag-ingon: Oh, ayaw pagbuhata kining dulumtanan nga butang nga akong ginadumtan.q.[,,Tungod sa ilang pagkadautan nga ilang nahimo sa paghagit kanako sa kasuko, nga sila ming-adto sa pagsunog ug incienso, ug sa pag-alagad sa laing mga dios, nga wala nila hing-ilhi, ni nakaila sila, ni kamo, ni ang inyong mga amahan.-!,,Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Nakakita kamo sa tanang kadautan nga gipadala ko batok sa Jerusalem, ug batok sa tanang mga ciudad sa Juda; ug, ania karon, niining adlawa sila nangahimo nga biniyaan, ug walay tawo nga nagapuyo didto._, 9,,Ang pulong nga midangat kang Jeremias mahatungod sa tanang mga Judio nga nagpuyo sa yuta sa Egipto, nga nanagpuyo didto sa Migdol, ug didto sa Tapnes, ug didto sa Memphis, ug didto sa yuta sa patros, nga nagaingon:+1,+ Bunggoon usab niya ang mga larawan nga bato sa Bethsemes, nga atua sa yuta sa Egipto; ug ang mga balay sa mga dios sa Egipto mangasunog sa kalayo.%*C,+ Ug dauban ko sa kalayo ang kabalayan sa mga dios sa Egipto; ug iyang sunogon sila, ug dad-on sila nga binihag: ug siya magadayandayan sa iyang kaugalingon sa yuta sa Egipto, sama sa usa ka magbalantay sa carnero nga nagasul-ob sa iyang kupo; ug siya molakaw gikan didto sa pakigdait.U)#,+ Ug siya moanhi, ug modasmag sa yuta sa Egipto; ihatag ngadto sa kamatayon kadtong alang sa kamatayon, ug kadtong alang sa pagkabinihag, ngadto sa pagkabihag; ug kadtong alang sa espada, ngadto sa espada.U(#,+ Ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, ako magapadala ug magakuha kang Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, nga akong sulogoon, ug magapahamutang sa iyang trono ibabaw niining mga bato nga akong gitagoan; ug siya magabuklad sa harianon niyang balong-balong ibabaw kanila.M',+ Magkuha ka ug dagkung mga bato diha sa imong kamot, ug tagoan mo sila sa yuta nga pinagba diha sa mga baldosa, nga anaa sa ganghaan sa balay ni Faraon sa Tapnes, sa atubangan sa mga tawo sa Juda;Z&-,+Unya midangat ang pulong ni Jehova kang Jeremias didto sa Tapnes, nga nagaingon:t%a,+Ug sila nangadto sa yuta sa Egipto: kay sila wala mosugot sa tingog ni Jehova: ug nangadto sila sa Tapnes.E$,+Ang mga lalake, ug ang mga babaye, ug ang mga bata, ug ang mga anak nga babaye sa hari, ug ang tagsatagsa ka tawo nga gibilin ni Nebusaradan ang capitan sa magbalantay kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam ang anak nga lalake ni Safan; ug si Jeremias nga manalagna, ug si Baruch ang anak nga lalake ni Nerias.o#W,+Apan si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa kasundalohan, midakup sa tanang salin sa Juda, na nanghibalik gikan sa tanang mga nasud, diin didto giabog sila, aron sa pagpapuyo kanila sa yuta sa Juda;7"g,+Busa si Johanan anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa kasundalohan, ug ang tibook nga katawohan, wala motoo sa tingog ni Jehova, sa pagpuyo sa yuta sa Juda.\!1,+Apan si Baruch ang anak nga lalake ni Nerias nagatopo kanimo batok kanamo, aron sa pagtugyan kanamo ngadto sa kamot sa mga Caldeahanon, aron kami pamatyon nila, ug panad-on kami nga binihag ngadto sa Babilonia.1 [,+Unya misulti si Asarias ang anak nga lalake ni Osaia, ug si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanan nga mga mapahitas-ong tawo, nga nagaingon kang Jeremias: Bakak ang gisulti mo: si Jehova nga among Dios wala magsugo kanimo sa pag-ingon: Ayaw kamo pangadto sa Egipto sa pagpuyo didto;P ,+Ug nahitabo nga, sa tapus ang pakigpulong ni Jeremias sa tibook katawohan sa tanang mga pulong ni Jehova nga ilang Dios, nga maoy gipadala niya ni Jehova kanila, bisan pa kining tanan nga mga pulong:'G,*Busa karon hibaloi gayud nga kamo mangamatay pinaagi sa espada, pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay, sa dapit nga buot ninyong pagaadtoan nga pagapuy-an.9k,*Ug niining adlawa gipahayag ko kaninyo; apan kamo wala magsugot sa tingog ni Jehova nga inyong Dios, sa bisan unsang butang nga tungod niana ako iyang gipadala ngadhi kaninyo."=,*Kay nagalimbong kamo batok sa inyong kaugalingon mga kalag; kay gipadala ako ninyo ngadto kang Jehova nga inyong Dios, sa pag-ingon: Iampo mo kami kang Jehova nga among Dios; ug sumala sa tanan nga ipamulong ni Jehova nga among Dios maoy ipamulong mo kanamo, ug buhaton namo kini.&E,*Si Jehova misulti mahatungod kaninyo: Oh kamong salin sa Juda: Ayaw kamo pag-adto sa Egipto: hibaloi gayud ninyo nga ako nagpamatuod kaninyo niining adlawa.  ,*Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ingon nga ang akong kasuko ug ang akong kaligutgut ginabubo sa mga pumoluyo sa Jerusalem, mao man akong ibubo kaninyo ang akong kaligutgut kong mosulod kamo ngadto sa Egipto; ug mahimo kamong makaluod ug usa nga makapatingala, ug usa ka tinunglo, ug usa ka kaulawan; ug dili na kamo makakita pag-usab niining yutaa. 9,*Mao kini ang modangat sa tanang mga tawo nga mopatunog sa ilang mga nawong paingon ngadto sa Egipto sa pagpuyo didto: sila mangamatay pinaagi sa espada, pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay; ug walay mahibilin kanila, kun makakalagis gikan sa kadaut nga pagadad-on ko kanila.[/,*Unya mahitabo, nga ang espada, nga inyong gikahadlokan, moapas kaninyo didto sa yuta sa Egipto; ug ang gutom nga inyong gikalisangan magasunod kaninyo sa mapiut gayud didto sa Egipto; ug didto mangamatay kamo.}s,*Busa karon pamati kamo sa tingog ni Jehova, Oh kamo nga salin sa Juda: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Kong kamo mopatumong gayud sa inyong mga nawong ngadto sa pagsulod sa Egipto, ug mangadto sa pagpuyo didto;?w,*Nga magaingon: Dili; moadto hinoon kami ngadto sa yuta sa Egipto, diin kami dili makakita ug gubat, ni makadungog ug tingog sa trompeta, ni gutomon sa tinapay; ug didto kami mopuyo: ,* Apan kong moingon kamo: Kami dili mopuyo niining yutaa; sa pagkaagi nga kamo dili mosugot sa tingog ni Jehova nga inyong Dios,s_,* Ug hatagan ko kamo ug kalooy, aron siya malooy kaninyo, ug pabalikon kamo sa inyong kaugalingon nga yuta.P,* Ayaw kahadlok sa hari sa Babilonia, nga inyong gikalisangan; ayaw kahadlok kaniya, nagaingon si Jehova: kay ako magauban kaninyo aron sa pagluwas kaninyo, ug sa pagbawi kaninyo gikan sa iyang kamot.J ,* Kong kamo mopuyo pa dinhi niining yutaa, nan tukoron ko kamo, ug dili ko gub-on kamo, ug itanum ko kamo, ug dili ko lukahon kamo; kay nagabasul ako mahitungod sa kadaut nga gibuhat ko kaninyo.5,* Ug miingon kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel, nga kaniya inyong gipadala ako aron sa paghatag sa inyong pangaliyupo kaniya;^5,*Unya gitawag niya si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa kasundalohan nga ming-uban kaniya, ug ang tibook nga katawohan gikan sa labing ubos bisan pa ngadto sa labing dagku kanila ,dA,*Ug nahitabo sa tapus ang napulo ka adlaw, nga ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias.G,*Maayo, kun dautan, kami magasugot gayud sa tingog ni Jehova nga among Dios, nga kaniya gipadala ikaw namo; aron mamaayo kanamo, sa diha nga kami magsugot sa tingog ni Jehova nga among Dios.J  ,*Unya sila ming-ingon kang Jeremias: Si Jehova maoy matuod ug matinumanong saksi sa taliwala nato, kong kami dili magbuhat sumala sa tanang mga pulong nga ipadala ni Jehova kanimo alang kanamo.Y +,*Unya si Jeremias nga manalagna miingon kanila: Ako nakadungog kaninyo; ania karon, ako magaampo kang Jehova nga inyong Dios sumala sa inyong mga pulong; ug mahitabo nga bisan unsa ang itubag sa Dios kaninyo. ,*Aron si Jehova nga imong Dios magapakita kanamo sa dalan nga angay namo nga pagalaktan ug sa butang nga angay namong pagabuhaton.G ,*Ug ming-ingon kang Jeremias nga manalagna: Tugoti kami , nangamuyo kami kanimo, nga ang among pangaliyupo ihatag sa imong atubangan, ug iampo mo kami kang Jehova nga imong Dios, bisan pa alang niining tanan nga salin (kay kami lamang nga diyutay ang nanghibilin gikan sa daghan, sumala sa natan-aw sa imong mga mata),e  E,*Unya ang tanang mga capitan sa kasundalohan, ug si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug si Jezanias ang anak nga lalake ni Osaia, ug ang tibook katawohan gikan sa labing ubos ngadto sa labing dagku kanila , mingduol.iK,)Tungod sa mga Caldeahanon; kay sila nangahadlok kanila, tungod kay si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias mipatay kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam, nga gihimong gobernador sa tibook yuta sa hari sa Babilonia.  ,)Ug sila minggikan ug mingpuyo sa puloy-anan ni Geruth Chimham, nga haduol sa Beth-lehem, aron sa pag-adto sa pugsulod sa Egipto,;o,)Unya si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa mga sundalo nga ming-uban kaniya, mingdala sa tanang nahibilin sa mga tawo nga iyang nakuha gikan kang Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, gikan sa Mispa, sa tapus niya patya si Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam, nga mao ang mga malig-ong tawo sa gubat, ug ang mga babaye ug ang mga bata ug ang mga eunuco nga iyang gidala pagbalik gikan sa Gabaon.,)Apan si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias mikalagiw gikan kang Johanan uban ang walo ka tawo, ug ming-adto sa mga anak sa Ammon.-,)Busa ang tanang mga tawo nga gibihag ni Ismael gikan sa Mispa, mingbalitok ug mingbalok, ug mingtipon kang Johanan ang anak nga lalake ni Carea.Z-,) Karon nahitabo sa diha nga ang tanang mga tawo nga diha uban kang Ismael nakakita kang Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug sa tanang mga capitan sa kasundalohan nga ming-uban kaniya, nan nangalipay sila.R,) Unya ilang gidala ang tanang mga tawo, ug ming-adto aron sa pagpakig-away kang Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ug hikaplagan nila siya didto sa haduol sa dagkung katubigan nga atua sa Gabaon.Y+,) Apan sa diha nga si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa kasundalohan nga ming-uban kaniya nakadungog sa tanang mga kadaut nga gihimo ni Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias,},) Unya gibihag ni Ismael ang tanang salin sa mga tawo nga diha sa Mispa, bisan pa ang mga anak nga babaye sa hari, ug ang tanang mga tawo nga nagpabilin sa Mispa, kadtong gitugyan ni Nebusaradan ang capitan sa mga magbalantay kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam; ug sila gibihag ni Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ug migikan paingon ngadto sa mga anak sa Ammon.#?,) Karon ang gahong nga gibutang ni Ismael sa tanang mga minatay sa mga tawo nga iyang gipamatay, sa luyo ni Gedalias (nga mao ang binuhat ni Asa nga hari tungod sa iyang kahadlok kang Baasa nga hari sa Israel), gipuno kini ni Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias sa mga gipamatay."~=,)Apan may napulo ka tawo nga hingkaplagan uban kanila nga ming-ingon kang Ismael: Ayaw kami pagpatya; kay kami adunay mga bahandi nga tinagoan dinhi sa uma, sa trigo, ug sa cebada, ug sa lana, ug sa dugos. Busa nagpugong siya ug sila wala patya sa taliwala sa ilang mga kaigsoonan.W}',)Ug mao kadto nga sa paghiabut nila sa taliwala sa ciudad, gipatay sila ni Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ug gitambog sila sa taliwala sa usa ka gahong, siya, ug ang mga tawo nga ming-uban kaniya.x|i,)Ug si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias miadto gikan sa Mispa sa pagtagbo kanila, nga nagahilak samtang nagalakaw siya: ug nahitabo nga sa gihibalag niya sila, siya miingon kanila: Umari kamo kang Gedalias anak nga lalake ni Ahicam.d{A,)Nga may ming-abut nga pipila ka tawo nga gikan sa Sichem, gikan sa Silo, ug gikan sa Samaria. bisan ang kawaloan ka tawo nga binarbasan ang ilang mga bungot ug ang ilang mga sinina ginisi, ug nga sinamaran ang ilang kaugalingon, uban ang mga halad-nga-kalan-on ug ang incienso diha sa ilang kamot, aron kini dad-on nila ngadto sa balay ni Jehova.kzO,)Ug nahitabo sa ikaduha ka adlaw, sa tapus niya patya si Gedalias, ug walay tawong nahibalo niini,@yy,)Gipatay usab ni Ismael ang tanang mga Judio nga ming-uban kaniya, nga mao ang kauban ni Gedalias didto sa Mispa, ug ang mga Caldeahanon nga hingkaplagan didto, ang mga tawo sa gubat.x',)Unya mitindog si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ug ang napulo ka tawo nga diha uban kaniya, ug gitigbas sa espada si Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam ang anak nga lalake ni Safan, ug gipatay siya, nga gibuhat sa hari sa Babilonia nga gobernador sa yuta.Pw ,)Karon nahitabo sa ikapito ka bulan nga si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ang anak nga lalake ni Elisama, sa kaliwat nga harianon ug usa sa mga labawng pangulo sa hari, ug napulo ka tawo uban kaniya ming-adto kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam sa Mispa; ug didto sila nanagsalo pagpangaon ug tinapay sa Mispa.>vu,(Apan si Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam miingon kang Johanan ang anak nga lalake ni Carea: Dili ka magbuhat niining butanga: kay nagsulti ka ug bakak mahitungod kang Ismael.}us,(Unya si Johanan ang anak nga lalake ni Carea misulti sa tago kang Gedalias sa Mispa, sa pag-ingon: Tugoti ako sa pag-adto, gipangamuyo ko kanimo, ug akong patyon si Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias, ug walay tawo nga masayud niini: ngano man nga ikaw patyon niya, aron ba ang tanang mga Judio nga nagtigum kanimo managkatibulaag, ug ang salin sa Juda mangawagtang?st_,(Ug ming-ingon kaniya: Nasayud ba gayud ikaw nga si Baalis ang hari sa mga anak sa Ammon nagpadala kang Ismael ang anak nga lalake ni Nethanias aron sa pagpatay kanimo? Apan si Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam wala tumoo kanila.s7,( Labut pa si Johanan ang anak nga lalake ni Carea, ug ang tanang mga capitan sa kasundalohan nga didto sa kapatagan, ming-adto kang Gedalias sa Mispa,Ur#,( Unya ang tanang mga Judio mingbalik gikan sa tanang mga dapit diin sila aboga, ug nangadto sa yuta sa Juda, ngadto kang Gedalias, sa Mispa, ug nanagtigum ug daghan kaayong vino ug mga bunga sa ting-init.Uq#,( Ingon man usab sa diha nga ang tanang mga Judio nga diha sa Moab. ug kaipon sa mga anak sa Ammon, ug sa Edom, ug kadtong diha sa tanang mga kayutaan, nakadungog nga ang hari sa Babilonia nagbilin ug salin sa Juda ug nga nagbutang siya nga magmamando kanila kang Gedalias ang anak nga lalake ni Ahicam, ang anak nga lalake ni Safan; d~~}||W{{d{)zzyzyjxww'vvtsrrEqlpoonmmlkjii^hkgeed.cbbJag`u`_ ^]H\[ZZ/XWnVUUT@SS(RQPONMLLRKJIICHH,GFGEFDqCtBzA@@!?)>M=e<;:988(746N65f432231x0/d.--,8+s*))(('R&%$#J"! 89 [<' -W(qn [ 8fdX),3*Ang dagat misalanap sa Babilonia; siya ginatabonan sa daghang mga balud niini.!;,3)Giunsa pagdaug ang Sesach! ug ang pagkaagaw sa dalayegon sa tibook nga yuta! naunsa ang Babilonia nga nahimo man nga biniyaan sa taliwala sa mga nasud!~u,3(Dad-on ko sila ingon sa mga nating carnero ngadto sa ihawan, ingon sa mga lakeng carnero uban sa mga lakeng kanding.Q,3'Sa diha nga abuton sila ug kainit, buhaton ko ang ilang mga kombira, ug sila hubgon ko, aron sila magakalipay, ug matulog sa pagkatulog nga walay katapusan, ug dili na mahigmata, nagaingon si Jehova.ve,3&Sila magadungan sa pagpadahunog ingon sa mga magagmay nga leon: sila managngulob ingon sa mga itoy nga leon.D,3%Ug ang Babilonia mahimong mga tinapok nga ginuba, usa ka puloy-anan sa mga iro nga ihalas, usa ka makapatingala, ug usa ka sinitsitan nga uban ang pagbiaybiay, nga walay usa ka pumoluyo.?w,3$Busa mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako maoy magalaban sa imong katungod, ug manimalus alang kanimo; ug pamalahon ko ang iyang dagat, ug pamalahon ko ang iyang tuburan.B},3#Ang pagdagmal nga gibuhat kanako ug sa akong unod isang-at sa Babilonia, moingon ang mga pumoluyo sa Sion; ug, Ang akong dugo isang-at sa mga pumoluyo sa Caldea, moingon ang Jerusalem.{,3"Si Nabucodonosor ang hari sa Babilonia milamoy kanako, siya midugmok kanako, iyang gihimo ako nga sudlanang walay sulod, siya nga ingon sa usa ka dragon milamoy kanako, gipuno niya ang iyang tiyan sa akong lamian nga kalan-on; gisalikway niya ako. ,3!Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ang anak nga babaye sa Babilonia ingon sa usa ka salug nga giukanan, sa panahon nga kini ginagiukan; ugaling sa diutay lamang nga panahon, ug ang panahon sa pag-ani moabut alang kaniya.zm,3 Ug ang mga alagianan giagaw, ug ang mga tangbo ilang gisunog sa kalayo, ug ang mga tawong iggugubat nangahadlok:?w,3Ang usa ka maghahatod sa mga sulat modalagan sa pagtagbo sa usa, ug ang usa ka sulogoon mosugat sa usa, sa pagpakita sa hari sa Babilonia nga ang iyang ciudad naagaw sa tanang suok:{o,3Ang makusganong mga tawo sa Babilonia nagpugong sa pagpakig-away, sila nanagpabilin sa ilang mga salipdanan; ang ilang kusog nawagtang; nahimo sila nga sama sa mga babaye: gisulnog ang iyang mga puloy-anan; ang iyang mga trangka nangabunggo.@y,3Ug ang yuta mokurog ug anaa sa kaul-ol; kay ang mga tuyo ni Jehova batok sa Babilonia tumanon man, sa pagbuhat sa yuta sa Babilonia nga usa ka biniyaan, nga walay mausa nga magapuyo.0Y,3Andama batok kaniya ang mga nasud, ang mga hari sa mga Madianhon, ang mga gobernador niini, ug ang tanang tinugyanan niini, ug ang tibook nga yuta sa ilang ginsakpan.9k,3Magpatindog ka ug usa ka bandila sa yuta, patingoga ang trompeta sa taliwala sa mga nasud, andama ang mga nasud batok kaniya, tawga pagtingub batok kaniya ang mga gingharian sa Ararat, Mini, ug sa Askenes: magtudlo ka ug usa ka capitan batok kaniya; pasak-a ang mga kabayo ingon sa mga ulod nga motuyob.P,3Ug sila dili mokuha gikan kanimo ug usa ka bato alang sa usa ka batok sa pamag-ang, ni usa ka bato, alang sa mga patukoranan; ikaw mahimo hinoon nga biniyaan sa walay katapusan, nagaingon si Jehova.~u,3Ania karon, ako batok kanimo, Oh malaglagong bukid, nagaingon si Jehova, nga nagalaglag sa tibook nga yuta; ug akong pagatuy-oron ang akong kamot diha kanimo, ug ligiron ko ikaw gikan sa mga bato, ug himoon ko ikaw nga usa ka bukid nga nasunog.2 ],3Ug akong igahatag sa Babilonia ug sa tanang mga pumoluyo sa Caldea ang tanang kadautan nila nga ilang gihimo didto sa Sion diha sa imong atubangan, nagaingon si Jehova.a ;,3Ug uban kanimo tagtaron ko ang magbalantay ug ang iyang panon sa carnero; ug uban kanimo ipusdak ko ang magdadaro ug ang iyang nayugohan nga vaca ; ug uban kanimo ipusdak ko ang mga gobernador ug ang mga tinugyanan.9 k,3Ug uban kanimo pikas-pikason ko ang lalake ug ang babaye, ug uban kanimo pikas-pikason ko ang tiuglang ug ang batan-on; ug uban kanimo pikas-pikason ko ang ulitaw ug ang ulay. ,3Ug uban kanimo tadtaron ko ang kabayo ug ang nagakabayo kaniya: ug uban kanimo dugmokon ko ang carro ug ang nagsakay kaniya;$ A,3Ikaw mao ang akong wasay nga iggugubat ug mga hinagiban sa gubat: ug uban kanimo lumpagon ko ang mga nasud, ug uban kanimo bunkagon ko ang mga gingharian;;o,3Ang bahin ni Jacob, dili sama kanila; kay siya mao ang mag-uumol sa tanang mga butang; ug ang Israel maoy banay sa iyang panulondon: si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan.iK,3Sila kakawangan man, usa ka buhat sa paglimbong: sa panahon sa pagdu-aw kanila mangahanaw sila.Y+,3Ang tagsatagsa ka tawo nahimong mananapon ug walay kaalam; ang tanang magsasalsal sa bulawan gipakaulawan pinaagi sa iyang larawan: kay ang iyang tinunaw nga larawan kabakakan man, ug kanila walay gininhawa.,3Sa pagbungat niya sa iyang tingog, may usa ka dinaguok sa mga tubig sa kalangitan, ug iyang gipasaka ang mga inalisngaw gikan sa mga kinatumyan sa yuta; gibuhat niya ang mga kilat alang sa ulan, ug gipagula niya ang hangin gikan sa iyang mga tipiganan. 9,3Iyang gibuhat ang yuta pinaagi sa iyang gahum, iyang gitukod ang kalibutan pinaagi sa iyang kaalam, ug nagbuklad sa langit pinaagi sa iyang salabutan.Z-,3Si Jehova sa mga panon nanumpa sa iyang kaugalingon, sa pag-ingon : Sa pagkatinuod pun-on ko ikaw sa mga tawo, ingon sa pagkapuno sa mga ulod sa alibangbang; ug sila mopatugbaw ug usa ka singgit batok kanimo. ,3 Oh ikaw nga nagapuyo sa daghang katubigan, buhong sa mga bahandi, ang imong katapusan miabut na, ang sukdanan sa imong kaibog.r],3 Ipatindog ang bandila batok sa mga kuta sa Babilonia, lig-ona ang bantayan, patindoga ang mga magbalantay, andama ang mga banhiganan: kay si Jehova nagtinguha ug naghimo nianang iyang gisulti mahitungod sa mga pumoluyo sa Babilonia.+,3 Baira ninyo ang mga udyong, kuptan ninyo ug maayo ang mga kalasag: si Jehova nag-agda sa espiritu sa mga hari sa nga Madianhon; kay ang iyang tuyo batok man sa Babilonia, aron sa paglumpag niana: tungod kay kini mao ang panimalus ni Jehova, ang panimalus sa iyang templo.~u,3 Gipadayag ni Jehova ang atong pagkamatarung: umari kamo ug ipahayag nato sa Sion ang buhat ni Jehova nga atong Dios.q~[,3 Kita buot unta nga mamaayo ang Babilonia, apan siya dili mamaayo: biyai siya, ug mangadto kitang tagsatagsa sa kaugalingon niyang yuta; kay ang iyang paghukom moabut ngadto sa langit, ug gibayaw sa itaas bisan ngadto sa kalangitan."}=,3Ang Babilonia sa kalit nahulog ug nalumpag: magbakho kamo alang kaniya; pagkuha kamo ug balsamo alang sa iyang kaul-ol, kong pinaagi niana mamaayo siya.-|S,3Sa kamot ni Jehova ang Babilonia nahimong copa nga bulawan, nga nakapahubog sa tibook nga yuta: ang mga nasud nakainum sa iyang vino busa ang mga nasud nangabuang.{},3Kumalagiw kamo ngadto sa gawas sa taliwala sa Babilonia, ug luwason sa tagsatagsa ka tawo ang iyang kinabuhi; ayaw kamo pagpahimulag diha sa iyang pagkadautan: kay kini mao ang panahon sa pagpanimalus ni Jehova; siya mohatag kaniya ug usa ka balus."z=,3Kay ang Israel wala biyai, ni ang Juda, sa iyang Dios, wala biyai ni Jehova sa mga panon; bisan ang ilang yuta napuno sa sala batok sa Balaan sa Israel.zym,3Ug sila mangapukan nga pinatay sa yuta sa mga Caldeahanon, ug panglagbasan sa hinagiban diha sa iyang kadalanan.zxm,3Pabusoga ang magpapana sa iyang pana batok niadtong nagabusog, ug batok niadtong mituyhakaw sa iyang kaugalingon sulod sa iyang kotamaya: ug ayaw pagpagawasa ninyo ang iyang mga batan-ong lalake; laglagon gayud ninyo ang tanan niyang panon..wU,3ug ang Babilonia padad-an ko ug mga dumuloong nga maoy moalig-ig kaniya; ug huboan nila ang iyang yuta: kay sa adlaw sa kasamok sila mosukol kaniya sa tanang dapit.v 1,3Mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, ako motindog batok sa Babilonia, ug batok kanila nga nagapuyo sa Leb-kamai, usa ka malaglagong hangin.yuk,2.Sa dinahunog sa pagkaagaw sa Babilonia ang yuta magalinog, ug ang pagsiyagit madungog sa taliwala sa mga nasud.=ts,2-Busa pamati kamo sa tambag ni Jehova, nga iyang gitinguha batok sa Babilonia; ug ang iyang mga tuyo nga iyang gitinguha batok sa yuta sa mga Caldeahanon: Sa pagkamatuod pagaguyoron sila sa halayo, bisan pa ang mga magagmay sa panon; sa pagkamatuod buhaton niya nga biniyaan ang ilang puloy-anan uban kanila.msS,2,Ania karon, ang kaaway motungha sama sa usa ka leon nga gikan sa garbo sa Jordan batok sa puloy-anan nga malig-on: kay sa kalit padalaganon ko sila gikan kaniya: ug bisan kinsa ang pilion, itudlo ko siya sa ibabaw niini: kay kinsa man ang sama kanako? ug kinsa ba ang magtudlo kanako sa panahon? ug kinsa ba ang magbalantay nga makatindog sa atubangan ko?Er,2+Ang hari sa Babilonia nakadungog sa mga balita mahitungod kanila, ug ang iyang mga kamot nangaluya: ang kaguol maoy midakup kaniya, ug ang mga kaul-ol ingon sa usa ka babaye nga nagaanak.!q;,2*Sila mogunit sa pana ug sa bangkaw; sila mabangis, ug dili magapakita ug kalooy; ang ilang tingog modaguok sama sa dagat, ug sila magatungtong sa mga kabayo, tagsatagsa magalaray alang sa gubat, ingon sa usa ka tawo ngadto sa gubat, batok kanimo, Oh anak nga babaye sa Babilonia.!p;,2)Ania karon, ang usa ka katawohan mogula gikan sa amihanan; ug usa ka dakung nasud ug daghang mga hari, manindog gikan sa mga kinatumyang bahin sa yuta.Qo,2(Ingon nga ang Sodoma ug Gomorra gigun-ob sa Dios ug ang iyang mga ciudad nga silingan, nagaingon si Jehova, sa mao nga pagkaagi walay tawo nga magapuyo didto, ni may anak sa tawo nga molangyaw didto.pnY,2'Busa ang mga ihalas nga mananap sa kamingawan uban ang mga lobo managpuyo didto, ug ang mga avestrus mopuyo didto: ug kini dili na gayud pagapuy-an sa walay katapusan; ni pagapuy-an pa kini gikan sa kaliwatan hangtud sa kaliwatan.,mQ,2&Ang hulaw anaa sa ibabaw sa iyang katubigan, ug sila mahimong mamala; kay kini mao ang yuta sa mga larawan nga linilok, ug sila mangabuang sa ilang mga dios-dios.l,2%Ang espada anaa sa ibabaw sa ilang mga kabayo, ug ibabaw sa ilang mga carro ug ibabaw sa tanang katawohan nga nagakasagol sa taliwala niya; ug sila mangahimong ingon sa mga babaye: ang espada anaa sa ibabaw sa iyang mga bahandi; ug sila pagatulison.k),2$Ang espada anaa sa ibabaw sa mga tawong andakan; ug sila mangabuang; ang usa ka espada anaa sa iyang kusganong mga tawo; ug sila pagalisangon.@jy,2#Ang espada anaa sa ibabaw sa mga Caldeahanon, nagaingon si Jehova, ug ibabaw sa mga pumoluyo sa Babilonia, ug ibabaw sa iyang mga principe, ug ibabaw sa iyang manggialamong mga tawo.Ri,2"Ang ilang Mamamawi kusganon man; si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan: siya magalaban sa hingpit sa ilang katungod, aron siya makahatag pahulay sa yuta, ug kasamok sa mga pumoluyo sa Babilonia._h7,2!Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ang mga anak sa Israel ug ang mga anak sa Juda ginadaugdaug sa tingub; ug ang tanan nga nanagbihag kanila nagpugong sa hugot kanila; sila nanagdumili sa pagbuhi kanila.2g],2 Ug ang tawong garboso mahipangdol ug mapukan, ug walay magabangon kaniya; ug silaban ko sa kalayo ang iyang mga ciudad, ug kini magalamoy sa tanan nga nagalibut kaniya.5fc,2Ania karon, ako batok kanimo, Oh ikaw nga garboso kaayo , nagaingon ang Ginoo, si Jehova sa mga panon; kay miabut na ang imong adlaw, ang panahon sa akong pagdu-aw kanimo.5ec,2Busa ang iang mga batan-ong lalake mangapukan sa iyang kadalanan, ug ang tanan niyang mga tawong iggugubat igahatud ngadto sa kahilum niadtong adlawa, nagaingon si Jehova.Ud#,2Tawga sa tingub ang mga magpapana batok sa Babilonia, silang tanan nga nanagbusog sa pana: magpahaluna kamo paglibut batok kaniya; ayaw pagpagawasa ang bisan kinsa niana: balusi siya sumala sa iyang mga buhat; sumala sa tanan nga iyang gibuhat, buhata kaniya; tungod kay nagarboso siya batok kang Jehova, batok sa Balaan sa Israel.6ce,2Ang tingog niadtong nangalagiw ug nakagawas gikan sa yuta sa Babilonia, sa pagpahayag didto sa Sion sa panimalus ni Jehova nga atong Dios, ang pagpanimalus sa iyang templo.b),2Pamatya ang tanan niyang mga toro nga vaca: paadtoa sila sa ihawan: alaut sila! kay ang ialng adlaw miabut na, ang panahon sa pagdu-aw kanila.iaK,2Umari kamo batok kaniya gikan sa kinatumyang utlanan; buksi ang iyang mga kamalig; isalibay siya ingon sa mga tinapok; isalibay siya ingon sa mga tinapok; ug laglaga siya sa hingpit: ayaw pagtugoti nga may mahibilin kaniya.N`,2Gibuksan ni Jehova ang iyang tipiganan sa hinagiban, ug gipagula ang mga hinagiban sa iyang kapungot; kay ang Ginoo, si Jehova sa mga panon, may bulohaton nga tibawason sa yuta sa mga Caldeahanon.P_,2Ako nagbutang ug usa ka lit-ag alang kanimo, ug ikaw usab hisakpan, Oh Babilonia, ug ikaw wala makaalingat: ikaw hikaplagan, ug ingon man usab hidakpan, tungod kay ikaw nakig-away batok kang Jehova.^),2Naunsa nga ang pakang sa tibook nga yuta naputol man ug nabunggo! naunsa nga ang Babilonia, nahimong usa ka biniyaan sa taliwala sa mga nasud!G],2Ang dinaguok sa gubat ania sa yuta, ug sa dakung pagkalaglag.a\;,2Tumungas ka batok sa yuta sa mga Merataimhon, bisan pa batok niini, ug batok sa mga pumoluyo sa Pekod: pamatyon mo sila ug laglagon mo gayud sila, nagaingon si Jehova; ug buhata sumala sa tanan nga gisugo ko kanimo.o[W,2Niadtong mga adlawa, ug niadtong panahona, nagaingon si Jehova, ang kasal-anan sa Israel pagappangitaon, ug walay makita; ug ang mga sala sa Juda, ug kini dili hingkaplagan: kay pasayloon ko sila nga akong ibilin ingon nga salin.=Zs,2Ug dad-on ko pagbalik ang Israel ngadto sa iyang sibsibanan, ug siya magasibsib ibabaw sa Carmelo ug sa Basan, ug ang iyang kalag matagbaw ibabaw sa bukid sa Ephraim ug sa Galaad.;Yo,2Busa mao kini nga giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, silotan ko ang hari sa Babilonia, ug ang iyang yuta, ingon sa akong pagsilot sa hari sa Asiria.VX%,2Ang Israel mao ang carnero nga ginaayam; gipatlaag siya sa mga leon: ang nahauna, gilamoy siya sa hari sa Asiria; ug karon sa katapusan gidugmok ang iyang mga bukog ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia.W,2Laglaga ang mamumugas gikan sa Babilonia, ug kadtong nagakupot sa galab sa panahon sa ting-ani: tungod sa kahadlok sa madaugdaugong espada sila moliso ang tagsatagsa paingon sa iyang katawohan, ug sila manalagan ang tagsatagsa paingon sa iyang kaugalingong yuta.V},2Managsinggit kamo nga magalibut batok kaniya: siya mitugyan na sa iyang kaugalingon: ang iyang mga salipdanan nangapukan, ang iyang mga paril gipanagtumpag; kay kini mao ang panimalus ni Jehova: panimasli siya; ingon sa iyang nahimo, buhata kaniya.?Uw,2Andama ang inyong kaugalingon batok sa Babilonia nga magalibut tanan kamo nga nagabusog sa pana; panaa ninyo siya, hutda ang mga udyong sa pana: kay siya nakasala batok kang Jehova.cT?,2 Tungod sa kaligutgut ni Jehova siya dili pagapuy-an, mahimo hinoon siya nga kamingawan nga hingpit: bisan kinsa nga moagi sa Babilonia mahitingala, ug magasitsit uban ang pagbiaybiay tungod sa tanan niyang mga hampak.WS',2 Ang imong inahan pagapakaulawan sa hilabihan gayud; kadtong magaanak kanimo pagalibogon: ania karon, siya mahimong labing iwit sa mga nasud, usa ka kamingawan, usa ka ugang yuta, ug usa ka yutang biniyaan.sR_,2 Tungod kay kamo nangalipay, tungod kay kamo nanagmaya, Oh kamo nga maoy nanulis sa akong panulondon, tungod kay kamo mapatuyangon ingon sa usa ka vaca nga dumalaga nga nagatamak sa trigo , ug mobahihi ingon sa makusog nga mga kabayo;gQG,2 Ug ang Caldea mahimong tukbonon: matagbaw ang tanan nga motubkob kaniya, nagaingon si Jehova.;Po,2 Kay, ania karon, agdahon ko ug paanhion ko batok sa Babilonia ang usa ka pundok sa mga dagkung nasud, gikan sa yuta sa amihanan; ug sila managlaray sa ilang kaugalingon batok kaniya; gikan diha siya magaw: ang ilang mga udyong mahimong ingon sa usa ka batid nga gamhang tawo; walay mahibalik nga makawang.)OK,2Kumalagiw kamo gikan sa taliwala sa Babilonia, ug gumula kamo gikan sa yuta sa mga Caldeahanon, ug panig-ingon sa mga lakeng kanding sa atubangan sa mga panon.uNc,2Gitukob sila sa tanan nga nakakaplag kanila; ug ang ilang mga kabatok, nanag-ingon: Kami wala managpakasala kay sila nanagpakasala batok kang Jehova, ang puloy-anan sa pagkamatarung, bisan pa si Jehova, ang paglaum sa ilang mga amahan.xMi,2Ang akong katawohan mao ang carnero nga nangawala: ang ilang mga magbalantay maoy nagpasalaag kanila; kini gipamuhian nila didto sa kabukiran: diin minglaag sila gikan sa bukid ngadto sa bungtod; sila nalimot sa ilang dapit nga pahulayan.PL,2Sila magpakisusi mahitungod sa Sion uban angilang mga nawong nga pinatumong didto, nga magaingon : Umari kamo, ug makigtipon kamo kang Jehova sa usa ka tugon nga walay katapusan nga dili hikalimtan.|Kq,2Niadtong mga adlawa, ug niadtong panahona, nagaingon si Jehova, ang mga anak sa Israel moanhi, sila ug ang mga anak sa Juda sa tingub; sila ug ang mga anak sa Juda sa tingub; managpanlakaw nga magahilak, ug mangita kang Jehova nga ilang Dios.EJ,2Kay gikan sa amihanan may migula nga usa ka nasud batok kaniya, nga magahimo sa iyang yuta nga biniyaan, ug walay mausa nga magapuyo didto: sila mangalagiw, sila manlakaw tawo ug mananap.I%,2Ipahayag ninyo sa taliwala sa mga nasud ug imantala, ug magpatindog kamo ug usa ka bandila; imantala ug ayaw pagtagoa: ingna: Ang Babilonia naagaw na , ang Bel gipakaulawan, ang Merodak nalisang; ang iyang mga larawan gipakaulawan, ang iyang mga dios-dios nangalisang.H ,2Ang pulong nga gisulti ni Jehova mahitungod sa Babilonia, ug mahitungod sa yuta sa mga Caldeahanon, pinaagi kang Jeremias nga manalagna.}Gs,1'Apan mahatabo sa ulahing mga adlaw, nga dad-on ko pagbalik sila gikan sa pagkabinihag sa Elam, nagaingon si Jehova.Fy,1&Ug ipahaluna ko ang akong trono sa Elam, ug gikan didto laglagon ko ang hari ug ang mga principe, nagaingon si Jehova. E9,1%Ug akong ipalisang ang Elam sa atubangan sa ilang mga kaaway, ug sa atubangan niadtong nagapangita sa ilang kinabuhi: ug dad-an ko sila ug kadaut, bisan pa ang akong mabangis nga kasuko, nagaingon si Jehova; ug ipadala ko ang espada sunod kanila, hangtud nga mangaut-ut ko sila:]D3,1$Ug sa Elam dad-on ko ang upat ka mga hangin nga gikan sa upat ka mga bahin sa langit, ug pagatibulaagon ko sila ngadto niadtong tanan nga mga hangin; ug walay nasud nga dili pagaadtoan sa mga sinalikway sa Elam.Cw,1#Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, akong balion ang pana sa Elam, ang punoan sa ilang kalig-on.!B;,1"Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Jeremias nga managlagna mahitungod sa Elam, sa sinugdan sa paghari ni Sedechias nga hari sa Juda, nga nagaingon:4Aa,1!Ug ang Hasor mahimong puloy-anan sa mga iro nga ihalas, usa ka biniyaan nga walay katapusan: didto walay tawo nga magapuyo, ni may usa ka anak sa tawo nga magapuyo didto.A@{,1 Ug ang ilang mga camello mahimong tinulis, ug ang panon sa ilang mga vaca mahimong inagaw: ug akong patibulaagon ngadto sa tanang mga hulongawan sa hangin, kadtong tanan nga nanagpaalot sa mga nasikohan sa ilang mga buhok; ug ipadala ko ang ilang kadaut gikan sa ilang tanan nga kadaplinan, nagaingon si Jehova.=?s,1Panindog, panlakaw kamo ngadto sa nasud nga anaa sa kasayon, nga nagapuyo nga walay kaawa, nagaingon si Jehova; nga walay mga ganghaan ni mga trangka nga nagapuyo nga nagainusara.>,1Mangalagiw kamo, manglaag kamo ngadto sa halayo, managpuyo kamo sa mga kahiladman, Oh kamo nga mga pumoluyo sa Hasor, nagaingon si Jehova; kay si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia nakigsabutsabut batok kaninyo, ug naglalang dautang tuyo batok kaninyo.=,1Ang ilang mga balong-balong ug ang ilang mga panon ilang panad-on; ilang dad-on alang sa ilang mga kaugalingon ang ilang mga tabil, ug ang tanan nilang mga sudlanan, ug ang ilang mga camello; ug sila singgitan nila: Ang kalisang anaa sa luyo ug luyo.n<U,1Mahatungod kang Cedar ug mahatungod sa mga gingharian ni Hasor, nga gilaglag ni Nabucodonosor hari sa Babilonia. Mao kini ang giingon ni Jehova: Manindog kamo, lumakaw ngadto sa Cedar, ug laglagon ninyo ang mga anak sa sidlakan.c;?,1Ug dauban ko sa kalayo ang kuta sa Damasco, ug lamyon niini ang mga palacio ni Ben-hadad.;:o,1Busa ang iyang mga batan-ong lalake mangapukan sa iyang kadalanan ug ang tanang mga tawo sa gubat pagadad-on ngadto sa kahulim niadtong adlawa, nagaingon si Jehova sa mga panon.T9!,1Naunsa nga ang ciudad sa pagdayeg wala biyai, ang ciudad sa akong kalipay?>8u,1Ang Damasco nahimong maluya, ug miliso sa iyang kaugalingon sa pagdalagan, ug ang kahadlok midakup kaniya: kaguol ug mga kasubo migahum kaniya, ingon sa usa ka babaye nga nagaanak.O7,1Mahatungod sa Damasco. Ang Hamat nalibog, ug ang Arpad; tungod kay sila nakadungog ug dautang mga balita, sila nangalun-os tungod sa kakuyaw ; adunay kasubo didto sa dagat; dili mahimo nga malinaw.6,1Ania karon, siya mosaka ug molupad sama sa agila, ug mobuklad sa iyang mga pako ibabaw sa Bosra: ug niadtong adlawa ang kasingkasing sa mga malig-ong tawo sa Edom mahimong ingon sa kasingkasing sa usa ka babaye nga anaa sa iyang mga kasakit sa pag-anak.5,1Ang yuta mikurog sa dinahunog sa ilang pagkapukan; may usa ka pagsinggit nga ang kagahub niini nadungog sa Dagat nga Mapula.B4},1Busa pamati kamo sa tambag ni Jehova, nga iyang nakuha batok sa Edom; ug ang iyang mga tinguha nga iyang gihunahuna batok sa mga pumuluyo sa Teman: Sa pagkamatuod pagaguyuron sila sa halayo bisa pa ang labing gagmay sa panon; sa pagkatinuod buhaton niya nga mahimong kamingawan ang ilang puloy-anan batok kanila.u3c,1Ania karon, siya moanhi ingon sa usa ka leon nga gikan garbo sa katubigan sa Jordan batok sa puloy-anan nga malig-on: kay dihadiha padalaganon ko sila gikan niini; ug bisan kinsa nga pagapilion, itudlo ko siya ibabaw niini; kay kinsa man ang sama kanako? ug kinsa ang motudlo kanako sa panahon? ug kinsa ang magbalantay sa carnero nga motindog sa akong atubangan?@2y,1Ingon sa pagkalaglag sa Sodoma ug Gomorra ug sa mga silingang ciudad niini, nagaingon si Jehova, walay usa ka tawo nga magapabilin didto, ni may usa ka anak sa tawo nga mopuyo didto.!1;,1Ug ang Edom mahimong usa nga makapatingala: ang tanan nga moagi niini mahitingala ug magasitsit uban ang pagbiaybiya tungod sa tanang mga hampak niini.40a,1Mahitungod sa imong pagkamakalilisang, ang garbo sa imong kasingkasing naglimbong kanimo, Oh ikaw nga nagapuyo sulod sa mga liki sa pangpang, nga nagahupot sa kahitas-an sa bukid: bisan himoon mo ang imong salag ingon sa kahataas sa agila, taktakon ko ikaw sa ubos gikan didto, nagaingon si Jehova.q/[,1Kay, ania karon, ikaw gihimo ko nga gamay sa taliwala sa mga nasud, ug tinamay sa taliwala sa mga tawo.E.,1Ako nakadungog ug mga balita gikan kang Jehova, ug usa ka sinugo nga gipadala ngadto sa mga nasud, nga nagaingon : Managtigum kamo, ug umadto kamo batok kanya, ug manindog sa panggubatan.s-_,1 Kay ako nanumpa sa akong kaugalingon, nagaingon si Jehova, nga ang Bosra mahimong usa nga makapatingala, usa ka talamayon, usa ka awa-aw, ug usa ka tinunglo; ug ang tanang mga ciudad niana mangahimong walay katapusan nga pagkaawa-aw.u,c,1 Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, kadtong natudlo sa dili pag-inum sa copa sa pagkamatuod magainum; ug ikaw ba kadtong dili gayud pahamtangan sa silot? dili ka mahigawas sa silot, kondili magainum ka gayud sa pagkatinuod.m+S,1 Biyai ang imong mga anak nga ilo, alimahan ko sila nga buhi; ug ang imong mga balo pasaliga kanako.m*S,1 Apan gihimo ko si Esau nga hubo, akong gibuksan ang iyang mga tinago nga mga dapit, ug siya dili makatago sa iyang kaugalingon: ang iyang kaliwatan gilaglag, ug ang iyang mga igsoon, ug ang iyang mga silingan; ug siya gipuo na.^)5,1 Keng ang mga mamumupo sa parras moanhi kanimo, dili ba sila magabilin ug pipila ka mga halagdawon nga parras? kong may mga kawatan sa gabii, dili ba laglagon nila hangtud nga sila makabaton ug igo nga gidaghanon?-(S,1Kumalagiw kamo, bumalik, pumuyo sa mga kinahiladman, Oh mga pumoluyo sa Denan; kay dad-on ko ang kaalaut ni Esau sa ibabaw niya, sa panahon nga ako modu-aw kaniya.C',1Mahatungod sa Edom: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Wala na ba ang kinaadman sa Teman? nawala ba ang pagtambag gikan sa mga tawong buotan? nawagtang ba ang ilang kinaadman?f&E,1Ug sa tapus niini igauli ko gikan sa pakabinihag ang mga anak sa Ammon, nagaingon si Jehova.l%Q,1Ania karon, dad-an ko ikaw ug usa ka kahadlok, nagaingon ang Ginoo, si Jehova sa mga panon, gikan sa tanan nga nanaglibut kanimo; ug kamo abugon sa gawas ang tagsatagsa ka tawo sa laktod, ug didto walay magahipos sa mga kagiw.<$q,1Ngano man nga nagahimaya ka didto sa kawalogan, ang nagapaagay mong walog, Oh malapasong anak nga babaye? nga nagsalig sa iyang mga bahandi, nga nagaingon : Kinsay moanhi kanako?+#O,1Magminatay ka, Oh Hesbon, tungod kay ang Ai nabungkag na! managtiyabaw kamo, mga anak nga babaye sa Rabba, managtapis kamo ug sako: managminatay kamo, ug managbalikbalik pagdalagan haduol sa mga koral; kay si Malcam pagabihagon; ang iyang mga sacerdote ug ang iyang mga principe mahilakip.V"%,1Busa, ania karon, ang mga adlaw miabut na, nagaingon si Jehova, nga akong ipagubok ang usa ka pahibalo sa gubat batok sa Rabba sa mga anak sa Ammon; ug kini mahimong biniyaan nga tinapok, ug ang iyang mga anak nga babaye pagasunogon sa kalayo: unya ang Israel maoy makapanag-iya kanila nga makapanag-iya kaniya, nagaingon si Jehova.n! W,1Mahatungod sa mga anak sa Ammon. Mao kini ang giingon ni Jehova: Wala bay mga anak nga lalake ang Israel? wala ba siyay manununod? nan ngano man nga si Malcam nanag-iya sa Gad, ug ang iyang katawohan nagapuyo sa mga ciudad niini? ,0/Apan igauli ko gikan sa pagkabinihag ang Moab sa ulahing mga adlaw, nagaingon si Jehova. 1 Sa ingon niana mao kini ang paghukom sa Moab.6e,0.Alaut ka, Oh Moab! ang katawohan sa Chemos nangatapus na ; kay ang imong mga anak nga lalake gipamihag, ug ang imong mga anak nga babaye gipanagdala ngadto sa pagkabinihag.,0-Sila nga mingkalagiw, sa ilalum sa landong sa Hesbon, mingtindog sila nga walay kusog; kay ang usa ka kalayo migula gikan sa Hesbon, ug ang usa ka siga gikan sa taliwala sa Sehon, ug milamoy sa likoanan sa Moab, ug sa purong-purong sa ulo sa samokan nga mga tawo .V%,0,Siya nga nagadalagan gikan sa kahadlok mahulog sa gahong; ug siyanga mogula sa gahong mabitik sa lit-ag: kay dad-on ko kaniya, bisan pa sa ibabaw sa Moab, ang tuig sa pagdu-aw kanila, nagaingon si Jehova.q[,0+Ang kahadlok, ug ang gahong, ug ang lit-ag, anaa diha kanimo, Oh pumoluyo sa Moab, nagaingon si Jehova.,0*Ug ang Moab pagalaglagon gikan sa pagkahimo nga usa ka katawohan, tungod kay siya nagpakadaku sa iyang kaugalingon batok kang Jehova.S,0)Ang Kiryot nakuha, ug ang mga salipdanan nangaagaw, ug ang kasingkasing sa mga kusganong tawo sa Moab niadtong adlawa maingon sa kasingkasing sa usa ka babaye nga anaa sa iyang mga kasakit sa pag-anak.  ,0(Kay mao kini ang giingon ni Jehova: Ania karon, siya molupad ingon sa usa ka agila, ug mobuklad sa iyang mga pako batok sa Moab.P,0'Giunsa kini pagdugmok! Giunsa nila pagminatay! naunsa nga ang Moab mitalikod uban sa kaulaw! ingon niana, ang Moab mahimong usa ka yubitonon ug usa ka kahadlokan niadtong tanan nga nagalibut kaniya.dA,0&Sa ibabaw sa tanang mga atop sa balay sa Moab, ug sa kadalanan niini adunay pagminatay sa bisan diin; kay gibungkag ko ang Moab ingon sa usa ka sudlanan nga niana walay bisan kinsa nga nagakalipay, nagaingon si Jehova.',0%Kay ang tagsatagsa ka ulo naupaw, ug tanang bungot gikupkop: sa tanang mga kamot anaa ang mga samad, ug sa mga hawak anaa ang saput nga sako.T!,0$Busa ang akong kasingkasing motingog alang sa Moab ingon sa mga flauta, ug ang akong kasingkasing motingog ingon sa mga flauta alang sa mga tawo sa Kir-heres: busa ang kadagaya nga iyang nakuha nahanaw.0Y,0#Labut pa pahunongon ko didto sa Moab, nagaingon si Jehova, siya nga nagahalad didto sa mga hatag-as nga dapit, ug siya nga nagasunog incienso alang sa iyang mga dios.zm,0"Gikan sa pagsinggit sa Hesbon bisan pa ngadto sa Eleale, ug bisan pa ngadto sa Jaaz sila nanagpagula sa ilang tingog, gikan sa Zoar bisan pa ngadto sa Horanaim, ngadto sa Eglathshelishiyah: kay ang katubigan usab sa Nimri mahimong biniyaan.s_,0!Ug ang kalipay ug ang kasadya giwagtang gikan sa mabungaon nga uma ug gikan sa yuta sa Moab; ug ginapahunong mo ang bino gikan sa mga giukan sa vino: wala nay magagiuk uban ang pagsinggit; ang ilang mga pagsinggit dili na pagsinggit./,0 Oh balagon sa Sibma, ako mohilak alang kanimo uban ang paghilak nga labaw sa paghilak sa Jazer: ang imong mga sanga mikatay ibabaw sa dagat, sila miabut bisan hangtud sa dagat sa Jazer: ibabaw sa imong mga bunga sa ting-init ug sa imong kaparrasan, ang maglalaglag napukan.  ,0Busa ako magabakho tungod sa Moab, oo, ako magahilak alang sa tibook nga Moab: alang sa mga tawo sa Kir-heres sila managbalata.,0Ako nahibalo sa iyang kaligutgut, nagaingon si Jehova, nga kana kawang lamang ; ang iang mga pagpangandak walay kahimoan.K,0Kami nakadungog sa pagpagarbo sa Moab, nga siya palabilabihon yuamut, ang iyang pagkamapahitas-on, ug ang iyang garbo, ang iyang pagkatigpalabaw, ug ang pagkamapahitas-on sa iyang kasingkasing.= s,0Oh kamo nga mga pumoluyo sa Moab, biyai ang mga ciudad, ug pumuyo kamo sa pangpang; ug panig-ingon sa salampati nga nagabuhat sa iyang salag sa kadaplinan sa baba sa kinahiladman., Q,0Kay wala ba ang Israel mahimong yubitonon mo? hikaplagan ba siya uban sa mga kawatan? kay sa makadaghan magasulti ka mahatungod kaniya, nagalingo-lingo ba sa ulo.( I,0Hubgon ninyo siya; kaysiya nagpakadaku sa iyang kaugalingon batok kang Jehova: ang Moab magalunang sa iyang sinuka, ug siya usab mahamutang sa pagkayubitonon.^ 5,0Ang sungay sa Moab giputol na, ug ang iyang bukton gibunggo na, nagaingon si Jehova.k O,0Ug sa Chirioth, ug sa Bosra ug sa ibabaw sa tanang mga ciudad sa yuta sa Moab, halayo kun haduol.=u,0Ug sa Chiryataim, ug sa Beth-gamul, ug sa Beth-meon,7i,0Ug sa Dibon, ug sa Nebo, ug sa Beth-diblataim,Z-,0Ug ang hukom miabut na sa yuta sa kapatagan, sa Holon ug sa Jaza, ug sa Mepaath,,0Ang Moab ginapakaulawan; kay nagun-ob kini; magminatay ka ug maghilak; isugilon ninyo kini pinaagi sa Arnon, nga ang Moab gilaglag na.,0Oh pumoluyo sa Aroer, tindog sa daplin sa dalan, ug maglantaw; pangutan-a kadtong mikalagiw, ug siya nga nakagawas; ingna: Unsay nahimo?R,0Oh ikaw nga anak nga babaye nga nagapuyo sa Dibon, nanaug ka gikan sa imong himaya, ug lumingkod ka sa kauhaw; kay ang maglalaglag sa Moab ania na batok kanimo, siya naglumpag sa imong mga salipdanan.O,0Kamong tanan nga nanaglibut kaniya managbakho kamo alang kaniya: ug kamong tanan nga nanghibalo sa iyang ngalan, manag-ingon kamo: giunsa pagbali ang malig-ong baston, ug ang maanindot nga sungkod!W',0Ang pagkaalaut sa Moab haduol na moabut, ug ang iyang kasakit nagadali gayud.!;,0Ang Moab gilaglag na, ug sila minglupad ngadto sa iyang mga ciudad, ngadto na sa ihawan, nagaingon ang Hari, kansang ngalan mao si Jehova sa mga panon.b=,0Unsaon ninyo pag-ingon: Kami mga tawo nga kusganon, ug mga tawong maisug alang sa gubat? K~}|{{.zyy9xuww,v[uat)sqqpoon@mTll&jjih|ggf_edcc9bae`f_^u]x\[wZZBXXZWWVUT}SS8R`QSPEOTNHMQLZJIHGGFE#D0C(B+A'@-?B>+=*<4;4:)9,87543210/.-,s+Q*F)M('&4%2$$}$##N""".!!O s "q(s&_-v} TC" \%RO3 ] ?  B`L e7Tg6Pamahawa kamo, sila mingtiyabaw kanila: Mahugaw! pahawa, pahawa, ayaw paghikapa! Sa diha nga mingkalagiw sila ug mingsalaag, ang mga tawo mingingon sa taliwala sa mga nasud:S76Sila nanagsalaag sa kadalanan ingon sa mga buta nga mga tawo, sila nahugawan sa dugo, Sa pagkaagi nga ang mga tawo dili makahikap sa ilang mga saput.R76 Tungod sa mga sala sa iyang mga manalagna, ug sa mga kasal-anan sa iyang mga sacerdote, Nga nanag-ula sa dugo sa mga matarung diha sa iyang taliwala.Q-6 Ang mga hari sa yuta wala managpanoo, ni ang tanang pumoluyo sa kalibutan, Nga ang kabatok ug ang kaaway makasulod sa mga pultahan sa Jerusalem.'PG6 Natuman ni Jehova ang iyang kaligutgut, iyang gibubo ang iyang mabangis nga kasuko; Ug siya nagdaub sa kalayo sa Sion, nga naglamoy sa mga patukoranan niana.3O_6 Ang mga kamot sa makalolooy nga mga babaye nanaglata sa kaugalingon nilang mga anak: Sila nahimo nga ilang kalan-on sa pagkalaglag sa anak nga babaye sa akong katawohan.+NO6 Kadtong gipamatay pinaagi sa pinuti labing maayo kay niadtong nangamatay sa gutom: Kay kini nagakahunos daw gilagbasan, tungod sa kawalad-on sa mga bunga sa uma.4Ma6Ang ilang nawong maitum kay sa carbon; sila dili maila diha sa kadalanan: Ang ilang mga panit nanapot sa ilang mga bukog; kini nauga nga nahimong ingon sa usa ka pinutol./LW6Ang iyang mga halangdon labing maputli kay sa nieve, sila labing maputi kay sa gatas: Sila labing mapula ug lawas kay sa mga rubi, ang ilang kahinlo ingon sa zafiro:>Ku6Tungod kay ang kasal-anan sa anak nga babaye sa akong katawohan labing daku kay sa sala sa Sodoma, Nga gilaglag sulod sa usa ka pagpamilok, ug walay mga kamot nga minggunit kaniya.-JS6Kadtong nagkaon ug pinili nga kalan-on nangahimong biniyaan didto sa kadalanan: Kadtong nanagtubo sa mapula nga mga panapton minggakus ug mga pundok sa kinalibang.Ang mga ngabil niadtong mingtindog batok kanako, ug ang ilang lalang batok kanako sa tibook nga adlaw.`@96=Nadungog mo ang ilang pagsudya, Oh Jehova, ug ang tana nilang mga lalang batok kanako,b?=66;Oh Jehova, nakakita ka sa akong sayup; hukman mo ang akong katungod.^=56:Oh Ginoo, naglaban ka sa mga katungod sa akong kalag; gitubos mo ang akong kinabuhi.c<?69Ikaw nagapaduol kanako sa adlaw nga ako nagsangpit kanimo; ikaw nag-ingon: Ayaw kahadlok.};s68Gipatalinghugan mo ang akong tingog: ayaw pagtagoa ang imong igdulungog sa akong pagpangginhawa, sa akong pagtu-aw.Z:-67Ako nagsangpit sa imong ngalan, Oh Jehova, gikan sa kinahiladman nga bilanggoan.W9'66Ang mga tubig mibanlas ibabaw sa akong ulo; unya miingon ako: Namatay na ako.X8)65Gibugto nila ang akong kinabuhi sulod sa bilanggoan, ug gisalibay ako ug bato.k7O64Gigukod ako nila sa hilabihan ingon sa usa ka langgam, sila nga mga kaaway ko sa walay hinungdan.i6K63Ang akong mata nakapasubo sa akong kalag, tungod sa tanang mga anak nga babaye sa akong ciudad.A5}62Hangtud si Jehova motan-aw ug mosud-ong gikan sa langit.R461Nagapaagay sa luha ang akong mata, ug walay paghunong, walay pagpahulay,z3m60Ang akong mata nagapadaligdig ug mga sapa sa tubig, tungod sa pagkalaglag sa anak nga babaye sa akong katawohan.Z2-6/Ang kahadlok ug ang gahong mingdangat kanamo, ang kalumpagan ug ang pagkalaglag.W1'6.Ang tanan namong mga kaaway nagpabuka pagdaku sa ilang mga baba batok kanamo.R06-Gihimo mo kami nga sama sa nalug ug sagbut sa taliwala sa mga katawohan.j/M6,Nagatabon ka sa imong kaugalingon sa usa ka panganod, aron walay pag-ampo nga makalahos kanimo .[./6+Nagatabon ka uban sa kasuko, ug nagalutos kanamo: nagapamatay ka, wala ka malooy.9-m6*Kita nakalapas ug nakasukol: wala ka magpasaylo.b,=6)Bayawon ta ang atong kasingkasing uban ang atong mga kamot ngadto sa Dios sa kalangitan.[+/6(Susihon ta ug sulayan ta ang atong mga dalan, ug mamalik kita ngadto kang Jehova.n*U6'Ngano man nga nagamahay ang usa ka buhi nga tawo, ang usa ka tawo tungod sa silot sa iyang mga sala?L)6&Gikan sa baba sa Labing Hataas dili ba mogula ang dautan ug maayo?W('6%Kinsa kadtong nagaingon, ug nahanabo man, sa diha nga wala magsugo ang Ginoo?R'6$Ang pagbalit-ad sa usa ka tawo sa iyang katungod, dili uyonan ni Jehova.\&16#Ang pagtungina sa katungod sa usa ka tawo sa atubangan sa nawong sa Labing Hataas,X%)6"Ang pagdugmok sa ilalum sa iyang mga tiil sa tanan nga mga binilanggo sa yuta,Y$+6!Kay siya dili magasakit nga sa kinabubut-on, ni magapasubo sa mga anak sa tawo.l#Q6 Kay bisan siya nagpaguol, apan siya malooy sumala sa gidaghanon sa iyang mga mahigugmaong-kalolot.:"o6Kay ang Ginoo dili mosalikway sa walay katapusan.`!96Ipataon niya ang iyang aping kaniya nga nagasagpa; aron siya mapuno gayud sa pagsudya.S 6Ipabutang ang iyang baba sa abug, kong sa ingon niana aduna pay mapaabut._76Palingkora siya nga mag-inusara ug pahiluma, tungod kay kini iyang gipapas-an kaniya.P6Maayo alang sa tawo nga pas-anon niya ang yugo sa iyang pagkabatan-on.V%6Maayo nga ang tawo magalaum ug magapaabut sa kahilum sa kaluwasan ni Jehova.dA6Si Jehova maayo alang kanila nga nagapaabut kaniya, alang sa kalag nga nagapangita kaniya.lQ6Si Jehova mao ang akong panulondon, nagaingon ang akong kalag; busa anaa kaniya ang akong paglaum.J 6Sila ginabag-o sa matag-buntag; daku ang imong pagkamatinumanon.uc6Tungod sa mga mahigugmaongkalolot ni Jehova kita wala mangalaglag, kay ang iyang mga kalooy walay paghubas.I 6Nahinumdum ako niini sa akong panumduman; busa ako may paglaum.O6Ang akong kalag nagahandum gihapon kanila, ug gipaubos sa sulod nako.^56Hinumduman mo ang akong kasakitan ug ang akong pagkaalaut, ang panyawan ug ang apdo.gG6Ug ako miingon: Ang akong kusog nawagtang na, ug ang akong paglaum nahanaw gikan kang Jehova.nU6Ug imong gihinginlan ang akong kalag ngadto sa halayo gikan sa kalinaw; ako nalimot na sa kauswagan.hI6Gidugmok usab niya ang akong mga ngipon sa mga magagmayng bato; gitabonan niya ako sa mga abo.E6Gitugob niya ako sa kapaitan, gihubog niya ako sa panyawan.dA6Ako nahimong kataw-anan sa tibook ko nga katawohan, ug ilang alawiton sa tibook nga adlaw.M6 Ang mga udyong sa iyang baslayan gipalagbas sa akong mga amimislon.hI6 Iyang gibusog ang iyang pana, ug iyang gipahaluna ako ingon sa usa ka ilig-onon alang sa pana.lQ6 Iyang gipatipas ang akong mga alagianan, ug gikuniskunis niya ako; iyang gibuhat ako nga biniyaan.j M6 Alang kanako siya sama sa usa ka oso nga nagabanhig, ingon sa usa ka leon sa tago nga mga dapit.m S6 Gialad niya sa mga bato nga sinapsapan ang akong mga alagianan; iyang gibaliko ang akong mga dalan.a ;6Oo, sa pagtiyabaw nako, ug sa pagtawag sa panabang, iyang gipugngan ang akong pag-ampo.W '6Ako gialad niya, aron dili ako makagula; iyang gipabug-at ang akong talikala.\ 16Gipapuyo niya ako sa mangiub nga mga dapit, sama niadtong dugay na nga nangamatay.P6Siya nagtukod batok kanako, ug gilibutan ako sa kapaitan ug kasakitan.iK6Ang akong unod ug ang akong panit yang gihimo nga tigulang; iyang gidugmok ang akong mga bukog.jM6Sa pagkatinuod batok kanako iyang gipaatubang ang iyang kamot sa nakadaghan sa tibook nga adlaw.T!6Iyang gitultolan ako ug gipalakat ako sa kangitngitan, ug wala sa kahayag.Y -6Ako mao ang tawo nga nakakita sa kasakitan pinaagi sa barahan sa iyang kapungot.}s6Gitawag mo, ingon sa adlaw sa maligdong nga pagkatigum, ang akong mga kalisang sa tanang dapit; Ug sa adlaw sa kasuko ni Jehova walay bisan kinsa nga nakagawas kun nahibilin: Kadtong akong ginayogyog ug gialimahan maoy gilamoy sa akong kaaway.`96Ang batan-on ug tigulang namuyod sa yuta diha sa kadalanan; Ang akong mga ulay ug ang akong mga batan-ong lalake nangapukan pinaagi sa espada; Gipatay mo sila sa adlaw sa imong kasuko; gipatay mo ug wala ka malooy.|q6Tan-awa, Oh Jehova, ug sud-onga kong kinsay imong gibuhatan sa ingon! Kan-on ba sa mga babaye ang ilang bunga, ang mga bata nga ginayogyog diha sa ilang mga kamot? Patyon ba ang sacerdote ug ang manalagna didto sa balaang puloy-anan sa Ginoo?.U6Tumindog ka, tiyabaw sa gabii, sa sinugdan sa mga pagtukaw; Ibubo ang imong kasingkasing ingon sa tubig sa atubangan sa nawong sa Ginoo: Bayawa ang imong mga kamot ngadto kaniya alang sa kinabuhi sa imong mga magagmayng kabataan, nga nautas tungod sa kagutom sa ulohan sa tagsatagsa ka dalan.ta6Ang ilang kasingkasing mitu-aw ngadto sa Ginoo: Oh kuta sa anak nga babaye sa Sion, paagaya ang mga luha ingon sa usa ka suba sa adlaw ug gabii; Ayaw hatagi ug pahulay ang imong kaugalingon; ayaw pahunonga ang kalimutaw sa imong mata.~6Natibawas na ni Jehova ang iyang tuyo; natuman na niya ang pulong nga iyang gisugo sa mga adlaw nga karaan: Iyang gibungkag, ug siya wala malooy: Ug iyang gihimo aron malipay ang imong kaaway batok kanimo; Gipataas niya ang sungay sa imong mga kabatok.}36Ang tanan mong mga kaaway nagbuka pagdaku sa ilang baba batok kanimo: Sila nagasitsit uban ang pagbiaybiay ug nagapakagut sa ilang mga ngipon; sila nagaingon: Gilamoy namo siya; Sa pagkamatuod mao kini ang adlaw nga atong gipangita; ato nang hikaplagan, kini ato nang nakita.)|K6Ang tanan nga minglabay nagapakpak sa ilang mga kamot kanimo; Sila nanagsitsit uban ang pagbiaybiay ug nagalingo-lingo sa ilang ulo sa anak nga babaye sa Jerusalem, nga nagaingon : Mao ba kini ang ciudad nga gitawag sa mga tawo Ang kahingpitan sa katahum, Ang kalipay sa tibook nga yuta?*{M6Ang imong mga manalagna nakakita ug mga bakak ug binuang nga panan-awon alang kanimo: Ug sila wala makapakita sa imong kadautan, sa pagpabalik gikan sa imong pagkabinihag, Apan nakakita alang kanimo ug malimbongon nga mga pulong ug mga hinungdan sa pagkahininginlan ngadto sa laing dapit.z6 Unsa ba ang akong igasaksi alang kanimo? unsa ba ang akong ipanig-ingon kanimo, Oh anak nga babaye sa Jerusalem? Unsa ba ang akong itanding kanimo, aron ako makalipay kanimo, Oh anak nga ulay sa Sion? Kay ang imong samad daku ingon sa dagat: kinsay makaayo kanimo?]y36 Sila nagaingon sa ilang mga inahan: Hain man ang trigo ug vino? Sa diha nga gipanguyapan sila ingon sa mga samaran diha sa kadalanan sa ciudad, Sa diha nga gibubo nila ang ilang kalag sa sabakan sa ilang inahan.x{6 Ang akong mga mata nahalap sa mga luha, ang akong kasingkasing nasamok; Ang akong atay gibubo sa yuta, tungod sa pagkalaglag sa anak nga babaye sa akong katawohan, Tungod kay ang mga bata ug ang mga masuso gipanguyapan diha sa kadalanan sa ciudad.ywk6 Ang mga anciano sa anak nga babaye sa Sion nanagyaka sa yuta, ug sila nanaghilum; Sila nanagsaliyab ug abug sa ilang mga ulo; sila nanagbakus ug sako sa ilang mga kaugalingon; Ang mga ulay sa Jerusalem nanagpaduko sa ilang mga ulo sa yuta."v=6 Ang iyang mga ganghaan nangalusno ngadto sa yuta; iyang gilaglag ug gipamunggo ang iyang mga trangka: Ang iyang hari ug ang iyang mga principe atua sa taliwala sa mga nasud diin wala didto ang Kasugaon; Oo, ang iyang mga manalagna wala na makakita ug panan-awon gikan kang Jehova.yuk6Gitinguha ni Jehova ang paglaglag sa kuta sa anak nga babaye sa Sion; Iyang gikutay ang usa ka pisi, wala niya kuhaa ang iyang kamot gikan sa paglaglag niini : Ug gipabakho niya ang salipdanan ug ang kuta; silang duha nagaanam ug kahuyang.st_6Si Jehova nagsalikway sa iyang halaran, siya nag-ayad sa iyang balaang puloy-anan; Iyang gihatag sa iyang kaaway ang mga kuta sa iyang mga palacio; Sila nanagbanha sulod sa balay ni Jehova, ingon sa adlaw sa maligdong nga pagkatigum..sU6Ug iyang gikuha sa pagkamabangis ang iyang tabernaculo, nga daw ingon sa usa ka tanaman; iyang gilaglag ang iyang dapit nga tigumanan: Si Jehova naghimo nga hikalimtan didto sa Sion ang balaang pagkatigum ug ang adlaw nga igpapahulay, Ug nagtamay sa hari ug sa sacerdote diha sa iyang kasuko.sr_6Ang Ginoo nahimong sama sa usa ka kaaway, iyang gilamoy ang Israel; Iyang gilamoy ang tanan nga mga palacio niini, iyang gipanglaglag ang iyang mga salipdanan; Ug iyang gipadaghan ang pagbalata ug pagbakho sa anak nga babaye sa Juda.q6Iyang gibusog ang iyang pana ingon sa usa ka kaaway, siya mitindog uban ang too niyang kamot sama sa usa ka kabatok, Ug gipamatay ang tanan nga nahimut-an sa mata: Sulod sa balong-balong sa anak nga babaye sa Sion iyang gibubo ang iyang kaligutgut ingon sa kalayo.xpi6Iyang giputol tungod sa iyang mabangis nga kasuko ang tibook sungay sa Israel; Iyang gibutad ang iyang kamot nga too gikan sa atubangan sa kaaway: Ug iyang gisunog si Jacob ingon sa usa ka nagadilaab nga kalayo, nga nagalamoy sa paglibut.o6Gilamoy sa Ginoo ang tanang mga puloy-anan ni Jacob, ug wala malooy kanila ; Iyang gipangguba diha sa iyang kasuko ang mga salipdanan sa anak nga babaye sa Juda; Sila gipanagpukan ngadto sa yuta; gihugawan niya ang gingharian ug ang mga principe niini.{n q6Naunsa man nga ang Ginoo nagtabon sa anak nga babaye sa Sion uban sa usa ka panganod sa iyang kasuko! Ug gihulog niya gikan sa langit ngadto sa yuta ang katahum sa Israel, Ug wala mahanundum sa iyang tumbanan sa tiil sa adlaw sa iyang kasuko.qm ]6Tugoti nga ang tanan nilang kadautan mahiduol sa imong atubangan; Ug buhata kanila ang sama sa imong gibuhat kanako tungod sa tanan nako nga kalapasan: Kay ang akong mga pagpanghupaw daghan man, ug ang akong kasingkasing nagakaluya.|l s6Sila nakadungog nga ako nagapanghupaw; walay mausa nga makalipay kanako; Ang tanan nako nga mga kaaway nakadungog sa akong kasamok; nalipay sila nga imong gihimo kini: Ipadala mo ang adlaw nga imong gipamantala, ug sila mahimo nga sama kanako.k 6Sud-onga, Oh Jehova; kay ako ania sa kasakitan; ang akong kasingkasing ania sa kasamok; Ang akong kasingkasing nabuyok sa sulod nako; tungod kay ako misukol sa hilabihan gayud: Sa halayong dapit ang espada nagapamatay, sa balay ania ang gutom nga sama sa kamatayon.fj G6Gipatawag ko ang akong mga hinigugma, apan gilimbongan ako nila: Ang akong mga sacerdote ug ang akong mga anciano nangamatay didto sa ciudad, Samtang nanagpangita sila sa ilang makaon aron sa pagpabuhi sa ilang mga kalag.ui e6Si Jehova matarung man; tungod kay ako misukol batok sa iyang sugo; Pamati, gipangamuyo ko kaninyo, kamong tanan nga mga katawohan, ug sud-onga ang akong kasubo: Ang akong mga ulay ug ang akong mga batan-ong lalake nahimong mga binihag.h y6Gibuklad sa Sion ang iyang mga kamot; walay mausa nga makalipay kaniya: Si Jehova nagsugo mahatungod kang Jacob, nga kadtong nanaglibut kaniya mangahimo nga iyang mga kabatok: Ang Jerusalem anaa sa taliwala nila sama sa usa ka butang nga mahugaw.xg k6Tungod niining mga butanga ako mihilak; ang mata ko, ang mata ko nagapaagay ug tubig; Kay ang maglilipay nga unta maoy magpabuhi sa akong kalag halayo man kanako: Ang akong mga anak nangahimong biniyaan, tungod kay ang kaaway nakadaug man.f 6Gipamiangan sa Ginoo ang tanan nakong makusganong tawo sa taliwala nako; Siya nagpatawag sa balaang pagkatigum batok kanako aron sa pagpigsat sa akong mga batanong lalake: Gitamakan sa Ginoo ang anak nga ulay sa Juda sama sa paggiuk diha sa pug-anan.ne W6Ang yugo sa akong mga kalapasan gihigut sa iyang kamot; Sila nalanggikit, ug miabut sa akong liog; siya nakapahuyang sa akong kusog: Ako gitugyan sa Ginoo ngadto sa ilang mga kamot, batok kang kinsa dili ako makahimo sa pagsukol.rd _6 Gikan sa kahitas-an siya nagpadala ug kalayo sulod sa akong mga bukog, ug kini nakadaug batok kanila; Siya nagladlad ug pukot alang sa akong mga tiil, ako gipabalik niya: Ako gihimo niya nga biniyaan ug maluyahon sa tibook nga adlaw.fc G6 Wala bay hinungdan kaninyo, Oh kamong tanan nga nanagpangagi? Sud-onga, ug tan-awa kong aduna bay kasubo nga sama sa akong kasubo, nga gipadangat kanako, Nga gisakit ni Jehova kanako sa adlaw sa iyang mabangis nga kasuko.db C6 Ang tibook niyang katawohan nanghupaw, sila nangita ug tinapay; Ilang gihatag ang ilang nahimut-an nga mga butang nga baylo sa pagkaon aron sa pagpabuhi sa kalag: Tan-awa, Oh Jehova, ug sud-onga kay ako nahimong timawa.a }6 Ang kabatok nagbuklad sa iyang kamot ibabaw sa tanang mga butang nga iyang nahimut-an: Kay nakita niya nga ang mga nasud mingsulod sa iyang balaang puloy-anan, Nga mahitungod kanila nga imong gisugo nga dili sila pasudlon ngadto sa imong katiguman.x` k6 Ang iyang kahugaw diha sa iyang mga sidsid; siya wala mahinumdum sa iyang katapusan; Busa siya gihulog sa dakung kahibulongan; siya walay maglilipay: Sud-onga, Oh Jehova, ang akong kagul-anan: kay ang kaaway nagpadaku sa iyang kaugalingon.u_ e6Ang Jerusalem nakasala ug daku uyamut; busa siya nahimong ingon sa butang nga mahugaw; Ang tanan nga nagpasidungog kaniya nagatamay na kaniya, tungod kay nakita nila ang iyang pagkahubo: Oo, siya nagapanghupaw, ug mitalikod nga naulaw .j^ O6Ang Jerusalem nahanumdum diha sa mga adlaw sa iyang kagul-anan ug sa iyang mga pagkaalaut sa tanang mga butang nga iyang nahimut-an nga iyang nahuptan gikan sa mga adlaw nga karaan: Sa diha nga nahulog ang iyang katawohan sa kamot sa kabatok, ug walay mitabang kaniya, Ang mga kabatok nakakita kaniya, nga nanagbiaybiay kaniya diha sa iyang pagkalaglag.r] _6Ug gikan sa anak nga babaye sa Sion ang tanan niyang pagkahalangdon nawagtang: Ang iyang mga principe nangahimo nga ingon sa mga lagsaw nga wala makakaplag ug sibsibanan, Ug sila nanlakaw nga walay kusog unahan sa maglulutos kanila .r\ _6Ang iyang mga kabatok nangahimong mga pangulo, ang iyang mga kaaway nanagmauswagon; Kay siya gisakit ni Jehova tungod sa pagkadaghan sa iyang mga kalapasan: Ang iyang kabataan nga magagmay gipanagbihag ngadto sa atubangan sa kabatok.[  6Ang mga alagianan sa Sion nanagbalata, tungod kay walay mingadto sa maligdong nga pagkatigum; Ang tanan niyang mga pultahan nabiniyaan, ang iyang mga sacerdote nagapanghupaw: Ang iyang mga ulay gipanagsakit, ug siya sa iyang kaugalingon anaa sa kapaitan.lZ S6Ang Juda nabihag tungod sa mga kagul-anan, ug tungod sa dakung pagkaulipon; Siya nagapuyo sa taliwala sa mga nasud, siya dili makakaplag ug pahulay: Ang tanan niyang mga maglulutos nakaapas kaniya sa taliwala sa mga kalisdanan. Y  6Siya nagahilak sa hilabihan gayud sa kagabhion, ug ang iyang mga luha anaa sa iyang mga aping; Sa taliwala sa tanan niyang mga hinigugma, siya walay mausa nga makalipay kaniya: Ang tanan niyang mga higala nanagluib kaniya; sila nangahimong mga kaaway niya.X 6Naunsa nga ang ciudad nagalingkod man nga nag-inusara, nga kaniadto puno sa mga tawo! Nahimo siya nga sama sa usa ka babayeng balo, nga daku sa taliwala sa mga nasud! Siya nga kaniadto usa ka princesa sa taliwala sa mga lalawigan nahimo man nga magbubuhis!SW,4"Ug alang sa iyang kalan-on, may kanunay nga kalan-on gihatag kaniya sa hari sa Babilonia, usa ka bahin sa tagsatagsa ka adlaw hangtud sa adlaw sa iyang kamatayon, sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi.'VG,4!Ug giilisan ang iyang mga saput sa bilanggoan. ug si Joachin diha magkan-anan sa tinapay sa iyang atubangan sa kanunay sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi:U!,4 Ug nakigsulti nga maloloy-on kaniya, ug ang iyang trono gipahamutang nga labaw sa trono mga hari nga nanghiuban kaniya didto sa Babilonia,?Tw,4Ug nahitabo sa ikakatloan ug pito ka tuig sa pagkabiha ni Joachin nga hari sa Juda, sa ikapulo ug duha ka bulan, sa ikakaluhaan ug lima ka adlaw sa bulan, nga si Evil-merodach nga hari sa Babilonia, sa nahaunang tuig sa iyang paghari, mialsa sa ulo ni Joachin nga hari sa Juda, ug gipagula siya sa bilanggoan;OS,4Sa ikakaluhaan ug tolo ka tuig ni Nabucodonosor, si Nabuzaradan ang capitan sa magbalantay mibihag pito ka gatus kap-atan ug lima ka mga tawo: ang tanang mga tawo may upat ka libo ug unom ka gatus.R},4Sa ikapulo ug walo ka tuig ni Nabucodonosor siya mibihag gikan sa Jerusalem sa walo ka gatus ug katloan ug duha ka tawo;Q,4Mao kini ang katawohan nga gibihag ni Nabucodonosor: sa ikapito ka tuig, ang iyang binihag tolo ka libo ug kaluhaan ug tolo ka mga Judio;!P;,4Ug sila gisamaran ug gipamatay sa hari sa Babilonia didto sa Ribla sa yuta ni Hamath. Busa ang Juda gidala nga binihag gikan sa kaugaligon niyang yuta.Oy,4Ug si Nabuzaradan ang capitan sa magbalantay mikuha kanila ug gidala sila ngadto sa hari sa Babilonia ngadto sa Ribla.^N5,4Gikuha usab niya gikan sa ciudad ang usa ka punoan nga nagbantay sa mga tawo nga iggugubat; ug pito ka mga tawo niadtong nakakita sa nawong sa hari, nga hikaplagan sa sulod sa ciudad; ug ang escriba sa capitan sa panon, nga nagpatigum sa mga tawo sa yuta; ug kan-uman ka mga lalake sa mga tawo sa yuta, nga hikaplagan sa taliwala sa ciudad.)MK,4Ug ang capitan sa magbalantay mikuha kang Seaia ang pangulong sacerdote, ug kang Sofonias ang ikaduhang sacerdote, ug sa totolo ka mga magbalantay sa tugkaran.L},4Ug dihay kasiyaman ug unom ka mga granada sa mga kilid; ang tanang mga granada sa rihas may usa ka gatus nga nanaglibut.K/,4Ug ang ulo-ulo nga tumbaga diha sa ibabaw niini; ug ang kahabogon sa usa ka ulo-ulo lima ka maniko, uban ang mga rihas ug mga granada sa ibabaw sa ulo-ulo nga nagalibut niini, ang tanan lonlon tumbaga: ug ang ikaduha ka haligi usab ang tanan sama niini, ug ang mga granada.\J1,4Ug mahatungod sa mga haligi, ang gitaas-on sa usa ka haligi napulo ug walo ka maniko; ug usa ka gitas-on nga napulo ug duha ka maniko nga nagalibut niini; ug ang gibag-on niini upat ka tudlo; ug kadto lungagan.xIi,4Ang duha ka haligi, ang usa ka dagat-dagat, ug napulog duha ka mga torong vaca nga tumbaga nga diha sa ilalum sa ugbokanan, nga gibuhat ni hari Salomon alang sa balay ni Jehova-ang tumbaga niining tanan nga mga sudlanan nga walay timbang.H,4ug ang mga copa, ug ang mga sangga sa kalayo, ug ang mga dolang, ug ang mga kawa, ug ang mga tangkawan, ug ang mga cuchara, ug ang mga panaksan-nga mga bulawan, sinulod sa bulawan, ug ang mga binuhat nga salapi, sinulod sa salapi, gikuha sa capitan sa magbalantay.UG#,4Ang mga kawa usab, ug ang mga pala, ug ang mga kumpit nga igpapalong, ug ang mga dolang, ug ang mga cuchara, ug ang tanang mga tumbaga nga sudlanan nga ilang pagagamiton sa pag-alagad, ilang gipanagdala.zFm,4Ug ang mga haligi nga tumbaga nga diha sa sulod sa balay ni Jehova, ug ang mga ugbokanan, ug ang dagat-dagat nga tumbaga nga diha sa sulod sa balay ni Jehova, gidugmok sa mga Caldeahanon, ug gidala ang mga tumbaga niini ngadto sa Babilonia.5Ec,4Apan gibilin ni Nabuzaradan ang capitan sa magbalantay ang pipila sa labing kabus nga mga tawo sa yuta aron mahimong mga magaatiman sa kaparrasan ug mahimong mga mag-uuma.D#,4Unya gibihag ni Nabuzaradan nga capitan sa magbalantay ang pipila gikan sa mga labing kabus nga mga tawo, ug ang salin sa mga tawo nga nanghibilin sa ciudad, ug kadtong nanghisalaag nga nangahulog ngadto sa hari sa Babilonia, ug ang nanghibilin sa panon sa katawohan.C+,4Ug gipanggun-ob ang tanang mga kuta nga naglibut sa Jerusalem sa tanang kasundaluhan sa mga Caldeanhon nga ming-uban sa capitan sa magbalantay.2B],4 Ug gisunog niya ang balay ni Jehova, ug ang balay sa hari; ug ang tanang mga balay sa Jerusalem, bisan pa ang tanang balay sa mga dagkung tawo, iyang gisunog sa kalayo.sA_,4 Karon sa ikalima ka bulan, sa ikapulo ka adlaw sa bulan, nga mao ang ikapulo ug siyam ka tuig ni Nabucodonosor, nga hari sa Babilonia, miabut sa Jerusalem si Nabuzaradan ang capitan sa magbalantay nga nagaalagad sa hari sa Babilonia.T@!,4 Ug iyang gilusok ang mga mata ni Sedechias; ug siya gigapus sa mga talikala sa hari sa Babilonia, ug gidala siya ngadto sa Babilonia, ug gibanlud siya sa bilanggoan hangtud sa adlaw sa iyang pagkamatay.2?],4 Ug ang hari sa Babilonia mipatay sa mga anak nga lalake ni Sedechias sa atubangan sa iyang mga mata: gipamatay usab niya ang tanang mga principe sa Juda didto sa Ribla.>5,4 Unya ilang gikuha ang hari, ug gidala siya ngadto sa hari sa Babilonia ngadto sa Ribla sa yuta ni Hamath; ug siya nagpakanaug ug hukom batok kaniya.>=u,4Apan ang mga sundalo sa mga Caldeahanon minggukod sa hari, ug nakaapas kang Sedechias didto sa mga kapatagan sa Jerico; ug ang iyang tibook kasundalohan nagkatibulaag gikan kaniya.O<,4Unya may usa ka bahin sa ciudad nga natumpag, ug ang tanang mga tawo nga iggugubat nangalagiw, ug minggula sa ciudad sa kagabhion, nga nanagpangagi sa pultahan sa taliwala sa duha mga kuta, nga diha sa haduol sa tanaman sa hari (karon ang mga Caldeahanon diha nanaglibut sa ciudad); ug sila nangagi padulong ngadto sa Arabah..;U,4Sa ikaupat ka bulan sa ikasiyam ka adlaw sa bulan, ang gutom mikaylap sa hilabiha gayud sa ciudad, sa pagkaagi nga wala nay tinapay alang sa mga tawo didto sa yuta:i:K,4Busa ang ciudad ginalikusan sa mga sundalo hangtud sa ikapulo ug usa ka tuig ni hari Sedechias.19[,4Ug nahatabo sa ikasiyam ka tuig sa iyang paghari, sa ikapulo ka bulan, sa ikapulo ka adlaw sa bulan nga si Nabucodnosor nga hari sa Babilonia miabut, siya ug ang tibook niyang kasundalohan batok sa Jerusalem, ug mingpahaluna batok niini; ug sila nanagtukod ug mga kuta batok niini nga nagalibut.>8u,4Kay tungod sa kasuko ni Jehova nga nahitabo sa Jerusalem ug sa Juda, hangtud nga sila gihinginlan niya gikan sa iyang atubangan. Ug si Sedechias misukol batok sa hari sa Babilonia.g7G,4Ug gibuhat niya kadtong dautan sa pagtan-aw ni Jehova, sumala sa tanan nga gibuhat ni Joacim.g6 I,4Si Sedechias may kaluhaan ug usa ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari, ug siya naghari sa napulo ug usa ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Hamutal, ang anak nga babaye ni Jeremias sa Libna.J5 ,3@Ug magaingon ka: Sa ingon niini ang Babilonia mahiunlod, ug dili na molutaw pag-usab tungod sa kadautan nga pagadad-on ko kaniya; ug sila pagakapuyan. Hangtud dinhi ang mga pulong ni Jeremias. 4 ,3?Ug mahitabo sa diha nga matapus mo pagbasa kining basahona, nga higtan mo ug bato kini, ug isalibay mo sa taliwala sa Eufrates:]33,3>Ug magaingon ka: Oh Jehova, ikaw nagsulti mahitungod niining dapita, sa pagputol kaniya, aron wala nay magapuyo diha kaniya, bisan tawo ni mananap, kondili nga kini mahimo hinoon nga biniyaan sa walay katapusan.2,3=Ug si Jeremias miingon kang Seraia: Sa diha nga ikaw moabut na sa Babilonia, nana matngoni nga mabasa mo kining tanan nga mga pulong.+1O,3*u,35Bisan ang Babilonia mokayab ngadto sa langit, ug bisan palig-onan niya ug kuta sa gitas-on sa iyang kusog, apan gikan kanako ang mga maglalaglag moadto kaniya, nagaingon si Jehova.?)w,34Busa, ania karon, ang mga adlaw miabut na, nagaingon si Jehova, nga ako magapakanaug ug hukom sa iyang mga linilok nga larawan; ug sa tibook niyang yuta ang mga samaran manag-agulo.:(m,33Kita nangalibog, kay kita nakadungog ug pagkatalamayon: ang kalibog mitabon sa atong mga nawong; kay ang mga lumalangyaw ming-adto sa mga balaang puloy-anan sa balay ni Jehova.'7,32Kamo nga nakagawas sa espada, pamahawa kamo, ayaw paglanga,: hinumdumi ninyo si Jehova gikan sa halayo, ug isulod sa inyong panumduman ang Jerusalem. &,31Maingon nga ang Babilonia nagpahay-ad sa mga minatay sa Israel, mao nga sa Babilonia manghay-ad ang mga minatay sa tibook nga yuta.F%,30Unya ang langit ug ang yuta, ug ang tanan nga anaa kaniya, manag-awit tungod sa kalipay ibabaw sa Babilonia: kay ang mga maglalaglag mangabut kaniya gikan sa amihanan, nagaingon si Jehova.Z$-,3/Busa, ania karon, ang adlaw miabut na, nga ako magapakanaug ug hukom sa mga linilok nga larawan sa Babilonia; ug ang tibook niyang yuta mangalibog; ug ang tanan niyang mga minatay manghay-ad sa taliwala niya.# ,3.Ug ayaw pagpaluyaha ang imong kasingkasing, ni mahadlok kamo sa mga balita nga madungog sa yuta; kay ang mga balita moabut sa usa ka tuig, ug sa human niana sa laing tuig moabut ang mga balita, ug ang pagpanlupig diha sa yuta, ang pamuno batok sa pamuno."7,3-Katawohan ko, pumahawa kamo gikan sa iyang taliwala, ug luwasa ang inyong kaugalingon, ang tagsatagsa ka tawo gikan sa mabangis nga kasuko ni Jehova.=!s,3,Ug ako magasilot kang Bel sa Babilonia, ug ipasuka ko gikan sa iyang baba kadtong iyang gilamoy; ug ang mga nasud dili na magabaha ngadto kaniya: oo, angkuta sa Babilonia mapukan.0 Y,3+Ang iyang mga ciudad nangahimong biniyaan, usa ka ugang yuta, ug usa ka kamingawan, usa ka yuta nga walay tawo nga nagapuyo, ni adunay anak sa tawo nga molabay niana. #~}}|N{zzIyyyxx@ww{wvvDuubuttEsstrrr qppKonYmmSlkk(j#ighggNfee,dccb&a|`_w^]\[[GZYYXRW#VUULTTSRR[QPPEONNFMkLKK#JAII-GG ExDDCPBAAB@-?w>=<;::698N77O6644,37210g//?.-t,Y++*('&&$##""i!/ w'x6'>](by,e U  1y~ mJUg nahitabo sa ikaunom ka tuig, sa ikaunom ka bulan , sa ikalima ka adlaw sa bulan, sa diha nga naglingkod ako sa akong balay, ug naglingkod sa akong atubangan ang mga anciano sa Juda, nga ang kamot sa Ginoong Jehova nahulog sa ibabaw nako.}JAng hari magabangotan ug ang principe pagasul-oban sa kasub-anan, ug ang mga kamot sa katawohan sa yuta pagasamokon: buhaton ko kanila ang ingon sa ilang buhat, ug sila ang pagahukman ko sumala sa ilang kinaiya, ug sila makaila nga ako mao si Jehova.j|MJAng kadautan moabut ibabaw sa kadautan, ug ang hulongihong anha sa hulongihong: ug sila mangita sa usa ka panan-awon sa manalagna; apan ang Kasugoan mawagtang gikan sa sacerdote, ug ang tambag mawagtang gikan sa mga anciano.U{#JAng pagkalaglag miabut na; ug sila mangita sa pakigdait; ug walay hipalgan.MzJTungod niini dad-on ko ang labing dautan sa mga nasud, ug sila magapanag-iya sa ilang mga balay: pahunongon ko usab ang pagpalabilabi sa makusganon: ug ang balaan nilang mga dapit panamastamasan.ry]JBuhata ang talikala; kay ang yuta napuno sa mga dugoong pagpamatay, ug ang ciudad napuno sa pagpanlupig."x=JAng akong nawong ilingiw ko usab gikan kanila, ug sila manamastamas sa akong tinago nga dapit : ug ang mga tulisan mosulod niana, ug manamastamas niana.:wmJUg akong ihatag kana ngadto sa mga kamot sa mga lumalangyaw aron mahimong tukbonon, ug ngadto sa mga tawong dautan sa yuta aron mahimong inagaw; ug sila magapanamastamas niana.v JMahatungod sa kaanyag sa iyang dayandayan, iyang gipahamutang kana sa iyang kahalangdon; apan sila nagbuhat sa mga larawan sa ilang mga dulumtanan ug sa ilang mga talamayon nga mga butang niini: busa kana gihimo ko kanila ingon nga usa ka butang mahugaw.Uu#JIlang igasalibay ang ilang salapi diha sa kadalanan, ug ang ilang bulawan maingon sa butang nga mahugaw; ang ilang salapi ug ang ilang bulawan dili makaluwas kanila sa adlaw sa kaligutgut ni Jehova: sila dili makatagbaw sa ilang mga kalag, ni makabusog sa ilang mga tiyan; tungod kay kana nahimong kapangdolan sa ilang pagkadautan.5tcJSila usab managbakus ug sako sa ilang mga kaugalingon, ug ang kalisang motabon kanila; ug ang kaulaw anha sa tanang mga nawong, ug ang kaupaw anha sa tanan nilang mga ulo.]s3JAng tanang mga kamot mangaluya, ug ang tanang mga tuhod mangahuyang ingon sa tubig.Ar{JApan kadtong makagawas gikan kanila makagawas man, ug mangadto sa mga bukid ingon sa mga salampati sa kawalogan, sila nga tanan manag-agulo, ang tagsatagsa tungod sa iyang kasal-anan.Hq JAng espada anaa sa gawas, ug ang kamatay ug ang gutom ania sa sulod: kadtong atua sa kapatagan mamatay pinaagi sa espada; ug kadtong atua sa ciudad, ang gutom ug kamatay maoy molamoy kaniya.$pAJIlang gihuyop na ang trompeta, ug ipaandam na ang tanan; apan walay mausa nga miadto sa gubat; tungod kay ang akong kasuko anaa sa tibook katawohan niana. oJ Kay ang magbabaligya dili mouli niana nga gibaligya na, bisan sila buhi pa: kay ang panan-awon nagahisgot mahitungod sa tibook panon sa katawohan niana, nga walay usa nga mobalik; ni aduna pay magapalig-on sa iyang kaugalingon sa kadautan sa iyang kinabuhi.Bn}J Ang panahon miabut na, ang adlaw nagakahaduol: ayaw tugoti nga magakalipay ang pumapalit, ni pagasub-on ang magbabaligya; tungod kay ang kasuko anaa sa tibook panon sa katawohan niana.QmJ Ang pagpanlupig mibangon sa pagkahimong usa ka sungkod sa kadautan; walay usa kanila nga mahibilin , ni sa ilang panon sa katawohan, ni sa ilang bahandi: ni aduna pay pagkahalangdon sa taliwala nila. lJ Ania karon, ang adlaw, tan-awa, kini miabut na: ang imong pagahinukman migula na; ang sungkod namulak, ang pagpalabilabi namutot.bk=J Ug ang akong mata dili mopagawas, ni magabaton ako ug kalooy: dad-on ko diha kanimo sumala sa imong mga dalan; ug ang imong mga dulumtanan maanha sa imong taliwala; Ug kamo makaila nga ako, si Jehova, nagahampak man.djAJKaron sa hamubo nga panahon ibubo ko ang akong kasuko diha kanimo ug tumanon ko ang akong kaligutgut batok kanimo, ug hukman ko ikaw sumala sa imong mga dalan; ug dad-on ko sa ibabaw nimo ang tanan mong mga dulumtanan.Ai{JAng imong pagkahinukman miabut na kanimo, Oh pumoluyo sa yuta: ang panahon miabut na, ang adlaw nagkahaduol, ang adlaw sa kagubut, ug dili sa malipayong pagsinggit, diha sa mga bukid.qh[JUsa ka katapusan miabut na, ang katapusan miabut na; kana nahigmata batok kanimo; tan-awa, kana miabut.sg_JMao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Usa ka dautan, ang mao lamang nga dautan, tan-awa kana miabut na.NfJUg ang akong mata dili mopagawas kanimo, ni malooy ako; apan dad-on ko ang imong mga dalan diha kanimo, ug ang imong mga dulumtanan maanha sa imong taliwala: ug kamo makaila nga ako mao si Jehova.FeJKaron ang katapusan anaa sa ibabaw nimo, ug ipadala ko ang akong kasuko diha kanimo, ug hukman ko ikaw sumala sa imong mga dalan; ug dad-on ko sa ibabaw nimo ang tanan mong mga dulumtanan.&dEJUg ikaw, anak sa tawo, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova ngadto sa yuta sa Israel: Usa ka katapusan: ang katapusan miabut sa upat ka nasikohan sa yuta.Fc JLabut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:\b1JUg akong tuy-oron ang akong kamot diha kanila, ug ang yuta buhaton nga kamingawan ug awa-aw, gikan sa kamingawan paingon sa Diblath, ngadto sa tanan nilang mga puloy-anan; ug sila makaila nga ako mao si Jehova.1a[J Ug kamo makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ang ilang mga minatay pagahayaon sa taliwala sa ilang mga dios-dios nga magalibut sa ilang mga halaran, ibabaw sa tagsatagsa ka hataas nga bungtod, sa tanang kinatumyan sa kabukiran, ug ilalum sa tagsatagsa ka lunhaw nga kahoy, ug ilalum sa tagsatagsa ka madasok nga kahoyng encina, ang mga dapit diin sila nanagdulot ug matam-is nga pahumot sa tanan nilang mga dios-dios.d`AJ Kadtong atua sa halayo mamatay sa kamatay; ug kadtong ania sa haduol mapukan pinaagi sa espada; ug ang mahabilin ug ang giatangan mamatay pinaagi sa gutom: sa ingon niana matibawas nako ang akong kapungot batok kanila. _ J Mao kini ang giingon ni Jehova nga Dios: Ihampak ang imong kamot, ug iyatak ang imong tiil, ug umingon ka: Alaut! tungod sa tanang dautan nga mga dulumtanan sa balay sa Israel; kay sila mangapukan pinaagi sa espada, pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay.^J Ug sila makaila nga ako mao si Jehova: ako wala magapamulong sa kawang lamang nga buhaton ko gayud kanila kining kadautan.4]aJ Ug kadtong uban kaninyo nga makagawas mahinumdum kanako sa taliwala sa mga nasud diin didto pagadad-on sila nga mga binihag, sa unsang paagi nga nadugmok ako tungod sa ilang makihilawason nga kasingkasing, nga mibulag kanako, ug uban sa ilang mga mata, nga nakighilawas sa ilang mga dios-dios: ug sila magaayad sa ilang kaugalingon diha sa ilang atubangan tungod sa kadautan nga ilang nahimo sa ilang tanan nga mga dulumtanan.*\MJBisan pa niana ako magabilin ug salin, aron kamo adunay uban nga makagawas sa espada sa taliwala sa mga nasud, sa diha nga kamo pagapatlaagon latas sa kayutaan.a[;JUg ang mga pinatay mangatumba sa taliwala ninyo, ug kamo makaila nga ako mao si Jehova.:ZmJSa tanan ninyong mga puloy-anan ang mga ciudad pagagun-obon, ug ang hatag-as nga mga dapit mahimong biniyaan; aron ang inyong mga halaran pagagun-obon ug pagabiyaan, ug ang inyong mga dios-dios mangadugmok ug masalanta, ug ang inyong mga larawan-sa-adlaw pagaputlon, ug ang inyong mga buhat mangawagtang.'YGJUg akong hayaon ang mga minatay sa mga anak sa Israel sa atubangan sa ilang mga dios-dios; ug akong isabwag ang inyong mga bukog libut sa inyong mga halaran.3X_JUg ang inyong mga halaran mahimong biniyaan, ug ang inyong mga larawan-sa-adlaw mangadugmok; ug akong ihulog ang inyong mga minatay sa atubangan sa inyong mga dios-dios.5WcJUg umingon ka: Kamong mga bukid sa Israel, pamati sa pulong sa Ginoong Jehova: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova ngadto sa mga bukid ug sa mga bungtod, sa mga suba ug sa mga walog: Ania karon, ako, ako gayud, magadala ug espada sa ibabaw ninyo, ug lumpagon ko ang inyong mga hatag-as nga dapit.kVOJAnak sa tawo, ipaatubang ang imong nawong ngadto sa mga bukid sa Israel, ug panagna batok kanila,?U {JUg ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:QTJUg ipadala ko kaninyo ang gutom ug dautan nga mga mananap, ug sila magapasubo kanimo; ug ang kamatay ug ang dugo molatas kanimo; ug magadala ako ug espada diha kanimo: Ako, si Jehova, namulong niini.oSWJSa diha nga ipadala ko sa ibabaw nila ang dautan nga mga udyong sa gutom, nga alang sa pagkalaglag, nga akong ipadala aron sa paglaglag kaninyo. Ug padakuon ko ang gutom diha kaninyo, ug putlon ko ang inyong gisaligan sa tinapay.(RIJBusa kana mahimong usa ka kaulawan ug usa ka pagyubit, usa ka pagtulon-an ug usa nga makapahibulong, alang sa mga nasud nga nagalibut kanimo, sa diha nga ipakanaug ko ang mga paghukom kanimo sa kasuko ug sa kaligutgut, ug sa mapintas nga mga pagbadlong (Ako, si Jehova, namulong niini);Q)JLabut pa buhaton ko ikaw nga biniyaan ug usa ka kaulawan sa taliwala sa mga nasud nga nagalibut kanimo, sa mga mata sa tanan nga managpangagi.vPeJ Ingon niana ang akong kasuko mamatuman, ug akong pahunongon ang akong kaligutgut diha kanila, ug ako mamatagbaw: ug sila mahibalo nga ako, si Jehova, nagsulti sa akong pagsingkamot sa diha nga natuman na ang akong kasuko sa ibabaw nila..OUJ Ang ikatolo ka bahin kanimo mamatay sa kamatay, ug ang uban sa gutom sila pagaut-uton diha sa imong taliwala; ug ang ikatolo ka bahin mapukan pinaagi sa espada sa libut kanimo; ug pagapatlaagon ko ang ikatolo usab ka bahin ngadto sa tanang mga hangin, ug pagaibton ko ang espada sunod kanila.7J Ug magakaon ka niana ingon sa mga tinapay nga cebada, ug lutoon mo kana sa atubangan sa ilang mga mata uban sa kinalibang nga magagula gikan sa tawo.p=YJ Ug magainum ka ug tubig nga tinakus, ang ikaunom ka bahin sa usa ka hin: sa matag-panahon magainum ka.<J Ug ang kalan-on mo nga imong pagakan-on pagatimbangon, kaluhaan ka siclo sa usa ka adlaw: sa matag-panahon magakon ka niana.2;]J Magbalon ka usad ug trigo, ug cebada, ug mga patani, ug mga balatong ug dawa, ug mga espelta, ug ibutang kini sa usa ka sudlanan, ug magbuhat ka ug tinapay niana; sumala sa gidaghanon sa mga adlaw nga ikaw magahigda nga magatakilid, bisan totolo ka gatus ug kasiyaman ka adlaw, magakaon ka niana.,:QJUg, ania karon, gibaksan ko ikaw ug mga higut, ug dili ka magliso gikan sa usa ka kilid ngadto sa usa, hangtud nga ikaw makatapus sa mga adlaw sa imong pagsulong.9#JUg ipatumong mo ang imong nawong ingon sa pagsulong mo sa Jerusalem, uban sa imong bukton nga walay tabon; ug ikaw magapanagna batok niana.l8QJUg ingon man, sa diha nga ikaw makatuman na niini, ikaw mohigda sa imong too nga kilid, ug magadala ka sa kasal-anan sa balay sa Juda: kap-atan ka adlaw, ang tagsatagsa ka adlaw alang sa usa ka tuig, ako nagtudlo niana kanimo.a7;JKay akong gibutang kanimo ang mga tuig sa ilang kasal-anan nga ingon lamang sa gidaghanon sa pipila ka adlaw, bisan totolo ka gatus ug kasiyaman ka adlaw: mao usab ang imong pagdala sa kasal-anan sa balay sa Israel.S6JLabut pa humigda ka sa imong wala nga kilid, ug ibutang ang kasal-anan sa balay sa Israel sa ibabaw niana; sumala sa gidaghanon sa mga adlaw nga magahigda ka niana, ikaw magapas-an sa ilang kasal-anan.5JUg magkuha ka alang kanimo ug usa ka palid nga puthaw, ug ibutang kana ingon nga usa ka kuta nga puthaw sa taliwala nimo ug sa ciudad: ug ipatumong mo ang imong nawong niana, ug kana pagasulongon, ug asdangon mo kana. Kini mao ang timaan alang sa balay sa Israel.]43JUg sulongon mo kana ug magtukod ka ug mga kuta batok niana, ug maghimo ka ug usa ka salipdanan batok niana; ug ipahamutang usab ang mga campo batok niana; ug palibutan mo sa mga troso-nga-iglulumpag batok niana.13 ]JIkaw usab, anak sa tawo, magkuha ka ug usa ka tisa, ug ipahamutang mo kana sa imong atubangan, ug dibuhoon mo sa ibabaw niana ang usa ka ciudad, bisan pa ang Jerusalem.2JApan sa diha nga ako makigsulti kanimo, ablihan ko ang imong baba, ug ikaw moingon kanila: Kini mao ang giingon sa Ginoong Jehova: Siya nga nagapamati, papamatia siya; ug siya nga nagadumili sa pagpamati padumilia siya: kay sila maoy usa ka balay nga masuklanon.51cJUg ang imong dila ipatapot ko sa alingagngag sa imong baba, aron ikaw mahimong amang, ug ikaw dili mahimong magbabadlong kanila; kay sila maoy usa ka balay nga masuklanon.0JApan ikaw, anak sa tawo, ania karon, ikaw pagagapuson nila, ug ikaw ilanggikit kanila ug ikaw dili makagawas gikan sa ilang taliwala:;/oJUnya ang Espiritu misulod kanako, ug nagpatindog kanako sa akong mga tiil; ug siya nakigsulti kanako, ug miingon kanako: Lakaw, takpi ang imong kaugalingon sulod sa imong balay.1.[JUnya ako mitindog, ug miadto sa kapatagan: ug, ania karon, ang himaya ni Jehova didto man, ingon sa himaya nga akong nakita sa daplin sa suba sa Chebar; ug ako miyaub. -JUg ang kamot ni Jehova gitapion kanako; ug siya miingon kanako: Tindog, lakaw ngadto sa kapatagan, ug didto ako makigsulti kanimo.\,1JApan, kong ikaw magapasidaan sa tawo nga matarung, aron ang matarung dili makasala, ug siya dili makasala, siya sa pagkatinuod mabuhi, tungod kay siya midawat sa pagpasidaan, ug ikaw naluwas mo ang imong kalag.+JIngon man, sa diha nga ang usa ka tawong matarung motalikod gikan sa iyang pagkamatarung, ug magapakasala ug ako nagabutang ug kapangdolanan sa iyang atubangan, siya mamatay: tungod kay ikaw wala maghatag kaniya ug pagpasidaan, siya mamatay sa iyang sala, ug ang iyang mga matarung nga buhat nga iyang nahimo dili na pagahinumduman; apan ang iyang dugo papapanilngon ko diha sa imong kamot.@*yJApan kong ikaw magapasidaan sa dautan, ug siya dili mobiya sa iyang pagkadautan, ni sa iyang dautan nga dalan, siya mamatay sa iyang kasal-anan, apan ikaw naluwas mo ang imong kalag.V)%JSa diha nga ako moingon sa tawong dautan: Sa pagkamatuod ikaw mamatay: ug ikaw wala maghatag kaniya ug pagpasidaan ni magsulti sa pagbadlong sa dautan gikan sa mangil-ad niyang dalan, aron sa pagluwas sa iyang kinabuhi; ang maong tawo nga dautan mamatay sa iyang kasal-anan; apan ang iyang dugo pagapanilngon ko diha sa imong kamot.!(;JAnak sa tawo, gihimo ko ikaw nga magbalantay alang sa balay sa Israel: busa pamati sa pulong sa akong baba, ug hatagi sila ug pagpasidaan gikan kanako.j'MJUg nahitabo sa tapus ang pito ka adlaw, nga ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:]&3JUnya ako miabut kanila nga mga binihag didto sa Tel-abib, nga nanagpuyo sa daplin sa suba sa Chebar, ug sa dapit diin sila magpuyo; ug ako milingkod didto sa ilang taliwala nga nahibulong sulod sa pito ka adlaw.2%]JBusa giagaw ako sa Espiritu ug gidala ako sa halayo; ug ako milakaw uban ang kapaitan, diha sa kainit sa akong espiritu; ug ang kamot ni Jehova mabug-at sa ibabaw nako.V$%J Ug nadungog ko ang kinapakapa sa mga pako sa buhing mga binuhat sa nanagkasaghid sila sa usa ug usa, ug ang kinagalkal sa mga ligid nga diha sa ilang tupad, ug bisan pa ang dinaguok sa daku nga pagkanuos.1#[J Unya giagaw ako sa Espiritu; ug ako nga nadungog diha sa luyo ko ang tingog sa daku nga pagkanuos, nga nagaingon : Dalayegon ang himaya ni Jehova gikan sa iyang dapit.V"%J Ug umadto ka , umadto ka kanila nga mga binihag, ngadto sa mga anak sa imong katawohan, ug sultihi sila, ug suginli sila: Kini mao ang giingon sa Ginoong Jehova: kong mamati sila, kun sila dili ba mamati.+!OJ Labut pa siya miingon kanako: Anak sa tawo, ang tanan ko nga mga pulong nga akong isulti kanimo dawata sa imong kasingkasing, ug pamatia sa imong mga igdulungog.< qJ Maingon nga ang diamante magahi pa kay sa santik mao nga gipagahi ko ang imong agtang: ayaw kahadlok kanila, ni malisang sa ilang mga tinan-awan, bisan sila masuklanon nga balay.  JAnia karon, gipagahi ko ang imong nawong, batok sa ilang mga nawong, ug ang imong agtang gipagahi ko batok sa ilang mga agtang. 9JApan ang balay sa Israel dili mamati kanimo; kay sila dili mamati kanako: kay ang tibook balay sa Israel magahi ug agtang, ug matig-a sa kasingkasing.NJDili ngadto sa daghang mga katawohan nga lain ug sinultihan ug sa usa ka malisud nga pinulongan, kansang mga pulong dili mo masabut. Sa pagkamatuod kong ikaw ipadala ko kanila, sila mamati kanimo.+JKay ikaw wala ipadala ngadto sa usa ka katawohan nga lain ug sinultihan ug sa usa ka malisud nga pinulongan, kondili sa balay lamang sa Israel;{JUg siya miingon kanako: Anak sa tawo, lakaw, umadto ka sa balay sa Israel, ug makigsulti ka sa akong mga pulong kanila.X)JUg siya miingon kanako: Anak sa tawo, pakan-a ang imomg tiyan, ug pun-a ang imong ginhawaan niining linukot nga akong gihatag kanimo. Unya ako mikaon niini, ug sa akong baba kini ingon sa katam-is sa dugos.NJBusa gibuka ko ang akong baba, ug iyang gipakaon kanako ang linukot. JUg siya miingon kanako: Anak sa tawo, kan-a kanang imong nakita: kan-a kining linukot, ug lumakat ka , sulti ngadto sa balay sa Israel."=J Ug iyang gibuklad kini sa akong atubangan: ug gisulatan kini sa sulod ug sa gawas; ug didto nahisulat ang mga pagminatay, ug pag-agulo, ug panghimaraut.J Ug sa diha nga mitan-aw ako, ania karon, usa ka kamot gituy-od kanako; ug, tan-awa, may usa ka linukot sa usa ka basahon diha niana;7gJApan ikaw, anak sa tawo, pamati sa igaingon ko kanimo; dili ka magmasuklanon ingon nianang balay nga masuklanon: bukha ang imong baba, ug kumaon ka nianang ihatag ko kanimo.JUg ikaw magasulti kanila sa akong mga pulong, kong mamati sila, kun sila dili mamati; kay sila mao ang labing masuklanon.*MJUg ikaw, anak sa tawo, ayaw kahadlok kanila, ni mahadlok sa ilang mga pulong, bisan pa ang mga sampinit ug mga tunok manlagbas kanimo, ug ikaw magapuyo sa taliwala sa mga tanga: ayaw kahadlok sa ilang mga pulong, ni malisang sa ilang mga tinan-awan, bisan sila usa ka balay nga masukolon./WJUg sila, kong sila mamati, kun sila dili mamati (kay sila usa man ka balay nga masukolon), bisan pa niana manghibalo sila nga may usa ka manalagna sa ilang taliwala.7gJUg ang mga anak nga magahi ug nawong ug matig-a ug kasingkasing: Ako nagapadala gayud kanimo ngadto kanila; ug ikaw magaingon kanila: Kini mao ang giingon sa Ginoong Jehova.oWJUg siya miingon kanako: Anak sa tawo, ipadala ko ikaw ngadto sa mga anak sa Israel, ngadto sa mga nasud nga masuklanon, nga mingsukol batok kanako: sila ug ilang mga amahan nakasala batok kanako bisan hangtud niining maong adlaw. JUg ang Espiritu misulod kanako sa diha nga siya misulti kanako, ug gipatindog ako, ug ako nakadungog kaniya nga nakigsulti kanako.U %JUg siya miingon kanako: Anak sa tawo, tumindog ka, ug ako makigsulti kanimo.  +JIngon sa panagway sa balangaw nga anaa sa panganod sa adlaw nga may ulan, mao man ang panagway sa kasidlak nga naglibut. Kini mao ang panagway sa may-ong sa himaya ni Jehova. Ug sa diha nga nakita ko kini, ako miyaub, ug nadungog ko ang usa ka tingog sa usa nga nagsulti.+  QJUg nakita ko nga ingon sa nagasiga nga ambar, ingon sa panagway sa kalayo sulod niini nga naglibut, gikan sa dagway sa iyang mga hawak ug ngadto sa itaas; ug gikan sa dagway sa iyang mga hawak ug ngadto sa ubos nakita ko ang ingon sa panagway sa kalayo, ug dihay kasiga nga naglibut kaniya.k  QJUg ibabaw sa hawan nga diha sa ibabaw sa ilang mga ulo mao ang may-ong sa usa ka trono, ingon sa panagway sa usa ka bato nga zafiro; ug diha sa may-ong sa trono mao ang may-ong sa panagway sa usa ka tawo ibabaw niana sa itaas.  %JUg dihay usa ka tingog ibabaw sa hawan nga diha sa ibabaw sa ilang mga ulo: sa diha nga mingtindog sila, gipahoyhoy nila ang ilang mga pako.!  =JUg sa mingpanaw sila, ako nakadungog sa kinapakapa sa ilang mga pako ingon sa hinaganas sa dakung katubigan, ingon sa tingog sa Makagagahum sa ngatanan, usa ka kagahub sa kagubot nga ingon sa kagahub sa usa ka panon: sa diha nga motindog sila, ilang gipahoyhoy ang ilang mga pako.Z /JUg ilalum sa hawan diha ang ilang mga pako natul-id, ang usa paingon sa usa: ang tagsatagsa may duruha nga nagtabon niining kilira, ug ang tagsatagsa may duruha nga nagtabon nianang kilira, sa ilang mga lawas.% EJUg ibabaw sa ulo sa buhi nga binuhat didto ang may-ong sa hawan, sama sa makalilisang nga bildo nga tan-awon, nga binuklad ibabaw sa ilang mga ulo sa itaas.o YJSa diha nga kadto mipanaw, kini mipanaw man; ug sa diha nga kadto nanindog, kini nanindog man; ug sa diha nga kadto gialsa gikan sa yuta, ang mga ligid gialsa tupad kanila: kay ang espiritu sa buhing binuhat diha man sa mga ligid.= uJBisan asa ang espiritu moadto, kini ming-adto; didto ang espiritu kinahanglan moadto: ug ang mga ligid gialsa tupad niini; kay ang espiritu sa buhing binuhat diha man sa mga ligid.7 iJUg sa diha nga mga buhi nga mga binuhat mipanaw, ang mga ligid mingpanaw tupad niini: ug sa diha nga alsahon ang buhing mga binuhat gikan sa yuta, ang mga ligid gialsa usab . JMahatungod sa ilang mga yantas, kini hatag-as kaayo ug makalilisang; ug kining upat may mga yantas nga puno sa mga mata nga nagalibut.{ qJSa diha nga kini mipanaw, kini mipanaw sa ilang upat ka gipadulngan: ug sila wala moliso sa diha nga sila mipanaw.^ 7JAng dagway sa mga ligid ug sa buhat niini ingon sa usa ka berilo: ug silang upat may usa lamang ka may-ong; ug ang ilang dagway ug ang ilang buhat niini daw ingon sa usa ka ligid nga anaa sa sulod sa usa ka ligid.; qJKaron sa pagtan-aw ko sa buhing mga binuhat, ania karon, ang usa ka ligid diha sa ibabaw sa yuta tupad sa buhing mga binuhat, nga alang sa tagsatagsa sa upat ka mga nawong niini.i MJUg ang buhing mga binuhat mingdalagan ug mingbalik ingon sa dagway sa usa ka pagkidlap sa kilat.~ J Mahatungod sa may-ong sa buhing nga binuhat, ang ilang dagway sama sa nagasiga nga baga sa kalayo, ug sama sa dagway sa mga sulo; ang kalayo nagsaka-kanaug sa taliwala sa buhing mga binuhat; ug ang kalayo masiga, ug gikan sa kalayo migula ang kilat. } ;J Ug sila nga tagsatagsa mipanaw sa matul-id ngadto sa unahan: diin moadto ang espiritu, sila mangadto didto ; sila wala moliso sa diha nga sila mipanaw.7| iJ Ug ang ilang mga nawong ug ang ilang mga pako nabulag dapit sa itaas; ang duruha ka mga pako sa tagsatagsa nadugtong sa usa ug usa, ug ang duruha nagtabon sa ilang mga lawas.{ {J Mahatungod sa may-ong sa ilang mga nawong, sila may nawong sa usa ka tawo; ug silang upat may nawong sa usa ka leon sa kiliran nga too; ug silang upat may nawong sa usa ka vaca diha sa kiliran nga wala; silang upat usab may nawong sa usa ka agila.z -J Ang ilang mga pako nadugtong sa usa ug usa; sila wala moliso sa diha nga sila mipanaw; sila nga tagsatagsa mipanaw sa matul-id ngadto sa unahan.x[w&v!utt7rqwpon"m%lkVj iihngaffe>r=LuJ Busa, ikaw anak sa tawo, mag-andam ka sa galamiton alang sa pagbalhin, ug bumalhin ka sa panahon sa adlaw sa atubangan sa ilang pagtan-aw; ug ikaw molalin gikan sa imong dapit ngadto sa laing dapit sa atubangan sa ilang pagtan-aw: bisin pa nga sila magapalandong, bisan sila maoy usa ka masuklanon nga balay.lKQJ Anak sa tawo, ikaw nagapuyo sa taliwala sa usa ka balay nga masuklanon, nga adunay mga mata sa pagtan-aw, ug dili makakita, nga adunay mga igdulungog sa pagpamati, ug dili makadungog: kay sila maoy usa ka masuklanon nga balay.AJ J Ang pulong ni Jehova midangat usab kanako, nga nagaingon:xIiJ Unya gisultihan ko ang mga atua sa pagkabinihag mahitungod sa tanang mga butang nga gipakita ni Jehova kanako.VH%J Ug gibayaw ako sa Espiritu, ug gidala ako sa usa ka panan-awon pinaagi sa Espiritu sa Dios ngadto sa Caldea, kanila nga mga atua sa pagkabinihag. Busa ang panan-awon nga akong nakita mikayab gikan kanako.GJ Ug ang himaya ni Jehova mikayab gikan sa taliwala sa ciudad, ug mihunong sa ibabaw sa bukid nga anaa sa sidlakan nga kiliran sa ciudad.F%J Unya ang mga querubin ming-alsa sa ilang mga pako, ug ang mga ligid diha sa tupad nila; ug ang himaya sa Dios sa Israel diha sa ibabaw nila.|EqJ Apan mahatungod kanila kang kinsang kasingkasing nagasunod sa kasingkasing sa ilang mga butang nga makapaluod ug sa ilang mga dulumtanan, dad-on ko ang ilang dalan diha sa ibabaw sa ilang kaugalingon nga mga ulo, nagaingon ang Ginoong Jehova.-DSJ Aron sila makalakaw sa akong kabalaoran, ug makabantay sa akong mga tulomanon, ug makabuhat niana: ug sila mahimo nga akong katawohan ug ako mahimo nga ilang Dios.`C9J Ug ako magahatag kanila sa usa ka kasingkasing, ug ako magbutang sa usa ka bag-ong espiritu sa sulod ninyo; ug kuhaon ko ang batoon nga kasingkasing gikan sa ilang unod, ug hatagan ko sila sa kasingkasing nga unod;BJ Ug sila mamauli dinhi, ug ilang kuhaon ang tanang makapaluod nga mga butang niini ug ang tanang mga dulumtanan gikan dinhi.YA+J Busa umingon ka : Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tigumon ko kamo gikan sa mga katawohan, ug pundokon ko kamo gikan sa mga kayutaan diin kamo gipatibulaag, ug ako magahatag kaninyo sa yuta sa Israel.=@sJ Busa umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay gisalikway ko sila ngadto sa halayo taliwala sa mga nasud, ug tungod kay akong gipatibulaag sila sa mga kayutaan, bisan pa niana ako mahimong balaan nga puloy-anan sa diriyut nga panahon alang kanila didto sa mga kayutaan diin sila moadto.-?SJ Anak sa tawo, ang imong mga igsoon, bisan ang imong mga kaigsoonan gayud, ang mga tawo nga sa imong kaliwat, ug ang tibook nga balay sa Israel, silang tanan, mao sila ang giingon sa mga pumoluyo sa Jerusalem: Magpahilayo kamo gikan kang Jehova; kanamo kining yutaa gihatag aron panag-iyahon.@>{J Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:x=iJ Ug nahatabo, sa diha nga ako nagpanagna, nga si Pelatias ang anak nga lalake ni Benaia namatay. Unya mihapa ako, ug misinggit sa usa ka hataas nga tingog, ug miingon: Ah! Ginoong Jehova! tibawason mo ba sa hingpit ang nahibilin sa Israel?V<%J Ug kamo makaila nga ako mao si Jehova: kay wala kamo maglakaw sa akong kabalaoran, ni managtuman kamo sa akong mga tulomanon, hinonoa nanagbuhat sumala sa mga tulomanon sa mga nasud nga nagalibut kaninyo.;J Kining ciudara dili mahimo nga inyong kawa, ni mahimo kamo nga unod sa taliwala niana; pagahukman ko kamo diha sa utlanan sa Israel;:{J Kamo mangapukan pinaagi sa espada; pagahukman ko kamo diha sa utlanan sa Israel; ug kamo makaila nga ako mao si Jehova. 99J Ug pagapagulaon ko kamo gikan sa taliwala niana, ug itugyan ko kamo ngadto sa mga kamot sa mga dumuloong, ug ipakanaug ko ang hukom sa taliwala ninyo.z8mJ Kamo nahadlok sa espada sa mga Caldeahanon ; ug dad-on ko ang pinuti diha kaninyo, nagaingon ang Ginoong Jehova.S7J Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang inyong mga pinatay nga inyong gibutang sa taliwala niini, sila unod man, ug kining ciudara mao ang kawa; apan kamo pagapagulaon gikan sa taliwala niini.o6WJ Kamo nagpadaghan sa inyong mga pinatay niining ciudara, ug gipuno ninyo ang kadalanan sa mga pinatay.h5IJ Ug ang Espiritu ni Jehova nahulog sa ibabaw nako, ug siya miingon kanako: Sulti: Mao kini ang giingon ni Jehova: Mao kini ang giingon ninyo: Oh balay sa Israel; kay ako nahibalo sa mga butang nga moabut sa inyong hunahuna.D4J Busa managna ka batok kanila; managna ka, Oh anak sa tawo.|3qJ Nga nagaingon: Dili haduol ang panahon sa pagtukod ug mga balay: kining ciudara mao ang kawa ug kita mao ang unod.2J Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, mao kini ang mga tawo nga nanaglalang ug kasal-anan, ug nanaghatag dautang tambag niining ciudara;i1 MJ Labut pa gibayaw ako sa Espiritu, ug gidala ako ngadto sa silangan nga pultahan sa balay ni Jehova, nga nagalantaw sa silangan: ug ania karon, sa pultahan sa ganghaan may kaluhaan ug lima ka mga tawo; ug akong nakita sa taliwala nila si Jaazanias ang anak nga lalake ni Azur, ug si Pelatias ang anak nga lalake ni Benaia, nga mga principe sa katawohan.m0SJ Ug mahitungod sa may-ong sa ilang mga nawong, sila mao ang mga nawong nga akong nakita didto sa daplin sa suba sa Chebar, ang ilang mga panagway ug ang ilang mga kaugalingon: sila nanglakaw sa unahan ang usa ug usa sa matul-id.*/MJ Ang tagsatagsa may upat ka mga nawong, ug ang tagsatagsa usab may upat ka mga pako; ug ang may-ong sa mga kamot sa usa ka tawo diha sa ilalum sa ilang mga pako..5J Kini mao ang buhing binuhat nga akong nakita ilalum sa Dios sa Israel didto sa daplin sa suba sa Chebar; ug nasayud ako nga sila mga querubin gayud.0-YJ Ug ang mga querubin ming-alsa sa ilang mga pako, ug mingkayab gikan sa yuta sa atubangan sa akong mata sa diha nga sila nanggula, ug ang mga ligid diha sa tupad nila: ug sila nanindog sa alagianan sa silangan nga ganghaan sa balay ni Jehova; ug ang himaya sa Dios sa Israel diha sa ibabaw nila.e,CJ Ug ang himaya ni Jehova mipahawa gikan sa pultahan sa balay, ug mipaibabaw sa mga querubin.(+IJ Sa diha nga sila mingtindog, kini mingtindog man; ug sa diha nga sila mingkayab, kini mingkayab uban kanila: kay ang espiritu sa buhi nga binuhat diha kanila.`*9J Ug sa diha nga ang mga querubin mingpanaw, ang mga ligid mingtupad kanila: ug sa diha nga ang mga querubin ming-alsa sa ilang mga pako sa pagkayab gikan sa yuta, ang mga ligid usab wala moliko gikan sa ilang tupad.w)gJ Ug ang mga querubin mingkayab: mao kini ang buhing binuhat nga akong nakita duol sa daplin sa suba sa Chebar.|(qJ Ug ang tagsatagsa may upat ka nawong: ang nahaunang nawong mao ang nawong sa usa ka querubin, ug ang ikaduhang nawong mao ang nawong sa usa ka tawo, ug ang ikatolo mao ang nawong sa usa ka leon, ug ang ikaupat, mao ang nawong sa usa ka agila.]'3J Mahatungod sa mga ligid, gitawag sila sa akong nabati, nga mga ligid nga nagatuyok.[&/J Ug ang ilang tibook nga lawas, ug ang ilang mga boko-boko, ug ang ilang mga kamot, ug ang ilang mga pako, ug ang mga ligid, nangapuno sa mga mata nga nagalibut, bisan pa ang mga ligid nga diha kanila nga upat.`%9J Sa diha nga mingpanaw sila, mingpanaw sila sa upat nila ka gipadulongan: sila wala moliko sa ilang pagpanaw, apan paingon sa dapit diin ang ulo nagatan-aw, sila nanagsunod niana; sila wala moliko sa ilang paglakat.$#J Ug mahatungod sa ilang mga panagway, sila nga upat may usa lamang ka may-ong, daw ingon nga ang usa ka ligid diha sa sulod sa usa ka ligid.~#uJ Ug mitan-aw ako, ug ania karon, ang upat ka ligid sa tupad sa mga querubin, ang usa ka ligid diha sa tupad sa usa ka querubin, ug ang lain nga ligid diha sa lain nga querubin; ug ang dagway sa mga ligid ingon sa bulok sa usa ka bato nga berilo.r"]J Ug may mipakita diha sa mga querubin nga usa ka dagway sa kamot sa usa ka tawo ilalum sa ilang mga pako.!J Ug ang usa ka querubin mipatuy-od sa iyang kamot gikan sa silangan kinatung-an sa mga querubin ngadto sa kalayo nga diha sa kinataliwad-an sa mga querubin, ug mikuha didto , ug gibutang kini sa mga kamot niadtong nga sinul-oban sa lino, nga mikuha niana ug migula. yJ Ug nahitabo, sa diha nga siya misugo sa tawo nga sinul-oban sa lino, nga nagaingon: Pagkuha ug kalayo gikan sa kinatung-an sa mga ligid } nga nagatuyok, gikan sa kinataliwad-an sa mga querubin, nga siya misulod, ug mitindog tupad sa usa ka ligid.7J Ug ang kinapakapa sa mga pako sa mga querubin nadungog bisan pa sa gawas sa sawang, ingon sa tingog sa Makagagahum nga Dios sa diha nga siya mosulti.GJ Ug ang himaya ni Jehova mikayab gikan sa usa ka querubin, ug mipahaluna sa ibabaw sa pultahan sa balay; ug ang balay napuno sa panganod, ug ang sawang napuno sa kasilaw sa himaya ni Jehova.#J Karon ang mga querubin nanagtindog sa too nga kiliran sa balay, sa diha nga mga tawo misulod; ug ang panganod nakapuno sa sulod nga sawang.B}J Ug siya misulti sa tawo nga nagsaput sa lino, ug miingon: Sumulod ka sa taliwala sa mga ligid nga nagatuyok, bisan pa sa ilalum sa usa ka querubin, ug pun-a ang imong duha ka kamot sa mga baga sa kalayo gikan sa kinatung-an sa mga querubin, ug ikatag kana sa ibabaw sa ciudad. Ug sa akong pagtan-aw siya misulod.N J Unya ako mitan-aw, ug, ania karon, didto sa sawang nga diha sa ibabaw sa ulo sa mga querubin may migimaw sa ibabaw nila ang maingon sa bato nga zafiro, ingon sa panagway sa may-ong sa usa ka trono.?wJ Ug, ania karon, ang tawo nga sinul-oban sa lino, nga may sudlanan sa tinta diha sa iyang kiliran, nagtaho sa nahatabo, nga nagaingon: Ako nakabuhat sa sumala sa imong gisugo kanako.  J Ug mahatungod kanako usab, ang akong mga mata dili magpagawas, ni malooy ako, apan dad-on ko ang ilang dalan diha sa ilang ulo. J Unya siya miingon kanako: Ang kasal-anan sa balay sa Israel ug sa Juda daku nga hilabihan gayud, ug ang yuta napuno sa dugo, ug ang ciudad napuno sa pagbalit-ad sa paghukom : kay sila nanag-ingon man: Si Jehova mibiya sa yuta, ug si Jehova dili makakita.veJ Ug nahatabo, samtang nanagpanigbas sila, ug ako nahibilin, nga ako natumba nga nagahapa, ug mitiyabaw, ug miingon: Ah Ginoong Jehova! laglagon mo ba ang tanan nga salin sa Israel sa pagbubo mo sa imong kaligutgut sa ibabaw sa Jerusalem?7J Ug siya miingon kanila: Hugawi ang balay, ug pun-a ang mga sawang sa mga pinatay: panlakaw kamo. Ug sila minglakaw, ug nanagpanigbas sulod sa ciudad.DJ Patya gayud pagtibawas ang tawong tigulang, ang lalake nga batan-on ug ang ulay, ug ang mga bata ug ang mga babaye; apan ayaw pagduol kamo sa bisan kinsang tawo nga kaniya anaa ang timaan: ug sumugod kamo diha sa akong balaan nga puloy-anan. Unya gisugdan nila ang mga tigulang tawo nga diha sa atubangan sa balay.>uJ Ug ngadto sa uban miingon siya sa akong pagdungog: Lumakaw kamo sunod kaniya latas sa ciudad, ug manigbas kamo : ayaw pagtugoti nga ang inyong mga mata magapagawas, ni malooy kamo.J Ug si Jehova miingon kaniya: Lumakaw ka latas sa taliwala sa ciudad, latas sa taliwala sa Jerusalem, ug ibutang ang usa ka timaan sa mga agtang sa mga tawo nga nagapanghupaw ug nagatiyabaw tungod sa tanang mga dulumtanan nga ginabuhat sa taliwala niini.xiJ Ug ang himaya sa Dios sa Israel, mikayab gikan sa querubin, diin kini nahimutang sa ibabaw niini, ngadto sa pagsulod mo sa balay: ug siya mitawag sa tawo nga nagsaput ug lino, nga may sudlanan sa tinta sa magsusulat diha sa iyang kiliran.J Ug, ania karon, ang unom ka tawo nanggula gikan sa alagianan sa ibabaw nga pultahan, nga nahamutang paingon sa amihanan, ang tagsatagsa ka tawo uban ang igpapatay nga hinagiban diha sa iyang kamot; ug ang usa ka tawo diha sa taliwala nila nga sinul-oban sa lino, uban ang sudlanan sa tinta sa magsusulat diha sa iyang kiliran. Ug sila mingsulod ug mingtindog tupad sa halaran nga tumbaga.h KJ Unya siya misinggit sa akong mga igdulungog uban ang usa ka makusog nga tingog, nga nagaingon: Paduola ninyo kadtong nanagbantay sa ciudad, ang tagsatagsa ka tawo uban ang iyang makalaglag nga hinagiban diha sa iyang kamot.PJBusa himoon ko usab ang kapungot; ang akong mata dili magpagawas, ni malooy ako; ug bisan sila magatu-aw sa akong mga igdulungog uban ang usa ka dakung tingog, bisan pa niana dili ako mamati kanila.8iJUnya siya miingon kanako: Nakita mo ba kini Oh anak sa tawo? diyutay ba nga butang alang sa balay sa Juda nga gibuhat man nila dinhi ang mga dulumtanan? kay ang yuta gipuno nila sa pagpanlupig ug mingbalitok pag-usab sa paghagit kanako sa kasuko: ug ania karon, ilang gibutang sa ilang ilong ang sanga.~ uJUg iyang gidala ako ngadto sa sulod nga sawang sa balay ni Jehova; ug ania karon, diha sa ganghaan sa templo ni Jehova, sa kinatung-an sa alagianan ug sa halaran, may haduol sa kaluhaan ug lima ka tawo, uban ang ilang boko-boko nga gipatalikod sa templo ni Jehova, ug ang ilang mga nawong gipaatubang sa silangan; ug sila nanagsimba sa adlaw nga nanag-atubang sa silangan. +JUnya miingon siya kanako: Nakita mo ba kini , Oh anak sa tawo? ikaw makakita pa gayud pag-usab ug labi pang dagku nga mga dulumtanan kay niini.G JUnya iyang gidala ako ngadto sa alagianan sa ganghaan sa balay ni Jehova nga nagpaingon sa amihanan; ug ania karon, may naglingkod didto nga mga babaye nga nagahilak mahatungod kang Tammuz.| qJ Siya miingon usab kanako: Ikaw makakita pa gayud pag-usab ug uban pang dagku nga mga dulumtanan nga ilang gibuhat. yJ Unya siya miingon kanako: Anak sa tawo, nakita mo ba ang ginabuhat sa mga anciano sa Israel didto sa mangitngit, ang tagsatagsa ka tawo diha sa sulod sa iyang hunahuna? kay sila nagaingon: Si Jehova dili makakita kanamo; si Jehova mibiya sa yuta.0YJ Ug didto mitindog sa ilang atubangan ang kapitoan ka mga tawo sa mga anciano sa balay sa Israel; ug sa taliwala nila mitindog si Jaazanias, ang anak nga lalake ni Safan, ang tagsatagsa ka tawo uban sa iyang incensario diha sa iyang kamot; ug ang kahumot sa panganod sa incienso miutbo sa itaas.^5J Busa ako misulod ug nakita ko ; ug ania karon, ang tanan nga dagway sa mga butang nga nagakamang, ug mga mananap nga dulumtanan, ug ang tanang mga dios-dios sa balay sa Israel, gipasundayag paglibut diha sa kuta.iKJ Ug siya miingon kanako: Sulod, ug tan-awa ang dautan nga mga dulumtanan nga gibuhat nila dinhi.{JUnya siya miingon kanako: Anak sa tawo, buhoan mo karon ang kuta: ug sa nabuhoan ko ang kuta, ania karon, ang pultahan.oWJUg iyang gidala ako sa pultahan sa sawang; ug sa pagtan-aw ko, ania karon, may usa ka lungag sa kuta.#JUg siya miingon kanako: Anak sa tawo, nakakita ba ikaw sa ilang gibuhat? bisan ang dagkung mga dulumtanan sa balay sa Israel ginabuhat dinhi, aron ako magpahilayo gikan sa akong balaang puloy-anan? apan makakita pa ikaw pag-usab ug uban pang dagku nga mga dulumtanan.)JUnya siya miingon kanako: Anak sa tawo, iyahat ang imong mga mata karon sa dalan paingon sa amihanan. Busa akong giyahat ang akong mga mata sa dalan paingon sa amihanan, ug ania karon, dapit sa amihanang pultahan sa halaran diha sa ganghaan kining larawan sa pangabugho.veJUg, ania karon, ang himaya sa Dios sa Israel didto man, sumala sa panagway nga nakita ko didto sa kapatagan.!;JUg siya mipagula sa dagway sa usa ka kamot, ug gigunitan ako pinaagi sa usa ka pungpong sa buhok sa akong ulo; gialsa ako sa Espiritu sa taliwala sa yuta ug sa langit, ug gidala ako sa mga panan-awon sa Dios paingon sa Jerusalem, ngadto sa pultahan sa ganghaan sa labing nahasulod nga sawang nga nagalantaw ngadto sa amihanan; diin diha ang lingkoranan sa larawan sa pangabugho, nga nagahagit sa pangabugho.yJUnya ako mitan-aw, ug, ania karon, ang usa ka may-ong sa panagway sa kalayo; gikan sa panagway sa iyang mga hawak ug ngadto sa ubos, kalayo; ug gikan sa iyang hawak ug ngadto sa itaas, ingon sa panagway sa kasiga, daw ingon sa nagasiga nga ambar. %~@}}};|Q{}zyyxw== uJIsalibay gikan kaninyo ang tanan ninyong kalapasan, diin kamo makasala; ug magbag-o kamo sa kasingkasing ug magbag-o sa espiritu: kay ngano ba nga mamatay kamo, Oh balay sa Israel?}sJBusa ako maghukom kanimo, Oh balay sa Israel, ang tagsatagsa sumala sa iyang mga dalan, nagaingon ang Ginoong Jehova: Bumalik kamo kanako ug tumalikod kamo gikan sa tanan ninyong kalapasan; aron ang pagkadautan dili mahimong inyong kalaglagan.KJApan bisan pa niana nagaingon ang balay sa Israel: Ang dalan ni Jehova dili magsama. Oh balay sa Israel, dili ba ang akong mga dalan managsama? dili ba ang inyong mga dalan maoy wala managsama?+JTungod kay siya nagapalandong, ug mitalikod gikan sa tanan niyang kalapasan nga iyang gihimo, siya sa pagkamatuod mabuhi, ug siya dili mamatay.O JIngon man usab, sa diha nga ang dautang tawo motalikod gikan sa iyang tanang kadautan nga iyang nahimo, ug magabuhat nianang nahasubay sa balaod ug matarung, siya magaluwas sa iyang kalag nga buhi.9 kJSa diha nga ang usa ka tawo nga matarung motalikod gikan sa iyang pagkamatarung ug magapakasala, ug mamatay diha niana; diha sa iyang kasal-anan nga iyang nahimo siya mamatay.C JBisan pa niana kamo nagaingon: Ang dalan ni Jehova dili magsama. Pamati karon, Oh balay sa Israel: dili ba magsama man ang akong dalan? dili ba maoy wala managsama ang inyong mga dalan?i KJApan kong ang matarung motalikod gikan sa iyang pagkamatarung, ug magapakasala ug magabuhat sumala sa tanan nga mga dulumtanan nga gibuhat sa tawo nga dautan, mabuhi ba diay siya? Walay mausa sa iyang mga matarung buhat nga iyang nahimo nga pagahandumon: sa iyang paglapas nga iyang nalapas, ug sa iyang sala nga iyang nahimo, diha niana siya mamatay.) KJMay kalipay ba ako sa kamatayon sa tawong dautan? nagaingon ang Ginoong Jehova; ug dili magapanghinaut hinoon nga siya mobalik gikan sa iyang dalan, ug mabuhi?%JWalay usa sa iyang mga paglapas nga iyang nahimo nga pagahandumon pa batok kaniya: diha sa iyang pagkamatarung nga iyang nahimo siya mabuhi.kOJApan kong ang dautan motalikod gikan sa tanan niyang mga sala nga iyang nahimo, ug magabantay sa akong tanan nga kabalaoran, ug magabuhat nianang nahasubay sa balaod ug matarung, siya sa pagkamatuod mabuhi, siya dili mamatay.fEJAng kalag nga makasala, kini mamatay: ang anak dili magapas-an sa kasal-anan sa amahan, ni ang amahan magapas-an sa kasal-anan sa anak; ang pagkamatarung sa matarung anha kaniya, ug ang pagkadautan sa dautan anha kaniya.JNgani umingon kamo: Ngano man nga ang anak nga lalake dili magapas-an sa kasal-anan sa amahan? Sa diha nga ang anak nga lalake makabuhat nianang nahasubay sa balaod ug matarung, ug nagbantay sa tanan ko nga kabalaoran, ug nagbuhat niana, siya sa pagkamatuod mabuhi.Y+JMahatungod sa iyang amahan, kay siya nagdaugdaug man sa dakung kabangis, nangawat sa iyang igsoon, ug nagbuhat nianang dili maayo sa taliwala sa iyang katawohan, ania karon, siya mamatay sa iyang kasal-anan.ucJNga nagpalikay sa iyang kamot gikan sa kabus, nga wala magdagat ug tungtong ni tubo, nga nagtuman sa akong mga tulomanon, naglakaw sa akong kabalaoran: siya dili mamatay tungod sa kasal-anan sa iyang amahan, siya sa pagkamatuod mabuhi.CJNi makapanlupig kang bisan kinsa wala magdawat ug bisan unsa ng pasalig sa prenda, ni makapangawat, kondili naghatag hinoon sa iyang tinapay niadtong gigutom, ug nagpabisti sa mga hubo;)KJNga wala magkaon sa ibabaw sa kabukiran, ni makayahat sa iyang mga mata ngadto sa mga dios-dios sa balay sa Israel, wala maghugaw sa asawa sa iyang isigkatawo,3_JKaron, tan-awa, kong siya manganak ug lalake, nga makakita sa tanan nga mga sala sa iyang amahan, nga iyang gihimo, ug magabaton sa kahadlok, ug dili magabuhat sa ingon.^5J Nakahatag nga gipatungtongan, ug nakadawat sa gipatubo; nan mabuhi ba diay siya? siya dili mabuhi: siya nakabuhat niining tanan nga mga dulumtanan; siya sa pagkamatuod mamatay; ang iyang dugo anha sa ibabaw niya.2~]J Nakapanlupig sa kabus ug hangul, nakapangawat, wala makauli sa gipasalig sa prenda, ug nakayahat sa iyang mga mata ngadto sa mga dios-dios, nakabuhat sa mga dulumtanan,}3J Ug wala magabuhat sa bisan mausa nianang mga katungdanan , kondili nagkaon hinoon sa ibabaw sa kabukiran, ug naghugaw sa asawa sa iyang isigkatawo,|}J Kong siya manganak ug lalake nga kawatan, usa ka magpaalagay ug dugo, ug nga nagabuhat sa bisan usa niining mga butanga.4{aJ Nga naglakaw sa akong kabalaoran, ug nagtuman sa akong mga tulomanon, sa minatuoray nga pagbuhat; siya matarung, siya sa pagkamatuod mabuhi, nagaingon ang Ginoong Jehova.QzJSiya nga wala makapahulam nga tinungtongan, ni makadawat bisan unsa nga pinatuboan, nga nagpalikay sa iyang kamot gikan sa kasal-anan, nga nagbuhat ug matuod nga justicia sa taliwala sa tawo ug tawo,?ywJUg wala makapanlupig kang bisan kinsa, kondili nag-uli sa utangan sa iyang prenda, wala makapangawat sa bisan unsa, naghatag sa iyang tinapay sa gigutom, ug nakapabisti sa mga hubo;pxYJUg wala makakaon sa ibabaw sa kabukiran, lni makayahat sa iyang mga mata ngadto sa mga dios-dios sa balay sa Israel, ni makahugaw sa asawa sa iyang isigkatawo, ni makaduol sa usa ka babaye nga anaa pa sa iyang kinaiya nga binulan,\w1JApan kong ang tawo matarung man, ug magabuhat nianang subay sa balaod ug matul-id.-vSJAnia karon, ang tanang mga kalag ako man, ingon man ang kalag sa amahan, ingon man usab ang kalag sa anak nga lalake ako man: ang kalag nga makasala, kini mamatay.u)JIngon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, dili na kamo makabaton ug lain nga higayon sa paggamit niini nga sanglitanan diha sa Israel.gtGJUnsay buot ipasabut ninyo, nga kamo nagagamit man niini nga sanglitanan mahatungod sa yuta sa Israel, nga nagaingon: Ang mga amahan nakakaon sa mga maaslom nga parras, ug ang mga ngipon sa mga anak maoy mibati sa kangilo?Fs JAng pulong ni Jehova midangat kanako pag-usab, nga nagaingon:xriJUg ang tanang mga kahoy sa kapatagan makaila nga ako, si Jehova, nagpaubos sa hataas nga kahoy, nagpataas sa hamubo nga kahoy, ug nagpalaya sa lumhawng kahoy. ug nagpabuhi sa mga laya nga kahoy: Ako, si Jehova, namulong ug nagbuhat niini.qJSa itaas sa bukid sa Israel igatanum ko kini; ug kini mopagula sa mga sanga, ug mamunga, ug mahimong usa ka maayong cedro; ug sa ilalum niini magapuyo ang tanang mga langgam sa nagakalainlain nga mga matang; sa landong sa mga sanga niini magapuyo sila. p JMao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Kuhaon ko ang usab ang labing kinatumyan sa cedro, ug ipahamutang ko kini; akong tuptopon gikan sa tumoy sa iyang lunhawng mga sanga ang usa ka salingsing, ug akong itanum kini sa usa ka hataas ug bantaaw nga bukid.moSJUg ang tanan niyang mga kagiw, diha sa tanan niyang mga panon sa sa kasundalohan mahulog sa espada, ug kadtong manghibilin pagatibulaagon ngadto sa tanang holongawan sa hangin: ug kamo makaila nga ako ni Jehova, namulong niini.MnJUg iladlad ko ang akong pukot kaniya, ug siya mabitik sa akong lit-ag, ug dad-on ko siya ngadto sa Babilonia, ug didto pagahukman ko siya tungod sa iyang kalapasan nga iyang gilapas batok kanako.^m5JBusa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ingon nga ako buhi, sa pagkamatuod ang akong panumpa nga iyang gitamay, ug ang akong tugon nga iyang gilapas, bisan kini dad-on ko ibabaw sa iyang kaugalingon nga ulo.GlJKay gitamay niya ang panumpa pinaagi sa paglagas sa tugon; ug ania karon. iyang gihatag ang iyang pag-uyon, ug bisan pa niana, gibuhat niya kining tanan nga mga butang; siya dili makagawas.LkJNi si Faraon motabang kaniya sa gubat uban ang iyang malig-on nga kasundalohan ug dakung panon, sa diha nga sila maghimo ug mga salipdanan, ug magtukod mga kuta, sa pagpatay sa daghang mga tawo.j JIngon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, sa pagkamatuod sa dapit diin ang hari magapuyo nga maoy naghimo kaniya nga hari, kansang panumpa iyang gitamay, ug kansang tugon iyang gilapas, bisan siya uban aniya sa taliwala sa Babilonia mamatay siya.iJApan siya misukol batok kaniya sa pagdala sa iyang sinugo ngadto sa Egipto, aron sila mohatag kaniya sa mga kabayo ug daghang mga tawo. Mouswag ba siya? makagkawas ba siya nga nagabuhat niining mga butanga? magalapas ba siya sa tugon, ug unya makagawas?)hKJAron ang gingharian magpaubos, aron kini dili magmapahitas-on sa iyang kaugalingon kondili nga pinaagi sa pagbantay sa iyang tugon makahimo siya sa pagpadayon.g-J Ug mikuha siya sa harianong kaliwat, ug nagtukod sa tugon uban kaniya; siya usab gipapanumpa niya, ug gipanagdala ang mga tawong maisug sa yuta;f!J Umingon ka karon sa masukolong balay: Wala ba kamo manghibalo sa kahulogan niining mga butanga? suginli sila: Ania karon, ang hari sa Babilonia miadto sa Jerusalem, ug gidakup ang hari hniini, ug ang mga principe niini ug gipanagdala sila ngadto kaniya sa Babilonia.GeJ Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon::dmJ Oo; ania karon, sanglit tinanum man, patuboon pa ba kini? dili ba malaya gayud kini kong ang hangin nga timong mohuyop niini? kini malaya diha sa mga tudling diin kini moturok.Jc J Umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Patuboon pa ba kini? dili ba ibton niya ang gamot niini ug pu-poon ang iyang mga bunga, aron kini malaya, aron ang tanang bag-ong malamboon nga mga dahon niana malaya? ug dili pinaagi sa usa ka makusganon nga bukton kun sa daghang mga tao gabnuton kini sukad sa gamot.)bKJNatanum kini sa usa ka maayong yuta, daplin sa dagkung katubigan, aron kini makapananga, ug aron kini makapamunga, ug aron kini mahimong usa ka dakung balagon.a+JDihay lain usab nga dakung agila uban ang dagkung mga pako ug daghang mga balhibo: ug, ania karon, kini nga balagon nagpaliko sa iyang gamot paingon kaniya, ug nagpatuybo sa iyang mga sanga paingon kaniya, gikan sa mga tudling sa iyang tanaman, aron kini iyang matubigan.`#JUg kini mitubo, ug nahimong usa ka balagon nga nagakatay nga may hamubo nga tindog, kansang mga sanga nagapaingon kaniya, ug ang mga gamot niini diha sa iyang ilalum: busa kana nahimong usa ka balagon, ug nagpagula sa mga sanga, ug nagpatuybo sa mga magagmayng sanga.J_ JMikuha usab siya sa binhi sa yuta, ug gitanum kini sa usa ka yuta nga mabungaon; gipahamutang niya kini sa daplin sa dagkung katubigan; ug gibutang niya kini ingon sa usa ka malubay-nga-tanum.4^aJIyang giputol ang labing tumoy sa linghod nga mga sanga niana ug iyang gidala ngadto sa yuta sa patigayon; iyang gipahimutang kana sa usa ka ciudad sa mga magpapatigayon.]wJUg umingon ka : Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang usa ka dakung agila nga may dagkung mga pako ug tag-as nga mga dagang sa pako, puno sa mga balhibo, nga may nagakalainlain nga bulok, miadto sa Libano, ug mikuha sa kinatumyan sa cedro:s\_JAnak sa tawo, magpagula ka sa usa ka tigmo, ug magsulti ka sa usa ka sambingay ngadto sa balay sa Israel;?[ {JUg ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:MZJ?Aron ikaw mahanumdum, ug malibog, ug dili na gayud makabuka sa imong baba pag-usab, tungod sa imong kaulaw, sa diha nga ako magapasaylo kanimo sa tanan mong nabuhat, nagaingon ang Ginoong Jehova.]Y3J>Ug ako magatukod sa akong tugon uban kanimo; ug ikaw makaila nga ako mao si Jehova;XJ=Unya ikaw mahanumdum sa imong mga dalan, ug maulawan, sa diha nga ikaw modawat sa imong mga igsoong babaye, ang imong magulang nga mga babaye ug ang imong mga manghod: ug akong ihatag sila kanimo alang sa pagkaanak nga babaye, apan dili pinaagi sa imong tugon."W=JeJ#Busa, Oh bigaon, pamati sa pulong ni Jehova:d=AJ"Ug lahi ikaw sa uban nga mga babaye sa imong mga pagpakighilawas, nga niana walay nagasunod kanimo sa pagpakighilawas; ug sanglit ikaw maoy nagahatag sa suhol, ug walay suhol nga gihatag kanimo, busa ikaw lahi kanila .n<UJ!Sila nanaghatag ug mga gasa sa tanang mga bigaon: apan ikaw nagahatag sa imong mga gasa sa imong tanan nga hinigugma, ug nagahukip ka kanila, aron sila manganha kanimo sa tagsatagsa ka kiliran alang sa imong mga pagpakighilawas.^;5J Ang usa ka asawa nga nanapaw! nga nagadawat ug mga dumuloong nga ilis sa iyang bana!t:aJNga niana gitukod mo ang imong dapit nga hinutbaan sa ulohan sa tagsatagsa ka alagianan, ug nagbuhat ka sa imong hataas nga dapit sa tagsatagsa ka dalan, ug nga ikaw wala manig-ingon sa usa ka higaon, kay niana ikaw nagaayad sa suhol.(9IJPagkahuyang gayud sa imong kasingkasing, nagaingon ang Ginoong Jehova, sanglit gibuhat mo kining tanan nga mga butang, ang buhat sa usa ka mahilas nga bigaon;8)JLabut pa gipadaghan mo ang imong pagkabigaon ngadto sa yuta sa patigayon, ngadto sa Caldea; ug bisan pa niana ikaw wala matagbaw tungod niana.7/JIkaw usab nakighilawas sa mga Asiriahanon, tungod kay ikaw walay pagkatagbaw; oo, ikaw nakighilawas kanila, ug bisan pa niana ikaw wala matagbaw.6#JBusa ania karon, gituy-od ko ang akong kamot sa ibabaw nimo, ug gikunhoran ko ang imong kalan-on sa matag-adlaw, ug gitugyan ko ikaw ngadto sa kabubut-on niadtong nagdumot kanimo, ang mga anak nga babaye sa mga Filistehanon, nga nangaulaw sa imong maulagon nga buhat.#5?JIkaw usab nakighilawas sa mga Egiptohanon nga imong mga silingan, nga dagku ug unod; ug gipadaghan mo ang imong pagkabigaon sa paghagit kanako sa kasuko,p4YJNagtukod ka sa imong hataas nga dapit sa tagsatagsa ka ulohan sa dalan, ug ang imong katahum gihimo mo nga dulumtanan, ug gibilangkad mo ang imong mga tiil sa tagsatagsa nga miagi diha , ug gipadaghan mo ang imong pagpakighilawas.3JNga nagtukod ka alang kanimo sa usa ka dapit nga hinutbaan, ug nagbuhat ka ug usa ka hataas nga dapit sa tagsatagsa ka dalan.p2YJUg nahitabo kini sa tapus ang tanan mong kadautan (alaut, alaut kanimo! nagaingon ang Ginoong Jehova),H1 JUg sa tanan nimo ang mga dulumtanan ug sa imong mga pagpakighilawas wala ka mahinumdum sa mga adlaw sa imong pagkabatan-on, sa diha nga ikaw hubo, ug walay tabon, ug naglunang sa imong dugo.~0uJNga gipatay mo man ngani ang akong mga anak ug gitugyan mo sila, pinaagi pagpalabang kanila sa kalayo ngadto kanila?a/;JLabut pa ikaw nagkuha sa imong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye, nga imong gipanganak alang kanako, ug kini imong gihalad kanila aron pagalamyon. Diyutay ba lamang nga butang ang imong mga pagpakighilawas,.JAng ako usab nga tinapay nga gihatag ko kanimo, ang fino nga harina, ug ang lana, ug ang dugos, nga maoy gipakaon ko kanimo, bisan pa ngani kini gibutang mo sa atubangan nila alang sa usa ka halad nga pahumot: ug mao ang nahimo kana, nagaingon ang Ginoong Jehova.-+JUg gikuha mo ang imong mga binuldahan nga bisti, ug gisul-ob mo kanila, ug gibutang mo ang akong lana ug ang akong incienso sa ilang atubangan.M,JIkaw usab nagkuha sa imong mga matahum nga hiyas sa akong bulawan ug sa akong salapi, nga akong gihatag kanimo, ug gikan niini gibuhat mo ang mga larawan sa mga lalake, ug nakighilawas ka kanila;+JUg ginahukas mo ang imong mga bisti, ug ginabuhat mo alang kanimo ang mga hatag-as ng dapit sa mga `dios-dios nga dinayandayanan sa mga nagkalainlaing bulok, ug nakighilawas ka sa ibabaw nila: ang ingon nga mga butang dili na mahitabo, ni mamao pa pag-usab kini.5*cJApan nagasalig ka sa imong katahum, ug nagapakighilawas ikaw tungod sa imong kabantug, ug ginabubo mo ang imong mga pagkabigaon sa tanan nga molahay kanimo; kadto iya man.I) JUg ang imong kabantug nasangyaw ngadto sa mga nasud tungod sa imong katahum; kay kana hingpit man, pinaagi lamang sa akong pagkahalangdon nga gisul-ob ko kanimo, nagaingon ang Ginoong Jehova.~(uJ Sa ingon niana, ikaw gidayandayanan sa bulawan ug salapi; ug ang imong bisti lonlon fino nga lino, ug seda, ug binuldahan; nagkaon ka sa maayong harina ug dugos, ug lana; ug ikaw matahum uyamut, ug ikaw nakakabut sa pagkaharianon nga kahimtang.+'OJ Ug gibutangan ko sa usa ka singsing ang imong ilong, ug sa mga ariyos ang imong mga dalunggan, ug gipurong ang usa ka matahum nga purongpurong diha sa imong ulo.&3J Ug gidayandayanan ko ikaw sa mga dayandayan, ug gisul-oban ko sa mga pulceras ang imong mga kamot, ug usa ka kolintas gisab-ong diha sa imong liog.8%iJ Gibistihan ko usab ikaw sa binuldahan nga panapton, ug gisapinan ko pa ikaw sa panit sa mananap sa dagat, ug gibaksan ko ikaw sa fino nga lino, ug gisul-oban ko ikaw sa seda.~$uJ Unya gihugasan ko ikaw sa tubig; oo, sa hingpit gihinloan ko ikaw gikan sa imong dugo, ug gidihogan ko ikaw sa lana.J# JKaron sa diha nga miagi ako duol kanimo, ug mitan-aw kanimo, ania karon, ang imong panahon mao ang panahon sa gugma; ug gibuklad ko ang akong bisti sa ibabaw nimo, ug gitabonan ko ang imong pagkahubo: oo, ako nanumpa kanimo, ug miuyon sa usa ka tugon uban kanimo, nagaingon ang Ginoong Jehova, ug ikaw nahimo nga ako na.}"sJGipadaghan ko ikaw ingon niadtong nagatubo sa kaumahan, ug miusbaw ka ug midaku, ug ikaw nakakab-ut sa pagkalabing maayo nga dayan-dayan; ang imong mga dughan namuol, ug ang imong buhok mingtag-as; bisan pa niana, hubo man ikaw ug walay tabon.g!GJUg sa akong paghiagi duol kanimo, ug nakita ko ikaw nga naglunang sa kaugalingon mong dugo, ako miingon kanimo: Bisan anaa ikaw sa imong dugo, mabuhi ka ; oo, ako miingon kanimo: Bisan anaa ikaw sa imong dugo, mabuhi ka . wJWalay mata nga nalooy kanimo, aron buhaton kanimo ang bisan unsa niining mga butanga nga angay sa pagkalooy kanimo; apan ikaw gisalibay ngadto sa hawan nga kapatagan, tungod niana ang imong pagkatawo gidumtan, sa maong adlaw sa imong paghimugso.OJUg mahatungod sa imong natawohan, sa adlaw sa imong paghimugso, ang imong pusod wala maputol, ni madigo ikaw sa tubig aron sa paghinlo kanimo; wala ka gayud asini, ni maputos ka gayud sa mga hapin.eCJUg umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova sa Jerusalem: Ang imong kagikanan ug ang imong natawohan mao ang yuta sa Canaanhon; ang imong amahan mao ang usa ka Amorehanon, ug ang imong inahan usa ka Hetehanon.H JAnak sa tawo, pahibaloa ang Jerusalem sa iyang mga dulumtanan;F JAng pulong ni Jehova midangat pag-usab kanako, nga nagaingon:kOJUg ang yuta himoon ko nga biniyaan, tungod kay sila nanagpakalapas, nagaingon ang Ginoong Jehova.`9JUg akong ipahamutang ang akong nawong batok kanila, sila mogula gikan sa kalayo, apan ang kalayo magaut-ut kanila; ug kamo makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ipahamutang ko na ang akong nawong batok kanila.V%JBusa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ingon nga ang parras sa taliwala sa mga kahoy sa lasang, nga akong gihatag sa kalayo aron isugnod, sa mao nga pagkaagi ihatag ko ang mga pumoluyo sa Jerusalem. $/~}}-|H{`yyx/vuut8ss)rqpMnmm=lDkDDyCC AAn@@j?>=\<;::9L98766<5433U2d1i004/h.l--,++z**<)V(0&%|%$*#{"y!!d :q;9\1NG.@ I a b FMf$FYJSa ingon niini si Ezequiel alang kaninyo mao ang usa ka timaan; sumala sa tanan nga iyang gihimo buhaton ninyo: sa diha nga kini moabut na, nan kamo makaila nga ako mao ang Ginoong Jehova.eXCJUg ang inyong mga purong anha sa inyong mga ulo, ug ang inyong mga sapin anha sa inyong mga tiil: dili kamo magbangutan ni maghilak; apan kamo magakaniwang tungod sa inyong kasal-anan, ug magaagulo tungod sa usa ug usa.W JUg buhaton ninyo ang ingon sa akong gibuhat: dili kamo managtabon sa inyong mga ngabil, ni mokaon kamo sa tinapay sa mga tawo.XV)JSumulti ka sa balay sa Israel: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, pasipalahan ko ang akong balaan nga puloy-anan, ang garbo sa inyong gahum, ang tinguha sa inyong mga mata, ug mao ang gikaluy-an sa inyong kalag; ug ang inyong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye nga inyong gibilin mangapukan pinaagi sa espada.WU'JUnya miingon ako kanila: Ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:TJUg ang katawohan nagaingon kanako: Dili ba nimo isulti kanamo kong unsa kining mga butanga alang kanamo, nga ginabuhat mo ang ingon?S'JBusa ako misulti sa katawohan sa pagkabuntag; ug sa pagkagabii ang akong asawa namatay; ug gihimo ko niadtong butanga ingon sa gisuso kanako.tRaJPanghupaw, apan dili sa makusog, ayaw pagbangutan tungod sa mga nangamatay; baligtosa ang purong sa imong ulo, ug isul-ob ang mga sapin sa imong mga tiil, ug ayaw pagtaboni ang imong mga ngabil, ug ayaw pagkaon sa tinapay sa mga tawo.FQJAnak sa tawo, ania karon, kuhaon ko gikan kanimo ang tinguha sa imong mga mata sa usa ka kalit nga hampak: bisan pa niana, dili ka magbalata ni maghilak, ni magpaagay ka sa imong mga luha.MPJIngon man usab ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:zOmJAko, si Jehova, maoy namulong niini: kini mahinabo gayud, ug buhaton ko kini; ako dili mosibug, ni mopagawas ako, ni magabasul ako; sumala sa imong mga dalan, ug sumala sa imong mga buhat, pagahukman ikaw nila, nagaingon ang Ginoong Jehova.cN?J Diha sa imong kahugawan mao ang kaulag: tungod kay gihinloan ko na ikaw ug ikaw wala mamahinlo, ikaw dili na gayud mahinlo pag-usab gikan sa imong kahugaw, hangtud nga papahunongon ko diha kanimo ang akong kaligutgut.MJ Gibudlay na siya sa bulohaton; bisan pa niana ang iyang dakung taya wala mogula kaniya: ang iyang taya wala mogula pinaagi sa kalayo.)LKJ Unya itungtong kini nga walay sulod diha sa mga baga niana, aron kini mainit ug ang tumbaga masunog, ug ang kahugaw niini matunaw, aron ang taya niini maut-ut.KJ Balaya ang sugnod nga kahoy, painita ang kalayo, lat-i ug maayo ang unod, ug espisoha ang sabaw, ug pasagdi nga mapagod ang mga bukog.zJmJ Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Alaut ang dugoon nga ciudad padakuon ko usab ang pundok sa sugnod .I3JAron sa pagpabukal sa kaligutgut sa pagpanimalus, mao nga gipahamutang ko ang iyang dugo diha sa ibabaw sa hubo nga bato, aron kana dili matabonan.,HQJKay ang iyang dugo anaa sa iyang taliwala; iyang gipahamutang kana sa ibabaw sa usa ka bato nga hubo; kana wala pag-iyabo niya sa yuta, aron tabonan kana sa abug;iGKJBusa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Alaut ang dugoon nga ciudad, sa kawa nga anaa ang taya, ug kansang taya wala mogula niana! kuhaa gikan niana ang tagsatagsa ka bahin; walay kapalaran nga nahulog sa ibabaw niana.9FkJKuhaa ang labing pinili sa panon, ug usa usab ka pundok sa kahoy alang sa mga bukog diha sa ilalum sa kawa ; pabukala kini pag-ayo, oo, lat-an mo ang mga bukog sa sulod niana. EJTiguma niini ang mga bahin sa unod , bisan pa ang tanan nga maayong bahin, ang paa, ang abaga; pun-a kini sa pinili nga mga bukog.aD;JUg ipamulong mo ang usa ka sambingay ngadto sa masukolong balay, ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ipahamutang mo ang usa ka kawa, ipahamutang gayud kini, ug sabwan mo usab ug tubig kini:C'JAnak sa tawo, isulat mo ang ngalan sa adlaw, bisan pa niining maong adlaw: ang hari sa Babilonia nagakaduol sa Jerusalem niining maong adlaw.B JIngon man usab, sa ikasiyam ka tuig, sa ikapulo ka bulan, ikapulo ka adlaw sa bulan, ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:"A=J1Ug ilang balusan ang inyong kaulag diha kaninyo, ug kamo magapas-an sa mga sala sa inyong mga diosdios; ug kamo makaila lnga ako mao ang Ginoong Jehova.@J0Sa ingon niana akong pahunongon ang kaulag gikan sa yuta, aron ang tanang mga babaye matudloan sa dili pagbuhat sumala sa inyong kaulag.D?J/Ug sila pagabatoon sa katilingban, ug pamatyon sila sa ilang mga espada; pamatyon nila ang ilang mga anak ng alalake ug mga anak nga babaye, ug pagasunogon ang ilang mga balay sa kalayo.>)J.Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Patungason ko ang usa ka panon batok kanila, ug itugyan ko sila nga ipatugto-tugpo ug pagatulison.p=YJ-Ug ang matarung nga mga tawo, ilang pagahukmkan sila ingon sa paghukom sa mga mananapaw nga babaye, ug ingon sa paghukom sa mga babaye nga nagaula ug dugo; tungod kay sila mananapaw nga mga babaye, ug ang dugo anaa sa ilang kamot.7<gJ,Ug sila mingsulod ngadto kaniya, ingon sa ilang pagsulod ngadto sa usa ka babayeng bigaon: busa sila mingsulod kang Ahola, ug ngadto kang Aholiba, ang mga babayeng maulagon.;J+Unya miingon ako mahitungod kaniya nga nagulang na sa mga pagpanapaw: Karon makighilawas pa ba sila uban kaniya, ug siya uban kanila ?&:EJ*Ug nadungog ang tingog sa usa ka panon sa katawohan nga nanaglingaw-lingaw uban kaniya: ug uban sa mga tawo nga timawa ginadala ang mga tawo ng palahubog gikan sa kamingawan; ug ilang gisul-oban sa mga pulcera ang ilang duha ka kamot, ug sa matahum nga purongpurong ang ilang mga ulo. 99J)Ug milingkod ka sa harianong higdaanan, uban ang usa ka lamesa nga inandam sa atwubangan niini, diin gibutang mo ang akong incienso ug ang akong lana.38_J(Ug labut pa gayud, kamo nagpakuha ug mga tawo sa pagpaanhi gikan sa halayo, ug nga kanila nagapadala kamo ug usa ka sulogoon, ug, ania karon, sila ming-anhi; alang kanila ikaw naglinis sa imong kaugalingon, nagpintal sa imong mga mata, ug gidayandayanan mo ang imong kaugalingon sa mga dayandayan.}7sJ'Kay sa pagpamatay nila sa ilang mga anak alang sa ilang mga dios-dios, unya sila lming-anhi sa mao gihapong adlaw sulod sa akong balalan nga puloy-anan sa pagpasipala niini; ug, ania karon, ingon niini sila nagbuhat sa taliwala sa akong balay.)6KJ&Labut pa kini ilang gibuhat kanako: ilang gihugawan ang akong balaan nga puloy-anan sa mao gihapong adlaw, ug nagpanamastamas sa akong mga adlawng igpapahulay.g5GJ%Kay sila nanagpanapaw, ug ang dugo anaa sa ilang mga kamot; ug uban sa ilang mga dios-dios sila nanagpanapaw; ug ang ilang mga anak nga lalake nga ilang gianak kanako gipaagi alang kanila sa kalayo , aron pagalamyon nila.4'J$Labut pa si Jehova miingon kanako: Anak sa tawo, magahukom ba ikaw kang Ahola ug kang Aholiba? nan, ipahayag kanila ang ilang mga dulumtanan.D3J#Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ikaw malimot kanako, ug gisalikway mo ako sa imong likod, busa pas-anon mo usab ang imong kaulag ug ang imong mga pagpakighilawas.C2J"Ngani magainum pa ikaw niini ug magati-ti niini, ug ikaw magaingkib sa mga bika niana, ug lungion mo ang kaugalingon mong mga suso: kay ako namulong niini, nagaingon ang Ginoong Jehova. 1J!Ikaw mapuno sa kahubog ug kasubo, uban ang copa sa kahibulong ug pagkabiniyaan, uban sa copa sa imong igsoong babaye nga Samaria.M0J Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ikaw magainum gikan sa copa sa imong igsoon nga babaye, nga halalum ug daku; ikaw pagakataw-an uban ang pagyubit ug pagbiaybiay; daghan ang sulod sa copa .q/[JIkaw naglakaw sa dalan sa imong igsoon nga babaye; busa ihatag ko ang iyang copa nganha sa imong kamot../JKining mga butanga pagabuhaton kanimo, tungod kay ikaw nakighilawas sunod sa mga nasud, ug tungod kay ikaw nahugawan uban sa ilang mga dios-dios.}-sJUg himoon nila kanimo ang tanan nga pagdumot ug kuhaon nila ang tanan mong bulohaton, ug biyaan ikaw ng hubo ug walay saput; ug ang pagkahubo sa imong pagpakighilawas mapukasan sa tabon, lakip ang imong kaulag ug ang imong mga pagpakighilawas.*,MJKay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, itugyan ko ikaw ngadto sa kamot sa imong gidumtan, ngadto sa kamot nila nga nakapabulag sa limong kalag;f+EJSa ingon niini akong pahunongon ang imong kaulag gikan kanimo, ug ang imong pagpakighilawas nga nadala mo gikan sa yuta sa Egipto; aron dili na ikaw moyahatw sa imong mga mata kanila, ni mahinumdum pa sa Egipto pag-usab.c*?JIkaw pagahuboan usab nila sa imong mga bisti, ug sakmitan sa imong matahum nga mga hiyas.T)!JUg ibutang ko ang akong pangabugho diha kanimo, ug ikaw duagmalan nila sa dakung kapintas; ikaw pusngagan nila sa imong ilang ug palongan sa imong mga dalunggan; ug ang mga manghisalin kanimo mangapukan pinaagi sa espada: panakpon nila ang imong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye; ug ang imong salin pagalamyon sa kalayo.V(%JUg sila manganhi batok kanimo uban ang mga hinagiban, mga carro ug mga carromata, ug uban ang usa ka panon sa mga katawohan; sila mosulong sa ilang kaugalingon batok kanimo nga may taming ug kalasag ug salokot nga magalibot kanimo : ug ako magatugyan sa paghukom ngadto kanila, ug sila magahukom kanimo sumala sa ilang mga paghukom.!';JAng mga taga-Babilonia ug ang tanang mga Caldeahanon, ang Pekod us Soa ug Koa, ug ang tanang mga Asiriahanon uban kanila; ang mga batan-ong lalake nga hiligugmaon, mga gobernador ug mga pangulo silang tanan, mga principe ug mga tawong dungganan, silang tanan nangabayo sa kabayo.a&;JBusa, Oh Aholiba, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, akong paalsahon ang imong mga hinigugma batok kanimo, gikan kang kinsa ang imong kalag nahimulag, ug dad-on ko sila batok kanimo sa luyo ug luyo:!%;JIngon niini ikaw gipahinumduman sa kaulag sa imong pagkabatan-on, sa gikumos ang imong dughan sa mga Egiptohanon tungod sa suso sa imong pagkabatan-on.$JUg siya nagkabuang tungod sa ilang mga hinigugma, kansang unod ingon sa sunod sa mga asno, ug kansang binhi ingon sa binhi sa mga kabayo.,#QJBisan pa niana gipadaghan niya ang iyang mga pagpakighilawas, nga nagahandum sa mga adlaw sa iyang pagkabatan-on, sa nagpakighilawas siya didto sa yuta sa Egipto.b"=JSa ingon niana, gibuksan niya ang tabon sa iyang mga pagpakighilawas, ug gibuksan ang tabon sa iyang pagkahubo: unya ang akong kalagl lnahamulag kaniya, ingon nga ang kalag nahimulag gikan sa iyang igsoon nga babaye.C!JAng mga taga-Babilonia ming-adto kaniya sa higdaanan sa gugma, ug siya gihugawan nila sa ilang pagpakighilawas, ug siya nahugawan uban kanila, ug ang iyang kalag nahimulag gikan kanila. JUg sa diha-diha nga siya nakakita kanila sa gugma siya nabuang tungod kanila, ug nagpadala kanila sa mga sulogoon ngadto sa Caldea.wgJNga binaksan sa mga bakus ang ilang mga hawak, uban sa mga purong nanagbitay diha sa ilang mga ulo, silang tanan daw mga prinnnnncipe nga tan-awon, ingon sa may-ong sa mga taga-Babilonia nga didto sa Caldea, ang yuta nga ilang natawohan.GJUg gipadaghan niya ang iyang mga pagpakighilawas; kay nakita niya ang hulagway sa mga lalake nga gipintal sa bongbong, ang mga larawan sa mga Caldeahanon nga pinapasundayag sa lubos mapula,PJ Ug nakita ko nga siya nahugawan; silang duha nagsunod ug usa ka dalan.\1J Siya nagkabuang sa mga Asiriahanon, sa mga gobernador ug sa mga pangulo, sa iyang mga silingan, nga nanagbisti sa katahum gayud, mga magkakabayo nga nangabayo, silang tanan mga batan-ong lalake nga hiligugmaon.veJ Ug ang iyang igsoon nga babaye nga si Aholiba nakakita niini, bisan pa niana siya labi pang dautan sa iyang pagkabuang sa gugma kay kaniya, ug sa iyang mga pagpakighilawas nga labaw pa sa mga pagpakighilawas sa iyaing igsoon nga babaye.lQJ Kini nagbukas sa tabon sa iyang pagkahubo: gikuha nila ang iyang mga anak nga lalake, ug ang iyang mga anak nga babaye; ug siya gipatay nila sa pinuti: ug siya nahimong pagya sa mga babaye; kay siya gipakanaugan sa hukom nila.{J Busa gitugyan ko siya ngadto sa kamot sa iyang mga hinigugma; ngadto sa kamot sa mga Asiriahanon nga iyang gikabuangan.pYJWala biyai niya ang iyang pagpakighilawas sukad sa mga adlaw sa Egipto; kay sa panahon sa iyang pagkabatan-on sila mingdulog kaniya, ug ilang gikumos ang dughan sa iyang pagkaulay: ug ilang gibubo ang ilang pagpakighilawas kaniya.PJUg iyang gihatag kanila ang iyang pagpakighilawas, silang tanan mga piniling tawo sa Asiria; ug bisan kinsa kadtong iyang nabuangan, naghugaw siya sa iyang kaugalingon tungod sa ilang mga dios-dios.JNga nanagsaput ug azul, mga gobernador ug mga pangulo, silang tanan mga hiligugmaon nga batan-ong lalake, mga magkakabayo nga nangabayo.JUg si Ahola nakighilawas sa diha nga naako pa siya; ug siya nabuang sa iyang mga hinigugma, sa mga Asiriahanon nga iyang mga silingan,#JUg ang ilang mga ngalan mao si Ahola ang magulang, ug si Aholiba ang iyang igsoon nga babaye: ug sila nangahimong ako, ug sila nanganak ug mga bata nga lalake ug mga babaye. Ug mahitungod sa ilang mga ngalan; ang Samaria mao si Ahola, ug ang Jerusalem mao si Aholiba.8iJUg sila nakighilawas didto sa Egipto; sila nakighilawas sa panahon sa ilang pagkabatan-on; didto gipamislit ang ilang mga suso ug didto gikumos ang dughan sa ilang pagkaulay.W'JAnak sa tawo, may duruha ka babaye, ang mga anak nga babaye sa usa ka inahan:E JAng pulong ni Jehova midangat na usab kanako, nga nagaingon:J JBusa akong gibubo kanila ang akong kapungot; sila giut-ut ko uban sa kalayo sa akong kaligutgut: ang ilang kaugalingong dalan gitungtong ko diha sa ilang mga ulo, nagaingon ang Ginoong Jehova.@yJUg gipangita ko ang tawo sa ilang taliwala, nga makatukod sa kuta ug makatindog sa nakal-angan sa atubangan nako alang sa yuta, aron dili ko malaglag kini; apan ako walay hingpalgan.&EJAng katawohan sa yuta mga malupigon, ug nanagpangawat; oo, ginasakit nila ang kabus ug ang hangul, ug ginalugpitan nila ang lumalangyaw sa walay katarungan. JUg ang iyang mga manalagna nagbulit kanila sa dili tinimplahan nga minasa , sanglit kay nakakita ug mga panan-awon nga malimbongon, ug kanila nanagtagna sa kabakakan, nga nagaingon: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova, sa diha nga si Jehova wala magsulti.; oJAng iyang mga principe sa taliwala niini ingon sa mga lobo nagalook sa tukbonon, sa pag-ula sa dugo, ug sa paglaglag sa mga kalag, aron makuha nila ang mga tinikas nga ganancia.] 3JGilapas sa iyang mga sacerdote ang akong Kasugoan ug gipasipalahan ang akong mga balaang butang: sila wala magbutang ug kalainan sa balaan ug sa malaw-ay, ni magtudlo sila sa mga tawo sa kalainan sa mahugaw ug sa malinis, ug gitaptapan ang ilang mga mata gikan sa akong mga adlawng igpapahulay, ug ako gipasipalahan diha sa ilang taliwala.2 ]JAdunay pagsabut-sabut nga maliputon ang iyang mga manalagna nga bakakon sa taliwala niini, ingon sa usa ka leon nga nagangulob nga nagalook sa tukbonon: ginalamoy nila ang mga kalag; gikuha nila ang balandi ug mahal nga mga butang; gipadaghan nila ang iyang mga balo nga babaye sa taliwala niini.q [JAnak sa tawo, umingon ka kaniya: Ikaw mao ang yuta nga wala mahinloi; ni maulanan sa adlaw sa kapungot.@{JUg ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:;oJIngon nga ang salapi matunaw sa taliwala sa hasohasan, mao usab pagatunawon kamo sa taliwala niini; ug kamo makaila nga ako, si Jehova, nagbubo sa akong kaligutgut diha kaninyo.{oJOo, pagatigumon ko kamo, ug bulhotan ko kamo sa kalayo sa akong kaligutgut, ug kamo mangatunaw sa taliwala niana.+JIngon nga sila magatigum ug salapi ug tumbaga ug puthaw ug tingga ug estaño ngadto sa taliwala sa hasohasan, aron bulhotan sa kalayo aron sa pagtunaw niana, mao man pagatigumon ko kamo sa akong kasuko ug sa akong kaligutgut, ug ibutang ko kamo didto, ug tunawon ko kamo..UJBusa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay kamong tanan nangahimomg taya, ania karon, tungod niini, akong tigumon kamo ngadto sa taliwala sa Jerusalem.6eJAnak sa tawo, ang balay sa Israel alang kanako nahimong taya: silang tanan mga tumbaga ug estaño ug puthaw ug tingga sa taliwala sa hasohasan; sila mao ang taya sa salapi.@{JUg ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:}sJUg ikaw pagapasipalahan diha sa imong kaugalingon sa atubangan sa mga nasud; ug ikaw makaila nga ako mao si Jehova.)JUg pagapatibulaagon ko ikaw sa taliwala sa mga nasud, ug pagapasalaagon ko ikaw sa kayutaan; ug pagaut-uton ko ang imong kahugaw gikan kanimo.-SJMakaantus ba ang imong kasingkasing, kun magmakusganon ba ang imong mga kamot, sa mga adlaw nga pagahukman ko na ikaw? Ako, si Jehova, nagsulti ug magatuman niini.~/J Tungod niini, ania karon, gidagpi ko ang akong kamot sa imong tinikas nga ganancia nga imong nahimo, ug sa imong dugo nga diha sa imong taliwala.}#J Diha kanimo gidawat nila ang mga hiphip aron sa pag-ula sa dugo; gidawat mo ang tungtong sa hinulaman , ug ang tubo sa gipabaylo , ug may ganancia ikaw sa kahakog gikan sa imong mga isigkatawo pinaagi sa paglugpit ug ikaw nalimot kanako, nagaingon ang Ginoong Jehova.f|EJ Ug adunay nakahimo mga dulumtanan uban sa asawa sa iyang isig-katawo; ug adunay naghugaw sa dakung kaulag sa iyang binalaye; ug diha kanimo adunay nagpakaulaw sa iyang igsoong babaye, ang anak nga babaye sa iyang amahan.({IJ Diha kanimo gikuhaan nila sa tabon ang pagkahubo sa ilang mga amahan; diha kanimo gipaulawan nila ang babaye nga nahugawan tungod sa iyang sakit nga binulan ..zUJ Diha kanimo may malaw-ayon nga mga tawo nga nagaula sa dugo; ug diha kanimo sila nanagkaon ibabaw sa kabukiran: diha sa imong taliwala sila nanagpakasala sa kaulag.hyIJGitamay mo ang akong mga balaang butang, ug gipasipalahan ang akong mga adlaw nga igpapahulay.Ax{JDiha kanimo gitamay nila ang amahan ug inahan; diha sa imong taliwala gihimo nila ang paglugpít sa lumalangyaw; diha kanimo gilupigan nila ang nailo sa amahan ug ang balo nga babaye.wJAnia karon, ang mga principe sa Israel, ang tagsatagsa anaa diha kanimo sumala sa ilang kagahum, aron sa pag-ula sa dugo. v JKanang anaa sa haduol, ug kadtong atua sa halayo gikan kanimo, magatamay kanimo, ikaw nga nakuhaan sa dungog ug puno sa kasamok.,uQJIkaw nakasala sa imong dugo nga gipaagas mo, nahugawan ka sa imong kaugalingon tungod sa imong mga dios-dios nga gibuhat mo; ug gipaduol mo ang imong mga adlaw, ug nakadangat ka bisan pa sa imong katuigan: busa gihimo ko ikaw nga kaulawan sa mga nasud, ug usa ka tinamay sa tanang kayutaan.st_JUg magaingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang usa ka ciudad nga nagapaagas ug dugo sa iyang taliwala, aron ang iyang panahon moabut, ug nga nagabuhat ug mga dios-dios batok sa iyang kaugalingon aron sa paghugaw kaniya!}ssJUg ikaw, anak sa tawo, mohukom ba ikaw sa dugoon nga ciudad? nan, pahibaloa siya sa iyang tanan nga mga dulumtanan.Fr JLabut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:q1J Ikaw mahimong ingon sa sugnod sa kalayo; ang imong dugo anha sa taliwala sa yuta; dili na ikaw pagahinumduman; kay ako, si Jehova, nagsulti niini.EJTungod niini umingon ka sa balay sa Israel: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Gihugawan ba ninyo ang inyong kaugalingon ingon sa batasan sa inyong mga amahan? ug nakighilawas ba kamo sumala sa ilang mga dulumtanan?-=SJUnya ako miingon kanila: Unsa ba alang kaninyo ang kahulogan sa hataas nga dapit diin kamo moadto? Busa ang ngalan niana ginatawag nga Bama hangtud niining adlawa.<JKay sa diha nga gipasulod ko sila ngadto sa yuta, nga akong gipanumpaan sa paghatag kanila, unya sila nakakita sa tagsatagsa ka hataas nga bungtod, ug sa tanang mga kahoy nga madasok ug sila nanagdulot didto sa ilang mga halad, ug didto gitanyag nila sa pagkamahagiton ang ilang halad; didto usab gibuhat nila ang ilang maamyon nga kahumot, ug didto gibubo ang ilang mga halad-nga-ilimnon.c;?JBusa, anak sa tawo, sumulti ka sa balay sa Israel, ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Labut pa niining paagiha ang inyong mga amahan nagpasipala kanako, nga niana sila nakasala batok kanako.`:9JUg sila gipahugawan ko sa kaugalingon nilang mga gasa, nga niana ilang gipaagi sa kalayo ang tanan kadto nga ming-abli sa tagoangkan, aron sila wagtangon ko, sa katuyoan nga sila makaila unta nga ako mao si Jehova.z9mJLabut pa usab kanila gihatag ko nga silot ang kabalaoran nga dili maayo, ug mga tulomanon diin sila dili mabuhi;d8AJTungod kay wala sila magtuman sa akong mga tulomanon, kondili nanagsalikway sa akong kabalaoran, ug nanagpasipala sa akong mga adlawng igpapahulay, ug ang ilang mga mata nanagnunot sa mga dios-dios sa ilang mga amahan.7%JLabut pa ako nanumpa kanila didto sa kamingawan, nga patlaagon ko sila sa taliwala sa mga nasud, ug patibulaagon ko sila latas sa mga nasud;L6JBisan pa niana ako nagpalikay sa akong kamot, ug gibuhat ko ang angay alang sa akong ngalan aron kini dili pasipalahan diha sa atubangan sa mga nasud, sa kang kansang pagtan-aw gipagula ko sila. ~~~|}}w} {zyxwwLvvuuQts~rzqppoznmm3lzkjjilh5gjfJedd baa]`]_(^^@^]\[[,ZWYXXWV;UUTGSkRQQ PONNkMpLLJ`JIoHHG=FbEE'DD=BBTA@@a?? >Z==n<;@:t9876655[4F3h210q//J.(-$,+**)g((&&%D$##! 1l7M|f\GKO  u  .C>i~|J Diha sa iyang mga nagun-oban ang tanang mga langgam sa langit mopuyo ug ang tanang mga mananap sa kapatagan anha sa iyang mga sanga;S{J Ug ang mga dumuloong, ang makalilisang sa mga nasud, maoy mingpunggot kaniya, ug mingbiya kaniya: sa kabukiran ug sa tanang mga walog, ang iyang mga salingsing nangatagak, ug ang iyang mga sanga nangabali daplin sa tanang mga sapa sa yuta; ug ang tanang mga katawohan sa yuta nanganaug gikan sa iyang landong, ug mingbiya kaniya.1z[J Itugyan ko ngani siya ngadto sa kamot sa usa ka makagagahum sa mga nasud; sa pagkamatuod himoon niya ang angay kaniya; gihinginlan ko siya tungod sa iyang pagkadautan.^y5J Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ikaw ipatuybo sa gitas-on, ug siya nagpasulpot sa iyang tumoy taliwala sa madasok nga mga sanga ug ang iyang kasingkasing gipaitaas nunot sa iyang gitas-on;,xQJ Gibuhat ko kana nga maanyag tungod sa pagkadaghan sa iyang mga sanga, sa pagkaagi nga ang tanang mga kahoy sa Eden, nga diha sa tanaman sa Dios, nangasina kaniya.kwOJSa tanaman sa Dios walay mga cedro nga makatago niana; ang mga haya dili sama sa iyang mga sanga, ug ang mga kahoyng castaño dili sama sa iyang mga salingsing; ni may kahoy sa tanaman sa Dios nga sama niini sa iyang katahum.v%JSa ingon niana maanyag siya sa iyang pagkadaku, sa gitas-on sa iyang mga sanga; kay ang iyang gamot diha man sa daplin sa dagkung katubigan.uyJAng tanang mga langgam sa kalangitan nanagbuhat sa ilang mga salag diha sa iyang mga sanga; ug ilalum sa iyang mga salingsing, nanagpanganak ang tanan nga mananap sa kapatagan; ug ilalaum sa landong niini nanagpuyo ang tanang mga nasud nga dagku.ftEJBusa ang iyang gitas-on ginapatuybo sa ibabaw sa tanang mga kahoy sa kapatagan; ug ang mga sanga niana ginapadaghan, ug ang mga salingsing niana nanag-as tungod sa kabuhong sa katubigan sa diha nga kini mipaturok kanila.Ts!JAng katubigan maoy nakapadaku niana, kahiladman maoy nagpatubo niana: ang mga suba niana nagadalagan libut sa iyang gitamnan; ug kana nagpadala sa iyang kasapaan ngadto sa tanang kakahoyan sa kapatagan.[r/JAnia karon, ang Asiriahanon maoy usa ka kahoy nga cedro sa Libano uban ang matahum nga mga sanga, ug uban ang landong nga sama sa lasang, ug tindog nga hataas; ug ang tumoy niini anaa sa madasok nga mga sanga. q JAnak sa tawo, sumulti ka kang Faraon nga hari sa Egipto, ug sa iyang panon sa katawohan: Kinsay sama kanimo sa imong pagkadaku?p 5JUg nahitabo sa ikanapulo ug usa ka tuig, sa ikatolo ka bulan , sa nahaunang adlaw sa bulan, nga ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon: o9JUg akong patibulaagon ang mga gqiptohanon sa taliwala sa mga nasud, ug patlaagon ko sila latas sa mga kayutaan; ug sila makaila nga ako mao si Jehova.nJUg sagakayon ko ang mga bukton sa hari sa Babilonia; ug ang mga bukton ni Faraon mangahoyhoy; ug sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ipabitbit ko ang akong espada sa kamot sa hari sa Babilonia, ug iyang pagabakyawon kini sa ibabaw sa yuta sa Egipto.myJUg akong lig-onon ang mga bukton sa hari sa Babilonia, ug ipabitbit ko ang akong espada sa iyang kamot: apan akong bunggoon ang mga bukton ni Faraon, ug siya magaagulo sa iyang atubangan sa mga pag-agulo sa usa ka tawo nga may samad nga ikamatay.vleJUg patibulaagon ko ang mga Egiptohanon sa taliwala sa mga nasud, ug patlaagon ko sila latas sa mga kayutaan.wkgJBusa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok kang Faraon nga hari sa Egipto, ug bunggoon ko ang iyang mga bukton, ang bukton nga lig-on pa , ug kadtong nabunggo na; ug akong ipahulog ang espada gikan sa iyang kamot.wjgJAnak sa tawo, gibunggo ko na ang bukton ni Faraon nga hari sa Egipto; ug ania karon, kini wala bugkosi, aron butangan sa mga tambal nga makaayo , aron butangan sa vendaje sa pagbugkos niini, aron kini molig-on unta sa pagkupot sa espada.i5JUg nahitabo sa ikapanulo ug usa ka tuig, sa nahaunang bulan , sa ikapito ka adlaw sa bulan, nga ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:nhUJSa ingon niana ipakanaug ko ang mga paghukom batok sa Eqipto; ug sila makaila nga ako mao si Jehova.gJDidto sa Tehaphnes usab ang adlaw mongiub, sa diha nga bunggoon ko ang mga yugo didto sa Egipto ug ang garbo sa iyang kagahum mohunong diha kaniya: mahatungod kaniya, may usa ka panganod nga motabon kaniya, ug ang iyang mga anak nga babaye mangabihag.zfmJAng mga batan-ong lalake sa Aven ug sa Pi-beseth mangapukan pinaagi sa espada; ug kining mga ciudara mangabihag.#e?JUg sugniban ko sa kalayo ang Egipto: ang Sin mahimutang sa dakung kasakit, ug ang No mabungkag; ug ang Memphis makabaton mga kabatok sa tibook nga adlaw. dJUg ibubo ko ang akong kaligutgut ibabaw sa Sin, ang malig-ong salipdanan sa Eqipto; ug akong laglagon ang panon sa katawohan sa No.}csJUg himoon ko nga biniyaan ang Patros, ug sugniban ko sa kalayo ang Zoan, ug ipakanaug ko ang hukom sa ibabaw sa No.b J Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Laglagon ko usab ang mga dios-dios, ug pahunongon ko ang ilang mga larawan gikan sa Memphis; ug wala na unyay usa ka principe nga molupyo sa yuta sa Egipto: ug ibutang ko ang usa ka kahadlok diha sa yuta sa Eqipto.oaWJ Ug akong pamalahon ang mga suba, ug ibaligya ko ang yuta ngadto sa kamot sa mga tawong dautan; ug ang yuta akong himoon nga biniyaan, ug ang tanan nga anaa niana, pinaagi sa kamot sa mga dumuloong: ako, si Jehova, namulong niini.W`'J Siya ug ang iyang katawohan uban kaniya, ang mga tawong makalilisang sa mga nasud, paanhion aron sa paglaglag sa yuta; ug ibton nila ang ilang mga pinuti batok sa Egipto, ug pun-on ang yuta sa mga pinatay._1J Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Pahunongon ko usab ang panon sa katawohan sa Egipto, pinaagi sa kamot ni Nabucodonosor, hari sa Babilonia.y^kJ Niadtong adlawa ang mga sinugo mogula gikan sa atubangan ko sakay sa mga sakayan aron sa paghadlok sa mapinasagdanon nga mga taga-Etiopia; ug usa ka dakung kasakit modangat kanila, ingon sa adlaw sa Egipto; kay, ania karon, kini moabut na.]JUg sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga masugniban ko sa kalayo ang Egipto, ug ang tanan niyang mga katabang mangalaglag.\-JUg sila mangahimong biniyaan sa taliwala sa mga yuta nga biniyaan; ug ang iyang mga ciudad mangahulog sa taliwala sa mga ciudad nga nangagun-ob.e[CJMao kini ang giingon ni Jehova: Kadto usab nga nanagbayaw sa Egipto mangapukan; ug ang garbo sa iyang kagahum pagapaubson: gikan sa torre sa Seveneh sila mangapukan niini pinaagi sa espada, nagaingon ang Ginoong Jehova.8ZiJAng Etiopia, ug ang Put, ug ang Lud, ug ang tanang nanagkasagol nga katawohan, ug ang Chub, ug ang mga anak sa yuta nga nakigsangga, mangapukan uban kanila pinaagi sa espada.bY=JUg ang usa ka espada modangat sa Egipto, ug ang kasakit moabut sa Etiopia, sa diha nga ang mga pinatay mahulog diha sa Egipto; ug ilang pamihagon ang iyang panon sa katawohan ug ang iyang mga patukoranan mangatumpag. XJKay ang adlaw haduol na, bisan pa ang adlaw ni Jehova haduol na; kana maoy usa ka adlaw sa mga panganod, ang panahon sa mga nasud.xWiJAnak sa tawo, panagna, ug umingon: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Managminatay kamo: Alaut ang adlaw!EV JAng pulong ni Jehova midangat na usab kanako, nga nagaingon:6UeJNiadtong adlawa akong pasalingsingon ang sungay sa balay sa Israel, ug ihatag ko kanimo ang ablihanan sa baba diha sa ilang taliwala; ug sila makaila nga ako mao si Jehova."T=JAko nang gihatag kaniya ang yuta sa Egipto ingon nga balus alang sa iyang kabudlay, tungod kay sila nagbuhat alang kanako, nagaingon ang Ginoong Jehova.'SGJBusa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, akong ihatag ang yuta sa Egipto kang Nabucodonosor nga hari sa Babilonia: ug iyang pamihagon ang iyang katawohan, ug sakmiton ang iyang inagaw, ug kuhaon ang iyang tukbonon; ug kini mao ang suhol nga alang sa iyang kasundalohan.VR%JAnak sa tawo, si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, nagpa-alagad sa usa ka hilabihang pagpaalagad sa iyang kasundalohan batok sa Tiro: ang tanang ulo nahimo na nga upaw, ug ang tanang abaga napanit; bisan pa niana wala pa siya magsuhol, ni sa iyang kasundalohan, gikan sa Tiro, tungod sa pag-alagad nga gihatag kaniya batok niini.Q1JUg nahitabo sa ikakaluhaan ug pito ka tuig, sa nahaunang bulan , sa nahaunang adlaw sa bulan, ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:FPJUg kana dili na mahimong saliganan sa balay sa Israel, nga nagapahinumdum kanila sa kasal-anan, sa diha nga sila molingi sa pagsunod kanila: ug sila makaila nga ako mao ang Ginoong Jehova.9OkJKini mahimong labing ubos sa mga gingharian; ni motindog pa kana pag-usab sa ibabaw sa mga nasud: ug ako magapakunhod kanila, aron sila dili na magmando pag-usab sa mga nasud.;NoJUg akong bawion ang pagkabinihag sa Egipto, ug pabalikon ko sila ngadto sa yuta sa Patros, ngadto sa yuta nga ilang natawohan; ug didto sila mahimong usa ka gingharian nga ubos.(MIJ Kag mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa katapusan sa kap-atan ka tuig tigumon ko ang mga Egiptohanon gikan sa mga katawohan diin sila gipatibulaag ko ;JL J Ug ang yuta sa Egipto himoon ko nga usa ka biniyaan sa taliwala sa mga yuta nga biniyaan; ug ang iyang mga ciudad sa taliwala sa mga ciudad nga nangahimong awa-aw, mahimong biniyaan sulod sa kap-atan ka tuig; ug akong patibulaagon ang mga Egiptohanon sa taliwala sa mga nasud, ug akong pasalaagon sila latas sa kayutaan. KJ Walay tiil sa tawo nga moagi latas niana, ni tiil sa mananap nga moagi latas niana, ni pagapuy-an kana sulod sa kap-atan ka tuig.RJJ Tungod niini, ania karon, ako batok kanimo, ug batok sa imong mga suba, ug ang yuta sa Egipto himoon ko nga awa-aw nga tuman ug biniyaan, gikan sa torre sa Seveneh bisan hangtud sa utlanan sa Etiopia./IWJ Ug ang yuta sa Egipto mahimong biniyaan ug awa-aw; ug sila makaila nga ako mao si Jehova. Tungod kay siya nag-ingon: Ang suba ako man, ug ako mao ang nagbuhat niini;H5JBusa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, dad-on ko ikaw usa ka espada batok kanimo, ug pamatyon ko ang tawo ug mananap gikan kanimo.KGJSa diha nga ikaw giagak nila sa imong kamot, nakapatikuko ka, ug nakalaksi sa ilang tanan nga mga abaga; ug sa pag-uraray nila kanimo, ikaw nabali ug nagpaurong ka sa ilang tanan nga mga hawak. FJUg ang tanang mga molupyo sa Egipto makaila nga ako mao si Jehova, tungod kay sila mahimong sungkod nga tangbo sa balay sa Israel.EyJUg isalibay ko ikaw ngadto sa kamingawan, ikaw ug ang tanang isda sa imong mga suba: mahulog ikaw sa mahinlo nga kapatagan; ikaw dili pagahipuson, ni pagatigumon; gihatag ko ikaw nga pagkaon sa mga mananap sa yuta ug sa mga langgam sa kalangitan.DwJUg isab-it ko ang mga taga sa imong mga apapangig, ug akong ipatapot sa imong mga himbis ang isda sa imong mga suba; ug haw-ason ko ikaw gikan sa taliwala sa imong mga suba, uban ang tanang isda sa imong mga suba nga motapot sa imong mga himbis.C3JSumulti ka ug umingon: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok kanimo, Faraon hari sa Egipto, ang dakung dragon nga nagahigda sa taliwala sa iyang kasubaan, nga miingon: Ang akong suba akong kaugalingon, ug akong gibuhat kini alang sa akong kaugalingon. B JAnak sa tawo, ipahamutang ang imong nawong batok kang Faraon hari sa Egipto, ug panagna batok kaniya, ug batok sa tibook Egipto;A !JSa ikanapulo ka tuig, sa ikanapulo ka bulan ; sa ikanapulo ug duha ka adlaw sa bulan, ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:@JUg sila magapuyo didto sa kasigurohan; oo, sila magatukod mga balay, ug magatanum mga kaparrasan, ug magapuyo sa kasigurohan, sa diha nga ikapakanaug ko ang hukom niadtong tanan nga nagtamay kanila maglibut; ug sila makaila nga ako mao si Jehova nga ilang Dios. ?9JMao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa diha nga matigum ko na ang balay sa Israel gikan sa mga katawohan nga ilang gikatibulaagan, ug pagabalaanon ako diha kanila sa mata sa mga nasud, nan sila mopuyo sa ilang kaugalingong yuta nga akong gihatag sa sulogoon ko nga si Jacob.9>kJUg wala nay makatunok nga sampinit sa balay sa Israel, ni masakit nga tunok sa tanan nga magalibut kanila, nga nagtamay kanila; ug sila makaila nga ako mao ang Ginoong Jehova.Y=+JKay ipadala ko kaniya ang kamatay, ug dugo ngadto sa iyang kadalanan; ug ang mga samaran mangapukan sa iyang taliwala, pinaagi sa espada nga anaa sa iyang luyo ug luyo; ug sila makaila nga ako mao si Jehova.<JUg umingon ka: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok kanimo, Oh Sidon; ug pagahimayaon ako diha sa imong taliwala; ug sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ako makapakanaug na sa mga paghukom kaniya, ug pagabalaanon diha kaniya.];3JAnak sa tawo, ipaatubang ang imong nawong paingon sa Sidon, ug panagna batok niana,@:{JUg ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:9JTanan nga nakaila kanimo sa kinataliwad-an sa mga katawohan mahibulong kanimo: ikaw nahimong kalisangan, ug dili na gayud ikaw molungtad.?8wJTungod sa kadaghan sa imong mga sala, diha sa pagkadili-matarung sa imong patigayon, ikaw nagpasipala sa imo nga balaang mga puloy-anan; busa ako nagpagula ug kalayo gikan sa imong taliwala; kini maoy naglamoy kanimo, ug ikaw gihimo ko nga abo diha sa yuta sa atubangan kanilang tanan nga nanagsud-ong kanimo.h7IJAng imong kasingkasing gipataas tungod sa imong katahum; gidaut mo ang imong kinaadman tungod sa imong kasilaw: gipukan ko ikaw ngadto sa yuta; gipapahamutang ko ikaw sa atubangan sa mga hari, aron sila makasud-ong kanimo.6#JPinaagi sa kadaghan sa imong patigayon, sila nagtugob sa imong taliwala sa pagpanlupig, ug ikaw nakasala: busa gisalikway ko ikaw ingon nga mapasipalahan gikan sa bukid sa Dios; ug gilaglag ko ikaw, Oh nagatabon nga querubin, gikan sa taliwala sa mga bato nga kalayo. 5JIkaw hingpit sa imong mga kagawian gikan sa adlaw sa pag-umol kanimo, hangtud nga ang dili pagkamatarung hingkaplagan diha kanimo.G4JIkaw mao ang dinihog nga querubin nga nagatabon: ug ako nagapahamutang kanimo, sa pagkaagi nga ikaw diha sa balaan nga bukid sa Dios; ikaw nagsaka-kanaug sa taliwala sa mga bato nga kalayo.^35J Ikaw didto sa Eden, ang tanaman sa Dios; tanang mga mahal nga bato maoy imong tabon, ang sardio, ang topacio, ug ang diamante, ang berilo, ang onex, ug ang jaspe, ang zafiro, ug ang esmeralda, ug ang carbungclo, ug ang bulawan: ang binuhahatan sa imong tambol ug sa imong mga flauta diha kanimo; sa adlaw sa pag-umol kanimo sila naandam na.F2J Anak sa tawo, 5 sa magbakho ka tungod sa hari sa Tiro, ug umingon ka kaniya: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: ikaw nagapatik sa katibookan, puno sa kinaadman, ug hingpit sa katahum.G1J Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:01J Ikaw mamatay niadtong kamatayon sa mga walay-circuncicion pinaagi sa kamot sa mga dumuloong: kay ako namulong niini, nagaingon ang Ginoong Jehova.,/QJ Moingon pa ba gayud ikaw sa atubangan niadtong nagpatay kanimo: Ako mao ang Dios? apan ikaw tawo man lamang ug dili Dios, diha sa kamot niya nga nagasamad kanimo.z.mJIkaw dad-on nila ngadto sa gahong; ug ikaw mamatay sa kamatayon niadtong mga gipamatay sa taliwala sa kadagatan.S-JTungod niini, ania karon, ako magadala mga dumuloong diha kanimo, ang mabangis sa mga nasud; ug ibton nila ang ilang mga pinuti batok sa katahum sa imong kinaadman, ug ilang bulingan ang imong kasilaw. , JBusa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ikaw nagpahamutang sa imong kasingkasing ingon sa kasingkasing sa Dios,0+YJPinaagi sa imong dakung kinaadman ug pinaagi sa imong patigayon ikaw nagdugang sa imong mga bahandi, ug ang imong kasingkasing ginapataas tungod sa imong mga bahandi;+*OJPinaagi sa imong kinaadman ug pinaagi sa imong salabutan ikaw nakabaton alang kanimo mga bahandi; ug nakabaton ka bulawan ug salapi sulod sa imong mga tipiganan;e)CJAnia karon, ikaw makinaadmanon pa kay kang Daniel; walay tinago nga natipigan gikan kanimo.{(oJAnak sa tawo, umingon ka sa principe sa Tiro: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ang imong kasingkasing ginapataas, ug ikaw miingon: Ako mao ang usa ka dios, ako nagalingkod sa lingkoranan sa Dios, sa taliwala sa kadagatan; bisan pa niana ikaw tawo man lamang , ug dili Dios, bisan ikaw nagpahamutang sa imong kasingkasing ingon sa kasingkasing sa Dios;E' JAng pulong ni Jehova midangat na usab kanako, nga nagaingon:&1J$Ang mga magpapatigayon sa taliwala sa mga katawohan managsitsit sa pagbiaybiay kanimo; ikaw mahimong usa ka kahadlokan ug dili na gayud molungtad.%J#Ang tanan nga mga molupyo sa mga pulo manghibulong kanimo, ug ang ilang mga hari mangahadlok pag-ayo; sila mangalibug sa ilang nawong.!$;J"Sa panahon nga ikaw nabungkag sa kadagatan sa ilalum sa katubigan, ang imong mga butang sa patigayon ug ang tanan mong panon napukan sa imong taliwala.V#%J!Sa diha nga ang imong mga butang minggula sa kadagatan, ikaw nagbuhong sa daghang mga katawohan; ikaw nagdato sa mga hari sa yuta uban sa kadaghan sa imong mga bahandi ug sa imong mga butang sa patigayon.C"J Ug sa ilang pagminatay sila managbakho tungod kanimo, ug managhilak sa ibabaw nimo, nga magaingon : Kinsa ba ang anaa nga ingon sa Tiro, ingon kaniya nga gipahilum sa taliwala sa dagat?] yJUg ang pulong ni Jehova midangat kanako nga nagaingon:>\uJNiadtong adlawa ang imong baba mabuka kaniya nga mikalagiw, ug ikaw mosulti, ug dili na ikaw maamang: busa ikaw mahimong timaan alang kanila, ug sila makaila nga ako mao si Jehova.y[kJNga kadtong makakalagiw niadtong adlawa moanha kanimo, aron ikaw makapatalinghug gayud sa imong mga igdulungog?Z}JUg ikaw, anak sa tawo, dili ba sa adlaw nga kuhaon ko gikan kanila ang ilang kusog, ang kalipay sa ilang himaya, ang tinguha sa ilang mga mata, ug kadtong gipahalunaan sa ilang mga kasingkasing, ang ilang mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye, ~0|{zy^xwcvuu~tt0srqqppobnmm lrktkjUi`hgfwdcbba_^]]|\t[[%ZrY2XfW>V]UxT>RQPOO,NMMaLKJJIHH8FEE>CBAA$@?{>== < ;: 98176`5T4>321005/..?-z,,+?)) (u''#&&u%%$d#"">! RuH|Mb   atA/r]J$"Ug ang yuta nga nahimong biniyaan pagaumahon, tungod kay kana biniyaan sa mga mata sa tanan nga nangagi.MJ$!Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa adlaw nga ako magahinlo na kaninyo gikan sa tanan ninyong kasal-anan, papuy-an ko kaninyo ang mga ciudad ug ang mga gun-ob nga dapit pahiulian pagtukod.+OJ$ Dili tungod kaninyo gibuhat ko kini , nag-ingon ang Ginoong Jehova, hibaloi ninyo: pangaulaw ug pangalibog kamo tungod sa inyong mga batasan, Oh balay sa Israel.Y+J$Unya mahinumdum kamo sa inyong mga dautang batasan, ug sa inyong mga buhat nga dili maayo; ug ngilaran kamo sa inyong kaugalingong mga mata tungod sa inyong mga kasal-anan ug tungod sa inyong mga dulumtanan.-SJ$Ug padaghanon ko ang bunga sa kahoy, ug ang abut sa kaumahan, aron dili na kamo makadawat pag-usab sa pagkatalamayon tungod sa kagutmanan sa taliwala sa mga nasud.# ?J$Ug ako magaluwas kaninyo gikan sa inyong tanan nga mga kahugawan: ug ipatawag ko ang trigo, ug padaghanon kini, ug kamo dili ko pabug-atan sa kagutmanan. J$Ug kamo magapuyo sa yuta nga gihatag ko sa inyong mga amahan: ug kamo mahimong akong katawohan, ug ako mahimong inyong Dios.% CJ$Ug igabutang ko ang akong Espiritu sa sulod ninyo, ug palakton ko kamo sa akong kabalaoran, ug kamo magabantay sa akong mga tulomanon, ug magatuman kanila.l QJ$Hatagan ko usab kamo sa usa ka bag-o nga kasingkasing, ug ang usa ka bag-ong espiritu igabutang ko sa sulod ninyo; kuhaon ko ang batoon nga kasingkasing gikan sa inyong unod, ug hatagan ko kamo sa usa ka kasingkasing nga unod.! ;J$Unya bisibisan ko kamo sa malinis nga tubig, ug kamo mangahinlo gikan sa tanan ninyong kahugawan, ug gikan sa tanan ninyong dios-dios, hinloan ko kamo.'GJ$Kay panguhaon ko kamo gikan sa taliwala sa mga nasud, ug tigumon ko kamo gikan sa tanang kayutaan, ug panad-on ko kamo ngadto sa inyong kaugalingon nga yuta.&EJ$Ug balaanon ko ang akong daku nga ngalan, nga gipasipad-an sa taliwala sa mga nasud, nga inyong gipasipad-an sa ilang taliwala; ug ang mga nasud managpakaila nga ako mao si Jehova, nagaingon ang Ginoong Jehova, sa diha nga ako pagabalaanon diha kaninyo sa atubangan sa ilang mga mata.|qJ$Busa ingna ang balay sa Israel: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ako wala magbuhat niini tungod kaninyo, Oh balay sa Israel, kondili tungod sa balaan nakong ngalan, nga inyong gipasipad-an sa taliwala sa mga nasud, diin kamo ming-adto.  J$Apan gimahal ko ang akong balaan nga ngalan, nga gipasipad-an sa balay sa Israel sa taliwala sa mga nasud, diin sila ming-adto.s_J$Ug sa diha nga midangat sila sa mga nasud, diin sila ming-adto, nagpasipala sila sa akong balaan nga ngalan; sa pagkaagi nga ang mga tawo ming-ingon mahitungod kanila: Mao kini ang mga tawo ni Jehova, ug nanggula gikan sa iyang yuta.%CJ$Ug akong gipapatlaag sila sa taliwala sa mga nasud, ug sila nagtibulaag sa kayutaan: sumala sa ilang batasan ug sumala sa ilang mga buhat gihukman ko sila. 9J$Busa akong gibubo ang akong kaligutgut diha kanila tungod sa dugo nga ilang gibubo sa yuta, ug tungod kay ilang gihugawan kana sa ilang mga dios-dios;5J$Anak sa tawo, sa diha nga nagpuyo pa ang balay sa Israel sa kaugalingon nilang yuta, ilang gihugawan kini pinaagi sa ilang kaugalingong batasan ug sa ilang mga buhat: ang ilang batasan diha sa akong atubangan ingon sa kahugaw sa babaye sa panahon sa iyang kahugaw nga binulan.EJ$Labut pa ang pulong ni Jehova miabut kanako, nga nagaingon:H J$Ni padunggon ko ikaw pag-usab sa kaulawon sa mga nasud, ni magapas-an pa ikaw pag-usab sa pagtamay sa mga katawohan, ni papangdolon mo pag-usab ang imong nasud, nagaingon ang Ginoong Jehova.z~mJ$Busa dili na ikaw magasubad sa mga tawo, ni paghutdan mo ang imong nasud pag-usab, nagaingon ang Ginoong Jehova;%}CJ$ Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay sila nagaingon kaninyo: Ikaw yuta mao man ang usa ka magsusubad sa mga tawo, ug nag-usik sa imong nasud;Q|J$ Oo, akong palakton diha kaninyo ang mga tawo, bisan ang akong katawohan nga Israel; ug sila manag-iya kanimo, ug ikaw mahimo nga ilang panulondon, ug sila sukad karon dili na mahutdan mo sa mga anak.{/J$ Ug padaghanon ko diha kaninyo ang tawo ug ang mananap; ug sila modaghan ug magamabungaon; ug himoon ko nga pagapuy-an kamo ingon sa karaan ninyong kahimtang, ug buhaton ko ang labi pang maayo kaninyo kay sa inyong mga sinugdanan: ug kamo managpakaila nga ako mao si Jehova.Az{J$ Ug padaghanon ko ang mga tawo diha kaninyo, ang tibook balay sa Israel, bisan pa ang tanan niini; ug ang mga ciudad pagapuy-an, ug ang nangagun-ob nga mga dapit pagatukoron pag-usab ;fyEJ$ Kay, ania karon ako alang kaninyo, ug ako molingi kaninyo ug kamo pagaumahon, ug pagapugsan:2x]J$Apan kamo, Oh mga bukid sa Israel, kamo magpatuybo sa inyong mga sanga, ug mohatag sa inyong bunga sa akong katawohan nga Israel; kay ania na sa haduol sila nga moanhi.(wIJ$Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ako nanumpa nga nagaingon : Sa pagkamatuod, ang mga nasud nga naglibut kanimo, sila magapas-an sa ilang kaulawon.*vMJ$Busa panagna mahitungod sa yuta sa Israel, ug umingon sa mga bukid ug sa mga bungtod, sa mga suba ug sa mga walog: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako namulong sa taliwala sa akong pangabugho ug sa akong kaligutgut, tungod kay gipas-an ninyo ang kaulawan sa mga nasud:xuiJ$Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa pagkamatuod sa taliwala sa kalayo sa akong pangabugho namulong ako batok sa salin sa mga nasud, ug batok sa tibook nga Idumea, nga nagpili sa akong yuta alang sa ilang kaugalingon aron panag-iyahon uban ang kalipay sa bug-os nilang kasingkasing, uban ang pagtamay sa kalag, sa pagsalikway niini aron mahimong tukbonon.Jt J$Busa, kamong mga bukid sa Israel, pamati sa mga pulong sa Ginoong Jehova: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova niadtong mga bukid ug sa mga bungtod, sa mga suba ug sa mga walog, sa mga awa-aw nga gun-ob nga dapit ug sa mga ciudad nga biniyaan, nga nangahimong tukbonon ug yubitonon sa salin sa mga nasud nga nagalibut;(sIJ$Busa panagna, ug umingon: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay, bisan tungod kay kanimo nahimo nila nga biniyaan ug ginalamoy kamo sa tanang kiliran, aron kamo mahuptan sa salin sa mga nasud, ug kamo madala sa mga ngabil sa mga tabian, ug sa mga dautang taho sa katawohan;%rCJ$Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Tungod kay ang mga kaaway nag-ingon batok kaninyo: Aha! ug ang karaang mga dapit nga hatag-as ato nang napanag-iya; q J$Ug ikaw, anak sa tawo, panagna ngadto sa mga bukid sa Israel, ug umingon ka: Kamong kabukiran sa Israel, pamati sa pulong ni Jehova.!p;J#Ingon sa imong pagkalipay mahitungod sa panulondon sa balay sa Israel, kay kini nahimong biniyaan, mao man ang buhaton ko kanimoïkaw mahimong biniyaan, Oh bukid sa Seir, ug tibook nga yuta sa Idumea, bisan pa ang tanan nga anaa niini; ug sila managpakaila nga ako mao si Jehova.wogJ#Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa diha nga ang tibook yuta magakalipay, himoon ko ikaw nga biniyaan."n=J# Ug pinaagi sa inyong baba kamo nanagpadaku sa inyong kaugalingon batok kanako, ug nanagpadaghan sa inyong mga pulong batok kanako: ako nakadungog niana.^m5J# Ug ikaw makaila nga ako, si Jehova, nakadungog sa tanan nimong mga pagpanghimaraut nga imong gipamulong batok sa mga bukid sa Israel, nga nagaingon: Sila nangahimong biniyaan, sila gihatag kanato aron pagalamyon.l-J# Busa, ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, buhaton ko ang tanan sumala sa imong kasuko, ug sumala sa imong kasina nga gipagula mo gikan sa imong pagdumot batok kanila; ug igapaila ko ang akong kaugalingon sa taliwala nila, sa diha nga ako magahukom na kanimo.k7J# Tungod kay ikaw nagaingon: Kining duruha ka nasud ug kining duruha ka yuta mahimong ako, ug kami magapanag-iya niini; bisan pa si Jehova mianha diha:j-J# Buhaton ko ikaw nga usa ka biniyaan nga walay katapusan, ug ang imong mga ciudad dili na pagapuy-an; ug kamo managpakaila nga ako mao si Jehova.:imJ#Ug pun-on ko ang iyang mga bukid sa mga pinatay: diha sa imong mga bungtod ug sa imong mga walog ug sa tanan nimong mga suba, mangapukan sila nga mga pinatay pinaagi sa espada.h1J#Sa ingon niana buhaton ko nga usa nga makapatingala ug biniyaan ang bukid sa Seir; ug putlon ko gikan niini kadtong nagagula ug kadtong nagabalik.Ag{J#Busa, ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, andamon ko ikaw ngadto sa dugo, ug ang dugo magagukod kanimo: sanglit wala ka magdumot sa dugo, busa ang dugo magagukod kanimo./fWJ#Tungod kay ikaw may pagdumot nga dayon, ug gitugyan mo ang Israel ngadto sa gahum sa espada sa panahon sa ilang kaalaut, sa panahon sa ilang kasal-anan sa katapusan;wegJ#Buhaton ko nga awa-aw ang imong mga ciudad, ug ikaw mahimong biniyaan; ug ikaw makaila nga ako mao si Jehova.]d3J#Ug umingon ka niana: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, Oh bukid sa Seir, ako batok kanimo, ug tuy-oron ko ang akong kamot batok kanimo, ug buhaton ko ikaw nga biniyaan ug usa nga makapatingala.`c9J#Anak sa tawo, ilingiw ang imong nawong batok sa bukid sa Seir, ug panagna batok niini,Fb J#Labut pa ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:a#J"Ug kamo nga akong mga carnero, ang mga carnero sa akong sibsibanan, mga tawo man, ug ako mao ang inyong Dios, nagaingon ang Ginoong Jehova.3`_J"Ug sila managpakaila nga ako, si Jehova nga ilang Dios, ako nagauban man kanila, ug nga sila, ang balay sa Israel, mao ang akong katawohan, nagaingon ang Ginoong Jehova.&_EJ"Ug sila patindogan ko sa usa ka tanaman sa kabantug, ug sila dili na pagaut-uton tungod sa gutom diha sa yuta, ni magaantus sa kaulaw sa mga nasud pag-usab.O^J"Ug sila dili na mahimong tukbonon pag-usab sa mga nasud, ni subaron sila sa mga nasud, ni subaron sila sa mga mananap sa yuat; hinonoa magapuyo sila nga may kasigurohan, ug walay magahadlok kanila.F]J"Ug ang kahoy sa kapatagan mohatag sa iyang bunga, ug ang yuta mohatag sa iyang tubo, ug sila magapuyo nga may kasigurohan sa ilang yuta; ug sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga bugtoon ko na ang mga higut nga pisi sa ilang yugo, ug sa maluwas ko sila gikan sa kamot niadtong naghimo kanila nga mga ulipon.?\wJ"Ug sila ug ang mga dapit nga nagalibut sa akong balaang mga bungtod buhaton ko nga usa ka panalangin; ug akong paulanon ang ulan sa iyang panahon; moabut ang mga ulan sa panalangin.U[#J"Ug ako makigbuhat uban kanila sa usa ka tugon sa pakigdait, ug puhoon ko ang mga mananap nga dautan diha sa yuta; ug sila magpuyo nga may kasigurohan diha sa kamingawan, ug mangatulog diha sa kalasangan.Z)J"Ug ako, si Jehova, mahimo nga ilang Dios, ug ang akong alagad nga si David mao ang principe sa ilang taliwala; ako, si Jehova, namulong niini.@YyJ"Ug ibutang ko ang usa ka magbalantay ibabaw kanila, ug siya magapasibsib kanila, bisan pa ang akong alagad nga si David; siya magapasibsib kanila, ug siya mahimong ilang magbalantay.*XMJ"Busa akong luwason ang akong panon sa mga carnero , ug sila dili na mahimong tukbonon pag-usab; ug ako maoy magahukom taliwala sa mga carnero ug sa mga carnero.W7J"Tungod kay gidus-og ninyo sa kilig ug sa abaga, ug gisungay ang tanang mga masakiton pinaagi sa inyong mga sungay hangtud nga sila ginapatlaag ninyo;V5J"Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova kanila: Ania karon, ako gayud, magahukom sa taliwala sa matambok nga carnero ug sa maniwang nga carnero.&UEJ"Ug mahatungod sa akong mga carnero, sila nanagsibsib nianang gitumban ninyo sa inyong mga tiil, ug sila nanag-inum nianang gilubog ninyo sa inyong mga tiil.{ToJ"Gipakaingon ba ninyo nga diyutay lamang nga butang ang pagpasibsib diha sa maayong sibsibanan, apan ginatumban pa ninyo ang salin sa inyong sibsibanan? ug sa pag-inum sa matin-aw nga tubig, apan lubogon pa ninyo ang salin sa inyong mga tiil?\S1J"Ug mahatungod kaninyo, Oh akong panon sa mga carnero, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako magahukom sa taliwala sa mga carnero ug mga carnero, sa mga lakeng carnero ug sa mga lakeng kanding.R{J"Pangitaon ko kadtong nawala, ug pabalikon pag-usab kadtong ginapatlaag sa halayo, ug bugkosan ko kadtong nabunggoan sa bukog , ug palig-onon kadtong nagmasakiton: apan akong laglagon ang mga matambok ug kusgan; sila pasibsibon ko diha sa justicia.sQ_J"Ako gayud mao ang magbalantay sa akong mga carnero, ug papahulayon ko sila, nagaingon ang Ginoong Jehova.PJ"Pasibsibon ko sila sa usa ka maayong sibsibanan; ug ibabaw sa mga hatag-as nga kabukiran sa Israel didto ibutang ang ilang toril: didto sila managpahulay sulod sa maayong toril; ug sa usa ka malamboon nga sibsibanan sila magapanibsib didto sa mga bukid sa Israel.OJ" Ug kuhaon ko sila gikan sa mga katawohan, ug tigumon sila gikan sa kayutaan, ug dad-on ko sila ngadto sa ilang kaugalingong yuta; ug akong pasibsibon sila sa kabukiran sa Israel, ubay sa kasapaan sa tubig ug sa tanang mga gipuy-an nga mga dapit sa yuta.:NmJ" Ingon sa usa ka magbalantay nga magasusi sa iyang panon sa adlaw nga anaa siya sa taliwala sa iyang mga carnero nga nanagkatibulaag ngadto sa halayo, mao man pangitaon ko ang akong mga carnero; ug luwason ko sila gikan sa tanang mga dapit diin sila managkatibulaag sulod sa madag-um ug mangiub nga adlaw. MJ" Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako gayud, bisan ako, magasusi sa akong mga carnero, ug magapangita kanila.LJ" Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok sa magbalantay sa mga carnero; ug akong panilngon ang akong mga carnero diha sa ilang kamot, ug pahunongon ko sila pagpasibsib sa mga carnero; ni ang mga magbalantay sa carnero magpakaon pa pag-usab sa ilang kaugalingon; ug akong luwason ang akong mga carnero gikan sa ilang baba, aron sila dili mangahimong kalan-on alang kanila.TK!J" Busa, kamo nga mga magbalantay sa mga carnero, pamati sa pulong ni Jehova:#J?J"Ingon nga buhi ako, nagaingon ang Ginoong Jehova sa pagkamatuod tungod kay ang akong mga carnero nangahimong tukbonon, ug ang akong mga carnero nangahimong kalan-on sa tanang mga mananap sa kapatagan, tungod kay walay magbalantay, ni ang akong mga magbalantay sa carnero magsusi sa akong mga carnero, kondili ang mga magbalantay nagpakaon hinoon sa ilang kaugalingon, ug wala magpasibsib sa akong mga carnero;TI!J"Busa, kamo nga mga magbalantay sa mga carnero, pamati sa pulong ni Jehova:fHEJ"Ang akong mga carnero nanaglaroylaroy sa tanang kabukiran, ug ibabaw sa tanang kabungtoran nga hatag-as: oo, ang akong mga carnero gipatibulaag sa tibook nga nawong sa yuta; ug walay mausa nga nagsusi ug nangita kanila .G3J"Ug sila nanagkatibulaag, tungod kay sila walay magbalantay; ug sila nangahimong kalan-on sa tanang mga mananap sa kapatagan, ug gipatibulaag sila .&FEJ"Ang carnero nga gitakboyan sa sakit wala ninyo palig-ona, ni tambalan ninyo ang masakiton, ni bugkosan ninyo ang nabunggoan sa bukog , ni pabalikon ninyo pag-usab kadtong ginapatlaag sa halayo, ni pangitaon ninyo kadtong nawala; apan uban ang pagpugos ug kabangis giharian ninyo sila.E5J"Ginakaon ninyo ang tambok, ug nanagsaput kamo sa balhibo sa carnero, inyong gipamatay ang mga pinatambok; apan kamo wala magpasibsib sa mga carnero.aD;J"Anak sa tawo, panagna batok sa mga magbalantay sa mga carnero sa Israel, panagna, ug umingon ka kanila, bisan sa mga magbalantay sa mga carnero: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Alaut ang mga magbalantay sa mga carnero nga nagapasibsib hinoon sa ilang kaugalingon! dili ba ang mga magbalantay sa mga carnero magapasibsib sa mga carnero??C {J"Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:BJ!!Ug sa diha nga kini mahitabo na , (ania karon, kini moabut), unya sila makaila nga dihay usa ka manalagna sa ilang taliwala.aA;J! Ug, ania karon, ikaw alang kanila ingon sa usa ka hiligugmaon nga awit sa usa nga may matahum nga tingog, ug makatugtog pag-ayo sa usa ka tulonggon; kay sila mamati sa imong mga pulong, apan sila dili motuman niana.<@qJ!Ug sila manganha kanimo ingon sa katawohan nga manganha, ug sila maglingkod sa atubangan nimo ingon sa akong katawohan, ug sila mamati sa imong mga pulong, apan sila ayaw pagtumana; kay pinaagi sa ilang mga baba sila magapakita sa hilabihang gugma, apan ang ilang kasingkasing nanagsunod sa ilang ganancia.c??J!Ug mahitungod kanimo, anak sa tawo, ang mga anak sa imong katawohan nanagsulti mahitungod kanimo haduol sa mga bongbong ug sa mga ganghaan sa mga balay, ug nanagsultihanay sila ang usa sa usa, ang tagsatagsa sa iyang igsoon nga lalake, nga nagaingon: Umari ka , nangaliyupo ako kanimo, ug pamati kong unsay pulong nga nagagula gikan kang Jehova.7>gJ!Unya sila makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ang yuta himoon ko na nga usa ka biniyaan ug usa nga makapahibulong, tungod sa ilang mga dulumtanan nga ilang nangahimo.[=/J!Ug ang yuta himoon ko ang usa ka biniyaan ug usa nga makapahibulong; ug ang pagpagarbo sa iyang gahum matapus: ug ang bukid sa Israel mangahimo nga biniyaan, sa pagkaagi nga walay bisan usa moagi latas niana .Y<+J!Mao kini ang igaingon mo kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ingon nga ako buhi, sa pagkamatuod kadtong atua sa mga kamingawan mangapukan pinaagi sa espada; ug siya nga anaa sa mahawan nga kapatagan ihatag ko sa mga mananap aron pagalamyon; ug sila nga anaa sa malig-ong mga salipdanan ug sa mga langub mangamatay sa peste.3;_J!Kamo nanagsalig sa inyong pinuti, kamo nagbuhat sa dulumtanan, ug naghugaw kamong tanan sa asawa sa tagsatagsa ninyo ka isigkatawo: ug magpanag-iya ba diay kamo sa yuta?d:AJ!Busa umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Kamo nanagkaon uban sa dugo, ug nanagyahat sa inyong mga mata ngadto sa inyong mga dios-dios, ug nanag-ula sa dugo: ug magapanag-iya ba diay kamo sa yuta?[9/J!Anak sa tawo, kadtong nanagpuyo nianang mga kamingawan sa yuta sa Israel nanagsulti, nga nanag-ingon: Si Abraham maoy usa, ug siya nakapanunod sa yuta: apan kita daghan; ang yuta gihatag kanako nga panulondon.@8{J!Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:b7=J!Karon ang kamot ni Jehova diha kanako sa gabii, sa wala pa moabut kadto nga nakakalagiw; ug gibuka niya ang akong baba, hangtud nga siya mianhi kanako sa pagkabuntag; ug ang akong baba nabuka, ug ako wala na maamang.]63J!Ug nahitabo sa ikanapulo ug duha ka tuig sa among pagkabihag, sa ikanapulo ka bulan , sa ikalima ka adlaw sa bulan, nga may usa nga nakakalagiw sa Jerusalem nga mianhi kanako, nga nagaingon: Ang ciudad gihampak.5%J!Bisan pa niana kamo nagaingon: Ang dalan sa Ginoo wala magsama. Oh balay sa Israel, hukman ko kamo nga tagsatagsa sumala sa iyang mga dalan.4%J!Ug sa diha nga ang tawong dautan mobiya gikan sa iyang pagkadautan, ug magabuhat nianang uyon sa balaod ug matarung, siya mabuhi diha niana.3J!Sa diha nga ang tawong matarung mobiya gikan sa iyang pagkamatarung, ug magabuhat sa kadautan, mamatay bisan siya diha niana.27J!Bisan pa niana ang mga anak sa imong katawohan nagaingon: Ang dalan sa Ginoo dili magsama: apan mahatungod kanila, ang ilang dalan maoy wala magsama.!1;J!Walay mausa sa iyang mga sala nga iyang nahimo pagahinumduman pa batok kaniya: gibuhat niya ang uyon sa balaod ug matarung; siya sa pagkamatuod mabuhi.r0]J!Kong iuli sa tawong dautan ang butang nga pasalig, ihatag pagbalik kadtong iyang gikuha pinaagi sa pagpanulis, magalakaw siya sa kabalaoran sa kinabuhi, sa walay pagbuhat ug kasal-anan; siya sa pagkamatuod mabuhi, siya dili mamatay.3/_J!Ingon man usab, sa diha nga ako moingon sa tawong dautan: Ikaw sa pagkamatuod mamatay; kong siya mobiya sa iyang sala, ug magabuhat niana nga uyon sa balaod ug matarung;5.cJ! Sa diha nga ako moingon sa tawong matarung, nga siya sa pagkamatuod mabuhi; kong siya mosalig sa iyang kaugalingon nga pagkamatarung, ug magabuhat sa kadautan, walay usa sa iyang matarung nga mga buhat nga pagahinumduman; hinonoa diha sa iyang kasal-anan nga iyang nahimo, siya mamatay tungod niini.~-uJ! Ug ikaw, anak sa tawo, umingon ka sa mga anak sa imong katawohan: Ang pagkamatarung sa tawong matarung dili makapagawas kaniya sa adlaw sa iyang pagpakasala; ug mahatungod sa kadautan sa tawong dautan, siya dili mahulog tungod niana sa adlaw nga siya mobiya gikan sa iyang kadautan; ni mabuhi kadtong tawong matarung tungod sa iyang katarung sa adlaw sa iyang pagpakasala.5,cJ! Umingon ka kanila: Ingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Jehova, ako walay kalipay sa kamatayon sa tawong dautan, apan nga motalikod ang dautan gikan sa iyang dalan ug mabuhi: bumiya kamo, bumiya kamo gikan sa inyong dautan nga mga dalan; kay ngano man nga magpakamatay, kamo Oh balay sa Israel?`+9J! Ug ikaw, Oh anak sa tawo, sumulti ka sa balay sa Israel: Mao kini ang imong isulti, nga magaingon: Ang atong kalapasan ug ang atong mga sala ania kanato, ug nagakahilis kita diha kanila; unsaon ta man pagpangabuhi?\*1J! Apan, kong ikaw nakapasidaan sa tawong dautan mahitungod sa iyang dalan sa pagpabiya niini, ug siya dili motalikod sa iyang dalan; siya mamatay gayud sa iyang kasal-anan, ugaling ginapagawas mo ang imong kalag.#)?J!Sa diha nga ako moingon sa dautan: Oh dautan nga tawo, ikaw sa pagkamatuod mamatay gayud, ug ikaw dili mosulti sa pagpasidaan sa tawong dautan gikan sa iyang dalan; kanang tawo nga dautan mamatay gayud diha sa iyang kasal-anan, apan ang iyang dugo panilngon ko diha sa imong kamot.G(J!Busa ikaw, Oh anak sa tawo, gibutang ko ikaw nga usa ka magbalantay alang sa balay sa Israel; tungod niini patalinghugi ang pulong sa akong baba, ug ihatag kanila ang pasidaan gikan kanako.;'oJ!Apan kong ang magbalantay makakita sa espada nga moabut, ug dili huyopon ang trompeta, ug ang katawohan dili mapasidan-an, ug ang espada moabut, ug mokuha sa bisan kinsang tawo gikan sa taliwala nila; siya ginakuha sa taliwala sa iyang kasal-anan, apan ang iyang dugo panilngon ko sa kamot sa magbalantay..&UJ!Siya nakadungog sa tingog sa trompeta, ug wala manumbaling sa pasidaan; ang iyang dugo anha kaniya; kay kong nanumbaling pa siya, maluwas unta niya ang iyang kalag.H% J!Unya bisan kinsa kadto nga makadungog sa tingog sa trompeta, ug dili manumbaling sa pasidaan, kong ang espada moabut na, ug magakuha kaniya, ang iyang dugo anha sa iyang kaugalingon nga ulo.~$uJ!Kong, sa diha nga makakita siya sa espada nga moabut sa yuta, huypon niya ang trompeta, ug pasidaanan ang katawohan;#J!Anak sa tawo, sumulti ka sa mga anak sa imong katawohan, ug umingon ka kanila: Sa diha nga dad-on ko ang espada ibabaw sa usa ka yuta, ug ang katawohan sa yuta magpili ug usa ka tawo gikan sa taliwala nila, ug ipahamutang siya nga ilang magbalantay;?" {J!Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:!J Kay akong gibutang ang iyang kalisang diha sa yuta sa mga buhi; ug siya pahigdaon sa taliwala sa walay circuncision, uban kanila nga gipamatay pinaagi sa espada, bisan pa si Faraon ug ang tanan niyang panon sa katawohan, nagaingon ang Ginoong Jehova.G J Si Faraon makakita kanila, ug malipay tungod sa tanan niyang panon sa katawohan, bisan si Faraon ug ang tanan niyang kasundalohan, gipamatay pinaagi sa espada, nagaingon ang Ginoong Jehova.gGJ Atua ang mga principe sa amihanan, silang tanan, ug ang tanang mga taga-Sidon, nga mingkanaug uban sa mga gipamatay; bisan pa sa kalisang nga ilang gihimo pinaagi sa ilang gahum sila ginapakaulawan; ug sila nanghigda nga walay circuncision uban kanila nga gipamatay pinaagi sa espada, ug nagdala sa ilang kaulaw uban kanila nga mingkanaug sa gahong.J Atua ang Edom, ang iyang mga hari ug ang iyang tanan nga mga principe, nga bisan dinha sa ilang gahum ginapahigda uban kanila nga mga gipamatay pinaagi sa espada: sila manghigda uban sa mga walay circuncision, ug uban kanila nga manganaug sa gahong.{oJ Apan ikaw mabunggo sa taliwala sa mga walay circuncision, ug mohigda uban kanila nga gipamatay pinaagi sa espada.a;J Ug sila dili mohigda uban sa mga gamhanan kadto sila nga nangapukan gikan sa mga tawong walay circuncision, nga nanganaug sa Sheol uban ang ilang mga hinagiban sa gubat, ug binutang ang ilang mga pinuti ilalum sa ilang mga ulo, ug ang ilang kasal-anan anaa sa ilang mga bukog; kay sila mao ang gikalisangan sa mga gamhanan sa yuta sa mga buhi.gGJ Atua si Mesech, si Tubal, ug ang ilang tanan nga panon sa katawohan; ang ilang mga lubnganan naglibut kanila; silang tanan mga walay circuncision, nga gipamatay pinaagi sa espada; kay sila nagpahadlok sa yuta sa mga buhi.+J Sila nagpahamutang kaniya usa ka higdaanan sa taliwala sa mga gipamatay uban ang tanan niyang panon sa katawohan; ang iyang mga lubnganan nagalibut kaniya; silang tanan walay circuncision, nga gipamatay pinaagi sa espada; kay ang ilang kalisang gipagula diha sa yuta sa mga buhi, ug sila nagpas-an sa ilang kaulaw uban kanila nga mingkanaug sa gahong: siya gibutang sa taliwala kanila nga gipamatay.I J Ang Elam atua man, ug ang iyang tibook katawohan nagalibut sa iyang lubnganan; silang tanan gipamatay, nga nangapukan pinaagi sa espada, nanganaug nga walay circuncision ngadto sa labing ubos nga mga bahin sa yuta, nga nakapalisang sa yuta sa mga buhi, ug nagpas-an sa ilang kaulaw uban kanila nga mingkanaug sa gahong.kOJ Kang kansang mga lubnganan gipahamutang sa mga kinatumyang bahin sa gahong, ug ang iyang mga kauban nagalibut sa iyang lubnganan; silang tanan gipamatay, nga nangapukan pinaagi sa espada, nga nakapalisang sa yuta sa mga buhi.&EJ Ang Assur atua didto ug ang iyang tibook panon sa katawohan; ang iyang mga lubnganan nagalibut kaniya; silang tanan gipamatay, nangapukan pinaagi sa espada.pYJ Ang kusgan sa taliwala sa mga gamhanan mosulti kaniya gikan sa taliwala sa Sheol uban kanila nga magatabang kaniya: sila mingkanaug, sila minghigda nga walay lihok, bisan pa ang walay circuncision, nga gipamatay pinaagi sa espada:(IJ Sila mangapukan sa taliwala nila nga gipamatay pinaagi sa espada: siya gitugyan ngadto sa espada; dad-a siya sa halayo ug ang iyang tanang panon sa katawohan.nUJ Kinsa ba ang imong hinglabwan sa katahum? kumanaug ka, ug humigda ka uban sa mga walay circuncision.ykJ Anak sa tawo, magminatay ka alang sa panon sa katawohan sa Egipto, ug huloga sila sa ubos, bisan pa siya, ug ang mga anak nga babaye sa bantug nga mga nasud, ngadto sa labing ubos nga mga bahin sa yuta, uban kanila nga manganaug sa gahong.%J Nahitabo usab sa ikanapulo ug duha ka tuig, sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa bulan, nga ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:\1J Kini mao ang pagbakho nga ilang igabakho; ang mga anak nga babaye sa mga nasud magabakho niana; ibabaw sa Egipto, ug ibabaw sa tanan niyang panon sa katawohan sila magabakho niana, nagaingon ang Ginoong Jehova.c?J Sa diha nga himoon ko nga biniyaan ug awa-aw ang yuta sa Egipto, usa ka yuta nga nahutdan niadtong nakatugob niini, sa diha nga hampakon ko silang tanan nga nagapuyo didto, nan sila makaila unya nga ako mao si Jehova.J Unya akong patin-awon ang ilang katubigan, ug padaligdigon ko ang ilang mga suba ingon sa lana, nagaingon ang Ginoong Jehova.,QJ Laglagon ko usab ang tanang mga mananap didto gikan sa daplin sa dagkung katubigan; ni samokon pa sila sa tiil sa tawo ni samokon sila sa mga kuko sa mga mananap.g GJ Pinaagi sa mga pinuti sa mga gamhanan akong pukanon ang imong panon sa katawohan; silang tanan mao ang makalilisang sa mga nasud: ug ilang lumpagon ang garbo sa Egipto, ug ang tanang panon sa katawohan didto pagalaglagon.n UJ Kay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang espada sa hari sa Babilonia modangat sa ibabaw nimo.P J Oo, himoon ko nga mahibulong kanimo ang daghang mga katawohan, ug ang ilang mga hari mangahadlok sa dakung kalisang tungod kanimo, sa diha nga ako magawara-wara na sa akong espada sa ilang atubangan; ug sila mokurog sa matag-gutlo, ang tagsatagsa ka tawo tungod sa iyang kaugalingon nga kinabuhi, sa adlaw sa imong pagkapukan.@ yJ Samokon ko usab ang mga kasingkasing sa daghang mga katawohan, sa diha nga dad-on ko ang balita sa imong pagkalumpag sa taliwala sa mga nasud, ngadto sa mga yuta nga wala mo hibaloi. 9J Ang tanang mga suga nga masiga sa langit pangiubon ko sa ibabaw kanimo, ug ang kangitngit ibutang ko diha sa imong yuta, nagaingon ang Ginoong Jehova.>uJ Ug sa diha nga palongon ko na ikaw, tabonan ko ang langit ug pangiubon ko ang mga bitoon niana; ang adlaw tabonan ko sa usa ka panganod, ug ang bulan dili mohatag sa iyang kahayag.J Bisibisan ko usab sa imong dugo ang yuta diin ikaw magalangoy, bisan pa hangtud sa mga bukid; ug ang mga suba mapuno kanimo.lQJ Ug ibutang ko ang imong unod ibabaw sa sa kabukiran, ug pun-on ko ang mga walog sa imong mga ulod.=sJ Ug biyaan ko ikaw diha sa yuta, ilabay ko ikaw sa hawan nga kaumahan, ug pabatugan ko ikaw sa tanang mga langgam sa langit, ug kanimo busgon ko ang mga mananap sa tibook nga yuta..UJ Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Iladlad ko ang akong pukot kanimo uban ang usa ka panon sa daghang mga katawohan; ug ikaw guyoron nila sulod sa akong pukot.J J Anak sa tawo, magbakho ka mahitungod kang Faraon nga hari sa Eqipto, ug umingon ka kaniya: Ikaw ingon sa usa ka batan-on nga leon sa mga nasud: bisan pa niana ikaw ingon sa usa ka dragon sa kadagatan; ug ikaw migula sa imong mga suba, ug gikutaw mo ang katubigan uban sa imong mga tiil, ug gilubog mo ang ilang mga suba.' IJ Ug nahitabo sa ikanapulo ug duha ka tuig, sa ikanapulo ug duha ka bulan, sa nahaunang adlaw sa bulan, nga ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:  JKang kinsa man ikaw ipanig-ingon sa himaya ug sa pagkadaku sa taliwala sa mga kahoy sa Eden? bisan pa niana ikaw pagapukanon uban sa mga kahoy sa Eden ngadto sa labing ubos nga mga bahin sa yuta: ikaw magahigda sa taliwala sa mga walay circuncision, uban kanila nga gipamatay pinaagi sa espada. Mao kini si Faraon ug ang tanan niyang panon sa katawohan, nagaingon ang Ginoong Jehova.>uJSila usab nanganaug sa Sheol uban kaniya ngadto kanila nga gipamatay pinaagi sa espada; oo, sila nga maoy iyang bukton, nga nanagpuyo ilalum sa iyang landong taliwala sa mga nasud.5cJAkong gipakurog ang mga nasud sa dinaguok sa iyang pagkapukan, sa diha nga gitambog ko siya sa Sheol uban kanila nga nanganaug sa gahong; ug ang tanang mga kahoy sa Eden, ang pinili ug ang labing maayo sa Libano, ang tanan nga nanginum ug tubig, ginalipay didto sa labing ubos nga mga bahin sa yuta.B~}JMao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sa adlaw nga siya mikanaug sa Sheol ako nagpabalata: gitabonan ko ang kahiladman alang kaniya, ug gipugngan ko ang mga suba didto; ug ang dagkung katubigan napugngan: ug akong gipabalata ang Libano alang kaniya, ug ang tanang mga kahoy sa kapatagan nangaluya alang kaniya.K}JSa katuyoan nga walay bisan unsa sa tanang mga kahoy daplin sa kadagatan mopatuybo sa ilang kaugalingon sa ilang gitas-on, ni mopasulpot sa ilang tumoy sa taliwala sa madasok nga mga sanga, ni motindog diha sa ilang gitas-on ang ilang mga gamhanan, bisan ang tanan nga nagainum ug tubig: kay silang tanan giyugyan ngadto sa kamatayon, ngadto sa labing ubos nga mga bahin sa yuta, sa taliwala sa mga anak sa tawo, uban kanila nga nanganaug sa gahong. W~n}||{rzzJyxx'wxv_utsrr$qppoknmlkj?idh,gfeeddhc;bbaX`_G^]\[Z5Y6WVVOUT5ShRaQPP.ONN-MLLJIH{H GZFEEQDC'BOA@@2?>=='uJ)Ug ang kilirang lawak nagakalapad sa ilang pagtuyok sa balay paingon sa itaas; kay ang pagtuyok sa balay nagaanam ug kataas libut sa balay: busa ang gilapdon sa balay nagpadayon paingon sa itaas; ug busa ang usa mituybo sa itaas gikan sa labing ubos nga lawak ngadto sa labing taas duol sa lawak sa taliwala.|qJ)Ug ang mga kilirang lawak totolo ka hunta, ang usa ibabaw sa usa, ug katloan nga nagasunod-sunod; ug sila mingsulod sa bongbong nga iya sa balay sa mga kilirang lawak nga naglibut, aron sila may sandigan, ug wala modapat sa bongbong sa balay:,QJ)Unya gisukod niya ang bongbong sa balay, unom ka maniko; ug ang gilapdon sa tagsatagsa ka kilirang lawak, upat ka maniko, nga naglibut sa balay sa tanang kiliran.<qJ)Ug iyang gisukod ang gitas-on niini, kaluhaan ka maniko ug ang gilapdon, kaluhaan ka maniko, sa atubangan sa templo: ug siya miingon kanako: Mao kini ang labing balaan nga dapit.-SJ)Unya siya misulod, ug gisukod ang tagsatagsa ka haligi sa ganghaan, duruha ka maniko; ug ang ganghaan, unom ka maniko; ug ang gilapdon sa ganghaan, pito ka maniko.~uJ)Ug ang gilapdon sa ganghaan napulo ka maniko; ug ang mga kiliran sa ganghaan lima ka maniko sa usa ka kilid, ug lima ka maniko sa pikas nga kilid: ug iyang gisukod nga ang gitas-on niini, kap-atan ka maniko, ug ang gilapdon, kaluhaan ka maniko.O J)Ug gidala niya ako ngadto sa templo, ug gisukod niya ang mga haligi, unom ka maniko ang gilapdon sa usa ka kilid, ug unom ka maniko ang gilapdon sa pikas nga kilid, nga maoy gilapdon sa tabernaculo.fEJ(1Ang gitas-on sa alagianan kaluhaan ka maniko, ug ang gilapdon napulo ug usa ka maniko; bisan pa diha sa mga ang-ang diin sila mosaka niini ug may mga haligi tupad sa kahaligian, usa niining kilira, ug usa nianang kilira.J(0Unya gidala niya ako sa alagianan sa balay, ug gisukod niya ang tagsatagsa ka haligi sa alagianan, lima ka maniko niining kilira, ug lima ka maniko nianang kilira: ug ang gilapdon sa ganghaan totolo ka maniko niining kilira, ug totolo ka maniko nianang kilira.'GJ(/Ug iyang gisukod ang sawang, usa ka gatus ka maniko ang gitas-on, ug usa ka gatus ka maniko ang gilapdon, maglaro; ug ang halaran diha sa atubangan sa balay.  J(.Ug ang lawak nga nagaatubang paingon sa amihanan alang man sa mga sacerdote, ang mga magbalantay sa katungdanan sa halaran: mao kini ang mga anak nga lalake ni Sadoc, nga gikan sa mga anak nga lalake ni Levi, nga mingduol kang Jehova sa pag-alagad kaniya.3J(-Ug siya miingon kanako: Kining lawak nga nagaatubang paingon sa habagatan, alang man sa mga sacerdote, ang mga magbalantay sa katungdanan sa balay.#J(,Ug gawas sa kinasulorang ganghaan, may mga lawak alang sa mga mag-aawit sa kinasulorang sawang, nga diha sa kiliran sa amihanang ganghaan; ug ang atubangan niini nagaatubang sa habagatan; usa ka kiliran sa sidlakang ganghaan nga ang atubangan nagaatubang sa amihanan.veJ(+Ug ang mga kaw-it, usa ka dapal ang gilapdon, gipanghigot paglibut: ug diha sa mga lamesa ang unod sa halad.2]J(*Ug may upat ka lamesa nga sinapsap nga bato alang sa halad-nga-sinunog, nga usa ka maniko ug tunga ang gitas-on, ug usa ka maniko ug tunga ang gilapdon, ug usa ka maniko ang kahabogon; diin ginabutang nila ang ilang mga ginamiton nga pinaagi niana gipatay nila ang halad-nga-sinunog ug ang halad.5J()Upat ka lamesa maoy diha niining kilira, ug upat ka lamesa diha nianang kilira, tupad sa ganghaan; walo ka lamesa, diin sila magpatay sa mga halad .NJ((Ug diha sa usa ka kiliran sa gawas, sa diha nga may mosaka sa ang-ang sa amihanan nga ganghaan, may duruha ka lamesa, ug sa usang kiliran, nga bahin sa alagianan sa ganghaan, may duruha ka lamesa.c ?J('Ug didto sa alagianan sa ganghaan may duruha ka lamesa niining kilira, ug duruha ka lamesa nianang kilira, aron patyon sa ibabaw niana ang halad-nga-sinunog ug ang halad-tungod-sa-sala ug ang halad tungod-sa-paglapas.~ uJ(&Ug usa ka lawak uban ang ganghaan niini diha sa mga haligi sa mga ganghaan; didto nila hugasi ang halad-nga-sinunog.A {J(%Ug ang mga haligi niini paingon sa gawas nga sawang; ug ang mga kahoyng palma diha sa mga haligi niini, niining kilira, ug niana nga kilira: ug ang sak-anan niini may walo ka ang-ang.P J($Ang mga lawak nga bantayan niini, ang mga haligi niini, ug ang kahaligian niini: ug may mga tamboanan nga naglibut niini; ang gitas-on kalim-an ka maniko, ug ang gilapdon kaluhaan ug lima ka maniko.l QJ(#Ug gidala ako niya ngadto sa pultahan sa amihanan: ug gisukod niya kini sumala niining mga sukora;FJ("Ug ang kahaligian niini paingon ngadto sa gawas nga sawang; ug ang mga kahoyng palma diha sa mga haligi niini, niining kilira, ug nianang kilira: ug ang sak-anan niini may walo ka ang-ang; J(!Ug ang mga lawak nga bantayan niini, ug mga haligi niini, ug ang kahaligian niini sumala niining mga sukora: ug may mga tamboanan niana ug sa kahaligian nga naglibut niini; kini may kalim-an ka maniko ang gitas-on, ug kaluhaan ug lima ka maniko ang gilap-don.J( Ug gidala ako niya ngadto sa sulod nga sawang paingon sa sidlakan: ug iyang gisukod ang ganghaan sumala niining mga sukora;!;J(Ug ang kahaligian niini nanagpaingon sa gawas nga sawang; ug ang mga kahoyng palma diha sa mga haligi niini: ug ang sak-anan niini may walo ka ang-ang.r]J(Ug may kahaligian nga naglibut, kaluhaan ug lima ka maniko ang gitas-on, ug lima ka maniko ang gilapdon. J(Ug ang mga lawak nga bantayan niini, ug ang mga haligi niini, ug ang kahaligian niini, sumala niining mga sukora: ug may mga tamboanan niana ug sa kahaligian niini nga naglibut; kini kalim-an ka maniko ang gitas-on, ug kaluhaan ug lima ka maniko ang gilapdon.!;J(Unya gidala ako niya ngadto sa sulod nga sawang pinaagi sa ganghaan sa habagatan: ug iyang gisukod ang ganghaan sa habagatan sumala niining mga sukora;9kJ(Ug may usa ka ganghaan paingon sa sulod nga sawang paingon sa habagatan: ug kini gisukod niya gikan sa ganghaan ngadto sa ganghaan paingon sa habagatan usa ka gatus ka maniko.GJ(Ug may pito ka mga ang-ang sa pagsaka niini, ug ang kahaligian niini diha sa atubangan nila; ug may mga kahoy nga palma, usa niining kilira, ug usa nianang kilira, diha sa mga haligi niini./WJ(Ug may mga tamboanan kini ug sa kahaligian nga nagalibut, ingon niana nga mga tamboanan; ang gitas-on kalim-an ka maniko, ug ang gilapdon kaluhaan ug lima ka maniko.A~{J(Ug gidala ako niya paingon sa habagatan; ug, ania karon, usa ka ganghaan paingon sa habagatan: ug iyang gisukod ang mga haligi niini ug ang kahaligian niini sumala niining mga sukora.S}J(Ug may ganghaan paingon sa sulod nga sawang diha sa atbang sa lain nga ganghaan, paingon sa amihanan ug paingon sa sidlakan; ug siya misukod gikan sa ganghaan ngadto sa ganghaan usa ka gatus ka maniko.y|kJ(Ug ang mga tamboanan niini, ug ang kahaligian niini, ug ang mga kahoyng palma niini, sama sa sukod sa ganghaan nga nagalantaw paingon sa sidlakan; ug sila mingkabat niini pito ka mga ang-ang; ug ang kahaligian niini diha sa atubangan nila.{wJ(Ug ang mga lawak nga bantayan totolo niining kilira ug totolo nianang kilira; ug ang mga haligi niana ug ang kahaligian niini sama sa sukod sa nahaunang ganghaan: ang gitas-on niini kalim-an ka maniko. ug ang gilapdon kaluhaan ug lima ka maniko.~zuJ(Ug ang ganghaan sa gawas nga sawang naglantaw paingon sa amihanan, iyang gisukod ang gitas-on ug ang gilapdon niini.!y;J(Unya iyang gisukod ang gilapdon gikan sa atubangan sa sulod nga sawang gikan sa gawas, nga may usa ka gatus ka maniko, paingon sa sidlakan ug amihanan.x J(Ug ang salog nga baldosa nga tupad sa mga ganghaan, subay sa gitas-on sa mga ganghaan bisan ang sa ubos nga salog nga baldosa.PwJ(Unya iyang gidala ako ngadto sa gawas nga sawang; ug, ania karon, may mga lawak ug usa ka salog nga baldosa, nga hinimo alang sa sawang nga nagalibut: may katlaon ka lawak diha sa salog nga baldosa.v}J(Ug may mga tamboanan nga tinakpan sa mga lawak nga bantayan, ug sa ilang mga haligi sulod sa ganghaan nga nagalibut, ug ingon man sa kahaligian; ug ang mga tamboanan nanaglibut sa sulod; ug sa ibabaw sa tagsatagsa ka haligi may mga kahoy nga palma. u J(Ug gikan sa atubangan sa ganghaan sa pagsulod mo ngadto sa atubangan sa alagianan sa sulod nga ganghaan may kalim-an ka maniko.t J(Siya usab nagbuhat ug mga haligi, nga kan-uman ka maniko; ug ang sawang miabut ngadto sa mga haligi, nga naglibut sa ganghaan.2s]J( Unya iyang gisukod ang ganghaan gikan sa atop sa usa ka lawak nga bantayan ngadto sa atop sa usa, ang gilapdon kaluhaan ug lima ka maniko; pultahan atubang sa pultahan.{roJ( Ug usa ka hawanan sa atubangan sa mga lawak nga bantayan, may usa ka maniko niining kilira , ug ang hawanan, may usa ka maniko nianang kilira; ug ang mga lawak nga bantayan may unom ka maniko niining kilira, ug unom ka maniko nianang kilira.qJ( Ug iyang gisukod ang gilapdon sa tukmaan sa ganghaan, napulo ka maniko; ug ang gitas-on sa ganghaan napulo ug tolo ka maniko;cp?J( Ug ang mga lawak nga bantayan sa ganghaan paingon sa sidlakan may totolo niining kilira ug totolo nianang kilira; silang totolo usa ka sulod lamang, ug ang mga haligi may usa ka sukod niining kilira ug nianang kilira.!o;J( Unya iyang gisukod ang alagianan sa ganghaan, walo ka maniko; ug ang mga haligi niini, duruha ka maniko; ug ang alagianan diha dapit sa sulod sa balay.Tn!J(Gisukod usab niya ang alagianan sa ganghaan dapit sa balay, usa ka tangbo.mJ(Ug ang tagsatagsa ka lawak nga bantayan usa ka tangbo ang gitas-on, ug usa ka tangbo ang gilapdon; ug ang sawang sa taliwala sa mga lawak nga bantayan may lima ka maniko; ug ang tukmaan sa ganghaan tupad sa alagianan sa ganghaan dapit sa balay may usa ka tangbo.klOJ(Unya miadto siya sa ganghaan nga nagaatubang sa sidlakan, ug misaka sa mga ang-ang didto: ug gisukod niya ang tukmaan sa pultahan, nga may usa ka tangbo ang gilapdon; ug ang usa ka pultahan nga may usa ka tangbo ang gilapdon.+kOJ(Ug, ania karon, usa ka kuta nga nagalibut sa gawas sa balay, ug diha sa kamot sa tawo may usa ka igsusukod nga tangbo nga unom ka maniko ang gitas-on, nga usa ka maniko ug usa ka dapal ang tagsatagsa: busa iyang gisukod ang gibag-on sa balay, usa ka tangbo; ug ang gitas-on, usa ka tangbo.+jOJ(Ug ang tawo miingon kanako: Anak sa tawo, sud-onga sa imong mga mata, ug pamatia sa imong mga igdulungog, ug paatimani sa imong kasingkasing ang tanan nga ipakita ko kanimo; kay gidala ko ikaw dinhi aron sila ikapakita ko kanimo: ipahayag ang tanan nga makita mo ngadto sa balay sa Israel.fiEJ(Ug ako gipadala niya didto; ug ania karon, dihay usa ka tawo, kansang dagway ingon sa dagway sa tumbaga, uban ang usa ka lugas nga lino sa iyang kamot, ug usa ka igsusukod nga tangbo; ug siya nagtindog didto sa ganghaan.?hwJ(Sa mga panan-awon sa Dios, ako gidala niya ngadto sa yuta sa Israel, ug gipahamutang ako sa usa ka hataas uyamut nga bukid, diin didto daw dihay laraw sa usa ka ciudad sa habagatan.g J(Sa ikakaluhaan ug lima ka tuig sa among pagkabihag, sa sinugdan sa tuig, sa ikanapulo ka adlaw sa bulan, sa ikanapulo ug upat ka tuig sa tapus gun-oba ang ciudad, sa mao gayud nga adlaw, ang kamot ni Jehova gitapion kanako, ug ako gidala niya didto:!f;J'Ni tagoon ko pa pag-usab ang akong nawong gikan kanila; kay gibubo ko na ang akong Espiritu sa ibabaw sa balay sa Israel, nagaingon ang Ginoong Jehova._e7J'Ug sila makaila nga ako mao si Jehova nga ilang Dios, nga ako maoy nagpabihag kanila taliwala sa mga nasud, ug gipatigum ko sila ngadto sa ilang kaugalingong yuta; ug ako dili na magbilin bisan kinsa kanila didto;Jd J'Sa diha nga papaulion ko sila pagbalik gikan sa mga katawohan, ug sa matigum ko sila gikan sa mga yuta sa ilang mga kaaway, ug sa mabalaan na ako diha kanila sa atubangan sa daghang mga nasud.Hc J'Ug sila magapas-an sa ilang kaulawan, ug sa tanan nilang mga kalapasan nga ilang gihimo batok kanako, sa diha nga magapuyo sila sa kasigurohan diha sa ilang yuta, ug walay magahadlok kanila;CbJ'Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Karon bakwion ko ang pagkabinihag ni Jacob, ug malooy ako sa tibook nga balay sa Israel; ug ako mangabugho alang sa akong balaan nga ngalan. aJ'Sumala sa ilang kahugawan ug sumala sa ilang mga paglapas gibuhat ko ang angay kanila; ug gitago ko ang akong nawong gikan kanila./`WJ'Ug ang mga nasud mahitabo nga ang balay sa Israel gidala sa pagkabinihag tungod sa ilang kasal-anan; tungod kay sila nanaglapas batok kanako, ug akong gitago ang akong nawong gikan kanila: busa gihatag ko sila ngadto sa kamot sa ilang mga kabatok, ug nangapukan silang tanan pinaagi sa espada.z_mJ'Busa ang balay sa Israel makaila nga ako mao si Jehova nga ilang Dios, sukad niadtong adlawa ug sa umalabut pa .7^gJ'Ug igapahamutang ko ang akong himaya sa taliwala sa mga nasud: ug ang tanang mga nasud makakita sa akong paghukom nga akong gihimo, ug sa akong kamot nga gidapion ko kanila.5]cJ'Ug kamo pagabusgon diha sa akong lamesa uban sa mga kabayo ug mga carro, uban ang mga makusganong tawo, ug uban ang tanang mga tawo sa gubat, nagaingon ang Ginoong Jehova."\=J'Ug kamo magakaon sa tambok hangtud nga kamo mangabusog, ug magainum sa dugo hangtud nga mangahubog kamo, sa akong halad nga akong gihalad alang kaninyo.S[J'Kamo magakaon sa unod sa mga makusganon, ug magainum sa dugo sa mga principe sa yuta, sa mga lakeng carnero, sa mga nating carnero, ug sa mga kanding, sa mga vaca, silang tanan mga pinatambok sa Basan.9ZkJ'Ug ikaw, anak sa tawo, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Sultihan mo ang mga langgam sa tanang matang, ug ang tagsatagsa ka mananap sa kapatagan: Hamona, Kinadaghanan. Pagtigum kamo sa inyong kaugalingon, ug umari; pagtingub kamo sa inyong kaugalingon sa tanang dapit sa akong halad nga akong gihalad alang kaninyo, bisan sa usa ka dakung paghalad didto sa mga bukid sa Israel, aron kamo makakaon sa unod ug makainum sa dugo.hYIJ'Ug ang Hamona mamahimo usab nga ngalan sa usa ka ciudad. Sa ingon niini hinloan nila ang yuta.oXWJ'Ug kadtong managpangagi latas sa yuta, managpangagi man; ug sa diha nga adunay makakaplag ug bukog sa tawo, nan siya magabutang ug usa ka timaan haduol niana, hangtud kini igalubong sa mga maglulubong didto sa walog sa Hamon-gog.WJ'Ug sila magagahin mga tawo nga mapadayonon sa bulohaton, nga moagi latas sa yuta, ug uban niadtong managpangagi latas niana , kadtong managlubong kanila nga manghibilin diha sa nawong sa yuta, aron sa paghinlo niini: sa tapus ang pito ka bulan sila magapakisusi.,VQJ' Oo, ang tibook katawohan sa yuta magalubong kanila; ug kini mahimo alang kanila nga usa ka kabantugan sa adlaw nga ako pagahimayaon, nagaingon ang Ginoong Jehova.lUQJ' Ug sulod sa pito ka bulan nga ang balay sa Israel magalubong kanila, aron mahinloan nila ang yuta.YT+J' Ug mahitabo niadtong adlawa, nga akong ihatag kang Gog ang usa ka dapit nga mahimong lubnganan didto sa Israel, ang walog niadtong mangagi latas sa sidlakan sa dagat; ug kini mosalanta niadtong mangagi latas niini : ug didto magalubong sila kang Gog ug sa tanan niyang panon sa katawohan; ug kini pagahinganlan: Ang walog sa Hamon-gog.S7J' Sa pagkaagi nga sila dili na mangahoy gikan sa kapatagan, ni mamutol pa sila bisan unsa gikan sa kalasangan; ang mga hinagiban igasugnod nila sa kalayo; ug ilang pagatulisan kadtong managpanulis kanila, ug pagakawatan kadtong managpangawat kanila, nagaingon ang Ginoong Jehova.RJ' Ug kadtong nanagpuyo sa mga ciudad sa Israel mangadto, ug isugnod sa kalayo ang mga hinagiban ug sunogon sila, lakip ang mga taming ug mga kalasag, ang mga pana ug mga udyong, ug ang mga soob, ug ang mga bangkaw, ug sila ikasugnod sa kalayo sulod sa pito ka tuig;Q'J'Ania karon, kini nagasingabut na, ug kini pagahimoon man, nagaingon ang Ginoong Jehova; mao kini ang adlaw nga mahitungod niana ako nagsulti.iPKJ'Ug ipaila ko ang akong balaan nga ngalan sa taliwala sa akong katawohan nga Israel; ni itugot ko pag-usab nga pasipalahan pa ang akong balaan nga ngalan: ug ang mga nasud makaila nga ako mao si Jehova, ang Balaan sa Israel. OJ'Ug si Magog padad-an ko sa kalayo, ug sila nga nanagpuyo sa kasigurohan didto sa mga pulo; ug sila makaila nga ako mao si Jehova.`N9J'Ikaw mapukan sa mahawan nga uma; kay ako namulong niini, nagaingon ang Ginoong Jehova. MJ'Ikaw mapukan sa ibabaw sa mga bukid sa Israel, ikaw, ug ang tanan mong mga tinawo, ug ang mga katawohan nga anaa uban kanimo: ihatag ko ikaw sa mga dumadagit nga mga langgam sa nagkalainlain nga matang, ug ngadto sa mga mananap sa kapatagan, aron subaron ka .LJ'Palagpoton ko ang imong pana gikan sa imong kamot nga wala, ug hulogon ko ang imong mga udyong gikan sa imong kamot nga too.)KKJ'Ug pabalikon ko ikaw, ug mandoan ko ikaw, ug padangaton ko ikaw gikan sa mga kinatumyang bahin sa amihanan; ug dad-on ko ikaw sa ibabaw sa kabukiran sa Israel;7J iJ'Ug ikaw, anak sa tawo, panagna batok sa Gog, ug umingon: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok man kanimo, Oh Gog, principe sa Rosh, Mesech, ug Tubal:DIJ&Ug ako magapadaku sa akong kaugalingon, ug magabalaan sa akong kaugalingon, ug ako magapaila sa akong kaugalingon sa mga mata sa daghang mga nasud; ug sila makaila nga ako mao si Jehova.H}J&Ug magapakanaug ako sa hukom batok kaniya uban ang kamatay ug uban ang dugo; ug paulanan ko siya ug ang iyang mga tinawo, ug ang daghang mga katawohan nga ming-uban kaniya, sa ulan nga makapabaha, ug sa dagkung mga ulan-nga-yelo, kalayo, ug azufre.HG J&Ug ako magpatawag sa usa ka espada batok kaniya ngadto sa akong tanan nga kabukiran, nagaingon ang Ginoong Jehova: ang tagsatagsa ka pinuti sa tawo mahimong batok sa iyang igsoon nga lalake,vFeJ&Sa pagkaagi nga ang mga isda sa dagat, ug ang langgam sa kalangitan, ug ang mga mananap sa kapatagan, ug ang tanang mga butang nga nagakamang nga nagkamang sa yuta, ug ang tanang mga tawo nga anaa sa nawong sa yuta, mokurog sa akong presencia, ug ang mga bukid pagatumpagon, ug ang mga dapit nga bakilid pagabungkagon, ug ang tanan nga kuta mapukan ngadto sa yuta.E-J&Kay sa akong pangabugho ug sa kalayo sa akong kaligutgut ako namulong: Sa pagkamatuod niadtong adlawa may usa ka dakung linog sa yuta sa Israel;+DOJ&Ug mahitabo niadtong adlawa, sa diha nga si Gog mosulong batok sa yuta sa Israel, nagaingon ang Ginoong Jehova, nga ang akong kaligutgut magautbo sa akong ilong.yCkJ&Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ikaw ba kadtong akong gihisgutan sa kanhing panahon pinaagi sa akong mga alagad nga mga manalagna sa Israel, nga nanagpanagna niadtong mga adlawa sa daghang mga tuig, nga dad-on ki ikaw batok kanila?4BaJ&Ug ikaw motungas batok sa akong katawohan nga Israel, ingon sa usa ka panganod nga motabon sa yuta: mahitabo kini sa ulahing mga adlaw, nga dad-on ko gayud ikaw batok sa akong yuta, aron ang mga nasud makaila kanako, sa diha nga ako pagabalaanon diha kanimo, Oh Gog, sa atubangan sa ilang mga mata.zAmJ&Ug ikaw moabut gikan sa imong dapit gikan sa mga kinatumyang bahin sa amihanan, ikaw, ug daghang mga katawohan uban kanimo, silang tanan managkabayo sa kabayo, usa ka dakung panon sa katawohan , ug usa ka gamhanan nga panon sa kasundalohan;T@!J&Busa anak sa tawo, panagna, ug umingon ka sa Gog: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Niadtong adlawa sa diha nga ang akong katawohan nga Israel magapuyo sa kasigurohan, dili ba ikaw mahibalo niini?m?SJ& Ang Seba ug Dedan, ug ang mga magpapatigayon sa Tarsis, uban ang tanang mga batan-on nga mga leon didto, magaingon kanimo: Mianhi ba ikaw aron sa pagtikas sa inagaw? gipatigum ba nimo ang imong panon sa katawohan aron sa pagtikas sa tukbonon? sa pagtulis sa salapi ug bulawan, sa pagkawat sa mga vaca ug mga manggad, sa pagtikas sa usa ka daku nga inagaw?>3J& Sa pagkuha nga mga inagaw ug sa pagkuha sa tukbonon; sa pagpabalik sa imong kamot batok sa nagun-oban nga mga dapit nga karon ginapuy-an na, ug batok sa katawohan nga ginatigum gikan sa mga nasud, nga nakaagaw sa mga vaca ug mga manggad, nga nanagpuyo sa kinapusoran sa yuta.l=QJ& Ug ikaw moingon: Sulongon ko ang yuta sa mga balangay nga dili kinutaan; adtoon ko sila nga anaa sa pagpahulay, nga nanagpuyo sa kasigurohan, silang tanan nga nanagpuyo nga walay mga kuta, ug walay mga trangka ni mga ganghaan;/<WJ& Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Kini mahinabo niadtong adlawa, nga ang mga butang motungha sa imong hunahuna, ug ikaw magalalang sa usa ka lalang nga dautan:H; J& Ug ikaw motungas, ikaw moabut ingon sa usa ka bagyo, ikaw mahimong ingon sa usa ka panganod nga motabon sa yuta, ikaw, ug ang tanan mong mga tinawo, ug ang daghang mga katawohan uban kanimo.?:wJ&Sa tapus sa daghang mga adlaw ikaw pagadu-awon: sa ulahing mga tuig ikaw mosulod sa yuta nga nabawi gikan sa espada, nga ginatigum gikan sa daghang mga katawohan, ibabaw sa kabukiran sa Israel, nga nahimong awa-aw sa kanunay; apan gipagula gikan sa mga katawohan, ug sila magpuyo sa kasigurohan, silang tanan.99kJ&Mag-andam ka, oo, mag-andam ka sa imong kaugalingon, ikaw, ug ang tanan mo nga panon sa kasundalohan nga nagatigum nganha kanimo, ug ikaw mahimo nga usa ka magbalantay kanila.<8qJ&Ang Gomer, ug ang tanan niyang mga tinawo; ang balay sa Togarma sa kinatumyang mga bahin sa amihanan, ug ang tanan niyang mga tinawo; bisan ang daghang mga katawohan uban kanimo.`79J&Ang Persia, ang Etiopia, ang Put uban kanila, silang tanan uban ang taming ug salokot;(6IJ&Ug pabalikon ko ikaw, ug sabitan ko sa mga taga ang imong mga apapangig, ug pagulaon ko ikaw, ug ang tanan mong kasundalohan, mga kabayo ug mga magkakabayo, silang tanan sangkap sa hinagiban, usa ka dakung panon uban ang mga kalasag ug taming, silang tanan nga nanaggamit ug mga pinuti:5J&Ug umingon ka : Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, ako batok kanimo, Oh Gog, principe sa Rosh, sa Mesech, ug sa Tubal:4-J&Anak sa tawo, ipaatubang ang imong nawong paingon sa Gog, ang yuta ni Magog, ang principe sa Rosh, ug Mesech, ug Tubal, ug panagna batok kaniya,?3 {J&Ug ang pulong ni Jehova midangat kanako, nga nagaingon:72gJ%Ug ang mga nasud makaila nga ako mao si Jehova nga nagabalaan sa Israel, sa diha nga ang akong balaan nga puloy-anan mahimutang na sa taliwala nila sa walay katapusan gayud.w1gJ%Ang akong tabernaculo magauban usab kanila; ug ako mahimo nga ilang Dios, ug sila mahimo nga akong katawohan.0J%Labut pa ako makigtukod usa ka tugon sa pakigdait uban kanila; kini mahimo nga usa ka tugon nga walay katapusan uban kanila; ug sila ipahamutang ko, ug padaghanon ko sila, ug ipahaluna ko ang akong balaan nga puloy-anan sa taliwala nila sa walay katapusan gayud.3/_J%Ug sila magapuyo sa yuta nga gihatag ko kang Jacob nga akong alagad, diin didto magpuyo ang inyong mga amahan; ug sila magapuyo didto, sila, ug ang ilang mga anak, ug ang mga anak sa ilang mga anak, sa walay katapusan: ug ang akong alagad nga si David mahimo nga ilang principe sa walay katapusan.V.%J%Ug si David nga akong alagad maoy magahari sa ibabaw nila, ug silang tanan may usa lamang ka magbalantay: sila usab magalakaw sa akong mga tulomanon, ug magabantay sa akong kabalaoran ug magabuhat kanila.t-aJ%Ni maghugaw pa sila pag-usab sa ilang mga kaugalingon tungod sa ilang mga dios-dios, ni tungod sa ilang makapaluod nga mga butang, ni tungod sa bisan unsa nga kalapasan nila; apan luwason ko sila gikan sa ilang mga dapit nga puloy-anan, diin didto sila managpakasala, ug hinloan ko sila: sa ingon niana sila mahimo nga katawohan ko, ug ako mahimo nga ilang Dios.`,9J%Ug buhaton ko sila nga usa ka nasud diha sa yuta, ibabaw sa kabukiran sa Israel; ug ang usa ka hari mahimong hari kanilang tanan; ug sila dili na duha ka mga nasud, ni bahinon pa gayud sila sa duruha ka gingharian;+J%Ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, panguhaon ko ang mga anak sa Israel gikan sa taliwala sa mga nasud, diin sila ming-adto, ug tigumon ko sila gikan sa tanang kiliran, ug panad-on ko sila ngadto sa ilang kaugalingong yuta:g*GJ%Ug ang mga sungkod nga imong gisulatan mahulog sa imong kamot sa atubangan sa ilang mga mata.J) J%Umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: ania karon, kuhaon ko ang sungkod ni Jose, nga anaa sa kamot ni Ephraim, ug ang mga banay sa Israel nga iyang mga kauban; ug ibutang ko sila uban niini, bisan pa uban sa sungkod sa Juda, ug himoon ko sila nga usa ka sungkod, ug sila mahimong usa sa akong kamot.(J%Ug diha nga ang mga anak sa imong katawohan mosulti kanimo, nga magaingon: Dili ba ipakita mo kanamo kong unsay buot mo ipasabut niini? 'J%Ug sila hiusahon mo alang kanimo ang usa sa usa nga mahimong usa ka sungkod, ug sila mahimo nga usa ka sungkod diha sa imong kamot.A&{J%Ug ikaw, anak sa tawo, kumuha ka alang kanimo usa ka sungkod, ug isulat sa ibabaw niini: alang sa Juda, ug alang sa mga anak sa Israel nga iyang mga kauban: unya kumuha sa laing sungkod, ug isulat sa ibabaw niini: Alang kang Jose, ang sungkod sa Ephraim, ug alang sa tibook balay sa Israel nga iyang mga kauban:G%J%Ang pulong ni Jehova midangat pag-usab kanako, nga nagaingon:S$J%Ug pasudlon ko kaninyo ang akong Espiritu, ug kamo mangabuhi, ug ipahaluna ko kamo sa inyong kaugalingong yuta: ug kamo makaila nga ako, si Jehova, namulong niini ug naghimo niini, nag-ingon si Jehova.+#OJ% Ug kamo makaila nga ako mao si Jehova, sa diha nga ablihan ko na ang inyong mga lubnganan, Oh akong katawohan, ug pasak-on ko kamo gikan sa inyong mga lubnganan.y"kJ% Busa panagna, ug umingon ka kanila: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ania karon, Oh akong katawohan; ablihan ko ang inyong mga lubnganan, ug pasak-on ko kamo gikan sa inyong mga lubnganan; ug dad-on ko kamo ngadto sa yuta sa Israel.r!]J% Unya siya miingon kanako: Anak sa tawo, kining mga bukog mao ang tibook nga balay sa Israel: ania karon, sila nanag-ingon: Ang among mga bukog nangauga, ug ang among paglaum nawagtang: kami gipamutol nga binulag sa among mga bahin .9 kJ% Busa ako nanagna ingon sa iyang gisugo kanako, ug ang gininhawa misulod kanila, ug sila mangabuhi, ug nanindog sa ilang mga tiil, usa ka daku uyamut nga panon sa kasundalohan.!J% Unya siya miingon kanako: Panagna ngadto sa hangin, panagna, anak sa tawo, ug umingon ka sa hangin: Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Umari ka gikan sa upat ka hulongawan sa hangin, Oh gininhawa, umari ka, ug guminhawa niining mga pinatay, aron sila mangabuhi.*MJ%Ug nasud-ong ko, ug, ania karon, may mga kusog diha kanila, ug ang mga unod mingtubo, ug ang panit mingtabon kanila sa ibabaw; apan walay gininhawa diha kanila.9kJ%Busa ako nanagna ingon sa gisugo kanako: ug sa pagpanagna nako, dihay usa ka dinahunog, ug, ania karon, usa ka linog; ug ang mga bukog nanagtigum, bukog ngadto sa iyang bukog.SJ%Ug ipahamutang ko ang mga kusog diha kaninyo, ug kamo patuboan ko sa mga unod, ug tabonan ko kamo sa panit ug sudlan ko kamo sa gininhawa, ug kamo mangabuhi; ug kamo managpakaila nga ako mao si Jehova. J%Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova niining mga bukog: Ania karon, akong pasudlon ang gininhawa kaninyo, ug kamo mangabuhi.3J%Siya miingon na usab kanako: Panagna mahitungod niining mga bukog, ug umingon ka kanila: Oh kamo nga mga uga nga bukog, pamati sa pulong ni Jehova.{J%Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, mabuhi pa ba kining mga bukoga? Ug ako mitubag: Oh Ginoong Jehova, ikaw nahibalo.'J%Ug sila gipalibutan niya kanako: ug, ania karon, dihay daghanan uyamut sulod sa mahawan nga walog; ug, ania karon, sila nga uga sa hilabihan,$ CJ%Ang kamot ni Jehova gitapion kanako, ug ako gidala niya diha sa Espiritu ni Jehova, ug gipahamutang ako sa taliwala sa walog; ug kadto napuno sa mga bukog.X)J$&Ingon sa panon alang sa halad, ingon sa panon sa Jerusalem sa iyang mga tinudlo nga fiesta, mao man ang mga awa-aw nga mga ciudad mapuno sa mga panon sa mga tawo, ug sila managpakaila nga ako mao si Jehova.U#J$%Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Labut pa, tungod niini, magapakisusi ang balay sa Israel tungod kanako, sa pagbuhat niini alang kanila: padaghanon ko sila sa mga tawo nga maingon sa usa ka panon.dAJ$$Unya ang mga nasud nga nanghibilin nga nagalibut kaninyo managpakaila nga ako, si Jehova, nagtukod sa mga dapit nga nangaguba, ug nagtanum nianang dapit nga biniyaan: ako, si Jehova, namulong niini, ug magabuhat niini.$AJ$#Ug sila moingon: Kining yutaa nga nabiniyaan nahimong ingon sa tanaman sa Eden; ug ang awa-aw ug biniyaan ug guba nga mga ciudad ginakutaan ug ginapuy-an. ~~}}|Z{qzz yXxww>==]uJ+Ug sila dad-on mo pagpaduol sa atubangan ni Jehova, ug ang ibabaw niini pagabiliboran sa asin sa mga sacerdote, ug sila igahalad nila alang sa usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova.\-J+Sa tapus mo hinloi kini, ikaw magahalad ug usa ka batan-ong vaca nga walay ikasaway, ug usa ka lakeng carnero nga walay ikasaway gikan sa panon.E[J+Ug sa ikaduhang adlaw magahalad ka sa usa ka lakeng kanding nga walay ikasaway alang sa halad-tungod-sa-sala; ug ilang hinloan ang halaran, ingon sa ilang paghinlo niini sa toro nga vaca.Z+J+Kuhaon mo usab ang vaca nga toro sa halad-tungod-sa-sala, ug kini pagasunogon sa tinudlo nga dapit sa balay, sa gawas sa balaan nga puloy-anan.lYQJ+Ug ikaw magakuha gikan sa dugo niini, ug ibitang mo sa upat ka sungay niini, ug sa upat ka likoanan sa tindoganan, ug diha sa ibabaw sa daplin maglibut: ingon niana ulayon mo kana ug himoon mo ang pagtabon sa sala alang niana.VX%J+Hatagan mo ang mga sacerdote nga mga Levihanon gikan sa kaliwat ni Sadoc, nga haduol kanako, sa pag-alagad kanako, nagaingon ang Ginoong Jehova, usa ka batan-ong vaca alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala.yWkJ+Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Mao kini ang mga tulomanon sa halaran sa adlaw nga sila magabuhat niini, sa paghalad mga halad-nga-sinunog sa ibabaw niana, ug sa pagsablig dugo sa ibabaw niana."V=J+Ug ang tindoganan may napulo ug upat ka maniko ang gitas-on ug napulog upat ka maniko ang gilapdon sa upat ka kiliran niini, ug ang daplin nga maglibut niini tunga sa maniko; ug ang ubos niini usa ka maniko nga maglibut; ug ang mga ang-ang sa hagdan niini magaatubang sa sidlakan. UJ+Ug ang halaran nga dapog may napulo ug duha ka maniko ang gitas-on ug napulog duha ang gilapdon, maglaro sa upat ka kiliran niini. T J+Ug ang halaran sa ibabaw may upat ka maniko ang kahabogon ; ug gikan sa halaran nga dapog ug ngadto sa itaas may upat ka sungay.sS_J+Ug gikan sa ubos diha sa yuta ngadto sa ubos-ubos nga tindoganan may duruha ka maniko, ug ang gilapdon usa ka maniko; ug gikan sa diyutay nga tindoganan ngadto sa daku nga tindoganan may upat ka maniko, ug ang gilapdon usa ka maniko.RJ+ Ug mao kini ang mga sukod sa halaran pinaagi sa maniko (ang maniko maoy usa ka siko ug usa ka dapal): ang ilalum usa ka maniko, ug ang gilapdon usa ka maniko, ug ang daplin nga maglibut niini may usa ka dangaw; ug mao kini ang tindoganan sa halaran.-QSJ+ Mao kini ang balaod sa balay: sa ibabaw sa bukid ang tibook nga utlanan nga nagalibut niini mahimong labing balaan. Ania karon, mao kini ang balaod sa akong balay.VP%J+ Ug kong sila mangaulaw sa tanan nilang gibuhat, ipakita kanila ang dagway sa akong balay, ug ang may-ong niini, ug ang mga alagianan sa paggula niini, ug ang mga alagianan sa pagsulod niini, ug ang tanang mga dagway niini, ug ang tanang mga tulomanon niini ug ang tanang mga may-ong niini, ug ang tanang mga balaod niini; ug isulat kini sa ilang atubangan; aron ilang bantayan ang tibook nga dagway niini, ug ang tanan nga mga tulomanon niini, ug buhaton kini.O)J+ Ikaw, anak sa tawo, ipakita ang akong balay ngadto sa balay sa Israel, aron sila maulaw sa ilang kasal-anan; ug ipasukod kanila ang howaranan.+NOJ+ Karon pabiyai kanila ang ilang pagpakighilawas, ug ang mga minatay sa ilang mga hari, sa halayo gikan kanako; ug ako mopuyo sa ilang taliwala sa walay katapusan.QMJ+Sa pagpahamutang nila sa ilang ganghaan tupad sa akong mga ganghaan, ug sa ilang haligi sa pultahan tupad sa akong haligi sa pultahan, ug anaa ang bongbong lamang sa tunga kanako ug kanila; ug ilang gibulingan ang akong balaan nga ngalan pinaagi sa ilang mga dulumtanan nga gibuhat nila: busa giut-ut ko sila sa akong kapungot./LWJ+Ug siya miingon kanako: Anak sa tawo, mao kini ang dapit sa akong trono, ug ang dapit sa mga lapa-lapa sa akong mga tiil, diin ako magapuyo sa taliwala sa mga anak sa Israel sa walay katapusan. Ug ang akong balaan nga ngalan dili na pagahugawan pag-usab sa balay sa Israel, ni sila, ni ang ilang mga hari, pinaagi sa ilang pagpakighilawas, ug pinaagi sa mga minatay sa ilang mga hari diha sa ilang mga hatag-as nga dapit;rK]J+Ug nadungog ko ang usa nga namulong kanako gikan sa balay; ug may usa ka tawo nga mitindog tupad kanako.JJ+Ug giagaw ako sa Espiritu ug gidala ako ngadto sa sulod nga sawang; ug, ania karon, ang balay napuno sa himaya ni Jehova.yIkJ+Ug ang himaya ni Jehova misulod sa balay nga miagi sa alagianan ngadto sa ganghaan nga nagaatubang sa sidlakan.yHkJ+Ug kini ingon sa dagway sa panan-awon nga akong nakita, bisan ingon sa panan-awon nga akong nakita sa pag-anha ko sa paglumpag sa ciudad; ug ang mga panan-awon sama sa panan-awon nga akong nakita sa daplin sa suba sa Chebar; ug ako mihapa.?GwJ+Ug, ania karon, ang himaya sa Dios sa Israel miabut gikan sa alagianan sa sidlakan: ug ang iyang tingog sama sa hinaganas sa daghang katubigan; ug ang yuta masidlak sa iyang himaya.jF OJ+Sa human niini gidala niya ako sa ganghaan, bisan ngadto sa ganghaan nga nagaatubang sa sidlakan.pEYJ*Iyang gisukod kini sa upat ka mga kilid: kini may usa ka paril maglibut, nga lima ka gatus ka tangbo ang gitas-on, ug lima ka gatus ang gilapdon, ang maong paril nagapabulag sa balaan nga dapit ug sa dapit nga alang sa kadaghanan.tDaJ*Siya miliso paingon sa kasadpang kiliran, ug misukod lima ka gatus ka tangbo uban sa igsusukod nga tangbo.cC?J*Iyang gisukod sa kilirang habagatan lima ka gatus ka tangbo uban sa igsusukod nga tangbo.pBYJ*Iyang gisukod ang amihanang kiliran nga lima ka gatus ka tangbo uban sa igsusukod nga tangbo maglibut. A J*Iyang gisukod ang sidlakang kiliran uban sa sukod nga tangbo nga lima ka gatus ka tangbo uban ang igsusukod nga tangbo maglibut.:@mJ*Karon sa diha nga nakatapus na siya sa pagsukod sa sulod nga balay, gidala ako niya paingon sa alagianan sa ganghaan nga nag-atubang sa sidlakan, ug kini gisukod niya paglibut.=?sJ*Sa diha nga ang mga sacerdote mosulod, nan dili sila mogula sa balaan nga dapit ngadto sa gawas nga sawang, kondili didto hinoon igabutang nila ang mga bisti nga sa ilang pag-alagad; tungod kay sila mga balaan man: ug sila magasul-ob sa laing mga bisti, ug moduol niadtong mga butang nga alang sa katawohan.,>QJ* Unya siya miingon kanako: Ang mga lawak sa amihanan ug ang mga lawak sa habagatan, nga anaa sa atubangan sa nalain nga dapit, mao sila ang balaan nga mga lawak, diin ang mga sacerdote nga haduol kang Jehova magakaon sa labing balaan nga mga butang: didto igabutang nila ang labing balaan nga mga butang, ug ang halad-nga-kalan-on, ug ang halad-tungod-sa-sala, ug ang halad-tungod-sa-paglapas; kay ang dapit balaan man.q=[J* Ug sumala sa mga pultahan sa mga lawak nga nag-atubang sa habagatan may usa ka pultahan sa ulohan sa dalan, bisan ang alagianan nga sa atubangan gayud sa bongbong nga nag-atubang sa sidlakan, inigsulod ni bisan kinsa ngadto kanila.<J* Ug ang dalan sa ilang atubangan ingon sa dagway sa dalan sa mga lawak nga nag-atubang sa amihanan; sumala sa ilang gitas-on mao man ang ilang gilapdon: ug ang tanan nga mga alagianan sa paggula niini sumala sa ilang mga dagway, ug ingon man sa ilang mga pultahan.; J* Sa gibag-on sa bongbong sa sawang paingon sa sidlakan, sa atbang sa nalain nga dapit, ug sa atubangan sa balay, may mga lawak.:J* Ug gikan sa ilalum niining mga lawak mao ang ganghaan sa sidlakang kiliran, sa diha nga may mosulod kanila gikan sa gawas nga sawang.9/J*Kay ang gitas-on sa mga lawak nga diha sa gawas nga sawang kalim-an ka maniko: ug, ania karon, sa atubangan sa templo may usa ka gatus ka maniko.'8GJ*Ug ang bongbong nga diha sa gawas haduol sa kiliran sa mga lawak, paingon sa nahagawas nga sawang atbang sa mga lawak, ang gitas-on niana kalim-an ka maniko.M7J*Kay kini totolo ka hunta, ug kini walay mga haligi ingon sa mga haligi sa mga sawang: busa ang labing itaas nga dapit masigpit pa kay sa ubos-ubos ug sa tunga-tunga kaayo nga bahin gikan sa yuta.6+J*Karon ang mga lawak nga sa itaas mubo-mubo; tungod kay nakuhaan man kini sa alagianan, daku-daku kay sa ubos ug sa labing tunga sulod sa balay.C5J*Ug sa atubangan sa mga lawak may suroy-suroyan nga napulo ka maniko ang gilapdon paingon sa sulod, usa ka alagianan nga usa ka maniko; ug ang mga pultahan niini nagaatubang sa amihanan.J4 J*Ibabaw sa kaluhaan ka maniko nga mao ang sa sulod nga sawang, ug ibabaw sa salog nga baldosa nga mao ang alang sa gawas nga sawang, diin ang alagianan atbang sa alagianan sa ikatolo nga hunta.~3uJ*Sa atubangan sa gitas-on sa usa ka gatus ka maniko mao ang pultahan sa amihanan, ug ang gilapdon kalim-an ka maniko.d2 CJ*Unya gidala ako niya ngadto sa gawas nga sawang, ang alagianan paingon sa amihanan: ug gidala ako niya ngadto sa sulod sa lawak nga diha sa atbang sa nalain nga dapit, ug nga diha sa atbang sa balay paingon sa amihanan.>1uJ)Ug may mga tinakpan nga tamboanan ug mga kahoyng palma sa usa ka kilid ug sa pikas nga kilid, sa mga kiliran sa alagianan: mao kini ang kilirang lawak sa balay, ug ang mga tukmaan.T0!J)Ug may gibuhat diha niana, sa ibabaw sa mga pultahan sa templo, mga querubin ug mga kahoyng palma, ingon sa binuhat diha sa mga bongbong; ug may usa ka tukmaan nga tabla sa nawong sa alagianan sa gawas./+J)Ug ang mga pultahan may duruha ka palid ang matag-usa, duruha ka mga palid alang sa usang pultahan, ug duruha ka palid alang sa laing pultahan.M.J)Ug ang templo ug ang balaang puloy-anan may duruha ka mga pultahan.-%J)Ang halaran hinimo sa kahoy, totolo ka maniko ang kahabogon, ug ang gitas-on niini duruha ka maniko; ug ang nasikohan niini, ug ang gitas-on niini, ug ang mga bongbong niini, hinimo sa kahoy: ug siya miingon kanako: Mao kini ang lamesa nga anaa sa atubangan ni Jehova. ~}||j{{zy(x}xvvttSss6rrqp;onDmWlkk.j6ih&gfedNcfbbOaaC`__3^]]\P[ZZ^YJXWlVVUUTSRQPPONN==%<<;4:98j76543221b00:..^-,,5+R*!)`(f'O%%e$#"! BHu c#  -F f=lboVWTApan sa katapusan si Daniel mianhi sa akong atubangan, kansang ngalan mao si Beltsasar, sumala sa ngalan sa akong dios, ug kaniya anaa ang espiritu sa mga balaang dios: ug sa iyang atubangan gisugilon ko ang damgo, sa pag-ingon :EUTUnya ming-abut ang mga mago, ang mga maglalamat, ang mga Caldeahanon, ug ang mga mulo-manalagna; ug akong gisugilon kanila ang damgo; apan sila wala makapadayag kanako sa kahulogan niini.*TMTBusa gihimo ko ang usa ka sugo nga ang tanang mga tawong manggialamon sa Babilonia dad-on sa akong atubangan, aron ipahibalo nila kanako ang kahulogan sa damgo.S5TNakita ko ang usa ka damgo nga nakapahadlok kanako; ug ang mga hunahuna diha sa akong higdaanan ug ang mga panan-awon sa akong ulo nakasamok kanako.cR?TAko, si Nabucodonosor, nagpahulay sulod sa akong balay ug nagamauswagon sa akong palacio.LQTPagkadagku sa iyang mga timaan! ug pagkagamhanan sa iyang mga kahibulongan! ang iyang gingharian mao ang gingharian nga walay katapusan, ug ang iyang dominio nagagikan sa kaliwatan sa kaliwatan.~PuTGipakaayo kanako ang pagpakita sa mga timaan ug sa mga kahibulongan nga kanako gibuhat sa Halangdon Uyamut nga Dios."O ?TSi Nabucodonosor ang hari, alang sa tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan, nga nanagpuyo sa tibook nga yuta: Ang pakigdait modagaya kaninyo._N7TUnya si Sadrach, si Mesach ug si Abed-nego gituboy sa hari sa lalawigan sa Babilonia.CMTBusa ako nagabuhat usa ka sugo nga ang tanang katawohan, nasud ug pinulongan nga makasulti sa dautan batok sa Dios ni Sadrach, ni Mesach, ug ni Abed-nego, pagawatas-watason, ug ang ilang mga balay pagahimoon nga tinapok sa kinalibang; tungod kay walay laing dios nga makahimo sa pagluwas sa ingon niining paagiha.oLWTSi Nabucodonosor misulti ug miingon: Bulahan ang Dios ni Sadrach, ni Mesach ug ni Abed-nego, nga nagpadala sa iyang manulonda, ug nagluwas sa iyang mga alagad nga mingsalig diha kaniya, ug ming-usab sa pulong sa hari, ug mingtugyan sa ilang mga lawas, aron sila dili makaalagad ug dili makasimba sa lain nga dios, gawas lamang sa ilang kaugalingon nga Dios.FuTBusa tungod sa pagkadinalian sa sugo sa hari, ug ang hudno mainit uyamut, ang siga sa kalayo nakamatay niadtong mga tawo nga nagsakwat kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego.bE=TNan kining mga tawohana gipanaggapus nga sinul-oban sa ilang mga kalsones, sa ilang mga sinina, sa ilang mga kupo, ug sa uban pa nilang mga bisti, ug gipanaghulog ngadto sa taliwala sa hudno sa kalayo nga nagadilaab.ZD-TUg nagsugo pa siya sa pipila ka mga tawo nga kusganon nga diha sa iyang kasundalohan sa pagpagapus kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego, ug sa paghulog kanila ngadto sa hudno sa kalayo nga nagadilaab.|CqTUnya si Nabucodonosor napuno sa mapintas nga kasuko, ug ang dagway sa iyang nawong nausab batok kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego: busa misulti siya ug nagsugo nga ilang initon ang hudno sa pito ka pilo labaw sa naandan nga kainit./BWTApan kong dili ugaling , angay mo nga hisayran, Oh hari, nga kami dili gayud moalagad sa imong mga dios, ni mosimba kami sa larawan nga bulawan nga imong gipatindog.;AoTKong mao kana, ang among Dios nga among ginaalagaran makahimo sa pagluwas kanamo gikan sa hudno nga nagadilaab sa kalayo; ug siya magaluwas kanamo gikan sa imong kamot, Oh hari.@3TSi Sadrach, si Mesach, ug si Abed-nego mingtubag ug ming-ingon sa hari: Oh Nabucodonosor, kami dili kinahanglan nga motubag kanimo niining butanga.)?KTKaron, kong kamo andam, nga sa bisan unsang taknaa nga kamo makabati sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele ug sa tanang matang sa tulonggon, manghapa ug manimba sa larawan nga akong gibuhat: apan kong kamo dili mosimba, sa maong takna igatambog kamo sa taliwala sa hudno nga nagadilaab sa kalayo: ug kinsa ba kana nga dios nga makaluwas kaninyo gikan sa akong mga kamot?W>'TSi Nabucodonosor mitubag ug miingon kanila: Tinuyo ba sa kabubut-on nga kamo, Oh Sadrach, Mesach, ug Abed-nego, nga kamo dili moalagad sa akong dios, ni mosimba sa larawan nga bulawan nga akong gipatindog?1=[T Unya si Nabucodonosor, sa iyang kapungot ug kasuko, nagsugo sa pagpakuha kang Sadrach, Mesach, ug Abed-nego. Nan ilang gidala kining mga tawohana sa atubangan sa hari."<=T Adunay pipila ka mga Judio nga imong gitudlo ibabaw sa mga bulohaton sa lalawigan sa Babilonia: si Sadrach, Mesach, ug Abed-nego; kining mga tawohana, Oh hari, wala magtagad kanimo: sila wala moalagad sa imong mga dios, ni mosimba sila sa larawan nga bulawan nga imong gipatindog.;wT Ug bisan kinsa kadto nga dili mohapa ug dili mosimba, igatambog sa taliwala sa usa ka hudno nga nagadilaab sa kalayo.u:cT Ikaw, Oh hari, naghimo usa ka sugo, nga ang tagsatagsa ka tawo nga makabati sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, mohapa ug mosimba sa larawan nga bulawan;j9MT Sila mingtubag ug ming-ingon kang Nabucodonosor nga hari: Oh hari, mabuhi ka sa walay katapusan.8{TTungod niini niadtong panahona may pipila ka mga Caldeahanon nga mingduol, ug mingpasaka sa sumbong batok sa mga Judio.H7 TBusa niadtong taknaa sa pagkabati sa tanang mga katawohan sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, ang tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan, minghapa ug mingsimba sa larawan nga bulawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari.6TUg bisan kinsa kadto nga dili mohapa ug dili mosimba igatambog sa mao nga takna sa taliwala sa usa ka hudno nga nagadilaab sa kalayo.f5ETNga sa takna kamo makadungog sa tingog sa trompeta, flauta, alpa, sacabuche, salterio, dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, humapa kamo ug simbaha ang larawan nga bulawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari;w4gTUnya ang magpapahibalo misinggit sa makusog: Kaninyo ginasugo, Oh mga katawohan, mga nasud ug mga pinulongan,i3KTUnya ang mga kadagkuan, ang mga tinugyanan, ug ang mga gobernador, ang mga maghuhukom, ang mga mamahandi, ang mga magtatambag, ang mga presidente, ug ang tanang mga punoan sa mga lalawigan, nanagkatigum didto sa dedicacion sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari; ug sila mingtindog sa atubangan sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor.@2yTUnya si Nabucodonosor ang hari nagsugo sa pagpatigum sa mga kadagkuan, sa mga tinugyanan, ug sa mga gobernador, sa mga maghuhukom, sa mga mamahandi, sa mga magtatambag, sa mga presidente ug sa tanang mga punoan sa mga lalawigan, aron motambong sa dedicacion sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari.]1 5TSi Nabucodonosor ang hari nagbuhat usa ka larawan nga bulawan, nga may gitas-on nga kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon niana unom ka maniko: kini iyang gipahaluna sa kapatagan sa Dura, sa lalawigan sa Babilonia.80iT1Ug si Daniel naghangyo sa hari, ug iyang gitudlo si Sadrach, Mesach, ug Abed-nego, ibabaw sa mga bulohaton sa lalawigan sa Babilonia: apan si Daniel diha sa ganghaan sa hari.k/OT0Unya ang hari nagpabantug kang Daniel, ug naghatag kaniya daghang mga gasa nga bililhon, ug naghimo kaniya nga punoan sa tibook lalawigan sa Babilonia, ug pangulo nga gobernador sa tanang mga tawong manggialamon sa Babilonia.\.1T/Ang hari mitubag kang Daniel ug miingon: Sa pagkamatuod ang imong Dios mao ang Dios sa mga dios, ug ang Ginoo sa mga hari, ug ang magbubugna sa mga butang tinago, sanglit ikaw nakapadayag niining butang tinago. -T.Unya si hari Nabucodonosor mihapa, ug misimba kang Daniel, ug nagsugo nga siya halaran nila sa usa ka halad sa maamyon nga kahumot.S,T-Sanglit ingon sa imong nakita nga gikan sa usa ka bukid gisapsap nga walay kamot ang usa ka bato, ug nga kini nakadugmok sa puthaw, sa tumbaga, sa yutang kolonon, sa salapi, ug sa bulawan; ang daku nga Dios nagpahibalo sa hari sa mga butang manghitabo sa kaulahian: ug ang damgo matuod, ug ang kahulogan niana dili kaduha-duhaan.+T,Ug sa mga adlaw nianang mga haria, ang Dios sa langit magatukod usa ka gingharian nga dili gayud malumpag, ni ang gahum niana mahibilin sa lain nga katawohan; apan kini magadugmok ug magaut-ut niining tanan nga mga gingharian, ug kini molungtad sa walay katapusan.u*cT+Ug sanglit imong nakita nga ang puthaw gisaktan sa yanang sa yutang kolonon, sila mosagol sa ilang kaugalingon uban sa kaliwatan sa katawohan: apan sila dili magakatapot sa usa ug usa, sama sa puthaw nga dili mosagol sa yutang kolonon.<)qT*Ug ingon nga ang usa ka bahin sa mga tudlo sa tiil puthaw man, ug ang usa ka bahin maoy yutang kolonon, mao nga sa gingharian malig-on ang usa ka bahin, ug gabok ang laing bahin.,(QT)Ug sanglit imong nakita ang mga tiil ug mga tudlo sa tiil, nga may bahin nga yutang kolonon sa magkokolon, ug may bahin nga puthaw, kini mahimo nga gingharian nga binahinbahin: apan anaa niana ang kalig-on sa puthaw, sanglit sa imong nakita ang puthaw gisakot sa yanang sa yuta nga kolonon.^'5T(Ug ang ikaupat ka gingharian molig-on sama sa puthaw, sanglit ang puthaw magadugmok ug makadaug sa tanang mga butang; ug sama sa puthaw nga magapigsat niining tanan, kini nga gingharian magabungkag ug magadugmok.#&?T'Ug sunod kanimo motindog ang usa ka gingharian nga labing ubos kanimo; ug may lain nga ikatulong gingharian nga tumbaga, nga magabuot sa tibook nga yuta.o%WT&Ug sa bisan diin nga dapit ang mga anak sa tawo managpuyo, ang mga mananap sa kapatagan ug ang mga langgam sa kalangitan iyang gihatag sa imong kamot, ug naghimo kanimo nga agalon kanilang tanan: ikaw mao kadtong ulo nga bulawan.$ T%Ikaw, Oh hari, mao ang hari sa kaharian, kang kinsa ang Dios sa langit mihatag sa gingharian, sa gahum, sa kusog ug sa himaya;Y#+T$Kini mao ang damgo; ug ang kahulogan niini among isugilon sa atubangan sa hari.z"mT#Unya ang puthaw, ang yutang kolonon, ang tumbaga, ang salapi, ug ang bulawan, nadungan pagkadugmok, ug nangahimong sama sa tahop sa mga salog nga giukanan sa panahon sa ting-init; ug sila ginapadpad sa hangin, sa pagkaagi nga walay dapit nga nakita alang kanila: ug ang bato nga naglapdos sa larawan, nahimong usa ka dakung bukid, ug gipuno niini ang tibook kalibutan./!WT"Nakita mo hangtud nga ang usa ka bato gisapsap nga walay mga kamot, nga minglapdos sa larawan sa iyang mga tiil nga puthaw ug yuta nga kolonon, ug nakadugmok kanila.p YT!Ang iyang mga bitiis puthaw, ang iyang mga tiil may bahin nga puthaw, ug may bahin nga yutang kolonon.(IT Mahitungod niini nga larawan, ang iyang ulo bulawan nga lunsay, ang iyang dughan ug ang iyang mga bukton salapi, ang iyang tiyan ug ang iyang mga paa tumbaga,H TIkaw, Oh hari, nakakita, ug, nakasud-ong sa usa ka dakung larawan. Kining larawan nga daku uyamut, ug kansang kasilaw maayo kaayo, mitindog sa imong atubangan; ang dagway niana makalilisang.s_TApan mahitungod kanako, kini nga tinago wala ipadayag kanako, tungod kay labaw sa uban nga mga buhi ang akong kahibalo, kondili sa tuyo nga ang kahulogan ikapadayag sa hari, ug aron ikaw masayud sa mga hunahuna sa imong kasingkasing.TMahitungod kanimo, Oh hari, ang imong mga hunahuna mingsantop sa imong panumduman diha sa imong higdaanan, aron sa pagpasayud sa mga butang manghitabo sa umalabut nga panahon; ug ang nagapadayag sa mga tinago nagpahibalo kanimo sa manghitabo sa ulahing mga adlaw .wTApan adunay usa ka Dios sa langit nga mopadayag sa mga tinago, ug siya nagpahibalo kang hari Nabucodonosor sa mga butang manghitabo sa ulahing mga adlaw. Ang imong damgo, ug ang mga panan-awon sa imong ulo sa ibabaw sa imong higdaanan, mao kini:`9TSi Daniel mitubag sa atubangan sa hari, ug miingon: Ang butang tinago nga gisugo sa hari kinahanglan ipadayag , dili ikapadayag kaniya, ni sa mga tawong manggialamon, ni sa mga maglalamat, ni sa mga mulo-manalagna;&ETAng hari mitubag ug miingon kang Daniel, kansang ngalan mao si Beltsasar: Makahimo ka ba pagpadayag kanako sa damgo nga akong nakita, ug sa kahulogan niini?fETUg si Daniel gidali pagdala ni Arioch ngadto sa atubangan sa hari, ug miingon kaniya niini: May tawo nga hingkaplagan ko sa mga anak sa mga nangabihag gikan sa Juda, nga mopahayag sa hari sa kahulogan nga gikinahanglan .*MTBusa miadto si Daniel kang Arioch, ang gitudlo sa hari nga maoy magpatay sa mga tawong manggialamon sa Babilonia; miadto siya ug misulti kaniya sa ingon niini: Ayaw pagpatya ang mga tawong manggialamon sa Babilonia; dad-a ako sa atubangan sa hari, ug akong ipadayag sa hari ang kahulogan.~uTNagapasalamat ako kanimo, ug nagadayeg kanimo, Oh Dios sa akong mga amahan, nga nagahatag kanako sa kaalam ug sa kagahum, ug karon ginapadayag mo kanako ang butang nga among gipangayo kanimo; sanglit imong ginapadayag kanamo ang butang sa hari.TGinabugna niya ang mga butang halalum ug tinago: siya nasayud sa mga butang nga anaa sa kangitngitan, ug ang kahayag nagapuyo man kaniya.MTUg iyang ginailis-ilisan ang mga panahon ug mga katuigan; iyang ginapapha ang mga hari, ug gipahaluna ang mga hari; siya nagahatag kaalam sa mga manggialamon, ug kahibalo kanila nga may pagsabut;TSi Daniel mitubag ug miingon: Dalayegon ang ngalan sa Dios sa mga katuigan nga walay katapusan; kay iya man ang kaalam ug ang kagahum.TUnya ang tinago gipadayag kang Daniel pinaagi sa usa ka panan-awon sa kagabhion. Unya gidayeg ni Daniel ang Dios sa langit.>uTNga sila mangamuyo sa kalooy sa Dios sa langit bahin niining tinago; aron unta si Daniel ug ang iyang mga kauban dili mangamatay uban sa laing mga tawong manggialamon sa Babilonia.+TUnya miadto si Daniel sa iyang balay, ug gisuginlan niya ang iyang mga kauban, si Ananias, si Misael, ug si Azarias mahitungod niining butanga:}sTUg si Daniel misulod, ug naghangyo sa hari nga hatagan unta siya ug panahon, ug iyang sayran ang hari sa kahulogan./WTMitubag siya kang Arioch, capitan sa hari, ug miingon : Ngano man nga hilabihan pagkahinanali ang sugo sa hari? Unya si Arioch mipahayag sa maong butang kang Daniel.D TUnya si Daniel, sa pagkamaalamon ug pagkamasinabuton, mitubag kang Arioch, ang capitan sa mga magbalantay sa hari, nga milakaw aron sa pagpatay sa mga tawo nga manggialamon sa Babilonia; )T Busa ang sugo gipamantala, ug ang tanang mga tawong manggialamon pagapatyon; ug ilang gipangita si Daniel ug ang iyang mga kauban aron patyon.  T Tungod niini ang hari nasuko ug naglagut sa hilabihan, ug nagsugo sa pagpapatay sa tanang mga tawong manggialamon sa Babilonia.G T Ug maoy usa ka butang nga talagsaon ang gipangayo sa hari, ug walay bisan kinsang lain nga arang makapahayag niana sa atubangan sa hari, gawas ang mga dios, kansang puloy-anan wala sa unod. 'T Ang mga Caldeahanon nanubag sa atubangan sa hari, ug ming-ingon: Walay bisan usa ka tawo sa ibabaw sa yuta nga makapahayag niining butanga sa hari; kay, sanglit walay hari, ni agalon, ni punoan, nga nangutana nianang butanga sa mga mago, kun encantador kun Caldeahanon.<qT Apan kong kamo dili mopadayag kanako sa damgo, adunay usa ra ka balaod alang kaninyo; kay kamo nangandam sa pagpamakak ug pagsulti sa mga pulong malimbongon sa akong atubangan, hangtud nga mabalhin ang panahon; busa isulti kanako ang damgo, ug ako masayud nga kamo makahimo sa pagsaysay sa kahulogan niana./TAng hari mitubag ug miingon: Ako nasayud sa pagkatinuod gayud nga kamo buot magalangan, tungod kay nakita man ninyo nga ang butang mibiya kanako. TMingtubag sila sa ikaduha, ug ming-ingon: Ang damgo ipahayag unta sa hari sa iyang mga alagad, ug kami magasugid sa kahulogan.FTApan kong ipahibalo ninyo kanako ang damgo ug ang kahulogan niana, kamo makadawat gikan kanako mga gasa ug mga balus ug dagkung dungog: busa isugid kanako ang damgo ug ang kahulogan niana.gGTAng hari mitubag ug miingon sa mga Caldeahanon: Ang butang mibiya kanako; kong kamo dili magpahibalo kanako sa damgo ug ang kahulogan niana, kamo pagawatas-watason, ug ang inyong mga balay himoon nga pundok sa kinalibang.LTUnya ang mga Caldeahanon mingsulti sa hari sa pinulongan nga Siriahanon: Oh hari, mabuhi ka sa walay katapusan; isugid sa imong mga alagad ang imong damgo, ug kami magasaysay sa iyang kahulogan.{TUg ang hari miingon kanila: Ako nagdamgo sa usa ka damgo, ug ang akong espiritu nasamok nga buot magpakisayud sa damgo.fETUnya ang hari nagsugo sa pagpatawag sa tanang mga mago, ug sa mga maglalamat, ug sa mga salamangkiro, ug sa mga Caldeahanon, aron ikasaysay nila sa hari ang iyang mga damgo. Busa sila nanagpanulod ug nangatubang sa hari.* OTUg sa ikaduha ka tuig sa paghari ni Nabucodonosor, si Nabucodonosor nagdamgo sa mga damgo; ug ang iyang espiritu nasamok ug ang iyang pagkatulog mipahawa kaniya.M TUg si Daniel mipadayon bisan hangtud sa nahaunang tuig ni hari Ciro.g~ ITUg sa bisan unsang butanga bahin sa kaalam sa salabutan nga gipakisayran kanila sa hari, iyang nakita nga sila labing maayo sa napulo ka pilo kay sa tanang mga mago ug mga maglalamat nga diha sa tibook niya nga ginsakupan.=} uTUg ang hari nakigsulti kanila; ug kanilang tanan walay hingpalgan nga sama kang Daniel, kang Ananias, kang Misael, ug kang Azarias: busa mingpabilin sila diha sa atubangan sa hari.| /TUg sa tapus sa mga adlaw nga gitudlo sa hari aron sila pagadad-on kaniya, ang principe sa mga eunuco midala kanila sa atubangan ni Nabucodonosor.l{ STKaron mahitungod niining upat ka mga batan-ong lalake, ang Dios naghatag kanilag kahibalo ug kabatid sa tanang kaalam ug kinaadman sa mga Caldeahanon : ug si Daniel may maayong pagsabut sa tanang mga panan-awon ug sa mga damgo.z TBusa gikuha sa mayordomo ang ilang mga lamiang kalan-on, ug ang vino nga unta gipainum kanila, ug gihatagan sila sa utan.Qy TUg sa natapus ang napulo ka adlaw, ang ilang mga nawong nakita nga mga labing ambungan, ug sila labing tambok sa unod kay sa tanan nga mga batan-ong lalake nga nangaon sa mga lamiang kalan-on sa hari.ex ETBusa siya nagpatalinghug kanila niining paagiha, ug gisulayan sila sulod sa napulo ka adlaw.Rw T Unya ipatan-aw diha sa imong atubangan ang among mga nawong, ug ang nawong sa mga batan-ong lalake nga nagakaon sa mga lamiang kalan-on sa hari; ug sumala sa imong makita, hukmi ang imong mga sulogoon.(v KT Sulayi ang imong mga sulogoon, gipangaliyupo ko kanimo, sulod sa napulo ka adlaw lamang : ug kami pahatagi nila sa utan nga pagakan-on, ug tubig nga pagaimnon.u  T Unya misulti si Daniel sa mayordomo nga gitudlo sa pangulo sa mga eunuco sa pag-alima kang Daniel, Ananias, Misael, ug Azarias:rt _T Ug ang principe sa mga eunuco miingon kang Daniel: Ako mahadlok sa akong agalon nga hari, nga maoy nagbuot sa inyong kalan-on ug sa inyong ilimnon: kay ngano man nga mahimuot siya nga mosud-ong sa inyong mga nawong nga labing mangil-ad kay sa mga nawong sa batan-ong lalake sa inyong panuigon? busa buot ba ikaw nga mamiligro ang akong ulo sa atubangan sa hari.ys mT Karon gihimo sa Dios nga si Daniel makakaplag kalooy ug malomong pagbati sa atubangan sa principe sa mga eunuco.r TApan gituyo ni Daniel sa iyang kasingkasing ang dili gayud paghugaw sa iyang kaugalingon sa mga lamiang kalan-on sa hari, bisan sa vino nga iyang ginainum: busa iyang gipangayo sa principe sa mga eunuco nga dili gayud hugawan niya ang iyang kaugalingon.Pq TUg ang principe sa mga eunuco mihatag kanila sa mga ngalan: kang Daniel mihatag siya sa ngalan nga Beltsasar, ug kang Ananias, nga Sadrach, ug kang Misael, nga Mesach, ug kang Azarias, nga Abed-nego.kp QTKaron ang pipila niini kanila mao ang mga anak sa Juda nga si Daniel, Ananias, Misael, ug Azarias:o TUg adlaw-adlaw ang hari nagpalain alang kanila usa ka bahin sa mga lamian nga kalan-on sa hari, ug sa vino nga iyang ginainum, ug siya nagsugo nga sila pakan-on sa ingon niana sulod sa totolo ka tuig; ug nga sa katapusan niana kinahanglan mangatubang sila sa hari.$n CTMga batan-on nga kang kinsa walay ikasaway, hinonoa gikahimut-an kaayo, ug batid sa tanang kaalam, ug tinugahan sa kahibalo, ug manggialamon sa ciencia, ug ang kapid-an nga angay ipahaluna sa palacio sa hari; ug nga iyang tudloan sila sa kahibalo ug sa pinulongan sa mga Caldeahanon.0m [TUg ang hari misulti kang Azpenaz, ang pangulo sa iyang mga eunuco, nga pasudlon niya ang pipila sa mga anak sa Israel, kadtong kaliwat sa harianon ug sa mga halangdon;l TUg sa iyang kamot gitugyan sa Ginoo si Joacim, hari sa Juda, uban ang usa ka bahin sa mga sudlanan didto sa balay sa Dios; ug iyang gidala sila ngadto sa yuta sa Sinar sa balay sa iyang dios: ug iyang gidala ang mga sudlanan sa balay nga tipiganan sa iyang dios. k TSa ikatolo ka tuig sa paghari ni Joacim, hari sa Juda, si Nabucodonosor, hari sa Babilonia, miadto sa Jerusalem ug gipalibutan kini.j%J0#Kini mokabat sa napulo ug walo ka libo ka tangbo ang sukod maglibut: ug ang ngalan sa ciudad gikan niadtong adlawa mao: SI JEHOVA ANAA DIHA.Ai{J0"Sa kasadpan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus ka tangbo , uban ang totolo nila ka ganghaan: ang ganghaan sa Gad, usa; ang ganghaan sa Aser, usa; ang ganghaan sa Nephtali, usa.Hh J0!Ug sa habagatan nga kiliran upat kalibo ug lima ka gatus ka tangbo ang sukod, ug totolo ka ganghaan: ang ganghaan sa Simeon, usa; ang ganghaan sa Issachar, usa; ang ganghaan sa Zabulon, usa.?gwJ0 Ug sa sidlakan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus ka tangbo , ug totolo ka ganghaan: bisan ang ganghaan sa Jose, usa; ang ganghaan sa Benjamin, usa; ang ganghaan sa Dan, usa.LfJ0Ug ang mga ganghaan sa ciudad sama sa mga ngalan sa mga banay sa Israel, totolo ka ganghaan paingon sa amihanan: ang ganghaan sa Ruben, usa; ang ganghaan sa Juda, usa; ang ganghaan sa Levi, usa.}esJ0Ug kini mao ang mga gulaanan sa ciudad: Sa amihanan nga kiliran, upat ka libo ug lima ka gatus ka tangbo ang sukod;8diJ0Kini mao ang yuta nga inyong pagabahinon pinaagi sa pagpapalad sa mga banay sa Israel alang sa pagkapanulondon, ug kini mao ang ilang mga bahin, nagaingon ang Ginoong Jehova.McJ0Ug ubay sa utlanan sa Gad, ng habagatan nga kiliran paingon sa habagatan, ang utlanan anha gikan sa Tamar ngadto sa katubigan sa Meriba-Cades ug ngadto sa suba sa Eqipto , ngadto sa dakung dagat.}bsJ0Ug ubay sa utlanan sa Zabulon, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin kang Gad.a}J0Ug ubay sa utlanan sa Issachar, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin kang Zabulon.`yJ0Ug ubay sa utlanan sa Simeon, gikan sa sidlakan ng kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin kang Issachar._{J0Ug ubay sa utlanan sa Benjamin, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin kang Simeon. ^J0Ug mahatungod sa nahabilin sa mga banay: gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin kang Benjamin.c]?J0Labut pa, gikan sa napanag-iya sa mga Levihanon, ug gikan sa napanag-iya sa ciudad, sanglit anaa man sa taliwala niini nga mao ang sa principe, sa kinatung-an sa utlanan sa Juda ug sa Benjamin, kini alang sa principe.\-J0Ug ang salin alang sa principe, sa usa ka kiliran ug sa pikas sa balaan nga halad, ug sa nasakup sa ciudad; atbang sa kaluhaan ug lima ka libo sa halad paingon sa sidlakan nga utlanan, ug paingon sa kasadpan atbang sa kaluhaan ug lima ka libo paingon sa kasadpan nga utlanan, sikbit sa mga bahin, kini alang sa principe: ug ang balaang halad ug ang balaang puloy-anan sa balay anha sa taliwala niini.D[J0Ang tibook nga halad kaluhaan ug lima ka libo sa pikas ug kaluhaan ug lima ka libo sa pikas: magahalad kamo sa balaang halad sa upat ka kiliran, uban ang sakup ug kabalangayan sa ciudad.cZ?J0Ug sila nga nanag-alagad sa ciudad, gikan sa tanang mga banay sa Israel, manag-uma niini.YJ0Ug ang nahibilin sa gitas-on, sama sa balaan nga halad, napulo ka libo paingon sa sidlakan, ug napulo ka libo paingon sa kasadpan; ug kini anha sa sikbit sa balaan nga halad; ug ang abut niini pagakan-on alang kanila nga nanag-alagad didto sa ciudad.tXaJ0Ug ang ciudad may kabalangayan: paingon sa amihanan duruha ka gatus ug kalim-an, paingon sa habagatan duruha ka gatus ug kalim-an, ug paingon sa sidlakan duruha ka gatus ug kalim-an, ug paingon sa kasadpan duruha ka gatus ug kalim-an.WJ0Ug mao kini ang mga sukod niini: ang amihanan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus, ug ang habagatan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus, ug sa sidlakan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus, ug sa kasadpan nga kiliran upat ka libo ug lima ka gatus.sV_J0Ug ang lima ka libo nga nahibilin sa gilapdon, atbang sa kaluhaan ug lima ka libo; mahimong galamiton alang sa tuyo nga dili balaan, alang sa ciudad, alang sa puloy-anan ug alang sa kabalangayan; ug ang ciudad anha sa taliwala niini.U#J0Ug sila dili makabaligya bisan usa niini, ni ikabugti kini, ni mabalhin ang unang mga bunga sa yuta; kay kini balaan man alang kang Jehova.zTmJ0 Ug sikbit sa utlanan sa mga sacerdote, ang mga Levihanon hatagan ug kaluhaan ug lima ka libo ka sukod ang gitas-on, ug napulo ka libo ang gilapdon: ang tibook gitas-on sa iyang bahin kaluhaan ug lima ka libo, ug ang gilapdon napulo ka libo. SJ0 Ug kanila kini mahimo nga usa ka halad gikan sa halad sa yuta, usa ka butang nga labing balaan, ubay sa utlanan sa mga Levihanon.hRIJ0 Kini alang sa mga sacerdote nga gibalaan gikan sa mga anak nga lalake ni Sadoc, nga nagbantay sa akong mga sugo, nga wala manghisalaag sa diha nga nanghisalaag ang mga anak sa Israel, ingon sa paghisalang sa mga Levihanon.uQcJ0 Ug alang niini, bisan alang sa mga sacerdote, mao kini ang balaan nga halad; paingon sa amihanan kaluhaan ug lima ka libo ang gitas-on , ug paingon sa kasadpan napulo ka libo ang gilapdon, ug paingon sa sidlakan napulo ka libo ang gilapdon, ug paingon sa habagatan kaluhaan ug lima ka libo ang gitas-on: ug ang balaang puloy-anan ni Jehova anha sa taliwala niini.yPkJ0 Ang halad nga inyong ihalad kang Jehova kaluhaan ug lima ka tangbo ang gitas-on ug napulo ka libo ang gilapdon.SOJ0Ug ubay sa utlanan sa Juda, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, mao ang halad nga imong ihalad sa kaluhaan ug lima kalibo ka tangbo ang gilapdon, ug sa gitas-on nga ingon sa usa sa mga bahin, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran: ug ang balaang puloy-anan anha sa taliwala niini.N}J0Ug ubay sa utlanan sa Ruben, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Juda. MJ0Ug ubay sa utlanan sa Ephraim, gikan sa sidlakan nga kiliran bisan ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Ruben.LJ0Ug ubay sa utlanan sa Manases, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Ephraim.K J0Ug ubay sa utlanan sa Nephtali, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Manases. JJ0Ug ubay sa utlanan sa Aser, gikan sa sidlakan nga kiliran bisan ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Nephtali.IyJ0Ug ubay sa utlanan sa Dan, gikan sa sidlakan nga kiliran ngadto sa kasadpan nga kiliran, usa ka bahin alang kang Aser.4H cJ0Karon mao kini ang mga ngalan sa mga banay: Gikan sa amihanang tumoy, duol sa alagianan sa Hethlon hangtud sa pagsulod mo sa Hamath, sa Haser-enon didto sa utlanan sa Damasco, paingon sa amihanan duol sa Hamath (ug kini mao ang iyang kiliran sa sidlakan ug sa kasadpan), usa ka bahin alang kang Dan.G)J/Ug kini mahitabo, nga sa unsang banaya magapuyo ang lumalangyaw, didto ihatag ninyo kaniya ang iyang panulondon, nagaingon ang Ginoong Jehova.fFEJ/Ug kini mahitabo, nga bahinon ninyo kini pinaagi sa pagpapalad ingon nga inyong panulondon ug sa mga lumalangyaw nga nagpuyo sa taliwala ninyo, nga manganak ug mga anak sa taliwala ninyo; ug sila alang kaninyo sama man sa mga nangatawo sa taliwala sa mga anak sa Israel; sila makabaton ug panulondon uban kaninyo sa taliwala sa mga banay sa Israel.`E9J/Sa ingon niini bahinon ninyo kining yutaa alang kaninyo sumala sa mga banay sa Israel.&DEJ/Ug ang kasadpan nga kiliran mao ang dakung dagat, gikan sa habagatan nga utlanan hangtud sa atbang sa pag-abut sa Hamath. Kini mao ang kasadpan nga kiliran.hCIJ/Ug ang habagatan nga kiliran paingon sa habagatan mao ang magagikan sa Tamar hangtud sa katubigan sa Meriba-Cades, ngadto sa suba sa Eqipto , ngadto sa dakung dagat. Kini mao ang habagatan ang kiliran paingon sa habagatan.lBQJ/Ug ang sidlakan nga kiliran, sa kinatung-an sa Hauran ug sa Damasco ug sa Galaad ug sa yuta sa Israel, mao ang Jordan; gikan sa utlanan sa amihanan , ngadto sa sidlakan nga dagat sukdon ninyo. Kini mao ang kiliran sa sidlakan.5AcJ/Ug ang utlanan gikan sa dagat, mao ang Haser-enon diha sa utlanan sa Damasco; ug sa amihanan paingon sa amihanan mao ang utlanan sa Hamath. Kini mao ang amihanang kiliran.%@CJ/Ang Hamath, ang Berotha, Sibrahim, nga anaa sa kinatung-an sa utlanan sa Damasco ug sa utlanan sa Hamath; ang Haserhatticon, nga anaa sa utlanan sa Hauran. ?J/Ug kini mao ang utlanan sa yuta: Sa amihanang kiliran, gikan sa dakung dagat, sa alagianan sa Hetlon, hangtud sa pag-abut sa Sedad;1>[J/Ug kamo makapanunod niana, ang usa ingon man ang usa; kay piganumpaan ko ang paghatag niana sa inyong mga amahan: ug kining yutaa mahulog kaninyo ingon nga panulondon.R=J/ Mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Kini mao ang utlanan, nga pinaagi niini bahinon ninyo ang yuta nga panulondon sumala sa napulo ug duha ka banay sa Israel: si Jose makadawat ug duruha ka bahin.r<]J/ Ug haduol sa suba ibabaw sa iyang tampi, niining daplina ug niadtong daplina moturok ang tanang mga kahoy nga makaon, kansang dahon dili malaya, ni mawad-an sa iyang bunga: kini mobunga sa bag-ong bunga matag-bulan, tungod kay ang katubigan niana nagaagay-ay gikan sa balaang puloy-anan; ug ang bunga niana makaon man, ug ang dahon niana ikatambal nga makaayo. : ~L}|{{ yyRxvuYtssqgpohnmmym l5krj"hgdfWedclb6aQ`` _9]\\^[WYXmWVUTSS QPNNzLjLKKVKJIIgHH\GFEEDnBB:A@@7>=<<;":U99587654322100/.-,+E)('&&.%$#m""O! yA#KrIj  t 7nD:f 9T Sa nahaunang tuig ni Dario, ang anak nga lalake ni Asuero, sa kaliwat sa mga Medianhon, nga gihimong hari sa tibook nga gingharian sa mga Caldeahanon,Ae{TUg ako, si Daniel, nagmaluya ug nagdaut sa pipila ka adlaw; unya ako mitindog, ug nagbuhat sa bulohaton sa hari; ug nahibulong ako sa panan-awon, apan walay mausa nga nakasabut niini.d/TUg ang panan-awon sa gabii ug sa buntag nga gisugilon matuod man; apan takpan mo ang panan-awon; kay kana iya sa daghang mga adlaw nga umalabut .KcTUg gumikan sa iyang paagi iyang pauswagon ang mga paglimbong diha sa iyang kamot; ug siya magpakadaku sa iyang kaugalingon sulod sa iyang kasingkasing, ug sa ilang kakulang sa pagmatngon , daghan ang iyang mapatay; siya usab motindog batok sa principe sa mga principe; apan siya mabunggo nga walay kamot nga manghilabut .rb]TUg ang iyang kagahum mahimong malig-on, apan dili sa iyang kaugalingong kagahum; ug siya molumpag sa dakung kahibulongan, ug mouswag ug magbuhat sa iyang kahimut-an , ug iyang lumpagon ang mga makusganon ug ang balaan nga katawohan.^a5TUg sa ulahing panahon sa ilang gingharian, sa diha nga ang mga malapason managbuhat sa hingpit nga kadautan, ang usa ka hari sa makalilisang nga tinan-awan, ug nga makasabut sa mga salabuton nga pulong, motindog.!`;TUg mahitungod nianang naputol, sa dapit diin may upat nga mitindog, may upat ka mga gingharian nga motindog gikan sa nasud, apan dili sa iyang kagahum._1TUg ang mabangis nga lakeng kanding mao ang hari sa Grecia: ug ang dakung sungay nga anaa sa taliwala sa duruha ka mga mata mao ang nahaunang hari.~^uTAng carnero nga lake nga imong nakita, nga adunay duruha ka mga sungay, sila mao ang mga hari sa Media ug sa Persia.']GTUg siya miingon: Ania karon, pahibaloon ko ikaw mahitungod sa mahatabo sa katapusang panahon sa kasuko; kay kana iya man sa tinudlo nga panahon sa katapusan.*\MTKaron sa nagsulti pa siya kanako, ako nahinanok sa halalum nga pagkatulog nga ang akong nawong nag-ubo sa yuta; apan iyang gitandog ako, ug gipatindog niya ako.][3TBusa siya miduol sa dapit diin ako magtindog: ug sa pag-abut niya, ako nahadlok, ug ako napaumod sa akong nawong: apan siya miingon kanako: Sabta, Oh anak sa tawo, kay ang panan-awon iya sa panahon sa katapusan.$ZATUg nadungog ko ang tingog sa usa ka tawo sa taliwala sa duruha ka tampi sa Ulai, nga nagsangpit ug miingon: Gabriel, ipasabut niining tawo ang panan-awon.RYTUg nahitabo sa diha nga ako, bisan pa ako si Daniel, nakakita sa panan-awon, nga nagpakisusi ako sa kahulogan niini, ug, ania karon, may mitindog sa akong atubangan nga ingon sa dagway sa usa ka tawo.X#TUg siya miingon kanako: Hangtud sa duruha ka libo ug totolo ka gatus ka mga gabii ug mga buntag; unya ang balaanong puloy-anan pagalinisan.GWT Unya nadungog ko ang usa nga balaan nga nagasulti: ug dihay lain nga balaan nga miingon niadtong usa nga balaan nga nagsulti: Hangtud anus-a ang panan-awon mahatungod sa dayon nga halad-nga-sinunog , ug ang kalapasan nga nakalumpag, aron sa paghatag sa balaanong puloy-anan ug sa panon nga pagayatakan ilalum sa tiil?FVT Ug ang panon gitugyan na lamang kaniya uban sa dayon nga halad-nga-sinunog tungod sa kalapasan; ug gihulog ngadto sa yuta ang kamatuoran, ug kini nagtuman sa iyang gikahimut-an ug miuswag.@UyT Oo, kini nagpadaku sa iyang kaugalingon, bisan sa principe sa panon; ug kini nagkuha gikan kaniya sa dayon nga halad-nga-sinunog , ug gipukan ang dapit sa iyang balaanong puloy-anan.T)T Ug kini mitubo pagdaku bisan hangtud sa panon sa langit: ug ang uban sa panon ug sa mga bitoon iyang gihulog sa yuta, ug iyang giyatakan sila.=SsT Ug gikan sa usa kanila migula ang usa ka gamay nga sungay, nga mitubo sa hilabihan nga pagkadaku, paingon sa habagatan, ug paingon sa silangan, ug paingon sa mahimayaon nga yuta .uRcTUg ang lakeng kanding nagpadaku pag-ayo sa iyang kaugalingon: ug sa diha nga kusganon na siya, ang dakung sungay nabunggo; ug ilis kaniya migula ang upat ka mga taw-taw nga sunggay paingon sa upat ka mga holongawan sa hangin sa langit.MQTUg nakita ko siya nga miduol sa carnero nga lake, ug siya napungot gayud kaniya, ug gisamaran ang carnero nga lake ug gibunggo ang iyang duruha ka mga sungay; ug ang carnero nga lake walay gahum sa pagsukol kaniya, apan siya gitumba niya sa yuta, ug giyatakan siya; ug walay mausa nga nakaluwas kaniya gikan sa iyang kamot.:PmTUg siya miadto sa carnero nga lake nga may duruha ka sungay, nga akong nakita nga nagatindog sa atubangan sa suba, ug midasmag kaniya sa mabangis nga kapungot sa iyang kagahum.cO?TUg sa nagpalandong pa ako, ania karon, ang usa ka kanding nga lake migula gikan sa kasadpan sa nawong sa tibook kalibutan, ug wala motugkad sa yuta: ug ang kanding may taw-taw nga sungay sa taliwala sa iyang mga mata.N7TNakita ko ang carnero nga lake nga nagapadulong sa kasadpan, ug sa amihanan, ug sa habagatan; ug walay mga mananap nga makasukol sa iyang atubangan, ni may usa nga makaluwas gikan sa iyang kamot; apan siya nagbuhat sumala sa iyang kabubut-on, ug nagpadaku sa iyang kaugalingon.MTUnya giyahat ko ang akong mga mata, ug nakita ko , ug ania karon, may nagtindog atubangan sa suba, nga usa ka carnero nga lake nga may duruha ka mga sungay; ug ang duruha ka mga sungay hatag-as; apan ang usa hataas kay sa usa, ug ang hataas mitungha nga naulahi.jLMTUg nakita ko sa usa ka panan-awon; karon nahitabo sa ingon niini nga sa pagkakita ko nga didto ako sa Susan sa palacio nga atua sa lalawigan sa Elam; ug nakita ko sa usa ka panan-awon nga ako didto sa daplin sa suba sa Ulai..K WTSa ikatolo ka tuig sa paghari ni hari Belsasar, usa ka panan-awon mipakita kanako, bisan kanako nga si Daniel, sa tapus mipakita kanako kadtong mipakita nga nahauna.sJ_TDinhi natapus ang kasaysayan sa butang. Mahitungod kanako, si Daniel, ang akong mga hunahuna nakasamok pag-ayo kanako, ug ang panagway sa akong nawong nabalhin dinhi kanako: apan akong gitagoan ang butang sulod sa akong kasingkasing.(IITUg ang gingharian ug ang dominio, ug ang pagkadaku sa mga gingharian ilalum sa tibook nga langit, igahatag ngadto sa katawohan sa mga balaan sa Halangdon Uyamut: ang iyang gingharian mao ang walay-katapusan nga gingharian, ug ang tanan nga mga dominio manag-alagad ug managsugot kaniya.H TApan ang paghukom pagasugdan ug ilang pagakuhaon ang iyang dominio, aron sa pag-ut-ut ug paglaglag niini hangtud sa katapusan.$GATUg siya mosulti sa dagkung mga pulong batok sa Halangdon Uyamut, ug magapaluya sa mga balaan sa Halangdon Uyamut; ug siya magahunahuna sa pag-usab sa mga panahon, ug sa Kasugoan; ug sila ihatag sa iyang kamot hangtud sa usa ka panahon ug mga panahon ug sa katunga sa usa ka panahon.TF!TUg mahitungod sa napulo ka mga sungay, gikan niining ginghariana motindog ang napulo ka mga hari: ug adunay lain nga motindog sunod kanila; ug siya lahi sa nahauna, ug siya modaug sa totolo ka mga hari.SETSa ingon niana siya miingon: Ang ikaupat nga mananap mao ang ikaupat nga gingharian sa yuta, nga lahi gikan sa tanang mga gingharian ug molamoy sa tibook yuta, ug magayatak niini, ug magadugmok kaniya.,DQTHangtud ang tigulang sa mga adlaw miabut, ug ang hukom gihatag sa mga balaan sa Halangdon Uyamut, ug miabut ang panahon nga ang mga balaan naghupot sa gingharian:iCKTAko mitan-aw, ug ang mao nga sungay nakiggubat batok sa mga babalaan, ug nakadaug batok kanila;3B_TUg mahitungod sa napulo ka mga sungay nga diha sa iyang ulo; ug sa lain nga sungay nga migula, ug nga sa atubangan niini may totolo nga nangahulog; bisan pa kadtong sungay nga may mata, ug usa ka baba nga namulong dagkung mga butang, kang kansang dagway labi pang malig-on kay sa iyang mga kauban."A=TUnya naninguha ako nga masayud sa kamatuoran mahitungad sa ikaupat ka mananap, nga lain man gikan kanilang tanan, nga hilabihan pagkamakahahadlok, kansang mga ngipon puthaw, ug ang iyang mga kuko tumbaga; nga naglamoy, ug nagdugmok, ug nagyatak sa iyang tiil niadtong nanghibilin.*@MTApan ang mga balaan sa Halangdon Uyamut modawat sa gingharian, ug managhupot sa gingharian sa walay katapusan, bisan hangtud sa kahangturan nga walay katapusan.e?CTKining dagkung mga mananap, nga upat, mao ang upat ka mga hari, nga manindog dinhi sa yuta.0>YTAko miduol sa usa kanila nga nagtindog, ug nangutana kaniya sa kamatuoran niining tanan. Busa ako gisuginlan niya, ug gipahibalo ako sa kahulogan niining mga butanga.=TMahitungod kanako, si Daniel, nasubo ang akong espiritu sa taliwala sa akong lawas, ug ang mga panan-awon sa akong ulo nakalibug kanako.<!TUg may gihatag kaniya nga dominio, ug himaya, ug gingharian, aron ang tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan manag-alagad kaniya: ang iyang dominio mao ang dominio nga walay katapusan, nga dili umalagi, ug ang iyang gingharian mao kadtong dili mabungkag. ;T Nakita ko diha sa mga panan-awon sa kagabhion, ug, ania karon, may usa nga miabut uban sa mga panganod sa langit nga usa nga sama sa anak sa tawo, ug siya miduol kaniya bisan pa ngadto sa tigulang sa mga adlaw, ug ilang gidala siya haduol sa iyang atubangan.5:cT Ug mahatungod sa nanghibilin nga mga mananap, ang ilang dominio gikuha kanila : bisan pa niana ang ilang mga kinabuhi gilugwayan sa makadiyut ug sa usa ka panahon lamang .Y9+T Niadtong taknaa ako nagtan-aw tungod sa tingog sa dagkung mga pulong nga gisulti sa sungay; ako nagtan-aw hangtud nga gipatay ang mananap, ug ang iyang lawas gidugmok, ug kini gihatag aron sunogon sa kalayo.j8MT Ang sapa nga kalayo migula ug mibaha gikan sa iyang atubangan: mga libo ka mga libo nanag-alagad kaniya, ug napulo ka libo ka napulo ka libo nanagtindog sa iyang atubangan: ang paghukom gisugdan, ug ang mga basahon gibuklad;=7sT Ako nagsud-ong hangtud ang mga trono gibutang, ug ang usa nga mao ang tigulang sa mga adlaw milingkod: ang iyang mga bisti maputi ingon sa nieve, ug ang buhok sa iyang ulo sama sa lonlon nga balhibo sa carnero; ang iyang trono mao ang nagadilaab nga siga, ug ang mga ligid niini mao ang nagasiga nga kalayo.I6 TAko nagtulotimbang mahitungod sa mga sungay, ug, ania karon, may migula kanila nga laing sungay nga diyutay, nga sa atubangan niini ang totolo ka mga unang sungay giibut hangtud sa mga gamut: ug, ania karon, niining sungaya dihay mga mata nga sama sa mga mata sa tawo, ug usa ka baba nga nagpamulong dagkung mga butang.o5WTSa tapus niini, nakita ko sa mga panan-awon sa kagabhion, ug, ania karon, ang ikaupat ka mananap, makahahadlok ug mabangis, ug hilabihan gayud pagkakusganon; ug kini may dagkung mga ngipon nga puthaw: siya milamoy ug mikunis-kunis, ug miyatak sa salin sa iyang mga tiil: ug kini lahi sa tanang mananap nga nanghiuna kaniya; ug kini may napulo ka mga sungay.g4GTSa human niini, nakita ko ang lain na usab, ug, ania karon, ingon sa usa ka leopardo, nga diha sa iyang bokoboko ang upat ka mga pako sa usa ka langgam: ang mananap may upat usab ka mga ulo; ug ang dominio gihatag kaniya. 3TUg, ania karon, ang laing mananap, ang ikaduha, sama sa usa ka oso; ug mibangon sa usa niya ka kilid, ug dihay totolo ka mga gusok sa iyang baba taliwala sa iyang mga ngipon, ug sa ingon niana sila ming-ingon kaniya: Bumangon ka, lamyon mo ang daghang unod.w2gTAng nahauna sama sa usa ka leon, ug may mga pako sa agila: nakita ko hangtud nga ang mga pako niya giibut, ug kini gialsa gikan sa yuta, ug gipatindog sa duha ka tiil sama sa usa ka tawo: ug ang usa ka kasingkasing sa tawo gihatag niini.e1CTUg migula gikan sa dagat ang upat ka mga dagkung mananap, nga nagkalainlain ang usa ug usa.07TSi Daniel misulti ug miingon: Ako nakakita sa akong panan-awon sa gabii, ug, ania karon, ang upat nga mga hangin sa langit mingkutaw sa dakung dagat.X/ +TSa nahaunang tuig ni Belsasar nga hari sa Babilonia si Daniel may usa ka damgo ug mga panan-awon sa iyang ulo diha sa iyang higdaanan; unya iyang gisulat ang damgo, ug gisugilon ang katibuokan sa mga butang.e.CTBusa kining Daniel nagmauswagon sa paghari ni Dario, ug sa paghari ni Ciro nga Persiahanon."-=TSiya nagaluwas ug nagatabang, ug nagabuhat siya sa mga katingalahan sa langit ug sa yuta, siya nga maoy nagluwas kang Daniel gikan sa gahum sa mga leon.E,TGibuhat ko ang sugo, aron nga sa tanang dominio sa akong gingharian, ang mga tawo managkurog, ug mangahadlok sa atubangan sa Dios ni Daniel; kay siya mao ang Dios nga buhi ug mapadayonon sa walay katapusan, ug ang iyang gingharian mao ang dili mabungkag; ug ang iyang dominio magapadayon bisan hangtud sa katapusan.+1TUnya si hari Dario misulat sa tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan, nga nagpuyo sa tibook yuta: Ang pakigdait modagaya unta kaninyo.?*wTUg ang hari nagpasugo, ug gipanagdala kadtong mga tawo nga mingsumbong batok kang Daniel, ug ilang gipanghulog sila ngadto sa langub sa mga leon, sila, ang ilang mga anak, ug ang ilang mga asawa; ug sila gilunggoban ug gipanagdugmok ang ilang mga bukog, sa wala pa ngani sila moabut sa kinahiladman sa langub.j)MTUnya ang hari nalipay sa hilabihan gayud, ug nagsugo nga ilang kuhaon si Daniel gikan sa langub. Busa si Daniel gipagawas sa langub, ug walay kadaut nga hikaplagan diha kaniya, tungod kay siya misalig man diha sa iyang Dios.w(gTAng akong Dios nagpadala sa iyang manulonda, ug gitak-uman ang baba sa mga leon, ug sila wala makadaut kanako; sanglit kay sa iyang atubangan nakita nga inocente man ako; ug ingon man usab sa atubangan mo. Oh hari, ako wala makapasipala.P'TUnya si Daniel miingon sa hari: Oh hari, mabuhi ka sa walay katapusan.&'TUg sa pagduol niya sa langub sa mga leon ngadto kang Daniel, misinggit siya sa usa ka tingog nga makapasubo; ang hari misulti ug miingon kang Daniel: Oh Daniel, alagad sa Dios nga buhi; ang imong Dios nga gialagaran mo sa kanunay, nagaluwas ba kanimo gikan sa mga leon?d%ATUnya ang hari mibangon sayo kaayo sa kabuntagon, ug midali pag-adto sa langub sa mga leon.3$_TUnya ang hari miadto sa iyang palacio, ug nagpuasa sa tibook nga gabii; walay mga tulonggon nga gidala sa iyang atubangan: ug ang iyang katulogon mikalagiw gikan kaniya.H# TUg dihay usa ka bato nga gidala ug gipahaluna sa baba sa langub, ug kini gipatikan sa hari sa iyang kaugalingong patik, ug sa patik sa mga principe; aron walay mausab mahatungod kang Daniel.["/TUnya ang hari nagpasugo ug ilang gidala si Daniel, ug gihulog siya sa langub sa mga leon. Karon , ang hari misulti ug miingon kang Daniel: Ang imong Dios nga imong gialagaran sa kanunay, siya magaluwas kanimo.V!%TUnya kining mga tawohana nanagtigum sa atubangan sa hari, ug ming-ingon sa hari: Hibaloi, Oh hari, nga kini balaod sa mga Medianhon ug Persiahanon, nga walay sugo ni balaod nga gitukod sa hari nga mausab.U #TUnya ang hari, sa pagkadungog niya niining mga pulonga nasubo pag-ayo, ug naninguha sulod sa iyang kasingkasing sa pagluwas kaniya; ug siya naghago hangtud sa pagkasalop sa adlaw aron sa pagluwas kaniya.hIT Unya mingtubag sila ug ming-ingon sa atubangan sa hari: Kana si Daniel nga anaa sa mga anak sa pagkabinihag sa Juda wala magtagad kanimo, Oh hari, ni sa sugo nga imong gitiman-an, kondili nag-ampo makatolo sa usa ka adlaw.T Unya sila mingduol, ug mingsulti sa atubangan sa hari mahitungod sa sugo sa hari: Wala ba ikaw motimaan sa usa ka sugo nga ang tagsatagsa ka tawo nga mangamuyo sa bisan unsang dios kun tawo sulod ka katloan ka adlaw, gawas kanimo, Oh hari, igahulog sa langub sa mga leon? Ang hari mitubag ug miingon: Ang butang matuod sumala sa balaod sa mga Medianhon ug mga Persiahanon nga dili mausab.yT Unya kining mga tawohana nanagkatigum, ug nakakaplag kang Daniel nga nag-ampo ug nangamuyo sa atubangan sa iyang Dios.:mT Ug sa pagkahibalo ni Daniel nga ang sinulat gitiman-an, siya miadto sa iyang balay (karon ang iyang mga tamboanan inablihan sa sulod sa iyang balay paingon sa Jerusalem); ug siya miluhod sa makatolo sa usa ka adlaw, ug nag-ampo, ug nagpasalamat sa atubangan sa iyang Dios, ingon sa iyang gihimo kaniadto.;qT Busa si hari Dario mitimaan sa sinulat ug sa sugo.+OTKaron, Oh hari, tukora ang sugo, ug timan-i sa imong ngalan ang sinulat, aron dili mausab, sumala sa balaod sa mga Medianhon ug mga Persiahanon, nga dili mausab.wTAng tanang mga presidente sa gingharian, ang mga tinugyanan ug ang mga principe, ang mga magtatambag ug ang mga gobernador, nanagsabut-sabut sa pagtukod usa ka harianon nga kabalaoran, ug pagbuhat usa ka malig-on nga sugo, nga bisan kinsa nga magapangamuyo sa bisan unsang dios kun tawo sulod sa katloan ka adlaw, gawas kanimo, Oh hari, siya igahulog sa langub sa mga leon.#TUnya kining mga presidente ug mga principe nanagtigum sa atubangan sa hari ug miingon kaniya: Hari nga Dario, mabuhi ka sa walay katapusan.3_TUnya miingon kining mga tawohana: Dili nato hikaplagan ang higayon batok niining Daniel, gawas kong hikaplagan ta kini batok kaniya mahatungod sa Kasugoan sa iyang Dios.TNan ang mga presidente ug ang mga principe nanagpangita sa higayon batok kang Daniel mahatungod sa gingharian; apan sila wala makakita sa higayon ni kalapasan, sanglit siya matinumanon man, ni may hikaplagan sila nga sayup kun kalapasan diha kaniya.X)TUnya kini si Daniel maoy gipalabi nga labaw sa mga presidente ug sa mga principe, kay ang labing maayong espiritu diha kaniya; ug ang hari naghunahuna sa pagpalingkod kaniya ibabaw sa tibook nga gingharian.2]TUg ibabaw kanila totolo ka mga presidente, si Daniel mao ang usa kanila; nga kining mga principe magabatag taho kanila nga totolo , ug nga ang hari mawalay kabilinggan. #TNahimut-an ni Dario ang pagbutang ibabaw sa gingharian usa ka gatus ug kaluhaan ka mga principe, nga maoy magapangulo sa tibook gingharian;nUTUg si Dario ang Medianhon midawat sa gingharian, sanglit siya kan-uman ug duha ka tuig ang panuigon.LTNiadtong gabhiona si Belsasar ang hari sa mga Caldeahanon gipatay.iKTUnya nagsugo si Belsasar, ug ilang gibistihan si Daniel sa purpura, ug gisab-ongan sa kolintas nga bulawan ang iyang liog, ug nagpalibut sa pahibalo mahatungod kaniya, nga siya mahimong ikatolo nga magmamando sa gingharian.]3TPERES: Ang imong gingharian gibahin na, ug gihatag sa mga Medianhon ug Persiahanon.LTTEKEL: Ikaw ginatimbang diha sa timbangan, ug nakita nga kulangan.j MTKini mao ang kahulogan sa butang: MENE, giihap sa Dios ang imong gingharian, ug gitapus na kini.J  TUg kining sulata mao ang ginasulat: MENE, MENE, TEKEL, UPHARSIN:T !TUnya ang bahin sa kamot gipadala gikan kaniya; ug kining sulata ginasulat. THinonoa nagmapahitas-on ka sa imong kaugalingon batok sa Ginoo sa langit; ug ilang gidala ang mga sudlanan nga balaan sa iyang balay diha sa imong atubangan; ug ikaw ug ang imong mga principe; ang imong mga asawa ug ang imong mga puyopuyo, ming-inum sa vino gikan niini; ug ginadayeg mo ang dios nga salapi ug bulawan, ug tumbaga, puthaw, kahoy, ug bato, nga dili makakita, ni makadungog, ni makahibalo; ug ang Dios nga sa iyang kamot anaa ang imong gininhawa, ug iya ang tanan mong mga dalan, wala mo paghimayaa:w gTUg ikaw nga iyang anak, Oh Belsasar, wala ka magpaubos sa imong kasingkasing, bisan nasayud ka niining tanan,=sTUg siya giabog gikan sa mga anak sa mga tawo, ug ang iyang kasingkasing gihimo nga sama sa iya sa mananap, ug ang iyang puloy-anan diha uban sa ihalas nga mga asno; siya gilawgan nila sa balili sama sa mga vaca, ug ang iyang lawas nahumod sa yamog sa langit; hangtud nga siya nakaila nga ang Halangdon Uyamut nga Dios nagamando sa gingharian sa mga tawo, ug nga siya nagapahamutang sa ibabaw niini sa bisan kinsa nga iyang hing-uyonan.zmTApan sa diha nga nagmapahitas-on ang iyang kasingkasing, ug sa diha nga nagpagahi ang iyang espiritu, sa pagkaagi nga siya nagkinabuhi nga mapahitas-on, gipapha siya gikan sa iyang trono nga harianon, ug gikuha nila ang himaya gikan kaniya.QTUg tungod sa pagkadaku nga iyang gihatag kaniya, ang tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan, nanagkurog ug nangahadlok sa iyang atubangan: ang buot niya nga patyon iyang gipatay; ug ang buot niya nga buhion , iyang gibuhi; ug ang buot niya nga bayawon , iyang gibayaw, ug ang buot niya nga paubson , iyang gipaubos.1TOh ikaw hari, ang Halangdon Uyamut nga Dios naghatag kang Nabucodonosor nga imong amahan sa gingharian, ug pagkadaku, ug himaya ug pagkahalangdon:zmTUnya si Daniel mitubag ug miingon sa atubangan sa hari: Pasagdi ang imong mga gasa sa imong kaugalingon lamang , ug ihatag ang imong mga balus sa uban; bisan pa niana basahon ko ang sinulat alang sa hari, ug pahibaloon ko siya sa kahulogan.I TApan ako nakadungog mahitungod kanimo, nga ikaw makahubad, ug makasulbad sa mga gikaduha-duhaan: karon kong makabasa ka sa sinulat, ug makapahayag kanako sa kahulogan niana, pagasul-oban ikaw sa saput nga purpura, ug sab-ongan sa kolintas nga bulawan ang imong liog, ug mahimo ka nga ikatulong magmamando sa gingharian.lQTUg karon ang mga manggialamong tawo, ang mga maglalamat, gipasulod na sa akong atubangan, aron unta ilang basahon kini nga sinulat, ug ipahayag kanako ang hubad niana: apan sila wala makapakita kanako sa hubad sa maong butang:*MTAko nakadungog mahitungod kanimo, nga ang espiritu sa mga dios anaa kanimo, ug nga ang kahayag ug salabutan ug labawon kaayong kinaadman hikaplagan diha kanimo.NT Unya si Daniel gipasulod sa atubangan sa hari. Ang hari misulti ug miingon kang Daniel: Ikaw ba kadtong Daniel, nga anak sa pagkabinihag sa Juda, nga gikuha sa hari nga akong amahan gikan sa Juda?5cT Sanglit ang labawon kaayong espiritu, ug kahibalo, ug salabutan, ug paghubad sa mga damgo, ug pagsaysay sa mga malisud nga mga pulong, pagsulbad sa mga gikaduha-duhaan, hingpalgan diha kang Daniel, nga ginganlan sa hari nga si Beltsasar. Karon ipatawag mo si Daniel, ug siya magapakita sa kahulogan.+~OT Adunay usa ka tawo sa imong gingharian, nga kaniya anaa ang espiritu sa mga balaang dios; ug sa mga adlaw sa imong amahan, ang kahayag ug salabutan ug kinaadman ingon sa kinaadman sa mga dios, hingpalgan diha kaniya; ug ang hari nga si Nabucodonosor nga imong amahan, ang hari, nagaingon ako , ang imong amahan, nagbuhat kaniya nga pangulo sa mga mago, sa mga maglalamat, sa mga Caldeahanon, ug sa mga mulo-manalagna;}}T Karon ang reina tungod sa mga pulong sa hari ug sa iyang mga principe misulod sa balay nga gikumbirahan; ang reina misulti ug miingon: Oh hari, mabuhi ka sa walay katapusan; ayaw palibug sa imong hunahuna, ni ipabalhin ang panagway sa imong nawong.|T Unya nalibug sa hilabihan si hari Belsasar, ug ang panagway sa iyang nawong nabalhin diha kaniya, ug ang iyang mga principe nangalibug.{3TUnya mingsulod ang tanan nga mga tawong manggialamon ngadto sa hari: apan sila wala makabasa sa sinulat, ni makatug-an sa hari sa kahulogan niana .z5TAng hari misinggit sa makusog nga tingog aron pasudlon ang mga maglalamat, ang mga Caldeahanon ug ang mga mulo-manalagna. Ang hari misulti ug miingon sa mga tawong manggialamon sa Babilonia: Bisan kinsa nga makabasa nianang sinulat, ug makapakita kanako sa kahulogan niana, pagasuloban sa saput nga purpura, ug sa-bongan sa kolintas nga bulawan ang iyang liog, ug maoy ikatulong magmamando sa gingharian.LyTUnya ang panagway sa nawong sa hari nabalhin diha kaniya, ug ang iyang mga hunahuna nagsamok kaniya, ug ang mga lutahan sa iyang mga hawak nangaluag, ug ang iyang mga tuhod nanagkapingki-pingki.Ax{TSa maong takna migula ang mga tudlo sa kamot sa usa ka tawo, ug misulat atbang sa tangkawan sa bungbong nga bato sa palacio sa hari: ug nakita sa hari ang bahin sa kamot nga nagsulat.}wsTSila ming-inum sa vino, ug nanagdayeg sa mga dios nga bulawan, ug salapi, ug tumbaga, ug puthaw, ug kahoy, ug bato.`v9TUnya ilang gidala ang mga copa nga bulawan nga kinuha sa templo sa balay sa Dios didto sa Jerusalem; ug ang hari ug ang iyang mga principe, ang iyang mga asawa ug ang iyang mga puyopuyo, nanagpanginum gikan kanila.1u[TSi Belsasar, samtang nagtilaw pa siya sa vino, nagsugo nga dad-on kaniya ang mga copa nga bulawan ug salapi nga nakuha sa iyang amahan nga si Nabucodonosor gikan sa templo sa Jerusalem; aron ang hari ug ang iyang mga principe, ang iyang mga asawa ug ang iyang mga puyopuyo, makainum gikan niini.t %TSi Belsasar nga hari naghimo usa ka dakung kumbira sa usa ka libo nga iyang mga dagkung tawo, ug miinum sa vino sa atubangan sa usa ka libo.}ssT%Karon ako, si Nabucodonosor, nagadayeg ug nagabayaw ug nagapasidungog sa Hari sa langit; kay ang tanan niyang mga buhat kamatuoran man, ug ang iyang mga dalan lonlon justicia; ug mahimo niya nga pagapaubson kadtong nagalakat sa pagpalabi-labi.Jr T$Sa maong panahon ang akong salabutan nahiuli kanako; ug tungod sa himaya sa akong gingharian, ang akong pagkahalangdon ug kahayag nanghiuli kanako; ug ang akong mga magtatambag ug ang akong mga kadagkuan nanagpangita kanako; ug ako napahamutang sa akong gingharian, ug ang labaw kaayo nga kadungganan gidugang pa kanako.q T#Ug ang tanang mga pumoluyo sa yuta gipangisip nga walay nahot: ug siya nagabuhat sumala sa iyang kabubut-on diha sa mga panon sa langit, ug taliwala sa mga pumoluyo sa yuta; ug walay makapugong sa iyang kamot, kun makasulti kaniya: Unsay imong ginabuhat?vpeT"Ug sa katapusan sa mga adlaw, ako, si Nabucodonosor miyahat sa akong mga mata paingon sa langit, ug ang akong salabutan nahiuli kanako, ug gihimaya ko ang Halangdon Uyamut, ug gidayeg ko ug gipasidunggan ko siya nga buhi sa walay katapusan; kay ang iyang dominio mao ang walay katapusan nga pagmando, ug ang iyang gingharian gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan:>ouT!Sa maong takna natuman ang butang diha kang Nabucodonosor; ug siya giabog gikan sa mga tawo, ug mikaon sa mga balili sama sa mga vaca, ug ang iyang lawas nahumod sa yamog sa langit, hangtud ang iyang buhok mingtubo ingon sa mga balhibo sa mga agila, ug ang iyang mga kuko ingon sa mga kulamoy sa mga langgam.KnT Ug ikaw pagaabugon gikan sa mga tawo; ug ang imong puloy-anan igatipon sa mga mananap sa kapatagan: mapugos ka sa pagkaon sa balili sa mga vaca; ug sa makapito ipaagi kanimo kini , hangtud ikaw makaila nga ang Halangdon Uyamut nagahari sa gingharian sa mga tawo, ug nagahatag niini kang bisan kinsa nga iyang hing-uyonan.>muTSa diha pa ang pulong sa baba sa hari, may usa ka tingog nga nahulog gikan sa langit, nga nagaingon : Oh hari nga Nabucodonosor, kanimo ginapamulong: Ang gingharian mibulag kanimo.RlTAng hari misulti ug miingon: Dili ba kini mao ang dakung Babilonia, nga akong gitukod aron mahimong puloy-anan nga harianon, pinaagi sa kusog sa akong gahum ug alang sa dungog sa akong pagkahalangdon?ikKTSa tapus sa napulo ug duha ka bulan, siya nagalakaw didto sa palacio nga harianon sa Babilonia.7jiTKining tanan midangat kang hari Nabucodonosor.piYTTungod niini, Oh hari, dawata ang akong tambag, ug putla ang imong mga sala pinaagi sa pagkamatarung, ug lugtasa ang imong mga pagkadautan pinaagi sa pagpakita ug kalooy sa mga kabus; kong ugaling palungtaron mo ang imong kalinaw.:hmTUg sanglit nga sila nagsugo sa pagpabilin sa tuod sa mga gamut sa kahoy; ang imong gingharian magapabilin gayud kanimo, sa tapus ikaw makaila nga ang kalangitan nagahari diay .tgaTNga ikaw pagaabugon gikan sa mga tawo, ug ang imong puloy-anan igatipon sa mga mananap sa kapatagan, ug mapugos ka sa pagkaon sa balili sama sa mga vaca, ug mahumod ikaw sa yamog sa langit, ug makapito ipaagi kana kanimo, hangtud makaila ikaw nga ang Halangdon Uyamut nagahari sa gingharian sa mga tawo, ug nagahatag niini kang bisan kinsa nga iyang hing-uyonan.f{TMao kini ang kahulogan, Oh hari, ug mao kini ang sugo sa Halangdon Uyamut nga gipakanaug batok sa akong ginoo nga hari.+eOTUg sanglit ang hari nakakita usa ka magbalantay ug usa nga balaan nga mikunsad gikan sa langit, ug nagaingon: Tumbaha ang kahoy, ug laglaga siya: apan ibilin ang tuod sa mga gamut niana diha sa yuta, bisan uban ang usa ka pikit nga puthaw ug tumbaga, sa mahumok nga balili sa kapatagan; ug humda sa yamog sa langit, ug ang iyang bahin ipauban sa mga mananap sa kapatagan, hangtud nga ipaagi ibabaw kaniya sa makapito;.dUTMao man kini ikaw, Oh hari, ang mitubo ug nahimong malig-on; kay ang imong pagkadaku mitubo, ug miabut sa langit, ug ang imong dominio ngadto sa kinatumyan sa yuta.wcgTKansang mga dahon matahum, ug ang bunga niya daghanan, ug siya kalan-on sa ngatanan; nga sa ilalum niya ang mga mananap sa kapatagan nagapuyo, ug sa kang kansang mga sanga ang mga langgam sa kalangitan nagabutang sa ilang mga puloy-anan:bTAng kahoy nga imong nakita, nga mitubo, ug nga malig-on, kansang kahabugon miabut sa langit, ug makita sa tanang dapit sa kalibutan;taaTUnya si Daniel, kansang ngalan mao si Beltsasar, nahimong amang sa makadiyut, ug ang iyang mga hunahuna naglibug kaniya. Ang hari mitubag ug miingon: Beltsasar, ayaw palibug sa damgo kun sa iyang kahulogan. Si Beltsasar mitubag ug miingon: Itugot unta ginoo ko, nga ang damgo alang kanila nga nagadumot kanimo, ug ang kahulogan niini ngadto sa imong mga kabatok.7`gTKining damgoha nakita ko, ako nga si hari Nabucodonosor. Ug ikaw, Oh Beltsasar, ipahayag mo ang iyang kahulogan sanglit ang tanang mga tawo nga manggialamon sa akong gingharian dili makahimo sa pagtug-an kanako sa kahulogan: apan ikaw makahimo man; kay ang espiritu sa balaan nga mga dios anaa kanimo.?_wTAng maong hukom sugo man sa mga magbalantay, ug ang pagpangayo pinaagi sa pulong sa mga balaan; sa tuyo nga ang mga buhi managpakaila nga ang Labing Halangdon Uyamut nagadumala sa gingharian sa mga tawo, ug nagahatag niana kang bisan kinsa nga iyang hiuyonan, ug nagapahaluna niana sa labing ubos sa mga tawo.&^ETPailisi ang iyang kasingkasing gikan sa kasingkasing sa tawo, ug hatagi siya sa kasingkasing sa usa ka mananap; ug ipaagi kaniya sa ingon niini sa makapito.]TBisan pa niini, ibilin ang tuod sa iyang mga gamut diha sa yuta, bisan pa uban ang usa ka pikit nga puthaw ug tumbaga, sa mahumok nga balili sa kapatagan; ug ipahumod kini sa yamog sa langit: ug ang iyang bahin ipauban sa mananap diha sa balili sa yuta:o\WTSiya misinggit sa makusog, ug miingon niini: Tag-a ang kahoy ug putla ang mga sanga, uyoga ang iyang mga dahon, ug kataga ang iyang mga bunga: papahawaa ang mga mananap sa ilalum niya, ug ang mga langgam gikan sa iyang mga sanga: [9T Nakita ko sa mga panan-awon sa akong ulo ibabaw sa akong higdaanan, ug, ania karon, ang usa ka magbalantay ug usa nga balaan mikunsad gikan sa langit;ZT Ang iyang mga dahon matahum, ug daghan man ang mga bunga niini, ug kini kalan-on alang sa ngatanan: ang mga hayupan sa kapatagan nanagpasilong sa ilalum niya, ug ang mga langgam sa kalangitan nagapuyo sa mga sanga niini, ug ang tanang unod ginapakaon gikan niana.YT Ang kahoy mitubo, ug nagmalig-on, ug ang kahabugon niini miabut ngadto sa langit ug kini makita hangtud sa kinatumyan sa tanang yuta:8XiT Nan, mao kini ang mga panan-awon sa akong ulo didto sa akong higdaanan: Ako nakakita, ug, ania karon, ang usa ka kahoy sa taliwala sa yuta; ug ang iyang kahabugon taas kaayo.rW]T Oh Beltsasar, pangulo sa mga mago, tungod kay ako nasayud nga ang espiritu sa mga balaang dios anaa kanimo, ug walay tinago nga nagasamok kanimo, suginli ako sa mga panan-awon sa akong damgo nga akong nakita, ug ang kahulogan niini. ~~%})|h{zByy+xowKv5=`<;::9&876i5432c1150j/.-Z,,+C*)(&''&$%c$$M#g"a! <y>w{  J:v3~}u^Ingon nga sila midaghan, sa maong pagkaagi sila nanagpakasala batok kanako: ang ilang himaya alid-an ko sa kaulawan.|#^Ang akong katawohan ginalaglag tungod sa kakulang sa kahibalo: tungod kay imong gisalikway ang kahibalo, igasalikway ko usab ikaw, aron ikaw dili mahimong sacerdote kanako: sanglit imong hingkalimtan ang Kasugoan sa imong Dios, ako usab mahikalimot sa imong mga anak.{^Ug ikaw mahasukamod sa adlawan pa, ug ang manalagna usab mahasukamod uban kanimo sa gabii; ug pagapatyon ko ang imong inahan.2z]^Bisan pa niana ayaw itugot nga may tawo nga makiglalis ni motugot ka nga may bisan kinsa nga magsaway; kay ang imong katawohan maingon niadtong nakiglalis sa sacerdote.?yw^Busa ang yuta magabangotan, ug ang tanang nanagpuyo kaniya magakaniwang, uban sa mga mananap sa kapatagan ug sa mga langgam sa kalangitan; oo, ang mga isda sa dagat pagakuhaon usab./xW^Walay lain kondili ang pagpanumpa ug ang pagpamakak, ug pagpamatay, ug pagpangawat, ug pagpanapaw mao lamang ang milukop ; sila nanulis, ug nagamit ang dugo sa dugo.Fw ^Patalinghug sa pulong ni Jehova, kamong mga anak sa Israel; kay si Jehova adunay pakiglalis sa mga pumoluyo sa yuta, tungod kay walay kamatuoran, ni kaayo, ni pag-ila sa Dios dinha sa yuta.Rv^Sa human niana ang mga anak sa Israel mamalik, ug mangita kang Jehova nga ilang Dios, ug kang David nga ilang hari, ug mangadto kang Jehova uban ang kahadlok ug sa iyang pagkaayo sa ulahing mga adlaw.5uc^Kay ang mga anak sa Israel magapabilin sa daghang mga adlaw nga walay hari, ug walay principe, ug walay halad, ug walay haliging-halaran, ug walay ephod kun mga theraphin:Lt^Ug ako miingon kaniya: Ikaw magapabilin alang kanako sa daghang mga adlaw; ikaw dili na magapakighilawas, ug ikaw dili na mahimong asawa sa bisan kinsang tawo: busa ingon niana ako alang kanimo.s^Busa siya gipalit ko alang kanako sa napulo ug lima ka book nga salapi, ug usa ka omer sa cebada, ug tunga sa omer sa cebada;)r M^Ug si Jehova miingon kanako: Lumakaw ka pag-usab, higugmaa ang usa ka babaye nga hinigugma sa iyang higala, ug ang usa ka babayeng mananapaw, bisan maingon sa paghigugma ni Jehova sa mga anak sa Israel, bisan sila molingi ngadto sa laing mga dios, ug mahagugma sa mga sopas nga may pasas.Xq)^Ug siya pugsan ko alang kanako dinha sa yuta; ako magabaton ug kalooy kaniya nga wala makabaton ug kalooy: ug ingnon ko sila nga dili akong katawohan: Ikaw akong katawohan: ug sila moingon: Ikaw akong Dios.epC^Ug ang yuta motubag sa trigo, ug sa bag-ong vino, ug sa lana; ug sila motubag kang Jezreel.~ou^Ug mahitabo niadtong adlawa, miingon si Jehova, nga ako motubag, ako motubag sa kalangitan, ug sila motubag sa yuta;Un#^Ikaw pangasaw-on ko gayud sa pagkamatinumanon; ug ikaw makaila kang Jehova.>mu^Ug ikaw pangasaw-on ko nga kanako gayud sa walay katapusan: oo, ikaw pangasaw-on ko nga kanako gayud sa pagkamatarung, ug sa justicia, ug sa mahigugmaong-kalolot, ug sa mga kalooy.8li^Ug niadtong adlawa himoon ko ang usa ka tugon alang kanila uban sa mga mananap sa kapatagan, ug sa mga langgam sa kalangitan, ug sa nanagkamang nga mga butang sa yuta: ug akong pagabunggoon ang mga busogan sa pana ug espada ug pahunongon ko ang gubat gikan sa yuta, ug pahigdaon ko sila sa kasigurohan.ky^Kay akong kuhaon ang mga ngalan sa mga Baal gikan sa iyang baba, ug sila dili na pagahisgutan pinaagi sa ilang ngalan.j^Ug mahitabo niadtong adlawa, miingon si Jehova, nga ikaw magatawag kanako nga Ishi (bana ko), ug dili na magatawag nga Baali (agalon ko).|iq^Ug siya pagahatagan ko sa iyang parrasan gikan diha, ug ang walog sa Achor ingon nga usa ka pultahan sa paglaum; ug siya motubag didto, maingon niadtong adlaw sa iyang pagkabatan-on ug maingon sa mga adlaw sa iyang paggikan sa yuta sa Egipto.vhe^Busa, ania karon, siya hayloon ko, ug dad-on ko siya ngadto sa kamingawan, ug sultihan ko siya sa madanihon. g^ Ug akong pagapadu-awon kaniya ang mga adlaw sa mga Baal, nga kanila nagsunog siya sa incienso, sa diha nga siya gayud nagdayan-dayan niini sa iyang mga ariyos ug sa mga bulawang hiyas, ug miapas sa iyang mga hinigugma, ug nalimot na kanako, miingon si Jehova. f ^ Ug akong laglagon ang iyang parras, ug ang iyang mga kahoy nga higuera, nga mahitungod niana siya nagaingon: Kini mao ang akong suhol nga gihatag kanako sa akong mga hinigugma; sila himoon ko nga kalasangan, ug ang mga mananap sa kapatagan magakaon kanila.Ce^ Ug pahunongon ko usab ang iyang tanang kalipay, ang iyang mga fiesta, ang iyang mga bag-ong bulan, ug ang iyang mga adlawng igpapahulay, ug ang iyang tanan nga mga maligdong pagkatigum.d^ Ug karon akong ipakita ang iyang kaulag sa atubangan sa iyang mga hinigugma, ug walay magaluwas kaniya gikan sa akong kamot.Uc#^ Busa akong bawion ang akong trigo niadtong panahona; ug ang bag-ong vino niadtong panahona, ug langkaton gikan kaniya ang balhibo sa akong carnero ug ang akong lino nga nakaputos unta sa iyang pagkahubo.8bi^Kay siya wala makapanghibalo nga akong gihatagan siya sa trigo, ug sa bag-ong vino, ug sa lana, ug gipadaghan kaniya ang salapi ug bulawan, nga ilang gigamit alang kang Baal.~au^Ug siya magasunod sa iyang mga hinigugma, apan siya dili makaapas kanila; ug siya magapangita kanila; apan dili makakaplag kanila; unya siya magaingon: Ako moadto ug mobalik sa una nakong bana; kay ang kaniadto labing maayo kanako kay sa karon.`3^Busa, ania karon, akong kuralan ang imong dalan sa mga tunok, ug tukoron ko ang kuta batok kaniya aron siya dili makatultol sa iyang mga alagianan.6_e^Kay ang ilang inahan makihilawason; siya nga nanamkon kanila nagbuhat sa ingon sa dakung kaulawan; kay siya nag-ingon: Ako moadto sunod sa akong mga hinigugma, nga naghatag kanako sa akong tinapay ug sa akong tubig, sa akong balhibo sa carnero, ug sa akong lino, ug sa akong lana ug sa akong ilimnon.d^A^Oo, sa iyang mga anak ako dili na magabaton ug kalooy; kay sila mga anak sa makihilawason;;]o^Aron siya dili ko huboan, ug ibutang siya maingon sa adlaw sa iyang pagkatawo, ug himoon siya nga kamingawan, ug ibutang siya maingon sa mamalang yuta, ug patyon siya sa kauhaw.n\U^Pakiglalis kamo sa inyong inahan, pakiglalis; kay siya dili akong asawa, ni ako iyang bana; ug ipaputol niya ang iyang mga pagkamakihilawason gikan sa iyang nawong, ug ang iyang mga pagpanapaw gikan sa tunga sa iyang mga dughan:k[ Q^Ingnon ninyo ang inyong kaigsoonang lalake, Ammi; ug ang inyong kaigsoonan nga mga babaye, Rahuma.8Z k^ Ug ang mga anak sa Juda ug ang mga anak sa Israel pagatigumon, ug sila sa ilang kaugalingon magatudlo usa ka pangulo, ug manungas gikan sa yuta; kay daku ang adlaw ni Jezreel.xY k^ Bisan pa niana ang gidaghanon sa mga anak sa Israel maingon sa balas sa dagat, nga dili matakus ni maihap; ug mahitabo nga, sa dapit diin kana gisulti kanila: Kamo dili akong katawohan, kana igasulti kanila: Kamo mga anak sa buhi nga Dios.{X q^ Ug si Jehova miingon: Tawga ang iyang ngalan nga Laomi; kay kamo dili akong katawohan, ug ako dili mainyong Dios .dW C^Karon sa human niya malutas si Loruhama, siya nanamkon, ug nag-anak usa ka anak nga lalake.qV ]^Apan ako malooy sa balay sa Juda, ug magaluwas kanila tungod kang Jehova nga ilang Dios, ug dili ko luwason sila pinaagi sa busogan, ni pinaagi sa espada, ni pinaagi sa gubat, ni pinaagi sa mga kabayo, ni pinaagi sa mga magkakabayo.cU A^Ug siya nanamkon pag-usab, ug nag-anak usa ka anak nga babaye. Ug si Jehova miingon kaniya: Tawga ang iyang ngalan nga Loruhama; kay ako dili na malooy sa balay sa Israel, aron sila akong pasayloon sa tanang mga paagi.mT U^Ug mahitabo niadtong adlawa, nga akong pagabunggoon ang busogan sa Israel didto sa walog ni Jezreel.PS ^Ug si Jehova miingon kaniya: Tawga ang iyang ngalan nga Jezreel; kay sa hamubong panahon, akong pagabalusan ang dugo ni Jezreel sa balay ni Jehu, ug akong wagtangon ang gingharian sa balay sa Israel.R #^Busa siya milakaw ug iyang gipangasawa si Gomer anak nga babaye ni Diblaim; ug siya nanamkon, ug nag-anak kaniya sa usa ka anak nga lalake.Q }^Sa diha nga si Jehova misulti pag-una pinaagi kang Oseas, si Jehova miingon kang Oseas: Lumakaw ka, pangasawa ug usa ka babaye nga makihilawason ug mga anak sa makihilawason; kay ang yuta nakasala sa dakung pagpakighilawas, nga mibulag kang Jehova.aP ?^Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Oseas ang anak nga lalake ni Beri, sa mga adlaw ni Ozias, Joatham, Achaz, ug Ezechias, mga hari sa Juda, ug sa mga adlaw ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Joas, hari sa Israel."O=T Apan padayon ka sa imong panaw hangtud nga moabut ang katapusan: kay ikaw mopahulay, ug motindog sa kalipayan sa imong bahin, sa katapusan sa mga adlaw.kNOT Bulahan siya nga nagahulat, ug moanhi sa usa ka libo totolo ka gatus ug katloan ug lima ka adlaw.sT )Siya usab mosulod sa mahimayaong yuta, ug daghang kayutaan mangadaug; apan kini makagawas sa iyang kamot: nga mao ang Edom, ug Moab, ug ang pangulo nga labaw sa mga anak sa Ammon.8=iT (Ug niadtong panahona sa katapusan, ang hari sa habagatan mosukol kaniya; ug ang hari sa amihanan mosulong batok kaniya ingon sa alimpulos, uban ang mga carro nga iggugubat, ug uban ang mga magkakabayo, ug uban ang daghang mga sakayan sa gubat ; ug siya mosulod sa kayutaan, ug molukop ug moagi lamang .<T 'Ug siya magabuhat sa labing malig-on nga mga kuta tungod sa panabang sa usa ka dios nga dumuloong: bisan kinsa kadtong magatagad kaniya, iyang dugangan sa himaya; ug iyang padumalahon sila ibabaw sa daghang ginsakpan , ug pagabahinon niya ang yuta ingon nga bili.b;=T &Apan sa iyang lingkoranan siya magapasidungog sa dios sa mga kuta; ug ang usa ka dios nga wala hiilhi sa iyang mga amahan pagapasidunggan niya sa bulawan ug salapi, ug sa mga mahal nga bato, ug sa mga maayong butang.G:T %Dili usab magatagad siya sa mga dios sa iyang mga amahan, bisan sa tinguha sa mga babaye, ni magatagad siya sa bisan unsang dios; kay siya magapadaku sa iyang kaugalingon labaw sa ngatanan.Y9+T $Ug ang hari magabuhat sumala sa kaugalingon niyang kabubut-on; ug siya magapataas sa iyang kaugalingon, ug magapadaku sa iyang kaugalingon labaw sa tagsatagsa ka dios, ug magasulti sa mga katingalahang butang batok sa Dios sa mga dios; ug magamauswagon siya hangtud nga ang kayugot makab-ut; kay kadtong gitinguha nga daan pagatumanon.P8T #Ug ang uban kanila nga manggialamon mangatumba, sa pag-ulay kanila, ug sa pagputli, ug sa pagpaputi kanila, bisan sa panahon sa katapusan: tungod kay alang pa man kini sa usa ka panahon nga gitudlo.7T "Karon kong sila mangatumba, tabangan lamang sila sa diyutay nga tabang: apan daghan ang moipon kanila uban ang pag-ulo-ulo.]63T !Ug sila nga mga manggialamon diha sa taliwala sa katawohan magatudlo sa daghan; apan sila mangapukan pinaagi sa espada ug pinaagi sa siga sa kalayo, sa pagkabinihag ug nga pagatulison sulod sa daghang mga adlaw.J5 T Ug kadtong magabuhat sa dautan batok sa tugon; iyang hugawan pinaagi sa mga pag-ulo-ulo: apan ang katawohan nga nakaila sa ilang Dios mahimong makusganon; ug makakab-ut sa dagkung mga butang :w4gT Ug ang sangkap nga kasundalohan motindog sa iyang bahin, ug pagahugawan nila ang balaang puloy-anan, bisan pa ang kuta, ug kuhaon niya ang mapadayonon nga halad-nga-sinunog , ug pagabangonon nila ang dulumtanan nga makapahimong biniyaan.|3qT Kay ang mga sakayan sa Kittim mosulong batok kaniya; busa siya masubo, ug mobalik, ug adunay kayugot batok sa balaang tugon, ug magapatuyang sa iyang kahimut-an : bisan pa ngani siya mobalik, ug magatagad kanila nga mingbiya sa balaang tugon.2T Sa panahon nga gitudlo siya mobalik, ug moadto paingon sa habagatan; apan ang sa naulahi nga panahon dili maingon sa nahauna.P1T Unya siya mobalik sa iyang yuta uban ang dakung bahandi; ug ang iyang kasingkasing mobatok sa balaan nga tugon; ug siya magapatuyang sa iyang kahimut-an ug mobalik ngadto sa kaugalingon niyang yuta.`09T Ug mahitungod niining duruha ka hari, ang ilang mga kasingkasing maninguha sa pagbuhat sa dautan, ug sila mamakak diha sa usa ka lamesa: apan kini dili mouswag; kay ang katapusan anha pa man sa panahon nga gitudlo.%/CT Oo, sila nga ginapakaon sa bahin sa iyang mahal nga kalan-on mopatay kaniya, ug ang iyang kasundalohan mosalanap; ug daghan ang mangapukan nga mga pinatay..+T Ug iyang pukawon ang iyang kagahum ug ang iyang kaisug batok sa hari sa habagatan uban ang dakung kasundalohan; ug ang hari sa habagatan magapakiggubat uban ang daku kaayo ug malig-ong kasundalohan; apan siya dili makasukol: kay sila magamugna sa mga lalang batok kaniya.q-[T Sa panahon sa kasigurohan siya mosulong bisan sa labing matambok nga mga dapit sa lalawigan; ug buhaton niya kadtong wala buhata sa iyang mga amahan, bisan pa sa mga amahan sa iyang mga amahan: iyang patlaagon sa taliwala nila ang tukbonon, ug inagaw ug mga katigayonan: oo, siya magamugna sa iyang mga lalang batok sa mga kuta, bisan alang sa usa ka panahon.,/T Ug sa human mahimo ang pakigsangga uban kaniya, siya magabuhat nga malimbongon: kay siya mogula ug mahimong kusgan uban ang diyutay ng katawohan.+}T Ug ang madaugon nga kasundalohan pagadag-on gikan sa iyang atubangan, ug bungkagon; oo, ingon man ang principe sa tugon.b*=T Ug sa iyang dapit motindog ang usa ka tawo nga talamayon, nga kaniya wala nila ikahatag ang kadungganan sa gingharian: apan siya moanha sa panahon sa kasigurohan, ug makakuha sa gingharian pinaagi sa mga pag-ulo-ulo.C)T Unya motindog ang ilis kaniya nga maoy mopaagi sa usa ka maniningil sa buhis latas sa himaya sa gingharian: apan sulod sa pipila ka adlaw siya pagalaglagon, dili sa kasuko, ni sa gubat.(#T Unya iyang ilingi ang iyang nawong paingon sa mga kuta sa iyang kaugalingong yuta; apan siya mahipangdol ug mapukan, ug dili na hikaplagan.r']T Sa tapus niini iyang ilingi ang iyang nawong paingon sa kapupud-an, ug agawon niya ang daghanan: apan ang usa ka principe magapahunong sa pagkatalamayon nga gihatag kaniya; oo, labut pa, ang iyang pagkatalamayon pasumbalikon kaniya.0&YT Iyang ipatumong ang iyang nawong sa pagsulong uban ang kusog sa tibook niyang gingharian, ug ang kahimtang sa matarung nga mga salabutan diha kaniya; ug kini buhaton niya: ug iyang ihatag kaniya ang anak sa mga babaye, aron sa paglaglag kaniya: apan siya dili makadaug, ni mahamuot siya kaniya.T%!T Apan siya nga mosulong batok kaniya magabuhat sumala sa iyang kaugalingong kabubut-on, ug walay makasukol sa atubangan niya; ug siya motindog sa mahimayaong yuta, ug diha sa iyang kamot may pagkalaglag.$wT Busa ang hari sa amihanan moanha, ug magapabungdo sa yuta alang sa gubat, ug agawon ang usa ka ciudad nga labing maayong pagkakuta: ug ang kasundalohan sa habagatan dili makasukol, ni ang iyang mga piniling tawo, ni may kusog sila nga ikaasdang.t#aT Ug niadtong mga panahona may daghan nga motindog batok sa hari sa habagatan: ingon man usab ang mga anak sa madaug-daugon sa taliwala sa imong katawohan magapataas sa ilang kaugalingon sa paglig-on sa panan-awon: apan sila mangapukan.t"aT Ug ang hari sa amihanan mobalik, ug magapatindog usa ka panon sa katawohan, labing daghan kay sa una; ug siya moanha sa katapusan sa mga panahon, bisan pa sa mga tuig, uban ang dakung kasundalohan, ug uban ang daghang mga katigayonan.!%T Ug ang panon sa katawohan igatuboy, ug ang iyang kasingkasing pagabayawon; ug siya makapatay sa mga napulo ka libo, apan siya dili makadaug._ 7T Ug ang hari sa habagatan mapungot pag-ayo, ug mogula ug makiggubat kaniya, bisan sa hari sa amihanan; ug siya magapatindog usa ka dakung panon sa katawohan, ug ang panon sa katawohan itugyan ngadto sa iyang kamot.Z-T Ug ang iyang mga anak nga lalake makiggubat, ug managtigum usa ka dakung panon nga sundalo, nga manganha, ug mosalanap ug makalabang sa habagatan : unya mobalik sila ug makiggubat, bisan ngadto sa iyang kuta.jMT Ug siya moadto sa gingharian sa hari sa habagatan, apan mobalik siya sa kaugalingon niyang yuta.|qT Ug iyang pagadad-on usab nga binihag ang ilang mga dios uban sa mga tinunaw nga larawan, ug uban ang ilang mahal nga mga sudlanan nga salapi ug bulawan ngadto sa Egipto; ug siya mohunong sa pagpakig-away sulod sa mga tuig sa hari sa amihanan.QT Apan gikan sa usa ka sanga sa iyang mga gamut may usa nga motindog puli kaniya, nga moadto sa usa ka panon nga sundalo, ug mosulod sa kuta sa hari sa amihanan, ug makig-away batok kanila ug makadaug.T Ug sa katapusan sa mga tuig sila magakatipon; ug ang anak nga babaye sa hari sa habagatan moadto sa hari sa amihanan sa pagpakigsabut: apan siya dili makapadayon paghupot sa kusog sa iyang bukton; dili usab siya makatindog, ni ang iyang bukton; apan siya pagabiyaan, ug sila nga nanagdala kaniya, ug siya nga nanganak kaniya, ug siya nga naglig-on kaniya niadtong mga panahona.4aT Ug ang hari sa habagatan makusganon, ug ang usa sa iyang mga principe; ug siya malig-on labaw kaniya, ug adunay dominio; ang iyang dominio mahimong usa ka dakung dominio.5T Ug sa diha nga motindog na siya, ang iyang gingharian mabungkag, ug pagabahinon paingon sa upat ka mga hulongawan sa hangin sa langit, apan dili sa iyang kaliwatan, ni sa iyang dominio nga iyang gimandoan: kay ang iyang gingharian pagalukahon, bisan alang sa uban gawas niini.}T Ug may usa ka makusganong hari nga motindog, nga magahari uban sa dakung gahum, ug magabuhat sumala sa iyang kabubut-on."=T Ug karon ipakita ko kanimo ang kamatuoran. Ania karon, may motindog pa nga totolo ka mga hari sa Persia; ug ang ikaupat labing dato gayud kay kanilang tanan: ug sa diha nga nagmakusganon na siya tungod sa iyang mga bahandi, pagaukayon niya ang tanan batok sa gingharian sa Grecia. yT Ug mahitungod kanako, sa nahaunang tuig ni Dario nga Medianhon, mitindog ako sa paglig-on ug sa paghatag kusog kaniya.+OT Apan isulti ko kanimo ang gisulat sa Kasulatan sa kamatuoran: ug walay usa nga nagahupot uban kanako batok kanila, kondili si Michael lamang nga inyong principe.I T Unya miingon siya: Nasayud ba ikaw ngano nga mianhi ako kanimo? ug karon ako mibalik sa pagpakig-away sa principe sa Persia: ug sa pag-adto na nako, ania karon, ang principe sa Grecia moanhi.mST Ug siya miingon: Oh tawo nga gihigugma pag-ayo, ayaw kahadlok: ang pakigdait anaa kanimo, paglig-on, oo, paglig-on. Ug sa diha nga siya nakasulti kanako, nalig-on ako, ug miingon: Pasultiha ang akong ginoo; kay ako gilig-on mo.hIT Unya may mihikap pag-usab kanako nga ingon sa dagway sa usa ka tawo, ug siya naglig-on kanako.>uT Kay unsaon sa alagad niining akong ginoo pagsulti niining akong ginoo? kay mahitungod kanako, sa gilayon walay nahibilin nga kusog kanako, ni may gininhawa pa nga nahibilin kanako.<qT Ug, ania karon, ang usa nga ingon sa panagway sa mga anak sa tawo mihikap sa akong mga ngabil: unya akong gibuka ang akong baba ug misulti ug miingon ako kaniya nga nagtindog sa akong atubangan: Oh ginoo ko, tungod sa panan-awon ang akong mga kasub-anan midakup kanako, ug kanako walay nahibilin nga kusog.T Ug sa diha nga nakapamulong siya niining mga pulonga kanako, akong gipaatubang ang akong nawong paingon sa yuta, ug ako nahimong amang.)T Karon ako mianhi sa pagpasabut kanimo sa manghitabo sa imong katawohan sa ulahing mga adlaw: kay ang panan-awon alang pa sa daghang mga adlaw.v eT Apan ang principe sa gingharian sa Persia misukol kanako sulod sa kaluhaan ug usa ka adlaw: ugaling, ania karon, si Michael nga usa sa mga labawng principe, mianhi sa pagtabang kanako; ug ako nagpabilin didto uban sa mga hari sa Persia. 7T Unya siya miingon kanako: Ayaw kahadlok, Daniel; kay gikan sa nahaunang adlaw nga gipahaluna mo ang imong kasingkasing sa pagsabut, ug sa pagpaubos sa imong kaugalingon sa atubangan sa imong Dios, ang imong mga pulong gipamatian; ug ako mianhi karon tungod sa imong mga pulong. T Ug siya miingon kanako: Oh Daniel, ikaw ang tawo nga gihigugma pag-ayo, sabta ang mga pulong nga igasulti ko kanimo, ug tumindog ka sa matul-id; kay kanimo gipadala karon ako. Ug sa pagpamulong niya niining pulonga kanako, ako mitindog nga nagakurog.~ uT Ug, ania karon, usa ka kamot mitandog kanako, nga nakapaluhod kanako ug nakapatukod sa mga palad sa akong mga kamot.b =T Bisan pa niana, nadungog ko ang tingog sa iyang mga pulong; ug sa pagkadungog ko sa tingog sa iyang mga pulong, unya nahinanok ako sa halalum nga pagkatulog nga nagaubo, uban ang akong nawong nga nagaatubang sa yuta.V%T Busa ako nahibilin nga usa na lamang, ug nakakita niining dakung panan-awon, ug walay nahibilin nga kusog kanako: kay ang akong katahum nahimo nga dautan dinhi kanako, ug kanako walay nahibilin nga kusog.nUT Ug ako, si Daniel, mao lamang ang nakakitq sa panan-awon; kay ang mga tawo nga nanghiuban kanako wala makakita sa panan-awon; hinonoa ang usa ka dakung pagkurog midangat kanila, ug sila nanalagan sa pagtago sa ilang kaugalingon.1[T Ang iyang lawas usab ingon sa batong berilo, ug ang iyang nawong ingon sa dagway sa kilat, ug ang iyang mga mata ingon sa mga sulo nga nagasiga, ug ang iyang mga bukton ug ang iyang mga tiil ingon sa pinasinaw nga tumbaga, ug ang tingog sa iyang mga pulong ingon sa tingog sa panon sa katawohan.+OT Akong giyahat ang akong mga mata, ug mitan-aw, ug, ania karon, ang usa ka tawo nga nasul-oban sa lino, kansang mga hawak gibaksan sa bulawan nga lunsay sa Uphaz:T Ug sa ikakaluhaan ug upat ka adlaw sa nahaunang bulan, sa diha ako sa usa ka daplin sa dakung suba, nga mao ang Hiddekel,>uT Ako wala mokaon sa maayo nga tinapay, ni may miabut nga unod kun vino sa akong baba, ni magdihog gayud ako sa akong kaugalingon, hangtud nga ang tibook totolo ka semana nangatuman.ST Niadtong mga adlawa ako, si Daniel, nagbalata sa tibook totolo ka semana.g IT Sa ikatolo ka tuig ni Ciro, hari sa Persia, usa ka butang gipadayag kang Daniel nga ginganlan si Beltsasar; ug ang butang namatuod, bisan ang usa ka dakung gubat: ug siya nakasabut sa butang, ug may pagsabut sa panan-awon.ST Ug siya magapamatuod sa lig-on nga tugon uban sa daghan sulod sa usa ka semana; ug sa tunga-tunga sa semana iyang pahunongon ang paghalad ug ang halad-nga-kalan-on; ug ibabaw sa pako sa mga dulumtanan moanhi ang magalumpag; ug bisan hangtud sa pagtibawas, ug kana sanglit natagal na, ang kaligutgut igabubo sa ibabaw sa linumpag.=sT Ug sa tapus ang kan-uman ug duha ka semana, ang Mesias pagapatyon, ug siya walay bisan unsa; ug ang katawohan sa laing principe nga moanha, maoy moguba sa ciudad ug sa balaang puloy-anan; ug ang katapusan niana mahiuban sa baha, ug bisan hangtud sa katapusan may gubat; ang mga pagkalumpag gitagal nga daan.~T Busa hibaloi ug sabta, nga sa paggula sa sugo sa pagpahauli ug sa pagtukod sa Jerusalem alang sa Mesias, ang Principe, mapito ka semana, ug kan-uman ug duha ka semana: tukoron kini pag-usab, uban ang dalan ug ang kuta, bisan sa masamok nga mga panahon.T}!T Kapitoan ka semana maoy tagal ibabaw sa imong katawohan ug sa imong balaang ciudad, sa paghuman sa kalapasan, ug sa pagtapus sa mga sala, ug sa paghimo sa pagpasig-uli alang sa kasal-anan, ug sa pagpasulod sa walay-katapusang pagkamatarung, ug sa pagmatuod sa panan-awon ug sa panagna, ug pagdihog sa labing balaan sa mga balaan :A|{T Sa sinugdan sa imong mga pagpangaliyupo gipagula ang sugo, ug ako mianhi sa pagsugilon kanimo; kay ikaw ginahigugma gayud pag-ayo: busa palandunga ang pulong, ug sabta ang panan-awon.{ T Ug ako gipasabut niya, ug nakigsulti kanako, ug miingon: Oh Daniel, ako mianhi karon sa paghatag kanimo sa kaalam ug pagsabut.az;T Oo, sa nagasulti pa ako sa pag-ampo, ang tawo nga si Gabriel, nga akong hikit-an sa panan-awon sa sinugdan, sanglit gipalupad sa makusog, mihikap kanako sa panahon nga haduol na ang panahon sa paghalad sa kahaponon.pyYT Ug sa nagasulti pa ako, ug nagaampo, ug nagasugid sa akong sala ug sa sala sa akong katawohan nga Israel, ug samtang ginabubo ko pa ang akong pagpakilooy sa atubangan ni Jehova nga akong Dios tungod sa balaang bukid sa akong Dios;exCT Oh Ginoo, pamatii; Oh Ginoo, pasayloa; Oh Jehova patalinghugi ug buhata; ayaw paglangana, alang sa imong kaugalingong pahanungdan, Oh Dios ko, tungod kay ang imong ciudad ug ang imong mga tawo ginatawag sa imong ngalan.CwT Oh Dios ko, ipakiling ang imong igdulungog, ug pamati; bukha ang imong mga mata, ug sud-onga ang among mga pagkalaglag, ug ang ciudad nga ginatawag tungod sa imong ngalan: kay wala namo ibubo ang among mga pangaliyupo sa imong atubangan tungod sa among pagkamatarung, kondili tungod hinoon sa imong dakung kalooy.MvT Busa karon, Oh Dios namo, pamati sa pag-ampo sa imong alagad, ug sa iyang mga pangaliyupo, ug pasidlaka ang imong nawong ibabaw sa imong balaang puloy-anan nga nahimong biniyaan, tungod sa Ginoo.huIT Oh Ginoo, sumala sa tanan mong pagkamatarung, ako nagapakilooy kanimo, nga ipaiway mo unta ang imong kasuko ug kaligutgut sa imong ciudad nga Jerusalem, ang imong balaan nga bukid; kay tungod sa among mga sala tungod sa kadautan nga nangahimo sa among mga amahan, ang Jerusalem ug ang imong katawohan nahimong talamayon sa tanan nga nagalibut kanamo.vteT Ug karon, Oh Ginoo nga among Dios, nga nagdala sa imong katawohan gawas sa yuta sa Egipto uban ang makagagahum nga kamot, ug nahimo ka nga bantugan ingon sa hibaloan na niining adlawa; kami nanagpakasala, kami nanagbuhat sa kangil-aran.FsT Busa si Jehova nagtan-aw ibabaw sa kadautan, ug gidala kini kanamo kay si Jehova nga among Dios matarung sa tanan niyang mga buhat nga iyang ginahimo, ug kami wala mosugot sa iyang tingog.sr_T Ingon sa nahisulat sa Kasugoan ni Moises, kining tibook nga kadautan ania kanamo; bisan pa niana kami wala magpakilooy sa gracia ni Jehova nga among Dios, aron kami motalikod sa among mga kasal-anan, ug makasabut sa imong kamatuoran. q T Ug siya nagpamatuod sa iyang mga pulong nga gisulti niya batok kanamo, ug batok sa among mga maghuhukom nga naghukom kanamo, sanglit ginadala kanamo ang dakung kadautan; kay ilalum sa tibook nga langit wala mabuhat ang ingon sa nabuhat ibabaw sa Jerusalem.p7T Oo, ang tibook Israel nakalapas sa imong Kasugoan, bisan pa ngani mingbiya sila , sa pagkaagi nga sila wala managsugot sa imong tingog; busa ang tunglo ginabubo kanamo, ug ang panumpa nga gisulat sa Kasugoan ni Moises, ang alagad sa Dios; tungod kay nakasala kami batok kaniya.7ogT Kami wala managtuman sa tingog ni Jehova nga among Dios, sa paglakaw sa iyang mga balaod, nga gibutang niya sa among atubangan pinaagi sa iyang mga alagad ang mga manalagna.inKT Iya kang Jehova nga among Dios ang mga kalooy ug ang pagpasaylo; kay kami mingsukol man kaniya;%mCT Oh Ginoo, naangkon namo ang kalibug sa nawong sa among mga hari, sa among mga principe, ug sa among mga amahan, tungod kay nanagpakasala kami batok kanimo.RlT Oh Ginoo, ang pagkamatarung imo man, apan kanamo mao ang kasamok sa nawong, ingon sa nakita mo niining adlaaw; mao man sa mga tawo sa Juda, ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ug sa tibook nga Israel, sa haduol ug sa halayo, sa tanan nga mga yuta diin mo sila papahawaa, tungod sa ilang kasal-anan nga ilang nangahimo batok kanimo.Jk T Ni managpatalinghug kami sa imong mga alagad nga mga manalagna, nga nanagsulti sa imong ngalan sa among mga hari, sa among mga principe, ug sa among mga amahan, ug sa tibook katawohan sa yuta.J=<;::98i776|554v321100s/..@-,,,+*))L(l''=&%$t#""!! 9]D:{M3Q O c [`})|.qhAng mga katawohan anaa sa kasakitan sa hilabihan gayud diha sa ilang atubangan: ang tanang mga nawong mangaluspad.j-MhSama sa kinagalkal sa mga carro sa kinatumyan sa kabukiran mao man ang ilang paglukso, sama sa dinaguok sa siga sa kalayo nga nagalamoy sa tuod sa balili, ingon sa katawohan nga kusgan nga nagalaray sa natad sa panag-awayan.w,ghAng ilang dagway ingon sa dagway sa mga kabayo; ug ingon sa mga nanagpangabayo, mao man ang ilang pagdalagan.e+ChAng kalayo magalamoy diha sa ilang atubangan; ug sa luyo nila magasiga ang kalayo: ang yuta daw tanaman sa Eden sa atubangan nila, ug sa likod nila ang biniyaan nga kamingawan; oo, ug walay mausa nga nakakalagiw kanila.D*hAdlaw sa kangitngitan ug sa kadulom, adlaw sa mga panganod ug mabaga nga kangitngit, ingon nga ang banagbanag sa kabuntagon molukop na ibabaw sa kabukiran; ang usa ka dakung katawohan ug kusganon, wala pa gayud ing sama niana, ni may lain pa nga mosunod kanila, bisan ngadto sa mga tuig sa daghanang mga kaliwatan.c) AhPatingoga ninyo ang trompeta didto sa Sion, ug patungga ang pagpagubok diha sa akong bukid nga balaan; pakuroga ang tanang pumoluyo sa kalibutan: tungod kay ang adlaw ni Jehova moabut, tungod kay kini haduol na moabut;-( UhOo, ang mga mananap nga mapintas sa kapatagan nangandoy kanimo: tungod kay nangamala ang tubig sa kasapaan, ug ang kalayo minglamoy sa mga sibsibanan sa kamingawan.*' OhOh Jehova, kanimo nagatu-aw ako; tungod kay ang kalayo minglamoy sa mga sibsibanan sa kamingawan, ug ang siga sa kalayo misunog sa tanang mga kahoy sa kapatagan.1& ]hNaunsa nga nanag-agulo man ang mga mananap nga mabangis ! ang mga panon sa mga vaca nangalibug, tungod kay sila walay sibsibanan, oo, ang mga panon sa carnero gibiyaan.% hAng mga binhi nangadunot ilalum sa ilang yutang bantok; ang mga kamalig gibiyaan, ang mga dapa nangalumpag; kay ang mga trigo nangalaya.$ hWala ba pagkuhaa ang kalan-on sa atubangan sa atong mga mata, oo , ang kalipay ug ang kasadya gikan sa balay sa atong Dios?{# qhAlaut ang adlaw! kay ang adlaw ni Jehova haduol na, ug ingon sa usa ka paglaglag gikan sa Makagagahum moabut kini.g" IhManagbalaan kamo ug usa ka pagpuasa, managtawag kamo ug usa ka pagkatigum nga maligdong, tiguma ang mga tigulang tawo ug ang tanang pumoluyo sa yuta ngadto sa balay ni Jehova nga inyong Dios, ug managtuaw kamo kang Jehova.X! +h Managbakus kamo sa inyong kaugalingon sa sako , ug panagbakho, kamong mga sacerdote; panagminatay, kamo nga mga ministro sa halaran; umari kamo , panghigda sa tibook nga gabii nga sinul-oban sa sako, kamong mga ministro sa akong Dios: tungod kay ang halad-nga-kalan-on ug ang halad-nga-ilimnon ginapugngan diha sa balay sa inyong Dios.q  ]h Ang parras nalaya, ug ang higuera nagakamatay; ang kahoy-nga-granada, ang kahoy-nga-palma usab, ug ang kahoy-nga-mansana, bisan ang tanang mga kahoy sa kaumahan nangalaya; tungod kay ang kalipay nawala gikan sa mga anak sa mga tawo.* Oh Pangalibug, Oh kamong mga mag-uuma, panagminatay, Oh kamong maggagalam sa parras, tungod sa trigo ug tungod sa cebada; tungod kay ang ting-ani sa mga uma nawala. 3h Gihimong biniyaan ang kaumahan, nagamasulob-on ang yuta; tungod kay gilaglag ang binhi nga tinanum ; namala ang bag-ong vino, nagakahubas ang lana. %h Ang halad-nga-kalan-on ug ang halad-nga-ilimnon gikuha gikan sa balay ni Jehova, ang mga sacerdote, ang mga ministro ni Jehova, nanagbalata.h KhManagbakho kamo sama sa usa ka ulay nga gibaksan sa sako tungod sa bana sa iyang pagkabatan-on.@ {hIyang gidagmalan ang akong balagon sa parras, ug gipanitan ang akong kahoy-nga-higuera: iyang gihinloan hangtud nga walay tabon kini, ug gisalibay kini; ang mga sanga niini nangaputi.@ {hKay ang usa ka nasud mitungas nganhi sa akong yuta, kusganon, ug dili maisip; ang iyang mga ngipon mao ang mga ngipon sa usa ka leon, ug siya adunay mga bag-ang sa usa ka bayeng leon., ShPagmata, kamo nga mga palahubog, ug panghilak; ug pagminatay, kamong tanan nga palainum sa vino, tungod sa matam-is nga vino; kay kini gikuha gikan sa inyong baba./ YhKadtong gibiyaan sa ulod nga dangaw-dangaw gikaon sa dulon; ug kadtong gibiyaan sa dulon gikaon sa lukton; ug kadtong gibiyaan sa lukton gikaon sa ulod nga hantatawo.' IhSuginli ninyo ang inyong mga anak mahitungod niini, ug ipasugilon sa inyong mga anak ngadto sa ilang mga anak, ug sa ilang mga anak ngadto sa laing kaliwatan.5 ehPamatii kini, kamong mga tigulang nga tawo, ug patalinghugi, tanan kamong mga pumoluyo sa yuta. Nahitabo ba kini sa inyong mga adlaw, kun sa mga adlaw sa inyong mga amahan?T %hAng pulong ni Jehova nga midangat kang Joel, ang anak nga lalake ni Pethuel.^ Kinsa ang manggialamon, aron siya makasabut niining mga butanga? kinsa ang buotan, aron siya makatukib kanila? kay ang mga dalan ni Jehova matarung man, ug ang mga tawong matarung magalakaw diha kanila; apan ang mga malapason manghisukamod diha niana.G^Ang Ephraim moingon unya : Unsa pay labut ko sa mga dios-dios? Ako mitubag, ug magatagad na kaniya: Ako sama sa lunhaw nga kahoyng haya; gikan kanako ang imong bunga makaplagan, Oh Israel .:m^Kadtong managpuyo ilalum sa iyang landong mangakabig sa Ginoo } ; sila mabuhi nga daw trigo, ug mobulak ingon sa balagon sa parras; ang kaamyon niana maingon sa vino sa Libano.w^Ang iyang mga sanga mosanggaka, ang iyang kaanyag maingon sa kahoy nga olivo, ug ang iyang kaamyon maingon sa Libano.}^Ako mahimo nga daw yamog alang sa Israel; siya mobulak ingon sa lirio, ug mopatidlom sa iyang mga gamut ingon sa Libano.s_^Ayohon ko ang ilang mga pagkasuki, sila higugmaon ko sa walay bayad; kay ang akong kasuko mibulag kaniya.Q^Ang Asiria dili makaluwas kanamo, kami dili mangabayo sa mga kabayo: ni moingon kami pag-usab sa buhat sa among mga kamot: Kamo mao ang among mga dios: kay diha kanimo ang kalooy hipalgan sa mga ilo.k O^Dad-a ninyo ang mga pulong, ug bumalik ngadto kang Jehova; umingon kamo kaniya: Kuhaa ang tanang kasal-anan, ug dawata kami sa pagkamaloloy-on: busa himoon namo ang ingon sa paghalad sa mga vaca ang halad sa among mga ngabil.h  K^Oh Israel, bumalik ka kang Jehova, nga imong Dios; kay ikaw nahulog tungod sa imong kasal-anan.[ /^ Ang Samaria magapas-an sa iyang sala; kay siya misukol batok sa iyang Dios: sila mangapukan pinaagi sa espada; ang ilang mga bata igapusdak nga mangadugmok, ug ang ilang mga babaye nga mabdos pagapikaspikason. ^ Bisan siya mabungaon taliwala sa iyang mga igsoon, ang hangin sa timogan moabut, Jehova moabut gikan sa kamingawan; ug ang iyang tubod mahimong mamala, ang iyang tuburan himoon nga uga: ang bahandi ug ang maayong mga sudlanan himoon niya nga inagaw._ 7^ Pagalukaton ko sila gikan sa gahum sa Sheol; pagatubson ko sila gikan sa kamatayon: Oh kamatayon, hain man ang imong mga hampak? Oh Sheol, hain man ang imong paglumpag? ang pagbasul matago gikan sa akong mga mata.X)^ Ang kagul-anan sa usa ka babaye nga magaanak modangat kaniya: siya maoy usa ka dili-manggialamon nga anak nga lalake; kay panahon na nga siya dili angay magalangan diha sa dapit diin mahimugso ang mga bata.b=^ Ang kasal-anan ni Ephraim nabugkosan; ang iyang sala gitigum sa tipiganan alang kaniya .]3^ Gihatagan ko ikaw ug x hari sa akong kasuko, ug siya gikuha ko sa akong kaligutgut.W'^ Hain man karon ang imong hari, aron unta siya makaluwas kanimo diha sa tanan nimong mga ciudad? ug ang imong mga maghuhukom, nga mahitungod kanila ikaw nagaingon: Hatagi ako ug usa ka hari ug mga principe?eC^ Kini mao ang imong pagkalaglag, Oh Israel, nga ikaw batok kanako, batok sa imong pagtabang.b=^ Sugaton ko sila ingon sa oso nga nawad-an sa iyang mga itoy, ug gision ko ang habol-habol sa ilang kasingkasing; ug didto sila pagalamyon ko ingon sa leon nga baye; ang mananap nga ihalas maoy magawatas-watas kanila.\1^ Tungod niana ako daw usa ka leon kanila; ingon sa leopardo magatukaw ako sa dalan;%^ Sumala sa ilang sibsibanan, mao man ang pagkabusog nila; nangabusog sila, ug gibayaw ang ilang kasingkasing: busa sila nanghikalimot kanako.N^ Giila ko ikaw nga anak didto sa kamingawan, sa yuta sa dakung hulaw.F^ Bisan pa niana ako mao si Jehova nga imong Dios nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto; ug dili mo pag-ilhon ang dili dios, kondili ako lamang , ug gawas kanako walay laing manluluwas.N~^ Busa sama sila sa panganod sa kaadlawon, ug sama sa yamog sa kabuntagon nga sayong mahanaw, sama sa tahop nga ipalid sa alimpulos gikan sa salog-nga-giukanan, ug sama usab sa aso gikan sa panghaw.]}3^ Ug karon nagadugang ang ilang pagpakasala, ug sila naghimo alang kanila sa mga tinunaw nga larawan gikan sa ilang salapi, bisan sa mga dios-dios sumala sa ilang kaugalingong pagsabut, silang tanan mga buhat sa mga tawo nga batid sa bulohaton: sila nanag-ingon mahitungod kanila: Ang mga tawo nga magahalad pahaluka sila sa mga nating vaca.'| I^ Sa pagsulti ni Ephraim, dihay pagkurog; gibayaw niya ang iyang kaugalingon diha sa Israel; apan sa diha nga nakasala siya sa pagsimba kang Baal, siya namatay.6{e^ Si Ephraim nakahagit kanako sa kasuko sa hilabihang kapait: busa ang iyang dugo nga giula mahabilin diha kaniya, ug ang iyang pagkatalamayon igabalik sa iyang Ginoo kaniya.z^ Ug pinaagi sa usa ka manalagna gidala ni Jehova ang Israel gikan sa Egipto, ug pinaagi sa usa ka manalagna siya ginabantayan.y5^ Ug si Jacob mikalagiw ngadto sa kapatagan sa Aram, ug si Israel nag-alagad aron makapangasawa, namagbalantay siya sa mga carnero aron makapangasawa.[x/^ Sala ba ang dios-dios sa Galaad? silang tanan lonlon mga bakakon; didto sa Gilgal nanaghalad sila ug mga lakeng vaca; oo, ang ilang mga halaran maingon sa mga tinapok nga bato didto sa mga tudling sa kaumahan.)wK^ Gisultihan ko na usab ang mga manalagna, ug akong gipadaghan ang mga panan-awon; ug pinaagi sa ministerio sa mga manalagna, akong gigamit ang mga panig-ingnan.1v[^ Apan ako mao si Jehova nga imong Dios nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto; papuy-on ko pa ikaw sa mga balong-balong, ingon sa mga adlaw sa maligdong nga fiesta.Lu^ Ug si Ephraim miingon: Sa pagkamatuod ako nahimong adunahan, ako nakakaplag katigayonan alang kanako; sa tanan ko nga mga paghago sila dili makakita ug kadautan dinhi kanako nga maisip nga sala.{to^ Siya maoy usa ka magpapatigayon, ang mga timbangan sa limbong anaa sa iyang kamot: nahagugma siya sa pagpanlupig.sy^ Busa bumalik ka sa imong Dios; bantayi ang kalolot ug ang justicia, ug maghulat ka sa imong Dios sa mapadayonon gayud.`r9^ Bisan si Jehova ang Dios sa mga panon; si Jehova mao ang iyang halandumon nga ngalan ./qW^ Oo, siya may gahum ibabaw sa manulonda, ug gibuntog niya ; siya mihilak, ug nangaliyupo kaniya: siya hipalgan niya didto sa Beth-el, ug didto siya nakigsulti kanamo,p5^ Sulod sa tiyan sa iyang inahan gikuha niya ang iyang igsoong lalake pinaagi sa kitin sa tiil; ug sa iyang pagkaulitawo nagamhanan siya uban sa Dios:o7^ Si Jehova may pagkalalis usab sa Juda, ug iyang pagasilotan si Jacob sumala sa iyang mga dalan; sumala sa iyang mga binuhatan iyang pagabalusan siya.Zn /^ Si Ephraim nagahanggap sa hangin, ug nagasunod sa hangin sa timogan: siya sa kanunay nagapadaghan sa kabakakan ug sa sinugdan sa pagkagun-ob; ug sila nakigsangga sa Asiria, ug ang lana gidala ngadto sa Egipto.+mO^ Ako gilikosan sa Ephraim uban ang kabakakan, ug sa balay sa Israel uban ang limbong; apan ang Juda nagadumala pa uban sa Dios, ug nagamatinumanon uban sa Balaan.8li^ Sila mangabut nga mangurog sama sa langgam gikan sa Egipto, ug ingon sa usa ka salampati gikan sa yuta sa Asiria; ug papuy-on ko sila sa ilang mga balay, nagaingon si Jehova.k'^ Sila magalakaw sunod kang Jehova, nga magangulob sama sa leon; kay siya magangulob, ug ang mga anak mangabut nga magakurog gikan sa kasadpan.Uj#^ Dili ko tumanon ang kabangis sa akong kaligutgut, ako dili magabalik aron sa paglumpag sa Ephraim: kay ako Dios man, ug dili tawo; ang Balaan nga anaa sa imong taliwala; ug ako dili moanha sa kaligutgut. i^ Unsaon ko pagbiya kanimo, Oh Ephraim? unsaon ko pagsalikway kanimo, Oh Israel? unsaon ko paghimo kanimo nga ingon sa Adma? unsaon ko pagpatindog kanimo maingon sa Zeboim? sa sulod nako nabalhin ang akong kasingkasing, ang akong mga kalooy nasilaub pagtingub.:hm^ Ug ang akong katawohan nanlimbasog sa pagpahilayo gikan kanako: bisan ilang gitawag sila ngadto kaniya nga atua sa kahitas-an, wala gayud ing bisan kinsa nga magabayaw kaniya .g%^ Ug ang espada mahulog sa ilang mga ciudad, ug magaut-ut sa ilang mga trangka, ug magalamoy kanila , tungod sa ilang kaugalingong mga tambag.f^ Sila dili mobalik ngadto sa yuta sa Egipto; apan ang Asiriahanon mahimo nga ilang hari, tungod kay sila nanagdumili sa pagbalik kanako .Oe^ Sila gidala ko pinaagi sa mga lubid sa tawo, pinaagi sa mga bugkos sa gugma; ug kanila ako ingon sa nagtangtang sa yugo ibabaw sa ilang apapangig; ug gidulot ko ang pagkaon diha sa ilang atubangan.d!^ Bisan pa niana gitudloan ko si Ephraim sa paglakaw; sila gisapnay ko sa akong mga bukton; apan sila wala makapanghibalo nga giayo ko sila.Sc^ Sa nagadugang ang pagtawag sa mga manalagna kanila, nagadugang hinoon ang ilang pagpahilayo gikan kanila: sila nanaghalad ngadto sa mga Baal, ug nanagsunog sa incienso alang sa linilok nga mga larawan.xb k^ Sa diha nga bata pa ang Israel, nan siya gihigugma ko, ug gitawag ko ang akong anak nga lalake gikan sa Egipto.-aS^ Busa mao kana ang pagabuhaton sa Beth-el kaninyo tungod sa inyong hilabihang pagkadautan: sa pagbanagbanag sa kabuntagon ang hari sa Israel sa hingpit pagpaputlon.o`W^ Tungod niana ang kagubot motindog sa taliwala sa imong katawohan, ug ang tanan nimong mga kuta pagalumpagon; maingon sa paglumpag ni Salman sa Beth-arvel sa adlaw sa gubat: ang inahan gipusdak nga nadugmok uban sa iyang mga anak.:_m^ Kay nanagdaro kamo sa kadautan, nanag-ani kamo sa kasal-anan; nangaon kamo sa bunga sa kabakakan; kay ikaw nagsalig diha sa imong dalan, sa panon sa imong mga mabaskugong tawo.^!^ Magapugas kamo alang sa inyong kaugalingon diha sa pagkamatarung, mag-ani kamo sumala sa kalolot sa Dios ; dugmoka ninyo ang inyong wala matamni nga yuta; kay panahon na sa pagpangita kang Jehova, hangtud nga siya moanhi ug magpaulan sa pagkamatarung nganha kaninyo.]y^ Ug si Ephraim maoy usa ka dumalagang vaca nga tanud na, nga mahagugmang moyatak sa trigo ; apan gisangonan ko sa yugo ang iyang maanindot nga liog: butangan ko sa magkakabayo si Ephraim; si Juda magadaro, si Jacob magapakaras sa iyang mga gu-ang..\U^ Sa diha nga kana maoy akong tinguha, sila pagacastigohon ko; ug ang katawohan pagatigumon batok kanila, sa diha nga sila magapus na sa ilang duruha ka mga paglapas.&[E^ Oh Israel ikaw nakasala sukad pa sa mga adlaw sa Gabaa: didto sila nanindog; ang gubat batok sa mga anak sa kasal-anan wala makaagpas kanila didto sa Gabaa.fZE^ Ingon man ang hatag-as nga mga dapit sa Aven, ang sala sa Israel, pagalumpagon: ang tunok ug kadyapa manubo sa ilang mga halaran; ug sila manag-ingon sa mga bukid: Taboni kami; ug sa mga bungtod: Pangatumpag kamo kanamo.`Y9^ Mahatungod sa Samaria, ang iyang hari mahanaw, maingon sa mga bula sa ibabaw sa tubig.)XK^ Kana usab pagadad-on ngadto sa Asiria alang sa usa ka gasa kang hari Jareb: ang Ephraim makadawat ug kaulaw, ug ang Israel maulaw sa iyang kaugalingong tambag.W^ Ang mga pumoluyo sa Samaria mangalisang tungod sa mga nating vaca sa Beth-aven; kay ang katawohan didto magabakho tungod niana, ug ang mga sacerdote didto nga nagamalipayon tungod niana, tungod sa himaya niana, tungod kay kana mibulag na gikan niana.CV^ Sila nagasulti sa mga pulong nga kawang , nga nanagpanumpa sa bakak sa paghimo ug mga pakigsaad: busa ang paghukom moturok maingon sa panyawan sa mga tudling sa gidarohan nga kapatagan.U^ Sa pagkamatuod karon sila moingon: Kami walay hari; kami wala mahadlok kang Jehova; ug ang hari, unsa ang iyang mahimo alang kanamo?&TE^ Ang ilang kasingkasing nabahin; karon sila hipalgan nga mga sad-an: pagalumpagon niya ang ilang mga halaran, pagagub-on niya ang ilang mga haliging larawan.}S u^ Ang Israel maoy usa ka malamboon nga balagon sa parras, nga nagahatag sa iyang bunga: sumala sa gidaghanon sa iyang bunga iyang gipadaghan ang iyang mga halaran; sumala sa kaayo sa ilang yuta sila nagapatindog sa mga maayong haligi nga larawan.R^ Ang akong Dios magasalibay kanila sa halayo, tungod kay sila wala mamati kaniya; ug sila mahimong mga lumalangyaw taliwala sa mga nasud..QU^ Si Ephraim gihampak, ang ilang gamut namala, dili sila magahatag ug bunga: oo, bisan sila manganak, apan akong pagapatyon ang hinigugmang bunga sa ilang tagoangkan.oPW^ Ang tanan nilang pagkadautan atua sa Gilgal; kay didto sila gidumtan ko: tungod sa pagkadautan sa ilang mga buhat sila papahawaon ko gikan sa akong balay; ako dili na mahagugma kanila; ang tanan nilang mga principe mga masupilon. O ^ Hatagi sila, Oh Jehova unsa ang imong ihatag? hatagi sila ug tagoangkan nga kanunay makuhaan ug mga suso nga namad-an sa gatas .N3^ Si Ephraim, ingon sa akong pagtan-aw sa Tiro, nahatanum sa makapahimuot nga dapit; apan si Ephraim magadala sa iyang mga anak ngadto sa magpapatay./MW^ Bisan sila mag-alima sa ilang mga bata, apan sila pagakuhan ko, aron nga walay usa ka tawo nga mahibilin: oo, alaut usab kanila sa diha nga ako mobulag gikan kanila!(LI^ Mahitungod kang Ephraim, ang ilang himaya molupad sa halayo sama sa langgam: walay paghimugso, ug walay bisan kinsa nga mahimong bataon, ug walay pagpanamkon.qK[^ Akong hingkaplagan ang Israel nga sama sa mga parras didto sa kamingawan; akong hingkit-an ang inyong mga amahan nga sama sa nahauna nga hinog sa kahoyng higuera sa nahaunang ting-bunga niini: apan nangadto sila kang Baal-peor, ug gihalad nila ang ilang kaugalingon ngadto sa mga maka-uulaw nga butang, ug nangahimong dulumtanan sama niadtong ilang gihigugma.5Jc^ Sa hilabihan uyamut ilang gihugawan ang ilang kaugalingon, maingon sa mga adlaw sa Gabaa: pagahinumduman niya ang ilang pagkadautan, pagadu-awon niya ang ilang kasal-anan.XI)^ Si Ephraim kanhi mao ang magbalantay uban sa akong Dios: mahitungod sa manalagna, ang usa ka lit-ag sa manga-ngayam sa langgam anaa sa tanan niyang mga dalan, ug ang pagkakaaway diha sa balay sa iyang Dios.2H]^ Ang mga adlaw sa pagdu-aw miabut na, ang mga adlaw sa pagbalus midangat na; ang Israel mahibalo ra niini, nga magaingon : Ang manalagna maoy usa ka buang-buang, ang tawo nga nagabaton sa espiritu buang usab kana , tungod sa pagkadaghan sa imong kasal-anan, ug tungod kay ang panagkaaway daku man.G/^ Kay, ania karon, sila nakakalagiw gikan sa pagkalaglag; apan pagatigumon sila sa Egipto, ang Memphis maoy magalubong kanila; ang ilang mga makapahimuot nga butang nga salapi, ang mga alingatong maoy magapanag-iya kanila; ang mga tunok makaplagan sa ilang mga balong-balong.iFK^ Unsay inyong pagabuhaton sa adlaw sa maligdong nga pagkatigum, ug sa adlaw sa fiesta ni Jehova?:Em^ Sila dili na magahuwad sa vino-nga-mga-halad kang Jehova, ni makapahimuot sila kaniya: alang kanila ang ilang mga halad mahimong ingon sa tinapay sa mga nanagbalata; ang tanan nga mokaon niini mangahimong mahugaw; kay ang ilang tinapay alang man sa ilang kailibgon; kini dili pasudlon sa balay ni Jehova.D^ Sila dili magapuyo sa yuta ni Jehova; apan si Ephraim mobalik ngadto sa Egipto, ug sila magakaon sa mahugaw nga kalan-on didto sa Asiria.sC_^ Ang salog sa giukanan ug ang pug-anan sa vino dili magapakaon kanila, ug ang bag-ong vino mohubas kaniya.DB ^ Ayaw pagmaya, Oh Israel, alang sa kalipay, maingon sa mga katawohan; kay ikaw nagpakighilawas, nga mibulag gikan sa imong Dios; gihigugma mo ang suhol sa ibabaw sa tanang salog-nga-trigo.mAS^Kay ang Israel nahikalimot sa iyang Magbubuhat, ug nagtukod mga palacio; ug ang Juda nagpadaghan sa mga ciudad nga kinutaan: apan ipadala ko ang kalayo nganha sa iyang mga ciudad, ug kini magalamoy sa mga harianong balay niana.s@_^ Mahatungod sa mga halad sa akong mga paghalad, sila nanaghalad ug unod ug nagakaon niana; apan sila wala dawata ni Jehova: karon iyang hinumduman ang ilang kasal-anan, ug pagadu-awon ang ilang mga sala; sila mamalik ngadto sa Egipto. ? ^ Alang kaniya akong gisulat ang napulo ka libo ka mga butang sa akong Kasugoan; apan sila giisip ingon sa butang nga wala hiilhi.>^ Tungod kay si Ephraim nagpadaghan sa mga halaran alang sa pagpakasala, ang mga halaran alang kaniya nangahimong alang sa pagpakasala.,=Q^ Oo, bisan sila tuod nagasuhol sa taliwala sa mga nasud, karon sila pagatigumon ko; ug sila nagasugod sa pagkadiyutay tungod sa palas-anon sa hari sa mga principe.<^ Kay sila nanungas sa Asiria, maingon sa ihalas nga asno nga nagainusara sa iyang kaugalingon: ang Ephraim nagasuhol ug mga hinigugma.w;g^Gilamoy na ang Israel: karon sila sama sa sudlanan sa taliwala sa mga nasud nga niana walay usa nga nahimuot.O:^Kay gipugas nila ang hangin, ug maani nila ang alimpulos: siya walay binhi nga magatindog; ang dahon dili magahatag ug pagkaon; kong mahimo nga kana mohatag, ang mga dumuloong maoy magalamoy niana.95^Kay gikan sa Israel mao man gani kini; ang mamumuhat maoy naghimo niini, ug kana dili man mao ang Dios; oo, ang nating vaca sa Samaria pagadugmokon.'8G^Iyang gisalibay ang imong nating vaca, Oh Samaria; ang akong kasilag misilaub batok kanila: hangtud anus-a ba nga sila makadangat sa pagkaputli sa kinabuhi ?d7A^Nagpatindog sila ug mga hari, apan dili pinaagi kanako; naghimo sila ug mga principe, ug kini wala ko hibaloi: gikan sa ilang salapi ug sa ilang bulawan naghimo sila ug mga dios-dios alang kanila, aron sila pagaputlon.I6 ^Gisalibay sa Israel kadtong maayo: ang kaaway magagukod kaniya.I5 ^Sila magatu-aw kanako: Dios ko, kami nga Israel nakaila kanimo.34 a^Itaon sa imong baba ang trompeta. Maingon sa agila siya mosakdup batok sa balay ni Jehova, tungod kay sila nakalapas sa akong tugon, ug nakalapas batok sa akong Kasugoan.m3S^Sila namalik, apan dili kaniya nga atua sa kahitas-an; sila sama sa malimbongong pana; ang ilang mga principe mangapukan pinaagi sa espada, tungod sa kasilag sa ilang dila: kini mao ang ilang kataw-anan didto sa yuta sa Egipto.t2a^Bisan gitudloan ug gipalig-on ko ang ilang mga bukton, nagamugna hinoon sila sa mga kadautan batok kanako.r1]^Ug sila uban sa ilang kasingkasing wala magtu-aw sa pagpakitabang kanako, hinonoa nanag-uwang sila ibabaw sa ilang mga higdaanan: sila nanagkatigum sa ilang kaugalingon alang sa trigo ug sa bag-ong vino: sila mingsukol batok kanako.;0o^ Alaut sila! kay sila nanlaag gikan kanako: ang pagkalaglag alang kanila! kay sila nanagpakalapas batok kanako: bisan lukaton ko unta sila, apan sila namakak hinoon batok kanako.M/^ Sa diha nga sila mangadto, buklaron ko ang akong pukot sa ibabaw nila; hulogon ko sila sa ubos ingon sa mga langgam sa kalangitan; sila pagasakiton ko, ingon nga hibatian na sa ilang katilingban..^ Ug ang Ephraim sama sa usa ka salampati nga buangbuang, walay salabutan: sila nagatawag panabang sa Egipto, apan nangadto sila sa Asiria.5-c^ Ug ang pagpagarbo sa Israel nagapamatuod sa iyang nawong: bisan pa niana sila wala mobalik ngadto kang Jehova nga ilang Dios, ni managpangita kaniya, tungod niining tanan.,3^ Ang iyang kusog gilamoy sa mga dumuloong, ug siya wala magpanghibalo niana : oo, siya napuno sa mga buhok nga ubanon, ug siya wala mahibalo niana . + ^Si Ephraim, siya nakig-ipon sa iyang kaugalingon sa mga katawohan nga diwatahan ; ang Ephraim maoy usa ka sopas nga wala mabali.$*A^Sila nga tanan nangainit sama sa hudno, ug gilamoy ang ilang mga maghuhukom; ang tanan nilang mga hari nangapukan: walay usa kanila nga nagsangpit kanako.O)^Kay ilang giandam ang ilang kasingkasing nga daw hudno, samtang nanagbanhig sila: ang ilang magluluto sa tinapay natulog sa tibook gabii; sa pagkabuntag nasunog kini maingon sa nagasiga nga kalayo.'(G^Sa adlaw sa atong hari ang mga principe nagmasakiton sa ilang kaugalingon tungod sa kainit sa vino: iyang gituy-od ang iyang kamot uban sa mga mabiay-biayon.7'g^Silang tanan mga mananapaw; sila maingon sa usa ka hudno nga giinit sa magluluto sa tinapay; mihunong siya sa pagpasiga sa kalayo , gikan sa minasa, hangtud nga kini mitubo.l&Q^Gilipay nila ang hari pinaagi sa ilang kadautan, ug ang mga principe uban sa ilang mga pagpamakak.D%^Ug wala palandunga nila sa ilang kasingkasing nga ako mahanumdum sa tanan nilang kadautan; karon ginalibutan sila sa ilang kaugalingong binuhatan: sila ania sa atubangan sa akong nawong.S$ !^Sa diha nga ayohon ko unta ang Israel, nan ang kasal-anan sa Ephraim nabuksan, ug ang pagkadautan sa Samaria; kay sila nanagpamakak, ug ang kawatan misulod, ug ang panon sa mga tulisan nanulis sa gawas.#}^ Ingon man, Oh Juda, adunay alanihon nga gitagana kanimo, sa diha nga bawion ko gikan sa pagkaulipon ang akong katawohan."-^ Sa balay sa Israel akong nakita ang usa ka makalilisang nga butang: didto ang pagpakighilawas maoy makita diha sa Ephraim, ang Israel gihugawan.H! ^ Ug maingon sa mga panon sa mga tulisan nga nagahulat sa usa ka tawo, ingon niana ang panon sa mga sacerdote nagapamatay sa mga mangagi sa dalan paingon sa Sechem; oo, sila nanagpakighilawas.b =^Ang Galaad maoy ciudad nga ila niadtong nanagbuhat sa kadautan; kini nabulingan sa dugo._7^Apan sila maingon kang Adam nanaglapas sa tugon: didto sila nagmaluibon batok kanako.3^Kay ang kalolot maoy gikinahanglan ko, ug dili ang halad; ug ang kahibalo mahitungod sa Dios labi nga gikahimut-an ko kay sa mga halad-nga-sinunog.5c^Busa gisapsapan ko sila pinaagi sa mga manalagna; sila gipamatay ko pinaagi sa mga pulong sa akong baba: ug ang imong mga paghukom maingon sa kadan-ag sa suga nga nagauna.O^Oh Ephraim, unsa ang pagabuhaton ko kanimo? Oh Juda, unsa ang pagabuhaton ko kanimo? kay ang imong kaayo maingon man sa panganod sa kabuntagon, ug maingon sa yamog nga sa sayo mahanaw lamang dayon._7^Ug hibaloan nato, ug padayonon nato ang pag-ila kang Jehova: ang iyang paggula matuod gayud ingon sa pagdangat sa kabuntagon; ug siya moanhi kanato maingon sa ulan, maingon sa ulahing ulan nga nagabisibis sa yuta.+^Sa tapus ang duruha ka adlaw ipahiuli niya ang atong kinabuhi; sa ikatolo ka adlaw pagabanhawon kita niya, ug kita magapuyo sa iyang atubangan. ^Umari kamo, ug mamalik kita kang Jehova; kay gipikas kita niya, ug kita pagaayohon niya: gisamaran kita niya, ug kita pagabugkosan niya.;o^Ako moadto ug mobalik sa akong dapit, hangtud nga ilang igasugid ang ilang paglapas, ug mangita sa akong nawong: sa ilang kasakit ilang pagapangitaon ako sa masingkamoton gayud.O^Kay alang sa Ephraim ako mahimo nga daw usa ka leon, ug maingon sa batan-ong leon alang sa balay sa Juda: ako, bisan ako, mokunis-kunis ug mopahawa; ako mobihag, ug walay bisan kinsa nga makaluwas.pY^ Sa pagkakita sa Ephraim sa iyang sakit, ug sa pagkakita sa Juda sa iyang samad, unya miadto ang Ephraim sa Asiria, ug nagpadala ngadto sa hari nga si Jareb: apan siya dili makahimo pagpaalim kaninyo, ni sa pag-ayo sa inyong samad.oW^ Busa alang sa Ephraim ako nahimong usa ka tangkob, ug sa balay sa Juda maingon nga usa ka pagkadunot.}s^ Ang Ephraim gipiutan sa mga principe , siya nadugmok sa paghukom; kay siya nahimuot nga magasunod sa sugo sa tawo . ^ Ang mga principe sa Juda mahasma kanila nga nag-irog sa mohon sa yuta: akong igabubo ang akong kaligutgut kanila maingon sa tubig.^ Ang Ephraim mahimong kamingawan sa adlaw sa pagbadlong: sa mga banay sa Israel akong gipahibalo kadtong mahitabo sa pagkatinuod gayud .^Patingoga ninyo ang corneta sa Gabaa, ug ang trompeta sa Rama: patingoga ang pagpagubok diha sa Beth-aven; sa imong luyo, Oh Benjamin.#^Sila nagamaluibon batok kang Jehova; kay sila nanganak ug mga anak sa gawas: karon pagalamyon sila sa bag-ong bulan uban sa ilang kaumahan.6e^Sila mangadto uban sa ilang mga panon ug sa ilang kahayupan aron sa pagpangita kang Jehova; apan siya dili nila hikaplagan: siya mipahawa sa iyang kaugalingon gikan kanila./W^Ug ang pagpagarbo sa Israel nagapamatuod sa iyang atubangan; busa ang Israel ug ang Ephraim manghisukamod sa ilang kasal-anan; ang Juda usab mahasukamod uban kanila.3 _^Ang ilang mga binuhatan dili makatugot kanila sa pagbalik ngadto sa ilang Dios; kay ang espiritu sa pagpakighilawas anaa sa sulod nila, ug sila wala makaila kang Jehova. ^Ako nakaila kang Ephraim, ug ang Israel, wala matago kanako; kay karon, Oh Ephraim, ikaw nakighilawas, ang Israel nahugawan.r ]^Ug ang manggugubot nanghiunlod sa kinahiladman tungod sa pagpatay; apan sila nga tanan pagabadlongon ko.]  5^Patalinghugi kini, Oh kamo nga mga sacerdote, ug pamatia, Oh balay sa Israel, ug paminawa, Oh balay sa hari; kay ang paghukom nahitungod kaninyo; kay kamo nahimong lit-ag sa Mizpa, ug pukot nga gibuklad sa Tabor.e C^Giputos siya sa hangin sa iyang mga pako; ug sila pagapakaulawan tungod sa ilang mga halad.!^Ang ilang ilimnon nahimong maaslom; sila nagapakighilawas sa walay paghunong; ang kaulaw gihigugma sa dakung pagmahal sa iyang mga punoan.N^Ang Ephraim gitipon sa mga dios-dios; pasagdi lamang siya, Oh Juda ."=^Kay ang Israel nagmasukihon, maingon sa dumalaga nga vaca nga masukihon: karon pasibsibon sila ni Jehova maingon sa usa ka cordero sa halapad nga dapit.Y+^Bisan ikaw, Israel, nagapakighilawas, apan ayaw itugot nga ang Juda magapakasala; ug ayaw kamo pangadto sa Gilgal, ni manungas kamo sa Beth-aven; ni managpanumpa kamo sa pag-ingon : Ingon nga si Jehova buhi.\1^Dili ko pagasilotan ang inyong mga anak nga babaye sa diha nga sila makighilawas, ni ang inyong mga pangasaw-onon sa diha nga sila magapanapaw; kay ang inyong mga lalake sa ilang kaugalingon nakighuloy-huloy sa mga bigaon, ug sila nanaghalad uban sa mga nanagbaligya sa ilang kadungganan; ug ang katawohan nga dili makasabut pagalaglagon.!;^ Sila nanaghalad sa mga kinatumyan sa mga bukid, ug nanagsunog incienso ibabaw sa kabungtoran, sa ilalum sa mga kahoyng encina ug alamo ug roble, tungod kay ang landong niana maayo man; busa ang imong mga anak nga babaye nakighilawas, ug ang inyong mga pangasaw-onon nanagpanapaw.hI^ Ang akong katawohan nagapakitambag sa ilang tuod sa kahoy, ug ang ilang sungkod nagapahayag kanila; kay ang espiritu sa pagpakighilawas maoy nagapasayup kanila, ug sila nagpakighilawas, nga mingtalikod gikan sa ilang Dios.U#^ Ang pagkamahilawason ug ang vino ug ang bag-ong vino makakuha sa salabutan. ^ Ug sila magakaon, ug dili mangatagbaw; sila magapakighilawas, ug dili mosanay: tungod kay ilang gibiyaan ang pagtagad kang Jehova.=s^ Ug mahitabo, ang ingon sa katawohan, mao man ang sa sacerdote; ug sila pagasilotan ko tungod sa ilang mga batasan, ug sa castigo pagabalusan ko sila tungod sa ilang mga binuhatan.{~o^Nagakaon sila sa bunga sa sala sa akong katawohan, ug gipahaluna nila ang ilang kasingkasing sa ilang kasal-anan. ~\}}!{{IzBy}xx vvGufssVrquqp+oUnmtllZkjjKi,hmgzffedcc6baa`u`_^;]"\S[[oZOYbXxX WV'UTSSQQQPOOlNMM=<<4::~998/7T654432=1/..W-7,,#+Q**5)w(''A&%$$,#y"!! rFAXKW)ix   A Ejm^V5rPamatia kini, Oh kamo nga molamoy sa mga hangul, ug magalugpit sa mga kabus sa yuta,,UQrUg ang mga awit sa templo mahimong mga pagbakho niadtong adlawa, nagaingon ang Ginoong Jehova: ang mga minatay madaghan; sa tanang dapit sila igasalibay sa hilum.cT?rUg siya miingon: Amos, unsay nakita mo? Ug miingon ako: Ang usa ka bukag nga bunga sa ting-init. Unya miingon si Jehova kanako: Ang katapusan miabut na sa akong katawohan nga Israel; ako dili na moagi kanila pag-usab.jS OrBusa ang Ginoong Jehova nagpakita kanako: ug, ania karon, usa ka bukag sa mga bunga sa ting-init.fRErBusa mao kini ang giingon ni Jehova: Ang imong asawa mahimong bigaon diha sa ciudad, ug ang imong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye mangapukan pinaagi sa espada, ug ang ang imong yuta pagabahinon pinaagi sa latid; ug ikaw sa imong kaugalingon mamatay sa yuta nga mahugaw, ug ang Israel sa pagkatinuod bihagon ngadto sa gawas sa iyang yuta.Q3rBusa karon mamati ka sa pulong ni Jehova: Ikaw nagaingon: Ayaw panagna batok sa Israel, ug ayaw pagtagaka ang imong pulong batok sa balay ni Isaac;P7rUg gikuha ako ni Jehova gikan sa pagka-magbalantay sa panon sa kahayupan , ug si Jehova miingon kanako: Lakaw, panagna sa akong katawohan nga Israel.2O]rUnya mitubag si Amos, ug miingon kang Amasias: Ako dili manalagna, ni anak nga lalake sa manalagna ako; ako hinoon bakero, ug usa ka magaatiman sa mga kahoyng sicomoro:Nr Apan ayaw na panagna pag-usab sa Beth-el; kay kini mao ang balaan nga puloy-anan sa hari, ug kini mao ang balay nga harianon.+MOr Ingon man usab si Amasias miingon kang Amos: Oh ikaw nga Manalagna, lumakaw ka , kalagiw ngadto sa yuta sa Juda, ug didto kumaon ka sa tinapay, ug panagna didto:L-r Kay mao kini ang giingon ni Amos: Si Jeroboam mamatay pinaagi sa espada, ug ang Israel sa pagkatinuod pagabihagon ngadto sa gawas sa iyang yuta.wKgr Unya si Amasias, ang sacerdote sa Beth-el nagpadala usa ka sinugo kang Jeroboam, hari sa Israel, nga nagaingon: Si Amos nakigsabut batok kanimo sa taliwala sa balay sa Israel: ang yuta dili makahimo sa pagdala sa tanan niyang mga pulong.?Jwr Ug ang hatag-as nga mga dapit ni Isaac mahimong kamingawan, ug ang mga balaang puloy-anan sa Israel pagawagtangon; ug ako motindog batok sa balay ni Jeroboam uban ang usa ka espada.uIcrUg si Jehova miingon kanako: Amos, unsay nakita mo? Ug ako miingon: Usa ka tunton. Unya miingon ang Ginoo: ania karon, ako magapahamutang usa ka tunton sa taliwala sa akong katawohan nga Israel; ako dili na gayud moagi kanila pag-usab;1H[rMao kini ang iyang gipakita kanako: ug, ania karon, ang Ginoo mitindog tupad sa usa ka kuta nga binuhat pinaagi sa usa ka tunton, ug nagabitibit siya sa usa ka tunton.cG?rSi Jehova nagbasul mahitungod niini: Kini usab dili mahitabo, miingon ang Ginoong Jehova. F rUnya miingon ako: Oh Ginoong Jehova, hunong una , nagapakilooy ako kanimo: unsaon pagpakatindog ni Jacob? kay siya nagamay man.IE rMao kini ang gipakita kanako sa Ginoong Jehova: ug, ania karon, ang Ginoong Jehova nagtawag sa pagpakig-away pinaagi sa kalayo; ug kini naglamoy sa dakung kahiladman, ug lamyon unta ang yuta.WD'rSi Jehova nagbasul mahitungod niini: Dili kini mahitabo, nagaingon si Jehova.RCrUg nahitabo, sa diha nga sila nakatapus na sa pagpangaon sa mga balili sa yuta, unya ako miingon: Oh Ginoong Jehova, pasayloa, nagapakilooy ako kanimo; unsaon pagtindog ni Jacob? kay siya nagamay man.pB [rMao kini ang gipakita sa Ginoong Jehova kanako; ug, ania karon, gihimo niya ang mga panon sa dulon sa misugod pagtubo ang naulahing pagpanurok; ug, ania karon, mao kadto ang ulahing pagpanurok sa human ang mga pagpanggalab sa hari._A7rKay, ania karon, ako magapatindog usa ka nasud batok kaninyo, Oh balay sa Israel, nagaingon si Jehova, ang Dios sa mga panon; ug sila magasakit kaninyo gikan sa inyong pagsulod sa Hamath hangtud sa sapa sa Arabah.@r Kamo nga nagakalipay sa butang nga kawang lamang, nga nagaingon: Wala ba kita makakuha ug mga sungay gikan sa kaugalingon tang kusog?A?{r Modalagan ba ang mga kabayo ibabaw sa bato? aduna bay modaro didto uban sa mga vaca? sanglit gihimo man ninyo nga apdo ang justicia, ug ang bunga sa pagkamatarung gihimo nga panyawan;>r Kay, ania karon, si Jehova nagasugo, ug ang dakung balay pagagun-obon sa hingpit , ug ang mga magagmayng balay, pagapalikion.H= r Ug sa diha nga ang uyoan sa usa ka tawo magakuha kaniya, bisan siya nga magasunog kaniya, sa pagkuha sa mga bukog gawas sa balay, ug moingon kaniya nga anaa sa kinasuloran nga mga bahin sa balay: Aduna bay kauban ikaw? Ug siya moingon: Wala; unya siya moingon: Humilom ka; kay dili kita makahisgot sa ngalan ni Jehova.a<;r Ug mahitabo, kong adunay mahabilin nga napulo ka tawo sa usa ka balay, mangamatay sila. ; rAng Ginoong Jehova nagapanumpa pinaagi sa iyang kaugalingon, nga nagaingon si Jehova, ang Dios sa mga panon: Ako nagaayad sa kahalangdon ni Jacob, ug nagadumot sa iyang mga palacio; tungod niini itugyan ko ang ciudad uban ang tanang butang nga anaa niana.:{rBusa sila karon pagabihagon uban sa unang gibihag; ug ang panaghudyaga niadtong nanaghay-ad sa higdaanan moagi lamang .#9?rNga nagainum sa vino diha sa mga tagayan, ug nanihog sa ilang kaugalingon sa mga piniling igdidihog; apan sila wala masubo tungod sa mga kasakit ni Jose.'8GrNga nagaawit sa mga alawiton nga walay hinungdan dinuyogan sa honi sa violin, ug nagamugna alang sa ilang kaugalingon mga tulonggon sa musica, sama ni David;X7)rNga nagahigda sa mga higdaanan nga garing, ug nanaghay-ad sa ilang mga kaugalingon sa ilang mga higdaanan, ug nagakaon sa mga nating carnero gikan sa panon, ug sa mga nating vaca gikan sa taliwala sa toril;g6GrKamo nga nagapahalayo sa dautan nga adlaw, ug nagapaduol sa lingkoranan alang sa pagpanlupig;5 rUmagi kamo ngadto sa Calne, ug tan-awa; ug gikan didto lumakaw kamo ngadto sa Hamath nga daku; unya lumogsong kamo ngadto sa Gath sa mga Filistehanon: maayo pa ba sila kay niining mga gingharian? kun ang ilang utlanan halapad pa ba kay sa inyong utlanan?84 krAlaut sila nga anaa sa kasayon diha sa Sion, ug sila nga nagasalig sa bukid sa Samaria, ang mga dagkung tawo nga pangulo sa mga nasud, nga kanila nanganha ang balay sa Israel!w3grBusa ipabihag ko kamo sa unahan pa sa Damasco, nagaingon si Jehova, kansang ngalan mao ang Dios sa mga panon.,2QrOo, gipas-an ninyo ang tabernaculo sa inyong hari ug ang sumbanan sa inyong mga larawan, ang bitoon sa inyong dios, nga gibuhat ninyo alang sa inyong kaugalingon.1rNagdala ba kamo kanako sa mga halad ug sa mga halad-nga-kalan-on didto sa kamingawan sa kap-atan ka tuig, Oh balay sa Israel?u0crApan paagay-aya ang justicia sama sa katubigan, ug pasalanapa ang pagkamatarung sama sa usa ka dakung sapa.}/srIpahilayo ninyo kanako ang kasaba sa inyong mga awit; kay ako dili mamati sa honi nga mananoy sa inyong mga violin.R.rOo, bisan pa kong kamo magatanyag kanako sa mga halad-nga-nog, ug sa inyong mga halad-nga-kalan-on ako dili modawat kanila; ni motagad ako sa mga halad-sa-pakigdait sa inyong mga matambok nga hayupan.w-grAko nagaayad, ako nagatamay sa inyong mga fiesta, ug ako dili malipay sa inyong mga maligdong nga pagkatigum.,rDili ba kangitngitan ang adlaw ni Jehova, ug dili kahayag? dili ba gayud hilabihan nga kangitngitan, ug walay kahayag niana?I+ rIngon sa usa ka tawo nga mikalagiw gikan sa usa ka leon, ug unya ang usa ka oso mitagbo kaniya; kun miadto sa usa ka balay ug manuko sa iyang kamot sa bungbong, ug usa ka bitin mipaak kaniya.%*CrAlaut kamo nga magatinguha sa adlaw ni Jehova! Ngano man nga buot kamo nga moabut ang adlaw ni Jehova? Ang adlaw ni Jehova kangitngit man, ug dili kahayag.n)UrUg diha sa tanang kaparrasan may mga pagbakho; kay ako moagi sa imong taliwala, nagaingon si Jehova.&(ErBusa mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa mga panon, ang Ginoo: Ang pagminatay anha sa tanang kadalanan nga halapad; ug sila magaingon diha sa tanang mga dalan: Alaut! alaut! ug tawgon nila ang mga mag-uuma aron managbalata, ug kadtong mga batid nga mobakho aron sa pagminatay.;'orDumti ang dautan, ug higugmaa ang maayo, ug ipahamutang sa kalig-on ang justicia diha sa ganghaan: basin na lamang si Jehova, ang Dios sa mga panon, malooy sa mga salin ni Jose..&UrPangitaa ninyo ang maayo, ug dili ang dautan, aron kamo mangabuhi; ug sa ingon niana si Jehova, ang Dios sa mga panon, magauban kaninyo, ingon sa inyong gipamulong.i%Kr Busa ang masinabuton magpakahilum lamang nianang panahona; kay kana mao ang panahon nga dautan.$%r Kay ako nahibalo sa pagkadaghan nga hilabihan sa inyong mga kalapasan, ug pagkadagku gayud sa inyong mga sala kamo nga nagasakit sa mga matarung, kamo nga nagadawat sa hiphip, ug kamo nga nagasalikway sa mga hangul nga anaa sa ganghaan, sa paglaban sa ilang katungod .#r Busa sanglit kay ginayatakan ninyo ang mga kabus, ug nagapahamtang kaniya sa tubo nga trigo: nakatukod kamo sa mga balay nga sinapsapang bato, apan kamo dili makapuyo diha kanila; nagatanum kamo mga matahum nga kaparrasan, apan kamo dili makainum sa vino niana.u"cr Sila nagadumot kaniya nga nagabadlong didto sa ganghaan, ug ilang gidumtan kadtong nagasulti sa minatarung.x!ir Nga nagadala sa pagkalaglag nga kalit batok sa kusgan, sa pagkaagi nga ang pagkalaglag modangat batok sa kuta.2 ]rPangitaa siya nga nagabuhat sa pito ka mga bitoon ug sa Orion, ug maoy nagahimo sa landong sa kamatayon sa pagpakahayag sa kabuntagon, ug nagahimo sa adlaw nga mongiub sa kagabhion; nga nagatawag sa katubigan sa dagat, ug nagabubo kanila ibabaw sa nawong sa yuta (si Jehova mao ang iyang ngalan);wrOh , kamo nga maoy nagahimo sa justicia sa kapaitan sa panyawan, ug gisalibay ninyo ang pagkamatarung ngadto sa yuta,9krPangitaa ninyo si Jehova, ug kamo mangabuhi; aron siya dili mosilaub ingon sa kalayo sa balay ni Jose, ug kini magalamoy, ug walay bisan kinsa nga makapalong niana sa Beth-el.,QrApan ayaw pagpangitaa ninyo ang Beth-el, ni mosulod kamo sa Gilgal, ug ayaw pag-agi sa Beer-seba: kay ang Gilgal sa pagkatinuod mabihag, ug ang Beth-el mawagtang.gGrKay mao kini ang giingon ni Jehova, sa balay sa Israel: Pangitaa ninyo ako ug kamo mangabuhi;MrKay mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang ciudad nga minggula nga may usa ka libo, mabinlan ug usa ka gatus, ug kadtong minggula nga may usa ka gatus mabinlan ug napulo, sa balay sa Israel.#rAng ulay sa Israel napukan; siya dili na makabangon pag-usab: siya ginapukan ngadto sa iyang yuta; walay bisan kinsa nga magabangon kaniya.v grPamatia ninyo kining pulonga nga akong gisugdan batok kaninyo alang sa usa ka pagminatay, Oh balay sa Israel./r Kay, ania karon, siya nga nagahimo sa mga bukid, ug nagabuhat sa hangin, ug nagapahayag sa tawo kong unsa ang iyang hunahuna; nga nagabuhat sa kangiub sa kabuntagon, ug nagatunob sa hatag-as nga mga dapit sa yuta, si Jehova, ang Dios sa mga panon, mao man ang iyang ngalan.%r Busa mao kini ang pagabuhaton ko kanimo, Oh Israel; ug tungod kay kini buhaton ko kanimo, pangandam sa pag-atubang sa imong Dios, Oh Israel.b=r Akong gilumpag ang mga ciudad sa taliwala ninyo, ingon sa paglumpag sa Dios sa Sodoma ug Gomorra, ug ingon kamo sa mga agipo nga gilanit gikan sa kalayo: bisan pa niana, kamo wala bumalik kanako, nagaingon si Jehova.5cr Gipadad-an ko kamo sa kamatay ingon sa nahitabo sa Egipto: ang inyong mga batan-ong lalake akong gipamatay sa espada, ug gikuha ko ang inyong mga kabayo: ug akong gipasulod ang kabaho sa inyong campo bisan pa nganha sa inyong mga ilong: bisan pa niana, kamo wala bumalik kanako, nagaingon si Jehova.%Cr Gihampak ko kamo sa hulaw ug pangalaya sa kahoy : sa daghanan ninyong mga tanaman, ug sa inyong kaparrasan, ug sa inyong mga kahoyng higuera ug sa inyong mga kahoyng olivo, ang ulod nga dangaw-dangaw maoy naglamoy kanila: bisan pa niana kamo wala bumalik kanako, nagaingon si Jehova.RrTungod niini duruha kun totolo ka ciudad ang nanagsuroy-suroy ngadto sa usa ka ciudad aron sa pag-inum ug tubig, ug sila wala mangatagbaw: bisan pa niini kamo wala bumalik kanako, nagaingon si Jehova.wrUg ingon man usab gipugngan ko ang ulan gikan kaninyo, sa may totolo pa ka bulan hangtud sa ting-ani; ug akong gipaulan sa usa ka ciudad, ug kini wala paulana sa laing ciudad: usa ka bahin nga gipaulanan, ug ang bahin nga gipaulanan wala malaya.J rUg gihatagan ko usab kamo sa kahinlo sa ngipon diha sa tanan ninyong mga ciudad, ug kanihit sa tinapay sa tanan ninyong mga dapit; bisan pa niana kamo wala bumalik kanako, nagaingon si Jehova.gGrUg paghalad usa ka halad-sa-pagpasalamat gikan niadtong may levadura, ug isangyaw ang mga halad-nga-kinabubut-on ug imantala sila: kay kini makapahimuot kaninyo, Oh kamong mga anak sa Israel, nagaingon ang Ginoong Jehova.CrPangadto kamo sa Beth-el, ug panaglapas kamo ; ngadto sa Gilgal, ug padaghana ang pagpakasala; ug dad-a ang inyong mga halad matag-buntag, ug ang inyong mga ikapulo matag-tolo ka adlaw;4arUg kamo manggula sa mga lungag sa kuta, ang tagsatagsa magasunod sa usa sa atubangan niya; ug kamo igatambog sa inyong kaugalingon ngadto sa Harmona, nagaingon si Jehova.V %rAng Ginoong Jehova nanumpa pinaagi sa iyang pagkabalaan, nga, ania karon, ang mga adlaw modangat kaninyo, nga kamo yudyuron nila pinaagi sa mga kau-it, ug ang inyong mga salin pinaagi sa mga taga-sa-isda.S  !rPamatia kining pulonga, kamong mga vaca sa Basan nga anaa sa bukid sa Samaria, nga nanagdaugdaug sa mga kabus, nga nagapiit sa mga hangul, nga nanag-ingon sa ilang mga agalon: Pagdala, ug manginum kita.1 [rUg lumpagon ko ang balay-sa-tingtugnaw uban sa balay-sa-ting-init; ug ang mga balay nga garing mangahanaw, ug ang mga dagkung balay may katapusan, nagaingon si Jehova.< qrKay sa adlaw nga pagadu-awon ko ang kalapasan sa Israel ibabaw kaniya, du-awon ko usab ang mga halaran sa Beth-el; ug ang mga sungay sa halaran pagaputlon, ug mangatagak sa yuta.r ]r Pamati kamo, ug panagsaksi batok sa balay ni Jacob, nagaingon ang Ginoong Jehova, ang Dios sa mga panon.;or Mao kini ang giingon ni Jehova: Ingon nga ang usa ka magbalantay magasakgaw gikan sa baba sa leon sa duha ka mga paa, kun usa ka gihi sa dalunggan, sa ingon niini pagaluwason ang mga anak sa Israel nga nagapaoraray sa Samaria diha sa nasikohan sa kama, ug ibabaw sa mga unlan nga seda sa usa ka higdaanan.<qr Busa mao kini ang giingon sa Ginoong Jehova: Ang kabatok magalibut bisan sa tibook nga yuta; ug kuhaon niya ang imong kalig-on gikan kanimo, ug ang imong mga palacio pagatulison.5r Kay sila dili mahibalo nga mobuhat sa matarung, nagaingon si Jehova, nila nagatipig mga bahandi nga linupigan ug tinulis sulod sa ilang mga palacio.!r Imantala ninyo sa mga palacio sa Asdod, ug sa mga palacio sa yuta sa Egipto, ug umingon kamo : Panagtigum kamo sa inyong kaugalingon ibabaw sa kabukiran sa Samaria, ug tan-awa kong unsa ang dagkung kasamok didto, ug kong unsa ang pagdaugdaug sa kinataliwad-an niana.{orAng leon mingulob na; kinsay dili mahadlok? Ang Ginoong Jehova namulong niini ; kinsay makahimo nga dili motagna?-rSa pagkamatuod ang Ginoong Jehova dili magbuhat sa bisan unsa, gawas kong ang iyang tinago ipadayag niya sa iyang mga alagad, ang mga manalagna.>urSulod sa ciudad ang trompeta patingogon ba alang sa gubat , ug ang katawohan dili diay mahadlok? mahulog ba lamang ang kadautan sa usa ka ciudad, ug kini sa dili pagbuot ni Jehova?+rMalit-agan ba ang usa ka langgam kong walay paon nga gibutang alang kaniya? moturok ba ang usa ka lit-ag sa yuta ug unya wala gayud ing makuha?,QrMongulob ba diay ang leon didto sa kalasangan, sa diha nga siya walay tukbonon? mouwang ba diay ang batan-ong leon diha sa iyang lungib kong siya wala makasignit?>wrMagakakuyog ba ang duruha gawas kong sila magakauyon?~rKamo lamang ang akong giila sa tanang mga kabanayan sa yuta: busa pagadu-awon ko kamo tungod sa tanan ninyong mga kasal-anan.-} UrPamatia kining pulong nga gipamulong ni Jehova batok kaninyo, Oh mga anak sa Israel, batok sa tibook nga banay nga gikuha ko gikan sa yuta sa Egipto, nga nagaingon:p|YrUg kadtong maisug sa taliwala sa mga kusganon modalagan nga hubo niadtong adlawa, nagaingon si Jehova..{UrNi makasukol kadtong nagagamit sa pana; ni makaluwas sa iyang kaugalingon kadtong matulin ug tiil; ni makaluwas sa iyang kaugalingon kadtong nagatungtong sa kabayo;z3rUg ang pagkalagiw mawala gikan sa tawong matulin; ug ang kusganon dili makapalig-on sa iyang kusog; ni makaluwas ang gamhanan sa iyang kaugalingon; yr Ania karon, pamigsaton ko kamo diha sa inyong dapit, ingon nga molagaak ang usa ka carromata nga napuno sa mga lulan nga binugkos.xxir Apan ang mga Nazareo inyong gipainum sa vino, ug nagsugo kamo sa mga manalagna nga nagaingon: Ayaw pagpanagna.cw?r Ug ako nagmatuto sa inyong mga anak nga lalake aron mahimong mga manalagna, ug ang inyong mga batan-ong lalake aron mahimong mga Nazareo. Dili pa ba gayud kini igo, Oh kamo nga mga anak sa Israel? nagaingon si Jehova.0vYr Ingon man usab gikuha ko kamo gikan sa yuta sa Egipto, ug gimandoan ko kamo didto sa kamingawan sulod sa kap-atan ka tuig, aron sa pagpanag-iya sa yuta sa Amorehanon. ur Bisan pa niana gipatay ko ang Amorehanon sa ilang atubangan, kansang gitas-on ingon sa gitas-on sa mga cedro, ug siya kusganon ingon sa mga kahoy nga encina; ug gilaglag ko pa ang iyang mga bunga gikan sa itaas, ug ang iyang mga gamut gikan sa kinahiladman.It rUg sila managhigda sa ilang kaugalingong kiliran sa tagsatagsa ka halaran ibabaw sa mga bisti sa mga kabus nga gipasalig; ug sa balay sa ilang Dios nanag-inum sa vino niadtong gipanagsilpian.]s3rSila nga nangandoy sa abug sa yuta ibabaw sa ulo sa mga kabus, ug nagasalikway sa dalan sa mga maaghup: ug ang tawo ug ang iyang amahan miduol sa maong dalaga, aron sa pagpanamastamas sa akong balaan nga ngalan.~rurMao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Israel, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay gibaligya nila ang mga matarung tungod lamang sa salapi, ug ang hangul tungod lamang sa usa ka paris ngacq?rApan ibabaw sa Juda ipadala ko ang kalayo, ug kini magalamoy sa mga palacio sa Jerusalem.9pkrMao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Juda, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay sila nagsalikway sa Kasugoan ni Jehova, ug wala magbantay sa iyang kabalaoran, ug ang ilang kabakakan nakapasayup kanila, nga mao ang ginalaktan sa ilang mga amahan.o+rUg pagaputlon ko ang maghuhukom gikan sa kinataliwad-an niana, ug pagapatyon ko ang tanang mga principe niana uban kaniya, nagaingon si Jehova.8nirApan ibabaw sa Moab ipadala ko ang kalayo, ug kini magalamoy sa mga palacio sa Kiryot; ug ang Moab mamatay uban ang kaguliang, uban ang pagsinggit, ug ang tingog sa trompeta;Pm rMao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Moab, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay gisunog niya ang mga bukog sa hari sa Edom nga nahimong apog.bl ?rUg ang ilang hari mabihag, siya ug ang iyang mga principe sa tingub, nagaingon si Jehova.0k [rApan pasilauban ko sa kalayo ang kuta sa Rabba, ug kini magalamoy sa mga palacio niana, uban ang mga singgit sa adlaw sa gubat, uban ang bagyo sa panahon sa alimpulos.j r Mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa mga anak sa Ammon, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay gipikaspikas nila ang mga babaye nga mabdos sa Galaad, aron lamang padakuon nila ang ilang utlanan:_i 9r Apan ibabaw sa Teman ipadala ko ang kalayo, ug kini magalamoy sa mga palacio sa Bosra.Zh /r Mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Edom, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay iyang gigukod uban sa pinuti ang iyang igsoon nga lalake, ug gisalikway ang tanang kalooy, ug ang iyang kasilag nagangutngot sa walay hunong, ug siya nagabaton sa iyang kaligutgut sa walay katapusan.cg Ar Apan ibabaw sa kuta sa Tiro ipadala ko ang kalayo, ug kini magalamoy sa mga palacio niana.f r Mao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Tiro, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay ilang gitugyan ang tibook nga katawohan sa Edom, ug sila wala mahanumdum sa inigsoonayng pakigsaad sa panagsangga :te crUg pagaputlon ko ang nagapuyo gikan sa Asdod, ug siya nga nagahupot sa cetro pagalukahon ko gikan sa Askalon; ug bakyawon ko ang akong kamot batok sa Ecron; ug ang mga salin sa mga Filistehanon mangamatay, nagaingon ang Ginoong Jehova:gd IrApan ibabaw sa mga kuta sa Gaza ipadala ko ang kalayo, ug kini magalamoy sa mga palacio niana.cc ArMao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Gaza, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay ilang gibihag ang tibook nga katawohan, aron sa pagtugyan kanila ngadto sa Edom.yb mrUg pagabunggoon ko ang trangka sa Damasco, ug pagaputlon ko ang nagapuyo gikan sa walog sa Aven, ug siya nga nagahupot sa cetro pagalukahon ko gikan sa balay sa Eden; ug ang katawohan sa Siria mangabihag ngadto sa Chir, nagaingon si Jehova.ga IrApan padad-an ko sa kalayo ang balay ni Hasael, ug kini magalamoy sa mga palacio ni Ben-hadad.e` ErMao kini ang giingon ni Jehova: Tungod sa totolo ka mga kalapasan sa Damasco, oo, tungod sa upat, dili ko kuhaon ang silot niana; tungod kay gigiukan nila ang Galaad uban sa mga galamiton nga puthaw nga alang sa paggiuk;h_ KrUg siya miingon: Si Jehova mopadahunog sa iyang tingog gikan sa Sion, ng mopagula sa iyang tingog gikan sa Jerusalem; ug ang mga sibsibanan sa mga magbalantay sa carnero managbangotan, ug ang kinatumyan sa Carmelo magamala.^ 3rAng mga pulong ni Amos, nga usa sa mga magbalantay sa panon sa kahayupan sa Tekoa, nga iyang nakita mahitungod sa Israel sa mga adlaw ni Uzzias, nga hari sa Juda, ug sa mga adlaw ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Joas, nga hari sa Israel, duha ka tuig sa wala pa ang linog.`]9hUg pagahinloan ko ang ilang dugo, nga wala ko mahinlo: kay si Jehova magapuyo sa Sion.|\qhApan ang Juda magapabilin sa walay katapusan, ug ang Jerusalem pagapuy-an gikan sa kaliwatan hangtud sa kaliwatan.J[ hAng Egipto mahimong awa-aw, ug ang Edom mahimong kamingawan nga biniyaan, tungod sa pagpanlupig nga gibuhat sa mga anak sa Juda, tungod kay giula nila ang dugo nga inocente diha sa ilang yuta.Z!hUg mahitabo niadtong adlawa, nga ang kabukiran magapatulo sa matam-is nga vino, ug ang kabungtoran magapaagay sa gatas, ug ang tanang mga sapa sa Juda magapaagay sa tubig; ug ang usa ka tuburan motungha gikan sa balay ni Jehova, ug tubigan niini ang walog sa Sittim.GYhBusa kamo moila nga ako mao si Jehova nga inyong Dios, nga nagapuyo sa Sion nga akong bukid nga balaan: unya ang Jerusalem mabalaan, ug didto wala nay dumuloong nga molatas kaniya pag-usab. XhUg gikan sa Sion si Jehova mopadahunog sa iyang tingog , 7ug mosinggit sa iyang tingog gikan sa Jerusalem; ug ang mga langit ug ang yuta managpangurog: apan si Jehova mahimong dalangpanan sa iyang katawohan, ug usa ka salipdanan alang sa mga anak sa Israel.ZW-hMingitngit ang adlaw ug ang bulan, ug ang mga bitoon napadngan sa ilang kahayag.#V?hMga panon sa katawohan, mga panon sa katawohan atua sa walog sa pagpakanaug sa hukom! kay ang adlaw ni Jehova haduol na sa walog sa pagpakanaug sa hukom.;Uoh Isakob ninyo ang galab; kay ang alanihon hinog na: umari kamo , giuka ninyo ang pug-anan ; kay puno na ang pug-anan; nagaawas ang mga kawa; kay daku kaayo ang ilang pagkadautan.T5h Ipapukaw sa mga nasud ang ilang kaugalingon, ug patungasa sa walog sa Josafat; kay didto ako molingkod aron sa paghukom sa mga nasud nga nanaglibut.1S[h Managdali kamo, ug umari, kamong tanang mga nasud nga nanaglibut, ug panagpundok kamo sa inyong kaugalingon sa tingub: didto paadtoa ang imong mga gamhanan, Oh Jehova.R)h Salsala nga pinuti ang inyong mga punta sa daro, ug ang inyong mga galab salsala nga mga bangkaw: ug pasultiha ang maluya: Ako makusganon man.)QKh Ipahibalo ninyo kini taliwala sa mga nasud; pangandam alang sa gubat; pukawa ang kusganong mga tawo; paduola ang tanang mga tawo nga iggugubat, patungasa sila.zPmhUg akong ibaligya ang inyong mga anak nga lalake ug ang inyong mga anak nga babaye ngadto sa kamot sa mga anak sa Juda, ug sila ipamaligya nila ngadto sa mga tawo sa Seba, ngadto sa usa ka nasud nga halayo kaayo: kay kini gisulti ni Jehova.O%hAnia karon, sila sugyotan ko gikan sa mga dapit diin sila ibaligya ninyo, ug ipabalik ko ang inyong balus ibabaw sa inyong kaugalingong ulo;7NghUg gipamaligya ninyo ang mga anak sa Juda ug ang mga anak sa Jerusalem ngadto sa mga anak nga lalake sa mga Grecianhon, aron nga sila ikapahilayo ninyo sa ilang mga utlanan;M5hSanglit kay inyong gikuha ang akong salapi ug ang akong bulawan, ug gidala ngadto sa inyong mga templo ang akong mga maayo ug hamili nga mga butang,nLUhOo, ug unsa ba kamo kanako, Oh Tiro, ug Sidon, ug ang tanang kayutaan sa Filistia? mohatag ba kamo kanako sa balus? ug kong kamo mobalus kanako, iuli ko sa madali ug sa matulin ang inyong balus ibabaw sa inyong kaugalingong ulo.:KmhUg gipapalaran nila ang akong katawohan, ug gipabayloan ang usa ka bata nga lalake sa usa ka bigaon, ug ginabaligya ang usa ka dalaga tungod sa vino, aron lamang sila makainum.J-hPagatigumon ko ang tanang mga nasud, ug pagadad-on ko sila ngadto sa walog sa Josafat; ug ipakanaug ko ang hukom kanila didto tungod sa akong katawohan ug tungod sa akong panulondon nga Israel, nga ilang gipatibulaag taliwala sa mga nasud: ug ilang gibahin ang akong yuta,I hKay, ania karon, niadtong mga adlawa, ug niadtong panahona, sa diha nga bakwion ko ang pagkabinihag sa Juda ug sa Jerusalem,uHch Ug mahitabo, nga bisan kinsa nga magatawag sa ngalan ni Jehova pagaluwason; kay didto sa bukid sa Sion ug sa Jerusalem atua kadtong managpakagawas, sumala sa giingon ni Jehova, ug taliwala sa mga salin mao kadtong pagatawgon ni Jehova.GhAng adlaw mahimong kangitngitan, ug ang bulan mahimong dugo, sa dili pa moabut ang daku ug makalilisang nga adlaw ni Jehova.~FuhUg ako magapakita sa mga katingalahan diha sa kalangitan ug sa yuta: ang dugo, ug kalayo, ug ang mga haligi nga aso.EhUg ingon man usab ibabaw sa mga sulogoon nga lalake, ug ibabaw sa mga sulogoong babaye niadtong mga adlawa igabubo ko ang akong Espiritu.#D?hUg unya mahitabo sa ulahi, nga igabubo ko ang akong Espiritu ibabaw sa tanang unod; ug ang inyong mga anak nga babaye ug ang inyong mga anak nga lalake managpanagna, ang inyong mga tawong tigulang managdamgo sa mga damgo, ang inyong mga batan-ong lalake makakita sa mga panan-awon;4CahUg kamo makaila nga ako anaa sa kinataliwad-an sa Israel, ug nga ako mao si Jehova nga inyong Dios, ug wala nay lain; ug ang akong katawohan dili na gayud pagapakaulawan.QBhUg kamo mangaon sa kadagaya ug mangatagbaw, ug managdayeg kamo sa ngalan ni Jehova nga inyong Dios, nga nanalangin sa dakung kahibulongan kaninyo; ug ang akong katawohan dili na gayud pagapakaulawan.^A5hUg akong pahaulian alang kaninyo ang mga tuig nga gikaon sa dulon, sa lukton, ug sa ulod nga hantatawo, ug sa ulod nga dangaw-dangaw, ang akong daku nga panon sa mga sundalo nga akong gipadala sa inyong taliwala.c@?hUg ang mga salog mangapuno sa trigo, ug ang mga kawa magaawas sa bag-ong vino ug sa lana.? hBusa, managkalipay kamo, mga anak sa Sion, ug panagmaya kang Jehova nga inyong Dios; tungod kay siya naghatag kaninyo sa nahaunang ulan sa igo gayud, ug iyang pagapaulanon ang ulan alang kaninyo, ang nahaunang ulan, ug ang naulahing ulan sa unang bulan .O>hAyaw kahadlok, kamong mga mananap sa kapatagan; kay molangbo ang sibsibanan sa kamingawan, kay ang kahoy magadala sa iyang bunga, ang higuera, ug ang balagon sa parras managhatag sa ilang kalig-on.j=MhAyaw kahadlok, Oh yuta, pagmalipayon ug pagmaya; kay si Jehova nagahimo ug dagku nga mga butang.<3hApan gikan kaninyo akong ipahilayo ang kasundalohan sa amihanan, ug ako kining pagaabugon ngadto sa usa ka yuta nga kal-anan ug libon, uban sa pangunahan nga dapit niini nga nagapaingon ngadto sa dagat sa silangan, ug ang likod nga dapit niini nga nagapaingon ngadto sa kasadpan nga dagat, ug ang baho niini nangalisbo, ug ang dautang lami niini mogula, tungod kay kini nagbuhat ug dagku nga mga butang.\;1hUg si Jehova mitubag ug miingon sa iyang katawohan: Ania karon, padad-an ko kamo ug trigo, ug bag-ong vino, ug lana, ug mangatagbaw kamo niana; ug dili na kamo pagahimoon ko nga talamayon taliwala sa mga nasud;V:%hUnya si Jehova nangabugho alang sa iyang yuta, ug nalooy sa iyang katawohan.g9GhPahilaka ang mga sacerdote, ang mga ministro ni Jehova, sa kinataliwad-an sa alagianan sa templo ug sa halaran, ug ipaingon kanila: Pagawasa ang imong katawohan, Oh Jehova, ug ayaw itugyan ang imong panulondon nga pagatamayon, nga ang mga nasud managgahum kanila: kay ngano man nga moingon sila sa taliwala sa mga katawohan: Hain man ang ilang Dios?e8ChTiguma ang katawohan, balaana ang pagkatigum, pundoka ang mga tawong tigulang, tiguma ang kabataan, ug kadtong mga masuso; pagulaa ang kaslonon nga lalake gikan sa iyang lawak, ug ang pangasaw-onon gikan sa iyang sulod.7{hPatingoga ang trompeta didto sa Sion, managbalaan kamo sa usa ka pagpuasa, pagtawag ug usa ka maligdong nga pagkatigum;@6yhKinsa ang nahibalo kong siya dili ba mobalik ug magabasul, ug magabilin sa panalangin sa iyang likod, bisan sa halad-nga-kalan-on ug sa halad-nga-ilimnon kang Jehova nga inyong Dios?5}h Ug gision ninyo ang inyong kasingkasing, ug dili ang inyong mga saput, ug bumalik kamo kang Jehova nga inyong Dios; kay siya napuno sa gracia ug maloloy-on, mahinay sa kasuko, ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot, ug nakapabasul kaniya ang dautan.04Yh Bisan pa ngani karon, nagaingon si Jehova, bumalik kamo kanako uban ang bug-os ninyong kasingkasig, ug uban ang pagpuasa, ug uban ang paghilak, ug uban ang pagbalata:35h Ug si Jehova mamulong sa iyang tingog sa atubangan sa iyang kasundalohan; kay hilabihan pagkadaku sa iyang campo sa kasundalohan ; kay malig-on siya nga magatuman sa iyang pulong: kay daku sa hilabihan ang adlaw ni Jehova ug makalilisang gayud; ug kinsa ang makapabilin niana?2)h Ang yuta molinog sa ilang atubangan; ang kalangitan mangurog; ang adlaw ug ang bulan mongitngit, ug ang mga bitoon mapadngan sa ilang kahayag.1+h Manglukso sila sa ciudad; manalagan sila ibabaw sa mga kuta; managpanaka sila sa kabalayan; managpangagi sila sa mga tamboanan sama sa kawatan.70ghDili usab sila magadinuslakay ang usa ug usa; sila managpanlakat ang tagsatagsa sa iyang kaugalingong alagianan: ug sagubangon nila ang mga hinagiban, ug sila dili mosimang.c/?hManagpanalagan sila sama sa mga tawong gamhanan; managpanaka sila sa kuta sama sa mga tawong iggugubat; managpanlakat sila ang tagsatagsa sa iyang kaugalingong mga dalan, ug, sila dili mangabungkag sa ilang mga laray. ~~I}||Nzyyxwvuutssr!qp=ognmmYlPk?jiih#gpfKed|cc&ba`__^M]v\[ZYYRXXZW VxUT9SORNQQ[POOZN'MM$LL.KsJJIwHGGGFFEEE D_CBA@@ ?->=\<YuApan mahitungod kanako, puno ako sa kagahum tungod sa Espiritu ni Jehova, ug sa paghukom, ug sa kusog, sa pagpahayag kang Jacob sa iyang mga kasaypanan, ug sa Israel sa iyang sala.%XCUg ang mga manalagna pagapakaulawan, ug ang mga mulo-manalagna pagalibogon; oo, silang tanan magatak-um sa ilang mga ngabil; kay walay tubag gikan sa Dios.UW#Busa kana mahimong kagabhion kaninyo, aron kamo walay panan-awon; ug kana mahimong mangiub kaninyo, aron kamo dili makatagna; ug ang adlaw matunod ibabaw sa manalagna, ug ang adlaw moitum sa ibabaw nila.V)Mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod sa mga manalagna nga nakapasalaag sa akong katawohan; nga nagapangitlib uban sa ilang mga ngipon, ug nagasinggit: Pakigdait; ug nga wala magabutang diha sa ilang mga baba, sila nga magaandam hinoon sa pagpakiggubat batok kaniya:BU}Unya sila managtu-aw kang Jehova, apan siya dili motubag kanila: oo, siya motago sa iyang nawong gikan kanila niadtong panahona sumala sa dautan nga ilang gihimo sa ilang mga pagbuhat.VT%Nga nagakaon usab sa unod sa akong katawohan, ug nagpanit sa ilang panit gikan kanila, ug nagabali sa ilang mga bukog, ug nagatagod-tagod kanila, daw alang sa kolon, ug sama sa unod diha sa sulod sa kawa.S'Kamo nga nagadumot sa maayo, ug nahagugma sa dautan; nga nagalaksi sa ilang panit gikan kanila, ug nagakuha sa unod gikan sa ilang mga bukog;5R eUg ako miingon: Pamati, gipangamuyo ko kaninyo, Oh kamo nga mga pangulo ni Jacob, ug mga magmamando sa balay sa Israel: dili ba alang kaninyo ang pagpanghibalo sa justicia?EQ Ang maglulumpag misaka sa ilang atubangan: sila nangabungkag ug minglabay sa alagianan, ug nanggula didto; ug ang ilang hari milabay sa ilang atubangan, ug si Jehova diha sa ilang unahan.P' Sa pagkamatuod tigumon ko kamong tanan, Oh Jacob; sa pagkamatuod hipuson ko ang mga salin sa Israel; tiponon ko sila ingon sa mga carnero sa Bos-ra, sama sa panon sa carnero sa taliwala sa ilang sibsibanan; himoon nila ang dakung kaguliyang tungod sa panon sa mga tawo.VO% Kong ang usa ka tawo nga nagalakaw sa espiritu sa paglimbong mobakak, nga moingon : Ako magatagna kanimo tungod sa vino ug sa maisug nga ilimnon; siya maoy mahimong manalagna bisan pa niini nga katawohan.N) Tumindog kamo, ug gumikan; kay kini dili mao ang inyong pahulayanan; tungod sa kahugawan nga nagalaglag bisan uban sa masakit nga pagkalaglag.  Ayaw kini pag-isugilon diha sa Gath, ayaw gayud pagpanghilak kamo: didto sa Beth-le-aphrah nagligid ako sa akong kaugalingon sa abug.*= O Kay ang iyang mga samad walay pagkaalim; kay kini miabut bisan hangtud sa Juda; kini miabut ngadto sa ganghaan sa akong katawohan, bisan pa hangtud sa Jerusalem.)< MTungod niini magabakho ug magaminatay ako; molakaw ako nga walay bisti ug hinuboan; ako magaminatay ingon sa iro nga ihalas, ug magabakho ingon sa mga avestrus.(; KUg ang tanan niyang mga linilok nga larawan pagadugmokon, ug ang tanan niya nga suhol sa kahugawan pagasunogon sa kalayo, ug ang tanan niyang mga dios-dios akong pagawagtangon; kay siya nagatigum kanila gikan sa suhol sa usa ka bigaon, ug sila magabalik ngadto sa suhol sa usa ka bigaon._: 9Busa buhaton ko ang Samaria nga sama sa tinapok sa kaumahan, ug ingon sa mga dapit nga pagatamnan sa mga parras; ug ligiron ko ang mga bato niana ngadto sa walog, ug akong kuhaan sa tabon ang iyang mga patukoranan.Z9 /Kay ang kalapasan ni Jacob mao kining tanan, ug tungod sa mga sala sa balay sa Israel. Unsa ba ang kalapasan ni Jacob? dili ba ang Samaria? ug unsa ba ang hatag-as nga mga dapit sa Juda? dili ba ang Jerusalem?+8 QUg ang mga bukid pagatunawon sa ilalum niya, ug ang mga walog pagabulagon, sama sa talo sa atubangan sa kalayo, ingon sa katubigan nga igabubo sa kimba nga dapit.7 Kay, ania karon, si Jehova nagagula gikan sa iyang dapit, ug manaug, ug magatamak sa tanang hatag-as nga mga dapit sa yuta.S6 !Pamati, kamong mga katawohan, kamong tanan; patalinghug, Oh yuta, ug ang tanang nga anaa niana: ug tugoti ang Ginoong Jehova nga mahimong saksi batok kaninyo, ang Ginoo gikan sa iyang balaan nga templo.H5 Ang pulong ni Jehova nga midangat kang Miqueas ang taga-Morasti, sa mga adlaw ni Jotham, ni Achaz, ug ni Ezechias, nga mga hari sa Juda, nga iyang nakita mahitungod sa Samaria ug sa Jerusalem.4% Ug dili ba diay bation ko ang kaawa alang sa Ninive, kanang dakung ciudad, diin nanagpuyo ang kapin sa usa ka gatus ug kaluhaan ka libo ka tawo nga dili ngani makaila sa kalainan sa ilang toong kamot ug sa ilang kamot nga wala; ug atua usab ang daghanan nga kahayupan?83i Ug si Jehova miingon: Ikaw may kaawa alang sa tabayag, nga tungod niana ikaw wala maghago, bisan sa pagpatubo kaniya; nga miturok sa kagabhion, ug namatay sa sunod nga gabii:>2u Ug ang Dios miingon kang Jonas: Maayo ba ang gibuhat mo sa pagkasuko tungod sa tabayag? Ug siya miingon: Maayo man ang akong gibuhat sa pagkasuko, bisan hangtud sa akong kamatayon.I1 Ug nahitabo, sa diha nga misidlak na ang adlaw, nga gihikay sa Dios ang usa ka mainit nga hangin sa sidlakan; ug ang ulo ni Jonas gihampak sa kainit sa adlaw, sa pagkaagi nga siya naluya, ug naghangyo sa iyang kaugalingon nga siya buot magpakamatay, ug miingon: Maayo pa alang kanako ang pagpakamatay kay sa mabuhi ako.'0GApan giamdam sa Dios ang usa ka ulod sa diha nga mibanagbanag ang kabuntagon sa sunod nga adlaw, ug gisamaran niini ang tabayag, sa pagkaagi nga kini nalaya./Ug si Jehova nga Dios nag-andam usa ka tabayag, ug gihimo kini nga malamboon labaw kang Jonas, aron kini makahatag ug landong sa iyang ulo, sa pagluwas kaniya gikan sa iyang dautan kahimtang. Tungod niana si Jonas nagmalipayon sa hilabihan gayud tungod sa tabayag.^.5Unya si Jonas mipahawa sa ciudad, ug milingkod sa sidlakan nga dapit sa ciudad, ug didto naghimo siya sa usa ka payag, ug milingkod sa ilalum niini diha sa landong, hangtud nga makita niya ang mahitabo sa ciudad.K-Ug si Jehova miingon: Maayo ba ang gibuhat mo sa imong pagkasuko?%,CBusa karon, Oh Jehova, ako nangaliyupo kanimo, nga kuhaon mo gikan kanako ang akong kinabuhi; kay alang kanako maayo pa nga ako mamatay kay sa mabuhi ako . + Ug siya nangamuyo kang Jehova, ug miingon: Ako nagaampo kanimo, Oh Jehova, dili ba kini mao ang akong giingon, sa didto pa ako sa akong yuta? Mao man ngani nga nagdali-dali ako sa pagkalagiw paingon sa Tarsis; kay ako nasayud nga ikaw mao ang Dios nga napuno sa gracia, ug maloloy-on, mahinay sa kasuko, ug madagayon sa mahi gugmaong-kalolot, ug ikaw magabasul sa pagsilot sa dautan.?* {Apan kini nakapasubo uyamut kang Jonas, ug siya nasuko.Y)+ Ug nakita sa Dios ang ilang mga buhat, nga sila mingtalikod sa ilang dautang batasan; ug ang Dios nagbasul mahitungod sa kadautan nga iyang giingon nga iyang buhaton unta kanila; ug kini wala pagbuhata niya. ( Kinsa ang nasayud kong ang Dios dili ba motalikod ug magbasul, ug mobiya sa iyang mabangis nga kasuko, aron kita dili mangamatay?'Hinonoa bistihan ninyo sila sa sako, lakip ang tawo ug ang mananap, ug pagsinggita sila sa makusog gayud nga pagsinggit ngadto sa Dios: oo, pabiyaa sila ang tagsatagsa gikan sa iyang dautan nga dalan, ug gikan sa pagpanlupig nga anaa sa iyang mga kamot.2&]Ug gihimo niya ang pahibalo ug gimantala sa tibook Ninive pinaagi sa pagbulot-an sa hari ug sa iyang harianon nga mga tawo, nga nagaingon: Ayaw pagtugoti ang tawo ni ang mananap, bisan mga panon sa vaca ni sa carnero, sa pagtilaw sa bisan unsang butang; ayaw pagpakan-a sila, ni paimnon ug tubig;5%cUg ang mga balita midangat sa hari sa Ninive, ug siya mitindog sa iyang trono, ug iyang gihukas ang iyang kupo gikan kaniya, ug misul-ob siya sa sako, ug milingkod sa abo.B$}Ug ang katawohan sa Ninive mingtuo sa Dios; ug ilang gimantala ang usa ka pagpuasa, ug nanagsul-ob sila sa bisti nga sako, gikan sa labing dagku kanila hangtud sa labing gagmay kanila.)#KUg si Jonas misugod sa pagsulod sa ciudad sa usa ka adlaw nga pagpanaw, ug siya misinggit, ug miingon: Kap-atan na lamang ka adlaw, ug ang Ninive pagalaglagon.<"qBusa si Jonas mitindog, ug miadto sa Ninive, sumala sa pulong ni Jehova. Karon ang Ninive maoy usa ka ciudad nga daku uyamut, nga nagakinahanglan sa totolo ka adlaw nga pagpanaw.s!_Tumindog ka , umadto ka sa Ninive, kanang dakung ciudad, ug walihan mo kini sa wali nga gisugo ko kanimo.[  1Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Jonas sa ikaduha nga higayon, nga nagaingon:`9 Ug gisultihan ni Jehova ang isda, ug kini misuka kang Jonas ngadto sa yuta nga mamala.  Apan ako magahalad kanimo uban sa tingog sa pagpasalamat; Pagabayran ko kadtong akong gipanaad. Ang kaluwasan anaa man kang Jehova.a;Sila nga nagatagad sa bakakon nga mga kakawangan Mingbiya sa ilang kaugalingong kalooy.,QSa diha nga ang akong kalag nagmaluhayon sa sulod nako, Nahanumdum ako kang Jehova; Ug ang akong pag-ampo midangat diha kanimo, ngadto sa imong balaan nga templo.B}Ilalum sa kabukiran nanaug ako; Ang yuta uban sa iyang mga trangka nagtak-up kanako sa walay katapusan: Apan ikaw nagbangon sa akong kinabuhi gikan sa gahong, Oh Jehova nga akong Dios.!Ang katubigan nanaglimis kanako, bisan pa hangtud sa akong kalag; Ang kahiladman nanaglibut kanako; Ang mga lusay nanagputos sa akong ulo.+Ug ako miingon: Gisalikway ako gikan sa atubangan sa imong mga mata; Bisan pa niana ako nagatan-aw pag-usab paingon sa imong balaan nga templo.@yKay ako gitambog mo ngadto sa kahiladman, didto sa kinataliwad-an sa kadagatan, Ug gilimisan ako sa lunop; Ang tanan nimong mga balud ug ang imong dagkung mga bakat minglapaw kanako.6eUg siya miingon: Ako nagsangpit kang Jehova tungod sa akong kagul-anan, Ug siya mitubag kanako; Gikan sa tiyan sa Sheol ako mitu-aw, Ug ikaw nagpatalinghug sa akong tingog.R Unya si Jonas nag-ampo kang Jehova nga iyang Dios gikan sa tiyan sa isda. 1Ug giandam ni Jehova ang usa ka dakung isda nga molomoy kang Jonas; ug si Jonas diha sa sulod sa tiyan sa isda totolo ka adlaw ug totolo ka gabii.   Unya ang mga tawo nangahadlok kang Jehova sa hilabihan gayud; ug sila nanaghalad usa ka halad kang Jehova, ug nanagpanaad sila .q ]Busa ilang gisakwat si Jonas, ug gitambog siya ngadto sa dagat; ug ang dagat mihunong sa iyang kabangis.. WBusa sila mingtu-aw kang Jehova, ug ming-ingon: Nangaliyupo kami kanimo, Oh Jehova, nangaliyupo kami kanimo, ayaw pag-itugot nga kami mangamatay tungod sa kinabuhi niining tawohanana, ug ayaw ibutang sa ibabaw namo ang dugo nga inocente; kay ikaw, Oh Jehova, nagbuhat ingon sa nahamut-an nimo. 5 Apan ang mga tawo nanaggaud sa makusog aron sila mahibalik sa yuta; apan sila wala makahimo; kay ang bagyo sa dagat misamot pagkakusog batok kanila.A } Ug siya miingon kanila: Sakwata ako, ug itambog ako ngadto sa dagat; aron ang dagat magmalinawon alang kaninyo: kay ako nahibalo nga tungod kanako kining dakung bagyo midangat kaninyo. # Ug sila ming-ingon kaniya: Unsa ang among pagabuhaton kanimo, aron ang dagat magmalinawon alang kanamo? kay nagkakusog ang b agyo sa dagat.P  Unya ang mga tawo nangahadlok sa hilabihan gayud, ug ming-ingon kaniya:  / Ug siya miingon kanila: Ako Hebreohanon man; ug ako mahadlokon kang Jehova, ang Dios sa langit, nga maoy nagbuhat sa dagat ug sa yuta nga mamala.|  sUnya sila ming-ingon kaniya: Suginli kami, nangaliyupo kami kanimo, alang kang kinsang hinungdan nga kining kadaut midangat man kanato; unsa ang imong bulohaton? ug diin ba ikaw gikan? taga-diin ba nga yuta ikaw? ug sa unsa nga katawohan ikaw?e  EUg ang tagsatagsa kanila miingon sa iyang kauban: Umari kamo , ug magpapalad kita, aron hibaloan ta kong kang kinsa nahimutang kining kadautan nga midangat kanato. Busa nagpapadala sila, ug ang palad naha-igo kang Jonas.Z  /Busa ang arayis sa sakayan miadto kaniya, ug miingon kaniya: Unsa ang buot mong ipasabut, Oh hingatulogon? tindog, tawga ang imong Dios, basin pa ang Dios magahunahuna tungod kanato, aron kita dili mangamatay.[  1Nan ang mga sakayanon nangahadlok, ug ang tagsatagsa ka tawo misinggit sa pagpakitabang sa iyang dios; ug ilang gisalibay ngadto dagat ang uban nilang mga lulan sa sakayan, aron sa pagpagaan niini alang kanila. Apan si Jonas misulod ngadto sa labing tago nga mga bahin sa sakayan ug siya mihigda, ug nahikatulog sa halalum nga paghinamok.# AApan si Jehova nagpadala ug usa ka dakung hangin ibabaw sa kadagatan, ug miabut ang makusog nga bagyo sa dagat, sa pagkaagi nga ang sakayan daw naguba na.5 eApan ni Jonas mitindog aron sa pagkalagiw paingon sa Tarsis gikan sa atubangan ni Jehova; ug siya milugsong ngadto sa Joppe, ug nakakaplag usa ka sakayan paingon sa Tarsis: busa mibayad siya sa ilete niana, ug misakay niana, aron sa pag-adto uban kanila ngadto sa Tarsis gikan sa atubangan ni Jehova.  Tumindog ka , sa Ninive, kanang dakung ciudad, ug sumiggit ka batok niana; kay ang ilang pagkadautan midangat sa akong atubangan.e GKaron ang pulong ni Jehova midangat kang Jonas ang anak nga lalake ni Amittai, nga nagaingon: |Ug ang mga manluluwas motungas sa bukid sa Sion aron sa paghukom sa bukid ni Esau; ug ang gingharian mahimong iya ni Jehova.q ]|Ug ang mga binihag niining panona sa mga anak sa Israel, nga anaa sa taliwala sa mga Canaanhon, magapanag-iya bisan hangtud sa Sarepta; ug ang mga binihag sa Jerusalem, nga atua sa Sepharad, magapanag-iya sa mga ciudad sa Habagatan.w i|Ug sila nga atua sa Habagatan magapanag-iya sa bukid ni Esau, ug kadtong atua sa kapatagan magapanag-iya sa mga Filistehanon; ug sila magapanag-iya sa kaumahan sa Ephraim, ug sa kaumahan sa Samaria; ug si Benjamin magapanag-iya sa Galaad. |Ug ang balay ni Jacob mahimong kalayo, ug ang balay ni Jose mahimong siga, ug ang balay ni Esau mahimong pulaig, ug kini manga sunog sa taliwala nila, ug magaut-ut kanila; ug walay bisan unsa nga mahabilin sa balay ni Esau; kay si Jehova namulong niana. +|Apan didto sa bukid sa Sion magapuyo kadtong mga nangalagiw, ug kana mahimong balaan; ug ang balay ni Jacob makabaton sa ilang mga napanag-iya.R |Kay ingon nga kamo nanginum ibabaw sa akong balaan nga bukid, sa mao nga pagkaagi ang tanang mga nasud manginum sa walay paghunong; oo, sila manginum, ug motulon, ug mahimo nga daw wala sila mangatawo.5~ e|Kay ang adlaw ni Jehova haduol man sa sa ibabaw sa tanang mga nasud: ingon sa imong gibuhat, kanimo pagabuhaton kini; ang imong gibuhat magabalik sa imong kaugalingong ulo.7} i|Ug ayaw pagtindog sa kinasang-an sa dalan, aron sa pagputol niadtong mga iya nga nanagpangalagiw; ug ayaw pag-itugyan kadtong mga iya nga managpabilin sa adlaw sa kasub-anan.`| ;| Ayaw pagsulod sa ganghaan sa akong katawohan sa adlaw sa ilang kagul-anan; oo, ayaw pagtan-awa ang ilang kasakitan sa adlaw sa ilang kagul-anan, ni magkawkaw ka sa ilang mga katigayanan sa adlaw sa ilang kagul-anan.b{ ?| Apan ayaw pagtan-aw lamang sa adlaw sa imong igsoon diha sa adlaw sa iyang kadaut, ug ayaw pagmalipayon mahitungod sa mga anak sa Juda sa adlaw sa ilang pagkalaglag: ni magsulti ka nga mapahitas-on sa adlaw sa kalaut.|z s| Sa adlaw nga ikaw mitindog sa pikas nga daplin, sa adlaw nga ang iyang katigayonan gidala sa mga dumuloong, ug ang mga lumalangyaw mingsulod sa iyang mga ganghaan, ug nanagpapalad mahitungod sa Jerusalem, bisan pa ikaw sama sa usa usab kanila.y | Tungod sa pagpanlupig nga imong gihimo sa imong igsoon nga si Jacob, ang kaulaw magatabon kanimo, ug ikaw pagaputlon sa walay katapusan.x 7| Ug ang imong mga gamhanang tawo, Oh Teman, mangaluya sa kahadlok, sa tuyo nga ang tagsatagsa pagaputlon gikan sa bukid ni Esau pinaagi sa pagpamatay..w W|Niadtong adlawa, miingon si Jehova: Dili ba laglagon ko ang mga tawo nga makinaadmanon sa Edom, ug ang mga tawo nga masinabuton dili ba laglagon ko sa bukid ni Esau?Yv -|Ang tanang mga tawo nga sakup sa panagsangga nga imong gipangulohan maoy naghatud kanimo sa imong gipadulngan, bisan pa hangtud sa utlanan: ang mga tawo nga diha sa pakigdait uban kanimo nanaglimbong kanimo, ug nakadaug batok kanimo; sila nga nagaingon sa imong tinapay nanagbutang ug lit-ag sa ilalum nimo: walay salabutan diha kaniya.mu U|Giunsa ang pagsusi sa mga butang ni Esau ! giunsa ang pagpangita sa iyang mga tinipigan nga bahandi! t ;|Kong ang mga kawatan ming-anha kanimo, kong ang mga tulisan sa kagabhion (daw unsa ang imong pagkalaglag!), dili ba sila mangawat lamang hangtud nga sila adunay igo alang kanila ? kong ang mga magpupopo sa parras ming-abut kanimo, dili ba nila biyaan ang halagdawon nga mga ubas?.s W|Bisan ikaw nagabatog sa kahitas-an ingon sa agila, ug bisan ang imong salag igapahamutang sa taliwala sa mga bitoon, gikan diha hulogon ko ikaw, nagaingon si Jehova.wr i|Ang pagpalabilabi sa imong kasing-kasing naglimbong kanimo, Oh ikaw nga nagpuyo sa mga liki sa pangpang, kang kansang puloy-anan atua sa itaas; nga nagaingon sa sulod sa iyang kasing-kasing: Kinsa ba ang makapahulog kanako ngadto sa yuta?lq S|Ania karon, gihimo ko ikaw nga diyutay sa taliwala sa mga nasud: ikaw ginatamay sa hilabihan gayud. p |Ang panan-awon ni Abdias. Kini mao ang giingon sa Ginoong Jehova mahatungod sa Edom: Kami nakabati mga balita gikan kang Jehova, ug usa ka sinugo gipadala sa taliwala sa mga nasud, nga nagaingon : Manindog kamo, ug manindog kita sa pagpakiggubat batok kaniya.o/r Ug itanum ko sila sa ilang yuta, ug dili na sila lukahon pag-usab gikan sa ilang yuta nga gihatag ko kanila, nagaingon si Jehova, ang imong Dios. nr Ug akong bawion ang akong katawohan nga Israel gikan sa pagkabinihag, ug tukoron nila ang guba nga mga ciudad, ug pagapuy-an nila kini ; ug sila magatanum mga kaparrasan, ug magainum sa vino niana; sila usab magabuhat mga tanaman, ug magakaon sa bunga niana.mr Ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon si Jehova, nga ang magdadaro makaapas sa mag-aani, ug ang manggigiuk sa mga parras, makaapas kaniya nga nagasabud sa binhi; ug mga bukid magapatulo sa matam-is nga vino, ug ang tanang bungtod mangatunaw.lr Aron sila makapanag-iya sa salin sa Edom, ug sa tanang mga nasud nga ginatawag sa akong ngalan, nagaingon si Jehova nga nagahimo niini.[k/r Niadtong adlawa akong patindogon ang tabernaculo ni David nga napukan, ug tapakan ang mga nangatumpag niini; ug akong bangonon ang iyang mga kuta nga nangagun-ob, ug tukoron ko kini ingon sa karaang mga adlaw;jr Ang tanang mga makasasala sa akong katawohan mangamatay pinaagi sa espada, nga magaingon: Ang dautan dili makaapas ni makahibalag kanato.Qir Kay, ania karon, ako magasugo, ug ayagon ko ang balay sa Israel taliwala sa tanang mga nasud, ingon sa mga lugas nga pagaayagon sa ayagan, apan walay bisan usa ka lugas nga bugas nga matagak sa yuta,]h3r Ania karon, ang mga mata sa Ginoong Jehova anaa sa makasasalang gingharian, ug laglagon ko nga mapanas kana sa nawong sa yuta; gawas sa tibook balay ni Jacob nga dili ko laglagon pagtibawas, nagaingon si Jehova.}gsr Dili ba kamo ingon sa mga anak sa mga Etiopiahanon alang kanako, Oh mga anak sa Israel? nagaingon si Jehova. Wala ba nako kuhaa ang Israel gikan sa yuta sa Egipto, ug ang mga Filistehanon gikan sa Caphtor, ug ang mga Asiriahanon gikan sa Chir?\f1r Kini mao ang nagatukod sa iyang mga lawak sa kalangitan, ug nagtarok sa iyang malig-ong balay sa yuta; siya nga nagatawag sa tubig sa dagat, ug nagabubo kanila sa nawong sa yuta; si Jehova mao ang iyang ngalan.^e5r Kay ang Ginoo, si Jehova sa mga panon, mao ang mohikap sa yuta ug kini mamatunaw, ug ang tanan nga nagapuyo didto managbalata; ug kana motubo nga tibook ingon sa Suba, ug mohubas pag-usab, sama sa Suba sa Egipto:ad;r Ug bisan pa sila moadto sa pagkabinihag sa atubangan sa ilang mga kaaway, didto sugoon ko ang espada, ug kini maoy mopatay kanila: ug itutok ko kanila ang akong mga mata alang sa kadautan, ug dili alang sa kaayohan.c}r Bisan pa sila magtago sa ilang kaugalingon didto sa kinatumyan sa Carmelo, pangitaon ko sila, ug kuhaon ko sila gikan didto; ug bisan pa sila tagoon gikan sa akong pagtan-aw sa ilalum sa dagat, didto sugoon ko ang tagiwalo, ug siya magapaak kanila.b5r Bisan sila magakalot ngadto sa Sheol, gikan didto kuhaon sila sa akong kamot; ug bisan sila mokatkat ngadto sa langit, gikan didto yudyoron ko sila.Ya -r Nakita ko ang Ginoo nga nagatindog tupad sa halaran: ug siya miingon: Hampaka ang mga ulo-ulo sa mga haligi sa pultahan, aron ang mga tukmaan sa ganghaan mokurog; ug dugmoka sila sa ulo nilang tanan; ug akong patyon pinaagi sa espada ang kinatapusan nila: didto walay usa kanila nga makakalagiw, ug didto walay usa kanila nga makagawas.O`rSila nga manumpa tungod sa sala sa Samaria, ug magaingon: Ingon nga ang imong Dios, Oh Dan, buhi; ug; Ingon nga ang batasan sa Beer-seba buhi; sila mangapukan, ug dili na gayud makabangon pag-usab.j_Mr Niadtong adlawa ang maanyag nga mga ulay ug ang batan-ong mga lalake mangaluya tungod sa kauhaw.a^;r Ug sila magalaroylaroy gikan sa usang dagat ngadto sa laing dagat, ug gikan sa amihanan bisan pa ngadto sa timogan; sila manalagan ngadto-nganhi aron sa pagpangita sa pulong ni Jehova, ug sila dili makakaplag niini.i]Kr Ania karon, ang mga adlaw moabut na, nagaingon ang Ginoong Jehova, nga diha sa yuta ipadala ko ang kagutmanan, dili kagutmanan sa tinapay, ni sa kauhaw sa tubig; hinonoa kagutmanan sa pagpatalinghug sa mga pulong ni Jehova.`\9r Ug ang inyong mga kombira akong himoon nga pagbangotan, ug ang tanan ninyong mga awit himoon ko nga mga pagminatay; ug dad-an ko ug saput nga sako ang tanan ninyong mga hawak, ug kaupaw ang tagsatagsa ka ulo; ug himoon ko kini nga ingon sa kaguol sa kamatayon alang sa anak nga bugtong, ug ang katapusan niana sama sa usa ka adlaw nga mapait."[=r Ug mahitabo niadtong adlawa, nagaingon ang Ginoong Jehova: Ang adlaw akong pasalupon sa kaudtohon, ug akong pangitngitan ang yuta sa matin-aw nga adlaw.GZrDili ba mokurog ang yuta tungod niini, ug magaguol ang tanan nga makapuyo didto? oo, siya motubo sa tibook nga maingon sa Suba; ug kini magubot ug mohubas pag-usab, ingon sa Suba sa Egipto.YrSi Jehova nanumpa tungod sa kahalangdon ni Jacob: Sa pagkatinuod ako dili gayud malimot sa bisan unsa sa ilang mga buhat.X/rAron ang mga kabus mapalit nato sa salapi, ug ang mga hangul mabugtian sa usa ka paris nga sapin, ug ikabaligya ang mga biniyaang bahin sa trigo?WrNga magaingon: Kanus-a pa ba mohimatayon ang bag-ong bulan, aron kita makabaligya ug trigo? ug ang adlaw nga igpapahulay, aron ikabaligya nato ang trigo, aron madiyutay ang epha, ug madaku ang siclo, ug aron makalimbong kita pinaagi sa mga timbangan nga limbongan;  ~s~}||{{yxxwvxuu|ttXsrqponmlkkjjihhNgkfeedcbb)aha`!_!^S]\\_[[=ZZ/YYXWVV U;T9SRR~QQPoONNLLsKJIHH0G]FFDDFCBBA%@?>==r<;;S:e997766o5433B21100/J.-,+**H))U(('&&%##+""i! Xl]H(~_Kh  A Y2:mNadungog ko ang pagtamay sa Moab, ug ang mga pagbiaybiay sa mga anak sa Ammon, nga ilang gitamay sa akong katawohan, ug nanagpadaku sa ilang kaugalingon batok sa ilang utlanan.xiUg ang baybayon mahimong alang sa mga salin sa balay sa Juda; ilang pasibsibon ang ilang mga panon didto; sa mga balay sa Ascalon sila manghigda sa kagabhion; kay si Jehova nga ilang Dios moduaw kanila, ug magabakwi sa ilang pagkabinihag.&EUg ang kabaybayonan sa dagat mahimong mga sibsibanan, uban ang mga payag alang sa mga magbalantay sa mga carnero ug mga toril alang sa mga panon sa carnero.X)Alaut ang mga pumoluyo sa kabaybayonan sa dagat, ang nasud sa mga Cheretihanon! Ang pulong ni Jehova batok kaninyo, Oh Canaan, ang yuta sa mga Filistehanon, ikaw pagalaglagon ko, aron nga wala nay pumopuyo. Kay ang Gaza pagatalikdan, ug ang Ascalon himoon nga biniyaan; sa kaudtohon ilang papahawaon ang Asdod, ug ang Ecron pagalukahon.\1Pangitaa ninyo si Jehova, kamong tanan nga mga maaghup sa yuta, ug nanagtuman sa iyang mga tulomanon; pangitaa ang pagkamatarung, pangitaa ang pagkamaaghup; tingali kamo pagatagoan sa adlaw sa kasuko ni Jehova.T!Sa dili pa ikapahayag ang paghukom, sa dili pa moagi ang adlaw maingon sa tahop, sa dili pa modangat kaninyo ang mabangis nga kasuko ni Jehova, sa dili pa modangat kaninyo ang adlaw sa kasuko ni Jehova._ 9Panagtigum kamo sa inyong kaugalingon, oo, panagtigum kamo, Oh nasud nga walay kaulaw;  Ang ilang salapi ug ang ilang bulawan dili makaluwas kanila sa adlaw sa kaligutgut ni Jehova; apan ang tibook nga yuta pagalamyon sa kalayo sa iyang pagpangabugho; kay tibawason niya, oo, tapuson niya sa makalilisang gayud silang tanan nga nanagpuyo sa yuta.x kUg akong pagadad-on ang kasakitan ibabaw sa mga tawo, aron sila managlakaw sama sa mga buta nga tawo, tungod kay sila nakasala batok kang Jehova; ug ang ilang dugo paga-ulaon ingon sa abug, ug ang ilang unod igasalibay ingon sa kinalibang.t cAdlaw sa trompeta ug sa pagpagubok, batok sa mga kinutaang ciudad, ug batok sa hatag-as nga mga salipdanan.O Kanang adlawa mao ang adlaw sa kaligutgut, adlaw sa kasamok ug sa kasakit, adlaw sa kalaglagan ug sa kalumpagan, adlaw sa kangitngit ug sa kadulom, adlaw sa mga panganod ug sa mabagang kangitngitan,< sAng dakung adlaw ni Jehova haduol kini nagakahaduol na ug nagadali sa hilabihan gayud, bisan ang tingog sa adlaw ni Jehova; ang makusganong tawo nagasinggit didto sa mapait gayud.P  Ug ang ilang bahandi mahimong inagaw, ug ang ilang mga balay mangalumpag; oo, sila managtukod ug mga balay, apan dili nila pagapuy-an: ug sila managtanum kaparrasan, apan dili makainum sa vino niana. / Ug mahitabo niadtong panahona, nga pagasusihon ko ang Jerusalem uban ang mga lamparahan; ug pagasilotan ko ang mga tawo nga minglugdang diha sa ilang linugdang sa vino, nga ming-ingon diha sa ilang kasingkasing: Si Jehova dili magbuhat ug maayo, ni magbuhat siya ug dautan. - Managdangoy-ngoy kamo , kamo nga mga pumoluyo sa Mactes; kay ang tanang mga tawo sa Canaan gilaglag; gipamatay ang tanan nga nagadala sa salapi.^ 7 Ug niadtong adlawa, nagaingon si Jehova, adunay tingog sa usa ka singgit gikan sa ganghaan nga pangisdaan, ug dinangoy-ngoy gikan sa ikaduhang puloy-anan, ug ang dakung dinaguok sa pagkahugno gikan sa kabungtoran.'  I Ug niadtong adlawa akong pagasilotan kadtong tanan nga managlukso sa bakanan sa pultahan , nga nagapuno sa balay sa ilang agalon sa pagpanlupig ug paglimbong.<  sUg mahitabo sa adlaw sa paghalad alang kang Jehova, nga akong pagasilotan ang mga principe, ug ang mga anak nga lalake sa hari, ug ang tanan nga nanagsul-ob sa bisti sa dumuloong."  ?Maghilum ka sa presencia sa Ginoong Jehova; kay ang adlaw ni Jehova ania na; kay si Jehova nag-andam na ug usa ka halad, iyang gigahin ang iyang dinapit.  }Ug sila nga mingtalikod sa pagsunod kang Jehova; ug kadtong wala mangita kang Jehova, ni magpangutana mahitungod kaniya.B  Ingon man pagaputlon ko sila nga nanagsimba sa mga panon sa langit nga anaa sa mga atop sa balay; ug sila nga nanagsimba, nga nanumpa kang Jehova ug nanumpa pinaagi sa ngalan ni Malcam;W )Ug akong pagatuy-oron ang akong kamot batok sa Juda, ug batok sa tanang mga pumoluyo sa Jerusalem; ug pagaputlon ko ang kabilin ni Baal gikan niining dapita, ug ang ngalan sa Chemarim uban sa mga sacerdote;q ]Akong pagaut-uton ang tawo ug ang mananap; akong pagaut-uton ang mga langgam sa kalangitan, ug ang mga isda sa dagat, ug ang mga kapangdolanan sa mga dautan; ug akong pagaputlon ang tawo gikan sa nawong sa yuta, nagaingon si Jehova.o YAkong pagaut-uton sa hingpit gayud ang tanang mga butang gikan sa nawong sa yuta, nagaingon si Jehova.~ yAng pulong ni Jehova nga midangat kang Sofonias ang anak nga lalake ni Cushi, ang anak nga lalake ni Gedalias, ang anak nga lalake ni Amarias, ang anak nga lalake ni Ezechias, sa mga adlaw ni Josias ang anak nga lalake ni Ammon, nga hari sa Juda.7gSi Jehova, nga Ginoo, mao ang akong kalig-on; Ug ang akong mga tiil himoon niya nga sama sa mga tiil sa mga bayeng lagsaw, Ug palakton ako niya sa mga hatag-as nakong dapit.eCBisan pa niana magamaya ako diha kang Jehova, Magamalipayon ako sa Dios sa akong kaluwasan.  Kay bisan ang kahoyng higuera dili molambo, Ni may mga bunga diha sa mga balagon; Ang buhat sa olivo makawang, Ug ang kaumahan dili mohatag sa makaon; Ang mga carnero, pagalaglagon gi-kan sa mga toril, Ug didto walay mga panon sa vaca sulod sa mga kamalig:/Nakabati ako, ug mikurog ang akong lawas, Nangurog ang akong mga ngabil sa tingog; Misulod sa akong kabukogan ang kadunotan, ug mikurog ako sa akong himutangan; Kay sa hilum kinahanglan maga-hulat ako sa adlaw sa kasamok, Alang sa pag-abut sa katawohan nga mosulong kanamo.a;Imong gipayatakan ang dagat sa imong mga kabayo, Ang gantong sa gamhanan nga mga tubig.V%Gipalagbasan mo sa iyang kaugalingong mga bangkaw ang ulo sa iyang mga manggugubat: Ming-anhi sila ingon sa bagyo sa pagkatag kanako; Ang ilang panagmaya sama niadtong molamoy sa kabus sa tago nga dapit .P~ Mipanaw ka alang sa kaluwasan sa imong katawohan, Alang sa kaluwasan sa imong dinihog; Gisamaran mo ang ulo gikan sa balay sa dautang tawo, Ginaablihan ang patukoranan bisan hangtud sa liog. (Selah.S} Milatas ka sa kasuko sa yuta; Gigiukan mo tungod sa kasuko ang mga nasud.3|_ Ang adlaw ug ang bulan ming-urong sa walay paglihok sa ilang pinuy-anan, Sa kahayag sa imong mga udyong samtang sila nanagpanaw, Sa kasanag sa imong masidlakong bangkaw.-{S Nanagpakakita kanimo ang kabukiran, ug nangahadlok; Miagi ang unos sa kadagatan; Nagpagula sa iyang tingog ang kahiladman, Ug gibayaw ang iyang mga kamot sa itaas.z- Ang imong pana gihimo nga walay putos; Ang mga panumpa sa kabanayan maoy pulong nga matuod . (Selah. Imong gibahin ang yuta pinaagi sa mga suba.Jy Gikayugtan ba ni Jehova ang mga suba, Nasuko ba ikaw batok sa mga suba, Kun batok ba sa dagat ang imong kaligutgut, Nga nagkabayo man ikaw sa imong mga kabayo, Sa imong mga carro sa kaluwasan?txaNakita ko ang mga balong-balong sa Cushan nga diha sa kagulanan; Nangurog ang mga tabil sa yuta sa Madian.twaMitindog siya ug gisukod ang yuta; Mitan-aw siya, ug gibulagbulag ang mga nasud; Ug gipanagkatag ang walay-katapusan nga kabukiran; Nangaunlod ang mga bungtod nga walay katapusan; Ang iyang mga paglakaw maingon man sa kanhing panahon.Wv'Kaniya nagauna ang kamatay, ug ang mga baga minggula didto sa iyang mga tiil. u Ug ang iyang kahayag maingon sa suga; Siya adunay mga kasilaw nga nagagikan sa iyang kamot; Ug didto gitagoan ang iyang kagahum.%tCAng Dios mianhi gikan sa Teman, Ug ang Balaan gikan sa bukid sa Paran (Selah Ang iyang himaya milukop sa kalangitan, Ug ang yuta napuno sa pagdayeg kaniya.SsOh Jehova, nabati ko ang balita mahitungod kanimo, ug ako nahadlok: Oh Jehova, buhia ang imong buhat sa taliwala sa katuigan; Sa taliwala sa katuigan ipahibalo kini; Sa kaligutgut hinumdumi ang kalooy.Lr Ang pag-ampo ni Habacuc nga manalagna, gihimo pinaagi sa Sigionoth.nqUApan si Jehova ania sa iyang balaan nga templo: pahiluma sa atubangan niya ang tibook nga kalibutan.LpAlaut siya nga nagaingon sa kahoy: Pagmata na; ug sa amang nga bato: Tumindog ka! Makatudlo ba kini? Ania karon, kini gihal-opan sa bulawan ug salapi, ug sa sulod niana wala gayud ing gininhawa.oUnsa ang kapuslanan sa linilok nga larawan, nga gililok sa nagabuhat niana; ingon man ang tinunaw nga larawan, bisan pa ang magtutudlo sa kabakakan, sa pagkaagi nga kadtong nagahimo sa iyang dagway nagasalig man niana, aron sa paghimo nga amang sa mga larawan?pnYKay ang kadaut nga gihimo sa Libano magaputos kanimo, ug ang pagkalaglag sa mga mananap, nga nakapahadlok kanila; tungod sa giula nga dugo sa tawo, ug sa pagpanlupig nga gihimo diha sa yuta, sa ciudad, ug sa tanang nanagpuyo diha.`m9Ikaw nabuhong na sa kaulaw ug dili sa himaya: uminum ka usab, ug manig-ingon ka sa usa nga walay-circuncicion; ang copa sa kamot nga too ni Jehova moanha kanimo, ug ang mahugaw nga kaulaw magatabon sa imong himaya./lWAlaut kadtong nagapainum sa makahubog sa iyang isigkatawo, kanimo nga nagadugang sa imong hilo, ug nagapahubog kaniya usab, aron ikaw makasud-ong sa ilang pagkahubo!tkaKay ang kalibutan pagapun-on sa ihibalo sa himaya ni Jehova, maingon nga ang katubigan nagatabon sa dagat./jW Ania karon, dili ba gikan kang Jehova sa mga panon nga ang katawohan nagabuhat alang sa kalayo, ug ang mga nasud nagabudlay sa ilang kaugalingon alang sa kakawangan?i Alaut kadtong nagatukod sa usa ka lungsod pinaagi sa pag-ula sa dugo, ug nagapatindog sa usa ka ciudad pinaagi sa kasal-anan!hhI Kay ang bato mosinggit sa Dios gikan sa kuta, ug ang sagbayan motubag niana gikan sa tigkahoy.g} Ikaw nagmugna ug kaulaw sa imong balay pinaagi sa paglaglag sa daghanang katawohan, ug nakasala ka batok sa imong kalag.$fA Alaut kadtong nagakuha ug dautang abut alang sa iyang balay, aron ikapahamutang niya ang iyang salag sa itaas, aron maluwas siya gikan sa kamot sa dautan.leQTungod kay imong gitulis ang daghang mga nasud, ang tanang nanghibilin sa mga katawohan magatulis kanimo, tungod sa giula nga dugo sa mga tawo, ug sa pagpanlupig nga nahimo diha sa yuta, sa ciudad, ug sa tanang nanagpuyo diha.d)Sila dili ba manindog sa dihadiha kadtong mopaak kanimo, ug dili ba mahigmata kadtong magasamok kanimo, ug ikaw mahimong tinikas alang kanila?c-Dili ba kining tanan mohisgut usa ka sambingay batok kaniya, ug sa usa ka mabiaybiayon nga sanglitanan batok kaniya, ug magaingon: Alaut siya nga nagapatubo niadtong dili iya! hangtud anus-a kana? ug kadtong nagalulan sa iyang kaugalingon tungod sa mga prenda nga inagaw !b7Oo, labut pa, ang vino mabudhion, tawo nga mapahitas-on, nga dili mopabilin sa iyang balay; nga nagapadaku sa iyang tinguha maingon sa Sheol, ug siya maingon sa kamatayon, ug dili matagbaw, apan nagatigum sa mga nasud ngadto kaniya, ug nagatapok sa mga katawohan ngadto kaniya.aAnia karon, ang iyang kalag nagapaburot; kini dili matarung diha kaniya; apan ang matarung mabuhi tungod sa iyang pagtoo.D`Kay ang panan-awon alang pa sa natudlong panahon, ug kini nagadali paingon sa katapusan, ug dili magbakak; bisan kini malangan, paabuta kini; kay kini moabut gayud, kini dili magalangan._/Ug si Jehova mitubag kanako, ug miingon: Isulat ang panan-awon, ug himoang matin-aw diha sa mga sulatanan, aron modalagan kadtong magabasa niini.M^ Ako motindog sa akong bantayan, ug mopahaluna ako ibabaw sa lantawan, ug molantaw ako sa pagtan-aw kong unsa ang iyang igasulti kanako, ug kong unsa ang akong igatubag mahatungod sa akong sumbong.f] GIyabyab ba diay niya ang iyang pukot, ug dili pagsayloan sa pagpatay nga dayon ang mga nasud?'\ IBusa nagahalad siya alang sa iyang pukot, ug nagasunog incienso alang sa iyang tapsay; kay pinaagi kanila ang iyang bahin matambok ug daghan ang iyang makaon."[ ?Iyang gikuha sila ngatanan pinaagi sa taga, iyang gisikup sila sa iyang pukot, ug sila gitigum niya sa iyang tapsay; busa siya nagamaya ug nagamalipayon.Z Ug nagahimo sa mga tawo nga maingon sa mga isda sa dagat, maingon sa mga butang nga nanagkamang, nga walay nagadumala kanila?&Y G Ikaw man ang may labing maputling mga mata kay sa pagtan-aw sa kadautan, ug ikaw nga dili makatan-aw sa pagkamasupilon, ngano man nga nagatan-aw ikaw kanila nga nagabuhat sa pagkamabudhion, ug nagahilum ka sa diha nga ang tawong dautan nagalamoy sa tawo nga labing matarung kay kaniya:kX Q Dili ba ikaw gikan sa walay katapusan, Oh Jehova nga akong Dios, ang akong Balaan? kami dili mamatay, Oh Jehova, imong gitudlo siya aron sa paghukom kaniya ; ug ikaw, Oh Bato namo , imo siyang gitukod aron sa pagsaway kanila .W  Unya siya mohuros ingon sa hangin, ug mosaylo sa ibabaw, ug mahimong sad-an, kadto siya kansang gahum mao ang iyang dios.BV  Oo, iyang gibugalbugalan ang mga hari, ug ang mga principe mga kataw-hanan lamang alang kaniya; iyang gikataw-an ang tanang mga kuta; kay siya nagatapok ug abug, ug iyang ginaagaw kini:3U a Sila nangabut ang tanan kanila aron sa pagpanlupig; ilang gipahamutang ang dulong sa ilang mga nawong paingon sa unahan; ug sila nagatigum ug mga binihag ingon sa bonbon. T ;Ang ilang mga kabayo usab matulin pa kay sa mga leopardo, ug labing mabangis kay sa mga lobo sa kagabhion; ug, ang ilang mga magkakabayo nanagpadayon nga mapahitas-on: oo, ang ilang mga magkakabayo nagagikan sa halayo; sila nagalupad ingon sa agila nga nagadali aron sa paglamoy.zS oSila makahahadlok ug makalilisang; ang ilang paghukom ug ang ilang pagkahalangdon nagagikan sa ilang kaugalingon.OR Kay, ania karon, akong bangonon ang mga Caldeahanon, kanang mapait ug madali-dalion nga nasud, nga nagasuroy sa kinalapdan sa kalibutan, aron sa pagpanag-iya sa mga puloy-anan nga dili man unta ila.iQ MTuman-aw kamo sa taliwala sa mga nasud, ug sud-onga ninyo, ug managkatingala sa dakung kahibulong; kay ako nagabuhat sa usa ka dakung bulohaton sa inyong mga adlaw, nga dili ninyo katuhoan, bisan pa kini ginasugilon kaninyo. P ;Busa ang Kasugoan walay gahum, ang justicia wala gayud magapadayon; kay ang dautan nagalibut sa matarung: busa ang justicia nagapadayon nga binalit-ad.GO  Ngano nga gipakita mo kanako ang kasal-anan, ug nagatan-aw ka sa pagkadautan? kay ang pagkalaglag ug ang pagpanlupig ania sa akong atubangan; ug adunay kagubot, ug mitindog ang pagkabingkil.)N MOh Jehova, hangtud anus-a ang akong pagtu-aw, ug ikaw dili mamati kanako ? Ako nagatu-aw kanimo tungod sa pagpanlupig nga nahimo , ug ikaw dili moluwas kanako .:M sAng palas-anon nga nakita ni Habacuc nga manalagna.LyWalay bisan kinsa nga nagahupay sa imong kasakitan; ang imong samad malisud: ang tanan nga makabati sa balita mahatungod kanimo managpagakpak sa ilang mga kamot mahitungod kanimo: kay wala ba magapadayon ang imong pagkadautan sa bisan kang kinsa?KKAng imong mga magbalantay sa carnero nangatulog, Oh hari sa Asiria; ang imong mga halangdon namahulay; ang imong katawohan nagkatibulaag sa kabukiran, ug walay bisan kinsa nga nagatigum kanila.JAng imong mga principe ingon sa mga dulon, ug ang imong mga capitan ingon sa mga panon sa mga lukton nga nanagpahamutang diha sa mga tanum sa koral sa mabugnaw nga adlaw, apan sa pagsilang sa adlaw, sila nangalagiw, ug ang ilang dapit wala hibaloi kong diin sila.IImong gipadaghan ang imong mga magpapatigayon labaw sa mga bitoon sa langit; ang ulod nga hantatawo nagakutkot ug mipahawa.]H3Didto ang kalayo maoy magalamoy kanimo; ang espada magaputol kanimo, kini maoy molamoy kanimo ingon sa ulod nga hantatawo: magpadaghan ka bisan maingon sa ulod nga hantatawo; magpadaghan ka maingon sa mga dulon."G=Pagkalus ug tubig alang kanimo sa mga nanaglibut; lig-ona ang imong mga dalangpanan; umadto ka sa yuta nga kolonon, dugmoka ang bato, lig-ona ang hudno.^F5 Ania karon, ang imong katawohan nga anaa sa imong kinataliwad-an pulos man mga babaye; ang mga ganghaan sa imong yuta nangabuka sa halapad gayud alang sa imong mga kaaway: ang kalayo milamoy sa imong mga trangka.0EY Ang imong tanan nga mga dalangpanan mahimong ingon sa mga higuera uban sa nahaunang hinog nga bunga: kong sila pagauyogon, sila mangatagak ngadto sa baba sa kumakaon.jDM Ikaw usab mahubog: ikaw pagatagoan, ikaw usab magapangita ug dalangpanan tungod sa imong kaaway.MC Bisan pa niana siya gidala sa halayo, siya nahimong binihag; ang iyang mga gagmayng kabataan usab ginapusdak nga nangadugmok sa kinaulohan sa tanang kadalanan: ug sila nanagpapalad alang sa iyang mga halangdon nga mga tawo, ug ang tanan niyang mga dagkung tawo, ug ang tanan niyang mga dagkung tawo gigapus sa mga talikala.B Ang Etiopia ug ang Egipto mao ang iyang kalig-on, ug kana walay kinutoban; ang Put ug ang Libia mao ang imong magtatabang.IA Ikaw labing maayo ba kay kang Noamon nga nahamutang sa taliwala sa mga kasubaan, nga adunay mga tubig sa libut kaniya; kansang dalangpanan mao ang dagat, ug ang iyang kuta nagagikan sa dagat?N@Ug kini mahitabo, nga ang tanan nga motan-aw kanimo, mokalagiw gikan kanimo, ug magaingon: Ang Ninive ginalaglag: kinsa ang magaagulo tungod kaniya: asa ako mangita ug mga maglilipay alang kanimo??#Ug ilabay ko kanimo ang mahugaw nga dulumtanan, ug ikaw akong himoon nga mahugaw, ug ipahamutang ko ikaw ingon nga talanawon sa katawohan .m>SAnia karon, ako batok kanimo, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug pahuboan ko ikaw sa imong bisti sa atubangan sa imong nawong, ug akong ipakita sa mga nasud ang imong pagkahubo, ug sa mga gingharian ang imong pagkamaka-uulaw.}=sTungod sa kadaghan sa mga pagpakighilawas sa bigaon nga nahamut-an, ang agalon nga babaye sa mga buhat nga madiwatahon, nga nagabaligya sa mga nasud pinaagi sa iyang pagpakighilawas, ug mga panimalay pinaagi sa iyang mga madiwatahon nga buhat.< Nagatungtong na ang nagakabayo, ug ang nagapangidlap nga espada, ug ang nagasiga-siga nga bangkaw, ug ang panon sa nangamatay, ug ang daku nga tapok sa mga minatay, ug walay pagkatapus sa ilang mga minatay, sila nanghisukamod ibabaw sa ilang mga minatay;#;?Ang hinagiyos sa lapdos, ug ang mga kasaba sa mga ligid nga nanagkagalkal, ug sa nanaglukso-lukso nga mga kabayo, ug ang nanag-untol-untol nga mga carro,o: YAlaut ka ciudad nga dugoon! napuno ka sa tanang kabakakan ug sa tinikas; ang tukbonon wala makapahawa.9- Ania karon, ako batok kanimo, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug akong pagasunogon ang iyang mga carro diha sa aso, ug ang pinuti molamoy sa imong gagmayng mga leon; ug pagaputlon ko ang imong tukbonon gikan sa yuta, ug ang tingog sa imong mga sulogoon dili na madungog.^85 Ang leon nagkuniskunis ug igo alang sa iyang mga gagmay, ug naglook alang sa iyang baye nga mga leon, ug gipuno ang iyang mga langub sa iyang tukbonon, ug ang iyang mga lungib gipuno sa iyang linuok nga tukbonon.E7 Hain man ang lungib sa mga leon, ang mga dapit nga lawoganan sa gagmayng mga leon, diin ang leon nga lake ug ang baye nanagpanlakaw, ang ilang gagmay mga leon, ug walay nagahadlok kanila?86i Siya walay sulod, ug kawang ug biniyaan; ug ang kasingkasing natunaw, ang mga tuhod nanagkapingkipingki, ug ang kaul-ol anaa sa mga hawak, ug ang mga nawong nila nangaluspad. 59 Kuhaa ninyo ang mga inagaw nga salapi, kuhaa ang inagaw nga bulawan, kay walay katapusan sa mga tinigum, ang himaya sa tanang matahum nga kasangkapan.24]Apan ang Ninive gikan pa niadtong karaang panahon sama sa usa ka linaw sa tubig: apan sila nanagpangalagiw. Tindog, tindog, sila naninggit ; apan walay usa nga milingi..3UUg kini gisugo, siya nahuboan, siya nabihag; ug ang iyang mga sulogoong babaye nanagdangoy-ngoy maingon sa tingog sa mga salampati, nanagpukpok sa ilang mga dughan.I2 Ang mga ganghaan sa mga suba ginabuksan ug ang palacio natunaw.21]Siya nahanumdum sa iyang mga manggugubat nga halangdon; sila nanghisukamod sa ilang pagpanaw, sila nanagdalidali ngadto sa kuta niini; ug ang mga salimbong giandam na .20]Ang mga carro nanagpatulin sa kadalanan; sila nanagdalagan ngadto-nganhi sa halapad nga mga dalan; ang panagway nila sama sa mga sulo; sila nanalagan sama sa mga kilat:}/sAng taming sa iyang makusganong mga tawo nangahimong mapula, ang mga maisug nga mga tawo nasul-oban sa lubos-mapula: ang mga carro nanagpangidlap uban sa ilang mga acero sa adlaw sa iyang pagpangandam, ug ang mga bangkaw nga cedro giwara-wara.J. Kay pahiulian ni Jehova ang pagkahalangdon ni Jacob, ingon sa pagkahalangdon sa Israel; tungod kay ang mga mangtititi nanagtiti man kanilang tanan, ug gilaglag ang ilang mga sanga nga balagon.F- Kadtong nagapusdak aron sa pagdugmok, Oh Ninive , moanhi batok kanimo: bantayan mo ang kuta, tukawan mo ang dalan, lig-ona ang imong mga hawak, panalipdi ang imong gahum sa dakung kalig-on. , Ania karon, ibabaw sa kabukiran ang mga tiil niadtong nagadala sa mga maayong balita, nga nagamantala sa pakigdait! Sauloga ang imong mga fiesta, Oh Juda, tumana ang imong mga panaad; kay kadtong dautan dili na molatas kanimo; siya natibawas na pagkalaglag.+  Ug si Jehova naghatag sugo mahitungod kanimo, nga walay bisan usa sa imong ngalan nga mapugas: gikan sa balay sa imong mga dios pagabunggoon ko ang mga larawan nga linilok ug ang larawan nga tinunaw; akong himoon ang imong lubnganan; kay ikaw tampalasan.e* E Ug karon pagabunggoon ko ang iyang yugo gikan kanimo, ug lugtason ko ang imong mga talikala.Q)  Mao kini ang giingon ni Jehova: Bisan sila mga sangkap sa kusog, ug ingon man ang daghanan, bisan pa niana sila pagaputlon ug siya mahanaw. Bisan ikaw gisakit ko, dili ko na pagasakiton ikaw pag-usab.s( a Gikan kanimo adunay usa nga migula, nga naglalang ug dautan batok kang Jehova, nga nagatambag sa kadautan.'  Kay sama sa tunok nga nangagapus, ug sama sa nangahubog sa ilang ilimnon, sila ut-uton sa hingpit gayud ingon sa laya nga tuod sa balili.& } Unsay imong gilalang batok kang Jehova? siya magatibawas sa paglumpag; ang kasakit dili motungha sa ikaduha nga panahon.% )Apan uban sa dakung binul-og sa baha iyang tibawason sa paglumpag ang iyang dapit, ug pagagukdon niya ang iyang kaaway ngadto sa kangitngitan.w$ iSi Jehova maayo man, malig-on nga dalangpanan sa adlaw sa kasamok; ug siya makaila kanila nga modangup kaniya.G#  Kinsa ang makatindog sa atubangan sa iyang kapungot? ug kinsa ang makapabilin sa kapintas sa iyang kasuko? ang iyang kaligutgut ginahulad sama sa kalayo ug ang mga bato iyang ginatipiktipik.(" KKaniya ang kabukiran minglinog, ug ang kabungtoran nangatunaw; ug ang yuta mibalud diha sa iyang atubangan, oo, ang kalibutan ug ang tanan nga nanagpuyo niini.I!  Iyang ginabadlong ang dagat, ug nagahimong mamala niana, ug ginapamala niya ang tanang mga suba: nagaanam pagkamatay ang Basan, ug ang Carmelo usab, ug ang bulak sa Libano nagaanam pagkalawos.{  qSi Jehova mahinay sa iyang pagkasuko, ug daku sa gahum, ug sa bisan unsang paagi dili gayud magisip nga walay sala niadtung mga sad-an : ang dalan ni Jehova anaa sa alimpulos ug anaa sa bagyo, ug ang mga dag-um mao ang abug sa iyang mga tiil.] 5Si Jehova mao ang Dios nga abughoan ug nagapanimalus; si Jehova nagapanimalus ug siya napuno sa kaligutgut; si Jehova nagapanimalus sa iyang mga kabatok, ug siya nagatipig sa kaligutgut alang sa iyang mga kaaway,a ?Ang palas-anon mahitungod sa Ninive. Ang basahon sa panan-awon ni Nahum nga taga-El-kosh.<qIkaw magatuman sa pagpamatuod sa kamatuoran kang Jacob, ug sa mahigugmaong-kalolot kang Abraham, ingon nga imong ginapanumpa sa among mga amahan gikan pa sa mga adlaw nga karaan.#?Siya magabaton pag-usab ug kalooy kanato; siya magayatak sa atong mga kasal-anan; ug isalibay mo ang tanan nilang mga sala ngadto sa kahiladman sa dagat.Kinsa ba, Oh Dios , ang usa ka Dios nga sama kanimo, nga makapasaylo sa kasal-anan, ug mopaagi lamang sa mga kalapasan sa salin sa iyang panulondon? siya wala magapabilin sa iyang kasuko sa walay katapusan, kay siya nahamuot sa mahigugmaong-kalolot.{oSila magatilap sa abug ingon sa usa ka bitin; sama sa mga butang nga nagakamang sa yuta sila manggula nga magakurog gikan sa ilang mga tinakpan nga dapit; uban sa kahadlok moduol sila kang Jehova nga akong Dios, ug mangalisang tungod kanimo.$AAng mga nasud makakita ug mangaulaw tungod sa tibook nilang kusog; sampongan nila sa ilang kamot ang ilang baba; ug ang ilang, mga igdulungog mangabungol.wgIngon sa mga adlaw sa paggula mo gikan sa yuta sa Egipto igapakita ko kanila ang mga butang nga kahibulongan.iKPakan-a ang imong katawohan pinaagi sa imong sungkod, ang panon sa imong panulondon, nga nagapuyo nga nag-inusara, sa taliwala sa kalasangan sa Carmelo: pasibsiba sila didto sa Basan ug sa Galaad, sama sa kanhing mga adlaw.|q Bisan pa niana, ang yuta mahimong biniyaan tungod kanila nga nagapuyo niana, tungod sa bunga sa ilang mga gibuhat.^5 Niadtong adlawa sila moanha kanimo gikan sa Asiria, ug gikan sa mga ciudad sa Egipto, ug gikan sa Egipto bisan pa hangtud sa Suba, gikan sa dagat, ngadto sa usa ka dagat, ug gikan sa bukid ngadto sa usa ka bukid.s_ Usa ka adlaw alang sa pagtukod sa imong mga kuta! niadtong adlawa ang sugo pagabalhinon ngadto sa halayo.s_ Unya ang akong kaaway makakita niini, ug ang kaulaw motikyup kaniya nga nagaingon kanako: Hain man si Jehova nga imong Dios? Ang akong mga mata makakita sa akong tinguha diha kaniya; karon siya pagatamakan sama sa lapok sa kadalanan.ta Antuson ko lamang ang kapungot ni Jehova, kay nakasala man ako batok kaniya, hangtud nga siya magalaban kanako, ug magapakanaug sa iyang paghukom alang kanako: dad-on niya ako ngadto sa kahayag, ug ako makakita sa iyang pagkamatarung./WAyaw pagkalipay batok kanako, Oh kaaway ko: sa diha nga ako mapukan, mobangon ako; sa diha nga ako molingkod sa kangitngitan, si Jehova mao ang kahayag alang kanako.Apan mahitungod kanako, ako magatan-aw ngadto kang Jehova; ako magahulat sa Dios sa akong kaluwasan: ang akong Dios magapamati kanako.q[Kay ang anak nga lalake magapildi sa dungog sa amahan, ang anak nga babaye mosukol sa iyang inahan, ang umagad nga babaye batok sa iyiang ugangan nga babaye; ang mga kaaway sa usa ka tawo mao ra ang katipon niya sa iyang panimalay.)KAyaw kamo pagsalig sa inyong isigkatawo; ayaw kamo pagsalig sa usa ka higala; tak-oma ang pultahan sa imong baba gikan kaniya nga nagapauraray sa imong dughan.c ?Ang tawo nga labing maayo kanila sama sa sampinit; ang labing matarung kanila dautan pa kay sa kural nga tunokon: ang adlaw sa imong mga magbalantay, bisan ang pagdu-aw kanimo, ania na; karon mao ang ilang pagkalibog.9 kAng ilang mga kamot anaa na sa kadautan andam sa bulohaton sa pagbuhat niana sa dakung kakugi; ang principe mangutang batok sa linupigan ug ang maghuhukom andam sa pagdawat sa balus; ug ang tawong gamhanan, nagapahayag siya sa dautang tinguha sa iyang kalag: sa ingon niana gisalapid nila ang justicia .] 3Ang tawo nga diosnon nawagtang na sa yuta, ug walay usa nga matarung sa taliwala sa mga tawo: silang tanan nagabanhig aron sa pag-ula ug dugo; ang tagsatagsa kanila nagahati sa iyang igsoon uban ang iyang pukot.n  WAlaut ako! kay ako nahimong ingon niadtong tapus na maani nila ang mga bunga sa ting-init, ingon man sa mga hinagdaw sa kaparrasan: walay mga pungpong sa bunga nga arang makaon; ang akong kalag nagatinguha sa unang hinog sa igos.( IKay ang kabalaoran ni Omri gisunod ninyo , ug ang tanang mga buhat sa balay ni Achab, ug kamo nagalakaw sa ilang mga patambag; aron ikaw himoon ko nga biniyaan, ug ang mga molupyo niana himoon ko nga sinitsitan uban ang pagbiaybiay: ug kamo magaantus sa mga pagtamay sa akong katawohan.DMagapugas ka, apan dili ka makapangani; magagiuk ka sa mga olivo, apan dili ka makapanihog sa imong kaugalingon sa lana; ug makapuga ka sa abut nga parras, apan dili ka makainum sa vino.?wMagakaon ikaw, apan dili ka matagbaw: ug ang imong pagpaubos anha sa imong kinataliwad-an: ug ikaw magatipig, apan dili ka makatigum; ug kadtong imong matigum igahatag ko sa espada.q[ Busa gihampak ko usab ikaw sa mahapdos nga samad; gihimo ko ikaw nga biniyaan tungod sa imong mga sala.*M Kay ang mga tawo nga adunahan niana napuno sa pagpanlupig, ug ang mga pumoluyo niana nagapamulong sa kabakakan, ug ang ilang dila limbongan sulod sa ilang baba.yk Magmaputli ba ako pinaagi sa dautan nga mga timbangan, ug pinaagi sa usa ka puntil sa mga bato nga malimbongon?{o Anaa pa bay mga bahandi sa kadautan diha sa balay sa kadautan, ug diyutayng takus niadtong butang nga dulumtanan?- Ang tingog ni Jehova nagatu-aw sa ciudad, ug ang tawo sa kaalam makakita sa imong ngalan: pamati kamo sa sungkod, ug kaniya nga nagatudlo niana.fEGipakita na niya kanimo, Oh tawo, kong unsa ang maayo; ug unsa ba ang gikinahanglan ni Jehova kanimo, kondili ang pagbuhat sa minatarung ug ang paghigugma sa kalolot, ug ang paglakaw nga mapinaubsanon uban sa imong Dios?mSMahimuot ba si Jehova sa mga linibo nga lakeng carnero, kun sa napulo ka libo nga mga suba sa lana? igahatag ko ba ang akong kamagulangang anak tungod sa akong kasal-anan, ang bunga sa akong lawas tungod sa sala sa akong kalag?{Unsa ang dad-on ko sa moduol ako sa atubangan ni Jehova, ug sa moyukbo ako sa akong kaugalingon sa atubangan sa halangdon nga Dios? moatubang ba ako kaniya uban sa mga halad-nga-sinunog, ug uban sa mga nating vaca nga tagsa ka tuig ang kagulangon? ~ Oh akong katawohan, hinumdumi karon kong unsa ang gimugna ni Balac nga hari sa Moab, ug kong unsa ang gitubag ni Balaam ang anak nga lalake ni Beor kaniya; hinumdumi gikan sa Sittim ngadto sa Gilgal, aron kamo mahibalo sa matarung nga mga buhat ni Jehova.}7Kay gikuha ko ikaw gikan sa yuta sa Egipto, ug gilukat ko ikaw gikan sa balay sa pagkaulipon; ug ipadala ko kanimo si Moises, si Aaron, ug si Miriam.o|WOh katawohan ko, unsay nabuhat ko kanimo? ug diin ako makapalaay kanimo? magpamatuod ka batok kanako.M{Pamati, Oh kamo nga mga bukid, sa pagpakigbisog ni Jehova, ug kamo nga malig-ong mga patukoranan sa kalibutan; kay si Jehova adunay pagpakigbisog sa iyang katawohan, ug siya makigbisog sa Israel.z Pamati kamo karon sa ginaingon ni Jehova: Tindog ka, asdangon mo ang mga bukid, ug himoa nga ang mga bungtod makadungog sa imong tingog.vyeUg ipakanaug ko ang panimalus pinaagi sa kasuko ug sa kaligutgut batok sa mga nasud nga wala mamati kanako .nxUUg ibton ko ang imong mga Asherim gikan sa kinataliwad-an nimo; ug laglagon ko ang imong mga ciudad.(wI Ug wagtangon ko ang imong mga kinulit nga larawan ug ang imong mga haliging bato gikan sa taliwala nimo; ug ikaw dili na magsimba sa buhat sa imong mga kamot;pvY Ug wagtangon ko ang mga salamangka gikan sa imong kamot; ug ikaw dili na makabaton mga mulo-manalagna.huI Ug gun-obon ko ang mga ciudad sa imong yuta, ug pukanon ko ang imong mga malig-ong salipdanan. ~{}||{zyIyxtwwvNuctprr@qpnonnWmm!l3kjifh$gkg f~fddycbbIa3__%]]y\\[HZYiXWWVV&UT|SRRQP\==( =Busa karon mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Palandunga ang inyong mga dalan:=  Panahon na ba alang kaninyo nga kamo magapuyo sa inyong mga kinasamihan nga balay, samtang kining balaya nagapabilin nga guba?]< 5Unya midangat ang pulong ni Jehova pinaagi kang Haggeo nga manalagna, nga nagaingon:4; cMao kini ang gisulti ni Jehova sa mga panon nga nagaingon: Kining katawohan nagaingon: Dili pa karon panahon sa atong pag-adto, ang panahon sa pagtukod sa balay ni Jehova.=: wSa ikaduhang tuig ni Dario nga hari, sa ikaunum ka bulan, sa unang adlaw sa bulan, midangat ang pulong ni Jehova pinaagi kang Haggeo nga manalagna ngadto kang Zorobabel ang anak nga lalake ni Sealtiel, nga gobernador sa Juda, ug kang Josue ang anak nga lalake ni Josadac, ang labawng sacerdote, nga nagaingon:9)Niadtong adlawa pasudlon ko kamo, ug niadtong panahona tigumon ko kamo; kay kamo himoon ko nga usa ka ngalan ug usa ka pagdayeg taliwala sa tanang mga katawohan sa yuta, sa diha nga bakwion ko ang inyong pagkabinihag sa atubangan sa inyong mga mata, nagaingon si Jehova. 8Ania karon, niadtong adlawa ako magahusay uban kanila nga nanagsakit kanimo; ug akong pagaluwason kadtong napiang, ug pagatigumon ko kadtong gipapahawa; ug sila himoon ko nga usa ka pagdayeg ug usa ka ngalan, kansang kaulaw diha kaniadto sa tibook nga yuta.7/Akong pagatigumon sila nga nagasubo tungod sa maligdong nga pagkatigum, nga anaa kanimo: kang kinsa ang lulan ibabaw kaniya maoy usa ka pagtamay.i6KSi Jehova nga imong Dios anaa sa imong kinataliwad-an, usa nga makagagahum nga magaluwas; siya magamaya tungod kanimo uban ang kalipay; siya mopahilum diha sa iyang gugma; siya magamalipayon tungod kanimo uban ang pag-awit.q5[Niadtong adlawa igaingon sa Jerusalem: Dili ka mahadlok; oh Sion, ayaw pagpaluyaha ang imong mga kamot.<4qGikuha ni Jehova ang mga paghukom kanimo, iyang gipapahawa ang imong kaaway: ang Hari sa Israel, bisan si Jehova, anaa sa imong kinataliwad-an; dili na ikaw mahadlok sa kadautan.#3?Pag-awit, Oh anak nga babaye sa Sion; suminggit ka; Oh Israel; pagmalipayon ug pagmaya uban ang tibook nga kasingkasing, Oh anak nga babaye sa Jerusalem.e2C Ang salin sa Israel dili magbuhat sa kasal-anan, ni mosulti ug mga bakak; ni ang malimbongon nga dila hikaplagan pa diha sa ilang baba: tungod kay sila pagapakan-on ug mohigda, ug walay bisan kinsa nga maghadlok kanila.1y Apan ipabilin ko sa imong kinataliwad-an ang sinakit ug ang alaut nga katawohan, ug sila modangup sa ngalan ni Jehova.-0S Niadtong adlawa ikaw dili mahamutang sa kaulawan tungod sa tanan mong mga buhat, diin ikaw nakalapas batok kanako; kay unya akong pagakuhaon gikan sa imong kinataliwad-an ang imong mga tawo nga sa mapahitas-on nanagpalabilabi, ug ikaw dili na mapalabi-labihon diha sa akong bukid nga balaan.// Gikan sa unahang mga suba sa Etiopia ang akong mga magpapangamuyo, bisan ang mga anak nga babaye sa akong mga pinatlaag managdala sa akong halad.&.E Kay unya ulian ko ang katawohan sa ulay nga pinulongan, aron silang tanan magtawag sa ngalan ni Jehova, sa pag-alagad kaniya uban ang ulosahon nga pag-uyon;-yBusa paghulat kamo kanako, nagaingon si Jehova, hangtud sa adlaw nga ako motindog alang sa tukbonon; kay ang akong hugot nga tinguha mao ang pagtigum sa mga nasud, aron pagatigumon ko ang mga gingharian, aron ibubo ko sa ibabaw nila ang akong kayugot, bisan ang tanan nakong mabangis nga kasuko; kay ang tibook nga yuta pagalumpagon pinaagi sa kalayo sa akong pagpangabugho.n,UAko miingon: Mahadlok ka lamang kanako; dawata ang pagsaway, aron ang iyang puloy-anan dili pagaputlon sumala sa tanan nga akong gitudlo mahatungod kaniya: apan sila namangon pagsayo, ug gidaut hinoon ang tanan nilang mga buhat.f+EGiputol ko ang mga nasud; ang ilang mga salipdanan gihimo ko nga biniyaan; ang ilang kadalanan gihimo ko nga mga gun-ob aron nga walay makaagi; ang ilang mga ciudad nangalumpag aron mawalay tawo, aron nga walay pumoyuyo.K*Si Jehova sa iyang kinataliwad-an matarung man; siya dili magabuhat sa kasal-anan; sa matag-buntag iyang gipahayag ang justicia, siya dili mapakyas: apan ang dili matarung wala moila sa kaulaw.)5Ang iyang mga manalagna mga maluya ug mga mabudhion nga tawo; ang iyang mga sacerdote nanagpasipala sa balaang puloy-anan, gituis nila ang Kasugoan..(UAng iyang mga principe sa kinataliwad-an niya maoy mga leon nga nagangulob; ang iyang mga maghuhukom mga lobo sa kagabhion; sila walay igabilin hangtud sa kaugmaon. ' Siya wala magtuman sa tingog; wala dawata niya ang pagsaway; siya wala sumalig kang Jehova; siya wala mopahaduol sa iyang Dios.C& Alaut siya nga masukihon ug mahugaw! sa malupigong ciudad!E%Mao kini ang malipayong ciudad nga nagapuyo sa walay pagtagad, nga nag-ingon sa iyang kasingkasing: Ako mao man, ug walay lain gawas kanako; naunsa ang iyang pagkahimong biniyaan, usa ka dapit nga pagalubgan sa mga mananap! ang tagsatagsa nga molabay kaniya mosutsut sa pagbiaybiay, ug magamira-mira sa iyang kamot.Q$Ug ang mga panon sa kahayupan managlubog sa kinataliwad-an niya, ang tanang mga mananap sa mga nasud; lakip ang pelicano ug ang baboy nga tunokon magapuyo sa mga kaulohang ciudad; ang ilang tingog manag-awit diha sa mga tamboanan; ang pagkabiniyaan anaa sa mga tukmaan sa pultahan; kay iyang gihuboan ang kasangkapan nga cedro.$#A ug iyang pagatuy-oron ang iyang kamot batok sa amihanan, ug pagalaglagon ang Asiria, ug pagahimoon nga biniyaan ang Ninive, ug mamala ingon sa kamingawan.R" Kamo usab nga mga Etiopiahanon, kamo pagapatyon pinaagi sa akong espada.g!G Si Jehova magmakalilisang alang kanila; tungod kay iyang pagalaglagon ang tanang mga dios sa yuta; ug ang mga tawo managsimba kaniya, ang tagsatagsa gikan sa iyang puloy-anan, bisan ang tanang mga kapupud-an sa mga nasud." = Kini maoy maangkon nila alang sa ilang garbo, tungod kay ilang gitamay ug nagpadaku sila sa ilang kaugalingon batok sa katawohan ni Jehova sa mga panon.y Busa ingon nga ako buhi, nagaingon si Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Sa pagkamatuod ang Moab maingon sa Sodoma, ug ang mga anak sa Ammon maingon sa Gomorra, usa ka katigayonan sa mga kadyapa ug sa mga gahong sa asin ug sa walay-katapusan nga pagkabiniyaan; ang mahabilin sa akong katawohan mangahimong tukbonon nila, ug ang salin sa akong nasud magapanunod kanila. >~'}||2{zFyLxwvuu;tosts"qqfponmmll[kskiihffed}cbaaD`k_#^]x\[ZZYhXWWDVVU;TSRQPP(OlNMMLpKJIHGFEECBAAU??C>]==P<;:v988N7K65t433S100D/..',,N+(*6)u(''&5%$##w"! #$tZ$r* ^ ` s \ ^="ghU>0YYMakapangawat ba diay ang tawo sa Dios? bisan pa niana kamo nangawat kanako. Apan kamo nanag-ingon: Unsaon namo ang pagpangawat kanimo? Sa mga ikapulo ug sa mga halad.wXgSukad sa adlaw sa inyong mga amahan kamo mingtipas gikan sa akong mga tulomanon, ug wala managtuman kanila. Bumalik kamo kanako; ug ako mobalik nganha kaninyo, nagaingon si Jehova sa mga panon. Apan kamo nagaingon: Diin man kami mobalik?bW=Kay ako, si Jehova, walay pagkabalhin; busa kamo, Oh mga anak ni Jacob, wala mangaut-ut.V}Ug ako moanha kaninyo aron sa paghukom: ug ako mahimong matulin nga saksi batok sa mga lumayan, ug batok sa mananapaw, ug batok sa mga managpanumpa sa bakak, ug batok kanila nga nanaglugpit sa sinuholan pinaagi sa iyang suhol, sa balo nga babaye, ug sa ilo, ug batok sa nanagsalikway sa dumuloong gikan sa iyang too , ug wala mahadlok kanako, nagaingon si Jehova sa mga panon.UNan ang halad sa Juda ug sa Jerusalem makapahamuot kang Jehova, maingon sa karaang mga adlaw, ug maingon sa karaang katuigan.zTm{ { Ug siya molingkod ingon sa magtutunaw ug mag-uulay sa salapi, ug iyang putlion ang mga anak nga lalake ni Levi, ug ulayon sila ingon sa pag-ulay sa bulawan ug sa salapi; ug sila managhalad kang Jehova sa mga halad diha sa pagkamatarung.6SeApan kinsa ang makapabilin sa adlaw sa iyang pag-anhi? ug kinsa ang mangatubang kong siya mopakita na? kay siya sama sa kalayo sa magtutunaw, ug sama sa sabon sa manlalaba:R 'Ania karon, ako nagapadala sa akong sinugo, ug siya magaandam sa dalan sa atubagan ko: ug ang Ginoo nga inyong gipangita moabut sa hinanali sa iyang templo; ug ang sinugo sa tugon, si kinsa inyong gitinguha, ania karon, siya moabut na, nagaingon si Jehova sa mga panon.Q1Gipakapoy ninyo si Jehova sa inyong mga pulong. Bisan pa niana, kamo nanag-ingon: Giunsa namo ang pagpakapoy kaniya? Niana kamo nanag-ingon ang tagsatagsa nga nagabuhat ug dautan maayo man sa atubangan ni Jehova ug sila gikahimut-an niya; kun, hain man ang Dios sa justicia.yPkKay gidumtan ko ang pagbinulagay, nagaingon si Jehova, ang Dios sa Israel, ug kaniya nga nagatabon sa iyang bisti pinaagi sa pagpanlupig, nagaingon si Jehova sa mga panon: busa magbantay kamo sa inyong espiritu, aron kamo dili magmaluibon.OUg wala ba siya maghimo ug usa, bisan siya adunay nahabilin sa Espiritu? Ug ngano nga usa? Siya nangita ug diosnong kaliwat. Busa magbantay kamo sa inyong espiritu, ug ayaw itugot nga adunay usa nga magbuhat sa pagkamaluibon batok sa asawa sa inyong pagkabatan-on.hNIApan kamo nagaingon: Ngano man? Tungod kay si Jehova nagpamatuod sa taliwala nimo ug sa asawa sa imong pagkabatan-on, batok kang kinsa ikaw nagmaluibon, bisan matuod nga siya maoy imong kauban, ug ang asawa sa imong tugon.yMk Ug kini usab inyong gibuhat: sa mga luha gitabonan ninyo ang halaran ni Jehova, uban ang paghilak, ug uban ang pagpanghay-hay, sa pagkaagi nga siya wala na magtagad sa halad, ni pagadawaton kini sa maayong kabubut-on gikan sa inyong kamot.GL Putlon ni Jehova ang tawo nga magabuhat niini, siya nga nahigmata, ug siya nga nagatubag gikan sa mga balong-balong ni Jacob, ug siya nga nagahalad sa halad ngadto kang Jehova sa mga panon.aK; Ang Juda nagmaluibon, ug ang dalumtanan gibuhat diha sa Israel ug diha sa Jerusalem; kay ang Juda nagpasipala sa pagkabalaan ni Jehova nga iyang gihigugma, ug naminyo sa usa ka anak nga babaye sa dios nga dumuloong.NJ Wala ba kitay usa lamang ka amahan? dili ba usa lamang ka Dios ang nagbuhat kanato? ngano man nga maluibon ang tagsatagsa kanato batok sa iyang igsoon, sa pagpasipala sa tugon sa atong mga amahan?]I3 Tungod niini kamo gihimo ko nga talamayon ug mahugaw sa atubangan a tibook nga katawohan, sa diha nga kamo wala magbantay sa akong mga dalan, kondili adunay pagpasulabi hinoon sa mga tawo mahitungod sa Kasugoan.(HIApan kamo mingtipas gikan sa dalan; kamo ang nagpapangdol sa daghanan diha sa Kasugoan: inyong gibulingan ang tugon ni Levi, nagaingon si Jehova sa mga panon.-GSKay ang mga ngabil sa sacerdote magatipig unta sa kahibalo, ug pangitaon unta nila ang Kasugoan diha sa iyang baba; kay siya mao ang sinugo ni Jehova sa mga panon.[F/Ang Kasugoan sa kamaturoan diha sa iyang baba, ang pagkadilimatarung wala hikaplagi sa iyang mga ngabil: siya naglakaw uban kanako sa pakigdait ug sa pagkatul-id, ug nagpabulag sa daghanan gikan sa kasal-anan.BE}Ang akong tugon anaa kaniya sa kinabuhi ug sa pakigdait; ug sila gihatag ko kaniya aron siya mahadlok; ug siya nahadlok kanako, ug mitindog nga may matinahurong kataha sa akong ngalan. D Ug kamo mahibalo nga akong gipadala kining sugoa kaninyo, aron ang akong tugon anha kang Levi, nagaingon si Jehova sa mga panon. - Apan kamo nagpasipala niana kay kamo nanag-ingon man: Ang lamesa ni Jehova gihugawan, ug ang bunga niana, bisan ang makaon niini, talamayon man.-= U Kay gikan sa pagsubang sa adlaw bisan ngadto sa pagsalop niini, ang ngalan ko mahimong daku taliwala sa mga Gentil; ug sa tagsatagsa ka dapit ang incienso igahalad sa akong ngalan, ug ang ulay nga halad; kay akong ngalan mahimong daku taliwala sa mga Gentil, nagaingon si Jehova sa mga panon.}< u Oh, nga may usa unta kaninyo nga magasira sa mga pultahan, aron kamo dili maghaling ug kalayo ibabaw sa akong halaran sa walay hinungdan! Ako wala mahimuot kaninyo, nagaingon si Jehova sa mga panon, ni modawat ako sa halad diha sa inyong kamot.V; ' Ug karon nagapakilooy ako kaninyo: Pangaliyupo sa kalooy sa Dios, aron siya magmaloloy-on kanato: kini nahimo pinaagi sa inyong mga kahimoan; modawat ba kaha siya kaninyo? nagaingon si Jehova sa mga panon.: !Ug kong kamo magahalad sa mananap nga buta, kana dili dautan! ug sa diha nga kamo magahalad sa piang ug dauton, kana dili dautan! Igasa kana karon sa imong gobernador; mahimuot ba siya kanimo? kun modawat ba siya sa imong pagkatawo? nagaingon si Jehova sa mga panon.I9  Kamo nagahalad ug tinapay nga mahugaw ibabaw sa akong halaran. Ug kamo nanag-ingon: Sa unsang pagkaagi nga among gihugawan ikaw? nga niana nanag-ingon kamo: Ang lamesa ni Jehova talamayon man.g8 IAng anak nga lalake nagatahud sa iyang amahan; ug ang sulogoon, sa iyang agalon: nan kong ako amahan man, hain ang akong dungog? ug kong ako agalon ugaling , hain man ang kahadlok kanako? miingon si Jehova sa mga panon kaninyo, Oh mga sacerdote nga nanagtamay sa akong ngalan. Ug kamo nagaingon: Sa unsang pagkaagi nga among gitamay ang imong ngalan?p7 [Ug ang inyong mga mata makakita, ug moingon kamo: Si Jehova padakuon sa unahan pa sa utlanan sa Israel.J6 Bisan ang Edom nagaingon: Kami nalaglag na, apan mobalik kami ug patindogon namo ang nagun-ob nga mga dapit; mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sila magapatindog, apan ako magalumpag: ug ang mga tawo magahingalan kanila nga: Utlanan sa kadautan, ug ang katawohan nga gikaligutgutan ni Jehova sa walay katapusan.!5 =Apan gidumtan ko si Esau, ug gihimo ko nga biniyaan ang iyang kabukiran, ug akong gihatag ang iyang panulondon ngadto sa mga irong ihalas sa kamingawan.f4 GKamo gihigugma ko, nagaingon si Jehova. Bisan pa niana, kamo ming-ingon: Sa unsang pagkaagi nga ikaw nahigugma kanamo? Dili ba si Esau mao ang igsoon ni Jacob? nagaingon si Jehova: bisan pa niana akong gihigugma si Jacob;S3 #Ang palas-anon sa pulong ni Jehova alang sa Israel, pinaagi kang Malaquias.2yOo, ang tanang kolon sa Jerusalem, ug sa Juda mabalaan alang kang Jehova sa mga panon: ug ang tanan kadto nga magahalad moanha ug mokuha kanila, ug magapabukal sa sulod niini; ug niadtong adlawa wala nay Canaanhon sa balay ni Jehova sa mga panon.S1Niadtong adlawa igabutang diha sa mga lingganay sa mga kabayo kini: PAGKABALAAN KANG JEHOVA; ug mabalaan ang mga kolon sa balay ni Jehova, maingon man ang mga panaksan nga anaa sa atubangan sa halaran.0Mao kini ang silot sa Egipto, ug ang silot sa tanang mga nasud nga dili motungas sa pagsaulog sa fiesta sa mga tabernaculo.X/)Ug kong ang banay sa Egipto dili motungas, ug dili moanha, sila dili pagahatagan sa ulan ; moabut ang hampak nga igahampak ni Jehova sa mga nasud nga dili motungas sa pagsaulog sa fiesta sa mga tabernaculo.6.eUg mahitabo nga kadtong dili moadto sa Jerusalem gikan sa tanang mga banay sa kalibutan aron sa pagsimba sa Hari, nga si Jehova sa mga panon, kanila dili igahatag ang ulan.[-/Ug mahitabo nga ang tanang manghabilin sa tanang mga nasud nga mianha batok sa Jerusalem, moanha sa tagsatagsa ka tuig sa pagsimba sa Hari, si Jehova sa mga panon, ug sa pagsaulog sa fiesta sa mga tabernaculo.C,Ug mahitabo sa ingon niini ang kamatay sa kabayo, sa mula, sa camello, ug sa asno, ug sa tanang mga mananap nga makaplagan niadto nga mga campo, sama niadto nga kamatay nga nahisgulan .<+qUg ang Juda usab makig-away didto sa Jerusalem: ug ang bahandi sa tanang mga nasud nga nagalibut kanila pagatigumon sa tingub, ang bulawan, salapi, ug panapton, nga daghan kaayo.m*S Ug mahitabo niadtong adlawa, nga ang usa ka dakung kaguliyang gikan kang Jehova modangat kanila; ug sila magakuptanay ang tagsatagsa sa kamot sa iyang isigkatawo, ug ang iyang kamot igabakyaw batok sa kamot sa iyang isigkatawo.!); Ug mao kini ang hampak nga isamad ni Jehova sa tanang mga katawohan nga nakiggubat batok sa Jerusalem: ug ang ilang mga unod mangaut-ut samtang magatindog pa sila, ug ang ilang mga mata mangaut-ut, diha sa ilang mga luyak, ug ang ilang mga dila mangaut-ut diha sa ilang mga baba.v(e Ug ang mga tawo managpuyo didto, ug walal nay pagtunglo; apan ang Jerusalem pagapuy-an sa masinaligon gayud.Z'- Ang tibook nga yuta mahimong ingon sa Arabah gikan sa Gabaa hangtud sa Rimmon sa habagatan sa Jerusalem; ug siya pagabayawon, ug pagapapuy-on sa iyang daang dapit, gikan sa ganghaan ni Benjamin ngadto sa dapit sa nahaunang ganghaan, ngadto sa nasikohan nga ganghaan, ug gikan sa torre ni Hananeel ngadto sa mga pigsanan sa ubas sa hari.u&c Ug si Jehova magahari sa tibook nga yuta: niadtong adlawa usa lamang si Jehova, ug usa ra ang iyang ngalan.%wUg mahitabo niadtong adlawa nga ang buhing katubigan moogula gikan sa Jerusalem; ang katunga kanila moagay-ay paingon sa sidlakan nga dagat, ug ang katunga moagay-ay paingon sa kasadpan nga dagat: kini magapadayan sa ting-init ug sa ting-tugnaw.$/Apan kadto maoy usa ka adlaw nga nahibaloan ni Jehova; dili adlaw, ug dili gabii; apan mahitabo nga sa panahon sa kahaponon motungha ang kahayag.u#cUg mahitabo niadtong adlawa nga walay suga; ug kadtong mga mahayag nga biloon monguib sa ilang kaugalingon:*"MUg kamo mangalagiw paingon sa walog sa akong mga bukid; kay ang walog sa mga bukid moabut ngadto sa Azal; oo, kamo mangalagiw, ingon sa inyong pagpangalagiw tungod sa linog sa panahon ni Uzzias, nga hari sa Juda; ug si Jehova nga akong Dios moanhi, ug ang tanang mga balaan mouban kanimo.b!=Ug ang iyang mga tiil motindog niadtong adlawa sa bukid sa mga Olivo, nga anaa sa atbang sa Jerusalem, nayon sa sidlakan, ug ang bukid sa mga Olivo mapikas sa iyang taliwala ngadto sa sidlakan ug ngadto sa kasadpan, ug mahimo unya ang daku kaayong walog; ug ang katunga sa bukid mobalhin ngadtao sa amihanan, ug ang katunga ngadto sa habagatan.y kUnya si Jehova moasdang, ug makig-away batok niadtong mga nasud, sama sa iyang pagpakig-away sa adlaw sa gubat.'Kay tigumon ko ang tanang mga nasud sa pagpakiggubat batok sa Jerusalem; ug ang ciudad pagaagawon, ug ang mga balay pagatulisan, ug ang mga babaye pagalugoson; ug ang katunga sa ciudad mahiadto sa pagkabinihag, ug ang salin sa katawohan dili pagaputlon gikan sa ciudad. Ania karon, ang adlaw ni Jehova moabut na, sa diha nga ang imong mga sinakmit pagabahinon diha sa taliwala nimo, Oh Sion .,Q Ug dad-on ko ang ikatolo ka bahin ngadto sa kalayo, ug ulayon ko sila ingon sa pag-ulay sa salapi, ug sulayan ko sila ingon sa pagsulay sa bulawan. Sila magatawag sa akong ngalan, ug pamation ko sila: ako moingon: Kini mao ang akong katawohan; ug sila moingon: Si Jehova mao ang akong Dios.!; Ug mahitabo, nga sa tibook nga yuta, nagaingon si Jehova, ang duruha ka bahin niana pagaputlon ug mangamatay: apan ang ikatolo ka bahin mahibilin diha.~u Pagmata na, Oh espada batok sa akong magbalantay sa carnero, ug batok sa tawo nga akong kauban, nagaingon si Jehova sa mga panon: samari ang magbalantay, ug ang mga carnero managkatibulaag: ug pabalikon ko ang akong kamot batok sa mga magagmay.+O Ug adunay moingon kaniya: Unsa kining mga samad sa taliwala sa imong mga kamot? Unya motubag siya: Kana mao ang gisamad kanako didto sa balay sa akong mga abyan.' Apan siya moingon hinoon : Ako dili manalagna; ako usa ka mag-uuma lamang ; kay nahimo ako nga usa ka ulipon gikan pa sa akong pagkabatan-on.W' Ug mahitabo niadtong adlawa nga ang mga manalagna mangaulaw, ang tagsatagsa maulaw tungod sa iyang panan-awon, sa diha nga magapanagna siya; ni magasul-ob sila ug balhiboon nga panapton aron sa paglimbong:3_ Ug mahitabo nga kong aduna pay magapanagna, nan ang iyang amahan ug ang iyang inahan nga nanganak kaniya moingon kaniya: Dili ikaw mabuhi; kay ikaw nagapamulong sa kabakakan sa ngalan ni Jehova; ug isalikway siya sa iyang amahan ug sa iyang inahan nga nanganak kaniya sa diha nga magapanagna siya.w Ug mahitabo unya niadtong adlawa, nagaingon si Jehova sa mga panon, nga pagaputlon ko ang mga ngalan sa mga dios-dios ikan sa yuta, ug dili na sila pagahinumduman; ug ingon man papahawaon ko sa yuta ang mga manalagna ug ang mahugaw nga espiritu. - Niadtong adlawa adunay usa ka tuburan nga pagabuksan alang sa balay ni David ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem, alang sa sala ug alang sa kahugaw.nU Ang tanang mga banay nga nanghibilin, tagsatagsa ka banay magalain, ug ang ilang mga asawa magalain.% Ang banay sa balay ni Levi magalain, ug ang ilang mga asawa magalain; ang banay sa mga Simeihanon magalain, ug ang ilang mga asawa magalain;a; Ug ang yuta magabalata, tagsatagsa ka banay magalain pagbalata ; ang banay sa balay ni David magalain; ug ang ilang mga asawa magalain; ang banay sa balay sa mga Simeihanon magalain, ug ang ilang mga asawa magalain;y Niadtong adlawa may daku kaayo nga pagbalata diha sa Jerusalem, ingon sa pagbangotan sa Adadrimon sa walog sa Megiddo.  Ug igabubo ko ibabaw sa balay ni David, ug sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ang espiritu sa gracia ug sa mga pagpangamuyo; ug sila motutok kanako nga ilang gipalagbasan; ug sila magabalata tungod kaniya ingon sa usa nga magabalata tungod sa iyang anak nga lalakeng bugtong, ug maga-antus sa kapait tungod kaniya, ingon sa usa nga nagaantus sa kapait tungod sa iyang panganay nga anak .wg Ug mahitabo niadtong adlawa nga tinguhaon ko ang paglaglag sa tanang mga nasud nga moanhi batok sa Jerusalem.zm Niadtong adlawa si Jehova magapanalipod sa mga pumoluyo sa Jerusalem; ug kadtong maluyahon sa taliwala nila niadtong adlawa mahisama kang David; ug ang balay ni David mahisama sa Dios, sanglit ang manulonda ni Jehova anaa sa atubangan nila.? w Si Jehova usab magaluwas pag-una sa mga balong-balong sa Juda, aron ang himaya sa balay ni David ug ang himaya sa mga nagapuyo sa Jerusalem dili pagpadakuon labaw sa himaya sa Juda.y k Niadtong adlawa ang mga pangulo sa Juda himoon ko nga ingon sa bagahan sa kalayo taliwala sa sugnod, ug ingon sa sulo nga nagsiga taliwala sa usa ka bugkos nga dagami; ug sila magalamoy sa tanang mga katawohan nga nagalibut kanila , sa kamot nga too ug sa kamot nga wala; ug ang mga taga-Jerusalem magapuyo pa pag-usab sa ilang kaugalingong dapit, bisan sa Jerusalem.- S Ug ang mga pangulo sa Juda magaingon diha sa ilang kasingkasing: Ang mga pumoluyo sa Jerusalem mao ang akong kalig-on diha kang Jehova sa mga panon nga ilang Dios.~ u Niadtong adlawa, nagaingon si Jehova, akong samaran sa kalisang ang tagsatagsa ka kabayo, ug sa kabuang ang nagkabayo kaniya; ug akong bukhon ang akong mga mata ibabaw sa balay sa Juda, ug akong butaan ang tagsatagsa ka kabayo sa mga katawohan. ' Ug niadtong adlawa mahitabo nga ang Jerusalem himoon ko nga usa ka mabug-at nga bato alang sa tanang mga katawohan; ang tanan nga nagapabug-at sa ilang kaugalingon tungod kaniya pagasamaran sa hilabihan; ug ang tanang mga nasud sa yuta magatigum sa tingub batok kaniya.P Ania karon, himoon ko ang Jerusalem nga usa ka copa sa pagsamparay sa atubangan sa tanang mga katawohan nga nagalibut kaniya , ug sa Juda usab mahitabo ang paglibut sa pag-asdang batok sa Jerusalem.S ! Ang palas-anon sa pulong ni Jehova mahitungod sa Israel: Mao kini ang giingon ni Jehova, nga nagabuklad sa mga langit, ug nagabutang sa patukoranan sa yuta, ug nagahimo sa espiritu sa tawo sulod kaniya;xi Alaut ang walay pulos nga magbalantay nga mibiya sa iyang panon sa mga carnero ! ang espada mahulog ibabaw sa iyang bukton, ug ibabaw sa iyang too nga mata: ang iyang bukton maitus sa hingpit, ug ang iyang too nga mata mangitngitan gayud.V% Kay, ania karon, bangonon ko ang usa ka magbalantay diha sa yuta, nga dili modu-aw sa mga carnero nga nangapiang, ni mangita sa mga nanghisalaag, ni ayohon niya ang nabalian sa bukog , ni pasibsibon niya ang mga maayo sa panglawas; kondili kan-on hinoon niya ang unod sa matambok nga carnero , ug gision niya hangtud ang ilang kuko. Ug si Jehova miingon kanako: Dad-on mo sa makausa pa ang mga kasangkapan sa usa ka buang-buang nga magbalantay sa carnero. Unya akong gibulag pagputol ang lain ko nga sungkod, bisan ngani ang mga Higut aron maputol ko ang pagkamanagsoon sa Juda ug Israel.W' Ug si Jehova miingon kanako: Ihulog mo sa magkokolon, ang usa ka maayong bili nga ilang gibili kanako. Ug akong gikuha ang katloan ka book nga salapi, ug gihulog ko sa magkokolon, didto sa balay ni Jehova.Y+ Ug ako miingon kanila: Kong gihunahuna ninyo nga maayo, ihatag kanako ang akong suhol; ug kong dili ugaling , pasagdi na lamang . Busa ako gitimbangan nila alang sa akong suhol sa katloan ka book nga salapi.*M Ug kini nakuhaan sa gahum niadtong adlawa; ug sa ingon niana ang mga alaut sa panon sa carnero nga nanagtagad kanako, nanghibalo nga kadto pulong man ni Jehova.7g Ug akong gikuha ang akong sungkod nga Madanihong-Katahum, ug akong gibulag pagputol kini, aron kuhaan ko sa gahum ang akong tugon nga gihimo ko uban sa tanang mga katawohan.D~ Unya miingon ako: Ako dili magapakaon kaninyo: kadto nga nagakamatay, pakamatya; ug kadto nga pagalaglagon, ipalaglag lamang ; ug tugoti ang nanghibilin sa pagkaon sa unod sa usa ug usa.&}E Ug gilaglag ko ang totolo ka mga magbalantay sa carnero sa usa ka bulan; kay ang akong kalag gikapuyan na tungod kanila, ug ako giayran usab sa ilang kalag.|! Busa gipasibsib ko ang mga carnero nga alang sa ihawan, sa tinuod gayud ang mga alaut sa panon. Ug mikuha ako ug duruha ka mga sungkod; ang usa ginganlan ko nga Madanihong-Katahum, ug ang usa ginganlan ko nga mga Higut; ug akong gipasibsib ang panon sa mga carnero .{1 Kay ako dili na malooy pag-usab sa mga pumoluyo sa yuta, nagaingon si Jehova; apan, ania karon, igatugyan ko ang mga tawo sa tagsatagsa ka kamot sa iyang isigkatawo, ug sa kamot sa iyang hari; ug laglagon nila ang yuta, ug gikan sa ilang mga kamot ako dili magaluwas kanila.{zo Kang kansang mga tag-iya nagapatay kanila, ug wala moila sa ilang kaugalingon nga mga sad-an; ug sila nga nagabaligya kanila nag-ingon: Bulahan si Jehova, kay ako adunahan man; ug ang ilang kaugalingon nga mga magbalantay wala malooy kanila.ay; Mao kini ang giingon ni Jehova nga akong Dios: Pasibsiba ang panon nga alang sa ihawan,Bx} Adunay tingog sa pagbakho sa mga magbalantay sa mga carnero! kay ang ilang himaya nawagtang na; adunay tingog sa nagangulob nga mga batan-ong leon! kay ang garbo sa Jordan nalumpag na.Sw Magbakho ka, Oh kahoy nga haya; kay ang cedro napukan na, kay ang mga kahoy nga malig-on nangalaglag; pagbakho, Oh kamo nga mga kahoy nga encina sa Basan; kay ang kalasangan nga malig-on nangapukan na.fv G Buksi ang imong mga pultahan, Oh Libano, aron lamyon sa kalayo ang imong mga kahoy nga cedro.uy Ug sila pagalig-onon ko diha kang Jehova; ug sila magalakaw ngadto-nganhi tungod sa iyang ngalan, nagaingon si Jehova.Nt Ug latason niya ang dagat sa kagul-anan, ug dag-on ang mga balud sa dagat, ug ang tanang kahiladman sa Nilo mangamala: ug ang garbo sa Asiria pagahugnoon, ug ang cetro sa Egipto mawagtang kaniya .Gs Dad-on ko sila pag-usab sa gawas sa yuta sa Egipto, ug tigumon ko sila sa gawas sa Asiria; ug pasudlon ko sila sa yuta sa Galaad ug sa Libano; ug wala nay dapit nga makaplagan alang kanila.(rI Ug igapugas ko sila sa taliwala sa mga katawohan: ug sila mahanumdum kanako sa halayo nga kayutaan; ug sila magapuyo uban sa ilang mga anak, ug mamauli sila .q Sitsitan ko sila sa akong pagtawag , ug tigumon ko sila; kay gitubos ko na sila; ug sila modaghan ingon nga nagdaghan sila.gpG Ug sila sa Ephraim mahimong ingon sa kusgan nga tawo, ug ang ilang kasingkasing magamaya nga daw tungod sa vino: oo, ang ilang mga anak makakita niini; ug mangalipay usab ; ang ilang kasingkasing managkalipay kang Jehova.o Ug akong lig-onon ang balay sa Juda, ug akong luwason ang balay ni Jose, ug akong dad-on sila pagbalik; kay ako adunay kalooy kanila; ug sila mahimong ingon sa wala ko sila isalikway; kay ako man si Jehova nga ilang Dios, ug ako magapatalinghug kanila.]n3 Ug sila maingon sa mga makusganong tawo, nga magayatak sa ilang mga kaaway diha sa lapok sa kadalanan sa gubat; ug sila makig-away, kay si Jehova nagauban man kanila; ug ang mga magkakabayo sa kabayo mangalibug."m= Gikan kaniya mogula ang bato sa pamag-ang, gikan kaniya ang lansang, gikan kaniya ang busogan-nga-iggugubat, gikan kaniya ang magbubuot sa tingub gayud.lw Ang akong kasuko misilaub batok sa mga magbalantay, ug akong silotan ang mga kanding nga lake; kay si Jehova sa mga panon midu-aw sa iyang panon sa carnero, ang balay sa Juda, ug pagabuhaton sila nga ingon sa iyang maayo nga mga kabayo sa gubat.Ck Pangayo kang Jehova kay ang mga dios-dios nagapanulti sa mga kakawangan, ug ang mga mulo-manalagna nakakita ug bakak; ug nagsugilon sila sa mga damgo nga bakak, ang ilang paglipay nakawang lamang : busa sila nagalakaw sa ilang kaugalingon nga dalan ingon sa mga carnero; ginasakit sila kay sila walay magbalantay.Tj # Mangamuyo kamo kang Jehova sa ulan sa panahon sa naulahing ulan, oo kang Jehova nga nagahimo sa sa mga kilat; ug siya magahatag kanila sa madagayaong ulan, alang sa tagsatagsa sa mga balili sa kapatagan.0iY Kay pagkadaku gayud sa iyang kaayo, ug pagkalabawon gayud sa iyang katahum! ang trigo magapadaghan sa mga batan-ong lalake, ug ang duga sa ubas magalipay sa mga ulay.@hy Ug si Jehova nga ilang Dios magaluwas kanila niadtong adlawa ingon nga panon sa iyang katawohan; kay sila ingon sa mga bato sa purong-purong, pinataas ingon sa bandila sa iyang yuta.g Si Jehova sa mga panon magapanalipod kanila; ug lamyon nila ang ilang kaaway , ug magatamak sa mga bato nga linambuyog; ug sila moinum, ug magasaba ingon sa nagagikan sa vino; ug sila mangapuno ingon sa mga panaksan, ingon sa mga nasikohan sa halaran.0fY Ug si Jehova makita sa ibabaw nila: ug ang iyang udyong mokilab ingon sa kilat; ug ang Ginoong Jehova magahuyop sa trompeta, ug mokuyog sa mga alimpulos sa habagatan.e} Kay gibawog ko ang Juda alang kanako, gipuno ko ang busogan uban kang Ephraim; ug pagapukawon ko ang imong mga anak nga lalake, Oh Sion, batok sa imong mga anak nga lalake, Oh Grecia, ug buhaton ko ikaw nga sama sa espada sa usa ka kusgan nga tawo.d Bumalik kamo sa salipdanan, kamo nga mga binilanggo sa paglaum: bisan niining adlawa ako nagapahayag nga ako magahatag kanimo sa pilo.c Ug mahitungod usab kanimo, tungod sa dugo sa imong tugon gipabuhian ko ang imong mga binilanggo gikan sa usa ka gahong nga walay tubig.Tb! Ug gub-on ko ang carro sa gubat nga gikan sa Ephraim, ug pamatyon ko ang kabayo nga gikan sa Jerusalem; ug pamunggoon ko ang busogan nga iggugubat ug siya magasulti mahitungod sa pakigdait sa mga nasud: ug ang iyang dominio mokaylap gikan sa usa ka dagat ngadto sa usa ka dagat, ug gikan sa Suba hangtud sa kinatumyan sa kayutaan.a Pagmaya sa hilabihan uyamut, Oh anak nga babaye sa Sion; pagsinggit, Oh anak nga babaye sa Jerusalem: ania karon, ang imong hari nagaanhi kanimo; siya matarung man ug adunay kaluwasan; mapaubsanon, ug nagakabayo sa asno, bisan sa usa ka nati sa asno.i`K Ug pagalikosan ko sa kalig-on ang akong balay batok sa kasundalohan, aron walay bisan kinsa nga moagi kun mobalik; ug walay madaugdaugon nga makalabang kanila pag-usab; kay karon nakita ko na sa akong kaugalingong mga mata._ Ug kuhaon ko ang iyang dugo gikan sa iyang baba, ug ang iyang mga kangil-ad gikan sa taliwala sa iyang mga ngipon: ug siya mahimong usa ka salin alang sa atong Dios; ug siya mahimong usa ka pangulo sa Juda, ug ang Ecron ingon nga usa ka Jebusehanon.h^I Ug ang usa ka anak sa gawas magapuyo sa Asdod, ug pagaputlon ko ang garbo sa mga Filistehanon.c]? Ang Ascalon makakita niini, ug malisang; ang Gasa usab, makakita ug pagasakiton sa hilabihan; ug ang Ecron, tungod sa iyang paglaum, pagapakaulawan; ug ang hari mawala gikan sa Gaza, ug ang Ascalon dili na pagapuy-an.\w Ania karon, siya pagabawian sa Ginoo, ug pagalaglagon ang iyang kagahum didto sa dagat; ug siya pagalamyon sa kalayo.[7 Ug ang Tiro nagtukod sa iyang kaugalingon usa ka malig-ong kuta, ug nagtapok sa salapi sama sa abug, ug sa lunsay bulawan sama sa lapok sa kadalanan.iZK Ug ingon man ang Hamath nga nait didto; ang Tiro ug ang Sidon, kay sila mga manggialamon kaayo.LY  Ang palas-anon sa pulong ni Jehova sulod sa yuta sa Hadrach, ug sa Damasco maoy mahimong pahulayanan nga dapit niini (kay ang mata sa tawo ug sa tanang mga banay sa Israel ipatumong kang Jehova);(XIMao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Niadtong mga adlawa mahitabo , nga napulo ka mga tawo mokupot, gikan, sa tanang mga pinulongan sa mga nasud, sila mokupot sa sidsid kaniya nga usa ka Judio, nga magaingon: Kami mouban kanimo, kay kami nakadungog nga ang Dios nagauban kanimo.*WMOo, daghang mga katawohan ug mga makusganong nasud nga moadto sa pagpangita kang Jehova sa mga panon didto sa Jerusalem, ug sa pagpangaliya sa kalooy ni Jehova.EVUg ang mga pumoluyo sa usa ka ciudad moadto sa usa, nga magaingon: Mangadto kita sa madali sa pagpangamuyo sa kalooy ni Jehova, ug sa pagpangita kang Jehova sa mga panon: ako moadto usab.UMao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Mahitabo pa nga adunay moanhi nga mga katawohan, ug ang mga pumoluyo sa daghang mga ciudad; T9Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ang puasa sa ikaupat ka bulan , ug ang puasa sa ikaupat ug ang puasa sa ikapito, ug ang puasa sa ikanapulo, mahimo nga kasadya ug kalipay alang sa balay sa Juda, ug mga madasigon nga fiesta; busa higugmaa ang kamatuoran ug pakigdait.NSUg ang pulong ni Jehova sa mga panon midangat kanako, nga nagaingon:vReUg ayaw pag-ilugot nga may tawo diha kaninyo maglalang ug dautan sulod sa inyong kasingkasing batok sa iyang isigkatawo: ug ayaw paghigugmaa ang pagpanumpa sa bakak: kay kining tanan maoy mga butang nga gidumtan ko, nagaingon si Jehova.GQKining mga butanga mao ang inyong pagabuhaton: Sumulti ang tagsatagsa kaninyo sa matuod sa iyang isigkatawo, magpakanaug sa paghukom sa kamatuoran ug pakigdait sulod sa inyong mga ganghaan;PSa mao nga pagkaagi usab naghunahuna ako niining mga adlawa sa pagbuhat ug maayo sa Jerusalem ug sa balay sa Juda: ayaw kamo pangahadlok.cO?Kay mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sanglit ako nagahunahuna sa pagsilot kaninyo, sa diha nga ang inyong mga amahan nanaghagit kanako sa kaligutgut, nagaingon si Jehova sa mga panon, ug ako wala magbasul.rN] Ug mahatabo nga, ingon nga nahimo kamong tinunglo sa mga nasud, Oh balay sa Juda ug balay sa Israel, sa mao nga pagkaagi pagaluwason ko kamo, ug kamo mahimong panalangin. Ayaw kamo pangahadlok hinonoa palig-ona ang inyong mga kamot.~Mu Kay moabut ang binhi sa pakigdait; ang parras magahatag sa iyang bunga, ug ang yuta magahatag sa iyang abut, ug ang mga langit magahatag sa ilang mga yamog; ug ang salin niini nga katawohan tugotan ko sa pagpanunod niining tanan nga mga butang.L Apan karon dili na ako mahimong ingon alang sa nanghibilin niining katawohan ingon sa unang mga adlaw, nagaingon si Jehova sa mga panon.uKc Kay sa wala pa kadtong mga adlawa, walay pagsuhol alang sa tawo, ni pagsuhol alang sa mananap; ni dihay pakigdait kaniya nga migula kun miabut, tungod sa kabatok: kay akong gipahamutang ang tagsatagsa ka tawo batok sa iyang isigkatawo.6Je Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Lig-ona ang inyong mga kamot, kamo nga nagapatalinghug niining mga adlawa niining mga pulong nga nagagula sa baba sa mga manalagna nga diha sa mga adlaw sa pagbutang sa patukoranan sa balay ni Jehova sa mga paaon, bisan ang templo, aron kini matukod unta.,IQUg sila pagadad-on ko, ug sila magapuyo sa taliwala sa Jerusalem; ug sila mahimong akong katawohan, ug ako mahimong ilang Dios, sa kamatuoran ug sa pagkamatarung.H1Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, ako magaluwas sa akong katawohan gikan sa yuta sa sidlakan, ug gikan sa yuta sa kasadpan;WG'Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Kong kahibulongan man sa mga mata sa mga salin niining katawohan niadtong adlawa, kahibulongan ba usab kini sa akong mga mata? nagaingon si Jehova sa mga panon.tFaUg ang mga dalan sa ciudad mangapuno sa mga bata nga lalake ug mga babaye nga magadula sa mga dalan niini.iEKMao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Aduna pay mga tigulang lalake ug mga tigulang babaye nga magapuyo sa mga dalan sa Jerusalem, ang tagsatagsa ka tawo uban ang iyang sungkod sa iyang kamot tungod sa pagkatigulang.fDEMao kini ang giingon ni Jehova: Ako mibalik sa Sion, ug ako magapuyo sa taliwala sa Jerusalem: ug ang Jerusalem pagatawgon: Ang ciudad sa kamatuoran; ug ang bukid ni Jehova sa mga panon pagatawgon : Ang balaan nga bukid. ~}-|| {*zHyExQwvutt'srrmqqdppjooonn(mm"ll>=<];;p;:::C999[88a77655143211g0W//%..--X,+**))(''m&&{%%T$$$$#&"F! BsN<# OG#:4 =  m 3 p\T(}O$5Magmatngon kamo sa bakakong mga manalagna nga moanha kaninyo nga nagasaput sa pagkacarnero; apan sa sulod nila, sila mao ang mga lobo nga manunukob.#wKay masigpit ang pultahan ug hiktin ang dalan nga nagahatud ngadto sa kinabuhi, ug diriyut ang mga nakatoltol kaniya.&"E Sumulod kamo sa pultahan nga masigpit, kay haluag ang pultahan ug halapad ang dalan nga nagahatud ngadto sa pagkalaglag; ug daghan ang mga nagasulod kaniya.&!E Busa, ang tanan nga mga butang nga buot ninyo nga pagabuhaton kaninyo sa mga tawo, buhata usab ninyo kanila. Kay mao kini ang Kasugoan ug ang mga Manalagna.W ' Busa kong kamo nga mga dautan mahibalong mohatag mga maayong gasa sa inyong mga anak, dili ba labi pa ang inyong Amahan, nga atua sa langit, magahatag ug mga maayong butang niadtong mga nagapangayo kaniya?L Ug kong pangayoan ug usa ka isda, mohatag ba siya ug usa ka bitin? Kun, kinsang tawohana kaninyo, nga, kong ang iyang anak mangayo ug usa ka tinapay, iya bang pagahatagan siya ug usa ka bato?ykKay ang tanan kadto nga nagapangayo, makadawat; ug ang nagapangita, makakaplag; ug ang nagatoktok, pagaablihan.s_Pangayo kamo, ug kamo pagahatagan; pangita kamo, ug kamo makakaplag; pagtoktok kamo, ug kamo pagaablihan.wDili ninyo ihatag ang mga butang balaan sa mga iro; dili usab ninyo igasalibay ang inyong mga mutya sa atubangan sa mga baboy; tingali unya ilang pagatunob-tunoban sa ilang mga tiil, ug sa pagsumbalik kaninyo, ilang pagakuniskunison hinoon kamo.!Salingkapaw, kuhaa una ang pinutol nga kahoy sa imong mata, ug unya makakita ka pag-ayo aron sa pagkuha sa puling sa mata sa imong igsoon.)KKun, unsaon mo pag-ingon sa imong igsoon: Pasagdi nga kuhaon ko ang puling sa imong mata; ug ania karon, ang pinutol nga kahoy anaa sa imong kaugalingong mata?#Ug nganong ginatan-aw mo ang puling sa mata sa imong igsoon, ug wala mo pagtagda ang pinutol nga kahoy nga anaa sa imong kaugalingong mata?wgKay sa hukom nga inyong igahukom, pagahukman kamo; ug sa taksanan nga ginataksan ninyo, pagatakson usab kamo.6 iDili kamo maghukom, aron dili kamo pagahukman.5"Busa, dili kamo magkaguol tungod sa ugmang adlawa; kay ang ugmang adlawa adunay iyang kaugalingon nga pagkaguol. Igo na sa adlaw ang iyang kadautan.!Apan pangitaon usa ninyo ang gingharian sa Dios ug ang iyang pagkamatarung, ug ngatanan kining mga butanga igadugang kaninyo.1 Kay ang mga Gentil nagapangita niining tanang mga butanga; kay ang inyong Amahan nga langitnon nahibalo nga kamo adunay kinahanglan niining tanan.Busa, dili kamo magkaguol sa pag-ingon: Unsa ang atong pagakan-on, kun unsa ang atong pagaimnon, kun unsa ang atong igabisti?CApan kong ang balili sa kapatagan nga karon anaa, ug ugma igasugnod sa hudno, ginabistihan sa Dios, dili ba siya magabisti ug labaw pa kaninyo, oh kamo, mga tawo nga diyutay ing pagtoo?wApan nagaingon ako kaninyo, nga bisan pa si Salomon sa tibook niyang himaya, wala makabisti sama sa usa niini kanila.2]Ug nahatungod sa panapton, ngano bang nagkaguol kamo? Palandunga ninyo ang mga lirio sa kapatagan, unsa ang ilang pagtubo; wala sila magasingkamut ug wala magakalinyas.eCUg kinsa kaninyo, nga, tungod sa pagkaguol, arang makadugang usa ka siko sa iyang gitas-on?J  Tan-awa ninyo ang mga langgam sa langit, wala sila magapugas, bisan magaani, bisan magatigum sa mga dapa; apan ginapakaon sila sa inyong Amahan nga langitnon. Dili ba kamo labaw pa kay kanila?2 ]Tungod niini nagaingon ako kaninyo, dili kamo magakaguol tungod sa inyong pagkinabuhi, kong unsa ang inyong pagakan-on, ug kong unsa ang inyong pagaimnon; bisan tungod sa inyong lawas, kong unsa ang inyong igasul-ob. Dili ba ang kinabuhi labaw kay sa kalan-on, ug ang lawas labaw kay sa panapton?d AWalay bisan kinsa nga arang makaalagad sa duha ka agalon, kay magadumot siya sa usa, ug mahigugma sa usa; kun magadapig ba hinoon sa usa, ug magatamay sa usa; dili kamo makahimo sa pag-alagad sa Dios ug sa mga bahandi,* MApan kong ang imong mata dautan, ang tibook mo nga lawas mangitngit. Busa kong ang suga nga anaa kanimo mao ang kangitngit, pagkadaku gayud sa maong kangitngit!q [Ang lamparahan sa lawas mao ang mata; busa kong ang imong mata matin-aw, ang tibook mong lawas mahayag.T!Kay kong hain ang inyong bahandi, atua usab didto ang inyong kasingkasing.+OKondili magtigum hinoon kamo alang kaninyo mga bahandi sa langit, diin walay bokbok ug taya magahurot kanila, ug diin walay mga kawatan magaguba ug magapangawat.7Dili kamo magtigum alang kaninyo mga bahandi sa yuta, diin ang bokbok ug ang taya nagahurot kanila, ug diin ang mga kawatan nagaguba ug nagapangawat.0YAron dili ka hikit-an sa mga tawo nga ikaw nagapuasa, kondili sa imong Amahan nga anaa sa tago, ug ang imong amahan nga nagatan-aw sa tago, magabalus kanimo sa dayag._7Apan ikaw, kong magpuasa, hisoon mo ang imong ulo, ug hilam-usan mo ang imong nawong;Ug kong managpuasa kamo, dili kamo manig-ingon sa mga salingkapaw nga may panagway nga masulob-on, kay ginabalhin nila ang ilang mga nawong aron sa pagpakita sa mga tawo nga nagapuasa sila. Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga nakadawat na sila sa ilang balus.Apan kong dili kamo magapasaylo sa mga tawo sa ilang mga paglapas, dili usab kamo pagapasayloon sa inyong Amahan sa inyong mga paglapas.~uKay kong kamo magapasaylo sa mga tawo sa ilang mga paglapas, pagapasayloon usab kamo sa inyong Amahan nga langitnon.%C Ug dili mo kami pagdad-on sa panulay, kondili luwason mo kami sa kadautan. Kay imo ang gingharian, ang gahum ug ang himaya sa mga katuigan nga tanan. Amen.dA Ug pasayloon mo kami sa among mga utang, sama sa among pagpasaylo sa mga nakautang kanamo.@~{ Ihatag mo karon kanamo ang tinapay namo sa matag-adlaw;i}K Umanhi ang imong gingharian. Pagabuhaton ang imong kabubut-on dinhi sa yuta, maingon sa langit;p|Y Busa manag-ampo kamo sa ingon niini: Amahan namo nga anaa ka sa langit, pagabalaanon ang imong ngalan; { Busa, dili kamo manig-ingon kanila, kay nahibalo ang inyong Amahan sa inyong mga kinahanglan sa wala pa kamo magapangayo kaniya.FzUg sa pag-ampo dili kamo magagamit sa mga pagsumaysumay nga walay pulos ingon sa ginabuhat sa mga Gentil, kay nagadahum sila nga pagapatalinghugan sila tungod sa ilang daghan nga pagsulti.]y3Apan ikaw, kong ikaw mag-ampo, sumulod ka sa imong lawak, ug sa natakupan ang imong pultahan, mag-ampo ka sa imong Amahan nga anaa sa tago, ug ang imong Amahan nga nagatan-aw sa tago, magatumbas kanimo sa dayag.x#Ug kong kamo magaampo, dili kamo manig-ingon sa mga salingkapaw, kay sila mahigugma sa pag-ampo nga magatindog sulod sa mga sinagoga ug sa mga likoanan sa mga dalan, aron hikit-an sa mga tawo. Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga nakadawat na sila sa ilang balus.uwcAron ang imong limos mahimo sa tago; ug ang imong Amahan nga nagatanaw sa tago, magatumbas kanimo sa dayag.rv]Apan kong ikaw magahatag ug limos, dili unta manghibalo ang kamot mo nga wala sa ginabuhat sa imong too; uBusa, kong ikaw magahatag ug limos, dili ka magpatunog ug budyong sa imong atubangan ingon sa ginabuhat sa mga salingkapaw sa sulod sa mga sinagoga ug sa mga dalan aron pagahimayaon sila sa mga tawo. Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga may balus na sila.Dt Magmatngon kamo sa dili pagpasundayag sa inyong mga maayong buhat sa atubangan sa mga tawo aron lamang hikit-an nila, kay niini walay balus kamo gikan sa inyong Amahan nga atua sa langit.Ss0Busa mamahingpit kamo, ingon nga hingpit ang inyong Amahan nga langitnon..rU/Ug kong kamo magpangomusta sa inyong mga igsoon lamang, unsa ang ginabuhat ninyo nga labaw kay sa ginabuhat sa uban? Wala ba magabuhat sa ingon usab ang mga Gentil?$qA.Kay kong kamo mahigugma sa mga nahigugma kaninyo, unsa ang balus nga inyong pagadawaton? Wala ba magbuhat usab sa ingon niana ang mga maniningil sa buhis?[p/-Aron mangahimo kamo nga mga anak sa inyong Amahan nga atua sa langit, kay ginapasubang niya ang iyang adlaw ibabaw sa mga dautan ug ibabaw sa mga maayo, nagapaulan siya sa mga matarung ug sa mga dili matarung.yok,Apan ako nagaingon kaninyo: Higugmaon ninyo ang inyong mga kaaway, panalanginan ninyo ang naga-panghimaraut kaninyo, buhata ang maayo sa mga nagadumot kaninyo, ug pag-ampo kamo alang sa mga nagabuhat kaninyo sa dautan ug nagalutos kaninyo.pnY+Hingdunggan ninyo nga ginaingon: Higugmaon mo ang imong isigkatawo, ug pagadumtan mo ang imong kaaway.Um#*Hatagi ang nagapangayo kanimo, ug ang buot maghulam kanimo ayaw pagtalikdi._l7)Ug bisan kinsa ang magpugos kanimo sa pagpalakaw ug usa ka milla, ubani siya sa duha.zkm(Ug kong kinsa ang buot makigburuka kanimo, ug magakuha kanimo sa imong bisti, ihatag usab kaniya ang imong kupo.$jA'Apan ako nagaingon kaninyo, nga dili kamo magbatok sa dautan; kondili hinoon bisan kinsa nga mosagpa kanimo sa aping nga too, itaon usab kaniya ang pikas.qi[&Hingdunggan ninyo nga ginaingon sa mga karaan: Ang mata baslan ug mata, ug ang ngipon baslan ug ngipon;yhk%Apan ang inyong pagsulti ingnon niini: Oo, oo; dili, dili; kay bisan unsa nga lapas na niini, iya na sa dautan.gy$Bisan tungod sa imong ulo dili ka manumpa, kay dili ikaw arang makapaputi kun makapaitum sa bisan usa lamang ka buhok. f#Bisan tungod sa yuta, kay mao ang tungtunganan sa iyang mga tiil; bisan tungod sa Jerusalem, kay mao ang lungsod sa daku nga Hari;e%"Apan ako nagaingon kaninyo, nga sa bisan unsa nga pagkaagi dili gayud kamo manumpa; bisan tungod sa langit, kay mao ang lingkoranan sa Dios;d!Hingdunggan usab ninyo nga ginaingon sa mga karaan: Dili ka manumpa sa bakak, kondili pagatumanon mo sa Ginoo ang imong mga panumpa.Kc Apan ako nagaingon kaninyo, nga tanan kadtong magabiya sa iyang asawa, gawas kong maoy hinungdan ang pagpakighilawas, iyang ginapapanapaw siya, ug ang mangasawa sa usa ka biniyaan, nagapanapaw.ibKGiingon usab: Bisan kinsa ang magabiya sa iyang asawa, magahatag kaniya ug sulat sa pakigbulag.aa;Ug kong ang imong kamot nga too mao ang kahigayonan sa imong pagpakasala, putla ug ipahilayo kanimo; kay maayo pa kanimo nga usa ka bahin sa imong lawas mawagtang, ug dili ang tibook mong lawas igahulog sa infierno.e`CUg kong ang imong mata nga too mao ang kahigayonan sa imong pagpakasala, luska ug ipahilayo kanimo; kay maayo pa kanimo nga ang usa ka bahin sa imong lawas mawala, ug dili nga ang tibook mong lawas igahulog sa infierno._#Apan ako nagaingon kaninyo, nga tanan kadtong nagatan-aw sa usa ka babaye sa pagkaibog kaniya, nakapanapaw na kaniya sa iyang kasingkasing.I^ Hingdunggan ninyo nga ginaingon sa mga karaan: Dili ka manapaw.]Sa pagkamatuod nagaingon ako kanimo, nga dili ka gayud makagula didto, hangtud nga imong mabayran ang katapusan nga diyut.r\]Magpakig-uyon ka gilayon sa imong kaaway samtang ginakuyog mo pa siya sa dalan; tingali kong igatugyan ikaw sa imong kaaway sa maghuhukom, ug ang maghuhukom magatugyan kanimo ngadto sa iyang sulogoon, ug igasulod ikaw sa bilanggoan.[/Biyai diha ang imong halad sa atubangan sa halaran, ug lumakaw ka, pagpakig-uli una sa imong igsoon, ug unya moduol ka ug ihalad ang imong halad. ZBusa kong magdala ka sa imong halad sa halaran ug diha mahinumdum ikaw nga ang imong igsoon adunay diyutay nga butang batok kanimo, YApan ako magaingon kaninyo, nga ang tanang magapanuyo sa iyang igsoon sa walay hinungdan mahiagum sa paghukom; ug bisan kinsang mag-ingon sa iyang igsoon: Kwanggol; mahiagum sa Sanhedrin; ug bisan kinsang mag-ingon, Buang ka, mahiagum sa infierno sa kalayo.~XuHingdunggan ninyo nga ginaingon sa mga karaan: Dili ka magpatay; ug bisan kinsa nga magapatay, mahiagum sa paghukom.,WQKay nagaingon ako kaninyo, nga kong ang inyong pagkamatarung dili molabaw sa ila sa mga escriba ug mga Fariseo, dili gayud kamo makasulod sa gingharian sa langit. V9Tungod niini bisan kinsa nga magalapas sa usa niining mga sugo nga labing diyutay, ug magatudlo sa mga tawo sa ingon, paganganlan nga labing diyutay sa gingharian sa langit; apan bisan kinsa ang magatuman ug magapanudlo kanila, kini paganganlan nga daku sa gingharian sa langit.PUKay sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga hangtud nga mahanaw ang langit ug yuta, walay pagasayloan sa Kasugoan bisan usa ka kudlit, bisan usa ka tulpok hangtud nga ang tanan matuman sa hingpit.T)Dili kamo maghunahuna nga ako mianhi sa pagbungkag sa Kasugoan, kun sa mga Manalagna; wala ako moanhi sa pagbungkag, kondili aron sa pagtuman.=SsSa ingon niana, iiwag ninyo ang inyong suga sa atubangan sa mga tawo, aron hikit-an nila ang inyong mga buhat nga maayo, ug pagahimayaon nila ang inyong Amahan nga atua sa langit.&REAng mga tawo magadagkut ug lamparahan, dili aron ibutang sa ilalum sa taksanan, kondili sa ibabaw sa tangkawan, ug kini magaiwag sa tanan nga anaa sa balay.pQYKamo mao ang suga sa kalibutan. Ang lungsod nga nahamutang sa ibabaw sa usa ka bukid, dili masalipdan. P9 Kamo mao ang asin sa yuta, apan kong ang asin motab-ang, unsa pa may iasin? Dili na magapulos, kondili igasalibay sa gawas, ug pagatumban sa mga tawo.%OC Managmaya ug managlipay kamo, kay ang inyong balus daku didto sa mga langit; kay sa ingon niini ginalutos nila ang mga manalagna nga mga nanghiuna kaninyo.N% Bulahan kamo kong kamo pagapalabilabihan, ug pagalutoson, ug kong pagaingnon kamo sa lonlon kadautan ug pamakak batok kaninyo tungod kanako.[M/ Bulahan ang mga ginalutos tungod sa katarungan, kay ila ang gingharian sa langit.ML Bulahan ang mga makigdaiton, kay sila paganganlan mga anak sa Dios.MKBulahan ang mga maputli ug kasingkasing, kay sila makakita sa Dios.BJBulahan ang mga maloloy-on, kay sila makadawat ug kalooy.OIBulahan ang mga gigutom ug giuhaw sa katarungan, kay sila pagabusgon.?HyBulahan ang mga maaghop, kay sila magapanunod sa yuta.=GuBulahan ang mga nagmasulub-on, kay sila pagalipayon.RFBulahan ang mga kabus sa espiritu, kay ila ang gingharian sa mga langit.OEUg sa pagbuka niya sa iyang baba, iyang gitudloan sila nga nagaingon:D %Ug sa ginatan-aw niya ang mga panon sa mga katawohan mitungas siya sa bukid, ug sa nakalingkod siya, mingduol kaniya ang iyang mga tinon-an.-CSUg nanagnunot kaniya ang dagkung panon sa mga tawo gikan sa Galilea, ug gikan sa Decapolis, ug gikan sa Jerusalem, ug gikan sa Judea, ug gikan sa unahan sa Jordan.BUg ang iyang kabantug nasangyaw sa tibook nga Siria; ug gipanagdala kaniya ang tanang mga masakiton, ang mga gitakboyan sa mga nagakalainlain nga mga balatian, ug mga kasakitan, ug mga hingyawaan ug mga saputon, ug mga paralitico; ug iyang giayo sila.PAUg gilibut ni Jesus ang tibook Galilea, nga nagapanudlo didto sa mga sinagoga nila, ug nagamantala sa Maayong Balita sa gingharian, ug nagaayo sa tanan nga balatian, ug tanan nga sakit sa katawohan.Z@-Ug gilayon mibiya sila sa ilang sakayan ug sa ilang amahan, ug mingnunot kaniya.r?]Ug sa paggikan niya didto, hingkit-an niya ang lain na usab nga duha ka magsoon, si Jacobo, anak ni Zebedeo ug si Juan nga iyang igsoon, sa sakayan kauban ni Zebedeo nga amahan nila, nga nagapuna sa mga pukot, ug iyang gitawag sila.H> Ug gilayon mibiya sila sa ilang mga pukot ug mingnunot kaniya.d=AUg miingon kanila: Umari kamo, sunod kanako, ug buhaton ko kamo nga mananagat sa mga tawo.^<5Ug sa nagalakaw si Jesus sa ubay sa dagat sa Galilea, hingkit-an niya ang duha ka magsoon, si Simon nga ginganlan si Pedro, ug si Andres nga iyang igsoon, nga nagataktak sa pukot sa dagat, kay sila mga mananagat.{;oSukad niadto misugod si Jesus sa pagwali, ug pag-ingon: Maghinulsol kamo, kay haduol na ang gingharian sa langit.2:]Ang lungsod nga nagalingkod sa kangitngitan nakakita sa usa ka daku nga kahayag; ug sa mga nagalingkod sa dapit ug sa landong sa kamatayon, kanila ang kahayag misidlak.r9]Ang yuta ni Zabulon ug ang yuta ni Neftalim, paingon sa dagat unahan sa Jordan sa Galilea sa mga Gentil;_87Aron matuman nga hingpit ang gisulti pinaagi kang Isaias nga manalagna nga nagaingon:7 Ug sa gibiyaan niya ang Nazaret, miadto ug nagpuyo siya sa Capernaum, nga diha daplin sa dagat, sa mga utlanan sa Zabulon ug Neftalim;X6) Karon, sa nakadungog si Jesus nga si Juan gibilanggo, mipauli siya sa Galilea;g5G Unya gibiyaan siya sa yawa, ug ania karon, ang mga manolonda mingduol ug nanag-alagad kaniya.4! Unya si Jesus miingon kaniya: Pahawa ka, satanas, kay nahisulat na: Magsimba ka sa Ginoo nga imong Dios, ug kaniya lamang mag-alagad ikaw,q3[ Ug nagaingon kaniya: Ngatanan kining mga butanga igahatag ko kanimo kong maghapa ka sa pagsimba kanako.21Unya gidala na usab siya sa yawa sa usa ka bukid nga hataas uyamut, ug gipakita kaniya ang tanan nga gingharian sa kalibutan, ug ang ilang himaya;c1?Si Jesus miingon kaniya: Nahisulat na usab: Dili mo pagtintalon ang Ginoo nga imong Dios.o0WUg nag-ingon kaniya: Kong ikaw Anak sa Dios, umambak ka sa ubos, kay nahisulat na: Magasugo siya sa iyang mga manolonda nahatungod kanimo, ug pagasapnayon ikaw nila sa ilang mga kamot aron dili mahipangdol ang imong tiil sa bato.c/?Unya gidala siya sa yawa sa lungsod nga balaan, ug gibutang siya sa lantawanan sa templo;.'Apan mitubag siya ug miingon: Nahisulat na: Dili lamang sa tinapay mabuhi ang tawo, kondili sa tanan nga pulong nga nagagula sa baba sa Dios. - Ug miduol kaniya ang maninintal ug miingon: Kong ikaw mao ang Anak sa Dios, Sumulti ka nga kining mga bato mahimong mga tinapay.V,%Ug sa nakapuasa siya sa kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii gigutom siya.S+ !Unya si Jesus gihatud sa Espiritu sa kamingawan aron pagatintalon sa yawa.*Ug ania karon usa ka tingog gikan sa mga langit, nga nagaingon: Kini mao ang akong Anak nga hinigugma, nga kaniya ako adunay kalipay.X))Ug sa nabautismohan na si Jesus gilayon mihaw-as siya sa tubig. Ug ania karon, naukban kaniya ang mga langit, ug iyang nakita ang Espiritu sa Dios, nga mikunsad ingon sa salampati, ug mianha sa ibabaw niya.4(aApan sa mitubag si Jesus, miingon kaniya: Pasagdi una karon, kay mao kini ang angay kanato aron sa pagtuman nga hingpit sa tibook nga pagkamatarung, Unya gipasagdan siya. 'Apan si Juan misalanta kaniya nga nagaingon: Ako ang may kinahanglan nga pagabautismohan nimo, ug ikaw na hinoon ang moanhi kanako?j&M Unya miadto si Jesus kang Juan ngadto sa Jordan gikan sa Galilea aron siya pagabautismohan niya._%7 Nga ang iyang nigo nga paliran anaa sa iyang kamot, ug pagahinloan gayud niya pag-ayo ang iyang giokan, ug pagatigumon niya ang trigo sa iyang dapa apan pagasunogon niya ang dagami sa kalayo nga walay pagkapalong.n$U Ako, sa pagkamatuod, nagabautismo kaninyo sa tubig nga sa paghinulsol, apan ang nagasunod kanako labi pang gamhanan kay kanako, nga sa sapin niya dili ako takus magadala; siya magabautismo kaninyo sa Espiritu Santo ug sa kalayo;%#C Ug karon gidaitol na usab ang wasay sa gamut sa mga kahoy; busa ang tanan nga kahoy nga wala magabaton sa maayong bunga, ginapulod ug ginasugnod sa kalayo.N" Ug dili kamo managhunahuna sa pag-ingon sa inyong kaugalingon: Ginapakaamahan namo si Abraham; kay nagaingon ako kaninyo, nga ang Dios arang makapatindog ug mga anak kang Abraham niining mga bato.@!{Busa managhatag kamo ug bunga nga takus sa paghinulsol;\ 1Apan sa hingkit-an niya nga daghan sa mga Fariseo ug sa mga Saduceo midugok sa iyang pagbautismo, miingon kanila: Mga kaliwat sa mga bitin kinsa ang nagpasidaan kaninyo sa pagkalagiw sa kaligutgut nga umalabut?Z-Ug sila gibautismohan niya sa suba sa Jordan sa pagsugid nila sa ilang mga sala.|qUg unya nangadto kaniya ang Jerusalem ug ang tibook nga Judea ug ang tibook nga ginsakpan nga nagalibut sa Jordan.$AUg ang maong Juan may bisti nga balhibo sa camello, ug usa ka bakus nga panit sa iyang hawak; ug ang iyang kan-onon mao ang mga dulon ug dugos nga ihalas.MKay kini mao kadtong ginasulti pinaagi kang Isaias nga manalagna, nga nag-ingon: Tingog sa usa nga nagasinggit sa kamingawan: Andama ninyo ang dalan sa Ginoo: tul-ira ninyo ang iyang mga agianan.BMaghinulsol kamo, kay haduol na ang gingharian sa langit.o YUg niadtong mga adlawa miabut si Juan nga Bautista, nga nagwali sa kamingawan sa Judea, nga nagaingon:-Ug miabut ug mipuyo sa usa ka lungsod nga ginganlan Nazaret, aron matuman ang ginasulti pinaagi sa mga manalagna: Pagatawgon siya ug Nazaretnon.[/Apan sa pagkadungog niya nga si Arquelao nagahari sa Judea sa dapit ni Herodes nga iyang amahan, nahadlok siya pag-adto didto; ug sa gipasidan-an siya sa Dios pinaagi sa damgo, mipauli sa ginsakpan sa Galilea.dAUg mitindog siya ug gidala niya ang bata ug ang inahan niini ug misulod sa yuta ni Israel.3_Nga nagaingon: Tumindog ka, ug dad-a kauban nimo ang bata ug ang iyang inahan, ug umadto ka sa yuta ni Israel, kay mga patay na ang mga nanagpangita sa kinabuhi sa bata.}sApan sa diha nga patay na si Herodes, ania karon, usa ka manolonda sa Ginoo nagpakita sa damgo kang Jose sa Egipto.-SUsa ka tingog nga hingdunggan sa Rama, paghilak ug dakung pagbakho: si Raquel nagahilak tungod sa iyang mga anak, dili siya buot nga pagalipayon, kay sila wala na.U#Unya natuman ang gisulti pinaagi kang Jeremias nga manalagna nga nagaingon:A{Unya si Herodes, sa nakita niya nga gitiawtiawan siya sa mga mago, nasuko uyamut, ug gipaadtoan niya ug gipapatay ang tanang mga bata nga lalake sa Betlehem ug sa tanan niya nga mga utlanan, gikan sa duha ka tuig ang panuigon ug ngadto sa ubos ingon sa panahon nga iyang gipakisayran nga sibo gayud sa mga mago.9kUg mipabilin siya didto hangtud sa pagkamatay ni Herodes, aron matuman ang gisulti sa Ginoo pinaagi sa mga manalagna, nga nag-ingon: Gikan sa Egipto gitawag ko ang akong Anak.ucUg mibangon siya ug gidala niya ang bata ug ang iyang inahan kauban niya sa kagabhion, ug miadto sa Egipto.L Ug sa nakapauli sila, ania karon, ang usa ka manolonda sa Ginoo nagapakita pinaagi sa damgo kang Jose, nga nagaingon: Bumangon ka ug dad-a kauban nimo ang bata ug ang iyang inahan, ug kumalagiw ka ngadto sa Egipto, ug pabilin ka didto hangtud nga pagaingnon ko ikaw, kay si Herodes magapangita sa bata sa paglaglag kaniya. Ug sa gipahamatngonan sila sa Dios pinaagi sa damgo, aron dili sila magbalik kang Herodes, namauli sila sa ilang yuta sa lain nga dalan.q [ Ug sa pagsulod nila sa balay, hingkit-an nila ang bata kauban ni Maria nga iyang inahan, ug sa pagpanaghapa nila, ilang gisimba siya; ug sa naukban ang ilang mga bahandi, ilang gihalaran siya sa mga gasa: bulawan incienso ug mirra.T ! Ug sa pagkakita nila sa bitoon, nangalipay sila sa daku gayud nga kalipay.H   Ug sila, sa pagkadungog nila sa hari, nanlakat; ug ania karon, ang bitoon nga ilang hingkit-an sa Sidlakan, nagauna kanila hangtud miabut ug mihunong kini sa ibabaw diin nahimutang ang bata.Z -Ug siya nagsugo kanila sa Betlehem nga miingon: Pangadto kamo, ug susihon ninyo sa sibo gayud ang nahatungod sa bata; ug kong inyong hikit-an siya, balitaan ako ninyo, aron moadto usab ako sa pagsimba kaniya. Unya si Herodes, sa gitawag niya sa tago ang mga mago, nagpakisayud kanila sa panahon nga sibo gayud sa pagpakita sa bitoon.RUg ikaw, Betlehem, yuta ni Juda, dili ikaw, sa pagkamatuod, ang labing diyutay sa mga principe sa Juda; kay gikan kanimo mogula ang usa ka pangulo nga mahimong magbalantay sa akong lungsod nga Israel.jMUg sila nag-ingon kaniya: sa Betlehem sa Judea, kay mao kini ang nahasulat pinaagi sa manalagna:Ug sa gipatigum niya ang tanang mga punoan sa mga sacerdote ug mga escriba sa lungsod, siya nangutana kanila kong hain matawo si Cristo.oWUg sa pagkadungog niini sa hari nga si Herodes, nagubot siya ug ang tibook nga Jerusalem uban kaniya.Hain ang natawo nga hari sa mga Judio? Kay hingkit-an namo ang iyang bitoon sa Sidlakan, ug mianhi kami sa pagsimba kaniya.  ;Ug sa natawo si Jesus sa Betlehem sa Judea, sa mga adlaw ni Herodes nga hari, ania karon, miabut sa Jerusalem mga mago gikan sa Sidlakan nga nagaingon: Ug wala niya ilha siya nga asawa hangtud nga nagaanak sa iyang anak nga panganay, ug gitawag niya ang iyang ngalan JESUS. #Ug sa nahagmata si Jose gikan sa pagkatulog, gibuhat niya ang gisugo kaniya sa manolonda sa Ginoo, ug gidawat niya ang iyang pangasaw-onon.% EAnia karon, ang ulay magapanamkon. ug magaanak usa ka anak nga lalake, ug pagatawgon nila ang iyang ngalan Emmanuel, nga kong hubaron: Ang Dios kauban nato.k QUg ngatanan kini nanghitabo aron matuman ang gisulti sa Ginoo pinaagi sa manalagna, nga nagaingon:~ /Ug siya magaanak ug usa ka anak nga lalake, ug pagatawgon mo ang iyang ngalan JESUS, kay siya magaluwas sa iyang lungsod gikan sa ilang mga sala.} Ug sa nagapalandong siya niining mga butanga, ania karon, mipakita kaniya sa damgo usa ka manolonda sa Ginoo nga nagaingon: Jose, anak ni David, ayaw kahadlok pagdawat kang Maria nga imong pangasaw-onon, kay ang gipanamkon niya, iya sa Espiritu Santo.| Ug si Jose nga iyang pamanhonon, sanglit tawo nga matarung ug dili siya buot magapakaulaw kaniya, naghunahuna pagbiya kaniya sa tago.G{  Karon ang pagkatawo ni Jesucristo ingon niini: Sa kaslonon pa ang iyang inahan nga si Maria kang Jose, sa wala pa sila managkatiayon, hingkaplagan siya nga nanamkon tungod sa Espiritu Santo.:z oBusa ang tanan nga mga kaliwatan sukad kang Abraham hangtud kang David, may napulo ug upat ka kaliwatan; ug sukad kang David hangtud sa pagpabalhin kanila ngadto sa Babilonia, napulo ug upat ka kaliwatan; ug sukad sa pagpabalhin kanila ngadto sa Babilonia hangtud kang Cristo, napulo ug upat ka kaliwatan.ly SUg si Jacob nanganak kang Jose, bana ni Maria, kang kinsa natawo si Jesus, ang ginganlan si Cristo.ox YUg si Eliud nanganak kang Eleazar, ug si Eleazar nanganak kang Matan, ug si Matan nanganak kang Jacob;jw OUg si Azor nanganak kang Sadoc, ug si Sadoc nanganak kang Aquim, ug si Aquim nanganak kang Eliud;tv c Ug si Zorobabel nanganak kang Abiud, ug si Abiud nanganak kang Eliaquim, ug si Eliaquim nanganak kang Azor; u   Ug sa human sa pagbalhin kanila ngadto sa Babilonia, si Jeconias nanganak kang Salatiel, ug si Salatiel nanganak kang Zorobabel;tt c Ug si Josias nanganak kang Jeconias ug sa mga igsoon niya sa panahon nga gibalhin sila ngadto sa Babilonia;qs ] Ug si Ezequias nanganak kang Manases, ug si Manases nanganak kang Amos, ug si Amos nanganak kang Josias;nr W Ug si Ozias nanganak kang Joatam, ug si Joatam nanganak kang Acaz, ug si Acaz nanganak kang Ezequias;mq UUg si Asa nanganak kang Josafat, ug si Josafat nanganak kang Joram, ug si Joram nanganak kang Ozias;kp QUg si Salomon nanganak kang Roboam, ug si Roboam nanganak kang Abia, ug si Abia nanganak kang Asa,wo iUg si Isai nanganak kang David nga hari, ug si David nga hari nanganak kang Salomon sa kanhi naasawa ni Urias;|n sUg kang Rahab nanganak si Salomon kang Booz, ug kang Rut si Booz nanganak kang Obed, ug si Obed nanganak kang Isai;vm gUg si Aram nanganak kang Aminadab, ug si Aminadab nanganak kang Nahason, ug si Nahason nanganak kang Salomon;l }Ug kang Tamar si Juda nanganak kang Fares ug kang Zara, ug si Fares nanganak kang Esrom, ug si Esrom nanganak kang Aram;k ySi Abraham nanganak kang Isaac, ug si Isaac nanganak kang Jacob, ug si Jacob nanganak kang Juda ug sa mga igsoon niya;Oj Ang basahon sa kagikanan ni Jesucristo, anak ni David, anak ni Abraham.Zi-Ug iyang pabalikon ang kasingkasing sa mga amahan ngadto sa mga bata, ug ang kasingkasing sa mga bata ngadto sa ilang mga amahan; tingali unya ako moanhi ug samaran ko ang yuta pinaagi sa usa ka panghimaraut.hAnia karon, akong ipadala kaninyo si Elias ang manalagna, sa dili pa moabut ang daku ug makalilisang nga adlaw ni Jehova.7gg{ { ¶ Hinumdumi ninyo ang Kasugoan ni Moises ang akong alagad, nga akong gisugo kaniya didto sa Horeb alang sa tibook nga Israel, bisan ang kabalaoran ug ang mga tulomanon.=fsUg pagatamakan ninyo ang mga dautan; kay sila mangahimong abo sa ilalum sa mga lapa-lapa sa inyong mga tiil, sa adlaw nga akong pagahimoon kini , nagaingon si Jehova sa mga panon.Ue#Apan kaninyo nga may kahadlok sa akong ngalan, ang adlaw sa pagkamatarung mosubang nga adunay kaluwasan sa iyang mga pako; ug kamo manggula, ug managlumpat sa kalipay maingon sa mga nating vaca sa toril.*d OKay, ania karon, ang adlaw moabut na, nga nagasunog daw hudno; ug ang tanang mga palabilabihon, ug ang tanang nanagbuhat sa kadautan mangahimong tuod sa balili; ug ang adlaw nga moabut magasunog kanila, nagaingon si Jehova sa mga panon, nga kini dili magbilin kanila bisan gamut, ni sanga.c5Unya kamo mobalik kanako ug gahinon ninyo ang kalainan sa matarung ug sa dautan, kaniya nga nagaalagad sa Dios ug kaniya nga wala mag-alagad kaniya.obWUg sila mamahimong mga ako, nagaingon si Jehova sa mga panon, bisan akong bahandi nga linain sa adlaw nga akong pagahimoon kini; ug ipagawas ko sila, maingon sa tawo nga nagapagawas sa iyang anak nga lalake nga nagaalagad kaniya.~auUnya ang may kahadlok kang Jehova nanagsulti ang usa ug usa; ug si Jehova namati ug nagpatalinghug, ug ang usa ka basahon sa handumanan gisulat sa atubangan niya, alang kanila nga may kahadlok kang Jehova, ug nga nanagpalandong sa iyang ngalan.]`3{ { Ug karon ang mga palabilabihon atong gitawag nga malipayon; oo, ming-ingon kita usab nga ang nanagbuhat sa kadautan ginatukod sa pagkamauswagon ; oo, gitintal nila ang Dios, ug nakagawas hinoon sa kadautan .\_1Kamo ming-ingon: Walay kapuslanan ang pag-alagad sa Dios; ug unsay kapuslanan nga atong makuha sa atong pagbantay sa iyang katungdanan, ug sa atong paglakat nga masulob-on sa atubangan ni Jehova sa mga ugpanon? ^ Ang inyong mga pulong magahi batok kanako, nagaingon si Jehova. Bisan pa niana kamo nanag-ingon: Unsay among gisulti batok kanimo? ] Ug ang tanang mga nasud managtawag kaninyo nga bulahan; kay kamo mahimong yuta nga kahimut-anan, nagaingon si Jehova sa mga panon.h\I Ug badlongon ko ang lumalamoy tungod kaninyo, ug siya dili na magalaglag sa mga bunga sa inyong yuta; ni mopaatak sa inyong balagon sa parras sa iyang bunga sa kaumahan sa dili pa panahon, nagaingon si Jehova sa mga panon.n[U Dad-a ninyo ang tibook nga ikapulo ngadto sa balay nga tipiganan, aron nga adunay kalan-on diha sa akong balay, ug pinaagi niini sulayi ninyo ako karon, nagaingon si Jehova sa mga panon, kong dili ba buksan ko kaninyo ang mga tamboanan sa langit, ug buboan ko kamo sa panalangin, sa pagkaagi nga wala na unyay dapit nga igong kabutangan sa pagdawat niini .oZW Kamo gipanghimaraut uban sa pagpanghimaraut; kay ako inyong gikawatan, bisan kining tibook nga nasud. p~~`}}} |{zzycxx9wwuvvKuettzt/snrnqppgooFnnmlllzkkLjjtiifhh gCff5eddccb/aa0`___ ^>]U\[[/ZYXWVVVUTT{TSSKRR QPPP,OON7MMLKJJHII6HHwGG7FFEE DSCBBlAA,@@?>>H=L<<;L::j:9h88I77;66%554@3i22311F0q0/P.. -],++y+$**7))@(H'&&k%%$)#""!! 76D+0R{]eUS 3 & KgaXv1 Ug mingdugok kaniya ang daghang katawohan; tungod niini misakay siya sa usa ka sakayan ug milingkod, ug ang tanang katawohan nanindog sa baybayon.Uu % Niadtong adlawa mipahawa si Jesus sa balay, ug milingkod sa daplin sa dagat.+tO 2Kay bisan kinsa nga magabuhat sa kabubut-on sa akong Amahan nga atua sa langit, siya mao ang akong igsoon nga lalake ug akong igsoon nga babaye, ug akong inahan.s 1Ug sa gituy-od ang iyang kamot ngadto sa iyang mga tinon-an, nag-ingon: Ania karon ang akong inahan ug ang akong mga igsoon.wrg 0Apan siya sa mitubag miingon sa nagsulti kaniya: Kinsa ba ang akong inahan, ug kinsa ba ang akong mga igsoon?q /Ug may usa nga miingon kaniya: Ania karon, ang imong inahan ug ang imong mga igsoon atua sa gawas naninguha sa pagpakigsulti kanimo.p5 .Ug samtang nagasulti pa siya sa katawohan ania karon, ang iyang inahan ug ang iyang mga igsoon didto sa gawas nagapaninguha sa pagpakigsulti kaniya.o{ -Unya moadto siya, ug magadala ug laing pito ka espiritu nga mga labi pang dautan kay kaniya, ug mosulod ug mopuyo sila didto; ug ang kaulahian niadtong tawohana magadautan nga labi pa kay sa una. Mao usab ang mahatabo niining dautan nga kaliwatan.#n? ,Unya siya nagaingon: Magabalik ako sa akong balay nga akong gigikanan: ug sa miabut, hikaplagan niya nga wala na pagapuy-i, sinilhigan ug dinayandayanan.m +Apan kong ang espiritu nga mahugaw nakagula na sa tawo, nagasuroy sa mga dapit nga mamala sa pagpangita ug pahulay, ug wala makakaplag."l= *Ang reina sa Habagatan motindog sa adlaw sa paghukom kauban niini nga kaliwatan, ug magahukom niini sa silot; kay mianhi siya gikan sa mga kinatumyan sa yuta aron sa pagpatalinghug sa kaalam ni Salomon: ug ania karon, adunay usa nga labaw pa kay kang Salomon nga ania karon dinhi!gkG )Ang mga tawo sa Ninive motindog sa adlaw sa paghukom kauban niini nga kaliwatan, ug managhukom niini sa silot, kay nanaghinulsol sila tungod sa pagwali ni Jonas; ug ania karon adunay usa dinhi nga labaw pa kay kang Jonas!Gj (Kay ingon nga si Jonas didto sa tiyan sa dakung isda sa tolo ka adlaw ug tolo ka gabii: sa maong pagkaagi, ang Anak sa tawo magapabilin sa kahiladman sa yuta tolo ka adlaw ug tolo ka gabii.Ai{ 'Apan siya mitubag ug miingon kanila: Usa ka kaliwatan nga dautan ug mananapaw nagapangita ug ilhanan; ug walay ilhanan nga igahatag kaniya, kondili ang ilhanan ni Jonas ang manalagna.h/ &Unya mingtubag kaniya ang uban sa mga escriba ug sa mga Fariseo sa pag-ingon: Magtutudlo, buot unta kami motan-aw ug usa ka ilhanan gikan kanimo.ugc %Kay tungod sa imong mga pulong pagapakamatarungon ka, ug tungod sa imong mga pulong pagahukman ka sa silot.f $Ug nagaingon ako kaninyo nga sa tanang pulong walay pulos nga ginapamulong sa mga tawo, magahatag sila ug husay sa adlaw sa paghukom./eW #Ang tawong maayo, gikan sa iyang maayong bahandi nagakuha ug mga maayong butang; ug ang tawong dautan, gikan sa iyang dautang bahandi nagakuha ug dautang mga butang.*dM "Mga kaliwat sa mga bitin nga malala! Unsaon ninyo, ingon nga kamo mga dautan, pagsulti sa mga butang maayo? Kay sa kadagaya sa kasing-kasing nagasulti ang baba.8ci !Usa lang ning duha, buhatong maayo ang kahoy, ug ang iyang bunga maayo; kun buhatong dautan ang kahoy, ug ang iyang bunga dautan; kay ang kahoy ginaila tungod sa iyang bunga.}bs Ug bisan kinsa nga magapamulong sa usa ka pulong batok sa Anak sa tawo, arang siya mapasaylo; apan bisan kinsa nga magapamulong batok sa Espiritu Santo dili siya arang mapasaylo, bisan niini nga panahon sa kalibutan, bisan niadtong palaabuton."a= Tungod niini nagaingon ako kaninyo: Ang tanang sala ug pasipala pagapasayloon alang sa mga tawo: apan ang pasipala batok sa Espiritu dili pagapasayloon.e`C Ang wala magauban kanako, batok siya kanako, ug ang dili makig-ipon kanako, magapatibulaag.2_] Kun unsaon man sa tawo pagsulod sa balay sa kusgan aron pag-agaw sa iyang mga butang kong dili una niya gapuson ang kusgan? Ug unya ugaling pagakawatan ang iyang balay.^ Apan kong ako tungod sa Espiritu sa Dios nagahingilin sa mga yawa, matuod gayud nga ang gingharian sa Dios miabut na kaninyo.0]Y Ug kong ako, tungod kang beelzebub, nagahingilin sa mga yawa, tungod ba kang kinsa ang inyong mga anak nagahingilin kanila? Busa sila mamao ang inyong mga maghuhukom. \ Ug kong si satanas nagahingilin kang satanas nabahin siya batok sa iyang kaugalingon; busa unsaon paglungtad sa iyang gingharian?j[M Ug kay hingbaloan ni Jesus ang ilang mga hunahuna, miingon siya kanila: Tanang gingharian nga nabahin batok sa iyang kaugalingon malaglag; ug tanan nga lungsod kun balay nga nabahin batok sa iyang kaugalingon dili molungtad. Z9 Apan ang mga Fariseo, sa pagkadungog nila, nanag-ingon: Kini dili makahingilin sa mga yawa kondili pa tungod kang beelzebub, ang principe sa mga yawa.aY; Ug ang tanang mga tawo nanghibulong ug nanag-ingon: Mao ba kaha kini ang Anak ni David?X Unya gidala kaniya ang usa ka hingyawaan, buta ug amang, ug iyang giayo siya, sa pagkaagi nga ang buta ug amang nakasulti ug nakakita.4Wc Ug sa iyang ngalan magalaum ang mga Gentil.V- Ang bagakay nga basag dili niya pagabalion; ug ang pabilo nga nagaaso dili niya pagapalungon hangtud dad-on niya ang paghukom ngadto sa pagdaug.xUi Dili siya magapakiglalis, dili siya magasinggit, ug bisan kinsa walay makadungog sa iyang tingog sa mga dalan.ET Ania karon, ang akong ulipon nga akong pinili, ang akong hinigugma nga ginakalipayan sa akong kalag; igabutang ko kaniya ang akong Espiritu, ug siya magamantala sa paghukom sa mga Gentil.US# Aron matuman ang ginasulti pinaagi kang Isaias nga manalagna nga nag-ingon.;Rq Ug iyang gitugon sila nga dili nila igapaila siya,vQe Apan sa hingbaloan kini ni Jesus, mibiya siya didto. Ug daghan ang minunot kaniya ug ginaayo niya ang tanan.kPO Apan minggula ang mga Fariseo ug nagsabutsabut sila batok kaniya kong unsaon sa paglaglag kaniya.sO_ Unya miingon siya sa tawo: Tuy-ora ang imong kamot! Ug gituy-od niya, ug hing-ulian kini ingon na sa usa.N% Nan, daw unsa pa kamahal ang usa ka tawo kay sa usa ka carnero! Tungod niana, makatarunganon ang pagbuhat sa maayo sa adlaw nga igpapahulay.EM Ug siya miingon kanila: Kinsang tawohana diha kaninyo nga adunay usa lamang ka carnero, ug kong kini mahulog sa usa ka gahong sa adlaw nga igpapahulay, dili ba kini niya kuptan ug kuhaon?@Ly Ug ania karon, may usa ka lalake didto nga may kuyos nga kamot. Ug aron ilang ikasumbong siya, ilang gipangutana siya sa pag-ingon: Gitugot ba ang pagtambal sa adlaw nga igpapahulay? Oo, Amahan, kay mao man usab ang nakapahimuot pag-ayo sa imong mga mata.n=U Niadtong panahona, si Jesus mitubag ug miingon: Nagapasalamat ako kanimo, Oh Amahan, Ginoo sa langit ug sa yuta, kay imong gililong kining mga butanga sa mga makinaadmanon ug mga masinabuton, ug imong gipahayag sila sa mga bata.w<g Apan nagaingon ako kaninyo nga maarangarang pa alang sa yuta sa Sodoma sa adlaw sa paghukom kay alang kanimo.O; Ug ikaw, Capernaum, igatuboy ka ba hangtud sa langit? Igaunlod ka hangtud sa Hades; kay kong sa Sodoma gibuhat pa ang mga katingalahan nga nabuhat kanimo, milungtad unta siya hangtud karong adlawa.|:q Ngani, nagaingon ako kaninyo nga maarangarang pa alang sa Tiro ug sa Sidon sa adlaw sa paghukom kay alang kaninyo.F9 Alaut ka, Corazin! Alaut ka, Betsaida! kay kong sa Tiro ug sa Sidon pa buhata ang mga katingalahan nga gibuhat kaninyo, dugay na unta nga naghinulsol sila pinaagi sa saput nga sako ug abo. 8 Unya gisugdan niya sa pagsaway ang mga lungsod nga gibuhatan sa labing daghan sa iyang mga katingalahan, kay wala sila maghinulsol.s7_ Mianhi ang Anak sa tawo nga nagakaon ug nagainum, ug sila nanag-ingon: Ania karon ang usa ka tawong ulitan ug palainum sa vino, abyan sa mga maniningil sa buhis ug sa mga makasasala! Ug ang kaalam ginapakamatarung sa iyang mga buhat.e6C Kay mianhi si Juan nga wala magakaon ug wala magainum, ug sila nagaingon: Siya adunay yawa! 5  Ug nagaingon: Ginapatunggan kamo namo sa mga flauta, ug wala kamo managsayaw; ginaminatayan namo kamo, ug wala kamo managbakho."4= Apan, sa kang kinsa ko ba igapakasama kining kaliwatana? Siya sama sa mga kabataan nga nagalingkod sa mga baligyaanan nga nagatawag sa ilang mga kauban,B3 Ang may mga igdulungog sa pagpatalinghug, magpatalinghug.Q2 Ug kong buot kamo magdawat kaniya, siya mao kadtong Elias nga umalanhi.T1! Kay ang tanang mga manalagna ug ang Kasugoan nanagtagna hangtud kang Juan.*0M Ug sukad sa mga adlaw ni Juan nga Bautista hangtud karon, ang gingharian sa langit nagaantus sa paglugos, ug ang mga maglulugos nagaagaw niana pinaagi sa kusog.X/) Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga sa mga nangatawo sa mga babaye, walay usa nga mitindog nga labaw pa kang Juan nga Bautista; apan ang labing diyutay sa gingharian sa langit, labing daku kay kaniya.(.I Siya mao ang hingtungdan sa nahasulat: Ania karon, akong gisugo ang akong manolonda sa atubangan sa imong nawong nga nagaandam sa imong dalan sa atubangan mo.-{ Apan, unsa ang giadto ninyo sa pagtan-aw? Usa ba ka manalagna? Oo; nagaingon ako kaninyo, ug labaw pa kay sa manalagna.;,o Unsa ang giadto ninyo sa pagtan-aw? Usa ba ka tawo nga nagasul-ob ug mga panapton nga hamili? Ania karon ang mga nagagamit ug mga panapton nga hamili, anaa sa balay sa mga hari.E+ Ug sa milakaw kini sila, misugod si Jesus sa pag-ingon sa katawohan nahatungod kang Juan: Unsa ang giadto ninyo sa pagtan-aw sa kamingawan? Usa ba ka bagakay nga ginahapayhapay sa hangin?S* Ug bulahan kadtong dili makakaplag kanako ug kahigayonan sa pagkapangdol.P) Ang mga buta nanagpakakita, ug ang mga bakol nanagpakalakaw; ang mga sanlahon nahinloan, ug ang mga bungol nakadungog; ang mga minatay nangabanhaw; ug ginawali alang sa mga kabus ang Maayong Balita. ( Ug sa mitubag si Jesus miingon kanila: Pangadto kamo ug suginlan ninyo si Juan sa mga butang nga inyong hingdunggan ug hingkit-an:X') Sa pag-ingon kaniya: Ikaw ba kadtong moanhi, kun magahulat pa ba kami ug lain?~&u Karon, sa nakadungog si Juan didto sa bilanggoan sa mga buhat ni Cristo, nagsugo siya pinaagi sa iyang mga tinon-an,/% Y Ug nahatabo nga sa pagkahuman ni Jesus paghatag sa mga sugo sa iyang napulo ug duha ka mga tinon-an, migikan siya didto sa pagtudlo ug pagmantala sa mga lungsod nila.R$ *Ug bisan kinsa nga magapainum ug usa ka kabo lamang nga tubig nga mabugnaw sa usa niining mga gagmay sa ngalan sa tinon-an, sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga dili gayud mawala ang iyang balus.O# )Ang magadawat sa usa ka manalagna sa ngalan sa manalagna, magadawat sa balus nga iya sa manalagna; ug ang magadawat sa usa ka matarung sa ngalan sa matarung, magadawat sa balus nga iya sa matarung.n"U (Ang nagadawat kaninyo, kanako nagadawat; ug ang nagadawat kanako, nagadawat niadtong nagsugo kanako.!- 'Kinsa kadtong makakaplag sa iyang kinabuhi, kini mawala kaniya; ug kinsa kadtong mawad-an sa iyang kinabuhi tungod kanako, kini makaplagan niya.] 3 &Ug ang wala magapas-an sa iyang cruz ug magasunod sa ulahi nako, dili takus kanako.0Y %Ang nahagugma sa amahan kun sa inahan labi pa kanako, dili takus kanako; ug ang nahagugma sa anak nga lalake kun sa anak nga babaye labi pa kanako, dili takus kanako.L $Ug ang mga kaaway sa tawo mao ang sa iyang kaugalingong panimalay.9k #Kay mianhi ako sa pagbutang pakigbingkil sa tawo batok sa iyang amahan, ug sa anak nga babaye batok sa iyang inahan, ug sa umagad nga babaye batok sa iyang ugangan nga babaye; "Dili kamo magdahum nga ako mianhi sa pagdala ug pakigdait sa yuta, wala ako moanhi sa pagdala ug pakigdait, kondili pinuti. !Apan bisan kinsa nga magalimod kanako sa atubangan sa mga tawo, igalimod ko usab siya sa atubangan sa akong Amahan nga atua sa langit.+ Busa, bisan kinsa kadtong magasugid kanako sa atubangan sa mga tawo, ako magasugid usab kaniya sa atubangan sa akong Amahan nga atua sa langit.`9 Busa dili kamo managkahadlok; kamo mga labaw pa ug bili kay sa daghan nga mga langgam.E Apan bisan pa ang mga buhok sa inyong ulo naisip nga tanan.! Wala ba igabaligya ang duha ka mga gagmay nga langgam sa usa ka diyut? Ug bisan usa kanila dili mahulog sa yuta sa wala ang inyong Amahan.D Ug dili kamo managkahadlok sa mga nagapatay sa lawas apan dili arang makapatay sa kalag; apan kahadlokan ninyo una kadtong arang makalaglag sa kalag ingon man sa lawas didto sa infierno.3 Ang ginaingon ko kaninyo sa mangitngit, igaingon ninyo sa mahayag, ug ang ginapatalinghugan ninyo sa igdulungog, igamantala ninyo sa mga ibubongan. Busa, dili kamo magakahadlok kanila, kay walay bisan unsa nga nasalipdan nga dili igapadayag, bisan unsa nga tinago nga dili hibaloan.wg Igo lamang sa tinon-an nga manig-ingon sa iyang magtutudlo, ug sa ulipon nga manig-ingon sa iyang agalon. Kong ang pangulo sa balay ginganlan ug beelzebub, unsa man kaha ka labi pa niini ang ingalan niadtong mga sakup sa iyang panimalay?]3 Ang tinon-an dili labaw sa magtutudlo, bisan ang ulipon dili labaw sa iyang agalon.dA Ug kong pagalutoson kamo niining lungsora, pangalagiw kamo ngadto sa sunod, kay sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga dili ninyo mahurot sa paglibut ang mga kalungsoran sa Israel hangtud nga moanhi ang Anak sa Tawo.{o Ug pagadumtan kamo sa tanan tungod sa akong ngalan; apan ang magapadayon hangtud sa katapusan, kini maoy maluwas.&E Ug ang igsoon magatugyan sa igsoon ngadto sa kamatayon, ug ang amahan sa anak, ug ang mga anak magapanindog batok sa ilang mga amahan ug magapapatay kanila.lQ Kay dili kamo mao ang magasulti, kondili ang Espiritu sa inyong Amahan nga magasulti diha kaninyo. 9 Apan kong kamo igatugyan dili kamo managkaguol kong unsaon ug kong unsa ang inyong igasulti, kay niadtong taknaa igahatag kaninyo ang inyong igasulti; % Ug tungod kanako igahatud usab kamo sa atubangan sa mga gobernador ug sa mga hari, aron sa pagpamatuod kanako didto kanila ug sa mga Gentil.  Apan magbantay kamo sa mga tawo, kay sila magatugyan kaninyo sa hukmanan, ug kamo pagahampakon nila sa sulod sa ilang mga sinagoga.0 Y Ania karon, ginasugo ko kamo ingon nga mga carnero sa taliwala sa mga lobo; busa, magmakinaadmanon kamo sama sa mga bitin, ug magmaligdong kamo sama sa mga salampati. / Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga maarangarang pa alang sa yuta sa Sodoma ug sa Gomorra sa adlaw sa paghukom, kay alang niadtong lungsora.H  Ug bisan kinsa nga dili magadawat kaninyo, ug dili magapatalinghug sa inyong mga pulong, sa paggula ninyo gikan didto niadtong balaya kun lungsora, iyabyab ninyo ang abug sa inyong mga tiil."= Ug kong ang balay takus, pasagdi nga ang inyong pakigdait moabut sa ibabaw niya; apan kong dili takus, pasagdi nga ang inyong pakigdait mahiuli kaninyo.D Ug sa pagsulod ninyo sa balay, paghatag kamo sa katahuran.1 Ug bisan unsang lungsora kun balangaya nga inyong pagasudlan, susihon ninyo kong kinsa didto ang takus, ug didto pabilin hangtud nga kamo mogikan.} Bisan puyo sa inyong pagpanaw, bisan duha ka saput, bisan sapin, bisan sungkod; kay ang mamomoo takus sa iyang kalan-on.\1 Dili kamo magbalon bisan bulawan, bisan salapi, bisan tumbaga sa inyong mga bakus,[/ Pagaayohon ninyo ang mga masakiton, pagahinloan ninyo ang mga sanlahon, pagabanhawon ninyo ang mga minatay, pagahinginlan ninyo ang mga yawa; gidawat ninyo sa walay bayad, nan ihatag usab ninyo sa walay bayad.b= Ug samtang manlakaw kamo, magwali kamo sa pag-ingon: Haduol na ang gingharian sa langit.U# Kondili umadto kamo una sa mga carnero nga nagpangawala sa balay ni Israel.7g Kining napulo ug duha gipalakaw ni Jesus ug iyang gitugon sila sa pag-ingon: Dili kamo maglakaw sa dalan sa mga Gentil, ug dili kamo magsulod sa lungsod sa mga Samariahanon;R~ Si Simon nga Canaanhon, ug si Judas Iscariote nga nagtugyan usab kaniya.}1 Si Felipe ug si Bartolome; si Tomas ug si Mateo nga maniningil sa buhis; si Jacobo nga anak ni Alfeo, ug si Lebeo nga ang iyang bansagon si Tadeo;O| Ug ang mga ngalan sa napulo ug duha ka mga apostoles mao kini: Ang nahauna, si Simon nga ginganlan si Pedro, ug si Andres nga igsoon niya; si Jacobo nga anak ni Zebedeo, ug si Juan nga igsoon niya;e{ E Ug sa iyang gitawag kaniya ang iyang napulo ug duha ka mga tinon-an, iyang gihatagan sila ug pagbulot-an ibabaw sa mga espiritu nga mahugaw, aron sila makaghingilin kanila, ug makagayo sa tanang sakit ug tanang balatian.fzE &Busa magpakilooy kamo sa Ginoo sa anihon aron siya magpadala ug mga mamomoo sa iyang anihon.tya %Unya siya nagaingon sa iyang mga tinon-an: Sa pagkamatuod ang anihon daghan, apan diriyut ang mga mamomoo.)xK $Apan sa nakita niya ang mga panon sa katawohan, giabut siya ug kalooy kanila, kay sila nagakasubo ug nagakatibulaag ingon sa mga carnero nga walay magbalantay.Zw- #Ug si Jesus nagalibod sa tanang mga lungsod ug mga balangay sa pagtudlo didto sa ilang mga sinagoga, ug sa pagmantala sa Maayong Balita sa gingharian, ug nagaayo sa tanang balatian ug tanang sakit sa lungsod.rv] "Apan ang mga Fariseo nagaingon: Tungod sa lalang sa principe sa mga yawa, nagahingilin siya sa mga yawa.u/ !Ug sa nahinginlan na ang yawa, misulti ang amang. Ug nanghibulong ang katawohan nga nagaingon: Sukad masukad wala pa gayud makita kini sa Israel.^t5 Ug sa paggula nila, ania karon, gidad-an siya ug usa ka tawong amang nga hingyawaan.^s5 Apan sila, sa nakagula, gisangyaw nila ang kabantugan niya sa tibook niadtong yutaa.!r; Ug nangabuka ang ilang mga mata. Ug si Jesus nagtugon kanila sa hugot gayud nga nagaingon: Magmatngon kamo nga walay bisan kinsa nga mang-hibalo niini.sq_ Unya iyang gihikap sila sa mga mata, nga nagaingon: Sumala sa inyong pagtoo, mao ang pagabuhaton kaninyo.1p[ Ug sa misulod siya sa usa ka balay, nanagpanuol kaniya ang mga buta, ug si Jesus miingon kanila: Mitoo ba kamo nga akong mahimo kini? Sila nagaingon kaniya: Oo, Ginoo.o Ug sa miagi didto si Jesus, misunod kaniya ang duha ka buta nga nagasinggit ug nagaingon: Kaloy-i kami, oh Anak ni David!Bn Ug ang kabantug niini nasangyaw sa tibook niadtong yutaa.kmO Ug sa gipagula ang mga tawo, misulod siya ug gikuptan niya ang dalaga sa kamot, ug mibangon kini.wlg Siya miingon kanila: Umiway kamo, kay ang dalaga wala mamatay, kondili nagakatulog. Ug ilang gikataw-an siya.nkU Ug sa misulod si Jesus sa balay sa punoan, ug nakita ang mga flautista ug ang mga tawo nga nagasaba,&jE Apan si Jesus, sa milingi ug nakakita kaniya, miingon: Magmalipayon ka, anak ko, ang imong pagtoo nakaayo kanimo. Ug ang babaye naayo sukad niadtong taknaa.hiI Kay nagaingon siya sa iyang kaugalingon: Kong makahikap lamang ako sa iyang kupo, mamaayo ako.h+ Ug ania karon, usa ka babaye nga gitalinug-an sulod na sa napulo ug duha ka tuig, nga sa miduol sa likod niya, mihikap sa sidsid sa iyang kupo;Og Ug mitindog si Jesus ug minunot kaniya kauban ang iyang mga tinon-an.wfg Samtang siya nagasulti kanila mining mga butanga, ania karon miabut ang usa ka punoan, ug nagasimba kini kaniya nga nagaingon: Ang akong anak nga babaye namatay karon pa lamang, apan umari ka, tapin-i siya sa imong kamot, ug mabuhi siya.keO Wala usab igasulod ang bag-ong vino sa mga panit nga daan, kay niini magisi ang mga panit, ug ang vino mahayabo, ug ang mga panit mausik. Apan ginasulod ang bag-o nga vino sa mga panit nga bag-o, ug ang duha lonlon molungtad.2d] Walay bisan kinsa nga magabutang usa ka tapak nga tinabas nga bag-o gayud sa usa ka saput nga dunot na, kay ang tapak magabingkas sa saput ug magadahan hinoon ang gisi.bc= Ug si Jesus miingon kanila: Makahimo ba sa pagsubo ang mga kauban sa kaslonon samtang ang pamanhonon anaa pa kauban nila? Apan moabut ra ang mga adlaw nga pagakuhaon kanila ang pamanhonon, ug unya managpuasa na sila.+bO Unya mingduol kaniya ang mga tinon-an ni Juan nga nagaingon: Ngano nga sa masubsub kami ug ang mga Fariseo nagapuasa, apan ang imong mga tinon-an wala magapuasa?Ka Apan lakaw kamo ug ton-i ninyo kong unsay kahulogan niini: Ako nagkinahanglan ug kalooy ug dili halad; kay wala ako moanhi sa pagtawag sa mga matarung, kondili sa mga makasasala sa paghinulsol.`' Apan sa hingdunggan kini ni Jesus, miingon kanila: Ang mga maayog lawas wala magakinahanglan ug mananambal, kondili ang mga masakiton lamang.5_c Ug sa pagkakita niini sa mga Fariseo, nanag-ingon sila sa mga tinon-an niya: Nganong nagakaon ang inyong Magtutudlo kauban sa mga maniningil sa buhis ug sa mga makasasala?d^A Ug nahitabo nga sa milingkod siya sa balay niini aron sa pagkaon, ania karon, nangabut usab ang daghang mga maniningil sa buhis ug mga makasasala, ug nanaglingkod sa pagpangaon kauban ni Jesus ug sa iyang mga tinon-an.H]  Ug sa miagi si Jesus didto, hingkit-an niya ang usa ka tawo nga ginganlan si Mateo nga nagalingkod sa buhisanan, ug iyang giingon siya: Numunot ka kanako. Ug siya mitindog ug minunot kaniya. \  Apan sa hingkit-an kini sa katawohan, nangalisang sila, ug gihimaya nila ang Dios nga nakahatag sa ingon nga gahum sa mga tawo.4[c Ug sa mitindog siya, miadto sa iyang balay.OZ Apan, aron inyong hibaloan nga ang Anak sa tawo adunay gahum sa yuta sa pagpasaylo sa mga sala, (gilayon miingon sa giparalisis): Tumindog ka, ug kuhaa ang imong duyan, ug umadto ka sa imong balay.Y Kay hain ang labing masayon, ang pag-ingon: Gipasaylo kanimo ang imong mga sala; kun ang pag-ingon: Tumindog ka, ug lumakaw?X Apan sa nahibaloan ni Jesus ang ilang mga hunahuna, miingon: Nganong nagahunahuna kamo ug dautan sa inyong mga kasingkasing?pWY Ug ania karon, ang uban sa mga escriba nanag-ingon sa ilang kaugalingon: Kining tawohana nagapasipala._V7 Ug ania karon, ilang gidala kaniya ang usa nga giparalisis nga nagahigda sa usa ka duyan. Ug sa nakita ni Jesus ang ilang pagtoo, miingon sa giparalisis: Anak, magmalipayon ka, gipasaylo kanimo ang imong mga sala.lU S Ug sa misakay si Jesus sa usa ka sakayan, mitabok siya, ug miabut sa iyang kaugalingon nga lungsod.T'"Ug ania karon, ang tibook nga lungsod mingsugat kang Jesus; ug sa ilang nakita siya, nagpakilooy sila nga mopahawa siya sa ilang mga utlanan.S)!Ug ang mga magbalantay sa mga baboy nangalagiw; ug sa nangadto sila sa lungsod, gisugilon nila ang tanan, ug ang nanghitabo sa mga hingyawaan.rR] Ug siya miingon kanila: Pangadto kamo. Ug sa nanggula sila, nangadto sa panon sa mga baboy; ug ania karon, ang tibook panon sa mga baboy midulhog nga nagadalagan sa makusog gayud sa bakilid padulong sa dagat; ug nangamatay sa tubig.~QuUg ang mga yawa nagapakilooy kaniya sa pag-ingon: Kong imo kaming abugon, ipadala kami ngadto sa panon sa mga baboy.ZP-Ug sa halayo kanila didtoy usa ka panon sa daghan nga mga baboy nga nanag-ungad.+OOUg ania karon, nagasinggit sila nga nagaingon: Unsay labut namo kanimo, Jesus nga Anak sa Dios? Mianhi ba ikaw dinhi sa pagpaantus kanamo sa dili pa ang panahon?XN)Ug sa miabut siya didto dapit sa yuta sa mga taga-Gadara, gisugat siya sa duha ka hingyawaan nga nanggula sa mga lubnganan, mga mabangis kaayo, sa pagkaagi nga walay kinsa nga arang makaagi niadtong dalana.{MoUg ang mga tawo nanghibulong, nga nagaingon: Kinsa ba kini nga bisan pa ang mga hangin ug dagat nagasugot kaniya?BL}Ug siya miingon kanila: Nganong nangahadlok kamo, Oh kamo nga diyutay ing pagloo? Unya mibangon siya ug gibadlong niya ang mga hangin ug ang dagat, ug miabut ang usa ka dakung kalinaw.zKmUg miduol kaniya ang iyang mga tinon-an, ug ilang gipukaw siya sa pag-ingon: Ginoo, luwasa kami, mangawala kami. JUg ania karon, miabut ang usa ka dakung bagyo sa dagat, sa pagkaagi nga ang sakayan gisabwan sa mga balud; apan siya nagakatulog.XI)Ug sa misakay siya sa usa ka sakayan, mingnunot kaniya ang iyang mga tinon-an.xHiApan si Jesus miingon kaniya: Nomunot ka kanako, ug pasagdi ang mga patay nga magalubong sa ilang mga minatay.|GqUg ang usa sa iyang mga tinon-an nag-ingon kaniya: Ginoo, tugoti ako sa pag-adto una sa paglubong sa akong amahan.)FKUg si Jesus miingon kaniya: Ang mga milo adunay mga lungib, ug ang mga langgam sa langit adunay mga salag; apan ang Anak sa Tawo walay kaurarayan sa iyang ulo.nEUUg sa miduol ang usa ka escriba, miingon kaniya: Magtutudlo, monunot ako kanimo bisan asa ka moadto.|DqUg sa hingkit-an ni Jesus ang dagkung mga panon sa katawohan libot kaniya, gisugo niya nga mangadto sila sa tabok.C#Aron matuman ang gisulti ni Isaias nga manalagna, nga miingon: Siya gayud nagkuha sa atong mga kaluyahon, ug nagdala sa atong mga balatian.HB Ug sa miabut ang kahaponon, ilang gidala kaniya ang daghan nga mga hingyawaan, ug iyang gihinginlan kanila ang mga espiritu pinaagi sa usa ka pulong, ug iyang giayo ang tanang mga masakiton;oAWUg iyang gihikap ang kamot niya ug gihuwasan siya sa hilanat; ug siya mibangon, ug nagaalagad kaniya.|@qUg sa misulod si Jesus sa balay ni Pedro, hingkit-an niya ang ugangang babaye niini, nga nagahigda nga gihilantan.?1 Unya si Jesus miingon sa centurion: Lumakaw ka, ug ingon sa imong pagtoo mao ang pagabuhaton kanimo. Ug naayo ang iyang binatonan niadtong taknaa.> Apan ang mga anak sa gingharian pagaabugon sa kangitngitan sa gawas: didto aduna unyay panghilak ug panagkagut sa mga ngipon.$=A Ug nagaingon ako kaninyo, nga daghan sa Sidlakan ug Kasadpan ang moanhi ug molingkod kauban ni Abraham, ug ni Isaac, ug ni Jacob, sa gingharian sa langit.M< Ug sa pagkadungog ni Jesus, nahibulong siya, ug miingon sa mga naganunot kaniya: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga bisan pa sa Israel wala akoy hingkaplagan sama niini ka daku nga pagtoo.{;o Kay ako usab tawo nga anaa sa ilalum sa kagamhanan, ug ako adunay mga sundalo nga ubos sa akong pagmando; ug moingon ako sa usa: Umadto ka; ug moadto siya; ug sa usa: Umari ka; ug moari siya; ug sa akong ulipon: Buhata kini; ug buhaton niya.<:qApan ang centurion mitubag ug miingon: Ginoo, dili ako takus nga mopasilong ikaw sa ilalum sa akong atop, apan isulti mo lamang ang usa ka pulong, ug ang akong binatonan mamaayo.G9Ug si Jesus miingon kaniya: Moadto ako, ug ako siyang ayohon.w8gUg miingon: Ginoo, ang akong binatonan nga giparalisis, nagahay-ad sa balay, ug nagaantus sa hilabihan gayud.l7QUg sa nakasulod si Jesus sa Capernaum, miduol kaniya ang usa ka centurion nga nagapakilooy kaniya,a6;Unya si Jesus miingon kaniya: Pagmatngon nga dili ka magsugilon bisan kang kinsa, apan, lumakaw ka ug magpakita ka sa sacerdote, ug maghalad sa halad nga gisugo ni Moises, aron mahimong usa ka pamatuod alang kanila.55Ug sa gituy-od ni Jesus ang iyang kamot, iyang gihikap siya nga nagaingon: Buot ako, magmahinlo ka. Ug dihadiha dayon nahinloan siya sa iyang sanla.4}Ug ania karon, usa ka sanlahon miduol ug misimba kaniya nga nagaingon: Ginoo, kong buot ka, arang ikaw makahinlo kanako.a3 =Ug sa milugsong siya gikan sa bukid, ang mga dagkung panon sa mga tawo mingnunot kaniya.[2/Kay siya nagatudlo kanila ingon nga may pagbulot-an ug dili ingon sa mga escriba.1wUg nahitabo nga sa natapus ni Jesus kining mga pulonga, nanghibulong ang mga panon sa katawohan sa iyang pagtolon-an;"0=Ug nag-ulan, ug nagbaha ang mga sapa, ug mihuyop ang kahanginan, ug mihampak batok niadtong balaya, ug kini napukan; ug daku kaayo ang iyang pagkapukan.5/cApan ang tanan nga nagapatalinghug niining akong mga pulong, ug wala nila pagatumana, igapakasama ko sa usa ka tawong buang nga nagtukod sa iyang balay sa ibabaw sa balas;/.WUg nag-ulan, ug nagbaha ang mga sapa, ug mihuyop ang kahanginan, ug mihampak batok niadtong balaya, ug wala kini mapukan, kay gitukod sa ibabaw sa bato nga bantilis.B-}Busa, ang tanan nga nagapatalinghug niining akong mga pulong, ug nagatuman kanila, igapakasama ko sa usa ka mabuot nga tawo nga nagatukod sa iyang balay sa ibabaw sa bato nga bantilis.r,]Ug unya pagasaysayan ko sila: Wala ko gayud kamo maila; pahalayo kamo kanako, mga mamumuhat sa kadautan.v+eDaghan ang magaingon kanako niadtong adlawa: Ginoo, Ginoo, wala ba kami magpanagna tungod sa imong ngalan, ug tungod sa imong ngalan ginahinginlan namo ang mga yawa, ug tungod sa imong ngalan ginabuhat namo ang daghang mga katingalahan?+*ODili ang tanan nga nagaingon kanako: Ginoo, Ginoo; makasulod sa gingharian sa langit, kondili kadtong nagabuhat sa kabubut-on sa akong Amahan nga atua sa langit.:)oBusa tungod sa ilang mga bunga, maila ninyo sila.e(CAng tanang kahoy nga wala magadala ug mga maayong bunga, ginapulod ug ginasugnod sa kalayo.}'sAng maayong kahoy dili makadala ug dautang mga bunga, ang dautan usab nga kahoy dili makadala ug mga maayong bunga. & Sa maong pagkaagi, ang tanang maayong kahoy magadala ug maayong mga bunga; apan ang dautang kahoy magadala ug mga dautang bunga. %Tungod sa ilang mga bunga maila sila ninyo. Makakuha ba ang tawo ug parras gikan sa mga sapinit, kun igos gikan sa mga bunglayon? n~~s~}}!||u{{fzyxx9w7vv.utt sQrr&qqp~pnn@mOlkk/jhjiuhhlggFfeeEddcpbbraa `__-^]]G\\;[[KZZ6YY(XXOWWKV`UTTPSSRRQPP3OOPNN0MM-LKKK7JJ>IIJHH GdFFEE@DDXCCBBAAm@@~??7>>=A<ySa maong pagkaagi, dili mao ang kabubut-on sa inyong Amahan nga atua sa langit, nga mawala ang usa niining mga gagmay.1=[ Ug kong mahitabo nga iyang hikaplagan kadto, sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga malipay siya tungod niadto labi pa kay sa kasiyaman ug siyam nga wala mahisalaag.R< Unsay hunahuna ninyo? Kong usa ka tawo adunay usa ka gatus ka carnero, ug ang usa kanila mahisalaag, dili ba siya magabiya sa kasiyaman ug siyam, ug moadto sa kabukiran ug mangita niadtong nahisalaag?>;w Kay ang Anak sa tawo mianhi sa pagluwas sa nangawala.J:  Magmatngon kamo nga dili kamo magtamay sa usa niining mga gagmay; kay nagaingon ako kaninyo nga didto sa langit ang ilang mga manolonda nagatan-aw sa nawong sa akong Amahan nga atua sa langit.j9M Ug kong ang imong mata mao ang makapapangdol kanimo, luska ug isalibay sa halayo kanimo; maayo pa kanimo nga magasulod ka sa kinabuhi nga usa lamang ang mata, kay sa adunay duha ka mata nga igahulog ka sa infierno sa kalayo.!8;Apan, kong ang imong kamot, kun ang imong tiil mao ang magapapangdol kanimo, putla kana, ug isalibay sa halayo kanimo; labing maayo pa kanimo nga magasulod ka sa kinabuhi nga piang kun kimay, kay sa adunay duha ka kamot ug duha ka tiil nga igahulog sa kalayo nga walay katapusan.\71Alaut ang kalibutan tungod sa mga kahigayonan sa pagkapangdol! Kay kinahanglan nga ang mga kahigayonan sa pagkapangdol magaabut; apan alaut kadtong tawo nga tungod kaniya moabut ang kahigayonan sa pagkapangdol!W6'Apan bisan kinsa nga magapapangdol sa usa niini nga mga gagmay, nga nagasalig kanako, maayo pa kaniya nga pagabitayan sa liog sa usa ka daku nga galingang bato ug nga igatunlod siya sa kahiladman sa dagat.g5GUg bisan kinsa nga magadawat sa usa ka bata nga sama niini sa akong ngalan, kanako nagadawat.r4]Busa, bisan kinsa ang magpakaubos sama niini nga bata, kana mao ang labing daku sa gingharian sa langit.3+Ug miingon: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga kong dili kamo mamalik ug magpakabata, dili gayud kamo makasulod sa gingharian sa langit.L2Ug gitawag ni Jesus ang usa ka bata, ug iyang gipataliwala kanila;1 Niadtong taknaa nanagpanuol ang mga tinon-an kang Jesus, nga nagaingon: Kinsa ba ang labing daku sa gingharian sa langit?"0=Apan aron nga dili kita makahatag kanila ug kahigayonan sa pagkapangdol, umadto ka sa dagat, ug ihulog ang taga ug ang unang isda nga makuha, kuptan mo siya; ug sa mabuka mo na ang iyang baba, makakaplag ka ug usa ka estater; kuhaa kana ug ihatag mo kanila alang kanako ug kanimo.z/mSi Pedro miingon kaniya: Sa mga dumudoong. Unya si Jesus nag-ingon kaniya: Tungod niini, ang mga anak nahagawas.w.gUg siya miingon: Oo. Ug sa misulod siya sa balay, giunahan siya ni Jesus sa pag-ingon: Unsa ang imong hunahuna, Simon? Ang mga hari sa yuta, kang kinsa ba magapaningil sa buhis kun bayranan, sa ilang mga anak ba, kun sa mga dumudoong ba?,-QUg sa miabut sila sa Capernaum, mingduol kang Pedro ang mga nagapaningil sa mga dedracma, ug nanag-ingon: Wala ba magabayad sa mga dedracma ang inyong Magtutudlo?n,UUg siya pagapatyon nila, ug sa ikatolo ka adlaw mabanhaw siya. Ug nanagsubo sila sa hilabihan gayud.y+kUg samtang didto sila sa Galilea, miingon kanila si Jesus: Ang Anak sa tawo igatugyan sa mga kamot sa mga tawo;R*Apan kining butanga dili mahimo kondili pinaagi sa pag-ampo ug pagpuasa.,)QUg si Jesus miingon kanila: Tungod sa inyong pagkakulang sa pagtoo. Kay sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga kong kamo adunay pagtoo nga ingon sa usa ka lugas sa mostaza, makaingon kamo niining bukid: Bumalhin ka gikan dinhi ngadto; ug mobalhin, ug walay bisan unsa nga makuli kaninyo.(Unya miduol paglain ang mga tinon-an kang Jesus, ug nanag-ingon kaniya: Ngano nga wala kami makahimo sa paghingilin kaniya?n'UUg gikasab-an ni Jesus siya, ug ang yawa migula kaniya, ug ang batat-on naayo sukad niadtong taknaa.F&Ug sa mitubag si Jesus, nag-ingon: Oh, kaliwatan nga walay pagtoo ug masukihon! Hangtud anus-a magapuyo ako kauban ninyo? Hangtud anus-a pagaantuson ko kamo? Dad-a ninyo siya dinhi kanako.Z%-Ug gidala ko siya sa imong mga tinon-an ug wala sila makahimo sa pag-ayo kaniya.$-Ginoo, kaloy-i ang akong anak nga lalake, kay patulon ug nagaantus sa hilabihan; kay sa makadaghan nahulog sa kalayo, ug sa makadaghan sa tubig.{#oUg sa miabut sila sa panon sa katawohan, miduol kaniya ang usa ka lalake ug miluhod sa atubangan niya ug miingon:e"C Unya nakasabut ang mga tinon-an nga siya nagsulti kanila mahatungod kang Juan nga Bautista.B!} Apan nagaingon ako kaninyo nga si Elias nahianhi na, ug wala nila hiilhi, apan gibuhat kaniya ang tanan nga buot nilang pagabuhaton. Ingon man usab ang Anak sa tawo pagapaantuson nila.w g Ug sa mitubag si Jesus, nag-ingon kanila: Oo, matuod nga si Elias moanhi ug magapahauli sa tanang mga butang:) Ug ang iyang mga tinon-an nanagpangutana kaniya sa pag-ingon: Ngano man nga nagaingon ang mga escriba nga si Elias kinahanglan moanhi pag-una??w Ug sa nagalugsong sila sa bukid, nagsugo kanila si Jesus, nga nagaingon: Dili kamo magsugilon bisan kang kinsa sa inyong nakita hangtud nga ang Anak sa tawo mabanhaw sa mga minatay.kOUg sa giyahat nila ang ilang mga mata, wala silay hingkit-an nga lain kondili si Jesus na lamang.kOUg sa miduot si Jesus, iyang gikablit sila ug nagaingon: Tumindog kamo, ug dili kamo mangahadlok.q[Ug sa hindunggan ang mao nga tingog sa mga tinon-an, nanaghapa sila, ug nangahadlok sa hilabihan gayud.|qUg sa nagapakigsulti pa siya, ania karon, usa ka panganod nga mahayag milukop kanila; ug, ania karon, usa ka tingog gikan sa panganod nagaingon: Kini mao ang akong Anak nga hinigugma, nga kaniya adunay kalipay ako; kaniya magpatalinghug kamo.QUg si Pedro mitubag ug miingon kang Jesus: Ginoo, maayo nga magpabilin kita dinhi; kong buot ka, magbuhat ako dinhi tolo ka payag: usa alang kanimo, ug usa alang kang Moises, ug usa alang kang Elias.\1Ug ania karon, nagpakita kanila si Moises, ug si Elias, nga nagapakigsulti kaniya.'Ug nabalhin ang iyang dagway sa atubangan nila; ug nagsilaw ang iyang nawong sama sa adlaw; ug ang iyang mga bisti nangaputi sama sa kahayag.% EUg sa tapus ang ikaunom ka adlaw gidala ni Jesus kauban niya si Pedro, ug si Jacobo, ug si Juan nga iyang igsoon ngadto sa usa ka hataas nga bukid nga hawa:>uSa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, adunay uban sa mga ania dinhi, nga dili gayud makatilaw sa kamatayon, hangtud nga makita nila ang Anak sa tawo nga moanhi sa iyang gingharian./Kay ang Anak sa tawo moanhi sa himaya sa iyang Amahan, kauban sa iyang mga manolonda, ug unya magatumbas sa tagsatagsa sumala sa iyang binuhatan.?wKay unsa ang kapuslanan sa usa ka tawo, kong makaangkon siya sa tibook kalibutan, ug mapilde kaniya ang iyang kalag kun unsa ba ang igahatag sa usa ka tawo nga baylo sa iyang kalag? 9Kay bisan kinsa nga buot magluwas sa iyang kinabuhi, mawala kini kaniya; ug bisan kinsa nga mawad-an sa iyang kinabuhi tungod kanako, hikaplagan niya.,QUnya si Jesus nag-ingon sa iyang mga tinon-an: Kong kinsa ang buot magsunod kanako, magdumili sa iyang kaugalingon, ug magpas-an sa iyang cruz, ug sumunod kanako.fEApan siya milingi ug miingon kang Pedro: Pahawa ka sa akong atubangan, satanas! usa ikaw ka kapangdolan alang kanako, kay wala ka makapanghunahuna sa mga butang nga iya sa Dios, kondili sa mga butang nga ila sa mga tawo.Sa gidala siya ni Pedro, ug gisugdan siya sa pagbadlong, nga nagaingon: Ginoo, ipahilayo kana kanimo; kana dili gayud mahitabo kanimo.*MSukad niadtong panahona, misugod si Jesus sa pagpahayag sa iyang mga tinon-an, nga kinahanglan nga moadto siya sa Jerusalem, ug mag-antus ug daghang mga butang gikan sa mga anciano, ug sa mga punoan sa mga sacerdote, ug sa mga escriba, ug pagapatyon siya, ug mabanhaw sa ikatolo ka adlaw.p YUnya nanugon sa iyang mga tinon-an nga dili sila magsugilon bisan kang kinsa, nga siya mao ang Cristo.: mUg kanimo akong igahatag ang mga yawi sa gingharian sa langit; ug ang imong pagagapuson sa yuta, pagagapuson sa langit; ug ang imong pagahubaran sa yuta, pagahubaran sa langit., QUg ako nagaingon usab kanimo, nga ikaw mao si Pedro ug sa ibabaw niining bato pagatukoron ko ang akong Iglesia, ug ang mga ganghaan sa Hades dili makadaug kaniya.4 aUg mitubag si Jesus ug miingon kaniya: Bulahan ikaw, Simon, anak ni Jonas, kay wala igapahayag kana kanimo sa unod ug sa dugo, kondili sa akong Amahan nga atua sa langit.` 9Ug sa mitubag si Simon Pedro, miingon: Ikaw mao ang Cristo, ang Anak sa Dios nga buhi.U#Siya nagaingon kanila: Apan kamo, unsa man ang pulong ninyo kong kinsa ako?Ug sila nanag-ingon: Ang uban nag-ingon, Si Juan nga Bautista; ang uban, si Elias; ug ang uban, si Jeremias, kun usa sa mga manalagna.9k Ug sa miadto si Jesus sa gingsakpan sa Cesarea ni Felipe, nangutana siya sa iyang mga tinon-an sa pag-ingon: Sumala sa mga pulong sa mga tawo, kinsa man kono ang Anak sa tawo? Unya nakasabut sila nga siya wala mag-ingon nga likayan nila ang levadura sa tinapay, kondili ang pagtolon-an sa mga Fariseo ug Saduceo.!; Naunsa nga wala kamo makasabut nga dili tungod sa tinapay ang akong pagsulti kaninyo? Apan likayan ninyo ang levadura sa mga Fariseo ug sa mga Saduceo.]3 Bisan sa pito ka tinapay along sa upat ka libo, ug pila ka bukag ang nahipos ninyo?  Wala pa ba kamo makasabut, ni mahanumdum sa lima ka tinapay along sa lima ka libo ka mga tawo, ug pila ka bukag ang nahipos ninyo?=sUg si Jesus, sa hingbaloan niya kini, nag-ingon kanila: Nganong nagtolotimbang kamo sa inyong kaugalingon, mga tawo nga diyutay sa pagtoo, tungod kay wala kamo magdala sa tinapay?taUg sila nanagtolotimbang sa ilang kaugalingon nga nagaingon: Kini tungod kay wala kita magdala sa tinapay.veUg si Jesus miingon kanila: Tan-awa ninyo ug maglikay kamo sa mga levadura sa mga Fariseo ug sa mga Saduceo.j~MUg sa miabut ang iyang mga tinon-an sa pikas sa lanaw, nanghikalimut sila sa pagdala sa tinapay.5}cUsa ka kaliwatan nga dautan ug mananapaw nagapangita ug usa ka ilhanan, ug dili kini pagahatagan sa ilhanan, kondili sa ilhanan ni Jonas. Ug siya mibiya kanila ug milakaw.8|iUg sa buntag: Mobagyo karon, kay ang langit mapula ug may dag-um. Mahibalo kamo mag-ila sa kalainan sa dagway sa langit, apan dili kamo makaila sa mga ilhanan sa mga panahon.v{eApan siya mitubag ug nag-ingon kanila: Kong hapon na moingon kamo, Moayo ang panahon: kay ang langit mapula.z 9Ug mingduol kaniya ang mga Fariseo ug ang mga Saduseo, ug sa pagtintal kaniya, nanagpangayo nga iyang pakitaan sila ug usa ka ilhanan gikan sa langit.tya'Ug sa gipapauli niya ang panon sa katawohan, misulod siya sa sakayan, ug miadto sa mga utlanan sa Magdala.cx?&Ug sila nga nanagpangaon, upat ka libo ka lalake, walay labut ang mga babaye ug mga bata.ywk%Ug silang tanan nangaon ug nangabusog; ug gihipos nila ang mga tinipik nga nanghibilin, pito ka bukag nga puno.=vs$Ug gikuptan niya ang pito ka tinapay ug mga isda, ug nagpasalamat siya, ug gitipiktipik niya ug gihatag sa iyang mga tinon-an, ug ang iyang mga tinon-an sa mga panon sa katawohan.Iu #Ug siya nagsugo sa panon sa katawohan nga managlingkod sa yuta.t}"Ug si Jesus miingon kanila: Pila ba ang mga tinapay ninyo? Ug sila nanag-ingon: Pito, ug pipila ka book isda nga gagmay. s9!Ug nanag-ingon kaniya ang iyang mga tinon-an: Asa man kita manguha sa igong tinapay dinhi sa kamingawan nga ikapabusog sa daku nga panon sa katawohan?r5 Ug si Jesus sa gitawag niya ang iyang mga tinon-an, nag-ingon: Nalooy ako sa panon sa katawohan, kay may tolo na karon ka adlaw nga nagapadayon sila pag-uban kanako, ug wala silay makaon; ug dili ako buot nga pagapapaulion sila nga walay kaon, tingali mangaluya sila sa dalan.^q5Sa pagkaagi nga nanghitingala ang panon sa katawohan sa hingkit-an nila nga nagasulti ang mga amang, ang mga kimay nangaayo, ang mga bakul nakalakaw, ug ang mga buta nakakita; ug gihimaya nila ang Dios ni Israel.`p9Ug miduol kaniya ang dagkung panon sa katawohan nga nagdala kauban nila mga bakul, mga buta, mga amang, mga kimay, ug uban pang daghang masakiton, ug ilang gipahamutang sila sa tiilan ni Jesus, ug iyang giayo sila.|oqUg sa migikan didto si Jesus, miadto siya duol sa dagat sa Galilea; ug mitungas siya sa bukid, ug milingkod didto.>nuUnya, sa mitubag si Jesus, nag-ingon kaniya: Ah, Babaye! daku ang imong pagtoo; pagabuhaton kanimo ingon sa imong pagbuot. Ug naayo ang iyang anak nga babaye sukad niadtong taknaa. m Ug ang babaye miingon: Matuod, Ginoo; kay bisan ang mga iro nagakaon sa mga momho nga nagakahulog sa lamesa sa ilang mga agalon.}lsUg sa mitubag siya, miingon: Dili matarung nga pagakuhaon ang tinapay sa mga anak, ug igasalibay ngadto sa mga iro.QkApan siya, sa miduol, nagsimba kaniya sa pag-ingon: Ginoo, tabangi ako!{joApan siya, sa mitubag, nag-ingon: Ako wala sugo-a kondili ngadto sa mga carnero nga nangawala sa balay ni Israel.;ioApan siya wala magtubag kaniya bisan usa ka pulong. Ug sa miduol ang iyang mga tinon-an, nagpakilooy sila kaniya nga nanag-ingon: Papauli-a siya, kay nagasinggit sa atong ulahi.Zh-Ug, ania karon, usa ka babaye nga Canaanhon migula gikan didto niadtong maong utlanan, ug misinggit sa pag-ingon: Ginoo, Anak ni David, kaloy-i ako; ang akong anak nga babaye ginasakit pag-ayo sa usa ka yawa.SgUg sa migikan didto si Jesus, mipadulong sa mga yuta sa Tiro ug sa Sidon.fKining mga butanga mao ang nagahugaw sa tawo; apan ang pagkaon sa walay pagpanghunaw sa mga kamot, dili magahugaw sa tawo.9ekKay sa kasingkasing nagagikan ang dautang mga hunahuna: mga pagpatay sa isigkatawo, mga pagpanapaw, mga pagpakighilawas, mga pangawat, mga bakak nga pagsaksi, mga pagpasipala.idKApan ang mga butang nga nagagula sa baba, nagagikan sa kasingkasing, ug kini nagahugaw sa tawo.~cuWala pa ba kamo makasabut nga ang tanang nagasulod sa baba nagapadulong sa tiyan, ug ginasalibay sa hilit nga dapit?PbUg si Jesus miingon: Hangtud karon wala pa gayud usab kamoy salabutan?OaUg sa mitubag si Pedro, miingon kaniya: Asoyi kami niining sambingay.`Pasagdi ninyo sila, mga buta sila nga mga magmamando sa mga buta. Ug kong ang buta magamando sa buta, silang duha mahulog sa gahong.t_a Apan sa mitubag siya, miingon: Tanang talamnon nga wala igatanum sa akong Amahan nga langitnon, pagaibton.6^e Unya miduol ang iyang mga tinon-an ug nanag-ingon kaniya: Nahibalo ba ikaw, nga sa pagkadungog sa mga Fariseo sa imong pulong, nakakaplag silag kahigayonan sa pagkapangdol?z]m Dili ang nagasulod sa baba ang nagahugaw sa tawo, kondili kadtong nagagula sa baba, kini maoy nagahugaw sa tawo.f\E Ug gitawag niya ang panon sa katawohan ug nag-ingon kanila: Patalinghug kamo ug sabta ninyo:z[m Apan kawang lamang ang pagsimba nila kanako, nga nagatudlo sila sa mga pagtolon-an nga mao ang sugo sa mga tawo!uZcKining katawohan nagapasidungog kanako uban sa ilang mga ngabil; apan ang ilang kasingkasing halayo kanako.^Y5Mga salingkapaw, sibo gayud ang gitagna ni Isaias mahitungod kaninyo, nga nagaingon:*XMSiya dili na magatahud sa iyang amahan kun sa iyang inahan. Ug sa ingon niini ginapakawala ninyo ang pulong sa Dios tungod sa inyong gikabilinbilin nga sugilon.W#Apan kamo nagaingon: Bisan kinsa nga mag-ingon sa iyang amahan kun sa iyang inahan: Kadto unta nga ikatabang ko kanimo, gihatag na sa Dios;$VAKay ang Dios nagaingon: Magtahud ka sa imong amahan ug sa imong inahan, ug kadtong magasulti ug dautan sa amahan kun sa inahan, mamatay siya sa kamatayon. UUg siya mitubag ug nag-ingon kanila: Nganong nagalapas man usab kamo sa sugo sa Dios tungod sa inyong gikabilinbilin nga sugilon?(TINganong nagalapas ang imong mga tinon-an sa gikabilinbilin nga sugilon sa mga anciano? Kay dili sila magahunaw sa ilang mga kamot kong sila mokaon sa tinapay.iS MUnya dihay miduol kang Jesus nga mga escriba ug mga Fariseo gikan sa Jerusalem, nga nanag-ingon:R}$Ug sila nagapakilooy kaniya nga makahikap lamang unta sila sa sidsid sa iyang kupo; ug kutob sa mga minghikap, nangaayo.0QY#Ug sa hing-ilhan siya sa mga tawo didto niadtong yutaa, nanagpadala sila ug balita sa libut niadtong tibook nga yuta; ug ilang gidala kaniya ang tanang mga masakiton;@P{"Ug sa nakatabok sila, miabut sila sa yuta sa Genezaret.zOm!Ug sila nga didto sa sakayan miduol ug misimba kaniya, sa pag-ingon: Matuod gayud nga ikaw mao ang Anak sa Dios!>Nw Ug sa nakasakay sila sa sakayan, milurang ang hangin.M!Ug gilayon gituy-od ni Jesus ang iyang kamot, ug gikuptan siya, ug miingon kaniya: O ikaw nga diyutay ing pagtoo! Nganong nagaduhaduha ka?L)Apan sa hingkit-an niya nga ang hangin makusog, nahadlok siya, ug nagasugod siya sa paglugdang, ug misinggit nga nagaingon: Ginoo, luwasa ako!~KuUg siya miingon: Umari ka. Ug mikawas si Pedro sa sakayan, ug milakaw sa ibabaw sa mga tubig sa pag-adto kang Jesus.}JsUg sa mitubag kaniya si Pedro, miingon: Ginoo, kong mao ikaw, sugo-a ako sa pag-anha kanimo sa ibabaw sa mga tubig.qI[Apan dihadiha nagsulti kanila si Jesus nga nagaingon: Maglipay kamo, ako kini; dili kamo managkahadlok.&HEUg sa hingkit-an siya sa mga tinon-an nga nagalakaw sa ibabaw sa dagat, nangalisang sila nga nagaingon: Aniay usa ka abat; ug nanagtiyabaw sila sa kahadlok.cG?Ug sa ikaupat ka hugna sa gabii, si Jesus miadto kanila nga nagalakaw sa ibabaw sa dagat.xFiApan ang sakayan didto na sa taliwala sa dagat nga ginalambalamba sa mga balud, kay ang hangin sungsungon man.&EEUg sa napapauli na niya ang katawohan, mitungas siya nga nag-inusara sa bukid aron sa pag-ampo. Ug sa miabut ang kagabhion nag-inusara na lamang siya didto.,DQUg gilayon gipilit ni Jesus ang iyang mga tinon-an sa pagpasakay sa sakayan ug pagpauna kanila sa pikas nga baybayon samtang nagapapauli pa siya sa mga katawohan.mCSUg ang mga nanagpangaon may mga lima ka libo nga mga lalake, walay labut sa mga babaye ug mga bata. BUg nangaon ang tanan, ug nangabusog sila; ug gihipus nila ang mga tinipik nga nanghibilin nga may napulo ug duha ka bukag nga puno.(AIUg nagsugo sa mga katawohan nga managlingkod sa ibabaw sa balili, ug gikuptan niya ang lima ka tinapay ug ang duha ka isda ug sa mihangad sa langit, nagpanalangin siya, ug sa gitipiktipik niya ang mga tinapay gihatag sa mga tinon-an, ug ang mga tinon-an naghatag niini sa mga katawohan.8@kUg siya miingon: Dad-a ninyo kana dinhi kanako.Q?Ug sila nagaingon kaniya: Dunay lima lamang ka tinapay ug duha ka isda.g>GApan si Jesus miingon kanila: Dili kinahanglan nga mamauli sila, hatagi ninyo sila sa makaon.=Ug sa miabut ang kahaponon, mingduol kaniya ang iyang mga tinon-an nga nagaingon: Ang dapit kamingawan, ug ang takna miagi na; papaulia ang mga panon sa katawohan aron mangadto sa mga gagmayng lungsod ug magpalit alang sa ilang kaugalingon ug makaon.<'Ug sa nakakawas si Jesus, hingkit-an niya ang usa ka dakung panon sa katawohan, ug siya nalooy kanila, ug giayo niya ang ilang mga masakiton.f;E Ug sa nakabati niini si Jesus, mipahawa siya didto sakay sa usa ka sakayan, ngadto sa usa ka dapit nga kamingawan nga nahawa. Ug sa hing-dunggan kini sa mga tawo, sila mingsunod kaniya nga nagalakat gikan sa mga lungsod.: Ug miabut ang mga tinon-an ni Juan, ug ilang gikuha ang iyang lawas ug gilubong, ug nangadto sila ug nagbalita kang Jesus.w9g Ug gidala ang iyang ulo sa usa ka pinggan, ug gihatag sa dalaga, ug iyang gidala kini ngadto sa iyang inahan.L8 Ug nagsugo siya ug gipapunggotan niya si Juan sulod sa bilanggoan.7 Ug ang hari nagsubo, apan tungod sa iyang mga panumpa ug sa iyang mga kauban sa pagkaon, nagsugo nga ipahatag kini kaniya. 6 Ug ang dalaga sa gisugyutan sa iyang inahan, nag-ingon: Ihatag mo dinhi kanako, sa usa ka pinggan, ang ulo ni Juan nga Bautista.{5oTungod niini nagsaad siya uban ang panumpa nga iyang igahatag kaniya bisan unsang butang nga iyang pagapangayoon.45Apan sa pag-abut sa adlaw nga natawohan ni Herodes, ang anak nga babaye ni Herodias misayaw sa taliwala sa mga dinapit ug nakapahimuot kang Herodes.n3UUg buot niyang patyon siya, apan nahadlok si Herodes sa katawohan kay ilang gipakamanalagna si Juan.S2Kay si Juan nag-ingon kaniya: Dili uyon sa balaod ang pagbaton mo kaniya.1!Tungod kay gipadakup ni Herodes si Juan, gipagapus niya ug gipasulod sa bilanggoan, tungod kang Herodias asawa ni Felipe nga iyang igsoon.00YUg nag-ingon sa iyang mga sulogoon: Kini mao si Juan nga Bautista, siya nabanhaw gikan sa mga minatay, ug tungod niini kanang mga gamhanang katingalahan nabuhat niya.S/ !Niadtong panahona si Herodes nga tetrarca nakadungog sa kabantug ni Jesus.h.I :Ug wala siya magbuhat didto sa daghang mga katingalahan, tungod sa pagkakulang sa pagtoo nila.W-' 9Ug kaniya hingkaplagan nila ang kahigayonan sa pagkapangdol. Apan si Jesus miingon kanila: Walay usa ka manalagna nga walay kadungganan gawas sa iya da nga kaugalingong yuta ug sa iyang kaugalingong balay.,+ 8Ug ang iyang mga igsoon nga babaye, wala ba dinhi ang tanan kauban nato? Busa, diin gikan kining tawohana makadawat niining tanang mga butanga?++O 7Dili ba mao kini ang anak sa panday sa kahoy? Dili ba ang iyang inahan ginganlan si Maria, ug ang iyang mga igsoon si Jacobo ug si Jose, ug si Simon ug si Judas?W*' 6Ug sa miadto siya sa iyang yuta nga natawohan, nanudlo siya sa sinagoga nila sa pagkaagi nga nanghibulong sila, ug nanag-ingon: Diin makadawat kining tawohana niining kinaadman ug niining mga katingalahan?c)? 5Ug nahatabo nga sa tapus si Jesus makapamulong niining mga sambingay, migikan siya didto.Y(+ 4Ug siya miingon kanila: Tungod niini ang tanang escriba nga nangahimong tinon-an sa gingharian sa langit, sama sa usa ka amahan sa panimalay nga nagakuha sa iyang bahandi sa mga butang nga mga bag-o ug daan.p'Y 3Si Jesus nagaingon kanila: Hingsabtan ba ninyo ngatanan kining mga butanga? Sila mingtubag: Oo, Ginoo.g&G 2Ug igasalibay sila sa hudno sa kalayo; didto mahitabo ang paghilak ug pagkagut sa mga ngipon.% 1Maingon usab niana ang katapusan sa kalibutan: manggula ang mga manolonda, ug pagapinigon nila ang mga dautan gikan sa mga matarung.*$M 0Nga, sa napuno kini, gibutad nila ngadto sa baybayon, ug sa nanagpanlingkod sila gitigum nila ang mga maayo sa mga sudlanan, apan gisalibay nila ang mga dautan. #  /Ingon man usab, ang gingharian sa langit sama sa usa ka pukot nga gitaktak sa dagat, ug nakakuha ug mga isda nga nagakalainlain;" .Ug nga, sa pagkakaplag niya sa usa ka mutya nga hamili, milakaw ug gibaligya niya ang tanan nga iyang kahimtang, ug iyang gipalit kadto.v!e -Ingon man usab, ang gingharian sa langit sama sa usa ka magpapatigayon nga nagapangita sa maayong mga mutya.g G ,Ang gingharian sa langit sama sa usa ka bahandi nga natago sa uma, nga sa hingkaplagan sa usa ka tawo, gitagoan niya, ug sa kalipay milakaw siya, ug gibaligya niya ang tanan niyang kahimtang, ug iyang gipalit kadtong uma.% +Unya ang mga matarung managsidlak ingon sa adlaw didto sa gingharian sa ilang Amahan. Ang may igdulungog sa pagpatalinghug, magapatalinghug.gG *Ug igasalibay sila sa hudno sa kalayo. Didto mahitabo ang paghilak ug pagkagut sa mga ngipon.6e )Magapadala ang Anak sa tawo sa iyang mga manolonda, ug pagakuhaon nila sa iyang gingharian ang tanan nga mga kahigayonan sa pagkapangdol, ug ang mga nagabuhat sa mangil-ad.q[ (Busa, ingon sa pag-ibut sa bunglayon ug pagsunog sa kalayo, mao ang mahitabo sa katapusan sa kalibutan. 'Ang kaaway nga nagpugas kaniya mao ang yawa, ang pag-ani mao ang katapusan sa kalibutan, ug ang mga mangangani mao ang mga manolonda.   &Ang uma mao ang kalibutan, ang maayong binhi mao ang mga anak sa gingharian; apan ang mga bunglayon mao ang mga anak sa dautan.a; %Ug sa mitubag siya miingon kanila: Ang nagapugas sa maayong binhi mao ang Anak sa tawo;B} $Unya sa gipapauli na niya ang mga panon sa katawohan, si Jesus misulod sa balay, ug mingduol kaniya ang iyang mga tinon-an nga nagaingon: Saysayi kami sa sambingay sa bunglayon sa uma,,Q #Aron matuman ang gisulti sa manalagna nga miingon: Magabuka ako sa akong baba sa mga sambingay; magalitok ako sa mga butang tinago sukad sa pagbuhat sa kalibutan./ "Tanan kining mga butanga gipamulong ni Jesus sa mga sambingay sa panon sa katawohan, ug wala siya magasulti kanila bisan unsa gawas sa sambingay;J  !Usa usab ka sambingay ang iyang gisulti kanila: Ang gingharian sa langit sama sa usa ka levadura nga gikuha sa usa ka babaye ug gisagol sa totolo ka takus nga harina, hangtud ang tanan mitubo.lQ Nga, sa pagkamatuod, mao ang labing diyutay sa tanang mga binhi, apan sa motubo na, labi pang daku kay sa mga utanon, ug mahimo nga usa ka kahoy; mao nga ang mga langgam sa kalangitan nagadugok ug nagabatog sa iyang mga sanga.8i Lain na usab nga sambingay iyang giasoy kanila sa pag-ingon: Ang gingharian sa langit sama sa usa ka lugas nga mostaza nga gidala sa usa ka tawo ug gipugas niya sa iyang uma. Pasagdi ninyo nga managtubo una sila pagdungan hangtud sa pag-ani, ug unya sa panahon sa ting-ani, magaingon ako sa mga mangangani: Ibton ninyo una ang bunglayon ug hugpungon sa pinungpong aron pagasunogon, apan ang trigo tigumon ninyo sa akong dapa.ta Apan siya miingon: Ayaw, tingali nga sa pag-ibut ninyo sa bunglayon, maibut usab ninyo pag-apil ang trigo.+ Ug siya nag-ingon kanila: Usa ka kaaway nagbuhat niini. Ug ang mga ulipon nanag-ingon kaniya: Buot ba ikaw nga mangadto kami ug pangibton namo?6e Ug sa nanagpanuol ang mga ulipon sa amahan sa panimalay, nanag-ingon kaniya: Ginoo, wala ba ikaw magpugas ug maayong binhi sa imong uma? Busa: diin man gikan ang bunglayon?K Apan sa nagtubo ang trigo ug namunga, midayag usab ang bunglayon.  Apan samtang nagakatulog ang mga tawo, miabut ang iyang kaaway ug nagpugas sa bunglayon sa taliwala sa trigo, ug milakaw. 5 Usa na usab ka sambingay iyang giasoy kanila sa pag-ingon: Ang gingharian sa langit sama sa usa ka tawo nga nagapugas sa maayong binhi sa iyang uma.J   Apan ang nahapugas sa maayong yuta, mao kadto ang nagapatalinghug sa pulong, ug nakasabut niini. Siya sa pagkamatuod nagapamunga: ang usa, usa ka gatus; ang usa, kan-uman; ug ang usa, katloan.S  Ug ang nahapugas sa kasapinitan; kini mao kadtong nagapatalinghug sa pulong, apan ang pag-atiman niini nga kalibutan ug ang limbong sa mga bahandi nagalumos sa pulong, ug mahimo siyang dili mabungahon.5 c Apan kaniya walay gamut, kondili milungtad sa diyutayng panahon lamang; ug kong moabut ang kalisdanan kun paglutos tungod sa hinungdan sa pulong, gilayon siya mahipangdol.xi Ug ang nahapugas sa kabatoan, mao kadtong nagapatalinghug sa pulong, ug sa gilayon gidawat niya nga malipayon;C Bisan kinsa nga nagapatalinghug sa mga pulong sa gingharian ug dili niya sabton, moanhi ang dautan ug moilog sa napugas sa iyang kasingkasing; mao kini ang nahapugas sa daplin sa dalan.=u Busa patalinghugi ninyo ang sambingay sa magpupugas.}s Kay sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga daghan nga mga manalagna ug mga matarung nga buot motan-aw sa mga butang nga inyong nakita ug wala magpakakita, ug sa pagpatalinghug sa mga butang nga inyong ginapatalinghugan ug wala magpakadungog.eC Apan bulahan ang inyong mga mata kay makakita, ug ang inyong mga igdulungog kay makadungog.N Kay ang kasingkasing niining lungsora gikubalan, ug ang ilang dalunggan nabungol sa pagpatalinghug, ug gipiyong nila ang ilang mga mata, aron dili sila makakita pinaagi sa ilang mga mata, ug makadungog pinaagi sa ilang mga igdulungog, ug makasabut pinaagi sa ilang kasingkasing ug aron dili sila managbalik ug pagaayohon ko.<q Ug natuman kanila ang tagna ni Isaias nga nagaingon: Pinaagi sa pagpatalinghug makadungog kamo, ug dili kamo makasabut; pinaagi sa pagtan-aw makakita kamo ug dili kamo makatukib.+O Tungod niini nagasulti ako kanila sa mga sambingay; kay sa nagatan-aw sila wala makakita, ug sa nagapatalinghug sila wala makadungog ug wala usab sila makasabut;ve Kay ang adunay iya, pagahatagan ug magadagaya, apan ang walay iya, pagakuhaon gikan kaniya bisan pa ang iya. Ug siya, sa mitubag, miingon kanila: kay kaninyo gitugot ang paghibalo sa mga tinago sa gingharian sa langit, apan kanila wala itugot.r~] Ug sa miduol ang iyang mga tinon-an, nanag-ingon kaniya: Nganong nagasulti ikaw kanila sa mga sambingay?2}_ Ang adunay mga igdulungog magpatalinghug.|} Apan ang uban nahulog sa maayong yuta, ug nagapamunga: ang uban, usa ka gatus; ang uban, kan-uman, ug ang uban, katloan.g{G Ug ang uban nahulog sa kasapinitan, ug mitubo ang mga sapinit ug nagtabon ug naglumos kanila.\z1 Apan sa pagsubang sa adlaw, nangalawos sila; ug tungod kay walay gamut, nangalaya.zym Ang uban nahulog sa kabatoan diin walay daghang yuta, ug gilayon miturok tungod kay wala si lay kalawom sa yuta.yxk Ug sa nagpugas siya, ang uban nga lugas nahulog sa daplin sa dalan, ug nanugok ang mga langgam ug ilang gituka. w Ug siya nagsulti kanila ug daghang mga butang pinaagi sa sambingay, sa pag-ingon: Ania karon, usa ka magpupugas miadto sa pagpugas. ~~~C}}|s{{RzzCyy xx'wvv7uu1tssrqpp`po^nnmll7kkjeiiRhgSf3eeDddFccSbaa(`` _^^l]]f]\[[GZYY#XNWWPVVUUTT?SS~RR[QPPOOO%NMMCLKKD(CQB^AA@R??_>O=8;;o::a99-88n766 544d4 33*2G11g00Y//.--+,,U+,**B))((( 'H&&8%%%$$ #r#""F" !k!: t kAL]KBjigs9e; 4 y g $ z0^pYKay daghan ang moanhi sa akong ngalan, sa pag-ingon: Ako mao si Cristo, ug magapasalaag sa kadaghanan.oWUg sa mitubag si Jesus, nag-ingon kanila: Magmatngon kamo nga dili kamo pagpasalaagon ni bisan kinsa.jMUg sa milingkod siya sa bukid sa mga Olivo, miduol kaniya sa hilit ang iyang mga tinon-an, nga nagaingon: Isulti kanamo, anus-a kining mga butanga mahitabo? Ug unsa ang ilhanan sa imong pag-anhi ug sa katapusan sa kalibutan?Y+Apan si Jesus sa mitubag miingon kanila: Wala ba ninyo makita kanang tanan nga mga butanga? Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, walay bato dinhi nga igabilin sa ibabaw sa usa ka bato nga dili pagatumpagon.  Ug sa pagpahawa ni Jesus, milakaw siya gikan sa templo, ug miduol ang iyang mga tinon-an sa pagpakita kaniya sa mga bahin sa templo.''Kay nagaingon ako kaninyo, nga sukad karon dili ninyo ako hikit-an, hangtud nga magaingon kamo: Bulahan siya nga nagaanhi sa ngalan sa Ginoo.D&Ania karon, ang inyong balay ginabilin kaninyo nga gun-ob.%O Jerusalem! Jerusalem! Nga nagapatay sa mga manalagna, ug nagabato sa mga sinugo diha kanimo, makapila nga buot kong tigumon ang imong mga anak, ingon sa usa ka himungaan nga nagatigum sa iyang mga piso sa ilalum sa iyang mga pako, ug wala ka mobuot!X)$Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo: Kining tanan moabut niini nga kaliwatan.{#Aron nga sa ibabaw kaninyo moabut ang tanang dugo sa mga matarung nga giula sa ibabaw sa yuta, sukad sa dugo ni Abel nga matarung, hangtud sa dugo ni Zacarias, nga anak ni Baraquias, nga gipatay ninyo sa taliwala sa dapit nga balaan ug sa halaran.(I"Tungod niini, ania karon, ako nagapadala kaninyo ug mga manalagna, ug mga makinaadmanon, ug mga escriba; ug ang uban kanila inyong pagapatyon ug igalansang sa cruz, ug ang uban kanila pagahampakon ninyo sa inyong mga sinagoga, ug pagalutoson ninyo gikan sa usa ka lungsod ngadto sa usa.s_!Kamo mga bitin! Kaliwat kamo sa mga bitin nga malala! Unsaon ninyo paglikay sa pagkahinukman sa infierno??y Nan, pun-a ninyo ang taksanan sa inyong mga ginikanan!q[Busa, nagamatuod kamo sa inyong kaugalingon da usab nga kamo mga anak sa mga nagpatay sa mga manalagna. )Ug nagaingon kamo: Kong buhi pa unta kami sa mga adlaw sa among mga ginikanan, wala unta kami maka-ambit uban kanila sa dugo sa mga manalagna;6 eAlaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga salingkapaw! Kay naga-tukod kamo sa mga lubnganan sa mga manalagna, ug ginadayandayanan ninyo ang mga lubnganan sa mga matarung,# ?Ingon usab kamo, kong tan-awon sa gawas, mga matarung kamo sa atubangan sa mga tawo; apan sa sulod ninyo napuno kamo sa pagkasalingkapaw ug mga paglapas.m SAlaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga salingkapaw! Kay sama kamo sa mga ginapaputi nga lubnganan nga sa dayag daw mga maanindot pagatan-awon, apan ang sulod nila napuno sa mga bukog sa mga minatay ug sa tanan nga kahugaw.i KFariseo nga buta, hinloi una ang sulod sa copa ug sa pinggan, aron ang gawas nila mahinlo usab.>uAlaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga salingkapaw! Kay gihinloan ninyo ang gawas sa copa ug sa pinggan, apan ang sulod nila napuno sa pagtikas ug sa pagpatuyang sa kangil-ad.c?Mga magmamando nga mga buta! ginasala ninyo ang hokhok, apan ginatolon ninyo ang camello.SAlaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga salingkapaw! Kay nagahatag kamo sa ikapulo sa hierba buena, ug sa eneldo, ug sa comino, ug ginabiyaan ninyo ang mga butang nga labing dagku mahatungod sa Kasugoan nga mao ang katarungan, ang kalooy, ug ang pagtoo. Kini sila maoy kinahanglan nga pagabuhaton, ug ang uban dili pagbiyaan.xiUg ang nagapanumpa sa langit, nagapanumpa sa lingkoranan nga harianon sa Dios, ug niadtong nagalingkod kaniya.W'Ug ang nagapanumpa sa templo, nagapanumpa kaniya ug niadtong nagapuyo kaniya.pYBusa siya nga nagapanumpa sa halaranan, nagapanumpa kaniya ug sa tanan nga mga butang nga anaa kaniya.gGMga buta! Kay hain man ang labing daku, ang halad, kun ang halaran nga nagapabalaan sa halad? 9Ug bisan kinsa nga magapanumpa sa halaran, kana walay kabilinggan; apan bisan kinsa nga magapanumpa sa halad nga anaa sa ibabaw niya, mag-uutang siya.wgMga buang ug mga buta! Kay hain man ang labing daku ang bulawan, kun ang templo ba nga nagabalaan sa bulawan?OAlaut kamo, mga magmamando nga mga buta, nga nagaingon: Bisan kinsa nga nagapanumpa sa templo, kana walay kabilinggan; apan bisan kinsa kanila nga magapanumpa sa bulawan sa templo, mag-uutang siya.}~sAlaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga salingkapaw! Kay nagalibud kamo sa kadagatan ug sa kayutaan, aron sa paghimo lamang usa ka kinabig; ug kong mahimo na siya, ginahimo ninyo siya nga anak sa infierno sa duha ka pilo labaw kay kaninyo.|}qAlaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga salingkapaw! Kay ginalamoy ninyo ang mga balay sa mga babaye nga balo, ug sa usa ka pagpasangil, nagabuhat kamo ug hataas nga mga pangadyeon, tungod niini magadawat kamo ug labing daku pa nga silot.S| Apan, alaut kamo, mga escriba ug mga Fariseo, mga salingkapaw! Kay ginalukban ninyo ang gingharian sa langit sa atubangan sa mga tawo; kay kamo dili magasulod, ug ang mga nagasulod dili ninyo pasudlon.b{= Ug bisan kinsa nga magapataas, pagapaubson; ug bisan kinsa nga maga-paubos pagapatas-on.?zy Apan ang labing daku kaninyo, mao ang inyong sulogoon.\y1 Dili kamo magpangalan nga mga agalon, kay usa lamang ang inyong agalon, si Cristo. x Ug dili kamo magtawag bisan kinsang tawo nga amahan ninyo sa ibabaw sa yuta, kay usa lamang ang inyong Amahan, ang atua sa langit.}wsApan kamo dili magpahingalan nga Rabbi, kay usa lamang ang inyong Magtutudlo, si Cristo, ug kamong tanan managsoon.cv?Ug ang mga pagyukbo didto sa mga baligyaanan, ug nga paganganlan sila sa mga tawo, Rabbi!uUg gihigugma nila ang mga nahauna nga mga lingkoranan sa mga kombira; ug ang mga nahauna nga lingkoranan sa mga sinagoga;7tgApan ang tanan nilang mga buhat ilang gihimo, aron pagatan-awon sa mga tawo; kay gilapad nila ang ilang mga filacteria, ug gisangkad nila ang mga palpara sa ilang mga bisti.KsOo, kay sila nagabugkos ug mga lowan nga mabug-at ug makuli nga dad-on, ug gipapas-an sa mga tawo; apan sila sa ilang kaugalingon dili gani buot motandog niana, bisan sa usa sa ilang mga tudlo.,rQAng tanan nga ilang ginaingon kaninyo, inyong pagabuhaton ug pagabantayan; apan dili kamo managbuhat sama sa ilang ginabuhat, kay sila nagasulti ug wala magbuhat.]q3Nga nagaingon: Sa lingkoranan ni Moises nagalingkod ang mga escriba ug mga Fariseo;Sp !Unya si Jesus nagsulti sa mga panon sa katawohan ug sa iyang mga tinon-an,@oy.Ug walay bisan kinsa nga nakahimo sa pagtubag kaniya ug usa ka pulong; ug walay bisan kinsa usab nga nangahas sukad niadtong adlawa sa pagpangutana kaniya ug uban pang mga pangutana.an;-Kong si David nagangalan kaniya nga Ginoo, sa unsang pagkaagi nga maanak siya ni David?m,ang Ginoo nag-ingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong too, hangtud nga ikabutang ko ang imong mgakaaway sa ilalum sa imong mga tiil?|lq+Siya nagaingon kanila: Nan, ngano man si David sa pagsulti sa Espiritu nagangalan kaniya nga Ginoo, nga nagaingon:k*Nga nagaingon: Unsay hunahuna ninyo nahatungod kang Cristo? Kang kinsa siya nga anak? Sila nagaingon kaniya: Anak ni David.djA)Ug samtang nanagkatigum pa ang mga Fariseo, gipangutana sila ni Jesus sa usa ka pangutana,\i1(Dinhi niining duha ka sugo nagagikan ang tanan nga Kasugoan, ug ang mga Manalagna.bh='Ug ang ikaduha sama niini: Higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon.-gU&Kini mao ang nahauna ug dakung sugo.f1%Si Jesus miingon kaniya: Higug-maon mo ang Ginoo nga imong Dios, sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag, ug sa bug-os mong hunahuna.6eg$Magtutudlo, unsa ang dakung sugo sa Kasugoan?_d7#Ug usa kanila nga batid sa balaod, nangutana sa usa ka pangutana sa pagtintal kaniya:kcO"Apan sa pagkadungog sa mga Fariseo nga napahilum niya ang mga Saduceo, nanagtigum sila pagtingub.Vb%!Ug sa hindunggan kini sa katawohan, nanghitingala sila sa iyang pagtolon-an.a Ako mao ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Isaac; ug ang Dios ni Jacob? Ang Dios dili mao ang Dios sa mga minatay, kondili sa mga buhi.{`oApan, nahatungod sa pagkabanhaw sa mga minatay, wala ba ninyo hibasahi ang gisulti sa Dios kaninyo nga nagaingon:v_eKay sa pagkabanhaw dili sila makapangasawa, bisan makapamana, kondili ingon sila sa mga manolonda sa langit. ^ Apan sa mitubag si Jesus, nag-ingon kanila: Nangasayup kamo, kay wala ninyo hibaloi ang mga Kasulatan, bisan ang gahum sa Dios.c]?Busa, sa pagkabanhaw, kinsa sa pito ang makaasawa kaniya? Kay ang tanan nangasawa kaniya.=\uUg sa human kanilang tanan, namatay usab ang babaye.T[!Sa ingon usab nga pagkaagi ang ikaduha ug ang ikatolo, hangtud sa ikapito.3Z_Nan, dinhi sa taliwala namo may pito ka managsoon nga lalake; ug ang nahauna nakapangasawa, ug namatay; ug kay wala siyay liwat, gibilin ang iyang asawa sa iyang igsoon.=YsNga nanag-ingon: Magtutudlo, si Moises nag-ingon: Kong usa ka tawo mamatay nga walay mga anak, ang iyang igsoon makapakasal sa asawa niya, ug magbangon sa kaliwat sa iyang igsoon.X Niadto gihapon nga adlawa miduol kaniya ang mga Saduceo, sila nga nanag-ingon nga walay pagkabanhaw, ug nanagpangutana kaniya,]W3Ug sa hingdunggan nila kini, nanghibulong sila, ug ilang gibiyaan siya ug namahawa.VSila nagaingon kaniya: Kang Cesar. Unya siya miingon kanila: Nan, magbayad kamo kang Cesar sa iya ni Cesar, ug sa Dios, sa iya sa Dios.UU#Unya Siya nag-ingon kanila: Kang kinsa kini nga dagway ug kining nahasulat?WT'Ipakita kanako ang salapi sa buhis. Ug ilang gidad-an siya sa usa ka denario.qS[Apan naila ni Jesus ang ilang pagkadautan, ug nag-ingon: Nganong ginatintal ako ninyo, mga salingkapaw?qR[Busa isuiti kanamo: Unsay imong hunahuna, uyon ba sa balaod ang paghatag sa buhis kang Cesar, kun dili?$QATungod niini ilang gipaadtoan siya sa ilang mga tinon-an kauban sa mga Herodianhon sa pag-ingon: Magtutudlo, hingbaloan namo nga ikaw maminatud-on, ug nga ginatudlo mo sa matuod ang dalan sa Dios, sa walay pagtagad kang bisan kinsa, kay wala mo pagatan-awa ang pamayhon sa mga tawo.PUnya namahawa ang mga Fariseo, ug nanagsabutsabut sila sa ilang kaugalingon kong unsaon pagbitik kaniya sa iyang pagpanulti.GOKay daghan ang mga gipanawag, apan diriyut da ang mga napili.MN Unya ang hari nag-ingon sa mga sulogoon: Gapusa ninyo siya sa mga tiil ug sa mga kamot, ug isalibay ninyo siya sa kangitngitan sa gawas, didto mahitabo ang paghilak ug ang pagkagut sa mga ngipon,~Mu Ug siya miingon kaniya: Abyan, nganong misulod ka dinhi nga wala ikaw ing bisti nga alang sa kasal? Ug mihilum siya.L Ug sa misulod ang hari sa pagtan-aw sa mga dinapit, hingkit-an niya didto ang usa ka tawo nga wala magsul-ob sa bisti nga alang sa kasal.6Ke Ug sa nanagpanlakaw kadtong mga ulipon sa mga dalan, ilang gitigum ang tanang mga hingsugatan nila, mga dautan ug mga maayo; ug ang kan-anan sa kasal napuno sa mga dinapit.J} Busa pangadto kamo sa mga kinasang-an sa mga dalan, ug ang tanan nga hingkit-an ninyo, dapita ninyo sa kombira sa kasal.uIcUg nag-ingon sa iyang mga ulipon: Sa pagkamatuod ang kasal nahikay na, apan ang mga dinapit dili mga takus.HApan ang hari nasuko, ug gipaadtoan niya sa iyang mga sundalo, ug gipalaglag niya kadtong mga mamumuno, ug gipasunog ang lungsod nila.^G5Ug ang uban nanagdakup sa iyang mga ulipon, ug kini gipasipalahan nila ug gipamatay.zFmApan wala sila magtagad niini ug nanlakat sila: ang usa, sa iyang kaugalingong uma; ang usa, sa iyang patigayon,^E5Gipaadtoan na usab niya sa laing mga ulipon nga nagaingon: Ania karon, naandam ko na ang pagkaon; ang akong mga nati ug mga hayup nga mga gipatambok, nangaihaw, ug ang tanan nahikay na gayud, umari kamo sa kasal.{DoUg gipaadto niya ang iyang mga ulipon aron panawgon nila ang mga dinapit sa kasal. Ug nagdumili sila sa pag-adto.^C5Ang gingharian sa langit sama sa usa ka hari nga nagakombira sa kasal sa iyang anak.UB %Ug sa mitubag si Jesus, nagsulti pag-usab kanila sa sambingay nga nagaingon.}As.Ug sa nagtinguha sila sa pagdakup kaniya, nahadlok sila sa mga panon sa katawohan kay ilang ginapakamanalagna siya.@1-Ug sa hingdunggan sa mga punoan sa mga sacerdote ug sa mga Fariseo ang iyang mga sambingay, hingsabutan nila nga nagasulti siya mahitungod kanila.?#,Ug kadtong mahulog sa ibabaw niining bato, mangabuak sa tinipiktipik; apan kong kinsa ang mahulogan niya, pagatibulaagon siya sama sa abug.>+Busa nag-ingon ako kaninyo, nga pagakuhaon kaninyo ang gingharian sa Dios, ug igahatag sa usa ka nasud nga makapamunga sa mga bunga niya.f=E*Si Jesus nagaingon kanila: Wala ba ninyo hibasahi sa mga Kasulatan: Ang bato nga gisalikway sa mga magtutukod, kini nahimong pangulo nga bato sa pamag-ang, sa Ginoo nagagikan kini, ug makapahibulong ba sa atong mga mata?F<)Sila nagaingon kaniya: Ang mga dautan pagalaglagon niya sa dinautan gayud, ug iyang pagapaabangan ang parrasan sa laing mga mag-uuma nga magahatag kaniya sa mga bunga sa ilang mga panahon.a;;(Busa kong moanhi ang tag-iya sa parrasan, unsay pagabuhaton niya niadtong mga mag-uuma?V:%'Ug ilang gidakup siya, ug giabug nila sa gawas sa parrasan, ug gipatay nila.=9s&Apan ang mga mag-uuma, sa hingkit-an nila ang anak, nasig-ingon sila sa ilang kaugalingon: Kini mao ang manununod, umari kamo, patyon ta siya, ug angkonon ta ang iyang panolondon.n8U%Ug sa katapusan iyang gipaadtoan sila sa iyang anak, nga nagaingon: Ang akong anak pagatahuron nila.7$Gipaadtoan na usab niya sa ubang mga ulipon nga labi pa kadaghan kay sa mga nahauna, ug ilang gibuhatan sila sa mao usab nga pagkaagi.u6c#Ug gidakup sa mga mag-uuma ang iyang mga ulipon; ang usa gihampak nila, ang usa gipatay, ug ang usa gibato.5"Ug sa haduol na ang panahon sa tingbunga, gipaadtoan niya sa iyang mga ulipon ang mga mag-uuma sa pagdawat sa iyang mga abut.84i!Patalinghugi ninyo ang lain nga sambingay: May usa ka tawo nga pangulo sa panimalay nga nakatanum sa usa ka parrasan, ug gipalikusan niya sa usa ka koral, ug iyang gipakalutan sa usa ka pug-anan, ug gipatindogan sa usa ka torre, ug gipaabangan niya sa pila ka mag-uuma, ug milangyaw siya sa laing yuta.3 Kay mianhi si Juan kaninyo sa dalan sa pagkamatarung, ug wala kamo managtoo kaniya; apan ang mga maniningil sa buhis ug ang mga bigaon nanagtoo kaniya; ug kamo, sa hingkit-an ninyo kini, wala ngani kamo managhinulsol bisan na lamang sa ulahi aron sa pagtoo kaniya. 2Kinsa kanilang duha ang nagbuhat sa kabubut-on sa ilang amahan? Nanag-ingon sila: Ang nahauna. Nagaingon kanila si Jesus: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga ang mga maniningil sa buhis ug ang mga bigaon magasulod pag-una kaninyo sa gingharian sa Dios.1Ug sa miduol sa ikaduha, giingon niya sa mao usab nga pagkaagi. Ug kini siya, sa mitubag, nag-ingon: Ako moadto, Ginoo; apan wala moadto.W0'Ug siya mitubag ug miingon: Dili ako buot; apan unya sa nakahinulsol, miadto../UApan unsay hunahuna ninyo? Usa ka tawo adunay duha ka anak nga lalake; ug sa miduol siya sa nahauna, nag-ingon: Anak, umadto ka sa pagbuhat karon sa akong parrasan.E.Ug mitubag sila kang Jesus, ug miingon: Wala kami manghibalo. Siya miingon usab kanila: Ug ako usab dili magsaysay kaninyo kong sa unsa nga pagbulot-an nga ginahimo ko kining mga butanga. - Apan kong mag-ingon kita: Sa mga tawo, mahadlok kita sa panon sa katawohan, kay ang tanan nagaila kang Juan ingon nga manalagna.n,UAng bautismo ni Juan, diin ba gikan? Gikan sa langit, kun sa mga tawo ba? Ug sila nagatolotimbang sa ilang kaugalingon nga nagaingon: Kong mag-ingon kita: Sa langit, magaingon siya kanato: Ngano man nga wala ninyo siya pagtohoi?R+Ug sa mitubag si Jesus miingon kanila: Ako usab mangutana kaninyo sa usa ka butang nga kong inyo akong saysayan, ako usab magasaysay kaninyo kong sa unsa nga pagbulot-an gibuhat ko kining mga butanga.*Ug sa misulod siya sa templo, ang mga punoan sa mga sacerdote ug mga anciano sa lungsod mingduol kaniya sa nagapanudlo pa siya, nga nagaingon: Tungod sa unsa nga pagbulot-an nagabuhat ikaw niining mga butanga? Ug kinsa ba ang nagahatag kanimo niining pagbulot-an?l)QUg ang tanang mga butang nga inyong pangayoon sa pag-ampo, kong kamo adunay pagtoo, madawat ninyo.(3Ug sa mitubag si Jesus nag-ingon kanila: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, kong may pagtoo kamo ug dili magduhaduha, dili lamang mahimo ninyo kini sa kahoy nga higuera, kondili usab hangtud sa mga bukid mag-ingon kamo: Matumpag ka, ug lumayat ka sa dagat, ug kini mahimo.~'uUg sa hingkit-an kini sa mga tinon-an nanghibulong sila, nga nagaingon: Pagkakalit nga nalaya ang kahoy nga higuera?#&?Ug sa hingkit-an niya ang usa ka kahoy nga higuera diha sa daplin sa dalan, iyang giduol ug wala siyay hingkit-an kaniya bisan unsa kondili mga dahon lamang. Ug gipamulongan niya: Wala na gayud ing bunga nga mogula kanimo bisan kanus-a pa! Ug dihadiha nalaya ang kahoy nga higuera.D%Ug sa pagkabuntag, sa mibalik siya sa ciudad gigutom siya.j$MUg iyang gibiyaan sila, ug migula siya sa gawas sa ciudad ngadto sa Betania, ug mipahulay didto.G#Ug nanag-ingon kaniya: Hingdunggan mo ba kining ginaingon nila? Si Jesus miingon kanila: Oo. Wala ba gayud ninyo hibasahi: Sa baba sa mga bata ug sa mga nagasuso, gihingpit mo ang pagdayeg?c"?Apan sa hingkit-an sa mga punoan sa mga sacerdote ug sa mga escriba ang mga katingalahan nga iyang gibuhat, ug ang mga bata nga nagahugyaw sa templo nga nanag-ingon: Hosanna sa Anak ni David! sila nanagpanuyo pag-ayo.T!!Ug miduol kaniya ang mga buta ug mga bakul sa templo, ug iyang giayo sila.  Ug nag-ingon kanila: Nahisulat na: Ang akong balay paganganlan balay sa pag-ampo; apan ginabuhat ninyo nga lungib sa mga tulisan!~u Ug misulod si Jesus sa templo sa Dios, ug giabug niya paingon sa gawas ang tanang mga nagabaligya ug mga nagapalit sa templo; ug gipukan niya ang mga lamesa sa mga mag-iilis sa salapi, ug ang mga lingkoranan sa mga nagabaligya sa mga salampati;pY Ug ang mga panon sa katawohan nanag-ingon: Kini mao si Jesus, ang manalagna nga Nazaretnon sa Galilea.gG Ug sa misulod si Jesus sa Jerusalem, naukay ang tibook nga ciudad, nga nagaingon: Kinsa kini?O Ug ang mga panon sa katawohan nga nanagpanguna kaniya, ug ang mga nanagsunod, nanagsinggit nga nagaingon: Hosanna sa Anak ni David! Dalayegon ang nagaanhi sa ngalan sa Ginoo! Hosanna sa kahitas-an!5Ug ang kadaghanan sa mga tawo nanagpamuklad sa ilang mga bisti sa dalan, ug ang uban namutol sa mga sanga sa mga kahoy, ug gipangatag nila sa dalan.lQUg gidala nila ang asna ug ang nati, ug gihapinan nila sa ilang mga kupo, ug siya mikabayo kaniya.W'Ug nangadto ang mga tinon-an ug gibuhat nila ingon sa gisugo kanila ni Jesus.)KIngnon ninyo ang anak nga babaye ni Sion; Ania karon, ang imong Hari nagaanhi kanimo nga maaghup ug nagakabayo sa usa ka asna, ug usa ka nati nga anak sa asna.RKaron kini nahatabo aron matuman ang gisulti sa manalagna nga nagaingon: Ug kong adunay mosulti kaninyo sa bisan unsa, mag-ingon kamo kaniya: ang Ginoo nagakinahanglan kanila; ug gilayon igapadala sila.RNga nagaingon kanila: Umadto kamo sa lungsod nga anaa sa atubangan ninyo, ug gilayon, hingkaplagan ninyo ang usa ka asna nga gihigut, ug ang usa ka nati uban kaniya; hubari ninyo ug dad-a sila kanako. Ug sa nahiduol sila sa Jerusalem ug ming-abut sa Betfage, haduol sa bukid sa mga Olivo, si Jesus nagsugo sa duha sa iyang mga tinon-an,  "Ug si Jesus, sa giabut sa kalooy, mihikap sa ilang mga mata, ug kini sila gilayon nakadawat sa igtatan-aw, ug mingsunod kaniya.N!Sila nagaingon kaniya: Ginoo, nga mangabuka unta ang among mga mata.kO Ug mihunong si Jesus, ug gitawag sila, ug nag-ingon: Unsay buot ninyo nga pagabuhaton ko kaninyo?Ug gibadlong sila sa mga tawo aron managhilum, apan nagasinggit pa gayud sila paglabi sa pag-ingon: Kaloy-i kami, Ginoo, Anak ni David!<qUg ania karon, duha ka buta nga nagalingkod sa daplin sa dalan, nga sa hindunggan nila nga si Jesus nagalabay, nanagsinggit sila sa pag-ingon: Kaloy-i kami, Ginoo, Anak ni David!]3Ug sa paggikan nila sa Jerico, misunod kaniya ang usa ka dakung panon sa katawohan. +Maingon nga ang Anak sa tawo mianhi, dili aron pagaalagaron, kondili sa pag-alagad, ug sa paghatag sa iyang kinabuhi nga lukat alang sa daghan.F Ug bisan kinsa kaninyo nga buot magapangulo, maulipon ninyo;m SApan kini dili mahitabo kaninyo; kondili bisan kinsa kaninyo nga buot magapakadaku, maalagad ninyo.' GApan si Jesus nagtawag kanila ug miingon: Hingbaloan ninyo, nga ang mga punoan sa mga Gentil nagapakaagalon kanila, ug nga ang mga kadagkuan nagahari kanila.N Ug sa hingdunggan kini sa napulo, nangasuko sila sa duha ka magsoon.PSiya miingon kanila: Sa pagkamatuod ang akong copa maimnan ninyo; apan ang paglingkod sa akong too ug sa akong wala, dili ako ang paghatag; kondili alang kanila nga mga ginatagan-an sa akong Amahan..UApan sa mitubag si Jesus, nag-ingon: Wala ninyo hibaloi ang inyong gipangayo. Arang ba kamo makainum sa copa nga akong pagaimnan? Nagaingon sila kaniya: Arang kami.H Ug siya nag-ingon kaniya: Unsay buot mo? Ang babaye nagaingon kaniya: Sugoa nga kining duha ko ka anak magalingkod, ang usa sa imong too, ug ang usa sa imong wala, didto sa imong gingharian.7Unya miduol kaniya ang inahan sa mga anak ni Zebedeo uban sa iyang mga anak nga lalake, nga nagasimba kaniya, ug nagapangayo kaniya sa usa ka butang. Ug siya igatugyan nila sa mga Gentil aron pagabiaybiayon, pagahampakon ug igalansang sa cruz, ug sa ikatolo ka adlaw mabanhaw siya.*MAnia karon, nagatugas kita sa Jerusalem, ug ang Anak sa tawo igatugyan sa mga punoan sa mga sacerdote, ug sa mga escriba, ug ilang pagahukman siya sa kamatayon.  Ug sa mitungas si Jesus sa Jerusalem, gikuha niya paglain ang napulo ug duha ka mga tinon-an, ug sa dalan siya nag-ingon kanila:KBusa ang mga naulahi, manghiuna; ug ang mga nahauna, manghiulahi.Dili ba matarung kanako ang paghimo sa akong kabubut-on sa mga kaugalingon nako? Kun dautan ba ang imong mata, kay ako maayo?veDawata ang imo, ug lumakaw ka. Maoy akong kabubut-on ang paghatag niining naulahi sama sa gihatag ko kanimo. ~  Apan siya mitubag ug nag-ingon sa usa kanila: Abyan, wala ko ikaw paglimbongi. Wala ba ikaw makigsabut kanako sa usa ka denario?3}_ Nga nagaingon: Kining mga naulahi nanagbuhat ug usa ka takna lamang, ug gihimo mo sila nga sama kanamo, nga nagaantus kami sa kabug-at ug sa init sa adlaw nga makasunog.T|! Ug sa nadawat kadto nila, nanagbagutbot sila batok sa amahan sa panimalay,{# Ug sa miabut ang mga nahauna, nanagdahum sila nga magadawat sila ug labaw, ug sila usab nanagdawat ang tagsatagsa kanila ug usa ka denario.zw Ug sa ming-abut ang mga mamomoo sa haduol ang ikapulo ug usa nga takna, nanagpakadawat ang tagsatagsa usa ka denario.FyUg sa miabut ang kahaponon, miingon ang tag-iya sa parrasan sa iyang tinugyanan: Panawga ang mga mamomoo, ug pamayri sila sa ilang suhol, sugdan sukad sa mga naulahi ngadto sa mga nahauna.xSila nagaingon kaniya: Kay walay misuhol kanamo. Iyang giingon sila: Umadto usab kamo sa parrasan, ug magadawat kamo sa angay kaninyo.FwUg sa haduol ang ikapulo ug usa nga takna, milakaw siya ug hingkit-an niya ang uban pa nga nagatindog, ug miingon kanila: Nganong nagatindog kamo dinhi sa tibook nga adlaw nga walay buhat?pvYUg siya milakaw pag-usab sa haduol na sa ikaunom ug sa ikasiyam nga takna, ug nagbuhat sa mao gihapon.{uoUg miingon kanila: Umadto usab kamo sa akong parrasan, ug pagahatagan ko kamo sa angay kaninyo. Ug nangadto sila.|tqUg milakaw siya sa ikatolong takna, ug iyang hingkit-an ang uban pa nga nagatindog nga walay buhat sa baligyaanan.zsmUg sa nakigsabut na siya uban sa mga mamomoo sa usa ka denario ang adlaw, iyang gipaadto sila sa iyang parrasan.r Kay ang gingharian sa langit sama sa usa ka amahan sa panimalay nga milakaw sa kaadlawon sa pagpangita ug mga mamomoo sa iyang parrasan.Uq#Apan daghan nga mga nahauna, nga manghiulahi; ug mga naulahi nga manghiuna.p/Ug bisan kinsa kadtong magabiya sa iyang mga balay kun mga igsoon nga lalake, kun mga igsoon nga babaye, kun amahan, kun inahan, kun asawa, kun mga anak, kun mga uma, tungod sa akong ngalan, magadawat ug usa ka gatus ka pilo, ug magapanunod sa kinabuhi nga walay katapusan.OoUg si Jesus nag-ingon kanila: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga kamo nga misunod kanako, sa panahon sa pagbag-o sa tanan nga ang Anak sa tawo magalingkod sa lingkoranan nga harianon sa iyang himaya, kamo magalingkod usab sa napulo ug duha ka lingkoranan nga harianon, sa paghukom sa napulo ug duha ka banay ni Israel.&nEUnya mitubag si Pedro ug miingon kaniya: Ania karon, gipamiyaan namo ang tanan namo nga kahimtang, ug nanagsunod kami kanimo, busa, unsa ang mabatonan namo?m}Ug sa gitan-aw sila ni Jesus, nag-ingon kanila: Sa mga tawo kini dili mahimo, apan sa Dios ang tanang mga butang mahimo.lUg sa hingdunggan kini sa mga tinon-an, nanghikugang sila sa hilabihan nga nagaingon: Busa, kinsa man diay ang arang maluwas?/kWUg nagaingon pa usab ako kaninyo, nga labi pang masayon nga ang usa ka camello molusot sa mata sa usa ka dagum, kay sa usa ka dato nga mosulod sa gingharian sa Dios. j9Ug si Jesus miingon sa iyang mga tinon-an: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga makuli gayud ang pagsulod sa usa ka dato sa gingharian sa langit.uicUg sa hingdunggan sa ulitawo ang iyang mga pulong, milakaw nga nagsubo, kay adunay daghan siya nga bahandi.?hwMiingon si Jesus kaniya: Kong buot ka maghingpit, lumakaw ka, ibaligya mo ang imong kahimtang, ug ihatag mo sa mga kabus; ug may bahandi ka sa langit; ug umari ka ug sumunod kanako.gAng ulitawo miingon kaniya: Ngatanan kining mga butanga gibantayan ko sukad sa akong pagkabata. Unsa pa ang kulang kanako?yfkTumahod ka sa imong amahan ug sa imong inahan; ug higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon.e%Ug siya miingon kaniya: Hain ba kanila? Ug si Jesus miingon: Dili ka magpatay; dili ka manapaw; dili ka mangawat; dili ka magsaksi sa bakak;=dsUg siya miingon kaniya: Nganong ginganlan mo ako nga maayo? Walay bisan kinsa nga maayo, kondili usa lamang, ang Dios. Apan kong buot ka mosulod sa kinabuhi, bantayi ang mga sugo.+cOUg, ania karon, may usa nga miduol kaniya ug miingon: Magtutudlo nga maayo, unsay maayo nga pagabuhaton ko, aron akong maangkon ang kinabuhi nga walay katapusan?NbUg sa iyang napandungan sila sa iyang mga kamot mipahawa siya didto.a!Apan si Jesus miingon: Pasagdi ninyo ang mga bata, ug dili ninyo pagdid-an nga manganhi kanako, kay alang kanila ang gingharian sa langit.`- Unya gipanagdala kaniya ang mga bata, aron iyang pagapandungan sila sa iyang mga kamot, ug mag-ampo siya. Ug ang mga tinon-an nagbadlong kanila. _  Kay adunay mga lalake nga eunuco nang daan sukad sa tiyan sa ilang inahan; ug adunay ubang mga eunuco nga gihimo sa mga tawo; ug adunay ubang mga eunuco nga nahimong ingon niini tungod sa gingharian sa langit. Ang makahimo sa pagdawat niini, padawata siya.p^Y Apan siya nag-ingon kanila: Dili ang tanan makadawat niining pulonga kondili kadto lamang ginahatagan.] Ang iyang mga tinon-an miingon kaniya: Kong ang kahimtang sa tawo mao kana kauban sa iyang asawa, dili maayo nga mangasawa.U\# Ug ako nagaingon kaninyo nga bisan kinsa nga magabiya sa iyang asawa, gawas sa hinungdan sa pagpakighilawas, ug kong magpakasal sa uban, nagapanapaw siya; ug ang magpakasal sa biniyaan, nagapanapaw siya.-[SSiya nag-ingon kanila: Tungod sa kagahi sa inyong kasingkasing, si Moises nagtugot kaninyo sa pagbiya sa inyong mga asawa; apan sukad sa sinugdan, dili sama niini.ZwSila nag-ingon kaniya: Busa nganong nagsugo si Moises sa paghatag ug kalig-onan sa panagbulag ug sa pagbiya sa asawa?YwSa pagkaagi nga dili na sila duha kondili usa na lamang ka lawas. Busa, ang gihiusa sa Dios dili pagabulagon sa tawo.0XYUg nag-ingon: Tungod niini nga hinungdan, biyaan sa usa ka tawo ang iyang amahan ug inahan, ug makighiusa sa iyang asawa, ug silang duha mahimong usa lamang ka lawas?WUg siya mitubag ug miingon kanila: Wala ba ninyo hibasahi nga ang nagbuhat kanila sa sinugdan, nagbuhat kanila nga lalake ug babaye,#V?Ug mingduol kaniya ang mga Fariseo sa pagtintal kaniya, nga nagaingon: Matarung ba sa usa ka lalake ang pagbiya sa iyang asawa sa bisan unsang hinungdan?ZU-Ug mingsunod kaniya ang mga dagkung panon sa katawohan ug sila giayo niya didto.T 'Ug nahatabo, nga sa nakahuman si Jesus niining mga pulonga, mipahawa siya sa Galilea ug miadto sa mga utlanan sa Judea didto dapit sa Jordan. S9#Mao usab ang pagabuhaton kaninyo sa akong Amahan nga langitnon, kong sa inyong kasingkasing nga tagsatagsa dili kamo magapasaylo sa inyong mga igsoon.zRm"Ug sa kaligutgut sa iyang agalon, gitugyan siya sa mga magsasakit hangtud nga hibayran ang tanan niya nga utang.fQE!Dili ba usab ikaw kinahanglan malooy sa imong masigkaulipon ingon sa akong pagkalooy kanimo? P9 Unya gitawag siya sa iyang agalon, ug nag-ingon kini kaniya: Dautan nga ulipon, tanan kadto nga utang gipasaylo ko kanimo, kay nagapakilooy ka kanako;&OESa pagkakita sa iyang masigkaulipon niadtong nahitabo, nanagsubo sila sa hilabihan uyamut, ug miadto sila sa pag-asoy sa ilang agalon sa tanan nga nahitabo.rN]Apan wala siya mobuot, kondili miadto ug gisulod niya kini sa bilanggoan hangtud nga makabayad sa utang.MUnya sa mihapa sa iyang mga tiil ang iyang masigkaulipon, nagapakilooy kaniya sa pag-ingon: Angan-angana ako, ug pagabayran ko ikaw.QLApan sa nakagula kadtong ulipon, hingkit-an niya ang usa sa mga masigka-ulipon niya nga nakautang kaniya sa usa ka gatus ka denario; ug sa gidakup niya, gitook niya ug giingon: Bayri ako sa utang mo.cK?Ug ang agalon niadtong ulipon, sa giabut ug kalooy, gibuhian siya ug gipasaylo ang utang.JwBusa ang ulipon mihapa ug nagpakilooy kaniya nga nagaingon: Ginoo, angan-angana ako, ug ikaw pagabayaran ko sa tanan.3I_Apan sa wala siyay ikabayad, ang iyang agalon nagsugo nga ibaligya siya ug ang iyang asawa ug ang iyang mga anak, ug ang tanang mga butang niya; ug pagabayran ang utang.~HuUg sa misugod siya sa pagpakighusay, gipaatubang kaniya ang usa nga may utang kaniya nga napulo ka libo ka talanton. ".~y~5}}<|||={zzzXz yyAxxwvvvu{u,t>sRr}qq8pphooann3mmzml==='<;;:998U77665R433g32y11'0o0/.\-,,^++.*))(S'''F&&6%%'$$#U""B!s rd0&#^qi~b2M%  p M n 21<D[PN"G~WGUg sa migula siya sa ganghaan, lain na usab nga sulogoon nga babaye ang nakakita kaniya, ug kini miingon sa mga atua didto: Kini usab kauban ni Jesus nga Nazaretnon.h=IFApan siya milimod sa atubangan sa tanan nga nagaingon: Wala ako manghibalo sa imong ginaingon.<7EKaron, si Pedro nagalingkod sa gawas sa patio, ug giduol siya sa usa ka sulogoon nga babaye, nga nagaingon: Ikaw usab uban ni Jesus nga taga-Galilea.Q;DNga nagaingon: Tagnaa alang kanamo, Cristo, kinsa ang nagsumbag kanimo?W:'CUnya gilud-an nila ang iyang nawong ug gisumbag, ug ang uban nagsagpa kaniya,Y9+BUnsay hunahuna ninyo? Ug sa mitubag sila, nanag-ingon: Angay siya sa kamatayon.:8mAUnya ang labawng sacerdote naggisi sa iyang mga saput, nga nagaingon: Siya nagapasipala. Unsa pay kinahanglan ta sa mga saksi? Tan-awa ninyo, karon nadungog ninyo ang pasipala.I7 @Si Jesus miingon kaniya: Giingon mo. Igaingon ko pa usab kaninyo, nga sukad karon makita ninyo ang Anak sa tawo nga magalingkod sa too sa Gahum, ug moanhi sa ibabaw sa mga panganod sa langit.?6w?Apan si Jesus naghilum. Ug ang labawng sacerdote miingon kaniya: Gipapanumpa ko ikaw sa ngalan sa Dios nga buhi nga magtug-an ka kanamo kong ikaw mao ba si Cristo, ang Anak sa Dios.5>Ug mitindog ang labawng sacerdote ug nag-ingon kaniya: Wala kay itubag bisan unsa? Unsa kining ginasaksi nila batok kanimo?4'=Ug nanag-ingon: Kining tawohana nag-ingon: Mahimo ko ang pagguba sa templo sa Dios, ug ang pagpatindog niini pag-usab sulod sa tolo ka adlaw.3(Unya may duha ka tawo sa uma; ang usa pagadad-on, ug ang usa pagabiyaan;='Ug wala nila hibaloi hangtud nga miabut ang lunop, ug gianud silang tanan; ingon usab niini ang pag-anhi sa Anak sa tawo.!<;&Kay ingon sa mga adlaw sa wala pa ang lunop, nangaon sila ug nanginum, nanagpangasawa sila ug nanagpamana, hangtud sa adlaw nga misulod si Noe sa arca;Q;%Kay ingon sa mga adlaw ni Noe, mao usab ang pagpadayag sa Anak sa tawo.-:S$Apan nahatungod niadtong adlawa ug taknaa, walay usa nga nanghibalo kong anus-a, bisan pa ang mga manolonda sa langit bisan pa ang Anak, kondili ang Amahan lamang.O9#Ang langit ug ang yuta moagi, apan ang akong mga pulong dili mahanaw.y8k"Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga dili mahanaw kining kaliwatana hangtud nga kining mga butanga matuman.7!Ingon usab kamo, kong hikit-an ninyo kining tanang mga butanga, hisayran ninyo nga ang Anak sa tawo haduol sa mga pultahan.66e Karon magtoon kamo sa sambingay gikan sa kahoy nga higuera. Kong ang iyang mga sanga manalingsing na, ug mamuklad ang mga dahon, hingbaloan ninyo nga haduol ang ting-adlaw.P5Ug magapadala sa iyang mga manolonda uban ang masipang tingog sa budyong, ug ilang pagatigumon sa tingub ang iyang mga pinili gikan sa upat ka hangin, sukad sa usa ka tumoy sa langit hangtud sa usa.g4GUg unya magapakita ang ilhanan sa Anak sa tawo sa langit; ug unya managbakho ang tanang mga banay sa yuta, ug makita nila nga moanhi ang Anak sa tawo sa ibabaw sa mga panganod sa langit, nga adunay gahum ug dakung himaya.i3KUg gilayon, sa human ang mga kagul-anan niadtong mga adlawa, ang adlaw magangitngit, ug ang bulan dili magahatag sa iyang kahayag, ug ang mga bitoon mangatagak gikan sa langit, ug ang mga kagamhanan sa mga langit mangauyog.K2Kay bisan asa ang lawas nga patay, didto magatigum ang mga agila.1Kay ingon nga ang kilat nagakilab gikan sa Sidlakan, ug makita hangtud sa Kasadpan, ingon usab niini ang pagpadayag sa Anak sa tawo.0Busa kong pagaingnon kamo: Tan-awa, sa kamingawan atua siya! Dili kamo manggula. Tan-awa, siya anaa sa mga sulod! Dili kamo managpanoo.3/aAnia karon, ginaingon ko nga daan kaninyo.=.sKay may manindog nga mga bakakong Cristo, ug mga bakakong manalagna, ug magpakita ug dagkung mga ilhanan ug katingalahan aron sa paglimbong kong arang mahimo, bisan sa mga pinili.o-WUnya, kong kinsa ang magaingon kaninyo: Tan-awa ninyo, ania si Cristo! kun Didto! dili kamo managtoo.,%Gawas nga pagpahamub-on kadtong mga adlawa, wala gayud untay unod nga maluwas, apan tungod sa mga pinili, pagapahamub-on kadtong mga adlawa.+Kay unya moabut ang daku nga kagul-anan nga wala pay ingon sukad sa sinugdan sa kalibutan hangtud karon, ug nga dili na gayud mahatabo.t*aUg manag-ampo kamo, nga ang inyong pagkalagiw dili mahiatol sa tingtugnaw, bisan sa adlaw nga igpapahulay;N)Apan alaut ang mga nagamabdos ug ang mga nagapasuso niadtong adlawa!I( Ug kadtong atua sa uma, dili magbalik sa pagkuha sa iyang kupo.Y'+Ug ang atua sa ibubungan, dili magakanaug sa pagkuha bisan unsa sa iyang bahay;A&}Unya ang mga anaa sa Judea managpangalagiw sa mga bukid;!%;Busa kong makita na ninyo ang kangilngig sa pagkalaglag nga gisulti ni Daniel nga manalagna, nga nagatindog sa dapit nga balaan (ang nagabasa sumabut);$)Ug igawali kining Maayong Balita sa gingharian sa tibook nga kalibutan, aron sa pagmatuod sa tanang mga nasud, ug unya magaabut ang katapusan.>#w Apan ang magapadayon hangtud sa katapusan, mamaluwas.Z"- Ug tungod kay ang pagkamalapason magadugang, ang gugma sa kadaghanan magabugnaw.[!/ Ug manggula ang daghang mga bakakong mga manalagna ug magapasalaag sa kadaghanan.r ] Ug unya daghan ang manga-pangdol, ug magtinugyanay sila ang usa ug usa, ug magdinumtanay ang usa ug usa.w Unya igatugyan kamo sa kalisdanan, ug pagapatyon kamo, ug pagadumtan kamo sa tanang mga nasud tungod sa akong ngalan.@{Apan kining tanang mga butanga sinugdan sa mga kasakit.0YKay magatindog ang nasud batok sa nasud, ug ang gingharian batok sa gingharian; ug moabut ang mga gutom ug mga kamatay, ug mga linog sa mga nagakalainlaing mga dapit.MUg makadungog kamo ug mga gubat, ug mga dinungogdungog sa mga gubat. Magbantay nga dili kamo mangalisang; kay kinahanglan nga manghitabo kining tanang mga butanga; apan dili pa mao ang katapusan. n~~k};||T{zzz*yyx5wvvuettTssHrruqq]ppdooCnnmyllkkkDjjii`hhgg]ffeedccc'b3aaX``P__^^G^]]'\\[[JZYXX\WWYVVUUT(SzRRQQ*P{ONMLKKvJIIHGFFIEEEDCCBzA@@K??)>>i===b<<#;;^::G99?88E766A55|44g33O2A11x00V//..--F,+++*s))I(''*&&S%%%$$.##E"".!V C<&yw'GOKl:N>_ ( U   Y-L1nGZUg sa pag-abut sa adlaw nga igpapahulay, misugod siya sa pagpanudlo sa sinagoga; ug daghan sa nagapatalinghug kaniya, nanghibulong nga nagaingon: Diin kini makabaton niining mga butanga? ug unsa ang kinaadman nga nahatag niining tawohana ug unsay kahulogan nianang mga gamhanang buhat nga ginahimo sa iyang mga kamot?sY aUg migikan si Jesus didto, ug miadto sa iyang kaugalingong yuta; ug minunot kaniya ang iyang mga tinon-an.{Xo+Ug nagtugon pag-ayo kanila nga walay tawo nga masayud niini. Ug si Jesus nagsugo nga hatagan ang bata ug pagkaon.W'*Ug dihadiha mitindog ang bata, ug milakaw; kay siya may napulo ug duha na ka tuig ang panuigon. Ug nanghitingala sila sa dakung pagkatingala.V)Ug sa gikuptan niya sa kamot ang bata nag-ingon kaniya: Talitha cumi; nga kong hubaron mao, Inday, ako nagaingon kanimo, bumangon ka.6Ue(Ug sila nangatawa kaniya sa pagbiaybiay. Apan sa gipagula ang tanan, gidala niya ang amahan ug inahan sa bata ug sila nga mga kauban niya, ug misulod sa himutangan sa bata. T'Ug sa iyang pagsulod, nag-ingon siya kanila: Nganong nagakaguliyang ug nanaghilak kamo? Ang bata wala mamatay, kondili nagakatulog.S#&Ug miabut sila sa balay sa punoan sa sinagoga, ug nakita niya ang nanag-kaguliyang, ug ang mga nanagpanghilak ug nanagminatay sa hilabihan. R%Ug wala siya motugot bisan kang kinsa nga monunot uban kaniya, gawas kang Pedro ug kang Jacobo, ug kang Juan, nga igsoon ni Jacobo.Qw$Apan si Jesus sa wala magatagad sa pulong nga gisulti, miingon sa punoan sa sinagoga: Ayaw kahadlok; tomoo ka lamang./PW#Samtang nagasulti pa siya, may mga miabut gikan sa balay sa punoan sa sinagoga, nga miingon kaniya: Ang imong anak patay na. Nganong budlayon pa nimo ang Magtutudlo?Oy"Ug siya miingon kaniya: Anak, ang imong pagtoo nagluwas kanimo; lumakaw ka sa pakigdait, ug mamaayo ka sa imong sakit.+NO!Apan ang babaye nga nahadlok ug nagakurog, sa hingbaloan niya ang nahitabo kaniya, miduol ug mihapa sa iyang atubangan ug nagsugilon kaniya sa tanang kamatuoran.KM Ug milingi siya sa libut sa pagtan-aw kaniya nga nagabuhat niini. L Ug miingon kaniya ang iyang mga tinon-an: Ginatan-aw mo nga ginapiit ka sa katawohan, ug mag-ingon ka: Kinsa ang mihikap kanako?-KSUg gilayon naila ni Jesus sa iyang kaugalingon, nga ang gahum migula kaniya, ug sa pagliso niya sa taliwala sa katawohan, miingon: Kinsa ang mihikap sa akong kupo?vJeUg gilayon mitang-on ang iyang talinugo, ug mibati siya sa iyang lawas, nga naayo na siya sa iyang balatian.UI#Kay miingon siya: Kong makahikap lamang ako sa iyang mga saput mamaayo ako.H+Sa nakadungog siya sa mga butang mahatungod kang Jesus, siya miduol sa likod niya, sa taliwala sa panon sa katawohan, ug mihikap sa iyang kupo.G!Ug nag-antus sa daghang mga butang sa daghang mga mananambal, ug nahurot ang tanan niyang kahimtang, ug wala maayo kondili misamot hinoon,OFUg usa ka babaye nga gitalinug-an sulod sa napulo ug duha na ka tuig,gEGUg siya miadto uban kaniya; ug usa ka dakung panon sa katawohan misunod ug mipunsisok kaniya.TD!Ug nagpakilooy gayud kaniya nga nagaingon: Ang akong diyutayng anak nga babaye himalatyon; ginapakilooy ko kanimo, nga imong adtoon, ug pandungan mo siya sa imong mga kamot, aron mamaayo ug mabuhi siya.C3Ug ania karon, miabut kaniya usa sa mga punoan sa sinagoga, nga ginganlan si Jairo; ug sa pagkakita niya kang Jesus, mihapa siya sa iyang mga tiil.!B;Ug sa mitabok pag-usab si Jesus sa sakayan ngadto sa pikas sa baybayon, midugok kaniya ang dakung panon sa katawohan; ug didto siya sa daplin sa dagat.A3Ug milakaw siya ug misugod sa pagmantala sa Decapolis kong unsang mga dagkung butang ang gibuhat ni Jesus alang kaniya; ug nanghitingala ang tanan.j@MApan si Jesus wala motugot kaniya, kondili nag-ingon kaniya: Pauli ka sa imong balay, ngadto sa imong kahigalaan ug suginli sila kong unsang mga dagkung butang ang gibuhat kanimo sa Ginoo, ug unsa ang iyang pagkalooy kanimo.{?oUg sa nakasakay siya sa sakayan, nagpakilooy kaniya ang hingyawaan kaniadto, nga tugotan siya sa pag-uban kaniya.X>)Ug misugod sila sa pagpakilooy kaniya, nga mopahawa siya sa ilang mga utlanan. =Ug sila nga nakakita niini misugilon kanila kong unsa ang kaagi sa nahitabo kaniya nga hingyawaan, ug sa nahatungod sa mga baboy.;<oUg mingduol sila kang Jesus, ug hingkit-an nila ang kaniadto hingyawaan, nga nagalingkod, ug nagabisti na, ug nga sa iyang maayong kaisipan, ang may legion; ug nangahadlok sila.;5Ug ang mga nagalawog sa mga baboy, mingkalagiw ug nanagpahibalo sa lungsod ug sa mga kaumahan. Ug nangadto sila sa pagtan-aw kong unsa ang nahitabo.x:i Ug gilayon gitugotan sila ni Jesus. Ug ang mga espiritu nga mahugaw nanggula, ug nanulod sa mga baboy; ug ang panon midulhog nga nagadalagan sa makusog gayud sa bakilid padulong sa dagat; daw mga duha ka libo sila, ug nangalumos sa dagat.y9k Ug ang tanang mga yawa nanag-pakilooy kaniya sa pag-ingon: Paadtoa kami sa mga baboy, aron mosulod kami kanila.Q8 Apan didto sa bukid may usa ka dakung panon sa mga baboy nga nagaungad.^75 Ug siya nagpakilooy sa hilabihan kaniya, nga sila dili niya pagul-on niadtong yutaa.y6k Ug siya nangutana kaniya: Kinsa ang ngalan mo? Ug siya miingon kaniya: Legion ang akong ngalan kay daghan kami.K5Kay siya miingon kaniya: Gumola ka sa tawo, espiritu nga mahugaw.04YUg sa nagasinggit siya sa dakung tingog, miingon: Unsay ako kanimo, Jesus, Anak sa Dios nga Hataas Uyamut? Ginapakigsumpa ko ikaw sa Dios nga dili mo ako pagasakiton.V3%Ug sa pagkakita niya kang Jesus sa unahan, midalagan siya ug misimba kaniya.2+Ug didto siya kanunay, sa adlaw ug sa gabii, sa kabukiran ug sa mga lubnganan, nagasinggit, ug nagasamad siya sa iyang kaugalingon sa mga bato.F1Kay sa nakadaghan gigapus siya sa mga sepiyo nga puthaw ug mga talikala; ug ang mga talikala gipamugto niya, ug gipangguba ang mga sepiyo, ug walay tawo nga may kusog sa pagpaaghop kaniya.0{Nga ang iyang puloy-anan didto sa mga lubnganan; ug walay kinsa nga nakahimo paggapus kaniya, bisan pa sa mga talikala. / Ug sa nakakawas siya sa sakayan, gilayon may misugat kaniya gikan sa mga lubnganan, usa ka tawo nga adunay espiritu nga mahugaw,L. Ug miabut sila sa tabok sa dagat ngadto sa yuta sa mga taga-Gadara.-1)Ug sila nangahadlok sa hilabihan gayud, ug nasig-ingon ang usa ug usa: Kinsa man diay kini, nga bisan pa ang hangin ug ang dagat nagasugot kaniya?],3(Ug siya miingon kanila: Nganong nangahadlok kamo sa ingon? Wala pa ba kamoy pagtoo?(+I'Ug nahagmata siya, ug gibadlong niya ang hangin, ug giingon niya ang dagat: Humilum, humonong ka. Ug mihunong ang hangin, ug miabut ang usa ka dakung kalinaw.*+&Ug siya didto sa ulin nagakatulog nga nagaunlan. Ug ilang gipukaw siya ug nag-ingon kaniya: Magtutudlo, dili ka ba mabalaka nga mangawala kita?t)a%Ug mihuros ang usa ka dakung hangin, ug ang mga balud misabaw sa sakayan, sa pagkaagi nga kini natugob na.!(;$Ug sa gibiyaan nila ang panon sa katawohan, ilang gidala siya, uban kanila ingon nga didto siya sa sakayan. Ug didto may mga laing sakayan uban kaniya.]'3#Ug niadtong adlawa, sa pagka-hapon na, siya miingon kanila: Mangadto kita sa tabok.&"Ug sa walay sambingay, wala siya magasulti kanila; apan sa hilit ginasaysay niya sa iyang mga tinon-an ang tanang mga butang.%}!Ug sa daghan pang mga sambingay nga sama niini siya nagasulti kanila sa pulong, sumala sa mahimo nila sa pagpatalinghug.S$ Apan unya sa napugas na, magatubo ug magadaku siya labi pa sa tanang utanon; ug magapananga ug dagkung mga sanga, sa pagkaagi nga ang mga kalanggaman sa langit makabatug sa ilalum sa iyang mga landong.##Sama kini sa usa ka lugas nga mostaza nga kong ikapugas na sa yuta, bisan mao siya ang labing diyutay sa tanang mga binhi nga anaa sa yuta;y"kUg miingon siya: Sa unsa igapakasama ta ang gingharian sa Dios? Kun sa unsa bang sambingay ato siyang ipahayag?W!'Apan sa mahinog na ang bunga gilayon galabon niya kay miabut na ang ting-ani.  Ang yuta sa iyang kaugalingon nagapamunga; ang nahauna ang gitib, unya ang uhay, sa human niana ang matimgas nga lugas sa uhay.veUg matulog ug mobangon sa gabii ug sa adlaw, ug ang binhi moturok ug motubo sa paagi nga dili siya mahibalo.ykUg miingon siya: Maingon man niini ang gingharian sa Dios, sama sa usa ka tawo nga nagasabwag ug binhi sa yuta.fEKay ang adunay iya, pagahatagan; ug ang walay iya, bisan pa ang iya pagakuhaon gikan kaniya.?wUg siya nag-ingon kanila: Magmatngon kamo sa inyong ginapatalinghugan; sa taksanan nga ginataksan ninyo, pagatakson kamo; ug kamo nga nagapatalinghug, labaw pa ang igahatag kaninyo.QKong kinsa ang adunay mga igdulungog sa pagpatalinghug, magpatalinghug.~uKay walay hingsalipdan gawas nga kini igapadayag; ingon man walay bisan unsa nga natago kondili nga kini igapahayag."=Ug siya nag-ingon kanila: Ginadala ba ang lamparahan aron ibutang sa ilalum sa taksanan kun sa ilalum sa higdaanan? Dili ba aron itungtung sa tangkawan?J Ug kadto mao ang mga gipugas sa yutang maayo: ang mga nagapatalinghug sa pulong, ug nagadawat niini ug nagapamunga: ang usa sa tinagkatloan; ang usa sa tinagkan-uman; ug ang usa sa tinaggatus.$AUg ang mga pag-atiman niining kalibutan, ug ang limbong sa mga bahandi, ug ang kaibug alang sa uban nga butang milumos sa pulong ug kini wala makapamunga.iKUg ang uban mao ang mga gipugas sa mga kasapinitan; kini mao ang mga nagapatalinghug sa pulong;8iUg sila walay gamut sa ilang kaugalingon, busa milungtad sa diyutayng panahon lamang, unya sa pag-abut sa kagul-anan, kun paglutos tungod sa pulong, gilayon sila mahipangdol.  Ug ingon usab niini ang mga gipugas sa mga kabatoan, nga sa pagkadungog nila sa pulong, dihadiha ilang gidawat uban sa kalipay.<qUg kini mao ang mga sa daplin sa dalan, diin ginapugas ang pulong, ug sa pagkadungog nila, dihadiha miabut si satanas, ug gikuha ang pulong nga gipugas sa ilang mga kasingkasing.4cAng magpupugas mao ang nagapugas sa pulong.{ Ug siya nag-ingon kanila: Wala ba kamo mahibalo niini nga sambingay? ug unsaon ninyo paghibalo sa tanang mga sambingay?A{ Aron nga sa pagtan-aw, makakita sila, ug dili makatukib; ug sa pagpatalinghug, makadungog sila, ug dili makasabut; tingali unya ug mangakabig sila, ug pagapasayloon sa ilang mga sala.+O Ug siya miingon kanila: Kaninyo gitugot ang paghibalo sa tinago sa gingharian sa Dios, apan sa mga atua sa gawas ang tanang mga butang ginahimo sa mga sambingay;  Ug sa diha nga siya na lamang usa, nanagpangutana ang mga nanag-alirong kaniya uban sa napulo ug duha nahatungod sa mga sambingay.^ 5 Ug siya miingon kanila: Ang adunay mga igdulungog sa pagpatalinghug, magpatalinghug; 'Ug ang uban nahulog sa maayong yuta, ug namunga, nga nagatubo ug nagadaku; ug nagpamunga sa tinagkatloan; sa tinagkan-uman; ug sa tinaggatus.u cUg ang uban nahulog sa kasapinitan, ug mitubo ang mga sapinit, ug naglumos kanila ug wala kini makapamunga.T !Ug sa pagsubang sa adlaw nangalawos, ug tungod kay walay gamut, nangalaya.~ uUg ang uban nahulog sa kabatoan, diin walay daghang yuta; ug gilayon miturok kini tungod kay walay kalawom ang yuta./Ug nahitabo nga, sa nagapugas siya, ang usa ka bahin sa binhi nahulog sa daplin sa dalan, ug midugok ang mga langgam sa langit ug nagtuka kanila.FPamati kamo: Ania karon, ang magpupugas milakaw sa pagpugas;{oUg siya nagtudlo kanila ug daghang mga butang pinaagi sa mga sambingay, ug siya miingon kanila sa iyang pagtudlo:  Ug misugod na usab siya sa pag-panudlo sa daplin sa dagat. Ug didto midugok kaniya ang usa ka daku gayud nga panon sa katawohan, sa pagkaagi nga misakay siya sa sakayan, ug milingkod sa dagat, ug ang tibook panon sa katawohan didto sa yuta daplin sa dagat.+#Kay bisan kinsa nga nagabuhat sa kabubut-on sa Dios, siya mao ang akong igsoon nga lalake; ug ang akong igsoon nga babaye, ug ang akong inahan.ve"Ug sa mitan-aw siya sa mga nanag-alirong kaniya, miingon: Tan-awa, ang akong inahan ug ang akong mga igsoon.`9!Ug siya mitubag kanila, nga nagaingon: Kinsa ba ang akong inahan, ug akong mga igsoon?,Q Ug usa ka panon sa katawohan nagaalirong kaniya, ug sila nag-ingon kaniya: Ania karon, ang imong inahan ug ang imong mga igsoon atua sa gawas, nagapangita kanimo.ucUg ming-abut ang iyang mga igsoon ug ang iyang inahan, ug sa nagatindog sila sa gawas, gipatawag siya nila.H Kay nanag-ingon sila: Siya adunay usa ka espiritu nga mahugaw.~%Apan bisan kinsa nga magapasipala sa Espiritu Santo, dili gayud mapasaylo, kondili nga mahinukman siya sa silot sa sala nga walay katapusan.%}CSa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga pagapasayloon ang mga anak sa mga tawo sa tanang mga sala nila, ug sa tanan nga mga pasipala nga igapasipala nila;:|mApan walay bisan kinsa nga makahimo sa pagsulod sa balay sa kusgan, sa pag-agaw sa iyang mga butang, kong dili gapuson usa niya ang kusgan, ug unya agawon niya ang iyang balay.{Ug kong si satanas mitindog batok sa iyang kaugalingon ug nabahin, dili siya arang makapadayon, kondili may katapusan siya.lzQUg kong ang usa ka balay mabahin batok sa iyang kaugalingon kadtong balaya dili arang makapadayon.ry]Ug kong usa ka gingharian mabahin batok sa iyang kaugalingon, kadtong ginghariana dili arang makatindog. xUg iyang gitawag sila ngadto kaniya, ug iyang gisultihan sila sa mga sambingay: Unsaon paghimo ni satanas paghingilin kang satanas?w)Ug ang mga escriba nga gikan sa Jerusalem, nanag-ingon: Adunay beelzebub siya; ug: Tungod sa punoan sa mga yawa nagahingilin siya sa mga yawa.vveUg sa hingdunggan kini sa mga kaila niya nangadto sila sa pagdakup kaniya; kay nagaingon sila: Nabuang siya.muSUg midugok pag-usab ang panon sa katawohan, sa pagkaagi nga wala ngani sila makakaon bisan tinapay.PtUg si Judas Iscariote, ang nagluib kaniya. Ug mingsulod siya sa balay.s+Ug si Andres, ug si Felipe, ug si Bartolome, ug si Mateo, ug si Tomas, ug si Jacobo nga anak ni Alfeo, ug si Tadeo, ug si Simon, ang Canaanhon.r1Ug si Jacobo, ang anak ni Zebedeo, ug si Juan, igsoon ni Jacobo; ang mga gipang-anggaan niya ug Boanerges, nga kong hubaron, mga anak sa dalugdog.3qaUg si Simon, nga iyang ginganlan si Pedro;Yp+Ug sa pagbaton ug gahum sa pag-ayo sa mga sakit, ug sa paghingilin sa mga yawa.ooWUg gitudlo niya ang napulo ug duha aron sila makig-uban kaniya, ug aron iyang masugo sila sa pagwali.tna Ug mitungas siya sa bukid, ug iyang gitawag ngadto kaniya ang iyang mga nahimut-an, ug sila miduol kaniya.Dm Ug siya nagtugon gayud kanila nga dili nila igapaila siya.l) Ug ang mga espiritu nga mahugaw, sa pagkakita kaniya, nangatumba sa atubangan niya, ug nanagsinggit, nga nagaingon: Ikaw mao ang Anak sa Dios.ky Kay giayo niya ang daghan, sa pagkaagi nga nagapiit kaniya ang tanan nga mga adunay sakit, aron sila makahikap kaniya. j Ug nagsugo siya sa iyang mga tinon-an nga andaman siya ug usa ka sakayan tungod sa panon sa katawohan, aron siya dili nila mapiit.bi=Ug gikan sa Jerusalem, ug gikan sa Idumea, ug didto sa unahan sa Jordan, ug sa mga dapit nga nagalibut sa Tiro ug sa Sidon, usa ka dakung panon sa katawohan, sa nakadungog sa tanan nga gibuhat niya, mingdugok kaniya.2h]Ug mipahawa si Jesus uban sa iyang mga tinon-an paingon ngadto sa dagat, ug misunod kaniya ang usa ka dakung panon sa mga katawohan gikan sa Galilea; ug gikan sa Judea,gUg namahawa ang mga Fariseo ug gilayon nakigsabut sa mga Herodianhon batok kang Jesus kong unsaon nila ang paglaglag kaniya.lfQUg sa iyang natan-aw sila sa libut uban ang kaligutgut, nga nasubo tungod sa katig-a sa ilang kasingkasing, miingon siya sa tawo: Tuy-ora ang imong kamot. Ug iyang gituy-od, ug ang iyang kamot hing-ulian nga maayo sama sa una. &Ug siya miingon kanila: Mangadto kita sa mga lungsod nga silingan aron magawali usab ako didto, ay alang niini mianhi ako.R= %Ug sa hingkit-an siya, miingon sila kaniya: Ang tanan nagapangita kanimo.>< y$Ug si Simon, ug ang mga kauban niya, mingsunod kaniya. ; #Ug sa pagkakaadlawon, sa layo pa ang kabuntagon mibangon siya ug milakaw ug miadto sa usa ka dapit nga mamingaw, ug didto nag-ampo.5: e"Ug giayo niya ang daghang mga masakiton sa nagkalainlaing mga sakit ug gihinginlan niya ang daghang mga yawa, ug wala niya tugoti sila sa pagsulti, kay sila nakaila kaniya.?9 {!Ug ang tibook nga lungsod didto nanagtigum sa ganghaan.w8 i Ug sa pagkahapon, sa misalop na ang adlaw, ilang gidala kaniya ang tanang mga masakiton ug ang mga hingyawaan. 7  Ug siya miduol ug mikupot kaniya sa kamot ug nagbangon kaniya; ug dihadiha gihuwasan siya sa hilanat, ug siya nag-alagad kanila.v6 gUg ang inahan sa asawa ni Simon nagahigda nga may hilanat, ug gilayon siya gisultihan nila mahitungod kaniya.z5 oUg gilayon sa paggula nila sa sinagoga, misulod sila sa balay ni Simon ug ni Andres, kauban ni Jacobo ug ni Juan.Y4 -Ug gilayon nasangyaw ang iyang kabantug sa tibook nga kayutaan libut sa Galilea.o3 YUg ang tanan nanghibulong, sa pagkaagi nga nagpinangutan-anay sila sa pag-ingon: Unsa ba kini? Unsa ba nga bag-ong pagtolon-an kini? Kay sa may pagbulot-an nagasugo siya bisan sa mga espiritu nga mahugaw, ug sila nagasugot kaniya?q2 ]Ug ang espiritu nga mahugaw, sa nagalubag kaniya, ug sa nakatuaw sa makusog nga tingog, mipahawa kaniya.R1 Ug gibadlong siya ni Jesus, nga nagaingon: Humilum ka ug pumahawa kaniya.0 /Nga nagaingon: Unsay labut namo kanimo, Jesus nga Nazaretnon? Mianhi ka ba sa paglaglag kanamo? Nahibalo ako kong kinsa ikaw, ang Balaan sa Dios.o/ YUg gilayon sa ilang sinagoga may usa ka tawo nga nagabaton ug espiritu nga mahugaw, ug kini misinggit, .  Ug nanghibulong sila sa iyang pagtolon-an, kay siya nagatudlo kanila ingon nga adunay pagbulot-an, ug dili ingon sa mga escriba.p- [Ug misulod sila sa Capernaum; ug gilayon sa adlaw nga igpapahulay misulod siya sa sinagoga ug nagtudlo., )Ug gilayon iyang gitawag sila; ug gibiyaan nila sa sakayan ang ilang amahan nga si Zebedeo, kauban sa mga sinuholan, ug mingsunod sila kaniya.6+ gUg sa nakalakat siya ug diyutay ngadto sa unahan, hingkit-an niya si Jacobo nga anak ni Zebedeo, ug si Juan nga iyang igsoon nga didto usab sa sakayan nagapuna sa mga pukot.J* Ug gilayon gibiyaan nila ang ilang mga pukot ug mingnunot kaniya.k) QUg miingon si Jesus kanila: Numunot kamo kanako, ug pagabuhaton ko kamo nga mananagat sa mga tawo.7( iUg sa nagalakaw siya sa ubay sa dagat sa Galilea, hingkit-an niya si Simon ug si Andres, igsoon ni Simon, nga nagataktak sa usa ka pukot sa dagat, kay mga mananagat man sila.' Ug nagaingon: Ang panahon natuman na, ug ang gingharian sa Dios haduol na. Maghinulsol kamo ug tomoo kamo sa Maayong Balita.v& gUg sa nabilanggo na si Juan, miabut si Jesus sa Galilea nga nagawali sa Maayong Balita sa gingharian sa Dios.!% = Ug didto siya sa kamingawan kap-atan ka adlaw nga gitintal ni satanas; ug siya uban sa mga mapintas nga mananap, ug ang mga manolonda nagaalagad kaniya.C$  Ug gilayon gipagula siya sa Espiritu ngadto sa kamingawan,y# m Ug miabut ang usa katingog gikan sa mga langit: Ikaw mao ang akong Anak nga hinigugma, kanimo nalipay gayud ako." / Ug gilayon sa paghaw-as niya sa tubig, hingkit-an niya nga nagisi ang mga langit, ug ang Espiritu nga ingon sa salampati mikunsad sa ibabaw niya.!  Ug nahatabo niadtong mga adlawa, nga si Jesus miabut gikan sa Nazaret sa Galilea, ug gibautismohan siya ni Juan sa Jordan.]  5Ako nagabautismo kaninyo sa tubig, apan siya magabautismo kaninyo sa Espiritu Santo.( KUg siya nagwali sa pag-ingon: Sa ulahi nako moanhi ang labi pang gamhanan kay kanako, nga bisan sa pagduko ug pagbadbad sa higut sa iyang sapin dili ako takus. %Ug si Juan nagasul-ob sa mga balhibo sa camello, ug may usa ka bakus nga panit sa iyang hawak; ug nagakaon sa mga dulon ug dugos nga ihalas.& GUg nangadto kaniya ang tanan nga taga-Judea, ug ang mga taga-Jerusalem, ug iyang gibautismohan silang tanan sa suba sa Jordan, sa nagsugid sa ilang mga sala. {Mianhi si Juan, nga nagabautismo sa kamingawan, ug nagawali sa bautismo sa paghinulsol alang sa pagpasaylo sa mga sala. yAng tingog sa usa nga nagasinggit sa kamingawan: Andama ninyo ang dalan sa Ginoo; tul-ira ninyo ang iyang mga agianan. -Ingon sa gisulat ni Isaias nga manalagna: Ania karon akong ginasugo ang akong sinugo sa atubangan sa imong nawong, nga magaandam sa imong dalan.F Ang sinugdan sa Maayong Balita ni Jesucristo nga Anak sa Dios.*MMagatudlo kanila nga managbantay sila sa tanang mga butang nga gisugo ko kaninyo; ug ania karon, ako magauban kaninyo kanunay hangtud sa katapusan sa kalibutan.%Busa, panlakaw kamo, ug panudloan ninyo ang tanang mga nasud, nga magabautismo kanila sa ngalan sa Amahan, ug sa Anak, ug sa Espiritu Santo;ykUg miduol si Jesus ug nagsulti kanila nga nagaingon: Ang tibook nga gahum gitugyan kanako sa langit ug sa yuta;[/Ug sa ilang hingkit-an siya, gipanagsimba siya nila; apan ang uban nanagduhaduha.pYApan ang napulo ug usa ka mga tinon-an nanagpangadto sa Galilea, sa bukid nga gitudlo ni Jesus kanila. 9Busa gidawat nila ang salapi, ug gibuhat nila sumala sa gitudlo kanila. Ug kining pulonga ginapabantug sa taliwala sa mga Judio hangtud karong adlawa.c?Ug kong kini hidunggan sa gobernador, pagalukmayon namo siya, ug maluwas kamo sa kasamok.   Nga nagaingon: Mag-ingon kamo: Ang iyang mga tinon-an nagpanganhi sa gabii, ug ilang gikawat siya samtang nanagpangatulog kami.w Ug sa nanagtigum sila kauban sa mga anciano, ug sa nanagsabut sila, gihatagan nila ug daghang salapi ang mga sundalo,4a Apan samtang nanagpanlakaw sila, ania karon, ang uban sa mga bantay nangabut sa ciudad ug nanagsugilon sa mga punoan sa mga sacerdote sa tanang mga butang nga nanghitabo.3_ Unya miingon kanila si Jesus: Dili kamo mangahadlok; pangadto kamo, balitai ninyo ang akong mga igsoon aron nga managpangadto sila sa Galilea, ug igakita nila ako didto.M  Ug sa nanagpangadto sila sa pagbalita sa iyang mga tinon-an, ania karon, gisugat sila ni Jesus nga nagaingon: Maglipay kamo! Ug sila mingduol ug gigakus nila ang iyang mga tiil ug misimba kaniya.  Ug namahawa sila pagdali sa lubnganan uban ang kahadlok ug dakung kalipay, ug nanagdalagan sa pagbalita sa iyang mga tinon-an.Z -Ug lumakaw kamo pagdali ug suginlan ninyo ang iyang mga tinon-an nga nabanhaw siya sa mga minatay, ug ania karon magauna siya kaninyo sa Galilea, didto igakita ninyo siya. Ania karon, nagasugilon ako kaninyo.{ oWala siya dinhi kay nabanhaw sumala sa gisulti niya. Umari kamo, tan-awa ninyo ang dapit nga gibutangan sa Ginoo. Ug ang manolonda mitubag ug miingon sa mga babaye: Ayaw kahadlok kay nahibalo ako nga ginapangita ninyo si Jesus, ang gilansang sa cruz.dAUg tungod sa kahadlok kaniya nanagpangurog ang mga bantay, ug nangahimo nga daw mga patay.T!Ang iyang panagway sama sa kilat ug ang iyang bisti maputi ingon sa nieve.5cUg ania karon, miabut ang usa ka dakung linog; kay usa ka manolonda sa Ginoo mikanaug gikan sa langit, ug miduol ug giligid niya ang bato sa pultahan, ug milingkod kaniya.+ QKaron sa tapus sa adlaw nga igpapahulay, sa pagbanagbanag sa nahauna nga adlaw sa semana, miabut si Maria Magdalena ug ang usa ka Maria sa pagtan-aw sa lubnganan.ucBMao nga giadto nila, ug gilig-on pag-ayo ang lubnganan, nga gipatikan ang bato, ang mga bantay uban kanila.jMASi Pilato miingon kanila: Anaay mga bantay; adtoa ninyo, lig-ona pag-ayo kutob sa inyong mahimo.+O@Busa, magsugo ka nga lig-onon ang lubnganan hangtud sa ikatolo ka adlaw, tingali kong moanhi ang iyang mga tinon-an sa kagabhion ug ilang pagakawaton siya ug manag-ingon sila sa lungsod: Nabanhaw siya gikan sa mga minatay, ug ang naulahi nga kasaypanan magalabi pa kadautan kay sa nahauna.?Sa pag-ingon: Ginoo, nahinumdum kami nga kadtong malimbongon sa buhi pa, nag-ingon: Sa human sa tolo ka adlaw mabanhaw ako.$A>Karon, sa pagkaugma nga mao ang adlaw nga sunod sa adlaw sa pangandam, ang mga punoan sa mga sacerdote, ug ang mga Fariseo nanagtingub ngadto kang Pilato,^5=Ug didto si Maria Magdalena ug ang usa ka Maria nanaglingkod sa atbang sa lubnganan. o~L}}<|{{{ zRzyxx>#==e<<;w:998877!6"5D44 3211002/d/ .L--,y++*m))1((M'j&%%w$$d#""?!!G W$wE dKg} <\7R } g R dfXo[,/ Apan daghan ang mga nanghiuna, nga manghiulahi, ug mga nanghiulahi nga manghiuna.m+S Nga dili magadawat usa ka gatus ka pilo niining panahona, mga balay, ug mga igsoon nga lalake ug babaye, ug mga inahan ug mga anak, ug mga kaumahan, uban sa mga paglutos; ug sa panahon nga umalabut kinabuhi nga walay katapusan.*7 Ug sa pagtubag ni Jesus, miingon: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga walay bisan kinsa nga mibiya sa iyang balay, kun mga igsoon nga lalake, kun mga igsoon nga babaye, kun amahan, kun inahan, kun asawa, kun mga anak, kun mga kaumahan, tungod kanako ug sa Maayong Balita.p)Y Ug misugod si Pedro sa pag-ingon kaniya: Ania karon, gipamiyaan namo ang tanan ug misunod kami kanimo. (9 Ug si Jesus, sa mitan-aw kanila, miingon: sa mga tawo dili gayud kini mahimo, apan sa Dios dili ingon niini; kay sa Dios ang tanang mga butang mahimo.e'C Ug sila nanghitingala sa hilabihan gayud, ug nasig-ingon: Busa, kinsa man diay ang maluwas?&  Labi pang masayon alang sa usa ka camello ang paglusot sa mata sa dagum kay sa usa ka dato ang pagsulod sa gingharian sa Dios.S% Ug ang iyang mga tinon-an nang-hibulong sa iyang mga pulong; apan si Jesus mingtubag pag-usab ug miingon kanila: Mga anak, pagkalisud sa mga nagasalig sa mga bahandi ang pagsulod sa gingharian sa Dios!$! Ug si Jesus mitan-aw sa libut ug miingon sa iyang mga tinon-an: Pagkalisud gayud sa mga adunay bahandi ang pagsulod sa gingharian sa Dios!l#Q Ug siya nahiubos niining pulonga, ug milakaw nga masulob-on; kay siya usa nga may daghang bahandi." Ug si Jesus, sa nagatutok kaniya, nahagugma kaniya, ug miingon: Usa ka butang ang nakulang kanimo: Lumakaw ka, ibaligya mo ang imong kahimtang, ug ihatag sa mga kabus; ug may bahandi ka sa langit; ug umari ka, dad-a ang imong cruz, ug sumunod kanako.q![ Ug siya miingon kaniya: Magtutudlo, ngatanan kining mga butanga gibantayan ko sukad sa akong pagkabata.5 c Nahibalo ka sa mga sugo: Dili ka manapaw; dili ka magpatay; dili ka mangawat; dili ka magsaksi sa bakak; dili ka manlimbong; tumahod ka sa imong amahan ug sa imong inahan. Ug si Jesus miingon kaniya: Nganong ginganlan mo ako ug maayo? Walay bisan kinsa nga maayo, kondili usa lamang, ang Dios.N Ug sa paggula niya sa dalan may usa nga midalagan ngadto kaniya, ug miluhod ug nangutana kaniya: Maayong Magtutudlo, unsa ang akong pagabuhaton, aron mapanunod ko ang kinabuhi nga walay katapusan?ta Ug sa nakugos niya sila sa iyang mga bukton, ug napandungan sa iyang mga kamot, iyang gipanalanginan sila.+ Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, bisan kinsa nga dili modawat sa gingharian sa Dios ingon sa usa ka bata, dili gayud siya makasulod niini.P Apan sa pagkakita ni Jesus niini, nasuko siya ug miingon kanila: Pasagdi ninyo ang mga bata nga moduol sila kanako, ug dili ninyo sila pagdid-an, kay ang gingharian sa Dios alang sa mga sama kanila.yk Ug siya gidad-an nila ug mga gagmayng bata aron siya magahikap kanila; apan ang mga tinon-an nagbadlong kanila.dA Ug kong ang usa ka babaye mobiya sa iyang bana ug mamana sa lain siya makasala sa panapaw.}s Ug siya miingon kanila: Kong kinsa ang mobiya sa iyang asawa ug mangasawa sa lain makasala sa panapaw batok kaniya.a; Ug sa balay gipangutana siya pag-usab sa iyang mga tinon-an mahatungod niining butanga.;q Busa ang gihiusa sa Dios dili pagabulagon sa tawo.eC Ug silang duha magausa ra ka unod. Busa dili na sila duruha, kondili usa na lamang ka unod.s_ Tungod niini pagabiyaan sa usa ka tawo ang iyang amahan ug ang iyang inahan ug makighiusa sa iyang asawa.S Apan sukad sa pagtukod sa kalibutan, lalake ug babaye iyang gibuhat sila.s_ Apan si Jesus miingon kanila: Tungod sa kagahi sa inyong kasingkasing iyang gisulat kaninyo kining sugoa.oW Ug nanag-ingon sila: Si Moises mitugot sa pagsulat ug kalig-onan sa panagbulag, ug sa pagbiya kaniya.N Ug sa pagtubag niya, miingon kanila: Unsay gisugo kaninyo ni Moises? Ug may mingduol kaniya nga mga Fariseo ug nangutana sa pagtintal kaniya: Uyon ba sa Kasugoan nga ang usa ka bana magabiya sa iyang asawa?_ 9 Ug mitindog siya gikan didto ug miadto sa mga utlanan sa Judea ug unahan sa Jordan: Ug ang mga panon sa katawohan miusab pagdugok sa tingub ngadto kaniya; ug ingon sa iyang nabatasan, siya nagtudlo kanila pag-usab./ W 2Ang asin maayo, apan kong ang asin mawad-an sa iyang kaparat, unsa pa may iasin? Magbaton kamo ug asin sa inyong kaugalingon, ug magpakigdait ang usa ug usa kaninyo.a ; 1Kay ang tagsatagsa pagaasinan sa kalayo, ug ang tagsatagsa ka halad pagaasinan sa asin.O  0Diin ang ulod nila walay pagkamatay, ug ang kalayo walay pagkapalong.R  /Ug kong ang imong mata mao ang magapapangdol kanimo, luska; labi pang maayo kanimo nga mosulod ka sa gingharian sa Dios nga usa lamang ing mata, kay sa adunay duha ka mata nga igahulog ka sa infierno.O  .Diin ang ulod nila walay pagkamatay, ug ang kalayo walay pagkapalong.gG -Ug kong ang imong tiil mao ang magapapangdol kanimo, putla; labi pang maayo kanimo nga mosulod ka nga piang sa kinabuhi, kay sa adunay duha ikaw ka tiil nga igahulog ka sa infierno, ngadto sa kalayo nga walay pagkapalong.O ,Diin ang ulod nila walay pagkamatay, ug ang kalayo walay pagkapalong.lQ +Ug kong ang imong kamot mao ang magapapangdol kanimo, putla; labi pang maayo kanimo nga mosulod ka nga pungkol sa kinabuhi, kay sa adunay duha ikaw ka kamot, nga moadto ka sa infierno, ngadto sa kalayo nga dili arang mapalong.=s *Ug bisan kinsa nga magapapangdol sa usa niining mga gagmay nga nagasalig kanako, labi pang maayo kaniya nga pagahiktan siya sa liog ug usa ka galingang bato, ug itambong sa dagat.E )Kay bisan kinsa ang makapainum kaninyo ug usa ka copa nga tubig tungod sa akong ngalan, kay iya kamo ni Cristo, sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo nga dili gayud mawala ang iyang balus.6g (Kay ang dili batok kanato, dapig siya kanato.2] 'Apan si Jesus miingon: Dili ninyo siya pagdid-an, kay walay tawo nga makahimo ug gamhanang buhat sa akong ngalan nga makaako sa pagsulti pagdali ug dautan batok kanako.2] &Ug si Juan miingon kaniya: Magtutudlo, among hingkit-an ang usa nga nagahingilin sa mga yawa sa imong ngalan, ug gidid-an namo siya, kay wala man siya magasunod kanato.;o %Bisan kinsa nga magadawat sa usa niining mga bata sa akong ngalan, kanako nagadawat; ug bisan kinsa nga magadawat kanako, wala magadawat kanako kondili niadtong nagasugo kanako.nU $Ug mikuha siya ug usa ka bata ug iyang gipataliwala kini kanila, ug sa gikugos niya, miingon kanila:~3 #Ug siya milingkod ug mitawag sa napulo ug duha ug miingon kanila: Kong kinsa ang buot mahauna, maulahi siya sa tanan, ug mag-aalagad siya sa tanan.~}u "Apan sila nangahilum; kay nanag-lalisay ang usa ug usa kanila sa dalan mahatungod kong kinsa ang labing daku kanila.| !Ug miabut sila sa Capernaum, ug sa didto na siya sa balay, siya nangutana kanila: Unsa ba ang inyong ginalalisan sa dalan?Z{- Apan sila wala makasabut sa iyang ginaingon, ug nahadlok sa pagpangutana kaniya.Pz Kay nagapanudlo siya sa iyang mga tinon-an ug nag-ingon kanila: Ang Anak sa tawo igatugyan sa mga kamot sa mga tawo, ug siya pagapatyon nila, ug sa mapatay na, tapus ang tolo ka adlaw mabanhaw siya.nyU Ug nanggikan sila didto ug miagi sa Galilea, ug wala siya mobuot nga may bisan kinsa nga manghibalo.zxm Ug siya miingon kanila: Kining butanga mahimo, dili tungod sa bisan unsa kondili tungod sa pag-ampo ug pagpuasa. w9 Ug sa nakasulod siya sa usa ka balay, ang iyang mga tinon-an nanag-pangutana kaniya sa tago: Tungod sa unsa nga wala kami makahimo paghingilin kaniya?Ov Apan gikuptan siya ni Jesus sa kamot ug gipabangon, ug mitindog siya./uW Ug sa tapus makatuaw ug makapakurog kaniya pag-ayo, migula ang espiritu; ug ang bata nahimong ingon sa minatay sa pagkaagi nga daghan ang nanag-ingon: Patay na siya.st_ Ug sa pagkakita ni Jesus, nga ang panon sa katawohan mingdugok kaniya, gibadlong niya ang espiritu nga mahugaw, nga nagaingon kaniya: Espiritu nga amang ug bungol, ako nagasugo kanimo: Gumola ka kaniya, ug dili ka na magsulod kaniya.usc Ug dihadiha misinggit ang amahan sa bata nga nagaingon: Mitoo ako; tabangi ang akong pagkakulang sa pagtoo.mrS Ug si Jesus miingon kaniya: Kong ikaw makahimo sa pagtoo. Sa nagatoo, ang tanang mga butang mahimo.q3 Ug sa nakadaghan kini magtukmod kaniya sa kalayo ug sa tubig sa paglaglag kaniya, apan kong ikaw makahimo bisan unsa, kaloy-i kami ug tabangi kami.sp_ Ug si Jesus nangutana sa iyang amahan: Anus-a pa mahatabo kini kaniya? Ug siya miingon: Sukad sa bata pa.9ok Ug siya ilang gidala kaniya. Ug sa iyang pagkakita kaniya, gilayon gipakurog siya sa hilabihan gayud sa espiritu, ug napukan siya sa yuta, ug nagalit-ad nga nagabula ang baba.9nk Ug siya mitubag kaniya ug miingon: Oh, kaliwatan nga walay pagtoo! Hangtud anus-a magapuyo ako uban kaninyo? Hangtud anus-a pagaantuson ko kamo? Dad-a ninyo siya dinhi kanako.^m5 Ug sa bisan asa niya madala, iyang ginalubag siya, ug nagabula siya, ug nagakagut ang iyang mga ngipon, ug naganiwang siya; ug nagsulti ako sa imong mga tinon-an nga ilang hinginlan kini, apan wala sila makahimo.l Ug mitubag ang usa sa panon sa katawohan: Magtutudlo, gidala ko dinhi kanimo ang akong anak nga adunay espiritu nga amang.Wk' Ug siya nangutana sa mga escriba: Unsa ba ang inyong ginapakiglantugi kanila?j% Ug gilayon, ang tibook panon sa katawohan, sa pagkakita kaniya, nanghibulong ug daku, ug sa nanagpanalagan ngadto kaniya, nanagyukbo kaniya.i1 Ug sa miduol siya sa mga tinon-an, hingkit-an nila ang usa ka dakung panon sa katawohan libut kanila, ug ang mga escriba nga nagpakiglalis kanila.#h? Apan ako nagaingon kaninyo nga si Elias nahianhi na, ug gibuhat usab kaniya ang tanan nga buot nilang pagabuhaton, sumala sa nahasulat nahatungod kaniya.Zg- Ug siya miingon kanila: Si Elias, sa pagkamatuod, moanhi pag-una ug magapahauli sa tanang mga butang; ug unsa ang nahisulat mahitungod sa Anak sa tawo nga siya magaantus ug daghang mga butang, ug igasalikway?fy Ug nangutana sila kaniya, sa pag-ingon: Ngano nga ang mga escriba naga-ingon, nga si Elias kinahanglan moanhi pag-una?e  Ug ilang gitipigan ang giingon kanila, nga nagpangutan-anay sila sa usa ug usa kong unsa ang pagkabanhaw gikan sa mga minatay.Bd} Ug sa nagalugsong sila gikan sa bukid, siya nagtugon kanila nga dili nila isugilon kang bisan kinsa ang ilang nakita, gawas unya kong mabanhaw na gikan sa mga minatay ang Anak sa tawo.{co Ug sa kalit, sa nagtan-aw sila sa libut nila, wala na silay nakitang tawo kondili si Jesus na lamang uban kanila.9bk Ug miabut ang usa ka panganod, nga milandong kanila; ug migula ang usa ka tingog sa panganod, nga nag-ingon: Kini mao ang akong Anak nga hinigugma, kaniya magpatalinghug kamo.Va% Kay wala siya manghibalo unsay iyang igatubag; kay may daku silang kahadlok.I`  Ug mitubag si Pedro ug miingon kang Jesus: Magtutudlo, maayo nga magpabilin kita dinhi; ug magbuhat kita ug tolo ka payag: usa alang kanimo, ug usa alang kang Moises, ug usa alang kang Elias.\_1 Ug didto napakita kanila si Elias kauban ni Moises: ug nakigsulti sila kang Jesus.|^q Ug ang iyang mga bisti misilaw, mga maputi kaayo, sama sa nieve, nga walay manlalaba sa yuta nga arang makapaputi.P] Ug sa human ang unom ka adlaw gikuha ni Jesus uban kaniya si Pedro, ug si Jacobo, ug si Juan, ug iyang gidala sila paglain sa usa ka bukid nga hataas, ug nabalhin ang iyang dagway sa atubangan nila.O\  Ug siya miingon kanila: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, adunay uban sa mga ania dinhi, nga dili makatilaw sa kamatayon, hangtud nga makita nila ang gingharian sa Dios nga moanhi nga may gahum.[y&Kay bisan kinsa nga magakaulaw kanako ug sa akong mga pulong dinhi niini nga kaliwatan nga mananapaw ug makasasala, ang Anak sa tawo magakaulaw usab kaniya, kong moanhi na siya nga sa himaya sa iyang Amahan kauban sa mga balaan nga mga manolonda.HZ %Kay unsa ang igahatag sa usa ka tawo nga baylo sa iyang kalag?xYi$Kay unsa man ang kapuslanan sa usa ka tawo kong maangkon niya ang tibook kalibutan, ug mawala ang iyang kalag?7Xg#Kay bisan kinsa nga buot magluwas sa iyang kinabuhi, mawala kini kaniya; ug bisan kinsa nga mawad-an sa iyang kinabuhi tungod kanako ug sa Maayong Balita, kini maluwas niya.YW+"Ug gitawag niya ang panon sa katawohan, uban sa iyang mga tinon-an ug nag-ingon kanila: Kong kinsa ang buot mosunod kanako, magdumili siya sa iyang kaugalingon, ug magpas-an sa iyang cruz, ug mosunod kanako.zVm!Apan siya sa milingi ug sa hingkit-an niya ang iyang mga tinon-an, nagbadlong kang Pedro sa pag-ingon: Pahawa ka sa akong atubangan, satanas, kay wala ka magahunahuna sa mga butang nga iya sa Dios, kondili sa mga butang nga ila sa mga tawo.[U/ Ug sa dayag gisulti niya kini. Ug gidala siya ni Pedro ug gisugdan sa pagbadlong.TUg nagsugod siya sa pagtudlo kanila nga kinahanglan nga ang Anak sa tawo magaantus ug daghang mga butang, ug nga igasikway sa mga anciano, ug sa mga punoan sa mga sacerdote, ug sa mga escriba, ug pagapatyon, ug unya sa tapus ang tolo ka adlaw mabanhaw.^S5Ug siya nagtugon kanila nga dili sila magsugilon kang bisan kinsa nahatungod kaniya.RUg siya nangutana kanila: Apan kamo, unsa man ang pulong ninyo kong kinsa ako? Si Pedro mitubag ug miingon kaniya: Ikaw mao ang Cristo.nQUUg sila mingtubag: Si Juan nga Bautista; ug ang uban, si Elias: apan ang uban, usa sa mga manalagna.kPOUg minggikan si Jesus, ug ang iyang mga tinon-an, ug mingsulod sa mga balangay sa Cesarea de Filipo, ug sa dalan siya nangutana sa iyang mga tinon-an nga nagaingon kanila: Sumala sa mga pulong sa mga tawo, kinsa man kono ako? OUg iyang gipapauli siya ngadto sa iyang balay, nga nagaingon: Dili ka magsulod sa balangay bisan magsugilon kang bisan kinsa didto.N1Unya gitapin-an pag-usab ni Jesus sa iyang mga kamot ang iyang mga mata, ug iyang gipatutok; ug hing-ulian, ug nakita niya nga matin-aw ang tanan.vMeUg siya miyahat ug miingon: Makakita ako ug mga tawo, kay makita ko sila nga daw mga kahoy nga nagapanlakaw.NLUg gikuptan niya sa kamot ang buta, ug iyang gidala sa gawas sa lungsod, ug sa nalud-an niya ang iyang mga mata, ug sa natapin-an siya sa iyang mga kamot, gipangutana niya: Duna ka bay hingkit-an?rK]Ug miadto siya sa Betsaida; ug gidad-an nila siya ug usa ka buta, ug nagpakilooy nga iya siyang hikapon.DJUg siya miingon kanila: Naunsa nga wala pa kamo makasabut?I)Ug kadtong pito ka tinapay sa upat ka libo, pila ba ka mga bukag nga puno sa mga tinipik ang inyong nahipus? Ug nanag-ingon sila kaniya: Pito..HUSa pagtipiktipik ko sa lima ka tinapay alang sa lima ka libo, pila ka mga bukag nga puno sa mga tinipik ang inyong nahipus? Nanag-ingon sila kaniya: Napulo ug duha. GSa adunay mga mata kamo, dili kamo makakita? Ug sa adunay mga dalunggan kamo, dili ba kamo makadungog? Ug dili ba kamo mahanumdum?YF+Ug si Jesus, sa hingbaloan niya kini, miingon kanila: Nganong nagtolotimbang kamo tungod kay wala kamoy tinapay? Wala pa ba kamo makatukib bisan makasabut? Ginapagahi pa ba ninyo ang inyong mga kasingkasing?TE!Ug nanagtolotimbang sila ang usa ug usa, sa pag-ingon: Wala kitay tinapay.|DqUg nagatugon kanila sa pag-ingon: Pagmatngon, maglikay kamo sa levadura sa mga Fariseo, ug sa levadura ni Herodes.uCcUg nahikalimut sila sa pagdala ug tinapay, ug sa sakayan wala na silay tinapay gawas sa usa lamang ka book.YB+ Ug iyang gibiyaan sila, ug sa misakay na usab sa sakayan, miadto siya sa tabok._A7 Ug nanghupaw siya sa halalum gayud sa iyang espiritu, ug nag-ingon: Nganong nagapangayo kining kaliwatana ug usa ka ilhanan? Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga kining kaliwatana dili pagahatagan ug ilhanan.@+ Ug nangabut ang mga Fariseo, ug nanagsugod sila sa pagpakiglantugi kaniya, sa pagpangayo ug usa ka ilhanan sa langit, aron sa pagtintal kaniya.q?[ Ug gilayon misakay siya sa sakayan uban sa iyang mga tinon-an, ug miadto sa mga ginsakpan sa Dalmanuta.?>y Ug sila may mga upat ka libo. Ug iyang gipapauli sila.q=[Ug nanagpangaon sila ug nanga-busog, ug nakahipus sila ug pito ka bukag sa mga tinipik nga nanghibilin. <Ug aduna usab silay pipila ka mga isdang gagmay, ug sa gipanalanginan niya kini, nagsugo siya nga ipamutang usab sa atubangan nila.";=Ug siya nagsugo sa panon sa katawohan nga managlingkod sa yuta, ug gikuptan niya ang pito ka tinapay, ug sa nakapasalamat siya, iyang gitipiktipik ug gihatag sa iyang mga tinon-an, aron igabutang nila sa atubangan sa panon sa katawohan; ug ilang gipamutang kini sa atubangan nila.Y:+Ug siya nangutana kanila: Pila ba ang mga tinapay ninyo? Ug sila miingon: Pito.9'Ug mitubag kaniya ang iyang mga tinon-an: Asa makakaplag ang usa ka tawo ug tinapay nga arang ikabusog niining katawohan dinhi sa kamingawan? 8Ug kong akong papaulion sila sa ilang mga balay nga walay kaon, mangaluya sila sa dalan, kay ang uban kanila nagagikan sa halayo.7{Nalooy ako sa panon sa katawohan, kay may tolo na karon ka adlaw nga nagapadayon sila pag-uban kanako, ug walay makaon."6 ?Niadtong mga adlawa, sa diha na usab ang dakung panon sa katawohan ug sa wala silay makaon, gitawag ni Jesus ang iyang mga tinon-an, ug nag-ingon kanila:85i%Ug nanghitingala sila ug daku kaayo nga nagaingon: Maayo ang iyang pagbuhat sa tanang mga butang; nahimo niya nga ang mga bungol nagpakadungog, ug ang mga amang nagpakasulti."4=$Ug iyang gitugon sila nga dili magpanugilon bisan kang kinsa. Apan sa hilabihan niyang pagtugon kanila, hilabihan usab hinoon ang pagmantala nila niini.}3s#Ug dihadiha naukban ang iyang mga dalunggan, ug natangtangan sa higut ang iyang dila, ug nakasulti na siya pag-ayo.d2A"Ug sa mihangad siya sa langit, nanghupaw ug miingon kaniya: Heffata, sa ato pa: Maabli ka.15!Ug gidala siya sa hilit gikan sa panon sa katawohan ug gikulkog niya sa iyang mga tudlo ang mga dalunggan, ug siya miluwa, ug mihikap sa dila niini.u0c Ug gidad-an siya ug usa ka bungol ug yungit, ug nagpakilooy sila kaniya nga iyang pandungan sa iyang kamot. / Ug migikan pag-usab siya sa utlanan sa Tiro ug sa Sidon, ug miabut sa dagat sa Galilea sa taliwala sa mga utlanan sa Decapolis.z.mUg miadto siya sa iyang balay, ug iyang hingkaplagan ang bata nga nagahigda sa higdaanan, ug ang yawa migula na.m-SUg siya nag-ingon kaniya: Tungod nianang mga pulonga, lumakaw ka; migula na ang yawa sa imong anak.,Apan siya mitubag ug miingon kaniya: Oo, Ginoo, bisan pa ang mga iro, sa ilalum sa lamesa, nagakaon sa mga mumho sa mga bata."+=Apan si Jesus miingon kaniya: Pasagdi nga mangabusog pag-una ang mga anak; kay dili maayo nga pagakuhaon ang tinapay sa mga anak ug isalibay sa mga iro.*Ang babaye Greciahanon, usa ka Sirofenisiahanon sa kaliwatan; kini nagpakilooy kaniya nga hinginlan niya ang yawa gikan sa iyang anak./)WApan usa ka babaye kang kinsang batang babaye nagabaton ug usa ka espiritu nga mahugaw, dihadiha sa nakadungog mahatungod kaniya, miabut ug mihapa sa iyang mga tiil.F(Ug mitindog siya didto, ug milakaw padulong sa mga utlanan sa Tiro ug sa Sidon. Ug sa nakasulod siya sa usa ka balay, buot siya unta nga walay mahibalo; apan wala siya makahimo sa pagtago.Y'+Ngatanan kining dautan nga mga butang sa sulod nagagikan, ug makahugaw sa tawo.&!Ang mga kahikaw, ang mga pagkadautan, ang paglimbong, ang kaulag, ang dautang tinan-awan, ang pagpasipala, ang pagpalabilabi, ang binuang;8%iKay gikan sa sulod sa kasingkasing sa mga tawo manggula ang mga mangil-ad nga mga hunahuna: ang mga pagpakighilawas, ang mga pagpangawat, ang mga pagbuno, ang mga pagpanapaw,H$ Ug siya miingon: Ang nagagula sa tawo, kana makahugaw sa tawo. #9Kay wala makasulod sa iyang kasingkasing, kondili sa tiyan ug nagagula sa dapit nga hilit? Kini giingon niya, nga nagahimong malinis sa tanang makaon.5"cUg siya miingon kanila: Ingon ba usab kamo niana nga walay mga salabutan? Wala ba kamo makasabut nga bisan unsa gikan sa gawas nga makasulod sa tawo dili makahugaw kaniya;!Ug sa nakasulod sa balay gikan sa panon sa katawohan, nanagpangutana kaniya ang iyang mga tinon-an nahatungod sa sambingay.> wAng may igdulungog sa pagpatalinghug, magpatalinghug.$AWalay bisan unsa sa gawas sa tawo, nga, kong makasulod kaniya arang makahugaw kaniya, apan kadtong mga butang nagagula kaniya mao ang magapahugaw sa tawo.Ug sa gitawag niya ang tanang katawohan ngadto kaniya, siya miingon kanila: Magpatalinghug kamong tanan kanako, ug sumabut./W Ug gihimo ninyong walay hinung-dan ang pulong sa Dios, tungod sa gikabilinbilin nga sugilon nga inyong gihatag, ug daghang mga butang nga sama niini ginabuhat ninyo.eC Wala na ninyo tugoti siya sa pagbuhat bisan unsa alang sa iyang amahan kun sa iyang inahan.%C Apan kamo nagaingon: Kong ang tawo magaingon sa amahan kun sa inahan: Corban, nga kong hubaron, halad sa Dios, kadtong tanan nga arang ko ikatabang kanimo.! Kay si Moises nag-ingon: Tu-mahod ka sa imong amahan ug sa imong inahan; ug: Ang magatunglo sa amahan kun sa inahan, mamatay sa kamatayon. Ug siya nagaingon kanila: Gisalikway ninyo gayud ang sugo sa Dios, aron sa pagbantay sa inyong gikabilinbilin nga sugilon.fEKay gibiyaan ninyo ang mga sugo sa Dios, ug gibatonan ninyo ang mga gikabilinbilin nga sugilon sa mga tawo, ang mga paghugas sa mga saro, ug mga tagayan, ug ang uban nga mga daghang butang nga sama niini ginabuhat ninyo.}Apan kawang lamang ang ilang pagsimba kanako nga nagapanudlo sila, ingon nga ilang pagtolon-an, sa mga sugo sa mga tawo.]3Ug siya nag-ingon kanila. Igo gayud ang gitagna ni Isaias mahatungod kaninyo, mga salingkapaw, ingon sa nahasulat na: Kining mga tawohana sa mga ngabil nagatahud kanako, apan ang kasingkasing nila halayo kanako.oWUnya nanagpangutana kaniya ang mga Fariseo ug mga escriba: Nganong wala managgawi ang imong mga tinon-an ingon sa gikabilinbilin nga sugilon sa mga anciano, kondili nga nagakaon sila sa tinapay sa walay pagpanghunaw sa mga kamot?{Ug kong mahiuli sila gikan sa baligyaanan, dili sila mokaon kong dili mangaligo una, ug daghan pang uban mga butang nga nadawat nila aron pagabantayan, ang paghugas sa mga copa, ug sa mga saro, ug sa mga galamiton nga tumbaga, ug sa mga higdaanan./WKay ang mga Fariseo ug ang tanang mga Judio dili mokaon kong dili manghunaw usa sa ilang mga kamot, kay nagabantay sila sa gikabilinbilin nga sugilon sa mga anciano. Ug hingkit-an nila ang uban sa iyang mga tinon-an nga nagakaon sa tinapay nga mahugaw ang ilang mga kamot, kay wala manghunaw.k QUg nanagtigum kaniya ang mga Fariseo ug ang uban sa mga escriba, nga ming-abut gikan sa Jerusalem;8Ug bisan asa siya magasulod sa mga balangay, kun mga lungsod, kun mga kaumahan, ginabutang nila ang mga masakiton sa mga tiyanggihan, ug sila nagapakilooy kaniya, nga bisan lamang makahikap sila sa sidsid sa iyang kupo: Ug ang tanang nakahikap kaniya, nangaayo./7Ug gilibut nila kadtong tibook nga yuta, ug misugod sila pagdala sa mga duyan sa mga masakiton, ngadto sa dapit diin nila hidunggi nga atua siya.J 6Ug sa pagkawas nila sa sakayan, gilayon naila siya sa katawohan,V %5Ug sa nakatabok, ming-abut sila sa yuta sa Genezaret ug midunggo sila didto.f E4Kay wala sila makasabut sa nahatungod sa mga tinapay; kay magahi ang ilang mga kasingkasing. 33Ug siya misakay sa ilang sakayan, ug mihunong ang hangin. Ug nanghitingala sila ug daku uyamut sa sulod sa ilang kaugalingon, ug nanghibulong sila. +2Kay silang tanan nakakita kaniya ug nangalisang. Apan gilayon siya misulti kanila nga miingon: Managkalipay kamo: ako kini, dili kamo mahadlok. y1Apan sila, sa ilang pagkakita kaniya nga nagalakaw sa ibabaw sa dagat, naghunahuna nga kini usa ka abat, ug misinggit,^50Ug sa iyang nakita sila nga nagakalisudlisud sa paggaud kay sungsungon ang hangin, siya miadto kanila, nga nagalakaw sa ibabaw sa dagat sa may ikaupat nga hugna sa pagbantay sa gabii, ug buot unta molabay kanila.kO/Ug sa miabut ang kahaponon ang sakayan didto sa taliwala sa dagat, ug siya na lamang usa sa yuta.L.Ug sa nakapanamilit siya kanila, miadto siya sa bukid sa pag-ampo.:m-Ug dihadiha gipilit niya ang iyang mga tinon-an sa pagpasakay sa sakayan, ug nagpaadto kanila pag-una ngadto sa pikas paingon sa Betsaida, samtang gipalakat niya ang katawohan.L,Ug ang nanagpangaon sa mga tinapay may mga lima ka libo ka lalake.a;+Ug nakahipus sila sa mga tinipik napulo ug duha ka bukag nga puno, ug sa mga isda usab.,S*Ug nangaon ang tanan ug nangabusog. )Ug gikuptan niya ang lima ka tinapay ug duha ka isda; ug sa mihangad siya sa langit, nagpasalamat: ug gitipiktipik niya ang mga tinapay ug gihatag niya sa iyang mga tinon-an, aron nga ibutang sa atubangan nila: ug gibahinbahin ang duha ka isda kanilang tanan.B(Ug minglingkod sila sa pinundok sa ginatus ug kinalim-an.dA'Ug siya nagsugo kanila nga paling-kuron nila ang tanan, sa pinundok, sa lunhaw nga balili.~-&Ug siya miingon kanila: Pila ba ang mga tinapay ninyo? Umadto kamo ug tan-awa ninyo. Ug sa ilang hingbaloan miingon sila: Lima, ug duha ka isda.M}%Apan siya mitubag ug nag-ingon kanila: Hatagi ninyo sila ug makaon. Ug miingon sila kaniya: Moadto ba kami sa pagpalit ug tinapay nga duha ka gatus nga denario ug pagahatagan namo sila ug makaon? | $Palakta sila aron mangadto sa mga kaumahan ug mga kabalangayan nga nagalibut, ug mamalit sila ug tinapay; kay wala silay makaon.~{u#Ug sa hapon na kaayo, ang iyang mga tinon-an mingduol kaniya, ug nag-ingon: Ang dapit kamingawan, ug hapon na kaayo.Nz"Ug sa pagkawas ni Jesus, nakita niya ang daghang katawohan ug giabut siya ug kalooy kanila, kay sama sila sa mga carnero nga walay magbalantay: ug misugod siya sa pagpanudlo sa daghang mga butang.(yI!Ug ang mga tawo nakakita sa ilang paggikan ug daghan ang nahibalo, ug sila midalagan pagdungan ngadto gikan sa tanang lungsod ug nanagpangabut pag-una kanila.Qx Ug misakay sila sa usa ka sakayan paingon sa usa ka mamingaw nga dapit.\w1Ug siya miingon kanila: Umari kamo gayud paglain sa usa ka dapit sa kamingawan ug managpahulay kamo sa makadiyut. Kay kadtong managpanganhi ug managpangadto daghan, ug sila walay igong panahon bisan sa pagkaon.v'Ug sa nagtigum kang Jesus ang mga apostoles, ilang gisugilon kaniya ang tanang mga butang nga ilang nabuhat ug ang tanan nga ilang gipanudlo.uUg sa hingdunggan kini sa iyang mga tinon-an, nangadto sila ug ilang gikuha ang iyang lawas ug gipahimutang nila sa usa ka lubnganan.tUg iyang gidala sa usa ka pinggan ang ulo, ug gihatag kini ngadto sa dalaga; ug ang dalaga naghatag niini sa iyang inahan.0sYUg dihadiha nagpaadto ang hari usa sa iyang mga sundalong magbalantay, ug nagsugo nga dad-on ang ulo ni Juan; ug kini milakaw ug iyang gipunggotan siya sa bilanggoan.r%Ug nasubo ang hari sa hilabihan gayud; apan tungod sa mga panumpa niya ug niadtong mga nanaglingkod kauban niya, wala siya magdumili kaniya.(qIUg gilayon misulod siya pagdali ngadto sa hari, ug nangayo nga nagaingon: Buot ko nga ihatag mo dayon kanako, sa usa ka pinggan, ang ulo ni Juan nga Bautista.p{Ug migula siya ug nag-ingon sa iyang inahan: Unsa ang akong pangayoon? Ug nag-ingon siya: Ang ulo ni Juan nga Bautista.oUg siya nanumpa kaniya: Bisan unsang butanga ang imong pangayoon kanako, igahatag ko kanimo, bisan pa ang katunga sa akong gingharian.dnAUg sa misulod ang anak nga babaye ni Herodias ug sa misayaw nakapahimuot siya kang Herodes ug sa mga kauban niini sa lamesa; ug ang hari miingon sa dalaga: Pangayo kanako sa bisan unsang gusto mo ug igahatag ko kanimo.mUg sa pag-abut sa higayong adlaw nga si Herodes nagapapanihapon sa iyang mga kadagkuan, ug mga Kiliarka ug sa mga pangulo sa Galilea;_l7Kay si Herodes nahadlok kang Juan sa pagkasayud niya nga kini usa ka tawo nga matarung ug balaan, ug iyang gipanalipdan siya. Ug sa iyang pagkadungog kaniya, nalisang siya; ug nagapatalinghug kaniya nga malipayon.RkUg si Herodias nagdumot kaniya, ug buot siya patyon: apan wala makahimo;wjgKay si Juan nag-ingon kang Herodes: Dili uyon sa Kasugoan alang kanimo ang pagbaton sa asawa sa imong igsoon.CiKay si Herodes mao gayud ang nagsugo sa pagpadakup kang Juan, ug iya kining gipagapus sa bilanggoan, tungod kang Herodias nga asawa ni Felipe nga iyang igsoon kay siya nangasawa kaniya.hApan sa pagkadungog ni Herodes niini, miingon: Kini mao si Juan nga akong gipunggotan: siya nabanhaw gikan sa mga minatay.tgaApan ang uban miingon: Kini mao si Elias. Ug ang uban miingon, usa ka manalagna, kun usa sa mga manalagna.Yf+Ug ang haring Herodes nakadungog niini; kay nabantug ang iyang ngalan, ug siya nag-ingon: Si Juan ang Magbabautismo nabanhaw gikan sa mga minatay, ug tungod niini ang mga dagkung gahum nagabuhat diha kaniya.qe[ Ug gihinginlan nila ang daghang mga yawa ug gidihogan ug lana ang daghang mga masakiton, ug giayo sila.Gd Ug nanlakaw sila ug nanagwali nga managhinulsol ang mga tawo.2c] Ug bisan diin dapita nga dili modawat kaninyo ug dili magapamati kaninyo, sa inyong pagpahawa didto, paphaa ninyo ang abug sa inyong mga lapalapa sa pagpamatuod kanila.b Ug siya miingon kanila: Bisan asang balaya kamo makasulod, didto magapabilin kamo hangtud sa inyong paggikan sa maong dapit.aa; Apart nga managsul-ob sila ug mga sandalias, ug dili sila managsul-ob ug duha ka saput.`3Ug nagsugo kanila nga dili sila magdala ug bisan unsa sa dalan, gawas sa usa ka sungkod lamang: walay puntil, walay tinapay, walay kuarta sa bakus._1Ug gitawag niya ang napulo ug duha, ug nagsugod sa pagsugo kanila sa tinagurha, ug gihatagan niya sila ug gahum batok sa mga espiritu nga mahugaw.o^WUg siya nahibulong tungod sa ilang kakulang sa pagtoo. Ug siya misuroy sa mga balangay sa pagpanudlo.])Ug wala siya makabuhat didto bisan unsang katingalahan, gawas sa pagpandong niya sa iyang mga kamot sa pipila ka mga masakiton, ug giayo sila.B\}Ug si Jesus miingon kaniya: Walay usa ka manalagna nga walay kadungganan gawas sa iyang kaugalingong yutang natawohan, ug sa taliwala sa iyang kabanayan ug sa iyang kaugalingong balay.h[IDili ba mao kini ang panday, nga anak ni Maria ug igsoon ni Jacobo, ug ni Jose, ug ni Judas, ug ni Simon? Ug wala ba dinhi uban kanato ang iyang mga igsoong babaye? Ug kaniya nakakaplag sila ug kahigayonan sa pagkapangdol. ~}}w||u{{#z[yyxxww/vGuu1tt=srrJqipp/ooVnnEmmGll?kSjiiGhggjgffEe]dccZbaa&``,_^]]\\:[[Z|Z&YY XWWxV5UgTT>SRRbQQzQ PuONNMM8LyKKXJNIHHGUFF;ExDD2C`BBA@@r??>> =<;;):99O888a776n55V44W33:2w11^1 0j0..9--,,:+*))e((M'&&N%i$##h""!!n! /xDFAu$&Vl g  W  c " * R|%Ot%CUg si Pilato nangutana pag-usab kaniya, nga nagaingon: Wala ka bay pagtubag bisan unsa? Tan-awa pagkadaghang mga butang, nga ginasumbong nila batok kanimo.[~/Ug ang mga punoang sacerdote nagasumbong kaniya mahatungod sa daghang mga butang.x}iUg si Pilato nangutana kaniya: Ikaw ba ang hari sa mga Judio? Ug siya mitubag ug miingon kaniya: Ginaingon mo.Q| Ug gilayon sa pagkabuntag, nanagsabut ang mga punoang sacerdote uban ang mga anciano ug mga escriba ug ang tibook nga sanhedrin, ug sa gigapus nila si Jesus, ilang gidala ug gitugyan siya kang Pilato.[{/HUg ang manok mituktugaok sa ikaduha. Ug si Pedro nahanumdum sa giingon kaniya ni Jesus: Sa dili pa magatuktugaok ang manok ug makaduha ikaw magalimod kanako ug makatolo. Ug sa nakahunahuna niini, mihilak siya.sz_GApan siya misugod sa pagpanunglo, ug pagpanumpa: Wala ako makaila nianang tawohana, nga inyong ginasulti.QyFApan siya minglimod pag-usab. Ug unya, sa pagkataodtaod ang mga nanagtindog didto nanag-ingon kang Pedro: Sa pagkamatuod gayud, usa ikaw kanila kay ikaw Galileanhon, ug ang imong panulti sama sa ila.xEUg sa hingkit-an siya pag-usab sa sulogoon nga babaye, misugod sa pag-ingon niadtong mga nagatindog didto: Kini siya usa kanila usab.w5DApan siya minglimod, nga naga-ingon: Wala ako mahibalo, bisan maka-sabut sa imong ginaingon. Ug minggula siya sa ganghaan; ug mituktugaok ang manok.~vuCUg sa hingkit-an niya si Pedro nga nagadangka, iyang gitutokan ug giingon: Ikaw usab kauban ni Jesus nga Nazaretnon.su_BUg sa didto si Pedro sa silong, sa atrio, miabut ang usa sa mga sulogoon nga babaye sa labawng sacerdote;#t?AUg ang uban misugod sa paglowa kaniya, ug pagtabon sa iyang nawong, ug pagsagpa kaniya, ug pag-ingon kaniya: Tagnaa. Ug ang mga sulogoon nagsagpa kaniya.ysk@Hindunggan ninyo ang pagpasipala: Unsay hunahuna ninyo? Ug silang tanan naghukom kaniya nga angay sa kamatayon.wrg?Ug migisi ang labawng sacerdote sa iyang mga bisti, ug nag-ingon: Unsa pa ang pagkinahanglan ta sa mga saksi?q!>Ug miingon si Jesus: Mao ako: ug makita ninyo ang Anak sa tawo, nga magalingkod sa too sa Gahum, ug moanhi uban sa mga panganod sa langit.#p?=Apan siya nagahilum, ug wala motubag sa bisan unsa. Ang labawng sacerdote nangutana pag-usab kaniya ug miingon: Ikaw ba si Cristo, ang Anak sa Dalayegon?)oKQ Ug sila, sa pagpakadungog niini, nangalipay, ug nanagsaad sa paghatag kaniya ug salapi. Ug nangita siya ug usa ka maayong higayon, aron iyang itugyan siya kanila. =  Ug si Judas Iscariote, ang usa sa napulo ug duha, milakaw ngadto sa mga punoan sa mga sacerdote aron siya iyang itugyan kanila.;<o Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga bisan asa igawali kining Maayong Balita sa tibook nga kalibutan, pagahisgutan usab ang gibuhat niining babaye alang sa handumanan niya.h;IGibuhat niya kutob sa iyang mahimo; giuna niya ang pagdihog sa akong lawas alang sa paglubong.':GKay kanunay ang mga kabus uban kaninyo, ug sa bisan unsa nga panahon nga buot kamo, makabuhat kamo ug maayo alang kanila, apan ako dili kanunay uban kaninyo.9}Apan si Jesus miingon: Pasagdi ninyo siya. Nganong ginakagul-an siya ninyo? Usa ka maayong buhat ang gihimo niya kanako.8-Kay kini nga pahumot angay unta nga ibaligya sa kapin sa tolo ka gatus ka denario ug ihatag sa mga kabus. Ug nanagbagutbot sila batok sa babaye.7Apan may uban nga sa ilang kaugalingon nangasuko, nga nagaingon: Tungod sa unsa ba nga gihimo kini nga pag-usik sa pahumot? 69Ug sadidto siya sa Betania, sa balay ni Simon nga sanlahon, nga nagtambong sa pagkaon, miabut ang usa ka babaye, nga may usa ka tibudtibud nga alabastro nga mahumot sa nardo nga ulay, nga daku ug bili, ug gibuak niya ang tibudtibud nga alabastro, ug gibobo niya sa ulo ni Jesus.Y5+Kay miingon sila: Dili iatol sa fiesta, tingali unya ug may kasamok sa lungsod.p4 [Karon sa human ang duha ka adlaw, mao ang pangilin sa pasko ug sa tinapay nga walay levadura; ug ang mga punoan sa mga sacerdote ug ang mga escriba nanagpangitag paagi kong unsaon ang pagdakup kaniya sa limbong, ug pagpatay kaniya.N3 %Ug ang ginaingon ko kaninyo, sa tanan ginaingon ko: Managtukaw kamo.W2' $Tingali unya kong sa pag-abut niya sa kalit hingkaplagan kamo nga mangatulog.;1o #Busa managtukaw kamo, kay wala kamo manghibalo kong anus-a moanhi ang agalon sa balay, kong sa hapon kun sa tungang-gabii, kun sa pagpanugaok sa manok, kun sa pagkabuntag na ba.0 "Sama kini sa usa ka tawo nga milangyaw sa laing yuta, nga sa tapus niya ibilin ang iyang balay, ug sa nakahatag siya ug pagbulot-an sa iyang mga ulipon, tagsatagsa kanila sa iyang buluhaton, nagsugo usab siya sa magbabantay sa pultahan nga magtukaw.e/C !Magmatngon kamo, managtukaw, ug manag-ampo; kay wala ninyo hibaloi kong anus-a ang panahon..- Apan nahatungod niadtong adlawa ug taknaa, walay kinsa nga nanghibalo, bisan pa ang mga manolonda sa langit, bisan ang Anak, kondili ang Amahan.Q- Ang langit ug ang yuta mahanaw, apan ang akong mga pulong dili mahanaw., Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga dili moagi kining kaliwatana, hangtud nga mahatabo ngatanan kining mga butanga. + Ingon usab kamo niana, kong hikit-an ninyo nga nagakahatabo kining mga butanga, sabta ninyo, nga siya anaa haduol sa mga ganghaan.>*u Karon sa higuera managtoon kamo sa iyang sambingay; sa panahon nga ang iyang sanga manalingsing na ug magapabuklad sa iyang mga dahon, hingbaloan ninyo nga haduol na ang ting-init.$)A Ug unya pagasugoon niya ang mga manolonda, ug pagatigumon ang iyang mga pinili gikan sa upat ka hangin, sukad sa tumoy sa yuta hangtud sa tumoy sa langit.p(Y Ug unya hikit-an nila ang Anak sa tawo, nga moanhi sa mga panganod, nga adunay dakung gahum ug himaya.n'U Ang mga bitoon mangahulog gikan sa langit, ug ang mga kagamhanan nga atua sa mga langit, mangagubut.&  Apan niadtong mga adlawa, sa tapus kadto nga kagul-anan, ang adlaw magangitngit, ug ang bulan dili magahatag sa iyang kahayag;`%9 Apan magmatngon kamo, ania karon, ginaingon ko nga daan kaninyo ang tanang mga butang./$W Kay may motindog mga bakakong Cristo ug mga bakakong manalagna, ug magapakita ug mga ilhanan ug mga kahibulongan, aron ilang mapasalaag, kong mahimo, ang mga pinili.# Ug unya kong may tawo nga moingon kaninyo: Tan-awa ninyo, dinhi ania si Cristo! Kun tan-awa ninyo, atua didto! Dili kamo managpanoo.&"E Ug gawas kong ang Ginoo naga-pahamubo sa mga adlaw, wala untay unod nga maluwas; apan tungod sa mga pinili nga iyang gipili, iyang gipahamubo ang mga adlaw.0!Y Kay niadtong mga adlawa may kagul-anan nga wala pay sama kaniya nga nahitabo sukad sa pagtukod sa kalibutan nga gibuhat sa Dios hangtud karon, ug dili gayud mahitabo.A } Ug manag-ampo kamo nga kini dili mahitabo sa tingtugnaw.T! Apan, alaut ang mga nagamabdos, ug ang mga nagapasuso niadtong mga adlawa.M Ug ang atua sa kapatagan dili na magbalik sa pagkuha sa iyang kupo.q[ Ug ang atua sa atop kinahanglan dili manaug, bisan magsulod sa pagkuha bisan unsa gikan sa iyang balay;Y+ Apan kong makita ninyo ang pag-dumot sa pagkalaglag nga magatindog sa dapit diin dili niya angay pagatindogan (sabton kini sa magbabasa), nan sila nga anaa sa Judea kinahanglan mokalagiw ngadto sa kabukiran.} Ug pagadumtan kamo sa tanang mga tawo tungod sa akong ngalan; apan ang makalahutay hangtud sa katapusan, kini mamaluwas.$A Ug managtinugyanay sa kamatayon ang igsoon sa igsoon, ug ang amahan sa iyang anak; ug ang mga anak motindog batok sa mga ginikanan, ug magapapatay kanila.xi Ug kong kamo ilang pagadad-on sa hukmanan ug igatugyan, dili kamo magkaguol nga daan sa inyong igasulti, kondili ang igahatag kaninyo niadtong taknaa, kana mao ang igasulti ninyo; kay dili kamo mao ang magsulti kondili ang Espiritu Santo.L Ug kinahanglan igawali una ang Maayong Balita sa tanang mga nasud.gG Apan magmatngon kamo sa inyong kaugalingon, kay igatugyan kamo sa mga hukmanan, ug sa mga sinagoga pagahampakon kamo, ug pagadad-on sa atubangan sa mga punoan, ug mga hari, tungod kanako, alang sa pagmatuod ngadto kanila.I  Kay motindog ang nasud batok sa nasud, ug ang gingharian batok sa gingharian, ug may mga linog sa nagakalainlaing mga dapit, ug may mga gutom. Kining mga butanga maoy sinugdan sa mga kasakit.4a Ug kong kamo makadungog mahi-tungod sa mga gubat, ug mga dungog-dungog sa gubat, dili kamo mangalisang, kay kinahanglan kini magakahatabo, apan dili pa mao ang katapusan.iK Daghan ang moanhi sa akong ngalan sa pag-ingon: Ako mao si Cristo, ug magapasalaag sa daghanan.oW Ug si Jesus misugod sa pag-ingon kanila: Magmatngon kamo nga dili kamo pagapasalaagon ni bisan kinsa.oW Tug-ani kami, anus-a kining mga butanga mahitabo? Ug unsay ilhanan kong kini ngatanan magakatuman na?1 Ug sa nagalingkod siya sa bukid sa mga Olivo, sa atbang sa templo, nanagpangutana kaniya sa tago si Pedro, ug si Jacobo, ug si Juan, ug si Andres: Ug si Jesus miingon kaniya: Nakita mo ba kining mga balayng dagku? Walay igabilin nga usa ka bato sa ibabaw sa usa nga dili pagatumpagon. ' Ug sa paggula niya sa templo, miingon kaniya ang usa sa iyang mga tinon-an: Magtutudlo, tan-awa kong unsang mga batoha, ug unsang mga balaya."= ,Kay silang tanan naghulog sa kapin sa ilang kahimtang, apan kini, sa iyang kawalad-on mihulog sa tanang diha kaniya hangtud ngani ang iyang panginabuhi.M  +Ug iyang gitawag kaniya ang mga tinon-an, ug miingon kanila: Sa pagka-matuod nagaingon ako kaninyo, kining kabus nga babayeng balo mihulog ug labaw pa niadtong tanan nga nanaghulog sa panudlanan.u c *Ug may miabut nga usa ka kabus nga babayeng balo, ug mihulog ug duha ka lepta nga mao ang usa ka cuadrante.H   )Ug milingkod si Jesus sa atbang sa panudlanan sa salapi, ug nagatan-aw siya kong giunsa sa panon sa katawohan paghulog ug salapi sa panudlanan, ug daghan sa mga dato nga nagahulog ug daghan.> u (Sila nga nagalamoy sa mga balay sa mga balo nga babaye, ug sa usa ka pasangil nagabuhat ug tag-as nga mga pangadyeon; kini sila magadawat ug labing daku nga pagkahinukman sa silot.f E 'Ug sa nahaunang lingkoranan sa mga sinagoga, ug sa mga nahaunang lingkoranan sa mga kombira;+O &Ug sa iyang pagtudlo, miingon siya: Magmatngon kamo sa mga escriba nga mahigugmang maglakaw sinul-ob ang bisting tag-as, ug sa mga pag-abiabi sa mga baligyaanan,.U %Si David, sa iyang kaugalingon, nagangalan kaniya nga Ginoo; ug sa unsa nga naanak niya? Ug ang panon sa katawohan sa mga tawo nagapatalinghug kaniya nga malipayon.W' $Si David, sa iyang kaugalingon miingon pinaagi sa Espiritu Santo: ang Ginoo nag-ingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong too hangtud nga ikabutang ko ang imong mga kaaway nga tumbanan sa imong mga tiil.) #Ug si Jesus mitubag ug miingon, sa diha nga nagpanudlo siya sa templo: Nganong nagaingon ang mga escriba, nga si Cristo mao ang anak ni David?H  "Ug sa pagkakita ni Jesus nga mitubag siya nga maalamon, siya miingon kaniya: Dili ikaw halayo sa gingharian sa Dios. Ug sukad niadto wala nay bisan kinsa nga nangahas sa pagpangutana kaniya. !Ug ang paghigugma kaniya sa bug-os nga kasingkasing, ug sa bug-os nga hunahuna, ug sa bug-os nga kalag, ug sa bug-os nga kusog; ug ang paghigugma sa isigkatawo sama sa iyang kaugalingon, labaw pa kay sa tanan tibook nga halad nga sinunog ug mga halad.  Ug miingon kaniya ang escriba: Magtutudlo, sa pagkamatuod, matarung ang imong giingon nga siya usara, ug walay lain gawas kaniya.  Ang ikaduha mao kini: Higugmaon mo ang imong isigkatawo sama sa imong kaugalingon. Walay laing sugo nga labaw pa kay niini kanila.:m Ug higugmaon mo ang Ginoo nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag, ug sa bug-os mong hunahuna, ug sa bug-os mong kusog. Kini mao ang nahaunang sugo. Si Jesus mitubag: Ang nahauna sa tanang sugo mao: Magpatalinghug ka, Israel, ang Ginoo nga atong Dios, ang Ginoo usa lamang;=~s Ug miduol ang usa sa mga escriba ug nakadungog sa ilang panaglantugi, ug sa ilang pagkahibalo nga maayo ang iyang pagtubag kanila, nangutana kaniya: Unsang sugoa ang una sa tanan?_}7 Siya dili ang Dios sa mga minatay, kondili Dios sa mga buhi; nangasayup kamo ug daku.v|e Apan mahitungod sa mga nangamatay nga sila pagabanhawon, Wala ba ninyo hibasahi sa basahon ni Moises kong unsa ang gisulti kaniya sa Dios sa sapinit nga nagaingon: Ako mao ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob? { Kay kong sila mangabanhaw sa mga minatay, dili sila makapangasawa, bisan makapamana, kondili ingon sila sa mga manolonda sa langit.z Si Jesus miingon kanila: Dili ba maoy hinungdan sa inyong pagkasayup ang wala ninyo paghibalo sa mga Kasulatan, bisan sa gahum sa Dios?kyO Sa pagkabanhaw, kinsa kanila ang makaasawa kaniya? Kay ang pito nakabaton kaniya ingon nga asawa.^x5 Ug ang pito wala makabilin ug liwat. Sa katapusan sa tanan, namatay usab ang babaye.w{ Ug ang ikaduha nangasawa kaniya ug namatay, ug siya wala usab makabilin ug liwat; ug ang ikatolo sa mao usab nga kaagi.mvS May pito ka managsoon nga lalake; ug ang panganay nangasawa, ug namatay sa wala makabilin ug liwat.fuE Magtutudlo, gisulat ni Moises kanamo: Kong mamatay ang igsoon nga lalake ni bisan kinsa, ug mahabilin ang iyang asawa ug walay anak, pangasaw-on sa iyang igsoon ang asawa niya, ug magabangon sa kaliwatan sa iyang igsoon.|tq Ug miduol kaniya ang mga Saduceo nga nagaingon nga walay pagkabanhaw; ug sila nanagpangutana kaniya nga nagaingon:s Ug si Jesus miingon kanila: Magbayad kamo kang Cesar sa iya ni Cesar; ug sa Dios, sa iya sa Dios. Ug nanghibulong sila pag-ayo kaniya.r Ug ilang gidad-an siya. Ug siya nag-ingon kanila: Kang kinsa kining dagway ug kining sinulat? Ug sila nanag-ingon kaniya: Kang Cesar.Iq  Mohatag ba kami, kun dili mohatag? Apan siya, sa hingbaloan niya ang ilang pagkasalingkapaw, miingon kanila: Nganong ginatintal ninyo ako? Dad-i ninyo ako ug usa ka denario aron akong makita.>pu Ug sa nanagpangabut sila, miingon kaniya: Magtutudlo, hingbaloan namo nga ikaw maminatud-on, ug nga ikaw walay pagtagad bisan kang kinsa; kay wala mo pagatan-awa ang pamayhon sa mga tawo, kondili sa pagkamatuod, ikaw nagatudlo sa dalan sa Dios. Uyon ba sa Kasugoan ang paghatag ug buhis kang Cesar, kun dili?~ou Ug sila nagpadala ngadto kaniya ug pila sa mga Fariseo ug sa mga Herodianhon, aron sa ilang pakigsulti mabitik siya.@ny Ug nanagpaninguha sila sa pagdakup kaniya; ug nangahadlok sila sa panon sa katawohan, kay gisabut nila nga siya nagsulti sa sambingay batok kanila; ug sila mibiya kaniya ug nanlakaw.Gm Kini nagagikan sa Ginoo, ug makapahibulong sa atong mga mata?l Wala ba kamo makabasa bisan niini nga Kasulatan: Ang bato nga gisalikway sa mga magtutukod, kini nahimong bato sa pamag-ang; k Busa, unsa ang pagabuhaton sa tag-iya sa parrasan? Moanhi ug pagalaglagon niya ang mga mag-uuma, ug igahatag ang parrasan sa uban.Rj Ug ilang gidakup siya ug gipatay, ug gitambog nila sa gawas sa parrasan.i Apan kadtong mga mag-uuma nasig-ingon sa ilang kaugalingon: Kini mao ang sumosunod, umari kamo patyon ta siya, ug maato ang panulondon.h May usa pang nahibilin, anak nga hinigugma; sa katapusan iyang gipaadto kini kanila nga nagaingon: Ilang pagatahuron ang akong anak.g Ug nagsugo siya pag-usab ug lain, ug kini ilang gipatay: Ug may uban pang daghan; ang uban kanila gipanghampak, ug ang uban gipamatay.f  Ug iyang gipasugoan pag-usab sila ug lain nga ulipon, ug kini gibato nila, ug gisamaran sa ulo, ug gipapauli nga gipakaulawan.Ie  Ug ilang gidakup siya ug gihampak, ug gipapauli nga walay dala.d Ug sa tingbunga gipaadtoan niya ug usa ka ulipon ang mga mag-uuma, aron siya makadawat gikan sa mga mag-uuma ug mga bunga sa parrasan.c - Ug misugod siya sa pagsulti kanila sa mga sambingay: Usa katawo nagtanum ug parras sa usa ka parrasan, ug kini gikoral niya, ug iyang gipakalutan alang sa usa ka giukan, ug gipatindugan ug usa ka torre, ug gipaabangan niya sa mga mag-uuma, ug milangyaw siya sa laing yuta.Cb !Ug mingtubag sila ug nag-ingon kang Jesus: Wala kami manghibalo. Ug si Jesus miingon kanila: Ako dili usab magtug-an kaninyo kong sa unsa nga pagbulotan ginabuhat ko kining mga butanga.a) Apan kong mag-ingon kita: Gikan sa mga tawo—nangahadlok sila sa lungsod, kay ang tanan sa pagkamatuod nagaila kang Juan ingon nga manalagna."`= Ug nanagtolotimbang sila sa ilang kaugalingon nga nagaingon: Kong kita magaingon: Gikan sa langit, moingon siya: Ngano man nga wala ninyo siya pagtohol?O_ Ang bautismo ni Juan, gikan ba sa langit kun sa mga tawo? Tubaga ako.8^i Ug si Jesus miingon kanila: Ako mangutana usab kaninyo ug usa ka butang, ug tubaga ako, ug ako magtug-an kaninyo kong sa unsa nga pagbulot-an ginabuhat ko kining mga butanga.@]y Ug sila nag-ingon kaniya: Tungod sa unsa nga pagbulot-an nga nagabuhat ikaw niining mga butanga? kun kinsa ang nagahatag kanimo niini nga pagbulot-an sa pagbuhat niining mga butanga?-\S Ug ming-abut sila pag-usab sa Jerusalem, ug sa nagalakaw siya sa templo, nanagpanuol kaniya ang mga punoan sa mga sacerdote ug ang mga escriba, ug ang mga anciano.~[u Apan kong kamo dili managpasaylo, ang inyong Amahan nga atua sa langit dili usab magapasaylo sa inyong mga paglapas.VZ% Ug sa tanang panahon nga kamo magatindog sa pag-ampo, ug may diyutay kamo batok sa uban, pasayloa sila ninyo, aron nga ang inyong Amahan nga atua sa langit magapasaylo usab kaninyo sa inyong mga paglapas.!Y; Tungod niini nagaingon ako kaninyo: Ang tanang mga butang nga inyong igaampo ug pagapangayoon, tohoi nga inyong madawat sila, ug kamo makabaton kanila.cX? Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo: Bisan kinsa nga mag-ingon niining bukid: Pahawa ka ug lumayat ka sa dagat, ug dili magduhaduha sa iyang kasingkasing apan motoo nga ang iyang giingon mahimo, siya makabaton niini.EW Ug sa mitubag si Jesus, miingon kanila: Tumoo kamo sa Dios.qV[ Ug sa nahinumdum si Pedro, miingon kaniya: Magtutudlo, tan-awa, ang higuera nga imong gitunglo, nalaya.cU? Ug sa pag-agi nila sa pagkabuntag, hingkit-an nila nga ang higuera nalaya sukad sa gamut.1T] Ug sa mataghapon mogula siya sa lungsod.mSS Ug hingdunggan kini sa mga punoan sa mga sacerdote ug sa mga escriba, ug nanagpangita sila kong unsaon ang paglaglag kaniya, kay sila nangahadlok kaniya, sanglit ang tanang panon sa katawohan nanghitingala sa iyang pagtolon-an.1R[ Ug nagtudlo siya ug nag-ingon kanila: Wala ba mahasulat, Ang akong balay paganganlan balay sa pag-ampo sa tanan nga nasud? Apan gihimo ninyo nga lungib sa mga tulisan.MQ Ug wala siya motugot nga may magadala ug ginamiton latas sa templo.P Ug nangabut sila sa Jerusalem, ug si Jesus misulod sa templo, ug nagsugod pag-abog sa gawas sa mga nanagbaligya ug mga nanagpamalit sa sulod sa templo, ug gipamukan niya ang mga lamesa sa mga magbabaylo, ug ang mga lingkoranan sa mga nanagbaligya ug mga salampati;O7 Ug mitubag si Jesus ug miingon niini: Wala na gayud ing mokaon bisan kinsa sa imong bunga bisan anus-a pa. Ug hingdunggan kini sa iyang mga tinon-an.gNG Ug sa nakita niya sa unahan ang usa ka higuera nga may mga dahon, giduol niya, basin da kong may makaplagan siya niadto. Ug sa nakaduol siya, wala siyay hingkaplagan kondili mga dahon, kay dili panahon kadto sa mga higos.DM Ug sa pagkaugma, sa migikan sila sa Betania, gigutom siya.;Lo Ug si Jesus misulod sa Jerusalem, ngadto sa templo; ug sa natan-aw niya sa libut ang tanang mga butang, ug kay hapon na, migula siya padulong sa Betania uban ang napulo ug duha.uKc Dalayegon ang gingharian nga nagaanhi, ang gingharian ni David nga atong amahan! Hosanna sa mga kahitas-an!Jy Ug ang mga nagauna ug ang mga nagasunod, nanagsinggit nga nagaingon: Hosanna! Dalayegon ang mianhi sa ngalan sa Ginoo!I Ug daghan ang namuklad sa ilang mga kupo sa dalan; ug ang uban nanagpamutol ug mga palongpong sa kapatagan ug gikatag nila sa dalan.zHm Ug gidala nila ang nati sa asna kang Jesus, ug kini ilang gihaklapan sa ilang mga kupo, ug siya mikabayo kaniya.SG Ug sila nanag-ingon kanila sumala sa gisugo ni Jesus, ug gipasagdan sila.~Fu Ug ang uban sa nanagtindog didto nanag-ingon kanila: Unsa ang ginabuhat ninyo nga inyong gihubaran ang nati sa asna?E Ug nangadto sila ug hingkaplagan nila ang nati sa asna nga gihigut sa ganghaan sa gawas, sa kinasang-an sa dalan ug ilang gihubaran siya.D3 Ug kong adunay magaingon kaninyo: Nganong nagabuhat kamo niana? umingon kamo: ang Ginoo adunay kinahanglan niini; ug gilayon iyang igapadala dinhi.\C1 Ug miingon kanila: Umadto kamo sa balangay nga anaa sa atubangan ninyo, ug gilayon sa pagsulod ninyo, makakaplag kamo usa ka nati sa asna nga gihigut, nga wala pa makabay-i ug tawo. Hubara ninyo ug dad-a dinhi. B  Ug sa nagakaduol na sila sa Jerusalem, sa Betfage, ug sa Betania, sa bukid sa mga Olivo, gisugo niya ang duha sa iyang mga tinon-an,"A= 4Ug si Jesus miingon kaniya: Lumakaw ka, ang imong pagtoo nagluwas kanimo. Ug dihadiha nakadawat siya sa igtatan-aw; ug misunod siya kang Jesus sa dalan.5@c 3Ug sa mitubag si Jesus, nag-ingon kaniya: Unsa ang buot mo, nga paga-buhaton ko kanimo? Ug ang buta miingon kaniya: Magtutudlo, nga makadawat unta ako sa akong igtatan-aw.O? 2Ug iyang gisalibay ang iyang kupo, ug mitindog, ug miduol kang Jesus.>1 1Ug mihunong si Jesus ug miingon: Tawga ninyo siya. Ug gitawag nila ang buta nga nagaingon kaniya: Maglipay ka; Tumindog ka, siya nagatawag kanimo.~=u 0Ug daghan ang mibadlong kaniya aron siya mohilum. Apan siya misinggit ug labi pa hinoon. Anak ni David, kaloy-i ako!< /Ug sa pagkadungog niya, nga mao kadto si Jesus nga Nazaretnon, misugod sa pagsinggit ug pag-ingon, Jesus, Anak ni David, kaloy-i ako!c;? .Ug miabut sila sa Jerico. Ug sa paggikan niya sa Jerico uban ang iyang mga tinon-an ug ang usa ka dakung panon sa katawohan, ang anak ni Timeo, si Bartimeo, usa ka buta nga makililimos, nagalingkod sa daplin sa dalan.: -Kay ang Anak sa tawo mianhi, dili aron pagaalagaran, kondili sa pag-alagad, ug sa paghatag sa iyang kinabuhi nga lukat alang sa daghan.K9 ,Ug bisan kinsa kaninyo nga buot magauna mahimong ulipon sa tanan.~8u +Apan dili maingon niini sa taliwala ninyo; kondili, bisan kinsa kaninyo nga buot magpakadaku mahimong inyong alagad.f7E *Ug gitawag sila ni Jesus ngadto kaniya, ug siya nag-ingon kanila: Hing-sayran ninyo nga ang mga ginaila nga magbubuot sa mga Gentil nagapakahari kanila; ug ang ilang mga kadagkuan nagagamit ug pagbulot-an sa ibabaw nila.b6= )Ug sa hingdunggan kini sa napulo, nanagsugod sila sa pagpanuyo kang Jacobo ug kang Juan.p5Y (Apan ang paglingkod sa akong too ug sa akong wala, dili ako ang paghatag, kondili sa mga ginatagan-an.C4 'Ug sila nagaingon kaniya: Arang kami. Ug si Jesus miingon kanila: Sa pagkamatuod ang copa nga akong pagaimnan pagaimnan ninyo; ug sa bautismo nga gibautismo kanako pagabautismohan kamo.;3o &Ug miingon kanila si Jesus: Wala ninyo hibaloi ang inyong ginapangayo. Arang ba kamo makainum sa copa, nga akong pagaimnan, kun makapabautismo sa bautismo nga gibautismo kanako? 2 %Ug sila nanag-ingon kaniya: Itugot kanamo nga managlingkod kami ang usa sa imong too, ug ang usa sa imong wala sa imong kahimayaan.T1! $Ug siya miingon kanila: Unsa ang buot ninyo nga akong pagabuhaton kaninyo?%0C #Ug mingduol kaniya si Jacobo ug si Juan, mga anak ni Zebedeo, sa pag-ingon: Magtutudlo, buot namo nga buhaton mo kanamo ang bisan unsa nga among pangayoon.y/k "Nga pagayubitan siya nila, ug pagahampakon; ug pagalud-an, ug pagapatyon; ug sa ikatolo ka adlaw mabanhaw siya.q.[ !Nga nagaingon: Ania karon, nagatungas kita padulong sa Jerusalem; ug ang Anak sa tawo igatugyan ngadto sa mga punoan sa mga sacerdote ug sa mga escriba; ug ilang pagahukman siya sa kamatayon, ug igatugyan siya ngadto sa mga Gentil.- Ug didto sila sa dalan, nga nagatungas padulong sa Jerusalem; ug si Jesus nagauna kanila, ug nanghibulong sila; ug sila nga nanagsunod nangahadlok. Ug gidala na usab niya ang napulo ug duha, ug nagsugod siya sa pagsulti kanila sa mga butang nga manghitabo kaniya. 7-~~}}0||&{{Mzz#yyMxxwjwvvuujttssrrEqqpookonkmm%lkk3jiimhh5ggofee:d|cc^bb|ba``>_^^x]]B\[[ZZHYYlXXwX WVVvUUVTPSRR>QQPP,OONMM7LLVKKKJJ IJI HuHGGFFEEEYEDD.CC^BB\AAA@@H??>>F==o=<;;q;::99I988776654443\2211C0//..u.,,,++,*m)) (z''&&%%%9$$$E#""t! ODjd7/ { 7 - &Gn&Lu7ui eUg si Jesus nga puno sa Espiritu Santo, mipauli gikan sa Jordan; ug gidala sa Espiritu ngadto sa kamingawan,Mh&Nga anak Enos, nga anak ni Set, nga anak ni Adam, nga anak sa Dios.pgY%Nga anak ni Matusalem, nga anak ni Enoch, nga anak ni Jaret, nga anak ni Malalael, nga anak ni Cainan,hfI$Nga anakni Cainan, nga anak ni Arphaxad, nga anak ni Sem, nga anak ni Noe, nga anak ni Lamech,geG#Nga anak ni Serug, nga anak ni Ragau, nga anak ni Falec, nga anak ni Jeber, nga anak ni Sala,idK"Nga anak ni Jacob, nga anak ni Isaac, nga anak ni Abraham, nga anak ni Tara, nga anak ni Nacor,icK!Nga anak ni Aminadab, nga anak ni Aram, nga anak ni Esrom, nga anak ni Fares, nga anak ni Juda,gbG Nga anak ni Isai, nga anak ni Obed, nga anak ni Booz, nga anak ni Salmon, nga anak ni Naason,kaONga anak ni Melea, nga anak ni Maman, nga anak ni Mattatha, nga anak ni Natan, nga anak ni David,j`MNga anak ni Simeon, nga anak ni Juda, nga anak ni Jose, nga anak ni Jonan, nga anak ni Eliaquim,j_MNga anak ni Josue, nga anak ni Eliezer, nga anak ni Jorim, nga anak ni Mathat, nga anak ni Levi,g^GNga anak ni Melqui, nga anak ni Addi, nga anak ni Cosam, nga anak ni Elmodam, nga anak ni Er,n]UNga anak ni Joanna, nga anak ni Resa, nga anak ni Zorobabel, nga anak ni Salatiel, nga anak ni Neri,i\KNga anak ni Maat, nga anak ni Mattatias, nga anak ni Semei, nga anak ni Jose, nga anak ni Juda,k[ONga anak ni Mattatias, nga anak ni Amos, nga anak ni Nahum, nga anak ni Esli, nga anak ni Naggai,hZINga anak ni Mattat, nga anak ni Levi, nga anak ni Melqui, nga anak ni Janna, nga anak ni Jose,/YWUg si Jesus sa iyang kaugalingon, sa pagsugod niya sa pagtudlo, may mga katloan ka tuig ang iyang panuigon; siya anak ni Jose, (ingon sa gihunahuna) nga anak ni Eli,dXAUg mikunsad sa ibabaw niya ang Espiritu Santo, sa dagway nga lawasnon sama sa usa ka salampati, ug gikan sa langit may usa ka tingog miabut nga miingon: Ikaw mao ang akong Anak nga hinigugma: kanimo aduna akoy kalipay. W Karon nahitabo nga sa gibautismohan ang tanang katawohan, nga sa nabautismohan usab si Jesus, ug sa nagaampo, ang langit naabli,OVDugang pa usab niining tanan nagpasulod siya kang Juan sa bilanggoan.2U]Apan si Herodes, ang tetrarca, nga ginabadlong ni Juan tungod kang Herodias, asawa ni Felipe nga iyang igsoon, ug tungod sa tanang mga mangil-ad nga nabuhat ni Herodes,^T5Uban sa daghang mga pagpaha-matngon nagwali siya sa mga maayong balita sa katawohan.]S3Nga ang iyang nigong-paliranan anaa sa iyang kamot, ug iyang paga-hinloan pag-ayo ang iyang giokanan, ug pagatigumon niya ang trigo sa iyang dapa, apan ang tahop pagasunogon niya sa kalayo nga walay pagkapalong.RMitubag si Juan nga nagaingon kanilang tanan: Ako sa pagkamatuod nagabautismo kaninyo sa tubig; apan moanhi siya nga labi pang gamhanan kay kanako, nga sa higut sa iyang sapin dili ako takus sa paghubad; siya magabautismo kaninyo sa Espiritu Santo ug sa kalayo.Q/Ug sa nagahulat ang katawohan ug nagatolotimbang ang tanan sa sulod sa ilang kasingkasing mahitungod kang Juan, kong siya mao ba kaha ang Cristo,PUg nangutana usab kaniya ang mga sundalo, sa pag-ingon: Ug kami, unsay pagabuhaton namo? Ug siya miingon kanila: Dili kamo mangagaw sa linugsanay, bisan magsumbong kang bisan kinsa sa walay katarungan; ug magpahiuyon lamang kamo sa inyong mga suhol.PO Ug siya miingon kanila: Dili kamo maningil sa kapin sa gisugo kaninyo.N Ug nangabut usab ang mga maniningil sa buhis sa pagpabautismo, ug sila nag-ingon kaniya: Magtutudlo, unsay among pagabuhaton? M  Ug mitubag siya ug nag-ingon kanila: Ang adunay duha ka saput magahatag niadtong wala, ug ang adunay makaon makigbahin sa ingon.oLW Ug nanagpangutana kaniya ang mga panon sa katawohan, nga nanag-ingon: Nan unsa may among pagabuhaton?+KO Ug bisan karon gidaitol na usab ang wasay sa gamut sa mga kahoy; busa ang tanan nga kahoy nga wala magabaton sa maayong bunga, ginapulod ug ginasugnod sa kalayo.JyBusa managhatag kamo ug mga bunga nga takus sa paghinulsol; ug dili kamo magsugod pag-ingon sa inyong kaugalingon: Gipakaamahan namo si Abraham; kay nagaingon ako kaninyo, nga ang Dios arang makapatindog ug mga anak kang Abraham niining mga bato.JI Busa siya miingon sa mga panon sa katawohan nga nangadto sa pagpabautismo kaniya: Mga kaliwatan sa mga bitin nga malala! Kinsa ang nagpasidaan kaninyo sa pagkalagiw sa kaligutgut nga umalabut?:HoUg ang tanang unod makakita sa kaluwasan sa Dios.+GOAng tanang mga walog pagapun-on, ug ang tanang kabukiran ug kabungturan pagapaubson; ug ang mga balikong dalan pagatul-iron, ug ang gansanggansangon pagapatagon.TF!Ingon sa nahasulat sa basahon sa mga pulong ni Isaias nga manalagna, nga nagaingon: Ang tingog sa usa nga nagasinggit sa kamingawan, Andama ninyo ang dalan sa Ginoo; tul-ira ninyo ang iyang mga agianan.EUg gilibut niya ang tibook nga kayutaan sa Jordan, sa pagwali sa bautismo sa paghinulsol alang sa kapasayloan sa mga sala.!D;Sa diha nga si Anas ug si Caifas mao ang mga labawng sacerdote, miabut ang pulong sa Dios kang Juan, nga anak ni Zacarias, sa didto siya sa kamingawan.C 5Karon sa ikanapulo ug lima ka tuig sa paghari ni Tiberio Cesar, nga si Poncio Pilato mao ang gobernador sa Judea, ug si Herodes, ang tetrarca sa Galilea, ug si Felipe, iyang igsoon, ang tetrarca sa kayutaan sa Iturea, ug sa Traconite, ug si Lisanias, ang tetrarca sa Abilinia,dBA4Ug si Jesus nagatubo sa kinaadman, ug sa gitas-on ug sa kahimut-an sa Dios ug sa mga tawo.3A_3Ug milugsong siya kuyog kanila, ug miabut sa Nazaret; ug siya nagpailalum sa ilang pagbuot: ug ang iyang inahan nagtipig niining tanang mga pulong sa iyang kasingkasing.=@u2Ug sila wala managpakasabut sa iyang giingon kanila.!?;1Ug siya nag-ingon kanila: Ngano nga gipangita ninyo ako? Wala ba kamo manghibalo nga ako kinahanglan magapadayon sa mga butang nga iya sa akong Amahan?O>0Ug sa ilang hingkit-an siya nang-hitingala sila; ug miingon kaniya ang iyang inahan: Anak, nganong gibuhatan mo kami sa ingon? Ania karon, ang imong amahan ug ako nangita kanimo nga mga masulob-on.j=M/Ug ang tanang mga nanagpakadungog kaniya, nanghibulong sa iyang kaalam ug sa iyang mga pagtubag.0<Y.Ug nahitabo nga sa tapus ang tolo ka adlaw ilang hingkaplagan siya sa templo, nga nagalingkod sa taliwala sa mga magtutudlo, sa pagpatalinghug ug pagpangutana kanila;W;'-Ug sa wala siya hikit-i nila mibalik sila sa Jerusalem, sa pagpangita kaniya.4:a,Apan sa nagadahum sila nga didto siya sa mga kakuyog, minglakaw sila ug usa ka adlaw nga panaw; ug ilang gipangita siya sa kinataliwad-an sa ilang kabanayan ug mga kaila.95+Ug sa natapus nila ang mga adlaw, sa ilang pagpamauli, ang bata nga si Jesus mipabilin sa Jerusalem, ug ang iyang mga ginikanan wala mahibalo niini.{8o*Ug sa may napulo ug duha na ka tuig ang iyang panuigon, mitungas sila sa Jerusalem, ingon sa nabatasan sa fiesta.W7')Ug ang iyang mga ginikanan nagaadto tuigtuig sa Jerusalem sa fiesta sa pasko.j6M(Ug ang bata nagatubo ug nagamalig-on, nga napun-an sa kaalam; ug ang gracia sa Dios diha kaniya.5)'Ug sa nakahuman sila sa tanang mga butang, nga uyon sa Kasugoan sa Ginoo, mingpauli sila sa Galilea sa ilang kaugalingong lungsod nga Nazaret.4)&Ug sa miabut siya niadtong taknaa nagpasalamat siya sa Dios ug nagsulti mahitungod sa bata sa tanang mga nanagpaabut sa pagtubos sa Jerusalem./3W%Ug siya balo nga may kawaloan na ug upat ka tuig) nga wala mobulag sa templo, nga nagaalagad sa Dios uban sa mga pagpuasa ug mga pagpangaliyopo sa gabii ug sa adlaw.O2$May usa nga si Ana, usa ka manalagna nga babaye, ang anak ni Fanuel, sa banay ni Aser, (siya hilabihan na gayud ka tigulang, nga nagpuyo uban sa iyang bana sa pito ka tuig sukad sa iyang pagkaulay,1#Oo, ug usa ka pinuti magalagbas sa imong kaugalingong kalag; aron igapadayag ang mga hunahuna sa daghang mga kasingkasing.Y0+"Ug si Simeon nagapanalangin kanila ug nag-ingon kang Maria nga inahan niya: Ania karon, kining bataa gibutang alang sa pagkapukan ug pagbangon sa daghan sa Israel; ug alang sa usa ka ilhanan nga pagasupakon.f/E!Ug ang iyang amahan ug inahan nanghibulong sa mga butang nga ginahisgutan mahitungod kaniya.f.E Usa ka kahayag alang sa pagpadan-ag sa mga Gentil, ug sa himaya sa imong lungsod nga Israel.H- Nga imong gitagana sa atubangan sa nawong sa tanang katawohan;:,oKay nakita sa akong mga mata ang imong kaluwasan,`+9Tugoti karon, Ginoo, nga ang imong ulipon mogikan sa pakigdait sumala sa imong pulong.M*Gidawat niya sa iyang mga bukton ug nagdayeg sa Dios nga nagaingon:-)SUg siya sa Espiritu misulod sa templo: ug sa gidala sa mga ginikanan sa sulod ang bata nga si Jesus, aron ilang pagabuhaton kaniya sumala sa nabatasan sa Kasugoan,({Ug gipadayag sa Espiritu Santo kaniya, nga dili siya makakita sa kamatayon, sa dili pa niya makita ang Cristo sa Ginoo.H' Ug ania karon, may usa ka tawo sa Jerusalem nga ginganlan si Simeon, ug kining tawohana matarung ug maampoon, nga nagahulat sa kalipayan sa Israel; ug ang Espiritu Santo nagapaibabaw kaniya.&}Ug aron sa paghalad usa ka halad sumala sa naasoy sa Kasugoan sa Ginoo: Duha ka tukmo kun duha ka kuyabug nga salampati.%Ingon sa nahasulat sa Kasugoan sa Ginoo: Ang tanang panganay nga lalake nga nahamugso sa tagoangkan, pagatawgon nga balaan sa Ginoo;$-Ug sa natuman ang mga adlaw sa pagpaputli kanila sumala sa Kasugoan ni Moises, ilang gidala siya sa Jerusalem, aron sa paghalad kaniya sa Ginoo;<#qUg sa natuman ang walo ka adlaw, aron pagacircuncidahan ang bata, gitawag nila ang iyang ngalan JESUS, ngalan nga gibutang kaniya sa manolonda sa wala pa siya ipanamkon sa tiyan.:"mUg namauli ang mga magbalantay sa mga carnero, nga nanaghimaya ug nanagdayeg sa Dios tungod sa tanang mga butang nga ilang hingdunggan ug hingkit-an, ingon sa gimantala kanila.j!MApan kining tanang mga butang, gitipigan ni Maria nga nagapalandong niini sa iyang kasingkasing.~ uUg ang tanan nga nakadungog niini nanghibulong sa mga butang nga gisugilon kanila sa mga magbalantay sa mga carnero.a;Ug sa hingkit-an nila kini, gipahibalo nila ang giingon kanila mahatungod niining bata.r]Ug nangadto sila pagdali, ug hingkit-an nila si Maria ug si Jose, ug ang bata nga nagahigda sa pasungan,  Ug nahitabo nga sa pagbiya kanila sa mga manolonda nga nagapaingon sa langit, ang mga magbalantay sa mga carnero nasig-ingon ang usa ug usa: Mangadto kita karon hangtud sa Betlehem, ug tan-awon nato kining butang nga nahitabo, nga gipaila kanato sa Ginoo.lQHimaya sa Dios sa kahitas-an, ug sa yuta pakigdait sa taliwala sa mga tawo nga iyang gikahimut-an. Ug sa kalit mitungha uban sa manolonda ang usa ka kadaghanan sa mga panong langitnon nga nanagdayeg sa Dios ug nanag-ingon: Ug kini mao ang ilhanan ninyo: makaplagan ninyo ang usa ka bata nga naputos sa mga bakbak, ug gipahigda sa usa ka pasungan.kO Kay natawo karon alang kaninyo, sa lungsod ni David, ang Manluluwas, nga mao si Cristo nga Ginoo.(I Ug ang manolonda nag-ingon kanila: Dili kamo mahadlok; kay ania karon, ginadala ko kaninyo ang mga maayong balita sa dakung kalipay alang sa tanang katawohan.+ Ug ania karon, usa ka manolonda sa Ginoo mikunsad kanila, ug ang himaya sa Ginoo misidlak sa libut nila ug nangalisang sila sa dakung kahadlok.Ug may mga magbalantay sa mga carnero sa maong yuta nga nagapabilin sa kaumahan ug nagabantay sa ilang panon sa kagabhion.I Ug nag-anak siya sa iyang kamagu-langan nga Anak nga lalake, ug giputos niya sa mga bakbak, ug gipahigda niya sa usa ka pasungan; tungod kay wala nay dapit alang kanila sa balay nga abutanan.V%Ug nahitabo nga samtang didto sila, natuman ang mga adlaw nga siya mag-anak.dAAron sa pagpasulat sa iyang kaugalingon uban kang Maria nga kaslonon kaniya nga nagasabak.9kUg si Jose usab mitungas gikan sa Galilea sa lungsod sa Nazaret ngadto sa Judea sa lungsod ni David, nga ginganlan Betlehem, tungod kay siya sa panimalay ug sa banay ni David.iKUg nangadto ang tanan sa pagpasulat sa padron, ang tagsatagsa sa iyang lungsod nga kaugalingon.dAKini mao ang unang padron nga gibuhat, sa diha nga si Cirenio mao ang gobernador sa Siria. 9Ug nahitabo niadtong mga adlawa nga may minggula gikan kang Cesar Augusto usa ka sugo nga buhaton ang usa ka padron sa tanang pumoluyo sa tibook yuta.y mPUg mitubo ang bata ug nabaskug sa Espiritu ug didto sa kamingawan hangtud sa adlaw sa iyang pagpakita sa Israel.   OSa pag-iwag sa mga nanaglingkod sa kangitngitan ug sa landong sa kamatayon, sa pagmando sa atong mga tiil sa dalan sa pakigdait.{  qNTungod sa malomong kalooy sa atong Dios, nga tungod niana, modu-aw kanato ang adlawng masanag gikan sa kahitas-an,_  9MSa paghatag kahibalo sa kaluwasan sa iyang katawohan, sa pagpasaylo sa ilang mga sala.  'LUg ikaw, bata, paganganlan ka nga manalagna sa Hataas Uyamut, kay magauna ka sa atubangan sa nawong sa Ginoo sa pag-andam sa iyang mga dalan,c  AKSa pagkaputli ug sa pagkamatarung sa atubangan niya sa tanang mga adlaw sa atong kinabuhi.z oJSa pagtugot kanato nga sa naluwas kita gikan sa kamot sa atong mga kaaway, manag-alagad kaniya sa walay kahadlok,E IAng panumpa nga iyang gihatag kang Abraham nga atong amahan.f GHSa pagpakita ug kalooy ngadto sa atong mga ginikanan ug sapaghinumdum sa iyang balaang tugon;h KGKaluwasan gikan sa atong mga kaaway, ug gikan sa kamot sa tanan niadtong mga nanagdumot kanato;p [FIngon sa iyang gisulti pinaagi sa baba sa iyang mga balaan nga manalagna gikan pa sa mga unang panahon:j OEUg nagpabangon alang kanato ug usa ka sungay sa kaluwasan sa kabanayan ni David nga iyang ulipon.l SDDalayegon ang Ginoo, ang Dios sa Israel! Kay siya midu-aw ug nagbuhat ug pagtubos sa iyang lungsod.^ 7CUg si Zacarias nga iyang amahan, napuno sa Espiritu Santo, ug nagtagna nga nagaingon:' IBUg ang tanang nagpakadungog kanila nagatipig niini sa ilang mga kasingkasing nga nagaingon: Unsa ba kaha kining bataa? Kay ang kamot sa Ginoo nagauban kaniya.} uAUg nangahadlok ang tanang mga silingan nila, ug kining tanang mga butanga ginasultihan sa tibook kabukiran sa Judea.k~ Q@Ug dihadiha nabungat ang iyang baba, ug ang iyang dila nakalitok, ug misulti nga nagdayeg sa Dios.|} s?Ug nangayo siya ug usa ka sulatanan, ug misulat nga nagaingon: Ang iyang ngalan si Juan. Ug ang tanan nanghibulong.S| !>Ugnagsinyas sila sa iyang amahan kong unsa ang buot niyang ingalan kaniya.j{ O=Ug sila nanag-ingon kaniya: Walay bisan kinsa sa imong kabanayan nga ginanganlan nianang ngalana.Yz -Q wUg ang manolonda sa mingtubag miingon kaniya: Ako mao si Gabriel, nga nagatindog sa atubangan sa Dios; ug ako gisugo sa pagsulti kanimo ug pagdala kanimo niining mga Maayong Balita. P Ug nag-ingon si Zacarias sa manolonda: Unsaon ko pagkahibalo niini? kay ako tigulang na, ug ang akong asawa hilabihan na katigulang.O }Ug siya magauna kaniya sa espiritu ug sa gahum ni Elias sa pagpabalik sa mga kasingkasing sa mga amahan ngadto sa mga anak, ug sa mga masukihon sa paglakaw sa kaligdong sa mga matarung; aron sa pagtagana alang sa Ginoo usa ka katawohan nga inandam.ZN /Ug daghan sa mga anak sa Israel nga iyang pabalikon ngadto sa ilang Ginoong Dios.=M uKay siya mamahimong daku sa atubangan sa Ginoo, ug dili magainum ug vino, bisan mga ilimnon nga maisug; ug mapuno siya sa Espiritu Santo bisan sa gikan pa sa tiyan sa iyang inahan.^L 7Ug ikaw makabaton sa kalipay ug pagmaya; ug daghan ang mangalipay sa iyang pagkatawo.YK - Apan ang manolonda nagaingon kaniya. Ayaw kahadlok, Zacarias; kay ang imong pag-ampo gipatalinghugan ug ang imong asawa nga si Elizabet magaanak ug usa ka batang lalake ug pagatawgon mo ang iyang ngalan Juan.QJ  Ug si Zacarias nalisang sa pagkakita kaniya, ug siya giabut ug kahadlok.hI K Ug may nagpakita kaniya usa ka manolonda sa Ginoo nga nagatindog sa too sa halaran sa incienso.\H 3 Ug ang tibook panon sa katawohan nag-ampo sa gawas sa takna sapaghalad sa incienso.G  Sumala sa batasan sa katungdanan sa pagkasacerdote, naigo kaniya ang palad sa pagsulod sa templo sa Ginoo aron sa pagsunog sa incienso.F Apan nahitabo nga samtang nagatuman siya sa iyang pagkasacerdote sa atubangan sa Dios, ingon sa gipasunod sa iyang laray.QE Ug sila walay anak kay si Elizabet apuli ug silang duha mga tigulang na.D Ug silangduha lonlon mga matarung sa atubangan sa Dios, nga nagalakaw sa tanang mga sugo ug mga tulomanon sa Ginoo, sa walay ikasaway.IC  Sa mga adlaw ni Herodes, hari sa Judea, may usa ka sacerdote nga ginganlan Zacarias, sa laray ni Abia: ug siya may asawa gikan sa mga anak nga babaye ni Aaron, ug ang iyang ngalan si Elizabet.LB Aron ikaw mahibalo sa pagkatinuod sa mga pulong nga gitudlo kanimo.IA  Gisabut ko usab nga maayo, ingon nga nakabaton ako ug hingpit nga kasayuran sa tanang mga butang gikan sa sinugdan, ang pagsulat kanimo sa maayong pagkasunodsunod halangdon uyamot nga Teofilo;v@ gIngon nga kini ilang gitugyan kanamo, nga gikan sa sinugdan mga saksi-nga-nakakita ug mga ministro sa pulong, ? Sanglit daghan ang mga nanagpaningkamot sa paghatag ug kasaysayan mahitungod niadtong mga butang nga nangatuman sa taliwala namo,#>?Ug sila nanagpanlakaw ug nagwali sa tanang mga dapit, ang Ginoo nagabuhat uban kanila ug nagpamatuod sa pulong pinaagi sa mga ilhanan nga gipauban. Amen.r=]Ug unya ang Ginoong Jesus, sa tapus siya mosulti kanila, gibayaw sa langit, ug milingkod sa too sa Dios.6<eMakakupot sila sa mga bitin, ug kong makainum sila sa butang nga makahilo, dili kini makadaut kanila; pandungan nila sa ilang mga kamot ang mga masakiton, ug mangaayo sila.;Ug kining mga ilhanan magauban sa mga motoo: sa akong ngalan pagahinginlan nila ang mga yawa; magsulti sila ug mga bag-ong sinultihan.[:/Ang motoo ug magpabautismo, mamaluwas; apan ang dili motoo, paga-hukman sa silot.|9qUg siya miingon kanila: Lumakaw kamo sa tibook nga kalibutan, ug iwali ninyo ang Maayong Balita sa tanang binuhat.m8SUg unya nagpakita siya sa maong napulo ug usa sa nanaglingkod sila sa lamesa; ug iyang gisaway sila sa pagkawala nilay pagtoo ug sa kagahi sa kasingkasing, kay wala sila managpanoo sa mga nakakita kaniya sa tapus siya mabanhaw.i7K Ug nanlakat sila ug nagpahibalo niini sa uban: Apan bisan pa niini wala sila managpanoo kanila.6w Ug sa tapus kining mga butanga, nagpakita siya sa laing dagway sa duha kanila, sa nagalakaw sila paingon sa kaumahan.[5/ Ug sa nakadungog sila nga siya buhi ug hingkit-an ni Maria, wala sila managpanoo.t4a Milakaw kini siya ug nagpahibalo kanila nga nakauban kang Jesus, sa diha nga nanagsubo ug nanaghilak sila.!3; Karon sa nabanhaw siya sa kaadlawon pa sa nahaunang adlaw sa semana, nagapakita siya pag-una kang Maria Magdalena, ang gipagulaan niya ug pito ka yawa.92kUg nanggula sila, ug nangalagiw gikan sa lubnganan, kay miabut kanila ang pagkurog ug kahibulong; ug wala sila magsugilon sa bisan unsa kang bisan kinsa, kay nangahadlok sila./1WApan panlakaw kamo, sultihi ninyo ang iyang mga tinon-an ug si Pedro, nga siya magauna kaninyo sa Galilea, didto hikit-an ninyo siya ingon sa ginasulti niya kaninyo.>0uApan siya miingon kanila: Ayaw kamo kahadlok, ginapangita ninyo si Jesus nga Nazaretnon, ang gilansang sa cruz; nabanhaw siya, wala siya dinhi; tan-awa ninyo ang gibutangan kaniya.9/kUg sa pagsulod nila sa lubnganan, hingkit-an nila ang usa ka batan-ong lalake, nga nagalingkod sa too, nga nagasul-ob sa usa ka kupo nga hataas ug maputi, ug hingkulbaan sila.e.CApan sa gitan-aw nila, hingkit-an nila nga giligid na ang bato, kay kini hilabihan ka daku.Y-+Ug nasig-ingon sila: Kinsa may papaligiron ta sa bato sa ganghaan sa lubnganan?t,aUg sa kaadlawon pa gayud, sa nahaunang adlaw sa semana, miabut sila sa lubnganan, sa nakasubang ang adlaw.;+ qUg sa miagi na ang adlaw nga igpapahulay, si Maria Magdalena, ug si Maria nga inahan ni Jacobo, ug si Salome namalit ug mga pahumot, aron sa ilang pag-adto ilang ikadihog kaniya._*7/Ug si Maria Magdalena ug si Maria nga inahan ni Jose nagalantaw sa gibutangan kaniya.){.Ugmipalit siya ug usa ka panapton nga lino, ug sa iyang nahugos siya, iyang giputos sa panapton nga lino, ug gibutang niya sa usa ka lubnganan nga linukab sa usa ka batong bantilis; ug iyang giligid ang usa ka bato ngadto sa ganghaan sa lubnganan.Y(+-Ug unya sa hingbaloan niya kini sa centurion, gihatag niya ang lawas kang Jose. ',Ug si Pilato nahibulong kong namatay na ba siya; ug sa gitawag niya ang centurion, nangutana kaniya kong dugay na ba nga namatay.J& +Didto miadto si Jose nga taga-Arimatea, usa ka dungganang concejal, nga nagahulat usab sa gingharian sa Dios; ug siya nangahas pagpangatubang kang Pilato, ug gipangayo niya ang lawas ni Jesus.%*Ug sa miabut na ang kahaponon, tungod kay kadto mao ang pangandam, nga kong sayron, ang adlaw nga gisundan sa adlaw nga igpapahulay.$)Nga, sa didto siya sa Galilea, nanagsunod ug nanag-alagad kaniya; ug diha pay daghang mga babaye nga nanungas kuyog kaniya sa Jerusalem.*#M(Ug dihay mga babaye usab nga nagalantaw didto sa halayo; kauban nila mao si Maria Magdalena, ug si Maria nga inahan ni Jacobo nga diyutay, ug ni Jose ug Salome;/"W'Ug sa hingkit-an sa centurion nga nagatindog didto sa atbang niya, nga nabugto na ang iyang ginhawa, miingon siya: Sa pagkamatuod gayud kining tawohana Anak sa Dios.H! &Ug ang tabil sa templo napikas gikan sa itaas hangtud sa ubos.M %Ug si Jesus misinggit sa makusog nga tingog ug nabugto ang ginhawa.\1$Ug midalagan ang usa, ug sa napatuhop niya ug maayo ang usa ka esponja sa suka, gitaud sa usa ka bagakay ug gipainum kaniya, nga nagaingon: Pasagdi ninyo, tan-awon ta kong moanhi ba si Elias sa paghugos kaniya.wg#Ug ang uban sa mga nagatindog didto sa pagkadungog nila niini, nanag-ingon: Ania karon, nagatawag kang Elias.:m"Ug sa takna nga ikasiyam misinggit si Jesus sa usa ka makusog nga tingog nga nagaingon: Eloi, Eloi, lama sabactani? nga kong hubaron: Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo ako?jM!Ug sa miabut ang takna nga ikaunom, mingitngit ang tibook nga yuta hangtud sa takna sa ikasiyam.1 Pakanauga karon sa cruz si Cristo, ang Hari sa Israel, aron makakita ug makatoo kita. Ug ang mga nalansang sa cruz kauban niya nanagboyboy kaniya.:mSa maong pagkaagi usab ang mga punoang sacerdote, kauban sa mga escriba sa nanagbugalbugal kaniya, nasig-ingon. Sa uban nagluwas siya, sa iyang kaugalingon dili siya makaluwas.@{Magluwas ka sa imong kaugalingon, ug manaug ka sa cruz!5cUg ang mga nanagpangagi nanag-pasipala kaniya, nga nagayangoyango sa ilang mga ulo ug nanag-ingon: Ah, ikaw nga magaguba sa templo ug magapatindog kaniya sa tolo ka adlaw!T!Ug natuman ang Kasulatan nga nagaingon: Ug giisip siya uban sa mga dautan.kOUg gilansang nila uban kaniya ang duha ka tulisan, ang usa sa too niya, ug ang usa sa iyang wala.\1Ug ang gisulat nga sumbong batok kaniya, gisulat sa ibabaw: ANG HARI SA MGA JUDIO.FUg takna kadto nga ikatolo, ug ilang gilansang siya sa cruz.  Ug ilang gilansang siya sa cruz, ug gibahinbahin nila ang iyang mga bisti, ug ilang girifahan ang pagadad-on sa tagsatagsa nila.]3Ug siya gipainum nila ug vino, nga may sakot nga mirra; apan kini wala niya dawata.b=Ug ilang gidala siya sa dapit nga Golgota, nga kong hubaron, dapit sa usa ka bagolbagol.%CUg gipugos nila ang usa nga si Simon, nga taga-Sirene, nga milabay gikan sa kaumahan, nga amahan ni Alejandro ug ni Rufo, aron magpas-an kini sa cruz niya./WUg sa tapus sila makagbugalbugal kaniya, ilang gihuboan siya sa purpura, ug gisul-oban sa iyang kaugalingong bisti, ug gihatud siya sa gawas aron igalansang sa cruz.yUg gibunalan nila ang iyang ulo sa usa ka bagakay, ug ilang ginalud-an siya, ug sa nangluhod sila, ilang gisimba siya.P Ug mingsugod sila sa pagyukbo kaniya: Maghimaya ka, Hari sa mga Judio!~ uUg ilang gipasul-oban siya sa mapula; ug sa nakasapid sila sa usa ka purongpurong nga tunokon, gisul-ob kini kaniya.r ]Ug gidala siya sa mga sundalo sa sulod sa balay, nga mao ang pretorio, ug gitigum nila ang tibook panon./ WUg kay si Pilato buot magpahamuot sa panon sa katawohan, iyang gibuhian kanila si Barrabas; ug sa tapus niya hampaka si Jesus, gitugyan niya aron igalansang sa cruz. #Ug si Pilato miingon kanila: Kay ngano, unsa ang kadautan nga gibuhat niya? Apan sila misinggit sa hilabihan hinoon: Ilansang siya sa cruz.;q Ug sila misinggit pag-usab: Ilansang siya sa cruz. Ug mitubag pag-usab si Pilato ug miingon kanila: Nan, unsay buot ninyo, nga pagabuhaton ko sa ginganlan ninyo nga Hari sa mga Judio?s_ Apan ang mga punoang sacerdote nagsugyot sa panon sa katawohan aron pagabuhian hinoon kanila si Barrabas.[/ Kay iyang hingbaloan nga tungod sa kasina gitugyan siya sa mga punoang sacerdote.r] Ug si Pilato mitubag kanila, sa pag-ingon: Buot ba kamo nga pagabuhian ko kaninyo ang Hari sa mga Judio?Ug misaka ang panon sa katawohan ug misugod sa pagpangayo kaniya, nga pagabuhaton niya ang ingon sa nabatasan niyang gibuhat kanila.Ug dihay usa nga ginganlan si Barrabas, nga ginapus uban sa mga mingsukol sa kagamhanan, mga tawo nga sa panahon sa kagubot nakapatay.mSUg sa fiesta nabatasan niya ang pagbuhi alang kanila ug usa ka binilanggo, nga ilang pagapangayoon.^5Apan si Jesus wala gihapon motubag bisan unsa, sa pagkaagi nga nahibulong si Pilato. _~~^}||{{Szzyzyyxx*wvVvuut^sarqqxpp^ooSnnwmmElkkKjiih6ggffeeTdwcc>x==9<<';;,::9w877Y655H44%22^100L/.--#,++_*))_(_'^'&G%t% $~$#\""!!( 5rT\:]eaP<BO J J b3>/{Kay walay bisan unsa nga sinalipdanan nga dili madayag; ug walay bisan unsa nga tinago nga dili mahibaloan ug mabutyag.p.YUg walay tawo nga sa gidagkutan niya ang usa ka lamparahan, iyang pagatakloban sa tadyaw, kun igabutang kini niya sa ilalum sa higdaanan; kondili igabutang kini sa ibabaw sa tangkawan, aron nga ang mga mosulod makakita sa kahayag.,-QUg ang sa maayong yuta, mao kadto sila nga may kasingkasing maligdong ug maayo, nga sa pagpakadungog sa pulong, nagtipig niini, ug nagdalag bunga uban ang pailub,, Ug ang nahulog sa taliwala sa kasapinitan, mao kadto sila nga nanagpakadungog, ug sa diha nga nagapadayon sila sa ilang panaw, gilumsan sila sa mga kaguol, ug sa mga bahandi, ug sa mga kalipayan niining kinabuhi; ug wala maghatag ug bunga sa kahingpitan.Y++ Ug ang mga sa ibabaw sa bato, mao kadto sila nga sa nakapatalinghug, midawat nga malipayon sa pulong; ug kini sila walay gamut, nga sa diyutayng panahon mingtoo, ug sa panahon sa pagsulay, nanghisalaag sila.9*k Ug ang mga sa daplin sa dalan mao ang mga nagapatalinghug; unya miabut ang yawa, ug nagakuha sa pulong gikan sa ilang kasingkasing, aron sila dili managtoo ug dili mangaluwas.I)  Karon ang sambingay mao kini: Ang binhi mao ang pulong sa Dios.a(; Ug siya miingon: Kaninyo ginatugot ang paghibalo sa mga tinago sa gingharian sa Dios; apan alang sa uban ipaagi sa mga sambingay: aron nga sa pagtan-aw, dili sila makakita, ug sa pagpatalinghug, dili sila makasabut.W'' Ug ang iyang mga tinon-an nangutana kaniya kong unsa kaha kini nga sambingay.L&Ug ang uban nahulog sa maayong yuta, ug mingtubo, ug namunga ug tinaggatus. Sa nakapamulong siya niining mga butanga, misinggit siya: Ang adunay mga igdulungog sa pagpatalinghug, magpatalinghug.r%]Ug ang uban nahulog sa taliwala sa kasapinitan, ug ang mga sapinit miturok uban niini ug naglumos niini.k$OUg ang uban nahulog sa ibabaw sa bato, ug sa nakaturok, nalaya gilayon, tungod kay wala mag-umog.@#yAng magpupugas milakat sa pag-pugas sa iyang binhi: ug sa nagpugas siya, ang uban nahulog sa daplin sa dalan ug kini ginatumban sa tiil ug ang mga langgam sa langit nanagtuka kanila./"WUg sa pag-abut nga tingub sa usa ka dakung panon sa katawohan, ug sa midugok kaniya ang mga gikan sa tagsatagsa ka lungsod, misulti siya pinaagi sa usa ka sambingay:!Ug si Juana, asawa ni Cusa, tinugyanan ni Herodes, ug si Susana ug uban pang daghan, nga nag-alagad kaniya pinaagi sa ilang mga bahandi.! ;Ug may mga babaye nga nangaayo sa mga espiritu nga dautan, ug sa mga sakit: Si Maria nga ginganlan Magdalena, nga kaniya minggula ang pito ka mga yawa.> wUg nahatabo sa wala madugay nga siya milakaw sa mga lungsod ug mga balangay, nga nagawali ug nagadala sa mga Maayong Balita sa gingharian sa Dios, ug uban kaniya ang napulo ug duha._72Ug siya miingon sa babaye: Ang imong pagtoo nagluwas kanimo; lumakaw ka sa pakigdait.31Ug ang mga mitambong sa pagkaon uban kaniya nanagsugod sa pag-ingon sa sulod sa ilang kaugalingon: Kinsa ba kini nga bisan nagapasaylo sa mga sala?A}0Ug siya miingon sa babaye: Ang imong mga sala gipasaylo.)K/Busa ako nagaingon kanimo: Ang iyang mga sala nga daghan gipasaylo, kay daku ang iyang paghigugma; apan ang gipasaylo ug diyutay, diyutay ang iyang paghigugma.`9.Ang akong ulo wala mo dihogi sa lana; apan siya nagdihog sa akong mga tiil sa pahumot.ta-Ikaw wala mohalok kanako; apan siya, sukad sa akong pagsulod, wala mohunong sa paghalok sa akong mga tiil.+,Ug sa milingi sa babaye, siya miingon kang Simon: Nakita mo ba kining babaye? Ako misulod sa imong balay, wala ikaw magahatag kanako ug tubig alang sa akong mga tiil; apan siya naghumod sa akong mga tiil uban sa iyang mga luha, ug nagpahid kanila uban sa iyang mga buhok.+Si Simon mitubag ug miingon: Sa akong pagsabut, ang gipasaylo ug labaw. Ug si Jesus miingon kaniya: Matarung gayud ang imong paghukom.{o*Sa diha nga sila walay ikabayad, iyang gipasaylo silang duha. Busa, kinsa man kanila ang labing nahagugma kaniya?~u)May usa ka magpapahulam nga adunay duha ka utangan; ang usa nakautang lima ka gatus ka denario, ug ang usa kalim-an.  (Ug si Jesus sa mitubag nag-ingon kaniya: Simon, aduna akoy diyutayng isulti kanimo. Ug siya nagaingon: Magtutudlo, sulti lamang.w'Karon sa pagkakita niini sa Fariseo nga nagdapit kaniya, misulti sa iyang kaugalingon nga nagaingon: Kining tawohana, kong usa pa siya ka manalagna, makaila unta kong kinsa ug unsa nga babayehana ang nagahikap kaniya, nga siya usa ka makasasala.s_&Ug sa nagatindog sa tiilan sa luyo ni Jesus, nga nagahilak, siya misugod sa paghumod sa mga tiil niya uban sa iyang mga luha, ug nagpahid niini sa buhok sa iyang ulo, ug naghalok sa iyang mga tiil, ug nagdihog kanila uban sa pahumot.X)%Ug ania karon, may babaye didto sa lungsod, usa ka makasasala, ug sa pagkahibalo niya nga si Jesus mitambong sa pagkaon didto sa balay sa Fariseo, nagdala siya ug usa ka tibudtibud sa alabastro nga mahumot.  $Ug usa sa mga Fariseo nagatinguha nga si Jesus mokaon uban kaniya. Ug misulod siya sa balay sa Fariseo, ug mitambong sa pagkaon.A}#Ug ang kaalam ginapakamatarung sa tanan niyang mga anak.@y"Mianhi ang Anak sa tawo nga nagakaon ug nagainum, ug kamo nagaingon: Ania karon, ang usa ka tawong ulitan ug palainum sa vino, abyan sa mga maniningil sa buhis, ug sa mga makasasala! !Kay mianhi si Juan nga Bautista nga wala magakaon ug tinapay, bisan mag-inum ug vino; ug kamo nagaingon: Siya adunay yawa.s _ Sama sila sa mga kabataan nga nanaglingkod sa mga baligyaanan, ug nanagtinawganay ang usa sa usa, nga nanag-ingon: Kami nagapatunog kaninyo sa mga flauta, ug wala kamo managsayaw; ug among ginaminatayan kamo, ug wala kamo managbakho. yUg ang Ginoo miingon: Busa, sa kang kinsa ko ba igapakasama ang mga tawo niining kaliwatana, ug sa unsa sila mahisama. !Apan ang mga Fariseo ug ang mga batid sa balaod nagsalikway alang sa ilang kaugalingon sa tambag sa Dios, nga wala managpabautismo kaniya. /Ug ang tanang katawohan, sa pagkadungog nila, ug ang mga maniningil sa buhis, miila sa katarung sa Dios, nga nanagpabautismo sa bautismo ni Juan.6eNagaingon ako kaninyo: Sa mga nangatawo sa mga babaye walay labaw ka daku kay kang Juan nga Bautista; apan ang labing diyutay sa gingharian sa Dios, labing daku kay kaniya..UKini mao siya ang hingtungdan sa nahasulat: Ania karon, akong gisugo ang akong manolonda sa atubangan sa imong nawong, nga magaandam sa imong dalan sa atubangan mo.Apan unsa ba ang giadto ninyo sa pagtan-aw? Usa ba ka manalagna? Oo, ako nagaingon kaninyo, ug labaw pa kay sa manalagna.gGApan unsa ang giadto ninyo sa pagtan-aw? Usa ba ka tawo nga nagasul-ob ug mga panapton nga hamili? Ania karon, ang mga nagasul-ob sa maanindot gayud nga saput ug nagakinabuhi sa pagkahimili, anaa sa mga balay sa mga hari.hIUg sa nakapanglakaw na ang mga sinugo ni Juan, si Jesus misugod sa pag-ingon sa mga panon sa katawohan mahatungod kang Juan: Unsa ang giadto ninyo sa pagtan-aw sa kamingawan? Usa ba ka bagakay nga ginahapayhapay sa hangin?PUg bulahan kadtong dili makakaplag kanako kahigayonan sa pagkapangdol.H Ug siya mitubag ug miingon kanila: Pangadto kamo ug suginlan ninyo si Juan sa mga butang nga inyong hingdunggan ug hingkit-an: Ang mga buta nanagpakakita, ug ang mga bakol nanagpakalakaw; ang mga sanlahon nahinloan ug ang mga bungol nakadungog; ang mga minatay nangabanhaw; ug sa mga kabus ginawali ang Maayong Balita.!;Niadtong taknaa giayo niya ang daghan gikan sa mga sakit ug mga balatian ug mga dautang espiritu; ug daghang mga buta nga gihatagan niya sa igtatan-aw.8iUg sa paghiabut sa mga tawo ngadto kaniya, miingon: Si Juan nga Bautista nagsugo kanamo nganhi kanimo, sa pag-ingon: Ikaw ba kadtong moanhi, kun magahulat pa ba kami ug lain?$AUg sa gitawag ni Juan ang duha sa iyang mga tinon-an, iyang gipaadto sila sa Ginoo sa pag-ingon: Ikaw ba kadtong moanhi, kun magahulat pa ba kami ug lain?]~3Ug ang mga tinon-an ni Juan nagsugilon kaniya mahitungod niining tanang mga butang.i}KUg kining balitaa mahitungod kaniya nasangyaw sa tibook Judea, ug sa tanang yuta nga nagalibut.5|cUg ang tanan giabut ug kahadlok, ug sila nanagdayeg sa Dios nga nagaingon: Usa ka dakung manalagna mitindog sa atong kinataliwad-an, ug ang Dios miduaw sa iyang katawohan.d{AUg ang namatay mibangon, ug misugod sa pagsulti. Ug gihatag siya ni Jesus sa iyang inahan. z Ug siya miduol ug mihikap sa andas, ug ang nanagyayong minghunong. Ug siya miingon: Batan-on, ako nagaingon kanimo, Tumindog ka.cy? Ug sa pagkakita sa Ginoo kaniya, siya nalooy kaniya, ug miingon kaniya: Dili ka maghilak.Nx Apan sa nagakaduol siya sa ganghaan sa lungsod, ania karon, may gidala didto sa gawas usa ka minatay, bugtong anak lalake sa iyang inahan nga balo; ug daghang mga tawo sa lungsod miuban sa babaye.4wa Ug nahitabo sa wala madugay nga miadto si Jesus sa usa ka lungsod nga ginganlan Nain; ug ang iyang mga tinon-an ming-uban kaniya, ug ang usa ka dakung panon sa katawohan.Zv- Ug ang mga sinugo, sa paghiuli nila sa balay, nakakaplag sa ulipon nga maayo na.|uq Ug sa pagkadungog ni Jesus niining mga butanga, siya nahibulong kaniya, ug miliso siya sa panon sa katawohan nga nagasunod kaniya, ug miingon: Ako nagaingon kaninyo, nga bisan pa sa Israel wala akoy hingkaplagan sama niini ka daku nga pagtoo.{toKay ako usab tawo nga anaa sa ilalum sa kagamhanan, ug ako adunay mga sundalo nga ubos sa akong pagmando; ug ako moingon sa usa: Umadto ka, ug moadto siya; ug sa usa: Umari ka, ug moari siya; ug sa akong ulipon: Buhata kini, ug buhaton niya.s)Busa, nagahunahuna ako sa akong kaugalingon nga dili ako takus sa pag-anhi kanimo; apan isulti lamang ang pulong, ug ang akong ulipon mamaayo.wrgUg si Jesus mikuyog kanila. Ug diha nga dili na siya halayo sa balay, ang centurion nagsugo sa iyang mga higala ngadto kaniya sa pag-ingon: Ginoo, ayaw pagbudlay sa imong kaugalingon; kay dili ako takus nga ikaw mopasilong sa akong atop.cq?Kay siya nahagugma sa atong nasud, ug siya gayud ang nagpatukod kanamo sa among sinagoga.p'Ug sila, sa pag-abut nila kang Jesus, nagpakilooy kaniya sa hilabihan gayud, nga nagaingon: Takus siya nga ikaw magabuhat niini alang kaniya.1o[Ug sa nakadungog siya mahitungod kang Jesus, iyang gipaadto kaniya ang mga anciano sa mga Judio, sa paghangyo kaniya aron unta siya moadto sa pagluwas sa iyang ulipon.nnUUg may ulipon sa usa ka centurion, nga iyang gipakamahal, nagmasakiton ug nag-ungaw na sa kamatayon.xm kSa tapus na niya ipamulong ang tanan niyang igsusulti sa mga igdulungog sa mga tawo, misulod siya sa Capernaum.|lq1Apan ang nagapatalinghug ug wala magabuhat, sama siya sa usa ka tawo nga nagtukod ug usa ka balay sa ibabaw sa yuta nga walay patukoranan; batok niini ang sulog mihampak, ug gilayon kini napukan; ug ang pagkalaglag niadtong balaya daku kaayo. k 0Siya sama sa usa ka tawo nga nagtukod ug usa ka balay, nga mikalot ug halalum, ug nagpahamutang ug patukoranan ibabaw sa batong bantilis; ug sa pagbaha sa sapa, ang sulog mihampak niadtong balaya; ug wala makatarug kaniya, kay gipasukad sa batong bantilis.j)/Ang tagsatagsa nga moanhi kanako, nga magapatalinghug sa akong mga pulong ug magabuhat kanila, ipakita ko kaninyo kang kinsa siya igapakasama:diA.Ug nganong nagatawag kamo kanako: Ginoo, Ginoo, ug dili kamo magabuhat sa akong ginaingon?qh[-Ang maayong tawo gikan sa maayong bahandi sa iyang kasingkasing magapagula sa maayo; ug ang dautang tawo gikan sa dautang bahandi sa iyang kasingkasing magapagula sa dautan, kay ang baba magasulti gikan sa kadagaya sa kasingkasing./gW,Kay ang tagsatagsa ka kahoy sa iyang bunga maila, kay sa mga tunokon ang mga tawo dili makakuha ug mga higos, bisan sa mga sapinit dili usab sila makapupo ug parras.{fo+Kay walay maayong kahoy nga magadala ug dautang bunga; wala usab ing dautang kahoy nga magadala ug maayong bunga.Ce*Kun unsaon mo pag-ingon sa imong igsoon: Igsoon, pasagdi nga pagakuhaon ko ang puling sa imong mata, sa wala mo tan-awa usab ang pinutol nga kahoy nga anaa sa imong mata? Salingkapaw! Kuhaa una ang pinutol nga kahoy nga anaa sa imong mata, ug unya makakita ka pag-ayo sa pagkuha sa puling sa mata sa imong igsoon.d5)Ug nganong ginatan-aw mo ang puling nga anaa sa mata sa imong igsoon, ug wala mo pagtagda ang pinutol nga kahoy nga anaa sa imong kaugalingong mata?|cq(Ang tinon-an dili labaw sa iyang magtutudlo: apan ang tagsatagsa, kong mahingpit na, mahisama sa iyang magtutudlo.b'Ug siya misulti usab kanila ug usa ka sambingay: Arang ba makagmando ang usa ka buta sa usa ka buta? Dili ba mahulog silang duha sa buho?Va%&Maghatag kamo, ug kamo pagahatagan: taksanan nga maayo, nadasok ug natantan, ug naugdo hangtud nga moawas, igahatag nila sa inyong sabakan. Kay sa maong taksanan nga inyong gitaksan, pagatakson usab kamo.`+%Dili kamo maghukom, ug kamo dili pagahukman: ug dili kamo maghukom sa silot, ug kamo dili pagahukman sa silot: magbuhi kamo ug kamo pagabuhian.J_ $Busa magmaloloy-on kamo, ingon nga ang inyong Amahan maloloy-on.}^s#Apan higugmaa ang inyong mga kaaway, ug buhata ang maayo kanila, ug magpahulam kamo sa walay pagapaabuton; ug ang inyong balus madaku, ug mahimo kamong mga anak sa Hataas Uyamut; kay siya mapuanguron sa mga dili mapasalamaton ug sa mga dautan.I] "Ug kong kamo magapahulam niadtong aduna kamoy ginapaabut nga madawat, unsang pasalamata ang mainyo? Kay bisan pa ang mga makasasala nagapahulam sa mga makasasala, sa pagdawat sa mao man usab.#\?!Ug kong magbuhat kamo ug maayo sa mga nagabuhat kaninyo ug maayo, unsang mga pasalamat ang mainyo? Kay bisan pa ang mga makasasala nagabuhat sa mao usab.([I Apan kong kamo nagahigugma sa mga nahigugma kaninyo, unsang mga pasalamat ang mainyo? Kay bisan pa ang mga makasasala nagahigugma niadtong nagahigugma kanila.\Z1Ug sumala sa buot ninyo nga buhaton kaninyo sa mga tawo, buhata usab ninyo kanila.lYQAng tanan nga nagapangayo kanimo, hatagi; ug ang nagakuha sa imong mga butang, ayaw pagbawii sila,XSa nagsagpa sa imong aping, itaon usab kaniya ang pikas; ug sa nagkuha sa imong kupo, dili mo usab pagdid-an sa imong saput.rW]Panalanginan ninyo ang mga nanagpanunglo kaninyo; ug manag-ampo kamo alang sa mga nanagpasipala kaninyo.V'Apan ako nagaingon kaninyo nga mga nanagpatalinghug: Higugmaon ninyo ang inyong mga kaaway; buhata ninyo ang maayo sa mga nanagdumot kaninyo.&UEAlaut kamo, kong ang tanang mga tawo managsulti sa maayo tungod kaninyo! Kay ingon niini ang gibuhat sa ilang mga ginikanan alang sa mga bakakong manalagna.TAlaut kamo, kamo nga mga busog karon! kay pagagutmon kamo. Alaut kamo, kamo nga nangatawa karon! kay managkasubo, ug managhilak kamo.NSApan alaut kamong mga dato! Kay ang inyong kalipay nadawat na ninyo.JR Managmaya kamo niadtong adlawa ug managlukso kamo sa kalipay: kay ania karon, ang balus kaninyo daku didto sa langit; kay ingon niini ang gibuhat sa ilang mga ginikanan batok sa mga manalagna.GQBulahan kamo kong pagadumtan kamo sa mga tawo, ug kong pagaayran kamo nila sa ilang katilingban, ug pagapanamastamasan kamo, ug pagapanghimarauton ang inyong ngalan, tungod sa Anak sa tawo.}PsBulahan kamo nga mga gigutom karon; kay pagabusgon kamo. Bulahan kamo nga nagapanghilak karon; kay magakatawa kamo. OUg siya, sa giyahat ang iyang mga mata sa iyang mga tinon-an, miingon: Bulahan kamo nga mga kabus; kay inyo ang gingharian sa Dios.NyUg ang tibook panon sa katawohan naninguha sa paghikap kaniya; kay may gahum nga minggula kaniya, ug nagaayo sa tanan.@M{Ug ang mga gisakit sa mga espiritung mahugaw, nangaayo.0LYUg milugsong siya uban kanila, ug mitindog sa usa ka dapit nga patag ug ang usa ka dakung panon sa iyang mga tinon-an, ug usa ka dakung panon sa katawohan gikan sa tibook Judea ug Jerusalem, ug sa baybayon sa Tiro ug sa Sidon, ming-abut sa pagpatalinghug kaniya, ug pagpaayo sa ilang mga sakit;ZK-Ug si Judas nga igsoon ni Jacobo, ug si Judas Iscariote, nga nahimong mabudhion.kJOUg si Mateo ug si Tomas, ug si Jacobo nga anak ni Alfeo, ug si Simon nga ginganlan ang Makugihon,ISi Simon nga ginganlan usab si Pedro, ug si Andres nga iyang igsoon, ug si Jacobo ug si Juan, ug si Felipe ug si Bartolome,H! Ug sa pagkaadlaw na, gitawag niya ang iyang mga tinon-an, ug nagpili gikan kanila napulo ug duha nga ginganlan usab niya ug mga apostoles:Gw Ug nahitabo niadtong mga adlawa nga siya miadto sa bukid sa pag-ampo; ug didto nag-ampo siya sa Dios sa tibook gabii.vFe Apan sila nangapuno sa kaligutgut, ug nanagsinultihay ang usa ug usa kong unsay pagabuhaton nila kang Jesus.'EG Ug siya mitan-aw kanilang tanan, ug miingon sa tawo: Tuy-ora ang imong kamot. Ug siya nagbuhat sa ingon, ug ang iyang kamot hing-ulian nga maayo sama sa usa.RD Ug si Jesus miingon kanila: Ako mangutana kaninyo, uyon ba sa Kasugoan ang pagbuhat sa maayo sa adlaw nga igpapahulay, kun ang pagbuhat sa dautan? ang pagluwas sa kinabuhi, kun ang paglaglag ba niini?(CIApan nahibalo siya sa ilang mga hunahuna; ug siya miingon sa tawo nga may kamot nga kuyos: Bumangon ka, ug tumindog sa taliwala. Ug siya mibangon ug mitindog.2B]Ug ang mga escriba ug ang mga Fariseo nagbantay kaniya, kong paga-ayohon ba niya sa adlaw nga igpapahulay; aron sila makakaplag ug hinungdan sa pagsumbong batok kaniya.A5Ug nahitabo sa lain nga adlaw nga igpapahulay, nga misulod siya sa sinagoga ug nagtudlo; ug may usa ka tawo didto, ug ang iyang kamot nga too kuyos.T@!Ug siya nag-ingon kanila: Ang anak sa tawo Ginoo sa adlaw nga igpapahulay.p?YNaunsa nga misulod siya sa balay sa Dios, ug mikuha ug mikaon sa tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, ug iyang gihatagan usab ang mga kauban niya; nga supak man sa Kasugoan ang pagkaon niadto kondili sa mga sacerdote lamang?>Ug si Jesus sa nagatubag kanila miingon: Wala ba ninyo mabasa bisan pa ang gibuhat ni David, sa gigutom siya, ug ang mga kauban niya;=Apan ang uban sa mga Fariseo nag-ingon: Nganong nagbuhat kamo sa supak sa Kasugoan nga pagabuhaton sa adlaw nga igpapahulay?H< Karon nahitabo sa ikaduhang adlaw nga igpapahulay, nga siya minglatas sa mga katrigohan; ug ang iyang mga tinon-an nagpangutlo sa mga uhay, ug nagpangaon sa mga kinusokuso sa ilang mga kamot.m;S'Ug walay tawo nga sa nakainum sa daang vino mahagugma sa bag-o; kay siya nagaingon: Ang daan maayo.O:&Apan ang bag-ong vino kinahanglan ibutang sulod sa mga bag-ong panit.'9G%Ug walay tawo nga magabutang sa bag-ong vino sa daan nga mga panit; kay niini ang bag-ong vino magagisi sa mga panit ug mahayabo, ug ang mga panit mangausik.n8U$Ug siya misulti usab usa ka sambingay kanila: Walay tawo nga magagilis gikan sa bag-ong saput ug igatapak kini sa daang saput; kay sa maong paagi mabingkas niya ang bag-o, ug ingon usab, dili moangay sa daan ang tapak nga bag-o.7#Apan moabut ra ang mga adlaw, ug unya kong pagakuhaon gikan kanila ang pamanhonon, managpuasa na sila niadtong mga adlawa.6"Ug si Jesus miingon kanila: Mahimo ba ninyo pagpapuasa ang mga kauban sa pamanhonon sa kasal, samtang ang pamanhonon anaa pa kauban nila?@5y!Ug sila miingon kaniya: Ang mga tinon-an ni Juan sa masubsub nagapuasa, ug nanagpangaliyupo, mao man usab ang mga tinon-an sa mga Fariseo; apan ang imo nanagpangaon ug nanagpanginum.e4C Wala ako moanhi aron sa pagtawag sa mga matarung, kondili sa mga makasasala sa paghinulsol.3Ug si Jesus sa mingtubag miingon kanila: Ang mga maayog lawas wala magkinahanglan sa mananambal; kondili ang mga masakiton.J2 Ug ang mga Fariseo ug ang ilang mga escriba nanagbagutbot batok sa iyang mga tinon-an, nga nanag-ingon: Nganong nangaon ug nanginum kamo kauban sa mga maniningil sa buhis ug sa mga makasasala?91kUg si Levi naghimog usa ka kombira alang kaniya sa iyang balay, ug may usa ka dakung pundok sa mga maniningil sa buhis ug uban pa nga nanag-uraray kauban nila libut sa lamesa.E0Ug iyang gibiyaan ang tanan, ug mitindog ug misunod kaniya.J/ Ug sa human kining mga butanga milakaw siya, ug nakita niya ang usa ka maniningil sa buhis, nga ginganlan si Levi, nga nagalingkod sa bayranan sa buhis, ug nagaingon kaniya: Sumonod ka kanako.2.]Ug ang katingala naghari kanilang tanan, ug ilang gidayeg ang Dios; ug sila napuno sa kahadlok, nga nagaingon: Nakakita kita ug mga katingalahang butang niining adlawa. -Ug gilayon mitindog siya sa atubangan nila, ug gisakwat niya ang iyang higdaanan, ug mipauli sa iyang balay, nga nagadayeg sa Dios.g,GApan aron kamo masayud nga ang Anak sa tawo adunay gahum sa yuta sa pagpasaylo sa mga sala (siya miingon sa paralitico), Ako nagaingon kanimo: Tumindog ka ug dad-a ang imong higdaanan, ug lumakaw ka ngadto sa imong balay.+Hain ang labi pang masayon, ang pag-ingon: Ang imong mga sala gipasaylo na kanimo; kun ang pag-ingon: Tumindog ka ug lumakaw?*Apan si Jesus nga nakasabut sa ilang mga hunahuna, mitubag ug miingon kanila: Ngano nga nagtolotimbang kamo sa inyong mga kasingkasing?F)Ug ang mga escriba ug ang mga Fariseo mingsugod sa pagpinangutan-anay nga nagaingon: Kinsa kini nga nagasulti ug mga pasipala? Kinsay arang makapasaylo sa mga sala kondili ang Dios lamang?i(KUg sa nakita niya ang ilang pagtoo, siya miingon: Tawo, ang imong mga sala gipasaylo na kanimo.t'aUg sa wala sila makakaplag ug paagi aron ilang madala siya sa sulod tungod sa panon sa katawohan, misaka sila sa atop ug ilang gitunton siya nga gipalusot sa tisa uban sa iyang higdaanan ngadto sa kinataliwad-an sa atubangan ni Jesus.7&gUg ania karon, may mga lalake nga nagdala usa ka tawo nga paralitico sa usa ka higdaanan, ug sila naninguha sa pagdala kaniya sa sulod aron ilang ibutang sa iyang atubangan.%Ug nahatabo sa usa niadtong mga adlawa, nga siya nagatudlo; ug may mga Fariseo ug mga magtutudlo sa Kasugoan nga nanaglingkod gikan sa tanang gagmayng lungsod sa Galilea, ug sa Juda, ug sa Jerusalem, ug ang gahum sa Ginoo didto kaniya sa pag-ayo kanila.A$}Apan siya mihiklin ngadto sa mga kamingawan ug nag-ampo.8#iApart milabi hinoon pagkasangyaw ang kabantug mahitungod kaniya; ug ang mga dagkung panon sa katawohan mingdugok aron sa pagpatalinghug, ug pagpatambal sa ilang mga balatian.d"AUg iyang gitugon siya sa dili pagsulti kang bisan kinsa: Apan lumakaw ka, ug magpakita ka sa sacerdote, ug maghalad ka tungod sa imong pagkahinlo, sumala sa gisugo ni Moises, aron mahimong usa ka pamatuod alang kanila.! Ug gituy-od ni Jesus ang iyang kamot, ug iyang gihikap siya nga nagaingon: Buot ko; magmahinlo ka. Ug gilayon ang sanla mibulag kaniya.y k Ug nahatabo nga, samtang didto siya sa usa sa mga lungsod, ania karon, may usa ka tawo nga napuno sa sanla, ug sa pagkakita niya kang Jesus, minghapa siya sa yuta, ug nagpakilooy kaniya, nga nagaingon: Ginoo, kong buot ka, mahinloan moako.b= Ug sa gisaug nila ang mga sakayan sa yuta, gibiyaan nila ang tanan, ug mingnunot kaniya.9k Ug ingonusab si Jacobo ug si Juan, nga mga anak ni Zebedeo nga mga kauban ni Simon. Ug si Jesus miingon kang Simon: Dili ka mahadlok: Sukad karon magamananagat ka sa mga tawo.mS Kay siya ug ang tanan niyang mga kauban natingala, tungod sa kadaghan sa mga isda nga ilang nakuha.7Apan sa pagkakita ni Simon Pedro niini, mihapa siya sa mga tuhod ni Jesus nga nagaingon: Pahalayo ka kanako, kay ako usa ka tawong makasasala, Ginoo.A{Ug gikamay nila ang ilang mga kauban nga didto sa usa ka sakayan, aron moduol ug motabang kanila. Ug miduol sila, ug gipuno nila ang duha ka sakayan, sa pagkaagi nga nagakalunod sila.c?Ug sa nahimo nila kini, nakakuha sila ug daghang isda; ug ang ilang mga pukot nagakagisi./WUg si Simon sa mitubag, miingon kaniya: Magtutudlo, naghago kami sa tibook gabii ug wala gayud kami ing nakuha, apan tungod sa imong pulong itaktak ko ang mga pukot.}Ug sa nakahuman siya sa pagsulti, miingon siya kang Simon: Palawod ka, ug itaktak ninyo ang inyong mga pukot sa panagat.X)Ug sa misakay siya sa usa sa mga sakayan nga mao ang kang Simon, iyang gihangyo siya nga itulak ug diyutay ang sakayan gikan sa yuta; ug siya milingkod ug nanudlo sa mga panon sa katawohan sukad sa sakayan.!Ug nakita niya ang duha ka sakayan nga didto sa daplin sa lanaw, apan ang mga mananagat nga mikawas kanila, nanag-uyab sa ilang mga pukot. )Ug nahitabo nga samtang ang panon sa katawohan nagpiit kaniya ug nagpatalinghug sa pulong sa Dios, siya nagatindog duol sa lanaw sa Genezaret.4c,Ug siya nagwali sa mga sinagoga sa Galilea.!;+Apan siya miingon kanila: Kinahanglan nga iwali ko ang maayong balita sa gingharian sa Dios ngadto sa ubang mga lungsod, kay tungod niini gipaanhi ako.J *Ug sa pagkaadlaw na, minggula siya, ug miadto sa usa ka kamingawan, ug ang mga panon sa katawohan nanagpangita kaniya ug nangadto kaniya, ug naghawid kaniya aron dili unta siya mobulag kanila.b=)Ug ang mga yawa usab minggula gikan sa daghang mga tawo, nga nanagsinggit ug nanag-ingon: Ikaw mao ang Anak sa Dios. Ug sa nagabadlong kanila wala niya pasultiha sila, tungod kay nakaila sila nga siya mao ang Cristo.U#(Ug sa nagakasalop na ang adlaw, ang tanan, sumala sa adunay mga masakiton sa nagakalainlaing sakit, nanagdala kanila ngadto kaniya, ug sa gitapion ang iyang mga kamot sa tagsatagsa kanila, nangaayo sila,!'Ug mitindog siya nga nagdung-aw sa babaye ug gihinginlan niya ang hilanat, ug gihuwasan siya; ug gilayon mibangon siya ug mialagad kanila.6e&Ug mitindog siya gikan sa sinagoga, ug misulod sa balay ni Simon. Ug ang ugangang babaye ni Simon gitakboyan sa dakung hilanat; ug sila minghangyo kang Jesus tungod kaniya.[ /%Ug nasangyaw ang iyang kabantug sa tanang dapit sa tibook nga yuta nga nagalibut.Y +$Ug ang katingala miabut kanilang tanan, ug nagsinultihay ang usa ug usa kanila nga nagaingon: Unsa kining pulonga? kay sa may pagbulot-an ug gahum nagasugo siya sa mga espiritu nga mahugaw, ug sila nanggula.8 i#Ug gibadlong siya ni Jesus, sa pag-ingon: Humilum ka, ug gumola kaniya. Ug sa tapus siya ilamba sa yawa sa taliwala, kini minggula kaniya sa walay kadautan nga nahimo kaniya.' G"Nga nagaingon: Oy, unsay labut namo kanimo, Jesus nga Nazaretnon? Mianhi ba ikaw aron sa paglaglag kanamo? Hingbaloan ko kong kinsa ikaw, ang Balaan sa Dios, {!Ug sa sinagoga may usa ka tawo nga adunay usa ka espiritu sa yawa nga mahugaw; ug siya misinggit sa makusog nga tingog.Z- Ug nanghibulong sila sa iyang pagtulon-an, kay may pagbulot-an ang iyang pulong.zmUg milugsong siya padulong sa Capernaum, ciudad sa Galilea, ug nagapanudlo siya kanila sa adlaw nga igpapahulay:6gApan siya sa miagi sa taliwala nila, milakaw;LUg sila nanindog ug ilang gipapahawa siya ngadto sa gawas sa ciudad, ug gidala siya hangtud sa kinatumyan sa bukid diin nahimutang ang ilang lungsod, aron ila untang itukmod siya ngadto sa ubos.pYUg ang tanan nga didto sa sinagoga, nangapuno sa kaligutgut sa pagpakadungog nila niining mga butanga.!;Ug daghan ang mga sanlahon sa Israel sa panahon ni Eliseo nga manalagna; apan walay bisan kinsa kanila nga gihinloan, kondili si Naaman nga Siriahanon.pYUg sa bisan kang kinsa kanila si Elias wala paadtoa gawas sa usa ka babayeng balo sa Sarepta sa Sidon.q[Apan sa pagkatinuod nagaingon ako kaninyo nga may daghan nga mga babayeng balo sa Israel sa mga adlaw ni Elias, sa nasirhan ang langit sa tolo ka tuig ug unom ka bulan, sa pagkaagi nga miabut ang usa ka dakung gutom sa tibook yuta,{oUg siya miingon: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, walay manalagna nga nahimut-an sa kaugalingon niyang yuta.xiUg siya miingon kanila: Sa walay duhaduha moingon kamo kanako niining sambingay: Mananambal, tambali ang imong kaugalingon; bisan unsang butang nga among hingdunggan nga nahitabo sa Capernaum, buhata usab dinhi sa imong kaugalingong yuta.+~OUg ang tanan naghatag kamatuoran kaniya, ug nanghitingala sa mga pulong sa gracia nga nanggula sa iyang baba, ug sila miingon: Dili ba mao kini ang anak ni Jose?o}WUg misugod siya sa pag-ingon kanila: Karong adlawa kining Kasulatan natuman sa inyong mga igdulungog.|)Ug gilukot niya ang basahon, ug giuli niya kini sa sulogoon, ug milingkod siya; ug ang mga mata sa tanan nga didto sa sinagoga gitutok kaniya.4{cSa pagmantala sa nahimut-ang tuig sa Ginoo.9zkAng Espiritu sa Ginoo ania kanako, tungod kay iya akong gidihog aron sa pagmantala sa Maayong Balita ngadto sa mga kabus; iya akong gisugo sa pag-ayo sa mga masulob-ong kasingkasing, sa pagwali sa kagawasan sa mga bihag, ug sa pagpahiuli sa igtatan-aw sa mga buta, sa paghatag kagawasan sa mga gipiutan,yUg gihatag kaniya ang basahon ni Isaias nga manalagna; ug, sa nabuklad niya ang basahon, hingkit-an niya ang bahin nga didto nahasulat:x/Ug miadto siya sa Nazaret, diin siya magatubo; ug ingon sa iyang nabatasan misulod sa sinagoga, sa adlaw nga igpapahulay; ug mitindog sa pagbasa.Iw Ug siya nanudlo sa ilang mga sinagoga, nga ginahimaya sa tanan. v Ug mibalik si Jesus sa gahum sa Espiritu ngadto sa Galilea; ug nasangyaw ang iyang kabantugan sa tibook kayutaan nga nagalibut._u7 Ug sa natapus ang tanang pagpanulay, ang yawa mibulag kaniya sulod sa usa ka panahon.mtS Ug si Jesus mitubag ug nag-ingon kaniya: Giingon na: Dili mo pagpanulayon ang Ginoo nga imong Dios.esC Ug ikaw pagasapnayon nila sa ilang mga kamot, aron dili mahapangdol ang imong tiil sa bato.mrS Kay nahasulat na: Magsugo siya sa iyang mga manolonda mahitungod kanimo nga ikaw pagabantayan nila;q7 Ug gidala siya sa Jerusalem, ug gitungtung siya sa lantawanan sa templo ug giingon siya: Kong ikaw ang Anak sa Dios, umambak ka dinhi ngadto sa ubos;0pYUg mitubag kaniya si Jesus ug nag-ingon: Pahawa ka sa akong atubangan, satanas; kay nahasulat na: Magsimba ka sa imong Ginoong Dios, ug kaniya lamang mag-alagad ikaw.FoBusa kong ikaw magsimbasa akong atubangan, ma-imo ang tanan.Hn Ug miingon ang yawa kaniya: Kanimo igahatag ko ang pagbulot-an niining tanan, ug ang himaya nila: kay kini ginatugyan kanako; ug igahatag ko kini kang bisan kinsa nga akong buot pagahatagan.m%Ug siya gidala sa yawa sa usa ka hataas nga bukid, ug gipakitaan siya sa tanang mga gingharian sa kalibutan sa makadiyut lamang nga panahon. lUg mitubag kaniya si Jesus, nga nagaingon: Nahasulat na: Dili sa tinapay lamang mabuhi ang tawo, kondili sa tanang pulong sa Dios.lkQUg miingon kaniya ang yawa: Kong ikaw mao ang Anak sa Dios sugoa kining bato nga mahimong tinapay.j1Nga gitintal sa yawa sulod sa kap-atan ka adlaw. Ug siya wala mokaon bisan unsa niadtong mga adlawa, ug gilayon sa pagkatapus niini, gigutom siya. "J~~K}}|n{zzSyexywuvvuu0tssTrqqpoonNmllkk jiiiShhaggffSee5ddcbbaa`A_1^J]]b\\[SZZYXX!WxVV"UkTT[SSwRQQ POO4N[MyMLaK{JJHII1HGFFsEERDCCwBBQAA@f??F>==Z<_ *Apan usa ka butang ang kinahanglanon: kay si Maria nagpili sa maayong bahin nga dili makuha gikan kaniya.= )Apan ang Ginoo mitubag ug miingon kaniya: Marta, Marta, nagakaguol ug nagakapuliki ikaw mahitungod sa daghang mga butang.Z<- (Apan si Marta nagakapuliki sa labihang pag-amoma, ug miadto kaniya ug miingon: Ginoo, wala ka bay pagtagad nga ang akong igsoon nagapasagad kanako sa pag-amoma nga usara? Busa, ingna nga motabang siya kanako. ; 'Ug siya may usa ka igsoong babaye nga ginganlan si Maria, nga milingkod usab sa tiilan ni Jesus, ug nagpatalinghug sa iyang pulong.%:C &Karon, sa nagapadayon sila sa ilang paglakat, misulod siya sa usa ka balangay; ug may usa ka babaye, nga ginganlan si Marta, midawat kaniya sa iyang balay.9% %Ug nag-ingon ang batid sa balaod: Kadtong mipakita kaniya ug kalooy. Busa miingon kaniya si Jesus: Lumakaw ka, ug buhaton mo ang ingon niini8 $Hain karon niining totolo, sa imong paghunahuna, ang nagpailang matuod nga isigkatawo sa nahulog sa mga kamot sa mga tulisan?b7= #Ug sa adlaw nga misunod, sa paggikan niya, mikuha siya ug duha ka denario, ug gihatag niya sa tagbalay, ug nag-ingon kaniya. Alimahi siya; ug kutob sa imong ikadugang paggasto, ako sa akong pagbalik magabayad kanimo.F6 "Ug miduol kaniya, ug mibugkos sa iyang mga samad nga nagapatulo kanila sa lana ug vino; ug gibutang siya sa iyang kaugalingong hayup, ug gidala siya sa usa ka abutanan, ug gialimahan siya.|5q !Apan may usa ka Samariahanon nga sa iyang pagpanaw, miabut didto kaniya, ug sa nakakita kaniya gitugkan ug kalooy;}4s Ug sa mao nga pagkaagi, usa usab ka Levita; sa miabut siya sa dapit, ug nakakita kaniya, miagi sa pikas nga daplin.3 Ug nahiatol nga niadtong dalana nagalugsong ang usa ka sacerdote ug sa iyang nakita kini, miagi siya sa pikas nga daplin.n2U Ug sa mitubag si Jesus, miingon: May usa ka tawo nagalugsong gikan sa Jerusalem padulong sa Jerico, ug nahulog siya sa mga kamot sa mga tulisan, nga mihubo kaniya ug mibunal kaniya, ug nanglakaw nga gibiyaan siya nga himalatyon.u1c Apan siya, sa buot magpakama-arung sa iyang kaugalingon, miingon kang Jesus: Ug kinsa ang akong isigkatawo?b0= Ug si Jesus miingon kaniya: Matarung gayud ang imong pagtubag: buhata kini ug mabuhi ka.j/M Ug siya mitubag ug miingon: Higugmaon mo ang Ginoo nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag, ug sa bug-os mong kusog, ug sa bug-os mong hunahuna: ug ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon.T.! Ug siya miingon kaniya: Sa Kasugoan unsa ang nahasulat? giunsa mo pagbasa?,-Q Ug ania karon, usa ka batid sa balaod mitindog, ug nagsulay kaniya nga miingon: Magtutudlo, unsay akong pagabuhaton sa pagpanunod sa kinabuhi nga walay katapusan?v,e Kay nagaingon ako kaninyo nga daghang mga manalagna ug mga hari nagtinguha sa pagtan-aw sa mga butang nga inyong nakita ug wala makakita kanila; ug sa pagpatalinghug sa mga butang nga inyong ginapatalinghugan, ug wala makadungog kanila.+{ Ug sa milingi sa mga tinon-an, siya miingon sa tago; Bulahan ang mga mata nga nakakita sa mga butang nga inyong nakita.]*3 Ang tanang mga butang gitugyan kanako sa akong Amahan; ug walay tawo nga nakaila kong kinsa ang Anak, kondili ang Amahan; ug kong kinsa ang Amahan, kondili ang Anak, ug siya kang kinsa ang Anak buot magapadayag.6)e Sa maong takna si Jesus nalipay sa Espiritu Santo, ug nag-ingon: Naga-pasalamat ako kanimo, O Amahan, Ginoo sa langit ug sa yuta nga ikaw naglilong niining mga butanga gikan sa mga maalam ug sa mga masinabuton, ug imong gipadayag sa mga bata. Oo Amahan, kay mao man ang nahamut-an sa imong atubangan."(= Apan dili kamo magkalipay tungod niini, nga ang mga espiritu nagapasakup kaninyo, kondili magkalipay kamo nga ang inyong mga ngalan nahisulat sa langit.<'q Ania karon, ako nagahatag kaninyo ug gahum sa pagtunob sa mga halas, ug sa mga tanga ug sa ibabaw sa tanan nga gahum sa kaaway; ug wala gayud ing bisan unsa nga makadaut kaninyo.b&= Ug siya miingon kanila: Nakita ko si satanas nga nahulog ingon sa kilat gikan sa langit.%w Ug ang kapitoan mipauli nga malipayon, nga nanag-ingon: Ginoo, bisan ang mga yawa nagapasakup kanamo sa imong ngalan.2$] Ang magapatalinghug kaninyo, magapatalinghug kanako; ang magasalikway kaninyo, magasalikway kanako; ug ang magasalikway kanako, magasalikway kaniya nga nagasugo kanako.V#% Ug ikaw, Capernaum, igatuboy ba ikaw ngadto sa langit? igaunlod ka sa Hades.s"_ Apan maarang-arang pang antuson ang silot sa Tiro ug sa Sidon kay ang alang kaninyo sa adlaw sa paghukom.]!3 Alaut ka, Corazin! Alaut ka, Betsaida! Kay kong sa Tiro ug sa Sidon gibuhat pa ang katingalahan nga gibuhat kaninyo, dugay na unta nga nanaghinulsol sila, nga nanaglingkod sinul-oban sa saput nga sako ug sa abo.r ] Nagaingon ako kaninyo: Nga maarang-arang pa niadtong adlawa alang sa Sodoma kay alang niadtong lungsora.9k Bisan ang abug sa inyong lungsod nga manaput sa among mga tiil, paphaon namo batok kaninyo; walay sapayan, hibaloi ninyo kini, nga ang gingharian sa Dios nagakahaduol kaninyo.  Apan sa bisan unsang lungsora kamo mosulod, ug sila dili magadawat kaninyo, umadto kamo sa gawas sa ilang kadalanan, ug mag-ingon;} Ug ayohon ninyo ang mga masakiton nga atua didto, ug mag-ingon kamo kanila: Ang gingharian sa Dios nagakahaduol kaninyo.   Ug sa bisan unsang lungsora kamo mosulod, ug pagadawaton kamo nila, kumaon kamo sa mga butang nga igadulot sa inyong atubangan.I  Ug sa maong balay magpabilin kamo, nga mangaon ug manginun sa mga butang nga ilang ihatag; kay ang mamomoo takus sa iyang suhol. Dili kamo magbalhinbalhin gikan sa usa ka balay ngadto sa usa. Ug kong aduna didtoy usa ka anak sa pakigdait, ang inyong pakigdait magapabilin sa ibabaw niya; apan kong wala kini magabalik kaninyo.gG Ug sa bisan unsa nga balay kamo mosulod, umingon kamo una: Ang pakigdait ania niining balaya.uc Dili kamo magdala ug puntil, bisan puyo, bisan sapin; ug dili usab kamo magyukbo kang bisan kinsa sa dalan.a; Lumakaw kamo; ania karon, gisugo ko kamo ingon nga mga cordero sa taliwala sa mga lobo.<q Ug siya miingon kanila: Sa pagkamatuod ang anihon daghan, apan ang mamomoo diriyut da; busa magpakilooy kamo sa Ginoo sa anihon, aron magsugo siya ug mga mamomoo sa iyang anihon.A } Karon sa pagkahuman niining mga butanga, mitudlo usab ang Ginoo ug laing kapitoan, ug iyang gisugo sila sa tinagurha sa pag-una kaniya, sa tanang lungsod ug dapit nga iyang pagaadtoan.   >Apan si Jesus miingon kaniya: Walay tawo nga, sa makakupot sa iyang kamot sa daro, ug sa magalingi, takus sa gingharian sa Dios.  =Ug may usa usab nga miingon kaniya: Ako mosunod kanimo, Ginoo; apan tugoti una ako sa pagpanamilit kanila nga atua sa akong balay.#? pu Kay bisan kinsa nga maulaw tungod kanako ug sa akong mga pulong igakaulaw siya sa Anak sa tawo kong kini moabut sa iyang himaya ug sa himaya sa Amahan, ug sa mga balaang manolonda.o Kay unsay kapuslanan sa usa ka tawo kong maangkon niya ang tibook nga kalibutan, ug mawala kun mapilde kaniya ang iyang kaugalingon?$nA Kay bisan kinsa nga buot magluwas sa iyang kinabuhi, kini mawala kaniya; apan bisan kinsa nga mawad-an sa iyang kinabuhi tungod kanako, kini maluwas niya.,mQ Ug miingon siya sa tanan: Kong kinsa ang buot magsunod kanako, mag-dumili siya sa iyang kaugalingon, ug magpas-an sa iyang cruz sa matag-adlaw, ug sumunod kanako.Vl% Nga nagaingon: Ang Anak sa tawo kinahanglan magaantus sa daghang mga butang, ug igasalikway sa mga anciano ug sa mga pangulong sacerdote, ug sa mga escriba, ug pagapatyon, ug mabanhaw sa ikatolo ka adlaw.jkM Apan siya nagtugon kanila, ug nagsugo kanila sa dili pagsugilon niini kang bisan kinsa nga tawo; j  Ug siya miingon kanila: Apan kamo, unsa man ang pulong ninyo kong kinsa ako? Ug sa mitubag si Pedro miingon: Ang Cristo sa Dios.$iA Ug sila, sa nagatubag, miingon: Si Juan nga Bautista; apan ang uban nagaingon, si Elias; ug ang uban nagaingon, nga usa sa mga karaang manalagna nabanhaw.0hY Ug nahitabo nga sa nagaampo siya sa hilit, ang mga tinon-an didto uban kaniya; ug siya nangutana kanila nga nagaingon: Kinsa kono ako matud sa mga panon sa katawohan?g Ug nangaon sila, ug nangabusog ang tanan; ug may natigum nga napulo ug duha ka bukag sa mga tinipik nga nahabilin kanila.Mf Ug siya mikuha sa lima ka tinapay ug duha ka isda, ug sa mihangad sa langit, siya nanalangin kanila, ug nagtipiktipik, ug naghatag sa mga tinon-an aron ibutang sa atubangan sa panon sa katawohan.De Ug sila nagbuhat sa ingon, ug nagpalingkod kanilang tanan.d/ Kay sila may lima ka libo ka mga lalake. Ug miingon siya sa iyang mga tinon-an: Palingkora ninyo sila sa pinundok, tagkalim-an ang usa ka pundok.bc= Apan siya miingon kanila: Hatagi ninyo sila ug pagkaon. Ug sila miingon: Ang ania kanato dili molabaw sa lima ka tinapay ug duha ka isda; gawas kong mangadto kami sa pagpalit ug makaon alang niining tanang katawohan. b Ug misugod ang kahaponon; ug ang napulo ug duha miabut, ug miingon kaniya: Palakta ang panon sa katawohan aron sila makaadto sa mga balangay ug sa kaumahan nga naglibut, ug mamahulay sila ug mangitag mga kalan-on; kay ania kita dinhi sa dapit sa kamingawan.Na Apan ang mga panon sa katawohan, sa nakaalinggat niini, misunod kaniya; ug iyang gidawat sila, ug gisultihan sila mahitungod sa gingharian sa Dios, ug ang nagkinahanglan nga tambalan, iyang giayo.4`a Ug sa nahiuli ang mga apostoles, sila nagpahayag kaniya sa mga butang nga ilang nabuhat. Ug iyang gidala sila ug miadto sa hawa, ngadto sa lungsod nga ginganlan Betsaida.6_e Ug si Herodes miingon: Si Juan gipunggotan ko sa ulo; apan, kinsa ba kini nga mahitungod kaniya akong hingdunggan kining mga butanga? Ug siya naninguha nga makakita kaniya.f^E Ug sa uban, nga si Elias mitungha; ug sa uban, nga usa sa mga karaan nga manalagna nabanhaw.(]I Karon si Herodes nga tetrarca nakadungog sa tanan nga nabuhat; ug nalibug siya pag-ayo, tungod kay giingon sa uban, nga si Juan nabanhaw gikan sa mga minatay.|\q Ug nanggikan sila ug nangagi sa mga balangay nga nagawali sa Maayong Balita, ug nanagpanambal sa bisan diin dapit.$[A Ug bisan kinsa nga dili modawat kaninyo, sa pagpahawa ninyo niadtong lungsora, paphaa ninyo ang abug sa inyong mga tiil, aron sa pagpamatuod batok kanila.iZK Ug sa bisan unsang balay nga inyong pagasudlan, magpabilin kamo didto, ug gikan didto manlakaw.5Yc Ug siya miingon kanila: Dili kamo magdala bisan unsa alang sa inyong panaw, bisan sungkod, bisan balonan, bisan tinapay, bisan salapi; dili usab magbaton ug duha ka saput.`X9 Ug iyang gisugo sila sa pagwali sa gingharian sa Dios, ug sa pag-ayo sa mga masakiton.#W A Ug gitigum niya ang napulo ug duha ka mga tinon-an, ug iyang gihatagan sila ug gahum ug pagbulot-an ibabaw sa tanang mga yawa, ug sa pag-ayo sa mga sakit.V}8Ug nanghitingala ang mga ginikanan niya; apan siya nagsugo kanila nga dili sila magsugilon kang bisan kinsa sa nahitabo.uUc7Ug ang iyang espiritu miuli ug mitindog siya gilayon. Ug nagsugo si Jesus nga hatagan kini siya ug pagkaon.bT=6Apan si Jesus sa nagakupot kaniya sa kamot, misangpit nga nagaingon: Inday, bumangon ka.SS5Ug sila nangatawa sa pagbiaybiay kaniya, sa hingbaloan nila nga patay na.R%4Ug ang tanan nanagpanghilak ug nanagminatay kaniya; apan si Jesus miingon: Dili kamo managhilak; kay wala siya mamatay, kondili nagakatulog.Q73Ug sa misulod siya sa balay, wala niya pasudla bisan si kinsa gawas kang Pedro, ug kang Juan, ug kang Jacobo, ug ang amahan, ug ang inahan sa dalaga.nPU2Apan si Jesus sa pagkadungog niini, mitubag kaniya: Ayaw kahadlok, tomoo ka lamang, ug maluwas siya.2O]1Samtang nagsulti pa siya, may usa nga miabut gikan sa balay sa punoan sa sinagoga, nga nagaingon: Patay na ang imong anak nga babaye, ayaw na pagbudlaya ang Magtutudlo.iNK0Ug si Jesus miingon sa babaye: Anak, ang imong pagtoo nagluwas kanimo; lumakaw ka sa pakigdait.pMY/Ug sa pagkakita sa babaye nga wala siya masalipdi, miduol siya nga nagakurog, ug sa nagahapa sa atubangan ni Jesus, nag-asoy sa atubangan sa tanang katawohan sa hinungdan sa iyang paghikap kaniya, ug naunsa nga naayo siya gilayon.fLE.Apan miingon si Jesus: May mihikap kanako, kay hingmatngonan ko nga may gahum migula kanako.mKS-Ug miingon si Jesus: Kinsa ang mihikap kanako? Ug sa nanaglimod ang tanan, miingon si Pedro ug sila nga diha uban kaniya; Magtutudlo, ginadotdot ug ginapiit ka sa mga panon sa katawohan, ug moingon ka: Kinsa ang mihikap kanako?lJQ,Miduol sa likod niya, ug mihikap sa sidsid sa iyang bisti, ug gilayon mitang-on ang talinugo niya.AI{+Ug usa ka babaye nga ginatalinug-an sulod sa napulo ug duha na ka tuig nga naghurot sa tanan niyang kabuhian sa pagbayad sa mga mananambal, ug wala siya mamaayo ni bisan kinsa kanila.1H[*Kay siya may bugtong anak nga babaye, nga may napulo ug duha ka tuig ang panuigon, ug kini himalatyon. Apan sa naglakat siya, ang mga panon sa katawohan mipiit kaniya.BG})Ug ania karon, may miabut usa ka tawo nga ginganlan si Jairo, ug siya usa ka punoan sa sinagoga; ug siya mihapa sa tiilan ni Jesus ug nagpakilooy kaniya nga moadto siya sa iyang balay;lFQ(Ug sa mipauli si Jesus, ang panon sa katawohan midawat kaniya; kay silang tanan nanaghulat kaniya.qE['Pumauli ka sa imong balay, ug isugilon mo kong unsa ka dagku sa mga butang ang gibuhat sa Dios alang kanimo. Ug milakat siya, nga nagamantala sa tibook nga lungsod kong unsa ka dagku sa mga butang ang gibuhat ni Jesus alang kaniya.D%&Apan ang tawo nga gigulaan sa mga yawa, nagpakilooy kang Jesus nga tugotan siya sa pag-uban kaniya; apan iyang gipapauli siya nga nagaingon:=Cs%Ug ang tanang katawohan sa yuta sa mga taga-Gadara nagpakilooy kang Jesus na mopahawa siya gikan kanila; kay giabut sila sa dakung kahadlok. Ug siya misakay sa sakayan ug mipauli.XB)$Ug sila nga nakakita niini misugilon kanila ngano nga ang hingyawaan naayo na.xAi#Ug nangadto sila sa pagtan-aw kong unsa ang nahitabo; ug miduol sila kang Jesus, ug hingkit-an nila ang tawo nga gigulaan sa mga yawa, nga nagalingkod sa tiilan ni Jesus, nagabisti na, ug sa iya nang maayong kaisipan; ug nangahadlok sila.@w"Ug sa pagkakita sa mga nanaglawog kanila sa nahitabo, nangalagiw sila, ug nagsugilon niini sa lungsod ug sa kaumahan.)?K!Ug ang mga yawa nanggula gikan sa tawo ug nanulod sa mga baboy; ug ang panon sa mga baboy midulhog sa makusog gayud sa pangpang ngadto sa lanaw, ug nangalumos.:>m Karon, didto may usa ka panon sa daghang mga baboy nga nagaungad sa bukid; ug sila nagapakilooy kaniya nga iyang tugotan sila sa pagsulod sa mga baboy. Ug iyang gitugotan sila.O=Ug sila nagpakilooy kaniya nga dili niya paadtoon sila sa kahiladman.<yUg si Jesus nangutana kaniya: Kinsay imong ngalan? Ug siya miingon: Legion kay daghan ang mga yawa nga misulod kaniya.;wKay ginasugo ni Jesus ang espiritung mahugaw sa paggula gikan sa tawo. Kay kini masabug midakup kaniya; ug siya binantayan, ug ginapus sa mga talikala ug mga posas; ug sa gilugtas niya ang mga gapus, siya giabug sa yawa ngadto sa mga kamingawan.g:GUg sa nakita niya si Jesus, misinggit siya, ug mihapa sa atubangan niya, ug sa makusog nga tingog miingon: Unsay labut ko kanimo, Jesus, ikaw nga Anak sa Hataas Uyamut nga Dios? Ginapakilooy ko kanimo, ayaw ako pagsakita.i9KUg sa nakakawas na siya sa yuta, didtoy misugat kaniya usa ka tawong hingyawaan gikan sa lungsod; ug sulod sa hataas nga panahon wala siya magsul-ob ug saput, ug wala magpuyo sa bisan unsung balay, kondili sa mga lubnganan.P8Ug miabut sila sa yuta sa mga taga-Gadara, nga anaa atbang sa Galilea.c7?Ug siya miingon kanila: Hain ang inyong pagtoo? Ug sanglit nangahadlok sila, nanghibulong nga nasig-ingon ang usag usa: Kinsa man diay kini, nga siya nagasugo bisan sa mga hangin ug sa tubig, ug kini nagasugot kaniya?Z6-Ug sila miduol kaniya, ug ilang gipukaw siya nga nagaingon: Magtutudlo, Magtutudlo, mangawala kita. Ug nahagmata siya, ug nagbadlong sa hangin ug sa kabangis sa tubig: ug kini mihunong, ug miabut ang kalinaw. 5Apan sa nanagsakay sila, si Jesus nahikatulog; ug miabut ang usa ka dakung hangin; ug gisabwan sila, ug nag-ungaw sila sa kadautan.(4IUg nahitabo sa usa niadtong mga adlawa, nga misakay siya ug ang iyang mga tinon-an sa usa ka sakayan, ug siya miingon kanila: Manabuk kita, ug minggikan sila.3+Apan siya mitubag ug miingon kanila: Ang akong inahan ug akong mga igsoon mao kining mga nagapatalinghug sa pulong sa Dios, ug nagabuhat niini.|2qUg gisuginlan siya: Ang imong inahan ug ang imong mga igsoon anaa nanagtindog sa gawas, nga buot makigkita kanimo.{1oUg didto miadto kaniya ang iyang inahan ug mga igsoon, ug wala sila makaduol kaniya tungod sa panon sa katawohan.10[Busa, magmatngon kamo kong giunsa ninyo ang pagpatalinghug; kay ang adunay iya, pagahatagan; ug ang walay iya, bisan pa ang gihunahuna niya nga iya, pagakuhaon kaniya. D~}}|||%{Uzz2yy xMwwvuuMtt2smrrqpppoo>nmmlkkkjiiphgg*faeezdd&cbaaE`D__M^^8] \o[[HZYYPXWW_VVUaTSSS>RR QPkO}NNMLL`KKRJJMI:HHG2FFBEDD&CBJAAS@@@??P>==%< ;:{99w88B766%544333%21140//..--',,+q+,*M))$(M'y&&!%%$F##("!!` 1`T! Z,8K^0FX  S H St<5Y7+Matngoni ninyo ang inyong kaugalingon; kong ang imong igsoon makasala batok kanimo, badlongon mo siya; ug kong siya maghinulsol, pasayloa siya.&6EMaayo pa kaniya nga pagahiktan siya sa iyang liog ug usa ka galingang bato, ug igatambog siya sa dagat, kay sa magapapangdol siya sa usa niining mga gagmay.%5 EUg siya miingon sa iyang mga tinon-an: Dili mahimo; apan nga moabut gayud ang mga kahigayonan sa pagkapangdol; apan alaut kadtong tungod kaniya moabut sila.44aUg si Abraham miingon kaniya: Kong kang Moises ug sa mga manalagna dili sila managpatalinghug, dili usab sila mangalukmay bisan may usa nga mabanhaw gikan sa mga minatay.u3cUg siya miingon: Dili, amahan nga Abraham; kay kong usa sa mga minatay ang moadto kanila, maghinulsol sila.j2MApan si Abraham miingon: Atua kanila si Moises ug ang mga manalagna; papatalinghuga sila kanila.1!Kay ako adunay lima ka mga igsoong lalake; aron siya magamatuod ngadto kanila, tingali unya makaari usab sila niaring dapita sa kasakitan.n0UUg siya miingon: Busa, amahan, ako nagaampo kanimo nga siya sugoon mo unta sa balay sa akong amahan;Z/-Ug labut pa niining tanan, sa taliwala namo ug nimo, adunay gibutang usa ka dakung bung-aw, aron nga ang buot motabok gikan diri nganha kaninyo, dili makahimo; ug nga walay makatabok gikan dinha ngari kanamo.b.=Apan si Abraham miingon: Anak, hinumdumi nga sa buhi pa ikaw nakadawat ka sa imong mga maayong butang; ug si Lazaro sa mao nga pagkaagi, sa mga dautang butang; apan karon ania siya ginalipay, ug ikaw anaa sa kasakit.Z--Ug siya misinggit ug miingon: Amahan nga Abraham, kaloy-i ako, ug sugoa si Lazaro, aron ituslob niya ang tumoy sa iyang tudlo sa tubig, ug pabugnawan niya ang akong dila; kay ania ako sa kasakit niining siga.%,CUg didto sa Hades giyahat niya ang iyang mga mata, sanglit nagaantus sa mga kasakit, ug nagalantaw kang Abraham sa halayo, ug kang Lazaro sa iyang sabakan.+'Ug nahitabo nga namatay ang makililimos, ug siya gidala sa mga manolonda ngadto sa sabakan ni Abraham; ug ang dato usab namatay, ug gilubong.**MUg nagatinguha nga mabusog sa mga mumho nga nagpangatagak gikan sa lamesa sa dato; tan-awa, bisan pa ang mga iro nanagpanuol ug nanagpanilap sa iyang mga samad.p)YUg may usa ka makililimos nga ginganlan si Lazaro nga puno sa mga samad, gibutang sa pultahan sa dato.(Karon may usa ka tawong dato, ug siya nagasaput sa purpura ug sa lino nga manipis, nga nagapuyo sa kalipay ug sa kaanyag sa adlaw-adlaw..'UAng tagsatagsa nga magabiya sa iyang asawa, ug nagapangasawa sa lain, makasala sa panapaw; ug ang mangasawa sa usa nga gibiyaan sa usa ka bana, makasala sa panapaw.&}Apan labi pang masayon alang sa langit ug sa yuta ang pagkawagtang, kay alang sa usa ka kudlit sa Kasugoan nga mapakyas.F%Ang Kasugoan ug ang mga manalagna nagapadayon hangtud kang Juan; sukad niadtong panahona, ang Maayong Balita sa gingharian sa Dios giwali, ug ang tagsa ka tawo nagalugos sa pagsulod niini.i$KUg siya miingon kanila: Kamo mao ang mga nagapakamatarung sa inyong kaugalingon sa atubangan sa mga tawo; apan ang Dios nakaila sa inyong mga kasingkasing; kay ang ginapahitaas sa mga tawo, kangil-aran sa atubangan sa Dios.#}Ug ang mga Fariseo nga mga mahigugmaon sa salapi, nagpakadungog sa tanan niining mga butanga, ug sila nanagyubit kaniya.^"5 Walay ulipon nga makaalagad sa duha ka agalon; kay siya magdumot sa usa, ug mahigugma sa usa; kun, sa laing pagkaagi, siya moayon sa usa, ug magtamay sausa. Kamo dili makahimo sa pag-alagad sa Dios ug sa bahandi.|!q Ug kong kamo wala magmatinumanon niadtong iya sa laing tawo, kinsay magtugyan kaninyo niadtong inyong kaugalingon?  Busa, kong kamo wala magmatinumanon sa mga bahandi nga dili-matarung, kinsay mosalig sa pagtugyan diha kaninyo sa mga bahandi nga matuod? Siya nga matinumanon sa diriyut kaayo, matinumanon usab sa daghan; ug ang dili matarung sa diriyut kaayo, dili matarung usab sa daghan.hI Ug ako nagaingon kaninyo: Mangita kamo ug mga abyan sa inyong mga kaugalingon pinaagi sa mga bahandi sa dili-pagkamatarung, aron, nga kong kana mawala na, sila magadawat kaninyo didto sa mga puloy-anan nga walay katapusan.hIUg ang iyang agalon nagdayeg sa iyang dili-matarung tinugyanan kay nagbuhat siya nga maalamon: kay ang mga anak niini nga kalibutan, alang sa ilang kaugalingong kaliwatan, labi pang mga maalamon kay sa mga anak sa kahayag.5cUnya miingon siya sa usa: Ug ikaw, pilay utang mo? Ug siya miingon: Usa ka gatus ka takal nga trigo. Siya miingon kaniya: Dawata ang imong kalig-onan, ug isulat: kawaloan.1Ug siya miingon: Usa ka gatus ka takal nga lana. Ug siya miingon kaniya: Dawata ang imong kalig-onan; ug lumingkod ka pagdali ug isulat: kalim-an.!Ug sa ginatawag niya ngadto kaniya ang tagsatagsa sa mga utangan sa iyang agalon, miingon siya sa nahauna: Pilay utang mo sa akong agalon?  Nahibaloan ko ang akong pagabuhaton, aron nga, kong papahawaon ako sa pagkatinugyanan, sila magadawat kanako sa ilang mga balay.Y+Ug ang tinugyanan miingon sa iyang kaugalingon: Unsay ako nga pagabuhaton, nasud-ong ko nga ang akong agalon nagakuha gikan kanako sa pagkatinugyanan? Sa pagkalot ako walay kusog; sa pagpakilimos ako maulaw.<qUg iyang gitawag siya, ug giingon: Unsa kini nga akong hingdunggan mahatungod kanimo? Maghatag ka ug husay sa imong pagkatinugyanan, kay dili na ikaw mahimo nga akong tinugyanan., SUg miingon usab siya sa iyang mga tinon-an: May usa ka tawo nga dato, nga adunay usa ka tinugyanan; ug kini gisumbong kaniya nga nagausik-usik sa iyang mga butang.   Apan angay nga kita maglipay ug magsadya, kay kining imong igsoon namatay na, ug nabuhi pag-usab; ug nawala na, ug hingkaplagan.dAUg siya miingon kaniya: Anak, ikaw sa gihapon ania uban kanako, ug ang tanan nga ako, imo. Apan sa mipauli kining imong anak nga milamoy sa imong kahimtang uban sa mga bigaon giihawan mo siya sa nating vaca nga pinatambok.!;Apan siya mitubag ug miingon sa iyang amahan: Ania karon, sulod mining daghang mga tuig nagaalagad ako kanimo, ug wala gayud ako makalapas bisan usa sa imong mga sugo; ug bisan pa, ikaw wala maghatag kanako usa ka kanding nga nati, aron unta ako maglipay uban sa akong mga abyan.c?Apan siya nasuko, ug dili unta mosulod. Ug ang iyang amahan migula ug nagpakilooy kaniya.0YUg siya miingon kaniya: Ang imong igsoon miabut, ug ang imong amahan nagpaihaw sa nating vaca nga pinatambok, kay siya nagdawat kaniya nga luwas ug maayong panglawas.zmUg iyang gitawag ngadto kaniya ang usa sa mga binatonan, ug iyang gipangutana kong unsa kaha kining mga butanga.Karon ang anak nga magulang didto sa uma; ug sa mipauli siya, ug nagakaduol sa balay hingdunggan niya ang honi ug ang sayaw.} sKay kining akong anak namatay na, ug nabuhi pag-usab; siya nawala na, ug hingkaplagan. Ug sila misugod sa paglipay.n UUg dad-a ninyo dinhi ang nating vaca nga pinatambok, ug ihawon siya, ug mangaon kita, ug managlipay.D Apan ang amahan miingon sa iyang mga ulipon: Dad-a ninyo pagdali ang labing maayong kupo ug isul-ob ninyo kaniya, ug butangi ug singsing ang iyang kamot, ug mga sapin ang iyang mga tiil. Ug ang anak miingon kaniya: Amahan, nakasala ako batok sa langit ug sa imong atubangan, ug dili na ako takus pagatawgon nga imong anak.@ yUg mitindog siya, ug miadto sa iyang amahan. Apan sa halayo pa siya, ang iyang amahan nakakita kaniya, ug giabut ug kalooy, ug midalagan, ug migakus sa iyang liog, ug mihalok kaniya.fEAko dili na takus paganganlan nga imong anak; buhata ako ingon nga usa sa imong mga mamomoo.Motindog ako ug moadto sa akong amahan, ug moingon ako kaniya: Amahan, nakasala ako batok sa langit ug sa imong atubangan;,QApan sa hing-ulian na siya sa iyang kaugalingon miingon: Kapid-an ka mga mamomoo sa akong amahan nga nahupngan sa tinapay; ug ako ania nga nagakamatay sa kagutom!  Ug ginapangandoy niya ang pagbusog sa iyang tiyan sa mga algarroba nga ginakaon sa mga baboy; ug walay tawo nga mihatag kaniya.Ug miadto siya ug nakig-ipon sa usa ka molopyo niadtong yutaa, ug kini nagsugo kaniya ngadto sa iyang kaumahan sa paglawog sa mga baboy.}Ug sa nausikan na niya ang tanan, miabut ang usa ka dakung gutom niadtong yutaa, ug misugod siya sa pagbati sa kawad-on.N Ug sa tapus ang pipila ka adlaw, ang manghud nga anak mihipus sa tanan ug milakaw sa iyang panaw ngadto sa usa ka halayo nga yuta, ug didto giusikan niya ang iyang bahandi sa pagkinabuhing dautan.1[ Ug ang danghud kanila miingon sa iyang amahan: Amahan, ihatag kanako ang bahin sa imong bahandi nga mahabahin kanako. Ug iyang gibahinbahin kanila ang iyang kahimtang.N Ug siya miingon: May usa ka tawo nga adunay duha ka anak nga lalake:/ Sa mao nga pagkaagi, nagaingon ako kaninyo nga adunay kalipay sa atubangan sa mga manolonda sa Dios tungod sa usa ka makasasala nga magahinulsol.3~_ Ug sa iyang hingkaplagan kini, magatigum siya sa iyang mga abyan ug mga silingan, nga magaingon: Maglipay kamo uban kanako, kay akong hingkaplagan ang dracma nga nawala.O}Kun, kinsang babayehana nga adunay napulo ka dracma, kong siya kawad-an ug usa, dili magdagkut ug usa ka lamparahan ug magsilhig sa balay, ug sa masingkamoton mangita hangtud iyang makaplagan kini?R|Magaingon ako kaninyo, nga sa maong pagkaagi adunay kalipay sa langit tungod sa usa ka makasasala nga maghinulsol, labaw pa sa kasiyaman ug siyam nga mga matarung nga walay kinahanglan sa paghinulsol.L{Ug sa iyang pag-abut sa balay, magatigum siya sa iyang mga abyan ug sa iyang mga silingan, nga magaingon kanila: Managlipay kamo uban kanako, kay akong hingkaplagan ang akong carnero nga nawala.Tz!Ug sa makita niya kini, magapas-an niini sa iyang mga abaga nga malipayon.Zy-Kinsang tawohana diha kaninyo nga may usa ka gatus ka carnero, ug nga nawad-an ug usa kanila, dili ba siya mobiya sa kasiyaman ug siyam sa kamingawan, ug mangita niadtong nawala, hangtud kini makaplagan niya?Ax}Ug siya misulti kanila niining sambingay, nga nagaingon:wUg ang mga Fariseo ug ang mga escriba nanagbagulbol nga nagaingon: Kining tawohana nagadawat sa mga makasasala ug nagakaon uban kanila.tv cKaron ang tanang mga maniningil sa buhis ug mga makasasala nagaduol ngadto kaniya sa pagpatalinghug kaniya.#u?#Kini dili magapulos alang sa yuta, bisan sa kasagbutan; ang mga tawo magsalibay niini sa gawas. Ang mga may igdulungog sa pagpatalinghug, magpatalinghug.`t9"Ang asin maayo: apan bisan pa ang asin kong mawad-an sa iyang lami, unsa pa may iasin?tsa!Busa, bisan kinsa diha kaninyo nga dili mobiya sa tanan nga anaa kaniya, dili siya mahimo nga tinon-an ko.r+ Kun sa laing pagkaagi, samtang ang usa atua pa sa halayo, siya magapadala ug usa ka sinugo, ug magapangayo ug mga pakigsabutsabut sa pakigdait.qq[Kun, kinsa nga haria, nga sa moadto siya sa pagpakiggubat batok sa usa ka hari, dili ba molingkod una ug magtolotimbang kong makahimo ba siya sa pag-asdang uban ang napulo ka libo batok kaniya nga nagaabut uban ang kaluhaan kalibo?\p1Nga magaingon: Kining tawohana nagsugod sa pagtukod, ug wala makahimo sa paghuman.o'Tingali unya, kong makabutang na siya ug patukoranan, ug dili makahimo sa paghuman, ang tanan nga magatan-aw magasugod sa pagbiaybiay kaniya,n1Kay kinsa kaninyo nga nagatinguha sa pagtukod usa ka torre, dili ba siya molingkod una ug mag-isip sa gasto, kong aduna ba siyay ikapahuman niini?ymkBisan kinsa nga dili magpas-an sa iyang kaugalingong cruz, ug magsunod kanako, dili siya mahimoong tinon-an ko.l{Kong may bisan kinsa nga moanhi kanako, ug dili magdumot sa iyang kaugalingong amahan, ug inahan, ug asawa, ug mga anak, ug mga igsoong lalake, ug mga igsoong babaye, oo, ug sa iyang kaugalingong kinabuhi usab, dili siya mahimo nga akong tinon-an.jkMKaron may nanguyog kaniya nga mga dagkung panon sa katawohan, ug siya milingi ug miingon kanila:ujcKay nagaingon ako kaninyo nga walay bisan kinsa niadtong mga tawo nga gidapit makatilaw sa akong panihapon.iUg ang agalon miingon: Umadto ka sa kadalanan ug sa mga siniklatan, ug pagapiliton mo sila sa pagpasulod, aron mapuno ang akong balay.qh[Ug ang ulipon miingon: Ginoo, ang tanan nga imong gisugo natuman, ug bisan pa, aduna gihapon ing dapit.-gSUg ang ulipon mipauli ug misugilon sa iyang agalon niining mga butanga. Unya ang pangulo sa panimalay, sanglit nasuko, miingon sa iyang ulipon: Lumakaw ka gilayon sa mga kadalanan ug mga agianan sa lungsod, ug dad-a nganhi ang mga kabus, ug ang mga bakol, ug ang mga buta, ug ang mga pi-ang.GfUg ang usa miingon: Nangasawa ako, ug busa dili ako makaadto.e7Ug ang usa miingon: Nakapalit ako ug lima ka pares nga mga vaca, ug moadto ako sa pagsulay kanila; gipangaliyupo ko kanimo nga imo akong pabalibaron.Ud#Ug silang tanan, satingub, misugod sa pagpamalibad. Ang nahauna miingon kaniya: Nakapalit ako ug usa ka lunang yuta, ug kinahanglan moadto ako sa pagtan-aw; nagapangaliyupo ako nga imo akong pabalibaron.c-Ug gisugo niya ang iyang ulipon sa takna sa tingpanihapon sa pag-ingon kanila nga mga gidapit: Umari kamo, kay ang tanang mga butang naandam na.b}Apan siya miingon kaniya: May usa ka tawo nga nagbuhat ug usa ka dakung panihapon, ug nagdapit siya ug daghang mga tawo.)aKUg sa nakadungog niining mga butanga ang usa kanila nga nagalingkod uban kaniya sa lamesa, miingon kaniya: Bulahan ang mokaon sa tinapay sa gingharian sa Dios.`Ug ikaw mabulahan kay sila walay sarang ikabalus kanimo; ug ikaw pagabalusan tungod niini sa pagkabanhaw sa mga matarung.x_i Apan kong ikaw magabuhat ug usa ka kombira, dapita ang mga kabus, ang mga bakol, ang mga pi-ang, ang mga buta;,^Q Ug siya miingon usab sa nagdapit kaniya: Kong ikaw magbuhat ug usa ka paniudto kun usa ka panihapon, ayaw pagdapita ang imong mga higala, kun ang imong mga igsoon, kun ang imong mga kabanayan, kun ang mga dato nga silingan; tingali unya sila usab magadapit kanimo, ug sila magabalus kanimo.Z]- Kay ang tagsatagsa nga nagapataas, pagapaubson; ug ang nagapaubos, pagapatas-on.\% Apan kong ikaw pagadapiton, umadto ug lumingkod ka sa labing ubos nga dapit; aron kong siya nga nagadapit kanimo moduol, mag-ingon siya kanimo: Abyan umuswag pa ikaw sa ibabaw nga dapit. Unya paghimayaon ka sa atubangan sa tanan nga nagalingkod sa pagkaon uban kanimo.;[o Ug siya nga nagadapit kanimo ug ang dinapit, moanha ug magaingon kanimo: Hatagi kining tawo ug dapit; ug unya ikaw magasugod sa pagkuha sa labing ubos nga dapit uban ang kaulaw.CZKong pagadapiton ikaw ni bisan kinsa sa usa ka kombira sa kasal, ayaw paglingkod sa nahaunang lingkoranan, tingali unya nakadapit siya ug usa ka tawo nga labi pang dungganan kay kanimo;Y5Ug misulti siya ug usa ka sambingay kanila nga mga dinapit, sa namatngonan niya nga sila nagpili sa mga nahaunang lingkoranan, nga nagaingon kanila:DXUg sila wala na usab makatubag kaniya niining mga butanga.#W?Ug siya miingon kanila: Kinsa kaninyo nga kong may asno kun vaca nga mahulog sa usa ka atabay, ug dili dayon mokuha niini sulod sa adlaw nga igpapahulay?VV%Apan sila mihilum. Ug iyang gikuptan siya, ug giayo siya, ug gipalakaw siya.4UaUg si Jesus sa nagatubag kanila, misulti ngadto sa mga batid sa balaod ug sa mga Fariseo, nga nagaingon: Uyon ba sa balaod ang pag-ayo sa adlaw nga igpapahulay, kun dili?QTUg ania karon, didto sa iyang atubangan may usa ka tawo nga nanghupong.S 5Ug nahitabo sa misulod siya sa balay sa usa sa mga punoan sa mga Fariseo sa adlaw nga igpapahulay sa pagkaon ug tinapay, nga sila nagabantay kaniya.BR} #Ania karon, ang inyong balay gibiyaan kaninyo nga mamingaw; ug nagaingon ako kaninyo, nga kamo dili makakita kanako hangtud nga magaingon kamo: Bulahan ang nagaanhi sa ngalan sa Ginoo.Q "Oh Jerusalem, Jerusalem, nga nagapatay sa mga manalagna, ug nagabato kanila nga ginapadala nganha kaniya: Makapila nga buot kong tigumon ang imong mga anak, ingon sa usa ka himongaan nga nagatigum sa iyang mga piso sa ilalum sa iyang mga pako, ug wala ka mobuot!)PK !Bisan pa niini, kinahanglan nga molakaw ako karon, ug ugma, ug sa sunod nga adlaw; kay dili mahitabo nga ang usa ka manalagna pagapatyon sa gawas sa Jerusalem.RO Ug siya miingon kanila: Umadto kamo, ug mga kadtong singgalong: Ania karon, ginapagula ko ang mga yawa ug ginabuhat ko ang mga pag-ayo karong adlawa, ug ugma; ug sa ikatolo ka adlaw pagahingpiton ako.N Niadtong taknaa may mga Fariseo nga mingduol nga nagaingon kaniya: Pahawa ug lumakaw ka gikan dinhi, kay si Herodes buot mopatay kanimo.aM; Ug ania karon, may mga manghiulahi nga manghiuna; ug may mga manghiuna nga manghiulahi.L Ug sila moabut gikan sa Sidlakan ug sa Kasadpan, ug gikan sa Amihanan ug sa Habagatan, ug magalingkod sa gingharian sa Dios.WK' Didto mahitabo unya ang paghilak ug ang pagkagut sa mga ngipon, nga inyong makita si Abraham ug si Isaac, ug si Jacob, ug ang tanang mga manalagna sa gingharian sa Dios, ug kamo pagaabugon ngadto sa gawas.J- Ug magaingon siya: Isulti ko kaninyo nga wala ako mahibalo kong diin kamo gikan: pahalayo kamo kanako, tanan kamo nga mga mamumuhat sa kadautan.I  Unya magasugod kamo sa pagingon: Sa imong atubangan nanagpangaon ug nanagpanginum kami, ug ikaw nagpanudlo sa among kadalanan.H Kong sa makausa ang amahan sa panimalay nagatindog ug nagasira sa pultahan, ug kamo nagasugod sa pagtindog sa gawas, ug sa pagtoktok sa pultahan, nga nagaingon: Ginoo, ablihi kami. Ug siya magatubag ug magaingon kaninyo: Wala ako mahibalo kong diin kamo gikan;G' Panlimbasug kamo sa pagsulod sa pultahan nga masigpit; kay nagaingon ako kaninyo, nga daghan ang nagapaninguha sa pagsulod, ug dili makahimo.eFC Ug usa kanila miingon kaniya: Ginoo, diriyut ba lamang ang maluwas? Ug siya miingon kanila:E Ug siya mipadayon sa iyang pag-lakaw nga nagaagi sa mga lungsod ug kabalangayan, nga nagapanudlo, ug nagapanaw paingon sa Jerusalem.wDg Ingon sa levadura nga gikuha sa usa ka babaye, gisakut sa tolo ka takus sa harina hangtud ang tanan mingtubo.XC) Ug miingon siya sa pag-usab: Sa unsa ba igapakasama ko ang gingharian sa Dios?WB' Ingon kini sa usa ka lugas nga mostaza nga gikuha sa usa ka tawo, ug gipugas sa iyang kaugalingong tanaman; ug kini mitubo, ug nahimong usa ka kahoy; ug ang mga langgam sa langit mibatug sa mga sanga niya.dAA Busa siya miingon: Sama sa unsa ba ang gingharian sa Dios? Ug sa unsa igapakasama ko kini?<@q Ug sa pag-ingon niya niining mga butanga, ang tanan niyang mga kaaway naulawan; ug ang tibook panon sa katawohan nalipay tungod sa tanang mahimayaong mga butang nga gibuhat niya.7?g Ug kining babaye nga anak ni Abraham, nga gigapus ni satanas sulod na sa napulo ug walo ka tuig, dili ba kinahanglan nga pagabadbaran niining gapus sa adlaw nga igpapahulay?i>K Apan ang Ginoo mitubag kaniya, ug miingon: Kamo mga salingkapaw, dili ba sa adlaw nga igpapahulay ang tagsatagsa kaninyo magabadbad sa iyang vaca kun sa iyang asno gikan sa pasungan ug magadala kaniya sa gawas aron paimnon?)=K Ug ang punoan sa sinagoga, nga nasuko tungod kay si Jesus nag-ayo sa masakiton sa adlaw nga igpapahulay, mitubag ug miingon sa panon sa katawohan: Adunay unom ka adlaw diin ang mga tawo kinahanglan magbuhat; busa, sulod kanila manganhi kamo ug magpaayo, ug dili sa adlaw nga igpapahulay.m<S Ug siya nagapandong sa iyang mga kamot sa babaye, ug gilayon kini nakatuy-od, ug naghimaya sa Dios.x;i Ug sa nakit-an siya ni Jesus, iyang gitawag siya, ug miingon kaniya: Babaye, natangtangan ikaw sa imong sakit.3:_ Ug ania karon, usa ka babaye nga may usa ka espiritu sa sakit, sulod sa napulo ug walo ka tuig na; ug siya nagatikoko na lamang, ug wala makatindog sa iyang kaugalingon.L9 Ug siya nagatudlo sa usa sa mga sinagoga sa adlaw nga igpapahulay.a8; Ug kong kini magahatag ug bunga sukad karon, maayo, apan kong dili, pagaputlon mo siya.7# Ug siya nga nagatubag, miingon: Ginoo, pasagdi una kini niining tuiga usab, hangtud nga magakalut ako sa libut kaniya, ug magaabono kaniya.O6 Ug miingon siya sa magpaparras: Ania karon, tolo na kini ka tuig nga ako nagaanhian sa pagpangita ug bunga niining kahoy, ug wala akoy hingkaplagan; putla kini. Nganong magasamok usab kini sa yuta?-5S Ug misulti siya niining sambingay: Usa ka tawo may usa ka higuera nga gitanum sa iyang parrasan, ug miabut siya nga nagapangita ug bunga niini, ug wala makakaplag.{4o Ako nagaingon kaninyo: Dili; apan, gawas kong kamo maghinulsol, mangamatay kamong tanan sa mao usab nga pagkaagi.H3  Kun, kadtong mga napulo ug walo, nga hingpukanan sa torre sa Siloe, ug mipatay kanila, nagahunahuna ba kamo nga sila labi pang mga malapason kay sa tanang mga tawo nga nagapuyo sa Jerusalem?z2m Nagaingon ako kaninyo: Dili; apan, gawas kong kamo mahinulsol, mangamatay kamong tanan sa mao usab nga pagkaagi.C1 Ug siya mitubag ug miingon kanila: Nagahunahuna ba kamo nga kining mga Galileanhon labi pang mga makasasala kay sa tanang mga Galileanhon, tungod kay sila nag-antus niining mga butanga?&0 G Karon may uban nga miabut niadtong maong panahon, nga misugilon kaniya mahitungod sa mga Galileanhon, kang kinsang dugo gisagol ni Pilato sa ilang mga halad.i/K ;Nagaingon ako kanimo: Dili ka makagula didto hangtud nga imong pagabayran ang katapusang diyut.%.C :Kay sa nagapadulong pa ikaw uban sa imong kaaway ngadto sa punoan, paninguhaon mo gayud diha sa dalan nga ikaw makagawas kaniya; tingali ikaw unya guyoron niya ngadto sa maghuhukom, ug ang maghuhukom magatugyan kanimo ngadto sa aguasil ug ang aguasil maga-sulod kanimo sa bilanggoan.]-3 9Ug ngano nga bisan sa inyong kaugalingon dili kamo maghukom kong unsa ang matarung?,' 8Mga salingkapaw, kamo mahibalo nga manimaan sa dagway sa yuta ug sa langit; apan ngano nga dili kamo makaila sa tilimad-on niini nga panahon?+ 7Ug kong makita ninyo ang hangin nga Habagat nga magahuros, moingon kamo: Adunay moabut nga makusog nga init, ug kana moabut.,*Q 6Ug siya miingon usab sa mga panon sa katawohan: Kong makita ninyo ang dag-um nga magasaka sa Kasadpan, moingon kamo dayon: adunay moabut nga ulan, ug kana moabut.) 5Sila mabahin, ang amahan batok sa anak, ug ang anak batok sa amahan; ang inahan batok sa anak nga babaye, ug ang anak nga babaye batok sa iyang inahan; ug ang ugangang babaye batok sa iyang umagad nga babaye, ug ang umagad nga babaye batok sa iyang ugangang babaye.(w 4Kay sukad karon adunay lima sulod sa usa ka balay nga mabahin, ang totolo batok sa duha, ug ang duha batok sa totolo. ' 3Naghunahuna ba amo nga mianhi ako sa paghatag ug pakigdait sa yuta? Nagaingon ako kaninyo, Wala; kondili sa pagkabahinbahin hinoon.&w 2Apan aduna akoy usa ka bautismo nga igabautismo kanako; ug daw hilabihan ang pagkaguol ko hangtud nga mamatuman kini.p%Y 1Ako mianhi sa pagsalibay ug kalayo sa ibabaw sa yuta; ug unsa pay pagtinguhaon ko kong kini misiga na?|$q 0Apan siya nga wala mahibalo, ug nagbuhat mga butang nga angay sa mga hampak, pagabunalan lamang ug diriyut. Ug bisan kinsa nga gihatagan ug daghan, daghan ang pagapanilngon kaniya; ug kanila nga gitugyanan ug daghan, daghan ang pagapangayoon.#3 /Ug kadtong ulipona, nga nahibalo sa kabubut-on sa iyang agalon ug wala mag-andam, bisan magbuhat sumala sa iyang kabubut-on, pagabunalan ug daghan.O" .Ang agalon niadtong ulipon moabut sa usa ka adlaw nga wala niya paabuta, ug sa usa ka takna nga wala niya hibaloi, ug magahingilin kaniya, ug magatudlo sa iyang bahin kauban sa mga dili matinoohon.o!W -Apan kong kadtong ulipon magaingon sa iyang kasingkasing: Ang akong agalon nagadugay sa iyang pag-abut: ug magasugod sa pagpamunal sa mga sulogoong lalake ug sa mga sulogoong babaye ug sa pagkaon ug pag-inum, ug sa paghuboghubog;s _ ,Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga siya magabutang kaniya sa ibabaw sa tsanan nga iyang gibatonan.mS +Bulahan kadtong ulipon nga makaplagan sa iyang agalon, kong kini moabut na, nga magabuhat sa ingon.^5 *Ug ang Ginoo miingon: Busa kinsa man diay ang tinugyanan nga matinumanon ug maalam nga kaniya ang iyang agalon magatugyan sa iyang panimalay sa paghatag kanila sa ilang bahin sa kalan-on sa sibo gayud sa panahon?pY )Ug si Pedro miingon: Ginoo, nagasulti ba ikaw niining sambingay alang kanamo, kun alang sa tanan usab?oW (Busa, mangandam usab kamo; kay sa usa ka takna nga wala ninyo pagahunahunaa, moabut ang Anak sa tawo.D 'Apan hibaloi ninyo kini, nga kong ang agalon sa panimalay nahibalo pa unta sa takna nga moabut ang kawatan, magtukaw unta siya; ug dili unta niya pasagdan nga mabuslotan ang iyang balay. &Ug kong moabut siya sa ikaduha nga pagtukaw, ug kong sa ikatolo, ug hikaplagan sila sa ingon mga bulahan kadtong mga ulipona.uc %Bulahan kadtong mga ulipon nga sa pag-abut sa Ginoo, makaplagan sila nga nagatukaw. Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga magabakus siya sa iyang kaugalingon, ug magapalingkod kanila sa pagkaon, ug siya moduol ug magaalagad kanila.;o $Ug magapakasama kamo sa mga tawo nga nagapaabut sa ilang Ginoo sa iyang pagpauli gikan sa kombira sa kasal; aron nga sa pag-abut ug pagtoktok niya, ila gilayon pagaablihan siya.T! #Baksan ninyo ang inyong mga hawak, ug pasigahon ang inyong mga lamparahan.N "Kay kong hain ang inyong bahandi, atua usab ang inyong kasingkasing.iK !Ibaligya ninyo ang anaa kaninyo, ug maghatag kamo ug limos; magbuhat kamo alang kaninyo ug mga puntil nga walay pagkadaan, usa ka bahandi sa mga langit nga dili madunot, diin walay kawatan makaduol, bisan bokbok makakotkot.wg Ayaw kahadlok, diyutay nga panon; kay mao ang nahamut-an sa inyong Amahan ang paghatag kaninyo sa gingharian.\1 Apan pangitaa ninyo ang iyang gingharian, ug kining mga butanga igadugang kaninyo."= Kay nga tanan kining mga butanga ginapangita sa mga nasud sa kalibutan; apan ang inyong Amahan nahibalo nga kamo adunay kinahanglan niining mga butanga.   Ug dili kamo magkaguol sa pagpangita kong unsay inyong pagakan-on ug paga-imnon; ug dili usab kamo magmaduhaduhaon sa hunahuna.G Apan kong ang Dios nagapabisti sa ingon sa balili sa kaumahan nga karon anaa, ug ugma igasugnod sa hudno, dili ba labaw pa niini magapabisti siya kaninyo, oh kamo nga mga diyutay ug pagtoo?Z- Palandunga ang mga lirio kong unsa ang pagtubo nila; wala sila magbuhat, bisan magbilik; apan nagaingon ako kaninyo, nga bisan pa si Salomon, sa tibook niyang himaya, wala makabisti ingon sa usa niini kanila.wg Busa, kong kamo dili makahimo sa pagbuhat nianang labing diyutay, nganong nagakaguol kamo mahatungod sa uban?l Q Ug kinsa kaninyo nga tungod sa pagkaguol, makadugang ug usa ka siko sa gitas-on sa iyang kinabuhi?= s Palandunga ninyo ang mga uwak, nga sila wala magpugas, bisan mag-ani; nga walay kamalig, bisan dapa: ug ang Dios nagapakaon kanila. Pagkalabaw pa ninyo ug bili kay sa mga langgam!O  Kay ang kinabuhi labaw pa kay sa kalan-on, ug ang lawas kay sa bisti.X ) Ug siya miingon sa iyang mga tinon-an: Busa nagaingon ako kaninyo, dili kamo managkaguol sa inyong kinabuhi, kong unsa ang inyong pagakan-on: bisan pa alang sa inyong lawas, kong unsa ang inyong igapanaput.v e Mao kana siya nga nagatigum sa bahandi alang sa iyang kaugalingon, ug dili bahandianon sa atubangan sa Dios.'G Apan ang Dios miingon kaniya: Buangbuang ka, karong gabii pagakuhaon kanimo ang imong kinabuhi; ug ang mga butang nga imong gitagana, kang kinsa na man sila?"= Ug magaingon ako sa akong kalag: Kalag, aduna kay daghang mga bahandi nga gitagana alang sa daghang mga tuig; pamahulay ka, kumaon, uminum, ug maglipay.@y Ug siya miingon: Kini ang pagabuhaton ko: pagagub-on ko ang akong mga dapa, ug magtukod ako ug labi pang daku; ug diha kanila pagatipigan ko ang akong tanang mga abut ug mga bahandi;% Ug siya nagtolotimbang sulod sa iyang kaugalingon, nga nagaingon: Unsay pagabuhaton ko, kay wala akoy dapit nga katiguman sa akong mga abut?|q Ug siya nagsulti sa usa ka sambingay kanila, nga nagaingon: Ang uma sa usa ka tawong dato mihatag ug daghang abut.*M Ug siya miingon kanila: Magtan-aw ug maglikay kamo sa kahikaw: kay ang kinabuhi sa usa ka tawo wala matingub sa pagkadagaya sa mga butang nga iyang ginabatonan.y Apan siya miingon kaniya: Tawo, kinsa ba ang nagbuhat kanako nga usa ka maghuhukom kun usa ka magbabahin diha kaniayo? Ug ang usa sa panon sa katawohan miingon kaniya: Magtutudlo, sugoa ang akong igsoong lalake nga bahinon niya uban kanako ang kabilin.iK Kay ang Espiritu Santo magatudlo kaninyo niadto gayud nga taknaa sa inyong kinahanglang isulti.F Ug kong magadala sila kaninyo sa atubangan sa mga sinagoga, ug sa mga punoan, ug sa mga kagamhanan, dili kamo magkaguol kong unsaon, o unsa ang inyong igatubag, o unsa ang inyong igasulti;:~m Ug ang tagsatagsa nga magasulti sa usa ka pulong batok sa Anak sa tawo, siya pagapasayloon niana; apan kaniya nga nagapasipala batok sa Espiritu Santo, kini dili pagapasayloon.r}] Apan ang magalimod kanako sa atubangan sa mga tawo, igalimod usab sa atubangan sa mga manolonda sa Dios.+|O Ug nagaingon ako kaninyo: Ang tagsatagsa nga magasugid kanako sa atubangan sa mga tawo, siya igasugid usab sa Anak sa tawo sa atubangan sa mga manolonda sa Dios.{ Apan bisan pa ang mga buhok sa inyong ulo ginaisip ang tanan. Ayaw kahadlok: mga mahal pa kamo kay sa daghang mga langgam nga gagmay. z  Wala ba igabaligya ang lima ka langgam nga gagmay sa tagup-at ka diyut? ug walay usa kanila nga hikalimtan sa atubangan sa Dios.Ky Apan magapasidaan ako kaninyo kang kinsa kamo angay mahadlok. Kahadloki siya nga sa tapus siya makapatay adunay gahum sa pagtambog ngadto sa infierno. Oo, ako nagaingon kaninyo, kahadloki siya.x Ug nagaingon ako kaninyo, mga abyan ko: Ayaw kamo kahadlok kanila nga nagapatay sa lawas, ug sa tapus niana wala na silay arang mahimo.bbafa`__^^2]]n\\[=ZZ{YY^XXXTWW\VVhUUUTySSNSRuQQPOO3NMLLwKKhKJJI7HH3GGVFFiEDDPCCpC*BBQAe@@g??>>2=`<Z`Cq8UE\K i  ]o#JBdbfykKay ako nagaingon kaninyo nga dili na ako moinum sa bunga sa parras, hangtud nga moabut ang gingharian sa Dios.{oUg gikuptan niya ang usa ka copa, ug sa nakapasalamat siya, miingon: Dawata kini, ug inyong bahinbahinon kaninyo.ykKay ako nagaingon kaninyo, nga dili na ako magakaon niini hangtud nga matuman kini didto sa gingharian sa Dios.yUg siya miingon kanila: Gihandum ko sa mainit gayud ang pagkaon niini nga pasko uban kaninyo sa dili pa ako magaantus.oWUg sa pag-abut sa takna milingkod siya sa lamesa, ug ang napulo ug duha ka mga apostoles uban kaniya.gG Ug sila minglakaw, ug hingkaplagan sumala sa iyang giingon kanila. Ug gihikay nila ang pasko.eC Ug siya magapakita kaninyo ug usa ka dakung lawak sa ibabaw nga andam: didto maghikay kamo.- Ug mag-ingon kamo sa agalon sa panimalay: Ang Magtutudlo nagaingon kanimo: Hain ang lawak nga pagakan-an ko sa pasko uban sa akong mga tinon-an?T! Ug siya miingon kanila: Ania karon, sa pagsulod ninyo sa ciudad, pagasugaton kamo sa usa ka tawo, nga magadala ug usa ka banga nga tubig; sunda ninyo siya hangtud sa sulod sa balay nga iyang pagasudlan.H  Ug sila miingon kaniya: Asa ba ang buot mo nga kami magahikay?Ug gisugo niya si Pedro ug si Juan nga nagaingon: Pangadto kamo ug hikayon ninyo kanato ang pasko, aron kita makapangaon.b=Ug miabut ang adlawsa tinapay nga walay levadura nga maoy ighahalad sa cordero sa pasko.hIUg siya miuyon ug nangita ug higayon sa pagtugyan kaniya sa wala didto ang panon sa katawohan.I Ug sila nangalipay ug nanagkauyon sa paghatag kaniya ug salapi.  Ug siya miadto ug nakigsulti sa mga pangulong sacerdote ug sa mga capitan, kong unsaon niya sa pagtugyan kaniya ngadto kanila.^ 5Ug si satanas misulod ang Judas, ang ginganlan Iscariote, nga usa sa napulo ug duha. Ug ang mga pangulong sacerdote ug ang mga escriba nanagpangita ug usa ka lalang sa pagpatay kaniya; kay nangahadlok sila sa lungsod.]  5Karon nagakahaduol ang fiesta sa mga tinapay nga walay levadura nga ginganlan pasko.l Q&Ug ang tanang katawohan midugok kaniya sa templo sayo sa kabuntagon aron sa pagpatalinghug kaniya.}%Ug sa matag-adlaw nagapanudlo siya sa templo; ug sa matag-gabii mogula siya ug nagapahulay sa bukid nga ginganlan Olivo.7g$Apan managtukaw kamo sa tanang panahon, nga magapangamuyo, aron modaug kamo sa paglikay niining tanang mga butang nga mahitabo, ug sa pagtindog sa atubangan sa Anak sa tawo.\1#Kay sa ingon niini moabut kini sa tanan nga nagapuyo sa ibabaw sa tibook nga yuta.eC"Apan magmatngon kamo sa inyong kaugalingon, tingali ang inyong mga kasingkasing matugob sa kaulit ug kahubog, ug sa mga pag-atiman niini nga kinabuhi, ug kadtong adlawa moabut kaninyo sa hinanali ingon sa usa ka lit-ag.Q!Ang langit ug ang yuta mahanaw, apan ang akong mga pulong dili mahanaw.~u Sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo, nga dili moagi kini nga kaliwatan hangtud nga ang tanang mga butang mahitabo.  Ingon man usab kamo, kong inyong makita nga nagakahatabo kining mga butanga, hibaloi ninyo nga haduol na ang gingharian sa Dios.xiKong sila mosalingsing na, makita ninyo ug mahibaloan ninyo sa inyong kaugalingon nga haduol na ang tinghulaw.iKUg siya nagsulti kanila sa usa ka sambingay: Tan-awa ninyo ang higuera ug ang tanang mga kahoy:)Apan kong kining mga butanga mosugod na sa pagkahitabo, humangad kamo, ug ituboy ang inyong mga ulo; kay ang inyong kaluwasan nagakahaduol na.o~WUg unya makita nila ang Anak sa tawo nga moanhi sa usa ka panganod nga adunay dakung gahum ug himaya.%}CMga tawo mangaluya tungod sa kahadlok, ug tungod sa pagpaabut sa mga butang nga magakahitabo sa kalibutan, kay ang mga kagamhanan sa mga langit pagauyogon.4|aUg aduna unyay mga ilhanan sa adlaw, ug sa bulan, ug sa mga bitoon, ug sa ibabaw sa yuta, kagul-anan sa mga nasud, ug kalibug tungod sa dinaguok sa dagat ug sa mga balud;O{Ug sila mangahulog sa sulab sa hinagiban, ug sila pagadad-on nga mga bihag ngadto sa tanang mga nasud; ug ang Jerusalem pagatamakan sa mga Gentil, hangtud nga matuman ang mga panahon sa mga Gentil.'zGAlaut sila nga magamabdos ug sila nga magapasuso niadtong mga adlawa! kay moabut ang dakung kagul-anan sa ibabaw sa yuta ug ang kaligutgut niining katawohan.by=Kay kini mga adlaw sa pagpanimalus, aron ang tanang mga butang nga nahasulat mangatuman.NxUnya pasagdi nga ang mga atua sa Judea mangalagiw ngadto sa mga bukid, ug pasagdi nga ang mga atua sa mga kinataliwad-an niya, manggula; ug ang mga atua sa kapatagan ayaw tugoti nga manulod didto.wApan kong makita ninyo ang Jerusalem, nga malikusan sa mga kasundalohan, masabut ninyo nga haduol na ang iyang pagkalaglag.DvSa inyong pagpailub, mabatonan ninyo ang inyong mga kalag.8ukUg walay usa ka buhok sa inyong ulo nga mawala.GtUg pagadumtan kamo sa tanang mga tawo tungod sa akong ngalan.sApan igatugyan kamo sa inyo gayud nga mga ginikanan, ug mga igsoon, ug mga kaubanan, ug mga abyan, ug igapapatay nila ang uban kaninyo.}rsKay ako magahatag kaninyo ug baba ug kaalam, nga ang tanan ninyong mga kaaway dili arang makasukol bisan makatubag.uqcBusa, ibutang ninyo kini sa inyong mga kasingkasing sa dili pagpalandung una kong unsa ang inyong igatubag.@p{ Ug kini magapulos kaninyo ingon nga usa ka pagpamatuod.doA Apan sa dili pa kining mga butanga, kamo pagadakpon nila, ug pagalutoson kamo nga igatugyan sa mga sinagoga ug sa mga bilanggoan; ug pagadad-on kamo sa atubangan sa mga hari ug sa mga gobernador tungod sa akong ngalan.2n] Ug moabut ang makusog nga mga linog, ug sa nagkalainlaing mga dapit mga gutom ug mga kamatay; ug may mga makalilisang talan-awon ug mga dagkung ilhanan gikan sa langit.mmS Unya siya miingon kanila: Ang nasud motindog batok sa nasud, ug ang gingharian batok sa gingharian.:lm Ug kong makadungog kamo mahatungod sa mga gubat ug mga kagubot, ayaw kamo kalisang; kay kinahanglan kining mga butanga mahitabo pag-una, apan dili moabut gilayon ang katapusan.CkUg siya miingon: Magmatngon kamo nga dili kamo pagpasalaagon, kay daghan ang moanhi sa akong ngalan sa pag-ingon: Ako mao si Cristo, ug ang panahon haduol na. Dili kamo magsunod kanila.0jYUg sila nanagpangutana kaniya nga nagaingon: Magtutudlo, anus-a man diay kining mga butanga mahitabo? ug unsa man ang ilhanan kong magakahitabo na kining mga butanga?(iIMahitungod niining mga butanga nga ginatan-aw ninyo, moabut ang mga adlaw nga walay mahibilin dinhi; nga bato sa ibabaw sa usa ka bato, nga dili pagatumpagon.h7Ug sa nanaghisgut ang uban nahatungod sa templo nga nadayandayanan sa mga maanindot nga mga bato, ug sa mga butang nga hinalad sa Dios, siya miingon:'gGKay kini silang tanan nanaghulog sa kapin sa ilang kaadunahan sa mga halad sa Dios, apan kini siya, sa iyang kakabus, nagahulog sa tibook niyang panginabuhi. f Ug siya miingon: Sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo nga kining kabus nga babayeng balo nagahulog ug labaw kay kanilang tanan.keOUg hingkit-an usab niya ang usa ka kabus nga babayeng balo, nga nagahulog didto ug duha ka diyut.d Ug giyahat niya ang iyang mga mata, ug hingkit-an niya ang mga dato nga nagahulog sa ilang mga halad sa sudlanan sa salapi.:cm/Nga nagalamoy sa mga balay sa mga babayeng balo, ug sa usa ka pasangil nagabuhat ug hatag-as nga mga pangad-yeon: kini sila magadawat ug labing daku nga pagkahinukman sa silot.b.Magmatngon kamo sa mga escriba nga buot magalakaw nga sinul-oban sa mga bisti nga hatag-as, ug mahigugma sa mga pagyukbo sa mga baligyaanan, ug sa mga nahaunang mga lingkoranan sa mga sinagoga, ug sa paglingkod sa mga labing maayong lingkoranan sa mga kombira;]a3-Ug sa gipatalinghugan siya sa tanang katawohan, miingon siya sa iyang mga tinon-an:``9,Busa si David nagahingalan kaniya nga Ginoo, ug unsaon pagkahimo nga siya maanak niya?W_'+Hangtud nga igabutang ko ang imong mga kaaway nga tumbanan sa imong mga tiil.^*Kay si David, sa iyang kaugalingon, nagaingon sa basahon sa mga Salmos: ang Ginoo nag-ingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong too,U]#)Ug siya miingon kanila: Nganong ginaingon nila nga si Cristo anak ni David?a\;(Ug sukad niadto wala na sila mangahas sa pagpangutana kaniya sa bisan unsang pangutana.U[#'Ug may mga escriba sa nagatubag, miingon: Magtutudlo, maayo ang giingon mo.iZK&Busa siya dili Dios sa mga minatay, kondili sa mga buhi. Kay ang tanan nangabuhi tungod kaniya.OY%Kondili nga ang mga minatay mangabanhaw, bisan si Moises nagpakita niini sa dapit sa Sapinit, sa panahon nga gitawag niya ang Ginoo, ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob.{Xo$Kay dili sila mamatay, kay sila masama man sa mga manolonda ug mga anak sa Dios, sanglit mga anak sa pagkabanhaw.W)#Apan sila nga naisip nga takus sa pagdangat niadtong kalibutan ug sa pagkabanhaw gikan sa mga minatay, dili sila magaminyo, bisan pagaminyoon.qV["Ug si Jesus mitubag ug miingon kanila: Ang mga anak niining kalibutana nanagpangasawa ug ginapangasawa.]U3!Busa sa pagkabanhaw, kang kinsa man nga asawa siya? (Kay siya naasawa man sa pito).;Tq Ug sa katapusan sa tanan, namatay usab ang babaye.SUg ang ikatolo nangasawa kaniya; ug sa maong pagkaagi ang tanan nga pito; ug sila nangamatay nga walay gibilin nga mga anak.ERUg ang ikaduha nangasawa, apan kini namatay nga walay anak.gQGBusa may pito ka managsoon nga lalake: ang kamagulangan nangasawa, ug namatay nga walay anak.rP]Ug sila nangutana kaniya nga nagaingon: Magtutudlo, gisulat ni Moises kanamo, nga kong ang igsoon sa usa ka tawo mamatay, nga adunay asawa ug walay anak, ang iyang igsoon mangasawa kaniya, ug magabangon sa kaliwatan sa iyang igsoon.cO?Ug dihay miduol kaniya pipila sa mga Saduceo, sila nga nanag-ingon nga walay pagkabanhaw;N+Ug wala sila makahimo sa pagdakup kaniya sa iyang mga pulong sa atubangan sa mga tawo; ug sila nanghibulong sa iyang tubag, ug nangahilum sila. M Ug siya miingon kanila: Busa, maghatag kamo kang Cesar sa mga butang nga iya ni Cesar, ug sa Dios sa mga butang nga iya sa Dios.L5Ipakita ninyo kanako ang usa ka denario. Kang kinsang dagway ug unsa ang nahasulat nga anaa kaniya? Ug sila nanagpanubag ug nanag-ingon: Kang Cesar.qK[Apan nasabut niya pag-ayo ang ilang malimbungong paagi ug miingon kanila: Nganong ginatintal ninyo ako?TJ!Uyon ba sa balaod alang kanamo ang paghatag ug buhis kang Cesar, kun dili?hIIUg ilang gipangutana siya nga nagaingon: Magtutudlo, nahibalo kami nga ikaw nagasulti ug nagatudlo sa matul-id gayud, ug wala kay pinalabi sa mga tawo; kondili sa tinuod gayud nagatudlo ikaw sa kamatuoran sa dalan sa Dios.vHeUg ilang ginabantayan siya, ug gipaadtoan ug mga maniniid nga nagapakaaron-ingnon sa ilang kaugalingon nga matarung, aron nga ilang hingdakpan siya sa iyang mga panulti, sa pagtugyan kaniya sa kagamhanan ug sa pagbulot-an sa gobernador.]G3Ug ang mga escriba ug ang mga pangulong sacerdote nanagtinguha sa pagdakup kaniya niadto gayud nga taknaa; ug nangahadlok sila sa katawohan; kay naila nila nga batok kanila ang pagsulti niya niini nga sambingay.FAng tanan nga nahulog sa ibabaw niadtong batoha mangadugmok; apan bisan kinsa ang mahulogan niya, kini magasabwag kaniya sama sa abog.&EEApan siya mitutok kanila ug miingon: Unsa man diay kining nahasulat: Ang bato nga gisalikway sa mga magtutukod, kini nahimong pangulo nga bato sa pamag-ang?(DIMoanhi siya ug magalaglag niining mga mag-uuma, ug igahatag niya ang parrasan sa uban. Ug sa hingdunggan nila kini, sila nanag-ingon: Dili unta kini mahitabo.}CsUg ilang giabog siya sa gawas sa parrasan, ug gipatay siya. Busa, unsa ang pagabuhaton kanila sa Ginoo sa parrasan?8BiApan sa hingkit-an kini sa mga mag-uuma, nanagtolotimbang sila sa ilang kaugalingon nga nagaingon: Kini mao ang manununod, umari kamo, patyon ta siya, aron ang kabilin maato.A Ug miingon ang Ginoo sa parrasan: Unsa ang akong pagabuhaton? Pagasugoon ko ang akong anak nga hinigugma; tingali ilang pagatahuron siya.Z@- Ug nagpaadto na usab sa ikatolo; ug kini usab gisamaran nila ug giabog sa gawas.?w Ug siya nagpaadto na usab ug usa ka ulipon; ug kini gihampak usab nila, ug gipakaulawan, ug gipapauli nga walay dala.B>} Ug sa tingbunga gipaadtoan niya ug usa ka ulipon ang mga mag-uuma aron siya pagahatagan nila sa bunga sa parrasan; apan gihampak siya sa mga mag-uuma, ug gipapauli siya nga walay dala.R= Ug misugod siya sa pagsulti sa katawohan niini nga sambingay: Usa ka tawo nakatanum ug usa ka parrasan, ug gipaabangan niya kini sa mga mag-uuma, ug milangyaw siya sa laing yuta sa hataas nga panahon.<Ug si Jesus miingon kanila: Ako usab dili magasaysay kaninyo kong sa unsa nga pagbulot-an ginahimo ko kining mga butanga.A;}Ug sila mingtubag nga wala nila hibaloi kong diin gikan.:Apan kong mag-ingon kita, gikan sa mga tawo; ang tanang mga tawo magabato kanato; kay natino sila nga si Juan maoy usa ka manalagna.#9?Ug sila nagatolotimbang sa ilang kaugalingon nga nagaingon: Kong mag-ingon kita, gikan sa langit, magaingon siya: Ngano man nga wala ninyo siya pagtoohi?J8 Ang bautismo ni Juan, gikan ba sa langit, kun gikan sa mga tawo?l7QUg siya mitubag ug miingon kanila: Ako usab mangutana kaninyo ug usa ka pangutana, ug saysayi ako:96kUg sila mingsulti nga nagaingon kaniya: Saysayi kami, tungod sa unsa nga pagbulot-an nagabuhat ikaw niining mga butanga? kun kinsa man ang naghatag kanimo niining pagbulot-an?X5 +Ug nahitabo nga, sa usa sa mga adlaw, sa nagatudlo siya sa mga tawo sulod sa templo, ug nagawali sa Maayong Balita, dihay mingduol kaniya, ang mga pangulong sacerdote ug ang mga escriba uban ang mga anciano.|4q0Ug wala silay hingkaptagan nga arang pagabuhaton, kay ang tanang katawohan nanaghangad nga nagapatalinghug kaniya.+3O/Ug nagtudlo siya sa matag-adlaw sa templo. Apan ang mga pangulong sacerdote ug ang mga escriba, ug ang mga dagkung tawo sa lungsod naninguha sa paglaglag kaniya.2.Nga nag-ingon kanila: Nahisulat na, Ug ang akong balay, balay sa pag-ampo, apan gibuhat ninyo kini nga lungib sa mga tulisan.z1m-Ug misulod siya sa templo, ug misugod sa pag-abog ngadto sa gawas sa mga nanagbaligya ug mga nanagpamalit didto,M0,Ug pagapukanon ka ngadto sa yuta, ug ang imong mga anak sa sulod nimo, ug walay bato nga mahipatong sa usa ka bato, nga igabilin kanimo; tungod kay wala mo pag-ilha ang panahon sa pagduaw kanimo.!/;+Kay moabut kanimo ang mga adlaw nga ang imong mga kaaway magatukod ug paril sa libut nimo, ug paglikusan ka nila, ug pagapiiton ka sa tanang mga dapit.1.[*Nga nagaingon: Oh, kong ikaw, ikaw gayud, nakaila pa lamang unta niining adlawa, sa mga butang nga iya sa pakigdait! Apan karon hingsalipdan na sila sa imong mga mata.Z--)Ug sa nagkaduol na siya, nakita niya ang lungsod, ug mihilak siya tungod kaniya,w,g(Ug siya mitubag ug miingon kanila: Ako nagaingon kaninyo nga kong sila managhilum, ang mga bato managsinggit.~+u'Ug may uban sa mga Fariseo sa taliwala sa katawohan nanag-ingon kaniya: Magtutudlo, badlunga ang imong mga tinon-an.x*i&Nga nagaingon: Bulahan ang hari nga nagaanhi sa ngalan sa Ginoo! Pakigdait sa langit, ug himaya sa kahitas-an!g)G%Ug sa nagakahiduol siya sa lusaran sa bukid sa mga Olivo, ang tibook nga panon sa iyang mga tinon-an misugod sa paglipay ug pagdayeg sa Dios sa makusog nga tingog tungod sa tanang mga gamhanang buhat nga ilang hingkit-an.N($Ug sa nagalakaw siya, nanagpamuklad sila sa ilang mga kupo sa dalan.'}#Ug gidala nila kini kang Jesus; ug ilang gitaklap ang ilang mga kupo sa nati sa asna, ug niini gipakabayo nila si Jesus.B&"Ug sila nanag-ingon: ang Ginoo adunay kinahanglan kaniya.%w!Ug sa nagabadbad sila sa nati sa asna, ang mga tag-iya nanag-ingon kanila: Nganong gibadbaran ninyo ang nati sa asna?Y$+ Ug nangadto ang mga gisugo, ug hingkaplagan nila ingon sa iyang gisulti kanila.#%Ug kong adunay mangutana kaninyo: Nganong inyong gibadbaran siya? magasulti kamo kaniya sa ingon niini: ang Ginoo adunay kinahanglan kaniya.["/Nga nagaingon: Umadto kamo sa lungsod nga anaa sa inyong atubangan, diin, sa inyong pagsulod, hikit-an ninyo ang usa ka nati sa asna nga gihigut nga wala pa gayud makabay-i ug tawo, hubara ug dad-a dinhi siya.!+Ug nahatabo nga sa nagakahaduol siya sa Betfage ug sa Betania, sa bukid nga ginganlan bukid sa mga Olivo, gisugo niya ang duha sa mga tinon-an,a ;Ug sa nakapamulong si Jesus sa ingon, milakat siya pag-una nga nagatungas sa Jerusalem.Apan kining akong mga kaaway nga dili mobuot nga ako magahari kanila, dad-a sila dinhi, ug patya sila sa akong atubangan. Kay nagaingon ako kaninyo nga ang tanan nga adunay iya, pagahatagan; apan ang walay iya, bisan pa ang iya pagakuhaon gikan kaniya.H Ug sila nanag-ingon kaniya: Ginoo, adunay napulo siya ka mina.yUg siya miingon sa mga nanagtindog sa haduol: Kuhaa ninyo kaniya ang mina, ug ihatag kaniya nga adunay napulo ka mina.{oBusa, nganong wala mo ihatag sa banco ang akong salapi, ug ako sa akong pag-abut makapaningil unta uban ang tubo?V%Ug siya miingon kaniya: Gikan sa imong kaugalingong baba pagahukman ko ikaw, dautan nga ulipon. Hingbaloan mo nga ako usa ka tawo nga magahi, nga nagakuha sa wala ko ibutang, ug nagaani sa wala ko ipugas;Kay nahadlok ako kanimo, kay ikaw maoy tawo nga magahi; nagakuha ikaw sa wala mo ibutang, ug ginaani mo ang wala mo ipugas.pYUg ang usa miabut usab nga nagaingon: Ginoo, ania karon ang imong mina nga giputos ko sa usa ka panyo,T!Ug siya miingon usab kaniya: Ikaw usab may pagbulot-an sa lima ka lungsod.b=Ug ang ikaduha miabut nga nagaingon: Ginoo, ang imong mina hingdugangan ug lima ka mina.$AUg siya miingon kaniya: Maayo, maayong ulipon; tungod kay ikaw nagmatinumanon sa diyutay gayud, magbaton ka ug pagbulot-an sa ibabaw sa napulo ka lungsod.veUg ang nahauna miabut sa atubangan niya ug miingon: Ginoo, ang imong mina hingdugangan ug napulo pa ka mina.nUUg nahatabo nga sa nakapauli na siya, sa nakadawat na sa gingharian, iyang gipasugoan kadtong mga ulipon nga iyang gihatagan sa salapi, aron paatubangon kaniya sa paghatag kasayuran kong pilay ilang nakita sa ilang pagpatigayon.*MApan ang iyang mga katagilungsod nanagdumot kaniya, ug gipadad-an ug usa ka tugon sa ulahi niya sa pag-ingon: Dili kami buot nga kining tawohana maghari kanamo./ Ug gitawag niya ang napulo sa iyang mga ulipon, ug gihatagan niya sa napulo ka mina, ug nag-ingon: Ipatigayon kini ninyo hangtud nga ako mahauli.%C Busa miingon siya: Usa ka tawong dungganan miadto sa usa ka halayong yuta aron sa pagdawat alang sa iyang kaugalingon ug usa ka gingharian, ug sa pagpauli.b= Ug sa nanagpatalinghug sila niining mga butanga, midugang siya ug nagsulti ug usa ka sambingay, tungod kay didto na siya duol sa Jerusalem, ug tungod kay nagadahum sila nga igapadayag dihadiha ang gingharian sa Dios.S Kay ang Anak sa tawo mianhi sa pagpangita ug sa pagluwas niadtong nawala.{ o Ug si Jesus miingon kaniya: Karon miabut ang kaluwasan dinhi niining balaya tungod kay siya anak usab ni Abraham.V %Ug mitindog si Zaqueo ug miingon sa Ginoo: Ania karon, Ginoo, ang katunga sa akong kahimtang ihatag ko sa mga kabus; ug kong ako nakalimbong sa bisan unsa kang bisan kinsa, ginauli ko sa upat pa ka kapin.  Ug sa pagkakita nila niini, silang tanan nanagbagutbot sa pag-ingon: Misulod siya sa pagpuyo uban sa usa ka tawo nga makasasala.F Ug nagdali siya, ug nanaug, ug midawat kaniya nga malipayon.% CUg sa nakaabut si Jesus niadtong dapita, mihangad ug miingon kaniya: Zaqueo, pagdali, kumanaug ka, kay karong adlawa kinahanglan ako moabut sa imong balay.}sUg midalagan siya nga nag-una, ug misaka sa usa ka kahoyng sicomoro aron sa pagtan-aw kaniya, kay moagi siya didto.Ug siya nagatinguha sa pagtan-aw kong kinsa si Jesus; apan wala siya makahimo tungod sa panon sa katawohan kay hamubo siya.xiUg ania karon, usa ka lalake nga ginganlan si Zaqueo, ug siya punoan sa mga maniningil sa buhis, ug siya dato.< uUg si Jesus misulod ug milatas sa lungsod sa Jerico.$A+Ug dihadiha siya nakadawat sa iyang igtatan-aw, ug minunot kaniya nga nagahimaya sa Dios. Ug sa hingkit-an kini sa tanang mga tawo, nagdayeg sila sa Dios.iK*Ug si Jesus miingon kaniya: Dawata ang imong igtatan-aw, ang imong pagtoo maoy nagluwas kanimo.})Sa pag-ingon: Unsa ang buot mo nga pagabuhaton ko kanimo? Ug siya miingon: Ginoo, nga makadawat ako sa akong igtatan-aw.s_(Ug mihunong si Jesus ug nagsugo nga siya dad-on ngadto kaniya, ug sa nahiduol na kini, iyang gipangutana.}s'Ug ang mga nanag-una, nagbadlong kaniya nga humilum siya, apan siya misamut pagsinggit: Anak ni David! kaloy-i ako.M&Ug misinggit siya nga nagaingon: Jesus, Anak ni David! kaloy-i ako.H~ %Ug sila nagsugilon kaniya nga si Jesus nga Nazaretnon milabay.i}K$Ug sa hingdunggan niya ang panon sa katawohan nga nanagpangagi, nangutana siya kong unsa kadto.|y#Ug nahatabo nga sa nagakahaduol siya sa Jerico, may usa ka buta nga nagalingkod sa daplin sa dalan, nga nagapakilimos.{"Ug sila wala makasabut sa bisan unsa niining mga butanga; ug kining mga pulonga nalilong kanila, ug wala nila matukib ang giingon kanila.Wz'!Ug sila magahampak ug magapatay kaniya, ug sa ikatolo ka adlaw mabanhaw siya.cy? Kay igatugyan siya ngadto sa mga Gentil, ug pagapatyon, ug pagapakaulawan, ug pagalud-an.MxUg iyang gitawag ngadto kaniya ang napulo ug duha ug miingon kanila: Ania karon, nagatungas kita sa Jerusalem, ug ang tanang mga butang nga gisulat sa mga manalagna matuman dinhi sa Anak sa tawo.ywkNga dili makadawat niining panahona ug labaw pa, ug sa panahon nga palaabuton, sa kinabuhi nga walay katapusan.]v3Ug siya miingon kanila: Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga walay bisan kinsa nga mibiya sa iyang balay, kun sa mga ginikanan, kun sa mga igsoon, kun sa asawa, kun sa mga anak tungod sa gingharian sa Dios.iuKUg miingon si Pedro: Ania karon, gipamiyaan namo ang among mga kaugalingon ug mingsunod kanimo.StApan siya miingon: Ang mga butang nga dili mahimo sa tawo mahimo sa Dios.RsUg ang mga nakadungog niini nanag-ingon: Nan, kinsa ang arang mamaluwas? rKay labi pang masayon ang pagsulod sa usa ka camello sa mata sa usa ka dagum kay sa usa ka dato ang pagsulod sa gingharian sa Dios.qyUg si Jesus, sa nagtan-aw kaniya, miingon: Pagkamakuli gayud sa mga adunay bahandi ang pagsulod sa gingharian sa Dios!npUApan sa iyang pagkadungog niining mga butanga, nagsubo siya sa hilabihan gayud, kay siya dato kaayo.loQUg sa nakadungog niini si Jesus, miingon kaniya: Usa pa ka butang ang nakulang kanimo; ibaligya ang tanan nga imong gibatonan, ug ipamahinbahin sa mga kabus, ug ikaw makabaton ug bahandi sa langit; ug umari ka, sumunod kanako.`n9Ug siya miingon: Tanan kining mga butanga ginabantayan ko sukad pa sa akong pagkabata.#m?Ikaw nahibalo sa mga sugo: Dili ka manapaw; dili ka magpatay; dili ka mangawat, dili ka magsaksi sa bakak; tumahod ka sa imong amahan ug sa imong inahan.lUg si Jesus miingon kaniya: Nganong ginganlan mo ako nga maayo? Walay bisan kinsa nga maayo kondili usa lamang, ang Dios.#k?Ug may usa ka punoan nangutana kaniya nga nagaingon: Magtutudlo nga maayo! Unsa ang akong pagabuhaton aron mapanunod ko ang kinabuhi nga walay katapusan?j3Sa pagkamatuod nagaingon ako kaninyo, nga bisan kinsa nga dili modawat sa gingharian sa Dios ingon sa usa ka bata, dili gayud siya makasulod didto.Bi}Apan gitawag ni Jesus sila ngadto kaniya nga nagaingon: Pasagdi ninyo nga moanhi kanako ang mga bata, ug dili ninyo sila pagdid-an, kay ang gingharian sa Dios alang sa mga sama kanila.h1Ug ilang gidala usab ngadto kaniya ang ilang mga bata, aron iyang pagahikapon sila. Apan sa pagkakita sa iyang mga tinon-an niini, gibadlong sila.EgNagaingon ako kaninyo nga kining tawohana mipauli sa iyang balay nga gipakamatarung labi kay sa usa; kay ang magapataas sa iyang kaugalingon pagapaubson, apan ang magapaubos pagapatas-on.zfm Apan ang maniningil sa buhis nga nagatindog sa halayo dili ngani buot bisan lamang sa pagyahat sa iyang mga mata ngadto sa langit, kondili hinonoa nagapamukpok sa iyang dughan nga nagaingon: Oh, Dios! malooy ka kanako nga usa ka makasasala.]e3 Nagapuasa ako makaduha sa semana, nagabayad ako sa mga ikapulo sa tanang makita ko.}ds Ang Fariseo nagatindog ug nagaampo sa ingon niini sa iyang kaugalingon: Oh, Dios! Nagapasalamat ako kanimo nga ako dili ingon sa ubang mga tawo, mga mangingilog, dili mga matarung, mga mananapaw; ug dili usab ingon niining maniningil sa buhis.gcG Duha ka tawo mingsaka sa templo sa pag-ampo: ang usa Fariseo, ug ang usa maniningil sa buhis.b/ Ug miingon usab siya niini nga sambingay mahatungod niadtong uban nga nagasalig sa ilang kaugalingon nga sila mga matarung, ug nagatamay sa uban."a=Nagaingon ako kaninyo nga siya magapanimalus alang kanila sa madali. Bisan pa niini, kong moanhi ang Anak sa tawo, makakaplag ba siya ug pagtoo sa yuta?`+Ug dili ba ang Dios magpanimalus alang sa iyang mga pinili nga nagasinggit kaniya sa adlaw ug sa gabii, ug bisan pa siya nagamapailubon kanila?a_;Ug miingon ang Ginoo: Patalinghugi ninyo ang ginaingon sa maghuhukom nga dili matarung..^UApan, tungod kay ginasamukan ako niining babaye nga balo, magpanimalus ako alang kaniya, tingali unya magapaguol siya kanako tungod sa iyang pag-utas ug balikbalik. ] Ug wala siya una magtagad, apan sa ulahi nag-ingon sa iyang kaugalingon: Bisan wala ako mahadlok sa Dios, bisan mataha sa tawo;\Ug may usa ka babaye nga balo didto niadtong lungsora nga miadto kaniya sa masubsub sa pag-ingon: Ipanimalus ako batok sa akong kaaway.|[qNga nagaingon: Sa usa ka lungsod may usa ka maghuhukom nga walay pagkahadlok sa Dios, bisan pagkataha sa mga tawo.{Z qUg siya nagasulti kanila ug usa ka sambingay sa pagpaila nga sila kinahanglan kanunay magaampo ug dili magakaluya; Y%Ug sila mingtubag ug nanag-ingon kaniya: Hain, Ginoo? Ug siya miingon kanila: Kong hain ang lawas, didto magatigum ang mga agila.[X/$May duha ka tawo nga anaa sa kapatagan; ang usa pagadad-on ug ang usa pagabiyaan.^W5#May duha ka babaye nga magaabay paggaling; ang usa pagadad-on ug ang usa pagabiyaan;V"Nagaingon ako kaninyo nga niadtong gabhiona may duha ka tawo sa usa ka higdaanan; ang usa pagakuhaon ug ang usa pagabiyaan;U5!Bisan kinsa nga magapaninguha sa pagluwas sa iyang kinabuhi, mawala kini kaniya; apan bisan kinsa nga mawad-an sa iyang kinabuhi, maluwas kini niya.*TO Hinumdumi ninyo ang asawa ni Lot.=SsNiadtong adlawa, siya nga anaa sa ibubungan, ug ang iyang mga butang anaa sa sulod sa balay, dili siya manaug sa pagkuha kanila; ug siya nga anaa sa kapatagan dili usab magabalik.IR Mao usab ang mahatabo sa adlaw nga igapadayag ang Anak sa tawo.~QuApan sa adlaw nga mipahawa si Lot sa Sodoma, miulan ug kalayo ug azufre gikan sa langit, ug milaglag kanilang tanan.*PMMao usab sumala sa nahitabo sa mga ad law ni Lot: nanagpangaon sila, nanagpanginum, nanagpamalit, nanagpamaligya, nanagpananum, nanagpatindog ug mga puloy-anan.&OENanagpangaon sila, nanagpanginum, nanagpangasawa, gipangasawa, hangtud sa adlaw nga misulod si Noe sa arca, ug miabut ang lunop ug naglaglag kanilang tanan.ZN-Ug ingon sa nahatabo sa mga adlaw ni Noe, mao usab sa mga adlaw sa Anak sa tawo.hMIApan kinahanglan una siya magaantus ug daghang mga butang; ug igasalikway niini nga kaliwatan.IL Kay ingon sa kilat, sa magadan-ag kini gikan sa usa ka bahin sa ilalum sa langit, magadan-ag usab ngadto sa usa ka bahin sa ilalum sa langit; ingon niini usab ang Anak sa tawo sa iyang adlaw.xKiUg sila magaingon kaninyo: Ania dinhi! kun, Atua didto! Dili kamo manlakat, ug dili usab kamo magsunod kanila.#J?Ug siya miingon sa iyang mga tinon-an: Moabut ang mga adlaw nga buot unta kamo motan-aw ug usa sa mga adlaw sa Anak sa tawo, ug dili ninyo kini hikit-an.xIiUg dili usab sila magaingon: Ania dinhi! kun, Atua didto! Kay ania karon, ang gingharian sa Dios anaa kaninyo.8HiUg sa gipangutana siya sa mga Fariseo kong anus-a moabut ang gingharian sa Dios, siya mitubag kanila ug miingon: Dili moanhi ang gingharian sa Dios pinaagi sa mga pagpaminaw.`G9Ug siya miingon kaniya: Tumindog ug lumakaw ka, ang imong pagtoo maoy nagluwas kanimo.`F9Wala bay bisan kinsa kanila nga mibalik sa paghimaya sa Dios, gawas niining dumoduong?^E5Ug sa mitubag si Jesus, miingon: Wala ba magmahinlo ang napulo? Apan hain ang siyam?bD=Ug siya mihapa sa mga tiil ni Jesus sa pagpasalamat kaniya, ug siya usa ka Samariahanon.pCYUg ang usa kanila, sa pagkakita nga siya nahinlo, mibalik nga nagadayeg sa Dios sa makusog nga tingog;B'Ug sa iyang nakita sila, siya miingon kanila: Lumakaw kamo ug magpakita sa mga sacerdote. Ug nahatabo nga sa nagalakaw sila, nangahinlo sila.`A9 Ug gipatugbaw nila ang ilang mga tingog sa pag-ingon: Jesus, Magtutudlo, kaloy-i kami.@y Ug sa misulod siya sa usa ka balangay, may misugat kaniya nga napulo ka mga tawo nga sanlahon nga nagtindog sa halayo.p?Y Ug nahitabo, sa nagapadulong sila sa Jerusalem, nga siya miagi sa kadaplinan sa Samaria ug sa Galilea.7>g Ingon usab niini kamo: kong nakahimo kamo sa tanang gisugo kaninyo, moingon kamo: Kami mga ulipon nga walay pulos, kay gihimo lamang namo ang katungdanan namong pagabuhaton.g=G Magapasalamat ba siya niadto nga ulipon kay naghimo sa gisugo kaniya? Nagadahum ako nga dili.:<mUg dili ba hinoon magaingon kaniya: Hikaya ang igapanihapon ko, ug magbakus ka ug mag-alagad kanako hangtud nga ako makakaon ug makainum; ug sa human niini mokaon ug moinum ka?E;Apan kinsa kaninyo nga adunay usa ka ulipon nga nagadaro, kun nagabantay ug mga carnero, nga magaingon kaniya sa nahauli siya gikan sa kapatagan: Umari ka gilayon ug maglingkod sa lamesa?N:Ug ang Ginoo miingon: Kong kamo adunay pagtoo nga ingon sa usa ka lugas nga mostaza, magaingon kamo niining kahoyng sicomoro: Maibut ka sa gamut, ug matanum ka sa dagat; ug kana magasugot kaninyo.J9 Ug ang mga apostoles miingon sa Ginoo: Dugangi ang among pagtoo."8=Ug kong siya makasala batok kanimo sa makapito sulod sa usa ka adlaw, ug sa makapito magabalik kanimo sa pag-ingon: Nagahinulsol ako; pasayloon mo siya. +~u~"}}|{{hzzYyy'xwwvv/uuttTssPrr]rq^ppDo~onnmlkkgjj0iiXhgg ffzeeddOcccbb9aS``0__0^]]'\\[[6Z7YYaYXX WWZVdUU|TTSRRQQ9PP9ONNIMMULLKgK JJ IHHsGG!FF EDDCCiBBB;AA@???=>}>=-<<2;;::/9L877k66#55&4r33?22;1u000/}/.--y,,,U+C**I))((`'''H&&&T&%%;$$a###K""?! k]Gr>F_k6r } 3 o H c%*Aq[Si Jesus mitubag ug miingon kanila: Gub-a ninyo kining templo, ug sa ikatolo ka adlaw akong patindugon.Busa ang mga Judio mitubag ug miingon kaniya: Unsa ang ilhanan nga ipahayag mo kanamo, ingon nga ikaw nagabuhat niining mga butanga?pYAng iyang mga tinon-an nahinumdum nga may nahasulat: Ang kakugi alang sa imong balay magalamoy kanako.,QUg sa mga nanagbaligya sa mga salampati miingon siya: Kuhaa ninyo kining mga butanga dinhi; ang balay sa akong Amahan dili ninyo pagbuhaton balay nga baligyaanan.dAUg nagbuhat siya ug usa ka bunal nga pisi, ug giabog niya ang tanan ngadto sa gawas sa templo, ang mga carnero ug ang mga vaca; ug gipangyabo niya ang mga salapi sa mga mag-iilis, ug gipamukan niya ang mga lamesa nila;!~;Ug hingkit-an niya sulod sa templo ang mga nanagbaligya ug mga vaca, ug mga carnero, ug mga salampati, ug ang mga mag-iilis ug salapi nga nanaglingkod.Q} Ug haduol na ang pasko sa mga Judio, ug si Jesus mitungas sa Jerusalem.=|s Sa tapus niini, nanagpanugbong sa Capernaum, siya, ug ang iyang inahan, ug ang iyang mga igsoon, ug ang iyang mga tinon-an; apan wala sila managpabilin didto sa daghang mga adlaw.({I Kini mao ang una sa mga katingalahan nga gibuhat ni Jesus sa Cana sa Galilea, ug nagpadayag kini sa iyang himaya; ug ang iyang mga tinon-an nanagpanoo kaniya.izK Ug miingon kaniya: Ang tanang tawo magadalit pag-una sa maayong vino, ug unya kong ang mga dinapit makainum na hangtud matagbaw, mao pay idalit sa labing ubos nga vino, apan ikaw, gitagoan mo ang maayong vino hangtud karon.\y1 Ug sa gitilawan sa punoan sa kasal ang tubig nga nabalhin na nga vino, ug wala mahibalo kong diin kini gikan (apan hingbaloan sa mga sulogoon nga nanagkuha sa tubig), ang punoan sa kasal nagtawag sa pamanhonon.jxMUg siya miingon kanila: Kuhaa na ninyo ug dad-on ninyo sa punoan sa kasal. Ug ilang gidala kini.sw_Si Jesus miingon kanila: Pun-a ninyo sa tubig ang mga tadyaw. Ug kini gipanagpuno nila hangtud sa ngabil.3v_Karon, may unom ka tadyaw nga bato nga gipamutang didto, sumala sa batasan sa mga Judio sa pagpanghugas, nga ang tagsatagsa kanila nagasulod ug duha kun tolo ka metreta.kuOAng iyang inahan nag-ingon sa mga sulogoon: Bisan unsa ang iyang igaingon kaninyo, buhaton ninyo.at;Si Jesus miingon kaniya: Babaye, unsay labut ko kanimo? Wala pa moabut ang akong takna.[s/Ug sa nagkulang ang vino, ang inahan ni Jesus miingon kaniya: Wala na silay vino.FrUg si Jesus usab ug ang iyang mga tinon-an gidapit sa kasal.iq MUg sa ikatolo ka adlaw may usa ka kasal sa Cana sa Galilea; ug didto miadto ang inahan ni Jesus.Fp 3Ug siya miingon kaniya: Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo: Makita ninyo ang langit maabli ug ang mga manolonda sa Dios magakayab ug magakunsad sa ibabaw sa Anak sa tawo.8o k2Si Jesus mitubag ug miingon kaniya: Tungod sa akong pag-ingon kanimo, nakita ko ikaw sa ilalum sa higuera, mitoo ikaw? Makakita ka ug labi pang dagku nga mga butang kay niini.[n 11Si Natanael mitubag kaniya: Rabbi, ikaw mao ang Anak sa Dios; ikaw Hari sa Israel.6m g0Si Natanael miingon kaniya: Diin mo ako hiilhi? Si Jesus mitubag ug miingon kaniya: Sa wala pa si Felipe magtawag kanimo, sa didto ikaw sa ilalum sa higuera, nakita ko ikaw.%l E/Si Jesus nakakita kang Natanael nga nagapadulong kaniya, ug miingon mahitungod kaniya: Tan-awa, ang matuod gayud nga Israelihanon, nga kaniya walay limbong! k .Ug si Natanael miingon kaniya: May maayo bang butang nga mogula gikan saNazaret? Si Felipe miingon kaniya: Umari ka ug tan-awon mo.:j o-Si Felipe nakakaplag kang Natanael, ug miingon kaniya: Hingkaplagan namo siya, ang gisulat ni Moises sa Kasugoan, ug sa mga manalagna, si Jesus nga Nazaretnon, ang anak ni Jose.Ji ,Karon, si Felipe taga-Betsaida, sa lungsod ni Andres ug ni Pedro.h +Sa adlaw nga misunod gituyo ni Jesus ang pag-adto sa Galilea, ug iyang hipalgan si Felipe; ug si Jesus miingon kaniya: Sumunod ka kanako.#g A*Iyang gidala siya kang Jesus. Si Jesus mitan-aw kaniya ug miingon: Ikaw mao si Simon, ang anak ni Juan; Paga-nganlan ikaw Cefas (nga kong hubaron, Pedro). f )lya una nga gipangita ang iyang igsoon nga si Simon, ug miingon kaniya: Hingkaplagan namo ang Mesias (nga kong hubaron, si Cristo).ue e(Usa sa duha nga nakabati sa kang Juan nga nagsulti, ug misunod kaniya, mao si Andres, igsoon ni Simon Pedro.#d A'Iyang gidala siya kang Jesus. Si Jesus mitan-aw kaniya ug miingon: Ikaw mao si Simon, ang anak ni Juan; Paga-nganlan ikaw Cefas (nga kong hubaron, Pedro).Fc &Ug si Jesus milingi, ug nakakita kanilang nagsunod, ug miingon kanila: Unsay inyong gipangita? Ug sila nanag-ingon kaniya: Rabbi, (nga sa ato pa, kong hubaron, Magtutudlo), Hain ka magpuyo?bb ?%Ug ang duha ka tinon-an nakabati kaniya sa iyang pagsulti, ug sila ming-nunot kang Jesus.ea E$Ug siya mitan-aw kang Jesus samtang kini nagalakaw, ug miingon: Tan-awa, ang Cordero saDios!b` ?#Sa adlaw nga misunod didto na usab si Juan nagatindog, ug ang duha sa iyang mga tinon-an;G_  "Ug ako nakakita ug nakapamatuod nga kini mao ang Anak sa Dios.f^ G!Ug ako wala makaila kaniya, apan ang nagsugo kanako sa pagbautismo sa tubig, miingon siya kanako: Kang kansa hingkit-an nimo ang Espiritu nga mokunsad ug mopuyo sa ibabaw niya, kini mao ang magabautismo sa Espiritu Santo.] 1 Ug si Juan nagapamatuod nga nagaingon: Hingkit-an ko ang Espiritu nga mikunsad sama sa salampati gikan sa langit, ug kini mihunong sa ibabaw niya.v\ gUg ako wala makaila kanya; apan nga ikapaila siya sa Israel, tungod niini mianhi ako sa pagbautismo sa tubig. [ Kini mao siya nga mahatungod kaniya ako miingon: Sunod kanako moanhi ang usa ka tawo nga mahimong una kanako, kay siya una kanako.Z 3Saadlaw nga misunodsi Juan nakakita kang Jesus nga nagapadulong kaniya, ug miingon: Tan-awa, ang Cordero sa Dios nga nagakuha sa sala sa kalibutan!`Y ;Kining mga butanga nangahimo sa Betania sa unahan sa Jordan, diin nagabautismo si Juan.cX ASiya gayudnga nagasunod kanako, sa higut sa kang kansang sapin dili ako takus sa paghubad.W Si Juan mitubag kanila nga naga-ingon: Ako nagabautismo sa tubig; sa taliwala ninyo nagatindog ang usa nga wala ninyo hiilhi.V 5Ug sila nangutana kaniya ug nanag-ingon kaniya: Ngano man nga nagabautismo ikaw, kong ikaw dili mao ang Cristo, bisan si Elias, bisan ang manalagna?0U ]Ug sila mga sinugo gikan sa mga Fariseo.T 3Siya miingon: Ako mao ang tingog sa usa nga nagasinggit sa kamingawan: Tul-ira ninyo ang dalan sa Ginoo, sumala sa giingon ni Isaias nga manalagna.S 1Busa sila nanag-ingon kaniya: Kinsa man ikaw? aron makahatag kami ug tubag sa mga nagsugo kanamo. Unsay isulti mo mahitungod sa imong kaugalingon?R Ug sila nanagpangutana kaniya: Kinsa man diay? Si Elias ba ikaw? Ug siya miingon: Dili. Ikaw ba ang mana-lagna? Ug siya mitubag: Dili.UQ %Ug siya mitug-anug wala maglimod; ug siya mitug-an, Ako dili mao ang Cristo.8P kUg kini mao ang pagpamatuod ni Juan, sa diha nga ang mga Judio nanagsugo gikan sa Jerusalem sa mga sacerdote ug mga Levita ngadto kaniya sa pagpangutana kaniya, Kinsa ba ikaw?O Walay tawo nga nakakita sa Dios sa bisan unsang panahon: ang bugtong Anak lamang nga anaa sa sabakan sa Amahan, siya ang nagpaila kaniya.sN aKay ang Kasugoan gihatag pinaagi kang Moises; ang gracia ug ang kamatuoran miabut pinaagi kang Jesucristo.YM -Kay ngatanan kita nakadawat sa iyang kahupnganan, ug sa gracia tungod sa gracia. 7Sa sinugdan mao ang Pulong, ug ang Pulong kauban sa Dios, ug ang Pulong mao ang Dios.>=w5Ug nagapadayon sila sa templo nga nagahimaya sa Dios.Y<+4Ug sila nanagsimba kaniya, ug nanagpamalik sa Jerusalem nga may dakung kalipay.u;c3Ug nahatabo nga samtang siya nagapanalangin kanila, mibulag siya gikan kanila, ug gibayaw ngadto sa langit.x:i2Ug iyang gidala sila sa gawas hangtud sa Betania, ug iyang gituboy ang iyang mga kamot ug gipanalanginan sila.*9M1Ugania karon, ako magapadala sa saad sa akong Amahan nganha kaninyo; apan managpabilin kamo sa ciudad, hangtud nga kamo masul-uban sa gahum gikan sa kahitas-an.48c0Kamo mao ang mga saksi niining mga butanga.7{/Ug nga sa iyang ngalan igawali ang paghinulsol ug ang pagpasaylo sa mga sala sa tanang mga nasud magsugod sa Jerusalem.6'.Ug siya miingon kanila: Ingon niini ang nahasulat, nga si Cristo kinahanglan magaantus, ug mabanhaw gikan sa mga minatay sa ikatolo ka adlaw.Z5--Unya gibuksan niya ang ilang mga salabutan aron makatukib sila sa mga Kasulatan. 4,Ug siya miingon kanila: Kini mao ang akong mga pulong nga akong gipamulong kaninyo samtang dinhi pa ako kauban ninyo, nga kinahanglan nga matuman sa hingpit ang tanan nga nahasulat mahatungod kanako sa Kasugoan ni Moises, ug sa mga Manalagna, ug sa mga Salmo.53e+Ug iyang gikuha ug gikaon sa atubangan nila.b2=*Ug ilang gihatagan siya ug bahin sa sinugba nga isda, ug bahin sa usa ka udlan sa dugos.1y)Ug samtang nagaduhaduha pa sila tungod sa kalipay, ug sa kahibulong, siya miingon kanila: Aduna bay makaon kamo dinhi?_07(Ug sa nakapamulong siya niini, iyang gipakita kanila ang iyang mga kamot ug mga tiil.7/g'Tan-awa ang akong mga kamot ug ang akong mga tiil, nga ako gayud kini: kupti ako ug tan-awa; kay ang espiritu walay unod ug mga bukog, ingon sa gitan-aw ninyo nga ako aduna.{.o&Ug siya miingon kanila: Nganong nangatugaw kamo? ug ngano nga ang mga pangutana mingturok sa inyong kasingkasing?b-=%Apan sila nanagkurog ug nangahadlok, ug nanagdahum nga nakakita sila ug usa ka espiritu.,$Ug sa nagasulti sila niining mga butanga, si Jesus mitindog sa ilang taliwala ug miingon kanila: Ang pakigdait anaa kaninyo.~+u#Ug gisugilon nila ang nahatabo sa dalan, ug sa unsa nga paagi nga ilang hing-ilhan siya sa pagtipiktipik sa tinapay.V*%"Nga nagaingon: Matuod gayud nga nabanhaw ang Ginoo, ug nagpakita kang Simon. )!Ug mingtindog sila sa maong takna ug namalik sa Jerusalem, ug hingkaplagan nga nagatigum ang napulo ug usa ug ang mga kauban nila,A({ Ug sila nasig-ingon ang usa ug usa: Wala ba magdilaab ang along kasingkasing sa sulod nato, samtang nagasulti siya kanato sa dalan, ug samtang siya nagasaysay kanato sa mga Kasulatan?b'=Ug nangabuka ang ilang mga mata, ug ilang naila siya: ug siya nawala sa ilang pagtan-aw.&+Ug nahatabo nga sa nakalingkod siya uban kanila sa pagkaon, mikuha siya ug tinapay; ug gipanalanginan, gipikaspikas niya ug gipanghatag kanila.)%KUg ilang gihawiran siya nga nagaingon: Pabilin ka uban kanamo, kay haduol na ang kagabhion, ug nahilig na ang adlaw. Ug siya misulod sa pagpabilin uban kanila.$yUg nahiduol sila sa lungsod nga diyutay nga ilang gipadulongan; ug iyang gihimo nga ingon sa mopadayon siya sa unahan./#WUg sa gisugdan niya gikan kang Moises ug gikan sa tanang mga manalagna, iyang gisaysay kanila ang mga butang sa tibook nga Kasulatan nahatungod sa iyang kaugalingon.l"QDili ba kinahanglan nga si Cristo magaantus niining mga butanga, ug magasulod sa iyang kahimayaan?! Ug siya miingon kanila: Ay, mga tawong buangbuang, ug mga maluya ug kasingkasing sa pagtoo sa tanang giingon sa mga manalagna!# ?Ug ang uban sa mga kauban namo nanagpangadto sa lubnganan, ug hingkaplagan nila ang mao usab sumala sa giingon sa mga babaye, apan siya wala hikit-inila./Ug sa wala nila hingkaplagi ang lawas, namalik sila nga nagaingon nga nakakita sila ug panan-awon sa mga manolonda nga nanag-ingon nga siya buhi.Ug labut pa, ang ubang mga babaye nga kauban namo, nakapahitingala kanamo sa tapus sila managpangadto sa lubnganan sa sayo pa kaayo;"=Apan kami milaum nga siya mao kadtong magatubos sa Israel. Oo, ug labut pa niining tanan, ikatolo na karon ka adlaw sukad kining mga butanga manghitabo."=Ug naunsa nga ang mga pangulong sacerdote ug ang atong mga punoan nagatugyan kaniya aron pagahukman sa silot sa kamatayon, ug naglansang kaniya sa cruz.^5Ug siya miingon kanila: Unsang mga butanga? Ug sila miingon kaniya: Ang mga butang mahitungod kang Jesus nga Nazaretnon, usa ka manalagna nga gamhanan sa buhat ug sa pulong sa atubangan sa Dios ug sa tanang tawo.8iUg mitubag ang usa, ang ginganlan si Cleofas, ug miingon kaniya: Ikaw lamang ang dumuduong sa Jerusalem nga wala manghibalo sa mga butang nga nanghitabo didto niining adlawa?Ug siya miingon kanila: Unsang mga hilisgutan kini nga inyong ginasultihan samtang nagalakaw kamo? Ug sila mihunong nga nagmasulob-on.<sApan ang ilang mga mata nawad-an sa pag-ila kaniya.mSUg nahitabo nga sa nagsinultihay sila ug nagpinangutan-anay, nga si Jesus miduol ug mikuyog kanila.OUg nagsinultihay sila mahitungod sa tanang mga butang nga nanghitabo.#? Ug ania karon, ang duha kanila nangadto sa maong adlaw sa lungsod nga diyutay, nga ginganlan Emmaus, nga gikan sa Jerusalem may napulog usa ka kilometro.U# Apan si Pedro mitindog ug midalagan paingon sa lubnganan, ug sa pagduko ug paglili niya, iyang hikit-an ang mga panapton nga lino na lamang; ug mipauli siya sa iyang balay nga nagakahibulong sa nahitabo.r] Ug kining mga pulonga sa ilang pagtan-aw daw sugilanong walay hinungdan, ug wala sila managpanoo kanila.;o Ug ang mga nanagsugilon niining mga butanga sa mga apostoles mao sila si Maria Magdalena, ug si Juana, ug si Maria nga inahan ni Jacobo, ug uban pang mga babaye nga kauban nila.y Ug sa nanagpamauli sila gikan sa lubnganan, gisugilon nila kining tanang mga butanga sa napulo ug usa, ug sa ngatanan.0[Ug nahinumdum sila sa iyang mga pulong.7Nga nagaingon nga ang Anak sa tawo kinahanglan igatugyan sa kamot sa mga tawo nga makasasala, ug igalansang sa cruz, ug sa ikatolo ka adlaw mabanhaw.r]Wala siya dinhi kondili nabanhaw. Hinumdumi ninyo ang iyang giingon kaninyo sa didto pa siya sa Galilea;  Ug sa nangahadlok sila ug nanagduko sa yuta, ilang giingon sila: Nganong ginapangita ninyo ang buhi sa taliwala sa mga minatay? )Ug nahatabo nga, samtang nalibog sila mahatungod niini, ania karon, nagatindog sa atubangan nila ang duha ka lalake nga may bisti nga masulaw.M Ug misulod sila, ug wala nila hikaplagi ang lawas sa Ginoong Jesus.H  Ug ilang hingkaplagan nga ang bato naligid gikan sa lubnganan.  Apan sa nahaunang adlaw sa semana, sayo pa kaayo, nanagpangabut sila sa lubnganan, nga nanagdala sa mga pahumot nga ilang gitagana.8Ug namauli sila, ug nanagtagana ug mga pahumot ug mga unguento. Ug sa adlaw nga igpapahulay, namahulay sila sumala sa sugo.17Ug ang mga babaye nga nanagpanguyog kaniya gikan sa Galilea, nanagsunod, ug nagpakakita sa lubnganan, ug kong giunsa ang pagbutang sa iyang lawas.\16Ug mao kadto ang adlaw sa Pangandam, ug nagakahaduol na ang adlaw nga igpapahulay.C5Ug gihugos kini niya, ug iyang giputos sa usa ka lino nga panapton, ug gipahaluna niya sa usa ka lubnganan nga linukab sa usa ka batong bantilis nga wala pay bisan kinsa nga gikalubong.J 4Kining tawohana miadto kang Pilato ug nangayo sa lawas ni Jesus.33(Wala siya mouyon sa ilang gikasabutan ug gibuhat), tawo nga taga-Arimatea, usa ka ciudad sa mga Judio, kini siya nagapaabut sa gingharian sa Dios;q[2Ug ania karon, usa ka lalake nga ginganlan si Jose, nga usa ka concejal, usa ka maayo ug matarung tawo,/1Ug ang tanang mga kaila niya, ug ang mga babaye nga nanagsunod kaniya gikan sa Galilea, nanagtindog sa halayo nga nagalantaw niining mga butanga.-S0Ug ang tanang mga panon sa katawohan nga midugok niini nga talan-awon, sa nakita nila ang mga butang nga nanghitabo, namauli nga nanagpanampok sa ilang mga dughan./Ug sa hingkit-an sa centurion ang nahitabo, nagahimaya siya sa Dios nga nagaingon: Tinuod gayud nga kini maoy matarung tawo.9~k.Ug si Jesus, sa misinggit sa makusog nga tingog, miingon: Amahan, sa imong mga kamot itugyan ko ang akong espiritu. Ug sa nakapamulong siya niini, iyang gitugyan ang espiritu.M}-Ug mingitngit ang adlaw, ug ang tabil sa templo nagisi sa taliwala.|,Ug karon sa haduol na ang ikaunom ka takna, miabut ang kangitngit sa ibabaw sa tibook nga yuta hangtud sa ikasiyam ka takna.o{W+Ug si Jesus miingon kaniya: Sa pagkamatuod nagaingon ako kanimo: Karon magauban ka kanako sa Paraiso.Xz)*Ug siya miingon: Jesus, hinumdumi ako kong ikaw moadto na sa imong gingharian.%yC)Ug kanato, sa pagkamatuod, matarung gayud kini, kay nagadawat kita sa angay sa along mga buhat; apan kining tawohana walay gibuhat bisan unsa nga kadautan.!x;(Apan ang usa mitubag, ug sa nagabadlong kaniya miingon: Wala ka bay pagkahadlok sa Dios, bisan nga anaa na ikaw sa mao usab nga pagkahinukman sa silot?w+'Ug usa sa mga tulisan nga nagabitay, nagapasipala kaniya nga nag-ingon: Dili ba ikaw mao si Cristo? magluwas ka sa imong kaugalingon ug kanamo. v&Ug may usa usab ka sinulat sa ibabaw niya (sa mga titik nga Greciahanon Linatin, ug Hebreohanon): KINI MAO ANG HARI SA MGA JUDIO.`u9%Ug nanag-ingon: Kong ikaw mao ang Hari sa mga Judio, magluwas ka sa imong kaugalingon.dtA$Ug ang mga sundalo nanagbiaybiay usab kaniya, nanagduol kaniya, nanaghatag kaniya ug suka,bs=#Ug ang katawohan nanagtindog nga nanagtan-aw. Ug ang mga punoan usab nagabiaybiay kaniya nga nagaingon: Siya nagluwas sa uban, papagluwasa siya sa iyang kaugalingon, kong kini mao si Cristo sa Dios, ang iyang pinili.r1"Ug si Jesus miingon: Amahan, pasayloa sila, kay wala sila manghibalo sa ilang ginabuhat. Ug sa pagbahinbahin nila sa iyang bisti, ilang girifahan.q/!Ug sa miabut sila sa dapit nga ginganlan Golgotha, didto ilang gilansang siya sa cruz, ug ang duha ka tulisan, ang usa sa too ug ang usa sa wala.\p1 Ug didtoy lain usab nga duha, mga tulisan, nga gidala uban kaniya aron pagapatyon.Yo+Kay kong ginabuhat nila kini sa kahoy nga lunhaw, unsa ang pagabuhaton sa laya?ynkUnya magasugod sila sa pag-ingon sa mga bukid: Pangatumpag kamo sa ibabaw namo; ug sa mga bungtod: Tabuni kami.(mIKay ania karon, moabut ang mga adlaw nga manag-ingon sila: Mga bulahan ang mga apuli, ug ang mga tiyan nga wala manganak, ug ang mga suso nga wala makapasuso.@lyUg si Jesus sa milingi kanila, miingon: Mga anak sa Jerusalem, dili kamo managhilak tungod kanako, kondili managhilak kamo tungod sa inyong kaugalingon, ug tungod sa inyong mga anak.xkiUg misunod kaniya ang usa ka dakung panon sa katawohan, ug mga babaye nga nagpanghilak ug nanagminatay kaniya.Ug migula si Pedro sa gawas ug mihilak sa mapait gayud.NF=Ug ang Ginoo miiingi, ug gitutokan niya si Pedro; ug si Pedro nahanumdum sa pulong sa Ginoo sa iyang pag-ingon kaniya: Sa dili pa makatuktugaok ang manok karon adlawa, igalimod mo ako sa makatolo.E)U5Sa didto ako uban kaninyo sa templo adlaw-adlaw, wala ninyo bakyawa ang inyong mga kamot batok kanako, apan kini mao ang inyong takna, ug ang gahum sa kangitngitan.h=I4Ug si Jesus miingon sa mga pangulong sacerdote, ug sa mga capitan sa templo, ug sa mga anciano nga mingduol batok kaniya: Mianhi ba kamo ingon nga batok sa usa ka tulisan nga nanagdala man kamo ug mga pinuti ug mga puspus?{<o3Apan si Jesus mitubag ug miingon: Pasagdi ninyo sila hangtud dinhi. Ug iyang gihikap ang dalunggan ug naayo kini.w;g2Ug may usa kanila nga mitigbas sa ulipon sa labawng sacerdote, ug iyang gipalungan kini sa dalunggan nga too.: 1Ug sa hingkit-an sa mga nagaalirong kaniya kong unsa ang mahitabo, sila nanag-ingon kaniya: Ginoo, mobakyaw ba kami sa pinuti?a9;0Apan si Jesus miingon kaniya: Judas, ginaluiban mo ba ang Anak sa tawo sa usa ka halok?A8{/Ug samtang nagasulti pa siya, ania karon ang usa ka panon sa katawohan, ug ang ginganlan si Judas, usa sa napulo ug duha, nagauna kanila; ug siya miduol kang Jesus sa paghalok kaniya.{7o.Ug siya miingon kanila: Nganong nangatulog kamo? Pamangon kamo ug manag-ampo aron dili kamo mahasulod sa panulay.6%-Ug sa pagtindog niya gikan sa iyang pag-ampo, miduol siya sa iyang mga tinon-an, ug iyang hingkaplagan sila nga nangatulog tungod sa kasubo.55,Ug sa diha siya sa paghingutas, nagaampo siya sa labihang kainit, ug ang iyang singut nahimong ingon sa mga tinulo sa dugo, nga nagakatagak sa yuta.X4)+Ug mipakita kaniya ang usa ka manolonda gikan sa langit sa pagpalig-on kaniya.3y*Nga nagaingon: Amahan, kong buot ka, kuhaa kanako kining copa: apan dili matuman ang akong kabubut-on kondili ang imo.j2M)Ug siya mibulag kanila sa may usa ka salibay sa bato ang gilay-on; ug siya miluhod, ug nag-ampo,s1_(Ug sa miabut na siya sa dapit, miingon siya kanila: Manag-ampo kamo, aron dili kamo mahasulod sa panulay.0 'Ug siya migula ug milakaw, ingon sa iyang nabatasan, ngadto sa bukid sa mga Olivo, ug ang mga tinon-an nanagsunod usab kaniya.a/;&Ug sila nanag-ingon: Ginoo, tan-awa, aniay duha ka pinuti. Unya miingon kanila: Igo na.7.g%Kay ako nagaingon kaninyo nga kini nga nahasulat kinahanglan matu-man kanako: Ug giisip siya uban sa mga malinapason, kay ang mga butang nahatungod kanako adunay pagkatuman.5-c$Unya siya miingon kanila: Apan karon ang adunay puntil, dad-on niya; ug ang balonan mao usab; ug ang walay bisan unsa, magbaligya sa iyang kupo ug magpalit siya ug pinuti.&,E#Ug siya miingon kanila: Sa gisugo ko kamo nga walay puntil ug walay balonan, ug walay sapin, nakulangan ba kamo bisan unsang butanga? Ug sila miingon: Wala. +9"Ug siya miingon: Nagaingon ako kanimo, Pedro, ang manok dili motuktugaok karong adlawa hangtud nga ikaw sa makatolo makalimod nga ikaw nakaila kanako.o*W!Ug siya miingon kaniya: Ginoo, uban kanimo andam ako sa pag-adto bisan sa bilanggoan ug sa kamatayon.)) Apan ako nangamuyo tungod kanimo aron dili magmahuyang ang imong pagtoo; ug ikaw, kong mahibalik na, buhata ang paglig-on sa imong mga igsoon.(Ug miingon ang Ginoo: Simon, Simon, ania karon, si satanas nangayo nga iyang mabatonan kamo aron iyang pagaalig-igon kamo ingon sa trigo.D'Aron managpangaon ug managpanginum kamo sa akong lamesa didto sa akong gingharian; ug managlingkod kamo sa mga lingkoranan nga harianon, sa paghukom sa napulo ug duha ka banay ni Israel.e&CUg ako nagatudlo kaninyo ug usa ka gingharian, ingon nga ang akong Amahan nagatudlo kanako.Q%Apan kamo mao kadtong nanagpadayon kauban nako sa mga pagtintal kanako.5$cKay hain ang labing daku, ang nagalingkod ba sa pagkaon, kun ang nagaalagad? Dili ba ang nagalingkod sa pagkaon? Apan ako ania sa taliwala ninyo ingon niadtong nagaalagad.#Apan kamo dili ingon niini; kondili ang labing daku kaninyo makigsama sa manghud; ug ang magapangulo mahasama siya niadtong nagaalagad.&"EUg siya miingon kanila: Ang mga hari sa mga Gentil nagapakaagalon kanila ug ang mga adunay pagbulot-an sa ibabaw kanila ginanganlan mga magbubuhat-sa-maayo.n!UUg miturok usab ang usa ka paglalisay sa taliwala nila kong kinsa kanila ang maisip nga labing daku.{ oUg misugod sila sa pagsinusihay sa taliwala sa ilang kaugalingon kong kinsa kanila ang magabuhat niining butanga.Kay sa pagkamatuod, ang Anak sa tawo moadto, ingon sa gitagal; apan alaut kadtong tawo nga pinaagi kaniya igatugyan siya.OApan, ania karon, ang kamot sa magatugyan kanako kauban ko sa lamesa.1[Sa maong pagkaagi usab mikuha siya sa usa ka copa sa human ang panihapon nga nagaingon: Kini nga copa mao ang bag-ong tugon sa akong dugo nga pagaulaon tungod kaninyo.PUg mikuha siya ug tinapay, ug sa nakapasalamat siya, iyang gitipiktipik ug gihatag kanila nga nagaingon: Kini mao ang akong lawas nga gihatag tungod kaninyo; buhata ninyo kini nga handumanan kanako. Zu0~}}_||W{mzz yPxxwwovv>uutt5ssrr/qxppfoo;onmm?lkkjjOii_hhAggLgff-eedcc&baa`___^^G]]\[[+ZZ6YiYXrX9WWxWVzUTTT SQRRfQQ>POO6NmMMLLjKK*JJCIIH(GG0FpFEDDDC|BBWAA2@6?>*={<Busa unsa man diay kong inyong makita ang Anak sa tawo nga mosaka sa dapit diin siya kaniadto?#O?=Apan si Jesus, sa hingbaloan niya sa iyang kaugalingon nga ang iyang mga tinon-an nagabagulbol niini, miingon siya kanila: Nakapapangdol ba kini kaninyo?N!,Walay tawo nga makaduol kanako, gawas kong ang Amahan nga nagsugo kanako magadala kaniya; ug ako magabanhaw kaniya sa katapusan nga adlaw.Z=-+Si Jesus mitubag ug miingon kanila: Dili kamo magbagulbol sa inyong kaugalingon./<W*Ug sila miingon: Dili ba kini mao si Jesus, ang anak ni Jose, kang kinsang amahan ug inahan along hing-ilhan? Nganong miingon siya karon, Ako nanaug gikan sa langit?;)Busa ang mga Judio nagabagulbol mahatungod kaniya, tungod kay siya miingon: Ako mao ang tinapay nga nanaug gikan sa langit.B:}(Kay kini mao ang kabubut-on sa akong Amahan, nga ang tagsatagsa nga makakita sa Anak, ug motoo kaniya, may kinabuhi nga walay katapusan, ug pagabanhawon ko siya sa katapusan nga adlaw.)9K'Ug mao kini ang kabubut-on sa nagsugo kanako, nga sa tanan niadtong iyang gihatag kanako walay mawala, kondili nga pagabanhawon ko sila sa katapusan nga adlaw.8&Kay nanaug ako gikan sa langit, dili sa pagbuhat sa akong kaugalingong kabubut-on, kondili sa kabubut-on sa nagsugo kanako.m7S%Ang tanan nga gihatag kanako sa Amahan moduol kanako, ug ang moduol kanako dili ko gayud isalikway.P6$Apan ako nagaingon kaninyo, nga kamo nakakita kanako, apan wala motoo.5#Si Jesus miingon kanila: Ako mao ang tinapay sa kinabuhi. Ang moari kanako dili gayud gutumon, ug ang motoo kanako dili na gayud uhawon.S4"Busa sila nag-ingon kaniya: Ginoo, hatagi kami kanunay niini nga tinapay.p3Y!Kay ang tinapay sa Dios mao kadtong nanaug nga gikan sa langit, ug nagahatag ug kinabuhi sa kalibutan.2y Busa si Jesus miingon kanila: Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, naga-ingon ako kaninyo: Dili si Moises ang naghatag kaninyo sa tinapay nga gikan sa langit, kondili ang akong Amahan mao ang naghatag kaninyo sa matuod nga tinapay nga gikan sa langit.13Ang among mga ginikanan naka kaon sa mana sa kamingawan, ingon sa nahasulat: Iyang gihatagan sila ug tinapay gikan sa langit aron ilang pagakan-on.0Busa sila miingon kaniya: Unsa man diay ang ilhanan nga gibuhat mo, aron kami makakita ug motoo kanimo? Unsay imong gibuhat?t/aSi Jesus mitubag ug miingon kanila: Kini mao ang buhat sa Dios, nga kamo managtoo kaniya nga iyang gisugo.d.ABusa sila nanag-ingon kaniya: Unsay among pagabuhaton aron among mahimo ang buhat sa Dios?]-3Maghago kamo, dili alang sa kalan-on nga mawala, kondili alang sa kalan-on nga magapadayon ngadto sa kinabuhi nga walay katapusan, nga igahatag kaninyo sa Anak sa tawo, kay kaniya ang Amahan, ang Dios nagtimaan.g,GSi Jesus mitubag kanila ug miingon: Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, naga-ingon ako kaninyo: Nangita kamo kanako dili tungod kay kamo nakakita sa mga katingalahan, kondili tungod kay nakakaon kamo sa tinapay ug nangabusog.o+WUg sa ilang hingkit-an siya sa tabok sa dagat, sila miingon kaniya: Rabbi, kanus-a ikaw moanhi dinhi?<*qSa hingkit-an sa panon sa katawohan nga wala didto si Jesus, bisan ang iyang mga tinon-an, sila gayud nanakay sa mga sakayan, ug nangadto sa Capernaum nga nagapangita kang Jesus.)(Bisan pa, may nangabut nga mga sakayan gikan sa Tiberias, duol sa dapit diin sila nagkaon sa tinapay sa tapus ang Ginoo makapasalamat):(3Sa sunod nga adlaw ang panon sa katawohan nga nanagtindog sa tabok nga daplin sa dagat nakakita nga walay laing sakayan didto, gawas sa usa lamang, ug nga si Jesus wala mosulod sa sakayan kauban sa iyang mga tinon-an, apan nga ang iyang mga tinon-an nangadto nga sila lamang.p'YBusa buot nilang dawaton siya sa sakayan, ug gilayon ang sakayan miabut sa yuta nga ilang gipadulngan.H& Apan siya miingon kanila: Ako man kini, dili kamo mangahadlok.'%GBusa sa nakagaud na sila ug may lima kun unom ka kilometro, nakita nila si Jesus nga nagalakaw sa ibabaw sa dagat, ug miduol sa sakayan; ug nangahadlok sila.A$}Ug mitubo ang dagat tungod sa dakung hangin nga mihuros. #Ug nanakay sila sa sakayan, ug mitabok sa dagat ngadto sa Capernaum. Ug mangitngit na kadto, ug si Jesus wala pa mahiabut kanila.U"#Ug sa ming-abut ang kahaponon, ang iyang mga tinon-an nanglugsong sa dagat.!5Busa si Jesus, sa nasabut niya nga sila moadto kaniya sa pagkuha nga pinugos, aron pagbuhat kaniya nga hari, mibalik sa bukid nga siya lamang usara. 5Busa sa pagkakita sa mga tawo sa ilhanan nga iyang gibuhat, nanag-ingon sila: Kini sa pagkamatuod mao gayud ang Manalagna nga nagaanhi sa kalibutan./ Busa gitigum nila, ug napuno ang napulo ug duha ka bukag sa mga tinipik gikan sa lima ka tinapay nga cebada nga nanghibilin niadtong nagpakakaon. Ug sa nangabusog na sila, miingon siya sa iyang mga tinon-an: Tiguma ninyo ang mga tinipik nga nanghibilin aron walay mausik.E Busa mikuha si Jesus sa mga tinapay, ug sa nakapasalamat, gibahinbahin niya kini sa mga tinon-an, ug ang mga tinon-an sa mga nanaglingkod; ingon man usab ang mga isda kutob sa ilang buot."= Si Jesus miingon: Palingkora ang mga tawo. Karon, may daghang balili niadtong dapita. Busa ang mga tawo nanglingkod, sa gidaghanon nga may lima ka libo.  Mayusadinhikabatangalalakenga adunay lima ka tinapay nga cebada, ug duha ka isda, apan mag-unsa man kini alang niining gidaghanon?Z-Usa sa iyang mga tinon-an, si Andres, ang igsoon ni Simon Pedro, miingon kaniya:  Si Felipe mitubag kaniya: Duha ka gatus ka denario nga tinapay dili paigo alang kanila aron ang tagsatagsa makakuha ug diyutay.~uUg kini iyang gipamulong sa pagsulay kaniya: kay siya sa iyang kaugalingon nahibalo kong unsa ang iyang pagabuhaton.MBusa si Jesus, sa giyahat ang iyang mga mata, ug sa nakita nga ang usa ka dakung panon sa katawohan nagapadulong kaniya, miingon kang Felipe: Asa kita magpalit ug tinapay aron kini sila makakaon?@{Karon ang pasko, ang fiesta sa mga Judio, nagakahaduol.W'Ug si Jesus mitungas sa bukid, ug didto milingkod uban sa iyang mga tinon-an.Ug usa ka dakung panon sa katawohan mingnunot kaniya, kay hingkit-an nila ang mga katingalahan nga iyang gibuhat kanila sa mga masakiton.{ qSa human niining mga butanga, si Jesus milakat ngadto sa tabok sa dagat sa Galilea, nga mao ang dagat sa Tiberias.eC/Apan kong kamo wala motoo sa iyang mga sinulat, unsaon ninyo sa pagtoo sa akong mga pulong?nU.Kay kong mingtoo kamo kang Moises, motoo usab unta kamo kanako; kay siya nagsulat mahitungod kanako.y-Ayaw paghunahuna nga isumbong ko kamo sa Amahan. May usa nga nagasumbong kaninyo, si Moises, kang kinsa kamo nagalaum.  ,Unsaon ninyo sa pagtoo, nga nanagdawat kamo sa himaya sa usa ug usa, ug ang himaya nga gikan sa Dios lamang wala ninyo pangitaa?/+Ako mianhi sa ngalan sa akong Amahan, ug kamo wala modawat kanako; kong lain ang moanhi sa iyang kauga-lingon nga ngalan, siya pagadawaton ninyo.P *Apan nakaila ako kaninyo, nga wala kamoy gugma sa Dios sa sulod ninyo.: o)Ang himaya nga gikan sa mga tawo dili ko dawaton.F (Ug kamo dili moduol kanako, aron makabaton kamo sa kinabuhi.( I'Kamo nagasusi sa mga Kasulatan tungod kay kamo nanaghunahuna nga diha kanila may kinabuhi kamo nga walay katapusan; ug kini sila mao ang nanagpamatuod kanako.Y +&Ug ang iyang pulong wala mag-puyo kaninyo; kay sa iyang gisugo wala kamo motoo.%C%Ug ang Amahan nga nagsugo kanako, siya nagapamatuod kanako. Kamo wala makadungog sa iyang tingog sa bisan unsang panahon, bisan makakita sa iyang pamayhon.}$Apan ang pagpamatuod nga akong gibatonan labi pang daku kay sa kang Juan: kay ang mga buhat nga gihatag sa Amahan kanako aron akong pagahingpiton, ang mao gayud nga mga buhat nga akong ginabuhat, nagapama-tuod kanako, nga ang Amahan nagsugo kanako.  #Siya mao ang lamparahan nga nagasiga ug nagadilaab, ug kamo may tinguha sa pagkalipay sulod sa usa ka panahon sa iyang kahayag.~u"Apan ang pagpamatuod nga akong dawaton dili gikan sa tawo; apan ako nagasulti niining mga butanga aron kamo maluwas.Q!Gipasugoan ninyo si Juan, ug siya mihatag sa pagpamatuod sa kamatuoran.ve Lain ang nagpamatuod kanako, ug nahibalo ako nga ang pagpamatuod nga iyang gihatag mahitungod kanako tinuod.dAKong ako nagahatag sa pagpamatuod sa akong kaugalingon, ang akong pagpamatuod dili tinuod. Sa akong kaugalingon dili ako makahimo sa pagbuhat sa bisan unsa: Ingon sa akong pagpatalinghug, ako nagahukom; ug ang akong paghukom matarung; kay dili ako maninguha sa akong kaugalingong kabubut-on, kondili sa kabubut-on sa akong Amahan nga nagsugo kanako.3Ug managpanggula ang mga nanag-buhat sa maayo ngadto sa pagkabanhaw sa kinabuhi; ug ang mga nanagbuhat sa dautan ngadto sa pagkabanhaw sa paghukom.ykAyaw kahibulong niini; kay ang takna moabut nga ang tanan nga anaa sa mga lubnganan makadungog sa iyang tingog.b~=Ug siya nagahatag kaniya ug pagbulot-an sa pagpahamtang sa hukom, kay siya Anak sa tawo.-}SKay ingon nga ang Amahan may kinabuhi sa iyang kaugalingon, sa maong pagkaagi nagahatag usab siya sa Anak aron nga kini makabaton ug kinabuhi sa iyang kaugalingon.I| Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo: Ang takna mo-abut, ug ming-abut na, nga ang mga minatay managpatalinghug sa tingog sa Anak sa Dios; ug ang mga nagpatalinghug mangabuhi.{{Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo: Ang nagapatalinghug sa akong pulong ug nagatoo kaniya nga nagsugo kanako, may kinabuhi nga walay katapusan, ug dili pagahukman sa silot, kondili miagi na gikan sa kamatayon ngadto sa kinabuhi.zAron ang tanan motahud sa Anak, ingon nga sila nagatahud sa Amahan. Ang wala motahud sa Anak, wala motahud sa Amahan nga nagasugo kaniya.}ysKay ang Amahan dili magahukom kang bisan kinsa, kondili nga gitugyan niya sa Anak ang tibook nga gahum sa paghukom.*xMKay ingon nga ang Amahan naga-banhaw sa mga minatay ug nagahatag kanila sa kinabuhi, niini nga paagi ang Anak nagahatag usab sa kinabuhi sa mga nahamut-an niya.aw;Kay ang Amahan nahagugma sa Anak, ug nagapahayag kaniya sa tanang mga butang nga iyang gibuhat sa iyang kaugalingon, ug labi pang dagkung mga buhat kay niini ang iyang igapahayag kaniya, aron kamo managpanghibulong.!v;Busa si Jesus mitubag ug miingon kanila: Sa pagkamatuod, sapagkamatuod, nagaingon ako kaninyo: Ang Anak dili makahimo sa pagbuhat bisan unsa sa iyang kaugalingon, kondili ang nakita niya nga gibuhat sa Amahan; kay ang pagabuhaton niya, kini ginabuhat usab sa Anak sa maong paagi.wugBusa tungod niini nga hinungdan, ang mga Judio labi pang naninguha sa pagpatay kaniya, kay dili lamang gilapas niya ang adlaw nga igpapahulay, kondili nagangalan sa Dios nga iyang kaugalingon nga Amahan, nga nagapakig-angay siya sa Dios.ktOApan si Jesus mingtubag kanila: Ang akong Amahan nagabuhat bisan hangtud karon, ug ako nagabuhat.1s[Ug tungod niini nga hinungdan gilutos sa mga Judio si Jesus, ug gipani-nguha nila ang pagpatay kaniya, kay nagabuhat siya niining mga butanga sa adlaw nga igpapahulay.Zr-Ang tawo milakaw ug nagsugilon sa mga Judio nga si Jesus mao ang nag-ayo kaniya.Bq}Sa tapus niini, siya hingkit-an ni Jesus sa templo, ug miingon kaniya: Ania karon, maayo na ikaw, ayaw na pagpakasala, aron dili mahitabo kanimo ang labi pang mangil-ad nga mga butang.p Apan ang giayo wala manghibalo kong kinsa kadto, kay si Jesus mingpahawa didto, sanglit may panon sa katawohan didto niadtong dapita.noU Sila nangutana kaniya: Kinsang tawohana ang miingon kanimo: Kuhaa ang imong higdaanan ug lumakaw ka?rn] Apan siya mitubag kanila: Ang nagaayo kanako nag-ingon kanako: Kuhaa ang imong higdaanan, ug lumakaw ka.m) Busa ang mga Judio nanag-ingon sa tawo nga giayo: Adlaw karon nga igpapahulay, ug dili uyon sa Kasugoan kanimo ang pagdala sa imong higdaanan.}ls Ug gilayon naayo ang tawo, ug gikuha niya ang iyang higdaanan ug milakaw. Ug kadtong adlawa, adlaw nga igpapahulay.Vk%Si Jesus miingon kaniya: Tumindog ka, kuhaa ang imong higdaanan, ug lumakaw.;joMingtubag kaniya ang masakiton: Ginoo, wala akoy tawo nga magatuslob kanako sa kaligoanan kong makutaw ang tubig; kondili, sa magapadulong pa ako, ang uban nanaug na una kanako.i+Sa nakakita si Jesus kaniya nga nagahay-ad, ug sa nakaila nga siya dugay na niadtong kahimtanga, siya miingon kaniya: Buot ba ikaw nga mamaayo?Vh%Ug didtoy usa ka tawo nga may katloan-ug-walo na ka tuig nga naga-masakiton.Xg)Kay may usa ka manolonda nga magakanaugan sa kaligoanan sa naha-tudlong panahon, ug magkutaw sa tubig. Busa bisan kinsa ang nakauna sa pagkanaug sa human makutaw ang tubig, naayo sa bisan unsang sakit niya.fNiini kanila nanagpanghay-ad ang usa ka panon sa mga masakiton: mga buta, mga piang, mga paralitico, nga nagahulat sa paglihok sa tubig."e=Karon, didto sa Jerusalem, haduol sa ganghaan sa mga carnero, may usa ka kaligoanan nga ginganlan sa Hebreohanon Betsaida, nga may lima ka pasilonganan.id MSa human niining mga butanga, may usa ka fiesta sa mga Judio, ug si Jesus mitungas sa Jerusalem.vce6Kini mao usab ang ikaduha ka katingalahan nga gibuhat ni Jesus, sa nakagula siya sa Judea ngadto sa Galilea.b+5Busa ang amahan nahibalo nga mao ang takna sa pag-ingon kaniya ni Jesus: Ang imong anak buhi. Ug siya gayud mitoo ug ang tibook niya nga balay.a34Unya siya nangutana kanila kong unsang taknaa ang pagkaayo. Nan sila nanag-ingon kaniya: Kagahapon sa ika-pitong takna, mibulag kaniya ang hilanat.`3Ug sa nagakanaug na siya, gisugat siya sa iyang mga ulipon, ug ilang gisu-ginlan siya nga nagaingon: Ang imong anak buhi. _ 2Si Jesus miingon kaniya: Lumakaw ka, ang imong anak buhi. Ang tawo mitoo sa pulong nga giingon ni Jesus kaniya, ug siya milakaw.g^G1Ang tawong halangdon miingon kaniya: Ginoo, kanaug intawon sa dili pa mamatay ang akong bata.}]s0Busa si Jesus miingon kaniya: Gawas kong kamo magpakakita ug mga timaan ug mga katingalahan, kamo dili gayud motoo.D\/Sa iyang pagkadungog nga si Jesus milakat gikan sa Judea ngadto sa Galilea, siya ming-adto kang Jesus ug nagpakilooy nga mokanaug siya ug ayohon niya ang iyang anak, kay siya himalatyon.;[o.Busa miadto pag-usab si Jesus sa Cana sa Galilea, diin iyang gibuhat nga vino ang tubig. Ug may usa ka tawong halangdon, nga may anak nga lalake nga nagadaut didto sa Capernaum.FZ-Busa, sa ming-abut siya sa Galilea, gidawat siya sa mga taga-Galilea, sanglit nakakita sila sa tanang mga butang nga gibuhat niya sa Jerusalem sa fiesta, kay sila usab ming-adto sa fiesta.yYk,Kay si Jesus, sa iyang kaugalingon, nagpamatuod nga ang manalagna walay kadungganan sa iyang kaugalingong yuta.QX+Ug sa human ang duha ka adlaw, migikan siya didto ug miadto sa Galilea.NW*Ug sila nanag-ingon sa babaye: Karon, mitoo kami, dili tungod sa imong pagsulti; kay kami sa among kaugalingon nakadungog, ug nanghibalo nga kini mao gayud, si Cristo, ang Manluluwas sa kalibutan.IV )Ug daghan pa gayud ang nanagtoo kaniya, tungod sa iyang pulong.U+(Busa sa mingduol kaniya ang mga Samariahanon, sila nagpakilooy kaniya nga mopabilin siya kauban nila; ug mipabilin siya didto ug duha ka adlaw.7Tg'Ug, niadtong lungsora daghan sa mga Samariahanon nga nanagtoo kaniya, tungod sa pulong sa babaye nga nagpamatuod: Giasoy niya kanako ang tanang mga butang nga akong gibuhat. S &Ako nagasugo kaninyo sa pag-ani niadtong wala ninyo pag-umaha; lain ang mga nanag-uma, ug kamo nanagsulod sa ilang mga inumahan.NR%Kay niini matuod ang giingon: Usa ang magapugas ug lain ang magaani.&QE$Ang magaani magadawat ug suhol, ug magatigum ug mga bunga ngadto sa kinabuhi nga walay katapusan; aron ang magapugas ug ang magaani manag-kalipay sa tingub.\P1#Wala ba kamo manag-ingon: May upat pa ka bulan, ug unya moabut ang ting-ani? Ania karon, nagaingon ako kaninyo: lyahat ninyo ang inyong mga mata, ug itan-aw ninyo sa kaumahan, nga mga maputi na aron pagaanihon. O "Si Jesus miingon kanila: Ang akong kalan-on mao ang pagbuhat sa kabubut-on sa nagsugo kanako, ug ang paghingpit sa iyang buhat.lNQ!Busa ang mga tinon-an nanag-ingon sa usa ug usa kanila: May tawo ba nga nagdala kaniya ug pagkaon?]M3 Apan siya miingon kanila: Ako adunay kalan-on nga pagakan-on nga wala ninyo hiilhi.\L1Niining higayona ang mga tinon-an nagaampo kaniya nga nagaingon: Rabbi, kumaon ka.5KeNanggula sila sa lungsod ug nangadto kaniya. JUmari kamo, tan-awon ninyo ang usa ka tawo nga nagaasoy kanako sa tanang mga butang nga akong gibuhat. Mao ba kaha kini si Cristo?bI=Busa gibiyaan sa babaye ang iyang banga, ug miadto sa lungsod, ug nag-ingon sa mga tawo:HH Ug niini miabut ang iyang mga tinon-an; ug nanghibulong sila nga nakigsulti siya sa babaye; bisan pa, walay tawo nga nakag-ingon: Unsay gipangita mo? kun, Nganong nagapakigsulti ikaw kaniya?JG Si Jesus miingon kaniya: Ako nga nagapakigsulti kanimo, mao ako."F=Ang babaye miingon kaniya: Nahibalo ako nga moanhi ang Mesias (ang ginganlan si Cristo); kong ania na siya, magasaysay siya kanato sa tanang mga butang.}EsAng Dios Espiritu man, ug kinahanglan nga ang mga magasimba kaniya, managsimba kaniya sa espiritu ug sa kamatuoran.RDApan moabut ang takna, ug karon miabut na, nga ang mga matuod nga magsisimba magasimba sa Amahan pinaagi sa espiritu ug sa kamatuoran; kay mao kana ang ginapangita sa Amahan nga mga magsisimba kaniya.|CqKamo nagasimba sa wala ninyo hiilhi, kami nagasimba sa among hing-ilhan, kay ang kaluwasan nagagikan sa mga Judio.B-Si Jesus miingon kaniya: Babaye, tumoo ka kanako, moabut ang takna, nga bisan niining bukira, bisan sa Jerusalem, dili kamo magasimba sa Amahan. A9Ang among mga ginikanan nagasimba dinhi niining bukira, ug kamo nagaingon nga sa Jerusalem atua ang dapit diin ang mga katawohan kinahanglan magsimba.I@ Ang babaye miingon kaniya: Ginoo, nakita ko nga ikaw manalagna.?{Kay ikaw may lima na ka mga bana, apan ang anaa kanimo karon, dili mao ang imong bana; may kamatuoran kininggiingon mo.>{Ang babaye mitubag ug miingon kaniya: Wala akoy bana. Si Jesus miingon kaniya: Maayo ang imong panubag, Wala akoy bana;Y=+Si Jesus miingon kaniya: Lumakaw ka, tawga ang imong bana, ug bumalik ka dinhi.<Ang babaye miingon kaniya: Ginoo, hatagi ako niining tubiga, aron dili na ako pagauhawon, ug dili na usab ako moanhi dinhi sa pagkalos.o;WApan bisan kinsa nga moinum sa tubig nga akong igahatag kaniya, dili na gayud pagauhawon siya; apan ang tubig nga akong igahatag kaniya mahimo diha kaniya nga tuburan sa tubig nga magatubod ngadto sa kinabuhi nga walay katapusan.i:K Si Jesus mitubag ug miingon kaniya: Ang tanan nga nagainum niining tubiga, pagauhawon pag-usab;&9E Labing daku pa ba ikaw kay sa among amahan nga si Jacob nga nagahatag kanamo sa atabay, ug miinum gayud siya, ug ang iyang mga anak, ug ang iyang mga hayup?8} Ang babaye nag-ingon kaniya: Ginoo, ikaw walay ikatimba, ug ang atabay halalum. Busa diin ka man nianang tubig nga buhi?E7 Si Jesus mitubag ug mi ingon kaniya: Kong ikaw nakaila sa hatag sa Dios ug kong kinsa ang nagaingon kanimo, Paimna ako; mangayo unta ikaw kaniya, ug siya mohatag kanimo ug buhi nga tubig.R6 Busa ang babaye nga Samariahanon miingon kaniya: Unsaon pagkahimo nga ikaw nga Judio mangayo nga paimnon ko ikaw, nga ako Samariahanon man? (Kay ang mga Judio wala magpakigharong sa mga Samariahanon).O5Kay ang iyang mga tinon-an nangadto sa lungsod sa pagpalit ug makaon.n4UMay miduol usa ka babaye nga Samariahanon sa pagkalos ug tubig. Si Jesus miingon kaniya: Paimna ako.31Ug didto atua ang atabay ni Jacob. Busa si Jesus, ingon nga gikapuyan sa iyang panaw, milingkod haduol sa atabay. Kadto daw may ikaunom ang takna.2Busa miabut siya sa usa ka lungsod sa Samaria nga ginganlan Sicar, haduol sa luna sa yuta nga gihatag ni Jacob sa iyang anak nga si Jose.=1uUg niadto kinahanglan gayud siya mahiagi sa Samaria.B0Mibiya siya sa Judea, ug migikan usab paingon sa Galilea.V/%(Bisan dili si Jesus gayud ang nagabautismo kondili ang iyang mga tinon-an),. 'Busa sa naila sa Ginoo nga ang mga Fariseo nakadungog nga si Jesus nagabuhat ug nagabautismo ug labing daghan nga mga tinon-an kay kang Juan,1-[$Ang motoo sa Anak may kinabuhi nga walay katapusan, apan ang dili magatuman sa Anak dili makakaplag sa kinabuhi, kondili ang kaligutgut sa Dios pabilin sa ibabaw niya.d,A#Ang Amahan nahagugma sa Anak ug nagatugyan sa tanang mga butang ngadto sa iyang mga kamot.+"Kay ang gisugo sa Dios nagasulti sa mga pulong sa Dios, kay ang Dios wala magahatag kaniya sa Espiritu pinaagi sa tinaksanay.`*9!Ang midawat sa iyang pagpamatuod, mibutang sa iyang timaan niini, nga ang Dios matuod.)} Ang iyang hingkit-an ug hing-dunggan, kana mao ang iyang gipamatud-an, ug walay tawo nga magadawat sa iyang pagpamatuod./(WAng nagagikan sa ibabaw, labing hataas sa tanan; ang nagagikan sa yuta, iya sa yuta, ug nagasulti mahitungod sa yuta. Ang nagagikan sa langit labing hataas sa tanan.A'}Siya kinahanglan motubo, apan ako kinahanglan magakubos.`&9Ang nagabaton sa pangasaw-onon mao ang pamanhonon, apan ang abyan sa pamanhonon nagatindog ug nagapatalinghug kaniya, nalipay ug daku gayud tungod sa tingog sa pamanhonon. Tungod niana kining akong kalipay natuman.%Kamo sa inyong kaugalingon nagapamatuod kanako, nga ako miingon: Ako dili mao ang Cristo, kondili ako gisugo pag-una kaniya.z$mSi Juan mitubag ug miingon: Ang tawo dili makadawat bisan unsa gawas kong kini ginahatag kaniya gikan sa langit.W#'Ug nangadto sila kang Juan ug miingon kaniya: Rabbi, ang kauban nimo didto sa unahan sa Jordan, ang imong ginapamatud-an, ania karon, hingkaplagan nga nagabautismo, ug ang tanang mga tawo mingdugok kaniya.f"EBusa miabut ang paglalisay sa mga tinon-an ni Juan ug usa ka Judio mahitungod sa pagkahinlo;4!cKay si Juan wala pa ikasulod sa bilanggoan. Ug si Juan usab nagabautismo didto sa Enon, haduol sa Salem, kay didto may daghang tubig; ug sila nanagpangabut ug nanagpabautismo.!Sa human kining mga butanga, si Jesus ug ang iyang mga tinon-an miadto sa yuta sa Judea, ug didto mipuyo siya uban kanila ug nagabautismo.~uApan ang nagabuhat sa kamatuoran moduol sa kahayag, aron ang iyang mga buhat ikapadayag, nga sila nangahimo sa Dios. Kay ang tanan nga nagabuhat sa dautan nagadumot sa kahayag, ug dili moduol sa kahayag aron dili pagbadlongon ang ilang mga buhat.2]Ug kini mao ang paghukom sa silot; nga ang kahayag mianhi sa kalibutan, ug ang mga tawo nahigugma sa kangitngit labi kay sa kahayag; kay ang ilang mga buhat mga dautan. 9Ang motoo kaniya dili hinukman sa silot; apan ang dili motoo kaniya ginahukman na sa silot, kay siya wala motoo sa ngalan sa bugtong nga Anak sa Dios.-Kay ang Dios wala magpaanhi sa iyang Anak sa kalibutan aron sa paghukom sa silot sa kalibutan, kondili aron ang kalibutan maluwas tungod kaniya.=sKay gihigugma sa Dios ang kalibutan, sa pagkaagi nga gihatag niya ang iyang Anak nga ugtong, aron ang tanan nga motoo kaniya dili mawala, kondili may kinabuhi nga walay katapusan.`9Aron ang tanan nga motoo kaniya dili mawala, kondili may kinabuhi nga walay katapusan.{Ug maingon nga si Moises nagpatindog sa halas sa kamingawan, mao usab, kinahanglan nga pagapatindugon ang Anak sa tawo,xi Ug walay tawo nga nakasaka sa langit, kondili ang nanaug gikan sa langit, ang Anak sa tawo nga anaa sa langit.5 Kong nagsulti ako kaninyo sa mga butang nga yutan-on, ug wala kamo motoo, unsaon ninyo pagtoo kong ako magsulti kaninyo sa mga butang nga langitnon?3_ Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kanimo: Kami nagasulti sa among hingbaloan, ug nagapamatuod sa among hingkit-an; ug kamo wala modawat sa among pagpamatuod.uc Si Jesus mitubag ug miingon kaniya: Ikaw ba ang magtutudlo sa Israel, ug dili mahibalo niining mga butanga?V% Si Nicodemo mitubag ug miingon kaniya: Unsaon pagkahimo niining mga butanga?QAng hangin nagahuros ngadto sa buot niyang padulngan, ug hingbatian mo ang iyang kinanaas, apan dili mo mahibaloan kong diin gikan, ug asa siya padulong, ingon niana ang tanan nga gianak sa Espiritu.\1Dili ka mahibulong nga ako nagsulti kanimo: Kinahanglan magpakatawo kamo pag-usab.MAng gianak sa unod, unod man; ang gianak sa Espiritu, espiritu man.5cMitubag si Jesus: Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kanimo: Gawas kong ang tawo magpakatawo sa tubig ug sa Espiritu, dili siya makasulod sa gingharian sa Dios. 9Si Nicodemo miingon kaniya: Unsaon sa tawo ang pagpakatawo kong siya tigulang na? Makasulod ba siya pag-usab sa tiyan sa iyang inahan, ug magpakatawo?9 kSi Jesus mitubag ug miingon kaniya: Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, naga-ingon ako kanimo, gawas kong ang tawo magapakatawo pag-usab, dili siya makakita sa gingharian sa Dios.e CKini miduol kaniya sa gabii, ug miingon kaniya: Rabbi, nahibalo kami nga ikaw magtutudlo nga nagagikan sa Dios, kay walay tawo nga makabuhat niini nga mga katingalahan nga imong gibuhat, gawas kong ang Dios anaa kaniya.]  5Karon may usa ka tawo sa mga Fariseo nga ginganlan si Nicodemo, punoan sa mga Judio." =Ug tungod kay wala siya magki-nahanglan nga may bisan kinsa nga magapamatuod mahitungod sa tawo; kay siya sa iyang kaugalingon nahibalo sa anaa sa tawo.s_Apan si Jesus wala gayud mosalig sa iyang kaugalingon kanila, tungod kay siya nakaila sa tanang mga tawo;&EKaron sa didto pa siya sa Jerusalem sa pasko, sa panahon sa fiesta, daghan ang nanagtoo sa iyang ngalan, nga nanagpakakita sa mga ilhanan nga iyang gibuhat.*MBusa, sa nabanhaw siya sa mga minatay, ang iyang mga tinon-an nahinumdum nga siya nagsulti niini, ug mitoo sila sa Kasulatan, ug sa pulong nga gisulti ni Jesus.A}Apan siya nagasulti mahitungod sa templo sa iyang lawas.Busa ang mga Judio miingon: Kap-atan ug unom ka tuig ang pagtukod niining templo, ug imong patindugon kini sa tolo ka adlaw? 7~~g}}h|{{@zz\yxxfwwMvuurtt!sIrrmqqpVoo-nn*mmTTTSzRRQmPPNNN M}LLgLKlJwII*HVGGnFFOEE@DDCC8BAAA9@8???2>`=R<;;R:99877T66,552433Y3 2111X100/X..F-a,,3++4**)_(''~' &%%,$8##a""}".!z zKt`Vnf9603&EJv O ]  +RE'9oUH# ,Ug migula ang namatay, nga ginapus ang mga tiil ug mga kamot, sa mga igabugkos nga sa lubnganan; ug ang iyang nawong naputos sa usa ka panyo. Si Jesus miingon kanila: Badbari ninyo siya, ug palakta siya.bG= +Ug sa naka-ingon siya niini, misinggit siya sa dakung tingog: Lazaro, umari ka sa gawas.*FM *Ug ako nahibalo nga sa gihapon ginapatalinghugan mo ako; apan tungod sa panon sa katawohan nga nanag-alirong giingon ko kini, aron sila motoo nga gisugo mo ako.E3 )Unya gikuha nila ang bato. Ug si Jesus miyahat sa iyang mga mata sa itaas, ug miingon: Amahan, nagapasalamat ako kanimo nga gipatalinghugan mo ako.rD] (Si Jesus miingon kaniya: Wala ba ako mag-ingon kanimo, nga kong motoo ka, makakita ka sa himaya sa Dios?5Cc 'Si Jesus miingon: Kuhaa ninyo ang bato. Si Marta, nga igsoon sa minatay, miingon kaniya: Ginoo, niining panahona mabaho na siya, kay may upat na ka adlaw nga siya namatay.B# &Unya si Jesus, sa nanghupaw pag-usab sa iyang kaugalingon, miduol sa lubnganan. Kadto usa ka lungib ug may usa ka bato nga gisampong niini.A %Ug ang uban kanila nanag-ingon: Dili ba makahimo kini, nga nagpabuka sa mga mata sa buta, sa pagbuhat aron kining tawohana dili mamatay?S@ $Unya ang mga Judio nanag-ingon: Tan-awa, pagkadaku sa iyang gugma kaniya!?/ #Si Jesus mihilak.d>A "Ug miingon: Hain ninyo ibutang siya? Sila nanag-ingon kaniya: Ginoo, umari ka ug tuman-aw. =9 !Busa sa pagkakita ni Jesus kaniya nga nagahilak, ug sa mga Judio nga nanghilak usab, nga nanguban kaniya, nanghupaw siya sa iyang espiritu, ug naguol;T<! Unya si Maria, sa pag-abut niya didto sa dapit diin si Jesus, ug sa hingkit-an niya siya, mihapa sa iyang mga tiil, ug nag-ingon kaniya: Ginoo, kong dinhi ka pa unta, wala unta mamatay ang akong igsoon.d;A Unya ang mga Judio nga didto kauban ni Maria sa balay ug nagalipay kaniya, sa hingkit-an nila, nga siya mitindog sa madali ug milakaw, mingnunot sila kaniya, nga nanag-ingon: Moadto siya sa lubnganan sa paghilak didto.o:W (Ug si Jesus wala pa makasulod sa balangay, kondili nga atua pa sa dapit diin siya hikit-i ni Marta.)K9 Sa pagkadungog niya, mitindog sa madali, ug miadto ngadto kaniya.%8C Ug sa nakaingon siya niini, milakaw siya, ug gitawag sa tago si Maria, nga iyang igsoon, ug miingon kaniya: Ang Magtutudlo ania dinhi, ug nagatawag kanimo.w7g Siya miingon kaniya: Oo, Ginoo, ako mitoo nga ikaw mao ang Cristo, ang Anak sa Dios, nga mianhi sa kalibutan.^65 Ug ang tanan nga nabuhi ug mitoo kanako, dili na gayud mamatay. Mitoo ba ikaw niini?5{ Si Jesus miingon kaniya: Ako mao ang pagkabanhaw ug ang kinabuhi: ang motoo kanako, bisan siya namatay, mabuhi pa siya.h4I Si Marta miingon kaniya: Ako nahibalo nga mabanhaw siya sa pagkabanhaw sa adlaw nga katapusan.<3s Si Jesus miingon kaniya: Ang imong igsoon mabanhaw.t2a Apan bisan karon ako nahibalo, nga bisan unsang butanga nga pangayoon mo sa Dios, igatugot sa Dios kanimo.k1O Unya si Marta miingon kang Jesus: Ginoo, ug dinhi ka pa unta, wala unta mamatay ang akong igsoon;0+ Unya si Marta, sa pagkadungog niya nga si Jesus nagapaingon nganhi, miadto ug misugat kaniya; apan si Maria napabilin nga nagalingkod sa balay.n/U Ug daghan sa mga Judio ang nanganhi sa paglipay kang Marta ug kang Maria mahatungod sa ilang igsoon.H.  Ug ang Betania haduol sa Jerusalem, nga may tolo ka kilometro.t-a Sa ingon niana sa pag-abut ni Jesus, hingkit-an niya nga may upat na ka adlaw nga siya didto sa lubnganan; ,  Unya si Tomas, nga ginanganlan Didimo, miingon sa iyang mga masigkatinon-an: Moadto usab kita, aron mangamatay kita uban kaniya.h+I Ug ako nalipay tungod kaninyo, nga wala ako didto, aron managpanoo kamo. Mangadto kita kaniya.L* Busa, si Jesus miingon kanila sa mahayag gayud: Si Lazaro namatay; ) Apan ang gisulti ni Jesus mao ang mahatungod sa iyang kamatayon, ug sila nagadahum nga nagasulti siya sa paghikatulog nga kinaiya.a(; Unya ang iyang mga tinon-an nanag-ingon kaniya: Ginoo, kong natulog siya, mamaayo siya.#'? Kining mga butanga gisulti niya, ug siya miingon kanila: Ang atong abyan nga si Lazaro natulog; apan moadto ako sa pagpukaw kaniya gikan sa paghikatulog.U&# Apan ang nagalakaw sa gabii, mahipangdol siya; kay wala kaniya ang kahayag.%7 Si Jesus mitubag: Dili ba napulo ug duha ang mga takna sa adlaw? Ang nagalakaw sa adlaw, dili mahipangdol, kay makakita sa kahayag niining kalibutan. $9 Ang mga tinon-an nanag-ingon kaniya: Rabbi, dili pa lamang dugay nga ang mga Judio nanagpaninguha sa pagbato kanimo, ug moadto ba ikaw pag-usab didto?]#3 Sa human niini miingon siya sa iyang mga tinon-an: Mangadto kita pag-usab sa Judea:~"u Busa sa nakadungog siya, nga kini nagamasakiton, mipabilin pa siya ug duha ka adlaw niadtong dapita diin didto siya.V!% Si Jesus nahagugma kang Marta ug sa iyang igsoon nga babaye, ug kang Lazaro. 1 Ug sa hingdunggan ni Jesus, miingon: Kining sakita dili makamatay, kondili nga sa himaya sa Dios, aron ang Anak sa Dios pagahimayaon tungod niini.{ Busa, ang mga igsoon nga babaye nanagpasugo kaniya, sa pag-ingon: Ginoo, ania karon, ang imong gihigugma nagamasakiton.%C Ug siya mao ang Maria nga nagdihog sa Ginoo sa pahumot, ug nagapahid sa mga tiil niini sa iyang mga buhok, kang kansang igsoon nga si Lazaro, nagmasakiton. y Ug may tawo nga nagamasakiton, nga si Lazaro sa Betania, lungsod nga diyutay ni Maria, ug sa igsoon niya nga si Marta.0[ *Ug daghan didto ang mga mingtoo kaniya.O )Ug daghan ang mga nangadto kaniya, ug miingon: Si Juan, sa pagkamatuod, wala maghimo sa bisan unsa nga ilhanan; apan ang tanang mga butang nga gihisgutan niya mahatungod niini nga tawo, mga matuod.{ (Ug miadto siya pag-usab didto sa unahan sa Jordan, sa dapit diin nagabautismo si Juan pag-una, ug mipabilin siya didto.^5 'Unya naninguha sila pag-usab sa pagdakup kaniya, apan siya nakaipsot sa ilang kamot.+O &Apan kong ginabuhat ko sila, bisan dili kamo motoo kanako, tumoo kamo sa mga buhat, aron kamo makaila ug motoo nga ang Amahan ania kanako, ug ako anaa sa Amahan.V% %Kong ako wala magbuhat sa mga buhat sa akong Amahan ayaw kamo pagtoo kanako.! $Moingon ba kamo kaniya nga gibalaan ug gisugo sa Amahan nganhi sa kalibutan: Ikaw nagapasipala; kay ako miingon: ako mao ang Anak sa Dios?wg #Kong gitawag nga mga dios kadto sila nga giabutan sa pulong sa Dios, (ug dili arang mabungkag ang Kasulatan;)dA "Si Jesus mitubag kanila: Wala ba mahasulat sa inyong Kasugoan: Ako miingon: Mg adios kamo?1[ !Ang mga Judio nanagpanubag kaniya, nga nanag-ingon: Dili tungod sa maayong buhat nagabato kami kanimo, kondili tungod sa pasipala, kay ikaw nga tawo, nagapaka-Dios ka.4a Si Jesus mitubag kanila: Daghan ang mga buhat nga maayo nga gipakita ko kaninyo gikan sa Amahan; hain ba kanila niining mga buhata ang hinungdan sa inyong pagbato kanako?M Unya ang mga Judio namunit pag-usab ug mga bato, sa pagbato kaniya.1] Ako ug ang akong Amahan usa lamang kami.$A Ang akong Amahan nga maoy naghatag kanila nganhi kanako, labing daku sa tanan; ug walay bisan kinsa nga makahimo pag-agaw kanila sa kamot sa akong Amahan,+ Ug ako nagahatag kanila sa kinabuhi nga walay katapusan; ug sila dili na gayud mawala, ug walay bisan kinsa nga makaagaw kanila sa akong kamot.q [ Ang akong mga carnero nagapatalinghug sa akong tingog, ug ako nakaila kanila, ug sila naganunot kanako.B  Apan kamo wala motoo, kay kamo dili sa akong mga carnero." = Si Jesus mitubag kanila: Giingon ko na kaninyo, ug kamo wala motoo. Ang mga buhat nga akong gibuhat sa ngalan sa akong Amahan, nagapamatuod sila kanako./ W Unya nanag-alirong kaniya ang mga Judio, ug nanag-ingon sila kaniya: Hangtud kanus-a pagapaduhaduhaon mo kami? Kong ikaw mao si Cristo, iingon kanamo sa dayag gayud.K  Ug nagalakawlakaw si Jesus sulod sa templo sa agianan ni Salomon.R Ug ming-abut ang fiesta sa Dedicacion sa Jerusalem: ug tingtugnaw kadto.   Ang uban miingon: Kini nga mga pulonga dili iya sa usa ka yawan-on. Makahimo ba ang usa ka yawa sa pagbuka sa mga mata sa buta?xi Ug may daghan kanila nanag-ingon: Siya adunay usa ka yawa, ug buang siya; nganong nagapatalinghug kamo kaniya?W' Unya may pagkabahinbahin pag-usab ang mga Judio tungod niini nga mga pulonga.oW Walay bisan kinsa nga makakuha niini gikan kanako, kondili akong ginahatag kini sa kaugalingon ko. May gahum ako sa paghatag sa akong kinabuhi, ug may gahum ako sa pagdawat niini pagusab. Kining sugoa gidawat, ko sa akong Amahan.{o Tungod niini ang Amahan nahagugma kanako, kay ako nagahatag sa akong kinabuhi, aron pagadawaton ko kini pag-usab.R Ug ako adunay uban nga mga carnero, nga wala niining torila, nga kinahanglan usab nga ako silang pagadad-on, ug magapatalinghug sila sa akong tingog, ug sila mahimong usa ka panon, usa ka magbalantay. Maingon nga ang Amahan nakaila kanako, ug ako nakaila sa Amahan; ug ako nagahatag sa akong kinabuhi tungod sa mga carnero.oW Ako mao ang maayong magbalantay sa mga carnero; ug ako nakaila sa ako, ug ang mga ako nakaila kanako;Z- Ug mokalagiw ang sinuholan, kay sinuholan man ug walay kahangawa sa mga carnero.e~C Ang sinuholan ug dili magbalantay sa mga carnero, nga dili gayud tag-iya sa mga carnero, makakita siya nga moabut ang lobo, ug pagabiyaan niya ang mga carnero, ug mokalagiw; ug sila pagaagawon sa lobo, ug pagapatlaagon.}! Ako mao ang maayong magbalantay sa mga carnero, ang maayong magbalantay sa mga carnero, nagahatag sa iyang kinabuhi tungod sa mga carnero.2|] Ang kawatan dili moanhi, kondili aron siya makapangawat, ug makapamatay, ug makapanglaglag; ako mianhi, aron sila may kinabuhi, ug makabaton niana sa labing madagayaon. { Ako mao ang ganghaan. Kong adunay mosulod pinaagi kanako, siya maluwas; ug mosulod, ug mogula, ug makakaplag siya sa mga masibsib.z  Ang tanan nga mga nanagpanganhi nga una kanako, mga maninikas ug mga tulisan: apan ang mga carnero wala magpatalinghug kanila. y Busa si Jesus miingon pag-usab kanila: Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo: Ako mao ang ganghaan sa mga carnero.jxM Kini nga sambingay giingon kanila ni Jesus, apan sila wala makasabut sa iyang gipamulong kanila.w} Apan sa usa ka dumuloong dili sila monunot, kondili mangalagiw kaniya; kay sila wala makaila sa tingog sa mga dumuloong."v= Ug sa gipagula niya ang iyang kaugalingong mga carnero, siya magauna kanila; ug ang mga carnero maganunot kaniya, kay sila managpakaila sa iyang tingog.`u9 Siya ginaablihan sa magsisira sa ganghaan, ug ang mga carnero nagapatalinghug sa iyang tingog; ug ang mga carnero nga iyang kaugalingon ginatawag niya sa ilang mga ngalan, ug sila ginamandoan niya sa ilang paggula.Kt Apan ang mosulod sa gangha-an mao ang magbalantay sa mga carnero.>s w Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo, nga ang dili mosulod sa ganghaan sa toril sa mga carnero, kondili mosaka sa laing mga agianan, kana siya maninikas ug tulisan:%rC )Si Jesus miingon kanila: Kong kamo mga buta pa unta, wala kamo managpakasala; apan karon nanag-ingon kamo: Makakita kami; busa ang inyong sala nagapadayon.zqm (Ug kini hingdunggan sa uban nga mga Fariseo nga didto uban kaniya, ug nanag-ingon kaniya: Kami mga buta ba usab?p 'Ug si Jesus miingon: Ako mianhi dinhi niining kalibutana sa paghukom, aron ang dili makakita, makakita; ug ang mga makakita, mangabuta.>ow &Ug siya miingon: Mitoo ako, Ginoo. Ug misimba kaniya.Tn! %Si Jesus miingon kaniya: Hingkit-an mo siya; ug mao ang nakigsulti kanimo.Km $Siya mitubag ug miingon: Kinsa siya Ginoo, aron ako motoo kaniya?|lq #Hingdunggan ni Jesus nga siya gihinginlan; ug sa hingkit-an siya, gisul-tihan siya: Motoo ba ikaw sa Anak sa Dios?k "Sila mingtubag ug miingon kaniya: Ikaw natawo sa bug-os gayud nga sala, ug magatudlo ka hinoon kanamo? Ug gihinginlan siya.Lj !Kong kini wala pa magagikan sa Dios, siya wala untay arang mahimo.xii Sukad sa sinugdan sa kalibutan wala pa gayud dungga nga may nakapabuka sa mga mata sa usa nga natawo nga buta.4ha Kita nanghibalo nga ang Dios wala magapatalinghug sa mga makasasala; apan kong kinsa ang nagasimba sa Dios, ug nagabuhat sa iyang kabubut-on, kini ginapatalinghugan niya.g7 Ang tawo mitubag, ug miingon kanila: Busa ang katingalahan mao kini, nga wala ninyo hibaloi kong taga-diin siya: ug siya nagpabuka sa akong mga mata. f  Kami nanghibalo nga ang Dios nakigsulti kang Moises; apan mahitungod niining tawohana kami wala manghibalo kong taga-diin siya.heI Ug sila nasuko kaniya, ug gipamulongan: Ikaw iyang tinon-an; apan kami mga tinon-an ni Moises.(dI Siya mitubag kanila: Karon pa ngani giingon ko kamo, ug kamo wala manimati: ngano buot ba kamo magpatalinghug pag-usab? Buot ba usab kamo nga matinon-an niya?wcg Ug sila nanag-ingon pag-usab kaniya: Unsay iyang gibuhat kanimo? Giunsa niya ang pagpabuka sa imong mga mata?$bA Busa, mitubag siya ug miingon: Kong siya makasasala, ako wala mahibalo; usa ka butang ang akong hingbaloan: nga, ako kaniadto buta, karon makakita na ako.)aK Unya gitawag nila sa ikaduha ang tawo nga buta kaniadto, ug sila miingon kaniya: Maghatag ka ug himaya sa Dios; kami nanghibalo nga kining tawohana makasasala.e`C Tungod niini, ang iyang mga ginikanan nanag-ingon: May edad na siya; pangutan-a ninyo siya.H_  Kini gipamulong sa iyang mga ginikanan, kay sila nangahadlok sa mga Judio; kay kini sila nanagkasabut na, nga kong may motug-an nga siya mao si Cristo, kinahanglan pagulaon siya sa sinagoga.`^9 Apan ngano nga makakita siya karon, wala kami manghibalo; wala usab kami manghibalo kong kinsa ang nagpabuka sa iyang mga mata: siya may edad na, pangutan-a ninyo siya; siya mosulti mahatungod sa iyang kaugalingon.] Ang iyang mga ginikanan nanagpanubag kanila, ug nanag-ingon: Kami nanghibalo nga kini mao ang among anak, ug natawo nga buta.\' Ug sila nanagpangutana kanila: Mao ba kini ang inyong anak, nga giingon ninyo, nga natawo nga buta? Busa, naunsa nga makakita man siya karon??[w Busa ang mga Judio wala motoo mahitungod kaniya nga siya kaniadto buta, ug nakadawat sa iyang igtatan-aw, hangtud nga gitawag nila ang mga ginikanan niining nakadawat sa igtatan-aw.Z/ Unya miingon sila pag-usab sa buta: Unsay igapamulong mo mahitungod kaniya, sa pagpabuka niya sa imong mga mata? Ug siya miingon: Manalagna siya. Y  Unya miingon ang uban sa mga Fariseo: Kining tawohana dili gikan sa Dios, kay siya walay paglihi sa adlaw nga igpapahulay. Apan ang uban miingon: Unsaon pagkahimo sa usa ka tawo nga makasasala sa pagbuhat sa maong mga ilhanan? Ug sila may pagkabahinbahin.MX Unya nangutana pag-usab kaniya ang mga Fariseo kong giunsa niya pagpakadawat sa igtatan-aw. Ug siya miingon kanila: Gibutangan niya ug lapok ang akong mga mata, ug nanghugas ako, ug nakakita ako.fWE Ug kadto adlaw nga igpapahulay, sa paghimo ni Jesus sa lapok ug gipabuka ang iyang mga mata.>Vw Gidala nila ang buta kaniadto, ngadto sa mga Fariseo.VU% Unya sila nanag-ingon kaniya: Hain man siya? Siya miingon: Ako wala masayud.|Tq Siya mitubag ug miingon: Ang tawo nga ginganlan si Jesus, naghimo ug lapok, ug gidihog niya ang akong mga mata, ug miingon kanako: Umadto ka sa danawan sa Siloe, ug manghugas ka. Ug miadto ako ug nanghugas ako, ug nakadawat ako sa igtatan-aw.MS Unya sila nanag-ingon kaniya: Naunsa nga nabuka ang imong mga mata?cR? Ang uban nanag-ingon: Mao kini, ug ang uban: Maingon-ingon kaniya. Siya miingon: Mao ako.Q# Unya ang mga silingan, ug ang nakakita kaniya kaniadto, nga makililimos siya, nanag-ingon: Dili ba kini mao ang naglingkod ug nagpakilimos?(PI Ug miingon kaniya: Umadto ka, ug manghugas sa danawan sa Siloe, (nga kong hubaron: Sinugo). Busa siya ming-adto ug nanghugas siya, ug mibalik nga nakakita na.Oy Sa nakapamulong siya niini, mingluwa sa yuta naghimo ug lapok sa laway, ug gidihog niya sa lapok ang mga mata sa buta.MN Samtang ania pa ako sa kalibutan, ako mao ang kahayag sa kalibutan.M Kinahanglan ako magbuhat sa mga bulohaton sa nagsugo kanako samtang adlaw pa; moabut ang gabii nga walay tawo nga makahimo sa pagbuhat.L' Si Jesus mitubag: Bisan kini siya wala makasala, bisan ang iyang mga ginikanan, kondili aron igapahayag pinaagi kaniya ang mga buhat sa Dios.-KS Ug ang iyang mga tinon-an nanagpangutana kaniya nga nagaingon: Rabbi, kinsa ang nakasala, kini bang tawohana kun ang iyang mga ginikanan, nga matawo siya nga buta?YJ - Ug sa iyang pag-agi hingkit-an niya ang usa ka tawo nga buta gikan sa pagkatawo.I;Busa sila namunit ug mga bato sa pagbato kaniya; apan si Jesus mitago, ug migula sa templo; ug sa milatas sa taliwala nila, milakaw.H:Si Jesus miingon kanila: Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo, nga sa wala pa matawo si Abraham, mao na ako.rG]9Unya ang mga Judio nanag-ingon kaniya: Wala ka pa ngani kalim-an ka tuig, ug nakakita kana kang Abraham?nFU8Si Abraham nga inyong amahan nalipay sa pagtan-aw sa akong adlaw; ug nakita niya, ug naghimaya siya.OE7Ug kamo wala makaila kaniya, apan ako nakaila kaniya; ug kong ako moingon, nga ako wala makaila kaniya, mahasama ako kaninyo, nga bakakon. Apan ako nakaila kaniya ug nagabantay sa iyang mga pulong.BD}6Si Jesus mitubag: Kong ako magahimaya sa akong kaugalingon, ang akong himaya walay kapuslanan. Ang nagahimaya kanako mao ang akong Amahan, nga ginaingon ninyo, nga mao ang inyong Dios.C{5Labaw pa ba ikaw sa atong amahan nga si Abraham nga namatay? Ug sa mga manalagna nga nangamatay? Nagapakakinsa ba ikaw?pBY4Unya nanag-ingon kaniya ang mga Judio: Karon nanghibalo kami nga ikaw may usa ka yawa. Si Abraham namatay ug ang mga manalagna, ug ikaw miingon: Kong kinsa ang magabantay sa akong pulong, siya dili gayud makatagamtam sa kamatayon.A3Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, ako nagaingon kaninyo: Kong kinsa ang magabantay sa akong pulong, dili gayud makakita siya sa kamatayon.`@92Apan ako wala mangita sa akong kaugalingong himaya; may usa nga nangita, ug nagahukom.v?e1Si Jesus mitubag: Ako walay usa ka yawa; kondili nagatahud ako sa akong Amahan, ug kamo nagapakaulaw kanako.>'0Unya ang mga Judio nanagpanubag ug nanag-ingon kaniya: Dili ba ang among gipamulong maayo nga ikaw usa ka Samariahanon ug adunay usa ka yawa? =/Ang iya sa Dios, nagapatalinghug sa mga pulong sa Dios: tungod niini kamo wala magapatalinghug kanila, kay kamo dili iya sa Dios.<}.Kinsa kaninyo ang makabadlong kanako tungod sa sala? Kong ako nagapamulong sa kamatuoran nganong wala kamo motoo kanako?G;-Apan kay ako nagasulti sa kamatuoran, wala kamo motoo kanako.3:_,Ang yawa mao ang inyong amahan, ug kamo buot magbuhat sa mga kaibog sa inyong amahan. Siya mamumuno sukad pa sa sinugdan; ug sa kamatuoran wala siya magpadayon, kay kaniya walay kamatuoran. Kong siya magapamulong sa bakak, nagasulti siya sa iyang kaugalingon: kay siya bakakon, ug amahan sa bakak.r9]+Nganong dili kamo mosabut sa akong sinultihan? Kay kamo dili makahimo sa pagpatalinghug sa akong pulong.[8/*Si Jesus miingon kanila: Kong ang Dios mao pa ang inyong Amahan, ako higugmaon unta ninyo; kay ako ming-gikan sa Dios ug mianhi ako dinhi; kay wala ako moanhi sa akong kaugalingon, kondili siya nagsugo kanako.$7A)Kamo nanagbuhat sa mga buhat sa inyong amahan. Unya sila nanag-ingon kaniya: Kami wala mangatawo sa pakighilawas; kami may usa lamang ka amahan, ang Dios.67(Apan karon nanagpaninguha kamo sa pagpatay kanako, nga nagsulti kaninyo sa kamatuoran, nga akong hingdunggan sa Dios. Kini wala pagbuhata ni Abraham.;5o'Nanagpanubag sila ug nanag-ingon kaniya: Ang among amahan mao si Abraham. Si Jesus miingon kanila: Kong mga anak pa kamo ni Abraham, buhaton unta ninyo ang mga buhat ni Abraham.4&Ako nagasulti sa hingkit-an ko sa akong Amahan; ug ingon man usab kamo nanagbuhat sa inyong hingdunggan sa inyong amahan.3%Ako nanghibalo nga sa kaliwatan kamo ni Abraham, apan kamo nanagpaninguha sa pagpatay kanako, kay ang akong pulong wala mogamut kaninyo.F2$Busa, kong ang Anak magaluwas kaninyo, malinuwas gayud kamo.W1'#Ug ang ulipon dili makapuyo nga dayon sa balay; ang anak makapuyo sa gihapon. 0"Si Jesus mitubag kanila: Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo, nga ang tagsatagsa nga magpakasala, ulipon sa sala./%!Sila mingtubag kaniya: Kami sa kaliwatan ni Abraham; ug wala gayud kami mahiulipon kang bisan kinsa. Nganong nagaingon ka: Pagaluwason kamo?M. Ug kamo makaila sa kamatuoran, ug ang kamatuoran magaluwas kaninyo.-!Busa miingon si Jesus sa mga Judio nga mingtoo kaniya: Kong kamo manag-pabilin sa akong pulong, nan matuod gayud nga kamo mga tinon-an ko;O,Sa pag-ingon niya niining mga butanga, daghan ang mga mingtoo kaniya.+Ug ang nagsugo kanako ania uban kanako; wala ako niya pagpasagdi nga mag-usara. Kay ako nagabuhat gihapon sa nahimut-an niya.v*eUnya si Jesus miingon kanila: Kong patindugon na ninyo ang Anak sa tawo, unya ra manghibalo kamo, nga ako mao si Cristo; ug nga ako wala magbuhat ug unsa man sa akong kaugalingon, kondili ako nagasulti sa gitudlo kanako sa akong Amahan.R)Wala sila managpakasabut nga siya nagasulti kanila mahatungod sa Amahan.<(qAko adunay daghang mga butang nga igaingon ug igahukom mahatungod kaninyo; apan ang nagsugo kanako maoy matuod. Ug ang akong ginaingon sa kalibutan, mao ang hingbatian ko kaniya. ' Unya sila miingon kaniya: Kinsa ba ikaw? Ug si Jesus miingon kanila: Kadto gayud nga sukad sa sinugdan giingon ko usab kaninyo.$&ABusa miingon ako kaninyo nga mangamatay kamo sa inyong mga sala; kay kong kamo dili managpanoo, nga ako mao si Cristo, mangamatay kamo sa inyong mga sala.%Ug siya miingon kanila: Kamo mga taga-ilalum, ako taga-itaas; kamo taga-dinhi mining kalibutana: ako dili taga-dinhi niining kalibutana. $Unya ang mga Judio nanag-ingon: Magahikug ba kaha siya, kay miingon man siya: Kong asa ako moadto, dili kamo makahimo sa pag-adto?.#UUnya si Jesus miingon usab kanila: Ako molakaw, ug kamo managpangita kanako, ug mangamatay kamo sa inyong sala. Kong asa ako moadto, dili kamo makahimo sa pag-adto.4"aKini nga mga pulonga gisulti ni Jesus sa dapit nga tipiganan sa mga limos sa nanudlo siya sa templo. Ug walay tawo nga midakup kaniya, kay wala pa moabut ang iyang takna.J! Unya sila nanag-ingon kaniya: Hain man ang imong Amahan? Si Jesus mitubag: Wala kamo makaila kanako, bisan sa akong Amahan: kong kamo nakaila pa kanako, nakaila usab kamo unta sa akong Amahan. Ako mao ang nagahatag sa pagpamatuod sa akong kaugalingon, ug ang Amahan nga nagsugo kanako nagahatag sa pagpamatuod kanako.[/Ug sa inyong Kasugoan nahasulat usab, nga ang pagpamatuod sa duha ka tawo tinuod.Apan, kong ako ang maghukom, ang akong paghukom tinuod; kay dili ako lamang nga usara, kondili ako ug ang Amahan, nga nagsugo kanako.MKamo nagahukom sumala sa unod, ako walay paghukom kang bisan kinsa.wSi Jesus mitubag ug miingon kanila: Bisan ako nagahatag ug pagpamatuod sa akong kaugalingon, ang akong pagpamatuod tinuod: kay ako nahibalo kong diin ako gikan, ug asa ako paingon, ug kamo wala manghibalo kong diin ako gikan, ug asa ako paingon.   Unya ang mga Fariseo nanag-ingon kaniya: Ikaw nagahatag sa pagpamatuod sa imong kaugalingon; ang imong pagpamatuod dili tinuod.2] Unya misulti pag-usab si Jesus kanila, nga miingon: Ako mao ang kahayag sa kalibutan; ang mosunod kanako, dili magalakaw sa kangitngit, kondili may kahayag sa kinabuhi.0Y Ug siya miingon: Wala, Ginoo. Ug si Jesus miingon kaniya: Bisan ako dili usab maghukom sa silot kanimo. Lumakaw ka, ug sukad karon ayaw ra gayud pagpakasala pag-usab.E Ug mitindog si Jesus, ug sa walay tawo siya nga hingkit-an, kondili ang babaye, siya miingon kaniya: Babaye, hain na ang imong mga magsusumbong? Wala bay tawo nga mihukom sa silot kanimo?q[ Ug sila, nga nakadungog niini, ug sa gibadlong sa ilang kaisipan, nanggula sila sa tinagsa, nga misugod sa mga tigulang hangtud sa katapusan, ug gibi-yaan nila si Jesus na lamang ug ang babaye, diin siya nga nagatindog sa taliwala.GUg mipungko siya pag-usab, ug nagpadayon sa pagsulat sa yuta.$ABusa, sa nanagpadayon sila sa pag-pangutana kaniya, mitindog ug miingon kanila: Kadtong walay sala kaninyo, pasagdi nga maoy mouna pagbato sa bato kaniya.Kini giingon nila sa pagsulay kaniya, aron may ikasumbong sila batok kaniya. Apan si Jesus sa mipungko sa yuta, nagsulat sa iyang tudlo.q[Ug sa Kasugoan si Moises nagsugo kanamo sa pagbato sa mga maingon niini. Busa, ikaw, unsay igaingon mo?kONanag-ingon sila kaniya: Magtutudlo, kining babayehana hingdakpan sa nagbuhat siya sa pagpanapaw.%Ug ang mga escriba ug ang mga Fariseo, mingdala kaniya ug usa ka babaye, nga hingdakpan sa pagpanapaw; ug sa gibutang nila siya sa taliwala.Ug sa buntag pa kaayo mibalik siya pag-usab sa templo, ug ang tibook nga lungsod nangadto kaniya, ug siya milingkod ug nanudlo kanila.3 cApan si Jesus miadto sa bukid sa mga Olivo.:o5Ug ang tagsatagsa ka tawo mipauli sa iyang balay.  4Sila nanagpanubag ug miingon kaniya: Ikaw taga-Galilea ba usab? susiha, ug makita mo nga sa Galilea walay mibarug nga manalagna. 3Ang atong Kasugoan nagahukom ba sa tawo, gawas kong kini nagapatalinghug usa kaniya ug nasayud kong unsa ang iyang gibuhat?V %2Si Nicodemo (ang kaniadto miadto kaniya, sanglit usa kanila) miingon kanila:T !1Apan kining panon sa katawohan nga dili mahibalo sa Kasugoan mga tinunglo.U #0May bisan kinsa ba sa mga punoan, kun sa mga Fariseo nga nanagpanoo kaniya?K/Busa ang mga Fariseo mitubag kanila: Mga gipasalaag ba usab kamo?V%.Ang mga sulogoon nanagpanubag: Wala pa gayud ing tawo nga nagsuiti sa ingon. -Busa ang mga sulogoon miadto sa mga pangulong sacerdote ug sa mga Fariseo, ug sila miingon kanila: Nganong wala ninyo dad-a siya?Z-,Ug ang uban kanila buot unta modakup kaniya, apan walay tawo nga midakup kaniya.I +Busa miabut ang pagkabahin sa panon sa katawohan tungod kaniya.1*Wala ba mag-ingon ang Kasulatan nga ang Cristo magagikan sa kaliwatan ni David, ug gikan sa Betlehem, ang diyutay nga lungsod diin didto si David?uc)Ang uban miingon: Kini mao ang Cristo. Apan may uban nga miingon: Unsa, magagikan ba ang Cristo sa Galilea?(Busa may uban sa panon sa katawohan, sa pagkabati nila niining mga pulonga, miingon: Kini sa pagkamatuod mao ang Manalagna.+O'Apan niini nagsuiti siya mahitungod sa Espiritu, nga pagadawaton niadtong mga mitoo kaniya; kay ang Espiritu wala pa ihatag, tungod kay si Jesus wala pa himayaa.uc&Ang motoo kanako, sumala sa giingon sa Kasulatan, gikan sasulod niya moagay ang mga sapa sa tubig nga buhi.+~O%Karon, sa katapusang adlaw, ang labing dakung adlaw sa fiesta, mitindog si Jesus ug misinggit nga nagaingon: Kong adunay tawo nga giuhaw, umari kanako ug uminum.}$Unsa kining pulonga nga iyang giingon: Kamo mangita kanako, apan dili kamo makakaplag kanako, ug asa ako dili kamo makaadto?W|'#Busa ang mga Judio nasig-ingon sa ilang kaugalingon: Asa man kining tawohana moadto nga dili ta siya hikit-an? Moadto ba siya sa mga gipatlaag sa taliwala sa mga Greciahanon, ug manudlo sa mga Greciahanon?_{7"Kamo mangita kanako, apan dili kamo makakaplag kanako, ug asa ako dili kamo makaadto.uzc!Busa si Jesus miingon: Sa diyutay pa nga panahon kauban ako ninyo, ug ako moadto kaniya nga nagsugo kanako.Sy Ang mga Fariseo nakadungog sa panon sa katawohan nga nanagbagulbol niining mga butanga mahitungod kaniya, ug ang mga pangulong sacerdote ug ang mga Fariseo nanagsugo ug mga sulogoon sa pagdakup kaniya.OxApan sa panon sa katawohan, daghan ang nanagtoo kaniya; ug sila nanag-ingon: Kong moanhi ang Cristo, magahimo ba kaha siya ug labi pang daghan nga mga katingalahan kay sa ginahimo niining tawohana?ywkBusa naninguha sila sa pagdakup kaniya, ug walay tawo nga midakup kaniya, kay wala pa moabut ang iyang panahon.Wv'Ako nakaila kaniya, tungod kay ako nagagikan kaniya, ug siya nagasugo kanako.kuOBusa si Jesus misinggit sa sulod sa templo, nga nagapanudlo ug miingon: Kamo nakaila kanako ug nahibalo kong diin ako gikan; ug wala ako moanhi sa akong kaugalingon, apan ang nagsugo kanako matuod, nga siya wala ninyo hiilhi. tApan nanghibalo kita niining tawohana kong taga-diin siya; apan kong moabu si Cristo walay usa nga mahibalo kong diin siya gikan."s=Ug ania karon, nagasulti siya sa dayag, ug wala silay gisulti kaniya bisan unsa. Mahimo ba kaha nga ang mga punoan nasayud gayud nga kini mao si Cristo?nrUMay uban kanila nga taga-Jerusalem miingon: Dili ba kini siya mao ang ilang ginapangita aron patyon?_q7Dili kamo maghukom pinaagi sa dagway, kondili maghukom kamo sa matarung nga paghukom.SpKong ang tawo modawat ug circuncicion sa adlaw nga igpapahulay aron ang Kasugoan ni Moises dili malapas, mangasuko ba kamo tungod kay giayo ko sa hingpit gayud ang usa ka tawo sa adlaw nga igpapahulay?6oeSi Moises naghatag kaninyo sa circuncicion (dili tungod kay nagagikan kini kang Moises, kondili sa mga ginikanan); ug sa adlaw nga igpapahulay nagacircuncidar kamo ug tawo.wngSi Jesus mitubag ug miingon kanila: Ako nagbuhat ug usa ka buhat, ug kamong tanan nanghitingala tungod niini.emCAng panon sa katawohan mitubag: Aduna kay usa ka yawa; kinsay naninguha sa pagpatay kanimo?l1Wala ba si Moises maghatag kaninyo sa Kasugoan, ug walay bisan kinsa kaninyo nga nagatuman sa Kasugoan? Nganong naninguha kamo sa pagpatay kanako?MkAng nagasulti gikan sa iyang kaugalingon nagapangita sa iyang kaugalingon nga himaya; apan ang nagapangita sa himaya niadtong nagsugo kaniya, kana matuod, ug walay dili pagkamatarung diha kaniya.0jYKong bisan kinsa nga buot magabuhat sa iyang kabubut-on, mahibalo siya sa pagtolon-an, kong kini gikan ba sa Dios, o kong ako nagasulti ba gikan sa akong kaugalingon.qi[Busa si Jesus mitubag kanila ug miingon: Ang akong pagtolon-an dili ako, kondili iya sa nagsugo kanako.hBusa ang mga Judio nanghibulong nga nanag-ingon: Nganong mahibalo kining tawohana sa mga sulat nga wala man gayud makatoon?[g/Ug sa diha nga natungatunga na ang fiesta, si Jesus miadto sa templo ug nagtudlo.mfS Bisan pa, walay tawo nga nagasulti sa dayag mahitungod kaniya tungod sa kahadlok nila sa mga Judio.De Ug may hilabihang hulongihong sa taliwala sa mga panon sa katawohan mahitungod kaniya: may uban miingon: Siya maayong tawo; ang uban miingon: Dili, kondili nagapasalaag siya sa mga tawo. P~d}}|{{\{zy`xx wvvuutgssrrr$qpp}oonVmm'll*kkJjiihggOff|fedccbaa``S__E^^^]R\[[7Z=YYXWWnVVIUUTSSzRRzQQPP.OcNNMM\ML==3<<<;?::f99 8}766544 332l21~1+0:/z.. --;,,++*)((F''&%%$$#""n"!U CN<: #]!A::t:J - ~  gbHHPq[Ako nagaampo dili alang lamang kanila, kondili alang usab sa mga mingtoo kanako tungod sa ilang pulong.wUg tungod kanila ako nagabalaan sa akong kaugalingon, aron sila sa ilang kaugalingon pagabalaanon usab sa kamatuoran.Z-Ingon nga imo akong gisugo sa kalibutan, ingon usab gisugo ko sila sa kalibutan.NBalaanon mo sila sa kamatuoran, ang imong pulong mao ang kamatuoran.LSila dili iya sa kalibutan, maingon nga ako dili iya sa kalibutan.ucAko dili magaampo nga kuhaon mo sila sa kalibutan, kondili nga imo silang panalipdan gikan niadtong dautan.1Ako nang gihatag kanila ang imong pulong, ug ang kalibutan nagdumot kanila, kay sila dili iya sa kalibutan, maingon nga ako dili iya sa kalibutan.+ Apan karon mianhi ako kanimo, ug kining mga butanga akong gisulti sa kalibutan, aron sila makabaton sa akong kalipay nga mahingpit diha kanila.Q Samtang ako diha pa kanila, gibatonan ko sila sa imong ngalan nga imong gihatag kanako; ug gibantayan ko sila, ug walay usa kanila nga nawala, gawas ang anak sa pagkawala, aron matuman ang Kasulatan.J  Ug ako wala na sa kalibutan, ug kini sila ania sa kalibutan, ug ako moanha kanimo. Amahan nga balaan, batoni sila sa imong ngalan, ang mga gitugyan mo kanako, aron managhiusa sila sama kanato.kO Ug ang tanan nga mga butang nga ako, imo man; ug ang mga imo, ako; ug ako ginahimaya diha kanila.   Ako nagaampo alang kanila; ako wala mag-ampo alang sa kalibutan, kondili alang sa mga gitugyan mo kanako, kay mga imo man sila.@yKay ang mga pulong nga imong gihatag kanako, akong gihatag kanila; ug ilang gidawat kini, ug nahibalo, sa pagkamatuod, nga ako naggikan kanimo, ug sila mitoo nga ikaw nagsugo kanako.eCKaron nakaila sila nga ang tanan nga mga butang nga imong gihatag kanako, nagagikan kanimo.2]Gipaila ko ang imong ngalan sa mga tawo nga imong gihatag kanako gikan sa kalibutan. Mga imo man sila, ug imong gitugyan sila kanako, ug sila nagbantay sa imong pulong.} sUg karon, Amahan, himayaa ako uban gayud kanimo sa himaya nga akong gibatonan uban kanimo sa wala pa ang kalibutan.r ]Ako naghimaya kanimo sa yuta, sanglit natuman ko na ang buhat nga imong gitugyan kanako nga pagabuhaton.* MUg mao kini ang kinabuhi nga walay katapusan, nga sila makaila unta kanimo, ang usa lamang ka Dios nga matuod, ug kaniya nga imong gisugo nga mao si Jesucristo.% CMaingon nga gihatagan mo siya ug pagbulot-an sa tanan nga unod, aron nga sa tanan nga imong gitugyan kaniya magahatag siya sa kinabuhi nga walay katapusan.@  {Gisulti ni Jesus kining mga butanga, ug sa miyahat siya sa iyang mga mata sa langit, miingon: Amahan miabut na ang takna, himayaa ang imong Anak aron ang imong anak magahimaya kanimo.)K!Ako miingon kaninyo niining mga butanga, aron kamo makabaton sa pakigdait kanako. Sa kalibutan kamo may kagul-anan, apan sumalig kamo: gidaug ko ang kalibutan.kO Ania karon, moabut ang takna ug miabut na, nga kamo panagbulagbulagon, ang tagsatagsa ngadto sa iyang kauga-lingong pinuy-anan, ug pagabiyaan ninyo nga ako na lamang; apan dili ako usa lamang, kay ang Amahan ania uban kanako.6gSi Jesus mitubag kanila: Karon mitoo ba kamo?A{Karon kami nanghibalo nga ikaw nakaila sa tanang mga butang, ug nga ikaw wala magkinahanglan sa bisan kinsa nga mangutana pa kanimo. Tungod niini kami mitoo nga ikaw naggikan sa Dios.Ang iyang mga tinon-an nanag-ingon kaniya: Ania karon, ikaw nagasulti sa mahayag gayud, ug wla ikaw magsulti sa sambingay.s_Ako naggikan sa Amahan, ug ako mianhi sa kalibutan. Mobiya na usab ako sa kalibutan, ug moadto sa Amahan.q[Kay ang Amahan gayud mahagugma kaninyo, kay kamo nahigugma kanako, ug mitoo nga ako naggikan sa Amahan. Niadtong adlawa kamo managpangayo tungod sa akong ngalan; ug ako wala mag-ingon kaninyo, nga ako magaampo sa Amahan tungod kaninyo.[/Ako miingon kaninyo niining mga butanga sa mga sambingay, apan moabut ang takna, nga dili na ako magasulti kaninyo pinaagi sa mga sambingay, kondili ako magasulti kaninyo sa mahayag gayud mahatungod sa Amahan.Hangtud karon kamo wala makapangayo ug bisan unsa sa akong ngalan; pangayo kamo, ug magadawat kamo, aron ang inyong kalipay mahingpit.\~1Ug niadtong adlawa kamo dili mangutana kanako bisan unsa. Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo: Bisan unsang butanga nga inyong pangayoon sa Amahan, iyang igahatag kaninyo kini sa akong ngalan.A}{Ug sa ingon niana usab kamo karon, may kasubo; apan ako makigkita pag-usab kaninyo; ug mangalipay ang inyong kasingkasing, ug walay bisan kinsa nga makakuha kaninyo sa inyong kalipay.A|{Ang usa ka babaye kong mag-anak may kasubo, kay miabut ang iyang takna; apan kong makaanak na dili mahanumdum sa kagul-anan, tungod sa kalipay nga natawo ang usa ka tawo sa kalibutan.E{Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, ako nagaingon kaninyo, nga kamo managpanghilak ug managbakho, apan ang kalibutan magalipay; ug kamo managsubo, apan ang inyong kasubo mabayloan sa kalipay.z'Ug si Jesus nakaila nga sila buot mangutana kaniya, ug miingon kanila: Nagasinusihay ba kamo ang usa ug usa mahatungod sa akong giingon kaninyo: Sa usa ka diriyut nga panahon, ug dili kamo makakita kanako? Ug sa usa ka diriyut nga panahon usab, ug kamo makakita kanako?wygUg sila nanag-ingon: Unsay iyang giingon, nga usa ka diriyut nga panahon? Wala kita mahibalo sa gisulti niya. x Unya ang uban sa iyang mga tinon-an nanagsinultihay ang usa sa usa: Unsay iyang giingon kanato? Sa usa ka diriyut nga panahon, ug kamo dili makakita kanako; ug human usab sa usa ka diriyut nga panahon, ug kamo makakita kanako, ug kay ako moadto sa Amahan?#w?Sa usa ka diriyut nga panahon, dili na kamo makakita kanako; ug human usab sa usa ka diriyut nga panahon, kamo makakita kanako; kay ako moadto sa Amahan.v'Ang tanang mga butang nga iya sa akong Amahan, ako man; tungod niini, ako nag-ingon, nga siya magadawat sa ako, ug magapahayag niini kaninyo.bu=Siya magahimaya kanako, kay siya modawat niadtong mga ako, ug magapahayag niini kaninyo. t Apan kong siya, ang Espiritu sa kamatuoran moanhi na, siya magamando kaninyo sa tibook nga kamatuoran; kay siya dili mosulti sa iyang kaugalingon, kondili nga siya magapamulong sa tanan nga iyang hingdunggan; ug magapahayag kaninyo sa mga butang nga mahitabo.isK Ako aduna pay daghan nga igsusulti kaninyo; apan dili pa kamo makahimo sa pagdala kanila karon.Wr' Ug mahatungod sa paghukom, kay ang principe niining kalibutana ginahukman na.jqM Ug mahatungod sa pagkamatarung, kay ako moadto sa akong Amahan, ug kamo dili na makakita kanako.:po Mahatungod sa sala, kay wala silay pagtoo kanako;}osUg siya, kong siya moanhi na, pagabadlungon niya ang kalibutan mahatungod sa sala, ug sa katarungan ug sa paghukom:Tn!Bisan pa, ako nagasulti kaninyo sa kamatuoran: mapuslanon alang kaninyo nga mogikan ako; kay kong dili ako mogikan, ang Maglilipay dili moanhi kaninyo; apan kong ako mogikan, pagasugoon ko siya kaninyo.emCApan kay ako miingon niining mga butanga kaninyo, ang kasubo napuno sa inyong kasingkasing.glGApan karon ako moadto sa nagsugo kanako, ug walay kinsa kaninyo nga nangutana kanako: Asa ka?tkaApan ako nagaingon kaninyo niining mga butanga, aron nga kong moabut ang ilang takna, kamo mahinumdum kanila, nga ako nakapamulong niini kaninyo. Apan wala ko ipamulong kaninyo sa sinugdan kining mga butanga kay ako diha uban kaninyo.hjIUg kining mga butanga pagabuhaton nila kaninyo, kay sila wala makaila sa Amahan, bisan kanako.&iEPagapagulaon kamo nila sa mga sinagoga; ug moabut pa ang takna nga bisan kinsa nga magapatay kaninyo, magahunahuna nga siya nagahatag sa pag-alagad sa Dios.jh OAko nagsulti kaninyo niining mga butanga, aron dili kamo makakita ug kahigayonan sa pagkapangdol._g7Ug kamo magahatag usab ug pagpamatuod, kay sukad sa sinugdan kamo nakigkauban kanako.,fQApan kong moanhi ang Maglilipay nga akong pagasugoon kaninyo gikan sa Amahan, ang Espiritu sa kamatuoran, nga gikan sa Amahan, siya mohatag sa pagpamatuod kanako.eyApan kini mahitabo aron matuman ang pulong nga nabasulat sa ilang Kasugoan: Nanagdumot sila kanako sa walay hinungdan.@dyKong ako wala magbuhat sa taliwala nila sa mga buhat nga wala mabuhat sa lain, wala unta silay sala; apan karon sila nakakita ug nanagdumot usab kanako, ug ingon man sa akong Amahan.>cwAng nagadumot kanako, nagadumot usab sa akong Amahan.b{Kong ako wala mahianhi ug wala makagsulti kanila, wala unta silay sala, apan karon sila walay ikabalibad sa ilang sala.aApan pagabuhaton nila kaninyo ngatanan kining mga butanga tungod sa akong ngalan, kay sila wala makaila sa nagsugo kanako.^`5Hinumdumi ninyo ang pulong nga akong giingon kaninyo: Ang ulipon dili labaw sa iyang Ginoo. Kong gilutos ako nila, pagalutoson kamo usab nila; kong sila nagbantay sa akong pulong, ang inyo pagabantayan usab nila.B_}Kong kamo iya pa sa kalibutan, ang kalibutan mahigugma sa mga iya; apan kay kamo dili iya sa kalibutan, kondili pinili ko kamo gikan sa kalibutan, busa ang kalibutan nagadumot kaninyo.{^oKong ang kalibutan nagadumot kaninyo, nahibalo kamo, nga kini nagadumot kanako sa wala pa kini magadumot kaninyo.W]'Ako nagsugo kaninyo niining mga butanga nga maghigugmaay kamo ang usa ug usa.\#Kamo wala magpili kanako, kondili ako ang nagpili kaninyo; ug ako ang nagtudlo kaninyo, aron managpanlakaw kamo ug managpamunga; ug ang inyong bunga magapadayon, aron nga bisan unsang butanga ang inyong pagapangayoon sa Amahan sa akong ngalan, iyang igahatag kaninyo.h[IAko dili na magahingalan kaninyo nga mga ulipon, kay ang ulipon dili mahibalo sa ginabuhat sa iyang Ginoo. Apan ako naghingalan kaninyo nga mga abyan; kay akong gipahibalo kaninyo ang tanan nga hibatian ko sa akong Amahan.eZCKamo mao ang akong mga abyan, kong magabuhat kamo sa mga butang nga akong ginasugo kaninyo.Yy Gugma nga labaw niini wala kang bisan kinsa, nga ang usa ka tawo nagahatag sa iyang kinabuhi alang sa iyang mga abyan.iXK Kini mao ang akong sugo, nga maghigugmaay kamo ang usa ug usa, ingon nga ako nahigugma kaninyo.W} Ako nagapamulong kaninyo niining mga butanga, aron ang akong kalipay mopabilin kaninyo, ug ang inyong kalipay mahingpit.,VQ Kong kamo magbantay sa akong mga sugo, managpabilin kamo sa akong gugma; maingon nga ako nagbantay sa mga sugo sa akong Amahan, ug ako nagapabilin sa iyang gugma.pUY Maingon nga ang Amahan nahigugma kanako, ako nahigugma usab kaninyo; managpabilin kamo sa akong gugma.mTSDinhi niini ginahimaya ang akong Amahan, aron managpamunga kamo ug daghan; ug kamo matinon-an nako.*SMKong kamo magapabilin kanako, ug ang akong mga pulong magapabilin kaninyo, managpangayo kamo sa bisan unsang butang nga buot ninyo, ug kini pagabuhaton kaninyo.&REKong ang tawo dili mopabilin kanako, igasalibay siya sama sa usa ka sanga ug magamala ug ilang pagatigumon sila, ug igasugnod sa kalayo; ug mangasunog sila.;QoAko mao ang punoan sa parras, kamo mao ang mga sanga. Kong kinsa ang pabilin kanako, ug ako kaniya, kini magabunga ug daghan; kay kong mahibulag kanako wala kamoy arang mabuhat.lPQManagpabilin kamo kanako, ug ako kaninyo. Maingon nga ang sanga dili makabunga gikan sa iyang kaugalingon, gawas kong kini magapabilin sa punoan; sa maong pagkaagi bisan kamo, dili makabunga gawas kong kamo magapabilin kanako.OOKamo mga mahinlo na tungod sa akong pulong nga akong giingon kaninyo.NAng tanan nga sanga kanako nga dili magabunga, iyang kuhaon; ug ang tanan nga magabunga, iyang hinloan, aron kini mamunga ug daghan.WM )Ako mao ang matuod nga punoan sa parras, ug ang akong Amahan mao ang mag-uuma.L3Apan aron makaila ang kalibutan nga ako nahagugma sa Amahan, ug nga ako nagabuhat ingon sa iyang gisugo kanako. Panindog kamo; mamahawa kita dinhi.~KuAko dili na makigsulti ug daghan kaninyo; kay moanhi ang principe niining kalibutana, ug siya walay unsa man kanako;xJiUg akong ginaingon karon kaninyo, sa wala pa kini mahatabo, aron nga kong mahatabo kini, managtoo kamo kanako.^I5Kamo nakadungog sa akong pag-ingon kaninyo: Ako mogikan, ug mobalik kaninyo. Kong nahigugma kamo kanako, managkalipay kamo unta, tungod sa pag-ingon ko: Ako moadto sa Amahan; kay ang akong Amahan labaw pa kanako.VH%Ako nagabilin kaninyo sa pakigdait, ug ang akong pakigdait gihatag ko kaninyo, dili sama sa paghatag sa kalibutan, ang akong paghatag kaninyo. Dili malisang ang inyong kasingkasing, ug dili usab mahadlok.PGApan ang Maglilipay, ang Espiritu Santo, nga pagasugoon sa akong Amahan sa akong ngalan, siya magatudlo kaninyo sa tanang mga butang, ug magapahinumdum kaninyo sa tanan nga akong gipamulong kaninyo.VF%Kining mga butanga ginapamulong ko kaninyo, sa nagapuyo pa ako uban kaninyo."E=Ang dili mahagugma kanako, dili magabantay sa akong mga pulong; ug ang pulong nga inyong hingdunggan dili ako. kondili iya sa Amahan nga nagsugo kanako.XD)Si Jesus mitubag ug miingon kaniya: Kong kinsa ang nahagugma kanako, magabantay siya sa akong pulong; ug ang akong Amahan mahigugma kaniya, ug kami moanha kaniya, ug ang among puloy-anan himoon diha kaniya. C Miingon kaniya si Judas, nga dili ang Iscariote: Ginoo, unsa kaha ang mahatabo nga ikaw magapahayag kanamo, ug dili sakalibutan?[B/Ang nagabaton sa akong mga sugo, ug nagatuman kanila, kana mao ang nahagugma kanako: ug ang nahagugma kanako, pagahigugmaon sa akong Amahan; ug ako mahagugma kaniya, ug sa akong kaugalingon magapahayag kaniya.vAeNiadtong adlawa kamo makaila nga ako ania sa akong Amahan, ug nga kamo ania kanako, ug nga ako anaa kaninyo. @Sa diriyut lamang panahon, ug ang kalibutan dili na makakita kanako; apan kamo makakita kanako. Kay ako mabuhi, kamo mabuhi usab.E?Dili ko kamo pagabiyaan nga mga ilo; magabalik ako kaninyo.B>}Nga mao ang Espiritu sa kamatuoran, nga ang kalibutan dili makadawat kay dili niya makita siya, bisan maila; apan kamo makaila kaniya, kay mopabilin siya uban kaninyo, ug anha kaninyo. = Ug ako magaampo sa Amahan, ug siya magahatag kaninyo ug lain nga Maglilipay, aron siya magpuyo uban kaninyo sa walay katapusan;H< Kong nahagugma kamo kanako, magabantay kamo sa akong mga sugo.O;Kong kamo mangayo bisan unsa sa akong ngalan, akong pagabuhaton kini.: Ug bisan unsang butanga nga pagapangayoon ninyo sa akong ngalan, akong pagabuhaton, aron ang Amahan pagahimayaon sa Anak.M9 Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo: Ang motoo kanako magabuhat sa mao usab nga mga buhat nga gibuhat ko; ug pagabuhaton niya ang labaw pa niini, kay ako moadto sa akong Amahan.8# Tumoo kamo kanako nga ako ania sa Amahan ug nga ang Amahan ania kanako; kondili hinoon, tumoo kamo kanako tungod sa mao usab nga mga buhat.p7Y Wala ka ba motoo nga ako ania sa Amahan, ug ang Amahan ania kanako? Ang mga pulong nga akong ginapamulong kaninyo wala ko igapamulong sa akong kaugalingon apan ang Amahan nga nagapuyo kanako, siya gayud ang nagabuhat sa mga buhat.R6 Si Jesus miingon kaniya: Kadugay na nga ania ako uban kaninyo, ug wala pa ba ikaw makaila kanako, Felipe? Ang nakakita kanako nakakita sa Amahan: busa, nganong miingon ikaw. Ipakita kanamo ang Amahan?W5'Si Felipe miingon kaniya: Ginoo, ipakita kanamo ang Amahan, ug igo na kanamo. 4 Kong nakaila pa unta kamo kanako, makaila usab unta kamo sa akong Amahan, ug sukad karon nakaila kamo kaniya ug nakakita kaniya.3/Si Jesus miingon kaniya: Ako mao ang dalan, ug ang kamatuoran, ug ang kinabuhi; walay bisan kinsa nga maka-abut sa Amahan kondili pinaagi kanako.|2qSi Tomas miingon kaniya: Ginoo, wala kami manghibalo kong asa ikaw moadto; busa, unsaon namo pagkatultul sa dalan?P1Ug kamo manghibalo kong asa ako moadto, ug hingbaloan ninyo ang dalan.$0AUg kong ako makaadto na, ug maka-andam kaninyo ug dapit, moanhi ako pag-usab, ug panad-on ko kamo uban gayud kanako; aron nga kong asa ako alua usab kamo./3Sa balay sa akong Amahan adunay daghan nga puloy-anan, kong wala pa unta, moingon unta ako kaninyo: Ako moadto sa pag-andam ug dapit alang kaninyo._. 9Dili malisang ang inyong kasing-kasing. Tumoo kamo sa Dios, ug tumoo usab kamo kanako.N- &Si Jesus mitubag kaniya: Ihatag mo ba ang imong kinabuhi tungod kanako? Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, naga-ingon ako kanimo: Dili makatuktugaok ang manok samtang dili mo ako ikalimod samakatolo. ,  %Si Pedro miingon kaniya: Ginoo, nganong dili ako makahimo sa pagnunot kanimo karon? Ihatag ko ang akong kinabuhi tungod kanimo.:+m $Si Simon Pedro miingon: Ginoo, asa ba ikaw moadto? Si Jesus mitubag kaniya: Kong asa ako moadto, dili ka makahimo sa pagnunot kanako karon; apan moapas ra ikaw kanako sa ulahi.l*Q #Tungod niini ang tanan makaila nga kamo akong mga tinon-an, kong kamo maghigugmaay ang usa ug usa.+)O "Nagahatag ako kaninyo ug usa ka bag-ong sugo, nga maghigugmaay kamo ang usa ug usa; maingon nga ako nahigugma kaninyo, nga kamo usab maghigugmaay ang usa ug usa.a(; !Mga anak, ania pa ako uban kaninyo sa diyutay nga panahon. Kamo managpangita kanako, ug sumala sa giingon ko sa mga Judio: Didto sa akong pagaadtoan, dili kamo makahimo sa pag-adto; busa nagaingon ako karon kaninyo._'7 Ug ang Dios magahimaya kaniya sa kaugalingon niya, ug magahimaya siya gilayon kaniya.&{ Busa, sa nakagula siya, miingon si Jesus: Karon ang Anak sa tawo pagahimayaon, ug ang Dios pagahimayaon pinaagi kaniya.K% Unya sa nadawat niya ang tinapay, migula gilayon; ug gabii kadto.K$ Kay ang uban nanaghunahuna nga tungod kay si Judas mao ang tinugyanan sapuntil, si Jesus miingon kaniya: Pumalit ka sa atong kinahanglanon sa fiesta, kun maghatag siya ug diyutay sa mga hangul.z#m Apan sa mga nagalingkod sa lamesa walay bisan kinsa nga nanghibalo kong ngano nga iyang gipamulongan siya niini. " Ug sa tapus madawat ang tinapay, misulod si Satanas kaniya. Unya si Jesus miingon kaniya: Ang imong pagabuhaton, buhata sa madali.D! Unya si Jesus mitubag: Mao kadto nga alang kaniya pagahumdon ko ang tinapay ug ihatag ko kaniya. Ug sa iyang nahumod na ang tinapay, gihatag niya kang Judas Iscariote, nga anak ni Simon.S  Ug siya nga miuraray sa dughan ni Jesus, miingon kaniya: Ginoo, kinsa ba?kO Busa, kini giyangoan ni Simon Pedro sa iyang ulo, aron pangutan-on kong kinsa ang ginasulti niya.M Ug ang usa kanila nga gihigugma ni Jesus, miuraray sa iyang dughan;wg Unya ang mga tinon-an nagtinan-away ang usa sa usa, nga nagaduhaduha kong tungod kang kinsa ang gisulti niya.G Sa nakasulti si Jesus niini, nasamok siya sa iyang espiritu, ug nagpamatuod ug miingon: Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo, nga usa kaninyo nagabudhi sa pagtugyan kanako.F Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo: Ang nagadawat sa bisan kang kinsa nga akong pagasugo-on, kanako nagadawat; ug ang nagadawat kanako nagadawat niadtong nagsugo kanako.} Sukad karon magasugilon ako kaninyo, sa dili pa mahitabo, aron kong unya mahitabo na, motoo kamo, nga ako mao si Cristo.K Ako wala magsulti mahatungod kaninyo ngatanan; ako nakaila sa akong mga gipili, apan aron matuman ang Kasulatan; Ang mokaon sa tinapay uban kanako, gipatindog niya batok kanako ang iyang tikod.Y+ Kong kamo nakasabut niining mga butanga, bulahan kamo kong inyong gibuhat sila. Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo: Ang ulipon dili labaw sa iyang agalon; ug ang gisugo dili labaw sa nagsugo kaniya.lQ Kay ako nagahatag kaninyo ug panig-ingnan, aron kamo magbuhat usab ingon sa akong gibuhat kaninyo.  Busa kong ako nga Ginoo ug Magtutudlo mihugas kaninyo sa mga tiil, kinahanglan usab kamo maghinugasay sa mga tiil ang usa ug usa.dA Kamo nagangalan kanako nga Magtutudlo ug Ginoo; ug kamo nanag-ingon sa maayo, kay mao ako.,Q Ug sa nahugasan niya sila sa mga tiil, ug nakakuha sa iyang mga bisti, milingkod pag-usab sa lamesa, ug miingon kanila: Nakasabut ba kamo sa akong gihimo kaninyo?zm Kay naila niya kadtong sa mabudhion magatugyan kaniya; tungod niini miingon siya: Kamong tanan dili mga mahinlo.*M Si Jesus miingon kaniya: Ang nakakaligo, dili kinahanglan magpanghugas, gawas sa mga tiil, apan ang tibook mahinlo. Ug kamo mga mahinlo, apan dili kamong tanan. Miingon kaniya si Simon Pedro: Ginoo, dili lamang ang akong mga tiil, kondili ang ako usab nga mga kamot ug ang akong ulo.!; Si Pedro miingon kaniya: Dili ka gayud maghugas sa akong mga tiil. Si Jesus mitubag kaniya: Kong dili ako magahugas kanimo, ikaw dili makaambit kanako.{o Si Jesus mitubag, ug miingon kaniya: Sa akong ginabuhat ikaw dili karon makasabut; apan makasabut ka ra sa ulahi.p Y Unya mingduol siya kang Simon Pedro. Siya miingon kaniya: Ginoo, pagahugasan mo ba ang akong mga tiil?! ; Unya iyang gisudlan ug tubig ang dolang, ug gisugdan niya paghugas ang mga tiil sa mga tinon-an, ug sa pagpahid kanila sa pamahiran, nga iyang gibakus.u c Mitindog gikan sa panihapon, ug mihubo sa iyang mga bisti; ug mikuha sa usa ka pamahiran, ug iyang gibakus. ' Si Jesus, nga nahibalo nga gitugyan sa Amahan ang tanan nga mga butang sa iyang mga kamot, ug nga siya migikan sa Dios, ug sa Dios mopaingon. / Ug sa miabut ang panihapon, sa nakapatidlum na ang yawa sa kasingkasing ni Judas Iscariote, nga anak ni Simon, ang sa mabudhion magtugyan kaniya.u e Ug sa wala pa ang fiesta sa pasko, si Jesus nga nanghibalo nga miabut ang iyang takna sa iyang paggikan niining kalibutana paingon sa Amahan, sa gihigugma niya ang mga iya nga ania sa kalibutan, gihigugma niya sila hangtud sa katapusan.3_ 2Ug ako nahibalo nga ang iyang sugo mao ang kinabuhi nga walay katapusan. Busa, ang mga butang nga akong gipamulong, gipamulong ko sama gayud sa giingon kanako sa Amahan.1[ 1Kay ako wala magasulti sa akong kaugalingon, kondili nga ang Amahan nga nagsugo kanako, siya naghatag kanako ug usa ka sugo sa akong igapamulong, ug sa akong igasulti.(I 0Ang nagasalikway kanako ug wala modawat sa akong mga pulong, may magahukom kaniya: ang pulong nga akong giingon, maoy magahukom kaniya sa katapusan nga adlaw.F /Apan kong kinsa ang magpatalinghug sa akong mga pulong, ug dili magatuman kanila, ako dili magahukom kaniya; kay ako wala moanhi sa paghukom sa kalibutan, kondili sa pagluwas sa kalibutan.uc .Ako mianhi nga kahayag sa kalibutan, aron kadtong tanan nga mingtoo kanako dili managpabilin sa kangitngit.<s -Ug ang makakita kanako, makakita sa nagsugo kanako.kO ,Ug si Jesus misinggit ug miingon: Ang motoo kanako, wala motoo kanako, kondili sa nagsugo kanako.X) +Kay sila nahagugma sa himaya sa mga tawo labi kay sa himaya nga gikan sa Dios.-S *Apan walay sapayan bisan pa gayud sa mga punoan daghan ang mingtoo kaniya; apan tungod sa mga Fariseo wala nila igasugid siya, aron dili sila pagulaon sa sinagoga.o~W )Kining mga butanga giingon ni Isaias, kay nakita niya ang iyang himaya ug nagsulti mahatungod kaniya.h}I (Gibutaan niya ang ilang mga mata, ug gipatig-a niya ang ilang kasingkasing; aron sila dili makakita uban sa ilang mga mata, ug dili makasabut uban sa ilang kasingkasing, ug dili usab mangakabig, ug dili ako makaayo kanila.F| 'Tungod niini wala sila makagtoo, kay si Isaias miingon usab:{7 &Aron matuman ang pulong, nga giingon ni Isaias nga manalagna: Ginoo, kinsa ang mitoo, sa among ginataho, ug kang kinsa gipahayag ang bukton sa Ginoo?ozW %Ug bisan nagbuhat siya sa ingon nga mga kahibulongan sa ilang atubangan, apan sila wala motoo kaniya;/yW $Sa may kahayag pa kamo, tumoo kamo sa kahayag, aron kamo mahimong mga anak sa kahayag. Kining mga butanga gipamulong ni Jesus ug milakaw ug mitago siya gikan kanila.x} #Unya si Jesus miingon kanila: Sa usa ka diriyut pa nga panahon, ang kahayag anaa uban kaninyo; panlakaw kamo nga sa may kahayag pa kamo, aron dili kamo hikalitan sa kangitngit; kay ang nagalakaw sa kangitngit, wala manghibalo kong asa siya paingon.kwO "Unya nanubag kaniya ang panon sa katawohan: Hingdunggan namo gikan sa Kasugoan, nga ang Cristo magapadayon sa gihapon. Busa, ngano nga moingon ka, nga kinahanglan pagapatindugon ang Anak sa tawo? Kinsa ba kining Anak sa tawo?Sv !Apan kini giingon niya sa pagpasabut sa kamatayon nga iyang pagakamatyan.bu= Ug ako, kong ako pagapatindugon gikan sa yuta, kabigon ko ang tanan nganhi kanako gayud.bt= Karon kini nga kalibutan pagahukman; karon ang punoan niini nga kalibutan pagahinginlan.isK Si Jesus mitubag ug miingon: Dili tungod kanako miabut kini nga tingog, kondili tungod kaninyo.#r? Busa, ang panon sa katawohan nga atua didto, nga nagpakadungog niini, nanag-ingon nga midalogdog: ang uban nanag-ingon: Usa ka manolonda nagsulti kaniya. q Amahan, himayaa ang imong ngalan. Unya miabut gikan sa langit ang usa ka tingog: Gihimaya ko na, ug pagahimayaon ko kini pag-usab.p Karon nasamuk ang akong kalag; ug unsay igaingon ko? Amahan, luwasa ako niining taknaa. Apan tungod niini mianhi ako niining taknaa.*oM Kong kinsay moalagad kanako, monunot siya kanako; ug kong hain ako, atua usab ang akong alagad; ug kong kinsay moalagad kanako, siya pagapasisdunggan sa Amahan.5nc Ang nahagugma sa iyang kinabuhi mawala kini kaniya; apan ang nagadumot sa iyang kinabuhi dinhi mining kalibutana, gitagana niya kini alang sa kinabuhi nga walay katapusan.Am{ Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kaninyo, gawas kong ang usa ka lugas sa trigo mahulog sa yuta, ug mamatay, magausara lamang; apan kong mamatay kini, magabunga ug daghan.flE Ug si Jesus mitubag kanila, nga miingon: Miabut ang takna nga ang Anak sa tawo pagahimayaon.rk] Si Felipe miadto ug misulti kang Andres; ug si Andres miadto ug si Felipe, ug mingsulti sila kang Jesus.j# Nga nanagpanuol kang Felipe sa Betsaida, sa Galilea, ug nanagpangamuyo kaniya, nga nanag-ingon: Ginoo, kami buot unta makigkita kang Jesus._i7 Ug may pila ka mga Greciahanon uban niadtong sa mga mingtungas sa pagsimba sa fiesta,h/ Ug ang mga Fariseo nanagsinultihay sa ilang kaugalingon: Tan-awa ninyo nga kamo walay nahimo. Ania karon, ang tibook kalibutan nanagsunod kaniya. g  Ug tungod niini usab nanggula ang panon sa katawohan ug mingsugat kaniya, kay nakadungog sila nga gibuhat niya kini nga ilhanan.-fS Unya ang panon sa katawohan, nga didto uban kaniya sa pagtawag niya kang Lazaro gikan sa lubnganan, ug iyang gibanhaw gikan sa mga minatay, mihatag sa pagpamatuod.neU Ug ang iyang mga tinon-an wala makasabut niining mga butanga sa sinugdan; apan, sa diha nga gihimaya si Jesus, nan nahinumduman nila, nga kining mga butanga nahasulat mahitungod kaniya, ug gibuhat nila kaniya kining mga butanga.~du Dili ikaw mahadlok, anak nga babaye ni Sion; ania karon, ang imong hari mianhi nga nagakabayo sa usa ka nating asno.`c9 Ug sa hingkit-an ni Jesus ang usa ka nati nga asno, mikabayo siya, ingon sa nahasulat:%bC Nanagkuha sila sa mga palwa, ug nanggula sa pagdawat kaniya, ug nanagsinggit sila: Hosanna! Dalayegon ang hari sa Israel, nga ming-anhi sa ngalan sa Ginoo!a! Sa sunod nga adlaw usa ka daku nga pundok sa katawohan nga ming-abut sa pagpamiesta, sa pagkadungog nila nga si Jesus mianhi sa Jerusalem,W`' Kay tungod kaniya daghanan sa mga Judio, ang mingbulag ug mingtoo kang Jesus.N_ Apan ang mga pangulong sacerdote nanagsabut sa pagpatay kang Lazaro;C^ Ug nanghibalo ang katawohan sa mga Judio nga si Jesus atua didto; ug nangabut sila, dili lamang tungod kang Jesus kondili usab sa pagtan-aw kang Lazaro nga gibanhaw niya sa mga minatay.a]; Kay ang mga hangul anaa sa kanunay uban kaninyo, apan ako dili uban kaninyo sa kanunay.e\C Busa si Jesus miingon: Pasagdi ninyo siya; gitagana niya kini sa adlaw sa paglubong kanako.)[K Apan siya nag-ingon niini, dili kay may kaawa siya sa mga hangul, kondili kay kawatan siya, ug sanglit didto kaniya ang puntil, siya nagakuha sa gisulod niini.oZW Nganong wala ibaligya kini nga pahumot sa usa ka gatus ug kaluhaan ka pesos, ug ihatag sa mga hangul?wYg Apan si Judas Iscariote, anak ni Simon usa sa iyang mga tinon-an, nga sa mabudhion magtugyan kaniya, miingon:VX% Unya si Maria mikuha ug usa ka libra nga pahumot nga lunsay nardo, nga daku ug bili, ug gidihog niya ang mga tiil ni Jesus ug gipahiran niya sa iyang mga buhok; ug ang balay napuno sa kahumot sa unguento."W= Sa ingon niana gihatagan siya nila ug usa ka panihapon didto, ug si Marta ang nagasilbe; ug si Lazaro maoy usa sa mga nagalingkod sa lamesa uban kaniya.V  Unya si Jesus, unom kaadlaw sa wala pa ang pasko, miabut sa Betania, diin si Lazaro, nga gibanhaw ni Jesus sa mga minatay.*UM 9Karon ang mga pangulong sacerdote ug ang mga Fariseo, nanagsugo nga, kong kinsa ang nasayud kong hain si Jesus, magpahayag siya niini aron siya pagadakpon nila.T7 8Ug sila nanagpangita kang Jesus, ug nanag-ingon ang uban sa uban nga didto sa templo: Unsa ba ang inyong hunahuna? Nga dili ba siya moanhi sa fiesta?4Sa 7Ug nagakahaduol na ang pasko sa mga Judio; ug daghan ang mitungas gikan sa kaumahan paingon sa Jerusalem, sa wala pa ang pasko, aron sa pagpanghinlo sa ilang kaugalingon.gRG 6Busa, si Jesus wala na molakaw sa dayag sa taliwala sa mga Judio, kondili mipahawa siya didto napaingon sa yuta nga haduol sa kamingawan, sa lungsod nga ginganlan Efraim, ug didto mipuyo siya kauban sa iyang mga tinon-an.SQ 5Sa ingon niana, sukad niadtong adlawa nanagsabut sila sa pagpatay kaniya.wPg 4Ug dili lamang tungod sa nasud, kondili usab aron matingub niya sa usa ang mga anak sa Dios, nga ginapatlaag.,OQ 3Karon kini wala iga-ingon niya sa iyang kaugalingon; kondili kay siya mao ang labawng sacerdote niadtong tuiga, gitagna niya nga si Jesus mamatay tungod sa nasud.N 2Wala ngani kamo managhunahuna nga maayo kaninyo nga mamatay ang usa ka tawo tungod sa katawohan ug nga dili mawala ang tibook nga nasud. M 1Ug ang usa kanila, si Caifas, nga mao ang labawng sacerdote niadtong tuiga, miingon kanila: Kamo walay bisan unsa nga hingbaloan;0LY 0Kong atong pasagdan kini sa ingon, ang tanan managpanoo kaniya; ug manganhi ang mga Romanhon, ug pagakuhaan nila kita sa atong dapit nga puloy-anan ug sa atong nasud.4Ka /Unya ang mga pangulong sacerdote ug ang mga Fariseo nanagtigum sa Sanhedrin ug nanag-ingon: Unsay atong pagabuhaton? Kay kining tawohana nagabuhat sa daghang mga ilhanan.gJG .Apan ang uban kanila nangadto sa mga Fariseo, ug ilang gisugilon kanila ang gibuhat ni Jesus.tIa -Busa daghan sa mga Judio nga nanganhi kang Maria, ug nanagpakakita sa gibuhat ni Jesus, nanagpanoo kaniya. H~~}/||{@zyyZxxSww[vv'uutssrTqppDo}nnmm/lvkkxjjEihhnggjfedccbbBaa!`z_^^6]]c\[[Z1=<<;:f99V88<7625^5433Q2100p0 /9.R-{,,++**)(&%t$##u"!!] ~S^{ qKA$oL7kM  F J HXkwV0]YKini siya nga gitugyan ingon sa dili mabalhin nga pagbulot-an ug daang-pagkahibalo sa Dios, inyong gidakup ug gipatay, nga gilansang sa kamot sa mga tawong masupilon;\1Mga tawo sa Israel, patalinghugi ninyo kini nga mga pulong: Si Jesus nga Nazaretnon, tawo nga gipamatud-an kaninyo sa Dios pinaagi sa mga katingalahan ug mga kahibulongan ug mga ilhanan nga gibuhat sa Dios tungod kaniya sa taliwala ninyo, ingon nga hingbaloan na usab ninyo;U[#Ug mahitabo nga bisan kinsa nga magatawag sa ngalan sa Ginoo, maluwas siya.Z%Ang adlaw pagaalid-an sa kangitngit, ug ang bulan mahimong dugo, sa dili pa moabut ang adlaw sa Ginoo, kadtong adlaw nga daku ug mahimayaon.yYkUg igapahayag ko ang mga katingalahan sa langit, ug mga ilhanan sa yuta, dugo, ug kalayo, ug inalisngaw sa aso.X5Oo, ug sa akong mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye, niadtong mga adlawa igabubo ko usab kanila ang akong Espiritu, ug managpanagna sila.WUg mahitabo sa ulahi nga mga adlaw, nagaingon ang Dios. igabubo ko ang akong Espiritu sa tanang unod: ug ang inyong mga anak nga lalake ug babaye magapanagna, ug ang inyong mga batan-on makakita ug mga talan-awon, ug ang inyong mga tigulang managdamgo ug mga damgo:>VwKini mao hinoon ang giingon sa manalagna nga si Joel:oUWKay kini sila dili mga hubog, ingon sa pagdahum ninyo; kay ikatolo pa lamang karon ka takna sa adlaw.kTOApan sa mitindog si Pedro, uban ang napulo ug usa, gipatugbaw niya ang iyang tingog ug nag-ingon kanila: Mga Judio, ug kamong tanan nga nagapuyo sa Jerusalem, maila ninyo unta kini, ug patalinghugi ninyo ang akong mga pulong:VS% Apan ang uban nga nanagbugalbugal, miingon: Nangahubog sila sa bag-ong vino.mRS Ug hingkulbaan silang tanan, ug nangalibog, nga nagaingon ang usa ug usa: Unsa ang kahulogan niini?Q Mga taga-Creta, ug mga taga-Arabia, ginapatalinghugan ta sila nga nagasulti sa atong mga sinultihan sa kahibulong ang mga buhat sa Dios.P/ Sa Frigia, ug Pamfilia, sa Egipto, ug sa mga ginsakpan sa Libia, nga haduol sa Cirene; ug mga dumuluong gikan sa Roma, mga Judio, ug mga kinabig; O Mga taga-Parto, ug mga taga-Medos, mga taga-Elam, ug mga pumuluyo sa Mesopotamia, sa Judea, ug sa Capadocia, sa Ponto, ug sa Asia.gNGBusa naunsa nga ginapatalinghugan ta sa tagsatagsa kanila ang sinultihan nga atong natawohan?M!Ug hingkulbaan ug nanghibulong silang tanan, ug nagaingon ang usa ug usa: Ania karon, dili ba mga taga-Galilea silang tanan nga nagasulti?5LcUg sa hingdunggan kining lanog midugok ang panon sa katawohan; ug nangalibog sila, kay ang tagsatagsa kanila nakabati nga maoy ginasulti ang iyang kaugalingong pinulongan.wKgUg dihay nanagpuyo sa Jerusalem nga mga Judio, nga mga maampoon gikan sa tanan nga nasud sa ilalum sa langit.-JSUg nangapuno silang tanan sa Espiritu Santo, ug nanagsugod sila pagsulti sa nagkalainlaing mga sinultihan, ingon sa gihatag kanila sa Espiritu Santo aron ikasulti.I}Ug kanila nanagpadayag ang mga dila nga ingon sa kalayo, nga nabahinbahin ug nagtungtung sa ibabaw sa tagsatagsa kanila.1H[Ug sa kalit miabut ang usa ka lanog gikan sa langit, ingon sa usa ka makusog nga hangin nga mihuyop, ug gipuno niya ang tibook nga balay, diin didto sila managlingkod.dG CUg sa miabut na ang adlaw sa Pentecostes, nanagtigum sa paghiusa ang tanan sa usa ka dapit.F {Ug gipapalaran sila; ug nahulog kang Matias ang kapalaran; ug giisip siya nga kauban sa napulo ug usa ka mga apostoles.%E EAron sa pagkuha sa dapit niini nga ministerio ug sa pagkaapostol nga nakulangan tungod sa pagkahulog ni Judas, aron moadto siya sa iyang kaugalingong dapit.D +Ug nanag-ampo sila ug nanag-ingon: Ikaw, Ginoo, ang nakaila sa mga kasingkasing sa tanang tawo, ipahayag kinsa ang imong gipili niining duruha,iC MUg gipili nila ang duha: si Jose, nga ginganlan, Barsabas, nga ang bansagon Justo, ug si Matias.#B AGikan pa sa bautismo ni Juan hangtud niadtong adlaw nga gibayaw siya gikan kanato, kinahanglan nga ang usa niini masaksi kauban nato sa iyang pagkabanhaw.A Busa niining mga tawo nga ginakauban nato sa tanang panahon sa pagsulod ug paggula sa Ginoong Jesus sa atong kinataliwad-an,@ #Kay nahasulat sa basahon sa mga Salmos: Pagahuboan ang iyang puloy-anan, ug walay magpuyo kaniya; ug lain ang magkuha sa iyang katungdanan.0? [Ug nabantug kini sa tanang mga pumuluyo sa Jerusalem, sa pagkaagi nga kadtong yutaa ginganlan sa ilang kaugalingong pinulongan: Aceldama, nga sa ato pa, yuta sa dugo).D> (Unya kini nakabaton ug usa ka yuta nga tumbas sa iyang pagkadilimatarung, ug sa pagkahulog niya nga nagakulob, mibuto siya sa taliwala, ug ang tanan niya nga sulod sa ginhawaan nakay-ag.P= Kay siya giisip nga kauban namo ug siya nakaambit niini nga ministerio.A< }Mga igsoon, kinahanglan nga matuman gayud ang Kasulatan, nga gitagna sa Espiritu Santo, pinaagi sa baba ni David, mahatungod kang Judas nga nahimong mando sa mga nanagdakup kang Jesus.&; GUg niadtong mga adlawa mitindog si Pedro sa taliwala sa kaigsoonan (ug may panon sa mga tawo nga nagkatigum, daw may usa ka gatus ug kaluhaan), ug nag-ingon:: #Kini silang tanan nanagpadayon sa paghiusa sa pag-ampo, kauban sa mga babaye ug ni Maria nga inahan ni Jesus ug kauban sa iyang mga igsoon.!9 = Ug sa diha nga nahasulod na sila sa lungsod, misaka sila sa lawak nga naibabaw diin sila magapuyo: si Pedro, ug si Juan, ug si Jacobo, ug si Andres, si Felipe, ug si Tomas, si Bartolome, ug si Mateo, si Jacobo, nga anak ni Alfeo ug si Simon Zelotes, ug si Judas, igsoon ni Jacobo.8 ! Unya namauli sila sa Jerusalem, gikan sa bukid nga ginganlan Olivo, nga haduol sa Jerusalem, sa laktonon nga usa ka adlaw nga igpapahulay.d7 C Nga nagsulti usab kanila: Mga tawo nga Galileanhon, nganong nanagtutuk kamo sa langit? Kining Jesus nga gibayaw sa langit gikan kaninyo, mobalik sa maong pagkaagi sumala sa inyong hingkitan, siya nga nagasaka sa langit.6  Ug sa nagatutok sila sa langit, sa mikayab siya, ania karon, duruha ka tawo mitindog sa tupad nila, nga nagbisti ug maputi.5 - Ug sa nakasulti siya niini, sa nagatan-aw sila kaniya, gibayaw siya sa itaas; ug usa ka panganod midawat kaniya nga misalipod sa ilang mga mata,D4 Apan managdawat kamo sa gahum, sa diha nga ang Espiritu Santo mokunsad kaninyo, ug mga saksi ko kamo sa Jerusalem, ug sa tibook nga Judea, ug sa Samaria, ug hangtud sa kinatumyan sa yuta. 3 ;Ug siya miingon kanila: Dili inyo ang katungod sa paghibalo sa mga panahon ug sa mga katuigan, nga gitagal sa Amahan sa iyang kaugalingong pagbulot-an;2  Busa, sa nagatigum sila, nangutana sila kaniya, sa pag-ingon: Ginoo, pahaulion mo ba ang gingharian sa Israel niining panahona?1 Kay si Juan sa pagkamatuod, nagbautismo sa tubig; apan kamo pagabautismohan sa Espiritu Santo sa dili madugay sukad karon.=0 uUg, sa nakigtigum siya uban kanila, siya nagsugo kanila nga dili sila mamahawa sa Jerusalem, kondili nga hulaton nila ang saad sa Amahan, nga matud niya, inyong hingdunggan kanako.p/ [Nga kanila usab; pinaagi sa daghang mga pagpamatuod, nagpakita siya nga buhi, sa tapus siya mag-antus nga siya napakita kanila sulod sa kap-atan ka adlaw; ug siya nagasulti kanila sa mga butang nga mahatungod sa gingharian sa Dios:. 1Hangtud sa adlaw nga gibayaw siya sa kahitas-an sa tapus siya makahatag ug mga sugo, pinaagi sa Espiritu Santo sa mga apostoles, nga iyang gipili,- Ang nahaunang basahon gibuhat ko, oh Teofilo, mahatungod sa tanang mga butang nga gisugdan ni Jesus sa pagbuhat ug pagpanudlo,Z,-Ug may uban pa usab nga daghang mga butang nga gibuhat ni Jesus, nga kong isulat ang tagsatagsa, sa akong paghunahuna, ang kalibutan dili igo nga kasudlan sa tanang basahon nga kinahanglan unta sulaton. Amen.+3Kini mao ang tinon-an nga nagapamatuod niining mga butanga, ug nagasulat niining mga butanga, ug among hingbaloan nga ang iyang pagpamatuod tinuod.o*WBusa kining sultiha nabantug ngadto sa mga kaigsoonan nga kadtong tinon-ana dili mamatay. Apan si Jesus wala magsulti kaniya nga siya dili mamatay; kondili, Kong ako buot nga siya mopabilin hangtud nga ako moanhi, unsay labut mo?~)uSi Jesus miingon kaniya: Kong ako buot nga siya mopabilin hangtud nga ako moanhi, unsay labut mo? Numunot ka kanako.o(WBusa si Pedro, sa pagkakita kaniya, miingon kang Jesus: Ginoo, ug unsay pagabuhaton niining tawohana?L'Si Pedro, sa milingi, nakakita sa tinon-an nga gihigugma ni Jesus nga nagasunod, ang miuraray usab sa iyang dughan sa panihapon, ug ang miingon: Ginoo, kinsa ang magatugyan nga mabudhion kanimo?6&eKaron kini iyang gipamulong sa pagpaila kong sa unsang paagi sa kamatayon ang igahimaya niya sa Dios. Ug sa nakapamulong siya niini, miingon siya kaniya: Numunot ka kanako.Q%Sa pagkamatuod, sa pagkamatuod, nagaingon ako kanimo: Sa batan-on pa ikaw, ikaw ang nagsul-ob sa imong kaugalingon, ug naglakaw sa bisan diin ang pagbuot mo; apan unya kong matigulang ka na, pagatuy-oron mo ang imong mga kamot, ug lain ang magasul-ob kanimo, ug magadala kanimo ngadto sa bisan diin nga dili mo buot pagaadtoan.M$Siya miingon kaniya sa ikatolo: Simon, anak ni Jonas, nahigugma ba ikaw kanako? Si Pedro nasubo, kay nag-ingon siya kaniya sa ikatolo: Nahigugma ba ikaw kanako? Ug siya miingon kaniya: Ginoo, nahibalo ikaw sa tanang mga butang; nahibalo ikaw nga ako nahigugma kanimo. Si Jesus miingon kaniya: Pakan-a ang akong mga carnero.`#9Siya miingon pag-usab kaniya sa ikaduha: Simon, anak ni Jonas, nahigugma ba ikaw kanako? Siya miingon kaniya: Oo, Ginoo, ikaw nahibalo nga ako nahigugma kanimo. Siya miingon kaniya: Pasibsiba ang akong mga carnero."Busa sa nakapamahaw na sila, si Jesus miingon kang Simon Pedro: Simon, anak ni Jonas, nahigugma ba ikaw kanako nga labi niini kanila? Siya miingon kaniya: Oo, Ginoo, ikaw nahibalo nga ako nahigugma kanimo. Siya miingon kaniya: Pakan-a ang akong mga nating carnero.|!qKini mao na ang ikatolo nga higayon nga si Jesus nagapakita sa mga tinon-an sa tapus siya mabanhaw sa mga minatay.l Q Si Jesus miduol ug mikuha sa tinapay, ug iyang gihatag kanila, ug sa maong pagkaagi ang isda usab.C Si Jesus miingon kanila: Umari kamo ug mamahaw. Ug walay bisan kinsa sa mga tinon-an nga nangahas sa pagpangutana kaniya: Kinsa ba ikaw? sanglit hingbaloan nila nga kadto mao ang Ginoo.7g Busa si Simon Pedro misakay, ug gihaw-as niya ang pukot nga napuno sa mga dagku nga isda, nga usa ka gatus ug kalim-an ug tolo; ug bisan daghan kaayo, ang pukot wala magisi.S Si Jesus miingon kanila: Pagdala kamo diri sa mga isda nga inyong nakuha. Busa sa nakakawas sila ngadto sa yuta, nakakita sila ug usa ka kalayo sa uling, ug usa ka isda nga nahatongtong niini, ug usa ka tinapay.RApan ang uban nga mga tinon-an miabut nga sakay sa usa ka diyutay nga sakayan, (kay dili sila halayo sa yuta, kondili mga kasiyaman ug tolo ka metros lamang), nga nagaguyod sa pukot uban ang mga isda.b=Unya kadtong tinon-an nga gihigugma ni Jesus miingon kang Pedro: ang Ginoo man kini. Busa sa pagkadungog ni Simon Pedro nga kadto mao ang Ginoo, misul-ob siya sa iyang sinina (kay naghukas siya), ug milukso sa dagat.MUg siya miingon kanila: Ihulog ninyo ang pukot sa toong dapit sa sakayan, ug kamo makakaplag. Busa ilang gihulog, ug karon wala na sila makahimo sa pagsakwat niini tungod sa kadaghan sa mga isda.a;Busa si Jesus miingon kanila: Mga anak, duna ba kamoy arang makaon? Sila mitubag: Wala.Ug sa diha nga nagakabuntag na, si Jesus mitindog sa baybayon; apan ang mga tinon-an wala makaila nga kadto mao si Jesus.DSi Simon Pedro miingon kanila: Managat ako. Sila miingon kaniya: Manguban usab kami kanimo. Nangadto sila ug misakay sa usa ka sakayan; ug niadtong gabhiona wala silay nakuha bisan unsa.A{Didto nagakakuyog si Simon Pedro, ug si Tomas nga ginganlan si Dedimo, ug si Nataniel nga taga-Cana sa Galilea, ug ang mga anak ni Zebedeo, ug may laing duha pa sa iyang mga tinon-an.E Sa tapus niining mga butanga si Jesus nagpadayag pag-usab sa iyang kaugalingon sa iyang mga tinon-an didto sa dagat sa Tiberias; ug nagpadayag siya sa iyang kaugalingon niini nga pagkaagi:3Apan kini gisulat, aron kamo managpanoo nga si Jesus mao ang Cristo, ang Anak sa Dios; ug nga sa pagtoo makabaton kamo sa kinabuhi sa iyang ngalan.Ug may uban pa nga daghang mga ilhanan nga gibuhat ni Jesus sa atubangan sa iyang mga tinon-an, nga wala mahasulat niini nga basahona; Si Jesus miingon kaniya: Tungod kay ikaw nakakita kanako, mitoo ikaw? Bulahan kadtong wala magpakakita, apan bisan pa, nanagpanoo.A}Si Tomas mitubag ug miingon kaniya: Ginoo ko ug Dios ko!OUnya miingon siya kang Tomas: Iabut ngari ang imong tudlo, ug tan-awa ang akong mga kamot; ug iabut ngari ang imong kamot ug ihinol sa akong kilid, ug dili ka magmaduhaduhaon kondili magmatinohoon.c?Ug sa tapus ang walo ka adlaw, didto na usab ang iyang mga tinon-an sa sulod, ug si Tomas uban kanila. Samtang ang pultahan tinak-upan, si Jesus misulod ug mitindog sa taliwala nila, ug miingon: Kaninyo ang pakigdait. 3Busa ang ubang mga tinon-an miingon kaniya: Kami nakakita sa Ginoo. Apan siya miingon kanila: Gawas kong makita ko sa iyang mga kamot ang agi sa mga lansang, ug ikakulkog ko ang akong tudlo sa agi sa mga lansang, ug ikahinol ko ang akong kamot sa iyang kilid, dili ako motoo.t aApan si Tomas nga ginganlan si Dedimo, usa sa napulo ug duha, wala didto uban kanila sa pag-abut ni Jesus. 3Kang bisan kinsang mga sala nga inyong pasayloon, kana ginapasaylo kanila; kang bisan kinsang mga sala nga inyong pugngan, kana ginapugngan kanila.s _Ug sa nakapamulong siya niini, miginhawa siya kanila, ug miingon kanila: Dawata ninyo ang Espiritu Santo. !Unya si Jesus miingon pag-usab kanila: Kaninyo; ang pakigdait ingon nga ang Amahan nagsugo kanako, sa maong pagkaagi ako nagasugo kaninyo.$AUg sa nakapamulong siya niini, iyang gipakita kanila ang iyang mga kamot ug ang iyang kilid. Busa ang mga tinon-an nangalipay sa ilang pagkakita sa Ginoo.Unya sa pagkahapon nianang adlawa, ang nahaunang adlaw sa semana, ug sa nasirhan ang mga pultahan sa ginatiguman sa mga tinon-an, tungod sa kahadlok sa mga Judio, si Jesus miabut ug mitindog sa taliwala nila, ug miingon kanila: Kaninyo ang pakigdait.Si Maria Magdalena miadto ug nagasugilon sa mga tinon-an: Nakita ko ang Ginoo; ug nga si Jesus nagasulti niining mga butanga kaniya.mSSi Jesus miingon kaniya: Ayaw ako paghikapa, kay wala pa ako makasaka ngadto sa Amahan: apan umadto ka sa akong mga igsoon, ug moingon kanila: Mosaka ako ngadto sa akong Amahan ug inyong Amahan, ug sa akong Dios ug inyong Dios.Si Jesus miingon kaniya: Maria! Siya milingi ug miingon kaniya sa pinulongan nga Hebreohanon: Rabboni! nga ang kahulogan, Magtutudlo!7Si Jesus miingon kaniya: Babaye, nganong nagahilak ikaw? Kinsa ba ang imong gipangita? Siya, nga nagahunahuna nga kadto mao ang magbalantay sa tanaman, miingon kaniya: Ginoo, kong imong gikuha siya gikan dinhi, tug-ani ako kong hain nimo siya ibutang, ug ako siyang pagakuhaon.Sa nakaingon siya niini, milingi siya, ug nakita niya si Jesus nga nagatindog, apan wala siya makaila nga kadto mao si Jesus.$A Ug sila miingon kaniya: Babaye, nganong nagahilak ikaw? Siya miingon kanila: Kay gikuha nila ang akong Ginoo, ug wala ako mahibalo kong hain nila ibutang.2] Ug nakita niya ang duha ka mga manolonda nga sinul-oban sa maputi nga nanaglingkod, ang usa sa ulohan, ug ang usa sa tiilan, sa dapit diin ang lawas ni Jesus gipahigda. Apan si Maria nagatindog sa gawas sa lubnganan nga nagahilak; busa sa nagahilak siya, miduko ug milili siya sa lubnganan;?~y Busa ang mga tinon-an namauli pag-usab sa ilang balay.}}s Kay hangtud niadtong panahona wala pa sila mahibalo sa Kasulatan, nga siya kinahanglan nga mabanhaw sa mga minatay.i|KUnya misulod usab ang usa ka tinon-an nga unang miabut sa lubnganan, ug kini nakakita ug mitoo.{'Ug ang panyo nga didto sa iyang ulo wala mahitipon sa mga panapton nga lino, kondili nalukot sa iyang kaugalingon sa usa ka dapit nga linain.zUnya miabut usab si Simon Pedro nga nagasunod kaniya, ug misulod sa lubnganan, ug nakita niya ang mga panapton nga nahibilin.ry]Ug sa iyang pagduko ug paglili, nakita niya ang panapton nga lino nga nahibilin, apan wala siya mosulod.xUg nanalagan sila nga duha pagdungan, ug ang usa ka tinon-an labing makusog nga midalagan kay kang Pedro ug unang miabut sa lubnganan.Uw#Busa migula si Pedro ug ang usa ka tinon-an, ug nangadto sila sa lubnganan.Xv)Busa midalagan siya ug miadto kang Simon Pedro, ug sa usa ka tinon-an, ang gihigugma ni Jesus, ug miingon kanila: Gikuha nila gikan sa lubnganan ang Ginoo, ug wala kita mahibalo kong diin nila ibutang siya. u ;Karon, sa nahaunang adlaw sa semana, sayo sa mangitngit pa, miabut si Maria Magdalena sa lubnganan, ug nakita niya ang bato nga nakuha na sa lubnganan.otW*Busa didto tungod sa Pangandam sa mga Judio (kay haduol man ang lubnganan) ilang gipahaluna si Jesus.!s;)Karon, didto sa dapit diin siya ilansang sa cruz, may usa ka tanaman; ug sa tanaman may usa ka bag-ong lubnganan nga wala pay bisan kinsa nga gibutang.'rG(Busa ilang gikuha ang lawas ni Jesus, ug giputos kini nila sa panapton nga lino uban ang mga pahumot, sumala sa batasan sa mga Judio mahitungod sa paglubong.;qo'Ug didto miabut usab si Nicodemo, siya nga sa unang pagpakigkita kang Jesus, miadto kaniya sa gabii, nga nagadala ug duol sa usa ka gatus ka libra nga sinakot nga mirra ug aloe.p3&Ug sa human niining mga butanga, si Jose nga taga-Arimatea, nga tinon-an ni Jesus, apan sa tago tungod sa kahadlok sa mga Judio, nagpakilooy kang Pilato nga iya untang kuhaon ang lawas ni Jesus, ug gitugotan siya ni pilato. Busa miadto siya ug gikuha niya ang lawas ni Jesus.`o9%Ug usab ang laing bahin sa Kasulatan nag-ingon: Pagatan-awon nila ang ilang gidughang.inK$Kay kining mga butanga nagpanghitabo aron matuman ang Kasulatan: Walay bukog niya nga madugmok.$mA#Ug ang nakakita niini mihatag ug pagpamatuod, ug tinuod ang iyang pagpamatuod, ug siya nasayud nga matuod ang iyang ginapamulong, aron kamo usab managtoo.rl]"Apan usa sa mga sundalo midughang sa iyang kilid sa usa ka bangkaw, ug gilayon miagay ang dugo ug tubig.vke!Apan sa pag-abut nila kang Jesus ug sa hingkit-an nila nga patay na, wala nila pagdugmoka ang iyang mga paa.jw Busa ang mga sundalo nangabut, ug ilang gidugmok ang mga paa sa nahauna, ug sa usa nga gilansang sa cruz uban kaniya.iBusa ang mga Judio, tungod kay kadto adlaw sa pangandam, nga ang mga lawas dili magapabilin sa cruz sa adlaw nga igpapahulay (kay kadtong adlawa nga igpapahulay dakung adlaw) nagahangyo kang Pilato nga dugmokon ang ilang mga paa, ug nga hugoson nila.hBusa sa nadawat ni Jesus ang suka; miingon siya: Hingpit na; ug giduko niya ang iyang ulo, ug gitugyan ang iyang espiritu.2g]May nahimutang didto nga usa ka sudlanan nga napuno sa suka, busa ilang gibutang ang usa ka esponja nga natumog sa suka sa usa ka hisopo, ug gitunol nila sa iyang baba.{foSa tapus niini, sa hingbaloan ni Jesus nga ang tanan hingpit na, aron matuman ang Kasulatan, miingon: Giuhaw ako.e)Unya miingon siya sa tinon-an: Tan-awa ang imong inahan. Ug sukad niadtong taknaa gidawat siya sa tinon-an ngadto sa iyang kaugalingong balay.,dQBusa sa nakita ni Jesus ang iyang inahan ug ang tinon-an nga iyang gihigugma nga nagatindog sa duol, miingon siya sa iyang inahan: Babaye, tan-awa ang imong anak.Zc-Busa mao kining mga butanga ang gibuhat sa mga sundalo. Apan nanagtindog sa luyo sa cruz ni Jesus ang iyang inahan, ug ang igsoong babaye sa iyang inahan, si Maria nga asawa ni Cleofas, ug si Maria Magdalena.{boSila nanag-ingon sa usa ug usa: Dili ta paggision kini, kondili magarifa kita kong kinsa ang makatag-iya, aron matuman ang Kasulatan nga nag-ingon: Ilang gibahinbahin ang akong mga bisti alang kanila, ug sa akong mga panapton nanagrifa sila.aBusa ang mga sundalo, sa tapus nila ilansang si Jesus sa cruz, nanagkuha sa iyang mga bisti ug naghimo ug upat ka bahin, usa ka bahin, sa tagsa ka sundalo; ug ingon man usab ang sinina; ang sinina walay tinahian, hinabol gikan sa ibabaw ngadto sa ubos.>`wSi Pilato mitubag: Ang akong nahasulat, nahasulat ko.._UBusa ang mga pangulong sacerdote sa mga Judio nanag-ingon kang Pilato: Dili mo isulat: Ang Hari sa mga Judio, kondili nga siya nag-ingon: Ako ang Hari sa mga Judio.V^%Ug daghan sa mga Judio ang nakabasa niining ulohang sulat, kay ang dapit diin si Jesus gilansang sa cruz haduol sa ciudad; ug kadto nahasulat sa pinulongan nga Hebreohanon, ug sa Latin, ug sa Greciahanon.]1Ug si Pilato misulat, usab ug usa ka ulohang sulat, ug iyang gibutang sa cruz. Ug didto nahasulat: SI JESUS NGA NAZARETNON, ANG HARI SA MGA JUDIO.\Diin ilang gilansang siya sa cruz, ug diin uban kaniya may duha pa, usa sa tagsatagsa ka kiliran, ug si Jesus sa taliwala.9[kBusa ilang gikuha si Jesus: ug migula siya nga nagadala sa cruz nga alang kaniya, ngadto sa dapit nga ginganlan, Ang dapit sa bagolbagol, nga sa Hebreohanon ginganlan Golgota;vZeUnya iyang gitugyan siya kanila aron ilansang sa cruz. Ug ilang gikuha si Jesus, ug gidala siya gikan didto.bY=Apan sila nanagsinggit: Ipahilayo siya, ipahilayo siya, ilansang siya sa cruz! Si Pilato miingon kanila: Ilansang ko ba sa cruz ang inyong Hari? Ang mga pangulong sacerdote mitubag: Kami walay hari, gawas kang Cesar.X}Karon, mao kadto ang Pangandam sa pasko, sa may ikaunom ang takna. Ug siya miingon sa mga Judio Tan-awa ang inyong Hari!OW Sa pagkadungog ni Pilato niining mga pulonga, gipagula niya si Jesus, ug milingkod siya sa lingkoranan sa hukmanan sa usa ka dapit nga ginganlan Ang Litostroto, apan sa pulong Hebreohanon, Gabbata.`V9 Tungod niini si Pilato nagtinguha sa pagbuhi kaniya; apan ang mga Judio nanagsinggit nga nagaingon: Kong imong pagabuhian kining tawohana, ikaw dili higala ni Cesar; ang tanan nga nagapakahari nagabatok kang Cesar.KU Si Jesus mitubag kaniya: Ikaw wala untay gahum batok kanako, gawas kong kini gihatag kanimo gikan sa itaas: tungod niini, kadtong nagtugyan kanako dinhi kanimo mao ang may labing daku nga sala.T+ Busa si Pilato miingon kaniya: Dili ka mosulti kanako? Wala ka mahibalo nga ako may gahum sa pagbuhi kanimo, ug may gahum sa paglansang kanimo?wSg Ug misuod siya pag-usab sa Pretorio, ug miingon kang Jesus: Diin ka gikan? Apan si Jesus wala motubag kaniya.TR!Busa sa pagkadungog ni Pilato niining sultiha, milabi siya sa pagkahadlok.Q+Ang mga Judio mitubag kaniya: Kami adunay balaod, ug pinasikad sa among Kasugoan kinahanglan siya mamatay, tungod kay nagpakaanak siya sa Dios. PBusa sa nakita siya sa mga pangulong sacerdote ug sa mga sulogoon, sila misinggit nga nagaingon: Ilansang siya sa cruz, ilansang siya sa cruz! Si Pilato miingon kanila: Kuhaa ninyo siya, ug ilansang ninyo sa cruz, kay ako walay nakita kaniya nga kasal-anan.OUnya migula si Jesus nga sinul-oban sa purongpurong nga tunokon, ug sa bisti nga mapula. Ug si Pilato miingon kanila: Tan-awa ang tawo!"N=Ug si Pilato migula pag-usab ug miingon kanila: Ania karon, gidala ko siya dinhi kaninyo, aron kamo mahibalo nga wala akoy hingkaplagan nga sala kaniya.sM_Ug sila miduol kaniya ug miingon: Maghimaya, hari sa mga Judio! Ug ilang gisagpa siya sa ilang mga kamot.%LCUg ang mga sundalo nagsalapid ug usa ka purongpurong nga tunokon, ug ilang gibutang kini sa iyang ulo, ug ilang gisul-oban siya ug usa ka bisti nga mapula.CK Busa, unya gipakuha ni Pilato si Jesus ug gipahampak siya.J}(Unya ang tanan nanagsinggit pag-usab sapag-ingon: Dili kining tawohana, kondili si Barrabas. Si Barrabas usa ka tulisan.2I]'Apan kamo adunay batasan nga kinahanglan ko ang pagbuhi alang kaninyo usa sa panahon sa pasko; busa, buot ba kamo nga pagabuhian ko alang kaninyo ang Hari sa mga Judio??Hw&Si Pilato miingon kaniya: Unsay kamatuoran? Ug sa nakapamulong siya niini, migula siya pag-usab ngadto sa mga Judio, ug miingon kanila: Ako walay hingkaplagan nga kasal-anan kaniya./GW%Unya si Pilato miingon kaniya: Hari ba diay ikaw? Si Jesus mitubag: Gipa mulong mo nga ako hari. Tungod niini ako nagpakatawo, ug tungod niini mianhi ako sa kalibutan, aron ako magahatag ug pagpamatuod alang sa kamatuoran. Ang tagsatagsa nga iya sa kamatuoran magapatalinghung sa akong tingog.F$Si Jesus mitubag: Ang akong gingharian dili niini nga kalibutana; kong ang akong gingharian niini pa nga kalibutana, nan ang akong mga ulipon nakig-away na unta aron dili ako ikatugyan sa mga Judio, apan karon, ang akong gingharian dili gikan dinhi.E5#Si Pilato mitubag, Judio ba ako? Ang imong kaugalingon nga nasud ug ang mga pangulong sacerdote nagtugyan kanimo nganhi kanako; unsay imong nabuhat?zDm"Si Jesus mitubag: Gipamulong mo ba kini nga gikan kanimo lamang, kun gisuginlan ka ba sa uban mahitungod kanako?C{!Busa si Pilato misulod pag-usab sa Pretorio, ug gitawag niya si Jesus ug miingon kaniya: Ikaw ba ang Hari sa mga Judio?B Aron matuman ang pulong ni Jesus nga iyang gipamulong, nga nagapasabut kong unsang paagi sa kamatayon ang iyang pagakamatyan.CAUnya si Pilato miingon kanila: Dad-a ninyo siya, ug inyong hukman sumala sa inyong balaod. Ang mga Judio miingon kaniya: Supak sa balaod alang kanamo ang pagpatay sa bisan kinsang tawo:@wSila mitubag ug miingon kaniya: Kong kining tawohana dili pa mamumuhat sa dautan, wala unta namo siya itugyan kanimo.s?_Busa si Pilato migula ngadto kanila, ug miingon: Unsang sumbonga ang gidala ninyo batok niining tawohana?7>gBusa ilang gidala si Jesus gikan kang Caifas ngadto sa Pretorio; ug sayo kadto; ug sila wala manulod sa Pretorio, aron dili sila mahugawan, kondili makakaon hinoon sa pasko.K=Unya si Pedro milimod pag-usab; ug gilayon mituktugaok ang manok.*<MAng usa sa mga ulipon sa labawng sacerdote, sanglit kaubanan niadtong gipalungan ni Pedro sa dalunggan, miingon: Wala ko ba ikaw hikit-i kauban niya sa tanaman?4;aKaron, si Simon Pedro nagatindog, ug nagadangka sa iyang kaugalingon. Unya sila miingon kaniya: Usa ba usab ikaw sa iyang mga tinon-an? Siya milimod ug miingon: Dili ako.[:/Busa gipadala siya nga ginapus ni Anas ngadto kang Caifas, ang labawng sacerdote.9 Si Jesus mitubag kaniya: Kong dautan ang akong ginasulti, pamatud-an mo ang kadautan, apan kong maayo, nganong gisagpa mo ako?"8=Ug sa nakapamulong siya niini, usa sa mga sulogoon nga nagatindog sa duol misagpa kang Jesus ug miingon: Ingnon mo niana pagtubag ang labawng sacerdote?67eNganong nangutana ka kanako? Pangutan-a ang mga nakadungog kanako, kong unsa ang akong ginasulti kanila. Ania karon, kini sila nanghibalo sa mga butang nga akong ginasulti.B6}Si Jesus mitubag kaniya: Ako nagsulti sa dayag sa kalibutan; ako sa kanunay nagtudlo sa mga sinagoga ug sa templo diin magatigum ang tanan nga mga Judio; ug wala ako magasulti sa tago.s5_Unya ang labawng sacerdote nangutana kang Jesus mahitungod sa iyang mga tinon-an ug sa iyang pagtolon-an.u4cKaron, ang mga ulipon ug mga sulogoon nanagtindog didto, sa nakahaling ug kalayo sa mga uling, kay matugnaw kadto, ug nagadangka sila sa ilang kaugalingon; ug si Pedro usab uban kanila nga nagatindog ug nagadangka sa iyang kaugalingon.3-Unya ang ulipong babaye nga nagbantay sa pultahan miingon kang Pedro: Ikaw usa ba usab sa mga tinon-an niining tawohana? Siya miingon: Dili ako.A2{Apan si Pedro nagatindog gawas sa pultahan. Unya ang usa ka tinon-an nga naila sa labawng sacerdote migula ug misulti sa babaye nga nagbantay sa pultahan; ug iyang gipasulod si Pedro.N1Ug si Simon Pedro misunod kang Jesus, ingon man ang usa ka tinon-an. Kadto nga tinon-an kaila sa labawng sacerdote, ug misulod siya kauban ni Jesus ngadto sa hawanan sa balay sa labawng sacerdote;0-Karon, si Caifas mao ang nagahatag ug pagtambag sa mga Judio, nga niadtong panahona kinahanglan nga mamatay ang usa ka tawo tungod sa katawohan./ Ug ilang gidala siya una ngadto kang Anas, kay kini mao ang ugangan ni Caifas nga mao ang labawng sacerdote niadtong tuiga. . Busa ang panon sa mga sundalo, ug ang pangulong capitan, ug ang mga sulogoon sa mga Judio nanagdakup kang Jesus ug naggapus kaniya.{-o Busa si Jesus miingon kang Pedro: Isakob ang pinuti, ang copa nga gihatag kanako sa Amahan, dili ko ba pagaimnon?2,] Unya si Simon Pedro, nga may pinuti, miibut niini ug mitigbas sa ulipon sa labawng sacerdote, ug mipalung sa iyang too nga dalunggan. Ang ngalan sa ulipon mao si Malco.y+k Aron matuman ang pulong nga iyang giingon: Niadtong tanan nga imong gihatag kanako, wala ako kawad-i bisan usa.|*qSi Jesus mitubag: Giingon ko kamo nga ako mao siya, busa kong ako ang inyong ginapangita, palakta ninyo kini sila.t)aUnya iyang gipangutana pag-usab sila: Kinsa ang gipangita ninyo? Ug sila miingon: Si Jesus nga Nazaretnon.Z(-Unya sa nakaingon siya kanila: Ako mao siya, nanibog sila ug nangapukan sa yuta.$'ASila mitubag kaniya: Si Jesus nga Nazaretnon. Si Jesus miingon kanila: Ako mao siya. Ug si Judas usab nga mao ang nagtugyan kaniya nagatindog uban kanila.~&uBusa si Jesus nga nanghibalo sa tanang mga mahatabo kaniya, migula ug miingon kanila: Kinsa ba ang inyong gipangita?>%uUnya si Judas, sa nakadawat sa panon sa mga sundalo, ug mga sulogoon sa mga pangulong sacerdote ug sa mga Fariseo, ming-abut didto nga may mga farol, ug mga sulo, ug mga hinagiban.$1Karon, si Judas usab, ang nagtugyan nga mabudhion kaniya, nakatultul sa dapit, kay si Jesus sa makadaghan miadto didto uban sa iyang mga tinon-an.?# ySa nakapamulong si Jesus niining mga pulonga, miadto siya uban sa iyang mga tinon-an tabok sa sapa sa Cedron, diin may usa ka tanaman, didto mingsulod siya ug ang iyang mga tinon-an."#Ug akong gipaila kanila ang imong ngalan, ug igapaila ko pa, aron ang gugma nga imong gihigugma kanako mahiadto kanila, ug ako ania kanila. !Oh, Amahan nga matarung, ang kalibutan wala makaila kanimo, apan ako nakaila kanimo, ug kini sila nakaila nga ikaw nagsugo kanako.Z -Amahan, buot ko nga kadto usab nga mga gitugyan mo kanako mahiuban kanako kong asa ako, aron sila makakita sa akong himaya nga imong gihatag kanako; kay ikaw nahigugma kanako sa wala pa matukod ang kalibutan.5cAko ania kanila, ug ikaw ania kanako, aron sila mahingpit nga usa; aron ang kalibutan moila nga ikaw nagsugo kanako, ug nahigugma kanila maingon nga ikaw nahigugma kanako.|qUg ang himaya nga imong gihatag kanako, akong gihatag kanila, aron sila mahimong usa, maingon nga kita usa lamang.3_Aron silang tanan managhiusa, ingon nga ikaw, Amahan, ania kanako, ug ako anaa kanimo; nga sila usab managhiusa kanato; aron ang kalibutan motoo nga ikaw nagsugo kanako. ~~Y}}s|{{KzzHyyTxxw3vuuett?ssXrrqppRoonnimmtll(k=j\iilhnggGffAeudccAblaa%``.__-^^]][[ZYYYX"WVV=UTTmSRRQPP=ONNOMsLL+KKJJ&IHGGHFFvEEDGCCBB&A$@[??t>>f=A<;;Q:9988$77665Q43222100d/..1-m-,+**L)e((L'&&N%%l$$#Z"n!!! E:If@5H:T <Z c  9O=IW-|&q9Apan sila misinggit sa makusog nga tingog, ug gisungsungan ang ilang mga dalunggan, ug nagdungan pagdam-ag kaniya.%8Ug nag-ingon: Ania karon, nakita ko ang mga langit nga naablihan, ug ang Anak sa tawo, nga nagatindog sa toong kamot sa Dios.$+7Apan siya nga napun-an sa Espiritu Santo, mitutuk sa langit, ug nakakita sa himaya sa Dios, ug kang Jesus nga nagtindog sa toong kamot sa Dios: #6Ug sa pagkadungog nila niining mga butanga, nangasamad ang ilang mga kasingkasing, ug mingkagot ang ilang mga ngipon batok kaniya.]"35Kamo, nga nanagdawat sa Kasugoan pinaagi sa mga manolonda, ug wala ninyo pagtumana.N!4Kinsa ba sa mga manalagna ang wala pagalutosa sa inyong mga ginikanan? Ug gipatay nila kadtong mga nagmantala una sa pag-abut sa Matarung, nga karon nagmabudhion kamo, ug mga mamumono kamo kaniya;V %3Kamo nga mga magahi ug liog, ug mga dili sinircuncidahan sa kasingkasing ug sa mga igdulungog, nagabatok kamo gihapon sa Espiritu Santo; sama sa gibuhat sa inyong mga ginikanan mao usab ang gibuhat ninyo.B2Wala ba pagabuhata sa akong mga kamot kining mga butanga?C1Ang langit mao man ang akong trono, ug ang yuta mao ang tumbanan sa akong mga tiil. Unsang balaya ang pagatukoron ninyo kanako? nagaingon ang Ginoo; kun unsa ang dapit nga pahulayan ko?y0Bisan pa niana ang Labing Hataas wala magapuyo sa mga balay nga binuhat sa mga kamot; sumala sa gisaysay sa manalagna::o/Apan gipatukoran siya ni Salomon ug usa ka balay.}.Nga nakakaplag sa gracia sa atubangan sa Dios, ug nangayo nga makakita siya ug usa ka puloy-anan alang sa Dios ni Jacob.eC-Nga kini, sa atong mga ginikanan sa ilang hingtungdan gidala kauban ni Josue, sa nadawat nila sa kaugalingong yuta sa mga nasud, nga gihinginlan sa Dios sa atubangan sa atong mga ginikanan hangtud sa mga adlaw ni David;C,Ang atong mga ginikanan may tabernaculo sa pagpamatuod didto sa kamingawan, ingon sa iyang gisugo sa nagsulti siya kang Moises, nga pagabuhaton kini ingon sa howaranan nga iyang nakita:X)+Nagdala usab kamo sa balongbalong ni moloc, ug sa bitoon sa diosdios nga si remphan, ang mga larawan nga gibuhat ninyo, aron pagasimbahon ninyo sila: ug pagabalhinon ko kamo didto pa sa unahan sa Babilonia. *Apan mitalikod ang Dios, ug gitugyan sila nga managsingba sa panon sa langit, ingon sa nahisulat sa basahon sa mga manalagna: Gihalaran ba ako ninyo sa mga patay nga mananap ug mga halad didto sa kamingawan, sa sulod sa kap-atan ka tuig, Oh balay ni Israel?))Ug nagbuhat sila ug usa ka nating vaca niadtong mga adlawa, ug naghalad sila sa larawan, ug gikalipayan nila ang mga buhat sa ilang mga kamot.S(Nga nanag-ingon kang Aaron: Buhati kami ug mga dios, nga magauna kanamo; kay mahitungod niining Moises, nga nagmando kanamo sa paggula gikan sa Egipto, wala na kami mahibalo kong unsay nahitabo kaniya.!'Kaniya wala magtuman ang atong mga ginikanan; hinonoa gisalikway nila siya, ug sa ilang mga kasingkasing nanagbalik sila ngadto sa Egipto,S&Kini mao kadtong didto sa kapunongan sa kamingawan uban sa manolonda, nga nagsulti kaniya sa bukid sa Sinai, ug uban sa atong mga ginikanan; nga midawat sa mga pulong sa kinabuhi, aron igahatag kanato;@y%Kini mao si Moises nga nag-ingon sa mga anak sa Israel: Usa ka manalagna nga sama kanako pagabangonon sa inyong Ginoong Dios gikan sa inyong mga igsoon; kaniya managpatalinghug kamo.<q$Kining tawohana mao ang nagpagula kanila, nga nagbuhat ug mga katingalahan, ug mga ilhanan sa yuta sa Egipto, ug sa dagat nga Mapula, ug sa kamingawan, sulod sa kap-atan ka tuig.]3#Kini si Moises, nga giayran nila nga nag-ingon: Kinsay nagbutang kanimo nga pangulo ug maghuhukom? Kini siya gisugo sa Dios nga pangulo ug manunubos pinaagi sa kamot sa manolonda nga nagpakita kaniya sa sapinit.D"Nakita ko ang kagul-anan sa akong katawohan sa Egipto, ug akong hingdunggan ang ilang mga pag-agulo, ug mikanaug ako sa pagluwas kanila; ug karon, umari ka, pagasugoon ko ikaw sa Egipto.{!Ug miingon kaniya ang Ginoo: Huboa ang mga sapin sa imong mga tiil; kay ang dapit nga ginatindugan mo, yuta nga balaan.  Ako mao ang Dios sa imong mga ginikanan, ug ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob. Ug si Moises mikurog, ug wala mangahas pagtan-aw. Ug sa pagkakita ni Moises niini, nahibulong siya sa panan-awon; ug sa miduol siya sa pagtan-aw, miabut kaniya ang tingog sa Ginoo: 5Ug sa tapus sa kap-atan ka tuig, nagpakita kaniya sa kamingawan sa bukid sa Sinai ang usa ka manolonda sa Ginoo sa siga sa kalayo sa usa ka sapinit.  Ug niini nga mga pulonga mikalagiw si Moises, ug nagpuyo nga dumuloong sa yuta sa Median, ug didto nanganak ug duha ka lalake.U #Buot mo ba akong pagapatyon, ingon sa pagpatay mo kagahapon sa Egiptohanon?+Apan ang masipad-anon sa iyang isigkatawo, nagsalikway kaniya nga nagaingon: Kinsa ang nagbutang kanimo nga pangulo ug maghuhukom dinhi kanamo?<qUg sa sunod nga adlaw, siya nagpakita kanila samtang nag-away sila, ug buot niya nga managdait gayud sila, nga nagaingon: Mga ginoo, managsoon kamo: ngano nga nagalinupigay kamo?*MUg nagahunahuna siya, nga ang iyang mga igsoon nanagpakasabut, nga ang Dios magahatag kanila ug kaluwasan pinaagi sa iyang kamot: apan wala sila managpakasabut.!;Ug sa pagkakita niya sa usa kanila, nga nag-antus sa paglupig, kini gilabanan niya, ug ginabalusan niya ang gilupigan nga gipatay niya ang Egiptohanon.#Apan sa may kap-atan na ka tuig ang iyang panuigon, gihidlaw ang iyang kasingkasing sa pagdu-aw sa iyang mga igsoon ang mga anak sa Israel.Ug gipaton-an si Moises sa tanang kinaadman sa mga Egiptohanon; ug nahimong gamhanan siya sa iyang mga pulong ug sa iyang mga buhat.s_Ug sa gikasalibay siya, gisagup siya sa anak nga babaye ni Faraon, ug gimatuto siya ingon nga iyang anak.5Niadto usab nga panahona natawo si Moises, ug maanyag gayud siya sa atubangan sa Dios; ug gialimahan siya sa tolo ka bulan sa balay sa iyang amahan.-SKini sa malalangon nagdagmal sa atong kaliwatan, ug nagdaugdaug sa atong mga ginikanan, aron isalibay nila ang ilang mga bata sa tuyo unta nga dili sila mangabuhi.U#Hangtud nga mitindog sa Egipto ang usa ka hari, nga wala makaila kang Jose.~Apan sa nagakaduol na ang panahon sa saad, nga gipanumpa sa Dios kang Abraham, ang katawohan mingtubo ug mingsanay sa Egipto.}#Ug gibalhin sila ngadto sa Sichem ug gipamutang sila sa lubnganan nga gipalit ni Abraham sa bili sa salapi sa mga anak ni Hemor, sa Sichem.]|3Ug milugsong si Jacob ngadto sa Egipto, ug namatay siya ug ang atong mga ginikanan.~{uUg gipatawag ni Jose ang iyang amahan nga si Jacob, ug ang tanan niyang kabanayan, nga may kapitoan ug lima ka tawo.yzk Ug sa ikaduhang panahon, si Jose hing-ilhan sa iyang mga igsoon, ug hingsayran ni Faraon ang kaliwatan ni Jose.pyY Ug sa pagkadungog ni Jacob, nga didtoy trigo sa Egipto gipauna niya pagpaadto ang atong mga ginikanan.x1 Ug miabut ang gutom ug ang dakung kagul-anan sa tibook nga yuta sa Egipto ug sa Canaan, ug ang atong mga ginikanan walay hingkaplagang mga makaon.`w9 Ug nagluwas kaniya sa tanan niya nga mga kagul-anan, ug naghatag kaniya ug gracia, ug kinaadman sa atubangan ni Faraon, nga hari sa Egipto, nga nagbutang kaniya nga gobernador sa Egipto ug sa tibook niya nga balay.vy Ug ang mga patriarca nga giagda sa kasina, nagbaligya kang Jose ngadto sa Egipto; apan ang Dios didto nag-uban kaniya.Wu'Ug iyang gihatagan siya sa tugon sa circuncicion ug mao kining pag-anak ni Abraham kang Isaac ug gicircuncidahan niya sa ikawalo ka adlaw ug si Isaac kang Jacob, ug si Jacob sa napulo ug duha ka patriarca.t#Ug pagahukman ko ang nasud nga magaulipon kanila, nag-ingon ang Dios, ug sa human niini mamahawa sila, ug magaalagad kanako niining dapita..sUUg nagsulti ang Dios sa ingon niini: Nga ang iyang kaliwatan mga dumuloong sa laing yuta, ug maulipon sila ug pagadaugdaugon sila sa sulod sa upat ka gatus ka tuig,grGUg siya wala niya paghatagi ug kabilin niini bisan na lamang ang pagatumban sa iyang tiil: apan gisaaran siya nga igahatag kaniya kini aron mahimong kaugalingon, ug sa iyang kaliwatan sa ulahi niya, sa wala pa siyay anak.=qsUnya mipahawa siya sa yuta sa mga Caldeahanon ug mipuyo sa Haran. Ug gikan didto, sa pagkamatay sa iyang amahan, gipabalhin siya sa Dios niining yutaa, nga ginapuy-an ninyo karon.xpiUg miingon kaniya: Pumahawa ka sa imong yuta ug sa imong kaubanan, ug umari ka sa yuta nga igatudlo ko kanimo.OoUg siya miingon: Mga igsoon ug mga ginikanan, magpatalinghug kamo: Ang Dios sa kahimayaan mitungha sa atong amahan nga si Abraham, sa didto pa siya sa Mesopotamia, sa wala pa siya magpuyo sa Haran.Hn Ug miingon ang labawng sacerdote: Matuod ba kining mga butanga?mUnya ang tanang nanaglingkod sa Sanhedrin, sa nanagtutuk sila kaniya, nakita nila ang iyang nawong ingon sa nawong sa usa ka manolonda. l9Kay among hingdunggan siya nga nag-ingon, nga kini si Jesus nga Nazaretnon magaguba niini nga dapit, ug mag-usab sa mga batasan nga gihatag ni Moises.4ka Ug gipaatubang nila ang mga bakakon nga mga saksi, nga nanag-ingon: Kining tawohana walay pag-undang sa pagsulti sa mga pulong batok niining balaang dapit ug sa Kasugoan.j/ Ug gipagubot nila ang katawohan, ug ang mga anciano, ug ang mga escriba; ug siya gidam-agan nila, ug gidakup, ug gidala siya ngadto sa Sanhedrin.+iO Unya ang mga tawo gihukipan nila ug salapi, aron manag-ingon: Among hingbatian siya nga nagsulti ug mapasipalahong mga pulong batok kang Moises ug batok sa Dios.ehC Ug wala sila makahimo sa pagdaug sa kinaadman ug sa Espiritu nga maila sa iyang gipamulong.bg= Apan may nanagpanindog sa pipila nga didto sa sinagoga, nga ginganlan sinagoga sa mga Libertino ug sa mga taga-Cirene, ug mga taga-Alejandria, ug niadtong mga taga-Cilicia, ug sa taga-Asia, nakiglantugi kang Esteban.fUg si Esteban, nga puno sa gracia ug sa gahum, nagbuhat ug daghang mga katingalahan ug mga ilhanan sa taliwala sa katawohan.9ekUg mikaylap ang pulong sa Dios; ug ang gidaghanon sa mga tinon-an misanay sa hilabihan gayud sa Jerusalem, ug usa ka dakung panon sa mga sacerdote nanagmasinugtanon sa pagtoo.zdmKini sila gipaatubang sa mga apostoles, ug sa human sila makaampo, nagpandung sa ilang mga kamot sa ibabaw nila.cUg kini nga pahayag hing-uyonan sa tibook nga panon; ug ilang gipili si Esteban, lalake nga puno sa pagtoo ug sa Espiritu Santo, ug si Felipe, ug si Procoro, ug si Nicanor, ug si Timon, ug si Parmenas, ug si Nicolas, usa ka kinabig, nga taga-Antioquia;KbUg kami magapadayon gayud sa pag-ampo ug sa ministerio sa pulong.?awBusa, mga igsoon, magpangita kamo diha kaninyo ug pito ka tawo mga maayo ug kadungganan, nga mga puno sa Espiritu Santo ug sa kinaadman, nga atong ikatudlo alang niining buluhatona,0`YTungod niini gipatigum sa napulo ug duha ang panon sa mga tinon-an ug nanag-ingon: Dili angay nga pagabiyaan namo ang pulong sa Dios, ug magasilbe kami sa mga lamesa.d_ CUg niadtong mga adlawa, sa nagatubo ang gidaghanon sa mga tinon-an, nanagbagutbot ang mga Judiong Greciahanon batok sa mga Hebreohanon, kay ang ilang mga babayeng balo wala nila pagtagda sa mga pag-alima sa matag-adlaw.^*Ug wala nila pag-undangi ang pagpanudlo sa matag-adlaw sulod sa templo ug sa kabalayan ug sa pagmantala kang Jesus nga mao ang Cristo.]!)Busa namahawa sila sa atubangan sa Sanhedrin nga mga malipayon, kay naisip sila nga takus sa pag-antus sa kaulawan tungod sa iyang Ngalan.*\M(Ug sila nanagpahiuyon kaniya: ug sa gitawag nila ang mga apostoles, ilang gihampak ug gisugo sa dili na pagsulti pinasikad sa ngalan ni Jesus, ug gibuhian sila.[{'Apan kong iya sa Dios, dili kamo arang makagwagtang niini: tingali hinoon makaplagan kamo nga nakig-away batok sa Dios.9Zk&Ug karon nagaingon ako kaninyo: Pahalayo kamo niining mga tawohana ug pasagdan lamang sila: kay kong kini nga pagbulot-an, kun, kini nga buhat ila sa mga tawo, mawagtang kini;FY%Sa tapus niini, mitindog si Judas, nga taga-Galilea sa mga adlaw sa padron, ug nagpasunod siya sa pipila sa katawohan; nawala usab siya, ug ang tanang mga nanagsugot kaniya, nagkatibulaag.oXW$Kay sa wala pa kining mga adlawa mitindog si Teudas, nga nagapadakudaku sa iyang kaugalingon, nga kaniya mitipon ang may upat ka gatus ka tawo; gipatay kini siya, ug ang tanang nanagsugot kaniya, nagkatibulaag sila ug nangabanaw.W3#Ug siya miingon kanila: Mga tawo sa Israel, magmatngon kamo sa inyong kaugalingon mahitungod niining mga tawohana kong unsa ang inyong pagabuhaton.CV"Apan may mitindog nga usa ka Fariseo sa Sanhedrin, nga ginganlan si Gamaliel, batid sa balaod, halangdon sa tibook nga katawohan, ug nagsugo nga pagulaon sa makadiyut ang mga apostoles.rU]!Apan sa pagkadungog nila niini, gisakitan sila sa ilang kasingkasing, ug nanagkauyon sa pagpatay kanila.T Ug kami mga saksi niya niining mga butanga, ug ingon man ang Espiritu Santo, nga gihatag sa Dios sa mga nagasugot kaniya.S)Kini gibayaw sa Dios sa iyang toong kamot aron mahimong Principe ug Manluluwas, sa paghatag kang Israel sa paghinulsol ug pasaylo sa mga sala.lRQAng Dios sa atong mga ginikanan nagbanhaw kang Jesus, nga inyong gipatay, gibitay sa usa ka kahoy.{QoUg mitubag si Pedro ug ang mga apostoles, ug nanag-ingon: Kinahanglan magsugot kami sa Dios labi kay sa mga tawo.iPKNga nagaingon: Wala ba kamo namo pagpinahi sa mapiut gayud, nga dili kamo magpanudlo niini nga ngalana? Ug ania karon, gipuno ninyo ang Jerusalem sa inyong pagtolon-an; ug buot kami ninyo sang-atan sa dugo niining tawohana.fOEUg sa gidala nila, gipaatubang sila sa Sanhedrin. Ug ang labawng sacerdote nangutana kanila,N7Unya ang capitan miadto uban ang mga punoan, ug ilang gidala sila sa walay paglugos, kay nangahadlok sila sa katawohan, nga tingali panagbatoon sila.-MSUg may usa nga miabut, ug nagsugilon kanila: Ania karon, ang mga tawo nga inyong gisulod sa bilanggoan, atua sa templo, nga nagatindog ug nagapanudlo sa katawohan.#L?Ug sa pagkadungog sa capitan sa templo ug sa mga pangulong sacerdote niini nga mga pulonga, nangalibug sila mahatungod kanila kong asa kutob kini motubo.PKNga nagaingon: Sa pagkamatuod, nakita namo ang bilanggoan, nga naserhan sa malig-on gayud, ug ang mga bantay nagatindog sa mga pultahan; apan sa pag-abli namo, walay nakita nga bisan kinsa sa sulod.oJWApan ang mga sulogoon nga miabut wala makakaplag kanila sa bilanggoan; ug mibalik sila ug nagsugilon, I9Ug sa pagkadungog nila niini misulod sila sa buntag pa kaayo sa templo, ug nagpanudlo sila. Ug miabut ang labawng sacerdote ug ang mga kauban niya, ug gitawag ang Sanhedrin, ug ang tibook nga senado sa mga anak ni Israel, ug gipasugoan nila sa bilanggoan, aron paatubangon sila.wHgLakaw kamo, ug manindog kamo sa templo ug isulti ninyo sa katawohan ang tanang mga pulong niini nga Kinabuhi.GApan ang usa ka manolonda sa Ginoo, miabli sa kagabhion sa mga pultahan sa bilanggoan; ug sa ilang gihatud siya sa gawas, nag-ingon:XF)Ug gidakup nila ang mga apostoles, ug gipanulod nila sa bilanggoan sa lungsod.EApan mitindog ang labawng sacerdote, ug ang tanang kauban niya, nga mao ang pundok sa mga Saduceo, ug napuno sila sa kasina,DDUg midugok usab ang panon sa katawohan gikan sa mga lungsod nga nagalibot sa Jerusalem, nga nagadala ug mga masakiton, ug mga ginasakit sa mga espiritu nga mahugaw ug giayo silang tanan.}CsSa pagkaagi nga bisan pa ang mga masakiton gidala nila ngadto sa mga dalan, ug ilang ginabutang sila sa mga higdaanan ug sa mga lantay, aron nga sa pag-agi ni Pedro, ang uban kanila malandungan bisan sa labing diyutay na lamang sa iyang anino.uBcUg nadugangan pa gayud ang mga magtotoo ngadto sa Ginoo, sa mga panon sa mga lalake, ug sa mga babaye usab;mAS Apan sa uban walay nangahas sa pag-ipon kanila; labut pa niini, sila gipakadaku gayud sa katawohan.>@u Ug daghang mga ilhanan ug mga katingalahan ang gibuhat pinaagi sa mga kamot sa mga apostoles sa atubangan sa katawohan. Ug didto silang tanan, nga nagkahiusa sa alagian ni Salomon.p?Y Ang dakung kahadlok miabut sa tibook nga iglesia ug niadtong tanan nga nakadungog niining mga butanga.M> Ug siya napukan gilayon sa iyang tiilan, ug nabugto ang gininhawa. Ug ang mga batan-on mingsulod, ug hingkaplagan siya nga patay na, ug siya gidala nila sa gawas, ug gilubong tupad sa iyang bana.N= Ug si Pedro miingon kaniya: Nganong nagkasabut kamo sa pagsulay sa Espiritu sa Ginoo? Ania karon, anaa sa pultahan ang mga tiil niadtong mga nanaglubong sa imong bana, ug magadala kanimo sa gawas.<Ug si Pedro miingon kaniya: lasoy mo kanako, gibaligya ba ninyo sa maong bili ang yuta? Ug siya miingon: Oo, sa maong bili.d;AUg sa miagi na ang tolo ka takna, misulod ang iyang asawa nga wala manghibalo sa nahitabo.f:EUg ang mga batan-on mitindog, ug ilang gilimisan siya, ug ilang gidala sa gawas ug gilubong,(9IUg sa pagkadungog ni Ananias niini nga mga pulonga, napukan siya ug nabugto ang iyang gininhawa; ug giabut sa dakung kahadlok ang tanang mga nakadungog niini.\81Sa diha pa kini kanimo, wala ba magpabilin nga imong kaugalingon? Ug sa nabaligya na, wala na ba sa imong pagbulot-an? Nganong gibatonan mo kini sa imong kasingkasing? Wala ka magbakak sa tawo, kondili sa Dios.'7GApan miingon si Pedro: Ananias, nganong gipuno ni satanas ang imong kasingkasing, aron magbakak ka sa Espiritu Santo, ug magtago ka sa bahin sa bili sa yuta?67Ug gitagoan niya ang bahin sa bili, nga hingbaloan usab sa iyang asawa; ug gidala niya ang usa ka bahin, ug gibutang niya sa tiilan sa mga apostoles.v5 gApan usa ka tawo, nga ginganlan si Ananias, uban si Safira nga iyang asawa, nagbaligya ug usa ka katigayonan,q4[%Nagbaligya sa iyang usa ka uma, ug gidala niya ang salapi, ug gibutang niya sa tiilan sa mga apostoles.3#$Ug si Jose, nga gitagaan sa mga apostoles sa bansagon nga Bernabe, kong hubaron: Anak sa paglipay, usa ka Levita nga taga-Cipro ug kaliwat,x2i#Ug ginabutang nila sa tiilan sa mga apostoles; ug ginaapud-apud nila sa tagsatagsa ingon sa iyang kinahanglan.21]"Kay walay kinsa nga nakulangan kanila; kay ang tanan nga may mga kabilin kun may mga kabalayan, ginabaligya nila, ug ginadala nila ang bili sa mga butang nga nabaligya. 0!Ug sa daku nga kagahum nagapamatuod ang mga apostoles sa pagkabanhaw sa Ginoong Jesus: ug daku ang gracia nga diha kanilang tanan;W/' Ug ang panon sa mga tawo nga mingtoo, nausa ang ilang kasingkasing ug kalag; ug walay bisan kinsa nga nag-ingon nga kaugalingon niya ang iyang ginabatonan, kondili ang tanan nga mga butang kadaghanan nila.(.IUg sa nakaampo na sila, nauyog ang dapit nga ginatiguman nila; ug nangapuno silang tanan sa Espiritu Santo, ug nanagsulti sa pulong sa Dios nga adunay kaisug./-WSamtang igatuy-od mo ang imong kamot sa pag-ayo, ug aron nga pagabuhaton ang mga ilhanan ug mga katingalahan, pinaagi sa ngalan sa imong balaang Ulipon nga si Jesus., Ug karon, Ginoo, tan-awa ang ilang mga hulga; ug ihatag sa imong mga ulipon ang bug-os nga kaisug sa pagsulti sa imong pulong,f+ESa pagbuhat sa tanan nga gituyo sa imong kamot ug sa imong pagbulot-an, sa wala pa mahitabo.W*'Kay sa pagkamatuod, si Herodes, ug si Poncio Pilato, kauban ang mga Gentil, ug ang katawohan sa Israel, nanagtigum sila dinhi niining lungsora batok sa imong balaang Ulipon nga si Jesus, nga imong gidihog,y)kNanindog ang mga hari sa yuta, ug nanag-ipon sa tingub ang mga punoan batok sa Ginoo, ug batok sa iyang Cristo.P(Nga pinaagi sa Espiritu Santo, sa baba sa imong ulipon nga si David, nga among amahan, nag-ingon ka: Nganong nanagsuki ang mga Gentil, ug ang mga katawohan nanagpalandong sa mga hunahuna nga kawang?_'7Ug sila, sa pagpakadungog niini nanagdungan sila sa pagpatugbaw sa ilang tingog ngadto sa Dios, ug nanag-ingon: Ginoo, ikaw mao ang Dios, nga nagbuhat sa langit ug sa yuta, ug sa dagat ug sa tanan nga anaa kanila;/&WUg sa gibuhian na sila, nangadto sila sa ilang kaugalingong mga kauban, ug ilang gisugilon ang tanan nga giingon kanila sa mga pangulong sacerdote ug sa mga anciano.|%qKay ang tawo nga gibuhatan niining kahibulongan nga pagkaayo, may kapin na sa kap-atan ka tuig ang iyang panuigon.f$EUg sila, sa nagapadayon pa gayud sa paghulga kanila, nagapapauli kanila kay wala silay hingkaplagan nga angay sa pagsilot kanila tungod sa kahadlok sa katawohan, kay ang tanang tawo nagahimaya sa Dios tungod sa nahitabo.a#;Kay kami dili makapugong sa pagsulti sa mga butang nga among hingkit-an ug hingdunggan.""=Apan si Pedro ug si Juan mingtubag kanila ug ming-ingon: Kong matarung sa atubangan sa Dios ang pagpatalinghug kaninyo labi pa kay sa Dios, hukmi ninyo.!)Ug ilang gipatawag sila, ug ilang gipinahan nga bisan sa unsang paagi dili na sila managsulti bisan managpanudlo pinasikad sa ngalan ni Jesus. 1Apan, aron dili na kini masangyaw sa katawohan, atong hulgaon sila, aron dili na sila managsulti sukad karon, sa bisan kang kinsa niining ngalana.ucNga nagaingon: Unsay atong pagabuhaton niining mga tawohana? Kay sa pagkamatuod usa ka ilhanan nga nabantug ang gibuhat pinaagi kanila, nga gipakita sa atubangan sa tanang mga pumoluyo sa Jerusalem, ug dili kita arang makaglimod niini.b=Ug sa ilang gipagula sila sa gawas sa Sanhedrin, nagpangutan-anay ang usa ug usa kanila,r]Ug sa nakita nila ang tawo, nga giayo nga nagatindog uban kanila, wala silay arang ikasulti batok niana.N Apan sa gitan-aw nila ang kaisug ni Pedro ug ni Juan, nga hingsayran nila, nga mga tawo nga walay kaalam ug mga walay silid, nanghibulong sila; ug hing-ilhan nila, nga sila nakigkauban kang Jesus.6e Ug diha sa lain walay kaluwasan gikan kang bisan kinsa, kay walay lain nga ngalan sa ilalum sa langit, nga nahatag sa taliwala sa mga tawo, nga diha kaniya mangaluwas kita.oW Kini mao ang bato, nga gisalikway ninyo nga mga magtutukod, nga nahimong pangulong bato sa pamag-ang./ Hibaloi ninyong tanan ug sa tibook nga katawohan sa Israel, nga tungod sa ngalan ni Jesucristo nga Nazaretnon, nga inyong gilansang sa cruz, ug nga gibanhaw sa Dios gikan sa mga minatay, tungod gayud kaniya nagatindog kining tawohana dinhi sa inyong atubangan nga maayo na.{ Kong kami karon pagasusihon mahatungod sa kaayohan sa usa ka tawo nga masakiton, kong sa unsa nga paagi nga naayo siya,kOUnya si Pedro nga puno sa Espiritu Santo miingon kanila: Mga punoan sa katawohan, ug mga anciano,Ug sa ilang gipataliwala sila, ilang gipangutana: Sa unsa nga kagahum, kun, sa kang kinsa nga ngalan nga gibuhat ninyo kini?Ug didto si Anas, ang labawng sacerdote, ug si Caifas, ug si Juan, ug si Alejandro, ug ang tanang mga kabanayan sa labawng sacerdote;}sUg nahitabo sa pagkaugma, nga nanagtigum sa Jerusalem ang ilang mga punoan, ug ang mga anciano, ug ang mga escriba,|qApan daghan sa mga nakadungog sa pulong, mingtoo; ug ang gidaghanon sa mga lalake mikabat sa duol sa lima ka libo.gGUg ilang gidakup sila ug gisulod nila sa bilanggoan hangtud sa pagkaugma: Kay hapon na kadto.Nga nangaguol kay ginatudloan nila ang katawohan ug ginamantala nila pinaagi kang Jesus ang pagkabanhaw gikan sa mga minatay.y mUg sa nagasulti sila sa katawohan, hing-abutan sila sa mga sacerdote, ug sa capitan sa templo ug sa mga Saduceo,EKaninyo gayud una ang Dios, sa gibanhaw niya ang iyang Ulipon nga si Jesus, iyang gisugo, aron kamo pagapanalanginan niya, sa pagpabulag sa tagsatagsa kaninyo gikan sa iyang mga kadautan.PKamo mao ang mga anak sa mga manalagna ug sa tugon nga gibuhat sa Dios sa atong mga ginikanan, nga nagaingon kang Abraham: Ug diha sa imong kaliwat pagapanalanginan ang tanang mga kabanayan sa yuta.- SUg sa pagkamatuod ang tanang mga manalagna, gikan kang Samuel ug kanila nga mingsunod, sa kapid-an nga mingsulti, nagtagna sila usab mahitungod niining mga adlawa. !Ug nahitabo, nga ang tanang kalag nga dili magpatalinghug niadtong manalagnaa, pagapohoon gayud siya gikan sa kinataliwad-an sa katawohan.d ASi Moises, sa pagkamatuod, nag-ingon: Usa ka manalagna nga sama kanako pagabangonon sa inyong Ginoong Dios sa taliwala sa inyong mga igsoon; kaniya magapatalinghug kamo sa tanang mga butang, nga iyang igasulti kaninyo.G Nga mao si Jesus: Nga kinahanglan pagadawaton sa langit hangtud sa pagpahiuli sa tanang mga butang, nga gisulti sa Dios pinaagi sa baba sa iyang balaang mga manalagna, sukad pa sa sinugdan.K Ug nga igapadala niya si Cristo, nga iyang gitudlo alang kaninyo,2]Busa, managhinulsol kamo, ug managbalik kamo, aron pagapalaon ang inyong mga sala, kay sa ingon niana moabut ang mga panahon sa kahamungaya gikan sa atubangan sa Ginoo;Apan ang mga butang nga gipahayag nga daan sa Dios pinaagi sa baba sa tanang mga manalagna, iyang gituman nga ang iyang Cristo magaantus.  Ug karon, mga igsoon, hingbaloan ko, nga kadto inyong gibuhat sa walay pagpanghibalo ingon usab sa gibuhat sa inyong mga punoan.ykUg tungod sa pagtoo sa iyang ngalan, ang iyang ngalan mao ang nagpabaskug niining tawo nga nakita ug hing-ilhan ninyo; sa pagkamatuod, ang pagtoo nga pinaagi kaniya, naghatag niining tawo sa hingpit nga kaayohan sa atubangan ninyong tanan.ucUg gipatay ninyo ang Magbubuhat sa kinabuhi, ang gibanhaw sa Dios sa mga minatay; nga niini mga saksi kami.s_Apan ginaayran ninyo ang Balaan ug Matarung, ug gipangayo ninyo nga igahatag kaninyo ang usa ka mamumuno.\1 Ang Dios ni Abraham; ugni Isaac, ug ni Jacob, ang Dios sa atong mga ginikanan, naghimaya sa iyang Ulipon nga si Jesus, nga inyong gitugyan, ug giayran sa atubangan ni Pilato, sa gituyo niya nga pagabuhian siya.fE Ug sa nakita ni Pedro kini, mitubag siya sa katawohan: Mga taga-Israel, nganong nanghibulong kamo niining tawo, kun, nganong gitutukan ninyo kami, ingon nga daw tungod sa among gahum kun pagkadiosnon gipalakaw namo siya?+ Ug sa iyang gihawiran si Pedro ug si Juan, ang tibook nga lungsod sa dakung kahibulong mingdugok kanila sa agianan, nga ginganlan kang Salomon.)K Ug naila nila, nga siya mao kadtong nagalingkod sa pagpakilimos sa Pultahan nga Matahum sa templo; ug nahibulong ug nahingangha sila tungod sa nahitabo kaniya.Y~+ Ug ang tibook nga katawohan nakakita kaniya nga nagalakaw ug nagadayeg sa Dios.}Ug sa nakaugpo siya, mitindog, ug milakaw; ug misulod siya uban kanila sa templo, nga nagalakaw, ug nagaluksolukso, ug nagadayeg sa Dios.~|uUg iyang gikuptan siya sa kamot nga too, ug gipatindog siya: ug gilayon nabaskug ang iyang mga tiil ug mga buolbuol.+{OApan si Pedro miingon: Wala akoy salapi, bisan bulawan; apan ang ania kanako, igahatag ko kanimo: Sa ngalan ni Jesucristo nga Nazaretnon, tumindog ka ug lumakaw.Tz!Ug siya naminaw kanila, nga nagahulat nga adunay pagadawaton gikan kanila.[y/Ug si Pedro nga inubanan ni Juan, sa ilang gitutukan siya, miingon: Tan-awa kami.sx_Siya, sa nakatan-aw kang Pedro ug kang Juan, nga sumusulod sa templo, nagpakilooy kanila nga limsan siya.Zw-Ug didto gidala ang usa ka tawo nga piang sukad pa sa tiyan sa iyang inahan, nga gibutang nila sa matag-adlaw sa pultahan sa templo, nga ginganlang Matahum, aron nga magpakilimos kanila nga nanulod sa templo.rv _Karon si Pedro ug si Juan nagkuyog pagsaka sa templo sa takna sa pag-ampo, nga mao ang ikasiyam ka takna.u/Nga nagadayeg sa Dios, ug nahamut-an sa tibook nga lungsod. Ug ginadugang sa Ginoo kanila sa matag-adlaw ang mga ginaluwas.+tO.Ug sa nagapadayon sila sa paghiusa sa matag-adlaw sa templo, ug sa pagbahinbahin sa tinapay sa kabalayan. nangaon sila sa malipayon ug sa putli nga kasingkasing;s-Ug gipamaligya nila ang ilang kaugalingong mga butang ug ginabahinbahin nila sa tanan ingon sa gikinahanglan sa tagsatagsa.Yr+,Ug ang tanang mga mingtoo nanagtipon pagpuyo ug giusahan ang tanang mga butang. q+Ug giabut sa kahadlok ang tagsatagsa ka kalag; ug daghan ang mga katingalahan, ug mga ilhanan nga gibuhat pinaagi sa mga apostoles.p*Ug nanagpadayon gihapon sila sa pagtolon-an sa mga apostoles ug sa pakig-ambitay, ug sa pagbahinbahin sa tinapay, ug sa mga pag-ampo.o)Unya kadtong mga mingdawat sa iyang pulong gibautismohan; ug niadtong adlawa nahidugang ang may tolo ka libo ka mga kalag.*nM(Ug sa uban pang daghang mga punong nagpamatuod siya, ug nagtambag kanila, sa pag-ingon: Luwason ninyo ang inyong kaugalingon gikan niining kaliwatan nga baliko.m'Kay ang saad alang kaninyo ug sa inyong mga anak, ug sa tanang atua sa halayo; bisan ang kapid-an nga pagatawgon sa atong Ginoong Dios.Hl &Ug si Pedro miingon kanila: Maghinulsol kamo ug managpabautismo ang tagsatagsa kaninyo sa ngalan ni Jesucristo alang sa pagpasaylo sa mga sala, ug managdawat kamo sa hatag sa Espiritu Santo..kU%Karon sa nakadungog sila niini, gisakitan sila sa ilang kasingkasing, ug nanag-ingon sila kang Pedro, ug sa ubang mga apostoles: Mga igsoon, unsay pagabuhaton namo?j1$Busa pahibaloon sa matuod gayud ang tibook nga balay ni Israel, nga kining Jesus nga gilansang ninyo sa cruz, gibuhat sa Dios nga Ginoo ug Cristo.Vi%#Hangtud nga igabutang ko ang imong mga kaaway sa tumbanan sa imong mga tiil.h#"Kay si David wala makasaka sa mga langit; apan siya gayud nag-ingon: ang Ginoo nag-ingon sa akong Ginoo; Lumingkod ka sa akong toong kamot,/gW!Busa sa gibayaw siya sa toong kamot sa Dios, ug sa nakadawat sa Amahan sa saad sa Espiritu Santo, iyang gibubo kini, nga ginatan-aw ug ginapatalinghugan ninyo karon.Kf Kining Jesus gibanhaw sa Dios nga kaniya mga saksi kami ngatanan.#e?Siya, sa nakalantaw nga daan, nagsulti sa pagkabanhaw ni Cristo, nga wala pagapasagdi ang iyang kalag sa Hades, ni ang iyang unod makakita sa pagkadunot.1d[Tungod kay manalagna siya, ug nga hingbaloan niya nga gipanumpa sa Dios kaniya, sa usa ka panumpa, nga sa bunga sa iyang hawak, may usa nga magalingkod sa iyang trono;EcMga igsoon, makahimo ako sa pagsulti kaninyo sa dakung kasayon mahatungod kang David nga patriarca nga namatay siya, ug gilubong, ug ang iyang lubnganan ania kanato hangtud karong adlawa.dbAGipaila mo kanako ang mga dalan sa kinabuhi; pagapun-on mo ako sa kalipay sa imong nawong.zamKay dili mo pagpasagdan ang akong kalag sa Hades, ug dili mo itugot nga ang imong Balaan makakita sa pagkadunot.`Tungod niini nahinangup ang akong kasingkasing, ug nagakalipay ang akong dila; ug ang akong unod usab nagapahulay sa paglaum;_%Kay si David nagaingon mahatungod kaniya: Nakita ko gihapon ang Ginoo sa akong atubangan; kay ania siya sa akong too, aron dili ako matarug.|^qNga gibanhaw sa Dios, sa nabadbaran sa mga kasakitan sa kamatayon; kay wala gayud mahimo nga mahawiran siya niana. )R~~;}P||C{{zz1yy/xww9vyuuttts{rrjqqrppoCnXmmllSkxjj)ihhAggfoeedpcc*bFa``__.^]]Q\\ZZoZYXWWWV}UTTSSmRRQPPOO*N_MAL_KK_JJaIIHSGG6FyF)EDDBCClBByBA0@@=~<m Ug sa pagkadungog nila niining mga butanga, nangahilum sila ug nanagdayeg sa Dios, nga nagaingon: Nan diay ang Dios mihatag usab sa mga Gentil sa paghinulsol alang sa kinabuhi.%=C Nan kong ang Dios naghatag kanila sa mao usab nga hiyas sama kanato, sa diha nga mitoo kita sa Ginoong Jesucristo, si kinsa man ako nga makapugong sa Dios?<) Unya nahinumdum ako sa pulong nga giingon sa Ginoo: Sa pagkamatuod, si Juan nagbautismo sa tubig; apan kamo pagabautismohan sa Espiritu Santo.;w Ug sa misugod ako sa pagsulti, mikunsad ang Espiritu Santo sa ibabaw nila, sama usab sa pagkunsad kanato sa sinugdan.k:O Siya magasulti kanimo ug mga pulong, nga tungod niana maluwas ikaw, ug ang tibook mong panimalay.R9 Ug siya nagsugilon kanamo sa unsang paagi nga nakita niya ang manolonda nga didto sa sulod sa iyang balay, ug nagaingon kaniya: Magsugo ka sa Joppe, ug paanhion mo si Simon, nga may bansagon si Pedro;%8C Ug ang Espiritu miingon kanako nga mouban ako kanila sa walay pagduhaduha. Ug kining unom ka igsoon nanguban usab kanako, ug misulod kami sa balay sa tawo.~7u Ug ania karon, gilayon nagatindog ang tolo ka tawo sa atbang sa balay diin kami, nga gisugo kanako gikan sa Cesarea.O6 Ug kini gibuhat sa nakatolo, ug ang tanan gibayaw pag-usab sa langit. 5 Apan mitubag kanako ang tingog nga ikaduha gikan sa langit: Ang mga butang nga gihinloan sa Dios, dili mo paghinganlan nga bastos.4 Apan miingon ako: Dili gayud, Ginoo, kay wala pay butang nga bastos kun mahugaw nga nakasulod bisan anus-a sa akong baba.n3U Ug nakadungog ako ug usa ka tingog, nga nag-ingon kanako: Tumindog ka, Pedro, mag-ihaw ka ug kumaon.P2 Sa nakagtutuk ako, nagpalandong ako, ug nakita ko ang mga mananap sa yuta nga upat ang tiil, ug ang mga mananap nga mabangis, ug ang mga mananap nga nagakamang sa yuta, ug ang mga langgam sa langit.1y Didto ako nagaampo sa lungsod sa Joppe ug sa naagaw ako sa Espiritu nakita ko ang usa ka panan-awon sa usa ka sudlanan ingon sa usa ka dakung habol, nga nagakanaug, nga hiniktan ang upat ka kanto, nga ginatonton gikan sa langit, ug miabut kanako.W0' Apan misugod si Pedro, ug misaysay kanila nga gisubay ang tanan sa pag-ingon:a/; Nga nagaingon: Miadto ka sa mga tawo nga dili cinircuncidahan ug mikaon ka uban kanila.\.1 Ug sa nakatungas si Pedro sa Jerusalem, ang mga cinircuncidahan nakiglalis kaniya.- } Unya nakadungog ang mga apostoles ug ang mga igsoon didto sa Judea, nga ang mga Gentil mingdawat usab sa pulong sa Dios., 0Ug nagsugo siya nga pagabautismohan sila sa ngalan ni Jesucristo. Unya sila naghangyo nga magpabilin siya ug pila ka adlaw.&+E /Unya mitubag si Pedro: Aduna bay tawong arang makagpugong sa tubig aron dili pagabautismohan kini sila nga mga nakadawat usab sa Espiritu Santo sama kanamo?`*9 .Kay ginapatalinghugan nila nga sila nanagsulti ug mga sinultihan ug nagadayeg sa Dios.) -Ug nanghiugnok ang mga matinoohon sa circuncicion nga nag-uban kang Pedro, nga ang hiyas sa Espiritu Santo gipadahili usab sa mga Gentil.( ,Sa nagasulti pa si Pedro niining mga pulonga, mikunsad ang Espiritu Santo sa ibabaw sa tanang mga nagapatalinghug sa pulong. ' +Siya gipamatud-an sa tanang mga manalagna, nga pinaagi sa iyang ngalan ang tanang motoo kaniya, makadawat sa pasaylo sa mga sala. &9 *Ug iyang gisugo kami, nga magwali sa katawohan, ug pagapamatud-an namo nga siya mao ang gitudlo sa Dios, nga maghuhukom sa mga buhi ug sa mga minatay.J%  )Dili sa tibook nga katawohan, kondili sa mga saksi nga gipili sa Dios kaniadto, bisan kanamo nga nanagpangaon ug nanagpanginum uban kaniya, sa tapus ang iyang pagkabanhaw gikan sa mga minatay.U$# (Siya gibanhaw sa Dios sa ikatolo ka adlaw, ug gitugutan siya nga magpakita:#7 'Ug kami mga saksi sa tanang mga butang nga gibuhat niya sa yuta sa mga Judio, ug sa Jerusalem; siya gipatay usab nila, nga ginabitay sa usa ka kahoy.f"E &Mahatungod kang Jesus nga Nazaretnon kong giunsa ang pagdihog sa Dios kaniya sa Espiritu Santo ug sa gahum; nga milakaw sa pagbuhat ug mga kaayohan, ug nagaayo sa tanang mga gisakit sa yawa; kay ang Dios nag-uban kaniya.! %Hingbaloan ninyo ang pulong nga nasangyaw sa tibook nga Judea nga nagasugod sa Galilea, sa tapus ang pagbautismo nga gimantala ni Juan; 9 $Ang pulong nga gipadala niya sa mga anak sa Israel, sa pagmantala sa Maayong Balita sa pakigdait tungod kang Jesucristo (mao siya ang Ginoo sa tanan);ta #Kondili nga sa tagsatagsa ka nasud nahamut-an niya kadtong mahadlok kaniya, ug magabuhat sa pagkamatarung.}s "Unya mibungat si Pedro sa iyang baba, ug miingon: Sa pagkamatuod, naila ko nga ang Dios walay pinalabi sa mga tawo;I  !Busa, gilayon gipasugoan ko ikaw; ug maayo ang imong gibuhat nga mianhi ka. Busa karon ania kaming tanan sa atubangan sa Dios sa pagpatalinghug sa tanang mga butang nga gisugo sa Dios kanimo.0Y Busa, magpasugo ka sa Joppe, ug pagapaanhion mo si Simon, nga may bansagon nga si Pedro, nga nagapuyo sa balay ni Simon nga magtatabas sa panit, nga anaa sa baybayon. Ug miingon: Cornelio, gipatalinghugan na ang imong pag-ampo, ug ginahinumduman sa atubangan sa Dios ang imong pagpanlimos.kO Ug si Cornelio miingon: May upat na ka adlaw, nga nagapuasa ako hangtud niining taknaa: ug sa takna nga ikasiyam nagaampo ako sa akong balay, ug ania karon, usa ka lalake nga may bisti nga masilaw mitungha sa akong atubangan.! Tungod usab niini mianhi ako, sa walay pagbatok, sa pagtawag mo kanako. Busa nagapangutana ako sa unsang hinungdan nga gipaanhi ako ninyo.r] Ug siya miingon kanila: Nanghibalo gayud kamo nga dili angay sa usa ka Judio ang pagpakigsandurot, kun pagpaduol sa usa ka dumuloong; apan ang Dios nagpahayag kanako, nga walay kinsang tawo nga paganganlan ko nga bastos kun mahugaw.c? Ug siya sa nakigsulti kaniya, misulod siya, ug hingkit-an niya ang daghan nga nanagtigum;]3 Apan gipatindog siya ni Pedro, nga nagaingon: Tumindog ka; ako gayud tawo man usab.   Ug sa paghitabo nga misulod si Pedro misugat si Cornelio sa pagdawat kaniya; ug mihapa siya sa iyang tiilan, ug misimba kaniya.# Ug sa sunod nga adlaw misulod sila sa Cesarea; ug si Cornelio nagapa-abut kanila, sa gipatawag niya mga kaubanan ug sandurot nga mga abyan. Unya sila gipasulod niya, ug gipapuyo niya. Ug sa pagkaugma mibangon siya, ug miuban kanila, kinuyogan sa ubang mga igsoon sa Joppe.6e Ug sila nanag-ingon: Si Cornelio, ang centurion, tawo nga matarung ug mahadlokon sa Dios, ug maayo ug kadungganan sa tibook nga nasud sa mga Judio, gipasidan-an siya sa Dios, pinaagi sa usa ka balaang manolonda, sa pagpakuha kanimo ngadto sa iyang balay, ug pagpatalinghug sa mga pulong gikan kanimo. Unya mikanaug si Pedro ngadto sa mga tawo, ug nag-ingon: Ania karon, ako ang inyong gipangita. Unsay hinungdan nga ania kamo?`9 Busa tumindog ka, manaug ug umoban ka kanila sa walay pagduhaduha, kay gisugo ko sila.y Ug sa nagapalandong si Pedro, sa panan-awon, miingon kaniya ang Espiritu: Ania karon, tolo ka tawo nagapangita kanimo;kO Ug sila nagasangpit ug nangutana kong si Simon, nga may bansagon nga si Pedro, nagapuyo ba didto.e C Ug si Pedro sa nagaduhaduha sa iyang kaugalingon kong unsay kahulogan sa panan-awon nga iyang hingkit-an, ania karon, ang mga tawo nga gisugo ni Cornelio, sa nakapangutana na sa balay ni Simon nanindog sila sa pultahan.[ / Ug nahitabo kini sa makatolo; ug gilayon ang sudlanan gibayaw pag-usab sa langit.z m Ug miabut pag-usab kaniya ang tingog sa ikaduha: Dili mo paganganlan ug bastos ang mga butang gihinloan sa Dios.q [ Apan si Pedro miingon: Dili mahimo, Ginoo, kay wala gayud akoy nakaon nga butang nga bastos ug mahugaw.X ) Ug miabut kaniya ang usa ka tingog: Tumindog ka, Pedro; mag-ihaw ka ug kumaon.ve Nga didto ang tanang kamananapan nga upat ang tiil, ug mga nagakamang sa yuta, ug mga kalanggaman sa langit.2] Ug hingkit-an niya ang langit nga naablihan, ug ang usa ka sudlanan nga nagakanaug, sama sa usa ka halapad nga habol hiniktan ang upat ka kanto, nga ginatonton sa yuta: Ug mibati siya ug dakung kagutom, ug buot siyang mokaon. Apan samtang nagahikay pa sila, giagaw siya sa usa ka panan-awon;"= Ug sa sunod nga adlaw, sa nagalakaw sila ug sa nagakahaduol sa lungsod, si Pedro misaka sa azotea sa balay, sa pag-ampo sa haduol sa ika unom ang takna.L Ug sa iyang gisuginlan sila sa tanan, gisugo sila ngadto sa Joppe.8i Ug sa pagbulag sa manolonda nga nakigsulti kaniya, mitawag si Cornelio ug duha sa iyang mga sulogoon sa balay ug usa ka maampoon nga sundalo sa mga nagaalagad kaniya kanunay;#? Nga nagpuyo siya uban sa usa ka Simon nga magtatabas sa panit, kansang balay anaa sa ubay sa dagat; siya magaasoy kanimo sa kinahanglan mong pagabuhaton.q[ Ug magsugo ka karon ug mga tawo ngadto sa Joppe ug ipatawag mo si Simon, nga may bansagon nga si Pedro;=s Ug mingtutuk kaniya; ug sa nahadlok siya miingon: Unsa kini, Ginoo? Siya miingon kaniya: Ang imong pag-ampo ug mga paglimos mingsaka aron mahimong handumanan sa atubangan sa Dios.*M Siya nakakita sa panan-awon sa dayag gayud sa may ikasiyam ang takna sa adlaw, sa usa ka manolonda sa Dios nga misulod didto kaniya ug miingon kaniya: Cornelio.~) Maampoon ug mahadlokon sa Dios uban ang tibook niyang panimalay ug naghatag ug daghang mga limos sa katawohan, ug nagaampo sa gihapon sa Dios.} } Ug didto sa Cesarea, may usa ka lalake nga ginganlan si Cornelio, capitan sa panon sa sundalo nga ginganlan Italiahanon:t|a +Ug nahitabo nga napabilin siya sa daghang mga adlaw sa Joppe uban sa usa ka Simon nga magtatabas sa panit.S{ *Ug kini nabantug sa tibook nga Joppe, ug daghan ang mga mingtoo sa Ginoo.$zA )Ug gitunol ni Pedro ang iyang kamot kaniya, ug gipatindog siya; ug sa gitawag niya ang mga balaan ug mga babaye nga balo, iyang gipaatubang siya nga buhi.]y3 (Apan gipagula silang tanan, ni Pedro, ug siya miluhod ug nag-ampo; ug sa paglingi niya sa minatay, miingon: Bumangon ka, Tabita. Ug gibuka niini ang iyang mga mata ug sa pagkakita niya kang Pedro, mibangon siya.x+ 'Ug si Pedro mitindog ug miuban kanila. Ug sa pag-abut niya, ilang gihatud siya sa sulod sa itaas ug gipundokan siya sa tanan nga mga babaye nga balo, nga nanagpanghilak, ug nagapakita kaniya sa mga sinina ug mga panapton, nga tinahi ni Dorcas samtang siya uban pa kanila.Fw &Ug tungod kay ang Lidda haduol sa Joppe, ang mga tinon-an nga nakadungog nga didto si Pedro, nagapaadto kaniya ug duruha ka tawo sa pagpakilooy kaniya: Dili ka maglangan sa pag-ari kanamo.v) %Ug nahitabo nga niadtong mga adlawa, nagmasakiton siya ug namatay; ug sa human ang pagdigo kaniya, ilang gihaya siya sa usa ka sulod sa itaas.Eu $Karon didto sa Joppe may usa ka tinon-an nga babaye, nga ginganlan si Tabita, nga kong hubaron, Dorcas. Kining babayehana puno sa mga maayong buhat, ug sa pagpanglimos nga ginabuhat niya.dtA #Ug hingkit-an siya sa tanang mga nagapuyo sa Lidda ug sa Sarona, ug namalik sila sa Ginoo. s "Ug miingon kaniya si Pedro: Eneas, ginaayo ka ni Jesucristo; bumangon ka, ug hipusa ang imong higdaanan. Ug gilayon mibangon siya. r  !Ug hingpalgan niya ang usa ka tawo nga ginganlan si Eneas, nga may walo na ka tuig nga nagahay-ad sa higdaanan, kay lulid siya.qw Ug nahitabo nga sa nagalibud si Pedro sa tanang dapit, nahiabut usab siya didto sa mga balaan nga nanagpuyo sa Lidda.Mp Unya ang mga iglesia nakabaton ug pakigdait sa tibook nga Judea, ug Galilea, ug Samaria, nga gipalig-on sila; ug sa nagagawi sa kahadlok sa Ginoo, ug sa kalipay sa Espiritu Santo, mingsanay sila.so_ Ug sa pagkahibalo niini sa mga igsoon, gihatud siya hangtud sa Cesarea, ug gipadala siya ngadto sa Tarso.%nC Ug nagawali nga walay katalaw sa ngalan sa Ginoo; ug nagapamulong ug nakiglantugi sa mga Judio nga Greciahanon; apan sila nagapaninguha sa pagpatay kaniya.@m{ Ug siya nagasulod ug nagagula sa Jerusalem uban kanila,ql[ Apan gikuha siya ni Bernabe, ug gihatud siya ngadto sa mga apostoles ug siya nagsugilon kanila, nga sa dalan nakakita siya sa Ginoo, ug nakigsulti kaniya; ug nga kini si Saulo misulti sa dakung kaisug sa Damasco sa ngalan ni Jesus.0kY Ug sa pag-abut niya sa Jerusalem, naninguha siya sa pagpakig-ipon sa mga tinon-an; ug nangahadlok ang tanan kaniya, kay sila wala managpanoo nga siya usa ka tinon-an.j{ Apan gikuha siya sa mga tinon-an sa kagabhion ug gipakanaug nila sa gawas sa kuta, nga gitonton nila sa usa ka bangkat.i Apan hingbaloan ni Saulo ang ilang tuyo. Ug ginabantayan nila ang mga pultahan sa adlaw ug sa gabii aron sa pagpatay kaniya.^h5 Ug sa nangagi ang daghan nga mga adlaw, nanagsabut ang mga Judio sa pagpatay kaniya.g Apan si Saulo nagakabaskug pa gayud, ug nakapagubot sa mga Judio, nga nagapuyo sa Damasco, sa iyang pagpamatuod nga kini mao ang Cristo.f% Ug ang tanang mga nagapatalinghug kaniya nanghitingala, ug nanag-ingon: Dili ba mao kini ang nagapasamok sa Jerusalem niadtong mga nagpanggilaba niining ngalana ug tungod niining tuyoa mianhi siya, aron sa pagguyod kanila nga ginapus ngadto sa mga pangulong sacerdote?\e1 Ug gilayon gimantala niya sa mga sinagoga si Jesus, nga kini mao ang Anak sa Dios.idK Mingkaon siya, ug nabaskug. Ug didto siya sa may pila ka adlaw uban sa mga tinon-an sa Damasco.c Ug gilayon nangataktak sa iyang mga mata ang daw mga hingbis, ug gilayon nakakita siya; ug mitindog ug gibautismohan siya.b# Ug miadto si Ananias, ug misulod sa balay; ug sa iyang gipandungan siya sa iyang mga kamot, nag-ingon: Igsoong Saulo, ang Ginoong Jesus nga nagpakita kanimo sa dalan nga imong giagian, nagpaanhi kanako, aron makadawat ka sa igtatan-aw, ug mapuno ka sa Espiritu Santo.maS Kay pakitaan ko siya sa daghang mga butang nga kinahanglan pagaantuson niya tungod sa akong ngalan.I`  Apan ang Ginoo miingon kaniya: Umadto ka, kay kini siya maoy usa ko ka ginamiton nga pinili, nga magadala sa akong ngalan sa atubangan sa mga Gentil, ug sa mga hari, ug sa mga anak sa Israel._  Ug dinhi adunay pagbulot-an siya gikan sa mga pangulong sacerdote sa pagdakup sa tanan nga mga nagapanggilaba sa imong ngalan./^W Apan mitubag si Ananias: Ginoo, daghang hingdunggan ko mahitungod niining tawohana, kong kapid-an nga mga kadautan ang gibuhat niya sa imong mga balaan sa Jerusalem.]' Ug sa panan-awon hingkit-an niya ang usa ka tawo nga ginganlan si Ananias, nga misulod ug mitapion kaniya sa iyang kamot, aron makakita siya.K\ Ug ang Ginoo miingon kaniya: Tumindog ka ug umadto sa dalan, nga ginganlan Matul-id, ug pangitaa sa balay ni Judas ang usa nga ginganlan si Saulo nga taga-Tarso, kay ania karon, naga-ampo siya.$[A Ug may usa ka tinon-an sa Damasco nga ginganlan si Ananias; ug ang Ginoo nag-ingon kaniya sa usa ka panan-awon: Ananias! Ug mitubag siya: Ania ako, Ginoo.TZ! Ug sulod sa tolo ka adlaw wala siya makakita ug wala mokaon, bisan moinum. Y9 Ug mibangon si Saulo gikan sa yuta, ug sa pagbuka niya sa iyang mga mata wala siya makakita bisan unsa; ug ilang giagak siya, ug gipasulod sa Damasco.X3 Ug ang mga tawo nga nanguban kang Saulo, nanghunong nga nanghiugnok, nga sa pagkamatuod, nakadungog sa tingog, apan wala silay hingkit-an nga tawo._W7 Ug sa nagakurog ug hingkulbaan siya, miingon: Ginoo, unsa ba ang buot mo nga pagabuhaton ko? Ug miingon kaniya ang Ginoo: Bumangon ka, ug sumulod sa ciudad ug igaingon kanimo ang imong kinahanglan nga pagabuhaton.5Vc Ug siya miingon kaniya: Kinsa ba ikaw, Ginoo? Ug miingon siya: Ako mao si Jesus, nga ginalutos mo. Usa ka butang nga malisud kanimo, ang pagtindak mo batok sa mga espuela.U Ug sa napukan siya sa yuta, hingdunggan niya ang usa ka tingog, nga nagaingon kaniya: Saulo, Saulo, nganong ginalutos mo ako?T3 Ug sa nagalakat pa siya, nahatabo nga naghingabut siya sa Damasco; ug sa kalit gisidlakan siya sa libut niya sa usa ka kahayag nga gikan sa langit.OS Ug nangayo kaniya ug mga sulat alang sa mga sinagoga sa Damasco, aron nga kong may hikit-an siya nga uban sa maong Dalan, mga lalake kun mga babaye, pagadad-on niya nga ginapus ngadto sa Jerusalem.R  Apan si Saulo, samtang nga nagapangusmo pa sa paghulga ug pagpamatay sa mga tinon-an sa Ginoo, miadto sa labawng sacerdote."Q=(Apan si Felipe nakita didto sa Azoto, ug nagmantala sa Maayong Balita sa tanang kalungsoran, nga iyang ginaagian hangtud nga nakadangat siya sa Cesarea.$PA'Ug sa nakahaw-as sila sa tubig, si Felipe gikuha sa Espiritu sa Ginoo; ug wala na siya hikit-i sa eunoco, ug nagpadayon siya sa iyang dalan nga malipayon.~Ou&Ug gipahunong niya ang calesa ug nanganaug silang duha sa tubig, si Felipe ug ang eunoco ug kini gibautismohan niya. N9%Ug miingon si Felipe: Mahimo, kong mitoo ka sa bug-os mong kasingkasing. Ug siya mitubag ug miingon: Mitoo ako nga si Jesucristo mao ang Anak sa Dios.-MS$Ug sa nagapadayon sila sa ilang panaw, ming-abut sila sa usa ka tubig; ug miingon ang eunoco: Ania karon, adunay tubig, unsay kaulangan nga dili ako mabautismohan? L#Ug gibuka ni Felipe ang iyang baba, ug sa gisugdan niya sukad niini nga Sulat, iyang gimantala kaniya ang Maayong Balita ni Jesus..KU"Ug mitubag ang eunoco kang Felipe, ug nag-ingon: Nagapakilooy ako kanimo, kinsay gipahanungdan niini sa manalagna, ang iya bang kaugalingon, kun ang uban bang tawo?J'!Sa iyang pagpaubos, gikuhaan siya sa iyang paghukom ug kinsa ba ang magaasoy sa iyang kaliwatan? Kay ang iyang kinabuhi gikuha gikan sa yuta.VI% Ug ang bahin sa Sulat nga gibasa niya, mao kini: Sama sa carnero siya gihatud ngadto sa patyanan; ug sama sa nating carnero nga mama sa atubangan sa mag-aalot, ingon niini siya wala magbuka sa iyang baba.H%Ug nag-ingon siya: Unsaon ko paghimo kong walay usa nga magtudlo kanako? Ug gihangyo niya si Felipe, aron mosakay ug molingkod sa luyo niya.G+Ug si Felipe midalagan ngadto kaniya, ug hingdunggan kini nga nagabasa kang Isaias nga manalagna ug miingon: Nakasabut ka ba sa imong ginabasa?XF)Ug ang Espiritu miingon kang Felipe: Dumuol ka ug kumuyog ka niana nga calesa.lEQSa nagapauli na siya nga nagalingkod sa iyang calesa, nagabasa sa basahon ni Isaias nga manalagna.fDEUg mitindog siya, ug miadto: ug ania karon, usa ka Etiopiahanon, eunoco nga gamhanan ilalum ni Candace, ang reina sa mga Etiopiahanon kansang mga bahandi siya ang tinugyanan sa tanan, nga miadto sa Jerusalem sa pagsimba.MCApan ang usa ka manolonda sa Ginoo nagsulti kang Felipe, nga nagaingon: Tumindog ka, ug umadto ka paingon sa habagatan, sa dalan nga lugsongon gikan sa Jerusalem padulong sa Gasa, nga kamingawan.6BeUg sa nakapamatuod sila, ug nakamantala sa pulong sa Ginoo namalik sila sa Jerusalem, ug giwali nila ang Maayong Balita sa daghang mga gagmayng lungsod sa mga Samariahanon.A3Ug mitubag si Simon ug nag-ingon: Pag-ampo kamo sa Ginoo, alang kanako, aron dili modangat kanako bisan unsa nianang mga butanga nga gisulti ninyo.X@)Kay ginatan-aw ko nga anaa ka sa apdo sa kapaitan, ug sa talikala sa kadautan.?'Busa hinulsulan mo kining imong pagkadautan, ug mangaliyopo ka sa Dios, basin na lamang nga pagapasayloon ang hunahuna sa imong kasingkasing.y>kIkaw walay bahin, ni kapalaran niini nga butang; kay ang imong kasingkasing dili matarung sa atubangan sa Dios.=Apan si Pedro miingon kaniya: Ang imong salapi mawala uban kanimo, kay nagdahum ka, nga arang mo mapalit sa salapi ang hiyas sa Dios.<Nga nagaingon: Hatagi usab ako ninyo niining gahum, aron ang tanang pandungan ko sa mga kamot makadawat sa Espiritu Santo.;%Ug sa pagkakita ni Simon, nga tungod sa pagpandung sa mga kamot sa mga apostoles gihatag ang Espiritu Santo, siya mitanyag kanila ug salapi.X:)Unya ilang gipandungan sila sa mga kamot, ug nakadawat sila sa Espiritu Santo.9}Kay kini wala pa makakunsad sa bisan kang kinsa kanila, kondili nga napabautismo lamang sila sa ngalan sa Ginoong Jesus._87Nga, sa pagtugbong nila, nag-ampo alang kanila, aron madawat nila ang Espiritu Santo.7Ug ang mga apostoles sa Jerusalem, sa pagkadungog nila, nga midawat ang Samaria sa pulong sa Dios, gipaadto nila si Pedro ug si Juan;;6o Ug bisan si Simon usab mitoo ug sa nabautismohan na, nagpadayon uban kang Felipe; ug natingala siya sa pagkakita niya sa mga ilhanan ug dagku nga mga katingalahan nga ginabuhat.75g Apan sa mitoo sila kang Felipe, nga nagamantala sa Maayong Balita mahatungod sa gingharian sa Dios, ug sa ngalan ni Jesucristo, nanagpabautismo ang mga lalake ug mga babaye.4 Ug sila nagpatalinghug kaniya, kay gilamat gayud sila niya sa iyang mga malimbungon nga katingalahan sa hataas nga panahon.+3O Ang tanan nagpatalinghug gayud kaniya sukad sa mga gagmay hangtud sa mga dagku, nga nanag-ingon: Kining tawohana mao man ang gahum sa Dios, nga ginanganlan Daku.H2  Ug dihay usa ka tawo, nga ginganlan si Simon, nga kanhi nagsalamangka didto niadtong lungsora, ug kini nakapahibulong gayud sa katawohan sa Samaria, sa pag-ingon nga siya usa ka dakung tawo.11]Ug may dakung kalipay niadtong lungsora..0UKay gikan sa daghan nga may mga espiritu nga mahugaw, nanggula kini kanila nga nagatu-aw sa makusog nga tingog; ug daghang mga bakol, ug mga piang gipanag-ayo niya.&/EUg ang mga tawo nanaghiusa sa pagpatalinghug gayud sa mga butang nga giingon ni Felipe, sa hingdunggan ug hingkit-an nila ang mga ilhanan nga iyang gibuhat.X.)Ug si Felipe milugsong ngadto sa lungsod sa Samaria, ug giwali niya si Cristo.T-!Busa kadtong mga nagkatibulaag, nagpanglangyaw nga nagapangwali sa pulong.,3Apan gigubot ni Saulo ang iglesia, nagapanakasaka siya sa kabalayan; ug gipangguyod ang mga lalake ug mga babaye, nga gipanulod niya sa bilanggoan.g+GUg gilubong si Esteban sa mga tawo nga maampoon, ug nanagminatay sila, ug daku tungod kaniya.f* GUg miuyon si Saulo nga pagapatyon si Esteban ug niadtong adlawa nabuhat ang usa ka dakung paglutos sa iglesia nga didto sa Jerusalem; ug ang tanan nagkatibulaag sa mga yuta sa Judea ug sa Samaria, gawas ang mga apostoles.))h==W<!uBusa kay kita kaliwat sa Dios, dili angay nga maghunahuna kita nga ang pagkadios sama sa bulawan, kun sa salapi kun sa bato, nga kinulit tungod sa kabatid ug paglalang sa mga tawo.6 eKay kaniya nabuhi kita, ug nagalihok kita, ug nagabaton sa atong pagkamao; sumala usab sa giingon sa uban sa inyong kaugalingong mga magbabalak: Kay kaliwat usab kita niya. Aron pagapangitaon nila ang Dios, basin da nga mahikapan siya ug ilang hikit-an siya; bisan dili siya halayo sa tagsatagsa kanato.X)Ug sa usa gibuhat niya ang tanan nga nasud sa katawohan aron sa pagpuyo sa tibook, nga nawong sa yuta; ug kanila gitagana nga daan ang pagpasunodsunod sa mga panahon, ug ang mga utlanan sa ilang puloy-anan;^5Dili usab siya pagaalagaran sa mga kamot sa mga tawo, ingon sa nagkinahanglan pa siya sa bisan unsang butang, sa nakita nga siya gayud ang nagahatag sa tanan sa kinabuhi, ug sa gininhawa, ug sa tanang mga butang.?wAng Dios nga nagbuhat sa kalibutan, ug sa tanan nga mga butang nga anaa niini, siya, tungod kay siya Ginoo sa langit ug sa yuta, wala magpuyo sa mga templo nga binuhat sa mga kamot.xiKay sa giagian ug gipaniiran ko ang inyong mga ginasimba, hingkit-an ko usab ang usa ka halaran nga sinulatan niini: Alang SA USA KA DIOS NGA WALA HI-ILHI. Busa kadtong ginasimba nga wala ninyo hiilhi, mao kini ang ginamantala ko kaninyo./Ug si Pablo mitindog sa taliwala sa Areopago, ug miingon: Mga tawo nga Atenasnon, himatngonan ko nga sa tanang mga butang kamo maampoon da kaayo.;o(Karon ang tanang mga taga-Atenas ug ang mga pumoluyo nga dumuloong, nagagamit sa ilang panahon sa walay lain, kondili ang pagsulti, kun, pagpatalinghug sa ubang bag-ong butang.3Kay nagadala ka sa among igdulungog ug laing mga butang nga katingalahan; busa buot unta namo hisayran kong unsa ang kahulogan niining mga butanga.#?Ug siya gidala nila ug gihatud nila sa Areopago, nga nagaingon: Mahimo ba nga kami magpakisayud kong unsa kining bag-ong pagtolon-an nga imong ginasulti?)KUg ang ubang mga filosopo nga mga Epicureo ug mga Estoico nagpakiglalis kaniya. Ug ang uban nagaingon: Unsa bay buot nga igasulti niining tabian? Ug ang uban: Siya daw nagamantala sa mga dumuloong nga mga dios. Kay iyang ginamantala kanila ang Maayong Balita ni Jesus ug ang pagkabanhaw. 9Busa nangatarungan siya sa mga Judio, ug sa mga maampoon didto sa sinagoga, ug didto sa tiyanggihan sa matag-adlaw uban niadtong mga nakigkita kaniya.1Karon samtang si Pablo naghulat kanila sa Atenas, nasamok ang iyang espiritu sa sulod niya sa pagtan-aw niya nga ang ciudad napuno sa mga larawan.H Apan ang mga naghatud kang Pablo, nagdala kaniya hangtud sa Atenas; ug sa pagkadawat nila ug sugo alang kang Silas ug kang Timoteo, nga sila paadtoon kaniya sa labing madali, nanggikan sila.xiUg unya si Pablo gipagikan gilayon sa mga igsoon padulong sa dagat, ug napabilin didto si Silas ug si Timoteo.8i Ug sa hingbaloan sa mga Judio sa Tesalonica, nga si Pablo nagmantala usab sa pulong sa Dios sa Berea sa maong pagkaagi, nangadto sila sa pagpagubot sa mga panon sa katawohan.} Busa daghan kanila ang mingtoo; ingon man usab sa mga dungganang babaye nga Greciahanon, ug sa mga lalake, dili diyutay.Y+ Ug kini sila labi pang mabuot kay sa mga taga-Tesalonica, kay gidawat nila ang pulong sa bug-os nga kaabtik sa hunahuna, nga ginasusi nila sa matag-adlaw ang mga Kasulatan, kong matuod ba kining mga butanga.)K Ug ang mga igsoon gilayon nagpadala kang Pablo ug kang Silas sa kagabhion ngadto sa Berea; nga sa pag-abut nila didto, mingsulod sila sa sinagoga sa mga Judio.T ! Ug sa nadawat nila ang pasalig ni Jason ug sa kauban, ilang gibuhian sila.x iUg gigubot nila ang panon sa katawohan ug ang mga punoan sa ciudad, sa pagpakadungog nila niining mga butanga. Nga gidawat ni Jason; ug kining tanan nagabuhat supak sa mga sugo ni Cesar, nga nagaingon nga adunay lain nga hari, usa nga si Jesus.O Ug sa wala nila hikit-i sila, giguyod nila si Jason ug ang uban nga mga igsoon ngadto sa atubangan sa mga punoan sa ciudad, nga nagasinggit: Kining mga nagabalit-ad sa kalibutan, mianhi usab dinhi.0 YApan ang mga Judio, sanglit gitugkan ug kasina, mingkuha ug pipila ka mga tawong tampalasan sa pundok sa mga bastos, ug sa natigum nila ang usa ka panon sa katawohan, gigubot nila ang ciudad: ug sa gisulong nila ang balay ni Jason, gipaninguha nila nga pagadad-on kini sila ngadto sa katawohan.8iUg nalukmay ang uban kanila, ug ming-ipon kang Pablo ug kang Silas; ug usa ka dakung panon sa katawohan sa mga maampoong Greciahanon, ug dili diyutay sa mga talamdong babaye.H Nga ginaasoy ug ginapahayag niya nga kinahanglan si Cristo mag-antus, ug mabanhaw pag-usab gikan sa mga minatay; ug nga kini si Jesus, matud niya, nga akong gimantala kaninyo, mao si Cristo.Ug si Pablo, ingon sa iyang nabatasan misulod kanila, ug sulod sa tolo ka adlaw nga igpapahulay nagasaysay kanila gikan sa mga Kasulatan;w iUg sa ilang pag-agi sa Ampipolis ug sa Apolonia, ming-abut sila sa Tesalonica, diin may sinagoga sa mga Judio.#(Ug minggula sila sa bilanggoan ug mingsulod sila sa balay ni Lidia; ug sa hingkit-an nila ang mga igsoon, ilang gilipay, ug nanglakaw sila.s_'Ug ming-abut sila, ug nagpakilooy kanila: ug sa nabuhian sila, gihangyo sila nga mamahawa sila sa ciudad.-&Ug ang mga sulogoon nagsugilon niining mga pulonga ngadto sa mga maghuhukom; ug nangahadlok sila sa pagkadungog nila nga mga Romanhon kini sila. %Apan si Pablo miingon kanila: Kami gipamuspusan nila sa dayag gayud, sa wala pa kami paghukmi, nga mga tawo nga Romanhon, ug gibalhog kami sa bilanggoan, ug karon sa tago ba pagapagulaon kami? Dili mahimo; kondili nga paanhia sila gayud ug pabuhian kami.;o$Unya ang magbalantay sa bilanggoan nagpahibalo niining mga pulonga kang Pablo: Ang mga maghuhukom nagpasugo nga pabuhian kamo: busa gumula kamo karon, ug manglakaw sa pakigdait.s_#Ug sa nabuntag na, ang mga maghuhukom nagsugo ug mga sulogoon, nga nagaingon: Buhii kadtong mga tawohana.&~E"Ug iyang gidala sila sa iyang balay, ug gidulotan ug pagkaon, ug nangalipay sa hilabihan gayud uban sa iyang tibook nga panimalay, kay mingtoo sila sa Dios.)}K!Ug iyang gikuha sila niadto gayud nga taknaa sa kagabhion, ug iyang gihunaran ang ilang mga samad; ug napabautismo gilayon siya ug ang tibook niyang panimalay._|7 Ug nanagsulti sila sa pulong sa Ginoo kaniya ug sa tanan nga diha sa iyang panimalay.h{IUg sila miingon: Tumoo ka sa Ginoong Jesucristo, ug mamaluwas ka, ikaw ug ang imong panimalay.zwUg iyang gidala sila sa gawas ug miingon kanila: Mga ginoo, unsay kinahanglan ko nga pagabuhaton, aron mamaluwas ako? yUg nangayo siya ug suga ug midali siya sa pagsulod, ug sa nagakurog tungod sa kahadlok, miyaub sa atubangan ni Pablo ug ni Silas. xApan misinggit si Pablo sa hataas nga tingog, nga nagaingon: Ayaw pagdagmali ang imong kaugalingon, kay ania kami dinhi nga tanan.cw?Ug sa nahimata ang magbabantay sa bilanggoan, ug hingkit-an niya nga nangaabli ang mga pultahan sa bilanggoan, gikuha niya ang iyang pinuti, ug buot maghikog, kay nagadahum siya nga nanagpangalagiw ang mga binilanggo.PvUg sa kalit miabut ang usa ka makusog nga linog, sa pagkaagi nga nangauyog ang mga patukoranan sa bilanggoan; ug gilayon nangaabli ang tanang mga pultahan, ug nangahubad ang mga gapus sa tagsatagsa.u Apan sa may tungang gabii, si Pablo ug si Silas nagaampo ug nagaambahan sa Dios; ug nagapatalinghug kanila ang mga binilanggo.t+Kini, sa pagkadawat niya sa mao nga tugon, iyang gibutang sila sa sulod gayud nga bilanggoan, ug gilig-onan niya ang ilang mga tiil sa sepohan.s-Ug sa napuspusan na sila sa makadaghan, gisulod sila sa bilanggoan, ug gitugon nila ang magbabantay sa bilanggoan nga bantayan sila sa malig-on:r7Ug ang panon sa katawohan nanindog pagtingub batok kanila; gigisi sa mga maghuhukom ang ilang bisti, ug nagsugo nga puspusan kini sila sa mga puspus.lqQUg nagatudlo ug mga batasan nga dili angay kanamo nga mga Romanhon ang pagdawat, kun ang pagsugot.pUg sa ilang gidala sila ngadto sa mga maghuhukom, nanag-ingon sila: Kining mga tawohana nga mga Judio, nakagubot ug daku sa atong ciudad;LoApan sa pagtan-aw sa iyang mga agalon, nga nawad-an sila sa kalauman sa ilang pangita, ilang gidakup si Pablo ug si Silas, ug ilang giguyod ngadto sa baligya-anan sa atubangan sa mga maghuhukom.QnUg gibuhat niya kini sa daghang mga adlaw. Apan sa gisamokan na si Pablo, milingi ug miingon sa espiritu: Gisugo ko ikaw, sa ngalan ni Jesucristo, nga gumula ka kaniya. Ug migula kini nianang taknaa.1m[Kini sa misunod kang Pablo ug kanamo, misinggit nga nagaingon: Kining mga tawohana mga ulipon sa Dios nga Hataas Uyamut, nga nagamantala kaninyo sa dalan sa kaluwasan.cl?Ug nahitabo nga sa nagapadulong kami sa dapit sa pag-ampo, gisugat kami sa usa ka sulogoon nga babaye, nga adunay espiritu sa pagkamagtatagna, nga nagahatag ug daghang ganancia sa iyang mga agalon pinaagi sa pagtagna:Wk'Ug sa nabautismohan siya ug ang iyang panimalay nagpakilooy siya kanamo, nga nagaingon: Kong kamo nagahunahuna nga ako adunay pagtoo sa Ginoo, sumulod kamo ug pabilin sa akong balay. Ug iyang gipugos kami.j}Usa ka babaye nga ginganlan si Lidia, nga nagabaligya ug purpura, sa ciudad sa Tiatira, babaye nga nagasimba sa Dios, nagapatalinghug kanamo; kansang kasingkasing gibuksan sa Ginoo, aron sa pagpatalinghug gayud sa mga butang nga ginasulti ni Pablo.Ti! Ug sa adlaw nga igpapahulay migula kami sa gawas sa ganghaan nga haduol sa usa ka suba, diin sa among paghunahuna may dapit sa pag-ampo. Ug milingkod kami ug nagpakigsulti sa mga babaye nga nagakatigum.Ah{ Ug gikan didto ngadto sa Filipos, nga mao ang kaulohang ciudad kaniadto sa ginsakpan sa Macedonia, usa ka colonia nga Romanhon. Ug mipuyo kami didto niadtong ciudara sa pila ka adlaw.kgO Sa milayag kami gikan sa Troas, mipadulong kami sa Samotracia, ug sa sunod nga adlaw, sa Napoles;>fu Ug gilayon sa hingkit-an niya ang panan-awon, gipaninguha namo ang pag-adto sa Macedonia, kay gisabut namo nga gitawag kami sa Dios, aron igamantala namo kanila ang Maayong Balita.Be} Usa ka panan-awon nagpahayag kang Pablo sa kagabhion: May usa ka tawo nga taga-Macedonia, nga nagatindog sa pagpangaliyupo kaniya, ug nagaingon: Umari ka sa Macedonia, ug tabangi kami.DdUg sa miagi sila sa Misia, milugsong sila ngadto sa Troas.yckUg sa pag-abut nila sa Misia naninguha sila sa pag-adto sa Bitinia; apan wala sila tuguti sa Espiritu ni Jesus. b Ug sa paglatas nila sa kayutaan sa Phrygia ug sa Galacia, gidid-an sila sa Espiritu Santo sa pagmantala sa pulong didto sa Asia.iaKTungod niini ang mga iglesia nangalig-on sa pagtoo, ug nagdugang ang gidaghanon sa adlaw-adlaw.T`!Ug samtang sila nagapadayon sa ilang panaw sa mga ciudad, ilang gihatag kanila ang mga pagbulut-an aron pagabantayan nila ang mga gikauyonan sa mga apostoles ug sa mga anciano nga nangadto sa Jerusalem.]_3Buot ni Pablo nga siya mouban kaniya sa iyang paggikan, ug iyang gidala siya ug iyang gicircuncidahan tungod sa mga Judio nga didto niadtong mga dapita; kay hingbaloan sa tanan, nga ang iyang amahan Greciahanon.Z^-Ug niini nagahatag ug maayong pagpamatuod ang mga igsoon sa Listra ug sa Iconio.I] Ug nakaabut usab siya sa Derbe ug sa Listra. Ug ania karon, didto may usa ka tinon-an, nga ginganlan si Timoteo, anak sa usa ka babaye nga Judio nga mingtoo, apan ang iyang amahan Greciahanon.V\%)Ug gihapit niya ang Siria ug ang Cilicia aron sa pagpalig-on sa mga iglesia.g[G(Apan gipili ni Pablo si Silas, ug milakaw, nga gitugyan siya sa mga igsoon sa gracia sa Dios.!Z;'Unya sila may usa ka dakung paglinalisay, sa pagkaagi nga mibulag ang usa gikan sa usa; ug si Marcos giubanan ni Bernabe, ug milayag padulong sa Cipro.Y&Apan gihunahuna ni Pablo, nga dili maayo ang pagdala uban kanila niadtong mibulag kanila sa Pamfilia, ug wala mouban kanila sa bulohaton._X7%Ug gihunahuna ni Bernabe nga paubanon usab nila si Juan, nga may bansagon nga Marcos.GW$Ug sa miagi ang pila ka adlaw, nag-ingon si Pablo kang Bernabe: Balikon ug duawon ta karon ang mga igsoon sa tanan nga mga ciudad, nga atong gibalitaan sa pulong sa Ginoo, kong naunsa sila.V'#Apan si Pablo ug si Bernabe nagpabilin sa Antioquia, nga nagapanudlo ug nagamantala sa pulong sa Ginoo, tinabangan sa uban nga daghanan usab.;Uq"Apan nakapahimuot kang Silas ang pagpabilin didto.T+!Ug sa nakapabilin sila didto sa may pila ka panahon, gipapauli sila uban ang pakigdait gikan sa mga igsoon, ngadto niadtong mga nagsugo kanila.S Ug si Judas ug si Silas, nga mga manalagna usab, nanagtambag sa mga igsoon sa daghang mga pulong, ug nanagpalig-on kanila.=RuUg sa nakabasa sila niini nangalipay sila sa tambag.yQkBusa, sa gipalakaw na sila, miabut sa Antioquia; ug sa nagtigum ang panon sa katawohan, gihatag nila ang sulat.EPNga maglikay kamo gikan sa mga butang nga hinalad sa mga larawan, ug gikan sa dugo, ug gikan sa mga linuok ug gikan sa pagpakighilawas; nga kong kini pagamatngonan ninyo, makaayo kaninyo. OKay nahimut-an sa Espiritu Santo ug kanamo nga dili kamo pagdat-ugan sa labi pang dakung lulan kay niining mga butang kinahanglan,NBusa, ginasugo namo si Judas ug si Silas, nga magaasoy kaninyo sa pulong sa mao nga mga butang pinaagi sa pulong sa baba:aM;Mga tawo, nga nagtugyan sa ilang kinabuhi tungod sa ngalan sa atong Ginoong Jesucristo.L)Gipakaayo namo, nga nanaghiusa, ang pagpili niining mga tawo, ug paanhaon kaninyo kinuyogan sa atong mga hinigugma nga si Bernabe ug si Pablo,+KOTungod kay among hidunggan nga ang uban nga migikan dinhi kanamo nagsamok kaninyo sa mga pulong, sa pagpalibug sa inyong mga kalag, nga kanila wala kami magsugo,RJUg sila nagsulat sa ingon pinaagi kanila: Ang mga apostoles ug ang mga anciano, ug ang mga igsoon, alang sa mga igsoon nga sa mga Gentil sa Antioquia, ug sa Siria, ug sa Cilicia: Ang among pangumosta.%ICUnya gipakaayo sa mga apostoles ug sa mga anciano uban ang tibook nga iglesia, nga magpili sila ug mga tawo gikan sa ilang pundok; ug pagapaadtoon nila sa Antioquia, uban kang Pablo ug kang Bernabe, si Judas nga ginganlan si Barsabas, ug si Silas, mga tawong halangdon sa mga igsoon;FHKay si Moises, sukad pa sa mga kaliwatan sa daang mga katuigan may nanagmantala kaniya niini sa tagsatagsa ka lungsod, ingon nga gibasa sa mga sinagoga sa tanang mga adlaw nga igpapahulay.(GIKondili nga pagasulatan ta sila, nga maglikay sila gikan sa mga kahugaw sa mga larawan, ug gikan sa pagpakighilawas, ug gikan sa mga linuok, ug gikan sa dugo.|FqTungod niini ang akong hukom mao, nga dili ta pagsamokon sila nga gikan sa taliwala sa mga Gentil namalik sa Dios;E%Nagaingon ang Ginoo nga nagbuhat niining mga butanga: Sukad pa sa kanhi nga mga katuigan hingbaloan na sa Dios ang tanan niya nga mga buhat. DAron nga ang nahabilin nga mga tawo, managpangita sa Ginoo, ug ang tanang mga Gentil nga sa ibabaw nila gitawag ang akong ngalan,6CeSa human niini magabalik ako, ug pagatukoron ko pag-usab ang tabernaculo ni David, nga napukan; ug pagatukoron ko pag-usab ang iyang nangatumpag, ug pagapatindugon ko kini.QBUg niini nahiuyon ang mga pulong sa mga manalagna, sumala sa nahisulat.A-Nagsugilon si Simon sa paagi nga ang Dios miduaw pag-una sa mga Gentil, aron pagakuhaon gikan kanila ang usa ka katawohan alang sa iyang ngalan.l@Q Ug sa tapus sila mangahilum, mitubag si Jacobo, nga nagaingon: Mga igsoon, patalinghugi ninyo ako.\?1 Ug nangahilum ang tibook nga katilingban, ug nagapatalinghug kang Bernabe ug kang Pablo, nga nagasugilon sa dagkung mga ilhanan, ug mga katingalahan nga gibuhat sa Dios pinaagi kanila sa taliwala sa mga Gentil.>y Apan ginatohoan nato nga pinaagi sa gracia sa atong Ginoong Jesucristo maluwas kita, ingon usab sila sa mao nga paagi.7=g Busa karon, nganong ginatintal ninyo ang Dios, nga gisangunan ninyo ug yugo ang liog sa mga tinon-an, nga bisan ang atong mga ginikanan, bisan kita dili makahimo sa pagdala?o<W Ug siya walay pinalabi kanato ug kanila, gihinloan niya ang ilang mga kasingkasing pinaagi sa pagtoo.;7Ug ang Dios nga nakaila sa mga kasingkasing naghatag kanila ug pagpamatuod, nga nagahatag usab kanila sa Espiritu Santo, sama sa iyang gihimo kanato.:Ug sa natapus ang dakung lantugi, mitindog si Pedro ug misulti kanila: Mga igsoon, nanghibalo kamo, dugay na karon nga kanato gipili ako sa Dios niadtong mga adlawa, aron nga sa akong baba pagapatalinghugan sa mga Gentil ang pulong sa Maayong Balita, ug pagatohoan.X9)Ug nanagtigum ang mga apostoles ug ang mga anciano sa pagsusi niining butanga.58cApan dihay uban nga sa pundok sa mga Fariseo, nga mingtoo, mitindog nga nanag-ingon: Kinahanglan nga pagcircuncidahan sila, ug sugoon nga managtuman sa Kasugoan ni Moises.;7oUg sa pag-abut nila sa Jerusalem, gipanagdawat sila sa iglesia, ug sa mga apostoles, ug sa mga anciano; ug gisugilon nila ang daghang mga butang nga gibuhat sa Dios uban kanila.L6Busa, sa gihatud sila sa iglesia, sa ilang paggikan, gilatas nila ang Fenicia ug ang Samaria, nga nanugilon sa pagkakabig sa mga Gentil, ug nakahatag sila ug dakung kalipay sa tanang mga igsoon.$5AUg diha nga si Pablo ug si Bernabe may usa ka pagtinubagay ug panaglantugi nga dili diyutay uban kanila, ang kaigsoonan nagtudlo kang Pablo ug kang Bernabe ug uban pa kanila nga manungas sila sa Jerusalem ngadto sa mga apostoles ug sa mga anciano mahatungod niini nga gikalantugian.;4 qUg may mga tawo nga nanagpanlugsong gikan sa Judea, ug nanagpanudlo sa mga igsoon nga nagaingon: Gawas kong kamo managpacircuncidar subay sa batasan ni Moises, dili kamo maluwas.P3Ug nanagpadayon sila sulod sa hataas nga panahon uban sa mga tinon-an.U2#Ug unya sa nahiabut na sila, ug sa natigum nila ang iglesia, ilang gipanagsugilon ang tanang mga butang nga gibuhat sa Dios uban kanila, ug nga iyang giablihan ang pultahan sa pagtoo alang sa mga Gentil. 1 Ug gikan didto mingsakay sila padulong sa Antioquia, diin gitugyan sila sa gracia sa Dios, alang sa bulohaton nga ilang nahuman.]03Ug sa namantala nila ang pulong sa Dios sa Perge, nanlugsong sila ngadto sa Atalia.;/qUg milatas sila sa Pisidia, ug miabut sa Pamfilia.(.IUg sa nakapili sila alang kanila ug mga anciano sa tagsa ka iglesia, ug sa nakaampo sila uban ang pagpuasa, ilang gitugyan sila sa Ginoo nga ilang ginatohoan.?-wNga nagpalig-on sa mga kalag sa mga tinon-an, sa pagtambag nga managpadayon sila sa pagtoo, ug nga pinaagi sa daghang mga kagul-anan, kinahanglan mosulod kita sa gingharian sa Dios.&,EUg sa nakamantala sila sa Maayong Balita didto niadtong ciudara, ug nakahimo ug daghang mga tinon-an, namalik sila sa Listra, ug sa Iconio, ug sa Antioquia;+'Apan sa gilibutan siya sa mga tinon-an, mibangon siya ug misulod sa ciudad; ug sa pagkaugma milakaw siya uban kang Bernabe padulong sa Derbe.U*#Apan didto may miabut nga mga Judio sa Antioquia, ug sa Iconio; ug sa nadani nila ang mga panon sa katawohan, ilang gibato si Pablo ug giguyod siya sa gawas sa ciudad, nga gidahum nila nga patay na siya. )Ug sa pag-ingon nila niining mga butanga, halus wala sila makahimo sa pagpugong sa mga panon sa katawohan sa dili paghalad kanila.(Ug bisan pa niana wala siya magpasagad nga walay pagpamatuod sa iyang kaugalingon sa pagkaagi nga nagbuhat siya ug maayo, ug naghatag kaninyo ug ulan sa langit, ug panahon nga mabungaon, nga nagapuno sa inyong mga kasingkasing sa kalan-on ug sa kalipay.y'kNga sa mga miaging kaliwatan, gipasagdan niya ang tanang mga nasud sa paglakaw sa ilang kaugalingong mga dalan;N&Ug nanag-ingon: Mga Ginoo, nganong nanagbuhat kamo niining mga butanga? Mga tawo man usab kami nga sa mao usab nga kinaiya ninyo, nga nagamantala kaninyo sa Maayong Balita, aron managbalik kamo gikan niining kabuangan, ngadto sa usa ka Dios nga buhi, nga nagbuhat sa langit ug sa yuta, ug sa dagat, ug sa tanang anaa kanila;3%_Ug sa hindunggan kini sa mga apostoles nga si Bernabe ug si Pablo, gipanggisi nila ang ilang mga bisti ug misuot sila sa taliwala sa panon sa katawohan, nga nagasinggit,U$# Unya ang sacerdote ni Jupiter, kansang templo didto sa atbang sa ciudad, nagdala ngadto sa mga pultahan ug mga vaca nga lake ug mga purongpurong ug buot unta siya maghalad uban sa mga panon sa katawohan.r#] Ug ilang ginganlan si Bernabe nga Jupiter, ug si Pablo, Mercurio; kay siya mao ang pangulong magsusulti.<"q Ug sa nakita sa mga panon sa katawohan ang gibuhat ni Pablo, misinggit sila nga nanag-ingon sa pinulongan nga Licaoniahanon: Ang mga dios sa dagway sa mga tawo, nanganaug kanato.o!W Nag-ingon sa makusog nga tingog: Tumindog ka pagtarung sa imong mga tiil. Ug miugpo siya, ug milakaw. } Nakadungog kini sa pagsulti ni Pablo; nga nagtutok kaniya, ug sa hingkit-an niya, nga adunay pagtoo nga pagaayohan siya,Ug sa Listra may nagalingkod nga usa ka tawo nga lulid ang mga tiil, piang gikan pa sa tiyan sa iyang inahan, nga wala gayud makalakaw.4cUg didto gimantala nila ang Maayong Balita.Hingsabtan kini nila ug nangalagiw sila padulong sa Listra ug sa Derbe, mga kalungsoran sa Licaonia, ug sa mga kayutaan nga naglibut.wgUg sa pagdam-ag sa mga Gentil ug sa mga Judio uban ang ilang mga punoan, sa pagpasipala ug sa pagbato kanila,ykApan ang panon sa katawohan sa ciudad nabahin; ug ang uban mingdapig sa mga Judio ug ang uban sa mga apostoles.fEBusa nanagpadayon sila sa hataas nga panahon, nga nagasulti sa dakung kaisug tungod sa Ginoo, nga nagpamatuod sa pulong sa iyang gracia ug nagatugot nga pagabuhaton sa ilang mga kamot ang mga ilhanan ug mga katingalahan.zmApan ang mga Judio, nga dili matinohoon nanagsugyot ug nagpapait sa mga kalag sa mga Gentil batok sa mga igsoon.H Ug nahitabo sa Iconio, nga misulod sila pagtingub sa sinagoga sa mga Judio, ug nanagsulti sa pagkaagi nga mingtoo ang usa ka dakung panon sa katawohan sa mga Judio ug sa mga Greciahanon usab.H  4Ug ang mga tinon-an nangapuno sa kalipay ug sa Espiritu Santo.`9 3Apan gitaktak nila ang abug sa mga tiil batok kanila, ug nanagpangadto sila sa Iconio.} 2Apan gisugyotan sa mga Judio ang mga maampoong babaye nga mga dungganan sa kahimtang ug ang mga kadagkuan sa ciudad, ug nagpalihok sila ug usa ka paglutos batok kang Pablo, ug kang Bernabe, ug ilang giabug sila ngadto sa gawas sa ilang mga utlanan.A} 1Ug ang pulong sa Ginoo nasangyaw sa tibook nga kayutaan.6e 0Ug sa pagkadungog sa mga Gentil, nangalipay sila, ug gihimaya nila ang pulong sa Dios, ug mingtoo kadtong tanan nga mga gipili nga daan alang sa kinabuhing walay katapusan.'G /Kay mao kini ang gisugo sa Ginoo kanato: Gibutang ko ikaw nga kahayag sa mga Gentil, aron ikaw mamahimo nga alang sa kaluwasan hangtud sa kinatumyan sa yuta.1[ .Unya si Pablo ug si Bernabe nanagsulti sa dakung kaisug ug nanag-ingon: Kinahanglan nga ang pulong sa Dios igamantala pag-una kaninyo. Apan kay ginasalikway ninyo, ug ginahukman ninyo ang inyong kaugalingon nga dili takus sa kinabuhi nga walay katapusan, ania karon, mangadto kami sa mga Gentil.#? -Apan sa pagkakita sa mga Judio sa mga panon sa katawohan, nangapuno sila sa kasina ug mingsupak sa mga butang nga giasoy ni Pablo, ug nanagpasipala sila.zm ,Ug sa sunod nga adlaw nga igpapahulay hapit ang tibook nga ciudad mingdugok sa pagpatalinghug sa pulong sa Dios.lQ +Karon sa pagpamauli niadtong didto sa sinagoga, daghan sa mga Judio ug sa mga kinabig nga mga masinimbahon mingnunot kang Pablo ug kang Bernabe; nga, sa nagapakigsulti kanila, nagtambag kanila, sa pagpadayon sa gracia sa Dios.y k *Ug sa minggula sila, nagpakilooy sila nga isulti kanila kining mga pulong sa mosunod nga adlaw nga igpapahulay.Z - )Tan-awa, kamong mga yubitan, ug kamo manghitingala, ug kamo; mangawala kay nagabuhat ako ug usa ka buhat sa inyong mga adlaw, usa ka buhat nga dili gayud ninyo pagtohoan, kong kini igasugilon sa uban kaninyo.[ / (Busa, magmatngon kamo tingali unya mahatabo kaninyo ang gisulti sa mga Manalagna:' G 'Ug pinaagi kaniya ang tagsatagsa nga motoo, gipakamatarung gikan sa tanang mga butang, nga gikan niini wala kamo pakamatarunga pinaagi sa Kasugoan ni Moises.z m &Busa, hingbaloan ninyo, mga igsoon, nga pinaagi niining tawohana ginamantala kaninyo ang pagpasaylo sa mga sala.A} %Apan kadtong gibanhaw sa Dios, wala makakita ug kadunot.+O $Kay, si David, sa tapus siya makag-alagad sa iyang kaliwatan sumala sa kabubut-on sa Dios, natulog, ug giipon sa iyang mga ginikanan ug nakakita siya ug kadunot;pY #Tungod kay nagsulti siya usab sa laing Salmo: Dili mo itugot nga ang imong Balaan makakita ug kadunot.L "Ug mahitungod sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga minatay, aron dili na gayud siya pabalikon sa kadunot, namulong sa ingon niini: Igahatag ko kanimo ang balaan ug malig-ong mga panalangin ni David.)K !Nga gituman sa Dios sa atong mga anak sa gibanhaw niya si Jesus; ingon usab nga nahisulat sa ikaduha nga Salmo: Ikaw mao ang Anak ko; gipanganak ko ikaw karon.dA Ug kami nagamantala kaninyo sa Maayong Balita sa saad nga nabuhat ngadto sa mga ginikanan,)K Ug sa daghang mga adlaw siya nagpakita sa mga nanungas uban kaniya sa Galilea padulong sa Jerusalem, nga sila mao ang mga saksi niya sa atubangan sa katawohan.9m Apan gibanhaw siya sa Dios gikan sa mga minatay;# Ug sa natuman nila ang tanang mga butang nga nahisulat mahatungod kaniya gihugos nila gikan sa kahoy, ug gibutang siya sa usa ka lubnganan.}s Ug bisan wala silay hingpalgan nga ikapasangil kaniya sa kamatayon, gipangayo nila kang Pilato nga pagapatyon siya.~~u Kay ang mga nagapuyo sa Jerusalem, ug ang ilang mga punoan, tungod sa wala nila pagpakaila kaniya, bisan sa mga tingog sa mga manalagna nga ginabasa sa tanang adlaw nga igpapahulay, nagtuman sa mga tagna pinaagi sa pagsilot kaniya sa kamatayon. } Kaigsoonan, mga anak sa kaliwatan ni Abraham, ug kaninyo nga mga nagakahadlok sa Dios, kaninyo gipadala kining pulong sa kaluwasan.d|A Ug sa nagtuman si Juan sa iyang katungdanan nag-ingon: Kinsa man ako sa inyong pagdahum? Dili ako mao siya. Apan ania karon, nagasunod ang usa sa akong ulahi, kansang sapin sa iyang mga tiil, dili ako takus makaghubad.r{] Sa wala pa siya moanhi si Juan nagwali una sa bautismo sa paghinulsol sa tibook nga katawohan sa Israel.qz[ Sa kaliwatan niini, ingon sa saad, ang Dios nagpatindog alang sa Israel usa ka Manluluwas nga si Jesus;wyg Ug sa iyang gikuha siya, gipatindog niya si David, aron mahimong hari nila; nga gipamatud-an niya usab nga nagaingon: Nakita ko si David nga anak ni Jesse, tawo nga ingon sa akong kasingkasing, nga magabuhat sa tanan nako nga kabubut-on.x' Ug unya nangayo sila ug hari; ug gihatag kanila sa Dios si Saulo, nga anak ni Cis, usa ka tawo sa banay ni Benjamin, sa may kap-atan ka tuig.ewC Ug sa human niini iyang gihatagan sila ug mga maghuhukom hangtud kang Samuel nga manalagna.'vG Ug sa gilaglag niya ang pito ka mga nasud sa yuta sa Canaan, iyang gihatag kanila ang ilang yuta nga usa ka kabilin sa may upat ka gatus ug kalim-an ka tuig.Yu+ Ug sa giantus niya ang ilang mga batasan sa may kap-atan ka tuig sa kamingawan,ct? Ang Dios niining katawohan sa Israel nagpili sa atong mga ginikanan; ug gibayaw niya ang lungsod samtang sila nagpuyo ingon nga dumuloong sa yuta sa Egipto, ug sila gipagula niya uban ang iyang makagagahum nga bukton.s- Unya mitindog si Pablo, ug sa nakasinyas sa iyang mga kamot, miingon: Magpatalinghug kamo, mga taga-Israel, ug kamo nga mga nangahadlok sa Dios.?rw Ug sa tapus ang pagbasa sa Kasugoan ug sa mga Manalagna, gipasugoan sila sa mga pangulo sa sinagoga: Kaigsoonan: kong kamo may mga pulong nga tambag alang sa katawohan isulti ninyo. *~~5}M||`{|{zLyxx%wBvuutssrrrqpXoo%n.mm'lpkkYjvj$i5hhBgfeddecc.baa7`_~^^d]\\[[ZYXXWWVUUTT+SiRRQaPP"OzNN[MM.L?KK;JJIxHH-GnGFE|E%DDChBB-Ap@Q??Q>>E=Y\q1Si Claudio Lysias alang sa halangdon gayud nga gobernador nga si Felix: Mga yukbo.;pqUg nagsulat siya ug usa ka sulat, nga ingon niini:o1Ug iyang gitugon sila sapag-andam ug mga mananap, aron pakabay-an kang Pablo, ug aron dad-on siya nga walay kabilinggan kang Felix nga gobernador.n-Ug iyang gitawag ngadto kaniya ang duha ka centurion, ug nag-ingon: Andamon ninyo sa ikatolo ka takna sa gabii ang duha ka gatus ka mga sundalo, aron mangadto sila hangtud sa Cesarea, ug kapitoan ka sundalo nga managkabayo, ug duha ka gatus ka sundalo nga may mga bangkaw. m9Busa gipapauli sa pangulong capitan ang batan-on, nga nagtugon kaniya: Dili ka magsugilon bisan kang kinsa nga gipahayagan mo ako niining mga butanga.~luBusa, dili ka magsugot kanila; kay kapin sa kap-atan ka tawo ang nag-atang kaniya, nga nanagsaad nga may panumpa, nga dili na sila mokaon, bisan moinum hangtud nga ilang mapatay siya; ug karon andam na sila, nga nagapaabut sa saad gikan kanimo.FkUg miingon siya: Ang mga Judio nanaghiusa sa pagpangayo kanimo nga ugma ipadala mo si Pablo sa atubangan sa Sanhedrin, ingon nga daw ikaw adunay ipangutana sa sibo gayud mahatungod kaniya.vjeUg gikuptan siya sa kamot sa pangulong capitan, ug sa hilit gipangutana siya: Unsa bay igasugilon mo kanako?diABusa iyang gikuha siya, ug gidala ngadto sa pangulong capitan, ug miingon: Gipatawag ako sa binilanggo nga si Pablo, ug gipangayo niya kanako, nga dad-on dinhi kanimo kining batan-on, kay siya adunay igasugilon kanimo.#h?Ug gitawag ni Pablo ngadto kaniya ang usa sa mga centurion ug miingon: Dad-a kining batan-on ngadto sa pangulong capitan, kay siya may igasugilon kaniya."g=Apan ang anak nga lalake sa igsoong babaye ni Pablo nakadungog mahatungod sa ilang pag-atang, ug siya miadto ug misulod sa kuta ug misugilon kang Pablo.f%Busa karon, kamo uban ang Sanhedrin, magpahayag kamo sa atubangan sa pangulong capitan, nga iyang ipadala si Pablo nganha kaninyo, ingon nga buot kamo magsusi sa sibo pa gayud sa mga butang mahatungod kaniya; ug kami sa dili pa siya makaduol, andam sa pagpatay kaniya.Ae{Ug nangadto sila sa mga pangulong sacerdote ug sa mga anciano ug nanag-ingon: Nanagsinaaray kami sa dakung panumpa, nga dili kami motilaw bisan unsa hangtud nga mapatay namo si Pablo.8dk Ug kapin sa kap-atan sila nga nanagsabut niini;/cW Ug sa pagkabuntag, nanagtigum ang mga Judio, ug nanagsinaaray nga may panumpa, nga nagaingon, nga dili na sila mokaon bisan moinum hangtud nga mapatay nila si Pablo.Ob Ug sa gabii nga misunod ang Ginoo mitindog tupad kaniya, ug miingon: Magmalipayon ka, kay ingon nga nagpamatuod ka mahatungod kanako sa Jerusalem, ingon usab kinahanglan nga magpamatuod ka sa Roma.sa_ Ug sa miabut ang usa ka daku nga paglalisay, ang pangulong capitan, nga nahadlok nga si Pablo pagakuniskunison nila, nagpakanaug sa mga sundalo, ug iyang gipakuha siya sa lugos gikan sa taliwala nila, ug gipadala siya ngadto sa kuta.!`; Ug miabut ang usa ka dakung sininggitay; ug ang mga escriba sa pundok sa mga Fariseo mingtindog, ug nakigbisog, nga nagaingon: Kami walay hingkit-an nga dautan niining tawohana; ug unsa man kong usa ka espiritu kun, usa ba ka manolonda misulti kaniya, dili kita magsukol sa Dios. _ Kay ang mga Saduceo nagaingon nga walay pagkabanhaw, bisan manolonda, bisan espiritu; apan ang mga Fariseo nagasugid sa duruha.^ Ug sa nakapamulong siya niini, miabut ang usa ka paglalisay sa mga Fariseo ug mga Saduceo; ug ang pundok sa katawohan nabahin.}]sUg sa hingbaloan ni Pablo, nga ang usa ka bahin kanila mga Saduceo, ug ang usa mga Fariseo, misinggit siya sa Sanhedrin: Mga igsoon, Fariseo ako, anak sa mga Fariseo; mahatungod sa paglaum ug sa pagkabanhaw sa mga minatay pagahukman ako karon.(\IUg si Pablo miingon: Wala ako mahibalo, mga igsoon, nga siya labawng sacerdote; kay nahasulat: Dili ka magsulti ug dautan batok sa pangulo sa imong katawohan.f[EUg ang mga nanagtindog sa tupad miingon: Gipasipad-an mo ba ang labaw nga sacerdote sa Dios?LZUnya nag-ingon si Pablo kaniya: Ang Dios magahampak kanimo, bongbong nga gipaputi; ug nagalingkod ikaw sa paghukom kanako uyon sa Kasugoan, ug nagsugo ka sa pagpasagpa kanako; supak sa Kasugoan?xYiUg ang labawng sacerdote nga si Ananias nagsugo niadtong nanagtindog sa tupad niya nga sagpaon ang iyang baba.X 9Ug si Pablo, sa mitutok sa Sanhedrin, miingon: Mga igsoon, nagkinabuhi ako sa tibook nga maayong kaisipan sa atubangan sa Dios hangtud niining adlawa.WApan sa misunod nga adlaw, kay buot siya masayud sa katinoan sa gipasikaran sa sumbong sa mga Judio batok kaniya, iyang gibuhian siya, ug nagsugo nga magtigum ang mga pangulong sacerdote, ug ang tibook nga Sanhedrin; ug gipakanaug si Pablo, ug gipaatubang kanila.9VkUnya, sila nga buot magsusi kaniya, namahawa gilayon kaniya; ug ang pangulong capitan nahadlok usab sa pagkasayud niya nga si Pablo Romanhon, kay siya man ang naggapus kaniya.UUg mitubag ang pangulong capitan: Gipalit ko sa dakung bili kining pagkalungsoranon. Ug si Pablo miingon: Apan ako natawo nga Romanhon.yTkUg miabut ang pangulong capitan, ug nag-ingon kaniya: Igaasoy mo kanako, Romanhon ba ikaw? Ug siya miingon: Oo.-SSUg sa hingdunggan kini sa centurion, miadto siya sa pangulong capitan, ug nagsugilon kaniya sa pag-ingon: Unsa ba ang pagabuhaton mo? Kay kining tawohana Romanhon.GRUg sa ilang nahiktan siya sa mga gihay nga panit, miingon si Pablo sa capitan nga nagatambong: Uyon ba sa balaod alang kaninyo ang paghampak sa usa ka tawo nga Romanhon, ug wala pa mahukmi?OQAng pangulong capitan nagsugo nga pagadad-on siya sa kuta, ug nagahangyo nga pagasusihon siya pinaagi sa hampak, aron hisayran gayud niya ang hinungdan sa ilang labihan nga pagsinggit batok kaniya.tPaUg sa nagsinggit sila, ug sa ginasalibay nila ang ilang mga kupo, ug nagasaliyab ug abug ngadto sa hangin,"O=Ug sila nagapatalinghug kaniya hangtud niining pulonga; ug mingsinggit sila nga nagaingon: Wad-a sa yuta ang maong tawo; kay dili angay nga siya mabuhi.dNAUg siya miingon kanako: Lumakaw ka, kay pagasugoon ko ikaw sa halayo ngadto sa mga Gentil..MUUg sa giula ang dugosa imong saksi nga si Esteban, nagatambong usab ako, ug giuyonan ko ang iyang kamatayon, ug gibantayan ko ang mga bisti sa mga nagapatay kaniya.L#Ug miingon ako: Ginoo, nanghibalo sila, sa ilang kaugalingon nga ginabilanggo ug ginahampak ko sa tagsa ka sinagoga ang mga mingtoo kanimo.&KEUg nakita ko siya nga nagaingon kanako: Dumali ka, ug pumahawa ka gilayon sa Jerusalem; kay sila dili modawat gikan kanimo sa pagpamatuod mahatungod kanako.JUg nahitabo nga sa nahibalik ako sa Jerusalem, ug sa nagaampo ako sa templo, nakita ko ang usa ka panan-awon sa Espiritu, I Ug karon, nganong magalangan ka? Tumindog ka ug magpabautismo, ug maghugas ka sa imong mga sala, nga magatawag sa iyang ngalan.H{Kay ikaw mahimong saksi niya sa atubangan sa tanang mga tawo, mahitungod sa butang nga imong hingkit-an ug hingdunggan.EGUg siya miingon: Ang Dios sa atong mga ginikanan kanimo nagpili nga daan sa pag-ila sa iyang kabubut-on, ug sa pagtan-aw kaniya nga Matarung, ug sa pagpatalinghug sa tingog sa iyang baba.F3 Miadto kanako, ug sa mibarug siya tupad kanako, miingon kanako: Igsoong Saulo, dawata ang imong igtatan-aw. Ug niadtong taknaa mitan-aw ako kaniya.Ey Ug usa nga si Ananias, tawo nga maampoon uyon sa Kasugoan, gidungog nga maayo sa tanang mga Judio nga nanagpuyo didto.D' Ug sa wala na ako makakita tungod sa mahimayaong sidlak niadtong kahayag, sanglit giagak ako sa mga nanguban kanako, nakaabut ako sa Damasco.NC Ug miingon ako: Unsay akong pagabuhaton, Ginoo? Ug ang Ginoo nag-ingon kanako: Tumindog ka ug umadto sa Damasco; ug didto igaingon kanimo ang tanang mga butang nga ginatudlo nga imong pagabuhaton.B{ Ug sila nga mga kauban nako, nakakita gayud sa kahayag; apan wala sila makadungog sa tingog kaniya nga nagsulti kanako.vAeUg mitubag ako: Kinsa ba ikaw, Ginoo? Ug siya miingon kanako: Ako si Jesus nga Nazaretnon, nga ginalutos mo.@yUg napukan ako sa yuta, ug nadungog ko ang usa ka tingog nga nagaingon kanako: Saulo, Saulo, nganong ginalutos mo ako?+?OUg nahitabo nga, sa nagapanaw ako, ug sa nagakahaduol sa Damasco, sa kaudtohon ang adlaw, sa kalit misidlak sa libot nako gikan sa langit, usa ka dakung kahayag.>7Ingon usab ang labawng sacerdote makasaksi kanako ingon man ang tanang mga anciano; nga gikan kanila usab nakadawat ako ug mga sulat nga alang sa mga igsoon, ug miadto ako sa Damasco sa pagdala nga ginapus niadto usab nga atua didto, ngadto sa Jerusalem, aron pagasilotan sila. = Ug gilutos ko kini nga Dalan hangtud sa kamatayon, nga ginapanggapus ug ginapamilanggo ko ang mga lalake ug ang mga babaye usab;"<=Ako, sa pagkamatuod, Judio, nga natawo sa Tarso sa Cilicia; apan gimatoto ako dinhi niining ciudara, ilalum sa pagdumala ni Gamaliel, giton-an ako sumala sa sibo nga paagi sa Kasugoan sa atong mga ginikanan, sanglit mainiton ako alang sa Dios sama kaninyo ngatanan niining adlawa.;Ug sa pagkadungog nila nga siya nagsulti kanila sa pinulongan nga Hebreohanon, misamot ang ilang kahilum; ug miingon siya:s: aMga igsoon ug mga ginikanan, patalinghugi ninyo ang paglaban nga pagabuhaton ko sa inyong atubangan karon.W9'(Ug sa gitugutan siya sa capitan, si Pablo nga mitindog sa mga ang-ang, misinyas sa iyang kamot sa katawohan; ug sa may daku na nga kahilum, siya misulti kanila sa sinultihan nga Hebreohanon, nga nagaingon:48a'Apan si Pablo miingon: Ako usa ka Judio, sa Tarso sa Cilicia, lungsoranon sa dili ubos nga ciudad: ug ginapakilooy ko kanimo, nga tugutan mo ako sa pagsulti sa katawohan.%7C&Dili badiay ikaw ang Egiptohanon, nga niadtong mga adlaw nga miagi nakapalihok ug kagubot, ug nagdala ngadto sa kamingawan ug upat ka libo sa mga mamomono?06Y%Ug sa hapit nang isulod si Pablo sa kuta miingon siya sa pangulong capitan: Itugot mo ba kanako ang pagsulti kanimo? Ug siya miingon: Mahibalo ba ikaw sa Greciahanon?e5C$Kay ang panon sa katawohan sa lungsod nanagsunod sa ulahi, nga nagasinggit: Papahawaa siya!|4q#Ug sa pag-abut ni Pablo sa mga ang-ang, nahitabo nga gisakwat siya sa mga sundalo, tungod sa kabangis sa mga tawo.X3)"Ug ang uban nagasinggit ug usa ka butang, ug ang uban sa lain, sa taliwala sa panon sa katawohan; ug sa wala siya mahibalo sa katinoan mahitungod sa kasamok, nagsugo siya nga pagadad-on siya ngadto sa kuta./2W!Unya miduol ang pangulong capitan, ug gidakup siya; ug nagsugo sa pagpagapus kaniya sa duha ka talikala; ug nangutana kong kinsa siya, ug kong unsa ang nabuhat niya.E1 Ug gilayon nagdala siya ug mga sundalo ug mga centurion, ug midalagan ngadto kanila. Ug sila sa hingkit-an nila ang pangulong capitan ug ang mga sundalo, miundang sa pagpuspus kang Pablo.-0SUg sanglit naninguha sila sa pagpatay kaniya, may mga balita nga miabut ngadto sa pangulong capitan sa pundok nga sundalo, nga ang tibook nga Jerusalem nangagubot.-/SUg nangagubot ang tibook nga ciudad, ug midugok ang katawohan; ug ilang gidakup si Pablo, ug giguyod siya sa gawas sa templo; ug gilayon giserhan ang mga pultahan..Kay kaniadto hingkit-an nila sa ciudad uban kaniya si Trofimo, nga taga-Efeso, nga gihunahuna nila nga gipasulod ni Pablo sa templo.-1Nga nagasinggit: Mga tawo sa Israel, tabang kamo; mao kini ang tawo nga nagatudlo sa tanang tawo sa tanang dapit batok sa lungsod, ug sa Kasugoan, ug niining dapita; ug labut pa, nagpasulod siya sa mga Greciahanon dinhi sa templo, ug gibulingan niya kining balaan nga dapit.3,_Ug sa nagahinapus ang pito ka adlaw, ang mga Judio nga gikan sa Asia, sa ilang pagkakita kaniya sa templo, nagpagubot sa tibook nga panon sa katawohan ug midakup kaniya,u+cUnya gidala ni Pablo ang mga tawo, ug sa adlaw nga misunod, sa nakapanghinlo siya uban kanila, misulod siya sa templo nga nagapahibalo sa katumanan sa mga adlaw sa pagpaputli, hangtud nga ang halad gikahalad alang sa tagsatagsa kanila.T*!Apan mahatungod sa mga Gentil nga mingtoo, nagsulat kami, ug naghatag ug paghukom, nga pagalikayan nila ang mga butang nga nahalad sa mga larawan, ug ang dugo, ug ang mga linuok, ug ang pagpakighilawas.)3Dad-a kini sila, ug magmaputli ka uban kanila ug gastoan mo sila, aron magpakiskis sila sa ilang mga ulo, ug ang tanan masayud nga dili matuod ang tanang mga butang nga ilang hidunggan mahatungod kanimo; kondili nga ikaw usab nagalakat nga matarung nga nagatuman sa Kasugoan.q([Busa, buhata kining among igaingon kanimo: Kami adunay upat ka tawo nga adunay usa ka pakigsaad kanila; ' Busa unsa man kini? Sa walay duhaduha, ang panon sa katawohan kinahanglan modugok, kay makadungog gayud sila nga ikaw miabut na.z&mUg nakadungog sila mahatungod kanimo, nga nagtudlo ikaw sa tanan nga mga Judio nga anaa sa mga Gentil sa pagbulag kang Moises, nga nagaingon kanila nga dili nila pagcircuncidahan ang ilang mga anak, bisan sa pagpasunod sa ilang mga batasan.W%'Ug sila sa pagkadungog niini, gihimaya nila ang Ginoo, ug sila nanag-ingon kaniya: Nakita mo, igsoon, kong kapid-an ka libo sa mga Judio karon ang nanagpanoo; ug silang tanan mga masingkamuton sa Kasugoan.)$KUg sa nakapangumosta siya kanila, gisugilon niya sa tinagsa ang tanan nga mga butang nga gibuhat sa Dios sa taliwala sa mga Gentil pinaagi sa iyang ministerio.v#eUg sa sunod nga adlaw si Pablo misulod uban kanamo ngadto kang Jacobo; ug didto usab ang tanang mga anciano.Z"-Ug sapag-abut namo sa Jerusalem, ang mga igsoon nanagdawat kanamo nga malipayon.A!{Ug may mikuyog usab kanamo pipila sa mga tinon-an sa Cesarea, nga nagdala uban kanila usa nga si Mnason, daan nga tinon-an nga taga-Cipro, nga mao ang kinahanglan namo nga pagapuy-an.e CUg sa human niining mga adlawa, sa nakaandam kami sa mga putos, mitungas kami sa Jerusalem.eCUg kay wala man siya madani, miundang kami, nga nagaingon: Matuman ang kabubut-on sa Ginoo.lQ Unya mitubag si Pablo: Unsay ginabuhat ninyo, nga nanghilak man kamo ug nanagdugmok sa akong kasing-kasing? Kay andam ako, dili lamang sa pagpagapus, kondili usab sa pagpakamatay sa Jerusalem tungod sa ngalan sa Ginoong Jesus.+ Ug sa pagkadungog namo niining mga butanga, kami ug ingon man usab ang mga taga-didto nanagpakilooy kaniya nga dili siya motungas sa Jerusalem.F Ug sa miduol siya kanamo ug sa gikuha niya ang bakus ni Pablo, iyang gigapus ang kaugalingon niyang mga tiil ug mga kamot, ug miingon: Mao kini ang ginaingon sa Espiritu Santo: Ingon niini gapuson sa mga Judio didto sa Jerusalem ang tawo nga tag-iya niining bakusa, ug siya igatugyan nila sa mga kamot sa mga Gentil. Ug sa nagpabilin kami didto ug pila ka adlaw, may milugsong gikan sa Judea nga, usa ka manalagna, nga ginganlan si Agabo.[/ Ug kining tawohana adunay upat ka mga anak nga babaye nga ulay, nga nanagpanagna.(IUg sa adlaw nga misunod minggikan kami, ug miadto sa Cesarea; ug sa misulod kami sa balay ni Felipe nga evangelista, nga usa sa pito, mipuyo kami uban kaniya."=Ug sa nakahuman kami sa among panaw gikan sa Tiro, miabut kami sa Tolemaida; ug nangumosta kami sa mga igsoon, ug napabilin kami kanila ug usa ka adlaw.U#Ug misakay kami sa sakayan, apan sila namauli pag-usab sa ilang puloy-anan.-Ug sa diha nga natuman namo ang mga adlaw, migikan kami, ug mipadayon sa among panaw; ug silang tanan, uban ang mga asawa ug mga anak, minghatud kanamo hangtud nga nakagula kami sa ciudad: ug sa nanluhod kami sa baybayon, nag-ampo kami, ug nasigpanamilitay ang usa ug usa.8iUg sa hingkaplagan namo ang mga tinon-an, mipabilin kami didto ug pito ka adlaw: ug kini nanag-ingon kang Pablo pinaagi sa Espiritu, nga dili unta siya motungas sa Jerusalem.CUg sa nalantaw na namo ang Cipro, sa gisayloan namo kini sa wala, mipadulong kami ngadto sa Siria, ug midunggo kami sa Tiro; kay didto kinahanglan magahaw-as ang sakayan sa iyang lulan.oWUg sa nakakaplag kami ug usa ka sakayan nga nagatabok padulong sa Fenicia, mingsakay kami ug milayag;- UUg sa nahitabo nga kami nahimulag na kanila, ug nakalayag, nanglaktud kami ngadto sa Coos, ug sa adlaw nga misunod ngadto sa Rodas, ug gikan didto ngadto sa Patara."=&Nga nagasubo sa hilabihan gayud tungod sa pulong nga giingon niya, nga sila dili na makakita sa iyang nawong. Ug ilang giubanan siya hangtud sa sakayan.`9%Ug silang tanan nanghilak pag-ayo, ug migakus sila sa Hog ni Pablo, ug mihalok kaniya.S$Ug sa nakasulti siya niini, miluhod ug nag-ampo siya uban kanilang tanan. #Sa tanan nga mga butang naghatag ako kaninyo ug panig-ingnan nga, sa pagsingkamot kinahanglan pagtabangan ninyo ang mga maluya, ug pagahinumduman ninyo ang mga pulong sa Ginoong Jesus, nga iya gayud nga gipamulong: Labing bulahan ang paghatag kay sa pagdawat. "Kamo sa inyong kaugalingon nasayud nga kining mga kamot nagabuhat alang sa akong mga kinahanglan, ug kanila nga uban kanako.Q !Wala ako maibug sa kang bisan kansa nga salapi, kun bulawan, kun bisti.: m Ug karon, mga igsoon, ginatugyan ko kamo sa Dios, ug sa pulong sa iyang gracia; nga adunay gahum sa pagpabaskug kaninyo, ug sa paghatag kaninyo ug kabilin sa tanang mga balaan.% CBusa, managtukaw kamo; hinumdumi nga sa sulod sa tolo ka tuig ako wala maghunong sa pagtambag sa tagsatagsa kaninyo sa gabii ug sa adlaw uban ang mga luha. 1Ug gikan sa kaugalingon ninyong pundok manindog ang mga tawo nga magasulti ug mga butang nga balit-ad, sa pagpabulag sa mga tinon-an sunod kanila.Nanghibalo ako nga, sa tapus sa akong paggikan, pagasudlon kamo sa mga lobo nga mabangis nga dili nila pasayloon ang panon.^5Matngoni ninyo ang inyong kaugalingon, ug ang tanang panon nga kanila ang Espiritu Santo naghimo kaninyo nga mga magtatan-aw, aron pasibsibon ninyo ang iglesia sa Dios nga gipalit niya sa iyang kaugalingong dugo.RKay wala ako mosibug sa pagmantala kaninyo sa bug-os nga tambag sa Dios.fEBusa, ginapamatuod ko kaninyo karong adlawa, nga ako putli gikan sa dugo sa tanang mga tawo.#Ug karon, tan-awa, akong hingbaloan nga kamong tanan, nga gisuroy ko sa pagmantala sa gingharian sa Dios, dili na makakita sa akong nawong.jMApan wala ko pagpakamahala ang akong kinabuhi sa bisan unsang paagi, aron lamang mahingpit ko ang akong tinguha ug ang pagkaalagad nga akong nadawat gikan sa Ginoong Jesus, sa pagpamatuod sa Maayong Balita sa gracia sa Dios.%Gawas sa gipamatuod sa Espiritu Santo kanako sa tagsatagsa ka lungsod, nga nagaingon nga ang mga gapus ug mga kagul-anan magapabilin kanako. Ug, karon, tan-awa, ako moadto sa Jerusalem nga ginapus sa Espiritu sa walay pagpanghibalo sa mga butang nga mahitabo kanako didto; Nga nagapamatuod sa mga Judio ug sa mga Greciahanon usab sa paghinulsol ngadto sa Dios, ug sa pagtoo sa atong Ginoong Jesucristo.  Nga ako wala magalikay sa pagpahayag kaninyo sa bisan unsa nga mapuslanon, ug sa pagtudlo kaninyo sa dayag, ug sa mga kabalayan;#~?Nga nagaalagad sa Ginoo sa bug-os nga pagpaubos, ug inubanan sa mga luha, ug sa mga pagtintal, nga ming-abut kanako tungod sa mga paglalang sa mga Judio;R}Ug sa miabut na sila ngadto kaniya miingon siya kanila: Hingbaloan ninyo nga sukad sa unang adlaw sa akong pagtunob dinhi sa Asia, kong unsa ang kinabuhi ko sa inyong kinataliwad-an sa tanang panahon,d|AUg gikan sa Mileto nagpasugo siya sa Efeso, ug iyang gipatawag ang mga anciano sa iglesia.7{gKay si Pablo nagtinguha sa paglabay sa Efeso, aron siya dili malangan sa Asia, kay nagadali siya, kong mahimo niya, nga makadangat siya sa Jerusalem sa adlaw sa Pentecostes.Vz%Ug sa milayag kami gikan didto, sa sunod nga adlaw midangat kami sa atbang sa Scio; ug sa sunod nga adlaw midunggo kami sa Samos; ug mipabilin sa Trogilio, ug sa adlaw nga misunod midangat kami sa Mileto.mySUg sa hingsugatan niya kami sa Ason, gipasakay namo siya sa sakayan ug nakadangat kami sa Mitilene.=xs Ug kami nga ming-una ngadto sa sakayan, milayag padulong sa Ason, sa tuyo nga didto pasakyon namo si Pablo; kay mao kini ang iyang sugo kay gituyo niya ang pag-adto nga magalakaw.Sw Ug gidala nila ang batan-on nga buhi, ug nangalipay sila sa dili diyutay.v% Ug sa nahisaka na siya, ug nakatipiktipik sa tinapay, ug nakakaon, ug nakasulti kanila ug hataas hangtud sa kaadlawon, mao nga migikan siya.u Ug mikanaug si Pablo ug miduol kaniya; ug sa miagbay kaniya, miingon: Dili kamo magsaba; kay ang iyang kinabuhi anaa kaniya.t Ug may naglingkod sa tamboanan nga usa ka ulitawo nga ginganlan si Eutico, nga giabut sa halalum nga paghikatulog; ug kay gitaas pa gayud ni Pablo ang iyang wali, kini sanglit nahinanok pag-ayo nahulog gikan sa ikatolong salug, ug gisakwat nga patay.KsUg may daghang mga suga sa sulod sa itaas diin kami managkatigum.SrUg sa nahaunang adlaw sa semana, sa nanagkatigum kami sa pagtipiktipik sa tinapay, nagwali kanila si Pablo kay buot siya molakaw sa adlaw nga mosunod; ug gitaas ang iyang wali hangtud sa tungang gabii.@uUg siya misugod sa pagsulti sa walay kahadlok didto sa sinagoga. Ug sa hingdunggan siya ni Priscila ug ni Aquila, ilang gikuha, ug ilang giasoyan sa sibo pa gayud sa dalan sa Dios.B?}Kining tawohana natonan sa dalan sa Ginoo, ug sa mainit nga espiritu, nagsulti ug nagtudlo sa sibo gayud sa mga butang mahatungod kang Jesus; nga nanghibalo lamang sa bautismo ni Juan.>)Ug miabut sa Efeso ang usa ka Judio nga ginganlan si Apolos nga natawo sa Alejandria, tawo nga batid sa panulti, ug gamhanan sa mga Kasulatan.2=]Ug sa nakapabilin siya didto ug diyutay nga panahon, migikan ug milatas siya sa sunodsunod sa kayutaan sa Galacia, ug sa Phrygia, sa pagpalig-on sa tanang mga tinon-an.u<cUg sa nakadunggo siya sa Cesarea, mitungas siya ug miabiabi sa iglesia, ug milugsong padulong sa Antioquia._;7Kondili nanamilit kanila, nga nagaingon: Kinahanglan nga ako sa tanang paagi, makatambong sa umaabut nga fiesta sa Jerusalem; apan mobalik ako pag-usab kaninyo, kong itugot sa Dios. Ug milayag siya gikan sa Efeso.l:QUg sa gipangayo nila aron mopabilin siya uban kanila sa dugay-dugay nga panahon wala siya mosugot;y9kUg miabut sila sa Efeso, ug iyang gibilin sila didto. Apan misulod siya sa sinagoga, ug nagsaysay sa mga Judio.c8?Ug si Pablo, sa nakapabilin pa ug daghan nga mga adlaw, nanamilit sa mga igsoon, ug milayag gikan didto padulong sa Siria, ug uban kaniya si Priscila ug si Aquila; sa nakapaalut siya sa Cencreas, kay siya adunay saad.<7qUg silang tanan mingdakup kang Sostenes, ang pangulo sa sinagoga, ug ilang gipuspusan siya sa atubangan sa hukmanan. Ug wala magtagad si Galion sa bisan unsa niining mga butanga.06[Ug iyang giabog sila gikan sa hukmanan.Q5Apan kong kini mga paglalisay mahitungod lamang sa mga pulong, ug sa mga ngalan, ug sa inyong kaugalingong Kasugoan, kamo ang mahibalo niana, wala akoy tinguha sa pagkamaghuhukom niining mga butanga. O~~}1||{{4zyxx>wvvOuu4tss^rrMqXpp%onnmmlOkjiiHhh"gffUedd*cba``?__^N]\\[[GZYYZXgWVVUUFTSSRVQQ)PNOOFNfMMLcKKJ9IHHeGhFEE5DDC$BBQAq@@8??>H=z=<< ;0:99=87666%544(3211p00K//..)-,,F++*b))|)((''&2%%$h$#V"!!= %c#t=N_G evsH u  t o 4Yo6ms/ aKay ang iyang mga butang nga dili makita sukad sa pagtukod sa kalibutan, makita sa dakung katin-aw, nga masabut pinaagi sa mga butang nga binuhat; bisan pa, ang iyang walay kinutobang gahum ug pagkadios; aron sila wala nay ikabalibad.s. aKay kadtong mahibaloan mahatungod sa Dios, ginapahayag diha kanila; kay kini gipahayag man sa Dios kanila.D- Kay ang kaligutgut sa Dios ginapadayag gikan sa langit batok sa tanan nga pagkadilidiosnon ug sa pagkadilimatarung sa mga tawo, nga nanagpugong sa kamatuoran pinaagi sa pagkadilimatarung., /Kay kaniya ginapadayag ang pagkamatarung sa Dios gikan sa pagtoo ngadto sa pagtoo, ingon sa nahasulat: Apan ang matarung mabuhi tungod sa pagtoo.2+ _Kay dili ko igakaulaw ang Maayong Balita; kay kini mao ang gahum sa Dios alang sa kaluwasan sa tagsatagsa nga motoo: una sa tanan, sa Judio, ug ingon man sa Greciahanon.j* OBusa, kutob sa akong mahimo andam ako sa pagwali sa Maayong Balita kaninyo usab nga anaa sa Roma.q) ]Utangan ako sa mga Greciahanon ingon man sa mga dumoduong, sa mga makinaadmanon ingon man sa mga burong.e( E Ug dili ako buot, mga igsoon, nga kamo dili masayud, nga sa nakadaghan naghunahuna ako sa pag-anha kaninyo (bisan hangtud karon ginaulangan ako), aron ako adunay bunga usab diha kaninyo, ingon man sa uban nga mga Gentil.' / Ang buot ingnon mao, nga ako sa anaa na kaninyo magakalipay uban kaninyo, tagsatagsa kanato tungod sa pagtoo sa usa ug usa, ang inyo, ug ang ako.&  Kay nangandoy ako sa pagpakigkita kaninyo aron ako makahatag kaninyo ug gasa nga espirituhanon, sa tuyo nga kamo mangahimong malig-on;#% A Nga nagapangamuyo ako, basin pa nga sa katapusan, sa bisan unsang paagi, itugot kanako pinaagi sa kabubut-on sa Dios ang kasayon sa pag-anha diha kaninyo.G$   Kay ang Dios mao ang akong saksi nga kaniya nagaalagad ako sa akong espiritu sa Maayong Balita sa iyang Anak, nga sa walay undang nagahisgut ako tungod kaninyo gihapon sa akong mga pag-ampo,!# =Una sa tanan, nagapasalamat ako sa akong Dios pinaagi kang Jesucristo tungod kaninyong tanan, nga ang inyong pagtoo ginamantala sa tibook nga kalibutan.D" Alang sa tanan nga anaa sa Roma, mga hinigugma sa Dios, nga gitawag aron mahimong balaan: Kaninyo ang gracia, ug ang pakigdait nga gikan sa Dios nga atong Amahan ug sa Ginoong Jesucristo.O! Nga sa taliwala nila kamo usab, mga tinawag nga mga iya ni Jesucristo:-  UNga pinaagi kaniya nakadawat kami sa gracia ug sa pagka-apostol ngadto sa pagkamasinulondon sa pagtoo sa kinataliwad-an sa tanang mga nasud, tungod sa iyang ngalan,$ CNga gipahayag nga Anak sa Dios nga may gahum, sumala sa Espiritu sa pagkabalaan, tungod sa pagkabanhaw gikan sa mga minatay, ni Jesucristo nga atong Ginoo;T #Mahatungod sa iyang Anak, nga natawo sa kaliwatan ni David, sumala sa unod,\ 3Nga iyang gisaad kaniadto pinaagi sa iyang mga manalagna, sa mga Balaang Kasulatan;o [Si Pablo, ulipon ni Jesucristo, gitawag aron mahimong apostol, ginahin alang sa Maayong Balita sa Dios,*MNga nagawali sa gingharian sa Dios, ug nagatudlo sa mga butang mahatungod sa Ginoong Jesucristo, sa bug-os nga kaisug, sa walay bisan kinsa nga nagadili kaniya.xiUg siya mipuyo sulod sa duha ka tuig sa balay nga iyang giabangan, ug midawat siya sa tanan nga miduaw kaniya. Ug sa nakapamulong siya niining mga pulonga nanglakaw ang mga Judio, ug may daku sila nga mga pagkalalis sa ilang kaugalingon.r]Busa hibaloi ninyo nga kining kaluwasan sa Dios gipadala ngadto sa mga Gentil, sila magpatalinghug usab.T!Kay ang kasingkasing niining katawohan mibaga, ug ang ilang mga igdulungog makuli nga makadungog, ug gipiyong nila ang ilang mga mata; tingali kaha ug makakita sila pinaagi sa ilang mga mata, ug makadungog sila pinaagi sa ilang mga igdulungog, ug makasabut sila pinaagi sa ilang kasingkasing, ug managbalik, ug pagaayohon ko sila.8iNga nagaingon: Umadto ka niining katawohana, ug mag-ingon: Sa pagpatalinghug makadungog kamo, ug dili gayud makasabut; ug sa pagtan-aw makakita kamo, ug dili gayud makatukib.T!Ug sa wala magakaangay ang usa ug usa kanila, namauli sila sa tapus makasulti si Pablo ug usa ka pulong: Igo gayud ang gisulti sa Espiritu Santo sa atong mga ginikanan pinaagi kang Isaias nga manalagna.U#Ug ang uban mingtoo sa mga butang nga gisulti, apan ang uban wala managtoo.GUg sa diha nga sila nakagtagal kaniya ug usa ka adlaw, nangadto sila nga tinagdaghan sa iyang puloy-anan; kanila nagsaysay siya sa mga butang, nga nagpamatuod sa gingharian sa Dios, ug nagakabig kanila mahatungod kang Jesus, pinasikad sa Kasugoan ni Moises, ug sa mga Manalagna usab, sukad sa buntag hangtud sa gabii.3_Apan buot kami magpatalinghug kanimo sa imong hunahuna; kay, mahitungod niini nga pundok, hingbaloan namo, nga sa bisan diin nga dapit adunay mga sulti nga batok kaniya.V%Ug sila miingon kaniya: Kami wala makadawat ug mga sulat gikan sa Judea mahatungod kanimo, ug walay bisan kinsa usab sa mga igsoon nga mianhi, ug misugilon kun misulti ug bisan unsang dautan batok kanimo.%CBusa tungod niini nga hinungdan gipatawag ko kamo sa pagpakigkita ug pagpakigsulti kanako; kay tungod sa paglaum sa Israel, nagapus ako niini nga talikala.  Apan sa misupak ang mga Judio, napugos ako sa pagdangup kang Cesar; dili tungod kay ako adunay igsusumbong batok sa akong nasud.Nga, sa nasusi nila ako, buot nila nga ako buhian tungod kay kanako walay bisan unsa nga hinungdan nga takus sa kamatayon.h IUg nahitabo nga sa human ang tolo ka adlaw, gipatigum niya ang mga kadagkuan sa mga Judio: ug sa natigum sila, siya miingon kanila. Ako, mga igsoon, bisan wala akoy nabuhat nga bisan unsa nga batok sa mga tawo, bisan batok sa mga batasan sa atong mga ginikanan, apan gitugyan ako nga binilanggo gikan sa Jerusalem ngadto sa mga kamot sa mga Romanhon:~ uUg sa misulod kami sa Roma, gitugutan si Pablo sa pagpuyo nga nagkinaugalingon uban sa sundalo nga nagbantay kaniya.j MUg gikan didto, ang mga igsoon, sa ilang pagkadungog mahitungod kanamo, misugat sa pagdawat kanamo hangtud sa Poro Apii, ug sa Totolo ka Taberna; nga, sa nakita sila ni Pablo, nagpasalamat siya sa Dios, ug nagmadasigon siya. Didto nakakaplag kami ug mga igsoon, ug nangayo sila nga magapabilin kami uban kanila ug pito ka adlaw; ug unya nakadangat kami sa Roma. / Ug gikan didto miliko kami, ug miabut sa Regio; ug sa tapus ang usa ka adlaw, mihuyop ang habagat, ug sa ikaduhang adlaw miabut kami sa Puteolos.R Ug sa pagdunggo namo sa Siracusa, napabilin kami didto sa tolo ka adlaw.?w Ug sa human ang tolo ka bulan, milayag kami sa usa ka sakayan, nga taga-Alejandria, nga mingtapon sa pulo sa tingtugnaw; ug ang iyang timaan mao ang kaluhang lalake Castor ug Polux. Sila usab nanagpahinangup kanamo ug daghang mga hatag; ug sa paglayag namo, gilulanan kami nila sa mga butang nga among gikinahanglan.kO Ug sa nahimo kini, ang uban usab nga may mga sakit niadtong puloa nangadto kaniya, ug giayo niya.LUg mao kadto nga ang amahan ni Publio nagahigda nga gitakbuyan sa hilanat ug sa kalibang ug dugo. Kaniya misulod si Pablo ug nagaampo, ug sa mipandong siya sa iyang mga kamot kaniya, giayo niya.=sApan sa nait niadtong dapita, may mga kaumhan sa pangulo sa pulo nga ginganlan si Publio; nga midawat kanamo, ug maoy nag-amoma kanamo sulod sa tolo ka adlaw sa maabiabihon gayud.Apan sila nagapaabut nga mohupong siya, kun mapukan nga patay sa hinanali; apan sa human ang dugay nga paghulat nila, ug sa hingkit-an nila nga walay bisan unsang kadaut nga nahitabo kaniya, nagbalhin sila sa ilang mga hunahuna, ug nanag-ingon nga siya usa ka dios.U#Apan gisawilik niya ang mananap sa kalayo, ug wala siya mobati ug kadautan.Ug sa hingkit-an sa mga molupyo didto ang malala nga mananap nga nagabitay sa iyang kamot, nagsinultihay sila ang usa ug usa: Sa walay duhaduha mamomono kining tawohana, nga bisan tuod nakakalagiw gikan sa dagat, apan wala motugot ang katarungan nga mabuhi siya.&EApan sapagkuha ni Pablo ug usa ka hakgum sa mga sanga ug gitam-ok sa daub, miwayway ang usa ka bitin nga malala tungod sa kainit, ug miungot sa iyang kamot.;~oApan ang mga molupyo didto nagaamoma kanamo sa dili diyutay nga pag-abiabi; kay nagahaling sila ug usa ka daub, ug midawat kanamong tanan, tungod sa ulan, ug tungod sa katugnaw.N} Ug sa naluwas na kami, nahibaloan namo nga ang pulo ginganlan Melita,+|O,Ug ang mga nahabilin, ang uban sa mga gabayang tabla, ug ang uban sa mga kasangkapan sa sakayan. Ug mao kini ang nahitabo nga ang tanan nangaluwas didto sa yuta.{#+Apan ang centurion nga buot magluwas kang Pablo, miulang sa ilang tuyo, ug nagsugo sa mga makalangoy nga manglayat sila ug mag-una sa yuta,|zq*Ug ang gisabutan sa mga sundalo mao ang pagpatay sa mga binilanggo, kay tingali ang uban manglangoy ug mangalagiw.[y/)Apan sa hingtungnan nila ang dapit nga gitagboan sa duha ka dagat, gipasanglad nila ang sakayan. Ug ang dulong misanglad ug wala na matarug; apan ang ulin nagsugod sa pagkaguba tungod sa kabaskug sa mga balud.\x1(Ug sa gibuhian nila ang mga sinipit, gibiyaan nila kini sa dagat; ug sa maong higayon gipanghubad usab nila ang mga banting sa mga bansalan. ug sa gibuklad nila sa hangin ang layag, mipatumong sila sa baybayon.:wm'Ug sa pagkaadlaw na, wala sila makaila sa yuta: apan nakita nila ang usa ka luok nga adunay baybayon, ug nagtinambagay sila kong mahimo ba nila ang pagpadagsa sa sakayan didto.rv]&Ug sa nangabusog na sila, gipagaanan nila ang sakayan, pinaagi sa pagpanalibay sa trigo ngadto sa dagat.Pu%Ug kaming tanan sa sakayan duha ka gatus ug kapitoan ug unom ka kalag.9tm$Unya nagmadasigon silang tanan, ug nangaon usab.$sA#Ug sa nakapamulong siya niini, ug nakakuha sa tinapay, nagapasalamat siya sa Dios sa atubangan sa tanan; ug kini gitipiktipik niya, ug misugod sa pagkaon.r5"Busa, ako magaagda kaninyo, nga mangaon kamo kay kini alang sa inyong kaluwasan; kay walay mapildi bisan usa ka buhok sa ulo ni bisan kinsa kaninyo.[q/!Ug sa nagabanagbanag na, si Pablo nagaagda sa tanan sa pagkaon nga nagaingon: Kining adlawa mao ang ikapulo ug upat ka adlaw nga kamo nagahulat ug nagapadayon sa pagpuasa, nga wala kamoy bisan unsa nga gikaon.]p3 Unya giputol sa mga sundalo ang mga pisi sa tundaan, ug gipasagdan kini nga idagsa.owNag-ingon si Pablo sa centurion ug sa mga sundalo: Kong kini sila dili managpabilin sa sakayan, dili kamo mangaluwas.4naUg kay nagapaninguha ang mga magsasakay sa pagkalagiw gikan sa sakayan, ug sa natunton nila ang tundaan sa dagat, aron ingnon nga igahulog nila ang mga sinipit sa dulong,"m=Ug sanglit nahadlok sila nga tingali unya ikadakdak kami sa mga takot, gihulogan nila ug upat ka sinipit sa ulin, ug nangandoy nga mobanagbanag na unta.%lCUg ilang gitugkad, ug hingkaplagan nila nga kaluhaan ka dupa; ug sa nakairog-irog sila, gitugkad nila pag-usab, ug hingkaplagan nga napulo ug lima ka dupa.Ak{Apan sa miabut ang ikapulo ug upat ka gabii, sa gianod-anod kami sa dagat sa Adria, sa haduol ang tungang gabii ang mga taga-sakayan nakaalinggat nga nagakahaduol sila sa usa ka yuta.;jqApan kinahanglan nga igadagsa kita sa usa ka pulo.oiWBusa, mga ginoo, magmalig-on kamo; kay ako mitoo sa Dios, nga mahinabo kini sumala sa gisulti kanako.hDili ka mahadlok, Pablo; kinahanglan ka moatubang kang Cesar; ug ania karon, gihatag kanimo sa Dios ang tanang nagasakay uban kanimo. gKay karong gabii mipahayag kanako ang manolonda sa Dios nga maoy tag-iya kanako, nga mao usab ang akong ginaalagad, nga nagaingon:f}Ug karon nagatambag ako kaninyo nga magmadasigon kamo kay walay kinabuhi nga mawala kaninyo, kondili ang sakayan lamang.yekUg sa diha nga dugay na nga wala silay pagkaon, si Pablo mitindog sa ilang taliwala ug misulti: Mga ginoo, maayo unta kong nagpatalinghug pa kamo kanako, ug wala molayag gikan sa Creta, ug malikayan ta unta kining mga kadaut ug kapildihan.9dkUg sa diha nga sa daghang mga adlaw wala mohayag ang adlaw bisan ang mga bitoon, ug sa gihampak kami sa usa ka makusog nga bagyo ang tanan nga paglaum nga kami maluwas nawala.qc[Ug sa ikatolo ka adlaw gipanalibay nila sa ilang kaugalingong mga kamot ang mga kasangkapan sa sakayan.pbYUg sa gikusokuso kami pag-ayo sa unos, sa adlaw nga misunod misugod sila sa pagpanalibay sa mga lulan.jaMUg sa human ikaisa kini nila, nagagamit sila ug mga tabang nga gibakus nila sa ilalum sa sakayan; ug sanglit nangahadlok sila nga tingali igadakdak sila sa Sirte, gilukot nila ang mga layag, ug sa ingon niana nagpaanod sila.`#Ug sa mipadalagan kami sa salipud sa usa ka diyutay nga pulo, nga ginganlan Cauda, nakahimo kami, nga may kalisud, sa paglig-on sa sakayan.h_IUg sa gianod ang sakayan, ug wala na makagsungsung sa hangin, nagpahanunot kami ug ginapadpad.a^;Apan sa wala madugay may mihuros nga usa ka unos nga makusog, nga ginganlan Euraquilon.%]C Ug sa mihuyop sa mahinay ang habagat, sa ginahunahuna nila nga natuman na ang ilang tuyo, migikan sila ug nagpamaybay paglayag sa Creta haduol sa baybayon.\3 Ug tungod kay ang dunggoanan dili angay lumaran sa panahon sa tingtugnaw, ang kadaghanan nanagtambag nga molayag gikan didto, basin na lamang makaabut sila sa Fenice, usa ka dunggoanan didto nga nagalantaw sa habagatan ug sa kanawayan, aron sa pagpabilin didto sa tingtugnaw.w[g Apan ang centurion namati sa piloto ug sa tag-iya sa sakayan labaw pa kay sa mga butang nga giingon ni Pablo.8Zi Ug miingon kanila: Mga ginoo, gitan-aw ko nga ang pagsakay may kadaut ug magahatag daghang kapildihan, dili lamang sa lulan ug sa sakayan, kondili usab sa atong mga kinabuhi.Y  Ug sa miagi na ang hataas nga panahon, ug makulba na ang pagsakay, sanglit kay miagi na ang Puasa; si Pablo nagatambag kanila,$XAUg sa kalisdanan, samtang nakapamaybay kaniya, miabut kami sa usa ka dapit nga ginganlan Matahum nga mga Dunggoanan, nga haduol didto ang ciudad sa Lasea.WW'Ug sa nakalayag na kami sa hinayhinay sulod sa daghang mga adlaw, ug nakaabut nga nagalisud sa atbang sa Gnido, ang hangin wala na magsunod kanamo, mipadulong kami sa salipud sa Creta, sa atbang sa Salmon; VUg didto ang centurion nakakaplag ug usa ka sakayan nga taga-Alejandria nga gumigikan padulong sa Italia, ug gipasakay kami niadto.oUWUg sa natabuk namo ang lawod sa atbang sa Cilicia ug Pamphylia, miabut kami sa Mira, ciudad sa Licia.eTCUg sa paggikan namo didto, milayag kami sa salipud sa Cipro, kay sungsungon ang mga hangin.IS Ug sa sunod nga adlaw midunggo kami sa Sidon. Ug giabiabi ni Julio sa maloloy-on gayud si Pablo, ug gitugutan niya nga makaadto sa iyang mga higala aron makalingawlingaw sa iyang kaugalingon.9RkUg sa misakay kami sa usa kasakayan nga taga-Adramito, nga gumigikan sa pagpangubay sa Asia, migikan kami; si Aristarco nga Macedonianhon, nga taga-Tesalonica, mikuyog kanamo.8Q kUg sa natino na nga molayag kami padulong sa Italia, ilang gitugyan si Pablo ug ang uban nga mga binilanggo sa usa ka centurion, nga ginanganlan si Julio, sa panon ni Augusto.qP[ Ug si Agripa miingon kang Festo: Kining tawohana mabuhian unta kong wala pa siya makadangup kang Cesar.+OOUg sa pagpamauli nila, nagasulti ang usa ug usa kanila nga nagaingon: Kining tawohana walay bisan unsa nga gibuhat nga takus sa kamatayon, bisan sa mga talikala.NUg sa nakapamulong siya niini, mingtindog ang hari, ug ang gobernador, ug si Bernice, ug ang mga nanaglingkod uban kanila.[M/Ug si Pablo miingon: Itugot unta sa Dios, nga sa diyutay kun sa daghan, dili lamang ikaw, kondili usab ang tanan nga nanagpatalinghug kanako niining adlawa mamahimo nga sama kanako, gawas niining mga talikala.tLaUg si Agripa miingon kang Pablo: Uban sa diyutay nga pagpalukmay makabig mo unta ako sa pagka-Cristohanon.WK'Hari nga Agripa, mitoo ka ba sa mga manalagna? Nanghibalo ako nga ikaw mitoo._J7Kay ang hari nahibalo niining mga butanga, kang kansa usab nagasulti ako sa walay pagpanuko; kay nasayud gayud ako nga walay bisan unsa niining mga butanga nga nalilong kaniya; kay kini wala pagbuhata sa kasuokan.IApan si Pablo miingon: Dili ako buang, labing halangdon nga Festo, kondili nagasulti ako sa mga pulong sa kamatuoran ug sa kabuotan.H#Ug sa nagasulti siya sa iyang paglaban, si Festo sa dakung tingog miingon: Buang ka, Pablo; ang hilabihan mo nga kaalam nakapabuang kanimo.*GMNga si Cristo kinahanglan mag-antus, ug nga siya, sa sinugdan pinaagi sa pagkabanhaw sa mga minatay, magamantala sa kahayag ngadto sa mga tawo ug sa mga Gentil. F Busa, sa nakadawat ako sa panabang nga gikan sa Dios, nakapadayon ako hangtud niining adlawa, nga nagahatag ug pagpamatuod sa kagagmayan ug sa kadagkuan usab; ug wala magasulti sa bisan unsa, gawas sa gipahayag sa mga Manalagna ug ni Moises nga manghitabo:qE[Tungod niining hinungdan, ang mga Judio mingdakup kanako sa templo, ug nagpaninguha sa pagpatay kanako.xDiKondili nagamantala ako una sa tanan sa mga taga-Damasco, ug sa Jerusalem, ug sa tibook nga ginsakpan sa Judea, ug sa mga Gentil usab, nga managhinulsol unta sila ug managbalik sa Dios, nga managhimo ug mga buhat nga takus sa paghinulsol.^C5Tungod niana, Oh hari nga Agripa, wala ako magmalalison sa langitnon nga panan-awon: B Sa pagbuka sa ilang mga mata aron managbalik sila gikan sa kangitngitan ngadto sa kahayag, ug gikan sa kagamhanan ni Satanas ngadto sa Dios, aron managpakadawat sila sa pasaylo sa mga sala, ug sa kabilin kanila nga mga gipakabalaan tungod sa pagtoo kanako._A7Nga magaluwas kanimo gikan sa mga tawo ug sa mga Gentil, kang kinsa ikaw paadtoon ko,S@Apan bumangon ka ug tumindog; kay tungod niini nagpakita ako kanimo, sa pagtudlo kanimo nga ministro ug saksi sa mga butang nga imong hingkit-an kanako ug sa mga butang usab nga igapakita ko pa kanimo;l?QUg miingon ako: Kinsa ba ikaw, Ginoo? Ug miingon ang Ginoo: Ako mao si Jesus, nga imong ginalutos.]>3Ug sa nangapukan kaming tanan sa yuta, hingdunggan ko ang usa ka tingog nga nagasulti kanako sa pinulongang Hebreohanon: Saulo, Saulo, nganong ginalutos mo ako? Malisud alang kanimo ang pagtindak sa mga espuela.7=g Sa udto ang adlaw, Oh hari, nakita ko sa dalan ang usa ka kahayag gikan sa langit, nga labaw pa sa kasilaw sa adlaw, nga nagasidlak sa libut nako ug sa mga ming-uban kanako.r<] Tungod niana sa nagapanaw ako ngadto sa Damasco, nga may pagbulot-an ug sugo sa mga pangulong sacerdote;L; Ug sa pagsilot kanila sama kadaghan sa tanang mga sinagoga, gipugos ko sila aron magapasipala; ug sa napungot ako pag-ayo batok kanila, gilutos ko sila hangtud sa mga kalungsoran sa laing nasud.[:/ Ug kini gibuhat ko usab sa Jerusalem; ug gibutang ko sa mga bilanggoan ang daghan sa mga balaan, sa nakadawat ako ug pagbulot-an sa mga pangulong sacerdote; ug sa gipamatay sila, gihatag ko ang akong pag-uyon.93 Ako, sa pagkamatuod, naghunahuna sa akong kaugalingon, nga kinahanglan ako magabuhat ug daghang mga butang batok sa ngalan ni Jesus nga Nazaretnon.b8=Nganong ginahunahuna ninyo nga dili katohoan, kong pagabanhawon sa Dios ang mga minatay?V7%Nga sa maong saad ang among napulog duha ka banay nga nagaalagad sa Dios sa dakung kakugi, sa adlaw ug sa gabii, milaum nga makakab-ut; ug mahatungod niining paglaum, gisumbong ako sa mga Judio, Oh, hari!}6sUg karon nagatindog ako dinhi aron pagahukman tungod sa paglaum sa saad nga gibuhat sa Dios sa among mga ginikanan,'5GNga nahibalo kanako sukad sa sinugdan, kong buot sila magsaksi, nga ako subay sa labing matul-id nga kadapigan sa among tinohoan nagkinabuhi ako nga Fariseo.D4Ang akong batasan sa kinabuhi sukad sa akong pagkabatan-on hangtud karon, nga sukad sa sinugdan didto sa akong kaugalingon nga nasud ug sa Jerusalem, hingbaloan kini sa tanang mga Judio;"3=Labi na gayud kay batid ikaw sa tanang mga batasan ug mga gikalalisan sa mga Judio; busa ginapakilooy ko kanimo nga patalinghugan mo ako nga mapailubon.M2Gikalipay ko sa akong kaugalingon, hari nga Agripa, nga makahimo ako sa akong paglaban sa imong atubangan niining adlawa mahitungod sa tanang mga butang nga ginasumbong sa mga Judio batok kanako.)1 MUg si Agripa miingon kang Pablo: Ginatugot kanimo ang pagsulti alang sa imong kaugalingon. Unya si Pablo mituy-od sa iyang kamot, ug namulong sa iyang paglaban: 0 Kay sa hunahuna ko, dili makatarunganon ang pagpadala sa usa ka binilanggo, nga dili usab hisgutan ang mga sumbong batok kaniya.L/Tungod kaniya ako walay bisan unsa nga ikasulat sa akong ginoo. Tungod niana gipaatubang ko siya kaninyo, ug labi na gayud kanimo, hari nga Agripa, aron nga sa tapus masusi, ako adunay ikasulat.+.OApan hipalgan ko nga siya walay nabuhat nga bisan unsa nga takus sa kamatayon; ug tungod kay siya midangup ngadto sa Emperador, ako naghukom sa pagpadala kaniya. -Ug miingon si Festo: Hari nga Agripa, ug kamong tanan nga ania dinhi uban kanamo, nagatan-aw kamo niining tawohana, nga tungod kaniya ang tibook nga panon sa mga Judio midangup kanako sa Jerusalem, ug dinhi usab nagasinggit nga dili siya angay nga mabuhi pa.n,UBusa, sa adlaw nga misunod sa miabut si Agripa ug si Bernice, sa dakung pasundayag; ug sa nakasulod sila sa dapit nga husayanan uban ang mga pangulong capitan, ug ang mga kadagkuan sa ciudad; sa sugo ni Festo gipasulod si Pablo. +Ug si Agripa miingon kang Festo: Ako usab buot gayud unta magpatalinghug sa tawo. Ug siya miingon: Ugma. mapatalinghugan mo siya."*=Apan sa pagdangup ni Pablo aron pagbantayan siya alang sa hukom sa Emperador, nagsugo ako nga pagbantayan siya hangtud nga ikapadala ko siya kang Cesar.1)[Ug ako, sanglit nalibug kong unsaon ko pagsusi kining mga butanga, nangutana kong buot ba siya moadto sa Jerusalem, ug didto pagahukman mahatungod niining mga butanga.1([Apan may mga pagkalalis sila batok kaniya mahatungod sa ilang kaugalingong tinohoan, ug mahatungod sa usa ka Jesus nga namatay nga gipamatud-an ni Pablo nga kini buhi.'7Nga mahatungod kaniya, sa nanindog ang mga magsusumbong, wala silay dala nga laing sumbong nga sama sa pagkadautan sa mga butang nga akong ginadahum.6&eBusa, sa panag-abut nila dinhi sa tingub, wala ako maglangan, apan sa adlaw nga misunod milingkod ako sa lingkoranan sa hukmanan, ug nagsugo nga paatubangon dinhi ang tawo.m%SKanila mitubag ako, nga dili batasan sa mga Romanhon ang pagtugyan sa kamatayon sa bisan kinsang tawo, sa wala pa ang sinumbong ikapaatubang sa mga magsusumbong, ug mahatagi sa higayon sa iyang paglaban sa sumbong batok kaniya.4$aNga mahatungod kaniya, sa didto ako sa Jerusalem, nanag-asoy kanako ang mga pangulong sacerdote ug ang mga anciano sa mga Judio, nga nangayo kanako sa hukom batok kaniya.0#YUg sa nakapabilin sila didto sa daghang mga adlaw, giasoy ni Festo sa hari ang asunto ni Pablo, nga nagaingon: May usa ka tawo nga gipasagdan nga binilanggo ni Felix;"w Karon sa pag-agi sa pipila ka adlaw, si Agripa nga hari ug si Bernice ming-abut sa Cesarea sa pag-abi-abi kang Festo.u!c Unya si Festo, sa human ikasabut niya ang Sanhedrin, mitubag: midangup ka kang Cesar, umadto ka kang Cesar. 7 Busa, kong ako magbubuhat sa dautan, ug nakabuhat bisan unsa nga takus sa kamatayon, dili ako molalis sa pagpakamatay; apan, kong walay matuod niadtong mga butang nga ginasumbong nila batok kanako, walay bisan kinsa nga makatugyan kanako ngadto kanila. Modangup ako kang Cesar.^5 Apan si Pablo miingon: Ania ako nagatindog sa atubangan sa lingkoranan sa hukmanan ni Cesar, diin angay ako pagahukman. Sa mga Judio wala akoy nabuhat bisan unsang dautan, ingon nga ikaw usab nasayud gayud kaayo.D Apan si Festo, nga buot magpahamuot sa mga Judio, mitubag kang Pablo, ug miingon: Buot ka ba motungas sa Jerusalem, ug didto pagahukman ka mahitungod niining mga butanga sa atubangan ko?3Samtang si Pablo sa iyang paglaban, miingon: Wala gayud ako makasala batok sa Kasugoan sa mga Judio, bisan batok sa templo, bisan batok kang Cesar.;oUg sa pag-abut niya ang mga Judio nga minglugsong gikan sa Jerusalem nanag-alirong kaniya, nga nagadala batok kaniya ug daghan ug dagkung mga pasangil nga wala nila kapamatud-i;V%Ug sa nakapabilin siya uban kanila sa wala molabaw sa walo kun napulo ka adlaw, milugsong siya sa Cesarea; ug sa pagkabuntag milingkod siya sa lingkoranan sa hukmanan, ug nagsugo nga paatubangon si Pablo. Busa, matud niya, palugsonga uban kanako ang mga may gahum kaninyo, ug kong sad-an kining tawohana, pasumbonga sila batok kaniya.ucApan mitubag si Festo nga si Pablo ginabantayan sa Cesarea, ug nga siya gayud usab mopauli didto sa madali.DNga nagapangayo ug usa ka utang kabubut-on batok kaniya, aron ipatawag niya si Pablo ngadto sa Jerusalem, samtang nagahikay sila sa usa ka pagbanhig, aron ilang pagapatyon siya sa dalan.Ug ang pangulong sacerdote ug ang kadagkuang tawo sa mga Judio, nanag-asoy kaniya batok kang Pablo; ug nanagpakilooy kaniya,q ]Busa, si Festo sa miabut sa lalawigan sa tapus sa tolo ka adlaw, mitungas sa Jerusalem gikan sa Cesarea.,QApan sa pagkatapus sa duha ka tuig, si Felix giilisan ni Porcio Festo; ug kay buot man siya magpahamuot sa mga Judio, si Pablo gipasagdan ni Felix nga binilanggo.Ug nagapaabut siya nga pagahatagan siya ni Pablo ug salapi; tungod usab niini nagpatawag siya kaniya sa masubsub ug nakigsulti kaniya.pYUg sa nagasaysay siya mahatungod sa pagkamatarung, ug sa pagpugong sa kaugalingon, ug sa paghukom nga palaabuton, nahadlok si Felix, ug mitubag: Karon, lumakaw ka na; ug unya kong ako aduna nay maayong higayon, igapatawag ko ikaw.B}Ug sa human ang pila ka adlaw, miabut si Felix uban ang iyang asawa nga si Drusila, nga Judia, ug gipatawag niya si Pablo, ug gipatalinghugan kini mahatungod sa pagtoo kang Jesucristo.1[Ug gisugo niya ang centurion nga pagabantayan si Pablo, ug tugutan siya ug diyutayng kagawasan, ug dili pagadid-an bisan kinsa sa iyang mga abyan sa pag-alagad kaniya.KApan si Felix, nga may labing sibo nga kahibalo mahitungod sa Dalan, nag-uswag sa husay nga nagaingon: Kong manaug ang pangulong capitan nga si Lysias, pakanaugan ko sa hukom ang inyong buruka.#?Gawas niadtong usa ka pulong nga gisinggit ko sa diha ako sa taliwala nila: Mahatungod sa pagkabanhaw sa mga minatay, pagahukman ninyo ako karong adlawa.:mKun, sa laing paagi hinoon, kini sila sa ilang kaugalingon managsaysay, kong unsay mga buhat nga dautan nga ilang hingkit-an kanako sa nagatindog ako sa atubangan sa Sanhedrin,s _Nga kinahanglan unta moanhi dinhi sa atubangan nimo; ug magsumbong kong may bisan unsa sila batok kanako.1 [Nga sa taliwala niini hingkit-an ako nila nga ginaputli sulod sa templo, nga walay pundok sa mga tawo ug walay kagubot; apan may pipila ka mga Judio nga gikan sa Asia,n UKaron sa tapus ang daghang mga tuig, mianhi ako sa pagdala ug mga limos sa akong nasud ug mga halad; Niini nagapanlimbasug usab ako sa pagbaton gihapon sa akong kaugalingon sa usa ka kaisipan nga walay pagbatok sa Dios ug sa mga tawo. -Nga may paglaum sa Dios, nga kini mao usab ang ilang ginapangita, nga adunay pagkabanhaw sa mga minatay sa mga matarung ug sa mga dili matarung.pYApan kini akong isugid kanimo, nga subay sa Dalan nga ginganlan nilang usa ka pundok, sa ingon nagaalgad ako sa Dios sa among mga ginikanan, nga nagatoo sa tanang mga butang nga uyon sa Kasugoan, ug nga nahisulat sa mga Manalagna.jM Ug dili usab sila makapatin-aw kanimo sa mga butang nga tungod niana ginasumbong nila karon ako.5 Ug wala ako nila hikit-i bisan sa templo, bisan sa mga sinagoga, bisan sa ciudad, nga nagapakiglalis kang bisan kinsa, kun nagapagubot sa katawohan. Sa nasud-ong ko nga ikaw nahibalo nga wala pa molapas ang napulo lamang ug duha ka adlaw sukad sa pagtungas ko sa Jerusalem sa pagsimba,W' Ug sa misinyas kaniya ang gobernador sa pagpasulti, si Pablo mitubag: Sa hingbaloan ko nga ikaw maghuhukom sa hataas nga mga tuig niini nga nasud, gikalipay ko ang paghimo sa paglaban sa akong kaugalingon:_7 Ug ang mga Judio usab miuyon sa sumbong, nga nagaingon nga matuod kining mga butanga.1Nga nagsugo sa iyang mga magsusumbong nga moanha kanimo; sa pagsusi kaniya mahibaloan mo ang tanang mga butang, nga ginasumbong namo batok kaniya,veApan ang pangulong capitan nga si Lysias, miabut ug sa dakung paglugos iyang gikuha siya sa among mga kamot; Labut pa, siya nagtinguha sa pagbuling sa templo; busa, siya usab among gidakup, ug amo untang pagahukman subay sa among Kasugoan.A{Kay hingkaplagan namo kining tawohana nga mananakod sa iyang pagkadautan, ug magtutukod sa mga kagubot sa tanang mga Judio sa tibook kalibutan, ug pangulo sa pundok sa mga Nazaretnon;~Apan, aron ako dili makalangan pag-ayo kanimo, ginapakilooy ko kanimo, nga patalinghugan mo kami sa imong puangod sa hamubong mga pulong.i}KSa gihapon gidawat kini namo sa tanang dapit sa dakung pagpasalamat, halangdon gayud nga Felix.~|uUg sa natawag na siya, si Tertulo misugod sa pagsumbong kaniya nga nagaingon: Sa pagtan-aw namo nga tungod kanimo nahiagum kami sa dakung kalinaw, ug nga tungod sa imong masingkamuton nga pag-agak ang mga dautan gibadlong alang niini nga nasud,]{ 5Ug sa tapus sa lima ka adlaw, milugsong ang labawng sacerdote nga si Ananias kinuyugan sa pipila ka mga anciano ug sa usa ka batid nga mamumulong nga si Tertulo, ug nanag-asoy sila sa gobernador batok kang Pablo.z7#Miingon siya: Pagapatalinghugan ko ikaw sa hingpit kong moabut na ang imong mga magsusumbong. Ug nagsugo nga pagabantayan siya sa palacio ni Herodes.gyG"Ug sa nabasa niya kini, nangutana kong tagadiin siya. Ug sa hingsayran nga taga-Cilicia siya,yxk!Ug sila, sa nakaabut sa Cesarea ug sa nahatag nila ang sulat sa gobernador, gitugyan usab nila si Pablo kaniya. w  Apan sa adlaw nga misunod, gipasagdan nila nga ang mga nanagkabayo nga mga sundalo maoy mikuyog kaniya, ug namalik sila sa kuta;v{Busa, ang mga sundalo, ingon sa gisugo kanila, gikuha nila si Pablo, ug gidala sulod sa kagabhion ngadto sa Antipatris.]u3Ug sa gipakita kanako nga nanagsabut ang mga Judio batok sa tawo, gilayon gipahatud ko siya kanimo nga gisugo ko usab ang mga magsusumbong, nga isulti nila sa imong atubangan ang batok kaniya. Magamaayo ka unta.-tSNga nakita ko nga gisumbong nila tungod sa mga gikalantugian nga bahin sa ilang Kasugoan, apan walay sumbong kaniya nga takus sa kamatayon, bisan pa sa bilanggoan.sUg sa akong pagtinguha nga masayud sa gipasikaran sa ilang sumbong batok kaniya, ako siyang gipaatubang sa ilang Sanhedrin;,rQKining tawohana gidakup sa mga Judio, ug diriyut na nila pagpatya, sa paghiabut ko uban sa mga sundalo, ug akong giluwas siya, sa hingsayran ko nga siya Romanhon. !~}}6|s{zyxxcwwv"utt9s\sreqq.pp_oo nSm`lljkk|jjIii8hhg{ffQee3ddG==;;:79(8u7766H544U33u32110/R..W-P,,@**))(h'&%% $7#s"!!d! 55@aU_oUI60X 3  ?_7]yzk%Dili, kondili niining tanang mga butanga kita labaw pa kay sa mga mananaug pinaagi kaniya nga nahigugma kanato.y{$Ingon sa nahasulat na: Tungod kanimo ginapamatay kami sa tanan nga adlaw; ginaisip kami ingon sa mga carnero sa ihawan.7xg#Kinsa ang makapahamulag kanato sa gugma ni Cristo? Ang kaguol ba, kun ang kasakit, kun ang paglutos, kun ang gutom, kun ang pagkahubo, kun ang katalagman, kun ang hinagiban?Uw#"Kinsa ba ang nagahukom sa silot? Si Cristo Jesus mao ang nagpakamatay: labi pa gayud, ang gibanhaw gikan sa mga minatay, ang atua usab sa toong kamot sa Dios, nga mao usab ang nagapangamuyo alang kanato.^v5!Kinsa ang makagsumbong batok sa mga pinili sa Dios? Ang Dios mao ang nagapamatarung.Au{ Siya nga wala magpagawas sa iyang kaugalingon nga Anak, kondili nagatugyan siya alang kanato ngatanan, ngano man nga dili usab niya ihatag kanato sa walay bayad ang tanang mga butang?ntUBusa unsa ang atong igaingon niining mga butanga? Kong ang Dios dapig kanato kinsa ang batok kanato?>suUg ang iyang mga gipili nga daan, kini sila gitawag usab niya; ug ang mga gitawag niya, kini sila gipakamatarung usab niya; ug ang mga gipakamatarung, kini sila gihimaya usab niya.&rEKay kadtong mga giila niya nga daan, gipili usab niya nga daan, aron mahisama sa dagway sa iyang Anak, aron siya mahimong panganay sa daghan nga mga igsoon.(qIUg hingbaloan nato nga ang tanan nga mga butang masigtabang alang sa ikaayo niadtong mga nahigugma sa Dios, bisan niadtong mga ginatawag sumala sa iyang tuyo.p)Ug ang nagasusi sa mga kasingkasing, nakaila sa hunahuna sa Espiritu, kay siya nagapangamuyo alang sa mga balaan sumala sa kabubut-on sa Dios.}osUg sa maong pagkaagi ang Espiritu nagatabang usab sa atong mga kaluyahon; kay kita dili mahibalong moampo ingon nga atong gikinahanglan apan ang Espiritu sa iyang kaugalingon nagatabang kanato uban ang mga pag-agulo nga dili mahimong ikalitok.hnIApan kong magalaum kita niadtong wala nato makita, nan nagahulat kita niini nga may pagpailub. mKay tungod sa paglaum gipangluwas kita; apan ang paglaum nga makita dili paglaum; kay kinsa ang magalaum niadtong makita na niya?}lsUg dili lamang ingon niini sila, kondili kita gayud usab, nga adunay mga inunahan nga mga bunga sa Espiritu, bisan pa kita nanag-agulo sa sulod sa atong kaugalingon, nga nanaghulat sa atong pagkainanak-anak nga mao ang pagtubos sa atong lawas.ukcKay atong hingbaloan nga ang tanang binuhat sa tingub nanag-agulo, ug nanag-antus sa kasakit hangtud karon. jNga ang mga binuhat gayud usab mangaluwas gikan sa pagkaulipon sa pagkamadunoton ngadto sa kagawasan sa himaya sa mga anak sa Dios.i-Kay ang binuhat nahisakup sa kakawangan, dili tungod sa iyang kaugalingon nga kabubut-on, kondili tungod kaniya nga nagpasakup niini sa paglaum;dhAKay ang mainiton nga pagpaabut sa mga binuhat nagahulat sa pagpahayag sa mga anak sa Dios.~guKay gidahum ko nga ang mga pag-antus niini nga panahon, dili takus ikatanding sa himaya nga gapahayag nganhi kanato.LfUg kong kita mga anak man, busa mga manununod kita; mga manununod sa Dios, ug masigkamanununod ni Cristo; kong matuod nga nagaantus kita uban kaniya, aron nga kita pagahimayaon usab uban kaniya.feEAng Espiritu sa iyang kaugalingon nagapamatuod sa atong espiritu, nga mga anak kita sa Dios.Bd}Kay wala kamo makadawat sa espiritu sa pagkaulipon pag-usab ngadto sa kahadlok, kondili nakadawat kamo sa Espiritu sa pagka-inanak-anak, nga tungod kaniya nagaingon kita: Abba, Amahan.ac;Kay sumala sa gidaghanon sa mga gidala sa Espiritu sa Dios, kini sila mga anak sa Dios.'bG Kay kong magkinabuhi kamo nga uyon sa unod, mangamatay gayud kamo; apan kong tungod sa Espiritu gipamatay ninyo ang mga buhat sa lawas, mangabuhi gayud kamo.eaC Sa ingon niana, mga igsoon, mga utangan kita, dili sa unod sa pagkinabuhi nga uyon sa unod.` Apan kong ang Espiritu niadtong nagbanhaw kang Jesus gikan sa mga minatay, nagapuyo kaninyo, ang nagbanhaw kang Cristo Jesus gikan sa mga minatay, magahatag usab ug kinabuhi sa inyong mga lawas nga may kamatayon, pinaagi sa iyang Espiritu nga nagapuyo kaninyo._ Ug kong si Cristo anaa kaninyo, ang lawas patay na tungod sa sala; apan ang Espiritu maoy kinabuhi tungod sa pagkamatarung.J^  Apan kamo wala diha sa unod, kondili sa Espiritu, kong matuod nga ang Espiritu sa Dios nagapuyo diha kaninyo. Apan kong adunay tawo nga wala magbaton sa Espiritu ni Cristo, kini siya dili iya.@]{Ug kadtong mga anaa sa unod, dili makapahimuot sa Dios. \Kay ang hunahuna sa unod maoy pagpakig-away batok sa Dios; kay kini dili magpasakup sa Kasugoan sa Dios, ug dili gayud mahimo kini.v[eKay ang hunahuna sa unod mao ang kamatayon; apan ang hunahuna sa Espiritu mao ang kinabuhi ug ang pakigdait.ZKay kadtong mga nanagsunod sa unod, managtagad sa mga butang sa unod: apan ang mga nanagsunod sa Espiritu, sa mga butang sa Espiritu.Y{Aron ang gikinahanglan sa Kasugoan matuman sa sulod nato, nga wala mag-kinabuhi uyon sa unod, kondili uyon sa Espiritu.kXOKay ang wala mahimo sa Kasugoan, tungod sa iyang pagkaluya pinaagi sa unod, ang Dios, nga nagpadala sa iyang kaugalingon nga Anak sa pagkasama sa unod nga makasasala, ug tungod sa sala, naghukom sa silot sa sala diha sa unod.WKay ang Kasugoan sa Espiritu sa kinabuhi diha kang Cristo Jesus nagluwas kanako gikan sa Kasugoan sa sala ug sa kamatayon.V 'Busa karon walay pagkahinukman sa silot niadtong mga anaa kang Cristo Jesus, nga nagakinabuhi sa dili uyon sa unod, kondili uyon sa Espiritu.MUNagapasalamat ako sa Dios pinaagi kang Jesucristo nga atong Ginoo. Sa ingon niana, ako gayud, uban ang salabutan nagaalagad sa Kasugoan sa Dios; apan uban ang unod nahiulipon sa kasugoan sa sala.^T5Pagkaalaut ko nga tawo! Kinsa ang magaluwas kanako gikan sa lawas niining kamatayon?aS;Apan nakita ko ang lain nga kasugoan sa akong mga bahin sa lawas nga nagapakig-away batok sa Kasugoan sa akong salabutan ug nagabihag kanako ngadto sa ilalum sa kasugoan sa sala nga ania sa akong mga bahin sa lawas.NRKay may kalipay ako sa Kasugoan sa Dios, ingon sa tawo nga sa sulod.nQUNan hingkaplagan ko ang Kasugoan, nga, kong buot ako magbuhat sa maayo, ang dautan maoy ania kanako.PApan kong ang dili ko buot pagabuhaton mao ang akong ginabuhat, dili na ako ang nagabuhat niini, kondili ang sala nga nagapuyo kanako. OKay ang maayo nga buot ko nga pagabuhaton, wala ko pagabuhata; apan ang dautan nga dili ko buot pagabuhaton, kana akong ginabuhat.4NaKay ako nahibalo nga kanako, kong sayron, sa akong unod, walay nagapuyo nga maayong butang; kay ang pagbuot ania man kanako, apan ang pagbuhat sa maayo wala dinhi kanako.[M/Busa karon dili na ako ang nagabuhat niini, kondili ang sala nga nagapuyo kanako.pLYApan kong ang dili ko buot pagabuhaton mao ang akong ginabuhat, miuyon ako sa Kasugoan nga kini maayo.'KGKay ang akong ginabuhat wala ko hibaloi; kay dili ang akong buot pagabuhaton kana maoy akong ginabuhat; kondili ang akong ginadumtan, kana maoy ginabuhat ko.rJ]Kay atong hingsayran nga ang Kasugoan espirituhanon: apan ako lawasnon, nga gibaligya sa ilalum sa sala.{Io Unya ang maayo nahimo bang kamatayon alang kanako? Kana dili mahimo! Apan ang sala, aron mapahayag nga mao ang sala, tungod sa pagbuhat ug kamatayon kanako pinaagi niadtong maayo; aron ang sala, pinaagi sa sugo, molabi pa gayud sa pagkasala.RH Busa ang Kasugoan balaan man, ug ang sugo balaan, ug matarung, ug maayo.yGk Kay ang sala, sa nakakita ug kahigayonan pinaagi sa sugo, naglimbong kanako, ug pinaagi kaniya nagpatay kanako.XF) Ug ang sugo nga unta alang sa kinabuhi, kini hingkaplagan ko nga sa kamatayon.xEi Ug ako sa usa ka panahon buhi nga gawas sa Kasugoan, apan sa pag-abut sa sugo nabuhi ang sala, ug ako namatay.D1Apan ang sala, sa nakakita ug kahigayonan pinaagi sa sugo, nagapamunga kanako sa tanang paagi sa pagkaibug; kay gawas sa Kasugoan, ang sala patay.mCSBusa, unsa ang atong igaingon? Ang Kasugoan sala ba? Kana dili mahimo! Apan, ako wala unta makaila ug sala, kondili pa pinaagi sa Kasugoan; kay wala ko unta hiilhi ang pagkaibug kong ang Kasugoan wala mag-ingon: Dili ka maibug.?BwApan karon nahigawas kita gikan sa Kasugoan, sa nangamatay kita niadto nga naghigot kanato: sa pagkaagi nga nagaalagad kita sa pagkabag-o sa espiritu, ug dili sa pagkadaan sa letra.MAKay sa diha pa kita sa unod, ang mga kailibgon nga makasasala, nga gipakita pinaagi sa Kasugoan, nagabuhat sa sulod sa atong mga bahin sa lawas, aron makapamunga ug mga bunga ngadto sa kamatayon.`@9Busa, mga igsoon ko, nangamatay usab kamo ngadto sa Kasugoan pinaagi sa lawas ni Cristo; aron mahiusa kamo sa lain, bisan kaniya ang nabanhaw gikan sa mga minatay, aron makapamunga kita ug mga bunga ngadto sa Dios.?Sa ingon niana, kong maasawa siya sa lain nga lalake samtang buhi pa ang iyang bana, paganganlan siya nga mananapaw; apan kong mamatay ang bana, mahigawas siya sa kasugoan, sa pagkaagi nga dili siya mananapaw, bisan pa maasawa siya sa lain nga lalake.->SKay ang babaye nga adunay bana tungod sa kasugoan nahigot sa iyang bana samtang buhi pa siya; apan kong mamatay ang bana, mahigawas siya gikan sa kasugoan sa bana;9= mKun wala ba kamo mangasayud, mga igsoon (kay nagasulti ako sa mga tawo nga nanghibalo sa Kasugoan), nga ang Kasugoan adunay kagamhanan sa tawo sa gidugayon nga sa buhi pa siya?*<MKay ang bayad sa sala mao ang kamatayon; apan ang walay-bayad-nga hatag sa Dios mao ang kinabuhi nga walay katapusan nga anaa kang Cristo Jesus nga atong Ginoo.;;oApan karon, sa nangaluwas kamo gikan sa sala ug nangahimo nga mga ulipon sa Dios, may mga bunga kamo ngadto sa pagkabalaan ug ang katapusan mao ang kinabuhi nga walay katapusan.':GBusa unsang bungaha ang inyong gibatonan niadtong panahona sa mga butang nga karon inyong gikaulaw? Kay ang katapusan niadtong mga butanga mao ang kamatayon.^95Kay sa mga ulipon pa kamo sa sala, mga nanghigawas kamo mahatungod sa pagkamatarung.V8%Nagasulti ako ingon nga tawo tungod sa kaluyahon sa inyong unod; kay ingon nga inyong gitugyan ang inyong mga bahin sa lawas ingon nga mga ulipon sa kahugawan ug sa pagkamasupilon ngadto sa pagkamasupilon, ingon usab karon nga itugyan ninyo ang inyong mga bahin sa lawas, ingon nga mga ulipon sa pagkamatarung ngadto sa pagkabalaan.Q7Ug sa nangaluwas kamo gikan sa sala, nangaulipon kamo sa pagkamatarung.66eApan salamat sa Dios, nga bisan kamo mga ulipon kaniadto sa sala, kamo nangahimong matinumanon gikan sa kasingkasing niadtong paagi sa pagtolon-an nga kaniya gitugyan kamo.5}Wala ba kamo manghibalo, nga kang bisan kinsa magatugyan kamo sa inyong kaugalingon ingon nga mga ulipon nga matinumanon, maulipon kamo niadtong inyong ginatuman: kong sa sala, ngadto sa kamatayon, kun, sa pagkamasinulondon ngadto sa pagkamatarung?4}Busa unsa man? Magapakasala ba kita, kay wala kita sa ilalum sa Kasugoan, kondili sa ilalum sa gracia? Kana dili mahimo!p3YKay ang sala dili makaghari kaninyo; kay wala kamo sa ilalum sa Kasugoan, kondili sa ilalum sa gracia.>2u Ug dili usab ninyo itugyan ang mga bahin sa inyong lawas ngadto sa sala ingon nga mga ginamiton sa pagkadilimatarung; kondili itugyan ninyo ang inyong kaugalingon ngadto sa Dios, ingon nga mga buhi gikan sa mga minatay, ug ang inyong mga bahin sa lawas ingon nga mga ginamiton sa pagkamatarung alang sa Dios.}1s Busa ayaw ninyo itugot nga magahari ang sala sa inyong lawas nga may kamatayon, sa pagtuman sa mga kailibgon niini.(0I Sa ingon niana isipa usab ninyo ang inyong kaugalingon nga mga patay ngadto sa sala, apan mga buhi kamo ngadto sa Dios diha kang Cristo Jesus nga atong Ginoo.;/o Kay ang kamatayon nga iyang namatyan, mao ang iyang namatyan ngadto sa sala sa makausa nga sa gihapon; apan ang kinabuhi nga iyang gikinabuhi mao ang kinabuhi nga alang sa Dios.. Sa hingbaloan ta, nga si Cristo nga gibanhaw gikan sa mga minatay, dili na gayud mamatay; ang kamatayon dili magahari kaniya.b-=Apan kong nangamatay kita uban kang Cristo, mitoo kita nga mabuhi usab kita uban kaniya.6,gKay ang namatay gipakamatarung gikan sa sala.!+;Sa hingbaloan kini, nga ang atong tawo nga daan gilansang sa cruz uban kaniya, aron ang lawas sa sala pagalaglagon, aron kita dili na maulipon sa sala.u*cKay kong kita nahiusa uban kaniya sa pagkasama sa iyang kamatayon, kita mahisama usab sa iyang pagkabanhaw;n)UBusa gilubong kita uban kaniya pinaagi sa pagbautismo ngadto sa iyang kamatayon; aron nga sama kang Cristo nga gibanhaw gikan sa mga minatay pinaagi sa himaya sa Amahan, mao man usab kita angay nga magalakaw sa bag-ong kinabuhi.(}Kun wala ba ninyo hibaloi nga kitang tanan nga gibautismohan kang Cristo Jesus, gibautismohan ngadto sa iyang kamatayon?f'EKana diii mahimo! Kita nga nangamatay ngadto sa sala, sunsaon man nato sa pagkinabuhi niana?_& 9Busa unsa ang atong igaingon? Magapadayon ba kita sa sala, aron ang gracia magadagaya?E%Ingon nga naghari ang sala ngadto sa kamatayon, ingon man usab magahari ang gracia pinaagi sa pagkamatarung ngadto sa kinabuhi nga walay katapusan pinaagi kang Jesucristo nga atong Ginoo.$Ug labut pa ang Kasugoan misulod, aron magdaghan ang paglapas; apan diin magdaghan ang sala, midaghan sa hilabihan pa gayud ang gracia;.#UKay ingon nga pinaagi sa pag-kamasukihon sa usa ka tawo, ang daghan gihimong makasasala: mao usab pinaagi sa pagkamasinulondon sa usa, ang daghan gihimong matarung. " Busa, ingon niini nga pinaagi sa usa ka paglapas miabut ang pagkahinukman sa silot sa tanan nga mga tawo; ingon usab niini, pinaagi sa usa ka buhat sa pagkamatarung ang hatag nga walay bayad midangat sa tanang mga tawo alang sa pagpakamatarung sa kinabuhi.`!9Kay kong, tungod sa paglapas sa usa naghari ang kamatayon pinaagi sa usa; labi na gayud ang mga nakadawat sa kadagaya sa gracia ug sa hiyas sa pagkamatarung, managhari sa kinabuhi pinaagi sa usa, nga si Jesucristo.^ 5Ug ang hiyas dili sama sa pagkaagi sa usa nga nakasala. Kay ang paghukom miabut sa usa ngadto sa pagkahinukman sa silot, apan ang hatag nga walay bayad nagagikan sa daghang mga paglapas ngadto sa pagpakamatarung.Apan dili ingon sa paglapas, ma-ingon usab ang gasa nga walay bayad. Kay kong tungod sa paglapas sa usa, nangamatay ang daghan, labi na gayud ang gracia sa Dios, ug ang hiyas diha sa gracia sa usa ka tawo, nga si Jesucristo, modagaya alang sa daghang mga tawo.8iBisan pa niana, ang kamatayon naghari sukad pa kang Adam hangtud kang Moises, bisan pa sa mga wala makasala nga sama sa paglapas ni Adam, nga mao ang dagway niadtong umaabut.ta Kay hangtud sa Kasugoan ang sala dinhi na sa kalibutan; apan ang sala dili ipahamtang kong walay Kasugoan;L Busa, ingon nga pinaagi sa usa ka tawo, misulod ang sala sa kalibutan, ug pinaagi sa sala ang kamatayon; ug tungod niana, ang kamatayon mikaylap sa tanang mga tawo, kay niana ang tanan nakasala;&E Ug dili lamang niini, kondili kita usab nagahimaya sa Dios, pinaagi sa atong Ginoong Jesucristo, nga pinaagi kaniya nadawat nato karon ang pagtabon-sa-sala.5c Kay kong, sa mga kaaway pa kita, gipasig-uli kita sa Dios pinaagi sa kamatayon sa iyang Anak, labi na gayud, kay gipasig-uli kita, malinuwas kita tungod sa iyang kinabuhi.  Busa, labi na gayud, nga ginapakamatarung kita karon diha sa iyang dugo, malinuwas kita gikan sa kaligutgut sa Dios pinaagi kaniya.Apan ang Dios nagapasundayag sa iyang kaugalingong gugma alang kanato, nga, sa mga makasasala pa kita, si Cristo namatay tungod kanato.%Kay halos alang sa usa ka tawong matarung may tawo nga magpakamatay: bisan tuod alang sa tawong maayo may uban nga mangahas sa pagpakamatay.kOKay sa mga maluya pa kita, si Cristo namatay sa natiman-an nga panahon alang sa mga dili-diosnon.Ug ang paglaum dili magapakaulaw; kay ang gugma sa Dios ginabubo sa atong mga kasingkasing pinaagi sa Espiritu Santo nga gihatag kanato.b=Ug ang kalig-on nagabunga sa pagkasinulayan; ug ang pagkasinulayan nagabunga sa paglaum;-Ug dili lamang ingon niini, kondili nga nagahimaya usab kita sa atong mga kagul-anan, sa nahibaloan ta nga ang kagul-anan nagabunga ug kalig-on;7Nga pinaagi kaniya usab may pultahan kita, tungod sa pagtoo niini nga gracia nga atong ginabarugan; ug nagakalipay kita sa paglaum sa himaya sa Dios.y mBusa, sa ginapakamatarung kita tungod sa pagtoo, may pakigdait kita sa Dios pinaagi sa atong Ginoong Jesucristo;a;Kinsa gitugyan tungod sa atong mga paglapas, ug gibanhaw alang sa pagpamatarung kanato.1Kondili tungod kanato usab, kang kinsa pagaisipon kini, kanila nga mingtoo kaniya nga nagbanhaw kang Jesus, nga atong Ginoo, gikan sa mga minatay,U#Karon, wala sulata kini tungod lamang kaniya, nga giisip kini alang kaniya:? yBusa ginaisip usab kini kaniya alang sa pagkamatarung.R Ug nasayud gayud si Abraham nga kadtong gisaad, mahimo niya sa pagtuman;# ?Apan, sa nagalantaw siya sa saad sa Dios, wala siya magduhaduha tungod sa kakulang sa pagtoo, kondili nalig-on pinaagi sa pagtoo, nga nagahimaya sa Dios.I  Ug sa wala siya magaluya sa pagtoo, giisip niya ang iyang kaugalingong lawas nga daw patay na (sa haduol na siya sa usa ka gatus ka tuig ang panuigon) ug ang pagkapatay sa taguangkan ni Sara.$ ANga tungod sa paglaum mitoo siya batok sa paglaum, aron siya mahimong amahan sa daghang mga nasud, sumala sa ginaingon: Maingon niana ang imong kaliwatan.(Ingon sa nahasulat na: Gibuhat ko ikaw nga amahan sa daghang mga nasud,) sa atubangan niya, nga iyang gituhoan bisan ang Dios: nga maoy nagahatag ug kinabuhi sa mga minatay, ug nagatawag sa mga butang nga wala magalungtad, ingon nga nagalungtad sila,'Tungod niini nga hinungdan, kini nagagikan sa pagtoo, aron mahimong tungod sa gracia; aron ang saad magapadayon nga malig-on sa tibook nga kaliwatan, dili lamang niadtong anaa sa Kasugoan, kondili usab niadtong adunay pagtoo ni Abraham, nga mao ang amahan natong tanan.mSKay ang Kasugoan nagapamunga ug kaligutgut; apan diin walay Kasugoan, didto wala usab ing paglapas.ykKay kong ang mga anaa sa Kasugoan mao ang mga manununod, makawang ang pagtoo; ug ang saad mahimong walay pulos.(I Kay ang saad kang Abraham, dili pinaagi sa Kasugoan, bisan sa iyang kaliwatan, nga siya magmanununod sa kalibutan, kondili pinaagi sa pagkamatarung sa pagtoo.iK Ug ang amahan sa circuncicion kanila nga sa mga dili lamang anaa sa circuncicion, kondili usab sa mga nagasunod sa mga lakang niadtong pagtoo sa atong amahan nga si Abraham, nga iyang ginabatonan sa pagkawalay-circuncicion.3_ Ug siya midawat sa timaan sa circuncicion nga usa ka patik sa pagkamatarung sa pagtoo, nga iyang gibatonan samtang siya diha pa sa pagkawalay-circuncicion; aron siya mahimong amahan niadtong tanan nga mingtoo, nga bisan sila diha pa sa pagkawalay-circuncicion aron ang pagkamatarung maisip kanila;$A Busa, giunsa ang pag-isip niini? Sa diha ba siya sa circuncicion kun sa pagkawalay-circuncicion? Dili sa circuncicion, kondili sa pagkawalay-circuncicion.H  Busa, kini nga kabulahanan, gilitok ba sa ibabaw sa mga circuncicion, kun, sa pagkawalay-circuncicion ba usab? Kay nagaingon kita, kang Abraham, ang iyang pagtoo giisip nga sa pagkamatarung,GBulahan ang tawo nga dili pag-isipon sa Ginoo ang iyang sala.^~5Mga bulahan sila kang kansang mga kadautan gipasaylo, ug kansang mga sala gitabonan; } Ingon man usab si David nagalitok sa panalangin ibabaw sa tawo nga kaniya ginaisip sa Dios ang pagkamatarung gawas sa mga buhat:|5Apan niadtong wala magbuhat, kondili nga nagatoo kaniya nga nagapakamatarung sa dili-diosnon, ang iyang pagtoo ginaisip kaniya nga sa pagkamatarung.t{aApan niadtong nagabuhat, ang balus dili pagaisipon kaniya ingon nga sa gracia, kondili ingon nga sa utang.}zsKay unsa ang ginaingon sa Kasulatan? Ug si Abraham mitoo sa Dios, ug kini giisip kaniya nga alang sa pagkamatarung.yKay kong si Abraham gipakamatarung tungod sa mga buhat, adunay hinungdan nga siya magahimaya; apan dili sa atubangan sa Dios.mx UNan, unsa man ang atong igaingon, nga hingkaplagan sa atong ginikanan nga si Abraham sumala sa unod?wBusa gihimo ta ba nga walay kapuslanan ang Kasugoan tungod sa pagtoo? Kana dili mahimo! Hinonoa, ginatukod nato ang Kasugoan.%vCKong ugaling mao kana nga usa lamang ang Dios, ug siya magapaka-matarung sa circuncicion tungod sa pagtoo, ug sa pagkawalay circuncicion pinaagi sa pagtoo.}usKun, ang Dios, Dios ba sa mga Judio lamang? Dili ba siya Dios sa mga Gentil usab? Oo, ila gayud usab sa mga Gentil:itKBusa ginaisip nato nga ang tawo gipakamatarung tungod sa pagtoo gawas sa mga buhat sa Kasugoan.$sABusa hain na man ang panag-himaya? Gipagawas kini. Tungod sa unsa nga Kasugoan? Tungod ba sa mga buhat? Dili; kondili tungod sa usa ka kasugoan sa pagtoo.+rOAron sa pagpadayag sa iyang pagkamatarung niining panahona, nga siya maoy matarung sa iyang kaugalingon ug ang magpapamatarung niadtong adunay pagtoo kang Jesus._q7Nga gipadayag sa Dios, nga halad sa pagpasig-uli, pinaagi sa pagtoo sa iyang dugo, sa pagpahayag sa iyang pagkamatarung tungod kay gisayloan niya ang mga sala, nga nangabuhat kaniadto, tungod sa pagpailub sa Dios:~puIngon nga gipakamatarung sila sa walay bayad, tungod sa iyang gracia pinaagi sa pagtubos nga anaa kang Cristo Jesus;EoKay ang tanan nanagpakasala, ug nawad-an sa himaya sa Dios; n Kadto gayud nga pagkamatarung sa Dios pinaagi sa pagtoo kang Jesucristo, alang sa tanan kanila nga mingtoo; kay walay kalainan:m}Apan karon, sa gawas sa Kasugoan, ang pagkamatarung sa Dios gipahayag, nga gipamatud-an sa Kasugoan ug sa mga Manalagna:.lUTungod kay pinaagi sa mga buhat sa Kasugoan walay bisan unsa nga unod nga pagapakamatarungon sa iyang atubangan; kay pinaagi sa Kasugoan moabut ang pag-ila sa sala.kwKaron atong hingbaloan, nga bisan unsang mga butang nga ginaingon sa Kasugoan, ginasulti alang sa mga anaa sa ilalum sa Kasugoan; aron pagsap-ungan ang tanan nga baba, ug ang tibook nga kalibutan mahasakup sa ilalum sa paghukom sa silot sa Dios.?jyWalay kahadlok sa Dios sa atubangan sa ilang mga mata.+iQUg sila wala makaila sa pakigdait.Ih Ang pagkalaglag ug ang pagkaalaut maoy anaa sa ilang mga dalan.5geAng ilang mga tiil malagmit mag-ula sa dugo.@f{Kang kinsang baba napuno sa pagpanunglo ug sa kapaitan.0eY Ang ilang totonlan maoy usa ka binuksan nga lubnganan; pinaagi sa ilang mga dila ginagamit nila ang limbong; ang lala sa mga bitin anaa sa ilalum sa ilang mga ngabil.d Silang tanan nanagpalayo; sa tingub sila nangahimong walay pulos. Walay bisan kinsa nga nagabuhat ug maayo; walay bisan usa na lamang.Uc# Walay bisan kinsa nga nakasabut; walay bisan kinsa nga nagapangita sa Dios.Rb Ingon sa nahasulat na: Walay bisan kinsa nga matarung; bisan usa lamang:Aa{ Nan, unsa man? Mga labing maayo ba kita kay kanila? Dili, bisan sa unsa nga paagi. Kay gisumbong na nato ang mga Judio ug ang mga Gentil usab, nga silang tanan anaa sa ilalum sa sala,b`=Ug ngano man nga dili (sumala sa gisugid sa mga mapasipalahon, ug sumala sa gipamatud-an sa uban, nga kami nanag-ingon): Managbuhat kita sa dautan, aron moabut ang maayo? kang kinsang pagkahinukman sa silot matarung. _9Apan kong ang kamatuoran sa Dios nagpatubo alang sa iyang himaya pinaagi sa akong pagbakak, ngano man nga ginahukman pa usab ako ingon nga makasasala?K^Kana dili mahimo! Kay unya unsaon paghukom sa Dios ang kalibutan?P]Apan kong ang atong pakadilimatarung nagapasundayag sa pagkamatarung sa Dios, unsay atong igaingon? Dili ba matarung ang Dios, nga nagaduaw kanato nga may kaligutgut? (Nagasulti ako ingon nga tawo)._\7Kana dili mahimo! Sa pagkamatuod, pasagdi nga ang Dios hipalgan nga maminatud-on, apan ang tanan nga tawo bakakon, ingon sa nahasulat: Aron pakamatarungon ka sa imong mga pulong; ug modaug ka kong ikaw pagahukman.[Kay unsa man kong ang uban walay pagtoo? ang ilang pagkakulang sa pagtoo makahimo bang walay kapuslanan sa pagkamatinumanon sa Dios?`Z9Daghan, sa tanang paagi: una sa tanan, mao nga gitugyan kanila ang mga pulong sa Dios.VY 'Busa, unsa man ang bintaha sa Judio? kun unsa ang kapuslanan sa circuncicion??XwKondili Judio siya, kong Judio sa sulod; ug ang circuncicion mao ang sa kasingkasing, diha sa espiritu, dili sa letra: kang kansang pagdayeg dili gikan sa mga tawo, kondili sa Dios.fWEKay dili siya Judio, kong siya Judio sa gawas lamang; bisan ang circuncicion sa unod lamang:;VoUg ang pagkawalay-circuncicion nga sa kinaiya, kong siya magatuman sa Kasugoan, dili ba magahukom kanimo nga, sa may letra ug sa may circuncicion, maglalapas ka man sa Kasugoan?U)Busa, kong ang walay circuncicion magabantay sa mga tulomanon sa Kasugoan, dili ba ang iyang pagkawalay-circuncicion, maisip nga circuncicion?(TIKay ang circuncicion magapulos gayud kong magtutuman ka sa Kasugoan, apan kong ikaw maglalapas sa Kasugoan mahimong dili circuncicion, ang imong circuncicion.oSWKay ang ngalan sa Dios gipasipalahan sa taliwala sa mga Gentil tungod kaninyo sumala sa nahasulat na.rR]Ikaw nga nagahimaya diha sa Kasugoan, pinaagi sa imong paglapas sa Kasugoan, nagapakaulaw ka ba sa Dios?Q%Ikaw nga nagaingon nga ang tawo dili angay magpanapaw, nagapanapaw ka ba? Ikaw nga nagadumot sa mga larawan, gikawatan mo ba ang mga templo?&PEBusa, ikaw nga nagatudlo sa lain nga tawo, wala ka ba magtudlo sa imong kaugalingon? Ikaw nga nagawali nga ang tawo dili angay mangawat, nagapangawat ka ba?OMagsasaway sa mga buangbuang, magtutudlo sa mga bata, sa nabatonan mo sa Kasugoan ang dagway sa pag-ila ug sa kamatuoran;nNUUg nagasalig ka, nga ikaw gayud mao ang magmamando sa mga buta, kahayag sa mga anaa sa kangitngitan,xMiUg naila mo ang iyang kabubut-on, ug nauyonan ang mga butang nga halangdon nga natudloan ka gikan sa Kasugoan,pLYApan kong ikaw nagadala sa ngalan sa usa ka Judio, ug nagasalig sa Kasugoan, ug nagahimaya ka sa Dios,~KuSa adlaw nga ang Dios maga-hukom sa mga tinago sa mga tawo, sumala sa akong Maayong Balita, pinaagi kang Jesucristo.nJUSa paagi nga gipakita nila ang buhat sa Kasugoan, nga nahisulat sa ilang mga kasingkasing, nga ginapamatud-an sa ilang kaisipan sa ingon niana, ug ang ilang mga hunahuna nagasinumbongay ug nagabinalibaray ang usa ug usa kanila),2I](Kay kong ang mga Gentil nga walay Kasugoan, nagabuhat subay sa kinaiya sa mga butang sa Kasugoan, kini sila, sa walay Kasugoan, mga kasugoan sila sa ilang kaugalingon;H# Kay dili ang mga nagapatalinghug sa Kasugoan maoy matarung sa atubangan sa Dios; kondili ang mga nagatuman sa Kasugoan maoy pakamatarungon.6Ge Kay ang tanan nga nanagpakasala sa walay Kasugoan, mangawala usab sa walay Kasugoan; ug ang tanan nga nanagpakasala ilalum sa Kasugoan, pagahukman sila pinaagi sa Kasugoan;1F] Kay ang Dios walay gipalabi sa mga tawo.E# Apan himaya, ug dungog, ug pakigdait alang sa tagsatagsa ka tawo nga nagabuhat sa maayo, una sa tanan sa Judio ug unya sa Greciahanon usab. D Kagul-anan ug kasub-anan sa tanan nga kalag sa tawo, nga nagabuhat sa dautan, una sa tanan sa Judio, ug unya sa Greciahanon usab."C=Apan, alang niadtong mga malalison, ug mga dilimasinulondon sa kamatuoran, kondili mga masinulondon sa pagkadilimatarung, mao ang kaligutgut ug kayugot,/BWKanila nga pinaagi sa pagpailub nga mapadayonon sa maayong mga buhat nagapangita sa himaya, ug sa dungog, ug sa pagkadilimadunoton, ang kinabuhi nga walay katapusan;?AyNga magabayad sa tagsatagsa sumala sa iyang mga buhat.X@)Apan tungod sa imong katig-a ug sa imong kasingkasing nga dili mahi-nulsulon, nagatigum ka ug kaligutgut alang sa imong kaugalingon sa adlaw sa kaligutgut ug sa pagpadayag sa mata-rung nga paghukom sa Dios;=?sKun nagatamay ka ba sa kadato sa iyang pagkaayo ug sa pagkamainan-tuson ug sa pagkamapailubon, sa walay pagpanghibalo, nga ang pagkamaayo sa Dios magatultul kanimo sa paghinulsol?!>;Ug, nagadahum ka ba, oh tawo, nga nagahukom sa mga nagabuhat sa ingon nga mga butang, ug nagabuhat sa mao usab, nga makakalagiw ka sa paghukom sa Dios?}=sUg atong hingbaloan, nga ang pag-hukom sa Dios, nahisubay sa kamatuoran batok sa mga nagabuhat sa maong mga butang.\< 3Busa, ikaw walay ikabalibad, oh tawo, bisan kinsa ka nga nagahukom; kay niana nga nagahukom ka sa isigkatawo, nagahukom ka sa silot sa imong kaugalingon; kay ikaw nga nagahukom, nagabuhat ka sa maong mga butang.g; I Nga kini sila sa hingbaloan nila ang tulomanon sa Dios, nga ang mga nagabuhat sa mao nga mga butang, mga takus sa kamatayon, dili lamang ginabuhat nila ang mao, kondili usab nga sila nagatugot niadtong mga nagabuhat niini.p: [Mga walay pagsabut, mga mag-bubungkag sa mga gikauyonan, mga walay gugma nga kinaiya, mga walay kalooy;9 Mga malibakon, masilagon sa Dios, mga mapasipalahon, palabilabihon, andakan, mga magtutukod sa mga kadaut, masupilon sa mga ginikanan;I8  Nga napuno sila sa tanan nga pagkadilimatarung, pagkadautan, pagkahikaw, pagkamadinauton; napuno sa kasina, pagkamamumuno, pagkalalis, pagkalimbongan, kangil-ad sa kasingkasing, mga tigsugyot;;7 qUg tungod kay nagdumili sila sa pagbaton sa Dios sa ilang kahibalo, ang Dios nagtugyan kanila ngadto sa usa ka hunahuna nga dunot, sa pagbuhat niadtong mga butang nga dili angay.-6 UUg sa mao usab nga pagkaagi ang mga lalake, mingbiya sa kinaiya nga paggamit sa babaye, nanagdilaab diha sa ilang kailibgon ang usa ngadto sa usa, ang mga lalake sa ilang masigkalalake nanagbuhat sa kangil-ad, ug nagpakadawat sa ilang kaugalingon niadtong bayad nga angay sa ilang kasaypanan.75 iTungod niini gitugyan sila sa Dios ngadto sa mga kailibgon nga mangilngig; kay ang ilang mga babaye nanag-alili sa paggawi nga kinaiya ngadto sa paggawi nga supak sa kinaiya.>4 wKay niana ang kamatuoran sa Dios giilisan nila sa bakak, ug gipalabi nila ang pagsimba ug pag-alagad sa mga binuhat kay sa Magbubuhat nga mao ang dalayegon sa walay katapusan. Amen.93 mTungod niini ang Dios nagtugyan kanila ngadto sa mga kailibgon sa ilang mga kasingkasing ngadto sa kahugawan, aron ang ilang mga lawas magmatalamayon diha sa ilang kaugalingon.F2 Ug giilisan nila ang himaya sa dilimadunoton nga Dios sa pagkasama sa larawan sa tawo nga madunoton, ug sa mga langgam, ug sa mga mananap nga may upat ka tiil, ug sa mga nagakamang sa yuta.^1 7Sa nagsugid sa ilang kaugalingon nga sila mga makinaadmanon, nanga-himong buang sila.Z0 /Kay, sa hing-ilhan nila ang Dios, wala nila paghimayaa siya ingon nga Dios, bisan managpasalamat sila; kondili nangabuang sila sa ilang mga hunahuna, ug ang ilang kasingkasing nga walay pagsabut, gingitngitan. +~c}}g||{pzz]yyQxwwwewvvuu tt/srr qrppaoo'nnm\llGkk!jjihh3ggfdeexddcbbxbaU`q__/^]]\U[[ZYY??T>==<KuApan karon ginapahayag, ug pinaagi sa mga Kasulatan sa mga Manalagna, sumala sa sugo sa Dios nga walay katapusan, ginabutyag ngadto sa tanang nasud, ngadto sa pagkatuman sa pagtoo:dJAKaron alang kaniya nga arang makapalig-on kaninyo sumala sa akong Maayong Balita ug sa pagwali mahitungod kang Jesucristo, sumala sa pagpadayag sa tinago nga gitipigan sa hilum sulod sa mga panahon nga walay katapusan.PIAng gracia sa atong Ginoong Jesucristo magauban kaninyong tanan. Amen.-HSNangumosta kaninyo si Gayo, nga akong tagbalay ug ang tibook nga iglesia. Nangumosta kaninyo si Erasto nga mamahandi sa lungsod, ug ang iyang igsoon nga si Cuarto.YG+Ako si Tercio, nga nagasulat niini nga sulat, nangumosta kaninyo diha sa Ginoo.FNangumosta kaninyo si Timoteo, nga akong masigkatabang, ug si Lucio, ug si Jason, ug si Sosipater, nga akong mga kabanay.E+Ug ang Dios sa pakigdait maga-dugmok sa madali kang Satanas ilalum sa inyong mga tiil. Ang gracia sa atong Ginoong Jesucristo magauban kaninyo.NDKay ang inyong pagkamatinuma-non hingbaloan sa tanang tawo. Busa nalipay ako mahitungod kaninyo; apan buot ko nga magmakinaadmanon kamo mahatungod sa maayo, apan mga inocente mahatungod sa dautan.gCGKay kini sila nga ingon niana wala mag-alagad sa atong Ginoong Jesucristo, kondili sa ilang kaugalingong tiyan; ug pinaagi sa ilang mahumok ug matahum nga mga pulong, gilimbongan nila ang mga kasingkasing sa mga inocente.OBGihangyo ko kamo, mga igsoon, nga timan-an ninyo kanila nga mga ginikanan sa pagkabahinbahin ug mga kahigayonan sa pagkapangdol batok sa pagtolon-an nga inyong giton-an; ug magpahilayo kamo kanila.AwPangumostaha ang usa ug usa kaninyo nga may balaan nga paghalok. Nangumosta kaninyo ang tanang mga iglesia ni Cristo.@+Pangumostaha ninyo si Filologo, ug si Julia, si Nereo, ug ang iyang igsoon nga babaye; ug si Olimpas, ug ang tanang mga balaan nga kauban nila.}?sPangumostaha ninyo si Asincrito, si Flegonte, si Hermas, si Patrobas, si Hermes, ug ang mga igsoon nga uban kanila.b>= Pangumostaha ninyo si Rufo, ang pinili sa Ginoo, ug ang iyang inahan, ug inahan ko usab.'=G Pangumostaha ninyo si Trifesa ug si Trifosa, nga nanaghago diha sa Ginoo. Pangumostaha ninyo ang hinigugma nga si Persida, nga naghago pag-ayo diha sa Ginoo.< Pangumostaha ninyo si Herodion, nga akong kabanay. Pangumostaha ninyo ang mga sa panimalay ni Narciso, nga anaa sa Ginoo.v;e Pangumostaha ninyo si Apeles, nga giuyonan diha kang Cristo. Abiabiha ninyo ang mga panimalay ni Aristobulo.s:_ Pangumostaha ninyo si Urbano, nga atong masigkatabang kang Cristo; ug ang akong hinigugma nga si Stachis.G9Pangumostaha ninyo si Amplias nga hinigugma ko diha sa Ginoo.>8uPangumostaha ninyo si Andronico ug si Junia nga akong mga kabanay, ug mga isigkabinilanggo ko, nga mga dungganan sa taliwala sa mga apostoles, nga diha usab kang Cristo una kanako.L7Pangumostaha ninyo si Maria, nga nagbudlay pag-ayo tungod kaninyo.76gUg pangumostaha usab ninyo ang iglesia nga anaa sa ilang balay. Pangumostaha ninyo ang akong hinigugma nga si Epeneto, nga mao ang nahaunang bunga sa Asia alang kang Cristo.&5ENga tungod sa akong kinabuhi gibutang nila ang ilang mga liog: nga ako nagpasalamat dili lamang kanila, kondili usab sa tanan nga mga iglesia sa mga Gentil.e4CPangumostaha ninyo si Priscila ug si Aquila, nga akong mga katabang diha kang Cristo Jesus;v3eNga inyong dawaton siya, diha sa Ginoo, sa katakus nga angay sa mga balaan, ug inyong tabangan siya diha sa bisan unsa nga butang nga iyang kinahanglanon kaninyo; kay siya sa iyang kaugalingon nagmatinabangon sa daghan, ug kanako gayud.m2 UApan gitugyan ko kaninyo ang atong igsoon nga babaye nga si Febe, nga alagad sa iglesia sa Cencreas;J1 !Karon ang Dios sa pakigdait magauban unta kaninyong tanan. Amen.g0G Aron ako moabut kaninyo sa kalipay, pinaagi sa kabubut-on sa Dios, ug malinawon uban kaninyo./{Aron mahilikay sako sa mga malalison sa Judea, ug nga ang akong pag-alagad alang sa Jerusalem mahimut-an sa mga balaan;N.Karon ginapangamuyo ko kaninyo, mga igsoon, pinaagi sa atong Ginoong Jesucristo, ug sa gugma sa Espiritu, nga magpanlimbasug kamo sa tingub uban kanako sa inyong mga pag-ampo sa Dios alang kanako;h-IUg nasayud ako nga kong moanha ako kaninyo, moanha ako sa kahupnganan sa panalangin ni Cristo.u,cBusa sa matuman ko kini, ug sa hingtiman-an alang kanila kini nga bunga, moagi ako diha paingon sa España.j+MOo, gikalipay nila kini pag-ayo, sa pagkamatuod, ug sila mga mag-uutang nila. Kay kong ang mga Gentil nahimong umalambit sa mga butang nga espirituhanon, mga utangan sila usab sa pag-alagad kanila sa mga butang nga lawasnon.*{Kay gikalipay pag-ayo sa Macedonia ug sa Acaya ang usa ka pag-amut alang sa mga kabus nga balaan nga atua sa Jerusalem.U)#Apan karon, giingon ko, moadto ako sa Jerusalem sa pagtabang sa mga balaan.Y(+Kong moadto ako sa España, kay milaum ako nga sa akong panaw makita ko kamo, ug igapahatud ako ninyo sa akong paggikan paingon didto; kong una sa tanan sa usa ka pagkaagi ako mahimuot sa inyong pakigkauban.'Apan karon, kay wala na akoy dapit dinhi niining mga kayutaan, ug kay nagahandum ako sa pag-anha kaninyo niining daghanang mga tuig.L&Tungod usab niini, sa nakadaghan ako maulangi sa pag-anha kaninyo.u%cApan, ingon sa nahasulat na: Ang wala abuti sa mga balita, makakita; ug kadtong wala makadungog, makasabut.K$Oo, sa pagkaagi nga gihimo ko nga maoy akong tuyo ang pagsangyaw sa Maayong Balita, dili sa dapit diin nahinganlan na si Cristo, aron dili makagtukod ako sa ibabaw sa patukoranan sa laing tawo;T#!Tungod sa gahum sa mga ilhanan ug sa mga katingalahan, tungod sa gahum sa Espiritu Santo, aron nga sukad sa Jerusalem ug sa paglibut hangtud sa Ilirico giwali ko sa hingpit ang Maayong Balita ni Cristo;:"mKay ako dili mangahas sa pagsulti mahitungod sa bisan unsa sa mga butang, gawas kadtong gibuhat ni Cristo pinaagi kanako, aron pagatumanon sa mga Gentil, sa pulong ug sa buhat;U!#Busa ang paghimaya ko anaa kang Cristo Jesus sa mga butang nga iya sa Dios.N Apan sa akong pagkaministro ni Cristo Jesus ngadto sa mga Gentil, sa pag-alagad sa Maayong Balita sa Dios, aron ang mga Gentil nga gihalad mahimut-an niya, sanglit gibalaan diha sa Espiritu Santo.&EApan nagasulat ako kaninyo sa labing maisugon sa usa ka paagi, nga daw pagpukaw sa inyong panumduman pag-usab, pinaagi sa gracia nga gihatag kanako sa Dios.KUg ako sa akong kaugalingon nasayud usab tungod kaninyo, mga igsoon ko, nga kamo sa inyong kaugalingon napuno sa kaayo, napuno sa tanang kahibalo, ug arang usab sa pagtinambagay ang usa ug usa.*M Karon ang Dios sa paglaum magapuno kaninyo sa bug-os nga kalipay ug pakigdait diha sa pagtoo, aron modagaya kaninyo ang paglaum diha sa gahum sa Espiritu Santo. Ug nagaingon usab si Isaias: Moanhi ang gamut ni Isai, ug kadtong magatindog sa paghari sa mga Gentil; kaniya ang mga Gentil managlaum.}s Ug usab: Managdayeg kamo sa Ginoo, ngatanan kamo nga mga Gentil; ug managpadaku kaniya ang tanan nga mga katawohan.T! Ug nagaingon usab: Managkalipay kamo, mga Gentil, uban sa iyang katawohan.G Ug aron nga pagahimayaon sa mga Gentil ang Dios tungod sa iyang kalooy, ingon sa nahasulat na: Tungod niini, ako magadayeg kanimo sa taliwala sa mga Gentil, ug magaawit ako sa imong ngalan.9kKay nagaingon ako, nga si Cristo gibuhat nga ministro sa circuncicion tungod sa kamatuoran sa Dios aron nga iyang mapalig-onan ang mga saad nga iyang gihatag sa mga ginikanan;{oTungod niini, magdinawatay kamo ang usa ug usa, ingon sa pagdawat usab ni Cristo kaninyo alang sa himaya sa Dios.oWAron sa pagkahiusa, pagahimayaon ninyo sa usa ka baba ang Dios ug Amahan sa atong Ginoong Jesucristo.3Karon ang Dios sa pagpailub ug sa paglipay magatugot kaninyo, nga manag-hiusa kamo sa inyong mga hunahuna ang usa ug usa, sumala kang Cristo Jesus;'GKay ang tanang mga butang nga nahasulat na kaniadto, gisulat sa pagtoon kanato; aron tungod sa pagpailub ug sa paglipay sa mga Kasulatan adunay paglaum kita..UKay si Cristo wala usab magpahamuot sa iyang kaugalingon: kondili ingon sa nahasulat na: Ang mga pagpakaulaw sa mga nagpakaulaw kanimo, nangahulog sa ibabaw kanako.dAAng tagsatagsa kanato magpahamuot sa iyang isigkatawo niadtong maayo alang sa pagpalig-on. %Karon kita nga mga malig-on, kinahanglan nga pagayayungan ta ang mga kaluya sa mga maiuyahon, ug dili kita magpahamuot sa atong kaugalingon. Apan ang nagaduhaduha ginahukman kong mokaon, kay nagakaon siya dili gikan sa pagtoo; ug ang tanan nga dili gikan sa pagtoo, sala.#Aduna ka bay pagtoo? Tipigi alang kanimo sa atubangan sa Dios. Bulahan ang tawo nga sa iyang kaugalingon walay paghukom sa iyang gidalayeg.Maayo ang dili pagkaon ug unod, bisan pag-inum ug vino, bisan unsang butanga nga makapapangdol sa imong igsoon, kun nakapaluya kaniya.W 'Dili mo pagbungkagon, tungod sa imong pagkaon, ang binuhat sa Dios. Ang tanang butang, sa pagkamatuod, mahinlo; apan dautan kini alang niadtong tawo nga sa pagkaon nagahatag ug kahigayonan sa pagkapangdol. Busa, sundon ta ang mga butang nga makadugang sa pakigdait, ug ang mga butang nga tungod kanila may paglinig-onay ang usa ug usa.] 3Kay ang nagaalagad kang Cristo niini, nagapahimuot sa Dios, ug gidayeg sa mga tawo. Kay ang gingharian sa Dios dili pagkaon ug pag-inum, kondili pagkamatarung ug pakigdait ug kalipay diha sa Espiritu Santo.9 mBusa, dili unta pagpasipalahan ang inyong kaayo;A{Kay kong pinaagi sa imong pagkaon, ang imong igsoon nasubo, wala ka magkinabuhi diha sa paghigugma. Dili mo paglaglagon tungod sa imong pagkaon siya kang kinsa nagpakamatay si Cristo.H Nanghibalo ako, ug nasayud ako tungod sa Ginoong Jesus, nga walay bisan unsa nga mahugaw sa iyang kaugalingon, gawas niadtong nagaisip nga adunay mga butang nga mahugaw, kana kaniya mahugaw.M Busa dili na kita maghinukmanay ang usa ug usa. Apan hukman ninyo hinoon kini, nga walay tawo nga magbutang ug kahigayonan sa pagkapangdol, kun kahigayonan sa pagkahulog sa dalan sa iyang igsoon.gG Sa ingon niana, ang tagsatagsa kanato magahatag ug husay sa iyang kaugalingon ngadto sa Dios. Kay nahasulat na: Maingon nga buhi ako, nagaingon ang Ginoo, kanako mangapiko ang tanang tuhod, ug ang tanang dila magasugid sa Dios. 9 Apan ikaw, nganong nagahukom ka sa imong igsoon? Kun ikaw, usab, nganong nagatamay ka sa imong igsoon? Kay kitang tanan moatubang sa hukmanan sa Dios. Kay alang niini nga tuyo namatay si Cristo ug nabubi pag-usab, aron siya mahimong Ginoo sa mga minatay ug sa mga buhi usab.,QKay kong kita buhi, nagakinabuhi kita alang sa Ginoo; ug kong kita mamatay, mamatay kita alang sa Ginoo; busa kong kita buhi, kun kita mamatay, iya kita sa Ginoo.Kay walay bisan kinsa kanato nga nagakinabuhi alang sa iyang kaugalingon, ug walay bisan kinsa nga mamatay alang sa iyang kaugalingon.PAng nagalihi sa adlaw, nagalihi niini sa Ginoo. Ang nagakaon, nagakaon ngadto sa Ginoo, kay siya nagapasalamat sa Dios; ug ang wala magakaon, wala magakaon ngadto sa Ginoo, ug nagapasalamat sa Dios.J~ Usa ka tawo nagapakamahal sa usa ka adlaw nga labi kay sa usa; ang laing tawo nagapakamahal sa tanan nga mga adlaw. Pasagdi ang tagsatagsa nga masayud sa bug-os sa iyang kaugalingong hunahuna.+}OSi kinsa ka ba nga nagahukom sa sulogoon sa lain nga tawo? Sa iyang kaugalingon nga agalon siya nagatindog kun siya, kay ang Dios gamhanan sa pagpatindog kaniya.|wAng nagakaon dili magtamay sa wala magkaon; ug ang wala magakaon dili maghukom sa nagakaon; kay gidawat siya sa Dios.l{QUsa ka tawo may pagtoo nga siya makakaon sa tanang butang, apan ang maluya nagakaon ug mga utanon.]z 5Apan dawata ninyo kadtong maluya sa pagtoo, dili sa maduhaduhaon nga mga paglantugi.y Kondili isul-ob ninyo ang Ginoong Jesucristo, ug dili kamo managtagana alang sa unod sa pagtagbaw sa mga kailibgon niini.5xc Magkinabuhi kita sa kaugdang, ingon nga sa adlaw; dili sa kaulit ug bisan sa paghuboghubog; dili sa kaulag, ug sa kalaw-ayan; dili sa pagkabahinbahin, bisan sa pangabugho.w- Ang kagabhion miagi na, ug nag-singabut na ang adlaw. Busa isalikway ta ang mga buhat sa kangitngit, ug isul-ob ta ang mga hinagiban sa kahayag.1v[ Ug kini, sa hingsayran ang panahon, nga takna na gayud nga igmamata ninyo gikan sa pagkatulog; kay karon ang atong kaluwasan haduol na kay sa sinugdan sa atong pagtoo.iuK Ang gugma walay pagbuhat ug dautan sa isigkatawo; busa ang gugma mao ang katumanan sa Kasugoan.ytk Kay kini: Dili ka manapaw; dili ka magpatay; dili ka mangawat; dili ka magbakak; dili ka maibug; ug kong may uban pa nga laing sugo, ania natingub niini nga mga pulong, nga mao: Higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon. s9 Dili kamo mangutang sa bisan unsa kang bisan kinsa, gawas sa paghigug maay sa usa ug usa; kay ang nahigugma sa iyang isigkatawo, nagtuman sa Kasugoan.^r5 Panghatag kamo sa tanan nga gipabayran nila: ang buhis, maghatag ug buhis sa angay hatagan sa buhis; sa alcabala, magbayad sa angay pagabayran; magkahadlok, sa angay kahadlokan, ug magtahud, sa angay pagatahuron.q Kay tungod niini nga hinungdan magabayad usab kamo ug buhis; kay mga alagad sila sa Dios, nga nanagsingkamot gihapon niini nga tuyo.{po Tungod niini, kinahanglan nga magpasakup kamo, dili lamang tungod sa kaligutgut, kondili tungod usab sa kaisipan.o{ Kay siya alagad sa Dios alang sa imong kaayohan; apan kong magbuhat ka ug dautan, magkahadlok ka; kay ang pagdala niya sa espada dili sa walay pulos; kay alagad siya sa Dios, ang magpapanimalos nga sa kaligutgut batok niadtong nagabuhat ug dautan.Tn! Kay ang mga punoan dili angay kahadlokan sa mga nagabuhat ug maayo, kondili sa mga dautan. Busa buot ka ba nga dili magakahadlok sa kagamhanan? Buhata ang maayo, ug magadawat ka ug pagdayeg gikan niini:m1 Busa ang nagabatok sa kagamhanan, nagabatok sa ginapatuman sa Dios. Ug ang mga nagabatok kaniya, magadawat ug hukom sa silot sa ilang kaugalingon.'l I Kinahanglan ang tanan nga kalag pasakup ninyo sa mga labawng kagamhanan; kay walay gahum nga dili gikan sa Dios; ug ang mga kagamhanan karon, gitukod sa Dios.Sk Dili ka magpadaug sa kadautan; kondili dag-a ang dautan pinaagi sa maayo.)jK Apan kong gigutom ang imong kaaway, pakan-a siya; kong giuhaw, hatagi ug ilimnon; kay sa pagbuhat mo niini, magapundok ikaw ug mga baga sa ibabaw sa iyang ulo.6ie Dili kamo magpanimalus, mga hinigugma; kondili hatagi ninyo ug lugar ang kaligutgut sa Dios; kay nahisulat na: Ako ang pagpanimalus; ako ang magabayad, nagaingon ang Ginoo.dhA Kong arang kini ninyo mahimo sumala sa anaa kaninyo, magpakigdait kamo sa tanang mga tawo.~gu Dili kamo magbayad ug dautan sa dautan kang bisan kinsa; managtinguha kamo sa maayo sa atubangan sa tanang mga tawo.ofW Managbaton kamo sa managsama nga hunahuna sa usa ug usa kaninyo; dili kamo maghandum sa hatag-as nga mga butang; kondili makig-angay kamo sa mga butang nga ubos ug kahimtang; dili kamo magpaka-makinaadmanon sa inyong kaugalingon.`e9 Managkalipay kamo uban sa mga nagakalipay; managpanghilak kamo uban sa mga nanaghilak.fdE Panalanginan ninyo ang mga nagalutos kaninyo; panalanginan ninyo ug dili ninyo pagtunglohon.Jc  Nga manag-amut sa mga kinahanglan sa mga balaan; magmaabiabihon.Sb Malipayon sa paglaum; mainiton sa kagul-anan; nga magpadayon sa pag-ampo;Ya+ Sa bulohaton dili kamo magtapol: mainiton sa espiritu; nga mag-alagad sa Ginoo.`w Sa paghigugmaay nga minagsoon, magmasig-kamaloloton kamo sa usa ug usa; sa dungog, magpinalabihay kamo sa usa ug usa.j_M Himoa nga ang gugma magawalay-pagkasalingkapaw. Dumtan ninyo ang dautan; magtapot kamo sa maayo..^U Kun sa pagpanambag, kanunayon niya ang iyang pagpanambag; ang nagahatag, maghatag siya sa kinasingkasing gayud; ang nagapakita ug kalooy, magbuhat uban ang kalipay.~]u Kong sa pagkamag-aalagad, ihalad ta ang atong kaugalingon sa pag-alagad; ug siya nga nagatudlo, sa iyang pagpanudlo;+\O Busa, sa gibatonan ta ang mga nagakalainlain nga mga hiyas, sumala sa gracia nga gihatag kanato, kong, sa pagpanagna, pagagamiton ta ingon sa sukdanan sa pagtoo;~[u Mao usab kita, nga bisan daghan, usa lamang kita ka lawas kang Cristo, ug ang tagsatagsa mga bahin ang uban sa uban. Z  Kay maingon nga kita sa usa ka lawas adunay mga bahin, ug ang tanang mga bahin sa lawas nagabaton sa dili samang mga buluhaton:8Yi Kay pinaagi sa gracia nga gihatag kanako, nagaingon ako sa tagsatagsa nga anaa kaninyo, nga dili siya magbaton ug mga hunahuna sa iyang kaugalingon nga labaw pa kay sa kinahanglan niyang pagabatonan; kondili mga hunahuna nga binuotan, ingon sa sukdanan sa pagtoo nga gibahinbahin sa Dios sa tagsatagsa.]X3 Ug dili kamo magpahiuyon niining panahona sa kalibutan; kondili pag-usab kamo pinaagi sa pagbag-o sa inyong salabutan, aron inyong hisayran kong unsa ang maayo, ug makapahimuot ug hingpit nga kabubut-on sa Dios.^W 7 Busa, mga igsoon, ginapangamuyo ko kaninyo pinaagi sa mga kalooy sa Dios, nga ihalad ninyo ang inyong mga lawas ingon nga halad nga buhi, balaan ug nahamut-an sa Dios, nga mao ang inyong katarunganon nga pagsimba.{Vo $Kay kaniya, ug pinaagi kaniya, ug alang kaniya ang tanang mga butang: kaniya ang himaya sa walay katapusan. Amen.TU! #Kun kinsa ang nakaghatag kaniya pag-una, ug kini igabalus kaniya pag-usab?aT; "Kay, kinsa ang nasayud sa salabutan sa Ginoo? Kun, kinsa ang nahimong magtatambag niya?/SW !Oh, ang pagkahalalum sa pagkadato sa duha, ang kinaadman ug ang kahibalo sa Dios! Pagkadili-matugkad ang iyang mga paghukom, ug pagkadili-masusi ang iyang mga paagi!]R3 Kay gilukban sa Dios ang tanan ngadto sa pagkamalalison, aron malooy siya sa tanan.Qy Ingon usab kini sila karon malalison, aron nga, tungod sa kalooy nga gipahayag kaninyo, makabaton usab sila ug kalooy.Pw Kay maingon nga kamo, sa miaging panahon malalison sa Dios, apan karon gikaloy-an kamo tungod sa pagkamalalison nila;@O{ Kay ang mga hatag ug pagtawag sa Dios wala niya basuli.N Mahatungod sa Maayong Balita, mga kaaway sila tungod kaninyo; apan mahatungod sa pagpili, mga hinigugma sila tungod sa mga ginikanan.WM' Ug kini mao ang akong tugon kanila, sa diha nga kuhaon ko ang ilang mga sala.L5 Ug mao kini ang tibook Israel maluwas; ingon sa nahisulat na: Magagikan sa Sion ang Manluluwas; siya magakuha sa pagkadili-diosnon gikan kang Jacob.wKg Kay dili ako buot, mga igsoon, nga dili ninyo hisayran kini nga tinago, aron dili kamo magpaka-makinaadmanon sa inyong kaugalingon, nga miabut sa usa ka pagkaagi ang pagkatig-a sa Israel, hangtud nga ang kahupnganan sa mga Gentil moabut.\J1 Kay kong ikaw giputol gikan sa unay nga kahoyng oliva nga ihalas, ug gisumpay batok sa kinaiya, sa maayong oliva; dili ba labi pa gayud kini sila sa mga sanga nga unay, igasumpay sa ilang kaugalingon nga oliva?I Ug sila usab, kong dili managpadayon sa ilang pagkadili-matinohoon, igasumpay sila; kay ang Dios may gahum sa pagsumpay pag-usab kanila.VH% Busa tan-awa ang pagkamaayo ug ang pagkabangis sa Dios; alang sa mga nangahulog, kabangis; apan alang kanimo, ang kaayo sa Dios, kong magpadayon ka sa iyang pagkamaayo; kay kong dili ikaw usab pagaputlon.dGA Kay kong ang Dios wala magpagawas sa mga sanga nga unay, dili usab magpagawas siya kanimo.#F? Maayo; tungod sa ilang pagkadili-matinohoon ginabanggi sila, ug ikaw nagabarug tungod sa inyong pagtoo. Dili ka magmapahitas-on, kondili mag-kahadlok ka.IE  Busa, magaingon ka: Ang mga sanga gibanggi, aron ako igasumpay.D Dili ka magpangandak tungod sa mga sanga; apan kong mangandak ka, dili ikaw ang nagadala sa gamut, kondili ang gamut kanimo.=Cs Apan kong ang uban sa mga sanga nangabanggi, ug ikaw, sanglit oliva nga ihalas, gisumpay ka sa taliwala nila, ug nakig-ambit ka sa ilang mga gamut ug sa katambok sa kahoyng oliva;Bw Ug kong balaan ang inunahang bunga, mao usab ang tibook nga minasa; ug kong balaan ang gamut, mao usab ang mga sanga.A Kay kong ang pagsalikway kanila mao ang pagpasig-uli sa kalibutan, unsa man ang pagdawat kanila, kondili kinabuhi gikan sa mga minatay?w@g Basin na lamang mahagit ko sa pangabugho kadtong akong mga kaigsoonan sa unod, ug maluwas ko ang uban kanila.~?u Apan nagasulti ako kaninyo nga mga Gentil. Tungod kay ako apostol sa mga Gentil, ginahimaya ko ang akong pag-alagad.4>a Apan kong ang ilang pagkahulog mao ang pagkadato sa kalibutan, ug ang ilang pagkawala mao ang pagkadato sa mga Gentil, unsa ang pagkalabaw pa niini ang ilang kahupnganan?K= Busa nagaingon ako: Nanghipangdol ba sila aron sila mahulog? Kana dili mahimo! Kondili tungod sa ilang pagkapangdol miabut ang kaluwasan sa mga Gentil, aron sa paghagit kanila sa pagpangabugho.< Pasagdi nga mongitngit ang ilang mga mata, aron dili sila makakita, ug pagapaboktoton mo sa gihapon ang ilang mga boko-boko.;# Ug nagaingon si David: Pasagdi nga ang ilang lamesa mahimong usa ka bitik, ug usa ka lit-ag, ug usa ka kapangdolan, ug usa ka balus kanila;.:U Ingon sa nahisulat: Ang Dios nag-hatag kanila ug espiritu sa pagkaburingog, mga mata nga dili makakita, mga dalunggan nga dili makadungog, hangtud karon nga adlawa.9} Busa unsa man? Ang gipangita sa Israel, wala niya hingbatoni; apan ang mga pinili nakabaton niini ug ang uban gipatig-a.U8# Apan kong kana tungod sa gracia dili na gikan sa mga buhat; kay kong dili, ang gracia dili na gracia. Apan kong kana gikan sa mga buhat, nan dili na gracia; sa lain nga pagkaagi, ang buhat dili na buhat.g7G Sa ingon usab niana niining panahona karon, adunay nahabilin nga mga pinili sumala sa gracia.(6I Apan, unsa ang ginaingon sa tubag sa Dios kaniya? Adunay gibilin ako alang kanako pito ka libo ka tawo, nga wala magapiko sa ilang tuhod sa atubangan ni baal.)5K Ginoo, gipamatay nila ang imong mga manalagna, ug giluka nila ang imong mga halaran; ug ako gibiyaan nila nga usa lamang; ug gipangita nila ang akong kinabuhi.R4 Wala magsalikway ang Dios sa iyang katawohan nga naila niyang daan. Kun wala ba kamo mahibalo sa ginaingon sa Kasulatan mahitungod kang Elias? kong unsa ang iyang pagpangamuyo sa Dios batok sa Israel:#3 A Busa nagaingon ako: Gisalikway ba sa Dios ang iyang katawohan? Kana dili mahimo! Kay ako Israelihanon usab, sa kaliwatan ni Abraham, sa banay ni Benjamin.25 Apan mahitungod sa Israel nagaingon siya: Sa tibook nga adlaw gituy-od ko ang akong mga kamot ngadto sa usa ka lungsod nga malalison ug mabinatukon.1- Apan si Isaias maisug ug miingon: Hingkaplagan ako sa mga wala maga-pangita kanako; hingkit-an ako sa mga wala managpangutana mahitungod kanako._07 Apan ako nagaingon: Wala ba masayud ang Israel? Una sa tanan si Moises nagaingon: Pagahagiton ko kamo sa pangabugho uban niadtong dili nasud, uban sa usa ka nasud nga nawad-an sa pagsabut pagapaligutguton ko kamo../U Apan nagaingon ako: Wala ba sila makadungog? Matuod gayud: Ang lanog nila miabut sa tibook nga yuta, ug ang ilang mga pulong hangtud sa mga kinatumyan sa kalibutan.l.Q Sa ingon niini, ang pagtoo nagagikan sa pagpatalinghug; ug ang pagpatalinghug sa pulong ni Cristo.-w Apan silang tanan wala manimati sa Maayong Balita; kay si Isaias nagaingon: Ginoo, kinsa ang mitoo sa among gibalita?[,/ Ug unsaon sa pagwali nila, gawas kong sila ipadala? Ingon sa nahisulat na: Pagkatahum sa mga tiil niadtong mga nanagwali sa Maayong Balita sa pakigdait, ug nanagdala sa malipayong balita sa mga maayong butang.7+g Nan unsaon nila ang pagtawag kaniya nga wala nila pagtuhoi? ug unsaon nila ang pagtoo kaniya nga wala nila hidunggi? Ug unsaon nila ang pagpakadungog nga wala may magwawali?K* Kay bisan kinsa nga magatawag sa ngalan sa Ginoo, mamaluwas siya. ) Kay walay kalainan sa Judio ug sa Greciahanon; kay ang mao nga Ginoo, Ginoo sa tanan, nga dato alang sa tanan nga nagatawag kaniya.Y(+ Kay ang Kasulatan nagaingon: Bisan kinsa nga mitoo kaniya, dili pagapakaulawan. '  Kay uban sa kasingkasing ang tawo mitoo ngadto sa pagkamatarung; ug uban sa baba may pagsugid nga ginabuhat ngadto sa kaluwasan.,&Q Kay kong igasugid mo sa imong baba si Jesus ingon nga Ginoo, ug motoo ka sa imong kasingkasing nga ang Dios nagbanhaw kaniya gikan sa mga minatay, mamaluwas ikaw.#%? Apan, unsa ang ginaingon niini? Ang pulong anaa haduol kanimo, sa imong baba ug sa imong kasingkasing: nga mao, ang pulong sa pagtoo, nga among ginawali;r$] Kun, kinsa ang mokanaug ngadto sa kahiladman? (nga mao, ang pagpasaka kang Cristo gikan sa mga minatay).6#e Apan ang pagkamatarung nga tungod sa pagtoo, nagaingon niana: Dili ka mag-ingon sa imong kasingkasing: Kinsa ang makasaka sa langit? (nga mao, ang pagpakanaug kang Cristo)."7 Kay si Moises nagasulat mahatungod sa pagkamatarung nga tungod sa Kasugoan: Nga ang tawo nga nagabuhat niining mga butanga magakinabuhi tungod niini.n!U Kay si Cristo mao ang katapusan sa Kasugoan ngadto sa pagkamatarung alang sa tagsatagsa nga mingtoo.* M Kay sanglit wala nila hisayri ang pagkamatarung sa Dios, ug ginapaninguha nila ang pagtukod sa ilang kaugalingon, wala sila magpasakup sa pagkamatarung sa Dios.jM Kay ako nagapamatuod kanila, nga sila adunay kakugi alang sa Dios, apan dili sumala sa kahibalo. { Mga igsoon, ang tinguha sa akong kasingkasing, ug ang akong pag-ampo sa Dios tungod sa Israel, mao nga sila mangaluwas.1 !Ingon sa nahasulat na: Ania karon, nagabutang ako sa Sion sa bato sa pagkapangdol ug bato sa pagkahulog; ug ang motoo kaniya, dili pagapakaulawan.%C Ngano man? Kay kini gipangita nila dili tungod sa pagtoo, kondili ingon nga daw gikan sa mga buhat sa Kasugoan. Nanghipangdol sila sa bato sa pagkapangdol;gG Apan ang Israel, nga nagsunod sa Kasugoan sa pagkamatarung, wala makadangat nianang Kasugoan."= Busa unsay igaingon ta? Nga ang mga Gentil, nga wala magsunod sa pagkamatarung, nakadangat sa pagkamatarung, bisan sa pagkamatarung nga gikan sa pagtoo.5c Ug, ingon sa gitagna ni Isaias kaniadto: Kong ang Ginoo sa mga kasundalohan wala pa magbilin kanato ug kaliwat, kita mangahimo unta nga sama sa Sodoma, ug sama sa Gomorra.fE Kay ang Ginoo magatuman sa iyang pulong sa ibabaw sa yuta, sa paghuman ug sa pagputol niini.3 Ug si Isaias nagasinggit mahatungod sa Israel: Bisan ang gidaghanon sa mga anak sa Israel sama sa balas sa dagat, ang mahabilin mao ang mangaluwas. Ug nahitabo, nga sa dapit diin didto ginaingon kanila: Dili kamo akong katawohan, didto pagahinganlan sila nga mga anak sa Dios nga buhi.) Ingon usab sa iyang gisulti sa Oseas: Pagatawgon ko kadto nga katawohan, ang dili akong katawohan; ug iyang hinigugma, kadtong dili hinigugma.pY Nga mao kita nga iyang gitawag usab, dili gikan sa mga Judio lamang, kondili gikan sa mga Gentil usab? Ug aron ikapaila niya ang mga pagkadato sa iyang himaya sa ibabaw sa mga sudlanan sa kalooy, nga iyang gitagana nga daan alang sa himaya;P Ug unsa kaha, kong ang Dios buot magpahayag sa iyang kaligutgut ug sa pagpaila sa iyang gahum, mag-antus sa daku gayud nga pagkamapailubon sa mga sudlanan sa kaligutgut, nga andam na sa pagkalaglag;-S Kun ang magkokolon wala bay gahum sa lapok, gikan sa maong inumol sa pagbuhat ug usa ka sudlanan sa kadungganan sa usa ka bahin, ug usa sa kaulawan sa laing bahin?+ Busa karon, oh tawo, kinsa ka ba nga makiglalis man sa Dios? Makaingon ba ang binuhat sa nagbuhat kaniya: Nganong gihimo mo ako sa ingon niini?}s Busa moingon ka kanako: Nganong nagapangita pa siya ug kapasanginlan? Kay kinsa ba ang misukol sa iyang kabubut-on?lQ Sa ingon niini, nagakalooy siya niadtong buot niya nga kaloy-an; ug nagapatig-a siya sa buot niya.H   Kay ang Kasulatan nagaingon kang Faraon: Tungod niini gayud nga tuyo gibangon ko ikaw, aron diha kanimo igapahayag ko ang akong gahum, ug aron ang akong ngalan igamantala sa tibook nga yuta.  Nan, sa ingon niini, ang tanan dili niadtong nagabuot, dili niadtong bisan nagadalagan, kondili sa Dios nga adunay kalooy.   Kay siya nagaingon kang Moises: Malooy ako niadtong akong pagakaloy-an; ug magmapuangoron ako niadtong akong hatagan sa puangod.\ 1 Busa unsa ang ikapamulong ta? May pagkadilimatarung ba ang Dios? Kana dili mahimo!R  Sumala sa nahasulat: Gihigugma ko si Jacob, apan si Esau akong gidumtan.=u Gisultihan siya: Ang magulang mag-alagad sa manghud;\1 (Kay ang kabataan sanglit wala pa mangatawo, ug wala usab makabuhat bisan unsa nga maayo kun dautan, aron nga magadayon ang tuyo sa Dios ingon sa pagpili, dili sa mga buhat, kondili gikan kaniya nga nagatawag),pY Ug dili lamang kini, kondili si Rebeca usab, sa nakapanamkon gikan sa usa, kang Isaac nga atong amahan~u Kay kini mao ang pulong sa saad: Sumala niini nga panahon ako moanhi ug si Sara makadawat ug usa ka anak nga lalake. Nga mao, dili ang mga anak sa unod nga mao ang mga anak sa Dios; kondili ang mga anak sa saad mao ang ginaisip nga kaliwat.  Dili usab, tungod kay sila sa kaliwatan ni Abraham, nga mga anak ngatanan sila; apan, Kang Isaac pagatawgon ang imong kaliwat.{ Apan dili ingon niana nga daw makawang ang pulong sa Dios; kay dili ang tanang mga taga-lsrael, mga Israelihanon gayud;#? Kang kansa ang mga amahan, ug gikan kanila si Cristo mahatungod sa unod, nga mao ang sa ibabaw sa tanan, ang dalayegon nga Dios sa walay katapusan. Amen.(I Nga mga Israelihanon; ang kansa ang pagkainanak-anak ug ang himaya, ug ang mga tugon, ug ang paghatag sa Kasugoan, ug ang pag-alagad sa Dios, ug ang mga saad;3 Kay ikapangandoy ko unta, nga ako mahimong tinunglo nga mahimulag gikan kang Cristo, tungod sa akong mga igsoon, akong mga kaubanan sumala sa unod:^~5 Nga ako adunay daku nga kasubo ug kaguol nga walay pag-undang sa akong kasingkasing.} % Ako nagasulti sa kamatuoran nga anaa kang Cristo, ako wala magbakak; ang akong kaisipan nga nagapamatuod uban kanako ania sa Espiritu Santo;C|'Bisan ang kahitas-an, bisan ang kahiladman, bisan kinsa sa uban nga mga binuhat, sila dili arang makapahamulag kanato gikan sa gugma sa Dios, nga anaa kang Cristo Jesus nga atong Ginoo.P{&Kay nasayud ako, nga bisan ang kamatayon, bisan ang kinabuhi, bisan ang mga manolonda, bisan ang mga kagamhanan, bisan ang mga butang karon, bisan ang mga butang nga palaabuton, bisan ang mga gahum, *~~}}Z||]{zz*yyxx5ww vvuZttss rqpp9oo]nnVmmzll|kjj/iChggf.e[dd\cc4buaaS``__^^ ]w\\9[[5ZYYTXXWWWVUUTT,RR5QPOOMNNM}LLpK|K-JJ9IHHGGTFFBEDDOCaB#AA8@r??>w==<<::'9d877e65554A33E22$1p006/v..--T,,+(*Y))(p'''&x&)%%$a##%"!!5 &.w.`*M+N`- v s } ([82R*gG Ug nagabuhat ako sa tanang mga butang tungod sa Maayong Balita, aron ako mag-umalambit niini.8i Sa mga mahuyang, nahimong mahuyang ako, aron makabig ko ang mga mahuyang. Sa tanang mga tawo ako nahimo ngatanan nga mga butang, aron sa tanan nga paagi, maluwas ko ang uban.[/ Niadtong atua sa gawas sa Kasugoan, ingon sa atua ako sa gawas sa Kasugoan, dili kay walay Kasugoan ngadto sa Dios, kondili sa ilalum sa Kasugoan kang Cristo, aron makabig ko ang mga atua sa gawas sa Kasugoan.{ Ug sa mga Judio, nahimong ingon sa Judio ako, aron makabig ko ang mga Judio; sa mga anaa sa ilalum sa Kasugoan, ingon sa anaa sa ilalum sa Kasugoan, dili kay ako gayud anaa sa ilalum sa Kasugoan, aron makabig ko ang mga anaa sa ilalum sa Kasugoan;   Kay bisan ako gawas gikan sa tanang tawo, ako sa akong kaugalingon, nagpaulipon sa tanan, aron makabig ko ang labi pang daghan.Z- Busa unsa man ang balus kanako? Nga, sa nagamantala ako sa Maayong Balita, ginamantala ko ang Maayong Balita ni Cristo sa walay bayad, aron ako dili makagamit sa tibook nakong katungod diha sa Maayong Balita.1[ Kay kong buhaton ko kini sa akong kaugalingong kabubut-on, magadawat ako ug balus; apan kong dili sa kabubut-on ko, gisalig kanako ang pagkatinugyanan nga ania kanako.8 i Kay kong ginamantala ko ang Maayong Balita, wala akoy igahimaya; kay gitugyan kanako ang kinahanglan sa pagmantala; kay alaut ako, kong dili ko igamantala ang Maayong Balita.  Apan wala ako magagamit sa bisan unsa niining mga butanga, ug wala ako magasulat niining mga butanga aron pagabuhaton kanako ang ingon; kay labi pang maayo alang kanako ang pagpakamatay, kay sa pagabuhaton ni bisan kinsa nga walay pulos ang akong paghimaya.  Ingon man usab niini, nagsugo ang Ginoo aron kadto nga nagamantala sa Maayong Balita, kinahanglan magpanginabuhi sila sa Maayong Balita.9 k Wala ba kamo manghibalo nga ang mga nagaalagad sa mga butang nga balaan nagakaon sa mga butang sa templo, ug ang mga nagaalagad sa halaran makaambit sa mga hinalad sa halaran?q [ Kong ang uban nakaambit niining katungod diha kaninyo, dili ba labaw pa kami? Bisan pa niana wala namo pagagamita kini nga katungod; kondili ginaantus namo ang tanang mga butang aron kami dili makaulang sa Maayong Balita ni Cristo. Kong kami nagapugas kaninyo ug mga butang nga espirituhanon, daku ba nga butang kong pagaanihon namo ang inyong mga butang nga lawasnon?S Kun giingon ba niya kini, sa pagkamatuod, tungod kanato? Sa pagkamatuod, tungod kanato gisulat kini; kay ang nagadaro kinahanglan magdaro sa paglaum, ug ang nagagiuk, magagiuk sa paglaum nga makaambit. Kay diha sa Kasugoan ni Moises nahasulat: Dili mo pagbutangan ug bukagbukag ang vaca nga nagagiuk. Ginagalam ba sa Dios ang mga vaca?b= Ginapamulong ba nako kini ingon nga tawo? Kun wala ba usab magaingon niini ang Kasugoan?q[ Kinsa ba nga sundaloha nga nagaalagad sa iyang kaugalingong balon? Kinsa ba ang nagatanum sa usa ka parrasan, ug wala magakaon sa bunga niini? Kun kinsa ba ang nagapasibsib sa kahayupan, ug wala makapahimulos sa gatas sa kahayupan?W' Kun ako lamang ug si Bernabe, wala ba kami ing katungod sa paglikay sa buhat?)K Wala ba kami ing katungod sa pagpuyo uban kanamo sa usa ka asawa nga magtotoo ingon man usab ang uban sa mga apostoles, ug sa mga igsoon sa Ginoo, ug ni Cefas?=u Wala ba kami ing katungod sa pagkaon ug sa pag-inum?@{ Mao kini ang paglaban ko ngadto sa mga nagasusi kanako. Kong sa uban dili ako apostol, apan kaninyo, sa pagkamatuod, apostol ako; kay ang timaan ko sa pagkaapostol, mao kamo nga diha sa Ginoo.~  Dili ba ako gawas? Dili ba ako Apostol? Wala ko ba hikit-i si Jesus nga atong Ginoo? Dili ba kamo mao ang buhat ko sa Ginoo?}) Tungod niana, kong ang kalan-on nagapapangdol sa akong igsoon, dili na gayud ako mokaon ug carne, aron dili ako makapapangdol sa akong igsoon.6|e Ug niini nga pagkaagi, ang pagpakasala batok sa inyong mga igsoon, ug ang pagsamad sa ilang mahuyang nga kaisipan samtang kini mahuyang, nagpakasala kamo batok kang Cristo.q{[ Kay pinaagi sa imong kaalam, mawala ang mahuyang, ang igsoon nga tungod kaniya nagapakamatay si Cristo.Xz) Kay kong may uban nga makakita kanimo nga may kaalam, nga magakaon sulod sa templo sa diosdios, kong siya mahuyang, dili ba madasig ang iyang kaisipan sa pagkaon sa mga kalan-on nga nahalad sa mga diosdios?zym Apan matngoni ninyo, kay tingali kining inyong kagawasan mahimo nga kahigayonan sa pagkapangdol sa mga mahuyang.x7Apan ang kalan-on dili makapahaduol kanato sa Dios: kay kong kita dili mokaon, dili kita malabing dautan; kong kita mokaon, dili kita molabing maayo.Xw)Apan kana nga kaalam wala sa tanang mga tawo; kondili ang uban nga naanad sa diosdios hangtud karon, nagakaon niana ingon nga butang nga hinalad sa diosdios; ug ang ilang kaisipan nga mahuyang, ginahugawan.bv=Apan alang kanato adunay usa ka Dios, ang Amahan nga kaniya nagagikan ang tanang mga butang, ug nga kita alang kaniya; ug usa ka Ginoo, si Jesucristo, nga pinaagi kaniya ang tanang mga butang, ug kita pinaagi kaniya.uKay bisan pa may mga ginganlan nga mga dios, bisan sa langit kun sa yuta, ingon nga adunay daghan nga mga dios, ug daghan nga mga ginoo;3t_Busa, mahitungod sa pagkaon sa mga butang nga hinalad sa mga diosdios, nanghibalo kita nga walay diosdios nga may bili dinhi sa kalibutan, ug walay Dios, kondili usa ra.GsApan kong may uban nga nahagugma sa Dios, kini hibaloan niya;rwKong ang uban nagadahum, nga siya mahibalo ug diyutay, wala pa siyay hibangkaagan sa kinahanglan nga mahibaloan niya;#q AKaron mahitungod sa mga butang nga hinalad sa mga diosdios: nasayud kita nga kitang tanan may kaalam. Ang kaalam nagapaburot; apan ang gugma nagapalig-on;p1(Apan labi pang bulahan siya kong siya mopabilin nga balo, ingon sa akong pagsabut; ug nagahunahuna ako, nga ania usab kanako ang Espiritu sa Dios.2o]'Ang asawa ginapus sulod sa panahon nga buhi pa ang iyang bana; apan kong ang bana patay na, siya may kagawasan sa pagpamana sa iyang nauyonan, nga diha lamang sa Ginoo.+nO&Busa, sa ingon niana, siya nga nagapaminyo sa iyang kaugalingong anak nga ulay, nagabuhat ug maayo; ug ang wala magapaminyo kaniya, nagabuhat ug labi pang maayo.$mA%Apan kadtong nagamalig-on sa iyang kasingkasing, nga walay kinahanglan, kondili nga may kagahum siya mahitungod sa iyang kabubut-on nga kaugalingon, ug gitangdoan niya kini sa iyang kasingkasing, ang pagbantay sa kaputli sa iyang kaugalingong anak nga ulay, nagabuhat siya ug maayo.l-$Kong may tawo nga nagahunahuna nga nagabuhat siya sa dili angay alang sa iyang anak nga ulay, kong kini molabay na sa bulak sa iyang panuigon, ug kong gikinahanglan, pasagdi nga magabuhat siya sa buot niyang pagabuhaton: dili siya makasala: pasagdi nga iyang minyoon sila.Gk#Ug kini ginaingon ko alang sa inyong kapuslanan nga kaugalingon; dili sa pagbutang kaninyo ug lit-ag, kondili alang niana nga kaligdong, ug aron kamo mag-alagad sa Ginoo sa walay kaulangan.j%"Ug siya nabahin. Maingon man usab ang babaye nga dili minyo ug ang ulay magahago alang sa mga butang sa Ginoo; aron maputli siya diha sa lawas ug diha sa espiritu; apan ang minyo, nagahago alang sa mga butang sa kalibutan kong unsaon niya sa pagpahimuot sa iyang bana.tia!Apan ang minyo magahago alang sa mga butang sa kalibutan, kong unsaon niya ang pagpahimuot sa iyang asawa,+hO Apan, buot ko unta nga kamo makagawas sa mga pag-atiman. Ang dili minyo magahago alang sa mga butang nga iya sa Ginoo, kong unsaon niya ang pagpahimuot sa Ginoo.gUg kadto nga mga nagapahimulos sa kalibutan, ingon nga wala magpahimulos niini sa hilabihan; kay ang urog niining kalibutan moagi lamang.Af{Ug kadtong mga nagapanghilak, ingon nga wala sila maghilak; ug kadto nga mga nagakalipay, ingon nga wala sila magkalipay; ug kadto nga mga nagapamalit, ingon nga wala silay nabatonan; eApan kini ginaingon ko, mga igsoon, ang panahon ginapahamubo; nga sa paalabuton ang mga may asawa, manig-ingon sila sa walay asawa;:dmApan kong magminyo ka, wala ka man usab makasala; ug kong ang ulay magminyo wala siya makasala. Ngani kana sila may kagul-anan diha sa unod; ug buot ko nga makagawas unta kamo.yckGinapus ka ba sa asawa? Dili ka magtinguha nga makabadbad. Nakabadbad ka ba sa asawa? Dili ka mangita ug asawa.b1Busa, gihunahuna ko nga kini maayo tungod sa kalisdanan nga ania kanato karon, nga maayo alang sa lalake nga magpabilin siya nga ingon sa gihapon.7agKaron mahatungod sa mga ulay ako walay nadawat nga sugo sa Ginoo; apan nagahatag ako sa akong paghukom, ingon sa usa nga nakadawat ug kalooy sa Ginoo sa pagka-angay-saligan.g`GMga igsoon, pasagdi ang tagsatagsa ka tawo; diin siya natawag, didto magpabilin uban sa Dios.K_Sa usa ka bili gipalit kamo; dili kamo managpaulipon sa mga tawo.^7Kay ang tinawag diha sa Ginoo sanglit usa ka ulipon, mao ang ginawas sa Ginoo; maingon usab niini, ang gitawag nga ginawas, mao ang ulipon ni Cristo.s]_Gitawag ka ba ingon nga ulipon? Ayaw pagtagad niana; apan kong arang ka makagawas, pahimusli kana hinoon.]\3(Pasagdi ang tagsatagsa ka tawo nga magpabilin diha sa pagtawag diin siya natawag).x[iAng circuncicion walay bili; ug ang dilicinircuncidahan walay bili, kondili ang pagbantay sa mga sugo sa Dios."Z=May tawo ba nga gitawag nga gicircuncidahan? Pasagdi siya nga cinircuncidahan. Gitawag ba ang uban nga dili cinircuncidahan? Dili siya pagcircuncidahan.#Y?Magagawi lamang gayud ang tagsatagsa ingon sa gibahinbahin sa Ginoo ug ingon sa pagtawag kaniya sa Dios. Ug mao kini ang gisugo ko sa tanang mga iglesia.X#Kay unsaon mo pagkasayud, O asawa, kong maluwas mo ba ang imong bana? Kun unsaon mo pagkasayud, O bana, kong maluwas mo ba ang imong asawa?JW Ngani kong ang dili matinohoon mobulag, pabulaga siya; kay ang igsoon nga lalake kun babaye, wala sa ilalum sa pagkaulipon niini nga kahimtang; hinonoa, gitawag kita sa Dios diha sa pakigdait.dVAKay ang bana nga dili matinohoon, ginabalaan diha sa asawa; ug ang asawa nga dili matinohoon, ginabalaan diha sa igsoon nga lalake: kay sa lain nga paagi, ang inyong mga bata mga dili putli, apan karon mga balaan sila.U Ug ang asawa nga may bana nga dili matinohoon, ug siya malipayon nga makigloon kaniya, dili niya pagbiyaan ang iyang bana.5Tc Apan mahitungod sa uban nagaingon ako, dili ang Ginoo: Kong adunay igsoon nga may asawa nga dili matinohoon, ug miuyon siya nga makigloon kaniya, dili niya pagbiyaan siya.$SA (Apan kong ang asawa makigbulag, magpadayon siya sa dili pagminyo; kun makig-uli hinoon siya sa iyang bana), ug nga ang bana dili magbulag sa iyang asawa.Rw Apan ako nagasugo sa mga nangaminyo na, dili ako, kondili ang Ginoo: Nga ang asawa dili magbulag gikan sa iyang bana,gQG Apan kong sila dili makapugong; managminyo sila; kay labing maayo nga maminyo kay sa masunog.PApan nagaingon ako sa mga diliminyo, ug sa mga balo nga babaye, maayo kanila kong managpadayon sila nga bisan singon kanako.;OoNgani buot ko unta nga ang tanang mga tawo manig-ingon kanako. Apan ang tagsatagsa may kaugalingong hatag nga gikan sa Dios: ang usa niini nga paagi, ug ang usa niana nga paagi.FNApan kini gisulti ko ingon nga tinugot, dili ingon nga sugo.kMODili kamo magpinugnganay ang usa ug usa, gawas sa inyong ginakasabutan nga panahon, aron nga managhimo kamo sa pag-ampo, ug manag-ipon kamo pag-usab, aron dili kamo matintal ni Satanas tungod sa inyong pagkadilimapinugnganon./LWAng asawa walay kagamhanan sa iyang kaugalingong lawas, kondili ang bana; ug ingon man usab ang bana walay kagamhanan sa iyang kaugalingong lawas, kondili ang asawa.eKCIhatag sa bana ngadto sa iyang asawa ang angay, ug ingon man usab ang asawa ngadto sa bana.3J_Apan tungod sa mga pagpakighilawas, pasagdi nga ang tagsa ka lalake magbaton sa iyang kaugalingong asawa, ug ang tagsa ka babaye nga magbaton sa iyang kaugalingong bana.oI YKaron mahatungod sa mga butang nga gisulat ninyo kanako, maayo sa lalake ang dili pagtandog ug babaye.HKay pinalit kamo sa usa ka bili: busa, himayaon ninyo ang Dios sa inyong lawas ug sa inyong espiritu, nga mga iya sa Dios.?u Ug ang uban kaninyo kamiadto sama niana; apan gihinloan na kamo, apan gibalaan na kamo, apan gipakamatarung kamo sa ngalan sa Ginoong Jesucristo, ug diha sa Espiritu sa atong Dios.8>i Bisan ang mga kawatan, bisan ang mga masinahon, bisan ang mga palahubog, bisan ang mga mapanamastamason, bisan ang mga malupigon, sila dili makapanunod sa gingharian sa Dios.4=a Kun wala ba kamo manghibalo nga ang mga dilimatarung dili makapanunod sa gingharian sa Dios? Dili kamo magpalimbong: bisan ang mga makighilawason, bisan ang mga magsisimba sa diosdios, bisan ang mga mananapaw, bisan ang mahilayon, bisan ang mga mapatuyangon sa ilang kaugalingon uban sa mga lalake,q<[Apan kamo sa inyong kaugalingon nagabuhat sa dautan, ug nagalimbong kamo, ug kana sa inyong mga igsoon.k;OBusa aduna na gayud ing usa ka kasaypanan kaninyo, nga may mga buroka kamo ang usa ug usa kaninyo. Ngano bang dili hinoon ninyo pagaantuson ang pagdaut kaninyo? Ngano bang dili hinoon ninyo pagaantuson ang paglimbong kaninyo?i:KKondili nga ang igsoon makigburoka sa iyang igsoon, ug kana sa atubangan sa mga dilimatinohoon?9Ginaingon ko kini sa pagpakaulaw kaninyo. Unsa, wala bay usa ka maalam diha kaninyo nga arang makahusay sa mga managsoon;8+Busa, kong kinahanglan maghukom kamo sa mga butang mahitungod niining kinabuhi, ibutang ba ninyo aron maghukom ang mga dili tinagad sa iglesia?7Wala ba kamo manghibalo nga magahukom kita sa mga manolonda? Dili ba labi pa gayud nga magahukom kita sa mga butang niining kinabuhi?D6Kun wala ba kamo manghibalo nga ang mga balaan mao ang magahukom sa kalibutan? Ug kong ang kalibutan pagahukman ninyo, dili ba kamo mga takus sa paghukom sa mga butang nga labing gagmay?A5 }Makapangahas ba ang uban kaninyo nga sa may diyutay nga buroka batok sa iyang isigkatawo, sa pagpakigburoka sa atubangan sa mga dilimatarung, ug dili hinoon sa atubangan sa mga balaan?r4] Apan sa mga atua sa gawas ang Dios nagahukom. Kuhaon ninyo kanang tawong dautan gikan sa taliwala ninyo.q3[ Kay unsay labut ko sa paghukom kanila nga anaa sa gawas? Wala ba ninyo pagahukmi ang mga anaa sa sulod?92k Apan sa ingon niini nga kahimtanga nagsulat ako kaninyo, nga dili kamo makighugoy-hugoy kang bisan kinsa nga ginganlang igsoon, kong siya makighilawason, kun masinahon, kun magsisimba sa mga diosdios, kun mapanamastamason, kun palahubog, kun malupigon; bisan sa pagkaon dili gayud kamo makigsalo kaniya.i1K Apan dili kay magpahilayo gayud sa mga makighilawason niini nga kalibutan, kun sa mga masinahon, kun sa mga malupigon, kun sa mga nanagsimba sa mga diosdios; kay niini nga pagkaagi, kinahanglan nga mogula kamo sa kalibutan.^05 Nagsulat ako kaninyo sa akong sulat nga dili kamo makigkauban sa mga makighilawason;M/Busa saulogon nato ang fiesta, dili sa daan nga levadura, dili bisan sa levadura sa pagkamadinauton ug sa pagkadautan, kondili sa tinapay nga walay levadura sa pagkamaminatud-on ug sa kamatuoran.:.mBusa hugasa ninyo ang daang levadura aron mabag-o kamo nga minasa, maingon nga kamo minasa nga walay levadura; kay ngani ang atong pasko nga si Cristo, gihalad na alang kanato.-}Ang inyong panaghimaya dili maayo. Wala ba kamo manghibalo nga ang diyutay nga levadura nagapatubo sa tibook nga minasa?,Sa pagtugyan kang satanas sa maong makasasala sa paglaglag sa unod; aron ang espiritu pagaluwason sa adlaw sa Ginoong Jesus.}+sSa ngalan sa atong Ginoong Jesus, sa nanagtigum kamo, ug ang akong espiritu, uban ang gahum sa atong Ginoong Jesus,+*OKay ako, sa pagkamatuod, nga wala diha kaninyo sa lawas apan anaa sa espiritu, ingon nga anaa na ako kaninyo nakaghukom ako kaniya nga nakabuhat niining butanga;s)_Ug kamo nagapaburot, ug wala hinonoa mangasubo kamo, aron kuhaon sa taliwala kaninyo ang nagabuhat niini.E( Ginabalita karon nga adunay pagpakighilawas diha kaninyo, ug ang mao nga pagpakighilawas walay sama bisan sa mga Gentil, sa pagkaagi nga ang usa kaninyo nagabaton sa asawa sa iyang amahan.o'WUnsa ba ang buot ninyo? Moanha ba ako kaninyo nga may puspus, kun sa gugma ug sa espiritu sa kaaghup?S&Kay ang gingharian sa Dios wala diha sa mga pulong kondili anaa sa gahum.%)Apan ako moanha sa madali diha kaninyo, kong mobuot ang Ginoo; ug ako masayud, dili sa mga pulong niadtong mga nanagpaburot, kondili sa gahum.K$Apan may mga nanagpaburot, ingon nga daw dili ako moanha kaninyo.o#WTungod niini nga hinungdan akong gisugo kaninyo si Timoteo, anak ko nga hinigugma ug matinumanon sa Ginoo, nga magapahinumdum kaninyo sa akong mga kagawian kang Cristo, ingon sa gipanudlo ko sa tanang dapit, sa tanan nga iglesia.D"Busa nangaliyupo ako kaninyo, nga manig-ingon kamo kanako.@!yKay bisan kamo may napulo ka libo ka mga magtutudlo diha kang Cristo, apan dili daghan ang inyong mga amahan; kay gipanganak ko kamo diha kang Cristo Jesus pinaagi sa Maayong Balita. Ako wala magasulat niining mga butanga sa pagpakaulaw kaninyo, kondili sa pagtambag kaninyo ingon nga akong mga anak nga hinigugma.5 Sa ginapakaulawan kami, nanagpakilooy kami: gipakasama kami sa hugaw sa kalibutan, ingon nga mga sinalibay sa tanang mga butang bisan hangtud karon.% Ug nanaghago kami uban ang among kaugalingong mga kamot; sa ginapasipalahan kami, nanagpanalangin kami; sa ginalutos kami, nanagpailub kami;1 Bisan hangtud niining taknaa nagaantus kami sa kagutom, ug sa kauhaw, ug sa pagkahubo, ug mga gipanagpa kami, ug kami walay puloy-anan nga seguro..U Kami mga buang tungod kang Cristo, apan kamo mga maalam diha kang Cristo; kami mga maluya, apan kamo mga malig-on; kamo may himaya, apan kami mga walay kadungganan.eC Kay, nagahunahuna ako, nga ang Dios nagapaatubang kanamo nga mga apostoles nga ulahi sa tanan, ingon nga gipanghukman sa kamatayon kay gihimo kami nga talan-awon alang sa kalibulan, sa mga manolonda ug sa mga tawo usab.%CNangabusog na kamo, nangadato na kamo, nanaghari na kamo sa wala kami; oo, ug ako nagapanghinaut nga managhari kamo, aron kami usab managhari uban kaninyo.6eKay kinsa ba ang nagapabalhin kanimo? ug unsay anaa kanimo nga wala mo madawat? Apan kong kini imong nadawat, nganong nagahimaya ka nga daw ingon sa wala mo kini pagdawata?7gKaron kining mga butanga, mga igsoon, ingon nga ang pagsulondan akong gibalhin sa akong kaugalingon ug kang Apolo tungod kaninyo; aron nga kanamo makakat-on kamo sa dili pagbaton ug mga hunahuna nga kapin sa mga butang nga nahasulat na, aron walay usa kaninyo magpaburot nga dapig sa usa batok sa usa.#?Busa, dili kamo maghukom sa bisan unsa sa wala pa ang panahon, hangtud nga moabut ang Ginoo, nga mao ang magapadayag niadtong mga butang natago sa mangitngit, ug magapadayag sa mga tuyo sa mga kasingkasing usab; ug unya ang tagsatagsa makabaton sa iyang pagdayeg nga gikan sa Dios.&EKay ako walay hibaloan bisan unsa nga batok sa akong kaugalingon; bisan pa, dili tungod niana ginapakamatarung ako; apan ang nagahukom kanako mao ang Ginoo.+OApan kanako maoy butang nga hilabihan kadiyutay nga pagahukman ako ninyo, kun sa tawohanon nga paghukom; oo, bisan ngani ako wala magahukom sa akong kaugalingon.fEUg labut pa, gikinahanglan sa mga tinugyanan, nga ang tagsatagsa hikaplagan nga matinumanon.q ]Sa ingon niana, ipaisip kami sa tawo nga mga ministro ni Cristo ug mga tinugyanan sa mga tinago sa Dios.9mUg kamo iya ni Cristo; ug si Cristo iya sa Dios.>uBisan si Pablo, kun si Apolo, kun si Cefas, kun ang kalibutan, kun ang kinabuhi, kun ang kamatayon, kun ang mga butang karon, kun ang mga butang nga palaabuton: ang tanan inyo man;b=Busa, walay bisan kinsa nga magahimaya diha sa mga tawo; kay ang tanang mga butang inyo;\1Ug usab: ang Ginoo nakaila sa mga hunahuna sa mga maalam, nga sila mga kakawangan. Kay ang kaalam niini nga kalibutan kabuangan sa Dios: Kay nahasulat na: Siya nagadakup sa mga maalam sa ilang pagkamalalangon.D Dili magalimbong ang bisan kinsa sa iyang kaugalingon. Kong may uban kaninyo nga nagadahum nga siya maalamon niining panahona sa kalibutan, magpakabuang siya aron magmakina-admanon siya. Kong may tawo nga magalaglag sa templo sa Dios, ang Dios magalaglag kaniya; kay ang templo sa Dios balaan, ug mao kana kamo.m SWala ba kamo manghibalo nga kamo templo sa Dios, ug nga ang Espiritu sa Dios nagapuyo diha kaninyo? Kong ang buhat ni bisan kinsa masunog, siya magaantus sa kapildihan: apan siya maluwas; walay sapayan maingon nga pinaagi sa kalayo.l QKong ang buhat ni bisan kinsa nga nagatukod sa ibabaw niini magapadayon, siya magadawat ug tumbas.I  Ang buhat sa tagsatagsa igapadayag; kay igapahayag kini sa adlaw; kay pinaagi sa kalayo kini igapadayag; ug ang kalayo gayud maoy magasulay sa buhat sa tagsatagsa kong unsa ang kinaiya niini. Apan kong may tawo nga magatukod sa ibabaw niining patukoranana bulawan, salapi, mga bato nga hamili, kahoy, balili, tuod sa balili;ve Kay walay laing patukoranan nga ikabutang ni bisan kinsa nga dugang sa nahamutang na, nga mao si Jesucristo.yk Sumala sa gracia sa Dios nga gihatag kanako, ingon nga maalam nga magtutukod sa balay ako maoy nagpahaluna sa patukoranan, ug lain ang nagatukod sa ibabaw niana. Apan magtan-aw ang tagsatagsa kong giunsa niya ang iyang pagtukod diha niana.[/ Kay kami mga masigkamagbubuhat uban sa Dios; kamo uma sa Dios, ang balay sa Dios."=Karon ang nagatanum ug ang nagabubo usa lamang sila; apan ang tagsatagsa magadawat sa iyang kaugalingong balus, sumala sa kaugalingon niya nga kabudlay.q[Sa ingon niana, dili ang magtatanum, bisan ang magbububo ang may bili; kondili ang Dios nga nagapatubo.RAko ang nagtanum, si Apolo ang nagbubo; apan ang Dios mao ang nagpatubo.#?Kinsa man diay si Apolo? ug kinsa man diay si Pablo? Mga mag-aalagad nga pinaagi kanila mingtoo kamo; ug ang tagsatagsa ingon sa gihatag sa Ginoo kaniya.veKay sa pag-ingon sa usa: Ako iya ni Pablo: ug ang usa: Ako iya ni Apolo; dili ba kamo mga tawo nga lawasnon?:~mKay mga lawasnon pa kamo. Kay sa may pangabugho ug mga pagkabahin-bahin diha kaninyo, dili ba kamo mga lawasnon ug wala ba kamo maglakat ingon sa gawi sa mga tawo nga lawasnon?}Ginapainum ko kamo ug gatas, ug dili sa magahing kalan-on; kay kamo wala pay katakus, bisan ngani karon, kamo dili pa takus makasabut;| Ug ako, mga igsoon, wala makasulti kaninyo, ingon nga espirituhanon, kondili ingon nga lawasnon, ingon nga mga bata diha kang Cristo.{wKay kinsa ba ang nakaila sa hunahuna sa Ginoo, aron sa pagtudlo kaniya? Apan kita nagabaton sa paghunahuna ni Cristo.xziApan ang tawo nga espirituhanon nagahukom sa tanan; ug siya sa iyang kaugalingon dili kahukman ni bisan kinsa.NyKaron, ang tawo sa daan nga kinaiya wala magadawat sa mga butang sa Espiritu sa Dios, kay alang kaniya binuang sila; ug siya dili arang makaila kanila, kay sila gigahin sa paagi nga espirituhanon.Px Nga ginasultihan ta usab, dili sa mga pulong nga tinudlo sa kaalam nga tawohanon, kondili ang tinudlo sa Espiritu, sa pagpasabut sa mga butang nga espirituhanon uban sa espirituhanon nga mga pulong.2w] Apan kita nakadawat, dili sa espiritu sa kalibutan, kondili sa Espiritu nga gikan sa Dios; aron atong hibaloan ang mga butang nga sa walay bayad gihatag kanato sa Dios.[v/ Kay kinsa ba sa kinataliwad-an sa mga tawo ang nasayud sa mga butang sa tawo, gawas ang espiritu sa tawo, nga anaa kaniya? Ingon man usab niini, walay makaila sa mga butang sa Dios, gawas ang Espiritu sa Dios.$uA Apan alang kanato gipahayag silo sa Dios pinaagi sa Espiritu, kay ang Espiritu nagasusi sa tanang mga butang, bisan pa, sa halalum nga mga butang sa Dios.gtG Apan ingon sa nahasulat na: Mga butang nga wala makita sa mata, ug wala hidunggi sa dalunggan, ug nga wala mosulod sa kasingkasing sa tawo, bisan unsang mga butang nga gitagana sa Dios alang niadtong mga nahigugma kaniya.1s[Nga wala hiilhi sa bisan kinsa nga mga punoan niining panahona sa kalibutan: kay kong hingbaloan pa nila kini, wala unta nila ilansang sa cruz ang Ginoo sa kahimayaan;ErKondili atong ginasulti ang kaalam sa Dios diha sa usa ka tinago, bisan ang kaalam nga natagoan, nga gitaganang daan sa Dios sa wala pa ang mga panahon sa kalibutan alang sa atong himaya:Hq Apan kita nagasulti ug kaalam sa taliwala sa mga hamtong na; apan ang kaalam nga dili niining panahona sa kalibutan, bisan sa mga punoan niining panahona sa kalibutan nga mangawagtang gayud;kpOAron ang inyong pagtoo dili ikapatukod diha sa kaalam sa mga tawo, kondili diha sa gahum sa Dios. o Ug ang akong pulong ug ang akong pagwali wala sa mga madanihong pulong sa kaalam, kondili sa pagpadayag sa Espiritu ug sa gahum.OnUg ako uban kaninyo sa kaluya, ug sa kahadlok, ug sa dakung pagkurog.mKay gituyo ko ang dili pagkahibalo sa bisan unsa nga anaa kaninyo, gawas kang Jesucristo, ug kaniya nga gilansang sa cruz."l ?Ug ako, mga igsoon, sa pag-anha ko kaninyo, wala ako moanha nga may mahapsay nga pagpamulong kun sa kaalam, sa pagmantala kaninyo sa pagpamatuod sa Dios.\k 3Aron nga, sumala sa nahasulat na: Kadtong magahimaya, pahimayaa siya diha sa Ginoo.j +Apan gikan kaniya, anaa kamo kang Cristo Jesus, nga alang kanato gihimo nga kaalam gikan sa Dios, ug pagkamatarung, ug pagkabalaan ug pagtubos;;i sAron walay unod nga mangandak sa atubangan sa Dios.7h iUg ang mga butang nga ubos sa kalibutan ug ang mga butang nga tinamay maoy gipili sa Dios; ug ang mga butang nga wala magalungtad, sa pagpawala sa mga butang nga nagalungtad;Jg Apan gipili sa Dios ang mga butang binuang sa kalibutan, aron niya mapakaulawan ang mga maalam; ug gipili sa Dios ang mga maluya sa kalibutan, aron siya makapakaulaw sa mga butang nga kusganon;==c<;::988Q77666544c33(2100/f.--N,,n,++]**I))+(()''R&& %x%$$-##v"!!s { &f 0<aCnV}u9z~X b F  y RJ^q 5tc Busa, dili ninyo siya ipatamay kang bisan kinsa; kondili pagikana ninyo siya sa iyang panaw sa pakigdait aron siya moari kanako; kay ginapaabut ko siya uban sa mga igsoon.(sI Karon kong moabut si Timoteo, paninguhaa nga siya magpabilin kaninyo sa walay kahadlok: kay nagabuhat siya sa bulohaton sa Ginoo, ingon usab sa akong gibuhat.frE Kay giablihan kanako ang usa ka ganghaan nga daku ug gamhanan, ug adunay daghang mga kaaway.>qwApan magapabilin ako sa Efeso hangtud sa Pentecostes.pKay ako dili buot makigkita kaninyo sa hapit lamang; kay milaum ako nga makapabilin uban kaninyo sa makadiyut, kong itugot sa Ginoo.)oKApan tingali lamang nga magapabilin ako kaninyo, kun mopuyo ako uban kaninyo sa tingtugnaw, aron ikapahatud ako ninyo sa akong paggikan, bisan diin ako moadto._n7Apan moanha ako kaninyo, sa makahapit ako sa Macedonia, kay mohapit ako sa Macedonia;?myUg kong angay nga ako moadto usab, mouban sila kanako. lSa moabut ako, bisan kinsa nga inyong pagauyonan, sila paadtoon ko uban sa mga sulat sa pagdala sa inyong amot ngadto sa Jerusalem./kWSa nahaunang adlaw sa semana, ang tagsatagsa kaninyo magpinig sa tipiganan, sa bahin nga angay ingon sa iyang nadawat sa Dios aron walay pagpaamot sa akong pag-abut.yj mKaron mahatungod sa amot, alang sa mga balaan, ingon sa gisugo ko sa mga iglesia sa Galacia, buhaton usab ninyo.Ei:Busa, mga igsoon ko nga hinigugma, magmalig-on kamo, dili matarug, magmadagayaon sa kanunay sa buhat sa Ginoo, sanglit hingbaloan ninyo nga ang inyong paghago dili makawang diha sa Ginoo.ch?9Apan salamat sa Dios nga nagahatag kanato sa pagdaug pinaagi sa atong Ginoong Jesucristo.Vg%8Ang udyong sa kamatayon mao ang sala; ug ang gahum sa sala mao ang Kasugoan.Wf'7O kamatayon, hain na ang imong udyong? O kamatayon hain na ang imong pagdaug?Ge6Apan unya kong kining madunoton masul-oban sa dilimadunoton, ug kining may kamatayon, masul-oban sa walay-kamatayon, unya matuman ang pulong nga nahasulat: Ang kamatayon gilamoy sa pagdaug.d!5Kay kining madunoton kinahanglan pagasul-oban sa pagkadili-madunoton, ug kining may kamatayon kinahanglan pagasul-oban sa walay kamatayon.1c[4Sa kalit, sa usa ka pagpamilok, sa katapusan nga budyong; kay pagapatunggon ang budyong, ug ang mga minatay pagapabangonon nga mga dili madunoton, ug kita pagaalid-an.zbm3Ania karon, ginasulti ko kaninyo ang usa ka tinago: Kitang tanan dili mangatulog, apan kitang tanan pagaalid-an,-aS2Karon ginaingon ko kini, mga igsoon, nga ang unod ug dugo dili makapanunod sa gingharian sa Dios; bisan ang pagkamadunoton dili makapanunod sa pagka-dilimadunoton.f`E1Ug ingon nga gidala nato ang dagway sa yutan-on, pagadad-on ta usab ang dagway sa langitnon._0Kong unsa ang yutan-on, mao usab sila kadtong mga yutan-on: ug kong unsa ang langitnon, mao usab sila kadtong mga langitnon.g^G/Ang nahauna nga tawo iya sa yuta, yutan-on; ang ikaduha nga tawo, ang Ginoo, gikan sa langit.n]U.Apan ang espirituhanon dili mao ang nahauna, kondili ang lawasnon; sa human niini ang espirituhanon./\W-Ingon man usab niini ang nahasulat: Ang nahauna nga tawo, nga si Adam, nahimo nga kalag nga buhi; ang katapusan nga Adam, usa ka espiritu nga maghahatag sa kinabuhi.[,Ginapugas nga lawas sa kinaiya, ginabanhaw sa lawas nga espirituhanon. Kong may lawas nga sa kinaiya, may lawas usab nga espirituhanon.bZ=+Ginapugas sa kaulawan, ginabanhaw sa himaya; ginapugas sa kahuyang, ginabanhaw sa gahum.~Yu*Ingon man usab niini ang pagkabanhaw sa mga minatay. Ginapugas sa pagkamadunoton, ginabanhaw sa pagka-dilimadunoton.$XA)May usa nga himaya sa adlaw, ug may usa nga himaya sa bulan, ug may usa nga himaya sa mga bitoon; kay ang usa ka bitoon lahi ug himaya sa lain nga bitoon.W(Ug may mga lawas nga langitnon, ug mga lawas nga yutan-on; apan, ang himaya sa mga langitnon usa, ug ang himaya sa mga yutan-on lain.9Vk'Ang tanan nga unod dili managsama ang ilang unod; kondili may usa nga unod sa mga tawo, ug usa nga unod sa mga mananap, ug usa nga unod sa mga isda, ug usa nga sa mga langgam. U &Apan ang Dios magahatag niini ug lawas, sumala sa nakapahamuot kaniya, ug sa tagsatagsa ka binhi, ang iyang kaugalingong lawas.T%Ug kana nga imong gipugas, imong gipugas dili ang lawas nga mogula, kondili ang liso gayud, tingali sa trigo, kun sa uban nga mga binhi.US#$Buang! ang imong gipugas dili hatagan ug kinabuhi, gawas kong kana mamatay.fRE#Apan magaingon ang uban: Giunsa pagkabanhaw ang mga minatay? Ug sa unsang lawas sila moabut?Q+"Pagmata kamo sa pagkamatarung gayud, ug dili kamo magpakasala; kay ang uban wala makaila sa Dios. Ginasulti ko kini aron kamo mobati ug kaulaw.`P9!Dili kamo magpalimbong: Ang dautan nga mga panag-uban makadaut sa mga maayong batasan._O7 Kong ingon sa pagkaagi sa tawo nakig-away ako sa Efeso batok sa mga mananap nga mapintas, unsay kapuslanan niini kanako? Kong ang mga minatay dili pagabanhawon, mangaon kita ug manginum, kay ugma, mangamatay kita. NMitutol ako nianang paghimaya kaninyo, mga igsoon, nga akong gibatonan kang Cristo Jesus nga atong Ginoo. Namatay ako adlaw-adlaw.MMUg ngano man usab nga magalatay kita sa kapildihan sa tanang takna?BL}Sa lain nga pagkaagi, unsa ba ang pagabuhaton sa mga nanagpabautismo sunod sa mga minatay? Kong ang mga minatay dili gayud mangabanhaw, ngano man nga nanagpabautismo sila sunod kanila?PKUg sa diha nga ang tanang mga butang masakup na niya, unya usab ang Anak sa iyang kaugalingon masakup niya nga nagsakup sa tanan nga mga butang ngadto kaniya, aron ang Dios mamao ang tanan sa tanan.NJKay ang tanan gibutang niya sa ilalum sa iyang mga tiil. Apan sa nagaingon siya: Ang tanang mga butang gipasakup kaniya, mahayag nga wala ilakip ang nagsakup sa tanan nga mga butang ngadto kaniya,GIAng katapusan nga kaaway nga pagawagtangon mao ang kamatayon.zHmKay kinahanglan nga siya maghari, hangtud nga ikabutang ang tanan niyang mga kaaway sa ilalum sa iyang mga tiil.BG}Unya moabut ang katapusan, sa diha igatugyan niya ang gingharian ngadto sa Dios, ug Amahan: sa diha nga mawagtang na niya ang tanang pamunoan, ug ang tanang pagbulot-an, ug kagamhanan.FApan ang tagsatagsa sa iyang kaugalingon nga pagkasunodsunod: si Cristo ang unang bunga; unya ang mga iya ni Cristo, sa iyang pag-abut.gEGKay ingon nga kang Adam ang tanan nangamatay, ingon man usab kang Cristo ang tanan mangabuhi.DTungod kay pinaagi sa usa ka tawo miabut ang kamatayon, pinaagi usab sa usa ka tawo miabut ang pagkabanhaw sa mga minatay.lCQApan karon si Cristo gibanhaw gikan sa mga minatay, ang unang mga bunga kanila nga mga nangatulog.|BqKong niining kinabuhia kita may paglaum lamang kang Cristo, nan kita mao ang labing makalolooy sa tanang mga tawo.BAUnya sila usab nga mga nangatulog kang Cristo, nangawala.k@OUg kong si Cristo wala banhawa, ang inyong pagtoo kawang lamang; anaa pa kamo sa inyong mga sala.M?Kay kong ang mga minatay wala banhawa, si Cristo wala usab banhawa.U>#Oo; ug kami hikaplagan nga mga saksi nga bakakon sa Dios; kay nagapamatuod kami mahatungod sa Dios, nga gibanhaw niya si Cristo; nga wala niya mabanhaw, kong sa pagkamatuod, ang mga minatay wala banhawa.w=gUg kong si Cristo wala banhawa, nan kawang lamang ang among pagwali, ug kawang lamang usab ang inyong pagtoo.S< Apan kong walay pagkabanhaw sa mga minatay, si Cristo wala usab mabanhaw.;1 Karon, kong si Cristo giwali nga siya nabanhaw gikan sa mga minatay, nganong moingon ang uban kaninyo, nga walay pagkabanhaw gikan sa mga minatay?j:M Busa bisan ako, kun bisan sila, ingon niana ang among pagwali, ug ingon niana ang inyong pagtoo.w9g Apan tungod sa gracia sa Dios, ako mao ang ako karon; ug ang iyang gracia nga gihatag kanako, wala magawalay kapuslanan; kondili nagabuhat ako ug labaw pa kanilang tanan: ugaling dili ako, kondili ang gracia sa Dios, nga nag-uban kanako.8! Kay ako mao ang labing diyutay sa mga apostoles, nga dili ako takus nga paganganlan nga usa ka apostol kay gilutos ko ang iglesia sa Dios.h7IUg sa katapusan sa tanan, nagpakita siya kanako, ingon ako sa bata nga natawo sa dili panahon.G6Unya mitungha siya kang Jacobo; unya sa tanang mga apostoles;!5;Unya mitungha siya sa kapin sa lima ka gatus ka mga igsoon sa tingub; nga ang kadaghanan kanila mga buhi pa hangtud karon, apan ang uban nangatulog na;A4}Ug nga siya mitungha kang Cefas; unya sa napulo ug duha.\31Ug nga gilubong siya ug nga nabanhaw sa ikatolo ka adlaw, sumala sa mga Kasulatan;2Kay una sa tanan gitugyan ko kaninyo ang akong nadawat usab, nga si Cristo namatay tungod sa atong mga sala, sumala sa mga Kasulatan;$1ANga pinaagi usab kaniya mga nangaluwas kamo, kong batonan ninyo nga makanunayon ang pulong nga giwali ko kaninyo, gawas kong kamo mingtoo nga walay pulos.0 +Karon ginapahibalo ko kaninyo, mga igsoon, ang Maayong Balita nga giwali ko kaninyo, nga gidawat usab ninyo, nga mao usab ang inyong gibarugan;U/#(Apan himoa nga ang tanang mga butang pagabuhaton sa katarung ug sa kahusay.z.m'Busa, mga igsoon, tinguhaa ninyo pag-ayo ang pagpanagna; ug dili ninyo pagdid-an ang pagsulti sa mga sinultihan.S-&Apan kong may tawo nga walay salabutan, pasagdi siya nga walay salabutan.&,E%Kong may tawo nga nagahunahuna nga siya manalagna, kun espirituhanon, pailha siya sa mga butang nga gisulat ko kaninyo, nga kini sila mao ang sugo sa Ginoo.n+U$Unsa? Diha ba migula gikan kaninyo ang pulong sa Dios? kun midangat ba kini kaninyo nga nag-inusara?'*G#Ug kong buot sila makakat-on, magpangutana sila sa ilang mga kaugalingong bana sa balay; kay makauulaw alang sa mga babaye ang pagsulti sulod sa mga iglesia.)-"Ang mga babaye pahiluma sulod sa mga iglesia; kay wala itugot kanila ang pagsulti, apan managpasakup sila, sumala usab sa ginaingon sa Kasugoan.q([!Kay ang Dios, dili Dios sa kasamok, kondili sa pakigdait. Ingon sa tanan nga mga iglesia sa mga balaan,F' Ug ang mga espiritu sa mga manalagna sakup sa mga manalagna;j&MKay kamong tanan arang makapanagna sa tinagsa, aron ang tanan makatoon, ug ang tanan matambagan.U%#Apan kong may bugna nga ituga sa usa nga nagalingkod, pahiluma ang nahauna.n$UUg ang mga manalagna pasultiha sa tinagurha, kun tinagutlo, ug pasagdi nga ang uban magatolotimbang.j#MApan kong walay maghuhubad, humilum siya sa iglesia ug magsulti sa iyang kaugalingon ug sa Dios."/Kong may tawo nga magasulti sa sinultihan, himoa kini sa tinagurha, kun labing daghan sa tinagutlo, ug kana sa banusbanus apan usa ang magahubad.P!Nan unsa man mga igsoon? Sa magakatigum kamo, ang tagsatagsa kaninyo may alawiton, may pagtolon-an, may bugna, may sinultihan may paghubad. Buhata ninyo ang tanan nga mga butang aron sa pagpalig-on. 5Ang tinago sa iyang kasingkasing ginapadayag; ug niini magayaub siya ug magasimba sa Dios, nga magasugid nga ang Dios anaa gayud sa inyong taliwala.3Apan kong ang tanan magapanagna, ug makasulod ang usa nga dili matinohoon, kun dili maalam, pagabadlongon siya sa tanan, ug mahukman siya sa tanan.Y+Busa, kong ang tibook nga iglesia matigum pagtingub, ug ang tanan managsulti uban sa mga sinultihan, ug manulod ang mga tawo nga dili maalam, kun dili matinohoon, dili ba sila manag-ingon nga mga buang kamo?SSa ingon niana, ang mga sinultihan alang sa usa ka ilhanan, dili kanila nga mga mingtoo, kondili sa mga dili motoo; apan ang pagtagna maoy usa ka ilhanan dili sa mga dili motoo, kondili sa mga mingtoo.U#Sa Kasugoan nahasulat: Pinaagi sa mga tawo sa laing mga sinultihan ug sa mga ngabil sa mga dumuloong, magasulti ako niining katawohan; ug bisan pa niana, ako dili nila patalinghugan, nagaingon ang Ginoo. Mga igsoon, dili kamo magpakabata sa hunahuna, kondili magpakabata kamo sa dautang tinguha; apan magpakahamtong kamo sa hunahuna.I Apan diha sa iglesia palabihon ko nga magsulti sa lima ka mga pulong uban sa akong pagsabut, aron makatudlo ako sa uban usab, kay sa napulo ka libo ka mga pulong pinaagi sa usa ka sinultihan.iKAko nagapasalamat sa Dios, nga makasulti ako sa mga laing sinultihan labaw kay kaninyong tanan;\1Kay ikaw, sa pagkamatuod, nagapasalamat ug maayo; apan ang uban wala pagpalig-ona.DKay kong ikaw nagapanalangin uban sa espiritu, unsaon man sa nagalingkod sa lugar sa dili maalam ang pag-ingon, Amen, sa imong pagpasalamat? Kay wala man siya makasabut sa imong giingon?%CBusa, unsa man? Magaampo ako uban sa espiritu, ug magaampo usab ako uban sa pagsabut; magaawit ako uban sa espiritu, ug magaawit usab ako uban sa pagsabut.wgKay kong ako mag-ampo sa usa ka sinultihan, nagaampo ang akong espiritu, apan ang akong pagsabut walay bunga.c? Tungod niini, pasagdi nga ang nagasulti sa usa ka sinultihan mag-ampo nga siya makahubad.! Mao usab kamo, sanglit mainiton kamo sa mga hiyas nga espirituhanon, paninguhaon ninyo nga managdagaya kamo sa mga pagpalig-on sa iglesia./ Nan, kong ako dili makasabut sa kahulogan sa tingog, ako mahimong dumoloong kaniya nga nagasulti, ug kadtong nagasulti mahimong dumoloong kanako.zm Tingali may daghang nagakalainlaing mga tingog dinhi sa kalibutan, ug walay usa nga wala magabaton ug kahulogan.:m Mao usab kamo, gawas kong paglitokon ninyo sa inyong dila ang mga pulong nga masayon sabton, unsaon sa pagkahibalo kong unsa ang ginasulti? Kay magasulti kamo ngadto sa hangin.yKay kong ang budyong nagahatag ug tingog nga dili matino, kinsa man ang magaandam sa iyang kaugalingon alang sa gubat?PBisan ang mga butang nga walay kinabuhi, nga nagatunog, bisan siya flauta, kun alpa, kong sila dili magahatag sa kalainan sa mga paningog, unsaon sa pag-ila kong unsa ang giflautahan, kun gialpahan?d AApan karon, mga igsoon, kong ako moanha kaninyo nga magasulti uban sa mga sinultihan, unsay pagapuslan ko kaninyo, gawas kong ako magasulti kaninyo pinaagi sa bugna, kun sa kaalam, kun sa pagpanagna kun sa pagtolon-an? Karon buot ko unta nga managsulti kamong tanan uban sa mga sinultihan, apan labi pa gayud kong kamo managpanagna; ug labi pang daku ang nagapanagna kay sa nagasulti uban sa mga sinultihan, gawas kong siya nagahubad, aron ang iglesia makadawat ug pagpalig-on.} sAng nagasulti sa usa ka sinultihan nagapalig-on sa iyang kaugalingon; apan ang nagapanagna nagapalig-on sa iglesia.m SApan ang nagapanagna nagasulti sa mga tawo mahitungod sa pagpalig-on, sa pagtambag, ug sa paglipay.9 kKay ang nagasulti sa usa ka sinultihan, wala magasulti sa mga tawo, kondili sa Dios; kay walay bisan kinsa nga makasabut; apan tungod sa espiritu nagasulti siya ug mga tinago.  Sundon ninyo ang gugma; ngani paninguhaa ninyo pag-ayo ang mga hiyas nga espirituhanon, apan labi na gayud nga managpanagna kamo.{o Apan karon magapabilin ang pagtoo, ang paglaum, ang gugma, kining totolo; ug ang labing daku niini mao ang gugma.L Kay karon nagatan-aw kita sa kangitngit sa usa ka salamin; apan unya sa nawong ug nawong: karon bahin lamang ang naila ko, apan unya makaila ako sa tanan bisan sama nga ako usab nailhan pag-ayo.2] Sa bata pa ako, nagsulti ako nga daw bata, mibati ako nga daw bata, ug nagahunahuna ako nga daw bata; karon nga daku na ako nga tawo, gibiyaan ko ang mga butang binata.K Apan kong moabut na kadtong hingpit, kadto nga sa bahin, mahanaw.J  Kay bahin lamang ang atong hibaloan, ug bahin ang atong matagna.1[ Ang gugma dili gayud mapakyas; apan kong adunay mga pagtagna, kini sila mangahanaw; kong adunay mga sinultihan, kini sila mangatapus; kong adunay kaalam; kini mahanaw. Nagapas-an sa tanang mga butang; nagatoo sa tanang mga butang; nagalaum sa tanang mga butang; nagaantus sa tanang mga butang.b= Ang gugma dili magakalipay sa pagkadilimatarung, kondili nagakalipay uban sa kamatuoran;{ Ang gugma dili magagawi ug kalaw-ayan, dili magapangita sa iyang kaugalingon, dili masuk-anon, dili magtagad sa dautan. ~ Ang gugma mapailubon, ug mapuanguron; ang gugma dili masina; ang gugma dili andakan sa iyang kaugalingon, ang gugma dili moburot;<}q Ug kong ako magabahinbahin sa tanan ko nga mga bahandi sa pagpakaon sa mga kabus; ug kong ako magatugyan sa akong lawas, aron pagasunogon, apan walay gugma, wala akoy kapuslanan.a|; Ug kong ako may hiyas sa pagpanagna, ug makahibalo sa tanang mga tinago ug sa tanang kaalam; ug kong ako makabaton sa tanang pagtoo, sa pagkaagi nga mabalhin ko ang mga bukid, apan walay gugma, wala akoy kapuslanan.${ C Kong ako magasulti sa mga dila sa mga tawo ug sa mga manolonda apan walay gugma, mahimo ako nga tumbaga nga nagatunog, kun piyangpiyang nga nagatagingting.z Apan paninguhaa ninyo pag-ayo ang labing dagkung hiyas. Ug labut pa niini, igapakita ko kaninyo ang labing maayong paagi.ry] Ang tanan may mga hiyas ba sa pag-ayo? Makasulti ba ang tanan ug mga sinultihan? Ang tanan makahubad ba? x Mga apostoles ba ang tanan? Mga manalagna ba ang tanan? Mga magtutudlo ba ang tanan? Mga magbubuhat ba sa katingalahan ang tanan?w Ug gibutang sa Dios sa iglesia ang uban: ang nahauna, mao ang mga apostoles; ang ikaduha, ang mga manalagna; ang ikatolo, ang mga magtutudlo; unya, ang mga katingalahan; unya, ang mga hiyas sa pag-ayo; mga pagtabang; mga pagmando: mga nagakalainlaing sinultihan.Qv Karon, kamo mao ang lawas ni Cristo, ug ang tagsatagsa mga bahin niana.0uY Ug kong ang usa ka bahin magaantus, ang tanang mga bahin manag-antus uban kaniya; ug kong ang usa ka bahin mapasidunggan, ang tanang mga bahin mangalipay uban kaniya.t  Aron walay pagkabahinbahin sa lawas; kondili nga ang tanang mga bahin kinahanglan magbaton sa sama nga pagtagad sa usa ug usa.$sA Kay ang atong mga bahin nga matahum wala silay kinahanglan. Apan giangay-angay sa Dios ang lawas, kay gihatagan niya ug labing kadungganan ang nakulangan;br= Ug kadtong mga bahin sa lawas, nga ginahunahuna ta nga anaa sa ubos nga kadungganan, kini sila ginasul-oban na sa labi pang dungganon; ug ang atong mga bahin, nga may ubos nga katahum, nagadawat ug labi pang katahum.nqU Apan labi pang kinahanglanon hinoon ang mga bahin sa lawas nga sa atong hunahuna labi pang mahuyang.p) Ug ang mata dili makaingon sa kamot: Wala akoy kinahanglan kanimo, kun ang ulo dili usab makaingon sa mga tiil: Wala akoy kinahanglan kaninyo.Eo Apan karon sila daghan nga mga bahin, apan usa ra ka lawas.@n{ Kay kong silang tanan magausa ka bahin, hain ang lawas?nmU Apan karon gibutang sa Dios sa lawas ang tagsatagsa kanila bahin sa lawas, ingon sa nahamut-an niya.lw Kong ang tibook nga lawas mao ang mata, hain ang igdulungog? Kong ang tibook mao ang igdulungog, hain ang igsisimhot?k Ug kong mag-ingon ang dalunggan: Kay ako dili ang mata, dili ako iya sa lawas; dili tungod niana, nga kini dili iya sa lawas.|jq Kong mag-ingon ang tiil: Kay ako dili kamot, dili ako iya sa lawas; dili tungod niana, nga kini dili iya sa lawas.9im Kay ang lawas dili usa ka bahin, kondili daghan.Ph Kay kitang tanan gibautismohan diha sa usa ka Espiritu, aron mausa ka lawas: bisan mga Judio, kun mga Greciahanon, bisan mga ulipon, kun mga dili-ulipon; ug kitang tanan gipainum sa usa ka Espiritu.$gA Kay maingon nga ang lawas usa, ug may daghan nga mga bahin, ug ang tanang mga bahin sa lawas, sanglit daghan, usa lamang ka lawas; mao man usab si Cristo.f7 Apan kining tanan nga mga butang ginabuhat sa usa ug sa mao ra nga Espiritu, nga ginapanghatag niya sa tagsatagsa nga iya sumala sa iyang kabubut-on.Oe Sa usa, ang gahum sa pagbuhat ug katingalahan; ug sa usa, ang pagtagna; ug sa usa, ang pag-ila sa mga espiritu; sa usa, mga nagakalainlain nga pinulongan; ug sa usa, ang paghubad sa mga pinulongan.wdg Sa usa, ang pagtoo sa mao man nga Espiritu; ug sa usa, ang hiyas sa pagpangayo, diha sa mao man nga Espiritu. c  Kay sa usa ginahatag pinaagi sa Espiritu ang pulong sa kaalam; ug sa usa, ang pulong sa kahibalo, sumala sa mao ra nga Espiritu.Tb! Apan ang pagpahayag sa Espiritu ginahatag sa tagsatagsa nga sa kapuslanan.zam Ug may nagakalainlaing mga bulohaton; apan mao ra nga Dios ang nagabuhat sa tanang mga butang nga diha sa tanan.G` Ug may nagakalainlaing mga pag-alagad, apan mao ra nga Ginoo.H_  Karon may nagakalainlaing mga hiyas, apan mao ra nga Espiritu.b^= Tungod niana ginapaila ko kaninyo, nga walay tawo nga sa nagasulti siya sa Espiritu sa Dios, makapamulong: Si Jesus tinunglo; ug walay tawo nga makapamulong: Si Jesus mao ang Ginoo, kondili pinaagi sa Espiritu Santo.]+ Hingsayran ninyo, nga sa mga Gentil pa kamo, gipanagdaldal kamo ngadto sa mga diosdios nga amang sa bisan unsa nga paagi ang pagdaldal kaninyo.n\ W Karon mahatungod sa mga hiyas nga espirituhanon, dili ako buot, mga igsoon, nga kamo dili manghibalo.?[w "Kong ang uban adunay kagutom, kumaon siya didto sa iyang balay: aron ang inyong panagkatigum dili ngadto sa paghukom. Ang nahabilin sa mga pangutana, pagahusayon ko kong moabut ako.fZE !Busa, mga igsoon ko, kong kamo managkatigum sa pagkaon, maghinulatay ang usa ug usa kaninyo.sY_ Apan kong mahukman kita, pagasilotan kita sa Ginoo, aron kita dili mahinukman sa silot uban sa kalibutan.SX Apan kong nagasusi pa kita sa atong kaugalingon, dili kita unta mahukman.|Wq Tungod niini nga hinungdan, daghan kaninyo ang mga mahuyang ug mga masakiton, ug dili diyutay ang mga nagakatulog.V Kay ang mokaon ug moinum nga dili-takus, nagakaon ug nagainum sa hukom sa iyang kaugalingon, kong wala niya paggahina ang lawas sa Ginoo.xUi Apan ang tagsatagsa magsusi sa iyang kaugalingon, ug sa ingon niana mokaon siya sa tinapay, ug moinum sa copa.T5 Busa, bisan kinsa nga mokaon niining tinapay, kun moinum niining copa sa Ginoo, sa paagi nga dili takus, magamalapason sa lawas ug sa dugo sa Ginoo.S Kay sa gihapon nga mokaon kamo niining tinapay, ug moinum niining copa, ang kamatayon sa Ginoo ginamantala ninyo hangtud nga moanhi siya.ZR- Sa mao usab nga paagi, mikuha siya sa copa, sa human ang panihapon, nga miingon: Kini nga copa mao ang bag-o nga tugon sa akong dugo: buhaton ninyo kini, sa tanan nga pag-inum ninyo niini, sa handumanan nako.@Qy Ug sa nakapasalamat siya, gitipiktipik niya, ug miingon: Kumuha kamo, kumaon kamo; kini mao ang akong lawas, nga ginatipiktipik tungod kaninyo; buhaton ninyo kini sa handumanan nako. P  Kay gidawat ko gikan sa Ginoo ang gihatag ko usab kaninyo: nga ang Ginoong Jesus, sa gabii nga gitugyan siya, mikuha ug tinapay;lOQ Unsa? wala ba kamoy mga balay sa pagkaon ug sa pag-inum? Kun gitamay ba ninyo ang iglesia sa Dios, ug ginapakaulawan ninyo ang mga walay ila? Unsay igaingon ko kaninyo? Pagadayegon ko ba kamo? Niini, dili ako magdayeg kaninyo.N+ Kay sa inyong pagpangaon ang tagsatagsa nagakuha ug una sa uban sa iyang kaugalingong panihapon; ug ang usa gigutom pa, apan ang uban hubog na.OM Busa sa pagtigum ninyo dili mahimo ang pagkaon sa panihapon sa Ginoo:zLm Kay aduna usab gayud ing mga herejia diha kaninyo, aron ang mga gipakaayo kaninyo magpadayag sa inyong taliwala.K Kay una sa tanan, sa magakatigum kamo sa iglesia, hingdunggan ko nga may pagkabahinbahin kaninyo; ug sa usa ka bahin motoo ako niini.$JA Apan sa nagahatag ako kaninyo niini nga sugo, wala ako magdayeg kaninyo, kay nagatigum kamo dili aron molabi ang kaayo, kondili aron mosamut ang kadautan.gIG Apan kong ang uban daw makiglalis, wala kita nianang batasana, bisan ang mga iglesia sa Dios.H Apan kong ang babaye may buhok nga hataas, kana usa ka himaya kaniya; kay ang buhok gihatag kaniya ingon nga igpapandong.G  Ang mao usab nga kinaiya wala ba magatudlo kaninyo, nga kong ang lalake may buhok nga hataas kini maoy usa ka kaulawan kaniya?oFW Maghukom kamo diha sa inyong kaugalingon: Angay ba nga mag-ampo sa Dios ang babaye nga walay pandong? E Kay maingon nga ang babaye gikan sa lalake, ingon man usab ang lalake pinaagi sa babaye; apan ang tanang mga butang gikan sa Dios.iDK Bisan pa niini, walay babaye nga gawas sa lalake, ni ang lalake gawas sa babaye, diha sa Ginoo.C Tungod niining hinungdan ang babaye kinahanglan nga may timaan sa pagbulot-an diha sa iyang ulo, tungod sa mga manolonda.\B1 Kay ang lalake wala pagbuhata alang sa babaye, kondili ang babaye alang sa lalake.PA Kay ang lalake wala magagikan sa babaye, kondili ang babaye sa lalake.@/ Kay, sa pagkamatuod, ang lalake dili angay magpandong sa iyang ulo, kay dagway ug himaya siya sa Dios; apan ang babaye, mao ang himaya sa lalake.?1 Kay kong ang babaye dili magpandong magpagunting usab siya; apan kong ikaulaw sa babaye nga magpagunting siya, kun inalotan siya, magpandong siya.>1 Apan ang tagsatagsa ka babaye nga magaampo kun magatagna, nga wala magpandong sa iyang ulo, nagapakaulaw sa iyang ulo; kay ingon sa gialotan siya.w=g Ang tagsatagsa ka lalake nga magaampo kun magatagna, nga may pandong sa iyang ulo, nagapakaulaw sa iyang ulo.%<C Apan buot ko nga hibaloan ninyo, nga ang ulo sa tagsatagsa ka lalake mao si Cristo; ug ang ulo sa babaye mao ang lalake; ug ang ulo ni Cristo mao ang Dios.1;[ Karon nagadayeg ako kaninyo, mga igsoon, nga sa tanang mga butang ginahinumduman ako ninyo, ug ginabatonan ninyo ang mga pagtolon-an ingon sa gitugyan ko kini kaninyo.O:  Manig-ingon kamo kanako, maingon nga ako usab nanig-ingon kang Cristo.:9m !Ingon nga ako usab nagapahamuot sa tanang tawo sa tanang mga butang, sa walay pagpangita sa akong kaugalingong kapuslanan, kondili sa kapuslanan sa daghan aron mangaluwas sila.{8o Dili kamo maghatag ug kahigayonan sa pagkapangdol, bisan sa mga Judio, kun sa mga Gentil, kun sa iglesia sa Dios:7  Busa, kong mangaon kamo, kun manginum, kun bisan unsa ang inyong pagabuhaton, buhaton ninyo ang tanan alang sa himaya sa Dios.q6[ Kong ako nakaambit, uban ang pagpasalamat, nganong ginapasipalahan ako tungod sa akong ginapasalamatan? 5 Ang kaisipan, ginaingon ko, dili ang imo, kondili ang iya sa usa. Kay nganong pagahukman ang akong kagawasan sa kaisipan sa uban?L4 Apan kong may uban magaingon kaninyo: Kini hinalad sa mga diosdios, dili kamo mangaon tungod niadtong nagahisgut niini, ug tungod sa kaisipan; kay iya sa Ginoo ang yuta ug ang kahupnganan niini.J3  Kong ang uban sa mga dili matinohoon magadapit kaninyo sa usa ka kombira, ug kamo moadto, kan-a ang tanan nga igabutang sa inyong atubangan, sa walay bisan unsa nga pagsusi tungod sa kaisipan.<2s Kay iya sa Ginoo ang yuta ug ang kahupnganan niini.p1Y Pangaon kamo sa tanan nga ginabaligya sa tiyanggi, sa walay bisan unsa nga pagsusi tungod sa kaisipan.0 Hinaut unta nga walay bisan kinsa nga magapangita sa iyang kaugalingong kaayohan, kondili sa kaayohan sa iyang isigkatawo. /  Ang tanang mga butang gitugot, apan dili ang tanan mapuslanon. Ang tanang mga butang gitugot, apan dili ang tanan nagapalig-on._.7 Kun gihagit ba nato ang Ginoo sa pangabugho? Labi pa ba kitang makusganon kay kaniya?-' Kamo dili arang makainum sa copa sa Ginoo, ug sa tagayan sa mga yawa: kamo dili arang makaambit sa lamesa sa Ginoo, ug sa lamesa sa mga yawa.",= Apan giingon ko, nga ang ginahalad sa mga Gentil, ginahalad nila sa mga yawa, ug dili sa Dios; ug dili ako buot unta nga mag-umalambit kamo sa mga yawa.o+W Busa unsay giingon ko? Ang butang nga hinalad sa mga diosdios may bili? Kun ang diosdios may bili ba?x*i Tan-awa ninyo ang Israel ingon sa unod: ang mga nangaon sa mga gihalad, wala ba sila mag-umalambit sa halaran?)w Sanglit kay kita daghan, usa kita ka tinapay, usa ka lawas; kay kitang tanan nagapakig-ambit niadtong usa ka tinapay.Q( Ang copa sa panalangin nga ginapanalanginan nato, dili ba mao ang usa ka pagpakig-ambit sa dugo ni Cristo? Ang tinapay nga gitipiktipik nato, dili ba mao ang usa ka pagpakig-ambit sa lawas ni Cristo?\'1 Nagasulti ako kaninyo ingon nga sa mga maalam kamo; hukmi ninyo ang akong giingon.T&! Busa, mga hinigugma ko, pangalagiw kamo gikan sa pagsimba sa mga diosdios.% Walay bisan unsa nga panulay nga miabut kaninyo kondili kadto nga maantus sa tawo; apan ang Dios matinumanon, nga dili motugot nga panulayon kamo sa labaw sa inyong maarangan; kondili uban sa panulay, magahatag usab siya ug lutsanan aron kamo makahimo sa pag-antus.V$% Busa ang nagahunahuna nga nagatindog siya magmatngon aron dili siya mapukan.B#} Karon ngatanan kining mga butanga nanghitabo kanila sa paagi aron mapanig-ingnan nila; ug gisulat sila sa pagtambag kanato, kay kanato miabut ang katapusan sa mga panahon sa kalibutan.r"] Dili kamo magbagulbol, ingon nga ang uban kanila nanagbagulbol, ug gilaglag sila pinaagi sa maglalaglag.t!a Dili nato pagtintalon ang Ginoo, sama sa uban kanila nga nagtintal, ug gilaglag sila pinaagi sa mga bitin. } Dili kita makighilawas sama sa uban kanila nga nakighilawas, ug sa usa ka adlaw nangahulog ang kaluhaan ug tolo ka libo.*M Dili kamo managsimba sa mga diosdios sama sa uban kanila, ingon sa nahasulat: Milingkod ang katawohan sa pagkaon ug sa pag-inum, ug nanindog sila sa paghudyaka.5 Karon kining mga butanga nahimong mga panig-ingnan alang kanato sa tuyo nga kita dili unta maibug sa dautang mga butang sama usab sa pagkaibug nila.fE Apan sa kadaghanan kanila wala mahamuot ang Dios; kay gipanglaglag sila didto sa kamingawan.5c Ug yang tanan nanginum sa mao gayud nga ilimnon nga espirituhanon, kay nanginum sila gikan sa usa ka bato nga espirituhanon nga nagsunod kanila, ug ang bato mao si Cristo.K Ug ang tanan nangaon sa mao gayud nga kalan-on nga espirituhanon.U# Ug ang tanan kang Moises gibautismohan didto sa panganod ug didto sa dagat.- U Kay dili ako buot, mga igsoon, nga dili ninyo hibaloan nga ang tanan natong mga ginikanan didto sa ilalum sa panganod, ug silang tanan milatas sa taliwala sa dagat.#? Apan gibuntog ko ang akong lawas, ug gibutang ko kini sa pagkaulipon, kay tingali sa human ako makamantala sa uban, ako sa akong kaugalingon igasalikway. Busa, sa ingon niini nagadalagan ako, dili ingon sa may pagduhaduha; mao kini nga nagapakigbugno ako, dili ingon sa nagasumbag sa hangin.^5 Ug ang tanang nagapakigbugno diha sa mga bangga sa kusog, mapinugnganon sa kaugalingon sa tanan nga mga butang. Sila nagahimo niini aron makadawat sa purongpurong nga madunoton, apan kita sa usa ka dilimadunoton.F Wala ba kamo manghibalo nga ang mga nagadalagan sa usa ka lumba, nanalagan ang tanan, apan usa lamang ang nagadawat sa ganti? Sa mao usab nga pagkaagi, manalagan kamo aron makakab-ut kamo. /~~}}>||M{{3zzsz4yyxxwGvuu t)sarqpp'oyo nfmm*lskkskj}iiih%g2ff=ee;dccsbbHaa `V_^^N]l]\p[ZZTYY1XXcWVV|V8UTTmSTRRQuPOOO/NNMLL6KJJIIpHH GFFaEEEDCCBAA @]?? >Q=<!Apan gisalikway namo ang mga butang nga tinago sa kaulawan, sa walay paggawi sa limbong, bisan sa pagsimbug sa pulong sa Dios, kondili pinaagi sa pagpadayag sa kamatuoran, nanugyan kami sa among kaugalingon ngadto sa kaisipan sa tanang mga tawo sa atubangan sa Dios.y= mTungod niana, kay nakabaton kami niini nga ministerio, ingon sa kalooy nga among nadawat, wala kami magpakaluya;d<AApan kitang tanan, uban ang nawong nga wala mabuksi nagasilaw ingon sa usa ka salamin sa himaya sa Ginoo, ginausab kita sa mao gihapon nga dagway gikan sa himaya ngadto sa himaya, ingon nga gikan sa Ginoo ang Espiritu.a;;Kay ang Ginoo mao ang Espiritu; ug kong hain ang Espiritu sa Ginoo, atua ang kagawasan.@:{Apan kong magabalik na sila sa Ginoo, makuha ang tabil.x9iApan, hangtud karong adlawa, kong pagabasahon na nila si Moises, usa ka tabil nagatabon sa ilang kasingkasing.Q8Apan ang ilang mga hunahuna gipatig-a; kay hangtud karon nga adlawa sa pagbasa sa daang tugon nagapabilin ang mao nga tabil, kay wala pa ipadayag kanila nga ang maong tabil nakuha tungod kang Cristo.7 Ug dili ingon kang Moises, nga nagatabon sa iyang nawong, aron ang mga anak sa Israel dili makatutuk sa katapusan niadtong pagapalaon.b6= Busa, kay kami nakabaton niini nga paglaum ginagamit namo ang pagkamaisugon sa pagsulti,d5A Kay kong kadtong nagakapala, nagmahimayaon, labi na gayud pagkamahimayaon ang nagapabilin. 4 Kay sa pagkamatuod, kadtong gihimo nga mahimayaon, wala himoa nga mahimayaon niini nga kahimtanga, tungod sa himaya nga nagalabaw. 3 Kay kong ang ministerio sa pagkahinukman sa silot may himaya, labi na hinoon nga molabaw sa himaya ang ministerio sa pagkamatarung.M2Dili ba hinoon molabaw pagkama-himayaon ang ministerio sa Espiritu?1Apan kong ang ministerio sa kamatayon, nga sa mga letra linilok sa bato, miabut uban ang himaya, sa maong pagkaagi nga ang mga anak sa Israel dili arang makatan-aw sa nawong ni Moises, tungod sa himaya sa iyang nawong, nga ang maong himaya nagakapala;<0qNga siya usab ang nagbuhat kanamo nga igo nga mga ministro sa bag-ong tugon; dili sa letra, kondili sa Espiritu; kay ang letra nagapatay, apan ang Espiritu nagahatag ug kinabuhi./5Dili kay kami may kaigoan sa among kaugalingon sa paghunahuna ug bisan unsa nga gikan sa among kaugalingon, kondili ang among kaigoan gikan sa Dios;U.#Ug ang mao nga pagsalig ginabatonan namo tungod kang Cristo ngadto sa Dios:]-3Nga ginapadayag nga kamo mao ang sulat ni Cristo, nga among gialagaran, nga sinulat dili sa tinta, kondili sa Espiritu sa buhi nga Dios; dili sa mga papan nga bato, kondili sa mga papan sa kasingkasing nga unod.y,kKamo mao 'ang among sulat, nga nahasulat sa among mga kasingkasing, nga ginaila ug ginabasa sa tanang mga tawo;0+ [Nagasugod ba kami pag-usab sa pagdayeg sa among kaugalingon? Kun, nagakinahanglan ba kami, ingon sa uban. sa mga sulat nga sa pagdayeg alang kaninyo kun gikan kaninyo?Q*Kay kami dili ingon sa daghan nga nanapi lamang pinaagi sa pulong sa Dios; kondili ingon nga mga maminatud-on, kondili ingon nga gikan sa Dios, sa atubangan sa Dios nagasulti kami tungod kang Cristo.2)]Sa usa mao ang baho sa kamatayon ngadto sa kamatayon; ug sa uban mao ang kahumot gikan sa kinabuhi ngadto sa kinabuhi. Ug niining mga butanga, kinsa ba ang may kaigoan?|(qKay kita mao ang kahumot ni Cristo ngadto sa Dios diha kanila nga mga ginaluwas ug diha kanila nga mga nagakawala:6'eApan salamat sa Dios, nga sa gihapon nagamando kanato ngadto sa kadaugan pinaagi kang Cristo, ug nagapahayag pinaagi kanato sa kahumot sa pag-ila kaniya sa tanan nga dapit.!&; Wala akoy kalinaw sa akong espiritu, kay wala ko hikit-i si Tito nga akong igsoon; apan sa nakapanamilit ako kanila, migikan ako padulong sa Macedonia.%y Karon, sa pag-abut ko sa Troas alang sa Maayong Balita ni Cristo, ug sa naablihan kanako ang ganghaan tungod sa Ginoo,Z$- Aron kita dili madaug ni Satanas, kay ang iyang mga paagi wala masalipdi kanato.L# Apan kang kinsa kamo nagapasaylo sa bisan unsa, gipasaylo ko usab; kay unsa usab ang gipasaylo ko, kong may gipasaylo ako nga bisan unsa, gipasaylo ko kini tungod kaninyo sa atubangan ni Cristo;"! Kay tungod niining tuyoa usab misulat ako, aron hibaloan ko ang kamatuoran tungod kaninyo, kong masinulondon ba kamo sa tanang mga butang.Z!-Tungod niana nagatambag ako kaninyo, nga lig-onon ninyo ang inyong gugma kaniya. 7Tungod niana, sa laing paagi, inyong pasayloon hinoon siya ug lipayon siya, tingali sa bisan unsang paagi, lamyon siya sa iyang hilabihan nga kasubo.@{Igo na kini nga silot nga gipahamtang kaniya sa daghan.,QApan kong may tawo nga nahimong hinungdan sa kasubo, siya wala magpasubo kanako, kondili sa usa ka bahin (kana dili ko idat-ug sa mabug-at gayud) kaninyong tanan.nUKay gikan sa daghang kaguol ug kasubo sa kasingkasing. gisulatan ko kamo inubanan sa daghang mga luha; dili aron kamo pagapasub-on, kondili aron hisayran ninyo ang gugma nga gibatonan ko sa labing madagayaon gayud alang kaninyo.oWUg mao gayud kini ang gisulat ko kaninyo, tingali, sa akong pag-anha, makabaton ako ug kasubo gikan kanila nga kinahanglan kalipayan ko unta; uban ang pagsalig kaninyong tanan, nga ang akong kalipay mao ang kalipay ninyong tanan.mSKay kong pagapasub-on ko kamo, nan kinsa man ang magalipay kanako, kondili siya nga akong gipasubo?g IApan kini gituyo ko sa akong kaugalingon: nga dili ako mobalik pagusab kaninyo nga may kasubo. Dili kay kami nagahari sa inyong pagtoo, kondili nga mga katabang sa inyong kalipay; kay diha sa pagtoo kamo magamalig-on. Apan nagatawag ako sa Dios nga saksi sa akong kalag, nga aron sa pagpalikay kaninyo sa kaulaw wala na ako moanha sa Corinto.h KNga mao usab ang nagpatik kanamo, ug naghatag sa pasalig sa Espiritu sa among mga kasingkasing.b ?Ug ang nagapalig-on kanamo uban kaninyo kang Cristo, ug ang nagdihog kanamo mao ang Dios; %Kay kutob sa gidaghanon sa mga saad sa Dios, kaniya mao ang Oo: busa, pinaagi usab kaniya ang Amen, ngadto sa himaya sa Dios pinaagi kanato.2 _Kay ang Anak sa Dios, nga si Jesucristo, nga among giwali kaninyo, pinaagi kanako ug kang Silvano, ug kang Timoteo, dili mao ang Oo, ug ang Dili, apan kaniya mao ang Oo.i MApan maingon nga ang Dios matinumanon, ang among pulong nganha kaninyo dili ang Oo. ug ang Dili.J Busa sa paghanda ko niini, nagpakita ba ako sa pagkamabalhinon sa hunahuna? kun ang mga butang nga gituyo ko, ginatuyo ko ba kini sumala sa unod, aron maangkon ko ang Oo. Oo, ug ang Dili, Dili? 7Ug sa paghapit diha kaninyo padulong sa Macedonia, ug gikan sa Macedonia sa pagbalik kaninyo, ug matabangan ninyo ako sa akong panaw ngadto sa Judea.l SUg niini nga pagsalig gihanda ko ang pag-anha una kaninyo, aron makadawat kamo sa ikaduhang gracia;) MMaingon nga kamo usab sa usa ka bahin, ming-ila kanamo, nga kami mao ang inyong paghimaya, ingon man usab kamo mao man ang amo, sa adlaw sa atong Ginoong Jesus.6 g Kay kami wala magsulat ug lain nga mga butang kaninyo kay sa ginabasa ninyo, kun bisan giangkon nga nadawat, ug ginasaligan ko nga pagailhon usab ninyo hangtud sa katapusan:s  a Kay ang among panaghimaya mao kini: ang pagpamatuod sa among kaisipan, nga sa kabalaan ug aligdong sa Dios, dili sa kaalam nga lawasnon, kondili sa gracia sa Dios, nagagawi kami dinhi sa kalibutan, ug labi na gayud mahatungod kaninyo.l  S Kamo usab nanagtinabangay sa pagbuhat alang kanamo pinaagi sa inyong mga pag-ampo, sa pagkaagi nga, tungod sa hiyas nga nahatag kanamo pinaagi sa daghan, mamahimo nga hinungdan sa pagpasalamat sa daghang mga tawo tungod kanamo.   Nga maoy nagluwas kanamo gikan sa daku nga kamatayon, ug magaluwas pa; kaniya anaa ang among paglaum, nga pagaluwason pa usab kami niya.C   Apan, nakabaton na kami sa among kaugalingong hukom sa kamatayon sulod sa among kaugalingon, aron dili kami magasalig sa among kaugalingon, kondili sa Dios nga nagabanhaw sa mga minatay;r  _Kay dili kami buot nga kamo dili masayud, mga igsoon, mahatungod sa mga kagul-anan, nga miabut kanamo sa Asia, nga gibug-atan kami sa hilabihan gayud, nga labaw sa among kusog, sa pagkaagi nga kami nawad-an na sa paglaum sa kinabuhi.* OUg malig-on ang among paglaum alang kaninyo, sa hingbaloan nga, maingon nga kamo mga umalambit sa mga pag-antus, maingon man usab mga umalambit kamo sa paglipay.g IApan kong ginapaantus kami, kana alang sa inyong paglipay ug kaluwasan; kun kami ginalipay, kana alang sa inyong paglipay, nga nagabuhat diha sa mapailubong pag-antus sa mao gayud nga mga alantuson nga ginaantus usab namo.  Kay ingon nga nagadaghan kanamo ang mga pag-antus ni Cristo, ingon man nagadaghan usab ang among paglipay pinaagi kang Cristo.O Nga maoy nagalipay kanato sa tanan nato nga mga kagul-anan, aron kita arang makaglipay sa mga anaa sa bisan unsa nga kagul-anan, pinaagi sa paglipay diin kita sa atong kaugalingon ginalipay sa Dios. yDalayegon ang Dios ug Amahan sa atong Ginoong Jesucristo, ang Amahan sa mga kalooy, ug ang Dios sa tanan nga paglipay;m UAng gracia kaninyo, ug ang pakigdait nga gikan sa Dios, nga atong Amahan, ug ang Ginoong Jesucristo.Q Si Pablo, apostol ni Cristo Jesus, pinaagi sa kabubut-on sa Dios, ug si Timoteo nga atong igsoon: Alang sa iglesia sa Dios nga anaa sa Corinto, lakip ang tanang mga balaan nga anaa sa tibook nga Acaya:KAng akong gugma magauban kaninyong tanan kang Cristo Jesus. Amen.;qAng gracia sa Ginoong Jesucristo magauban kaninyo.fEKong may tawo nga wala mahagugma sa Ginoong Jesucristo, pagtunglohon siya. ang Ginoo moabut.R~Ang pagpangumosta nako, nga si Pablo, uban ang akong kaugalingong kamot.r}]Nangumosta kaninyo ang tanang mga igsoon. Magpangumostahay kamo ang usa ug usa nga may balaan nga halok.|7Ang mga iglesia sa Asia nangumosta kaninyo. Nangumosta kaninyo ug daghan sa Ginoo si Aquila ug si Priscila, uban ang iglesia nga anaa sa ilang balay.l{QKay gipapahulay nila ang akong espiritu ug ang inyo. Busa ilhon ninyo kini sila nga maingon niini.}zsGikalipay ko ang pag-abut ni Estefanas, ug ni Fortunate, ug ni Acaico; kay kini sila nanagpuno sa nakulang kaninyo.dyANga managpasakup usab kamo sa maong mga tawo, ug sa tanan nga mga nagatabang ug nagabuhat.Ux#Karon nagatambag ako kaninyo, mga igsoon (hingbaloan ninyo ang panimalay ni Estefanas nga kini mao ang unang mga bunga sa Acaya, ug nga nanagtugyan sila sa ilang kaugalingon sa pag-alagad sa mga balaan);>wwAng tanan ninyo nga mga buhat buhaton ninyo sa gugma.ivK Managtukaw kamo, ug managlig-on sa pagtoo; bumarug kamo ingon nga mga lalake; magmabaskug kamo.Lu Apan mahatungod sa igsoon nga si Apolo, ginatambagan ko siya sa hilabihan, aron moanha kaninyo uban sa mga igsoon; ug wala gayud siya mobuot sa pag-anha karon, apan moanha siya kong may higayon. ~~N~ }}|d{zz"y{xxIwvlvuDttnssrrKqqpxoonn1llBkkGjj=iiDhggEffeDdXccb5ai``^^;]]K\y[Z>Y1XWVUTTSSKRQPPPpOO2NNkMMnLLAKJJIIH`GFFZEEDD]== <;;:C9883655t533\211e00//D._--,s, +\*))((A'&&%% $###0"">!!E WH5c\\\Xq\ GW5K , 5 rn G->bf G&Mga igsoon, bisan kong ang usa ka tawo mahup-an sa mga paglapas, kamo nga mga espirituhanon, maoy magpabalik kaniya nga may espiritu sa kaaghup; nga magmatngon ka sa imong kaugalingon, aron nga ikaw dili pagtintalon usab.pY&Dili kita magmahimayaon sa walay pulos, nga magapasuko sa usa ug usa, nga magakasinahay sa usa ug usa.O&Kong magpuyo kita sa Espiritu, maggawi usab kita pinaagi sa Espiritu.&Ug sila nga mga iya ni Cristo, gilansang nila sa cruz ang unod uban sa mga tinguha nga lawasnon ug sa mga kailibgon niini.Y+&Pagkaaghup, pagpugong sa kaugalingon. Batok sa maong mga butang walay Kasugoan. &Apan ang bunga sa Espiritu mao kini: ang gugma, kalipay, pakigdait, pagkamapailubon, pagkamahinuklogon, pagkaayo, pagkamatinumanon;#&Mga kasina, mga paghuboghubog, mga pagpatay sa isigkatawo, mga kaulit, ug mga butang nga maingon-ingon niini, nga gipasidaan ko kaninyo, ingon nga gipasidaanan ko kamo pag-usab, nga kadto sila nga nagabuhat sa maong mga butang, dili makapanunod sa gingharian sa Dios.?w&Pagsimba sa mga dios-dios, lumay, mga pagdinumtanay, mga pag-away, mga pangabugho, mga kaligutgut, mga pagpundokpundok, mga pagkabahinbahin, mga pagbulag gikan sa matuod nga pagtoo;_~7&Karon mahayag ang mga buhat sa unod nga mao kini: Pagpakighilawas, kahugawan, kaulag,R}&Apan kong kamo ginamandoan sa Espiritu, wala kamo sa ilalum sa Kasugoan.7|g&Kay ang unod nagakaibug batok sa Espiritu, ug ang Espiritu batok sa unod; kay kini sila nagasupakay ang usa ug usa, aron dili ninyo pagbuhaton ang mga butang nga buot ninyo.h{I&Busa giingon ko: Maggawi kamo sumala sa Espiritu, ug dili kamo magatuman sa kailibgon sa unod.z{&Apan kong kamo magpinaakay ug magkinan-anay ang usa ug usa, magmatngon kamo nga dili mangahurot ang usa ug usa kaninyo.y&Kay ang tibook nga Kasugoan natuman sa usa ka pulong, nga mao: Higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon.Ox& Kay kamo, mga igsoon, mga gipanawag kamo ngadto sa kagawasan; ugaling ayaw ninyo paggamita ang inyong kagawasan nga kahigayonan sa unod, kondili mag-inalagaray kamo ang usa ug usa pinaagi sa gugma.`w9& Hinaut unta nga kadtong mga nagagubot kaninyo, mangunay pagputol sa ilang kaugalingon.v5& Apan ako, mga igsoon, kong nagawali pa ako sa pagcircuncicion, ngano ba nga ginalutos ako? Nan, ang kahigayonan sa pagpakapangdol sa cruz gikuha na.?uw& May pagsalig ako mahatungod kaninyo nga anaa sa Ginoo, aron kamo dili maghunahuna sa lain nga paagi; apan siya ang nagasamok kaninyo, bisan kinsa siya, magapas-an sa iyang paghukom.Ft& Usa ka diriyut nga levadura makapatubo sa bug-os nga minasa.Bs&Kini nga pagmaymay dili gikan niadtong nagatawag kaninyo.irK&Midalagan kamo ug maayo: kinsa bay nag-ulang kaninyo aron dili ninyo pagtumanon ang kamatuoran?-qS&Kay kang Cristo Jesus, bisan ang gicircuncicionan bisan ang walay-circuncicion, walay bisan unsa nga kapuslanan; kondili ang pagtoo nga nagabuhat pinaagi sa gugma.`p9&Kay kita pinaagi sa Espiritu tungod sa pagtoo nanagpaabut sa paglaum sa pagkamatarung.o{&Kamo gipabulag gikan kang Cristo, kamo nga pagpakamatarungon unta pinaagi sa Kasugoan; kamo nangahulog gikan sa gracia.n&Oo; nagamatuod usab ako sa tanan nga tawo nga mingdawat sa pagcircuncicion nga siya may katungdanan sa pagtuman sa tibook nga Kasugoan.m&Ania karon, ako si Pablo nagaingon kaninyo: Nga kong magpacircuncicion kamo, si Cristo dili makagpulos kaninyo sa bisan unsa.~l w&Alang sa kagawasan gigawas kita ni Cristo; busa, paglig-on kamo, ug dili magpasangon pag-usab sa yugo sa pagkaulipon.jkM&Busa, mga igsoon, kita dili mga anak sa ulipon nga babaye, kondili, sa babaye nga may kagawasan.=js&Apan unsa bay giingon sa Kasulatan? Isalikway ang ulipon nga babaye ug ang iyang anak; kay ang anak sa ulipon nga babaye dili makapanunod uban sa anak sa babaye nga may kagawasan. i &Apan ingon kaniadto siya nga gipanganak sumala sa unod, naglutos kaniya nga gipanganak sumala sa espiritu, mao usab kini karon.Bh&Busa, kita mga igsoon, sama kang Isaac, mga anak sa saad.Bg}&Kay nahasulat: Maglipay ka, ikaw apuli nga wala mag-anak; tumiyabaw ug suminggit ka, ikaw nga wala manganak; kay daghan pa ang mga anak sa mga gibiyaan kay kaninyo nga iya sa may bana._f7&Apan ang Jerusalem nga atua sa itaas mao ang may kagawasan, nga mao ang atong inahan.e%&Kay kining pulong Agar, mao ang bukid nga Sinai sa Arabia, ug mahatungod sa Jerusalem karon, kay anaa sa pagkaulipon uban sa iyang mga anak.5dc&Kining mga butanga mga panganinawan. Kay kining mga babaye mao ang duha ka mga tugon; ang usa gikan sa bukid sa Sinai, nga nanganak ngadto sa pagkaulipon, nga mao si Agar.{co&Apan ang anak sa ulipon natawo sumala sa unod; apan ang anak sa babaye nga may kagawasan, natawo pinaagi sa saad.b&Kay nahasulat na, nga si Abraham may duha ka mga anak nga lalake; ang usa sa ulipon nga babaye, ug ang usa sa babaye nga may kagawasan.faE&Suginli ako ninyo, kamo nga buot mopasakup sa Kasugoan, wala ba kamo makadungog sa Kasugoan?y`k&Apan buot unta ako makig-atubang kaninyo karon, ug sa pag-ilis sa akong tingog; kay nalibug ako tungod kaninyo.m_S&Mga anak ko, tungod kaninyo mibalik ang akong kasakit, hangtud nga si Cristo matawo sa sulod ninyo.^&Apan maayo nga pangitaon kita sa masingkamoton sa kaayohan sa tanang panahon; ug dili lamang kong anaa ako, nga nagaatubang kaninyo.]&Sila nagapangita sa masingkamoton kaninyo sa paagi nga dili maayo; hinonoa, buot nila nga isalikway kamo, aron kamo managpangita kanila.e\C&Sa ingon niana, nahimo ba ako nga kaaway ninyo tungod sa pag-asoy ko kaninyo sa kamatuoran?8[i&Busa hain na man kadtong pag-dayeg sa inyong kaugalingon? Kay ginapamatuod ko kaninyo, nga, kong arang mahimo, gilusok unta ninyo ang inyong mga mata, ug ihatag ninyo kanako.IZ &Ug kadtong sa akong unod nga maoy usa ka panulay kaninyo, wala ninyo pagtamaya, ug wala ninyo isalikway; kondili inyong gidawat ako ingon sa usa ka manolonda sa Dios, ingon kang Cristo Jesus.qY[& Apan hingbaloan ninyo nga tungod sa usa ka sakit sa unod, nagmantala una ako kaninyo sa Maayong Balita."X=& Mga igsoon, nagapangaliyupo ako kaninyo nga manig-ingon kamo kanako, kay ako usab ingon man kaninyo. Wala kamoy nahimo kanako nga bisan unsa nga dautan.\W1& Nahadlok ako kaninyo, nga tingali nakabuhat ako sa walay kapuslanan alang kaninyo.^V5& Gilihian ninyo ang mga adlaw, ug ang mga bulan, ug ang mga panahon, ug ang mga tuig.lUQ& Apan karon, nga nakaila na kamo sa Dios, kun ingnon hinoon, sa hing-ilhan kamo sa Dios, naunsa ba nga mobalik man kamo pag-usab niadtong mga maluya ug uban sa mga bata nga pagtolon-an, nga niini buot kamo magpaulipon pag-usab.{To&Apan niadtong panahona, sa wala pa kamo makaila sa Dios, kamo mga ulipon nila nga sa ilang kinaiya dili mga dios.wSg&Sa pagkaagi nga, dili na ikaw ulipon, kondili anak; ug kong anak, nan, manununod sa Dios pinaagi kang Cristo.R&Ug tungod kay mga Anak kamo, ang Dios nagpadala sa Espiritu sa iyang Anak nganhi sa atong mga kasingkasing, nga nanggilaba: Abba, Amahan.uQc&Aron pagtubson niya sila nga anaa sa ilalum sa Kasugoan, aron makadawat kita sa pagka-sinagop nga mga anak.P&Apan sa pag-abut sa kahingpitan sa panahon, gipadala sa Dios ang iyang Anak, nga natawo sa usa ka babaye, natawo sa ilalum sa Kasugoan,wOg&Ingon man usab kita, nga sa bata pa kita, mga ulipon kita sa ilalum sa mga bata nga pagtolon-an sa kalibutan.oNW&Kondili anaa siya sa ilalum sa mga magbalantay ug sa mga tinugyanan sa panahon nga gitagal sa amahan.{M q&Apan nagaingon ako: Nga sa bata pa ang manununod, walay kalainan gikan sa usa ka ulipon bisan siya ginoo sa tanan.vLe&Ug kong kamo iya ni Cristo, nan sa pagkamatuod, sa kaliwat kamo ni Abraham, ug mga manununod sumala sa saad.K&Walay Judio, ni Greciahanon; walay ulipon, ni dili-ulipon; walay lalake, ug babaye; kay kamong tanan nahimong usa kang Cristo Jesus.[J/&Kay kamong tanan nga gibautismohan ngadto kang Cristo nagsul-ob kamo kang Cristo.UI#&Kay kamong tanan mga anak sa Dios pinaagi sa pagtoo diha kang Cristo Jesus.TH!&Apan karon nga miabut na ang pagtoo, wala na kita sa ilalum sa magtutudlo.G-&Sa pagkaagi nga ang Kasugoan nahimo nga atong magtutudlo sa pag-dala kanato ngadto kang Cristo, aron kita pagapaka-matarungon pinaagi sa pagtoo.F&Apan sa wala pa moabut ang pagtoo nalukban kita sa ilalum sa Kasugoan, nga natago ngadto sa pagtoo nga sa ulahi igapadayag.'EG&Apan gilukban sa Kasulatan ang tanang mga butang nga anaa sa ilalum sa sala, aron ang saad nga pinaagi sa pagtoo kang Jesucristo ihatag niadtong mga mingtoo.TD!&Busa ang Kasugoan batok ba sa mga saad sa Dios? Kana dili mahimo! Kay kong gihatag pa ang usa ka Kasugoan nga makahatag sa kinabuhi, ang pagkamatarung, sa pagkamatuod, mahimong pinaagi unta sa Kasugoan.PC&Karon ang manlalaban dili manlalaban sa usa; apan ang Dios usa lamang.OB&Busa unsa man ang Kasugoan? Kini gidugang tungod sa mga paglapas hangtud nga moabut ang kaliwat nga kaniya gibuhat ang saad; ug kini gipadala pinaagi sa mga manolonda sa kamot sa usa ka manlalaban.A&Kay kong ang kabilin tungod pa sa Kasugoan, dili na tungod sa saad; apan kana gihatag sa Dios kang Abraham pinaagi sa saad.b@=&Busa, nagaingon ako niini: Usa ka tugon nga gikauyonan nang daan sa Dios kang Cristo, ang Kasugoan nga gihatag sa ming-agi na ang upat ka gatus ug katloan ka tuig, wala makabungkag aron ang saad mahimong walay pulos.J? &Karon kang Abraham gisulti ang mga saad ug sa iyang kaliwat. Wala siya mag-ingon: Ug sa mga kaliwatan, ingon nga daw daghan sila; kondili ingon nga usa: Ug sa imong kaliwat, nga mao si Cristo.=>s&Mga igsoon, nagasulti ako ingon nga tawo: Bisan ang usa ka tugon iya lamang sa tawo, apan sa mapamatud-an na, walay bisan kinsa nga makapawalay-pulos kaniya, kun makadugang niana.=5&Aron ang panalangin ni Abraham makadangat sa ibabaw sa mga Gentil diha kang Cristo Jesus; aron makadawat kita sa saad sa Espiritu pinaagi sa pagtoo.+<O& Si Cristo mitubos kanato gikan sa pagtunglo sa Kasugoan, kay gitunglo siya tungod kanato, kay nahasulat na: Gipanunglo kadtong tanan nga gibitay sa usa ka kahoy;c;?& Ug ang Kasugoan dili iya sa pagtoo; apan: Ang magabuhat kanila, magakinabuhi diha kanila.:+& Karon nga tungod sa Kasugoan walay bisan kinsa nga gipakamatarung sa atubangan sa Dios, mahayag man; kay, Ang matarung mabuhi tungod sa pagtoo.h9I& Kay ang tanan nga anaa sa mga buhat sa Kasugoan anaa sila sa ilalum sa pagtunglo; kay nahasulat na: Gitunglo ang tanan nga dili magpadayon sa tanan nga mga butang nga nahasulat sa basahon sa Kasugoan, aron pagbuhaton nila.]83& Busa, kadtong mga anaa sa pagtoo, gipanalanginan uban sa matinohoon nga si Abraham.`79&Ug ang Kasulatan, nga nagapasidaan nga ang Dios magapakamatarung sa mga Gentil tungod sa pagtoo, nagbalita nga daan sa Maayong Balita kang Abraham, nga nagaingon: Diha kanimo mapanalanginan ang tanan nga mga nasud.c6?&Busa, sabton ninyo nga kadtong mga anaa sa pagtoo, kana sila mao ang mga anak ni Abraham.k5O&Maingon sa nahasulat: Si Abraham mitoo sa Dios, ug kana naisip kaniya nga alang sa pagkamatarung.H4 &Busa, siya nga nagahatag kaninyo sa Espiritu, ug nagabuhat sa mga katingalahan sa taliwala ninyo, gihimo ba niya kana tungod sa mga buhat sa Kasugoan, kun tungod sa pagpatalinghug sa pagtoo?z3m&Hilabihan ba gayud ang inyong pag-antus sa daghang mga butang sa walay pulos? Kong, sa pagkamatuod, walay pulos.2&Hilabihan ba gayud ang inyong pagkawalay-salabutan? Sa nakasugod kamo sa Espiritu, karon nahingpit ba kamo pinaagi sa unod?(1I&Kini lamang ang buot ko unta nga pakisayran kaninyo: Nakadawat ba kamo sa Espiritu tungod sa mga buhat sa Kasugoan, kun tungod ba sa pagpatalinghug sa pagtoo?;0 q&Oh, mga Galaciahanon nga mga walay salabutan, kinsa ba ang nag-ulo-ulo kaninyo nga sa atubangan sa inyong mga mata si Jesucristo ginasaysay sa dayag gayud, nga gilansang sa cruz?/&Wala ko igasalikway ang gracia sa Dios; kay kong ang pagkamatarung pinaagi pa sa Kasugoan, nan si Cristo namatay sa walay hinungdan..5&Gilansang ako sa cruz uban kang Cristo; ug dili na ako ang nabuhi, kondili si Cristo ang nabuhi sa sulod nako. Ug ang kinabuhi nga gikinabuhi ko karon sa unod, ginakinabuhi ko sa pagtoo sa Anak sa Dios, nga nahigugma kanako, ug mitugyan siya sa iyang kaugalingon alang kanako.^-5&Kay ako pinaagi sa Kasugoan, namatay ako sa Kasugoan, aron mabuhi ako alang sa Dios.,&Kay kong usbon ko sa pagtukod ang mga butang nga akong gibungkag, gipamatud-an ko ang akong kaugalingon nga ako malapason.D+&Apan kong samtang kita nga pagapakamatarungon diha kang Cristo, kita sa atong kaugalingon hipalgan usab nga mga makasasala, tungod niana, ministro ba si Cristo sa sala? Kana dili mahimo!h*I&Ngani sa hingbaloan ta, nga ang tawo wala pakamatarunga gikan sa mga buhat sa Kasugoan, kondili pinaagi sa pagtoo ni Jesucristo, bisan kita mitoo kang Cristo Jesus, aron pagapakamatarungon kita tungod sa pagtoo kang Cristo, ug dili tungod sa mga buhat sa Kasugoan; kay tungod sa mga buhat sa Kasugoan walay bisan unsa nga unod nga pagapakamatarungon.T)!&Kita nga mga Judio sa kinaiya, ug dili mga makasasala gikan sa mga Gentil,-(S&Apan sa pagkakita ko nga wala sila magtarung sa paglakaw subay sa kamatuoran sa Maayong Balita, gisultihan ko si Pedro, sa atubangan sa tanan: Kong ikaw nga Judio magkinabuhi ka ingon sa mga Gentil ug dili ingon nga Judio, nganong gipugos mo ang mga Gentil sa pagkinabuhi ingon sa mga Judio?'{& Ug ang uban nga mga Judio usab nagminaut kuyog kaniya, sa pagkaagi nga bisan si Bernabe nadala usab sa ilang pagminaut.O&& Kay sa wala pa moabut ang pila ka tawo gikan kang Jacobo, siya nakigsalo sa pagkaon uban sa mga Gentil; apan sa pag-abut nila misibug siya, ug mibulag nga nahadlok kanila nga mga taga-circuncicion.n%U& Apan sa pag-abut ni Cefas sa Antioquia, gisuklan ko siya sa nawong ug nawong, kay, badlonganon siya.z$m& Mao lamang nga ilang pahinum-duman kanamo ang mga kabus; nga kini gayud gipaninguha ko man usab nga pagabuhaton.#y& Ug sa naila nila ang gracia nga gihatag kanako, si Jacobo, ug si Cefas, ug si Juan, nga gibantug nga mga haligi, mingtunol kanako ug kang Bernabe sa toong kamot sa kaambitan aron kami mangadto sa mga Gentil ug sila ngadto sa mga gicircuncicionan;" &(Kay ang nagbuhat alang kang Pedro sa pagkaapostol sa mga ginacircuncicionan, nagbuhat usab dinhi kanako alang sa mga Gentil);?!w&Apan lahi hinoon, sa pagkakita nila nga gisalig kanako ang Maayong Balita ngadto sa mga dili cinircuncicionan ingon nga kang Pedro ang Maayong Balita ngadto sa mga gicircuncicionan.h I&Apan gikan niadtong mga gibantug nga si kinsa sila (kong unsa sila kaniadto, kini dili makaunsa kanako, ang Dios walay pinalabi sa tawo); kini sila, giingon ko, nga mga dungganan, walay bisan unsa nga ilang gitudlo kanako.&Nga kanila bisan usa lamang ka takna dili gayud kami motugot nga magpasakup, aron ang kamatuoran sa Maayong Balita makapadayon kaninyo.b=&Ug kana tungod sa bakakon nga mga igsoon, nga gipasulod sa tago, nga nangawat sa pagsulod aron sa pagpaniid sa atong kagawasan nga atong nabatonan diha kang Cristo Jesus, aron sa pagdala kanato ngadto sa pagkaulipon;gG&Apan bisan pa si Tito, nga kakuyog nako, nga Greciahanon, wala pagpugsa sa pagpacircuncicion.&Ug mitungas ako sumala sa bugna; ug gipahayag ko sa atubangan nila ang Maayong Balita, nga giwali ko sa taliwala sa mga Gentil, apan sa pinig alang kanila nga mga dungganan tingali nga sa bisan unsang paagi, magadalagan ako, kun nakagdalagan sa walay kapuslanan. &Unya sa miagi na ang napulo ug upat ka tuig mitungas ako pag-usab ngadto sa Jerusalem, uban kang Bernabe, nga gidala ko usab si Tito.0 ]&Ug gihimaya nila ang Dios tungod kanako.  &Apan hingbatian lamang nila ang sulti: Siya nga kaniadto naglutos kanato, karon nagamantala sa pagtoo nga kaniadto iyang gilaglag;Z /&Ug wala pa hiilhi ang akong nawong sa mga iglesia sa Judea, nga diha kang Cristo;< u&Unya miadto ako sa mga yuta sa Siria, ug sa Cilicia;t c&Karon mahatungod sa mga butang nga gisulat ko kaninyo, ania karon, sa atubangan sa Dios, wala ako magbakak._ 9&Apan ang uban nga mga apostoles wala ko makita gawas kang Jacobo, ang igsoon sa Ginoo. 3&Unya sa ming-agi na ang tolo ka tuig, mitungas ako sa Jerusalem sa pagpakigkita kang Cefas ug mipabilin ako uban kaniya sa napulo ug lima ka adlaw: 5&Ug wala ako motungas sa Jerusalem ngadto kanila nga mga apostol nga una pa kanako; kondili miadto ako sa Arabia, ug mibalik ako pag-usab sa Damasco. &Sa pagpadayag sa iyang Anak sulod kanako, aron igawali ko siya sa taliwala sa mga Gentil; gilayon wala ako magpakisayud sa unod ug dugo:  &Apan sa nahimut-an sa Dios nga maoy nagpinig kanako sukad pa sa tiyan sa akong inahan, ug nagtawag kanako pinaagi sa iyang gracia,[ 1&Ug sulod sa tinohoan sa mga Judio, hilumbaan ko ang daghanan nga mga talirungan ko sa panuigon sa akong lungsod, kay ako labing makugi kay kanila tungod sa mga gikabilinbilin nga sugilon sa akong mga ginikanan.4 c& Kay hingbatian na ninyo ang taras sa akong kinabuhi kaniadto sa tinohoan sa mga Judio, kong giunsa ko paglutos sa hilabihan gayud ang iglesia sa Dios, ug gilaglag ko kini.~ w& Kay wala ko pagdawata kini gikan sa tawo wala gani itudlo kanako, kondili pinaagi sa pagpadayag ni Jesucristo kanako.~  w& Kay ako nagamantala kaninyo, mga igsoon, mahatungod sa Maayong Balita nga giwali ko, nga kini wala magagikan sa tawo.G   & Kay gipangita ko ba karon ang kahimuot sa mga tawo, kun sa Dios? kun, naninguha ba ako sa pagpahimuot sa mga tawo? Kay kong nagapahimuot pa ako sa mga tawo, dili unta ako maulipon ni Cristo.)  M& Sumala sa among giingon kaniadto, giingon ko man usab karon: Kong may lawo nga magawali kaninyo ug Maayong Balila nga lahi kay sa nadawat ninyo, ipatunglo siya.%  E&Apan bisan pa kami, kun usa ka manolonda gikan sa langit, magwali kaninyo ug lain nga Maayong Balita nga lahi kay sa among ginawali kaninyo, ipatunglo siya.  !&Nga dili man laing Maayong Balita, kondili nga may uban nga nagapagubot kaninyo, ug buot nila nga balit-aron ang Maayong Balita ni Cristo. &Nahibulong ako nga hilabihan kadali kamo mingbalhin gikan niadtong nagtawag kaninyo sa gracia ni Cristo ngadto sa laing maayong balita;7 k&Nga kaniya ang himaya sa walay katapusan. Amen.= u&Nga mitugyan sa iyang kaugalingon alang sa atong mga sala, aron sa pagluwas kanato gikan niining dautan nga panahon sa kalibutan karon, sumala sa kabubut-on sa Dios ug Amahan nato.j O&Kaninyo ang gracia, ug ang pakigdait nga gikan sa Dios nga Amahan ug sa atong Ginoong Jesucristo,U %&Ug sa tanan nga mga igsoon nga kauban nako, alang sa mga iglesia sa Galacia:+ S&Si Pablo, apostol, (dili gikan sa mga tawo, ni pinaagi sa tawo, kondili pinaagi kang Jesucristo, ug sa Dios nga Amahan, nga nagbanhaw kaniya gikan sa mga minatay),   Ang gracia sa Ginoong Jesucristo, ug ang gugma sa Dios, ug ang pagpakig-ambit sa Espiritu Santo magauban kaninyong tanan. Amen.1] Ang tanan nga balaan nangumosta kaninyo.H  Managpangumostahay ang usa ug usa nga may balaan nga paghalok.W' Sa katapusan, mga igsoon, manag-kalipay kamo. Magmahingpit kamo, maglinipayay kamo; managhiusa kamo sa inyong mga hunahuna; magpuyo sa pakigdait; ug ang Dios sa paghigugma ug sa pakigdait magauban kaninyo.e~C Tungod niini nga hinungdan ginasulat ko kining mga butanga sa wala ako diha, aron sa anaa ako, dili ako magagamit sa mga pulong mahait, sumala sa kagamhanan nga gihatag sa Ginoo kanako sa pagtukod, ug dili sa paglumpag.} Kay nangalipay kami, sa diha nga kami mga maluya, ug kamo mga mabaskug; ginaampo usab namo kini, bisan ngani ang inyong pagkahingpit.e|C Kay kami dili makabuhat bisan unsa batok sa kamatuoran, kondili alang lamang sa kamatuoran.g{G Karon nagaampo kami sa Dios nga dili kamo magbuhat ug bisan unsa nga dautan; dili aron magpakita kami nga mga dalayegon, kondili nga pagabuhaton ninyo ang buhat nga dungganon bisan kami daw ingon nga dunot ug kasingkasingWz' Apan ginalauman ko nga mailhan na ninyo, nga kami dili dunot ug kasingkasing.}ys Sutaa ninyo ang inyong kaugalingon kong anaa ba kamo sa pagtoo; sulayi ang inyong kaugalingon. Kun, wala ba ninyo hisayri mahitungod sa inyong kaugalingon, nga si Jesucristo anaa kaninyo? gawas kong matuod gayud nga kamo dunot ug kasingkasing.Px Kay gilansang siya sa cruz tungod sa kaluyahon, apan nabuhi siya tungod sa gahum sa Dios. Kay kami usab mga maluya diha kaniya, apan mangabuhi kami uban kaniya tungod sa gahum sa Dios alang kaninyo.)wK Tungod kay kamo nagapangita ug usa ka kamatuoran kang Cristo nga nagasulti pinaagi kanako; nga, alang kaninyo, dili siya maluya, kondili gamhanan diha kaninyo.v1 Gipasidan-an ko kamo kaniadto, ug nagapasidaan ako karon, ingon sa ikaduha na nako nga pag-anha kaninyo, mao man karon, sanglit ako wala diha kaninyo, kanila nga mga nanagpakasala kaniadto, ug sa tanan nga nahibilin, nga, kong moabut na ako pag-usab, dili ko sila pagawason; u  Ikatolo na kining panahona nga moanha ako kaninyo. Sa baba sa duha kun tolo ka mga saksi, pagapamatud-an ang tagsatagsa ka pulong.t  Nga tingali kong, ako mobalik pag-usab ang akong Dios magapaubos kanako sa taliwala ninyo, ug magakasubo unya ako tungod sa daghan sa mga nanagpakasala kaniadto, ug wala managhinulsol sa ilang kahugaw, ug pagpakighilawas, ug pagpatuyang nga gibuhat nila.Bs} Kay nahadlok ako, tingali sa bisan unsa nga paagi, sa akong pag-abut, hipalgan ko kamo nga dili ingon sa buot ko, ug hipalgan ako ninyo, nga dili ingon sa buot ninyo; nga tingali adunay pagkalalis, pangabugho, mga kaligutgut, mga pagkabahinbahin, mga paglinibakay, mga pagsinugyotay, mga pagpaburot, mga kagubot;orW Nagadahum kamo niining tibook nga panahon nga nagapamalibad kami sa among kaugalingon diha kaninyo. Sa atubangan sa Dios nagasulti kami tungod kang Cristo. Apan ang tanang mga butang, mga hinigugma, alang man sa inyong paglig-on.Mq Gitambagan ko si Tito, ug gipadala ko ang igsoon uban kaniya. Naglimbong ba kaninyo si Tito? Wala ba kami maglakaw sa mao gayud nga espiritu? Ug wala ba kami maglakaw sa mao gayud nga mga lakang?Kp Nakalimbong ba ako kaninyo pinaagi sa uban nga gisugo ko kaninyo?o1 Apan pasagdan ta lamang kana. ako sa akong kaugalingon wala magsamok kaninyo; kondili sanglit ako may kaigmat, hingsakpan ko kamo uban sa limbong.:nm Ug ako magahalad sa daku gayud nga kalipay, ug magpahalad ako alang sa inyong mga kalag. Kong daku ang akong paghigugma kaninyo, diyutay ba lamang ang inyong paghigugma kanako?m  Ania karon, ikatolo na kini nga ako andam sa pag-anha kaninyo; ug ako dili magsamok kaninyo; kay ako wala mangita sa mga inyo, kondili kaninyo; kay ang mga anak dili kinahanglan magdapa alang sa mga ginikanan, kondili ang mga ginikanan alang sa mga anak.%lC Kay unsang butanga ang naka-pahimo kaninyong ubos sa uban nga mga iglesia, gawas nga ako wala magsamok kaninyo? Pasayloa ako ninyo niining dili katarungan.3k_ Sa pagkamatuod, ang mga ilhanan sa usa ka apostol, gibuhat sa bug-os nga pagpailub sa taliwala ninyo, pinaagi sa mga ilhanan, ug mga kahibulongan ug mga gamhanang buhat.Gj Nagpakabuang ako; gipugos ako ninyo. Kay ako kinahanglan unta nga pagapakaayohon ninyo; kay sa bisan unsa dili ako ubos niadtong mga labing dagku nga mga apostoles, bisan ako dili unsa man.Mi Tungod niana gikalipay ko ang mga kaluyahon, ang mga pagpanamas-tamas, ang mga kawalad-on, ang mga paglutos, ang mga kagul-anan tungod kang Cristo; kay kong maluya ako, nan mahimong gamhanan ako.ghG Ug siya nagaingon kanako: Ang akong gracia igo kanimo, kay ang akong gahum ginahingpit diha sa kaluya. Busa, sa dakung kalipay palabihon ko ang paghimaya sa akong mga kaluyahon, aron magpabilin kanako ang gahum ni Cristo.ag; Mahatungod niana, nag-ampo ako sa nakatolo sa Ginoo, nga makuha unta kini gikan kanako.gfG Ug tungod sa hinungdan sa hilabihang kadagku sa mga bugna, aron ako dili igatuboy sa hilabihan gihatagan ako ug usa ka udyong sa unod; usa ka sinugo ni Satanas, sa pagsagpa kanako, aron nga dili ako igatuboy sa hilabihan.Qe Kay kong buot ako maghimaya, dili ako magpakabuang; kay nagasulti ako sa kamatuoran; apan gipasagdan ko, tingali ang uban maghunahuna sa labaw sa iyang nakita kanako, kun sa hingdunggan gikan kanako.d! Alang sa usa nga sama niining tawohana magahimaya ako; apan alang sa akong kaugalingon, dili ako magahimaya, gawas sa akong mga kaluyahon. c Nga naunsa nga nasakwat siya ngadto sa Paraiso, ug nakadungog sa mga pulong nga dili ikaasoy, nga dili itugot sa tawo ang paglitok.~bu Ug hingbaloan ko ang mao nga tawo (kun diha sa lawas, kun gawas sa lawas, wala ako masayud: Ang Dios maoy nahibalo),ra] Nakaila ako ug usa ka tawo nga diha kang Cristo, nga may napulo ug upat ka tuig na karon (kong diha sa lawas, wala ako masayud; kun gawas sa lawas, wala ako masayud: Ang Dios maoy nahibalo), nga gisakwat ngadto sa ikatolo ka langit.` } Nagkinahanglan ako sa paghimaya, bisan kini dili mapuslanon. Apan mo-dangup ako sa mga panan-awon ug mga bugna sa Ginoo.n_U !Ug gikan sa tamboanan dapit sa kuta, gitunton ako sa bakat ug nakaling-kawas ako sa iyang mga kamot.^} Sa Damasco ang gobernador nga sakup sa hari nga si Aretas nagpabantay sa lungsod sa mga taga-Damasco sa pagdakup kanako;]% Ang Dios ug Amahan sa atong Ginoong Jesucristo, nga mao ang dalayegon sa mga katuigan nga walay katapusan, nanghibalo nga ako wala magbakak.k\O Kong nagkinahanglan ako sa paghimaya, magahimaya ako sa mga butang mahatungod sa akong kaluyahon.c[? Kinsa ba ang maluya, ug ako dili maluya? Kinsa ba ang ginapapangdol, ug ako dili mayugot?Z Dugang sa mga butang nga mga sa gawas lamang, may nagapiit kanako sa matag-adlaw, nga mao ang pagkaguol tungod sa tanang mga iglesia.Y  Sa kabudlay ug kahago, sa mga pagtukaw nakadaghan, sa kagutom ug kauhaw, sa mga pagpuasa nakadaghan, sa katugnaw ug sa kahubo:]X3 Sa mga pagpanaw nakadaghan ako sa mga katalagman sa mga suba, sa mga katalagman sa mga tulisan, sa mga katalagman gikan sa akong mga katagilungsod, sa mga katalagman gikan sa mga Gentil, sa mga katalagman sa kalungsoran, sa mga katalagman sa kamingawan, sa mga katalagman sa dagat, sa mga katalagman sa taliwala sa mga bakakong mga igsoon; W  Nakatolo gipuspusan ako; nakausa gibato ako; nakatolo nalunod ako; usa ka gabii ug usa ka adlaw nga didto ako sa lawod sa dagatXV) Sa mga Judio, nakalima ako naka-dawat ug kap-atan ka mga hampak, gawas sa usa;MU Mga ministro ba sila ni Cristo? (Nagasulti ako nga daw buang), ako labi pa; sa mga kabudlay, labi pa; sa mga bilanggoan, labi pa; sa mga hampak, labaw nga dili masukod; sa mga kamatayon, masabug;T Mga Hebreohanon ba sila? Ako man usab. Mga Israelihanon ba sila? Ako man usab. Mga kaliwat ba sila ni Abraham? Ako man usab.!S; Ginaingon ko kini nga sa pasagad. ingon nga daw maluya kami. Apan sa may bisan kinsa nga magmaisug (ginasulti ko kini sa binuang), ako maisug man usab.ZR- Kay ginaantus ninyo ang usa ka tawo kong siya mag-ulipon kaninyo, kong siya maglamoy kaninyo, kong siya magdala kaninyo sa pagkabihag, siya magpataas sa iyang kaugalingon, kong siya mosagpa kaninyo sa nawong.JQ  Kay sa malipayon giantus ninyo ang mga buang, kay maalamon kamo,JP  Sanglit daghan ang nagahimaya ingon sa unod ako magahimaya usab.~Ou Ang ginasulti ko wala ko igasulti ingon sa Ginoo, kondili ingon nga binuang, tungod niini nga pagsalig sa paghimaya.4Na Nagaingon ako pag-usab: Ayaw ipahunahuna ni bisan kinsa, nga ako buang; apan kong kamo magahimo niana. dawata ako bisan nga daw buang, aron ako maghimaya usab ug diyutay.M# Busa dili dakung butang kong ang iyang mga ministro usab magapakaministro sa pagkamatarung; kansang katapusan mahiangay sa ilang mga buhat.ZL- Ug dili katingad-an; kay bisan pa ngani si Satanas nagapakamanolonda sa kahayag.tKa Kay kana sila mga bakakon nga mga apostoles, mga mamomoo nga malimbongon nga nanagpakaapostoles ni Cristo.IJ  Apan ang ginabuhat ko, kana pagabuhaton ko, aron maputol ko ang kahigayonan gikan niadtong mga naninguha ug kahigayonan; aron nga diin sila nagahimaya, makaplagan sila nga bisan ingon kanamo.VI% Tungod sa unsa? Tungod ba nga wala ako maghigugma kaninyo? Dios ang nasayud.H Ingon nga ang kamatuoran ni Cristo ania kanako, walay tawo nga makapahilum kanako niini nga paghimaya sulod sa mga kayutaan sa Acaya.DG Ug sa diha ako uban kaninyo, ug nakulangan sa kinahanglanon, wala ako magsamok kang bisan kinsa; kay ang mga igsoon, sa pag-abut nila gikan sa Macedonia, maoy nagpuno sa taksanan sa akong kakulangan; ug sa tanang butang, naglikay ako sa akong kaugalingon nga dili makasamok kaninyo, ug magamatngon gayud ako niana.zFm Gikuhaan ko ang uban nga mga iglesia, nga gikan kanila nagadawat ako ug suhol, aron unta ako makaalagad kaninyo;/EW Kun nakasala ba ako tungod sa hilabihang pagpaubos ko sa akong kaugalingon, aron pagbayawon kamo, kay gimantala ko kaninyo ang Maayong Balita sa Dios sa walay bayad?"D= Kay bisan ako salikwaut nga mosulti, walay sapayan, dili ako ubos sa kaalam; kondili sa tanang paagi among gipahayag kini kaninyo; sa tanang mga butang.mCS Kay ginadahum ko nga bisan sa unsa nga paagi, dili ako ubos niadtong labing dagku sa mga apostoles.qB[ Kay kong ang nagaabut, magwali ug lain nga Jesus, nga wala namo igawali; o kong nagadawat kamo ug lain nga espiritu, nga wala ninyo madawat; kun lain nga Maayong Balita nga wala ninyo madawat, maayo man ang inyong pag-antus kaniya.VA% Apan nahadlok ako, nga tingali sa bisan unsang paagi, ingon nga gilimbongan si Eva sa bitin sa iyang pagkamalalangon, pagadauton ang inyong mga hunahuna gikan sa kasayag ug kaputli mahatungod kang Cristo.+@O Kay ginapangabughoan ko kamo sa pangabugho nga iya sa Dios, kay ginapakasal ko kamo sa usa ka bana, aron ikatugyan ko kamo nga usa ka ulay nga putli kang Cristo.w? i Buot ko unta nga kamo makaantus uban kanako ug diyutay nga binuang; apan, sa pagkamatuod, ginaantus ako ninyo.w>g Kay dili kadtong nagapakaayo sa iyang kaugalingon mao ang ginapakatakus kondili kadtong ginapakaayo sa Ginoo.@={ Apan siya nga nagahimaya, pahimayaa siya diha sa Ginoo.'<G Aron igawali ang Maayong Balita hangtud sa mga dapit sa unahan pa kaninyo; sa dili paghimaya sa sulod sa utlanan sa uban mahitungod sa mga butang naandam na.;{ Sa walay paghimaya nga labaw sa among sukdanan, sa kinabudlayan sa uban nga mga tawo; apan nagabaton kami sa paglaum, ingon nga nagatubo ang inyong pagtoo, pagapakadakuon kami sa taliwala ninyo, ingon sa among sukdanan nga sa labi pang madagayaon, ~F}}}|7{{!zyy,xjwwIvvYuuJtss:rr6qqcpoolnnm~ml~kkjuii hhKg~ff1eed|ccc b9aa``s_n^^T]]`\\8[[dZZZYNXX W[VUUUTT.SS*RRQPP0OONN>E=w< -: Karon buot ko, mga igsoon, nga inyong hibaloan nga ang mga butang nga nagpanghinabo kanako nahitabo alang hinoon sa kauswagan sa Maayong Balita.v= g: Sanglit puno sa mga bunga sa pagkamatarung, nga pinaagi kang Jesucristo ngadto sa himaya ug pagdayeg sa Dios.< : Aron mauyonan ninyo ang mga butang nga labing maayo; aron kamo magminatud-on ug walay kalapasan hangtud sa adlaw ni Cristo;u; e: Ug kini ang ginaampo ko, nga ang inyong gugma magatubo, ug labi pa gayud sa kaalam ug sa tanan nga pagsabut. :  :Kay ang Dios mao ang akong saksi kong unsa ang akong pagpangandoy alang kaninyong tanan sa mga malolot nga kalooy ni Jesucristo.9 y:Ingon nga matarung alang kanako ang paghunahuna sa ingon alang kaninyong tanan, kay ania kamo sa akong kasingkasing; sanglit sa akong mga gapus, ug sa akong paglaban ug pagpalig-on sa Maayong Balita, kamo nga tanan mga umalambit kanako sa gracia.8 :Nga nagasalig niining butanga gayud, nga ang nagsugod ug maayong buhat diha kaninyo magahingpit niana hangtud sa adlaw ni Jesucristo:m7 U:Alang sa inyong pakig-ambit sa pagpakaylap sa Maayong Balita sukad sa nahaunang adlaw hangtud karon,6 {:Nga sa kanunay sa tanan ko nga mga pagpangaliyupo alang kaninyong tanan, gibuhat ko ang pagpangaliyupo nga may kalipay,M5 :Nagapasalamat ako sa akong Dios sa tanan ko nga paghinumdum kaninyo,j4 O:Kaninyo ang gracia ug ang pakigdait nga gikan sa Dios nga atong Amahan, ug sa Ginoong Jesucristo.(3 M:Si Pablo ug si Timoteo, mga ulipon ni Cristo Jesus, alang sa tanang mga balaan diha kang Cristo Jesus nga anaa sa Filipos, uban sa mga obispo ug sa mga diacono:v2e0Ang gracia anaa sa tanan nga mga nahigugma sa atong Ginoong Jesucristo, uban ang gugma nga walay pagkadunot.10Ang pakigdait alang sa mga igsoon, ug ang gugma nga inubanan sa pagtoo, gikan sa Dios nga Amahan, ug sa Ginoong Jesucristo.00Nga gisugo ko kaninyo niini usab nga tuyo, aron mahibaloan ninyo ang among kahimtang ug aron maglipay siya sa inyong mga kasingkasing.H/ 0Apan, aron manghibalo usab kamo sa akong kahimtang kong unsa ang pagpaagi ko, igapahibalo kaninyo ang tanang mga butang ni Tychico, hinigugma nga igsoon ug matinumanon nga ministro sa Ginoo:.50Nga tungod niini, ako mao ang sinugo sa Ginoo, nga ginapus sa mga talikala, aron ako makasulti nga walay kahadlok, ingon sa kinahanglan kong isulti.--0Ug alang kanako, aron ikahatag kanako ang paglitok pinaagi sa pagbuka sa akong baba, sa pagpaila nga walay kahadlok sa tinago sa Maayong Balita;,,Q0Uban ang bug-os nga pag-ampo ug pagpangamuyo sa tanang panahon diha sa Espiritu, ug managtukaw sa bug-os nga pagpadayon ug pagpakilooy alang sa tanang mga balaan,j+M0Ug dawata ninyo ang salokot sa kaluwasan, ug ang espada sa Espiritu, nga mao ang pulong sa Dios;*30Dugang sa tanan, sa nakakuha sa kalasag sa pagtoo, nga sa makabaton kamo niini, arang ninyo mapalong ang tanan nga mga udyong nga kalayo sa dautan._)70Ug sa nasul-oban ang inyong mga tiil sa mga pagtagana sa Maayong Balita sa pakigdait:{(o0Busa manindog kamo, nga binak-san ang inyong mga hawak sa kamatuoran, ug sinul-oban sa kotamaya sa pagkamatarung,%'C0 Tungod niini, kuhaon ninyo ang bug-os nga hinagiban sa Dios, aron kamo makasukol sulod sa adlaw nga dautan, ug kamo, sa mabuhat ang tanan, makatindog kamo.&w0 Kay ang atong pagdumog dili batok sa dugo ug sa unod, kondili batok sa mga punoan, batok sa mga pagbulot-an, batok sa mga magbubuot sa kalibutan niini nga mga kangitngit, batok sa mga gamhanan nga espirituhanon sa kadautan diha sa mga langitnon.r%]0 Managsul-ob kamo sa bug-os nga hinagiban sa Dios, aron kamo maka-asdang batok sa mga paglimbong sa yawa.b$=0 Sa katapusan, mga igsoon ko, magmalig-on kamo diha sa Ginoo, ug sa gahum sa iyang kusog.N#0 Ug kamo, mga agalon, buhata ninyo ang maong mga butang kanila, nga biyaan ninyo ang paghulga; sa hingbaloan nga ang ilang Ginoo ug ang inyo usab anaa sa langit, ug siya walay pinalabi sa mga tawo./"W0Sa hingbaloan nga ang tanan nga maayong butang nga buhaton sa tagsatagsa, mao usab ang pagadawaton niya gikan sa Ginoo, bisan siya ulipon kun tawo nga may kagawasan.[!/0Nga mag-alagad sa maayong kabubut-on ingon nga sa Ginoo, ug dili nga sa mga tawo;5 c0Dili mag-alagad pinaagi sa mga mata, ingon sa mga magpapahamuot sa mga tawo, kondili ingon nga mga ulipon ni Cristo, nga nagabuhat sa kabubut-on sa Dios sa kinasingkasing.%C0Mga ulipon, managtuman kamo sa inyong mga agalon nga sumala sa unod, uban ang kahadlok ug pagkurog, sa kaulay sa inyong kasingkasing ingon nga kang Cristo. 0Ug kamo, mga amahan, dili ninyo paghagiton sa kasuko ang inyong mga anak; kondili agaka sila sa castigo ug sa pagtambag sa Ginoo.O0Aron kanimo may kaayo, ug maka-puyo ka sa hataas nga panahon sa yuta._70Tumahod ka sa imong amahan ug inahan (nga inao ang nahauna nga sugo nga adunay saad);` ;0Mga anak, managtuman kamo sa inyong mga ginikanan diha sa Ginoo; kay kini matarung man.10!Labut pa ang tagsatagsa usab kaninyo, sa kinaugalingon maghigugma gayud sa iyang asawa, ingon sa iyang kaugalingon: ug ang asawa magtahod sa bana.X)0 Kini nga tinago daku, apan nagasulti ako mahatungod kang Cristo ug sa iglesia.)K0Tungod niini nga hinungdan, pagabiyaan sa usa ka tawo ang iyang amahan ug ang iyang inahan, ug makig-hiusa sa iyang asawa, ug silang duha mahimong usa ka unod.+Q0Kay mga bahin kita sa iyang lawas.0Y0Kay wala gayud ing tawo nga nagdumot sa iyang kaugalingon nga unod, kondili nagaalima kaniya ug nagapalangga kaniya, ingon man usab kini gibuhat ni Cristo sa iglesia.H 0Ingon niini usab, ang mga bana kinahanglan nga mahigugma sa ilang kaugalingong mga asawa, ingon sa ilang kaugalingong mga lawas. Ang nahigugma sa iyang asawa, nahigugma sa iyang kaugalingon.F0Aron itugyan niya ngadto sa iyang kaugalingon ang iglesia nga mahimayaon, nga walay buling, bisan kunot, bisan unsang butanga nga sama niini, kondili nga siya magmaputli ug walay ikasaway.b=0Aron kini balaanon niya sa ginahinloan niya pinaagi sa paghugas sa tubig uban sa pulong,#?0Mga bana, higugmaon ninyo ang inyong mga asawa, maingon man nga si Cristo usab nahigugma sa iglesia, ug gitugyan niya ang iyang kaugalingon alang kaniya,0Apan maingon nga ang iglesia nahasakup kang Cristo, maingon man usab ang mga asawa magpasakup sa ilang mga bana diha sa tanang butang. 0Kay ang bana mao ang ulo sa asawa, maingon man nga si Cristo usab mao ang ulo sa iglesia, sanglit siya mao ang Manluluwas sa lawas.\10Mga asawa, managpasakup kamo, sa inyong mga kaugalingong bana, ingon nga sa Ginoo.J 0Magpinasakupay kamo ang usa ug usa diha sa kahadlok kang Cristo: +0Nga magahatag ug mga pagpasalamat sa kanunay tungod sa tanang mga butang, sa ngalan sa atong Ginoong Jesucristo ngadto sa Dios bisan sa Amahan;4 a0Nga magsinultihay kamo nga may mga salmo ug mga awit, ug mga alawiton nga espirituhanon, nga magaawit ug magaambahan nga dinuyogan sa inyong kasingkasing ngadto sa Ginoo;x i0Ug dili kamo maghuboghubog sa vino kay diha niana adunay kangil-ad; kondili himoa nga mapuno kamo sa Espiritu;_ 70Busa, dili kamo magpakabuang, kondili sabton ninyo kong unsa ang kabubut-on sa Ginoo.> w0Nga pahimuslan ang higayon, kay ang mga adlaw dautan.ta0Busa, matngoni ninyo ang inyong paggawi nga dili ingon sa mga dili maalamon, kondili sama sa mga maalamon.  0Tungod niini, siya nagaingon: Pagmata, ikaw nga nagakatulog, ug bumangon ka gikan sa mga minatay, ug si Cristo magahayag kanimo.}0 Apan ang tanang mga butang kong pagabadlongon, gipasundayag sa kahayag; kay ang tanan nga gipasundayag, mao ang kahayag,[/0 Kay maka-uulaw bisan lamang ang paghisgut sa mga butang nga gibuhat nila sa tago.zm0 Ug dili kamo mag-ambit sa mga walay bunga nga mga buhat sa kangitngit; kondili hinonoa pagabadlongon ninyo sila.:o0 Nga pagapakaayohon ninyo ang kahamut-an sa Ginoo.c?0 (Kay ang bunga sa kahayag anaa sa tibook nga kaayo ug sa pagkamatarung ug sa kamatuoran),  0Kay kaniadto mga kangitngit kamo; apan karon kamo mao ang kahayag diha sa Ginoo; managlakat kamo ingon nga mga anak sa kahayag.-U0Busa, dili kamo magmaambiton kanila.4a0Ayaw kamo palimbong pinaagi sa mga pulong nga walay pulos, kay tungod niining mga butanga nagaabut ang kaligutgut sa Dios sa ibabaw sa mga anak sa pagkadili-masinugtanon.[~/0Kay sa tinuod gayud hingbaloan ninyo kini, nga bisan kinsa nga makihi-lawason, kun mahugaw, kun tawong mahikaw nga mao ang magsisimba sa mga dios-dios, siya walay panulondon sa gingharian ni Cristo ug sa Dios.}#0Bisan ang kalaw-ayan, bisan ang pagsulti nga binuang, bisan ang katistis, nga dili angay; kondili hinonoa himoa ninyo ang mga pagpasalamat.|!0Apan ang pagpakighilawas ug ang tanang kahugaw, kun kaibug, ayaw gayud ninyo paghisguti sanglit kana dili angay sa mga nangahimong balaan:I{ 0Ug managgawi kamo sa gugma ingon man usab nga si Cristo nahigugma kaninyo, ug gitugyan niya ang iyang kaugalingon alang kanato, nga hatag ug halad ngadto sa Dios alang sa pahumot nga maamyon.Hz 0Busa, manig-ingon kamo sa Dios, sama sa mga anak nga hinigugma.0yY0 Ug magmalolot kamo ang usa ug usa, mga malomo ug kasingkasing, nga magpinasayloay kamo ang usa ug usa, ingon man usab nga gipasaylo kamo sa Dios nga diha kang Cristo.x!0Ipahilayo kaninyo ang tanan nga kapaitan, ug kasuko ug kaligutgut, ug mga sininggitay, ug pagpanunglo, uban ang tanan nga pagkamadinauton,ywk0Ug ayaw ninyo pagpasub-a ang Espiritu Santo sa Dios; nga diha kaniya gipatikan kamo alang sa adlaw sa pagtubos.Bv}0Ayaw pagpagulaa ang bisan unsa nga pulong nga malaw-ay gikan sa inyong baba; kondili ang maayo nga kinahanglanon sa pagpalig-on, aron kini makahatag ug kaayohan sa mga nagapatalinghug.;uo0Ang kawatan, ayaw na pagpaka-wata: kondili hinonoa magsingkamot siya, nga magbuhat uban ang iyang mga kamot sa butang nga maayo, aron may ikahatag siya niadtong may kinahanglan.1t]0Dili ninyo paghatagan ug lugar ang yawa.esC0Managpanuyo kamo, ug ayaw kamo pagpakasala: dili unta matunoran sa adlaw ang inyong kasuko;r%0Tungod niini, sa nahuboan kamo sa bakak, managsulti kamo sa kamatuoran ang tagsatagsa sa iyang isigkatawo; kay mga bahin kita sa usa ug usa.q0Ug isul-ob ninyo ang bag-o nga tawo, nga sa pagkasama sa Dios gibuhat diha sa pagkamatarung ug pagkabalaan sa kamatuoran.Ip 0Ug aron pagabag-ohon kamo diha sa espiritu sa inyong salabutan;#o?0Nga, mahatungod sa inyong daang paggawi sa kinabuhi, managhubo kamo sa daan nga tawo, nga maoy nakadunot kaninyo sumala sa mga kailibgon nga malimbongon;~nu0Kong matuod man nga hingdunggan ninyo siya, ug diha kaniya gitudloan kamo, ingon nga ang kamatuoran anaa kang Jesus:>mw0Apan si Cristo wala ninyo hingkat-oni sa ingon niana;l'0Nga sa nawad-an sa pagbati, gitugyan nila ang ilang kaugalingon ngadto sa pagpatuyang, sa pagbuhat sa tanang kahugaw nga inubanan sa kahikaw."k=0Nga gingitngitan ang ilang pagsabut, nga nahamulag sa kinabuhi sa Dios, pinaagi sa kaburong nga anaa kanila, tungod sa pagpatig-a sa ilang kasingkasing;-jS0Busa, ginaingon ko kini, ug ginapamatud-an ko diha sa Ginoo, nga dili na kamo managgawi ingon sa paggawi sa mga Gentil, sa pagkawalay pulos usab sa ilang hunahuna,{io0Nga gikan kaniya ang tibook nga lawas nabalay ug natibook, pinaagi niadtong lutahan nga nagapalig-on, sumala sa pagbuhat sumala sa hiarangan sa tagsatagsa ka bahin, nga nagapatubo sa lawas aron sa pagtukod sa iyang kaugalingon diha sa gugma.h0Kondili managsulti kita sa kamatuoran uban ang gugma, managtubo kita sa tanang mga butang ngadto kaniya, nga mao ang ulo, si Cristo;#0Ug aron makapasig-uli ngadto sa Dios kanila nga duruha diha sa usa ka lawas pinaagi sa cruz, sa napatay niya ang panagkaaway pinaagi niini.=y0Sa gipaila niya pinaagi sa iyang unod ang panagkaaway, bisan ang Balaod sa mga Kasugoan nga nagsakup sa mga tulomanon; aron gikan sa duruha mahimo niya diha sa iyang kaugalingon ang usa ka bag-ong tawo, sa ingon niini nagabuhat siya sa pakigdait;w<g0Kay siya mao ang atong pakigdait, nga naghimo ug usa sa duruha, nga maoy nagguba sa bungbung nga nakapabulag,o;W0 Apan karon, kang Cristo Jesus kamo nga kaniadto nanghilayo, gipahiduol kamo tungod sa dugo ni Cristo;S:0 Nga niadtong panahona kamo nanghimulag gikan kang Cristo, nahilayo kamo sa katilingban sa Israel, ug mga dumuloong sa mga tugon sa saad, nga kamo mga walay paglaum ug mga walay Dios dinhi sa kalibutan.K90 Tungod niini, hinumdumi ninyo, nga kaniadto kamo, nga mga Gentil sa unod, ug ginganlan kamo nga mga walay-circuncicion niadtong ginganlan nga circuncicion diha sa unod nga gibuhat sa mga kamot:!8;0 Kay mga binuhat kita niya, nga gibuhat kita diha kang Cristo Jesus alang sa mga buhat nga maayo, nga gitagana sa Dios, aron managgawi kita diha kanila.I7 0 Dili tungod sa mga buhat, aron walay bisan kinsa nga mangandak.|6q0Kay tungod sa gracia naluwas kamo pinaagi sa pagtoo, ug kana dili gikan sa inyong kaugalingon; kini hatag sa Dios:5/0Aron siya sa mga katuigan nga palaabuton, makapahayag sa labaw gayud nga kadato sa iyang gracia sa kaayo nga alang kanato diha kang Cristo Jesus:{4o0Ug gibanhaw kita uban kaniya, ug gipalingkod kita uban kaniya sa mga langitnon nga dapit, diha kang Cristo Jesus:30Bisan sa mga patay kita tungod sa atong mga paglapas, gihatagan kita niya ug kinabuhi uban kang Cristo; pinaagi sa gracia naluwas kamo;d2A0Apan ang Dios nga dato sa kalooy, tungod sa iyang dakung gugma nga iyang gihigugma kanato,`190Nga sa taliwala nila nanagkinabuhi usab kita kaniadto diha sa mga kailibgon sa atong unod, nga nanagbuhat sa kabubut-on sa unod ug sa mga hunahuna; ug sa kinaiya sa mga anak sa kaligutgut, bisan ingon usab sa uban.H0 0Nga kanhi mao ang inyong panag-gawi uyon sa kahimtang niining kalibutan, uyon sa principe sa kagamhanan sa hangin, sa espiritu nga karon nagabuhat diha sa mga anak sa pagkadili-masinulondon;\/ 30Ug gihatagan kamo ug kinabuhi sa mga patay kamo tungod sa mga paglapas ug mga sala;[. 10Nga mao ang lawas niya, ang kahupnganan niya, nga nagapuno sa tanan diha sa tanan.- /0Ug gipasakup niya ang tanan nga mga butang sa ilalum sa iyang mga tiil, ug gihatag siya aron mahimong ulo ibabaw sa tanang mga butang sa iglesia,G,  0Sa ibabaw sa tanang pamunoan, ug pagbulot-an, ug gahum, ug kaginohoan ug sa tanan nga ngalan nga ginanganlan, dili lamang niining panahona sa kalibutan karon, kondili usab niadtong umalabut:$+ C0Nga iyang gibuhat diha kang Cristo, sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga minatay, ug nagpalingkod kaniya sa iyang toong kamot didto sa mga dapit nga langitnon, * 0Ug kong unsa kadtong labaw gayud nga pagkadaku sa iyang gahum, alang kanato nga mingtoo, sumala sa buhat sa kusog sa iyang gahum,L) 0Sa maiwagan ang mga mata sa inyong kasingkasing, aron inyong hibaloan kong unsa ang inyong paglaum sa iyang pagtawag, ug kong unsa ang mga pagkadato sa himaya sa iyang kabilin diha sa mga balaan.( 0Aron ang Dios sa atong Ginoong Jesucristo, ang Amahan sa himaya, magahatag kaninyo sa Espiritu sa kaalam ug sa bugna sa pag-ila kaniya;g' I0Wala ako mag-undang sa pagpasalamat tungod kaninyo, nga gilakip ko kamo sa akong mga pag-ampo;& 30Tungod niini, ako usab, sa pagkadungog sa inyong pagtoo sa Ginoong Jesus, nga anaa kaninyo ug sa gugma nga inyong gipakita sa tanan nga mga balaan, %  0Nga mao ang pagsalig sa atong kabilin alang sa katubsanan sa iyang kaugalingon nga naangkon, ngadto sa pagdayeg sa iyang himaya.:$ o0 Nga kaniya usab, sa pagkadungog ninyo sa pulong sa kamatuoran, sa Maayong Balita sa inyong kaluwasan, nga kaniya usab, sa mingtoo kamo, gipatikan kamo sa Espiritu Santo sa saad:f# G0 Aron kita mahimo nga alang sa pagdayeg sa iyang himaya, nga kaniadto milaum kita kang Cristo:7" i0 Nga diha usab nahimo kita nga usa ka kabilin, sa gipili kitang daan sumala sa tuyo ni Cristo nga nagabuhat sa tanan nga mga butang, sumala sa pagbulot-an sa iyang kabubut-on;L! 0 Alang sa usa ka hugna sa kahup-nganan sa mga panahon sa pagtigum sa tanan nga mga butang diha kang Cristo, niadtong mga butang sa mga langit ug ang mga butang sa yuta; diha kaniya, nagaingon ako,{  q0 Nga iyang gipaila kanato ang tinago sa iyang kabubut-on, sumala sa iyang kahamut-an, nga iyang gituyo diha kaniya,P 0Nga iyang gipadagaya alang kanato sa bug-os nga kinaadman ug salabutan,  0Nga kaniya anaa ang atong katub-sanan pinaagi sa iyang dugo, ang pasaylo sa atong mga paglapas, sumala sa pagkadato sa iyang gracia,n W0Alang sa pagdayeg sa himaya sa iyang gracia nga sa-walay-bayad gihatag niya kanato diha sa Hinigugma:) M0Sa iyang gipili kita nga daan aron mahimong inangkon nga mga anak pinaagi kang Jesucristo ngadto sa iyang kaugalingon, sumala sa kahimut-an sa iyang kabubut-on,( K0Ingon nga siya nagpili kanato diha kaniya, sa wala pa ang pagtukod sa kalibutan, aron kita mahimong balaan, ug walay ikasaway sa iyang atubangan diha sa gugma:0 [0Dalayegon ang Dios ug ang Amahan sa atong Ginoong Jesucristo, nga nagpanalangin kanato sa tanang panalangin nga espirituhanon sa mga langitnong dapit diha kang Cristo:j O0Ang gracia kaninyo ug ang pakigdait nga gikan sa Dios nga atong Amahan, ug sa Ginoong Jesucristo. 50Si Pablo, apostol ni Cristo Jesus pinaagi sa kabubut-on sa Dios, alang sa mga balaan nga anaa sa Efeso ug sa mga matinumanon diha kang Cristo Jesus._7&Mga igsoon, ang gracia sa atong Ginoong Jesucristo magauban sa inyong espiritu. Amen. &Sukad karon, wala unta ing bisan kinsa nga magasamok kanako; kay gidala ko nga pinatik sa akong lawas ang mga timaan ni Jesus.}&Ug ang tanan nga mga managlakat niini nga lagda, ang pakigdait ug ang kalooy anaa kanila ug sa ibabaw sa Israel sa Dios.#&Kay kang Cristo Jesus, ang pag-pacircuncicion walay unsa man, ug ang dili-pagpacircuncicion, walay unsa man, kondili ang bag-o nga binuhat.=s&Apan halayo gayud kanako ang paghimaya, gawas diha sa cruz sa atong Ginoong Jesucristo, nga pinaagi kaniya ang kalibutan gilansang sa cruz alang kanako, ug ako alang sa kalibutan.;o& Kay bisan ngani ang mga mingdawat sa circuncicion wala man sila managtuman sa Kasugoan; apan buot nila nga managpacircuncicion kamo, aron managhimaya sila tungod sa inyong unod..U& Ang tanang mga nahagugma nga magapaanyag sa unod, kini sila maga-pugos kaninyo nga magpacircuncicion kamo aron lamang sila dili paglutoson tungod sa cruz ni Cristo.~u& Tan-awa ninyo, daw unsa ang pag-kadagku sa mga letra sa sulat nga akong gisulat kaninyo sa akong kaugalingong kamot.#& Busa, samtang kita may higayon, magbuhat kita niadtong maayo alang sa tanang mga tawo, ug ilabina alang niadtong mga kauban nato sa pagtoo.xi& Dili unta kita magakakapoy sa pagbuhat sa maayo, kay sa iyang panahon magaani kita, kong kita dili magakaluya.L &Kay kadtong nagapugas alang sa iyang kaugalingong unod, gikan sa unod magaani sa pagkadunot; apan kadtong nagapugas alang sa Espiritu, gikan sa Espiritu, magaani ug kinabuhi nga walay katapusan. &Dili kamo magpalimbong; ang Dios dili arang matiawan; kay bisan unsa ang ipugas sa tawo, mao usab kana ang iyang pagaanihon.f E&Apan kadtong natudloan diha sa pulong, paambita kaniya nga nagatudlo sa tanang mga kaayohan.E &Kay ang tagsatagsa magadala sa iyang kaugalingon nga lulan.5 c&Apan, pasagdi nga ang tagsatagsa magasusi sa iyang kaugalingong buhat, ug unya may kapasanginlan siya sa paghimaya mahatungod sa iyang kaugalingon lamang, ug dili sa uban.&Kay kong adunay nagapakaaron-ingnon sa iyang kaugalingon samtang siya walay unsa man, nagalimbong siya sa iyang kaugalingon.q[&Magyayongay kamo sa mga kabug-at sa usa ug usa, ug sa ingon niana matuman ninyo ang Kasugoan ni Cristo. 6~~}||}{{zyy7xx$wvvRutss&rqq6poonnEmm l7kk(jiichhfeeDdccFbb aa`$__G^^V^ ]\\d[[TZsYY}XWWYVVGUUTlTSTRRQ~PONNIMLL KJIII)HdGG\FoFEDDJCwBBDAA+@ ?C>{>C=<DNga gipagamut ug gitukod diha kaniya, ug ginapalig-on sa inyong pagtoo, bisan ingon sa gitudlo kaninyo, nga madagayaon sa pagpasalamat.n=UDBusa, maingon ngagidawat ninyo si Cristo Jesus nga Ginoo, sa ingon niana managgawi kamo diha kaniya,@<yDKay bisan ako wala diha kaninyo sa unod, apan sa espiritu anaa ako uban kaninyo, nga nagakalipay ug nagatan-aw sa inyong pagkabutang ug pagkalig-on sa inyong pagtoo diha kang Cristo.`;9DKini giingon ko aron walay bisan kinsa nga maglimbong kaninyo sa pulong nga mabihagon.N:DNga kaniya anaa natago ang tanang mga bahandi sa kaalam ug kahibalo.Z9-DAron paglipayon ang ilang mga kasingkasing, nga sa gihiusa sila sa gugma, ug alang sa bug-os nga mga pagkadato sa hingpit nga pagsalig sa pagsabut, aron sila managpakaila sa tinago sa Dios, nga mao si Cristo;O8 DKay buot ko nga inyong hibaloan kong daw unsa ka daku ang akong pag-pakigbisug tungod kaninyo, ug tungod kanila nga atua sa Laodicea, ug tungod sa tanang wala makakita sa akong nawong bahin sa unod; 7  DNga sa mao usab nagahago ako, nga nagapanlimbasug sumala sa iyang pagbuhat, nga nagabuhat sa sulod nako sa daku gayud nga gahum.N6 DNga siya ang giwali namo, nga nagatambag kami sa tagsatagsa ka tawo, ug nagatudlo sa tagsatagsa ka tawo sa tanang kaalam, aron ikapaatubang namo ang tagsatagsa ka tawo nga hingpit diha kang Cristo;<5 sDNga kanila gikahamut-an sa Dios ang pagpaila kong daw unsa ang pagkadato sa himaya niining tinago sa taliwala sa mga Gentil, nga mao si Cristo diha kaninyo, ang paglaum sa himaya;4 DBison pa ang tinago nga nasalipdan sukad sa mga katuigan ug sukad sa mga kaliwatan; apan karon ginapadayag kanila nga iyang mga balaan,3 DNga niini ako gihimong ministro sumala sa pagkatinugyanan ko sa Dios nga gihatag kanako tungod kaninyo, aron matuman ang pulong sa Dios,C2 DKaron nalipay ako sa akong mga pag-antus tungod kaninyo, ug gipuno sa akong bahin kadtong nakulangan sa mga kagul-anan ni Cristo sa akong unod tungod sa iyang lawas, nga mao ang iglesia;1 DKong mao nga magapabilin kamo diha sa pagtoo, nga mga tinukod ug mga linig-on, ug dili kamo maglunga gikan sa paglaum sa Maayong Balita nga inyong hingdunggan, nga ginawali diha sa tanang binuhat sa ilalum sa langit; nga niini ako nga si Pablo, gihimo nga ministro.;0 qDApan karon ginapasig-uli niya kamo, tungod sa lawas sa iyang unod pinaagi sa kamatayon, sa pagpadayag kaninyo nga maputli, ug dili masaway ug dili badlonganon sa iyang atubangan:/ DUg kamo nga sa miaging panahon, mga dumuloong ug mga kaaway sa sulod sa inyong hunahuna tungod sa inyong mga dautang buhat,r. _DUg pinaagi kaniya ang pagpasig-uli sa tanang mga butang ngadto sa iyang kaugalingon, sa nahimo niya ang pakigdait pinaagi sa dugo sa iyang cruz: pinaagi kaniya, nagaingon ako, ang mga butang sa yuta, kun ang mga butang sa mga langit.R- DKay nahamut-an sa Amahan, nga diha kaniya magpuyo ang tanang kahupnganan;+, QDUg siya mao ang ulo sa lawas, ang iglesia, nga mao ang sinugdan, ang panganay nga gikan sa mga minatay; aron nga sa tanang mga butang siya molabaw gayud sa tanan.d+ CDUg siya mao ang una sa tanang mga butang, ug diha kaniya ang tanang mga butang nagapadayon.* 1DKay diha kaniya gibuhat ang tanang mga butang sa mga langit ug ang ania sa yuta, mga butang makita ug mga dili makita: bisan ang mga trono kun ang mga kaginoohan, kun ang mga kapunoanan, kun ang mga kagamhanan; ang tanang mga butang gipamuhat pinaagi kaniya ug alang kaniya:]) 5DNga siya mao ang dagway sa Dios nga dili-makita, ang panganay sa tanang mga binuhat.V( 'DNga kaniya nakabaton kita sa atong pagtubos, sa pagpasaylo sa atong mga sala: ' D Nga mao ang nagluwas kanato gikan sa gahum sa mga kangitngit, ug nagbalhin kanato ngadto sa gingharian sa iyang hinigugmang Anak;& yD Nga nagapasalamat sa Amahan, nga naghimo kanatong mga takus nga umalambit sa panulondon sa mga balaan diha sa kahayag;% D Nga pinalig-on kamo sa bug-os nga gahum, sumala sa kagahum sa iyang himaya, nga sa bug-os nga pagpailub ug pag-antus uban ang kalipay;$ 'D Sa paglakaw nga takus gayud sa Ginoo alang sa bug-os nga pagpahamuot, nga magabunga sa tanang maayong buhat, ug magatubo sa kahibalo sa Dios;p# [D Tungod niini kami usab, sukad sa adlaw sa among pagkadungog, wala kami ing pag-undang sa pag-ampo alang kaninyo, ug sa pagpangayo aron kamo mapuno sa pag-ila sa iyang kabubut-on diha sa tibook nga espirituhanong kaalam ug pagsabut,K" DNga mao usab ang nagpaila kanamo sa inyong gugma diha sa Espiritu."! ?DBisan ingon sa inyong hingkat-onan kang Epafras, nga atong hinigugma nga masigkaulipon, nga maoy usa ka matinumanon nga ministro ni Cristo lungod kanamo,\  3DNga miabut kaninyo, ingon man usab nga ania sa tibook nga kalibutan; nga nagabunga ug nagatubo, ingon man usab diha kaninyo sukad sa adlaw sa pagkadungog ug sa pag-ila ninyo sa gracia sa Dios diha sa kamatuoran; !DTungod sa paglaum nga natagana alang kaninyo sa mga langit, nga kaniadto hingdunggan ninyo diha sa pulong sa kamatuoran sa Maayong Balita,t cDSa pagkadungog namo sa inyong pagtoo diha kang Cristo Jesus, ug sa inyong gugma alang sa tanang mga balaan,s aDNagapasalamat kami sa Dios ug Amahan sa atong Ginoong Jesucristo, nga nagaampo kami gihapon alang kaninyo,@ {DAlang sa mga balaan ug mga igsoon nga matinumanon kang Cristo, nga anaa sa Colosas: Ang gracia kaninyo, ug ang pakigdait nga gikan sa Dios, nga atong Amahan, ug sa Ginoong Jesucristo.g KDSi Pablo, apostol ni Jesucristo, pinaagi sa kabubut-on sa Dios, ug si Timoteo nga atong igsoon,G:Ang gracia sa Ginoong Jesucristo magauban sa inyong espiritu.dA:Ang tanang mga balaan nagapangumosta kaninyo, labina gayud sila nga sa panimalay ni Cesar.:Pangumostaha ninyo ang tagsatagsa ka balaan kang Cristo Jesus. Ang mga igsoon nga diha uban kanako nagapangumosta kaninyo.N:Karon sa along Dios ug Amahan, ang himaya nga walay katapusan. Amen.:Ug ang akong Dios magahatag sa tanan ninyong mga kinahanglanon sumala sa iyang mga bahandi sa himaya diha kang Cristo Jesus.iK:Apan ania na kanako ang tanan, ug may kadagaya ako; puno na ako, sanglit nadawat ko gikan kang Epafrodito ang mga butang nga gikan kaninyo, usa ka amyon nga mahumot, usa ka halad nga angay dawaton, nga makapahimuot sa Dios.kO:Dili kay nagapangita ako sa hatag, kondili nagapangita ako sa bunga nga nagadaghan alang kaninyo.:Kay bisan pa sa Tesalonica, inyo akong gipadad-an sa makausa ug unya miusab pa gayud kamo alang sa akong mga gikinahanglan.T!:Ug hingbaloan usab ninyo, mga taga-Filipos, nga sa sinugdan sa Maayong Balita, sa paggikan ko sa Macedonia, walay iglesia nga nagpakig-ambit kanako bahin sa paghatag ug sa pagdawat, kondili kamo lamang;^5:Walay sapayan, maayo ang inyong gibuhat nga nagpakig-ambit kamo sa akong kagul-anan.N: Mahimo ko ang tanang mga butang diha kaniya nga nagapalig-on kanako.: Mahibalo ako kong unsaon sa pagkinabuhi nga makalolooy, ug mahibalo usab ako kong unsaon sa paghinabuhi nga madagayaon sa tagsatagsa ka butang ug sa tanang mga butang nakakat-on ako sa tinagoan sa pagkabusog ug sa pagkagutom, sa pagkadagaya ug sa kawad-on usab.: Dili tungod kay nagasulti ako mahitungod sa kawalad-on, kay nakakat-on ako sa pagpaayon sa bisan unsang kahimtang nga akong nahamutangan./ W: Apan nalipay ako ug daku gayud sa Ginoo, nga sa katapusan nabag-o ang inyong paghandum kanako; sa pagkamatuod nagatagad kamo kanako, apan nakulangan kamo sa higayon.8 i: Ang mga butang nga inyong giton-an ug inyong nadawat ug inyong hidunggan ug inyong nakita kanako, buhaton ninyo kining mga butanga, ug ang Dios sa pakigdait magauban kaninyo.T !:Sa katapusan, mga igsoon, bisan unsang mga butang matuod, bisan unsang mga butang dungganon, bisan unsang mga butang matarung, bisan unsang mga butang putli, bisan unsang mga butang hiligugmaon, bisan unsang mga butang nga may maayong kadungganan, kong adunay diosnong gahum, ug kong adunay pagdayeg, hunahunaa kining mga butanga. ':Ug ang pakigdait sa Dios nga labaw sa tanang pagsabut magabantay sa inyong mga kasingkasing ug sa inyong mga hunahuna diha kang Cristo Jesus.4 a:Dili kamo managkaguol sa bisan unsa; kondili sa tanan pinaagi sa pag-ampo ug sa pagpangaliyupo nga may pagpasalamat ipahibalo ninyo sa Dios ang tanan ninyong mga pangayo.R:Ang tanan ninyong kalomo ipaila sa tanang mga tawo. ang Ginoo haduol na.X):Managkalipay kamo sa Ginoo kanunay; magaingon ako pag-usab, managkalipay kamo.:Ingon usab, nangamuyo ako kanimo, matinumanon nga kauban ko sa yugo, tabangi kining mga babaye, kay sila nanaghago uban kanako sa Maayong Balita, uban kang Clemente usab, ug sa uban ko nga mga masigkatabang, kang kansang mga ngalan anaa sa basahon sa kinabuhi.s_:Nagatambag ako kang Euodia, ug nagatambag ako kang Syntyche, aron magausa sila ka hunahuna diha sa Ginoo. !:Busa, mga igsoon ko nga hinigugma ug hinandum, akong kalipay ug purong-purong, sa ingon niini magmalig-on kamo sa Ginoo, mga hinigugma ko.N:Nga magaumol pagbag-o sa lawas sa atong pagpaubos, nga ipahiuyon sa lawas sa iyang himaya, sumala sa pagbuhat diin siya makahimo bisan sa pagsakup sa tanang mga butang ngadto sa iyang kaugalingon. :Kay ang atong pagka-lungsoranon atua sa langit, diin magagikan usab ang Manluluwas nga atong gipaabut, ang Ginoong Jesucristo.)K:Kang kansang katapusan mao ang pagkawala, kang kansang dios mao ang tiyan, ug kang kansang himaya anaa sa ilang kaulawan, nga nagatagad sa mga butang yutan-on.-S:Kay daghan ang nagagawi nga mahitungod kanila giingon ko kamo sa makadaghan, ug karon igaingon ko uban ang paghilak, nga sila mao ang mga kaaway sa cruz ni Cristo;:Mga igsoon, magmaawaton kamo kanako, ug sud-onga ninyo ang mga nagagawi sa ingon, sama nga kami inyong gihimong panig-ingnan.i~K:Labut pa, diin kita kutob managpakakab-ut, pinaagi nianang maong batakan lamang managgawi kita.B}}:Tungod niini, kita nga tanan nga mga hingpit, magbaton niini nga hunahuna; ug kong sa bisan unsang mga butang nagabaton kamo ug lain nga hunahuna, kini usab igapadayag sa Dios kaninyo.{|o:Nagapadayon ako paingon sa dag-anan ngadto sa ganti sa labing hataas nga pagtawag sa Dios diha kang Cristo Jesus.B{}: Mga igsoon, wala ko pa gayud isipa nga ako nagakupot na: apan usa ka butang ang akong gibuhat: hikalimtan ko ang mga butang nga gitalikdan, ug nagakab-ut ako sa mga butang nga nagauna,8zi: Dili tungod kay nadawat ko na, kun ako nahingpit na; kondili nga nagapadayon ako, kong mahimo nga magakupot ako sa butang nga tungod kaniya gikuptan usab ako ni Cristo Jesus.hyI: Basin na lamang nga sa bisan unsang paagi, makadangat ako sa pagkabanhaw gikan sa mga minatay.!x;: Aron ako makaila kaniya, ug sa gahum sa iyang pagkabanhaw, ug sa pagpakig-ambit sa iyang mga pag-antus, sanglit nahimong gipahiuyon sa iyang kamatayon;gwG: Ug nga makaplagan ako diha kaniya nga wala magbaton ug pagkamatarung nga akong kaugalingon, bisan niadtong sa Kasugoan, kondili kadtong pinaagi sa pagtoo kang Cristo, ang pagkamatarung nga gikan sa Dios pinaagi sa pagtoo:v-:Oo, sa pagkamatuod, giisip ko ang tanang mga butang nga kapildihan tungod sa pagkahalangdon gayud sa pag-ila kang Cristo Jesus nga akong Ginoo; nga tungod kaniya giantus ko ang kapildihan sa tanang mga butang, ug giisip ko sila nga mga sagbut, aron lamang maako si Cristo.wug:Bisan pa niini, ang mga butang nga kanako kaniadto pagdaug, kini giisip ko nga kapildihan tungod kang Cristo.t:Mahitungod sa pagsingkamot, nagalutos sa iglesia; mahitungod sa pagkamatarung nga tungod sa Kasugoan, hingkaplagan ako nga dili masaway.!s;:Nga gicircuncidahan sa ikawalo ka adlaw, sa kaliwatan sa Israel, sa banay ni Benjamin, Hebreohanon sa mga Hebreohanon; mahitungod sa Kasugoan, Fariseo;r:Bisan kong ako sa akong kaugalingon makasalig sa unod; kong adunay laing tawo nga nagahunahuna nga may pagsalig sa unod, ako labaw pa;q:Kay kita mao ang circuncicion, nga nagaalagad tungod sa Espiritu sa Dios, ug nagahimaya diha kang Cristo, ug walay pagsalig sa unod.|pq:Managlikay kamo sa mga iro; managlikay kamo sa mga dautang magbubuhat; managlikay kamo kanila sa mga sa cuncicion.;o q:Sa katapusan, mga igsoon ko managkalipay kamo sa Ginoo. Ang pagsulat kaninyo sa mao gihapong mga butang, sa pagkamatuod alang kanako dili mabudlay, apan alang kaninyo kalig-onan.:nm:Kay tungod sa buhat ni Cristo diriyut siya mamatay, nga giunong niya sa kamatayon ang iyang kinabuhi aron lamang sa pagdugang sa mga nakulang ninyo sa inyong pag-alagad kanako.emC:Busa dawata ninyo siya nga sa Ginoo uban ang tanang kalipay, ug pasidunggi siya sa gihapon.l:Busa sa dakung pagsingkamot gipaanha ko siya, aron sa pagkakita ninyo kaniya, mangalipay kamo, ug ako usab makunhoran sa akong pagsubo.Ck:Kay sa pagkamatuod, nagmasakiton siya nga haduol sa kamatayon, apan ang Dios nalooy kaniya, ug dili lamang kaniya kondili kanako usab, ug aron dili moabut kanako sa masubsub ang kasubo.xji:Sanglit siya naghandum kaninyong tanan, ug nagkaguol pag-ayo tungod kay kamo nakadungog nga siya nagmasakiton;Bi}:Apan giisip ko nga kinahanglan ang pagpadala nganha kaninyo kang Epafrodito, akong igsoon ug isigkamagbubuhat ug isigkasundalo, ug inyong sulogoon ug ministro sa akong mga kinahanglan.Lh:Apan nagasalig ako sa Ginoo nga ako makaanha usab sa dili madugay.zgm:Busa nagalaum ako sa pagsugo kaniya nganha kaninyo sa labing madali nga makita ko kong unsa ang mahitabo kanako;#f?:Apan naila ninyo ang pagsulay kaniya, nga, sama sa usa ka bata nga nagaalagad sa amahan, mao usab siya nagaalagad uban kanako sa buhat sa Maayong Balita.^e5:Kay silang tanan nagapangita sa ilang kaugalingon, dili sa mga butang ni Jesucristo.ddA:Kay ako walay tawo nga sama sa pagbati, nga magakaawa sa tinuod gayud sa inyong kahimtang. H~}}r||){wzyyy!xxwwvv5utttsgrrqLq'pppNpoonngn1mmxm,ll'k.jcii=hhgfee\dccb7aaZ``9__^^']2\\ [JZZBYYqXXkWWV9UU+TSSRRrQQ)PPTONNMMLLYKJIIuHHGFEE.DzCC|BB:AAA@??2>X===*<<;;d::Z99E887u7&66)5443221l00/..a--U,,r++_**=)u((W('!&&8%%)$#{""!! D9\7BRG4j: R ) : m15\z| slKaloy-an sa Ginoo ang balay ni Onesiforo, kay sa nakadaghan siya naglipay kanako, ug wala maulaw sa akong talikala; {lNahibaloan mo kini, nga kanang tanan nga mga anaa sa Asia, mingbulag kanako; nga kanila mao si Figelo ug si Hermogenes.q ]lKanang maayong butang nga natugyan nganha kanimo bantayi pina agi sa Espiritu Santo nga nagapuyo kanato. l Kupti ang hularanan sa mga maayong pulong nga hingdunggan mo kanako, sa pagtoo ug sa paghigugma nga anaa kang Cristo Jesus.y~ ml Tungod usab niini nga hinungdan nagaantus ako niining mga butanga. Apan wala ako ing pagkaulaw; kay nahi baloan ko kong kang kinsa ako mingtoo, ug nasayud ako nga makagagahum siya sa pagbantay sa akong gitugyan kaniya batok niadtong adlawa.W} )l Diin niini gitudlo ako nga magwawali, ug apostol, ug magtutudlo sa mga Gentil.T| #l Apan karon gipahayag tungod sa pagpakita sa atong Manluluwas nga si Cristo Jesus, nga naglaglag sa kamatayon ug nagdala ngadto sa kahayag sa kinabuhi ug sa pagka-walay-kamatayon tungod sa Maayong Balita;w{ il Nga nagluwas kanato, ug nagtawag kanato sa balaan nga pagtawag, dili sumala sa atong mga buhat, kondili sumala sa iyang kaugalingong tuyo ug gracia nga gihatag kanato diha kang Cristo Jesus sa wala pa ang mga katuigan nga walay kinutoban;Az }lBusa, dili mo igakaulaw ang pagpamatuod sa atong Ginoo, bisan kanako nga iyang binilanggo; kondili antusa ang kalisdanan uban kanako tungod sa Maayong Balita, pinaagi sa gahum sa Dios:ry _lKay ang Dios wala maghatag kanato sa espiritu sa kahadlok; kondili sa gahum, ug sa gugma, ug sa kabuotan. x lTungod niini ginapahinumduman ko ikaw, nga pasigahon mo ang hiyas sa Dios nga anaa kanimo, pinaagi sa pagpandong sa akong mga kamot.Ob Kay tungod niini nga tuyo nagahago kita, ug nakigbisog kay milaum kita sa Dios nga buhi, nga mao ang Manluluwas sa tanang mga tawo, labi na gayud sa mga mingtoo.J= b Pulong nga matinumanon ug takus gayud nga pagadawaton sa bug-os;9<kbKay ang mga pagbansay nga lawasnon, mapuslanon ug diyutay; apan ang pagka-diosnon, mapuslanon sa tanang mga butang; nga adunay saad niini karon nga kinabuhi, ug sa palaabuton.;ybApan isalikway ang mga sugilanon nga kalibutanon, ug ila sa mga tigulang nga babaye. Ug magbansay ka sa pagka-diosnon:i:KbKong ikaw magapahanumdum sa mga igsoon niining mga butanga, mamahimo ikaw nga maayong ministro ni Jesucristo, nga gimatoto sa mga pulong sa pagtoo ug sa maayong pagtolon-an, nga ginasunod mo sa matul-id gayud hangtud karon;F9bKay kini gibalaan pinaagi sa pulong sa Dios, ug sa pag-ampo.8bKay ang tanan nga buhing binuhat sa Dios maayo, ug walay bisan unsa nga igasalikway, kong pagadawaton nga may pagpasalamat;?7wbNga nagapugong sa pagpangasawa, ug nagasugo sa paglikay sa mga kalan-on nga gibuhat sa Dios, aron pagadawaton uban sa pagpasalamat nila nga mga mingtoo ug mga nakaila sa kamatuoran.6%bPinaagi sa pagkasalingkapaw sa mga tawo nga nagasulti ug mga bakak, nga gipamasoan diha sa ilang kaisipan ingon sa usa ka binaga nga puthaw;J5 bApan ang Espiritu nagaingon sa dayag, nga sa mga umalabut nga panahon, ang uban mangahulog gikan sa pagtoo, nga nagapatalinghug sa mga limbongan nga espiritu, ug sa mga pagtolon-an sa mga yawa;r4]bUg sa walay langtugi, daku ang tinago sa pagka-diosnon: Ang Dios nga gipadayag diha sa unod, gipakamatarung sa Espiritu; nakit-an sa mga manolonda; giwali sa taliwala sa mga kanasuran: gitohoan dinhi sa kalibutan; gibayaw sa himaya.:3mbApan kong ako malangan ug dugay, aron masayran mo kong unsa ang paggawi sa mga tawo sa balay sa Dios, nga mao ang iglesia sa Dios nga buhi, haligi ug patukoranan sa kamatuoran.b2=bKining mga butanga gisulat ko kanimo nga gilauman ko ang pag-anha diha sa madali kanimo:;1ob Kay ang mga nagaalagad ug maayo, ingon nga mga diacono, nanghiagum sa ilang kaugalingon ug dungganon nga kahimtang, ug may daku nga kaisug sa pagtoo, nga anaa kang Cristo Jesus.s0_b Ang mga diacono mabana sa usa ka asawa, nga magadumala ug maayo sa ilang mga anak, ug sa ilang panimalay.~/ub Ingon man usab ang mga babaye magmaugdang sila, dili magmalibakon, mga kasarangan, mga matinumanon sa tanang butang.w.gb Ug kini sila pagasulayan usab una; unya paalagara sila ingon nga mga diacono kong dili na sila mabadlonganon.K-b Nga nagabaton sa tinago sa pagtoo sa usa ka maputli nga kaisipan.%,CbIngon man usab ang mga diacono kinahanglan magmaugdang, dili mag-duruha ang sinultihan, dili palainum sa vino, dili mahigugmaon sa maka-uulaw nga ganancia.,+QbLabut pa niini siya kinahanglan usab, nga may maayong pagpamatuod nga gikan kanila nga anaa sa gawas; tingali siya mahulog ngadto sa kaulawan ug sa bitik sa yawa.q*[bDili ang usa ka bag-o nga kinabig, tingali unya nga sa nagapaburot siya, mahulog siya sa silot sa yawa.)yb(Apan kong usa ka tawo dili mahibalong magdumala sa iyang panimalay unsaon man niya sa pag-alima ang iglesia sa Dios?) (bTawo nga nagadumala ug maayo sa iyang panimalay, nga ang iyang mga anak anaa sa ubos sa pagpasakup kaniya sa bug-os nga kaugdang:i'KbDili palainum sa vino, dili palaaway; apan malolot, dili tiglalis, dili mahigug-maon sa salapi;&)bBusa, ang obispo kinahanglan nga dili mabadlonganon, bana sa usa ka asawa, kasarangan, buotan, maugdang, maabiabihon, may katakus sa pagtudlo; % bPulong nga matinumanon: Kong ang usa ka tawo nagapangita sa katungdanan sa usa ka obispo magatinguha siya ug usa ka maayong buhat. $ bApan naluwas siya pinaagi sa iyang pagpanganak, kong magpadayon sila sa pagtoo ug sa gugma, ug sa pagkabalaan nga may kabuotan.g#GbUg si Adam wala hinglimbongi; kondili ang babaye, sa hinglimbongan siya, nahulog sa paglapas;9"mb Kay si Adam mao ang una nga gihimo; unya si Eva;k!Ob Kay dili ako motugot sa babaye sa pagtudlo, bisan sa paggahum sa lalake, kondili sa pagpakahilum.F b Patun-a ang babaye sa kahilum uban sa bug-os nga pagpasakup.q[b Kondili pinaagi sa buhat nga maayo, (ingon nga mahiangay sa mga babaye nga nagasugid sa pagka-diosnon).U#b Mao usab, ang mga babaye managdayandayan sa ilang kaugalingon sa bisti nga mahiangay, uban ang kaligdong ug kabuotan; dili nga may pinakulong nga buhok, ug bulawan, kun mga mutya, kun panapton nga mahal;bBusa nagatinguha ako nga ang mga tawo manag-ampo sa tanang dapit, nga managbayaw sa maputling mga kamot, sa walay kaligutgut ug paglalis.:mbDiin tungod niini gitudlo ako nga magwawali ug apostol (nagapamulong ako sa kamatuoran, wala ako magbakak), nga usa ka magtutudlo sa mga Gentil diha sa pagtoo ug sa kamatuoran.ybNga naghalad sa iyang kaugalingon nga lukat alang sa tanan; ang pagpamatuod pagahimoon sa iyang nagakaigo nga panahon;tabKay may usa ka Dios, ug usa usab ka Manlalaban sa taliwala sa Dios ug sa mga tawo, si Jesucristo nga tawo,hIbNga nagatinguha sa tanang mga tawo nga mangaluwas, ug nga makadangat sa pag-ila sa kamatuoran.DbKay kini maayo ug nahamut-an sa Dios nga atong Manluluwas;+bAlang sa mga hari, ug sa tanan nga anaa sa mga kagamhanan, aron magkinabuhi kita sa mahusay ug malinaw sa bug-os nga pagka-diosnon ug kaugdang. 9bBusa, nagatambag ako, una sa tanan, nga ang mga pagpakilooy, mga pag-ampo, mga pagpangamuyo, ug mga pagpasalamat pagabuhaton alang sa tanang mga tawo;z obNga kanila mao si Himeneo ug si Alejandro, nga gitugyan ko kang satanas, aron matudloan sila sa dili pagpasipala.| sbNga nagabantay sa pagtoo ug sa maayo nga kaisipan, nga gisalikway sa uban, ug nangalunod sila mahatungod sa pagtoo;/ YbKini nga sugo, anak ko nga Timoteo, ginatugyan ko kanimo, sumala sa mga tagna nga nagtultol sa dalan kanimo, aron tungod kanila magapakig-away ka sa maayong pag-away;+ QbKaron alang sa Hari sa mga katuigan, nga dili-mamatay, dili-makita, bugtong nga Dios, kaniya ang kadung-ganan ug himaya sa mga katuigan nga walay katapusan. Amen. bBisan pa tungod niini nga hinungdan, gikaloy-an ako, aron dinhi kanako, ingon nga labaw, si Jesucristo makapadayag sa iyang bug-os nga pagkamapailubon, alang sa usa ka panig-ingnan kanila nga managtoo unya kaniya ngadto sa kinabuhi nga walay katapusan.+ QbPulong nga matinumanon, ug takus gayud nga pagadawaton sa bug-os: Nga si Cristo Jesus mianhi sa kalibutan sa pagluwas sa mga makasasala, nga kanila ako ang labaw:s abUg ang gracia sa atong Ginoo midagaya sa hilabihan uban sa pagtoo ug sa gugma, nga anaa kang Cristo Jesus.8 kb Bisan ako kaniadto usa ka mapasipalahon, ug maglulutos, ug magdadaut; apan bisan pa niini gikaloy-an ako, kay gibuhat ko kini sa pagkawalay pagsabut diha sa pagkawalay-pagtoo;$  Cb Ako nagapasalamat sa nagpalig-on kanako nga si Cristo Jesus, nga atong Ginoo, kay giisip niya ako nga matinumanon nga nagatudlo kanako sa iyang ministerio.U  %b Sumala sa Maayong Balita sa himaya sa Dios nga bulahan, nga gitugyan kanako.c  Ab Sa mga makihilawason, sa mga mapatuyangon sa ilang kaugalingon uban sa mga lalake, sa mga mamimihag ug tawo, sa mga bakakon, ug sa mga nagapanumpa sa bakak ug sa uban pang butang nga nagabatok sa maayo nga pagtolon-an;(  Kb Ingon sa hingbaloan kini nga ang Kasugoan wala pagbuhata alang sa matarung, kondili sa masupilon ug sa dili-madumala, sa dili-diosnon, ug sa mga makasasala, sa mga dili-balaan ug sa mga dili-espirituhanon, sa mga mamumuno sa mga amahan ug mamumuno sa mga inahan, sa mga mamumuno sa tawo;r  _bApan atong hingbaloan nga ang Kasugoan maayo man, kong ang tawo nagagamit niana pinaagi sa pagkakasugoan; %bNga naninguha sila aron mahimong mga magtutudlo sa Kasugoan, bisan sila wala makasabut sa ilang ginapamulong kun sa gipamatud-an gayud nila.V 'bNga maoy gikasalaagan sa uban ug namalik ngadto sa mga walay pulos nga sulti;1 ]bApan, ang tuyo sa tulomanon mao ang paghigugma nga nagagikan sa usa ka kasingkasing nga putli, ug sa usa ka maayo nga kaisipan, ug sa pagtoo nga walay pagkasalingkapaw;b ?bDili bisan sa pagpatalinghug sa mga sugilanon ug mga tandaan nga walay katapusan sa kaliwatan nga nagapatubo sa mga paglalis labi kay sa pagkatinugyanan sa Dios, nga mao ang sa pagtoo; busa mao karon ang ginabuhat ko.1 ]bIngon sa pagpangamuyo ko kanimo, nga magpabilin ka sa Efeso, sa moadto ako ngadto sa Macedonia, aron magsugo ka ug mga tawo, sa dili pagpanudlo sa lain nga pagtolon-an,/ YbAlang kang Timoteo, nga akong matuod nga anak sa pagtoo: Ang gracia, ang kalooy, ang pakigdait nga gikan sa Dios nga atong Amahan, ug kang Jesucristo nga atong Ginoo.} wbSi Pablo, apostol ni Jesuscristo, sumala sa sugo sa Dios nga atong Manluluwas, ug ni Cristo Jesus, nga atong paglaum,PXAng gracia sa atong Ginoong Jesucristo magauban kaninyong tanan. Amen.-XAng pagpangumosta nako, si Pablo, sa akong kaugalingong kamot, nga mao ang timaan sa tanan ko nga mga sulat: Busa, sa ingon niini nagasulat ako.%CXKaron ang Ginoo sa pakigdait sa iyang kaugalingon, magahatag kaninyo ug pakigdait sa tanang panahon ug sa tanang paagi. ang Ginoo magauban kaninyong tanan.d~AXUg ngani dili ninyo pag-isipon siya nga kaaway; kondili tambagi ninyo siya sama sa igsoon.+}OXUg kong bisan kinsa nga dili magtuman sa among pulong pinaagi niining sulat, timan-i ninyo siya, aron dili kamo magpakigkauban kaniya, sa tuyo nga maulawan siya.J| X Ug kamo, mga igsoon, dili kamo magpakaluya sa pagbuhat ug maayo.<{qX Karon kanila nga mao kana, kami nagasugo ug nagatambag tungod sa atong Ginoong Jesucristo, nga managbuhat sila uban ang kahilum, ug managpangaon sa ilang kaugalingon nga tinapay. zX Kay nakadungog kami nga diha kaninyo adunay nagakinabuhi nga salawayon, nga walay pagbuhat sa bisan unsa, kondili mga mahilabtanon.yX Kay bisan diha pa kami uban kaninyo, kini ginasugo namo kaninyo: Kong kinsa ang dili buot magbuhat, dili usab siya makakaon.xwX Dili kay kami walay pagbulot-an, kondili aron sa paghatag namo ug panig-ingnan kaninyo, aron manig-ingon kamo kanamo.Jw XKay wala kami magakaon sa tinapay sa kamot ni bisan kinsa sa walay bayad; kondili nagabuhat kami sa pagbudlay ug paghago sa adlaw ug sa gabii aron dili kami makasamok kang bisan kinsa kaninyo;vXKay kamo gayud nanghibalo kong unsay kinahanglan ninyong pag-awaton kanamo; kay kami wala magkinabuhi nga salawayon sa taliwala ninyo.Iu XKaron kami nagatugon kaninyo, mga igsoon, sa ngalan sa atong Ginoong Jesucristo, nga magpahilayo kamo sa tanang igsoon nga salawayon ug dili angay sa mga pagtolon-an, nga nadawat nila kanamo.utcXUg ang Ginoo magamando sa inyong mga kasingkasing ngadto sa gugma sa Dios ug ngadto sa pagpailub ni Cristo.s XUg may pagsalig kami sa Ginoo mahatungod kaninyo, nga kamo nagabuhat ug magabuhat usab sa mga butang nga among gisugo kaninyo.frEXApan matinumanon ang Ginoo, nga magapalig-on kaninyo, ug magabantay kaninyo gikan sa dautan.cq?XUg aron mahilikay kami sa mga tawong sukwahi ug dautan, kay dili ang tanan adunay pagtoo.p )XSa katapusan, mga igsoon, manag-ampo kamo alang kanamo, aron ang pulong sa Ginoo masangyaw, ug pagahimayaon, bisan ingon usab sa diha kaninyo;hoIXMaglipay sa inyong mga kasingkasing, ug magpalig-on kaninyo sa tanang maayong buhat ug pulong.>nuXKaron ang ato gayud nga Ginoong Jesucristo, ug ang Dios nga Amahan nato, nga nahigugma kanato ug naghatag kanato sa walay katapusang paglipay, ug maayong paglaum pinaagi sa gracia,!m;XBusa, mga igsoon, magmalig-on kamo, ug huptan ninyo ang mga pagtolon-an nga gitudlo kaninyo, bisan pinaagi sa pulong, kun bisan pinaagi sa among sulat.{loXNga niini iyang gitawag kamo pinaagi sa among Maayong Balita, sa paghiagum sa himaya sa atong Ginoong Jesucristo.pkYX Apan kinahanglan kami gihapon magpasalamat sa Dios tungod kaninyo, mga igsoon nga hinigugma sa Ginoo; kay mga pinili kamo sa Dios, sukad sa sinugdan ngadto sa kaluwasan tungod sa pagpakabalaan sa Espiritu, ug pagtoo sa kamatuoran;tjaX Aron mahukman silang tanan nga wala motoo sa kamatuoran, kondili gikahamut-an nila ang pagkadili-matarung.vieX Ug tungod niining hinungdan, ang Dios nagapadala kanila sa buhat sa kasaypanan, aron managtoo sila sa bakak,h-X Ug sa tanang limbong sa pagkadili-matarung, alang sa mga magakawala, kay wala sila managdawat sa gugma sa kamatuoran, aron unta mangaluwas sila.}gsX Nga ang iyang pag-anhi, sumala sa buhat ni satanas sa tanan nga gahum ug mga ilhanan ug mga katingalahan nga bakak;fXUg unya igapadayag ang masupilon, nga pagapatyon sa Ginoo sa espiritu sa iyang baba, ug pagalaglagon sa pagpadayag sa iyang pag-abut;e XKay ang tinago sa masupilon, nagabuhat na; apan ugaling may usa nga nagaulang karon hangtud nga kuhaon siya gikan sa taliwala.jdMXUg karon inyong hingbaloan ang nagaulang, aron igapadayag siya sa iyang kaugalingon nga panahon,kcOXWala ba kamo mahanumdum nga, sa diha pa ako kaninyo, gipamulong ko na kaninyo kining mga butanga?]b3XSiya nga nagabatok, ug nagatuboy sa iyang kaugalingon batok sa tanan nga ginganlan Dios, kun ginasimba; sa pagkaagi nga magalingkod siya sa templo sa Dios, nga magapasundayag sa iyang kaugalingon ingon nga Dios.Ia XDili kamo magpalimbong ni bisan kinsa sa bisan unsa nga paagi: kay dili mahatabo, kondili moabut pag-una ang pagkahulog gikan sa pagtoo, ug ikapadayag ang tawo sa sala, ang anak sa pagkawala;]`3XNga dili ninyo pagalibugon sa madali ang inyong hunahuna, ug dili ninyo pagapagubton, bisan pinaagi sa espiritu, kun sa pulong, kun pinaagi sa sulat, ingon nga gikan kanamo, nga daw ang adlaw sa Ginoo haduol na._ XKaron gipangaliyupo namo kaninyo, mga igsoon mahatungod sa pag-anhi sa atong Ginoong Jesucristo ug sa atong panagtigum ngadto kaniya;^ 7X Aron ang ngalan sa atong Ginoong Jesucristo pagahimayaon diha kaninyo, ug kamo diha kaniya, sumala sa gracia sa atong Dios, ug sa Ginoong Jesucristo.X] +X Tungod niana nagaampo usab kami gihapon alang kaninyo, aron isipon kamo sa atong Dios nga takus sa pagtawag kaninyo, ug pagahingpiton niya ang tanang tinguha sa kaayohan ug ang buhat sa pagtoo nga may gahum;(\ KX Kong moabut siya aron pagahimayaon sa iyang mga balaan, ug pagkahibulongan sa tanang mga mingtoo (kay ang among pagpamatuod kaninyo gitohoan), niadtong adlawa.[ }X Nga manag-antus sila ug silot nga walay katapusan nga pagkalaglag gikan sa nawong sa Ginoo, ug sa himaya sa iyang gahum.Z -XNga sa siga sa kalayo magahatag sa panimalus sa mga wala makaila sa Dios, ug sa mga wala magtuman sa Maayong Balita sa atong Ginoong Jesucristo: Y XUg kaninyo nga ginapaguol pahulay uban kanamo sa pagpadayag sa Ginoong Jesus gikan sa langit uban sa mga manolonda sa iyang gahum,zX oXKong ugaling mao kini ang butang nga matarung sa Dios ang pagbalus ug kagul-anan niadtong mga nagapaguol kaninyo;#W AXNga mao ang usa ka dayag nga timaan sa matarung nga paghukom sa Dios; aron pagpakatakuson kamo sa gingharian sa Dios nga tungod usab niini nagaantus kamo;FV XSa pagkaagi nga kami gayud nanaghimaya tungod kaninyo sa mga iglesia sa Dios, tungod sa inyong pagpailub ug pagtoo, diha sa tanang mga paglutos kaninyo ug mga kagul-anan nga inyong giantus;tU cXKinahanglan kami gihapon maghatag ug pagpasalamat sa Dios tungod kaninyo, mga igsoon, ingon nga kini angay, kay ang inyong pagtoo nagatubo sa hilabihan gayud, ug ang gugma sa tagsatagsa kaninyo nga tanan nagadagaya alang sa usa ug usa;gT IXAng gracia kaninyo, ug ang pakigdait gikan sa Dios nga atong Amahan, ug sa Ginoong Jesucristo.S 'XSi Pablo, ug si Silvano, ug si Timoteo, alang sa iglesia sa mga taga-Tesalonica, nga anaa sa Dios nga atong Amahan, ug sa Ginoong Jesucristo.HR NAng gracia sa atong Ginoong Jesucristo magauban kaninyo. Amen._Q7NGipanumpa ko kamo tungod sa Ginoo, nga kining sulata ipabasa sa tanan nga mga igsoon.RPNPangumostaha ninyo ang tanang mga igsoon pinaagi sa balaan nga paghalok.2O_NMga igsoon, manag-ampo kamo alang kanamo.ONNMatinumanon ang nagtawag kaninyo, kinsa mao usab ang magabuhat niini.TM!NUg ang Dios gayud sa pakigdait, magabalaan kaninyo sa bug-os; ug pagabantayan ang tibook ninyo nga espiritu, ug kalag, ug lawas, sa pagkadili-badlonganon hangtud sa pag-anhi sa atong Ginoong Jesucristo.6LgNManaglikay kamo sa tanang dagway sa kadautan.LKNApan sulayan ninyo ang tanang mga butang; batonan ninyo ang maayo.-JUNDili ninyo pagtamayon ang mga tagna.-IUNDili ninyo pagpalungon ang Espiritu.wHgNMagpasalamat kamo tungod sa tanan; kay kini mao ang kabubut-on sa Dios diha kang Cristo Jesus, alang kaninyo.)GMNManag-ampo kamo sa walay undang;!F=NManaglipay kamo gihapon.5EcNMatngoni ninyo nga walay bisan kinsa nga magbayad ug dautan sa dautan sa bisan kang kinsa; apan sundon ninyo kanunay kadtong maayo ang usa alang sa usa, ug alang sa tanan.QDNUg nagapangaliyupo usab kami kaninyo, mga igsoon, nga maymayan ninyo ang mga salawayon; lig-onon ninyo ang mga mahuyang ug kasingkasing; tabangan ninyo ang mga maluya; ug magmapailubon kamo sa tanan.CN Ug inyong pakamahalon sila ug daku gayud sa gugma, tungod sa ilang mga buhat. Batoni ninyo ang pakigdait sa inyong taliwala."B=N Apan among ginapangaliyupo kaninyo, mga igsoon, nga moila kamo sa mga nanaghago sa taliwala ninyo, ug nagamando kaninyo sa Ginoo, ug nagatambag kaninyo;qA[N Busa managlipayay kamo ang usa ug usa, ug managlig-onay ang usa ug usa, ingon usab sa inyong ginabuhat.s@_N Nga namatay alang kanato, aron nga bisan kita magatukaw, bisan magakatulog, magkinabuhi kita uban kaniya. ?N Kay ang Dios wala magapahamutang kanato alang sa kaligutgut, kondili sa paghiagum sa kaluwasan pinaagi sa atong Ginoong Jesucristo;$>ANApan ingon nga mga sa adlaw, managbuotan kita; managsul-ob kita sa kotamaya sa pagtoo ug paghigugma; ug alang sa usa ka salukot, ang paglaum sa kaluwasan.l=QNKay sila nga nangatulog, sa gabii nangatulog; ug sila nga nagahuboghubog, nagahuboghubog sa gabii.[</NBusa dili kita managkatulog sama sa uban; kondili managtukaw ug managbuotan kita.z;mNKay ngatanan kamo mga anak sa kahayag, ug mga anak sa adlaw; dili kita mga anak sa gabii, bisan sa kangitngitan.|:qNApan kamo, mga igsoon, wala kamo sa kangitngitan, aron pagahikalitan kamo niadtong adlawa ingon sa usa ka kawatan.39_NKong mag-ingon sila: Pakigdait ug kalig-onan, unya sa kalit moabut kanila ang pagkalaglag, sama sa kasakit sa usa ka mabdus nga magaanak, ug dili gayud sila makakalagiw.c8?NKay nanghibalo gayud kamo nga ang adlaw sa Ginoo moabut ingon sa usa ka kawatan sa gabii;r7 _NApan mahatungod sa mga panahon ug sa mga katuigan, mga igsoon, walay kinahanglan nga pagasulatan pa kamo.D6NBusa, maglipayay kamo ang usa ug usa niini nga mga pulong.A5{NUnya kita nga mga buhi nga nanghibilin, pagalalinon kita pagtingub ngadto sa ibabaw uban kanila sa mga panganod, sa pagsugat sa Ginoo; ug ingon niini magakauban kita gihapon sa Ginoo.M4NKay ang mao nga Ginoo, sa usa ka pagsinggit, sa usa ka tingog sa punoan sa mga manolonda, ug sa budyong sa Dios, manaug gikan sa langit ug ang mga nangamatay diha kang Cristo mangabanhaw pag-una.-3SNKay kini giingon namo kaninyo sumala sa pulong sa Ginoo: nga kita nga mga buhi, nga managpabilin hangtud sa pag-abut sa Ginoo, dili kita magauna sa mga nangatulog.2#NKay kong mitoo kita nga si Jesus namatay ug nabanhaw, ingon man usab ang mga nangatulog pinaagi kang Jesus, pagadad-on sa Dios uban kaniya.*1MN Apan dili kami buot, mga igsoon, nga dili ninyo mahibaloan ang mahatungod sa mga nangatulog na; aron dili kamo managsubo, bisan ingon sa uban nga walay paglaum.k0ON Aron managgawi kamo sa angay sa atubangan sa mga anaa sa gawas, ug dili makulangan sa bisan unsa.'/GN Ug managtoon kamo sa pagpakahilum ug sa pagbuhat sa inyong kaugalingong mga bulohaton, ug managbuhat uban sa inyong mga kamot, ingon sa gitugon namo kaninyo.6.eN Kay sa pagkamatuod gibuhat ninyo kini sa tanang igsoon, nga atua sa tibook nga Macedonia. Apan nagatambag kami kaninyo, mga igsoon, nga managpadagaya kamo sa labi pa gayud;3-_N Apan mahatungod sa gugma nga minagsoon, wala kamoy kinahanglan nga may magsulat pa kaninyo, kay kamo gayud usab gitudloan sa Dios nga managhigugmaay kamo ang usa ug usa; ~}}||3{{jzz_yy@xxPw}vvfuustsrr+qq#pponnsmmylldkkjiiWhh6gtffree%dNcc6bbsaaP`` __D^^Q]\\[[jZZeYY!XyWWVxUU5TSS,RRQPOOON_MM LL4KKJLII HGG,FEDDhCC8BA@@w??W>>O==)<<8;;B::$99886776r55@44h33=2111F00^/.--',++:*))((7''&j%$$_#"! L7Q@.v{dKQ&@ : C n @g] yS)Ug walay tawo nga makaangkon sa kadungganan alang sa iyang kaugalingon, kondili sa diha nga ginatawag na siya sa Dios, bisan ingon kang Aaron. RUg tungod niana siya kinahanglan magahalad alang sa mga sala, ingon man alang sa mga tawo, mao man usab alang sa iyang kaugalingon.|QqNga makapailub sa malomo uban sa mga dili-maalam ug sa mga masalaypon, kay siya usab ginalikusan man sa kaluyahon;MP Kay ang tagsatagsa ka labawng sacerdote, nga pinili gikan sa mga tawo, ginatudlo alang sa mga tawo sa mga butang mahitungod sa Dios, aron siya magahalad ug mga gasa ug mga halad alang sa mga sala;3O_Busa, manuol kita nga may pagpangahas ngadto sa trono sa gracia, aron kita makadawat sa kalooy, ug makakaplag sa gracia nga makatabang kanato sa takna sa pagkinahanglan.0NYKay kita waiay labawng sacerdote nga dili arang matandog sa pagbati sa atong mga kaluyahon; kondili usa nga gitintal sa tanang mga paagi sama kanato, apan walay sala.M)Busa sa nabatonan ta ang usa ka labawng sacerdote nga nakalatas sa kalangitan, si Jesus, ang Anak sa Dios, managlig-on kita sa atong pagsugid.1L[ Ug walay binuhat nga dili madayag sa iyang atubangan; kondili ang tanang mga butang mga hubo ug binuksan sa atubangan sa mga mata niadtong atong pagahatagan ug cuenta.K5 Kay ang pulong sa Dios buhi ug maabtik, ug labi pang mahait kay sa bisan unsa nga espada nga duha ing sulab, ug nagadulot hangtud sa pagkabahin sa kalag ug sa espiritu, sa mga lutahan ug sa mga utok sa bukog, malagmit sa pag-ila sa mga hunahuna ug sa mga tuyo sa kasingkasing.J) Busa maninguha kita sa pagsulod niana nga kapahulayan, aron walay bisan kinsa nga tawo mahulog sa mao usab nga panig-ingnan sa pagkamasukihon..IU Kay siya nga nakasulod sa iyang kapahulayan, nakapahulay usab siya sa iyang kaugalingon gikan sa iyang mga buhat, sumala sa gihimo sa Dios gikan sa iyang mga buhat.fHE Busa nagapabilin pa ang kapahulayan nga sa adlaw nga igpapahulay alang sa katawohan sa Dios.pGYKay kong si Josue mihatag pa kanila ug kapahulayan, wala unta siya magsulti mahitungod sa laing adlaw.FNagatudlo siya pag-usab ug usa ka adlaw, Karong-adlawa, nagaingon pinaagi kang David, sa human sa hataas nga panahon (bisan ingon sa gisulti niya kaniadto) Karong-adlawa kong makadungog kamo sa iyang tingog, dili ninyo pagpatig-ahon ang inyong mga kasingkasing.[Ug kang kinsa siya nanumpa nga sila dili makasulod sa iyang kapahulayan kondili niadtong mga masukihon?=+Ug kinsa ang mga gikasuk-an niya sulod sa kap-atan ka tuig? Dili ba ang mga nagpakasala, kang kinsang mga lawas nangapukan didto sa kamingawan?<Kay kinsa kanila, sa nanagpakabati sila, ang nanaghagit? Dili ba ngatanan sila nga namahawa sa Egipto pinaagi kang Moises?;3Samtang ginaingon: Karong adlawa kong magapatalinghug kamo sa iyang tingog, dili ninyo pagpatig-ahon ang inyong mga kasingkasing ingon sa paghagit.:yKay kita nahimong mga umalambit ni Cristo, kong ginapalig-on ta ang sinugdanan sa atong pagsalig hangtud sa katapusan;A9{ Apan magtinambagay kamo ang usa ug usa kaninyo sa matag-adlaw, samtang nga kini ginatawag Karong-adlawa, aron dili magmatig-a ang bisan kinsa kaninyo tungod sa pagkalimbongan sa sala;*8M Magmatngon kamo, mga igsoon, tingali unya bisan kinsa diha kaninyo may usa ka dautan nga kasingkasing sa walay pagtoo, sa iyang pagbulag gikan sa buhi nga Dios.i7K Sumala sa akong gipanumpa tungod sa akong kaligutgut, dili sila makasulod sa akong kapahulayan.'6G Tungod niana, nasuko ako niini nga kaliwatana, ug miingon ako: Kanunay sila nga nangasayup sa ilang kasingkasing, apan wala sila mahibalo sa akong mga dalan; 5 Diin ako gisulayan sa inyong mga ginikanan pinaagi sa pagtilaw kanako, ug hingkit-an nila ang akong mga buhat sa kap-atan katuig,4}Dili ninyo pagpatig-ahon ang inyong mga kasingkasing, ingon sa paghagit, sama sa adlaw sa pagtintal didto sa kamingawan,~3uTungod niana, bisan ingon sa gisulti sa Espiritu Santo: Kong pagapatalinghugan ninyo karong adlawa ang iyang tingog,D2Apan si Cristo ingon nga Anak, ibabaw sa iyang balay; kang kinsang balay mao kita kong ginalig-on ta ang atong kaisug ug ang paghimaya sa atong paglaum nga malig-on hangtud sa katapusan.+1OUg si Moises, ingon nga sulogoon, sa pagkamatuod matinumanon sa tibook niya nga balay, alang sa usa ka pagpamatuod niadtong mga butang nga pagasultihan sa ulahi.r0]Kay ang tagsatagsa ka balay gitukod ni bisan kinsa; apan ang nagtukod sa tanang mga butang mao ang Dios.-/SKay siya ginaisip nga takus sa labi pang daku nga himaya kay sa kang Moises, sa gidak-on nga ang nagtukod sa balay may labi pang daku nga kadungganan kay sa balay.f.ENga matinumanon niadtong nagtudlo kaniya, ingon man usab si Moises sa tibook niya nga balay.$- CTungod niana, mga igsoong balaan, mga umalambit sa langitnon nga pagtawag, palandunga ang Apostol ug Labawng Sacerdote sa atong pagsugid, nga mao si Jesus;y,kKay niana, siya sa iyang kaugalingon nag-antus sanglit gitintal, takus siya sa pagtabang niadtong mga gitintal. +Tungod niana, kinahanglan siya mahimong sama sa iyang mga igsoon sa tanang mga butang, aron mahimo siyang maloloy-on ug matinumanon nga labawng sacerdote sa mga butang nga mahitungod sa Dios, sa paghimo ug halad sa pagpasig-uli alang sa mga sala sa katawohan.*Kay sa pagkamatuod, dili sa mga manolonda siya nagahatag ug tabang, kondili nagahatag siya ug tabang sa kaliwat ni Abraham.)}Ug pagaluwason niya ang tanan nga tungod sa kahadlok sa kamatayon nagpasakup sa pagkaulipon sa tibook nila nga kinabuhi.a(;Busa sanglit kay ang mga anak umalambit man sa unod ug dugo, sa maong pagkaagi, siya usab miambit niini, aron tungod sa kamatayon pagawagtangon niya pinaagi sa kamatayon ang may gahum sa kamatayon, nga mao ang yawa;'w Ug usab: Igabutang ko ang akong pagsalig kaniya. Ug usab: Ania karon, ako ug ang mga anak nga gihatag sa Dios kanako. & Nga nagaingon: Igapahayag ko ang imong ngalan ngadto sa akong mga igsoon, sa taliwala sa kapunongan magaawit ako sa imong pagdayeg.%) Kay ang nagabalaan ug kadtong mga gibalaan gikan sa usa lamang; tungod niana nga hinungdan siya wala maulaw sa pagtawag kanila nga mga igsoon,v$e Kay angay kaniya, alang kang kinsa ang tanang mga butang, ug pinaagi kang kinsa ang tanang mga butang, sa pagdala ug daghang mga anak ngadto sa himaya, aron sa paghimong hingpit sa magbubuhat sa ilang kaluwasan pinaagi sa mga pag-antus.# Apan nakita nato ang gihimong ubos ug diyutay lamang kay sa mga manolonda, bisan si Jesus, tungod sa pag-antus sa kamatayon, gipurongpurongan sa himaya ug kadungganan aron nga tungod sa gracia sa Dios, pagatilawan niya ang kamatayon alang sa tagsatagsa ka tawo.g"GGisakup mo ang tanang mga butang sa ilalum sa iyang mga tiil. Kay sa pagsakup niya sa tanang mga butang, wala siyay gibiyaan nga wala isakup kaniya. Apan karon wala pa nato makita ang tanang mga butang nga nasakup kaniya.@!yGibuhat mo siya nga ubos ug diyutay lamang kay sa mga manolonda; gipurongpurongan mo siya uban sa himaya ug kadungganan, ug gipahaluna mo siya ibabaw sa mga buhat sa imong mga kamot;1 [Apan may usa nga nagapamatuod, sa usa ka dapit nga nagaingon: Unsa ba ang tawo nga nagamatinagdanon man ikaw kaniya? Kun ang anak sa tawo nga ikaw nagaduaw man kaniya?eCKay wala niya igapasakup sa mga manoionda ang palaabuton nga kalibutan nga ginasultihan ta.\1Nga gipamatud-an usab sa Dios uban kanila, pinaagi sa mga ilhanan ug sa mga katingalahan usab, ug sa mga nagakalainlain nga mga gahum, ug sa mga hiyas sa Espiritu Santo, sumala sa iyang kaugalingong kabubut-on.<qUnsaon ta sa paglikay, kong talikdan ta ang ingon nga pagkadaku nga kaluwasan? nga sa sinugdan gisulti pinaagi sa Ginoo, gipamatud-an kanato pinaagi kanila nga mga nagpakadungog;%CKay kong ang pulong nga gisulti pinaagi sa mga manolonda nagapaila nga malig-on, ug ang tanan nga paglapas ug pagsuki nakadawat sa matarung bayad sa balus; #Busa, kinahanglan nga hatagan ta sa labing mainitong pagtagad ang mga butang nga hingdunggan, tingali unya nga ipanganod kita gikan kanila. Dili ba silang tanan mga espiritu nga mag-aalagad, nga gisugo aron sa pag-alagad tungod niadtong mga manununod sa kaluwasan?= u Apan kinsa sa mga manolonda ang iyang gisultihan sa bisan unsa nga panahon: Lumingkod ka sa akong too, hangtud nga igabutang ko ang imong mga kaaway nga tumbanan sa imong mga tiil? / Ug ingon sa usa ka kupo lukoton mo sila, ug ingon sa usa ka bisti pagaalid-an sila, apan ikaw mao sa gihapon, ug ang imong mga tuig dili matapus.` ; Sila mangawala, apan ikaw magapadayon; ug silang tanan mangadaan ingon sa usa ka bisti; y Ug, ikaw, Ginoo, sa sinugdan nagatukod sa patukoranan sa yuta, ug ang mga langit mao ang mga buhat sa imong mga kamot;6 g Gihigugma mo ang pagkamatarung, ug gidumtan ang pagkamasupilon; tungod niana, ang Dios nga imong Dios nagadihog kanimo uban sa lana sa kalipay labaw kay sa imong mga kauban.1 ]Apan mahitungod sa Anak, siya nagaingon: Ang imong trono, O Dios, alang sa mga katuigan nga walay katapusan, ug ang baras sa katul-id mao ang baras sa imong gingharian.% EUg mahitungod sa mga manolonda siya nagaingon: Ang nagabuhat ingon nga mga hangin sa iyang mga manolonda, ug ingon nga siga sa kalayo sa iyang mga ministro;  Ug kong siya magadala pag-usab sa panganay dinhi sa yuta, magaingon siya: Ug ang tanang mga manolonda sa Dios pasimbaha kaniya.E Kay kang kinsa sa mga manolonda siya magapamulong sa bisan unsang panahon: Ikaw mao ang akong Anak, gipanganak ko ikaw karon? ug usab: Ako mahimong Amahan niya, ug siya mahimong Anak nako? Sa nahimo siya nga labi pang maayo kay sa mga manolonda sanglit kay nakapanunod siya sa usa ka ngalan nga labi pang halangdon kay kanila. +Nga sanglit mao ang dan-ag sa iyang himaya ug ang mao gayud nga dagway sa iyang pagkamao, ug sa nagatuboy sa tanang mga butang pinaagi sa pulong sa iyang gahum, sa diha nga nakabuhat siya sa paghinlo sa atong mga sala, milingkod sa toong kamot sa Halangdon sa kahitas-an;4 cNiining katapusan nga mga adlaw nagsulti kanato pinaagi sa iyang Anak nga gitudlo niya nga manununod sa tanang mga butang nga tungod kaniya usab gibuhat ang mga kalibutan;  Ang Dios nga sa karaang panahon nakasulti sa makadaghan ug sa mga nagkalainlaing mga paagi sa mga ginikanan pinaagi sa mga manalagna.R  Ang gracia sa atong Ginoong Jesucristo magauban sa inyong espiritu. Amen.X  +Ingon usab si Marcos, si Aristarco, si Demas, si Lucas, nga akong mga katabang.T  #Nangumosta kanimo si Epafras, nga akong isigkabinilanggo kang Cristo Jesus.(  KApan labut pa niining tanan, maghikay ka usab ug usa ka abutanan alang kanako, kay nagalaum ako nga pinaagi sa inyong pag-ampo tugotan ako sa pag-anha kaninyo. Nagsulat ako kanimo, nga may pagsalig sa imong pagkamatinumanon, sa hingbaloan ko nga pagabuhaton mo bisan pa ang labaw sa ginaingon ko.q ]Oo, igsoon, hatagi ako ug kalipay kanimo diha sa Ginoo. Bag-oha ang akong kasingkasing diha kang Cristo.1 ]Ako, si Pablo nagatimaan niana sa akong kaugalingon nga kamot; akoy magabayad niana: nga ako magaingon kanimo nga bisan ikaw sa imong kaugalingong kalag utangan kanako.q ]Ug kong nakabuhat siya kanimo sa unsa nga among-among, kun may utang kanimo, kini isipa nga akong utang._ 9Busa, kong ikaw nagaisip kanako nga umalambit, dawata siya ingon sa akong kaugalingon.9 mDili na ingon nga ulipon, kondili labaw na sa usa ka ulipon, usa ka igsoong hinigugma, labi na gayud hinoon kanako, apan daw unsa pa gayud kanimo diha sa unod ug sa Ginoo usab.p [Kay tingali tungod niini nahibulag siya sa makadiyut gikan kanimo, aron sa gihapon pagadawaton mo siya;& GApan gawas sa imong pagtugot dili ako buot magbuhat sa bisan unsa, aron ang imong kaayo dili pag-ingon nga daw gikinahanglan, kondili sa kinabubut-on lamang.  Ako mahagugma unta nga maghawid kaniya uban kanako, aron unta sa imong dapit, siya mag-alagad kanako diha sa mga gapus sa Maayong Balita;~ w Nga gipapauli ko siya nganha kanimo sa iyang kaugalingon gayud, kana siya mao ang akong kaugalingon nga kasingkasing.p~ [ Nga siya sa lain nga panahon wala ing kapuslanan kanimo, apan karon adunay kapuslanan kanimo ug kanako:g} I Mangamuyo ako kanimo alang sa akong anak nga si Onesimo, nga gipanganak ko sa akong mga gapus,| 3 Walay sapayan, tungod sa gugma ako nagapangamuyo hinoon kanimo, ingon nga mao ako si Pablo, nga tigulang, ug karon binilanggo usab ni Cristo Jesus;j{ OTungod niini, bisan ako adunay daku nga kaisug diha kang Cristo sa pagsugo kanimo niadtong angay, z Kay daku ang akong kahinangup ug pagkalipay diha sa imong gugma; kay, igsoon, ang kasingkasing sa mga balaan nabag-o tungod kanimo.y  Aron ang imong pagpakig-ambit sa pagtoo magmabungaon sa pag-ila sa tanang maayong butang, nga anaa kaninyo, ngadto kang Cristo.x Nga nakadungog mahitungod sa imong gugma ug sa imong pagtoo nga nabatonan mo diha sa Ginoong Jesus ug sa tanang mga balaan;iw MAko nagapasalamat gihapon sa akong Dios, nga nagahisgut mahitungod kanimo sa akong mga pag-ampo,kv QAng gracia kaninyo, ug ang pakigdait nga gikan sa Dios nga atong Amahan, ug sa Ginoong Jesucristo.~u wUg kang Apphia nga atong igsoong babaye ug kang Archipo, nga among masigkasundalo, ug sa iglesia diha sa imong balay:t Si Pablo, nga binilanggo ni Cristo Jesus, ug si Timoteo nga atong igsoon, alang kang Filemon nga hinigugma ug among katabang;s'vAng tanan nga mga ania uban kanako nangumosta kanimo. Pangumostaha ang mga nanaghigugma sa atong pagtoo. Ang gracia magauban kaninyong tanan.r+vUg ang atong mga sakup usab, managtoon sa pagpadayon sa maayong mga buhat alang sa mga mapuslanong kinahanglan, aron sila dili magawalay bunga.fqEv Sa dakung kakugi pagikana si Cenas, ang manlalaban, ug si Apolo, aron walay makulang kanila,p5v Kong sugoon ko kanimo si Artemas, kun si Tychico, maninguha ka sa pag-anhi kanako sa Nicopolis, kay gituyo ko ang pagpuyo didto sulod sa tingtugnaw.yokv Sa hingbaloan mo nga ang maong tawo nahasalaag ug nagapakasala, nga nagahukom na sa silot sa iyang kaugalingon.sn_v Isalikway mo ang tawo nga maoy ginikanan sa pagbahinbahin, sa human sa makausa ug makaduha nga pagtambag;:mmv Apan likayi ang mga paglantugi nga binuang, ug ang mga lista sa mga kagikanan ug ang mga paglalis, ug pagtinubagay mahatungod sa balaod; kay mga walay kapuslanan ug mga kawang.ylkvPulong nga matinumanon, ug ginapanghinaut ko, nga imong pagpamatud-an kining mga butanga; aron ang mga nagaloo sa Dios, managtinguha sila sa pagkugi sa mga maayong buhat. Kini mao ang mga butang nga mga maayo ug may kapuslanan sa mga tawo.k vAron nga, sa gipakamatarung kita pinaagi sa iyang gracia, magmanununod kita sumala sa paglaum sa kinabuhi nga walay katapusan.]j3vNga iyang gibubo kanato sa madagayaon pinaagi kang Jesucristo nga atong Manluluwas;Ji vDili gikan sa mga buhat sa pag-kamatarung nga atong ginapamuhat, kondili sumala sa iyang kalooy, giluwas kita niya pinaagi sa paghugas sa bag-o nga pagkatawo, ug sa pagbag-o sa Espiritu Santo;ihKvApan sa pagpakita sa kalolot sa Dios nga along Manluluwas, ug sa iyang gugma alang sa mga tawo, gvKay kita usab, sa uban nga panahon nangabuang kita, dili mga masinulondon, mga gipasalaag, mga ulipon sa nagakalainlaing mga kailibgon ug mga kalingawan, nga nagakinabuhi kita sa pagkadautan ug sa kasina, mga madinumtanon, nga nagadinumtanay ang usa ug usa.%fCvNga dili sila magsulti ug dautan batok kang bisan kinsa, nga dili sila magmasukihon, kondili magmalomo sa pagpakita ug kaaghup alang sa tanan nga mga tawo.e +vPahinumduma sila nga managpasakup sila sa mga punoan ug sa mga kagamhanan, nga magmasinulondon sila nga mag-andam sila sa tanang maayong buhat;dvIsulti mo kining mga butanga, ug itambag mo, ug ibadlong sa bug-os nga pagbulot-an. Ayaw pag-itugot nga may magtamay kanimo.]c3vNga mihatag sa iyang kaugalingon tungod kanato, aron kita matubos gikan sa bug-os nga pagkamasupilon ug pagkaputli alang sa iyang kaugalingon sa usa ka katawohan nga maiya gayud, nga makugi sa mga maayong buhat.b}v Nga nagapaabut sa bulahan nga paglaum, ug sa pagpadayag sa himaya sa atong dakung Dios ug Manluluwas, nga si Jesucristo;Ja v Sa pagtudlo kanato nga sa nadumilian ta ang pagkadili-diosnon ug ang mga kailibgong kalibutanon, managpuyo kita sa kabuotan ug sa katarung, ug sa pagka-diosnon niini nga panahona sa kalibutan,Y`+v Kay ang gracia sa Dios nga naga-dala sa kaluwasan nagpakita sa tanang mga tawo:4_av Nga dili sila magmakiriwan, kondili magpakita sa bug-os nga pagkamatinumanon, aron madayandayanan nila ang pagtolon-an sa Dios, nga atong Manluluwas sa tanang mga butang.^!v Tambagi ang mga ulipon, nga managpasakup sila sa ilang mga agalon, nga managpahamuot sa tanan nga mga butang nga dili magmasupakon kanila;]vPutli nga pulong nga dili arang mabadlong, aron nga maulawan ang kaaway, sanglit walay bisan unsa nga dautan nga ikaingon batok kanato. \vMagpadayag ka sa tanang mga butang nga panig-ingnan sa mga maayong buhat; sa pagtolon-an magpadayag sa pagkaulay ug pagkamaugdang;W['vIngon usab tambagi ang mga batanong lalake, nga sila managbuotan sa hunahuna.=ZsvNga buotan ug hunahuna, mga maligdong, mga ulay, mga manggibuhaton sulod sa panimalay, mga malolot, mga mapinasakpon sa ilang mga bana, aron dill mapasipalahan ang pulong sa Dios.yYkvAron makatudlo sila sa mga batanong babaye sa paghigugma sa ilang mga bana, ug sa paghigugma sa ilang mga anak,,XQvNga ang mga babaye nga tigulang ingon usab managpakita ug pamatasan nga matinahuron; dili magmalibakon, dili magpaulipon sa daghang vino, mga magtutudlo sa maayo;WwvNga ang mga tigulang nga lalake magkasarangan, maugdang, buotan ug hunahuna, putli sa pagtoo, sa gugma, sa pagpailub;RV vApan, ikaw, magsulti ka sa mga butang nga angay sa putli nga pagtolon-an;OU vNagasugid sila nga nakaila sila sa Dios; apan sa ilang mga buhat ginalimod siya nila, sanglit mga makaluod sila ug mga dilimasinulondon, ug alang sa tanang maayong buhat, sila dunot ug kasingkasing.KT vAlang sa mga maputli, ang tanang mga butang maputli; apan alang kanila nga mga mahugaw ug dili matinohoon, walay bisan unsa usab nga maputli, kondili ang ilang hunahuna ug kaisipan mahugaw usab.}S uvNga dili mapatalinghugon sila sa mga sugilanong Jinudio, ug sa mga sugo sa mga tawo, nga nanagpamulag sa kamatuoran.xR kv Kini nga pagpamatuod, tinuod man Tungod niini, badlongan sila sa maidlut gayud, aron managputli sila sa pagtoo,Q 5v Ang usa kanila, usa ka kaugalingon nila nga manalagna, miingon: Ang mga taga-Creta mga bakakon gihapon, mga mananap nga mga tapulan nga mga hingaon.FP v Kansang mga baba kinahanglan pagsap-ungan; mga tawo nga nagabungkag sa tibook nga mga panimalay, nga nagapanudlo ug mga butang nga dili angay nila itudlo, tungod sa ganancia nga maka-uulaw.O v Kay adunay daghang tawo nga masukihon, nga tigsulti sa walay pulos, ug mga limbongan, labi na gayud ang sa mga circuncicion;/N Yv Nga magabaton sa pulong nga matinumanon, nga nahiuyon sa pagtolon-an aron siya makahimo sa pagpanambag sa maayong pagtolon-an, ug sa pagbadlong usab sa mga malalison.]M 5vKondili maabiabihon, mahigugmaon sa maayo, buotan, matarung, maputli, mapinugnganon;]L 5vKay kinahanglan nga ang obispo dili badlonganon, ingon nga tinugyanan sa Dios; dili mabuotbuoton sa kaugalingon, dili masuk-anon, dili mahigugmaon sa vino, dili makig-awayon, dili dalo sa maka-uulaw nga ganancia.K !vKong may tawo nga dili badlonganon, bana sa usa ka asawa nga may mga anak nga mga magtotoo nga wala ikasumbong sa paggubot ug sa pagsupil.>J wvTungod niining hinungdan gibilin ko ikaw sa Creta, aron ipahimutang mo ang mga butang nga nakulang, ug sa pagtudlo ug mga anciano sa tagsatagsa ka lungsod ingon sa gisugo ko kanimo,!I =vKang Tito, anak ko nga matuod sumala sa pagtoo nga gikausahan: Ang gracia ug ang pakigdait sa Dios nga Amahan ug kang Cristo Jesus nga atong Manluluwas.#H AvApan sa iyang kaugalingong mga panahon, nagpahayag sa iyang pulong pinaagi sa pagmantala, nga gitugyan kanako sumala sa sugo sa Dios nga atong Manluluwas;G )vNga sa paglaum sa kinabuhi nga walay katapusan, nga gisaad sa Dios, nga dili arang makabakak, sa wala pa ang mga katuigan nga walay katapusan;#F CvSi Pablo, ulipon sa Dios, ug apostol ni Jesucristo, ingon sa pagtoo sa mga pinili sa Dios, ug sa pag-ila sa kamatuoran, nga mao ang angay sa pagka-diosnon;RElang Ginoo magauban sa imong espiritu. Ang gracia magauban kaninyo. Amen.*DMlManinguha ka sa pag-ari sa dili pa moabut ang tingtugnaw. Nagapangumosta kanimo si Eubulo ug si Pudente, ug si Lino, ug si Claudia, ug ang tanan nga mga igsoon.]C3lSi Eurasto nahabilin sa Corinto; ug si Trofimo gibiyaan ko nga masakiton sa Mileto.NBlPangumostaha si Prisca, ug si Aquila, ug ang panimalay ni Onesiforo.AA{lang Ginoo magagawas kanako gikan sa tanan nga dautang buhat, ug magaluwas kanako ngadto sa iyang gingharian nga langitnon. Kaniya ang himaya sa mga katuigan nga walay katapusan. Amen.Q@lApan ang Ginoo nag-uban kanako, ug nagpalig-on kanako, aron nga pinaagi kanako, ang pag-wali ikasangyaw gayud sa hingpit, ug magpakadungog ang tanang mga Gentil; ug giluwas ako gikan sa baba sa leon.?lSa akong nahaunang paglaban, walay bisan kinsa ako nga kauban; kondili gibiyaan ako sa tanan. Dili unta kana pagaisipon nga batok kanila.R>lMagmatngon ka usab kaniya; kay misukol siya ug daku sa atong mga pulong.=)lSi Alejandro, ang magsasalsal sa tumbaga, nakabuhat kanako ug daghan nga mga kadautan; ang Ginoo magabalus kaniya sumala sa iya nga mga buhat.< l Kong ikaw moari, dad-a ang capote nga nabilin ko sa Troas kang Carpo; ug ang mga basahon, labi na ang mga panit nga sinulatan.6;gl Apan si Tychico akong gisugo ngadto sa Efeso. :l Si Lucas lamang ang ania kauban nako. Kuhaa si Marcos ug dad-a ngari kakuyog nimo; kay mapuslanon siya kanako alang sa ministerio./9Wl Kay si Demas mibulag kanako tungod sa paghigugma niini nga panahona sa kalibutan, ug miadto sa Tesalonica; si Crecente ngadto sa Galacia, si Tito ngadto sa Dalmacia.38al Magtinguha ka sa pag-anhi kanako samadali;g7GlSukad karon natagana na kanako ang purongpurong sa pagkamatarung, nga igahatag kanako sa Ginoo, ang Maghuhukom nga matarung, niadtong adlawa; ug dili lamang kanako, kondili usab sa tanan nga nahigugma sa iyang pagpadayag.m6SlNakapakigbisug ako sa maayong pag-away; natapus ko ang akong paglumba, akong gibantayan ang pagtoo.N5lKay ania na ginahalad ako, ug ang takna sa akong paggikan haduol na.4lApan magbuotan ka sa tanang mga butang; antusa ang kalisdanan; buhata ang buhat sa usa ka evangelista, tumana ang imong pagkaministro.3wlUg igapahilayo nila ang ilang mga dalunggan gikan sa kamatuoran, ug manghisalaag sila ngadto sa mga sugilanon lamang.R2lKay moabut ang panahon nga dili sila molahutay sa maayong pagtolon-an, kondili nga sa may mga dalunggan nga gikatlan, magatigum sila sa ilang kaugalingon ug mga magtutudlo uyon sa ilang mga kailibgon.$1AlMagwali ka sa pulong; magkugi ka sa panahon ug sa dili panahon; magbadlong ka; magsaway ka; magtambag ka uban sa bug-os nga pagkamapailubon ug pagpanudlo.0 9lNagatugon ako kanimo sa atubangan sa Dios, ug ni Cristo Jesus, nga magahukom sa mga buhi ug sa mga minatay sa lyang pagpadayag ug sa iyang gingharian:a/;lAron ang tawo sa Dios mamahingpit, nga maandam sa bug-os alang sa tanang maayong buhat..)lAng tibook nga Kasulatan gibugna sa Dios, ug may kapuslanan usab alang sa pagtudlo, sa pagbadlong, sa pagsaway, sa pagmatuto sa pagkamatarung:=-slUg nga sukad sa imong pagkabata hingbaloan mo ang mga Balaan nga Kasulatan, nga makahimo kanimo nga manggialamon ngadto sa kaluwasan pina-agi sa pagtoo nga anaa kang Cristo Jesus.,!lApan ikaw, magpadayon ka diha sa mga butang nga hingkat-onan mo ug hingpamatud-an, sa nahibaloan gikan kang kinsa imong hingkat-onan sila;+l Apan ang dautang mga tawo ug mga limbongan, magatubo sa hilabihan nga pagkadautan, nga magalimbong ug pagalimbongan sila.w*gl Oo; ug ang tanan nga mga mahagugma magkinabuhi sa pagka-diosnon diha kang Cristo Jesus magaantus sa paglutos;C)l Sa mga paglutos, sa mga kagul-anan; sa mga butang nga miabut kanako sa Antioquia, sa Iconio, sa Listra; sa mga paglutos nga akong giantus: ug gikan kanila ngatanan giluwas ako sa Ginoo.z(ml Apan ikaw misunod sa akong pagtolon-an: sa gawi, sa tuyo, sa pagtoo, sa pagkamapailubon, sa gugma, sa pag-antus,'l Apan dili sila magalabong sa dayon, kay ang ilang kabuang madayag sa tanang mga tawo, ingon usab sa nahitabo kanila kaniadto.;&olUg maingon nga si Janes ug si Jambres misukol kang Moises, ingon man usab kini sila nagasukol sa kamatuoran; mga tawo nga dunot ug hunahuna, mga sinalikway mahatungod sa pagtoo.X%)lNga sa gihapon nanagtoon, apan dili gayud makakab-ut sa pag-ila sa kamatuoran.4$alKay niini kanila mao kadtong mga moyuhot sa pagsaka sa mga balay, ug nagapamihag sa mga babaye nga nabug-atan sa mga sala, nga ginadaldal sa nagkalainlaing mga kailibgon;#{lNga nagabaton sa dagway sa pagka-diosnon, apan nanagdumili sila sa gahum niini. Magpahilayo ka usab gikan niini kanila.p"YlMga mabudhion, mga gahig-ulo, hambugiro, mahigugmaon sa mga kalingawan labi kay sa paghigugma sa Dios;t!alWalay gugma nga kinaiya, dili malukmay, tigbutangbutang, dili mapugnganon, mapintas, walay gugma sa maayo.< qlKay ang mga tawo magamahigugmaon sa ilang kaugalingon, mahigugmaon sa salapi, andakan, palabilabihon, mapasipad-anon, masukihon sa mga ginikanan, dili mapasalamaton, dili balaan,c AlApan mahibaloan mo kini, nga sa katapusang mga adlaw, moabut ang mga makalilisang panahon.hIlUg makagawas sila sa bitik sa yawa nga nangabihag niya ngadto sa pagbuhat sa iyang kabubut-on.7lNga sa kaaghup magtudlo siya kanila nga nagabatok sa ilang kaugalingon basin da ang Dios maghatag kanila ug paghinulsol nga sa pag-ila sa kamatuoran,lUg ang alagad sa Ginoo dili kinahanglan makiglalis, kondili magmaaghup sa atubangan sa tanan, batid sa pagpanudlo, maantuson;xilApan likayi ang mga binuang ug ang mga binurong lantugi, sa hingbaloan nga sila maoy ginikanan sa mgapag-away.FlApan kumalagiw ka sa mga kaibog sa pagkabatan-on; ug sunda ang pagkamatarung, ang pagtoo, ang paghigugma, ang pakigdait, uban kanila nga nagatawag sa Ginoo gikan sa kasingkasing nga putli.PlBusa, kong ang usa ka tawo maghinlo sa iyang kaugalingon niining mga butanga, siya mahimong sudlanan nga sa kadungganan, ginabalaan ug may kapuslanan alang sa Ginoo, naandam sa tanang maayong buhat.?wlKaron sa usa ka dakung balay, dili lamang adunay mga sudlanan nga bulawan ug salapi, kondili usab mga kahoy ug yuta; ug ang uban sa pagkadungganan, ug ang uban sa walay-kadungganan._7lBisan pa niini ang malig-on nga patukoranan sa Dios nagapabilin, nga aduna niining patik: ang Ginoo nakaila kanila nga mga iya: ug, Ang tagsatagsa nga nagahingalan sa ngalan sa Ginoo, magbiya sa pagkadilimatarung.lNga nangasayup mahatungod sa kamatuoran, nga nanag-ingon, nga ang pagkabanhaw miagi na, ug nagapasalaag sa pagtoo sa uban.fElUg ang ilang mga pulong magaab-ab ingon sa kalamayo; nga kanila mao si Himeneo ug si Fileto;fElApan likayan mo ang mga sulti nga dili-diosnon, kay magapalabong sila sa pagka-dili-diosnon,(IlMagkugi ka sa pagpakita sa imong kaugalingon nga nahamut-an sa Dios, usa ka magbubuhat nga walay igakaulaw, mahibalo nga mobahinbahin sa pulong sa kamatuoran.NlPahinumdumi sila niining mga butanga, nga itugon mo kanila sa atubangan sa Ginoo, nga dili sila maglalis mahitungod sa mga pulong nga walay kapuslanan, sa pagkalaglag niadtong mga nagapatalinghug.ucl Kong kita dili matinumanon, siya magapadayon nga matinumanon, kay siya dili makalimod sa iyang kaugalingon.s_l Kong kita manag-antus, magahari usab kita uban kaniya; kong siya atong igalimod, kita usab igalimod niya:hIl Pulong nga matinumanon: Kay kong nangamatay kita uban kaniya, mangabuhi usab kita uban kaniya:.Ul Busa ginaantus ko ang tanang mga butang tungod sa mga pinili, aron sila usab makadangat sa kaluwasan nga anaa kang Cristo Jesus uban ang himaya nga walay katapusan. l Nga tungod kaniya nagaantus ako ug kagul-anan bisan pa sa mga gapus, ingon nga daw criminal; apan ang pulong sa Dios dili ginapus.v elHinumdumi si Jesucristo, sa kaliwat ni David, nabanhaw gikan sa mga minatay, sumala sa akong Maayong Balita;i KlPalandunga ang akong gisulti; kay ang Ginoo magahatag kanimo ug salabutan sa tanang mga butang.X )lAng mag-uuma nga nagahago, kinahanglan siya ang una sa pag-ambit sa mga bunga. lUg kong ang usa ka tawo usab makigbangga sa mga dula, dili siya mapurong-purongan gawas kong siya makigbangga uyon sa mga tulomanon.KlWalay bisan kinsa nga nagaalagad sa pagkasundalo nga nagapagapus sa iyang kaugalingon tungod sa mga patigayon niining kinabuhia, aron siya makapahimuot niadtong nagdawat kaniya sa pagkasundalo.`9lMag-antus ka ug kagul-anan uban kanako, ingon sa usa ka maayong sundalo ni Jesucristo.*MlUg ang mga butang nga imong hingdunggan kanako sa atubangan sa daghang mga saksi, itugyan mo sa mga tawo nga matinumanon, nga makahimo usab sa pagtudlo sa uban.V 'lBusa ikaw, anak ko, magmalig-on ka diha sa gracia nga anaa kang Cristo Jesus.  l(Hatagan siya sa Ginoo ug kalooy niadtong adlawa); ug nahibaloan mo ug maayo ang daghan sa mga butang nga naalagaran niya sa Efeso.h KlKondili sa diri pa siya sa Roma, gipangita niya ako sa makugihon gayud ug iya akong hingpalgan. o>~}};||X{zzykxwwwwvuutqsrrOqq5ppYonmmhllkQjihh?ggVffve_ddtccWbb\aaTa`__D^^]d\4[YZZYWXWVVdUTS_RsRQpPP ONMMRLKK5JIHGFEEEDCCVBBSA@??>=<u Kay sila sa pagkamatuod nagacastigo kanato sa hamubo nga mga adlaw sumala sa gihunahuna nilang maayo; apan siya alang sa atong kapuslanan, aron makaambit kita sa iyang pagkabalaan.4a Labut pa, may mga amahan kita sa unod sa pagcastigo kanato, ug sila atong gitahud; dili ba magapasakup kita sa labi pa gayud sa Amahan sa mga espiritu, ug mangabuhi kita? # Apan kong kamo walay castigo, nga niini ang tanan nahimong mga umalambit, tungod niana kamo mga anak sa gawas, ug dili mga anak nga matuod.) K Kay alang sa pagpamatarung nga kamo ginapaantus; ang Dios nagamatuto kaninyo sama sa pagmatuto sa mga anak, kay kinsa ba ang anak nga wala castigoha sa amahan?m S Kay ang gihigugma sa Ginoo, gicastigo niya, ug ginahampak ang tagsatagsa ka anak nga iyang gidawat.? w Ug nalimot kamo sa tambag nga gimaymay kaninyo ingon nga sa mga anak: Anak ko, dili mo pagtamayon ang castigo nga gikan sa Ginoo, ug dili ka usab magmaluya kong ikaw badlongon niya;R  Wala pa kamo makasukol hangtud sa dugo, nga nagpakigbisug batok sa sala;!; Kay palandunga siya nga nagaantus sa ingon nga paglalis sa mga makasasala batok kaniya, aron dili kamo pagakapuyan, nga magakaluya sa inyong mga kalag.iK Nga magatutuk kang Jesus, ang Magbubuhat ug ang Maghihingpit sa atong pagtoo, nga tungod sa kalipay nga gibutang sa iyang atubangan nagaantus sa cruz, nga nagatamay sa kaulawan, ug milingkod sa toong kamot sa trono sa Dios.  Busa, sanglit kita ginalibutan sa usa ka hilabihan ka daku nga panganod sa mga saksi, isalikway ta ang tanan nga kabug-at. ug ang sala nga sa dakung kasayon nagasipit kanato, ug pagdalaganon ta nga mapailubon ang lumba nga gitanyag sa atong atubangan,w (Sanglit ang Dios nakagtagana na ug labing maayong butang mahitungod kanato, nga gawas kanato dili sila pagahingpiton.s_ 'Ug kining tanan, sa nabatonan nila ang pagpamatuod kanila tungod sa ilang pagtoo, wala makadawat sa saad,{ &(Kanila ang kalibutan dili takus), nanghisalaag sa mga kamingawan ug kabukiran ug mga langub, ug sa mga lungib sa yuta.X) %Gibato sila, gipanaggabas sila, gipanagtintal, gipamatay sa espada, nagasuroysuroy sila nga nagasaput sa mga panit sa carnero ug sa mga panit sa kanding; sanglit mga nahutdan mga gisakit, mga gipasipalahan,  $Ug ang uban may mga pagsulay pinaagi sa mga pagbiaybiay ug mga hampak, oo, ug labaw pa niini, sa mga gapus ug pagkabinilanggo.I  #Mga babaye nanagdawat sa ilang mga minatay pinaagi sa pagkabanhaw: ug ang uban ginasakit nga wala modawat sa ilang kagawasan, aron lamang mahiagum sila sa usa ka labing maayo nga pagkabanhaw.5c "Nagpalong sa gahum sa kalayo, nakalikay sa sulab sa espada, gikan sa kaluyahon nangahimong malig-on, nangabaskug sa gubat, nakapakalagiw sa mga kasundalohan sa mga kaaway.~/ !Nga tungod sa pagtoo nanagpakadaug sa mga gingharian, nanagbuhat sa pagkamatarung, nagpakabaton ug mga saad, nakagtak-up sa mga baba sa mga leon.W}' Ug unsa pay akong igapamulong? Kay pagakulangon ako sa panahon kong magahisgut pa ako mahitungod kang Gideon, kang Barac, kang Samson, kang Jepte; mahitungod kang David ug kang Samuel, ug sa mga manalagna: | Tungod sa pagtoo si Rahab nga bigaon wala malaglag uban niadtong mga masukihon, sa midawat siya sa mga maniniid nga may pakigdait.q{[ Tungod sa pagtoo nangapukan ang mga kuta sa Jerico sa human nila paglibuti kini sulod sa pito ka adlaw.z- Tungod sa pagtoo milatas sila sa dagat nga Mapula nga daw sa mamala nga yuta, nga sa gisulayan sa mga taga-Egipto ang paglatas, nangalumos sila. y Tungod sa pagtoo gitukod niya ang pasko, ug ang pagpanablig sa dugo, aron ang maglalaglag sa mga panganay dili makatandog kanila.x Tungod sa pagtoo mibiya siya sa Egipto, sa walay kahadlok sa kaligutgut sa hari, kay nagpadayon siya nga daw nakakita sa dili makita.w+ Nga nag-isip nga ang pagkatalamayon ni Cristo labi pang dakung bahandi kay sa mga bahandi sa Egipto; kay nagpaabut siya sa balus sa katumbasan."v= Kondili nagpalabi hinoon sa pagpakig-ambit sa kagul-anan uban sa mga tawo sa Dios, kay sa pagpahimulos sa mga kalipayan sa sala sulod sa usa ka panahon;u Tungod sa pagtoo si Moises, sa diha nga daku na siya, wala mosugot nga paganganlan nga anak sa anak nga babaye ni Faraon;Qt Tungod sa pagtoo si Moises, sa iyang pagkatawo, gitagoan sa iyang mga ginikanan sulod sa totolo ka bulan, kay nakita nila nga siya maoy usa ka matahum nga bata, ug sila wala mahadlok sa sugo sa hari.4sa Tungod sa pagtoo si Jose, sa haduol na ang iyang kamatayon, nagpahinumdum mahitungod sa paggikan sa mga anak ni Israel; ug naghatag ug sugo mahitungod sa iyang mga bukog.%rC Tungod sa pagtoo si Jacob, sa diha nga himalatyon na, nagpanalangin sa tagsatagsa sa mga anak ni Jose; ug nagsimba, nga nagaakbo sa tumoy sa iyang sungkod,wqg Tungod sa pagtoo si Isaac nagpanalangin kang Jacob ug kang Esau, bisan mahitungod sa mga butang nga umalabut.p! Nga nagaisip nga gamhanan ang Dios sa pagpabanhaw bisan gikan sa mga minatay; nga gikan didto siya sa usa ka dagway, iya usab nga gidawat.`o9 Bisan siya nga tungod kaniya ginaingon: Diha kang Isaac paganganlan ang imong kaliwat;+nO Tungod sa pagtoo si Abraham, sa gisulayan siya, naghalad kang Isaac; sa pagkamatuod, ang nakadawat nga malipayon sa mga saad nagahalad sa iyang anak nga bugtong;fmE Apan karon nagatinguha sila ug usa ka labing maayo nga yuta, nga mao ang langitnon; tungod niana, ang Dios wala magakaulaw tungod kanila, nga siya paganganlan ilang Dios, kay nakaandam siya alang kanila ug usa ka ciudad.sl_ Ug kong tinuod gayud nga sila may pagtagad sa yuta nga ilang gibiyaan, may higayon unta sila sa pagbalik.vke Kay ang mga nagapamulong niining mga butanga nagapahayag nga sila nagapangita ug yuta nga ilang kaugalingon.cj? Kini ngatanan nangamatay sumala sa pagtoo, nga wala makadawat sa mga saad, apan nakakita kanila ug nakapanghimamat kanila gikan sa halayo, ug sa tapus makasugid nga sila mga dumuloong ug mga lumalangyaw dinhi sa yuta.@iy Tungod niana, may nagpakatawo nga gikan sa usa, ug kini daw patay na, ang usa ka gidaghanon nga daw ang mga bitoon sa langit, ug ingon sa balas nga anaa sa baybayon, nga dili maisip. Sa giingon sa itaas: Sa mga halad ug mga gasa ug tibook mga halad-nga-sinunog ug mga halad alang sa sala dili ka modawat, wala ka usab ing kahimuot kanila (kini nga gihalad sumala sa Kasugoan).= Unya miingon ako: Ania karon, mianhi ako (Sa padron sa basahon nahisulat mahitungod kanako) sa pagbuhat sa imong kabubut-on, Oh Dios.W<' Sa tibook nga mga halad-nga-sinunog ug halad alang sa sala wala mo mahimut-i:; Tungod niana, sa pagsulod niya sa kalibutan, miingon siya: Ang halad ug gasa wala mo pagdawata, kondili giandaman mo ako ug usa ka lawas;`:9 Kay dili gayud mahimo nga ang dugo sa mga vaca ug sa mga kanding makapala sa mga sala.d9A Apan niadtong mga halara adunay handumanan nga gihimo mahitungod sa mga sala sa tuig-tuig.8 Kondili, wala ba unta sila moundang sa paghalad? kay ang mga magsisimba, sa tapus mahinloi sa nakausa, wala na untay pag-ila sa sala.w7 i Kay ang Kasugoan nga may landong sa mga maayong butang nga palaabuton, dili ang matuod nga dagway sa mga butang, uban sa mao gihapong mga halad sa tuig-tuig nga kanunay ilang gihalad, dili gayud makahimo sa paghingpit kanila nga nagaduol.86i Mao man usab si Cristo, sa gihalad na sa nakausa aron sa pagdala sa mga sala sa daghan, mopakita sa ikaduha, gawas sa sala, kanila nga nagapaabut kaniya, ngadto sa kaluwasan.r5] Ug ingon nga kini ginatudlo alang sa mga tawo ang pagkamatay sa makausa, ug sa tapus niini ang paghukom;i4K Kay kong mao kini, kinahanglan siya mag-antus kanunay sukad sa pagkatukod sa kalibutan: apan karon sa nakausa nga sa katapusan sa mga katuigan siya ginapadayag sa pagwagtang sa sala pinaagi sa paghalad sa iyang kaugalingon.<3q Ug dili kay siya maghalad pa sa iyang kaugalingon sa makadaghan, sama sa labawng sacerdote nga nagasulod sa dapit nga balaan sa tuig-tuig uban sa dugo nga dili iyang kaugalingon;G2 Kay si Cristo wala mosulod sa dapit nga balaan nga binuhat sa kamot, ingon sa sumbanan sa matuod; kondili ngadto sa langit gayud, sa pagpangatubang karon tungod kanato sa atubangan sa Dios;L1 Busa, kinahanglan nga ang mga hulad sa mga butang sa kalangitan pagahinloan niini; apan ang mga butang langitnon sa ilang kaugalingon pagahinloan uban sa mga labi pang maayo nga halad kay niini. 0 Ug sumala sa Kasugoan, makaingon ako, daw ang tanang mga butang ginahinloan sa dugo, ug gawas sa pag-ula sa dugo walay pagpasaylo.n/U Labut pa usab gisabligan niya ug dugo ang tabernaculo, ug ingon man ang mga ginamiton sa ministerio.V.% Nga nagaingon: Kini mao ang dugo sa tugon nga gisugo sa Dios nganha kaninyo.-y Kay sa gikamantala na ni Moises ang tagsatagsa ka sugo ngadto sa katawohan sumala sa Kasugoan, mikuha siya sa dugo sa mga nating vaca, ug sa mga kanding, uban ang tubig ug balhibo nga mapula ug hisopo, ug gisablig sa basahon ug sa katawohan usab,Y,+ Tungod niana, bisan pa ang nahauna nga tugon wala ikapahanungod nga walay dugo.t+a Kay ang tugon tungod sa kamatayon mapalig-on: kay kini dili magapulos samtang ang nagabuhat niini buhi pa.^*5 Kay kong hain ang tugon, didto kinahanglan mahitabo ang kamatayon sa nagahimo niini.{)o Ug tungod niining hinungdan siya mao ang Manlalaban sa usa ka bag-ong tugon, sa nahitabo ang kamatayon alang sa pagtubos sa mga paglapas nga nahisakup sa nahauna nga tugon, ang mga gitawag makadawat sa saad sa panulondon nga walay katapusan.~(u Dili ba labaw pa gayud ang dugo ni Cristo, nga pinaagi sa Espiritu nga walay katapusan naghalad sa iyang kaugalingon nga walay buling ngadto sa Dios, magahinlo sa inyong kaisipan gikan sa patay nga mga buhat aron sa pag-alagad sa Dios nga buhi?;'o Kay kong ang dugo sa mga kanding ug mga vaca nga toro, ug ang mga abo sa usa ka dumalaga nga vaca nga gisablig kanila nga mga nahugaw, nagapabalaan ngadto sa pagkahinlo sa unod:f&E Dili usab pinaagi sa dugo sa mga kanding ni sa mga nating vaca, kondili pinaagi sa iyang kaugalingong dugo, misulod sa makausa nga sa gihapon ngadto sa dapit nga balaan, sa nakab-ut niya ang walay-katapusan nga pagtubos.j%M Apan si Cristo nga miabut nga usa ka labawng sacerdote sa mga maayong butang nga palaabuton, pinaagi sa labing daku ug labing hingpit nga tabernaculo, nga dili binuhat sa mga kamot, nga kong sayron, dili niining pagkabuhata,'$G Sanglit (uban sa mga kalan-on ug mga ilimnon ug mga nagkalainlaing mga paghugas) mga tulomanon nga lawasnon nga ginapatuman hangtud sa panahon sa pagpabag-o./#W Nga maoy usa ka dagway alang niining panahona karon; nga sumala niadto gihalad ang mga gasa ug mga halad, nga mahitungod sa kaisipan, dili makahingpit sa magsisimba,"- Ang Espiritu Santo niini nagapaila nga ang dalan ngadto sa dapit nga balaan wala pa ipadayag, samtang nagatindog pa ang nahauna nga tabernaculo;E! Apan ngadto sa ikaduha ang labawng sacerdote lamang, sa makausa ra sa usa ka tuig, dili sa walay dugo nga gihalad niya alang sa iyang kaugalingon, ug alang sa mga kasaypanan sa katawohan:% C Karon sa naandam sa ingon kining mga butanga, ang mga sacerdote manulod kanunay sa nahauna nga tabernaculo, sa pagtuman sa mga bulohaton sa mga pag-alagad.1[ Ug sa ibabaw niini ang mga querubin sa himaya nga nagalandong sa halaran sa pagpasig-uli; nga mahatungod mining mga butanga dili kita karon makahisgot sa tinagsatagsa.ta Nga may usa ka incensario nga bulawanon, ug ang arca sa tugon nga nahal-upan paglibut sa bulawan, diin didto ang usa ka tibud nga bulawan nga gisudlan sa mana, ug ang kang Aaron nga sungkod nga nanalingsing, ug ang mga papan sa tugon.[/ Ug sunod sa ikaduha ka tabil, ang tabernaculo nga ginganlan Balaan sa mga balaan;=s Kay may usa ka tabernaculo nga giandam, ang nahauna, diin didto ang tangkawan, ug ang lamesa, ug ang mga tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, nga ginganlan dapit nga Balaan. 9 Karon, bisan ang nahauna nga tugon may mga tulomanon usab sa diosnong pag-alagad, ug may iyang dapit nga balaan, dapit nga balaan niini nga kalibutan. Niana nagaingon siya: Usa ka bag-ong tugon, gipakadaan niya ang nahauna. Apan ang nagakadaan ug nagakatigulang haduol na sa pagkahanaw.iK Kay magamaloloy-on ako sa ilang pagkamasupilon, ug ang ilang mga sala dili ko na paghinumduman.gG Ug ang tagsatagsa kanila dili magatudlo sa iyang isigka-tagilungsod, ug ang tagsatagsa sa iyang igsoon sa pag-ingon: Ilhon mo ang Ginoo: kay ang tanan makaila kanako, gikan sa labing diyutay ngadto sa labing dagku kanila.(I Kay kini mao ang tugon nga akong pagabuhaton uban sa balay ni Israel sa human niadtong mga adlawa, nagaingon ang Ginoo: Igabutang ko ang akong mga Kasugoan sa ilang hunahuna, ug sa ilang mga kasingkasing usab igasulat ko kini; ug ako mahimong Dios nila, ug sila mahimong katawohan nako;y Dili sumala sa tugon nga gibuhat ko uban sa ilang mga ginikanan sa adlaw nga gikuha ko sila sa akong mga kamot sa pag-agak kanila gawas sa yuta sa Egipto, kay sila wala managpadayon sa akong tugon, ug ako wala magatagad kanila, miingon ang Ginoo.NKay sa pagkakaplag ug kakulangan kanila, miingon siya: Ania karon, moabut ang mga adlaw, nagaingon ang Ginoo, nga ako magabuhat ug bag-o nga tugon uban sa balay sa Israel ug uban sa balay sa Juda;r]Kay kong kadtong nahaunang tugon wala pay nakulang, nan wala unta pagpangitai ug dapit alang sa ikaduha.A{Apan karon nabatonan niya ang usa ka ministerio nga labing maayo, sa paagi nga siya ang Manlalaban sa usa ka labing maayo nga tugon nga gitukod pinasikad sa labing maayo nga mga saad.&ENga nagaalagad nianang hulad ug landong sa mga butang nga langitnon, bisan ingon nga si Moises gipasidaanan sa Dios sa diha nga magabuhat na unta siya sa tabernaculo, kay: Tan-awa, matud niya, nga buhaton mo ang tanang mga butang sumala sa sumbanan nga gipakita kanimo didto sa bukid.Busa, kong siya ania pa sa yuta, dili gayud siya masacerdote, sanglit ania sila nga nagahalad sa mga gasa sumala sa Kasugoan;<qKay ang tagsatagsa ka labawng sacerdote gitudlo aron magahalad sa mga gasa ug mga halad usab; tungod niana kinahanglan nga kining labawng sacerdote usab may iyang takus ikahalad.s_Usa ka ministro sa dapit nga balaan, ug sa matuod nga tabernaculo nga ginapatindog sa Dios, dili sa tawo.E Karon, sa mga butang nga among ginasulti, ang labing dakung hunahuna mao kini: Aduna kita niining maong labawng sacerdote nga naglingkod sa toong kamot sa trono sa Halangdon sa mga langit,V %Kay ang Kasugoan nagatudlo ug mga tawo nga may mga kaluyahon ingon nga mga labawng sacerdote, apan ang pulong sa panumpa nga ulahi sa Kasugoan nagatudlo ug usa ka Anak, nga ginahingpit sa walay katapusan.+ ONga wala magkinahanglan sa paghalad adlaw-adlaw sa mga halad, sa ma niadtong mga labawng sacerdote, una sa tanan, alang sa iyang kaugalingong mga sala, ug unya alang sa mga sala sa mga tawo: kay kini iyang gibuhat sa makausa alang sa walay katapusan, sa paghalad niya sa iyang kaugalingon.- SKay ang mao nga labawng sacerdote nahiangay kanato: balaan, walay sala, walay buling, ginahin gikan sa mga makasasala, ug gihimong labing hataas kay sa kalangitan;- SBusa usab siya arang makaluwas sa hingpit gayud kanila nga nanagduol ngadto sa Dios pinaagi kaniya, sanglit siya buhi sa gihapon aron sa pagpangamuyo alang kanila.x iApan siya, tungod kay nagapadayon sa walay katapusan, nagabaton sa iyang pagkasacerdote nga walay pagkabalhin.{oUg sila gayud nangahimong mga sacerdote nga daghan kaayo, kay tungod sa kamatayon ginapugngan sila sa pagpadayon;T!Sa ingon usab si Jesus nahimong kalig-onan sa usa ka labing maayong tugon.zm(Kay sa pagkamatuod sila gipanaghimo nga mga sacerdote sa walay panumpa, apan siya sa may panumpa tungod niadtong nag-ingon mahitungod kaniya: ang Ginoo nanumpa ug dili siya sa iyang kaugalingon magbasul. Ikaw sacerdote sa walay katapusan);6gUg sanglit kay kini dili sa walay pagpanumpa. 9(Kay walay bisan unsa nga gihingpit sa Kasugoan), ug ang pagpasulod tungod niini sa labing maayo nga paglaum, nga pinaagi niini mahiduol kita sa Dios._7Kay giwagtang ang nahauna nga sugo tungod sa kahuyang ug pagkawalay kapuslanan niini.r]Kay ginapamatud-an mahitungod kaniya: Ikaw sacerdote sa walay katapusan, sumala sa laray ni Melchisedec.yNga ginahimo, dili sumala sa balaod sa lawasnon nga Kasugoan, kondili sumala sa gahum sa kinabuhi nga walay katapusan:Ug ang atong ginapamulong labi pa gayud nga dayag, kong sumala sa kasamahan ni Melchisedec may mobangon nga laing sacerdote, Kay dayag gayud nga ang atong Ginoo natawo gikan kang Juda; nga niining banaya si Moises wala magsulti mahitungod sa mga sacerdote.~ Kay ang ginapamulongan niining mga butanga sakup sa lain nga banay, nga gikan niini walay tawo nga nakaalagad sa halaran._}7 Kay sa nailisan ang pagkasacerdote, tungod sa kinahanglan usab ang Kasugoan nailisan.| Karon, kong diha pay pagkahingpit pinaagi sa pagkasacerdote ni Levi (kay sa ilalum niini midawat ang mga tawo sa Kasugoan), unsa pa may pagkinahanglan nga may laing sacerdote nga patindugon sumala sa laray ni Melchisedec, ug dili pagaisipon sama sa laray ni Aaron?Y{+ Kay didto pa siya sa mga hawak sa iyang amahan, sa gisugat siya ni Melchisedec.zw Ug, busa pagaingnon niini, pinaagi kang Abraham, bisan si Levi nga nagadawat sa mga ikapulo, nagbayad sa mga ikapulo:yyUg dinhi ang mga tawo nga mamatay nagadawat sa mga ikapulo; apan didto ang usa, nga kaniya ginapamatuod nga siya buhi.`x9Apan sa walay bisan unsa nga paglalis, ang labing ubos gipanalanginan sa labing labaw.!w;Apan siya kang kansang kagikanan wala isipa nga gikan kanila, nagkuha sa mga ikapulo gikan kang Abraham, ug nagapanalangin niadtong nagadavvat sa saad.tvaUg kadtong sa mga anak ni Levi nga nanagdawat sa katungdanan sa pagkasacerdote, may sugo sa pagkuha sa mga ikapulo gikan sa mga tawo sumala sa Kasugoan, nga gikan sa ilang mga igsoon, bisan nagagikan kini sila sa mga hawak ni Abraham: u9Karon, palandunga kong unsa ang pagkadaku niining tawohana, nga kaniya si Abraham nga patriarca naghatag sa ikapulo sa mga labing maayo sa mga inagaw.It Walay amahan, walay inahan, walay kagikanan; nga walay sinugdan sa mga adlaw; bisan katapusan sa kinabuhi, kondili gibuhat nga sama sa Anak sa Dios), nagapadayon nga sacerdote nga sa gihapon.9skKang kinsa usab si Abraham mibahin sa ikapulo sa tanan, (sanglit una sa tanan, kong hubaron, Hari sa pagkamatarung, ug unya usab Hari sa Salem, kong sayron, Hari sa pakigdait;/r YKay kini si Meichisedec, hari sa Salem, sacerdote sa Dios nga Hataas Uyamut, misugat kang Abraham nga nagapauli gikan sa pagpamatay sa mga hari, ug nanalangin kaniya; q9Diin ingon nga mag-uuna, si Jesus misulod tungod kanato, sa nahimo siyang usa ka labawng sacerdote nga walay katapusan, sunod sa laray ni Melchisedec. pNga atong gibatonan ingon nga sinipit sa kalag, usa ka paglaum nga may katinoan ug malig-on, ug nagasulod ngadto sa sulod sa tabil.voeNga pinaagi saduha ka butang nga dili mabalhinon, nga tungod kanila dili gayud mahimo nga ang Dios magbakak, may malig-on nga pagpadasig kita, nga mingkalagiw ngadto sa dalangpanan sa pagbaton sa paglaum nga gibutang sa atong atubangan;=nsNga niini, ang Dios, sanglit nagasingkamot sa pagpakita nga labing madagayaon ngadto sa mga manununod sa saad, sa pagkadili-mabalhinon sa iyang tambag, nga ginalabanan ug panumpa;m3Kay ang mga tawo nagapanumpa sumala sa mga labi pang daku kay kanila, ug sa tanang pakiglalis nila ang panumpa maoy katapusan alang sa pagpalig-on.Wl'Ug niini, sa nakag-antus siya sa mapailubon gayud, hing-aguman niya ang saad.}ksNga nagaingon: Sa pagkamatuod, sa pagpanalangin pagapanalanginan ko ikaw, ug sa pagpadaghan pagapadaghanon ko ikaw.j Kay sa pagsaad sa Dios kang Abraham, sanglit walay laing labing daku kay kaniya nga iyang kapanumpaan, nanumpa siya sa iyang kaugalingon,~iu Aron dili kamo magmatapulan, kondili mga magmaawaton niadtong tungod sa pagtoo ug pagpailub nagapanunod sa mga saad.h- Ug nagapanghinaut kami nga ang tagsatagsa kaninyo magapakita sa mao usab nga kakugi ngadto sa kahingpitan sa paglaum bisan hangtud sa katapusan;Xg) Kay walay pagka-dili-matarung ang Dios nga mahikalimot sa inyong buhat ug sa gugma nga inyong gipakita alang sa iyang ngalan, sa pagkaagi nga kamo nagaalagad sa mga balaan, ug sa gihapon nagaalagad pa kamo.!f; Apan, mga hinigugma, ginadani kami sa labing maayong mga butang alang kaninyo, ug mga butang nga iya sa kaluwasan, bisan nagasulti kami sa ingon niini. eApan kong nagabunga sa mga sapinit ug mga kadyapa, kini igasalikway ug haduol sa tunglo; kang kinsang katapusan mao ang pagkasunog.CdKay ang yuta nga nagasuyop sa ulan nga sa masubsub nagakahulog niini, ug nagapatubo sa mga tanum nga angay niadtong alang kanila ginauma ang yuta, nagadawat sa panalangin gikan sa Dios.Vc%Ug unya mahulog, dili na mahimo ang pagpabag-o kanila pag-usab ngadto sa paghinulsol; samtang nga gilansang nila pag-usab ngadto sa ilang kaugalingon ang Anak sa Dios, ug ilang gipakaulawan siya sa dayag.[b/Ug nakatilaw sa maayong pulong sa Dios, ug sa mga gahum sa katuigan nga umalabut,a!Kay mahitungod niadtong mga naiwagan sa makausa ug mga nanagpakatilaw sa hatag nga langitnon, ug nahimong mga umalambit sa Espiritu Santo,8`kUg kini pagabuhaton nato kong igatugot sa Dios._)Mahitungod sa pagtolon-an sa pagbautismo, ug sa pagpandong sa mga kamot, ug sa pagkabanhaw sa mga minatay, ug sa paghukom nga walay katapusan.o^ YBusa, sa nasayloan nato ang pulong sa nahaunang mga pagtolon-an ni Cristo, magapadayon kita ngadto sa kahingpitan, dili sa pagbutang pag-usab ug patukoranan sa paghinulsol gikan sa patay nga mga buhat, ug sa pagtoo ngadto sa Dios.*]MApan ang kalan-on nga magahi alang sa mga tawong hamtong, niadto gayud nga tungod sa pagbansay naanad ang ilang mga salabutan sa paggahin sa maayo ug sa dautan,u\c Kay ang tagsatagsa nga nakig-ambit sa gatas walay kasinatian sa pulong sa pagkamatarung, kay bata man siya.-[S Kay sa diha nga tungod sa panahon kinahanglan kamo mahimong mga magtutudlo, nagkinahanglan na usab kamo nga may usa nga magatudlo kaninyo sa mga sinugdan sa nahaunang mga pagtolon-an sa mga pulong sa Dios; ug nangahimo nga ingon sa mga nagkinahanglan sa gatas ug dili sa kalan-on nga magahi.Z Tungod kaniya kami adunay daghang mga butang nga ikasulti nga malisud sabton, sa hingkaplagan namo nga kamo nabungol sa pagpanimati.UY# Nga ginganlan siya sa Dios labawng sacerdote sunod sa laray ni Melchisedec.X Ug sa tapus mahimong hingpit, alang kanila nga nagatuman kaniya, nahimo siyang magbubuhat sa kaluwasan nga walay katapusan;tWaNga bisan siya usa ka Anak, apan makakat-on sa pagka-masinugtanon pinaagi sa mga butang nga iyang giantus,VNga sa mga adlaw sa iyang unod, sa nakahalad ug mga pag-ampo ug mga pagpangamuyo, uban ang makusog nga pagbakho ug mga luha ngadto kaniya nga may gahum sa pagluwas kaniya gikan sa kamatayon, ug sa tapus patalinghugi tungod sa iyang diosnong kahadlok.~UuSumala sa giingon usab niya sa laing dapit: Ikaw sacerdote hangtud sa walay katapusan sunod sa laray ni Melchisedec.=TsBusa si Cristo usab wala maghimaya sa iyang kaugalingon aron pagahimoon nga labawng sacerdote, kondili ang nagasulti kaniya: Ikaw ang akong Anak, karong adlawa gipanganak ko ikaw. ~~n}}I||8{tzyy9xtwwkw1vuu"tissrqqipp#ooSnn%mlmkk2j8iihhOggXgfzee$dd`ccbaa``__^d]]b\\"[oZZYYXWW7VDUTT4SSRRQXPPcOOHNxNMHLL`KKAJJ0I{HHtGG FDE{DqCCCBBAA@c??D>>=<< ;::9[88=77H6?54433"22C1109//?.f--V,+**a))(E'''&%%L$v##"}! *"OL. 90v]AXFM b 5g9%]CKondili sa tinago nga tawo sa kasingkasing, sa bisli nga dili madunoton, sa maaghop nga espiritu ug makigdaiton, nga maoy mahal gayud sa atubangan sa Dios.)\KNga ang inyong pagdayandayan dili ang sa gawas nga sa pagsalapid sa buhok, sa pagdayandayan sa mga alahas nga bulawan, ug sa pagsul-ob sa hamili nga mga bisti;N[Sa hingpanid-an nila ang inyong maputling gawi inubanan sa kahadlok;WZ )Ingon man usab, kamo nga mga asawa, managpasakup kamo sa inyong kaugalingong mga bana; aron nga kong may uban nga dili magsugot sa pulong, madani sila sa walay pulong pinaagi sa kagawian sa ilang mga asawa,YKay kamo sama sa mga carnero nga nanghisalaag, apan karon nanagbalik kamo sa Magbalantay ug Magtatan-aw sa inyong mga kalag.cX?Nga siya sa iyang kaugalingon mao ang nagdala sa atong mga sala sa iyang lawas ibabaw sa kahoy, aron kita, nga sa nangamatay ngadto sa sala, mabuhi kita ngadto sa pagkamatarung; tungod sa mga samad niya nangaayo kamo.BW}Nga, sa gipasipalahan siya, wala siya mobalus sa pagpasipala; sa nagaantus siya, wala siya maghulga; kondili siya nagtugyan sa iyang kaugalingon kaniya nga nagahukom sa matarung gayud;NVNga wala makabuhat ug sala, ni nakaplagan ang limbong sa iyang baba;U7Kay niini, mga gitawag kamo; kay si Cristo nag-antus usab alang kaninyo nga nagbilin kaninyo nga sulondan, aron pagsundon ninyo ang iyang mga lakang;{ToKay unsang himayaa kini, kong, sa nakasala kamo, ug gisagpa tungod niini, inyong pagaantuson sa mapailubon gayud? Apan kong maayo ang inyong gibuhat ug gisakit kamo tungod niana, pagaantuson ninyo kini sa mapailubon, kini kahimut-an sa Dios.S+Kay kini kahamut-an, kong tungod sa kaisipan sa arubangan sa Dios, ang tawo nagaantus ug mga kasakit, nga ginasakit kaniya sa walay katarungan.R7Mga sulogoon, managpasakup kamo sa bug-os nga kahadlok sa inyong mga agalon; dili lamang sa mga maayo ug mapuangoron, kondili usab sa mga masuk-anon.QTahuron ninyo ang tanang mga tawo. Higugmaon ninyo ang pagminag-soonay; kahadlokan ninyo ang Dios. Tahuron ninyo ang hari.PIngon nga mga may kagawasan, ug wala magagamit sa inyong kagawasan nga maoy takuban sa kadautan, kondili ingon nga mga ulipon sa Dios.OKay kini mao ang kabubut-on sa Dios, nga pinaagi sa pagbuhat ug maayo, pahilumon ninyo ang pagkaburong sa mga tawong buang;N-Kun sa mga gobernador, ingon nga sinugo nila alang sa pagpanimalus sa mga mamumuhat sa kadautan, ug sa pagdayeg niadtong mga nagabuhat ug maayo.{Mo Managpasakup kamo sa tanang pagbulot-an sa tawo, tungod sa ngalan sa Ginoo; kong sa hari ingon nga mao ang labaw;wLg Nga pagbatonan ninyo ang usa ka maayo nga paggawi sa taliwala sa mga Gentil; nga, bisan kamo ginalibak nila nga daw kamo mamumuhat sa kadautan, sa makita nila ang inyong mga maayong buhat, pagahimayaon nila ang Dios sa adlaw sa pagdu-aw.-KS Mga hinigugma, nagapakilooy ako kaninyo ingon nga mga dumuloong ug lumalangyaw, nga maglikay kamo sa mga kailibgon nga lawasnon, nga nagapakiggubat batok sa kalag;J- Kamo, nga sa miaging panahon, dili katawohan, apan karon katawohan sa Dios: Kamo, nga wala mahiagum sa kalooy, apan karon nahiagum na sa kalooy.I Apan kamo ang kaliwatan nga pinili, harianong pagkasacerdote, nasud nga balaan, katawohan nga nakaugalingon sa Dios, aron igamantala ninyo ang mga pagkahalangdon niya nga nagtawag kaninyo gikan sa mga kangitngit ngadto sa iyang katingalahan nga kahayag: H9Ug, bato sa pagkapangdol, ug bato sa kangil-ad, kay sila nahipangdol tungod sa pulong, sanglit dilimasinugtanon sila, ug diha niana usab sila gitudlo.$GABusa alang kaninyo nga nagatoo mao ang pagkahamili, apan sa mga dilimatinohoon: Ang bato nga gisalikway sa mga magtutukod, kini nahimong ulo sa pamag-ang;!F;Kay nahamutang sa Sulat: Ania karon, igabutang ko sa Sion ang usa ka pangulo nga bato sa pamag-ang, pinili, hamili; ug ang motoo kaniya, dili maulawan.hEIKamo usab, ingon nga mga batong buhi, ginatukod kamo nga usa ka balay nga espirituhanon, usa ka pagkasacerdote nga balaan, aron magahalad kamo sa mga halad nga espirituhanon, nga nahamut-an sa Dios pinaagi kang Jesucristo.{DoNga kaniya manuol kamo, sa batong buhi, nga, sa pagkamatuod, gisalikway sa mga tawo, apan sa Dios pinili, hamili;3CaKong natilawan ninyo nga ang Ginoo malomo,-BSIngon sa mga bata nga bag-ong nangatawo, mangandoy kamo sa mainit gayud sa walay simbug nga gatas nga espirituhanon, aron magatubo kamo sa kaluwasan pinaagi niini;A 1Busa, sa nabiyaan ninyo ang tanan nga pagkadautan, ug ang tanan nga limbong, ug ang mga pagkasalingkapaw, ug mga kasina ug tanan nga mga paglibak,x@ kApan ang pulong sa Ginoo magapadayon sa gihapon. Ug kini mao ang pulong sa Maayong Balita nga ginawali kaninyo.? 'Kay, ang tanan nga unod sama sa balili, ug ang tanan nga himaya niini sama sa bulak sa balili; malaya ang balili, ug matagak ang iyang bulak:> 1Sa gipakatawo kamo pag-usab, dili sa binhi nga madunoton, kondili sa dili-madunoton pinaagi sa pulong sa Dios, nga buhi ug nagapadayon sa gihapon.Y= -Samtang nag-ulay kamo sa inyong mga kalag diha sa pagkamasinulondon sa kamatuoran ngadto sa gugma nga walay pagkasalingkapaw sa mga igsoon, maghigugmaay kamo ang usa ug usa sa kasingkasing nga mainiton gayud;5< eNga pinaagi kaniya, kamo mga magtotoo sa Dios, nga nagbanhaw kaniya gikan sa mga minatay, ug mihatag kaniya sa himaya; aron ang inyong pagtoo ug paglaum mahamutang sa Dios:; )Nga sa pagkamatuod, daan nang hingbaloan sa wala pa ang pagtukod sa kalibutan, apan nga gipadayag sa katapusan sa mga panahon, tungod kaninyo,i: MKondili sa bililhon nga dugo ni Cristo, ingon sa usa ka cordero nga walay buling ug walay mansa:O9 Sa hingsayran ninyo, nga kamo wala pagtubsa gikan sa walay pulos ninyo nga pagkinabuhi nga inyong gipanununod sa inyong mga ginikanan, pinaagi sa mga butang nga magabuk ingon sa bulawan, kun salapi;Y8 -Ug kong kamo magatawag kaniya ingon nga Amahan, nga sa walay pagpasulabi sa mga tawo, nagahukom siya uyon sa mga buhat sa tagsatagsa, managgawi kamo sa panahon sa inyong pagkadumuloong dinhi nga may kahadlok;?7 {Kay nahasulat na: Mahimong balaan kamo, kay balaan ako.q6 ]Kondili, ingon nga siya nga nagtawag kaninyo balaan, magbalaan usab kamo sa tanang paagi sa panginabuhi.$5 CIngon nga mga anak nga masinulondon, nga wala managpahiuyon sa inyong kaugalingon sumala sa inyong mga kailibgon nga daan sa panahon sa inyong pagkaburong.34 a Tungod niana, sa lig-onon ninyo ang inyong mga hunahuna, managbuotan kamo, ug lumaum kamo sa hingpit sa gracia, nga pagadad-on nganha kaninyo sa pagpadayag ni Jesucristo;F3  Nga kanila gipadayag kini, dili sa ilang kaugalingon gayud, kondili kaninyo, nag-alagad sila niining mga butanga, nga karon ginamantala kaninyo pinaagi kanila nga nagwali sa Maayong Balita kaninyo pinaagi sa Espiritu Santo nga gisugo gikan sa langit; nga ang maong mga butang ginatinguha nga susihon sa mga manolonda.N2  Nga nagasusi sa panahon, kun sa paagi sa panahon, nga ginatultul sa Espiritu ni Cristo nga didto kanila, sa nagpamatuod kini nga daan sa mga pag-antus ni Cristo, ug sa mga himaya nga mosunod niini;#1 A Nga mahatungod sa maong kaluwasan ang mga manalagna nagpangita ug nagsusi sa masingkamuton gayud nga nagpanagna mahatungod sa gracia nga magaabut kaninyo:\0 3 Sa pagdawat ninyo sa katapusan sa inyong pagtoo, ang kaluwasan sa inyong mga kalag.B/ Nga sa wala ninyo hikit-i, inyong gihigugma; ug nga bisan wala ninyo siya hikit-i karon, apan sa pagtoo nagakalipay kamo sa hilabihan gayud sa kalipay nga dili maasoy ug puno sa himaya:`. ;Nga ang pagsulay sa inyong pagtoo, nga labi pa kahamili kay sa bulawan nga nagakawala, bisan kini pagasulayan pinaagi sa kalayo, makaplagan ngadto sa pagdayeg, ug himaya, ug kadungganan, sa pagpadayag ni Jesucristo:"- ?Diin niini nanagkalipay kamo ug daku gayud, bisan karon sa hamubong panahon, kong kinahanglan, gipasubo kamo pinaagi sa nagakalainlain nga mga pagtintal;, Nga tungod sa gahum sa Dios ginabantayan kamo pinaagi sa pagtoo ngadto sa kaluwasan nga andam nga igapahayag sa katapusan nga panahon.+ Ngadto sa usa ka kabilin nga dili madunoton, ug walay buling, ug dili molubad, nga gitagana didto sa langit alang kaninyo,X* +Dalayegon ang Dios ug Amahan sa atong Ginoong Jesucristo, nga sumala sa iyang dakung kalooy, kita gipakatawo pag-usab niya ngadto sa buhing paglaum, pinaagi sa pagkabanhaw ni Jesucristo gikan sa mga minatay;Q) Sumala sa daang pagkahibalo sa Dios nga Amahan, diha sa pagkabalaan sa Espiritu, ngadto sa pagkamasinulondon ug sa pagsablig sa dugo ni Jesucristo: Ang gracia ug ang pakigdait modagaya nganha kaninyo.( 7Si Pedro, apostol ni Jesucristo, alang sa mga pinili nga mga dumuloong nga gibulagbulag diha sa Ponto, sa Galacia sa Capadocia, sa Asia, ug Bithinia,A'{Pahibaloa siya nga ang nagakabig sa usa ka makasasala, gikan sa pagkahisalaag niya sa iyang dalan, makaluwas sa usa ka kalag gikan sa kamatayon, ug magatabon siya sa daghang mga sala.o&WMga igsoon ko, kong ang uban kaninyo mahisalaag gikan sa kamatuoran, ug may usa nga magakabig kaniya;j%MUg nag-ampo siya sa pag-usab, ug ang langit mihatag ug ulan, ug ang yuta naghatag sa iyang abut.+$OSi Elias, tawo nga sama kanato sa kinaiya, nag-ampo sa mainiton gayud nga dili unta mag-ulan, ug wala mag-ulan, sa yuta sulod sa totolo ka tuig ug unom ka bulan.M#Busa, magsinugiray ang usa ug usa kaninyo sa inyong mga sala, ug mag-ampo ang usa alang sa usa, aron mangaayo kamo. Ang pagpangamuyo sa usa ka tawong matarung, daku ug kahimoan sa magbuhat niini.")Ug ang pag-ampo sa pagtoo, magaluwas kaniya nga nagamasakiton, ug pagabangunon siya sa Ginoo; ug kong nakasala siya, pagapasayloon siya niana.(!INagmasakiton ba ang uban kaninyo? Tawgon niya ang mga anciano sa iglesia ug manag-ampo sila alang kaniya, nga hidhiran siya sa lana tungod sa ngalan sa Ginoo.q [ Ang uban kaninyo nagaantus ba? Mag-ampo siya. Nagakalipay ba ang uban kaninyo? Mag-awit siya sa salmos.c? Apan labaw sa tanan, mga igsoon, dili kamo manumpa, bisan tungod sa langit, bisan tungod sa yuta, bisan sa lain nga pagpanumpa; kondili nga ang inyong oo, oo; ug ang inyong dili, dili; aron kamo dili mahulog sa hukom.ve Ania karon, ginatawag ta sila nga mga bulahan nga nagapadayon sa mapailubon. Hingdunggan ninyo ang pagpailub ni Job, ug nakita ninyo ang tuyo sa gihatag kaniya sa Ginoo; daw unsa nga pagkamapuanguron, ug pagkamaloloy-on gayud ang Ginoo.) Mga igsoon, kuhaa ninyo nga sulondan sa pag-antus sa mga kadautan ug sa pagpailub, ang mga manalagna nga nanagsulti tungod sa ngalan sa Ginoo.7 Mga igsoon, dili kamo magbagulbol ang usa batok sa usa, aron dili kamo paghukman. Ania karon, ang maghuhukom nagatindog sa atubangan sa mga pultahan.hIMagpailub usab kamo; lig-ona ang inyong mga kasingkasing: kay ang pag-abut sa Ginoo haduol na.T!Busa mga igsoon, managpailub kamo hangtud sa pagpadayag sa Ginoo. Ania karon, ang mag-uuma nagahulat nga may pagpailub sa matinggas nga abut sa yuta hangtud kini makadawat sa ulan nga sayo ug nga ulahi.SGihukman ninyo, ug gipatay ninyo ang matarung; siya wala mosukol kaninyo.5Nangabuhi kamo dinhi sa yuta, sa pagpahimuot sa lawas ug sa kalipayan; ginapatambok ninyo ang inyong mga kasingkasing tagana sa adlaw nga ting-ihaw.I Ania karon, ang suhol sa mga mamomoo, nga nag-anhi sa inyong mga uma nga inyong gilimolimo, nagasinggit, ug ang singgit sa mga mangangani, nakaabut sa mga igdulungog sa Ginoo sa kasundalohan.RAng inyong bulawan ug salapi ginatay-an, ug ang ilang taya magapamatuod batok kaninyo, ug magalamoy sa inyong unod sama sa kalayo. Nagatigum kamo sa inyong mga bahandi diha sa katapusan nga mga adlaw.a;Ang inyong mga bahandi mangadunot, ug ang inyong mga panapton ginakutkut sa mga bokbok.u eNan karon, mga dato, managpanghilak kamo, ug managtiyabaw kamo, tungod sa mga pagkaalaut nga moabut kaninyo.b=Busa ang mahibalo nga magbuhat sa maayo, ug kana wala niya pagabuhata, kaniya kana sala.b=Apan karon nagahimaya kamo sa inyong pagpangandak; kanang tanan nga pagpangandak dautan.ykKay kinahanglan kamo magpamulong: Kong mobuot ang Ginoo, mabuhi kita, ug magabuhat kita niini, kun niadto usab.QApan wala kamo manghibalo kong unsa ang mahatabo sa pagkaugma. Unsa ba ang inyong kinabuhi? Sa pagkamatuod, sama lamang sa usa ka inalisngaw, nga sa makadiyut magapadayag, ug sa ulahi mahanaw lamang;8i Nan karon, kamong mga nagaingon: Karon, kun ugma, moadto kami sa mao nga lungsod ug mopabilin kami didto ug usa ka tuig, ug managpatigayon kami, ug mahiagum kami sa ganancia."= Usa lamang ang maghahatag sa Kasugoan ug ang maghuhukom, nga mao siya ang makaluwas ug makalaglag; apan kinsa ba ikaw nga magahukom sa imong isigkatawo?  Mga igsoon, dili kamo magalibak sa usa ug usa; ang nagalibak batok sa igsoon, ug nagahukom kaniya, nagalibak batok sa Kasugoan, ug ginahukman niya ang Kasugoan; apan kong ginahukman mo ang Kasugoan, dili ka magtutuman sa Kasugoan, kondili maghuhukom.L  Managpaubos kamo sa atubangan sa Ginoo, ug siya magatuboy kaninyo. 9 Managpasakit, ug managkasubo, ug managpanghilak kamo: ang inyong panagkatawa ilisan ninyo sa kasubo, ug ang inyong kalipay, ilisi sa kahiubos sa buot.0 YManagpanuol kamo sa Dios, ug siya moduol kaninyo. Hinloi ang inyong mga kamot, mga makasasala; ug ulaya ang inyong mga kasingkasing, kamo nga mga duruha ing hunahuna.e CBusa managpasakup kamo sa Dios; apan sukli ninyo ang yawa, ug siya mokalagiw gikan kaninyo.<qApan siya nagahatag ug gracia nga labaw pa. Tungod niini ang Kasulatan nagapamulong: Ginabatokan sa Dios ang mga palabilabihon, apan nagahatag sa gracia niadtong mga mapaubsanon.)Nagadahum ba kamo nga ang Kasulatan nagaingon sa walay hinungdan? Ang Espiritu nga iyang gipapuyo dinhi kanato, nagapangandoy ba sa pagkasina?V%Kamo mga mananapaw, wala ba kamo manghibalo nga ang pagpakig-abyan sa kalibutan maoy pagpakig-away sa Dios? Busa bisan kinsa nga makig-abyan sa kalibutan, nagahimo sa iyang kaugalingon nga kaaway sa Dios.Nangayo kamo, ug wala kamo makadawat, kay sayup ang inyong pagpangayo, aron sa pag-usik-usik niini alang sa inyong kalipayan.3_Nanagkaibog kamo, ug wala kamoy inyo; nagpatay kamo ug nasina kamo, ug dili kamo mahiagum. Nakig-away ug nakiggubat kamo, apan wala ninyo hiagumi, kay kamo wala mangayo,6 gDiin ba magagikan ang mga gubat ug diin ba magagikan ang mga panag-away sa taliwala ninyo? Dili ba gikan sa inyong kailibgon nga nagagubat diha sa mga bahin sa inyong lawas?iKUg ang bunga sa pagkamatarung ginapugas sa pakigdait alang kanila nga nagatinguha sa pakigdait.@yApan ang kaalam nga gikan sa itaas, sa nahauna ulay, ug unya makigdaiton, maaghop, mapuanguron, puno sa kalooy, ug sa mga maayong bunga, walay pagkabingkil ug walay pagkasalingkapaw.{oKay kong hain ang kasina, ug ang espiritu sa pagkabahin, atua usab ang kagubot ug ang tanang mangil-ad nga buhat.s_Kay kini nga kaalam dili usa ka kaalam nga nagagikan sa kahitas-an, kondili yutan-on, lawasnon, yawan-on.#~?Apan kong may mapait kamo nga kasina, ug espiritu sa pagkabahin sa inyong kasingkasing, dili kamo managhimaya, ug dili kamo magbakak batok sa kamatuoran.}/ Kinsa ba ang maalam ug masinabuton sa taliwala ninyo? Magpakita siya pinaagi sa iyang maayong gawi sa mga buhat niya tungod sa kaaghop sa kaalam.1|[ Mga igsoon ko, arang ba makabunga ug mga aceituna ang kahoyng higuera, kun ang parras makabunga ba ug igos? Ni ang tuburan nga maparat makahatag ug tubig nga matam-is.Z{- Nagaagay ba sa tuburan, sa mao usab nga tubod, ang tubig nga matam-is ug mapait?z Sa mao usab nga baba, nagapanggula ang panalangin ug ang panunglo. Mga igsoon ko, kining mga butanga dili angay mahimo sa ingon niini.y Pinaagi niini ginapanalanginan ta ang Ginoo ug Amahan, ug pinaagi niini, gitunglo ta ang mga tawo, nga gibuhat sumala sa dagway sa Dios.xApan walay bisan kinsa nga arang makapaaghop sa dila, nga mao ang usa ka dautan nga dingas nga puno sa makamatay nga hilo. w9Kay ang tagsatagsa ka matang sa mga mananap, ug sa kalanggaman, ug sa mga nagasaguyod sa yuta, ug sa mga isda, arang mapaaghop ug ginapaaghop sa tawo;vUg ang dila maoy usa ka kalayo: mao ang kalibutan sa kadautan: Maingon niana ang dila sa taliwala sa mga bahin sa atong lawas, nga nagahugaw sa tibook nga lawas, ug nagaduslit ug kalayo sa tibook nga kinaiya nga daan ug ginaduslitan gikan sa infierno.DuIngon man usab ang dila usa ka bahin nga diyutay sa lawas, ug nagapangandak sa dagku nga mga butang. Tan-awa, daw unsa ka daku nga kalasangan ang ginadaigan sa usa ka diyutay nga kalayo.@tyTan-awa usab, ang mga sakayan, bisan sila hilabihan ka dagku ug ginapadpad sa mga makusog nga hangin, ginapaliso sa usa ka diyutay nga bansalan, kong diin ang nahamut-an sa nagaulin. s9Karon, kong ginabutangan ta ug mga busal ang mga baba sa mga kabayo, aron sila magsugot kanato, ginabut-an ta sa pagpaliso ang ilang tibook nga lawas.Ar{Kay kitang tanan mahipangdol sa daghan nga mga butang. Kong may uban nga dili mahipangdol sa pulong, mao siya ang tawo nga hingpit, nga arang usab makapugong sa tibook niya nga lawas.q Mga igsoon ko, dili managdaghan kamo nga mga magtutudlo sa hingbaloan nga magadawat kita ug labi pa nga mabug-at nga hukom.zpmKay maingon nga patay ang lawas nga bulag sa espiritu, mao man usab ang pagtoo nga bulag sa mga buhat patay man.0oYUg sa mao nga pagkaagi si Rahab nga bigaon, wala ba usab pagpakamatarunga tungod sa mga buhat sa pagdawat niya sa mga sinugo, ug gipadala niya sila sa lain nga dalan?hnINakita ninyo nga ang tawo gipakamatarung tungod sa mga buhat, ug dili lamang tungod sa pagtoo. m9Ug natuman ang Kasulatan, nga nagaingon: Ug si Abraham mitoo sa Dies, ug kana giisip kaniya alang sa pagkamatarung; ug gitawag siya nga abyan sa Dios.xliNakita mo nga ang iyang pagtoo naghimo kuyog sa iyang mga buhat; ug ang pagtoo gihingpit pinaagi sa mga buhat;k5Wala ba pakamatarunga si Abraham nga atong amahan, pinaagi sa mga buhat, sa diha nga naghalad siya sa iyang anak nga si Isaac, sa ibabaw sa halaran?rj]Apan buot ba ikaw nga masayud, oh tawo nga walay pulos, nga ang pagtoo, sa mahabulag sa mga buhat patay?niUIkaw nagatoo nga usa ra ang Dios; nagabuhat ka ug maayo: ang mga yawa nagatoo usab, ug nagapangurog.MhApan magaingon ang usa ka tawo: Ikaw may pagtoo, ug ako may mga buhat. Ipakita mo kanako ang imong pagtoo nga walay mga buhat, ug ako magapakita kanimo sa akong pagtoo pinaagi sa akong mga buhat.Zg-Ingon man usab ang pagtoo, kong walay mga buhat, patay man sa iyang kaugalingon.KfUg mag-ingon kanila ang usa kaninyo: Lumakaw kamo sa pakigdait, magmainit kamo ug magbusog kamo; apan wala ninyo sila paghatagi sa mga butang nga kinahanglanon sa lawas; unsay kapuslanan niana?se_Ug kong ang usa ka igsoon nga lalake kun igsoon nga babaye, hubo ug kulang siya sa makaon sa matag-adlaw;d7Mga igsoon ko, unsa ba ang kapuslanan, kong ang usa ka tawo nagaingon nga siya may pagtoo, apan walay mga buhat? makaluwas ba kaniya kanang pagtohoa?yck Kay ang hukom walay kalooy alang kaniya nga wala magapakita ug kalooy; ug ang kalooy magahimaya batok sa hukom.tba Busa managsulti kamo ug managbuhat kamo, ingon sa mga tawo nga pagahukman sa usa ka Kasugoan sa kagawasan.2a] Kay siya nga nagaingon: Dili ka magpanapaw, nag-ingon usab: Dili ka magpatay. Karon, bisan ikaw wala magpanapaw, apan nakapatay ka, nahimo ka nga malapason sa Kasugoan.` Kay bisan kinsa nga magabantay sa tibook nga Kasugoan, apan unya makasala siya sa usa ka bahin, magamalapason siya sa tanan.w_g Apan kong may pagpasulabi kamo sa mga tawo, nakasala kamo, ug hinukman kamo sa Kasugoan, nga kamo maglalapas.<^qLabut pa kong sa pagkamatuod, nagatuman kamo sa harianon nga Kasugoan, sumala sa Kasulatan: Higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon, nagabuhat kamo ug maayo;Z]-Wala ba sila magpasipala sa dungganong ngalan, nga tungod kaniya gipanawag kamo?\7Apan gipakaulawan ninyo ang kabus nga tawo. Wala ba kamo paglupigi sa mga dato, ug sila gayud nanagguyod kaninyo ngadto sa atubangan sa mga hukmanan?k[OMga hinigugmako nga mga igsoon, patalinghugi ninyo: Wala ba pagpilia sa Dios ang mga kabus sumala sa kalibutan, aron mangadato sa pagtoo, ug sila manununod sa gingharian, nga iyang gisaad kanila niadtong mga nahagugma kaniya?xZiWala ba kamo ing pagpasulabi sa taliwala ninyo, ug nangahimo kamo nga mga maghuhukom nga may dautang hunahuna?nYUUg may pagtagad kamo sa nagasaput sa panapton nga nagagilakgilak, ug moingon kaniya: Lumingkod ka dinhi sa maayong dapit; ug sa tawong kabus magaingon kamo: Tumindog ka didto; kun: Lumingkod ka dinha sa ilalum sa akong tumbanan;>XuKay kong adunay mosulod sa inyong simbahan nga usa ka tawo nga may singsing nga bulawan, ug nagagilakgilak nga panapton, ug mosulod usab ang usa ka kabus nga may panapton nga ubos;W Mga igsoon ko, ang pagtoo sa atong Ginoong Jesucristo, ang Ginoo sa himaya, dili ninyo batonan nga may pagpasulabi sa mga tawo.MV Ang religion nga putli ug walay buling sa atubangan sa atong Dios ug Amahan, mao kini: Ang pagdu-aw sa mga ilo ug sa mga balo sa ilang mga kagul-anan, ug ang paglikay sa buling niining kalibutana.6U gKong kinsa ang nagahunahuna nga religioso siya, samtang wala niya pagapunggi ang iyang dila kondili gilimbongan niya ang iyang kasingkasing, ang religion niya kawang lamang.dT CApan siya nga nagatan-aw sa hingpit nga Kasugoan, ang Kasugoan sa kagawasan, ug sa ingon nagapadayon, nga dili magpapanimati lamang nga malimtanon kondili magtutuman sa bulohaton, kini siya mabulahan sa iyang mga buhat.nS WKay nagatan-aw siya sa iyang kaugalingon, ug molakaw, ug unya mahikalimot kong unsa nga dagwaya siya..R WKay kong may bisan kinsa nga magpapanimati sa pulong, ug dili magtutuman, siya sama sa usa ka tawo nga nagatan-aw diha sa usa ka salamin sa iyang nawong nga kinaiya:|Q sApan himoa nga magtutuman kamo sa pulong, ug dili lamang magpapanimati, nga nagalimbong kamo sa inyong kaugalingon.;P qTungod niana, sa nasalikway ang tanang kahugawan ug ang naga-awas nga kadautan, dawata ninyo sa kaaghup ang pulong nga natanum kaninyo, nga mao ang makaluwas sa inyong mga kalag.LO Kay ang kaligutgut sa tawo dili makabuhat sa pagkamatarung sa Dios.-N USabton ninyo kini, mga hinigugma kong mga igsoon, kinahanglan nga ang tagsatagsa magmaabtik sa pagpatalinghug, magmahinay sa pagsulti, magmahinay sa pagkaaligutgut:'M ITungod sa iyang kaugalingong kabubut-on gipanganak kita niya pinaagi sa kamatuoran, aron mamahimo kita nga usa ka dagway sa mga inunahan sa iyang mga binuhat.DL Ang tanan nga maayong hiyas, ug ang tanan nga hingpit nga hiyas nagagikan sa itaas, nga ginabubo sa Amahan sa mga kahayag, nga kaniya wala ang pagkausab, bisan ang landong sa pagkabalhin.?K {Mga hinigugmako nga mga igsoon, dili kamo magpalimbong;{J qUnya ang kailibgon, sa human makapanamkon, manganak sa sala; ug ang sala, sa mamagulang na, magaanak sa kamatayon.I yApan ang tagsatagsa ka tawo ginatintal sa diha nga ginaguyod ug ginauloulohan siya sa iyang kaugalingon nga kailibgon:4H c Ayaw pagpasultiha ang bisan kinsa sa ginatintal siya: Ginatintal ako sa Dios; kay ang Dios dili arang matintal sa kadautan, kay siya gayud wala magtintal kang bisan kinsa.MG  Bulahan ang tawo nga nagaantus sa mapailubon gayud sa mga pagtintal; kay sa human siya masulayi, pagadawaton niya ang purongpurong sa kinabuhi, nga gisaad sa Ginoo kanila nga mga nahagugma kaniya.qF ] Kay ang adlaw nagasubang nga may makasunog nga kainit, ug nagapalaya sa balili; ug mangatagak ang bulak niini, ug ang kaanindot sa iyang dagway magakawala; maingon usab nga magakahupas ang tawong dato sa tanan niya nga mga paglakat.WE ) Ug ang dato, diha sa gipaubos siya; kay ingon sa bulak sa balili siya mahanaw;bD ? Apan ang igsoon nga anaa sa ubos nga kahimtang pahimayaa siya sa iyang labawng kahimtang:UC %Ang tawo nga may duha ka hunahuna, maduhaduhaon sa tanan niya nga mga paagi.gB IBusa dili magdahum ang mao nga tawo, nga makadawat siya ug bisan unsang butang gikan sa Ginoo.A 7Apan papangayoa siya nga may pagtoo, sa walay pagduhaduha; kay ang nagaduhaduha sama siya sa balud sa dagat, nga ginatulod sa hangin ug ginabolabola..@ WApan kong adunay uban kaninyo nga nakulangan sa kaalam, papangayoa siya sa Dios, nga magahatag sa tanan sa kadagaya ug sa walay pagpamuyboy, ug kana igahatag kaniya.? Ug pasagdi ang pagpailub nga magahingpit sa iyang buhat, aron mamahingpit kamo ug managsangkap sa walay makulang kaninyo.S> !Kay hingbaloan, nga ang pagsulay sa inyong pagtoo, nagabunga ug pagpailub.w= iMga igsoon ko, isipon ninyo ingon nga bug-os nga kalipay, sa mahulog kamo sa mga nagakalainlain nga pagtintal;x< mSi Jacobo, ulipon sa Dios ug sa Ginoong Jesucristo, alang sa napulo ug duha ka banay nga nangakatag, pangumosta:4;c Ang gracia magauban kaninyo ngatanan. Amen.: Pangomustaha ninyo ang tanan nga nagamando kaninyo, ug ang tanang mga balaan. Ang mga taga-Italia nanagpangomusta kaninyo.9 Hibaloi ninyo nga ang atong igsoon nga si Timoteo gibuhian na, uban kaniya, kong siya moanha sa dili madugay, makigkita ako kaninyo.8 Apan nagatambag ako kaninyo, mga igsoon, nga pagaantuson ninyo ang pulong sa pagtambag; kay nagasulat ako kaninyo sa pipila ka pulong.u7c Magahingpit kaninyo sa tanang mga maayong butang sa pagbuhat sa iyang kabubut-on, nga nagabuhat kanato sa labing nakapahimuot sa iyang atubangan, pinaagi kang Jesucristo; nga kaniya ang himaya sa mga katuigan nga walay katapusan. Amen.76g Karon ang Dios sa pakigdait nga nagbanhaw gikan sa mga minatay sa labing daku nga Magbalantay sa mga carnero uban sa dugo sa walay-katapusang tugon, ang atong Ginoong Jesus,{5o Ug nagatambag ako kaninyo sa hilabihan gayud nga buhaton ninyo kini, aron mahibalik ako kaninyo sa labing madali.!4; Manag-ampo kamo alang kanamo; kay nagasalig kami nga kami adunay maayo nga kaisipan, nga nagatinguha sa pagkinabuhi nga dungganon sa tanang mga butang. 3 Managtuman kamo sa mga nagamando kaninyo, ug magpailalum kamo kanila, kay sila nagatukaw tungod sa inyong mga kalag, ingon nga sila ang maghatag ug husay; aron sila magabuhat niini uban ang kalipay ug dili uban ang pag-agulo; kay kini dili mapuslanon kaninyo.}2s Apan dili ninyo paghikalimtan ang pagbuhat sa maayo ug paghinatagay, kay niining maong mga halad ang Dios mahimuot.(1I Busa pinaagi kaniya magtanyag kita ug usa ka halad sa pagdayeg sa Dios kanunay, kong sayron, ang bunga sa mga ngabil nga magahimo ug pagsugid sa iyang ngalan.s0_ Kay wala kita dinhi ing usa ka lungsod nga mapadayonon, kondili ginapangita nato ang ciudad nga umalabut.U/# Busa mangadto kita kaniya sa gawas sa campo nga magadala sa iyang kaulawan. .  Tungod niana si Jesus usab, aron iyang mabalaan ang mga tawo pinaagi sa iyang kaugalingong dugo, nagaantus sa gawas sa ganghaan.2-] Kay ang mga lawas sa mga mananap nga ang ilang dugo ginadala sa labawng sacerdote ngadto sa dapit nga balaan ingon nga halad alang sa sala, ginasunog sa gawas sa campo.h,I Kay kita may usa ka halaran, diin ang mga nagaalagad sa tabernaculo walay katungod sa pagkaon.Y++ Ayaw kamo padaldal sa mga nagkalainlain ug mga lumalangyaw nga mga pagtolon-an, kay maayo nga pagapalig-onon ang kasingkasing pinaagi sa gracia, dili sa mga kalan-on nga wala pagpusli sa mga nagagawi kanila.[*/ Si Jesucristo mao sa gihapon ang sa kagahapon ug karon, oo ug sa walay katapusan.9)k Hinumdumi ang mga nagamando kaninyo, mga tawo nga nagasulti kaninyo sa pulong sa Dios; ug sa nagapalandong sa kasayuran sa ilang kinabuhi, panig-ingnan ninyo ang ilang pagtoo.(! Busa uban sa maayong kaisug magpamulong kita: ang Ginoo mao ang akong magtatabang, dili ako mahadlok: Unsa ang pagabuhaton sa tawo kanako?4'a Magpagawas kamo sa gugma sa salapi; magtagbaw kamo sa mga butang nga inyong gibatonan, kay siya gayud nagaingon: Dili ko gayud buhian ikaw, dili ko gayud pagabiyaan ikaw./&W Himoa nga ang pagminyo mabatonan sa kadungganan sa ngatanan, ug himoa nga ang higdaanan dili mahugawan; kay ang Dios magahukom sa mga makihilawason ug mga mananapaw.4%a Hinumdumi sila nga mga ginapus, ingon nga mga ginapus usab kamo uban kanila; ang mga ginadagmalan, ingon nga kamo sa inyong kaugalingon ginadagmalan ang inyong mga lawas.$3 Ayaw kalimut sa pagpakita ug gugma alang sa mga dumuloong, kay tungod niini, may uban nga sa wala nila hibaloi nakaabiabi sa mga manolonda sa Dios.6# i Himoa nga ang gugma sa mga igsoon magapadayon.8"k Kay ang atong Dios usa ka kalayo nga nagaut-ut.H!  Tungod niana, sa pagdawat sa gingharian nga dili mauyog, managbaton kita ug gracia, nga tungod niana makatanyag kita ug pag-alagad nga makapahimuot sa Dios, dala ang pagtahud ug pagkahadlok.@ y Ug kining pulonga: Sa makausa pa, nagapasabut sa pagbalhin niadtong mga butang nga nangauyog, ingon sa mga butang nga nangabuhat, aron kadtong mga butang nga dili mauyog magapabilin.$A Kang kinsang tingog nakapakurog sa yuta; apan karon nagasaad siya nga nagaingon: Sa makausa pa pakurogon ko dili lamang ang yuta, kondili ang langit usab.}s Magmatngon kamo nga dili ninyo isalikway ang nagasulti. Kay kong dili sila makalikay kong sila magasalikway niadtong nagpasidaan kanila dinhi sa yuta, labi pa nga dili makalikay kita nga mitalikud kaniya nga nagpasidaan kanato gikan sa langit;  Ug kang Jesus, ang Manlalaban sa usa ka bag-ong tugon, ug sa dugo sa pagsablig nga nagasulti ug labi pang maayo kay sa kang Abel.?w Ngadto sa tibook nga katilingban ug iglesia sa mga panganay nga nahisulat na sa langit, ug sa Dios, ang Maghuhukom sa tanan, ug sa mga espiritu sa mga tawong matarung nga gihingpit,+ Apan nahiabut kamo sa bukid sa Sion, ug sa lungsod sa Dios nga buhi, ang langitnon nga Jerusalem, ug sa dili maisip nga panon sa mga manolonda,oW Ug hilabihan ka makalilisang ang mao nga talan-awon, nga si Moises miingon: Nalisang ako ug nagkurog;nU Kay dili na sila makaantus sa gitugon: Kong bisan usa ka mananap nga makatunob sa bukid, pagabatoon;.U Ug ang tingog sa budyong ug ang tingog sa mga pulong; nga tungod sa maong tingog nga ilang hingbatian, naghangyo sila nga wala nay laing pulong nga igasulti kanila;  Kay wala kamo makaduol sa bukid nga mahikap unta, ug nagadilaab sa kalayo, ug ngadto sa kaitum, ug kangitngit, bisan sa bagyo,y Kay hingbaloan ninyo nga bisan sa ulahi gitinguha niya ang pagpanunod sa panalangin, gisalikway siya; kay wala siya makakaplag ug dapit sa pagbalhin sa hunahuna sa iyang amahan, bisan tuod ginapangita niya kini sa dakung kakugi uban ang mga luha. D~y}[||{Kzz*yy4x?wwv&utssFrqpp0oonmmmkjj@ihhSgg$feddUcbb*aa&`u__7^Y]]O\\[,Z7YyXXQWVV0UTTOSS3RIQdPOOONMMLKK(JdII6HrGFF\EoDCCBbA@@? >^=<7B6@5443B2}1`0//(.d--?,++-*))((''1&&"%U$$%#""! X$wU=-o& f y h B3OW5c Niini anaa ang gugma: dili nga kita nahigugma sa Dios, kondili nga siya nahigugma kanato, ug gisugo niya ang iyang Anak nga halad sa pagpasig-uli tungod sa atong mga sala.5 Niini gipadayag ang gugma sa Dios kanato: nga gisugo sa Dios ang iyang bugtong nga Anak nganhi sa kalibutan, aron nga mangabuhi kita pinaagi kaniya.QAng walay paghigugma, wala makaila sa Dios: kay ang Dios mao ang gugma.+Mga hinigugma, maghigugmaay kita ang usa ug usa; kay ang gugma iya sa Dios; ug ang tanan nga nahigugma, gipanganak sa Dios, ug nagaila sa Dios;J Kita iya sa Dios; ang nakaila sa Dios, nagapatalinghug kanato; ang dili iya sa Dios dili magapatalinghug kanato. Tungod niini maila ta ang Espiritu sa kamatuoran ug ang espiritu sa kasaypanan.s_Sila iya sa kalibutan; busa ginasulti nila ang iya sa kalibutan, ug ang kalibutan nagapatalinghug kanila.  Mga anak, iya kamo sa Dios, ug kamo nakadaug kanila. Tungod kay siya nga anaa kaninyo, labi pang daku kay sa anaa sa kalibutan.?wUg ang tanang espiritu nga wala magasugid kang Jesucristo, dili iya sa Dios. Ug kini mao ang espiritu ni anticristo nga inyong hingdunggan nga moabut; ug karon ania na sa kalibutan.  Niini hiilhan ninyo ang Espiritu sa Dios: Ang tanang espiritu nga nagasugid nga si Jesucristo mianhi sulod sa unod, iya sa Dios;G  Mga hinigugma, Mili ninyo pagtohoan ang tanan nga espiritu, kondili sulayan ninyo ang mga espiritu, kong iya ba kini sa Dios. Kay daghang bakakon nga mga manalagna nga nanungha sa kalibutan.7 gUg ang nagabantay sa iyang mga sugo, nagapabilin diha kaniya, ug siya kaniya. Ug niini nahibaloan ta nga siya nagapadayon kanato, tungod sa Espiritu nga gihatag niya kanato.! ;Ug kini mao ang iyang sugo nga motoo kita sa ngalan sa iyang Anak nga si Jesucristo ug maghinigugmaay kita ang usa ug usa, ingon sa gisugo niya kanato., QUg pagadawaton ta gikan kaniya ang tanan nga atong gipangayo, kay gibantayan ta ang iyang mga sugo, ug gibuhat ta ang mga butang nga kahamut-an sa atubangan niya.q [Mga hinigugma, kong ang atong mga kasingkasing wala magasaway kanato, kita may pagsalig ngadto sa Dios. Kay kong ang atong kasingkasing nagasaway kanato, daku pa ang Dios kay sa atong kasingkasing, ug nanghibalo sa tanang mga butang.}sDinhi niini maila nato nga kita iya sa kamatuoran, ug arang ta mapalig-on ang atong kasingkasing sa atubangan niya;eCMga anak ko, dili kita maghigugma sa pulong, ni sa dila, kondili sa buhat ug sa kamatuoran.OApan kong kinsa ang may pangabuhian sa kalibutan, ug makita niya ang iyang igsoon nga anaa sa kinahanglan, ug pagalukban niya ang iyang kasingkasing, unsaon pagpabilin sa gugma sa Dios diha kaniya?+ONiini naila nato ang gugma; kay gihatag niya ang iyang kinabuhi tungod kanato; ug kinahanglan usab nga igahatag nato ang atong mga kinabuhi tungod sa mga igsoon.1[Ang tanan nga nagadumot sa iyang igsoon, mamumuno; ug hingbaloan ninyo nga walay bisan kinsa nga mamumuno, nga may kinabuhi nga walay katapusan nga nagapabilin kaniya..UNanghibalo kita nga miagi kita gikan sa kamatayon ngadto sa kinabuhi, kay gihigugma ta ang mga igsoon. Ang wala mahigugma sa iyang igsoon, nagapabilin sa kamatayon.S Mga igsoon ko, dili kamo mahibulong kong ang kalibutan nagadumot kaninyo.P Dili sama kang Cain, nga iya siya sa dautan, ug gipatay niya ang iyang igsoon. Ug unsay hinungdan nga gipatay niya? Kay ang iyang mga buhat mga dautan, ug ang mga buhat sa iyang igsoon mga matarung.pY Kay kini mao ang balita nga hingdunggan ninyo sukad sa sinugdan: nga maghigugmaay kita ang usa ug usa.9~k Niini ginapadayag ang mga anak sa Dios, ug ang mga anak sa yawa: bisan kinsa nga wala magabuhat sa pagkamatarung, ug siya nga wala mahigugma sa iyang igsoon, dili iya sa Dios.}/ Bisan kinsa nga gipanganak sa Dios wala magabuhat sa sala; kay ang iyang binhi nagapabilin kaniya; ug siya dili makasala, kay gipanganak sa Dios.8|iAng nagabuhat sa sala, iya sa yawa; kay ang yawa nagapakasala sukad sa sinugdan. Tungod niini nga katuyoan gipadayag ang Anak sa Dios, aron sa paglaglag sa mga buhat sa yawa.{Mga anak, ayaw kamo palimbong ni bisan kinsa. Ang nagabuhat sa pagkamatarung, matarung man bisan maingon nga siya matarung. zAng tanan nga nagapabilin diha kaniya, dili magpakasala; bisan kinsa nga nagapakasala, wala makakita kaniya ug wala makaila kaniya.qy[Ug hingbaloan ninyo, nga siya gipadayag sa pagkuha sa atong mga sala, ug diha kaniya wala man ing sala.nxUAng tanang nagabuhat sa sala, nagabuhat sa pagkamasupilon usab; kay ang sala mao ang pagkamasupilon.wwgUg ang tanan nga aduna niini nga paglaum diha kaniya, nagaputli sa iyang kaugalingon, maingon nga siya putli.Iv Mga hinigugma, karon mga anak kita sa Dios, ug wala pa ikapadayag kong maunsa kita. Hingbaloan nato nga kong igapadayag na siya, mahasama kita kaniya, kay siya makita nato ingon nga mao siya.[u 1Tan-awa ninyo kong daw unsa nga gugmaha ang gihatag kanato sa Amahan nga ginganlan kita nga mga anak sa Dios, ug mao man gayud kita. Tungod niini wala makaila kanato ang kalibutan; kay kini wala makaila kaniya.t}Kong hingbaloan ninyo nga siya matarung, hingbaloan usab ninyo nga ang tanang nagabuhat sa pagkamatarung, natawo kaniya.-sSBusa karon, mga anak ko, managpabilin kamo diha kaniya; aron, kong igapadayag na siya, may pagsalig kita, ug dili kita maulaw sa iyang atubangan sa iyang pag-anhi.ar;Ug mahitungod kaninyo ang dihog nga nadawat ninyo gikan kaniya nagapabilin diha kaninyo; ug kamo wala magkinahanglan nga bisan kinsa nga magatudlo kaninyo: apan maingon nga ang mao nga dihog nagatudlo kaninyo mahatungod sa tanang mga butang, ug mao ang matuod, ug dili bakak, ug bisan sa ingon kini nagatudlo kaninyo, managpabilin kamo kaniya.Wq'Gisulat ko kaninyo kining mga butanga mahatungod sa mga nagapasalaag kaninyo.`p9Ug kini mao ang saad nga gisaad niya kanato, nga mao ang kinabuhi nga walay katapusan.Xo)Busa, alang kaninyo, ang hingdunggan ninyo sukad sa sinugdan ibilin diha kaninyo. Kong ang hingdunggan ninyo sukad sa sinugdan magapabilin diha kaninyo, kamo magapabilin usab diha sa Anak ug diha sa Amahan.n{Bisan kinsa nga nagalimod sa Anak, wala kaniya usab ang Amahan. Kadtong nagasugid sa Anak, anaa kaniya usab ang Amahan.mKinsa ba ang bakakon, kondili ang nagalimod nga si Jesus mao ang Cristo? Kini mao ang anticristo, kadtong nagalimod sa Amahan ug sa Anak.#l?Nagasulat ako kaninyo, dili kay wala ninyo hisayri ang kamatuoran, kondili kay hingbaloan ninyo; ug nga walay bisan unsa nga bakak nga iya sa kamatuoran.ikKUg kamo nakadawat sa dihog gikan Niadtong Balaan, ug hingbaloan ninyo ang tanan nga mga butang..jUNamahawa sila kanato, apan sila dili ato; kay kong sila ato pa, nanagpadayon unta sila uban kanato; apan mibulag sila, aron mapadayag nga silang tanan dili mga ato.niUMga anak, mao na ang katapusan nga takna, ug ingon nga inyong hingdunggan nga moabut ang anticristo, bisan ngani karon nangabut ang daghanan nga mga anticristo; tungod niana mahibaloan nato, nga mao na kini ang katapusang takna. h Ug ang kalibutan nagaagi, ug ang mga kailibgon niini, apan ang nagabuhat sa kabubut-on sa Dios, nagapadayon sa walay katapusan.7ggKay ang tanan nga anaa sa kalibutan: ang mga kailibgon sa unod, ug ang mga kailibgon sa mga mata, ug ang pangandak sa kinabuhi, dili iya sa Amahan, kondili iya sa kalibutan. f9Dili ninyo higugmaon ang kalibutan, bisan ang mga butang nga anaa sa kalibutan. Kong ang uban mahigugma sa kalibutan, ang gugma sa amahan wala kaniya.ce?Nakasulat ako kaninyo, mga amahan, kay nakaila kamo kaniya nga gikan sa sinugdan. Nakasulat ako kaninyo, mga batan-ong lalake, kay mga malig-on kamo, ug ang pulong sa Dios nagapuyo kaninyo, ug gidaug ninyo ang dautan.bd= Nagasulat ako kaninyo, mga amahan, kay nakaila kamo kaniya nga gikan sa sinugdan. Nagasulat ako kaninyo, mga batan-ong lalake, kay gidaug ninyo ang dautan. Nakasulat ako kaninyo, mga anak, kay naila ninyo ang Amahan.ecC Nagasulat ako kaninyo, mga anak, kay ang inyong mga sala gipasaylo pinaagi sa iyang ngalan.;bo Apan ang nagadumot sa iyang igsoon anaa sa kangitngit, ug nagalakaw sa kangitngit, ug wala manghibalo kong asa siya paingon; tungod kay ang kangitngit nagbuta sa iyang mga mata.paY Ang nahagugma sa iyang igsoon, anaa siya sa kahayag, ug walay kahigayonan sa pagkapangdol diha kaniya.x`i Ang nagaingon nga anaa siya sa kahayag, ug nagadumot sa iyang igsoon, kini siya anaa pa gihapon sa kangitngit./_WNagasulat ako pag-usab kaninyo sa usa ka sugo nga bag-o, nga matuod diha kaniya ug diha kaninyo; kay ang kangitngit nagaagi, ug ang matuod nga kahayag nagadan-ag na.H^ Mga hinigugma, wala ako magsulat kaninyo ug usa ka bag-ong sugo, kondili ang usa ka sugo nga daan, nga anaa kaninyo sukad sa sinugdan. Ang sugo nga daan mao ang pulong nga hingdunggan ninyo.c]?Ang nagapamulong nga siya anaa kaniya, kinahanglan magalakaw usab ingon sa paglakaw niya.#\?Apan ang nagabantay sa iyang pulong, diha kaniya ang gugma sa Dios, ginahingpit sa pagkamatuod gayud. Tungod niini mahibaloan nato, nga kita anaa kaniya:[Ang nagapamulong: Ako nakaila kaniya, ug wala magabantay sa iyang mga sugo, kini siya bakakon, ug ang kamatuoran wala kaniya.^Z5Ug niini nahibalo kita nga atong giila siya, kong ang iyang mga sugo atong bantayan.Y/Ug siya mao ang halad sa pagpasig-uli tungod sa atong mga sala, ug dili lamang tungod sa ato, kondili usab tungod sa iya sa tibook nga kalibutan.>X wMga anak ko, nagasulat ako kaninyo niining mga butanga aron dili kamo managpakasala. Apan kong may uban nga makasala, may Manlalaban kita uban sa Amahan, si Jesucristo nga matarung.yW m Kong moingon kita, nga wala kita makasala, siya gibuhat nato nga bakakon, ug ang iyang pulong wala dinhi kanato.,V S Kong igasugid nato ang atong mga sala, matinumanon ug matarung siya, aron pasayloon kita niya sa atong mga sala, ug pagahinloan kita niya gikan sa tanang kadautan.yU mKong umingon kita nga kita walay sala, gilimbongan nato ang atong kaugalingon, ug walay kamatuoran dinhi kanato.GT  Apan kong magalakaw kita diha sa kahayag, maingon nga siya anaa sa kahayag, may kaambitan kita sa usa ug usa, ug ang dugo ni Jesucristo nga iyang Anak, nagahinlo kanato gikan sa tanang sala.S /Kong umingon kita, nga may kaambitan kita uban kaniya ug nagalakaw kita diha sa kangitngit, nagabakak kita, ug wala kita magabuhat sa kamatuoran."R ?Ug kini mao ang balita, nga hingdunggan namo gikan kaniya ug ginamantala namo kaninyo: nga ang Dios mao ang kahayag, ug kaniya wala gayud ing kangitngit.ZQ /Ug kining mga butanga ginasulat namo kaninyo, aron mamahingpit ang among kalipay.BP Ang among hingkit-an ug hingdunggan, ginamantala namo kaninyo, aron kamo usab may pagkaambit uban kanamo, ug ang atong pagkaambit usab uban sa Amahan ug sa iyang Anak nga si Jesucristo.?O y(Kay ang kinabuhi napadayag, ug nakita namo, ug ginapamatud-an namo, ug ginamantala namo kaninyo ang kinabuhi nga walay katapusan, nga didto kauban sa Amahan, ug ginapadayag kanamo):CSa hibaloan ninyo una kini, nga sa katapusan nga mga adlaw, mangabut ang mga mayubiton nga may pagyubit, nga magasunod sa ilang kaugalingong mga kailibgon,!=;Aron hinumduman ninyo ang mga pulong nga gisulti kaniadto sa mga balaang manalagna, ug ang sugo sa Ginoo ug Manluluwas pinaagi sa inyong mga apostoles;.< WMga hinigugma, kini mao na ang ikaduha nga sulat, nga gisulat ko kaninyo; niining duha giagda ko ang inyong lunsay nga panghunahuna pinaagi sa pagpahinumdum kaninyo;);KKini nahitabo kanila sumala sa matuod nga sanglitanan: Ang iro mibalik sa iyang gisuka; ug ang anay nga baboy nga nadigo mibalik ngadto sa paglunang sa yanang.=:sKay labi pa unta nga maayo alang kanila nga wala nila hiilhi ang dalan sa pagkamatarung, kay sa managsibog sila gikan sa balaang sugo nga gitugyan kanila sa tapus nila maila kini.x9iKay kong, sa tapus sila makabulag sa mga kahilayan sa kalibutan pinaagi sa kahibalo sa atong Ginoo ug Manluluwas nga si Jesucristo, didto nagapus sila pag-usab, ug nadaug, ang ilang kaulahian nga kahimtang labi pang dautan kay sa nahauna.18[Nga nagasaad kanila sa kagawasan, samtang sila sa ilang kaugalingon, mga ulipon sa pagkadunot; kay kadto nga nagdaug sa tawo, kini magadala kaniya ngadto sa kaulipnan.d7AKay, sa nagasulti sila sa mga palabilabing pulong nga walay pulos, gihaylo nila sa mga kailibgon sa unod, pinaagi sa mga kalaw-ayan, kadtong mga bag-o lamang nga nakakalagiw gikan kanila nga mga nanagkinabuhi sa sayup;!6;Kini sila maoy mga tinubdan nga walay tubig, mga dag-um nga gipalid sa usa ka unos; nga kanila ginatagana ang kaitum sa kangitngit nga walay katapusan.'5GApan gibadlong siya tungod sa iyang kalapasan nga kaugalingong buhat: usa ka asno nga amang misulti sa tingog sa tawo, ug mipugong sa kabuangan sa manalagna.41Nga namiya sa dalan nga matuod, nanghisalaag sila sa pagsunod sa dalan ni Balaam, nga anak ni Bosor, nga nahigugma sa suhol sa pagka-dilimatarung,Q3Nga may mga mata nga napuno sa pagpanapaw, ug dili sila arang makaundang sa pagpakasala; nga nagabuyo sa mga kalag nga mahuyang; nga may kasingkasing nga naanad sa kahakug; nga mga anak nga tinunglo;e2C Nga magaantus sila sa balus sa ilang pagkadili-matarung; mga tawo nga nagakalipay sa paghudyaka sa adlawan pa, mga mansa ug mga kahugawan, nga nangagubot sa ilang mga paglimbongay, samtang nagakombira sila uban kaninyo;h1I Apan kini sila, ingon sa mga mananap nga walay buot, nangatawo sa kinaiya sa mga mananap, pagakuhaon ug pagalaglagon, nga nagapasipala sila sa mga butang nga wala nila hibaloi; sa paglaglag kanila, pagalaglagon sila gayud,0 Bisan pa ang mga manolonda, nga labi pang kusgan ug gamhanan, wala makapasipala paghukom batok kanila sa atubangan sa Ginoo.^/5 Ug labi na gayud ang mga nagasunod sa unod, diha sa mga mahugaw nga kailibgon, ug nagatamay sa kagamhanan. Mga mapangahason, mga magbubuot sa ilang kaugalingon, dili sila mahadlok sa pagpasipala sa mga halangdon.#.? ang Ginoo mahibalong magluwas sa mga diosnon gikan sa mga pagtintal, ug sa pagbutang sa mga dili-matarung sa ilalum sa silot tagana sa adlaw sa paghukom;?-w(Kay kadtong tawo nga matarung, nga nagapuyo sa taliwala nila, sa pagtan-aw ug sa pagkadungog, ginasakit sa matag-adlaw ang iyang matarung nga kalag sa ilang mga tampalasang buhat):l,QUg giluwas niya ang matarung nga si Lot, nga nasubo uyamut sa malaw-ay nga kagawian sa mga dautan:9+kUg sa gihimo nga abo ang mga lungsod sa Sodoma ug sa Gomorra, gihukman sila sa pagkabunkag, ginahimo sila nga usa ka panig-ingnan alang niadtong nagakinabuhi nga dili-diosnon;?*wUg kong siya wala magpasaylo sa daan nga kalibutan, kondili nagluwas kang Noe uban sa pito, usa ka magwawali sa pagkamatarung, sa gipalonopan niya ang kalibutan sa mga dili-diosnon;O)Kay kong ang Dios wala magpasaylo sa mga manolonda nga nakasala, kondili nga naghulog kanila sa infierno, ug nagtambug kanila sa halalum nga mga lubnganan sa kangitngitan, nga gitagana sa paghukom;J( Ug tungod sa kahikaw, nga inubanan sa mga malimbongong pulong, ipamaligya kamo; kang kinsang paghukom karon, gikan pa sa karaang panahon, dili magadugay, ug ang ilang pagkalaglag dili matulog.~'uUg daghan ang magasunod sa ilang mga buhat sa pagpatuyang, nga tungod kanila ang dalan sa kamatuoran pagapasipad-an.a& =Kay kaniadto may mibangon nga mga bakakon nga mga manalagna usab sa taliwala sa katawohan, ingon man usab sa inyong taliwala may manindog nga mga magtutudlo nga bakakon, nga sa tago magpasulod ug malaglagong mga herejia, nga magalimod bisan pa sa Ginoo, nga mitubos kanila, nga nagadala sa ibabaw sa ilang kaugalingong hinanali nga pagkalaglag.% )Kay walay tagna, nga miabut pinaagi sa kabubut-on sa tawo, kondili ang balaang mga tawo sa Dios mingsulti, sa ginadala sila sa Espiritu Santo.}$ uSa hingbaloan kini una sa tanan, nga walay bisan unsa nga tagna sa Sulat nga nagagikan sa kaugalingon nga pagsaysay. # ;Ug nagabaton kami sa pulong sa tagna nga labi pang matino; nga tungod niini, kamo nagabuhat ug maayo sa nagamatngon kamo, ingon sa usa ka suga nga nagadan-ag sa dapit nga mangitngit, hangtud ang adlaw mobanagbanag ug magasubang sa inyong mga kasingkasing ang bitoon sa kaadlawon:k" QUg hingbatian namo kini nga tingog gikan sa langit, sa didto kami uban kaniya sa bukid nga balaan.`! ;Kay gidawat niya gikan sa Dios nga Amahan ang kadungganan ug himaya, sa diha nga miabut kaniya ang usa ka tingog pinaagi sa Halangdon nga Himaya: Kini mao ang akong Anak nga hinigugma, nga kaniya ako adunay kalipay.e  EKay wala kami magsunod sa mga sugilanon nga sa malalangon gitukodtukod, sa diha nga gipaila namo kaninyo ang gahum ug ang pag-anhi sa atong Ginoong Jesucristo, kondili kami mga saksi-nga-nakakita sa iyang pagkahalangdon.  Oo, akong hatagan kini sa kakugi, aron sa human sa akong pagkamatay, makahimo kamo sa paghinumdum niining butanga sa matag-panahon. Sa nahibaloan ko nga sa madali pagabiyaan ko kining akong balong-balong, ingon sa gipaila kanako sa atong Ginoong Jesucristo.    Ug gihunahuna ko nga matarung, samtang ania pa ako niining balong-balong, ang pagpukaw kaninyo pinaagi sa pagpahinumdum kaninyo;' I Busa, ako maandam sa kanunay sa pagpahinumdum kaninyo niining mga butanga, bisan kini nahibaloan na ninyo, ug gipalig-on kamo sa kamatuoran, nga anaa kaninyo." ? Kay niini nga pagkaagi igahatag kaninyo sa pagkadato gayud ang pagsulod sa gingharian nga walay katapusan sa atong Ginoo ug Manluluwas nga si Jesucristo.> w Tungod niini, mga igsoon, hatagi ug labi pang kakugi gayud ang pagtino sa pagtawag ug sa pagpili kaninyo: kay kong pagabuhaton ninyo kining mga butanga, dili gayud kamo mahipangdol. 7 Kay siya nga nakulangan niining mga butanga, buta ug halap, igo lamang makakita sa haduol ug ginakalimotan niya ang paghinlo sa iyang daang mga sala.6 gKay kong kining mga butanga anaa kaninyo, ug magadagaya, dili sila maghimo kaninyo nga tapulan, ni walay bunga mahatungod sa hingpit nga pag-ila sa atong Ginoong Jesucristo.} uUg ang pagka-diosnon, sangkapa sa pagpuangod nga minagsoon; ug ang pagpuangod nga minagsoon, sangkapa sa paghigugma;" ?Ug ang kahibalo, sangkapa sa paggahum sa kaugalingon; ug ang paggahum sa kaugalingon, sangkapa sa pagpailub; ug ang pagpailub, sangkapa sa pagka-diosnon;9 mOo, ug tungod niining maong hinungdan, idugang ninyo ang bug-os nga kakugi, ang inyong pagtoo sangkapa sa hingpit nga batasan, ug ang hingpit nga batasan, sangkapa sa kahibalo;p [Nga tungod niana ginahatag niya kanato ang iyang hamili ug dagku gayud nga mga saad; aron nga pinaagi niini mag-umalambit kamo sa kinaiya nga diosnon, sa nalikayan ninyo ang pagkamadunoton nga ania sa kalibutan tungod sa kailibgon.e ESa nakita nga ang iyang diosnon nga gahum naghatag kanato sa tanang mga butang nga mahitungod sa kinabuhi ug sa pagka-diosnon, pinaagi sa pag-ila kaniya nga nagtawag kanato pinaagi sa iyang himaya ug hingpit nga batasan;o YAng gracia kaninyo ug ang pakigdait padagayaon diha sa pag-ila sa Dios, ug kang Jesus nga atong Ginoo.A Si Simon Pedro, ulipon ug apostol ni Jesucristo, alang kanila nga nahiagum sa sama nga hamili nga pagtoo uban kanamo diha sa pagkamatarung sa atong Dios ug Manluluwas nga si Jesucristo:yMagpangomustahay kamo ang usa ug usa nga may halok sa gugma. Ang pakigdait kaninyong tanan nga anaa kang Cristo. Amen.y Ang iglesia nga ania sa Babilonia, pinili nga kauban ninyo, nangomusta kaninyo, ug ingon man si Marcos nga akong anak.Y+ Pinaagi kang Silvano, atong matinumanon nga igsoon, ingon sa paghunahuna ko nagsulat ako kaninyo sa hamubo, nga nagatambag ug nagapamatuod, nga kini mao ang matuod nga gracia sa Dios: magmalig-on kamo niini.X ) Kaniya ang himaya ug ang kagamhanan sa mga katuigan nga walay katapusan. Amen.] 3 Ug ang Dios sa tanang gracia, nga nagtawag kaninyo ngadto sa himaya nga walay katapusan diha kang Cristo, sa human kamo makaantus sa diyutayng panahon, siya gayud magahingpit, magapalig-on, magapabaskug kaninyo., Q Nga suklan ninyo, sa kalig-on sa inyong pagtoo, sa hingbaloan ninyo nga ang mao usab nga mga pag-antus nangatuman diha sa inyong mga igsoon nga ania sa kalibutan. +Magbuotan kamo, ug managtukaw kamo: ang inyong kaaway, ang yawa ingon sa usa ka nagangulub nga leon, nagalibut-libut sa pagpangita ug tukbonon.b =Nga itugyan ninyo diha kaniya ang tanan ninyong mga kaguol, kay siya magabantay kaninyo.!Busa, magmapaubsanon kamo sa inyong kaugalingon sa ilalum sa gamhanan nga kamot sa Dios, aron kamo ikatuboy niya sa igo gayud nga panahon;Ingon man usab kamo nga mga batan-on, managpasakup kamo sa mga magulang kaninyo. Oo, kamong tanan, magbakus kamo sa pagpaubos aron mag-inalagaray ang usa ug usa; kay ang Dios nagabatok sa mga palabilabihon, apan nagahatag sa gracia sa mga mapaubsanon.Ug kong igapakita na ang pangulong Magbalantay sa panon, pagadawaton ninyo ang dili madunoton nga purongpurong sa himaya.xiDili ingon sa magahari-hari sa kabilin nga gitugyan kaninyo, kondili ingon nga mga pagsulondan alang sa panon.wgPasibsibon ninyo ang panon sa Dios nga anaa sa taliwala ninyo, nga magabantay kamo kanila, dili sa pagpugos, kondili sa kabubut-on gayud, uyon sa kabubut-on sa Dios; dili tungod sa pagpanapi nga maka-uulaw, kondili sa maayong kabubut-on;0 [Busa, nagatambag ako sa mga anciano diha kaninyo, nga ako anciano man kauban nila, ug saksi sa mga pag-antus ni Cristo, ug umalambit usab ako sa himaya nga igapadayag.3Busa ang mga nanag-antus sumala sa kabubut-on sa Dios, magtugyan sa ilang mga kalag diha sa maayong mga buhat ngadto sa matinumanon nga Magbubuhat.gGUg kong ang matarung halus mamaluwas, asa man magapadayag ang dili-diosnon ug ang makasasala??wKay ang panahon miabut nga pagasugdan ang paghukom sa balay sa Dios: ug kong kini magasugod pag-una kanato, unsay katapusan niadtong mga dili masinugtanon sa Maayong Balita sa Dios?Apan kong may tawo nga pagsakiton ingon nga Cristohanon, dili unta magakaulaw siya; kondili, himayaon niya ang Dios niini nga ngalan.6~eAyaw pag-itugot nga may bisan kinsa kaninyo nga pagsakiton ingon nga usa ka mamumuno, kun kawatan, kun magbubuhat sa kadautan, kun mahilabtanon sa mga butang sa ubang tawo.}+Kong kamo gipasipalahan tungod sa ngalan ni Cristo, mga bulahan kamo; kay ang Espiritu sa himaya, ug ang Espiritu sa Dios anaa sa ibabaw ninyo.2|] Apan sanglit kamo mga umalambit sa mga pag-antus ni Cristo, managkalipay kamo; aron nga sa pagpadayag sa iyang himaya, managkalipay usab kamo sa daku gayud nga kalipay.C{ Mga hinigugma, dili kamo mahibulong sa pagsulay nga ingon sa kalayo sa taliwala ninyo, nga mahatabo aron sa pagsulay kaninyo, ingon nga daw butang nga katingalahan ang mahitabo kaninyo.?zw Kong may tawo nga magasulti, magsulti siya ingon sa mga pulong sa Dios; kong may tawo nga magaalagad, mag-alagad siya ingon sa kusog nga gihatag sa Dios: aron sa tanang mga butang pagahimayaon ang Dios pinaagi kang Jesucristo, nga kaniya ang himaya ug ang kagamhanan sa mga katuigan nga walay katapusan. Amen.$yA Sumala sa nadawat nga hiyas sa tagsatagsa mag-inalagaray kamo niini sa taliwala ninyo, ingon nga mga maayong tinugyanan sa nagakalainlaing gracia sa Dios.Bx Magmaabi-abihon kamo ang usa ug usa sa walay pagbagulbol: w Ug labaw sa tanan, magbaton kamo sa mainitong gugma sa taliwala ninyo; kay ang gugma nagatabon sa daghanan uyamut nga mga sala;vApan ang katapusan sa tanang mga butang haduol na; busa, magbaton kamo ug mahusay nga hunahuna, ug magbuotan kamo ngadto sa pag-ampo.9ukKay, tungod niini giwali ang Maayong Balita ngadto sa mga nangamatay, aron mahukman gayud sila ingon nga mga tawo diha sa unod, apan magkinabuhi uyon sa Dios diha sa Espiritu.Zt-Nga magahatag ug husay niadtong andam sa paghukom sa mga buhi ug sa mga minatay.%sCNga niana gihunahuna nga kahibulongan nga kamo wala modalagan uban kanila ngadto sa hilabihan nga pagkangil-ad, nga nagasulti ug dautan mahitungod kaninyo. rKay igo na ang miaging panahon nga gituman alang sa kabubut-on sa mga Gentil, ug gikinabuhi alang sa mga kalaw-ayan, sa mga kailibgon, sa mga pag-inum sa vino, sa mga hudyaka sa kombira, sa mga paghuboghubog, ug sa mga mahugaw nga pagsimba sa mga dios-dios:qAron dili na kamo magpuyo sa panahon nga nahabilin diha sa unod, alang sa mga kailibgon sa mga tawo, kondili alang sa kabubut-on sa Dios.?p yIngon nga si Cristo nag-antus sa unod tungod kanato, magsangkap usab kamo sa inyong mga kaugalingon sa mao nga hunahuna; kay siya nga nag-antus diha sa unod, mihunong sa pagpakasala; o9Nga atua sa toong kamot sa Dios, sa nakasaka ngadto sa langit, ang mga manolonda ug ang mga pagbulot-an ug ang mga kagamhanan nga nahimong sakup niya.hnINga niana usab nga sambingay ang bautismo nga karon nagaluwas kaninyo, dili ang nagakuha sa mga kahugawan sa unod, kondili ang nagasusi sa usa ka maayong kaisipan sa atubangan sa Dios, pinaagi sa pagkabanhaw ni Jesucristo;lmQNga sa miaging panahon, mga dili-masinugtanon, sa naghulat pa ang pagkamapailubon sa Dios, ingon sa mga adlaw ni Noe, samtang ginatukod pa ang area, diin may pipila ka tawo, sa ato pa, walo ang mga nangaluwas pinaagi sa tubig;Yl+Nga diha niana usab, miadto siya ug miwali sa mga espiritu didto sa bilanggoan.Wk'Kay nag-antus usab si Cristo sa nakausa tungod sa mga sala, ang matarung tungod sa mga dili-matarung, aron kita pagadad-on niya ngadto sa Dios; sa gipatay siya diha sa unod, apan gibanhaw diha sa Espiritu; jKay labi pang maayo, kong maoy kabubut-on sa Dios, nga mag-antus kamo tungod sa pagbuhat ug maayo kay tungod sa pagbuhat ug dautan.&iENga sa ginabatonan ang usa ka maayo nga kaisipan, aron sa ginalibak kamo nila, maulawan ang mga nagabutangbutang sa inyong maayong paggawi diha kang Cristo.phYKondili pagbalaanon ninyo diha sa inyong mga kasingkasing si Cristo ingon nga Ginoo: sanglit andam kamo kanunay sa pagtubag sa tanan nga mangayo kaninyo ug katarungan sa paglaum nga anaa kaninyo, apan uban ang kaaghop ug kahadlok:g-Apan bisan pa kong kamo mag-antus tungod sa pagkamatarung, mga bulahan kamo. Dili kamo mangahadlok sa ilang paghadlok, ug dili kamo mangalisang;Sf Ug kinsa ba ang magadaut kaninyo, kong matinguhaon kamo niadto nga maayo?U=<< ;^:9977x76@55#432z11`06/.. ,++@*3))(&&&%^%#$##"2!v 4# 1qYhl,|Q  T kdEYG+ Ug nakita ko, ug nadungog ko ang tingog sa daghang manolonda, nga nagalibut sa trono, ug sa mga binuhat nga buhi, ug sa mga anciano; ug ang gidaghanon nila mga panon sa mga panon ug mga linibo ka mga linibo,uFc Ug sila gibuhat mo, alang sa atong Dios, nga usa ka gingharian ug mga sacerdote, ug managhari sila sa yuta.E- Ug nanag-awit sila sa usa ka bag-ong awit, nga nagaingon: Ikaw ang takus sa pagkuha sa basahon, ug sa paghubad sa mga patik niini; kay ikaw ang namatay ug gitubos mo ang mga tawo sa imong dugo alang sa Dios, gikan sa tanan nga banay, ug pinulongan, ug katawohan, ug nasud;D%Ug sa nakuha niya ang basahon, nanagyaub sa atubangan sa Cordero ang upat ka mga binuhat nga buhi ug ang kaluhaan ug upat ka mga anciano, nga ang tagsatagsa kanila may mga alpa, ug mga panaksan nga bulawan, nga puno sa incienso, nga mao ang mga pag-ampo sa mga balaan.bC=Ug miduol siya, ug gikuha niya ang basahon sa toong kamot niadtong nagalingkod sa trono.B5Ug nakita ko sa taliwala sa trono, ug sa upat ka mga binuhat nga buhi ug sa taliwala sa mga anciano, ang usa ka Cordero nga nagatindog nga daw gipatay nga may pito ka mga sungay ug pito ka mata, nga mao ang pito ka mga Espiritu sa Dios, nga gipadala ngadto sa tibook nga yuta.RAUg nagaingon kanako ang usa sa mga anciano: Ayaw paghilak: ania karon, ang Leon sa banay ni Juda, ang Gamut ni David, nga nakadaug aron sa pagbuklad sa basahon, ug paghubad sa pito ka mga patik niini.@Ug hilabihan nga hilak ko, kay walay hingkaplagan nga bisan kinsa, nga takus makabuklad sa basahon, bisan sa pagtan-aw niini. ?Ug walay bisan kinsa sa langit, bisan sa yuta, bisan sa ilalum sa yuta, nga arang makabuklad sa basahon, bisan sa pagtan-aw niini./>WUg nakita ko ang usa ka kusgan nga manolonda, nga nagamantala uban ang hataas nga tingog: Kinsa ang takus sa pagbuklad sa basahon, ug sa paghubad sa mga patik niini?= 9Ug nakita ko sa toong kamot niadtong nagalingkod sa trono, ang usa ka basahon nga sinulatan sa sulod ug sa gawas, nga gitiman-an sa pito ka mga patik.3<_ Ginoo, takus ka sa pagdawat sa himaya ug sa pagtahud, ug sa gahum; kay ikaw ang nagbuhat sa tanang mga butang, ug tungod sa imong kabubut-on nangahimo sila ug gipamuhat.u;c Ang kaluhaan ug upat ka mga anciano magayaub sa atubangan sa nagalingkod sa trono, ug magasimba kaniya nga buhi sa mga katuigan nga walay katapusan; ug igapahamutang nila ang ilang mga purongpurong sa atubangan sa trono, nga magaingon:6:e Ug sa diha nga kadtong mga binuhat nga buhi magahimaya, ug magatahud, ug magapasalamat kaniya nga nagalingkod sa trono, kaniya nga buhi sa mga katuigan nga walay katapusan;95Ug ang upat ka mga binuhat nga buhi ang tagsatagsa kanila may unom ka pako; puno sa mga mata sa libut ug sa sulod; ug walay pahulay sa adlaw ug sa gabii, sa pag-ingon: Balaan, balaan, balaan ang Ginoong Dios, ang Makagagahum, ang mao kaniadto, ug ang mao karon, ug ang moanhi.8}Ug ang nahauna nga binuhat nga buhi sama sa usa ka leon; ug ang ikaduha ka binuhat nga buhi sama sa usa ka nati nga vaca, ug ang ikatolo ka binuhat may nawong nga ingon sa tawo; ug ang ikaupat ka binuhat nga buhi sama sa usa ka agila nga nagalupad.Q7Ug sa atubangan sa trono may ingon sa usa ka lawod nga salamin sama sa bildo; ug sa taliwala sa trono ug sa libut sa trono, may upat ka binuhat nga buhi nga puno sa mga mata sa atubangan ug sa likod.Q6Ug gikan sa trono nagagula ang mga kilat, ug ang mga tingog ug ang mga dalugdug; ug may pito ka lamparahan nga kalayo, nga nagadilaab sa atubangan sa trono, nga mao sila ang pito ka Espiritu sa Dios.e5CUg ang trono gialirongan sa kaluhaan ug upat ka mga trono; ug sa mga trono, nanaglingkod ang kaluhaan ug upat ka mga anciano nga nanagsul-ob sa mga bisti nga maputi, ug sa ilang mga ulo ang mga purongpurong nga bulawan.K4Ug siya nga nagalingkod sa diha nga tan-awon sama sa dagway sa usa ka bato nga jaspe ug sardio; ug may usa ka balangaw nga nagalibut sa trono, sama sa dagway sa esmeralda, sa diha nga tan-awon. 3Ug gilayon diha ako sa Espiritu: ug ania karon, may usa ka trono nga gipahamutang sa langit, ug may usa nga nagalingkod sa trono.92 mSa human niining mga butanga, nakita ko, ug ania karon, ang usa ka pultahan nga naablihan sa langit, ug ang nahauna nga tingog nga akong hingdunggan, ingon sa budyong nga nakigsulti kanako, ang usa nga nagaingon: Sumaka ka diri, kay akong igapadayag kanimo ang mga butang nga magakahatabo sa human niini.Y1+Kadtong may igdulungog, magpatalinghug sa ginaingon sa Espiritu sa mga iglesia.+0OKadtong makadaug, pagatugutan ko nga magalingkod uban kanako sa akong trono maingon nga ako usab nakadaug, ug naglingkod ako uban sa akong Amahan sa iyang trono.H/ Ania karon, ako ania sa pultahan, ug nagatuktuk; kong kinsa ang maga-patalinghug sa akong tingog ug moabli sa pultahan, ako mosulod kaniya, ug manihapon ako uban kaniya, ug siya uban kanako.o.WGinabadlong ko, ug gicastigo ko ang kapid-an nga akong gihigugma; busa, magmakugi ka, ug maghinulsol.#-?Nagatambag ako kanimo, nga kanako magpalit ka ug bulawan nga inulay sa kalayo, aron madato ka; ug mga bisti nga mga maputi, aron igasul-ob mo sa imong kaugalingon, ug aron ang kaulawan sa imong pagkahubo dili igapadayag; ug tambal nga idihog mo sa imong mga mata, aron makakita ka.O,Kay nagaingon ka: Dato man ako, ug nakabaton ako ug mga bahandi, ug ako wala magkinahanglan sa bisan unsa; ug wala ka makaila, nga ikaw mao ang talamayon ug ang makalolooy ug kabus ug buta ug hubo;d+AApan kay ikaw mainit-init, ug dili mabugnaw ug dili mainit, igasuka ko ikaw sa akong baba.*Nailam ko ang imong mga buhat, nga ikaw dili mabugnaw ug dili usab mainit. Buot ko unta nga magmabugnaw ka, kun magmainit:6)eUg sulatan mo ang manolonda sa iglesia sa Laodicea: Ang Amen, ang Saksi nga matinumanon ug maminatud-on, ang Sinugdan sa mga binuhat sa Dios, nagaingon niining mga butanga:Y(+ Kadtong may igdulungog, magpatalinghug sa ginaingon sa Espiritu sa mga iglesia.@'y Kadtong makadaug, pagabuhaton ko siya nga haligi sa templo sa akong Dios, ug dili na gayud siya makagula gikan didto: ug sulatan ko siya sa ngalan sa akong Dios, ug sa ngalan sa ciudad sa akong Dios, ang bag-o nga Jerusalem, nga manaug sa langit gikan sa akong Dios, ug sa akong kaugalingon nga bag-ong ngalan.w&g Moanha ako sa madali: bantayan mo ang anaa kanimo, aron walay bisan kinsa nga makakuha sa imong purongpurong;T%! Kay gibantayan mo ang pulong sa akong pagpailub, pagabantayan ko usab ikaw gikan sa takna sa pagsulay, kadtong takna nga moabut sa tibook nga kalibutan, aron sa pagsulay kanila nga mga nagapuyo sa yuta. $  Ania karon, igahatag ko gikan sa sinagoga ni Satanas, ang mga nanag-ingon nga Judio sila, ug dili man diay, kondili nanagbakak sila; ania karon, pagapaanhion ko sila, ug managsimba sila sa atbang sa imong mga tiil, ug mahibaloan nila nga gihigugma ko ikaw.#Naila ko ang imong mga buhat (ania karon, gibutang ko sa imong atubangan ang usa ka pultahan nga naablihan, nga dili arang masirahan ni bisan kinsa), nga may diyutay ka nga gahum, ug gibantayan mo ang akong pulong, ug wala ka maglimod sa akong ngalan. "Ug sulatan mo ang manolonda sa Filadelfia: Siya nga balaan, siya nga matuod, siya nga nagakupot sa yawi ni David, siya nga nagaabli ug walay bisan kinsa nga makasira, ug siya nga nagasira ug walay bisan kinsa nga makaabli, siya nagaingon niining mga butanga:Y!+Kadtong may igdulungog, magpatalinghug sa ginaingon sa Espiritu sa mga iglesia.` 9Kadtong makadaug, pagasul-oban sa ingon sa mga bisti nga maputi ug dili ko pagapalaon ang iyang ngalan sa basahon sa kinabuhi; ug igasugid ko ang iyang ngalan sa atubangan sa akong Amahan ug sa iyang mga manolonda.7gApan ikaw may pipila ka mga ngalan sa Sardis, nga wala magbuling sa ilang mga bisti; ug sila magalakaw uban kanako nga sinul-oban sa mga bisti nga maputi kay mga takus sila.[/Busa, hinumdumi kong giunsa mo pagdawat ug pagpamati, ug batoni ug hinulsoli. Busa kong ikaw dili magtukaw, moanha ako kanimo nga ingon sa kawatan, ug dili mo hibaloan kong unsang taknaa ang igaanha ko kanimo.?wMagmatinukawon ka ug lig-onon mo ang mga butang nga nanghipilin, nga haduol na mamatay: kay ako walay nakita nga bisan usa sa imong mga buhat nga hingpit sa atubangan sa akong Dios.o YUg sulatan mo ang manolonda sa iglesia sa Sardis: Ang may pito ka mga Espiritu sa Dios, ug may pito ka mga bitoon, nagaingon niining mga butanga: Naila ko ang imong mga buhat, nga ikaw may ngalan nga imong gikinabuhi, ug patay ka.U#Ang may igdulungog, magpatalinghug sa ginaingon sa Espiritu sa mga iglesia.7iUg igahatag ko kaniya ang bitoon sa kaadlawon..UUg siya magahari kanila uban sa baras nga puthaw, ingon nga ang mga panudlanan sa mga magkokolon pagadugmokon, sumala usab sa akong ginadawat gikan sa akong Amahan: Ug ang makadaug, ug ang magatipig sa akong mga buhat hangtud sa katapusan, kaniya igahatag ko ang pagbulot-an ibabaw sa mga nasud.T!Apan, bisan pa, batoni pag-ayo kanang anaa kaninyo hangtud nga ako moanha.!Apan ako nagaingon kaninyo, sa mga nahabilin diha sa Tiatira, sa gidaghanon nga wala magabaton niining pagtolon-ana, nga wala mahibalo sa mga halalum nga mga butang ni Satanas, ingon sa nabatasan nila sa pagpamulong: walay lain nga lulan nga akong ipapas-an kaninyo.mSUg pagapatyon ko sa kamatayon ang iyang mga anak, ug ang tanang mga iglesia mahibalo nga ako mao ang nagasusi sa mga sulod nga tinguha ug sa mga kasingkasing, ug pagahatagan ko ang tagsatagsa kaninyo sumala sa inyong mga buhat.&EAnia karon, paligiron ko siya sa usa ka higdaanan, ug ang mga nanagpanapaw uban kaniya sa dakung kagul-anan, gawas kong sila maghinulsol sa iyang mga buhat.wUg gihatagan ko siya ug panahon aron siya maghinulsol, ug wala siyay tinguha sa paghinulsol sa iyang pagpakighilawas. Apan ako adunay batok kanimo, nga gipasagdan mo ang babaye nga si Jezabel nga nagangalan sa iyang kaugalingon nga manalagna, ug siya nagatudlo ug nagapasalaag sa akong mga ulipon sa pagpakighilawas, ug sa pagkaon sa mga butang nga hinalad sa mga larawan.%CNahibalo ako sa imong mga buhat, ug sa imong gugma ug pagtoo, ug pag-alagad ug pagpailub, ug nga ang imong ulahi nga mga buhat labaw pa kay sa mga nahauna.NUg sulatan mo ang manolonda sa iglesia sa Tiatira: Kining mga butanga gipamulong sa Anak sa Dios, kang kansang mga mata sama sa siga sa kalayo, ug ang iyang mga tiil sama sa hininisan nga tumbaga.GAng may igdulungog, magpataling-hug siya sa ginaingon sa Espiritu sa mga iglesia. Ang makadaug pagahatagan ko sa mana nga tinago, ug pagahatagan ko siya ug usa ka diyutay nga bato nga maputi; ug sa diyutay nga bato mahasulat ang usa ka bag-o nga ngalan nga wala hiilhi ni bisan kinsa kondili niadtong nagadawat niini.ykBusa maghinulsol ka; kay kong dili, moanha ako kanimo sa madali, ug pagaawayon ko sila sa espada sa akong baba.y kIngon usab anaa kanimo ang pipila nga nanagbantay sa mga pagtolon-an sa mga Nicolaita sa mao usab nga pagkaagi.. UApan ako may pipila ka mga butang nga batok kanimo, kay may gikaipon ikaw nga pipila nga nagabantay sa mga pagtolon-an ni Balaam, ang nagtudlo kang Balak sa pagbutang ug kapangdulan sa atubangan sa mga anak sa Israel, sa pagkaon sa mga butang nga hinalad sa mga larawan ug sa pagpakighilawas.% C Nahibalo ako kong diin ka magpuyo, bisan sa dapit diin atua ang trono ni Satanas; ug gibatonan mo ug maayo ang akong ngalan, ug wala maglimod sa pagtoo kanako, bisan sa mga adlaw ni Antipas nga akong saksi, ang matinumanon nga gipatay sa taliwala ninyo, didto sa gipuy-an ni Satanas.   Ug sulatan mo ang manolonda sa iglesia sa Pergamo: Ang may espada nga mahait nga duruha ing sulab nagaingon niining mga butanga:  Ang may igdulungog, magpatalinghug sa ginaingon sa Espiritu sa mga iglesia. Ang makadaug dili maunsa sa ikaduhang kamatayon.8i Ayaw kahadlok sa mga butang nga sa dili madugay imong pagaantuson; ania karon, ang yawa hapit na magabutang sa uban kaninyo sa bilanggoan aron pagasulayan kamo, ug may kagul-anan kamo sulod sa napulo ka adlaw. Mag-matinumanon ka hangtud sa kamatayon, ug pagahatagan ko ikaw sa purongpurong sa kinabuhi.H  Naila ko ang imong kagul-anan ug ang imong kakabus (apan bahandianon ka), ug ang pagpasipala sa mga nagaingon nga sila mga Judio, apan dili man diay, kondili usa sila ka sinagoga ni Satanas.-Ug sulatan mo ang manolonda sa iglesia sa Smirna: Ang nahauna ug ang naulahi, ang namatay ug ang nabuhi pag-usab, nagaingon niining mga butanga:!;Ang may igdulungog, magpataling-hug sa ginaingon sa Espiritu sa mga iglesia. Ang makadaug pakan-on ko sa kahoy sa kinabuhi nga atua sa Paraiso sa Dios.s_Apan kini mao ang anaa kanimo, nga imong ginadumtan ang mga buhat sa mga Nicolaita, nga gidumtan ko usab.Z-Busa hinumdumi kong diin ikaw mahulog, ug maghinulsol ka, ug buhata ang unang mga bulohaton; kay kong dili, moanha ako kanimo, ug pagakuhaon ko ang imong tangkawan sa iyang dapit, gawas kong ikaw maghinulsol.U#Apan ako adunay batok kanimo, nga imong gibiyaan ang imong nahaunang gugma.yUg nagabaton ka ug pagpailub, ug nagaantus ug nagasingkamot tungod sa akong ngalan, ug wala magakaluya sa akong buhat.Naila ko ang imong mga buhat, ug ang imong kahago, ug ang imong pagpailub, ug nga dili ka makaantus sa dautang mga tawo, ug nga gisulayan mo ang mga nagangalan sa ilang kaugalingon mga apostoles apan dili man diay ug hingpalgan mo sila nga mga bakakon;G Sulatan mo ang manolonda sa iglesia sa Efeso: Ang may pito ka mga bitoon sa iyang too nga kamot, ang nagalakaw sa taliwala sa pito ka mga tangkawan nga bulawan nagaingon niining mga butanga:u~ eAng tinago sa pito ka mga bitoon nga imong nakita sa akong toong kamot, ug ang pito ka tangkawan nga bulawan. Ang pito ka mga bitoon mao ang mga manolonda sa pito ka mga iglesia; ug ang pito ka mga tangkawan mao ang pito ka mga iglesia. } Busa, isulat mo ang mga butang nga imong nakita, ug ang mga butang nga mao karon, ug ang mga butang nga manghitabo sa human niini:)| MUg ang Buhi; ug ako ang namatay, ug ania karon, buhi ako ngadto sa mga katuigan nga walay katapusan; Amen. Ug ania kanako ang mga yawi sa kamatayon ug sa Hades.B{ Ug sa nakita ko siya, napukan ako nga daw patay diha sa iyang mga tiil. Ug gitapin-an niya ako sa iyang kamot nga too, nga nagaingon: Ayaw kahadlok, ako mao ang nahauna, ug ang naulahi;Nz Ug may pito siya ka mga bitoon sa iyang toong kamot; ug sa iyang baba nagagula ang usa ka espada nga mahait nga duruha ing sulab; ug ang iyang nawong ingon sa adlaw nga nagasidlak sa iyang kakusog.*y OUg ang iyang mga tiil sama sa tumbaga nga hininisan, nga nagasidlak nga daw nagasiga sa usa ka hudno, ug ang iyang tingog sama sa hinaganas sa daghang mga tubig;+x QUg ang iyang ulo ug ang iyang mga buhok maputi, sama sa maputing balhibo sa nating carnero nga maputi sama sa nieve; ug ang iyang mga mata sama sa siga sa kalayo:=w u Ug sa taliwala sa pito ka mga tangkawan ang usa nga sama sa Anak sa tawo, ga nasul-oban sa usa ka bisti hangtud sa mga tiil, nga nabaksan sa may dughan sa usa ka bakus nga bulawan;v  Ug milingi ako sa pagtan-aw sa tingog nga nagpakigsulti kanako. Ug sa nakalingi ako, hingkit-an ko ang pito ka mga tangkawan nga bulawan;u  Nga nagaingon: Ang imong gina-tan-aw isulat mo sa usa ka basahon, ug ipadala mo sa pito ka mga iglesia: ngadto sa Efeso, ug ngadto sa Smirna, ug ngadto sa Pergamo, ug ngadto sa Tiatira, ug ngadto sa Sardis, ug ngadto sa Filadelfia ug ngadto sa Laodicea.{t q Diha ako sa Espiritu sa adlaw sa Ginoo; ug hingdunggan ko sa akong likod ang usa ka dakung tingog nga daw budyong,\s 3 Ako si Juan, inyong igsoon ug umalambit uban kaninyo sa kagul-anan, ug sa gingharian, ug sa pagpailub diha kang Jesus, didto ako sa pulo nga ginganlan Patmos, tungod sa pulong sa Dios ug sa pagpamatuod ni Jesus.r yAko mao ang Alpa ug ang Omega, nagaingon ang Ginoong Dios; ang karon, ug ang kaniadto, ug ang moanhi, ang Makagagahum.Tq #Ania karon, moanhi siya uban sa mga panganod, ug ang tanang mata makakita kaniya, ug kadto sila nga mga naglansang kaniya, ug ang tanang mga banay sa yuta managkasubo tungod kaniya. Mao gayud kini, Amen.6p gUg siya naghimo kanato nga usa ka gingharian, mga sacerdote alang sa iyang Dios ug Amahan; kaniya ang himaya ug ang paghari ngadto sa mga katuigan nga walay katapusan. Amen.mo UUg gikan kang Jesucristo, nga mao ang saksi nga matinumanon, nga mao ang panganay sa mga minatay, ug ang pangulo sa mga hari sa yuta. Kaniya nga nahagugma kanato, ug naghugas kanato gikan sa atong mga sala pinaagi sa iyang dugo;tn cSi Juan alang sa pito ka mga iglesia nga anaa sa Asia: Ang gracia kaninyo ug ang pakigdait, gikan kaniya nga mao ang karon, ug mao ang kaniadto, ug mao ang moanhi; ug gikan sa pito ka mga Espiritu, nga atua sa atubangan sa iyang trono:$m CBulahan siya nga nagabasa, ug sila nga nanagpatalinghug sa mga pulong sa tagna, ug nagabantay sa mga butang nga nahasulat niini; kay haduol na ang panahon.l }Nga mao ang nagpamatuod sa pulong sa Dios, ug sa pagpamatuod ni Jesucristo, bisan sa tanang mga butang nga iyang nakita.k Ang pagpadayag ni Jesucristo, nga gihatag sa Dios kaniya sa pagpadayag ngadto sa iyang mga ulipon, bisan sa mga butang nga kinahanglan mahatabo sa madali; ug gisugo niya ug gipaila kini, pinaagi sa iyang manolonda, ngadto sa iyang ulipon nga si Juan;dj CAlang sa bugtong nga Dios nga atong Manluluwas pinaagi kang Jesucristo nga atong Ginoo, ang himaya ug pagkahalangdon, ang kagamhanan ug pagbulot-an, sa wala pa ang tanang katuigan, ug karon, ug sa walay katapusan. Amen.'i IKaron kaniya nga arang makabantay kaninyo gikan sa pagkahulog, ug makapaatubang kaninyo sa iyang himaya sa walay ikasaway diha sa hilabihan gayud nga kalipay;+h QUg luwason ninyo ang uban, nga agawon ninyo sila gikan sa kalayo; ug sa uban malooy kamo nga may kahadlok, nga magadumot bisan pa sa bisti nga nabulingan sa unod.9g oUg kaloy-an ninyo ang uban nga mga nanagduhaduha. f Managpadayon kamo sa gugma sa Dios, sa nagapaabut kamo sa kalooy sa atong Ginoong Jesucristo ngadto sa kinabuhi nga walay katapusan.e Apan kamo, mga hinigugma, sa nagatukod kamo ibabaw sa inyong pagtoo nga balaan gayud, sa nagaampo diha sa Espiritu Santo,ad =Kini sila mao ang mga nagabuhat sa mga panagbulag; mga lawasnon, nga mga walay Espiritu.c Nga miingon sila kaninyo: Nga sa ulahing panahon, may mga magyuyubit nga magagawi sa ilang kaugalingong mga kailibgon nga dili-diosnon. b  Apan kamo, mga hinigugma, hinumdumi ninyo ang mga pulong nga ginapamulong kaniadto sa mga apostoles sa atong Ginoong Jesucristo;Ya -Kini mao sila ang mga bagulbulan ug bagutbutan nga nagagawi ingon sa ilang mga kailibgon, (ug ang ilang baba nagasulti sa mga paborot nga pulong) nga nagapakita ug pagtahud sa mga tawo tungod sa pagpamintaha.` Sa paghukom sa tanan, ug sa pagpaila sa tanang mga dili-diosnon sa tanan nilang mga buhat sa paagi nga dili-diosnon nga ilang gibuhat sa pagkadili-diosnon, ug sa tanang mga butang nga magahi nga ginasulti batok kaniya sa mga makasasala sa paagi nga dili-diosnon.<_ sLabut pa usab si Enoc, ang ikapito gikan kang Adam, mitagna mahatungod niini kanila, nga miingon: Ania karon, miabut ang Ginoo uban sa iyang mga dagkung panon sa iyang mga balaan.2^ _ Mga mabangis nga balud sa dagat, nga nagasuka sa mga bola sa ilang kaugalingong kaulawan; mga laag nga bitoon, nga kanila ginatagana sa gihapon ang kaitum sa kangitngit.W] ) Kini mao sila ang mga natago nga takot sa inyong mga kombira sa gugma, sa diha nga nagkombira sila uban kaninyo, mga magbalantay nga nagapasibsib sa ilang kaugalingon, sa wala ing kahadlok; mga dag-um nga walay tubig, nga gipalid sa mga hangin; mga kahoy sa tingbunga nga walay bunga nangamatay sa makaduha nga nangaibut sa mga gamut:2\ _ Alaut sila! Kay ginasunod nila ang dalan ni Cain, ug midalagan nga nagubot sunod sa sayup ni Balaam tungod sa suhol; ug nangawala sila diha sa mga pagpakiglalis ni Core.p[ [ Apan kini sila nagpasipala sa bisan unsang mga butang nga wala nila hibaloi; ug sa mga butang nga hing-ilhan nila sa ilang kaugalingon nga kinaiya, ingon sa mga mananap nga walay salabutan, tungod niining mga butanga gilaglag sila.zZ o Apan si Miguel, ang punoan sa mga manolonda, sa diha nga nagapakig-away sa yawa, nakiglalis siya mahatungod sa lawas ni Moises, wala mangahas sa paggamit sa mapasipalahong paghukom batok kaniya, kondili miingon: ang Ginoo magabadlong kanimo.Y Apan, sa mao nga paagi, kini usab sa ilang mga damgo nagahugaw sa unod, ug wala magtagad sa pagka-ginoo, ug nagpasipala sa mga halangdon.X 1Ingon sa Sodoma ug Gomorra, ug sa mga lungsod nga nagalibut kanila nga sa ingon niini nga paagi, nanagtugyan sa ilang kaugalingon sa pagpakighilawas, ug nanagnunot sa lain nga unod, gipakita sila nga usa ka panig-ingnan, nga nag-antus sa silot sa kalayo nga walay katapusan.}W uUg ang mga manolonda nga wala magbaton sa ilang nahauna nga kahimtang, kondili nga gibiyaan nila ang ilang kaugalingon nga puloy-anan, gibutang niya sa mga talikala nga walay katapusan sa ilalum sa kangitngit ngadto sa paghukom sa dakung adlaw;xV kKaron buot ko nga ipahinumdum kaninyo, bisan hingbaloan ninyo ang tanang mga butang sa makausa alang sa gihapon, nga ang Ginoo, sa naluwas niya ang usa ka katawohan gikan sa yuta sa Egipto, sa ulahi iyang gilaglag sila nga wala managpanoo.!U =Kay may pipila ka mga tawo miyuhot lamang sa pagsulod, sila nga gitagana nang daan alang niini nga pagkahinukman sa silot, mga tawo nga dili-diosnon, nga ginabaylo nila ang gracia sa atong Dios sa kalaw-ayan, ug ginalimod nila ang atong bugtong nga Agalon ug Ginoo, si Jesucristo.4T cMga hinigugma, samtang nagasingkamot ako sa dakung kakugi sa pagsulat kaninyo mahatungod sa along gikausahan nga kaluwasan, naaghat ako sa pagsulat kaninyo, sa pagpahamatngon kaninyo nga makigbisug kamo sa dakung kainit tungod sa pagtoo nga gitugyan sa makausa alang sa gihapon ngadto sa mga balaan.WS )Ang kalooy alang kaninyo ug ang pakigdait ug ang gugma pagapadagayaon kaninyo. R =Si Judas, ulipon ni Jesucristo, ug igsoon ni Jacobo, alang sa mga gitawag nga mga hinigugma sa Dios nga Amahan, ug mga gibantayan alang kang Jesucristo.aQ =Apan ginapaabut ko ang pagpakigkita kanimo sa madali, ug magasinultihay kita sa nawong ug nawong. Ang pakigdait kanimo. Ang mga abyan nangumosta kanimo. Pangumostaha ang mga abyan sumala sa tagsatagsa nila ka ngalan.{P q Ako may daghang mga butang nga igasulat unta kanimo apan dili ako buot nga kini igasulat kanimo sa tinta ug pluma;.O W Si Demetrio adunay pagpamatuod gikan sa tanang mga tawo, ug gikan sa kamatuoran gayud; Oo, kami usab nagapamatuod, ug ikaw nahibalo nga ang among pagpamatuod matuod.N 9 Hinigugma, dili mo pag-awaton ang dautan, kondili ang maayo. Ang nagabuhat ug maayo, iya sa Dios: apan ang nagabuhat ug dautan, dili makakita sa Dios.M 7 Tungod niini, kong moabut ako, pagahinumduman ko ang iyang mga buhat nga gibuhat niya, nga nagayamyam sa dautang mga pulong batok kanamo; ug sa wala pa matagbaw niini, wala siya modawat sa mga igsoon, ug gipugngan niya ang mga buot modawat, ug sila gihinginlan niya sa iglesia. L   May gisulat ako sa iglesia; apan si Diotrefes, nga nahagugma nga magbaton sa pagkapangulo sa taliwala nila, wala modawat kanamo.kK QBusa, kinahanglan kita magadawat kanila, aron mahimo kitang masigkamagbubuhat alang sa kamatuoran.`J ;Kay tungod sa Ngalan, sila minglakat nga walay pagdawat bisan unsa gikan sa mga Gentil.1I ]Nga nagpamatuod mahitungod sa imong gugma sa atubangan sa iglesia; nga maoy labing maayo nimong mabuhat ang pagpagikan kanila sa ilang panaw nga mahimong takus sa Dios.~H wHinigugma, nagabuhat ka sa matinumanon gayud sa tanan nga buhat, nga ginabuhat mo sa mga igsoon, ug sa mga dumuloong;sG aWala akoy kalipay nga labaw niini: ang pagpatalinghug nga ang akong mga anak nagalakat diha sa kamatuoran. F Kay nalipay ako ug daku, diha nga ang mga igsoon nangabut ug nagpamatuod sa imong kamatuoran, ingon nga nagalakat ka sa kamatuoran.E Hinigugma, ginaampo ko nga magauswag ka sa tanang mga butang ug may maayong panglawas maingon nga nagauswag ang imong kalag.SD #Ang anciano alang kang Gayo, ang hinigugma, nga gihigugma ko sa kamatuoran.KC  Ang mga anak sa imong igsoong babaye nga pinili nangumosta kanimo.hB K Sanglit adunay daghang mga butang nga igasulat kaninyo, dili ako magsulat niini pinaagi sa papel ug sa tinta; kondili ginapaabut ko ang pag-anha kaninyo, ug pagpakigsulti sa inatubangay, aron ang inyong kalipay mamahingpit.OA  Kay ang magpangumosta kaniya, makaambit sa iyang mga buhat nga dautan. @  Kong may moabut kaninyo ug wala magadala niini nga pagtolon-an, dili ninyo siya pagdawaton sa inyong balay, ayaw siya pangumostaha.P?  Bisan kinsa nga nagauna ug dili magapabilin diha sa pagtolon-an ni Cristo, siya wala magbaton sa Dios: siya nga nagapabilin diha sa pagtolon-an ni Cristo, anaa man kaniya ang Amahan ug ang Anak usab.'> IMagmatngon kamo tungod sa inyong kaugalingon, aron dili ninyo pag-usikan ang mga butang nga atong gihagoan, kondili aron makadawat kamo sa tumbas nga hingpit.,= SKay daghang mga malimbongon nga nanungha sa kalibutan, nga wala sila magsugid nga si Jesucristo nagaanhi sulod sa unod. Mao kini ang malimbongon ug ang anticristo.%< EUg kini mao ang gugma, nga pagagawion nato sumala sa iyang mga sugo. Kini mao ang sugo: nga maggawi kamo niini ingon sa hingdunggan ninyo sukad sa sinugdan.J; Ug karon nagapakilooy ako kanimo, señora, dili ingon nga nagasulat ako kanimo ug usa ka bag-ong sugo, kondili kadtong ato nga nabatonan sukad sa sinugdan, nga maghigugmaay kita ang usa ug usa.%: ENalipay ako ug daku gayud nga hingkaplagan ko nga may pipila sa imong mga anak nga nagalakaw sa kamatuoran, ingon sa sugo nga atong nadawat gikan sa Amahan..9 WAng gracia, ang kalooy, ug ang pakigdait nga gikan sa Dios nga Amahan, ug gikan sa Ginoong Jesucristo, nga Anak sa Amahan, magauban kanato sa kamatuoran ug sa gugma.f8 GTungod sa kamatuoran nga nagapabilin dinhi kanato ug kini magauban kanato sa walay katapusan:47 eAng anciano alang sa señora nga pinili ug sa iyang mga anak, nga gihigugma ko diha sa kamatuoran; ug dili kay ako lamang, kondili ang tanan usab nga nakaila sa kamatuoran;86kMga anak, maglikay kamo gikan sa mga dios-dios.5!Ug hingbaloan nato nga mianhi ang Anak sa Dios, ug mihatag kanato sa salabutan sa pag-ila nga kita nakaila kaniya nga matuod, ug anaa kita kaniya nga matuod, nga mao ang iyang Anak nga si Jesucristo. Kini mao man ang matuod nga Dios, ug kinabuhi nga walay katapusan.d4AHingbaloan nato nga iya kita sa Dios, ug ang tibook nga kalibutan nahaluna diha sa dautan.=3sHingbaloan nato nga bisan kinsa nga gipanganak sa Dios, dili magapakasala; apan ang gipanganak sa Dios nagamatngon siya sa iyang kaugalingon, ug ang dautan dili magatandug kaniya.`29Ang tanan nga dili-pagkamatarung sala man, apan may sala nga dili ngadto sa kamatayon.17Kong ang uban nakakita sa iyang igsoon nga nakasala nga dili ngadto sa kamatayon, magaampo siya, ug pagahatagan siya sa Dios ug kinabuhi alang kanila nga nagapakasala nga dili ngadto sa kamatayon. May sala ngadto sa kamatayon; dili tungod niini ako nagaingon nga mag-ampo siya.$0AUg kong hibaloan nato nga ginapatalinghugan niya kita sa tanan nga atong pagapangayoon kaniya, mahibaloan nato nga may ato kita sa gipangayo gikan kaniya./Ug kini mao ang pagsalig nato kaniya: nga kong mangayo kita bisan unsang butanga sumala sa iyang kabubut-on, siya magapatalinghug kanato:#.? Kining mga butanga gisulat ko kaninyo nga nanagpanoo sa ngalan sa Anak sa Dios, aron mahibaloan ninyo nga nakadawat kamo sa kinabuhi nga walay katapusan.b-= Ang nagabaton sa Anak, may kinabuhi; ang wala magabaton sa Anak sa Dios, walay kinabuhi. , Ug kini mao ang pagpamatuod nga ang Dios mihatag kanato sa kinabuhi nga walay katapusan, ug kini nga kinabuhia anaa sa iyang Anak.d+A Ang may pagtoo sa Anak sa Dios, may pagpamatuod diha sa iyang kaugalingon; ang wala magatoo sa Dios, nagahimo kaniya nga bakakon; kay wala siya ing pagtoo sa pagpamatuod nga gipamatuod sa Dios nahatungod sa iyang Anak.-*S Kong gidawat ta ang pagpamatuod sa mga tawo, ang pagpamatuod sa Dios labi pa. Kay ang pagpamatuod sa Dios, mao kini nga nagapamatuod siya nahatungod sa iyang Anak.s)_Kay totolo ang nagapamatuod: Ang Espiritu, ug ang tubig, ug ang dugo: ug kining totolo nagakauyon sa usa.T(!Ug ang Espiritu mao ang nagapamatuod; kay ang Espiritu mao ang kamatuoran.'Kini mao ang mianhi tungod sa tubig ug sa dugo, nga mao si Jesucristo; dili sa tubig lamang, kondili sa tubig ug sa dugo.f&EKay kinsa ba ang makadaug sa kalibutan, kondili ang mitoo nga si Jesus mao ang Anak sa Dios?%Kay ang tanan nga gipanganak sa Dios, nakadaug sa kalibutan; ug kini mao ang pagdaug nga midaug sa kalibutan, nga mao ang atong pagtoo.x$iKay mao kini ang gugma sa Dios, nga pagabantayan nato ang iyang mga sugo; ug ang iyang mga sugo dili mabug-at.#Niini maila nato nga nahigugma kita sa mga anak sa Dios; sa mahigugma kita sa Dios, ug ginabantayan nato ang iyang mga sugo." )Ang tanan nga mitoo nga si Jesus mao si Cristo, gipanganak sa Dios; ug ang tanan nga nahigugma sa nanganak, nahigugma usab sa gipanganak niya.g!GUg nadawat ta kaniya kini nga sugo nga ang nahigugma sa Dios, mahigugma usab sa iyang igsoon.] 3Kong ang uban nagaingon: Ako nahagugma sa Dios, ug nagadumot siya sa iyang igsoon, bakakon siya: kay ang wala mahigugma sa iyang igsoon nga iyang nakita, dili makahimo sa paghigugma sa Dios nga wala niya makita.@{Kita nahigugma kaniya, kay siya unang nahigugma kanato..USa gugma walay kahadlok; kondili ang gugma nga hingpit nagasalikway sa kahadlok, kay ang kahadlok may castigo. Ngani ang may kahadlok, wala siya mahingpit sa gugma.'Niini gihingpit ang gugma uban kanato, aron may pagsalig kita sa adlaw sa paghukom; kay ingon nga mao siya, mao usab kita niining kalibutana.0YUg kita nakaila ug mitoo sa gugma sa Dios alang kanato. Ang Dios mao ang gugma; ug ang magapabilin sa gugma, magapabilin sa Dios, ug ang Dios magapabilin diha kaniya.yBisan kinsa nga nagasugid nga si Jesus mao ang Anak sa Dios, ang Dios magapabilin kaniya, ug siya magapabilin sa Dios.r]Ug nakita nato, ug ginapamatud-an nato nga ang Amahan nagsugo sa iyang Anak nga Manluluwas sa kalibutan.}s Niini maila nato nga kita nagapabilin diha kaniya, ug siya dinhi kanato, kay gihatagan kita niya sa iyang Espiritu.+ Walay kinsa nga nakakita gayud sa Dios. Kong maghigugmaay kita, ang Dios magapabilin dinhi kanato, ug ang iyang gugma mamahingpit dinhi kanato.{o Mga hinigugma, kong ang Dios nahigugma kanato, sa ingon niini, kinahangian usab kita maghigugmaay ang usa ug usa. *}}L|{{4zXy`xgwvuuts-rqqpDonnmJlkk3jwihdggf5edccPbb#a`__<^]] \[ZYXXWGVUU-TwSS*RaQQPOOgNN#M LhKJIIH[GFFGE>}=<;;+:Z9887.65564j3291a00/.j-,,+*)((m'o&&e%$#"!! [9%djuYD1L E L?vvkh{Ug sa human niining mga butanga nakita ko, ug ania karon, naablihan sa langit ang templo sa tabernaculo sa pagpamatuod.bg=Kinsa ang dili mahadlok kanimo, Ginoo, ug magahimaya sa imong ngalan? Kay ikaw lamang ang balaan: kay ang tanan nga mga nasud manganhi ug managsimba sa imong atubangan; kay ang imong matarung nga mga buhat gipadayag.fUg nagaawit sila sa alawiton ni Moises, ang alagad sa Dios, ug sa alawiton sa Cordero, nga nagaingon: Dagku ug mga kahibulongan ang imong mga buhat, O Ginoong Dios, ang Makagagahum; matarung ug matuod ang imong mga paagi, ikaw nga Hari sa mga katuigan.{eoUg nakita ko daw ingon ug usa ka dagat nga salamin, nga sinimbugan sa kalayo; ug sila nga midaug sa mananap nga mapintas, ug sa iyang larawan, ug sa numero sa iyang ngalan, nga nanagtindog duol sa dagat nga salamin, nga may mga alpa sa Dios.Dd Ug nakita ko ang lain nga ilhanan sa langit, daku ug kahibulongan: pito ka mga manolonda, nga may pito ka mga hampak nga mao ang katapusan, kay diha kanila natapus ang kaligutgut sa Dios.)cKUg ang pug-anan gigiukan didto sa gawas sa lungsod, ug miggula ang dugo sa pug-anan hangtud sa mga busal sa kabayo sa totolo ka gatus ug kaluhaan ka kilometro./bWUg gisalibay sa manolonda ang iyang galab ngadto sa yuta, ug gipamupo niya ang mga parras sa yuta, ug gisalibay kini ngadto sa dakung pug-anan sa kaligutgut sa Dios.+aOUg may laing manolonda nga minggula sa halaran, siya nga may pagbulot-an sa kalayo, ug nagasinggit sa dakung tingog niadtong may mahait nga galab, nga nagaingon: Ipadala mo ang imong galab nga mahait, ug pamutlon mo ang mga bulig sa parras sa yuta; kay hinog na kaayo ang iyang mga parras.w`gUg may laing manolonda nga minggula sa templo nga didto sa langit, nga siya usab may usa ka galab nga mahait.q_[Ug siya nga nagalingkod sa ibabaw sa panganod, misalibay sa yuta sa iyang galab, ug gigalaban ang yuta.|^qUg may laing manolonda nga minggula sa templo, nga nagasinggit sa hataas nga tingog niadtong nagalingkod sa ibabaw sa panganod: Ipadala mo ang imong galab, ug maggalab ka; kay miabut na ang takna sa pag-ani; kay ang alanihon sa yuta hinog na.j]MUg nakita ko, ug ania karon, ang usa ka panganod nga maputi; ug sa ibabaw sa panganod nagalingkod ang sama sa Anak sa tawo nga may usa ka purongpurong nga bulawan sa iyang ulo, ug usa ka galab nga mahait diha sa iyang kamot.\- Ug nadungog ko ang usa ka tingog gikan sa langit, nga nagaingon: Isulat mo: Mga bulahan ang mga nangamatay nga sukad karon mangamatay diha sa Ginoo: oo, nagaingon ang Espiritu, aron managpahulay sila gikan sa ilang mga buhat; kay ang ilang mga buhat naganunot uban kanila.q[[ Ania ang pagpailub sa mga balaan, sila nga nagabantay sa mga sugo sa Dios, ug sa kang Jesus nga pagtoo.Z} Ug ang aso sa ilang pag-antus nagautbo ngadto sa mga katuigan nga walay katapusan; ug sila walay kapahulayan sa adlaw ug sa gabii, sila nga nagasimba sa mananap nga mapintas ug sa iyang larawan, ug bisan kinsa nga modawat sa timaan sa iyang ngalan.`Y9 Siya magainum usab sa vino sa kaisug sa Dios, nga gitagay sa walay simbug sa copa sa iyang kaligutgut, ug pagapaantuson siya sa kalayo ug azufre sa atubangan sa mga manolonda nga balaan, ug sa atubangan sa Cordero:bX= Ug may laing manolonda, ang ikatolo, misunod kanila nga nagaingon sa hataas nga tingog: Kong kinsa ang nagasimba sa mananap nga mapintas ug sa iyang larawan, ug nagadawat sa timaan sa iyang agtang kun sa iyang kamot,TW!Ug misunod ang lain na usab nga manolonda, nga ikaduha, nga nagaingon: Nahulog na, nahulog na ang dakung Babilonia; kay gipainum niya ang tanang mga katawohan sa vino sa kaisug sa iyang pagpakighilawas.zVmUg siya nagaingon sa hataas nga tingog: Kahadlokan ninyo ang Dios, ug ihatag ninyo kaniya ang himaya; kay miabut na ang takna sa iyang paghukom; ug simbahon ninyo ang nagbuhat sa langit ug sa yuta ug sa dagat ug sa mga tuburan sa mga tubig.vUeUg nakita ko ang lain na usab nga manolonda, nga nagalupad sa kinatung-an sa langit, nga may Maayong Balita nga walay katapusan sa pagmantala kanila nga mga nagapuyo sa yuta, ug sa tanan nga nasud, ug banay, ug sinultihan, ug katawohan;UT#Ug walay limbong nga hingkaplagan sa ilang mga baba, kay wala silay buling.SKini sila mao ang mga wala mabulingi sa mga babaye; kay mga ulay sila. Kini sila mao ang mga naganunot sa Cordero, bisan asa siya paingon. Kini sila mao ang mga tinubos gikan sa taliwala sa mga tawo, nga mga inunahang mga bunga alang sa Dios ug alang sa Cordero.R'Ug nanag-awit sila daw ingon sa usa ka bag-ong awit sa atubangan sa trono, ug sa atubangan sa upat sa mga binuhat nga buhi, ug sa mga anciano; ug walay bisan kinsa nga arang makatoon sa awit, gawas sa usa ka gatus kap-atan ug upat ka libo nga mga tinubos gikan sa yuta.pQYUg nadungog ko ang usa ka tingog gikan sa langit, ingon sa hinaganas sa daghang mga tubig, ug ingon sa tingog sa usa ka makusog nga dalugdog; ug ang tingog nga nadungog ko ingon sa mga mangangalpa nga nagakablit sa ilang mga alpa.uP eUg nakita ko, ug ania karon, ang Cordero nga nagatindog sa ibabaw sa bukid nga Sion, ug uban kaniya ang usa ka gatus kap-atan ug upat ka libo, nga nagabaton sa iyang ngalan, ug sa ngalan sa iyang Amahan, nga gisulat sa ilang mga agtang.  Ug mitindog siya sa baybayon sa dagat. Ug nakita ko ang usa ka mananap nga mapintas nga migimaw sa dagat, nga adunay napulo ka mga sungay ug pito ka mga ulo, ug sa iyang mga sungay may napulo ka mga diadema, ug sa iyang mga ulo ang mga ngalan nga pasipala.B=} Ug ang dragon napuno sa kaligutgut batok sa babaye, ug miadto sa pagpakiggubat batok sa uban sa iyang kaliwat, nga nagabantay sa mga sugo sa Dios, ug nagabaton sa pagpamatuod ni Jesus. < Ug ang yuta mitabang sa babaye; ug ginganga sa yuta ang iyang baba, ug gisuyop niya ang suba nga gibugwak sa bitin sa iyang baba.v;e Ug mibugwak ang bitin sa likud sa babaye ug tubig nga ingon sa usa ka suba, aron iyang ipaanod siya sa baha.y:k Ug may gihatag sa babaye nga duruha ka pako sa dakung agila, aron nga molupad siya ngadto sa kamingawan sa iyang dapit, nga didto ginatil-ogan siya sulod sa usa ka panahon, ug sa mga panahon, ug katunga sa panahon gikan sa nawong sa bitin.x9i Ug sa pagkakita sa dragon, nga gitambug siya sa yuta, gilutos niya ang babaye nga nag-anak sa anak nga lalake.l8Q Tungod niana, managlipay kamo, oh mga langit, ug kamo nga nagapuyo diha kanila. Alaut ang yuta ug ang dagat: Kay ang yawa nanaug kaninyo nga puno sa dakung kaligutgut, sa hingbaloan niya nga hamubo na lamang ang iyang panahon.$7A Ug siya gidaug nila tungod sa dugo sa Cordero, ug tungod sa pulong sa iyang pagpamatuod, ug wala nila paghigugmaa ang ilang kinabuhi hangtud sa kamatayon.46a Ug nadungog ko ang usa ka dakung tingog sa langit, nga nagaingon: Karon miabut na ang kaluwasan, ug ang gahum ug ang gingharian sa atong Dios, ug ang pagbulot-an sa iyang Cristo: kay gitambug ang magsusumbong sa atong mga igsoon, nga nagasumbong kanila sa atubangan sa atong Dios sa adlaw ug gabii.R5 Ug gisalibay ang daku nga dragon, ang daan nga bitin, nga ginanganlan. yawa ug satanas, siya nga nagalimbong sa tibook nga kalibutan; gitambug siya, ug uban kaniya gipanalibay ang iyang mga manolonda.V4% Ug sila wala makadaug, ug walay hingkit-an nga dapit alang kanila sa langit.23] Ug dihay usa ka gubat sa langit: Si Miguel ug ang iyang mga manolonda miasdang sa pagpakiggubat sa dragon; ug nagapakiggubat usab ang dragon ug ang iyang mga manolonda.A2{ Ug ang babaye mikalagiw ngadto sa kamingawan, diin didto siya may usa ka dapit nga giandam sa Dios, aron nga pagatil-ogan siya didto sa usa ka libo duha ka gatus ug kan-uman ka adlaw.,1Q Ug ang babaye nag-anak sa usa ka anak nga lalake, nga magahari sa tanan nga nasud sa barras nga puthaw, ug ang iyang bata gidala ngadto sa Dios ug sa iyang trono.0w Ug ang iyang ikog nagaguyod sa ikatolo ka bahin sa mga bitoon sa langit, ug sila gipanalibay niya sa yuta. Ug ang dragon nagpahamutang sa atubangan sa babaye nga haduol nang mag-anak, aron iyang lamyon ang bata sa diha nga kini iyang ikaanak na.O/ Ug hingkit-an ang usa ka laing ilhanan didto sa langit; ug ania karon, usa ka dakung dragon nga mapula, nga may pito ka mga ulo ug napulo ka mga sungay, ug may pito ka mga diadema sa iyang mga ulo.j.M Ug nanamkon siya; ug siya misinggit sa mga kasakit sa pag-anak, ug ginasakitan siya sa pag-anak.S- ! Ug ang usa ka dakung ilhanan hingkit-an didto sa langit: usa ka babaye nga sinul-oban sa adlaw, ug ang bulan sa ilalum sa iyang mga tiil, ug sa iyang ulo usa ka purongpurong sa napulo ug duha ka bitoon;\,1 Ug naablihan ang templo sa Dios didto sa langit, ug ang arca sa iyang tugon nakita didto sa iyang templo; ug misunod ang mga kilat, ang mga tingog, ang mga dalugdug ug ang usa ka linog, ug dakung ulan nga yelo.K+ Ug naaligutgut ang mga kanasuran, ug miabut ang imong kaligutgut, ug ang panahon sa paghukom sa mga nangamatay, ug ang panahon sa paghatag ug balus sa imong mga ulipon nga mga manalagna, ug sa mga balaan, ug sa mga nangahadlok sa imong ngalan, sa mga gagmay ug sa mga dagku; ug sa paglaglag kanila nga nagalaglag sa yuta.G* Nga nagaingon: Nagahatag kami kanimo ug mga pasalamat, Ginoong Dios, ang Makagagahum, nga mao ikaw ang karon, ug mao ikaw ang kaniadto; kay gigamit mo ang imong dakung gahum, ug naghari ka. )  Ug ang kaluhaan ug upat ka mga anciano nga nagalingkod sa ilang mga trono sa atubangan sa Dios, nanaghapa ug nanagsimba sa Dios,(y Ug mibudyong ang ikapito ka manolonda; ug misunod ang dagkung mga tingog didto sa langit, ug sila nagaingon: Ang gingharian sa kalibutan nahimong iya sa atong Ginoo, ug sa iyang Cristo, ug magahari siya ngadto sa mga katuigan nga walay katapusan.`'9 Ming-agi na ang ikaduha ka Tunglo. Ania karon, ang ikatolo ka Tunglo moabut sa madali.c&? Ug miabut niadtong taknaa ang usa ka dakung linog, ug nahulog ang ikapulo ka bahin sa ciudad; ug ang nangamatay sa linog pito ka libo ka mga tawo, ug nangahadlok ang uban, ug gihatag nila ang himaya sa Dios sa langit.C% Ug nadungog nila ang usa ka dakung tingog gikan sa langit, nga nagaingon kanila: Sumaka kamo ngari. Ug mingsaka sila sa langit diha sa panganod, ug nakakita kanila ang ilang mga kaaway.)$K Ug sa human sa totolo ka adlaw ug tunga, gisudlan sila sa espiritu sa kinabuhi gikan sa Dios, ug nanindog sila; ug nangahadlok ug daku ang mga nakakita kanila.I#  Ug ang mga nanagpuyo sa yuta nagakalipay tungod kanila, ug naga-hugyaw sila; ug managhatagay sa mga gasa sila ang usa ug usa; kay gipaantus niining duha ka manalagna ang mga nagapuyo sa yuta.L" Ug gikan sa taliwala sa mga katawohan, ug kabanayan ug mga sinultihan ug kanasuran makakita sa ilang mga minatay sa totolo ka adlaw ug tunga, ug dili motugot nga igalubong ang ilang mga minatay.)!K Ug ang ilang mga minatay managhay-ad sa dalan sa dagkung ciudad, nga, sa espirituhanon ginganlan nga Sodoma ug Egipto, nga didto usab ilansang ang ilang Ginoo.C  Ug sa diha nga mahuman na nila ang ilang pagpamatuod, ang mananap nga mapintas nga mogimaw gikan sa kahiladman nga dili matugkad, makig-away kanila ug modaug kanila ug magapatay kanila.q[ Kini sila may gahum sa pagsera sa langit, aron dili mag-ulan sulod sa mga adlaw sa ilang tagna; ug may gahum sila sa ibabaw sa mga tubig aron kini mangahimong dugo, ug sa pagsamad sa yuta sa tanang hampak sa makapila nga buot nila.a; Ug kong kinsa ang buot mag-among-among kanila, mogula ang kalayo sa ilang baba ug pagalamyon nila ang ilang mga kaaway; ug kong kinsa ang buot mag-among-among kanila, kinahanglan nga siya pagapatyon niining paagiha.uc Mao kini sila ang duha ka kahoy nga oliva ug ang duha ka tangkawan, nga anaa sa atubangan sa Ginoo sa yuta.=s Ug igahatag ko sa akong duruha ka mga saksi, ug magapanagna sila sulod sa usa ka libo ug duha ka gatus ug kan-uman ka mga adlaw, nga sinul-oban sa mga sako-nga-bisti sa pag-antus.1[ Apan ang sawang sa gawas sa templo, pasagdan mo, ug dili pagsukdon, kay gitugot sa mga Gentil; ug pagayatakan nila ang lungsod nga balaan sa kap-atan ug duha ka bulan.. W Ug gihatagan ako ug usa ka bagakay nga sama sa usa ka sungkod, ug giingon ako: Tumindog ka, ug sukda, ang templo sa Dios, ug ang halaran, ug ang mga nagasimba didto. Ug sila miingon kanako: Kinahanglan nga managna ka pag-usab ngadto sa daghan nga katawohan, ug kanasuran, ug mga sinultihan, ug mga hari.>u Ug gidawat ko ang basahon nga diyutay gikan sa kamot sa manolonda, ug gikaon ko kini; ug kini mitam-is sa akong baba ingon sa dugos; ug sa nakaon ko kini, gipaitan ang akong tiyan.yk Ug miadto ako sa manolonda, nga nagaingon kaniya nga ihatag niya kanako ang basahon nga diyutay. Ug miingon siya kanako: Dawata kini, ug kan-a kini; ug pagapapaiton niya ang imong tiyan; apan sa imong baba magamatam-is kini ingon sa dugos.]3 Ug ang tingog nga akong nadungog gikan sa langit, nagapakigsulti pag-usab kanako, ug nagaingon: Umadto ka, ug kuhaa ang basahon nga diyutay, nga binuklad sa kamot sa manolonda nga nagatindog sa dagat ug sa yuta.[/ Apan sa mga adlaw sa tingog sa ikapito ka manolonda, sa diha nga siya buot magbudyong, unya ang tinago sa Dios matuman na, sumala sa mga maayong balita nga gimantala niya sa iyang mga ulipon nga mga manalagna. Ug nanumpa tungod kaniya nga nabuhi sa mga katuigan nga walay katapusan, nga nagbuhat sa langit ug sa mga butang nga ania niini, ug sa yuta ug sa mga butang nga ania niini, ug sa dagat ug sa mga butang nga ania niini, aron dili na malangan ang panahon;}s Ug ang manolonda nga nakita ko, nga nagatindog sa dagat ug sa yuta, mibakyaw siya sa iyang kamot nga too sa langit.ta Ug sa nakasulti ang mga tingog sa pito ka mga dalugdug, buot ko unta nga sulaton, ug akong hingdunggan ang usa ka tingog sa langit, nga nagaingon kanako: Tagoan mo ang mga butang nga gisulti sa pito ta mga dalugdug, ug dili mo isulat.# Ug misinggit siya sa dakung tingog, ingon sa leon nga nagangulob. Ug sa nakasinggit siya ang mga tingog sa pito ka mga dalugdug nanagsulti."= Ug may usa ka basahon nga diyutay nga binuklad diha sa iyang kamot; ug gitunob niya ang iyang tiil nga too sa dagat, ug ang tiil nga wala didto sa yuta.l S Ug nakita ko ang usa ka kusgan nga manolonda nga nanaug gikan sa langit, nga sinul-oban sa usa ka panganod, ug may balangaw sa iyang ulo, ug ang iyang nawong ingon sa adlaw, ug ang iyang mga tiil ingon sa mga haligi nga kalayo.1 Ug wala nila paghinulsuli ang ilang mga pagpamuno, ni ang ilang mga pag-panglumay, ni ang ilang mga pagpakighilawas, ni ang ilang mga pagpangawat. 5 Ug ang uban nga mga tawo, nga wala mangamatay niini nga hampak, wala maghinulsol sa mga buhat sa ilang mga kamot, aron dili sila makasimba sa mga yawa, ug sa mga larawan nga bulawan, ug salapi, ug tumbaga, ug bato, ug kahoy, nga dili sila makakita, ni makadungog ni makalakaw;, Q Kay ang gahum sa mga kabayo, anaa sa ilang mga baba, ug sa ilang mga ikog. Kay ang ilang mga ikog sama sa mga bitin, ug may mga ulo, kini maoy giamong-among nila. 9 Ang ikatolo ka bahin sa mga tawo gipatay pinaagi niining totolo ka mga hampak: sa kalayo, ug sa aso, ug sa azufre, nga nagapanggula sa ilang mga baba.  Ug niini nakita ko sa panan-awon, ang mga kabayo ug ang mga nangabayo kanila nga may mga kotamaya nga daw kalayo, ug jacinto, ug azufre. Ug ang mga ulo sa mga kabayo ingon sa mga ulo sa mga leon, ug nagapanggula sa baba nila ang kalayo, ug ang aso, ug ang azufre. ! Ug ang gidaghanon sa mga kasundalohan nga nangabayo, napulo ka libo pil-on sa napulo ka libo sa makaduha. Nadungog ko ang gidaghanon nila.&E Ug gipanghubaran ang upat ka mga manolonda nga naandam sila sa takna ug sa adlaw ug sa bulan ug sa tuig, aron sa pagpamatay sa ikatolo ka bahin sa mga tawo. Nga nagaingon sa ikaunom ka manolonda, nga may budyong: Hubari ang upat ka mga manolonda nga ginapus haduol sa dakung suba sa Eufrates.! Ug mibudyong ang ikaunom ka manolonda; ug nadungog ko ang usa ka tingog sa upat ka mga sungay sa halaran nga bulawan sa atubangan sa Dios,ve Ang nahauna nga Tunglo miagi na; ania karon, moabut pa ang duha ka mga Tunglo! sa human niining mga butanga.*M Sa ibabaw nila may usa nga ingon sa hari, ang manolonda sa kahiladman nga dili matugkad, nga ang iyang ngalan sa Hebreohanon, Abadon, ug sa Greciahanon, Apolon.3 Ug may mga ikog sila sama sa mga tanga ug may mga suyod; ug sa ilang mga ikog, anaa ang gahum sa pag-among-among sa mga tawo sulodsa lima ka bulan.D Ug sila may mga kotamaya ingon sa mga kotamaya nga puthaw; ug ang lagapak sa ilang mga pako, ingon sa kagahub sa mga carro nga may daghang kabayo, nga nanagdalagan ngadto sa panggubatan.ve Ug may mga buhok ingon sa mga buhok sa mga babaye; ug ang ilang mga ngipon, ingon sa mga ngipon sa mga leon.N Ug sa mga panagway ang mga dulon sama sa mga kabayo nga andam alang sa gubat; ug may mga purongpurong nga sama sa bulawan sa ilang mga ulo, ug ang ilang mga nawong ingon sa mga nawong sa mga tawo.1[ Ug niadtong mga adlawa pagapangitaon sa mga tawo ang kamatayon, ug kini dili gayud igakita nila; ug mangandoy sila nga mangamatay, apan ang kamatayon mokalagiw kanila.7~g Ug gisugo sila sa dili pagpatay kanila, kondili nga pagapaantuson nila sa mga lima ka bulan. Ug ang pagpaantus kanila ingon sa pagpaantus sa tanga nga mopaak sa usa ka tawo.J}  Ug giingon kanila, nga dili nila pagdauton ang balili sa yuta, bisan unsang butanga nga lunhaw, ug bisan unsang kahoya; kondili ang mga tawo lamang nga walay patik sa Dios sa ilang mga agtang. |  Ug nanggula gikan sa aso ang mga dulon sa ibabaw sa yuta. Ug gihatagan sila ug gahum, ingon nga ang mga tanga sa yuta may gahum.9{k Ug giukban niya ang kahiladman. Ug miutbo ang aso gikan sa kahiladman, ingon sa aso sa usa ka dakung hudno; ug mingitngit ang adlaw, ug ang langit tungod sa aso sa kahiladman./z Y Ug mibudyong ang ikalima ka manolonda, ug nakita ko ang usa ka bitoon nga nahulog sa yuta gikan sa langit. Ug gihatag kaniya ang yawi sa kahiladman nga dili matugkad.y Ug nakita ko, ug nadungog ko ang usa ka agila nga nagalupad sa taliwala sa langit, nga nagaingon sa hataas nga tingog: Alaut, alaut, alaut, ang mga pumoluyo sa yuta, tungod sa uban nga mga tingog sa mga budyong sa totolo ka manolonda nga magabudyong!x5 Ug mibudyong ang ikaupat ka manolonda: ug gidagpas ang ikatolo ka bahin sa adlaw, ug ang ikatolo ka bahin sa bulan, ug ang ikatolo ka bahin sa mga bitoon; aron nga mongitngit ang ikatolo ka bahin, ug nga dili maghayag ang ikatolo ka bahin sa adlaw, ug ingon usab ang sa gabii.;wo Ug ang ngalan sa bitoon mao ang Ajenjo, ug ang ikatolo ka bahin sa mga tubig nahimong ajenjo, ug daghanang mga tawo ang nangamatay tungod sa mga tubig, kay kini nahimong mapait.[v/ Ug mibudyong ang ikatolo ka manolonda; ug nahulog gikan sa langit ang usa ka dakung bitoon, nga nagadilaab ingon sa usa ka solo, ug kini nahulog sa ikatolo ka bahin sa mga suba, ug sa mga tuburan sa mga tubig.uy Ug nangamatay ang ikatolo ka bahin sa mga binuhat nga anaa sa dagat; ug nangaguba ang ikatolo ka bahin sa mga sakayan.,tQUg mibudyong ang ikaduha ka manolonda, ug ingon sa usa ka dakung bukid nga nagadilaab sa kalayo gitukmod sa dagat: ug ang ikatolo ka bahin sa dagat nahimong dugo.sUg ang nahauna mibudyong, ug nangabut ang ulan nga yelo, ug kalayo nga sinaktan sa dugo, ug kini gipanalibay sa yuta; ug nasunog ang ikatolo ka bahin sa yuta; ug nangasunog ang ikatolo ka bahin sa kakahoyan; ug ang tanang balili nga lunhaw nangasunog.sr_Ug ang pito ka mga manolonda nga may pito ka mga budyong, nanag-andam sa ilang kaugalingon sa pagbudyong.&~U}|{{ zyybxx\wvv9utss;rr*qapvp o-n9mlkk4j{ih gff-eGdcc8bKaa``>_D^M]}]\R[.ZnYXX9WVHUTTS!RQPONMcLL3KCJJ IHHJGGFOE&DICC BjAn@?>><<;s:987x665J4321008//.G-<,}+**)>(J'&%%F$#""d!! BzT]nR,$E4k>X~)Ang gracia sa atong Ginoong Jesucristo magauban sa tanan nga mga balaan. Amen.s}_Ang nagapamatuod niining mga butanga, nagaingon: Oo, moanhi ako sa madali. Amen. Umari ka, Ginoong Jesus.T|!Ug kong kinsa ang magakuha sa mga pulong sa basahon niining tagna, pagakuhaon sa Dios ang iyang bahin sa kahoy sa kinabuhi, ug sa balaan nga ciudad, ug sa mga butang nga nahasulat dinhi mining basahona.`{9Ako nagapamatuod sa tanan nga managpatalinghug sa mga pulong nga tagna niining basahona: kong kinsa ang magadugang niining mga butanga, pagadugangan sa Dios ang mga hampak kaniya, nga nahasulat na niining basahona.MzUg ang Espiritu, ug ang pangasaw-onon nagaingon: Umari ka. Ug ang nakadungog, paingna siya: Umari ka. Ug ang giuhaw, paanhia siya. Ang mobuot, paimna siya sa tubig sa kinabuhi nga sa-walay-bayad.EyAko, si Jesus, nagsugo sa akong manolonda aron sa pagpamatuod kaninyo niining mga butanga alang sa mga iglesia. Ako mao ang gamut, ug kaliwat ni David, nga masiga nga bitoon sa kaadlawon.DxKay sa gawas mao ang mga iro, ug ang mga lumayan, ug ang mga makighilawason, ug ang mga mamumuno, ug ang mga nagasimba sa mga dios-dios, ug ang tanan nga nahagugma ug nagabuhat sa bakak.%wCBulahan ang mga nagalaba sa ilang mga bisti nga hatag-as, aron may katungod sila sa pagduol sa kahoy sa kinabuhi, ug sa pagsulod sa mga ganghaan sa ciudad.cv? Ako mao ang Alpa ug ang Omega; ang nahauna ug ang naulahi; ang sinugdan ug ang katapusan.{uo Ania karon, moanhi ako sa madali, ug ang akong balus uban kanako sa paghatag sa tagsatagsa sumala sa iyang buhat.7tg Ang dili matarung, mag-dili-matarung gihapon siya; ug ang mahugaw, magmahugaw gihapon siya; ug ang matarung, magmatarung gihapon siya; ug ang balaan, magbalaan gihapon siya.{so Ug siya nag-ingon kanako: Dili mo pagpatikan ang mga pulong nga tagna niining basahona kay ang panahon haduol na.Nr Ug siya miingon kanako: Magmatngon ka nga dili magbuhat niana; ako masigkaulipon mo, ug sa imong mga igsoon nga mga manalagna, ug sa mga nagabantay sa pulong niining basahona; magsimba ka sa Dios.[q/Ug ako nga si Juan, mao ang nakadungog ug nakakita niining mga butanga. Ug sa pagkadungog ko ug pagkakita, miyaub ako sa pagsimba sa atubangan sa mga tiil sa manolonda nga nagpakita kanako niining mga butanga.npUUg ania karon, moanhi ako sa madali. Bulahan ang nagabantay sa mga pulong sa tagna niining basahona.oUg siya nag-ingon kanako: Kining mga pulonga mga matinumanon ug mga matuod; ug ang Ginoo, ang Dios sa mga espiritu sa mga manalagna, nagsugo sa iyang manolonda aron sa pagpadayag sa iyang mga ulipon sa mga butang, nga kinahanglan mahatabo sa madali.MnUg wala nay kagabhion didto ug wala sila ing kinahanglan sa suga sa lamparahan bisan kahayag sa adlaw; kay pagahayagan sila sa Ginoong Dios, ug managhari sila sa mga katuigan nga walay katapusan.PmUg nakita ko ang iyang nawong ug ang iyang ngalan sa ilang mga agtang.lUg sa umalabut wala na gayud ing pagtunglo; ug ang trono sa Dios, ug sa Cordero, anaa niini: ug pagaalagaron siya sa iyang mga ulipon.mkSSa tiwala sa dalan niini. Ug sa suba, sa usa ug usa ka luyo, diha ang kahoy sa kinabuhi, nga nagadala sa napulo ug duha ka mga bunga, nga nagabunga sa tagsa ka bulan; ug ang mga dahon sa kahoy alang man sa pag-ayo sa mga nasud.j Ug iyang gipakita kanako ang usa ka suba sa tubig sa kinabuhi, matin-aw ingon sa salamin, nga nagagikan sa trono sa Dios ug sa Cordero,)iKUg walay makasulod kaniya bisan kinsa nga mahugaw, ni ang nagabuhat sa kalaw-ayan ug bakak: kondili ang mga nahasulat lamang sa basahon sa kinabuhi sa Cordero.=huUg pagadad-an siya sa himaya ug dungog sa kanasuran.Zg-Ug ang iyang mga ganghaan dili pagasirhan gayud maadlaw (kay didto walay gabii).f!Kay ang mga kanasuran manag-panlakaw sa taliwala sa kahayag niini; ug ang mga hari sa yuta magadala ngadto sa sulod niini sa ilang himaya.e1Ug ang ciudad walay kinahanglan nga pagapahayagan sa adlaw ug sa bulan; kay ginaiwagan siya sa himaya sa Dios, ug ang Cordero, mao ang iyang suga.dyUg wala akoy nakita nga templo didto kay ang Ginoong Dios, ang Makagagahum, ug ang Cordero mao ang iyang templo niini.CcUg ang napulo ug duha ka mga ganghaan, napulo ug duha ka mga mutya; ang tagsatagsa sa mga ganghaan usa ka mutya. Ug ang dalan sa ciudad lunsay nga bulawan, ingon sa salamin nga masihag.Wb'Ang ikalima, sardonica; ang ika-unom, sardio; ang ikapito, crisolito; ang ikawalo, berilo; ang ikasiyam, topacio; ang ikanapulo, crissopraso; ang ikanapulo ug usa, jacinto; ang ikanapulo ug duha, amatista.PaUg ang mga patukoranan sa kuta sa ciudad dinayan-dayanan sa tanang bato nga hamili. Ang nahauna nga patukoronan, bato nga jaspe; ang ikaduha, zafiro; ang ikatolo, calcedonia; ang ikaupat, esmeralda;m`SUg ang tinukod nga kuta, bato nga jaspe; ug ang ciudad lunsay nga bulawan sama sa salamin nga ulay._Ug gisukod niya ang kuta niini, ug may usa usa ka gatus kap-atan ug upat ka siko, sumala sa sukod nga sa tawo, nga mao ang sa manolonda.w^gUg ang ciudad maglaro, ug ang kataas niini mao usab sa iyang kalapad. Ug gisukod niya sa bagakay ang ciudad, nga may duha ka libo ug upat ka gatus ka mga kilometro: ang iyang kataas, ug ang iyang kahabug, ug ang iyang kalapad nagakasama.]3Ug siya nga nakigsulti kanako, may usa ka metrosan nga bagakay nga bulawan, aron sa pagsukod sa ciudad, ug sa mga ganghaan niini, ug sa iyang kuta.(\IUg ang kuta sa ciudad may napulo ug duha ka mga patukoranan, ug sa ibabaw nila ang napulo ug duha ka mga ngalan sa napulo ug duha ka mga apostoles sa Cordero./[W Sa Timogan may totolo ka mga ganghaan ug sa Amihanan may totolo ka mga ganghaan, ug sa Habagatan may totolo ka mga ganghaan, sa Kanawayan may totolo ka mga ganghaan.{Zo Nga may usa ka kuta nga daku ug hataas, ug may napulo ug duha ka mga ganghaan, ug haduol sa mga ganghaan napulo ug duha ka mga manolonda, ug mga ngalan nahasulat niini, nga mao ang mga ngalan sa napulo ug duha ka banay sa mga anak sa Israel:Y Nga may himaya sa Dios: ang iyang kahayag sama sa usa ka hamili gayud nga bato, ingon sa bato nga jaspe, nga matin-aw ingon sa salamin:5Xc Ug sa Espiritu gidala niya ako ngadto sa usa ka daku ug hataas nga bukid, ug iyang gipakita kanako ang balaan nga ciudad nga Jerusalem, nga nanaug sa langit gikan sa Dios,oWW Ug miabut ang usa sa pito ka mga manolonda, nga may pito ka mga panaksan, nga puno sa pito ka mga katapusang hampak, ug nakigsulti kanako, nga nagaingon: umari ka diri, igapakita ko kanimo ang pangasaw-onon, ang asawa sa Cordero.=VsApan ang mga talawan, ug ang mga maduhaduhaon, ug ang mga malaw-ayon, ug ang mga mamumuno, ug ang mga makighilawason, ug ang mga lumayan, ug ang mga nagasimba sa mga dios-dios, ug ang tanan nga mga bakakon, mabahinan sila didto sa linaw, nga nagadilaab sa kalayo ug azufre; nga mao ang kaduha nga kamatayon.qU[Ang makadaug, manunod niining mga butanga; ug ako mahimo nga iyang Dios, ug siya mahimo nga akong anak.>TuUg siya miingon kanako: Kini nahatabo na gayud: Ako mao ang Alpa ug ang Omega: ang sinugdan ug ang katapusan. Ang giuhaw, paimnon ko sa tuburan sa tubig sa kinabuhi sa walay bayad.@SyUg siya nga nagalingkod sa trono, miingon: Ania karon, ginabag-o ko ang tanang mga butang. Ug siya nagaingon kanako: Isulat mo, kay kini nga mga pulong mga matinumanon ug mga matuod.:RmUg pagapahiran sa Dios ang tanang luha sa ilang mga mata; ug mawala ang kamatayon; ug wala nay pagbalata, bisan paghilak, bisan kasakit; kay ang mga butang nahauna ming-agi na.QUg nadungog ko ang usa ka dakung tingog gikan sa trono, nga nagaingon: Ania karon, ang tabernaculo sa Dios uban sa mga tawo, ug siya magapuyo uban kanila, ug sila mahimong mga katawohan niya, ug ang Dios gayud magauban kanila, ug mahimo nga ilang Dios.:PmNakita ko ang ciudad nga balaan, ang bag-o nga Jerusalem, nga nanaug sa langit gikan sa Dios, nga naandam ingon sa usa ka pangasaw-onor, nga nadayandayanan alang sa iyang bana.%O EUg nakita ko ang usa ka langit nga bag-o, ug ang usa ka yuta nga bag-o; kay ang nahauna nga langit ug ang nahauna nga yuta nangagi na; ug wala na ing dagat.NUg kong may bisan kisan nga wala hikit-i, nga nahasulat sa basahon sa kinabuhi, gitambug siya ngadto sa linaw nga kalayo.MUg ang kamatayon ug ang Hades gipanambug ngadto sa linaw nga kalayo. Kini mao ang ikaduha nga kamatayon: bisan ang linaw nga kalayo.DL Ug ang dagat mihatag sa mga minatay nga diha niini. Ug ang kamatayon ug ang Hades mihatag sa mga minatay nga diha kanila: ug kini sila gihukman, ang tagsatagsa sumala sa ilang mga buhat.6Ke Ug nakita ko ang mga minatay, mga dagku ug mga gagmay, nga nagatindog sa atubangan sa trono. Ug gipamuklad ang mga basahon; ug may laing basahon nga gibuklad, nga mao ang basahon sa kinabuhi; ug ang mga minatay gipanghukman, ingon sa mga butang nga nahasulat sa mga basahon sumala sa ilang mga buhat.CJ Ug nakita ko ang usa ka dakung trono nga maputi, ug ang nagalingkod niini, nga gikan sa iyang nawong, nanagpangalagiw ang yuta ug ang langit, ug walay hingkit-an nga dapit alang kanila.wIg Ug ang yawa nga nagpasalaag kanila, gitambug sa linaw nga kalayo ug azufre, diin atua usab didto ang mananap nga mapintas ug ang manalagna nga bakakon; ug sila pagasakiton sa adlaw ug sa gabii, ngadto sa mga katuigan nga walay katapusan.2H] Ug mingsaka sila sa kinahilapdan sa yuta, ug gilibutan nila ang campo sa mga balaan ug ang hinigugma nga ciudad. Ug nahulog ang kalayo gikan sa langit, ug gilamoy sila.GGUg mogula aron sa pagpasalaag sa mga katawohan, sa upat ka pamag-ang sa yuta, kang Gog ug kang Magog, sa pagtigum kanila, aron sa pagpanggubat; ang ilang gidaghanon ingon sa balas sa dagat.gFGUg sa mahuman na ang usa ka libo ka tuig, pagabuhian si satanas sa gawas sa iyang bilanggoan.rE]Bulahan ug balaan ang may pag-ambit sa nahauna nga pagkabanhaw; sa ibabaw niini ang ikaduha nga kamatayon walay gahum; kondili sila mangahimong mga sacerdote sa Dios ug ni Cristo, ug magahari sila uban kaniya sa usa ka libo ka tuig.D'Apan ang uban sa mga nangamatay, dili sila mabuhi pag-usab hangtud nga matuman ang usa ka libo ka tuig. Kini mao ang nahauna nga pagkabanhaw.*CMUg nakita ko ang mga trono ug sila nanglingkod niini, ug gihatag kanila ang paghukom; ug nakita ko ang mga kalag sa mga gipunggutan tungod sa pagpamatuod kang Jesus, ug tungod sa pulong sa Dios, ug ang tanan nga wala managsimba sa mananap nga mapintas, ni sa iyang larawan, ug wala makadawat ug patik sa ilang mga agtang, ug sa mga kamot; ug sila nangabuhi ug nanaghari uban kang Cristo sulod sa usa ka libu ka tuig.B5Ug iyang gitambug siya sa kahiladman nga dili matugkad; ug iyang gitabonan kini, ug gipatikan kini sa ibabaw niya, aron dili na makapasalaag sa mga katawohan, hangtud nga matapus ang usa ka libo ka tuig; ug sa human niini kinahanglan siya nga pagabuhian sa hamubo nga panahon.A Ug gidakup niya ang dragon, kadtong daan nga bitin, nga mao ang yawa ug satanas, ug gigapus niya sulod sa usa ka libo ka tuig.#@ AUg nakita ko nga ang usa ka manolonda nga nanaug gikan sa langit, nga may yawi sa kahiladman nga dili matugkad ug usa ka daku nga talikala sa iyang kamot.?-Ug ang uban gipatay pinaagi sa espada, nga nagagula sa baba niya nga nagakabayo sa kabayo; ug nangabusog ang tanan nga mga langgam sa unod nila.Y>+Ug hingdakpan ang mananap nga mapintas, ug uban kaniya ang bakakon nga manalagna, nga nagbuhat sa mga ilhanan sa atubangan niya, nga tungod niana gipasalaag niya ang mga mingdawat sa timaan sa mananap nga mapintas, sila nga nanagsimba sa iyang larawan. Gipanambug silang duha nga mga buhi sa linaw nga kalayo, nga nagadilaab sa azufre.J= Ug nakita ko ang mananap nga mapintas, ug ang mga hari sa yuta, ug ang ilang mga kasundalohan, nga nanagtigum sa pagpakiggubat batok sa nagakabayo sa kabayo ug batok sa iyang mga kasundalohan. <Aron makakaon kamo sa unod sa mga hari, ug sa unod sa mga capitan, ug sa unod sa mga kusgan nga mga tawo, ug sa unod sa mga kabayo ug sa mga nagakabayo kanila: ug sa unod sa tanan nga mga tawo: mga may kagawasan, ug mga ulipon, mga gagmay ug mga dagku usab.w;gUg nakita ko ang usa ka manolonda, nga nagatindog diha sa adlaw; ug nagasinggit sa dakung tingog, nga nagapamulong sa tanan nga kalanggaman, nga nagalupad sa tunga-tunga sa langit: Umari kamo, panagtigum kamo sa dakung panihapon sa Dios.w:gUg sa iyang panapton ug sa iyang dapidapi nahasulat kini nga ngalan: HARI SA MGA HARI, UG GINOO SA MGA GINOO.w9gUg sa iyang baba nagagula ang usa ka espada nga mahait, aron uban niini panigbason niya ang kanasuran; ug sila pagaharian niya sa barras nga puthaw, ug siya nagagiuk sa pug-anan sa vino sa kabangis sa kaligutgut sa Dios, ang Makagagahum.83Ug ang mga kasundalohan sa langit nagasunod kaniya nga nanagkabayo sa mga kabayo nga maputi, nga sinul-oban sa lino nga manipis, maputi ug mahinlo.t7a Ug siya sinul-oban sa usa ka panapton nga natina sa dugo, ug ang iyang ngalan gitawag: ANG PULONG SA DIOS.@6y Ug ang mga mata ingon sa siga sa kalayo, ug daghan nga mga diadema sa ibabaw sa iyang ulo; ug may nasulat nga usa ka ngalan nga walay bisan kinsa nga nakasabut kondili siya ra gayud.X5) Ug nakita ko nga naablihan ang langit, ug ania karon, usa ka kabayo nga maputi, ug siya nga nagakabayo niini, mao ang ginanganlan Matinumanon ug Maminatud-on; ug sa pagkamatarung nagahukom ug nagapanggubat.$4A Ug miyaub ako sa iyang mga tiil, aron sa pagsimba kaniya ug siya nagingon kanako: Magmatngon ka nga dili magbuhat niana; ako masigka-ulipon mo ug sa imong mga igsoon, nga nagabaton sa pagpamatuod ni Jesus; magsimba ka sa Dios; kay ang pagpamatuod ni Jesus mao ang espiritu sa tagna.,3Q Ug siya miingon kanako: Isulat mo: Bulahan ang mga dinapit sa panihapon sa kasal sa Cordero. Ug siya nagaingon kanako: Kini mao ang matuod nga mga pulong sa Dios.2+Ug gitugot kaniya ang pagpabisti sa lino nga manipis masinaw ug mahinlo; kay ang lino nga manipis mao ang mga buhat nga matarung sa mga balaan.'1GManagkalipay kita, ug managhugyaw ug igahatag ta kaniya ang himaya: kay ang kasal sa Cordero, nagaabut na, ang iyang asawa nagaandam na sa iyang kaugalingon.y0kUg nadungog ko ang tingog ingon sa usa ka dakung panon nga langitnon, ug ingon sa hinaganas sa daghanang mga tubig, ug ingon sa tingog sa makusog nga mga dalugdug, nga nagaingon: Aleluya; kay naghari ang atong Ginoong Dios nga Makagagahum.>/uUg gikan sa trono miabut ang usa ka tingog, nga nagaingon; Dayega ninyo ang atong Dios, ngatanan kamo nga iyang mga ulipon, ug kamo nga nangahadlok kaniya, mga gagmay ug mga dagku.<.qUg nanagyaub sa yuta ang kaluhaan ug upat ka mga anciano, ug ang upat ka mga binuhat nga buhi ug gisimba nila ang Dios, nga nagalingkod sa trono, nga nagapamulong: Amen: Aleluya.s-_Ug nanagpamulong sila sa ikaduha: Aleluya. Ug ang iyang aso nagautbo sa mga katuigan nga walay katapusan.k,OKay ang iyang mga paghukom mga matuod ug mga matarung; kay gihukman niya ang dakung bigaon, ang nagahugaw sa yuta tungod sa iyang pagpakighilawas, ug gipanimaslan niya ang dugo sa iyang mga ulipon diha sa mga kamot sa bigaon.2+ _Sa human niining mga butanga, nadungog ko ang daw usa ka dakung panon sa langit, nga nagapamulong: Aleluya. Ang kaluwasan, ug ang himaya, ug ang gahum iya sa atong Dios:u*cUg hingkaplagan diha kaniya ang dugo sa mga manalagna ug sa mga balaan, ug sa tanang mga gipamatay sa yuta.,)QUg dili na gayud magadan-ag sa kahayag sa lamparahan diha kanimo; ug dili na gayud hidunggan diha kanimo ang tingog sa pamanhonon, ni ang tingog sa pangasaw-onon: kay ang imong mga magpapatigayon mao ang mga principe sa yuta: kay tungod sa imong mga lumay nanghisalaag ang tanang mga nasud.A({Ug dili na gayud hidunggan diha kanimo ang tingog sa mga mangangalpa, bisan sa mga mag-aawit, bisan sa mga magpapaflauta, bisan sa mga magbubudyong; ug dili na gayud igakita diha kanimo bisan kinsa nga batid sa bisan unsa nga kinaadman; ug dili na gayud hidunggan diha kanimo ang dinahunog sa bato nga galingan:v'eUg usa ka manolonda nga kusgan mikuha ug usa ka bato, ingon sa usa ka dakung bato sa galingan, ug gitambog niya sa dagat, nga nagapamulong: Ingon niana nga kakusog ang pagkahulog sa Babilonia, ang dakung ciudad ug dili na gayud igakita.0&YMaghugyaw ka, langit, ibabaw kaniya ug kamong mga balaan, ug kamong mga apostoles, ug kamong mga manalagna; kay gihukman siya sa Dios ingon sa inyong paghukom kaniya.%Ug gibutangan nila ug abo ang ilang mga ulo, ug nanagsinggit, nga nagahilak ug nagaagulo nga nagaingon: Alaut, alaut ang daku nga ciudad, nga nakapadato sa tanan nga may mga sakayan didto sa dagat, tungod sa iyang pagkabililhon, kay sa usa ka takna nahanaw siya.~$uUg nagasinggit, sa makita nila ang aso sa iyang pagkasunog, nga nagaingon: Unsang ciudara ang sama sa dakung ciudad?r#]Kay sa usa ka takna ang hilabihan kadaku nga bahandi nahanaw. Ug ang tanan nga capitan sa sakayan, ug ang tanan nga nagalayag sa bisan diin nga dapit, ug ang mga magsasakay, ug ang kapid-an nga nagapatigayon sa dagat, nanagpahilayo.@"yNga nagaingon: Alaut, alaut ang dakung ciudad, nga sinul-oban kaniadto sa lino nga manipis, ug purpura, ug mapula, ug gidayandayanan sa bulawan, ug mga hamili nga bato, ug mga mutya!-!SAng mga magpapatigayon niining tanang mga butanga, nga nangadato tungod kaniya, managpahilayo, tungod sa kahadlok sa iyang pag-antus, nga nagahilak ug nagakasakit,4 aUg ang mga bunga nga ginapangandoy sa imong kalag, mibulag kanimo; ug ang tanan nga mga butang nga mahapsay ug maanindot, nangawala kanimo, ug dili na gayud kini igakita.K Ug cinnamon, ug mga panakot, ug haplas, ug incienso, ug vino, ug lana, ug harina, ug trigo, ug mga vaca, ug mga carnero, ug mga kabayo, ug mga salakyan, ug mga ulipon, ug mga kalag sa mga tawo.1 Mga baligya nga bulawan, ug salapi, ug mga bato nga hamili, ug mga mutya, ug mga lino nga manipis, ug purpura, ug seda, ug mapula, ug sa tanan nga kahoy nga mahumot, ug mga sudlanan nga garing, ug mga sudlanan nga kahoy nga maanindot gayud, ug tumbaga, ug puthaw, ug marmol;  Ug ang mga magpapatigayon sa yuta managpanghilak ug managbalata tungod kaniya, kay wala nay tawo nga mopalit sa ilang mga baligya:L Nga nanagtindog sa halayo tungod sa kahadlok sa iyang pag-antus nga nagaingon: Alaut, alaut ang dakung ciudad, ang Babilonia, ciudad nga malig-on! Kay sa usa ka takna miabut ang paghukom kanimo.N Ug ang mga hari sa yuta, manag-panghilak ug managbakho tungod kaniya nga nakapakighilawas kaniya ug nakapuyo sa mga mausikong pagpatuyang uban kaniya, kong makita nila ang aso sa iyang pagkasunog;;oTungod niini moabut sa usa ka adlaw ang iyang hampak, kamatay, ug pagbalata, ug gutom, ug mahurot siya sa pagkasunog sa kalayo; kay kusgan ang Ginoong Dios, nga naghukom kaniya.7Sa hilabihan nga paghimaya niya sa iyang kaugalingon, ug pagpuyo sa mga mausikong pagpatuyang, sa ingon hatagan ninyo siya ug pag-antus ug pagbalata; kay nakaingon siya sa iyang kasingkasing: Nagalingkod ako nga reina, ug dili ako balo, ug dili gayud ako makakita ug pagbalata.,QBayri ninyo siya, ingon sa iyang gibayad; ug pil-on ninyo kaniya ang pilo sumala sa iyang mga buhat; sa copa nga iyang gisimbungan kaninyo, simbugi ninyo ug pilo.veKay ang iyang mga sala nakaabut hangtud sa langit, ug nahinumduman sa Dios ang iyang mga pagkadili-matarung.KUg nadungog ko ang lain nga tingog gikan sa langit, nga nagaingon: Gumula kamo kaniya, katawohan ko, aron dili kamo makaambit sa iyang mga sala, ug aron dili kamo makadawat sa iyang mga hampak.r]Kay ang tanang mga nasud nangahulog tungod sa vino sa kaisug sa iyang pagpakighilawas; ug ang mga hari sa yuta nakapakighilawas uban kaniya, ug ang mga magpapatigayon sa yuta nangadato tungod sa gahum sa iyang mausikong pagpatuyang.ucUg misinggit sa makusog nga tingog, nga nagaingon: Nahulog na, nahulog na ang dakung Babilonia, ug nahimong puloy-anan sa mga yawa, ug tigumanan sa tanang espiritu nga mahugaw, ug tugdonanan sa tanang langgam nga mahugaw ug dulomtanan;- UUg sa human niining mga butanga nakita ko, nga nanaug gikan sa langit ang usa usab ka manolonda, nga may dakung pagbulot-an; ug ang yuta ginaiwagan sa iyang himaya.mSUg ang babaye nga imong nakita mao ang daku nga ciudad, nga nagahari sa ibabaw sa mga hari sa yuta.eCKay gibutang sa Dios sa ilang kasingkasing ang pagbuhat sa iyang kabubut-on, ug ang pag-usa sa usa ka tuyo, ug ang paghatag sa ilang gingharian ngadto sa mananap nga mapintas, hangtud nga matuman ang mga pulong sa Dios.hIUg ang napulo ka mga sungay, nga imong nakita, ug ang mananap nga mapintas, kini sila magadumot sa bigaon, ug magalaglag ug magahubo kaniya, ug magakaon sa iyang unod, ug magasunog sa pag-ut-ut gayud kaniya uban sa kalayo.3_Ug nagaingon siya kanako: Ang mga tubig nga hingkit-an mo, nga ginalingkoran sa bigaon mao ang mga katawohan, ug mga panon sa katawohan, ug mga nasud, ug mga sinultihan.RMakiggubat kini sila batok sa Cordero, ug pagadaugon sila sa Cordero kay siya mao ang Ginoo sa mga ginoo ug ang Hari sa mga hari; ug ang mga kauban niya mga tinawag, ug mga pinili, ug mga matinumanon.| q Kini sila may usa ka hunahuna, ug igahatag nila ang ilang gahum, ug ang ilang pagbulot-an sa mananap nga mapintas.a ; Ug ang napulo ka mga sungay nga nakita mo, mao ang napulo ka mga hari, nga wala pa makadawat sila ug gingharian; apan nagadawat sila ug pagbulot-an, ingon sa mga hari sa usa ka takna, kauban sa mananap nga mapintas. ' Ug ang mananap nga mapintas, nga mao siya kaniadto, ug dili karon, kana usab mao ang ikawalo, nga ila sa pipito, ug moadto siya sa pagkawala.; o Ug sila mao ang pito ka mga hari. Ang lima nangahulog na, ang usa mao karon, ang usa wala pa moabut; kong moanhi na siya, kinahanglan nga magapadayon siya sa hamubo nga panahon.| q Niini ania ang salabutan nga may kaalam: Ang pito ka mga ulo mao ang pito ka mga bukid, nga gilingkoran sa babaye.+Ang mananap nga mapintas nga nakita mo, mao siya ang kaniadto ug dili ang karon: ug haduol nang mogimaw gikan sa kahiladman nga dili matugkad, ug moadto sa pagkawala. Ug manghibulong ang mga nagapuyo sa yuta, sila nga kansang mga ngalan wala mahasulat sa basahon sa kinabuhi sukad sa pagtukod sa kalibutan, kong ilang makita ang mananap nga mapintas, nga mao kaniadto, ug dili karon, ug moanhi siya.OUg ang manolonda nag-ingon kanako: Nganong nahibulong ka? Igaingon ko kanimo ang tinago sa babaye, ug sa mananap nga mapintas, nga nagadala kaniya, nga may pito ka mga ulo, ug napulo ka mga sungay.4aUg nakita ko ang babaye, nga nahubog sa dugo sa mga balaan, ug sa dugo sa mga sinakit nga mga saksi ni Jesus, ug sa nakita ko siya, nahibulong ako ug daku nga kahibulong.Ug nahasulat sa iyang agtang ang usa ka ngalan: TINAGO, BABILONIA, ANG DAKU, ANG INAHAN SA MGA BIGAON UG SA MGA KANGIL-ARAN SA YUTA.taUg ang babaye nagasul-ob sa purpura ug grana, ug nadayandayanan sa bulawan, ug mga bato nga hamili ug mga maanindot nga mutya, ug may copa nga bulawan sa iyang kamot, nga puno sa mga kangil-ad, ug mga kahugaw sa iyang pagpakighilawas.kOUg diha sa Espiritu ako gidala niya ngadto sa kamingawan; ug nakita ko ang usa ka babaye, nga nagakabayo sa usa ka mananap nga mapula nga nalukop sa mga ngalan sa pagpasipala, nga may pito ka mga ulo, ug napulo ka mga sungay.Nga kaniya nagpakighilawas ang mga hari sa yuta, ug ang mga nagapuyo sa yuta, nangahubog sa vino sa iyang pagpakighilawas.o YUg miabut ang usa sa pito ka mga manolonda, nga may pito ka mga panaksan, ug nakigsulti kanako nga nagaingon: Umari ka, ipakita ko kanimo ang pagkahinukman sa silot sa dakung bigaon, nga nagalingkod sa ibabaw sa daghang mga tubig;nUUg gikan sa langit nahulog sa mga katawohan ang usa ka dakung ulan sa yelo, nga ang binook ingon sa usa ka talanton. Ug gipasipalahan sa mga tawo ang Dios tungod sa hampak sa ulan nga yelo; kay daku gayud kaayo kini nga hampaka.RUg ang tanan nga mga pulo nangalagiw, ug wala hikit-i ang mga kabukiran.f~EUg gitotolo ka bahin ang dakung ciudad: ug ang mga ciudad sa mga nasud nangahulog; ug ang Babilonia nga daku nahinumduman diha sa atubangan sa Dios, aron sa paghatag niini sa copa sa vino sa kabangis sa iyang kaligutgut.D}Ug dihay mga kilat ug mga tingog, ug mga dalugdug; ug dihay usa ka makusog nga linog, nga wala pay ingon sukad nga may mga tawo sa yuta, linog nga hilabihan ka daku ug hilabihan kakusog.,|QUg giyabo sa ikapito ang iyang panaksan didto sa hangin; ug minggula ang usa ka dakung tingog gikan sa templo sa langit gikan sa trono, nga nagaingon: Nabuhat na.\{1Ug sila gipanagtigum nila sa usa ka dapit, nga sa Hebreohanon ginganlan Armagedon.9zk(Ania karon, moanhi ako ingon sa kawatan. Bulahan ang nagatukaw, ug nagabantay sa iyang mga bisti, aron dili siya maglakaw nga hubo, ug dili hikit-an nila ang iyang kaulawan).GyKay mga espiritu sila sa mga yawa, nga nagabuhat ug mga ilhanan, nga nangadto sa mga hari sa tibook nga kalibutan, aron sa pagtigum kanila sa gubat sa dakung adlaw sa Dios, ang Makagagahum.:xm Ug nakita ko, nga nanggula sa baba sa dragon, ug sa baba sa mananap nga mapintas, ug sa baba sa bakakon nga manalagna, ang totolo ka mga espiritu nga mahugaw, sama sa mga baki.0wY Ug giyabo sa ikaunom ang iyang panaksan didto sa dakung suba nga Eufrates; ug mihubas ang tubig niini, aron nga maandam ang dalan alang sa mga hari gikan sa Silangan.v Ug gipasipalahan nila ang Dios sa langit, tungod sa ilang mga kasakit, ug sa ilang mga samad; ug wala nila hinulsoli ang ilang mga buhat.6ue Ug giyabo sa ikalima ang iyang panaksan diha sa trono sa mananap nga mapintas; ug ang iyang gingharian mingitngit, ug gipangutlob nila ang ilang mga dila tungod sa kasakit.Kt Ug nangasunog ang mga tawo sa hilabihang kainit, ug gipasipalahan nila ang ngalan sa Dios nga may gahum sa ibabaw niining mga hampak; ug sila wala maghinulsol aron sa paghatag kaniya sa himaya.xsiUg giyabo sa ikaupat ang iyang panaksan ibabaw sa adlaw; ug gihatag kaniya ang pagsunog sa mga tawo sa kalayo.rUg nadungog ko nga nagaingon ang halaran: Oo, Ginoong Dios, ang Makagagahum, mga matuod ug matarung ang imong mga paghukom.zqmKay giula nila ang dugo sa mga balaan ug sa mga manalagna: ug gipainum mo usab sila ug dugo: mga angay man sila.*pMUg nadungog ko ang manolonda sa mga tubig, nga nagaingon: Matarung ikaw nga mao ang karon, ug ang mao kaniadto, ikaw ang Balaan; kay gihukman mo sa ingon niini:voeUg giyabo sa ikatolo ang iyang panaksan didto sa mga suba ug sa mga tuburan sa tubig, ug kini nahimong dugo.MnUg giyabo sa ikaduha ka manolonda ang iyang panaksan didto sa dagat; ug kini nahimo nga dugo sama sa dugo sa usa ka tawong patay; ug nangamatay ang tanan nga mga kalag nga buhi nga atua sa dagat.gmGUg milakaw ang nahauna, ug giyabo niya ang iyang panaksan sa yuta; ug kini nahimo nga usa ka samad nga mangil-ad ug maul-ul niadtong mga tawo nga may mga timaan sa mananap nga mapintas, ug nga nanagsimba sa iyang larawan./I/T/_/j/u////////////0000%000;0E0P0[0f0q0|0000000000011 11!1+161A1L1W1b1m1x1111111111112222'222=2H2S2^2i2t22222222222233 33#3.393D3O3Z3e3p3{3333333333334 44 4+464A4L4W4b4l4w4444444444445555'525=5H5S5^5i5t55555555555566 66#6.696D6O6Z6e6p6{6666666666667 777*757@7K7V7a7l7w7777777777778888'828=8G8R8]8h8s8~8888888888899 99#9.999D9N9Y9d9o9z999999999999: :::):4:?:J:U:`:k:v::::::::::::;;;;&;1;<;G;R;];h;s;~;;;;;;;;;;;<< <<#<.<9>>>'>2>=>H>S>^>i>t>~>>>>>>>>>>>?? ??#?.?9?D?O?Z?e?p?{????????????@ @@@*@5@@@K@V@a@l@w@@@@@@@@@@@@AAAA'A2A=AHASA^AiAtAAAAAAAAAAAABB BB#B.B9BDBOBZBeBpB{BBBBBBBBBBBBC CCC*C5C@CKCVCaClCwCCCCCCCCCCCCDDDD'D2D=DHDSD^DhDsD~DDDDDDDDDDDEE EE#E.E9EDEOEZEeEpE{EEEEEEEEEEEEF FF F+F6F@FKFVFaFlFwFFFFFFFFFFFFGGGG'G2G=GHGSG^GiGtGGGGGGGGGGGGHHHH$H/H:HEHPH[HfHqH|HHHHHHHHHHHHI II I+I6IAILIWIbImIxIIIIIIIIIIIIJJJJ'J2J=JHJSJ^JiJtJJJJJJJJJJJJKK KK#K.K9KDKOKZKeKpK{KKKKKKKKKKKKL LL L*L5L@LKLVLaLlLwLLLLLLLLLLLLMMMM'M2M=MHMSM^MhMsM~MMMMMMMMMMMNN NN#N.N9NDNONZNeNpN{NNNNNNNNNNNNO OO O+O6O@OKOVOaOlOwOOOOOOOOOOOOPPPP'P2P=PHPSP^PiPtPPPPPPPPPPPPQQ QQ#Q.Q9QDQOQZQeQpQ{QQQQQQQQQQQQR RRR*R5R@RKRVRaRlRwRRRRRRRRRRRRSSSS&S1SgIgTg_gjgugggggggggggghhhh$h/h:hEhPh[hfhqh|hhhhhhhhhhhhi ii i+i6iAiLiWibimixiiiiiiiiiiiijjjj'j2j=jHjSj^jijtjjjjjjjjjjjjkkkk$k/k:kEkPk[kekpk{kkkkkkkkkkkkl ll l+l6lAlLlWlblmlxllllllllllllmmmm'm2m=mHmSm^mimtmmmmmmmmmmmmnnnn#n.n9nDnOnZnenpn{nnnnnnnnnnnno ooo*o5o@oKoVoaolowoooooooooooopppp'p2p=pHpSp^piptppppppppppppqq qq#q.q9qDqOqZqeqpq{qqqqqqqqqqqqr rrr*r5r@rKrVrarlrwrrrrrrrrrrrrssss&s1s~I~T~_~j~u~~~~~~~~~~~~$/:EP[fq|                                                                 !  "  #  $  %  &  '   (   )   *   +   ,  -  .  /  0  1  2  3  4  5  6  7  8  9  :  ;  <  =  >  ?  @   A   B   C   D   E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X   Y   Z   [   \   ]  ^  _  `  a  b  c  d  e  f  g  h  i  j  k  l  m  n  o  p  q  r   s   t   u   v   w  x  y  z  {  |  }  ~                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                !  "  #  $  %  &  '  (  )  *  +   ,  -  .  /  0  1  2  3  4  5  6  7  8  9  :  ;  <  =  >  ?   @  A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q   R  S  T  U  V  W  X  Y   Z   [   \   ]   ^  _  `  a  b  c  d  e  f  g  h  i   j  k  l  m  n  o  p  q   r   s   t   u   v  w  x  y  z  {  |  }  ~                                                                                                                                                                           !                                                                         !  "  #  $  %  &                                                                                                              !   "  !#  "$   %  &  '  (  )  *  +  ,   -   .   /   0   1  2  3  4  5  6  7  8  9  :  ;  <   =  >  ?  @  A  B  C  D   E   F   G   H   I  J  K  L  M  N  O  P   Q  R  S  T  U  V  W  X   Y   Z   [   \   ]  ^  _  `  a  b  c  d  e  f  g  h  i  j  k  l  m  n  o   p  !q  "r  #s  $t  %u  &v  'w  (x  )y  *z  +{  ,|  -}  .~  /  0  1  2  3  4  5  6  7  8  9  :  ;  <  =  >  ?  @  A  B  C                                                                         !  "                                                                         !  "  #                                                                         !  "  #  $  %  &  '  (  )  *  +  ,  -  .                                                             !  "  #  $   %   &   '   (   )  *  +  ,  -  .  /  0  1  2  3  4  5  6  7  8  9  :  ;   <  !=  ">  #?   @  A  B  C  D  E  F  G   H   I   J   K   L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  [  \  ]  ^   _  !`  "a  #b  $c  %d  &e  'f  (g  )h  *i  +j   k  l  m  n  o  p  q  r   s   t   u   v   w  x  y  z  {  |  }  ~                           !  "  #  $  %  &  '  (  )  *  +  ,  -  .  /  0  1  2  3  4  5  6  7                                                                    !  !  !  !  !  !  !  !  !   !   !   !   !   !  !  !  !  !  !  !   "  "  "  "  "  "  "  "  "   "   "   "   "   "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "  "   #  #  #  #  #  #  #  #  #   #   #   #   #   #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #  #   $  $  $  $  $  $  $  $  $   $   $   $   $   $  $  $!  $"  $#  $$  $%  $&  $'  $(  $)  $*  $+  $,  $-  $.  $/  $0  $ 1  $!2  $"3  $#4  $$5  $%6  $&7  $'8  $(9  $):  $*;  $+<   %=  %>  %?  %@  %A  %B  %C  %D  % E  % F  % G  % H  % I  %J  %K  %L  %M  %N  %O  %P  %Q  %R  %S  %T  %U  %V  %W  %X  %Y  %Z  %[  % \  %!]  %"^  %#_  %$`   &a  &b  &c  &d  &e  &f  &g  &h  & i  & j  & k  & l  & m  &n  &o  &p  &q  &r  &s  &t  &u  &v  &w  &x  &y  &z  &{  &|  &}  &~   '  '  '  '  '  '  '  '  '   '   '   '   '   '  '  '  '  '  '  '  '  '  '   (  (  (  (  (  (  (  (  (   (   (   (   (   (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   )  )  )  )  )  )  )  )  )   )   )   )   )   )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )   )!  )"  )#  )$  )%  )&  )'  )(  ))  )*  )+  ),  )-  ).  )/  )0  )1  )2  )3  )4  )5  )6  )7  )8  )9   *  *  *  *  *  *  *  *  *   *   *   *   *   *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *   *!  *"  *#  *$  *%  *&   +  +  +  +  +  +  +  +  +   +   +   +   +   +  +  +  +  +  +  +  +  +!  +"  +#  +$  +%  +&  +'  +(  +)  +*  + +  +!,  +"-   ,.  ,/  ,0  ,1  ,2  ,3  ,4  ,5  , 6  , 7  , 8  , 9  , :  ,;  ,<  ,=  ,>  ,?  ,@  ,A  ,B  ,C  ,D  ,E  ,F  ,G  ,H  ,I  ,J  ,K  ,L  , M  ,!N  ,"O   -P  -Q  -R  -S  -T  -U  -V  -W  - X  - Y  - Z  - [  - \  -]  -^  -_  -`  -a  -b  -c  -d  -e  -f  -g  -h  -i  -j  -k   .l  .m  .n  .o  .p  .q  .r  .s  . t  . u  . v  . w  . x  .y  .z  .{  .|  .}  .~  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .   .!  ."   /  /  /  /  /  /  /  /  /   /   /   /   /   /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /   0  0  0  0  0  0  0  0  0   0   0   0   0   0  0  0  0  0  0  0  0  0   1  1  1  1  1  1  1  1  1   1   1   1   1   1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1   1!   2  2  2  2  2  2  2  2  2   2   2   2   2   2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2                                                                    ! " # $ % & ' ( ) * + ,  - . / 0 1 2 3 4  5  6  7  8  9 : ; < = > ? @ A B  C D E F G H I J  K  L  M  N  O P Q R S T U V W X Y Z [ \ ] ^ _ ` a  b c d e f g h i  j  k  l  m  n o p q r s t u v w x  y z { | } ~                                                                                                                                                                      !  "  #                                                                                                 !  "  #  $  %  &  '  (  )  *  +  ,  -  .  /  0  1  2  3  4  5  6  7  8  9  !:  ";  #<  $=  %>  &?  '@  (A  )B  *C  +D  ,E  -F  .G  /H  0I  1J  2K  3L   M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  [  \  ]  ^  _  `  a  b  c d e f g h i j  k  l  m  n  o p q r s t u v w x y z { | } ~                                                                            ! " # $                                                                                                                          ! " # $ % &  '  (  )  *  + , - . / 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 : ; < =  > !? "@ #A $B  C D E F G H I J  K  L  M  N  O P Q R S T U V W X Y Z [ \ ] ^ _ ` a  b c d e f g h i  j  k  l  m  n o p q r s t u v w x y z { | } ~     !                                                            !P!P![!f!q!|!!!!!!!!!!!!" "" "+"6"A"L"W"b"m"x""""""""""""####(#3#>#I#T#^#i#t############$$$$$$/$:$D$O$Z$e$p${$$$$$$$$$$$$% %% %+%6%A%L%W%b%m%x%%%%%%%%%%%%&&&&'&2&=&H&S&^&i&t&&&&&&&&&&&&''''$'/':'E'P'['f'q'|'''''''''''(( (( (+(6(A(L(W(b(m(x(((((((((((())))()3)>)I)T)_)j)u))))))))))))****$*/*:*E*P*[*f*q*{************+ ++ +++6+A+L+W+b+m+x++++++++++++,,,,',2,=,H,S,^,i,t,,,,,,,,,,,,-- --#-.-9-D-O-Z-e-p-{------------. .. .+.6.A.L.W.b.m.w............////'/2/=/H/S/^/i/t////////////00 00#0.090D0O0Z0e0p0{0000000000001 11 1+161A1L1W1b1m1x1111111111112222'222=2H2S2^2i2t22222222222233 33#3.393D3O3Z3e3p3{3333333333334 44 4*454@4K4V4a4l4w4444444444445555'525=5H5S5^5i5t55555555555566 66#6.696D6O6Z6e6p6{6666666666667 77 7+767A7L7W7b7m7x77777777777778888$8.888B8L8W8b8m8x8888888888889999'929=9H9S9^9i9t999999999999:: ::#:.:9:D:O:Z:e:p:{::::::::::::; ;; ;+;5;@;K;V;a;l;w;;;;;;;;;;;;<<<<&<1<< >>>*>5>@>K>V>a>l>w>>>>>>>>>>>>????&?1?cIcTc_cjcuccccccccccccdddd%d0d:dEdPd[dfdqd|dddddddddddee ee!e,e7eBeMeXeceneyeeeeeeeeeeeeffff(f3f>fIfTf_fjfuffffffffffffgggg$g/g:gEgPg[gfgqg|ggggggggggghh hh!h,h7hBhMhXhchnhyhhhhhhhhhhhhiiii)i4i?iJiUi`ikiviiiiiiiiiiiijjjj&j1jrIrTr_rjrurrrrrrrrrrrrssss%s0s;sFsQs\sgsrs}ssssssssssstt tt!t,t7tBtMtXtctntyttttttttttttuuuu)u4u?uJuUu`ukuuuuuuuuuuuuuuvvvv%v0v;vFvQv\vgvrv}vvvvvvvvvvvww ww"w-w8wCwNwYwdwowzwwwwwwwwwwwwxxxx(x3x>xIxTx_xjxuxxxxxxxxxxxxyyyy%y0y;yFyQy\ygyry}yyyyyyyyyyyzz zz!z,z7zBzMzXzcznzxzzzzzzzzzzzz{{{{({3{>{I{T{_{j{u{{{{{{{{{{{{||||$|/|:|E|P|[|f|q|||||||||||||}} }}!},}6}A}L}W}b}m}x}}}}}}}}}}}}~~~~(~3~>~I~T~_~j~u~~~~~~~~~~~~$/:EP[fq|    ! " # $ % & ' (                                        ! " # $ %                                                                               !  "  #  $  %  &  '  (  )  * + !   "  #  $  %  &  '  (  )  *  +  ,  -  .  /  0  1  2  3  4  5  6  7  8  9  :  ;  <  =  >  ?  @  A ! B " C # D $ E % F & G ' H ( I ) J * K + L , M - N . O   P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  [  \  ]  ^  _  `  a  b  c  d  e  f  g  h  i  j  k  l  m  n  o ! p " q # r $ s % t & u   v  w  x  y  z  {  |  }  ~                                                                      !  "  #  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !  " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "! "" "#  # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # #  #  #  #  #!  #"  ##   $  $ $ $ $ $ $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $  $ $ ! $ " $ # $ $ $ % $ & $ ' $! ( $" ) $# * $$ + $% , $& -  % . % / % 0 % 1 % 2 % 3 % 4 % 5 % 6 % 7 % 8 % 9 % : % ; % < % = % > % ? % @ % A % B % C % D % E % F % G % H % I % J  & K & L & M & N & O & P & Q & R & S & T & U & V & W & X & Y & Z & [ & \ & ] & ^ & _ & ` & a & b & c & d & e & f & g & h & i  ' j ' k ' l ' m ' n ' o ' p ' q ' r ' s ' t ' u ' v ' w ' x ' y ' z ' { ' | ' } ' ~ '  ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' '! '" '# '$ '% '& '' '( ') '* '+  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (! (" (# ($ (% (&                                                                                                               ! "  #                                     !  "   #  $  %  &  '  (  )  *  +  ,  -  .  /  0  1  2  3  4  5  6  7  8  9  :  ;  <  =  >  ?  @   A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  [  \  ]  ^  _  ` ! a " b # c $ d % e & f   g  h  i  j  k  l  m  n  o  p  q  r  s  t  u  v  w  x  y  z  {  |  }  ~          ! " # $                                                                                                                                          !  "  #  $  %  &  '  (  )  *  +  ,  -  .  /                                                                                    !   "   #   $   %   &   '   (   )   *   +   ,   -   .   /   0   1   2   3  4 !  5 "  6 #  7 $  8 %  9 &  : '  ; (   )  *  +  ,  -  .  /  0  1  2  3  4  5  6  7  8  9  :  ;  <  =  >  ?  @  A  B  C  D  E  F  G  H ! I " J # K $ L % M & N ' O ( P ) Q * R + S , T - U . V / W 0 X 1 Y 2 Z 3 [ 4 \ 5 ] 6 ^ 7 _ 8 ` 9 a   b  c  d  e  f  g  h  i  j  k  l  m  n  o  p  q  r  s  t  u  v  w  x  y  z  {  |  }  ~     !                                  ! "                                                                                  ! " # $ %                                                                       !  "  #  $  %  &  '  (  )  *   +  ,  -  .  /  0  1  2  3  4  5  6  7  8  9  :  ;  <  =  >  ?  @  A  B  C  D  E  F  G  H  I  J ! K   L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  [  \  ]  ^  _  `  a  b  c  d  e  f  g  h  i  j  k ! l " m # n $ o % p & q ' r ( s ) t * u + v , w   x  y  z  {  |  }  ~                                                   ! " # $ % & ' ( ) * + , - . / 0 1 2 3 4 5 6 7                                  ! " # $ % & ' ( ) * + , - .                                    ! " (  (  (  (  (  (  (  (  (   (   (   ( !  ( "  (#  ($  (%  (&  ('  ((  ()  (*  (+  (,  (-  (.  (/  (0  (1  (2  (3  (4  ( 5  (!6  ("7  (#8  ($9  (%:  (&;  ('<  ((=  ()>  (*?  (+@  (,A  (-B  (.C  (/D  (0E  (1F  (2G  (3H  (4I  (5J  (6K  (L (M (N (O (P (Q (R (S ( T ( U ( V ( W ( X (Y (Z ([ (\ (] (^ (_ (` (a (b (c (d (e (f (g (h (i (j ( k (!l ("m  (n (o (p (q (r (s (t (u ( v ( w ( x ( y ( z ({ (| (} (~ ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (! (" (# ($ (% (& (' (( () (* (+ (, (- (. (/ (0 (1 (2 (3  ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (! (" (# ($ (% (& (' (( () (* (+ (, (- (. (/ (0 (1  ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( (! (" (# ($ (% (& (' (( () (* ( + (!, ("- (#. ($/ (%0 (&1 ('2 ((3 ()4 (*5 (+6 (,7 (-8 (.9 (/: (0; (1< (2= (3> (4? (5@ (6A (7B (8C (9D (:E (;F (<G (=H (>I (?J (@K (AL (BM (CN (DO (EP (FQ (GR (HS (IT (JU (KV (LW (MX (NY (OZ (P[ (Q\ (R] (S^ (T_ (U` (Va (Wb (Xc (Yd  (e (f (g (h (i (j (k (l ( m ( n ( o ( p ( q (r (s (t (u (v (w (x (y (z ({ (| (} (~  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  ( ! ( " ( # ( $  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  ( ! ( " ( #  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (   (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  ( !  ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( (! (" (# ($ (% (& (' (( () (* (+ (, ( - (!. ("/ (#0 ($1 (%2 (&3 ('4 ((5 ()6 (*7 (+8 (,9 (-:  (; (< (= (> (? (@ (A (B ( C ( D ( E ( F ( G (H (I (J (K (L (M (N (O (P (Q (R (S (T (U (V (W (X (Y ( Z (![ ("\ (#] ($^ (%_ (&` ('a ((b ()c  (d (e (f (g (h (i (j (k ( l ( m ( n ( o ( p (q (r (s (t (u (v (w (x (y (z ({ (| (} (~ ( ( ( ( (  (! (" (# ($ (% (& (' (( () (* (+ (, (- (. (/ (0 (1 (2  ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (   ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (   ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  (! (" (#  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ! ( " ( # ( $ ( % (& (' (( () (* (+ (, (- (. (/ (0 (1 (2 (3 (4 (5 (6 (7 ( 8 (!9 (": (#; ($< (%= (&> ('? ((@ ()A  (B (C (D (E (F (G (H (I ( J ( K ( L ( M ( N (O (P (Q (R (S (T (U (V (W (X (Y (Z !X!X!c!n!y!!!!!!!!!!!!""""("3">"I"T"_"j"u""""""""""""####$#/#:#E#P#[#e#p#{############$ $$ $+$6$A$L$W$b$m$x$$$$$$$$$$$$%%%%(%3%>%I%T%_%j%u%%%%%%%%%%%%&&&&%&/&:&E&P&[&f&q&|&&&&&&&&&&&'' ''!'+'6'A'L'W'b'm'x''''''''''''((((((3(>(I(T(_(j(u(((((((((((())))$)/):)E)P)[)f)q)|)))))))))))** **!*,*6*A*L*W*b*m*x************++++'+2+=+H+S+^+i+t++++++++++++,,,,$,/,:,E,P,[,f,q,|,,,,,,,,,,,-- --!-,-6-A-L-W-b-m-x------------....(.3.>.I.T._.j.u............////$///:/E/P/[/f/q/|///////////00 00!0,070B0M0X0c0n0y0000000000001111)141?1J1U1`1j1u1111111111112222%202;2F2Q2\2g2r2}2222222222233 33!3,373B3M3X3c3n3y3333333333334444(434>4I4T4_4j4u44444444444445555"5,565@5J5T5^5h5r5|55555555555556666&606:6D6N6X6b6l6v6666666666667777&717<7G7R7]7h7s7~7777777777788 88"8-888C8N8Y8d8o8z8888888888889 999*959@9J9U9`9k9v999999999999::::&:1:<:G:R:]:h:s:~:::::::::::;; ;;#;.;9;D;O;Z;d;o;z;;;;;;;;;;;;< <<<*<5<@> >>">->8>C>N>Y>d>o>z>>>>>>>>>>>>????)?4???J?U?`?k?v????????????@@@@%@0@;@F@Q@\@g@r@}@@@@@@@@@@@AA AA!A,A7ABAMAXAcAnAyAAAAAAAAAAAABBBB(B3B>BIBTB_BjBuBBBBBBBBBBBBCCCC%C0C;CFCQC\CfCqC|CCCCCCCCCCCDD DD!D,D7DBDMDXDcDnDyDDDDDDDDDDDDEEEE(E3E>EIETE_EjEuEEEEEEEEEEEEFFFF$F/F:FEFPF[FfFqF|FFFFFFFFFFFFG GG G+G6GAGLGWGbGmGxGGGGGGGGGGGGHHHH'H2H=HHHSH^HiHtHHHHHHHHHHHHII II#I.I9IDIOIZIeIpI{IIIIIIIIIIIIJ JJJ*J5J@JKJVJaJlJwJJJJJJJJJJJJKKKK&K1KMIMTM_MjMuMMMMMMMMMMMMNNNN%N0N;NFNQN\NgNrN}NNNNNNNNNNNOO OO!O,O7OBOMOXOcOnOyOOOOOOOOOOOOPPPP(P3P>PIPTP_PjPuPPPPPPPPPPPPQQQQ$Q/Q:QEQPQZQeQpQ{QQQQQQQQQQQQR RR R*R5R@RKRVRaRlRwRRRRRRRRRRRRSSSS'S2S=SGSRS]ShSsS~SSSSSSSSSSSTT TT#T.T9TDTOTZTeTpT{TTTTTTTTTTTTU UU U+U6UAULUWUbUmUxUUUUUUUUUUUUVVVV(V2V=VHVSV^ViVtVVVVVVVVVVVVWWWW$W/W:WEWPW[WfWpW{WWWWWWWWWWWWX XX X+X6XAXKXVXaXlXwXXXXXXXXXXXXYYYY'Y2Y=YHYSY^YiYtYYYYYYYYYYYYZZ ZZ#Z.Z9ZDZOZZZeZpZ{ZZZZZZZZZZZZ[ [[ [+[6[A[L[W[b[m[x[[[[[[[[[[[[\\\\'\2\=\H\S\^\i\t\\\\\\\\\\\\]] ]]#].]9]D]O]Z]e]p]{]]]]]]]]]]]]]^^^^%^/^9^C^N^Y^d^o^z^^^^^^^^^^^^_ ___*_5_@_J_U_`_k_v____________````%`0`;`F`Q`\`g`r`}```````````aa aa!a,a7aBaMaXacanayaaaaaaaaaaaabbbb(b3b>bIbTb_bjbubbbbbbbbbbbbcccc$c/c:cEcPc[cfcqc|ccccccccccccd dd d+d6dAdLdWdbdmdxddddddddddddeeee(e3e>eIeTe_ejeteeeeeeeeeeeeffff$f/f:fEfPf[fffqf|ffffffffffffg gg g+g6gAgLgWgbgmgxgggggggggggghhhh(h3h>hIhTh_hjhthhhhhhhhhhhhiiii$i/i:iEiPi[ifipi{iiiiiiiiiiiij jj j+j6jAjLjWjbjmjwjjjjjjjjjjjjkkkk'k2k=kHkSk^kiktkkkkkkkkkkkkll ll#l.l9lDlOlZlelpl{llllllllllllm mmm*m5m@mKmVmamlmwmmmmmmmmmmmmnnnn'n2n=nHnSn^nintnnnnnnnnnnnnoooo$o/o9oDoOoZoeopo{oooooooooooop ppp*p5p@pKpVpapkpvppppppppppppqqqq&q1q (? (@ (A  ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ! (!" ("# (#$ ($% (%& (&' ('( (()  (* (+ (, (- (. (/ (0 (1 ( 2 ( 3 ( 4 ( 5 ( 6 (7 (8 (9  (: (; (< (= (> (? (@ (A ( B ( C ( D ( E ( F (G (H (I (J (K (L (M (N (O (P (Q (R (S (T (U (V (W (X ( Y (!Z ("[ (#\ ($] (%^ (&_ ('` ((a ()b (*c (+d (,e (-f (.g (/h (0i (1j (2k (3l (4m (5n (6o  ( p ( q ( r ( s ( t ( u ( v ( w ( x ( y ( z ( { ( | ( } ( ~ (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  (  ( ! ( " ( # ( $ ( % ( & ( ' ( ( ( ) ( *  (! (! (! (! (! (! (! (! (!  (!  (!  (!  (!  (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (! (!  (!! (!" (!# (!$ (!% (!& (!' (!( (!) (!* (!+ (!, (!- (!. (!/ (!0 (!1 (!2 (!3 (!4 (!5 (!6 (!7 (!8  (" (" (" (" (" (" (" (" ("  ("  ("  ("  ("  (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" (" ("  (# (# (# (# (# (# (# (# (#  (#  (#  (#  (#  (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (# (#  (#! (#"  ($ ($ ($ ($ ($ ($ ($ ($ ($  ($  ($  ($  ($  2  2  2  2!  2"  2#  2$  2%  2 &  2 '  2 (  2 )  2 *  2+  2,  2-  2.  2/  20  21  22  23  24  25  26  27  28  29  2:  2;  2<  2 =  2!>  2"?  2#@  2$A  2%B  2&C  2'D  2(E  2)F  2*G  2+H  2,I  2-J  2.K  2L 2M 2N 2O 2P 2Q 2R 2S 2 T 2 U 2 V 2 W 2 X 2Y 2Z 2[ 2\ 2] 2^ 2_ 2` 2a 2b 2c 2d 2e 2f 2g 2h 2i 2j 2 k 2!l 2"m 2#n 2$o 2%p  2q 2r 2s 2t 2u 2v 2w 2x 2 y 2 z 2 { 2 | 2 } 2~ 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2! 2" 2# 2$ 2% 2& 2' 2( 2) 2* 2+ 2, 2- 2. 2/ 20 21  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2!  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2! 2" 2# 2$ 2% 2&  2 ' 2 ( 2 ) 2 * 2 + 2 , 2 - 2 . 2 / 2 0 2 1 2 2 2 3 2 4 2 5 2 6 2 7 2 8 2 9 2 : 2 ; 2 < 2 = 2 > 2 ? 2 @ 2 A 2 B 2 C  2 D 2 E 2 F 2 G 2 H 2 I 2 J 2 K 2 L 2 M 2 N 2 O 2 P 2 Q 2 R 2 S 2 T 2 U 2 V 2 W 2 X 2 Y  2 Z 2 [ 2 \ 2 ] 2 ^ 2 _ 2 ` 2 a 2 b 2 c 2 d 2 e 2 f 2 g 2 h 2 i 2 j 2 k 2 l 2 m 2 n 2 o 2 p 2 q 2 r 2 s 2 t 2 u 2 v 2 w 2 x 2 y  2 z 2 { 2 | 2 } 2 ~ 2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2   2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2! 2" 2# 2$ 2% 2& 2' 2 ( 2 ) 2 * 2 + 2 , 2- 2. 2/ 20 21 22 23 24  25 26 27 28 29 2: 2; 2< 2 = 2 > 2 ? 2 @ 2 A 2B 2C 2D 2E 2F 2G 2H  2I 2J 2K 2L 2M 2N 2O 2P 2 Q 2 R 2 S 2 T 2 U 2V 2W 2X 2Y 2Z 2[ 2\ 2] 2^ 2_  2` 2a 2b 2c 2d 2e 2f 2g 2 h 2 i 2 j 2 k 2 l 2m 2n 2o 2p 2q 2r 2s 2t 2u 2v 2w 2x 2y 2z 2{ 2| 2}  2~ 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2! 2" 2# 2$ 2% 2& 2' 2( 2) 2* 2+ 2, 2- 2. 2/ 20 21 22 23 24 25! 26" 27# 28$ 29% 2:& 2;' 2<( 2=) 2>* 2?+ 2@, 2A- 2B. 2C/ 2D0  21 22 23 24 25 26 27 28 2 9 2 : 2 ; 2 < 2 = 2> 2? 2@ 2A 2B 2C 2D 2E 2F 2G 2H 2I 2J 2K 2L 2M  2N 2O 2P 2Q 2R 2S 2T 2U 2 V 2 W 2 X 2 Y 2 Z 2[ 2\ 2] 2^ 2_ 2` 2a  2b 2c 2d 2e 2f 2g 2h 2i 2 j 2 k 2 l 2 m 2 n 2o 2p 2q 2r 2s 2t 2u 2v 2w 2x 2y 2z 2{ 2| 2} 2~ 2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2  2 ! 2 " 2 # 2 $ 2 % 2 & 2 ' 2 ( 2 ) 2 * 2 + 2 , 2 - 2 . 2 / 2 0 2 1 2 2 2 3 2 4  2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2!  2!  2!  2!  2!  2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2! 2!  2" 2" 2" 2" 2" 2" 2" 2" 2"  2"  2"  2"  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <   <   <   <   <  <  <  <  <  < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < < < < < <  < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < <  < < < < < < < < <  < ! < " < # < $ <% <& <' <( <) <* <+ <, <- <. </  <0 <1 <2 <3 <4 <5 <6 <7 < 8 < 9 < : < ; < < <= <>  <? <@ <A <B <C <D <E <F < G < H < I < J < K <L <M <N <O <P <Q <R <S <T <U <V <W <X <Y  <Z <[ <\ <] <^ <_ <` <a < b < c < d < e < f <g <h <i <j <k <l <m <n <o <p <q <r <s  <t <u <v <w <x <y <z <{ < | < } < ~ <  <  < < < < < < < < < < < < < < < < < < <  <! <" <#  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  < ! < " < # < $ < % < & < ' < ( < ) < * < +  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <   <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  <  < ! < " < # < $ < % < & < ' < ( < ) < * < + < !,  <- <. </ <0 <1 <2 <3 <4 < 5 < 6 < 7 < 8 < 9 <: <;  << <= <> <? <@ <A <B <C < D < E < F < G < H <I <J <K <L <M <N <O <P <Q <R <S <T <U <V <W <X <Y <Z < [ <!\ <"] <#^ <$_ <%` <&a <'b <(c <)d <*e <+f <,g <-h <.i </j <0k <1l <2m <3n <4o <5p <6q <7r <8s <9t <:u <;v <<w <=x <>y <?z  <{ <| <} <~ < < < < <  <   < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < <  < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < < < < < < < < < <  < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < < < < < < < < < < < < < <  <! <" <# <$ <% <& <' <( <) <* <+ <, <- <. </ <0 <1 <2 <3  < < < < < < < < <   < < < < < < < < <  <  <  <  <  < < < < < < < < < < < < < < < < < < <  <! <" <# <$ <% <& <' <( <) <* <+ <, <-  < < < < < <! <" <# < $ < % < & < ' < ( <) <* <+ <, <- <. </ <0 <1 <2 <3 <4 <5 <6 <7 <8 <9 <: < ; <!< <"=  <> <? <@ <A <B <C <D <E < F < G < H < I < J <K <L <M  <N <O <P <Q <R <S <T <U < V < W < X < Y < Z <[ <\ <] <^ <_ <` <a <b <c <d <e <f <g <h <i <j <k <l < m <!n Fo  Fp  Fq  Fr  Fs  Ft  Fu  Fv  F w  F x  F y  F z  F {  F|  F}  F~  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F   F!  F"  F#  F$  F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F F F F  F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F F F F F  F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F F F F F F F !b!b!m!x!!!!!!!!!!!!""""("3">"I"T"_"j"u""""""""""""####$#/#:#E#P#[#f#q#|############$ $$ $+$6$A$L$W$b$m$x$$$$$$$$$$$$%%%%(%3%>%I%T%^%i%t%%%%%%%%%%%%&&&&$&/&:&E&P&[&f&q&|&&&&&&&&&&&'' ''!','7'B'M'X'c'n'y''''''''''''((((((3(>(I(T(_(j(u(((((((((((())))$)/):)E)P)[)f)q)|)))))))))))** **!*,*7*B*L*W*b*m*x************++++'+2+=+H+S+^+i+t++++++++++++,, ,,#,.,9,D,O,Z,e,p,{,,,,,,,,,,,,- ---*-5-@-K-V-a-l-w------------....&.1.<.G.R.].h.s.~...........// //"/-/8/C/N/Y/d/o/z////////////0000)040?0J0U0`0k0v0000000000001111%101;1F1Q1\1g1r1}1111111111122 22"2-272B2M2X2c2n2y2222222222223333)343?3J3U3`3k3v3333333333334444&414<4F4Q4\4g4r4}4444444444455 55"5-585C5N5W5a5k5u555555555555566 666)636>6I6T6_6j6u6666666666667777%7/7:7E7P7[7f7q7|7777777777778 88 8+868A8L8W8b8m8x88888888888899 99 9*949>9H9R9\9f9p9z9999999999999::::(:3:>:I:T:_:j:u::::::::::::;;;;%;0;;;F;Q;\;g;r;};;;;;;;;;;;<< <=I=T=^=i=t============>> >>#>.>9>D>O>Z>e>p>{>>>>>>>>>>>>? ???*?5?@?K?V?a?l?w????????????@@@@&@1@<@G@R@]@h@r@}@@@@@@@@@@@AA AA"A-A8ACANAYAdAoAzAAAAAAAAAAAABBBB)B4B?BJBUB`BkBvBBBBBBBBBBBBCCCC%C0C;CFCQC\CfCqC|CCCCCCCCCCCDD DD!D,D7DBDMDXDcDnDxDDDDDDDDDDDDEEEE(E3E>EIETE_EjEtEEEEEEEEEEEEFFFF$F/F:FEFPF[FfFqF|FFFFFFFFFFFGG GG!G,G7GBGMGXGcGnGyGGGGGGGGGGGGHHHH(H3H>HIHTH_HjHuHHHHHHHHHHHHIIII%I/I:IEIPI[IfIqI|IIIIIIIIIIIJJ JJ!J+J6JAJLJWJbJmJxJJJJJJJJJJJJKKKK(K3K>KIKTK_KjKuKKKKKKKKKKKKLLLL%L0L;LFLQL\LgLrL}LLLLLLLLLLLMM MM!M,M7MBMMMXMcMnMyMMMMMMMMMMMMNNNN(N3N>NINTN_NjNuNNNNNNNNNNNNOOOO$O/O:OEOPO[OfOqO|OOOOOOOOOOOPP PP!P,P7PBPMPXPcPnPyPPPPPPPPPPPPQQQQ(Q3Q>QIQTQ_QiQtQQQQQQQQQQQQRRRR$R/R:RERPR[ReRpR{RRRRRRRRRRRRS SS S+S6SASLSWSbSmSxSSSSSSSSSSSSTTTT'T2T=THTST^TiTtTTTTTTTTTTTTUU UU#U.U9UDUOUZUeUpU{UUUUUUUUUUUUV VV V+V6VAVLVWVbVmVwVVVVVVVVVVVVWWWW'W2W=WHWSW^WiWtWWWWWWWWWWWWXX XX"X-X8XCXNXYXdXoXzXXXXXXXXXXXXY YYY)Y4Y?YJYUY`YkYvYYYYYYYYYYYYZZZZ%Z0Z;ZFZQZ\ZgZrZ}ZZZZZZZZZZZ[[ [[![,[7[B[M[X[c[n[w[[[[[[[[[[[[[\\ \\!\+\5\?\I\S\]\g\q\{\\\\\\\\\\\\] ]]]*]5]@]K]V]a]l]w]]]]]]]]]]]]^^^^&^1^<^G^R^]^h^s^~^^^^^^^^^^^__ __#_._9_D_O_Z_e_p_{____________` ```)`4`?`J`U```k`v````````````aaaa%a0a;aFaQa\agara}aaaaaaaaaaabb bb!b,b7bBbMbXbcbnbybbbbbbbbbbbbcccc)c4c?cJcUc_cjcuccccccccccccdddd$d/d:dEdPd[dfdqd|dddddddddddde ee e+e6eAeLeWebemexeeeeeeeeeeeeffff'f2f=fHfSf^fiftffffffffffffgg gg#g.g9gDgOgZgegpg{ggggggggggggh hhh*h5h@hKhVhahlhwhhhhhhhhhhhhiiii'i2i=iHiSi^iiitiiiiiiiiiiiijj jj#j.j9jDjOjZjejpj{jjjjjjjjjjjjk kkk*k5k@kKkVkaklkwkkkkkkkkkkkkllll'l2l=lHlSl^liltllllllllllllmm mm#m.m9mDmOmZmempm{mmmmmmmmmmmmn nnn*n5n@nKnVnanlnwnnnnnnnnnnnnoooo&o1o{I{T{_{j{u{{{{{{{{{{{{||||%|0|;|F|Q|\|g|r|}|||||||||||}} }}"},}7}B}M}X}c}n}y}}}}}}}}}}}}~~~~)~4~?~J~U~_~j~u~~~~~~~~~~~~%0;FQ\gr} F  F  F  F  F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F! F"! F#" F$# F%$ F&% F'& F('  F( F) F* F+ F, F- F. F/ F 0 F 1 F 2 F 3 F 4 F5 F6 F7 F8 F9 F: F; F< F= F> F? F@  FA FB FC FD FE FF FG FH F I F J F K F L F M FN FO FP FQ FR FS FT FU FV FW FX FY FZ F[ F\ F] F^ F_ F ` F!a F"b F#c  F d F e F f F g F h F i F j F k F l F m F n F o F p F q F r F s F t F u F v F w F x F y F z F { F | F } F ~ F  F  F  F  F  F ! F " F # F $ F % F & F ' F ( F ) F * F + F , F - F . F / F 0 F 1 F 2 F 3 F 4 F 5 F 6 F 7 F 8 F 9  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F   F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F ! F " F # F $ F % F & F ' F (  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F   F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F  F   F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F  F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F! F" F# F$ F% F&  F' F( F) F* F+ F, F- F. F / F 0 F 1 F 2 F 3 F4 F5 F6 F7 F8 F9 F: F; F< F= F> F? F@ FA FB FC FD FE  FF FG FH FI FJ FK FL FM F N F O F P F Q F R  FS FT FU FV FW FX FY FZ F [ F \ F ] F ^ F _ F` Fa Fb Fc Fd Fe Ff Fg Fh Fi Fj Fk Fl Fm Fn Fo Fp Fq  Fr Fs Ft Fu Fv Fw Fx Fy F z F { F | F } F ~ F F F F F F F F F F F F F F F F F  F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F F F F F F F F F F F F F  F! F" F# F$ F% F& F' F( F) F* F+ F, F- F. F/ F0  F F F F F F F F F  F  F  F  F  F F F F F F F F F F F F P  P  P  P  P  P  P  P  P   P   P   P   P   P  P  P  P  P  P  P  P  P  P P P P P P P P P  P  P  P  P  P P P P P P P P P P  P P P P P P P P P  P  P  P  P  P P P P P  P P P P P P P P P  P ! P " P # P $ P% P& P' P( P) P* P+ P, P- Z.  Z/  Z0  Z1  Z2  Z3  Z4  Z5  Z 6  Z 7  Z 8  Z 9  Z :  Z;  Z<  Z=  Z>  Z?  Z@  ZA  ZB  ZC  ZD  ZE  ZF  ZG  ZH  ZI  ZJ ZK ZL ZM ZN ZO ZP ZQ Z R Z S Z T Z U Z V ZW ZX ZY ZZ Z[ Z\ Z] Z^ Z_ Z` Za Zb Zc Zd Ze Zf Zg Zh Z i Z!j Z"k Z#l Z$m  Zn Zo Zp Zq Zr Zs Zt Zu Z v Z w Z x Z y Z z Z{ Z| Z} Z~ Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z   Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z ! Z " Z # Z $ Z %  Z & Z ' Z ( Z ) Z * Z + Z , Z - Z . Z / Z 0 Z 1 Z 2 Z 3 Z 4 Z 5 Z 6 Z 7 Z 8 Z 9 Z : Z ; Z < Z = Z >  Z ? Z @ Z A Z B Z C Z D Z E Z F Z G Z H Z I Z J Z K Z L Z M Z N Z O Z P Z Q Z R Z S Z T Z U  ZV ZW ZX ZY ZZ Z[ Z\ Z] Z ^ Z _ Z ` Z a Z b Zc Zd Ze Zf Zg Zh Zi Zj Zk Zl Zm Zn Zo Zp Zq Zr Zs Zt Z u Z!v Z"w Z#x Z$y Z%z Z&{ Z'| Z(} Z)~ Z* Z+ Z, Z- Z. Z/ Z0 Z1 Z2 Z3 Z4  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z! Z" Z#  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z! Z" Z# Z$ Z% Z& Z' Z( Z) Z* Z+ Z, Z- Z. Z/ Z0 Z1 Z2 Z3 Z4 Z5 Z6 Z7 Z8 Z9 Z:  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z! Z" Z# Z $ Z % Z & Z ' Z ( Z) Z* Z+ Z, Z- Z. Z/ Z0 Z1 Z2 Z3  Z4 Z5 Z6 Z7 Z8 Z9 Z: Z; Z < Z = Z > Z ? Z @ ZA ZB ZC ZD ZE ZF ZG ZH ZI ZJ ZK ZL ZM ZN ZO ZP ZQ ZR Z S Z!T Z"U Z#V Z$W Z%X Z&Y Z'Z Z([ Z)\ Z*]  Z^ Z_ Z` Za Zb Zc Zd Ze Z f Z g Z h Z i Z j Zk Zl  Zm Zn Zo Zp Zq Zr Zs Zt Z u Z v Z w Z x Z y Zz Z{ Z| Z} Z~ Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z! Z" Z# Z$ Z% Z& Z' Z( Z) Z* Z+ Z,  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z   Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z! Z" Z# Z$ Z% Z& Z' Z( Z ) Z * Z +  Z, Z- Z. Z/ Z0 Z1 Z2 Z3 Z 4 Z 5 Z 6 Z 7 Z 8 Z9 Z: Z; Z< Z= Z> Z? Z@ ZA ZB ZC ZD ZE ZF ZG ZH ZI ZJ  ZK ZL ZM ZN ZO ZP ZQ ZR Z S Z T Z U Z V Z W dX  dY  dZ  d[  d\  d]  d^  d_  d `  d a  d b  d c  d d  de  df  dg  dh  di  dj  dk  dl  dm  dn  do  dp  dq  dr  ds dt du dv dw dx dy dz d { d | d } d ~ d  d d d d d d d d d d d d d d d d d d d   d d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d! d" d# d$ d% d& d'  d d d d d d d d d  d  d  d   d d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d d d d d d  d d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d d d d  d d d d d d d d d  d  d d  d  d  d  d  d  d  d  d d d d d d  d  d  d  d   d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d d ! d " d # d $  d % d  & d  ' d  ( d  ) d  * d  + d  , d - d . d / d 0 d 1  d 2 d  3 d  4 d  5 d  6 d  7 d  8 d  9 d : d ; d < d = d > d  ? d  @ d  A d  B d  C d  D  d E d  F d  G d  H d  I d  J d  K d  L d M d N d O d P d Q d  R d  S d  T d  U d  V d  W d  X d  Y d  Z d  [ d  \ d  ] d  ^ d  _  d ` d  a d  b d  c d  d d  e d  f d  g d h d i d j d k d l d  m d  n d  o d  p d  q d  r d  s d  t d  u d  v d  w d  x d  y d  z d  { d  | d  } d  ~  d  d  d  d  d  d  d  d  d d d d d d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d  d d ! d " d # d $ d % d & d '  d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d!  d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d! d" d# d$ d%  d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d! d! d!  d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d ! d ! d ! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d!  d! d!! d!" d!# d!$ d!% d!& d!' d !( d !) d !* d !+ d !, d!- d!. d!/ d!0 d!1 d!2 d!3 d!4 d!5 d!6 d!7 d!8 d!9 d!: d!; d!< d!= d!> d !? d!!@  d!A d!B d!C d!D d!E d!F d!G d!H d !I d !J d !K d !L d !M d!N d!O d!P d!Q d!R d!S d!T d!U d!V d!W d!X d!Y d!Z d![ d!\ d!] d!^ d!_ d !` d!!a d"!b d#!c d$!d d%!e d&!f d'!g d(!h d)!i d*!j d+!k  d!l d!m d!n d!o d!p d!q d!r d!s d !t d !u d !v d !w d !x d!y d!z d!{ d!| d!} d!~ d! d! d! d! d! d! d!  d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d ! d ! d ! d! d! d! d! d! d! d! d! d!  d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d ! d ! d ! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d!! d"! d#! d$! d%! d&! d'! d(! d)! d*! d+! d,! d-! d.! d/! d0! d1! d2! d3!  d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d ! d ! d ! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d!! d"! d#! d$! d%! d&! d'!  d! d! d! d! d! d! d! d! d ! d ! d " d " d " d" d" d" d" d" d" d" d" d" d" d" d" n"  n"  n"  n"  n"  n"  n"  n"  n "  n "  n "  n "  n "  n"  n"  n"  n"  n"  n"!  n""  n"#  n"$  n"%  n"&  n"'  n"(  n")  n"*  n"+  n",  n"-  n ".  n!"/  n""0  n#"1  n$"2  n%"3  n&"4  n'"5  n("6  n)"7  n*"8  n+"9  n,":  n-";  n."<  n/"=  n0">  n1"?  n2"@  n3"A  n4"B  n5"C  n"D n"E n"F n"G n"H n"I n"J n"K n "L n "M n "N n "O n "P n"Q n"R n"S n"T n"U n"V n"W n"X n"Y n"Z n"[ n"\ n"] n"^ n"_ n"` n"a n"b n "c n!"d n""e n#"f n$"g n%"h n&"i n'"j n("k n)"l n*"m n+"n n,"o n-"p n."q  n"r n"s n"t n"u n"v n"w n"x n"y n "z n "{ n "| n "} n "~ n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n"  n" n" n" n" n" n" n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n " n!" n""  n" n" n" n" n" k ! !! !+!6!A!L!W!b!l!w!!!!!!!!!!!!""""'"2"="H"S"^"i"t""""""""""""## ####.#9#D#O#Z#e#p#{############$ $$ $+$6$A$L$W$b$m$x$$$$$$$$$$$$%%%%(%3%=%H%S%^%i%t%%%%%%%%%%%%&&&&$&/&:&E&P&[&f&q&|&&&&&&&&&&&'' ''!','7'B'M'X'c'n'y''''''''''''((((((3(>(I(T(_(j(u(((((((((((())))%)0);)E)P)[)f)q)|)))))))))))** **!*,*7*B*M*X*c*n*y************++++(+3+>+I+T+_+j+u++++++++++++,,,,%,0,;,F,Q,[,f,q,|,,,,,,,,,,,-- --!-,-7-B-M-X-c-n-y------------....(.3.>.I.T._.j.u............////%/0/:/E/P/[/f/q/|///////////00 00!0,070B0M0X0c0n0y0000000000001111(131>1I1T1_1j1u1111111111112222$2/2:2E2P2[2f2q2|2222222222233 33!3,373B3M3X3c3n3x3333333333334444(434>4I4T4_4j4u4444444444445555$5/5:5E5P5[5f5q5|5555555555566 66!6,676B6M6X6c6n6x6666666666667777(737>7I7T7^7i7t7777777777778888$8/8:8E8P8[8f8q8|8888888888899 99!9,969A9L9W9b9m9x999999999999::::(:3:>:I:T:_:j:t::::::::::::;;;;$;/;:;E;P;[;f;q;|;;;;;;;;;;;<< <>>>(>3>>>I>T>_>j>u>>>>>>>>>>>>????$?/?:?E?P?[?f?q?|????????????@ @@ @+@6@A@L@W@b@m@x@@@@@@@@@@@@AAAA(A3A>AIATA_AjAuAAAAAAAAAAAABBBB$B/B:BEBPB[BfBqB|BBBBBBBBBBBBC CC C+C6CACLCWCbCmCxCCCCCCCCCCCCDDDD'D2D=DHDSD^DiDtDDDDDDDDDDDDEE EE#E.E9EDEOEZEeEpE{EEEEEEEEEEEEF FF F+F5F@FKFVFaFlFwFFFFFFFFFFFFGGGG'G2G=GHGSG^GiGtGGGGGGGGGGGGHH HH#H.H9HDHOHZHeHpH{HHHHHHHHHHHHI II I+I6IAILIVIaIlIwIIIIIIIIIIIIJJJJ'J2JXIXTX_XjXuXXXXXXXXXXXXYYYY%Y0Y;YFYPY[YfYqY|YYYYYYYYYYYZZ ZZ!Z+Z6ZAZLZWZbZmZxZZZZZZZZZZZZ[[[[([3[>[I[T[_[j[t[[[[[[[[[[[[\\\\$\/\:\E\P\[\f\q\|\\\\\\\\\\\]] ]]!],]7]B]M]X]c]n]y]]]]]]]]]]]^^^^&^2^>^J^V^b^n^z^^^^^^^^^^^_ __"_._:_F_R_^_j_v___________````*`6`B`N`Y`e`q`}``````````aa aa%a1a=aIaUaaamaxaaaaaaaaaaabbb b,b8bDbPb\bhbtbbbbbbbbbbbcccc(c4c@cLcXcdcpc{cccccccccccd dd#d/d;dGdSd_dkdwdddddddddddeeee*e6eBeNeZefere~eeeeeeeeeeffff&f2f>fJfVfbfnfzfffffffffffg gg"g.g:gFgRg^gjgvggggggggggghhhh*h6hBhNhZhfhrh}hhhhhhhhhhii ii%i1i=iIiUiaimiyiiiiiiiiiiij jj!j-j9jEjQj\jhjtjjjjjjjjjjjkkkk(k4k@kLkXkdkpk|kkkkkkkkkkll ll$l0l;lGlSl_lklwlllllllllllmmmm+m7mCmOm[mgmsmmmmmmmmmmmnnnn'n3n?nJnVnbnnnznnnnnnnnnnno oo!o-o9oEoQo]oiouooooooooooopppp)p5pApMpYpepqp}ppppppppppqq qq$q0q}J}V}b}m}y}}}}}}}}}}}~ ~~!~-~9~E~Q~]~i~u~~~~~~~~~~~(4@LXdp| n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n"  n" n" n" n" n" n" n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n " n!" n"" n#" n$" n%" n&"  n" n" n" n" n" n" n" n" n " n " n " n " n " n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n" n# n# n# n# n# n# n# n # n!# n"# n## n$# n%# n&# n'# n(# n)# n*# n+# n,# n-# n.# n/# n0# n1# n2# n3#  n# n# n# n# n# n# n#! n#" n ## n #$ n #% n #& n #' n#( n#) n#* n#+ n#, n#- n#. n#/ n#0 n#1 n#2 n#3 n#4 n#5 n#6 n#7 n#8 n#9 n #: n!#; n"#< n##= n$#> n%#? n&#@ n'#A n(#B n)#C n*#D n+#E n,#F n-#G n.#H n/#I n0#J n1#K n2#L n3#M n4#N n5#O n6#P n7#Q n8#R n9#S n:#T n;#U n<#V n=#W n>#X n?#Y n@#Z nA#[ nB#\  n #] n #^ n #_ n #` n #a n #b n #c n #d n #e n #f n #g n #h n #i n #j n #k n #l n #m n #n n #o n #p n #q n #r n #s n #t n #u n #v n #w n #x  n #y n #z n #{ n #| n #} n #~ n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n #  n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n !# n "# n ## n $# n %# n &# n '# n (# n )# n *# n +#  n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n !#  n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n # n $ n $ n !$ n "$  n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$! n$"  n$# n$$ n$% n$& n$' n$( n$) n$* n $+ n $, n $- n $. n $/ n$0 n$1 n$2 n$3 n$4 n$5 n$6 n$7 n$8 n$9 n$: n$; n$< n$= n$> n$? n$@ n$A n $B n!$C n"$D  n$E n$F n$G n$H n$I n$J n$K n$L n $M n $N n $O n $P n $Q n$R n$S n$T n$U n$V n$W n$X n$Y n$Z n$[ n$\ n$] n$^ n$_ n$` n$a n$b n$c n $d n!$e n"$f  n$g n$h n$i n$j n$k n$l n$m n$n n $o n $p n $q n $r n $s n$t n$u n$v n$w n$x n$y n$z n${ n$| n$} n$~  n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n!$ n"$ n#$ n$$ n%$ n&$ n'$ n($ n)$ n*$ n+$ n,$ n-$ n.$  n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$  n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n!$ n"$ n#$ n$$ n%$ n&$ n'$ n($ n)$ n*$ n+$  n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n $ n $ n $ n $ n $ n$ n$ n$ n$ n$ n$ n% n% n% n% n% n% n% n% n% n%  n% n% n% n% n% n% n% n% n % n % n % n % n % n% n% n% n% n% n% n% n% n% n% n%! n%" n%# n%$ n%% n%& n%' n%( n %) n!%* n"%+ n#%, n$%- n%%. n&%/ n'%0 n(%1 n)%2 n*%3 n+%4 n,%5 n-%6 n.%7 n/%8 n0%9 n1%: n2%; n3%< n4%= n5%> x%?  x%@  x%A  x%B  x%C  x%D  x%E  x%F  x %G  x %H  x %I  x %J  x %K  x%L  x%M  x%N  x%O  x%P  x%Q x%R x%S x%T x%U x%V x%W x%X x %Y x %Z x %[ x %\ x %] x%^ x%_ x%` x%a x%b x%c x%d x%e x%f x%g x%h x%i  x%j x%k x%l x%m x%n x%o x%p x%q x %r x %s x %t x %u x %v x%w x%x x%y x%z x%{ x%| x%} x%~ x% x% x% x% x% x%  x% x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x % x!% x"% x#% x$% x%% x&% x'% x(% x)% x*% x+% x,%  x% x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x%  x% x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x% x % x!%  x% x% x% x% x% x% x% x% x % x % x % x % x % x% x% x% x% x% x% x&  x& x& x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x&  x & x & x & x &! x &" x &# x &$ x &% x && x &' x &( x &) x &* x &+ x &, x &- x &. x &/ x &0 x &1 x &2 x &3 x &4 x &5 x &6 x &7 x &8 x &9 x &: x &; x &< x &= x !&> x "&? x #&@ x $&A x %&B  x &C x &D x &E x &F x &G x &H x &I x &J x &K x &L x &M x &N x &O x &P x &Q x &R x &S x &T x &U x &V x &W x &X x &Y x &Z x &[ x &\ x &] x &^ x &_ x &` x &a x &b x !&c x "&d x #&e x $&f  x &g x &h x &i x &j x &k x &l x &m x &n x &o x &p x &q x &r x &s x &t x &u x &v x &w x &x x &y x &z x &{  x &| x &} x &~ x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x &  x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x & x &  x& x& x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x&  x& x& x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x& x & x!& x"& x#& x$& x%& x&&  x& x& x& x& x& x& x& x& x & x & x & x & x & x& x& x& x& x& x& x'  x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x!'! x"'" x#'# x$'$ x%'% x&'& x''' x('( x)')  x'* x'+ x', x'- x'. x'/ x'0 x'1 x '2 x '3 x '4 x '5 x '6 x'7 x'8 x'9 x': x'; x'< x'= x'> x'? x'@ x'A x'B x'C x'D x'E x'F x'G x'H x 'I x!'J x"'K x#'L x$'M x%'N  x'O x'P x'Q x'R x'S x'T x'U x'V x 'W x 'X x 'Y x 'Z x '[ x'\ x'] x'^ x'_ x'` x'a x'b x'c x'd x'e x'f x'g x'h x'i x'j x'k x'l x'm x 'n x!'o x"'p x#'q x$'r x%'s  x't x'u x'v x'w x'x x'y x'z x'{ x '| x '} x '~ x ' x ' x' x' x' x' x' x' x' x'  x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x'  x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x'  x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x!' x"' x#' x$' x%'  x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x' x' x' x'  x' x' x' x' x' x' x' x' x ' x ' x ' x ' x ' x' x' x' x( x( x( x( x( x( x( x( x( x( x( x( x( x(  (  (  (  (  (  (  (  (   (   (   (   (   (  (  (  (  (  (  (  (!  ("  (#  ($  (%  (&  ('  ((  ()  (*  (+  (,   (-  !(.  "(/  #(0  $(1  %(2  &(3  '(4  ((5  )(6  *(7  +(8  ,(9  -(:  .(;  /(<  0(=  1(>  2(?  3(@  4(A  5(B  6(C  (D (E (F (G (H (I (J (K  (L  (M  (N  (O  (P (Q (R (S (T (U (V (W (X (Y (Z ([ (\ (] (^ (_ (` (a (b  (c !(d "(e #(f $(g %(h &(i '(j ((k )(l *(m +(n ,(o -(p .(q /(r 0(s 1(t 2(u 3(v 4(w 5(x 6(y 7(z  ({ (| (} (~ ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( !( "( #( $( %( &( '( (( )( *( +(  ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( ( ( ( ( ( ( (  (  (  (  (  ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (  ( !( "( #( $( %( &( '( (( )) *) +) ,) -) .) /) 0) 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) :) ;) <) =) >) ?) @) A) B) C) D) E) F) G) H) I) J)! K)" L)# M)$ N)% O)& P)' Q)(  )) )* )+ ), )- ). )/ )0  )1  )2  )3  )4  )5 )6 )7 )8 )9 ): ); )< )= )> )? )@ )A )B )C )D )E )F )G  )H !)I ")J #)K $)L %)M &)N ')O ()P  )Q )R )S )T )U )V )W )X  )Y  )Z  )[  )\  )] )^ )_ )` )a )b )c )d )e )f )g )h )i )j )k )l )m )n )o  )p !)q ")r #)s $)t %)u &)v ')w ()x   )y  )z  ){  )|  )}  )~  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  !)  ")  #)  $)  %)  &)  ')  ()  ))  *)  +)  ,)   )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )   )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  !)  ")  #)  $)  %)  &)  ')  ()  ))  *)  +)  ,)  -)  .)  /)   )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  )  *  *  !*  "*  #*  $*  %*  &*  '*  (*   *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  *  * * * * * * * *  *  *!  *"  *#  *$ *% *& *' *(  *) ** *+ *, *- *. */ *0  *1  *2  *3  *4  *5 *6 *7 *8 *9 *: *; *< *= *> *? *@ *A *B *C *D *E  *F *G *H *I *J *K *L *M  *N  *O  *P  *Q  *R *S *T *U *V *W *X *Y *Z *[ *\ *] *^ *_ *` *a *b *c *d  *e !*f "*g #*h $*i %*j &*k '*l (*m )*n **o +*p  *q *r *s *t *u *v *w *x  *y  *z  *{  *|  *} *~ * * * * * * * * * * * * *  * * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * *  * * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * *  * * * * * * * *  * * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * * * * * * * * * * * *  * * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * *  * * * * * * * *  *  *  *  *  * * * * * * * * * * * + + + + + + + +  +  + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + + + + + +    # / ; G S _ j v !!!!*!6!B!N!Z!f!r!~!!!!!!!!!!"" ""%"1"="I"U"a"m"y"""""""""""# ##!#-#9#E#Q#\#h#t###########$$$$($4$@$L$X$d$p$|$$$$$$$$$$$% %%#%/%;%G%S%_%k%w%%%%%%%%%%%&&&&*&6&B&N&Z&f&r&~&&&&&&&&&&''''&'2'>'J'T'_'j'u''''''''''''(((('(3(?(K(W(c(o({((((((((((() ))").):)F)R)^)j)v)))))))))))****)*5*A*M*Y*e*q*}**********++ ++$+0+<+H+T+_+k+w+++++++++++,,,,+,7,C,O,[,g,s,,,,,,,,,,,----'-3-?-K-V-b-n-z-----------. .."...:.F.R.].i.u...........////)/4/@/L/X/d/p/|//////////00 00$000<0H0T0`0l0x000000000001111+171C1O1[1g1s111111111112222&222>2J2V2b2n2z222222222223 33!3-393E3Q3\3h3t333333333334444(444@4L4X4c4o4{444444444445 55"5.5:5F5R5^5j5v555555555556666)656A6M6Y6e6q6}666666666677 77$707<7H7T7`7l7x777777777778888+878C8O8[8g8s888888888889999&929>9J9V9b9n9z99999999999: ::!:-:9:E:Q:]:i:u:::::::::::;;;;);5;A;M;X;d;p;|;;;;;;;;;;<< <<$<0<<> >>%>1>=>I>U>a>m>y>>>>>>>>>>>? ?? ?,?8?D?P?\?h?t???????????@@@@(@4@@@L@X@c@o@{@@@@@@@@@@@A AA#A/A;AGASA_AkAvAAAAAAAAAAABBBB)B5BABMBYBeBqB}BBBBBBBBBBCC CC$C0CRJRVRbRnRzRRRRRRRRRRRS SS!S-S9SESQS]SiSuSSSSSSSSSSSTTTT(T4T@TLTXTdTpT|TTTTTTTTTTTU UU#U/U;UGUSU_UkUwUUUUUUUUUUUVVVV+V7VBVNVZVfVrV~VVVVVVVVVVWWWW&W2W>WJWVWbWnWzWWWWWWWWWWWX XX!X-X9XEXQX]XiXuXXXXXXXXXXXYYYY(Y4Y@YLYXYdYpY|YYYYYYYYYYZZ ZZ$Z0Z\J\V\b\n\z\\\\\\\\\\\] ]]"].]:]F]R]^]j]v]]]]]]]]]]]^^^^)^5^A^M^Y^e^q^}^^^^^^^^^^__ __$_0_<_H_T_`_l_x___________````+`7`C`O`[`g`r`~``````````aaaa&a2a>aJaVabanazaaaaaaaaaaab bb"b.b:bFbRb^bjbvbbbbbbbbbbbcccc*c6cBcNcZcfcrc~ccccccccccdd dd%d1d=dIdUdadmdydddddddddddeee e,e8eDePe\eheteeeeeeeeeeeffff(f4f@fLfXfdfpf{fffffffffffg gg#g/g;gGgSg_gkgwggggggggggghhhh+h7hChNhZhfhrh~hhhhhhhhhhiiii&i2i>iJiVibiniziiiiiiiiiiij jj!j-j9jEjQj]jijujjjjjjjjjjjkkkk)k5kAkMkYkekqk}kkkkkkkkkkll ll%l0lsJsVsbsnszssssssssssst tt!t-t9tEtQt]titutttttttttttuuuu)u4u@uLuVuauluwuuuuuuuuuuuuvvvv'v2v=vHvTv`vlvxvvvvvvvvvvvwwww+w7wCwOw[wgwswwwwwwwwwwwxxxx&x2x>xJxVxbxnxzxxxxxxxxxxxy yy!y-y9yEyQy]yiyuyyyyyyyyyyyzzzz)z5zAzMzXzdzpz|zzzzzzzzzz{{ {{${0{<{H{T{`{l{x{{{{{{{{{{{||||+|7|C|O|[|g|s|||||||||||}}}}&}2}>}J}V}b}n}z}}}}}}}}}}}~ ~~!~-~9~E~Q~]~i~u~~~~~~~~~~~)5AMYdp| +" +# +$ +% +& +'  +( +) +* ++ +, +- +. +/  +0  +1  +2  +3  +4 +5 +6 +7 +8 +9 +: +; +< += +> +? +@ +A +B +C +D +E +F  +G +H +I +J +K +L +M +N  +O  +P  +Q  +R  +S +T +U +V +W +X +Y +Z +[ +\ +] +^ +_ +` +a +b +c +d +e  +f  +g +h +i +j +k +l +m +n  +o  +p  +q  +r  +s +t +u +v +w +x +y +z +{ +| +} +~ + + + + + + +  + !+ "+  + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + + +  + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + + + + + + + + + + + + + +  +  +  +  +  +  +  +  +   +   +   +   +   +  +  +  +  +  + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + + +  + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + +  + + + + + + + +  +  +  +  +  + + + + , , , , , ,  , , , , , , , ,  ,  ,  ,  ,  , ,  , , , , , , , ,  ,  ,  ,  ,  , ,! ," ,# ,$ ,% ,& ,' ,( ,) ,* ,+ ,, ,- ,. ,/ ,0 ,1 ,2  ,3 !,4 ",5 #,6 $,7 %,8 &,9 ',: (,; ),< *,=  ,> ,? ,@ ,A ,B ,C ,D ,E  ,F  ,G  ,H  ,I  ,J ,K ,L ,M ,N ,O ,P ,Q ,R ,S  ,T ,U ,V ,W ,X ,Y ,Z ,[  ,\  ,]  ,^  ,_  ,` ,a ,b ,c ,d ,e   ,f  ,g  ,h  ,i  ,j  ,k  ,l  ,m  ,n  ,o  ,p  ,q  ,r  ,s  ,t  ,u  ,v  ,w  ,x  ,y  ,z  ,{  ,|  ,}  ,~  ,  ,  ,  ,  ,  ,   ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,   ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,   ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,   ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  ,  , , , , , , , ,  ,  ,  ,  ,  , , ,  , , , , , , , ,  ,  ,  ,  ,  , , , , , , ,  , , , , , , , ,  ,  -  -  -  - -  - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - -  - - - - - - - -  -  -!  -"  -#  -$ -% -& -' -( -) -* -+ -, -- -. -/ -0 -1 -2 -3 -4 -5 -6  -7 !-8 "-9  -: -; -< -= -> -? -@ -A  -B  -C  -D  -E -F -G -H -I -J -K -L  -M  -N  -O  -P  -Q -R -S -T -U -V -W -X -Y -Z -[ -\ -] -^ -_ -` -a -b -c  -d !-e "-f #-g $-h %-i  -j -k -l -m -n -o -p -q  -r  -s  -t  -u  -v -w -x -y -z -{ -| -}  -~ - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - - -  - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - - - - - - - - -  - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - - - - - - - - - -  - - - - - - - -  -  -  -  -  - - - - - - - - - - -  - - - - - - - -  -  - - - - - - - -  -  -  .  .  . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . .  .  .  .  .  . . . . .! ." .# .$ .% .& .' .( .) .* .+ ., .- .. ./  .0 !.1 ".2 #.3 $.4  .5 .6 .7 .8 .9 .: .; .<  .=  .>  .?  .@  .A .B .C .D .E .F .G .H .I .J .K .L .M .N .O  .P .Q .R .S .T .U .V .W  .X  .Y  .Z  .[  .\ .] .^ ._ .` .a .b .c .d   .e  .f  .g  .h  .i  .j  .k  .l  .m  .n  .o  .p  .q  .r  .s  .t  .u  .v  .w  .x  .y  .z  .{  .|  .}  .~  .  .  .  .  .  .  !.  !. !. !. !. !. !. !. !. ! . ! . ! . ! . ! . !. !. !. !. !. !. !. !. !. !. !. !.  ". ". ". ". ". ". ". ". " . " . " . " . " . ". ". ". ". ". ". ". ". ". ". ". ". ". ". ". ". ". ". " . "!.  #. #. #. #. #. #. #. #. # . # . # . # . # . #. #. #. #. #. #. #. #. #. #. #. #. #. #.  $. $. $. $. $. $. $. $. $ . $ . $ . $ . $ . $. $. $. $. $. $. $. $. $. $.  .  .  .  .  .  .  .  .   .   .   .  . . . / / / / /  /  /  /  /  / / / / / / / / / / / / / / / / / / /  / !/ "/ #/ $/ %/! &/" '/# (/$ )/% */& +/' ,/( -/) ./* //+ 0/, 1/- 2/. 3// 4/0 5/1 6/2 7/3 8/4 9/5 :/6 ;/7 /: ?/; @/< A/= B/> C/? D/@ E/A F/B  /C /D /E /F /G /H /I /J  /K  /L  /M  /N  /O  /P /Q /R /S /T /U /V /W  /X  /Y  /Z  /[  /\ /] /^ /_ /` /a /b /c /d /e /f /g  /h /i /j /k /l /m /n /o  /p  /q  /r  /s  /t /u /v /w /x  /y /z /{ /| /} /~ / /  /  /  /  /  / / / / / / / / / /  / / / / / / / /  /  /  /  /  / / / / / / / / / / / / / / / /  / / / / / / / /  /  /  /  /  / / / / / / / / / / / / / / / / / / /  / !/ "/ #/ $/   /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /   /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  /  !/  "/  #0  $0  %0  &0  '0  (0  )0  *0  +0  ,0  0  0  0  0  0  0  0  0   0   0   0  0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0! 0" 0# 0$ 0% 0& 0' 0(  0) 0* 0+ 0, 0- 0. 0/ 00  01  02  03  04  05 06 07 08 09 0: 0; 0< 0= 0> 0? 0@ 0A 0B 0C 0D 0E 0F 0G  0H  0I 0J 0K 0L 0M 0N 0O 0P  0Q  0R  0S  0T  0U 0V 0W 0X 0Y 0Z 0[ 0\ 0] 0^ 0_  0` 0a 0b 0c 0d 0e 0f 0g  0h  0i  0j  0k  0l 0m 0n 0o 0p 0q 0r  0s 0t 0u 0v 0w 0x 0y 0z  0{  0|  0}  0~  0 0 0 0 0 0 0  0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0  0 !0 "0 #0 $0 %0 &0 '0 (0 )0 *0 +0 ,0 -0 .0 /0 00 10 20 30 40 50 60 70 80 90 :0 ;0 <0 =0 >0 ?0 @0 A0 B0 C0 D0 E0 F0 G0 H0 I0  0 0 0 0 0 0 0 0  0  0  0  0  0 0 0 0 0 0   0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  0  1  !1  "1  #1  $1  %1  &1   1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1!  1"  1#  1$  1%  1&  !1'  "1(  #1)  $1*  %1+  &1,  '1-   1.  1/  10  11  12  13  14  15  16  17  18  19  1:  1;  1<  1=  1>  1?  1@  1A  1B  1C  1D  1E  1F  1G  1H  1I  1J  1K  1L  1M  !1N  "1O  #1P  $1Q   1R  1S  1T  1U  1V  1W  1X  1Y  1Z  1[  1\  1]  1^  1_  1`  1a  1b  1c  1d  1e  1f  1g  1h  1i  1j  1k  1l  1m  1n  1o  1p  1q  !1r  "1s  #1t  $1u  %1v  &1w  '1x  (1y  )1z  *1{  +1|  ,1}  -1~  .1  /1   1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1   1   1   1   1   1  1  1  1  1  1  1  1  1  1  1 1 1 1 1 1 1 1  1  1  1  1  1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1  1  1  1  1  1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1  1  1  1  1  1 1 1 1 1  1 1 1 1 1 1 1 1  1  1  1  1  1 1  1 1 1 1 1 2 2 2  2  2  2  2  2 2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2! 2" 2#   2$  2%  2&  2'  2(  2)  2*  2+  2,  2-  2.  2/  20  21  22  23  24  25  26  27  28  29  2:  2;  2<  2=  2>  2?  2@  2A  2B  2C   2D  2E  2F  2G  2H  2I  2J  2K  2L  2M  2N   2O   2P   2Q   2R   2S  2T  2U  2V  2W  2X  2Y  2Z  2[  2\  2] 2^ 2_ 2` 2a 2b 2c 2d  2e  2f  2g  2h  2i  2j 2k 2l 2m 2n 2o 2p 2q  2r  2s  2t  2u  2v 2w 2x 2y 2z 2{ 2| 2} 2~ 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2  2 2 2 2 2 2 2 2  2  2  2  2  2 2 2 2 2 2 2 2 2 2   2  2  2  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  !3  "3  #3   3  3!  3"  3#  3$  3%  3&  3'  3(  3)  3*  3+  3,  3-    , 8 D P \ h s  !!!!'!3!?!K!W!b!n!z!!!!!!!!!!!" """".":"F"R"^"j"v"""""""""""####)#5#A#M#Y#e#q#}##########$$ $$$$0$<$H$T$`$l$x$$$$$$$$$$$%%%%+%7%C%O%[%g%s%%%%%%%%%%%&&&&'&3&?&K&W&c&o&{&&&&&&&&&&&' ''"'.':'F'R'^'j'v'''''''''''(((()(5(A(L(X(d(p(|(((((((((()) ))$)0)<)G)S)_)k)w)))))))))))****+*7*C*O*[*g*s***********++++&+2+>+J+V+b+n+z+++++++++++, ,,!,-,9,E,Q,],i,u,,,,,,,,,,,----)-5-A-M-Y-e-q-}----------.. ..$.0.<.H.T.`.l.x...........////+/7/C/O/[/g/s///////////0000&020>0J0V0b0n0z000000000001 11!1-181D1P1\1h1t111111111112222'232?2K2W2c2o2{222222222223 33"3.3:3F3R3^3j3v333333333334444*464A4M4Y4e4q4}444444444455 55%515=5I5U5a5l5x55555555555666 6,686D6P6\6h6t666666666667777'737?7K7W7c7o7{777777777778 88#8/8;8G8S8_8k8w888888888889999*969B9N9Z9f9r9~9999999999:: ::%:1:=:I:U:a:m:y:::::::::::; ;;!;-;9;E;P;\;h;t;;;;;;;;;;;<<<<(<4<@>>>*>6>B>N>Z>f>r>~>>>>>>>>>>????&?2?>?J?U?a?m?y???????????@ @@!@-@9@E@Q@]@i@t@@@@@@@@@@@AAAA(A4A@ALAXAdApA|AAAAAAAAAABB BB$B0BDJDVDbDnDzDDDDDDDDDDDE EE!E-E9EEEQE]EiEuEEEEEEEEEEEFFFF)F5FAFMFYFeFqF|FFFFFFFFFFGG GG$G0GkJkVkbknkzkkkkkkkkkkklll l,l7lClOl[lglslllllllllllmmmm'm3m?mJmVmbmnmzmmmmmmmmmmmn nn!n-n9nEnQn]nhntnnnnnnnnnnnoooo'o3o?oKoWocooo{ooooooooooop pp"p.p:pEpQp]pipupppppppppppqqqq(q3q?qKqWqcqoq{qqqqqqqqqqqr rr"r-r9rErQr]rirurrrrrrrrrrrssss(s4s@sLsXsdsps|ssssssssssst tt"t.t:tFtRt^tjtvtttttttttttuuuu*u6uBuNuZufuru~uuuuuuuuuuvv vv%v1v=vIvUvavmvyvvvvvvvvvvvw ww!w-w9wEwQw\whwtwwwwwwwwwwwxxxx'x3x?xKxWxcxox{xxxxxxxxxxxy yy"y.y:yFyRy^yjyvyyyyyyyyyyyzzzz)z5zAzMzYzezqz}zzzzzzzzzz{{ {{${0{<{H{T{`{l{x{{{{{{{{{{{||||+|7|C|O|[|g|s|~||||||||||}} }}%}1}=}I}U}a}m}y}}}}}}}}}}}~~~ ~,~8~D~P~\~h~t~~~~~~~~~~~(4@LXdp|  3/  30  31  32  33  34  35   36  37  38  39  3:  3;  3<  3=  3>  3?  3@  3A  3B  3C  3D  3E  3F  3G  3H  3I   3J  3K  3L  3M  3N  3O  3P  3Q  3R  3S  3T  3U  3V  3W  3X  3Y  3Z  3[  3\  3]  3^  3_  3`  3a  3b   3c  3d  3e  3f  3g  3h  3i  3j  3k  3l  3m  3n  3o  3p  3q  3r  3s  3t  3u  3v  3w  3x  3y  3z  3{  3|  3}  3~  3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3 3 3  3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3  3 !3 "3 #3  3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3 3 3  3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3  3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 3 3 3 3 3 3 3 3  3 3 3 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4! 4" 4# 4$ 4% 4& 4' 4( 4) 4* 4+ 4,  4- 4. 4/ 40 41 42 43 44  45  46  47  48  49 4: 4; 4< 4= 4> 4? 4@ 4A 4B 4C 4D 4E 4F 4G 4H 4I 4J 4K  4L !4M "4N  4O 4P 4Q 4R 4S 4T 4U 4V  4W  4X  4Y  4Z  4[ 4\ 4] 4^ 4_ 4` 4a 4b 4c 4d 4e 4f 4g 4h 4i 4j 4k 4l  4m 4n 4o 4p 4q 4r 4s 4t  4u  4v  4w  4x  4y 4z 4{ 4| 4}  4~ 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4  4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4  4  4  4  4  4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4  4 4 4 4 4 4 4 4  4  5  5  5  5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5  5 5 5 5 5 5 5 5  5  5  5  5!  5" 5# 5$ 5% 5& 5' 5( 5) 5* 5+ 5, 5- 5. 5/ 50 51 52 53 54  55 !56 "57 #58 $59 %5: &5; '5< (5=   5>  5?  5@  5A  5B  5C  5D  5E  5F  5G  5H  5I  5J  5K  5L  5M  5N  5O  5P  5Q  5R  5S  !5T !5U !5V !5W !5X !5Y !5Z !5[ ! 5\ ! 5] ! 5^ ! 5_ ! 5` !5a !5b !5c !5d !5e !5f !5g !5h !5i !5j !5k !5l !5m !5n !5o !5p !5q !5r ! 5s !!5t  "5u "5v "5w "5x "5y "5z "5{ "5| " 5} " 5~ " 5 " 5 " 5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 "5 " 5 "!5 ""5 "#5 "$5 "%5  #5 #5 #5 #5 #5 #5 #5 #5 # 5 # 5 # 5 # 5 # 5 #5 #5 #5  $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $ 5 $ 5 $ 5 $ 5 $ 5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $5 $ 5 $!5  %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 % 5 % 5 % 5 % 5 % 5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5 %5  &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 & 5 & 5 & 5 & 5 & 5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &5 &6 &6 & 6 &!6 &"6  &$6 &%6 &&6 &'6 &(6 &)6  '6 '6 '6 '6 '6 '6 '6 '6 ' 6 ' 6 ' 6 ' 6 ' 6 '6 '6 '6 '6 '6 '6 '6 '6 '6! '6" '6# '6$ '6% '6& '6' '6( '6)  (6* (6+ (6, (6- (6. (6/ (60 (61 ( 62 ( 63 ( 64 ( 65 ( 66 (67 (68 (69 (6: (6; (6< (6= (6> (6? (6@ (6A  )6B )6C )6D )6E )6F )6G )6H )6I ) 6J ) 6K ) 6L ) 6M ) 6N )6O )6P )6Q )6R )6S )6T )6U )6V )6W )6X )6Y )6Z )6[ )6\ )6] )6^ )6_ )6` ) 6a )!6b )"6c  *6d *6e *6f *6g *6h *6i *6j *6k * 6l * 6m * 6n * 6o * 6p *6q *6r *6s *6t  6u  6v  6w  6x  6y  6z  6{ 6| 6} 6~ 6 6 6 6  6  6  6  6  6 6 6 6 6 6 6 6  6 6 6 6 6 6 6 6  6 6 6 6 6 6 6 6  6  6  6  6  6 6 6 6 6 6 6 6  6  6  6 6 6 6 6 6 6 6  6  6  6  6  6 6 6 6 6  6 6 6 6 6 6 6 6  6   6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6   6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6  6   6  6  6  6  6  6  6   6  6  6  6  6  6  6  6   6  6  6  6  7  7  7 7 7 7 7 7 7  7 7 7 7 7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7!  7"  7#  7$  7% 7& 7'  7( 7) 7* 7+ 7, 7- 7. 7/  70  71  72  73  74 75 76 77 78 79 7: 7; 7< 7= 7> 7? 7@ 7A 7B 7C 7D 7E 7F  7G !7H "7I #7J $7K %7L &7M '7N (7O )7P *7Q +7R ,7S -7T .7U /7V 07W 17X 27Y  7Z 7[ 7\ 7] 7^ 7_ 7` 7a  7b  7c  7d  7e  7f 7g  7h 7i 7j 7k 7l 7m 7n 7o  7p  7q 7r 7s 7t 7u 7v 7w 7x  7y  7z  7{  7|  7}  7~ 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7  7 7 7 7 7 7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7 7 7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7  7 7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7 7 7 7 7 7 7 7  7  7  7  7  7 7 7 8 8 8 8 8  8  8  8  8  8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8   8  8  8  8  8  8  8  8  8  8  8  !8 !8! !8" !8# !8$ !8% !8& !8' ! 8( ! 8) ! 8* ! 8+ ! 8, !8- !8. !8/ !80 !81 !82 !83 !84 !85  "86 "87 "88 "89 "8: "8; "8< "8= " 8> " 8? " 8@ " 8A " 8B "8C "8D "8E "8F "8G "8H "8I "8J "8K  #8L #8M #8N #8O #8P #8Q #8R #8S # 8T # 8U # 8V # 8W # 8X #8Y #8Z #8[ #8\ #8] #8^ #8_ #8` #8a #8b #8c #8d #8e #8f #8g  $8h $8i $8j $8k $8l $8m $8n $8o $ 8p $ 8q $ 8r $ 8s  %8t %8u %8v %8w %8x %8y %8z %8{ % 8| % 8} % 8~ % 8 % 8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 %8 % 8 %!8 %"8 %#8 %$8 %%8 %&8 %'8 %(8  &8 &8 &8 &8 &8 &8 &8 &8 & 8 & 8 & 8 & 8 & 8 &8 &8 &8 &8 &8 &8 &8 &8 &8  '8 '8 '8 '8 '8 '8 '8 '8 ' 8 ' 8 ' 8 ' 8 ' 8  (8 (8 (8 (8 (8 (8 (8 (8 ( 8 ( 8 ( 8 ( 8 ( 8 (8 (8 (8 (8  )8 )8 )8 )8 )8 )8 )8 )8 ) 8 ) 8 ) 8 ) 8 ) 8  *8 *8 *8 *8 *8 *8 *8 *8 * 8 * 8 * 8  +8 +8 +8 +8 +8  ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 , 8 , 8 , 8 , 8 , 8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,8 ,9 ,9 ,9 ,9 ,9 ,9 ,9  -9 -9 -9 -9 -9 -9 -9 -9 - 9 - 9 - 9 - 9 - 9 -9 -9 -9 -9  .9 .9 .9 .9 .9 .9 .9 .9 . 9 . 9! . 9"  /9# /9$ /9% /9& /9' /9( /9) /9* / 9+  09, 09- 09. 09/ 090 091 092 093 0 94 0 95 0 96 0 97 0 98 099  19: 19; 19< 19= 19> 19? 19@ 19A 1 9B 1 9C 1 9D 1 9E 1 9F 19G 19H 19I 19J 19K 19L 19M  29N 29O 29P 29Q 29R 29S 29T 29U 2 9V 2 9W 2 9X 2 9Y 2 9Z 29[ 29\ 29] 29^ 29_ 29` 29a 29b 29c 29d  39e 39f 39g 39h 39i 39j 39k 39l 3 9m 3 9n 3 9o 3 9p 3 9q 39r 39s 39t 39u 39v 39w  49x 49y 49z 49{ 49| 49} 49~ 49 4 9  59 59 59 59 59 59  69 69 69 69 69 69 69  79 79 79 79 79 79 79 79 7 9 7 9 7 9 7 9 7 9 79 79 79 79 79 79 79 79 79 79  89 89 89 89 89 89 89 89 8 9 8 9 8 9 8 9 8 9  99 99 99 99 99 99 99 99 9 9 9 9 9 9  :9 :9 :9 :9 :9 :9 :9 :9 : 9 : 9 : 9  ;9 ;9 ;9 ;9 ;9 ;9 ;9 ;9 ; 9 ; 9 ; 9 ; 9 ; 9 ;9 ;9 ;9 ;9  <9 <9 <9 <9 <9 <9 <9 <9 < 9 < 9 < 9 < 9  =9 =9 =9 =9 =9 =9 =9 =9  >9 >9 >9 >9 >9 >9 >9 >9 > 9 > 9 > 9 > 9  ?9 ?9 ?9 ?9 ?9 ?9 ?9 ?: ? : ? : ? :  @: @: @: @: @: @: @: @: @ : @ :  A: A: A: A: A: A: A: A: A : A : A : A : A :  B: B: B: B: B: B: B:! B:" B :# B :$ B :% B :& B :' B:( B:) B:* B:+ B:, B:- B:.  C:/ C:0 C:1 C:2 C:3 C:4 C:5  D:6 D:7 D:8 D:9 D:: D:; D:< D:= D :> D :? D :@ D :A D :B D:C D:D D:E D:F D:G D:H D:I D:J D:K D:L D:M D:N D:O D:P D:Q D:R D:S D:T D :U D!:V D":W D#:X  E:Y E:Z E:[ E:\ E:] E:^ E:_ E:` E :a E :b E :c E :d E :e E:f E:g E:h E:i E:j E:k E:l E:m E:n E:o E:p E:q E:r E:s E:t E:u E:v E:w E :x E!:y E":z E#:{ E$:|  F:} F:~ F: F: F:  G: G: G: G: G: G: G: G: G : G : G : G : G : G: G: G: G: G: G: G: G: G: G: G:  H: H: H: H: H: H: H: H: H : H : H : H : H : H: H: H: H: H: H: H:  I: I: I: I: I: I: I: I: I : I : I : I : I : I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I: I:  J: J: J: J: J: J: J: J: J : J : J : J : J : J: J: J: J: J: J: J: J: J: J:  K: K: K: K: K: K: K: K: K : K :  L: L: L: L: L: L: L: L: L : L : L : L :  M: M: M: M: M: M: M: M: M : M ; M ; M ; M ; M; M; M; M; M; M; M;  N; N; N; N; N; N; N; N; N ; N ; N ; N ; N ; N; N; N; N; N; N; N; N; N; N;! N;" N;# N;$ N;% N;& N;' N;( N;) N ;* N!;+ N";, N#;- N$;. N%;/ N&;0 N';1 N(;2 N);3 N*;4 N+;5 N,;6    % 1 = I U a m y ! !!!!-!8!D!P!\!h!t!!!!!!!!!!!""""'"3"?"K"W"c"o"{"""""""""""# ##"#.#:#F#R#^#j#u###########$$$$($4$@$L$X$d$p$|$$$$$$$$$$$% %%#%/%:%F%R%^%j%v%%%%%%%%%%%&&&&)&5&A&M&Y&e&q&}&&&&&&&&&&&' ''#'/';'G'S'_'k'w'''''''''''((((*(6(B(N(Z(f(r(~(((((((((())))&)2)>)J)V)b)n)z)))))))))))* **"*.*9*E*Q*]*i*u***********++++(+4+@+L+X+d+p+|+++++++++++, ,,#,/,;,G,S,_,k,v,,,,,,,,,,,----)-5-A-M-Y-e-q-}----------.. ..$.0.<.G.S._.k.w...........////*/6/B/N/Z/f/q/}//////////00 00$000<0G0S0_0k0w000000000001111)151A1M1Y1e1q1}111111111122 22%202<2H2T2`2l2x22222222222333 3,373C3O3[3g3s333333333334444'434?4K4W4c4o4{444444444445 55"5.5:5F5R5^5j5v555555555556666*666B6N6Z6f6r6~666666666677 77%717=7I7U7a7m7y777777777778 88!8-898E8Q8]8i8u888888888889999)949@9L9X9d9p9|9999999999:: ::$:0:<:H:T:`:l:x:::::::::::;;; ;,;7;C;O;[;g;s;;;;;;;;;;;<<<<&<2<>YKYXYeYrYYYYYYYYYYZZ ZZ'Z4ZAZNZ[ZgZtZZZZZZZZZZ[[[[&[1[<[G[R[][h[s[~[[[[[[[[[[[\\ \\#\.\9\D\O\Z\e\p\{\\\\\\\\\\\] ]]!]-]9]E]Q]]]i]u]]]]]]]]]]]^^^^(^4^@^L^X^d^p^|^^^^^^^^^^__ __$_0_;_G_S___k_w___________````+`7`C`O`[`g`s`~``````````aaaa&a2a>aJaVabanazaaaaaaaaaaab bb!b-b9bEbQb]bibubbbbbbbbbbbcccc)c4c@cLcXcdcpc|ccccccccccdd dd$d0dfJfVfbfnfzfffffffffffg gg!g-g9gEgQg]giguggggggggggghhhh)h5hAhMhYhehqh|hhhhhhhhhhii ii$i0ikJkVkbknkzkkkkkkkkkkkl ll"l.l:lFlRl^lilulllllllllllmmmm)m5mAmMmYmemqm}mmmmmmmmmmnn nn$n0n}J}V}b}n}z}}}}}}}}}}}~ ~~!~-~9~E~Q~]~i~u~~~~~~~~~~~(4@LXdp| N.;8 N/;9 N0;: N1;; N2;< N3;= N4;> N5;? N6;@ N7;A N8;B N9;C N:;D N;;E N<;F N=;G N>;H N?;I N@;J NA;K NB;L NC;M ND;N NE;O NF;P NG;Q NH;R  O;S O;T O;U O;V O;W O;X O;Y O;Z O ;[ O ;\ O ;] O ;^ O ;_  P;` P;a P;b P;c P;d P;e P;f P;g P ;h P ;i P ;j P ;k P ;l P;m P;n P;o P;p P;q P;r  Q;s Q;t Q;u Q;v Q;w Q;x Q;y Q;z Q ;{ Q ;| Q ;} Q ;~ Q ; Q; Q; Q;  R; R; R; R; R; R; R; R;  S; S; S; S; S; S; S; S; S ; S ; S ; S ; S ; S; S; S; S; S;  T; T; T; T; T; T; T; T; T ; T ; T ; T ;  U; U; U; U; U; U; U; U; U ; U ; U ; U ; U ;  V; V; V; V; V; V; V; V; V ; V ; V ; V ; V ; V; V; V; V;  W; W; W; W; W; W; W;  X; X; X; X; X; X; X; X; X ; X ; X ; X ; X ; X; X; X; X; X;  Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y ; Y ; Y ; Y ; Y ; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y; Y ; Y!< Y"< Y#< Y$< Y%< Y&< Y'< Y(< Y)< Y*< Y+< Y,< Y-< Y.< Y/< Y0< Y1< Y2< Y3< Y4<  Z< Z< Z< Z< Z< Z< Z< Z< Z < Z < Z < Z < Z < Z \ j=? j=@ j=A j=B j=C j =D j!=E j"=F j#=G j$=H j%=I j&=J j'=K j(=L j)=M j*=N j+=O j,=P j-=Q j.=R j/=S j0=T  k=U k=V k=W k=X k=Y k=Z k=[ k=\ k =] k =^ k =_ k =` k =a k=b k=c k=d k=e k=f k=g k=h k=i k=j k=k k=l k=m k=n k=o k=p k=q k=r k=s k =t k!=u k"=v k#=w k$=x k%=y k&=z k'={ k(=| k)=} k*=~ k+=  l= l= l= l= l= l= l= l= l = l = l = l = l =  m= m= m= m= m= m= m= m= m = m = m = m = m = m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m= m=  n= n= n= n= n= n= n=  o= o= o= o= o= o= o= o= o = o =  p= p= p= p= p= p= p= p= p = p =  q= q= q= q= q= q= q= q= q =  r= r= r= r= r= r= r= r=  s= s= s= s= s= s= s= s= s = s = s = s = s = s= s= s= s= s=  t= t= t= t= t= t= t= t= t = t = t = t = t = t= t= t= t= t= t=  u= u=  v= v> v> v> v> v> v> v> v > v > v > v > v > v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v> v>  w> w> w> w> w> w>! w>" w># w >$ w >% w >& w >' w >( w>) w>* w>+ w>, w>- w>. w>/ w>0 w>1 w>2 w>3 w>4 w>5 w>6 w>7 w>8 w>9 w>: w >; w!>< w">= w#>> w$>? w%>@ w&>A w'>B w(>C w)>D w*>E w+>F w,>G w->H w.>I w/>J w0>K w1>L w2>M w3>N w4>O w5>P w6>Q w7>R w8>S w9>T w:>U w;>V w<>W w=>X w>>Y w?>Z w@>[ wA>\ wB>] wC>^ wD>_ wE>` wF>a wG>b wH>c wI>d wJ>e wK>f wL>g wM>h wN>i wO>j wP>k wQ>l wR>m wS>n wT>o wU>p wV>q wW>r wX>s wY>t wZ>u w[>v w\>w w]>x w^>y w_>z w`>{ wa>| wb>} wc>~ wd> we> wf> wg> wh> wi> wj> wk> wl> wm> wn> wo> wp> wq> wr> ws> wt> wu> wv> ww> wx> wy> wz> w{> w|> w}> w~> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w> w>  x> x> x> x> x> x> x>  y> y> y> y> y> y> y> y>  z> z> z> z> z> z> z> z> z >  {> {> {> {>  |> |> |> |> |> |> |> |>  }> }> }> }> }>  ~> ~> ~> ~> ~> ~>  > > > > >  ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?!  ?"  ?#  ?$  ?% ?& ?' ?( ?) ?*  ?+ ?, ?-  ?. ?/ ?0  ?1 ?2 ?3 ?4 ?5 ?6 ?7 ?8  ?9  ?:  ?;  ?<  ?= ?> ?? ?@ ?A ?B ?C ?D ?E  ?F ?G ?H ?I ?J ?K ?L ?M  ?N  ?O  ?P  ?Q  ?R ?S ?T ?U ?V ?W ?X ?Y ?Z ?[ ?\ ?] ?^ ?_  ?` ?a ?b ?c ?d ?e ?f ?g  ?h  ?i ?j ?k ?l ?m ?n ?o ?p  ?q ?r ?s ?t ?u ?v ?w ?x  ?y  ?z  ?{  ?|  ?} ?~ ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ? ? ? ? ? ? ? ?  ?  ?  ?  @  @ @  @ @ @ @ @ @ @ @  @  @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @  @  @  @   @   @   @   @   @  @  @  @!  @"  @#  @$  @%  @&  @'  @(  @)  @*  @+  @,  @-  @.  @/  @0   @1  !@2  @3 @4 @5 @6 @7 @8 @9 @:  @;  @<  @=  @>  @? @@ @A @B @C @D @E @F @G @H  @I @J @K @L @M @N @O @P  @Q  @R  @S  @T  @U @V @W @X @Y @Z @[ @\ @] @^ @_ @` @a @b @c @d @e @f @g  @h !@i "@j #@k  @l @m @n @o @p @q @r @s  @t  @u  @v  @w  @x @y @z @{ @| @} @~ @ @ @ @ @ @ @ @  @ @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @  @ @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @  @ !@ "@ #@  @ @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @  @ @ @ @ @ @ @ @  @  @  @  @  @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @  @ !@ "@ #@ $@   A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A   A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A  A!  A"  A#  A$  A%  A&  A'  A(  A)  A*  A+  A,  A-  A.  A/  A0  A1   A2  A3  A4  A5  A6  A7  A8  A9  A:  A;  A<  A=  A>  A?  A@  AA  AB  AC  AD  AE  AF  AG  AH  AI  AJ  AK  AL  AM  AN  AO  AP   AQ  AR  AS  AT  AU  AV  AW  AX  AY  AZ  A[  A\  A]  A^  A_  A`  Aa  Ab  Ac  Ad  Ae  Af  Ag  Ah  Ai  Aj  Ak  Al   Am  An  Ao  Ap  Aq  Ar  As  At  Au  Av  Aw  Ax  Ay  Az  A{  A|  A}  A~  A  A  A  A  A  A  A  A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A A A A A A A A A A A A  A !A "A #A  A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A A A A A A A A A A A A  A !A  A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A A A A A A A A A A A A  A !A  A A A A A A A A  A  A  A  A  A A A A A A A A A B B B B B B B  B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B B B B B  B B B! B" B# B$ B% B&  B'  B(  B)  B*  B+ B, B- B. B/ B0 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B: B;  B< B= B> B? B@ BA BB BC  BD  BE  BF  BG  BH BI BJ BK BL BM BN BO BP BQ BR BS BT BU BV BW BX BY  BZ B[ B\ B] B^ B_ B` Ba  Bb  Bc  Bd  Be  Bf Bg Bh Bi Bj Bk Bl Bm Bn Bo Bp Bq Br Bs Bt Bu Bv Bw Bx  By Bz B{ B| B} B~ B B  B  B  B  B  B B B B B B B B B B B B B B B B B  B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B B B B B B B B B B B B  B !B "B #B  B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B B B B B B B B B B B B  B !B "B  B B B B B B B B  B  B  B  B  B B B B B B B B B B B B B B B B  B B B B B B B B  B  C  C  C  C C C C C C C C C C C C C C C C  C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C! C" C# C$ C% C& C' C( C)    + 7 C N Z f r ~ !!!!&!2!>!J!V!b!n!z!!!!!!!!!!!" ""!"-"9"E"Q"]"i"u"""""""""""####(#4#@#L#X#d#p#|##########$$ $$$$0$<$H$T$`$k$w$$$$$$$$$$$%%%%+%7%C%O%[%g%s%%%%%%%%%%%%& &&&*&5&@&K&V&a&l&w&&&&&&&&&&&''''''3'?'K'W'c'o'{'''''''''''( (("(.(:(F(R(^(j(v((((((((((())))))5)A)M)Y)e)q)}))))))))))** **$*0*<*H*T*`*l*x***********++++*+6+B+N+Z+f+r+~++++++++++,,,,&,2,>,J,V,b,n,y,,,,,,,,,,,- --!---9-D-P-\-h-t-----------....'.3.?.K.W.c.o.{.........../ //"/./:/F/R/^/j/v///////////0000'020=0H0S0^0i0t0000000000001111*161B1N1Z1f1r1~111111111122 22%202<2H2T2`2l2x222222222223333+373C3O3[3g3s333333333334444&424>4I4U4a4m4y44444444444555 5,585D5P5\5h5t5555555555556666$6/6:6E6P6[6f6q6|666666666667777'737?7K7W7c7o7{777777777778 88"8.8:8F8R8^8j8v888888888889999)959A9M9Y9d9p9|9999999999:: ::$:0:<:H:T:`:l:x:::::::::::;;;;+;7;C;O;[;f;r;~;;;;;;;;;;<<<<&<2<>>>>(>4>@>L>X>d>p>|>>>>>>>>>>>? ??#?/?;?G?S?_?k?w???????????@@@@*@6@B@N@Z@f@r@~@@@@@@@@@@AA AA%A0AQJQVQbQnQzQQQQQQQQQQQR RR!R-R9RERQR]RiRuRRRRRRRRRRRSSSS(S4S@SLSXSdSpS|SSSSSSSSSSST TT#T/T;TGTST_TkTwTTTTTTTTTTTUUUU)U5UAUMUYUeUqU}UUUUUUUUUUVV VV$V0V]J]V]b]n]z]]]]]]]]]]]^ ^^"^.^:^F^R^^^j^u^^^^^^^^^^^____)_5_A_M_Y_e_q_}__________`` ``$`0`<`H`T```l`x```````````aaaa+a7aCaOa[agasaaaaaaaaaaabbbb&b2b=bIbUbabmbybbbbbbbbbbbc cc!c-c9cDcPc\chctcccccccccccdddd(d4d@dLdXdddpd{ddddddddddde ee"e.e:eFeRe^ejeveeeeeeeeeeeffff)f5fAfMfYfefqf}ffffffffffgg gg$g0gkJkVkbknkzkkkkkkkkkkkl ll!l-l9lElQl]lilulllllllllllmmmm(m4m@mLmXmdmom{mmmmmmmmmmmn nn"n.n:nFnRn^njnvnnnnnnnnnnnoooo)o5oAoMoYoeopo|oooooooooopp pp$p0psJsVsbsnszssssssssssst tt"t.t:tEtQt]titutttttttttttuuuu)u5uAuMuYueupu|uuuuuuuuuuvv vv$v0v C? C@ CA CB CC CD CE CF CG CH CI  CJ CK CL CM CN CO CP CQ  CR  CS  CT  CU  CV CW CX CY CZ C[ C\ C] C^ C_ C` Ca Cb Cc Cd  Ce Cf Cg Ch Ci Cj Ck Cl  Cm  Cn  Co  Cp  Cq Cr Cs Ct Cu Cv Cw Cx Cy Cz C{ C| C} C~ C C C C C  C !C  C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C C C C C C C C C C C C  C  C  C  C  C  C  C  C   C   C   C   C   C  C  C  C  C  C  C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C C C C C C C  C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C C C C C C C  C C C C C C C C  C  C  C  C  C C C C  C C C C C C C C  C  D  D  D  D D D D D D D D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D!  D"  D# D$ D% D& D' D( D) D* D+ D, D- D. D/ D0 D1 D2 D3  D4 D5 D6 D7 D8 D9 D: D;  D<  D=  D>  D?  D@ DA DB DC DD   DE  DF  DG  DH  DI  DJ  DK  DL  DM  DN  DO  DP  DQ  DR  DS  DT  DU  DV   DW  DX  DY  DZ  D[  D\  D]  D^  D_  D`  Da  Db  Dc  Dd  De  Df  Dg  Dh  Di  Dj   Dk  Dl  Dm  Dn  Do  Dp  Dq  Dr  Ds  Dt   Du  Dv  Dw  Dx  Dy  Dz  D{  D|  D}  D~  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D  D   D   D   D   D   D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D D D D D  D D D D D D D D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D D D D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D D D D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D  D D D D D D D D  D  D  D  D  D D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  "D  " E  " E  " E  " E  " E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E  "E "E "E "E "E "E "E "E " E " E " E! " E" " E# "E$ "E% "E& "E' "E( "E) "E* "E+ "E,  "E- "E. "E/ "E0 "E1 "E2 "E3 "E4 " E5 " E6 " E7 " E8 " E9 "E: "E; "E< "E= "E> "E? "E@ "EA "EB "EC "ED "EE "EF  "EG "EH "EI "EJ "EK "EL  "EM "EN "EO "EP "EQ "ER "ES "ET " EU " EV " EW " EX " EY "EZ "E[ "E\ "E] "E^ "E_ "E` "Ea "Eb "Ec "Ed "Ee "Ef "Eg "Eh "Ei "Ej  "Ek "El "Em "En "Eo "Ep "Eq "Er " Es " Et " Eu " Ev " Ew  "Ex "Ey "Ez "E{ "E| "E} "E~ "E " E " E " E " E " E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E "E  "E "E "E "E "E "E "E "E " E " E " E " E " E "E "E "E "E "E "E "E "E "E  " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E  " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " !E " "E  " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E  " E " E " E " E " E " E  " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " E " F " F " F " F " F " F " F " F " F " F  "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F! "F" "F# "F$ "F% "F& "F' "F( " F)  "F* "F+ "F, "F- "F. "F/ "F0 "F1 " F2  "F3 "F4 "F5 "F6 "F7 "F8 "F9 "F: " F; " F< " F= " F> " F? "F@  "FA "FB "FC "FD "FE "FF "FG "FH " FI " FJ " FK " FL " FM "FN  "FO "FP "FQ "FR "FS "FT "FU  "FV "FW "FX "FY "FZ "F[ "F\ "F] " F^ " F_ " F` " Fa " Fb "Fc "Fd "Fe "Ff "Fg "Fh "Fi "Fj "Fk "Fl "Fm "Fn  "Fo "Fp "Fq "Fr "Fs "Ft  "Fu "Fv "Fw "Fx "Fy "Fz "F{ "F| " F} " F~ " F " F " F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F  "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F "F "F "F "F "F "F "F "F  "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " F " F " F  "F "F "F "F "F "F "F "F " F " F " G " G " G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G "G  "G "G "G "G "G "G "G "G " G " G " G " G " G "G "G! "G" "G# "G$ "G% "G& "G' "G( "G) "G*  "G+ "G, "G- "G. "G/ "G0 "G1 "G2 " G3 " G4 " G5 " G6 " G7 "G8 "G9 "G: "G; "G< "G= "G> "G? "G@ "GA "GB "GC "GD "GE "GF "GG "GH "GI " GJ "!GK  "GL "GM "GN "GO "GP "GQ "GR "GS " GT  " GU " GV " GW " GX " GY " GZ " G[ " G\ " G] " G^ " G_ " G` " Ga " Gb " Gc " Gd " Ge " Gf " Gg " Gh  "!Gi "!Gj "!Gk "!Gl "!Gm "!Gn "!Go "!Gp "! Gq "! Gr "! Gs "! Gt "! Gu "!Gv "!Gw "!Gx "!Gy "!Gz "!G{ "!G| "!G} "!G~ "!G "!G  ""G ""G ""G ""G ""G ""G ""G ""G "" G "" G "" G "" G "" G ""G ""G ""G ""G  "#G "#G "#G "#G "#G "#G "#G "#G "# G "# G  "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$ G "$ G "$ G "$ G "$ G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G "$G  "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "% G "% G "% G "% G "% G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "%G "% G "%!G "%"G "%#G "%$G "%%G "%&G  "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "& G "& G "& G "& G "& G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G "&G  "'G "'G "'G "'G "'G "'G "'G "'G  "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "(G "( G "( G "( H "( H "( H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H "(H  ")H ")H ")H ")H ")H ")H ")H ")H ") H ") H ") H ") H ") H! ")H" ")H# ")H$ ")H% ")H& ")H' ")H( ")H) ")H* ")H+ ")H, ")H- ")H. ")H/ ")H0 ")H1  "*H2 "*H3 "*H4 "*H5 "*H6 "*H7 "*H8 "*H9 "* H: "* H; "* H< "* H= "* H> "*H? "*H@ "*HA "*HB "*HC "*HD "*HE "*HF "*HG "*HH "*HI "*HJ  "+HK "+HL "+HM "+HN "+HO "+HP "+HQ "+HR "+ HS "+ HT "+ HU "+ HV "+ HW "+HX "+HY "+HZ "+H[ "+H\ "+H] "+H^ "+H_ "+H` "+Ha "+Hb "+Hc "+Hd "+He "+Hf  ",Hg ",Hh ",Hi ",Hj ",Hk ",Hl ",Hm ",Hn ", Ho ", Hp ", Hq ", Hr ", Hs ",Ht ",Hu ",Hv ",Hw ",Hx ",Hy ",Hz ",H{ ",H| ",H} ",H~ ",H ",H ",H ",H  "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "- H "- H "- H "- H "- H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H "-H  ".H ".H ".H ".H ".H ".H ".H ".H ". H ". H ". H ". H ". H  "/H "/H "/H "/H "/H "/H "/H "/H "/ H "/ H "/ H "/ H "/ H "/H "/H  "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0 H "0 H "0 H "0 H "0 H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H "0H  "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1 H "1 H "1 H "1 H "1 H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H "1H  "2H "2H "2H "2H "2H "2H "2H "2H "2 H "2 H "2 H  "3H "3H "3H "3H "3H "3H "3H "3H "3 H "3 H "3 H "3 H "3 H "3I "3I "3I "3I "3I "3I "3I "3I "3I "3I  "4I "4I "4I "4I "4I "4I "4I "4I "4 I "4 I "4 I "4 I "4 I "4I "4I  "5I "5I "5I "5I "5I "5I "5I "5I "5 I! "5 I" "5 I# "5 I$  "6I% "6I& "6I' "6I( "6I) "6I* "6I+ "6I, "6 I- "6 I. "6 I/ "6 I0 "6 I1 "6I2 "6I3 "6I4 "6I5  "7I6 "7I7 "7I8 "7I9 "7I: "7I; "7I< "7I= "7 I> "7 I? "7 I@ "7 IA "7 IB  "8IC "8ID "8IE "8IF "8IG "8IH "8II "8IJ "8 IK "8 IL "8 IM "8 IN  "9IO "9IP "9IQ "9IR "9IS "9IT "9IU "9IV "9 IW "9 IX "9 IY "9 IZ "9 I[ "9I\ "9I] "9I^ "9I_ "9I` "9Ia "9Ib "9Ic  ":Id ":Ie ":If ":Ig ":Ih ":Ii ":Ij ":Ik ": Il ": Im ": In ": Io ": Ip ":Iq  ";Ir ";Is ";It ";Iu ";Iv ";Iw ";Ix ";Iy "; Iz "; I{ "; I| "; I} "; I~ ";I ";I ";I ";I ";I ";I ";I ";I  "I ">I ">I ">I ">I ">I ">I ">I "> I "> I "> I "> I  "?I "?I "?I "?I "?I "?I "?I "?I "? I "? I "? I "? I "? I "?I "?I "?I "?I "?I "?I  "@I "@I "@I "@I "@I "@I "@I "@I "@ I "@ I "@ I "@ I  "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "A I "A I "A I "A I "A I "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI "AI  "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BI "B I "B I "B I "B I "B I "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BI "BJ "BJ "BJ "BJ  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  , J  , J  , J  , J  , J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J  ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J , J , J , J! , J" , J# ,J$ ,J% ,J& ,J' ,J( ,J) ,J* ,J+ ,J, ,J- ,J. ,J/ ,J0 ,J1 ,J2 ,J3 ,J4 ,J5 , J6 ,!J7 ,"J8 ,#J9 ,$J: ,%J;  ,J< ,J= ,J> ,J? ,J@ ,JA ,JB ,JC , JD , JE , JF , JG , JH ,JI ,JJ ,JK ,JL ,JM ,JN ,JO ,JP ,JQ ,JR ,JS ,JT  ,JU ,JV ,JW ,JX ,JY ,JZ ,J[ ,J\ , J] , J^ , J_ , J` , Ja ,Jb ,Jc ,Jd ,Je ,Jf ,Jg ,Jh ,Ji ,Jj ,Jk ,Jl ,Jm ,Jn ,Jo ,Jp ,Jq ,Jr ,Js  ,Jt ,Ju ,Jv ,Jw ,Jx ,Jy ,Jz ,J{ , J| , J} , J~ , J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J  ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J , J , J , J , J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J  ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J , J , J , J , J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J , J ,!J ,"J  ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J , J , J , J , J , J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J ,J  , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , J , K , K , K  , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K , K  , K , K , K , K , K , K! , K" , K# , K$ , K% , K& , K' , K( , K) , K* , K+ , K, , K- , K. , K/ , K0 , K1 , K2  , K3 , K4 , K5 , K6 , K7    , 8 D P \ h t !!!!'!3!?!K!W!c!o!{!!!!!!!!!!!" """".":"F"R"^"j"v"""""""""""####)#5#A#M#Y#e#q#}##########$$ $$$$0$<$H$T$`$l$x$$$$$$$$$$$%%%%+%7%C%O%[%g%s%%%%%%%%%%%&&&&&&2&>&J&V&b&n&z&&&&&&&&&&&' ''"'.'9'E'Q']'i'u'''''''''''((((((4(@(L(X(d(p(|((((((((((() ))#)/);)G)S)_)j)v)))))))))))******6*B*N*Z*f*r*~**********++ ++%+1+=+I+U+a+m+y+++++++++++, ,,!,-,9,E,Q,],i,u,,,,,,,,,,,----'-3-?-K-W-c-o-{-----------. ..#./.;.G.S._.k.w...........////*/6/B/N/Z/f/r/~//////////00 00%010=0I0U0a0m0y000000000001 11 1,181D1P1\1h1t111111111112222'232?2K2W2c2o2{222222222223 33#3/3;3G3S3^3j3v333333333334444*464B4N4Z4f4r4}444444444455 55%515=5I5U5a5m5y555555555556 66!6-696E6Q6\6h6t666666666667777(747@7L7X7d7p7|777777777788 88$808<8H8T8`8k8w888888888889999+979C9O9[9g9s99999999999::::&:2:>:J:V:b:n:z:::::::::::; ;;!;-;9;E;Q;];i;u;;;;;;;;;;;<<<<(<4<@>>>*>6>B>N>Z>f>r>~>>>>>>>>>>????&?2?>?J?U?a?m?y???????????@ @@!@,@8@D@P@\@h@t@@@@@@@@@@@AAAA'A3A?AKAWAcAoA{AAAAAAAAAAAB BB"B.B:BFBRB^BjBvBBBBBBBBBBBCCCC)C5CACMCYCdCpC|CCCCCCCCCCDD DD$D0DFJFUFaFmFyFFFFFFFFFFFGGG G,G8GDGPG\GhGtGGGGGGGGGGGHHHH(H4H@HLHXHdHpH|HHHHHHHHHHHI II#I/I;IGISI_IkIwIIIIIIIIIIIJJJJ+J7JCJOJ[JgJsJJJJJJJJJJJKKKK&K2K>KJKVKbKnKzKKKKKKKKKKKL LL"L.L:LFLRL^LjLvLLLLLLLLLLLMMMM)M5MAMMMYMeMqM}MMMMMMMMMMNN NN%N1N=NINUNaNmNyNNNNNNNNNNNO OO!O-O9OEOQO]OiOuOOOOOOOOOOOPPPP(P4P@PLPXPdPpP|PPPPPPPPPPQQ QQ$Q0QZJZVZbZnZzZZZZZZZZZZZ[ [["[.[:[F[R[^[j[u[[[[[[[[[[[\\\\)\5\@\L\X\d\p\|\\\\\\\\\\]] ]]#]/];]G]S]_]k]w]]]]]]]]]]]^^^^*^6^B^N^Z^f^r^~^^^^^^^^^^__ __%_1_=_I_U_a_m_y___________``` `,`8`D`O`[`g`s```````````aaaa'a3a?aKaVabanazaaaaaaaaaaab bb"b.b:bFbRb^bjbvbbbbbbbbbbbcccc)c5cAcMcYcecqc}ccccccccccdd dd$d0dfJfUfafmfyfffffffffffg gg!g-g9gEgQg]giguggggggggggghhhh)h5hAhMhYhehqh}hhhhhhhhhhii ii%i1i=iHiTi`ilixiiiiiiiiiiijjj j,j8jDjPj\jgjsjjjjjjjjjjjkkkk'k3k?kKkWkckok{kkkkkkkkkkkl ll"l.l:lFlRl^ljlvlllllllllllmmmm)m5mAmMmYmemqm}mmmmmmmmmmnn nn%n1n=nInUnanmnynnnnnnnnnnnooo o,o8oDoPo\ohotooooooooooopppp(p4p@pLpWpcpop{pppppppppppq qq#q/q;qGqSq_qkqwqqqqqqqqqqqrrrr*r6rBrNrZrfrrr~rrrrrrrrrrssss&s2s>sJsVsbsnszssssssssssst tt!t-t9tEtQt]titutttttttttttuuuu)u5uAuMuXudupu|uuuuuuuuuuvv vv#v/v;vGvSv_vkvwvvvvvvvvvvvwwww*w6wBwNwZwfwrw~wwwwwwwwwwxxxx&x2x>xJxVxbxnxzxxxxxxxxxxxy yy!y-y9yEyQy]yiyuyyyyyyyyyyyzzzz(z4z@zLzXzdzpz|zzzzzzzzzzz{ {{#{/{;{G{S{_{k{w{{{{{{{{{{{||||+|6|B|N|Z|f|r|~||||||||||}} }}%}1}=}I}U}a}m}y}}}}}}}}}}}~ ~~!~-~9~E~Q~]~i~u~~~~~~~~~~~(4@LXdp| , K9 , K: , K; , K< , K= , K> , K? , K@ , KA , KB , KC  , KD , KE , KF , KG , KH , KI , KJ , KK , KL , KM , KN , KO , KP , KQ , KR , KS , KT , KU , KV , KW , KX , KY , KZ , K[ , K\ , K] , K^  ,K_ ,K` ,Ka ,Kb ,Kc ,Kd ,Ke ,Kf , Kg , Kh , Ki , Kj , Kk ,Kl ,Km ,Kn ,Ko ,Kp ,Kq ,Kr ,Ks ,Kt  ,Ku ,Kv ,Kw ,Kx ,Ky ,Kz ,K{ ,K| , K} , K~ , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K ,K ,K ,K ,K  ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K ,K , K , K , K , K , K ,K  ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L ,L ,L ,L! ,L" ,L# ,L$ ,L% , L& , L' , L( , L) , L* ,L+ ,L, ,L- ,L. ,L/ ,L0 ,L1 ,L2 ,L3 ,L4 ,L5 ,L6 ,L7 ,L8 ,L9 ,L: ,L; ,L< , L= ,!L> ,"L? ,#L@ ,$LA ,%LB ,&LC ,'LD ,(LE  ,LF ,LG ,LH ,LI ,LJ ,LK ,LL ,LM , LN , LO  ,LP ,LQ ,LR ,LS ,LT ,LU ,LV ,LW , LX , LY , LZ , L[ , L\ ,L] ,L^ ,L_ ,L` ,La ,Lb ,Lc ,Ld ,Le ,Lf ,Lg ,Lh ,Li ,Lj ,Lk ,Ll ,Lm ,Ln , Lo ,!Lp ,"Lq ,#Lr ,$Ls ,%Lt ,&Lu  ,Lv ,Lw ,Lx ,Ly ,Lz ,L{ ,L| ,L} , L~ , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L  ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L  ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L  ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,L , L , L , L , L , L ,L ,L ,L ,L ,L ,L ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M ,M , M ,!M ,"M ,#M ,$M ,%M ,&M ,'M ,(M  , M , M , M , M , M , M , M , M , M , M , M , M , M! , M" , M# , M$ , M% , M& , M' , M( , M) , M* , M+ , M, , M- , M. , M/ , M0 , M1 , M2 , M3 , M4 , !M5 , "M6 , #M7 , $M8 , %M9 , &M: , 'M; , (M< , )M= , *M> , +M? , ,M@  ,!MA ,!MB ,!MC ,!MD ,!ME ,!MF ,!MG ,!MH ,! MI ,! MJ ,! MK ,! ML ,! MM ,!MN ,!MO ,!MP ,!MQ ,!MR ,!MS ,!MT ,!MU ,!MV ,!MW ,!MX ,!MY ,!MZ  ,"M[ ,"M\ ,"M] ,"M^ ,"M_ ,"M` ,"Ma ,"Mb ," Mc ," Md ," Me ," Mf ," Mg ,"Mh ,"Mi ,"Mj ,"Mk ,"Ml ,"Mm ,"Mn ,"Mo ,"Mp  ,#Mq ,#Mr ,#Ms ,#Mt ,#Mu ,#Mv ,#Mw ,#Mx ,# My ,# Mz ,# M{ ,# M| ,# M} ,#M~ ,#M ,#M ,#M ,#M ,#M  ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$ M ,$ M ,$ M ,$ M ,$ M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$M ,$ M  ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,% M ,% M ,% M ,% M ,% M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M ,%M  ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,& M ,& M ,& M ,& M ,& M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M ,&M  ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M ,' M ,' M ,' M ,' M ,' M ,'M ,'M ,'M ,'M ,'M  ,(M ,(M ,(M ,(M ,(M ,(M ,(M ,(M ,( M ,( M ,( M ,( M ,( M ,(M ,(M ,(M  ,)M ,)M ,)M ,)M ,)M ,)M ,)M ,)M ,) M ,) N ,) N ,) N ,) N ,)N ,)N ,)N ,)N ,)N  ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,* N ,* N ,* N ,* N ,* N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N ,*N  ,+N ,+N ,+N! ,+N" ,+N# ,+N$ ,+N% ,+N& ,+ N' ,+ N( ,+ N) ,+ N* ,+ N+  ,,N, ,,N- ,,N. ,,N/ ,,N0 ,,N1 ,,N2 ,,N3 ,, N4 ,, N5 ,, N6 ,, N7 ,, N8 ,,N9 ,,N: ,,N; ,,N< ,,N= ,,N> ,,N? ,,N@ ,,NA ,,NB ,,NC ,,ND ,,NE ,,NF ,,NG ,,NH ,,NI  ,-NJ ,-NK ,-NL ,-NM ,-NN  ,.NO ,.NP ,.NQ ,.NR ,.NS ,.NT ,.NU ,.NV ,. NW ,. NX ,. NY ,. NZ ,. N[ ,.N\ ,.N] ,.N^ ,.N_ ,.N` ,.Na ,.Nb ,.Nc ,.Nd ,.Ne ,.Nf ,.Ng ,.Nh ,.Ni ,.Nj  ,/Nk ,/Nl ,/Nm ,/Nn ,/No ,/Np ,/Nq  ,0Nr ,0Ns ,0Nt ,0Nu ,0Nv ,0Nw ,0Nx ,0Ny ,0 Nz ,0 N{ ,0 N| ,0 N} ,0 N~ ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0N ,0 N ,0!N ,0"N ,0#N ,0$N ,0%N ,0&N ,0'N ,0(N ,0)N ,0*N ,0+N ,0,N ,0-N ,0.N ,0/N  ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1 N ,1 N ,1 N ,1 N ,1 N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1N ,1 N ,1!N ,1"N ,1#N ,1$N ,1%N ,1&N ,1'N  ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2 N ,2 N ,2 N ,2 N ,2 N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2N ,2 N ,2!N ,2"N ,2#N ,2$N ,2%N ,2&N ,2'N ,2(N ,2)N ,2*N ,2+N ,2,N ,2-N ,2.N  ,3N ,3N ,3N ,3N ,3N ,3N ,3N ,3N ,3 N ,3 N ,3 O ,3 O ,3 O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3O ,3 O ,3!O ,3"O ,3#O ,3$O ,3%O ,3&O ,3'O ,3(O ,3)O ,3*O ,3+O ,3,O! ,3-O" ,3.O# ,3/O$ ,30O% ,31O& ,32O' ,33O( ,34O) ,35O* ,36O+ ,37O, ,38O- ,39O. ,3:O/ ,3;O0 ,3O3 ,3?O4 ,3@O5  ,4O6 ,4O7 ,4O8 ,4O9 ,4O: ,4O; ,4O< ,4O= ,4 O> ,4 O? ,4 O@ ,4 OA ,4 OB ,4OC ,4OD ,4OE ,4OF ,4OG ,4OH ,4OI ,4OJ ,4OK ,4OL ,4OM ,4ON ,4OO ,4OP ,4OQ ,4OR ,4OS ,4OT ,4 OU ,4!OV ,4"OW  6OX  6OY  6OZ  6O[  6O\  6O]  6O^  6O_  6 O`  6 Oa  6 Ob  6 Oc  6 Od  6Oe  6Of  6Og  6Oh  6Oi  6Oj  6Ok  6Ol  6Om  6On 6Oo 6Op 6Oq 6Or 6Os 6Ot 6Ou 6 Ov 6 Ow 6 Ox 6 Oy 6 Oz 6O{ 6O| 6O} 6O~ 6O 6O 6O 6O 6O  6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6 O 6 O 6 O 6 O 6 O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6 O 6!O 6"O 6#O 6$O 6%O 6&O 6'O 6(O 6)O 6*O 6+O 6,O 6-O 6.O 6/O 60O 61O 62O 63O 64O 65O 66O 67O 68O 69O 6:O 6;O 6O 6?O 6@O 6AO 6BO  6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6 O 6 O 6 O 6 O 6 O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O  6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6 O 6 O 6 O 6 O 6 O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O 6O  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  JO  J O  J O  J O  J O  J O  JO  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP  JP JP JP JP JP JP JP JP J P J P  JP JP JP JP JP JP JP JP J P J P! J P" J P# J P$ JP% JP& JP' JP( JP) JP* JP+ JP, JP- JP. JP/ JP0 JP1 JP2  JP3 JP4 JP5 JP6 JP7 JP8 JP9 JP: J P; J P< J P= J P> J P? JP@ JPA JPB JPC  JPD JPE JPF JPG JPH JPI JPJ JPK J PL J PM J PN J PO J PP JPQ JPR JPS JPT  JPU JPV JPW JPX JPY JPZ JP[ JP\ J P] J P^ J P_ J P` J Pa JPb  JPc JPd JPe JPf JPg JPh JPi JPj J Pk J Pl J Pm J Pn J Po JPp JPq JPr JPs JPt JPu JPv JPw JPx JPy JPz JP{ JP| JP}  JP~ JP JP JP JP JP JP JP J P J P J P J P J P JP JP JP JP JP  J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P  J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P  J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P  J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P  J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P J P  JP JP JP JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ  JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ  JQ JQ JQ JQ JQ JQ! JQ" JQ# J Q$ J Q% J Q& J Q' J Q( JQ) JQ* JQ+ JQ, JQ- JQ. JQ/ JQ0 JQ1 JQ2 JQ3 JQ4 JQ5 JQ6 JQ7 JQ8 JQ9 JQ: J Q; J!Q< J"Q= J#Q> J$Q? J%Q@ J&QA J'QB J(QC J)QD J*QE J+QF J,QG J-QH J.QI J/QJ J0QK J1QL J2QM J3QN J4QO J5QP J6QQ J7QR J8QS J9QT J:QU J;QV JQY J?QZ  JQ[ JQ\ JQ] JQ^ JQ_ JQ` JQa JQb J Qc J Qd J Qe J Qf J Qg JQh JQi JQj JQk JQl JQm JQn JQo JQp JQq JQr  JQs JQt JQu JQv JQw JQx JQy JQz J Q{ J Q| J Q} J Q~ J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q  JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ  JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J!Q J"Q J#Q J$Q J%Q J&Q J'Q J(Q J)Q J*Q J+Q J,Q J-Q J.Q J/Q J0Q J1Q  JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q  JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ JQ J Q J Q J Q J Q J Q JQ JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR! JR" JR# JR$ JR% JR& JR' JR( JR) JR* JR+ JR, JR- JR. JR/ J R0 J!R1 J"R2 J#R3 J$R4 J%R5 J&R6 J'R7 J(R8 J)R9 J*R: J+R; J,R< J-R= J.R> J/R? J0R@ J1RA  JRB JRC JRD JRE JRF JRG JRH JRI J RJ J RK J RL J RM J RN JRO JRP JRQ JRR JRS JRT JRU JRV JRW JRX JRY JRZ JR[ JR\  JR] JR^ JR_ JR` JRa JRb JRc JRd J Re J Rf J Rg J Rh J Ri JRj JRk JRl JRm  JRn JRo JRp JRq JRr JRs JRt JRu J Rv J Rw J Rx J Ry J Rz JR{ JR| JR} JR~ JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR J R J!R J"R J#R J$R  JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR JR  JR JR JR JR JR JR JR JR J R J R J R J R J R JR JR JR JS JS  J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S J S!  J!S" J!S# J!S$ J!S% J!S& J!S' J!S( J!S) J! S* J! S+ J! S, J! S- J! S. J!S/ J!S0 J!S1 J!S2 J!S3 J!S4 J!S5 J!S6 J!S7 J!S8 J!S9 J!S: J!S; J!S< J!S= J!S> J!S? J!S@ J! SA  1 1 < H T ` l x !!! !,!8!D!P!\!h!t!!!!!!!!!!!""""'"3"?"K"W"b"n"z"""""""""""# ##"#.#:#F#R#^#j#v###########$$$$)$5$A$M$Y$e$q$}$$$$$$$$$$%% %%%%1%=%I%U%a%m%x%%%%%%%%%%%&&& &,&8&D&P&\&h&t&&&&&&&&&&&''''''3'?'K'W'c'o'{'''''''''''( (("(.(:(F(R(^(j(v((((((((((())))*)6)B)N)Z)f)r)~))))))))))****&*1*=*I*U*a*m*y***********+ ++!+-+9+E+Q+]+h+t+++++++++++,,,,(,4,@,L,W,c,o,{,,,,,,,,,,,- --#-/-;-G-S-_-k-w-----------....*.6.B.N.Z.f.r.~..........// //%/1/=/I/U/a/m/y///////////0 00!0-080D0P0\0h0t000000000001111(141@1L1W1c1o1{111111111112 22#2/2;2G2S2_2j2v222222222223333*363B3N3Z3f3r3~333333333344 44"4-484C4N4Y4d4o4z4444444444445 55#5/5;5G5S5_5k5w555555555556666+676C6O6[6g6s666666666667777'737>7J7V7b7n7z777777777778 88"8.8:8F8R8^8j8v888888888889999)959A9M9Y9e9q9}9999999999:: ::%:1:=:I:U:`:l:x:::::::::::;;; ;,;8;D;P;\;h;t;;;;;;;;;;;<<<<'<3>>>*>6>B>N>Z>f>q>}>>>>>>>>>>?? ??%?1?=?I?U?a?m?y???????????@@@ @,@8@D@P@\@h@t@@@@@@@@@@@AAAA'A3A?AKAWAcAoA{AAAAAAAAAAAB BB"B.B:BFBRB^BjBvBBBBBBBBBBBCCCC*C6CBCNCZCfCrC~CCCCCCCCCCDD DD%D1D=DIDUDaDmDyDDDDDDDDDDDDE EE E,E8EDEPE\EhEtEEEEEEEEEEEFFFF(F3F?FKFWFcFnFzFFFFFFFFFFFG GG"G.G:GFGQG]GiGuGGGGGGGGGGGHHHH(H4H@HLHXHdHpH|HHHHHHHHHHHI II#I/I;IFIRI^IjIvIIIIIIIIIIIJJJJ)J5JAJMJYJeJqJ}JJJJJJJJJJKK KK$K0KYIYTY_YjYuYYYYYYYYYYYZZZZ'Z3Z?ZKZWZcZnZzZZZZZZZZZZZ[[[['[2[=[H[S[^[i[t[[[[[[[[[[[\\ \\$\0\;\G\S\_\k\w\\\\\\\\\\\]]]]*]6]B]N]Z]e]q]}]]]]]]]]]]^^ ^^$^0^<^H^T^`^l^x^^^^^^^^^^^____+_7_C_O_[_g_s____________````(`3`>`I`T`_`j`v```````````aaaa)a5aAaMaYaeaqa}aaaaaaaaaaabbbb)b4b?bJbUb`bkbvbbbbbbbbbbbcccc&c2c>cJcVcbcnczcccccccccccd dd!d-d9dEdQd]didsd~dddddddddddee ee#e.e9eEeQe]eieueeeeeeeeeeeffff(f4f@fLfXfdfpf|fffffffffffgggg'g2g=gHgSg^gigtggggggggggghhhh'h3h?hKhWhchoh{hhhhhhhhhhhhi ii i+i6iAiLiWibimixiiiiiiiiiiijjjj+j7jCjOj[jgjsjjjjjjjjjjjkkkk&k1k=kIkUkakmkykkkkkkkkkkklll l,l8lDlPl\lglslllllllllllmmmm&m2m>mJmVmbmnmzmmmmmmmmmmmn nn!n-n9nEnQn]ninunnnnnnnnnnnoooo(o4o@oLoXodopo{ooooooooooop pp#p/p;pFpRp^pjpvpppppppppppqqqq)q5qAqMqXqdqpq|qqqqqqqqqqrr rr$r0r}J}V}b}n}z}}}}}}}}}}}~ ~~!~-~9~E~Q~]~i~u~~~~~~~~~~~)5AMYeq}  J"SC J"SD J"SE J"SF J"SG J"SH J"SI J"SJ J" SK J" SL J" SM J" SN J" SO J"SP J"SQ J"SR J"SS J"ST J"SU J"SV J"SW J"SX J"SY J"SZ J"S[ J"S\ J"S] J"S^ J"S_ J"S` J"Sa  J#Sb J#Sc J#Sd J#Se J#Sf J#Sg J#Sh J#Si J# Sj J# Sk J# Sl J# Sm J# Sn J#So J#Sp  J$Sq J$Sr J$Ss J$St J$Su J$Sv J$Sw J$Sx J$ Sy J$ Sz J$ S{ J$ S| J$ S} J$S~ J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$S J$ S J$!S J$"S J$#S J$$S J$%S J$&S  J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J% S J% S J% S J% S J% S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S J%S  J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J& S J& S J& S J& S J& S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S J&S  J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J' S J' S J' S J' S J' S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S J'S  J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J( S J( S J( S J( S J( S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(S J(T J(T J(T J(T J(T J(T J( T J(!T J("T J(#T J($T J(%T J(&T J('T J((T J()T J(*T J(+T J(,T J(-T J(.T J(/T J(0T J(1T  J)T J)T J)T J)T J)T J)T J)T J)T J) T J) T! J) T" J) T# J) T$ J)T% J)T& J)T' J)T( J)T) J)T* J)T+ J)T, J)T- J)T. J)T/ J)T0 J)T1  J*T2 J*T3 J*T4 J*T5 J*T6 J*T7 J*T8 J*T9 J* T: J* T; J* T< J* T= J* T> J*T? J*T@ J*TA J*TB J*TC J*TD J*TE  J+TF J+TG J+TH J+TI J+TJ J+TK J+TL J+TM J+ TN J+ TO J+ TP J+ TQ J+ TR J+TS J+TT J+TU J+TV J+TW J+TX J+TY J+TZ J+T[ J+T\ J+T] J+T^ J+T_ J+T`  J,Ta J,Tb J,Tc J,Td J,Te J,Tf J,Tg J,Th J, Ti J, Tj J, Tk J, Tl J, Tm J,Tn J,To J,Tp J,Tq J,Tr J,Ts J,Tt J,Tu J,Tv J,Tw J,Tx J,Ty J,Tz J,T{ J,T| J,T} J,T~ J,T  J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J- T J- T J- T J- T J- T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T J-T  J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J. T J. T J. T J. T J. T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T J.T  J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/ T J/ T J/ T J/ T J/ T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T J/T  J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0 T J0 T J0 T J0 T J0 T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0T J0 T J0!T J0"T J0#T  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  T T  T T  T T  T T  T T  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TT  TU TU TU TU TU TU TU TU T U T U T U T U T U TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU T U T!U T"U! T#U" T$U# T%U$ T&U% T'U& T(U' T)U( T*U) T+U* T,U+ T-U, T.U- T/U. T0U/ T1U0  TU1 TU2 TU3 TU4 TU5 TU6 TU7 TU8 T U9 T U: T U; T U< T U= TU> TU? TU@ TUA TUB TUC TUD TUE TUF TUG TUH TUI TUJ TUK TUL TUM TUN  TUO TUP TUQ TUR TUS TUT TUU TUV T UW T UX T UY T UZ T U[ TU\ TU] TU^ TU_ TU` TUa TUb TUc TUd TUe TUf TUg TUh TUi TUj TUk TUl TUm T Un T!Uo T"Up T#Uq T$Ur T%Us  TUt TUu TUv TUw TUx TUy TUz TU{ T U| T U} T U~ T U T U TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU  TU TU TU TU TU TU TU TU T U T U T U T U T U TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU  TU TU TU TU TU TU TU TU T U T U T U T U T U TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU  TU TU TU TU TU TU TU TU T U T U T U T U T U TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU TU  T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T U T V  T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V  T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V T V! T V" T V# T V$ T V% T V& T V' T V( T V) T V* T V+ T V, T V- T V. T V/ T V0 T V1 T V2 T V3 T V4 T V5 T !V6 T "V7 T #V8 T $V9 T %V: T &V; T 'V< T (V= T )V> T *V? T +V@ T ,VA T -VB  T VC T VD T VE T VF T VG T VH T VI T VJ T VK T VL T VM T VN T VO  ^VP  ^VQ  ^VR  ^VS  ^VT  ^VU  ^VV  ^VW  ^ VX  ^ VY  ^ VZ  ^V[ ^V\ ^V] ^V^ ^V_ ^V` ^Va ^Vb ^ Vc ^ Vd ^ Ve ^ Vf ^ Vg ^Vh ^Vi ^Vj ^Vk ^Vl ^Vm ^Vn ^Vo ^Vp ^Vq  ^Vr ^Vs ^Vt ^Vu ^Vv  ^Vw ^Vx ^Vy ^Vz ^V{ ^V| ^V} ^V~ ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^V ^V ^V ^V ^V ^V  ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^V ^V  ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^ V ^ V ^ V  ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^V ^V ^V  ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V ^ V  ^ V ^ V ^ V ^ V ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W ^ W  ^W ^W ^W ^W ^W ^W ^W ^W ^ W  hW  hW  hW  hW  hW  hW  hW  hW  h W  h W  h W  h W  h W!  hW"  hW#  hW$  hW%  hW&  hW'  hW(  hW) hW* hW+ hW, hW- hW. hW/ hW0 h W1 h W2 h W3 h W4 h W5 hW6 hW7 hW8 hW9 hW: hW; hW< hW= hW> hW? hW@ hWA hWB hWC hWD hWE hWF hWG h WH  hWI hWJ hWK hWL hWM hWN hWO hWP h WQ h WR h WS h WT h WU hWV hWW hWX hWY hWZ hW[ hW\ hW]  rW^  rW_  rW`  rWa  rWb  rWc  rWd  rWe  r Wf  r Wg  r Wh  r Wi  r Wj  rWk  rWl  rWm rWn rWo rWp rWq rWr rWs rWt r Wu r Wv r Ww r Wx r Wy rWz rW{ rW|  rW} rW~ rW rW rW rW rW rW r W r W r W r W r W rW rW  rW rW rW rW rW rW rW rW r W r W r W r W r W  rW rW rW rW rW rW rW rW r W r W r W r W r W rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW rW  rW rW rW rW rW rW rW rW r W r W r W r W r W rW  rW rW rW rW rW rW rW rW r W r W r W r W r W rW rW rW rW  rW rW rW rW rW rW rW rW r W r W r W r W r W rW  r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W r W  |W  |W  |W  |W  |W  |W  |W  |W  | W  | W  | W  | W  | W  |W  |W  |W  |X  |X  |X  |X  |X  X  X  X  X  X  X  X  X   X   X   X   X   X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X X! X" X# X$ X% X& X'  X(  X)  X* X+ X, X- X. X/ X0 X1  X2  X3  X4  X5  X6  X7  X8  X9  X:  X;  X<   X=   X>   X?   X@   XA  XB  XC  XD  XE XF XG XH XI XJ XK XL  XM  XN  XO  XP  XQ  XR XS XT XU XV XW XX XY  XZ  X[  X\  X]  X^ X_ X` Xa Xb Xc Xd Xe  Xf  Xg  Xh  Xi  Xj  Xk Xl Xm Xn Xo Xp Xq Xr  Xs  Xt  Xu  Xv  Xw Xx Xy  Xz X{ X| X} X~ X X X  X  X  X  X  X X X X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X  X  X  X   X   X   X   X   X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X  X  X  X  X  X  X  X  X   X   X   X   X   X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X X X X X X X X  X X X X X X X X  X  X  X  X  X X Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y   Y   Y   Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y!  Y"  Y# Y$ Y%  Y& Y' Y( Y) Y* Y+ Y, Y-  Y.  Y/  Y0  Y1  Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 Y7 Y8 Y9  Y:  Y;  Y<  Y=  Y>  Y?  Y@  YA   YB   YC   YD   YE   YF  YG  YH  YI YJ YK YL YM YN YO YP  YQ  YR  YS  YT  YU YV YW YX YY YZ Y[ Y\ Y] Y^ Y_  Y`  Ya  Yb  Yc  Yd  Ye  Yf  Yg   Yh   Yi   Yj   Yk   Yl  Ym  Yn  Yo  Yp  Yq  Yr  Ys  Yt  Yu Yv Yw Yx Yy Yz Y{ Y|  Y}  Y~  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y  Y Y Y Y Y Y Y Y  Y  Y  Y  Y  Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y   Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Y  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z   Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z! Z" Z# Z$ Z%  Z&  Z'  Z(  Z)  Z* Z+ Z, Z- Z. Z/ Z0 Z1 Z2  Z3  Z4  Z5  Z6  Z7  Z8  Z9  Z:   Z;   Z<   Z=   Z>   Z?  Z@  ZA ZB ZC ZD ZE ZF ZG ZH  ZI  ZJ  ZK  ZL  ZM ZN ZO ZP ZQ  ZR ZS ZT ZU ZV ZW ZX ZY  ZZ  Z[  Z\  Z]  Z^ Z_ Z` Za Zb Zc  Zd Ze Zf Zg Zh Zi  Zj  Zk  Zl  Zm  Zn  Zo  Zp  Zq   Zr   Zs   Zt   Zu   Zv  Zw  Zx  Zy  Zz  Z{  Z|  Z}  Z~  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z Z  Z !Z "Z #Z $Z %Z &Z 'Z (Z )Z *Z +Z ,Z -Z .Z /Z 0Z  Z Z Z Z Z Z Z Z  Z  Z  Z  Z  [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [ [  [ ![ "[  [ [ [ [ [ [ [ [  [  [  [  [!  [" [# [$ [% [& [' [( [) [* [+ [, [- [. [/ [0 [1 [2  [3 [4 [5 [6 [7 [8 [9 [:  [;  [<  [=  [>  [? [@ [A [B [C [D [E [F [G [H [I [J [K [L  [N [O [P [Q  [R ![S "[T   [U  [V  [W  [X  [Y  [Z  [[    ' 3 ? K W c o { ! !!#!/!;!G!S!_!k!w!!!!!!!!!!!""""*"6"B"N"Z"f"r"~""""""""""#####>#J#V#b#n#z###########$ $$!$-$9$E$Q$]$i$u$$$$$$$$$$$%%%%(%4%@%L%X%d%p%|%%%%%%%%%%&& &&$&0&<&H&T&`&l&x&&&&&&&&&&&''' ','8'C'O'['g's'''''''''''(((('(3(?(K(W(c(o({((((((((((() ))#)/);)G)S)_)k)w)))))))))))******6*B*N*Z*f*r*~**********++++&+2+>+J+V+b+n+z+++++++++++, ,,!,-,9,E,Q,],i,u,,,,,,,,,,,----)-5-A-M-Y-e-q-|----------.. ..$.0.<.H.T.`.l.x...........////+/7/C/O/[/g/s///////////0000&020>0J0V0b0n0z000000000001 11"1.1:1F1R1^1j1v111111111112222)252A2M2Y2e2q2}222222222233 33$303<3H3T3`3l3x33333333333444 4,484D4P4\4h4t444444444445555'535?5K5W5c5o5{555555555556 66#6/6;6G6S6_6k6w666666666667777*767B7N7Z7f7r7~77777777778888&828>8J8V8b8n8z888888888889 99!9-999E9Q9]9i9u99999999999::::):5:A:M:Y:e:q:}::::::::::;; ;;$;0;<;H;T;`;l;x;;;;;;;;;;;<<< <,<8 >>#>/>;>G>S>_>k>w>>>>>>>>>>>????+?7?C?O?Z?f?r?~??????????@@@@&@2@>@J@V@b@n@z@@@@@@@@@@@A AA"A.A:AFARA^AjAvAAAAAAAAAAABBBB*B6BBBNBZBfBrB~BBBBBBBBBBCC CC%C1C=CICUCaCmCyCCCCCCCCCCCD DD!D-D9DEDQD]DiDuDDDDDDDDDDDEEEE)E5EAEMEYEeEqE}EEEEEEEEEEFF FF$F0FNJNVNbNnNzNNNNNNNNNNNO OO"O.O:OFORO^OjOvOOOOOOOOOOOPPPP)P5PAPMPYPePqP}PPPPPPPPPPQQ QQ%Q1Q=QIQUQaQmQyQQQQQQQQQQQR RR!R-R9RERPR\RhRtRRRRRRRRRRRSSSS(S4S@SLSXSdSpS|SSSSSSSSSSTT TT#T/T;TGTST_TkTwTTTTTTTTTTTUUUU+U7UCUOU[UgUsUUUUUUUUUUUVVVV&V2V>VJVVVbVnVzVVVVVVVVVVVW WW"W.W:WFWRW^WjWvWWWWWWWWWWWXXXX)X5XAXMXYXeXqX}XXXXXXXXXXYY YY%Y1Y=YIYUYaYmYyYYYYYYYYYYYZ ZZ!Z-Z9ZEZQZ]ZiZuZZZZZZZZZZZ[[[[([4[@[L[X[d[p[|[[[[[[[[[[\\ \\#\/\;\G\S\_\k\w\\\\\\\\\\\]]]]+]7]C]O][]g]s]]]]]]]]]]]^^^^'^2^>^J^V^b^n^z^^^^^^^^^^^_ __"_._:_F_R_^_j_v___________````)`5`A`M`Y`e`q`}``````````aa aa%a1a=aIaUaaamayaaaaaaaaaaab bb!b-b9bEbQb]bibubbbbbbbbbbbcccc)c5cAcLcXcdcpc|ccccccccccdd dd$d0dgIgTg_gjgugggggggggggghhhh%h0h;hFhQh\hghrh}hhhhhhhhhhhii ii"i-i8iCiNiYidioiziiiiiiiiiiijj jj%j1j=jIjUjajmjyjjjjjjjjjjjk kk!k-k9kEkQk]kikukkkkkkkkkkkllll)l5lAlLlXldlpl|llllllllllmm mm$m0mzJzVzbznzzzzzzzzzzzzz{ {{"{.{:{F{R{^{j{v{{{{{{{{{{{||||)|5|A|M|Y|e|q|}||||||||||}} }}%}1}=}I}U}a}m}y}}}}}}}}}}}~ ~~ ~,~8~D~P~\~h~t~~~~~~~~~~~(4@LXdp|  []  [^  [_  [`  [a  [b  [c  [d  [e  [f  [g  [h  [i  [j  [k  [l  [m  [n    [p  [q  [r  [s  [t  ![u  "[v  #[w  $[x  %[y  &[z   [{  [|  [}  [~  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  ![  "[  #[  $[  %[  &[  '[  ([  )[  *[   [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [   [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  ![  "[  #[  $[  %[  &[  '[  ([  )[  *[  +[  ,[  -[  .[  /[  0[  1[  2[   [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  [  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  \  !\  "\  #\  $\  %\  &\  '\  (\  )\  *\  +\  ,\  -\!  .\"  /\#  0\$  1\%  2\&  3\'  4\(  5\)  6\*  7\+  8\,  9\-  :\.  \/ \0 \1 \2 \3 \4 \5 \6  \7  \8  \9  \:  \; \< \= \> \? \@ \A \B \C \D \E \F \G \H \I \J \K \L \M  \N !\O "\P #\Q $\R  \S \T \U \V \W \X \Y \Z  \[  \\  \]  \^  \_ \` \a \b \c \d \e \f \g \h \i \j \k \l \m \n \o \p \q  \r !\s "\t #\u $\v %\w &\x '\y  \z \{ \| \} \~ \ \ \  \  \  \  \  \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \  \ \ \ \ \ \ \ \  \  \  \  \  \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \  \ \ \ \ \ \ \ \  \  \  \  \  \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \  \ !\ "\ #\  \ \ \ \ \ \ \ \  \  \  \  \  \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \  \ \ \ \ \ \ \ \  \  \  \  \  \ \ ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ]  ] !] "]  ] ] ] ] ] ] ] ]  ]  ]  ]  ]  ] ]! ]" ]# ]$ ]% ]& ]' ]( ]) ]* ]+ ], ]- ]. ]/ ]0 ]1 ]2  ]3 !]4 "]5 #]6 $]7 %]8 &]9 ']: (]; )]< *]= +]> ,]? -]@ .]A  ]B ]C ]D ]E ]F ]G ]H ]I  ]J  ]K  ]L  ]M  ]N ]O ]P ]Q ]R ]S ]T ]U ]V ]W ]X ]Y ]Z ][ ]\ ]] ]^ ]_ ]`  ]a !]b "]c #]d $]e %]f &]g ']h (]i )]j *]k +]l ,]m -]n .]o  ]p ]q ]r ]s ]t ]u ]v ]w  ]x  ]y  ]z  ]{  ]| ]} ]~ ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ]  ] !] "] #] $] %] &] ']  ] ] ] ] ] ] ] ]  ]  ]  ]  ]  ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ]  ] !] "] #] $] %] &] '] (] )] *] +] ,] -] .] /] 0] 1] 2] 3]  ] ] ] ] ] ] ] ]  ]  ]  ]  ]  ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ] ]  ] !] "] #] $] %] &] '] (] )] *] +] ,] -] .]  ] ] ] ] ] ] ] ]  ^  ^  ^  ^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^ !^ "^ #^ $^ %^ &^ '^ (^ )^ *^! +^" ,^# -^$ .^% /^& 0^' 1^( 2^) 3^* 4^+ 5^, 6^- 7^. 8^/ 9^0 :^1 ;^2 <^3 =^4 >^5 ?^6 @^7 A^8 B^9 C^: D^; E^< F^= G^> H^? I^@ J^A K^B  ^C ^D ^E ^F ^G ^H ^I ^J  ^K  ^L  ^M  ^N  ^O ^P ^Q ^R ^S ^T ^U ^V ^W ^X ^Y ^Z ^[ ^\ ^] ^^ ^_ ^` ^a  ^b !^c "^d #^e $^f %^g &^h '^i (^j )^k *^l +^m ,^n -^o .^p /^q 0^r 1^s 2^t 3^u 4^v 5^w 6^x 7^y 8^z 9^{ :^| ;^} <^~ =^ >^ ?^ @^ A^ B^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^  ^  ^  ^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^   ^   ^   ^   ^   ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^  ^   ^  !^  "^  #^  $^  %^  &^  '^  (^  )^  *^  +^  ,^  -^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^  ^  ^  ^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^  ^  ^  ^  ^  ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ _  _ !_ "_ #_  _ _ _ _ _ _ _ _  _  _  _  _  _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _! _" _#  _$ !_% "_& #_' $_( %_) &_* '_+ (_, )_-  _. _/ _0 _1 _2 _3 _4 _5  _6  _7  _8  _9  _: _; _< _= _> _? _@ _A _B _C _D _E _F _G _H _I _J _K _L  _M !_N "_O #_P $_Q %_R &_S '_T (_U )_V *_W +_X  _Y _Z _[ _\ _] _^ __ _`  _a  _b  _c  _d  _e _f _g _h _i _j _k _l _m _n _o _p _q _r _s _t _u _v _w  _x !_y "_z #_{ $_| %_} &_~ '_ (_ )_ *_ +_ ,_ -_ ._ /_ 0_ 1_ 2_ 3_ 4_ 5_ 6_ 7_ 8_  _ _ _ _ _ _ _ _  _  _  _  _  _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _  _ !_ "_ #_ $_ %_  _ _ _ _ _ _ _ _  _  _  _  _  _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _  _ !_ "_ #_ $_ %_ &_   _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  _  !_  "_  #_  $_  %`  &`  '`  (`  )`  *`  +`  ,`  -`  .`  /`  0`  1`  2`   `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `!  `"  `#  `$  `%  `&  `'  `(  `)  `*  `+  `,  `-  !`.  "`/  #`0  $`1  %`2  &`3  '`4  (`5  )`6  *`7  +`8  ,`9  -`:  .`;  /`<  0`=  1`>  2`?  3`@  4`A   `B  `C  `D  `E  `F  `G  `H  `I  `J  `K  `L  `M  `N  `O  `P  `Q  `R  `S  `T  `U  `V  `W  `X  `Y  `Z  `[  `\  `]  `^  `_  ``  `a  !`b   `c  `d  `e  `f  `g  `h  `i  `j  `k  `l  `m  `n  `o  `p  `q  `r  `s  `t  `u  `v  `w  `x  `y  `z  `{  `|  `}  `~  `  `  `  `  !`  "`  #`  $`  %`  &`  '`  (`  )`  *`  +`  ,`   `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  `  !`  "`  #`  $`  %`  ` ` ` ` ` ` ` `  `  `  `  `  ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` `  ` !` "` #` $` %` &` '` (` )` *` +` ,` -` .` /` 0` 1` 2` 3` 4` 5` 6` 7` 8` 9` :` ;` <` =` >` ?` @` A` B` C` D` E` F` G` H`  ` ` ` ` a a a a  a  a  a  a  a a a a a a a a a a a a a a a a a a a  a !a "a #a $a %a &a! 'a" (a# )a$ *a% +a& ,a' -a( .a) /a*  a+ a, a- a. a/ a0 a1 a2  a3  a4  a5  a6  a7 a8 a9 a: a; a< a= a>  a?  a@  aA  aB  aC  aD  aE  aF   aG   aH   aI   aJ   aK  aL  aM  aN  aO  aP  aQ  aR  aS  aT  aU  aV  aW  aX  aY  aZ  a[  a\  a]   a^  !a_  "a`  #aa  $ab  %ac  &ad  'ae  (af  )ag  *ah  +ai  ,aj  -ak  .al  /am  0an  1ao  2ap  3aq  4ar  5as  6at  7au  8av  9aw  :ax  ;ay  a|  ?a}  @a~  Aa  Ba  Ca  Da  Ea  Fa  Ga  Ha  Ia  Ja  Ka  La  Ma  Na  Oa  Pa  a a a a a a a a  a  a  a  a  a a a a a a a a a a a a a a a a a a a  a !a "a #a $a %a &a 'a (a )a *a +a ,a -a .a /a 0a 1a 2a 3a 4a  a a a a a a a a  a  a  a  a  a a a a a a a a a a a a a a a a a a a  a !a "a #a $a %a &a  a a a a a a a a  a  a  a  a  a a a a a a a a a a a b b b b b b b b  b !b "b #b $b %b &b 'b (b )b *b +b ,b  b b b b b b b b  b  b  b  b  b! b" b# b$ b% b& b' b( b) b* b+ b, b- b. b/ b0 b1 b2 b3  b4 !b5 "b6 #b7 $b8 %b9 &b: 'b;  b< b= b> b? b@ bA bB bC  bD  bE  bF  bG  bH bI bJ bK bL bM bN bO bP bQ bR bS bT bU bV bW bX bY bZ  b[ !b\ "b] #b^ $b_ %b` &ba 'bb (bc )bd *be +bf ,bg -bh .bi /bj 0bk 1bl  bm bn bo bp bq br bs bt  bu  bv  bw  bx  by bz b{ b| b} b~ b b b b b b b b b b b b b  b !b "b #b $b %b &b 'b (b )b *b +b ,b -b .b /b 0b 1b 2b  b b b b b b b b  b  b  b  b  b b b b b b b b b b b b b b b b b b b  b !b "b #b $b %b &b 'b (b )b *b +b ,b -b .b /b 0b 1b 2b 3b 4b 5b 6b 7b 8b   b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  b  !b  "b  #b  $b  %b  &b  'b  (b  )b  *c  +c  ,c  -c  .c  /c  0c  1c  2c  3c  4c  5c  6c  7c  8c  9c  :c  ;c  c   c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c  c!  c"  c#  c$  c%  c&  c'  c(  c)  c*  c+  c,  c-  c.  c/  c0  c1  c2  c3  c4  !c5  "c6  #c7  $c8  %c9  &c:  'c;  (c<  )c=  *c>   c?  c@  cA  cB  cC  cD  cE  cF  cG  cH  cI  cJ  cK  cL  cM  cN  cO  cP  cQ  cR  cS  cT  cU  cV  cW  cX  cY  cZ  c[  c\  c]  c^  !c_  "c`  #ca  $cb  %cc  &cd  'ce  (cf  )cg  *ch    + 7 C O [ g s  !!!!&!2!>!J!V!b!n!z!!!!!!!!!!!" """".":"F"R"^"j"v"""""""""""####*#6#B#N#Z#f#q#}##########$$ $$%$1$=$I$U$a$m$y$$$$$$$$$$$% %% %,%8%D%P%\%h%t%%%%%%%%%%%&&&&(&4&@&L&X&d&p&|&&&&&&&&&&&' ''#'/';'G'S'_'k'w'''''''''''((((+(6(B(N(Z(f(r(~(((((((((())))&)2)>)J)V)b)n)z)))))))))))* **!*-*9*E*Q*]*i*u***********++++)+5+A+M+Y+d+p+|++++++++++,, ,,$,0,<,H,T,`,l,x,,,,,,,,,,,--- -,-8-D-P-\-g-s-----------....'.3.?.K.W.c.o.{.........../ //#///;/G/S/_/k/w///////////0000*060B0N0Z0f0r0~00000000001111&121>1J1V1b1n1z111111111112 22!2-292E2Q2]2i2u222222222223333)353A3M3Y3e3q3}333333333344 44$404<4H4T4`4l4x44444444444555 5,585D5P5\5h5t555555555556666(646@6L6X6d6p6|666666666667 77#7/7;7G7S7_7k7w777777777778888+878C8O8[8g8s888888888889999'939?9K9W9c9o9{99999999999: ::":.:::F:R:^:j:v:::::::::::;;;;*;6;B;N;Z;f;r;~;;;;;;;;;;<< <<"<-<8>>>'>2>=>I>U>a>m>y>>>>>>>>>>>? ??!?-?9?E?Q?]?h?t???????????@@@@(@4@@@L@X@d@p@|@@@@@@@@@@AA AA#A/A;AGASA_AkAwAAAAAAAAAAABBBB+B7BCBOB[BgBsBBBBBBBBBBBCCCC'C3C?CKCWCcCoC{CCCCCCCCCCCD DD"D.D:DFDRD^DjDvDDDDDDDDDDDEEEE*E6EBENEZEfErE~EEEEEEEEEEFF FF%F1F=FIFUFaFmFyFFFFFFFFFFFG GG!G-G9GEGQG]GiGuGGGGGGGGGGGHHHH)H5HAHMHYHeHqH}HHHHHHHHHHII II$I0I^J^V^b^n^z^^^^^^^^^^^_ __!_-_9_E_Q_]_i_u___________````)`5`A`M`Y`d`p`|``````````aa aa$a0ahIhUhahmhyhhhhhhhhhhhi ii!i-i9iEiQi]iiiuiiiiiiiiiiijjjj(j4j@jLjXjdjpj|jjjjjjjjjjkk kk$k0k;kGkSk_kkkwkkkkkkkkkkkllll+l7lClOl[lglslllllllllllmmmm'm2m>mJmVmbmnmzmmmmmmmmmmmn nn!n-n9nEnQn]ninunnnnnnnnnnnoooo)o5oAoMoYoeoqo}oooooooooopp pp%p1p=pIpUpapmpypppppppppppqqq q,q8qDqPq\qhqtqqqqqqqqqqqrrrr(r4r@rLrXrdrpr|rrrrrrrrrrrs ss#s/s;sGsSs_skswssssssssssstttt+t7tCtOt[tgtstttttttttttuuuu&u2u>uJuVubunuzuuuuuuuuuuuv vv"v.v:vFvRv^vjvvvvvvvvvvvvvwwww)w5wAwMwYwewqw}wwwwwwwwwwxx xx%x1x  d?  d@  dA dB dC dD dE dF dG dH dI dJ dK dL dM dN dO dP dQ dR dS  dT !dU "dV #dW $dX %dY  dZ d[ d\ d] d^ d_ d` da  db  dc  dd  de  df dg dh di dj dk dl dm dn do dp dq dr ds dt du dv dw dx  dy !dz "d{ #d| $d} %d~ &d 'd (d )d *d +d  d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d !d "d #d $d %d &d 'd (d )d *d +d ,d -d .d /d 0d  d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d d d d d d d d d d d d d  d !d "d #d $d %d &d 'd (d )d *d +d ,d -d .d /d  d d d d d d d d  d  d  d  d  d d d d d d d d d d d d d d d d e e e  e !e "e #e $e %e &e  e e e e e e e e  e  e  e  e  e e e e e e e e e e e e! e" e# e$ e% e& e' e(  e) !e* "e+ #e, $e- %e. &e/ 'e0 (e1 )e2 *e3 +e4 ,e5 -e6 .e7 /e8 0e9 1e: 2e; 3e< 4e= 5e> 6e? 7e@ 8eA 9eB :eC ;eD eG ?eH @eI AeJ BeK CeL DeM EeN FeO GeP  eQ eR eS eT eU eV eW eX  eY  eZ  e[  e\  e] e^ e_ e` ea eb ec ed ee ef eg eh ei ej ek el em en eo  ep !eq "er #es $et %eu &ev 'ew (ex )ey *ez +e{ ,e| -e} .e~ /e 0e 1e 2e 3e 4e 5e 6e 7e 8e  e e e e e e e e  e  e  e  e  e e e e e e e e e e e e e e e e e e e  e !e "e #e $e %e &e 'e (e )e *e +e ,e -e .e /e 0e 1e 2e 3e 4e 5e  e  e  e  e  e  e  e  e   e   e   e   e   e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e  e   e  !e  "e  #e  $e  %e  &e  'e  (e  )e  *e  +e  ,e  -e  .e  /e  0e  1e  2e  3e  e e e e e e e e  e  e  e  e  e e e f f f f f f f f f f  f f f f f f f f  f  f  f  f  f f f f f f f f f f f f! f" f# f$ f% f& f' f(  f) !f* "f+ #f, $f-  f. f/ f0 f1 f2 f3 f4 f5  f6  f7  f8  f9  f: f; f< f= f> f? f@ fA fB fC fD fE fF fG fH fI fJ fK fL  fM !fN "fO #fP $fQ %fR &fS 'fT (fU )fV *fW +fX ,fY -fZ .f[ /f\ 0f] 1f^ 2f_ 3f` 4fa 5fb 6fc  fd fe ff fg fh fi fj fk  fl  fm  fn  fo  fp fq fr fs ft fu fv fw fx fy fz f{ f| f} f~ f f f f  f !f "f #f $f %f &f 'f (f )f *f +f ,f -f .f /f  f f f f f f f f  f  f  f  f  f f f f f f f f f f f f f f f f f f f  f !f "f #f $f %f &f 'f (f )f *f +f ,f -f .f /f 0f 1f 2f 3f 4f 5f 6f 7f 8f 9f :f ;f f ?f @f Af Bf Cf Df Ef Ff Gf  f f f f f f f f  f  f  f  f  f f f f f f f f f f f f f f f f f f f  f !f "f #f $f %f &f 'g (g )g *g +g ,g -g .g /g 0g 1g 2g 3g 4g 5g  g g g g g g g g  g  g  g  g  g g g g g g g! g" g# g$ g% g& g' g( g) g* g+ g, g-  g. !g/ "g0 #g1 $g2 %g3 &g4 'g5 (g6 )g7 *g8 +g9 ,g: -g; .g< /g= 0g> 1g? 2g@ 3gA 4gB 5gC 6gD 7gE 8gF 9gG :gH ;gI   gJ  gK  gL  gM  gN  gO  gP  gQ  gR  gS  gT  gU  gV  gW  gX  gY  gZ  g[  g\  g]  g^  g_  g`  ga  gb  gc  gd  ge  gf  gg  gh  gi  !gj  "gk  #gl  $gm  %gn  &go  'gp  (gq  )gr   gs  gt  gu  gv  gw  gx  gy  gz  g{  g|  g}  g~  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  !g  "g  #g  $g  %g  &g  'g  (g  )g  *g   g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  !g  "g  #g  $g  %g  &g  'g  (g  )g  *g  +g  ,g  -g  .g  /g  0g  1g  2g  3g  4g  5g  6g  7g  8g  9g   g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  g  !g  "g  #g  $g  %g  &g  'g  (g  )g  *g  +h  ,h  -h  .h  /h  0h  1h  2h   h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h  h!  h"  h#  h$  h%  h&  h'  !h(  "h)  #h*  $h+  %h,  &h-  h. h/ h0 h1 h2 h3 h4 h5  h6  h7  h8  h9  h: h; h< h= h> h? h@ hA hB hC hD hE hF hG hH hI hJ hK hL  hM hN hO hP hQ hR hS hT  hU  hV  hW  hX  hY hZ h[ h\ h] h^ h_ h` ha hb hc hd he hf hg  hh hi hj hk hl hm hn ho  hp  hq  hr  hs  ht hu hv hw hx hy hz h{ h| h} h~ h h h h h h h h  h !h  h h h h h h h h  h  h  h  h  h h h h h h h h h h h h h h  h h h h h h h h  h  h  h  h  h h h h h h h h h h h h h h h h h h h  h !h "h #h $h %h &h 'h (h  h h h h h h h h  h  h  h  h  h h h h h h h h h h h h h h h h h h h  h !h "h #h $h %h &h 'h (h )h *h  h h h h h h h h  h  h  h  i  i i i i i i i i i i i i i i i i i i i  i i i i i i i i  i  i  i  i  i i! i" i# i$ i% i& i' i( i) i* i+ i,  i-  i.  i/  i0  i1  i2  i3  i4   i5   i6   i7   i8   i9  i:  i;  i<  i=  i>  i?  i@  iA  iB  iC  iD  iE  iF  iG iH iI iJ iK iL iM iN  iO  iP  iQ  iR  iS iT iU iV iW iX iY iZ i[ i\ i] i^ i_ i` ia ib ic id ie  if !ig "ih #ii $ij %ik &il 'im (in )io *ip +iq ,ir -is .it /iu  iv iw ix iy iz i{ i| i}  i~  i  i  i  i i i i i i i i i i i i i i  i i i i i i i i  i  i  i  i  i i i i i i i i i i i i i i i i i i i  i !i "i #i $i %i  i i i i i i i i  i  i  i  i  i i i i i i i i i i i i i i i i i i i  i !i "i #i $i %i &i 'i (i )i *i  i i i i i i i i  i  i  i  i  i i i  i i i i i i i i  i  i  i  i  i i i i i i j j j j j j j j j j j j j  j !j "j #j $j %j &j 'j (j )j *j +j ,j -j .j /j 0j 1j 2j 3j 4j! 5j" 6j# 7j$ 8j% 9j& :j' ;j(  j? j@ jA jB jC jD jE jF jG jH  jI !jJ "jK #jL $jM %jN &jO 'jP (jQ   jR  jS  jT  jU  jV  jW  jX  jY  jZ  j[  j\  j]  j^  j_  j`  ja  jb  jc  jd  je  jf  jg  jh  ji  jj  jk  jl  jm  jn  jo  jp  jq  !jr  "js  #jt  $ju  %jv  &jw  'jx  (jy  )jz  *j{  +j|   j}  j~  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  !j  "j  #j  $j  %j  &j  'j  (j  )j  *j  +j  ,j  -j  .j  /j  0j   j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j   j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j   j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  j  k  k  k  k  !k  "k  #k  $k  %k  &k  'k  (k  )k  *k  +k  ,k  -k  .k  /k  0k  1k  2k  3k  4k  k k k k k k k k  k  k!  k"  k#  k$ k% k& k' k( k) k* k+ k, k- k. k/ k0 k1 k2 k3  k4 k5 k6 k7 k8 k9 k: k;  k<  k=  k>  k?  k@ kA kB kC kD kE kF kG kH kI kJ kK kL kM kN kO kP kQ kR  kS !kT "kU #kV $kW %kX &kY 'kZ (k[ )k\  k] k^ k_ k` ka kb kc kd  ke  kf  kg  kh  ki kj kk kl km kn ko kp kq ----.. ..%.1.=.I.U.a.m.y.........../// /,/8/D/P/\/h/t///////////0000(040@0L0W0c0o0{000000000001 11#1/1;1G1S1_1k1w111111111112222*262B2N2Z2f2r2~22222222223333&323>3J3V3b3n3z333333333334 44!4-494E4Q4]4i4u444444444445555)555A5M5X5d5p5|555555555566 66$606<6H6T6`6l6x66666666666777 7,777C7O7[7g7s777777777778888'838?8K8W8c8o8{888888888889 99"9.9:9F9R9^9j9v99999999999::::*:6:A:M:Y:e:q:}::::::::::;; ;;%;1;=;I;U;a;m;y;;;;;;;;;;;<<< <,<8 >>#>/>;>F>R>^>j>v>>>>>>>>>>>????*?6?B?N?Z?f?r?~??????????@@@@&@2@>@J@U@a@m@y@@@@@@@@@@@A AA!A-A9AEAQA]AiAuAAAAAAAAAAAAB BBB*B5B@BKBVBaBlBwBBBBBBBBBBBBCCCC'C3C?CKCWCcCoC{CCCCCCCCCCCD DD#D/D;DGDSD_DkDwDDDDDDDDDDDEEEE*E6EBENEZEfErE~EEEEEEEEEEFF FF%F1F=FIFUFaFmFyFFFFFFFFFFFG GG G,G8GDGPG\GhGtGGGGGGGGGGGHHHH'H3H?HKHWHcHoH{HHHHHHHHHHHI II#I.I:IFIRI^IjIvIIIIIIIIIIIJJJJ*J6JBJNJYJeJqJ}JJJJJJJJJJKK KK%K1K=KIKUKaKmKyKKKKKKKKKKKL LL!L,L8LDLPL\LhLtLLLLLLLLLLLMMMM(M4M@MLMXMdMpM|MMMMMMMMMMMN NN#N/N;NGNSN_NkNwNNNNNNNNNNNOOOO*O6OBONOZOfOrO~OOOOOOOOOOPPPP&P2P>PJPVPaPmPyPPPPPPPPPPPQ QQ!Q-Q9QEQQQ\QhQtQQQQQQQQQQQRRRR'R3R?RKRWRcRoR{RRRRRRRRRRRS SS"S.S:SFSRS^SjSvSSSSSSSSSSSTTTT*T6TBTNTZTfTrT~TTTTTTTTTTUU UU%U1U=UIUUUaUmUyUUUUUUUUUUUVVVV%V0V;VFVQV\VgVrV}VVVVVVVVVVVWW WW"W-W8WDWPW\WhWtWWWWWWWWWWWXXXX'X3X?XKXWXcXoX{XXXXXXXXXXXY YY"Y.Y:YFYRY^YjYvYYYYYYYYYYYZZZZ)Z5ZAZMZYZeZqZ}ZZZZZZZZZZ[[ [[$[0[<[H[T[`[l[x[[[[[[[[[[[\\\\+\7\C\O\[\g\s\\\\\\\\\\\]]]]']3]?]K]W]c]n]z]]]]]]]]]]]^ ^^!^-^9^E^Q^]^i^u^^^^^^^^^^^____)_5_A_L_X_d_p_|__________`` ``$`0`<`H`T```l`x```````````aaaa+a7aCaOa[agasaaaaaaaaaaabbbb'b3b?bKbWbcbnbzbbbbbbbbbbbc cc"c.c:cFcRc^cjcvcccccccccccdddd)d5dAdMdYdedqd|ddddddddddee ee$e0eqJqVqaqmqyqqqqqqqqqqqr rr r,r8rDrPr\rhrtrrrrrrrrrrrssss's3s?sKsWscsos{ssssssssssst tt#t/t;tGtSt_tktvtttttttttttuuuu*u6uBuNuZufuqu}uuuuuuuuuuvv vv"v-v8vCvNvYvdvovzvvvvvvvvvvvvw www+w7wCwOw[wgwswwwwwwwwwwwxxxx&x2x>xJxVxbxnxzxxxxxxxxxxxy yy"y.y:yFyRy^yjyuyyyyyyyyyyyzzzz)z5zAzMzYzezqz}zzzzzzzzzz{{ {{${0{<{H{T{`{l{x{{{{{{{{{{{||||+|7|C|O|[|g|s|||||||||||}} }}!},}7}B}M}X}c}n}y}}}}}}}}}}}}~ ~~"~.~:~F~R~^~j~v~~~~~~~~~~~)5AMYeq} ks kt ku kv kw kx ky kz k{  k| !k} "k~ #k $k %k &k 'k (k  k k k k k k k k  k  k  k  k  k k k k k k k k k k k k k k k k k k k  k !k "k  k k k k k k k k  k  k  k  k  k k k k k k k k k k k k k k k k  k k k k k k k k  k  k  k  k  k k k k k k k k k k k k k k k k k k k  k !k "k #k $k %k &k 'k (k )k  k k k k k k k k  k  k  k  k  k k k k k k k k l l l l l l l l l l l  l !l "l #l $l %l &l  l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l! l" l# l$ l% l& l' l( l) l* l+ l, l- l. l/ l0  l1 !l2 "l3 #l4 $l5 %l6 &l7 'l8 (l9  l: l; l< l= l> l? l@ lA  lB  lC  lD  lE  lF lG lH lI lJ lK lL lM lN lO lP lQ lR lS lT lU lV lW  lX lY lZ l[ l\ l] l^ l_  l`  la  lb  lc  ld le lf lg lh li lj lk ll lm ln lo lp lq lr ls lt lu lv  lw !lx "ly #lz  l{ l| l} l~ l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l l l l l l l l l  l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l l l l l l l l l  l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l l l l l l l l l l l l l  l  l l l l l l l l  l  l  l  l  l l l l l l l l l l l l l l l l l l l  l !l "l #l $l %l &l 'l (l )l *l +l ,l  l l l m m m m m  m  m  m  m  m m m m m m m m m m m m m m m m m m m  m  m  m  m  m  m!  m"  m#   m$   m%   m&   m'   m(  m)  m*  m+  m,  m-  m.  m/  m0  m1  m2  m3  m4  m5  m6  m7  m8  m9  m:   m;  m< m= m> m? m@ mA mB mC  mD  mE  mF  mG  mH mI mJ mK mL mM mN mO mP mQ mR mS mT mU mV mW mX  mY mZ m[ m\ m] m^ m_ m`  ma  mb  mc  md  me mf mg mh mi mj mk ml mm mn mo mp mq mr ms mt mu mv mw  mx my mz m{ m| m} m~ m  m  m  m  m  m m m m m m m m m m m m m  m m m m m m m m  m  m  m  m  m m m m m m m m m  m m m m m m m m  m  m  m  m  m m m m m m m m m m m  m m m m m m m m  m  m  m  m  m m m m m m m m m m m m m  m m m m m m m m  m  m  m  m  m m m m m m m m m m m m m m m m m m m  m !m "m #m $m %m &m 'm   m  m  m  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  !n   n  n  n  n!  n"  n#  n$  n%  n&  n'  n(  n)  n*  n+  n,  n-  n.  n/  n0  n1  n2   n3  n4  n5  n6  n7  n8  n9  n:  n;  n<  n=  n>  n?  n@  nA  nB  nC  nD  nE  nF  nG  nH  nI  nJ  nK  nL  nM  nN  nO  nP  nQ  nR  !nS  "nT  #nU  $nV   nW  nX  nY  nZ  n[  n\  n]  n^  n_  n`  na  nb  nc  nd  ne  nf  ng  nh  ni  nj  nk   nl  nm  nn  no  np  nq  nr  ns  nt  nu  nv  nw  nx  ny  nz n{ n| n} n~ n n n  n  n  n  n  n n n n n n n n n n n  n n n n n n n n  n  n  n  n  n n n n n n n n n n n n n n n n n n n  n !n  n n n n n n n n  n  n  n  n  n n n n n n n n n n n n n n n  n  n  n  n  n  n  n  n   n   n   n   n   n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n  n n n n n n n n  n  n  n  n  n n n n  n n n n o o o o  o  o  o  o  o o o o o o o o o o o  o o o o o o o o  o  o  o  o  o o o! o" o# o$ o% o& o'  o( o) o* o+ o, o- o. o/  o0  o1  o2  o3  o4  o5 o6 o7 o8 o9 o: o; o<  o=  o>  o?  o@  oA oB oC oD oE oF oG oH  oI oJ oK oL oM oN oO oP  oQ  oR  oS  oT  oU oV oW oX oY oZ o[ o\ o] o^ o_ o` oa ob oc od oe of og  oh !oi "oj #ok $ol %om &on 'oo (op  oq or os ot ou ov ow ox  oy  oz  o{  o|  o}   o~  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o   o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  !o   o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  !o  "o   o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o  o   o  o  o  o  o  p  p  p  p  p  p  p  p  p p p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p p p p p p p p p p! p" p# p$ p% p&  p' !p( "p) #p* $p+ %p, &p- 'p. (p/  p0 p1 p2 p3 p4 p5 p6 p7  p8  p9  p:  p;  p< p= p> p? p@ pA pB pC pD pE pF pG pH pI pJ pK pL pM pN  pO !pP "pQ #pR $pS %pT &pU 'pV (pW )pX *pY +pZ ,p[ -p\ .p] /p^ 0p_ 1p` 2pa 3pb 4pc 5pd 6pe 7pf 8pg 9ph :pi  pj pk pl pm pn po pp pq  pr  ps  pt  pu  pv pw px py pz p{ p| p} p~ p p p  p  p  p  p  p  p  p  p   p   p   p   p   p  p  p  p  p  p  p  p  p  p  p  p  p p p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p  p p p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p p  p p p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p p  p p p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p p p p p  p p p p p p p p  p  p  p  p  p p p p p p  p p p p p p p p  p  p  q  q  q q q q  q q q q q q q q  q  q  q  q  q q q q q q q q q q q q   q  q  q  q!  q"  q#  q$  q%  q&  q'  q(  q)  q*  q+  q,   q-  q.  q/  q0  q1  q2  q3  q4  q5  q6  q7  q8  q9  q:  q;  q<  q=  q>   q?  q@  qA  qB  qC  qD  qE  qF  qG  qH  qI  qJ  qK  qL  qM  qN  qO  qP  qQ  qR  qS  qT  qU  qV  qW  qX  qY  qZ  q[  q\  q]  q^  !q_   q`  qa  qb  qc  qd  qe  qf  qg  qh  qi  qj  qk  ql  qm  qn  qo  qp  qq  qr  qs  qt   qu  qv  qw  qx  qy  qz  q{  q|  q}  q~  q  q  q  q  &q  &q  &q  &q  &q  &q  &q  &q  & q  & q  & q  & q  & q  &q  &q  &q  &q  &q  &q  &q  &q  &q  &q  &q  &q &q &q &q &q &q &q &q & q & q & q & q & q &q &q &q &q &q &q &q &q  &q &q &q &q &q &q &q &q & q & q & q & q & q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q  &q &q &q &q &q &q &q &q & q & q & q & q & q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q &q  &q &q &q &q &q &q &q &q & q & q & q & q & q &q &q &q &q &q &q &q &r &r &r &r &r &r  &r &r &r &r &r &r &r &r & r & r & r & r & r &r &r &r &r &r  0r  0r  0r  0r  0r  0r  0r  0r  0 r  0 r!  0 r"  0 r#  0 r$  0r%  0r&  0r'  0r(  0r)  0r*  0r+  0r,  0r-  0r.  0r/ 0r0 0r1 0r2 0r3 0r4 0r5 0r6 0 r7 0 r8 0 r9 0 r: 0 r; 0r< 0r= 0r> 0r? 0r@ 0rA 0rB 0rC 0rD  0rE 0rF 0rG 0rH 0rI 0rJ 0rK 0rL 0 rM 0 rN 0 rO 0 rP 0 rQ 0rR 0rS 0rT 0rU 0rV 0rW 0rX 0rY  0rZ 0r[ ", I\IhItIIIIIIIIIIIJJJJ(J4J@JLJXJdJpJ|JJJJJJJJJJJK KK#K/K;KGKSK_KkKwKKKKKKKKKKKLLLL+L7LCLNLZLfLrL~LLLLLLLLLLMMMM&M2M>MJMVMbMlMwMMMMMMMMMMMMNNNN'N2N=NHNSN^NiNtNNNNNNNNNNNNO OO"O.O:OFORO^OjOvOOOOOOOOOOOPPPP)P5PAPMPYPePqP}PPPPPPPPPPQQ QQ$Q0QbIbTb_bjbubbbbbbbbbbbbc cc#c/c;cGcSc_ckcwcccccccccccdddd*d6dBdNdZdfdrd~ddddddddddee ee%e1e=eIeUeaemeyeeeeeeeeeeeff ff"f-f8fCfNfYfdfof{fffffffffffg gg"g.g:gFgRg^gjgvggggggggggghh hh!h,h7hBhMhXhchnhyhhhhhhhhhhhhiiii(i3i>iIiTi_ijiuiiiiiiiiiiijjjj(j4j@jLjWjcjoj{jjjjjjjjjjjk kk#k/k:kFkRk^kjkvkkkkkkkkkkkllll)l5lAlMlYlelql}llllllllllmm mm$m0moJoVobonoyooooooooooop pp!p-p9pEpQp]pipupppppppppppqqqq(q4q@qLqXqdqpq|qqqqqqqqqqrr rr$r0r}J}V}b}n}z}}}}}}}}}}}~ ~~"~-~9~E~Q~]~i~u~~~~~~~~~~~)4@LXdp|IPIEI9I-I!II HHHHHHHHHHHH~HsHhH]HRHGH>>>>>>>>>>>>x>m>b>W>L>A>6>+> >> ============}=q=e=Y=M=A=5=)===<<<<<<<<<<<929&999888888888888s8g8[8O8C878,8 88777777777777x7l7`7T7H7<717%77 766666666666~6r6f6Z6N6B666*666555555555555w5k5_5S5G5;5/5#55 544444444444|4p4d4X4L4@444)444333333333333u3i3]3Q3E3:3.3"33 222222222222{2o2c2W2K2?232'222111111111111t1h1\1P1D181,1 11 000000000000y0m0a0U0I0=010%00 0///////////~/r/f/Z/N/B/6/*///............w.k._.S.G.<.0.$.. .-----------|-p-d-X-L-@-4-(---,,,,,,,,,,,,u,i,],Q,E,9,-,!,, y~ y} y| y{ yz yy yx yw  yv  yu  yt  ys  yr yq yp yo yn ym yl yk  yj yi yh yg yf ye yd yc yb ya y` y_ y^ y] y\  y[  yZ  yY  yX  yW yV yU yT yS yR yQ yP  yO yN yM  yL  yK  yJ  yI  yH yG yF yE yD yC yB yA  y@ y? y> y= y< y; y: y9 y8  y7  y6  y5  y4  y3 y2 y1 y0 y/ y. y- y,  y+ y* y) y( y' y& y% y$ y# y" y! y  y  y  y  y  y y y y y y y y  y y y y y y  y  y  y  y  y y y y y y y y  y y x x x x x x x  x  x  x  x  x x x x x x x x  x x x x x x x x  x x x x x x x x  x  x  x  x  x x x x x x x x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x   x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x   x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x   x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x   x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x  x~  x}  x|  x{   xz  xy  xx  xw  xv  xu xt xs xr xq xp xo xn  xm xl xk xj xi  xh  xg  xf  xe  xd xc xb xa x` x_ x^ x]  x\ x[ xZ xY xX  xW  xV  xU  xT  xS xR xQ xP xO xN xM xL  xK xJ  xI  xH  xG  xF  xE xD xC xB xA x@ x? x>  x=  x<  x;  x: x9 x8 x7 x6 x5 x4 x3  x2 x1 x0 x/ x. x- x, x+ x* x)  x(  x'  x&  x%  x$ x# x" x! x x x x  x x x x x x x x x x x x x x x x x  x  x  x  x  x x x x x x x x  w  w  w  w  w  w  w  w   w   w   w   w   w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w  w   w   w   w   w   w  w  w  w  w  w  w  w  w  w   w   w   w   w   w  w  w  w  w  w  w  w  w   w   w   w   w   w  w  w  w  w  w  w  w  w w w w w w w w w  w  w  w  w  w w w w w w w w  w w w w w w w w w  w  w  w  w  w w w w w w w w  w w w w w w w w w w w w  w  w  w  w~  w} w| w{ wz wy wx ww wv  wu wt ws wr wq wp wo wn wm wl wk wj wi wh wg wf we  wd  wc  wb  wa  w` w_ w^ w] w\ w[ wZ wY  wX   wW   wV  wU  wT  wS  wR  wQ  wP  wO  wN wM wL wK wJ wI  wH  wG  wF  wE  wD wC wB wA w@ w? w> w=  w< w; w: w9 w8 w7 w6 w5 w4 w3  w2  w1  w0  w/  w. w- w, w+ w* w) w( w'  w&  w%  w$  w#  w"  w!  w  w  w   w   w   w   w   w  w  w  w  w  w  w  w  w w  w  w  w  w  w w w w w w w w  w w 0r] 0r^ 0r_ 0r` 0ra 0 rb 0 rc 0 rd 0 re 0 rf 0rg 0rh 0ri 0rj 0rk 0rl 0rm 0rn 0ro 0rp 0rq 0rr 0rs 0rt 0ru 0rv 0rw 0rx 0 ry  0rz 0r{ 0r| 0r} 0r~ 0r 0r 0r 0 r 0 r 0 r 0 r 0 r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0 r 0!r  0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0 r 0 r 0 r 0 r 0 r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r 0r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  : r  : r  : r  : r  : r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r  :r :r :r :r :r :r :r :r : r : r : r : r : r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r :r  :r :r :r :r :r :r :r :r : r : r : r : r : r :r :r :r :r :s :s :s :s  :s :s :s :s :s :s :s :s : s : s : s : s : s :s :s :s :s :s :s :s :s :s :s  Ds  Ds  Ds  Ds  Ds  Ds  Ds!  Ds"  D s#  D s$  D s%  D s&  D s'  Ds(  Ds)  Ds*  Ds+  Ds,  Ds-  Ds.  Ds/  Ds0  Ds1  Ds2  Ds3  Ds4  Ds5  Ds6  Ds7  Ds8 Ds9 Ds: Ds; Ds< Ds= Ds> Ds? D s@ D sA D sB D sC D sD DsE DsF DsG DsH DsI DsJ DsK DsL DsM DsN  DsO DsP DsQ DsR DsS DsT DsU DsV D sW D sX D sY D sZ D s[ Ds\ Ds] Ds^ Ds_ Ds` Dsa Dsb Dsc Dsd Dse Dsf Dsg  Dsh Dsi Dsj Dsk Dsl Dsm Dsn Dso D sp D sq D sr D ss D st Dsu Dsv Dsw Dsx Dsy  Nsz  Ns{  Ns|  Ns}  Ns~  Ns  Ns  Ns  N s  N s  Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns N s N s N s N s N s Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns  Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns N s N s N s N s N s  Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns N s N s N s N s N s Ns Ns Ns Ns Ns  Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns N s N s N s N s N s Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns Ns  Xs  Xs  Xs  Xs  Xs  Xs  Xs  Xs  X s  X s  X s  X s  Xs Xs Xs Xs Xs Xs Xs Xs X s X s X s X s X s Xs Xs Xs Xs  Xs Xs Xs Xs Xs Xs Xs Xs X s X s X s X s X s Xs Xs Xs Xt Xt  bt  bt  bt  bt  bt  bt  bt  bt  b t  b t  b t  b t  b t  bt  bt  bt  bt  bt  bt  bt  bt bt bt bt bt bt bt bt b t b t b t b t! b t" bt# bt$  bt% bt& bt' bt( bt) bt* bt+ bt, b t- b t. b t/ b t0 b t1 bt2 bt3 bt4  bt5 bt6 bt7 bt8 bt9 bt: bt; bt< b t= b t> b t? b t@ b tA btB btC btD  btE btF btG btH btI btJ btK btL b tM b tN b tO b tP b tQ btR btS btT btU btV btW btX btY btZ bt[ bt\ bt]  bt^ bt_ bt` bta btb btc btd bte b tf b tg b th b ti b tj btk btl btm btn bto btp btq btr  lts  ltt  ltu  ltv  ltw  ltx  lty  ltz  l t{  l t|  l t}  l t~  l t  lt  lt  lt  lt  lt  lt lt lt lt lt lt lt lt l t l t l t l t l t lt lt lt lt lt lt lt lt lt lt lt lt lt  lt lt lt lt lt lt lt lt l t l t l t l t l t lt lt lt lt  lt lt lt lt lt lt lt lt l t l t l t l t l t lt lt lt lt lt lt lt lt lt  vt  vt  vt  vt  vt  vt  vt  vt  v t  v t  v t  v t  v t  vt  vt  vt  vt vt vt vt vt vt vt vt v t v t v t v t v t vt vt  vt vt vt vt vt vt vt vt v t v t v t v t v t vt vt  t  t  t  t  t  t  t  t   t   t   t   t   u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u   u   u   u   u   u  u  u u u u u u u! u"  u#  u$  u%  u&  u' u( u) u* u+ u,  u- u. u/ u0 u1 u2 u3 u4  u5  u6  u7  u8  u9 u: u; u< u= u> u?  u@ uA uB uC uD uE uF uG  uH  uI  uJ  uK  uL uM uN uO  uP uQ uR uS uT uU uV uW  uX  uY  uZ  u[  u\ u]  u^ u_ u` ua ub uc ud ue  uf  ug  uh  ui  uj uk ul um un uo up uq  ur us ut uu uv uw ux uy  uz  u{  u|  u}  u~ u u u u u u u u u u u u u u u  u u u u u u u u  u  u  u  u  u   u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u   u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  !u  "u  #u  $u  %u  &u  'u   u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  u  !u  "u  #v  $v  %v  &v  'v  (v   v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v!  v"   v#  v$  v%  v&  v'  v(  v)  v*  v+  v,  v-  v.  v/  v0  v1  v2  v3  v4  v5  v6  v7  v8  v9  v:  v;  v<  v=  v>  v?  v@  vA  vB  vC   vD   vE   vF   vG   vH  vI  vJ  vK  vL  vM  vN  vO  vP  vQ  vR  vS  vT  vU  vV  vW vX vY vZ v[ v\ v] v^  v_  v`  va  vb  vc vd ve vf vg vh vi vj vk vl vm vn vo vp  vq vr vs vt vu vv vw vx  vy  vz  v{  v|  v} v~ v v v v  v v v v v v v v  v  v  v  v  v v v v v  v v v v v v v v  v  v  v  v  v v v v v v v v  v  v  v  v  v  v  v  v   v   v   v   v   v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v  v v v v v v v v  v  v  v  v  v v v v v v v v v v v v v  v v v v v v v v  v  v  v  v  v v v v v v v v v v  v v v v v v v v  v  v  v  v  v v v v w w