SQLite format 3 @ ~( 9 h ~( -
~` D~~` i%!indexverses_indexversesCREATE UNIQUE INDEX verses_index on "verses" (book_number, chapter, verse)wItableversesversesCREATE TABLE "verses" ("book_number" NUMERIC, "chapter" NUMERIC, "verse" NUMERIC, "text" TEXT){UtablebooksbooksCREATE TABLE "books" ("book_color" TEXT, "book_number" NUMERIC, "short_name" TEXT, "long_name" TEXT)=_tableinfoinfoCREATE TABLE info (name TEXT, value TEXT)
P ybP regionBolivia'right_to_leftfalse)strong_numbersfalse/russian_numberingfalse !languageНенэц!)-chapter_stringChokobo-Pakawara#!descriptionDios Chani
}% lN0~~~~~z~^~B~+~}}}}}}t}[}C}% ##ff7c80ApoApocalipsis#00ff00JudJudas#00ff003Ju3 Juan#00ff002Ju2 Juan#00ff001Ju1 Juan#00ff002Pe2 Pedro#00ff001Pe1 Pedro #00ff00SanSantiago#ffff00HebHebreos #ffff00FlmnFilemón#ffff00vTitTito #ffff00l2Ti2 Timoteo #ffff00b1Ti1 Timoteo!-#ffff00X2Te2 Tesalonicenses!
-#ffff00N1Te1 Tesalonicenses !#ffff00DColColosenses !#ffff00:FilFilipenses
#ffff000EfeEfesios #ffff00&GálGálatas ##ffff00 2Co2 Corintios ##ffff001Co1 Corintios#ffff00RomRomanos#00ffffHecHechos#ff6600JuanJuan#ff6600LucLucas#ff6600MarMarcos#ff6600MatMateo /~ 5|vpjd^XRLF@:4.("
~~~~~ 4w 3_ 2F 11 0 / .u -F , +b *( )l (D ' & %V $& #] ", ! [ B f 0 n 2 t E 6 - ` G - u U 6
^ T
K s C 9 8 7 6 )+
E K~/}}
|8{{z}yyxOwWvguurtsrrpoo7nmllk8jrjhhOgrgfeeHd1cCbax`_j^]\[[#ZQY~X]WVUuTTS-QQONN~MM"LoKJJ#IHVGFFEzDCmBXA@X? ==q<;:9988!7m654W32210/.j-,6+[+P*i)((D'&&k%~$## " e D
33R3. jJt
q
B /JKXE Y +!Jama, tocayamapi xo toa ahui jaya cato. Maí ca jahuë bo shina-shinahi quiha. s _ Jabi ë qui jia tsi xo toa maí ca jahuë bo yoati tsi ma shina-huëjënayamahaina, Dios yonoco aqui na. ,Q Jasca, jahuëmishni bo copipiquí tsi iniapiquí tsi tihi ca jahuë bo no noiyamano, Dios yonoco aquí na. Jabi huinocaxëhi quiha naa maí ca jahuë bo tëquë.
Jaboqui Dios yonoco no ati xo ra. Jahuëcaracá noqui jënëmayamano ra, naa cohuë iquiina, ranihaina, jahuëmishni bo copihaina. ;o E yoacatsai ca tsi xo naa, ëbë xatë bá: Tsëquëti basima tsi xo toa noba Ibo bacahaina ra. Ja iqui tsi ahui yama cabo jascaria tsi bësoxëti xo ahui jaya cabo iquia. 0Y Jama, ahui pi bichi tsi jochayamahi quiha joni. Jasca, jochayamahi quiha yoxajahi ri, bënë pi ja biquë no. Jama, xatë pi ja bicano tsi noiticaxëcani quiha iquia. Bëronomaxëhi quiha racanabëquiti ja jabicanaina naatiyá no. Ja quëshpi tsi nëca ca yoba jato qui aquia, jato mëbixëna. _7Jama, ahui pi otohi tsi aquëquëyamacana. Jasca, bënomapiquí tsi ahui biyamacana. +Nicacana. Anomariaxëhi quiha no bësohaina, naa Ibo Jesucristo bacanox pari no. Ja quëshpi tsi ë qui oquë tsi xo bënoma ca iquiina iquia. I Jabi mato bënoma ca yoxajahi bo yoati tsi ëa ma nicaniquë mato cartá no. Jabi yama tsi xo toa Ibobá ë qui ani ca yoba yoi mato qui ati, naa mato yoxajahi bo yoati na. Jama, noho yoba mato qui axëquia, Diós shomahuahai cató tsi yobati tiisi ë qui acacani iqui na. Chahahuahacaxëti xo noho yoba ri iquia. {Jisa ëbë xatë bá. Diós mato janani ca iti ó tsi chitëcana, naa ma iqui ca jascaria chahahuanox pari. Mato yonoco, mato jabi bo, mato tiisi, tihi cabo qui yosanayamacana, Diós mato mëbihai quëshpi na. Bënoma cabo — Bënë imanish cabo Jabi Jesu copixëni ca jimí tsi ma copihacani quiha. Ja quëshpi tsi Cristó-na bo xo mato ra. Jaha tsi joni bo qui raquëyamacana. ¿Japa; chamá mato yona-yonani, Diós mato quënaquë no? Jatsi ranicana. Jaboqui mato yona-yonayamaxëhi quiha jocha chama iquia. Cristo ó tsi tsëquë xo mato. ¿Japa; chama yama ma ini, Diós mato quënaquë no? Ranicana. Jaboqui Cristo yonati xo mato ra. >u¿Japa yonati ma ini, Dios chahahuanox pari? Jatsi shina-huëjënayamacana, yonati ma nori ca tahëhax na. Jama, mato chamá pi mato paquëmacasno tsi jënima quiha. Tsëquëcana. jM¿Japa? ¿Jahuë yonoco ma jayani, Diós mato quënaquë no? Jatsi toa yonoco jari ma ano. Jabi Dios qui iriama tsi xo carayanabo, jodiobo, tihi caba jabi bo. Ja qui jia ca tsi xo toa jahuë yoba bo no nica-nicahaina ra. 5c¿Jodio ma ini, Cristo chahahuanox pari? Jatsi chahahuaxo tsi carayana manëti tanayamacana. ¿Carayana ma ini, Cristo chahahuanox pari? Jatsi jodioba jabi bo biyamacana. Q
Jabi iglesiá ca chahahuacanaibo qui ë acai ca yoba tsi xo naa: Mato jabi bo, mato tiisi, mato yonoco, tihi cabo mato qui acacani quiha. Jatsi Diós mato qui acacani ca iti qui yosanayamacana. a ;Jatsi shinaparicana, chahahuahai ca ahui bá. “Oquë tsi xo noho chahahuayamahai ca bënë ë chitiahaina, chahahuamaxëna” i ma mitsa rë. Jama xo ra. ¿Mato bënë bo chahahuamati mëtsa yoi ni mato sa? Jasca, mato chahahuahai ca bënë bo ri. ¿Mato ahui bo chahahuamati mëtsa yoi ni mato sa? Ja iqui tsi mato chahahuayamahai ca xatë jisbayacaspino tsi oquë tsi xo toa ma oquëxnahaina iquia. Mato jabi bo, mato tiisi, mato yonoco, tihi cabo qui yosanayamacana R Jama, chahahuayamahai ca xatë pi jisbëriacasno tsi chitiayamacana. Ja jisbayano. Ja jisbayapino tsi tsëquë tsi xo toa chahahuahai ca xatë. Jabi Diós mato quënani quiha rani tsi racanabëquiti.
/Ja racanabëquipicano tsi toa chahahuayamahai ca bënë́ chahahuamitsa, jahuë ahuini jabi jia ca tsayaquí na. Jasca, toa chahahuayamahai ca ahuiní chahahuamitsa jaa ri, jahuë bënë jabi jia ca tsayaquí na. Jama, ja racanabëquipiyamacano tsi ¿jënahuariaxo raca jato xocobá chahahuana? Jama, ja racanabëquipicano tsi shomahuahacaxëhi quiha jato xocobo ra, jato chahahuahai ca nabo iqui na. ~ u
Jasca ahui ri. Chahahuayamahai ca bënë pi jayaquí tsi jahuë bënë ja niayamano, ja bëta pi ja racacasquë no. 1[ Tëxë bo qui noho yoba tsi xo naa, Ibobá-na ja nomari. Chahahuayamahai ca ahui pi jayaquí tsi jahuë ahui bënë niayamano, naa ja bëta pi ja racacasquë no. oW
Jasca, bënë bo, ahui bo, tihi cabo qui noho yoba tsi xo naa, naa Jesú yoanina. “Jahuë bënë niayamaxëti xo ahuini ra” i ja ni quiha. Jascaria, “Jahuë ahui niayamaxëti xo bënë ra” i ja ni quiha. Jasca, jahuë bënë pi niabëriaquí tsi bënë huëtsa ja biyamaxëti xo. Bënoma ca icasyamahi tsi jahari jahuë bënë qui ja cati xo iquia. Jama, “E ra ma. E qui yoi tsi xo bënoma ca iquiina” i tsohuëcara pi no tsi oquë tsi xo ahuini, bënë, tihi cabo bichiina. Bënoma cabo, bënë imanish cabo, tihi cabo qui noho yoba tsi xo naa: “Oquë tsi xo bënoma ca iquiina” iquia. .UJama, ë qui oquë tsi xo toa joni bá ahui jayamahaina iquia, naa ëa jascaria. Jama, inoma ca xo. Jamëri tsi xo toa jatiroha ca nohiria qui Diós ani ca jabi ra. Huësti ca tsi xo toa ahui bicatsaina; huëtsa tsi xo toa ahui bicasyamahaina. Tihi ca quinia tsi xo jënima iquia. Pablo Yoba I Tihi ca tsi xo toa ë shinahaina, noho yoba-yobaria ja nomari. /Ja tsi xo toa “Mia basitaquia” iyamaxëti xo bënë, jahuë ahui qui. Jama, mato qui jiapino tsi jënima tsi xo toa tanaroha pistia no tsi ma basitahaina iquia, oquë tsi Dios qui bëhox-xëna. Jaquirëquë ma jobonatëquëxëti xo, Satanás mato tanamayamano jochati. Jasca, jahuë yora ibo ma xo ahuini, bënë́-na ja nori. Jasca, jahuë yora ibo ma xo bënë ri, jahuë ahuiní-na ja nori. T!Jasca, jahuë ahui otoxëti xo bënë. Jahuë bënë otoxëti xo ahui ri. >~uJama, jocha iqui tsi jia tsi xo jatiroha ca joní jahuë ahui yoi jayahaina. Jasca, jahuë bënë yoi jayaxëti xo jatiroha ca yoxa bo ri, jochati ja tanamahacacayamano iquish na. '} IJabi ë qui ma raani ca carta ó tsi ahui bichiquiti yoati tsi ma nicaniquë. E quëbihai ca tsi xo naa: Jariapari tsi ë qui jia tsi xo ahui biyamahaina ra. | Jabi Cristo copixëni ca jimí tsi ma copihacaniquë ra. Ja tsi xo toa mato yora bá tsi Dios ma oquëhuaxëti xo ma acai cató no.T{!Quiniacaxëcahuë. Mato yora bo tsi xo toa Espíritu Santo xobo ra. Toa cahëqui mato. Jahá tsi racahi quiha mato qui Diós ani ca Shinana. Ja tsi xo toa mato yora ibo tsi xo Dios; mató-na ja nomari. |zqJatsi quiniacaxëcahuë. Anoma ca chotahai ca jocha quima jabacana. Anoma quiha. Jahuëcara ca jocha huëtsa pi nohiriá ano tsi yoshihuahacayamaxëhi quiha jahuë yora. Jama, anoma ca jocha ai tsi jahuë yora pasomaha jochahi quiha ra. yJama, Dios qui pi mamë ai tsi Cristo ya huëstinaqui mato. Toca tsi jahuë jabi, jahuë shinana, tihi cabo xatënaqui mato. .xUMëtsaxëniria ca yoxa qui pi joni riino tsi huëstinacani quiha jato dos ca yora bo ra, “Huësti ca yora manëcani quiha rabëta” i Dios Chani ai quëshpi na. w%Cristó-na bo xo mato yora bo ra. Jatsi, ¿jënahuariahax raca mëtsaxëniria ca yoxa qui mato yora bo ma riina? Dios qui anoma quiha. vJabi jahuë chamá tsi noba yora yoi bo chamahuacatsi quiha, naa noba Ibo Jesucristo ja bësomani ca chama jasca cató no. luQ
¿Japa no pihaina? ¿Noba pocó-na piti acacayamayamani? Jasca, ¿noba oriquití-na noba poco acacayamani? Jatsi iriama tsi xo no pihaina iquia. Jatihuahacaxëhi noba yora bo, noba oriquiti, tihi cabo tëquëta. Jasca noba yora bo ri. Anoma ca chotati noba yora bo acacayamani quiha, Diós-na jaca nori. Noqui mëbicatsi quiha Dios ra, jahuë chamá no. 7tg “Noqui jënima tsi xo toa no acatsai ca tëquë” i mato ó ca huësti mitsa. ¿Ocamani? Tobi quiha anoma ca acaina ra. Noqui mëbiyamahai ca tsi xo toa. Ja tsi xo toa yoi ca ayamaxëquia. Jatiroha ca ati mëtsa xo ëa iquia; jama, quinia-quiniaquia yoi cató tsi ë yonahacayamano iquish na. zsm Jabi toca tsi mato huëstima cabo i-ipaoni quiha, chahahuanox pari. Jama, ma bahuëhacaniquë. Dios qui ma aquëquëmahaca-niquë jia iti. Jasca, Jesucristo chama, Dios Shinana, tihi cabá tsi ma xabahamahacaniquë ra. Chahahuacanaiba jabi r!
Jicoyamaxëhi quiha yomacanaibo, paratá-naxëni cabo, pahëcanaibo, ranimisxëni cabo, yomaxëni cabo. Tihi ca tsi xo toa jicoyamahaina. q- Diós otohai ca qui jicoyamaxëhi quiha nohiria yoi bo. Tihi ca tsi cahëqui mato ra. Diós otohai ca qui jicoyamaxëhi quiha yoxa mëtsaxëniria cabo, mahitsa ca dios bo qui aracanaibo. Jicoyamaxëhi quiha huëtsa ba ahui ninicanaibo, jato huëtsa ya jobonacanaibo. Anoma tsi xo toa Dios cahëyamacanaibo qui mabë xatë bo bohaina iquia, jato qui quësoxëna. ¿Oquë ma ni janyama ca ma tënëhaina yoi ca tahëhax na? ¿Oquë ma ni mato jahuë bo ma bënohaina? Tihi tsi ma ati xo. nJama, chahahuayamahai ca juez qui mabë xatë bo boqui mato pë, chahahuayamacanaibo bësojo ax tsi jato qui quësoxëna. Anoma quiha. mJishopë. Ma bërabixëti xo iquia. ¿Yama ni mato xërëquë ca jia tsi yobati mëtsa cato pa? Tonia tobi huësti përë xo iquia. 1l[Mato xërëquë pi mabë xatë bo joi ibëquinano tsi ¿Dios cahëyamahai ca juez qui jato raahi ni mato pë, copihacati? Iriama tsi xo Dios cahëyamacanaiba yoba ra. kTsayacahuë. Naipá ca ángel bo yonaxëqui noa ra. Jato pi yonaquí tsi nëá ca Dios nohiria bo yobati mëtsa xo noa tia. Tj!¿Jabi Dios cahëyamacanaibo yobayamayamaxëhi ni Dios nohiria bo? Tocaxëqui noa iquia. Tocapiquí tsi ¿mato xërëquë ca iriama ca jahuë bo yobati mëtsama ni mato rë? Jato ma yobaxëti xo iquia. Bi Mabë xatë bo pasomaha ca jahuëcara ca pi jayaquí tsi chahahuayamacanaibo qui jato boyamacana yobahacati. Anoma quiha. ¿Oquë ma ni Dios nohiria bo qui jato ma bohaina, yobahacati? dhA Yobaquí tsi Dios cahëyamacanaibo yobayamaquia ra. Jato copiti Ibo xo Dios ra. Jama, chahahuacanaibo pi jochano tsi jato ma copixëti xo, “Mato maxo quima jochahuaxëni ca tsëcacana” i Dios Chani ai iqui na. g
Xf) Jama, chahahuahai ca quënahacanish ca nohiria pi jari jochacasno tsi toa nohiria ya rabënabëquiyamacana, “Dios nohiria xo noa” i jaca quë no. Toca ca nohiria yaxo tsi piyamacana iquia. Anoma quiha. e
Jaha bësocapa. Tobi quiha jochahuaxëniria ca chahahuayamacanaibo rë. Jato xërëquë tsi xo toa anoma ca chotamis-canaibo, paratá-naxëni cabo, yomacanaibo, mahitsa ca dios bo qui aracanaibo. “Tihi cabo ya rabënayamacana” iyama ë niquë. Inonoma xo. ¿Jënahuariahax chahahuayamacanaibo tëquë quima no aquëquëna? Inoma quiha. Tocapiquí tsi naa mai ma jisbayaxëti xo ra. "d= Jasca, siri tsi mato qui carta huëtsa ë raaniquë. Toa carta ó tsi “Jochahuaxëni ca chahahuacanaibo ya rabënabëquiyamacana” i ë niquë. %cCJaha tsi pascua fiesta jascaria jaya xo noqui chahahuacanaibo ri, naa arati no catiquë no. Jaboqui catipama tsi jocha quima no paquëmahacani ca shinaqui noa. Jasca, noqui jochamahai ca jahuë bo no jaquimaxëti xo, Dios qui arahi na. Jochahaxma tsi jabija ca Dios qui no arano ra. Ub#Jabi pascua fiesta pinox pari tsi quiha jato xobó ca levadura tsëcaparini quiha Israél ca nohiria. Jascaria tsi mato quima naa levadura yoi, naa jochahuaxëni ca joni tsëcacana. Tocapihi tsi jënimaxëqui mato ra. Siri tsi ma bahuëhacaniquë. ¿Mato jocha quëshpi tsi Jesucristo, naa noba pascua oveja tëpas-hacayamayamani? !a;Anoma tsi xo “Jënima xo ja acana” i ma aina pë. Jabi mëri tsi pacanahi quiha jocha pistia, levadura mishni mapari xara pacanahai jascaria. `'Jabi arati ma catino tsi mato bëtaxëquia noho shinaná no. Noba Jesu chamá tsi Satanás qui naa joni mëacana, Satanás tënëmano iquish na, jahuë jocha quima Dios quiri ja bësono. Tocacana, jahuë shina xabahamahacano iquish na, naa Ibo Jesucristo joxëquë no. _ j^MJaboqui basi xo ëa rë; jama, mato bëta iquiria ë nori, mato ë shina-shinahai quëshpi na. Jabi anoma tsi xo toa jochahuaxëni cató acaina iquia. Mato bëtahaxma tsi mato quima ja niahacati xo iquia Ibo Jesu chamá no. 4]a¿Jënahuariahax “Jënima tsi xo ja acaina” i ma na pë? Cohuëyama xo mato; rani ma nori iquia. Jama, ja acai ca iqui tsi mato quima niahacaxëti xo toa joni iquia. 7\ iJishopë. Chani yoi ca ë nicahitaquë mato yoati na. “Corintó ca chahahuacanaibo xërëquë ó tsi bësohi quiha jochahuaxëni cato, naa jahuë jahëpa ahui ya racahai cato” ii quiha toa nahax ca bëcanai ca nohiria rë. Anoma xo toa ja tocahaina ra. Tocayamacani quiha Dios cahëyamacanaibo ri. [/Jatsi, ¿jënahuaxëhi ni ëa, mato qui joxo na? Toa nicaquia. ¿Joxëhi ni ëa, mato raahati? ¿Oquëyamayamahi ni ishima tsi ë johaina? Jabija; oquë tsi xo noihax ë joxëhaina iquia ra. Jama, mato quinia yoi bo pi ma niabëriayamano tsi mato raahaxëquia joxo na.;ZoNoba shina ó xo pi Diós yonayamano tsi mahitsa tsi xo toa no chanihaina iquia. Chama yama xo. Jama, no noho xo pi ja yonano tsi jahuë chama jayaxëqui noa jahuë yonoco ati. 1Y[Jaha bësocapa. Dios qui pi jiano tsi mëri tsi mato qui joxëquia ra. Joxo tsi toá ca shinamisxëni cabá acai ca yonoco jisxëquia ra, jato chani nicahi ë nomari. &XEBasi ë nori iqui tsi jamë shinamisxëni mato huësti huësti ca manëniquë rë. “Joyamaxëhi quiha Pablo, noqui raquëhi na” icani quiha tonia. ~WuJasca, mato qui Timoteo, naa noho noi ca baquë raaquia. Ibo Cristo yonoco ariahi quiha. Jatsi mato mëbixëhi quiha joxo na. E yoahai ca Cristo quinia mato nicamatëquëxëhi quiha, naa jatiroha ca iglesia bo xo tsi ë tiisimahai ca jascaria. 2V_Ja tsi xo toa noho jabi jascacana iquia. oUWJabi huëstima ca Cristo yoati tiisimacanaibo ma jayacamitsa; jama, huësti roha ca mato jahëpa yoi nori. Mato jahëpa ë manëniquë, Cristo qui mato ë mëpiniquë no. Mato qui Dios Chani yoatí chitahëhuanish ca ëa xo naa. ETNëca tsi mato qui quënëquí tsi mato bërabihuaquia tonia. Mato bërabihuacasyama xo ëa iquia. Nëca tsi mato qui quënëquia mato yobaxëna, noho xocobo ma nori ca quëshpi na. MS
Noqui pasomaha pi nohiria bo chanino tsi caxahaxma tsi jato qui chaniqui noa. Jaboqui tsi Dios cahëyamacanaibo qui quërasria ca masa xo noa rë. Jabi toca xo noqui Dios Chani yoacanaibo iquia. eRC Jasca, noba mëquënë́ tsi yonocoqui noa, noba piti copixëna. Nohiria bá noqui roano tsi jato bax bëhoxqui noa, Diós jato shomahuano iquish na. Noqui pi ja tënëmacano tsi caxayamaqui noa. Jato tënëqui noa ra. Q Jaboqui tsi paxnaqui noa. Tëshinaqui noa. Sahuëti narisqui noa. Noqui setiacani quiha; mahitsa. Noqui tsi xo xobo yama cabo. P5
Noqui ratëcani quiha tsayahax na. Cristo iqui tsi nohiria bo qui yoyoxëni xo no acaina. Jama, Cristo ó tsi mato ti tsi xo toa tiisi jaya cabo tonia. Mato oquëhuacani quiha Dios cahëyamacanaibo iquia. Jama pi xo noa. Noqui tsi xo toa chama yama. Noqui nomacani quiha pë. 7Og Jama, noqui Dios Chani chitahëhuati ibo bo tsi xo toa jahuë rësó no. Tonia jaroha ca iti ó tsi Diós noqui janani quiha, nohiria bo bësojó tsi rësoti raahacanish ca joni bo jascaria. Noqui tsi xo noitiria. No tënëhai ca tsayacani quiha jatiroha cabo, naa ángel bo, nohiria bo tëquë. -NSQuiniacaxëcahuë. Mamë paraqui mato iquia. Tonia chama bo, narisyamacanaibo, tihi cabo ma nori ca quëscahuaqui mato pë. Noqui axma tsi chama-chamaria bo ma manëniquë iquia. E ra ma. Yonahai ca chama bo ma iti ó quëëquia. Tocapimarohano tsi mato bëta xo tsi yonaxëquia ëa ri tia. MM¿Nohiria huëtsa bo oquë ni mato tiisi pa? ¿Jatiroha ca jahuë bo Diós mato ayamayamani? Ja quëshpi tsi ¿jënahuariahax “Oquë xo noa” i ma na, Dios quima mato tiisi ma biquë no? L Jaha tsi Apolos, ëa, tihi cabo oquëhuayamacana, ëbë xatë bá. Quiniacaxëcahuë, Quënëhacanish cabo pasomaha ma iyamano. Anoma tsi xo toa huësti ca maestro oquëhuahaina, maestro huëtsa qui nicacasyamaquí na. Corintó ca chahahuacanaibo Pabló raahanina LKJatsi quiniacana. Mato tiisimacanaibo oquëhuatapiyamacana iquia, Dios qui oquë yama ja icamitsa iqui na. Joxëhi quiha Ibo ra. Manacahuë. Joxo tsi nohiria ba shina ó ca jonë ca jahuë bo bërohuaxëhi quiha. Toa barí tsi oquëhuahacaxëhi quiha nohiria bo, jia ca ja acani ca quëshpi na. Jato copixëhi quiha Dios. ;JoJaboqui yama tsi xo toa ëa pasomaha ca jahuë bo iquia. Jama, ¿jënahuariaxo ëmë ë cahëyoina? Ibo roha tsi xo toa ëa, noho shinana, noho yonoco, tihi cabo cahëyoihaina. 'IG¿Japa ëa ti? ¿Cristo yonati jia cara ni ëa sa? Cahëyamaquia. “Yonati jia ca xo Pablo” i mato mishni bo mitsa. “Yonati yoi xo” i huëtsa bo mitsa. Jama, ë qui iriama tsi xo toa ëa yoati nohiria bá shinahaina. Jasca, “Jia tsi xo naa ë acana” iyamaquia, quiniahi na. DEApolos, Pedro, ëa, tihi cabo mato qui Diós ani quiha mato mëbiti. Jatiroha ca maí ca jahuë bo mato qui ja ani quiha mato mëbiti. Bësohaina, rësohaina, tihi cabo mato qui acacani quiha. Jasca, jaboqui, huëaquë, tihi cabo mato qui acacani quiha mato mëbiti. Tihi cabo mato qui aqui quiha mato mëbiti ra. DJa tsi xo toa nohiria ba tiisi qui chitimiyamacana iquia. Dios tsi xo toa jatiroha ca jahuë bo mato qui ati ibo-iboria. sC_Jasca, “Tiisi jaya cabá shinahai ca cahëriahi quiha Dios; mahitsa jaca nori” tihi ca tsi ii quiha. hBIDios qui yoyoria tsi xo toa maí ca nohiria ba tiisi, jato tiisí tsi xabahamahacatimaxëni jaca nori quëshpi na. Jabi, “Tiisi jayaria cabo paquëmahi quiha Dios, ja paracanai cató no” ii quiha Quënëhacanish cabo. iAKMa parahacayamano. ¿Tonia mato xërëquë ma ni toa tiisi-tiisiria ca jaca nori ca quëscahuacanaibo? ¿Mato ó ca ma ni toa maí ca tiisi ó quëëcanaibo? Jatsi maí ca nohiria bo qui yoyoxëni ca ja manëcano iquia ra. 0@YJaha tsi tsohuëcaracá pi Dios xobo yoshihuano tsi toa nohiria quëyoxëhi quiha Dios iquia, roa ca mëstë ca Dios nohiria jaca nori iqui na. Dios xobo xo mato ra. y?k¿Dios xobo ma nori ca cahëyamacanai sa? Mato ó tsi bësohi quiha Espíritu Santo, naa Dios Shinana ra. ^>5Jama, nohiria bá rohahuaha ca pi mëshono tsi jato copi jia ca bënocaxëcani quiha pë. Jishopë. Xabahamahacacaxëcani quiha, naa chihi nacohai ca paxahai ca jascaria. Arati xobo quëscaria xo chahahuacanaibo R= Ja rohahuacana ca pi mëshoyamano tsi copi jia ca bicaxëcani quiha ra. w<g
Quiniacaxëcahuë. Bërohuahacaxëti xo noba yonoco yoi, Ibo Jesucristo bacaquë no. Toa barí tsi chihí tsi tanamahacaxëti xo nohiria yonoco tëquë. Jatsi mëshoyoxëhi quiha mahitsa ca yonoco. Mëshoyamaxëhi quiha yonoco jia cato. C; Jasca, Jesucristo, naa chinichiti nori ca cacha rohahuaqui noa. Jahá tsi jia ca jahuë bá tsi rohahuaxëhi quiha huësti huësti ca nohiria. Oro, plata, maxax copixëni cabo, tihi cabá tsi rohahuacaxëcani quiha. Jama, jihui, xëpamë, huasi, tihi ca copiriama cabá tsi rohahuacaxëcani quiha huëtsa bo pë. q:[ Jabi Jesucristo roha tsi xo toa nimahacanish ca chinichiti. Ja qui roha chitimiqui noa xabahamahacati. %9C
Ea ti tsi xo toa jahuë xobo rohahuati ibo-iboria. Jabi Dios noihai cató tsi ë qui naa yonoco acacani quiha. Rohahuaxo tsi jahuë xobo chinichiti bo ë nimaniquë, mato chahahuamaquí na. Mato xërëquë xo tsi Dios yonoco ë chitahëhuani quiha. Jatsi ë quirëquë nohiria huëtsa bo joniquë, mato chamahuahi na. Joxo tsi ë chitahëhuani ca cacha tsi ja rohahuacaniquë. Jia tsi ja rohahuati ca xo iquia. f8E Jatsi Dios yonati bo roha xo noa, Dios yahax tsi yonocobëquinahaina. Mato tsi xo toa huai iquiria. Huai Ibo xo Dios. Huaí ca yonococanaibo xo noqui. Xobo iquiria xo chahahuacanaibo Diós acai ca xobo jascaria xo mato. 7)Jaha tsi yonocobëquinahi quiha Dios Chani banahai cato, Dios Chani tiisimahai cato. Jato yonoco quëshpi roha tsi jato copixëhi quiha Dios. A6{Ja quëshpi tsi iriama ca ëa xo naa, naa Dios Chani banahai cato. Jasca, iriama xo Apolos ri, naa Chani tiisimanish cato. Dios roha tsi xo toa mato shina ó ca Chani shinahamahaina. 55cJasca, jamëri tsi xo toa Diós noqui ani ca yonoco ati. Mato xërëquë xo tsi Dios Chani pari ë bananiquë. Jaquirëquë Apolos joniquë. Joxo tsi Dios Chani mato qui ja tiisimaniquë, mato coshihuaxëna. Noba yonoco tsi xo toa. Jama, Dios roha tsi xo toa mato ó ca Chani shinahamanish cato ra. P4Nicaparicana. Iriama ca ëa xo naa. Jasca xo Apolos ri; iriama quiha. Dios yonati bo roha xo noa ra. Noqui iqui tsi Dios Chani qui ma chitiminiquë. Diós noqui aca ca yonoco roha aqui noa ra. Z3-Huësti ca maxo tsi xo toa “Pablo roha ó quëëqui noa” iquiina. Maxo huëtsa tsi xo toa “Apolos ó quëëqui noa” iquiina. Jabi toca pi ma chanino tsi ¿jënahuariaxo Espíritu Santó mato mëpina? 25Jari chahahuabëna cabo jascaria xo mato pë. Tsayacahuë. Jari mato xërëquë tsi xo yosanahaina iquia. Jari mato xërëquë tsi xo joi mërahaina rë. Tocapimano tsi ¿jënahuariaxo Espíritu Santó mato mëpina? ¿Dios cahëyamacanaibo jascaria iyamayamacanai, tocahi na? P1Jaha tsi bëroria ca tiisi roha mato qui ë amaniquë, naa jahuë baquë jahëhuá xoma amahai jascaria. Toatiyá tsi Dios Chani-chaniria binoma ma iniquë. Jishopë. Jari toca xo mato rë jaboqui. O0 Jabi Dios Chani mato qui ë yoaquë tsi Dios tiisi binoma ma i-ipaoniquë iquia, Espíritu Santó tsi ma mëpihacayamani iqui na. Jari xocobo jascaria, naa chahahuabëna cabo jascaria ma ini quiha. N/¿Jënahuariaxo raca Ibobá shinahai ca ja cahëyoicana? Yama tsi xo toa noba Ibo tiisimati mëtsa cato ra. Jama, noqui tsi xo toa Cristó shinahai ca cahëcanaibo, naa ja qui chitimicanaibo.C.Jama, jatiroha ca jahuë bo cahëyoiti mëtsa xo Espíritu Santo jaya cabo ra. Jaha tsi yosanahi quiha Dios cahëyamacanaibo, tihi ca tsi tsayahax na. Noqui cahëyamayoicani quiha pë. F-Jabi Espíritu Santó tiisimahai ca jahuë bo biyamahi quiha Dios cahëyamacanaibo. Jato qui yoyoxëni quiha. Cahëtimaxëni ca xo, Espíritu Santo janyamacanai ca jaca nori iqui na. ',G
Jaha tsi Dios jahuë bo bërohuapama tsi nohiria bá noqui tiisimani ca tiisí tsi chaniyamaqui noa. Jama, Espíritu Santó tsi noqui tiisimahai ca jahuë bo roha yoaqui noa iquia. Noba chani ma xo. Jabi toca tsi chahahuacanaibo qui mana ca tiisi bërohuaqui noa, jato tiisimaquí na. :+m Jasca, naa Dios quima ca Espíritu Santo no biniquë noqui ri; maí ca tiisi ja nomari. Noqui tiisimahi quiha ra, Diós noqui ani ca jahuë bo tëquë no cahëyoino iquish na. *' Toca ma xo noa. Noqui tsi xo toa joni huëtsá shinahai ca cahëtimaxëni cabo. Nomë no shinahai roha ca cahëyoiqui noa iquia. Jasca, noqui tsi xo toa Diós shinahai ca cahëtimaxëni cabo. Jama xo Espíritu Santo ra. Ja roha tsi xo toa Diós shinahai ca cahëhaina. q)[
Jama, ja acai ca jahuë bo noqui Diós jismaniquë jahuë Espíritu Santó no. Jatiroha ca cahëriahi quiha Espíritu Santó ra. Dios jabi, Dios shinana, Dios tiisi, tihi ca tsi, naa noqui jonë ca jahuë bo cahëyoihi quiha. -(S Jasca, naa quinia quënëhacani quiha Quënëhacanish cabo ó no:“Anomaria tsi xo toa noicanaibo bax Diós shomahuahaina.¿Jënahuariaxo ja acai ca shina no cahëna?No tsayahaina, no nicahaina, tihi ca oquë ixëhi quiha toa no bax ja shomahuaxëhaina” tihi tsi ii quiha. ')Naa xabahamati quinia cahëyamahi quiha maí ca chama bo. Cahërohapiquí tsi cruzó tsi mana ca Ibo-iboria ja tooxayamaquë acaniquë iquia. k&OJasca, jato oquë tsi xo toa ë yoahaina ra, Dios quima noho chani nori iqui na. Noqui xabahamahacati quinia ca tiisi ca tsi xo naa ë yoahaina ra. Jabi no bax naa xabahamati quinia Diós ani quiha, mai nëhohuahacanox pari. %!Jabi shinahanish ca chahahuacanaibo qui mana ca tiisi yoaquia. Nohiria ba tiisi jaquirima tsi xo naa tiisi ra. Naa mana ca tiisi cahëyamahi quiha toa Dios cahëyamacanaibo. Cahëyamahi quiha jaboqui yonacanaibo ri. Tihi ca tsi xo toa naamayamacaxëcanaina ra. q$[Jaha tsi nohiria ba tiisi qui chitimiyamahi quiha ma chahahuahaina, Dios chama qui ja nori. Dios tiisi T#!Johax nohiria ba tiisí tsi ë chaniyamaniquë Dios Chani mato qui yoahi na. Jama, Espíritu Santo chamá tsi mato qui noho chani joniquë iquia. Ja iqui tsi Dios quima noho chani joni ca ma jisniquë. o"WJasca, chama yama tsi mato qui ë joniquë shishohi na. E shina-huëjënaniquë rë. E mëmëniquë. m!SJama, Jesucristo yoi, no bax cruzó tsi ja rësonina, tihi roha ca ë yoaniquë mato bëtaquí na. Z /Mato qui cahëxo tsi bëroria tsi Dios Chani mato qui ë yoaniquë iquia. Yoahi tsi chaniti mëtsaxëniria ca ë iyamaniquë. Jasca, nohiria ba tiisí tsi mato qui ë chaniyamaniquë, Dios jabija ca yoahi na. { q Jaha tsi “Oquëhuacaspiquí tsi Ibo no oquëhuati xo ja acani quëshpi na” ii quiha Quënëhacanish cabo.L Dios roha tsi xo toa jahuë Cristo ya noqui rabënamahai cato ra. Dios quinia tsi xo toa jahuë Cristo ra. Tsayacahuë. Jahuë Cristó tsi Diós noqui xabahamati quinia bërohuahacaniquë. Jahuë Cristó tsi no jiahuahacaniquë. Jatsi jahuë Cristó tsi no xabahamahacaniquë. Tihi ca tsi ahi quiha Dios jahuë Cristó no. U % Ja iqui tsi yama tsi xo toa Dios bësojó tsi jamë oquëhuati mëtsa cato. C Jishopë. Maí ca nohiria bo qui yoi tsi xo naa quinia ra. Jama, jato qui yoi cabo Diós biniquë oquëhuaxëna. Noqui noitiria cabo ja bichi cató tsi quiha jato tiisi ja quëyoniquë. S !Iyamaqui mato. Toca ca tiisi jaya ca nohiria bo bërabihuacatsi quiha Dios ra. Ja tsi xo toa noqui tiisi janyama cabo ja biniquë. Noqui chama janyama cabo bichi quiha maí ca chama bo bërabihuaxëna. Shinaparicana, ëbë xatë bá. Diós mato quënaquë tsi ¿maí ca nohiria-nohiria ma ini pa? ¿Chama bo ma ini pa? ) MDios tiisi quësca ma xo nohiria ba tiisi. “Yoyoxëni xo Diós acaina” i jaca mitsa; jama, jato tiisi oquë Dios tiisi nori. Jasca, “Chama yama xo Cristo rësohaina” i jaca mitsa; jama, nohiria ba chama oquë Cristo rësohai ca chama nori. ¿Tsohuë ni toa xabahamahacanish cabo? V 'Jama, Dios tiisi-tiisiria cahëriaqui noa, naa noqui quënahacanish ca jodiobo carayanabo tëquë. Jabi Dios tiisi-tiisiria, jahuë chama, tihi cabo noqui jismahacaniquë cruzó tsi Cristo rësoniquë no. 1Jama, cruzó tsi Cristo tooxahacani ca Chani yoaqui noa ra. Jodiobo qui yoi xo naa Chani rë. Jasca “Yoyoxëni xo” icani quiha carayanabo ri. Jisti bo jiscascani quiha jodiobo, chahahuanox pari. Jasca, carayanabo ri tsi xo toa nohiria ba tiisi roha nicacascanaina pë. 0 [Jabi Dios cahëyoiti mëtsama xo nohiria jato tiisí no. Dios quinia ma xo toa ra, Dios cahëti. Jama, jahuë Chani chahahuacanaibo xabahamahi quiha. Toa Chani yoaquia. Toca tsi Dios cahëti mëtsa xo nohiria ra, jahuë Chani chahahuaquí na. Jishopë. Jato qui yoyoxëni tsi xo toa quinia rë. 1Jabi Dios qui iriama tsi xo maí ca nohiria ba tiisi jaya cabo. Ja qui iriama tsi xo jato yoba, jato papi, tihi ca cahëxëni cabo ri. Chaniti mëtsaxëniria ca ja icamitsa; jama, Dios qui iriama jato tiisi tëquë nori. Yoyoxëni ca jato tiisi nori ca Diós jismani quiha. d CJasca, Quënëhacanish cabo ó tsi nëca tsi Dios chanini quiha jato yoati na:“Nohiria ba tiisi quëyoxëquia.E qui iriama tsi xo toa cahëxëni caba tiisi.Jato tiisi quëtiaxëquia” i Dios ni quiha. 5Jabi tënëtiya qui bocanaibo qui yoyoxëni tsi xo naa cruz Chani. Jama, noqui xabahamahacanish cabo qui jia tsi xo ra. Dios chama jaya xo ra. 7Jabi Cristó ëa raayamaniquë nohiria bo ashimati. Jama, ë raahacaniquë jahuë Chani jia ca yoati. Yoahi tsi nohiria ba tiisí tsi chaniyamaquia. Jama, “Cristo rësoni cató tsi no xabahamahacaxëti xo” iquia, jahuë chama Cristo crúz bënoyamano iquish na. Dios tiisi 4 cEstéfanas, jahuë xobó cabo, tihi roha cabo ë ashimani quiha, mato bëtaquí na. Ichariama ja icani quiha. Yama tsi xo toa ë ashimani ca nohiria huëtsa tia iquia ra. n WJaha tsi yama tsi xo toa “Pablo janë́ tsi ashimahacanish ca ëa xo naa ra” iti mëtsa cato ra. “Gracias” Dios qui iquia ra, yama ca ë ashimani quëshpi na. Crispo, Gayo, tihi roha cabo tsi xo toa ë ashimanina. m
U
Jama, huësti ca Ibo roha jaya xo mato ra. Mapëxnatimaxëni xo noba Cristo ra. Huësti ca maxo roha xo noa ra, huëstima ca ja nomari. Nicaparicana. ¿Mato jocha bax Pablo tooxahacani pa? ¿Noho janë́ tsi ma ashimahacani pa? u e Nicaparicana. Anoma tsi xo toa ma yoahaina iquia. “Pabló-na xo ëa” ii quiha mato mishni bo pë. “Apolós-na xo ëa” ii quiha maxo huëtsa pë. “Pedró-na xo ëa” ii quiha huëtsa bo. Tihi ca tsi iqui mato pë, chanihi na. 2 _ Jabi ma mapëxnahai ca ë nicaniquë rë, ëbë xatë bá. “Joi mërabëquinacani quiha Corintó ca chahahuacanaibo” ii quiha nëá ca nohiria bo rë mato yoati na. a
=
Noba Ibo Jesucristo janë́ tsi mato yobaquia, ebë xatë bá. Jasca ca jahuë bo ma chahahuati xo iquia. Ma mapëxnayamano; anoma quiha. Jasca, huësti ca shina roha ca ma jayano, Dios bax yonocobëquinaxëna. Chahahuahacati xo Dios. Quiayamahi quiha. Mato ja quënani quiha, jahuë Baquë Jesucristo, naa noba Ibo ya rabënati. Ja mapëxnacanina -Mato otoxëhi quiha ra jahuë rëso qui. Jatsi jaroha ca bari, naa noba Ibo Jesucristo bari tsëquëno tsi quësohacatimaxëni ixëqui mato ra. %Toca tsi Espiritu Santó acai ca tiisi bo ma biyoniquë. Yama ca tsi xo toa ma naris-haina iquia, Ibo Jesucristo jisiquihai ca manaquí na. Jabi mato qui Cristo Chani no yoaquë tsi toa Chani ma birianiquë ra. Jaha tsi mato shina ó tsi toa Chani coshinaniquë. O Jatiroha ca quiniá tsi ma shomahua-riahacani quiha, Cristó-na bo ma nori iqui na. Jaha tsi oquë tsi xo toa ja bax ma chanihaina. Jasca, Cristo iqui tsi oquë tsi xo toa Dios ma cahëhaina iquia. #Jabi Jesucristó ani ca iqui tsi ma shomahuariahacaniquë iquia. Ja quëshpi tsi Dios qui “Gracias” iroha-irohaquia, bëhoxhi na. Jatsi noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mato noino. Mato ja ranihuacano. Ja shomahuariahacacanina Jesucristó no -Mato Corintó ca chahahuacanaibo qui naa carta raaquia. Dios nohiria bo, naa jahuë Jesucristó tsi mëstëhuahacanish cabo qui naa chani raaquia. Jasca, raahacahi quiha jatiroha ca ití ca noba Jesucristo qui aracanaibo qui. Jato Ibo, noba Ibo, tihi cabá-na xo Jesu ra. 2 aMato qui quënëhai ca Pablo ca ëa xo naa. Dios shinaná tsi ë quënahacaniquë, Dios Chani yoati ibo iti. E bëta xo tsi mato joihuahi quiha nobë xatë Sóstenes ri.
U ~^}E|B{qzyywwIwvButWs>rqppobnmlll?knkj&ihgg/edd_baa_^]\\
[rZOYkXWVUUyTfSSHRlQQPOO(MMHLKzJIIH#GOFE]DD$CBB A@~??/>A==O<@;:99G88m77c66f6Z5f433#2z2 0/a.-,,K++L**))(|'''!&:%$$@##'"!g \jm3%vl]g
: P y
#A"U
CBëroria pi trompetá xoohacayamano tsi nianati shomahuahacayamaxëhi quiha soldado bo ra. Pacotsa roha tsi xo toa ja nicacanaina. ^B5Bëroria pi nohiriá jahuë bisto i-iyamano tsi pacotsa roha tsi xo toa ja acaina. Música ma xo ra. Jascaria pi jamëri ca joí tsi jato qui no chanino tsi ¿jënahuariaxo raca Dios Chani nohiriá cahëna? VA%Shinaparicana, ëbë xatë bá. Jamëri ca joi bá pi mato qui chaniquí tsi ¿jënahuariaxo raca mato ë mëbina? Mahitsa tsi xo toa ë yoahaina iquia. Jama, ë cahëhai ca jahuë bo, ë qui Diós ani ca chani, jahuëcara ca chani paxa cato, tihi cabo pi bëroria tsi ë chanino tsi mëbihacaxëhi quiha iglesiá ca nohiria bo ra. n@UJabi jamëri ca joi bá tsi ma chanino, mato tëquë iquia. Jama, ë qui oquë tsi xo toa Dios Chani ma yoahaina mato noma joí no. Oquë tsi xo toa jahuë noma joí tsi Dios Chani yoahai cato. Jama, jamëri ca joí pi toa yoaha ca chani tsohuëcara ca nohiriá bërohuano tsi jënima tsi xo toca ca ja chanihaina. Mëbihacaxëti xo chahahuacanaibo iquia. )?KJama, jamë roha mëbihi quiha toa jamëri ca joí tsi chanihai cato. Jahuë noma joí tsi Dios Chani yoahai ca tsi xo toa chahahuacanaibo tëquë mëbihaina. />WJama, noba noma joí pi Dios Chani yoahi tsi nohiria qui chaniqui noa jato mëbixëna. Toca tsi chamahuahacacaxëcani quiha. Toa quiniá tsi jato ranihuaxëqui noa. +=OJabi tobi quiha toa nohiria ba joi bá tsi chaniti mëtsa cabo. Oquë ma xo toa tiisi ra. Toca ca jamëri ca joi bá pi chanihi tsi nohiria qui chaniyamacani quiha, Dios qui nori. Jato chani cahëyamacani quiha nicacanaibo rë. Espíritu Santó tsi cahëhama ca jahuë bo chanicani quiha. ?< yNoiti tiisi ó quëëcana iquia. Jasca, noipama tsi Espíritu Santó acai ca tiisi huëtsa bo ó quëëcana. Jabi noqui ja acai ca oquë ca tiisi tsi xo toa Dios Chani yoatí tiisi. X;)
Jatsi tres tsi xo toa naamahai ca tiisi bo. Naamaxëhi quiha ja qui no chitimihaina. Naamaxëhi quiha jaha no pasohaina. Naamaxëhi quiha no noihaina. Jama, oquëria ca tiisi tsi xo toa no noihaina ra.u:c
Jascaria tsi naris-hi quiha Dios jahuë bo no cahëyoihaina rë. Jaboqui jia tsi cahëyoiyamaqui noa pë xocobo jascaria. Jama, toa bari bëbëchiná tsi Dios cahëyoixëqui noa ra, naa noba shina ó ca jahuë bo ja cahëhai jascaria. :9m
Xocobo ax xocobo jascaria tsi ë chani-chanipaoniquë. Toatiyá tsi xocobo jascariá tsi ë shina-shinapaoniquë. Jama, joni manëxo tsi noho xocoba jabi bo ë nianiquë. m8S
Jama, Cristo bacano tsi cahëyoixëqui noa. Toa barí tsi jatixëhi quiha noba iriama ca tiisi ra. d7A
Jaboqui tsi naris-hi quiha toa no cahëhaina rë. Naris-hi quiha Dios Chani no yoahai ri. f6E
Naamapaoxëqui no noihaina. Naamapao-yamahai ca tsi xo toa Dios Chani yoatí tiisi. Jatixëhi quiha toa. Jatixëhi quiha jamëri ca joi bá tsi chanihai ri. Jatixëhi quiha cahëti tiisi. Tihi tsi xo toa jatihaina. )5K
Jahuë bo tënë-tënëqui noa noiquí na. Nohiria qui chitimiqui noa. Jatiroha ca jia ca ó pasoqui noa. Yosana-yamaqui noa. Tihi ca tsi aqui noa noiquí na. }4s
Noipihi tsi raniyamaqui noa, yoi ca nohiriá aquë no. Jama, jia ca pi nohiriá ano tsi rani-raniqui noa noihi na. y3k
No noino tsi jia tsi xo noba jabi. Jaha tsi huashiyamaqui noa. Caxayamaqui noa. Huëtsa bo yosicasyama xo noa. 92k
Noihi tsi huënayama xo noa. Noiquí tsi nohiria mëbiqui noa. Jasca, nohiria huëtsa ba jahuë bo ó quëëyamaqui noa noipihi na. Noipiquí tsi nomë shinayamaqui noa. 91k
Jasca, noho jahuëmishni bo tëquë ë amitsa noitiria cabo qui. Dios Chani quëshpi tsi ëmë ë amitsa naxëna. Jama, ë noiyamapino tsi mahitsa tsi xo toa ë acaina iquia. @0y
Jasca, Dios Chani yoatí tiisi ë jaya mitsa. Jonë ca jabija ca jahuë bo tëquë ë cahëmitsa. Jatiroha ca jahuë bo ë cahëmitsa. Jasca, Dios qui ë chitimihai iqui tsi maca bo niati tiisi ë jayamitsa. Jabi tihi ca ati tiisi ë jayamitsa. Jama, ë noiyamapino tsi mahitsa tsi xo toa ë aca ca tëquëta. G/
Nohiria ba joi bo, ángel ba joi, tihi ca joi bá tsi chaniti mëtsa ë imitsa. Jama, ë noiyamapino tsi pacots-pacotsaria, campana pacotsa, tihi cabo jascaria ca tsi xo toa ë yoahaina ra. #.? Jabi naa tiisi oquë cabo ó quëëcana. Nicacahuë. Tobi xo toa tiisi bo oquë ca quinia huëtsa ra. Jaboqui naa quinia oquë ca mato jismacasquia.l-Q Jënimahuati chama jayama xo noqui tëquë. Jamëri ca joi bá tsi chaniyamaqui noa, noqui tëquë. Jato chani bërohuati tiisi jayama xo noa, noqui tëquë. Jabi noqui chahahuacanaibo qui Dios tiisi bo tëquë acacani quiha. =,s Jaha tsi Dios Chani chitahëhuati ibo ma xo jatiroha cabo. Dios Chani bërohuacanaibo ma xo noqui tëquë. Tiisimacanaibo ma xo noqui tëquë. Jisti acanaibo ma xo noqui tëquë. .+U Tsayacana. Jariapari tsi jahuë Chani chitahëhuati ibo bo noqui Diós ani quiha, jahuë Chani pacanamati. Jaquirëquë jahuë Chani bërohuacanaibo noqui ja ani quiha. Jaquirëquë Dios Chani tiisimacanaibo noqui ja ani quiha. Jatsi jisti acanaibo, jënimahuati chama jaya cabo, mëbicanaibo, yobacanaibo, jamëri ca joí tsi chanicanaibo, tihi cabo noqui Diós ani quiha, noqui chahahuacanaibo ja mëbicano iquish na. +*O Japi mato ë yoacatsai ca tsi xo naa: Yora jascaria xo noqui chahahuacanaibo, naa Cristo yora ó ca xatë bo iquiina. Jamëri jamëri tsi xo toa no acaina. :)m Jatsi noba yora xatë huësti ca pi pahëno tsi pahëhi quiha noba yora tëquëta. Jasca, huësti ca xatë oquëhuahacano tsi ja bëta ranihi quiha noba yora xatë bo tëquë. M( Toca tsi ja ani quiha jia tsi noba yora xatë bo yonocobëquinano. z'm Toca tsi sahuëhacayamahi quiha noba yora xatë oquë cabo. Jama, noba yora ca xatë bo Diós oquëhuani quiha. 9&k Jabi huësti huësti ca noba xatë bo qui rabiqui noa. Rabihi tsi toa xatë bo ó quiniaqui noa. Sahuëtí tsi noba bërabiria ca xatë bo mapaqui noa, nohiria bá jisyamano. T%! Jama, noqui iriama ca xatë bo tsi xo toa oquë-oquëria ca xatë yoi bo. "$= Jaha tsi “Mia niaquia” mëquë qui iti mëtsama xo noba bëro. Jascaria, “E qui yoi xo mia ra. Cata” i tahë qui ti mëtsama xo noba mapo. @#{ Huëstima ca xatë bo jaya xo noba huësti ca yora ra. W"' Jascaria ca pi noba yora xatë bo iirohano tsi ¿jënahuariahax yora ja ina? ,!Q Jia tsi noqui Diós nëhohuaniquë ra. Ja qui jia ca quiniá tsi noba yora ó tsi jamëri ca xatë bo, naa poyamë, huico, mëquënë, tihi cabo ja janani quiha. ! ; Bëro tëquë pi noba yora iirohano tsi ¿jënahuariaxo raca no nicana? Huësti ca pahoqui pi noba yora iirohano tsi ¿jënahuariaxo raca no xëtëna? Jascaria, “Yora xatë ma xo ëa ra, bëro ë nomari iqui na” ¿iti mëtsa ni noba pahoqui pa? ¿Jari noba yora xatë iyamayamahi ni? Jaha tsi ¿jënahuariahax, “Yora xatë ma xo ëa, mëquë ë nomari iqui na” i noba tahë na? ¿Jari noba yora xatë iyamayamahi ni? Huëstima ca xatë bo jaya xo noba yora yoi bo. Mëquë bo, poyamë bo, huico bo, tihi cabo jaya quiha. Huësti ca xatë ma xo ra. { o
Jabi Espíritu Santó tsi no ashimahacani quiha, noqui tëquëta, huësti ca maxo manëti. Jabi Cristo yora xatë bo xo noqui tëquëta. Mishni mishni tsi xo jodiobo. Mishni mishni tsi xo carayanabo. Mishni mishni tsi xo yonati bo. Huëtsa tsi xo toa tsëquë cabo, naa chama jayama cabo. Huësti ca maxo xo noqui tëquë. Jasca ca Espíritu Santo noqui acacani quiha. \1 Yora jascaria xo noqui chahahuacanaibo iquia. Huëstima ca jamëri ca xatë bo jaya quiha. Jascaria tsi xo Cristó maxo, naa noqui chahahuacanaibo. Huëstima ca jamëri ca nohiria bo jaya quiha noba maxo. dA Tihi ca tiisi bo chahahuacanaibo qui aqui quiha jasca ca Espíritu Santo. Yama tsi xo toa ati ibo huëtsa ra. Jatiroha ca nohiria bo qui tiisi aqui quiha, jaha ja quëëhai cató no. Huëstima ca xatë bo jaya xo yora D
Huëtsa qui jisti-jistiria ati chama aqui quiha. Huëtsa qui Dios Chani yoati tiisi aqui quiha. Huëtsa qui mahitsa ca tiisimacanaibo cahëti tiisi aqui quiha, chahahuacanaibo yobati. Jatsi huëtsa qui jamëri ca joí tsi chaniti tiisi aqui quiha. Jatsi huëtsa qui toa yoaha ca chani bërohuati tiisi aqui quiha. uc Nohiria huëtsa qui chitimiti tiisi aqui quiha. Nohiria huëtsa qui nohiria jënimahuati chama aqui quiha. ve Huësti ca nohiria qui yobati tiisi aqui quiha. Nohiria huëtsa qui Dios Chani bërohuati tiisi aqui quiha. 1 Jatiroha ca nohiria bo qui tiisi aqui Espíritu Santo, jatiroha ca chahahuacanaibo no mëbino iquish na. Yama tsi xo toa ati ibo huëtsa ra. (I Jasca, tobi huëstima ca jamëri ca tiisi bo Dios yonoco ati. Jama, jasca ca Dios tsi xo toa no nohó ca tiisi bá tsi yonocohaina. Yama tsi xo Dios huëtsa. 7 Jasca, tobi huëstima ca jamëri ca quinia bá tsi Dios bax yonocoti. Jama, jasca ca Ibo bax yonocoqui noa ra, noqui tëquëta. Yama xo Ibo huëtsa. 'G Nicaparicana. Huëstima tsi xo toa Diós noqui acatsai ca tiisi bo. Jasca ca Espíritu Santo tsi xo toa tiisi noqui ati ibo-iboria. Jahuësti ca quiha. c? Jaha tsi jariapari ca yoba ma cahëyoixëti ca tsi xo naa: “Yoshihuahacati xo Jesu” iyamahi quiha Espíritu Santó mëpihai cato. Jascaria, “Noho Ibo xo Cristo” ii quiha Espíritu Santó mëpihacahai ca roha. q[ Ma chahahuanox pari no tsi mato yona-yonapaoni quiha toa chanitimaxëniria ca mahitsa ca ídolo bo ra. Q Espíritu Santó noqui acai ca tiisi bo ma cahëyoino, ëbë xatë bá. "Paxnapiquí tsi mato xobo xo tsi picahuë, mato qui Dios caxayamano iquish na. Iquë. Jahuë huëtsa bo mato yoaxëquia joxo na. !Jatsi noho yoba tsi xo naa, ëbë xatë bá. Iboba oriquiti pihi joquí tsi mato huëtsa manacana. Ma oriquibëquinano.
Jama, toca pi noqui copiquí tsi noqui mëstëhuacatsi quiha Dios, chahahuayamacanaibo ya tsi no copihacayamano iquish na. ~ u Jatsi nëtonox pari tsi noba shina no naisxëti xo, yoi ca niaxëna. Tocapinono tsi noqui caxayamaxëhi quiha Dios. 5 c Ja tsi xo toa mato xërëquë tsi xo huëstima ca iquicanaibo iquia. Ja iqui tsi rësoni quiha huëtsa bo. Ja copihacacani quiha quinia yoí tsi ja nëtocani quëshpi na.
w Jabi quësohacaxëti xo toa mahitsa Iboba shiati nëtohai cato, naa Ibo yoi, ja nanina, tihi cabo shinayamahai cato. { Ja tsi xo toa shiati nëtonox pari tsi jahuë shina naisxëti xo nohiria. Shina ó ca jocha yaquí tsi ja nëtoyamano. wg Jaha pi yoi ca quiniá tsi Iboba shiati nëtoquí tsi Ibo Jesu yoi, ja nanina, tihi cabo ocahuaqui mato pë. Jotëquëxëhi quiha Ibo. Jatsi manapama tsi naa shiati mapari, jënë, tihi cabo ma nëtono. Toca tsi ja nani ca jismaqui noa. {o Jascaria tsi jënë ja biniquë oriquixo na. Bichi tsi “Dios xabahamati quinia paxa ca jismahi quiha naa jënë ra. Nohi jimí tsi acacaxëhi quiha toa quinia paxa cato ra. Ea shinacana, shiati jënë aquí na” i jato qui Jesu ni quiha. W' Bichi tsi quiha “Gracias” i ja niquë. Jatsi ja bëquëxniquë. Bëquëxhax tsi quiha “Bicana; picana. Noho yora tsi xo naa. Mato bax acacahi quiha. Nëtocana, ëa shinaxëna” i noba Ibo ni quiha. %C Shiati quinia jia ca mato qui aquëcasquia ra, naa Ibo quima ë bini cato. Jabi soldado bo qui ja acacani ca baquichá tsi Ibo Jesú mapari biniquë. ¿Jëniriahax mato xobó tsi oriquiyamacanai sa? Mato xobo xo tsi mato jënë ma ano ra. Iglesia xo tsi tocaquí tsi Dios chahahuacanaibo bërabihuaqui mato pë, ma acai cató no. Bërabicani quiha noitiria cabo ri, naa oriquiti bëyamacanaibo. Jatsi, ¿jëniria mato qui xëhi ni ëa rë? ¿Jëniriahax, “Jënima tsi xo toa ma tocahaina” i mato qui ë na, anoma ja iquë no. /W Oriquiquí tsi mëri tsi xo toa ma pihaina rë. Nohiria huëtsa manaxoma tsi piriaqui mato pë. Jaha tsi oriquiti nariscani quiha tëxë bo. Mato ti tsi xo toa sëya-sëyahaina. Tëxë bo tsi xo toa paxnacanaina. Jasca, jënë paisahi tsi pahëcani quiha huësti huësti cabo ri. Anoma quiha. Y+ Nicaparicana. Oriquiti piti quëtsoquí tsi Iboba shiati piyamaqui mato iquia. % C Tonia mato iglesia ó tsi xo toa jamëri ca maxo bo pë. Toca tsi jisiquimahacaxëhi quiha toa jabija ca quinia jaya cabo quëscahuaqui mato. Anoma quiha. 6e Jariapari tsi Dios qui arati ma quëtsono tsi mato naxërëquë tsi xo toa iquinahai ca maxo bo iquia rë. Toa ë yoahacani quiha. Tonia jabija tsi xo ja yoacanaina iquia. $~A Mato yobapama tsi ¿jënahuariahax “Jia tsi xo Dios qui mato arati quinia” ¿i ë na rë? Anoma xo toa ma acaina iquia, arati ma quëtsoquë no. ]}3 Jabi tsohuëcaracá pi naa yoba nicacasyamano tsi yama tsi xo toa noqui chahahuacanaiba jabi huëtsa iquia. Tocacani quiha Dios iglesiá ca chahahuacanaibo tëquë, Dios qui ja aracaquë no. Iboba shiati acaina p|Y Mapahacaxëti xo yoxa ba mapo iquia. Noba jabi-jabiria quiha. Jasca, jato qui jia tsi xo toa jato boo tëtëca cato. Jato qui ja acacani quiha jato mapo iti. Jama xo joni bo. Jato qui bërabiria tsi xo toa boo tëtëca jayahaina. { gzG
¿Japa mato tsa ni? ¿Mato qui jia ni Dios qui yoxa bëhoxhaina, jahuë mapo mapahaxma? y Jabi joni bax yoxa acacani quiha. Jasca, yoxa quima cohi quiha joni. Dios qui jaharisi ca xo. Jatiroha ca nëhohuati Ibo tsi xo naa. _x7 Shinaparicana. Dios quinia tsi xo toa joni, yoxa, tihi cabo mëbinabëquihaina. $wA
Ja tsi xo toa mapoti yoxa bá sahuëti xo, bënë ja nicacanai ca jismaxëna. Jasca, ángel bo tahëxo tsi ja tocaxëti ca xo, ja tsayacanai quëshpi na. `v9 Jasca, yoxa bax joni nëhohuahacayamaniquë; jama, joni bax yoxa nëhohuahacani nori. tua Jariapari tsi joni nëhohuahacaniquë. Yoxa quima ja joyamani quiha, joni quima yoxa nëhohuahacani nori. )tK Jama xo joni bo. Mapoti sahuëyamati ca xo, Dios oquë, Dios jaria, tihi cabo jisiquimahai ca jaca nori iqui na. Jama, joni oquë jisiquimahai ca tsi xo yoxa. 1s[ Joni jisiria tsi jato boo maxcohacaxëti xo iquia, naa mapoti sahuëyamahai ca yoxa bo. Bërabiria tsi xo yoxa maxcohacahaina. Bërabipiquí tsi mapoti ja sahuëcano. Vr% Jama xo yoxa bo. Mapoti ja sahuëxëti ca xo, nohiria bësojó tsi bëhoxpiquí na. Jasca, Dios Chani yoapiquí tsi mapoti ja sahuëti ca xo. Tocapiyamaquí tsi jato bënë bërabihuacaxëcani quiha pë. 9qk Jatsi quiniacaxëcahuë. Nohiria bësojó tsi bëhoxpiquí tsi Dios Chani yoapiquí tsi mapoti joní sahuëyamano ra. Sahuëpiquí tsi jahuë Ibo Jesu bërabihuahi quiha pë. p Jama, jari tobi huësti ca yoba mato qui ë bërohuacatsaina. Jatsi nicacana: Joni ba ibo tsi xo Cristo. Cristo qui ja nicaxëti xo. Jasca, ahuini ibo tsi xo bënë. Jahuë bënë qui nicaxëti xo ahuini. Jasca, Cristo Ibo tsi xo Dios. Ja qui nicahi quiha. o Jia tsi xo toa ëa ma shina-shinahaina iquia. Jasca, mato ë tiisimani ca jahuë bo aqui mato ra. Jënima tsi xo toa ma acaina. \n 3 Noho jabi banahuacana, Jesu jabi ë banahuahai jascaria. Dios qui yoxa bo arahaina jmM
!Tihi tsi acana iquia, ë acai jascaria. Ea ti tsi xo toa nohiria ranihuacatsaina jatiroha ca quiniá no. Ea ti tsi xo toa jaha ë quëëhai ca ayamahaina. Jama, jatiroha cabo mëbicasquia, ja xabahamahacacano iquish na.*lM
Jasca, ma acai cató tsi nohiria jochamayamacana. Jodiobo, carayanabo, Dios iglesiá ca chahahuacanaibo, tihi cabo mato qui quësoyamano ma acai ca tahëxo na. k3
Toca pi ma shinano tsi anoma xo iquia. Jatiroha ca ma acai cató tsi Dios ma ranihuati xo. Oriquiquí tsi jënë aquí tsi Dios ranihuacana iquia. j
Jasca, toa piti quëshpi tsi “Gracias” i Dios qui ë no tsi “¿Jënahuariahax raca ë qui nohiria quësona?” ¿ii ni mato sa? i
Jatsi quiniacaxëcahuë. Mato yobahax ca qui yoi ca ma ayamano. Nohiria huëtsa shina ó no bësoti xo. Jama, “Jishopë, tsohuëcara qui pi toa piti yoi no tsi ¿jënixo tsi toa ë qui jënima ca piti piyamaxëhi ni ëa rë?” i ma mitsa, picatsi na. !h;
Jama, “Idolo ba nami tsi xo toa pë” i pi toá ca tsohuëcara no tsi piyamacana, mia yobahax ca iqui na. Ja shinahai ca iqui tsi piyamacana iquia. zgm
Jatsi raquëyamacana. Jasca, chahahuayamahai cató pi mato qui joi amano tsi jahuë xobo qui bocahuë, bocatsi na. Jatsi mato ja taahai ca jahuë bo picana. “¿Idolo bo qui acacahax ca nami ni naa sa?” iyamacana mato shina tahëhax na. `f9
“Ibobá-na tsi xo naa mai, jatiroha ca maí ca jahuë bo ri” ii quiha Dios Chani. De
Jabi mato qui noho yoba tsi xo naa: Mercado ó ca nami pi copiquí tsi picana. Copihi tsi “¿Idolo bo qui acacahax ca nami ni naa sa?” iyamacana, mato shina quësohacamitsa iqui na. ndU
Jatsi mamë roha shinayamacana ra. Oquë tsi xo toa nohiria huëtsa no shinahaina, jato mëbixëna. *cM
“Jatiroha ca jahuë bo piti mëtsa xo noa ra” ¿ii ni mato sa? Jabija xo iquia ëa ri; yama tsi xo toa pinoma cato. Jama, jahuëcara ca no pihai cató pi nobë xatë bo no jochamano tsi oquë tsi xo toa jahuë bo no piyamahaina iquia. Nohiria mëbiyamahi quiha toa no tocahaina. @by
¿Rabë ca shiati pi no nëtono tsi ¿noqui caxayamayamaxëhi ni Dios ra? ¿Jënahuariahax Dios caxahai quima no paxana, tocapihi na? Idolo bo qui acacanish ca piti pasomaha ca yoba Pa
Rabë ca shiati nëtonoma xo chahahuacanaibo ra. Iboba shiati jënë pi nëtoquí tsi yoshini shiati jënë ma nëtoyamano. Iboba shiati mapari pi piquí tsi yoshini shiati piyamacana. Anoma quiha. Z`-
Jabi yoshi qui acacahi quiha toa ídolo ba altár ca tëpashacanish ca yohina bo iquia, Diós-na jaca nomari. Tocahi tsi yoshi qui aracani quiha pë. Jatsi quiniacaxëcahuë. Yoshi bo ya ma rabënayamano ra. ._U
Jama, jamëri tsi xo toa carayanabá acaina, ídolobo qui piti ja acaquë no. Mahitsa tsi xo toa jato ídolo bo ra. Jasca, mahitsa tsi xo toa ja acanai ca jabi ri. ^^5
Jodioba jabi bo no tsayano. Jato altar xo tsi yohina bo tëpascani quiha jato jocha quëshpi na. Toa acacanish ca piti ja picano tsi huësti ca maxo ca aracanaibo jaca nori ca jismahi quiha toa ja acanaina. a];
Jabi huësti ca mapari piqui noa, noqui tëquëta, shiati aquí na. Huësti ca maxo no nori ca jismahi quiha toa ra, huëstima ca xatë bo no iquë ri. Huësti ca maxo xo noa, jasca ca mapari no xatënahai iqui na. ~\u
Jabi Iboba shiati jënë ai tsi Dios qui “Gracias” iqui noa. Jasca, naa shomahuahaca ca jënë no ano tsi ¿Cristo jimi jisti iyamayamahi ni? Jabija xo iquia. Cristo ya no rabënahai ca jismahi quiha. Jascaria no bëquëxha ca mapari no pino tsi ¿Cristo yora jisti iyamayamahi ni? Jahuë yorá tsi no shomahuahacani nori ca jismahi quiha ra, toa mapari no piquë no. I[
Jabi tiisi jaya xo mato iquia. ¿Jabija ma ni naa ë yoahaina? dZA
Idolo bo, naa mahitsa ca dios bo jaquimacana, ëbë xatë bá. Jato qui arayamacana. uYc
Shinaparicana. Jochati tanamahacahi quiha nohiria bo tëquëta. Jasca, nohiria huëtsa oquë ma xo toa ma tanamahacahaina ra. Parayamaqui Dios. Mato mëbiriaxëhi quiha, mato chama huino ma tanamahacayamano. Jochati ma tanamahacano tsi mato chamahuaxëhi quiha. Paxati quinia mato qui axëhi quiha, jia tsi ma tënë-tënëno. Idolo bo qui acacanish ca piti X)
Jaha tsi quiniacaxëcahuë, “Jocha qui paquëyamahai ca ëa xo naa” i ma mitsa iqui na. Toca pi shinahi tsi jochati basima xo mato iquia. IW
Toca tsi ja copihacacani quiha, noqui yobaxëna, ja acani ca jasca ca jahuë bo no ayamano iquish na. Tihi ca jahuë bo quënëhacani quiha noqui, naa xaba rësó ca bësocanaibo mëbixëna. zVm
Jasca Dios pasomaha chaniyamacana, jato mishni bo ini jascaria. Diós raani ca angél jato quëyoni quiha. 'UG
Jatsi quiniacaxëcahuë. No acai cató tsi Ibo no tanamayamano ra, naa noba naborëquëbá ani jascaria. Ja acani quëshpi tsi rono bá jato quëyoni quiha. /TW
Jasca, joni huëtsa ba ahui bo ya jobanayamacana, jato huësti huësti cabo ini jascaria. Toa barí tsi quiha veintitrés mil ca rësoniquë jato jocha quëshpi na. XS)
Mahitsa ca dios bo qui arayamacana, jato huësti huësti cabo ini jascaria. “Arahax ja tsahocaniquë pixëna, jënë axëna. Acax ja joicaniquë pabëxëna” ii quiha Quënëhacanish cabo jato yoati na. pRY
Jabi ocapijaniquë noqui yobaxëna, yoi ca ó no quëëyamano, yoi ca ó ja quëëcani jascaria. 'QG
Toca tsi noba naborëquëbo Diós shomahuaquë ri tsi quiha jari Dios huëstima cabá nicayamaniquë rë. Ja quëshpi tsi ja quëyohacacaniquë xabachá no. P
Jasca, toa xo tsi Diós jato qui ani ca jënëpaxa ja acaniquë, jato tëquëta. Jabi jato banahuani ca maxax chahitaxëni, naa Diós raani ca maxax quima ca jënëpaxa ja acani quiha. Jabi Cristo jascaria naa maxax ini quiha, jahá tsi ja mëbihacani iqui na. nOU
Jasca, xabachá tsi racapama tsi Diós raani ca mapari noba naborëquëbá piniquë jato tëquëta. KN
Toca tsi ja mëbihacacaquë tsi quiha Moisés, naa jato rëquëniniti ibo ja chahahuayoicaniquë, naa jato tëquëta. Jatsi jato bax Diós janani ca yonati Moisés ini ca ja jistapicani quiha. ~M w
Noba naboyamabo bax Diós ani ca ma shina-bënoyamano, ëbë xatë bá. Xabachá racapama tsi quiha tsëmó tsi ja mëpihaca-caniquë, Egipto cabo quima ax ja jabacaquë no. Jabahax tsi quiha Diós mëbihai cató tsi Ia Shini ja nacoyocaniquë.
L Ea ti tsi xo toa noho yora ó bësohaina. Noho yonati tsi xo ra. Tihi ca tsi aquia ra bëboxëna. Jasca, naa carrera quima niahacacasyama xo ëa ra, “Naa carrera qui jicocana” i huëtsa bo qui ë ni quëshpi na. Bërabiria tsi xo toa niahacahaina ra.K/ Jaha tsi mëstë tsi jabariahai ca ëa xo naa ra. Ea ti tsi xo bëbocatsaina. Ea ti tsi xo nianahaina, mahitsa naxëa tox-toxhacai ca ë nomari. `J9 Bëbopicastsi tsi ma quinia-quiniaxëti xo iquia, mato shinana, mato yora bo, tihi cabo coshinano iquish na. Jabi jabati axëni ca tsayacana. Jahuë yora coshihuahi quiha maí ca naamayamahai ca premio bëboxëna. I7 Shinaparicana. Carrerá tsi jabana-bëquicani quiha jabati axëni cabo tëquë. Jabayocani quiha premio bëboxëna. Jama, huësti roha ca tsi xo toa premio bëbohaina. Jatsi toa jabati axëni ca jascariá tsi Dios yonoco ma ati xo mato ri, Dios mana ca premio bëboxëna. H! Tocaquia ra xabahamati Chani nohiria bá nicano iquish na. Jasca, tocapihi tsi shomahuahacaxëquia ëa ri. Dios mana ca premio no bëbono dGA Jasca, chama yama ca tiisimahama ca chahahuacanaibo pi yahi tsi jato jascaria tsi manëquia jato mëbixëna. Jisna; jatiroha ca nohiria bo jascaria tsi manëquia ra, jatiroha ca quiniá tsi Cristo qui jato bëboxëna. F Jasca, carayanabo qui Dios Chani yoahi tsi jato jascaria tsi manëquia, Cristo qui jato bëboxëna. Jato bëtapiquí tsi noho jodioba jabi bo ayamaquia. Jabi tocapiyoihi tsi jari Dios yoba nama xo ëa ra. Tsëquë ma xo ëa, Cristo yoba nicayamaxëna. uEc Jodiobo qui Dios Chani yoapihi tsi jodio manëquia, Cristo qui jato bëboxëna. Moisés yoba nama cabo qui yoapiquí tsi toa yoba namá tsi ëmë janaquia Cristo qui jato bëboxëna. Toa yoba nicaxëquia ëa ri, ja nama yoi ë nomari. \D1 Tsëquë xo ëa ra. Yonati ma xo ëa. Yama tsi xo toa ëa yonahaina, copihaina, Dios yonoco ë ano iquish na. Jama, jatiroha ca nohiria ba yonati ca ëa xo naa iquia, huëstima cabo Cristo qui bëboxëna. -CS Nicacana. Tobi toa noho copi yoi ra. Noho copi tsi xo toa mahitsa Dios Chani yoahaina iquia, parata bixoma. Yoapama tsi mato quima tihi ca jahuë bo biti chama jaya xo ëa ra, bicasyamahai ca ë nori. E qui jia tsi xo ë tocahaina ra. Jatiroha ca nohiria maxo Pabló bëbocasnina Cristo qui ?Bw Jasca, naa Chani yoatí yonoco pi ë biirohano tsi jënima ja iquë aquë, naa parata bichiina toa yonoco quëshpi na. Jama, toa yonoco ë biyamaniquë. E qui ja acacani quiha ati. fAE Jabi Dios Chani yoatí ë quënahacaniquë. Yoapama tsi “Jia tsi xo toa ë acaina ra” i ë tima xo. Inoma quiha. Toa yonoco ë qui acacani quiha ati. Dios yonoco quiha. Toa Chani pi yoayamahi tsi noiti-noitixëquia. (@I Jabi mato piti, mato parata, tihi cabo biti chama jaya ca ëa xo naa ra, bicasyamahai ca ë nori. Jasca, jaboqui mato qui naa carta quënëyamaquia parata ó quëëquí na. E qui jiaria tsi xo toa copi biyamahaina, Dios Chani yoaquí na. Mato parata pi biirohahi tsi ¿jënahuariahax “Parata biyamaquia” i ë quë ana? Mato parata bicasyamahai ca ëa xo naa. E qui oquë tsi xo rësoxëhaina, bihaxma ra.
?
Jascaria ca quiniá tsi copihacaxëti xo Dios xabahamati Chani yoacanaibo ri jato yonoco quëshpi na. Iboba yoba tsi xo toa ra. J>
Shinaparicana. ¿Arati xobo quima jato oriquiti biyamayamacahi ni toá ca yonococanaibo? Jasca, ¿altar quima jato oriquiti biyamayamacahi ni toá ca yonococanaibo ri jato yonoco quëshpi na? p=Y Huëtsa bo qui tihi ca jahuë bo aqui mato pë, Dios Chani mato ja tiisimacaquë no. ¿Japa ëa ti? ¿Jato oquë tsi mato ë mëbiyamayamani? ¿Mato quima ca copi ó pasoyamayamaxëhi ni ëa pa? Tsayacahuë. Mato jahuë bo ë bënapistiayama-rianiquë mato mëbiquí na. Jama, ë biniani quiha, Cristo Chani jia ca pasomaha nohiria bo chaniyamano iquish na. ;<o ¿Jabi mato shina ó tsi Dios Chani ë banayamayamani? Mato pi mëbirohahi tsi ¿ë acai ca quëshpi tsi oriquiti, sahuëti, parata, tihi cabo biti ó pasoyamayamaxëhi ni ëa? x;i
Jama xo ra. Noqui ri, naa jahuë Chani yoacanaibo shinahi ja ini quiha. Toa yoba quënëhacani quiha noqui mëbixëna. Jabi copihacaxëti xo Dios yonoco acanaibo ri, naa huaí ca banacanaibo, tësacanaibo, tihi cabo copihacahai jascaria. 6:e Moisés quënëni ca yoba tsayacahuë. “Rëmapahacayamaxëti xo huëyë, trigo ja timaquë no” ii quiha. ¿Japa huëyë roha shinahi Dios ini, toa yoba acacaniquë no? 9w Tihi ca joni ba yoba roha jaca nori ca ma quëscahuamitsa, jaca nomari. Jasca ca yoba yobahi quiha Dios Chani ri ra. W8' Tsayacahuë. Yonocopama tsi ¿jahuë gasto yoi bo copihi ni soldado pa? Jasca, huai banaxo tsi ¿jahuë bimi piyamayamahi ni ibo pa? Jasca, vaca otoquí tsi ¿vaca xoma ayamayamahi ni jato obëso cato pa? j7M Tonia ëa, Bernabé roha tsi xo toa yonoco-yonocohaina noba oriquiti copiti parata quëshpi na. M6 ¿Jato ahui bo pi Chani chitahëhuati ibo huëtsa bá bono tsi jasca ca tocati chama yama ni ëa pa? ¿Dios Chani yoaquí tsi jato ahui bo boyamayamacahi ni Pedro, noba Iboba noma bo, tihi cabo? \51 ¿Oriquiti, jënë, tihi cabo biti chama yama ni ëa pa, noho yonoco quëshpi na? D4 Nëca tsi noho chama bicasyamacanaibo quëbiquia ra: [3/ Jama, tobi quiha toa noho chama bicasyamacanaibo rë, Chani chitahëhuati ibo ë nomari ca quëscahuaquí na. Jama, Chani chitahëhuati ibo yoi ca ë nori ca cahëqui mato ra, Ibo qui mato ë mëpini iqui na. \2 3 Dios Chani chitahëhuati ibo yoi ca ëa xo naa ra. Ea ti tsi xo chama yama. Ea ti tsi xo toa noba Ibo Jesu jisnish cato. Jasca, ëa ti tsi xo toa noba Ibo qui mato chitimima-nish cato ra. Tihi ca ëa xo naa ra. :1m
Jaha pi ídolo bo qui acacaha ca nami ë pihai cató ëbë xatë jochamano tsi toa nami piyamaxëquia ra. Pitëquëpistiayamariaxëquia, ëbë xatë jochamacasyamaquí na.)0K Tocapihi tsi Cristo yoba pasomaha jochaxëqui mato ra, mabë xatë pasomaha ma jochahai cató no. Toca tsi jato shina coshi yama ca yoshihuaxëqui mato iquia.
/ Jatsi toca tsi bënoxëhi quiha mabë xatë coshi yama cato, mato oquë ca tiisi iqui na. Jabi ja bax Cristo rësoni quiha jaa ri. %.C
Shinaparicana. Mato shina coshi bo qui jënima tsi xo ídolo arati xobo xo tsi ma pihaina. Jama, ¿jahuë shinaxëhi ni toa shina coshi yama cato, toá ca ma pihai ca jisi na? Jisi tsi toa xo tsi ja qui yoi ca, naa ídolo qui acacaha ca nami pixëhi quiha jaa ri iquia. Anoma quiha. 7-g Jabi jënima tsi xo toa ídolo qui acacaha ca nami no pihaina iquia. Jama, quiniacaxëcahuë. Mato chama yama ca xatë bo ma jochamayamano, jahuëcara ca ma pihai cató no. 6,eShinaparicana. ¿Jënahuariaxo namí noqui mëbina, Dios ya noqui rabënamaxëna? Japi no piyamano tsi yama tsi xo toa no bënohaina. Jasca pi pihi tsi oquënayamaqui noa. +#Jabi naa jabija ca tiisi cahëyamahi quiha chahahuacanaibo tëquë rë, naa ídolo bo yoati na. Bëso jaca nori quëscahuacani quiha. Ja iqui tsi ídolo qui acacaha ca nami picasyama ca xo, jocha ja nori ca quëscahuaquí na, coshi yama jato shina nori iqui na. 2*]Noba Dios yoi tsi xo huëstita. Yama xo huëtsa ra. Noba Jahëpa, naa jatiroha ca nëhohuanish ca tsi xo naa. Jasca, bëso xo noa, jahuë oquë jismaxëna. Jatsi tobi quiha huësti ca Ibo yoi ri, naa noba Jesucristo. Jahuë chamá tsi jatiroha ca nëhohuahacani quiha. Jahá tsi bëso xo noa ra. 1)[Jama, “Tobi xo toa huëstima ca dios bo” ii quiha huësti huësti ca nohiria pë, naa naipá ca dios bo, maí ca dios bo. Jabi iirohapihi tsi mahitsa ca xo iquia. ;(oJatsi ídolo bo qui acacahai ca nami no tsayano. ¿Piti ni? Jariapari tsi chama yama ídolo nori ca cahëqui noa. Dios ma xo toa ra. Huësti roha tsi xo toa noba Dios yoi. E'Jama, Dios pi ja noino tsi toa joni cahëyoihi quiha Dios. i&K“Cahëyoiquia” iipihi tsi jari cahëti basi toa joni imitsa ra, cahëti tiisi naris-hi na. H% Jaboqui ídolo bo qui acacahai ca nami yoati tsi chanicasquia. Jabi naa jahuë bo yoati tsi bërono tsi xo toa “Cahëyoiqui noa ra” i no aina. Ja iqui tsi no quiniaxëti xo ra, no tocayamaxëno iquish na. Mahitsa noqui oquëhuahi quiha toca ca no shinahaina pë. Jama, noqui shinahamahai ca tsi xo toa no noihaina. $+(Jama, bënë paxa ca pi ja biyamano tsi oquëxëhi quiha ja rani-ranihaina iquia. Jabi toca tsi shinahi quiha Dios Shinana ri iipiquia ra.n#U'Jabi jahuë bënë xatë tsi xo ahuini ra. Ja bësono tsi bënë huëtsa ja binoma quiha. Jama, jahuë bënë pi rësono tsi tsëquë xo yoxa tsohuëcara ca bënë paxa ca bixëna. Ibo chahahuahai ca toa joni iti xo iquia. ]"3&Jatsi jia tsi aqui quiha toa jahuë jahi bax bënë biyamahai cato. Jasca, jia tsi aqui quiha toa jahuë jahi bax bënë bichii ca ri. Jama, oquë tsi aqui quiha toa jahuë jahi bax bënë biyamahai cato iquia. M!%Jama, tobi quiha toa jahuë jahi huashihai cato. Ja qui oquë tsi xo jahuë yoxajahi bo bënoma ca iquiina. Toca pi ja shina-shinano tsi jënima tsi xo toa jahuë jahi bax bënë ja biyamahaina. w$Jasca, tobi quiha toa jato yoxajahi jaya cabo, naa bënë yama cabo. “Oquë tsi xo bënë noho jahiní bichiina. Shina coshi xo rë” i jahëpa mitsa. Toca pi shinaquí tsi jahuë jahi bax bënë ja bino ra. Jochayamahi quiha tocahi na. ##Nëca tsi mato qui chaniquia mato mëbicatsi na. Mato quëtiacasyama xo ëa ra. Jatsi ahui pi ma bicasno tsi jënima xo. Jaha ë quëëhai ca tsi xo toa quinia jiá tsi ma bëso-bësohaina. Jia tsi Dios yonoco ma aria-ariano, jahuëcara ca huëtsa bo shinaxoma. 5"Jabi dos ca quiniá tsi ninihacahi quiha toa ahui jaya cato. Jahuë ahuini jatsi Dios, tihi cabo shina-shinahi quiha. Jasca xo yoxa bo ri. Bënoma cabo, bënë jayama cabo, tihi cabo tsi xo toa Dios yonoco ariapicanaibo. Dios qui jato yora bo, jato shinana, tihi cabo aquëquëmacascani quiha ra. Jama, tocayamapi xo bënë jaya cato iquia. Maí ca jahuë bo shinahi quiha jahuë bënë ranihuacatsi na.
D~~}\||Vzyy&xrwutsSr7qtp`nml{kksjjMi;hhg(fZfehedccbb5aq``_^]0\<[[SZ YY5XXWV}UUJT=SS0QQ6POCNM&LKJJIpHGGhFpEE CCABBAA@@?>\==<<%;:99<8V7766T55>5-432j2=1o00/`..}.3---M,3+3*W))T(''&&G%$$S##0"! 2 X%eQbp|/
z 9
x
" hW,3 s#Jabi Dios yoba tsi xo naa: “Noho baquë Jesucristo qui chitimicana. Jatsi noinacana. Tihi cabo acana mato ë yoani jascaria” ii quiha. rRaquëxoma tsi no nicaxëti xo bëhoxquí na. Jahuë yoba pi no nicano tsi, ja qui jia ca no ano tsi, no bënahai ca noqui axëqui ra. cq?Jisa, ë noi cabá. Dios bësojo joti ma raquëyamano, mato qui mato shina quësoyamano. pJama, mahitsa pi noqui noba shina quësono tsi no raquëyamano. Noqui oquë xo Dios, jatiroha ca no acai ca ja cahëhai quëshpi na. CoNobë xatë bo mëbipiquí tsi Dios xocobo no nori ca cahëqui noa. Jasca, no mëbihai iqui tsi noqui quësoyamaxëhi quiha noba shinana iquia, Dios bësojó tsi no niixëquë no. nJisa, noho xocobá. Noba chaní tsi no noiyamano. Dios noiyoipiquí tsi nobë xatë bo no mëbiti xo iquia. Dios qui no raquëyamano m7Shinaparicana. Tobi xo toa oriquiti, sahuëti, jahuëmishni bo, tihi cabo jaya cato. Jasca, tobi quiha toa noitiria ca naris-hai ca xatë. Jabi toa noitiria ca xatë mëbiyamapiquí tsi ¿Dios noiyoihi ni toa jahuëmishni jaya cato? ¿Jëniriahax toa joni ó tsi Dios bësona? *lMCristo no tsayano. Ja ini cató tsi noqui ja noihai ca ja jismaniquë. No bax ja rësoni quiha. Jascaria tsi nobë xatë bo bax no rësoxëti xo noqui ri. "k=Jabi ati ibo jascaria tsi xo toa jahuë xatë qui caxahai cato iquia. Jasca, ati ibo tsi xo toa bëso-bësopaoyamaxëhai cato. Toa cahëqui mato iquia. qj[Jabi toa namëhai ca quinia quima no tsëcahacaniquë ra. Noqui tsi xo toa bëso-bësopaoxëhaina iquia. Tihi ca jahuë bo cahëyoiqui noa, nobë xatë bo no noihai iqui na. Jama, bësoyama tsi xo toa jahuë xatë noiyamahai cato. si_
Jasca, mato qui pi naa maí ca nohiria bo caxano tsi ratëyamatsicana, ëbë xatë bá. Jato jabi quiha. 6he ¿Japa Caín? Yoshini baquë ja ini quiha. No tocayamano iquia. Jahuë yoshini jabi iqui tsi jahuë noma ja aniquë pë. Jiaxëni jahuë noma jabi ini ca ja cahëni quiha. Sg Ma nicani ca chani, naa rëquë ca chani tsi xo naa: No noinano ra. f#
¿Tsayacanai? Jamëri tsi xo Dios xocobo iquia. Jasca, jamëri tsi xo Yoshini xocobo ri. Jënica jaca nori ca cahëqui noa jato jabi tsayaxo na. Dios baquë ma xo toa yoi ca acai cato iquia. Jasca, Dios baquë ma xo toa jahuë xatë noiyamahai cato. No noinabëquino $eA Jaha bësopa. Jocha-jochapaocasyama xo Dios baquë iquia, jahá tsi Dios jabi nori iqui na. Dios jahuë jahëpa yoi nori iqui tsi jochayamahi quiha. d9Jama, Yoshi-yoshiriá-na tsi xo toa jochamis-hai cato. Jahuë jabi quiha. Ja tsi xo toa Dios baquë jisiquiniquë, Yoshi-yoshiria yonoco quëyoxëna. c+Jatsi quiniacaxëcahuë, noho xocobá. Nohiria bá mato parayamano. Mëstëhuahacanish ca tsi xo toa jia ca acai cato. Cristo jabi jaya quiha. 1b[Jasca, Cristo ó bësocanaibo tsi xo toa jochayamahaina. Jato jabi ma quiha. Jasca, Cristo cahëyamayoihi quiha toa jochacatsai cato. Tihi ca jahuë bo ma nicaniquë. _a7Nicacana: Cristo jisiquiniquë jocha quëyoxëna. Jasca, jochayamahai ca tsi xo naa. p`YDios yoba pasomaha tsi xo toa jochamisxëni cabo. Jabi jocha tsi xo toa Dios yoba nicayamahaina. u_cJabi jochacasyamaxëhi quiha toa jahuë jaria bichi ó pasohai cato. Jatsi Jesu iquí ria no iti xo iquia. p^YNicacana, ë noi cabá. Jaboqui Dios xocobo yoi bo xo noa iquia. Jama, no ixëti ca jari cahëyamaqui noa. Noqui bëronoma quiha. Jama, Jesucristo jisiquino tsi jahuë jaria-jaria jayaxëqui noa ra, ja nori ria ca yoi ca jisi na. n] WShinaparicana. Anomaria tsi xo toa Jahëpá noqui noihaina. Noqui noiquí tsi jahuë xocobo yoi bo noqui quënahi quiha. Jahuë xocobo yoi bo xo noa ra. Jama, noqui cahëyamaqui maí ca nohiria bo, Jahëpa Dios cahëyamaquí na. \ Mëstë ca Cristo nori ca pi cahëquí tsi Dios xocobo yoi bo cahëxëqui mato iquia. Ja tsi xo toa jia ca acai cato.<[q Jatsi Cristo ó tsi chitëcana, noho xocobá. Jia ja bëta ma rabënano. Tocapihi tsi raquëyamaxëqui mato ja jisiquixëquë no. Ja quima casoyamaxëqui mato bërabihi na. HZ Toca ma xo mato. Mato ti tsi xo toa Espíritu Santó tsi ashimahacanish cabo. Ja iqui tsi ¿jënahuariaxo mato ë tiisimapina? Mato tiisimati ibo-iboria tsi xo toa, naa Espíritu Santo. Jabija tsi xo toa ja tiisimahaina. Quiayamahi quiha. Jatsi Cristo ó tsi chitëcana iquia, naa Espíritu Santó tiisimani jascaria. XY)Quënëquí tsi mato yobacasquia, janyama mato mëpicascanaibo yoati na. WX'Jasca, “Mato bëso-bësopaomaxëquia” ¿i Cristo yamayamani? Axëqui ra. 6WeSiri ma tiisimani ca jahuë bo chahahuacana. Tocapihi tsi jia tsi Jahëpa Dios, jahuë Baquë, tihi cabo ya rabënabëqui-xëqui mato ra. Jato ó bëso xo mato iquia. V+Jabi Jahëpa niahai ca tsi xo toa jahuë Baquë biyamahai cato. Jama, jahuë Baquë bichii ca tsi xo toa Jahëpa yoi ya rabënabëquihai cato. ]U3¿Tsohuë ni toa oquëria ca quiaxëni cato? Quiaxëniria ca tsi xo toa “Dios raahacanish ca ma xo Jesu” iquii cato. Cristo pasomaha ca tsi xo toa. Dios baquë pi niaquí tsi Jahëpa Dios ri niaqui ra. 3T_Toa jabija ca Chani mato cahëmacasyama xo ëa, quënëquí na, jabija cato, janyama cato, tihi cabo cahëyoihai ca ma nori quëshpi na. Jato pasomaha mato yobacasquia. }SsToca ma xo mato ra. Espíritu Santó tsi ma ashimahacaniquë. Jabija ca Chani cahëyoiqui mato tëquë iquia. uRcNoba maxo ó ma xo naa nohiria bo. Ja tsi xo toa noqui ja jisbayacanina iquia. Noba maxo ó pi iirohahi tsi no bëta ja chitëquë acaniquë. Jama, ja boyocani quiha. Ja iqui tsi noqui bëroria tsi xo toa noba maxo ó ja iyamacanaina. QQuiniacaxëcahuë, ëbë xatë bá. Basima tsi xo xaba rëso iquia. Cristo pasomaha cabo joxëhai ca ma yoahacani quiha. Tsayacahuë. Jaboqui jisiquihi quiha huëstima ca Cristo pasomaha ca nohiria rë. Ja iqui tsi basima tsi xo jahuë rëso iqui noa ra. 5PcHuinocahi quiha maí ca jahuë bo. Huinocahi quiha nohiria bo jaha quëëhaina. Jama, bëso-bësopaoxëhi quiha toa jaha Dios quëëhai ca acai cato. Cristo pasomaha cato \O1Jabi maí ca jabi tsi xo naa: Yoxa mëtsahaina, joni mëtsahaina, noba bëro qui jia ca biriacatsaina, jamë shinamisxëni iquiina. Dios quima joyamahi quiha naa jabi bo, maí ca nohiria bo quima ca jaca nori. N%Maí ca jabi bo, maí ca jahuëmishni bo, tihi cabo tsi noiyamatsacana. Tihi cabo pi noiquí tsi noba Jahëpa Dios noiyamaqui mato ra. ^M5Mato qui quënëquia, xocobá, Jahëpa Dios ma cahëyoihai iqui na. Jasca, mato qui quënëquia, jahëpa bá, rëquë ó i-ipaonish ca ma cahëyoihai iqui na. Jasca, mato qui quënëquia, joni xocobá, coshi ma nori iqui na. Mato ó bësohi quiha Dios Chani iquia. Jasca, Yoshi-yoshiria ma bëboniquë. Maí ca jabi bo no noiyamahaina NL
Mato qui quënëquia, jahëpa bá, jariapari tiya rohari cahëcanaibo ma nori iqui na. Jasca, mato qui quënëquia, joni xocobá, Yoshi-yoshiria ma bëboni iqui na. Toca tsi mato qui quënëquia. fKE Mato qui quënëquia, noho xocobá, Jesucristo tahëhax mato jocha masahacani iqui na. J- Jama, tsëmo ó tsi bësohi quiha toa jahuë xatë qui caxahai cato. Jahuë quinia cahëyamahai ca tsi xo toa pë. Tsëmo iqui tsi bëco xo ra. I/
Jama, jahuë xatë noihai ca tsi xo toa huëa ó bësohai ca yoi cato. Jasca, yama tsi xo toa yoi ca ja acaina, naa jahuë xatë jochamati cato. H Jari tsëmo ó tsi xo toa jabë xatë qui caxahai cato. Mahitsa tsi xo toa “Huëa ó tsi bësoquia” i ja aina iquia. GJama, paxa ca jisiria ca naa mato qui ë quënëhai ca imitsa, siri ca ja nori. Tsayacahuë. Naa yoba Jesú nicani quiha. Jasca, noiquí tsi naa yoba aqui mato ri ra. Toca xo ra, jaboqui huëa yoi ca huahuahai iqui na. Ja iqui tsi huinocahi quiha jocha tsëmo. WF'Yoba paxa ma xo naa mato qui ë quënëhaina iquia, ëbë xatë bá. Yoba siri tsi xo. Naa yoba ma jayapaoni quiha rëquë no. Jabi naa yoba siri ca tsi xo toa jaboqui ma nicahai ca chani jasca cato. EyJatsi mëstë bësoxëti xo toa “Dios ó ca ëa xo naa” iquii cato. Jesu jascariaxëti quiha. Dios yoba paxa cato DJama, Dios yoba pi no nicano tsi no nohó tsi oquënahi quiha ja noihaina. Toca tsi Diós-na bo no nori ca cahëyoiqui noa. C#Jabi tobi xo toa “Dios cahëyoiquia” iquii cabo. Tsayacahuë. Jahuë yoba pi nicayamahi tsi quiaqui toa ra. Jabija ca basi xo toa rë. EBDios yoba pi nicaquí tsi Dios cahëyoiqui noa iquia. LAJama, tsohuëcara pi jochano tsi tobi noqui mëbiti ibo ra, naa noba abogado yoi cato. Jahëpa Dios qui no bax chanihai ca tsi xo Jesucristo, naa mëstëxëni cato. Ja tsi xo toa noba tëpas-hacanish ca ofrenda noba jocha masati. Noba jocha yoi bo, jatsi jatiroha ca maí ca nohiria jocha, tihi cabo bax ja acacani quiha. Y@ -Naa cartá ca chani mato qui raaquia, jochayamamano iquish na, ëbë xatë bá. ?
Jama, “Jochayamahai ca ëa xo naa ra” iipiquí tsi Dios quiahuaqui noa pë. Noba shina ó ma xo jahuë Chani ra.5> e Jama, noba jocha pi no bërohuano tsi toa jocha shina-bënoxëhi quiha Dios, jahuë chani jatihuahai ca ja nori ca quëshpi na. No ani ca yoi ca tëquë bahuëxëhi quiha. j= O“Jochayamahai ca ëa xo naa” iipiquí tsi nomë paraqui noa pë. Jabija ca basi xo noa. J< Jama, huëa ó pi bësohi tsi, naa huëa ó tsi ja iquiria tsi, nobë xatë bo ya rabënayoiqui noa iquia. Jasca, jahuë Baquë jimí tsi bahuëhacaxëqui noa. Noba jocha tëquë masahi quiha. ; Jatsi quiniacaxëcahuë. “Jahuë Baquë ya rabënaqui noa” iipihi tsi quiaqui noa pë, jari tsëmo ó pi bësohi na. Anoma quiha. : %Ja yoani ca chani ë nicaniquë. E nicani ca roha mato qui ë yoahai ca tsi xo naa: “Huëa xo Dios: tsëmo yama xo” i ja ni quiha. g9 IJatsi naa chani mato qui raaquia, no bëta ma rani-raniyoino iquish na mato ri. Huëa xo Dios X8 +Jabi noba Jahëpa Dios, jahuë Baquë Jesucristo, tihi cabo ya rabënaqui noa. Ja tsi xo toa ë jisnina, jahuë chani ë nicanina, tihi ca jahuë bo mato yoacasquia, no bëta ma rabënano iquish na mato ri. |7 sJabi naa Bësomati Ibo-iboria jisiquiquë tsi ë tsaya-tsayaniquë. Quënëquí tsi mato parayamaquia. Noqui Bësomati Ibo-iboria tsi xo naa iquia ra. Jariapari tsi Jahëpa Dios ya ja i-ipaoniquë. Jatsi Diós jahuë Baquë noqui jismaniquë. 6 )Jesucristo, naa Chani nori ca yoati tsi quënëquia. Noqui bësomati Ibo-iboria tsi xo naa ra. Rëquë rohari tsi ja i-ipaoni quiha. Jahuë chani ë nicaniquë ra, no bëtajaniquë no. Noho bëro yoí tsi ë jisniquë ra. Jasca, ë motsaniquë ra, noho mëquënë́ no. Q5Jesucristó no bax ani iqui tsi mato tëquë noiriaquia ra. Iquë.'4INoba Ibo Jesú mato noino ra. e3CJasca, yoshihuahacaxëti xo toa tsohuëcara ca noba Ibo noiyamahai cato. Noba Ibo jono ra. G2Jarohari tsi mato joihuaquia ëa ri, ë quënëhai cató no. A1}Mato joihuahi quiha nëá ca chahahuacanaibo tëquëta. 0/Mato joihuaqui nëá ca iglesiá cabo, naa Asia maí ca chahahuacanaibo. Mato joihuacatsi quiha Aquila, Priscila, jato xobó ca aracanaibo. /5Nëa xo tsi ëa ranihuacani quiha, naa mato ja ranihuapaoni jascaria. Nëca ca joni bo ma chahahuaxëti xo, jato yonoco jia ca iqui na. Joihuahaina .Jasca, rani-raniquia Estéfanas, Fortunato, Acaico, tihi cabá ëa jisi bëcani iqui na. Jaboqui ëa mëbicani quiha mato tahëxo na. U-#Jia tsi xo toca ca nohiria bo. Jabi toca ca nohiria bá pi mato rëquëninino tsi jato yoba nicacana. Jia tsi xo toca ca nohiria bá mato rëquëninihaina iquia, naa mato xërëquë ca yonocoriacanaibo. J,
Jasca, Estéfanas, jahuë xobó cabo, tihi cabo yoati tsi nicacasquia. Jariapari ca Cristo qui bëbohacanish cabo ja icani quiha Acaya maí no. Dios nohiria bo ja mëbiriacani quiha noixo na. *+ONoixo tsi jatiroha ca ma ano ra. *9
Quiniacaxëcahuë. Tobi quiha mahitsa ca chani. Jaha tsi Dios yoba ó tsi coshicana. Jasca, chahahuayamacanaibo qui raquëyamacana. Chamacahuë. q)[ Jasca, Apolos mato qui shishomacasquia. “Naa carta bohai ca xatë bo ya mi cano mia ri” i ja qui ë quë. Jaboqui cacasyama xo rë. Jari shinahi quiha. Tonia mato qui caxëhi quiha xaba huëtsa tsëquëquë no. Jaroha ca chani &(E
Mato qui Timoteo shishopino tsi jia tsi toa joni joihuacana. Dios bax yonocohi quiha, naa ëa jascaria. Joihuaxo tsi chahahuacana ra, Dios yonoco ja acai quëshpi na. Jasca, toa joni ma mëbino jia tsi jahari ë qui ja jono. Noho carta bëcanaibo bacaquë tsi jaha pasoxëquia jisti. ' +&O Jasca, nëa xo tsi huëstima ca xaba jaya xo ëa, Dios yonoco axëna. Jasca, jari huëstima tsi xo toa Dios Chani pasomaha cabo nëá no rë. Timoteo — Apolos d%AJaboqui canoma xo ëa. Efesó tsi chitëparicasquia Pentecostés fiesta bari quëshpi na. j$MJohax mëri tsi nacocasyama xo ëa ra. Dios qui jia pi no tsi naama tsi chitëxëquia johax na. O#Shishoquiria tsi mato qui caxëquia chitëxëna. Naama matsitiyá tsi ë chitëmitsa mato bëta. Jaquirëquë jia tsi rëquë ëa raati mëtsa ixëqui mato iquia, ë cahai ca jahuëniacara ca qui. L"Jaboqui Macedoniá ca chahahuacanaibo qui shishoparicasquia. p!YJasca, Jerusalén qui ë caapino tsi ë bëta ja bocano jato ri. Pablo Corinto cabo qui shishocasnina b =Mato qui cahëxo tsi mato ofrenda raaxëquia Jerusalén qui. Mato qui jia ca joni bo ya tsi mato ofrenda raahacaxëti xo iquia. Jasca, naa joni bo qui joihuati carta bo axëquia, jia tsi Jerusalén qui ja cahëcano. 5 cJatiroha ca domingó tsi mato sueldo quima ca parata xatë ma janaxëti xo ofrenda qui. Tocapimano tsi ofrenda huëtsa ë catiayamaxëti xo, mato qui ë shishoxëquë no. P Dios nohiria bo bax, naa Jerusalén ca noitiria cabo bax parata yoati tsi yobacasquia, jia ca ati ma cahëno iquish na. Galata maí ca iglesia bo ë yobani ca jasca ca tsi xo naa yoba ri. Nëcacana: : m:Jatsi chamatsicana, ëbë xatë bá. Mahitsa ca tiisí tsi mëpihacayamacana. Jasca, Iboba yonoco ma ariano. Tocapimano tsi mahitsama ixëhi quiha Ibo bax ma acaina iquia. -9Jama, Dios qui “Gracias” iqui noa, naa dos ca chama bo bëboti mëtsa no nori iqui na. Noba Ibo Jesucristó tsi noqui bëbomahi quiha Dios. }s8Jabi jocha chama tahëhax tsi rësoqui noa. Jasca, Moisés yoba tahëxo tsi noqui quësoti chama jaya xo jocha ra. fE7¿Tsayacanai? Noqui bëbotimaxëni tsi xo no rësohaina ra. Rësohai qui raquëyamaqui noa. 2]6Jabi toa rësotimaxëniria ca yora no sahuëno tsi jatihuahacaxëqui Quënëhacanish cabo, naa “Quëyohacaquë no rësohaina ra. Jia tsi xo no bëbohaina” iquiina. !5Porotimaxëni ca yora sahuëxëhi quiha noba porohai ca yora bo iquia. Rësotimaxëni ca yora rarinaxëti quiha noba rësohai ca yora bo. ,Q4Mëri tsi, naa bëxtiria tsi yora paxa ca noqui acacaxëhi quiha jaroha ca trompeta xoohacaxëquë no. Toa trompeta xoohacano tsi tërohacaxëqui toa rësonish ca chahahuacanaibo pari. Rësotimaxëni ca yora paxa ca jayacaxëcani quiha. Jatsi jabitihuahacaxëqui noa, naa noqui bëso cabo. ta3Mato parayamaquia. Jiaria ca yoahama ca jahuë bo mato yoaquia: Rësoyamaxëqui noa, naa noqui tëquëta. Z-2E yoacatsai ca tsi xo naa ëbë xatë bá. Nicacana: Mana, naa Diós otohai ca qui jicotimaxëniria tsi xo toa noba noma yora bo iquia. Bëso-bësopaotimaxëniria ca tsi xo naa noba rësohai ca yora bo. C1Jaboqui Adán yora jascaria ca jaya xo noa. Jahuë noma jabi no bini quiha. Jascaria tsi mana ca joni yora jascaria ca jayaxëqui noa ra. Jahuë mana ca jabí tsi acacaxëhi quiha noa. #0Jabi cospó tsi acacanish ca Adán jascaria xo noqui maí ca bësohai ca nohiria bo. Jama, mana ca joni jascariaxëhi quiha Cristó-na bo. pY/Mai cospó tsi toa jariapari ca joni acacani quiha. Tocamaxo toa segundo cato. Mana ax ja joni quiha. .¿Tsayacanai? Jariapari tsi xo toa noba noma yora. Jaquirëquë tsi xo toa Diós noqui axëhai ca yora, naa noba mana ca yora. -S-Jabi jariapari ca joni Adán iniquë. Bësohai ca nohiria ja manëni quiha. Jama, nohiria bësomati ibo-iboria toa segundo ca joni manëni quiha, naa Cristo. ,Noba noma yora tsi xo toa ja maihuahacahaina. Jama, ja tërohacaquë tsi mana ca yora ixëqui ra. Jabi tobi dos ca yora jamëri cabo. Huësti tsi xo toa noba noma yora yoi. Rësoxëhi quiha toa. Jasca, tobi xo yora huëtsa, naa Diós noqui axëhai ca mana ca yora. 7g+Yoiria tsi xo toa maihuahacahax ca yora ra. Anomariaxëhi quiha toa tëronoxëti cato. Chamayama tsi xo toa maihuahacahax cato. Chama jayaxëhi quiha toa tëronoxëti cato. (
I*Jabi tocaxëhi quiha ra, rësonish cabo bësotëquëxëquë no. Jaboqui porohi quiha maihuahacahax ca yora. Jama, porotimaxëni tsi xo toa tëronoxëti cato. t a)Jascaria, jamëri tsi xo bari, oxë, huishti bo. Oxë huahuahai ca quirima tsi xo bari huahuahaina. Jamëri tsi xo huishti huahuahai ri. Jasca, huësti huishti jamëri tsi xo huishti huëtsa huahuahaina. Yama tsi xo jaharisi cato ra. w(Jascaria tsi xo naipá ca jahuë bo. Noqui rima tsi xo ángel yora bo. Maí ca nohiria jamëri tsi xo jato oquë ri. 5
c'Jascaria tsi tobi jamëri ca nami bo ri. Tobi nohiria nami. Tobi yohina nami. Jaquirima tsi xo isaca nami. Jasca, jamëri tsi xo sanino nami ri. Tihi cabo tsi xo jamëri. I &Toa bëro ma banano tsi ja qui yora paxa ca aqui Dios, naa ja qui jia ca yora. Jabi jatiroha ca bëro qui jahuë yora yoi ca ahi quiha. Ja iqui tsi jamëri jamëri tsi xo toa ja jococanaina. %Banapiquí tsi jahuë bëro yoi banaqui noa, jahuë jihui nomari. Jahuëcara ca ma banahai ca bëro jamëri tsi xo toa ja jocohaina. 5$Yoyoxëni tsi xo toca ca ja nicacanaina iquia. Shinaparicana. Joconox pari tsi maí tsi toa bëro maihuahaca-parixëti xo. Ja rësoparixëti quiha.
#Quiniacaxëcahuë. Mato nicacaxëcani quiha huësti huësti cabo, naa rësonish cabo yoati na. Nicahax, “¿Jënahuariaxo raca tërohacaxëhi ni rësonish cabo sa? ¿Jëni ca yora jayacaxëcahi ni sa, ja bësotëquëxëquë no?” icaxëcani quiha pë. hI"Quiniacaxëcahuë. Toá ca paraxëni ca nohiria bo quima bësocahuë. Jari jochayamacana. Jasca, mato ó tsi xo toa huësti huësti ca Dios cahëyamacanaibo iquia. Nëcaquia mato bërabimaxëna. Yora paxa ca no bixëhaina y!Ma parahacayamano. Mato jabi jia ca yoshihuacaxëcani quiha toá ca yoyocanaibo, mato bëta ja rabënapiquë no. V% Efeso ax tsi ë acacaquë ani quiha. Caxaxëniria ca yohina jascaria toa joni bo ini quiha. Japi rësonish cabo bësotëquëyamano tsi mahitsa jato pasomaha ë iquinaniquë. Jasca, nohiria bo pi bësotëquëyamano tsi jaboqui no yoyono iquia. No oriquino. Jënë no ariano. No tocano ra, huëaquë tsi no rësosharihai quëshpi na. ?w Jishopë. Jatiroha ca barí tsi toa Chani tahëxo tsi ëa acascani quiha pë, ëbë xatë bá. Jasca, ë qui jia tsi xo toa Ibo Jesucristo ó tsi ma bësohai ri. Mato parayamaquia. K Rësonish cabo pi bësotëquëyamano tsi yoyoxëniria cabo noqui xo naa, naa noqui Dios Chani yoacanaibo. Jatiroha ca barí tsi toa Chani tahëxo tsi noqui acatsi quiha noqui pasomaha cabo ra. 9 ¿Jahuë ó pasohi ni nohiria bo, rësonish cabo bax ja ashimahacacaquë no? Tocacani quiha naipa xo tsi jato rabëti yamabo jiscascani na. Jama, “Yama tsi xo nohiria bo bësotëquëhaina ra” i pi jaca no tsi ¿jëniriahax jato rabëti yamabo bax ashimahacacahi ni pa? 4a Jabi Cristo chama namá tsi jatiroha ca jahuë bo janahacano tsi jahuë Jahëpa chama namá jamë janaxëhi quiha Baquë. Toa barí tsi jatiroha ca yonaxëhi quiha Dios. >~uNicacana. “Cristo chama namá janahacaxëti xo jahuë bo tëquë” ii quiha Quënëhacanish cabo. Jabi “jahuë bo tëquë” i Dios Chani no tsi jahuë chama namá jahuë Jahëpa Dios nori ca ma quëscahuamitsa. Jama xo. Jahëpa Dios tsi xo toa jahuë Cristo chama namá ca jahuë bo janati ibo-iboria. b}=Jabi jaroha ca noqui pasomaha ca tsi xo toa no rësohaina. Bëbohacaxëhi quiha toa ri. $|AJama, jaboqui Chama-chamaria xo Cristo. Jahuë Jahëpa qui jari mëahama tsi xo toa ja yona-yonahaina. Ja pasomaha ca chama bo tëquë ja bëbopariti xo. { Jaquirëquë joxëhi quiha jahuë rëso, naa jahuë Jahëpa Dios qui ja yonahai ca jahuë bo ja mëaxëquë no. Jama, mëanox pari tsi ja pasomaha ca chama bo tëquë bëboxëhi quiha ra. Bëboxo tsi jahuë Jahëpa Dios qui ja yonahai ca mëaxëhi quiha. z+Jariapari tsi Cristo bësomahacaniquë. Jariapari ca tsi xo toa. Jaquirëquë bësomahacaxëhi quiha Cristó-na bo ri, jahari ja joxëquë no. y Rësoxëqui noa, noqui tëquëta, noba jahëpa Adán jocha iqui na. Jascaria tsi bësotëquëxëqui noa, Cristó-na bo no nori iqui na.
xJabi Adán jocha iqui tsi rësohi quiha nohiria bo tëquë. Jasca, Cristó bëboni iqui tsi bësotëquëxëhi quiha nohiria bo ri. }wsNo parahacayamaniquë iquia. Rësonish cabo quima Cristo tërohacani quiha. Bësohi quiha. Jariapari ca maihuahacanish ca bësotëquëhai ca nohiria tsi xo naa. Ja bësotëquëni iqui tsi bësotëquëcaxëcani quiha jahuë nohiria bo ri. DvTsayacahuë. Jaboqui noqui ranihuahi quiha toa bësotëquëti ó no pasohaina ra. Noqui jia quiha. Jama, bësotëquëyamapihi tsi noitiria ca noqui xo naa ra, no parahacaha quëshpi na. [u/Jasca, bësotëquë-yamaxëhi quiha Cristo qui chitiminish ca rësonish cabo ri. tCristo pi bësomahacayamarohano tsi mahitsa tsi xo toa ja qui ma chitimihaina rë. Jari mato jocha ó tsi bëno xo mato ra. \s1Jasca pi rësonish cabo bësotëquëyamano tsi bësomahacayamani quiha Cristo ri. 1r[Jarohapa tsi Dios quiahuaqui noa tonia, mahitsa “Rësonish cabo quima jahuë Cristo Diós tëroniquë” i nohiria bo qui no ai quëshpi na. Jatsi shinaparicana. ¿Bësotëquëxëhi ni nohiria bo iquia? Bësotëquëyamapijacano tsi Diós jahuë Cristo bësotëquëmayamani quiha jaa ri iquia.
q
Jasca pi Cristo bësomahacayamarohano tsi mahitsa tsi Dios Chani yoaqui noa. Jasca, mahitsa tsi xo toa ja qui ma chitimihai ri. Xp)
Nohiria bo pi bësotëquëyamano tsi bësomahacayamani quiha Cristo ri iquia. poY “Rësonish cabo quima Cristo tërohacaniquë” iqui noa, naa noqui Chani chitahëhuati ibo bo tëquë. Jabija ca noba Chani pi no tsi ¿jënahuariahax raca “Bësotëquëyamaxëhi quiha nohiria bo” i mato mishni bo na? enC Jabi jia tsi xo toa noba yonoco tëquëta. Yonoconabëquipama tsi jasca ca Chani jia ca yoaqui noa, naa noqui Chani chitahëhuati ibo bo tëquë. Naa Chani ma chahahuaniquë iquia. Bësotëquëxëhi quiha Cristó-na bo |mq
Jama, ëa Diós noi-noirianiquë. Ja noihai ca iqui tsi shomaria xo ëa jaboqui ra. Mahitsa ëa ja noiyamani quiha. Ja noihai iqui tsi shomaria xo ëa jaboqui ra. Mahitsa ëa ja noiyamani quiha. Ja noihai ca tahëhax ja bax yonocoriaquia ra. Chani chitahëhuati ibo huëtsa bo oquë tsi xo toa ë yonocohaina iquia. Jabi ëa yonocomati chama tsi xo toa ëa ja noihaina. dlA Jabi ëa oquëria ca xo toa Dios Chani chitahëhuati ibo bo. Ea ti tsi xo toa iriama cato, Dios iglesiá ca nohiria bo ë tënëmapaoni quëshpi na. Ja iqui tsi Chani chitahëhuati ibo quënahacapaimaria ma xo ëa ra. pkYJarohari tsi ë qui yoi Cristo jisiquiniquë ra, Damasco quinia ca bahí no. Shoma ë ini quiha. zjmJatsi Jacobo qui ja jisiquiniquë. Jaquirëquë jahuë Chani chitahëhuati ibo bo tëquë qui ja jisiquiniquë. @iyJaquirëquë quinientos ca xatë bo qui ja jisiquiniquë. Jasca, jari jaboqui bëso tsi xo toa jato ó huëstima cabo, naa Jesu bëso ini ca jisnish cabo. Rësoyoni quiha tëxë bo. ehCBësohax Pedro qui ja jisiquiniquë. Jatsi jahuë doce ca rabëti bo qui ja jisiquiniquë. -gSJariapari tsi Cristo quima ë bini ca jahuë bo mato ë yoaniquë. E yoani ca tsi xo naa ra: Noba jocha quëshpi tsi Jesu naniquë, Quënëhacanish cabá yoani jascaria. Jaquirëquë ja maihuahacaniquë. Jatsi tres bari quirëquë ja bësomahacaniquë, Quënëhacanish cabá yoani jascaria. f e7Japi mato qui ë yoani ca qui chitimihi tsi toa Chaní tsi xabahamahacaxëqui mato ra. Tocapiyamamano tsi mahitsa tsi xo toa ma chahahuahaina iquia. d Dios xabahamati Chani, naa mato qui ë yoani ca Chani mato shinamacasquia. Toa Chani ma bini quiha. Toa Chani qui chitimiriaqui mato. Pc(Quinia jia tsi acacaxëti xo jatiroha cato, arati ma catiquë no.b+'Jarohari tsi Dios Chani yoatí tiisi ó quëëcana iquia, ëbë xatë bá. Jasca, jamëri ca joí pi nohiriá chanino tsi pasimayamacana. Ra &E yoahai ca yoba pi ja chahahuayamacano tsi tihi cabo chahahuayamacana. J`
%Jabi Iboba yoba tsi xo naa mato qui ë quënëhaina ra. Iboba yoba ja nori ca cahëxëti xo toa mato xërëquë ca Dios Chani yoatí tiisi jaya cabo. Cahëxëti xo tiisi huëtsa jaya cabo ri. d_A$Jatsi quiniacaxëcahuë. Naa yoba pasomaha pi ma no tsi “¿Mato ó tsi Dios Chani chitahëni pa?” iquia. “¿Mato qui roha jahuë Chani raahacani pa?” iquia. Iyamahi quiha. Nicacaniquë nohiria huëtsa ri. ^#Jahuëcara ca cahëpicasquí tsi jato bënë bo ja nicacano jato xobo xo na. Rabiria tsi xo iglesiá ca yoxa bo chanihaina iquia. ]'"Jatsi ma arano tsi pasixëti xo yoxa bo iquia. Ja chaniyamacano, “Nohiria ja rëquëniniyamacano” i Quënëhacanish cabo ai quëshpi na. \!Jabi pacots-huati Ibo ma xo noba Dios ra. Ja qui yoi tsi xo toa ma pacots-huahaina ma catiquë no. Jia ca quiniá tsi noqui aranabëquima-catsi quiha noba Ibo ra. Iglesiá ca yoxa ba jabi Jia ca quiniá tsi noqui aramacatsi quiha Dios jatiroha ca iglesiá no. g[G Jasca, cahëhaxma tsi chaniyamaxëti xo toa Dios Chani yoati tiisi jaya cato. Ja yoyoyamano. 8Zi Jia tsi xo Dios Chani ma yoahaina mato tëquëta. Quinia jia tsi, naa huësti huësti tsi ma chanino, jatiroha cabo tiisimahacano iquish na. Mëbihacaxëti xo jatiroha cabo. {Yo Jasca, Dios quima pi tsohuëcara ca tsahohai ca nohiriá chani bino tsi jënëxëti xo toa nii ca chanihai cato. X Jasca, Dios Chani yoaxëti xo dos, tres cabo. Chanijacano tsi jia tsi jato qui nicaxëti xo chahahuacanaibo tëxë bo. W/ Mato xërëquë pi jato chani bërohuahai ca nohiria yamano tsi ja pasiti ca xo iquia. Chahahuacanaibo bësojó tsi jamëri ca joi bá tsi ja chaniyamacano. Tëxë bo qui bërohuahacaxëti xo jato chani. Yama pi ja no tsi jamëno, Dios, tihi roha cabo qui ja chanicano ra. V!Tobi pi jamëri ca joi bá tsi chanicas-canaibo no tsi huësti huësti tsi ja chanicaxëti xo, naa dos, tres ca nohiria bo roha iquia. Jariapari chanixëti xo huëstita; jaquirëquë huëtsa, jaquirëquë huëtsa. Jasca, jato chani bërohuati xo nohiria huëtsa ra. *UMJapi mato qui noho yoba tsi xo naa, ëbë xatë bá. Arati catihi tsi shomahuahacacana mabë xatë mëbixëna. Quëquëti jayaxëti xo huësti huësti cabo. Tiisimaxëti xo huëtsa bo. Dios quima ca chani yoaxëti xo huëtsa bo. Jamëri ca joi bá tsi huëtsá chanino. Jatsi ja yoahai ca nohiria huëtsá bërohuano, chahahuacanaibá cahëno iquish na. No acai cató tsi mëbihacaxëti xo jatiroha cabo iquia. TToca tsi jato qui bërohuahacaxëhi quiha jato shina ó ca yoi ca jahuë bo ra. Jaha tsi jato rapotó tsi mënicaxëcani quiha Dios qui araxëna. Mënihax, “Jabija xo ra. Nëá xo Dios mato bëta” icaxëcani quiha. Yoyoyamacana Dios qui arati ma catiquë no ?SwJama, noba noma joí pi Dios Chani no yoano tsi no yoahai cató bërohuahacaxëhi quiha jato jocha. Jato joí pi Dios Chani ja nicacano tsi tsacahacaxëhi quiha jato shinana iquia. R)Jaha tsi jamëri ca joi bá tsi chahahuacanaibo chaniyamano catihax na. Tocapiyamajacano tsi ¿jënicaxëcahi ni iglesia qui jicohax ca chahahuayamacanaibo ra? Toca ca chani nicahax “Yoyoxëni ca xo toa chahahuacanaibo” ¿iyamacaxëcahi ni? Tocacaxëcani quiha pë. 3Q_¿Tsayacanai? Jamëri ca joí tsi quiha toa chahahuayamanish cabo Diós yobaniquë ra. Jabi toca xo jaboqui. Iglesiá ca nohiria, naa Dios nohiria yoi bo quëshpi ma xo toa jamëri ca joí tsi no chanihaina. Jato qui Dios Chani yoahacaxëti xo jato noma joí no iquia, ja mëbihacacano iquish na. pPYSiri tsi quiha Israél ca chahahuayamahai ca nohiria bo yobahacaniquë. Jamëri ca joí tsi jato qui Dios chanini quiha. Jabi nëcahi quiha Quënëhacanish cabo:“ ‘Jamëri ca nohiria ba joí tsi mato qui chanixëquia. Toca tsi ë chanino tsi jari ë qui nicayamaxëqui mato pë’ i Israél cabo qui Dios ni quiha” ii quiha Quënëhacanish cabo. O'Xocobo shinahai ria tsi shinayamacana, ëbë xatë bá. Shinaxoma tsi acani quiha pë. Jama, yoi ca pi jisiquino tsi jia tsi xo toa cahëtimaxëniria ca iquiina, naa xocobo jascaria. Jama, oquë-oquëria tsi xo toa shina-choshi iquiina iquia. Jatsi shinaparicana. UN#Jama, chahahuacanaibo bësojó pi jamëri ca joí tsi chani tëtëca ë chanino tsi mahitsa tsi xo toa ë yoahaina. Jato jomaxëhi quiha. Jatsi arati ja caticano tsi oquë tsi xo toa chani pistia roha ca ë yoahaina jato noma joí no iquia. Toca tsi mëbihacacaxëcani quiha chahahuacanaibo tëquë, jato joí tsi ë chaniquë no. 0MYJabi Dios qui “Gracias” iquia ra, jamëri ca joí tsi Dios qui chanihai ca ë nori quëshpi na. Mato oquë tsi xo toa jamëri ca joi bá tsi ë chanihaina iquia. LJia tsi xo toa Dios ma oquëhuahaina ra. Jama, mëbihacayamaxëhi quiha chahahuacanaibo rë, jamëri ca joí tsi ma chaniquë no. 1K[Jatsi quiniacaxëcahuë. Mato shinaná tsi, naa jamëri ca joí tsi jia tsi Dios ma ocahuapino tsi ¿jënahuariaxo raca ma yoahai ca nohiria bá cahëna? Nicahax, ¿jënahuariahax “Amen, jaahuë” i jaca na? Jato jomaxëhi quiha toa ma yoahaina rë, mato noma joí tsi ma chaniyamapiquë no. gJG¿Japi jëni ca quiniá tsi chanixëhi ni ëa sa? Dos ca quiniá tsi chanixëquia ra. Jatsi jamëri ca joí tsi chanixëquia Dios qui. Jasca, noho noma joí tsi chanixëquia nohiria bo qui noho chani ja cahëyoicano iquish na. Jamëri ca joí tsi quëquëxëquia. Jascaria, noho noma joí tsi quëquëxëquia, ë quëquëhai ca nohiria bá cahëno. }IsJabi Dios qui jamëri ca joí pi ë chanino tsi noho jana roha tsi xo toa chanihaina. Cahëhaxma tsi chaniquia ra. H}
Dios nicaxëti xo toa jamëri ca joí tsi chanihai cato, jahuë chani bërohuati tiisi ja qui Diós ano iquish na. 5Gc Tonia Espíritu Santó acai ca tiisi bo ó quëëriaqui mato iquia. Jënima quiha. Jatsi toa oquë ca tiisi bo ó quëëcana, chahahuacanaibo mëbihacano iquish na iquia. ,FQ Jama, jamëri ca joí pi ë qui joni chanino tsi ¿jënahuariaxo raca ja yoacatsai ca ë cahëna rë? Jahuë joi iqui tsi chaninabëquitima ixëhi quiha noa rë. |Eq
Jabi huëstima tsi xo toa maí ca jamëri ca joi bo ra. Jato ibo qui jia ca xo. Jato noma joi cahëriacani quiha. 8Di Jascaria pi bëroria tsi mato noma joí tsi Dios Chani ma yoayamano tsi ¿jënahuariaxo raca mato chani nohiria bá cahëna? Jato qui mahitsa tsi xo toa ma chanihaina iquia.
D~p}v|E{fzykxxAwvv]uu5tt;smrqqpphoo`nntmllkjj ihhth gffegeccba``R_p^^\/[UZYXW)VnU{TTSRR5QTPP
OFNqMMLL'KK;JmHGFFDCC BAyA@@?A>==P<b ?N Jama, mato ó ca no chitahëhuani ca yonoco yoati tsi noqui yoacani quiha pa. Yoaxo tsi ídolo bo quima Dios quiri ma bësonina, bësohai ca jabija ca Dios bax ma yonocohaina, tihi cabo yoati tsi noqui yoacani quiha. E NMato quima Ibo Jesu Chani rëtsamini quiha. Jatsi mato iqui tsi Dios Chani Macedoniá cabá nicaniquë. Nicaniquë Greciá ca nohiria bo ri. Nëama ca jatiroha cató ca nohiria bá nicaniquë ma chahahuahai ca yoati na. Ja quëshpi tsi ma chahahuani ca jato no yoayamaniquë shishoquí na, ja nicacani nori iqui na. ; qNJatsi noba jabi, Ibo Jesu jabi, tihi cabo ma jabiniquë. Jasca mato jabi ri jabiniquë jatiroha ca chahahuacanaibo, naa Macedonia mai, Acaya mai, tihi cató ca racacanaibo.
NJaha tsi noba jabi, Ibo Jesu jabi, tihi cabo ma jabiniquë noqui tsayahax na. Jatsi Dios Chani ma chahahuaquë tsi quiha nohiria bá mato tënëmaniquë rë. Jama, shinaranixo Dios Chani ma biniquë Espíritu Santó no. Mato jabi nohiria huëtsa bá jisnina 3 aNJabi Chani jia ca mato qui no yoaquë tsi mahitsa ca chani mato qui ja iyamaniquë. Jama, chama ya noba chani ini quiha. Espíritu Santó tsi mato qui no chaniniquë iquia. Jabija ca mato no yoaniquë ra. Jasca, mato xërëquë no no tsi noba jabi jia cabo ma jisniquë. Mato no mëbicasniquë ra. P NJabi mato noihi quiha Dios ra. Mato ja biniquë ra jahuë́-na bo iti.
!NNoba Jahëpa Dios bësojo xo tsi ma ani ca shina-bënoyamaqui noa bëhoxquí na. Ma chahahuani iqui tsi jia tsi xo mato jabi. Jasca, Dios ma noihai ca iqui tsi anomaria tsi xo toa ma mëbinabëquihaina iquia. Jasca, coshi tsi xo toa Jesucristo ó ma pasohaina. \ 3NJatiroha ca barí tsi mato bax Dios qui “Gracias” iqui noa ja qui bëhoxhi na. L NTesalónica yacatá ca chahahuacanaibo joihuaqui noa, naa Pablo, Silvano, Timoteo. Noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá-na xo mato. Diós mato shomahuano. Mato shina ja bëpasimano. nUJasca, jia tsi mato huëtsa joihuacana, jato noiquí na. Mato Cristó-na bo rani-ranino. Iquë.W'
Jasca, mato joihuacatsi quiha toa Babiloniá ca chahahuacanaibo. Jabi Dios xocobo iti ja quënahacacani quiha jato ri, naa ma quënahacani jascaria. Jasca, mato joihuahi quiha ëbë baquë Marcos ri. W' Jabi chani pistia mato qui quënëquia, mato chamahuacasquí na. Paraxoma tsi Dios jabija ca quinia yoati quënëquia. Jabi mato mëbixëti xo Dios, ë quënëhai ca yoba jabija ca quima ma casoyamano iquish na. Jatsi naa yoba ó tsi niicana. Jasca, naa chani mato qui boxëhi quiha Silvano, naa ëbë xatë shinajiaxëni cato. G I-ipaohai ca chama jaya ca tsi xo naa ra. Amén. Chani rëso W'
Jaboqui tanaroha pistia tsi xo toa ma tënëhaina iquia. Jaquirëquë mato jabitihuaxëhi quiha Dios, naa mato shomahuacatsai ca quënanish ca Dios. Jabi ma quënahacani quiha, jahuë i-ipaohai ca oquë, jahuë chama, tihi cabo xatënati jahuë Jesucristo yahax na. Jatsi jabitihuaxo mato chamahuaxëhi quiha. Mato mëbixëhi quiha. =s Mato ja acasno tsi jabayamacana. Ja pasomaha iquinapama tsi jia tsi Dios qui chitimicana. Jasca ca quiniá tsi mabë xatë bá tënëyoni quiha jato ri. Toa ma shina-bënoyamano. q[Jasca, rajinayamacana. Jaha bësocahuë. Cama jascaria tsi cohi quiha Satanás tsohuëcara picatsi na. k OJasca, ja qui bocana, shina-huëjënahi na. Jatiroha ca yoacana iquia. Mato mëbicatsi quiha ra. {oJatsi Dios chama bësojó tsi mënicana. Tocapimano tsi mato oquëhuaxëhi quiha Dios, ja qui jia ca xabacá no. ~Jisa joni xocobá. Mato yosiba yoba nicacana. Ishimaria ca jabi ma sahuëti xo mato huëtsa mëbipixëna. Jabi,“Jamë shinamisxëniria cabo pasomaha xo Dios ra.Jama, shinajiaxëni cabo mëbihi quiha” ii quiha Quënëhacanish cabo. w}gJatsi Pastor-pastoria jono tsi chonitimaxëni ca oquëria ca chaha bixëqui mato ra, ma acai ca quëshpi na. ~|uOtopama tsi mato qui acacanish ca xatë bo yonamisyamacana. Jama, mato jabi jiaxëni ca jato jismacahuë banahuati. {5Jatsi nicaparicana. Jia tsi mato qui Diós ani ca xatë bo otocana, naa oveja obëso ca jascaria. Yosanahaxma tsi toa yonoco ati ó ma quëëti xo, ranihi na. Tocacana, Dios jaha quëëhai ca ja nori iqui na. Parata quëshpi roha tsi ayamacana; ma acatsai ca ja nori iqui na. 1z ]Mato iglesiá ca yosibo pari yobacasquia, naa yosi ë nori cato. Cristó tënëni ca ë jisniquë ra. Jasca, jahuë oquë jisiquino tsi jahuë chama xatënaxëquia ra. *yMJa quëshpi tsi Dios, naa jatiroha ca Nëhohuati Ibo shinajiaxëni ca chahahuayoixëti xo toa Dios bax tënëcanaibo. Tënëpama tsi jia ca ja acaxëti xo.x{Jasca, bëro yama pi mëstëxëni cabo xabahamahacano tsi ¿jënahuariahax raca toa jochahuaxëni cabo xabahamahacana? vweNicaparicana. Tsëquëquë nohiria bo copiti chitahë xabaca ra. Jariapari copihacaxëhi quiha Dios nohiria yoi bo. Jabi noqui chahahuacanaibo pi Diós copino tsi ¿jënahuariahax Dios copi jahuë Chani chahahuayamacanaibo paxana? 0vYJasca, Cristó-na bo ma nori iqui tsi tënëhi tsi bërabiyamacana. Toca pi tënëhi tsi Dios qui “Gracias” icana, “Dios baquë” ma quënahacaha quëshpi na. QuJasca, tobi xo toa jato jocha quëshpi bo tënëcanaibo ri. Tobi quiha ati ibo bo, yomacanaibo, anoma ca acanaibo, yobamisxëni cabo. Tihi ca quëshpi bo tsi ma tënëyamano ra. Ma tocayamaxëti xo. #t?Jahuë janë iqui pi nohiria bá mato ranino tsi shoma xo mato, oquëria ca Espíritu Santo mato ó nori iqui na. Mato ó tsi xo Dios Shina-shinaria ra. )sK
Tënëpihi tsi rani-ranicana, Cristo jascaria tsi ma tënëpihai iqui na. Tocapimano tsi anomariaxëhi quiha ma rani-ranihaina Cristo oquë jisiquixëquë no. orW Ratëyamacana, ëbë xatë bá, tënëtiya ma nacoquë no. Tënëti ó no pasoyoxëti xo iquia.
q
Jia tsi Dios quima ca chani yoaxëti xo toa chanipihai cato. Toa tiisi jaya quiha. Jia tsi nohiria bo mëbixëti xo toa mëbipihai cato, naa ja qui Diós acai ca chamá no. Ja tocacano ra, jatiroha ca quiniá tsi Dios oquëhuahacano iquish na, jahuë baquë Jesucristó no. Jabi ja qui oquë, chama, tihi cabo acacapaoxëti xo. Amén. Ja tënëcanaina Cristó-na bo jaca nori iqui na p%
Jabi mato tëquë qui tiisi bo acacani quiha mabë xatë mëbiti. Diós mato shomahuani iqui tsi tocacana, naa otohai ca empleado jascaria. No Jasca, jia tsi mabë xatë bo mato xobo qui jicomacana, yosanaxoma. vneJasca, noinabëquiriacana. Oquëria ca jabi tsi xo naa. Noiyoiquí tsi jochahuaxëni cabo noipixëqui mato. 6meJatsi quiniacaxëcahuë. Basima tsi xo jahuë rëso. Ja iqui tsi jaha bësocana. Jia tsi shinacana jahuëcara anox pari. Tihi ca tsi ma ati xo oquë tsi bëhox-xëna. ulcJa tsi xo toa rësonish cabo qui ri Dios Chani Jia ca yoahacaniquë, naa jocha quëshpi rësoyonish ca nohiria bo qui. Jatsi jato qui Dios Chani yoahacani quiha, Dios shina ja nicacanai cató tsi ja xabahamahacacano iquish na jato ri. EkJama, huësti ca barí tsi Copiti Ibo-iboria bësojo xo tsi quëbicaxëcani quiha, jatiroha ca ja acana ca quëshpi na. Bësocanaibo, jasca, rësonish cabo, tihi cabo copixëhi quiha ra. j)Jatsi toa quinia yoi bo ma niahai iqui tsi ratëhi quiha nohiria bo, jato bëta ma bohoyamaquë no, yoyoxëna. Jatsi mato ranicani quiha pë. LiJabi chahahuanox pari tsi Dios cahëyamacanaiba quinia yoi bo ma ó quëëpaoniquë banahuaxëna. Bërabiria ca jahuë bo ma a-apaoniquë ra. Jasca, toatiyá tsi anomaria ini quiha toa jënë ma a-abëquinahaina. Ma pahëpaoni quiha. Jasca, mahitsa ca dios bo qui ma ara-arapaoniquë. Tihi tsi xo toa ma a-apaonina iquia. hwTënëhax tsi maí ca jabi yoi bo ó quëëriayamahi quiha bësohi na. Jama, Dios shina ó quëëxëhi quiha axëna. Cg Shinaparicana. Anomaria Cristó tënëhai iniquë ra. Ja iqui tsi ja shinani jascaria tsi ma shinaxëti xo mato ri iquia. Jabi jocha chama quima paxaha nori quiha toa tënëhai cato ra. f5Bësotëquëhax nai qui ja jiconiquë. Jaboqui tsi Dios mënëcayá xo. Toa xo tsi ángel bo tëquë, mana ca chama bo, tihi cabo yonahi quiha._e7Jatsi ¿jahuë noqui jabimahi ni toa jënë ra? Ashimati jënë jascaria xo iquia. Jatsi jaboqui toa jënë nacoqui noa xabahatiya qui jicoxëna. No acai ca yoi ca bahuëyamahi quiha toa jënë iquia. Jama, noba shinaná tsi Dios no parayamahai ca jismahi quiha. Jatsi noqui xabahamahi quiha Dios, jahuë Jesucristo bësotëquëni cató no. d/Jabi Noé tiyá tsi quiha Dios Chani nicamisxëniria ca rësonish cabo tsi xo toa ja canina. Siri tsi yosanaxoma tsi Diós jato mana-manani quiha mahitsa rë. Toatiyá tsi Noé noti chahitaxëni ca ani quiha. Ja aquë tsi ocho ca nohiria bo roha paxani quiha jënë quima. fcEJasca, Espíritu Santó tsi presó ca rësonish cabo qui ja cani quiha Dios Chani yoaxëna. b Nicaparicana. ¿Tënëhai ca quima Cristo paxani pa? Iyamahi quiha. Jochacanaibo quëshpi tsi ja tënëni quiha, jochayama ja iquë ri. Huësti roha tsi ja nani quiha Dios qui mato boxëna. Ja acacaniquë. Jama, Espíritu Santó tsi ja bësomahacatëquëniquë ra. |aqShinaparicana. Oquë tsi xo toa Cristo iqui tsi ma tënë-tënëhaina ra, Dios shina pi ja ino. Jama, yoi ca quëshpi tsi ma tënëpino tsi mato shina ri tsi xo. Anoma tsi xo toa ra. Oquë tsi xo toa jia ca quëshpi tsi ma tënëhaina iquia. `Quëbiquí tsi ishima tsi quinia jia cató tsi quëbicana caxaxoma. Jasca, mato shina qui yoi ca iyamacana. Toca pi imano tsi bërabixëhi quiha nohiria bo, mato pasomaha ja chanicaquë no. Mahitsa ca chani ja nori ca jismahacaxëhi quiha ja yoacanaina ra. G_Tënëpiquí tsi Cristo chahahuacana, mato Ibo yoi ja nori iqui na. Jasca, “¿Jënixo tsi Cristo chahahuahai sa?” i mato qui tsohuëcara pi no tsi iticatomano jia tsi jato quëbixëna. ^Jama, jia ca ma acai iqui tsi tënëpihi tsi ma ranixëti xo. Tënëti qui raquëyamacana. Jasca, shina-huëjënayamacana. []/
¿Jënahuariaxo raca nohiria bá mato yoshihuana, jia ca ma acasquë no ra? Y\+ Jatsi quiniacaxëcahuë.Mëstëxëni cabo ó bësohi quiha Ibo Dios.Ja bëhoxcano tsi nicahi quiha ra.Jasca, yoi ca acanaibo qui caxaxëniria xo”. Tihi tsi ii quiha Quënëhacanish cabo ra. 9[k Yoi ca quima ma casoxëti xo jia ca axëna.Mato huëtsa bo ya rabënati ó ma quëëxëti xo.Tihi ca tsi axëti quiha toa huëstima ca año bo bësocascanaibo. &ZE
Dios Chani shinaparicana:“Quiniacaxëcahuë, bësoyoicatsai cabá.Mato jana ó bësocana, yoi ca chaniyamaxëna.Jasca, ma quiayamano. Y Mato pasomaha pi tsohuëcaracá yoi ca ano tsi ja bëta i-ibëquiyamacana. Mato pi ja ranino tsi jahari ranimisyamacana. Jama, toca cabo ma mëbixëti xo iquia. Tihi ca tsi xo jia ca ati. Jia ca ati ma quënahacani quiha, mato yoi Diós shomahuaxëno iquish na. mXSJarohari tsi jia tsi racanabëquicana. Mabë xatë bo noicana. Mamë shinamisxëni iyamacana. zWmJasca, mato ri joni bá. Jia tsi mato ahui bo mëbicana, jato bëta racabëquinaquí na. Tsayacana. ¿Joni bo jaharisihi ni jato coshi pa? Iyamahi quiha. Jama, mato bëta jaharisi tsi xo toa Dios quima ja bicanaina, naa Diós mato noihaina, mato ja bësomahaina. Jatsi jato mëbicana, ma bëhoxhai ca quëtiahacayamano iquish na. Jia ca acanai iqui tsi ma tënëmitsa %VCJabi toca tsi Sara yamabo i-ipaoni quiha. Jahuë bënë Abraham yamabo ja nica-nicani quiha. Nicahax “Noho ibobá” i ja qui ja paoni quiha, ja qui chanihi na. Jatsi jahuë chahitaxocobo yoi bo xo mato, jia ca pi ma ano tsi, Dios, mato bënë bo, tihi cabo qui ma raquëpiyamano. /UWToca tsi noba naborëquëbo yamabo jianapaoni quiha, naa Dios qui chitiminish ca yoxa bo. Toca tsi jianaxo tsi quiha jia tsi jato bënë bo ja nica-nicapaocaniquë. IT Jama, jianahi tsi oquë tsi xo toa mato shina ma jiahuahaina. Oquë tsi xo toa ishima ca shina jiaxëni ca jabi jayahaina iquia. Toca ca jabi tsi xo toa Dios qui copixëniria cato, ahui bá. FSJasca, quiniacaxëcahuë, ahui bá, ma jianaquë no. Mato boo ma jiahuahaina, mato moyo bo, parata bo, raiti bo, tihi cabá tsi jianayamacana iquia. Sahuëti ca jahuë bo roha tsi xo naa. KR Jasca ca quiniá tsi jato bënë bo ahui bá nicaxëti xo ra. Tocapijacano tsi jato jabi jia ca tsayacaxëcani quiha jato bënë bo. Jasca, jato qui chanixoma tsi Ibo qui jato Dios Chani chahahuayamacanai ca bënë bo bëbocaxëcani quiha, tocaquí na. Jato qui jia ca jato ahui bá acanai ca tsayahax tsi ranicaxëcaqui. Q (PIJabi bënohai ca janyama ca bocanai ca oveja jascaria tsi ma i-ipaoniquë. Jama, jahari mato Obëso ca qui ma bëcaquë, naa mato shina Obësoti Ibo qui.TO!Jasca, jamë xo tsi jahuë yorá tsi noba jocha ja boyoniquë cruzo xo na, jocha qui no rësono iquish na, mëstëxëni ca jabi no jayano iquish na. Ja tsacahacani cató tsi no jënimahuahacaniquë ra. VN%Noba Ibo ja ranicaquë tsi quiha ja quëbiyamaniquë. Tënëquí tsi ja roamisyamaniquë. Jama, Jahëpa Dios qui ja chitimiyoiniquë, naa mëstëxëni ca Copiti Ibo-iboria cato. Tihi ca tsi ja ini quiha. AM}Jochapistiayamariajaniquë. Quiapistia-yamariajaniquë. "L=Tënëti Diós mato quënani quiha, mato bax Cristó tënëni iqui na. Anomaria ca quinia noqui ja ani quiha banahuati. Jatsi no tocaxëti xo noqui ri. eKCJama, yoi pi ma ano tsi, ¿jënahuariaxo Diós mato shomahuana, mato ja tënëmacaquë no? sJ_Mahitsa pi mato ja tënëmacano tsi mato shomahuaxëhi quiha Dios, jahuë shina ati ó ma quëëquë no. CIMato chama bo nicacana, yonati bá. Jabi bëro tsi xo toa mato chama bo chahahuahaina, shinajiaxëni cabo ja icaquë no. Jama, jato chahahuacana ra, yonamisxëniria ja icaquë ri. 0HYJatiroha ca joni bo noicana. Mabë xatë bo noiyoicana. Dios qui raquëcana. Maí ca chama-chamaria chahahuacana. Tihi ca tsi iquia yobahi na. Chama bo qui nicahaina {GoJabi huësti roha tsi xo toa mato yonati ibo yoi cato, maí ca chamabá-na ma nomari. Jama, tsëquëma xo mato, mato maí ca chama bá yoba chahahuayamati, yoyoti. Dios yonati yoi bo ma nori iqui tsi quiniacaxëcahuë jabi jia ca jayaxëna. @FyJatsi jato yoba nicacana. Dios jaha quëëhai ca tsi xo toa. Tocapimano tsi pasicaxëcaqui. Mato ocahuapiyamaxëhi quiha toa yoyohai ca joni bo, jia ca roha ma acana ca quëshpi na. rE]Jasca, ja raahai ca prefecto bo ma nicaxëti xo. Ja raahacacaquë yoyocanaibo copiti, jia cabo mëbiti. D
Jasca, Ibo iqui tsi gobierno yoba tëquë nicacana. Maí ca chama-chamaria ma nicaxëti xo. Jatiroha ca ó bësohi quiha. C! Jasca, chahahuayamacanaibo ya racanabëquiquí tsi jabi jia ca jayacana. Jatsi mato pi ja ocahuacano tsi jato qui bëroriaxëhi quiha jia ca ma acana ra. Jasca, Cristo jono tsi ma acai ca quëshpi tsi Dios qui “Gracias” icaxëcani quiha jato ri ra toa barí no. OB Mato yobaparicasquia, ëbë xatë bá. Naa maí tsi bësopama tsi carayanabo roha xo noa. Noba iti yoi ma xo ra. Ja iqui tsi mato shina pasomaha nianahai ca jocha quima basicana. Anoma quiha. CA
Dios nohiria bo ma iyamapaoniquë; jama, jaboqui jahuë nohiria bo ma nori. Dios noihai ca ma cahëyamapaoniquë, jama, jaboqui shomahuahacahax cabo ma nori. Dios bax no yonocoxëti xo Z@- Jama, Diós mato biniquë ra, oquëria ca nohiria bo iti, naa arati ibo ba maxo iti. Ma aquëquëmahacani quiha Dios mëstë ca nohiria bo iti. Jasca, ma aquëquëmahacani quiha Diós acai ca jiaria ca jahuë bo nohiria bo yoati. Jabi tsëmo quima mato tsëcanish ca Dios tsi xo naa ra. Huëa ó ca mato jananish ca ma oquëhuano. 1?[Jasca,“Nohiria bá yoshihuahai ca Maxax tsi xo naa” ii quiha. Ja yoshihuahacacani quiha ra, Dios Chani ja nicacasyamacani iqui na. Jato shinari ja ini quiha. k>OJabi naa Maxax icanai ca ó quëëriacani quiha chahahuacanaibo, jama, chahahuayamacanaibo qui mahitsa ja nori rë.“Oquëria ca maxax ja iqui quiha naa yosibá niaha ca Maxaxa ra” ii quiha Quënëhacanish cabo. =Jabi toca ca noqui yoahi quiha Quënëhacanish cabo ra:“Sion xo tsi oquë-oquëria ca Maxax janaquia jahuë papoto aquí na.Copixëniria tsi xo naa Maxaxa ra.Bërabipistiayamariaxëhi quiha naa Maxax qui chitimicanaibo” ii quiha. (<IJabi maxax bo jascaria xo noqui chahahuacanaibo ri. Noqui ri bicatsi quiha Dios ra, naa maxax xobo acai ca joni jascaria. Oquë ca maxax bo bixo tsi huësti ca maxo-maxoria acatsi quiha Dios, naa xobo-xoboria acacahai jascaria. Noqui rohahuacatsi quiha jahuë arati ibo ba maxo iti. Toca tsi ja qui oquë-oquëria ca ofrenda bo aapixëqui noa, noba Jesucristó no. Ja iqui tsi jaboqui Dios qui basimapiqui noa ra. J;
Ibo qui bëcahuë, naa noqui xabahamati Maxax icanai cato. “Mahitsa tsi xo toa Maxaxa” ii quiha nohiria bo rë tëtiahi na. Jama, naa Maxax Diós biniquë ra. Ja qui copixëniria xo. R: ¿Jabi toca tsi Diós mato shomahuayamayamani? Noba maxax tsi xo Cristo 9 Jama, Dios Chani ó quëëcana, naa cobëna ca baquë́ xoma ariacatsai jasca cato. Dios Chani tsi xo toa noqui shinahamayoihaina iquia. !8 =Dios Chani iqui tsi ma acai ca yoi ca niacana ra. Ma parayamano. Dos ca jabi bo jayamacana, naa huësti ca jia, huëtsa yoi, tihi ca bá tsi nohiria bo paraxëna. Anoma quiha. Jasca mato huëtsa jahuë bo ó quëëmisyamacana. Jasca, ranimisyamacana. Tihi cabo tsi xo anoma cato. 7 Jama, Iboba Chani tsi xo toa i-ipaohaina ra.” Jabi naa Chani tsi xo toa mato qui yoahacanish ca Chani Jia cato ra.6 1Jabi tocahi quiha Quënëhacanish cabo ri:“Jatiroha cabo tsi xo huasi jascaria.Chonihi quiha.Ririquihi quiha jahuë joa ri. Q5 Tsayacahuë. Jaboqui jabi paxa ca jaya xo mato ra, ma cotëquëni iqui na. Mato qui toa jabi paxa ca mato rësohai ca nabá ayamani quiha. Jama, ma jabitihuahacani quiha, Dios i-ipaohai ca Chaní no. @4 {Tsayacahuë. Jabitihuahacaniquë mato jabi, jabija ca ma nicani iqui na. Ja iqui tsi mahitsa ma xo toa mabë xatë bo ma noihaina. Jaha tsi mato shinaná tsi noinacana paraxoma. 3 Ja iqui tsi Jesu bësotëquëmanish ca Dios qui chitimipiqui mato ra. Jaboqui Cristo oquëhuanish ca Dios qui roha chitimiqui mato ra. 22 _Jabi mai nëhohuahacanox pari no tsi Diós jahuë baquë Cristo bini quiha noqui ja shomahuano iquish na. Jaboqui jisiquihi quiha naa jahuë bo tëquë, xaba rësó no. ]1 5Jama, oquëria ca Cristo jimi ja ani quiha. Rësopama tsi Dios qui acacanish ca oveja ofrenda jascaria jahuë Cristo ini quiha, naa chëquëpistia yamaria inish ca oveja jascaria. Yama ini quiha jahuë jocha ra. 0 -Shinaparicana. Anomaria ini quiha toa mato quëshpi tsi Diós copinina ra, naa mato ja xabahamaniquë no. Mato naborëquëbá jabimani ca mahitsa ca jabi bo quima mato ja paquëmani quiha. Paquëmaxo tsi yoinahai ca parata, oro, tihi cabo ja ayamani quiha mato copixëna. -/ UJatsi quiniacaxëcahuë. Nohiria bo copixëhi quiha Dios ra jahuë mëstëxëni ca quiniá no. Copihacacaxëcani quiha jatiroha ca ja acanai ca quëshpi na. Jatsi ja qui ma chahahuaxëti xo, naa maí tsi bësoquí na. Jasca, ja qui ma raquëxëti xo, “Jahëpá” i ja qui ma quë no. k. QJasca, “Mëstë icana, mëstë ë nori quëshpi na” ii quiha Dios Quënëhacanish cabo ó no. - Jabi mëstë tsi xo Dios ra, naa mato quënanish cato. Jatsi jatiroha ca ma acai cató tsi mëstë ca jabi jayacana mato ri. o, YJasca, quiniacaxëcahuë. Dios cahënox pari tsi yoi ca jabi ma jayapaoniquë. Jama, jaboqui jabija ca cahëqui mato. Jaha tsi toa quinia siri qui jahari bësoyamacana. Dios ma nicaxëti xo, jaboqui jahuë xocobo ma nori iqui na. 7+ i
Toa iqui tsi mato shina rohahuacana jia ca ati. Jaha bësocana. Mato shomahuaxëhi quiha Dios ra, jahuë baquë Jesucristo jisiquixëquë no. Toa ó ma pasoxëti xo ra. %* E Tsayaxo tsi quiha mato bax ja cahëcani ca ja quënëcaniquë mato mëbixëna, jató-na nomari. Tihi ca tsi Diós jato jismani quiha quënëti. Jasca, jaboqui toa jasca ca jahuë bo mato yoahi quiha Dios Chani jia ca yoati ibo bo ri. Nai ax raahacanish ca Espíritu Santó tsi mato qui ja chanicani quiha. Jabi naa jahuë bo cahëcascani quiha ángel bo ri. No quënahacanina mëstë ca jabi no jayano iquish na h) K Jatsi, Cristó tënëxëhaina, jaquirëquë ja bësotëquëxëhaina, tihi cabo ja quënëcani quiha, jato shina qui Cristo shina chanini nori iqui na. Ja iqui tsi “¿Jënipixëhi ni naa sa?” i jaca ni quiha shinahi na. ( {
Nicaparicana. Siri tsi quiha noba naborëquëbá, naa Dios Chani yoati ibo bá Quënëhacanish cabo tsaya-tsayaniquë, noqui xabahamaxëhai ca xaba cahëcasquí na. Tsaya-tsayaxo tsi quiha toa xaba yoati tsi ja quënëcaniquë, cahëyoixoma. ' Jatsi ranihi tsi jahuë rëso ó pasoqui mato ra, naa ma xabahamahaca-xëquë no. Jabi tocaqui mato ra, ja qui ma chitimihai iqui na. V& 'Jasca, anomaria tsi xo toa Jesucristo ma noihai ri, mato bëroma ja iquë ri. Tsayahaxma ri tsi ja qui chitimiriaqui mato ra. Ja iqui tsi rani-raniqui mato. Yoanoma tsi xo toca ca no ranihaina iquia. Q% Jama, jënima tsi xo toa mato ja yosicanaina iquia. Toca tsi jismahacaxëhi quiha mato jia ca jabi yoi cato ra. Ja tsi xo toa jaboqui tanamahacahi quiha Dios qui ma chitimihaina, ma parayamahai ca jismahacano iquish na. Chihí tsi tanamahacahai ca oro jascaria tsi tanamahacahi quiha mato ri. Jaquirëquë mato oquëhuaxëhi quiha Dios ra. Jahuë baquë Jesucristo jono tsi jia tsi mato ocahuaxëhi quiha. Jasca, toa barí tsi mato qui chama axëhi quiha. $ }Ranitsicana no bax ja acai ca iqui na. Jaboqui pistia cohuë ma imitsa, chahahuayamacanaibá mato tënëmaquë no. c# AJasca, ja qui ma chitimihai cató tsi jia tsi mato otohi quiha Dios jatiroha ca barí no. Jatsi xaba rëso tsëquëno tsi mato bixëhi quiha. Toa barí tsi jisiquimahacaxëqui jatiroha ca no bax Diós rohahuahaina ra. ^" 7Jasca, bësopama tsi noba copi jia ca ó pasoqui noa, ibohuaxëna. Quëyohacatimaxëni ca janacatimaxëni ca copi-copiria tsi xo naa. Naipá tsi xo ra. Jasca, toá tsi mato copi ó bësohi quiha Dios mato bax na.
! Dios, naa noba Ibo Jesucristo Jahëpa qui “Gracias” i no ti xo ra. Anomaria tsi xo toa noqui ja noihaina. Noqui ja xabahamaniquë rësonish caba iti quima jahuë Jesucristo ja tëroni cató no. Ja iqui tsi mahitsa ma xo toa ja qui no chitimihaina. , SJabi jahuë shinaná tsi Diós mato biniquë ra. Bixo tsi mato ja mëstëhuaniquë Espíritu Santó no. Ja tocani quiha jahuë baquë Jesucristo ma nicano iquish na. Jasca, jahuë Baquë jimí tsi mato bahuëcatsi quiha. Ma shomahuahacano ra. Jia tsi ma rani-raniriano. No xabahamahacahaina Naa chani quënëhai ca Pedro ca ëa xo naa. Ea Jesucristó biniquë jahuë Chani yoati ibo iti. Jasca, naa chani raaquia carayanaba mai ó ca chahahuacanaibo qui, naa Ponto, Galacia, Capadocia, Asia, Bitinia, tihi ca mai qui pacanamahacanish cabo qui. [ /Jatsi quiniacaxëcahuë, noho xocobá. Tobi xo toa mahitsa ca dios bo iquia. Mato parayamaquia. Mai qui Dios baquë joniquë ra. Joxo tsi noqui chama ja aniquë, jabija ca Dios no cahëno iquish na. Jabija ca Dios ó xo noa, Jesucristo ó no nori jascaria. Jesucristo tsi xo toa Dios yoi, naa noqui bëso-bësopaomati Ibo ra. a ;Dios xocobo no nori ca cahëqui noa. Jama, maí ca nohiria bo yonahi quiha Yoshinihua. -Jochapaoyamahi quiha Dios xocobo iquia. Jahá bësohi quiha Dios baquë yoi. Ja quëshpi tsi Dios xocobo motsatimaxëni tsi xo Yoshinihua. Jatsi quiniacaxëcahuë. Jocha tsi xo toa jatiroha ca anoma ca no acaina. Jasca, noqui namëyamahi quiha jatiroha ca jocha iquia. %CNamëyamahai ca jocha nobë xatë́ acai ca pi jisi tsi Dios qui no bëhoxti xo, ja xabahamano. Namëyamahai ca jocha pi ja aarohano tsi toa xatë bësomaxëhi quiha Dios. Tobi xo toa namëhai ca jocha iquia. Toca ca jocha pi ja acano tsi “ja bax no bëhoxti xo” iyamaquia. J
Jasca, noqui pi nicaquí tsi no bënaha ca noqui axëqui iquia. fEParayamaquia. Jahuë shina qui jahuëcara jia ca pi no bënano tsi noqui nicaqui Dios. ~u
Naa chani mato qui quënëquia, Dios baquë qui chitimicanaibá, ma bëso-bësopaohai ca ma cahëno iquish na. Jabi bëso-bësopaoxëhi quiha Dios baquë jaya cato. Jama, bësoyoitimaxëni tsi xo toa Dios baquë yama cato. Jaroha ca yoba ) Jasca, “Mato bëso-bësopaomaxëquia. Noho Baquë ó tsi xo toa bësohaina ra” i Dios ni quiha. Tihi cabo tsi xo toa Diós noqui yoanina. ]3
Jahuë shinaná tsi Dios baquë Jesu nori ca cahëhi quiha toa jahuë baquë qui chitimihai cato. Jama, Dios quiahuaqui toa Diós yoani ca chahahuayamahai cato. “Noho Baquë tsi xo naa” i noqui ja ni quiha. fE Juez bësojó pi nohiria chanino tsi jahuë chani chahahuaqui noa. Jama, oquë-oquëria tsi xo toa Diós ocahuacanaibo. Ja iqui tsi Diós pi jahuë baquë ocahuano tsi jahuë chani no chahahuaxëti xo. Quiayamahi quiha. )Ocahuahi quiha Espíritu Santo. Ocahuahi quiha toa jënë. Ocahuahi quiha toa jahuë jimi yoi ri. Tihi ca tsi xo toa Dios baquë ocahuahaina. ?yJabi tres tsi xo toa Dios baquë ocahuacanaibo iquia. Jesucristo tsi xo toa mai qui jonish cato ra. Ja joquë tsi quiha jënë́ tsi ja ashimahacaniquë. Jatsi jahuë jimi acacaniquë ja rësoni cató no. Jasca, tocapijaquë tsi quiha quiayamahai ca Espíritu Santó Dios baquë ocahuaniquë naipá ca joí no. #Jatsi, ¿tsohuë ni toa maí ca jocha bëbopihai cato? Jaroha ca tsi xo toa Dios baquë Jesu nori ca chahahuahai cato ra. Jesucristo chani z
mJasca, maí ca jocha bëboti mëtsa tsi xo Dios xocobo tëquë. Bëboqui noa ra, ja qui no chitimihai cató no. l QJasca, noipiquí tsi jahuë yoba bo nicaxëqui noa. Yosayama tsi xo toa jahuë yoba bo no acaina. j MDios pi noiyoiquí tsi jahuë yoba pi nicayoiquí tsi nobë xatë bo ri noiyoixëqui noa iquia.
)Dios baquë yoi tsi xo toa Xabahamati Ibo Jesu nori ca chahahuahai cato iquia. Jasca, Dios noiyoihai ca tsi xo toa jahuë baquë noihai cato. Nicacahuë. Cristó noqui ani ca yoba tsi xo naa: “Jahuë xatë noixëti xo toa Dios noihai cato ra” i ja ni quiha.@yJabi quiaxëniria tsi xo toa jahuë xatë qui caxahai cato, naa “Dios noiquia” iquii cato. ¿Jënahuariaxo raca toa jisnoma ca Dios ja noina, jahuë xatë yoi pi noiyamaquí na? EJatsi no noixëti xo, noqui jariapari Diós noini iqui na. 2]Noipihi tsi ¿jënahuariahax raca Dios qui no raquëna? Raquëhai ca tsi xo toa Dios copi ó pasohai cato rë. Raquëpiquí tsi jari noiti cahëyamahi quiha toa iquia. 5cJasca, no nohó tsi anihi quiha Dios noihaina, copiti bari-baririá tsi no raquëyamano iquish na. Toa barí tsi raquëyamaxëqui noa tia, Cristo jabi no jaya ca iqui na. J
Tihi cabo iqui tsi “Anomaria tsi xo toa noqui Diós noihaina” iqui noa. Noiti Ibo-iboria xo Dios. Jasca, Dios ó tsi bësohi quiha toa noiyoihai cato. Jasca, jahá bëso xo Dios ri iquia. Jatsi, “Dios baquë xo Cristo” i tsohuëcara pi no tsi jahá bëso xo Dios. Jasca, Dios ó tsi bësohi quiha jaa ri. pYJasca, Diós jahuë baquë raaniquë nohiria bo Xabahamati Ibo iti iqui noa, Cristo no jisni iqui na.
Parayamaquia. Dios ó tsi bësoqui noa. Jasca, no nohó bëso xo Dios ri. Toa cahëqui noa, noqui jahuë Espíritu Santo ja ani iqui na.
Jabi yama tsi xo toa Dios jisish cato. Jama, no pi noinano tsi no nohó bëso xo Dios. Jasca, no nohó anixëhi quiha ja noihaina. ta Jisa, ëbë xatë bá. Anomaria tsi xo toa Diós noqui noihaina iquia. Jatsi no noinati xo noqui ri. :~m
¿Tsayacanai? Anomaria tsi xo toa no bax ja anina. Noqui tsi xo toa noiti cahëyamahaina. Jama, noqui noiquí tsi jahuë baquë ja raaniquë noba jocha quëshpi tëpas-hacati. +}O Anomaria tsi xo toa Dios noihaina. Noiquí tsi jahuë jahuësti ca baquë mai qui ja raaniquë noqui bësomaxëna. Toca tsi noqui ja noihai ca ja jismani quiha. |Noiti ibo-iboria xo Dios ra. Noiyamapiquí tsi ¿jënahuariaxo raca Dios tsohuëcaracá cahëna? Cahëyamahi quiha noiyamahai cato. {!No noinano, ë noi cabá, noiti ibo-iboria Dios nori iqui na. Jabi Dios baquë yoi tsi xo toa noihai cato iquia. Dios cahëhi quiha. Hz Jama, noqui ri tsi xo toa Dios baquë bo. Noba chani nicahi quiha Dios cahëcanaibo ra. Jasca, Dios Chani no yoano tsi toa Chani nicacasyama xo Dios cahëyamacanaibo. Dios Chani iqui tsi noqui bëroria tsi xo toa dos ca jamëri ca maxo bo, naa jabija ca banahuacanaibo, yoi ca banahuacanaibo. Noiti Ibo-iboria xo Dios +yOChanihi tsi maí ca jahuë bo yoati tsi chanicani quiha, maí ca nohiria ba jabi jaya jaca nori iqui na. Jasca, jato chani nicacascani quiha maí ca nohiria bo. [x/Jisa noho xocobá. Mato ti tsi xo Dios xocobo ra. Toa mahitsa ca chani yoacanaibo ma bëboniquë mato ó ca Espíritu Santó no. Jesucristo pasomaha cabá chama oquë-oquëria tsi xo toa mato ó cato ra. -wSJama, “Joni Dios baquë manëyamaniquë” i pi jaca no tsi mahitsa tsi xo toa ja yoacanaina. Espíritu Santo jayama ca xo. Cristo pasomaha ca tsi xo toca ca ja chanicanaina ra. Jabi nëca ca yoi ca chani joxëhai ca yoati tsi ma yoahacani quiha. Tsayacahuë. Jaboqui nëá tsi coqui rë. vve¿Jënahuariaxo Espíritu Santo quima jato chani pi nori ca cahëxëhi ni noa? Jabi nëca tsi cahëyoixëqui noa tia: “Jesucristo joni manëniquë” i pi jaca no tsi Dios quima johi quiha toa chani iquia. Espíritu Santo jaya quiha. Pu Quiniacaxëcahuë. Chahahuahacatima xo jatiroha ca chani. Tobi xo toa huëstima ca mahitsa ca Dios Chani yoacanaibo ra. Ja iqui tsi jatiroha ca chani tanaparicahuë, jabija ca ja nori ca cahëxëna. 8tiJahuë yoba pi nicahi tsi Dios ó tsi bëso xo noa. Jasca, no nohó bësohi quiha jaa ri. Noqui ja ani ca Espíritu Santó tsi no nohó bëso ja nori ca cahëqui noa ra.
)~~|{{zqy4xNwqvuuttIt=rr qWpRo2nnwmllkkiiihhHgg0f|eekddc'bsa``__K^^/]]7\[ZYYGXXWVVcV9V UUPU TTSSVS!RRaR QIPBOUN/MDLL
KIIHYGFEE DC-BsAZ@@ ? >>N==C<;::.99l98765444 3B2 1w00L//4.m--+** ((+'&& %A$$0#""{!!) x L<
C 7
Hwh MKbXaba jia cató tsi jahuë Cristo jisiquimaxëhi quiha Dios ra, naa jiaria ca Chama-chamaria. Jatiroha ca maí ca chama bo, chama-chamaria bo, tihi cabo oquëria ca tsi xo naa huësti ca Dios ra. JybIbo Jesucristo manapama tsi jatiroha ca yoba bo nicana iquia. Quësohacatimaxëni mi ino Ibo jisiquixëquë no iquia. FIb
Dios bësojo xo tsi, naa jatiroha ca Bësomati Ibo bësojo xo tsi mia yobaquia. Jasca, Jesucristo bësojo xo tsi, naa Poncio Pilato qui jabija ca chaninish ca bësojo xo tsi mia yobaquia: HH b Jasca, bamahaxma tsi Ibo bax nianata. Mia ja quënani quiha bëboti, bëso-bësopaoxëti. Jabi toca tsi mi chitahëni quiha, chahahuacanaibo bësojo xo tsi mi chahahuani ca mi yoaniquë no. !G;b Dios joni-joniria xo mia, Timoteó. Ja quëshpi tsi jatiroha ca yoi ca basihuë. Jia ca ati ó mi quëëno. Jatsi mëstëxëni ca jabi jayahaina, Dios noihaina, Ibo qui chitimihaina, nohiria noihaina, ishima iquiina, tihi cabo tsi xo toa jiaria cabo. Mi tocaxëti xo iquia. fFEb
Quiniaxëhuë. Jatiroha ca yoi ca qui noqui mëpihi quiha parata noihaina ra. Ja iqui tsi Dios quima huësti huësti ca casoni quiha parata noihi na. Jaboqui cohuëria xo jato shinana. Raquëxoma tsi Dios Chani yoahaina bE=b Jama, jocha qui paquëcani quiha ricocascanaibo. Trampa jascaria tsi xo toa rico ca iquiina. Parata iqui tsi yoi ca jahuë bo quiri bësocani quiha pë. Jatsi yoshihuahacacani quiha, yoi ca ó ja quëëhai cató no. MDbJatsi oriquiti, sahuëti, tihi cabo pi jayahi tsi no ranixëti xo. ~CubTsayahuë. ¿Mëquëya tsi naa mai qui no joyamani cohax na? Jasca, ¿jahuë boxëhi ni noa ra rësoxo na? Yama ra. mBSbJama, rico-ricoria ca xo chahahuacanaibo iquia. Jato ganancia tsi xo toa ja rani-ranicanaina. EAbJënëyamahi quiha rë joi ja icanaina. Tsayahuë. Yoshihuahacani quiha jato shinana. Jabija ca cahëyoitimaxëni ca xo iquia. Ganancia quëshpi roha tsi Dios Chani yoacascani quiha pë. 2@]bJamë shinamisxëni ca cahëtimaxëniria ca xo iquia. Joi mëramisxëni ca xo pë. Jato iqui tsi tobi yosanahaina, iquinahaina, roamis-haina, mahitsa ca quësocanaina. 6?ebQuiniaxëhuë. Toá xo toa jamëri ca yoba yoacanaibo. Toá xo toa Ibo Jesucristo Chani nicamisxëniria cabo. Chahahuacanaiba yoba quinia ma xo toa ja yoacanaina pë. <>qbJasca, chahahuahai ca chama pi jayahi tsi ja yosanayamaxëti xo, jahuë xatë ja nori iqui na. Tihi ca yoba bo mi yoaxëti xo iquia, mi tiisimaquë no. Mahitsa ca tiisimacanaibo = bJato chama bo nicaxëti xo chahahuahai ca yonati bo tëquë, Dios janë, Dios yoba, tihi cabo qui nohiria bo quësoyamano iquish na. ;<obJascaria pi jia ca huësti huësti cabá ano tsi noqui bëroria tsi xo toa jia ca ja acanaina. Jasca, bërohuahacaxëhi quiha toa jonë ca acacanish ca jia ca jahuë bo ri.s;_bJasca, huësti huësti ca joni ba jocha tsi xo noqui bërono ra. Jatiroha ca nohiria bo tsi xo cahëhaina. “Ja copihacaxëti xo ra” iqui noa. Jama, jonë tsi xo toa nohiria huëtsa bo jochahaina. Jari basi tsi xo jato copi. Y:+bJasca, mi poco ó quiniaxëhuë. Huëstima tsi xo toa mi iquihaina. Tobi quiha mi poco pahë. Jatsi jënëpaxa roha mi ayamano. Oriquiquí tsi oquë tsi xo vino pistia acaina iquia. Poco qui jia quiha.
9bJasca, mëri tsi nohiria ó tsi mi mëquë janayamahuë pastor amaxëna. Tocapiquí tsi jahuë jocha mi yopamitsa. Toca ca joni pi pastor mi ano tsi mi qui quësoxëhi quiha iglesia iquia. Nohiria huëtsa ba jocha xatënayamahuë. Jocha quima tëquë basina. [8/bNicaparihuë. Dios, Jesucristo, jahuë ángel yoi bo, tihi cabo bësojo xo tsi mia yobaquia. Iglesiá ca nohiria bo ó bësopama tsi jaharisi nohiria bo mi yobano ra. Yamaxëti xo toa mi qui oquë cato iquia. s7_bPastor pi jocharohano tsi chahahuacanaibo bësojo xo tsi mi raahaxëti xo, tëxë bo raquëno iquish na. 6bJasca, pastor qui nohiria quësono tsi quiniaxëhuë. Mi nicanox pari no tsi ja qui quësoxëti xo dos tres cabo pari. 85ibNëcahi quiha Dios Chani ra: “Trigo bëro huëyë́ timano tsi jaranacati amayamacahuë” ii quiha. Jasca, “Copihacaxëti xo yonocohai cato. Sueldo ja bino” ii quiha. F4bJasca, doble ca sueldo copihacaxëti xo iglesiá ca rëquëninicanai ca yosibo. Dios Chani pi ja yoariacano tsi ja tiisimariapicano tsi jato qui chahahuacanaibo rani-raniriano iquia. F3bNoho yoba tsi xo naa. Jato bënë imanish ca yoi bo chahahuacanaibá otoxëti xo iquia, jato jimibo ja icaquë no. Copixëni tsi xo toa jato orihuati gasto bo. Ja tsi xo toa iglesiá cabá jato mëbiyamano. Jama, toa bënë imanish ca yoxa noitiria cabo, naa jamë yoi cabo, iglesiá cabá mëbixëti xo iquia. V2%bJishopë. Iglesia quima huësti huësti ca casoni quiha Yoshi banahuaxëna. L1bJaha tsi ë qui jia tsi xo toa bënë paxa ca ja bicanaina. Xocobo ja saihuaxëti ca xo. Jato xobó cabo ja otoxëti ca xo. Tocapijacano tsi yamatsixëhi quiha toa jato pasomaha ca chani iquia. O0b
Jasca pi iglesiá cabá jato otono tsi ja chiquishcamitsa. Yonocoyamapihi tsi xobo bo topoco-topococani quiha pë mahitsa. Topocohi tsi ranimiscaxëcani quiha tia. Anoma tsi xo toa ja tocacanaina. W/'b Tocapijacano tsi noqui bëroria tsi xo toa Cristo ja banahuayoicasyamahaina. \.1b Jama, mato lista qui shinapayo ca bënë imanish ca yoxa maniayamahuë. Tihi cabo tsi xo toa bënë huëtsa bicascanaibo. Jato noma jabi quiha. Cristo qui aquëquëhax tsi ja casomitsa pë bënë bixëna. D-b
Jasca, jia tsi nohiria bo chanixëti xo ja acai ca yoati na. ¿Jia tsi jahuë xocobo ja shinahamani? ¿Shishocanaibo otohi ni? ¿Dios nohiria bo shomahuahi ni? ¿Noitiria cabo, iquicanaibo, tihi cabo mëbihi ni? ¿Tihi ca yonoco jia ca acatsi ni? Tocapijano tsi iglesiá ca lista qui jahuë janë maniahuë iquia. &,Eb Mato lista qui shinapayo ca bënë imanish ca maniayamahuë. Sesenta año bo pari ja jayaxëti xo. Jasca, huësti ca bënë ya roha ja ini nori quiha. R+ bDios quima casocani quiha toa jato xobó cabo otocasyamacanaibo. Tsohuëcaracá pi jahuë nabo, jahuë jimibo, tihi cabo mëbiyamano tsi chahahuayamacanaiba jocha oquë tsi xo toa jahuë jocha iquia. b*=bTihi ca yoba iglesiá ca nohiria bo qui mi ano, quësohacatimaxëni ja icano iquish na. L)bJama, tobi xo toa Dios shinayamahai ca bënë imanish ca huëtsa bo. Jahuëmishni bo roha shina-shinacani quiha pë. Bësoyama ca jascaria ca xo naa bëso ca yoxa bo iquia. Jato mi mëbiyamano. j(MbJama, tobi xo bënë imanish ca yoxa noitiria cabo, naa jato ototi ibo yama cabo. Dios qui chitimiyoicani quiha ra. Baquicha, barihani, tihi cató tsi bëhoxcani quiha. Dios qui jamë aquëquëcani quiha ja bax yonocoxëna. n'UbTsayahuë. Shinahacahax ca xocobo, chahitaxocobo, tihi cabo pi ja jayacano tsi jato ëhuati bo ja ototi ca xo iquia. Jato nabo mëbiti ja cahëti ca xo. Jato ó ca cuenta jahari ja copixëti ca xo, Dios qui jia ja nori iqui na. \&1bJasca, bënë imanish ca yoxa yoi bo mi shinano. ¿Tobi ni jato otohai cato? h%IbJasca joni baquë bo ri. Jato rëquëmë jascaria mi iti xo iquia. Jasca, yoxa ëhuati bo qui chanipama tsi jato noihuë, mi ihua mi noihai jascaria. Jasca, yoxa jahi bo ri mi mëbino, naa mi yoxa ca mi mëbihai jascaria. $ {bJoni yosibo raahayamahuë. Anoma quiha. Jato qui chanipama tsi jia tsi jato mi yobano, naa mi ipa mi yobahai jascaria. -#SbJahuëcara ca ahi tsi quiniaxëhuë. Tiisimahi tsi jaha bësohuë. Tocapiquí tsi mimë xabahamaxëqui mia. Jasca, xabahamahacaxëhi quiha mia nicacanaibo ri.}"sbJatsi ë quënëha ca yoba mi shinano. Mi tiisí tsi mi ariano, mi shinahacai ca nohiria bá jisno iquish na. N!bJabi Dios Chani yoatí tiisi jaya xo mia iquia. Toa tiisi mi shina-bënoyamano. Toa tiisi Diós mi qui ani quiha, Chani chitahëhuati ibobá mi nohó jato mëquë jananiquë no. Mi bamayamano ra. y kb
Ea manapama tsi mi bamayamano. Quënëhacanish cabo nohiria bo mi nicamano. Dios Chani mi yoano. Mi tiisimano. g Gb Jasca, mia nohiria bá ocahuayamano, shinapayo mi nori iqui na. Quinia jia cato ó tsi mi bësono chahahuacanaibo bax na. Mi chani, mi jabi, mi noihaina, mi chitimihaina, mi yoyoyamahaina, tihi cabo tsayacaxëcani quiha. K b Tiisimaquí tsi tihi ca jahuë bo chahahuacanaibo mi amano. ? wb
Bësohai ca Dios qui chitimiqui noa. Maí ca nohiria bo, noqui chahahuacanaibo, tihi cabo Xabahamati Ibo-iboria ca tsi xo naa ra. Ja tsi xo toa yonocoria-yonocoriaquia Dios bax na. K b Nicahuë. Jabija tsi xo naa ë yoahana. Ja chahahuahacaxëti xo. [/bTsayahuë. Jënima tsi toa no mohi-mohihaina noba yora coshihuati. Jama, oquë tsi xo toa noba shina coshihuahaina Dios quinia ó no. Tocapimino tsi oquëxëhi quiha mi bësohaina jaboqui, rëquë ca xaba ri. 1[bJasca, mahitsa ca chani, yoyoxëni ca chani, tihi cabo quima basihuë. Jatsi quiniahuë. Oquë tsi xo toa mi shina coshihuahaina Dios quinia ó tsi bësohai cató no. [/bTihi ca yoba bo pi mi xatë bo qui ahi tsi Jesucristo yonati jiaxëni ca ixëqui mia. Tocapimino tsi chahahuahacati ca Chani, Dios yoba jia cabo, tihi cabo cahëhai ca mi nori ca jismahacaxëhi quiha ra. tabDios Chani, no bëhoxhaina, tihi cabo tsi xo toa piti shomahuahaina piti. Jesucristo pastor jiaxëni cato bNicacana. Jia tsi xo toa jatiroha ca Diós nëhohuanina. “Gracias” iipihi tsi “Pinoma xo toa” i no yamaxëti xo, bëhoxhi na. Z-bTiisimahi tsi “Anoma tsi xo ahui bënë́ bichiina” icani quiha pë, jënima ja nori. “Pinoma xo toa; pinoma xo naa” icani quiha pë, piti yoati na. Jishopë. Tihi cabo Diós nëhohuani quiha piti. Jasca, toa piti quëshpi tsi “Gracias” iqui noa Dios qui, naa noqui chahahuacanaibo. Noqui tsi xo toa jabija ca cahëcanaibo. A{bJatsi quiniacaxëcahuë. Quiacaxëcani quiha toa tiisimacanaibo. Parati cahëxëni ca xo. Parajahuacano tsi jato qui quësoyamahi quiha jato shinana rë, bësoyama jaca nori iqui na. Z /bXaba rësó tsi Cristo quima casocaxëcani quiha huësti huësti cabo, parahai ca tiisimacanaibo nicacatsi na. Jato qui jiaxëhi quiha toa yoshiní tiisimahaina. Tihi ca tsi noqui yoahi quiha Espíritu Santo. R bJabi anomaria tsi xo toa noba arati quinia ra. Yoanoma quiha.Nohiria yora ó tsi Dios coniquë.Mëstë ja iquí ca Espíritu Santó jismaniquë.Angel bá tsaya-tsayaniquë.Carayanabo qui jahuë Chani yoahacaniquë.Ja qui ja chitimicaniquë jato ri.Jaquirëquë mana nai qui ja tërohacaniquë.\1bBamapihëno tsi Dios iglesiá ca arati quinia mia jismaxëhi quiha naa ë quënëhaina. Bësó xo chahahuacanaiba Dios iquia. Jasca, jato ó tsi xo Dios jabija ca Chani. Toa jabija ca Chani ó bësocani quiha. tabMi qui cacasquia. ¿Oxë huëtsa ma ni? Jama, jaboqui naa carta mi qui raaquia ë bamamitsa iqui na. Cb
Jia pi iglesiá ca yonoco ja acano tsi jato oquëhuacaxëcani quiha chahahuacanaibo. Jatsi raquëhaxma tsi Jesucristo qui ja chitimicani ca yoati tsi chanipicaxëcaqui. No chitimihaina }sb Jasca, huësti ca ahui roha ca ja jayati ca xo. Jato xocobo, jato xobó cabo, tihi cabo ototi ja cahëxëti ca xo. !b Jasca, jabi jia ca jayaxëti xo toa jato ahui bo ri. Ranimisxëni, jënë́-naxëni, tihi tsi ja itima ca xo, shinajiaxëni ca jaca nori. &
Eb
Jato binox pari tsi jato tanamahuë. ¿Jabi jia ca jayacahi ni? Tsayaparihuë. Yama jato pasomaha ca jahuë bo pi no tsi jato qui iglesiá ca yonoco ahuë. ~ ub Jama, jia tsi Cristo quinia ja banahuati ca xo, naa jato bëroma ca Cristo. Ja tsi xo toa ja qui ja chitimicanaina. " =bJascaria tsi jabi jia ca jayaxëti xo iglesiá ca mëbicanaibo ri. Paramisxëni, jënë́-naxëni, paratá-naxëni, tihi ca tsi ja itima ca xo ra. !
;bJasca, jia tsi chahahuayamacanaibo qui chanixëti xo rëquëniniti ibo. Jato qui jia ja iti quiha. Quiniacaxëcahuë. Ja qui pi ja quësocano tsi yoshini trampa qui ja paquëmitsa ra. Jabi toca ca tsi ixëti xo toa rëquëniniti ibo manëcatsai cato ra. Iglesiá ca mëbicanaibo X )bJasca, chahahuabëna ca mi biyamano rëquëniniti ibo iti. Anoma quiha. Tocapimino tsi jamë shinamisxëni ca ja manëmitsa ra. Tonia ja qui quësoxëhi quiha xatë bo, Satanás qui Dios quësoni jascaria. dAbJia pi jahuë xocobo ototi cahëyamaquí tsi ¿jënahuariaxo raca iglesiá cabo ja otona? jMbJasca, jahuë xobó cabo otopihai ca ja iti xo. Jia tsi jahuë xocobo ja jabimaxëti xo nicati. Y+bPahëxëni, iquinaxëni, tihi tsi ja itima quiha. Jama, ishima, shinajiaxëni, tihi tsi ja iti xo. Jasca, parata noixëni ca ja itima quiha. Tihi ca jabi jiaxëni cabo jayaxëti xo toa rëquëniniti ibo bo. &EbJa tsi xo toa quësohacatimaxëni ca ixëti xo iglesiá ca rëquëniniti ibo. Huësti ca ahui roha ja jayaxëti xo. Jënë́-naxëni, yoyoxëni, tihi tsi ja itima xo. Ja qui nohiria bá nicaxëti xo. Jasca, jahuë xobo qui nohiria bo ja jicomati xo. Jatsi tiisimati ja cahëxëti xo. S !b“Jia tsi xo iglesiá ca rëquëniniti ibo iquiina” icani quiha nohiria. Jabija tsi xo toa ja yoacanaina ra. Rëquëniniti ibo pi joni manëcasno tsi yonoco jia ca tsi xo toa jaha ja quëëhaina ra. jMbJama, baquë comahi tsi xabahaxëhi quiha yoxa bo ri, quinia jia cató pi ja chitimicano. Jatsi ja noixëti ca xo. Mëstë ca jabi ja jayaxëti ca xo. Quinia jia tsi ja bësoxëti ca xo. Tihi tsi ayoxëti xo yoxa bo ra.W'bParahacayamani quiha Adán, yoxa roha ja nori. Parahacahax ja jochani quiha. Qb
Jabi jariapari tsi Adán acacani quiha. Jaquirëquë Eva ja ani quiha. { ob Jasca, joni bo yoxa bá tiisimayamaxëti xo ra. E qui yoi tsi xo toa joni bo ja yonacanaina. Ja pasixëti ca xo. A}b Jasca, ishima tsi ja nicacano, ja tiisimahacacaquë no. x~ib
Oquë tsi xo nohiria bo ja mëbi-mëbicanaina. Ja tsi xo toa Dios qui aracanai ca yoxa bá axëti cato iquia. $}Ab Jasca yoxa bo ri. Jabi jia ca ja jayacano jato ri. Jayahi tsi quinia jia cató tsi ja jianacaxëti xo. Jasca, quinia jia cató tsi jato boo ja bohuëxëcano. Jasca, copixëniria ca oro ca jianati bo, moyo bo, raiti bo, tihi cabá tsi ja jianariayamano. Ja quiniacaxëcati xo iquia. X|)bNicacana. Jatiroha cabo ó ca joni bo bëhoxno iquia. Bëhoxquí tsi jocha yama ca mëquë bo ja tërocano. Caxacanaina, joi mëracanaina, tihi cabo quima ja aquëquëxëti xo, jia tsi bëhoxcatsi na. { bJa tsi xo toa carayanabo qui ë raahacaniquë toa Chani tiisimati. Parayamaquia ra. Jato qui ë raahacani quiha jabija ca quinia yoati. |zqbJamë ja aniquë nohiria bo tëquë copixëna. Dios qui xaba jia cató tsi ja raahacani quiha no jisno iquish na. y bJabi huësti roha tsi xo Dios ra. Jasca, huësti roha tsi xo toa Dios qui nohiria mëpiti ibo. Toa joni tsi xo Jesucristo ra. ax;bNohiria bo tëquë xabahamacatsi quiha Dios. Jabija ca quinia jato cahëmacatsi quiha. Ww'bTihi tsi xo jia. Dios, noqui Xabahamati Ibo ranihuahai ca quinia tsi xo naa. yvkbJasca, gobierno chama-chamaria bo, jato nama ca chama bo, tihi cabo bax no bëhox-xëti xo, jia tsi no racabëquinano. Quinia jia cató pi ja yonacano tsi oquëxëhi quiha toa Dios qui no arahaina, no yonocobëquinahaina, tihi cabo iquia. Mu bNoho jariapari ca yoba tsi xo naa: Nohiria bo tëquë bax no bëhoxti xo iquia. Bëhoxquí tsi Dios no nicaxëti xo jato ja mëbino. Jasca, “Gracias” i Dios qui ti no shina-bënoyamano iquia. }t ubJabi tocani quiha Himeneo, Alejandro ri. Ja iqui tsi Satanás qui jato ë mëaniquë ja copihacacano iquish na.s %bNianahax Cristo, naa mi chahahuahai ca quima mi casoyamano. Jasca, shina jia ca mi jayaxëti xo. Jabi tobi xo toa jato shinaná yoahai ca jia ca qui nicacasyamacanaibo. Ja iqui tsi yoshihuahacaxëhi quiha ja chitimicanaina rë. Jato shina pasomaha ca acani quiha pë. 6r gbMia yobacasquia, ëbë baquë, Timoteó. Siri tsi yosibá mi bax bëhoxni ca chani mi shina-bënoyamano. Jato yoba pi nicahi tsi jia tsi Ibo bax nianapixëqui mia tia. ^q 7bJatsi jia tsi Dios yoi no ocahuapaoxëti xo. I-ipaohai ca rësotimaxëniria ca Chama-chamaria tsi xo naa ra. Jisnoma quiha. Jaroha ca Dios yoi tsi xo naa. “Oquëria ca tsi xo naa” i-ipaoqui noa. Iquë. Amén.
p bJa iqui tsi anomaria ini quiha Diós ëa noihaina. Jasca, noiquí tsi jahuë Jesucristo ë qui yosanayamahai ca ja jismacasni quiha nohiria bo qui. Toa quiniá tsi Ibobá noiyoihai ca cahëxëhi quiha ë cho chahahuacanaibo, naa bëso-bësopaocaxëcanaibo ra. Lo bJabijaria tsi xo naa mato qui ë yoahaina iquia. Chahahuahacaxëti xo naa chani ra: Mai qui Jesucristo joniquë jochacanaibo xabahamaxëna. Jabi jato oquëria ca jochanish ca ëa xo naa ra. n !bJama, anomaria ini quiha Ibobá ëa noihaina ra. Jatsi Jesucristo iqui tsi ja qui ë chitiminiquë ëa ri. Jaboqui noi-noiriaquia ëa ri. m b
Chahahuanox pari tsi Ibo ë ocahuapaoniquë rë. Jasca, chahahuacanaibo ë tënëmapaoniquë jato qui caxaxëniria ë ini iqui na. Jatsi Diós ëa shomahuaniquë, cahëhaxma tsi ë tocani iqui na. Toatiyá tsi jari Cristo qui ë chitimiyamani quiha. Gl b Noba Ibo Jesucristo qui “Gracias” iquia, jahuë yonoco ati chama ë qui ja ani iqui na. Ea shinaxo tsi ëa ja biniquë pa jahuë yonoco ati. Ja iqui tsi ja qui “Gracias” iquia. +k Qb Jabi ë tiisimahai ca tsi xo toa ë qui acacani ca Chani. E qui toa Chani noba chamaxëniria ca oquëria ca Diós aniquë ra. Dios qui “Gracias” i Pablo nina Xj +b
Jasca, anoma ca chotacanaibo, nohiria yomacanaibo, quiacanaibo, juez bësojó tsi quiacanaibo, tihi cabo qui ja acacani quiha. Jasca, ë tiisimahai ca jia ca chani pasomaha cabo qui Dios yoba acacani quiha. #i Ab Jama, noqui mëstëxëni ca nohiria bo qui toa yoba bo acacayamani quiha, nicamisxëniria ca nohiria bo qui ja acacani nori. Jabi tobi xo toa yoyocanaibo, gobierno pasomaha nianacanaibo, Dios pasomaha cabo, jochahuaxëni cabo, mëstëhuahama cabo, Dios yoba pasomaha cabo. Tihi cabo qui Dios yoba bo acacani quiha. Jasca, jato jahëpa, jahëhua, tihi cabo acanaibo, ati ibo bo, tihi cabo qui ja acacani quiha. |h sbJapi quinia jia cató pi Dios yoba bo yoahacano tsi noqui mëbixëhi quiha Dios yoba iquia. Toa cahëqui noa. .g Wb“Dios yoba yoati ibo bo xo noa” icani quiha; jato chani yoi cahëtimaxëni jaca nori. ¿Jënahuariaxo Dios yoba ja tiisimacana, cahëtimaxëni ca ja icaquë no? f bJama, tobi xo toa naa quinia jia ca quima casocanaibo rë. Casohax bënocani quiha, jato mahitsa ca chani naxërëquë no. ge IbToca tsi toá ca xatë bo mi yobano, jato huëtsa ja noiyoicano iquish na. Noiyoipiquí tsi bahuëhaca ca shinana, shina jia cato, tihi cabo ja jayaxëti ca xo. Jasca, jia tsi Ibo qui ja chitimiti ca xo, noicatsi na. "d ?bJasca, tobi xo toa jato naborëquëba chani bo, jato janë bo, tihi cabo ja chanicanaina. Ja iqui tsi joi mëracascani quiha iglesiá ca nohiria bo ja tahëxo na rë. Anoma quiha. Dios quinia ó tsi noqui mëbiyamahi quiha toca ca chani iquia, oquë tsi Ibo qui noqui chitimimati. ic MbEfesó tsi jari mi chitëno ra. Jabi “Mi tocaxëti xo” i mi qui ë ni quiha Macedonia mai qui canox pari. Toá xo mahitsa ca chani yoacanaibo rë. Anoma tsi xo toa ja yoacanaina iquia. Ja iqui tsi jato mi pasimano. b bMi qui naa chani quënëquia, Timoteó. Noho baquë jascaria xo mia iquia, Ibo tahëhax na. Noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mia shomahuano. Mia ja noicano. Mia ja ranihuariacano iquia. Timoteo Pabló yobanina Chani yoi ca yoati na Ra !bPablo ca ëa xo naa chani quënëhaina. Jesucristo yonati ca ëa xo naa. Jabi Dios, naa noqui Xabahamati Ibo, jatsi Jesucristo, naa jaha no pasohai cato, tihi cabá ëa raaniquë Chani Jia ca ë yoano. ?`yN Noba Ibo Jesucristó mato shomahuano. Amén.h_INJatiroha ca chahahuacanaibo naa ë quënëha ca carta nicamacana iquia, Iboba chamá no. R^ NJasca, toá ca chahahuacanaibo jatiroha cabo joihuacana no bax na. 2]_NNo bax bëhoxcana, ëbë xatë bá. h\INJabi mato ó bësohi quiha Dios, naa mato quënanish cato. Quiayamahi quiha. Pablo joihuanina A[{NJabi Dios, naa noba shina pasimati Ibobá mato jiahua-jiahuariano. Mato jabi, mato shinana, mato yora, tihi cabo tsi Diós otono, quësotima ca ma ino iquish na, Jesu joquë no. 'ZINJatiroha ca yoi ca quimacana. kYONJama, jatiroha ca chani tanacana, jabija ca ja nori ca cahëxëna. Chani jia cabo roha nicacana. /XYNDios Chani yoacanaibo ocahuayamacana. =WuNJasca, Espíritu Santo yonoco nocahuayamacana. xViNJatiroha ca jahuë bo qui “Gracias” icana. Jesucristó tsi jaha Dios quëëhai ca tsi xo toa mato bax na. +UQNJatiroha ca barí tsi bëhoxcana. 'TINJasca, rani-ranipaocana. S NNohiria bá pi mato yosino tsi jahari jato copiyamacana. Anoma quiha. Jama, mabë xatë bo, jatiroha ca nohiria bo, tihi cabo mëbicana. R9NJasca, nicamisxëni cabo raahacana, ëbë xatë bá. Cohuëxëni cabo chamahuacana. Chama yama cabo mëbicana. Jatiroha cabo qui yosanayamacana. xQiN
Jato noicana. Jato chahahuacana jato yonoco iqui na. Jasca, jatiroha cabo ya pasiroha racanabëquicana iquia. @PyN Mato iglesiá ca yonococanaibo jia tsi nicacana, iquia, ëbë xatë bá. Iboba quinia ó tsi mato mëpicani quiha ra. Jasca, Iboba chamá tsi yobacani quiha mato quiniamaxëna. gOGN Jaha tsi chamahuabëquinacana. Jasca, mëbinabëquitsacana, ma acai jascaria. Jaroha ca yoba /NWN
No bax ja naniquë ra ja bëta no bëso-bësopaono iquish na. Jatsi shina-huëjënayamacana. Rësonish cabo, bëso cabo, naa noqui tëquë tëroxëhi quiha joxo na. M%N Diós noqui biyamaniquë, ja caxahai cató tsi noqui copixëna. Jama, noqui ja biniquë, noba Ibo Jesucristó tsi noqui xabahamaxëna. 2L]NJama, shomahuahaca ca no ixëti xo, barihani baquë bo no nori iqui na. Soldado no jascariano. Shipati quiniamati, manë shabi, tihi cabo sahuëcani quiha shomahuahacaxëna. Jascaria, Dios no chahahuariano. No noinabëquino. Jesucristo ó no pasono. Tocapihi tsi shomahuahacaxëqui noa noqui ri. 9KkNToca ma xo jochacanaibo iquia. Ja johai ca qui shomahuahacacahama ca xo rë. Baquichá oxacanaibo jascaria ca xo. Cahëtimaxëni ca xo iquia, pahëcanaibo jascaria jaca nori. ,JQNJatsi quiniacaxëcahuë. Ja johai ca ó pasoyamahi quiha jochacanaibo; oxacanaibo jascaria jaca nori. Jama, jaha bësocahuë. Shomahuahacacahuë Ibo joihuaxëna. nIUNHuëana, barihani, tihi caba baquë bo xo mato ra, baquicha, tsëmo, tihi caba baquë bo ma nomari. HNJabi tsëmo ó ma xo mato, ëbë xatë bá. Mato ratiayamaxëhi quiha toa xabaca, naa yomaxëni cató ratiahai jascaria. EGNToatiyá tsi “Jënima xo noa. Yama tsi xo nianahaina” ixëhi quiha chahahuayamacanaibo. Jama, jotapixëhi quiha jato quëyohai ca bari, naa yoxá comahai ca pahë jotapihai jascaria. PFNJabi baquicha yomaxëni ca jascaria joxëhi quiha noba Ibobá xabaca. xE kNJabi Ibo bacahai ca xaba cahëxëni xo mato, nobë xatë bá. Toa xaba yoiti tsi ë quënëyamaxëti xo iquia. :DoNMabë xatë bo ranihuatsacana naa chaní no.,CQNJaquirëquë tëronoxëhi quiha noqui bësó cabo jato qui riixëna. Jatsi nai xo tsi noba Ibo bëchaxëqui noa ra. Jaquirëquë noba Ibo ya i-ipaoxëqui noa ra. BNJariapari tsi yonahai ca joí tsi quënaxëhi quiha Dios. Jatsi quënaxëhi quiha ángel-ángelria. Xoohacacaxëhi quiha Dios trompeta. Jatsi nai ax botëxëhi quiha Ibo yoi. Jatsi ja qui tëronoxëhi quiha Cristo ó rësonish ca chahahuacanaibo pari. 2A]NNicacana. Ibobá noqui yoani ca tsi xo naa mato qui ë yoahaina. Noba Ibo bacano tsi maihuahacanish cabo rëquë tëronoyamaxëqui noa, naa noqui jari bëso cabo. 0@YNRësoniquë Jesu iqui noa. Rësohax ja bësotëquëniquë iqui noa. Jasca, tocacaxëcani quiha Jesu ó ca rësonish cabo ri. Jato bëxëhi quiha Dios jahuë Jesu ya. e?CN
Jabi jaboqui tsi rësonish cabo yoati tsi mato cahëmacasquia, chahahuayamacanaibo jascaria ma iyamano iquish na. Jato yoi bo pi rësono tsi cohuëriacani quiha, bësotëquëhai ca ó ja pasoyamacanai quëshpi na. ,>QN Tocapimano tsi mato jabi jia ca tahëxo tsi jia tsi ocahuaxëhi quiha chahahuayamacanaibo. Jasca pi yonocohi tsi biniayamaxëqui mato ra. Ibo Jesu jotëquëhaina '=GN Jasca, pasiroha racati ó quëëtsicana. Huëtsa bo yosiyamacana. Mato mëquënë́ tsi yonocotsicana, naa mato ë yoani jascaria. Tihi tsi iquia yobahi na. |<qN
Jatiroha ca Macedonia maí ca xatë bo noiqui mato. Jama, “Oquë tsi jato noitsacana” iquia, ëbë xatë bá. ;N Jasca, ¿jënahuariaxo raca mabë xatë bo ma noihai ca yoati tsi mato qui ë quënëna, noinati Diós mato tiisimani iqui na? 0:YNDios yoba tsi xo naa ë yoahaina iquia. Nicacasyama-piquí tsi Dios yoba niahi quiha pë toa nicacasyamahai cato, joni yoba ja nori ca quëscahuaquí na. Noiti chani t9aNJabi Diós noqui quënayamani quiha jocha ó tsi bësoti. Jama, noqui ja quënani quiha mëstëxëni iti. 83NJasca, parahax mato xatë bo pasomaha ma jochayamano, ahui bichi na. “Nëca ca jocha copixëhi quiha Dios” iquia, naa mato ë yobani jascaria. t7aNJochahuaxëniria ca Dios cahëyamacanai ca carayanabo jascariayamacana. Yoyocani quiha pë ahui bihax na. W6'NAhui biti ma cahëxëti xo. Bixo tsi jiaxëni ca quiniá tsi ma otoxëti xo. y5kNJabi mato bax jaha Dios quëëhai ca tsi xo naa: Ma aquëquëxëti xo. Anoma ca chotahai quimamaxëti xo. f4ENIbo Jesu chamá tsi mato qui ë chanini quiha. Mato qui ë ani ca yoba cahëqui mato iquia. 3 NJarohari tsi noba jabi tsayahax tsi bësoyoiti ma jabiniquë iquia, Dios ranihuaxëna, ëbë xatë bá. Jabi toca tsi bësoqui mato tonia. Jënima quiha. Jama, jaboqui mato yobatëquëqui noa. Oquë-oquëria ca jabi ma jayaxëti xo iquia Ibo Jesu janë́ no. T2!N
Diós mato shina chamahuano, jiaxëni ca quësotimaxëni ca ma ino iquish na. Tocapihi tsi noba Jahëpa Dios bësojó tsi jia ixëqui mato, jahuë ángel bo ya tsi noba Ibo Jesucristo joxëquë no. 11N Jasca, Diós ma noihai ca anihuano, oquë tsi mabë xatë bo ma noino iquish na. Jatiroha ca nohiria ma noino iquia, naa mato ë noihai jascaria. Y0+N Noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mato qui ëa raano ra. r/]N
Baquicha, barihani, tihi tsi mato bax bëhoxquia mato qui Diós ëa raano. Mato jiscasquia rë. Tonia naris-hi quiha Dios ma cahëhaina iquia. Ja tsi xo toa mato qui cacasquia, Dios jahuë bo mato jabimahi na. Jaha Pablo quëënina ./N Jaboqui anomaria tsi xo toa ë rani-ranihaina mato iqui na. Ja iqui tsi jaboqui Dios qui “Gracias” iti mëtsa xo ëa ra, ja qui bëhoxhi na. H- NIbo Jesu ó pi coshi ma niino tsi shina-huëjënayamaxëquia. m,SNJatsi jia tsi ma chahahuahai ca yoati nicahax ë rani-ranihitaquë nëa xo tsi tënë-tënëhi na. +1NJama, jahari mato ó ax Timoteo johitaquë. Joxo chani jia ca ë qui ja bëhitaquë mato yoati na. Ma chahahuahaina, mabë xatë bo ma noihaina, ëa yoati jia tsi ma shinahaina, ëa ma jiscatsaina, naa mato ë jiscatsai jascaria, tihi cabo yoati ëa ja yoahitaquë ra. *{NJatsi mato shina-shinahi tsi “¿Tënëcahi ni sa?” i no ni quiha. Jaha tsi Timoteo mato qui ë raaniquë, ocapihai ca nicaxëna. ¿Tonia Satanás mato jochamayamani ma ni? ¿Tonia mahitsa ë yonocoyamani ma ni? Tihi tsi ë quëscahuani quiha. %)CNJabi mato bëta ax tsi “Tënëxëhi quiha chahahuacanaibo ra” i mato qui ë niquë, ma tënëmahacanox pari no. Jabi toca tsi ja ini ca cahëqui mato. 8(iNNicacana: Nohiria bá pi mato tënëmano tsi mato mëbixëhi quiha Timoteo, ma shina-huëjënayamano iquish na. Tënëti ó no pasoxëti xo iquia, naa noqui chahahuacanaibo. }' uNJatsi mato no shina-shinaniquë. Shinahax, “¿Jato qui Timoteo raaxëhi ni noa sa?” i no niquë. Jatsi Timoteo, naa nobë xatë mato qui no raaniquë, mato ja chamahuano, ma chahahuahai ca ja mëbino. Jabi Dios bax yonocohi quiha naa joni ra. Jahuë yonoco tsi xo toa Cristo yoati tsi Chani jia ca yoabonahaina. Raahax tsi ëmë ax Atenas yacatá tsi ë chitëniquë. & Ni%KNJia tsi noqui ocahuaxëhi quiha Dios iquia. Ma chahahuani iqui tsi rani-ranixëqui noa ra.g$GNJaha bësocana. Mato shina-shinaqui noa iquia. Noqui ranihuaqui mato ra. Jasca, Ibo Jesu jono tsi oquëxëhi quiha no ranihaina. Ma chahahuani iqui tsi noqui jia tsi copixëhi quiha Dios ja bësojó tsi no niixëquë no. V#%NTihi ca tsi ë cacasni quiha canoma ë nori. Satanás ëa jënëmani quiha. "5NTanaroha pistia no tsi mato quima aquëquëxo tsi mato no shinaniquë rë. Mato jisbaya tsi jahari ë cacasniquë mato qui shishotëquëhi na. R! NNoqui ri jënëmacascani quiha pë, nohiria huëtsa bo qui Dios xabahamati Chani no yoayamano. Toca tsi anihi quiha jato jocha ra. Jaboqui jato qui caxa xo Dios. Tesalónicabo qui Pablo shishocasnina Y +NIbo Jesu, Dios Chani yoanish cabo, tihi cabo namëti ibo bo jascaria ca xo iquia. Jasca, noqui ri ja raacaniquë jato mai quima. Dios qui anoma tsi xo toa ja acanaina. Jatiroha ca nohiria pasomaha ca xo ra. b =NJasca, jodioba maí ca Dios iglesia bo jascaria ma tënëniquë mato ri. Toá ca Jesucristo ó cabo chahahuayamanish ca jodiobá tënëmani quiha. Jascaria mato país ca jimi bá mato tënëmani quiha jato jascaria. 9 kN
Jasca, jia tsi Dios Chani ma bini iqui tsi “Gracias” iriaqui noa Dios qui. Noba chani nicaxo tsi ma chahahuaniquë ra. “Dios Chani tsi xo naa ra, joni bá-na nomari. Jabija xo ra” i ma ni quiha nicahax na. Jabi mato chahahuacanaibá shina ó ax tsi jia tsi yonocohi quiha Dios Chani iquia. - SN Yobapama tsi “Jabi jia ca ma jayaxëti xo” i mato qui no ni quiha. Mato no chamahuaniquë. Chamahuahax “Dios ranihuahai ca quinia ó tsi ma bësono” i mato qui no niquë. Jabi Diós mato bënaniquë, ja otohai ca iti qui ma jicono, jahuë jabi jia ca ma bino. Dios Chani ja bicanina R N Shinaparicana. Jahuë xocobo yobahai ca jahëpa jascaria no iniquë ra. Y+N
Mato chahahuanish cabo qui jia noba jabi iniquë iquia. Noba jabi ma jisniquë ra. Noqui cahëhi quiha Dios ri. ¿Jabi jia ca no jayamayamani? ¿Mëstë no iyamayamani? ¿Quësohacatimaxëni no iyamayamani? .UN Jasca, no yonocorianiquë noba oriquiti copixëna ra. No bamayamani quiha. Jabi no ani ca ma jisniquë, ëbë xatë bá. Baquicha, barihani, tihi tsi no yonocopaoniquë mato parata biyamaxëna. Mato qui yosa no icasyamani quiha. Toca tsi no aniquë ra, Dios Chani jia ca mato qui yoaquí na. 4aNMato no noirianiquë. Noihax tsi Dios Chani jia ca mato bëta no xatënaniquë. Jasca, nomë mato qui no aniquë mato mëbixëna. Toca tsi no aniquë mato noiriaquí na. hINJama, mato xërëquë ax ishima no iniquë, naa jahëhuá jahuë baquë icohai jascaria. S NJabi mato parata, nohiria huëtsa bá parata, tihi ca ó no quëëyamaniquë. Jama, “Noqui copihuë” iti mëtsa no iniquë ra, Cristo Chani chitahëhuati ibo bo no nori ca iqui na. Mato noiqui noa
6 ~}}2|{{(yytxwww utss"r$pdonn:lkkKjiihOff edcbaa.`t`A_^]\\[ ZYX@VUTVSS4R OObNMM`LKJ&IkHHFFcD{CBA@r>==r%?$##:"$!" 2 j
q;!
D&6 7Tg Jaboqui anihi quiha mato bax ja noihaina, mato shinaquí na. Jahuë yoba ma aria-ariacasnina, raquëxo tsi jia tsi ma joihuanina, tihi ca tsi shina-bënoyamahi quiha iquia. 1S[ Jabi mato qui Tito canox pari no tsi “Shina jiaxëni cabo tsi xo toa Corintó ca chahahuacanaibo ra” i ja qui ë ni quiha. Jabi ë parayamani ca Titó jisni quiha mato cahëxo na. ¿Tsayacanai? Mato parayamaquia mato qui chaniquí na. Jabija ini quiha toa mato qui ë yoanina Tito yoati na. R-
Ja tsi xo toa ë rani-raniniquë, naa ëa ma noiyoini iqui na. Tito joquë tsi ë rani-raniniquë ëa ma noiyoihai ca nicahax na. Jasca, oquë tsi ë ranihuahacayamëquë jia tsi Tito ma joihuani ca nicahax na. Ja bax ma ani ca iqui tsi jahuë shina chamahuahacani quiha. 7Qg Jabi toá ca jochahuaxëni cato, toá ca tënëmahacanish ca jahëpa, tihi cabo tahëxo tsi toa carta mato qui ë raani ca ma quëscahuamitsa. Jama xo. Toa carta ë quënëyoiniquë mato mëbixëna. Mato qui ja raahacani quiha ëa ma noihai ca jismati. Parayamaquia. Noho shina cahëhi quiha Dios ra. 0PY Jatsi mato jocha quëshpi cohuë yoati shinaparicana. ¿Toca ca cohuë́ mato mëbiyamayamani? Ja iqui tsi jaboqui jocha quiniaxëniria xo mato iquia. Jasca, jaboqui yoi ca ma acai ca bëroriahua-casqui mato ra, toca ca cohuë iqui na. Jaboqui mato qui yoiria tsi xo jochahaina. Jasca, jocha qui Dios caxahai ca qui raquëria xo mato ra. Jënima tsi xo toa toca tsi iquiina iquia. Jasca, jaboqui noho yoba nicariacasqui mato ra. Jasca, oquënaniquë toá ca jochahuaxëniria ca ma copicasni ca ri. Jaha tsi jaboqui quësohacatimaxëni xo mato iquia. O'
Jasca, Dios qui jiaria tsi xo toa jocha quëshpi no cohuëhaina ra. Toca tsi cohuëhax noba jocha quima casoqui noa ra. Jasca, Dios qui noqui mëpihi quiha toca ca cohuë, xabahamahacati. Jiaria tsi xo toca ca jocha quëshpi cohuë ra. Jama, toca tsi cohuëyamahi quiha Dios cahëyamacanaibo rë. Cohuënacani quiha pë, jato jocha bërohuahacaquë no, bërabihi na. Ja bërabihuahacacanai ca iqui tsi cohuë ca xo, jato jocha quëshpi cohuë jaca nomari. Jabi toca ca cohuë tsi xo toa tënëtiya qui nohiria bo mëpihaina. 1N[ Jabija; toa ë quënëni ca yobá mato cohuëhuaniquë pë. Jama, toa yoba iqui tsi jocha quima Dios quiri ma bësoniquë ra. Ja tsi xo toa rani-raniriaquia jaboqui. Jocha quima ma casoniquë iquia ma cohuëhuahacahai cató no. Jiaria ca cohuë tsi xo toa ra. Jaha tsi ma mëbihacarianiquë ra. M Nicaparicana. Jabi toa mato qui ë raani ca carta iqui tsi tanaroha pistia tsi cohuë ma iniquë mato ri iquia. Ja iqui tsi pistia cohuë ë iniquë ëa ri ra toa chani ë raaquë no. Jama, ë qui jia ini quiha toa jariapari ca carta mato qui ë raanina. nLU Jatsi ë rani-raniyamëquë ja joquë no. Jasca, ë raniyamëquë mato yoati tsi nicahax na, ëa ja yoayamëta cató no. Jia tsi iyamëta quiha toa mato yoati tsi ja chanihaina ra. Ea ma jiscasnina, ma jochani quëshpi tsi cohuë ma iquiina, noho yoba ma banahuacasnina, tihi cabo yoati ëa ja yoayamëta quiha. Nicahax oquë tsi rani-raniquia jaboqui ra. K Jama, cohuë pi ë no tsi Dios, naa cohuë cabo ranihuati Ibo-iboriá ëa ranihuayamëquë ë qui Tito ja raahai cató no. ~Ju Jabi jaboqui Macedonia maí xo ëa rë. Naa mai qui cahëhax tsi joitimaxëni ë iyamëquë rë. Anomaria ja iyamëta quiha toá ca nohiria bá ëa yosihaina ra. E bëta joi ja mëracasca-yamëta quiha. Jasca, ë shina-huëjënayamëquë. zIm Jasca, naa yoba quënëpama tsi bërabihaxma tsi bëroria tsi mato qui chaniquia ra. Quënëpama tsi rani-raniquia, noho yoba siri ma nicani iqui na. Jasca, jaboqui anomaria tsi xo toa ëa ma ranihuahaina ra, nëa tsi tënëhi ë iquë ri. -HS Jabi nëca tsi chaniquia mato mëbixëna, mato qui quësoti ë nomari. Noho shina ó xo mato ra. Jaha tsi bësopiquí tsi rësopiquí tsi mato mëbiriacasquia ra. \G1 Jatsi ëa shinacana ra. Mato bëta rabënacasquia ëa ri ra. ¿Tsayayamayamacanai? Tonia anoma ca ë ani nori ca quëscahuaqui mato iquia. Jishopë. Yama tsi xo toa mato pasomaha ca ë ani ca yoi cato ra. Yama tsi xo toá ca ë yoshihuani cato. Yama tsi xo toá ca biniahuahacahax ca nohiria huëstita. Tocayamahai ca ëa xo naa ra. F ' Toca tsi noqui chaniqui Dios ra, no bëta rabënacatsi na, noho rabëti bá. Jatsi jocha quima no casoti xo ra. Noba yora, noba shinana, tihi cabo ó ca yoshihuahai ca jocha no bahuëno. Bahuëhax tsi no mëstërianano Dios yoi nicahi na. Tihi tsi xo toa noho yoba ra. E7 Jatsi mato Jahëpa yoi ixëquia.Jasca, noho baquë bo, noho jahi bo, tihi cabo ixëqui mato ra” nëa tsi Ibo chamaxëni ca nëcani quiha.D Jasca,“Jato quima tsëquëcana.Jato bëta rabënayamacana.Jato yoi ca jabi pi ma basino tsi mato bixëquia ra. C ¿Jënahuariahax raca Dios iti-itiria, mahitsa ca dios ba iti-itiria, tihi cabo no jaxcamënamana? Quiniacaxëcahuë. Bësohai ca Dios iti-itiria tsi xo noqui ra. Nicacapa. Diós yoani ca tsi xo naa:“Noho nohiria bo ó tsi racaxëquia.Jato bëta tsi co-coxëquia.Jasca, jato Dios yoi ixëquia ra;Noho nohiria yoi bo icaxëcani quiha jato ri” i ja ni quiha. Yobahi tsi Dios cahëyamacanaibo ya rabënayamacana. Jato noma jabi banahuayamacana iquia ra. ¿Jënahuariahax raca dos ca quinia bo, naa mëstëxëni ca quinia, anoma ca quinia, tihi cabo jia tsi ibëquinana? Jamëri ca xo ra. Jasca, ¿jënahuariahax raca tsëmo, huëa, tihi cabo ibëquinana? Jamëri ca xo. 7@g
Jaha tsi mato yoba-yobariaquia rë, naa jahuë xocobo jahëpá yobahai jascaria. Ea noitsacana iquia ra, naa mato ë noihai jascaria. Chahahuayamacanaibo ya rabënayamacana !?; Jatsi mato noi-noiriaquia iquia. Mato qui caxayama xo ëa ra. Jama, mato ri tsi xo toa ëa joihuacasyamahaina iquia. ¿Jëniriaxo ëa noiyamacanai sa? >9 Jisa, noho Corintó ca rabëti bá. Bëroria tsi mato qui chaniquia ra. Mato parayamaquia chaniquí na. Jatiroha ca ë shinahai ca bërohuaquia. =
Cohuë ë nori ca quëscahuacani quiha ra; jama, ranihai ca ë nori. Noitiria ca ë nori ca quëscahuacani quiha; nohiria bo mëbiti mëtsa ë nori. Mëquëya ca ë nori ca quëscahuacani quiha; narisyamahai ca ë nori, naa ëa Dios Chani yoahai cato. e<C Tobi quiha ë quima casocanaibo rë, jama, tobi toa ëa cahëyoihai ca chahahuacanaibo nori. Huëstima tsi ë rësopicasniquë jari bëso ë nori Dios Chani yoaxëna. Rësoti basima iroha-irohaquia, jari bëso ë nori. t;a Dios Chani ë yoano tsi tobi xo toa ëa oquëhuacanaibo; jama, tobi ë qui caxacanaibo nori. Tobi xo toa ëa ranicanaibo rë; jama, tobi toa jia tsi ëa ocahuacanaibo nori. Jabija ca ë chanino tsi tobi xo toa ëa quiahuacanaibo rë. K: ë quiayamaniquë; Dios chama ë jayaniquë; tihi ca tsi ë ini quiha jahuë yonoco aqui na. Tihi ca jabi bo tsi xo toa noho mëstë ca arma quiha, naa noho bëboti arma, noho quiniamati arma. f9E Jasca, jahuë yonoco aquí tsi noho jabi jiaxëni cató tsi Dios yonati ë nori ca jismaquia naa ë acai cató no. Tsayacahuë. E yoyoyamaniquë; Dios Chani ë cahëyoiniquë; ë yosanayamaniquë; nohiria bo ë mëbiniquë. Tihi cató tsi Dios yonati ë ini ca ë jismani quiha. Jasca, ë bëta Espíritu Santo iniquë; nohiria bo ë noiyoiniquë; ]83 Jasca, ë sëtiahacaniquë; preso qui ë nanëhacaniquë; ë qui nohiria bo caxa-caxaniquë; ë yonocorianiquë; coshi ini quiha noho bëro; ë paxnaniquë; tihi tsi ë tënë-tënëniquë ra Dios yonati xo na. 7 Jama, yonocoquí tsi Dios yonati roha ë nori ca jismacasquia jatiroha ca ë acai cató no. Dios yonati xo tsi tënë-tënëquia ra. Ea nohiria bá yosipino tsi Dios yonati ë nori ca jismaquia. Ja iqui tsi ë binianiquë. Tënëhi tsi ë yosanayamaniquë. ~6u Jasca, Dios yonoco aqui tsi quinia-quiniaquia, ë qui nohiria bo quësoyamano iquish na. ¿Jato qui yoi ma ni ë acaina? Jabi, “Anoma tsi xo toa Dios yonoco ja acaina ra” i jaca mitsa ëa yoati na, Dios yonati bo qui quësocascani na. 5 Jatsi Dios Chani nicaparicana:“E qui xaba jia cató tsi mato ë nicaquë ra.Nicaxo tsi mato ë mëbiquë toa xabahamahacati barí no” i Dios ni quiha. Nicacapa. Jaboqui tsi mato mëbicatsi quiha Dios ra. Jaboqui tsi xo toa xabahamahacaxëti bari ra. ;4 q Jasca, Dios ya yonocobëquipama tsi mato yoba-yobariaquia. Mato noi-noiriahi quiha Dios iquia ra. Ja tsi toa ja noihai ca quima casoyamacana iquia. Mahitsa mato ja noiyamano ra. )3K Jabi jocha yama jahuë Cristo iniquë. Jama, no bax jahuë Cristo Diós jochahuaniquë ra, jahuë Cristo ini cató tsi jahuë mëstë no jayano iquish na.2# Ja tsi xo toa Cristo Chani bohai ca ëa xo naa. Noho chaní tsi mato qui chanihi quiha Dios ra. Jatsi Dios ya ma rabënamahacano iquia ra. {1o ¿Tsayacanai? Nohiria bo tëquë ya tsi rabënacatsi quiha Dios, jahuë Cristó no. Ja acani ca jocha cuenta jato pasomaha tocahacayamani quiha ra. Jasca, toa rabënamati chani noqui Diós aniquë yoati. Tihi ca tsi xo toa no yoaxëti cato. J0
Jabi Diós acai ca tsi xo toa no xabahamahacahaina. Cristo ini cató tsi jahuë rabëti bo noqui manëmacatsi quiha. Jasca, Dios tsi xo toa noqui rabënamati yonoco acaina ja tahëxo na. / Jabi Cristó nohiria rarinamano tsi nohiria paxa ca manëhi quiha. Huinocahi quiha jahuë jabi siri. Jabi paxa ca bichi quiha ra. o.W Jasca, ë rarinani iqui tsi jamëri tsi xo toa nohiria yoati ë shina-shinahaina jaboqui ra. Chahahuanox pari tsi quiha noho noma jabi quiniá tsi nohiria tanamahi ë i-ipaoniquë rë jato cahëyoixëna. Toa quiniá tsi Cristo ri ë tanamani quiha mahitsa. Cristo ë cahëyoini ca ë quëscahua-paoniquë pë. Jama, jaboqui tocayamaquia ra, chahahuahax na. @-y Ja tsi xo toa no bax rësonish ca bësotëquëmahacanish ca no ranihuaxëti xo, naa noqui bëso yoi cabo. Nomë bax no bësoyamano ra. Ja tsi xo toa jatiroha cabo bax ja nani quiha. Y,+ Jabi noqui Cristó noi-noiriahai ca shinaquí tsi jahuë yonoco aria-ariacasquia ra. Tsayacahuë. Jatiroha ca nohiria bo bax huësti ca joni rësoniquë. Ja rësoquë tsi quiha rarinaniquë jatiroha ca nohiria ba iti. Tobi quiha toa bëso yoi cabo, naa Cristo cahëcanaibo. Tobi quiha toa bëso yama cabo, naa Cristo cahëyamacanaibo. I+
Jasca, Dios yonoco ë aria-ariahai iqui tsi yoyoxëni ca ë nori ca quëscahuacani quiha toa joni bo rë. ¿Ocamani? Yoyopiquí tsi Dios bax naa yoyo jaya xo ëa iquia, mato mëbicasquí na. O* Jabi nëca tsi chaniquí tsi ëmë oquëhuacasyama xo ëa ra. Jama, xaba mato qui acasquia ë qui ma ranino. Jasca, toá ca ëa ocahuamiscanaibo quëbiti mëtsa ma ino ra. Nohiria ba tiisi, nohiria jaria, tihi cabo roha chani-chanihi quiha toa joni bo pë. “Jia tsi xo toa no acaina ra” icani quiha pë, mahitsa ja nori. })s Jabi raquë-raquëria tsi xo toa Ibobá copihaina. Jaha tsi quinia-quiniaquia nohiria bo qui chanihi na. Jabi Ibo bax nohiria bo bëbocatsai ca ëa xo naa ra. Noho shina cahëriahi quiha Dios ra. Jasca, noho shina yoi ma cahëno mato ri. (
Jabi toa bari tsëquëno tsi Cristo copiti tsahoti bësojó tsi niixëqui noa noqui tëquëta copihacaxëti. Toa xo tsi noba copi bixëqui noa ra. Jatsi jia ca no anina, yoi ca no anina, tihi cabo quëshpi tsi copihacaxëhi quiha noa. Rabënamati chani y'k Ja tsi xo toa Ibo yoi ranihuacasquia ra bësoquí na. Jasca, rësoxo tsi jari Ibo ranihuacasquia toa jo xo na. ~&u Raquëhaxma tsi jaha pasoquia. Ja iqui tsi ë qui jënima tsi xo toa ë rësohaina. Rësohi tsi Ibo ya ixëquia ra. ^%5 Jasca, jisnoma xo noba Ibo; jama, “Ja bëtaxëquia” iquia, ja qui chitimihi na. ~$u Noho mana ca yora ó pasohi tsi raquëyamaquia. Jama, noho yora yoi ó tsi bësohi tsi Ibo ya iyamapiquia rë. V#% Jabi Dios tsi xo toa ëa jabitihuacatsaina. Ja tsi xo toa ëa rohahuahi quiha toa bari quëshpi na. Jasca, jahuë Espíritu Santo ë qui ja ani quiha, ë bax ja axëhai ca ë shina-bënoyamano iquish na. *"M Jaboqui bësopama tsi oxtí tsi ë racahai ria tsi xo toa noho yora ó tsi ë bësohaina. E qui pistia yoi quiha. Jasca, rësocasyamahi tsi ëësiquia rë. Rësocasyama xo ëa, Ibo jonox pari no. Bësopama tsi jabiticasquia toa barí no. Rësoxoma tsi noho yora paxa ca sahuëcasquia ra. \!1 Jasca, toa yora sahuëhax tsoboco iyamaxëhi quiha noho shinana, Ibo bacaquë no. m S Jabi jaboqui tsi bësopama tsi ëësiquia, naa noho mana ca yora sahuëcatsi na. Jabiticasquia ra. \ 3 Nicaparicana. Noho yora, naa noho oxti yoi rësono tsi yora paxa ca ë qui axëqui Dios, toa barí no ra. Ja acai ca yora ixëhi quiha, joni bá aca ca ja nomari. Toa barí tsi i-ipaohai ca yora jayaxëquia ra. % Jatsi bësopama tsi naa maí ca bëroria ca jahuë bo ó quëëyamaquia. Jama, mana ca jisnoma ca jahuë bo ó quëëriaquia ra bixëna. Jabi naamayamaxëhi quiha naa noqui bëroria ca maí ca jahuë bo. Jama, i-ipaohai ca jahuë bo tsi xo toa no jisyamahaina ra.Y + Jabi jaboqui ë qui iriama tsi xo toa ë tënëhaina. Naamayamaxëhi quiha ra. Iriama tsi xo. Jama, ë tënëhai quëshpi tsi copihacaxëquia toa barí no. Anomariaxëhi quiha toa i-ipaohai ca premio iquia. { Jabi bësotëquëxëqui noa ra. Ja iqui tsi shina-huëjënayamaquia, Dios yonoco aqui na. Jabi noho yora tsi xo toa chonihaina. Sirinahi quiha. Jama, noho shina tsi xo toa coshi-coshiria, jatiroha ca barí tsi ja chamahuahacahai quëshpi na. 5c ¿Tsayacanai? E tënë-tënëniquë ra, ma mëbihacano iquish na. E acai cató tsi pacanamahacahi quiha Dios noihai ca Chani ra. Toca tsi shomahuahacaxëhi quiha nohiria huëstima cabo. Jatsi toa barí tsi anomariaxëhi quiha toa Dios qui “Gracias” icanaibo iquia. Jatsi Dios oquëhuahacano ra. Jasca, Dios Chani yoapama tsi rësohai qui raquëyamaquia ra. Jabi noba Jesu tsayacana. ¿Noba Ibo Jesu Diós bësotëquëmayamayamani? Jatsi, jahuë Jesu yaxo tsi noqui ri bësomaxëhi quiha ra. Toa barí tsi ja bësojó tsi niixëqui noa, noqui tëquëta ra.
Jabi Dios Chani yoahi tsi Cristo qui chitimiquia, ëa ja mëbino iquish na, naa David yamabo Dios qui chitimini jascaria. Quënëhacanish cabo ó tsi “E chaniquë, Dios qui chitimihi na ra” i David yamabo ni quiha. Jabi tocaquia ëa ri chanihi na. 5 Jabi Dios Chani ë yoahai iqui tsi jatiroha ca barí tsi rësoti basima xo ëa iquia. Jama, naa Chani iqui tsi mato ó tsi bësohi quiha Cristo ra. y Jabi Jesu tahëhax tsi nati aroha-arohahacahi quiha noho yora rë, no nohó ca Jesu jabi nohiria bá jisno iquish na. w
Jatiroha ca barí tsi bërohuahacahi quiha noho yora rë, namëhacati, naa Jesu tënëmahacani jascaria. Jasca, ja tënëhaina, ja nahaina, tihi cabo Jesú bëboni jascaria tsi bëboxëquia ëa ri. E nohó ca Jesu jabi jisiquimahacaxëti xo ra. zm Huëstima tsi xo toa ëa pasomaha cabo, ë bëta Dios nori. Mai qui ë niahacaniquë; jama, jari bëso ë nori. -S Toa Chani iqui tsi ëa yosihi quiha nohiria bo rë; jama, bëbohacatimaxëni ë nori. “¿Jënahuariaxëhi ni ëa sa?” i ë mitsa; jama, cohuëyama ca ë nori. N Jabi jahuë copixëniria ca Chani Diós ë qui aniquë pa, nohiria bo qui ë bono. Chamayama ca iriama ca joni ca ëa xo naa ra. ¿Jëniriaxo tsi Diós ëa bini pa? Caca yoixëniria cató tsi copixëniria ca jahuë bo nohiriá bohai ca jascaria xo toa Diós acaina iquia. Jabi Diós tocani quiha, jahuë copixëniria ca Chani ë qui ja quë no. Ja iqui tsi jahuë Chani ë yoano tsi jisiquihi quiha Dios chama roha, chama yama ca ë nori iqui na. C Anomaria tsi xo noba Dios ra. Noba shina ó tsi jahuë huëa huahuamahi quiha, naa “Tsëmo ó tsi huëa huahuano” inish cato. Ja iqui tsi Dios oquë yoi ca cahëyoiqui noa. Jabi toa oquë jahuë Cristó jisiquimani quiha, naa Dios oquë Moisés bëmaná jisiquimani jascaria. Chani chitahëhuati iboba yonoco a; Jasca, Dios Chani yoahi tsi ëmë yoati tsi chaniyamaquia. Jama, “Ibo-iboria tsi xo Jesucristo” iquia. Jasca “Jesu iqui tsi mato yonati roha xo ëa” iquia. Tihi tsi xo toa ë yoahaina Dios Chani yoaquí na. =s Satanás, naa maí ca yonamisxëniria ca iqui tsi ëa chahahuayamacani quiha pë. Satanás tsi xo toa Dios cahëyamacanaibo bëcohuahaina ra. Tocahi quiha, jabija ca huëahai ca Chani ja nicayamacano iquish na. Jama, Cristo oquë, naa Dios jaria-jaria ja nori ca bërohuahi quiha toa ë yoahai ca chani ra. ) Jama, tobi xo toa noho chani nicacasyamacanaibo rë, naa tënëtiya qui bocanaibo. Jato qui bëronoma tsi xo toa ë yoahai ca chani jia cato. dA Jasca, quinia jiaxëni cató tsi yonococasquia, Dios yonoco aqui na. E qui yoi tsi xo toa yoaxoma tsi ë acaina, mato paraxëna. Nohiria bo paracasyama xo ëa, chaniquí na. Jasca, Dios Chani rarinamayamaquia yoaquí na ra. Jabija ca roha ca chanihai ca ëa xo naa iquia. Ja tsi xo toa “Jia tsi xo toa ja yoahaina” icaxëcani quiha nohiria bo, jabija ca ë chaniha ca ja nicacaquë no. Noho quinia tsi xo toa, Dios Chani ë yoaquë no. Jasca, ë acai ca jisqui Dios ri.
Jabi jahuë Chani ototi, yonoco Diós ë qui aniquë ra, ëa noiquí na. Ja iqui tsi coshi xo ëa, jahuë yonoco axëna. # Jabi Ibo Cristo oquë jismahi quiha noqui chahahuacanaibo tëquë, naa Moisés yamabá Dios oquë jismani jascaria. Toa oquë jascaria tsi manëhi quiha noba noma jabi. Iboba iquiria noqui manëmahi quiha ra. Ibo Cristo, naa Espíritu Santo yonoco tsi xo naa ra.J
Jabi Ibo Cristo tsi xo toa jocha quima noqui paquëmati Espíritu Santo ra. Jasca, Espíritu Santo jaya cabo tsi xo toa Moisés yoba quima paquëmahacahax cabo, quinia paxa ca ja banahuacano.
' Jama, Ibo Cristo qui nohiria bësono tsi mëbihacaxëhi quiha toa jahuë shina mapahai ca raiti ra. Jatsi jabija ca cahëyoicaxëcani quiha. 7 g Tsayacahuë. Jaboqui Moisés quënëni ca ja nicacano tsi jari mapahaca tsi xo toa jato shinana rë. Toa arati quinia jatihuahacani nori ca jari cahëyamayoicani quiha rë. lQ Jasca, toa nohiria ba shina quëstohuahacaniquë rë. Toa arati quinia huinocati nori ca ja cahëyamacani quiha rë. Jabi jasca pi ca xo jaboqui pë. Moisés yamabá quënëni ca tsayaquí tsi toa arati quinia jatihuahacani nori ca cahëyamacani quiha pë. Jama, mëbihacaxëhi quiha toa jato shina mapahai ca raiti, Cristo qui ja chitimicaxëcaquë no. W'
Jabi Dios Chani yoaquí tsi jatiroha ca bërohuacasquia ra. Yama tsi xo toa ë mapacatsaina. Jama, tocayamani quiha Moisés yamabo ra. ¿Raití tsi jahuë bëmana ja bëmapayamayamani, jahuë bëmana ó ca oquë Israél ca nohiria bá tsayayamano iquish na? Bërohuahacayamani quiha toa huinocahai ca oquë ra. Ja jisyamacani quiha. lQ Jabi bëboxëhi quiha Cristo Chani ra. Toa ó pasohi tsi raquëhaxma tsi mato qui chaniquia. Jabija. Oquë jayapaoni quiha toa nahai ca jariapari ca xabaca. Jama, oquë-oquëriaxëhi quiha naa i-ipaohai ca quinia paxa cato ra. .U
Jabi noqui jiaria i-ipaoni quiha toa jariapari ca yoba xabaca. Jama, jaboqui mahitsa tsi xo toa oquë iqui noa, naa xabahamati quinia paxa ca xabaca oquë iqui na. 8i Jabi oquë jayani quiha toa Moisés yobá tsi nohiria bo Diós otohai ca xabaca iquia. Jama, oquë-oquëria ca tsi xo naa nohiria bo mëstëhuahai ca Espíritu Santo xabaca. q[ Jama, jaboqui oquë-oquëria ca tsi xo toa Espíritu Santó acaina. Noqui bësomahai ca tsi xo toa ra. /W Jabi Moisés yoba oquë-oquëria tsi xo Cristo Chani ra. Jabi maxax para cato ó tsi quiha Moisés yoba quënëhacaniquë. Jasca, nohiria bo qui toa yoba acacaquë tsi quiha anomaria toa Maca Sinaí bajra-bajrahai ca iniquë ra. Toatiyá tsi Dios oquë-oquëria jismahacani quiha. Jasca, bajra-bajraniquë Moisés bëmana, maca ax ja rënichiquë no. Jahuë bëmana ó ca huëa tsayanoma toa nohiria bo ini quiha. Naamayamani quiha toa jahuë bëmana ó ca huëa. Tsayacahuë. Oquë jayapaoniquë toa noqui quësohai ca namëcatsai ca yoba ra. ' G Dios tsi xo toa ëa rohahuati Ibo, jahuë xabahamati quinia paxa ca Chani ë yoano. Jabi Moisés quënëni ca yobá tsi nohiria quësohacapaoni quiha nati. Jama, naa ë yoahai ca quinia paxá tsi xabahamahacahi quiha nohiria, Espíritu Santo chamá no. Xabahamati quinia paxa ca Chani "= Jënima tsi xo toa ë anina iquia, jahuë chama iqui na. Jasca, tiisi pi ë qui Diós ayamarohano tsi ¿jënahuariaxo raca jahuë Chani ë yoaquë ana? y~k Parayamaquia. Dios bësojó tsi mato xërëquë ca ë ani ca yonoco qui bërabiyamaquia Cristo chamá no. _}7 Toca tsi Cristo quima quënënish ca carta jascaria xo mato ra, noho yonoco ma nori iqui na. Tintá tsi naa carta quënëhacayamani quiha Dios Espíritu Santó tsi ja nori. Jasca, maxax para cato ó tsi ja quënëyamahacani quiha, naa Moisés yoba quënëhacani jascaria. Jama, nohiria ba shina ó tsi quënëhacahi quiha Ibo bax ma acaina. M| Tocayamaquia ra. Noho carta yoi bo xo mato ra. Noho shina ó tsi quënëhacani quiha Ibo qui ma chitiminina iquia. Jaboqui jatiroha cabo qui yoahacahi quiha ma inina, naa cartá yoahai jascaria. 2{ _ Nëca tsi ë quënëno tsi ëmë ë oquëhuacatsai ca ma quëscahuamitsa rë. Tocayamaquia ra. Jama, tocacani quiha ë qui quësocanaibo iquia. Tsayacahuë. Jato ti tsi xo toa jamë oquëhuacanaibo. ¿Jato yoi oquëhuati carta bo bëyamayamacahi ni, jia tsi iglesiá ca nohiria bá jato joihuano iquish na? Jasca, iglesia huëtsa bo qui canox pari tsi mato quima ca carta ó quëëcani quiha pë, iglesia huëtsa bo jismati. Ez Jabi huëstima tsi xo toa Dios Chani yoacanaibo, parata ganancia quëshpi na pë. Jahuë mishni bo mëtsaxëniria cabo jascaria tsi Dios Chani mëtsamiscani quiha pë. Jama, paraxoma tsi Dios Chani yoaquia ra, Diós ëa raani iqui na. Dios ranihuacasquia. Jabi Cristo iqui tsi toa Chani yoati mëtsa xo ëa ra.ry] Jabi xabahamahacacanaibo qui perojome jascaria tsi xo toa Dios Chani ë yoahaina ra. Dios qui jia quiha. Jama, nicacasyamacanaibo qui pisiria ca rësomahai ca coho jascaria tsi xo toa ë yoahaina. Jama, xabahamahacacanaibo qui bësomati perojome jascaria tsi xo toa Chani ra. Anomaria tsi xo Dios Chani iquia. ¿Tsohuëcara ni toa Chani yoatí mëtsa cato sa? x w} Dios qui “Gracias” iquia, jia tsi noqui ja mëpihai ca quëshpi na ra. Jahuë Cristo yaxo tsi noqui bëbomahi quiha Dios ra. Jabi ëa ja bini quiha jahuë Chani pacanamati, jatiroha cató ca nohiria bá jahuë Cristo cahëyoino iquish na. !v;
Ja iqui tsi ë shina-huëjënaniquë, ëa ri. Jatsi jato joihuahax tsi riquicaya tsi Macedonia mai qui ë caniquë. Jesucristo chamá tsi bëboqui noa yuk Jabi Troas yaca qui ë cahëquë tsi quiha xaba jia ca ë qui acacaniquë ra Cristo Chani jia ca yoati. Jasca, Troas qui cahëxo tsi noho rabëti Tito ë jisyamaniquë rë. Jaha ë pasoni quiha, mato ó ca chani nicaxëna. Yama a ra. Tt! Jatsi toa jochahuaxëni ca mëbicasquia jaboqui, Satanás toa joni parayamano iquish na. Satanás planes, naa ja acatsai ca tsi xo yoixëniria. Toa cahëqui noa ra. Troas yacatá tsi Pablo cohuënanina s
Jama, jaboqui pi toa joní yoi ca ani ca ma shina-bënono tsi jahuë jocha shina-bënoxëquia ëa ri. Jabi Cristo bësojo xo tsi toa joni jocha shina-bënoxëquia ra, mato mëbixëna. ¿Tonia tobi ni toa ë shina-bënoxëti ca jahuë huëtsa bo sa? +rO Jabi toa jariapari ca carta ë quënëniquë, noho yoba pi ma nicaxëti nori ca cahëcasquí na. ¿Toa joni ma copini sa? Toatiyá tsi toa ë cahëcasniquë ra. 0q[ Jaboqui toa joni noitëquëcana iquia. 6pe Jaboqui jahuë jocha ma shina-bënoxëti xo iquia. Shina-bënoxo jaboqui toa joni ma mëbixëti xo, ja yosana-yosanayamano iquish na. Tonia iglesia ja jisbayacasmitsa pë. o9 Jënima tsi xo toa jahuë jocha quëshpi toa joni ma copinina. Jama, jaboqui toa joni ma copihai ca ma jënëmati xo iquia. Copihacaquë toa joni ra. onW ¿Japa toá ca jochahuaxëni cato ra, naa noqui cohuëhuati ibo-iboria? Toa nicacasquia. Ja iqui tsi ma tënë-tënëniquë rë. Jasca, pistia tsi ë cohuëhuahacaniquë ëa ri ja ani ca nicahax na. Jatsi quiniacaxëcahuë. qm[ Toa jariapari ca carta quënëpama tsi cohuëria ë iniquë. Quënëhi tsi ë ara-araniquë, mato cohuëhuacasyamahi na. Toca tsi mato ë yoba-yobaniquë, mato ë noihai ca ma cahëyoino iquish na. Jochahuaxëni ca ja mëbicati xo $lA Ja tsi xo toa carta pari mato qui ë raaniquë mato yobaxëna, jocha quima ma casoparino iquish na. Toatiyá tsi caarohapihax tsi ë cohuëhuahacaquë aniquë ra toá ca jocha iqui na. Jama, jaboqui ranihuahacati ó pasoquia mato qui shishopihi na. Jatsi no rani-ranibëquinano ra. -kS Jabi mato qui caarohapixo tsi mato ë cohuëhuaquë aniquë iquia yobaquí na. Jatsi ¿jënahuariaxo raca jia tsi mato cohuëhuahacahax cabá ëa ranihuaquë ani? j
¿Tsayayamacanai? Mato cohuëhuacasyamahi tsi mato qui ë cacasyamaniquë. Ja iqui tsi planes huëtsa bo ë aniquë shinaxo na. @i { Nicacana. Johax tsi mato bëta ax tsi yonocobëquinacasquia, ma rani-ranino iquish na, yonamis-hai ca ë nomari quëshpi na. Jabi jia tsi xo toa Cristo qui ma chitimihaina iquia.gh I Jaboqui Dios nicaquia mato qui ë quënëhai ca carta ja tsayano. Jatiroha ca cahëhi quiha. Mato parayamaquia ra quënëquí na. Mato qui ë shishoti planes ë rarinama-niquë pë, mato bërabihuacasyamaquí na. Caarohapixo tsi quiha mato ë raahaquë aniquë tia. Jabi ja tsi xo toa mato qui ë cacasyamanina ra. Mato ë raahacasyamani quiha. 0g [ Jasca, noqui chahahuacanaibo ja jiisaniquë, noqui ibohuaxëna. Jiisaxo tsi quiha Espíritu Santo noqui ja aniquë, parayamahai ca ja nori ca no cahëyoino iquish na. f 5 Jabi Dios tsi xo toa noqui mëbihaina ra, jabi jiaria ca no jayano iquish na. Jasca, Dios tsi xo toa noqui raati ibo-iboria ra, jahuë Chani yoati. be ? Jasca, Cristo iqui tsi jia tsi xo toa noqui Diós quëbihaina. Parayamahi quiha. Jahuë Chani jatihuahi quiha ra. Jascaria tsi Jesucristo yonati bo no nori iqui tsi quiayamaqui noa, noqui ri, Dios oquëhuacasquí na. =d u Tsayacahuë. Dios Baquë Jesucristo Chani mato qui yoaquí tsi no parayamaniquë ra, naa Silvano, Timoteo, ëa. Jasca, parayamaqui Cristo ri. Chahahuahacaxëti xo jahuë Chani ra. mc U Tocayamahai ca ëa xo naa ra. Jasca, ëa cahëyoihi quiha Dios. Noho planes aquí tsi parayamaquia. /b Y Jishopë. Naa carta bichí tsi Macedonia mai ó ë nori ca jisi tsi “Jocasyamaxo ra. Quiahi quiha ra” ¿ixëhi ni mato sa ëa yoati na? Parahaxma tsi mato qui ë shishocasniquë iquia ra, canoma ë ini nori. Jabi paracani quiha huëstima ca Dios cahëyamacanaibo pë, jato planes aquí na. Ha Jariapari tsi Macedonia mai qui capama tsi mato qui ë shishocasni quiha. Jaquirëquë, Macedonia ax riquiquiria tsi mato qui ë shishotëquëcasni quiha. Tihi tsi noho planes ini quiha. Toca tsi mato qui ë caarohapino tsi jodioba mai qui ëa raati ma mëbiquë aniquë tia. Jama, canoma ë ini quiha rë toatiyá no. i` M Nëca tsi shinaquí tsi mato qui shishoti planes ë aniquë mato ranihuatëquëcasquí na. h_ K Jaboqui jia tsi ëa ma cahëyoiyamamitsa rë. Jama, huësti barí tsi ëa cahëyoixëqui mato tia, noba Ibo Jesu joxëquë no. Toa barí tsi ranixëqui mato, mato bax ë ani quëshpi na. Jasca, mato qui ranixëquia ëa ri. N^
Jasca, naa carta quënëpama tsi bëroria ca chani quënëcasquia, noho chani tëquë ma cahëyoino iquish na. Yama tsi xo toa noho carta ó ca jonë ca chani ra. Mato parayamaquia quënëquí na. <] s Ranixo tsi ë yoacatsai ca tsi xo naa: Dios Chani yoaquí tsi mato yoi, nohiria huëtsa bo, tihi cabo ë parayamaniquë ra. Jiaria noho jabi i-ini quiha mato bëta ë iniquë no. Jasca, yama tsi xo toa yoi ca ë anina iquia ra, nohiria huëtsa bo xërëquë xo na. Jabi ëa noixo tsi quiha jahuë chamá tsi Diós ëa mëbi-mëbiniquë ra jia ca ë ano iquish na. Jasca, toca tsi mato mëbicasquia ëa ri, noho tiisí tsi nomari. z\ o Jatsi ë bax bëhoxcana, preso quima ë paquëmahacano iquish na. Japi ë bax huëstima ca nohiria bo bëhoxno tsi oquë-oquëriaxëhi quiha toa “Gracias” i-icanaibo ra, Diós ëa mëbixëquë no. Pablo bamanina Corinto yaca qui caxëna *[ O
Jatsi ëa Ibobá mëbi-mëbiniquë ra. Ja iqui tsi ë rësoyamaniquë. Jasca pi xaba huëtsá tsi ë tënëtëquëno tsi ëa mëbitëquëxëhi quiha Dios iquia. :Z o Toatiyá tsi “Rësopaimaria xo ëa rë” i ë niquë tënëhi na. Jama, tocajaniquë ra, ë quima Dios quiri, naa nohiria bo Bësomati Ibo-iboria quiri ë bësono iquish na.
Y Nicaparicana, ëbë xatë bá. Asia mai xo tsi quiha anomaria ë tënëniquë iquia Ibo bax na. Noho coshi oquë ë tënëhai ini quiha. Toatiyá tsi chamayama cohuë ë iniquë. Huëjë noho shina ini quiha rë. Ja iqui tsi bësoti ó ë pasoyamaniquë. fX G Jasca, mëbihacaxëqui mato ri, Dios Chani ë yoahai iqui tsi ë tënëxëquë no. Ea Cristó mëbihai ca tsayacahuë. Tsayapiquí tsi Diós xabahamati quinia cahëxëqui mato iquia. Jasca, ëa jascaria tsi ma tënëno tsi mato mëbixëhi quiha Dios ra, ëa ja mëbihai jascaria. Mato parayamaquia. Mato mëbixëhi quiha ja bax ma tënëxëquë no. W 3V a Jasca, anomaria tsi xo toa no bax Cristó tënënina ra. Ja iqui tsi no mëbiriahacaniquë. Jatsi jaboqui tënëpihi tsi mëbiriahacaxëquia ëa ri ra, Cristo chamá no. CU No cohuëno tsi noqui chamahuahi quiha ra. Tocahi quiha, nohiria huëtsa bo no mëbino iquish na, ja cohuënacaquë no. Diós noqui mëbini jascaria tsi jato mëbipixëqui noa noqui ri. ^T 7 Jabi Dios qui, naa noba Jesucristo Jahëpa qui “Gracias” iquia ra. Noqui shomahuati Ibo-iboria tsi xo toa noba Jahëpa ra. No tënëpino tsi noqui mëbixëhi quiha ra, mëbiti ibo-iboria ja nori iqui na. S y Noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mato shomahuano. Mato ja ranihuacano ra. Ibo bax Pabló tënënina .R Y Pablo, naa Jesucristo yonati tsi xo naa carta quënëti ibo. Jabi ëa Diós biniquë ra, jahuë Chani chitahëhuati ibo iti. Jatsi Corintó ca chahahuacanaibo, Acaya maí ca chahahuacanaibo, tihi cabo joihuaquia. Jasca, mato joihuahi quiha Timoteo ri, naa ë bëta ax tsi yonocobëquihai cato. !Q;bJishopë. Tobi xo toa Ibo quima casonish cabo pë, toa mahitsa ca tiisi ó quëëhi na. Tihi tsi iquia mia yobahi na. Iquë. Diós mia shomahuano.0PYbJisa Timoteó. Quiniaxo tsi Diós mi qui ani ca yonoco mi ariano. Anoma ca yoi ca chani nicayamahuë. Toá ca mahitsá ca tiisi jaya cabo chanihai ca quimahuë. -OSbTocapiquí tsi mana ca jahuë mishni bo jayacaxëcani quiha johai ca xabacá no. Jasca, tocapihi tsi nëá tsi bëso-bësoyoicaxëcani quiha iquia. Jaroha ca yoba qN[bToa jahuë mishni jayaria cabo mi yobano tsi “Jia ca acana. Huashiyamacana” i jato qui cana iquia. M#bJahuë mishni bo jayaria cabo mi yobano. “Mamë shinamisxëni iyamacana” ina jato qui. Jato parata qui ja chitimiyamacano ra, naamayamahai ca ja nori quëshpi na. Dios qui ja chitimixëti ca xo. Ja tsi xo toa noqui ranihuati jahuë mishni bo Ati Ibo-iboria. =LsbJa huësti ca tsi xo toa rësotimaxëni cato. Jasca, anomaria tsi xo toa jahuë bajra-bajrahai ca oquë. Ja qui basimatimaxëni xo noa ra. Jasca, yama tsi xo toa Jahëpa Dios jisish cato, jisnoma ca ja nori iqui na. Toa Dios no oquëhuariano. Jatiroha cabo ja oto-otopaono ra jahuë chama ya. Iquë. Amén.
\ ~}}N|{zcywvutt srqpsoo>'<<;g:9f88H7z65503310//"..-x,]++ *H)t((/&%%#{" | Z+}xZEu9 s
y I^>\ ^^ 7 Jari tobi xo toa huëstima ca ë quënëcatsaina rë. Jaboqui naa papí tsi quënënoma xo. Oquë tsi xo toa mato qui ë shishohaina iquia. Mato bëta chanihi cacasquia ra, no rani-raniriano noqui tëquëta. S] ! Joihuapihi tsi jato yoixëni ca yonoco xatënaqui mato ra. Jaroha ca yoba \
Tsohuëcaracá pi jamëri ca chani mato qui bëno tsi mato xobo qui jato jicomayamacana. Toca cabo joihuayamacana iquia. g[ I Dios yama tsi xo toa Cristó tiisimani ca yoba ó tsi chitëyamahai cato, naa Cristo yoba bo chahahuayamahai cato. Jahëpa Dios, jahuë baquë, tihi cabo jaya cabo tsi xo toa Cristó tiisimani ca chahahuayoihai cato. Z 5Jatsi quiniacaxëcahuë. Janyama pi mato ja mëpicano tsi mato copi jia ca ma bënomitsa. Mato yonoco quëshpi tsi copi jia ca ma bixëti xo iquia. 4Y cNohiria bo xërëquë tsi xo toa huëstima ca paracanaibo iquia. “Joni Jesucristo manëniquë” iyamacani quiha pë. Paramisxëniria ca xo. Cristo pasomaha ca xo. X 3Dios pi noiyoiquí tsi jahuë yoba bo axëqui noa ra. Siri tsi toa yoba mi nicaniquë iquia. Jatsi mi noixëti xo iquia. Cristo pasomaha cabo "W ?Quënëpama tsi yoba paxa ca mi qui acasyama xo ëa, caí. Jama, quënëquia noqui ani ca rëquë rohari ca yoba mato shinamaxëna. No noinati xo iquia. !V =“Jabija ca quinia ó tsi bësoqui mi xocobo” icani quiha ra, naa noba Jahëpá noqui yobani jascaria. Jato jabi jia ca iqui tsi rani-raniquia. U Noba Jahëpa Dios, jahuë baquë Jesucristo, tihi cabá noqui shomahuano. Noqui ja noicano. Noqui ja rani-ranihuacano iquia. IT
No nohó ca i-ipaohai ca Chani yoi iqui tsi mato noiquia iquia. IS Juan yosi tsi xo naa chani quënëti ibo. Diós bini ca yoxa-yoxaria, jahuë xocobo, tihi cabo qui naa carta raaquia. Mato tëquë noiquia. Jasca, mato noicani quiha chahahuacanaibo yoi bo ri. R
Ibo Jesucristó mato tëquë shomahuariano. Jahëpa Diós mato noiyoino. Mato bëta Espíritu Santo rabënano. Iquë.AQ}
Jasca, mato joihuahi quiha nëá ca chahahuacanaibo ri. P9
Jia tsi joihuanacana. pOY
Jarohari tsi naa carta jatihuaquia. Jatsi ranicana. Mëstëxëniria ca jabi ó quëëcana. Mëbinacana. Huësti ca shina ma jayano. Iquinayamacana. Tihi ca tsi acahuë. Jasca, noqui noihai ca ranihuahai ca Dios mato bëtano. {No
Jabi jaboqui naa carta quënëquia mato qui shishohi canox pari. Joxo tsi ë qui Ibobá ani ca chamá tsi mato raahacasyama xo ëa ra. Yoi quiha. Jabi toa chama ë qui acacani quiha nohiria bo chamahuati, mëbiti, jato yoshihuati ja nomari. M3
E qui jënima tsi xo toa mahitsa iquiina, chamaxëni ca ma iquë no. Mëstëxëniria ca jabi jiaxëni ca ma jayano. Toa nicaqui noa bëhoxquí na. mLS
Jatiroha ca barí tsi jia ca roha acasquia ra. Jabija ca pi nohiria bá cahëno tsi rani-raniquia. RK
Jasca, mato bax Dios qui bëhoxquia ra, yoi ca ma ayamano. Ma bëbohaina, jia ca ma acaina, tihi cabo nohiria bá tsayano. Jabi mato ë mëbini ca nohiria bá jismitsa. Jisi tsi “Jia tsi xo Pabló acaina” i jaca mitsa. E qui iriama tsi xo toca ca chani ra. Jaha ë quëëhai ca tsi xo toa ma bëbohai ca ja tsayacanaina ra. HJ
Jama, mahitsa ca chahahuahai ca ma xo ëa ra. Toa ma cahëno. mIS
Quiniacaxëcahuë. Jabi ëa tanamapama tsi mamë tanamaparicahuë iquia. ¿Mahitsa ma ni ma chahahuahaina sa? Toa nicaquia. ¿Mato ó tsi bësoyoihi ni Cristo sa? “Jaatia” imano tsi ¿mahitsa ma chahahuayamani? iquia. eHC
Jabi chamayama ca joni jascaria tsi Cristo acacaniquë cruzó no, chamaxëniria ca ja nori. Jaboqui Dios chamá tsi bësohi quiha. Jabi toca xo ëa ri. Chama yama ca ëa xo naa, naa ja ini jasca cato. ¿Tsayayamacanai? Chahahuacanaibo yonayamahai ca ëa xo naa ra. Jama, tobi quiha toa Dios chama ra. Toa chamá tsi mato copixëquia ë joquë no. cG?
Jama, “Jishopë. ¿Jënahuariaxo noqui ja copina? ¿Cristo chama jayahi ni? Jahuë chama noqui ja jismaparino ra” ¿ii ni mato sa? Jatsi quiniacaxëcahuë. E nohó tsi Cristo chanihai ca mato jismaxëquia ra ë joquë no. Chama-chamaxëni tsi xo Cristo ra. Tsayacahuë. ¿Mato xërëquë tsi jia tsi Cristo yonocoyamayamani ë ani cató no? F
Mato bëtaquí tsi dos tsi mato ë yobaniquë, toá ca jochamisxëniria cabo ma copino. Jaboqui tres tsi xo toa ë yobahaina ra. Jabi siri tsi jochanish cabo, jochabëna cabo, tihi ca jochamisxëniria cabo copixëquia ë joquë no. Paxayamacaxëcani quiha iquia. E /
Jabi mato qui ë cahëno tsi tres ixëhi quiha toa mato qui ë shishohaina. Jaboqui mato qui ë shishoti xo ra. Jatsi copihacaxëti xo toá ca jochamisxëniria cabo ra. Tsohuëcara qui pi no quësocasno tsi tobixëti xo toa dos, tres ca tsayahax cabo, “Jabija xo” iti. hDI Ja tsi xo toa mishni mishni tsi raquëpiquia mato qui shishoxëna. Tonia mato bësojó tsi Diós ëa bërabihuamitsa iipiquia ra. ¿Mahitsa mato ë tiisimayamayamani sa? Toa shinaquia ra. Tocapijano tsi cohuë-cohuëriaxëquia rë. ¿Jari toá ma ni toa jato jocha quima casoyamanish ca anoma ca chotamisxëniria cabo ra? Toa shina-shinaquia ra./CW Jama, jaboqui pi mato qui shishohi tsi mishni mishni tsi mato qui raquëquia rë. Shishoquí tsi ¿jahuë jisxëhi ni ëa sa? Jasca, ¿jahuë ó pasohi ni mato ri, ë quima sa? Toa shina-shinaquia ra. Jabi Ibo bax ma bësohai ca jiscasquia joxo na. Jama, ¿toá ca joi mëracanaina, nohiria bo qui ma yosanahaina, ma caxahaina, tihi cabo jisxëhi ni ëa sa? Jasca, ¿toá ca huashicoxëni cabo, ranimisxëni cabo, jamë oquëhuamisxëni cabo, pacots-huaxëni cabo, tihi cabo jisxëhi ni ëa sa, ë joquë no? Tihi tsi shina-shinaquia mato yoati na. bB= Jabi ëa mato ë noimacatsai ca quëscahuaqui mato tonia. Jishopë. Tocayamaquia ra, Cristo chahahuahai ca ë nori iqui na. Dios yoi bësojó tsi chaniquia ra. Dios roha tsi xo toa ëa copiti ibo-iboria ra. Jatsi nicaparicana, noho rabëti bá. Jatiroha ca ë acai cató tsi mato mëbiriacasquia, oquë ca chahahuacanaibo imano iquish na. *AM Toa nicaquia. Mato qui Tito cani quiha, “Mi cati xo” i ja qui ë quë no. Jasca, ja bëta xatë huëtsa ë raani quiha mato ja mëbino. Jaboqui ëa yoacahuë. “Noqui Titó biniahuaniquë pë, ganancia acasquí na” ¿ii ni mato sa? ¿Jënahuariaxo toca tsi ma shinana? Anoma quiha. Mato bëta racahi tsi ëa jascaria ja ini quiha. Mato ja parayamani quiha. Noba jabi tsi xo toa ra, nohiria bo mëbicastsi na. p@Y ¿Jënahuariaxo mato ë biniahuani? Ea yoacahuë. ¿Mato qui ë raani ca joni bá mato biniahuani pa? 8?i Jishopë. Tobi quiha mato ó ca ëa quiahuacanaibo rë. Shishoquí tsi ¿mato ë biniahuani pa? “Paraxo noba parata bichi quiha Pablo” ¿iyamayamacahi ni? Jishopë. ?>w Ja tsi xo toa ranixo tsi noho parata, noho chama yoi, ëmë yoi, tihi cabo aapiquia mato mëbixëna. ¿Jëniriaxo tsi mishni mishni roha tsi ëa noicanai sa, mato ë noiriaquë no? D= Jaboqui mato qui shishocasquia ra. Jabi tres tsi xo toa mato qui ë shishocasnina. Mato qui pi shishotëquëquí tsi mato biniahuacasyamaquia. Mato parata, mato jahuë bo, tihi cabo ó quëëyamaquia. Jama, jaha ë quëëhai ca tsi xo mato yoi ototi. Tsayacahuë. ¿Jato nabo otohi ni xocobo pa? Ayamacani quiha. Xocobo ototi ibo-iboria tsi xo toa jato nabo ra. Jascaria tsi mato jahëpa yoi ë nori iqui tsi mato ë otoxëti xo ëa ri. c<?
Jatsi ¿jahuë nariscanai sa? Toa cahëcasquia ra. Tonia yosaria xo mato, mato ofrenda ë biyamani iqui na. Oca xo tia. Jishopë. Tonia ja tsi xo toa yoi ca ë anina iquia mato caxahuaxëna. Jaha tsi ëa shinacahuë. ,;Q Nicacahuë. Dios Chani chitahëhuati ibo yoi ca ma jisniquë ra, mato bëta ë iquë no. Yosanaxoma tsi ¿jisti-jistiria bo ë ayamayamani mato xërëquë xo na? : Yoyoxëni ca ë iquë rë, nëca tsi mato qui chanixëna. Mato shina ri tsi xo iquia, Ibo bax ë ani ca ma cahëyoini iqui na. ¿Jëniriaxo tsi ëa ma mëbiyamayamani? ¿Jëniriahax “Jia tsi xo toa nëá ca Pabló anina” i jato qui ma yamani rë? Jabi chama yama ca ë imitsa; jama, ëa oquë ma xo toa mato qui bëcanish ca Dios Chani chitahëhuati ibo-iboria bo iquia ra. n9U
Jaha tsi ë qui jënima tsi xo chama yama ca iquiina. Jasca, rani-raniquia pa, Ibo tahëxo nohiria bá ëa ocahuaquë no. Jatsi ë qui jënima tsi xo toa ë biniahaina, ë tënëmahacahaina, ëa nohiria bá yosihaina. Ibo bax ocapihëno tsi ëa mëbiriaxëhi quiha Cristo, oquë tsi jahuë yonoco ë ano. Corintó ca chahahuacanaibo Pabló shina-shinanina 8- Jama, Ibobá ëa quëbiniquë: “Mia mëbixëquia. Noho chama narisyamaxëqui mia” iquiina. Jasca, “Chama yama pi mi no tsi oquë-oquëria tsi xo toa noho chama mi nohó no” i ë qui ja ni quiha. Ja tsi xo toa rani-raniquia ë tënëquë no. E qui jia tsi xo toca tsi chama yama ca iquiina. Japi noho chama yoi jayama ca ë no tsi nohiria bo qui bëroriaxëhi quiha Cristó ëa mëbihaina ra. g7G Jatsi tres tsi quiha Ibo ë nicaniquë, naa noho yora ó ca pahë ja mëbino. Ayamahi quiha. :6m Jabi anomaria ini quiha toa mana xo Diós ëa jismanina. Jatiroha ca nohiria bo qui ë yoacasni quiha. Jatsi jahuëcara ca pahë, naa moxa pahë jascaria ca ë qui acacaniquë, ëmë ë oquëhuayamano iquish na. Yoshiní raahai ca pahë jascaria ja ini quiha. E qui ja acacani quiha ëa tënëmati. j5M Jabi ë qui bëroria tsi xo toa jia tsi ëmë yoati tsi ë chanihaina. E tënamëhai ca yoati pi ë chanino tsi yoyoxëni ë nori ca ma quëscahuamitsa. Jama, tocapihi tsi yoyoyamaquia, jabija ca ë yoahai quëshpi na. Jatsi quinia-quiniaquia, oquë-oquëria ca ë nori ca ma shinayamano. Noho chani, ë anina, tihi cabo oquë ë nomari ca ma cahëno. 44a Jama, ocapihëni ca yoapama tsi ë bax Diós ani ca roha yoaxëquia, ja oquëhuahacano iquish na. Jabi ëa ti tsi xo toa mahitsa cato. Chama yama ca ëa xo naa iquia ra. 3 Jatsi quiha mana qui cahëxo tsi quiha anomaria ca chani ë nicaniquë. Yoanoma ini quiha toa ë nicanina iquia. Jiaria quiha. P2 Jabi Dios itiria qui ë tërohacani quiha itëquëquia parahaxma. ¿Noho yora tërononi ma ni? ¿Noho shina roha ma ni? ¿Jënahuariaxo ë cahëyoina? ¿E tënamëni ma ni? Cahëhi quiha Dios roha. @1y Naama tsi quiha, naa catorce año tsi ë tërohacani quiha Dios itiria ca qui. ¿Noho yora yoi tërononi sa? ¿Noho shina roha ma ni? Toa cahëyamaquia rë. Cahëhi quiha Dios roha. P0 ¿Jabi Dios bax ë ani ca jahuë bo yoatí rëtsaxëhi ni ëa rë? Mahitsa ca xo; jama, jari yoaxëquia. Jaboqui Diós ëa jismani ca jahuë bo, ë tënamënina, tihi cabo yoati tsi mato yoaxëquia. z/m !Jama, panë ca xëa pistia nacohax ë paxaniquë, cacanó tsi ëbë xatë bá mai qui ëa botëmaniquë no..' Tonia noho jabi tsi xo toa Ibo bax tënëhaina iquia. Toca tsi ë chitahëniquë chahahuahax na. Damascó tsi ë no tsi chama-chamaria Aretas nama ca gobernadór ëa acasni quiha. Jatsi yacatá ca caiti bo ó tsi jahuë soldado bo ja janani quiha, ë qui tsamimaxëna. - Mato parayamaquia. E tënëni ca tëquë cahëhi quiha Dios, naa noba Ibo Jesucristo Jahëpa ra. Oquëhuahacati ca tsi xo toa ra. z,m ¿Tsayayamacanai? Chama yama ca ëa xo naa ra. Toa mato yoaxëquia, ë tënëni ca yoati tsi chaniquí na. ++ Japi tsohuëcaracá yoi ca ano tsi cohuënaquia ra. Tsohuëcara pi jochano tsi tënëriaquia ra. Jato tëquë mëbiriacasquia jato noiquí na. |*q Jarohapa tsi tobi ini quiha toa jatiroha ca barí tsi iglesia bo tëquë ë shina-shinahaina, jato otocasquí na. ^)5 Jasca, yosaria ca yonoco ë aniquë. Huëstima tsi oxanoma ë ini quiha. E paxnani quiha. E tëshinani quiha. Huëstima tsi oriquiti, racati, sahuëti, tihi cabo ë narisni quiha. Tihi ca tsi ë tënëniquë ra. D( Jasca, raquëria ë cohai iniquë. Tobi ini quiha ani bo ë shitahaina. Tobi ini quiha bahí ca yomacanaibo. Jasca, raquëria ini quiha toa ëa acasni ca jodiobo, carayanabo. Raquëria ini quiha yacatá tsi racahaina; jasca, nihi, ia bo, tihi cabo shitahai ri. Jasca, mahitsa ca chahahuacanaibá ëa yosini quiha. A'{ Jasca, tres tsi quiha carayanabá ëa rashaniquë jato jihuí no ra. Jatsi huësti tsi nohiria bá ëa aquë aniquë maxaxá no. Jatsi tres tsi ëa bëhai ca barco jëtëquëniquë. Huësti tsi quiha ia nëpax tsi ë nononiquë jatiroha ca barí no. ¿Tsayacanai? Tihi ca tsi ë tënë-tënëniquë Ibo bax na.
&
Cinco tsi jato huacapí tsi jodioba chama bá ëa rashani quiha. Copiquí tsi treinta y nueve ca sëquë ë qui ja acani quiha. % “Cristo yonati bo xo noa ra” ¿icahi ni? Jatsi oquëria ca yonati ca ëa xo naa ra. Jishopë. Yoyoxëniria ca chanihai jascaria tsi xo naa ë chanihaina rë. Jariapari tsi jato yonoco oquë tsi xo toa ë yonocohaina iquia. Jasca, jato oquë tsi xo toa preso qui ë nanëhacanina ra. Jasca, jato oquë tsi xo toa ë rashahacanina ra. Jasca, jato oquë tsi rësoti basima ë ini quiha. $' “Jodio yoi bo xo noa ra” ¿icahi ni? Jatsi, toca xo ëa ri. “Abraham yamaba chahitaxocobo xo noa” ¿icahi ni? Jatsi, toca xo ëa ri. G# Jishopë. E bërabiniquë rë tocati. Jamë pi ja oquëhuacascano tsi tocati cahëquia ëa ri, naa yoyoxëni ca jascaria. Tsayacahuë. Jaboqui bërabiyamaxëquia ra, jato jascaria chaniti. `"9 Tsayacahuë. Mato yonacani quiha. Mato biniahuacani quiha. Mato jahuë bo mëbicani quiha. Mato qui nomacani quiha. Mato bëpaishacani quiha. Tocajacano tsi jato tënë-tënëqui mato ra. Jato qui raniqui mato pa. J!
Jishopë. Toa yoyoxëni cabo qui yosanayamaqui mato pa. Tonia mato qui jiaria ca xo toa ja acanaina iquia. Jatsi ëa, naa huësti ca yoyoxëni ca huëtsa ma nicaparino, mato cahëxëni cabá. 1 Jabi ja acanai ca tëquë yoati tsi chanicani quiha huëstima ca ëa pasomaha cabo, jamë oquëhuacatsi na. Jatsi jaboqui tocaxëquia ëa ri pë. { o Nëca tsi chanipama Ibo quima ca chani ma xo naa mato ë yoacatsaina. Yoyo pistia tsi xo naa ë yoaxëhaina rë. - Jabi nëca pi ëa yoati ë chanino tsi “Yoyoxëni xo Pablo ra” ¿ii ni mato sa? Toca pi quëscahuaquí tsi noho yoyoxëni ca chani pistia nicacahuë. Yoyohi tsi mishni mishni noho yonoco yoati tsi chanicasquia ëa ri pë, naa ëa pasomaha cabo chanihai jascaria. _ 7 Jabi tocacani quiha Satanás yonati bo ri. Rarinacani quiha jato ri, jia ca acanai ca nohiria jascaria jisiquixëna. Jama, ja acanai ca quëshpi tsi copihacaxëhi quiha toa nohiria bo ra. Ibo bax Pablo tënënina ) Jatsi ratëyamacana. ¿Jascaria tsi jahuë yoixëni ca jabi Satanás rarinamayamayamani, huëahai ca ángel jascaria tsi ja jisiquiniquë no? X)
Dios Chani chitahëhuati ibo yoi bo ma xo toa joni bo iquia. Quiacani quiha jato yonoco yoati na. Jato yoixëni ca jabi rarinamacani quiha pë, Dios Chani chitahëhuati ibo-iboria bo jascaria jisiquixëna. D Jama, quinia-quiniaquia. Dios Chani yoaquí tsi mato ofrenda bicasyamaxo ëa ra, ëa pasomaha cabo iqui na. Mato ofrenda pi ë bino tsi “Paratá-naxëni xo Pablo ra” icaxëcani quiha iquia. Jishopë. Toa xaba jato qui acasyama xo ëa ra. Ea jascaria tsi Ibo bax yonococasyama ca xo, parata ó quëëmis-hi na. % Jabi noqui noiyamaquí tsi noba ofrenda bicasyamahai ca Pablo nori ca ma quëscahuamitsa. Jama xo. Mato noiyoiquia. Toa cahëhi quiha Dios.
Mato parayamaquia. Cristo tsi xo toa ëa raati ibo-iboria. Copixoma tsi Dios Chani yoaxëquia ra. Noho jabi quiha. E qui jia tsi xo ë tocahaina ra. Ja tsi xo toa toá ca iglesia bo, naa Acaya cabo quima parata biyamaxëquia ë tiisimahai ca quëshpi na. % Nicaparicana. Toa xo tsi Dios Chani mato tiisimapama tsi ë biniarianiquë rë. Toatiyá tsi ¿mato parata ë baani? Ayamaniquë ëa ra. Jama, Macedonia quima ax bëcanish ca xatë bá ëa otoniquë. Ja iqui tsi mato ó xo tsi ofrenda ë bënayamaniquë ra, mato yosanamacasyamaquí na. Jascaria tsi tocaxëquia, xaba huëtsa mato qui ë shishotëquëxëquë no. Mato parata bicasyama xo ëa ra. 3_ Jasca, mato xërëquë xo tsi Dios yonoco ë ano tsi iglesia huëtsa bá ë qui parata raaniquë ëa otoxëna. Jishopë. Jato parata ë yomani quiha mato mëbixëna ra. V% Jasca, Dios tiisi mato qui yoaquí tsi mato parata ë biyamaniquë ë tiisimahai ca quëshpi na. Tonia mato qui yoi tsi xo toa mato ë cobrar-ayamahaina iquia ra. Tonia ë jochaniquë ra, tocahi na. :m Jabi Chani yoatí cahëxëni ca ë iyamamitsa; jama, Dios tiisi cahëxëniria ca ëa xo naa ra. ¿Jatiroha ca quiniá tsi toa tiisi mato ë jismayamayamani, mato bëtaquí na? ¿Ea oquë-oquëria ni toa mato jobëna ca Chani chitahëhuati ibo-iboria bo pa? ¿Jënahuariahax raca ëa oquë ca ja icana ra? }s ¿Jabi mëri tsi naa jobëna ca tiisimacanaibo ma chahahuayamayamani? Jishopë. Jamëri ca Jesu, naa ë yoani ca quirima ca mato yoacani quiha pë. Jasca, Espíritu Santo yoi, Dios Chani yoi, tihi cabo ma biyamaniquë ra jato qui nicaquí na. Jabi jaboqui jia tsi xo toa Cristo ma nicacatsaina iquia. Jama, Cristo quima ma casomitsa iquia xaba huëtsá no. Toa shina-shinaquia ra. ¿Jabi ronó Eva parayamayamani? Jascaria tsi ¿mato parayamayamaxëhi ni sa toá ca parahai ca tiisimacanaibo? 9 Yoaquí tsi mato shina-shinaquia ra, naa jahuë ahui ranohai ca bënë jasca cato. Jabi mato ó bësoriaquia, naa Diós no nohó bësohai jascaria. Jabi Cristo qui mato ë aniquë ra, mato ja otono, naa jahuë jahi bënë ti ca qui jahëpá jahuë jahi jiaria ca acai jascaria. Jarohari tsi ëa yoati tsi chanixëquia pë. Jia tsi ëa nicaparicana ra, naa noho yoyo pistia mato ë yoaquë no. E qui yosanayamacana. U#
Jasca pi Diós ë acai ca yonoco shomahuano tsi noqui bëroriaxëhi quiha toa ë qui ja ranihaina. ¿Jënahuariaxo raca noho yonoco Diós shomahuana?, “Jiaria tsi xo naa ë acaina” i ë quë no.]
3
Jarohapa tsi noba yonoco yoati tsi chaniquí tsi Dios roha ë oquëhuati xo iquia. p Y
Jabi mato ó ca yonoco pi anino tsi jaha ë quëëhai ca tsi xo toa nohiria huëtsa bo qui Dios Chani bohaina ra. Mato oquëri ca nohiria bo qui cacasquia ra. Jabi Dios Chani yoahacahai ca qui cacasyamahai ca ëa xo naa ra, jató-na iti ja nori iqui na. Toa qui caapiquí tsi ja acanai ca ë ibohuamitsa rë, “E acai ca tsi xo naa” iquiina. Anoma quiha. 2 ]
¿Jabi jia ma ni toa mato ó ca yonoco ja acanina? Quiniahax, “E acai ca tsi xo naa” iyamaquia. Anoma quiha. Jasca, mato ó ca tsi Diós ë qui ani ca yonoco anihuati ó pasoquia, jia tsi Cristo tiisi ma cahëyoiquë no. Tsayacahuë. Dios medida xara tsi chitëcasquia jahuë yonoco aqui na. 7
g
Tana tsi mato qui caxo tsi quiha Dios medida ë niniyamaniquë mato qui caquí na. Toa yonoco Diós ë qui ani quiha. Tëtëcaria xo Dios medida ra. Ja iqui tsi Dios Chani ya tsi mato tana tsi ë caniquë Cristo Chani yoaxëna. Jatsi ¿ë cho ja bëyamayamacani, naa mato ó ca Dios Chani yoacanaibo? -
Jama xo ëa ra. Quinia-quiniaquia ë acai ca yonoco yoati tsi chanihi na. Diós ë qui ani ca medidá tsi tanamahacahi quiha ë ani ca yonoco tëquë iquia. Toa yonoco yoati tsi mato qui chaniparicasquia ra. Jabi, ¿mato tana tsi jariapari ë cayamayamani, Dios Chani ya? +O
Jasca, naa carta quënëpama tsi “Ea ti tsi xo toa oquë-oquëria” i mato qui yamaquia, naa ëa pasomaha cabo jascaria. Bërabiria tsi xo toa toca ca chanihaina ra. Jabi ëa oquë-oquëria jaca nori ca quëscahuacani quiha pë. Jatsi ja acanai ca tanamaquí tsi jato medida yoi ca acani quiha pë, jato yonoco yoi ca tanamaxëna. Tanamahax tsi ranicani quiha pë, jia ca jato yonoco nori ca quëscahuahi na. yk
Jabi basi ë no tsi ë quënëhai ca jamëri ca ë nori ca quëscahuahi quiha ëa pasomaha cabo. Jama, tsayacahuë. Mato bëta ë no tsi jamëriyamaxëhi quiha toa ë axëhaina ra mato ó xo na. Coshiriaxëquia ra, noho carta bo jascaria. 4a
Jishopë. “Ja quënëhai ca carta bo chahahuayamacahuë” i mato qui cani quiha toá ca huësti huësti cabo. “Chamaxëni tsi xo toa ja quënëhaina; mahitsa ca ja nori. Tsayacahuë, ja joquë no. Chama yama ca joni tsi xo naa ra. Yoiria tsi xo toa ja chanihaina” i mato qui cani quiha pë. a;
Tihi tsi quënëquia chama jaya ca ë nori ca ma cahëyoino, noho carta ma jisquë no. N
Cristo chama jaya xo ëa ra. Jabi naa chama ë qui acacani quiha mato chamahuati, mato yoshihuati nomari. Jabi toa chama qui bërabiyamaquia. Toa mato yoacasquia ra. E qui jiaria xo toa chama ra. q[
Nicacapa. Ea tsayaquí tsi chama yama ca ë nori ca quëscahuahi quiha toá ca ëa pasomaha cabo ra. Tonia jato qui yoiria tsi xo toa noho jaria, noho chani, noho jabi rë. Jasca, ëa oquëria ca jaca nori ca quëscahuacani quiha, “Cristo chama-chamaria jaya ca noqui xo naa” iquiina. Jatsi ja shinaparicano iquia ra. ¿Jënahuariahax Cristo chama mëquëya ca ë ina? Jabi ë qui ri Cristó jahuë chama aniquë ra. ¿Tsayacanai? Anomaria tsi xo toa ëa ja shinacanaina iquia. wg
Jasca, joquí tsi toá ca Dios Chani nicatimaxëni cabo tëquë copixëquia ra, noho yoba ma nicayoiquë no. eC
Jatiroha ca Dios pasomaha ca quëyoquia ra. Jishopë. Tobi toa Dios pasomaha ca shinacanaina. Tobi toa Dios tiisi pasomaha ca chanicanaina ra. Tihi ca shina yoi bo bëboti mëtsa xo ëa ra, Dios chamaxëni ca arma bá no. Bëboxo tsi jatiroha ca toca ca shinacanaibo, chanicanaibo, tihi cabo Cristo qui mëpixëquia ra, ja huësti ca nicamaxëna. d A
Noqui chahahuacanaiba arma bo, naa nianati bo tsi xo jamëri; Dios cahëyamacanaibá-na jasca ca jaca nomari. Dios chama jaya xo noba arma bo ra. Toa arma bá tsi Yoshini iti-itiria bo quëyoti mëtsa xo noa iquia ra. fE
Jabija; ëa ti tsi xo toa chama yama ca joni. Jama, nohiria ba planes, nohiria ba quinia bo, tihi cabá tsi nianayamaquia. Yoixëniria ca jocha pasomaha nianapama tsi ¿jënahuariaxo raca jato quinia bá tsi no bëbona? o~W
Jariapari tsi quiniacaxëcana iquia ra. Mato qui joquí tsi mato roacasyama xo ëa ra. Jama, tobi quiha toa Dios cahëyamacanaiba jabi ë jaya ca quëscahuacanaibo rë. Jabi toa nohiria raahati ó pasoquia ra, mato qui johax na.
}
Jaboqui ëa yoi, naa mato qui yoixëniria ca bërabiria ca Pablo nicacana iquia ra. Jabi tobi quiha toa chama yama ca ë nori ca quëscahuacanaibo ra. “Ishima xo Pablo, noqui shishohi na” icani quiha. Jasca, “Roamisxëniria xo, noqui basihax na” i mato qui cani quiha tonia. Jabi toca ma xo ëa ra. Ja tsi xo toa ishimaria ca Cristo jascaria tsi jaboqui mato qui chanicasquia.
| Jatsi Dios qui “Gracias” inono ra, no bax ja ani ca xabahamati quinia quëshpi na. Yoanoma tsi xo toa no bax ja acaina ra.^{5 Jasca, mato bax bëhoxcaxëcani quiha ra, mato bëta rabënabëquicatsi na. Tocacaxëcani quiha ra, Diós mato mëbiriaha ca jisish na. Mato ja mëbihai iqui tsi ma huashiyamahai ca jiscaxëcani quiha. Iquë ra. @zy
Jasca, mato ofrenda iqui tsi mato jabi jia ca jiscaxëcani quiha Jerusalén ca nohiria bo. Cristo Chani ma chahahuayoihaina, ma huashiyamahaina, jato ma mëbiriacatsaina, tihi cabo jiscaxëcani quiha ofrenda ma acai cató no. Jatsi rani-ranicaxëcaqui. Ranixo tsi Dios oquëhuariacaxëcani quiha mato iqui na. Gy Jatsi shinaparicana. Ma acai ca ofrenda iqui tsi mëbiriahacaxëhi quiha noiti-noitiria cabo. Jasca, toa ma acai ca ofrenda iqui tsi anomariaxëhi quiha toa Dios qui “Gracias” iquiina. x) Mato rico-ricoriahuaxëhi quiha. Narisyamahi tsi jatiroha ca xabacá tsi ofrenda ati mëtsariaxëqui mato ra. Jasca, mato qui noho yoba iqui tsi shomahuariahacaxëhi quiha toa mato ofrenda bicaxëcanaibo ri. Bichi tsi Dios qui “Gracias” iria-iriacaxëcani quiha ra. w
Jatsi jaha ma quëëhai ca bëro tëquë mato qui axëhi quiha Dios. Mato banati bëro, mato piti mapari, tihi cabo ati ibo-iboria xo. Axo tsi mato yonoco shomahuariaxëhi quiha tësatiria ca ma jayano iquish na. Tocaxëhi quiha Dios ra, ma huashiyamaquë no. ivK Tocaxëti xo ra, naa Quënëhacanish cabá yoani jascaria.“Huashiyamaquí tsi noitiria cabo qui ariahi quiha Dios noihai cato.Jasca, ja acai ca jia ca shina-bënopistiayamariaxëhi quiha Dios ra” ii quiha ra. Noho yoba shinaparicana ofrenda ma aquë no. Mishni-mishniroha ca tësaxëhi quiha ichariama ca banahai cato ra. Jasca, huëstima ca bëro banahai ca jascaria tsi shomahuariahacaxëhi quiha toa ofrenda jia ca acatsai cato, nohiria bo ja mëbicasquë no. Ur# Ja tsi xo toa mato qui naa joni bo pari rëquë raaquia. Mato mëbicascani quiha ra, mato quima toa ofrenda catiaxëna, naa ma acasni jascaria. Toca tsi rohahuahacaxëti xo mato ofrenda ë joquë no. Tocapimano tsi bëroriaxëhi quiha ma acatsai ca shina jiaxëni cato ra. Jama, ofrenda pi acasyamaquí tsi ma ayamaxëti xo iquia. =qs Jatsi quiniacaxëcahuë. Ofrenda pi ma jayamano tsi bërabixëqui noa ra, ë bëta nëá ca Macedoniacabo joxëmitsa iqui na. Jasca, bërabixëqui mato ri, ofrenda jayamapihi na. kpO Jatsi jaboqui Tito, dos ca joni bo, tihi cabo mato qui raaxëquia, mato yoati tsi mahitsama noho chani nori ca jato jismaxëna. Jabi mato qui cahëhax tsi mato ofrenda biti ó pasocaxëcani quiha, jato ë yoahai ca jascaria. o Tonia ofrenda acasqui mato ri jato mëbixëna. Ja tsi xo toa jato ma mëbicasni ca yoati tsi yoa-yoaquia nëá ca Macedoniá ca xatë bo qui. Yoaxo, “Huësti ca xëni no tsi ofrenda Acaya maí ca chahahuacanaibá acasni quiha ra” i nëá cabo qui quia. Jatsi ma acasni ca nicahi quiha nëá cabo ra. Nicaxo tsi Jerusalén ca noitiria cabo mëbiriacascaxëcani quiha jato ri jaboqui ra. }n u Jabi noitiria ca Jerusalén ca chahahuacanaibo qui no bohai ca ofrenda yoati mato qui ë quënëyamaxëti xo iquia. kmO Jasca, mato qui ja shishocano tsi jato mëbicana, noiquí na. Jato pi ma mëbiriano tsi jato ma noihai ca cahëxëhi quiha nëá ca iglesiá cabo ri. Jasca, mato qui ë ranihai ca cahëcaxëcani quiha jato ri, nicaxo na.+lO Jatsi, “¿Tsohuëcara ni naa joni bo sa?” i pi toá ca chahahuacanaibo no tsi jia tsi jato quëbicana. Quëbihax, “Nëá xo Tito, Pablo rabëti. Jatsi nëá xo dos ca joni huëtsa bo, naa Dios oquëhuacascanaibo. Iglesia bo tsi xo toa noqui jato raati ibo-iboria” i jato qui cana. #k? Jasca, naa dos ca joni bo ya tsi joni huëtsa raaquia, naa nëá ca Dios yonoco aria-ariacatsai cato ra. Huëstima tsi naa joni tanahamahacani quiha Dios yonoco aqui na. Jabi anomaria tsi xo toa ja mëbicatsaina iquia. Jaboqui mato shinaquí tsi mato mëbicatsi quiha jaa ri. j% Ja tsi xo toa quinia-quiniaxëniria ca ëa xo naa, jia roha ca axëna. Ibo Jesu, nohiria bo ri, tihi cabo ranihuacasquia, ë acai cató no. ai; Jabi quinia-quiniaquia toa ofrenda otohi na, nohiria bo ë qui quësoyamano iquish na. rh] Naa jasca ca joni iglesia bá bini quiha Jerusalén qui ë bëta xo ofrenda boti, naa no caxëquë no. Jabi naa ofrenda noqui acacani quiha Ibo Jesucristo oquëhuahacano iquish na. Jasca, jismahacaxëhi quiha jato no mëbicatsaina. kgO Jasca, Tito ya nëá ca xatë huëtsa raaxëquia, naa nëá ca Dios Chani yoati cahëxëni cato. Ef “Jahari Corinto yaca qui mi bacano” i Tito qui ë quë tsi “Jo” i ja itaquë ra. Ja cacastapini quiha mato mëbicatsi na. Jaboqui mato qui shishoxëhi quiha, cati ó quëëhi na. e7 Jabi mato shina-shinaqui Tito ra, naa mato yoati ë shinahai ria. Mato mëbiriacatsi quiha iquia. Ja quëshpi tsi Dios qui “Gracias” iquia. qd[ Jabi “Tocaxëti xo” ii quiha Quënëhacanish cabo. Moisés tiyá tsi narisyamani quiha toa nohiria bo, naa maí ca jahuëcara ca piti mapari jasca ca ja catiacaquë no. Catiaxo tsi piti narisyamani quiha huëstima ca jayanish cato. Jasca, narisyamani quiha toa pistia ca catiahai ca ri. Yama ini quiha toa ja nariscanaina ra. Corinto qui Tito raahacanina ucc Jaboqui huëstima ca jaya xo mato iquia, jato mëbixëna, ja narisyamacano iquish na. Jascaria pi xëni huëtsa ma biniano tsi mato mëbicaxëcani quiha jato ri, huëstima ca jayapiquí na. Toca tsi yamaxëhi quiha toa ma naris-haina. b)
Jabi noitiria cabo bax ofrenda aqui tsi ma biniayamano iquia. Quiniacaxëcahuë ma narisyamano mato ri. Jasca, ja narisyamacano jato ri. 9ak Jabi ofrenda Dios qui acasqui mato tonia. Jatsi ma jaya ca quima Dios qui pi ma ano tsi mato qui ranixëhi quiha Dios ra. Jasca, mëquëya pi ma no tsi jaha pasoyamahi quiha. R` Jatsi acahuë iquia. Jaboqui tsi toa ofrenda jatihuahacaxëti xo ra. Jabi toa ofrenda ma aria-ariacasni quiha. Jaboqui ma catiariano, ma ariacasni jascaria. Jatsi ma jaya ca quima Dios qui ma ano ra. _
Jaboqui mato yobapama tsi oquë tsi xo toa ofrenda ma jatihuahaina iquia, naa xëni huëtsa catiati ma chitahëhuani cato. Jabi jariapari ca noitiria cabo bax ofrenda acanaibo ma iniquë iquia. Jasca, noitiria cabo ma mëbicasni quiha. Jiaria quiha. ^ ¿Japa noba Ibo Jesucristó noqui noiyama-yamani? Noixo tsi jahuë oquë, jahuë jahuë bo, tihi cabo ja jisbërianiquë ra noitiria ca joni manëxëna, noqui mëbicatsi na. Shinacana. Tihi ca tsi no bax ja ani quiha, no shomahuariahacano iquish na. O] Nëca tsi quënëpama tsi “Ofrenda acahuë ra; acahuë ra” iriayamaquia mato qui. Jama nohiria bo pi noiyoiquí tsi jato ma mëbixëti xo iquia, ofrenda ma acai cató no. Ja tsi xo toa nëá ca chahahuacanaibá acai ca ofrenda yoati mato yoaquia, jascaria ca ma ano mato ri. Jatsi jaboqui ma noiyoihai ca jismacana. D\ Anomaria tsi xo toa ma acaina Ibo bax na iquia ra. ¿Ibo qui chitimiriayamayamacanai? ¿Nohiria bo tiisimati mëtsayamayamacanai? ¿Dios Chani cahëriayamayamacanai? ¿Nohiria bo mëbiriacasyamayamacanai? ¿Ea noiyamayamacanai? Tihi ca tiisi bo jaya xo mato iquia. Ja iqui tsi ma huashiyamano ra ofrenda aquí na. j[M Anomaria tsi xo toa ja acahitahana iquia. Jatsi ja acahitaha ca ofrenda jisi tsi mëri tsi mato qui jahari Tito raacasquia ra, ma chitahëhuani ca yonoco ma jatihuano. Jabi mato xërëquë Tito no tsi ¿ofrenda ati ma chitahëhuayamayamani, noitiria cabo bax na? Toa nicaquia. Jatsi jaboqui bacahi quiha Tito ra, toa ofrenda jatihuati mato mëbixëna. Z Jatsi anomaria tsi xo toa ofrenda ja acahitahana ra. Jaha ë pasohai ca huino quiha. Jabi jariapari tsi Ibo Jesu chama qui jamë ja mëacahitaquë jahuë yoba nicaxëna. Jaquirëquë, Dios shinaná tsi quiha ë qui jamë ja mëacahitaquë ra, noho yoba axëna. gYG “Jodioba maí ca chahahuacanaibo mëbiriacasqui noa, noqui ri” i ë qui jaca itaquë pa. *XM Mato parayamaquia. Anomaria tsi xo toa Ibo bax ja acascanaina iquia. Biniaqui ri tsi quiha jari ofrenda ja acahitaquë pa, naa Jerusalén ca noitiria cabo qui. bW= E jonox pari no tsi quiha huëstima tsi ja tënëcaniquë Ibo bax na. Jama, tënëhax raniquí tsi noitiria ca nohiria bo ja mëbicascani quiha ra. Jaha tsi jaboqui ofrenda acascani quiha biniahai ca nohiria bo qui. 7V i Jabi nëá ca Macedoniá ca iglesia bo Diós shomahuarianiquë iquia, ëbë xatë bá. Diós noihai ca iqui tsi anomaria tsi xo toa ja acanaina jaboqui. Toa mato yoacasquia. `U9 Jasca, jaboqui rani-raniquia ëa ri, jia tsi mato qui ë chitimiyoipihai iqui na.
~f}|{{Gzzayyx:wvvuuu\tsysqq pPnn>$=g<;::/9987H66544-33-2110///.m. --,,, ++*I)T)(c'&%$#v"!! * y y % 2K SfbT'/2
H
j Gn nUlJasca, Quënëhacanish cabo mi tiisimahacaniquë, xocobo mi initiya rohari. Dios Chani tsi xo toa tiisi-tiisiria ca mia amahaina. Diós noqui xabahamati quinia qui noqui mëpihai ca tsi xo naa, Jesucristo qui no chitimiquë no. 5lJama, mi tiisimani ca quinia ó tsi mi rëtsano. Jabija ca quinia ja nori ca cahëqui mia, ëa, naa mia tiisimanish ca mi cahëyoihai iqui na. r]l
Jasca, oquënaxëhi quiha yoixëni caba jocha. Huëtsa bo parapama tsi parahacacaxëcani quiha jato ri. a;l Jaha bësopa. Tënëmahacaxëhi quiha Jesucristo yoba banahuacascanaibo tëquë iquia. 5cl ë rashahacahaina, tihi cabo mi jisniquë. ¿Antioquía, Iconio, Listra, tihi ca yacata xo tsi nohiria bá ëa acasyamayamani? Tihi cabo quima Ibobá ëa tsëcaniquë ra. :ml
Toca ca nohiria ë nomari ca cahëqui mia iquia, noho jabi yoi ca mi jisni iqui na. E acatsaina, Ibo qui ë chitimihaina, ë yosanayamahaina, ë noihaina, ë tënëhaina, O l Jaha bësopa. Jatiti basima tsi xo toa ja tocacanaina. Bërohuahacaxëhi quiha ja yoyocanaina iquia, naa Janes, Jambres, tihi caba yoyo nohiria bá jisni jascaria. Pablo jaroha ca yoba Timoteo qui -lDios jabija ca Chani pasomaha tsi xo nëca ca tiisimacanaibo. Moisés yamaba chani pasomaha inish ca Janes, Jambres, tihi cabo jascaria ca xo. Yoiria tsi xo toa ja shinacanaina iquia. Cristo yoba quima ja casocani quiha. Mahitsa tsi xo toa ja qui ja chitimicanaina iquia. \~1lJahuëcara paxa ca jabicascani quiha, jabija ca cahëtimaxëniria cabo jaca nori. }}slNëca ca nohiria tsi xo toa nohiria ba xobo qui jicocascanaina jato yoba yoi ca nicamaxëna. Jicoxo tsi toá ca jocha ihuë ca papihai ca yoxa bo, naa yoyoxëni cabo paracani quiha pë. Yoba paxa ca ó quëëmisxëniria ca yoxa bo tsi xo naa. |lTsayahuë. Iglesia qui bocaxëcani quiha pë, Dios chama mëquëya cabo jaca nori. Nëca ca nohiria bo quima basihuë iquia. L{lJato rabëti bo quima casocaxëcani quiha pë. Shina itsis jaya cabo tsi xo naa bo iquia. Jamë shinamisxëniria ca xo. Dios quinia quima casoxo tsi jaha ja quëëcanai ca roha acani quiha pë. z1lJasca, tobixëhi quiha noitimaxëni cabo, shinacaxa cabo. Tobixëhi quiha roamisxëniria ca caxaxëni cabo. Jato qui yoixëhi quiha toa jia cato. yyklToatiyá tsi tobixëhi quiha huashicoxëni ca paratá-naxëni ca nohiria bo. Tobixëhi quiha jamë shinamisxëni ca Dios pasomaha cabo ri. Jato nabo qui nicayamacaxëcani quiha pë. Ranitimaxëni ca yoiria ca jabi jaya cabo tsi xo naa ra. >x ylJaha bësohuë. Anomariaxëhi quiha xaba rëso iquia. Tw!lYoshini jocha ca trampa pi paxaquí tsi jabija ca quinia banahuatëquë-caxëcani quiha iquia. Anoma tsi xo toa jato qui tsamihax ca Yoshini ra. Toca ca nohiria tsi xo toa Yoshini shina acaina rë.Av{lJahuë chani nicacasyamacanaibo yobapama tsi ishima tsi jato yobati ja cahëxëti xo. Tsayahuë. Toca ca nohiria ba shina Diós rarinamamitsa ra, jabija ca ja cahëyoicano iquish na. 2u]lJoi mërayamaxëti xo toa Iboba yonati, ishima tsi nohiria bo mëbihai ca ja nori. Jasca, yosanatimaxëni ca Dios Chani tiisimati ibo ja iti xo, naa Iboba yonati cato. t lJasca, yoyoxëni ca jahuë bo pi nohiria chanino tsi jato basihuë. Toca ca chani tahëhax tsi caxacaqui nohiria pë, joi mëracatsi na. ysklJasca, shinapayo ba jocha bo quima basihuë. Basixo tsi mëstëxëni ca jabi, Dios qui chitimihaina, noihaina, rabënabëquihaina, tihi ca jahuë bo chahahuana. Toca ca jabi mi jayaxëti xo iquia Ibo qui parayamahai ca aracanaibo ya. !r;lJabi toa plato copixëniria cabo jascariaxëhi quiha toa yoi ca jahuë bo quima casohai cato. Jato bixëhi quiha Ibo ra jahuë oquëria ca yonoco ati. OqlJatsi nicapa. Rico cato xobó tsi xo huëstima ca jamëri ca plato bo. Huësti huësti ca tsi xo toa oro, plata, tihi cabá tsi acacahax cabo. Huëtsa tsi xo toa jihui, matsaca, tihi cabá acacanish cabo. Fiesta bari no tsi toa plato copixëni cabo tsëcahi quiha ibo. Bari huëtsa no tsi copiriama cabo tsëcahi quiha. )pKlJama, mohitimaxëni tsi xo Dios Chani ra, naa maxax chahitaxëni jascaria. Ja cacha jahuë xobo ahi quiha Dios. Toa ó tsi quënëhacani quiha jahuë chani ra. “Jahuë́-na bo cahëqui Dios” ii quiha. Jasca, “Yoi ca quima casoxëti xo toa “Ibobá-na xo ëa” iqui cabo tëquë. 8oilJabija ca quinia quima ja casocani quiha, “Tërohacani quiha rësonish cabo” iquiina. Ja yoacani ca iqui tsi huësti huësti ca chahahuacanaibo yoshihuahacani quiha rë. vnelMicrobios pacanahai jascaria tsi xo toa ja tiisimacanaina. Anoma quiha. Toca xo Himeneo, Fileto, tihi cabo. rm]lJasca, mahitsa ca yoyoxëni ca chani quimahuë. Dios quinia quima noqui mëpihi quiha toca ca chani ra. MllJasca, yonocopama tsi mi aria-ariano mi qui Dios ranino iquish na. Yonati jiaxëni ca mi iti xo, naa jahuë yonoco qui bërabiyamahai cato. Jasca, jabija ca Chani cahëriaxo tsi mi tiisimati xo. kkOlTihi ca jahuë bo mi nicamano, Timoteó. “Anoma tsi xo toa mahitsa ca chani tahëhax iquinahaina” i nohiria bo qui na Dios janë́ no. Ja tocatima ca xo. Toca ca chaní tsi yoshihuahacahi quiha pë nicacanaibo roha. j9l
Jama, janyama pi no cano tsi jari noqui noixëqui, jahuë yora xatë no nori iqui na. Tihi tsi ii quiha naa Chani jia cato. Dios bax yonocoxëni cato il Tënëpiquí tsi ja bëta xo tsi yonaxëqui noa.Jasca, ja pasomaha pi no chanino tsi noqui pasomaha chanixëqui. xhil Chahahuahacaxëti xo naa chani:Ja bëta pi noba noma jabi qui rësohi tsi ja bëta bësoxëqui noa. igKl
Japi naa Chani qui Diós bini cabo chitimino tsi jënima tsi xo toa preso xo tsi ë tënëhaina iquia. E qui jiaria tsi xo toa Jesucristó jato xabahamahaina iquia. Jahuë i-ipaohai ca oquë xatënacaxëcani quiha jato ri. )fKl Jabi naa Chani tahëhax tsi preso qui ë nanëhacaniquë, naa yoixëniria cabo jascaria. Ea ti tsi xo toa mëchichó cato, nëxahacatimaxëni Dios Chani nori. Je
lJabi naa Chani jia ca mi shina-bënoyamano, naa ë yoahai cato: Rësonish cabo quima Jesucristo tërohacaniquë iquia. Jaboqui bëso xo ra. Jasca, chama David chahitaxocobo ja ini quiha. zdmlTihi ca jahuë bo mi shinano. Shinapimihuano tsi mia mëbixëhi quiha Dios jatiroha ca mi cahëyoino iquish na. lcQlJasca, huaí ca yonocohai ca ri. Jia tsi copihacaxëhi quiha toa huaí ca yonocoxëni cato iquia. ubclToca xo deporte i-ihai ca ri. Deporte yoba bo pi nicayamaquí tsi ¿jënahuaria xo raca premio ja bëbona? al¿Jabi jahuë comandante ranihuacasyamahi ni soldado? Ja iqui tsi jamëri ca yonoco biyamahi quiha, soldado ja nori iqui na. e`ClJasca, Ibo bax tënëcanaibo yaxo tsi mi tënëno mia ri, Jesucristo soldado iquiria. i_KlNicaparihuë. Jia tsi nohiria bo bësojo xo tsi ë tiisimani ca jahuë bo tëquë mi nicaniquë iquia. Jaboqui tihi ca jahuë bo Dios bax yonococascanaibo qui mi mëano, nohiria huëtsa bo ja tiisimacano iquish na jato ri. d^ ClJisa, noho baquë, Timoteó. Mia chamahuati mëtsa xo Jesucristo ra. Jahá tsi mi chamano. ]
lJaroha ca barí tsi toa joni Diós shomahuano ra. Jasca, Efeso xo tsi ëa ja mëbini quiha. Tihi ca tsi cahëqui mia iquia.p\ [lRoma yaca qui cahëxo tsi quiha mëri tsi ëa ja mëra-mëraniquë. Mërahax ë qui ja shishoni quiha. -[ UlJama, ë qui bërabiyamaniquë Onesíforo ra, presó tsi ë nori iqui na. Huëstima tsi ëa ja shinani quiha ëa ranihuaxëna. Jahuë xobó cabo Ibobá shomahuano. )Z MlJabi Asia maí ca chahahuacanaibá ëa jisbërianiquë pë, ë qui bërabiquí na. Jisbëriani quiha Figelo, Hermógenes ri. Ja acani ca cahëqui mia tia. 1Y ]lQuiniaxëhuë. Anomaria tsi xo toa Diós mi qui ani ca tiisi. Toa tiisi ó mi bësono ra, mi nohó ca bësohai ca Espíritu Santó no. Tihi ca tsi iquia mia yobahi na. dX Cl
Mia ë tiisimani ca jahuë bo mi shina-bënoyamano. Jesucristo yoba mi chahahuayoino. YW -l Jabi anomaria tsi xo toa ë tënëhaina naa Chani iqui na. Jama, toa Chani qui bërabiyamahai ca ëa xo naa. Jari yoacasquia ra, jahuë rëso qui ëa ja otoxëhai quëshpi na. E nohó bësoxëhi quiha iquia. "V ?l Jasca, ëa Diós biniquë ra, jahuë Chani jia ca ë yoano. Ja iqui tsi jahuë Chani chitahëhuati ibo, carayanabo tiisimati ibo, tihi ca ëa xo naa ra. /U Yl
Siri tsi Diós acasni ca no cahëyamaniquë. Jama, jaboqui Jesucristo joní cató tsi jahuë planes cahëqui noa ra. Joxo tsi quiha rësoti chama ja quëyoni quiha. Jasca, jahuë Chani jia ca qui no chitimihai cató tsi noqui bëso-bësopaomahi quiha. Tihi ca tsi xo toa no cahëhaina jaboqui. NT l Anomaria tsi xo toa no bax Diós anina iquia. Noqui ja xabahamaniquë ra. Xabahamaxo tsi noqui ja quënaniquë jahuë yonoco mëstëxëni ca ati. Noqui, naa mëquëya ca noitiria cabo ja quënani quiha jahuë yonoco ati. Shoma xo noa. Mai nëhohuanox pari tsi quiha Diós noqui shomahuaniquë jahuë Jesucristo ini cató no. zS olJa iqui tsi bërabiyamana Dios Chani yoahi na. Jasca, ë qui bërabiyamana, naa preso qui nanëhacanish cato. Jabi Dios Chani pi yoaquí tsi tënëxëqui mia ri, naa ë tënë-tënëhai jascaria. Tocapijano tsi mia chamahuaxëhi quiha Dios. 0R [lJia tsi xo toa Diós noqui acaina. Chamaxëni ca shinana, noiti shinana, nohiria bo rëquëniniti shinana, tihi cabo noqui aqui quiha, raquëxëni ca shina ja nomari. 2Q _lDios bax yonocoti tiisi jaya xo mia iquia. Toa tiisi Dios mi qui ani quiha mi nohó mëquë ë jananiquë no. Toa tiisi chamahuahuë iquia ja nocayamano iquish na. !P =lJia tsi xo toa Dios qui mi chitimihaina iquia, naa mi ëhuati Loida, mi ihua Eunice, tihi cabo chitimini jascaria. Tihi tsi xo toa ë shina-shinahaina. IO
lJasca, bëho yaxo tsi mia shina-shinaquia, mi qui cacasquí na. qN ]lBarihani, baquicha, tihi cató tsi bëhoxpama tsi Dios qui “Gracias” iquia mia quëshpi na. Jabi shina jia ca yahi tsi naa Dios-diosria bax yonocoquia, naa noba naborëquëbo ini jascaria. Dios ranihuacatsai ca ëa xo naa. 5M elNaa carta mi qui raaquia, Timoteó, noho baquë yoi cató. Noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mia shomahuano. Mia ja ranihuacano. Jesucristo Chani yoahaina ZL 1lPablo, naa Jesucristo yonati tsi xo naa quënëhaina. Diós ëa raani quiha jahuë Chani chitahëhuati ibo iti. Jahuë Jesucristo qui nohiria bo pi chitimino tsi jato bësomapaoxëqui ra. Ja tsi xo noho chani. =KuXNoba Ibo Jesucristó mato shomahuayoino. Amén.J!XJabi noho mëquënë́ tsi naa carta jatihuaquia mato joihuaquí na. E quënëhai cató tsi naa carta ibo Pablo nori ca cahëxëqui mato. qI[XJatiroha ca xabacá tsi Cristó, naa noqui ranihuati Ibobá mato shina-ranihuano. Mato bëtajano. VH%XJama, mabë xatë ja nori ca shina-bënoyamacana yobaxo na. Jaroha ca chani GXTsohuëcaracá pi noba yoba niano tsi jaha bësocahuë. Ja bëta rabënayamacana jahuë jabi qui ja bërabino iquish na. ^F5X
Jari jia tsi yonococana, ëbë xatë bá. Jia ca ati qui yosanayamacana iquia. E X Jabi noba Ibo Jesucristo chamá tsi nëca ca nohiria bo yobaquia. “Jia tsi ja yonocoxëti ca xo, jato oriquiti copixëna” iquia ra. DX Jishopë. “Chiquixëniria ca xo. Yonocoyamacani quiha. Ranimisxëniria ca xo” i noquii quiha nohiria bo rë mato yoati na. `C9X
Jasca, “Piyamaxëti xo toa yonococas-yamacabo” i ë niquë mato bëta ax na. eBCX Jasca, no tocani quiha banahuati jabi jia ca mato qui axëna. ¿Jabi mato oriquiti biti mëtsa no iyamayamani? Jama, copixoma tsi no biyamaniquë ra noba jabi jia ca mato jismaxëna. Noba jabi ma banahuaxëti xo iquia. .AUXNoqui ma orihuaquë tsi mato no copiniquë ra. Baquichá, barihaní no yonocopaoni quiha noba oriquiti copixëna. Tihi ca tsi no aniquë ra mato yosanamayamaxëna. e@CXNoba jabi ma banahuaxëti nori ca cahëqui mato. No chiquishyamani quiha mato bëta ax na. &?EXNoba Ibo Jesucristo chamá tsi mato yobaquia, ëbë xatë bá. Chiquixëni ca chahahuacanaibo, noba yoba nicamisxëni cabo, tihi cabo quimacana iquia. >XNoba Ibobá mato mëbino, Dios noihaina, Cristo tënëhaina, tihi cabo ma cahëyoino iquish na. Yonocoti xo jatiroha cabo =wXJasca, Ibo qui chitimiquí tsi mato no tiisimani ca jahuë bo axëqui mato iquia. Jiaxëhi quiha ma axëhaina iquia. {<oXJama, noqui mëbicasqui Dios ra. Mato chamahuaxëhi quiha. Satanás pi mato yosino tsi mato ó bësohi quiha ra. M;XJasca, no bax bëhoxcana iquia, caxacanaibo, yoixëni ca joni bo, tihi cabo quima Diós noqui xabahamano, noqui ja yosiyamacano iquish na. Jabi Dios Chani chahahuayamahi quiha jatiroha cabo rë. : +XJarohari tsi no bax bëhoxcana, ëbë xatë bá, mëri tsi noba Iboba Chani rëtsamino. Jia tsi Dios Chani nohiria bá bino, ma bini jascaria. }9sXNoba Ibo Jesucristo, noba Jahëpa Dios, naa noqui noinish cato, tihi cabá mato chamahuano. Mato ja mëbicano, jabi jia ca ma jayano. Jabi noba Jahëpa Diós noqui shina-ranihuapaono. Jia ca no bax ja ani quëshpi tsi jaha pasoqui noa ra. 8 X 73XJapi chamacana, ëbë xatë bá. Mato no tiisimani ca yoba achariacana ra, naa mato qui no chaninina, carta ó tsi no quënënina, tihi cabo. ;6oXJabi no yoani ca chaní tsi Diós mato quënaniquë xabahamahacati, noba Ibo Jesucristo chama jia ca ma xatënano iquish na. Tihi ca quëshpi tsi ja qui “Gracias” iqui noa. 5X
Mato bax Dios qui “Gracias” no i-ipaoxëti xo, ëbë xatë bá. Anomaria tsi xo toa Ibobá mato noihaina iquia. Jariapari tsi mato ja quënani quiha xabahamahacati. Espíritu Santó tsi mato ja bahuëni quiha, jabija ca Chani qui ma chitiminiquë no. &4EX Jaha tsi jabija ca chahahuayamacanaibo, jocha ó quëëcanaibo, tihi cabo tsi tënëtiya qui raaxëhi quiha Dios ra. Diós mato quënaniquë xabahamahacati i3KX Ja quëshpi tsi janyama ca chani jato qui raaxëhi quiha Dios, quiaxëni cabo ja chahahuacano. >2uX
Jasca, jatiroha ca quinia yoi bo axëhi quiha pë, tënëtiya qui bocanaibo paraxëna. Toatiyá tsi jabija ca chani ó quëëyamacaxëcani quiha nohiria bo rë, xabahamahacaxëna. w1gX Nicacahuë. Naa yoixëni ca jono tsi mëbixëhi quiha Satanás. Satanás chama jayaxëhi quiha pë. Joxo tsi jisti bo axëhi quiha nohiria bo paraxëna. Toca tsi nohiria bo paraxëhi quiha rë, Cristo ja chahahuayamacano iquish na. Y0+XJatsi jisiquixëhi quiha toa yoixëni cato rë. Jatsi chamá tsi joxëhi quiha noba Ibo Jesu yoi ri. Joxo tsi bëro tsi toa yoixëni ca tëpasxëhi quiha ra. Quëyohacaxëhi quiha jahuë yonoco yoi tëquë. /-XJama, jaboqui jonë tsi yonocohi quiha pë. Jisiquiyamahi quiha. Ja jisiquinox pari no tsi tsëcahacaxëhi quiha jahuë yonoco quëtiahai cato. 9.kXJaboqui tsi naa jochamisxëni ca quëtiahi quiha jahuëcara ca chama, ja jisiquiyamano iquish na. Jari jahuë xaba ma xo ra. Jabi naa quëtiahai ca chama cahëqui mato iquia. p-YX¿Mato ë yoani ca ma shina-bënoni pa? Ocapixëhai ca yoati mato ë yoaniquë mato bëta xo na. x,iXJisiquixo tsi jatiroha ca Diós quënahacanish cabo, arati jahuë bo, tihi cabo tsi pasomahaxëhi quiha pë naa jochamisxëni cato. Jatsi Dios arati xobó tsi tsahoxëhi quiha pë. Tsahohax toá tsi “Dios xo ëa ra” ixëhi quiha pë.
+
XNëca tsi tsohuëcaracá mato parayamano. Jabi jariapari joxëhi quiha xaba huëtsa bo ra, noba Ibo jonox pari no. Jariapari joxëhi quiha Dios pasomaha iquinatiyá. Jaquirëquë jisiquixëhi quiha jochamisxëni ca joni, naa tënëtiya qui raahacati cato. t*aXJishopë. Tobi toa paracanaibo, naa “Tsëquëniquë Iboba xabaca” iquii ca nohiria bo. “Toca tsi ii quiha Pablo chani, jahuë carta bo” ¿i cahi ni sa? Nëca ca chani nicahax shina-risiquiyamatsicana iquia. Raquëyamatsicana. )
XJoxëhi quiha noba Ibo Jesucristo, nobë xatë bá. Joxo tsi ja qui noqui catiaxëhi quiha. Tihi ca yoati tsi chaniparicasquia. W( )X Toca tsi mato bax bëhoxqui noa, mato ó tsi noba Ibo Jesucristo janë oquëhuahacano iquish na. Jasca, Ibo ó tsi ma oquëhuahacano mato ri. Noba Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mato shomahuano.E' X Ja tsi xo toa mato bax Dios qui bëhoxqui noa, jiaxëni cabo Diós mato manëmano. Jabi Diós mato quënani quiha jia ca ati. Jahuë chamá tsi mato ja mëbino iquia, ma acatsai ca jia ca jahuë bo tëquë ma ano iquish na. Jasca, ja qui ma chitimihai cató tsi mato ja mëbino, ma acai ca yonoco ma jatihuano. w& iX
Tocaxëhi quiha Dios ra Ibo joquë no. Toa barí tsi Ibo ocahuaxëhi quiha jahuë́-na bo tëquë, “Jiaria tsi xo Ibo ra” iquiina. Jasca, toa barí tsi jato xërëquë ixëqui mato ri, mato ë yoani ca chani qui ma chitimini iqui na. Q% X Anomariaxëhi quiha ja copihaina ra. Tënëtiyá tsi ihipaocaxëcani quiha rë. Jato copi quiha. Noba Iboba iti quima raahacacaxëcani quiha. Jahuë oquë-oquëria ca chama jisyamacaxëcani quiha ra. x$ kXJatsi Dios cahëyamacanaibo, noba Ibo Jesu Chani jia ca nicamisxëni cabo, tihi cabo tsi copixëhi quiha Dios. M# XJasca, jia tsi mato tënëmahacahax cabo racamaxëhi quiha Dios, noba Ibo Jesucristo nai ax jisiquiquë no. Toa barí tsi jahuë ángel chamaxëni cabo ya joxëhi quiha, chihi ririhai cato ó no. N" XJasca, mëstë xo Dios. Mato yosicanaibo copixëhi quiha iquia. V! 'XJasca, ma tënëhai cató tsi noqui bëro xo Diós jia ca acaina. Jia tsi nohiria bo copixëhi quiha Dios ra. Jabi ma tënëhai cató tsi mato rohahuahi quiha Dios iquia ja otohai ca qui mato jicomaxëna. f GXJaha tsi mato jabi jia ca yoati tsi yoabonaqui noa Dios chahahuacanaiba iglesia bo xo na. Mato pasomaha nohiria bo iquiina, mato ja tënëmacanaina, jato qui ma yosanayamahaina, tihi ca tsi jato ë yoani quiha ranixo na. : oXJiaria tsi anihi quiha ma chahahuahaina iquia. Jasca, anihi quiha ma noinabëquihaina. Ja tsi xo toa mato bax Dios qui “Gracias” iroha-iroha ë ti xo, ëbë xatë bá. XNoba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mato shomahuano. Mato shina ja pasimacano. Tënëhai ó no pasoxëti xo 7XTesalónica yacatá ca chahahuacanaibo joihuaqui noa, naa Pablo, Silvano, Timoteo. Noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá-na xo mato ra. - SJama, Dios quinia ó tsi ma shinahati xo. Ma shinahano tsi oquëxëhi quiha ma noihaina, noba Xabahamati Ibo Jesucristo ma cahëhai ri. Ja tsi xo toa no oquëhuapaoxëti cato. Jaboqui mai xo na, jasca, huëaquë mana xo na, tihi cato xo tsi noba Ibo oquëhuaxëqui noa ra. Iquë. Amén.6eJatsi quiniacaxëcahuë, ëbë xatë bá, jato mahitsa ca chaní tsi ma parahacayamano iquish na. Jaboqui jabija ca cahëqui mato iquia. Jama, toa yoyoxëni ca joni bo pi qui ma nicano tsi jaxcamënaxëhi quiha mato shinana iquia. Jaquirëquë jabija ca cahëtimaxëniria cabo ixëqui mato tia. taJaharisi tsi xo toa ja quënënina, tihi ca jahuë bo yoati ja chaniquë no. Jama, tobi xo toa huësti huësti ca bëronoma ca chani ja quënënina, tihi ca jahuë bo yoati ja chaniquë no. Toa chani jomihi quiha toa cahëtimaxëniria ca nohiria bo rë, naa Dios Chani huëtsa bo ja jomicanai jascaria. Ja acanai ca quëshpi tsi quëyohacacaxëcani quiha iquia. `9Jatsi shinaparicana. Mëri pi Ibo joyamano tsi jari xaba jayaxëqui nohiria bo ra, xabahamahacati. Jënima tsi xo toa. Jabi toca tsi mato qui nobë xatë Pabló quënëniquë jaa ri, Diós ja qui ani ca tiisí no. fEJatsi jisa, ëbë xatë bá. Toa bari manapama tsi jocha yama ca jabi ó ma quëëxëti xo. Quësohacatimaxëni cabo imati xo. Jasca, jatiroha cabo ya jia tsi ma racanabëquino. Toca tsi ma iti xo ra, ja joquë no.
Jama, noqui ri tsi xo toa nai paxa, mai paxa, tihi cabo ó pasocanaina, naa noqui ja yoani cato. Jahá tsi yamaxëhi quiha yoi cato ra. A{ Jasca, toa Dios copiti bari ó ma pasoxëti xo. Manapama tsi ma aria-ariaxëti xo ra, mëri tsi toa bari Diós raano iquish na. Toa barí tsi chihí tsi quëyohacaxëhi quiha naipá ca jahuë bo tëquë. Anomariaxëhi quiha toa huao. Jahuë huaó tsi payoxëhi quiha metal jahuë bo tëquë, jënë manëhi na. 7 Jabi toca tsi quëyohacaxëhi quiha jatiroha cato. Ja iqui tsi ¿jari yoyocascanai pa? Mëstëxëniria ca jabi ma jayaxëti xo bësoquí na ra. :m
Jama, quiniacaxëcahuë. Tsëquëxëhi quiha Ibo johai ca bari ra. Yomaxëni ca jascaria ixëhi quiha toa ja johaina. Toa barí tsi pacots-pacotsariá tsi yamatapixëhi quiha naipá ca huishti bo. Chihí tsi quëyohacacaxëcani quiha. Jasca, noba mai, maí ca jahuë bo ri. Mëshoyocaxëcani quiha. ^5 Ja iqui tsi naamayamahi quiha noba Ibo, ja yoani ca jatihuaxëna. Jasca, nohiria quëyocasyama xo Dios ra. Jama, jato jocha quima nohiria bo casoyohai ca ó quëëhi quiha. Ja tsi xo toa ja bama-bamahaina iquia. S Jasca, tobi xo toa huësti ca yoba ma shina-bënoyamaxëti cato, ëbë xatë bá. Huësti bari tsi xo toa Dios qui mil año bo jascaria. Jasca, mil año bo tsi xo huësti ca bari jaharisi ja qui. #Jama, chanitëquëxëqui Dios ra. Toa jasca ca Chaní tsi quëyohacaxëhi quiha noba mai, naipa ri. Jaboqui tsi janahacacani quiha copihacaxëti. Jatsi toa copiti barí tsëquëno tsi copihacaxëhi quiha Dios cahëyamacanaibo ra. Anomariaxëhi quiha jato copi iquia. &EJasca, jënë́ tsi naa maí ca nohiria bo ja quëyoniquë, jënë chahitaxëni ca ja raaniquë no. Tihi cabo tsi shina-bënocani quiha naa maestro bo pë. /WMëri tsi Diós ani ca jahuë bo shina-bënocani quiha toca ca nohiria bo. ¿Jahuë Chaní tsi noba mai Diós nëhohuayamayamani? Jënë́ tsi naa mai ja ani quiha. Johax, “ ‘Joxëquia’ ¿i Jesu yamayamani? ¿Japa? ¿Jahuënia ni sa?” i mato qui caxëcani quiha. Jasca, “Maihuahaca-niquë noba naborëquëbo. Jari yama ra. Noba mai nëhohuahacanitiyá rohari tsi jaharisi tsi xo” icaxëcani quiha pë.
Jariapari ca yoba tsi xo naa: Xaba rësó tsi bëcaxëcani quiha mato osacanaibo, naa jato noma jabi noixëni cabo. X )Siri tsi Dios Chani yoanish cabá yoani ca chani ma shina-bënoyamano iquia. Jasca, Iboba rabëti bá mato yoahai ca ma shina-bënoyamano. Jabi toa yoba jato qui noba Xabahamati Ibobá ani quiha yoahacati. 0 [Jisa ëbë xatë bá. Noho segundo ca carta tsi xo naa mato qui ë raahaina. Tihi ca chaní tsi mato mëbicasquia. Jabija ca nori ca jahuë bo mato shinamacasquia ra. _
7Jabi, “Janahax jahari cahi quiha inaca, ja janaha ca pixëna. Jasca chancho ri. Jahuë ashití tsi robihi quiha ashihax na” tihi ca tsi ii quiha noba yosiba yoba. Jabi jascaria tsi xo toa ja acanaina rë.. UJabi anoma tsi xo toa Dios mëstëxëni ca yoba quima casohaina ra, toa yoba bo jabihax na. Oquë tsi naa nohiria iquë aquë ra toa yoba cahëyamayoi-rohapihi na. +OJabi noitiria tsi xo toa jahari jochahuaxëniria ca quinia qui bacahai cato rë, naa noba Xabahamati Iboba quinia jabinish cato. Tanaroha pistia tsi toa quinia yoixëni ca quima paxahi quiha. Jama, jahuë noma jabi qui pi ja bacano tsi oquë-oquëriaxëhi quiha toa ja yoyoxëhaina iquia. @y“Tsëquë ixëqui mato, jahuëcara ó ma quëëhai ca axëna” i jato qui cani quiha pë, jocha yonati bo jaca nori. Jabi yonati tsi xo toa jahuë jochá tsi yonahacahai cato ra. _7Chanijacano tsi mahitsa tsi xo toa jato chani. Jasca, yoyocanaibo quima paxabëna ca chahahuacanaibo paracani quiha pë. Parahax “Jënima tsi xo toa jaha noba noma jabi quëëhaina” i jato qui cani quiha pë. jMNicaparicana. Mato xërëquë ca maestro bo tsi xo jënë yama ca pao jascaria iquia. Yoshiní raahai ca tsëmo jascaria tsi raahacacani quiha. Jato bax tsëmoria ca iti-itiria shomahuahi quiha Dios ra, jato copixëna. Y+Jatsi jahuë jocha bërohuahacaniquë. Ja yoyohai ca jahuë burro yoí bërohuani quiha, joni joí tsi Balaam yamabo qui chaniquí na. Jahuë ibo toa burró raahani quiha. Ja iqui tsi ja rëtsayamani quiha. 0YDios quinia jia ca ja jisbayacaniquë. Jisbaya tsi ja bëno-bënocaniquë. Jishopë. Yobati ibo Balaam yamabo, naa Beor yamaba baquë quinia jasca ca ja banahuacani quiha jato ri rë. Jabi parata ó quëëmisxëniria ca toa Balaam yamabo ini quiha. Parata quëshpi tsi yoi ca ja ani quiha pë. wYoxa bo tsayamisxëniria ca xo. Jochati jënëtimaxëni ca xo. Shinahama ca cahëyoiyama ca xatë bo paracani quiha pë. Jasca, parata ó quëëmisxëniria ca xo. Tihi tsi xo toa jato jabi quiha. Jabi toca ca nohiria bo copixëhi quiha Dios ra.
Tsayacahuë. Anomaria tsi xo toa chahahuacanaibo ja tënëmanina ra. Ja quëshpi tsi copihacacaxëcani quiha. Jasca, jato qui jia tsi xo barihaní boho-bohocanaina. Mato bëta yoyocascani quiha pë. Anoma quiha. Bërabiria tsi xo toa ja acanaina iquia. 4 a Cahëxoma tsi nohiria bo ocahuacani quiha pë. Caxaxëniria ca acacati ca yohina jascaria ca xo ra. Jama, yohina bo jascaria tsi quëyohacacaxëcani quiha jato ri iquia. 7 Jisna. Toca tsi iyamacani quiha toa Dios bësojó ca jato oquëria ca ángel bo ri. Ja pasicani quiha. Jama, anomaria tsi xo toa maestro ba jabi ra. "~=
Toa barí tsi anomariaxëhi quiha chotamisxëniria caba copi ra. Jasca, anomariaxëhi quiha toa Dios yoba niacanaiba copi ri, naa mahitsa ca maestro ba copi. Jamë shinamisxëniria ca nohiria bo tsi xo naa maestro bo iquia. Raquëxoma tsi iglesiá ca yosibo ocahuacaqui pë. v}e Jatsi ¿tsayacanai? Jahuë xocobo yoi cabo tsëcati cahëqui Dios ra, jochahuaxëni cabo ja copixëquë no. Jasca, jahuë copiti bari quima paxayamaxëhi quiha maí ca yoixëni cabo ra, toa bari quëshpi tsi jato Diós janahai iqui na. 7|gJatiroha ca bari jato naxërëquë tsi toa shinajiaxëni ca joni raca-racapaoniquë. Anomaria ini quiha toa ja tsayanina ja nicanina iquia. Tsayahax ja cohuënariani quiha. {7Jama, copinox pari tsi Lot yamabo, naa shinajiaxëni ca joni Diós tsëcaniquë. Jabi toá ca jochahuaxëniria ca nohiria bo qui Lot yosanani quiha. Uz#Jasca, yaca Sodoma, yaca Gomorra, tihi cabo ri Diós quëyoniquë chihí no. Mishpo ja manëyocani quiha. Toca tsi Diós jato copiniquë, ixëhai ca nohiria bá jahuë copi-copiria cahëyoino iquish na. yJasca, Noetiyá ca nohiria bo ri. Dios copi quima ja paxayamacaniquë jochahax na. Diós jato copiniquë ra, jënë chahitaxëni ja raani cató no. Noé roha, naa mëstë ca chani yoanish cato, jahuë siete cabo, tihi cabo roha xabahamahacani quiha toatiyá no. oxWQuiniacaxëcahuë. Dios copi quima paxayamaniquë toa jochanish ca ángel bo. Tënëtiya qui jato Diós nianiquë. Baquish nëpax tsi jato ja janani quiha nëxaxo na. Toa xo tsi Dios copiti bari-bariria mana-manacani quiha. jwMParata ó quëëmisxëniria ca nohiria ca xo. Ja quëshpi tsi mëri mato yobacascaxëcani quiha. Jama, jato copi jaboqui rohahuahi quiha Copiti Ibo-iboria. Siri tsi jato qui Dios quësoni quiha. Joti basima xo jato copi ra. v9Jama, jato bërabiria ca quinia banahuacaxëcani quiha huëstima cabo rë. Jatsi jato tahëhax tsi yoshihuahacaxëhi quiha Dios jabija ca quinia rë. lu SQuiniacaxëcahuë. Mato xërëquë tsi xo huësti huësti ca quiaxëni ca maestro bo iquia, naa siri tsi Israél ca xërëquë tsi Dios Chani yoahi mari quiaxëni cabo ini jascaria. Ishima tsi mahitsa ca chani, naa Dios pasomaha ca chani, yoacaxëcani quiha pë. Jato Copinish ca Ibo quima ja casocani quiha pë. Casoxo mëri jamë quëyocaxëcani quiha. Kt Jama, noqui mëbihi quiha Espíritu Santo, no cahëyoino iquish na. Jabi Dios bax joni bo chaniquë tsi quiha Espíritu Santó jato mëbiniquë. Toca tsi Dios Chani yoi ca ja yoacani quiha.s %Jasca, Quënëhacanish cabo tsayapama tsi nomë xo tsi Dios Chani cahëtimaxëni xo noa. Yama tsi xo toa jamë xo bërohuapihai cato iquia. Rr Tihi cabo tsayaxo jabija ca Dios Chani yoati ibo bá quënëni ca nori ca cahëyoiqui noa. Ja parayamacani quiha. Ja iqui tsi ja quënëcani ca chahahuacana. Tsëmoria ca ití ca huahuahai ca lamparina jascaria xo toa ja quënëcanina. Ma chahahuapino tsi mato shina ó tsi huahuaxëhi quiha Huishti Bëroshini icanai cato. hq KJabi toa chani, toa joi, tihi cabo no nicayoniquë ra, toa maca-macaria ó tsi ja bëta xo na. p 9Maca cacha ax tsi ja oquëhuahacani quiha. Toa xo tsi ja qui chama Jahëpa Diós aniquë. Tihi ca tsi ja bax acacani quiha, naipá ca Dios joi ja qui chaniniquë no. Anomaria toa joi ini quiha, naa “Noho baquë yoi tsi xo naa. Ja qui rani-raniquia ra” i ja qui joi quë no. Jia tsi noba Ibo Jesucristo chama, ja joxëhaina, tihi cabo mato no yoaniquë. Mahitsa ca chani ma xo toa mato no yoanina ra. Noba bëro yoí tsi Jesu chama no jisniquë ra. n 1Ja tsi xo toa quinia-quiniaquia jatiroha ca mato yoaxëna. Jabi ë rësono tsi naa jahuë bo ma shina-bënoyamano ra. Cristo oquë Pedró jisnina wm iTocaquia ra, tsëquëti basima ë rësoxëhai ca nori iqui na. Tihi tsi noba Ibo Jesucristó ëa yoani quiha. rl _
Bësopama tsi noho yonoco tsi xo toa naa jahuë bo mato chahahuamahaina, ma shina-bënoyamano iquish na. k ; Tihi ca ë quënëhai ca cahëyoiqui mato iquia. Jama, no bax Ibobá acatsai ca jahuë bo mato nicatëquëmaquia, ma shina-bënoyamano iquish na. (j K Tocapihi tsi jia tsi noba Ibobá oto-otopaohai ca qui jicopixëqui mato. Jasca, jia tsi mato joihuaxëhi quiha noba Xabahamati Ibo Jesucristo, ma jicoquë no. Qi
Jatsi nicaparicana, ëbë xatëbá. Mato Diós quënaniquë ra, jahuë́-na bo iti. Ja iqui tsi aria-ariacana toa ma nori ca jismaxëna. Tihi ca pi ahi tsi jocha qui paquëyamaxëqui mato iquia. h 5 Jama, bëco tsi xo toa naa jabi bo naris-hai ca nohiria. Jahuë quinia cahëyamayoihi quiha. Ja ani ca jocha masahacani ca shina-bënohi quiha rë. -g UTihi tsi xo toa ma jabixëti cato iquia. Toca ca jabi bo pi ma jabino tsi anomariaxëhi quiha ma acaina. Tihi tsi xo toa noba Ibo Jesucristó mato cahëmayoihaina. Xf +Sahuëxo mabë xatë bo ma mëbixëti xo. Mëbihax jato noiti ma jabixëti xo. e Cahëhax mato shina mëquiti ma jabixëti xo. Mëquihax tënëti ma jabixëti xo. Jabixo Dios jabi-jabiria ma sahuëxëti xo. d Tihi tsi cahëqui mato ra. Ja iqui tsi jaboqui jia ca ma ati xo, ja qui chitimixo na. Jianaxo tsi Dios jahuë bo ma cahëyoixëti xo. Ic
Tobi xo toa no bax ja acatsaina. Parayamahi quiha. Noqui jahuë jabi-jabiria acatsi quiha, no ani ca jocha quima no paxapino iquish na. Jabi noqui quëyocatsi quiha toa maí ca quinia bo rë. 3b aJahuë chamá tsi noqui jatiroha ca jahuë bo Diós aniquë mëstë ca jabi no jayano iquish na, jia tsi no bësono iquish na. Ja tocani quiha noqui quënanish ca yoi ca no cahëyoino iquish na. Tsayacahuë. Jahuë oquë, jahuë mëstëxëni ca jabi, tihi cabo no bëta xatënacatsi quiha ra. a Mato ja shomahuacano. Noba Dios, noba Ibo Jesu, tihi cabo ma cahëhai cató tsi ma rani-raniriano. Chahahuacanaibo jabi bo ;` sSimón Pedro, Dios Chani yoatí raahacanish ca ëa xo naa, naa Jesucristo yonati cato. Ea ti tsi xo toa naa carta raati ibo. Nobë xatë bo, naa noqui chahahuanish ca jasca cabo qui raahacahi quiha naa chani. Noba Dios, noba Xabahamati Ibo Jesucristo, tihi caba mëstë́ tsi ma xabahamahacaniquë mato ri. X_ +
Mia joihuahi quiha mi noma xocobo, naa Diós bini cabo. Iquë. Amén.
~~
}e|{zyyUxwwvv`v!u~ttsrrqq.pp2oo9nJmmPll kTjiWhPggg ffe,dcbbaR`_^^e]\[j[ZuYYKXlWVV!U TT:SRRQQIPP OSNNMM L*KJJ-II GGWFFEyDkCBBIAA+@v?>==%;;,:98776r544133W2c10//\..--,+*)(''&E%%$/##?"! a / R (&
FTw
b
s! u w6 iJatsi quiha joni huëtsa, naa Ananías icanai cató jahuë mai inianiquë jaa ri, jahuë ahui Safira yaxo na. "5=%Jabi jahuë mai Bernabé inianiquë jaa ri. Iniaxo tsi quiha Chani chitahëhuati ibo bo qui jahuë parata ja mëaniquë, noitiria cabo qui acacati.m4S$Jabi tocaniquë José, naa Chipre ó conish cato. Arati xobó ca yonati ja ini quiha. Jabi naa José qui janë huëtsa Chani chitahëhuati ibo bá ani quiha, naa Bernabé cato. Noba joí tsi “Nohiria mëbiti ibo” iqui noa. 3 #Iniaxo tsi quiha toa parata Chani chitahëhuati ibo bo qui ja acaniquë. Jaquirëquë quiha noitiria cabo qui toa parata acacani quiha. |2q"Jasca, toatiyá tsi quiha chahahuacanaibá narisyamaniquë. Jato xobo bo, jato mai bo, tihi cabo ja iniacaniquë. ;1o!Jasca, chama-chamariá tsi quiha Dios Chani chitahëhuati ibo bo chaniniquë, Ibo Jesu bësotëquëmahacani nori ca yoahi na. Toatiyá tsi quiha jia tsi Diós jato mëbiniquë. j0M Toatiyá tsi quiha jia tsi chahahuacanaibo rabënabëquicaniquë. Jaharisi quiha ja shinacanai ca ini quiha. Jasca, jato jahuë bo tëquë ja xatënacaniquë. “Nohó-na xo naa, nohó-na xo toa” iyama jaca ni quiha. i/K Ja bëhoxcaquë tsi quiha yajo-yajohacaniquë ja caticani ca xobo ra. Jasca, Espíritu Santó tsi ja rëahacacaniquë. Rëamëhi tsi raquëhaxma tsi quiha Dios Chani chanitsijacaniquë. Jato jahuë bo ja xatënacanina 4.a Jasca, mi chamá tsi noitiria cabo mi jënimahuano. Jasca, mi yonati jiaxëni ca Jesu janë́ tsi jisti-jistiriabo mi ano ra” —nëa tsi ja nëcacaniquë bëhoxhi na. -/ Jabi jaboqui mi yonati bo roamiscani quiha pë, Ibobá. Jama, noqui, naa mi yonati bo mi chamahuano, raquëxoma tsi mi chani no yoano iquish na.
, Jatsi quiha ja tocacaniquë. Jabi mi planes, naa mi chamá tsi acacani ca planes roha ja acani quiha, mi shina ja ini quëshpi na. +#“Tocapiyamëquë ja yoanina iquia. Naa noba yaca yoí tsi Herodes, Poncio Pilato, tihi cabo chaniyamëquë carayanabo, Israél ca nohiria bo, tihi cabo ya. Chaninaxo tsi quiha mi yonati mëstëxëni ca Jesu, naa noqui mi raani ca ja namëcasjahuacaniquë pë. H* Shomahuahacacani quiha maí ca rey bo rë, iquinaxëna.Caticani quiha país ca chama bo rë, Ibo Dios, jahuë Xabahamati Ibo, tihi cabo pasomaha iquinaxëna” i David yamabo ni quiha. ) Jasca, mia ri tsi xo toa Espíritu Santó tsi noqui chaninish cato, naa noba naborëquëbo David yamabo mi chanimaniquë no:“¿Jënihax tsi caxahi ni carayanabo pë?¿Jënixo mahitsa tsi shina-shinahi ni nohiria bo ra, Dios pasomaha yoi ca axëna? ?(wJatsi quiha Dios qui ja bëhoxyocaniquë nicahax na: —Mia ri tsi xo Ibo-iboria. Mia ri tsi xo toa naipa, mai, ia, tihi cabo Nëhohuati Ibo ra. Jahá cabo tëquë mi ani quiha ra. '3Jisbëria tsi quiha jato nohiria yoi bo qui Pedro Juan bocaniquë. Jatsi quiha arati ibo bo, yosibo, tihi cabá yoani ca jato ja yoacaniquë.
&Anomaria toa jisti ini quiha. Cuarenta año bo huino toa jënimahuahacanish ca joni ini quiha. Dios qui chahahuacanaibo bëhoxnina _%7Yobatëquëxo tsi quiha chama bá jato paquëmaniquë. Jabi nohiria bo qui raquëquí tsi Pedro, Juan ja copiyamacani quiha. Jabi naa jënimahuahacanish ca joni quëshpi tsi Dios ocahuahi nohiria bo iniquë. $)¿Jënahuariaxo no chanihai ca no jënëna ra? No jisnina, no nicanina, tihi cabo yoati tsi no chaniti xo ra —i jato qui Pedro Juan niquë. #Jama, Pedro, Juan, tihi cabá quëbiniquë: —Shinaparicana. ¿Tsohuë nicayoixëhi ni noa ra? ¿Mato ni? ¿Dios ni? 4"aJatsi quiha Pedro, Juan, tihi cabo ja quënacaniquë. Quënaxo tsi quiha jato ja yobacaniquë: —Nohiria bo qui Jesu yoati tsi ma chanitëquëyamano ra —iquiina. —¿Jënahuariaxëhi ni noa sa, naa joni bo qui? Naa anomaria ca jisti naa joni bá acahitaha ca cahëhi quiha Jerusalén ca nohiria bo tëquë rë. ¿Jënahuariahax “Oca ma xo” i no na ra? Y +Jatsi quiha naquëtë cacha jato ja raacaniquë jamëhax chaninaxëna. Raahax, 1 [Jama, Pedro, Juan, tihi cabo ya niihai ca jënimahuahacahitahax ca joni jisi tsi quëbiti ja cahëyamacani quiha. Ja iqui tsi jato qui quësoti mëtsama ja icaniquë. R
Chama ya tsi Pedro, Juan, tihi cabo chanini nori ca jisi tsi toa chama bo ratërianiquë. Jasca, escuela qui ja boyamacani nori ca nicaquí tsi Jesu rabëti bo ja icani nori ca ja cahëcaniquë. W ' Oquë-oquëria ca tsi xo naa ra. Yama tsi xo Xabahamati Ibo huëtsa ra. Ja huësti ca tsi xo Jesu. Jaroha ca tsi xo toa Diós noqui acana noqui xabahamati —nëa tsi quiha chama bo qui Pedro nëcaniquë. #? Jabi naa jasca ca Jesu yoati tsi chanihi quiha Quënëhacanish cabo ra.“Oquënaxëhi quiha yosibá niaha ca Maxaxa ra.Oquë-oquëria ca manëxëhi quiha” ii quiha ra. Jabi Jesu tsi xo naa maxaxa ra, naa ma niani cato. Jama, naa maxax jascaria tsi ja oquënani quiha. 7
Jënima quiha. Ma cahëyoti xo. Cahëxëti xo Israél ca nohiria bo tëquë ri. Nazaret ca Jesucristo chamá tsi ja jënimahuahacahitaquë ra, naa ma tooxani ca jasca cato chamá no. Ja tsi xo toa Diós bësomanina. Jesu chama iqui tsi mato bësojó tsi nii quiha naa joni ra. ' ¿Naa noitiria ca joni no mëbihitaha ca yoati tsi noqui nicacanai sa? “¿Jënahuariahax naa joni jënimahuahacaha sa?” ¿ii ni mato ra? }sJatsi quiha Espíritu Santo rëamëxo tsi Pedró quëbiniquë: —Noqui nicacana, nohiria chama bá, yosibá. xiCatixo tsi quiha jato nëpax tsi Pedro Juan ja nimacaniquë nicaxëna. Nimahax, —¿Jënahuaxo tsi naa joni ma jënimahuahitaha sa? ¿Jahuë chama ya ni mato ra? ¿Tsohuë ni toa naa chama mato qui ati ibo ra? —i jato qui jaca niquë. 'GToá tsi quiha Anás, naa jato arati ibo-iboria iniquë jaa ri. Jasca, toá tsi quiha Anás jimibo iniquë jato ri, naa Caifás, Juan, Alejandro, tihi cabo. kOHuëaquë tsi quiha jodioba chama bo catiniquë, naa jato yosibo, jato yoba tiisimacanaibo. pYJama, huëstima cabá chahahuaniquë jato chani nicaxo na. Cinco mil ca joni bo tahë ja icani quiha. Caxahax tsi quiha jato qui ja tsamicaniquë. Caquë quiha bari. Ja iqui tsi preso qui jato ja nanëcaniquë huëaquë copixëna. &EJato qui yoi ini quiha toa nohiria bo qui Pedro, Juan, tihi cabá tiisimanina, Jesu bësotëquëmahacani nori yoahi ja icani quëshpi na. Jato qui yoi toa chani ini quiha, nohiria bësotëquëyamaxëhai ja quëscahuacani quëshpi na. Jatsi Pedro, Juan, tihi cabo qui ja caxacaniquë. Y -Jari nohiria bo qui ja chanicano tsi quiha bëcaniquë arati ibo bo, arati xobo obëso ca capitán. Jasca, bëcaniquë saduceobo icanai ca chama bo ri, naa “Bësotëquëyamaxëhi quiha nohiria” icanaibo. I Jatsi mato jodiobo qui pari tsi quiha jahuë yonati yoi Diós raaniquë mato shomahuaxëna. Mato jocha quima mato casomacatsi quiha ra —nëa tsi quiha Pedro nëcaniquë nohiria bo qui.a;Jasca, naa Dios Chani yoacanish caba chahitaxocobo xo mato ra. Mato qui Dios Chani acacani quiha jaari, naa mato naborëquëbo qui ja acacani jascaria. Jariapari tsi quiha Abraham yamabo qui Dios Chani acacaniquë, naa “Chahitaxocobo jayaxëqui mia. Toa baquë́ tsi shomahuahacaxëhi quiha maí ca nohiria bo tëquë” i ja qui Dios nina. y‘Jabi naa xaba yoati tsi Dios Chani yoanish cabo tëquë chanipaoni quiha, naa Samuel yamabo tiya rohari cabo. +
OJasca, Dios nohiria bo quima aquëquëmahacaxëti xo toa joni chani nicayamacanaibo. Nicayamahax quëyohacacaxëcani quiha” tihi ca tsi i Moisés ni quiha ra. v eMoisés yoani ca nicacana. Ja nëcani quiha: “Mato qui Dios Chani Yoati Ibo-iboria raaxëhi quiha Dios ra, naa mato qui ëa ja raani jascaria. Mato jimibo huësti ca yoi ixëhi quiha naa joni ra. Ja yoahai ca tëquë ma nicaxëti xo. - SJama, jaboqui naipá tsi ja chitëpariti xo ra. Jariapari tsi tsëquëxëti xo jatiroha ca paxahuahacatiya, naa Dios Chani yoanish cabá tsi Diós yoani jascaria.
Jatsi mato ranihuaxëhi quiha Ibo Dios. Jasca, mato bax ja bini ca Xabahamati Ibo, naa jahuë Jesu mato qui raaxëhi quiha. c ?Jatsi jaboqui mato jocha quima Dios quiri bësocana ra, mato jocha masahacano iquish na. PJama, toca ca quiniá tsi quiha ja yoacani ca Diós jatihuaniquë, ma tocani cató no. Naama tsi quiha Cristo yoati tsi jahuë Chani yoanish cabo chanini quiha, “Tënëxëti xo Cristo” iquiina. }s‘Jisa, noho xatë bá. Tonia cahëxoma tsi ma tocaniquë iquia, naa mato rëquëniniti ibobá ani jascaria. >uNaa joni, naa ma tsayahai ca joni jënimahuahacaquë ra, naa jasca ca Jesu janë́ no. Naa ma cahëhai ca joni tapimahacaquë ra, toa janë qui ja chitimiha cató no. Tsayacahuë. ;oMato ti tsi xo toa nohiria Bësomati Ibo-iboria acanaibo iquia. Jama, naa acacanish ca Jesu Diós bësotëquëmaniquë ra. Jabija tsi xo naa no yoahaina iquia. Parayamaqui noa. )Mato ti tsi xo toa jocha yama ca Mëstëxëniria ca niati ibo-iboria bo iquia. Niaxo ati ibo-iboria ca joni ma baaniquë rë, paquëmahacati. 'G
Dios, naa noba Abraham yamabo, noba Isaac yamabo, noba Jacob yamabo, tihi caba Diós jahuë yonati Jesu oquëhuaniquë ra. Jabi naa jasca ca Jesu Pilato qui ma mëaniquë pë, ja namëhacano. Jatsi Pilató paquëmacasquë tsi quiha “Anoma. Paquëmayamahuë” i ja qui ma niquë ra. ) Jatsi nohiria bo jisi tsi quiha jato qui Pedro chaniniquë. Ja nëcaniquë: —¿Jëniriahax ratëcanai pa? ¿Jëniriaxo tsi noqui tsaya-tsayacanai sa? Noba chamá tsi naa joni no tapimayamaquë ra. ¿Jënahuariaxo noba mëstë ca jabí tsi naa joni no jënimahuana ra? M Pedro, Juan, tihi cabo parata bënaxëniria cató achaniquë. Achajahuano tsi quiha jato qui nohiria bo jabayoniquë tsayacatsi na. Portal de Salomón icanai cató tsi ja quëtsocani quiha. v e
Parata bënaxëniria cato, naa “Caiti Jiaria” icanai cató ca tsahopaohax ca joni ja iqui ca cahëhax tsi ja ratëyocaniquë. —¿Jënahuariahax ja jënimahuahacaha sa? —i jaca niquë tsayahax na. Arati xobó tsi Pedro chaninina eC Ja cohaina, Dios ja ocahuahaina, tihi ca tsi quiha toá ca maní ca nohiria bá jisniquë. i~KJatsi joni biisiniquë. Jahuë tahë́ tsi ja niiniquë. Jatsi co-cotsijaniquë. Jatsi quiha Pedro, Juan, tihi cabo ya arati xobo qui ja jiconiquë jaa ri. Co-copama tsi quiha Dios ja ocahua-ocahuaniquë, biisi-biisixo na. .}UJatsi jahuë mëquë mënëcayá tsi Pedró biniquë. Bixo tsi quiha toa joni ja joimaniquë. Chamatapini quiha jahuë tahë. Jënima jahuë jopoto ini quiha. P|Jatsi Pedro ja qui nëcaniquë: —Parata yama ca ëa xo naa. Jama, mia mëbicasquia. Nazarét ca Jesucristo tsi xo toa chama jaya cato. Jahuë janë́ tsi tapitsina iquia —i ja qui Pedro niquë. N{Jatsi quiha joni tsaya-tsayaniquë. Parata ó ja pasoni quiha. {zoJatsi joni Pedro Juan bëisniquë. Bëis-hax ja qui Pedro chaniniquë: —Noqui bëishuë iquia —iquiina. yJatsi arati xobo-xoboria qui Pedro, Juan, tihi cabo jicohai ca ja jisniquë. Jisi tsi, —E qui parata ahuë —i jato qui ja niquë. vxeJabi toá tsi arati xobo caití tsi quiha, naa “Caiti Jiaria” icanai cató tsi quiha joni noitiria ca tsaho iniquë. Catëjo ca tahë yoi jayanish ca ja ini quiha. Jatiroha barí tsi toá tsi ja janahacani quiha, parata bënariati. w ;Huësti barí tsi quiha Pedro, Juan, tihi cabo jodioba arati xobo-xoboria qui bocaniquë bëhoxhi na. A las tres ja ini quiha, naa jato bëhoxti hora. Qv/Jasca, jia tsi Dios ja ocahua-ocahuacaniquë. Nohiria qui jia jato jabi ini quiha. Jasca, jatiroha ca barí tsi quiha nohiria xabahamahacaniquë. Jatsi iglesia qui ja riicaniquë chahahuahax na.puY.Jasca, jatiroha ca barí tsi quiha jodioba arati xobó tsi ja cati-caticaniquë Dios qui araxëna. Jasca, jato xobo xo tsi quiha shiati ja pi-pipaocaniquë. Jasca, ja oriquibëquinapaocaniquë ranihax na. Ja huashiyamacani quiha. Qt-Jato jahuë bo iniaxo tsi quiha noitiria cabo qui parata ja acaniquë. s},Jasca, racanabëquiniquë chahahuacanaibo tëquë. Racanabëquihax tsi quiha jato jahuë bo tëquë ja xatënacaniquë. r!+Toatiyá tsi quiha huëstima ca jisti bo jahuë Chani chitahëhuati ibobá aniquë. Jatsi ratëyoniquë nohiria tëquë, tsayahi na. q*Chahahuaxo tsi quiha Chani chitahëhuati ibobá tiisimani ca ja nica-nicacaniquë. Jia tsi quiha ja rabëna-rabënabëquicaniquë. Rabënaxo tsi quiha Dios shiati ja nëtocaniquë. Jasca, Dios qui ja bëhox-bëhoxcaniquë. Jariapari ca chahahuacanaibo p/)Jatsi quiha ashimahacaniquë jahuë chani chahahuanish cabo. Toa barí tsi quiha chahahuacanaiba maxo qui tres mil ca nohiria riiniquë ra. o(Chanipama tsi quiha jato ja yoba-yobaniquë: —Jochahuaxëniria ca nohiria bo quima tsëquëcana, xabahamahacaxëna —iquiina. ^n5'Mato, mato xocobo, carayanabo, tihi cabo qui Espíritu Santo acatsi quiha, mato qui jahuë Chani acacani iqui na. Bixëhi quiha noba Ibo, Diós quënani cabo tëquë —nëa tsi nohiria bo qui Pedro nëcaniquë. cm?&Jatsi Pedró quëbiniquë: —Mato jocha quima Dios quiri bësocana. Jasca, Jesu janë́ tsi ma ashimahacaxëti xo. Tocacana, mato jocha masahacano iquish na. Jatsi mato qui Espíritu Santo axëhi quiha Dios ra. Jl
%Jatsi Pedró yoani ca nicahax tsi quiha ja cohuënacaniquë. Cohuënahax, —¿Jënahuaxëhi ni noa ra, noba xatë bá? —i Pedro, Chani chitahëhuati ibo bo, tihi cabo qui jaca niquë. wkg$‘Jatsi jatiroha ca Israél ca nohiria bá jabija ca cahëno ra. Ma tooxani ca Jesu Diós oquëhuaniquë ra. Noba chama, noqui Xabahamati Ibo, tihi cabo Diós jahuë Jesu manëmaniquë —nëa tsi nohiria bo qui Pedro nëcaniquë. j#mi chama nama tsi mia pasomaha cabo ë janaxëquë rohari’ i noho Ibo qui Ibo Dios ni quiha” nëa tsi David yamabo nëcani quiha. +iO"Tsayacahuë. Nai qui tëronoyamaniquë noba David yamabo. Jama, nëca tsi ja quënëniquë noba Jesu yoati na:“ ‘Noho mënëcayá tsi tsahotsina, Fh!Jasca, jahuë Jesu Diós oquë-oquëhuaniquë ra. Jaboqui Dios mënëcayá tsi tsaho xo ra. Jaquirëquë Espíritu Santo jahuë Jahëpa quima Jesú biniquë. Bixo tsi quiha noqui ja japaniquë, naa Diós yoani jascaria. Jabi noqui Espíritu Santo japahacahai ca tsi xo toa ma tsaya-tsayahaina, ma nica-nicahaina ra. g) Dios tsi xo toa naa Jesu icanai ca Bësotëquëmati Ibo. Ja bësotëquëyamëquë ra. Tihi ca tsi xo toa no yoahaina ra, naa noqui tëquëta. f' Jabi rëquë ca xaba tsayahi David iniquë Cristo qui. Diós axëti nori ca cahëhax tsi quiha Cristo bësotëquëxëhai ca yoati ja chaniniquë. Bësoyama cabo iti ó tsi ja niabëriahacayamaxëhaina, jahuë yora poroyamaxëhaina, tihi cabo yoati David chanini quiha. ce? Jabi Dios shina cahëxëni ca David yamabo iniquë iquia. “Mi chahitaxocobo huësti ca janaxëquia, mi trono xo tsi ja yonano” i ja qui Dios ni ca ja cahëniquë. Jasca, quiayamahai ca Dios ini ca ja cahëniquë. /dW ‘Bëró tsi mato qui chaniquia, ëbë xatë bá. Nicacana. Siri tsi David yamabo yoi rësoniquë. Ja maihuahacaniquë. Jasca, tobi quiha no bëta jahuë mai. 1c[ Bësoti quinia ëa mi jismaquë.Jasca, ëa ranihuaxëqui mia, mi bëta ë xëquë no” i jahuë Jahëpa Dios qui Jesu ni quiha David yamabá quënëni cató no. b Bësoyama caba iti ó tsi ëa jisbëriayamaxëqui mia ra.Jasca, mi chama iqui tsi poroyamaxëhi quiha mi yonati jiaxëni cato. aJa tsi xo toa shina-raniquia.Anomaria xo noho Ibo iquia ranihi na.Rësohax bësotëquëti ó pasoquia ra. /`WJabi Jesu yoati tsi David yamabo nëcaniquë:“Ea bësojó ca Ibo ë jisquë.Ea jisbëriayamahi quiha.Ja iqui tsi shina-motsiquiyamaxëquia ra. _7Jama, jahuë Jesu Diós bësotëquëmaniquë iquia. Bësoyama caba iti quima ax ja paquëmahacani quiha ra. Bëbotimaxëni ja rësohai ca ini quiha. H^ Jabi naa joni mato qui mëahacaniquë, Dios shinana, naa jaha ja quëëni ca ja ini quëshpi na. Jatsi carayanabo yaxo tsi cruzó tsi naa joni ma tooxaniquë. Naa joni ma namëniquë iquia.
]
‘Ea nicaparicana, Israél ca joni bá. Jahuë Jesu, naa Nazarét ca Jesu qui chama Diós aniquë ra. Toca tsi quiha Diós raani ca ja iqui ca ma jismahacaniquë, Dios chamá tsi jistiria bo ja ani cató no. Jisti bo ja aniquë ra mato bëtaquí na. \Jasca, xabahamahacacaxëcani quiha Iboba janë quënacaxëcanaibo tëquë” ii quiha Dios; nëa tsi Joel yamabá quënëniquë. D[Jasca, tsëmonaxëhi quiha bari.Shininaxëhi quiha oxë, naa jimi jascaria.Tocaxëhi quiha ra, Ibo johai ca bari tsëquënox pari no.Anomariaxëhi quiha toa bari ra. ZJatsi naipá ca jistiria bo, maí ca jisti bo, tihi cabo jismaxëquia.Tobixëhi quiha jimi, chihi, chihicohini #Y?Jasca, noho yonati bo, naa joni bo, yoxa bo, tihi cabo qui noho Shina japaxëquia ra toa barí no.Jatsi ëa yoati tsi chanicaxëcani quiha ra. X5“Jaroha ca barí tsi nohiria bo tëquë qui noho Shina japaxëquia ra” ii quiha Dios.“Jasca, ëa yoati tsi chanicaxëcani quiha mato baquë bo, mato jahi bo ri.Jasca, tënamëcaxëcani quiha mato shinapayo bo.Jasca, namacaxëcani quiha mato siri bo. ]W3Jama, ma jisi ca yoati Joel yamabá quënëniquë ra. Ja yoani ca tsi xo naa: )VKNaa joni bo pahëha ca quëscahuaqui mato pë. Pahëyama ca xo iquia. ¿Jënahuariahax ja pahëcana? Tsayacapa. Huëaquë tsi, naa a las nueve roha tsi xo ra. 9UkJatsi quiha Pedro niiniquë once ca Chani chitahëhuati ibo bo ya. Niihax chanitsijaniquë joi pistiamá no. —Ea nicacana, ëbë xatë bá, Jerusalén ca racacanaibá. 8Ti
Jama, huëtsa bá osa-osacaniquë nicaxo na. —Huëstima ca jënë ja ayocaquë iqui noa. Pahëquë naa joni bo ra —i jaca niquë rë. Nohiria bo qui Pedro chaninina Sy Jatsi quiha ja ratëyocaniquë. Ratëhax, —¿Jënahuaria ni sa? ¿Jënipihi ni? —i jaca niquë chaninahi na. RR Jasca, tobi Creta, Arabia, tihi ca mai ax bëcanish cabo. Noba joi yoi bá tsi chanicani quiha pa. Anomaria ca Diós aca ca noba joí tsi yoacani quiha ra —nëa tsi quiha naa nohiria nëcacaniquë. ]Q3
Jasca, nëá xo Frigia, Panfilia, Egipto, tihi ca mai ax bëcanish cabo. Nëá xo Africa ó ca Cirene ori ax becanish cabo ra. Jasca, nëá xo Roma ax bëcanish cabo, jodioba arati jabi binish ca carayanabo ri. CP Nëá xo Partia joi jaya cabo. Nëá xo Media joi jaya cabo. Nëá xo Elam joi jaya cabo. Jasca, nëá xo Mesopotamia, Judea, Capadocia, Ponto, Asia, tihi ca maí ca nohiria joi bo ra. BO¿Jënahuariaxo raca noba joi yoí tsi nicahi ni noa sa? cN?Jatsi ja ratë-ratëcaniquë: —Jisna. ¿Galileá ca joni bo ma ni naa chanicanaibo pa? 2M]Naa yoshini pacotsa ja nicacaniquë jato ri. Nicahax tsi quiha ja quëtsocaniquë. Jatsi ja shina-risiquicaniquë, jato joi yoi bá tsi ja chanicanai nori quëshpi na. L5Toatiyá tsi quiha Jerusalén tsi huëstima ca jodiobo racahi iniquë, naa país huëtsa bo ax bëcanish cabo. Dios noicanaibo ja icani quiha. K-Jatsi quiha Espíritu Santo ja rëahacacaniquë. Rëamëhax joi jamërí tsi chanitsijacaniquë, naa Espíritu Santó jato chanimahai cató no. #J?Jatsi quiha chihi jana jisiria ca ja jiscaniquë. Jatiroha cabo qui naa chihi jana japacaniquë mapëxëhax na. Jato mapo tëquë ó nii ja icani quiha. IManipama tsi quiha nai ax johai ca yoshi chamaxëni ca pacotsa ja nicacaniquë. Rëamëni quiha xobo, naa ja tsahocanai cató no. wH iFiesta Pentecostés icanai ca bari tsëquëquë tsi quiha naquëtë tsi chahahuacanaibo tëquë mani iniquë. G #Jatsi quiha suerte bo ja acaniquë cahëxëna. Bëboniquë Matías. Bëbohax once ca Chani chitahëhuati ibo bo qui ja riiniquë.$F Cnaa Chani chitahëhuati iboba yonoco ja ano. Jabi naa yonoco Judás niabëriani quiha rë jahuë iti qui caxëna —nëa tsi ja nëcacaniquë bëhoxhi na. E —Jatiroha ca joni ba shina naispiqui mia ra. Nëá xo dos ca joni bo. ¿Jëni ca joni mi bichi? Noqui jismahuë ra, [D 1Jatsi quiha dos ca joni bo ja bicaniquë. Bichi tsi quiha ja bëhoxcaniquë: }C uJuan yamabá Jesu ashimani ca jisni ca ja iti xo. Jasca, jatiroha ca Jesú ayonina, no quima ax ja mëbihacanina, tihi cabo jisti nori ja iti xo. Jasca, “Bëso xo Jesu” i ja xëti nori quiha no bëta —nëa tsi Pedro nëcaniquë jato qui. -B U‘Ja tsi xo toa huësti ca joni no bixëti xo jahuë yonoco iti ja bino iquish na. Jasca, no bëta inish ca ja iti nori quiha, naa Jesu ya co-copaonish cato. }A uTsayacahuë. Nëca tsi quiha salmos libro ó tsi David yamabá quënëni quiha:“Yoshihuahacaxëti xo jahuë xobo.Toá tsi nohiria racayamano” i ja ni quiha. ‘Jasca,“Jahuë yonoco huëtsá bino” ii quiha Judas yoati na. @ %Jatsi quiha “Mai Jimi Ya” toa mai Jerusalén ca nohiria bá quënaniquë nicaxo na. Jato joí tsi quiha “Acéldama” ja icani quiha. [? 1Jama, ja ani ca yoi ca quëshpi tsi parata ja bini quiha pë. Bixo tsi quiha mai pistia ja copini quiha. Toá tsi ja rësoniquë paquëhax na. Poshini quiha jahuë jatoquë. Jatsi jahuë poco xapaquëni quiha. @> }Jasca, no bëta Judas yamabo yonocobëquinapaoni quiha. c= A—Jatihuahacati nori quiha Quënëhacanish cabo iquë ra, naa Espíritu Santó David yamabo chanimanina. Jabi Judas yamabá, naa Jesu qui tsamicanish cabo mëpinish cató ani ca yoati David yamabo chanini quiha. < /Toatiyá tsi quiha Pedro niiniquë chahahuacanaibo qui chanixëna. Toá tsi ciento veinte ca nohiria mani ini quiha. Niihax ja nëcaniquë: T; #Toá tsi iniquë yoxa bo ri, naa Jesu jahëhua, jahuë noma bo, tihi cabo. : /
Yaca qui cahëhax tsi quiha jato naquëtë qui ja jicocaniquë. Mana jato racati ini quiha. Toá tsi ja manicaniquë, naa Pedro, Jacobo, Juan, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, Alfeo baquë Jacobo, Simón, naa gobierno pasomaha chaninish cato, Jacobo noma Judas. 9 Maca Olivo Ya jisbëria tsi quiha Jerusalén qui ja bacacaniquë, naa jahuë Chani chitahëhuati ibo bo. Cariama quiha. O8 Jisiquihax ja nëcacaniquë: —¿Jëniriahax nëá tsi niicanai pa, naa nai tsaya-tsayacanaina, Galileá ca joni bá? Jotëquëxëhi quiha naa mato ó ax tëronohax ca Jesu yoi ra. Ja tëronohai ca ma jisquë. Toca tsi jahari joxëhi quiha ja bacaxëquë no —i jato qui ángel bo niquë. Matías ja bicanina Judas iti biti j7 O
Jabi ja tëronohai ca ja tsaya-tsayacano tsi quiha dos ca ángel bo jisiquiniquë jato tahë no. 36 a Chanihax tsi quiha nai qui ja tërohacaniquë. Ja tëronono tsi quiha ja tsaya-tsayacaniquë. Jatsi quiha tsëmo qui ja jiconiquë. Caquë ra. Jisnoma ja ini quiha. )5 MJama, ma cahëxëti ca tsi xo naa: Mato qui Espíritu Santo jono tsi chama bixëqui mato. Jatsi caxëqui mato ëa yoati chanixëna. Jatsi Jerusalén, jatiroha ca jodioba mai, samariaba mai, nëama ca carayanaba mai, tihi cató tsi ëa yoati chanixëqui mato ra —i jato qui Jesu niquë. 4 +Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Bari bo, fecha bo, tihi cabo janati Ibo tsi xo noho Jahëpa ra. Toa bari fecha bo cahënoma xo mato ra. ,3 SJabi Jesu ya rabënapama tsi quiha jahuë rabëti bá nicaniquë: —¿Jaboqui tsi Israél cabo qui jato mai jahari axëhai, Ibobá? —i ja qui jaca niquë. ?2 yJënë́ tsi mato Juan yamabá ashimaniquë. Jama, ichariama bari no tsi Espíritu Santó tsi ashimahacaxëqui mato ra —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. Mana Jesu tërohacanina 1 Jahuë rabëti bo ya rabënapama tsi quiha jato qui ja nëcaniquë: —Jari Jerusalén ax riquiyamacana. Nëa xo tsi manaparicana, naa noho Jahëpá mato qui raacatsai ca quëshpi na. “Espíritu Santo raaquia” i ja ni quiha, naa mato ë yoani jascaria. A0 }Jasca, bësohax huëstima tsi quiha jato qui ja jisiquiniquë. Cuarenta bari no tsi quiha jato bëta ja ini quiha. Jato bëtapama tsi quiha Diós otohai ca yoati ja chani-chaniniquë. / Tihi tsi ë quënëni quiha. Jama, tërononox pari tsi quiha ja bini ca rabëti bo Jesú tiisimaniquë Espíritu Santo chamá no. k. SNoho jariapari ca cartá tsi Jesú yoati mi qui ë quënëniquë. Quënëxo tsi jatiroha ca Jesú anina, ja tiisimayonina, tihi cabo mi bax ë quënëniquë, naa jahuë yonoco ja chitahëhuatiya rohari ja tërononiquë rohari. - !Mi rani-ranino. Mia joihuahi quiha nëá ca rabëti bo. Jasca, toá ca noba rabëti bo tëquë ë bax mi joihuano. Iquë. Amén.T, #Mi qui shishoti ó pasoquia. Toatiyá tsi jia tsi chaninabëquixëqui noa. [+ 1
Jari tobi huëstima ca ë yoacatsaina rë. Jaboqui papí tsi quënënoma xo. e* E Demetrio yoati tsi nohiria bo chanino tsi jia tsi xo toa ja yoacanaina. Jabija tsi xo toa jia ca ja acaina iquia. Shinajiaxëni ca joni tsi xo naa ra. Jabija ca ë yoahai ca nori ca cahëqui mia tia. Jaroha ca yoba ) Jisa, ëbë xatë́. Anoma tsi xo toa joní acaina iquia. Mi tocayamano ra. Oquë tsi xo toa quinia jia ca mi banahuahaina. Jia ca acai ca tsi xo toa Dios baquë yoi. Jama, yoi ca pi aquí tsi Dios cahëyamaqui toa iquia. Demetrio jabi jia cato 6( g
Anoma quiha. Joquí tsi noqui ja ocahuahaina, ja quiahaina, tihi cabo nicamaxëquia pë. Jasca, raniyamaquí tsi no raani ca xatë bo joihuayamahi quiha pë. Jasca, iglesiá cabo quëtiahi quiha rë, jato chani ja nicayamacano iquish na. Jatsi jato chani nicacascanaibo raahi quiha pë iglesia quima. ?' y Toá ca iglesiá ca chahahuacanaibo qui carta ë raaniquë jato yobaxëna. Jama, ë yoahai ca chahahuayamahi quiha toá ca Diótrefes rë, naa toá ca xatë bo yonacatsai cato. (& KJa tsi xo toa toca cabo no mëbixëti xo jia tsi Dios Chani ja yoacano iquish na. Tocapihi tsi jato yonoco xatënaqui noa jato bëta. Diótrefes jabi yoi cato }% uBohocani quiha Cristo bax yonocohi na. Yonocohax tsi Dios cahëyamacanaibá jato mëbihai ca ó pasoyamacani quiha. L$ Mi mëbihai ca iqui tsi noqui, naa nëá ca iglesia qui bëroria tsi xo toa mi noihaina. Jasca, Dios qui jia ca quiniá tsi jia tsi toa xatë bo jari mi mëbino, ja narisyamacano ja bocaquë no. l# SJia tsi xo toa nobë xatë bo, naa mi bëroma ca xatë bo mi mëbihaina iquia, ëbë xatë́. " Jabija ca quinia ó tsi noho xocobo bësono tsi rani-raniquia nicahax na. Yama tsi xo toa ëa ranihuahai ca oquë cato iquia. k! QMia ë nicahitaquë, toá ca xatë bo huësti huësti cabo cahëquë no. Cahëxo tsi quiha mi Ibo qui chitimiriahaina, jabija ca quinia ó tsi mi bësohaina, tihi cabo yoati ëa ja yoacahitaquë. Nicahax ë rani-ranihitaquë. z o¿Jënima ni mia? Mi bax bëhoxquia, jia tsi mi bësono, mi jënimariano, naa jënima mi shina nori ca jascaria. y oJuan yosi tsi xo naa chani quënëti ibo. Mia joihuaquia, noho rabëti Gayó. Mia noiquia Jesucristo tahëxo na. ] 3lMi bëta Ibo Jesucristo ino. Mato tëquë Diós shomahuano. Iquë. Amén. )lJënimapino tsi nëri mi jono matsitiya jonox pari no. Jasca, mia joihuahi quiha Eubulo, Pudente, Lino, Claudia, nëá ca huëtsa bo tëquë.
lYama tsi xo Erasto nëá no. Corintó tsi ë jisbëriani quiha. Jasca, yama xo Trófimo ri. Mileto ja chitëni quiha iquihi na. GlPrisca, Aquila, Onesiforó-na bo, tihi cabo joihuaquia. a;lRaquëyamahai ca ëa xo naa. Jatiroha ca yoi ca quima ëa mëbixëhi quiha Ibo iquia. Mëbixo tsi jia tsi jahuë mana ca otohai ca qui ëa boxëhi quiha. Ja qui oquë i-ipaoxëti xo iquia. Iquë. Amén. Joihuahaina LlJama, ëa tapai nii ini quiha Ibo yoi. Ea ja chamahuani quiha, raquëxoma tsi carayanabo qui jahuë Chani ë yoano iquish na. Ja nicayocani quiha. Ibo iqui tsi cama qui ë niahacayamaniquë ra. T!lJariapari ca xabacá tsi chama bo bësojó tsi ë chaniquë tsi yama ini quiha toa ëa mëbicatsai cato rë, naa ë bëta niicatsai cato. Jabayocaniquë jato tëquë. Ibobá jato copiyamano iquia. U#lToa joni qui quiniaxëhuë noba chani qui caxaxëniria ja ini quëshpi na. lAlejandro qui quiniaxëhuë, naa metal mëquixëni cato. Ea yosixëni ja ini quiha. Ja ani quëshpi tsi copixëhi quiha Ibo ra. 7l
Joquí tsi noho saco mi bëno. Troás tsi ë jisbëriani quiha, Carpo xobó no. Jasca, toá xo noho libro bo, noho papi bo. Tihi cabo ri mi bëyono. <sl Jasca, yama xo Tíquico. Efeso qui ë raani quiha. s_l Jaboqui ë bëta xo Lucas roha. Joopiquí tsi Marcos nëri mi bëno, ëa mëbiti mëtsa ja nori iqui na. ?wl
Ea jisbërianiquë Demas rë. Maí ca jahuë mishni bo noihi tsi Tesalónica qui jahari ja caniquë. Jatsi Galacia mai qui Crescente caniquë. Jatsi Dalmacia mai qui Tito caniquë. 8kl Jënimapino tsi mëri tsi ë qui mi jono. r]lTihi cabo quëshpi tsi premio ó pasoquia Ibo johai ca barí no. Toa barí tsi ë qui toa premio axëhi quiha Ibo, naa noqui Copiti Ibo mëstëxëni cato. Jasca, toa barí tsi copihacaxëhi quiha jaha pasocanaibo ri. Jaroha ca yoba lNaama tsi xo toa Ibo bax ë nianahaina. Jatiquë noho yonoco ja bax na. Jasca, jari coshi tsi xo toa ja qui ë chitimihaina. mSlNëca tsi mia yobaquia rësoti basima ë nori quëshpi na. Mana nai qui capaima xo ëa iquia. R
lJaha quiniaxëhuë, quinia jia ca bixëna. Nohiria bá pi mia yosino tsi mi raquëyamano. Dios Chani yoapama tsi Ibo qui nohiria bo mi bëbono. Tihi ca yonoco mi jatihuano, mi yonoco ja nori iqui na. c ?lDios jabija ca Chani quima casoxo tsi anoma ca jato mahitsa ca chani chahahuacaxëcaqui. lJaha bësopa. Tsëquëxëhi quiha toa jabija ca Chani nohiria bá nicacasyamahai ca xabaca rë. Toatiyá tsi jato ranihuati chani ó quëëcaxëcani quiha pë. Jaha quëëquí tsi tihiria ca tiisimacanaibo catiacaxëcani quiha jato chani nicaxëna. Y
+lJatiroha ca xabacá tsi jahuë Chani mi yoano iquia. Xaba jia cato, xaba yoi cato, tihi cabá tsi mi yoaxëti xo. Ja nicacascanai cató tsi Dios Chani yoahuë. Yoaxo Iboba quinia qui jato mi mëpino. Yoaxo jochacanaibo mi yobano. Chahahuacanaibo mi chamahuano. Yosanaxoma tsi mi tiisimano. Tihi ca tsi mi ati xo Dios Chani yoaquí na. $ ClDios bësojo xo tsi jatsi Jesucristo, naa bësoyama cabo, bëso cabo, tihi cabo copihi joxëhai ca Chama-chamaria bësojo xo tsi Dios Chani yoahuë iquia. ~ulToa quiniá tsi rohahuahacaqui noa Dios bax yonocoti. Jaquirëquë jahuëcara ca yonoco jia ca tëquë aapi xo.nUlJatiroha ca Quënëhacanish cabo tsi xo toa Dios Chani yoi cato. Espíritu Santo chamá tsi noqui ja acacani quiha. Jatsi Dios Chaní tsi jabija ca tiisimati mëtsa xo noa. Jahuë Chaní tsi yoi ca yoba bërohuati mëtsa xo noa. Jasca quinia jia cató tsi noqui mëpihi quiha, jabi jia ca no jayano. Jia tsi noqui yobahi quiha jahuë Chani, mëstë inono.
I~}A|| {zyxxTwxvvtssrqq|pozn/mylkk"iiOhh1gNfee3d?c_baao`_^]\\cZZYDXjWVpUzTOSRQQdPoONMLKJkI)H
G&FsEyDDACBJAA@M?\>>J=g?Qw'Jatsi tëmahinajacano tsi quiha Espíritu Santó Felipe mëbitapiniquë. Jistëquëyamani quiha Etiopiá ca chama. Jatsi chama rëtsaminiquë jahuë mai qui. Rani tsi ja ini quiha. }Ps&Jatsi jahuë carita ja mënimahaca tsi jënë qui ja bocaniquë. Toa xo tsi quiha Felipé chama ashimaniquë. ?Ow%Jatsi, —Jesu qui pi mi chitimiyoino tsi ¿ai canomani? —i Felipe niquë. Jatsi chamá quëbiniquë: —Jaahuë. Dios Baquë yoi ca Jesu nori ca chahahuaquia ra —iquiina. 0NY$Bahí tsi copama tsi quiha jënë toro pistia ca qui ja cahëcaniquë. Cahëhax, —Tsayapa. Toá xo jënë ra. ¿E ashimahacati ma ni? —i Felipe qui chama niquë. M7#Jatsi quiha ja tsayahai ca nori ca bërohuati Felipé chitahëhuaniquë. Toa chani bërohuapama tsi quiha Jesu yoati chani jia ca ja yoaniquë. "L="Jatsi chamá Felipe nicaniquë: —Ea mëbihuë. ¿Tsohuë yoati tsi chanihi ni Isaías sa? ¿Jamë yoati ni? ¿Joni huëtsa yoati ni? —iquiina. aK;!Ja bërabihuahacaquë ra.Ja qui chama bá nicayamaquë rë.Yoanoma tsi xo toa ja bëta bësobëquicanaibá acana ra.Mëri tsi naa joni acacaquë ra” i ja tsayani ca ni quiha, naa Dios papi ó cato. AJ{ Jabi ja tsayani ca tsi xo naa:“Namëhacati ja mëpihacaquë ra, oveja jascaria.Namëjahuacano tsi quiha ja pasiquë, naa oveja jascaria jahuë rani maxcohacaquë no. LI Jatsi joní quëbiniquë: —¿Jënahuariaxo raca ë cahëna rë? Yama tsi xo toa ë qui naa chani bërohuahaina rë —iquiina. Jatsi Felipe qui joi ja amaniquë ja bëta ja tsahono. VH% Jatsi Felipe carita jisi caniquë. Capama tsi quiha joni joi ja nicaniquë. Isaiás quënëni ca tsayahi ja ini quiha, joi bëro cató no. —¿Japa mi tsayahai ca cahëhai? —i joni qui ja niquë. sG_ Jatsi quiha Espíritu Santo Felipe qui chaniniquë: —Cata. Toa johai ca carita mi bëchano —iquiina. 1F[ Jatsi quiha jahuë mai qui bacapama tsi quiha Dios papi tsayahi ja iniquë; caritá tsi tsaho. Dios Chani yoati ibo Isaías yamabá quënëni ca tsayahi ja ini quiha. XE)Jatsi quiha Felipe caniquë. Bahi qui cahëxo tsi quiha Etiopía maí ca carayana ja jisniquë. Jahari bahí tsi cohi ja ini quiha. Jabi chama naa joni ini quiha, naa jahuë país ca parata obësoti ibo-iboria. Jahuë país ca yoxa chama bax ja yonoconi quiha, naa Candace icanai cato. Jabi Jerusalén qui naa joni caniquë arahi na. QDJatsi quiha Felipe qui Ibobá raani ca ángel chaniniquë: —Niihuë. Sur quinia tsi cata. Toá xo Jerusalén quima Gaza quinia ca bahi ra —iquiina. Xabachá ca nacohai ca bahi ja ini quiha. \C1Jatsi toa yacata xo tsi Iboba Chani yoahax Jerusalén qui ja bacacaniquë. Bacapama tsi quiha huëstima ca Samariá ca yaca bo xo tsi Dios Chani ja yoabonacaniquë ra. Etiopiá ca chama Felipé bëchanina BJatsi Simón raquëniquë. Raquëhax, —E bax bëhoxcana ra, naa mi yoaha ca Diós ëa copiyamano —i Simón niquë. AwYosaria ca mi nori ca jisquia ra. Mia yonahi quiha mi shina ó ca jocha ra —nëa tsi Simón qui Pedro nëcaniquë. s@_mi shinahai ca yoi ca quima casohuë. Mëri tsi Dios qui bëhoxhuë, mi shinahai ca yoi ca ja masano ra. p?YNo bëta yonoconabëquitimaxëni xo mia ra, Dios basi mi shinahai ca nori iqui na. Anoma quiha. Jatsi >-Jatsi Pedró quëbiniquë: —Mi parata ya tënëtiya qui cata. ¿Jënahuariaxo raca Diós acai ca chama paratá tsi copiti mi jascahuana? =)—Toca ca chama ë qui ri acana. Espíritu Santo nohiria bá bino ra, noho mëquë jato ó ë janahai cató no —i jato qui ja niquë. Z<-Dios Chani yoati ibo bá jato mëquë nohiria ó janahai cató tsi Espíritu Santo acacani nori ca Simón jisniquë. Jisi tsi quiha Pedro, Juan, tihi cabo qui parata ja acasniquë toca ca chama bixëna. {;oJatsi quiha nohiria ó tsi jato mëquë Pedro, Juan, tihi cabá jananiquë. Jatsi Espíritu Santo ja bicaniquë. n:UJari jato qui Espíritu Santo botëyamani quiha. Ibo Jesu janë́ roha tsi ja ashimahacacani quiha. e9CSamaria mai qui cahëhax chahahuacanaibo bax ja bëhoxcaniquë, Espíritu Santo ja bicano. S8 Jatsi quiha Samariá ca nohiria bá Dios Chani chahahuani nori ca Jerusalén ca Dios Chani yoati ibo bá nicaniquë. Nicaxo tsi quiha Pedro, Juan, tihi cabo ja raacaniquë ja tsayacano iquish na. ;7o
Jatsi quiha Jesu qui chitiminiquë Simón ri. Ja ashimahacaniquë jaa ri. Ashimahacaxo tsi quiha Felipe ja banahuaniquë. Ja ratë-ratëniquë acacanish ca jistiria bo jisi na. 6- Jama, Dios Chani Felipé yoaquë tsi quiha ja quima Dios quiri ja bësocaniquë. Diós nohiria bo otocatsaina, Xabahamati Ibo Jesu iquiina, tihi cabo Felipé yoa-yoaniquë. Jatsi chahahuahax tsi quiha toa nohiria ashimahacaniquë, naa joni bo, yoxa bo, tihi cabo tëquë. h5I Yobë ja ini iqui tsi nohiria bá chahahuapaoniquë. Naama tsi ja qui ja nicacani quiha. G4
Jasca, ja qui chama bo, nohiria bo, tihi ca nohiria tëquëtá chahahuapaoni quiha. —Anomaria tsi xo naa joni chama ra. Tonia Dios chama jaya xo ra —i nohiria bo paoniquë ja yoati na. X3) Jama tobi quiha Simón icanai ca iniquë toa yacatá no, naa yobë i-ipaonish cato. Ja ani cató tsi quiha Samariá ca nohiria bo ratë-ratëniquë. Jasca, jamë shinamisxëniria ca joni ja ini quiha. >2wJatsi quiha rani-raniquë toa yacatá ca nohiria bo. P1Jatsi jënimahuahacaniquë yoshi jayanish ca huëstima cabo. Tsëquëpama tsi jato joi ja choshacani quiha. Jasca, yora choni jayanish cabo, tapiyamacanaibo, tihi cabo jënimahuahacaniquë jato ri. |0qJia tsi quiha jahuë chani ja nicacaniquë. Ja acai ca jisti bo jisi tsi ja yoani ca ja chahahuacaniquë jato ri. /wToatiyá tsi quiha Samaria maí ca yaca qui Felipe caniquë. Caxo tsi quiha Xabahamati Ibo Jesu ini ca ja yoaniquë. v.eJabapama tsi quiha Dios Chani chahahuacanaibá yoabonaniquë. Jatiroha ca iti xo tsi ja yoacani quiha. -Jatsi chahahuacanaibo quëyotsi Pabló huaniquë. Quëyopama tsi quiha xobo, xobo huëtsa, xobo huëtsa, tihi cabo qui Pablo jiconiquë chahahuacanaibo tsëcaxëna. Tsëcaxo tsi quiha preso qui jato ja nanëniquë. Samaria mai qui Felipe canina h,IJatsi quiha Dios noixëni ca joni bá Esteban maihuaniquë. Maihuahax ja ara-araconacaniquë. $+ CJabi toá tsi quiha Pablo ini quiha. Ja qui jia ini quiha ja acanaina. Chahahuacanish cabo Pabló acasnina Toa barí tsi quiha Jerusalén ca chahahuacanaibo tënëmati nohiria chama bá chitahëhuaniquë pë. Jatsi pacanamahacayoniquë chahahuacanaibo tëquë. Jodioba maí ca departamento huëtsa bo, Samaria mai, tihi cabo qui ja jabayocani quiha. Jerusalén tsi chitëniquë Chani chitahëhuati ibo bo roha. * <Jatsi quiha ja mëniniquë. Mënihax, —Jato jocha shina-bënohuë, Ibobá —iriatsi ja niquë. Jatsi ja naniquë.)+;Tsobocoxo tsi quiha Esteban qui maxax bo ja niacaniquë. Rësopama tsi quiha Esteban bëhoxniquë: —Noho shina bihuë, Ibo Jesú —iquiina. M(:Tsamixo tsi quiha yaca cacha ja xërëcaniquë axëna. Toa xo tsi quiha Esteban ja acaniquë maxaxá no. Jasca, ati ibo bá jato sahuëti bo janani quiha shinapayo tapaí, naa Pablo icanai cato. *'M9Jatsi quiha jato joi ja choshacaniquë jahuë chani nicacasyamaxo na. Jasca, ja pamapoicaniquë. Joi choshapama tsi quiha ja qui ja jabayocaniquë axëna. <&q8Jisi tsi quiha, —Tsayapa. Japëquëhi quiha naipa ra. Nohiria Baquë, naa Jesucristo jisquia ra. Toá xo ra; Dios mënëcayá tsi nii xo —nëa tsi quiha Esteban nëcaniquë. /%W7Jama, nai Esteban bëisniquë. Espíritu Santo rëamë ja ini quiha. Bëisquí tsi quiha Dios oquë-oquëria, ja mënëcayá ca nii ca Jesu, tihi cabo ja jisniquë. $56Esteban chani nicapama tsi quiha itsisnarianiquë jato shinana. Caxaxëniria ja icani quiha ra. Esteban qui anomaria ini quiha ja caxacanaina. /#W5Jabi tocayamëquë mato, naa Dios yoba binish cabo ra. Jabi angél mato qui ani ca yoba nicayamaqui mato rë —nëa tsi quiha toa chama bo qui Esteban nëcaniquë. |"q4Jisa; ëa yoacana. ¿Jëni ca Dios Chani yoati ibo mato naborëquëbá tënëmayamayamani? Dios Chani yoanish cabo tëquë ja acaniquë iquia. “Joxëhi quiha Mëstëxëni ca Yonati” i jaca quë tsi quiha tihi cabo mato naborëquëbá aniquë rë. Jaboqui tsi naa Mëstëxëni ca ma ayamëquë mato ri ra. Carayanabo qui ma mëayamëquë iquia, ja acacano iquish na. '!G3‘Jisa, jonibá. Noba naborëquëbo jascaria xo mato rë. Mahitsa ca dios bo, jabi bo, tihi cabo ja banahuacaniquë. Jishopë, tocaqui mato ri iquia, naa carayanabo jascaria. Mato shina qui jicotimaxëni xo Dios Chani rë. Jasca, Espíritu Santo joi nicacasyamaxo mato jaari ra. V %2Jasca, ¿noho mëquënë́ tsi jatiroha ca acacayamani?” i Dios ni quiha. X )1“Naipa xo tsi yonaquia;
noho tsahoti jascaria xo ra.Mai xo tsi yonaquia;
noho tahë iti jascaria xo ra.¿Jënahuariaxo raca ë bax xobo ma ana ra?Jatiroha ca iti ó xo ëa ra. j M0Jasca, joni bá acai ca xobó tsi racayoiyamahi quiha Dios ra. Jabi nëcahi quiha Dios ra: \ 1/Jama, toa arati xobo David yamabá ayamani quiha, jahuë baquë Salomón ja nori. ; o.Toatiyá tsi arati xobo paxa ca David yamabá acasniquë. “Noba Jacob yamaba Dios bax arati xobo acasquia, racati” i ja ni quiha. Jasca, Diós noba David shomahuarianiquë. Y+-Toa arati oxti noba naboyamabá jayapaoniquë. Jatsi Moisés quirëquë quiha Josue yaxo tsi noba naboyamabá toa arati oxti bëniquë noba mai qui. Jatsi carayanaba mai quiha noba naborëquëbá biniquë ra. Toa mai ó tsi noba naborëquëbo rëquë bocaquë tsi quiha toa carayanabo Diós jabamaniquë. Jatsi toá tsi huëstima ca xëni no tsi quiha toa arati oxti chitëniquë. David yamabá yonati chitahëhuaquë tsi jari tobi toa arati oxti i-ipaoni quiha. G,‘Jasca, xabachá racapama tsi quiha arati oxti noba naboyamabá jayapaoniquë. Jabi Moisés jisni ca planes jascaria tsi toa arati oxti acacaniquë, naa Diós Moises yoani jascaria. )K+Jatsi Moloc icanai ca dios qui ma ara-araniquë rë, jahuë arati tapasa mato bëta bohi na.Jasca, Renfán icanai ca huishti qui ma ara-araniquë rë.Tihi ca ídolo bo ma aniquë rë, arati.Ja quëshpi tsi Babilonia mai oquëri mato pacanamaxëquia ra” i Dios ni quiha. uc*‘Jatsi jato quima Dios casoniquë. Jato noma jabi qui jato ja mëaniquë, oxë, bari, huishtima, tihi cabo qui ja aracano. Jabi ja tocacani ca Dios Chani yoanish cató yoani quiha:“Cuarenta xëni no tsi quiha yohina bo ma tëpasniquë; mahitsa.E qui ja acacayamacaniquë rë, Israél cabá; mato mahitsa ca dios bo qui ja acacani iqui na. [/)Toatiyá tsi quiha ídolo ja acaniquë pë. Toro baquë jahuë jaria ini quiha. Axo tsi quiha tëpas-hacanish ca yohina bo ja qui ja bëcaniquë pë toa ídolo ranihuaxëna. Jato qui jia ini quiha ja acanina. 9k(Jatsi quiha “Dios bo noqui mi ano ra, noba rëquëniniti ibo bo iti. Yama xo Moisés ra. ¿Jahuënia caraca tia?” i Aarón qui jaca ni quiha, Moisés banahuacasyamahi na.
'‘Jama, naa Moisés noba jimibá banahuacasyamaniquë pë. Jato qui yoi quiha. Jahari Egipto mai qui ja bacacascaniquë pë. P&Jasca, xabachá tsi Dios qui arati noba jimibo catiquë tsi quiha Maca Sinaí ca ángel ya tsi chaniniquë Moisés roha, noba jimibo nomari. Toa xo tsi quiha Dios yoba yoi ja biniquë noqui ati ra. c?%Jasca, “Mato qui jahuë chani yoati ibo huëtsa raaxëhi quiha Dios mato mëbiti. Mato quima tsëquëxëhi quiha naa joni ra” i jahuë jimibo qui Moisés yamabo ni quiha. Toca ca yoanish ca Moisés tsi xo naa ra. X)$Jabi naa jasca ca Moisés noba jimibo mëpiniquë ra Egipto mai quima. Jasca, jisti-jistiria bo ja aniquë ra, Egipto, Ia Shini, Sinaí xabaca, tihi cabo xo na. Cuarenta año no tsi quiha ja tocaniquë ra. {o#‘Jabi noba jimibá niani ca joni Diós biniquë ra, jato rëquëniniti ibo iti. “¿Noba chama ni mia pa? ¿Tsohuëcaracá mi qui chama aca pa, noqui yobati?” i jaca ni quiha naa joni tsayahax na. Jama, jato qui Moisés raahacaniquë ra jato rëquëniniti ibo iti. Toa pëtoró ca jisiquihai ca angél noba Moisés jahari raaniquë noba jimibo ja xabahamano. V%"Noho Egiptó ca nohiria bá tënëhai ca jisquia ra. Ja ëësicanai ca nicaquia ra. Ja tsi xo toa ë botëquë jato paquëmaxëna. ¿Canomani? Jahari Egipto mai qui mia raaquia ra” i ja qui Ibo niquë. Y+!Jatsi quiha, “Mi zapato bo tsobohuë. Roa xo naa mai ra, naa mi niihai cato. M “Mi naborëquëba Dios xo ëa ra. Abraham, Isaac, Jacob, tihi caba Dios xo ëa ra” i ja qui Dios ni quiha. Jatsi mëmë-mëmëniquë Moisés raquëhi na. Pëtoro qui ja tsayacasyamani quiha. ,
Q Chihi jisi tsi quiha ja ratëniquë, “¿Jahuë ni naa sa?” iquiina. Jatsi pëtoro qui ja basimaniquë tsayaxëna. Basimaxo tsi quiha Iboba joi ja nicaniquë: 0 Y ‘Jaquirëquë cuarenta año bo huinocaquë tsi quiha Moisés qui ángel jisiquiniquë, mëshohai ca pëtoro ó no. Sinaí xabacha tahë tsi Moisés ini quiha. E Jatsi Moisés raquëniquë nicahax na. Raquëhax tsi quiha Madián mai qui ja jabaniquë. Toá tsi ja racaniquë carayanabo ya. Ahui bichi tsi dos ca baquë bo ja saihuaniquë toa xo na. b
= Tonia ëa acasqui mia ra, naa Egipto mi aquitaha jascaria” i Moisés qui ja ni quiha. , QJatsi quiha joni huëtsa yosihai ca joní Moises shitijihaniquë. Shitijihacax tsi “¿Noba chama ni mia pa? ¿Tsohuëcaracá mi qui chama aca pa, noqui yobati? 7gJatsi huëaquë dos ca jimibo iquinahai ca Moisés jisniquë. Jato rabënamacatsi tsi “¿Jëniriahax iquinacanai rë? Mabë xatë bo xo mato ra” i jato qui ja ni quiha. yTëpasxo tsi quiha jato rëquëniniti ibo iti ó ja pasoniquë, toa mai quima ax jato tsëcaxëna. “Diós raani ca joni tsi xo naa ra noqui mëbiti” i jaca ti ó ja pasoni quiha. Jabi Moisés ja bicasyama-caniquë jato rëquëniniti ibo iti. _7Jato tsaya-tsayaquí tsi quiha noitiria ca rashahacahai ca joni, naa jahuë jimibo ja jisniquë. Jatsi jabë xatë ja mëbicasniquë. Jatsi quiha toa rashahai ca Egipto ca carayana Moisés tëpasniquë copixëna. X)‘Cuarenta año bo jayaxo tsi quiha jahuë jimibo Moisés jiscasniquë. 3_Jatsi quiha Egipto tiisi, jato jabi bo, tihi cabo Moisés tiisimahacaniquë. Toca tsi quiha joni-joniria ja manëniquë. Oquënaniquë jahuë chani, ja acai ca tëquë. mSJatsi quiha xobo cacha ja jonëcaniquë Faraón qui raquëquí na. Jatsi Faraón jahiní jisniquë. Jisi tsi quiha Moisés pistia jahuë xobo qui ja boniquë shinahamaxëna. Jahuë baquë jascaria tsi ja shinahamahacani quiha. 6eToatiyá tsi quiha noba Moisés coniquë ra. Jiaria ca baquë ja ini quiha. Toa baquë Diós shomahuaniquë. Tres oxë no tsi quiha ja shinahamahacaniquë jahuë xobó no. 0YJasca, noba jimibo qui caxa ja ini quiha. Caxaxo tsi quiha jato ja para-paraniquë. Jasca, jato cobëna ca baquë bo ja niabëriama-niquë rë, jato rësomacatsi na. Jasca, toatiyá tsi quiha noba jimibo yonatsi Egipto chama huëtsá huaniquë. José-nabo jaca nori ca ja cahëyamani quiha rë. B}‘Jatsi quiha cuatrocientos ca año bo, naa Abraham yamabo qui Diós yoani ca chani jatipaimano tsi quiha noba jimibo ani-aniniquë. Huëstima tsi ja icani quiha Egipto maí no. -~SJatsi xëni huëtsa quiha Jacob xao bo, noba naborëquëba xao bo, tihi cabo jahari ja bëcaniquë Canaán mai qui. Toá tsi quiha, naa Siquem icanai cato ax tsi quiha ja maihuahacaniquë. Jabi toa Siquem ó ca maihuati mai noba Abraham yamabá copini quiha Hamor icanai ca baquë bo quima. }wEgipto mai qui cahëhax toá tsi ja racacaniquë. Jasca, toá tsi ja rësoyocaniquë, naa Jacob, noba naborëquëbo. 2|]Jaquirëquë quiha jahuë jahëpa qui chani José raaniquë Egipto mai qui ja jono. Jatsi quiha ja bëyocaniquë Jacób-nabo tëquëta, naa setenta y cinco ca nohiria. v{e
Jaquirëquë jahuë rëquëmë bo biniatëquëniquë. Biniahax Egipto qui ja bacatëquëcaniquë. Toatiyá tsi quiha “Mato noma xo ëa ra” i jato qui José ni quiha. Jasca, Faraón qui jahuë rëquëmë bo ja boniquë cahëmaxëna. /zW Jatsi Egipto ó ca piti ini ca nicaxo tsi quiha jahuë baquë bo Jacob yamabá raaniquë, Egipto mai qui ja shishocano. Toa xo tsi quiha trigo ja copicaniquë piti. `y9 ‘Toatiyá tsi quiha Egipto, Canaán, tihi ca maí ca nohiria bá tënë-tënëniquë. Piti ja biniacani quiha. Jasca, binianiquë José rëquëmë bo ri, naa noba naborëquëbo. Yama ja jayacani quiha piti. x/
Toá tsi José tënë-tënëni quiha. Jatsi Diós José mëbirianiquë. Tiisi ja qui ja ani quiha. Jatsi José tiisi Faraón jisniquë, naa Egipto chama-chamaria. Jisi tsi quiha jahuë mai tëquë, jahuë xobó cabo, tihi cabo José qui ja mëaniquë otojahuano iquish na. >wu ‘Jabi Jacob doce ca baquë bo noba naborëquëbo ini quiha. Jatsi quiha jato noma José qui noba naborëquëbo yosananiquë. Yosanaxo tsi quiha carayana ca comerciante bo qui jato noma ja iniacaniquë, Egipto mai qui ja bocano. Toá tsi quiha yonati José iniquë rë. Jatsi, ja bëta Dios ini quiha. vveJatsi quiha Abraham yamabo qui jabi paxa ca, naa jibirishati jabi Diós aniquë, ja parayamahai ca jismaxëna. Jatsi quiha Abraham yamabá jahuë baquë Isaac jibirishaniquë, huësti ca semana ja jayaniquë no. Jasca, Isaac yamabá jahuë baquë Jacob jibirishaniquë jaa ri. Jaquirëquë Jacob yamabá jahuë doce ca baquë bo ri jibirishaniquë ja cocaquë no. iuKJasca, toa carayanabo copixëquia, naa jato yonamisxëniria cabo. Jaquirëquë toa carayanaba mai jisbayacaxëcani quiha mi chahitaxocobo naa mai ó tsi ë qui araxëna” nëa tsi noba Abraham yamabo qui Dios nëcaniquë. mtSJasca, “Naa mai niabayacaxëcani quiha mi chahitaxocobo carayanaba maí tsi racaxëna. Toá tsi carayanaba yonati bo icaxëcani quiha mi chahitaxocobo. Cuatrocientos ca año no tsi jato yosicaxëcani quiha toa carayanabo ra. sRaaxo tsi quiha naa mai yoi ja qui Diós ayamaniquë ibohuati. Mai mishni roha ca ja qui acacayamani quiha toatiyá no. Jama, “Mia, mi chahitaxocobo, tihi cabo qui naa mai axëquia, ibohuati” i ja qui Dios ni quiha, baquë Abrahám jayanox pari no. wrgJaha tsi quiha Abraham riquiniquë Caldea mai ax na. Riquicaya tsi quiha Harán mai icanai ca qui ja caniquë racahi na. Jatsi Abraham jahëpa rësoniquë. Ja rësoquë tsi quiha nëri naa mai qui, naa ma racahai ca qui Diós raaniquë. "q=Toatiyá tsi quiha, “Mi mai, mi jimibo, tihi cabo jisbëriana. Mai huëtsa, naa mi qui ë jismaxëhai ca mai qui cata” i ja qui noba Dios ni quiha. qp[Jatsi Estebán quëbiniquë: —Ea nicaparicana, ëbë xatë bá, noho jahëpa bá. Mesopotamia maí tsi Abraham yamabo racano tsi quiha noba oquë-oquëria ca Dios ja qui jisiquiniquë ra, naa Harán racahi ja canox pari no. so aJatsi quiha arati ibo-iboriá Esteban nicaniquë: —¿Jabija ni naa mi qui ja quësocanaina? —iquiina. 8niJatsi quiha toá ca naquëtë ca tsahonish ca chama bá Esteban bëisniquë. Bëis-xo tsi quiha ángel bëmana jisiria ca jahuë bëmana manëhai ca ja jiscaniquë.rm]Jasca, “Noba arati xobo potasxëhi quiha naa Nazarét ca Jesu” ii quiha pë. Jasca, “Noqui Moisés yamabá ani ca jabi bo rarinamaxëhi quiha ra” tihi ca tsi ii quiha ra. No nicahitaquë ra —i quiha jaca niquë quiahi na. ?lw
Jatsi quiha chama bo qui chanitsi quiha quiacanaibo niquë. —Noba arati xobo, Moisés yoba, tihi cabo pasomaha chanihi quiha naa joni ra. Anoma tsi xo toa ja chani-chanihaina ra. 'kG Jatsi ja quiacaniquë Esteban qui nohiria bo caxahuaxëna. Jatsi quiha itsisnaniquë nohiria bo, yosibo, Dios yoba tiisimacanaibo tëquëta. Caxahi tsi quiha Esteban qui ja tsamicaniquë. Ratëniquë Esteban. Tsamixo tsi quiha jodioba chama bo qui ja boniquë ja qui quësoxëna. rj] Jatsi quiha parata joni bo qui ja acaniquë quiahuamaxëna. Acax tsi quiha, —“Moisés yamabo, Dios, tihi cabo pasomaha chanihi quiha Esteban ra. No nicaquë ra. Anoma quiha” tihi ca tsi icana —i joni bo qui jaca niquë pë. 'iG
Jabi Esteban qui joi ja mëracano tsi quiha Espíritu Santo tiisí tsi jato ja quëbiniquë. Esteban bëbotimaxëni ja icani quiha, ja quëbihai ca iqui na. Kh Jama, ja qui caxa iniquë catiti xobó ca nohiria bo, naa Paquëmahacanish ca Yonati bo icanai ca maxo. Esteban qui tsi quiha joi mëratsijahuacaniquë. Jasca, jato maxo qui riiniquë jodiobo huëtsa bo ri, naa Cirene, Alejandría, Cilicia, Asia, tihi cabo mai ax bëcanish cabo. Esteban qui caxa ja icani quiha jato ri. Vg%Toatiyá tsi quiha chamaxëniria ca jisti bo Estebán aqui iniquë nohiria xërëquë xo na. Diós toa joni shomahuariani quiha, jahuë yonoco ja aquë no. Jasca, Espíritu Santo chama jayani quiha. QfToatiyá tsi quiha Dios Chani pacananiquë. Ani-aniniquë Jerusalén ca chahahuacanaibo. Jasca, Cristo qui chitiminiquë huëstima ca jodioba arati ibo bo ri ra. Preso qui Esteban nanëhacanina 'eGJatsi quiha Chani chitahëhuati ibo bo bësojó ja janahacacaniquë. Jatsi jato bax ja bëhoxcana ca tsi jato mëquë jato ó ja janacaniquë shomahuaxëna. d/Jatsi raniniquë chahahuacanaibo tëquë, nicahax na. Jatsi quiha siete ca joni bo ja bicaniquë ja yoahacacani jascaria. Jatsi Esteban ja bicaniquë, naa Dios qui chitiminish ca Espíritu Santó rëamënish ca joni. Jasca, Felipe, Prócoro, Nicanor, Timón, Parmenas, Antioquía ó ca conish ca Nicolás, naa jodioba jabi binish ca carayana, tihi cabo quiha ja bicaniquë toa yonoco ja otocano. cMëaxo tsi xaba jayaxëqui noa bëhoxti, Dios Chani tiisimati —nëa tsi quiha jato qui Chani chitahëhuati ibo bo nëcaniquë. ab;Jatsi siete ca joni shinajiaxëni cabo mëracana, nobë xatë bá, toa ototi yonoco ati. Espíritu Santo rëamë ca joni ja ixëti ca xo. Jasca, tiisi ja jayacaxëti xo. Jato qui naa ototi yonoco mëaxëqui noa ra. Za-Jatsi quiha chahahuacanaibo tëquë Dios Chani chitahëhuati ibo bá quënaniquë ja caticano. —Noqui yoi tsi xo Dios Chani no yoahai ca jënëhaina rë, piti, parata, tihi cabo otoxëna. Anoma quiha. ` 7Toatiyá tsi chahahuacanaiba maxo anino tsi quiha jodioba joi chanicanaibo qui carayana ca joi chanihai ca jodiobá joi mëraniquë. —Piti biyamahi quiha noba bënë imanish ca yoxa bo rë, barihaní tsi piti ja acaquë no —nëa tsi quiha jato jimibo qui ja nëcacaniquë. ._U*Jatsi quiha jatiroha ca barí tsi arati xobo xo tsi Xabahamati Ibo Jesu iqui ca ja yoa-yoacaniquë. Jasca, chahahuacanaiba xobo xo tsi tiisimatsijahuacaniquë.b^=)Jatsi Dios Chani chitahëhuati ibo bo jahari ja quënacaniquë. Quënaxo tsi quiha jato ja rashacaniquë. Jatsi quiha jato ja yobaniquë, Jesu janë́ tsi ja chaniyamacano. Yobaxo tsi quiha jato ja paquëmacaniquë. E](Jatsi quiha yosibo qui jia quiha jahuë yoba iniquë. T\!'Jama, Dios yonoco pi ja acano tsi yama tsi xo toa jato yonoco quëyoti mëtsa cato ra. Jatsi quiniacaxëcahuë, Dios yoi pasomaha iquinahi ma imitsa iqui na —nëa tsi yosibo qui Gamaliel nëcaniquë. L[&Jatsi noho yoba tsi xo naa: Naa joni bo no motsayamano. Jato paquëmacana iquia. Jato chama yoí pi ja chanicano tsi quëyohacaxëhi quiha ja acaina iquia. Pacanaxëhi quiha jato rabëti bo ri. \Z1%Jaquirëquë tobi iniquë Galileá ca Judas. Nohiria censo ini cató tsi toa joni jisiquini quiha. Joni bo misco ja mëpini quiha jaa ri. Jama, toa joni acacaniquë jaa ri. Jabayoni quiha jahuë rabëti bo ra. pYY$Tobi ini quiha Teudas icanai cato. Joni-joniria ja ini ca ja quëscahuani quiha ra. Jasca, ja bëta cuatrocientos ca joni bo riini quiha nianaxëna. Toa joni acacaniquë ra. Jatsi pacanamahacani quiha jahuë rabëti bo tëquëta. yXk#Raahax chanitsijaniquë: —Jisa, Israél ca joni bá. Quiniacaxëcahuë, anoma ca naa joni bo qui ma ayamano. W "Jama, jato ó niini quiha huësti ca chama, naa Gamaliel icanai cato. Yoba tiisimanish ca joni ja ini quiha. Jasca, nohiria qui shinajiaxëni ca naa joni ini quiha. Yosibo bësojó niixo tsi quiha naquëtë cacha Chani chitahëhuati Ibo bo ja raaniquë. V!Jatsi quiha catinish ca yosibo caxa-caxaniquë ja yoacani ca nicahax na. Itsisnaniquë jato shinana ra. Jato ja acascani quiha. _U7 Jabi toca xo ra. Jabija ca cahëxo tsi nohiria bo yoa-yoaqui noa ra, paraxoma. Tocahi quiha Espíritu Santo ri. Jasca, jahuë Chani nicacanaibo qui Espíritu Santo aqui Dios ra —nëa tsi quiha ja nëcacaniquë. %TC Bësomaxo tsi quiha ja oquëhuayamëquë, jahuë mënëcayá ja ino. Chama jahuë Jesu qui ja ayamëquë Rëquëniniti Ibo, Xabahamati Ibo, tihi cabo iti. rS] Noba naborëquëba Diós jahuë Jesu bësomayamëquë ra, naa cruzó tsi ma tooxayamëta ca jasca cato. R Jatsi Pedro, Dios Chani chitahëhuati ibo bo, tihi cabá quëbiniquë: —Jariapari tsi Dios no nicaxëti xo ra, joni bo nomari. ;Qo —“Jesu yoati tsi nohiria bo tiisimayamacana” ¿i mato qui no yamayamahitaha ra? ¿Jënahuariacanai ra? Jerusalén tsi pacanahi quiha mato chani ra. Anoma tsi xo toa ma tiisimahaina. Jasca, noqui quësocasqui mato pë, toa Jesu nani quëshpi na —nëa tsi quiha arati ibo ba chama nëcaniquë. tPaBëxo tsi quiha chama bo bësojó tsi jato ja nimacaniquë. Jatsi arati ibo ba chama bá jato nicaniquë: {OoJatsi mëri tsi capitán caniquë jahuë soldado bo ya. Jahari chama bo qui jato ja bëcaniquë. Ishima tsi toa Chani chitahëhuati ibo bo ja bëcani quiha nohiria bo qui raquëquí na. Nohiria bá jato acai ca ja quëscahuacani quiha. ]N3Jatsi quiha chani paxa jaya ca joni jiconiquë. Jicohax, —Jisi bocata. Arati xobo nabirí tsi nii quiha nanëhacahitahax ca joni bo ra. Toa xo tsi nohiria bo tiisimacani quiha ra —i jato qui ja niquë. 2M]Jatsi ja yoacani ca nicahax tsi quiha ja shina-risiquiyocaniquë, naa soldado ba capitán, arati ibo-iboria bo. Nicahax, —¿Jënahuaria ni sa? —i jaca niquë. GL—Preso qui no cahëquë. Jënima toa caiti bo iquë ra. Pëyëhama quiha jahuë candado iquë iqui noa. Jasca, caiti cacha jari nii iqui quiha jaha bësoti soldado bo ra. Jama, caiti japëcaxo tsi yama ca no jisquë pa. Mëquëya toa jato presó ca naquëtë iquë pa —i chama bo qui jaca niquë bacahax na.
K
Preso qui cahëxo tsi quiha Chani chitahëhuati ibo bo policía yopaniquë. Yama a ra. Jatsi ja bacacaniquë chama bo yoaxëna. pJYJatsi huëaquë tsi quiha arati xobo qui ja jicocaniquë, naa ja yoahacacani jascaria. Jicoxo tsi nohiria bo tiisimatsijahuacaniquë. Jatsi quiha arati ibo ba cahëniquë jato rabëti bo ya. Cahëxo tsi quiha jodioba chama bo, yosibo, tihi cabo ja quënacaniquë chaninaxëna. Jatsi quiha preso qui policía ja raacaniquë Chani chitahëhuati bo bëti. eIC—Bocata. Arati xobo nabirí tsi niixo xabahamati quinia paxa ca yoacana —iquiina. 0HYJatsi toa baquichá tsi quiha Ibo Diós raani ca angél preso caiti japëcaniquë. Japëcaxo tsi quiha preso cacha jato ja bëniquë ra. Jatsi jato qui ja yoaniquë: fGEYosanahax tsi quiha jato qui ja tsamicaniquë. Tsamixo tsi preso qui jato ja nanëcaniquë. QFJatsi quiha Dios Chani chitahëhuati ibo bo qui arati ibo-iboria yosananiquë. Jato qui yosananiquë jahuë rabëti bo ri, naa saduceobo, naa “Bësotëquëyamaxëhi quiha nohiria” icanaibo. jEMJasca, Jerusalén ca tëamë ca yaca huëtsa bo quima ax nohiria bëcani quiha. Isicanaibo, yoshi jaya cabo, tihi cabo ja bëcani quiha. Ja jënimahuahaca-caniquë jato tëquëta. Chani chitahëhuati ibo bo tënëmahacanina GDJasca, Chani chitahëhuati ibobá acani ca jisti bo iqui tsi isicanaibo, iquicanaibo, tihi cabo nohiria bá bëcani quiha ja jënimahuahacacano. Bahí tsi jato oxati, jato huana bo, tihi cabo ó tsi ja janahacacani quiha Pedro ja manacano. Pedro tëbaquishi jato matarahai ca ó ja quëëcani quiha jënimahuahacati. 9CkToatiyá tsi jato qui riini quiha huëstima ca chahahuacanaibo paxa cabo, naa Ibo qui chitimicanish ca joni bo yoxa bo tëquëta. Jatiroha ca barí tsi jato maxo anini quiha. (BI
Jama, jato bëta arati catiyamani quiha nohiria tëxë rë, jato chama bo qui raquëhi na. Jama, nohiria bo qui shinajiaxëni cabo chahahuacanaibo ini quiha. XA) Toatiyá tsi quiha Salomón Portal icanai cató tsi chahahuacanaibo catihi ipaoniquë araxëna. Toa xo tsi huëstima ca jisti bo Dios Chani chitahëhuati ibobá ani quiha, nohiria bo xërëquë xo na.
@
Jatsi raquë-raquëniquë chahahuacanaibo tëquë. Jasca, raquëyoniquë nicanish ca nohiria huëtsa bo ri. Acacani ca jisti bo T?!
Jatsi ja rësotapiniquë. Jatahë tsi quiha ja paquëniquë. Jatsi quiha shinapayobá jiconiquë. Jicoxo tsi ja jiscaniquë. Cacha boxo tsi quiha jahuë bënë ya raquëpina tsi ja maihuacaniquë. r>] Jatsi Pedró quëbiniquë: —Jishopë. ¿Jëniriaxo nëca tsi mi shinaha pa. Espíritu Santo tanamaqui mia pë. Nicapa. Bëcani quiha rë mi bënë maihuahax cabo. Mia bichi bëcani quiha maihuaxëna —i ja qui Pedro niquë. Z=-Jatsi Pedró nicaniquë: —Ea yoahuë. ¿Tihi roha ca parata ma bichi, mato mai quëshpi na? —iquiina. Jatsi quiha, —Jabija. Tihi roha ca parata no bichitaquë —i Pedro qui ja niquë. Ja quiani quiha.
<Tres hora quirëquë Ananias ahui jiconiquë, naa Safira icanai cato. Jari jahuë bënë rësoha nori ca ja nicayamani quiha. };sJatsi joixo tsi quiha shinapayo bá jahuë yora yaboniquë raití no. Yaboxo tsi cacha boxo tsi ja maihuacaniquë. :5Jatsi quiha Ananías rësoniquë, Pedro chani nicahax na. Mai qui ja paquëniquë. Jatsi quiha nohiria tëquë raquë-raquëniquë nicahax na. ;9oToa mai inianox pari tsi ¿mí-na ja iyamayamani? Jasca, ja iniahacaquë tsi jari mi parata ja iquë ra. Jama, noqui paracasquí tsi toa parata xatë roha noqui mi bëquë rë. Anoma tsi xo toca ca mi shinahaina iquia. Dios qui mi quiaquë rë, joni qui nomari —nëa tsi quiha ja qui Pedro nëcaniquë. E8Ja bëquë tsi quiha ja qui Pedro chaniniquë: —¿Jënahuariahax mi shina qui Satanás jicoha pa? Parata xatë mi jonëquë pë iniaxo na. Toca tsi Espíritu Santo qui mi quiaquë rë. 37_Iniaxo tsi quiha parata xatë ja jananiquë jamë bax na. Jahuë ahui qui jia ini quiha ja anina. Jatsi quiha parata tëxë ja bëniquë Chani chitahëhuati ibo bo qui.
v M~~I}}|{tzyxwwbvuttss$qppoUnyml\kk:jchhNgffEeVdcbat`` _d^]\[[SZYYaXX:WmWVVUnUTSSSGRR"PONN~NMLKJJSIfH
G FEE0D-CVBA{@W?$>>:==4 MC
~v
/B~zv uy
Siri tsi quiha noba rëquëyamabo Diós quënani quiha. Quënaxo tsi quiha jato ja shomahuarianiquë, carayana ca Egiptó tsi ja racacaniquë no. Toá tsi ja anicani quiha. Jatsi toa carayana ca mai quima Diós jato mëpiniquë jahuë chamá no. ty
Jatsi Pablo niiniquë. Chaninox pari tsi quiha jato ja pasimaniquë, jahuë mëquë bëë-bëëhacaina. Jatsi jahuë chani ja chitahëhuaniquë: —Ea nicaparicana, Israél ca joni bá. Ea nicacana mato ri, Dios qui aracanai ca carayanabá. s5
Jatsi Moisés yoba, Dios Chani yoati ibo bá quënënina, tihi cabo toá ca yosibá nicamaniquë. Nicamaxo tsi quiha Pablo qui joi ja acaniquë jato bësojó tsi ja chanicano iquish na. —Noqui pi chamahuati chani jayaquí tsi noqui mi yoano ra —i Pablo qui jaca ni quiha. grG
Jatsi Perge ax riquibaya tsi Pisidia mai qui Pablo, Bernabé, tihi cabo bocaniquë. Yaca Antioquía qui ja cahëcaniquë. Cahëhax tsi quiha jodioba catiti xobo qui ja bocaniquë joiti barí no. Jicohax ja tsahocaniquë. wqg
Jaquirëquë Pafos ax riquibaya tsi quiha Pablo, jahuë rabëti bo, tihi cabo bocaniquë Perge qui, naa Panfilia maí ca yaca qui. Perge qui ja cahëcaquë tsi quiha Juan Marcós jisbërianiquë, jahari Jerusalén qui cacasquí na. 8pi
Jatsi ocapijani ca Chipre ototi chamá jisniquë. Jisi tsi quiha Ibo qui ja chitiminiquë, Iboba Chani qui ja ranini quëshpi na. Pisidiá ca Antioquía qui ja bocanina 0oY
Jaha bësopa. Jaboqui mia copixëhi quiha Ibo-iboria. Bëcoxëqui mia ra. Huëstima ca bari no tsi bari huëahai ca jisyamaxëqui mia ra —i yobë qui Pablo niquë. _n7
—Paraxëni ca quiamisxëni ca xo mia ra. Mia ri tsi xo toa Yoshini baquë-baquëria. Mia ri tsi xo toa Dios yoi pasomaharia cato ra. Anomaria tsi xo toa Iboba jabija ca quinia mi yoshihuacatsaina iquia ra. Sm
Jatsi quiha Pabló yobë bëisniquë, Espíritu Santo chama jayaquí na. =ls
Jama, toa yobëcá jato quëtianiquë pë, jahuë chama ya ja chaninayamacano iquish na. Jabi Ibo quima jahuë chama ja casomacasni quiha pë. Yobë qui yoi jato chani ini quiha. fkE
Jabi toa tësëbë ototi ibo, naa Sergio Paulo bax toa yobë yonoconi quiha. Jasca, tiisi naa mai ototi ibo ini quiha. Jatsi quiha Chipre ototi ibobá Bernabe, Pablo, tihi cabo quënaniquë jato bëta chaninacasquí na. j#
Jatsi riquibayá tsi tësëbë ja shitacana ca tsi Pafos yaca qui ja cahëcaniquë. Toa xo tsi quiha yobë ja bëchacaniquë, naa quiamisxëni ca joni ra. Dios Chani yoahai ja nori ca toa yobëcá quëscahuani quiha mahitsa ja nori. Barjesús jahuë janë ini quiha. Qi
Shitahax Salamina icanai ca qui ja rërëcaniquë. Jatsi toa jodioba catiti xobo xo tsi quiha Dios Chani yoatí ja chitahëhuacaniquë. Jabi jato bëta Juan Marcos ini quiha jaa ri, jato mëbixëna. Th!
Jaquirëquë quiha Seleucia yaca qui Bernabé, Pablo, tihi cabo bocaniquë barco bixëna. Espíritu Santó tsi ja raahacani quiha. Barco qui jicoxo tsi quiha Chipre tësëbë qui ja shitacaniquë. g
Jatsi ja samacaniquë. Ja bëhoxcaniquë. Jatsi jato mëquë Bernabé, Pablo, tihi cabo ó ja janacaniquë Dios Chani yoatí shomahuacasquí na. Shomahuaxo tsi quiha jato ja raacaniquë Dios yonoco ja acano. Chipre xo tsi Dios Chani ja yoacanina If
Jatsi huësti barí tsi Ibo qui culto ja acano tsi quiha jato qui Espíritu Santo chaniniquë: —E bax Bernabé, Pablo, tihi cabo tsëcacana jato qui ë axëhai ca yonoco axëna —iquiina. qe ]
Jabi Antioquiá ca iglesia naxërëquë tsi quiha Dios Chani yoati ibo bo, tiisimacanaibo, tihi cabo iniquë. Jabi toá ini quiha Bernabé, Simón naa Negro icanish cato, Cirene ax jonish ca Lucio. Tobi ini quiha Manaén, naa Herodes ya shinahamahacanish cato. Jasca, tobi ini quiha Pablo. Tihi cabo Dios Chani yoati ibo-iboria bo ini quiha toa iglesia ó no. d Jasca, jato yonoco jatihuahax Jerusalén qui Pablo, Bernabé, tihi cabo bacaniquë. Juan Marcos ja bocani quiha jato bëta.c Toatiyá tsi quiha Dios Chani pacananiquë. Mëri ja rëtsamini quiha. Huëstima ca chahahuacanaibo paxa cabo ini quiha. +bO Jatsi quiha Ibobá raani ca angél Herodes tëpastapiniquë, jia tsi Dios ja ocahuayamani iqui na. Xëná jahuë poco piyoni quiha. Jatsi Herodes naniquë. a Chanijano tsi quiha, —Anomaria tsi xo toa ja yoahaina ra. Joni ma xo naa chanihaina, Dios ja nori —i nohiria bo niquë. ` Jatsi jato qui Herodés xaba aniquë jato bëta chaniti. Toa barí tsi quiha jahuë sahuëti-sahuëtiria ja sahuëniquë. Sahuëhax tsi quiha jahuë tronó tsi ja tsahoniquë. Tsahohax Tiro, Sidón, tihi ca yaca ax jonish ca maxo qui chanitsijaniquë: :_m Toatiyá tsi quiha Tiro, Sidón, tihi ca yacatá ca nohiria bo qui caxaxëniria quiha Herodes iniquë. Ja iqui tsi tihi ca yaca ax nohiria maxo Herodes qui jisi bocaniquë ja bëta chaninaxëna, ja bëta iquinacasyamahi na. Cahëhax tsi quiha Herodes palacio ototi ibo, naa Blasto icanai ca ya pari ja chaninacaniquë. Jatsi Blasto qui jia ini quiha toa jaha ja quëëcanaina. Jatsi quiha Blastó jato mëbiniquë jato yacatá cabo ya Herodes rabënamaxëna. Jabi Herodes ya ja rabënacascani quiha jahuë mai xo tsi jato piti ja copicascani quëshpi na. ^ Jatsi Herodés jahuë soldado bo raaniquë Pedro mërati. Mahitsa ja mëra-mëracani quiha. Jatsi Pedro ó bësoni ca soldado bo ja nica-nicaniquë. Mahitsa quiha. Ja cahëyamacani quiha. Jatsi caxaxo tsi cacha jato Herodés raaniquë namëhacati. Jaquirëquë jodioba mai Herodés jisbayaniquë jahuë xobo-xoboriá tsi racaxëna, naa Cesarea yacatá cató no. Chama Herodes rësonina ]3 Huëaquë baquishmarí tsi quiha soldado bá Pedro yopaniquë. Yopahax ja shina-motsiquicaniquë, —¿Jahuënia caraca Pedro sa? —iquiina. K\ Jatsi quiha Pedró jahuë mëquë bëë-bëëhaniquë jato pasimaxëna. Ja pasicaquë tsi quiha ocapijaha ca jato ja yoaniquë: —Preso quima Ibobá ëa tsëcayaquë ra. Jaboqui Jacobo, chahahuacanaibo huëtsa bo, tihi cabo yoacata —i jato qui ja niquë. Yoaxo tsi quiha jato ja jisbayaniquë xobo huëtsá racaxëna. N[ Nëcajacano tsi quiha jari caiti tox-toxhahi quiha Pedro iniquë jicocatsi na. Jarohari tsi caiti ja japëcacaniquë. Japëcaxo tsi quiha Pedro pa ja jiscaniquë. Ja ratëyocaniquë jisi na. Z Jatsi, —¿Jënahuariahax raca nëbi ja ina ra? Cahëyamaqui mia ra —i ja qui nohiria niquë. Jama, —Jisi bëcahuë. Mato parayamaquia. Joquë ra —iria tsi ja niquë. Jatsi, —Tonia jahuë ángel mi nicaquë. Yama xo ra —i ja qui jaca niquë. CY Caxo Pedro quënahai ca joi ja nicaniquë. Nicahax jahari ja jabaniquë ranihi na. Caiti japëcati ja shina-bënoni quiha. —Joquë Pedro ra. Caití nii xo pa —i jato qui ja niquë. X
Xobo qui cahëxo tsi quiha caiti ja tox-toxhaniquë. Jatsi Rode, naa xobó ca yonati caniquë, tsohuëcara joha ca jisi na. %WC Ocapijaha ca shinapama tsi María, naa Juan Marcos jahëhua xobo qui Pedro caniquë. Toá tsi quiha huëstima ca nohiria mani ini quiha, bëhoxhi na. 6Ve Jatsi Pedro bësoyoiniquë. —Jabija pa. Ibobá huësti ca ángel raaquë pa, ëa tsëcati, Herodes, jodioba chama bo, tihi cabá ëa ayamano iquish na —i Pedro niquë. uUc
Toca tsi quiha jariapari ca soldado ba maxo ja huinocaniquë. Jaquirëquë maxo huëtsa ja huinocaniquë. Huinohax preso caiti qui ja cahëcaniquë, naa yaca qui huajati cato. Jatsi quiha jato bax caiti japëquëniquë ra; jamë no. Jatsi ja huajacaniquë. Huajahax tsi quiha bahí tsi ja bocani quiha. Jatsi calle huësti cató tsi angél Pedro jisbërianiquë. Jatsi quiha ángel Pedró banahuaniquë. Toca tsi quiha preso quima ja tsëquëniquë. Jabi angél aca ca ja cahëyoiyamani quiha, ja tënamëhai nori ca quëscahuaquí na. cS? Jatsi, —Mi saco, mi zapato bo, tihi cabo sahuëhuë ra —i ja qui ángel niquë. 7Rg Jatsi jahuë naquëtë tsi quiha Iboba ángel jisiquitapiniquë. Toá tsi nii ja ini quiha. Jasca, naquëtë qui huahuani quiha huëana. Jatsi angél Pedro pipaisahaca tsi quiha ja bësomaniquë. —Mëri, mëri, niitsina —i ja qui ángel niquë. Jatsi jahuë mëquënë́ ca cadena xapaquëniquë. `Q9 Jatsi huëaquë tsi baquishmarí tsi quiha tsëcahacati Pedro iniquë. Huëaquë tsi jodiobo bësojo xo tsi Pedro Herodés copicasni quiha. Jama, toa baquichá tsi quiha oxa Pedro iniquë, dos ca soldado bo naxërëquë no. Jasca, cadená tsi nëxë ja ini quiha. Jasca, naquëtë cacha nii ini quiha dos ca jaha bësohai ca soldado bo. P% Jama, presó ca Pedro ó soldado bo bësono tsi quiha ja bax iglesiá ca nohiria bo bëhox-bëhoxniquë. Preso quima Pedro paquëmahacanina QO Tsamixo tsi quiha preso qui Pedro ja nanëniquë. Nanëxo tsi quiha huëstima ca soldado bo ja jananiquë Pedro ó bësoti. Cuatro ca maxo bo ja janani quiha. Jasca, jatiroha ca maxo ó tsi cuatro ca soldado bo ini quiha. Jabi pascua fiesta quirëquë jodiobo qui Pedro ja mëacasni quiha nohiria bo bësojó xo tsi copixëna. FN Jaha tsi shina-raniniquë jodiobo ra. Ja rani-ranicanai ca jisi tsi Pedro qui ja tsaminiquë jaa ri. Jabi ocapijani quiha jodioba fiestá no, naa levadura yama ca mapari ja picaniquë no. UM# Jariapari tsi quiha Jacobo, naa Juan rëquëmë ja tëpasniquë saipí no. RL Toatiyá tsi quiha chahahuacanaibo tënëmatsi chama Herodés huaniquë. xKi Ofrenda catiaxo tsi quiha Bernabé, Pablo, tihi cabo qui ja acaniquë Jerusalén ca yosibo qui ja bocano.]J3 Jatsi jodioba maí ca chahahuacanaibá tënë-tënëniquë biniaquí na. Jatsi quiha Antioquiá ca chahahuacanaibá ofrenda raaniquë jato mëbicasquí na. Parata ati tiisi jayaquí tsi jato qui ja acani quiha. eIC Jabi jato maxo ó tsi huësti ca joni, naa Agabo icanai ca ini quiha. Cahëhax iglesiá tsi Agabo niiniquë chahahuacanaibo yobaxëna. —Basima tsi xo nohiria bá piti biniatiya iquia ra. Paxnacaxëcani quiha naa carayanaba mai tëquë ó ca nohiria bo rë —i jato qui ja niquë. Jabi ocapijani quiha, carayana ca chama Claudió yonaniquë no. ~Hu Jasca, toatiyá tsi quiha Jerusalén ax huësti huësti ca Dios Chani yoati ibo bo bëcaniquë Antioquía qui. 7Gg Jatsi Pablo ja jisniquë. Jaquirëquë quiha Pablo ja bëniquë jahari Antioquía qui. Jatsi toa xo tsi quiha huësti ca año ja raacaniquë chahahuahai ca carayanabo ya. Huëstima ca nohiria bo tiisimahi ja icani quiha. Jabi Antioquiá pari tsi “Cristiano bo” chahahuacanaibo quënahacani quiha. ^F5 Jaquirëquë riquicaya tsi Tarso yaca qui Bernabé caniquë, Pablo mëraxëna. SE Jabi shinajiaxëni ca joni Bernabé ini quiha. Espíritu Santo rëamë ja ini quiha. Jasca, chamaxëni Ibo qui ja chitimihai ca ini quiha. Ja iqui tsi huëstima ca carayanabo Ibo quiri bësoniquë ra. 4Da Cahëxo tsi quiha Diós toá ca carayanabo xabahamani ca ja jisniquë. Jatsi quiha ja raniniquë. Jasca, jia tsi jato ja yobaniquë, Ibo quima ja casoyamacano iquish na. yCk Jabi Ibo quiri carayanabo bësoni ca nicaxo tsi quiha jato qui Bernabé Jerusalén ca iglesiá raaniquë. B Jia tsi Ibobá jato mëbini quiha. Jatsi quiha huëstima ca carayanabá chahahuaniquë. Ibo quiri ja bësocani quiha jato ri. pAY Jasca, toatiyá tsi quiha Antioquía yaca qui huësti huësti ca chahahuahai ca jodiobo bocaniquë, carayanabo qui Ibo Jesu Chani jia ca yoaxëna. Carayanaba mai, naa Chipre, Cirene, tihi cató ca racahai ca jodiobo bocani quiha. @9 Esteban axo tsi quiha chahahuacanaibo huëtsa ri yositsi nohiria bá huaniquë. Ja iqui tsi nëama ja jabacaniquë. Fenicia mai, Chipre mai, Antioquía yacata, tihi cabo qui ja jabacaniquë. Toa xo tsi quiha jato jimibo qui, naa jodiobo qui roha Dios Chani ja yoacaniquë. ? Jatsi Pedró yoaha ca nicahax tsi quiha ja rani-ranicaniquë. Jënëni quiha ja qui ja quësocanaina. —Carayanabo xabahamacatsi quiha Dios ra. Jato bësomacatsi quiha pa —i jaca niquë Dios ocahuahi na. Antioquiá ca carayanabá chahahuanina 6>e Jatsi jato qui Espíritu Santo Diós aca nori ca ë cahëhitaquë ra, naa noqui ja ani jascaria, naa noba Ibo Jesucristo qui no chitiminiquë no. Jatsi ¿jënahuariaxo raca Diós acai ca ë jënëna? —nëa tsi quiha Jerusalén ca yosibo qui Pedro nëcaniquë carayanabá chahahuacanai ca yoati na. 9=k Jatsi Ibo Jesú noqui yoani ca ë shinahitaquë: “Jënë́ tsi ashimahi quiha ashimati ibo Juan. Jama, Espíritu Santó tsi ashimahacaxëqui mato ra” i noqui ja ni quiha. <- Jicoxo tsi quiha Dios Chani yoatí ë chitahëhuahitaquë. Jatsi naa carayanabo qui Espíritu Santo botëniquë, naa noqui ja botëni jascaria. m;S Mato qui chani yoaxëhi quiha, mia, mí-nabo, tihi cabo xabahamati” i ja qui ángel itaha quiha. :
Jatsi quiha jahuë xobó ca niihai ca ángel ja jisi ca yoati noqui ja yoahitaquë. “Jope yaca qui joni bo raahuë Pedro biti. q9[ Jatsi quiha “Raquëhaxma tsi jato bëta cata” i ë qui Espíritu Santo itaha quiha. Jatsi ë cahitaquë. Jasca, ëa chimatihitaquë seis ca xatë bo ri. Jatsi carayana ca Cornelio xobo qui no jicohitaquë, naa noqui tëquëta. 8 ‘Toatiyá tsi quiha noho racahai ca xobo qui tres ca joni cahëhitaquë. Cesarea yaca quima ja raahacacahitaha quiha ëa biti. P7
Tres tsi quiha ja ocaniquë ra. Jaquirëquë mana ja tërohacaniquë. &6E Jatsi mana ca joi ë qui chanitëquëhitaquë pa. “ ‘Jënima tsi xo naa piti ra’ ii quiha Dios ra. ‘Pinoma’ iyamahuë” i ë qui joi ita quiha. 5 Jama, ë quëbiniquë: “Jishopë, Ibobá. Anoma ra. Noba jabi pasomaha ca ë piyamapistiarianiquë ra” i ë itaquë. s4_ Jatsi ë qui chanihai ca joi ë nicahitaquë. “Tëpashuë. Pihuë, Pedró” i ë qui joi itaha quiha. 3w E tsaya-tsayahitaquë ra. Tsayaquí tsi ja xara ca huëstima ca yohina bo, rono bo, isa bo, tihi cabo ë jisitaquë. `29 —Huësti barí tsi Jope qui shishopama tsi ë tënamëhitaquë bëhoxhi na. Tënamëquí tsi jahuëcara ca, naa raiti jahëhuaxëni ca mai qui botëhai ca ë jisitaquë. Jahuë cuatro ca papotó acha quiha. ]13 Jatsi quiha ja qui ocapijani ca jato qui bërohuati Pedró chitahëhuaniquë: 50c —¿Jëniriahax carayanabo qui shishohi mi cahitaha rë? ¿Jëniriahax jato bëta tsi mi oriquihitaha? Anoma quiha —i Pedro qui jaca niquë ja qui quësocatsi na. p/Y Jatsi Jerusalén qui Pedro bacaquë tsi quiha ja qui jodioba chahahuacanaibo quësoniquë. Quësohax,
. Jatsi quiha Dios Chani carayanabá bini ca Dios Chani chitahëhuati ibo bo, jodioba maí ca chahahuacanaibo, tihi cabá nicaniquë. 7-g
0Jatsi Jesucristo janë́ tsi jato ashimaxëquia ra —i jahuë jimibo qui Pedro niquë. Jato ja ashimaquë tsi quiha Pedro ja nicacaniquë tihi ca bari tsi ja chitëno.1,[
/Jatsi Pedró chaniniquë: —¿Tobi ni toa jato ë ashimahai ca jënëmacatsai cato pa? Noqui jodiobo jascariá tsi naa carayanabá Espíritu Santo biquë jato ri ra. N+
.Jasca, jamëri ca joi bá tsi Dios ja ocahuahai ca ja nicacaniquë. p*Y
-Jatsi Pedro ya bëcanish ca jodiobo ratëniquë, carayanabo qui Espíritu Santo Diós ani ca jisi na. t)a
,Jari Pedro chanino tsi quiha ja qui nicacanaibo qui Espíritu Santo botëniquë; naa carayanabo qui. /(W
+Jabi Jesu jonox pari no tsi Dios Chani yoati ibo bo chani-chanipaoniquë ja yoati na. “Jahuë chamá tsi masahacaxëhi quiha toa ja qui chitimicanaiba jocha ra” i jaca paoni quiha —nëa tsi Cornelio, jahuë xobó cabo, tihi cabo qui Pedro nëcaniquë. Carayanabá Espíritu Santo binina '9
*Jatsi nohiria bo qui jahuë chani yoatí Jesú noqui raaniquë. “Jatiroha ca nohiria bo, naa bësoyama cabo, bëso cabo, tihi cabo copixëquia ja acanai ca quëshpi na. Tocati chama Diós ë qui ani quiha” i noqui Jesu ni quiha. Jasca, naa Chani yoatí no raahacaniquë ra. &&E
)Jatsi Jesu no jisniquë, naa jahuë rabëti bo. Jisyamahi quiha nohiria tëxë. Jama, noqui, naa ja bëta i-ibëquipaonish cabá jisniquë. Rëquë Diós noqui bini quiha tihi cabo no yoano. Jasca, naa bësotëquëmahacanish ca Jesu ya no oriquiniquë. Ja bëta jënë no aniquë ra. -%S
(Jatsi tres bari tsi ja raaniquë mai xo na. Jaquirëquë jahuë Jesu Diós bësotëquëmaniquë. Bësomaxo tsi quiha jahuë Jesu Diós jismaniquë nohiria bo qui. S$
'Jabi naa Jesu ya no bohopaoniquë ra. Jatiroha ca ja anina, naa jodioba mai, Jerusalén, tihi cabo xo ja ayoni ca no jisniquë ra. Jatsi quiha naa Jesu ja acaniquë ra, cruzó tsi tooxacanai cató no. #w
&Jatsi quiha jahuë Jesu qui chama Diós aniquë Espíritu Santó no. Toa chamá tsi huëstima ca jia ca jahuë bo Jesú ani quiha. Jasca, yoshi jaya cabo ja jënimahuaniquë. Co-copama tsi quiha jia tsi ja tocaniquë, Dios ja bëta ini iqui na. "
%¿Jodioba mai ó tsi ocapijani ca ma nicayamayamani? Jabi jariapari tsi quiha ashimati ibo Juan yamabá Jesu ashimaniquë Galilea xo na. j!M
$Jabi jodiobo qui pari jahuë Chani Diós raani quiha. Jariapari tsi Dios ya rabënamati Chani jato qui jahuë Jesucristó yoani quiha. Jabi jahuë baquë tsi xo toa jatiroha caba Ibo-iboria, naa jodiobo, carayanabo tëquë. h I
#Jaboqui nohiria bo tëquë, naa ja qui aracascanaibo, jia ca acanaibo, tihi cabo bichi quiha. f E
"Jatsi chaniti Pedró chitahëhuaniquë: —Jabija ca ë cahëyamaniquë rë. Oquë noqui jodiobo iqui ca ë quëscahuani quiha rë. Jama xo ra. Yama tsi xo toa oquë ca nohiria bo Dios qui iquia. Jaharisi ca xo ra. X )
!Ja yoaha ca nicaxo tsi bamaxoma tsi joni bo mi qui ë raatapihitaquë mia biti. Noqui jia tsi xo mi johana ra. Jaboqui nëá xo noa, noqui tëquëta, Dios bësojó no. Ibo Dios Chani, naa mi yoaxëti ca nicariacasqui noa ra. Ihuë —nëa tsi Pedro qui Cornelio nëcaniquë. Carayana ca Cornelio xobo xo tsi Dios Chani Pedró yoanina i K
Jasca, “Jope yaca qui joni bo mi raano. Toá xo joni ra, naa Simón Pedro icanai cato. Bichi ja bocano. Simón ya, naa yohina bichi shomahuati ibo ya racahi quiha; naa ia quëpë ca xobó cato” i ë qui ja itaha quiha. s _
“Mi bëhoxhaina, noitiria cabo mi mëbihaina, tihi cabo Dios qui jia quiha” i ë qui ja itaha quiha. @y
Jatsi quiha Cornelió quëbiniquë: —Bari huëtsa, naa matoroco bari bëhoxpama tsi ëa bësojó ca niihai ca joni, naa bajra-bajrahai ca sahuëti sahuë ca ë jisitaquë ra. ve
Ja tsi xo toa carayana ca Cornelió ëa bënaquë tsi ë jotapihitaquë. “Jishopë. Cacasyama xo ëa” i jato qui ë yamahitaquë ra. Jatsi jaboqui mia nicacasquia. ¿Jënixo tsi ëa mi bënaha? —nëa tsi ja qui Pedro nëcaniquë.
Jatsi jato qui Pedró chaniniquë: —Noqui jodioba yoba pasomaha tsi xo toa mato carayanabo ya no rabënabëquihaina ra. Dios qui yoi ë quëscahuani quiha. Jama, yama tsi xo toa yoi cato, jënima xo carayanabo tëquë, tihi cabo ëa Diós jismahitaquë ra. uc
Jatsi Cornelio xobo qui Pedro jiconiquë. Jicoxo tsi quiha huëstima ca nohiria mani ca ja jisniquë. kO
Jama, Pedró joimaniquë. Joimahax, —Niihuë. Joni roha xo ëa ri ra —i ja qui Pedro niquë. `9
Jatsi jahuë xobo qui Pedro cahëquë tsi quiha ja bësojó tsi Cornelio mëniniquë. {o
Oxabaya riquibaya tsi huëaquë tsi quiha Cesarea yaca qui ja cahëcaniquë. Jabi Pedro ó Cornelio pasoni quiha. Jaha pasoquí tsi quiha jahuë jimi bo, jahuë rabëti bo, tihi cabo ja catiani quiha, Pedro chani ja nicacano iquish na. T!
Jatsi quiha joni bo qui joi Pedró amaniquë ja bëta baquichá oxati. Jatsi huëaquë tsi baquishmari tsi quiha jato bëta Pedro caniquë. Jasca, bocani quiha Jopé ca chahahuacanaibo rabë cato. fE
Jatsi ja quëbicaniquë: —Noqui capitán Cornelió raahitaquë ra. Shinajiaxëni ca Dios qui arahai ca joni quiha. Jasca, jodiobo nohiria bo qui jia quiha. Jabi ja qui ángel chanihitaquë ra. “Pedro qui chani raahuë, mi xobo qui ja jono iquish na” i ja qui ja ita quiha. Johuë. Mi chani nicacatsi quiha —i Pedro qui joni bo niquë.
Jatsi quiha joni bo qui Pedro botëniquë. Botëhax, —Pedro xo ëa ra. ¿Jënihax tsi ma bëcana? —i jato qui Pedro niquë.
Joihuë. Jato qui botëtsina. Raquëhaxma tsi jato bëta cata, jato ë raahitaha quëshpi na —i Pedro qui Espíritu Santo niquë. .U
Nicayamahi quiha Pedro. Ja tënamëhai ca yoati shinahi ja ini quiha. Jatsi ja qui Espíritu Santo chaniniquë: —Jisa. Mia bënahi quiha tres ca joni bo ra. W'
Cahëhax, —¿Nëa racahi ni Simón Pedro ra? —i jaca niquë quënahi na. 7g
Jatsi quiha Pedro shina-shinaniquë ja jisni ca yoati na. Shinajahuano tsi quiha Cornelió raani ca joni bo jahuë xobo qui cahëniquë. Caiti cacha nii quiha ja icaniquë. ]
3
Trés tsi joi nëcani quiha. Jatsi nai qui raiti chahita tërohacatapiniquë. #
Jatsi joi chanitëquëniquë: —“Jënima tsi xo naa piti ra” ii quiha Dios. Jatsi “Pinoma” iyamahuë —i ja qui joi niquë.
Jama, picasyamaniquë Pedro. —Jishopë, Ibobá. Pinoma xo ra. Noba jabi pasomaha tsi xo toa no pihaina iquia —i Pedro niquë. |
q
Jatsi quiha chanihai ca joi Pedró nicaniquë: —Joihuë, Pedró. Tëpashuë. Mi pino ra —i ja qui joi niquë. O
Jabi jaxara tsi quiha yohina bo, rono bo, isa bo, tihi cabo iniquë. I
Jatsi nai japëquëhai ca ja jisniquë. Japëquëjaquë tsi quiha jahuëcara ca, naa raiti jahëhuaxëni ca mai qui botëhai ca ja jisniquë. Jahuë cuatro ca papotó tsi ja botëmani quiha. w
Bëhoxpama tsi quiha ja paxnaniquë. Ja oriquicasni quiha. Jari ja bëtë-bëtëcano tsi quiha Pedro tënamëniquë. !;
Huëaquë tsi quiha, naa matoroco barí tsi quiha Jope basima ja icaniquë. Jasca, matoroco bari tsi quiha xobo cacha Pedro caniquë bëhoxhi na. y
Quënaxo tsi quiha angél yoaha ca jato qui ja yoaniquë. Yoaxo tsi quiha Jope qui jato ja raaniquë Pedro ja bicano. P
Jatsi quiha ja qui chaninish ca angél jisbayaniquë. Jisbayajahuaquë tsi quiha dos ca yonati bo, huësti ca soldado, naa Dios qui arahai cato, tihi cabo ja quënaniquë, Pedro qui ja bocano. %
Simón ya, naa yohina bichi shomahuati ibo ya racahi quiha; naa ia quëpë ca xobó cato —nëa tsi quiha Cornelio qui ángel nëcaniquë. r]
Jaboqui joni bo Jope yaca qui mi raano. Toá xo joni, naa Simón Pedro icanai cato. Bichi ja bocano ra. }
Jatsi ángel Cornelió tais-taisniquë raquëhax na. Jatsi, —¿Jahuë ni, Taitá? —i Cornelio niquë. Jatsi angél quëbiniquë: —Mi bëhoxhaina, noitiria cabo mi mëbihaina, tihi cabo Dios qui jia quiha. Jaboqui mia shinahi quiha Dios. V %
Toatiyá tsi quiha yata, a las tres tsi bëhoxpama tsi Cornelio tënamëniquë. Jahuë xobo qui jicohai ca ángel ja jisniquë, naa Diós raani ca ángel. Jicohax, —Cornelió —i ja qui ángel niquë. |q
Jasca, shinajiaxëni ca Dios qui arahai ca joni ja ini quiha. Jasca, Dios qui aracani quiha jahuë ahuini, jahuë xocobo ri. Jasca, noitiria cabo qui parata ja ani quiha. Dios qui ja bëhoxrohani quiha. Tihi tsi ja ani quiha Dios noiquí na. 8~ k
Jabi Cesarea yacatá tsi quiha carayana ca Cornelio racaniquë. Soldado capitán ja ini quiha. Jabi huëstima ca soldado bo ja yonani quiha, naa Italia mai ax bëcanish cabo. !}; +Jatsi naama tsi quiha Jope ó tsi Pedro chitëniquë tiisimahi na. Simón icanai ca joni ya ja chitëni quiha, naa yohina bichi shomahuati ibo ya.| *Jatsi ocapijani ca Jope yacatá ca nohiria bo nicayoniquë. Jatsi quiha Ibo qui huëstima ca nohiria chitiminiquë. `{9 )Jatsi Pedró mëhachahaca tsi ja nimaniquë. Jatsi toá ca mani ca chahahuacanaibo, bënë imanish ca yoxa bo, tihi cabo ja quënaniquë. Quënahax, —Nëá xo mato Tabita ra. Bëso xo ra —i jato qui ja niquë. z7 (Naquëtë qui jicoxo tsi quiha Pedró nohiria bo raaniquë cacha. Raahax ja mëniniquë bëhox-xëna. Bëhoxhax tsi quiha bësoyama ca yoxa quiri ja bësoniquë. —Tsahohuë, Tabitá —i ja qui ja niquë. Jatsi quiha ja bëpëquëniquë. Pedro jisi tsi quiha ja tsahoniquë. 4ya 'Jatsi jato bëta Pedro caniquë nicahax na. Ja cahëquë tsi quiha mana ca naquëtë qui nohiria bá boniquë. Toá tsi bënë imanish ca yoxa bo mani ini quiha. Arapama tsi quiha Dorcás quëshani ca saco bo, sahuëti bo, tihi cabo Pedro qui ja jismacaniquë. Noitiria cabo bax ja ani quiha. ixK &Jatsi Lida yacatá tsi Pedro iqui ca ja nicacaniquë. Basima ja ini quiha. Nicaxo tsi quiha dos ca joni bo ja qui ja raacaniquë chani ya, Pedro bicasquí na. Cahëhax, —Mëri tsi Jope qui johuë —i ja qui jaca niquë. w% %Toatiyá tsi ja rësoniquë iquihax na. Jatsi jahuë rabëti bá jahuë yora ashimahaca tsi quiha mana ca naquëtë ó tsi ja janacaniquë. kvO $Jasca, Jope icanai ca yacatá tsi quiha shinajiaxëni ca yoxa racaniquë. Tabita jahuë janë ini quiha. Jabi Carayanaba joí tsi quiha Dorcas ja quënahacani quiha. Jasca, noitiria cabo mëbihi naa yoxa i-ipaoni quiha. 3u_ #Jatsi jënimahuahacanish ca Lida, Sarón, tihi ca yacatá ca racacanaibá jisniquë. Jisi tsi quiha Ibo quiri ja bësoyocaniquë ra. Yoxa Pedró bësotëquëmanina t! "Jatsi quiha Pedro ja qui chaniniquë: —Mia jënimahuahi quiha Jesucristo, Eneás. Joihuë. Mi oxati shomahuahuë —i ja qui ja niquë. 6se !Caxo tsi quiha Eneas icanai ca joni ja bëchaniquë toa xo na. Noitiria ca joni ja ini quiha. Ocho año no tsi jahuë oxati raca ja ini quiha. Choni jahuë yora ini quiha. !r; Toatiyá tsi quiha chahahuacanaibo qui shishohi Pedro caniquë, naa yaca huëtsá ca racacanaibo qui. Jabi Lida icanai ca yaca qui ja cani quiha. lqQ Jaquirëquë quiha chahahuacanaibo, naa jodioba maí cabo, Galileá cabo, Samariá cabo, tihi cabo nohiria bá yosiyamaniquë. Jia tsi quiha ja raca-racacani quiha. Jatsi chamananiquë ja chitimicanaina ra. Jasca, Espíritu Santó jato mëbiniquë. Chahahuaniquë huëstima cabo. Jia tsi Iboba yoba ja banahuariacaniquë. Lida yaca qui Pedro canina Sp Jama, ja acascanai ca chahahuacanaibá nicaniquë. Nicaxo tsi quiha Pablo ja mëbicaniquë ja paxano iquish na. Jatsi Cesarea yaca qui ja bocaniquë. Toa xo tsi quiha Tarso yaca qui ja raacaniquë ra. o) Jama, ja bëta joi mëraniquë carayanaba joi chanihai ca jodiobo. Jato qui yoi ini quiha ja chanihaina. Ja iqui tsi Pablo ja acascani quiha. n} Jatsi quiha Chani chitahëhuati ibo bo ya Pablo co-coniquë. Jasca, toa xo tsi Iboba Chani ja yoa-yoaniquë raquëxoma. Qm Jatsi quiha Bernabé Pablo mëbiniquë. Chani chitahëhuati ibo-iboria bo qui Pablo ja boni quiha. Boxo tsi quiha Pablo qui ocapijani ca jato qui ja yoaniquë. Yoaquí tsi quiha Damasco quinia ca bahí tsi ja qui Ibo jisiquinina, ja qui Ibo chaninina, Damasco xo tsi Ibo Chani ja yoanina, tihi cabo jato qui ja bërohuaniquë. Dl Jatsi Jerusalén qui cahëhax tsi quiha Jerusalén ca chahahuacanaibo qui Pablo riicasniquë. Jama, ja qui ja raquëcaniquë. Chahahuahai ca ja iqui ca ja quëscahuayamacani quiha. Xk) Jama, quinia huëtsá tsi quiha Pablo paxaniquë ra. Baquichá tsi quiha yacatá ca panë xo tsi Pablo chahahuacanaibá botëmaniquë mai qui. Cacanó tsi ja botëni quiha. Toca tsi quiha Pablo paxaniquë. >ju Jama, ja acascanai ca Pabló nicaniquë. Jatsi ja quinia-quinianiquë. Jatiroha ca bari, jatiroha ca baquicha, tihi cató tsi quiha yacatá ca caiti bo ó ja bësocaniquë axëna. i} Jatsi quiha jodioba chama bá Pablo acasniquë huëstima ca bari quirëquë. Ati planes ja acani quiha shinaxo na. )hK Jama, raquëxoma tsi quiha Dios Chani Pabló yoa-yoaniquë. Cristo, naa jato Xabahamati Ibo Jesu iqui ca jato ja jismani quiha. Jama, toa Damascó ca jodiobá jahuë chani chahahuayoicasyamaniquë rë. Pablo chani quëbitimaxëni ja icani quiha. Damascó ca jodiobá Pablo acasnina Vg% Jatsi ratëyocaniquë jahuë chani nicanish cabo. —Jia ma. ¿Jerusalén ca Jesu qui chitiminish cabo tënëmapaonish ca ma ni naa sa? ¿Nëá ca chahahuacanaibo qui tsamihi ja joyamayamahitaha? ¿Jerusalén ca arati iboba chama bo qui ja bocasyamayamahitaha? —nëa tsi quiha nohiria bo nëcaniquë jahuë chani nicahax na. .fU Chahahuaxo tsi quiha jodioba catiti xobo bo xo tsi Dios Chani yoati Pablo chitahëhuaniquë. Yoahi tsi, —Dios Baquë yoi xo Jesu ra —i jato qui ja niquë. :em Jatsi ja oriquiniquë. Oriquihax ja chamaniquë. Jatsi quiha toa Damascó ca chahahuacanaibo ya ja chitëniquë ichariama ca barí no. Damasco xo tsi Dios Chani Pabló yoanina \d1 Jatsi quiha Pablo taistapiniquë ra. Jahuëcaraca, naa sani tsapa jascaria ca jahuë bëro quima ririquiniquë. Jatsi jënima quiha jahuë bëro iniquë. Jatsi Pablo joiniquë. Jasca, ja ashimahacaniquë. vce Jatsi quiha Pablo mërahi Ananías caniquë. Jahuë xobo qui jicoxo tsi quiha Pablo ó tsi jahuë mëquë ja jananiquë. Janahax, —Jisa, ëbë xatë Pabló. Ibo Jesú ëa raaquë, naa bahí tsi mi qui jisiquihitahax ca jasca cato. Ea ja raaquë ra, mi taistëquëno, Espíritu Santo mi rëahacano iquish na —nëa tsi quiha Pablo qui Ananías nëcaniquë. qb[ Jasca, noho janë iqui tsi ja tënë-tënëxëhai ca ja qui jismaxëquia —i Ananías qui Ibo niquë. a Jama, Ibo nëcaniquë: —Cata. Toa joni ë biniquë, carayanabo, país ca chama bo, jodiobo, tihi cabo qui noho Chani ja bono. L` Jasca, nëri ja johitaquë rë noqui, naa mi qui chitimicanaibo qui tsamixëna. Carta jaya quiha arati ibo ba chama bo jismati. Preso qui noqui bocatsi quiha iquia —i Ibo qui Ananías niquë. ]_3
Jatsi Ananiás quëbiniquë: —Jishopë, Ibobá. Huëstima ca nohiria bá ëa yobayamëquë naa joni yoati na. “Jerusalén ca chahahuacanaibo tënëmahi quiha” icani quiha ra. Anoma xo naa joni iquia. u^c Jasca, ja tënamëhai cató tsi mia ja jisquë ra. Jahuë naquëtë qui mi jicohaina, mi mëquënë́ tsi jahuë bëro mi motsahaina taismaxëna, tihi ca tsi ja jisquë tënamëquí na —nëa tsi quiha Ibo nëcaniquë Pablo yoati na. Q] Jatsi, —Mëstëxëni icanai ca bahi qui catá. Toá xo xobo ra. Jahuë ibo tsi xo Judas. Jahá chitëhi quiha Pablo, naa Tarsó racapaonish cato. Jaha xo tsi nicahuë. Jaboqui bëhoxhi quiha. \
Jabi Damasco yacatá tsi racaniquë Ananías icanai cato; naa Ibo qui chitiminish ca joni. Naa joni qui noba Ibo jisiquiniquë ja tënamëhai cató no. Jisiquihax, —Ananiás —i ja qui Ibo niquë. Jatsi, —Nëá xo ëa, Ibobá —i ja qui Ananías niquë. [ Jatsi tres bari tsi quiha ja taisyamaniquë. Jasca, piti, jënë, tihi cabo ja ayamaniquë. Pablo qui Ananías raahacanina (ZI Jatsi quiha Pablo joiniquë. Niihax ja bëpëquëniquë. Bëco quiha ja iniquë ra. Ja taisyamani quiha. Jatsi quiha Damasco yaca qui Pablo ja mëpicaniquë. Y Jabi toa joi nicacaniquë Pablo banahuahai ca joni bo ri. Nicahax ja shina-risiquicaniquë. Yama ca ja jiscani quiha. WX' Toa ax tsi mi qui yoahacaxëti xo toa mi axëti cato —i ja qui joi niquë. &WE Jatsi, —¿Tsohuë ni mia, Ibobá? —i Pablo niquë. Jatsi, —Jesu xo ëa ra. Noho rabëti bo tënëmaqui mia rë. Niitsina. Yaca qui mi jicono ra. /VW Mai qui paquëxo tsi quiha ja qui chanihai ca joi Pabló nicaniquë. —Jisa Pabló. ¿Jënixo tsi noho rabëti bo tënëma-tënëmahai rë? —i ja qui joi niquë.
~}|{bzyyxAwvUuuptt5sqqGp onnml(khjdii2gfeedDchcb)a`R_w^^]] \6[ZZ#XXVVUATRR
Q$P5ONNM_LzL JIFH`GFFEDsCBAA'@@?q>> == ;:99866Y55r433221100$//#.`-->,R++ *3)v(''&%%!$*#a"8! A ] B @ _}
SU_,
g F
B P< &EJa iqui tsi chahahuacanaibá Pablo raaniquë ra ia quëpë qui. Jama, Berea ó tsi quiha Silas, Timoteo, tihi cabo chitëniquë chahahuacanaibo mëbixëna. E
Jatsi quiha Berea xo tsi Dios Chani Pabló yoahi ini ca Tesalonicá ca jodiobá nicaniquë. Nicahax ja bëcaniquë pë nohiria bo yosixëna. Pablo qui nohiria bo ja itsisnamacaniquë ra. ,Q Jatsi Jesu qui chitiminiquë huëstima ca jodiobo. Jasca, chahahuaniquë huëstima ca carayana ca joni bo, yoxa bo, tihi cabo ri, naa nohiria rëquëninicanaibo. jM Jabi Tesalonicá ca jodiobo oquë naa Bereá cabo ini quiha. Pablo chani qui ja nica-nicariacani quiha. Jatiroha ca barí tsi quiha Quënëhacanish cabo ja tsaya-tsayacaniquë, jabija ca Pabló yoahai ca iqui ca cahëxëna. )K
Jatsi bamaxoma tsi quiha Berea yaca qui Pablo, Silas, tihi cabo chahahuacanaibá raatapiniquë. Cahëhax tsi quiha jodioba catiti xobo qui ja bocaniquë. H Jatsi paquëmanox pari tsi quiha chama bá parata bicasniquë pë. Jatsi Jasón, chahahuacanaibo, tihi cabá jato qui parata aniquë paquëmahacaxëna. Yaca Berea qui Pablo Silas shishonina {
oJatsi shina-huëjënaniquë yacatá ca nohiria bo, jato chama bo ri, jato qui ja quësocanai ca nicahax na. { oJasca, noba Jasón tsi xo toa naa joni bo otohaina ra, jahuë xobo xo no. Jasca, noba chama-chamaria yoba pasomaha chanicani quiha pë. “Tobi chama huëtsa, naa Jesu icanai cato” icani quiha ra —nëa tsi chama bo qui ja nëcacaniquë. V %Pablo, Silas, tihi cabo ja yopacaniquë. Yopaxo tsi quiha xobo ibo Jasón, toá ca chahahuacanaibo huëtsa bo, tihi cabo ja xërëcaniquë cacha yacatá ca chama bo qui. Xërëpama tsi quiha ja quënacaniquë: —Jatiroha cato xo tsi nohiria bo yosicani quiha naa Pablo, Silas, iqui noa. Jaboqui noba yaca qui ja bëcahitaquë pë. K
Jatsi ja chahahuacaquë tsi quiha toa chahahuayamahai ca jodiobo caxaniquë. Caxaxo tsi quiha plazá ca bohohai ca chiquixëniria ca joni bo ja catiacaniquë ja yosicano. Yosipama tsi quiha Jasón icanai cato xobo qui ja jabacaniquë Pablo, Silas, mërahi na. Cacha, naa yacatá ca nohiria bo qui jato ja bëcasni quiha. yJatsi quiha chahahuaniquë huësti huësti ca jodiobo. Chahahuahax tsi quiha Pablo, Silas, tihi cabo qui ja riicaniquë. Jasca, chahahuaniquë huëstima ca Dios qui aracanai ca carayanabo ri. Chahahuaniquë huëstima ca chama ba ahui bo ri. 3Chaninaxo tsi quiha Dios Chani jato qui ja bërohuaniquë. Cristó tënëxëhaina, ja rësoxëhaina, ja bësotëquëxëhaina, tihi cabo jato Xabahamati Ibo iti nori ca ja jismani quiha. —Mato Xabahamati Ibo-iboria tsi xo naa Jesu ë yoahaina iquia —i jato qui ja niquë. &ECahëxo tsi quiha jato catiti xobo qui Pablo caniquë. Jahuë jabi quiha. Tres ca joiti bari no tsi quiha Dios Chani yoati tsi jato bëta ja chaninaniquë. < sFilipos ax riquibaya tsi quiha Anfípolis, Apolonia, tihi ca yaca bo Pablo Silas nataniniquë. Natanihax Tesalónica qui ja cahëcaniquë. Toá tsi jodioba catiti xobo ini quiha. 5c(Jatsi preso jisbaya tsi quiha Lidia xobo qui ja bocaniquë, toá ca chahahuacanaibo qui chanixëna. Jato ja chamahuani quiha. Chamahuaxo tsi quiha ja jisbayacaniquë. 5'Raquëhax tsi quiha preso qui ja bocaniquë ishima tsi preso quima jato mëpixëna. Mëpihax tsi quiha jato yaca cacha qui jato ja chimaticaniquë. 3&Jatsi quiha yacatá ca chama bo qui Pablo chani policiá yoaniquë. Romanobo Pablo, Silas, tihi cabo ini ca nicahax ja raquë-raquëcaniquë. lQ%Jama, policía bo qui Pablo chaniniquë: —Mahitsa no rashahacahitaquë pë, nohiria bo bësojo ax na. Juez qui noqui ma boyamahitaquë ra, toa ax tsi noqui quësoxëna. Anoma quiha. Romanobo yoi ca noqui xo naa ra. Anoma tsi xo toa preso qui noqui romanobo ja niacanaina iquia. ¿Jaboqui jonë tsi noqui raacascahi ni pa? Cayamaqui noa ra. Nëri ja bëparicano ra noqui tsëcaxëna. Jamë yoi xo tsi noqui ja paquëmacano iquia —nëa tsi policía bo qui Pablo nëcaniquë. 5$Jatsi Pablo qui preso obëso ca chaniniquë: —Joquë chani ra. Ma paquëmahacaxëti xo ii quiha yacatá ca chama bo. Jia tsi bocahuë —iquiina. s _#Baquishmarí tsi quiha preso qui romanoba chama bá policía bo raaniquë jato paquëmati chani ya. 8i"Jatsi jahuë xobo qui jato ja bëniquë jato orihuaxëna. Rani-raniniquë preso obëso cato ra. Rani-raniyoniquë jahuë xobó cabo tëquë, Dios qui ja chitimicani iqui na. @~y!Jasca, baquichá tsi quiha jato sëquënë, jato quëësi bo, tihi cabo preso obëso cató chocohaniquë. Jaquirëquë preso obëso cato, jahuë́-na bo, tihi cabo ashimahacaniquë. k}O Jatsi quiha preso obëso cato, jahuë xobó ca bo, tihi cabo qui Dios Chani ja yoacaniquë. | Jatsi ja quëbicaniquë: —Ibo Jesucristo qui chitimicana. Jatsi xabahamahacaxëqui mato, naa mia, mí-na bo ri —iquiina. y{k Jatsi cacha jato mëpihax, —¿Jënahuaxëhi ni ëa ra, joni bá, xabahamahacaxëna? —i jato qui ja niquë. 9zk Jatsi quiha preso obëso cató pëxë baaniquë. Bixo tsi quiha mëri tsi ja jiconiquë. Jicohax mëmë-mëmë tsi quiha Pablo, Silas, tihi cabo bësojó ja mëniniquë. {yo Jama, ja qui Pabló quënaniquë joi pistiamá no: —Iyamahuë. Iyamahuë. Nëá xo noqui tëquëta —iquiina. Sx Jatsi preso obëso ca bësoniquë. Preso ó ca caiti bo japëquë ca jisi tsi quiha achiquinish cabo paxani nori ca ja quëscahuani quiha. Jatsi jahuë chibiquiti saipi ja natsëcaniquë jamë ixëna. @wyJatsi yajotapitsi quiha mai niquë. Anomaria tsi preso yajohacacani quiha. Japëquëyoniquë preso ó ca caiti bo tëquë. Mërisyocaniquë achiquinish caba mënëxëti cadenabo ri. Tv!Jatsi toa baquichá tsi quiha Dios qui bëhoxhi tsi Silas, Pablo iniquë. Bëhoxpama tsi ja quëquë-quëquëshinacaniquë. Tocajacano tsi quiha jato qui presó ca achiqui cabá nica-nicani quiha. ^u5Jatsi quiha cárcel nëpax ca naquëtë qui jato ja nanëniquë chama bá yobani ca nicaxo na. Nanëxo tsi quiha jihui para quini jaya cato ó tsi jato tahë bo ja achamaniquë. Tsëquëtimaxëni ja icani quiha. t'Rashaxo tsi quiha cárcel qui ja niacaniquë. Jatsi cárcel obëso ca ja yobacaniquë jia tsi jato ó ja bësono, ja paxayamacano iquish na. isKJatsi jato qui quëtsonish ca nohiria bo riiniquë Pablo, Silas, tihi cabo qui quësoxëna jato ri. Jaha tsi quiha chama bá jato sahuëti tsobomaniquë. Tsobomaxo tsi quiha ja yobacaniquë ja rashahacacano iquish na. PrNoba jabi bo rarinamacascani quiha pë. Noba yoba pasomaha tsi xo toa ja yoacanaina. ¿Jënahuariaxo raca jato jabi bo no bina ra? Romanobo xo noa —nëa tsi ja nëcacaniquë jato qui quësohi na. q{Chama bo qui boxo tsi quiha jato qui quësotsijacaniquë: —Noba yacatá ca nohiria bo yosicani quiha naa jodiobo ra. ~puJatsi cohuënaniquë jahuë chama bo. Toca tsi jato parata biti xaba ja bënocani ca ja cahëcani quiha. Ja iqui tsi Pablo, Silas, tihi cabo qui ja tsamicaniquë. Tsamixo tsi quiha yacatá ca plazá ca chama bo qui jato ja xërëcaniquë. o'Tocapijaniquë huëstima ca barí no. Jarohari tsi Pablo yosananiquë. Yosanahax ja bopinaniquë ja qui chanixëna. Jatsi jahuë yoshi qui ja chaniniquë: —Jesucristo chamá tsi naa xotaco quima natsëquëhuë iquia —iquiina. Jatsi yoshi natsëquëtapiniquë. `n9Jatsi Pablo, noqui, tihi cabo ja banahuaniquë. Banahuapama tsi quiha, —Mana ca Ibo-iboria ca Dios yonati bo xo naa joni bo ra. Xabahamati quinia noqui yoatí ja bëcahitaquë ra —i ja niquë joi pistiamá no. Rm Toatiyá tsi arati iti qui capama tsi quiha yonati xotaco no bëchaniquë. Yoshi ja jayani quiha, nohiria jato xaba cahëmati. Toca tsi huëstima ca parata ja bini quiha jahuë ibo chama bax na. l3Jahuë xobó ca bo ya ashimahacaxo tsi quiha joi noqui ja amaniquë jahuë xobó tsi chitëti. Joi amahax, —Ibo Jesu qui ë chitimiquë ra. Mato qui jia pi no tsi noho xobo qui ma bëcano racati —i noqui naa yoxa niquë. Jaha tsi jahuë xobo qui no caniquë chitëxëna. %kCJabi toá tsi ini quiha Tiatirá ca yoxa, naa Lidia icanai cato. Raiti shini iniahai ca ja ini quiha. Jasca, Dios qui arahai ca naa yoxa ini quiha. Ja iqui tsi jia tsi Pabló yoani ca chani ja nica-nicarianiquë. Jasca, Ibobá toa yoxa mëbiniquë, Pabló yoahai ca chahahuamaxëna. Ej
Jatsi joiti barí tsi jodioba arati iti qui no caniquë araxëna. Yaca cacha, naa ani quëmapó tsi ja caticani quiha. Tsahohax toá ca arati bëcanish ca yoxa bo ya chaninatsino-niquë. si_ Riquibaya tsi maí tsi Filipos yaca qui no caniquë. Toa maí ca oquë-oquëria ca yaca Filipos ini quiha. Jasca, toá tsi huëstima ca romanobo ca nohiria racani quiha. Filipos qui cahëhax ichariama ca bari no tsi no chitëniquë. =hs Jatsi Troas no jisbayaniquë barcó no. Ia shitapama tsi quiha mëste tsi tësëbë Samotracia qui no caniquë. Cahax huëaquë tsi quiha Neápolis yaca qui no rërëniquë. ygk
Tënamëhax bamahaxma tsi cacastapiniquë Pablo. Jatsi quiha noba jahuë bo no shomahuaniquë Macedonia mai qui caxëna. Toá ca nohiria bo qui Chani Jia ca yoatí Diós noqui quënani ca no cahëyoiniquë. Filipos yaca qui ja cahëcanina Cf Toá tsi baquichá tsi Pablo tënamëniquë: Ja qui Macedoniá ca joni jisiquini quiha. Pablo qui ja chanini quiha, “Noba Macedonia mai qui bëcahuë. Noqui ma mëbino ra” iquiina. NeJaha tsi Misia mai nacopama tsi quiha Troas yaca qui ja bocaniquë. 1d[Jasca, Misia mai qui cahëhax tsi quiha departamento Bitinia qui ja jicocascani quiha Dios Chani yoaxëna. Jama, Jesú raani ca Espíritu Santó jato quëtiani quiha. FcJaquirëquë Frigia, Galacia, tihi ca mai tsi Pablo, jahuë rabëti bo, tihi cabo naconiquë. Jabi Espíritu Santó jato yobani quiha, Asia mai xo tsi jari Dios Chani ja yoayamacano. 9bkToca tsi Iboba quiniá tsi quiha iglesiá ca chahahuacanaibo chamahuahacaniquë. Toatiyá tsi jatiroha ca barí tsi quiha Ibo qui nohiria bo chitiminiquë. Pablo tënamënina faEJatsi quiha toa yaca bo ja nacocaniquë Dios Chani yoaxëna. Nacopama tsi Jerusalén ca Chani chitahëhuati ibo bo, yosibo, tihi cabá yobani ca ja yoabonacaniquë. Jasca, jato yoba ja nicacati nori ca ja yoacani quiha. Q`Jatsi quiha jato bëta Timoteo Pabló bocasniquë. Jama, bonox pari tsi quiha Timoteo ja jibirishaniquë, chahahuahai ca jodiobo ja qui caxayamano. Carayana jahuë jahëpa ini ca ja cahëcani quiha. ]_3Jasca, jia tsi Timoteo toa Listra, Iconio, tihi cató ca xatë bá ocahuani quiha. h^ KDerbe, Listra, tihi ca yaca qui cahëxo tsi quiha Timoteo, naa Jesu qui chitiminish ca shinapayo ca Pablo, Silas, tihi cabá bëchaniquë. Chahahuahai ca jodio Timoteo jahëhua ini quiha. Jahuë jahëpa carayana ini quiha. ]})Jatsi Siria, Cilicia, tihi ca mai bo ja nacocaniquë. Nacopama tsi quiha chahahuanish cabo ja chamahuabonacaniquë.\)(Jatsi Silas Pabló biniquë ja bëta ja cano. Jabi ja bocanox pari no tsi toá ca iglesiá cabo jato bax bëhoxniquë, Diós jato mëbiriano. ?[w'Ja iqui tsi Pablo Bernabé joi mërananiquë. Joi mëranahax tsi quiha jato jamë ca quiniá tsi ja bocaniquë. Ori tsi naa Chipre qui barcó tsi quiha Bernabé caniquë Marcos ya. /ZW&Jama, Pablo qui yoi ja ini quiha. Marcos ja bocasyamani quiha, Panfilia ó tsi jato ja niabëriani iqui na. Toatiyá tsi quiha jato bëta Marcos chitëyamani quiha. KY%Jatsi Juan Marcos Bernabé bocasni quiha, ja bëta ja cano. KX$Jaquirëquë Bernabé qui Pablo chaniniquë: —¿Iboba Chani no yoani cabo qui jahari canoma ni, toá ca yacatá ca xatë bo qui shishoxëna? ¿Jënijacanai ca jisi canomani? —iquiina. W #Jama, Antioquiá tsi Pablo Bernabé chitëniquë. Toá tsi quiha Iboba Chani ja tiisimacaniquë. Pablo catëquënina Dios Chani yoaxëna oVW!Ichariama bari no tsi ja chitëcani quiha. Jatsi jia tsi jahari Jerusalén qui ja raahacacani quiha. U "T{ Jasca, carta nicamaxo tsi quiha jia tsi chahahuacanaibo ja chamahuacaniquë, Dios Chani yoati ibo bo ja icani iqui na. wSg Toa yoba nicacaniquë iglesiá ca nohiria bo. Nicahax ja rani-ranicaniquë. Jato qui jia toa yoba ini quiha. 0RY Jatsi Pablo, Bernabé, chani bocanai ca joni bo, tihi cabo bocaniquë Antioquía qui. Cahëxo tsi quiha chahahuacanaibo ja catiacaniquë jato carta nicamaxëna. ^Q5 Idolo bo qui acacahax ca oriquiti, jimi, jimihuahama ca nami, tihi cabo piyamacana. Jasca, anoma ca chotahai ca basicana. Tihi cabo ayamapiquí tsi jia tsi axëqui mato. Iquë” nëa tsi jato carta nëcaniquë. QP Nicacana. Noba jodioba jabi bo mato qui acasyama xo noa. Mato qui yosariaxëhi quiha iqui noa. Jama, tobi quiha yoba pistia mato qui no acatsaina, naa noqui, Espíritu Santo, tihi cabo qui jia cato. O{Jaha tsi Judas, Silas, tihi cabo mato qui raaqui noa noba yoba boti. No quënëha ca jasca ca mato yoacaxëcani quiha. _N7Ibo Jesucristo tahëhax tsi huëstima tsi naa dos ca joni bo acacaquë ani quiha ra. M Jaha tsi nëá ca dos ca joni shinajiaxënia ca no biquë mato qui raaxëna. Shinaxo tsi Pablo, Bernabé, tihi cabo ya jato raaqui noa. 'LGJishopë. Noba maxo ó ca xatë bo, naa chama yama cabo mato qui bocani ca no nicahitaquë rë. ‘Jibirishahacaxëti xo chahahuahai ca carayanabo. Jasca, jodioba yoba bo ma banahuaxëti xo’ ¿i mato qui ja yamayamacani? Toca tsi ma shina-motsiquini ca no nicahitaquë. Anoma quiha. K/Raapama tsi jato bëta naa carta ja raacaniquë: “Mabë xatë bo, naa Dios Chani chitahëhuati ibo-iboria bo, nëá ca yosibo, tihi cabo tsi xo naa carta quënëcanaina. Mato carayanabo joihuaqui noa, naa Antioquía yacata, Siria, Cilicia mai, tihi cató ca racacanaibo. 4JaJatsi iglesiá ca chahahuacanaibo ya tsi quiha Dios Chani chitahëhuati ibobo, yosibo, tihi cabá jato ó ca huësti huësti ca joni bo biniquë Antioquía yaca qui jato yoba boti. Pablo, Bernabé, tihi cabo ya jato ja raacani quiha. Jatsi Judas ja bicaniquë, naa Barsabás quënahacanish cato. Jaquirëquë Silas ja bicaniquë. Tihi cabo ja bicaniquë jato yoba boti. Jato xatë bo rëquëniniti ibo bo ja icani quiha. aI;Jabi jatiroha ca barí tsi quiha tihi ca jahuë bo pasomaha ca yoba yoahacani quiha jatiroha ca yacata ax na. Naama tsi quiha noba nohiria qui toa Moisés yoba acacani quiha —nëa tsi jato qui Jacobo nëcaniquë. 2H]Jama, carta ó ca yoba huëtsa jato qui no raano. Idolo bo qui acacaha ca piti ja piyamacano. Jasca, anoma ca chotahai ca ja quiniacano. Jasca, jimihuahama ca nami, jimi, tihi cabo ja piyamacano. Tihi ca yoba bo roha jato qui no quënëxëti xo iquia. Tihi tsi xo toa ja ayamacaxëcanaina iquia. ‘Jabi naa quënëni ca iqui tsi noho yoba tsi xo naa: Dios quiri bësocanai ca carayanabo no yosanamayamano. “Noba jodioba jabi bo ma ati xo” i jato qui no yamano ra. MFnëa tsi Ibo, naa noqui jahuë planes yoanish ca nëcani quiha”. oEWJatsi Ibo yoi chahahuacaxëcani quiha nohiria huëtsa.Nohó-naxëhi quiha carayanabo ri’ _D7“ ‘Mato jocha iqui tsi mato ë jisbërianiquë; jama, bacaxëquia.Bacaxo tsi noho nohiria yoi bo catiaxëquia ë qui ja aracano iquish na, naa David yamabá yonani cató tsi ja arapaocani jascaria. $CAJabija tsi xo toa ja yoahana ra. Tocaxëti xo i Dios Chani yoati ibo-iboria ni quiha, Quënëhacanish cabo ó no. Jabi ja quënëcani ca tsi xo naa: B5Carayanabo Diós otocatsai ca noqui Simón yoaquë ra. “Carayanabo quima jahuë nohiria yoi bo tsëcahi quiha jahuë́-na bo iti” i ja a quiha. iAK
Jato chani ja jatihuacaquë tsi quiha Jacobo chaniniquë: —Ea nicaparicana, ëbë xatë bá. M@ Jatsi pasicaniquë catinish cabo. Jaquirëquë quiha Pablo, Bernabé, tihi cabo chaniniquë. Chanixo tsi quiha carayanabo xërëquë xo tsi Diós jato amani ca jistiria bo ja yoacani quiha. r?] Toa jabi no acai cató tsi noqui xabahamayamahi quiha Dios ra. Jama, jahuë Jesucristo noihai cató tsi xabahamahacahi quiha noa iquia, naa carayanabo xabahamahacahai jascaria —nëa tsi iglesiá ca chama bo qui Pedro nëcaniquë. >
Jatsi ¿jëniriaxo tsi Dios tanamacascanai sa? Naa chahahuahai ca carayanabo qui noba jodioba jabi bo pi ma ano tsi caxaxëhi quiha Dios tonia. Toa jabi bo banahuatimaxëniria noba naborëquëbo ini quiha jato ri. Jasca, banahuatimaxëniria xo noqui ri ra. s=_ Ja qui oquë noqui jodiobo iyamani quiha, ja qui ja chitimihai cató tsi jato shina ja bahuëni iqui na. #<?Jatsi Diós, naa nohiria ba shina cahëxëni cató carayanabo qui Espíritu Santo aniquë, noqui jodiobo qui ja ani jascaria. Dios qui jia ja ini quiha. t;aNaama tsi quiha ja chaninacani quiha. Jatsi Pedro niiniquë chanixëna: —Ea nicaparicana, ëbë xatë bá. Naama tsi quiha mato ó ca ëa Diós biniquë, carayanabo qui jahuë Chani Jia ca yoatí, ja chahahuacano jato ri iquish na. :Jatsi Chani chitahëhuati ibo bo, yosibo, tihi cabo catiniquë jibirishati jabi, Moisés yoba, tihi cabo yoati tsi chaninaxëna. `99Jatsi niiniquë huësti huësti ca chahahuanish ca fariseobo chanixëna: —Jibirishahacaxëti xo chahahuahai ca carayanabo ra. Jasca, Moisés yoba ja nicaxëti xo jato ri ra —i toá ca xatë bo qui jaca niquë. R8 Jatsi Jerusalén qui cahëxo tsi quiha iglesiá ca xatë bo, yosibo, Chani chitahëhuati ibo bo, tihi cabo ja joihuacaniquë. Joihuaxo tsi quiha jatiroha ca jato bax Diós ani ca ja yoacaniquë. b7=Jatsi iglesiá ca xatë bá jato raaniquë. Fenicia, Samaria, tihi ca mai bo natanipama tsi quiha carayanabo Ibo qui bësocanai ca ja yoabonacaniquë. Jatsi raniniquë iglesiá ca xatë bo toa chani nicahax na. b6=Jatsi quiha jibirishati jabi tahëxo tsi jato qui Pablo, Bernabé, tihi cabá joi mëraniquë. Jato qui yoi jato yoba ini quiha. Jaha tsi Pablo, Bernabé, iglesiá ca xatë huëtsa bo, tihi cabo Jerusalén qui raahacaniquë, toá ca Chani chitahëhuanish cabo, yosibo, tihi cabo ya ja chaninacano iquish na, naa toa Moisés jabi yoati na. m5 UToatiyá tsi quiha Antioquía qui cahëniquë huësti huësti ca jodiobo jato mai ax na. Cahëxo tsi quiha carayana ca chahahuacanaibo tiisimatsijahuacaniquë. Ja nëcacaniquë: —Ma jibirishahacati xo ra. Moisés yamabá noqui toa jabi ani quiha ati. Xabahamahacati-maxëni xo mato ra, toa jabi acaxma —nëa tsi ja nëcacani quiha chahahuacanaibo qui. Z4- Jaquirëquë quiha naama tsi ja chitëcaniquë toá no, chahahuacanaibo ya.a3;Jatsi Antioquía qui cahëxo tsi quiha chahahuacanaibo tëquë ja catiacaniquë. Jatsi jato bax Diós anina, carayanabo Diós jahuë Chani nicamanina, carayanabá chahahuahaina, tihi cabo quiha jato ja yoacaniquë. 22]Jahá ca barco qui jicohax tsi quiha jahari Antioquía qui ja bocaniquë, naa Dios qui ja acacacani cató no. Jabi jato qui toa acacani ca yonoco ja jatihuacani quiha. u1cToa xo tsi, naa Perga yacata xo tsi quiha Dios Chani ja yoacaniquë. Yoahax Atalia yaca qui ja bocaniquë. 0wDerbe jisbëria tsi quiha Pisidia mai ja natanicaniquë. Natanihax tsi quiha Panfilia mai qui ja cahëcaniquë. "/=Yobaxo tsi quiha jatiroha ca iglesia ó tsi yosibo ja janacaniquë chahahuacanaibo ja otocano. Jabi Ibo qui mëanox pari tsi quiha ja samacana ca tsi ja bëhoxcaniquë. Jia tsi toá ca nohiria bo Ibo qui chitimini quiha. Siriá ca Antioquía yaca qui Pablo Bernabé bacanina k.OBacaxo tsi quiha chahahuacanaibo ja chamahuacaniquë. Chamahuaxo tsi quiha jato ja yobacaniquë Ibo quima ja casoyamacano. —Diós otohai ca qui jiconox pari tsi huëstima tsi no tënëxëti xo ra —i jato qui jaca niquë. b-=Derbe qui cahëxo tsi quiha Dios Chani ja yoacaniquë. Yoapama tsi quiha huëstima ca chahahuacanaibo ja bëbocaniquë. Jaquirëquë quiha Listra, Iconio, Antioquía, tihi ca yaca bo qui jahari ja bacacaniquë. e,CJama, jahuë yora tëamë tsi chahahuacanaibo quëtsoquë tsi quiha Pablo niiniquë. Joihax jahari yaca qui ja caniquë chahahuacanaibo ya. Jatsi huëaquë tsi quiha Derbe icanai ca yaca qui Pablo caniquë Bernabé ya. +Jatsi quiha Antioquía, Iconio, tihi ca yaca bo ax tsi quiha huësti huësti ca jodiobo cahëniquë. Cahëxo tsi quiha Pablo ja ocahuacaniquë jahuë chani nohiria bá nicayamano iquish na. Jatsi Pablo qui yacatá ca nohiria bo caxaniquë. Caxaxo tsi quiha Pablo ja acaniquë maxaxá no. Axo tsi quiha yaca cacha jahuë yora ja xërëcaniquë, bësoyama ja ini ca quëscahuaquí na. 8*iPablo chani nicaxo tsi quiha jari jato bax huëyë bo ja acascaniquë pë. Jarohari tsi quiha nohiria bo ja jënëcaniquë ja ayamacano iquish na. Bëroma ja ini quiha. >)uToatiyá tsi quiha bëso ja ini ca cahëti mëtsa ma i-ipaoniquë iquia, mato bax ja ani cató no. Mato qui naipá ca oi ja raani quiha. Jasca, ma banani ca shinahamahi quiha. Ma piti ca mato qui aqui quiha, ma narisyamano iquish na. Jasca, mato ranihuahi quiha —nëa tsi nohiria bo qui Pablo nëcaniquë. r(]Jariapari tsi mato carayanabo qui Dios caxayamapaoni quiha, mato quinia yoi cato ó tsi ma bohoquë no. '—Ayamacahuë, joni bá. Maí ca nohiria yoi bo xo noa ra, naa mato jascaria. Chani jia ca yoahi no johitaquë ra. Mato mahitsa ca jahuë bo quima bëso ca Dios quiri, naa naipa, mai, ia bo, tihi cabo nëhohuanish ca quiri bësocana iqui noa ra. I& Jatsi quiha ja acascani ca Pabló Bernabé nicaniquë. Nicaxo tsi quiha jaraxatsi jato sahuëti bo jahuacaniquë cohuëquí na. Nohiria misco qui jabapama tsi quiha ja quëna-quënacaniquë: P%
Jatsi jato dios Júpiter arati ibo joniquë jato arati xobo ax na. Jabi yaca cacha jato arati xobo ini quiha. Jatsi huëyë bo, jianati joa bo, tihi cabo jato arati ibobá bëniquë yacata jicoti qui. Jatsi nohiria bo yaxo tsi quiha huëyë bo ja tëpascasniquë Pablo, Bernabé bax na, dios bo ja icani ca quëscahuaquí na. U$# Jatsi dios “Júpiter” Bernabé quënahacaniquë. Jatsi dios “Mercurio” Pablo quënahacaniquë, chaniti ibo ja ini quëshpi na. Jabi botënish ca dios bo ja icani ca ja quëscahuacani quiha. ,#Q Jabi Pabló ani ca nohiria bá jisniquë. Jisi tsi quiha quënatsijahuacaniquë jato joí no: —Noqui botëquë dios bo ra. Joni jaria bo jaya ca xo —iquiina. "
joni qui ja quënaniquë: —Mi tahë tsi niihuë ra —iquiina. Jatsi mëri tsi ja niiniquë. Tapiti ja chitahëniquë ra. R! Toa xo tsi Dios Chani Pabló yoaquë tsi quiha jato chani naa joní nicaniquë. Nicaxo tsi quiha ja chahahuaniquë. Jatsi jënimahuahacati chahahuati mëtsa ja ini ca Pabló jisniquë. Jisi tsi quiha Jabi Listra ó tsi joni, naa tahë choni jaya ca racaniquë. Toca tsi ja coni quiha rë. Tapipistiayamariani quiha naa joni ra. ' GJama, ja acascani ca Pabló Bernabé nicaniquë. Nicahax tsi quiha mai huëtsa, naa Laconia icanai ca qui ja jabacaniquë. Toa maí ca dos ca yaca bo, naa Listra, Derbe, jato tëamë ca nohiria, tihi cabo xo tsi quiha Dios Chani ja yoacaniquë. Listra xo tsi Dios Chani Pabló yoanina 3Jarohari tsi quiha toa jodiobo yaxo tsi quiha yacatá ca carayanabo, jato chama bo, tihi cabá planes ani quiha Pablo, Bernabé, tihi cabo axëna. W 'Jatsi quiha jahuëcara shinati yacatá ca carayanabá cahëyamaniquë. Ja mapëxnacani quiha. Huëstima cabá jodiobo mëbicasni quiha. Nohiria tëxë bá Pablo, Bernabé, tihi cabo mëbicasni quiha. /WJa quëshpi tsi naama tsi quiha Pablo Bernabé chitëni quiha toá ca chahahuacanaibo mëbixëna. Raquëxoma tsi Ibo yoati ja yoacani quiha. Jasca, yoapama tsi quiha jisti bo ati mëtsa ja icani quiha, Diós jato qui ani ca chamá no. Toca tsi jabija ca jato chani ini ca Diós jismani quiha. 9Jaha tsi yosanani quiha chahahuacasyamahai ca jodiobo. Yosanaxo tsi quiha toa yacatá ca carayanabo ja itsisnahuayocaniquë chahahuacanaibo pasomaha. [ 1Iconio qui cahax tsi quiha jodioba catiti xobo qui Pablo Bernabé jiconiquë. Jicoxo tsi quiha chama ya Dios Chani ja yoacaniquë. Jaha tsi quiha huëstima ca jodiobo, carayanabo, tihi cabá chahahuaniquë ra. ]3
4Jama, rani-ranini quiha toá ca chahahuabëna cabo, Espíritu Santo jayahi na.X)
3Jatsi quiha Pabló Bernabé jisbayaniquë. Riquibaya tsi quiha jato tahë́ ca mai pari ja pojpohacaniquë jato shina yoi ca ja ini ca jismaxëna. Pojpohacax tsi Iconio, naa yaca huëtsa qui ja bocaniquë. H
2Jama, jodiobo qui yoi ini quiha toa chani paxa cato. Ja iqui tsi yacatá ca carayanaba chama bo, jodioba jabi binish ca yoxa bo, tihi cabo naa jodiobá caxahuaniquë Pablo, Bernabé, tihi cabo qui. Toca tsi Pablo Bernabé tënëmati ja chitahëhuacaniquë. Tënëmaxo tsi quiha jato mai quima jato ja niacaniquë pë. W'
1Jaquirëquë quiha toa mai tëquë ó tsi quiha Iboba Chani pacananiquë ra. yk
0Jatsi quiha carayanabo rani-raniniquë Pablo chani nicahax na. Nicaxo tsi quiha Ibo qui “Gracias” i jaca niquë. Jatsi chahahuaniquë huëstima ca carayanabo, naa Diós bini cabo. Bëso-bësopaoti ja quënahacacani quiha jato ri. yk
/Jatsi jaboqui jato qui no cati xo naa Ibo Jesú noqui yoani quëshpi na:“Carayanabo bax huëa mia manëmaquia ra, noho xabahamati quinia nëamaria cabá cahëno iquish na” i noqui Ibo ni quiha —nëa tsi jodiobo qui jaca niquë. J
.Jatsi raquëhaxma tsi quiha Pablo, Bernabé, tihi cabo chaniniquë: —Mato jodiobo qui pari Dios Chani yoatí nori no iquë ra. Jama, naa Chani jia ca bicasyama xo mato iqui noa. Tsayacahuë. Mato bëso-bësopaomacatsi quiha Dios ra, jama, mato qui yoi jahuë Chani nori. Ja tsi xo toa carayanabo qui caxëqui noa tia. 3
-Jatsi carayanabo huëstima ca jisi tsi jodiobo yosananiquë pë. Yosanahax tsi quiha Pabló yoahai ca chani pasomaha chanitsijacaniquë caxahi na.
,Jatsi joiti bari paxa tsëquëquë tsi quiha yacatá ca nohiria bo tëquë, naa carayanabo bëcaniquë Iboba Chani nicaxëna. y
+Jasca, Pablo, Bernabé, tihi cabo qui huëstima ca jodiobo, huëstima ca jodioba jabi binish ca carayanabo, tihi cabo riiniquë. Jatsi quiha Bernabé yaxo tsi quiha jia tsi Pabló jato yobarianiquë, ja nicacana ca Dios Chani ja chahahuayoicano. <q
*Jatsi jodioba catiti xobo Pablo, Bernabé, tihi cabá jisbayano tsi quiha jato qui nohiria bá joi amaniquë, joiti bari huëtsá tsi jasca ca jahuë bo yoati ja chanicano. n
U
)“Tsayacahuë, jabija ca nicacasyamacanaibá.Mato xabacá tsi anomariaxëhi quiha toa ë axëhaina ra.Jama, chahahuayamaxëqui mato rë, toa chani ma nicaxëquë no.Japi ratëhax rësocahuë iquia ra” i Dios ni quiha ja quënëcani cato ó no. Jatsi quiniacaxëcana, ma tocayamano ra —nëa tsi Pablo nëcaniquë, Chani jia ca yoahi na. v e
(Jatsi quiniacaxëcahuë, ma chahahuacasyamamitsa iqui na, naa Dios Chani yoanish cabá yoani jascaria: _ 7
'Jasca, mëstëhuahacaxëhi quiha jatiroha ca ja qui chitimicanaibo. Anomaria tsi xo toa Jesú acaina, Moisés yobá acai oquë-oquëria. Nicaparicana. ¿Jënahuariaxo raca toa Moisés yobá noqui mëstëhuana ra? F
&Tihi tsi xo toa Dios Chani jia cato iquia ra. Jatsi ëa nicacana, ëbë xatë bá. Naa bësotëquëmahacanish ca Jesu mato yoaqui noa ra. Ja tsi xo toa nohiria jocha masati Ibo-iboria ra. ] 3
%Jama, poroyamaniquë naa bësotëquëmahacanish cato ra, naa Diós bësomani cato. #?
$Jabi David yamabo yoati chaniyamahi quiha naa ja quënëcanina ra. David yamabo tsayacapa. Bësoquí tsi jia tsi jahuë nohiria bo ja otoni quiha, Dios shina aquí na. Jama, ja rësoniquë. Jahuë naboyamabo ya ja maihuahacaniquë. Jatsi, ¿jahuë yora poroyamayamani? Iniquë ra. y
#Jasca, iti huëtsa ó tsi “Rësotëquëyamaxëqui mi mëstëxëni cato. Ea poromayamaxëqui mia, Diós” ii quiha. G
"¿Tsayacanai? Jahuë baquë yoi ja bësomaniquë ra. Jasca, rësotëquëyamapistiariaxëhi quiha noqui ja ani ca Jesu. Jariapari “Paraxoma tsi mato qui huëstima ca jahuë jia cabo, naa nohiria xabahamati quinia, Xabahamati Ibo, tihi cabo axëquia, mato David yamabo qui ë yoani jascaria” i noqui Dios ni quiha. /
!Jama, no bax, naa jato chahitaxocobo bax toa Chani ja jatihuani quiha, jahuë Jesu ja bësomani cató no. Jabi Jesu bësotëquëxëti nori yoati Diós noqui yoani quiha, salmo libro ó no. Toa ó tsi “Noho baquë xo mia ra. Jaboqui mia bësomaquia ra” i Dios ni quiha. 9
‘Jaquirëquë nëri no johitaquë ra mato qui naa Chani jia ca yoaxëna. Jabi siri tsi noba naborëquëbo qui naa Chani Diós yoaparini quiha.
Jaquirëquë huëstima ca bari no tsi quiha jahuë rabëti bo ya Jesu co-coniquë, naa Galilea ax Jerusalén qui ja bëta bocanish cabo. 7i
Jama, Diós jahuë Jesu bësotëquëmaniquë. 'G
Toca tsi jatiroha ca Jesu yoati quënëhacani ca ja jatihuacani quiha. Namëxo tsi quiha cruz quima botëmaxo tsi maiquini qui jahuë yora ja nanëcaniquë. = s
Jariapari tsi Jesu qui ja quësoriacascani quiha namëcastsi na. Quësonoma ja ini quiha jocha yama ja ini iqui na. Jatsi carayana ca Pilato qui Jesu ja mëacaniquë namëhacati. 'G
Jabi Xabahamati Ibo Jesu ini ca Jerusalén ca nohiria bo, jato chama bo, tihi cabá cahëyamaniquë rë. Jabi jatiroha ca joiti barí tsi mahitsa Dios Chani yoanish cabá quënëni ca ja nicacaniquë. Jasca, ja quënëcani ca ja jatihuacaniquë ra, Jesu namëhacati ja raacaniquë no. >~u
‘Jabi ëa nicaparicana, Abraham chahitaxocobá. Jasca, ëa nicaparicana mato ri, Dios qui aracanai ca carayanabá. Noqui tëquë qui Dios xabahamati Chani raahacaniquë ra. n}U
Jahuë yonoco jatihuapama tsi quiha “Yama ca ëa xo naa ra. Nohiria Xabahamati Ibo, naa jaha ma pasohai ca ma xo ëa ra. Jama, ë cho joxëhi quiha. Ea oquë-oquëria ca tsi xo naa ra” i nohiria bo qui Juan yamabo ni quiha. O|
Jabi Jesú jahuë yonoco chitahëhuanox pari no tsi quiha Dios Chani Juan yamabá yoaniquë. Jato jocha quima nohiria casoti, jatsi ja ashimahacacati, tihi cabo Juan chanini quiha noba jimibo qui. {%
Jaquirëquë David yamaba chahitaxocobo huësti ca Diós biniquë, noqui Xabahamati Ibo iti. Jesu Diós biniquë ra, naa ja yoani jascaria. cz?
Jaquirëquë Saulo quima jahuë yonati chama jahari Diós biniquë. Bixo tsi quiha toa chama noba David yamabo qui ja aniquë noba jimibo yonati. Jatsi jia tsi quiha David yoati tsi Diós chaniniquë: “Isaí baquë David ë biquë ra, ja yonano. E qui jiaria ca joni quiha. Jaha ë quëëhai ca jatiroha ca axëhi quiha ra” i Dios ni quiha. &yE
Jaquirëquë rey, naa chama-chamaria ó quiha noba jimibo quëëniquë, jato ja yonano. Jatsi quiha Saulo yamabo, naa Cis baquë jato qui Diós aniquë jato obësoti. Jabi Benjamin maxo quima Saulo joni quiha. Jatsi cuarenta ca año no tsi quiha noba jimibo Saulo yamabá yonaniquë. ^x5
Toca tsi quiha cuatrocientos cincuenta ca año bo huinocaniquë. Jaquirëquë quiha noba jimibo qui ototi ibo bo, naa juez bo, Diós aniquë jato obësoti. Jarohari tsi noba jimibo Samuel yamabá jato otoniquë. :wm
Jaquirëquë quiha siete ca carayana ca nohiria bo ja quëyocani quiha, naa Canaan maí ca racapaonish cabo. Jatsi quiha toa mai noba rëquëyamabo qui Diós aniquë ibohuati. jvM
Jaquirëquë cuarenta ca año no tsi quiha jato ja oto-otoniquë, xabachá tsi ja icaniquë no.
~~`}|{&zyxwwvOu1tss
rkpponn9llkXjehgff,ee
d c2bMaia$`^\]n]\[DZwYXWuUTTBSbRQQ>PPOONMVML
JJVIHHGGFF=i<< :99 77I655H3322M10 /u.o-z- ,+u** )B('&&%^$##0"!!. o 3 ~6>`>t3N
O j
-H p-YJabi toa bari bo jatipaimano tsi quiha Asia mai ax bëcanish ca jodiobá Pablo jisniquë arati xobo xo na. Jato arati xobó tsi Pablo ini ca jisi tsi ja caxacaniquë. Jatsi nohiria bo ja tsamacaniquë Pablo qui ja tsamicano. 1,[Japi huëaquë tsi quiha jodioba bahuëhacati jabi Pabló aniquë toa cuatro ca joni bo yaxo na. Axo tsi quiha arati xobo-xoboria qui jato ja boniquë ja acana ca yoaxëna. Jabi jato bax arati ibo bá yohina tëpasnox pari no tsi siete ca bari no tsi ja mana-manati nori icani quiha. Toa bari bo quirëquë jato quëshpi tsi yohina tëpas-hacati nori ini quiha. Tihi ca ati jaca nori ini quiha. Jodioba jabi bo quiha. +wJasca, carayanabo, naa chahahuanish cabo qui yoba raaqui noa, “Pinoma xo ídolo bo qui acacaha ca piti” i jato qui iqui noa. Jasca, “jimi, jimihuahama ca nami, tihi cabo piyamacahuë” iqui noa. Jasca, “anoma ca chotahai ca quimacahuë” iqui noa. Tihi ca tsi xo toa no iquiina, yobahi na —nëa tsi quiha Pablo qui ja nëcacaniquë. Pablo qui ja tsamicascanina R* Jato bëta catá mia ri arati xobo qui. Toa xo tsi noba bahuëhacati jabi mi ano ra, mia ri, jato bëta xo na. Jaquirëquë, jato gasto bo mi copino, mato boo ja maxcocaquë no. Toa jabi pi mi ano tsi mia pasomaha ca chani chahahuayamacaxëcani quiha iqui noa. Moisés yoba mi nicahai ca jiscaxëcani quiha mi tocapiquë no ra. )Jaha bësopa. Noba shina tsi xo naa: Nëá xo cuatro ca joni bo. Bahuëhacati jabi apaimaria ca xo, Diós yoani ca jatihuaxëna. V(%Jishopë. ¿Jënahuariaxëhi ni noa sa? Mi joha ca nicacaxëcani quiha pë. p'YMoisés yoba, jodioba jabi bo, jibirishati jabi, tihi cabo pasomaha mi nori ca ja nicacani quiha pë. & Jatsi ja rani-ranicaniquë nicahax na. Dios ja ocahuacaniquë jato tëquëta. Jatsi Pablo qui ja chanicaniquë: —Noqui nicaparihuë, nobë xatë́. Chahahuacani quiha jodiobo ri. Tihiria cabá chahahuani quiha. Jama, Moisés yobá-naxëni cabo xo jato tëquëta. V%%Jia tsi jato tëquë Pabló joihuaniquë. Joihuaxo tsi quiha carayanabo xërëquë xo tsi Diós ani ca jatiroha ca jahuë bo jato ja yoaniquë. Carayanabo qui Dios Chani ja yoahai ca ja bërohuani quiha. }$sJatsi huëaquë tsi quiha noqui Pabló boniquë Jacobo jisxëna. Jabi mani ini quiha iglesiá ca yosibo tëquëta. K#Jasca, jia tsi quiha Jerusalén ca xatë bá noqui joihuaniquë. #"?Jasca, noqui chimatini quiha Cesareá ca xatë bo huësti huësti cabo. Jerusalén qui no cahëquë tsi quiha Manasón icanai ca xobo qui noqui ja bocaniquë, naa Chipre ó conish cato. Rëquë chahahuanish ca naa joni ini quiha. Jabi jahuë xobó tsi no chitëniquë cahëhax na. m!SJaquirëquë noba jahuë bo no rohahuaniquë. Rohahuahax Jerusalén quiri no catëquëniquë. ~ uJabi noqui Pabló chahahuayamaniquë. Jaha tsi no pasiniquë. —Ja shinahai ca Diós ano ra —i no ni quiha. x i
Jatsi, —¿Jëniriahax aracanai sa? ¿Jëniriaxo ëa quëtiacascanai rë? Cacasquia ra. Nëxahacahai ca qui raquëyamaquia. Jasca, Jesucristo tahëxo pi ëa ja namëcano tsi ë qui jia tsi xo ra —nëa tsi noqui Pablo nëcaniquë. w Jatsi jahuë chani nicaxo tsi Pablo no yobaniquë noqui ri: —Jerusalén qui cayamahuë —i ja qui no niquë. g G Joxo tsi quiha Pablo cinturón bixo tsi jahuë mëquë yoi, jahuë tahë yoi, tihi cabo ja nëxaniquë. Jatsi, —Nëca tsi nëxahacaxëhi quiha naa cinturón ibo rë. Tocacaxëcani quiha Jerusalén ca jodiobo pë. Nëxaxo tsi carayanabo qui mëacaxëcani quiha acacati. Tocaxëti xo ii quiha Espíritu Santo ra —nëa tsi noqui Acabo nëcaniquë. w g
Yoanoma ca bari huinocaquë tsi quiha noqui cahëniquë jodioba mai ax johax ca joni, naa Acabo icanai cato. ^5 Jasca, cuatro ca bënë yama ca jahi bo ja jayani quiha, naa Dios Chani yoacanaibo. \1Jatsi huëaquë riquibaya tsi Cesarea yaca qui no rërëniquë. Rërëhax toá tsi no chitëniquë Dios Chani yoati ibo-iboria Felipe xobó no. Jerusalén ca siete ó ca huësti ca inish ca naa joni ini quiha. FJatsi catëquëniquë barco. Riquibaya tsi Tolemaida yaca qui no rërëniquë. Rërëxo tsi toá ca chahahuacanaibo no joihuaniquë. Huësti ca bari tsi jato bëta no chitëni quiha. veJato tëquë joihuahax tsi quiha barco qui no tëmahinaniquë. Jatsi jahari jato xobo bo qui ja bocaniquë. hIJatsi barco shomahuahacaquë tsi quiha no bacaniquë caxëna. Jatsi noqui ja chimaticaniquë, jato ahui bo, jato xocobo ri. Barco qui tëmahinanox pari tsi quiha mai quëmapó tsi no niiniquë rapotó no, bëhoxparixëna. q[Jatsi toá ca xatë bo jisi no caniquë, carga ja niacaquë no. Siete ca bari no tsi quiha jato qui no shishoniquë ra. Jatsi Espíritu Santó chamá tsi toá ca xatë bá Pablo yobaniquë, “Jerusalén qui cayamahuë” iquiina. DJisbaya tsi quiha Chipre icanai ca tësëbë no tarabiniquë, jahuë mëxojó no. Tarabibaya tsi Siria mai qui no cahëniquë. Jatsi Tiro yaca qui ja rërëhacani quiha carga janaxëna. J
Toa xo tsi quiha barco no rarinaniquë Fenicia mai qui caxëna. x kJato joihuaxo tsi no jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha iá tsi mëstë Cos icanai ca tësëbë qui no caniquë. Huinobaya huëaquë tsi quiha Rodas icanai ca tësëbë qui no cahëniquë. Jaquirëquë Pátara icanai ca qui no rërëniquë. &Cohuë ja icaniquë, “Ea jistëquëyamariaxëqui mato” i ja ni quëshpi na. Jaquirëquë barco qui Pablo ja chimatiyocaniquë.P%Jatsi aratsijacaniquë. Pablo ja xëcocani quiha. Ja tatsocani quiha. S $Yobahax tsi quiha rapotó tsi jato bëta ja niiniquë bëhox-xëna. K#Tsayacahuë. Jënima tsi xo yonoco coshi. Toca tsi noitiria cabo mëbiti mëtsa xo noa yonocoquí na. Jatsi Ibo Jesú yoani ca ma shina-bënoyamano. “Raniqui mato jahuë bo bichi na. Jama, oquëxëhi quiha ma ranihaina noitiria cabo qui ma aquë no” i ja ni quiha —nëa tsi Pablo nëcaniquë yosibo qui chanihi na. D"Noho mëquë yoí tsi ë yonoco-yonoconiquë noho sueldo bixëna. Noho piti, noho jahuë bo tëquë, tihi cabo ë copiniquë ra, ëmë yoi xo na. Jasca, noho rabëti bo ri ë otoniquë. }
s!Jasca, tsayacahuë. Mato parata, mato oro, mato jahuëmishni bo, tihi cabo ó ë quëëyamaniquë mato bëtahi na. ‘Jatsi jaboqui Dios yoi, ja noihai ca chani chamaxëni cato, tihi cabo qui mato mëaquia ra. Mato chamahuati xo Dios yoi. Jasca, mato chamahuaxëhi quiha jahuë Chani ri. Mato shomahuaxëhi quiha ra, jahuë nohiria bo tëquë ja shomahuariahai jascaria. 5 Jaha tsi quiniacaxëcahuë iquia ra. ¿Tres ca xëni no tsi bëho ya tsi mato ë yobayama-yamani? Barihani, baquicha tsi mato ë yoba-yobani quiha. (
I Jasca, mato quima tsëquëxëhi quiha huësti huësti ca Dios Chani cahëyoiyamacanaibo ri. Quiacaxëcani quiha rë iglesia quima chahahuacanaibo mëpixëna. 3 _ Jasca, mato ë jisbayano tsi nëbi bëcaxëcani quiha mahitsa ca Dios Chani yoacanaibo, naa cama jascaria iquiina. Joxo tsi iglesiá cabo quëyocascaxë-cani quiha rë. kO Jasca, mamë yoi, chahahuacanaibo tëquë, tihi cabo jia tsi ó bësocana. Jato ototi yonoco mato qui Espíritu Santó ani quiha. Jatsi jia tsi Dios iglesiá cabo otocana. Jahuë baquë nahai cató tsi ja copihacacani quiha. iKDios Chani mato quima ë quëtiayamaniquë yoaquí na. Dios shina tëquë nicaquë mato iquia. {oMato tëquë ë chahahuamacasniquë iquia. Ja tsi xo toa pi ma xabahamahacacasyamano tsi noho shina ri ma xo ra. ;o‘Mato xërëquë tsi ë co-copaoniquë, Diós nohiria bo otohai ca yoahi na. Toa Chani ma nicani quiha. Jama, jaboqui ëa jistëquëyamariaxëqui mato rë, ë caquë no. ;oJatsi ë qui iriama tsi xo toa preso qui ë nanëhacaxëhaina. Raquëyamaquia. E qui Jesucristó ani ca yonoco ë jatihuati xo ra, naa nohiria bo Dios noihai ca Chani yoahaina. 'Jama tënëti, preso qui nanëhacati, tihi cabo ó pasoquia cahëhax na. Toa ëa yobahi quiha Espíritu Santo pë, jatiroha ca yacata xo na. $AJasca, jaboqui Jerusalén qui caquia, Espíritu Santó ëa raahai iqui na. ¿Jënahuacaxëcahi ni toá ca nohiria bo sa, ë joquë no? Cahëyamaquia rë. *MJodiobo, carayanabo, tihi cabo qui jia tsi Dios Chani ë yoani quiha, “Mato jocha quima Dios quiri ma bësoxëti xo. Ibo Jesu ma chahahuano” i mato quiina. 9 kJasca, Dios Chani yoaquí tsi jia tsi mato ë yobaniquë mato mëbixëna. Yacatá ca nohiria bo bësojo xo tsi mato xobo xo tsi tihi cabo xo tsi Dios Chani mato ë yoaniquë. ?wYonati jascaria tsi mato xërëquë tsi ë yonoco-yonoconiquë ra. Bëho ya ë yonoconi quiha mato noihi na. Toatiyá tsi quiha ë tënë-tënëniquë, ëa jodiobá acasni iqui na. ~9Jatsi yaca qui ja cahëcaquë tsi quiha Pabló jato yobaniquë: —Asia mai qui ë jonitiya rohari no tsi ë bësohai ca tëquë cahëqui mato iquia. }Jama, Mileto no rërëquë tsi quiha toa xo tsi carta ca chani Efesó ca yosibo qui Pabló raaniquë, Mileto qui ja bëcano. |Rërëhax Efeso yaca qui Pablo shishocasyamani quiha, bamahaxma tsi Jerusalén qui cahëcatsi na. Huëstima ca bari ja raacasyamani quiha Asia mai xo na. Jasca, Jerusalén tsi ja icasni quiha Pentecostés fiesta quëshpi na. Efesó ca yosibo qui Pablo chaninina l{QAsón ax riquibëria tsi huëaquë tsi quiha Quío icanai ca tësëbë oquëri ca qui no cahëniquë. Oxabëria tsi quiha Samos icanai ca tësëbë qui no rërëniquë. Oxabëria tsi huëaquë Mileto yaca qui no rërëniquë. (zIJatsi Asón xo tsi quiha Pablo no bëchaniquë. Bëchaxo tsi quiha barco qui jato no jicomaniquë. Jatsi barcó tsi Mitilene qui no caniquë noqui tëquëta. Cy
Jisbëria tsi quiha rëquë noqui, naa Pablo chimaticanaibo, ëa, tihi cabo caniquë Asón yaca qui. Barcó tsi no cani quiha. Tocanono tsi Asón qui Pablo jamë caniquë maí no.
x Jasca, paquëhax ca shinapayo jahuë xobo qui ja bocani quiha. Rani-raniniquë toa chahahuacanaibo ra. Mileto qui Pablo shishonina Ww' Jaquirëquë mana ca naquëtë qui ja catëquëniquë. Toa xo tsi quiha Iboba shiati ja picani quiha. Huëatiscano tsi quiha jahuë chani Pablo jatihuaniquë. Jatsi Pabló jisbayaniquë huëaquë no.
v
Jatsi Pablo botëniquë. Mënixo tsi quiha shinapayo ja iconiquë. Icohax, —Arayamacana. Bëso xo ra —i jato qui ja niquë. u' Bëhuëjá tsi quiha tsaho shinapayo iniquë. Jabi Pablo chaniroha-chanirohano tsi quiha coshinaniquë naa shinapayo bëro ra, naa Eutico icanai cato. Oxahax tsi quiha nëama tres pisos tsi quiha ja paquëniquë mai qui. Topijahuacaquë tsi quiha bësoyama ja iniquë. Yt+Jabi tobi ini quiha huëstima ca lamparina bo toa mana ca naquëtë xara cato. qs[Jatsi sábado, naa mitsëmono tsi quiha toá ca chahahuacanaibo ya no catiniquë oriquixëna, shiati axëna. Huëaquë cacatsi tsi naama tsi quiha Pablo jato qui chaniniquë. Naa baquichá tsi quiha jari chanihi ja ini quiha. r}Jama pascua fiesta iqui tsi Filipós tsi no chitëpariniquë. Jaquirëquë Troas qui no caniquë noqui ri, barcó no. Cinco ca barí tsi quiha no rërëniquë. Rërëxo tsi quiha huësti ca semana no raaniquë toa xo na. Troas qui Pablo shishonina qJatsi noqui, naa Pablo, ëa, naa Lucas, tihi ca noqui bëbo Troas qui naa joni bo bocaniquë. Toa xo tsi quiha noqui ja manacaniquë. upcJabi tobi ini quiha Pablo chimaticanaibo. Tobi ini quiha Sópater, Berea yaca ax jonish cato. Tobi ini quiha Aristarco, Segundo, naa Tesalónica ax bëcanish cabo. Jasca, tobi ini quiha Gayo, naa Derbe yaca ax jonish cato, jatsi Timoteo. Tobi ini quiha Tíquico, Trófimo, naa Asia mai ax bëcanish cabo. Tihi cabá Pablo chimatiniquë, Dios Chani ja yoaquë no. GoCahëhax tsi quiha tres oxë no tsi ja chitëniquë. Jatsi barcó tsi Siria mai qui capaima ja iniquë, jodiobá acasni ca nicahax na. Ja quëshpi tsi jahari Macedonia mai qui ja caniquë. uncToa mai natanipama tsi toá ca xatë bo ja chamahuabonaniquë. Jarohari tsi Grecia mai qui ja cahëniquë. bm ?Jabi ja yosicanai ca jatiquë tsi quiha chahahuacanaibo Pabló catianiquë jato qui chanixëna. Dios Chaní tsi chamahuahax tsi quiha “Caquia rë” i jato qui ja niquë. Joihuahax Macedonia mai qui ja riquiniquë. Kl)Jatsi jato xobo qui nohiria bo ja raaniquë chanixo na.Kk(Jasca, ma pacots-huaha iqui tsi gobierno pasomaha no nori ca ja quëscahuacamitsa pë, naa Romá ca chama bo. Jatsi quiniacaxëcahuë. Noqui pi ja nicacano tsi ¿jënixëhi ni noa pë, naa pacotsa, ma yosihaina, tihi cabo tahëhax na? Bërabixëqui noa iquia —nëa tsi nohiria bo qui yacatá ca secretario nëcaniquë. !j;'Jahuëcara huëtsa ó pi quëëcatsi tsi juez bo qui ma bocati xo nicaxëna. Toa gobierno xobo xo tsi mato nicacaxëcani quiha toá ca chama bo iquia. 8ii&Jabi naa joni bo qui Demetrio, jahuë yonati bo, tihi cabo quësocasno tsi tobi quiha gobierno juez bo iquia. Jato qui ja bocati xo. Toa ax tsi jato qui ja quësocano iquia. h1%Nëbi naa joni bo ma bëquë rë quësoxëna. ¿Noba Diana arati xobó ca jahuë bo ja yomacana? ¿Noba diosa ja ocahuacana? Ayamacaqui iquia ra. bg=$¿Jabija ma ni ë yoahana ra? Jatsi pasicana. Quiniacaxëcahuë, yoyo ca ma ayamano ra. Yf+#Jatsi quiha yacatá ca secretario, naa papi obëso ca joniquë. Jarohari tsi nohiria bo pasimati mëtsa ja iniquë. Pasimahax, —Jisa Efesó ca joni bá. Noba diosa-diosaria Diana arati xobo, jahuë paquënish ca jaria, tihi cabo ototi ibo ca noqui xo naa ra, naa noba yacata. Toa cahëhi quiha maí ca nohiria bo tëquë iquia. `e9"Jama, jodio ja ini ca jisi tsi quiha oquënaniquë nohiria ba pacotsa ra. Carayanabo qui yoi jodiobo ini quiha. —Oquë-oquëria ca tsi xo noba Efesó ca diosa Diana ra —i nohiria bo niquë jato joi choxahi na. mdS!Jatsi nohiria tirixëni bësojo qui jodiobá Alejandro icanai ca chitijihaniquë nohiria bo qui chanimaxëna. Jatsi Alejandró jahuë mëquë huishqui-huishquihaniquë nohiria bo pasimaxëna. Jato qui ja chanicasni quiha. :cm Jabi anomaria toa cancha ó ca nohiria ba pacotsa iniquë. Jasca, yama ini quiha jato rëquëniniti ibo, naa jato pasimati cato. Anomaria ini quiha jato jamëri ca quënacanaina. Jasca, jëniriahax ja bëcani nori ca huëstima ca nohiria bá cahëyamani quiha: —¿Jëniriahax no catiha sa? —iquiina. b Jasca, Pablo qui toa yacatá ca chama bá, naa jahuë rabëti bá chani raaniquë ja jicoyamano. Caxaxëniria toa nohiria bo ini quiha. 1a[ Ocapijani ca nicahax cancha qui Pablo jicocasni quiha jaa ri nohiria bo bësojó tsi chanixëna. Jama, toá ca xatë bá Pablo quëtianiquë cancha qui ja jicoyamano. !`; Jatsi quiha nohiria ba pacotsa pacananiquë yacatá no. Caxa ja icani quiha. Jatsi Pablo dos ca rabëti bo, naa Macedonia mai ax ja bëta bëcanish ca Gayo, Aristarco, tihi cabo qui ja tsamicaniquë. Tsamixo tsi quiha jato i-iti cancha-cancharia qui jato ja xërëcaniquë. /_W Jatsi toa dios bo acanaibo itsisnaniquë jahuë chani nicahax na. Quënatsijahuacaniquë: —Oquë-oquëria ca tsi xo noba Efesó ca diosa Diana ra —iquiina. ~^uAnoma quiha. No acai ca jahuë bo nohiria bá copicasyamamitsa iquia. Jasca, noba diosa Dianá jahuë oquë-oquëria bënomitsa ja tocapiquë no. Jaboqui ja qui arahi quiha Asia maí ca nohiria bo tëquë ra. Ja qui arahi quiha maí ca nohiria bo tëquë ra. Jama, ja yoahai ca iqui tsi noba Diana qui yosanatsicani quiha rë —nëa tsi joni bo qui Demetrio nëcaniquë. 6]eJama, tobi naa Pablo icanai cato rë. Toa joni tsayacahuë. “Dios bo ma xo toa ma acaina” ii quiha pë. ¿Toa ma nicayamaha? Jasca, jaboqui jahuë chani chahahuahi quiha huëstima ca nohiria bo rë. Nëbí Efesó ca nohiria bo, Asia maí ca nohiria bo, tihi bo janyama mëpihi quiha naa joni ra. k\OChahahuacanaibo tahëxo tsi quiha jahuë yonati bo, yonococanaibo huëtsa bo, tihi cabo ja quënacaniquë. Quënahax, —Jisa joni bá. Diana iqui tsi yonoco jiaria ca jaya xo noa ra. Ja tahëxo tsi noba sueldo biqui noa ra. 3[_Tobi ini quiha chahahuacanaibo qui caxahai ca joni, naa Demetrio icanish cato. Platá tsi arati mishni bo ja ani quiha parata quëshpi na, naa jato diosa Diana arati xobo jaria cabo. Jasca, huëstima ca yonati bo ja jayani quiha. Toca ca yonocó tsi quiha huëstima ca ganancia bo ja acani quiha. pZYToatiyá tsi quiha chahahuacanaibo tahëhax tsi anomaria iniquë toa nohiria bá yosicanaina ra. oYWJatsi Macedonia mai qui canox pari tsi quiha jahuë rabëti bo, naa Timoteo, Erasto, tihi cabo ja raaniquë rëquë. Jatsi Asia mai ó tsi jari ja chitëniquë, toa xo tsi Dios Chani yoaparicatsi na. Efesó ca iquinacanaina /XWJaquirëquë Jerusalén qui Pablo cacasniquë. Macedonia, Acaya, tihi ca mai bo natanihax na. —Tihi cabo qui shishohax Roma qui ë cati xo —i Pablo niquë. mWSTocajacaquë tsi quiha mëri tsi Iboba Chani pacananiquë. Toa Chani nohiria bá nicacasniquë ra. V'Yobë i-ipaonish cabá jato libro yoi bo bëcani quiha mëshaxëna. Copixëni ini quiha toa ja mëshacanaina. Cincuenta mil ca parata quiha. 7UgJasca, bëcaniquë chahahuacanaibo ri jato jocha bërohuaxëna. Tobi ini quiha jato jabi yoi ca ja acanaina rë. Jatsi jato yoixëniria ca jabi bo ja bërohuacaniquë. 4TaJatsi ocapijani ca Efesó ca nohiria bá nicaniquë, naa jodiobo, carayanabo tëquë. Nicahax ja raquë-raquëcaniquë. Jasca, Ibo Jesu janë nohiria bá ocahuacaniquë. S+Jatsi quiha toá ca yoshi jaya ca joni jato qui tsaminiquë. Caxaxëniria toa joni ini quiha. Sëtiapama tsi jato ja bëboniquë ra. Jatsi jahuë xobo quima ja jabayocaniquë. Jaxcahacacani quiha jato raiti. Tsoboco ja icani quiha. Anomaria ja sëtiahacacani quiha. |RqJatsi yoshi bá quëbiniquë: —Jesu, Pablo, tihi cabo cahëqui noa. Jama, ¿tsohuëcara ni mato ra? —iquiina. [Q/Jabi tocapaoniquë Esceva baquë bo, naa jodioba arati ibo ba chamá-na bo. UP#
Toatiyá tsi quiha tobi iniquë toa huësti huësti ca bohocanai ca jodiobo, naa yobë jascaria cabo. Nohiria bo quima yoshi bo ja tsëcacani quiha jato ri. Jatsi Jesu janë́ tsi ja tanamacascaniquë yoshi bo tsëcaxëna. —Jesu janë́ tsi, naa Pabló yoahai ca janë́ tsi tsëquëcahuë iqui noa —i jaca paoniquë pë. wOg Ja motsani ca pañuelo bo, raiti quësi bo, tihi cabo iquicanaibo qui ja bocaniquë jënimahua-xëna. Jatsi jënimahuahacani quiha noitiria cabo. Jasca, jënimahuahacani quiha yoshi bo jayanish cabo ri. Tsëquëyoni quiha jato yoshi bo. KN Jasca, anomaria Diós ani ca jisti bo iniquë, naa Pabló anina. 8Mi
Dos año no tsi quiha Pabló jato tiisimaniquë toa xo na. Jaha tsi quiha jatiroha ca Asia maí ca nohiria bo, naa jodiobo, carayanabo, tihi cabá Iboba Chani nicaniquë ra.
L Jama, jahuë chani qui nicacasyamaniquë misco bo. Jesu qui ja chitimicasyamacani quiha. Jasca, nohiria bo bësojo xo tsi Jesu quinia ja ocahuacani quiha. Jarohari tsi Pabló jato jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha toá ca chitiminish cabo ja boniquë ja bëta. Jatsi Tirano escuela qui ja bocaniquë Dios qui araxëna. Jatiroha ca barí tsi quiha Dios Chani yoati tsi ja chaninacaniquë. (KIJaquirëquë catiti xobo qui Pablo caniquë jodiobo qui chanixëna. Tres oxë no tsi quiha raquëxoma tsi bëroria tsi jato qui Dios Chani ja yoaniquë. .JWJabi doce ca joni bo ja icani quiha. :ImJatsi Pabló jahuë mëquë jato ó janaquë tsi quiha Espíritu Santo jato qui jiconiquë. Jatsi jamëri ca joi bá tsi quiha chanitsijacaniquë. Dios Chani ja yoacani quiha. [H/Jatsi Jesucristo janë́ tsi ja ashimahacacaniquë jahuë chani nicahax na. G%Jatsi Pabló jato yobaniquë: —Juan tiyá tsi quiha ashimahacaniquë toa jato jocha quima Dios quiri bësocanaibo. “E cho joxëhai ca qui ma chitimiti xo ra” i nohiria bo qui ja ni quiha. Jabi naa ja cho jonish ca tsi xo Jesu ra —i jato qui Pablo niquë. (FIJatsi Pabló jato nicaniquë: —¿Jënahuariahax ma ashimahacani sa? —iquiina. Jatsi, —Juan yoani cató tsi no ashimahacani quiha —i jaca niquë. \E1Bëchaxo tsi quiha jato ja nicaniquë: —¿Espíritu Santo ma bini, chahahuaxo na? —iquiina. Jatsi, —Biyamaqui noa. ¿Tsohuëcara ni naa Espíritu Santo sa? Nicayamaqui noa rë —i Pablo qui jaca niquë. 8D kJabi Corintó tsi Apolos chitëno tsi quiha Efeso yaca qui Pablo cahëniquë. Maca bo ja natanini quiha. Cahëxo tsi quiha huësti huësti ca chahahuacanaibo ja bëchaniquë. OC Toá tsi quiha chamá tsi jodiobo ya ja chaninaniquë nohiria bo bësojo ax na. Chaninaquí tsi quiha jato ja bëboniquë, Quënëhacanish cabá tsi jato Xabahamati Ibo Jesu ini ca jismaxo na. B9Jaquirëquë Acaya mai qui Apolos cacasniquë Dios Chani yoaxëna. Jaha tsi Efesó ca xatë bá mëbicasniquë. Mëbixo tsi quiha ja bax carta ja quënëcaniquë Acayá ca xatë bo qui, jia tsi Apolos ja joihuacano iquish na. Jatsi toa mai qui ja cahëquë tsi quiha anomaria tsi toá ca xatë bá Apolos joihuaniquë. Jatsi jia tsi toá ca chahahuacanaibo Apolós mëbi-mëbiniquë, Dios noihai cató no. OAJabi raquëxoma tsi Efesó ca jodioba catiti xobo xo tsi Jesu Chani yoatí ja chitahëhuaniquë. Jatsi quiha Priscila, Aquila, tihi cabá jahuë chani nicaniquë. Nicaxo tsi quiha ja qui joi ja amacaniquë jato xobo qui ja jono. Jatsi oquë tsi quiha Apolos qui Dios Chani ja bërohuacaniquë oquë tsi ja cahëno iquish na. 5@cJasca, Iboba quinia ja tiisimahacaniquë. Jesu quinia cahëxo tsi quiha jia tsi toá ca nohiria bo ja tiisimaniquë. Jama, ashimanish ca Juan chani roha ja cahëni quiha. r?]Toatiyá tsi quiha tobi iniquë toa Alejandriá tsi conish ca jodio, naa Apolos icanai cato. Efeso yaca qui shishohi ja joni quiha. Jiaria tsi chaniti naa joni cahëniquë. Jasca, Quënëhacanish cabo ja cahëyoiniquë jaa ri. I> Naama tsi Antioquiá tsi ja chitëni quiha. Jaquirëquë Galacia, Frigia, tihi ca mai bo qui ja catëquëniquë toá ca chahahuacanaibo chamahuaxëna. Efeso xo tsi Dios Chani Apolós yoanina ?=wJatsi quiha Cesarea yaca qui ja rërëcaniquë. Rërëhax maí tsi Jerusalén qui ja caniquë iglesiá ca xatë bo joihuaxëna. Jaquirëquë Antioquía qui ja catëquëniquë. w<gJisbaya tsi quiha barco qui ja jicotëquëniquë Efeso qui caxëna. Joihuahax, —Jerusalén jari ë cati xo ra. Basima tsi xo fiesta ra. Jama Dios shina pi ja no tsi jahari joxëquia tia mato qui shishoxëna ra —i jato qui ja niquë. i;KJatsi quiha Pablo qui joi ja amacaniquë naama tsi ja chitëno. Jama, chitënoma ja ini quiha. j:MCahax Efeso yaca qui ja cahëcaniquë. Nëá tsi quiha Priscila, Aquila, tihi cabo chitëniquë. Jasca, yacatá ca jodioba catiti xobo qui shishohi Pablo caniquë. Toa xo tsi quiha jodiobo ya ja chaninaniquë Jesu yoati na. &9EJatsi naama tsi quiha Corintó tsi Pablo chitëniquë. Jarohari tsi toá ca xatë bo ja jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha Siria mai quiri catsijaniquë barcó no. Aquila, Priscila, tihi cabá Pablo chimatini quiha. Cahax Cencrea yaca qui ja cahëniquë. Toa xo tsi quiha Pabló jahuë boo maxconiquë, parayamahai ca chani Dios qui ja yoani iqui na. Jodioba jabi ja ini quiha. Maxcorohax ja catëquëniquë. 8-Jatsi jodiobá jisbayaniquë. Jatsi carayanabá jato catiti xobo obëso cato, naa Sóstenes qui ja tsamicaniquë pë. Tsamixo tsi quiha ja sëtiacaniquë tribunal xobo bësojo xo na. Chama Galión qui jënima ini quiha ja acanina pë. Jahari Antioquía qui Pablo bacanina B7Chanixo tsi quiha tribunal quima jato ja raaniquë. `69Jama, mato chani bo, mato jabi bo, mato yoba bo, tihi cabo tahëhax tsi iquinaqui mato pë. Toa nicacasyama xo ëa ra. Toca ca jahuë bo copiyamaxëquia ra —nëa tsi bëcanish ca jodiobo qui Galión nëcaniquë. a5;Quëbipaima Pablo iquë tsi quiha Galión jodiobo qui chaniniquë: —Jisa jodiobá. Yama tsi xo toa yoi ca naa joní acana ra. Ja yosipirohano tsi yoi ca pi ja aarohano tsi jia tsi mato qui ë nicaquë aquë. h4I
Boxo tsi, —Anoma tsi xo naa joní acaina ra. Dios qui arati quinia jamëri ca noba jimibo qui yoahi quiha pë. Noba jabi, noba yoba, tihi cabo pasomaha tsi xo toa ja yoahaina ra —nëa tsi Galión qui ja nëcacaniquë. h3I Toatiyá tsi quiha departamento Acayá ca obëso cato, naa gobernador Galión iniquë. Jatsi jodiobo Pablo qui tsaminiquë rë. Tsamixo tsi quiha tribunal, naa nohiria copiti iti qui ja bocaniquë ja qui quësoxëna. x2i Jatsi un año y medio no tsi Corintó tsi Pablo chitëniquë jato xërëquë xo tsi Dios Chani yoaxëna. #1?
Jari tobi quiha huëstima ca yacatá ca ë qui chitimixëti cabo ra. Yama tsi xo toa mia acaina ra, mi nohó ë bësohai iqui na —i ja qui Ibo niquë. K0 Jaquirëquë huësti ca baquichá tsi quiha Pablo tënamëniquë. Tënamëjano tsi Pablo qui Ibo chaniniquë. Chanihax, —Nohiria bo qui raquëyamahuë. Mi pasiyamano. Noho chani mi yoano ra. z/mJasca, Ibo qui chitimini quiha toa catiti xobo obëso cato, naa Crispo icanai cato. Chitimini quiha jahuë xobó cabo ri. Toatiyá tsi quiha huëstima ca Corintó ca carayanabo chitiminiquë Ibo Chani nicahax na. Ja ashimahacayocani quiha. /.WJato jisbaya tsi quiha toá ca catiti xobo tapaí ca xobo qui ja caniquë tiisimaxëna, naa Justo icanai cato xobo. Jabi Dios qui arahai ca naa joni ini quiha. 5-cJatsi Pablo qui ja caxacaniquë toa chani nicacasyamahi na. Caxaxo tsi quiha Pablo ja ocahuacaniquë. Jarohari tsi jato ja jisbayaniquë. Jama, jisbayanox pari tsi quiha jahuë sahuëtí ca cospo ja rij-rijhaniquë ja cahai ca jismaxëna. —Mato shina ri tsi xo ra, Diós mato qui pi quësoquë no. Mahitsa Dios Chani ma nicaquë ra. Jaboqui carayanabo qui caxëquia jato qui jahuë Chani yoaxëna —i jato qui Pablo niquë. o,WJatsi Macedonia mai ax Silas, Timoteo, tihi cabo cahëquë tsi quiha jahuë yonoco, naa oxti xobo acai ca ja jënëniquë, jatiroha ca barí tsi Dios Chani yoacasquí na. Xabahamati Ibo Jesu ini ca ja yoaniquë jodiobo qui. 9+kJatsi jatiroha ca joiti barí tsi quiha jodioba catiti xobo qui Pablo caniquë Jesucristo Chani yoaxëna. Jesu qui toá ca jodiobo, carayanabo, tihi cabo ja mëpicasni quiha. *Jatsi jato bëta ja chitëniquë yonocoxëna. Jabi parata quëshpi tsi jato bëta xo tsi oxti raiti xobo ja ani quiha iniaxëna. )Corinto qui cahëxo tsi quiha jodio huësti ca ja bëchaniquë, naa Aquila icanai cato. Pontó maí conish ca naa joni ini quiha. Jasca, Corinto qui jobëna ja ini quiha jaa ri, jahuë ahui ya. Jato mai, naa Italia ax ja jabacani quiha toá ca maí ca chama-chamaria, naa Claudio icanai ca iqui na. Roma yaca quima jodiobo tëquë ja raani quiha. Cahëxo tsi quiha jato Pablo jisi caniquë. i( MTiisimaxo tsi quiha Atenas Pablo jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha Corinto yaca qui ja caniquë. 1'["Jama, chahahuaniquë huësti huësti ca jahuë chani nicanish cabo. Chahahuahax Pablo maxo qui ja riicaniquë. Riini quiha toa Areopagó ca maxo inish ca joni, naa Dionisio icanai cato. Chahahuani quiha huësti ca yoxa, naa Dámaris icanai cato. Jasca, chahahuaniquë nohiria huëtsa bo ri.*&O!Jatsi Pabló jisbayaniquë. s%_ Jatsi “Bësotëquëxëhi quiha nohiria bo” i Pablo quë tsi quiha osa-osaniquë toá ca huësti huësti cabo. Jama, —Mi chani nicatëquëcasqui noa ra, naa nohiria bo bësotëquëxëhai ca yoati na —i huësta bo niquë. i$K Jatsi quiniacaxëcahuë. Nohiria bo copiti bari ja janani quiha. Toa barí tsi quiha mëstë tsi nohiria bo tëquë copixëhi quiha ja bini ca joni yaxo na. Copiti Ibo-iboria ixëhi quiha naa joni ra. Jabi naa joni rësoquë tsi quiha Diós bësotëquëmaniquë ra. Ja iqui tsi Dios parayamahai ca cahëqui noa —nëa tsi jato qui Pablo nëcaniquë. #5 Jabi nohiria bá Dios cahëyoiyamatiyá tsi quiha jato jocha Diós mataraniquë. Jama, jaboqui ja qui bësoxëti xo nohiria bo tëquë ii quiha ra. D" Jabija xo ra. Dios xocobo yoi bo xo noa. Jahuë xocobo pi inono tsi ¿jënahuariahax raca oro, plata, maxaxa, tihi cabo nohiria bá acai ca jaria ca Diós ina ra? Toca ma xo Dios iquia. ;!o Jabi Dios yoi iqui tsi bëso xo noa ra. Ja iqui tsi mohiqui noa. Ja iqui tsi naa maí tsi racaqui noa ra. Jasca, “Dios xocobo xo noa” ¿iyamayamacahi ni mato maestro bo ra? +Jabi tocaniquë Dios yoi, ja qui nohiria bá mërano iquish na. Mërapiquí tsi ja chahahuacamitsa ra. Jabi nohiria qui basima xo Dios yoi ra. -‘Jasca, huësti ca joni quima jatiroha ca nohiria bo nëhohuahacani quiha. Nëhohuaxo tsi quiha naa mai tëquë tsi quiha jato ja racamaniquë. Jasca, ja bësocanai ca xaba naa Dios yoí janani quiha. Jasca, jatiroha ca nohiria bo qui jato mai ja ani quiha racati. A {Naa Dios mëbitimaxëni xo nohiria, ja narisyamahai ca iqui na. Jasca nohiria bo qui jatiroha ca Ototi Ibo-iboria tsi xo naa. Jatiroha cabo bësomahi quiha. Noqui yoi xacamahi quiha. * M‘Jabi Dios yoi tsi xo toa naipa, mai, tihi caba Ibo-iboria, naa jatiroha ca nëhohuanish cato iquia. Joni bá acani ca arati xobó tsi racayamahi quiha. % CMato yacatá tsi co-copama tsi mato arati itiria bo ë jisquë ra. Jisi tsi naa quënë pistia ca ë jisquë huësti ca altar ó no. “No cahëhama ca dios bax na” ii quiha jahuë quënë ra. Jabi naa Dios ë yoahai ca tsi xo toa naa ma cahëhama ca dios, naa ja qui ma arahaina. FJatsi jato bësojó tsi quiha, naa Areópago xara tsi Pablo niiniquë chanixëna. Chanihax, —Dios bo qui araxëni ca nohiria bo xo mato tia. Toa ë jisquë ra, Atenás ca joni bá. zmJabi tiisí-naxëni ca Atenás ca nohiria bo, toá ca racacanai ca carayanabo, tihi cabo ini quiha. Jaha tsi Pablo chani ja nicacascani quiha. Jato qui jia ini quiha tiisi paxa ca nicahaina, chaninacanaina, tihi cabo. Jato jabi quiha. pYNoqui jamëri tsi xo toa mi yoahaina. Mi yoahai ca noqui mi bërohuano ra —i Pablo qui jaca niquë. W'Jatsi quiha Pablo qui joi ja amacaniquë jahuë chani nicacasquí na. Amaxo tsi quiha jato chaninati xobo, naa Areópago icanai ca qui ja boniquë. Bohax, —Mi yoahai ca tiisi paxa ca cahëcasqui noa ra. Jatsi epicúreobo, estoicobo, tihi ca icanai ca maxó ca joni bá Pablo qui joi mëraniquë. Tiisi jayanish ca joni bo ja icani quiha. Chanihax, —¿Jënihi ni naa bahua sa? —i huësti huësti ca niquë. Jasca, —Tonia jamëri ca dios bo qui noqui aramacatsi quiha pa —i huëtsa bo niquë. Jabi toca tsi ja chaninacani quiha, Jesu, ja bësotëquëhaina, tihi cabo Pablo chanini iqui na. DJasca, jodioba catiti xobó tsi quiha ja chaninaniquë, toá ca jodiobo, Dios qui aracascanai ca carayanabo, tihi cabo ya. Jasca, plazá ca nohiria bo ya ja chaninaniquë Jesu yoati na. r]Atenas xo tsi mana-manapama tsi quiha Pablo shina-motsiquiniquë yacatá ca ídolo bo tsayahax na. 'GJatsi Atenas yaca qui huësti huësti ca xatë bá Pablo chimatiniquë. Chimatihax jahari ja bocaniquë jato xobo qui. Silas, Timoteo, tihi cabo qui Pablo chani ja bocani quiha. Mëri tsi ja bëcati ó Pablo quëëni quiha. Jabi tocani quiha jahuë chani. Atenás tsi Pablo chitënina
@ ~w}y|W{Iznypx\ww v`utss&rqZpynnmZll2kvkjBBAY@?>O==?655322P160/%.K-a,5+**
)((O'&%%$"#3! W ^ #t3 [M# j
} X@ G!Jama, toa barí tsi Diós ëa mëbiniquë ra. Ea mëbi-mëbiriahi quiha. Ja tsi xo toa xaba jaya xo ëa iquia, rey bo, chama bo, empleado bo, tihi cabo qui jahuë Chani yoati. Jabi Moisés yamabo, Dios Chani yoanish cabo, tihi cabá quënëni ca roha ca yoaquia ra. aF;Ja quëshpi tsi ë qui jodiobo tsaminiquë pë arati xobo ax na. Ea ja acascani quiha. 7EgJariapari tsi Damasco ó cabo qui Cristo Chani ë yoaniquë. Jaquirëquë Jerusalén cabo, Judea maí cabo, carayanabo, tihi cabo qui Cristo Chani ë yoaniquë. “Mato jocha quima Dios quiri bësocana. Jabi jia ca jayacana, ma chahahuaha ca nohiria bá cahëno ra” i jato qui ë niquë chanihi na. 8Di‘Jabi toca tsi naipá ca Ibo chaniquë tsi “Jo” i ja qui ë niquë. Ja iqui tsi jodiobo, carayanabo, tihi cabo qui ë caniquë jahuë Chani yoahi na, rey Agripá. gCGBëco ca xo rë. Jato mi bëpëquëmano ra. Jia tsi tsëmo quima huëa quiri jato mi bësomano. Satanás quima Dios quiri ja bësocano ra. Tocapimino tsi ë qui chitimicaxëcani quiha. Jatsi masahacaxëhi quiha jato jocha ra. Diós mëstëhuani ca maxo qui riicaxëcani quiha jato ri” nëa tsi ë qui Ibo nëcani quiha. Jesu chani Pabló nicanina BJasca, mi jimibo, carayanabo, tihi cabo qui mia raaxëquia noho chani mi yoano. Mia pi ja yosicano tsi mia mëbixëquia. TA!Joihuë. Niihuë. Mi qui ë jisiquiquë, noho yonati mia manëmacatsi na. Jasca, jaboqui mi jisi ca jahuë bo nohiria bo mi yoaxëno. Jasca, noho Chani nohiria bo mi yoano, naa mia ë jismaxëhai cato. @Jatsi ë nicaniquë. “¿Tsohuë ni mia, Ibobá?” Jatsi, Ibobá quëbini quiha: “Jesu xo ëa ra. Ea tënëmaqui mia ra. ?Jatsi mai qui no paquëyoniquë. Paquëxo tsi ë qui chanihai ca joi ë nicaniquë. Noba joí tsi chanijani quiha. “Sauló, Sauló, ¿Jënixo tsi ëa tënëmahai rë? Quiniahuë. Mi tëquëmitsa, buéy jamë tahë onëhai jasca cato” i ë qui joi ni quiha. ]>3
Jabi Damasco quinia ca bahí tsi co-copama tsi naipá ca huëa-huëaria, naa bari oquë ca ë jisniquë, Agripá. Matoroco bari ja ini quiha. Ea, noho rabëti bo, tihi cabo tëamë tsi quiha ja huahuaniquë ra. 8=i ‘Toatiyá tsi quiha Damasco quiri co-cohi ë iniquë, jato mëracatsi na. Noba arati ibobá ëa raani quiha jato biti, soldado bo ya. Comisión jahëhua ja ini quiha. 3<_ Toatiyá tsi quiha ë co-copaoniquë, noba catiti xobó ca chahahuacanaibo mërahi na. Jato ë copicasni quiha. Jasca, Jesucristo quima jato ë casomacasniquë pë. Caxaxëniria ë i-ipaoni quiha toatiyá no. Caxahax carayanaba mai qui jato ë chibaniquë jato achacasquí na. Pabló chahahuanina
;
Toatiyá tsi ë yoyopaoni quiha Jerusalén ax na. Toa xo tsi preso qui huëstima ca chahahuacanaibo ë nanëniquë rë. Tocati arati ibobá ëa raani quiha. Jasca, “Namëhacacati xo” i jaca quë tsi quiha ë rani-ranipaoniquë pë, “Acahuë” iquiina. g:G ‘Jabi siri tsi ë qui jia ini quiha Nazarét ca Jesu qui chitimicanaibo ë yosihaina. 93¿Jënahuariahax, “Nohiria bësotëquëmayamaxëhi quiha Dios” i jaca na? ¿Jënahuariahax yoi ca toa ina? Chahahuacanaibo Pabló tënëmanina 8!Jariapari tsi noba doce ca nohiria maxo bá nicani quiha. Jasca, barihani, baquichá, tihi cató tsi arapama tsi quiha bësotëquëxëti ó pasoqui noa, noqui ri ra. Jama, toa ó tsi ë pasohai iqui tsi ë qui quësocani quiha no jimibo rë. Toca xo, taita Agripá. /7WJama, jaboqui ë qui quësocascani quiha toa jasca ca maxo pë, “Bësotëquëxëqui nohiria” i ë ai iqui na. Jabi noba naborëquëbo qui Diós tocani quiha ra. Q6Naama, naa siri tsi ëa cahëcani quiha ra. Jariapari noba arati jabi banahuahai ca fariseobo ë i-ipaoniquë; naa jodioba jabí-naxëni ca iquiina. Jodioba jabi noixëniria cabo tsi xo toa maxo ra. 55‘Ea cahëyoicani quiha jodiobo tëquë. Noho maí tsi ë shinahaniquë. Jasca, Jerusalén tsi ë racapaoniquë. Tihi ca tsi cahëcani quiha. H4 Jasca jia tsi xo toa ëa mi nicahaina ra, jodioba jabi bo, jato yoba bo, tihi cabo cahëxëni ca mi nori iqui na. Jatsi jia tsi mi nicano. Mi yosanayamano. Pablo jabi inina chahahuanox pari 3 —Shoma xo ëa, rey Agripá, ë qui jodiobo quësocani ca quëbixëna. Anomaria tsi xo toa ë qui ja quësocanaina rë. 22 _Jatsi quiha, —Mi chani nicacasquia, Pabló. Mimë bax chanihuë —i Pablo qui rey Agripa niquë. Jatsi chaniti Pablo chitahëhuaniquë, jahuë mëquë bo tëroxo na. }1sJishopë. Naa joni raacasyama xo ëa ra, ja qui quësoxoma —nëa tsi quiha rey Agripa qui Festo nëcaniquë.20]Jatsi jaboqui noba chama-chamaria qui carta ë quënëti xo pë, yoi ca ja aca ca yoahi na. ¿Jënahuariaxo raca toa carta ë quënëna? Ja tsi xo toa mi qui naa joni bëcasquia mi nicano mia ri, rey Agripá. Naa joni pi mi nicano tsi tonia tobixëhi quiha jahuëcara ca ë quënëxëti cato ra.
/
Jama, yama tsi xo toa naa joní yoi ca acana iquia. Jia tsi ja qui ë nicahitaquë ra; yamaha quiha. Jatsi, “Romanoba chama-chamaria qui mia raaxëquia, mia ja copino ra” i ja qui ë itaquë pë, “Romanoba chamá ëa copino ra” i ja itaha iqui na. .Quënahax tsi quiha, —Tsayapa, rey Agripá. Nëá xo Pablo icanai cato ra. Tsayacahuë joni bá. Naa joni namëcascani quiha jodioba nohiria bo tëquë iquia. Acascani quiha Jerusalén ca jodiobo, naa nëá ca jodiobo ri. “Namëhacati xo” icani quiha pë. =-sJatsi huëaquë tsi quiha naquëte-naquëtëria qui Rey Agripa jiconiquë jahuë ahui Berenice ya. Anomaria ini quiha ja jicocanaina. Jato bëta jiconi quiha soldado ba chama bo, yacatá ca chama bo ri. Tihi cabo jicocani quiha Pablo nicaxëna. Jatsi ja jicocaquë tsi quiha Festó Pablo quënaniquë. +,OJatsi, —Toa joni nicacasquia ëa ri —i quiha Festo qui rey Agripa niquë. Jatsi, —Huëaquë toa joni nicashariqui mia ra —i Agripa qui ja ni quiha. e+CJatsi, “Romanoba chama-chamaria jiscasquia. Ea ja copino ra” i ë qui ja itaquë pë. Jatsi jahari preso qui toa joni ë raahitaquë, noba chama-chamaria qui raaxëna —nëa tsi quiha Agripa qui Festo nëcaniquë.
*Jishopë. Ati ë cahëyamahitaquë rë. Jatsi, “¿Jerusalén qui cacatsai? Toa xo tsi mia nicaxëquia” i Pablo qui ë itaquë. =)sJato jodioba jabi tahëxo tsi quiha joi ja mëra-mëracahitaquë pë. Tsohuëcara ca, naa Jesu icanai ca yoati tsi quiha ja chaninacahitaquë pa. “Bëso xo” i Pablo ni quiha. (1Jatsi ja qui quësoti ja chitahëhuacahitaquë ja bësojo xo na. Anoma ca naa joní ani ca nicati ó ë pasohitaquë, mahitsa ca jato chani nori. /'WJatsi jahari Cesarea qui ë bëta ja bëcahitaquë. Jatsi huëaquë jato nicati ë chitahëhuahitaquë. E bamayamahitaquë pë. Jatsi Pablo ë qui ja bëcahitaquë. !&;Jatsi, “Romanoba jabi ma xo toa nohiria huëtsa bo qui nohiria mëahacahaina namëhacati ra. Jariapari ja qui xaba acacaxëti xo ja qui quësocanaibo bëbochiná tsi ja chaninano. Jasca, jato bësojo xo tsi jamë bax ja quëbipariti xo jaa ri” tihi tsi jato ë yoaniquë ra. :%mJabi Jerusalén qui ë shishohi caquë tsi toá ca jodioba arati ibo bo, jato yosibo, tihi cabo ë qui bëcaniquë naa joni qui quësocatsi na. Ja namëcasjahuacani quiha pë. ?$wHuëstima ca bari no shishopama tsi quiha preso xara Pablo ini ca ja nicacaniquë. Festó jato yoani quiha. —Nëá tsi preso xara tsi xo huësti ca joni, naa Felíx nanëni cato. #y
Ichariama bari quirëquë rey Agripa, jahuë ahui Berenice, tihi cabo Cesarea qui cahëniquë Festo joihuaxëna. "{ Jatsi yosibo ya Festo chaninapariniquë Pablo nicahax na. Chaninahax, —“Romanoba chama-chamaria jiscasquia” ¿i mi a pa? Jatsi ja qui mia raaxëquia mia ja copino ra —i quiha Pablo qui ja niquë. Rey Agripa bësojó tsi Pablo niinina O! Anoma ca pi aarohahi tsi nati copi quima ë paxacasyamaquë aquë ra. Jama, mahitsa tsi xo naa ë qui naa jodiobo quësohaina iquia. Quiariacani quiha. ¿Jënahuariaxo naa joni bo qui ëa mi ana copihacati? Anoma quiha. Romanoba chama-chamaria jiscasquia. Ea ja copino iquia ra —nëa tsi quiha Festo qui Pablo nëcaniquë. k O
Jatsi Pabló quëbiniquë: —Anoma ra. Romanoba copiti ití tsi niiquia copihacati. Nëa roha xo tsi ëa mi nicaxëti xo iquia. Romanoba jabi quiha. Yama tsi xo toa jodiobo pasomaha ë yoyonina ra. Toa cahëriaqui mia. ^ 5 Jatsi quiha jodiobo Festó caxahuacasyama-niquë. Jato ja mëbicasni quiha. Ja tsi xo toa, —¿Jerusalén qui cacatsai? Toa xo tsi mi qui quësocanaibo nicaxëquia mia copiquí na —i Pablo qui ja niquë. n UJatsi quiha chaniti Pablo chitahëhuaniquë: —Yama tsi xo toa anoma ca ë anina ra. Jodioba yoba bo, noba arati xobo-xoboria, noba chama César, tihi cabo pasomaha ë ocahuapistia-yamarianiquë ra —i Festo qui Pablo niquë. 7 gJatsi Pablo jisiquiquë tsi quiha ja qui quëtsoniquë bëcanax ca jodiobo. Ja tëamë tsi nii ja icani quiha ja qui quësoxëna. Huëstima ini quiha toa ja quiacanaina ra. wOcho o diez ca bari roha tsi Jerusalén tsi Festo chitëniquë. Jaquirëquë quiha Cesarea qui jahari ja caniquë. Cahëhax huëaquë tsi quiha nohiria bo copiti ja chitahëhuaniquë. Jatsi quiha Pablo ja quënaniquë ja bësojó ja niino. 'E bëta mato chama bo bocati xo. Anoma ca pi toa joní aarohano tsi toa ax tsi ja qui ma quësono iquia —nëa tsi quiha Festo nëcaniquë. mSJama, Festó quëbiniquë: —Cesareá ca presó xo Pablo ra. Tsëquënoma. Jahari capaima xo ëa. OCahëxo tsi quiha Festo ja bënariacaniquë jato ja mëbino, Pablo pasomaha. “Jahari Jerusalén qui Pablo mi raano” i Festo qui jaca ni quiha, Pablo acatsi na, naa bahí tsi ja bacaxëquë no. xiToa ja no tsi quiha ja qui bëcaniquë jodioba arati ibo bo, jato chama bo. Pablo qui ja quësocascani quiha. 2 _Jatsi quiha Festo cahëniquë toa maí ca nohiria bo yonaxëna. Prefecto paxa ca ja ini quiha. Tres bari quirëquë Cesarea ja jisbayaniquë Jerusalén qui shishoxëna. ^5Jatsi dos ca año huinocaquë tsi quiha Félix ratiniquë prefecto paxa cato, naa Porcio Festo. Jabi jodiobo ranihuacasquí tsi Pablo ja paquëmayamaniquë rë. Jatsi jari preso xara Pablo chitëniquë. Jasca, Pablo quima parata ó ja pasoniquë pë. Ja iqui tsi huëstima tsi quiha Pablo ja quënaniquë ja bëta chaninaxëna. (IJia tsi quiha jato qui Pablo chaniniquë. Jatsi Dios mëstë, nohiria bá jato shina mëquihaina, joxëhai ca copi, tihi ca jahuë bo chanijano tsi quiha Félix raquëniquë. Raquëhi tsi, —Iquë, iquë tia. Cata. Bari huëtsa mia quënatëquëxëquia —i quiha Pablo qui ja niquë. fEJaquirëquë ichariama ca bari huinocaquë tsi quiha Félix bacaniquë jahuë ahui Drusila ya. Jabi jodio jahuë ahui ini quiha. Bacaxo tsi quiha Pablo ja quënaniquë Jesucristo qui ja chitimini ca nicacasquí na. V%Jatsi capitán qui chani Felíx aniquë Pablo ó ja bësono. Jabi jënima Pablo ini quiha. Toá tsi co-coti mëtsa ja ini quiha. Jasca, ja qui shishoti mëtsa jahuë rabëti bo ini quiha mëbixëna. iKJatsi Pablo nicahax Felíx bamaniquë. Bamaxo jato ja paquëmani quiha. Jabi chahahuacanaiba quinia cahëria ja ini quiha. Jatsi, —Comandante Lisias jono tsi mia nicatëquëxëquia ra —i quiha Pablo qui ja niquë. 9Toa barí tsi noho joi roha ë choshahitaquë rë, “Diós nohiria bo bësotëquëmaxëhai ó ë pasohai iqui tsi ë qui quësocasqui mato tonia” i jato qui ë itaquë no. Jaroha ca tsi xo toa ë yoyohaina iquia ra —nëa tsi quiha Pablo nëcaniquë prefecto ca Félix qui. %Toa joni bo pi bëyamacano tsi nëá ca jodiobá mia parayamano. Jato yosibo, jato chama bo, tihi cabo bësojó tsi nii ë iquitaquë. Ea ja nicariacahitaquë pë, ë qui quësocasquí na. Jato nicahuë. “¿Jahuë ni toa ja yoyohaina?” itsihuë. Yama xo iquia ra. #Jabi nëri bëcaxëti xo toa Asia mai ax bëcanish ca jodiobo iquia ra. Mia bësojo ax tsi ë qui ja quësocano iquia, ë qui caxapihi na.
Jabi noba arati xobo xo tsi tocahëno tsi ëa ja jiscahitaquë pë, naa Asia mai ax bëcanish ca jodiobo. Yama pacotsa ini quiha toá no. Yama ini quiha nohiria tirixëni, ëmë roha iquia. Jabi noba bahuëhacati jabi ë jatihuahitaquë, ëa ja jiscaquë no. ‘Jabi huëstima ca año no tsi Jerusalén ë jisyamani quiha. Jobëna ca ëa xo naa ra. Jabi Jerusalén qui ë johitaquë ra ofrenda parata ya, naa noho paxnacanai ca jimibo qui axëna. Jasca, toa xo tsi ofrenda bo ë acas-hitaquë ëa ri ra. | qJasca, jia tsi Dios, nohiria bo, tihi cabo bësojó tsi Dios yoba nicacasquia ëa ri, quësohacatimaxëni ixëna.
Jasca, nohiria bo, naa shinajiaxëni cabo, yoixëniria cabo, tihi cabo Diós bësotëquëmaxëhai ca ó pasoquia ëa ri, jato jascaria. # ?Jabi ë yoacatsai ca tsi xo naa: Quinia paxá tsi noba naborëquëbo Dios qui araquia ra. Mahitsa tsi xo naa arati quinia icani quiha pë, mahitsa ja nomari. Jasca, Moisés yamabá quënënina, Dios Chani yoanish cabá quënënina, tihi cabo chahahuaquia ëa ri ra, jato jascaria. _7
¿Jëniriaxo ëa quiahuacahi ni sa? Mahitsa tsi xo toa ja yoacanai ca tëquë iquia. W' Quiahi quiha ë qui quësocanaibo pë. Toa arati xobo-xoboria, jato catiti xobo bo, yacatá ca iti huëtsa bo, tihi cabo xo tsi nohiria bo ë tsamayamahitaquë joxo na. Pasiroha ë iquitaquë aracatsi na. Jato nicahuë. Jerusalén qui jobëna ca ëa xo naa. Doce bari roha ca ë cahëhitaquë arati xobo-xoboriá tsi araxëna. b=
Jatsi Felíx Pablo chanimaniquë. Pablo nëcani quiha: —Raniquia ra, mia bësojó ëmë bax chanixëna. Huëstima ca año no tsi xo toa naa maí ca nohiria bo ó mi bësohaina. Mëstë tsi xo mi copihaina ra. - Jatsi toá ca jodiobo chaniniquë jato ri: —Jabija tsi xo toa ja yoahana ra —iquiina. Félix bësojó tsi Pablo chaninina jamë bax na GTsëcaxo tsi quiha mi qui noqui ja raahitaquë pë. Jatsi Pablo nicahuë. Parayamaqui noa, naa joni qui quësoquí na. Tsayahuë —nëa tsi quiha prefecto Félix qui Tértulo nëcaniquë. xiNo ayamahitaquë rë, comandante joha iqui na. Chamá tsi pë noba mëquë quima Pablo ja tsëcahitaquë rë. 3Jasca, noba arati xobo-xoboria ja yoshihuacas-hitaquë pë. Ja tsi xo toa ja qui no tsamihitaquë ra. Noba yobá tsi naa joni no copicas-hitaquë. M Anoma tsi xo naa joni Pablo iquia ra. Noba jimibo, naa jodiobo tsamahi quiha iquinamaxëna, naa jatiroha ca país xo na. Jasca, huësti ca maxo, naa nazarenobo icanai ca rëquëninihi quiha pë. 5Jaboqui tsi chani pistia icasquia pë. Tonia huëstima tsi xo toa mi yonoco iquia. Jatsi mëri tsi chanixëquia. Mi yosanayamano. Jia tsi nicahuë. k~OMi acai ca quëshpi tsi “Gracias” iqui noa ra. Jia tsi xo toa mi acaina jatiroha cato xo na. ,}QJatsi Pablo quënahacaniquë. Ja joquë tsi quiha chaniti Tértulo chitahëhuaniquë ja qui quësoxëna. Ja nëcani quiha: —Joquë noa, noba taita Félix shinajiaxëni cató. Mia iqui tsi jia tsi racaqui noa ra. Mi tiisi iqui tsi oquë-oquëria xo noba mai. Yama tsi xo no nianahaina ra. | 7Cinco bari quirëquë quiha Cesarea qui Jerusalén ca jodiobo cahëniquë. Cahëni quiha jato arati ibo ba chama Ananías, jato yosibo, huësti ca abogado, naa Tértulo icanai cato. Tihi cabo cahëni quiha. Cahëhax tsi quiha prefecto jisi ja bocaniquë Pablo qui quësoxëna. 4{a#Nicahax, —Mia nicaxëquia ra mi qui quësocanaibo joquë no —i Pablo qui ja niquë. Jatsi Pablo ja raaniquë cárcel qui, naa Herodes xobo-xoboria cató no.3z_"Jatsi carta prefectó tsaya-tsayaniquë. Tsayahax, —¿Jahuë maí tsi mi coni? —i quiha Pablo qui ja niquë. Jatsi Pabló quëbiniquë: —Cilicia ó no —iquiina.
y
!Cesarea qui cahëxo tsi quiha mai obësoti ibo, naa prefecto qui carta ja acaniquë. Jaquirëquë ja qui Pablo ja mëacaniquë. x1 Jatsi huëaquë tsi quiha caballo pohuëhax ca cohai ca soldado rëtsaminiquë Pablo ya Cesarea qui. Bacani quiha soldado bo, naa mai cohai cabo. 6we Jatsi soldado bo bocaniquë jato comandante yoba nicahax na. Baquichá tsi quiha Antípatris icanai ca qui Pablo ja bocani quiha. Toá tsi quiha soldado bo tooniquë. Bv} Jaboqui planes acani quiha pë naa joni axëna. Ja acascanai ca iqui tsi mi qui raaquia jaha mi bësono. Jasca, ja qui quësocanaibo qui chani ë raaquë mia jisi ja bocano. Iquë”. ?uw Jatsi ja qui ja quësocanai ca ë nicahitaquë. Mahitsa quiha. Jato jabi yoi bo yoati tsi quiha. Yama tsi xo toa yoi ca ja acana iquia ra. Jatsi ayamahuë. Preso qui nanëyamahuë. ytk ¿Jëniriacaraxo naa joni ja acascahitaha pa? Jatsi jahuë jimiba chama bo qui ë bohitaquë, cahëcasquí na. :smMi qui ë raahai ca joni qui jodiobo tsamihitaquë. Soldado bo ya pi ë joyamarohano tsi naa joni ja aquë acahitaquë iquia. Romanobo ja iqui iqui tsi bichi ë cahitaquë ra. br=“Excelentísimo gobernador Félix: Claudio Lisias ca ëa xo naa. Mia joihuaquia. zqmYobaxo tsi quiha carta quënëtsi comandanté huaniquë jato bëta raaxëna. Nëca tsi ja quënëni quiha: 4paJasca, Pablo bax caballo shomahuacana. Jatsi quiniacaxëcahuë. Jia tsi gobernador Félix qui naa joni ma mëano —nëa tsi quiha jahuë capitán bo qui ja nëcaniquë. &oEJatsi quiha comandanté jahuë capitán bo quënaniquë: —Doscientos ca maí cohai ca soldado bo, setenta ca caballo pohuëhai ca soldado bo, doscientos ca piahua niati mëquixëni ca soldado bo, tihi cabo shomahuacana. Baquicha, a las nueve Cesarea yaca qui Pablo ma bono ra. @nyJatsi, —Ea mi yoaha ca huëtsa bo qui yoayamahuë —i ja qui comandante niquë. Yobaxo tsi quiha jahari jahuë xobo qui ja raaniquë. Carayana ca chama qui Pablo raahacanina OmQuiniahuë. Tobi cuarenta ca joni bo huino quiha. Jatsi Jerusalén qui pi Pablo mi bono tsi bahi nëpax tsi jotacaxëcani quiha axëna. Parahaxma tsi “Piti, jënë, tihi cabo ayamaxëqui noa, Pablo aquí rohari” i jaca itaha quiha. Jaboqui jonë ca xo. Mi chani roha manacani quiha —nëa tsi quiha Pablo pihaca niquë. Al{Jatsi, —Huëaquë tsi bëcaxëcani quiha jodiobo. Mia paracascani quiha pë. “Jahari jodioba chama bo qui Pablo mi raano, jahuë chani no nicatëquëno” i caxëcani quiha. kJatsi comandanté mëpiniquë ori, jamëhax ja bëta chanicasquí na. —¿Jahuë ëa yoacatsai? —i ja qui ja niquë. Tj!Jatsi comandante qui capitán boniquë. Bohax tsi quiha, —Ea Pabló quënaquë. “Naa jonipayo comandante qui bohuë” i ë qui ja quë ra. Mi bax chani jaya quiha —i ja qui capitán niquë. !i;Jatsi quiha capitán bo Pabló quënaniquë. Quënahax, —Naa jonipayo comandante qui bocahuë. Chani jaya xo ra yoati —i quiha jato qui ja niquë. hyJama, ja acascani ca planes Pablo yoxacato baquë́ nicaniquë. Nicahax cuartel qui ja caniquë Pablo yobaxëna. gyJatsi comandante nicacana, jahari jodioba chama bo qui Pablo raati. “Pablo ya chanitëquëcasqui noa” i ja qui cana. Tocapimano tsi axëqui noa ra Jerusalén qui ja cahënox pari no —nëa tsi quiha yosibo qui jaca niquë. Jato shina quiha. 9fkJabi jato planes acax tsi quiha arati ibo bo, yosibo, tihi cabo qui ja bocaniquë yoaxëna. —Parayamaqui noa ra. Piti, jënë, tihi cabo ayamaxëqui noa Pablo aquí rohari. Te!
Tobi ini quiha cuarenta ca joni bo huino, naa Pablo acascanish cabo. ?dw Huëaquë baquishmari tsi quiha jodiobo catiniquë, Pablo ati planes axëna. Parahaxma tsi, —Piti, jënë, tihi cabo ayamaxëqui noa, Pablo aquí rohari ra —i jaca niquë. c} Jatsi huëaquë, naa baquichá tsi quiha Pablo qui Ibo jisiquiniquë. Tapai niihax, —Chamatsihuë. Jia tsi xo toa Jerusalén tsi mi chanihaina ëa yoati na. Toca tsi Romá tsi mi chanixëti xo —i quiha ja qui Ibo niquë. Pablo ja acasnina b
Jatsi comandante raquëniquë, Pablo ja ninicanai ca tsayahi na. Ja jaxcayocani nori ca ja quëscahuani quiha. Jaha tsi quiha nëpax jahuë soldado bo ja raaniquë jato quima Pablo ja bicano. Bichi tsi quiha jahari cuartel qui Pablo ja bëniquë. ?aw Ja iqui tsi anomaria ini quiha toa joi ja mëranacanaina. Aniniquë jato pacotsa. Jatsi Dios yoba tiisimacanaibo, naa fariseobo, niiniquë Pablo mëbixëna. —Yama tsi xo naa joní yoi ca acana iqui noa. ¿Tonia Dios shinana, ángel, tihi cabo ja qui chaniyamani ma ni? —i quiha saduceobo qui jaca niquë. >`u“Yama tsi xo nohiria bo bësotëquëxëhaina; yama xo ángel bo; yama xo yoshini” tihi ca tsi ini quiha toa saduceobo. Jama, naa tres ca jahuë bo fariseobá chahahuani quiha. _Jatsi joi mërariatsijahuacaniquë ja yoaha ca nicaxo na. Joi mërahax tsi quiha ja mapëxnacaniquë, naa saduceobo, fariseobo. n^UJabi toa yosibo xara ini quiha saduceobo fariseobo tëquë. Jabi fariseobo jisi tsi quiha jato qui Pablo chaniniquë: —Jisa, ëbë xatë bá. Fariseobo ca ëa xo naa ra. Fariseobo xo noho jahëpa ri. Diós nohiria bësotëquëmaxëhai ó pasoquia ëa ri. Ja tsi xo toa ë qui quësoyoicani quiha naa nohiria bo rë —i quiha jato qui Pablo niquë. =]sJatsi, —Jishopë. Arati ibo-iboria ja iqui ca ë cahëyamaquë rë, ëbë xatë bá. “Nohiria chama bo ocahuayamacana” ii quiha Quënëhacanish cabo —i Pablo niquë. i\KJatsi toá ca nii cabo chaniniquë: —Dios arati ibo-iboria ocahuaqui mia ra —iquiina. [+Jatsi quiha, —Mia tëpasxëhi quiha Dios iquia, jana quiamisxëni cató. ¿Jënahuariaxo tsi Dios yobá tsi ëa mi copina ra, Dios yoba mi nicayamaquë no mia ri? Dios yoba pasomaha tsi xo toa “Quëpaishacahuë” i mi aina —i ja qui Pablo niquë quëbihi na. Z3Jatsi caxaniquë arati ibo-iboria Ananías, Pablo chani nicahax na, —Quëpaishacahuë. Quëpaishacahuë —i jaha bëso cabo qui ja niquë. oY YJatsi quiha catinish ca yosibo Pabló bëisniquë. —Jisa, ëbë xatë bá. Mato parayamaquia. Dios bësojó niipama tsi jia tsi xo toa jatiroha ca ë anina iquia ra. Jënima tsi xo noho shinana —i quiha jato qui Pablo niquë. X) Jaquirëquë Pablo qui toa jodiobo quësocanai ca comandanté cahëcasniquë. ¿Jëniriahax Pablo qui caxaxëniria ja icana? Toa ja cahëcasni quiha. Jatsi quiha huëaquë Pablo ja pëcaniquë. Pëcaxo tsi quiha jodioba yosibo, jato arati ibo bo, tihi cabo qui chani ja raaniquë ja caticano iquish na. Jatsi ja caticaquë tsi quiha jato qui Pablo ja boniquë jato bësojó tsi nimaxëna.:Wm Jatsi quiha Pablo quima toa soldado bo basitapiniquë. Jasca, raquëniquë comandante ri, romano ja nëxani iqui na. Catinish ca jodioba yosibo bësojó tsi Pablo niinina V Jatsi quiha comandanté quëbiniquë: —Majia. Huëstima ca parata ë inianiquë pë romano manëxëna —iquiina. U+Jatsi quiha Pablo qui comandante caniquë nicaxëna: —¿Romano ni mia pa? Toa nicaquia —iquiina. Jatsi, —Jaahuë —i Pablo niquë. 1T[Jatsi quiha comandante qui capitán caniquë, Pablo nicahax na. —Anoma tsi xo no acaina ra. Romano-romanoria ca joni tsi xo naa ra —i quiha ja qui ja niquë. _S7Nëxajahuacano tsi quiha toá ca capitán qui Pablo chaniniquë. Chanihax, —Romano-romanoria ca ëa xo naa. Ea rashanox pari tsi ¿juez qui ëa boyamahai sa? Anoma tsi xo toa mi acaina ra —i ja qui ja niquë. RJatsi quiha cuartel qui comandanté Pablo jicomaniquë. Jicomaxo tsi quiha Pablo ja rashacasniquë jabija ca yoamaxëna. QAnomaria jato joi pacotsa iniquë. Jato sahuëti bo huishqui-huishquihapama tsi quiha mana mai mishpo ja niacaniquë caxaquí na. P{Jabi jia tsi Pablo chani toa nohiria bá nicaniquë. Jama, “Carayana” i ja quë tsi quiha ja caxatapicaniquë. Caxaquí tsi quiha jato joi ja choshacaniquë: —Anoma tsi xo toa joni ra. Acahuë ra. Oquë tsi xo ja rësohaina —iquiina. 9OkJatsi quiha Ibobá quëbiniquë: “Cata. Nëama ca carayanabo qui mia raaquia ra” iquiina —nëa tsi quiha nohiria bo qui Pablo nëcaniquë. Comandante Pablo ó bësonina kNOJasca, mi chani yoahai ca Esteban yamabo ja acaquë tsi quiha ë rani-raniniquë. Toa ax tsi toa ati ibo ba sahuëti ó ë bësoniquë. Tihi cabo iqui tsi ëa nicayamacaxëcani quiha naa nohiria bo ra” i Ibo qui ë niquë. WM'Jatsi, “Toca xo tia, Ibobá. Catiti xobo bo qui ë ca-capaoniquë rë, mi qui chitimicanaibo mëraxëna, preso qui nanëcasquí na. Jasca, jato ë tënëmapaoniquë. Tihi ca ë ani ca cahëyocani quiha. UL#Tënamëpama tsi Ibo ë jisniquë ra. Jatsi ë qui chanitsijaniquë: “Mëri, mëri, Jerusalén mi jisbayano. Nëá pi ëa yoati mi chanino tsi mia nicayamacaxëcani quiha” i quiha ë qui Ibo niquë. K'‘Jaquirëquë jahari Jerusalén qui ë caniquë. Jatsi huësti ca barí tsi arati xobo-xoboriá tsi bëhoxpama tsi ë tënamëniquë. _J7Jatsi bamayamahuë. Niihuë. Jaboqui mi ashimahacaxëti xo ra. Mi jocha masaxëhi quiha, Iboba janë mi quënaquë no ra” nëa tsi quiha ë qui ja nëcaniquë. Carayanabo qui ja raahacani nori ca Pabló yoanina +IOTocajahitaquë, mi nicahitahana, mi jisitahana, tihi cabo jatiroha ca nohiria bo qui mi yoano iquish na. Mi yonoco ixëhi quiha toa jahuë Chani yoahaina iquia. ZH-Jatsi ëa ja yobaniquë: “Mia noba naborëquëba Diós bichitaquë, jahuë shina mia cahëmaxëna. Jasca, jahuë Mëstëxëniria ca mi jisti, jatsi jahuë joi yoi nicati, tihi cabo ó quëëhi quiha iquia. \G1
Johax ëa tapaí ja niiniquë. Jatsi, “Jisa, ëbë xatë Sauló. Mi taistëquëno ra” i ë qui ja ni quiha. Jatsi ë taistapiniquë ra. Jënima noho bëro ini quiha. Toa joni jisti mëtsa ë iniquë iquia. AF{ ‘Jatsi ëa jisi joniquë huësti ca joni, naa Ananías icanai cato. Jabi Dios yoba banahuahai ca shinajiaxëni ca naa joni ini quiha. Chahahuani quiha toá ca jodiobo tëquë. rE] Jatsi Damasco qui noho rabëti bá ëa mëpiniquë, bëco ë ini iqui na. Anomaria toa huëa ini quiha. 8Di
Jatsi, “¿Jënahuaxëhi ni ëa, Ibobá?” i ë niquë. Jatsi ëa Ibobá quëbiniquë: “Niihuë. Damasco qui cata. Toá tsi mi axëti ca yoahacaxëqui mia ra” iquiina. {Co Jabi ëa tëamë ca nohiria bá toa ë qui chanihai ca joi nicayamani quiha. Toa huëaria roha ja jiscani quiha. &BEJatsi, “¿Tsohuë ni mia, Ibobá?” i ë niquë ra. Jatsi, “Jesu, naa Nazarét ca racanish ca ëa xo naa. Ea tënëmaqui mia ra” i ë qui ja niquë. 'AGTsayahax mai qui ë paquëniquë. Jatsi ë qui chanihai ca joi ë nicaniquë ra. “Jisa Sauló. ¿Jënixo tsi ëa tënëmahai ra?” i ë qui joi ni quiha. (@I‘Jatsi Damasco qui ë caniquë. Cahax yaca basimahëno tsi quiha ëa tëamë tsi anomaria ca naipá ca huëa huahuaniquë. Matoroco bari ja ini quiha. D?Jabi ë a-apaoni ca cahëhi quiha nëá ca arati ibo-iboria, yosibo tëquë ra. Jato nicacahuë. Parayamaquia. Jatsi, Damascó ca chahahuacanaibo qui ë tsamicasniquë. Jatsi quiha ë qui carta bo nëá ca yosibá aniquë ra Damascó ca yosibo qui jismati. Toa carta bo bichi tsi Damasco qui ë caniquë toá ca chahahuacanaibo qui tsamixëna. Jahari Jerusalén qui jato ë bëcasni quiha preso qui nanëxëna. Ja chitimini ca Pabló yoanina ]>3Rëquë tsi toa quinia paxa ca banahuacanaibo ë tënëma-tënëmapaoniquë, jato namëcasquí na. Jabi huësti huësti ca ë namëniquë rë. Jasca, joni bo, yoxa bo, tihi cabo tsi preso qui ë nanëpaoniquë. m=S—Jodio yoi xo ëa ra. Ciliciá ca Tarsó tsi ë coniquë. Cohax tsi quiha naa yacatá tsi ë shinahaniquë ra. Nëa xo tsi Gamaliel yoí ëa tiisimaniquë ra jahuë escuela xo na. Noba naborëquëba yoba, jabi bo, tihi cabo ëa ja tiisimani quiha. Jasca, Dios yonoco ë aria-ariacasniquë noho coshi tëquëtá no, naa jaboqui ma acatsai jascaria. X<)Jatsi ja pasicaniquë jato Hebreo joi yoí tsi ja chaniha ca nicahax na. w; i—Ea nicaparicana, ëbë xatë bá, noho jahëpa bá. Noho shina mato nicamacasquia —i jato qui ja niquë. :(Jatsi, —Ihuë —i ja qui comandante niquë. Jatsi quiha tapiti cacha tsi Pablo niiniquë chanixëna. Niixo tsi quiha jahuë mëquë ja huishquihaniquë nohiria bo pasimaxëna. Pasijacaquë tsi quiha jato joi yoí tsi chanitsi Pablo niquë.f9E'Jatsi Pabló quëbiniquë: —Toa joni ma xo ëa ra. Jodio yoi xo ëa ra. Ciliciá ca Tarso yacatá tsi ë coniquë. Yaca-yacaria tsi xo toa. Ea shinahuë. Noho jimibo qui chaniparicasquia —i ja qui Pablo niquë. H8 &Jatsi toa iquinaxëniria ca Egiptobo ma xo mia tonia. Anomaria tsi xo toa joni ra. Cuatro mil ca iquinaxëniria ca joni bo toa joní mëpini quiha xaba qui —i Pablo qui comandante niquë. %7C%Jatsi cuartel qui jicopama tsi quiha, —Mi bëta chaniparicasquia ra —i comandante qui Pablo niquë. Jatsi, —¿Carayanaba joi chanihi ni mia pa? 6 $Banahuaniquë nohiria bo, Pablo acasquí na. —Ahuë. Ahuë —i jaca niquë joi pistiamá no. Nohiria bo qui Pablo chaninina B5}#Jabi tapiti qui Pablo cahëquë tsi quiha bëyoria-bëyorianiquë yacatá ca nohiria bo. Anomaria toa nohiria bo ini quiha. Jatsi Pablo soldado bá itiniquë ja acacayamano iquish na. 4"Jatsi nohiria bá quëbi-quëbiniquë. Jamëri jamëri ja qui ja quënacanai ca ini quiha. Anomaria toa nohiria ba pacotsa iniquë. Jatsi comandante yosananiquë, tsohuë ca Pablo ini ca cahëti mëtsama ja ini iqui na. Jatsi cuartel qui Pablo ja boniquë. z3m!Cahëxo tsi quiha Pablo bichi comandante caniquë. Pablo qui soldado bo tsaminiquë. Tsamixo tsi quiha ja nëxacaniquë dos ca cadena bá no. Jaquirëquë, —¿Tsohuë ni naa joni ra? ¿Jahuë yoi ca ja aca? —i nohiria bo qui ja niquë. W2' Nicaxo tsi quiha jahuë soldado bo, jahuë capitán bo, tihi cabo ja quënatapiniquë. Bamahaxma tsi quëtsonish ca nohiria bo qui ja jabacaniquë. Jatsi nohiria bá Pablo jënëniquë soldado bo jisi na.
1
Jabi toa quëtsonish ca nohiria bá Pablo acasni quiha. Jabija pi carayana ca soldado ba comandanté toa jodiobá acasni ca nicayamarohano tsi quiha Pablo ja aquë acaniquë ra. “Iquinahi quiha Jerusalén ca nohiria bo tëquë” i ja qui jaca ni quiha. 05 Jatsi yacatá ca nohiria bo shina-rajinaniquë. Mëri tsi ja quëtsocaniquë. Quëtsohax tsi Pablo qui ja tsamicaniquë. Tsamixo tsi quiha arati xobo-xoboria cacha ja xërëcaniquë. Jatsi arati xobo-xoboria ó ca caiti bo japahacaniquë jato cho, nohiria misco iqui na. z/m Jabi arati xobo qui Pablo jiconox pari no tsi yacatá ca carayana ya, naa Efesó ca Trófima ya tsi Pablo co-cohai ca ja jiscani quiha. Ja tsi xo toa jato arati xobo yoi qui carayanabo Pabló jicomani ca ja quëscahuacani quiha tonia. . Tsamihax tsi quiha, —Noqui mëbihuë, Israél ca joni bá. Moisés yoba, noba nohiria bo, noba arati iti, tihi cabo ocahuamisxëniria ca tsi xo naa joni ra. Anoma tsi xo toa nohiria bo ja tiisimahaina ra. Jaboqui tsayacahuë. Noba iti roa ca yoshihuahi quiha pë. Noba arati xobo qui carayanabo ja jicomaquë ra —nëa tsi quiha ja nëcacaniquë joi pistimá tsi quënahi na.
~}}J||{xzz%yRxwvuuPtsrrNqppnn&mlkj3igih$ffvedd]ccSba``L__O^]]]!\[[ZAYYX^WWLVUU T.SWRgQQPONNRM=LJIHH
G-FDDCBAS@@?K>==<;;
: 9N9 766 5$5321y1/J.-,+*)2('&%$$""k!!. f B Cna+
8
F 'W M`DJasca, mato shina ó tsi Cristo Chani rëamëriano ra. Tiisi yaxo tsi tiisimanacana. Jia tsi yobanacana Dios yoba ya. Ranihax salmos, himnos, quëquëti bo, tihi cabo Dios qui quëquëcana. +_ODJasca, Diós mato ranihuahai cató tsi mato shina yonahacano iquia. Huësti ca maxo iti ma quënahacani quiha jia tsi racanabëquiti. Jatsi rani-ranicana iquia. ^#DTihi ca jabi jia ca qui noiti jabi ma maniaxëti xo ra. No noihai ca tsi xo toa jatiroha ca jahuë bo quëtsomahaina, huësti ca maxo iti. W]'D
Jasca, mëbinabëquicana. Mato qui tsohuëcaracá joi mërapino tsi jato yoi ca shina-bënocana iquia. Shinaparicana. ¿Mato yoi ca mato Ibobá shina-bënoyamayamani? Jascaria tsi ma tocaxëti xo mato ri. 7\gD Jabi Dios nohiria bo xo mato ra. Noixo tsi quiha mato ja biniquë jahuë́-na bo iti. Ja tsi xo toa ma noixëti xo. Noiquí tsi jahuë jabi sahuëcana. Noiti jabi ma sahuëxëti xo. Shomahuati jabi ma sahuëxëti xo. Mamë ma oquëhuayamaxëti xo. Ishima ma iti xo. Mëri tsi ma yosanayamati xo. ['D Jaha tsi yama tsi xo toa Dios qui oquë cabo iquia. Ja qui jaharisi tsi xo carayanabo jodiobo tëquë. Ja qui jaharisi tsi xo papi cahëcanaibo, papi cahëyamacanaibo tëquë. Ja qui jaharisi tsi xo yonati yonatima tëquë. Yama tsi xo toa ja qui oquë cato. Jabi no cahëcatsai ca tsi xo naa: ¿Mato ó tsi bësohi ni Cristo? Toa cahëcasqui noa. Jatiroha ca chahahuacanaibo ó bësohi quiha ra. ZD
Tsoboxo tsi quiha Dios jabi paxa ca ma sahuëniquë. Mato ó tsi xo toa jabi paxa iquia. Jatiroha ca bari tsi toa mato ó ca jabi paxa chamahuahi quiha mato nëhohuanish cato ra, jahuë jaria-jaria ma jayano iquish na. Tocahi quiha oquë tsi ma cahëyoino. tYaD Jasca, quianabëquiyamacana. Anoma quiha. ¿Mato jabi siri, naa yoi ca ma a-apaoni ca ma tsoboyamayamani? IX DJasca, jaboqui chahahuacanaibo ma nori iqui tsi naa jocha bo tëquë ma niaxëti xo: caxahaina, itsisnahaina, tënëmacatsaina, joi ocahuahaina, anoma ca chanihaina, tihi cabo niacana iquia. OWDJaha bësocapa. Toca tsi ma bëso-bësopaoni quiha chahahuanox pari. pVYDQuiniacaxëcana. Naa jocha bo iqui tsi jahuë yoba nicamisxëniria cabo copi-copixëhi quiha Dios ra. {UoDJatsi mato ó ca jochahuaxëni ca jahuë bo ma namëxëti xo, naa mato noma jabi yoi cato. Jatsi anoma ca chotahai ca basicana. Yoi ca jahuë bo ayamacana. Jasca, mato noma jabi jaha quëëhai ca banahuayamacana. Jasca, parata ó quëëmisxëniria ca joni iyamacana, ídolo bo qui arahai ca jascaria ja nori iqui na. Tihi ca mato ó ca jahuë bo ma namëxëti xo. PTDJaboqui Cristo tsi xo toa mato bësomayoihaina ra. Jabi ja jisiquino tsi mana tsi ja bëta jisiquixëqui mato ri. Toa barí tsi jahuë oquë xatënaxëqui mato ra. Noba jabi siri — Noba jabi paxa 7SgDJabi chahahuacanaibo manëhi tsi mato noma jabi qui ma rësoniquë. Jatsi ¿jënahuariahax raca maí ca jahuë bo ó ma quëëna? Jaboqui Dios ó xo mato, jahuë Cristo ya. QRDJatsi mana ca jahuë bo yoati tsi shinacana, maí ca jahuë bo nomari. nQ WDCristo yahax tsi ma bësomahacaniquë iquia, jabi paxa ca mato qui Diós aniquë no. Ja tsi xo toa mana ca jahuë bo yoati tsi ma shina-shinaxëti xo. Jahá xo Cristo. Toá tsi Dios mënëcayá tsi jahuë tronó tsi tsaho quiha. P-DJiaria ca yoba bo jaca nori ca ma shinamitsa; mahitsa jaca nori. Tsayacahuë. Bëronoma tsi xo toa yoba bo no banahuahaina pë. Ja iqui tsi noba noma jabi yonati mëtsa toa jabi bo nori ca quëscahuaqui mato rë. Mahitsa ca xo iquia ra. Noqui mëbitimaxëniria ca xo.&OED¿Mahitsa ma ni toa jabi bo tëquë iquia? Chama yama xo toa yoba bo noqui mëbiti. Pihacati xo piti ra. Jabi joni ba yoba roha xo toa ja yoacanaina iquia. N D“Toa ayamacahuë; toa piyamacahuë, toa motsayamacahuë” i pi jaca no tsi jato qui nicariaqui mato rë. ¿Jëniria ni sa? M1DJatsi ëa nicaparicana. Cristo ya tsi toa maí ca noma quinia bo qui ma rësoniquë. Rësopiquí tsi ¿jëniriaxo tsi toa maí ca jabi bo jari acascanai sa, xabahamahacaxëna? Toa jabi bo ó pi quëëquí tsi ¿jari chahahuayamacanaiba quinia banahuayamayamacanai rë? QLDTsayacahuë. Cristo, naa noba Rëquëniniti Ibo-iboria banahuacasyamacani quiha rë. Ja qui ja riiyamacani quiha. Jabi Cristó noqui rëquëninino tsi coshinaqui noa, naa noqui Cristo banahuacanaibo. Huësti ca yora jascaria xo noa ra. Toca tsi Dios qui jia ca quinia ó tsi shinahaxëqui noa, naa noqui Cristo banahuacanaibo. K!DJatsi quiniacaxëcana. Toá ca jodiobá jabí-naxëniria cabá mato parayamano jato mahitsa ca chaní no. Jato qui jiaria tsi xo toa ángel bo qui ja aracanaina pë. Toca ca nohiria bo tsi xo toa ja tënamëcanai ca yoati tsi noqui yoarohacas-canaina iquia. Tihi cabo iqui tsi mato oquë ja nori ca quëscahuacani quiha pë. Jama, jato noma jabi iqui tsi mahitsa tsi xo toa ja shinacanaina ra. 5JcDJato jodioba jabi bo roha quiha. Jabi jënima toa arati jabi bo i-ipaoni quiha ati, Cristo jonox pari no. Jama, huinocahai ca tëbaquishi roha ca toa jabi bo ini quiha. Tsayacahuë. Jahuë jaria-jaria xo Cristo ra. Jabi jahuë jaria-jaria jisiquiquë tsi quiha toa mahitsa ca jabi bo huinocaniquë. /IWDJatsi rëquë canomani ra. Jodioba yonamisxëniria ca arati jabi bo quima ma paquëmahacaniquë iquia. Toa jabi bo namá tsi ma janahacayamano bësoti. “Pinoma xo toa; anoma xo naa; naa jodioba fiesta acana; tobi xo noba joiti bari bo” tihi ca yoba bo mato qui acani quiha banahuati. H'DToca tsi Satanás noqui quësoti chama ja mëbiyoniquë. Mëbixo tsi jahuë crúz ca Baquë́ tsi jatiroha cabo qui Cristó bëboni ca jahuë bo ja jismaniquë ra. Achiqui cabo jascaria tsi Satanás, jahuë yonati bo, tihi cabo ja mëpini quiha jatiroha cabá tsayano. DGDMasaxo tsi quiha mato jocha cuenta ja nianiquë. Anomaria ini quiha toa jahuë yoba pasomaha ca no jochahaina ra. Jatsi cruzó tsi noba cuenta bo ja tooxaniquë. Jaboqui yama tsi xo ra. =FsD
Chitimi-nox pari tsi quiha Dios qui bësoyama jascaria ca ma i-ipaoniquë mato jocha iqui na. Toatiyá tsi carayanabo ma ini iqui tsi Dios yoba ma jayamani quiha. Jama, jahuë Baquë ja bësotëquëmani jascaria tsi mato carayanabo Diós bësomaniquë. Bësomaxo tsi quiha mato jocha tëquë ja masaniquë. AE{D Jabi toa ma jismahacani quiha ma ashimahacaniquë no. Toatiyá tsi Cristo ya mato jochahuaxëniria ca noma jabi maihuahacaniquë. Ja maihuahacaquë tsi quiha Cristo ya mato jabi paxa ca tërononiquë, chamaxëniria ca Dios qui ma chitiminiquë no. Jabi naa chamaxëniria ca Diós jahuë Baquë bësomani quiha. >DuD Cristo qui ma chahahuaquë tsi quiha Cristó mato jibirishayoiniquë, mato jochahuaxëniria ca noma jabi ja përësiquë no. Cristo tsi xo toa mato mëbinish cato, joni bo nomari. BC}D
Ja tsi xo toa Dios jabi-jabiria jayaria xo. Mana ca yonahai ca chama jaya ca ángel bo Rëquëniniti Ibo-iboria ca Cristo tsi xo naa. ¿Tsayayamacanai? Anomaria tsi xo noba Cristo ra. tBaD Nicaparicana. Maí tsi Cristo coquë tsi quiha jahuë yora yoi ó tsi Dios jabi-jabiria bësoniquë. A9DQuiniacaxëcahuë. Tobi xo toa mahitsa ca chani. Tobi xo mahitsa ca tiisi ri. Tihi cabá tsi ma parahacayamano. Cristo quima joyamahi quiha ja yoacanaina, nohiria ba jabi bo, nohiria bá shinahaina, tihi cabo quima ja nori. Mahitsa tsi xo toa ja yoacanai ca tëquë iquia. V@%DJabi nëmi tsi mai qui jahuë tapo raahi quiha jihui, jahuë chama bixëna. Jascaria tsi Cristo quima mato chama ma bino mato ri. Jahá tsi ma shinahaxëti xo. Oquë-oquëria tsi Cristo qui ma chitimixëti xo, naa ma tiisimahacani jascaria. Jasca, rani-raniriacana Diós mato shomahuahai ca quëshpi na. Cristo ó ca jabi paxa cato k?ODJabi Cristo ma biniquë mato Ibo-iboria iti. Jiaria quiha. Jatsi jia tsi mato ja yonano ra. E>DJaboqui mato basi xo ëa rë, jama, mato tahë ca jascaria ca ë nori, mato bëta noho shina nori iqui na. Jaboqui jia tsi Cristo qui ma chitimihai ca jisquia. Ja iqui tsi rani-raniquia. q=[DJama, tobi xo toa mato paracascanaibo, naa Cristo quima mato bësomacascanaibo rë. Ma parahacayamano. D<DJasca, ja tsi xo toa Dios tiisi-tiisiria jaya cato iquia. L;DMato mëbiquia ra ma shinacoshinano iquish na. Jasca, oquë tsi mato noinamacasquia ra. Mato tiisi anihuacasquia, Dios yoi, naa mana ca jisnoma ca Dios ma cahëyoino ra. Nicaparicana. Cristo yoi pi cahëquí tsi noba mana ca jisnoma ca Dios yoi cahëxëqui mato ra. Cristo tsi xo toa Diós yoi noqui Cahëmati Ibo-iboria. j: ODJabi anomaria ini quiha toa mato bax ë yonoconina iquia. Mato Colosás ca chahahuacanaibo, toá ca Laodiceá ca racacanaibo, jasca mato noho bëroma ca xatë bo, tihi cabo bax ë yonocorianiquë ra. Toa mato cahëmacasquia. ;9 qD Noba yonoco yoi tsi xo toa. Jaha no quëëhai ca tsi xo toa Cristo ó tsi nohiria bo shinacoshi iquiina. Ja tsi xo toa yonoco-yonocoriaquia ë qui Cristó acai ca chamá no.~8 wD Jaha tsi jatiroha ca nohiria bo, naa jodiobo carayanabo tëquë qui Cristo Chani yoaquia. Yobapama tsi jatiroha cabo toa Chani tiisimaqui noa, jia tsi Cristo tiisi ja cahëyoicano iquish na. Cristo ó tsi jatiroha cabo shinahamacasqui noa. A7 }DJabi Dios shina tsi xo naa: Jahuë nohiria bo qui naa jonë ca cahëhama Chani Diós jisiquimacasni quiha. Jaboqui carayanabo qui ri cahi quiha jahuë Chani ra. Jonë i-ipaoni quiha toa mato carayanabo bax Diós acasnina. Jama, jaboqui mato ó tsi xo Cristo. Ja iqui Dios oquë xatënaxëqui mato carayanabo ri. %6 EDJabi siri tsi quiha, naa huëstima ca xënipa no tsi cahënoma naa Chani i-ipaoniquë. Jama, jaboqui jahuë nohiria bo qui naa Chani jismahi quiha Dios ra. 5 DJabi chahahuacanaibo tëquë mëbiti ë quënahacani quiha ë qui Diós jahuë Chani aniquë no. Toa Chani nohiria bo qui ë boti xo. _4 9DDios Chani yoapama tsi mato carayanabo bax tënëti rani-raniquia. E qui jia quiha. Jabi ë tënëhai cató tsi iglesiá ca chahahuacanaibo tënëhai ca jatihuati mëtsa pistia ca ëa xo naa. Jabi iglesiá cabo, naa banahuacanaibo bax Cristó tënëriani quiha. Jatsi ja tënëhai ca qui ë tënëhai ca maniacasquia ëa ri anihuaxëna. >3 wDTocaxëti xo ra, chahahuacanaibo quinia ó tsi ma rëtsaquë no. Jasca, toa tiisimahacani ca xabahamati Chani ó tsi ma coshinaxëti xo. Anomaria tsi xo toa Chani ra. ¿Jatiroha ca nohiria bo qui yoahacayamayamahi ni? Jabi yonati iti ë quënahacaniquë toa Chani yoati. Iglesia mëbiti Pabló quënahacanina 2 DJama, jaboqui jahuë Baquë rësoni cató tsi Dios rabëti bo ma acacaniquë ra. Mato bax jahuë yora yoí tsi ja tënë-tënëni quiha. Jaha tsi jahuë Baquë iqui tsi mëstëxëni ca quësohacatimaxëni ixëqui mato ra, Dios bësojó tsi ma niiquë no. c1 ADJahari mato carayanabo ri Diós bëniquë ra ja bëta rabënati. Naarima tsi Dios basi mato carayanabo i-ipaoni quiha. Toatiyá tsi Dios pasomaha ma i-ipaoniquë, jochahuaxëniria ca jabi ma jayapaoni ca iqui na. -0 UDJasca, jahuë Baquë yoí tsi quiha jatiroha ca yoshihuahacanish ca jahuë bo jahari Diós bëcasniquë jamë ca yoi ya rabënamati. Cruzó tsi jahuë Baquë rësohai cató tsi jatiroha ca naipá cabo, jatiroha ca maí cabo, tihi cabo Diós jiahuani quiha, ja bëta ja rabënacano iquish na. L/ DDios tocani quiha jahuë Baquë ó tsi Dios jabi-jabiria chitëno. 3. aDJasca, iglesiá ca chahahuacanaibo rëquëniniti ibo tsi xo, naa “Iglesia Mapo” i no aina. Jabi iglesia tsi xo toa jahuë yora, naa noqui Cristo banahuacanaibo. Jasca, jatiroha ca rëquë Chitahëhuati Ibo-iboria tsi xo naa. ¿Tsayayamacanai? Jariapari ca bësotëquëmahacanish ca tsi xo naa, rësohax na. Toca tsi jatiroha ca quiniá tsi jariapari ca oquë-oquëria ca Cristo manëniquë. Yama tsi xo toa oquë cato ra. u- eDJahuëcara ca nëhohuahacanox pari no tsi ja iniquë. Jaboqui jahuë chamá tsi jatiroha ca otohi quiha ra. , }DJahuë chamá tsi jahuë bo tëquë acacani quiha. Naipá ca jahuë bo, maí ca jahuë bo, noqui bëroria ca jahuë bo tëquë, tihi cabo Cristó nëhohuani quiha jahuë chamá no. Jasca, jisnoma ca jahuë bo, naa ángel bo, mana ca ibobo, mana ca yonacanaibo, mana ca chama bo, tihi cabo nëhohuahacani quiha jahuë chamá no. Jasca, ja bax jatiroha ca nëhohuahacani quiha. R+ DNicacahuë. Jisnoma ca Dios jaria yoi ca Jisiquimati Ibo-iboria xo Cristo ra. Jahá tsi Dios jabi yoi ca jismahacani quiha. Jasca, jatiroha ca nëhohuahacanish ca oquë-oquëria ca tsi xo naa ra. A* }D
Jasca, Jahëpa Dios tsi xo toa yonamisxëniria ca tsëmo quima noqui mëbinish cato. Mëbixo tsi quiha ja noihai ca Baquë otohai ca qui noqui ja shitamani quiha. Jahuë Baquë iqui tsi noqui ja paquëmahaca tsi noba jocha ja masaniquë. Jahuë Baquë rësohai cató tsi nohiria bo xabahamati quinia Diós anina ) Dv( gD Tënëhi tsi rani tsi Jahëpa Dios qui “Gracias” icana. Ja tsi xo toa noqui rohahuanish cato ra. Jahuë mana ca oquë-oquëria ca jahuë bo xatënacatsi quiha. Toa huëaria ca ití tsi mëstëhuahacanish cabo ya ixëhi quiha noa ra. |' sD Jatsi jahuë chama yoí tsi Diós mato coshihuano ra, yosanahaxma tsi jatiroha ca tënëti mëtsa imano iquish na. '& ID
Jatsi Dios shina cahëyoihi tsi Iboba quinia jia ca ó tsi bësopixëqui mato ra. Toca tsi Ibo ranihuarohaxëqui mato. Jasca, Ibo cahëyoiquí tsi yonoco jia ca saihuaxëqui mato, jatiroha ca ma acai cató no. Jatsi Dios tiisi ma cahëhai ca aniriano iquia. Toa nicaquia bëhoxquí na. 4% cD Jabi ma chahahuanina, ma noihaina, tihi cabo nicaxo tsi mato bax bëhoxti no jënëpistiayamarianiquë ra. Bëhoxhi tsi mato bax Dios ë nicahai ca tsi xo naa: Jariapari Diós mato mëbino, jahuë shina ati ma cahëyoino. Jaquirëquë mana ca tiisi mato qui ja ano. Toa nicaquia bëhoxquí na. K$ DEspíritu Santó tsi ma noihai ca yoati tsi noqui ja yoani quiha. 7# iDJabi naa Chani Epafras, naa no bëta yonocobëquinanish cató mato tiisimaniquë. Jia tsi mato xërëquë tsi no bax ja yonoconi quiha. Cristo yonati yoi tsi xo naa joni ra. " {DAnomaria tsi xo toa Chani ra. Jaboqui jatiroha ca maí tsi pacanahi quiha toa ma nicani ca Chani. Jia tsi nohiria ba jabi yoi jabitihuahi quiha, naa mato jabi ja jabitihuani jascaria. Toa Chani nicahax tsi ma mëbiriahacani quiha, cahëyoihax na. ,! SDJasca, anomariaxëhi quiha toa mana xo tsi Diós mato shomahuariahaina iquia ra. Jaha pasoti ma chitahëhuani quiha, Dios jabija ca Chani jia ca ma nicaniquë no. P DMa bamayamahai ca no nicaniquë ra. Cristo Jesu qui ma chitimiyoihaina, chahahuacanaibo huëtsa bo ma noihaina, tihi cabo no nicani quiha mato yoati na. Ja quëshpi tsi “Gracias” iriaqui noa ra. z oDNoba Dios, naa noba Ibo Jesucristo Jahëpa qui bëhoxhi tsi mato quëshpi “Gracias” iroha-irohaqui noa. < sDJabi Colosás ca bamatimaxëniria ca chahahuacanaibo qui naa noba Chani raaqui noa. Noba Jahëpa Diós mato shomahuano. Mato ja ranihuano ra. Chahahuacanaibo bax Pablo bëhoxnina X -DNaa carta quënëhai ca Pablo ca ëa xo naa. Jabi Jesucristó ëa quënaniquë jahuë Chani chitahëhuati ibo iti. Dios shina ja ini quiha. Mato joihuaquia. Jasca, mato joihuahi quiha ëbë xatë Timoteo ri. 3 Toa xo tsi Diós nohiria bo otohaina, Ibo Jesucristo, tihi cabo ja tiisimaniquë raquëxoma. Yama ini quiha toa jahuë chani jënëmahai cato.9k Jaquirëquë dos ca xëni no tsi Roma yacatá tsi Pablo chitëniquë, jahuë xobó no. Xobo alquilada quiha. Toa xo tsi jatiroha ca ja qui shishocanaibo ja joihuaniquë. Tihi ca tsi Pablo yoaquë tsi quiha ja jisbayacaniquë. Jisbaya tsi ja chaninabëquicaniquë jahuë chani yoati na. @y Jaha tsi ma cahëyoino ra. Jaboqui rohari tsi carayanabo qui raahacahi quiha Dios xabahamati Chani iquia. Toa Chani nicacaxëcani quiha iquia —nëa tsi jato qui Pablo nëcaniquë. y Quëstoria tsi xo naa nohiria ba shinana iquia.Nicacasyamahi quiha jato pahoqui.Bëtsiniquicani quiha jabija ca ja jiscamitsa iqui na.Jabija ca nicacasyama ca xo.Quiniacani quiha pë, jato shinaná cahëyamano.Tocacani quiha ra, Dios quiri bësocasyamahi na.Bësopijacano tsi jato ë jënimahuaquë aniquë iquia” i Espíritu Santo ni quiha. %C “Naa nohiria bo qui chanihi cata.Chanihax,‘Cahëxoma tsi Dios Chani nicaqui mato pë.Jisxoma tsi tsaya-tsayaqui mato pë’ ihuë. Jaha tsi mapëxnani quiha toá ca jodiobo, Pabló yoani ca nicahax na. Ja bocanox pari no tsi Pablo nëcaniquë: —Anomaria tsi xo toa Espíritu Santó yoanina iquia, naa Isaías yamabá quënëni cató tsi ja chaniniquë no. Ja nëcani quiha: a; Jatsi huësti huësti cabo qui jia Pabló yoani ca ini quiha; tëxë bo qui yoi quiha. Jatsi huëstí bari ja iticaniquë Pablo ya chaninatëquëxëna. Toa barí tsi quiha misco ini quiha toa Pablo xobo qui bëcanish cabo. Baquishmarí tsi chitahëhax Pablo chanibahinaniquë. Chanixo tsi quiha Diós nohiria otocatsai ca ja bërohuaniquë. Jasca, Quënëhacanish cabá tsi Xabahamati Ibo Jesu ini ca ja jismani quiha. Naama tsi quiha ja chaniniquë, naa jatiroha ca bari. (I Mi shina nicacasqui noa ra. Naa maxo paxa ca pasomaha chanicani quiha nohiria tëquë iqui noa, jatircha ca iti ó no —nëa tsi Pablo qui ja nëcacaniquë. Y+ Jatsi ja quëbicaniquë: —Jodio maí ca carta biyamaqui noa mia yoati na. Jasca, toa nahax ca bëcanish ca xatë bo tsi xo toa chani yama mia yoati na. Yama tsi xo toa mia pasomaha ca chani nëá no. =s Ja tsi xo toa mato ë quënaquë mato bëta chaninaxëna. Noqui Israél cabá jaha pasohai ca iqui tsi naa cadená tsi nëxë xo ëa rë —nëa tsi yosibo qui Pablo nëcaniquë. ~u Jama, ë qui caxaniquë toá ca jodiobo. Jato qui yoi ini quiha toa ëa ja paquëmacanaina. Ja iqui tsi “Romanoba Chama-chamariá ëa copino ra” i toá ca chama bo qui ë niquë. Jishopë, noho jimibo qui quësocasyamahai ca ëa xo naa ra. 0Y Jia tsi quiha toa Romanobá ëa nica-nicaniquë. Nicaxo tsi quiha ëa ja paquëmacascaniquë. Yama ini quiha toa yoi ca ë anina iquia, naa namëti copi quëshpi na. ! Tres ca bari quirëquë jodioba rëquëninicanaibo Pabló quënaniquë, jato bëta tsi chaninaxëna. Ja bëcaquë tsi quiha Pablo nëcaniquë: —Jisa, ëbë xatë bá. Jerusalén ca ëa ja achacaniquë, mahitsa. Jaquirëquë quiha Romanobo qui ë mëahacaniquë pë, ëa ja copicano. Nicacahuë. Yama tsi xo toa noba jimibo, noba naborëquëba jabi bo, tihi cabo pasomaha ë anina iquia.
9 Jatsi Roma qui no cahëquë tsi quiha preso obëso ca qui capitán achiquinish cabo mëaniquë. Jama, ja qui jia ini quiha toa jahuë iti yoi ó tsi Pablo chitëhaina jamë no. Jatsi huësti ca soldado capitán jananiquë Pablo ó bësoti. Roma xo tsi Dios Chani Pabló yoanina Jatsi no johai ca yoati tsi Romá ca xatë bá nicani quiha. Nicahax tsi quiha Foro de Apio, naa Tres Tabernas icanai ca qui ja bocani quiha, toa xo tsi noqui manaxëna. Jato bëchahax tsi “Gracias” i Dios qui Pablo niquë ranihi na. Jaha tsi ja chamaniquë. Toá ca xatë bo no bëchaniquë. Noqui joi ja amacaniquë jato bëta no chitëno. Huësti ca semana raahax no catëquëniquë Roma qui. D
Riquibaya tsi no quënicananiquë Regio icanai ca qui. Toá tsi no rërëniquë. Huëaquë tsi quiha yota pistia iniquë. Jisbaya tsi dos bari tsi quiha Puteoli yaca qui no cahëniquë. c ? Jisbaya tsi quiha Siracusa qui no rërëniquë. Toá tsi tres ca bari no chitëni quiha. ve Tres oxë quirëquë barcó tsi, naa matsitiyá tsi toá ca chitënish ca barcó tsi no jisbayaniquë. Alejandriá ca barco quiha. Jahuë rëpatí tsi quiha Castor, Pólux, tihi ca icanai ca dios jaria ca jisti bo ja jayani quiha. J
Jatsi noqui jahuëmishni bo ja acaniquë noqui shomahuacasquí na. Jasca, noqui piti ja acaniquë, barco qui no jiconiquë no. No pibonahai ca noqui ja acani quiha. Roma yaca qui Pablo canina Ocapijaquë tsi quiha tësëbë́ ca iquicanaibo, isicanaibo, tihi cabo bëcaniquë jato ri. Ja jënimahuahacacani quiha. lQ Jabi oxatí tsi Publio jahëpa iniquë, iquihi na. Jasca, chixojani quiha. Jatsi jahuë jahëpa Pablo jisi caniquë. Cahax jahá tsi jahuë mëquë janahax tsi quiha ja bax ja bëhoxniquë. Jahuë jahëpa ja jënimahuaniquë. S Jabi no rërëni ca basima tsi quiha toa tësëbë ca chama racani quiha, naa Publio icanai cato. Noqui joi ja amaniquë jahuë xobó tsi no chitëno. Tres ca bari no tsi noqui ja orihuani quiha. kO Baiyamaniquë jahuë mëquënë. Ja rësoyamaniquë. Jama, tocati ó toa nohiria bo pasoni quiha. Ja rësoyamaquë tsi quiha shina huëtsa nohiria bá biniquë. Shinahax, —Tonia dios tsi xo toa joni ra —itsi jaca niquë. ' Jatsi Pabló jahuë mëquë huishqui-huishquihaniquë rono chihi qui paquëmaxëna. Jënëjahuaquë tsi quiha jënima Pablo iniquë ra. fE Jatsi Pablo mëquë ronó acha ca toá ca nohiria bá jisniquë. Jisi tsi quiha, —Tonia ati ibo-iboria tsi xo toa joni ra. Jënë ax ja paxaquë pa. Jama, jaboqui naqui tia, ja copihacaha quëshpi na —i jaca niquë. & E Jatsi Pabló caro mishni bo topiniquë chihi qui niaxëna. Niajahuano tsi quiha rono huajaniquë jahuë huao iqui na. Pablo mëquë qui ja tsaminiquë rë. #? Jia tsi quiha toá ca nohiria bá noqui shomahuaniquë. No bax chihi ja mapocani quiha, oi, matsi, tihi cabo iqui na. Jia tsi noqui ja joihuacani quiha. h~ K Jënima tsi quëmapo qui cahëxo tsi quiha Malta toa tësëbë quënahacani ca no cahëniquë. 9}k,Jaquirëquë banahuani quiha tëxë bo. Jihui para bo, quësi mishni bo, tihi cabá tsi mai qui ja nonocani quiha. Toca tsi mai qui no cahëniquë ra. Jënima no iniquë.B|}+Jama, soldado ba capitán jato jënëmaniquë Pablo ja xabahamacasni iqui na. Jatsi jatiroha ca pocati cahëxëni cabo Pabló yobaniquë jënë qui pari biisiti, quëmapo qui cahëti. ]{3*Jatsi soldado bá achiquinish cabo tëquë acascaniquë ja paxayamacano iquish na. >zu)Jatsi quëmapo quiri capama tsi quiha mixai ja rëtsois-haniquë rë. Mai ja jëtani quiha. Tsëquënoma barco ini quiha. Jatsi quiha barco chipo ó ca chocá chosha-choshaniquë. Ly(Jatsi ancla bo ja quëësacaniquë. Quëësaxo tsi quiha chiyëti ja mëriscaniquë. Mërisxo tsi quiha rëquë ca matiti raiti ja tërocaniquë, quëmapo quiri yoshiní barco matino iquish na. 6xe'Huëaquë tsi quiha toa mai marinero bá cahëyamaniquë. Tsaya-tsayapama tsi nabiri ca quëmapo jia ca ja jiscaniquë. Toá tsi quiha barco ja rërëhacascani quiha. w&Pixo tsi quiha barcó ca jahuë bo ia qui niatsijahuaca-niquë huëjëhuaxëna. Harina trigo bëro ja niacani quiha. Barco choshinina hvI%Jabi doscientos setenta y seis ca nohiria ini quiha toa barcó no ra. Huëstima no ini quiha. Yu+$Jatsi chamananiquë joni bo Pabló acai ca tsayahax na. Ja picaniquë jato ri. 0tY#Chanixo tsi quiha Pabló mapari biniquë. Jatsi jatiroha cabo bësojó tsi Dios qui “Gracias” i ja niquë piti quëshpi na. Jatsi xatënaxo tsi ja piniquë. /sW"Jatsi piparicana iquia. Ma chamanaxëti xo ra. Jasca, yama tsi xo toa rësoxëhaina iquia. Jënimaxëqui mato tëquë ra —nëa tsi quiha joni bo qui Pablo niquë.
r
!Jatsi huëatiscano tsi quiha joni bo Pabló pimacasniquë. —Dos ca semana no tsi oxayamaqui mato. Jasca, piyamaqui mato. lqQ Jatsi soldado bá noti rispichi quëësaniquë. Caquë noti pistia. Paxanoma ja icani quiha. p/ Jatsi soldado ba capitán qui Pablo chaniniquë: —Barcó tsi toa joni bo pi chitëyamano tsi xabahamahacatimaxëni ixëqui mato ra —iquiina. Jo
Toatiyá tsi quiha huësti huësti ca marinero bo barco quima paxacasniquë pë. Noti pistia jënë qui botëmapama tsi barco rësó ca ancla huëtsa bo niahi ja bocani quiha noqui parahi na. ^n5 Jatsi raquëtsijacaniquë mai maxax qui yoshiní noqui niamitsa iqui na. Jatsi cuatro ca mai achati ancla bo ia qui ja niacaniquë barco chipo jo xo na. Jaquirëquë baquishmari no mana-mananiquë raquëquí na. 4ma Jatsi medida jënë qui ja raacaniquë. Treinta y seis ca metros ja ini quiha. Jaquirëquë ori pistia caxo ja tanamatëquëcaniquë. Veintisiete ca metros ja ini quiha. l3Dos semana no tsi toca tsi no raahacaniquë rë toa Adria icanai ca ianë́ no. Baquichá tsi “Basima xo mai tonia” i marinero bo niquë. fkEJama, tësëbë qui noqui niaxëhi quiha yoshini ra —nëa tsi jato qui Pablo nëcaniquë. njUJa iqui tsi chamacana, joni bá. Parayamahi quiha Dios ra. Tocapixëhi quiha ra, ja yoaha jascaria. i E qui naa ángel chaniquë ra. Chanihax, “Raquëyamahuë, Pabló. Carayana ca chama-chamaria bësojó tsi mi niixëti xo. Jasca, mia iqui tsi rësoyamaxëhi quiha mi bëta barcó ca joni bo ri. Jato shomahuaxëhi quiha Dios” i ë qui ángel quë ra. h)Baquichá tsi ë qui jisiquiquë ángel ra, naa Diós raaha ca ángel. Jabi naa Dios tsi xo noho Ibo ra. Ja tsi xo toa ja bax ë yonocohaina. qg[Jama, raquëyamacana. Chamacahuë iquia ra. Rësoyamaxëqui mato ra. Jëtëquëxëhi quiha barco roha. 6feJasca, huëstima ca bari no tsi no piyamaniquë. Toatiyá tsi joni bo bësojó tsi Pablo niiniquë chanixëna. —Noho yoba ma nicayamahitaquë pë. Oquë ja iitaha quiha rë Creta no jisbayayamahaina iquia. No jisbayayamarohapino tsi naa carga, barco, tihi cabo yoshihuahacayamaquë aquë rë. [e/Jasca, huëstima ca bari no tsi bari, huishti bo, tihi cabo no jisyamani quiha. Tsëmoria tëquë ja ini quiha. Jasca, janacayamani quiha yoshi xoto-xotoriahaina rë. Ja iqui tsi bësoti ó no pasoyamaniquë. ad;Jari jasca pi ja ini quiha. Ja iqui tsi huëaquë barco jahuë mishni bo no nianiquë. Hc Noqui choca-chocariá nianiquë. Raquëria ja ini quiha. Choshi-paimaria noba barco ini quiha. Ja iqui tsi huëaquë tsi baquishmari tsi barcó ca carga ia qui no nianiquë huëjëhuaxëna. nbUJicomaxo tsi quiha barco nonamá tsi rispi no raaniquë, jahuë yora nëxaxëna, ja choshiyamano iquish na. Jatsi no raquë-raquëniquë jënë namá ca mixai-mixairia qui, naa Africa mai tahë ca mixai. No toohacasyamani quiha. Ja iqui tsi yoshiní matiti raitiria no botëmaniquë, mëri no cayamano. Toca tsi ianë́ tsi noba barco raahacani quiha rë. ~auCapama tsi tësëbë pistia, naa Clauda icanai ca casojó tsi no huinoniquë. Toa jo tsi quiha iriama yoshi xotohai iniquë. Jatsi tëtiapama tsi barco cho ca xërëhacahai ca noti pistia no jicomaniquë. Bëronoma ini quiha no jicomahaina ra. p`YJatsi achiquiniquë noba barco rë. Jahari tësëbë qui canoma no iniquë rë, yoshi bëcha no ini iqui na. Ja iqui tsi no jënëniquë tësëbë qui cahëti. Rëquë canoma no ini quiha. Jatsi basi noqui yoshiní raaniquë rë. _Ori pistia roha no cano tsi quiha xoto-xotoriatsi yoshi niquë rë. Yota-yotaria ja ini quiha, naa tësëbë ax noqui quiri. L^
Jatsi mishni mishni tsi quiha xototsi yoshi niquë. Jënima cati quëscahuaquí tsi quiha barco ancla bo ja xërëcaniquë barco xara janaxëna. Acax tsi quiha Creta ja quënibonacaniquë. !]; Jasca, yoi toa rërëti ini quiha chitëti, matsitiyá no. Ja iqui tsi rëquë cacasniquë huëstima cabo. —¿Canoma ni? Fenicia qui cahëxëqui noa tia —i jaca ni quiha. Jabi yoshi xotoyamahai ca jo toa rërëti ini quiha, naa Creta tësëbë ó no. Ianë́ ca yota-yotaria \ Jama, Pablo yoba soldado ba capitán nicacasyamaniquë. Ja qui oquë ini quiha toa barco capitán, barco ibo, tihi cabá yoanina. h[I
—Jisa, joni bá. Anoma tsi xo rëquë cahaina. Caapiquí tsi cargo huëstima ca bënoxëqui mato tia. Yoshihuahacaxëhi quiha mato barco ri. Jasca, no nëachimitsa noqui tëquë iquia —nëa tsi Pablo nëcaniquë. .ZU Huëstima ca bari bo no tsi quiha no bamaniquë rë. No capënini quiha. Yota iqui tsi anoma ini quiha no rëquë cahaina. Ja iqui tsi jato Pabló yobaniquë. iYKQuënibaya tsi quiha bëroma tsi Rërëti Jia bo qui no rërëniquë, naa Lasea yaca tahë no. .XUJisbaya tsi quiha huëstima bari no tsi rëquë no capëniniquë. Bëroma tsi quiha Gnido bësojo qui no cahëniquë. Yoshi iqui tsi rërënoma no ini quiha. Anoma yoshi ini quiha, noqui bëchá. Jaha tsi quiha Creta tësëbë xotoyamahai ca jo no caniquë. Oquëri Salmón no huinoni quiha. 3W_Toa xo tsi quiha barco huëtsa capitán biniquë, naa Alejandria mai ax johax cato. Italia mai qui capaima ja ini quiha. Jatsi toa barco qui noqui ja jicomaniquë. )VKTarabihax jisbaya tsi quiha Cilicia, Panfilia, tihi ca mai no huinoniquë. Huinobaya tsi quiha Mira yaca qui no rërëniquë. Licia maí ca yaca ja ini quiha. U!Jatsi quiha Sidón no jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha Chipre tësëbë xotoyamahai ca jo no caniquë. Barco bëchá yoshi ini quiha rë. KTRiquibaya tsi quiha huëaquë Sidón yaca qui no rërëniquë. Jabi shinajiaxëni toa capitán Julio ini quiha. Ja qui jënima ini quiha toá ca rabëti bo qui Pablo shishohaina, orihuahacati. nSUJatsi Adramitrio ax johitahax ca barco qui no tëmahinaniquë Italia mai qui caxëna. Asia mai ó ca rërëti bo quiri capaima noba barco ini quiha. Jasca, no bëta ini quiha Aristarco, naa Tesalónica ax jonish ca carayana ri. eR EJatsi quiha Italia mai qui chama Festo, Agripa, tihi cabá Pablo raacasniquë. Jatsi Pablo, achiquinish ca huëtsa bo, tihi cabo ja mëacaniquë capitán Julio qui. Carayanaba soldado-soldadoria ca maxo obëso ca quiha. Jatsi, —Jishopë. Romanoba chama-chamaria pi Pabló jiscasyamarohano tsi jaboqui bëro tsi ja iquë aquë ja paquëmahacahaina rë —i Festo qui quiha Agripa niquë.OP Naquëtë huajahax tsi quiha prefecto ya ja chaninaniquë. Jatsi, —Nayamaxëti xo naa joni ra. Yama tsi xo toa yoi ca ja anina. Jasca, ja paquëmahacaxëti xo ra —i jaca ni quiha chaninahi na. O Nicahax tsi quiha rey Agripa niiniquë. Jatsi ja bëta niini quiha prefecto, jahuë ahui Berenice, jato bëta tsaho cabo. BN} Jatsi, —Jaahuë. Jaboqui, huëaquë ma ni. Jatiroha ca noho joi nicacanaibo ëa jascano iquia ra. Nëxati cadena bo roha ja jayamacano —nëa tsi Agripa qui Pablo nëcaniquë. M Jatsi, —Huënayamaxëhuë. ¿Tana roha mishni tsi chahahuahai ca ëa manëmacatsai pa? —i Pablo qui Agripa niquë. LyJapa mia ti, rey Agripá. ¿Dios Chani chahahuahai mia ri? Tonia chahahuaqui mia iquia —nëa tsi Pablo nëcaniquë. @KyJasca, ë yoaha ca cahëhi quiha rey Agripa ri. ¿Jabija ma ni, rey Agripá? Naa jahuë bo tëquë cahëriaqui mia ra. Bëro tsi nohiria bësojó tsi tocani quiha naa jatiroha cabo. JJatsi Pabló quëbiniquë: —Yoyoyamahai ca ëa xo naa ra, taita Festó. Mia parayamaquia. Jabija tsi xo naa ë yoahana ra. ,IQToca tsi jamë bax chanijano tsi quiha. —Iquë. Iquë. Yoyoxëni xo mia, Pabló. Mia yoyohuaqui mi tiisi pë —i Pablo qui Festo niquë joi pistiamá no. rH]“Rësoxëti xo noba Xabahamati Ibo” i jaca ni quiha, siri. Jasca, “Rësohax jariapari ca bësotëquëxëhai ca ja ixëti xo. Bësoxo tsi jodiobo, carayanabo, tihi cabo qui xabahamati huëa ja yoaxëti xo” i jaca ni quiha. Jabi toa ja yoacani ca chani yoaquia ëa ri ra” —nëa tsi Agripa qui Pablo nëcaniquë. Cristo qui Agripa Pabló mëpicasnina
?~~~K}}||1{zzzxyyy
xwwGvwuwtssrrqpp'oZnmm"l1kljjhgf{edccbb``l_^]\U[ZYYfXX WMVVNU?SRQ+ONMMLhKJoIHHXGFFMEMD>R==^<<;):99z88w776D544F3210/.--,_++S**&))k((u('m&%$$ ##"N! B p 1 e i C:[vQj*
b
m %5IMoM +0Jasca, Dios casco bicana mato mapo quiniamaxëna, mato xabahamati ca ja nori quëshpi na. Jasca, Espíritu Santo saipi, naa Dios Chani bicana. 6e0Jasca, Dios qui chitimihai ca jabi sahuëcana, naa mato escudo ja nori quëshpi na. Jatsi toa escudó tsi yoshini mëshohai ca pia bo tëquë nocahuapixëhi quiha mato ra.
{0Mamë shomahuacana, rabënamahai ca Chani jia ca yoaxëna, naa zapató tsi jahuë tahë soldadó shomahuahai jascaria. +0Jatsi ma shomahuahacano ra. Jabi niananox pari tsi jahuë armadura sahuëhi quiha soldado. Jahuë cinturón, jahuë shipati quiniamati manë, tihi cabo sahuëhi quiha shomahuahacaxëna. Jabi armadura jaya xo mato chahahuacanaibo ri. Jariapari tsi quiayamahai ca jabi sahuëcana, mato cinturón ja nori quëshpi na. Jatsi mëstëxëniria ca jabi sahuëcana. Mato shipati quiniamati manë tsi xo toa. Z -0
Naa Dios pasomaha cabo iqui tsi Dios armadura tëquë ma sahuëxëti xo. Sahuëhax tsi bëbohacayamaxëqui mato ra, toa bari yoixëni ca tsëquëxëquë no. Nianahax jari coshixëqui mato iquia toa barí no. x
i0 Jabi nohiria bo pasomahama xo toa no iquinayoihaina iquia, jama, yoixëniria ca yoshi bo pasomaha ja nori. Yonamisxëniria ca chama bo, mana ca chama yoixëniria cabo, tsëmo ó ca Dios pasomaha ca yoshi bo, tihi cabo pasomaha xo noa ra. l Q0 Jasca, Dios armadura tëquë sahuëcana, jia tsi yoshiní parahai ca quinia bo pasomaha niixëna. zm0
Jarohari tsi Ibo ya ma rabënahai cató tsi coshinacana, ëbë xatë bá. Mato ó tsi jahuë chama ino ra. lQ0 Jasca, mato yonati bo ri mëbicana, chama bá. Jato roayamacana. Anoma quiha. ¿Jasca ca naipá ca Chama-chamaria jayamayamani mato ra? Yama tsi xo toa Dios qui oquëria cato ra. Dios armadura sahuëti xo chahahuacanaibo "=0Jabi jatiroha ca nohiria bo copixëhi quiha Dios, jia ca ja acanai ca quëshpi na. Chama jaya cabo, chama yama cabo, tihi cabo tëquë copixëhi quiha. 50Jatsi mato Ibo ma ranihuaxëti xo yonocoquí na, mato Ibo-iboria ja nori quëshpi na. Jascaria tsi ranihax yonocoriacana mato maí ca chama bax na. 90Jabi tobi quiha toa chiquixëniria ca yonati bo ra. Yonocoriacani quiha jato ó tsi jato chama bo bësoquë no. Jama, jato ó pi chama bësoyamano tsi bama-bamacani quiha pë. Tocayamacana. Anoma quiha. Jama, Cristo yonati ma nori iqui tsi noixo tsi Dios shina ma ariati xo ra. {0Jia tsi mato chama bo nicacana, yonati bá. Noixo tsi jato yonoco acana, naa Cristo yonoco ma aquë ana jascaria. 3_0Jasca, mato xocobo yosanamayamacana, jahëpa bá. Jama, jia tsi Iboba quinia ó tsi jato shinahamacana, jato qui Iboba yoba amahai cató no. Yonati bo — Chama bo 0Jabi tocapimano tsi mato shomahuaxëhi quiha Dios. Jasca, “Naama tsi bësoyoicaxëcani quiha tocacanaibo maí no” i Dios ni quiha. Q 0“Mi ipa, mi ihua, tihi cabo noicahuë” ii quiha Dios yoba-yobaria. q ]0Mato nabo nicacana, xocobá. Chahahuacanaiba jabi tsi xo toa. Jiaria tsi xo toa mato nabo nicahaina ra.
~
0!Jarohari tsi mato ahui bo ma noixëti xo ra, mamë ma noihai ca jascaria. Jasca, jato bënë bo nicayoixëti xo ahui bo ri..}U0 Anomaria tsi xo naa chani ra. Diós noqui jismani quiha, jahuë Chaní no. Jascaria tsi huësti ca yora paxa ca manëhi quiha Cristo, jahuë iglesia, tihi cabo ri. |90 Jabi ja tsi xo toa jahuë jahëpa, jahuë jahëhua, tihi cabo jisbayaxëti xo baquë jahuë ahui ya racaxëna. (Jasca, jahuë nabo jisbayati xo toa jahuë jahi ri bënë ya racaxëna.) Jatsi huësti ca xobo paxa ca manëcani quiha naa dos cabo, huësti ca yora paxa ca iquiina. U{#0 Jabi noqui ri otohi quiha Cristo ra, jahuë yora xatë bo no nori iqui na. Vz%0 Jabi yama tsi xo toa jahuë yora yoi otoyamahai cato iquia. Jahuë yora pimahi quiha jatiroha cabo. Jato yora bo otocani quiha, naa Cristó jahuë iglesia otohai jascaria, jato yora bo jaca nori iqui na. y0 ¿Jabi iglesia, naa jahuë yora oto-otoyamahi ni Cristo ra? Toa jascaria tsi jato ahui bo otoxëti xo bënë bo ri, naa jato yora yoi bo ja otocanai jascaria. Jabi jahuë yora noihai ca tsi xo toa jahuë ahui otoyoihai cato iquia. ¿Jahuë yora jascaria ma ni? Ux#0Toca tsi quiha jahuë iglesia oquëhuahacaniquë ja bax biti. Jatsi quiha iglesia jiaria ca mëstëxëniria ca biti mëtsa ixëqui Cristo ra. Jochayama ca quësohacatimaxëniria ca iglesia ixëhi quiha. !w;0Cristó tocani quiha, noqui, naa jahuë iglesia mëstëhuacatsi na. Jahuë Chaní tsi noqui ja bahuëni quiha, jënë́ tsi no ashimahacahai jascaria. (vI0Jasca, mato ahui bo noicana, bënë bá, jahuë iglesia, naa noqui chahahuacanaibo Cristó noini jascaria. Noixo tsi ¿jamë ja ayamayamani no bax nati? vue0Cristo nica-nicaqui noa, naa noqui chahahuacanaibo. Jascaria tsi jato bënë bo nicayoixëti xo ahui bo ri. Lt0Jabi jahuë ahui ototi chama jaya xo bënë, naa chahahuacanaibo ototi chama Cristó jaya ca jascaria. Bënë tsi xo toa ahuini mapo; naa jahuë rëquëniniti Ibo. Jascaria tsi noqui chahahuacanaiba mapo tsi xo Cristo, naa noqui Xabahamati Ibo-iboria. Jasca, noqui tsi xo toa jahuë yora, naa noqui Cristo banahuacanaibo. Qs0Jasca, mato bënë bo nicacana, ahui bá, naa Ibo ma nicahai jascaria. >rw0Jabi Cristo noihi tsi jia tsi racanabëquicana. q50Jasca, noba Ibo Jesucristo janë́ tsi noba Jahëpa Dios qui “Gracias” iroha-irohacana jatiroha ca jahuë bo quëshpi na. Bënë bo — Ahui bo Fp0Jasca, rabënapama tsi salmos, himnos, Dios quëquëti bo, tihi cabo i-icana. Jiaria tsi xo toa quëquëbëquinahaina. Jiaria tsi xo toa Ibo qui música jia ca ma acaina mato shina ó no. poY0Jasca, pahëyamacana. Ja tsi xo toa nohiria yoshihuahaina ra. Jama, Espíritu Santó tsi rëamëcana. Yn+0Japi yoyoyamacana. Jama, mato bax Ibo jaha quëëhai ca ma jabixëti xo iquia. Lm0Jasca, bamayamacana. Anomaria tsi xo toa jaboqui jochacanaina ra. !l;0Japi bësoti quiniacaxëcahuë. Jasca, jabi jia ca jayacana. Cahëtimaxëniria ca joni bo jascaria tsi bësoyamacana, tiisi ca joni jascati nori. k}0Jabi toca tsi noqui yoahi quiha noba quëquëti ra, naa jochahuaxëni ca jahuë bo yoati na.“Bësohuë, oxahai cató.Bësoyama cabo, naa jochahuaxëni cabo quima tsëquëhuë.Jatsi mato qui huahuaxëhi quiha Cristo ra” ii quiha. /jW0
Jabi huëa ó pi jahuëcara ca jochahuaxëni ca jahuë bo janahacano tsi noqui bërohuahacahi quiha toa yoi ca tëquëta. Toca tsi jato jabi yoi ca cahëxëqui noa. }is0 Bërabixëniria tsi xo toa jonë xo tsi ja acanaina ra. Ja acanai ca yoati tsi chaniyamaqui noa. Bërabiria ca xo. "h=0 Tsayacahuë. Anoma tsi xo toa tsëmo ó cabá acaina ra. Jatsi jato bëta rabënayamacana. Jama, oquë tsi xo toa ja acanai ca yoi ca ma bërohuahaina. Bg0
Jatsi mato bax Ibo jaha quëëhai ca ma jabixëti xo ra. 3f_0 Huëaná tsi no jabitihuahacani quiha. Ja tsi xo toa caxayama xo noa jaboqui. Jahá tsi no mëstëhuahacani quiha. Jahá tsi noqui jia tsi xo jabija ca no banahuahaina. He 0Siri tsi tsëmo ó tsi quiha ma i-ipaoniquë. Jama, jaboqui Dios huëa ó tsi bohoqui mato ra, Ibo ya rabënahi na. Jaha tsi jabi jiaxëni ca jayacana, Huëa ó ca nohiria bo jascaria. Jatsi Dios xocobo ma nori iqui tsi anoma ca chotahaina, yoi ca acaina, jahuëmishni bo ó quëëmis-haina, tihi cabo iyamacana, mato qui nohiria bo quësoyamano ra. T_!0Jasca, noinacana, naa Cristó mato noini jascaria. ¿No bax nati jamë ja ayamayamani? Jabi Dios qui acacapaoni ca oveja jascaria tsi Dios qui je acacani quiha. Perojome jascaria ja ini quiha Dios qui. =^ w0Dios xocobo yoi xo mato ra. Jaha tsi Dios jascacana. <]q0 Jama, rabënabëquicana noihi na. Mato pasomaha pi mabë xatë bá jahuëcara ca ano tsi shina-bënocana, naa Cristo iqui tsi yoi ca ma acai ca Diós shina-bënoni jascaria.5\c0 Jasca, huëtsa bo qui joi mërayamacana caxaquí na. Itsisnayamacana; anoma quiha. Mato joi choshayamacana. Anoma tsi xo ocahuahaina. Tihi ca jocha quima bësocana iquia. r[]0 Jama, yoi ca pi chanimano tsi cohuëxëhi quiha Espíritu Santo ra. Espíritu Santo cohuëhuayamacana. Mato qui acacanish ca tsi xo naa ra, Diós-nabo ma nori ca jismati. Ja iqui tsi mato xabahamaxëqui Dios, jaroha ca barí no ra. \Z10 Jasca, quiniacaxëcahuë. Anoma tsi xo toa yoi ca chanihaina. Jia tsi nohiria bo qui chanicana jato chamahuaxëna, jato mëbixëna. Jatsi mato chani jia ca ja nicahai cató tsi mëbihacaxëti xo nohiria bo ra. &YE0 Jasca, yomayamatëquëxëti xo yoma-yomapaonish cato. Yonocoti ja chitahëhuano iquia. Yonocopihi tsi noitiria cabo qui parata mëati mëtsaxëhi quiha ra. [X/0Mëri tsi rabënayamapiquí tsi Satanás qui xaba axëqui mato pë, mato yonati. gWG0Jasca, caxapihi tsi jochayamacana. Caxahi tsi mëri tsi rabënacana, naa bari canox pari no. V 0Jatsi jaboqui quiayamacana jaa ri. Jabija ca noba xatë bo qui no chanixëti xo, jasca ca yora xatë bo no nori iqui na. Uw0Jatsi Dios jabi paxa ca sahuëcana. Jabi Dios jascariati no nëhohuahacani quiha, mëstë, jochayama, tihi cabo iti. 6Tg0Jaboqui paxahuahacaxëti xo mato shinana ra. ;So0Jatsi mato jochahuaxëni ca jabi ma tsoboxëti xo ra. Toa ma tiisimahacani quiha. Jatsi quiniacaxëcahuë. Mato jabi jia ca yoshihuahacayamano, yoi ca ó ma quëëhai cató no. kRO0Jabija tsi xo toa Jesu Chani ra. Toa Chani ma yoahacaquë tsi quiha ¿jia tsi ma nicayamayamani? LQ0Jama, jamëri tsi xo toa ma jabirianina, Cristo Chani nicahax na. 9Pk0Bërabitimaxëni ca nohiria bo tsi xo naa ra. Anoma ca acascani quiha pë. Jasca, jato qui jia tsi xo toa ja acanaina ra. Jatiroha ca jocha yoixëni ca jabicascani quiha pë. O50Tsëmo rëamë tsi xo toa ja shinacanaina pë. Jasca, jabija ca cahëyamaquí tsi Dios cahëyoiyamacani quiha. Jabija ca nicacasyamacani quiha rë. #N?0Iboba janë́ tsi Dios cahëyamacanaibo jascaria tsi bësoyamacana iquia. Anoma tsi xo toa jato jabi ra. Jasca, mahitsa tsi xo toa ja shinacanaina. CM0Ja tsi xo toa noqui chahahuacanaibo yonoco-bëquinamati Ibo-iboria. Cristo yora xatë bo xo noa. Jabi yonoco jaya xo jatiroha ca xatë ati. Jabi jia pi jatiroha ca xatë́ jahuë yonoco ano tsi anixëhi quiha Cristo yora; naa iglesia cato. Jasca, oquëxëhi quiha no noinabëquihai ri. Quinia siri quima casocana L10Noipihi tsi Cristo jascaria tsi manëxëqui noa ra, jabija ca Chani nicahi na. Jabi Cristo tsi xo toa noqui rëquëninihaina ra. Noba mapo quiha. 0KY0Jaha tsi xocobo jascaria iyamaxëqui noa ra. Jama, coshixëhi quiha no cahëhaina. Rarinamahacatimaxëni-xëhi quiha no chitimihaina ra. Jabi huëstima tsi xo toa mahitsa ca chani yoahacahaina rë. Tobi xo quiahaina, parahaina. Jama, shinahaxo tsi jato mahitsa ca chani chahahuayamaxëqui noa. J0
Tocapihi tsi jia tsi catixëqui noa, jia tsi aranabëquihi na. Jatsi quiha jaharisixëhi quiha no chitimihaina ra. Jasca, jaharisixëhi quiha Dios Baquë no cahëhaina. Tocapihi tsi shinacoshi bo manëxëhi quiha noa, toa Cristo jabi-jabiria jayahi na. 3I_0 Tihi ca tiisi jaya ca joni bo acacani quiha noqui chahahuacanaibo rohahuaxëna, Dios yonoco ati. Toca tsi chamahuahacahi quiha iglesia, naa noqui Cristo banahuacanaibo. 8Hi0 Tëronoxo tsi quiha jahuë nohiria bo qui tiisi bo ja aniquë chahahuacanaibo mëbixëna. Jatsi Dios Chani chitahëhuati ibo bo, Dios Chani yoati ibo bo, Dios qui nohiria bo mëpiti ibo bo, pastor bo, naa chahahuacanaibo obëso cabo, Dios Chani tiisimacanaibo, tihi cabo Cristó iglesia qui ani quiha. G{0
Jabi naa botënish ca tsi xo Cristo ra; naa mana tëronish ca jasca cato. Toa tsi ja cani quiha jatiroha ca yonaxëna. F0 Japi tsayacana. “Mana nai qui ja tërononiquë” ii quiha. Jabi mana tërononox pari tsi quiha ¿mai yoi qui ja botëyamayamani? \E10Jabi tocaxëti ja ini quiha ii quiha Quënëhacanish cabo.“Mana nai qui ja tërononiquë bëbohax na.Tëronoxo tsi quiha tiisi bo ja aniquë joni bo qui” i jaca ni quiha Cristó acai ca yoati na. D 0Nicaparicana. Noqui tëquë qui tiisi bo acacani quiha Dios yonoco ati. Jamëri jamëri tsi xo toa noqui Cristó acaina. :Cm0Tobi huësti roha ca Dios; naa noba Jahëpa-jahëparia. Ja tsi xo toa noqui chahahuacanaibo tëquë otohai cato. No nohó tsi yonocohi quiha ra, jahuë shina no ano iquish na. B0Jasca, huësti ca Ibo roha xo. Huësti roha tsi xo toa no chitimihaina. Jasca, huësti roha tsi xo toa no ashimahacahaina. hAI0Jabi tobi xo huësti roha ca iglesia ra; naa Cristo banahuacanaibo. Tobi xo huësti ca Espíritu Santo ri. Jasca, huësti roha tsi xo toa xabahamati quinia ra. Jabi Diós mato quënani quiha, ja bëta ixëti ó ma pasono. |@q0Jasca, noihi tsi rabënabëquiti ó quëëriacana. Jabi Espíritu Santo tsi xo toa noqui rabënabëquimahaina ra. ?y0Noihi tsi shinapënicana. Shinapënihi tsi yosanayamacana. Yosanayamaquí tsi noicana. Noiquí tsi mëbinabëquicana. }> u0¿Diós mato quënayamayamani? Jatsi mëstëxëni ca jabi jayacana iquia, naa Ibo tahëhax tsi presó ë nori cato. =0Japi jahuë Jesucristo ini iqui tsi Dios no oquëhua-oquëhuapaoti xo ra jahuë rëso qui. No tocaxëti xo iglesiá no ra. Amén.<'0Jatsi oquëhuahacaxëti xo Dios iquia. Anomaria tsi xo toa ja ati mëtsa ca chama ra. No nohó ca yonocohai ca chama tsi xo toa, jia ca ati. X;)0Jabi ja noihai ca pi cahëhi tsi Dios jabi tëquë rëahacaxëhi quiha noa ra. Jabi, ¿jënahuariaxo raca ja noihai ca no cahëyoina rë? Noqui huino quiha. Tihi ca tsi mato bax nicaquia, bëhoxquí na ra. 9:k0Jasca, mato Efesó cabo, Dios nohiria bo tëquë, tihi cabo Diós mëbino, Cristó noihai ca ma cahëyoino iquish na. Anomaria tsi xo toa noqui ja noihaina ra. Yoanoma quiha. 9)0Chamahuaxo tsi mato shina ó tsi Cristo bësono ra, ja qui ma chitimihai cató no. Jasca, mato bax bëhoxquia, noiti ma cahëriano iquish na. ~8u0Anomaria tsi xo Dios oquë ra. Ja quëshpi tsi Jahëpa Dios nicaquia, mato shina ja chamahuano Espíritu Santó no. p7Y0Noqui nohiria bo, mana ca ángel bo, tihi caba jahëpa-jahëparia ca Dios tsi xo naa noba Jahëpa ra. T6!0Nëca tsi chanipama tsi Jahëpa yoi bësojó mënihax bëhoxquia ra. ;5o0
Jatsi ëa tahëhax shina-huëjënayamacana, naa mato carayanabo qui Dios Chani ë yoahai ca iqui tsi presó tsi ë nori ca iqui na. Ocapijaquë mato bax na ra. Pablo bëhoxnina n4U0 Ja iqui tsi raquëhaxma tsi Dios qui chaniti mëtsa xo noa, jahuë Baquë qui no chitimini iqui na. 30 Toca tsi Diós acasni quiha. Jaboqui tsi quiha jahuë shinana, naa jahuë planes ja jatihuaniquë noba Ibo Jesucristó no. H2 0
Jama, jaboqui tsi Dios qui aranabëquicani quiha nohiria bo tëquë, naa “iglesiá” i no aina. Tihi tsi Diós aniquë mana ca ángel bo, mana ca chama bo, tihi cabá jahuë tiisi-tiisiria cahëno iquish na. Jabi carayanabo, jodiobo, tihi cabo aranabëquicanai cató tsi jato qui tsi Dios planes jismahacani quiha. (1I0 Jasca, naa quinia jatiroha ca nohiria bo, naa jodiobo, carayanabo, tihi cabo qui ë bërohuaxëti xo. Jabi carayanabo Diós, naa noqui Nëhohuati Ibobá xabahamacasni ca noba naborëquëbá cahëyamaniquë rë. Naarima, naa huëstima ca año no tsi jato qui jonë Dios shina ini quiha. A0{0Ea pi, naa Dios nohiria tënëmapaonish ca Diós bini quiha, carayanabo qui jahuë Chani yoati. Jaha tsi “Cristo tsi xo toa carayanabo Xabahamati Ibo-iboria” i jato qui ë ti xo. /+0Jabi mato carayanabo qui ëa pari Diós raaniquë ra, jahuë Chani ë yoano. Ea noiquí tsi ëa ja chamahuani quiha jahuë yonoco ë ano.
.0Jabi Dios cahëhama ca shina tsi xo toa jahuë Cristó tsi carayanabo ja xabahamahaina ra. Jaboqui Dios xocobo manëhi quiha carayanabo ri jodiobo ya. Jasca ca Dios maxo xatë xo jato ri. Jaboqui Espíritu Santo bicani quiha jato ri naa Diós yoani jascaria. |-q0Jabi naarima tsi quiha carayanabo ri Diós xabahamacasni ca noba naborëquëbá cahëyamaniquë. Jama, jaboqui tsi quiha noqui Chani chitahëhuati ibo bo, Dios Chani yoati ibo bo, tihi cabo qui Dios shina jismahacaniquë Espíritu Santó no. ,50Jabi ë quënëhai ca tsayacana. Tsayaquí tsi jahuë Cristó tsi carayanabo ri Diós xabahamacatsai ca cahëxëni ca ë nori ca jisxëqui mato ri. C+0Ea pari quiha ja acatsai ca planes Diós jismaniquë. Jahuë jonë ca shina ja ini quiha. Jismaxo tsi quiha ëa jahuë planes ja cahëmaniquë. Ja tsi xo naa pistia ca ë quënëhaina. *50Jabi mato carayanabo qui Dios Chani yoati yonoco ë qui acacani quiha mato mëbiti. ¿Tonia ë qui Diós ani ca yonoco yoati tsi ma nicayamayamani? ) 0Jabi mato carayanabo iqui tsi preso qui ë nanëhacaniquë. Cristo yonati nëxahaca ca ëa xo naa ra mato mëbicatsi na. (0Jasca, Cristo ya ma rabënabëquihai ca iqui tsi jahuë xobo iti rohahuahacahi quiha mato ri, chahahuacanaibo huëtsa ya. Huësti ca xobo jiaria ca xo noa, naa noqui jodiobo carayanabo tëquë. Jahá tsi bësohi quiha Dios ra, Espíritu Santó no.'0Cristo ó tsi rohahuahacaqui noa xobo jia ca manëti. Toca tsi Ibo ya tsi aniqui noa, naa noqui chahahuacanaibo tëquë. &50Tsayacahuë. Xobo jascaria xo noqui tëquëta. Jariapari tsi xo toa Dios Chani chitahëhuati ibo bo, Dios Chani yoati ibo bo. Tihi cabá noqui Dios Chani ani quiha. Xobo chinichiti jascaria ca xo. Jasca, tobi Cristo. Xobo naniti jascaria xo, oquë jahuë yonoco nori iqui na. S% 0Japi jaboqui Dios cahëqui mato, mato carayanabá. Carayana yoi bo ma xo mato, Dios nohiria yoi bo ma nori. Jaboqui jahuë xocobo ya rabënabëquipiqui mato ra. Jatsi Diós-na bo xo mato jaboqui. -$S0Ja iqui tsi jaboqui Espíritu Santó mëbihai cató tsi Dios qui joti mëtsa xo noa noqui tëquëta. Huësti ca Jahëpa jaya xo noa no bax Jesucristo ini iqui na. V#%0Jabi mai qui Jesu joniquë. Joxo tsi quiha mato carayanabo, naa Dios basi cabo, mato jodiobo, naa Dios basima cabo, tihi cabo qui Dios Chani jia ca ja yoaniquë. Dios ya rabënamati Chani ja yoani quiha. Z"-0Jabi ja rësonox pari no tsi quiha no caxana-caxanapaoniquë. Jama, ja nahai cató tsi no caxanahai ca ja quëyoni quiha. Cruzó tsi huësti ca nohiria paxa cabo ja ani quiha, jahari Dios qui noqui bëxëna. X!)0Jama, toa jodioba yoba ja quëyoniquë ra. Quëyoxo tsi quiha dos ca nohiria bo, naa noqui jodiobo, mato carayanabo, tihi cabá tsi quiha huësti ca maxo paxa ca ja nëhohuaniquë ja bëta rabënabëquiti. z m0Jabi Cristo tsi xo toa noqui tëquë rabënabëquimati Ibo-iboria. Ja iqui tsi noqui jodiobo, mato carayanabo, tihi cabo bichi quiha Dios, huësti ca nohiria paxa cabo axëna. Jaboqui yama pi xo dos ca maxo bo. Noqui bëquëxhuahai ca naxërëquë ca panë, naa noba jodioba yoba bo Cristó quëyoniquë ja ini cató no. Toa yoba iqui tsi no caxa-caxapaoni quiha rë. h I0
Jama, jaboqui basima tsi mato basi cabo Diós bëniquë, jahuë baquë Jesu ya ma rabënano iquish na. Jaha tsi jaboqui Cristo rësoni iqui tsi jodiobo yoi bo ya, naa Dios cahëyoicanaibo ya rabënabëquiqui mato ra. W '0 Jatsi shina-bënoyamacana iquia. Toatiyá tsi quiha Cristo ma cahëyamaniquë ra. Carayanabo, naa jahuë quinia cahëtimaxëni cabo ma i-ipaoni quiha. Diós bini ca nohiria bo ya, naa Israel cabo ya ma rabënabëquiyamapaoni quiha. Jasca, jato qui jismahacanish ca rabënati quinia ma cahëyamaniquë. Toatiyá tsi mato carayanabo qui Dios chaniyamapaoni quiha. Jasca, yama ini quiha jaha ma pasohaina. Dios yama ma i-ipaoni quiha. Toca tsi ma i-ipaoniquë ra. I 0 Jabi ma i-ipaoni ca shina-bënoyamacana, carayanabá. Toatiyá tsi Dios ma cahëyamaniquë ra. Dios cahëtimaxëniria ca yoixëni cabo ma quënahacani quiha. Jabi toca tsi quiha jodiobo chaniniquë mato yoati na. Chanihax, “Noqui tsi xo toa Dios cahëcanaibo, no jibirishahacani nori iqui na” i jaca ni quiha. 0
Jabi Dios tsi xo toa noqui Nëhohuati Ibo-iboria. Jahuë Jesucristo ó tsi noqui ja nëhohuaniquë jia ca no ano iquish na. Siri tsi quiha jia ca ati noqui ja rohahuaniquë, jahuë shina ja ini quëshpi na. Jodiobo, carayanabo, tihi cabo rabënabëquihaina M0 Jasca, mamë oquëhuati mëtsama xo mato ra, ma acai ca ja nomari. +O0Tsayacahuë. Dios noihai cató tsi ma xabahamahacani quiha, ja qui ma chitimihai cató no. Mamë xabahamati mëtsama xo mato ra; mato bax Diós acai ca ja nori. /W0Ja tocani quiha jatiroha ca xabacá tsi ja noihai ca jismaxëna, naa Jesucristó tsi noqui ja shomahuarianina. Toa ja noihai ca jatiroha cabo cahëmacatsi quiha ra. /W0Noqui bësotëquëmaxo tsi quiha jahuë mana ca chama, jahuë oquë, tihi cabo noqui ja aniquë jahuë Cristo yaxo tsi no yonabëquinano, no bax Cristo ini iqui na. /W0Jochahuaxëni ca nicamisxëniria cabo inono tsi noqui Diós bësotëquëmaniquë jahuë Cristo ya noqui rabënamaxëna. Ja noihai cató tsi ma xabahamahacani quiha. V%0Jama, shinajiaxëni xo Dios. Anomaria tsi xo toa noqui ja noihaina ra. .U0Jabi toa jochahuaxëni ca carayanabo jascaria noqui jodiobo i-ipaoniquë noqui ri. Noba noma jabi no banahuapaoni quiha. Noba yora, noba shina yoi, tihi cabo jaha quëëhai ca no a-apaoniquë. Anoma quiha. Ja iqui tsi quiha noqui caxaxëniria Dios iniquë, carayanabo qui ja caxani jascaria. L0Toatiyá tsi jochahuaxëni caba quinia ma banahuani quiha. Satanás, naa naipá ca yoshi ba ibo-iboria ma nicapaoni quiha. Jaboqui Dios nicamisxëni cabo chamahuahi quiha pë jahuë yonoco ati. 0Jabi Dios mato xabahamanox pari no tsi bësoyama jascaria bo ma i-ipaoniquë mato jocha iqui na. Nicamisxëni cabo ma i-ipaoniquë ra. N 0Noqui chahahuacanaibo, naa iglesia cabo tsi xo toa Cristo banahuacanaibo. Rëquëniniti Ibo-iboria qui no riihai cató tsi huësti ca maxo manëqui noa, naa Rëquëniniti Ibo, noqui chahahuacanaibo, tihi cabo. Yora jascaria xo noa. Jasca, no nohó tsi bësoyoihi quiha Cristo, naa jatiroha cato ó ca rëamëhai cato ra.V '0Jasca, Cristo chama namá jatiroha cabo Diós jananiquë yonahacati. Jasca, jahuë iglesia, naa noqui chahahuacanaibo qui Cristo acacani quiha noba chama iti. Noqui Rëquëniniti Ibo-iboria tsi xo naa ra. }0Toa xo tsi yonahi quiha Cristo jaboqui ra. Gobierno bo tëquë, chama bo tëquë, yonacanaibo tëquë, jatiroha ca nohiria bo tëquë, jaboqui noqui bësocanaibo, johai ca xaba paxá tsi bësocanaibo, tihi cabo tëquë yonahi quiha noba Cristo ra. b ?0Toa jasca ca chamá tsi quiha jahuë Cristo ja bësotëquëmaniquë. Bësotëquëmaxo tsi quiha jahuë baquë ja oquëhuaniquë. Jatsi naipá tsi jahuë mënëcayá tsi quiha jahuë baquë ja tsahomaniquë ja yonano. Z /0Jasca, anomaria tsi xo toa Dios chama ra. Toa chamá tsi noqui mëbiriahi quiha. C
0Jasca, bëhoxquí tsi Dios nicaquia, mato shina ja huëahuano, jabija ca ma cahëno iquish na. Tsayacahuë. Anomaria tsi xo toa mato bax Diós acaina ra. ¿Mato ja quënayamayamani ja bëta ma iti? Toa xabacá tsi anomariaxëhi quiha toa jahuë nohiria bo bax Diós axëhaina ra. Toa ma cahëyoini quiha iquia ra. 6 g0Bëhoxquí tsi quiha noba Ibo Jesucristo Dios, naa noba oquëria ca Jahëpa nicaquia ra, mana ca tiisi mato qui ja ano. Jatsi oquëxëhi quiha toa Dios ma cahëhaina iquia. S !0Jabi Diós acatsai iqui tsi mato bax bëhox-bëhoxquia. Siri tsi mato bax bëhoxti ë chitahëhuani quiha, naa Ibo Jesu ma chahahuayoihaina, Dios nohiria bo ma noiyoihaina, tihi cabo ë yoahacaquë no.
0
0Jaboqui Espíritu Santo jaya xo noa, noqui tëquëta. Ja iqui tsi Diós noqui xabahamaxëhai ca cahëyoiqui noa ra. Parayamaqui Dios. Jahuë́-na bo Diós xabahamaxëti ó noqui pasomahi quiha. Jatsi Dios no oquëhuano ra. Efesó cabo bax Pablo bëhoxhaina '0
Jasca, Cristo qui chitiminiquë mato carayanabo ri, jabija ca xabahamati Chani nicahax na. Espíritu Santó tsi ma jiisahacani quiha Cristó-na bo ma nori ca jismati. Jabi mato carayanabo qui ri Espíritu Santo acacati ini quiha, siri tsi toa Diós yoani iqui na. 70 Noqui ja biniquë ra jahuë oquë noqui jismaxëna. Jaha tsi quiha noqui jariapari ca Cristo qui chitiminish cabá Dios ocahuano, naa noqui jodiobo.
0 Jabi Dios shinaná tsi acacahi quiha jahuë bo tëquë. Toa jahuë planes ini quiha. Shinaquí tsi quiha Diós noqui biniquë ra jahuë nohiria yoi bo iti. Ja tocani quiha, jahuë baquë iqui na. Rëquë rohari tsi toca tsi Diós shinani quiha axëna. %0
Toa planes tsi jatihuaxëhi quiha jia ca xaba tsëquëquë no. Jatsi maí ca nohiria bo tëquë, naipá ca bësocanaibo, tihi cabo catiaxëhi quiha Dios, Cristo chama nama janaxëna. Jatsi jatiroha cabo yonaxëhi quiha Cristo ra. Toatiyá tsi Ibo-iboria ixëhi quiha. u e0 Ja tsi xo toa ja tocanina no bax na, jamë xo shinaquí na. Shinaxo tsi ja acatsai ca Diós noqui cahëmani quiha. Siri tsi jahuë planes, naa ja acasni ca no cahëyamani quiha. Toatiyá tsi noqui jonë ini quiha jahuë planes, naa jahuë shinana. Jama, jaboqui jahuë planes cahëqui noa ra. Jasca, toa planes, naa ja acatsai ca jatihuaxëhi quiha jahuë Cristo. k Q0Ja noihai ca noqui ja japaniquë. Huashiyamahi quiha. Jasca, tiisi xo. Jatiroha ca cahëhi quiha. _ 90Jabi jahuë baquë yoi Diós aniquë no bax nati. Jahuë baquë jimí tsi jocha quima noqui ja paquëmani quiha. Jasca, masahacaniquë noba jocha ra. ¿Tsayacanai? Anomaria tsi xo toa noqui Diós noihaina ra. A }0Jaha tsi oquëhuahacaxëti xo Dios, noqui ja shomahuariani nori quëshpi na. “Anomaria tsi xo noqui ja noihaina”, i no no, ja noihai ca baquë yoi noqui ja raani nori quëshpi na. m U0Toca tsi no bax Diós aniquë no noino iquish na. Siri tsi jahuë baquë bo noqui ja manëmacasni quiha. Ja tsi xo toa jahuë baquë Jesu ja raani quiha no bax nati. Jahuë shina ja ini quiha. Jaha quëëquí tsi ja tocaniquë. S !0Mai nëhohuanox pari tsi quiha noqui pari Diós biniquë ra, jahuë́-na bo iti. Jahuë baquë Cristo iqui tsi noqui ja bini quiha noqui mëstëhuaxëna, ja bësojó tsi jochayama cabo inono iquish na. V~ '0Dios, naa noba Ibo Jesucristo Jahëpa no oquëhuano ra. Mana xo tsi noqui shomahuariaqui ra. Jahuë baquë Jesu ya no rabënabëquihai ca iqui tsi jia tsi xo toa no bax ja acaina Espíritu Santó no. } 0Noho Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mato shomahuano. Mato ja ranihuacano ra. No bax Diós ani ca jahuë bo I| 0Efesó ca chahahuacanaibo, Jesucristo chahahuacanaibo huëtsa bo, tihi cabo qui naa carta raaquia. Jabi Pablo tsi xo naa carta quënëhai cato. Ea Diós biniquë ra, jahuë Chani bohai ca iti. .{UDMato joihuaquia ëa ri. Noho mëquë yoí tsi naa carta quënëquia ra. Jasca, ëa shinacana. Jari preso xara xo ëa rë. Diós mato shomahuano ra. Iquë..zUDJasca, Arquipo qui noho chani yoi ma ano. “Mi qui acacani ca yonoco jatihuahuë, naa jaha Ibo quëëhai cato. Mi jatihuaxëti xo” ii quiha Pablo i ja qui cana. yDJasca, naa carta tsayaxo tsi Laodiceá ca iglesia ma nicamano. Jasca, Laodicea qui ë raani ca carta bicahuë tsayaxëna. x#DJasca, Laodiceá ca chahahuacanaibo ë bax ma joihuano. Jasca, tobi Ninfas, jahuë xobó ca aracanaibo, tihi cabo ë bax ma joihuano. bw=DJasca, mato joihuahi quiha doctor Lucas noho rabëti yoi. Mato joihuahi quiha Demas ri. v!D
Mato parayamaquia. Mato mëbiriacatsi quiha naa joni ra. Jasca, toá ca Laodicea, Hierápolis, tihi cató ca iglesia bo ri shinahi quiha. yukD Jasca, mato joihuahi quiha Epafras, naa mato yaca ax jonish cato. Cristo yonati yoi xo jaa ri. Anomaria tsi xo toa mato bax ja bëhoxhaina. Bëhoxpama tsi Dios nicahi quiha mato shinahamati, jia tsi Dios shina ma nicariano iquish na. MtD Jasca, mato joihuahi quiha nëá ca Jesús Justo ri. Naa tres ca chahahuanish ca jodiobo roha tsi xo toa jaboqui ë bëta yonocobëquihaina Chama Dios bax na. Jia tsi xo toa ëa ja mëbicanaina. |sqD
Jarohari tsi mato joihuahi quiha ë bëtá preso iquí ca Aristarco. Jasca, mato joihuahi quiha Bernabé chahi Marcos ri. Jabi Marcos yoati tsi naa yoba mato qui ë raani quiha. Jabi mato qui ja shishono tsi jia tsi toa joni joihuacana. LrD Jasca, ja bëta shinajiaxëni ca xatë huëtsa raaquia, naa Onésimo icanai cato. Mato jimibo quiha, Colosas quima ax ja joni iqui na. Jatiroha ca nëá ca ocapijaha ca mato yoacaxëcani quiha. gqGDNaa joni mato qui raaquia, ëa yoati tsi ja yoaxëhai cató tsi mato ja ranihuano iquish na. KpDJoxo tsi ëa yoati tsi mato yoaxëhi quiha Tíquico, naa mato qui naa carta ja axëquë no. Naa joni noiriaquia ra. Jia tsi ëa mëbiriahi quiha, ë bëta xo tsi Dios yonoco abëquihaina. oDJia tsi yosanahaxma tsi jato qui ma chanixëti xo. Chanixo tsi jia tsi jato quëbiti ma tanaxëti xo. Jaroha ca joihuahaina xniDJasca, quinia jia tsi Dios cahëyamacanaibo quiri bësocana. Jato bax jia ca ati xaba ma yoshihuayamano. Um#DJatsi bëhoxcana, bëroria tsi Cristo Chani ë yoano, naa ë yoaxëti ria. l'DJasca, no bax ri bëhoxcana, Jesucristo Chani jia ca yoatí xaba Diós noqui ano. Jabi toa Chani tahëhax tsi preso xara xo ëa jaboqui rë. hkIDJasca, bëhoxti jënëyamacana. Bëhoxpama tsi bësocana Dios qui “Gracias” iquiina. j !DJatsi quiniacaxëcana chama bá. Mëstë tsi mato yonati bo yonacana. Shinaparicana. Chama yoi jaya xo mato ri, naa mato naipá ca Chama. 3i_DJasca, copihacaxëhi quiha yoi ca acanaibo ri jato yoi ca quëshpi na. Yama tsi xo toa Dios copi quima paxacaxëcanaibo ra. Dios qui jaharisi xo nohiria bo tëquë.xhiDShina-bënoyamacana: Jia ca pi ma ano tsi mato copixëhi quiha mato Ibo. Ibo Cristo bax yonocoyoiqui mato ra. bg=DJahuëcara aquí tsi ranixo tsi acana. Ibo bax yonocoqui mato, nohiria bax roha nomari. ]f3DMato chama bo nicacana, yonati bá. Mato ó ja bësoyamacano tsi jia tsi yonococana, naa mato ó ja bësocanai jascaria. Jasca, shina jia ca yahax tsi jia tsi jato bax yonococana, Ibo ma chahahuacatsai iqui na. Ve%DMahitsa mato xocobo caxahuayamacana, jahëpa bá; ja yosanacamitsa iqui na. LdDMato nabo nicacana, xocobá. Toca tsi Dios ranihuaxëqui mato ra. EcDMato ahui bo noicana, bënë bá. Jato yonayamacana iquia. Zb-DMato bënë bo nicacana, ahui bá. Tocaxëti xo Ibo qui chitimicanaibo ra. =asDJahuëcara ca ma acaina, ma iquiina, tihi cabo tëquë acana Ibo Jesu chamá no. Apama tsi Jahëpa Dios qui “Gracias” icana jahá no. Chahahuacanaiba banahuahacaxëti ca yoba
Y (~}}<||{{
zzEyyFxxvv>u4ttiss?rr q2puoooznmmm kkViiShuh g=fMedcEb``7^K\\ZYXXCWqVV UT~SRRQ'P[ON LKtJdIRGEtDC9BGAC@@L??>=<*&Jarohari tsi jodioba jabí-naxëni cabá ëa yositëquëyamano ra. Jesu tahëxo tsi tobi noho yora ó ca huishiqui ra. )&Jabi naa yoba banahuacanaibo Diós ranihuano. Jato ja noino. Dios nohiria-nohiria tsi xo toa naa yoba paxa ca banahuacanaibo iquia. \(1&Dios qui iriama tsi xo toa jodioba jabi bo. ¿Jënahuariaxo raca toa jabi bá noqui mëbina? Noqui oquëhuayamahi quiha jibirishahacahaina iquia. Oquë-oquëria ca tsi xo toa paxahuahacahax ca nohiria iquiina. q'[&Tocayamaquia. Noba Ibo Jesucristo cruz Chani roha chaniquia. Cruz iqui tsi ë qui yoi tsi xo toa jochahuaxëni ca maí ca jahuë bo. Toa jahuë bo noiyamahai ca ëa xo naa. Toa jahuë bo qui bësoyama ca jascaria ca ëa xo naa ra. & &
Jibirishahacahaina, jodiobo iquiina, tihi cabo tsi xo toa jato qui jia cato. Moisés yoba nicaxoma tsi tihi ca jabi bo bicani quiha pa. Ja iqui tsi mato jibirishacascani quiha “Jia tsi xo toa no acana” iquiina. Jodiobo mato manëmacascani quiha pë. W%'& Nicacana. Jamë shinamisxëniria tsi xo toa mato janyama mëpicanaibo. Ja tsi xo toa mato ja jibirishacascanaina iquia. Jasca, Cristo cruz Chani quëshpi tsi tënëmahacahai ca quima paxacascani quiha ra. t$a& Tsayacana. Mato qui naa carta quënëquia noho mëquënë́ no ra. Chahitaxëni ca letra jaya quiha. {#o&
Ja tsi xo toa jatiroha cabo bax jia ca no ano ra. Jasca, Cristó-na bo no shomahuariaxëti xo ra. Jaroha ca yoba "-& Japi jia ca ati no yosanayamano. No bëbohacayama-pino tsi noqui shomahuaxëhi quiha Dios. No tësaxëhai ca bixëqui noa ra xaba jia cató no. !&Jahuë noma jabi jaha quëëhai ca pi aquí tsi copihacaxëti xo toa joni. Jochahuaxëni ca jabi tësaxëhi quiha toa rë. Jama, Espíritu Santo jaha quëëhai ca pi aquí tsi jabi jia ca saihuaxëhi quiha ra. Toa joni bësopaomaxëhi quiha Espíritu Santo. E &Jasca, ma parahacayamano. Bëro tsi Dios no parahai ca nori ca ma quëscahuamitsa rë. Jama, parahacatimaxëni quiha. Ja tsi xo toa ja banaha ca tësaxëhi quiha toca ca joni iquia. + O&Dios Chani pi tsohuëcaracá mato tiisimano tsi toa pastor ya tsi mato jahuëcara mishni bo xatënacana. Copihacaxëti xo pastor jahuë yonoco quëshpi na. k O&Jatsi jato jabi yoi ca otoxëti xo jatiroha cabo. Bëronoma tsi xo toa noba jabi otohaina iquia. &Tocayamacana. Jabi ja acai ca yoi, jahuë jabi yoi, tihi cabo jatiroha ca nohiria bá tsaya-tsayano. Jia ca arohahax ja ranixëti xo. Jënima quiha. Jasca, joni huëtsá acai ca ja tsayayamano. Jama, ja acai ca yoi, jahuë jabi yoi, tihi cabo ó ja bësono ra. s _&Jabi tobi xo toa oquëria ca jaca nori ca quëscahuacanaibo, mahitsa ca jaca nori. Jamë paracani quiha. '&Jabi noitiria pi mabë xatë ino tsi jato mëbicana. Jia tsi xo toa ma mëbibëquinahaina. Tocapiquí tsi Cristo yoba jatihuaxëqui mato ri. d C&Tsohuëcaracá pi anoma ca ano tsi Espíritu Santó mëpihacahax cató toa joni mëstëhuano, ëbë xatë bá. Ishima tsi toa jochahax ca ja mëbixëti xo. Jasca, quiniacaxëcahuë, jochati ma tanamahacayamano mato ri. -S&Nomë shinamisxëni no iyamano ra. Anoma quiha. Nobë xatë bo no caxahuayamano. Anoma quiha. Nohiria huëtsa bo qui no yosanayamano. Tihi tsi no jënëti xo.T!&Espíritu Santo pi no banahuayoino tsi Espíritu Santó noqui mëpino ra. S &Jabi jato jocha qui mëpihai ca noma jabi niahi quiha Jesucristó-na bo. G&Tobi quiha toa ishima no iquiina, noba shina mëquihaina. Tihi tsi xo toa Espíritu Santo jabi. Jabi yama tsi xo toa naa jabi jia ca pasomaha ca yoba. Jatiroha ca nohiria bo qui jia quiha. gG&Jamëri tsi xo toa Espíritu Santó noqui amahaina. Espíritu Santo iqui tsi noicasqui noa. Tobi quiha no ranihaina, no bëpasihaina, no yosanayamahaina, no mëbicatsaina, no jianacatsaina, Dios no chahahuacatsaina. &Tobi quiha joni huëtsa bá jahuëmishni bo ó quëëhaina, joi acaina, pahëhaina, pahëhax yoi ca acatsaina. Tihi cabo tsi xo jocha iquia. Nicacana. Diós otohai ca xatënayamaxëhi quiha toca ca jabicanaibo iquia ra, siri tsi mato ë yobani jascaria. &mahitsa ca dios bo qui arahaina. Tobi quiha yoshihuahaina, ranomis-haina, noiyamahaina, caxatapihaina, xatë bo bëquëxnahaina. ta&Jasca, noqui bëroria tsi xo toa noba noma jabí noqui amahaina. Tobi xo: anoma ca chotahaina, yoyohaina, %&Jama, Espíritu Santó pi mato mëpino tsi jocha bëboxëqui mato iquia. Bëbohax toa yonahai ca jodioba yoba tëquë quima ma paxaquë ra. b=&Jabi jaha noba noma jabi quëëhai ca tsi xo toa jaha Espíritu Santo quëëhai ca pasomaha cato. Jasca, jaha Espíritu Santo quëëhai ca tsi xo noba noma jabi jaha quëëhai ca jamëri. Jabi iquinacani quiha naa dos cato. Ja tsi xo toa jia ca pi mato shinaná acasno tsi tobi quiha toa mato jochahuaxëni ca noma jabí mato jënëmacatsaina. &Nëcatsiquia. Espíritu Santó pi mato mëpino tsi mato jochahuaxëni ca noma jabi jaha quëëhai ca banahuayamaxëqui mato ra. /&Jama, joi pi mërahi tsi ranimistsi tsi quëyohacaxëqui mato tëquëta. Quëyohacaxëhi quiha mato iglesia bo ri, naa ma arabëquina-haina rë. W
'&“Nohiria huëtsa bo noicana, mamë ma noihai jascaria” ii quiha Quënëhacanish cabo. Oquë-oquëria ca yoba tsi xo toa. Mabë xatë bo pi noiyoiquí tsi Dios yoba jatiroha cabo jatihuaxëqui mato ra. G &
Jisa ëbë xatë bá. Diós mato quënaniquë, tsëquëti. Jodiobo ma manëyamaxëti xo ra. Toa jabí tsi ma yonahacayamaxëti xo iquia. Jasca, quiniacaxëcahuë, mato jochahuaxëni ca noma jabi ma banahuacasmitsa iqui na. Anoma ca quinia tsi xo toa. Oquë tsi xo toa mabë xatë bo ma mëbihaina, noinaquí na. V %& Anomaria tsi xo toa mato jibirishacascanaibo ra. Mato ja jisbayacano iquia. m
S& Jishopë. Ea quiahuacani quiha toa Moisés yobá-naxëni cabo, ëbë xate bá. “ ‘Jibirishahacaxëti xo carayanabo’ ii quiha Pablo” icani quiha pë. Yoyoxëni ca chani tsi xo toa ra. Ja quiacanaina. Jabi jibirishati jabi pi ë yoarohano tsi ëa ja tënëmayamaquë acaniquë toá cabo. Jama, ë yoaní ca cruz Chani qui caxaxëniria ca xo iquia. )&
Jama tocayamaxëqui mato iquia. Jahari ë yoani ca quinia qui mato bëxëhi quiha Dios iquia. Jasca, mato yosihai ca joni bo copixëhi quiha. @y& Quiniacaxëcahuë. Tonia mato xërëquë tsi pacanahi quiha toca ca ma shinahai ca yoi rë. “Jatiroha ca mapari ó pacanahi quiha levadura mishni-mishniria cato” ¿iyamacahi ni? 8k&Tocayamaniquë Dios, naa mato quënanish cato. 5&Jabi jia tsi Cristo quinia ó tsi banahuahi ma ipaoniquë. Jama xo jaboqui rë. ¿Tsohuëcaracá naa jabija ca quinia quima mato bësomani pa? X)&Jabi Jesucristo quinia ó tsi jaharisi tsi xo carayanabo jodiobo tëquë. Dios qui oquë ma xo toa jibirishahacahax ca jodiobo. Jasca, ja qui oquë ma xo jibirishahama ca carayanabo ri. Jama, jaboqui jahuë Cristo qui chitimicanaibo tëquë xabahamahi quiha Dios. Chitimixo tsi Dios no noiti xo ra. Dios qui jia ca quinia tsi xo naa. &Jama, noqui chahahuacanaibo tsi xo toa Cristo qui chitimihaina. Dios ó pasoqui noa, noqui ja mëstëhuano jahuë Espíritu Santó no. uc&Toa yobá pi mëstëhuahacacatsi tsi Cristo quima aquëquë xo mato iquia. Mato mëbiyamaxëhi quiha Dios. P&Nicacana. Moisés yoba tëquë nicaxëti xo jibirishahacahax cato ra. w&Ea nicacahuë. Pablo yoi tsi xo naa mato qui quënëhaina. Ma jibirishahacapino tsi Cristo quima casoqui mato iquia. 5 e&Jabi Moisés quinia siri quima Cristó noqui paquëmaniquë ra. Jatsi toa yobá tsi yonahacayamacana. Chamatsicana. Toa yonamisxëni ca yoba quiri bësotëquëyamacana ra. & Jaha tsi Abraham yonati xocobo ma xo noa. Jama, ahuini baquë jasca ca xo noa, naa noqui jodioba yoba quima paquëmahacanish cabo.~-& Jabi nëca tsi Dios chaniniquë Abraham qui Quënëhacanish cabo ó no: “Mi yonati, jahuë baquë, tihi cabo niahuë. Mi mai, mi jahuëmishni bo, tihi cabo binoma xo toa baquë. Mi ahuini baquë tsi xo ibo ti cato, mi rësoquë no” i Abraham yamabo qui Dios ni quiha. }& Jabi toatiyá tsi Isaac tënë-tënëniquë, naa Dios paxa ca quiniá tsi conish cato. Ja qui caxa ini quiha toa yonati baquë pë. Jabi toca xo jaboqui. Noqui, naa Espíritu Santó conish cabo tënëmahi quiha pë toa quinia siri banahuacascanaibo. |& Jabi Abraham yamabo qui Diós yoani iqui tsi Dios xocobo xo mato, naa Abraham yamabo baquë yoi Isaac ini jascaria. q{[&Jabi siri tsi naipá ca Jerusalén yoati tsi nëca tsi Isaías yamabá quënëniquë:“Ranitsihuë, baquë yama ca yoxá.Rani tsi quënahuë, comahai ca pahë cahëyamahai cató.Huëstima ca xocobo jayaxëqui mia ra.Tohoyatapinish ca ahuiní xocobo huinoxëhi quiha xocobo mëquëya cato ra” nëa tsi quiha ja quënëni ca nëcaniquë. az;&Jama, tobi xo yaca huëtsa ra, naa naipá ca Jerusalén. Chitimicanaiba yaca tsi xo toa. Noba jahëhua jascaria xo. Jahanahax johi quiha noba jabi jia cato. Ja tsi xo toa jodioba yobá tsi yonahacatimaxëni xo noa. Ty!&Tsayacapa. ¿Agar chahitaxocoba maí tsi niiyamayamahi no toa Maca Sinaí? Quinia siri jisti tsi xo toa maca ri. Agar jascaria xo iquia. Jasca tobi naa quinia siri jisti huëtsa rë. Maí ca Jerusalén tsi quiha. Toa xo tsi jodioba yoba bo, jato jabi bo, tihi cabo banahuacani quiha pë toá racacanaibo. Yonati bo, naa Agar xocobo ca xo jato ri. Jabi Maca Sinaí, maí ca Jerusalén tsi xo jaharisi. Mahitsa ca xabahamati quinia jismahi quiha naa dos cato. Zx-&Jabi dos ca quinia bo, naa jahuë nohiria bo Diós ototi quinia bo jismahi quiha naa dos ca yoxa bo iquia. Jahuë nohiria bo Diós otopaoni ca quinia siri jismahi quiha Agar yamabo. Jabi jodiobo qui naa quinia siri acacani quiha Maca Sinaí ax na. Toa xo tsi Moisés yamabo qui jahuë yoba bo Diós aniquë. Nohiria bo ototi quinia siri ja ini quiha. Jabi yonati bo tëquë tsi xo toa jaboquí tsi naa quinia siri banahuacanaibo rë, naa yonati Agar ini jascaria. uwc&Jabi bëro tsi tohoyaniquë jahuë yonati, naa Agar icanish cato. Tohoyaxo tsi quiha jahuë baquë ja comaniquë. Jama, tohoyatimaxëni quiha jahuë ahui iniquë rë, naa Sara icanish cato. Jabi ja tohoyanox pari no tsi quiha Abraham qui Dios chaniniquë, “Baquë jayaxëqui mia” iquiina. Jaquirëquë Sara yamabo tohoyaniquë jaa ri. Baquë ja comani quiha. .vU&“Dos ca baquë bo jayaniquë Abraham yamabo” ii quiha. Jariapari tsi jahuë cocinera Agar icanai cató jahuë jariapari ca baquë Ismael comaniquë. Abraham yonati toa yoxa ini quiha. Jaquirëquë jahuë ahuiní jahuë baquë huëtsa comaniquë. Yonati ma ja ini quiha, jahuë ahui nori. u&¿Jodioba yobá tsi yonahacacascanai? Toa yoba pari ma cahëti xo. ¿Jënihi ni Quënëhacanish cabo toa yoba yoati na. t)&Jaboqui pi mato bëtarohahi tsi oquë tsi mato qui chaniti mëtsa ë iquë aquë. ¿Jënahuariaxo mato mëbixëhi ni ëa sa? Dos ca quinia bo sy&Jisa noho xocobá. Jaboqui anomaria tsi xo toa mato ë shina-shinahaina ra, jabija ca chani quima ma aquëquëhai iqui na. Jahuë baquë comahai ca pahë jascaria tsi xo toa noho mapo pahë mato tahëhax na. Mato ó tsi Cristo jabi rëamëno ra. Dr&Jabi jënima tsi xo toa nohiria bá mato mëbicatsaina iquia. Jabi tocaroha-tocarohaxëti xo toa mato qui bëcanish cabo. ¿Mato mëbicahi ni sa, mato bëta yama pi ë no? Toa nicaquia. Rq &Jabi noixoma tsi mato chahahuariacani quiha naa bëcanish ca jodioba jabí-naxëni cabo iquia. Tocacani quiha pë, ë yoani ca chani quima mato casomaxëna, jato mahitsa ca chani ma nicano iquish na. Up#&Jama, ¿jaboqui ë qui caxacanai sa, jabija ca mato qui ë yoahai iqui na? ~ou&Toatiyá tsi ma rani-ranipaoniquë. Mato bëta ë no tsi jatiroha ca ë qui ma aquë aniquë tonia, ëa mëbixëna. Mn&Toatiyá tsi ë qui ma yosanayamaniquë toá tsi ë iquiniquë no. Anoma, quëras ë ini quiha iquihi na. Jama, ëa ma mëbiniquë ra, Dios ángel, Jesucristo yoi, tihi cabo ë irohani jascaria. vme&
Siri tsi mato bëta ë chitëniquë iquihi na. Ja iqui tsi xaba ë jayaniquë Dios Chani mato qui yoaxëna. ]l3& Ea nicaparicana, ëbë xatë bá. Mato carayanabo jascaria tsi ë manëniquë noho jodioba jabi bo quima casohi na. Ea jascacana. Jabi jodioba jabi bo banahuati chitahëhuanox pari tsi ëa ma noipaoniquë. Ak}& ¿Mato naxërëquë tsi mahitsa ë yonocoyamayamani sa? j&
Jishopë. Mishni-mishniria tsi toa jabi bo quiri bësoqui mato rë. Jaboqui jodiobá fiesta bari bo, oxë bo, tihi cabo aqui mato pë. hiI& Jama, jaboqui Dios yoi cahëqui mato ri ra. Diós mato bini quiha. Japi anoma tsi xo toa noba mahitsa ca jodioba jabi bo quiri ma bësocanaina iquia. Quiniacaxëcahuë. Mato yona-yonaxëhi quiha toa mahitsa ca jabi bo ra. h&Siri tsi Dios yoi ma cahëyamaniquë. Noitiria ma i-ipaoniquë. Toatiyá tsi mato yona-yonapaoniquë mato mahitsa ca dios bo ra. Ug#&Jasca, yonati bo ma xo mato ra. Jaboqui Dios baquë bo xo mato. Ja tsi xo toa jahuë jahuë bo tëquë ibohuaxëqui mato ri, naa jahëpá-na bo baquë́ ibohuahai jascaria. Galatá cabo Pabló shinanina Pf&Jahuë baquë bo ma nori iqui tsi Espíritu Santo mato shina qui Diós raaniquë. Ja tsi xo toa jahuë baquë yoi bo ma nori ca cahëqui mato ri ra. Jaboquí “Noho Jahëpa” i Dios qui qui mato. yek&noqui yonahai ca yoba quima noqui tsëcaxëna. Toca tsi Diós aniquë jahuë baquë yoi bo noqui manëmaxëna. 7dg&Jatsi Dios qui jia ca xaba tsëquëniquë. Toa xabacá tsi Diós jahuë Baquë raaniquë noqui xabahamaxëna. Jatsi yoxá jahuë baquë comani quiha. Jodiobo ja coni quiha, c &Jabi naa baquë jascaria no i-ipaoniquë, naa noqui chahahuahai ca jodiobo. Jariapari tsi noqui yonapaoni quiha noba yoba, noba jabi bo. `b9&Yonahacahi quiha. Huëtsa bo nicahi quiha. Jama, shinapayo manëhax tsëquëhi quiha. ;a q&Jabi ejemplo huëtsa mato yoacasquia, ma cahëyoino iquish na. Jabi joni pi rësono tsi jahuë jahuëmishni bo, jahuë mai, jahuë xobo, tihi cabo bichi quiha jahuë baquë yoi. Jama, xocobo pi no tsi binoma tsi xo toa jahuë jahëpa jahuë bo. Jari yonati jascaria xo toa baquë ja shinahaxëquë rohari. 9`k& Cristó-na bo ma nori iqui tsi Abraham yamaba chahitaxocobo yoi bo xo mato ra. Jaboqui Abraham qui Diós yoani ca chani iqui tsi shomahuahacaxëqui mato carayanabo ri ra.d_A& Jasca, jaboqui Dios bësojó tsi yama tsi toa xo oquë cato. Carayanabo oquë ma xo jodiobo. Yonati oquë ma xo chama. Yoxa oquë ma xo joni. Jaharisi xo noa. Jesucristó-na bo xo noqui tëquëta. Huësti maxo xo noa. N^&Cristo ó tsi ma ashimahacaniquë. Cristo jabi ma sahuëyoni quiha. []/&Jaboqui Dios baquë bo xo mato tëquëta, Jesucristo qui ma chitimihai cató no. V\%&Joniquë Cristo ra. Ja iqui tsi jaboqui noqui otoyamahi quiha Moisés yoba. [-&Jabi noqui jodiobo obëso ca Moisés yoba i-ipaoniquë. Cristo qui noqui ja mëpini quiha, no chitimihai cató tsi no xabahamahacano iquish na. Zy&Jabi Cristo jonox pari no tsi Moisés yobá noqui yonapaoniquë. Toa yoba iqui tsi preso xara ca nohiria bo jascaria no i-ipaoniquë rë. Jama, noba Xabahamati Ibo joquë tsi ja qui chitimiti no chitahëhuaniquë. Noqui ja paquëmani quiha. nYU&Tocahi quiha Quënëhacanish cabo ri: “Jatiroha cabo yonahi quiha jocha chama” iquiina. Ja iqui tsi jahuësti ca paxati quinia tsi xo Jesucristo. Jaha tsi Jesucristo qui pi no chitimino tsi noqui mëstëhuahi quiha Dios ra. CX&¿Jahuë shinacanai? “¿Cristo qui Diós ani ca yonoco pasomaha ma ni Moisés yoba?” Iyamahi quiha. Jabi nohiria bo qui pi bësomati yoba Diós aarohano tsi Dios bësojo tsi no mëstëhuahacaquë aniquë ra. Jabi yama tsi xo toca ca acacanish ca yoba ra. Toca tsi jocha chama quima paxatimaxëni xo noa. pWY&Jama, naa oquëria ca Chani aqui tsi Abraham yamabo qui Dios chaniniquë jamë yoi ax na. Huëtsa bo ja raayamaniquë jahuë Chani boti. Ja tsi xo toa Moisés qui acacanish ca yoba oquë tsi xo toa jahuë Cristó tsi Diós anina. wVg&Shinaparicana. Moisés yobá nohiria mëstëhuayamano tsi ¿jënahuaqui tsi Moisés qui toa yoba bo Diós ani? Jabi ja acacani quiha nohiria ba jocha bërohuati. Jabi naama tsi Moisés yoba ini quiha. Jama, Abraham chahitaxocobo, naa Jesucristo joquë tsi jatiniquë Moisés yoba yonoco ra. Jabi naa xabahamati quinia jahuë Cristo yoi qui pari Diós aniquë, Abraham yamabo qui ja chaniniquë no. Jabi iriama ca tsi xo toa Moisés qui acacanish ca yoba. Jariapari tsi quiha ángel qui jahuë yoba Diós aniquë. Jaquirëquë Moisés qui toa yoba angél boni quiha. Jatsi nohiria bo qui toa yoba Moisés boni quiha. _U7&Jabi jaboqui tsi Moisés yoba no nicahai cató pi Diós noqui xabahamano tsi mahitsa quiha Abraham qui jahuë convenio chani iquë aniquë ra. Jama, parayamaniquë Dios, Abraham yamabo qui chaniquí na. Ja tsi xo toa Abraham ja shomahuani quiha. Jabi toa jariapari ca quinia banahuacanai ca noqui xo naa. Jocha bërohuahi quiha Moisés yoba T&Jabi ë yoacatsai ca tsi xo naa. Abraham yamabo ya convenio Diós aniquë. Parayamaniquë Dios. Jaquirëquë joniquë Moisés yoba; cuatrocientos treinta ca años quirëquë quiha. Jabi toa convenio rarinamatimaxëni tsi xo toa ja cho joni ca Moisés yoba ra. S&Jabi naama tsi quiha Abraham yamabo Diós shomahuacasniquë. Jaha tsi “Mia, mi chahitaxocobo, tihi cabo shomahuaxëquia” i Abraham qui Dios ni quiha. Jabi “Mi baquë bo” iyamaniquë Dios, “Mi chahitaxocobo” inori, jahuë Cristo yoati chanihi na. R}&Ejemplo mato qui ë ano, ëbë xatë bá, ma cahëyoino iquish na. Jabi dos ca nohiria bá convenio acasmitsa. Aquí tsi jato janë bo convenio papi ó tsi huishacani quiha. Jaquirëquë toa papi rarinamatimaxëni tsi xo joni huëtsa. Ja nicahacaxëti xo. Jabi toca xo Dios convenio Abraham yamabo ya. Yama tsi xo toa ja cho johai cató toa convenio chani rarinamahaina.
Q&Jabi Cristo naniquë, carayanabo Diós shomahuano iquish na, naa Abraham yamabo ja shomahuani jascaria. Espíritu Santo jato qui acatsi quiha. Jabi naama tsi “Espíritu Santo jato qui axëquia” i Dios ni quiha. Abraham qui Dios chaninina — Moisés yoba "P=&
Jabi Moisés yoba iqui tsi no yoshihuahacaniquë iquia. Mato nicaquia. ¿Tsohuëcara ni toa Moisés yoba bo tëquë nicati mëtsa na? Yama a ra. Jama, toa yoshihuahai ca yoba bo quima Cristó noqui tsëcaniquë, cruzó tsi no bax jamë tsi yoshihuahacaquí na. Jabi, “Yoshihuahaca ca tsi xo toa jihui ó tsi rotahaca cato” ii quiha Quënëhacanish cabo. Tsayacahuë. Toca tsi noqui ja ratini quiha. &OE& Jama, xabahamati quinia huëtsa jismahi quiha Moisés quënënina. Chitimihai cato quinia ma xo. “Bësohi quiha yoba bo tëquë nicahai cato” ii quiha. HN & Jabi yama tsi xo toa Moisés yobá tsi Dios bësojó tsi mëstëhuahacahai cato ra. Jabi noqui bëro xo Dios Chani. “Chitimihi tsi bësohi quiha mëstëhuahacahax cato” i Dios ni quiha. iMK&
Jama, yoshihuaha ca tsi xo toa Moisés yobá-naxëni cabo. Yobá tsi mëstëhuahacacascani quiha rë. Nicacapa. “Yoshihuaha ca tsi xo toa Moisés yoba bo tëquë nicayamahai cato” ii quiha Quënëhacanish cabo ra. (LI& Jaha tsi shomahuahacahi quiha chitimicanaibo tëquë, naa Abraham yamabo shomahuahacani jascaria. ¿Tsayacanai? Dios qui chitimiyoinish ca Abraham ini quiha.
K
&Jabi naama tsi quiha Quënëhacanish cabá chaniniquë carayanabo chitimixëhai ca yoati na. Jariapari tsi quiha naa Chani yoahacaniquë Abraham yamabo qui: “Mia iqui tsi shomahuahacaxëti xo jatiroha ca carayanabo” i Abraham yamabo qui Dios ni quiha. ,JQ&Jaboqui tsi Abraham chahitaxocobo yoi bo tsi xo toa jatiroha ca chitimicanaibo ra. Jasca ca quiniá tsi xabahamahacacaxëcani quiha, naa Abraham yamabo jascaria. I&Abraham yamabo no tsayano. Dios qui ja chitimiyoiniquë. Chitimihax tsi Dios bësojó tsi ja mëstëhuahacani quiha. H &Jabi ¿Espíritu Santo mato qui ahi ni Dios pa, jodioba yoba ma nicahai ca iqui na? ¿Mato xërëquë xo tsi jisti chamaxëni cabo ahi ni Dios pa, jodioba jabi bo ma acai iqui na? Toca tsi ayamahi quiha. Toca tsi aqui quiha, jahuë Chani qui ma chitimini iqui na. 2G]&Jabi huëstima tsi xo toa Cristo Chani iqui tsi ma tënënina iquia. Jama, toa Chani quima pi ma casono tsi ¿mahitsa ma ni toa ma tënë-tënënina? Mahitsa xo iquia. F/&Jatsi ¿jënahuariacanai rë? Espíritu Santó quinia ó tsi ma chitahëniquë. Jama, jaboqui mato chama yoí tsi mëstëhuahacacasqui mato pë. NE&Mato nicacasquia: ¿Jodioba yoba ma nicahai cató tsi Espíritu Santo ma bini? Toca tsi ma biyamaniquë ra. Jama, Espíritu Santo ma biniquë, mato qui yoahacani ca Cristo Chani qui chitimixo na. $D C&Jisa cahëtimaxëni ca Galatá cabá. ¿Tsohuëcaracá mato parani sa? Bëroria tsi cruzó tsi Jesucristo nani ca Chani mato qui bërohuahacaniquë iquia. ]C3&Dios noihai ca quima casoyamaquia. Dios Chani yoahi tsi “No bax Cristo rësoniquë ra” iquia. Jabi jodioba yoba no nicahai cató pi Diós noqui xabahamarohano tsi mahitsa Cristo naquë aniquë iquia ra.%BC&Cristo ya tsi cruzó tsi ë naniquë noho jabi yoi qui. Jaboqui jamëri tsi xo toa ë bësohaina. E nohó bësohi quiha Cristo ra. Jaboqui pi Dios Baquë qui chitimihi tsi bësotëquëyoiquia. Jabi ëa noihai ca tsi xo toa jahuë Baquë. Noihax ë bax ja naniquë ëa xabahamaxëna.
A&Jabi Quënëhacanish cabo tsayaquí tsi noho jocha yoi ë jisniquë ra. Noho jocha yoi bërohuahacani quiha Dios Chaní no. Dios yoba ë qui quësoniquë, nicati basi ë ini quëshpi na. Jatsi toa quinia quima Cristo quiri ë bësoniquë Dios bax bësoxëna. .@U&Japi toa ë niani ca quinia siri qui bacarohahi tsi Dios pasomaha ë jochaquë aquë iquia. Jama, jochahai ca tsi xo toa jodioba jabí tsi xabahamahacacatsai cato. ?&Jaboquí jibirishati jabi, jodioba yoba bo, tihi cabo ri banahuacasqui mato carayanabo pë. Shinaparicana. Toa jodioba quinia pi banahuatëquëcatsi tsi “Naris-hi quiha Cristo qui no chitimihaina noqui xabahamati” ii quiha mato ra. “Jocha quima noqui paquëmatimaxëni xo Cristo. Jesucristo iqui tsi oquë tsi xo noba jocha” ii quiha mato ra, toca pi shinahi na. Anoma quiha. h>I&Naama tsi Jesucristo quinia no cahëniquë. Jama, noqui xabahamayamaxëhi quiha Dios, noba jabi bo, noba yoba bo, tihi cabo no aquë no. Jama, noba jocha masahi quiha Dios, Jesucristo qui no chitiminiquë no. Jabi Jesucristo qui no chitiminiquë noqui ri, Dios bësojó tsi mëstëhuahacati. No mëstëhuahacayamani quiha noba jodioba yoba no nicahai cató no. Jabi jodioba jabi bo acai cató tsi mëstëhuahacatimaxëni tsi xo nohiria ra. Jesucristo qui ja chitimiti xo iquia. =}&Jabi shoma tsi xo noqui chahahuahai ca jodiobo. Jodiobo no coniquë ra, Dios cahëyamahai ca carayanabo no nomari. b<=&Anoma ini quiha ja acanina iquia; Dios Chani jia ca pasomaha quiha. Jatsi ja acanai ca jisi tsi Pedro ë raahaniquë jatiroha cabo bësojo xo na. Raahacax, “Jëniriahax chahahuahai ca carayanabo ya rabënayamahai, jaboqui?” i Pedro qui ë niquë. “¿Mi qui yoi ni? ¿Jëniriaxo tsi jodioba jabi bo jato amacatsai ra? Jodioma ca xo ra. Jabi jodio mi coniquë; jamaca mia ri tsi xo toa jodioba jabi tëquë nicayoiyamahaina iquia” nëa tsi Pedro qui ë nëcaniquë. ;5&
Jatsi pë carayanabo ya rabënacasyamaniquë chahahuahai ca jodiobo ri, Pedro jato bëta rabënayamahai ca jisi na. Jatsi jënëniquë Bernabé ri. r:]& Jabi Antioquía yaca qui johax tsi quiha carayanabo ya, naa jibirishahama cabo ya Pedro oriquipaoniquë. Jahuë jabi quiha. Jënima quiha. Jama, jodioba jabí-naxëni cabo, naa Jacobo ax bëcanish cabo qui yoi ini quiha toa carayanabo ya ja oriquihaina rë. Jatsi Pedró jënëniquë, jato qui raquëhi na. Jaquirëquë carayanabo ya ja rabënayamaniquë rë. N9& Jatsi xaba huëtsa Antioquía yacatá tsi ë quiniatëquëniquë Dios Chani otohi na. Toatiyá tsi anoma quiha Pedró jabi iniquë rë, noqui shishohi na. Jatsi pë Pedro ë raahaniquë rë. <8q&
Jatsi no canox pari no tsi “Nobë noitiria cabo shina-bënoyamacana” i noqui jaca niquë; jaroha. Jabi noitiria cabo no mëbi-mëbicasniquë noqui ri. Pedro Pabló raahanina l7Q& Japi Jacobo, Pedro, Juan, naa oquë-oquëria ca joni bá noqui joi amaniquë ra, jato bëta no yonocobëquinano, Dios Chani no yoano. Jibirishahama ca carayanabo qui no cati nori iquë. Jato ri tsi xo toa jodiobo qui cahaina. H6 &Jato qui jia jato qui ë cahai ca ini quiha. Dios chamá tsi carayanabo qui ë raahacani nori ca ja jiscaniquë, naa jodiobo qui Pedro raahacani jascaria. Noqui tëquë Diós mëbini quiha. i5K&Jabi carayanabo qui chani yoati ëa Diós raaniquë, naa jodiobo qui Pedro raahacani jascaria. Z4-&Jasca, ë yoani ca chani rarinamayamaniquë toá ca oquëria ca rëquëninicanaibo ri. Jabi nohiria bo qui oquë-oquëria ca joni bo ja icamitsa, jama, Dios bësojó jascaria ca nohiria bo tëquë nori. '3G&Jabi toa joni bo no chahahuayamaniquë ra, Chani jia ca jabija ca ma jayano iquish na. Jatsi ë quinia-quinianiquë Dios Chani rarinamahacayamano iquish na. T2!&Jabi toá tsi mahitsa ca chahahuacanaibo iniquë pë, naa carayanabo qui jodioba jabi bo amacascanaibo. Jabi jodioba jabi bo tëquë quima Jesucristó noqui paquëmaniquë iquia. Jotamiscanaibo jascaria tsi ja bëcaniquë Jesucristo quinia jia ca nicaxëna. Japi ja joyamarohacano tsi Tito yoati tsi ja nicayamaquë acaniquë ra. #1?&Jama, jato qui jia noho chani ini quiha. Jasca, Tito, naa ë bëta jonish ca carayana ja jibirishayamacaniquë ra, mahitsa ca chahahuacanaibo nicaxo na. 0/&Jabi Jerusalén qui ë caniquë, “Cata” i ë qui Dios ni iqui na. Cahax, toá ca rëquëninicanaibo ya roha ë chaniniquë. Jatsi carayanabo qui ë yoani ca chani jato qui ë bërohuaniquë, ja cahëcano iquish na. ¿Anoma ca ë yoani ini ca ja quëscahuayamayamacani? z/ o&Catorce año no tsi Jerusalén qui ë cayamaniquë. Jaquirëquë ë caniquë Bernabé ya. Tito ri ë boni quiha. `. ;&Jatsi ë chahahuani iqui tsi chahahuacanaibá Dios oquëhuaniquë ra, raniquí na.`- ;&Jama, “Dios Chani yoahi quiha noqui pasomaha ca ipaonish cato pa” i nohiria bo paoni quiha. “Ja quëyocasni ca Chani jaboqui yoahi quiha ra” i jaca paoni quiha ëa yoati na. Jaroha tsi xo toa ja nicacanina. , '&Jaquirëquë Siria, Cilicia, tihi ca mai bo qui ë caniquë. Naatiyá tsi jari ëa cahëyamaniquë jodioba maí ca chahahuacanaibo iquia ra.
+ &c* A&Jabija tsi xo naa mato qui ë quënëhaina iquia. Dios bësojó tsi quiayamaquia ra. ) }&Toatiyá tsi Dios Chani chitahëhuati ibo huëtsa bo ë jisyamaniquë. Jacobo, naa noba Iboba noma roha ë jisni quiha. 9( m&Tres año no tsi Jerusalén qui ë cayamani quiha. Jaquirëquë Jerusalén ca Pedro qui shishohi ë caniquë cahëxëna. Quince bari no tsi ja bëta ë chitëni quiha; jaroha. V' '&Jasca, Jerusalén qui ë cayamaniquë toa jariapari ca Dios Chani chitahëhuati ibo bo icanish cabo ya chaninaxëna. Jama, Arabia mai qui ë catapiniquë. Jaquirëquë Damasco yaca qui jahari ë joniquë. 3& a&Jatsi shina rani tsi jahuë Baquë yoi ëa ja jismaniquë, carayanabo qui jahuë Chani ë yoano iquish na. Toatiyá tsi joni huëtsa bo qui ë cayamaniquë yoba bixëna. y% m&Jatsi Diós ëa quënaniquë, ëa noiquí na. Jabi ë conox pari no tsi ëa ja bini quiha jahuë́-na iti. e$ E&Jasca, anomaria ini quiha noba rëquëyamaba jabi ë noihaina. Noho rabëti bo oquë quiha. ># w&
Tonia ë i-ipaoni ca ma nicaniquë tia, naa jodioba jabi ë noi-noiniquë no. Toatiyá tsi bamaxoma tsi chahahuacanaibo ë tënëmapaoniquë rë. Jato ë quëyo-quëyocasniquë ra. t" c& Ea tiisimayamaniquë nohiria ra. Jama, ë qui Jesucristó jahuë Chani jisiquimaniquë ë yoano iquish na. Q! & Joni bo quima joyamaniquë ë yoahai ca chani ra, ëbë xatë bá. &
¿Jabi tsohuëcara ni toa ë ranihuacatsaina, Dios Chani yoaquí na? ¿Nohiria ni? ¿Dios ni? ¿Tsayayamacanai? Nohiria bo roha pi ranihuacatsi tsi ¿jënahuariahax raca Cristo yonati ë ina ra? E qui Diós ranino ra. Jesu quima Pablo chani jonina %& Jabija tsi xo toa ma bini ca chani itëquëquia. Tsohuëcaracá pi jamëri ca chani mato qui yoano tsi tënëtiya qui Diós raano iquia ra. @ {&Japi quiniacaxëcahuë iquia. Jabija ca tsi xo toa mato ë tiisimani ca chani ra. Yama tsi xo chani huëtsa. Jamëri ca chani pi tsohuëcaracá yoano tsi tënëtiya qui toa Diós raano. Jasca pi mato qui jamëri ca chani naipá ca ángel, noqui yoi, tihi cabá yoano tsi tënëtiya qui Diós noqui raano iquia. < s&Jabi yama tsi xo toa chani jia ca huëtsa ra. Tonia mato xërëquë tsi xo toa mato yosihai ca nohiria bo iquia. Cristo Chani rarinamacascani quiha pë, chani huëtsa yoaquí na. h K&Noixo tsi Diós mato quënaniquë. Jama, ¿jaboqui mato quënanish ca quima casocanai pa? T #&Dios no oquëhua-oquëhuapaoxëti xo. Amen. Huësti roha tsi xo Dios Chani $ C&Jabi noba jocha quëshpi tsi Jesú jamë aniquë, jaboqui anomaria ca maí ca jabi yoi bo quima noqui xabahamaxëna. Jabi Dios qui jia ini quiha ja inina. _ 9&Noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mato noino. Mato ja bëpasimacano. c A&Galata maí ca iglesia bo joihuaquia. Jasca, mato joihuahi quiha ë bëta ca xatë bo ri. + S&Dios Chani chitahëhuati ibo ca Pablo ca ëa xo naa ra. Jesucristo, Jahëpa Dios, naa Jesucristo bësomanish cato, tihi cabá ëa raaniquë jahuë Chani ë yoano. U#0Noba Ibo Jesucristo noi-noicanaibo tëquë Diós shomahuano ra. Iquë."=0Jasca, noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá toá ca xatë bo tëquë ranihuano. Mato ja noimacano. Oquë tsi mato ja chahahuamacano. w0Ja tsi xo toa mato qui naa joni raaquia, nëá ca chani ëa yoati mato qui boti. Jahuë chaní tsi ma ranihuahacano. 7g0Jabi ëa yoati tsi, naa ë acai ca ë shinahai ca, tihi cabo mato yoaxëhi quiha Tíquico, naa ë bëta ax Ibo bax yonocobëquihai cato. Nobë xatë jiaxëni ca quiha. 6e0Jabi naa Chani tahëhax tsi preso xara xo ëa jaboqui. Jama, toa Chani yoatí ë quënahacani quiha. Jatsi ë bax bëhoxcana, raquëxoma tsi toa Chani ë yoano. Joihuanina ta0Jasca, ë bax ri ma bëhoxno ra. Raquëxoma tsi nohiria huëtsa bá Dios nicahama ca Chani yoacasquia ra. T!0Tihi cabo bichí tsi bëhoxcana. Armadura narisxo tsi Dios nicacana ra. Jasca, Espíritu Santó tsi bëhoxcana jatiroha ca xabacá no. Bësohax tsi bamahaxma tsi Dios nohiria bo tëquë bax bëhoxcana.
2 ~}}|g{zz1y=xIwvuu&tsrqq5pKonJm
k~j5iNhffmedcc b[aa%`A^^8]\\[7ZzYXXWNVUU2SSQHPONM0LLKtJIHGGFQDCCOBpA@??F>>=I< ;;988n77 5514T3}2z10/..=-,u*X))'i&$$2"!C k x. O
A
u A2 6y
Jama, tobi xo toa xabahamati quinia ca Chani paxa cato, naa noho Israél ca nohiria bo qui ë acaina.Toa bari tsëquëno tsi jato shina qui noho yoba bo nanëxëquia.Jato shina ó tsi toa yoba bo quënëxëquia, noho Chani ja shina-bënoyamacano iquish na.Jatsi toa barí tsi jato Dios yoi ixëquia.Jasca, noho nohiria yoi icaxëcani quiha jato ri. ?5w Jamërixëhi quiha naa xabahamati quinia Chani paxa cato;
naa jato naborëquëbo qui ë ani ca chani jamëri cato.Jabi toa jariapari ca xabahamati quinia Chani jato qui ë aniquë, Egipto mai quima jato mëpixo na.Toa Chani ja bicasyamacani quiha.Jaha tsi jato ë jisbërianiquë rë. D4Jama, Dios qui oquë-oquëriama ini quiha toa jariapari ca arati quinia. Toa quinia yoati tsi Dios nëcaniquë:“Jaha bësocana.Tsëquëxëhi quiha arati quinia paxa ca Chani ra.Toa barí tsi quiha Israél ca nohiria bo, Judá maxo, tihi cabo qui naa xabahamati quinia paxa ca Chani axëquia. x3iJabi toa jariapari ca xabahamati quinia pi oquë iirohano tsi ratiyamaquë aniquë toa quinia paxa cato. 2Jasca, toa oquë-oquëria ca jaria Jesu qui acacaniquë ototi ra. Moisés yamabo, Leví maxo, tihi cabá otoni ca oquë-oquëria tsi xo toa Jesú otohaina. Jasca, oquë ca xabahamati quinia otohi quiha, oquë ca chaní tsi ja chitahëhuahacani iqui na. ~1uJasca, maí ca iti-itiria xo tsi yonococani quiha naa maí ca arati ibo bo. Jahuë jaria-jaria ma xo toa ja acanaina. Jasca, jahuë jaria-jaria ma xo toa jato iti-itiria ri. Macana xo tsi quiha jato arati iti-itiria planes, naa jahuë jaria-jaria Diós jismaniquë Moisés qui. Jatsi toa arati tapas Moisés anox pari no tsi Diós yobaniquë: “Macana ax tsi jatiroha ca mi jismahaca ca jaria-jaria mi ano ra” iquiina. Jatsi tsayacahuë. Jahuë oquë-oquëria ca jaria tsi xo toa mana cato iquia. ;0oMana xo tsi Dios qui jahuë ofrenda Jesú ani quiha. Maí ma xo noba Arati Ibo-iboria ra. Mana quiha. Jabi maí tsi irohapihi tsi Arati Ibo yoi ja iyamaquë aquë iquia. Jama, noba maí ca nohiria bo bax Dios qui ofrenda bo ati ibo bo tsi xo toa Leví maxó ca arati ibo bo. Toa maxo quima ma xo Jesu ra. c/?Jabi Dios qui ofrenda bo, tëpashacanish ca yohina bo, tihi cabo axëti xo noba maí ca arati ibo bo. Jato yonoco quiha. Jascaria tsi jahuëcara ofrenda jayati nori iniquë noba Arati Ibo-iboria Jesu ri Dios qui ati. *.MToa roa ca iti-itiria xo tsi noqui mëbiriahi quiha. Naa maí ca iti-itiria ca oquë quiha. Jabi naa jabija ca iti-itiria roa ca Diós aniquë, joni bo nomari. T- #Jabi ë yoacatsai ca tsi xo naa ra. Jaboqui mana, naa Chama-chamaxëniria ca Dios trono mënëcayá tsi tsaho xo Jesu ra. Toá xo noba Arati Ibo-iboria ra. Oquë-oquëria ca iti tsi xo toa ja jayahaina. ,7 Jasca, toa jariapari ca quiniá tsi chamayama ca jochahai ca arati ibo bo janahacaniquë nohiria bo mëbiti. Jama, oquë-oquëria ca Arati Ibo Diós janani quiha, “Noho janë́ tsi parayamaquia” i ja quë no. I-ipaohai ca oquëria ca Arati Ibo-iboria ca tsi xo naa ra.?+wJasca, noba maí ca arati ibo bo quirima xo. Jabi jatiroha ca barí tsi jahuëcara ca ofrenda Dios qui acani quiha noba arati ibo bo. Tocacani quiha jato jocha yoi, jato nohiria ba jocha, tihi cabo quëshpi na. Jama xo Cristo ra. Huësti ca ofrenda roha Dios qui ja aniquë ra, jamë yoi ja aniquë no, nati. 1*[¿Jatsi tsayacanai? Jesu tsi xo toa oquë-oquëria ca arati ibo ra, naa noqui mëbiti cato. Yama xo jahuë jocha ra. Jasca, quësohacatimaxëniria xo. Yama tsi xo toa yoi ca ja acana ra. Jochacanaibo quima ja aquëquëmahacani quiha. Jasca, oquë-oquëria ca iti ja qui acacani quiha mana. T)!Ja tsi xo toa nohiria bo xabahamati mëtsaria xo Jesu ra. Narisyamahi quiha jahuë xabahamati chama ra, bëso-bësopaohai ca ja nori quëshpi na. Jatiroha ca Dios qui bëcanaibo mëbi-mëbipaohi quiha. V(%Jama, i-ipaoxëhi quiha Jesu ra. Jahuë iti ratiyamaxëhi quiha huëtsa ra. E'Jasca, huëstima ca arati ibo bo toa jariapari ca quinia jayaniquë, ja rëso-rësocanacani iqui na. Huësti arati Ibo siri rësoquë tsi ratini quiha huëtsa, jahuë yonoco rëtsaxëna. >&uTsayacahuë. “Noho janë́ tsi mia parayamaquia” i jahuë Jesu qui Dios ni quiha. Toa Chani iqui tsi oquë-oquëria ca xabahamati quinia otohi quiha Jesu ra. Mahitsa ma xo ra. p%YJama, Arati Ibo-iboria Jesu manëquë tsi quiha Dios nëcaniquë:“Noho janë́ tsi mia parayamaquia.Rarinamahacatimaxëni xo noho shinana ra.I-ipaohai ca Arati Ibo-iboria ixëqui mia ra” i Jesu qui ja ni quiha. z$mJasca, Arati Ibo-iboria Cristo manëquë tsi quiha “I-ipaohai ca Arati Ibo-iboria ixëqui mia ra” i jahuë Baquë qui Dios niquë. Jabi toca tsi arati ibo huëtsa bo qui Dios chaniyamani quiha, jato yonoco ja chitahëhuacaquë no. S# Nohiria bo mëstëhuati mëtsama Moisés yoba ini quiha. Jama, toa yoba siri ratini quiha oquë-oquëria ca xabahamati quinia paxa cato. Naa quinia iqui tsi Dios qui basimati mëtsa xo noa jaboqui ra. {"oJabi toa arati yoba siri yoba paxa ca Jesú ratimaniquë. Mahitsa, chamayama, toa jariapari ca quinia ini quiha. %!CJabi jasca ca yoahi quiha Quënëhacanish cabo ri:“I-ipaohai ca Arati Ibo-iboria xo mia, Melquisedec yamaba chama jascaria ca jayahi na” iquiina. ^ 5Jasca, maí ca arati ibo ba maxo quima ja joyamaniquë. Toca tsi ja coyamani quiha. Jama, naa Arati Ibo-iboria yonoco ja qui Diós aniquë, bëso-bësopaohai ca ja nori iqui na. Quëyohacatimaxëni ja ini quiha. - SJabi noqui bëroria tsi xo toa Diós anina. Jisiquiniquë Arati Ibo-iboria paxa cato, naa Melquisedec jasca cato. Jisiquihax toa quinia siri Jesu ratiniquë. 8 iJama, toa Judá maxo quima Cristo joni ca cahëqui jatiroha cabo. Jasca, toa Judá maxo qui arati yonoco Moisés yamabá ayamani quiha. Jaha tsi ratihi quiha Cristo yoba ra. 7
Tsayacahuë. Tocajaniquë ra, Arati Ibo-iboria iti Cristo joniquë no. Toa arati quinia paxa ca ja chitahëhuani quiha. Jasca, johax tsi quiha Leví maxo quima ma ja iniquë, Judá maxo quima ja nori. Jabi altar xo tsi arati yonoco ayamapistiariapaoni quiha toa Judá maxo ra. Jasca pi nohiria ba arati quinia rarinamahacano tsi rarinamahacaxëti xo toa jato arati yoba ri. Ratihi quiha yoba paxa cato. :m Jabi mato qui Moisés yamabá Dios yoba aniquë. Ja tahëxo tsi oquë-oquëria ca arati quinia ja nori ca quëscahuaqui mato rë. Mato nicaparicasquia. ¿Mato arati quiniá tsi nohiria bo mëstëhuariahacani? Jabi mato pi mëstëhuati mëtsa toa arati quinia iirohano tsi ¿jëniriaxo tsi Arati Ibo-iboria paxa ca, naa Melquisedec jasca ca Diós raani sa? Arati ibo-iboria Aarón oquë ca tsi xo naa arati ibo paxa cato iquia. oW
Toatiyá tsi Melquisedéc Abraham bëchaquë tsi jari cohama Leví ini quiha. Jari Abraham coxëti ca chahita ja ini quiha. Ja tsi xo toa Melquisedec qui ofrenda bo noba Leví yoi aniquë iqui noa, jahuë chahita ja ini iqui na. oW Jasca, naa arati ibo-iboria Melquisedec qui noba Leví yoi yamabá ofrenda bo aniquë jaa ri iqui noa, naa noba arati ibo ba naborëquëbo. Ja qui ofrenda bo ja ani quiha, naa, noba ofrenda bo binish ca Leví yamabo pa. Melquisedec qui jahuë chahita Abraham yamabá ofrenda aquë tsi quiha Leví yamabá ani ca yoi jascaria iniquë toa ja acaina iqui noa. H Jasca, noba Leví maxo ca arati ibo bo oquë-oquëria ca Melquisedec iniquë. Rësoyocani quiha ra noba ofrenda bichi ca arati ibo bo. Jama, jari bëso ca Melquisedec nori ca yoahacaniquë. #Jasca, noba jahëpa Abraham yoi oquë-oquëria Melquisedec iniquë iquia. ¿Shomahuahacanish ca oquë-oquëriayamahi ni shomahuati ibo ra? B}Jama, carayana Melquisedec ini quiha. Abraham jimibo ma quiha. Carayana ca ja ino ri tsi quiha jari ja qui Abrahám yamabá ofrenda aniquë ra, oquë-oquëria ca arati ibo ja ini iqui na. Jaquirëquë quiha Melquisedéc Abraham yamabo shomahuaniquë. Jabi Dios parayamahai ca chani binish ca Abraham tsi xo naa. %CTsayacahuë. ¿Jahuë jimibo qui toa ofrenda Abraham yamabá ani? Ayamahi quiha, carayanaba arati ibo Melquisedec ini quëshpi na. Jabi tocayamaniquë Abraham chahitaxocobo ofrenda bo aquí na. Jato jimiba arati ibo bo qui roha jato ofrenda bo ja acani quiha. Jabi jato jimibo qui, naa Leví icanai ca maxo qui Moisés yoba ani quiha, ofrenda, naa huësti ca décima jato nohiria bo quima ja bicano Ibo bax na. ?wJabi anomaria naa arati ibo Melquisedec iniquë. Jariapari tsi quiha ja qui ofrenda, naa huësti ca décima noba naborëquëbo Abraham yamabá ani quiha toa rey bo bëboxo na. %Jasca, Melquisedec jahëpa, jahuë jahëhua, jahuë naborëquë bo, jahuë chahitaxocobo, tihi cabo cahëyoiyamaqui noa. Jasca, ja coni bari, ja rësoni bari, tihi cabo cahëyamaqui noa, naa Dios Baquë jascaria iquiina. I-ipaoxëhai ca arati ibo tsi xo naa iqui noa. V%Jatsi Melquisedec qui ofrenda, naa huësti ca décima, naa ja bëboni ca jahuë bo quima ca décima Abrahám aniquë. Anomaria naa naa Melquisedec ini quiha. Noba joí tsi “Mëstë” ii quiha jahuë janë ra. Rey “Mëstë” ja quënahacani quiha. Jasca, “Rani-ranitiya” jahuë yaca quënahacani quiha, naa ja yonani cato. )Jabi Salem icanai ca yacata xo tsi rey Melquisedec yamabá yonapaoniquë. Jasca, Dios arati ibo-iboria naa joni ini quiha. Toatiyá tsi quiha jahuë joni bo ya Abraham yamabo nianahi caniquë, huëstima ca rey bo, jato soldado bo, tihi cabo pasomaha. Jato ja bëbocaquë tsi quiha Melquisedéc Abraham bëchaniquë bahi xo na. Bëchaxo tsi quiha Abraham ja shomahuaniquë arati ibo ja ini iqui na. "=Jabi noqui rëquë toa iti-itiria qui noba Jesu jiconiquë no bax na. Jicohax Arati Ibo-iboria ja manëniquë, naa Melquisedec yamabo ini jascaria.*MJënima ca jënë́ ca barco, naa mai achahai ca ancla jaya ca barco jascaria xo noa. Dios qui, naa jahuë iti-itiria qui noqui mëpihi quiha no chahahuahaina. +Ja tsi xo toa dos ca chani ja ani quiha rarinatimaxëniria ca quiayamahai ca Dios ja ini ca jismaxëna. Jariapari tsi quiha “Mia shomahuaxëquia” i Dios ni quiha. Jaquirëquë “Parayamaquia iquia ëmë no” i ja ni quiha. ¿Tsayacanai? ¿Jënahuariaxo raca Diós noqui quiana ra? ¿Dos ca chani noqui ja ayamayamani? Ja tsi xo toa Dios qui rani-raniqui noa, naa noqui Dios qui jabanish cabo. Quiayamaqui Dios iqui noa. Noqui xabahamaxëhi quiha ra, noqui ja yoani jascaria. Toa ó pasohi tsi shina-huëjënayamaqui noa.
Jabi tocaniquë Dios ri, ja parayamahai ca Abraham chahitaxocobo jismaxëna. Rarinatimaxëni ca Dios ja ini ca ja jismacasni quiha. 2 ]Jabi toca tsi chanihi quiha nohiria bo ri jabija ca yoacatsi na. Ja parayamacanai ca jismacaspihi tsi oquë ca janë́ tsi chanicani quiha. Jatsi toa chani chahahuacani quiha nohiria. Nohiria ba jabi tsi xo toa. Tocapijacano tsi jato bëta joi mërayamaxëhi quiha nohiria huëtsa bo, ranixo na. /Jatsi yosanaxoma tsi quiha jahuë baquë coti xaba Abrahám mana-mananiquë. Jarohapa tsi jahuë baquë coni quiha, ja qui Diós yoani jascaria. 7
g“Iquia ëmë no” ipama tsi “Mia shomahuaxëquia. Chahitaxocobo jayaxëqui mia ra” i Abraham yamabo qui Dios niquë. Toca tsi Abraham yamabo qui Diós jurar-aniquë. [ /
Abraham yamabo no tsayaparino. Ja qui chanipama tsi quiha parayamaniquë Dios ra. “Mia shomahuaxëquia” i ja qui ja ni quiha. Shomahuapama tsi “Mia parayamaquia iquia ëmë no” i ja qui Dios niquë. “Iquia ëmë no” i Dios ni quiha ra. Tocajaquë tsi yama ini quiha toa oquë ca jurar-ati cato, naa ja bax chaniti cato. S Jasca, ma chiquishyamano. Dios bax yonocopama tsi yosanatimaxëni ca chahahuayoicanaibo jascariacana. Toca pi bësoquí tsi Diós mato qui acatsai ca jahuë bo bixëqui mato ra. Parayamahi quiha Dios. )K Jatsi ma acai ca jënëyamacana. Jaha ë quëëhai ca tsi xo toa ma rëtsahaina jahuë rëso qui. Tocapiquí tsi jaha ma pasohai ca copi bixëqui mato ri tia. w
Jasca, mëstë xo Dios. Ja bax ma ani ca shina-bënoyamaxëhi quiha. Jabi anomaria ini quiha toa chahahuacanaibo ma mëbihaina, jato ma noihaina. Noixo tsi jari Dios chahahuacanaibo mëbiqui mato ra. Tihi ca ma acai ca cahëhi quiha Dios iquia. S Nëca tsi mato yobapama tsi oquë ca jahuë bo ma ati xo iquia, ëbë xatë bá. Dios quima casocanaibo jascama xo mato ra. Ma chahahuaquë rohari tsi jia ca jahuë bo ma saihuahai ca jisquia ra. Y+Jama, naa Dios quima casonish ca nohiria tsi xo toa masa saihuahai ca huai jascaria. Yoiria tsi xo ja saihuacanaina. Yoshihuahacati basima ca xo. Mëshahacaxëti xo toca ca huai ra. Chahahuacanaiba jabi yoi :mQuiniacaxëcahuë. Dios nohiria yoi bo tsi xo toa banahaca ca huai jascaria, naa oi bichii cato. Jabi Ibo bax banahaca ca bëro saino tsi jiaria xo ra. Diós shomahuaha ca xo. -STihi ca tsi cahëqui ri tsi quiha jari Cristo quima ja casocaniquë rë. Tocapijacano tsi ¿jënahuariaxo raca jahari Dios qui toca cabo no bëna? Ja casocanai cató tsi cruzó tsi Dios Baquë tooxayoicani quiha rë. Jasca, jaboqui nohiria bësojo xo tsi Dios Baquë shirahuacani quiha rë. mSJato qui jia i-ipaoni quiha Dios Chani ra. Jasca, tsëquëxëhai ca xabaca chama ja cahëcaniquë. Z -Nicacahuë. Tobi xo toa Cristo quima casonish cabo rë, naa Dios Huëa ó tsi i-ipaonish cabo. Huëa iqui tsi quiha mana ca jahuë bo ja tanacaniquë iquia. Jasca, Espíritu Santo ja bicaniquë jato ri. hIJisbëria tsi ¿Dios tiisi-tiisiria ca bichi canomani? Toa axëqui noa tia, Dios qui jiapino.
~
Jishopë. Jari tobi toa ashimahacati yoba, chahahuacanaibo ó tsi mëquë janati yoba, rësonish cabo bësotëquëxëhai ca chani, Diós nohiria bo copixëhai ca chani. Tihi cabo ma jisbëriati xo iquia ra, siri tsi toa jahuë bo ma tiisimahacani iqui na. 0} [Jatsi rëquë canomani shinacoshi bá. Toa bëro-bëroria ca Cristo yoba no jisbëriano ra. Huëstima tsi quiha toa jariapari ca bëroria ca yoba ma tiisimahacani quiha. Rëquë capama tsi toa mahitsa ca xabahamatimaxëni ca jabi bo quima no casono. Cristo qui chitimihax rëquë no cati xo ra. |Jama, piti coshi, naa tiisi-tiisiria ca bicascani quiha shinacoshi cabo. Jia ca, yoi ca, tihi cabo cahëti ja jabicani quiha.^{5
Jabi jari xocobo tsi xo toa chocho acai cato ra. Jia ca ati jari cahëyamahi quiha. 9zk Jaboqui Dios Chani cahëxëni cabo ma iti iquë ra, jari xocobo ma nori. Jishopë. Jari ma tiisimahacaxëti xo iquia. Dios Chani ca bëroria ca jahuë bo ma tiisimahacatëquëxëti xo rë. Jari bëroria ca tiisi, naa xoma jasca ca mato qui acacaxëti xo rë, tiisi-tiisiria ca xëanoma ma nori iqui na. Cy Jari huëstima tsi xo toa ë yoacatsaina rë, noba arati ibo-iboria yoati na. Bëronoma tsi xo toa mato ë cahëmahaina iquia, mëriyama ma jabihai iqui na. ¿Jabicasyamacanai sa? x
¿Tsayacanai? Diós jahuë Baquë biniquë Arati Ibo-iboria iti, naa Melquisedec yamabo ini jascaria. Dios quima casocanaina 'wG Nicati jabiyoihax tsi nohiria bo Xabahamati Ibo-iboria ja manëniquë ra. Jaboqui jahuë Chani nicacanaibo tëquë bësopaomati mëtsa xo ra, xabahamaxo na. xviDios Baquë yoi iqui ri tsi quiha jahuë Jahëpa yoba nicati Jesu jabiniquë ra ja tënë-tënëhai cató no. (uIJabi no bëta bësopama tsi quiha Dios qui Jesu bëhox-bëhoxniquë ra. Ja rësohai ca quima xabahamati mëtsaria ca ja bëna-bënariani quiha joi pistiamá no. Ja ara-arani quiha bëho ya. Jatsi ja bëhoxhai ca Diós nicaniquë ra, jahuë Jahëpa yoba banahuacatsai ca ja ini iqui na. t#Jasca,—Mia biquia ra.I-ipaohai ca arati ibo-iboria ixëqui mia, naa Melquisedec yamabo ini jascaria —i Jesu qui ja ni quiha. fsE¿Tsayacanai? Toa arati ibo ba yonoco Cristó biyamaniquë jamë bax na. Toa oquë ca yonoco ja qui Diós aniquë ra. Acax ja qui ja chaniniquë:—Noho Baquë xo mia ra.Jaboqui mia oquëhuaxëquia —iquiina. [r/Jasca, toa arati ibo bo qui toa yonoco Diós aniquë. Jamë bax toa yonoco biyamacani quiha jaha quëëquí na. Quënahacaxëti xo arati ibo bo tëquë, naa arati ibo Aarón yamabo quënahacani jascaria.
q
Ja tsi xo toa jahuë jocha yoi quëshpi bo tsi Dios qui ofrenda aaparihi quiha ra, naa jahuë nohiria bo bax ofrenda anox pari. [p/Jahuë nohiria ba jabi bo cahëyoiquí tsi jia tsi jahuë nohiria bo, naa Dios yoba cahëyamacanaibo, jochacanaibo, tihi cabo mëbihi quiha. Jabi jochacatsai ca jabi jayaquí tsi jato mëbiyoiti mëtsa xo ra. o Jabi joni yoi roha, naa noqui jascaria tsi xo toa jodioba arati ibo. Nohiria bo xërëquë quima quënahacahi quiha toa, Dios bax yonocoti. Quënahacahax tsi ja qui acacahi quiha jahuë nohiria bo mëbiti yonoco, naa Dios ya nohiria bo rabënamati. Jatsi quiha jahuë nohiria ba jocha quëshpi bo tsi tëpas-hacanish ca yohina bo, ofrenda bo, tihi cabo Dios qui aqui quiha nohiria bo bax na. -nSJatsi raquëhaxma tsi noba Dios trono qui no cano. Ja qui no cano tsi noqui noixëhi quiha ra. “Jaboqui” tsi noqui mëbixëhi quiha, noitiria no iquë no.]m3Jabi oquë-oquëria ca tsi xo naa noba arati ibo ra. Noba chamayama ca jabi cahëriahi quiha. Jasca, jatiroha ca quiniá tsi ja tanamahacaniquë, noqui jascaria. Jama, ja jochayamaniquë ja tanamahacaniquë no. 6leJabi tobi xo noba arati ibo-iboria, naa mana nai qui canish cato. Noba Jesu, naa Dios Baquë yoi tsi xo naa ra. Jatsi no chitimihai ca no achariano ra. No casoyamano. vke
Jabi Dios qui bëroria tsi xo toa nëhohuahacanish cabo tëquë. Yama tsi xo toa ja qui jonë cato ra. Jatiroha ca nais-hi quiha. Jasca, huësti barí tsi jatiroha ca no aca ca ja qui yoaxëqui noa ra. Oquë ca arati ibo-iboria xo Jesu j7 Jabi bëso xo Dios Chani ra. Chama jaya quiha. Bëquëx-bëquëx ca quënoxëni ca saipi oquëria ca tsi xo toa jahuë quëno ra. Noba shina qui nacoria tsi xo ra. Jatiroha ca jonë ca no shinahai ca bërohuahi quiha. Jasca, jatiroha ca ó no quëëhai ca tanamahi quiha. 6ie Jatsi no bamayamano ra, toa joiti iti qui cahëti. Jabi Dios joiti iti qui cahëti toa jodio nohiria bá narisniquë rë. Jatsi quiniacaxëcahuë ma tocayamano mato ri ra. h)
Jabi rani-ranicaxëcani quiha Dios nohiria, jahuë iti qui jicohax na. Jicohax tsi jato yonoco quima joicaxëcani quiha, Dios joini jascaria. }gs Jabi tobi xo toa Dios joiti iti huëtsa jahuë nohiria bo bax na ra, naa séptimo barí tsi Dios joini jasca cato. f1Jabi toa jodio nohiria bo pi Josué yamabá joimarohano tsi quiha jaquirëquë ca jicoti xaba huëtsa yoati tsi chaniyamaquë Dios aniquë iquia. e Jatsi jicoti toa nicamisxëniria cabo caniaquë tsi quiha xaba huëtsa Diós jananiquë nohiria huëtsa bo bax na, ja jicocano iquish na. “Jaboqui” toa xaba quënahacani quiha. Naama tsi quiha, naa Josué quirëquë David yamabá tsi toa xaba Diós janatëquëni quiha,“Jaboqui ëa nicacana.E quima casoyamacana” i ja niquë no. Toca tsi ii quiha Quënëhacanish cabo ó no. d¿Tsayacanai? Dios joiti iti qui jicoyamaniquë toa jariapari ca Dios Chani nicacanish cabo rë. Nicamisxëniria ja icani quiha. Jama, nohiria bo jari joimacatsi quiha Dios. Ja tsi xo toa jato ratihax toa iti qui jicoxëhi quiha nohiria huëtsa bo. EcJoixo tsi quiha mahitsa ca toa jodio nohiria bo ja mana-mananiquë. Dios joiti iti qui ja jicopistiayamariacaniquë rë,“Jicopistiayamariacaxëcani quiha” i Dios ni quëshpi na. -bSJoixo tsi jaboqui noqui manahi quiha jahuë joiti iti qui no jicono. Tsayacana.“Séptimo barí tsi Dios joiniquë, jahuë yonoco jatihuahax na” ii quiha. MaJama, noqui chahahuacanaibo tsi xo toa Dios joiti iti qui jicohaina. Toa chahahuayamacanai ca jodiobo ratiqui noa ra, naa noqui chahahuacanaibo. Jabi toca tsi chanihi quiha Dios:“Jato iqui tsi ë caxaniquë.Caxahi tsi,‘Noho joiti iti qui jicopistiayamaria-caxëcani quiha naa nohiria ra, ë bëta joixëna’ i ë ni quiha” iquiina. Jabi jatiroha ca nëhohuacaquë tsi quiha jatiniquë Dios yonoco ra. Nëhohuahax ja joini quiha. ``9Dios Chani no nicaniquë ra, toa jodiobá nicani jascaria. Jama, jato qui mahitsa toa Chani ini quiha rë. Mëbihacayamani quiha toa Chani nicanish ca nohiria bo rë, Diós yoani ca ja chahahuacasyamacani iqui na. 1_ ]Jabi noqui parayamaqui Dios ra. “Mato bax joiti iti ë shomahuaquë” i jodio ca nohiria bo qui Dios quë tsi quiha noqui ri toa chani acacaniquë jaa ri. Niahacayamani quiha toa chani ra. Toa joiti iti qui noqui ri jicomacatsi quiha Dios iquia. Japi quiniacaxëcahuë, jicoti ma caniayamano. ^Jatsi tsayacana. Toa joiti iti qui jicotimaxëni toa nicamisxëniria ca nohiria bo iniquë, Dios qui ja chitimiyamacani iqui na.N]Jatsi, ¿tsohuë qui Dios chanini, “E shomahuani ca joiti iti qui jicopistiayamariaxëhi quiha naa nohiria bo ra” i ja niquë no? Ja quima casonish ca jodiobo yoati tsi chanihi ja iniquë ra. 3\_Jasca, ¿tsohuë qui cuarenta año no tsi Dios caxa ini? Toa xabachá ca jochahuaxëniria ca jodio ca nohiria bo iquia. Jabi toá tsi jato xao bo jisbëriahacani quiha. 1[[Jatsi mato nicacasquia. ¿Tsohuë́ Dios joi nicani? ¿Tsohuë ja quima casoni? Jabi tocani quiha toa Egipto mai quima ax Moisés yamabá mëpini ca nohiria bo iquia. vZeJaboqui tsi xo toa Dios joiti iti qui jicoti xabaca iquia. Toca tsi noqui yobahi quiha Quënëhacanish cabo.“Jaboqui jahuë joi nicahi tsi,Ja quima casoyamacana naa Dios quima mato naborëquëbo casoni jascaria” ii quiha. Y Jabi Cristo yahax tsi Dios jahuë bo xatënaxëqui noa, jia tsi jahuë rëso qui ja qui chitimipihi na, naa bëbo no chitimini jascaria. bX=
Jama, tobi xo xabaca ra, Dios joiti iti qui jicoti iquia. Japi jatiroha ca barí tsi quiha, naa jaboqui mëbinacana, jochá mato parayamano iquish na. Paramisxëniria xo jocha ra. Dios quima noqui casomacatsi quiha. 9Wk Japi quiniacaxëcahuë, ëbë xatë bá, yoixëni ca chahahuatimaxëni ca shina ma jayamano. Bëso-bësohai ca Dios quima mato casomaxëhi quiha toca ca ma shinahai ca tonia. IV Caxahi tsi,‘Jato bax ë shomahuani ca joiti iti qui jicopistiayamariaxëhi quiha naa nohiria bo ra’ i ë niquë” nëa tsi Espíritu Santo nëcani quiha Quënëhacanish cabo ó no. 1U[
Ja tsi xo toa toa nohiria bo qui ë caxaniquë.Caxahax,‘E quima casoroha-casorohacani quiha pë.Noho yoba bo banahuacasyamaca xo’ i ë niquë. CT ‘Toa xo tsi ëa yosanamaquí tsi quiha ëa ja chahahuacasyamacaniquë rë’ ii quiha Dios.Ja tocacaniquë rë, cuarenta ca año no tsi jato ë mëbihai ca ja jiscaquë ri. 4Saja quima casoyamacana naa Dios quima mato naborëquëbo casoni jascaria.Toatiyá tsi nicamisxëniria ja icani quiha, xabacha xo tsi ëa ja yosanamacaniquë no. -RSOquë-oquëria ca Jesu nori iqui tsi ja qui no nicaxëti xo ii quiha Espíritu Santo Quënëhacanish caba ó no:“Jaboqui jahuë joi pi nicahi tsi TQ!Jama, Moisés oquë xo Cristo, Dios Baquë yoi ja nori iqui na. Yonati ma xo ra, nohiria bo Obësoti Ibo-iboria ja nori. Noqui, naa Dios xocobo ó bësoriahi quiha. Jabi noqui otoxëhi quiha jahuë rëso qui, noba Ibo qui no chitimiquë no. Jatsi jaha no pasohai ca quima no casoyamano ra. Jahuë nohiria bo joimacatsi quiha Dios `P9Siri tsi quinia jia cató tsi quiha jahuë nohiria bo Moisés yamabá otoniquë. Toatiyá tsi quiha rëquë ixëti nori ca jahuë bo nohiria bo qui ja chaniniquë. Chanipama tsi Dios yonati roha Moisés ini quiha. O{Jabi chitahëhuati ibo jaya xo jatiroha ca arati quinia. Jama, jatiroha ca nëhohuanish ca tsi xo Dios, naa noba Jesu. -NSJabi Dios arati jabi obëso ca roha Moisés ini quiha. Ja tsi xo toa Moisés oquë-oquëria xo Jesu, Dios arati jabi chitahëhuati Ibo-iboria ja nori quëshpi na. @MyJia tsi quiha ja qui Diós ani ca yonoco ja aniquë, siri tsi Moisés Dios yonoco ani jascaria. Toatiyá tsi jia tsi Dios arati jabi Moisés otoni quiha nohiria bo xërëquë xo na. .L WJisa ëbë chahahuahai ca xatë bá, naa mato Dios quënahacanish cabá. Jesu shinaparicana ra. Ja tsi xo toa Diós noqui raani cato, naa noba Arati Ibo-iboria iti. RK Ja tënë-tënëni quiha. Jasca, jochati ja tanamahacani quiha. Jama, ja jochayamaniquë. Ja tsi xo toa noqui nohiria mëbiti mëtsa xo ra, no jochayamano, noqui jascaria ja tanamahacani iqui na.5JcJa tsi xo toa joni Jesu manëni quiha jahuë noma bo jaharisi ixëna. Japi joni manëyamarohahax ¿jënahuariahax nohiria bo noihai ca mëbicatsai ca Arati Ibo-iboria ja manëni? Jaboqui jia tsi Dios yonoco ahi quiha. Tocaniquë Jesu, ja rësohai cató tsi nohiria ba jocha copihacaxëno iquish na. I Tsayacahuë. Noqui chitimicanaibo, naa Abraham yamaba chahitaxocobo yoi bo mëbihi Jesu joniquë, ángel bo mëbiti ja nomari. gHGRësoxo tsi quiha nohiria bo ja paquëmaniquë, rësohai ca qui ja raquëyamacano iquish na. +GO¿Tsayacanai? Dios xocobo yoi bo xo noa ra, naa noqui nohiria bo. Jabi nami, jimi, tihi cabá tsi no acacani iqui tsi noqui jascaria tsi quiha Jesu ri manëniquë joni manëhi na. Jasca, noba jabi ja biniquë. Toca tsi joni manëhi tsi rësoti mëtsa ja ini quiha. Jabi rësoyamarohapixo tsi quiha ¿jënahuariaxo raca Yoshi ja quëyoquë ani? Toca tsi rësomati ibo-iboria chama quëyoti mëtsa Jesu ini quiha. DF
Jasca, iti huëtsa ó tsi“Noho noma bo yahax tsi Dios qui chitimixëquia ëa ri” i Jesu ni quiha. Jasca,“Nëá xo ëa ra, ë qui Diós ani ca xocobo ya” i ja ni quiha. cE? Quënëhacanish cabo ó tsi nëcahi quiha noqui yoati na:“Mi jabi yoi yoati tsi chanixëquia noho noma bo qui, Diós.Chahahuacanaibo xërëquë xo tsi mia oquëhuaxëquia” i Dios qui Jesu ni quiha. ED Jabi Jesu tsi xo toa jocha quima noqui nohiria bahuëhai cato. Noqui tsi xo toa mëstëhuahacahax cabo. Jatsi Jesu, noqui nohiria bo, tihi caba Jahëpa yoi tsi xo Dios. Jasca ca Jahëpa jaya xo noa, naa Jesu, noqui nohiria bo tëquë ra. Ja tsi xo toa noqui bërabiyamahi quiha Jesu, noqui jahuë noma bo quënati. C
Jabi huëstima ca baquë yoi bo mana Diós bëcasniquë. Bëcatsi tsi jariapari tsi quiha jahuë Baquë yoi Diós rohahuaniquë nohiria bo Rëquëniniti Ibo-iboria iti. Tocaniquë jatiroha ca Nëhohuanish ca Ototi Ibo-iboria ra. Jabi tënëmahai cató tsi jahuë Baquë ja rohahuani quiha. Ja tsi xo toa nohiria bo Xabahamati Ibo-iboria manëti mëtsa jahuë Baquë ini quiha. Janaxo tsi quiha nohiria bo qui oquë, chama, tihi cabo mi aniquë ra. f?EToa chama nohiria bo qui ja ani quiha. Toa noqui jismahi quiha Quënëhacanish cabo ra. Nëcahi quiha:“Jisa Diós. ¿Noqui nohiria yoi bo shinahai pa?¿Noqui rësohai ca nohiria bo tëquë otocatsai pa? {>oNaa mai nëhohuaquí tsi quiha ángel bo qui yonati chama Diós ayamaniquë, naa ixëti nori ca mai yonati. t=aJasca, toatiyá tsi quiha jahuë Chani qui jisti bo Diós manianiquë. Jatsi anomaria ca jisti bo ja acani quiha Dios Chani yoaquí na. Jasca, Espíritu Santo nohiria bo qui Diós aniquë, naa ja qui jia cabo qui. Joni Jesu manënina <7Jatsi shinacahuë. ¿Jënahuariahax Dios copi quima no paxana, jahuë xabahamati Chani yoi ca no chahahuayamaquë no? Jabi jariapari tsi quiha Dios xabahamati Chani Ibo Jesú yoaniquë. Jaquirëquë Jesu Chani nicanish cabá noqui yoaniquë. Yoaxo noqui ja parayamacani quiha. ?;wSiri tsi Maca Sinaí xo tsi Dios Chani ángel bá yoaquë tsi jabija ca toa Chani ini ca jismahacani quiha. Toatiyá tsi jato copi yoi bini quiha toa Chani nicamisxëniria cabo ra. : Jabija tsi xo naa ë yoahaina ra. Ja tsi xo toa no tiisimahacani ca jahuë bo no chahahuaxëti xo iquia, jabija ca quima casoyamaxëna. 29 _Jabi Dios ángel bo tsi xo toa jahuë yonati bo roha. Jahuë Chani bocani quiha. Jasca, noqui ja raahacani quiha, naa noqui mana ca qui bocaxëcanaibo mëbiti.C8
Jasca,“Noho mënëcayá tsi tsahona” ¿i jëni ca ángel qui Dios ni pa?“Mi qui caxacanaibo bëboxëquia jato mi yonano” ¿i ángel qui Dios ni pa? Iyamahi quiha. n7 W Toa naipá ca jahuë bo biquirihaxëqui mia ra, naa colcha biquirihacacahai jascaria.Jama, mia ri tsi xo jaharisiria.Rarinayamaqui mia.Yama tsi xo mi año rëso ra” nëa tsi jahuë Baquë qui Dios nëcani quiha. 06 [ Huësti barí tsi yamatapixëhi quiha mi nëhohuanina.Jama, chitë-chitëpaohai ca mia xo naa.Raiti jascaria tsi sirinaxëhi quiha toa mi nëhohuanina. p5 [
Jasca, “Ibo” jahuë Baquë quënahacani quiha ra, naa,“Jariapari tsi mai mi nëhohuaniquë, Ibobá” i ja qui Dios niquë no. Jasca,“Naipá ca bari, oxë, huishti bo, tihi cabo mi aniquë mi chamá no. p4 [ Jia ca ati noiqui mia ra.Tsohuëcaracá pi yoi ca ano tsi caxa xo mia.Ja tsi xo toa mia biquia, naa mi Ipa Dios.Ja tsi xo toa mi rabëti bo tëquë oquë tsi mia shomahuaquia ra” i jahuë Baquë qui Dios ni quiha. ;3 qJama, nëca tsi jahuë Baquë chama yoati tsi Dios chanini quiha:“Naama-naamapaoxëhi quiha mi otohaina, Diós,Mëstë tsi jatiroha cabo yonaxëqui mia ra. a2 =Yonati bo roha ca xo. Jabi ángel bo yoati tsi Dios chanini tsi xo naa:“Jahuë ángel bo, naa jahuë yonati bo manëmahi quiha Dios, yoshini, chihi, tihi cabo jascaria iti” ii quiha ángel bo yoati na. 1 Jama, mai qui jahuë baquë yoi raapama tsi,“Noho Baquë yoi bësojó tsi mënixëti xo ángel bo tëquë” i Dios ni quiha. 0 1“Noho Baquë yoi xo mia ra:Jaboqui oquë, chama, tihi cabo mi qui axëquia” ¿i huësti ca ángel qui Dios ni pa? Iyamapistiariajani quiha. Jasca,“Noho Baquë xo mia ra;Jaboqui mia oquëhuaxëquia” ¿i huësti ca ángel qui Dios ni pa? Iyamahi quiha. s/ aJabi ángel bo oquë-oquëria jahuë Baquë acacaniquë ra. Tsayacahuë. ¿Angel ba janë oquë ma ni jahuë janë ra? “Dios Baquë” ja quënahacani quiha. Toa janë tsi jahuë ángel bo quënahacapistiayamariani quiha. . yJahuë Baquë tsi xo toa Dios oquë-oquëria jismahaina ra. Jasca, Dios jabi yoi, jahuë jaria, tihi cabo jaya ca tsi xo naa. Jahuë chaní tsi jatiroha ca otohi quiha. Ja tsi xo toa noba jocha quima noqui bahuënish cato. Noqui bahuëhax tsi quiha jahuë mana ca iti bichi ja caniquë. Jaboqui mana ca Chama-chamaria mënëcayá tsi tsaho xo. Angel bo oquë xo Dios Baquë
x ~~3}`|{{Nyxwvu5ssqponlkajihtggrfe_ducRb)a`_R^1]];\e[[7Z0Y{XoW^VV U%TT*SRR{QQPOhO2N LLK7IHHrGFEEdDD;CxBB[AA ?r>=<;99T8|76B55X432100 ..-\,+*))(;'=&>% $ ""k!5 ~ F ](pi+]I
A W
@|Qx UE#
Jabi ahui ya jobonati tsi xo jënima; huëtsa ya jobonahai ca tsi xo anoma ra. Jabi chotamisxëniria cabo copixëhi quiha Dios. Jasca, ahui niacanaibo, bënë niacanaibo, tihi cabo copixëhi quiha. D
Jasca, presó ca xatë bo shinacana, naa jato bëta ma iquiria. Jasca, yosihacacanaibo mëbicana, jato bëta tënëquí ri. C)
Jasca, mato bëroma ca xatë bo orihuacana mato qui ja shishocaquë no. Cahëxoma tsi quiha ¿ángel bo noba naborëquëbá orihuayamayamani? =B w
Mabë xatë bo noi-noicana. Noiti jënëyamacana ra. >Aw Quëyohai ca chihi jascaria tsi xo noba Dios ra.g@G Jabi yajohacatimaxëni tsi xo toa ja yonahaina ra. Jasca, noqui ri jahuë chama axëhi quiha Dios, no yonano noqui ri. Ja iqui tsi no rani-ranixëti xo. Jasca, jia tsi Dios qui no araxëti xo jahuë chama yoi cahëhi na. ^?5 Jatsi toa barí tsi jatiroha ca acacani ca jahuë bo yajohaxëqui Dios ra. Yajohaxo tsi jatiroha ca yoi ca mëbixëhi quiha. Jatsi chitëxëhi quiha toa yajohacatimaxëni ca jahuë bo roha, naa Ibobá yonahaina. j>M Moisés tiyá tsi quiha toa mai Dios joí yajohaniquë ra. Jaha bësopa. “Naa mai yajohatëquëxëquia. Jasca, toa barí tsi mai, naipá ca jahuë bo, tihi cabo tëquë yajohaxëquia ra” ii quiha Dios. Parayamahi quiha. 7=g Jatsi quiniacaxëcahuë. Mato qui Dios chanino tsi nicacana. Jabi Dios chani Moisés yamabá yoaquë tsi quiha nicayamaniquë toa nohiria bo rë. Ja iqui tsi Diós jato copiniquë. Ja paxayamacani quiha. Jatsi, ¿jënahuariahax noqui chanihai ca mana ca Dios quima no paxana, ja quima casohi na? I< Jasca, tobi Jesu, naa noba xabahamati quinia paxa ca ototi ibo. Ja qui ri basimati mëtsa xo mato ra. Jabi toa arati quinia paxa ca chitahëhuahacani quiha jahuë ashimahai ca jimí no. Tëpas-hacanish ca Abel jimi oquë quiha. Nohiria bo xabahamati mëtsa xo ra. Jabi tihi cabo qui basimati mëtsa xo mato jaboqui ra. >;u iglesiá ca chahahuacanaibo yoi bo, naa mana ca quënëhacani ca janë jaya cabo, tihi cabo qui basimati mëtsa xo mato ra. Jasca, Dios, naa jatiroha ca nohiria bo copiti ibo-iboria qui basimati mëtsa xo mato ra. Jasca, mana ca mëstëhuahacanish ca chahahuacanaiba shina bo qui basimati mëtsa xo mato ra. Q: Jama, Dios iti-itiria, naa Maca Sion icanai ca qui basimati mëtsa xo mato ra. Noba bësohai ca Dios yaca-yacaria tsi xo naa ra. Mana ca Jerusalén quiha. Jasca, jahá ca ángel tirixëni cabo, 9w Raquëria ini quiha toa ja tsayacanai ri. Ja tsi xo toa “Raquëhi tsi mëmë-mëmëquia rë” i Moisés ni quiha. 78g Jasca, raquëria iniquë Dios yoba ri, naa “Acacaxëti xo toa tsohuëcara ca naa maca motsati cato. Acacaxëti xo motsahai ca chaxpa bo ri” i Dios ni quiha toatiyá no. )7K Toá ca trompeta pacotsa, Dios joi-joiria, tihi cabo ja nicacaniquë jato pahoquí no. Nicaxo tsi Dios ja bënacani quiha pasiti. Raquëria toa joi ini quiha. 6 Jatsi quiniacaxëcahuë. Chitimihai cató roha tsi Dios cahëpiqui noa ra. Mamëhacatima-xëni ca jisnoma ca Dios jahuë bo qui chitimiqui noa. Tocama ini quiha toa jariapari ca arati quinia jahuë bo. Moisés tiyá tsi quiha Maca Sinaí ca ririhai ca chihi, jahuë chëquë, jahuë tsëmo, toá ca xotohai ca yoshini, tihi cabo noba naborëquëbá jisniquë jato bëró no. {5o Jaquirëquë toa ibohuati chama jahari ja bicasniquë. Binoma ja ini quiha. Jatsi ara-arapama tsi jahuë jahëpa ja bënariani quiha shomahuahacati. Jahuë jahëpa shina rarinamatimaxëni ja ini quiha. Toca tsi jahuë xaba ja nianiquë pë. {4o Quiniacaxëcahuë. Chotamisxëniria ca tsohuëcara ma manëyamano ra. Maí ca jahuë bo shinamisxëniria ca, naa Esaú ini jasca ca manëyamacana. Huësti ca piti quëshpi tsi jahuë rëquëmë chama, naa jahuë jahëpa jahuë bo ibohuati chama ja inianiquë jahuë noma qui. Anoma ini quiha toa ja anina iquia. Mahitsa toa ibohuati chama ini ca ja quëscahuani quiha. 3 Jasca, mëbinacana, Dios shomahuahai ca quima tsohuëcaracá mato casomayamano. Jasca, quiniacaxëcahuë mato xërëquë tsi pahëria ca jascaria ca nohiria shinahayamano. Shinahaxo tsi mato chahahuacanaibo yosicaxëcani quiha pë jato sëmë́ no. Anoma quiha. J2
Jasca, jatiroha ca joni bo ya jia tsi rabënabëquiti ó quëëcana. Jasca, mëstëxëni ca jabi ó quëëcana. Jabi Ibo jisyamacaxëcani quiha toa mëstëhuahacahax ca jabi jayama cabo. '1G
Jatsi rëquë Dios quinia ó tsi bocahuë. Jasca, toa quinia rohahuacana chamayama ca chitimicanaibo bax na, ja paquëyamacano iquish na. Ja chamanacano ra. 0 Quiniacaxëcahuë. Mato ó ca chamayama ca rëquë bocasyamacanaibo chamahuacana. Mato ó ca mëmë-mëmëcanaibo coshihuacana. / Jabi tanapistiarohano tsi cohuë xo noa, no copihacaquë no. Noqui yoi tsi xo toa noqui ja rashacanaina. Jama, jaquirëquë mëstëxëniria ca jabi jayaxëqui noa ra. Oquë tsi bësoxëhi quiha toa jabihuahacahax cato iquia. Dios yoba nicamis-haina -.S
Jabi no shinahanox pari no tsi noba maí ca jahëpa bá noqui rashapaoniquë. Jato qui yoi ca pi no aquë tsi noqui ja copipaoni quiha. Jascaria tsi noqui copihi quiha noba mana ca Jahëpa ri noqui mëbicatsi na. Noqui jabihuahi quiha, jahuë mëstëxëniria ca jabi no xatënano iquish na. t-a Jabi tobi xo noba maí ca jahëpa bo. Noqui ja rashacano tsi ¿mëri tsi jato chahahuayamayamahi ni noa ra? Jatsi noba maí ca jahëpa bo chahahuaquí tsi oquë tsi noba mana ca Jahëpa no chahahuayoixëti xo iquia, bëso-bësoxëna. , Jabi toca pi Diós mato jabihuayamarohano tsi ¿jënahuariahax jahuë baquë bo ma iquë ana? Yoma bo roha ma iquë aquë iquia. 1+[ Jatsi yosanayamacana ma tënëquë no. Jënima tsi xo toa ma tënëhaina iquia. Toca tsi mato oquëhuaxëhi quiha mato jahëpa Dios, jahuë baquë bo ma nori iqui na. Jabi yama tsi xo toa jahuë baquë yoi jabihuayamahai ca jahëpa ra. Jato baquë bo jabihuacani quiha jahëpa bo tëquë iquia. +*O Jabi jatiroha cabo, naa jahuë́-na bo tëquë jabihuahi quiha Ibo ra.Jasca, jatiroha ca jahuë baquë bo, naa ja bichii cabo rashahi quiha ra” ii quiha. ) Tonia mato qui Dios chanini ca ma shina-bënoniquë iquia. Xocobo qui jahëpa chanihai jascaria tsi xo toa ja nëcanina.“Mato yoi ca quëshpi tsi Ibobá mato copino tsi chahahuacana, noho baquë́.Mato ja raahano tsi yosanayamacana. ( Jabi iriama tsi xo toa ma tënë-tënëhaina iquia. Jocha pasomaha nianapama tsi ¿namëhacahi ni mato pa? Iyamaqui mato ra. a'; Jesu tënëni ca shinacahuë. Anomaria ini quiha toa ja qui jochahuaxëni cabo caxahaina ra. Ja yosanayamani quiha. Jabi toca tsi shinapihi tsi yosanayamaxëqui mato ri. Toca tsi coshihuahacaxëqui mato iquia. & Rëquë ca Jesu qui no tsayaxëti xo. Ja tsi xo toa noba Rëquëniniti Ibo-iboria. Noqui Tiisimati Ibo-iboria ca tsi xo naa ra. Jabi Dios qui ja chitimiyoini quiha jaa ri. Bërabiria toa cruzó tsi ja rësohai ini quiha. Jama, bërabihaxma tsi cruz qui ja cani quiha, rëquë ca ranihuahai ca jahuë bo tsayahi na. Jaboqui Dios mënëcayá tsi tsaho xo ra. Toa xo tsi yonahi quiha. 2% _ Jabi noqui tëamë jascaria tsi xo toa Dios qui chitimiyoinish cabo. No bësocanai ca tsayacani quiha ra. Ja tsi xo toa noqui quëtiahai ca jahuë bo, naa noqui tsamicatsai ca jocha no niaxëti xo. Niaxo tsi jabanacanaibo jascaria tsi Dios yonoco no ariaxëti xo bëbocasquí na. No yosanayamano. $! (Jabi oquë ca iti jato bax acatsi quiha. Jasca, noqui rëquë Diós jato shomahuacasyamani quiha. No shomahuahacabëquiyoxëti xo ra. #1 'Jabi Dios qui ja chitimicaquë tsi quiha jato qui Dios raniniquë. Jama, Diós jato bax acasni ca jahuë bo jari ja biyamacani quiha toatiyá no. 3"_ &Yoiria ja icani ca Dios cahëyamacanaibá quëscahuani quiha, jato oquë-oquëria jaca nori. Paxahi tsi xabaca, macabo, maiquini bo, tihi cabo qui racahi ja bocaniquë. 2!] %Huëtsa bo namëhacaniquë maxaxá no. Rësquëhatí tsi quiha huëtsa bo yëjëhacacaniquë. Saipí tsi quiha huëtsa bo namëhacaniquë. Xobo yama huëtsa bo iniquë. Yohina bichi sahuëtí tsi ja bohocaniquë. Parata yama ja icaniquë. Ja tënë-tënëcani quiha. Yosihacani quiha huëtsa bo. $Huëtsa bo maihuahacaniquë. Huëtsa bo rashahacaniquë. Huëtsa bo nëxahacaniquë. Huëtsa bo preso qui nanëhacaniquë. & E #Jasca, chitimiyoiniquë jato yoxa bo ri. Chitimicano tsi quiha jato bax jató-na bo bësotëquëmahacaniquë. Rësoniquë huëtsa bo tënëmahacahax na. Ja paquëmahacacanai ca oquë ini quiha ja rësocanaina Ibo bax na. Oquë ca bësohai ca ó ja pasocani quiha, bësotëquëhax na. ~ u "Chihí tsi quëyohaca-timaxëni huëtsa bo ini quiha. Saipí tsi acacatimaxëni Dios Chani yoanish cabo ini quiha. Coshinariani quiha toa coshiyama ca nohiria bo ra. Raquëhaxma tsi ja nianacani quiha. Carayanaba soldado bo ja bëbocani quiha. - !Dios qui chitimihi tsi quiha chamaxëni ca país ca nohiria bo bëboti mëtsa ja icaniquë. Jia ini quiha toa ja acanina. Jatsi Diós jato shomahuaniquë rëquë jato ja yoani jascaria. Dios qui Daniel chitimini iqui tsi japëquëtimaxëni toa cama bo ini quiha, pixëna. { o Jabi tobi ini quiha huëstima ca Dios qui chitiminish cabo ra. Narisqui xabaca rë jatiroha cabo yoati. Tobi quiha Gedeón, Barac, Sansón. Tobi quiha Jefté, David, Samuel, Dios Chani yoanish cabo. Tihi cabo Dios qui chitimiyoiniquë. zm Dios qui chitimiyoiniquë toa yacatá ca joni mëtsaxëniria ca carayana ca Rahab yamabo ri. Toa barí tsi quiha Dios nicamisxëniria cabo ya ja quëyohacayamaniquë, jia tsi toa jotamiscanai ca Israél ca joni bo ja joihuani iqui na. T! Jatsi yaca Jericó ax tsi quiha chitimiyoiniquë Israél ca nohiria bo ri. Siete bari no tsi toa yacata panëhua ja tëamëcaniquë. Dios qui ja chitimiyoicani iqui tsi poxoniquë toa panëhua ra. X) Jisbëria tsi quiha Ia Shini Israél ca nohiria bá shitaniquë, Dios qui chitimiquí na. Mai shiná toa napata ini quiha. Jama, nëachiyoni quiha toa shitacasnish ca Egipto bo tëquë, jasca ca tanahi na. |q Dios qui chitimiquí tsi quiha toa pascua fiesta Moisés chitahëhuaniquë. Egipto ca mai jisbërianox pari tsi jimí tsi jato xobó ca caiti bo ja ashimacaniquë, Diós raani ca Namëti Angél jato jariapari ca baquë motsayamano iquish na. a; Jaquirëquë Egipto mai Moisés jisbërianiquë Dios qui chitimiquí na. Jisbëria tsi quiha toa chamaxëniria ca rey qui Moisés raquëyamaniquë. Jahari ja cacasyamani quiha jisnoma ca Dios ja jisni iqui na. `9 Ja qui oquë-oquëria ini quiha toa joxëhai ca Xabahamati Ibo bax ja tënëmahacahaina ra. Rëquë ca joxëhai ca copi ó ja pasoni quiha. Ja tsi xo toa ja qui yoi toa Egiptó ca copixëni ca jahuë bo ini quiha. 9 Ja qui oquë ini quiha toa Dios nohiria bo ya ja tënë-tënëhaina. Ranihua-hai ca janacahai ca jocha quima ja casoniquë jato bëta xo tënëxëna. $A Jatsi shinahacax tsi quiha Dios qui Moisés yamabo chitiminiquë jaa ri. Ja qui yoi ini quiha toa “Egipto rey jahini baquë” ja quënahacahaina. s_ Jasca, chitimiyoiniquë Moisés yamaba nabo ri. Dios qui chitimiquí tsi quiha tres ca oxë no tsi jato cobëna ca baquë ja jonëcaniquë. Toa Egipto rey qui ja raquëyamacaniquë, oquë-oquëria ca jato baquë ini ca jisi na. 5 Jasca, rësonox pari tsi quiha “Egipto mai jisbëriaxëhi quiha Israél ca nohiria bo” i José niquë, Dios qui ja chitimini iqui na. Jasca, jahuë jimibo ja yobaniquë jahuë xao bo ja bocano, Egipto ja jisbëriarohacaxëcaquë no. Toá tsi ja maihuahacacasyamani quiha. S Jasca, chitimiquí tsi quiha José baquë bo bax Jacob yamabo bëhoxniquë, Diós jato shomahuaxëno iquish na. Rësonox pari tsi quiha nii tsi jato bax ja bëhoxniquë jahuë coti jihui rëso quëpi. A{ Jasca, Dios qui chitimiyoiniquë Isaac yamabo ri. Chitimiquí tsi quiha jahuë baquë bo, naa Jacob, Esaú, tihi cabo bax Isaac bëhoxniquë, Diós jato shomahuaxëno iquish na. 6e Jabi jahuë baquë Isaac tëpas-rohapiquí tsi jahuë baquë bësotëquëmati chama Diós jayani ca ja cahëni quiha. Rësoti jahuë baquë nori ca ó ja pasoni quiha. Jama, jahari Abraham yamabo qui jahuë baquë Diós aniquë ra. Bësotëquëmahaca-nish ca jascaria jahuë baquë iniquë iqui noa. $A Tsayacahuë. Toa huësti ca baquë yoi tëpasti ja iniquë ra, “Mi bax huëstima ca chahitaxocobo saihuaxëqui mi baquë” i ja qui Dios niquë no ri. y
k Jasca, Abraham yamabo Diós tanamaquë tsi quiha jia tsi Dios yoba ja nicaniquë, ja qui chitimiquí na. Dios qui jahuë baquë yoi ja aniquë tëpas-hacati. Jahuë baquë yoi tëpaspaimaria naa Dios Chani nicanish ca joni ini quiha. < q Jama, oquë ca mai ó ja quëëcaniquë, naa mana ca mai. Ja tsi xo toa bërabiyamahi quiha Dios, jato Dios quënahacati, jato bax yaca-yacaria yoi ca ja shomahuani quëshpi na. ) Jato mai yoi jisbëria tsi quiha jahari ja bocasyama-caniquë. Tsayacahuë. Jato mai pi ó quëërohahi tsi jahari ja bocaquë aniquë iquia. K
Jabi jato iti yoi mëra-mëracani quiha toca ca chanicanaibo ra. Q
Jabi Dios qui chitimipama tsi quiha naa nohiria tëquë rësoyoniquë, naa jato qui Diós ani ca Chani jatihuahacanox pari no. Basi xo tsi quiha Diós jato qui yoani ca jahuë bo jatihuahacaxëti nori ó ja pasocaniquë. “Maí ca carayana ca bohocanaibo roha xo noa. Noba racati yoi ma xo naa mai ra” i jaca ni quiha. a; Ja iqui tsi Abraham yamabo quima, naa rësopaimaria inish ca quima tihiria ca nohiria bëcaniquë ra. Tocanoma xo jahuë chahitaxocobo iquia. Naipá ca huishti bo, ia quëmapó ca mashënë, tihi ca jascaria ca xo. T! Jatsi Dios qui chitimiyoiniquë Sara yamabo ri. Ja chitimihai ca iqui tsi tohoyati mëtsa ja iniquë, sirixëni ja iquë ri. Jatsi baquë ja comaniquë ra. Diós parayamani ca Sará cahëni quiha.
Toca tsi Abrahám raca-racapaoni quiha oquë ca yaca ó pasohi na. Diós acai ca yacata, naa naamapaohai ca yaca ó ja quëëni quiha. #? Dios qui chitimihi tsi toa carayana ca mai tsi ja raca-racaniquë. Shishohai ca jascaria ja ini quiha. Tapasá roha tsi quiha ja raca-racaniquë. Jasca, toca tsi racani quiha Isaac yamabo, Jacob yamabo ri. Dios Chani ja bicani quiha jato ri, naa Abrahám Dios Chani bini jascaria. } Jatsi chitimiyoiniquë Abraham yamabo ri. “Mai huëtsa qui cata” i ja qui Dios quë tsi quiha ja caniquë ra Dios qui chitimihi na. Jahuë mai jisbëria tsi quiha jahuë quinia ja cahëyamaniquë, Diós ja qui acasni ca mai qui caquí na. ' Chitimiyoiniquë Noé yamabo ri. Ja chitimihai cató tsi quiha Dios yoba-yobaria ja nicaniquë. Joxëhai ca jënë nicaxo tsi quiha Dios ja chahahuaniquë. Chahahuaxo tsi quiha barco jahëhuaxëniria ca ja aniquë, jahuë́-na bo xabahamati. Ja ani cató tsi janyama toa chahahuayamacanaibo ini nori ca ja jismani quiha. Toca tsi mëstë Noé tocahacaniquë, Dios qui ja chitimihai cató no. a; Jasca pi Dios qui chitimiyamaquí tsi Dios ranihuayamapistiaria-xëqui noa, noqui ri. Jabi bëso xo Dios ra. Jia tsi mëracanaibo copixëhi quiha ra. Tihi ca tsi chahahuayoiti xo tsohuëcara ca Dios qui johai cato. X) Chitimiyoiniquë Enoc yamabo ri. Ja chitimihai cató tsi Enoc mana Diós boniquë. Ja rësoyamani quiha. Ja yopahacaniquë, Diós bini iqui na. Jabi mana canox pari tsi quiha Enóc Dios ranihuaniquë. ' G Chitimiyoiniquë Abel yamabo. Ja chitimihai cató tsi quiha ofrenda jia ca Dios qui Abél aniquë, naa jahuë rëquëmë Caín oquë cato. Ja iqui tsi mëstë ja tocahacaniquë, jahuë ofrenda qui Dios raniquë no. Jaboqui bësoyama ja no ri tsi jari noqui bëso xo ja anina ra. Jari Dios qui ja chitimiyoini ca shina-bënoyamaqui noa. Noba shina ó bëso xo ja anina iquia. Jasca, no tocaxëti xo noqui ri. E Jabi Dios qui no chitimihai cató tsi Dios Chaní tsi jatiroha ca nëhohuahacani ca cahëqui noa ra. No jisnoma cató tsi jatiroha ca acacani quiha, naa noqui bëroria ca jahuë bo. r~] Jabi chitimiyoiniquë noba naborëquëbo ri. Ja chitimicanai ca iqui tsi jato qui Dios rani-raniniquë. } Chitimiquí tsi jaha no pasohai ca bixëti cahëqui noa ra. “Tocaxëti xo” iqui noa ra, Dios Chani qui chitimihi na. |
'Jama, toa quëyohacaxëti ca casocanaibo ma xo noa ra. Noqui ri tsi xo toa xabahamahacaxëti cabo, naa Jesu qui chitiminish cabo ra.?{w
&Ja jono tsi bësocaxëcani quiha ja qui chitimicanaibo, naa mëstëhuahacahax ca nohiria bo.Jama, tsohuëcara pi ë quima casono tsi ja qui raniyamaxëquia” i Dios ni quiha. z7
%Jabi Dios tocani quiha Quënëhacanish cabo ó no:“Mëri tsi tanapistia rohano tsi joxëhi quiha joxëhai cato.Bamayamaxëhi quiha. y}
$Jatsi yosanayamacana. Dios shina ma ati xo ra. Tocapiquí tsi mato bax ja acatsai ca, naa ja yoani ca bixëqui mato ra. yxk
#Tihi cabo shinapama tsi Jesu qui ma chitimihai ca janacayamano. Tobixëhi quiha mato copi-copi jiaria cato ra. w
"Jasca, cárcel qui namëhacanish ca chahahuacanaibo ma shina-shinaniquë. Jasca, mato jahuë bo Dios cahëyamacanaibá mëbiyoquë tsi quiha ma caxayamaniquë pa, oquë ca naama-naamapaohai ca jahuë bo ó pasohi na. Tihi cabo tsi shinacana iquia ra. Uv#
!Jasca, toatiyá tsi nohiria bo bësojo ax tsi ma shirahuahacaniquë. Nohiria bá mato yosipaoni quiha. Jasca, tënëmahacanish ca huëtsa bo ya ma niiniquë, jascaria tsi nohiria bá jato yosiniquë no. ,uQ
Jama, Dios huëa bixo tsi huëstima tsi ma tënë-tënëniquë Dios bax na iquia. Toa ma shina-bënoyamano. Toatiyá tsi chahahuabëna cabo ma i-ipaoniquë. otW
Jatsi quiniacaxëcahuë. Raquëria tsi xo toa bësohai ca chamaxëniria ca Dios copi bichiina iquia. Rs
Jatsi quiniacaxëcana. “Ea yoi tsi xo toa nohiria bo Copiti Ibo-iboria. Copihacaxëhi quiha jochacanaibo ra” ¿i Dios yamayamani? Jasca, “Jahuë nohiria bo copixëhi quiha Ibo Dios” ii quiha. yrk
Jama, ¿jënahuariaxëhi ni Dios ra, jahuë Baquë nohiria shirahuaquë no? Oquë-oquëriaxëhi quiha jahuë copi ra. Tocapiquí tsi nohiria ba jocha masati Cristo jimi, Dios xabahamati quinia, tihi cabo niahi quiha toca ca nohiria rë. Ja qui mahitsa xo. Jasca, noqui shomahuahai ca Espíritu Santo ocahuahi quiha rë. ¿Copihacayamayamaxëhi ni toca ca nohiria ra? Hq
Jabi Moisés tiya tsi quiha nohiria bo copihacaniquë jato jocha quëshpi na. Noixoma tsi Moisés yoba nicamisxëniria cabo namëhacani quiha, dos, tres, tihi cabo jato qui quësoniquë no. 4pa
Copiti bari ó roha pasohi quiha toa Cristo quima casocanaibo iquia. Dios nicamisxëniria cabo mëshahacahai ca shina-shinacaxëcani quiha. Raquëria tsi xo toa copi ra. ao;
Jabi tobi xo toa Cristo quima casocanaibo rë. Jabija ca cahëhax tsi jari jochacani quiha, yoi ca ó quëëhi na. Nicaparicana. Cristo quima pi no bësoyoicasno tsi yama tsi xo toa noba jocha masahacati quinia huëtsa ra. Jasca, mahitsa tsi xo toa jato jocha quëshpi bo tsi yohina tëpas-haina ra. Jahuësti ca quinia tsi xo Cristo ra. n
Arati chahahuacanaibo caticano tsi mato xobó tsi chitëyamacana. Jabi tocacani quiha huësti huësti cabo pë. Jama, chamahuanacana aranabëquiti. Jabi tsëquëti basima xo Ibo bacahai ca bari ra. Ja iqui tsi oquë tsi no chamahuabëquinano iglesia qui cati. 3ma
Jatsi no mëbinati xo, noiti, jia ca ati. %lC
Ja tsi xo toa Cristó noqui xabahamaxëhai ca ó pasoqui noa ra. Parayamahi quiha Dios iqui noa ra. “Mato shomahuariaxëquia” ¿i noqui ja yamayamani? ky
Ja iqui tsi Dios qui no basimati xo. Jahuë iti qui jicoti mëtsa xo noa ra, shina jia ca no jayahai iqui na. ¿Dios qui no chitimiyoiyama-yamani? ¿Jahuë baquë jimí tsi noba shina bahuëhacayamayamani? Jasca, ¿noba jocha masahacayamayamani? sj_
Jatsi jaboqui Arati Ibo-iboria jaya xo noa ra. Noqui iglesiá ca chahahuacanaibo tëquë otohi quiha ra. liQ
Jicoti quinia paxa ca tsi xo naa ra. Jaboqui yama tsi xo toa noqui quëtiahaina, naa arati xobó ca rotamë ca raiti jasca cato. Naa noqui bësomati quinia paxa ca Cristó japëcaniquë, namëhacati jahuë yora ja aniquë no. ~hu
Jaboqui shomaria xo noa, ëbë xatë bá. Jaboqui Dios iti-itiria qui jicoti mëtsa xo noa, Jesu ini cató no. Eg
¿Tsayacanai? Nohiria ba jocha Diós shina-bënoniquë ra. Ja tsi xo toa jaboqui yohina bo tëpasyamaqui noa noba jocha quëshpi na. Mahitsa tsi xo toa acaina ra. Dios qui no basimati xo bf=
Jaquirëquë,“Jato jocha bo shina-bënoxëquia ra” i Espíritu Santo ni quiha. e
“Chani paxa ca tsi xo naa jato qui ë acaina.Toa bari tsëquëno tsi jato shina qui noho yoba bo nanëxëquia” iquiina. idK
Jabi jabija tsi xo naa ë quënëhaina iquia. Jascaria ca yoahi quiha Espíritu Santo ri: `c9
¿Tsayacanai? Nohiria ba jocha quëshpi bo tsi huësti roha tsi ja namëhacani quiha. Ja ini cató tsi jocha quima xabahamahacanish cabo tëquë ja oquëhuarianiquë ra. Jocha quima jato ja aquëquëpaomani quiha. b
Jaboqui manahi quiha tojo xo na. Jahari ja jonox pari no tsi ja namá tsi ja pasomaha cabo tëquë janaxëhi quiha Dios, yonahacati. >au
Jama, huësti roha tsi quiha nohiria ba jocha quëshpi bo tsi jamë Cristó aniquë namëhacati. Atëquëyamahi quiha. Axo tsi quiha Dios mënëcayá tsi ja tsahoniquë yonaxëna.
`
Jabi jatiroha ca barí tsi jato yonoco aqui jodioba arati ibo bo tëquë. Jocha quëshpi bo tsi yohina bo tëpasroha-tëpasrohacani quiha. Jatiyamahi quiha toa ja tëpascanaina ra. Jasca, nohiria ba jocha masatimaxëniria tsi xo toa Dios qui ja acanana. _
Ratixo tsi quiha jahuë yora ja aniquë jocha quëshpi na. Huësti roha tsi jamë ja mëani quiha tëpas-hacati. Jatsi jatiniquë jocha quëshpi yohina bo ja tëpascanaina ra. Jaha tsi Dios shina Jesú aquë tsi quiha jocha quima no bahuëhacaniquë ra. 1^[
Jatsi, “Nëá xo ëa, Diós. Jaha mi quëëhai ca axëquia ra” i ja ni quiha. Toca tsi quiha toa jariapari ca arati quinia Cristó jatihuaniquë. Ja ratini quiha. ]
Jatsi tsayacahuë. “Tëpas-hacanish ca yohina bo, ofrenda bo, tihi cabo Diós bicasyamaniquë” ii quiha. Jasca, “Nohiria ba jocha quëshpi tëpas-hacanish ca yohina bo, mëshahacanish ca yohina bo, tihi cabo bicasyama xo” i Cristo ni quiha. 1\[
Jatsi, ‘Nëá xo ëa, Diós.Jaha mi quëëhai ca axëquia ra, naa mi libro ó ca quënëni ca jascaria’ ” nëa tsi Cristo nëcani quiha jahuë Jahëpa qui. v[e
Nohiria ba jocha quëshpi bo tsi yohina bo pi tëpas-hacano tsi ja mëshahacacano tsi raniyamaqui mia. RZ
Ja tsi xo toa mai qui jopama tsi quiha Dios qui Cristo nëcaniquë:“Tëpas-hacanish ca yohina bo, ofrenda bo, tihi cabo bicasyama xo mia ra.Jama yora yoi ë bax mi shomahuaquë. hYI
Jabi cabrito jimi, vaca bënë jimi, tihi cabá tsi masahacatimaxëni xo nohiria ba jocha ra. X
Jama, jatiroha ca xënipá tsi quiha yohina bo ja tëpascaniquë. Tëpasxo tsi jari jato jocha yoi ja shina-shinacani quiha. W3
Jabi jato jocha pi masahacayoirohano tsi quiha jato shina ó ca yoi ca jahuë bo ja shina-bënoquë acaniquë iquia. Jatsi jatiquë ani quiha jocha quëshpi yohina bo ja tëpascanaina iquia. Jasca, yama jato shina ó ca yoi ca jahuë bo iquë ani quiha jato qui quësoti ra. V
Jabi noba jaria-jaria tsi xo toa no bax Cristó acaina. Jahuë jaria-jaria ma xo toa noba jodioba yoba bo. Toa yoba bo tahëhax tsi quiha jatiroha ca xënipá tsi yohina bo tëpas-hacaniquë nohiria ba jocha quëshpi na. Jatihuahacayamani quiha toa yohina bo ja tëpascanaina. Yama jahuë rëso ini quiha. Jasca, toa jabí tsi masahacatimaxëni ini quiha toa Dios qui aracanaiba jocha ra. @Uy Jascaria, huësti roha tsi Cristo namëhacaniquë huëstima ca nohiria ba jocha mëbixëna. Jasca, jotëquëxëhi quiha manacanaibo bixëna, jocha bax namëhacatëquëti nomari.~Tu Jasca, huësti tsi xo toa nohiria bo rësoxëhai ri. Jaquirëquë tsëquëxëhi quiha nohiria ba copiti bari iquia. %SC Jama, tocayamaniquë Cristo ra. Huëstima pi jicorohahi tsi huëstima tsi ja namëhacati nori iquë ani quiha, naa mai nëhohuahacanitiya rohari. Jama, huësti roha tsi Cristo jisiquiniquë, naa xaba rësó no. Nati jamë ja acai cató tsi quiha jocha chama quëyohi ja joniquë ra. R7 Jicoxo tsi jamë Dios qui tëquëroha-atëquëroha-yamahi quiha, naa maí ca arati ibo bá Dios qui ofrenda bo aaroha-aarohani jascaria. Jatiroha ca xënipá tsi jato iti-itiria roa ca qui jicohi quiha jato arati ibo-iboria. Huëstima, naa tocanoma tsi yohina jimi bohi quiha. fQE Jabi naa maí ca joni bá ani ca arati iti qui Cristo jicoyamani quiha, naipá ca yoi ca iti qui nori. Jahuë jaria-jaria ca qui ja jiconiquë ra. Toa mana ax no bax Dios bësojó tsi jisiquihi quiha noqui mëbiti cato. fPE Jabi toca tsi quiha toa arati tapasá ca jahuë bo, arati ibo bo, nohiria bo, tihi cabo roahuahacaniquë yohina jimí no. Dios jaria-jaria ca jahuë bo jismanish ca jisti roha ini quiha toa jariapari ca arati quinia iquia. Jahuë jaria-jaria ma quiha. Jahuë jaria-jaria quinia tsi xo mana. Jahá tsi xo toa noba oquë-oquëria ca ofrenda ra. %OC Jabi jimí tsi ashimahacaxëti nori iniquë toa jahuë bo tëquë. Jabi jimi yama tsi bahuëhacatimaxëni xo jocha ra. Noba jocha masahi quiha Cristo jimi zNm Jaquirëquë jato arati tapas ja ashimani quiha jimí no. Jasca, jaxara ca jahuë bo tëquë ja ashimani quiha. M{ Ashimahax tsi quiha “Naa jimí tsi chitahëxëhi quiha Diós noqui xabahamati yoba ra” i nohiria bo qui ja niquë. iLK Jariapari tsi quiha nohiria bo qui Dios yoba tëquë Moisés yoaniquë. Yoaxo tsi quiha cabrito, vaca baquë, tihi cabo ja tëpasniquë. Rësoniquë yohina bo ra. Jaquirëquë jënëpaxa roihacacanish ca jimí tsi nohiria bo, Diós quënëhacani ca yoba bo, tihi cabo ja ashimaniquë. Lana shini, mëshi pistia, tihi cabá tsi jato ja ashimani quiha. K/ Jascaria ca quiniá tsi yohina tëpas-hacani quiha toa jariapari ca xabahamati quinia chitahëhuahacanox pari no. Rësoti pari ini quiha yohina. ]J3 Rësoyamapijano tsi mahitsa copiyama tsi xo toa ja quënëni ca papi, naa testamento cato. Chama yama. Jama, ja rësopino tsi chama jaya xo toa ja quënënina. Jaquirëquë jahuë jahuë bo bichi quiha nohiria. I9 Nicaparicana. Nohiria ba jabi tsi xo toa testamento icanai ca papi huishahaina rësonox pari. Toca tsi jato jahuë bo tëquë acani quiha tsohuëcara qui. Nohiria ba jabi quiha. Jabi rësoparixëti quiha nohiria, jahuë jahuë bo acacanox pari no. ¿Rësojaha? Toa nicaqui noa. {Ho Jatsi tsayacahuë. Oquë ca xabahamati quinia paxa ca otohi quiha Jesu ra. Otopama tsi noqui, naa Diós quënani cabo bësopaoma-xëqui, jahëpa Diós yoani jascaria. Noqui xabahamati quinia paxa ca Ototi Ibo-iboria tsi xo naa ra, nohiria ba jocha quëshpi ja rësoni iqui na. Toca tsi toa jariapari ca xabahamati quinia namá ca jochacanaibo ja paquëmani quiha. VG% Jabi toatiyá tsi jënima pi toa jabi bo iirohano tsi ¿jaboqui oquë-oquëria iyamayamahi ni Cristó noqui mëbihaina, ja rësoni cató no? Espíritu Santó tsi Dios qui jamë ja aniquë ra. Oquëria ca ofrenda ja ini quiha. Jasca, jocha yama ja ini quiha. Anomaria tsi xo toa no bax ja rësonina iquia. Ja tsi xo toa noba shina ó ca noqui rësomahai ca yoi ca jahuë bo bahuëti cato. Tocahi quiha jahuë jimi ra, bësohai ca Dios bax no bësono iquish na. ]F3
Jabi toa jariapari ca arati quiniá tsi quiha cabrito jimi, vaca baquë jimi, mëshahaca ca vaca baquë tsistë, tihi cabá tsi nohiria bo ashimahacaniquë jato bahuëti. Toca tsi jato yoi ca mëbihacani quiha. E% Jicoxo tsi quiha huësti roha tsi Dios iti-itiria qui Jesu jiconiquë. Jatini quiha jahuë yonoco ra. Jasca, jicopama tsi cabrito jimi, vaca baquë jimi, tihi cabo ja boyamani quiha, naa maí ca arati ibo-iboriá boni jasca cato. Jama, jahuë jimi yoi ja boniquë ra. (DI Joniquë noba Arati Ibo-iboria Jesucristo ra. Joxo tsi quiha noba arati quinia paxa ca ja chitahëhuaniquë. Toa quinia banahuaqui noa ra jaboqui. Jatsi nëa mai xo tsi jahuë yonoco jatihuahax tsi quiha mana ca oquë ca iti-itiria ca qui ja jiconiquë, naa joni bá acama ca qui. fCE
Jabi Dios arati quinia paxa ca jonox pari no tsi noqui jënima ini quiha toa jabi bo, naa oriquiti, jënë ashimahaina, tihi cabo. Jama, jaboqui niahacaxëti xo toa jabi bo iquia, xabahamati quinia paxa ca joni iqui na. BB} Jabi jisti-jistiria roha tsi xo toa jariapari ca arati iti-itiria. Arati quinia paxa ca qui noqui mëtohi quiha ra. Jabi toa siri ca quiniá tsi ofrenda bo, tëpas-hacanish ca yohina bo, tihi cabo Dios qui axo tsi quiha jari jato jocha nohiria bá shina-shinaniquë rë. Bahuëhacahama jato shina ini quiha rë. RA Toatiyá tsi toa iti-itiria roa ca qui jicotimaxëni nohiria bo iniquë. Roa quiha. Jabi Dios qui basimatimaxëni ja icani quiha rë. Dios qui no basimati mëtsanox pari no tsi toa jariapari ca arati xobo, jahuë yoba bo, jahuë jabi bo, tihi cabo jatihuahacati nori iniquë ra. Tihi ca tsi noqui jismahi quiha Espíritu Santo. K@ Jama, toa rotamë ca raiti oquëri ca naquëtë huëtsa qui jiconiquë toa arati ibo-iboria roha. Jatiroha ca barí tsi ja jicoyamani quiha. Xënipá ca huësti ca barí tsi quiha jamë tsi ja jiconiquë. Jicoxo tsi quiha Dios qui acacani ca jimi ja boniquë jahuë jocha, jahuë nohiria ba jocha, tihi cabo quëshpi na. W?' Toca tsi quiha jatiroha ca jahuë bo janahacaniquë toa arati tapasá no. Jatsi jatiroha ca barí tsi quiha toa jariapari ca naquëtë qui arati ibo bo jiconiquë jato nohiria bo bax jato yonoco ati. y>k Jatsi caja cacha nii iniquë ángel jisiria ca querubine bo, naa Dios iti obëso cabo. Jocha masahacahai ca iti maxëni ini quiha jato mëstë ca pëhi bo. Jabi toca tsi ja iniquë toa arati tapasá no. Yama xo xabaca tëxë bo yoati rë. =) Toa naquëtë́ tsi oro ca altar, incienso mëshati, Dios Chani jaya ca caja-cajaria, tihi cabo iniquë. Jabi oró tsi naa caja-cajaria rabahacani quiha. Jasca, jaxara ini quiha oro ca pitëxti, naa mana ax paquënish ca mapari jaya cato. Jasca, caja xara ini quiha Aarón yamaba coti jihui, naa nihipëhi joconi cato. Jasca, jaxara ini quiha toa dos ca maxax para bo, naa Dios yoba jayanish cabo. ~<u Jatsi naquëtë huëtsa ó tsi, naa rotamë ca raiti oquëri ca iniquë toa Dios iti-itiria. Roa toa iti ini quiha. w;g Tobi ini quiha jahuë arati tapasa. Tapas xara tsi quiha dos ca naquëtë bo iniquë. Toa jariapari ca naquëtë tsi quiha candelero, mesa, Dios qui acacani ca mapari, tihi cabo iniquë. “Arati iti” toa naquëtë quënahacani quiha. : Jabi toa jariapari ca xabahamati quinia no tsayaparino. Yoba bo, arati jabi bo, arati iti, tihi cabo toa jariapari ca quinia jayaniquë. O9
Jatsi nicaparicana. Toa Moisés arati quinia siri ratixëti nori ini quiha nohiria bo xabahamati quinia paxa cato i Dios ni quiha. Sirinani quiha toa jariapari ca arati quinia. Nati basima xo. 81 Toatiyá tsi jato jocha masaxëquia.Masaxo tsi jato jocha bo shina-bënoxëquia ra” nëa tsi Israél ca nohiria bo qui Dios nëcani quiha. )7K Toatiyá tsi jahuë xatë yoi tiisimayamaxëhi quiha nohiria, ëa ja cahëyoicaxëcanai iqui na.Jasca, ‘Ibo mi cahëti xo ra’ iyamacaxëcani quiha ëa yoi ja cahëcaxëcanai iqui na.Toatiyá tsi ëa cahëcaxëcani quiha nohiria bo tëquë, naa yonati bo, chama bo ri.
E~}}5|{lziyyZxx wcuu tsrrrqxqIpvooonRmmllskkj&iqhhgfoePdd`c|bbbEa{``_?^l]m\[ZZ\YsXX[W]VUTTSS`Q|PP4O?NLMM KKHJII HNGFFAEDDsDBAA3@?>==7< ;h:k988q77 6|4322711 00(/.S-,g+***%)(j&&h%%!$$
##"P!!{!) d ?/Y uX
?
" B]8)0X t ).Jatsi quiha, —¿Jënahuariahax raca Nazaret quima ax jia ca jona? —i Natanael niquë. Jatsi, —Jisi jopa —i ja qui Felipe niquë. gs I-Jatsi quiha Natanael Felipé bichi caniquë. —Noqui Xabahamati Ibo ë jisquë ra. Jabi naa joni yoati tsi no yoahacani quiha Moisés quënëni cato ó no. Jasca, ja yoati tsi quënëni quiha Dios Chani yoanish cabo ri. Jahuë janë tsi xo Jesu, naa José baquë quiha. Nazaret quima ax johi quiha —nëa tsi quiha Natanael qui Felipe nëcaniquë. jr O,Jabi Betsaida yaca quima Felipe joni quiha. Toa yacatá tsi racani quiha Andrés, Pedro ri. q ;+Jatsi huëaquë tsi quiha Galilea mai qui Jesu cacasniquë. Caxo tsi Felipe ja jisniquë. Jatsi, —E bëta johuë —i quiha ja qui Jesu niquë. Qp *Jatsi quiha Jesu qui jahuë rëquëmë ja bëniquë. Ja bëquë tsi quiha Jesú tsayaniquë. —Juan baquë Simón xo mia. Jaboqui janë paxa ca mi qui axëquia. Pedro mi quënahacaxëti xo —i quiha ja qui Jesu niquë. Jabi noba joí tsi “Maxaxa” Pedro janëhacani quiha. Felipe, Natanael, tihi cabo Jesú quënanina o -)Jasca, jisbaya tsi quiha jahuë rëquëmë Simón pari Andrés bichi caniquë. —Xabahamati Ibo no jisquë ra —i quiha Simón qui ja niquë. on Y(Jabi Jesu ya canish ca Andrés ini quiha, naa Juan chani nicanish cato. Simón Pedro noma quiha. !m ='Jatsi quiha, —¿Jahuënia tsi racahai, Maestró? —i jaca niquë Jesu qui. Jatsi, —Jisi bëcahuë —i jato qui Jesu niquë. Jatsi quiha ja bëta ja bocaniquë. Boxo tsi quiha Jesu racahai ca iti ja jiscaniquë. Jisi tsi ja bëta ja chitëcaniquë, yata ja ini iqui na. ~l w&Bopinaxo tsi quiha ja cho banahuacanaibo Jesú jisniquë. Jisi tsi, —¿Jahuë mëracanai? —i jato qui ja niquë. ak =%Jatsi Jesu quiha Juan rabë ca rabëti bá banahuaniquë ra ja yoani ca nicaxo na. j
$Niixo tsi quiha Jesu tarabihai ca ja tsaya-tsayaniquë. —Tsayacapa. Dios oveja tsi xo toa ra —i quiha jato qui Juan niquë. Pi #Huëaquë tsi quiha dos ca jahuë rabëti bo ya Juan nii iniquë. 3h a"Jatsi Jesu qui Espíritu Santo botëhai ca ë jisniquë. Ja tsi xo toa Dios Baquë ra iquia —nëa tsi quiha jato qui Juan nëcaniquë. Jesu jariapari ca banahuacanaibo bg ?!Jari jaha no pasohai ca Xabahamati Ibo ja iqui ca ë cahëyamaniquë rë. Jama, ë qui chaniniquë Dios, naa nohiria bo ashimati ëa raanish cato. “Espíritu Santo botëhai ca jisxëqui mia” i ë qui Dios ni quiha. “Botëhax tsohuëcara ó chitëxëhi quiha. Espíritu Santó tsi nohiria ashimahai ca tsi xo toa” i ë qui Dios ni quiha. f 3 Jatsi quiha Juán yoani ca tsi xo naa: —Espíritu Santo ë jisniquë ra, nai ax boto botëhai jascaria. Botëhax jahá tsi ja chitëniquë. Le Toatiyá tsi Xabahamati Ibo ja iqui ca ë cahëyamaniquë rë. Jama, jënë́ tsi ashimahi ë joniquë, Israél cabo qui mato Cristo jismaxëna —nëa tsi quiha nohiria bo qui Juan nëcaniquë. %d E Jabi mato qui ë yoani ca joni tsi xo naa, “E cho joxëhi quiha ëa oquë cato” i ë quë no. “E conox pari no tsi bëso ja iniquë” i ë ni quiha.
c Huëaquë tsi quiha ja qui Jesu johai ca Juán jisniquë. —Tsayacapa. Dios oveja tsi xo naa ra. Nohiria jocha bixëhi quiha. Vb ' Jabi ani Jordán rabëquëxë, naa Betania mai icanish cató tsi quiha ja qui raahacanish cabo Juán quëbiniquë. Toa xo tsi quiha nohiria bo ashimahi ja iniquë. Jesú jahuë yonoco chitahëhuanina .a WE cho joxëhi quiha ëa oquëria cato. ¿Jënahuariahax raca ja bax ë yonocona rë, iriama ca ë nori quëshpi na? —nëa tsi bëcanish cabo qui Juan nëcaniquë. ` Jatsi quiha Juán jato quëbiniquë: —Jënë́ tsi mato ashimaquia. Jama, mato xërëquë tsi bësohi quiha mato bëroma cato ra. ,_ S—Johai ca Xabahamati Ibo, Elías, Dios Chani yoati Ibo-iboria, tihi cabo iyamapiquí tsi ¿jëniriaxo tsi nohiria bo ashimahai pa? —i ja qui jaca niquë. J^ Jatsi quiha fariseobá raahacanish cabá nicatëquëniquë: ] Jatsi Juán quëbiniquë: —Xabachá ca quënahai ca ëa xo naa. Shomahuahacacahuë, Ibo johai ca bax na iquia ra. Jabi siri tsi quiha ëa yoati tsi Isaías yamabo, naa Dios Chani yoanish ca chaniniquë, naa ë conox pari no —nëa tsi Juan nëcaniquë. /\ YJatsi quiha, —¿Tsohuë cara ni mia ra? Noqui yoahuë, noqui raahax cabo no quëbino iquish na. ¿Japa mia ti? ¿Jënihai ra? —i quiha Juan qui jaca niquë. [ 7Jatsi quiha, —¿Tsohuë cara ni mia sa? ¿Elías ma ni mia ra? —i ja qui jaca niquë. Jatsi quiha Juán quëbiniquë: —Elías ma xo ëa —iquiina. Jatsi, —¿Diós raahai ca chani yoati Ibo-iboria ni mia sa? —i jaca niquë. —Toa ma xo ëa ra —i Juan niquë. gZ I—Cristo, naa jaha ma pasohai ca Xabahamati Ibo ma xo ëa ra —i jato qui Juan niquë. RY Jabi arati ibo bo, jato mëbicanaibo, tihi cabo quiha Jerusalén ca jodioba chama bá raaniquë Juan qui. Jato ja raacaniquë Xabahamati Ibo ja iqui ca nicati. Jatsi Juan ja nicacaquë tsi quiha, X 9Yama tsi xo toa Dios jisnish cato. Jabi Dios noqui cahëmanish ca tsi xo toa jahuë Baquë yoi roha, naa Dios tahë cato. Cristo yoati Juan chaninina hW KJabi jariapari tsi quiha noqui jodiobo qui Moisés yamabá yoba aniquë. Noqui quësohi quiha toa yoba rë. Jama, mai qui Jesucristo joni iqui tsi Diós noqui noihaina, jahuë jabija ca Chani, tihi cabo cahëyoiqui noa ra. ~V wAnomaria tsi xo noqui Cristó noihaina ra. Ja noihai iqui tsi no shomahuariahacaniquë ra, naa noqui tëquëta. DU Jabi Cristo yoati tsi Juan nëcaniquë: —E cho joxëhi quiha ëa oquë cato. E conox pari no tsi ja iniquë. Jasca, mato qui ë yoani ca joni tsi xo naa —i Juan niquë Jesu yoati na. T Jabi joni naa Chani icanai ca manëniquë. Joni manëhax noqui xërëquë tsi quiha ja racaniquë. Jatsi jahuë oquë no jisniquë, naa ja qui jahuë Jahëpá acacanish ca oquë jiaxëni cato. Jasca, Dios baquë huësti ca ja iqui iqui tsi anomaria jahuë oquë ini quiha ra. Ja quëshpi tsi nohiria bo noiti cahëxëni ja ini quiha. Jasca, jabija ca chaniti cahëxëni ca ja ini quiha. 'S I
Jatsi cotëquëhi quiha chahahuahi na. Jamëri tsi xo naa cohaina ra. Noba jahëhuá comahai ca jascaria ma xo ra. Nohiria jaha quëëhaina, bënë bá saihuacatsaina, nëca tsi quiha Dios baquë bo manëyamacani quiha. Jama, Dios tsi xo toa jato Comati Ibo-iboria. Joni Jesu manënina 9R m Jama, nohiria bá Chani icanai ca biquë tsi jato qui chama ja aniquë Dios baquë bo manëti. Jahuë baquë bo manëcani quiha Xabahamati Ibo ja nori ca ja chahahuacaquë no. Q + Jasca, jahuë maí ca nohiria bo, naa jodiobo qui ja joniquë. Ja joquë tsi quiha jahuë jimibá biyamaniquë pë. Jato qui yoi ja ini quiha. P +
Noba maí tsi quiha Chani icanai ca racaniquë; naa noba mai nëhohuanish cato. Jama, tsohuë ja iqui ca nohiria bá cahëyamaniquë rë. $O C Jabija ca Huëa-huëaria ca tsi xo toa mai qui jonish cato. Joxo tsi quiha jatiroha cabo qui jabija ca huahuahi quiha, nohiria bá Dios cahëno iquish na. eN EJabi Huëa inish ca Juan iyamaniquë. Jama, Huëa inish ca yoati chanihi quiha ja joniquë. 0M [Jesucristo, naa Huëa inish ca yoati tsi nohiria bo yoahi quiha Juan joniquë. Joxo tsi quiha Dios Chani ja yoaniquë, Huëa inish ca qui nohiria chitimino iquish na. RL Jatsi jahuë Chani bëhai ca Diós raaniquë, naa Juan icanai cato. &K GTsëmó ca nohiria bo jabija ca Chani jismahai ca Huëa ca tsi xo naa ra. Jabi naa Huëa nocahuayama-pistiariaxëhi quiha tsëmo ra. Dios Chani chitahënina &J GJatiroha ca ja bësomaniquë ra, Bësomati Ibo-iboria ja nori quëshpi na. Jasca, jatiroha ca nohiria qui huahuahi quiha jahuë Chani, jabija ca jismahi na. OI Jatiroha ca ja nëhohuayoniquë ra. Jasca, yama tsi toa ja ayamanina. *H QJariapari tsi Dios ya ja iniquë. $G EJariapari tsi Cristo, naa Chani icanai ca iniquë. Toatiyá tsi yama mai iniquë. Jabi Dios ya ja iniquë. Jasca, Dios ja iniquë ra, naa Chani inish cato. @FyJabija ca quima pi mato ó ca huësti ca casono tsi toa nohiria mëbiriaxëti xo toa jahuë jocha quima casomapihai cato. Jahuë yoi ca quinia bo quima pi jochahai ca bësomaquí tsi toa nohiria xabahamahi quiha. Tënëtiya qui cayamaxëhi quiha ra. Toca tsi masahacaxëhi quiha jahuë huëstima ca jocha.EbD=Jatsi ja bëhoxtëquëniquë. Jatsi anomaria oi ini quiha. Saitëquëtsi bimi ni quiha. CJabi noqui jascaria Elías yamabo iniquë. Dios qui ja bëhoxrianiquë oi iyamano. Jatsi tres año y medio no tsi yama oi ini quiha. ByJatsi mato jocha bërohuanacana. Bëhoxcana jënimahuahacati. Chamaxëni tsi xo toa mëstëxëni ca joni bëhoxhaina. A%Ma chitimipino tsi jënimahuahacaxëhi quiha toa iquihai cato, naa ma bëhoxhai cato. Jasca, masahacaxëhi quiha toa ja ani ca jocha bo ri. )@K¿Toá ma ni mato iquicanaibo? Tsohuëcara pi iquiyoino tsi yosibo ja bax quënacana, ja bax bëhoxti. Bëhoxquí tsi ja qui xëni japacana Ibobá janë́ no. ?
¿Tsohuë ni toa tënëhai cato? Dios qui ja bëhoxti xo. ¿Tsohuë ni toa ranihai cato? Ja quëquëno. Dios ja oquëhuano. o>W Jasca, mahitsa tsi Dios janë iyamacana, ëbë xatë bá. Chanihi tsi “Dios bësojo xo tsi mia parayamaquia ra” iyamacana. Naipa, mai, jahuëcara ca huëtsa cato, tihi cabá tsi jurar-ayamacana chaniquí na. “Aquia” iquí tsi mato joi ma jatihuati xo. “Ayamaquia” iquí tsi mato joi ma jatihuati xo. Tocapihi tsi quësohacayamaxëqui mato. S= Ma shina-bënoyamano. Shomahuahacahax cabo tsi xo toa tënë-tënëhax cabo iqui noa. Jabi tënëniquë Job yamabo. Tënëhi tsi ja yosanayamani quiha. Jarohari tsi Diós toa joni shomahuaniquë. Tihi ca jahuë bo cahëqui mato iquia. Ja iqui tsi shinajiaxëni ca xo Dios iqui noa. Noiquí tsi Job yamabo ja shomahuariani quiha. a<;
Jabi Dios Chani yoanish caba jabi tsayacahuë. Tënëpama tsi ja yosanayamacani quiha. {;o Jasca, quësonabëquiyamacana, ëbë xatë bá, Diós mato copiyamano. Tsëquëti basima xo toa ja copihaina ra. O:Yosanayamacana. Chamacana, basima tsi Ibo johai ca nori quëshpi na. =9sYosanayamacana, ëbë xatë bá. Basima tsi xo noba Ibo johaina iquia. Huai ibo tsayacahuë. Yosanayamaquí tsi tësatiya manahi quiha. Jasca, oi ó pasohi quiha banahax na. -8SMato ti tsi xo toa shinajiaxëni ca acascanaibo. Mato ti tsi xo toa jato ati ibo bo iquia. Chamayamaca xo rë, mato jënëmaxëna. Yosanayamahaina — Bëhoxhaina 73Rani tsi huëstima ca año bo raaqui mato nëa mai xo na. Jaboqui narisyamaqui mato. Huëstima tsi xo toa mato ranihuati jahuë bo. Xoaxëni ca chancho jascaria xo mato. Mamë roha shinaqui mato pë. Jaha bësopa. Chancho jascaria tsi xoaqui mato, tëpasti bari quëshpi na. G6Mato yonati ba saldo bo chitiaqui mato pë. Mahitsa mato bimi bëro tësacani quiha ra. Jato joi nicacahuë. Mato qui quësocani quiha ra. Jabi jato joi nicahi quiha Ibo-iboria ca Dios ra. D5Pohinahi quiha mato plata, mato oro ri. Toa pohí tsi jismahacaxëhi quiha mato huashicoxëni ca jabi iquia. Parata jascaria quëyohacaxëqui mato ra. Jasca, ma catiahai ca copixëni ca jahuë bo tahëhax tsi copihacaxëqui mato ra. Jaroha ca barí tsi anomariaxëhi quiha toa mato pasomaha catiaha ca copi iquia. 4 Jaboqui mahitsanahi quiha mato parata. Mahitsa tsi xo toa mato sahuëti copixëni cabo, naa jotoró pini ca sahuëti jascaria. "3 ?Ea nicaparicahuë, mato rico ca nohiria bá. Aracahuë iquia. Huini-huinicahuë iquia. Tsëquëti basima tsi xo toa ma tënëhaina ra. Noitiria xo mato. L2Jabi jia ca pi ati cahëhi tsi jochaqui mato ma ayamaquë no.1Jama, mamë oquëhuaqui mato pë, “Nëca tsi axëquia ra” i ma quë no Dios shinahaxma. Toca ca chanihai ca tsi xo anoma iquia. 0Jama, Ibo Dios qui pi jiano tsi “Tocaxëquia, nëcaxëquia, bësopihi na” i no ti xo. Jënima tsi xo toa no yoahaina. /¿Jënahuariaxo ma ashariti ca ma cahëna? Cohi jascaria xo noa ra. Jisiquihax tsi yamatapihi quiha. Toca xo no bësohai ri. P.
“Jaboqui, huëaquë ma ni, naa yaca qui caqui noa ra, yonocohi na” ¿ii ni mato pa? “Toa xo tsi huësti año raaxëqui noa parata bixëna” ¿icanai sa? Ea nicaparicahuë, tocacanaibá. N- Huësti ca roha tsi xo toa nohiria bo qui yoba anish cato ra. Jasca, huësti ca roha tsi xo toa nohiria bo Copiti Ibo-iboria, naa noqui xabahamati mëtsa cato. Jahuësti tsi xo toa nohiria quëyoti mëtsa cato. Jatsi quiniacaxëcahuë. ¿Jënahuariaxo raca mabë xatë bo ma ocahuana? Jaboqui — huëaquë — bari huëtsa , Mabë xatë bo ocahuayamacana, ëbë xatë bá. Jabi Dios yoba pasomaha chaniqui mato rë, mabë xatë bo ma ocahuaquë no. Dios yoba ocahuahi quiha jabë xatë ocahuahai cato iquia, “Noinacana” i jahuë yoba ai iqui na. “E qui yoi tsi xo toa yoba” iipiquí tsi Dios yoba ocahuaqui mato ra. Tocapiquí tsi nicayamaqui mato. Toca tsi “Dios yoba oquë xo noa” iqui mato pë. +
Ibo Dios bësojó tsi mahitsa ca ma manëno tsi mato oquëhuaxëhi quiha Dios. Mato mëbixëhi quiha. Mabë xatë bo ocahuahaina 1*[ Cohuëcana, yoi ca ma ani quëshpi na. Aracahuë. Huinicahuë. Jasca, aracanaibo manëxëti xo toa tsiricanaibo. Cohuëxëni cabo manëxëti xo toa ranicanaibo iquia. -)SDios qui basimacana. Ja qui pi ma basimano tsi mato qui basimaxëhi quiha jaa ri. Mato jabi yoi ca bahuëcana, dos ca shina jaya cabá. Jia ca ó roha quëëcana. h(IJatsi Dios qui mamë mëacana. Yoshi pasomahacana. Tocapimano tsi mato quima jabaxëhi quiha. d'AJasca, yoi ca ó pi no quëëno tsi jahuë chamá tsi noqui mëbihi quiha Dios no jochayamano iquish na. “Jamë oquëhuaxëni cabo pasomaha xo Dios; jama, noitiria cabo mëbiti nori” ii quiha Quënëhacanish cabo. #&?Quiniacaxëcahuë. “Ranoxëni tsi xo toa no nohó ca bësohai ca Espíritu Santo” ii quiha Quënëhacanish cabo. Yoi ca pi ma ano tsi cahëhi quiha. y%kMaí ca jabí-naxëni xo mato pë, naa joni huëtsa ya jobonacatsai ca ahui jascaria. Maí ca jabi pi noihi tsi Dios pasomaha xo mato. Maí ca jahuë bo, maí ca jabi bo, tihi cabo pi noihi tsi ¿jënahuariahax raca Dios rabëti bo imana? 1$[Jasca, Dios ma nicano tsi mato qui ayamahi quiha, anoma ca ó ma quëëhai iqui na. Mato noma jabi quëshpi roha tsi bicasqui mato pë; mamë ranihuahacati roha nori. #%Binoma ca jahuë bo ó quëëqui mato pë. Jatsi jahuë ibo acasqui mato pë bixëna. Nohiria huëtsa ba jahuë bo ó quëëmisxëni xo mato. Biyamapiquí tsi joi mëratsaqui mato rë, bicasquí na. Jama, jaha ma quëëhai ca biyamaqui mato, ma bëhoxyamahai iqui na. " 5¿Jënihax tsi iquinabëquicanai rë? ¿Jënixo tsi joi mëracanai rë? Mato noma jabi tahëhax tsi huëstima tsi xo toa jaha ma quëëhaina iquia. A!{Jasca, jia tsi xo toa nohiria rabënamacanaibo. Jato iqui tsi jia tsi racanabëquiti mëtsa xo nohiria bo ra. Jatsi oquë tsi xo toa nohiriá jia ca acaina jabë xatë bo bax na.) KJama, Dios mana ca tiisi tsi xo yoi yama. Jayapihi tsi iquinayamaxëqui mato. Ishima ixëqui mato. Toa tiisi pi jayaquí tsi Dios yoba nicaxëqui mato. Nohiria noixëqui mato. Huëtsa bo mëbixëqui mato. Shina rarinamahai ca iyamaxëqui mato. Paraxoma tsi Dios Chani yoayoixëqui mato. F Anoma tsi xo mabë xatë bo qui yosanahaina. Jasca, anoma tsi xo mamë ma oquëhuahaina. Tocapimano tsi anomariaxëhi quiha toa mato xërëquë ca iquinahaina, jatiroha ca yoi ca acai ri. /Dios quima joyamahi quiha toca ca tiisi ra. Nohiria ba tiisi roha xo toa. Mato noma jabi quima johi quiha. Yoshi tsi xo toca ca tiisi ibo iquia. 5 cJama, caxahax pi mato xatë bo qui yosanahi tsi “Tiisi xo noa” iyamacana ra. “Oquë xo noa” iipiquí tsi jabija ca tiisi jayama xo mato ra. Quiahai ca tsi xo toa. C
¿Toá tsi mato xërëquë ma ni tiisi-tiisiria cato? Jatsi jahuë jabi jia ca ja jismano, jia ca ja acai cató no. Jahuë tiisí tsi ishima tsi nohiria bo ja mëbixëti xo iquia. dA ¿Jënahuariaxo raca dos ca bimi jamëri ca jihuí saihuana, ëbë xatë bá? Jahuë noma bimi roha saihuahi quiha. Jasca, jihui bimi saihuatimaxëni tsi xo uva nishi ri. Jascaria, paó tsi huahuabëquinayamahi quiha jënë jia cato, jënë yoi cato ra. Japi noba janá tsi yoi ca chanihi tsi ¿jënahuariahax jia tsi no chanina? Jabija ca tiisi U# ¿Paó tsi huahuabëquinahi ni jënë jia, jënë yoi cato? Iyamahi quiha. zm
Jasca ca janá tsi yoi cato, jia cato, tihi cabo chaniqui noa pë. Anoma quiha. No tocayamano, ëbë xatë bá. Noba janá tsi Dios oquëhuaqui noa. Jasca, noba janá tsi noba xatë, naa Dios jariá tsi nëhohuahacanish ca ocahuaqui noa pë. =sJama, yama tsi xo toa jahuë jana raëhuati mëtsa cato iquia. Yoixëni tsi xo toa noba jana ra. Pasimahacatimaxëni quiha. Pahëxëni ca rono jana jascaria tsi xo toa ja acaina. Jabi yohina raëhuati mëtsa xo joni bo. Jasca, isa bo, rono bo, sanino, tihi cabo raëhuati mëtsa ca xo. Ja raëhuahacayocani quiha. $A¿Japa chihi jana? Anomaria ca xabaca ca chihi tsamiti mëtsa tsi xo toa chihi jana pistia iquia. Toca xo noba jana yoi ri. Anoma quiha. Noba jabi tëquë yoshihuati mëtsa xo ra. Noba yora xatë bo oquë tsi xo toa ja yoi ca acaina, tënëtiya quima jahuë chama ja bichi iqui na. MJasca, pistiaria tsi xo toa noba jana ri, chama jaya ca racana ra. 7gJasca, barco ri. Pistiama tsi xo toa jahuë yora. Chamaxëni ca yoshiní tsi raahacahi quiha. Jama, chiboohati pistiá tsi rëboohaqui quiha ibo, ja cacatsai ca quiniá no.
Jabi caballo jana xara freno, naa rëboohati janaqui noa. Toca tsi jahuë yora rëboohabonaqui noa, naa no cacatsai ca quiniá no. Noba janá tsi jochaqui noa rë, noqui tëquëta. Huëstima tsi xo toa noba jana jochahaina rë. Jahuë janá pi yoi ca yoayamahi tsi jochayamahai ca mëstëxëniria ca nohiria tsi xo toa iquia. Jahuë yora xatë bo tëquë chitiati mëtsa xo, jochayamati. 1Ichariama ixëti xo mato ó ca tiisimacanaibo iquia, ëbë xatë bá, nohiria bo oquë tsi noqui rëquëninicanaibo Diós copixëhai quëshpi na. $AJapi jia ca ma ayamano tsi bësoyama ca mahitsa tsi xo toa ma chitimihaina iquia. Shina yama ca yora jaharisi tsi xo toca ca chitimihaina; chamayama.,Q¿Japa Rahab yamabo, naa joni mëtsaxëniria cato? ¿Ja ani cató tsi mëstë ja tocahaca-yamani? Dios qui jia ini quiha toa ja anina ra, naa Josué yamabá raani ca jotamiscanaibo ja jonëmanina. Jonëmaxo tsi quiha quinia huëtsa tsi jahari jato ja raaniquë, ja acacayamacano iquish na. j
MJisi. Ja acai cató tsi mëstë tocahacahi quiha nohiria, ja chitimihai ca roha ja nomari. ; oJa tsi xo toa “Dios qui Abraham chitiminiquë. Ja chitimihai ca iqui tsi mëstë ja tocahacaniquë” i Quënëhacanish cabo niquë. “Dios rabëti” ja quënahacani quiha. o W¿Tsayayamacanai? Altar ó tsi jahuë baquë ati janapama tsi jia tsi Dios qui ja chitiminiquë. Toca tsi yonoconabëquiniquë ja chitimihaina, ja acaina, tihi cabo. Ja ani cató tsi jatihuahacani quiha Dios qui ja chitimihaina. q
[Noba naborëquëbo Abraham no tsayano ra. Altar ó tsi jahuë baquë Isaac ja janani quiha, acacati, naa Diós bënani jascaria. Jabi toca tsi Abraham mëstëhuahacani quiha, ja ani cató no. Dios qui jia ini quiha ja anina iquia. Jisa yoyoxëni ca cahëtimaxëni cabá. Mahitsa tsi xo toa Dios qui ma chitimihaina ra, jia ca ma ayamaquë no. Anoma quiha. 9k“Huësti ca Dios yoi chahahuaqui noa ra” ¿ii ni mato sa? Jabi jënima tsi xo toa ma yoahaina. Raquëhi tsi tocacani quiha yoshi bo ri iquia, mahitsa ja yoacanai ca nori. `9Jabi ¿jënixëhi ni maí ca nohiria bo toca ca chahahuahai ca tsayahax na. “Mia tsi xo toa chahahuarohahaina pë. Ea ti tsi xo toa nohiria bo mëbihaina ra” iyamayamacaxëcahi ni? “Chahahuahai ca ë nori ca mato jismaxëquia, nohiria bo ë mëbihai cató no. ¿Mato tsa ni? ¿Jënahuariaxo raca chahahuahai ca ma nori ca ma jismana, nohiria bo mëbiyamapiquí na” icaxëcani quiha. Jabi tocacaxëcani quiha pë, mëbiyamahai ca chahahuahai ca yoati na ra. Jascaria, mahitsa tsi xo Dios qui ma chitimihaina, nohiria ma mëbiyamaquë no. Toca ca chitimihai ca tsi xo bësoyama, mahitsa quiha. a;Jabi noitiria ca xatë ma bëchamitsa, naa raiti yama cato, paxnahai cato. Toa nohiria pi ma mëbiyamano tsi ¿mahitsa ma ni mato chani, naa “Jia tsi catá. Mimë yohohuë. Mimë sëyahuë” i ja qui ma quë no? oWJatsi quiniacaxëcahuë. Jia ca pi ma ayamano tsi mahitsa tsi xo ma chahahuahaina iquia, ëbë xatë bá. Mahitsa tsi xo “Chahahuaquia” i ma aina. ¿Jënahuariaxo raca Diós mato xabahamana, toca tsi ma chahahuaquë no? S
Jabi ma noipiyamano tsi mato noiyamariaxëhi quiha Dios ri, nohiria bo ja copixëquë no. Jama, ma noipino tsi mato shinaxëhi quiha Dios. Dios copi qui raquëyamaxëqui mato ra. Jabi jia ca jayahaina )K Jatsi quiniacaxëcahuë. Jia ca chanicana iquia. Jia ca acana, Dios yobá tsi ma copihacaxëhai quëshpi na. Jocha quima noqui paquëmahai ca yoba tsi xo naa. z m ¿Jasca, yoba Ibo pasomaha jochayamayamahi ni? “Joni ayamahuë” inish ca tsi xo toa “Joni huëtsa ahui biyamahuë” inish ca jasca cato. Jabi joni huëtsa ahui ma biyamamitsa. Jama, joni pi aqui tsi Dios pasomaha jari jochahi quiha. ta
Tsayacahuë. Jatiroha ca Dios yoba pasomaha jochahi quiha toa Dios huësti roha ca yoba nicayamahai cato. ~3 Jama, oquë tsi huësti ca nohiria pi otohi tsi jochaqui mato. Tocapimano tsi mato qui quësohi quiha Dios Chani. “Jocha tsi xo toa” ii quiha. e}CJaha bësopa. Quënëhacanish cabo ó ca yoba oquëria ca ma ati xo iquia. Toa yoba pi ma nicano tsi anomariaxëhi quiha ma acaina. Jabi “Mabë xatë bo noicana, mamë ma noihai jascaria” ii quiha toa yoba ra. g|GJasca, jato tsi xo toa Cristo janë, naa ma banahuahai ca janë pasomaha chanicanaibo iquia. M{Jama, naa noitiria ca joni bërabihuaqui mato pë. Mato nicaquia. ¿Tsohuë ni toa mato qui yosicanaibo ra? ¿Chama bo qui mato boyamayamacahi ni toa rico cabo? ¿Mato qui quësoyamayamacahi ni? 0zYEa nicaparicahuë, ëbë xatë bá. ¿Noitiria cabo Diós biyamayamani, oquëhuaxëna? Dios qui copixëni tsi xo toa ja chahahuacanaina iquia. Diós jato biniquë ra. Ja otohai cató ca jahuë bo jato qui acatsi quiha ibohuati, “Tocaxëquia ëa noicanaibo bax na” i ja ni quëshpi na. y5Tocapiquí tsi ¿rabë ca maxo bo, naa huësti ca oquë cato, huësti ca iriama cato, ayamayamacanai? ¿Anoma ni toca ca ma acatsaina? Anoma quiha. {xoJa jicocaquë tsi sahuëtiria jaya ca ma otocasmitsa, oquë ja nori quëscahuaquí na. Jaha tsi “Naa oquë ca tsahoti tsi tsahotsina” iqui mato pë. Jama, “Toá tsi tsahohuë ra. Napatá tsi tsahohuë” iqui mato rë noitiria ca qui. OwJabi mato arati xobo qui rico ca jicomitsa. Oro ca mëquëraati, sahuëti jiaria cato, tihi cabo sahuë johi quiha. Jasca, ja bëta noitiria ca joni jicomitsa jaa ri, naa raiti chëquë jaya cato. Kv Nohiria bo pi mëbiquí tsi jato oquëxhuayamacana, nohiria huëtsa oquë ja nori quëscahuaquí na. ¿Jënahuariahax raca ma tocana, Jesucristo, naa noba Ibo-iboria chahahuahi na. Anoma quiha. Ru Jia pi chahahuahi tsi bënë imanish cabo, yoma bo, tihi cabo ó bësoxëqui noa tia, ja biniacaquë no. Jia pi chahahuahi tsi quiniaxëqui noa, jochahuaxëni cabá noqui yoshihuayamano iquish na.t !Jabi “Chahahuariaquia” i nohiria mitsa. Jama, yoi ca pi chaniquí tsi jamë parahi quiha. Mahitsa tsi xo ja chahahuahaina iquia. Fs Jama, rani-ranixëhi quiha toa Dios Chani tsayahai cato, naa jahuë yoba acai cato. Jocha quima paquëmahai ca tsi xo Dios Chani ra. Toa yoba no nicati xo. Nicaxo tsi no shina-bënoyamano. Fr Tsayaxo tsi jahuë jaria yoi ca shina-bënotapihi quiha pë. nq WMahitsa bëisiti tsayahai ca jascaria tsi xo toa toca ca nicahai cato. Jahuë bëmana tsayahi quiha. zp oDios Chani nicaxo tsi ja yoahai ca acahuë. Mamë paraqui mato pë, jahuë yoba ma ayamaquë no, nicaxo na. `o ;Japi jatiroha ca jabi yoi cato, jatiroha ca jocha, tihi cabo niacana. Niaxo tsi Dios Chani ma bino, naa mato shina ó banahacanish cato. Ishimaxo tsi toa Chani ma biti xo. Mato shina xabahamati Chani tsi xo naa ra. In
Caxapiquí tsi ¿jënahuariaxo raca Dios jabi jia ca ma jayana? m ;E yoahai ca ma cahëno, ëbë xatë bá. Mëri tsi Dios Chani nicati xo jatiroha cabo iquia. Shinahaxma pari tsi chaniyamacana. Caxatapiyamacana. l 1Jabi jahuë shinaná tsi jahuë xocobo Diós noqui manëmaniquë ra, jahuë jabija ca Chaní no. Toca tsi jahuë xocobo paxaria cabo manëqui noa, jahuë́-na bo ixëna. Ja nëhohuani ca jahuë bo tëquë oquë xo noa, Dios qui no acacani iqui na. Jabija ca chahahuacanaibo Uk %Mana quima ax johi quiha jatiroha ca noqui acacani ca jahuë jia cabo. Naa shoma bo noqui aqui Dios ra, naa naipá ca huishti bo, oxë, bari, tihi cabo nëhohuanish cato. Rarinatimaxëni tsi xo Dios; jahuë jabi quiha. Bari, oxë, tihi cabo tsi xo rarina-rarinahaina, baquish-huahaina. Jama xo Dios. Rarinayamahi quiha. Mëstë xo. 8j mMa parahacayamano, ë noihai ca xatë bá. i /Jatsi anihi quiha toa yoi ca ja acatsaina rë. Jatsi jochamahi quiha rë. Anixo tsi namëxëhi quiha. Toca tsi Dios quima aquëquëhi quiha rë. Lh Jama, jochati tanamahacahi quiha nohiria, yoi ca ó ja quëëquë no. Toca tsi ninihacahi quiha yoi ca ati. Jatsi ja qui jianahi quiha toa yoi ca ja acaina rë. Ja tsi xo toa noqui jochamahaina. 1g ]
Jabi jochati pi tanamahacahi tsi “Ea tanamahi quiha Dios rë” iyamacana. Yoi ca ati ninihacatimaxëni tsi xo Dios ra. Jascaria, nohiria tanamayamahi quiha jochati. ff G Shoma tsi xo toa tënëhai ca joni, ja tanamahacaquë no. Ja tanamahacaquë tsi toa joni oquëhuaxëhi quiha Dios. Premio, naa corona jasca ca bëboxëhi quiha. Noicanaibo bësomaxëhi quiha Dios, ja yoani jascaria. 9e m Matoroco bari no tsi anomaria tsi xo bari huao. Joa mëshahi quiha. Jatsi mai qui paquëhi quiha joa. Yama tsi xo. Jabi toca tsi quëyohacaxëhi quiha rico ca ri, yonocohi na. "d ?
¿Jënahuariahax raca rico ca ranina, Dios bësojo ax tsi mahitsa ca ja nori ca ja jismahacani iqui na? Huinocaxëhi quiha rico cato, nihi joa jascaria. qc ] Jabi ranixëti xo toa noitiria ca chahahuahai cato, Dios bësojo ax ja oquëhuahacani quëshpi na. +b QToca ca joni tsi xo rabë ca shina jaya cato. Jahuë quinia cahëtimaxëni ca tsi xo naa pë. Ibo Dios quima jahuëcara biti ó pasoyamati xo toca ca joni iquia. a -` UJama, bëhoxhi tsi ja qui chitimiyoicana, mato qui ja ati ca ó pasohi na. Jaha pasoyamahai ca tsi xo toa yoshiní tsi nia-niahacahai ca ianë́ ca choca jascaria. 1_ ]Tiisi pi naris-hi tsi Dios qui bëhoxcana. Jatiroha cabo qui tiisi axëqui Dios, huashiyamahai ca ja nori quëshpi na. Mato raahayamaxëhi quiha, ma bënaquë no. ^ 'Mato tënëti chama ani-aniriano ra. Toca tsi jiaxëni ca jabi-jabiria jayaxëqui mato. Toca tsi rohahuariahacaxëqui mato, Dios yonoco ati. Y] -Ma chitimihai ca tanamahacano tsi oquënaxëhi quiha mato tënëti chama iquia. v\ gRanicana, ëbë xatë bá, ma tanamahacaquë no. Huëstima tsi xo toa jamëri ca tanamahacahaina iquia. O[ Santiago tsi xo naa mato joihuahaina. Dios, Ibo Jesucristo, tihi caba yonati ca ëa xo naa. Jabi nëama ca pacanamahacanish ca jodiobo, naa chahahuacanaibo qui naa carta raaquia. Dios quima ca tiisi ,ZS
Diós mato tëquë shomahuano.Y
Mato rëquëninicanaibo, toá ca chahahuacanaibo, tihi cabo joihuaquia. Jasca, mato joihuahi quiha nëá ca Italia maí ca xatë bo ri. zXm
Jasca, preso quima Timoteo paquëmahacahi-taquë ra. Mëri pi ja jono tsi bëxëquia mato qui ë shishoquë no. jWM
Jabi tëtëcariama xo naa ë quënëhana, ëbë xatë bá. Jia tsi naa chani ma nicano ra. XV)
Jatsi nohiria bo ranihuahai ca Diós mato shomahuano, jia tsi jahuë shina ma ano iquish na. Jahuë Jesucristó tsi noqui ja jabihuano ra ja qui jia ca iti. Jasca, Jesucristo ocahuahacano ra. Iquë. Amén. \U1
Jabi noba Jesucristo Diós bësotëquëmaniquë ra. Ja ini iqui tsi no noho Bësoti Ibo-iboria ja manëni quiha. Jasca, jahuë jimí tsi toa i-ipaohai ca xabahamati quinia paxa ca chitahëhuahacani quiha. UT#
Jasca, Dios qui bëhoxcana, mëri tsi jahari mato qui ë jono. Joihuahaina S-
No bax bëhoxcana. Jaboqui yama tsi xo toa noba shina ó ca jahuë bo noqui quësohaina iquia. Jatiroha cató tsi jia ca roha acasqui noa. 5Rc
Jasca, mato rëquëninicanaibo nicacana. Mato pi ja yobacano tsi nicacana. Jia tsi mato shina ó bësocani quiha ra. Jabi Dios qui jatiroha ca jahuë bo ja bërohuacaxëcanai ca iqui tsi anomaria tsi xo toa mato ó ja bësocanaina. Jatsi jato yoba pi ma banahuano tsi ranixo tsi jato yonoco acaxëcani quiha. Jama, jato yoba pi ma nicayamano tsi cohuëcaxëcani quiha. Tocapimano tsi ¿jënihuariaxo mato ja mëbicana ra? 8Qi
Jasca, jia ca ati shina-bënoyamacana. Huëtsa bo mëbicana. Tihi cabo tsi xo toa Dios no ranihuahai ca ofrenda bo iquia. Tëpas-hacanish ca yohina bo ó quëëyamahi quiha. 7Pg
Jatsi Jesucristó tsi jia tsi Dios no ocahuano iquia, noba janá no. Dios qui no acai ca ofrenda quiha. Jasca, noba janá tsi Dios oquë nohiria huëtsa bo no cahëmati xo. }Os
Jabi naa maí tsi yama tsi xo noba racati-racatiria ra. Noba mana ca iti-itiria ó quëëqui noa naa rëquë cato. N
Jatsi noba mahitsa ca yoba bo, jabi bo, tihi cabo no jisbëriano Jesu qui caxëna. Caxo tsi ja bërabihai ca no xatënano noqui ri. zMm
Jascaria tsi yaca cacha xo Jesú tënëniquë jaa ri, jahuë jimí tsi jato jocha quima nohiria bo bahuëxëna. Lw
Jabi toa jodioba quiniá tsi yohina tëpas-hi quiha arati ibo-iboria. Axo tsi toa iti-itiria roa ca qui jahuë jimi bohi quiha nohiria ba jocha quëshpi na. Jatsi yaca cacha ca nabiri xo tsi toa tëpas-hacanish ca yohina yora bo mëshahi quiha. K!
Jabi altar jaya xo noa, noqui Cristo banahuacanaibo ri, naa Jesu acacani ca crúz. Ja tsi xo toa noqui chamahuahaina, piti yoi ja nomari. -JS
Ja iqui tsi jamëri ca chaní tsi janyama mëpihacayamacana, naa piti yoati na. Oquë tsi xo toa Dios noihai cató tsi chamahuahacahaina iquia. Noba piti yoi tsi xo toa ra. Jama, tobi xo toa piti yoba mahitsa ca banahuacanaibo. Toca ca yobá tsi mëbihacapistiayamariacaxëcani quiha iquia. I{
Jasca, rarinatimaxëni xo Jesucristo ra. Jatiroha ca bari jaharisi tsi xo, jaboqui, huëaquë, xëni huëtsá no. CH
Jasca, mato rëquëniniti ibo bo, naa Dios Chani mato tiisimanish cabo shinacana. Dios bax ja acacani ca jahuë bo shinacana. Shinahax tsi jato jabi jia ca jascacana chitimihi na. @Gy
Ja tsi xo toa raquëhaxma tsi nëcaqui noa:“Ea mëbi-mëbiriaxëhi quiha noho Ibo ra.Jatsi raquëyamaxëquia.¿Jënahuariaxo joni bá ëa yoshihuana ra?” iquiina. 7Fg
Parata ó quëëmisyamacana ra. Mato jahuë bo ya ranicana, “Mato jisbëriayamaxëquia” i Dios ni quëshpi na. Jasca, “Mato otoxëquia” i noqui ja ni quiha ra.
A~s}}|~{{zyyxxxLwvuLtessrmqQpoo"nmm]ldkk(jjpihh^gg,feehddMcbaaW`z_^^d]](\|[[JZYYX WVVUTTT SRQQPPPO8NmNM)L$KJpJIHVHGFFEEDdBBAU@??^>> ==<<;; :@988 7d66 5y54321j106/..;--w,,++*))^(('&&{%$$a#"! [ } #PDa@jBdXF
v
h >
u Yt 29Huëaquë tsi quiha ia rabëquëx ca chitënish ca nohiria bá Jesu yopaniquë. Jahuë rabëti bo ya notí tsi Jesu cayamani ca ja cahëcani quiha. Jabi Jesu yama tsi jahuë rabëti bá ia shitashinani ca ja shinacani quiha. Jatsi Jesu, jahuë rabëti bo, tihi cabo yopaxo tsi ia ja shitacascani quiha jato ri. Yama ca noti bo ini quiha. Jatsi toá tsi quiha, naa Ibo Jesú mapari jato pimani ca qui Tiberiá ca noti bo rërëniquë. Jatsi toa noti bo qui nohiria jicocaniquë Capernaum qui shitaxëna, toa xo tsi Jesu mëracatsi na. 100YJapi jato noti qui ja jicomacascani quiha. Jicomajahuacaquë tsi quiha mai qui, naa ja rërëcatsai ca iti qui ja cahëtapicaniquë. Nohiria bá Jesu jiscasnina X/)Jatsi jato qui Jesu chaniniquë: —Raquëyamacana. Ea yoi xo naa —iquiina. . Pabasi huaaxaxo tsi quiha ianë́ ca tsi Jesu cohai ja jiscaniquë. Jato noti qui basimahi ja ini quiha. Jatsi quiha ja raquëcaniquë. W-'Shitajacano tsi quiha xotoriatsi yoshi niquë rë. Anomaria choca ini quiha. p,YJoyamaniquë Jesu. Caquë bari. Jarohari tsi quiha noti qui ja jicocaniquë, ia Capernaum shitaxëna. Z+-Bari caquë tsi quiha ia qui jahuë rabëti bo botëniquë Jesu manaxëna. `*9Japi nohiria bá Jesu bicasniquë, jato rey, naa chama-chamaria manëmaxëna. Ja acascanai ca cahëxo tsi quiha jato ja jisbayaniquë. Jatsi maca bo qui jamëpistia tsi ja paxaniquë. Jënë́ tsi Jesu conina )9Jatsi nohiria bo ratëniquë. Ja ani ca jisti jisi tsi, —Jabija. Dios Chani yoahai ca, naa jaha no pasohai ca tsi xo naa ra —i nohiria bo niquë. ('
Jatsi mapari quësi bo, sani quësi bo, tihi cabo ja catiacaniquë. Catiaxo tsi quiha doce ca caca ja rëacaniquë pa, naa pihama cato. ' Sëyajacaquë tsi quiha, —Pihama ca quësi bo catiacahuë, oriquiti yoshihuahacayamano —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë. n&U Tsahomajahuacaquë tsi quiha baquë mapari Jesú biniquë. Jatsi Dios qui “Gracias” ixo tsi tsahonish cabo qui ja mëaniquë. Mëaxo tsi quiha sani nohiria bo qui ja mëaniquë. Jatsi nohiria bá piniquë. Ja sëyacaniquë. E%
Jatsi, —Nohiria tsahomacahuë —i Jesu niquë. Jabi jia toa iti ini quiha, huasi ya. Jatsi, tsahoniquë nohiria. Toá tsi cinco mil ca joni bo ini quiha. Tihiria ca racana quiha. O$ —Tobi quiha huësti ca baquë nëá no ra. Cinco ca mapari, dos ca sanino, tihi cabo jaya xo ra. ¿Tihi roha cató tsi naa tihiria ca nohiria raca pimahi ni noa pa? —i Jesu qui ja niquë. T#!Jatsi Jesu qui chanitsi Andrés, naa Simón Pedro rëquëmë niquë. )"KJatsi Felipé quëbiniquë: —Doscientos ca paratá tsi mapari copixo tsi ¿jënahuariaxo raca jato no sëyamana? Narisxëqui noa ra —i Jesu qui ja niquë. ^!5Jabi ja nëcaniquë Felipe tanamaxëna, ja ati nori ca ja cahëni quëshpi na. L Tsahopama tsi quiha ja qui bëcanai ca nohiria huëstima ca Jesú jisniquë. Jisi tsi Felipe qui ja chaniniquë: —¿Jahuëniá ca mapari copixëhi ni noa naa nohiria bo pimaxëna? —iquiina. I Basima quiha jodioba fiesta ini quiha, naa jato pascua fiesta. B }Shitahax maca qui ja tëmahinaniquë. Tëmahinahax ja tsahoniquë jahuë rabëti bo ya. Jasca, huëstima ca nohiria bá Jesu banahuaniquë, noitiria cabo ja jënimahuahai jiscatsi na. 8 mJaquirëquë quiha ia Galilea Jesu shitaniquë. 7/Jatsi, ¿jënahuariaxo noho chani ma chahahuana, Moisés quënëni ca ma chahahuayamaquë no? —nëa tsi jodioba chama bo qui Jesu nëcaniquë. .Jabi ëa yoati tsi Moisés yamabá quënëni quiha. Moisés quënëni ca chahahuarohapihax tsi ë qui ma chitimiquë aquë ra. '-Nicacapa, Jahëpa Dios bësojo ax tsi mato qui quësoyamaxëquia. Mato qui quësoxëhai ca tsi xo Moisés ra, naa ja qui ma chitimihai cato. +O,Jatsi, ¿jënahuariahax raca ë qui ma chitimina, nohiriá mato qui acai ca oquë ó quëëpiquí na? Mato qui Diós acatsai ca oquë ó quëëyamaqui mato rë. H +Jasca, noho Jahëpa chamá tsi johai ca ëa xo naa. Jama, ëa, noho chani, tihi cabo bicasyama xo mato rë. Jama, jahuë chama yoí tsi joni huëtsa joopino tsi toa joni joihuaqui mato pë. X)*Jama, mato cahëriaquia ra. Yama tsi xo toa mato ó ca Dios noicanaibo iquia. I )‘Jabi ë qui iriama tsi xo toa ëa ma nicacasyamahaina. ve(Jama, ëa yoati Quënëhacanish cabo chaniquë ri tsi jari ë qui jocasyama xo mato rë, xabahamahacaxëna. [/'Jama, Quënëhacanish cabo tsaya-tsayariaqui mato ra, mato ja bëso-bësopaomacaxëcanai quëscahuaquí na. Mahitsa tsi xo toa ma tsayahaina rë. Jabi ëa yoati chanihai ca tsi xo toa Quënëhacanish cabo ra. zm&Jasca, mato shina qui jicoyamahi quiha jahuë chani rë, ëa, naa Jahëpá raani ca ma chahahuayamahai iqui na. %Jasca, ë bax chanihi quiha ëa raanish ca Jahëpa ri. Jabi jahuë joi ma nicapistia-yamariani quiha. Jahuë bëmana ma jisyamani quiha. $Jama, tobi quiha ëa yoati Juan oquë ca chanihai cato. Ea yoati chani-chaniriahai ca tsi xo toa ë acai ca jisti bo ra. Noho Jahëpá ë qui ani ca chamá tsi toa jisti bo aquia ra. Toa jisti bo aquia, Jahëpa Diós ëa raani ca ma cahëno iquish na. ,Q#Jabi huëa jascaria Juan ini quiha. Nohiria bo qui jahuë chani huahuapaoni quiha. Tanaroha pistia no tsi mato qui jia quiha jahuë huëahai ca chani iniquë ra. "Jabija ca ja yoani quiha. Jama, tobi quiha Juan chanihai ca oquë cato ra. Mato bax nëcatsiquia, ëa ma chahahuano xabahamahacati. ~
u!Jabi ashimati ibo Juan qui joni bo ma raaniquë, ëa yoati nicamati. Jabija tsi xo toa ëa yoati Juan chaninina ra. Jama, tobi ëa yoati chanihai ca huëtsa cato ra. Jia tsi chanihi quiha. Jabija tsi xo toa ëa yoati ja chanihaina iquia ra. \ 1 Jabi ëmë yoati tsi ë chanipino tsi noho chani chahahuayamahi quiha nohiria bo. m
S ‘Yama tsi xo toa ëmëpistia xo ë acaina ra. Nohiria copiquí tsi Diós ëa yoahai ca roha aquia. Jaha tsi mëstë tsi xo nohiria ë copihaina. Jaha ë quëëhai ca ayamaquia; jama, jaha noho Jahëpa quëëhai ca nori. } s Toa barí tsi tërohacaxëhi quiha jia ca acanaibo. Jasca, tërohacaxëhi quiha yoi ca acanaibo. Bëso-bësopaoxëhi quiha jia ca acanaibo. Jama, copihacaxëti xo toa yoi ca acanaibo jato jocha quëshpi na. Jesu chama yoati tsi ja chanicanina w Jabi ë yoahai ca qui ratëyamacana. Tsëquëxëhi quiha bari, naa maihuahacanish cabo tëquë noho joi nicaquë no. W'Jasca, nohiria bo copiti chama ë qui ja ani quiha, joni ë manëni iqui na. xiNicacapa. E qui nohiria bo bësomati chama noho Jahëpá ani quiha, Bësomati Ibo-iboria ja nori quëshpi na. hIMato parayamaquia. Dios Baquë joi nicaxëhi quiha bësoyama cabo ra, toa xaba tsëquëquë no. Jabi jaboqui ëa chahahuati chitahëhuahi quiha huësti huësti cabo ra. Jabi bëso-bësoxëhi quiha ëa nicacanaibo tëquë. mS‘Mato parayamaquia. Bëso-bësopaoxëhi quiha noho chani nicahai cato, ëa raanish ca Dios chahahuahai cato. Jahuë jocha quëshpi tsi tënëtiya qui ja raahacayamati xo. Jaboqui bësoyoixëhi quiha ra. Rësonoma quiha. W'Jabi ë qui chama acacaniquë, ëa nohiria bá oquëhuano, naa noho Jahëpa nohiria bá oquëhuahai jascaria. Jabi ëa oquëhuayamapiquí tsi Jahëpa Dios, naa ëa raanish ca oquëhuayamahi quiha mato ra. 'GJasca, jato jocha quëshpi bo tsi nohiria copixëquia, nohiria bo copiti chama ë qui noho Jahëpá ani quëshpi na. Nohiria bo copiyamaxëhi quiha Jahëpa. mSJasca, noho Jahëpá bësoyama cabo bësomahai jascaria tsi ë qui jia cabo bësomaxëquia ëa ri. P Jasca, ëa, naa jahuë Baquë noihi quiha Jahëpa. Jatiroha ca ja acai ca ëa jismahi quiha. Jaboqui naa joni jënimahuahacaquë. Jama, naa ë aca ca oquë ca axëquia. Jatsi ratëyoxëqui mato ra. -SJatsi quiha jodiobo Jesú quëbiniquë: —Jabija ca mato yoaquia ra. Yama tsi xo toa jamëpistia xo ë acaina ra, naa Dios Baquë ë nori cato. Jasca, jaha ë quëëhai ca ayamaquia. Noho jahëpá acai ca ë jisi ca roha ca aquia ra. Jatsi noho Jahëpá acai ca jascaria aquia ëa ri. ~{Jaha tsi Jesu pi jodiobá ariacasniquë, jato joiti bari jabi bo ja janayamani iqui na. Jasca, “Noho Jahëpa xo Dios” i jato qui Jesu ni quiha. Jabi nëca tsi Dios quësca jamë ja ani iqui tsi Jesu jodiobá acasniquë. Dios Baquë chama } Jatsi quiha Jesú jato quëbiniquë: —Jatiroha barí tsi jia ca aqui quiha noho Jahëpa ra. Jabi toca xo ëa ri —iquiina. |}Jaha tsi Jesu tënëmati jodioba chama bá chitahëhuaniquë rë, joiti barí tsi nohiria ja jënimahuani iqui na. #{?Jatsi jodioba chama bo mërahi joni caniquë, Jesu jistëquëxo na. —Jesu tsi xo toa joni, naa ëa jënimahuahax cato ra —i jato qui ja niquë. izKJatsi yata tsi quiha jodioba arati xobo xo tsi Jesú toa joni bëchaniquë. Bëchahax tsi, —Tsayapa. Jaboqui jënima xo mia. Jochatëquëyamahuë, jahuëcara oquë ca isihai ca mi bimitsa iqui na —i ja qui Jesu niquë. nyU
Tsohuëcara ja ini joní cahëyamani quiha. Caquë Jesu. Nohiria misco ca qui ja jiconi quiha. x! Jatsi jodiobá nicaniquë: —¿Tsohuë ni naa joni ra, naa “Mi oxati bihuë. Cohuë” i mi qui ax cato? —i jaca niquë ja qui. |wq Jatsi joní quëbiniquë: —“Mi oxati bihuë. Cohuë” i ë qui ëa jënimahuahax ca quë ra —iquiina. +vO
Ja quëshpi tsi jodiobá jënimahuahacanish ca joni raahaniquë pë. —Joiti bari tsi xo naa ra. Anoma tsi xo naa mi oxati bëhaina ra —i ja qui jaca niquë. (uI Jatsi chamatapiniquë joni. Chamaxo tsi quiha jahuë oxati ja biniquë. Bixo ja jisbayaniquë. Jabi joiti barí tsi quiha naa joni jënimahuahacaniquë. ^t5Jatsi Jesu ja qui chaniniquë: —Niihuë. Mi oxati bihuë. Cohuë —iquiina. s!Jatsi noitiria ca joní quëbiniquë: —Yama tsi xo ashimati jënëquini qui ëa jicomahai cato rë. Angél jënëpaxa roihano tsi mëri tsi jënë qui canoma xo ëa rë. E jicocasno tsi jariapari jënë qui jicohi quiha huëtsa rë —i Jesu qui ja ni quiha. /rWJabi Jerusalén qui jicopama tsi toa joni raca ca Jesú jisniquë. Naama toca tsi ja ini ca Jesú cahëniquë. Jatsi, —¿Jënimacatsai? —i joni qui Jesu niquë. hqIToá tsi iniquë cotimaxëni cato. Treinta y ocho año no tsi ja coyamani quiha. Naama quiha. %pCJabi jahuë pórtico namá tsi quiha noitiria cabo racahi ipaoni quiha. Toá tsi quiha bëco cabo, coyamacanaibo, yora choni jaya cabo, tihi cabo iniquë. o In Jabi Jerusalén tsi ashimati jënëquini ini quiha, naa Betsaida icanai cato. Oveja jicoti caiti basima quiha. Jabi cinco ca pórticos, naa caiti jisiria cabo, naa ashimati iti jayani quiha. [m 1Jaquirëquë Jerusalén tsi quiha jodioba fiesta iniquë. Jatsi caniquë Jesu ri. cl?6Jabi segunda jisti tsi xo naa Jesú anina, jodioba mai ax Galilea qui johax na.?kw5Jatsi jasca ca hora ja ini ca ja cahëniquë, naa “Jënima xo mi baquë” i Jesu quë no. Japi Jesu qui ja chitimiyoiniquë. Chitiminiquë jatiroha ca jahuë xobó cabo ri. j34Jatsi, —¿Jahuë hora jënimati ja tahëha? —i capitán niquë. —Matoroco bari quiha ja chamahitaquë. A la una quiha —i jaca niquë. i 3Jahari capama tsi quiha jahuë yonati bo ja bëchaniquë bahi xo na. —Jënima xo mi baquë ra. Bëso xo —i quiha ja qui jaca niquë. Ih 2Jatsi, —Cata. Rësoyamaxëqui mi baquë ra —i capitán qui Jesu niquë. Jatsi jahari jahuë xobo qui capitán caniquë. Jesú yoani ca qui ja chitimini quiha jahuë baquë yoati na. dgA1Jama, —Johuë, Taitá, noho baquë rësonox pari no —i Jesu qui capitán niquë. f90Jatsi capitán Jesú quëbiniquë: —¿Jëniriahax ë qui chitimiyamacanai? E qui chitiminox pari tsi jisti jiscatsi quiha mato rë —iquiina. ey/Jodioba mai ax Galilea qui Jesu joni nori ca ja nicaniquë. Nicahax Caná yaca qui ja caniquë jahuë baquë iqui na. Jatsi, —Noho xobo qui johuë. Rësopaimaria xo noho baquë rë. Noho baquë mi jënimahuano ra —i quiha Jesu qui ja niquë. zdm.Jahuë mai qui cahëhax Caná icanai ca yaca qui Jesu caniquë, jënëpaxa quima jënëria ja ani cato. Toá tsi quiha gobierno chama iniquë. Iquihi jahuë baquë ini quiha. Jasca, basi, naa Capernaum yacatá tsi racahi ja ini quiha. mcS-Jama, jahuë mai, naa Galilea qui Jesu cahëquë tsi quiha nohiria bá joihuaniquë pa. Jatiroha ca Jesú ani ca ja jiscani quiha Jerusalén qui shishoquí na. Jabi Jerusalén ca pascua fiesta qui ja bocani quiha jato ri. ubc,Capama tsi quiha, —Dios Chani yoahai ca nicayamahi quiha jahuë maí ca nohiria bo rë —i Jesu niquë. a+Dos ca bari huinocaquë tsi quiha samariabo Jesú jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha jahuë mai qui, naa Galilea qui ja caniquë. d`A*—Jia tsi xo noqui mi yoahitahana. Jama, jaboqui chahahuariaqui noa, naa joni no nicaha quëshpi na. Nohiria bo Xabahamati Ibo yoi ja nori ca cahëqui noa ra —i yoxa qui jaca niquë. Soldado ba capitán baquë m_S)Jaha tsi nohiria huëtsa bo chitiminiquë jato ri Jesu chani nicahax na. Huëstima ja icani quiha. #^?(Jatsi Jesu qui caxo tsi quiha samariabá bënarianiquë: —No bëta mi chitëno ra —iquiina. Jatsi dos bari no tsi jato bëta Jesu chitëniquë. ]#'Jabi huëstima ca yacatá ca samariabá chahahuaniquë, —Jatiroha ca ë ani ca ëa naa joní yoaquë pa —i jato qui yoxa quë no. }\s&Jatsi mato raaquia ma sayahama ca tësati. ¿Tsayayamacanai? Dios bax yonoconiquë huëtsa bo, Dios Chani sayahaina. Jaboqui jato yonoco tësaxëqui mato ra —nëa tsi quiha jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. Samariá cabá chahahuanina ['%Jabi “Huësti ca joni tsi xo sayahaina. Ja sayaha ca tësahi quiha joni huëtsa” ii quiha nohiria bo. Jabija tsi xo toa ja chanicanaina. HZ $Jasca, nohiria tësacanaibo qui copi jia ca axëhi quiha Dios. Bëso-bësopaocaxëcani quiha toa ja tësacanaina. Jaha tsi nohiria tësacanaibo ya ranixëhi quiha Dios Chani sayacanaibo ri. \Y1#“Cuatro oxë tsi bimi tësaxëqui noa” ii quiha mato ra. Jama, johai ca nohiria tirixëni ca tsayacapa. Tësati bimi jascaria ca xo. Dios chahahua-paimaria ca xo. Dios bax ja tësahacapaimaria ca xo iquia. >Xu"Jatsi jahuë rabëti bo qui Jesu chaniniquë: —Ea raanish ca quima johi quiha noho piti. Jahuë shina acaina, jahuë yonoco jatihuahaina, tihi cabo tsi xo toa noho piti ra.
W
!Jatsi jato xërëquë tsi quiha chaninatsi jahuë rabëti bo niquë: —¿Tsohuëcaracá ja qui piti bëha pa? —iquiina. kVO Jatsi Jesú quëbiniquë: —Piti huëtsa jaya xo ëa ra, naa ma cahëyamahaina —iquiina. oUW Jabi jahuë yaca qui yoxa bacaquë tsi quiha, —Pihuë —i Jesu qui jahuë rabëti bo niquë. Ty Jaha tsi yacatá ca nohiria tëquë jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha Jesu jisi ja bocaniquë. Dios yonoco acaina :Sm Jahuë yaca qui cahëhax, —Naa joni jisi bëcapa. Jatiroha ca ë ani ca ëa ja yoaquë pa. ¿Tonia Diós raahai ca Xabahamati Ibo ma ni? —i quiha nohiria bo qui ja niquë. gRG Jatsi yoxa jahari caniquë jahuë yaca qui. Jahuë chomo ja jisbërianiquë maiquini tapaí. Q#Jatsi Jesu rabëti bo bacaniquë. Samariá ca yoxa ya tsi Jesu chanihai ca jisi tsi ja ratëcaniquë. Jesu ja nicacascani quiha yoxa yoati na. Jama, —¿Jënihax tsi naa yoxa ya tsi chanihai pa? ¿Jahuë ó quëëhi ni sa? —iyama jaca ni quiha, bërabihi na. qP[Jatsi, —Dios raahacanish ca ëa xo naa, naa mi qui chanihai cato —i quiha ja qui Jesu niquë. -OSJatsi yoxá quëbiniquë: —Xabahamati Ibo raaxëhi quiha Dios ra. Joxëhi quiha Cristo icanai cato. Joquí tsi jahuë bo tëquë yoaxëhi quiha —iquiina. )NKShina xo Dios. Jisnoma quiha. Jascaria, jisnoma xo naa jabija ca arahai paxa cato. Noba shinaná tsi ja qui no araxëti xo —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë. -MSJasca, joxëhi quiha xaba huëtsa. Toa xaba tsëquëno tsi quinia huëtsá tsi Dios qui aracaxëcani quiha nohiria tëquëta, naa Dios noicanaibo. Jato shinaná tsi Dios qui aracaxëcani quiha ra. Mahitsa iyamaxëhi quiha ja aracanaina ra. Jabi jaboqui rohari tsi naa Dios qui aratí quinia paxa ca chitahëhuahi quiha huësti huësti ca aracanaibo yoi bo ra. Nëca ca aracanaibo jiscatsi quiha Dios. Ja qui jia quiha. 0LYJabi ma arahai ca cahëyoiyamaqui mato samariacabo. Jama, no arahai ca cahëqui noa, naa noqui jodiobo. Jabi jodiobo quima johi quiha Diós nohiria bo xabahamahaina. DKJatsi Jesú quëbiniquë: —Ea chahahuahuë, caí. Johi quiha bari huëtsa ra. Toatiyá tsi naa macana, Jerusalén, tihi cabá tsi Jahëpa Dios qui arayamacaxëcani quiha nohiria. @JyNëá tsi, naa macaná tsi noba rëquëyamabo arapaoni quiha Dios qui. Jama, “Jerusalén tsi araxëti quiha nohiria tëquëta” ii quiha mato jodiobo pë —i Jesu qui ja niquë. RI Jatsi yoxá quëbiniquë: —Tonia Dios Chani yoahai ca xo mia ra. H'Cinco ca bënë bo mi jayani quiha. Jasca, mi bënë ma xo toa mi bëta racahai cato. Jabija ca mi yoaquë ra —i quiha ja qui Jesu niquë. oGWJatsi, —Bënë yama ca ëa xo naa ra —i ja niquë. Jatsi, —Jabija tsi xo toa mi yoahaina. MFJatsi Jesú quëbiniquë: —Mi bënë bichi cata —iquiina. AE{Jatsi, —Toa jënë ë qui ri ahuë, Taitá. E qui mi aapino tsi tëshinatëquëyamaxëquia ra. Jaha tsi naa maiquiní ca jënë bichi joyamaxëquia ra —i ja qui yoxa niquë. gDGJama, tëshinatëquëpistia-yamariaxëhi quiha ë acai ca jënë acai cato ra. Noho jënë ja aapino tsi rëamë ihipaoxëhi quiha jahuë shinana. Naama-naamapaoxëhai ca jënë xo naa ra —i quiha yoxa qui Jesu niquë. gCG
Jatsi Jesú quëbiniquë: —Tëshinatëquëhi quiha naa maiquiní ca jënë acai cato. B+ Naa maiquiní ca jënëpaxa jiaxëni ca noba Jacob yamabá aniquë. Jasca, naa jënë aniquë jahuë baquë bo. Aniquë jahuë vaca bo ri. ¿Jënahuariaxo raca jënë oquë ca ë qui mi ana? ¿Noba rëquëyamabo Jacob oquë ni mia pa? —nëa tsi quiha yoxa nëcaniquë. A —Yama tsi xo mi jënëpaxa biti cato, Taitá —i yoxa niquë—. Nëmi xo quini ra. ¿Jahuëniaxo raca bësomati jënë mi bina? @{
Jatsi Jesú quëbiniquë: —Diós mi qui acatsaina, mi qui chanihai cato, tihi cabo cahërohapiquí tsi ë quima bësomati jënë mi baaquë aquë iquia. Jatsi toa jënë mi qui ë aquë aquë ra —nëa tsi quiha yoxa qui Jesu nëcaniquë. X?) Jatsi yoxa ratëniquë ja qui Jesu chanini nori iqui na. —¿Samariá ca yoxa qui chanihi ni mia pa? ¿Jodioba jabi pasomaha ma ni? “E qui jënëpaxa ahuë” ¿i mi a pa? —i quiha Jesu qui ja niquë. e>CJabi jamëpistia Jesu ini quiha. Yaca qui jahuë rabëti bo jiconi quiha piti copiti. G=Tsahojano tsi quiha Samariá ca yoxa joniquë jënëpaxa bichi na. Jodiobo qui yoiria Samaria cabo ini quiha. Jabi ja joquë tsi quiha, —E qui jënëpaxa ahuë —i yoxa qui Jesu niquë. G<Nacopama tsi quiha matoroco barí tsi yaca Sicar icanai ca qui ja cahëniquë. Cahëhax Jacob yamabá ani ca quini, naa jënëpaxa jaya ca quini tapaí Jesu tsahoniquë. Ja joicasni quiha. Basi ja coni quiha. Caquë bari. Jabi José yamaba maí tsi toa jënëpaxa ini quiha, naa jahuë jahëpa Jacob quima ja binina. ; R: Jabi samaria mai nacoti nori ja ini quiha, jahuë mai qui cahëti. 9)Jabi ja acai ca jodioba chama bá nicaquë tsi quiha toa jodioba mai Jesú jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha Galilea qui jahari catsijaniquë. N8Jama, jahuë rabëti bá nohiria bo ashimani quiha, Jesu ja nomari. _7 9Jodioba chama bo, naa fariseobo icanai cabo qui chani cahëniquë Jesu yoati na. “Huëstima ca nohiria bëbohi quiha Jesu ra. Huëstima ca ashimahi quiha pa; naa Juan huino quiha” i jato qui nohiria bo niquë. p6Y$Jabi bëso-bësopaoxëhi quiha jahuë Baquë chahahuahai cato. Jama, nai qui jicoyamaxëhi quiha jahuë Baquë chahahuayamahai cato. Ja qui caxa-caxapaoxëhi quiha Dios ra —nëa tsi quiha nohiria bo qui Juan nëcaniquë ra.s5_#Jasca, jahuë Baquë noihi quiha Jahëpa Dios. Jahuë Baquë qui chama ja aniquë jatiroha ca ja yonano. t4a"Jabi Dios Chani yoahi quiha Jesu, ja qui Espíritu Santo Diós ani quëshpi na. Dios shina jayaria xo ra. b3=!Jama, “Jabija ca xo Dios” iti mëtsa xo tsohuëcara ca naa joni chani bichish cato. 2 Ja jisni ca jahuë bo, ja nicani ca jahuë bo, tihi cabo yoahi quiha. Jama, jahuë chani jia ca biyamacani quiha nohiria pë. L1 Jatsi, —Nai ax jonish ca tsi xo naa joni ra. Jatiroha cabo oquë xo. Maí conish ca roha xo ëa ra. Iriama tsi xo noho tiisimati chama. Jama, noqui oquë tsi xo naa nai ax johax cato ra. ?0w Jabi oquënaxëti xo Jesu iquia. Anixëti xo jahuë yonoco ra. Jama, iriama ca ëa xo naa. Namahi quiha noho yonoco —nëa tsi quiha jato qui Juan nëcaniquë. Mana ax jonish cato /{ Ratëyamacana. Jënima tsi xo oquë ca joni qui nohiria bocanaina, naa fiesta ibo ya nohiria bocanai jascaria. ¿Jabi fiesta ibo mëbiyamayamahi ni jahuë rabëti bo? Jabi Iboba rabëti xo ëa ra. Japi Ibo Jesu qui nohiria bocano tsi raniquia ra. l.Q Jabi toa joni yoati ë yoani ca ma nicaniquë ra. “Dios raahacanish ca Xabahamati Ibo ma xo ëa” ¿iyama ë ni? “E raahacaquë Cristo bëbo cati” i ë ni quiha. Jabi noho yonoco tsi xo toa jahuë quinia shomahuahaina.
-
Jatsi quiha Juán jato quëbiniquë: —Jia tsi xo Jesu qui nohiria bocanaina iquia. Ja qui jahuë yonoco Diós ani quiha. 3,_Joi mërahax Juan qui ja bocaniquë. —Jisa, maestró. Joquë Jesu, naa ani Jordán rabëquëx ca mi bëta inish cato pa. Jia tsi toa joni yoati mi chaniniquë. Tsayahuë. Jaboqui nëa xo tsi nohiria bo ashimahi quiha pë. Ja qui bocani quiha nohiria tëquë rë —i quiha Juan qui jaca niquë. t+aJabi ashimati jabi tahëxo tsi quiha joi mërati Juan rabëti bá chitahëhuaniquë jodiobo yaxo na. K*Jabi toatiyá tsi quiha jari preso qui nanëhama Juan ini quiha. `)9Jabi Enón icanai ca ani xo tsi quiha nohiria bo ashimahi Juan iniquë jaa ri. Salim yaca basima ja ini quiha. Toá tsi quiha huëstima ca jënë ini quiha. Jasca, ja qui nohiria bo cariahi ini quiha ashimahacati. ((IJaquirëquë quiha jodioba mai qui Jesu caniquë jahuë rabëti bo ya. Cahax jato bëta ja chitëniquë. Toa xo tsi quiha nohiria bo Jesú ashimaniquë. ' Jama, Huëa ca qui bëcani quiha jabija ca banahuacanaibo. Bërohuahacahi quiha Diós toa nohiria mëbihaina. Jesu yoati Juan chaninina "&=Jabi yoi ca acanaibo qui anoma tsi xo Huëa cato. Jasca, Huëa ca qui bëyamacani quiha pë, jato yoi ca acanai ca jahuë bo bërohuahacamitsa iqui na. %!Jabi Diós yoani ca tsi xo naa: Mai qui joniquë Huëa nori cato. Jama, tsëmo ó quëëcani quiha joni bo rë, yoi ca ja acanai iqui na. W$'Jabi tënëtia qui jahuë Baquë qui chitimicanaibo raayamaxëhi quiha Dios. Jama, chitimiyamacanai ca tsi xo toa Dios copi bixëhaina ra, jahuë jahuësti Baquë qui ja chitimiyamacanai quëshpi na. #7Jabi Diós jahuë Baquë mai qui raayamaniquë jato jocha quëshpi nohiria copixëna. Jama, jahuë Baquë ja raaniquë noqui xabahamaxëna jahá no. Y"+Jabi jatiroha ca maí ca nohiria Diós noiniquë. Noixo tsi quiha jahuë jahuësti baquë ja aniquë no bax na. Jahuë baquë chahahuahi tsi rëso-rësoyamahi quiha noa. Jama, bëso-bësopaoxëqui noa. !1Jabi bëso-bësopaoxëhi quiha ë qui chitimicanaibo tëquë ra —nëa tsi quiha Nicodemo qui Jesu nëcaniquë. Maí ca nohiria noihi quiha Dios V %Jabi jihuí tsi Moisés yamabá metal rono tëroni quiha nohiria bo rësoyamano iquish na. Jascaria, jihuí tsi tërohacaxëti xo Nohiria Baquë ri, nohiria bo rësoyamano iquish na. Ea namëxëti ca xo. J
‘Jabi ëa roha ca tsi xo toa Dios naipá ca jahuë bo jismati mëtsa cato. Yama tsi xo toa nai qui canish ca huëtsa ra. Jaroha ca nai ax jonish ca ëa xo naa, naa Nohiria Baquë cato. * M Naa maí ca jahuë bo yoati ë chanihai ca chahahuayamapiquí tsi ¿jënahuariaxo tsi ëa mi chahahuana, naa Dios naipá ca jahuë bo yoati ë chanixëquë no? ) Jabi no cahëhai ca jahuë bo, no jisi ca jahuë bo, tihi roha cabo yoati tsi chaniqui noa ra. Jama, noba chani biyamacani quiha nohiria pë. | q
Jatsi Jesú quëbiniquë: —¿Israél ca nohiria maestro ma ni mia ra? ¿Naa ë chaniha ca cahëyamahai pa? F Jatsi, —¿Jënahuariahi ni sa? —i Nicodemo niquë. 7gXotohi quiha yoshini jaha ja quëëhai cató no. Xotojano tsi jahuë joi nicaqui noa. Jama, jahuënia ax ja johaina, jahuënia ja cahaina, tihi cabo tsi cahëyoiyamaqui noa. Jabi toca tsi yonocohi quiha Espíritu Santo ri, no cotëquëquë no. Jisnoma xo Espíritu Santo yonocohaina —i Jesu niquë. =u“Mi cotëquëpaima xo” i ë no tsi ratëyamana. {oJabi nohiria comahi quiha nohiria. Jama, Dios baquë bo jabitiqui noa, Espíritu Santó tsi no cotëquëquë no. 0YJatsi quiha Jesú quëbiniquë: —Mia parayamaquia. Jënë, Espíritu Santo, tihi cabá tsi cotëquëyamapihi tsi Diós otohai ca qui jicotimaxëni xo joni ra. %Jatsi, —¿Jënahuariahax joni siri ca cotëquëna ra? ¿Jahuë jahëhua xama qui jicoxëti ni, cotëquëti pa? —i Nicodemo niquë.
Jatsi, —Mia parayamaquia. Cotëquëyamapihi tsi Diós otohai ca qui jicotimaxëni xo joni ra —i quiha ja qui Jesu niquë. c?Jabi baquichá tsi quiha Jesu qui ja joniquë chaninaxëna. Johax, —Dios raahacanish ca maestro xo mia, Taitá. Dios mi bëtayamarohapino tsi mi acai ca jisti bo mi ayamaquë aquë ra —i quiha Jesu qui ja niquë. j OTobi jodioba chama iniquë, naa Nicodemo icanai cato. Fariseobo, naa jodioba chama ja ini quiha. H Jabi nohiria bá shinahai ca tëquë ja cahëyoini quiha.#Jama, jato bëta Jesu rabënabëquiyamaniquë, jatiroha ca joni bá shinahai ca ja cahëni quëshpi na. ¿Mahitsa ja chahahuayamayamacani? 7Pascua fiesta no tsi quiha Jerusalén tsi Jesu iniquë. Toá ja no tsi quiha huëstima cabá chahahuaniquë, ja ani ca jistiria cabo jisish na. ucJasca, Jesu bësotëquëquë tsi quiha jodiobo qui ja nëcani ca jahuë rabëti bá shinani quiha. Jaha tsi Quënëhacanish cabo, Jesú yoanina, tihi cabo jahuë rabëti bá chahahuayoini quiha. Nohiriá shinahai ca cahëhi quiha Jesu a;Jama, jahuë yora yoati tsi Jesu chanihi ini quiha, jato arati xobo yoati nomari. C
Jatsi, —Cuarenta y seis año no tsi ja yonococaniquë, naa arati xobo jatihuaxëna. ¿Jënahuariaxo raca tres barí tsi naa xobo mi nimatëquëna? —i jaca niquë, quëbihi na. %Jatsi Jesú quëbiniquë: —Naa arati xobo potasyocahuë. Tres barí tsi noho chamá tsi niitëquëmaxëquia —i jato qui ja niquë. H Jatsi arati xobo quima jato Jesú raaquë tsi quiha jodiobá nicaniquë: —¿Cacha jato raati chama ya ni mia sa? ¿Jahuë jisti ati mëtsa ni mia, noqui mi chama jismati? —iquiina. C
Jatsi quiha Dios libro ó ca quënëhacanish ca jahuë bo jahuë rabëti bá shinaniquë, “Mi arati xobo noiquia, Diós. Anomaria tsi xo toa mi xobo ë noihaina ra” i ja nina. )Jatsi, —Mato boto bo cacha tsëcacata. Noho Jahëpa xobo tienda jabitihuayamaxëqui mato ra —i quiha boto iniacanaibo qui ja niquë. )Jaha tsi quiha huacapi Jesú quëconiquë. Quëcoxo tsi quiha arati xobo quima jato tëquë ja raaniquë. Jato oveja bo, jato huëyë bo, tihi cabo ja raaniquë cacha. Raaxo tsi quiha parata rarinamacanaiba parata ja pacanamaniquë. Jasca, jato mesa bo ja narabaniquë. 'GArati xobo qui jicoxo tsi huëyë bo, oveja bo, boto bo, tihi cabo iniacanaibo ja jisniquë. Jasca, toá tsi quiha parata rarinamacanaibo tsaho iniquë pë. pY
Tsëquëpaimaria jodiobá pascua fiesta ini quiha. Ja quëshpi tsi Jerusalén qui Jesu caniquë. V% Jaquirëquë jahuë jahëhua, jahuë noma bo, jahuë rabëti bo, tihi cabo ya Jesu caniquë Capernaum mai qui. Toá tsi quiha ichariama ca bari no tsi ja chitëcaniquë. Arati xobo qui Jesu jiconina c? Jabi naa jisti quiha Jesú aniquë Galileá ca Caná yacata xo na. Jahuë jariapari ca jisti quiha. Naa jistí tsi quiha jahuë oquë jiaxëni ca Jesú jismaniquë. Ja iqui tsi jahuë rabëti bá chahahuaniquë. B}
Jatsi, —Anomaria tsi xo naa jënëria ra —i ibo niquë—. Jënëria jiaxëni ca pari taahi quiha jatiroha cabo ra. Noba jabi quiha. Jaquirëquë, nohiria bo sëyaquë tsi quiha jënëria yoi ca taacani quiha pë. Jama, ja cho naa jënëria jiaxëni ca mi taaquë pa —i ja ni quiha ahui yahax ca qui.
Ja bocaquë tsi quiha jënëria rarinamahacanish ca jënëpaxa ibobá tananiquë. Anomaria ja ini quiha. Tanaxo tsi quiha ahui yahax ca joni ja quënaniquë. Jabi jahuënia ca naa jënëria joha ca ja cahëyamani quiha. Cahëniquë taanish ca yonati bo roha. %CRëajahuacaquë tsi quiha, —Huëtacahuë. Oriquiti ibo qui bocahuë —i jato qui Jesu niquë. Huëtaxo tsi quiha jënëria ibo qui yonati bá boniquë.
Jatsi, —Chomo bo tsi jënëpaxa rëatsacana —i yonati bo qui Jesu niquë. Jatsi quiha ja rëacaniquë jahuë quëbichí no. -Jabi toá tsi quiha seis maxax ca chomo bo nii ini quiha; naa Jodiobá chocohati jabi quëshpi na. Jabi pistiama naa chomo bo icani quiha. q~[Jama, toá ca yonati bo qui jahuë jahëhua chaniniquë: —Mato ja yoahai ca acahuë —iquiina. F}Jatsi Jesú quëbiniquë: —Huënayamahuë, caí. Jamëri tsi xo toa mi shinahaina pë. Jari tsëquëyamahi quiha noho yonocoti xabaca ra —i quiha jahuë jahëhua qui Jesu niquë. E|Jabi nohiria bo oriquino tsi quiha oriquiti ibobá jënëria binianiquë rë. Jato jënë ja paisacaquë tsi quiha, —Yama xo jato jënë rë —i quiha Jesu qui jahuë jahëhua niquë. ]{3Jatsi quiha jahuë rabëti bo ya Jesu caniquë jaa ri. Ja qui joi amahacani quiha. z 1Dos bari quirëquë quiha Galilea maí ca Caná icanish ca yaca xo tsi ahui yahi quiha joni iniquë. Toá tsi quiha Jesu jahëhua iniquë jaa ri. y }3Mia parayamaquia. Naa jisti oquë cabo jisxëqui mia ra. Nai japëquëhai ca jisxëqui mia. Jasca, Nohiria Baquë quima ax Dios ángel bo tëronohaina, ja qui ja botëcanaina, tihi cabo tsi jisxëqui mia ra —i quiha Natanael qui Jesu niquë.gx I2Jatsi, —“Tosa jihui namá mia ë jisquë” i ë a iqui tsi ëa chahahuaqui mia pë. w 1Jatsi Natanaél quëbiniquë: —Dios Baquë xo mia ra, Maestró. Israél caba chama-chamaria xo mia ra —iquiina. Jv 0Jatsi quiha, —¿Jënahuariaxo ëa mi cahëha pa? —i Natanael niquë. Jatsi, —Felipé mia quënanox pari no tsi tosa jihui namá mi tsahohai ca ë jisquë ra —i ja qui Jesu niquë. ;u q/Jatsi ja bëcano tsi quiha Natanael Jesú jisniquë. —Nëá tsi johi quiha Israél ca joni shinajiaxëni cato ra. Quiatimaxëni ca joni tsi xo naa —i quiha Jesu niquë.
~}i||{zyymyxRww6vvu:tssqrqq ppooknRmllql"kk1j[ii?hh)ffxee dcc~bb7aab`__^^^]]\\I[9ZZ0YWXWWLVV/UtTSRRyQPOONNMLLVKJJ,IHdGG/FEE9DCCGBBsAAM@@??Z>==<@;U:o: 9;87665
4W3221// .--,_+g*))I((L''&%%$`#""R!z G ) ; F nf:kQLEuN X
* w u
Q (~{twG 'nG Moisés yamabo qui Dios chanini ca cahëqui noa. Naa Jesu cahëyamaqui noa. Tsohuëcara quima jahuë chama ja bini cahëyamaqui noa —i ja qui jaca niquë. |mq Jatsi toa joni ja raahacaniquë pë: —Jesu rabëti xo mia pë. Jama, Moisés yamabo banahuacanaibo xo noa. -lS Jatsi bëco inish cató jato quëbitëquëniquë: —Ja aca mato ë yoaquë ra. ¿Ea ma nicayamacana? ¿Tonia jahuë rabëti bo manëcascanai pa? —iquiina. tka Jatsi, —¿Jënahua mi bax jahuaha? ¿Jënahuaxo tsi mia ja taismaha? —i tëquë chama bo niquë. j} Jatsi, —¿Oca ma ni? Cahëyamaquia. Jabi bëco ca joni ë iquë; jaboqui taisquia ra —i bëco inish ca niquë. !i; Jatsi jodioba chama bá bëco inish ca bënatëquëniquë: —Quiayamahuë. Jochahuaxëni ca Jesu nori ca cahëqui noa ra —i ja qui chama bo niquë. h5 Jabi ja tsi xo toa “Shina coshi xo noba baquë. Nicacana” i jato qui jahuë nabo ni quiha. Jasca, arati xobo quima ja niahacacasyamacani quiha. g Nëca tsi jahuë nabo chanini quiha, jodioba chama bo qui raquëhi na. Jodioba catiti xobo quima ja niahacacasyamacani quiha. Jabi “Niahacati quiha tsohuëcara ca ‘Jaha no pasohai ca Xabahamati Ibo xo naa joni’ icanaina” i jodiobo ni quiha. 0fY ¿Jënahuariahax ja taismahacaha sa? ¿Tsohuëcaracá taisamaha sa? Cahëyamaqui noa ra. Nicacana, shina coshi xo. Jamë xo mato ja yoano —i jahuë jahëpa niquë. leQ Jatsi jahuë nabá quëbiniquë: —Noba baquë yoi xo naa. Jabija, bëco tsi ja coni quiha. d —¿Mato baquë ni naa? ¿Bëco tsi ja coni? ¿Jënahuahax tsi jaboqui taisti mëtsa ja iqui? —i jahuë nabo qui jaca niquë. &cE Jabi bëco ja iqui ca jodioba chama bá chahahuayamani quiha pë. Jaha tsi jahuë jahëpa, jahuë jahëhua, tihi cabo ja bënacaniquë jato nicaxëna. %bC Jatsi bëco inish ca joni qui chama bo chanitëquëniquë: —¿Japa mia ti? ¿Jënihai mia ri naa joni yoati na? ¿Tsohuë ni naa joni, naa mia taismahax cato? —i jaca niquë. Jatsi taismahacanish cató quëbiniquë: —Dios Chani yoati ibo tsi xo naa joni iquia —iquiina. a9 Jatsi, —Dios cahëyamahi quiha naa joni ra. Joiti barí tsi yonocohi quiha pë —i jato rabë roha niquë. Jama, —Jistiria naa joní aquë ra. ¿Jënahuariaxo raca jochahuaxëni ca joní nëca ca jisti ana? Tonia Dios cahëhi quiha —i fariseobo huëtsa bo ni quiha. ~`u Jatsi fariseobá, naa jodioba chama bá toa joni nicaniquë jato ri: —¿Jënahuariahax mi taismahacaha sa? —iquiina. Jatsi joní quëbiniquë: —Noho bëró tsi matsa naa joní janaquë tsi ë bëchocoquë. Jaboqui taisquia ra —iquiina. Y_+ Jabi joiti bari ja ini quiha, naa matsacá tsi Jesú joni bëro taismaquë no. T^!
Jatsi bëco inish ca joni nohiria bá boniquë jodioba chama bo qui. ]' Jatsi, —¿Jahuënia ni naa joni ra? —i nohiria bo niquë nicahi na. —¿Jahuënia cara ca tia? Cahëyamaquia rë —i joni niquë. !\; Jatsi joní quëbiniquë: —Tsohuëcara ca, naa Jesu icanai cató matsa biqui-biquihaquë. Jatsi noho bëro ja sinoquë pa. Sinohax, “Siloé ca jënë́ tsi bëchocota” i ë qui ja quë. Jatsi jënë qui ë caquë. Bëchocohax ë taisquë ra —i jato qui joni niquë. k[O
Jatsi, —¿Jënahuariaxo raca mi bëro jënimahuahacaha pa? —i ja qui nohiria bo niquë. @Zy —¿Oca ma ni? —i jato rabë roha niquë. Jatsi, —Jama xo toa. Ja jisiria quiha —i nohiria huëtsa niquë. Jatsi, —Toa joni xo ëa ra —i parata bënaxëni ca niquë. 6Ye Ja joquë tsi quiha ja tahë́ ca racacanaibo, toa joni cahëxëni cabo, tihi cabo ratëniquë. —¿Parata bënaxëni ca tsahonish ca joni ma ni naa pa? —i jaca niquë. GX Sinohax, —Siloé icanai cato ca jënë́ tsi bëchocota —i bëco ca joni qui Jesu niquë. Jatsi joni caniquë. Bëchocohax tsi quiha ja taistëquëniquë. Jënima jahari ja joni quiha. )WK Chanihax mai tsi Jesú coshohaniquë. Coshohaxo tsi quiha jahuë quëyonó tsi matsa ja biqui-biquihaniquë. Jatsi matsacá tsi joni bëro ja sinoniquë. wVg Jama, maí ca nohiria bo yahi tsi maí ca nohiria ba Huëa ca ëa xo naa —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë. )UK Jatsi ëa raanish cato yonoco ë ati xo. Dios bax yonocoti xaba tsi xo naa ra. Joxëhi quiha baquicha. Ja jono tsi yama tsi xo toa Dios bax ë yonocoxëhaina. LT Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jochayamaniquë naa joni. Jasca, jochayamaniquë jahuë nabo ri. Bëco tsi ja coniquë ra, ja jënimahuahacahai cató tsi Diós jahuë chama jismano iquish na. S Jatsi, —¿Jënihax tsi bëco tsi ja coni? ¿Tsohuë jochani? ¿Naa joni ni? ¿Jahuë nabo ni? —i jaca niquë Jesu nicahi na. pR [ Copama tsi quiha bëco ca joni Jesú jisniquë. Jahuë coni ca bari rohari tsi quiha bëco ja iniquë. Q);Jatsi jodiobá maxax bo topiniquë Jesu axëna. Jama, jato quima Jesu paxaniquë. Paxaxo tsi quiha jato arati xobo ja jisbayaniquë.fPE:Jatsi, —Mato parayamaquia. Abraham conox pari no tsi ë iniquë ra —i Jesu niquë. O/9Jatsi jodiobá quëbitëquëniquë: —Jari cincuenta años ma xo mia ra. ¿Jënahuariaxo raca Abraham mi jisni? —i Jesu qui jaca niquë. =Ns8Jasca, ë johai ca xaba mato jahëpa Abraham yamabá jiscasni quiha. Jasca, ë noho ja pasoni quiha. E noho pasohi tsi ja rani-ranini quiha —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. 6Me7Dios cahëyamaqui mato rë. Jama, Dios cahëhai ca ëa xo naa. “Dios cahëyamaquia” irohapihi tsi quiaxëni ca ë iquë aquë pë, naa quiaxëni cabo ma nori jascaria. KL6Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Emë ë oquëhuapino tsi iriama tsi xo noho oquë ra. Jama, noho Jahëpa tsi xo toa ëa oquëhuahai cato, naa noba Jahëpa ma quënahai ca jascaria cato. 4Ka5¿Abraham yamabo oquë ni mia pa? Ja rësoniquë ra. Rësoyoniquë jaquirëquë ca Dios Chani yoanish cabo ri. ¿Jënahuaria raca jato oquë ca mi ina? —i jaca niquë. bJ=4Jatsi jodiobá quëbiniquë: —Jabija. Mia ri tsi xo yoshi jaya. Rësoniquë Abraham ra. Rësoyoniquë Dios Chani yoanish cabo ri. Jama, “Rësoyamapistiariaxëhi quiha noho chani nicahai cato” ¿i mi a pa?
I
3Nicaparicana. Mato parayamaquia ra. Rësopistiayamariaxëhi quiha noho chani nicacanaibo —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. tHa2Emë oquë bicasyama xo ëa; jama tobi quiha huëtsá ëa oquëhuacatsaina. Ea mëbicatsai ca tsi xo toa.
G1Jatsi, —Yoshi yama ca ëa xo naa ra. Chanipama tsi Noho Jahëpa oquëhuaquia ra. Jama, mato tsi xo toa ëa ocahuahaina pë. TF!0Jatsi jodiobá quëbiniquë caxaquí na: —Dios cahëtimaxëni ca carayana xo mia ra. Mia ri tsi xo toa yoshi jaya cato ra. ¿Jabija ma ni naa no yoahaina mia yoati na? —i Jesu qui jaca niquë. qE[/¿Tsayayamacanai? Dios Chani nicahi quiha Diós-na bo. Tocama xo mato rë. Dios baquë bo ma xo mato ra. Ja tsi xo toa Dios Chani nicayamaqui mato iquia —nëa tsi quiha jodiobo qui Jesu nëcaniquë. Jesu quirëquë Abraham inina D.¿Jënahuariahax tsi ë qui ma quësona? Jocha yama ca ëa xo naa. Jabija ca ë yoano tsi ¿jënihax tsi ë qui chitimiyamacanai? [C/-Ja tsi xo toa jaboqui tsi jabija ca ë chanino tsi ëa chahahuayamaqui mato pë. B-,¿Tsayacanai? Yoshi-yoshiria tsi xo toa mato jahëpa yoi ra. Mato jahëpa jaha quëëhai ca acasqui mato. Rëquë rohari tsi ati ibo ja ini quiha. Quiamisxëniria quiha. Jabija ca chanitimaxëni quiha. Jahuë jabi tsi xo quiamis-haina ra. Quiati ibo-iboria tsi xo toa ra. kAO+¿Jënahuariaxo ë yoahai ca jahuë bo cahëyamacanai pë? Noho chani nicacasyama xo mato iquia. A@{*Jato Jesú quëbiniquë: —Dios pi mato jahëpa iirohano tsi ëa ma noiquë aquë ra. Dios quima ax ë joniquë ra. Emëpistia tsi ë joyamani quiha. Jama, Diós ëa raaniquë. T?!)Jabi mato jahëpa yoí acai ca jascaria ca aqui mato ra —i jato qui Jesu niquë. Jatsi jodiobá quëbiniquë: —Jia tsi no coniquë ra. Yoma bo ma xo noa. Noba Jahëpa yoi tsi xo Dios ra —iquiina. z>m(Jama, jaboqui ëa acasqui mato pë, jabija ca mato qui ë chaniquë no. Toca tsi Abraham yamabá ayamani quiha. ;=o'Jatsi, —Noho Jahëpa yoi tsi xo Abraham yamabo ra —i jaca niquë. Jatsi, —Abraham chahitaxocobo yoi bo irohapiquí tsi jia ca ma aquë aquë ra, naa ja ani jascaria. N<&Jatsi nicaparicana. Noho Jahëpá ëa jismani ca jahuë bo yoati chaniquia ra. Jama, toa chani nicacasyama xo mato pë, mato jahëpá yoba nicacasquí na —nëa tsi jodiobo qui Jesu nëcaniquë. #;?%Jabija. Abraham yamaba chahitaxocobo xo mato iquia ëa ri. Jama, jari mato qui yoi xo noho chani rë. Noho chani bicasyamaquí tsi ëa acasqui mato pë. :$Jasca, jocha quima Dios Baquë́ mato tsëcarohapino tsi shoma-shomaria ixëqui mato, naa chama baquë jascaria iquiina. 9 #Jabi noitiria tsi xo yonati. Jahuë chama xobó tsi chitëroha-chitërohayamahi quiha, chama huëtsa qui ja iniahacamitsa iqui na. Jama, jamëri tsi xo chama baquë. Jahuë jahëpa xobó tsi chitëroha-chitërohahi quiha. Chama huëtsa qui iniahacatimaxëni quiha. q8["Jatsi Jesú quëbiniquë: —Mato parayamaquia. Jocha yonati tsi xo toa jatiroha ca jochacanaibo. 57c!Jatsi, —Abraham yamaba chahitaxocobo xo noa ra. Yama tsi xo toa noqui yonahaina. ¿Jënahuariahax “Paquëmahacaxëqui mato” i mi na? —i Jesu qui jaca niquë. w6g Jabija ca cahëxëqui mato. Jocha quima mato paquëmaxëhi quiha jabija ca Chani —i ja niquë jodiobo qui. 5 Jatsi ja qui chitimihai ca jodiobo qui Jesu chaniniquë: —E tiisimahai ca nicapihi tsi noho rabëtiria bo ixëqui mato ra. j4M Nëcajano tsi quiha huëstima cabo Jesu qui chitiminiquë. Paquëmahacahax cabo, yonati bo 3 E bëtá xo ëa raanish cato ra. Ea jisbëriayamaxëhi quiha, ja qui jia ca ë aroha-arohahai quëshpi na —i ja niquë. $2A Jaha tsi, —Jihui ó tsi ëa, naa Nohiria Baquë namëxëqui mato ra. Namëxo tsi jaha ma pasohai ca Xabahamati Ibo ë nori ca cahëxëqui mato ra. Toatiyá tsi ëmë ax tsi ë yonocoyamahai ca cahëxëqui mato, Jahëpá ëa tiisimani ca jahuë bo roha ë yoahai quëshpi na. k1OJabi jahuë Jahëpa Dios yoati tsi chanihi ja ini nori jodioba chama bá cahëyamani quiha. t0aJari huëstima tsi xo toa mato yoati tsi ë yoahama cato, naa yoi ca ma acaina. Jama, ëa raanish cató ëa yoahai ca roha chaniquia. Emë yoati chaniyamaquia ra. Jabija tsi xo toa ëa raanish cato chani ra —i jato qui Jesu niquë. 2/]Jatsi, —¿Tsohuëcara ni mia ra? —i nohiria bo niquë. Jatsi, —¿Jënahuariahax “Tsohuëcara ni mia” icanai pë? Rëquë rohari tsi mato ë yoani quiha. ?.wJabija tsi xo toa “Mato jocha ó tsi rësoxëqui mato” i ë ana. Xabahamati Ibo ë nori ca chahahuayamapihi tsi mato jocha ó tsi rësoxëqui mato ri —i jato qui Jesu niquë. &-EJatsi Jesú jato quëbiniquë: —Maí ca nohiria bo xo mato. Jama, mana ax jonish ca ëa xo naa. Nëá racaqui mato. Nëá racayamahai ca ëa xo naa. ,+Jatsi, —¿Jahuë chanihi ni sa? ¿Jamë ixëhi ni sa? ¿Jëniriahax “E cahai ca qui canoma xo mato” i ja a sa? —i jodiobo niquë. W+'Jatsi nohiria bo qui Jesu chanitëquëniquë: —Caxëquia. E cano tsi ëa mëraxëqui mato; mahitsa. Jatsi mato jocha ó tsi rësoxëqui mato rë. Jabi ë cahai ca qui canoma xo mato —i ja niquë. *Arati xobó tsi Jesu nëcani quiha nohiria bo tiisimahi na. Nohiria parata biti caja tahë tsi nii ja ini quiha. Jasca, Jesu qui ja tsamiyamacani quiha, jari jahuë rësoti xaba tsëquëyamani quëshpi na. “E caxëhai ca qui canoma xo mato” i Jesu nina t)aJatsi Jesu ja nicacaniquë: —¿Jahuënia ni mi ipa ra? —iquiina. Jatsi, —Ea cahëyamaqui mato ra. Jasca, noho Jahëpa cahëyamaqui mato. Ea pi cahërohaquí tsi noho Jahëpa ma cahëquë aquë ra —i jato qui Jesu niquë. .(UJabi ëa yoati chanihai ca huësti ca ëa xo naa. Ea yoati chanihai ca huëtsa tsi xo naa ëa raanish ca Jahëpa —nëa tsi jodioba chama bo qui Jesu nëcaniquë. c'?Iriama tsi xo toa huësti roha ca joni jabija ca chanihaina. Oquë tsi xo dos. “Dos ca joni bo iti quiha” ¿iyamayamani mato yoba ra? “Jabija tsi xo dos ca joni ba chani, jasca ca ja chanicaquë no” ii quiha. 4&aQuësohë-pino tsi jabija tsi xo toa ë quësohaina, ëmëpistia ax tsi ë quësoyamahai quëshpi na. Ea, ëa raanish cato, tihi caba tsi xo toa nohiria qui quësohaina. /%WEa ma cahëhai ca quëscahuaqui mato, nohiria quiniá tsi ma shinahai quëshpi na. Ja tsi xo toa ë pasomaha tsi xo mato chani. Toca tsi nohiria qui quësoyamaquia. $Jatsi, —Emë yoati tsi ë chanipino tsi jari jabija xo noho chani ra, jahuënia ax ë joni ca ë cahëhai quëshpi na. Jasca, ë caxëhai ca cahëquia. Jama, jahuënia ax ë jonina, jahuënia tsi ë caxëhaina, tihi cabo cahëyamaqui mato ra. #
Jatsi jodioba chama bá quëbiniquë: —Mimë yoati tsi chaniqui mia pë. Mahitsa tsi xo toa mi yoahaina ra —iquiina. !"; Jatsi arati xobó ca nohiria bo qui Jesu chanitëquëniquë: —Maí ca nohiria Huëa ca ëa xo naa. Ea pi banahuahi tsi tsëmó tsi coyamaxëhi quiha mato. Mato quinia bërohuaxëquia, naa Huëa ë nori cato. Nohiria Bësomati Ibo ca ëa xo naa —nëa tsi ja nëcaniquë. K! —Yama a. Boyocaquë pa, Ibobá —i yoxá niquë. Jatsi, —Mi qui quësoyamaquia ëa ri. Cata. Jaboqui rohari tsi jochayamahuë —i ja qui Jesu niquë. Jodiobo qui Jesú joi mëranina % C
Jatsi Jesu niitëquëniquë. —¿Jahuënia ni mi qui quësocanaibo, yoxa? Yama tsi xo toa mi qui quësocatsai ca huësti cato pa —i yoxa qui ja niquë. ` 9 Jahuë chani nicapama tsi quiha huësti huësti tsi yoxa qui quësocanaibá jisbërianiquë. Jariapari bocaniquë yosibo. Jaquirëquë shinapaya bo bocaniquë. Jatsi jamëpistia tsi Jesu iniquë niihai ca yoxa ya. M Jatsi ja tëtotëquëhaca tsi mai tsi ja huishatëquëniquë. b =Jatsi, —¿Japa naa yoxa? ¿Jënihai? —iriatsi jaca niquë pë. Jaha tsi Jesu niiniquë chanixëna. Chanipama tsi, —Jariapari ja qui maxax niati xo tsohuëcara ca jochayama cato ra —i jato qui ja niquë. g GJa nëcacani quiha Jesu tanamaxëna. Jahuëcara ca ja pasomaha ca ja mëracascani quiha pë, ja qui quësocasquí na. Jatsi Jesu tëtohaca tsi mai tsi huishatsijahuaniquë jahuë mëtsisí no. Quëbiyamaniquë Jesu. >u“Ja qui nohiria bá maxax niano. Namëhacati xo tocacanaibo” ii quiha Moisés yamabo jahuë yoba ó no. ¿Japa mia ti? ¿Jënihai naa yoxa yoati na? —i jaca niquë Jesu qui. }Jatsi Jesu qui ja chanicaniquë: —Joni huëtsa, naa jahuë bënë ma ya quiha naa yoxa iquë pë. No jisquë ra.
Tiisimajahuano tsi quiha Dios yoba cahëxëni cabo, fariseobo, tihi cabá jochahuaxëni ca yoxa bëniquë Jesu qui; naa joni huëtsa ya inish cato; naa bënë ma ca ya tsamihacanish ca yoxa quiha. Bëxo tsi quiha nohiria bësojó tsi yoxa ja nimacaniquë. @yJatsi huëaquë tsi baquishmari tsi quiha jahari arati xobo qui ja bacaniquë. Jatsi ja qui nohiria tëquë bëcani quiha. Jatsi tsahoxo tsi quiha tiisimati Jesú chitahëhuaniquë. f GFiesta quirëquë jato xobo qui nohiria boyocaniquë. Jama, Maca Olivo Ya qui Jesu caniquë. H 4Jatsi chama bá Nicodemo ri raahaniquë pë: —¿Yoiria ca galileabo ma ni mia ra? Quënëhacanish cabo tsayahuë. Yama tsi xo Galilea ax johai ca Dios Chani bëhai cato ra —iquiina.5)K3—Naa joni nicahaxma tsi ja qui quësoqui noa pë. ¿Noba yoba pasomaha ma ni naa no acaina? Jariapari ja acai ca no cahëxëti xo —i Nicodemo niquë. 2Jatsi Nicodemo, naa baquichá tsi Jesu qui canish ca chaniniquë chama bo qui. Jabi chama Nicodemo ini quiha jaa ri. -1Jama xo nohiria bo pë. Dios Chani cahëtimaxëni ca xo ra. Yoshihuahacanish cabo tsi xo naa nohiria bo ra —i soldado bo qui chama bo niquë. wg0¿Japa noqui? ¿Toa joni chahahuahi ni noa, naa noqui fariseobo, noqui chama bo? Ayamaqui noa; ¿tsayacanai? W'/Jaha tsi jodioba chama bá jato raahaniquë: —¿Mato ri ja paraha pa? .Jatsi, —Yama tsi xo nëca ca chanihai cato ra. Jiaria tsi xo naa joní yoahaina ra —i soldado bo niquë quëbihi na. N-Jatsi raahacanish ca soldado bo jahari bocaniquë jato jodioba chama bo qui. Jesu yama ja bëcani quiha. Jatsi, —¿Jënixo tsi Jesu ma bëyamacana pë? —i soldado bo qui chama bo niquë.
,Jasca, huësti huësti ca Jesu qui tsamicasniquë. Jama, jari ja qui ja tsamiyamacaniquë raquëhi na. Jodioba chama bá chahahuanina 5+Ja iqui tsi jamëri jamëri ini quiha nohiria bá shinahaina Jesu yoati na. Huëstima cabo qui jia ja ini quiha, huëtsa cabo qui yoi ja nori. O *Tsayacahuë. Belén, naa noba David yamabo racani cató tsi coxëhi quiha jaha no pasohai ca Xabahamati Ibo ra. David yamaba chahitaxocobo ixëhi quiha ra —nëa tsi quiha huëtsa bo nëcaniquë. ~
u)Jama, —Nohiria Xabahamati Ibo ma xo tia. Galilea mai ax joyamahi quiha jaha no pasohai ca Xabahamati Ibo ra. B }(—Tonia Dios Chani bëhai ca tsi xo naa joni ra —i huëstima cabo niquë, Jesu chani nicahax na. Jasca, —Nohiria Xabahamati Ibo tsi xo naa ra —i nohiria huëtsa bo niquë. lQ'Jabi Espíritu Santo yoati tsi chanihi Jesu ini quiha, naa chahahuacanaibo qui acacati cato. 2]&“Tsohuëcara ë qui chitimino tsi jahuë shina quima huahuaxëhi quiha bësomati jënë” ii quiha Quënëhacanish cabo —nëa tsi Jesu nëcaniquë nohiria bo qui. %Jabi jaroha ca fiesta bari ja ini quiha. Jodiobo qui oquë toa bari ini quiha. Toa barí tsi quiha Jesu niiniquë nohiria bo qui chanixëna. Pistiama ca jahuë joi quiha. —E qui jopaima xo tsohuëcara tëshinahaina. Bësomati jënë ja qui axëquia ra. ;o$¿Jënihi ni ja yoahana sa, “Ea mëraxëqui mato; mahitsa. E cahai ca qui canoma ixëqui mato” i ja quë no? ¿Jënihi ni sa? —i jaca niquë. Bësomati Jënë iquish cato gG#Jatsi chaninabëquitsi jodiobo niquë: —¿Jahuënia cacatsi ni naa joni sa? “Mahitsa ëa mëraxëqui mato” ii quiha pa. ¿Tonia pais huëtsa ca jodiobo qui cayamaxëhi ni? ¿Nohiria huëtsa bo tiisimacatsi ni? }s"E cano tsi ëa mëraxëqui mato; mahitsa. Jasca, ë cahai ca qui canoma ixëqui mato ra —i jato qui Jesu niquë. {!Japi Jesu nëcaniquë: —Tana roha pistia no tsi mato bëtaxëquia. Jaquirëquë ëa raanish ca qui jahari caxëquia. 6e Nëca tsi Jesu yoati tsi nohiria bo baxëxëquë tsi quiha jodioba chama bá ja chanicanai ca nicaniquë rë. Jaha tsi pë soldado bo ja raacaniquë Jesu qui tsamiti. + O Jama, toá ca nohiria huëstima cabo Jesu qui chitiminiquë ra. —Anomaria tsi xo naa joní jisti bo acaina ra. ¿Jënahuariaxo naa oquë ca jisti bo jaha no pasohai ca Xabahamati Ibobá ana? Ja tsi xo naa ra —i jaca niquë, ja qui chitimihi na. Soldado bo raahacanina Jesu qui tsamiti Jatsi jodioba chama bo Jesu qui tsamicasniquë pë. Binoma quiha, jari jahuë rësoti xaba tsëquëyamani quëshpi na. l~Q Jama, toa cahëquia ja quima ë joni iqui na. Ea ja raaniquë ra —i nohiria bo qui Jesu niquë. } Jatsi arati xobó tsi Jesu nëcaniquë nohiria bo tiisimahi na: —¿Ea cahëyoicanai? ¿Jahuënia ax ë joni ca cahëyoicanai? E joyamaniquë ë jocasni iqui na. Jama, ë raahacaniquë. Jabija ca tsi xo toa ëa raanish cato. Toa cahëyamaqui mato ra. \|1Jama, —Oca ma xo tia. Naa joni coni yaca cahëqui noa, naa noqui tëquëta ra. Jama, Xabahamati Ibo jisiquino tsi jahuënia ja johai ca cahëyamaxëqui noa ra —nëa tsi nohiria huëtsa bo nëcaniquë. I{ Tsayacapa. Bëro tsi nohiria bo qui chanihi quiha ra. ¿Jëniriahax ja qui chaniyamahi ni noba chama bo pa? ¿Tonia Xabahamati Ibo ja nori ca cahëcahi ni sa? —i huësti huësti ca niquë. xziJatsi Jesu yoati tsi chaninatsi Jerusalén ca nohiria bo niquë: —¿Ja acascanai ca joni ma ni naa pa? xyiMoisés yoba pasomaha joiti barí tsi ë acai nori ca jascahuaqui mato pë. Jaxcamënaqui mato ra. Shinahaxma tsi ë qui quësoyamacana ra —nëa tsi nohiria bo qui Jesu nëcaniquë. —¿Dios raahacanish ca ma ni? —i nohiria bo nina. ExJabi mato qui jënima tsi xo joiti barí tsi mato baquë bo jibirishahaina, Moisés yoba jatihuati. Jama, joiti barí tsi joni ë jënimahuano tsi ë qui caxaqui mato pë. ¿Jëni ni sa? 7wgTsayacahuë. Joiti barí tsi yonocoqui mato ri, Moisés ani ca jibirishati jabi ma aquë no ra. Jabi noba rëquëbo yamabo qui naa jabi acacani quiha Moisés qui nomari ra. 7vgJatsi Jesú jato quëbiniquë: —Joiti barí tsi joni ë jënimahuaquë tsi ma shina-risiquihitaquë pa. ¿Mato qui yoi ni joiti barí tsi joni ë jënimahuahaina sa? xuiJatsi nohiria bá quëbiniquë: —Yoyoxëni xo mia ra. ¿Tsohuëcaracá mia acatsana? —i jaca niquë. t5¿Jabi mato qui yoba Moisés ayamayamani? ¿Jënahuariaxo jahuë yoba nicayamacanai? ¿Jënixo tsi ëa pi acascanai pë? —i jato qui Jesu niquë. +sOJama, jamë oquëhuacatsi quiha jahuë chani roha yoacatsai cato. Jama, jahuë raati ibo oquëhuacatsai ca tsi xo toa jabija ca chanihai cato. Parayamahi quiha. >ruDios shina aapicasquí tsi jahuënia ca ë tiisimahai ca joha ca cahëxëhi quiha Dios banahuacatsai cato tia. “¿Dios quima ni? ¿Joni quima ni?” ixëhi quiha, cahëcatsi na. q%Jaha tsi Jesú jato quëbiniquë: —Nohó-na ma xo naa ë tiisimahaina ra. Dios, naa ëa raanish ca quima johi quiha ë tiisimahaina. Up#Jatsi jodioba chama bo ratëniquë ja tiisimahai ca nicahax na. —Tiisi jaya xo naa joni pa. ¿Jahuëniá ca tiisi ja bini pa? Noba escuela bo xo tsi ja tiisimahacayamani quiha ra —i chama bo niquë. oJatsi fiesta naamano tsi quiha jodioba arati xobo qui Jesu caniquë jaa ri. Caxo tsi quiha nohiria bo tiisimati ja chitahëhuaniquë. rn]
Jabi bëro tsi quiha Jesu yoati tsi ja chaniyamacani quiha, jato jodioba chama bo qui raquëhi na. m Jabi nohiria xërëquë tsi quiha huëstima ca ranimis-hai ca iniquë Jesu yoati na. —Joni shina jiaxëni ca tsi xo naa ra —i jato rabë roha bo niquë, chaninahi na. Jama, —Jia yama xo Jesu ra. Nohiria bo parahi quiha pë —i huëtsa bo niquë. l Jabi fiesta no tsi quiha jodiobá Jesu mërahi iniquë. Mërahax, —¿Jahuënia cara ca Jesu tia? —i jaca niquë. ?kw
Jariapari quiha jahuë noma bo Jerusalén qui bocaniquë fiesta qui. Ja bocaquë tsi quiha jonë tsi Jesu caniquë jaa ri. Bëro tsi ja cayamani quiha. Tapas fiestá tsi Jesu inina Ij Jahuë noma bo qui chanihax Galileá tsi ja chitëniquë. {ioFiesta qui bocata. Jari fiesta qui cayamaquia. Jari noho cati xaba ma xo ra —i jahuë noma bo qui Jesu niquë. h3Mato qui caxayama xo nohiria bo. Mato ayamacaxëcani quiha. Jama, ë qui caxariacani quiha, jato yoi ca ja acanai ca pasomaha ë chanihai iqui na. 'gGJatsi Jesú jato quëbiniquë: —Canoma xo ëa ra. Jari noho xaba ma xo toa ëmë nohiria bo jismati. Jama, mato qui jia tsi xo jaboqui fiesta qui cahaina. KfJabi Jesu qui chitimiyoiyamani quiha jahuë noma bo ri rë. 6ee¿Jënahuariaxo nohiria bá mia cahëna, jonë tsi mi chitëquë no? Jisti bo aapiquí tsi nohiria bo qui mi acai ca jahuë bo jismata —i Jesu qui jahuë noma bo niquë. ,dQToatiyá tsi quiha Jesu qui jahuë noma bo chaniniquë: —Jodioba mai qui jahari cata. Mi acai ca jisti bo mia banahuacanaibá jisno ra. Naa mai jisbayahuë ra. Sc Jabi tsëquëpaimaria jodioba fiesta ini quiha, naa tapás racatiyá no. |b sJaquirëquë quiha Galileá tsi Jesu chitëniquë. Jodioba mai qui jiconoma ja ini quiha, jodiobá acasni iqui na. a7GJabi Judas Iscariote yoati chanihi Jesu ini quiha. Jabi soldado bo qui Jesu mëaxëti ca ja ini quiha; naa Jesu doce ó ca huësti cato pa. `9FJatsi Jesú quëbiniquë: —Mato tëquë ë biniquë. Doce ca xo mato. Jama, mato ó ca huësti ca tsi xo toa ëa pasomaha cato rë —iquiina. ~_uEJaboqui mi qui chitimiqui noa. Dios quima ax mëstëxëni ca mi nori ca cahëyoiqui noa ra —i Jesu qui ja niquë. ^DJatsi, —¿Tsohuëcara qui no cana, Ibobá? —i Pedro niquë—. Mia roha tsi xo toa bësomati chani jaya cato ra. ]{CJisbëriajahuacaquë tsi quiha, —¿Ea jisbëriacascanai mato ri rë? —i jahuë doce ca rabëti bo qui Jesu niquë. C\BJatsi pë huëstima ca banahuacanaibá Jesu jisbërianiquë jahuë chani nicaxo na. Jato jabi siri bo qui ja bacacaniquë pë. Jesu ya ja bocasyamacani quiha jahuë chani iqui na. ![;AJatsi Jesu chanitëquëniquë: —Yama tsi xo toa ë qui jamëpistia joti mëtsa cato itëquëquia ra. E qui noho Jahëpá mëpiti xo —iquiina. sZ_@Jabi rëquë rohari tsi ja qui chitimiyoi-canaibo, ja pasomaha cabo, tihi cabo Jesú cahëni quiha. 7Yg?Jabi nohiria bësomahai ca tsi xo noho Shinana. Nohiria bësomayoiyamahi quiha noho yora ra. Pinoma xo toa ra. Jama, noho chani pi chahahuahi tsi bësoxëqui mato ra. Dios quima tsi xo naa mato qui ë yoahana. Jama, tobi quiha mato ó ca chahahuayamacanaibo rë —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. wXg>Mana, naa naipá tsi ë i-ipaoni quiha. ¿Jahari nai qui cati nori ë irohapino tsi jahuë ma shinaquë ana? W)=Jato qui yosa jahuë chani ini quiha. Jatsi ja shinacanai ca cahëhax, —¿Mato ratiahi ni ë yoahana pa? —i jato qui Jesu niquë—. V)<Jahuë chani nicahax, —Noqui bëronoma xo ja yoahaina rë. ¿Jënahuariaxo raca no cahëna ra? —i Jesu rabëti bo rabë roha niquë. }Us;—nëa tsi quiha nohiria bo qui Jesu nëcaniquë, Capernaum ca catiti xobo xo tsi tiisimaquí na. Bësomati Chani RT :Jabi naa nai ax botënish ca Mapari ca ëa xo naa ra. Mato naboyamabá pini ca mapari jascariama xo. Pihax ja rësoyocaniquë. Jama, bëso-bësopaoxëhi quiha tsohuëcara ca Mapari-maparia pihai cato wSg9Jabi ëa raanish cato chamá tsi bësoyoiquia ra. Jascaria, noho chamá tsi bësoyoihi quiha ëa pihai cato. tRa8E nohó bësoxëhi quiha noho yora pihai cato, noho jimi acai cato. Jasca, jahá tsi bësoxëquia ëa ri. LQ7Piti-pitiria tsi xo noho yora ra. Ati-atiria tsi xo noho jimi ra. P6Jama, bëso-bësopaoxëhi quiha noho yora pihai cato, noho jimi acai cato. Jaroha ca barí tsi quiha toa bësomaxëquia. 5Oc5Jatsi Jesú quëbiniquë: —Mato parayamaquia. Pihacati xo Nohiria Baquë. Acacati xo jahuë jimi ra. Jabi xabahamahacatimaxëni tsi xo toa Dios baquë biyamahaina. N34Jatsi jato xërëquë tsi joi mëranatsi jodiobá huaniquë. —¿Jënahuariaxo raca noqui jahuë yora ja ana? Pinoma quiha —i jaca niquë. M#3Mato parayamaquia. Nai ax botënish ca Bësomati Mapari ca ëa xo naa ra. Bëso-bësopaoxëhi quiha tsohuëcara ca naa Mapari pihai cato. Jabi naa Mapari tsi xo noho yora ra. Ja acacani quiha maí ca nohiria bo xabahamati —nëa tsi nohiria bo qui Jesu nëcaniquë. yLk2Jama, tobi quiha nai ax johax ca Mapari huëtsa ra. Rësoyamaxëhi quiha tsohuëcara ca naa Mapari pihai cato. 'KG1Jabi nai ax paquënish ca mapari mato rëquëbo yamabá pini quiha xaba xo na. Pihax ja rësoyocaniquë ra. Jato bëso-bësopaomayamani quiha toa mapari ra. 0J[0Jasca, Bësomati Mapari ca ëa xo naa. TI!/Mato parayamaquia. Bëso-bësopaoxëhi quiha ë qui chitimicanaibo iquia. %HC.‘Jasca, yama tsi xo toa noho Jahëpa jisish ca ri. Huësti roha ca tsi xo toa noho Jahëpa jisish cato. Jisniquë toa Dios quima ax jonish ca roha. fGE-Jabi “Jatiroha cabo tiisimaxëhi quiha Dios” ii quiha Dios Chani yoanish cabo ja quënëcani cabo ó no. Japi noho Jahëpa nicacanaibo, naa jabija ca tiisimahacahax cabo, tihi cabo tsi xo toa ë qui bëcaxëcanaina. >Fu,Yama tsi xo toa ë qui jamëpistia joti mëtsa cato. Ea raanish ca Jahëpa tsi xo toa jato ë qui mëpiti Ibo ra. Jatsi ë qui mëpihacahax cabo bësomaxëquia jaroha ca barí no. TE!+—Toca tsi chaniyamacana. Anoma quiha —i jato qui Jesu niquë—. zDm*Jatsi Jesu pasomaha chanitsijacaniquë pë. —Jesu roha tsi xo naa ra. José baquë quiha. Jahuë jahëpa, jahuë jahëhua, tihi cabo cahëqui noa ra. ¿Jënahuariahax “Nai ax ë botëquë” i ja na? —nëa tsi nohiria bo nëcaniquë. qC[)Jatsi pë Jesu qui yosanatsi jodiobo niquë, “Nai ax johax ca Mapari xo ëa” i ja ni iqui na. \B1(Ea, naa jahuë Baquë cahëcanaibo, ë qui chitimicanaibo, tihi cabo bësomacatsi quiha. Noho Jahëpa qui jia tsi xo toa jaroha ca barí tsi jato ë bësomaxëhaina —nëa tsi nohiria bo qui Jesu nëcaniquë. A/'Ea raanish cato shina tsi xo naa ë qui ja ani cabo ë bënoyamahaina. Jato bësomaxëquia jaroha ca barí no. Ea raanish ca qui jia tsi xo toa. z@m&Jabi nai ax ë botëniquë, noho Jahëpa, naa ëa raanish cato shina axëna. Noho shina ayamahai ca ëa xo naa. ?3%Jama, ë qui chitimixëhi quiha huësti huësti cabo, naa jatiroha ca ë qui noho Jahëpá acaina. Tsohuëcara ë qui johai ca niayama-xëquia ra. x>i$Jama, mahitsa ëa, noho jisti bo, tihi cabo ma jisquë pë. Jisi tsi jari ë qui chitimicasyamaxo mato iquia. 1=[#Jatsi, —Bësomati Mapari ca ëa xo naa ra —i jato qui Jesu niquë—. Paxnayamaxëhi quiha ë qui johai cato. Tëshinayamaxëhi quiha ë qui chitimihai cato. c<?"Jatsi, —Jatiroha barí tsi naa mapari noqui ahuë, taitá —i nohiria bo niquë. ;{!Jabi Diós acai ca mapari tsi xo toa nai ax botënish cato. Maí ca nohiria bësomahi quiha —i jato qui Jesu niquë. >:u Jatsi Jesú quëbiniquë: —Mato qui naipá ca mapari Moisés yamabá ayamani quiha ra, noho Jahëpá tsi nori. Jasca, jaboqui naipá ca mapari yoi ca mato qui acatsi quiha. =9s Jabi xabacá tsi racapama tsi naipá ca mapari noba rëquëbo yamabá pini quiha. Jabi “Naipá ca mapari jato qui Moisés yamabá ani quiha piti” ii quiha Quënëhacanish cabo. Moisés ani ca oquë ca jisti mi ano ra, Diós pi mia raani ca no cahëyoino iquish na —nëa tsi Jesu qui ja nëcacaniquë. 8 Jatsi, —¿Jahuë jisti ati mëtsa ni mia? —i Jesu qui jaca niquë—. Noqui jismahuë, mi qui no chitimino. ¿Jahuë acai ra? m7S Jatsi Jesú quëbiniquë: —Ranixëhi quiha Dios, ja raani ca ma chahahuaquë no —iquiina. l6Q Jaha tsi nohiria bo chaniniquë: —¿Jënahuaxëhi ni noa Dios ranihuaxëna ra? —iquiina. t5aNicacapa. Iriama tsi xo piti ra. Naamayamahi quiha. Jatsi naamayamahai ca ó quëëyamacana. Jama, mana ca piti ó quëëcana. Mato qui toa piti acasquia, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Mato bëso-bësopasomaxëhi quiha toa ë acai ca piti ra. Jabi noho Jahëpa Diós ëa raaniquë, mana ca piti nohiria bo qui ati —nëa tsi nohiria bo qui Jesu nëcaniquë. !4;Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —E bëta bëyocascaqui mato, mato ë pimahitaha iqui na pë. Mato qui iriama tsi xo toa ë acai ca jisti bo rë. w3gIa shitaxo tsi quiha Jesu ja jiscaniquë. Jisi tsi, —¿Jënino tsi mi joha pa, Maestró? —i jaca niquë.
V~~m}}|I{{s{
yy`xqwwvv;uu tss5r4qqp}pqonumllCkjj'ihggg(fee~e6d`c^ba``__@^]]\\J[ZZnYYFXWWVVWUUyTTLSSRR_QQQ1POOJNNMMLLKK JJII#HVGGFBEDDBCCB
AV@?s>>=`<;;>:g988{766t65433z2;11*//.--\,,d,
+>*)o(r'Y&&%%%9$#"q!! , 4 )
^ ])6%
y z "
g
a^0 I0
!Tanaroha pistia no tsi mato bëtaxëquia rë, noho xocobá. Jasca, ë caquë tsi quiha ëa mëraxëqui mato. Jama, ë cahai ca qui canoma xo mato iquia ra, naa jodiobo ë yoahitaha jascaria. /w
Jabi ëa iqui tsi Dios oquë jismahacano tsi ë qui jahuë naipá ca oquë axëhi quiha Dios. E qui apaimaria xo ra. H.
Judas jisbayaquë tsi, —Tsëquëquë Nohiria Baquë rësoti xabaca ra —i Jesu niquë—. Jaboqui noho oquë jismahacaxëti xo. E rësohai cató tsi jismahacaxëti xo Dios oquë ri. -
Jatsi quiha Jesú ja qui ani ca mapari Judás biniquë. Bichi tsi quiha cacha ja caniquë. Baquicha ja ini quiha. Yoba paxa cato O,
Jahuëcara ca oriquiti copiti, noitiria cabo qui parata ati ma ni, tihi cabo ati ja raahacani ca ja quëscahuajahuacani quiha. Toca tsi ja shinacani quiha, jato parata obëso ca Judas ini iqui na. ^+5
Jabi Judas qui Jesú yoaha ca toá ca tsaho cabá cahëyamani quiha nicaxo na. *5
Jatsi mapari ja biquë tsi quiha jahuë shina qui Satanás jicotapiniquë pë. Jatsi, —Mi acatsai ca ahuë. Bamayamahuë —i ja qui Jesu niquë. /)W
Jatsi Jesú quëbiniquë: —Pitëxti qui naa mapari nacomaquia moosaxëna. Nacomaxo tsi toa joni qui axëquia. Jabi ëa pasomaha ca tsi xo toa naa mapari bichi cato ra —i ja niquë. Jatsi quiha mapari Jesú nacomaniquë pitëxti qui. Nacomaxo tsi quiha Judas Iscariote qui ja aniquë. s(_
Jatsi Jesu qui Juan xëquëniquë nicaxëna, —¿Tsohuë ni toa mia pasomaha cato rë? —iquiina. '%
Jatsi ja qui Simón Pedró jahuë mëquë bëë-bëëhaniquë, —¿Tsohuë yoati ni toa ja chanihaina? Nicahuë, no cahëno ra —iquiina. R&
Jabi Jesu tapaí tsaho Juan ini quiha naa Jesu rabëti-rabëtiria. k%O
Jatsi bëisnabëquitsi jahuë rabëti bo niquë, —¿Tsohuë cara ni sa? —i jaca niquë. $-
Chanihax cohuëtsi Jesu niquë. —Mato parayamaquia. Jodioba chama bo qui ëa mëaxëhi quiha mato ó ca huësti cato rë —i ja niquë. #+
Mato parayamaquia. Mato raaxëquia, noho chani nohiria bo qui boti. Ea yoi bixëhi quiha mato chani bichi cato. Jasca, ëa raanish ca Jahëpa ri bichi quiha ëa bichi cato —i jato qui Jesu niquë. “Jodioba chama bo qui ëa aqui mato ó ca huësti cato” i Jesu nina "
Nicaparicana. Jodiobo chama bo qui ëa pi ja mëanox pari no tsi mato yoaquia, Xabahamati Ibo ë nori ca ma cahëno iquish na. G!
‘Mato tëquë yoati tsi chaniyamaquia. E bini cabo cahëriaquia ra. Jama, jatihuahacaxëti xo Quënëhacanish cabo, naa “Mia pasomaha tsi xo toa mi bëta xo pihai cato” iquiina. [ /
Jabi naa yoba nicaquë mato. E yoaha ca yoba jabipihi tsi raniriaxëqui mato ra. 3
Mato parayamaquia. Yama tsi xo toa jahuë chama oquë ca yonati. Jasca, raanish ca oquë ma xo raahacanish cato, naa jahuë ibo chani bëhai cato.
Mato tahë ë chocohaquë ra, ototi quinia mato jismaxëna. Mato bax ë aca ca jascaria tsi huëtsa bo bax ma ano mato ri. ' G
Jama, ¿jahuë yonati tahë ashimahi ni chama pa? ¿Tsayacanai? Mato tahë yoi ë chocohaquë ra, naa mato Ibo, mato Maestro ra. Toca tsi ma ati xo mato ri. u c
Maestro, Ibo, tihi cabo ëa quënaqui mato. Jabija tsi xo toa ma chanihaina, mato Ibo ë nori quëshpi na. ^5
Jato tahë ashimaxo tsi quiha jahuë sacoria Jesú sahuëtëquëniquë. Jatsi mesa tahë ja tsahotëquëniquë. Tsahohax, —¿Jënixo tsi mato tahë ë ashimaha? ¿Cahëcanai? —i jato qui Jesu niquë—. 3
Jodioba chama bo qui ja mëacasni ca Jesú cahëni quiha. Ja tsi xo toa, —Nëá xo huësti ca shina masahama ca jaya cato rë —i ja nina.
Jatsi nëca tsi quiha Jesú quëbiniquë: —Ashitëquëyamahi quiha bahuëhacanish cato ra. Ashimahacaxëti xo jahuë tahë roha, ja chëquënaquë no. Jascaria, jënima tsi xo masahacanish ca shina jaya cato. Masahacaxëti xo ja abëna ca jocha roha, ja jochaquë no. Bahuëhaca ca xo mato tëquëta. Jama, nëá xo huësti ca shina masahama ca jaya cato rë —i Jesu niquë.
Jatsi, —Noho tahë ashimahuë, Ibobá. Jasca, noho mëquënë, noho mapo, tihi cabo ri ashimahuë ra —i Pedro niquë. S
Jatsi, —Noho tahë ashimayamapistiariaxëqui mia ra —i Jesu qui Pedro niquë. Jatsi Jesú quëbiniquë: —Mi tahë pi ë ashimayamano tsi ¿jënahuariaxo raca noho yonoco mi ana? —iquiina.
Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jaboqui tsi ë acai ca cahëyoiyamaqui mia. Jama, bari huëtsa cahëxëqui mia tia —iquiina. w
Jatsi Simón Pedro qui ja joniquë. —¿Noho tahë chocohahi ni mia pa, noho Ibobá? —i ja qui Pedro niquë. .U
Jatsi pitëxti, naa lavamanos icanai ca qui jënëpaxa ja japaniquë. Japaxo tsi quiha jahuë rabëti ba tahë chocohatsijahua-niquë. Chocohaxo ja shinahuaniquë. 7
Jatsi oriquihax mesa quima Jesu joiniquë. Joixo tsi quiha jahuë sacoria ja tsoboniquë. Tsoboxo tsi quiha toalla ja bihaca tsi ja chinëxëniquë. /
Jabi jatiroha ca Jesú cahëni quiha. Ja qui chama Jahëpá anina, Dios quima ja jonina, Dios qui jahari ja cahaina, tihi cabo ja cahëni quiha. _7
Jabi jahuë rabëti bo ya oriquihi Jesu iniquë. Naama tsi quiha Judas Iscariote, naa Simón baquë Yoshiní bini quiha yoi ca shinamaxëna. Ja tsi xo toa jodioba chama bo qui mëatsi quiha Judás huaniquë. 3
Huëaquë tsi chitahëti nori quiha pascua fiesta iniquë. Toatiyá tsi noba mai jisbëriati xaba tsëquëha ca Jesú cahëni quiha. Jahëpa qui bacati xaba ja ini quiha. Jabi jahuë maí ca rabëti bo ja noiriani quiha ra. Jasca, jato ja noiriahai ca jato ja jismani quiha. 8i 2Jasca, nohiria bëso-bësopaomaxëhi quiha noho Jahëpa yoba bo ra. E chanihai ca tsi xo toa ë qui noho Jahëpá yoahana ra —nëa tsi nohiria bo qui Jesu nëcaniquë.(I 1Jasca, jaboqui ë chanino tsi ë quima joyamahi quiha ë yoahaina. Noho Jahëpa quima quiha. Noho Jahëpá yoani ca mato qui ë yoaquë ra. Noho chani ma xo.
y 0Jama, jaroha ca barí tsi quiha noho chaní tsi quësohacaxëti xo toa noho chani nicayamacanaibo, ëa biyamacanaibo. ' /Jabi noho chani nicacasyamacanaibo qui jaboqui quësoyamaxëquia. Jaboqui nohiria bo xabahamahi ë joniquë, tënëtiya qui jato raahi mari. .Jasca, maí ca nohiria Huëa ca ëa xo naa. Mai qui ë joni quiha, tsëmo ó tsi ë qui chitimihai ca chitëyamano iquish na. >
w -Jasca, ëa tsayaquí tsi ëa raanish ca jisqui mato. ! ; ,Jatsi joi pistiamá tsi quiha nohiria bo qui Jesu chaniniquë: —Ea chahahuaquí tsi noho Jahëpa ri, naa ëa raanish ca chahahuayoiqui mato ra. # +Jishopë. Nohiria bá jato oquëhuahai ca ja noicani quiha. Jato qui iriama Diós acai ca oquë ca ini quiha. Jato pasomaha Jesu chaninina ]3 *Jama, jari huëstima ca jodiobá Jesu chahuaniquë. Jama, chahahuahax ja pasicaniquë pë, fariseobo, naa jato rëquëniniti ibo bo qui raquëhi na. ¿Jato catiti xobo quima ax ja niahacacasyamacani ma ni? )Jabi toca tsi Isaías yamabo chaniniquë ra toatiyá tsi Jesu oquë ja jisni iqui na. Jesu yoati tsi ja chanini quiha. oW (“Diós jato bëcohuani quiha.Jato shina ja quëstohuariajahuani quiha, jabija ca ja jisyamacano, jato shinaná tsi ja cahëyamacano.Jasca, Dios quiri ja bësoyamacano, jato jocha ja masano iquish na” i ja ni quiha. % 'Jabija, chahahuatimaxëni ja icani quiha rë, Diós jato bëro bëcohuani iqui na. Jabi toca tsi Isaías yamabá quënëni quiha. U# &Jasca, jatihuahacati Isaiás quënëni ca ini quiha, naa,“Yama tsi xo toa no yoahai ca chani chahahuahai cato, Ibobá.Mahitsa jato qui Dios chama jismahacaquë rë” i ja quënëni ca nina. + %Jabi huëstima ca jisti bo Jesú aniquë nohiria bo bësojo xo na. Mahitsa quiha. Jisxo tsi quiha jari Jesu ja chahahuacasyamacani quiha. K $Huëa ca jayaquí tsi chahahuacana, jahuë xocobo manëxëna —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Jaquirëquë jato Jesú jisbayaniquë. Jisbaya tsi ja jonëniquë. Jodioba chama bá chahahuayamanina #Jatsi quiha Jesú quëbiniquë: —Huëa ca ëa xo naa. Mato bëta naamayama-xëquia. Jaboqui tsi xo toa noho chani chahahuati xabaca ra. Jaboqui chahahuacana, jocha tsëmó mato bëbomitsa iqui na. Jabi jahuë quinia cahëyamahi quiha tsëmo ó cohai cato. [/ "Jatsi nohiria bá quëbiniquë: —Jaha no pasohai ca Xabahamati Ibo yoati tsi chanihi quiha Quënëhacanish cabo; “Bëso-bësopaoxëhi quiha Cristo” iquiina. Jatsi, ¿jënahuariahax raca “Namëhacaxëti xo Nohiria Baquë” i mi na? ¿Tsohuë ni naa “Nohiria Baquë” i mi aina? ¿Xabahamati Ibo jascaria ni? —i jaca niquë. Q~ !Jabi nëca tsi Jesu chaniniquë ja rësohai ca quinia jismaxëna. `}9 Jabi cruzó tsi namëhacaquí tsi nohiria tëquë ë qui bëxëquia —i Jesu niquë. | Jaboqui quësohacaxëti xo chahahuayamacanaibo. Jasca, jaboqui bëbohacaxëti xo maí ca nohiria yonamisxëni ca Satanás. {y Jatsi Jesu jato qui chaniniquë: —Chaniyamaquë toa joi ë nicati quëshpi na. Jama, mato bax ja chaniquë ra. ,zQ Jabi naipá ca joi toá ca nohiria bá nicaniquë. Nicahax, —Tërëjaquë pa —i jaca niquë. Jama, —Ja qui ángel chaniquë pa —i huëtsa bo niquë. y# E tënëhai cató tsi mi oquë jismahuë, noho Jahëpá, jia tsi nohiria bá mia oquëhuano iquish na —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Jatsi naipá ca joi chaniniquë: —Noho oquë ë jismaquë. Noho oquë jismatëquëxëquia mi rësoquë no —i naipá ca joi niquë. yxk —Jaboqui shina-huëjënaquia rë. ¿Jënixëhi ni ëa rë noho Jahëpa qui? “Naa tënëti xaba quima ëa tsëcahuë ra, noho Jahëpá” ¿ixëhi ni ëa sa? Iyamaxëquia. E tënëxëti xo rë. Ja tsi xo toa ë joni quiha mai qui. $wA Ea banahuaxëti xo tsohuëcara ë bax yonococatsaina iquia. Jatsi nai qui ë tërohacano tsi ë bëtaxëhi quiha noho yonoco acai ca ri. Tsohuëcara pi ë bax yonocono tsi toa oquëhuaxëhi quiha noho Jahëpa ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Ja rësohai ca yoati tsi Jesu chaninina #v? Parayamaquia. Quëyohacaxëti xo jahuë shina noixëni cato. Jama, xabahamahacaxëti xo toa jahuë shina noiyamahai cato. Bëso-bësopaoxëhi quiha toa. Hu Mato parayamaquia. Saihuayamaxëhi quiha trigo bëro, maí tsi ma banayamaquë no. Jascaria, Dios xocobo paxa bo sainox pari no tsi rësoparixëti xo Nohiria Baquë. E namëhacaxëti quiha. Wt' Jesú quëbiniquë: —Joquë hora ra, naa Nohiria Baquë oquënaxëquë no. s Jatsi Andrés yoahi Felipe caniquë. Jatsi Jesu qui ja bobëquicaniquë yoaxëna. Jatsi carayana bëcanai ca ja yoacaquë tsi quiha ^r5 Felipe qui basimahax, —Jesu jiscasqui noa, Señór —i quiha jaca niquë ja qui. wqg Jabi Jerusalén qui bëcaniquë carayanabo. Rabë roha quiha. Pascua fiesta ati ja bëcaniquë jato ri. Ap{ Jatsi chaninabëquitsi quiha jodioba chama bo niquë: —¿Jënahuariaxëhi ni noa pë? ¿Tsayacanai? Ja qui jabacani quiha nohiria tëquë pë —iquiina. Carayanabo Jesu qui jonina hoI Jabi ja tsi xo toa huëstima ca nohiria bëchahi bocaniquë, Jerusalén qui Jesu jicoquë no. jnM Jasca, Jesu ya huëstima ca nohiria bo ini quiha maiquini quima Lázaro ja quënaquë no. Toa xo tsi quiha Lázaro ja bësotëquëmani ca ja tsayacani quiha. Tsayaxo tsi quiha Jerusalén ca nohiria bo ja yoacani quiha. 2m] Jabi toatiyá tsi toa quënëni ca Jesu rabëti bá cahëyamani quiha, naa toca tsi Jerusalén qui ja jicohai yoati na. Jama, nai qui ja tërohacaquë tsi Jesu yoati ja quënëhacani ca ja shinatapicani quiha. Jabi Quënëhacanish cabo jatihuahacani quiha toca tsi Jerusalén qui ja jicoquë no. l “Mato chama-chamaria qui raquëyamacana, Israél ca nohiria bá. Burró tsaho joxëhi quiha pa” i Quënëhacanish cabo ni quiha. {ko Jatsi quiha Jesú burro biniquë. Bichi tsi jacacha ja tsahoni quiha, Quënëhacanish cabá yoani jascaria. ;jo
Nicaxo tsi quiha xëbini pëhi jascaria cabo ja bicaniquë bahi poohati. Bichi tsi quiha Jesu bëchahi ja bocaniquë. Jatsi quënatsi nohiria bá huaniquë: —Jia xo Dios. Shomahuahaca ca tsi xo naa Iboba janë́ tsi johai cato ra. Noqui Israél caba chama-chamaria Diós shomahuano ra —i jaca niquë. zim Huëaquë tsi quiha Jerusalén qui Jesu johai ca nohiria bá nicaniquë, naa pascua fiesta bëcanish cabo. [h/ Jabi Lázaro bësotëquëmahacani iqui tsi huëstima ca jodiobá jato rëquëniniti ibo bo jisbëriani quiha Jesu banahuaxëna. Jisbëria tsi quiha Jesu qui chitimitsijaca-niquë. Jerusalén qui Jesu jiconina @g{
Jaha tsi Lázaro ri arati ibo ba chama bá acasniquë. dfA Jatsi Betaniá ca Jesu ini ca Jerusalén ca nohiria bá nicaniquë. Nicahax toa tsi quiha ja bocaniquë Jesu jisi na. Nohiria tirixëni quiha. Jasca, Lázaro ri, naa bësotëquëmahacanish ca ja jiscascani quiha. peY Mato bëtarohaxëhi quiha noitiria cabo. Jama, mato bëtayamarohahai ca ëa xo naa ra —i ja niquë. ^d5 Jatsi Jesu chaniniquë: —Jënëmayamacana. Noho maihuati xaba bax yoxá ano. gcG Jabi nëca tsi Judas chanini quiha, parata yomaxëni ca ja ini quëshpi na. Noitiria cabo ja noiyoiyamani quiha. Jasca, Jesu rabëti ba parata obëso ca ja ini quiha pë. Jaha bësoquí tsi quiha ja yomapaoni quiha. 7bg —¿Jënixo tsi naa perojome iniayamahacaha pa? Copixëni quiha. Ja iniahacarohapino tsi huëstima ca parata no biquë aquë rë, noitiria cabo ati ra —i ja niquë. aw Jatsi Judas Iscariote, naa Jesu rabëti chaniniquë. Jabi jodioba chama bo qui Jesu mëanish ca ja ini quiha. Jatsi, R` Jatsi nardo icanai ca perojome copixëni cató tsi quiha Mariá Jesu tahë ashimaniquë. Ashimaxo tsi quiha jahuë boó tsi jahuë tahë ja masaniquë. Jatsi xobó tsi jahuë chopish rëamëni quiha. _ Toa ax tsi quiha Jesu bax oriquiti shomahuahacaniquë. Jato taahi María ini quiha. Jasca, Jesu ya oriquihi Lázaro ini quiha jaa ri. S^ ! Toatiyá tsi quiha pascua fiesta tsëquëti basima iniquë. Seis bari tsi chitahëpaima ja ini quiha. Jatsi Betania qui Jesu caniquë, naa Lázaro xobo qui, naa Jesú bësotëquëmani ca joni xobo qui. (]I 9Jabi jodioba chama bá Jesu bicasniquë pë ja qui tsamicasquí na. Jaha tsi, —Jesu jono tsi noqui yoacaxëcahuë —i nohiria bo qui jaca niquë.J\
8Arati xobó tsi catihax Jesu yoati tsi ja chaninabëquicaniquë. Jesu mërahi ja icani quiha. Nicahi tsi, —¿Japa? ¿Pascua fiesta qui joyamahi ni Jesu? —i nohiria bo niquë jiscascanina. $[A 7Jabi basima jodioba pascua fiesta ini quiha. Jabi fiesta chitahënox pari no tsi huëstima ca nohiria Jerusalén qui bocaniquë jianati jabi axëna. 4Za 6Japi nohiria xërëquë tsi quiha bëro tsi Jesu coyamani quiha. Toa chama bo iqui tsi quiha jodioba mai ja jisbayani quiha. Jisbaya tsi xaba basima ca qui ja cani quiha chitëxëna. Toá tsi quiha Efraín icanai ca yacatá tsi ja chitëniquë jahuë rabëti bo ya. Pascua fiesta chitahënina PY 5Jaha tsi toa bari rohari tsi jodioba chama bá Jesu acasni quiha pë. X 4Jasca, “Dios xocobo, naa pacanamahacanish ca carayanabo ri catiaxëhi quiha, huësti ca nabo amaxëna” i ja ni quiha. W# 3Jabi jamë yoi tsi chama Caifás chaniyamani quiha. Jama, toa xëni no tsi quiha arati ibo ba chama ja ini iqui tsi Dios quima jahuë chani joni quiha. Ocapixëti ca jahuë bo ja chanini quiha. “Noqui jodiobo ratixëhi quiha naa joni ra nati” i ja ni quiha. FV 2Oquë tsi xo huësti ca joni nohiria bo bax rësohaina iquia. ¿Jesu tahëhax tsi quëyohacaxëti ni noba maí ca nohiria bo ra? Ja rësono iquia —nëa tsi jato qui Caifás nëcaniquë. 3U_ 1Jatsi chanitsi jato huësti ca niquë, naa Caifas icanai cato. Jabi toa xëni no tsi quiha jato arati ibo-iboria ja ini quiha. Jatsi, —¿Jënahuariacascanai pë? T 0Naa joni pi no jënëyamano tsi chahahuaxëhi quiha nohiria tëquë pë. Naa Jesu pi ja chahahuacano tsi joxëhi quiha romanoba soldado bo tonia, noba arati xobo potasxëna. Jatsi noqui quëyocaxëcani quiha ra tonia —nëa tsi chama bo nëcaniquë. AS{ /Jatsi arati ibo ba chama bo, fariseobo, tihi cabo jato jodioba chama bá quënaniquë, jato bëta chaninaxëna. —¿Jënahuariaxëhi ni noa rë? Jisti yoi bo aqui quiha naa joni ra. dRA .Jama, jato huësti huësti cabo bocaniquë Jesú ani ca yoati tsi fariseobo qui yoaxëna.
Q -Jabi Jesú ani ca huëstima ca jodiobá, naa María jisi bëcanish cabá jisniquë. Jisi tsi quiha ja qui ja chitimicaniquë. P3 ,Jatsi rësonish ca Lázaro huajaniquë. Raití tsi jahuë tahë bo, jahuë mëquë bo, tihi cabo yabohacani quiha. Jasca, jahuë mapo ri yabohacani quiha raití no. Jatsi, —Yaboco ca mëristsacana. Ja cano ra —i jato qui Jesu niquë. Jodioba chama bá Jesu acasnina KO +Jatsi Jesú quënaniquë: —Huajahuë, Lazaró —iquiina. ;No *Ea mi nicarohahai ca cahëquia. Jama, naa nëá ca niicanai ca nohiria bax bëro tsi ë chaniquë, ëa mi raani ca ja cahëcano —nëa tsi jahuë Jahëpa qui Jesu nëcaniquë. FM )Jatsi nohiria bá bahama maxax taraniquë. Jatsi nai qui Jesú tsayahaca tsi jahuë Jahëpa qui ja chaniniquë: —Ea nicaqui mia, noho Jahëpá. Ja quëshpi tsi “Gracias” iquia. L (Jatsi Jesú quëbiniquë: —“E qui chitimipiquí tsi Dios chama jisxëqui mia ra” ¿iyama mi qui ë a? —iquiina. IK 'Jatsi, —Tori maxax taracana —i nohiria bo qui Jesu niquë. Jatsi, —Pisi quiha, Ibobá. Ja rësohitaquë. Cuatro bari tsi quiha —i ja qui Marta niquë, naa rësohitahax cato yoxacato. 4Ja &Cohuëriahax Lázaro mai qui Jesu caniquë. Jabi macaná ca quiní tsi ja maihuahacani quiha. Jasca, jahuë maiquini qui maxax chahitaxëni tarahacani quiha japati. ?Iw %Jatsi, —¿Bëco cabo ja taismayamayamani? ¿Tonia rësohai quima Lázaro jënëmati mëtsa ja iyamayamahitaha? —i huësti huësti ca niquë. Lázaro bësotëquëmahacanina KH $Jatsi, —Tsayacapa. Lázaro ja noini quiha —i jodiobo niquë. /GY #Jatsi aratsi Jesu niquë jaa ri. eFC "Jatsi, —¿Jahuënia ni jahuë mai? —i Jesu niquë. —Jisi jopa —i jaca niquë. xEi !Araconaniquë María rë. Ara-araniquë ja bëta bëcanish ca jodiobo ri. Jaha tsi Jesu cohuërianiquë. >Du Jatsi Jesu qui María cahëniquë. Cahëhax jatahë tsi quiha ja mëniniquë. Jatsi, —Nëá pi mi rohano tsi noho jonica rësoyamaquë aquitaquë rë, Ibobá —i María niquë. BC} Jabi María jisbayahai ca jisi tsi toá ca jodiobá banahuaniquë jato ri, naa xobó ca María bëpasimacanaibo. Ja banahuacani quiha, Lázaro maí tsi ja aracatsai quëscahuaquí na. JB
Jari yaca cacha Jesu ini quiha, naa Marta ja bëchani cató no. >Aw Nicahax joitapi María niquë Jesu qui caxëna. @ Chanihax jahuë noma bënahi Marta caniquë. Cahax, —Joquë Maestro ra. Mia jiscatsi quiha —i ja qui Marta niquë, baxëxhi na. ?) Jatsi, —Jabija xo ra, Ibobá. Dios Baquë, naa nohiria bo jaha pasohai ca Xabahamati Ibo ca mia xo naa —i Marta niquë. Jesu aranina .>U Bëso-bësopaoxëhi quiha tsohuëcara ca ë qui chitimihai cato. Dios quima aquëquëmahacatimaxëni ixëhi quiha. ¿Jabija ma ni, Martá? —i ja qui Jesu niquë. =3 Jatsi Jesú quëbiniquë: —Rësonish cabo Bësomati Ibo ca ëa xo naa ra. Jabi bësotëquëxëhi quiha ë qui chitimihai ca bësoyama cato. < —Jabija; toca xo tia. Jaroha ca barí tsi bësotëquëxëhi quiha, naa jatiroha cabo bësotëquëxëquë no —i Marta niquë. R; Jatsi, —Bësotëquëxëhi quiha mi jonicato ra —i Jesu niquë. m:S Jabi jaboqui jahuëcara ca Dios mi bënahai ca mi qui axëhi quiha tia —i Jesu qui Marta niquë. f9E Jesu bëchahax, —Nëá pi mi rohano tsi noho jonica rësoyamaquë aquitaquë rë, Ibobá. 8 Jatsi Jesu johai ca Martá nicaniquë. Nicaxo tsi quiha Jesu bëchahi ja caniquë. Cayamaniquë María. Xobó tsi ja chitëni quiha.
7 Jaha tsi Jerusalén ax huëstima ca jodiobo bëcaniquë, Marta, María, tihi cabo bëpasimaxëna, jato jonica rësohitaha iqui na. R6 Jabi Betania basima Jerusalén ini quiha. Cariama quiha; una hora nama. q5[ Betania qui cahëxo tsi quiha naama, cuatro bari no tsi ja maihuahacani nori ca Jesú nicaniquë. 4w Jatsi, —¿Jesu ya canomani, ja bëta rësoti? —i Tomás niquë jahuë rabëti bo qui. Nohiria Bësomati Ibo '3G E qui jia tsi xo ja bëta ë yamahitahana ja rësoquë no. Ja iqui tsi oquëxëhi quiha ë qui ma chitimihaina ra. ¿Jisi canomani? —i jato qui ja niquë. S2 Jatsi bëroria tsi jato qui Jesu chaniniquë: —Nahitaquë Lázaro rë. 1
Jama ja rësohitaha yoati tsi Jesu chanihi ini quiha. Jama, Lázaro oxahai ca ja quëscahuacani quiha; oxajano mari. _07 Jatsi, —Oxapihi tsi chamaxëhi quiha tia, Ibobá —i jaca niquë nicahax na. _/7 Jatsi, —Oxa xo Lázaro rë. Jaha bësomahi caquia ra —i jato qui ja niquë. .}
Jama, Dios bax noho yonocoti xaba jatiquë tsi ë qui tsamixëhi quiha ë qui caxacanaibo —nëa tsi Jesu nëcaniquë. q-[ Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Jabi Diós ëa raaniquë jahuë yonoco ati. Jari jatihuahama xo noho yonocoti xabaca ra. Jasca, yama tsi xo toa ëa ati mëtsa cato jaboqui. Jari jatihuahama quiha noho yonocoti xabaca iquia. ,,Q Jatsi jahuë rabëti bá quëbiniquë: —Mia manacani quiha pë jodioba chama bo. Maxaxá tsi mia acascani quiha pë. ¿Jahari catëquëhai pa? —iquiina. + Jaquirëquë quiha, —¿Jahari jodioba mai qui canomani, naa Lázaro racahai ca qui? —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë. *) Jabi Lázaro iquihai ca yoati tsi nicahax jato xobo qui Jesu cayamatapiniquë pa. Jari dos bari no tsi quiha ja chitëniquë ja ini cató no. U)# Jabi Marta, jahuë noma María, Lázaro, tihi cabo Jesú noini quiha. ( Jato chani nicahax, —Iquihi quiha Lázaro rë —i Jesu niquë jahuë rabëti bo qui—. Jama, rësoyamaxëhi quiha. Iquihi quiha, jia tsi Dios yoati tsi nohiria bo chanino iquish na. Dios Baquë oquë jismahacati xo jahá no —i ja niquë. z'm Jaha tsi quiha Jesu qui jahuë yoxacabá chani raaniquë: —Iquihi quiha mi rabëtiria rë, Ibobá —iquiina. ,&Q Jabi Iboba tahë qui perojomë japanish ca María tsi xo naa. Jasca, jahuë boó tsi María Jesu tahë masani quiha. Toatiyá tsi iquihi jahuë jonica ini quiha. %
Jabi iquihi quiha Lázaro iniquë rë. Betania yacatá tsi ja racani quiha jahuë yoxacabo ya; naa María, Marta, tihi cabo ya. G$
*Toá tsi quiha huëstima cabo ja qui chitiminiquë.N#
)Toatiyá tsi quiha Jesu qui huëstima cabo bëcaniquë. —Jisti bo Juán ayamaniquë. Jama xo naa joni ra. Ariahi quiha ra. Naa joni yoati tsi jabija ca Juán yoani quiha —i nohiria bo niquë. "+
(Paxahax tsi quiha ani Jordán Jesú shitaniquë. Shitahax toa tsi quiha, naa jariapari ca Juán nohiria bo ashimani cató tsi ja chitëniquë. h!I
'Jatsi Jesu qui ja tsamitëquëcascaniquë namëxëna. Jama, jato quima ja paxaniquë ra. t a
&Jama, jahuë yonoco pi ë ano tsi ë acai ca jisti bo chahahuacana, ë qui ma chitimiquë mari. Noho jisti bo chahahuapiquí tsi ë nohó Jahëpa iquiina, jahá ë iquiina, tihi cabo cahëxëqui mato tia —nëa tsi Jesu nëcaniquë. F
%Noho Jahëpa yonoco pi ë ayamano tsi ëa chahahuayamacana. t a
$Japi “Dios baquë xo ëa” iti mëtsa xo ëa ri ra. Jabi noho Jahëpa Diós ëa biha ca tsi mai qui ëa ja raaniquë. Jatsi, ¿jënahuariahax raca “Dios ocahuaqui mia pë” i ë qui ma na, “Dios Baquë xo ëa” i ë quë no? + O
#Quiayamahi quiha Dios Chani ra. “Dios bo” ja quënahacani quiha, naa Dios Chani bicanish cabo. Dios bo xo nohiria tëquë; jahuë jabi ja jayacanai iqui na. G
"Jatsi Jesú quëbiniquë: —Yoi ma xo ë chanihana ra. Quënëhacanish cabo ó tsi “dios bo” mato rëquëyamabo quënahacani quiha, “Dios bo xo mato” i jato qui Dios quë no. ~u
!Jatsi quiha jodiobá quëbiniquë: —Mi acai ca yonoco jia ca quëshpi tsi mia acasyamaxo noa; jama Dios mi ocahuahai quëshpi ja nori. Yoi tsi xo toa mi chanihaina ra. Jasca, Dios manëcasqui mia pë, joni roha mi nori —i jaca niquë. R
Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Jisti huëstima cabo ë aquë mato bax na jisti. Ja acacaniquë noho Jahëpa chamá no. ¿Jëni ca jisti jiaxëni ca quëshpi tsi ëa acascanai pë? —iquiina. E
Jatsi pë jodiobá maxax bo topitëquëniquë axëna. c?
Jasca, ëa, noho Jahëpa, tihi ca tsi xo huësti roha cato —nëa tsi Jesu nëcaniquë. ;o
Jabi ë qui jato noho Jahëpá aniquë, jato ó ë bësono. Jatiroha cabo oquë tsi xo noho Jahëpa ra. Jabi yama tsi xo toa noho Jahëpa quima jato tsëcati mëtsa cato iquia. {
Jasca, jato bëso-bësopaomaxëquia. Bënotimaxëni ca xo. Jabi yama tsi xo toa ë quima jato tsëcati mëtsa cato ra. iK
Noho joi nicahi quiha noho oveja yoi bo. Jasca, noho oveja bo cahëquia. Ea banahuacani quiha. L
Jama, ëa chahahuayamaqui mato rë, noho oveja ma nomari iqui na. dA
Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Mato ë yoahitaquë ra. E yoaquë tsi ëa chahahuayamahitaquë mato pë. Ea yoati tsi jabija ca chanihi quiha ë acai ca jisti bo. Jabi naa jisti bo aquia noho Jahëpa chamá no. mS
Co-cojano tsi quiha jodioba chama bo ja qui quëtsoniquë ja qui chanicatsi na. —¿Jaha no pasohai ca Xabahamati Ibo ni mia sa? Bëro tsi noqui yoahuë. Yosanaqui noa ra. ¿Jënino noqui yoahai sa? —i Jesu qui jaca niquë. hI
Toatiyá tsi quiha arati xobó tsi co-cohi Jesu iniquë, naa Salomón Portal icanai cató no. =s
Jabi Jerusalén tsi quiha jodiobo mani iniquë. Dios qui jamë aquëquëti fiesta ja ini quiha. Jatiroha ca xënipá tsi quiha naa fiesta ja i-ipaocani quiha, matsitiyá no. K
Jama, —Nëca tsi chaniti mëtsama xo yoshi jaya cato ra. ¿Jënahuariaxo raca yoyoxëni cató joni bo taismana? —i jodiobo tëxë bo niquë ja yoati na. Jodiobá Jesu chahahuayamanina
—Yoshi jaya xo naa joni ra. Yoyoxëni quiha. ¿Jëniriaxo raca ja qui nicacanai pë? —i jodio huëstima cabo niquë.
Jatsi Jesú yoani ca iqui tsi jodiobo mapëxënaniquë. Rabë ca shinahai ca ja jayacani quiha Jesu tahëxo na. Jatsi, ( I
Jabi yama tsi xo toa jahuë chamá tsi ëa namëti mëtsa cato. Jama, caxacanaibo qui ëmë aquia nati. Noho chamá tsi ëmë aquia nati. Jasca, noho chamá tsi bësotëquëxëquia. Jabi noho Jahëpá ëa raaniquë nohiria bo bax nati —nëa tsi quiha nohiria bo qui Jesu nëcaniquë. y k
‘Jabi ëa noihi quiha noho Jahëpa, oveja bax nati ëmë ë acai iqui na. Rësohax bësotëquëxëquia.
Jasca, oveja huëtsa bo jaya xo ëa ra. Carayana ca nohiria bo ca xo. Jato ri rëquëninixëquia. Noho joi qui nicacaxëcani quiha jato ri. Jatsi huësti ca nohiria maxo icaxëcani quiha jodiobo, carayanabo tëquë. Huësti ca ototi ibo jayacaxëcani quiha. h I
Jama, oveja ó bësoti jiaxëni ca ëa xo naa. Noho oveja cahëquia, naa ëa noho Jahëpá cahëhai jascaria. Jascaria, ëa cahëcani quiha noho oveja, naa noho Jahëpa ë cahëhai jascaria. Oveja bax ëmë aapiquia nati.
Jasca, parata quëshpi roha yonocohi quiha yonati. Oveja noiyamahi quiha rë. Jabi ja tsi xo toa jabahi quiha yonati, cama joquë no. G
Jama, oveja jisbëriahi quiha yonati, johai ca cama jisi na. Jishopë, jato obëso ca ma xo toa. Oveja ibo ma quiha. Ja jabano tsi oveja pihi quiha camano. Jatsi jato pacanamahi quiha rë. U#
Jabi oveja ototi ibo jiaxëni ca ëa xo naa. Emë aapiquia oveja bax nati. }s
‘Jama, oveja yomahi johi quiha yomaxëni cato. Joxo tsi oveja namëhi quiha. Quëyohi johi quiha rë. Jabi tocahi quiha mahitsa ca tiisimacanaibo pë. Jama, ëa ti tsi xo toa nohiria bësomahi johaina, oquë tsi ja bësocano iquish na. 6e
Jabi Caiti xo ëa ra. Xabahamahacaxëti xo toa tsohuëcara ë noho jicoti cato. Jahá bësoxëquia. Toa shomahuaxëhi quiha Dios. Yamaxëhi quiha toa ja naris-haina iquia.
Yomaxëni cabo jascaria tsi xo ëa bëbo bëcanish cabo, naa mahitsa ca tiisimacanaibo. Jato qui nicayamahi quiha noho oveja yoi bo. -
Jatsi quiha jahuë chani Jesú bërohuaniquë ja cahëyoicano. Ja nëcani quiha: —Mato parayamaquia. Oveja panë Caiti ca ëa xo naa ra.
Naa chani pistia Jesú yoaniquë nohiria bo mëbixëna. Jama, ja yoani ca nohiria bá cahëyamani quiha. Ototi Ibo jiaxëni cato
Joni huëtsa banahuayamacani quiha. Ja quima jabacaxëcani quiha jahuë joi cahëyamahi na —nëa tsi Jesu nëcaniquë. q~[
Paquëmahax jato bëbo cahi quiha ibo. Jatsi, banahuacani quiha jahuë oveja, jahuë joi cahëquí na. \}1
Ja jono tsi quiha ja bax caiti japëcahi quiha panë obëso cato. Jicoxo tsi jato janë́ tsi jahuë oveja bo quënahi quiha. Jabi iboba joi cahëhi quiha oveja bo. Quënaxo tsi cacha jato rëquëninihi quiha. =|u
Jama, panë caiti qui jicohi quiha oveja ototi ibo. { 7
—Mato parayamaquia —i Jesu niquë—. Oveja yomaxëni ca tsi xo toa oveja panë caiti qui jicoyamahai cato. Iti huëtsá tsi matarahi quiha pë. kzO )Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jabija ca cahëyamarohapihi tsi quësohacatima ma iquë aquë. Jama, tobi mato jocha rë, “Bëco yama xo noa” ma iquii iqui na —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë jato qui chanihi na.lyQ (Jatsi, —¿Bëco ni noa pa? —i toa ca chama rabë roha bo niquë, ja yoani ca nicahax na. 7xg 'Jatsi Jesu chaniniquë: —Naa mai qui ë joniquë nohiria ba jocha bërohuaxëna. Bëco cabo, naa jochacanaibo mëbicasquia ra, xabahamati quinia ja jiscano. Jama, ëa iqui tsi bëconayoicani quiha “Bëco yama xo noa” icanaibo. Jato jocha jisyamacani quiha rë —nëa tsi Jesu nëcaniquë. fwE &—Chitimiquia, Ibobá —i joni niquë. Jatsi Jesu bësojó tsi quiha ja mëniniquë. _v7 %Jatsi, —Mi jisquë ra. Ja tsi xo toa mi bëta chanihai cato —i Jesu niquë. qu[ $Jatsi joní quëbiniquë: —¿Tsohuë ni toa, Taitá? Toa joni qui chitimicasquia ra —iquiina. Et #Jabi jato arati xobo quima ja niahacani ca Jesú nicaniquë. Nicaxo tsi quiha joni mërahi ja caniquë. Bichi tsi quiha, —¿Nohiria Baquë qui chitimihai? —i ja qui Jesu niquë. Is "Jatsi, —Jochahuaxëni mi coniquë ra. ¿Noqui tiisimahi ni mia pa? —i jaca niquë. Jatsi quiha jato arati xobo quima toa joni ja niacaniquë pë. Bëco cabo jascaria xo jochacanaibo
r
!Dios quima joyamarohapihi tsi ati mëtsama naa joni iquë aquë ra —nëa tsi bëco inish ca nëcaniquë jodiobo chama bo qui. eqC Mai nëhohuahacanitiya rohari tsi bëco conish ca jënimahuahacahai ca nicahama ini quiha. ~pu Jochacanaibo nicayamahi quiha Dios ra. Jama, ja qui aracanaibo, jahuë yoba bo nicacanaibo, tihi cabo nicahi quiha. &oE Jatsi joní jato quëbiniquë: —Anomaria tsi xo toa naa joní acana. Noho bëro ja jiahuaquë ra. Jama, ¿jahuënia ax ja joni ca cahëyamacanai pa?
w ~~}||N|B{Xzz?y`xxGwiveuutdssswqqpp6o==G<< ;a:Y998l7655T4433M22n11&0/..7-[,,3+J*))K(('&&%y$$G#C"! ~ R
dI_| o)b
. ~] /dw ifKJabi Jerusalén basima tsi Jesu tooxahacani quiha. Ja quëshpi tsi huëstima ca jodiobá Pilató quënëni ca jisniquë. Tres ca joi bá tsi jahuë chani quënëhacani quiha, naa jodioba joi, griego joi, romanoba joi. e5Jatsi quiha papi ó tsi Pilató quënëniquë cruzó tsi janahacati chani. “Nazarét ca Jesu. Jodioba chama-chamaria” i ja quënëni ca niquë. Xd)Toa xo tsi Jesu soldado bá tooxaniquë cruzó no. Jasca, ja bëta dos ca joni huëtsa bo ja tooxacaniquë, huësti ca jahuë mënëcayá no, huëtsa jahuë mëxojó no. Nëpax tsi quiha Jesu cruz iniquë. Sc Jatsi jodiobá Jesu biniquë. Yaca cacha ja mëpihacani quiha jahuë cruz iahaina. Mapo Xao Ya icanai ca maca qui tsi quiha ja bocaniquë, naa jodioba joí tsi “Gólgata” quënahacanish cato. sb_Chanixo tsi jato qui Pilató Jesu mëaniquë cruzó tsi tooxahacati. Cruzó tsi Jesu ja tooxacanina MaJatsi quënatsi quiha nohiria bá huaniquë: —Ahuë ra. Ahuë ra. Cruzó tsi tooxahuë ra —i jaca niquë. Jatsi quiha, —¿Mato chama-chamaria tooxaxëhi ni ëa pa? —i jato qui ja niquë. `'—Nëá xo mato chama-chamaria Jesu ra —i jodiobo qui ja niquë. Jabi pascua fiesta chiho ca bari ja ini quiha. Matoroco bari quiha. >_u
Jesu qui ja quësocanai ca nicaxo tsi quiha Pilató Jesu boniquë, cacha xo copixëna pë. Bohax tsi quiha jahuë copiti tsahotí ja tsahoniquë ja qui quësoxëna. Tsahohax, "^= Jatsi quiha Pilató Jesu paquëmacasniquë nicaxo na. Jama, jahari jodiobá quënaniquë: —Paquëmapihi tsi romanoba chama-chamaria rabëti ma xo mia pë. Romanoba chama pasomaha tsi xo toa “Chama-chamaria xo ëa” iquii cato. Tocahi quiha naa Jesu ra —i jaca niquë. w]g Jatsi Jesú quëbiniquë: —Mana quima mi qui chama ayamahacarohapino tsi ëa namëti chama mi jayamaquë aquë ra. Jaha tsi mi jocha oquë tsi xo toa mi qui ëa mëahax cato jocha ra —nëa tsi quiha Pilato qui Jesu nëcaniquë. ,\Q
—¿Ea quëbiyamahai pa? ¿Noho chama cahëyamahai? Mia paquëmati chama, mia cruzó tsi tooxamati chama, tihi cabo jaya xo ëa ra —i Jesu qui ja niquë. 4[a Raquëhi tsi jahuë xoboria qui ja jicotëquëniquë Jesu qui chanitëquëhi na. —¿Jahuënia ax mi joni? —i ja qui Pilato niquë. Quëbiyamaniquë Jesu; pasi quiha. 2Z_Nicahax raquëriatsi Pilato niquë. Y3Jatsi jodiobá quëbiniquë: —“Ja namëhacati xo” ii quiha noba yoba ra, “Dios Baquë xo ëa” i ja ni quëshpi na —i jaca niquë. ;XoJatsi quiha arati ibo bo, jato yonati bo, tihi cabá Jesu jisniquë. Jisi tsi, —Cruzó tsi tooxahuë. Cruzó tsi tooxahuë —i jaca niquë pë. Jatsi quiha, —Bocahuë. Acasyamaxo ëa ra. Mamëxo tsi cruzó tsi tooxacahuë pë. Yama tsi xo anoma ca ja acana iquia ra —i jato qui Pilato niquë. $WAJatsi xobo cacha Jesu caniquë. Moxa chaha, raiti shini, tihi cabo sahuë ja ini quiha. Jatsi, —Nëá xo mato joni ra —i jato qui Pilato niquë. ;VoJaquirëquë cacha Pilato catëquëniquë jodiobo qui. —Cacha mato qui Jesu boquia. Yama tsi xo toa anoma ca ja acana iquia. Ja bësoxëti xo ra —i jato qui ja niquë. /UWSahuëmahax ja qui soldado bo bocaniquë joihuaxëna. —¡Viva! ¡Viva, jodioba chama-chamariá! —i jaca niquë pë. Joihuaxo tsi quiha ja bëpaishacaniquë pë. 9TkJaquirëquë moxa chaha soldado bá quëconiquë. Quëcoxo tsi quiha ja machëquërëxacaniquë pë. Jatsi quiha raiti shini ja sahuëmacaniquë; naa chama-chamaria sahuëti. TS #Jatsi Pilató Jesu biniquë. Bixo tsi quiha ja rashamaniquë rispichí no. mRS(Jatsi quiha jato joi jodiobá choshaniquë. Jato qui yoi ini quiha ja yoanina. Jaha tsi, —Naa joni paquëmayamahuë ra. Barrabás paquëmahuë ra —i jaca niquë pë. Jabi yomaxëni ca joni naa Barrabás ini quiha.pQY'Mato pascua fiesta no tsi presó ca achiquinish ca huësti ca ë paquëmapaoniquë. Noba jabi quiha. ¿Japa jaboqui mato jodiobo chama-chamaria mato bax paquëmaxëhi ni ëa? —i jodiobo qui Pilato niquë, Jesu paquëmacatsi na. UP#&Jatsi quiha, —¿Jahuë ni toa jabija ca sa? —i Pilato niquë. Chanihax cacha jodiobo qui Pilato catëquëniquë. Cahax, —Yama tsi xo naa joní anoma ca acana iquia —i jato qui ja niquë—. ~Ou%Jatsi quiha, —¿Chama ni mia pa? —i Pilato niquë. —Jabija. Chama xo ëa ra. Ja tsi xo toa ë conina. Mai qui ë joniquë jabija ca yoaxëna. Jabi noho rabëti bo tsi xo toa jabija ca nicacanaibo tëquë —i Pilato qui Jesu niquë. N+$Jatsi quiha Jesú quëbiniquë: —Maí ca nohiria chama ma xo ëa ra. Nëa xo tsi yonayamaquia. Jasca, nëa xo tsi ë yonarohapino tsi noho yonati bo nianaquë aquë, jodioba chama bo qui ë mëahacayamano. Mai xoma xo ë yonahaina ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë. RM #Jatsi, —¿Jodio ë nori ca shinahai? Mi jimibo, jato arati ibo bo, tihi cabo tsi xo toa ë qui mia mëahax cabo ra. Jatsi, ¿jahuë anoma ca mi aca sa? —nëa tsi Jesu qui Pilato nëcaniquë. L"Jatsi quiha Jesú quëbiniquë: —¿Mi quima johi ni mi nicahana? ¿Tonia ëa yoati huëtsa bá mia yoayamayamaha? —iquiina. K)!Jatsi jahuë xoboria qui jahari Pilato cahaca tsi Jesu ja bënaniquë. Bënahax, —¿Jodioba chama-chamaria ni mia? —i Jesu qui ja niquë. nJU Nëca tsi Jesú yoani ca jatihuahacani quiha, naa ja rësohai ca quinia yoati ja yoaniquë no. _I7 Jatsi quiha Pilató jato quëbiniquë: —Bicahuë. Mato yobá tsi copihuë —iquiina. Jatsi quiha, —Naa joni namëcasqui noa ra. Romanoba yoba pasomaha tsi xo toa joni no namëhaina rë —i jaca niquë. oHW Jatsi quiha, —Anoma ca pi ja ayamarohano tsi mi qui no bëyamaquë aquë ra —i jaca niquë. uGc Jatsi quiha cacha Pilato caniquë jato qui. —¿Jahuë naa joni qui quësocanai? —i jato qui ja niquë. ~Fu Jaquirëquë Caifás xobo jisbaya tsi quiha romanoba chama xoboria qui Jesu ja bocaniquë. Baquishmari ja ini quiha. Jahuë xoboria qui cahëhax tsi quiha ja jicoyama-caniquë. Carayanaba xobo qui jicohai jodiobo qui yoi ini quiha, jato jabi pasomaha ja ini quëshpi na. Jato qui roa quiha. Jicorohapihi tsi jato pascua fiesta oriquiti mëtsama ja iquë acani quiha. E#Jatsi quiha, —Ea ma xo ra —i Pedro niquë rë. Ja quiaquë tsi quiha patiari bënë quëotapiniquë. Pilato bësojó Jesu niinina "D=Jatsi quiha Pedro qui ibo-iboria yonati chaniniquë, naa paxtiahacanish cato jimibo: —¿Huerto xo tsi Jesu ya mia ë jisyama-yamaha? —iquiina.
C
Jabi chihi tahë tsi quiha jari nii quiha Pedro iniquë, yohohi na. Yohojano tsi quiha ja qui chanitsi toá ca joni bo niquë: —¿Jesu rabëti ma ni mia ra? —i ja qui jaca niquë. Jatsi quiha, —Jahuë rabëti ma xo ëa ra —i Pedro niquë rë. B}Jatsi arati ibo-iboria Caifás qui Anás Jesu raaniquë. Jari nëxë Jesu ini quiha. Pedró Jesu ocahuatëquënina 0AYJatsi quiha Jesú quëbiniquë: —Anoma ca pi ë chanirohano tsi ëa nicamahuë. ¿Jëniriaxo tsi ëa mi bëpaishaha pa, jabija ca ë chaniquë no? —iquiina. @1Jatsi pë toá ca nii ca soldadó Jesu bëpaishaniquë pë. —¿Toca tsi arati ibo ba chama quëbihi ni mia pa? —i ja qui soldado niquë. ?5Ja quëshpi tsi, ¿jëniriaxo tsi ëa nicahai? Noho chani nicanish cabo nicahuë ra. E yoani ca cahëcani quiha ra —i jato chama qui Jesu niquë. f>EJatsi Jesú quëbiniquë: —Bëroria tsi nohiria bo qui ë chaniniquë ra. Mato catiti xobo bo, arati xobo, tihi cabo xo tsi ë tiisimapaoniquë, naa jodiobo tëquë catihai cato xo na. Jonë tsi ë chaniyamaniquë ra. x=iJatsi quiha jahuë rabëti bo, ja tiisimahaina, tihi cabo yoati tsi arati ibo ba chamá Jesu nicaniquë. F<Jabi matsi iqui tsi toá ca policía bo, yonati bo, tihi cabá chihi maponiquë. Mapohax toá tsi quiha ja yohocaniquë. Jato bëta niiniquë Pedro ri, yohohi na. Anás Jesu nicanina ;;oJatsi ë bëta jicojano tsi —Tonia Jesu rabëti xo mia ra —i caití quëmëpi ca xotaco niquë Pedro qui. Jatsi quiha, —Jahuë rabëti ma xo ëa ra —i Pedro niquë rë. =:sJiconoma Pedro ini quiha. Caiti cacha nii quiha. Jatsi cacha ë caniquë, caiti obëso ca xotaco qui chanixëna, huënë qui Pedro jicomacatsi na. Jatsi Pedro ë jicomaniquë ra. 9yJabi Jesu cho Pedro caniquë. Ja cho ë caniquë ëa ri, naa Jesu rabëti huëtsa. Jabi ëa Anás cahëni quiha, naa arati ibo-iboria iqui cato. Ja quëshpi tsi Jesu ya arati ibo-iboria xobo huënënë́ ca mai qui jicoti mëtsa ë iniquë. 8#Jabi jodiobo yobanish ca Anás tsi xo naa, “Oquë tsi xo nohiria bo bax huësti ca joni rësohaina” inish cato. Pedró Jesu ocahuanina 7#
Nëxaxo tsi Anás xobo qui pari Jesu ja bocaniquë. Caifás raisi ja ini quiha. Jabi toa año no tsi arati ibo ba chama Caifás ini quiha. 6 Jatsi pë soldado bo, jato capitán, jodiobá policía bo, tihi cabo Jesu qui tsaminiquë. Tsamixo tsi quiha ja nëxacaniquë pë. \51 Paxtia-jahuaquë tsi quiha, —Mi huaina qui jahari mi saipi nanëhuë. ¿E qui noho Jahëpá ani ca yonoco ayamayamaxëhi ni ëa ra? Aquia ra —i Pedro qui Jesu niquë. Jodioba chama bo bësojó Jesu niinina +4O
Jatsi quiha Simón Pedró jahuë saipi tsëcaniquë. Tsëcaxo tsi quiha Malco, naa arati ibo-iboria yonati ja paxtianiquë. Jahuë mënëcayá ca pahoqui quiha. z3m Jabi toca tsi ja yoaha ca Jesú jatihuani quiha naa “E qui mi ani cabo bënoyamaxëquia” i ja quë no. 2Jatsi Jesú quëbiniquë: —“Ja xo ëa ra” i ë quë. Ea pi ma mërano tsi noho rabëti bo ma paquëmano iquia —iquiina. 1+Jatsi quiha Jesú jato nicatëquëniquë: —¿Tsohuë mëracanai ra? —iquiina. Jatsi quiha, —Nazarét ca Jesu ra —itëquë jaca niquë. t0a“Ja xo ëa ra” i Jesu quë tsi quiha ja chishtëquiri-caniquë. Mai qui ja paquëcaniquë ratëhi na. N/Jatsi, —Nazarét ca Jesu mëraqui noa ra —i jaca niquë. Jatsi quiha, —Ja xo ëa ra —i Jesu niquë. Jabi toá tsi quiha soldado bo ya Judas nii iniquë, naa Jesu pasomaha inish cato. 2.]Huerto qui ja cahëcaquë tsi quiha jato bëchahi Jesu caniquë, ja acascanai ca ja cahëni quëshpi na. Bëchahax, —¿Tsohuë mëracanai? —i jato qui Jesu niquë. e-CJaha tsi quiha huerto qui Judás caniquë jaa ri, Jesu mërahi na. Huëstima ca soldado bo, jodioba chama bá raani ca policía bo, tihi cabo ja boniquë. Jotati bo, lamparina bo, saipi bo, tihi cabo ja jayacani quiha. ,/Jabi toa iti Judás cahëni quiha jaa ri, naa Jesu pasomaha inish cato. Huëstima tsi toa huerto qui Jesu ca-capaoni quiha jahuë rabëti bo ya. + Bëhoxhax tsi quiha pao Cedrón Jesú shitaniquë. Jahuë rabëti bo ri ja boni quiha. Shitahax huerto qui ja jicocaniquë. X*)Mi jabi yoi jato ë cahëmaniquë. Jasca, jari mi jabi yoi jato cahëmaxëquia, noiti ja tiisicano, ëa mi noihai jascaria. Jabi jato shina ó tsi bësoxëquia —nëa tsi Jesu nëcaniquë bëhoxhi na.7)gJishopë, mëstëxëni ca Jahëpá. Mia cahëyamahi quiha maí ca nohiria bo rë. Jama, mia cahëhai ca ëa xo naa. Jasca, ëa mi raani ca cahëhi quiha noho rabëti bo ri. Z(-‘Jabi ëa mi noiniquë mai nëhohuahacanox pari no. Toatiyá tsi oquë ë qui mi aniquë. Toa oquë ja jiscano ra. Ja tsi xo toa ë nori cató tsi noho rabëti bo icano jato ri, noho oquë ja jiscano. Q'Jabi jato ó xo ëa. Jasca, ë nohó xo mia ri. Ja iqui tsi ja huëstina-bëquinayoicano ra. Tocapijacano tsi ëa mi raanina, jato ë noi-noihaina, tihi cabo cahëcaxëcani quiha maí ca nohiria bo. ~&uJabi ë qui mi ani ca oquë jato qui ë aniquë, ja huëstinabëquicano iquish na, naa huësti ca no nori jascaria. L%Bëhoxquia ja huëstinabëquicano. No nohó ja huëstinabëquicano, Jahëpá, naa ë nohó mi nori jascaria. Ja huëstinabëquicano ra, maí ca nohiria bá ëa mi raani ca chahahuano iquish na. u$c‘Jabi noho rabëti bo, jato chani iqui tsi ë qui chitimicaxëcanaibo, tihi cabo bax bëhoxquia ra. j#MJato bax ëmë mi qui aquia namëhacati, Espíritu Santó tsi ja aquëquëmahacacano iquish na. o"WJabi maí ca nohiria bo qui ëa mi raani jascaria tsi maí ca nohiria bo qui jato ë raaquë ëa ri. p!YJasca, jabija ca Espíritu Santó tsi jato aquëquëmahuë, mi yonoco ati. Jabija tsi xo mi chani ra. W 'Jaboqui maí ca nohiria ma ca xo. Jató-na ma ca xo, ëa jascaria jaca nori. i KMai quima jato tsëcahuë iyamatsiquia. Jama, jato ó bësohuë, Satanás jato yoshihuayamano. J
Jasca, mi chani jato qui ë aquë. Ja iqui tsi jato qui caxahi quiha maí ca nohiria bo, jato maí ca jabi yoi bo ja niacani iqui na. Maí ca nohiria bo quirima ca xo, ëa jascaria jaca nori. } s
Jaboqui mi qui caquia. Jato bëtapama tsi naa jahuë bo jato ë yoaniquë, ë ranihai ca ja xatënacano iquish na. l Q Jato bëtapama tsi jato ë oto-otoniquë, ë qui mi ani ca chamá no. Jënima ca xo. Huësti roha tsi xo toa bënohacahax cato, naa tënëtiyá ca baquë rë. Tocapijaquë, Quënëhacanish cabo jatihuahacano iquish na. Iquë. y Ea ti tsi xo jisbayahaina. Jama, nëá tsi chitëcahi quiha nohó-na bo. Jisbaya tsi mi qui caquia. Ja quëshpi tsi jia tsi ë qui mi ani cabo ó bësohuë, noho Jahëpa jiaxëni cató. Tocahuë, huësti ca ja icano, huësti ca no nori jascaria. 9
Jabi jatiroha ca nohó-na bo xo mi-na bo ri. Jasca, jatiroha ca mi-na bo xo nohó-na bo ri. Jaboqui ja acanai cató tsi jismahacahi quiha noho oquë. )K ‘Jasca, noho rabëti bo bax bëhoxquia. Chahahuayamacanaibo bax bëhoxyamaquia. Jama, ë qui mi ani cabo bax bëhoxquia mi-na bo jaca nori quëshpi na. 3_E qui mi ani ca chani jato qui ë aniquë. Mi chani ja bicaniquë ra. Bixo tsi mi quima ax ë joni ca cahëriacani quiha ra. Ea mi raani ca chahahuayoicani quiha iquia. Jasca, jaboqui ëa yoi cahëriacani quiha. Noho chani, noho tiisi, noho chama, tihi cabo ë qui mi ani ca cahëcani quiha. ‘Jasca, ë qui mi ani ca maí ca nohiria bo qui tsohuë mi nori ca ë jismaquë ra. Jabi jato qui mi oquë ë jismaquë. Jariapari tsi mi-na bo ja icapaoniquë. Jatsi ë qui jato mi aniquë jato ó bësoti. Jaboqui mi chani nicacani quiha ra. &EJatsi jaboqui noho oquë mi jismati xo, Jahëpá, naa mi bëta ë jayapaoni ca oquë. Jabi mai mi nëhohuanox pari no tsi anomaria ini quiha noho oquë ra. wJabi naa mai xo tsi mi oquë ë jismaquë ra. Jasca, ë qui mi ani ca yonoco ë jatihuaquë ra. Jaboqui yama tsi xo. 6eJabi bëso-bësopaoti quinia tsi xo naa ra: Mia, ëa, tihi cabo ja cahëyoiti ca xo ra. Mia tsi xo toa jaroha ca Dios yoi. Jasca, ëa ti tsi xo toa mi raani ca baquë yoi. ~uJasca, ë qui nohiria yonati chama mi aniquë, ë qui mi ani ca nohiria bo tëquë ë bëso-bësopaomano iquish na. ] 5Jatsi quiha nai Jesú tsayaniquë bëhoxhi na. Tsayahax, —Tsëquëquë ë rësoti xabaca rë, Jahëpá —i Jahëpa Dios qui ja niquë—. Mi Baquë xo ëa ra. Noho oquë jismahuë, mi oquë ë jismano ëa ri. "=!Nëca tsi mato qui chaniquia ma bëpasino, ma raquëyamano iquish na. Nicacana. Mato yosicaxëcani quiha maí ca nohiria. Jama, ranitsicana maí ca yoi ca jahuë bo, maí ca nohiria bo, tihi cabo ë boboni quëshpi na —nëa tsi quiha jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë.oW Jabi basima tsi xo toa hora ra, naa ma pacanamahaca-xëquë no. Jabi joquë toa hora. Toatiyá tsi mato xobo qui jabaxëqui mato pë. Ea jisbëriaxëqui mato rë. Jama, ëmëpistia iyamaxëquia ë bëta Jahëpa nori quëshpi na. N Jatsi quiha Jesú quëbiniquë: —¿Jaboqui chahahuacanai pa? M
Jaboqui jatiroha ca cahëhai ca mi nori ca cahëqui noa. Mia pi no nicacasno tsi no shinahai ca cahëqui mia pa. Ja tsi xo toa Dios quima ax mi joni ca cahëqui noa ra —i Jesu qui jaca niquë. i K Jatsi jahuë rabëti bá quëbiniquë: —Jaboqui bëro xo mi chanihaina. Jonë ma xo ra. 2 ] Jahëpa Dios ë jisbërianiquë mai qui joxëna. Jaboqui naa mai jisbëriaquia jahari noho Jahëpa Dios qui caxëna —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë rabëti bo qui. &
EMato noiriahi quiha Jahëpa Dios yoi, ëa ma noihai iqui na. Jasca, Dios quima ax ë joni ca chahahuaqui mato. Ja quëshpi tsi mato noiriahi quiha Jahëpa. , QToatiyá tsi noho janë́ tsi Jahëpa Dios nicaxëqui mato. Noho janë́ tsi ma bëhoxno tsi mato bax nicayamaxëquia, noho Jahëpá mato nicaxëhai quëshpi na. K—Jaboqui mato joma quiha mato ë yoahaina rë. Jama, joxëhi quiha xaba huëtsa. Toatiyá tsi bëroria tsi Jahëpa Dios yoati tsi chanixëquia —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë—. veJaboqui jari noho janë́ tsi nicayamahi quiha mato, bëhoxquí na. Jama, toatiyá tsi noho janë́ tsi nicatsacana. Nicaxo tsi bixëqui mato. Toca tsi raniriaxëqui mato ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Maí ca jabi bëbohi quiha Jesu H ‘Toatiyá tsi ëa nicayamaxëqui mato, jahuëcara bixëna. Jama, Jahëpa Dios nicaxëqui mato ra. Jahuëcara ma nicahai ca mato qui axëhi quiha, noho rabëti bo ma nori quëshpi na. 7Jascaria tsi jaboqui cohuë xo mato ri. Jama, ranixëqui mato, mato ë jistëquëquë no. Mato quima mëbitimaxëni ixëhi quiha ma ranixëhaina ra. 4aJabi pahë ya xo yoxa, jahuë baquë coquë no. Jama, jahuë baquë coquë tsi jahuë comahai ca pahë shina-bënohi quiha. Ranihi quiha, jahuë baquë coha quëshpi na. 'GMato parayamaquia. E caquë tsi araxëqui mato. Jama, ranixëhi quiha maí ca nohiria. Cohuënaxëqui mato. Jama, ranixëqui mato, ëa ma jistëquëquë no. 5Jabi jahuë rabëti bá nicacascani ca Jesú cahëniquë. Ja quëshpi tsi jato qui ja chanitëquëniquë: —“Tanaroha pistia no tsi ëa jisyamaxëqui mato. Jaquirëquë, ichariama ca bari tsi ëa jistëquëxëqui mato” i ë quë. ¿Jabija ma ni naa ma nicacatsaina? &E¿Jahuëcara chanihi ni naa sa, “Tanaroha pistia no” i ja quë no? Ja chanihai ca cahëyamaqui noa rë —nëa tsi quiha jahuë rabëti bo nëcaniquë.
Jatsi quiha chaninabëquitsi jahuë rabëti bo niquë: —¿Jënijaha sa? “Tanaroha pistia no tsi ëa jisyamaxëqui mato; jaquirëquë, ichariama ca bari tsi ëa jistëquëxëqui mato” i ja quë pa. Jasca, “Noho Jahëpa qui caquia” i ja quë pa. <q‘Tanaroha pistia no tsi ëa jisyamaxëqui mato. Jaquirëquë, ichariama bari huinocaquë tsi ëa jistëquëxëqui mato —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. v~eJabi noho Jahëpa oquë, jahuë chani, tihi cabo tëquë jaya xo ëa ra. Ja tsi xo toa “Ja qui ë acai ca jahuë bo bixëhi quiha Espíritu Santo. Bixo tsi mato cahëmaxëhi quiha ra” i ë quë. Ja rësohai yoati tsi Jesu chaninina ~}uJasca, ëa oquëhuaxëhi quiha. Oquëhuaxo tsi ë noho ca chani bixëhi quiha. Bixo tsi mato cahëmaxëhi quiha ra. |
Jama, joxëhi quiha Espíritu Santo. Joxo tsi jatiroha ca jahuë bo tiisimaxëhi quiha. Jabija ca yoahai ca tsi xo naa. Quiayamahi quiha. Jahuë chamá tsi chaniyamaxëhi quiha. Jama, chaniquí tsi ja nicahai ca jahuë bo roha mato qui yoaxëhi quiha. }{s ‘Jari huëstima ca tsi xo toa mato qui ë yoacatsaina. Jaboqui cahënoma xo mato rë. Jaha tsi yoayamaquia. z% Jasca, Diós nohiria bo copixëhai ca bërohuaxëhi quiha Espíritu Santo, Satanás, naa maí ca nohiria yonati ibo copihacani quëshpi na. Oy
Jasca, noho mëstë ca jabi bërohuaxëhi quiha, Jahëpa Dios qui ë caxëhai iqui na. Jabi mëstë ca ë nori iqui tsi Jahëpa qui cati mëtsa xo ëa. Jasca, ë caquë tsi ëa jisyamaxëqui mato. ixK Jasca, jato jocha bërohuaxëhi quiha Espíritu Santo, ë qui ja chitimiyamacanai quëshpi na. w9Jato jocha nohiria bo qui bërohuaxëhi quiha joxo na. Jasca, noho mëstë ca jabi, Diós nohiria bo copixëhaina, tihi cabo tsi bërohuaxëhi quiha. Jv
Jasca, mato qui jia tsi xo ë caxëhaina iquia. E cayamapino tsi mato qui joyamaxëhi quiha Espíritu Santo, naa mato Mëbiti Ibo. Jama, mato qui Espíritu Santo raaxëquia nai qui caquí na. =uuJabija ca mato ë yoaha iqui tsi cohuëria xo mato. qt[Jama, jaboqui ëa raanish ca qui capaima xo ëa. Jama, “¿Jahuënia tsi cahai?” iyamaqui mato rë. Bs}Jaboqui mato yobaquia, noho chani ma shinaparino toa xaba tsëquëquë no. Espíritu Santo yonoco ‘Jariapari tsi ë caxëhai ca ë yoayamaniquë, jari mato bëta ë ini quëshpi na. krOJasca, ëa, Jahëpa, tihi cabo cahëyamacani quiha rë. Ja tsi xo toa mato acaxëcani quiha pë. 0qYJato catiti xobo quima mato niacaxëcani quiha rë. Toa xaba tsëquëno tsi mato acaxëcani quiha ra. Axo tsi Dios yonoco ja acanai ca quëscahuacaxëcani quiha rë. }p u‘Jabi mato qui caxacaxëcani quiha maí ca nohiria bo. Toa mato yoaquia, jabija ca quima ma casoyamano iquish na. goGJascaria, ëa yoati chanixëqui mato ri, rëquë rohari tsi ë bëta ma ini quëshpi na.gnG‘Joxëhi quiha Espíritu Santo, naa mato Mëbiti Ibo ra. Noho Jahëpa ax joxëhi quiha. Jabija ca yoahai ca tsi xo naa. Jabi mato qui Espíritu Santo raaxëquia. Joxo tsi jatiroha ca ëa yoati mato yoaxëhi quiha. mJabi jatihuahacati xo Quënëhacanish cabo ra, ja acanai cató no, naa,“Mahitsa ë qui caxacaxëcani quiha rë” iquiina. Vl%Jasca, jato xërëquë xo pi jistiria bo ë ayamarohano tsi ja quësoyamahacaquë acaquë. Jama, ë ani ca jistiria bo ja jiscani quiha. Jisi tsi ëa, noho Jahëpa, tihi cabo qui jari caxacani quiha pë. PkNoho Jahëpa qui caxahi quiha tsohuëcara ca ë qui caxahai cato rë. Ij Jato qui pi chanihi ë joyamarohano tsi ja quësoyamahacaquë acaquë. Jama, jaboqui jocha jayaca xo rë. “Noho shina ri ma xo” iti mëtsama ca xo ra, noho chani ja nicacana quëshpi na. i}Jasca, ëa raanish ca cahëyamahi quiha maí ca nohiria bo rë. Jaha tsi ëa iqui tsi mato tënëmacaxëcani quiha rë. )hKJabi ë yoaha ca shina-bënoyamacana: “Jahuë ibo oquë ma xo yonati” i ë quë ra. Jabi ëa tënëmacaxëcani quiha maí ca nohiria bo. Jasca, mato ri tënëmacaxëcani quiha, noho rabëti bo ma nori iqui na. Jasca, noho chani nicarohapixo tsi mato chani ri ja nicaquë acaquë ra. gJabi jato maí ca jabi yoi ca pi ma noino tsi mato noicaxëcani quiha Dios cahëyamacanaibo, jató-na ja noicanai jascaria. Jama, maí ca nohiria bo quima mato ë tsëcaniquë ra. Jató-na ma xo mato. Ja tsi xo toa mato qui caxahi quiha maí ca nohiria bo. mfS‘Ratëyamacana. Mato qui pi Dios cahëyamacanaibo caxano tsi ë qui pari ja caxacani quiha. ce?Jabi noho yoba tsi xo naa: Noinabëquicana. Iquë. Noqui caxahi quiha maí ca nohiria bo [d/Ea ma biyamaniquë. Jama, mato ë biniquë. Bixo tsi mato raaquia, huëstima ca huinocayamahai ca bimi saihuahi ma bocano. Jasca, noho janë́ tsi ma baaha ca jahuëcara ca mato qui axëhi quiha noho Jahëpa. _c7Jaboqui yonati bo mato quënayamaquia. Jahuë chamá shinahai ca cahëyoiyamacani quiha toa bo rë. Jama, noho rabëti bo mato quënaquia ra. Ja tsi xo toa noho Jahëpa quima ë nicaha ca tëquë mato yoaquia ra. ;bqJasca, noho rabëti bo xo mato, noho yoba ahi na. |aq
Tsohuëcara pi jahuë rabëti bax rësono tsi anomaria tsi xo toa ja noihaina. Yama tsi xo toa oquë ca noihaina. J`
Noho yoba tsi xo naa: Noinabëquicana, mato ë noihai jascaria. O_ ‘Nëcaquia ë ranihai ca ma oquëxnano. Ma rani-raniriano ra. ^-
Noho yoba pi aqui tsi ë nohai cato ó tsi chitëxëqui mato. Jabi noho Jahëpa yoba bo aquia. Jaha tsi ja noihai cato ó tsi chitëxëquia ra. c]? Mato noiquia ra, naa ëa noho Jahëpá noihai jascaria. E noihai cato ó tsi chitëcana. >\uJabi huëstima ca bimi saihuahi quiha noho rabëti yoi bo ra. Toca tsi Dios jabi jia ca jismacani quiha ra. Jasca, toca tsi noho rabëti bo ma nori ca cahëxëhi quiha nohiria bo. [/Jama, ë nohó pi ma bësono tsi, mato ó pi noho chani chitëno tsi jaha ma quëëhai ca baati mëtsa ixëqui mato. Baaxo tsi bixëqui mato ra. ZJabi niahacaxëti xo tsohuëcara ë nohó bësoyamahai cato, naa niahacanish ca mëshi yoi ca jascaria. Bëso-bësopaoyamaxëhi quiha toa rë. Jabi nëca ca mëshi yoi bo catiahi quiha bimi ibo. Catiaxo tsi chihi qui niahi quiha. Toá tsi mëshocaxëcani quiha. RY ‘Nishi xo ëa ra. Mato tsi xo mëshi bo. Jabi huëstima ca bimi saihuahi quiha ë nohó bësohai cato. Dios yonoco ariaxëhi quiha, jaha ë bësohai iqui na. Yama ca axëqui mato ë bëtaxoma. [X/E nohó bësocana, naa mato ó ë bësohai jascaria. Jabi nishi quima mëris-hacapiquí tsi ¿jënahuariaxo raca toa mëshí saihuana? Jascaria, ë nohó bësoyamapiquí tsi saihuati mëtsama ixëqui mato ri. dWAJabi mato ë yoani ca chaní tsi ma bahuëhacaniquë, naa mëshi rohahuahacahai jascaria. 1V[E nohó ca mëshí pi bimi saihuayamano tsi toa mëshi mëris-hi quiha noho Jahëpa. Jasca, saihuahai ca mëshi bo rohahuahi quiha, oquë tsi ja saihuacano iquish na. }U u—Bimi saihuahai ca nishi jascaria ca ëa xo naa —i Jesu niquë—. Bimi nishi ototi ibo tsi xo noho Jahëpa ra. ST Jama, Jahëpa Dios ë noihai ca nohiria bá cahëno. Noiquí tsi jatiroha ca noho Jahëpá yoahai ca aquia ra. Iquë tia. Bëcahuë. ¿Canomani? —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë rabëti bo qui.nSU Jabi ichariama bari tsi xo toa mato bëta ë chanihaina rë. Capaima xo ëa ra. Jasca, johi quiha Satanás rë, naa chahahuayamacanaibo yonati ibo-iboria. E axëhai ca yonoco quëtiayamaxëhi quiha ra. Ea yonati mëtsama xo ra. vRe Jaboqui tihi ca tsi mato yoaquia, ja ocanox pari no. Jatsi ocapijaquë tsi ë qui chitimiyoixëqui mato ra. Q7 ¿Jabi mato ë yoaha ca ma nicayamayamaha? “Mato jisbëriayamaxëquia” i ë quë ra. Jasca, “Mato qui jahari joxëquia” i mato qui ë quë ra. Jatsi ëa pi noihi tsi rani-ranixëqui mato ra, jahari noho Jahëpa qui ë cahai tahëhax na. Ea oquëria xo noho Jahëpa ra. 8Pi‘Mato bëpasimaquia. Jia tsi xo toa mato ë bëpasimahaina; Dios cahëyamacanaibá bëpasimahai ca jamëri nori quiha. Shina-huëjënayamacana. Jasca, raquëyamacana. mOSJama, Espíritu Santo mato qui noho Jahëpá raano tsi mato tiisimaxëhi quiha. Mato Mëbiti Ibo ixëhi quiha. Joxo tsi ëa yoati tsi mato tiisimaxëhi quiha. Mato ë yoaha ca tëquë mato shinamaxëhi quiha ë jisbayaquë no. ;Nq‘Jabi nëca tsi chaniquia mato bëtahi na. ?MwJama, noho chani nicayamaxëhi quiha ëa noiyamahai cato rë. Jasca, noho chani ma xo naa ma nicahaina, noho Jahëpa chani nori. Ea raanish cato chani tsi xo naa ma nicahana iquia. HL Jatsi Jesú quëbiniquë: —Noho chani nicaxëhi quiha ëa noihai cato. Toa noixëhi quiha noho Jahëpa ra. Ja qui joxëqui noa, naa ëa, noho Jahëpa. Johax jahá bësoxëqui noa ra. vKeJatsi quiha Judas huëtsa chaniniquë, naa Judas Iscariote ma cato: —¿Noqui roha mimë yoi jismaxëhi ni mia pa, Ibobá? ¿Jënixo tsi chahahuayamacanaibo qui mimë jismayamaxëhai, mia ja cahëyoicano? —i Jesu qui ja niquë. vJe‘Tsohuëcara ca noho yoba bo nicahai ca tsi xo toa ëa noihaina ra. Jasca, ëa noihai ca noixëhi quiha noho Jahëpa. Toa noixëquia ëa ri. Noixo tsi ja qui ëmë jismaxëquia —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. I1Jasca, toa barí tsi quiha Jahëpa ó ë iquiina, ë nohó ma iquiina, mato ó ë iquiina, tihi cabo cahëxëqui mato ra, ë bësotëquëquë no. +HOTanaroha pistia no tsi ëa jisyamaxëhi quiha nohiria bo. Jama, ë caquë tsi jari ëa jistëquëxëqui mato. Bëso ë nori quëshpi tsi bësoyoixëqui mato ri. kGO‘Yoma bo iyamaxëqui mato. Toca tsi mato jisbëriayamaxëquia. Jahari mato qui joxëquia. FyJasca, noho Jahëpa nicaxëquia, Mëbiti Ibo huëtsa ca mato qui ati. Espíritu Santo quiha, naa mato bëta chitë-chitëpaoxëhai ca tsi xo naa ra. Jabija ca qui mato mëpixëhi quiha. Jabi Espíritu Santo biyamahi quiha Dios cahëyamacanaibo. Jato qui bëroma quiha. Cahëyamacani quiha rë. Jama, mato ti tsi xo toa Espíritu Santo cahëcanaina, mato ó ja nori iqui na. E >Dw—Ea pi noiquí tsi noho yoba nicaxëqui mato. C1Jahuëcara pi noho janë́ tsi ma bënano tsi mato bax axëquia —nëa tsi Felipe qui Jesu nëcaniquë. Espíritu Santo yoati tsi Jesu chaninina B7
Caxo tsi noho janë́ tsi jahuëcara ca ma bënahai ca mato bax axëquia. Toca tsi axëquia ra, ë acai cató tsi Jahëpa oquë jisiquino iquish na. *AM Mato parayamaquia. Ea chahahuapiquí tsi ë acai ca jisti bo axëqui mia ri ra. Naa ë acai ca jisti bo oquë ca axëqui mia, Jahëpa qui ë cahai quëshpi na. ,@Q Jasca, Jahëpa ó ë iquiina, ë nohó Jahëpa iquiina, tihi cabo chahahuana. Noho chani chahahuacasyamaquí tsi ë acai ca jisti bo quëshpi tsi ëa chahahuana. ?y
¿Jahëpa Dios ó ë iquiina, ë nohó Jahëpa Dios iquiina, tihi cabo chahahuayamahai, Felipé? E quima joyamahi quiha noho chani, naa mato ë yoahaina. Jahëpa quima quiha. Jabi naa yonoco ati ibo tsi xo Jahëpa ra, naa ë nohó bësohai cato. Z>- Jatsi Jesú quëbiniquë: —Mato bëta ë naamaquë, Felipé. ¿Jënahuariaxo jari ëa cahëyamahai rë? Jahëpa Dios yoi jisqui ëa jisish cabo ra. Jënihax, “Jahëpa noqui jismahuë” ¿i mi a pa? v=eJatsi Felipe chaniniquë: —Mi Ipa noqui jismahuë, Ibobá. Jispihi tsi ranixëqui noa ra —iquiina. <1Jasca, ëa cahëpiquí tsi noho Jahëpa ri cahëxëqui mato. Jaboqui Jahëpa yoi cahëyoiqui mato. Jahëpa ma jisquë ra —i ja qui Jesu niquë. [;/Jatsi Jesú quëbiniquë: —Dios qui quinia xo ëa ra. Jabija ca xo ëa ra. Bësomati Ibo xo ëa ra. Yama tsi xo Jahëpa Dios qui jamëpistia cahai cato. Jasca, ëa roha tsi xo toa ja qui mëpihai cato. .:UJatsi Tomás chaniniquë: —¿Jahuënia tsi cahai, Ibobá? Cahëyamaqui noa rë. ¿Jënahuariaxo raca mi cahai ca quinia no cahëna? —i Jesu qui ja niquë. d9AJabi ë cahai ca quinia cahëqui mato —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë rabëti bo qui. f8ENoho Jahëpa racahai cató tsi xo huëstima ca xobo bo ra. Jabi mato xobo bo rohahuahi caquia. Rohahuahax jotëquëxëquia mato bixëna, ë noho ma no. Tocayamarohapino tsi bëro tsi mato ë yoaquë aquë. Quiayamaquia. 7 6 yShina-motsiquiyamacana. Dios qui chitimicana. Jasca, ë qui ri chitimicana —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë—. 55c
&Jatsi Jesú quëbiniquë: —¿E bax rësoxëhi ni mia pa? Patiari bënë quëonox pari no tsi tres tsi ëa pasomaha chanixëqui mia rë —i ja qui Jesu niquë.|4q
%Jatsi Pedró quëbiniquë: —Jaboqui tsi mi bëta cacasquia, Ibobá. Mi bax ëmë axëquia nati —iquiina. O3
$Jatsi, —¿Jahuënia tsi cahai, Ibobá? —i Simón Pedro niquë ja qui. Jatsi, —Jaboqui ë cahai ca qui canoma xo mia. Jama, bari huëtsa ëa banahuaxëqui mia ra —i ja qui Jesu niquë. E2
#Ma noinapino tsi noho rabëti bo ma nori ca cahëcaxëcani quiha jatiroha cabo —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. “Ea pasomaha chanixëqui mia” i Pedro qui Jesu nina Y1+
"Jaboqui yoba paxa ca mato qui aquia: Noinacana iquia, mato ë noihai jascaria.
z ~~j},{Qzyy-xw{vuNtssvrrEqpooo%nmm(lLLJIHGGFFlDDSCBB_A=?~>= : Q N e$(;?'
B M
t
$QK>3=#z % ELJatsi,—Dios-diosria Chani yoati ibo mi quënahacaxëti xo, noho baquë. Ibo bëbo caxëqui mia, Ibo johai ca quëshpi nohiria bo shomahuahi na. 9KJa bësojó tsi jocha yama, mëstë, tihi tsi no i-ipaoxëti xo, ja bax yonocohi na —nëa tsi quiha Zacarías nëcaniquë Dios Chani yoahi na. t cJNoqui caxacanaibo quima noqui xabahamacatsi quiha ra, raquëhaxma tsi Dios bax no yonocono iquish na. r _HJabi noqui shomahuacatsi quiha Dios ra, naa noba rëquëbo yamabo ja shomahuariani jascaria.Tobi quiha jato qui ja yoanina, tobi quiha noba rëquëbo yamaba Abraham qui ja yoanina. Tihi ca tsi shina-bënoyamahi quiha Dios. IS !G“Mato qui caxacanaibo quima mato xabahamaxëquia” i ja ni quiha. O FNaama tsi quiha jahuë Chani yoanish cabo Diós chanimani quiha. b ?EJabi David yamaba chahitaxocobo noqui raahi quiha, noqui Xabahamati Ibo-iboria iti. x kD—Oquë xo Ibo, Israél caba Dios. Jahuë nohiria mëbihi ja joquë ra, jocha quima noqui paquëmaxëna. CJabi Espíritu Santo rëamë tsi Juan jahëpa Zacarías iniquë. Jatsi ja qui Diós ani ca chani yoatsijahuaniquë. : oBNicahax ja shina-shinacaniquë. —¿Oquë ca ixëhi ni naa baquë sa? —i jaca ni quiha. Jasca, ja bëta Iboba chama iqui ca ja jiscaniquë. Jia tsi Dios Zacariás ocahuanina % EAJatsi yacatá ca nohiria bo shina-risiquiniquë jënipijani ca nicahax na. Jatsi Juan coni chani pacanani quiha, jodioba maí ca maca ó ca nohiria bo qui. i
M@Jarohapa tsi chaniti mëtsa Zacarías iniquë pa. Chanitsijaniquë. Dios ocahuatsijahua-niquë. A }?Jatsi jahuë mëquënë́ tsi Zacarías bëëbëëhaniquë papi ja qui ja acano. Jatsi, “Jahuë janë tsi xo Juan” i ja quënëni ca ni quiha. Jatsi quiha ja ratëyocaniquë. 7 i>Jatsi jato mëquë bá tsi jisti bo ja acacaniquë baquë jahëpa qui. Toca tsi Zacarías ja nicacaniquë: —¿Jahuë janë mi baquë qui axëhi ni noa ra? —iquiina. o
Y=—Majia. Yama tsi xo mi jimibo xërëquë ó ca toa janë jaya cato ra —i ja qui jaca niquë. [ 1Tsëquëniquë Elisabet comati xabaca ra. Jatsi baquë ja comaniquë.
8Jatsi tres oxë no tsi quiha Elisabet ya tsi María chitëniquë. Jaquirëquë jahari jahuë xobo qui ja caniquë. Juan conina W )7Jabi noba rëquëbo yamabo qui ja yoani ca shina-bënoyamahi quiha Dios ra, “Mato shomahuaxëquia” i Abraham, jahuë chahitaxocobo, tihi cabo qui ja ni quëshpi na —nëa tsi quiha María nëcaniquë. K 6Jahuë Israél ca nohiria mëbihi johi quiha, jato noihi na. 5Jasca, jahuë jahuë jia bá tsi paxnacanaibo sëyamaxëhi quiha. Jama, jahuëmishni jayaria cabo mëquëya tsi raaxëhi quiha. n W4Nohiria chama-chamaria bo niahi quiha, jato oquë ja bënocano. Noitiria cabo oquëhuahi quiha. 3Anomaria tsi xo Diós acana jahuë chamá no. Jamë shinamisxëni cabo, oquë ca manëcascanaibo, tihi cabo pacanamahi quiha. : q2Jasca, ja qui aracanaibo noi-noipaohi quiha. X~ +1Jiaria tsi xo ë qui Chamaxëni cató acana. Jiaxëni xo jahuë janë ra.
} 0Ea, naa jahuë yonati nori ca ja noiquë ra. Jaboqui “Shomahuahaca ca tsi xo toa” ixëhi quiha nohiria bo ëa yoati na. =| w/Noho Xabahamati Ibo Dios tahëhax tsi raniquia. G{ .Jatsi María chaniniquë:—Oquë xo Dios ra iquia. z 7-Mi qui angél yoahitaha ca jatihuaxëhi quiha Ibo Dios ra. Raniria xo mia ra, Dios qui mi chitimihai ca quëshpi na —i María qui Elisabet niquë. Wy ),Jabi mi joihuahai ca ë nicaquë tsi rani tsi ëa xara ca baquë mohiquë ra. Hx +E qui shishohi noho Iboba jahëhua joquë pa. Shoma xo ëa ra. w 7*—Yoxa huëtsa bo oquë tsi mi shomahuahacaquë ra. Shomahuahacaquë mi baquë ri —itsi María qui Elisabet niquë joi pistiama cató no—. v )Jatsi María joihuahai ca Elisabét nicaquë tsi quiha jahuë xamá ca baquë mohiniquë. Jatsi Espíritu Santó Elisabet chanimaniquë: cu A(Cahëhax Zacarías xobo qui María jiconiquë. Jicoxo tsi quiha Elisabet ja joihuaniquë. t #'Toatiyá tsi bamahaxma tsi quiha Elisabet yaca qui María caniquë. Jabi jodioba mai maca bo xërëquë ó tsi jahuë yaca ini quiha. %s E&Jatsi Mariá quëbiniquë: —Ibo yonati xo ëa ra. Jabija xo toa mi yoahana ra —iquiina. Jatsi ángel jisbayaniquë. Elisabet qui María shishonina r %Tsayahuë. Jatihuahacaxëti xo Diós yoahai tëquë. Jatiroha ca ati mëtsa xo ra —nëa tsi quiha María qui ángel nëcaniquë. 9q m$‘Mi rëquëmë Elisabet tsayahuë. “Tohoyatimaxëni xo” i nohiria bo paoni quiha mi rëquëmë yoati na. Jama, seis oxë no tsi ja tohoyaquë, sirixëni ja iqui ri. Zp /#Jatsi angél quëbiniquë: —Mi qui joxëhi quiha Espíritu Santo. Tsëmo jascaria tsi mia mapaxëhi quiha Dios chama. Ja quëshpi tsi Dios Baquë jiaxëni ca quënahacaxëti xo mi Baquë, ja coquë no. xo k"Jatsi ángel Mariá nicaniquë: —Yoxajahi xo ëa ra. ¿Jënahuariaxo raca baquë ë comana? —iquiina. n !Jabi Israél ca nohiria yona-yonapaoxëhi quiha. Jatiyamaxëhi quiha ja yonahaina —nëa tsi María qui ángel nëcaniquë. 5m e Jasca, oquëxëhi quiha mi baquë. Dios-diosria Baquë ja quënahacaxëti xo. Jahuë jahëpa David yamaba yonati chama ja qui axëhi quiha Ibo Dios, jahuë nohiria yonati. Ql Tohoyaxëqui mia. Baquë comaxëqui mia ra. Comaxo tsi Jesu mi janëno. dk C Jatsi, —Raquëyamatsihuë, Mariá —i ángel niquë—. Diós mia shomahuaquë ra. |j s Angel chani nicahax shinati pi Mariá cahëyamaniquë. —¿Jënihi ni sa? —i ja niquë jahuë shinaná no. i Xobo qui jicohax tsi quiha, —Shoma xo mia ra; yoxa bo huëtsa oquë quiha. Mi bëta xo Ibo ra —i María qui Gabriel niquë. Xh +Jabi Gabriel raahacani quiha María icanai ca yoxajahi qui Dios Chani bëti. Jari bënë yama María ini quiha. Jasca, jahuë bënë ti ca José ini quiha, naa David yamaba chahitaxocobo huësti ca iquiina. g 5Oxë huëtsa huinocaquë tsi quiha Diós jahuë ángel Gabriel raaniquë Nazaret icanai ca yaca qui. Jabi Galilea maí tsi naa yaca ini quiha. 6f g—Nëca tsi ëa Diós shomahuaquë ra. Jaboqui pi nohiria yahi tsi bërabiyamaxëquia, baquë ë jayaxëhai quëshpi na —i Elisabet niquë. María qui ángel jonina le SJaquirëquë jahuë ahui Elisabet tohoyaniquë. Jatsi cinco oxë no tsi xobó tsi ja chitëniquë. wd iJaquirëquë arati xobó tsi ja yonocohai ca xaba jatiquë tsi quiha jahuë xobo qui Zacarías caniquë. c {Jatsi Zacarías tsëquëniquë. Tsëquëhax tsi quiha nohiria bo qui chaniti mëtsama ja iniquë. Jaro quiha. Jatsi ja tënamëha nori nohiria bá cahëniquë. Japi Zacariás jato qui bëëbëëniquë, chaniti mëtsama ja iqui ca jismaxëna. b Jabi Zacarías ó pasohi nohiria bo iniquë tsëquëti. Yama a. Yopahi tsi, —¿Jëniriahax bamahi ni sa? —itsi jaca niquë. ;a qJatihuahacaxëhi quiha ë yoahana ra. Noho chani mi chahahuayamaha iqui tsi jaro, chaniti mëtsama ixëqui mia ra, mi baquë coquë rohari —nëa tsi ja qui ángel nëcaniquë. ` )Jatsi angél quëbiniquë: —Gabriel xo ëa ra. Dios tapaí nii ca ëa xo naa. E raahacaquë mi qui chaniti, chani jia ca mi qui bëti. _ Jatsi, —¿Jëniria pi raca ja na? Joni sirixëni xo ëa ra. Sirixëni xo noho ahui ri —i ángel qui Zacarías niquë. 6^ gJasca, Ibo bëbo caxëhi quiha mi baquë, nohiria shomahuahi na. Elías yamaba jabi, jahuë chama, tihi cabo jayaxëhi quiha ja caquë no. Jatsi jahëpa bo, jahëhua bo, jato xocobo, tihi cabo noinamaxëhi quiha. Jasca, nicamisxëni cabo Dios qui bacamaxëhi quiha, mëstëxëni ca jahuë bo jato shinamaxëna. Toca tsi nohiria bo shomahuaxëhi quiha, Ibo johai ca quëshpi na —nëa tsi quiha ángel nëcaniquë Zacarías qui. R] Huëstima ca Israél ca nohiria jato Ibo Dios qui jahari bëxëhi quiha. #\ AJasca, Dios bësojó tsi oquë ca joni ixëhi quiha mi baquë. Vino, jënë shapo, tihi cabo ja ayamano. Espíritu Santo rëamëxëhi quiha ja coquë no. a[ =Ja iqui tsi raniriaxëqui mato ra. Jasca, ranixëhi quiha huëstima cabo, ja coquë no. Jatsi, —Raquëyamana, Zacariás —i ja qui ángel niquë—. Nicahacaquë mi bëhoxhaina ra. Mi bax baquë comaxëhi quiha mi ahui Elisabet ra. Juan ja janëhacaxëti xo. VY ' Jatsi ángel jisi tsi Zacariás shina-risiquiniquë. Raquëria ja ini quiha. X Jatsi Zacarías qui ángel jisiquiniquë, naa Ibo quima jonish cato. Incienso ya ca altar mënëcayá nii ángel ini quiha. RW
Jabi incienso mëshajahuano tsi quiha nohiria bo bëhoxhi iniquë cacha. ]V 5 Toatiyá tsi ja raahacaniquë iboba iti qui jicoti, altar xo tsi incienso mëshati. }U uHuësti barí tsi quiha jahuë maxo ya Zacarías iniquë arati xobó no. Arati iboba yonoco aqui ja ini quiha. yT mJasca, baquë yama ja icaniquë rë, tohoyatimaxëni Elisabet ini quëshpi na. Jasca, sirixëni ja icani quiha. 'S IJabi Zacarías, Elisabet, tihi cabá Dios noirianiquë. Quësotimaxëni ca shinajiaxëni ca ja icani quiha. Jasca, Dios yoba bo tëquë ja nicacani quiha ra. OR Jabi jodioba mai xo tsi chama Herodés yonano tsi quiha tobi arati ibo iniquë, naa Zacarías icanai cato. Abías icanai ca maxo ya tsi quiha ja yonoconiquë arati xobó no. Jabi Elisabet jahuë ahuini janë ini quiha. Jasca, arati ibo bo jahuë ahuini jimi bo ini quiha jato ri. Arati ibo ba chahitaxocobo ja ini quiha. FQ Nëca tsi Jesu yoati mi bax quënëcasquia, jabija ca tëquë mi cahëno, mi parahacayamano iquish na. Jia tsi mia ja tiisimacani ca jahuë bo mi cahëyoino ra. Zacarías qui ángel jonina 3P aJabi ja quënëcani ca tëquë ë tsayarianiquë ëa ri ra. Tsayariaxo tsi jaboqui jatiroha ca rëquë rohari ca jahuë bo yoati tsi quënëbonacasquia ëa ri, Teofiló. nO WJesu rabëti bo, toatiyá jisnish cabo, tihi cabá yoani ca ja quënëcaniquë no tsayano iquish na. N Jabi Jesú ani ca jahuë bo yoati tsi huëstima cabá quënëniquë. Noqui xërëquë xo tsi ja ani ca ja quënëcani quiha. dM CDios yoi, jahuë Jesucristó tsi noqui xabahamahai ca no oquëhuariaxëti xo. Ja qui oquë-oquëria, chama-chamaria, tihi bo acacaxëti xo ra. I-ipaonish ca jaboqui nori ca i-ipaoxëhai ca tsi xo naa. Iquë. Amén.5L eAnomaria tsi xo toa jocha quima mato xabahamapihai cato ra. Anomaria tsi xo toa jocha yama tsi mato jismapihai cato. Oquëria tsi xo toa mato ranihuayoipihai cato ra. xK kMëbixo tsi huëtsa bo mëbicana, chihi quima tsohuëcara tsëcahai jascaria. Jasca, tobi xo toa Dios cahëyamacanaibo. Quiniaxo tsi jato noicana. Noihax jato jocha qui caxacana. Toa yoshihuahai ca jocha jaquimacana. Dios no oquëhuahaina FJ Jasca, cahëtimaxëni ca rabë ca shina jaya cabo mëbicana. I Jasca, Dios noihai cato ó tsi chitëcana, Ibo Jesucristo manahi na. Joxo tsi mato bësopaomaxëhi quiha mato noiquí na. H Jama, mamë chamahuacana, ëbë xatë bá. Chamanahax Dios Chani jabiriacana. Jasca, Espíritu Santo chamá tsi ma bëhoxti xo. GG Anoma ca nohiria bo tsi xo naa. Chahahuacanaibo oquëxnamacani quiha. Jato noma jabí tsi mëpihacacani quiha pë. Jasca Espíritu Santo jayama ca xo iquia. Tihi tsi xo toa jato jabi iquia. F '“Xaba rëso tsëquëno tsi jisiquixëhi quiha mato osacanaibo. Jato noma jabí tsi yonahacacanaibo tsi xo naa” i mato qui jaca ni quiha. E Shinaparicana, ëbë xatë bá. Jia tsi xo toa noba Ibo Jesucristo rabëti bá, naa Chani chitahëhuati ibobá mato yoanina. xD kJabi yoyomisxëni ca ranimisxëniria ca nohiria bo tsi xo naa ra. Jato noma jabí tsi yonahacacani quiha rë. Chani-chanipama tsi “Jia tsi xo toa no acaina” icani quiha pë, mahitsa jaca nori. Jasca, nohiria huëtsa bo chahahuariacani quiha pë, jahuëcara ó ja quëëcanai ca bixëna. Tihi tsi xo toa jato jabi yoi cato pë. Chahahuacanaibo qui acacani ca yoba WC )Jatsi, “Joxo tsi jatiroha ca nohiria bo copixëhi quiha. Yoi ca ja acana, ja pasomaha ja yoacanaina, tihi cabo quëshpi tsi copihacaxëhi quiha toa Dios pasomaha ca jochahuaxëni cabo” i Enoc ni quiha. -B UJasca, jato yoati tsi quiha Enoc yamabo, naa Adán quirëquë ca chaniniquë jaa ri. “Tihiria ca ángel bo ya tsi joxëhi quiha Ibo-iboria” i ja ni quiha. A 9
Raëtimaxëni ca iahuá ca choca jascaria ca xo. Bacox jisiquihai ria tsi noqui bëroria xo toa ja yoyocanaina. Mahitsa boho-bohocani quiha paquëhai ca huishti jascaria. Jato copi Diós shomahuaniquë ra, naa baquish-baquish itiria cato. I-ipaohai ca copi ixëhi quiha toa ra. s@ a Bërabiria tsi xo toa mato bëta ja rabënacanaina shiati ma aquë no. Bohocani quiha yoyohi na. Bërabiriama xo toa ja acanaina rë. Jamë shinaquí tsi huëtsa bo mëbitimaxëniria ca xo. Yoshiní raahacahai ca tsëmo jascaria ca xo. Yama xo jahuë oi nohiria bo mëbiti. Bimi saihuayamahai ca mëxohacahax ca jihui jascaria ca xo. Mahitsa ca bësoyama ca xo. 3? a Anomariaxëhi quiha jato copi ra. Caín yamaba quinia yoi banahuacani quiha. Parata quëshpi tsi yoyocani quiha, Balaam yamabo ini jascaria. Dios yoba pasomaha ca xo, Moisés yoba pasomaha Coré yamabo ini jascaria. Tihi ca quëshpi tsi quëyohacacaxëcani quiha, Coré quëyohacani jascaria. c> A
Jama xo naa mato xërëquë ca nohiria bo. Jahuëcara ca ja cahëyoiyamahai ca jahuë bo ocahuacani quiha pë; mahitsa. Cahëtimaxëniria ca yohina jascaria ca xo. Tocapihi tsi quëyohacacaxëcani quiha jato ri iquia. l= S ¿Japa? ¿Yoshi-yoshiria oquëria ca ángel Miguél ocahuani pa? Ja tocayamaniquë iquia Moisés yora tahëhax ja bëta nianahi tsi ja quinia-quinianiquë. Quiniapama tsi “Mia Ibobá raahano ra” i Yoshihua qui ja ni quiha. < Jishopë. Tocacani quiha pë toa mato qui bëcanish cabo ri. Nama-namacanaibo jascaria ca xo. Jochapama tsi jato yora bo yoshihuacani quiha. Jato qui yoi xo Dios yoba. Jasca, mana ca ángel bo ocahuacani quiha pë. Tihi tsi xo toa ja acanaina rë. 6; gJasca, yaca Sodoma, yaca Gomorra, jato tëamë ca yaca mishni bo ri. Anoma ini quiha toa ja chotacanaina, ja yoyocanai ri. Jatsi quiniacaxëcahuë iquia. Jaboqui i-ipaohai ca chihi ó tsi tënë-tënëcani quiha jato ri, ja yoyocanai quëshpi na. Tihi cabo iqui tsi noqui bëro xo Diós copihaina ra. : Jasca toa chama jayapaonish ca ángel bo ri. Jato iti ja jisbëriayocaniquë, Dios nicacasyamaquí na. Jaboqui tsëmoria ca nëpax ca xo. Ja nëxahacacani quiha. Toá tsi jato Diós jananiquë toa bari-baririá tsi copixëna. I-ipaoxëhi quiha jato copi iquia. e9 EJatsi Diós copini ca mato nicamacasquia. Shinaparicana. ¿Egipto mai quima Israél ca nohiria Ibobá tsëcayamani? Tsëcaxo tsi quiha ¿toa chahahuayamanish cabo ja quëyoyamayamani? Ja copihacayocani quiha iquia. ;8 qTihi ca jahuë bo quënëquia ra, mato naxërëquë ca qui paramisxëniria ca nohiria bo jiconi iqui na. Jonë xo toa yoi ca ja acanaina iquia. Paraxo Diós noqui noihai ca Chani jomicani quiha pë, jato quinia yoixëni ca mato banahuacasquí na. Jato qui yoi xo Jesucristo ra, naa noba Chama, noba Ibo yoi cato. Jabi siri tsi jato copi yoati tsi no yoahacaniquë. “Copihacacaxëcati xo naa nohiria ra” ii quiha Dios Chani iquia. 7 7No xabahamahacahai ca yoati tsi mato qui quënëcasquia rë, ëbë xatë bá, jaboqui quënënoma ja nori. Jariapari tsi yoba huëtsa mato yoaparicasquia: Jahuë nohiria bo qui Diós ani ca Chani bax ma nianaxëti xo iquia. Huësti roha tsi toa Chani noqui acacani quiha. c6 ADiós mato shomahuano ra. Ma rani-ranino. Ma noinabëquiriano ra. Quiaxëni ca maestro bo S5 #Naa papi quënëhai ca Judas ca ëa xo naa, naa Jacobo noma cato. Jesucristo yonati xo ëa ri. Quënëhacanish cabo, naa Jahëpa Dios noi cabo, Jesucristo ó bëso cabo, tihi cabo qui naa chani raaquia. 34_Jabi huëstimaria tsi xo toa Jesú anina ra. ¿Jënahuariaxo raca ja ani ca tëquë no quënëna? Jatiroha ca ë quënërohapino tsi xëa narisquë aquë janati ra.3'Jabi Juan xo ëa, naa carta quënëhai cato. Jabija tsi xo naa ë quënëhaina ra. Jabija ca ë quënëhai ca nori ca cahëqui mato ri. z2mJatsi pë “Rësoyamaxëhi quiha Juan” itsi nohiria bo niquë. Jabi toa mahitsa ca chani rëtsamani quiha chahahuacanaibo xërëquë no rë. Jabi “Rësoyamaxëqui Juan” iyamaniquë Jesu. Jama, “Mi shina ma xo ja rësohaina. Ja bësopino tsi jahari ë joxëquë rohari noho shina tsi xo toa. Ea mi banahuati xo iquia” i Pedro qui ja ni quiha. Jatihaina V1%Jatsi quiha Jesú Pedro quëbiniquë: —Toa joni shinayamahuë. Mi shina ma xo ja rësohaina. Ja bësopino tsi jahari ë joxëquë rohari noho shina tsi xo toa. Ea mi banahuati xo iquia —iquiina. z0mJatsi ëa jisi tsi, —¿Japa toa joni, Ibobá? ¿Jënahuariahax rësoxëhi ni? —i Pedro niquë ëa yoati na. /Jatsi bopinaxo tsi ëa yoi Pedró jisniquë. Jato cho banahuahi ë ini quiha. Jabi Jesu rabëtiria ë ini quiha ëa ri. Jabi no oriquino tsi Jesu tapai tsahonish ca ëa xo naa, naa “¿Tsohuë ni toa mia pasomaha cato, Ibobá?” iquish cato. c.?Jabi Pedro rësohai quinia Jesú jismani quiha nëca tsi ja chaniquë no. Jabi Pedro rësohai cató tsi Dios oquë jismahacaxëti ini quiha. Jatsi, —Ea banahuahuë —i ja qui Jesu niquë. Jesu rabëti huëtsa v-eJabi jaha mi quëëhai ca mi a-apaoniquë, shinapayo mi iquë no. Jama, mi sirinaquë tsi mia nëxacaxëcani quiha nohiria bo. Mi cacasyamahai ca qui mia mëpicaxëcani quiha mia namëxëna —nëa tsi quiha Pedro qui Jesu nëcaniquë. i,KJatsi quiha Jesú Pedro nicatëquëniquë pa: —¿Ea noiyoihai, Jonás baquë Pedró? —iquiina. Jatsi Pedro cohuëniquë, tres tsi “¿Ea noihai?” i Jesu ni iqui na. —Jatiroha ca cahëqui mia, noho Ibobá. Mia noiyoiquia. Toa cahëqui mia ra —i Jesu qui Pedro niquë. Jatsi quiha, —Noho oveja bo tiisimana —i ja qui Jesu niquë—. ]+3Jatsi Jesú Pedro nicatëquëniquë: —¿Ea noiyoihai? —iquiina. —Jaahuë, Ibobá. Mia noiquia. Toa cahëqui mia ra —i Pedro niquë. Jatsi, —Noho oveja bo obëso mi ino ra —i ja qui Jesu niquë. A*{No oriquiquë tsi quiha Simón Pedro Jesú nicaniquë: —¿Tëxë bo oquë tsi ëa noihai, Jonás baquë Pedró? —iquiina. Jatsi, —Jaahuë, Ibobá. Mia noiquia. Toa cahëqui mia ra —i Pedro niquë. Jatsi Jesú quëbiniquë: —Noho oveja bo, naa ëa chahahuacanaibo tiisimana —i ja qui ja niquë. x)iJabi tres tsi ja iniquë, naa noqui Jesu jisiquihaina bësotëquëhax na. Simón Pedro ya Jesu chaninina k(O
Jatsi mapari bichi Jesu caniquë. Bixo tsi noqui ja mëaniquë. Sani noqui ja aniquë piti. 3'_ Jatsi, —Nëri bëcahuë. ¿Sani piyamacanai? —i noqui Jesu niquë. Jabi Ibo Jesu yoi ja iqui ca no cahëniquë. Ja tsi xo toa “¿Ibo yoi ni mia?” iyamanoniquë. T&! Jatsi noti qui Pedro jiconiquë sani bixëna. Quëmapo qui nishi ja xërëniquë. Rëamë tsi nishi ini quiha; ciento cincuenta y tres sani quiha. Tësëyamaniquë nishi pa, huëstima ja iquë ri. r%]
Jatsi noqui Jesu chaniniquë: —Ma bichi ca sani tihi roha ca nëri bëcana —i noqui ja niquë. x$i Rërëxo tsi chihi rëxquë no jisniquë. Jahá ca sani imahi ja ini quiha. Toá tsi mapari ini quiha jaa ri. #}Notí tsi noqui tëxë chitëniquë, sani rëamë ca nishi xërëhi na. Quëmapo basima no ini quiha, cien metros roha. M"Jatsi Pedro qui ë chaniniquë: —Tonia Ibo tsi xo toa ra —iquiina. Jatsi Pedró jahuë sahuëti sahuëniquë. Tsoboco ja ini quiha. Sahuëhax jënë qui ja biisiniquë Jesu qui caxëna. !Jatsi, —Noti mënëcayá tsi mato nishi niatsacana. Toá ca bixëqui mato ra —i noqui ja niquë. Jatsi mënëcaya ó tsi noba nishi no nianiquë. Anomaria sani ini quiha. Jahari nishi xërëtimaxëni no iniquë rë, tihiria ca sani ini quëshpi na. u cJatsi, —¿Japa? ¿Mëquë ya ni mato, joni bá? —i noqui ja niquë. —Yamaha rë —i no niquë. e CHuëaquë tsi quëmapó ca joni nii ca no jisniquë. Jesu ja iqui ca no cahëyamani quiha. _ 7Jatsi, —Sani ai caquia ra —i noqui Pedro niquë. Jatsi, —Mi bëta caqui noa noqui ri —i no niquë. Jatsi noti qui no jiconiquë noqui tëquëta. Jicoxo tsi mahitsa no tana-tanashinaniquë rë. Yama quiha. " =Simón Pedro, Tomás, Natanael, naa Galileá ca yacatá racanish cato, Zebedeo baquë bo, Jesu dos ca rabëti bo, tihi cabo no iniquë ia quëmapó no. Jaquirëquë noqui, naa jahuë rabëti bo qui Jesu jisiquitëquëniquë ia Tiberias quëmapó no. Jabi nëca tsi noqui ja jisiquiniquë. L Jama, naa jisti bo quënëhacaquë jaha no pasohai ca Xabahamati Ibo Jesu nori ca ma cahëno. Jasca, Dios Baquë ja nori ca ma cahëno. Jabi bëso-bësopaoxëhi quiha ja qui chitimicanaibo.)K Jabi huëstima ca jisti huëtsa bo Jesú aniquë jahuë rabëti bo bësojo xo na. Naa libro ó tsi tihi ca jahuë bo quënëyamaxëquia; huëstima quiha. ,Q Jatsi quiha, —Chahahuaqui mia, ëa mi jisi iqui na. Jama, shoma tsi xo toa ëa jis-haxma tsi ë qui chitimicanaibo ra —i ja qui Jesu niquë. Jesú anina W' Jatsi quiha, —Noho Ibobá, noho Diós —i Tomás niquë quëbihi na. eCJatsi quiha Tomás qui Jesu chaniniquë: —Nëá mi mëtsis raahuë. Noho mëquë tsayahuë. Nëa mi mëquënë́ tsi noho taquëpë mamëpa. ¿Jari chahahuayamacatsai pa? Ea chahahuahuë —i ja qui Jesu niquë. X)Jatsi huësti semana huinocaniquë. Naquëtë tsi manihi quiha ja itëquëcaniquë. Toatiyá tsi jato bëtá Tomás iniquë jaa ri. Jasca, quëbëhacani quiha xobo caiti. Ja manicano tsi quiha naquëtë tsi jato xërëquë tsi Jesu jisiquitapiniquë. Nii quiha. Jatsi, —Joquë ëa ra. Raquëyamacana —i jato qui Jesu niquë. 5cJa quëshpi tsi, —Ibo no jisquë ra —i Tomás qui jaca niquë. —¿Ocama ni? —i Tomás niquë—. Chahahuanox pari tsi jahuë mëquë tsayacasquia ra. Jasca, clavó tsacahitaha ca iti jiscasquia. Jahuë clavo quiní tsi noho mëtsis ë raaparino ra —nëa tsi quiha jato qui ja nëcaniquë. $AJabi jato bëta Tomás, naa Gemelo icanai ca iyamani quiha, naa jato qui Jesu jisiquiquë no. Jabi doce ca rabëti bo ó ca huësti ca ja ini quiha. R Masahacati xo toa nohiria jocha ma shina-bënohaina. Jama, jato jocha pi ma shina-bënoyamano tsi masahacayamaxëqui mato —nëa tsi quiha jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. Tomás Jesu jisnina veJatsi quiha jato ja xoohaniquë. Xoohacax tsi, —Espíritu Santo bicahuë —i jato qui ja niquë—. "=Jatsi jato qui Jesu chanitëquëniquë: —Raquëyamacana. Mato raaquia noho chani yoati, naa ëa noho Jahëpá raani jascaria —i jato qui ja niquë. #?Chanixo tsi quiha jahuë mëquë bo, jahuë taquëpë, tihi cabo jato ja jismaniquë. Jatsi quiha jahuë rabëti bo ranirianiquë jato Ibo jisi na. 5cJabi domingó tsi quiha manihi Jesu rabëti bo iniquë. Caquë quiha bari. Mitsëmono quiha. Jasca, xobo caiti quëbëhacani quiha, jato jimibo qui ja raquëcani iqui na. Ja manicano tsi quiha jato xërëquë tsi Jesu niitapiniquë pa. —Joquë ëa ra. Raquëyamacana —i jato qui ja niquë. Y+Jatsi quiha Jesu rabëti bo qui María caniquë yoacatsi na. —Ibo Jesu ë jisquë ra —i jato qui ja niquë. Jatsi ja qui Jesú yoaha ca jato qui ja yoaniquë. Jahuë rabëti bo qui Jesu jisiquinina '
G—Ea achariayamahuë. Jari noho Jahëpa qui ë tëronoyamaquë ra —i ja qui Jesu niquë—. Dios, naa noho Jahëpa qui caquia. Jabi mato Dios, mato Jahëpa xo noho Jahëpa ri. Ja qui ë cahai ca yoati tsi ëbë xatë bo yoata —nëa tsi María Magdalena qui Jesu nëcaniquë. v eJatsi quiha, —Mariá —i ja qui Jesu niquë. Ja qui bësohax tsi, —Maestro pa —i María niquë. > uJatsi quiha, —¿Jënihax tsi arahai, caí? ¿Tsohuë mërahai? —i ja qui Jesu niquë. Jabi toa mai obëso ca ja iqui ca María jascahuani quiha. Ja quëshpi tsi ja qui chanitsi María niquë: —¿Jahuë yora mi bichi? ¿Jahuënia tsi mi janaha? Ea yoahuë; ë bichi cano —i ja qui María niquë. |
qChanipama tsi quiha ja bopinaniquë. Jatsi Jesu ja jisniquë pa. Jama, Jesu ja iqui ca ja cahëyamani quiha. ; o
Jatsi quiha, —¿Jënihax tsi arahai, caí? —i ja qui ángel bo niquë. —Noho Iboba yora ja bocahitaquë rë. Ja janacana ca iti cahëyamaquia rë —i María niquë. T! Naisxo tsi quiha dos ca ángel bo ja jisniquë. Raiti joxo sahuë ja icani quiha. Jasca, Jesu janahacani cató tsi tsaho ja icani quiha; huësti ca jahuë matoró no, huësti ca jahuë tahë rësó no. 4a Jabi jahari quiha jahuë maiquini qui María Magdalena caniquë. Toá tsi arahi ja iniquë, quini quëmëpi nii iquiina. Arapama tsi quiha ja rëniniquë naisxëna. [/
Tsayahax jahari noba xobo qui no caniquë. María Magdalena qui Jesu jisiquinina Toatiyá tsi jari Jesu yoati Quënëhacanish cabo no cahëyamariani quiha, naa “Rësonish cabo quima ja tërohacati xo” iquii cato. $AJatsi maiquini qui ë jiconiquë ëa ri. Jicoxo tsi niabëriahacanish ca raiti pistia ë jisniquë ëa ri. Jisi tsi Jesu bëso iqui ca ë cahëniquë ra. &EJatsi Jesu bëmana yabohacaha ca raiti pistia ja jisniquë. Iti huëtsá tsi ja ini quiha pa; yabohaca roha. Raiti tëxë basi jahuë mapo raiti ini quiha. zmJatsi ë cho Pedro joniquë. Johax quini qui ja jiconiquë jisxëna. Yabohacanish ca raiti ja jisniquë jaa ri. Cahëxo tsi ë naisniquë. Jahá ca jahuë yora yabohacanish ca raiti ë jisniquë caiti xo na. Jari quini qui ë jicoyamaniquë. j MNo jabanabëquiniquë. Jatsi Pedro ë xononiquë. Jariapari jahuë maiquini qui ë cahëniquë. Z-Jatsi quiha Pedro, ëa, tihi cabo jahuë maiquini qui bocaniquë jisxëna. h~IYopahax jahari ja jabaniquë Simón Pedro, ëa, tihi cabo yoaxëna. Jabahax, —Maiquini quima noba Iboba yora ja tsëcacahitaquë rë. ¿Jahuënia cara jahuë yora ja janacahitaha sa? Cahëyamaqui noa rë —i ja niquë. 7} iDomingo baquishmari, jari mitsëmono tsi quiha maiquini qui María Magdalena caniquë. Caxo tsi quini quëbëti maxax chahitaxëni ja yopaniquë. Bahama ja tarahacani quiha. 9|k*Ja bamayamacaniquë, jato jodioba joiti bari chitahëpaimaria ini quëshpi na. Jaha tsi toa maiquini qui mëri tsi Jesu ja maihuacaniquë, cruz basima ja ini quëshpi na.{{)Jabi cruzó tsi Jesu tooxahacani ca basima huerto ini quiha. Toá tsi maiquini paxa ca ini quiha, naa maihuahama cato. fzE(Jatsi Jesu yora ja bicaniquë. Bixo tsi quiha ja yabocaniquë, chëxëtí tsi cohohuahaina. ]y3'Jasca, ja bëta Nicodemo caniquë jaa ri, naa baquichá Jesu qui canish cato. Yora maihuati shomahuati perojome, naa mirra, áloes roihacani ca chëxëti ja bëcaniquë. Ihuë ini quiha ja bëcani ca chëxëti. Dx&Jaquirëquë quiha raquëhax tsi Arimatiá ca racanish ca José caniquë Pilato qui. Caxo tsi quiha Jesu yora ja bënaniquë maihuaxëna. Jatsi quiha, —Bihuë —i ja qui Pilato niquë. Jatsi quiha Jesu yora bichi ja caniquë. Jabi Jesu rabëti ja iqui ca ja yoayamaniquë jodioba chama bo qui raquëhi na.
w
%Jasca, “Ja tsacani ca qui tsayaxëhi quiha nohiria bo” ii quiha Quënëhacanish caba iti huëtsa ó no. Jesu maihuahacanina v%$Jabi nëca tsi Jesu naniquë Quënëhacanish cabo jatihuahacano iquish na, naa “Jahuë xao bo tëcayamacaxëcani quiha” ini cato ó no. u #Jasca, ja rësohai ca ë jisniquë ëa ri. Jabija tsi xo naa ë quënëhaina. Quiayamaquia. Parayamaquia, ja qui ma chitimicano mato ri. t"Jama, soldado huëstitá Jesu yora quëpë tsacaniquë jahuë saipí no. Jatsi jimi, jënëpaxa, tihi cabo xapaquëniquë. s7!Tëcahax Jesu qui ja bocaniquë. Ja qui cahëxo tsi quiha bësoyama ja iqui ca ja jiscaniquë. Ja quëshpi tsi jahuë huico bo ja tëcayamacaniquë. (rI Jaha tsi quiha soldado bo bocaniquë jato huico bo tëcaxëna. Jatsi Jesu ya ca tooxahacanish ca joni ba huico pari ja tëcacaniquë, mëri tsi ja rësocano. q Jabi chitahëpaimaria quiha jodioba joiti bari iniquë. Ja quëshpi tsi Pilato qui jodiobo chaniniquë: —Cruzó tsi tooxahacanish caba huico bo tëcaritsacahuë, ja rësohuënicano. Jato yora bo botëmahacaxëti xo —iquiina. Jabi jodiobo qui anoma ini quiha cruzó tsi yora rotamëhaina, naa jato joiti barí no. Bari-bariria jato jodioba joiti bari ini quiha. Jato qui roa quiha. p# Jënëria acax tsi, —Jatiquë noho yonoco ra —i Jesu niquë. Jatsi ja tëpiniquë. Tëpihax ja naniquë. Jesu xao bo tëcahacayamanina oy Jabi toá tsi nii quiha chomo iniquë. Nopi ca jënë jayani quiha. Jatsi toa jënëria qui tatë ja moosacaniquë. Moosaxo tsi quiha tahuá tsi tatë ja rëbiquiriahacaniquë. Jatsi jahuë jana qui ja tërocaniquë nopi ca jënë amaxëna. *nM Jaquirëquë jahuë maí ca yonoco jatihuahacani ca Jesú cahëniquë. Jatsi, —Tëshinaquia —i ja niquë, Quënëhacanish cabá yoani ca jatihuaxëna. 4maJatsi ë qui ja chaniniquë: —Noho jahëhua mi otono, mi ihua ó mi bësohai jascaria —iquiina. Japi noho xobo qui Jesu jahëhua ë boniquë racati. Jesu nanina Vl%Jasca, jahuë jahëhua tapaí nii ë iniquë, ëa ri. Jatsi noqui, naa ëa, jahuë jahëhua María, tihi cabo Jesú jisniquë. Jisi tsi, —Jaboqui mi baquë tsi xo toa, caí —i jahëhua qui ja niquë. kJabi cruz tapaí quiha Jesu jahëhua María, jahuë jahëhua noma, Cleofas ahuini María, María Magdalena, tihi cabo iniquë. Wj'Bichi tsi soldado bo nëcaniquë: —Jahuë camisaria no jaxcayamano ra. Suerte bo no niaparino. Toca tsi jahuë camisaria biti ca cahëxëqui noa ra —i jaca niquë. Toca tsi ja acanai cató tsi Quënëhacanish cabo jatihuahacani quiha. Jabi Quënëhacanish cabá yoani ca tsi xo naa:“Jato xërëquë xo tsi noho sahuëti bo ja oquëxhuacaniquë.Noho camisaria quëshpi tsi suerte bo ja niacaquë” iquiina. Jabi toca tsi soldado bá aniquë ra. :imJatsi cruzó tsi Jesu tooxaxo tsi quiha jahuë raiti soldado bá biniquë. Bixo tsi cuatro ca maa ca ja oquëxhuacaniquë jamë bax na. Jabi cuatro ca soldado bo ja icani quiha, naa jahuë raiti ó quëënish cabo. Jatsi quiha jahuë camisaria jiaxëni ca ja bicaniquë, naa quëshëquë yama cato. Vh%Jatsi quiha, —E quënëha ca rarinamayamaquia ra —i Pilato niquë. 9gkJabi arati ibo bo qui anoma ini quiha Pilató quënënina. Jatsi quiha Pilato qui ja chanicaniquë: —Mi quënëha ca rarinamahuë. “Jodioba chama-chamaria” quënëyamana rë. Jama, “ ‘Jodioba chama-chamaria xo ëa’ ii quiha naa joni” quënëhuë —nëa tsi quiha Pilato qui jaca niquë.
~a},|{{zz7yxxlww6vuuGtss+rrr&qIpkp_mll"k$jj!iihhfedcbaa9``\_^^9]T\[[GZZ6YXKWVUXT`SRQRPQONNPMM LsKJJ)I2HHAGxFEEBDCCBA@@.?t>> =T<;;L::?98877 6544V3\22 1 0/..Q--#++ *(''P&O%%A$$j#"!!~ uh;A6*mml=
Q - l
W c';#n GB Jasca, jamë shinamisxëni cabo quënahi ë joyamaniquë; jama, noitiria ca jochacanaibo jato jocha quima Dios quiri bësomahi nori —nëa tsi quiha jato qui Jesu nëcaniquë. Samati jabi A Jatsi quiha Jesú jato quëbiniquë nicaxo na: —Doctor qui bocani quiha anoma cabo roha. Jënima cabo tsi xo cayamahaina. "@= Jasca, toá tsi fariseobo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo ini quiha jato ri tsaya-tsayaxëna. Jatsi Jesu pasomaha ocahuatsijahuacaniquë jahuë rabëti bo qui: —¿Jënihax tsi gobierno bax parata bicanaibo, jochahuaxëni cabo, tihi cabo ya tsi oriquicanai pa? —i jaca niquë. )?K Jatsi quiha jahuë xobo xo tsi Jesu Leví orihuacasniquë. Toá tsi ini quiha nohiria misco, naa gobierno bax parata bicanaibo, Leví rabëti huëtsa bo. h>I Jatsi Leví niiniquë. Niixo tsi quiha jatiroha ca ja jisbërianiquë Jesu banahuaxëna. h=IJaquirëquë quiha xobo jisbaya tsi gobierno bax parata binish ca joni Jesú bëchaniquë, naa Leví icanai cato. Jahuë parata biti xobó tsi tsaho ja ini quiha. Jatsi, —E bëta mi jono —i Leví qui Jesu niquë. =<sJasca, shina-risiquiniquë nohiria. Ja ratëyocani quiha. Jatsi Dios ocahuatsijahuacaniquë jato ri: —Anomaria tsi xo naa jaboqui no jisina ra —iquiina. Jesú Levi quënanina ,;QJatsi niitapiniquë joni jato bësojó no. Jatsi jahuë oxati ja bitapiniquë. Bichi tsi quiha jahuë xobo qui ja caniquë. Jia tsi Dios ja ocahuaniquë ra. G:Nohiria ba jocha masati chama ë jaya ca ma cahëno ra —i quiha jato qui Jesu niquë. Jatsi mohitimaxëni ca qui Jesu chaniniquë: —Niina. Mi oxati bihuë. Mi xobo qui cata —iquiina. r9]¿Jënica ni toa bëroria ca yoati? “Masahacaquë mi jocha” ¿iti ni? “Niina. Cohuë” ¿iti ni? |8qJama, ja shinabëquicanai ca jahuë bo Jesú cahëniquë. Cahëhax, —¿Jëniriahax toca tsi shinacanai pa? 7Jatsi quiha jamë xërëquë tsi chaninatsi fariseobo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo niquë. Shinahax, —Quiaxëni ca joni tsi xo naa ra. Dios pasomaha chanihi quiha pë. ¿Jënahuariaxo raca jocha ja masana? Jaroha xo Dios —i jaca niquë Jesu yoati na. =6sJabi mohiyama ca jënimahuati mëtsa ca Jesu iqui ca joni bá cahëni quiha. Jasca, ja chahahuacanai ca jisi tsi, —Masahacaquë mi jocha, noho baquë —i joni qui Jesu niquë. 59Jicotimaxëni ja icani quiha nohiria misco iqui na. Jatsi quiha xobo mapasti qui ja bocaniquë. Jaha xo tsi quiha teja bo ja tsëcacaniquë quinihuaxëna. Quinihuaxo tsi quiha naxërëquë tsi joni ja botëmaniquë jahuë oxatí no. Jesu bësojó tsi ja botëmajahuacani quiha. 4)Jatsi quiha joni bá mohiyama ca bëniquë jahuë oxatí no. Xobo qui cahëhax ja jicocas-caniquë, Jesu bësojó noitiria ca joni janaxëna. L3Jesú nohiria bo tiisimano tsi quiha ja tahë tsi fariseobo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo tsaho iniquë. Jabi huëstima ca yaca bo ax ja bëcani quiha. Galileá ca yaca bo, jodioba maí ca yaca bo, Jerusalén, tihi cabo ax ja bëcaniquë Jesu nicaxëna. Jabi Ibo Dios chama Jesú jayani quiha nohiria jënimahuati. 2/Jama, Jesú jato jisbërianiquë nohiria yama ca iti qui caxëna. Jaha tsi quiha Dios qui ja bëhoxniquë. Jesú mohitimaxëni ca jënimahuanina C1Jaquirëquë quiha Jesu yoati tsi chani pacanarianiquë. Ja iqui tsi ja qui huëstima ca nohiria quëtsoniquë jahuë chani nicaxëna. Jasca, ja bëcani quiha jënimahuahacaxëna. 0!Jatsi joni Jesú yobaniquë: —Jënipimiha ca huëtsa bo yoayamaxëhuë. Bamaxoma tsi arati ibo qui mimë jismata. Moisés yoani ca jahuë ja qui ahuë tëpasti, naa mi bahuëxëhai ca quëshpi na. Tocapimino tsi jënima mi nori ca cahëcaxëcani quiha nohiria bo. -/S
Jatsi quiha Jesú joni motsaniquë. Motsahax, —Mia jënimahuacasquia ra. Jënima xo mia —i ja qui ja niquë. Jatsi quiha jahuë bono tapoyotapiniquë ra. }.s Jabi jahuëcaraca yaca shishopama tsi quiha lepra jaya ca joní Jesu bëchaniquë. Bonohuaxëni ca joni ja ini quiha. Jesu jisi tsi ja bësojó ja mëniniquë. —Aapicatsi tsi ëa jënimahuati mëtsa xo mia, Taitá —iriatsi ja niquë. - Jatsi jato noti bo rërëhaxo tsi jatiroha ca ja jisbëriacaniquë Jesu banahuaxëna. Leproso inish ca Jesú jënimahuanina ,
Jasca, ratëniquë Jacobo, Juan ri, naa Zebedeo baquë bo. Jabi Pedro ya yonoconabë-quinish cabo ja icani quiha. Jatsi, —Raquëyamahuë, Pedró. Jaboqui rohari tsi joni bo bixëqui mia. Dios quinia jato qui jismaxëqui mia —i ja qui Jesu niquë. e+C Jabi ratëniquë Pedro, ja bëtanish cabo, naa tihiria ca sani ja bicani tahëhax na. 9*kTocapijani ca jisi tsi Jesu bësojó tsi Pedro mëniniquë. —Noqui jisbayahuë, Taitá. Ea tsi xo jochahuaxëni cato ra. E bëtacasyama xo mia tia —i ja qui Pedro niquë. ) Jaha tsi quiha jato rabëti bo qui jato mëquënë́ tsi ja bëëbëëhacaniquë ja bëcano jato mëbixëna. Jatsi jato rabëti bo bëcaniquë mëbixëna. Jato noti ja rëacani quiha. Huëstima ca sani iqui tsi jëtëquëpaimaria jato noti bo ini quiha. 7(gJatsi quiha jato nishi bo ja niacaniquë. Ja niacaquë tsi quiha nishi qui huëstima ca sani rëoconiquë. Tihiria ca racana. Rërëtsë-paimaria jato nishi ini quiha. '%Jatsi Simón quëbiniquë: —Mahitsa no tanashinaquë rë. Yama a. Jama, “Niahuë” i pi mi no tsi aqui noa tia —i Pedro niquë. 2&]Jahuë chani jatihuahax Pedro qui ja chaniniquë: —Tori pistia noti rëboohahuë, naa paxnëmi ca qui. Toa xo tsi mato nishi niacahuë sani bixëna —i Jesu niquë. v%eJatsi nohiria misco iqui tsi quiha noti qui Jesu jiconiquë jabaxëna. Jabi Simón notí ja ini quiha. Jicohax, —Tori pistia noti chishtëquirimahuë —i Pedro qui ja niquë. Jatsi noti xo tsi nohiria bo ja tiisimaniquë tsahoxo na.
$Jatsi dos ca rërënish ca noti bo Jesú jisniquë. Mëquëya quiha. Basima tsi jato ibo bo ini quiha, jato nishi bo chocohacaina. # +Huësti barí tsi quiha Genesaret ia quëmapó tsi nii Jesu iniquë, Dios Chani yoahi na. Ja qui nicapama tsi ja qui nohiria bo quëtsoniquë. i"K,Jatsi quiha jodioba mai xo tsi Dios Chani Jesú yoabonaniquë jato catiti xobo xo na. !3+Jama, —Yaca huëtsa bo qui ë cati xo, “Nohiria bo otocatsi quiha Dios” ixëna. Ja tsi xo toa ë raahacanina —i Jesu jato qui niquë. *Jaquirëquë huëaquë tsi yaca Jesú jisbayaniquë xobo yama ca iti qui caxëna. Jatsi quiha nohiria bá yopaniquë. Yopaxo tsi quiha Jesu mëratsijahuacaniquë. Jisi tsi, —Jari cayamahuë rë. No bëta mi chitëno ra —i ja qui nohiria bo niquë. 1)Jasca, huëstima ca yoshi bo natsëcahacani quiha nohiria bo quima. Natsëquëhax ja quënacaniquë: —Dios Baquë xo mia ra —iquiina. Jatsi quiha yoshi bo Jesú raahaniquë. Jato ja pasimani quiha, Dios raahacanish ca Xabahamati Ibo ja iqui ca ja cahëcani quëshpi na. x i(Bari chixabano tsi quiha isicanaibo, iquicanaibo, anomaria cabo, tihi cabo nohiria bá Jesu qui bëniquë ja jënimahuahacacano. Jatsi bëcanish cabo tëquë ja motsaniquë jahuë mëquënë́ no. Jato tëquë ja jënimahuani quiha. 8 i'Jatsi jahuë naquëtë qui Jesu jiconiquë. Jicohax jahuë oxati tapaí ja niiniquë. Jatsi quiha jahuë iqui qui Jesu chaniniquë ja janacano. Jatsi ja janacatapiniquë ra. Bamahaxma tsi ja niiniquë. Jënima ja ini quiha. Niixo tsi jato qui oriquiti ja taaniquë pa. Iquicanaibo Jesú jënimahuanina # ?&Catiti xobo jisbaya tsi quiha Simón xobo qui Jesu caniquë. Iquihi quiha Simón raisi iniquë rë. Jatsi quiha Jesu qui ja chanicaniquë yoaxëna. nU%Jatsi quiha toa maí tsi chani pacananiquë, Jesú ani ca yoati na. Simón raisi jënimahuahacanina Q$Jatsi nohiria ratëyoniquë. —¿Jahuë chani ni naa sa? Chamá tsi yoshi bo qui ja chaniquë pa. Natsëquëquë jahuë yoshi bo ra —i nohiria bo niquë. Toca tsi ja chaninacani quiha ratëhi na. pY#Jatsi quiha Jesú raahaniquë: —Pasihuë. Joni quima ax natsëquëhuë —iquiina. Jatsi pë nohiria bo bësojó tsi yoshiní joni nianiquë mai qui. Niahax joni quima ja natsëquëniquë. Jatsi jënima toa joni ini quiha. .U"—Jishopë. Noqui jisbayahuë ra, Nazarét ca Jesú. Noqui quëyohi mi joquë pë. Mia cahëquia. Dios Baquë jiaxëni ca xo mia ra —i ja qui yoshi niquë. s_!Toa catiti xobó tsi quiha yoshi jayanish ca joni iniquë. Joi pistiamá tsi quiha ja quënaniquë: ^5 Jabi ja tiisimani ca qui nohiria bo ratëniquë, chama ya ja tiisimani quëshpi na. #? Jaquirëquë quiha Capernaum yaca qui Jesu caniquë, naa Galileá ca yacata. Toa xo tsi nohiria bo tiisimatsi quiha Jesú huaniquë joiti barí no. dA Jama, toa nohiria misco Jesu naconiquë pa, jato jisbëriaquí na. Yoshi jayanish ca joni }s Ja niitapicaniquë ja qui tsamixëna. Niixo tsi quiha yaca cacha Jesu ja xërëcaniquë. Xërëxo tsi quiha tëmachi cacha ja bocaniquë, naa jato yaca rohahuahacani cató no. Toa quëmapo xo tsi rënichi Jesu ja niajahuacascani quiha axëna. iK Jatsi Jesu qui caxarianiquë toa catiti xobó ca nohiria tëquë jahuë chani nicahax na. $AJasca, Eliseo yamabo bësono tsi quiha huëstima ca leproso bo, naa bonohuaxëni cabo iniquë jodioba maí no. Jama, ja jënimahuahacayama-caniquë, Eliseo yamabo qui ja chitimiyamacani iqui na. Jama, carayana ca Naamán yamabo jënimahuahacaniquë ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë. /WJama, toa nohiria bo qui Elías yamabo raahacayamaniquë mëbiti. Jama, noitiria ca bënë imanish ca, naa carayana qui Elías yamabo raahacaniquë ra, naa Sidón basima ca Sarepta yacatá ca racanish ca yoxa qui. Tocapijaniquë ra, Elías yamabo qui jahuë nohiria bá nicacasyamani iqui na. {Ea nicaparicana. Mato parayamaquia. Jabi Elías yamabo bësono tsi quiha huëstima ca bënë imanish cabo racapaoniquë jodioba maí no. Toatiyá tsi quiha tres año y medio no tsi yama oi iniquë. Jasca, oriquiti binianiquë nohiria tëquë rë. 6eJama, jaha ja coni ca yaca qui Dios Chani yoati ibo jono tsi jahuë chani bicasyamahi quiha jahuë yacatá ca nohiria bo pë iquia ra. Jascaria, ëa bicasyama xo mato rë. I
Jatsi quiha Jesú jato quëbiniquë: —Mato yosiba yoba ëa yoacasqui mato tia, naa “Noqui pari mëbihuë, nohiria huëtsa bo mi mëbinox pari” iquiina. Jasca, “¿Jënahuariaxo raca mi coni yacata xo tsi jisti bo ayamahai rë, naa Capernaum mai xo tsi mi aquitaha jascaria?” itiari ë qui xëqui mato ra. / WJatsi Jesú yoani ca qui nohiria bo shina-risiquiniquë. —Anomaria tsi xo toa ja chanihaina ra. ¿José baquë ma ni naa sa? —itsi quiha nohiria bo niquë. x iJatsi, —Jaboqui mato bësojó tsi jatihuahacaquë Isaías yamabá quënënina ra —i jato qui Jesu niquë. (
INicamaxo tsi quiha libro Jesú mapaniquë. Jatsi ibo qui axo tsi quiha ja tsahoniquë. Jatsi xobó ca nohiria tëquëtá tsaya-tsayaniquë ratëquí na. w‘Ibobá nohiria bo xabahamati xaba tsi xo naa’ ë iti xo” —nëa tsi Jesu nëcaniquë Dios Chani nicamahi na. )—“E bëta xo Ibobá Shinana ra. Ea ja raaquë, Chani jia ca noitiria cabo qui ë yoano.Ea ja raaquë, ‘Paquëmahacaxëqui mato’ i achiqui cabo qui ë no,‘Jistëquëxëqui mato’ i bëco cabo qui ë no.Ea ja raaquë cohuë cabo ë mëbino. wIsaías yamabá quënëni ca libro Jesu qui acacani quiha. Japëcaxo tsi quiha Dios Chani jato ja nicamaniquë. jMJatsi quiha Nazaret qui Jesu joniquë, naa jahá ja shinahani ca yacata. Jabi toa barí tsi jato catiti xobo qui ja caniquë tiisimahi na. Jahuë jabi quiha. Jatsi quiha Jesu niiniquë Quënëhacanish cabo nicamaxëna. )KJasca, jato catiti xobo xo tsi Jesú tiisimaniquë. —Anomaria tsi xo toa joni ra —i nohiria bo niquë jahuë chani nicahax na. Nazarét cabá Jesu nianina 9Jatsi quiha Galilea mai qui Jesu bacaniquë. Espíritu Santo chama jayani quiha. Jabi toa maí tsi quiha chani pacananiquë ja acai ca yoati na. ve
Jabi huëstima ca quiniá tsi Satanás Jesu tanamaniquë jochamaxëna; mahitsa quiha. Jochamati mëtsaxoma tsi quiha ja jisbërianiquë, oquë ca xaba huëtsa manaquí na. Galileá ca mai xo tsi Jesú jahuë yonoco chitahëhuanina wg Jatsi Jesú quëbiniquë: —“Mi Ibo Dios tanamayamahuë” ii quiha Quënëhacanish cabo —iquiina. ;o Jasca, “Jato mëquënë́ tsi mia bëcaxëcani quiha ángel bo, mi paquëyamano, mi tahë tëquëyamano iquish na” ii quiha —nëa tsi quiha Jesu qui Satanás nëcaniquë. p Y
Mato qui jahuë ángel bo raaxëhi quiha Dios, mato ó ja bësocano” ii quiha Quënëhacanish cabo. Jaquirëquë Jerusalén ca arati xobo qui Satanás Jesu boniquë. Boxo tsi quiha jodioba arati xobo cacha, naa jahuë quëmapó tsi Satanás niimaniquë. Niimahax ja qui ja chaniniquë: —“Dios Baquë iipiquí tsi mai qui mimë niahacahuë. ~5Jatsi Jesú quëbiniquë: —“Mato Ibo Dios roha qui ma arano ra. Mato chama roha ca tsi xo toa” ii quiha Quënëhacanish cabo —iquiina. X})Japi ë qui mi arapino tsi jatiroha ca mina-xëhi quiha —i Satanás niquë. k|OJismahax ja nëcaniquë: —Naa nohiria bo yonati chama tëquë, ja yonacanai ca oquë, tihi cabo mi qui axëquia, ë qui ja acacani nori quëshpi na. Jabi tsohuëcara, naa ë qui jia ca qui naa tëquë ati mëtsa xo ëa ra. {1Jatsi quiha mana Satanás Jesu boniquë tëmachí no. Boxo tsi quiha maí ca chama bá yonahaina, jato oquë, tihi cabo Jesu ja jismaniquë. &zEJatsi Jesú quëbiniquë: —“Maparí roha tsi bësoyamaxëhi quiha joni, jama, Dios Chaní tsi ja nori” ii quiha Quënëhacanish cabo —iquiina. yykJatsi ja qui Satanás chaniniquë: —Dios Baquë iipiquí tsi naa maxax yoahuë mapari ja manëno —iquiina.
xJabi xabacá ja no tsi quiha Satanás Jesu tanamaniquë jochamaxëna. Cuarenta bari no tsi Jesú piyamani quiha. Ja paxnani quiha. -w UJatsi quiha ani Jordán Jesú jisbayaniquë. Espíritu Santo rëamë ja ini quiha. Jatsi cuarenta bari no tsi xabaca ax tsi ja mëpihacaniquë Espíritu Santó no. v&Cainán jahëpa Enós iniquë.Enós jahëpa Set iniquë.Set jahëpa Adán iniquë.Adán jahëpa Dios iniquë.Du%Lamec jahëpa Matusalén iniquë.Matusalén jahëpa Enoc iniquë.Enoc jahëpa Jared iniquë.Jared jahëpa Mahalaleel iniquë.Mahalaleel jahëpa Cainán iniquë. 1t[$Sala jahëpa Cainán iniquë.Cainán jahëpa Arfaxad iniquë.Arfaxad jahëpa Sem iniquë.Sem jahëpa Noé iniquë.Noé jahëpa Lamec iniquë. /sW#Nacor jahëpa Serug iniquë.Serug jahëpa Ragau iniquë.Ragau jahëpa Peleg iniquë.Peleg jahëpa Heber iniquë.Heber jahëpa Sala iniquë. 4ra"Judá jahëpa Jacob iniquë.Jacob jahëpa Isaac iniquë.Isaac jahëpa Abraham iniquë.Abraham jahëpa Taré iniquë.Taré jahëpa Nacor iniquë. 6qe!Naasón jahëpa Aminadab iniquë.Aminadab jahëpa Aram iniquë.Aram jahëpa Esrom iniquë.Esrom jahëpa Fares iniquë.Fares jahëpa Judá iniquë. 2p] David jahëpa Isaí iniquë.Isaí jahëpa Obed iniquë.Obed jahëpa Booz iniquë.Booz jahëpa Salmón iniquë.Salmón jahëpa Naasón iniquë. ;oo Eliaquim jahëpa Melea iniquë.Melea jahëpa Mainán iniquë.Mainán jahëpa Matata iniquë.Matata jahëpa Natán iniquë.Natán jahëpa David iniquë. Zn- Matat jahëpa Leví iniquë.Leví jahëpa Simeón iniquë.Simeón jahëpa Judá iniquë.Judá jahëpa José iniquë.José jahëpa Jonán iniquë.Jonán jahëpa Eliaquim iniquë. m Er jahëpa Josué iniquë.Josué jahëpa Eliezer iniquë.Eliezer jahëpa Jorim iniquë.Jorim jahëpa Matat iniquë. .lU Neri jahëpa Melqui iniquë.Melqui jahëpa Adi iniquë.Adi jahëpa Cosam iniquë.Cosam jahëpa Elmodam iniquë.Elmodam jahëpa Er iniquë. ;koJudá jahëpa Joana iniquë.Joana jahëpa Resa iniquë.Resa jahëpa Zorobabel iniquë.Zorobabel jahëpa Salatiel iniquë.Salatiel jahëpa Neri iniquë. 6jeNagai jahëpa Maat iniquë.Maat jahëpa Matatías iniquë.Matatías jahëpa Semei iniquë.Semei jahëpa José iniquë.José jahëpa Judá iniquë. 6ieJosé jahëpa Matatías iniquë.Matatías jahëpa Amós iniquë.Amós jahëpa Nahum iniquë.Nahum jahëpa Esli iniquë.Esli jahëpa Nagai iniquë. OhJosé jahëpa Elí iniquë.Elí jahëpa Matat iniquë.Matat jahëpa Leví iniquë.Leví jahëpa Melqui iniquë.Melqui jahëpa Jana iniquë.Jana jahëpa José iniquë. %gCJabi treinta año bo quiha Jesú jayaniquë, jahuë yonoco ja chitahëhuaquë no. Jabi José baquë ja nori ca quëscahua nohiria bá huaniquë. EfJatsi ja qui Espíritu Santo botëniquë; boto jisiria ja nori. Jatsi, —Noho Baquë yoi xo mia. Mia noiquia. Ea ranihuaqui mia ra —i quiha naipá ca joi niquë. Jesu rëquëbo yamabo e}Nohiria tëquë ashimahacayoquë tsi quiha Jesu ashimahacaniquë jaa ri. Bëhoxjano tsi quiha nai japëquëniquë. hdIJatsi pë preso qui Herodés Juan nanëniquë. Anoma toa joni iniquë ra. Jesu ashimahacanina sc_Jasca, chama Herodes pasomaha Juán chanipaoniquë, jahuë noma ahui ja bini iqui na. Jabi jahuë noma ahuini, naa Herodías icanai ca ja bini quiha, jahuë ahui iti. Jasca, huëstima ca yoi ca Herodés ani quiha. Jahuë jabi quiha. qb[Dios Chani yoapama tsi huëstima tsi nohiria Juán yobaniquë, Dios quiri ja bësocano iquish na. laQJoxo tsi jahuë́-na bo tsëcaxëhi quiha, ja otohai ca qui ja jicocano iquish na. Jama, trigo xaca jascaria tsi nocatimaxëni ca chihi qui yoixëni cabo niaxëhi quiha mëshoxëna —nëa tsi Juán nëcaniquë Jesu yoati na. b`=Japi jato tëquë qui Juan nëcaniquë: —Jënë́ tsi mato ashimaquia. Jama, joxëhi quiha ëa oquëria cato ra. Ea tsi xo oquë yama cato. Espíritu Santó tsi, naa chihi iquiria cató tsi mato ashimaxëhi quiha. _ Toatiyá tsi Xabahamati Ibo ó nohiria bo pasohi ini quiha. Ja quëshpi tsi jato Cristo Juan iqui ca ja quëscahuajahuacani quiha. B^}Jatsi soldado bá nicaniquë: —¿Jënahuaxëhi ni noa ra? —iquiina. Jato ja quëbiniquë: —Nohiria roayamacana parata bixëna. Mato sueldo quëshpi tsi ranicana —iquiina. ~]u
Jatsi, —Gobierno qui nohiriá mëati ca parata roha bicana. Huino ca biyamacahuë —i jato qui Juan niquë. )\K Jatsi impuesto bicanaibo, naa nohiria qui anoma cabo bëcaniquë ashimahacaxëna. —¿Jënahuaxëhi ni noa, maestró? —i Juan qui jaca niquë jato ri. {[o Jatsi Juán jato quëbiniquë: —¿Dos ca sahuëti jaya ni mato? Dos ca pi jayaquí tsi noitiria ca qui huësti ca acana. ¿Huëstima ni mato oriquiti? Huëstima pi jayahi tsi huëtsa bo ya xatënacana —i quiha jato qui Juan niquë. RZ
Jatsi, —¿Jënahuaxëhi ni noa ra? —i Juan qui nohiria niquë. }Ys Jatsi quiniacaxëcahuë. Mato copipaimaria xo Dios ra. Bimi jia ca pi jihuí saihuayamano tsi toa jihui rëraxëhi quiha ibo. Rëraxo tsi chihi qui niahi quiha. Jatsi jabi paxa ca ma saihuaxëti xo —nëa tsi nohiria bo qui Juan nëcaniquë. PX¿Mato jocha quima Dios quiri ma bësoha pa? No tsayano. Jariapari tsi jabi paxa ca ma jismaxëti xo. “No xabahamahacaxëti xo, Abraham yamaba chahitaxocobo no nori quëshpi na” iyamatsicana. Mato mëbiti mëtsama xo Abraham yamabo ra. Tsayacahuë. Naa maxax bo biti mëtsa xo Dios, Abraham xocobo yoi bo axëna iquia ra. W}Jatsi huëstima ca nohiria Juan qui bëcaniquë ashimahacaxëna. Jato ja yoani ca tsi xo naa: —Quiaxëni caba xocobo xo mato ra. Tsëquëti basima tsi xo nohiria qui Dios caxahai ca bari ra. ¿Tsohuë mato yobani, Dios caxa quima ax jabati? 0VYJasca, Dios xabahamati quinia jisxëhi quiha carayanabo ri, naa nohiria tëquë’ nëcaxëhi quiha”. Jabi nëca tsi Isaías yamabá quënëni quiha Juan yoati na. tUaRëahacaxëti quiha quini bo. Michorohacaxëti quiha tëmachi bo.Mëstëhuahacaxëti quiha yoro ca iti bo. Parahuahacaxëti quiha bahi yoi cabo.Toca tsi rohahuahacaxëti quiha mato shinana ra, Ibo johai ca quëshpi na. +TOJabi Juán acai ca yoati tsi Isaías yamabo chaniniquë ja quënëni cato ó no. Jabi siri tsi ja quënëni ca tsi xo naa:“Xabacha xo tsi quënaxëhi quiha.Quënahax, ‘Rohahuahacacana, Ibo johai ca quëshpi na’ ixëhi quiha. ‘Bahi mëstë ca acana ja bax coti. SJatsi ani Jordán tapaí ca racahai ca nohiria bo qui Dios Chani Juán yoabonaniquë. Yoabonahax jato qui ja nëcaniquë: —Ashimahacaxëti xo nohiria bo. Mato jocha quima Dios quiri bësocana, mato jocha masahacano ra —i nohiria bo qui ja ni quiha. 5RcJasca, arati ibo-iboria bo Anás, Caifás tihi cabo ini quiha. Jatsi toatiyá tsi quiha Zacariás baquë Juan qui Dios Chani joniquë. Xabachá tsi racahi Juan ini quiha. jQ OJabi quince año bo jatiquë tsi quiha romanoba chama-chamaria Tiberió nohiria bo yonaniquë jaa ri. Jasca, ja namá tsi jodioba mai Poncio Pilató yonani quiha ja bax na. Jasca, chama Tiberio bax Galilea mai Herodés yonani quiha jaa ri. Jasca, Iturea, Traconite, tihi cabo yonani quiha Herodes noma Felipe. Chama Lisaniás Abilinia mai yonani quiha. zPm4Jatsi shinahaniquë Jesu. Shinahacax ja tiisinaniquë. Dios, nohiria, tihi cabá toa baquë noiniquë.7Og3Jatsi quiha jahari Nazaret qui Jesu caniquë jahuë nabo ya. Jato ja nica-nicaniquë ra. Jabi jënipijani ca jahuë jahëhuá shina-shinaniquë. Ja shina-bënoyamani quiha. SN 2Jama, ja quëbini ca jahuë nabá cahëyamaniquë. Jato joma quiha. M+1Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —¿Jëniriaxo tsi ëa mëracanai pa? ¿Noho Jahëpa xobó tsi ë iti nori ca ma cahëyamaha? —iquiina. L0Jato bëta ja iqui ca jisi tsi quiha jahuë nabo ratëniquë jato ri. Jatsi quiha ja qui jahuë jahëhua chaniniquë: —¿Jëniriahax noqui mi nëcaha pa? Noba shina jii-jiiquë rë mia mërahi na. Mahitsa mia no mëra-mëraquë ra —i María niquë. bK=/Jabi Jesu tiisi, ja quëbihaina, tihi cabo qui ja ratëyocaniquë, naa nicacanish cabo. aJ;.Tres bari tsi ja raacaniquë Jesu mërahi na. Jarohari tsi arati xobó ca jato baquë ja jiscaniquë. Yoba tiisimacanaibo ya tsaho ja ini quiha. Jato bëta chaninahi Jesu iniquë Quënëhacanish cabo yoati na. wIg-Mahitsa ja mëracaniquë rë. Jarohari tsi quiha jahari Jerusalén qui José, María, bocaniquë mëraxëna. sH_,Jahuë rabëti bo ya tsi bacahai ja iqui ca ja quëscahuajahuacani quiha. Toca tsi huësti bari ja raacaniquë bahí no. Jatsi yata tsi jato rabëti bo, jato jimibo, tihi cabo xërëquë xo tsi Jesu mëratsijahuacaniquë. Yama a ra. .GU+Toa fiesta huinocaquë tsi quiha jato xobo qui bacatsi María, José tihi cabo niquë. Jama, Jerusalén tsi chitëhi Jesu iniquë pa. Yopayamani quiha jahuë nabo. YF+*Jatsi doce año bo jatihax jahuë nabo ya Jerusalén qui Jesu caniquë jaa ri. ~Eu)Jabi jatiroha ca xënipá tsi quiha Jerusalén qui Jesu nabo bocaniquë pascua fiesta axëna. Jato jabi quiha. 2D](Toatiyá tsi quiha jato baquë Jesu shinahaniquë. Ja coshinani quiha. Ja tiisinani quiha. Jabi jato Baquë Jesu quiha Diós shomahuaniquë. Arati xobó tsi Jesu inina NC'Jaquirëquë ja yoahacani ca ati jahuë bo tëquë María, José, tihi cabá jatihuaniquë, naa Iboba yobá yoani cato. Jatihuahax jahari Galilea mai qui ja bocaniquë jato Nazaret yaca qui. B%&María, José, tihi cabo ya Simeón chaninano tsi Ana joniquë. Johax Dios qui “Gracias” itsijaniquë jaa ri, baquë tsayahax na. Jatsi Israél cabo Diós xabahamati ó pasocanaibo qui chanitsi quiha Ana niquë baquë Jesu yoati na. Nazaret yaca qui ja bacacanina yAk%Rësoni quiha jahuë bënë. Jaquirëquë ochenta año no tsi Dios arati xobo ja jisbayayamani quiha. Toá tsi barihani, baquicha, tihi ca tsi Dios qui ja ara-arani quiha. Jasca, toá tsi samapama tsi ja bëhoxni quiha. Jahuë jabi quiha. @$Jasca, tobi quiha arati xobó tsi yoxa iniquë, naa Ana icanai cato. Dios Chani yoanish ca yoxa ja ini quiha. Fanuel jahi ja ini quiha, naa Aserbo icanai ca maxo quima conish cato. Jabi sirixëni Ana iniquë. Siete año roha no tsi bënë ja jayani quiha. T?!#Toca tsi nohiria bá shinahai ca jonë ca jahuë bo jisiquimaxëhi quiha mi Baquë. Jasca, cohuëriaxëqui mia ri, naa mi shina saipí nacohai jascaria —nëa tsi quiha María qui Simeón nëcaniquë. ?>w"Jatsi María, José, jato baquë, tihi cabo bax Simeón bëhoxniquë, Diós jato shomahuano. Bëhoxhax tsi quiha Jesu jahëhua qui ja chaniniquë: —Mi Baquë Diós biniquë ra. Ja iqui tsi bënoxëhi quiha huëstima ca Israél cabo. Jasca, ja iqui tsi rani-ranixëhi quiha huëstima cabo. Jabi Dios quima ca jisti ixëhi quiha mi Baquë. Ja pasomaha chanixëhi quiha huëstima cabo rë. Jasca, Dios quinia nohiria bo jismaxëhi quiha. \=1!Jatsi Jesu nabo ratëniquë toca tsi jato baquë yoati Simeón chaniquë no. ;<o Carayanabo qui ja raahacaquë ra, mia ja cahëcano iquish na jato ri.Mi Israél ca nohiria qui ja raahacaquë ra, jato oquëhuaxëna —nëa tsi quiha Simeón nëcaniquë. <;s Nohiria bo tëquë qui naa baquë mi raaquë. ;:q Noho bëro yoí tsi Xabahamati Ibo ë jisquë ra. q9[ —Jarohari tsi ëa mi yoani ca jatihuahacaquë ra. Jaboqui ranihax tsi rësoti mëtsa xo ëa ra. 8 Jatsi jato baquë pistia quiha Simeón iconiquë jisish na. Icoxo tsi quiha jia tsi Dios ja ocahuaniquë. Ja nëcani quiha: z7mJatsi quiha arati xobo qui Simeón caniquë, Espíritu Santó mëpihacahax na. Jabi toá tsi ja ini quiha, jahuë nabo ya Jesu cahëquë no. Jasca, Moisés yoba jatihuahi quiha José, María, tihi cabo bëcaniquë jato baquë Jesu ya. 6 Jasca, rësoti ó ja pasoyamani quiha, Ibobá raahai ca Xabahamati Ibo jisquë rohari. Toca ca Espíritu Santó jismani quiha. 5Naatiyá tsi quiha Jerusalén tsi joni iniquë, naa Simeón icanai cato. Joni shinajiaxëni ca naa joni ini quiha, Dios qui aranish ca iquiina. Israél cabo Xabahamati Ibo johai ó ja pasoni quiha. Jasca, Espíritu Santo rëamë tsi ja ini quiha. "4=Jatsi quiha tsëquëniquë arati xobo xo tsi María bahuëhacati ca xabaca. Jatsi Jerusalén qui José ya María caniquë, Moisés yamabá yoba jatihuaxëna. Cahëxo tsi quiha arati ibo qui jato yobá yoani ca jahuë bo ja acaniquë bahuëhacati. “Tëpas-hacati xo rabë ca botocoa. Jama, toa pi ati mëtsama jaca no tsi tëpas-hacati nori rabë ca corobisa iquë” nëa tsi jato yoba nëcani quiha. Jasca, toa barí tsi Jerusalén qui jato baquë Jesu ja bëcaniquë Dios qui mëaxëna. Jato jodioba jabi quiha. Ja tocacani quiha Iboba yoba quënëni ca tahëhax na, naa “Dios qui mëahacaxëti xo jariapari ca cohax ca baquë” i Dios yoba ni quëshpi na. 3 Z2-Huësti ca semana huinocaquë tsi quiha jato baquë jibirishahacaniquë. Toatiyá tsi Jesu jato baquë ja janëcani quiha. Jabi toa janë baquë qui angél ani quiha, siri, naa María tohoyanox pari no. Y1+Jatsi quiha oveja obëso cabo bacaniquë. Bacahi tsi ja quëquëcanacaniquë. Jia tsi Dios ja ocahuacaniquë, naa ja jiscanina, ja nicacanina, tihi cabo quëshpi na. Arati xobo qui jahuë nabá Jesu bënina b0=María qui jia ini quiha ja yoacanina. Jënipijacani ca tëquë ja shina-shinani quiha. U/#Jatsi oveja obëso cabá yoani ca qui ratëyoniquë nicanish cabo tëquë. E.Baquë jisi tsi quiha angél jato yoaha ca ja yoacaniquë. - Jatsi quiha Belén qui ja jabacaniquë baquë mërahi na. María, José, piti cajá ca racahai ca Baquë, tihi cabo ja jiscaniquë. ],3Jatsi quiha nai qui ángel bo bocaniquë. Ja bocaquë tsi quiha oveja obëso cabo chaninaniquë: —¿Belén jisi canomani? Jënipijaha ca no jisno. Jia tsi xo naa Ibobá noqui yoahana ra —i jaca niquë. +9—Mana ca Dios oquëhuahacano ra.Ja qui jia cabo, naa jahuë maí ca nohiria xërëquë ó ca rabëti bo bëpasimacatsi quiha —i jaca niquë. ,*Q
Jatsi quiha ángel ya tsi jisiquitapiniquë huëstima ca naipá ca ángel bo. Misco quiha. Dios ocahuahi ja icani quiha. Jabi ja yoacani ca tsi xo naa: H) Yabohaca ca baquë jisxëqui mato. Yohina piti cajá tsi raca ixëhi quiha. Tocatsixëhi quiha, noho quiayama ca chani ma cahëno iquish na ra —nëa tsi quiha jato qui ángel nëcaniquë. p(Y Jaboqui David yacatá tsi coyaquë Xabahamati Ibo ra. Mato Cristo, naa Diós raaha ca Ibo tsi xo naa. '
Jatsi jato qui ángel chaniniquë: —Raquëyamacana. Chani jia ca mato qui bëquia. Nohiria tëquë ranihuaxëhi quiha ë yoahaina. &7 Jatsi jato bësojó tsi iboba ángel jisiquiniquë. Jasca, jato tëamë tsi quiha Iboba oquë bajra-bajraniquë. Raquëriatsijacaniquë tsayahax na. %yJabi yaca basima tsi quiha oveja obëso caba oxti iniquë. Baquicha quiha. Jato oveja ó bësohi ja icani quiha. p$YJatsi jahuë jariapari ca baquë Mariá comaniquë. Comaxo tsi quiha raití tsi Mariá yaboniquë. Yaboxo tsi quiha yohina piti caja ó tsi jahuë Baquë ja jananiquë. Yama ini quiha racati xobó ca xëa rë. Oveja obësocanaibo P#Belén tsi jacano tsi quiha jahuë baquë comati xaba tsëquëniquë. i"KJasca, ja bëta caniquë María ri, naa jahuë ahui ti cato. Jabi tohoya tsi María ini quiha. y!kCaniquë José ri. Jahuë Galileá ca maí ca yaca Nazaret ja jisbayaniquë Belén yaca qui caxëna. Jabi Belén, naa jahuë David yamaba coni ca yaca qui ja cani quiha tocahacati, David yamaba chahitaxocobo huësti ca ja ini quëshpi na. U #Jatsi jahanahax ja cocani ca yaca qui jatiroha cabo bocaniquë tocahacati. Jabi jariapari ca nohiria tocani ca xaba tsi xo naa. Jasca, toatiyá tsi quiha Siria mai xo tsi chama Cirenió yonani quiha. ;Toatiyá tsi quiha romanoba chama-chamaria Augustó jahuë chani raaniquë nohiria tëquë qui. —Tocahacati xo nohiria tëquë —i quiha ja niquë. 1 ]PToatiyá tsi Zacarías baquë Juan shinahaniquë. Dios ja noiriani quiha. Shinahacax tsi quiha xabachá tsi Juan racaniquë. Toá tsi ja ini quiha, Dios Chani yoahi canox pari. Jaquirëquë Israél maí ca nohiria bësojó tsi quiha ja jisiquiniquë, naa jahuë yonoco chitahëhuaxëna.1 ]Otsëmó cabo, bënoria ca rësoti basima cabo, tihi cabo qui huahuaxëti.Bëpasimati quinia ó tsi noqui rëquëninixëhi quiha —nëa tsi Zacarías nëcaniquë. y mNToca tsi ahi quiha Dios, noqui noiquí na.Ja quëshpi tsi mana ca Huëa nori ca noqui raaxëhi quiha, k QMNohiria xabahamati quinia yoaxëqui mia ra, “Mato jocha mëbixëqui Dios” i jato quiina.
~}|{ `
=W3_hc >[u/Jatsi mëmëriatsi quiha yoxa niquë. —Cahëhi quiha rë —i jamë ja niquë. Jatsi Jesu qui johax tsi quiha ja bësojó yoxa mëniniquë. Mënixo tsi nohiria bo bësojo xo tsi ja ani ca ja yoaniquë. —Mia ë motsaquë jënimahuahacaxëna ra. E jënimahuahacatapiquë ra —i Jesu qui yoxa niquë. |Zq.Jatsi Jesú quëbiniquë: —Ea motsayaquë nohiria iquia. E quima ax noho chama tsëquëquë ra —iquiina. cY?-Jatsi quiha, —¿Tsohuë ëa motsaha? —i Jesu niquë. —Yama tsi xo toa mia motsahaina ra —i quiha nohiria bo niquë. Jatsi pasi quiha nohiria bo iniquë. Jatsi, —Tsayahuë. Mi qui quëtsocani quiha nohiria bo ra, Maestró. Mia tijihacani quiha. ¿Jënahuariahax “¿Tsohuë ëa motsaha?” i mi na ra? —i Jesu qui Pedro niquë. X-,Jabi Jesu cho quiha naa yoxa basimaniquë. Basimaxo tsi quiha jahuë sahuëti quëpë ja motsaniquë. Jatsi jënëtapiniquë ja jimihacaina ra. sW_+Jabi nohiria xërëquë tsi quiha jimihacai ca yoxa iniquë. Doce ca año no tsi ini quiha ja jimihanina rë. Jasca, jahuë parata tëquë doctor bo qui ja mëani quiha jënimahuahacaxëna. Jënimahuahacatimaxëni ja ini quiha. PV*Jabi rësopaimaria quiha jahuë jahi iniquë rë. Doce ca año bo jayani quiha. Jatsi ja bëta Jesu caniquë. Ja cano tsi quiha ja qui nohiria quëtsojahuacaniquë. Huëstima ca nohiria quiha. "U=)Jatsi quiha catiti xobo chama joniquë, naa Jairo icanai cato. Jesu tahë tsi ja mënihaca tsi, —Noho xobo qui johuë ra —iriatsi ja qui ja niquë. {To(Ia rabëquëx ca ax Jesu bacaquë tsi quiha rani tsi nohiria bá joihuaniquë, ja manacanai ca quëshpi na. bS='—Mi xobo qui cata. Mi bax Diós aca ca yoata —i ja qui Jesu niquë. Jisbaya tsi quiha toa yacata xo tsi ja bax Jesú ani ca ja yoabonaniquë ra. Jairo jahini, jimihacai ca yoxa, tihi cabo jënimahuahacanina R &Jabi yoshi jayanish ca joni Jesu ya cacasniquë jaa ri, —Mi bëta cacasquia —iquiina. Jama, jahari jahuë xobo qui Jesú raaniquë. 2Q]%Jatsi pë Jesu bënatsi quiha Gadara maí ca nohiria tëquëtá huaniquë jato ja jisbayano. Ja raquëyocani quiha. Jatsi noti qui ja jicohaca tsi quiha Jesu caniquë. nPU$Jatsi yoyoxëni ca joni jënimahuahacani nori ca quinia jisnish cabá yoaniquë bëcanish cabo qui. O#Jatsi nohiria bocaniquë ocapijani ca jisi na. Jesu qui ja bëcaniquë. Toá tsi quiha yoshi jayanish ca joni ja jiscaniquë. Jesu tapaí tsaho ja ini quiha. Sahuëti sahuë ja ini quiha. Jënima ja ini quiha. Jatsi ja raquëyocaniquë tsayahax na. \N1"Jatsi yahua obëso cabo jabaniquë yaca qui. Jënipijani ca ja yoabonacani quiha. ZM-!Jatsi quiha joni quima ax ja natsëquë-caniquë. Natsëquëhax yahua qui ja jicocaniquë. Jatsi quiha jabatsi yahua tirixëni niquë. Maca ax rënichihax ia qui ja jabayocaniquë. Ja nëachiyocaniquë. L} Jabi basima xo tsi quiha yahua jinaya cabá pihi iniquë. Yahua tirixëni quiha. Jatsi quiha, —Japa toa yahua jinaya cabo qui noqui raatsana. Jato qui no jicono ra —iriatsi jaca niquë Jesu qui. Jatsi, —Bocata —i jato qui Jesu niquë. VK% Jatsi yoshi bá Jesu bënarianiquë, tënëtiya qui jato ja raayamano. %JC Jatsi quiha, —¿Jahuë ni mi janë ra? —i toa joni qui Jesu niquë. —Seis Mil —i quiha joni niquë, huëstima ca yoshi ja qui jiconi nori iqui na. ;Io Jabi nëca tsi quiha ja chaniniquë, “Ja quima tsëquëcahuë” i yoshi bo qui Jesu ni nori quëshpi na. Jabi huëstima tsi quiha yoshi bá naa joni qui tsaminiquë rë. Jatsi jahuë yoshi iqui tsi quiha nohiria bá jahuë mëquë bo, jahuë tahë bo, tihi cabo nëxapaoni quiha mëchichó no, ja paxayamano iquish na. Jama, mëchicho ja tësapaoni quiha. Jasca, xabaca, nihi, tihi cabo qui ja jabapaoni quiha yoshi iqui na. VH% Jatsi Jesu tsayahax ja sainiquë. Saihax ja bësojó tsi ja mëniniquë. Jatsi, —Ea huënahuayamahuë Jesú, mana ca Dios Baquë́. Ea tënëmayamahuë iquia —i Jesu qui joni niquë joi pistiamá no. {GoRërëhax Jesu tëmahinaniquë. Toa xo tsi quiha yoshi jaya cató jato bëchaniquë. Tsoboco ja ini quiha. Siri tsi sahuëti ja sahuëyamani quiha. Jasca, jahuë xobó tsi ja racayamani quiha, rësonish caba maí tsi ja chitëcasni iqui na. mFSGalilea mai jisbaya tsi quiha ia rabëquëx ca qui ja shitacaniquë Gadara icanai ca mai qui. zEmJatsi Jesú jato nicaniquë: —¿Yama ni ë qui ma chitimihaina ra? —iquiina. Raquëhax, —¿Tsohuë cara ni naa sa? Ja qui nicahi quiha yoshini, choca pa —i jaca niquë. Jatsi ja ratëyocaniquë. Yoshi jayanish ca jënimahuahacanina vDeJatsi Jesu bësomahi ja bocaniquë. —Jisa Maestró. Jëtëquëpaima xo noa ra —i jaca niquë. Jatsi quiha Jesu joiniquë. Joixo tsi quiha yoshini, choca, tihi cabo ja raahaniquë. Jatsi quiha janacaniquë yoshini. Pasiniquë ia ri. ?CwShitajacano tsi quiha notí tsi oxa Jesu iniquë. Jatsi ianë́ tsi cosporiatsi yoshi niquë. Jato noti rëamëtsi quiha jënë iniquë rë. Jëtëquëpaimaria jato noti ini quiha. 1B[Toatiyá tsi quiha noti qui Jesu jiconiquë jahuë rabëti bo ya. Jicohax, —¿Ia rabëquëx ca qui canomani? —i jato qui ja niquë. Jatsi shitatsijacaniquë. gAGJatsi quiha Jesú quëbiniquë: —Noho jahëhua yoi, noho noma yoi bo, tihi cabo tsi xo toa Dios Chani nicacanaibo. Tihi cabo tsi xo toa jahuë yoba acanaibo —iquiina. Yoshini, choca, tihi cabo Jesú janacamanina @'Jatsi quiha Jesu qui nohiria bo chaniniquë: —Bëcaquë mi ihua, mi noma bo ra. Xobo cacha niicani quiha. Mia jiscascani quiha —iquiina. -?SJabi jahuë jahëhua, jahuë noma bo, tihi cabo Jesu qui bëcaniquë. Jama, ja qui basimatimaxëni quiha ja icaniquë ja qui quëtsoni ca nohiria bo iqui na. > Jatsi quiniacaxëcahuë. Jia tsi Dios Chani nicatsacana. Jia pi ma nicano tsi anixëhi quiha mato tiisi. Jama, ja bichi ca tiisi pistia bënoxëhi quiha nicacasyamacanaibo —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë jahuë chani bërohuahi na. Jesu jahëhua, jahuë noma bo O=Jascaria tsi bërohuahacaxëti xo nohiria bo qui yoahama ca tëquë. ,<Q¿Caca nama, oxati nama jahuë lamparina janahi ni ibo pa, tsamaxo na? Tocayamahi quiha. Bëroria tsi janahi quiha, naquëtë ja huëano jicocanaibo bax na. ;Jama, mai jiaxëni sayahaca ca bëro jascaria xo nohiria huëtsa. Dios Chani nicacanaibo tsi xo naa. Nicahax jato qui jia quiha jahuë Chani ra. Chahahuacani quiha ra. Chahahuaxo tsi anomaria tsi xo toa Dios bax ja acanaina. Yoahacati xo Jesu chani :'Jabi masa xërëquë sayahaca ca bëro jascaria tsi xo nohiria huëtsa. Dios Chani nicacaquë jato ri. Jama, Dios quima jato ninihi quiha maí ca jahuë bo. Toa jahuë bo shina-shinacani quiha pë. Jatsi Dios Chani tsiihaqui quiha toa parata ó ja quëëcanaina. Jasca, tsiihaqui quiha toa jato ranihuahai ca jahuë bo pë. Ja quëshpi tsi jato shina ó ca tsi anitimaxëni tsi xo Dios Chani rë. .9U
Jabi maxax mai qui sayahaca ca bëro jascaria tsi xo nohiria huëtsa. Ranixo tsi Dios Chani biriacani quiha nicaxo na. Jama, jato shina ó tsi tapoyamahi quiha Dios Chani rë. Naamayamahi quiha ja chahahuacanaina rë. Dios Chani tahëhax pi tënëmahacaquí tsi Dios Chani niacani quiha pë. R8 Toa bahi tapaí cabo tsi xo toa Dios Chani nicahai ca nohiria bo. Chani ja nicacano tsi johi quiha Satanás. Joxo tsi jato shina ó ca chani tsëcahi quiha rë, ja chahahuayamacano xabahamahacaxëna. o7W Jatsi quiha jahuë chani Jesú bërohuaniquë: —Jabi Dios Chani tsi xo toa sayahaca ca bëro. [6/
Jatsi quiha Jesú quëbiniquë: —Mato qui tiisi acacaniquë, naa Diós otohai ca yoati na. Jonë ca jahuë bo ma cahëxëti xo. Jama, naa jonë ca jahuë bo cahëyamaxëhi quiha tëxë bo. Ja tsi xo toa nëca ca chani jato qui chaniquia, nicaxo ja cahëyamacano iquish na. Jahuë chani Jesú bërohuanina jahuë rabëti bo bax na 59 Jabi Jesú yoani ca chani jahuë rabëti bá cahëyamaniquë. Ja quëshpi tsi, —¿Jënihi ni naa noqui mi yoahana sa? —i ja qui jaca niquë. |4qJatsi bëro huëtsa mai jiaxëni ca qui sayahacaniquë. Shinahaxo tsi huëstima ca bimi ja saihuaniquë. Tihiria ca bimi saini quiha —nëa tsi Jesu nëcaniquë nohiria bo qui. Chanipama tsi, —Ea nicati xo jatiroha cabo ra —i ja niquë. 3+Jatsi bëro huëtsa masa xërëquë tsi xapaquëniquë. Bëro ya shinahabëquiniquë quiha toa masara pë. Jatsi banahaca ca mapahacani quiha. }2sJasca, bëro huëtsa maxax mai qui xapaquëniquë. Jabi shinahacax ja chonini quiha jënë yama pi ja ini iqui na. L1—Bëro sayahi quiha joni caniquë. Bëro sayajahuano tsi quiha huësti huësti ca bëro bahi tapaí xapaquëniquë. Jahá tsi ja jamahacani quiha. Jasca, jahá ca bëro isa bá piniquë. [0/Toatiyá tsi Jesu qui huëstima ca nohiria bëcaniquë. Huëstima ca yaca bo ax ja bëcani quiha jahuë chani nicaxëna. Jatsi bëroria ca chani Jesu jato qui yoaniquë jato tiisimaxëna. Ja nëcaniquë: g/GJasca, jato bëta caniquë Juana, Chuza ahuini, naa Herodes empleado. Bocaniquë Susana, yoxa huëtsa bo ri. Jabi Jesu, jahuë rabëti bo, tihi cabo naa yoxa bá orihuapaoni quiha jato parata yoí no. Bëro sayanish cato . Bocaniquë ichariama ca yoxa bo ri, naa ja jënimahuani ca yoxa bo. Jasca, caniquë María Magdalena, naa siete ca yoshi jayanish cato. 7- iJaquirëquë quiha yaca huëtsa, yaca huëtsa qui Jesu caniquë. Dios Chani yoahi ja caniquë Diós otohai ca yoati na. Jasca, ja bëta bocaniquë doce ca banahuacanaibo ri.
,
2Jatsi quiha yoxa qui Jesu chaniniquë: —Mi xabahamahacaquë ra, mi chitimihai cató no. Bëpasi tsi cata —iquiina.+{1Jatsi chaninatsi mesa tsahonish cabo niquë: —¿Tsohuëcara ni naa joni sa, naa jocha masahai cato? —iquiina. S* 0Jatsi quiha, —Masahacaquë mi jocha ra —i yoxa qui Jesu niquë. U)#/Jaha tsi masahacaquë jahuë huëstima ca jocha iquia ra, ja noiriaha ca quëshpi na. Jama, ichariama ca masaha ca jocha jaya ca tsi xo toa noiyamariahai cato ra —nëa tsi Simón qui Jesu nëcaniquë. m(S.Noho boo qui xëni mi ayamaquë rë. Jama, noho tahë bo qui copixëni ca perojome ja japaquë ra. !';-E jicoquë tsi ëa mi joihuayamaquë rë, tatsohai cató no. Jama, naa yoxa tsayahuë. E jicoquë rohari tsi noho tahë huëstima tsi ja tatsoquë ra. & ,Jatsi yoxa quiri bësohax Simón qui Jesu chaniniquë: —Mi xobo qui ë jicoquë ra. Jënëpaxa ë qui mi ayamaquë rë, tachocohati; jama, jahuë bëho yaxo tsi noho tahë ja chocohaquë ra. Jaquirëquë jahuë boó tsi noho tahë ja shinahuaquë. %+—Tonia oquë tsi noiniquë cuenta chahitaxëni ca jayanish cato ra —i Simón niquë. —Oca xo ra —i Jesu niquë. H$ *Jatsi quiha jahari toa parata ibo qui ati mëtsama ja icani quiha, naa dos ca joni bo rë. Noitiria ca joni bo quiha. Jatsi jato noiquí tsi quiha jato cuenta bo chamá nianiquë ra. Shinajiaxëni ca chama ja ini quiha. Jabi jato cuenta bo chamá niaquë tsi quiha ¿jëni ca joní oquë tsi jahuë chama noini? ¿Cuenta chahitaxëni ca jayanish ca ni? ¿Cuenta pistia ca jayanish ca ni? Ea yoahuë —nëa tsi quiha Simón qui Jesu nëcaniquë. 8#i)Jatsi quiha ja qui chani Jesú yoaniquë: —Tobi quiha dos ca joni bo iniquë. Jato qui chamá parata prestahuahaniquë. Jariapari ca joni qui quinientos ca parata ja aniquë. Naa copixëni ca parata quiha. Jasca, joni huëtsa qui nama, naa cincuenta ca parata ja qui ja aniquë. Prestamo quiha. "w(Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jahuëcara mia yoacasquia ra, Simón —iquiina. —Ihuë, Maestró —i Simón niquë. 9!k'Jasca, yoxá ani ca fariseobá, naa Jesu qui joi amanish cató jisni quiha. Jisi tsi ja shinaniquë, “Jochahuaxëni ca naa yoxa nori ca cahëyamahi quiha tonia. Dios Chani yoati ibo yoi pi irohaquí tsi motsahai ca yoxa ja cahëquë aquë ra. Jochahuaxëni ca yoxa tsi xo naa” i ja niquë jamë no. / W&Jicohax Jesu tahë tsi ja mëniniquë. Toá tsi quiha ja aracona-niquë. Jatsi jahuë bëho yaxo tsi quiha jahuë tahë bo ashimatsijahuaniquë. Jatsi jahuë boó tsi jahuë tahë ja shinahuaniquë. Shinahuaxo tsi quiha ja tatsoniquë. Jaquirëquë jahuë tahë qui perojome ja japaniquë ra. g G%Jabi toa yacatá tsi racani quiha jochahuaxëni ipaonish ca yoxa ri. Fariseoba xobó tsi oriquihi Jesu ini nori ca ja nicani quiha. Nicahax toa tsi quiha ja caniquë jisi na. Botiá ca copixëni ca perojome ja bëniquë. % C$Huësti ca fariseobá quiha Jesu qui joi amaniquë ja bëta ja oriquino. Jatsi quiha jahuë xobo qui Jesu caniquë. Cahax ja tsahoniquë oriquixëna. > u#Jabi mato qui yoi xo noho jabi ë acaina. Jasca, mato qui yoi tsi xo Juan jabi ri. Jama, tiisiyoi-canaibo qui jia tsi xo noba jabi ra. Jochahuaxëni ca yoxá Jesu tahë ashimanina ^ 5"Jatsi ë joniquë. Ea ti tsi xo oriquihaina. Ea ti tsi xo jënë acaina. Tocahëno tsi “Oriquití-naxëni, jënë́-naxëni tsi xo toa. Jasca, jochacanaibo ya rabënahi quiha pë” iqui mato pë ëa yoati na. 8i!Jabi Juan joquë tsi jato qui yoi quiha jahuë jabi iniquë pë. Joxo tsi Juan samaniquë. Jënë ja ayamaniquë. Tocajano tsi “Yoshi jaya xo” iqui mato ja yoati na pë. lQ Plazá ca ihihai ca ranihuatimaxëni ca xocobo jascaria ca xo. “Bisto no ino” i pi huësti ca maxo no tsi “Pabëcasyama xo noa ra” ii quiha yosahai ca maxo huëtsa, cohuëcatsi na. Jama, “No nahuarino. No cohuëno” i pi jaca no tsi “Tsiricasqui noa” icani quiha pë. Jabi naa ranihuahacatimaxëni ca xocobo jascaria xo naa nohiria bo ri. 3 Jatsi Jesu nëcaniquë toa nohiria bo yoati na: —¿Jahuë jasca ni naa jaboqui bësocanai ca nohiria ra? ¿Jahuë quiri ni naa nohiria pë? B} Jama, Dios quinia jia ca fariseobo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabá nianiquë pë. Jato qui yoi quiha. Ja ashimahacacasyamacani quiha —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë Juan yoati na. M Jabi Juan chani nicahi quiha nohiria tëquë. Jasca, nicahi quiha impuestos bicanaibo ri. Jabi naa nohiria bo tsi xo toa Dios quinia jia ca banahuacanish cabo. Ja tsi xo toa ja ashimahacacanina. 0Y Jatsi quiha Jesu jari nëcaniquë Juan yoati na. —Yama tsi xo Juan oquë ca conish cato ra. Jama, Juan oquë ca tsi xo Diós otohai cato ó ca iriama cato ra. }Jabi nëca tsi ii quiha Dios Quënëhacanish cabo ó cato Juan yoati na:“Mia bëbo noho Chani bëhai ca raaxëquia.Mia bëbo mi quinia rohahuaxëhi quiha” ii quiha Dios Chani —nëa tsi nohiria bo qui Jesu nëcaniquë Juan yoati na. @yMato nicaquia. ¿Jahuë ó ma pasoni jisxëna, ja qui cahi na? ¿Dios Chani yoati ibo ó ma pasoni? Jabi Dios Chani yoanish cabo oquë ca ma jisniquë iquia, naa Juan ma jisquë no. 9k¿Jahuë jisi ma bocani? ¿Copixëni ca raiti sahuëhaca joni jisti ó ma pasoni? Toca tsi ja iyamani quiha. Xobo-xoboriá tsi racacani quiha copixëni ca sahuëti jaya cabo. >uJatsi quiha Juán raani ca joni bá Jesu jisbërianiquë. Jisbëriajahuacaquë tsi quiha nohiria bo qui chanitsi Jesu niquë Juan yoati na. —¿Jahuë ó ma pasoni jisxëna, naa xabachá ca Juan qui ma bocaquë no? ¿Shinapayo cato, naa yoshiní tëtohuahacahai ca huasi jascaria ca joni ó ma pasoni? jMJabi ranixëhi quiha ë qui chitimicanaibo ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë Juan rabëti bo qui. <qJatsi Juán raani ca joni bo Jesú quëbiniquë: —Jahari bocata. Ma tsayahana, ma nicahana, tihi cabo Juan yoacata. Taiscani quiha bëco cabo. Tapicani quiha huico choni jaya cabo. Pasohi quiha pasoyamacanaibo. Bësotëquëcani quiha bësoyama cabo. Jasca, xabahamati Chani nicacani quiha noitiria cabo. _7Jabi ja bëcaquë tsi quiha nohiria bo jënimahuahi Jesu iniquë. Huëstima ca nohiria jënimahuahacani quiha, naa iquicanaibo, yoshi jayanish cabo. Jasca, huëstima ca bëco cabo taismahacani quiha jato ri. -SJesu qui bëhax, —Noqui Juán raaquë. ¿Johai ca Xabahamati Ibo ni mia? ¿Joni huëtsa ó pasoxëhi ni noa? Cahëcatsi quiha Juan ra —i Jesu qui jaca niquë. m
SJatsi quiha dos ca joni, naa jahuë rabëti bo Juán quënaniquë Jesu qui raaxëna. Jabi Xabahamati Ibo Jesu iqui ca ja cahëcasni quiha jaa ri, Jatsi, —“¿Johai ca Xabahamati Ibo ma ni mia? ¿Joni huëtsa ó pasoxëhi ni noa?” i Jesu qui cahuë —nëa tsi quiha Juan jato qui nëcaniquë. Jatsi quiha jahuë rabëti bo Juán raaniquë nicaxëna. Jabi Jesú ani ca jahuë bo yoati tsi ashimanish ca Juan rabëti bá nicaniquë. Nicaxo tsi quiha Juan ja yoacaniquë. t aJabi toa barí tsi quiha Jesú ani ca huëstima ca nohiria bá nicaniquë. Nëama pacanani quiha toa chani. Jodioba mai, jato tëamë ca mai bo, tihi cabá tsi Jesú ani ca nicahacani quiha. Juán dos ca joni raanina Jesu nicati C
Ratëniquë nohiria tëquë. Jia tsi Dios ja ocahuacaniquë: —Noqui xërëquë tsi xo Dios Chani yoati Ibo-iboria ra. Jahuë nohiria yoi bo mëbicatsi quiha Dios ra —i jaca niquë. Jatsi quiha bësoyama ca joni tsahoniquë pa. Ja chanitapiniquë. Jatsi quiha jahuë jahëhua qui jahari baquë Jesú aniquë. ;oJatsi quiha joni nanëhacani ca caja qui Jesu caniquë. Cahax caja ja motsaniquë. Jatsi niiniquë caja iahai ca joni bo. Jatsi, —Bësohuë, shinapayó —i Jesu niquë. kO
Jatsi quiha Jesu cohuënaniquë yoxa jisi na. Jatsi, —Arayamahuë, caí —i ja qui ja niquë. X) Jatsi yaca qui ja basimacano tsi quiha rësohax ca shinapayo ca joni yaca cacha nohiria bá bohi iniquë. Noitiria ini quiha jahuë jahëhua; bënë imanish ca quiha. Jasca, yama ini quiha jahuë baquë huëtsa rë. Jabi jahuë baquë maihuahi bocahi ja icani quiha. Jasca, ja bëta huëstima ca yacatá ca nohiria ini quiha jato ri. 9 Jisbëria tsi quiha yaca huëtsa, naa Naín icanai ca qui Jesu caniquë. Jasca, jahuë rabëti bo, nohiria misco, tihi cabo ja bëta bocaniquë. '
Jesu jisbaya tsi jahari jato capitán xobo qui yosibo bocaniquë. Jënima quiha capitán yonati iniquë ra. Shinapayo Jesú bësomanina F Jatsi quiha Jesu shina-risiquiniquë jahuë chani nicahax na. —Anomaria tsi xo naa joni ë qui chitimihaina ra. Jia tsi xo. Israél cabo chitimihai ca oquë quiha —i Jesu niquë. r]Jënima xo mi chani ra. Jabi ëa oquë ca chama bo nama xo ëa. Jato nicati cahëquia. Jasca, ëa nama xo soldado bo ri. Ea nicacani quiha jato ri. “Bocata” i pi ë no tsi bocani quiha. “Bëcahuë” i pi ë no tsi bëcani quiha. Jabi “Jënimahuë” i pi mi no tsi jënimaxëhi quiha noho yonati iquia —nëa tsi capitán raani ca chani nëcaniquë. Ja tsi xo toa ë joyamahaina, noho jocha iqui na ra. Mi niihai cató pi mi chanino tsi jënimahuahacaxëhi quiha noho yonati ra. e CJaha tsi jato bëta Jesu caniquë. Jahuë xobo ja basimano tsi quiha jahuë rabëti bo capitán raaniquë chani ya. —Mimë huënahuayamana, Ibobá. Noho xobo qui mi jicoyamano, anoma ca joni ë nori quëshpi na. %Jasca, noba jimibo noihi quiha naa joni ra. Noba catiti xobo ja aniquë no bax na ra —nëa tsi quiha Jesu qui jodioba yosibo nëcaniquë. ;~oJatsi quiha Jesu qui naa yosibo bocaniquë. Boxo tsi quiha Jesu ja nicacaniquë: —Capitán bax jahuë yonati mi jënimahuano ra, shinajiaxëni ca joni ja nori ca quëshpi na. I} Jatsi quiha Jesu yoati tsi capitán nicaniquë. Nicaxo tsi quiha jodioba yosibo rabëroha ca Jesu qui ja raaniquë, jahuë xobo qui joti nicamaxëna, jahuë baquë ja jënimahuano iquish na. 6|eToá tsi quiha romanoba capitán racaniquë, naa yonati jayanish cato. Jabi iquihi quiha jahuë yonati iniquë; rësopaimaria. Jabi jahuë yonati naa capitán noini quiha. T{ #Jahuë chani jatihuahax tsi quiha jahari Jesu caniquë Capernaum yaca qui. 6ze1Jama, mai cacha xobo rohahuahai ca joni iquiria tsi xo noho yoba ayamahai cato. Noho yoba nicahax ja qui yoi quiha. Jabi jënë baino tsi ja qui tocaxqui jënë chama. Jatsi poxohi quiha xobo rë, maxax cacha ja rohahuahacayamani iqui na. Poxoyoxëhi quiha toa xobo ra —i jato qui Jesu niquë.y!0Xobo rohahuahai ca joni iquiria ca xo. Jariapari tsi mai huëyohi quiha, maxax bërohuaxëna. Jatsi maxax cacha jahuë xobo rohahuahi quiha. Jatsi jënë baino tsi xobo qui tocaxqui jënë chama; mahitsa. Poxoyamahi quiha xobo, maxax cacha ja rohahuahacani iqui na. Sx /Tobi ë qui bëcanaibo. Tobi ëa nicacanaibo, naa noho yoba acascanaibo. ^w5.‘¿Jënihax tsi “Ibobá” ëa quënacanai pë, noho yoba ma ayamaquë no? uvc-Jascaria, jabi jia ca saihuahi quiha joni jiaxëni cato. Jia tsi xo toa ja acaina, shina jia ca ja jaya ca iqui na. Jascaria, jabi yoi ca saihuahi quiha joni yoi cato. Anoma tsi xo toa ja acaina, shina yoi ca ja jaya ca iqui na. Jabi yoi ca jahuë bo pi jahuë shina rëamëno tsi chani yoi ca chanixëhi quiha ra. Jabi jia ca jaya cato — Jabi yoi ca jaya cato u5,Ja saihuacanai ca bimí tsi cahëhacahi quiha jatiroha ca jihui. ¿Jënahuariaxo bimi jia ca ronoxë́ saihuana? Bimi jia ca saihuatimaxëni quiha. ty+‘Jabi bimi jia ca saihuatimaxëni tsi xo jihui yoi cato. Jascaria, bimi yoi saihuayamahi quiha jihui jia cato. s*Anoma tsi xo toca ca ma acai ri. ¿Jëniriahax raca “Anoma xo mi acaina, ëbë xatë bá” i ma na? ¿Jëniriahax, “Mia ë mëbino ra” i ma na, oquë ca jocha ma aquë no mato ri pë? Jariapari mato shina ó ca jocha tsayaparicana, quiaxëni cabá. Mato oquë ca jocha niahax mabë xatë bo mëbiti mëtsa ixëqui mato ra, jahuë jocha niamaxëna. Bimi jihuí saihuahaina r )Jabi mabë xatë bá janyama ca acai ca tsayaxëni xo mato pë. Jato tsaya-tsayaquí tsi yoi ca ma acai ca jisyamaqui mato ra. pqY(¿Jënahuariaxo raca jato mahitsa ca maestro oquë tsi alumno bá cahëna? Jama, maestro jia cató pi jahuë alumno bo tiisima-tiisimano tsi ¿jaharisi iyamayamacaxëcahi ni? Jato maestro jascacaxëcani quiha jahuë alumno bo ra. +pO'Jatsi chani Jesu jato qui yoaniquë: —¿Jënahuariaxo raca bëco ca joní, bëco ca joni huëtsa mëpina? ¿Naporo quini qui paquëyamayamacaxëcahi ni jato tëquëta? Jabi jasca xo mahitsa ca maestro bo ri. Janyama bocani quiha ra. Janyama mëpihacahi quiha jato alumna bo ri rë. yok&Jasca, huëtsa bo qui acana. Huashiyamacana. Tocapimano tsi mato qui axëhi quiha Dios. Jatsi huëstimaria ca bixëqui mato. Ma acai ca huino quiha. Oquë ca ixëhi quiha. Jia pi nohiria huëtsa bo ma mëbino tsi mëbihacaxëqui mato ri. Jama jia pi huëtsa bo ma mëbiyamano tsi iriamaxëhi quiha ma shomahuahacahai ca ri. Mahitsa ca maestro bo yoati Jesú yobanina 9nk%‘Huëtsa bo raniyamacana. Jatsi mato raniyamaxëhi quiha Dios ri. Huëtsa bo qui quësoyamacana, mahitsa. Quësoyamapimano tsi mato qui quësoyamaxëhi quiha Dios ri. Jasca pi nohiria mato pasomaha jochano tsi jato jocha shina-bënocana. Tocapimano tsi mato jocha shina-bënoxëhi quiha Dios ri. imK$Jabi noi-noiriahi quiha mato Jahëpa Dios. Japi noicana, ja noihai ca jascaria. Ocahuayamacana l#Tocayamacana. Jabi nëcacana: Mato qui caxacanaibo noicana. Jato mëbicana. Mato jahuë bo prestahuahacana, jahari jahuëcara biti ó pasoyamaquí na. ¿Jabi “Gracias” iyamacanaibo, yoixëni cabo, tihi ca nohiria bo mëbiyamayamahi ni Dios ra? Jato mëbihi quiha. Japi tocacana mato ri. Tocapiquí tsi copi jiaxëni ca bixëqui mato ra. Mana ca Dios baquë bo ixëqui mato. k/"Jabi bëroria tsi xo toa mato jahuë bo prestahuahacaina, mato qui nohiria bá parata aquë no. Tocacaqui chahahuayamacanaibo ri parata bixëna. j!Bëroria tsi xo mato mëbicanaibo ma mëbihaina. Iriama tsi xo toca ca ma mëbihaina ra. Toca tsi acani quiha chahahuayamacanaibo ri. #i? ‘Jabi bëroria tsi xo mato noicanaibo noihaina. Iriama tsi xo toca ca ma noihaina iquia. Jabi jato noicanaibo noihi quiha chahahuayamacanaibo ri. Zh- Jia tsi nohiria huëtsa shomahuacana, naa mamë ma shomahuahacacatsai jascaria. vge Mato jahuë bo pi joní bënano tsi ja qui acana. Acax, “Jahari bicasquia ra” iyamacana jahari bixëna. 9fk Tsohuëcaracá pi mato tapaishano tsi ja qui mato tamo huëtsa acana tapaishahacati. Mato sahuëti pi joní bino tsi ja bëta iquinayamacana. Toa joni qui mi camisa ri acana. Re Mato ocahuacanaibo shomahuacana. Mato ranimisxëni cabo bax bëhoxcana. idK‘Jabi ëa nicacanaibo qui naa yoba aquia: Mato qui caxacanaibo noicana. Jato mëbicana. Bc}‘Noitiria xo mato, paraxo tsi jia tsi nohiria bá mato ocahuaquë no. Jabi toca tsi mato mahitsa ca Dios Chani yoanish cabo mato rëquëbo yamabá oquëhuani quiha jato ri. Jato qui jia jato mahitsa ca chani iniquë pë —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë rabëti bo yobahi na. Noqui caxacanaibo no noino 5bc‘Noitiria tsi xo toa jaboqui sëyacanaibo. Paxnacaxëcani quiha. ‘Noitiria tsi xo toa jaboqui shiracanaibo. Toa barí tsi araconacaxëcani quiha, cohuë iquiina. iaK‘Jama, noitiria xo toa jahuëmishni bo jayaria cabo. Nëá roha tsi ranicani quiha rë. `Jabi ë bacano tsi raniriaxëqui mato, huëstima ca mato naipá ca copi jiaxëni cabo ma jayaxëhai quëshpi na. Toa barí tsi anomariaxëhi quiha mato copi ra. Jabi Dios Chani yoanish cabo tënëmahacani quiha jato ri, naa jaboqui ma yosihacahai jascaria. O_‘Ea tahëhax pi mato qui nohiria caxano tsi mato bëta pi ja rabënacasyamacano tsi shoma xo mato ra. Jasca, shoma xo mato, nohiria bá mato ocahuaquë no, ëa ma chahahuahai ca tahëxo na. r^]‘Shoma xo mato paxnacanaibo. Sëyahuahacaxëqui mato. Shoma xo mato aracanaibo. Ranixëqui mato. ]+Jahuë rabëti bo bëis-hax tsi jato qui Jesu chaniniquë: —Shoma xo mato noitiria cabo, Diós otohai ca qui ma jicoxëhai quëshpi na. A\{Jasca, nohiria bá Jesu motsani quiha, ja quima jato jënimahuati chama tsëquëni iqui na. Jabi toca tsi jënimahuahacacani quiha ja motsacanai cató no. Ranicanaibo — Cohuë cabo ;[qJatsi jënimahuahacani quiha yoshi jayanish cabo. IZ Maca bo ax jahuë rabëti bo ya botëhax mai para ca ití tsi Jesu niiniquë chanixëna. Toá tsi quiha huëstima ca banahuacanaibo ini quiha jahuë chani nicaxëna. Misco quiha. Jodioba mai, Jerusalén, ia quëpë ca Tiro, Sidón yaca bo, tihi ca iti bo ax huëstima ca nohiria bëcani quiha jënimahuahacaxëna. CYJacobo baquë Judas,Judas Iscariote, naa jodioba chama bo qui Jesu mëanish cato. Tihi cabo Jesú bini quiha jahuë Chani chitahëhuati ibo bo iti. Huëstima ca jënimahuahacanina \X1Mateo,Tomás,Alfeo baquë Jacobo,
gobierno pasomaha ca Simón, |WqSimón, naa Pedro ja janëni cato.Pedro noma Andrés,Jacobo,Juan,Felipe,Bartolomé, /VW
Huëaquë tsi jahuë rabëti bo ja biniquë. Doce ca joni bo ja bihaca tsi jahuë chani chitahëhuati ibo bo jato ja manëmaniquë. Jabi ja bini ca tsi xo naa: U Jaquirëquë quiha maca bo qui Jesu caniquë bëhoxhi na. Toa xo tsi quiha baquicha ja raaniquë Dios qui bëhoxquí na. yTk Jatsi quiha Jesu qui fariseobo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo caxarianiquë, joiti barí tsi toa joni ja jënimahuani iqui na. Jatsi chaninatsijacaniquë: —¿Jënahuariaxëhi ni noa sa Jesu qui? —iquiina. Jesu doce ca rabëtiria cabo GS
Bëro boho-bohoquí tsi quiha jato Jesú jisniquë. Jatsi, —Mi mëquë mëstëhuana —i joni qui ja niquë. Jahuë mëquë ja mëstëhuajahuaquë tsi quiha ja jënimahuahacaniquë. xRi Jatsi quiha fariseobo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo qui Jesu chaniniquë: —¿Yoi ni, jia ni, naa joiti barí tsi jia ca acaina? ¿Yoi ca axëhi ni noa? ¿Naa joni mëbixëhi ni noa? ¿Mëbiyamaxëhi ni noa? —i jato qui ja ni quiha. KQJama, ja shinacanai ca Jesú cahëni quiha. Jaha tsi mëquë choni jayanish ca joni qui ja chaniniquë: —Niihuë. Nëri johuë —iquiina. Jatsi joni joiniquë. Joihax toá tsi ja niiniquë. 4PaJatsi quiha Jesu tsayatsi fariseobo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabá huaniquë. Joiti barí pi Jesú joni jënimahuaxëhai ca ja jiscascani quiha, ja qui quësocatsi na. GOJoiti bari huëtsá tsi quiha catiti xobo qui Jesu jiconiquë. Jicoxo tsi nohiria bo ja tiisimaniquë. Jabi toá tsi quiha tsaho iniquë mënëcayá ca mëquë choni jayanish ca joni. N7Jascaria, jënima tsi xo toa no acaina iquia, joiti bari Ibo ë nori quëshpi na —nëa tsi fariseobo qui Jesu nëcaniquë. Mëquë choni jaya cato M{Jicoxo tsi quiha Dios bësojó ca janani ca mapari ja bini quiha pixëna. Piniquë quiha jahuë joni bo ri. Jabi arati ibo bá mapari ja picaniquë pa. Roa quiha. Jabi noba jabi pasomaha ja picanai ca iniquë ra; jama, ja jochayamacaniquë iquia. %LCJatsi quiha Jesú jato quëbiniquë: —¿Quënëhacanish cabo ó ca David yamabá ani ca ma tsayayamayamani, naa Dios arati xobo qui ja jicoquë no? DKJatsi quiha huësti huësti ca fariseobá Jesu nicaniquë: —¿Jënixo tsi yoba pasomaha ca acanai? Anoma tsi xo yonocohaina joiti barí no ra —i Jesu qui fariseobo rabëroha niquë. JJ Joiti barí tsi quiha jahuë rabëti bo ya huai bo nacohi Jesu iniquë. Nacopama tsi jahuë rabëti bá bimi bëro risaniquë. Risaxo tsi quiha jato mëquënë́ tsi ja huërocaniquë pixëna. I%'Jama, noho tiisi paxa ca bicasyamaxo nohiria bo rë. Jato arati jabi siri bo noiyoicani quiha pë. “Oquë tsi xo noba arati jabi siri bo” icani quiha rë. Jato arati jabi rarinamacasyamacani quiha ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë tiisi paxa ca yoati na.Jatsi joxëhai ca arati quinia paxa ca yoati tsi Jesu chaniniquë nëca cató no: —Jahuë sahuëti paxa ca quima quësi quëësayamahi quiha nohiria, jahuë sahuëtixëni pishpaxëna. Tocapiquí tsi jahuë sahuëti paxa ca yoshihuahi quiha. Jasca, tsocoxëhi quiha quësi, jaha bëquiyamahai quëshpi na. (Jascaria tsi noho tiisi paxa cató tsi mato arati jabi siri shomahuatimaxëni xo mato. Jaharisi ma xo.) &EE#Jama, jato quima ë mëbihacano tsi samacaxëcani quiha. Jatsi toa barí tsi cohuëcaxëcani quiha. Jatsi samacaxëcani quiha toatiyá no —i Jesu niquë. D"Jatsi quiha Jesú quëbiniquë: —¿Joní ahui yano tsi samahi ni ahui yahax cato rabëti bo pa? Iyamacani quiha ra. Cohuëti xaba ma xo. Toa barí tsi ja bëta oriquicani quiha. Jascaria, jaboqui samayamahi quiha noho rabëti bo ri jato bëta ë iquë no. RC !Jatsi quiha nëca tsi Jesu qui nohiria bo chaniniquë: —Huëstima tsi xo Juan rabëti bo samacanaina. Jasca, huëstima tsi xo Dios qui ja bëhoxcanaina ra. Tocacani quiha fariseoba jabi acanaibo ri. Jama, mi rabëti bo tsi xo tocayamahaina pa. Mi rabëti bo tsi xo picanaina, jënë acaina rë —i Jesu qui jaca niquë.
~~?}o}$|| {{zxyyIxxw8vautsrqpooinGmllkJjbihhgVfeddUccKba``
_t^w^]\\[OZmYYaX~XWV5UVTT%SRR"QQiPP"OBNMMLvKKQJJII HH%GFF3DfCCB Ai@@"?0=X;C:9n88K7W66I44G3210//..i-,g++#*L))[('z&&$%j$$"##d"J!r ! = s =ViUfN?
q / :a A{ 3Jabi Abel pari acacani quiha. Jaquirëquë huëstima ca Dios Chani yoati ibo huëtsa bo acacani quiha. Jarohari tsi Zacarías ja acaniquë. Altar, naa arati xobo naxërëquë xo tsi Zacarías ja tëpascani quiha. Mato parayamaquia. Ja tëpas-hacacani quëshpi tsi copihacaxëti xo naa jaboquí ca bësocanaibo. C~ 2Jabi toca ja iquë ra. Rëquë rohari tsi tëpas-hacani quiha huëstima ca Dios Chani yoati ibo bo rë. Jabi naa tëpas-hacanish cabo tëquë quëshpi tsi mato copixëhi quiha Dios ra. }5 1‘Jabi mato yoati tsi Diós yoani ca tsi xo naa ra: “Jato qui noho Chani yoati ibo bo, noho Chani chitahëhuati ibo bo, tihi cabo jato qui raaxëquia. Huësti huësti ca tëpascaxëcani quiha pë. Tëxë bo tënëmacaxëcani quiha” i Dios ni quiha jahuë tiisí no. W|' 0Jama, mato qui jia tsi xo toa mato naborëquëbá anina iquia. Dios Chani yoanish cabo ja acani quiha. Jaquirëquë jato bax maihuati xobo aqui mato pë, nohiria bo quima mato jabi yoiria ca jonëmaxëna. +{O /‘Noiti xo mato ra. Mato naborëquëbá Dios Chani yoanish cabo tëpasniquë pë. Jatsi jato bax maihuati xobo aqui mato pa, nohiria bo jato shinamaxëna. Uz# .Jatsi Jesú quëbiniquë: —Noiti tsi xo mato ri, yoba cahëxëni cabá. Nicahacatimaxëni ca yoba bo nohiria bo qui aqui mato pë. Jama, jato qui ma acai ca yoba bo nicayamahai ca mato xo naa ra. Ey -Jatsi Moisés yoba cahëxëni cabo huëstitá quëbiniquë: —Jishopë. Noqui ri ocahuaqui mia pë, Maestró, toca tsi mi chaniquë no. Noqui anoma quiha —i Jesu qui joni niquë. }xs ,‘Noiti xo mato ra. Mato tsaya-tsayacani quiha nohiria, shina jiaxëni ca ma nori ca quëscahuaquí na. Jama, mato shina tsi xo yoixëniria. Jato qui jonë tsi xo toa mato jabi yoi bo ra —nëa tsi quiha fariseobo qui Jesu nëcaniquë. Lw +‘Noiti xo mato fariseobo ra. Catiti xobo qui jicoxo tsi oquë ca tsahoti bo bicasqui mato pë. Jasca, yacatá ca bahí tsi bohoquí tsi nohiria bá mato joihuahai ca ó pasoqui mato pë. Wv' *‘Noiti xo mato fariseobo ra. Ma tësaha ca yochi bo, naa mente, ruda, tihi cabo quima xatë pistia ca, naa decima ca Dios qui aqui mato, mato yoba bo nicaxëna. Jënima quiha. Jama, mabë xatë yoi bo mëbicasyama xo mato pë. Dios noiyamayoiqui mato iquia. Jabi Dios yoba ma nicaxëti xo ra, yoba huëtsa bo shina-bënoxoma. duA )Jariapari mato shina Ibo Dios qui acahuë. Jaquirëquë jiaxëhi quiha mato jabi tëquë. mtS (Jatsi, cahëtimaxëni xo mato ra. ¿Mato shina Dios, naa noba yora nëhohuanish cató ayamayamani? `s9 'Japi ja qui Jesu chaniniquë: —Yobá-naxëni xo mato fariseobo ra. Mato mëquë chocoharia xo mato. Jodioba jabi bo nicariaqui mato. Jama, mato shina tsi xo toa jahuë bo ó quëëmisxëniria ra. Yoixëni ca xo. r &Jabi Jesu mëchocoyamani quiha pinox pari. Ja quëshpi tsi fariseobo ratëniquë, jodioba jabi pasomaha ja iqui iqui na. Jq
%Jabi jahuë chani Jesu jatihuaquë tsi quiha fariseobá ja qui joi amaniquë jahuë xobó tsi ja oriquino. Jatsi jahuë xobo qui Jesu caniquë. Cahax ja tsahoniquë ja bëta oriquixëna. p $Mato shina pi jënimano tsi, tsëmó pi ma bohoyamano tsi, huahuaxëhi quiha mato jabi jia cato ra, naa lamparina huahuahai jascaria —tihi tsi quiha Jesu niquë nohiria bo qui chanihi na. Fariseobo, yoba cahëxëni cabo, tihi cabo pasomaha Jesu chaninina ioK #Jatsi quiniacaxëcahuë, mato shina ó ca huëa nocahuahacayamano, ja yoinayamacano iquish na. {no "Jascaria tsi mëbihacaxëhi quiha nohiria, shina jia ca jayapiquí na. Mato quinia bërohuaxëhi quiha mato shinana, ja jënimacaquë no. Jatsi jabi jia ca jayaxëhi quiha mato ra. Jama shina yoi pi jayahi tsi tsëmó tsi coxëqui mato rë. )mK !‘Jabi lamparina tsamaxo tsi ¿caca nama janahi ni ibo pa? Jahuë ití tsi janahi quiha ra. Jatsi naquëtë qui jicoxo tsi huëa jisxëhi quiha nohiria. ylk Jasca, bësotëquëcaxëcani quiha Nínive yacatá ca nohiria bo ri, copiti barí no. Naa xabacá ca nohiria qui quësocaxëcani quiha jato ri. Jabi jato qui Dios Chani Jonás yoaquë tsi quiha jahuë chani qui ja chitimicaniquë. Jama, nëá ca tsi Jonás oquë ca jisqui mato ra. Toa jahuë chani chahahuayamaqui mato pë. Noba quinia bërohuahi quiha noba shinana k/ Copiti barí tsi bësotëquëxëhi quiha yoxa chama, naa Shiba mai ax jonish cato. Bësotëquëcaxëcani quiha naa xabacá ca nohiria bo ri. Jatsi toa barí tsi jato qui quësoxëhi quiha naa yoxa chama, ëa ja chahahuayamacana iqui na. Naa yoxa chama tsayacana. Nëama ja caniquë chama Salomón yamaba tiisi nicaxëna. Jama, nëá ca Salomón oquë ca jisqui mato ra. Jisi tsi nicayamaqui mato pë. $jA Jabi sani chahita jatoquë quima Jonás xabahamahacaquë tsi quiha jahuë chani Nínive yacatá ca nohiria bá chahahuaniquë ra. Jato qui jisti Jonás ini quiha jato chahahuamaxëna. Jascaria, naa xaba ó ca bësocanaibo qui jisti ixëquia ëa ri, naa Nohiria Baquë ë nori cato. i1 Tocajano tsi quiha ja qui quëtsotsi nohiria misco niquë. Jatsi jato qui ja nëcaniquë: —Anomaria tsi xo no bëta jaboqui bësobëqui-canaibo rë. E acai ca jisti-jistiria roha jiscascani quiha pë, ë qui chitiminox pari. Maj. Jonás jisti roha jato qui axëquia. h Jatsi, —Jama xo. Shoma tsi xo Dios Chani nicacanaibo. Shoma tsi xo Dios Chani acanaibo iquia —i ja qui Jesu niquë. Nëca tsi Jesu chanino tsi quiha nohiria xërëquë ó ca yoxá quënaniquë: —Shoma xo mi ihua, naa mia comanish cato ra. Shoma xo mia chocho amanish cato ra —iquiina. Pf Ja jisbëriani ca joni tsayahax catëquëhi quiha pë, naa jabë yoshi huëtsa bo mërahi na. Jatsi siete ca yoshi yoixëni cabo bëhi quiha ja bëtati. Jatsi joni qui jicocani quiha jato tëquëta racaxëna. Jariapari iriama joni iniquë, jama jaboqui noiti-noitiria nori —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. Jesu nicacana _e7 Bacaxo tsi joni tsayahi quiha. Jaboqui jënima xo joni, bahuëhaca ca xobo jascaria. rd] ‘Jabi joni quima yoshi tsëcahacano tsi xaba qui cahi quiha. Caxo tsi iti huëtsa mërahi quiha chitëxëna. Mahitsa mërahax, “E jisbëriani ca xobo qui jahari caxëquia ra” ii quiha yoshini rë. Jatsi bacahi quiha pë. c ‘Jabi ëa pasomaha yoi tsi xo ë bëtama cato. Jasca, noho yonoco pasomaha tsi xo toa ëa mëbiyamahai cato. Bacahai ca yoshini cb? Jabi toca xo Satanás ri. Jënima xo jahuë jahuë bo. Jama Satanás oquë ca pi jono tsi bëbohacahi quiha Satanás ra. Joxo tsi Satanás iquinati jahuë bo mëbihi quiha. Jaquirëquë, jahuë jahuë bo bichi quiha. a ‘Jabi chamaxëni ca joní jahuë xobó ca jahuë bo ó bësono tsi jënima ca xo jahuë jahuëmishni bo. Yomahacatimaxëni ca xo. `/ Jabi Dios chamá tsi yoshi bo ë tsëcaquë ra, Satanás chamá tsi nomari. E aca cató tsi bëro tsi xo toa mato qui Diós otohai ca johana ra. _ Yoshi bo tsëcati pi Satanás ëa mëbino tsi ¿tsohuë ni toa mato nohiria yoi mëbiti ibo-iboria? Yoshi bo tsëcacani quiha jato ri. ¿Tsohuë ni toa jato tsëquëmati ibo ra? ¿Satanás ma ni? Ja tsi xo toa mato qui quësoxëhi quiha mato nohiria yoi bo iquia. 0^Y Jasca jamë pasomaha pi Satanás iquinano tsi ¿jënahuariahax jahuë chama naamana? Nëcaquia ra, ëa mëbihi quiha Satanás, yoshi bo tsëcati i ma ai quëshpi na. `]9 Jama, ja shinacanai ca cahëquí tsi jato Jesú quëbiniquë: —Jabi quëyohacaxëhi quiha país ca nohiria bo, ja nianacaquë no ra. Jasca, quëyohacacaxëcani quiha xobó ca nohiria ri, ja iquinacaquë no. l\Q Jatsi, —Naipá ca jisti-jistiria ahuë ra —i Jesu qui huëtsa bo niquë pë tanamaxëna. ^[5 Jama, Jesu pasomaha chanitsi nohiria huësti huësti ca niquë pë. —Naa joni mëbihi quiha Satanás, naa yoshi bo ibo-iboria ra. Satanás chamá tsi yoshi bo tsëcahi quiha tia —i jaca niquë Jesu yoati na. TZ! Jabi joni quima yoshi niahi quiha Jesu iniquë. Yoshi iqui tsi jaro naa joni ini quiha. Jama, yoshi Jesú tsëcaquë tsi quiha chanitsi joni niquë ra. Jatsi ratëniquë nohiria bo ra tsayahax na. Y%
Jabi mato xocobo qui jahuë jia cabo ati cahëxëni xo mato, jochacanaibo ma iquii ri. Tocapimano tsi ¿bënacanaibo qui oquë tsi Espíritu Santo ayamayamaxëhi ni mato naipá ca Jahëpa ra? —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. Yoshi pasomaha ca chani RX “Bachi picasquia” i pi ja no tsi ¿ja qui nibo acaxëcanai pa piti? fWE Shinaparicahuë. “Sani picasquia” i pi mato xocobo no tsi ¿ja qui rono acaxëcanai pa? V
Bënahai ca qui acacaxëhi quiha. Bixëhi quiha mërahai cato. Japëcahaca-xëhi quiha caiti tsohuëcara ca quënahai ca bax na. 5Uc Jascaria, Dios qui bëhoxpiquí tsi bënacana iquia ra. Mato qui acacaxëhi quiha. Mëracana. Mërapiquí tsi bixëqui mato. Mato bax japëcahacaxëhi quiha jahuë caiti. 6Te Jabi mato rabëti joicasyamamitsa mato qui mapari axëna, mato rabëti ja iquë ri. Jama, naama pi xobo ibo ma quënano tsi joixëhi quiha mapari mato qui axëna iquia ra. US# Jatsi xobo xara nëca tsi ja quëbimitsa, “Jishopë. Quëbëhacaquë caiti rë” iquiina. “Oxatí xo noa, naa ëa, nohó-na bo. Joinoma xo ëa ra, mapari mi qui axëna” i mato qui ja mitsa quiha. zRm Noho xobo qui cahëyaquë noho rabëti. Paxnahi quiha. Yama tsi xo ja qui ë ati cato rë” i ja qui ma mitsa. Q Jatsi nëca tsi Jesu chaniniquë jahuë rabëti bo qui: —Shinaparicana. Rabëti bo jaya xo mato tëquëta. Jabi mato rabëti xobo qui ma camitsa huëatiscano tsi mapari baaxëna. Cahax, “Tres ca mapari ë qui prestahuahahuë, noho rabëtí. UP# Jasca,“Noba jocha mëbina, naa noqui yosicanaibo tëquë no noihai ca quëshpi na.Jochati no tanamahacayamano” icana —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. Dios qui bëhoxcana LO Jasca,“Jatiroha ca barí tsi piti noqui ana” icana. N5 Jatsi jato Jesú yoani tsi xo naa: —Bëhoxhi tsi nëcacana:“Oquë xo mi janë ra, Jahëpá.Nohiria mi ototsano ra” icana. SM ! Jabi Dios qui bëhoxhi Jesu iniquë. Ja jatiquë tsi quiha, —Bëhoxti noqui ri tiisimana, Ibobá, naa Juan yamabá jahuë rabëti bo tiisimani jascaria —i jahuë rabëti bo ó ca huësti ca niquë. 4La
*Jama, huësti ca jahuë narisqui mia axëna. Oquë tsi xo Mariá acaina, noho chani nicacastsi na. Mëbihacatimaxëni tsi xo toa ja nicahana —i ja qui Jesu niquë.K
)Jatsi Jesú quëbiniquë: —Huëstima ca jahuë bo yoati tsi shina-huëjënahi quiha mia rë. Jënima tsi xo mi acaina. aJ;
(Jama, nicatimaxëni Marta ini quiha shishocanaibo ja taahai ca iqui na. Jahuë yonoco shina-shinahi ja ini quiha. Jatsi Jesu qui Marta caniquë. Cahax, —Ea shinahuë, Ibobá. Noho nomá ëa jisbayaquë pë. Emë pistia xo taahai ca ëa xo naa rë. “Mi rëquëmë mëbihuë” ina ja qui —nëa tsi Marta nëcaniquë jahuë noma yoati na. I+
'Jabi noma Martá jayani quiha, naa María icanai cato, naa Jesú tiisimahai ca nicacatsai cato. Jesu tahë tsi quiha ja tsahoniquë nicaxëna. AH{
&Jahuë rabëti bo ya capama tsi yaca qui Jesu cahëniquë. Jahá tsi quiha racaniquë yoxa, naa Marta icanai cato. Jabi Jesu qui joi ja amani quiha jahuë xobó tsi ja chitëno. HG
%Jatsi joní quëbiniquë: —Shomahuanish ca samariabo quiha —iquiina. —Cata. Ja ani jasca ca mi ano mia ri ra —i Jesu ja qui niquë. Marta, María, tihi cabo qui Jesu shishonina 6Fe
$Chani yoahax, —¿Jahuë shinahai, naa tres ca joni yoati na? ¿Jëni ca ni toa sëtiahacanish ca joni qui rabëti jascaria cato? —i yoba cahëxëni ca qui Jesu niquë. "E=
#Jatsi huëaquë tsi quiha dos ca parata copixëni cabo xobo ibo qui samariabá aniquë. “Naa noitiria ca joni ó bësona” i ibo qui ja ni quiha. “Naa parata mi narisno tsi mia copixëquia jahari ë joquë no” i ja ni quiha —nëa tsi Jesu nëcaniquë toa chani yoahi na. rD]
"Ja qui caxo tsi quiha jahuë quëësi bo ja chëxaniquë. Chëxaxo tsi ja yaboniquë. Jatsi jahuë burro qui noitiria ca joni ja jananiquë. Janaxo tsi quiha jahuë oxati xobo qui ja boniquë. Jaha xo tsi joni ja shomahuaniquë ra. GC
!‘Jaquirëquë joniquë samariabo, naa jodiobo qui yoixëni ca nohiria. Co-copama tsi noitiria ca joni ja jisniquë jaa ri. Jisi tsi, “Noitiria tsi xo naa joni ra” i ja ni quiha. (BI
‘Jaquirëquë joni huëtsa joniquë. Levita ja ini quiha, naa Dios xobó tsi yonocohai cato. Joni tsayaxo ja tëtianiquë jaa ri, mëbicasyamaquí na. A+
Toatiyá tsi quiha toa bahí tsi co-cohi arati ibo iniquë. Noitiria ca joni ja jisniquë ra. Jisi tsi tëtiaquiria tsi bahi qui ja riiniquë. a@;
Jatsi naa chani Jesú yoaniquë ja cahëno iquish na. —Jabi joní Jerusalén jisbayaniquë. Jericó yaca qui cahi ja ini quiha. Bahí tsi ja co-cono tsi yomacanaibo ja qui tsaminiquë rë. Jahuë sahuëti, jahuë parata, tihi cabo ja yoma-cani quiha. Ja sëtiajahuacani quiha. Sëtiaxo tsi quiha bahí tsi ja jisbëriacaniquë rësoti. ?'
Jama, tocacasyamani quiha yoba cahëxëni cato rë. Jatsi parahax, —¿Tsohuë ni toa noho rabëti cato sa? —i joni niquë Jesu qui. p>Y
Jatsi, —Jabija tsi xo toa mi yoahana. Tocapihi tsi bësoxëqui mia ra —i ja qui Jesu niquë. p=Y
Jatsi yoba cahëxëni cató quëbiniquë: —“Mato joiti, mato shinana, mato coshi, tihi cabá tsi Dios ma noixëti xo. Jasca, mato rabëti bo ma noixëti xo, mamë ma noihai jascaria” ii quiha —i joni niquë Jesu qui. q<[
Jatsi Jesú quëbiniquë: —¿Jënihi ni Moisés quënënina? ¿Jahuë ja quënëni? —iquiina. +;O
Jatsi jodioba yoba bo cahëxëni ca joni Jesu qui joniquë tanamacatsi na. Johax, —¿Jënahuaxëhi ni ëa, Maestró, bëso-bësopaoxëna? —i ja niquë. A:{
Jabi ë acai ca jahuë bo huëstima cabá jiscasniquë, naa Dios Chani yoanish cabo, rësonish ca chama bo ri. Ja jisyamacani quiha rë. Jasca, ë yoahai ca jahuë bo ja nicacas-caniquë, jaboqui ma nicahai jascaria. Jama, nicati mëtsama ja icani quiha —i Jesu niquë. Jabi jiaxëni ca jayanish ca samariabo 9
Jatsi jahuë rabëti bo quiri Jesu bësoniquë. Bësohax jato qui ja chaniniquë: —Shoma xo mato ra. Jia tsi xo ma jisina. 8
Jasca, nicaparicana, joni bá. Chama ë qui noho Jahëpá aniquë, jahuë bo tëquë yonati. Jabi yama tsi xo toa ëa, naa Dios Baquë-baquëria cahëyoihaina. Noho Jahëpa roha tsi xo toa ëa cahëyoihai cato. Jasca, yama tsi xo Jahëpa Dios cahëxëni cato. Jahëpa Dios cahëxëni ca roha ca ëa xo naa, naa jahuë baquë yoi. Jasca, Jahëpa Dios cahëcani quiha chahahuacanaibo ri, naa ë quënani cabo. Jato qui noho jahëpa jisiquimaquia ja cahëcano iquish na —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. T7!
Espíritu Santó tsi Jesu rani-ranitapiniquë. Ranihax ja chaniniquë: —Oquë-oquëria ca xo mia ra, Jahëpá. Mia tsi xo naipa, mai, tihi cabo yonati Ibo-iboria. Mi qui “Gracias” iquia, tiisi jayamacabo qui mi Chani jia ca mi jisiquimahai quëshpi na. Jia tsi xo ra. Jasca, maí ca tiisi jaya cabo quima mi tiisi-tiisiria jonëmahacaquë ra, ja cahëyamacano iquish na. Jabi toca tsi mi acai ca quëshpi tsi “Gracias” mi qui iquia, Jahëpá. n6U
Jasca, yoshi ma natsëcahai ca iqui tsi ranixëqui mato. Jama, oquë tsi ma ranixëti xo, naipá ca libro ó tsi mato janë bo quënëhacani iqui na —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë bëcanish ca rabëti bo qui. Jesu raninina %5C
Jabi chama mato qui aquia noqui pasomaha cato chama bëboxëna. Rono, nibo, tihi cabo xërëquë tsi coti mëtsaxëqui mato. Mato ayamacaxëcani quiha ra. 4-
Jatsi Jesu jato qui chaniniquë: —Dios Chani ma yoaquë tsi Satanás jahuë chama bënohai ca ë jisitaquë ra. Ja bëbohacahitaquë ra. /3W
Jatsi rani tsi setenta ca raahacanish cabo bacaniquë. —Noqui nicahi quiha yoshi bo pa, Ibobá, naa mi janë́ tsi jato qui no chaniquë no —i jaca niquë. z2m
Jatsi Jesú jahuë rabëti bo yobaniquë: —Ea nicayoihi quiha mato chani nicacanaibo. Jasca, ëa niahi quiha mato chani nicacasyamacanaibo. Jasca, ëa raanish ca niahi quiha ëa bicasyamacanaibo —i ja niquë. Setenta cabo bacanina 31_
¿Japa mato Capernaum yacatá cabá? ¿Nai qui bocascanai pa? Maj. Tënëtiya qui botëxëqui mato iquia —nëa tsi Jesu nëcaniquë jochahuaxëni ca yaca bo yoati na. 0
Nicaparicana. Copiti barí tsi anomariaxëhi quiha mato copi ra; Tiro y Sidón yacatá ca jochahuaxëni ca nohiria oquë ja iti quiha. I/
‘Noitiriaxëhi quiha mato Corazín cabá. Noitiriaxëhi quiha mato ri, Betsaidá cabá. Mato yaca bo xo tsi huëstima ca jisti bo acacani quiha; mahitsa rë. Jabi jochahuaxëni ca Tiro y Sidón yaca bo xo tsi jasca ca jisti bo acacarohapino tsi naama tsi jato jocha quima Dios quiri ja bësoquë acaniquë ra. Bamaxoma tsi moro ja sahuëquë acaniquë cohuëquí na. Jasca, chihi mishpó tsi ja tsahoquë acaniquë, jato cohuë jismaxëna. *.M
Parayamaquia. Copiti barí tsi anomariaxëhi quiha naa yacatá ca nohiria copi ra; naa jochahuaxëni ca Sodoma yaca oquë ja iti quiha. Nicamisxëni ca yaca bo [-/
Toá tsi “Mato yacatá ca cospo jaya xo noba tahë bo pë. Bicasyama xo noa. Bita” i jato qui cana. Jasca, “Mato parayamaqui noa. Jaboqui mato qui basimaria Diós otohai ca joquë ra” i jato qui cana. b,=
‘Jama, yacatá ca nohiria bá pi mato joihuayamano tsi jato calle bo qui bocata. |+q
Jasca, toá ca iquicanaibo jënimahuacana. Jënimahuahax, “Mato basima tsi xo Diós otohaina” icana jato qui. e*C
Jabi yacatá ca nohiria bá mato joihuano tsi mato qui ja taacanai ca jahuë bo picana ra. @)y
Jasca, xobo qui jicohax xobo rarinayamacana. Huësti ca ití tsi chitëcana. Toa xo tsi ma taahacahai ca jahuë bo picana. Jabi jahuë yonoco quëshpi tsi orihuahacaxëti xo yonati. +(O
Jabi toá pi rabënacatsai ca joni racano tsi toá tsi chitëxëhi quiha ma shomahuahaina. Jama, xobo ibo pi rabënacasyamano tsi ma joihuahai ca jahari bicana. U'#
Jasca, xobo qui jiconox pari tsi “Dios mato shomahuano” icana ibo qui. w&g
Jatsi parata, sahuëti, zapato bo, tihi cabo boyamacana. Jasca, bahí tsi bamayamacana, nohiria joihuaxëna. a%;
Jatsi, bocata. Mato raaquia. Cama xërëquë ó ca oveja xocobo jascaria ixëqui mato. =$s
Raapama tsi ja nëcaniquë: —Huëstima tsi xo toa tësahacati cato ra, ichariama yonococanaibo nori. Ja quëshpi tsi Ibo Dios nicacana, yonati bo ja raano ja bax yonocoti. !# =
Jaquirëquë setenta ca joni bo Ibo Jesú biniquë. Bixo tsi quiha rëquë tsi dos, dos, dos tsi jato ja raaniquë ja shishocatsai ca yaca tëquë qui. N" >Jama, ja qui Jesu chaniniquë: —Noho yonoco pi chitahëhuaquí tsi jahari mi jahuë bo qui mi bacayamano. Ibo Dios bax yonocoyoiti mëtsama xo toa jahari bacacatsai cato ra —iquiina. !5 =Jatsi, —Mi bëta caxëquia, Taitá. Huënayamaxëhuë. Jahari noho xobó cabo qui ë caapariti xo jato joihuaxëna —i joni huëtsa niquë. / W <Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jato nabo Dios chahahuayamacanaibá maihuano. Mi yonoco tsi xo toa Dios Chani yoahi cati, naa Diós otohai ca yoati na —iquiina. \ 1 ;Jatsi joni huëtsa qui Jesu chaniniquë: —Ea banahuahuë —iquiina. Jama, —Mi bëta cacasquia ra. Jama, jaboqui canoma xo ëa ra. Rësopaimaria xo noho jahëpa. E maihuaparixëti xo —i joni niquë. 5 c :Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jato quini bo jaya xo tsaca bo. Jasca, naha jaya xo isa bo. Jama, ëa, naa mana ax johax ca tsi xo toa racati xobo yama cato —iquiina.
9Bahí tsi bohocanajacano tsi, —Jahuëniacara qui mi caxëhai ca mia banahuaxëquia —i huësti ca joni Jesu qui niquë. V % 8Jatsi yaca huëtsa qui ja bocaniquë chitëxëna. Mahitsa ca banahuacanaibo ]3 7Jatsi Juan, Jacobo, tihi cabo quiri bësoxo tsi quiha Jesú jato raahaniquë. D 6Jatsi samariabo qui Jacobo, Juan, tihi cabo caxaniquë. Caxahax, —¿Naipá ca chihi baaxëhi ni noa, Ibobá, jato mëshati, naa Elías yamabá ani jascaria? —i Jesu qui jaca niquë. # 5Jama, jato yaca qui Jesu cahëquë tsi quiha samariabá jato chitëmacasyamani quiha, Jerusalén qui ja bocanai ca ja jiscani quëshpi na. 5 4Jatsi rëquë tsi joni bo ja raaniquë jahuë quinia ja rohahuacano. Jatsi, Samariá ca yaca qui ja jicocaniquë, chitëti iti Jesu bax mëraxëna. 3Jabi basima quiha nai qui Jesu tërohacati xaba iniquë. Toatiyá tsi raquëhaxma tsi Jerusalén qui ja cacasni quiha. #? 2Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jënëmayamacana. Noba rabëti tsi xo toa noqui pasomahama cato ra —iquiina. Jacobo, Juan, tihi cabo Jesú raahanina [/ 1Jatsi Juan chaniniquë: —Jisa, Maestró. Mi janë́ tsi yoshi tsëcahai ca joni no tsayahitaquë ra. Tsayaxo toa joni no jënëmacas-hitaquë noba maxo quirim ja iqui iqui na —i Jesu qui Juan niquë. L 0Nimahax, —Ea joihuahi quiha tsohuëcara ca noho janë́ tsi naa baquë pistia joihuahai cato. Jasca, ëa raanish ca ri joihuahi quiha ëa joihuahai cato. Nicaparicana. Oquë-oquëriaxëhi quiha mato xërëquë ó ca iriama cato ra, naa baquë pistia jasca cato —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. Jesu rabëti yoi bo /Jabi ja chaninacanai nori ca Jesú cahëni quiha. Cahëxo tsi quiha baquë pistia ja biniquë. Bixo tsi ja tapaí ja nimaniquë. gG .Jatsi chaninatsi Jesu rabëti bo niquë, tsohuë jato oquë ca ixëti iqui ca yoati na. _7 -Jama, Jesú yoani nori ca ja cahëyamacani quiha. Jato joma quiha. Jari jato qui jonë ini quiha ja yoanina. Jama, Jesu ja nicayama-caniquë ja yoaha ca ja bërohuano, raquëquí na. ¿Tsohuë ni oquë cato?
,—Jia tsi ëa nicacana, ma shina-bënoyamano iquish na. Nohiria caxaxëniria cabo qui ë mëahacaxëti xo —i ja niquë. {o +Jatsi Dios chama-chamaria qui nohiria tëquë ratëyoniquë tsayahax na. Ja rësoxëhai yoati tsi Jesu chaninina ^5 *Jatsi baquë basimano tsi yoshiní mai qui baquë nianiquë. Caxo ja amahacani quiha. Jatsi yoshi Jesú raahaniquë. Raahaxo tsi quiha ja jënimahuaniquë. Jaquirëquë jahuë jahëpa qui jahari ja aniquë. G
)Jatsi Jesú quëbiniquë: —Chitimitimaxëni ca yosaxëni ca nohiria xo mato pë. ¿Jahuë tihi tsi mato tënëxëhi ni ëa pë? Mi baquë nëri bëhuë —nëa tsi Jesu nëcaniquë. - (Jasca, “Noho baquë ó ca yoshi tsëcacahuë” i mi rabëti bo qui ë quë. Tsëcatimaxëni ca xo rë —nëa tsi Jesu qui joni nëcaniquë. G 'Noho baquë qui yoshini tsamihaca tsi sai-saihitapihi quiha noho baquë rë. Jatsi noho baquë caxo amahi quiha. Jatsi bacoxhi quiha rë. Natohuahi quiha. Natohuaxo tsi jisbayahi quiha ra.
&Jatsi nohiria xërëquë ó ca joní Jesu quënaniquë: —Anoma tsi xo noho baquë ra, Maestró. Noho baquë yoi ra. Tsayapa. d A %Maca quima ax botëxo tsi quiha nohiria huëstima ca ja bëchacaniquë huëaquë no. yk $Jatsi joi pasiquë tsi quiha toá tsi Jesu iniquë. Jamëpistia quiha. Toatiyá tsi ja jiscani ca jahuë bo jahuë rabëti bá yoayamani quiha. Ja bëpacani quiha jënipijani ca yoati na. Yoshi jayanish ca baquë Jesú jënimahuanina # #Jatsi tsëmó ca joi ja nicacaniquë: —Noho Baquë tsi xo naa. E bini ca tsi xo naa noho yonoco ati. Ja qui nicatsacana —i joi niquë. 1[ "Jari chanijano tsi quiha tsëmo joniquë. Joxo tsi jato ja mapaniquë. Jatsi tsëmo qui Moisés yamabo, Elías yamabo, tihi cabo jicoquë tsi quiha ja raquëcaniquë. 'G !Jatsi nai qui Moisés yamabo, Elías yamabo, tihi cabá jisbayano tsi Pedro chaniniquë: —Noqui jia tsi xo nëá no iquiina. Tres ca tapas no ano ra. Huësti mí-na, huësti Moisés yamabá-na, huësti Elías yamabá-na —i ja ni quiha. Jabi toca tsi Pedro chaniniquë, ratëhi na. 4a Jabi coshi ini quiha Pedro, Jacobo, Juan, tihi caba bëro. Jatsi ja bësocaniquë. Bësoxo tsi quiha Jesu, ja bëta rabë ca niihai ca joni bo, tihi cabo ja jiscaniquë. "= Jabi mana ca oquë ca ja jayacani quiha jato ri. Anomaria jato jaria ini quiha. Jabi chaninahi ja icaniquë, naa Jerusalén tsi Jesu nahai ca yoati na. Jatsi jisiquitapiniquë rabë ca joni bo. Ja bëta chanihi ja icani quiha. Moisés yamabo, Elías yamabo, tihi cabo jisiquini quiha. ta Dios qui bëhoxjano tsi quiha jahuë bëmana jaria jabitiniquë. Jasca, joxonaria-niquë jahuë sahuëti. - Nëca tsi chanixo tsi Pedro, Jacobo, Juan, tihi cabo maca qui Jesu boniquë oquëri ca semaná no. Jaha tsi Dios qui ja bëhoxcasni quiha. W' Mato parayamaquia, “Diós otohai ca oquë jisxëqui mato ichariama cabo” iquia. Rësonox pari tsi ja otohai ca oquë jiscaxëcani quiha —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë. Jahuë oquë Jesú jismanina n~U Jasca pi ëa, noho chani, tihi cabo qui jaboqui nohiria bërabino tsi jato qui bërabixëquia ëa ri, xaba huëtsa ë joxëquë no. Toa barí tsi Rey jascaria tsi, naa noho ángel bo ya tsi joxëquia ra, noho jahëpa chamá no. } Jatsi jatiroha ca maí ca jahuë bo joní bëbomitsa, ricoria ca iquiina. Jama tënëtiya qui pi caquí tsi ¿jahuëcara ca ja bëbona? (|I Jabi xabahamahacayamaxëhi quiha toa jahuë noma jabi ó quëëmisxëni cato. Jama, xabahamahacaxëhi quiha jahuë noma jabi chihohuahai cato ëa tahëxo na. 1{[ Jaquirëquë Jesu nëcaniquë: —Ea pi banahuacasquí tsi ma acatsai ca ma shinayamaxëti xo. Jatiroha ca barí tsi mato cruz ma iano ra. Iaxo ëa ma banahuano. >zu Yobapama tsi ja nëcaniquë: —Tënë-tënëxëquia naa Nohiria Baquë ë nori cato ra. Jasca, ëa niacaxëcani quiha yosibo, arati ibo-iboria bo, Dios yoba tiisimacanaibo rë. Tihi cabá ëa namëcaxëcani quiha. Jama, tres bari huinocaquë tsi bësotëquëxëquia ra —i jahuë rabëti bo qui ja niquë. fyE Jatsi jahuë rabëti bo Jesú yobaniquë, tsohuë ja iqui ca ja yoayamacano iquish na. dxA Jatsi jato ja nicaniquë: —¿Japa mato tsa ni? ¿Tsohuë ë nori ca icanai? —i Jesu niquë. Jatsi quiha, —Dios raahacanish ca Xabahamati Ibo xo mia ra —i Pedro niquë. Ja rësohai yoati tsi Jesu chaninina Mw Jatsi jahuë rabëti bá quëbiniquë: —“Ashimanish ca Juan yamabo përë xo mia” ii quiha huëstima cabo. “Elías yamabo” ii quiha huëtsa bo. Jasca, “Dios Chani yoanish cabo ó ca huësti cato, naa rësonish cabo quima ax tëronoyamëtax cato” ii quiha tëxë bo —nëa tsi Jesu qui ja nëcacaniquë. Mv Xaba huëtsá tsi Jesu bëhoxno tsi quiha ja bëta jahuë rabëti bo iniquë. Jatsi jato ja nicaniquë: —¿Tsohuë ni ëa? ¿Jënihi ni nohiria bo ëa yoati na? —i jato qui Jesu niquë. Wu' Piniquë nohiria tëquëta. Ja sëyayocaniquë. Jaquirëquë mapari quësi bo, sanino, naa pihama ca quësi bo ja catiacaniquë ra. Doce ca caca ja rëacani quiha. —Xabahamati Ibo xo Mia —i Pedro nina t5 Jaquirëquë cinco ca mapari, dos ca sanino, tihi cabo Jesú biniquë. Bixo tsi quiha mana nai qui tsayahax tsi “Gracias” Dios qui i ja niquë piti quëshpi na. Jatsi mapari ja tëxënamaniquë. Tëxënamaxo tsi jahuë rabëti bo qui ja aniquë nohiria bo qui ja taacano. Ps Jatsi toca tsi ja acaniquë. Nohiria tëquë ja tsahomacaniquë. Lr Jabi toá tsi quiha cinco mil ca joni bo mani ini quiha. Huëstima quiha. Jatsi, —Maxo cincuenta, maxo cincuenta, nëca tsi nohiria tsahomatsacana —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë. zqm
Jatsi quiha, —Jato pimacana —i jato qui Jesu niquë pa. Jatsi, —Yama tsi xo nëá ca piti ra. Cinco ca mapari, dos ca sanino, jaroha tsi xo rë. ¿Naa nohiria tëquë bax mapari copihi caxëhi ni noa pa? —i ja qui jaca niquë. 8pi Jaquirëquë yata tsi quiha ja qui jahuë rabëti bo bëcaniquë. Caquë quiha bari. Bëhax tsi jahuë rabëti bo ja qui chaniniquë: —Basima ca yaca bo, huai bo, tihi cabo qui nohiria raatsana. Oxati bo, piti, tihi cabo ja bicano ra. Yama tsi xo nëá ca racati ra —i Jesu qui jaca ni quiha. ro] Jabi ja bocaquë tsi quiha nohiria bá nicaniquë. Nicaxo tsi quiha ja banahuacaniquë jato ri. Jatsi nohiria Jesú joihuaniquë. Joihuaxo tsi quiha Diós otohai ca yoati jato ja yoaniquë. Jasca, noitiria cabo ja jënimahuaniquë. `n9
Jatsi quiha Jesu rabëti bo bacaniquë. Bacaxo tsi quiha ja acani ca tëquë Jesu ja yoacaniquë. Jaquirëquë jahuë rabëti bo Jesú boniquë Betsaida yaca quiri. Jato bëta ja icasni quiha jamëpistiá no. m Jatsi Herodes nëcaniquë: —Juan mapo ë quëësayamëquë ra. ¿Tsohuëcara ni naa joni sa? Anomaria tsi xo toa nohiria bo chanihai ca ja yoati na —iquiina. Nohiria bo iqui tsi Herodés Jesu jiscasni quiha. Cinco mil ca joni bo Jesú pimanina 2l] Jasca, —Elías yamabo tsi xo naa jisiquihaina tonia —i huëtsa bo niquë. —Bësotëquëquë Dios Chani yoanish ca huësti cato —i quiha huëtsa bo niquë. Sk Jatsi quiha chama Herodés nicaniquë jatiroha ca Jesú ani ca yoati na. Nicahax ja shina-risiquiniquë. Shinati pi ja cahëyamani quiha “Bëso xo Juan yamabo ra” i nohiria bo ni quëshpi na. Gj Jatsi quiha ja bocaniquë. Yaca bo ja nacocani quiha, Dios Chani yoahi na. Jasca, jatiroha ca iti xo tsi quiha noitiria cabo ja jënimahuacaniquë. Juan yamabo yoati Herodés nicanina \i1 Jasca nohiria bá pi mato joihuayamano tsi toa yaca jisbayacana. Jisbaya tsi mato tahë́ ca cospo totohacahuë jato jocha jismaxëna. Toca tsi jato qui Dios caxa ma jismati xo —i quiha jato qui Jesu niquë. ch? Tsohuëcaracá xobo qui jicohax toá tsi chitëcana. Chitëquí tsi xobo rarinayamacana. 'gG Yobapama tsi Jesu nëcaniquë: —Mëquëya bocana. Coti jihui, sota, oriquiti, parata, tihi cabo boyamacana. Rabë ca sahuëti boyamacana; huësti ca roha. fy Jatsi quiha jato ja raaniquë Diós otohai ca chani ja yoacano, isicanaibo, iquicanaibo, tihi cabo ja jënimahuacano. e 9 Jesú jahuë doce ca rabëti bo quënaniquë ja caticano. Quënaxo tsi quiha chama jato qui ja aniquë yoshi bo tsëcati, noitiria cabo jënimahuati. d8Ratëniquë jahuë nabo, rani-ranihi na. Jatsi, —Jënipijaha ca yoayamacana —i jahuë nabo qui Jesu niquë.wcg7Jatsi ja bësotëquëniquë. Ja niitapiniquë. Jatsi quiha, —Pimahuë —i jahuë nabo qui ja niquë. dbA6Jatsi xotaco mëquë Jesú biniquë. Bichi tsi, —Bësohuë, caí —i ja qui ja niquë. a35—Arayamacana. Bëso xo ra. Oxa roha —i jato qui Jesu niquë. Jatsi quiha nohiria bá osaniquë, ja rësoni nori ja cahëcani quëshpi na. H` 4Jahi tahëhax tsi araconahi nohiria tëquë ini quiha. Jatsi, L_3Jatsi xobo qui ja cahëniquë. Cahëhax, —Nohiria ë bëta jicoyamano —i ja niquë. Jatsi quiha Pedro, Juan, Jacobo, jahini jahëpa, jahuë jahëhua, tihi cabo roha Jesu ya jiconiquë. ^2Jama, nicahax Jesu chaniniquë: —Raquëyamatsina. E qui mi chitimiti xo. Jënimaxëhi quiha mi jahini ra —iquiina. 8]i1Chanijano tsi quiha chama Jairo xobo ax chani bëhai ca cahëniquë. Cahëhax, —Rësoquë mi jahi pistia rë. Maestro jari huënahuayamahuë —i Jairo qui ja niquë. x\i0Jatsi, —Mi jënimahuahacaquë caí, mi chitimiha ca quëshpi na. Bëpasi cata —i ja qui Jesu niquë.
~}}[|+{zz3yxxwdvuut$s@rqq5ppo2n|mm^ll kk7jtiihggzfeedccb`a`__b^]] \ZZYXXYVV'UU TSSQQ=POO1NMM5LuL+K|K'JIzHGFF EHDD'CCBsA@@??> =b<\;:c988j77-6w55s4322002/?.v-,,^++*U))*(f'&&n%%K$##+"k!!K t 1o(GM
)
07u , ‘Jabi bëroria tsi xo toa paratá tsi anoma ca acaina ra. Jama, mato paratá tsi noitiria cabo mëbicana. Tocapiquí tsi rabëti-rabëtiria bo jayaxëqui mato ra. Jatsi ma rësono tsi mato joihuariaxëhi quiha Dios, i-ipaohai ca qui ma cahëxëquë no. \+1Jatsi chamá toa empleado paraxëni cató ani ca nicaniquë. Nicahax, “Anomaria tsi xo toa empleadó acana ra. Nohiria, parata, tihi cabo mëquixëni ca joni tsi xo naa. Cahëxëni quiha” i chama niquë. Jabi Dios xocobo oquë tsi xo toa chahahuayamacanaibá jato jahuë bo, jato parata, jato yonoco, tihi cabo ó ja bësocanaina ra. t*aJaquirëquë huëtsa ja nicaniquë: “¿Jahuë tihi ni mi cuenta?” iquiina. “Cien ca medida trigo moto” i joni niquë. Jatsi, “Mi cuenta siri bihuë. Ochenta roha huishana” i joni qui ja niquë pë, jahuë chama parahi na. )Jatsi joní quëbiniquë: “Noho cuenta tsi xo cien ca aceite lata bo rë” iquiina. Jatsi empleado nëcaniquë: “Nëa xo mi cuenta siri. Bamayamatsihuë. Cuenta paxa ca mi ano. Cincuenta lata bo huishana” i joni qui ja niquë pë, jahuë chama parahi na. (3Japi jahuë chama ó ca cuenta jaya cabo ja quënaniquë. Quënahax, “¿Jahuë tihi ni toa mi cuenta?” i ja niquë jariapari ca jonish ca qui. 3'_“E axëti ca cahëquia ra. Noho yonoco jatiquë tsi huëstima ca rabëti bo jayaxëquia tia. Jato xobo qui ëa joihua-caxëcani quiha ra” i jamë empleado ni quiha. >&uJatsi shinatsi empleadó huaniquë: “¿Jënahuariaxëhi ni ëa rë? Ea tsi xo toa chamayama, huai xëxëti. Jasca, parata bënati bërabipiquia” i jamë ja ni quiha. Shinahax, u%cNicaxo tsi quiha jahuë empleado ja quënaniquë. “¿Jahuë ni naa rë, ë nicahana mia yoati na? Mi libro bo, mi cuenta bo, tihi cabo mi jatihuano. Jaboqui rohari tsi noho empleado inoma xo mia ra” i ja qui jahuë chama ni quiha. R$ Jabi naa chani Jesú jahuë rabëti bo qui yoaniquë: —Jabi tobi ini quiha rico inish ca joni. Empleado jayani quiha jahuë yonoco ati. Jabi jahuë empleadó yomahai ca yoati tsi ja yoahacani quiha. #7 Jaboqui no oriquino ra. Jaboqui no raniti xo, mi noma bëso nori quëshpi na. Rësonish ca jascaria ja iniquë ra. Bëno tsi ja iniquë ra, jaboqui no bëta ja nori. Jahari ja bacaquë ra” i ja qui jahuë jahëpa ni quiha —nëa tsi Jesu nëcaniquë naa chani yoahi na.t"a Jatsi jahëpa chaniniquë: “Jatiroha ca bari tsi ë bëta xo mia ra. Nohó-na jatiroha ca xo mí-na ra. f!E Jama, noho noma bacatapiquë tsi vaca chahitaxëni ca aqui mia pë ja bax na. Mëtsaxëniria ca yoxa quëshpi tsi mi parata quëyoria ca baquë tsi xo naa ra” nëa tsi jahuë jahëpa qui baquë rëquëmë nëcaniquë. s _ Jatsi jahuë jahëpa qui baquë nëcaniquë: “Huëstima ca año no tsi yonati jascaria mi bax ë yonocoquë ra. Mi yoba tëquë ë nicaquë ra. Toatiyá tsi chibo pistia roha ë qui ayamaqui mia pë, noho rabëti bo ya ë pabëno. - Jatsi caxaniquë jahuë rëquëmë. Xobo qui ja jicoyamani quiha. Jatsi cacha jahuë jahëpa caniquë ja qui, “Jicohuë, jicohuë” iquiina. : mJatsi, “Jahari joquë mi noma ra. Vaca baquë chahitaxëni ca mi ipá aquë ra piti, jënima mi noma nori quëshpi na. Jia tsi jahari ja joquë ra” i ja qui yonati niquë. m SNicaxo jahuë yonati ja quënaniquë. “¿Jënahuacahi ni xobó cabo pa?” i ja qui ja ni quiha. ) K‘Jabi huaí tsi jahuë baquë rëquëmë iniquë, jahuë noma bacaquë no. Xobo qui jopama tsi quiha música, pabëcanaina, tihi cabo ja nicaniquë ra. [/Rësonish ca jascaria noho baquë iniquë, jama jaboqui bëso ja nori ra. Bëno tsi ja iniquë, jaboqui no bëta ja nori. Jahari ja joquë ra” nëa tsi jahuë jahëpa nëcaniquë. Jatsi oriquitsijacaniquë. kOSahuëmaxo tsi vaca baquë chahitaxëni ca bëcana tëpas-hacati. No oriquino ra. No pabëno ra. ]3Jama, jahuë jahëpá jahuë yonati bo quënaniquë. “Saco, naa oquë ca saco nëri bëcana. Noho baquë sahuëmacana. Jasca, jahuë mëquënë́ tsi mëquëraati amacana. Jaquirëquë zapato bo sahuëmacana. U#Jatsi jahuë jahëpa qui baquë chaniniquë: “Dios, mia, tihi cabo pasomaha ë jochaquë ra. Mi baquë ë quënahacayamati xo ra. Mi yonati jascaria ëa mi ano” i jahuë jahëpa qui baquë ni quiha. _7Jatsi joihax jahuë jahëpa xobo qui catsijaniquë. ‘Jabi nëama ja no tsi quiha jahuë jahëpá jahuë baquë jisniquë. Jisi tsi quiha jahuë baquë qui ja jabaniquë. Jahuë baquë ja tatsoniquë noiquí na. ‘Mi baquë ë quënahacayamati xo. Mi yonati jascaria ëa mi ano ra’ ixëquia” nëa tsi baquë nëcani quiha jamë no. Jatsi “Noho jahëpa qui jahari caquia ra. Cahax ‘Mia, Dios, tihi cabo pasomaha ë jochaquë rë’ ixëquia noho jahëpa qui. ucJatsi jahuë jahëpa xobo shinatsijahuaniquë. “Shomaria tsi xo toa noho jahëpa yonati bo ra. Paxnayamacani quiha. Huëstima tsi xo jato oriquiti ra. Jama, rësopaimaria xo ëa rë, paxnahi na” nëa tsi ja nëcani quiha jamë no. !Paxnaquí tsi quiha chancho bá pihai ca xëqui xëbo ja picasni quiha. Yama jahuë poco ini quiha. Huashicoxëni jahuë chama ini quiha. }Paxnaxo tsi quiha yonoco mërahi ja caniquë. Jatsi chancho obëso ca ja manëni quiha. Ja raahacani quiha jato pimati. *MToca tsi jahuë parata tëquë ja raaniquë pë. Jatsi biniatsi toá ca maí ca nohiria bá huaniquë, oi yama ca quëshpi na. Paxnatsi joni niquë rë jaa ri. !;
Jatsi ichariama bari huinocaquë tsi jahuë jahuë bo, jahuë parata, tihi cabo sota qui baquë nomá nanëniquë. Nanëhax nëama ca mai huëtsa qui ja caniquë. Toá tsi jahuë parata ja raaniquë. Ja pahëni quiha. Ja yoyoni quiha. Mëri tsi jahuë parata quëyohacani quiha. !; Baquë nomá jahuë jahëpa jisbayacasni quiha. Canox pari tsi quiha “E bixëti ca jahuë bo xatë jaboqui ë qui ahuë, noho jahëpá” i ja qui ja ni quiha. Jatsi jahuë jahuëmishni bo, jahuë parata, tihi cabo jahuë jahëpá oquëxnamaniquë, jahuë baquë noma qui ati. pY Jaquirëquë chani huëtsa Jesú yoaniquë. Ja nëcani quiha: —Dos ca baquë joní jayaniquë. ,
Q
Jascaria tsi rani-ranixëhi quiha Dios ángel bo ri, jocha quima Dios quiri huësti ca jochahai ca bësoquë no —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Bënonish ca baquë 5 c Mëraxo tsi jahuë xobo tahë ca racacanaibo, jahuë rabëti bo, tihi cabo quënahi quiha jato yoaxëna, “E bëta ranicana. E bënoha ca parata ë biquë ra” iquiina. 9 k—Shinaparicana. Diez ca parata jayaquí tsi huësti ca parata yoxá bënomitsa. Bënoxo tsi ¿jahuë lamparina tsamayamayamaxëhi ni, toa huësti ca parata mëraxëna?
#Jascaria tsi, noventa y nueve ca mëstëxëni ca nohiria bo, naa janyama boyamacanaibo quëshpi tsi ranihi quiha naipá cabo. Jama, oquëria tsi xo ja ranicanaina, huësti ca bënohax ca jochahai ca jahari Dios qui joquë no —i Jesu niquë. Bënohacanish ca parata 0 YJatsi mato xobo qui cahëxo tsi mato tapaí ca racacanaibo quënaqui mato, jato yoaxëna, “E bëta ranicana. Noho bënohax ca oveja jahari ë biquë ra” iquiina. Z-Bichi tsi rani-raniqui mato. Icoxo tsi jahari xobo qui bëqui mato raniquí na. |q—Shinaparicana. ¿Cien ca oveja bo pi jayarohaquí tsi jato ó ma bësoquë ayamana? Huësti ca oveja pi bënono tsi ¿noventa y nueve cabo jisbayayamayamacanai, toa huësti ca mëraxëna? Toa bënohai ca oveja ma mëraquë aquë tia. 4cJatsi naa chani Jesú jato yoaniquë: H Ja bëcaquë tsi quiha fariseobo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo yosananiquë. —Jochahuaxëni cabo joihuahi quiha naa Jesu pa. Tsayacapa. Jato bëta xo tsi pihi quiha ra —i jaca niquë. t cJabi gobierno impuestos bicanaibo, jochacanaibo, tihi cabo Jesu qui bëcaniquë jahuë chani nicacatsi na. 3#Mahitsa tsi xo chopara tëëyama cato. Anoma quiha. Ja niahacaxëti xo. Japi pahoqui jayaquí tsi nicacana ra —i Jesu niquë nohiria bo qui.|q"—Jabi chopara tëë tsi xo jënima. Jama jahuë tëë pi bënohi tsi ¿jënahuariahax ja tëënatëquëna? <q!Jascaria, shina-shinaparicana. Mato jahuë bo tëquë pi jisbëriayamahi tsi noho rabëti bo itimaxëni xo mato ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Chopará jahuë tëë bënohaina ~ u Jatsi bëbotimaxëni pi jahuë soldado bo no tsi toa chama huëtsa qui chani raaxëhi quiha, ja bëta rabënaxëna. &E Jascaria, ¿shinayamayamaxëhi ni chama, ja pasomaha ca país huëtsa iquinacasquë no? Jabi veinte mil ca soldado bo pi chama huëtsá jayano tsi jahuë diez mil ca soldado bo yoi bëbohacamitsa. Japi jato iquinati chama cahëparicatsi quiha iquinanox pari. Shinaparihi quiha chama. r~] “Jahuë xobo naa joní chitahëhuaniquë. Chitahëhuahax jatihuatimaxëni xo ra” i caxëcani quiha. q}[ Parata pi narisquí tsi jahuë xobo jatihuayamaxëhi quiha. Tocapijano tsi osacaxëcani quiha nohiria. +|O Jabi ¿jënahuahi ni joni, xobo paxa ca acatsi na? Tsahoxo tsi ¿jahuë xobo pari ati copinaca shinayamayamahi ni? Toa shinaparihi quiha, parata narisyamaxëna. h{IJahuë cruz yoi pi iayamahi tsi ëa pi banahuayamahi tsi noho rabëti iti mëtsama xo toa ra. !z;—Ea noixëti xo tsohuëcara ca ëa banahuacatsai cato. Jahuë jahëpa, jahuë jahëhua, jahuë ahuini, jahuë xocobo, jahuë xatë bo, tihi cabo oquë tsi ëa ja noixëti xo ra. Jasca, jamë ja noiyamano. Toca pi ëa noiyamahi tsi noho rabëti manëtimaxëni-xëhi quiha. eyCJabi huëstima ca nohiria Jesu qui bëhi iniquë. Jato quiri bësohax ja chaniniquë: @xyNoho oriquiti piyamaxëhi quiha ra toa jariapari ca noho joi binish cabo ra” iquiina —nëa tsi joni qui Jesu nëcaniquë toa chani yoahi na. Copixëni tsi xo Cristo banahuahaina &wEJatsi ibo jahuë yonati qui chanitëquëniquë. “Bahí ca nohiria bo, nëama ca nohiria bo, tihi ca nohiria nëri bëhuë, noho xobo rëamëno iquish na. ~vuJatsi bacahax, “Jato ë bëquë ra, mi yoaha jascaria; jama, jari tobi xëa pa” i jahuë chama qui ja ni quiha. +uOJatsi yonati bacaniquë jahuë ibo qui. Bacahax, “Bëcasyamacani quiha pë” i ja qui ja niquë. Jatsi ibo caxaniquë. “Yacatá ca bahi tëquë qui cata. Noitiria cabo, yora choni jaya cabo, bëco cabo, tapitimaxëni cabo, tihi cabo nëri bëhuë” i jahuë yonati qui ibo ni quiha. ]t3Jatsi, “Jaboqui ë ahui yaquë ra. Canoma xo ëa rë” i joni huëtsa ni quiha. wsgJatsi, “Cinco ca huëyë bo ë copiquë. Jato tanamahi caquia ra. Canoma xo ëa rë” i huëtsa ni quiha. rJama, nohiria bo bëcasyamacani quiha. “Huai copiyaquë ëa ra. E jisi caxëti xo” i jariapari ca joni niquë jahuë yonati qui. Wq'Jatsi jahuë oriquiti bari tsëquëquë tsi quiha jahuë yonati ja raaniquë nohiria bo qui joi amati. “ ‘Bëcahuë, rohahuahacaquë oriquiti ra’ icana jato qui” i jahuë yonati qui ibo ni quiha. &pEJatsi Jesu ja qui naa chani yoaniquë: —Oriquiti, chariquiti, tihi cabo joní ani quiha. Axo tsi quiha huëstima cabo qui oriquiti joi ja amaniquë. EoJabi Jesú yoaha ca toá ca oriquihai ca joni huësti cató nicaniquë. Nicahax, —Rani-ranixëhi quiha Diós otohai cato ó ca oriquicanaibo tëquë —i quiha Jesu qui ja niquë. onWTocapihi tsi shomahuahacaxëhi quiha mia ra, jahari mia copitimaxëni ja icanai iqui na. Jatsi mia copixëhi quiha Dios ra, mëstëxëni cabo bësotëquëxëquë no —nëa tsi ibo qui Jesu nëcaniquë. Fiesta-fiestaria ti chani m
Jama, oriquiti taaquí tsi noitiria cabo, yora choni jaya cabo, tapiyamacanaibo, bëco cabo, tihi cabo qui oriquiti joi mi amaxëti xo. Bl} Jatsi oriquiti ja qui joi amati ibo qui Jesu chaniniquë: —Oriquiti taaquí tsi mi rabëti bo, mi xatë bo, mi jimi bo, mi rico ca rabëti bo, tihi cabo qui oriquiti joi amayamahuë. Jato qui oriquiti joi pi mi amano tsi jahari mi qui oriquiti joi amacaxëcani quiha jato ri. Toca tsi copihacaxëqui mia. [k/ Jatsi quiniacaxëcahuë. Noitihuahacaxëhi quiha jamë oquëhuacatsai cato. Jama, oquëhuahacaxëhi quiha iriama cato, naa oquë bicasyamahai cato —nëa tsi Jesu nëcaniquë oquë ó quëëcanaibo yoati na. ljQ
Jama, mato qui joi amahacano tsi nëama ca tsahoti pari bicana. Jatsi johax, “Ea tahë tsi mi tsahono, noho rabëtí” i mato qui fiesta ibo mitsa. Toca tsi fiesta qui bëcanish cabo bësojo ax tsi oquëhuahacaxëqui mato. ai; Jatsi mato qui joxëhi quiha fiesta ibo tia. Johax, “Mi tsahoti joni huëtsa qui acasquia rë” i mato qui xëhi quiha. Tocapijano tsi bërabixëqui mato tia. Jatsi ibo nëama ca tsahoti yoi ca bixëqui mato ra. -hS—Ahui yahai cato fiesta qui pi mato qui nohiriá joi amano tsi toá ca oquë ca tsahoti bo biyamacana. Quiniacaxëcahuë. Mato oquë ca nohiria jomitsa ra. gJabi toá ca oquë ca tsahoti bo fariseobá bicasni quiha. Ja acanai ca jisi tsi naa chani jato qui Jesú yoaniquë: yfkJatsi quëbitimaxëni quiha ja icaniquë ra, naa jodioba yoba cahëxëni cabo. Fiesta qui joi binish cabo 2e]Raahax jato qui Jesu chanitëquëniquë: —¿Mato baquë, mato vaca, tihi cabo pi jënë maiquini qui paquërohano tsi bamaxoma tsi ma tsëcayamaquë ana? —iquiina. d'Ja quëbiyamacaniquë. Jatsi Jesú joni biniquë. Bixo tsi joni ja jënimahuaniquë. Jatsi jahari jahuë xobo qui jënima ja raaniquë. c5Jaha tsi jodioba yoba cahëxëni cabo, fariseobo, tihi cabo Jesú nicaniquë: —¿Mato qui jënima ni joiti barí tsi jënimahuahaina? —iquiina. }bsJabi Jesu bësojó tsi noitiria ca joni tsaho ini quiha, naa bai ca yora, poyamë, huico, tihi cabo jayanish cato. 7a iHuësti ca joiti barí tsi quiha fariseobo chama xobo qui Jesu caniquë ja bëta oriquihi na. Jasca, tobi ini quiha Jesu qui tsayamisxëniria ca jodioba jabinaxëni cabo ri. :`m
#Diós mato niabayaquë iquia. Tsayahuë. Jabi ëa jistëquënox pari tsi “Shoma tsi xo toa Ibobá janë́ tsi johai cato” ixëqui mato ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë. _7
"‘Jisa Jerusalén ca nohiria bá. Dios Chani yoati ibo jari aqui mato rë. Mato qui Diós raahai ca Chani bëcanaibo aqui mato maxaxá no. Jabi mato noiquí tsi mato otocasquia, naa jahuë pëhi namá jahuë xocobo patiarí otohai jascaria. Jama, ëa niacasqui mato rë. R^
!Jari noho quiniá tsi ë caxëti xo ra. Jaboqui, huëaquë, oquëri ca bari, tihi tsi xo ë cahaina. Jasca, Jerusalén tsi ë namëhacaxëti xo, naa Dios Chani yoanish ca huëtsa bo acacani jascaria. ]}
Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jahari toa quiaxëni ca qui bocata. “Jaboqui, huëaquë, jari yoshi bo tsëcaxëquia ra. Toa dos ca bari no tsi nohiria bo jënimahuaxëquia. Jama, oquëri ca bari jatixëhi quiha noho yonoco ra” icana ja qui. %\C
Jatsi ja qui huësti huësti ca fariseobo bëcaniquë. —Nëa chitëyamatsihuë. Jabahuë ra. Mia acatsi quiha Herodes ra —i Jesu qui jaca niquë. [
Tsayacahuë. Toa barí tsi mato qui quërasria ca carayanabo pari bixëhi quiha Dios ra. Jama, noitixëhi quiha mato jariapari ca Dios Chani binish cabo. Jachoxëqui mato iquia —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. Jerusalén ca nohiria Jesú noinina Z
Toatiyá tsi maí ca iti bo tëquë quima ax bëcaxëcani quiha nohiria bo. Diós otohai cató tsi oriquicaxëcani quiha carayanabo ri. aY;
Jatsi, araconaxëqui mato ra. “E ra ma. Jishopë” ixëqui mato, cacha ax na. Toá ca Diós otohai cató ca Abraham, Isaac, Jacob, Dios Chani yoanish cabo, tihi cabo jisxëqui mato. Jato bëtayamaxëqui mato ra. cX?
Jatsi, “Mato cahëyamquia. Bocata, mato jochahuaxëni cabá” i mato qui xëhi quiha. "W=
Jatsi jahari quëbixëhi quiha mato. “Mi bëta no oriquipaoniquë ra. Jasca noba yacata xo tsi noqui mi tiisimapaoniquë ra” ixëqui mato, mahitsa. SV
Jabi xobo ibobá caiti japano tsi jicotimaxëni-xëhi quiha mato ra. Jatsi, “Noqui jicomahuë, Ibobá” ixëqui mato, cacha niihax na. Jatsi, “Mato cahëyamaquia” i mato qui xëhi quiha Ibo ra. U1
—Naipá ca caiti tsi xo natsëo. Jatsi ariacana ja qui jicoxëna. Ja qui jicoti mëtsama icaxëcani quiha huëstima ca jicocas-canaibo ra. wTg
Jatsi, —¿Xabahamahacaxëhi ni ichariama cabo roha, Taitá? —i nohiria niquë. Jatsi Jesú quëbiniquë: S%
Jatsi yaca bo xo tsi Jesú tiisima-bonaniquë. Huësti ca yaca jisbaya tsi yaca huëtsa qui ja caniquë Jerusalén quinia ca bahí no. .RU
Levadura jascaria xo iquia. Jariapari tsi harina somo ca ya tëohai quiha yoxa. Toca tsi harina xara pacanahi quiha jahuë shapo —i Jesu niquë. Natsëo ca caiti lQQ
Jatsi Jesú jato nicatëquëniquë: —¿Jahuë qui Diós otohai ca jaharisihuaxëhi ni noa? TP!
Bëro mishni, naa joní banahai ca mostaza bëro jascaria xo iquia. Shinahaqui quiha mostaza bëro. Shinahacax jihui manëhi quiha. Jaquirëquë toa xo tsi jato naha aqui quiha isa bo —i Jesu niquë. O}
Jatsi Jesú nicaniquë: —¿Jahuë jasca ni Diós otohaina? ¿Jahuë qui Diós otohai ca jaharisihuaxëhi ni noa? qN[
Nëca tsi Jesu chaniquë tsi quiha ja qui caxahai ca chama bo bërabiniquë. Jama, rani-raniniquë nohiria tëxë. Jato qui jia ini quiha Jesú ani ca tëquë. Mostaza bëro, levadura, tihi cabo jascaria tsi xo Diós otohaina #M?
¿Japa naa yoxa ra? Abraham yamabo chahitaxocobo xo ra. Huëyë, burro, tihi cabo oquë quiha. Jabi dieciocho año no tsi Satanás iqui tsi mëstë niitimaxëni ja iquë ra, tëto iquiina. ¿Mato qui yoi ni naa tëtohai ca yoxa jënimahuahaina pa? —i nohiria bo qui Jesu niquë. 4La
Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jisa, mato paracanaibá. ¿Japa mato huëyë bo, mato burro bo? ¿Joiti barí tsi jato mërisyamayamacanai, jënë qui jato mëpixëna? K
Jama, catiti xobo chama caxaniquë, joiti barí tsi Jesú jënimahuani nori quëshpi na. Jatsi, —Seis tsi xo toa yonocoti bari ra. Toa barí tsi bëcahuë jënimahuahacaxëna. Anoma tsi xo toa joiti barí tsi jënimahuahacahaina ra —i nohiria qui chama niquë. J
Jatsi yoxa ja motsaniquë jahuë mëquënë́ no. Ja joitapiniquë ra. Joixo tsi quiha Dios ja ocahuaniquë “Gracias” iquiina. RI
Jisi tsi Jesú quënaniquë: —Mi jënimahuahacaquë, caí —iquiina. +HO
Jaha tsi quiha noitiria ca yoxa iniquë. Dieciocho año no tsi tapitimaxëni ja ini quiha. Jabi yoshi iqui tsi tëto ja ini quiha, mëstë niitimaxëni iquiina. GG
Jabi jodioba catiti xobo xo tsi tiisimahi Jesu iniquë. Jatsi naa chani nohiria bo qui Jesu yoaniquë: —Bimi jihui jayaniquë joni ra, jahuë huaí cato. Jahuë bimi bichi ja cani quiha. Yama a ra. "B=
Dios copi ja nomari iquia. Jama, mato quinia pi raninamayamahi tsi rësoxëqui mato tëquë ri —i jato qui Jesu niquë. Bimiyamahai ca jihui ti chani iAK
¿Japa Siloé ca namëhacanish ca joni bo? Toa ax tsi quiha dieciocho ca joni bo acacaniquë jato ri, jato cacha xobo tëtëca poxoniquë no. ¿Ja acacani iqui tsi Jerusalén cabo oquë jato jocha ini? ¿Jahuë shinacanai? v@e
Iyamahi quiha. Jatsi quiniacaxëcahuë. Mato jocha quima pi Dios quiri bësoyamahi tsi rësoxëqui mato ri. ?
Nicahax Jesú quëbiniquë: —¿Jahuë shinacanai? ¿Galileá ca nohiria oquë ni naa tëpas-hacanish ca joni ba jocha ra? E>
Toatiyá tsi huësti huësti ca nohiria bo Jesu qui bëcaniquë Pilató ani ca yoaxëna. Jabi Galileá ca joni bo Pilató tëpasni quiha. Tëpasxo tsi quiha yohina jimi ya jato jimi ja jaxcamënamani quiha pë, Jerusalén ca arati xobo xo na. Toa yohina jimi Dios qui acacati ini quiha nohiria ba jocha quëshpi na. R= ;Jatsi tsëquëyamaxëqui mato rë. Jariapari tsi mato múlta copi ma jatihuaxëti xo. (Jascaria tsi bamayamacana rohahuahacaxëna. Joxëhi quiha Dios copiti bari ra) —nëa tsi Jesu nëcaniquë.b<= :Jabi mato pasomaha ca joni pi mato qui caxano tsi bamahaxma tsi ja bëta rabënacana, gobierno chama bo qui mato ja bonox pari. Jabi policía qui chamá mato mëamitsa ra. Jaquirëquë cárcel qui ma nanëhacamitsa. :;o 9‘¿Jia ca jahuë ati mëtsama ni mato sa? ,:Q 8Jabi nai tsaya-tsayaquí tsi oi johai, yota johai, tihi cabo cahëxëni xo mato, paramisxëni cabá. Jama, jaboqui no bësohai ca xaba cahëtimaxëni xo mato ra. k9O 7Jasca, xototsi yota no tsi “Matsinaxëhi quiha rë” iqui mato. Jabija tsi xo toa ma iquiina. 8/ 6Jatsi nëca tsi nohiria bo qui Jesu chaniniquë: —“Joqui oi” iqui mato, yota tsëmo chëquë johai ca ma jisquë no. Jatsi oi tsi xo. 7 5Ea iqui tsi jahuë baquë pasomahaxëhi jahuë jahëpa rë. Jasca, jahuë jahëpa pasomahaxëhi quiha jahuë baquë ri. Ea iqui tsi jahuë jahi pasomahaxëhi quiha jahëhua. Jasca, jahuë jahëhua pasomahaxëhi quiha jahuë jahini. (Jasca, ëa iqui tsi jahuë raisi pasomahaxëhi quiha jahuë raisi ri) —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë. Copiti Ibo-Iboria bësojó niixëhi quiha nohiria 6 4Ea iqui tsi oquëxnaxëhi quiha xobó ca cinco cabo. Dos ca pasomahaxëhi quiha tres cabo; tres ca pasomahaxëhi quiha dos cabo. 53 3Jasca, nohiria bëpasimahi ë joyamaniquë. Toca tsi quëscahuayamacana. Jama, nohiria iquinamati, nohiria oquëxnamati, tihi ca aqui ë joniquë. y4k 2Jasca, anomariaxëhi quiha ë tënë-tënëhaina rë. Ja iqui tsi shina-huëjënaquia. Mëri tsi ja jatino ra. P3 1‘Jabi mai qui ë joniquë maí ca nohiria oquëxnamaxëna. Ea iqui tsi iquinacaxëcani quiha nohiria ra, caxahi na. Jaboqui pi ja oquëxnacano tsi ë raniquë aquë. Ja oquëxna-tapicano ra. -2S 0Jama, iriama tsi rashahacaxëhi quiha jahuë chama shina cahëyamahax cato, janyama ja aquë no. Jabi huëstima ca tiisi pi joni qui acacarohano tsi huëstima ca ó pasohacaxëhi quiha. “Ariaxëhi quiha” ii quiha nohiria bo ja yoati na. Joni qui pi huëstima ca ati yonoco acacarohano tsi oquë ca yonoco ja ati ca ó pasocaxëcani quiha nohiria bo —i Jesu niquë. Jesu iqui tsi oquëxnamahacaxëhi quiha nohiria 1w /‘Jasca, huëstima tsi rashahacaxëhi quiha jahuë chama shina cahëhai ca yonati, ja yoaha ca ayamapiquí na. M0 .Ja quiniaxëti xo ra. Jabi jaha ja pasoyamahai ca barí tsi bacaxëhi quiha toa chama ra. Bacaxo tsi ¿jahuë yonati yoi ca tëpasyamayamaxëhi ni? Nicamisxëni caba copi ja qui axëhi quiha ra. /- -Jama, “Bamaxëhi quiha noho chama” i pi toa yonati no tsi, jahuë chama yonati bo pi ja rashano tsi ¿jënahuariaxëhi ni jahuë chama ra, nicaxo na? Jasca, oriquihaina, jënë acaina, pahëhaina, tihi cabo pi empleadó ano tsi ¿jënahuaxëhi ni chama ra, nicaxo na? d.A ,Jisi tsi jahuë empleado qui jatiroha ca axëhi quiha, jahuë jahuë bo tëquë obësoti. -# +Jahuë chamá ja qui aca ca yonoco aapihi tsi ranixëhi quiha empleado, jahuë chama joquë no. Ja acai ca jisxëhi quiha jahuë chama ra. t,a *Jatsi Jesú quëbiniquë: —¿Tsohuë ni toa empleado jiaxëni cato, naa chahahuahacati cato? ¿Jënica nohiria bixëhi ni chama, jahuë yonati bo obësoti empleado iti, jato orihuati? ¿Jahuë yonati jia ca biyamayamaxëhi ni? +' )Jatsi Pedró nicaniquë: —¿Tsohuë qui naa chani mi yoaha? ¿Jatiroha cabo qui mi yoaha sa? ¿Noqui roha quëshpi ma ni? —iquiina. N* (Jascaria tsi ma rohahuahacaxëti xo mato ri. Jabi bacaxëquia, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Bacaxëquia jaha ma pasoyamahai ca xabacá no —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Chiquishxëni ca yonati 2)] 'Jasca, shinaparicana. Yomaxëni ca johai ca xaba pi cahërohahi tsi jahuë xobo ó ibo bësoquë aquë ra. Jahuë xobo qui jicoti mëtsama yomaxëni ca iquë aquë ra. <(q &Jabi baquicha, baquishmari, tihi pi no tsi chama jono tsi ranicaxëcani quiha yonati bo, ja rohahuahacacani quëshpi na. Jabi manahai ca yonati bo jisxëhi quiha chama, joxo na. ' %Jatsi ranicani quiha yonati bo, ja manacanai ca nori ca jato chamá jisquë no. Ja manacanai nori iqui tsi ranixëhi quiha chama ri. Ja quëshpi tsi jahuë yonati bo tsahomaxëhi quiha pimaxëna. Jahuë sahuëti rarinamaxo tsi jato taaxëhi quiha chama ra. }&s #‘Ma rohahuahacaxëti xo iquia. Jato chama manacanai ca yonati bo jascariacana. Raiti sahuë ca xo. Jasca, chama bax ririhi quiha jato lamparina bo. Jatsi ahui yahai ca joni fiesta ax jato chama bacano tsi ja bax caiti japëcatapicani quiha. % $6$e "Jabi maí ca jahuëmishni bo pi noiquí tsi toa jahuë bo shinarohaxëqui mato pë. Jama, Dios noiquí tsi Dios jahuë bo shinaxëqui mato ra. Rohahuahacati xo Diós-na bo E# !‘Mato jahuë bo iniacana, noitiria cabo qui parata axëna. Tocapimano tsi oquëxëhi quiha mato mana ca jahuë bo ra. Oquë-oquëria ca jahuë bo quëyotimaxëni tsi xo jotoro ri. r"] Raquëyamacana, noho xocobá. Jahuë mana ca jahuë bo mato qui acatsi quiha Dios ra. Mana ca jahuë bo !# Jatsi, mato Chama-chamaria pari shinacana. Tocapimano tsi mato qui acacaxëhi quiha, oriquiti, jënë, tihi cabo ma narisyamano iquish na. Jabi ja picanai ca shina-shinacani quiha Dios cahëyamacanaibo. Jama, mato ó bësohi quiha mato Jahëpa, ma narisyamano iquish na. } Jaha tsi oriquiti, jënë, tihi cabo ó quëëmisyamacana. Jasca, nëca ca jahuë bo yoati tsi shina-huëjënayamacana. P Jabi jiaria tsi naa naamayamahai ca joa, naa mëri tsi nahai ca joa sahuëmahi quiha Dios ra. Tocapiquí tsi ¿mato ri sahuëmacas-yamayamaxëhi ni Dios ra? Iriama tsi xo toa ma chitimihaina iquia. ? w ‘Jasca, huasi joa jiaxëni cabo qui tsayacahuë. Yonocoyamacani quiha oriquiti quëshpi na. Jiaria tsi xo ja jiscanaina. Salomón yamaba raiti oquë-oquëria ca xo iquia ra. a ; Inoma xo mato ra. Japi oriquiti, sahuëti, tihi cabo yoati tsi shina-shinayamatsacana. kO Jasca, ¿jënahuariaxo raca ma bësohai ca año bo ma huinomana, ma shina-huëjënahai cató no? mS Isa bo tsayacahuë. Bëro banayamacani quiha. Bimi tësayamacani quiha. Jasca, yama tsi xo toa jato xobo qui nanëhaca ca bimi ra. Jama, jari jënima ca xo. Jato pimahi quiha Dios ra. Jabi ¿isa bo oquëyama-yamahi ni mato ra? a; Mato oriquiti oquë tsi xo ma bësohaina. Jasca, mato sahuëti oquë tsi xo mato yora. } Jatsi jahuë rabëti bo qui chanitëquëtsi Jesu niquë: —Oriquiti, sahuëti, tihi cabo ti tsi shinayamacana ra. ! Jabi toca xo parata, jahuëmishni bo, tihi cabo ó quëëmisxëni cabo. Mëquëyariayoi ca xo, Dios shinayamahi na. Dios no chahahuati xo 2] Jatsi ja qui Dios chaniniquë: “Naa baquichá tsi rësoxëqui mia, yoyoxëni cató. Mi rësoquë tsi ¿tsohuë ni toa mi janaha ca jahuë bo bichiina ra?” iquiina. b= Acax, ‘Mi yonoco jënëna. Huëstima ca año no tsi naamaxëhi quiha mi nanëha ca jahuë bo ra. Shoma xo mia. Oriquihuë. Jënë ahuë. Ranitsihuë’ i ëmë xëquia ra” —nëa tsi rico ca joni nëcani quiha. *M Jarohari tsi, “Noho bimi janati xobo pistia bo poxaxëquia ra. Jaquirëquë xobo chahitaxëni cabo axëquia noho bimi, noho jahuë bo, tihi cabo quëshpi na. lQ Ja iqui tsi “¿Jënahuaxëhi ni ëa sa? Bimi janati ca xobo narisquia rë” i jamë ja niquë. -S Jatsi naa chani Jesú nohiria bo qui yoaniquë ja cahëcano iquish na: —Huai jiaxëni ca rico ca joni jayani quiha. Anomaria ja tësani ca bëro ini quiha. J
Jatsi, —Quiniacaxëcahuë. Anoma tsi xo jahuëmishni bo ó quëëmis-haina ra. Huëstima ca pi ma jayano ri tsi ¿jënahuariaxo raca toa jahuë bá mato raniyoihuana? —i Jesu niquë. Jatsi Jesú quëbiniquë: —Iyamaquia ra, joní. Nohiria jahuëmishni bo tsi yobati ë raahacayamaniquë ra —iquiina. `9
Jatsi nohiria xërëquë ó ca joni chaniniquë: —Noho rëquëmë qui mi chanino, maestró. Huashicoxëni quiha. Noho jahëpa yamaba jahuëmishni bo ë bëta xatënayamahi quiha pë —i Jesu qui ja niquë. pY Toatiyá tsi mato tiisimaxëhi quiha Espíritu Santo ra. Ma yoaxëti ca mato jismaxëhi quiha. Chaniyamaxëqui mato, Espíritu Santo inori —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. Jahuëmishni bo ó quëëmisxëni cato E
‘Jabi catiti xobó ca chama bo, nohiria chama bo, tihi cabo qui mato ja bocamitsa mato qui quësoxëna. Tocapijahuacano tsi shina-huëjënayamatsicana ma quëbixëhai ca yoati na. O
‘Jabi ëa pasomaha pi nohiria chanino tsi iriama tsi xo toa. Jahuë jocha masaxëhi quiha Dios. Jama Espíritu Santo pasomaha pi nohiria chanino tsi masahacayamaxëhi quiha jahuë jocha ra. , Q Jama, nohiria bësojó pi ëa pasomaha nohiria chanino tsi Dios ángel bo bësojó tsi “Nohó-na ma xo toa” ixëquia ëa ri, naa Nohiria Baquë ë nori cato. 3
_ ‘Nohiria bësojó pi “Cristó-na xo ëa” i nohiria no tsi Dios ángel bo bësojó tsi “Nohó-na xo toa” ixëquia ëa ri, naa Nohiria Baquë ë nori cato. I Jascaria, mato boo tëquë tocahacani quiha ra. Jatsi raquëyamacana, huëstima ca chorobo oquë ma nori quëshpi na —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Nohiria bësojo ax tsi Cristo ti chanihaina /W ‘¿Mahitsa, naa dos ca parata quëshpi tsi cinco ca chorobo iniayamayamacahi ni? Copiyamaria ca xo. Jabi copiyama ca chorobo shina-bënoyamahi quiha Dios ra. ! Jama, Dios qui ma raquëxëti xo iquia ra. Tënëtiya qui nohiria niati chama jaya xo, jato ati. Parayamaquia. Dios qui raquëcana iquia. !; Jabi mato acascanaibo qui raquëyamacana, noho rabëti bá. Mato yora roha tsi ati mëtsa ca xo. Mato aapiquí tsi jaroha tsi xo toa mato ja acanaina. pY ‘Jabi raquëxo tsi Dios Chani ma yoa-yoapaoniquë. Jama, jaboqui tsi mato nicacaxëcani quiha nohiria. Jasca, Dios Chani yoahi tsi ma baxëxpaoniquë. Jama, jaboqui bëro-bëroria tsi noho Chani ma yoaxëti xo, raquëxoma. \1 Bërohuahacaxëti xo jato jabi yoi ra. Jonëma quiha. Nohiria qui no raquëyamano , S Jabi huëstima ca nohiria bo Jesu qui quëtsoniquë. Tihiria ca inish ca racana. Yama xëa ini quiha tapiti. Jasca, jato huëtsa jamahi ja icani quiha xëa yama iqui na. Jatsi jahuë rabëti bo qui chanitsi Jesu niquë. —Fariseobá tiisimahai ca qui quiniacaxëcahuë. Paramisxëni ca xo. ?y 6Jatsi ja tsayamisria-caniquë ja qui quësoxëna.|q 5Chanixo tsi quiha jato xobo Jesú jisbayaniquë. Jatsi ja qui caxatsi yoba tiisimacanaibo, fariseobo, tihi cabo niquë. Caxaquí tsi huëstima ca jahuë bo yoati tsi ja nica-nicacaniquë tanamacasquí na. Mahitsa ja nica-nicacani quiha. _ 7 4‘Noiti xo mato yoba cahëxëni cabá. Mahitsa ca ma tiisimahai ca iqui tsi Dios Chani cahëyamahi quiha nohiria bo ra. Jasca, jabija ca chani cahëcasyama xo mato ri. Jasca, ë qui bëcascanaibo quëtiaqui mato pë, Dios Chani ja chahahuayamacano iquish na —nëa tsi fariseobo, yoba cahëxëni cabo, tihi cabo qui Jesu nëcaniquë.
9 ~~,}{{Pyxww$vLutt$srqppOonmlljjMijhgafgeetd\d c+bb#a``4__^/]n\w[[DZZUYPX>T==N<`;::+998777.665|5
4J433 211l0//.{--++* )(({( '&%%($$.#H"8!! p l 2 \r N,fmxJZ
0 x
,:J9 G]Jaquirëquë saduceobo Jesu qui bocaniquë jato ri. “Yama tsi xo nohiria bësotëquëxëhaina” icanish cabo tsi xo naa. Jabi Jesu ja tanamacascani quiha jato ri. Ja nëcacaniquë: ]\3Jabi jia tsi Jesú quëbini quiha nohiria bo bësojo xo na. Ja quëshpi Jesu qui quësotimaxëni ja icani quiha. Jatsi ja pasicaniquë jiaria tsi ja quëbini iqui na. ¿Bësotëquëxëhi ni rësonish cabo? [/—Japi romanoba chama-chamaria qui jahuë jahuë bo tëquë acana. Jasca, Dios qui jahuë jahuë yoi bo acahuë —i jato qui Jesu niquë. BZ}—Parata ëa jismacana. ¿Tsohuë bëmana jaria ni naa ra? ¿Tsohuë ni naa quënë ibo? —i jato qui ja niquë. Jatsi, —Romanoba chama-chamaria janë quiha —i jaca niquë. GYJama, ja paracascanai ca Jesú cahëni quiha. Cahëhax, Xw¿Japa? ¿Romanoba chama-chamaria qui impuesto bo no ati ni, naa noqui jodiobo? —i ja qui jaca niquë tanamaxëna. \W1Ja tsi xo toa naa bëcanish ca joni bo nëcaniquë: —Jia tsi xo mi chanihaina, maestró. Janyama ca tiisimayamaqui mia ra. Jasca, jatiroha cabo mëbicasqui mia ra. Paraxoma tsi Dios quinia tiisimaqui mia ra. @VyJatsi jodioba yoba tiisimacanaibo, arati ibo bo, tihi cabá Jesu tsaya-tsayaniquë acasquí na. Japi Jesu qui joni bo ja raacaniquë ja yoahai ca nicati. Jabi joni shinajiaxëni jisiria cabo ja raacani quiha; yoixëni cabo jaca nori. Romanoba chama-chamaria qui Jesu ja mëacascani quiha, ja namëhacano. nUUJatsi Jesu qui ja tsamicascaniquë, naa yoba tiisimacanaibo, arati ibo bo. Jato yoati ja chanihai nori ca ja cahëcani quiha. Jama, jari ja qui ja tsamiyamacani quiha nohiria bo qui raquëhi na. Jesu qui ja quësocascanina =TsNicacahuë. Noitixëhi quiha naa Maxax icanai ca chahahuayamacanaibo tëquë. Toa Maxax icanai cató tsi quëyohacacaxëcani quiha ra —nëa tsi quiha jato qui Jesu nëcaniquë. uScJatsi Jesú jato tsayaniquë. Tsayahax tsi quiha ja nicaniquë: —¿Jënihi ni naa Quënëhacanish cabo ó ca chani ra?“Oquënaxëhi quiha yosibá niaha ca Maxaxa ra.Oquë-oquëria ca manëxëhi quiha ra” ii quiha. mRSToa joni bo quëyohi joxëhi quiha ra. Quëyoxo tsi yonococanaibo huëtsa bo qui jahuë huai axëhi quiha —nëa tsi Jesu nëcaniquë toa chani yoahi na. Jatsi, —¡Jishopë! Ocapijayamano ra —i nicanish ca jodiobo niquë. Q3Japi ibobá baquë ja acaniquë. Axo tsi quiha huai cacha jahuë yora ja niacaniquë. Jatsi, ¿jënahuariaxëhi ni huai ibo toa yonococanaibo qui? 4PaJama, jahuë baquë jisi tsi quiha “Iboba baquë tsi xo naa ra” i jaca niquë. “No ano ra, jahuë bixëti ca mai mëbixëna” i huaí ca yonococanaibo niquë pë. >Ou
Jatsi, “¿Jënahuaxëhi ni ëa rë?” i huai ibo niquë. Jatsi, “Noho baquë yoi jato qui raaxëquia, naa ë noihai ca baquë. Ja qui nicacaxëcani quiha tia” i ibo niquë. eNC Jatsi yonati huëtsa ibobá raaniquë. Ja tsacahacani quiha rë. Cacha ja niahacani quiha. M- Jaquirëquë yonati huëtsa ibobá raaniquë. Ja rashahacani quiha jaa ri. Jahuë yonati ja yosicani quiha. Jahari mëquëyá ja raacani quiha. ;Lo
Jatsi bimitiyá tsi jahuë yonati ja raaniquë jahuë huaí ca bimi xatë biti. Jatsi pë huaí ca yonococanaibá jahuë yonati rashaniquë. Jahari mëquëyá ja raacani quiha. K Jatsi naa chani nohiria bo qui Jesu yoaniquë: —Huai joní aniquë. Axo tsi quiha toa xo tsi uva icanai ca bimi ja bananiquë. Banaxo tsi quiha joni huëtsa bo qui jahuë huai ja aquëniquë bimi xatë quëshpi na. Aquëhax tsi naama tsi quiha ja caniquë. zJmJatsi, —Mato quëbiyamaxëquia ëa ri ra —i jato qui Jesu niquë. Dios Baquë jodiobá niahai ca chani IJapi, —¿Tsohuëcara ni sa? Jahuënia tsi jahuë chama ja bini ca cahëyamaqui noa ra —i Jesu qui jaca niquë, quëbihi na. H'Jama, “Joni quima jahuë chama ja biniquë” ipinono tsi maxaxá tsi noqui axëhi quiha nohiria bo rë —i jaca ni quiha, joi i-iqui na. GJatsi ja chaninariacaniquë: —“Dios” ipinono tsi “¿Jënixo tsi Juan ma chahahuayamani?” i noqui xëhi quiha pë. cF?¿Tsohuë Juan yamabo qui chama ani, nohiria ashimati? ¿Dios ni? ¿Joni ni? —iquiina. TE!Jatsi Jesú quëbiniquë: —Mato nicapariquia ëa ri. Ea yoacahuë. D5—Noqui yoahuë. ¿Tsohuë mi qui chama aquitaha, arati xobo quima iniacanaibo niati? ¿Tocati chama jaya ni mia ra? —i ja qui jaca niquë. BC Arati xobo xo tsi nohiria bo Jesú tiisimano tsi quiha ja qui arati ibo ba chama bo, yoba tiisimacanaibo, yosibo, tihi cabo bëcaniquë. Dios Chani jia ca yoahi Jesu ini quiha. Bëhax, YB+0Jari anoma ja icani quiha, jahuë chani nohiria bá nicacasni quëshpi na.BA}/Jatsi jatiroha ca barí tsi quiha arati xobo xo tsi nohiria tiisimahi ja iniquë. Jabi arati ibo ba chama bo, yoba tiisimacanaibo, nohiria chama bo, tihi cabá Jesu acasni quiha. 7@g.Raapama tsi, —“Dios qui chaniti xobo quënahacati xo noho xobo” ii quiha Quënëhacanish cabo ra; jama, yomacanaiba iti manëmaqui mato pë —i jato qui Jesu niquë. s?_-Jatsi arati xobo qui Jesu jiconiquë. Jicoxo tsi quiha toá ca iniacanaibo cacha raatsijahuaniquë. >{,Jasca, mato yacata panë, mato xobo bo, tihi cabo potascaxëcani quiha rë. Jasca, mato ri quëyocaxëcani quiha rë. Matsamí, matsamí niiyamaxëhi quiha mato yacata panë maxax bo ra. Mai qui niahacayocaxëcani quiha jato tëquë, Dios xabahamati quinia ma niani iqui na —nëa tsi Jesu nëcaniquë Jerusalén ca nohiria yoati na. Jodioba arati xoboria qui Jesu jiconina G=+Tsëquëxëhi quiha xaba yoi ra, naa mato qui caxacanaibo mato qui quëtsoxëquë no. Mato paxati bahi bo quëtiacaxëcani quiha. Jatiroha ca quëpë xo tsi mato tëpascaxëcani quiha rë. <7*Arahax ja nëcani quiha: —Jishopë. Dios xabahamati quinia cahëyamayoiqui mato rë. ¿Jënahuariaxo mato ë cahëmana rë? Mato qui jonë xo rë. G;)Jerusalén basimapama tsi aratsi Jesu niquë jisish na. :1(Jatsi, —Mato parayamaquia. Ja pasirohapicano tsi naa bahi quëpë ca maxax bá quënaquë aquë ra —i jato qui Jesu niquë, quëbihi na. >9u'Jatsi nohiria bo xërëquë ó ca huësti huësti ca fariseobo Jesu qui chaniniquë. —Mia banahuacanaibo pasimahuë, Taitá. Anoma tsi xo toa ja chanicanaina ra —iquiina. $8A&—Shomahuahaca ca tsi xo Ibobá janë́ tsi johai ca chama-chamaria ra. Naipá ca ángel bo ranicano ra. Jia tsi xo manariá ca Dios ra —iquiina. 7%Maca Olivo Yá ca bahi rënichihai ca iti qui ja cahëquë tsi quiha Dios ocahuatsi nohiria bá huaniquë. Jerusalén cacha ja icani quiha. Ja rani-ranicani quiha. Jisti bo tëquë ja jiscani ca quëshpi tsi joi pistiamá tsi Dios ja ocahuacaniquë: a6;$Jerusalén qui ja co-cono tsi quiha jato sahuëti bo nohiria bá poohaniquë bahí no. 5#Japi burro baquë Jesu qui ja bëcaniquë. Bëxo tsi quiha jato sahuëti bo ja capohuëcanaca tsi cacha Jesu ja tsahomacaniquë. F4"Jatsi, —Bicatsi quiha Ibo —i jato qui jaca niquë. Z3-!Ja mëriscano tsi quiha, —¿Jënahuariacanai ra? —i jato qui ibo bo niquë. e2C Jatsi raahacanish ca joni bo bocaniquë. Burro ja jiscani quiha Jesú yoani jascaria. 1) “¿Jënixo tsi mëriscanai?” i pi tsohuëcara no tsi “Bicatsi quiha Ibo” i jato qui cana —nëa tsi quiha jato qui Jesu nëcaniquë. ,0Q —Mato bësojó ca yaca qui jicocana. Jicoxo tsi nëxë ca burro baquë jisxëqui mato. Jaha jari tsahohama ca burro quiha. Mërisxo tsi ë qui bëtsacana. Chanihax, jato bëbo ca Jerusalén quinia ca bahí tsi Jesu caniquë. -Japi ë qui caxacanaibo, naa ‘Noho chama-chamaria ma xo toa’ iquii cabo nëri bëcana. Bëxo tsi ëa bësojo xo tsi jato tëpascana ra” nëa tsi chama-chamaria nëcani quiha —i Jesu niquë, naa chani nohiria bo yoahi na. Jerusalén qui Jesu jiconina b,=“Jabija” i chama niquë. “Huino ca copi bicaxëcani quiha jaya cabo, naa Dios bax yonococanaibo. Jasca, jahuë pistia roha ca bënoxëhi quiha chiquixëni cato. Mëbihacaxëhi quiha jahuë pistia roha cato ra. a+;Jatsi toá ca mani cabá quëbiniquë: “Majia. Diez ca parata jaya xo pa” iquiina. * Jatsi, “Jahuë jahuësti ca parata mëbicahuë. Diez ca parata jaya ca joni qui acahuë” i chama-chamaria niquë toa mani cabo qui. 7)g¿Jëniriaxo tsi banco qui noho parata mi ayamani, ganancia biti? Joxo tsi noho parata, jahuë ganancia, tihi cabo ë biquë aquë ra” i yonati yoixëni ca qui ja niquë. F(Jatsi chamá toa yonati raahaniquë: “Mi yoaha cató tsi mi qui quësoxëquia, yonati yoixëni cató. Joni shinacoshi ë nori ca cahëqui mia ra. Jabija. Raahacai ca joni ca ëa xo naa. h'IMi qui ë raquëniquë, shinacoshi mi nori iqui na. Jabi mi parata pi ë bënorohano tsi ë qui mi caxaquë aquë ra. Ja tsi xo toa mi parata ó ë bësoquë, mi parata yoi jahari mi qui axëna” i yonati huëtsa niquë. &Jaquirëquë ja qui joniquë yonati huëtsa. Johax, “Pañuelo qui mi parata huësti ca ë nanëniquë jaha bësoxëna. X%)Jatsi, “Cinco ca yaca bo yonaxëqui mia ra” i ja qui jahuë chama niquë. $wJaquirëquë joniquë yonati huëtsa. Johax, “Nëá xo mi ganancia. Jaboqui cinco ca parata tsi xo” i ja niquë. #Jatsi, “Jia tsi xo toa mi acana ra, yonati jiaxëni cató. Diez ca yaca bo mi yonano ra” i ja qui jahuë chama niquë. " Jatsi jariapari ca yonati ja qui joniquë. Johax, “Nëá xo mi ganancia. Jaboqui diez ca parata tsi xo ra, Ibobá” i yonati niquë. q![Jama, rey toa joni manëni quiha. Manëhax ja bacaniquë. Bacaxo tsi quiha jahuë yonati bo ja quënaniquë, naa jahuë parata binish cabo. “Ma anihuani ca parata bo, naa mato ganancia bo jiscasquia ra” i jato qui ja ni quiha. T !Jabi toa maí ca nohiria bá jato chama noiyamani quiha. Ja qui caxa ja icani quiha. Jabi jato chama caquë tsi quiha comisión ja raacaniquë, “Naa joni bicasyama xo noa ra, noba rey iti” iquiina. /
Jama, canox pari tsi quiha jahuë diez ca yonati bo ja quënapariniquë. Quënaxo tsi quiha jato qui huësti ca parata copixëni ca ja aniquë jato tëquë qui. Acax tsi quiha, “Naa paratá tsi iniatsacana. Yama ë no tsi ganancia bo ma ano ra” i jato qui ja ni quiha. t a —Nëama ca mai huëtsa qui chama caniquë oquë ca chama bixëna. Rey manëhax jahari ja joniquë. x i Jahuë chani nohiria bá nicano tsi quiha chani huëtsa jato qui ja yoaniquë. Jerusalén qui cahëpaima ja ini quiha. Jasca, Diós otohai ca ó nohiria bo pasoni quiha chitahëti. Ja quëshpi tsi naa chani jato qui Jesú yoaniquë.
Nëca ca bënocanaibo mërahi ë joniquë. Jato xabahamacasquia, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Diez ca parata ti chani 0Y Jatsi Jesu nëcaniquë Zaqueo yoati na. —Jaboqui naa xobó cabo qui joquë Diós xabahamahai ca chama ra. Abraham yamaba chahitaxocobo yoi tsi xo naa joni ra. Jatsi Zaqueo niiniquë. Niihax, —Jisa, Ibobá. Noitiria cabo qui noho jahuë mishni bo bëquëx ca axëquia ra. Huëstima cabo ë paraniquë rë, jato parata bichi na. Jaboqui cuatro veces huino jahari jato copixëquia ra —i Zaqueo niquë. *MJatsi nohiria bo ranimisniquë ocapijani ca jisi na. Jato qui yoi quiha. —Jochahuaxëni cato xobó tsi chitëhi ja caquë pë —i jaca niquë ranimis-hi na. s_Jatsi ja botëtapiniquë. Botëhax rani tsi Jesu qui joi ja amaniquë jahuë xobó tsi ja chitëno. 9Toa iti qui joxo tsi quiha mana Jesú tsayaniquë. Tsayahax, —Botëtsihuë, Zaqueó. Jaboqui mi xobó tsi ë chitëti xo —i Zaqueo qui ja niquë. wgJapi rëquë ja jabaniquë jihui inaxëna, Jesu jiscatsi na. Jabi ja quiri johi Jesu ini quiha toa bahí no. Tsohuëcara Jesu iqui ca ja jiscasni quiha. Nohiria misco iqui tsi jisnoma ja iniquë rë, joni pistia ja ini quëshpi na. veToá tsi racani quiha joni rico cato, naa Zaqueo icanai cato. Impuesto bo bicanaibo obëso ca ja ini quiha. E Jatsi yaca Jericó qui Jesu jicohaca tsi nacohi ja iniquë. ?w+Jatsi taisritsijaniquë ra. Taisxo tsi quiha banahuatsijahuaniquë, Dios qui “Gracias” iquiina. Jatsi jia tsi nohiria bá Dios ocahuaniquë, jënima ja iqui jisish na.lQ*—Taishuë. E qui mi chitimihai cató tsi mi jënimahuahacaquë ra —i ja qui Jesu niquë. !)—¿Jahuë ó quëëhai? ¿Jënahuaxëhi ni ëa mi bax na? —i ja qui Jesu niquë. Jatsi, —Taiscasquia, Ibobá —i joni niquë. lQ(Jatsi Jesu niiniquë. Niihax, —Nëri toa joni bëcana —i ja niquë. Jatsi joni joniquë. 'G'Jatsi, —Pasihuë. Pasihuë —i ja qui rëquë ca nohiria bo niquë. Japi oquë tsi ja quënatëquëniquë: —Ea shinahuë, David Baquë —iquiina. b
=&Jatsi Jesu quënatsijahuaniquë: —Ea shinahuë, David yamabá Baquë —iquiina. f E%Jatsi, —Tarabihi quiha Jesu, naa Nazarét conish cato —i ja qui nohiria bo niquë. $Tsahoxo tsi nohiria misco tarabihai ca ja nicaniquë. Nicahi tsi, —¿Tsohuë ni toa ëa tarabihaina ra? —i ja niquë.
#Yaca Jericó qui tsi Jesu basimano tsi quiha bahi quëpë́ tsi bëco ca joni tsaho iniquë. Parata bënahi ja ini quiha. "Jama, Jesú yoani ca jahuë rabëti bá cahëyamani quiha. Jato joma quiha. Cahëtimaxëni ja icani quiha. Bëco inish ca joni !Jatsi ëa rashacaxëcani quiha. Jaquirëquë namëhacaxëquia. Jama, tres barí tsi bësotëquëxëquia —i Jesu niquë. Carayanabo qui ëa mëacaxëcani quiha. Mëaxo ëa mahuacaxëcani quiha pë. Ea yosicaxëcani quiha rë. E qui coshocaxëcani quiha. K Jatsi jahuë doce ca rabëti bo Jesú biniquë jato qui chanixëna. —Jaboqui Jerusalén qui caqui noa. Toá tsi jatihuahacaxëhi quiha Dios Chani yoanish cabá quënënina ëa yoati na. O Jaboqui bësoquí tsi oquë ca copi bixëqui mato ra. Jasca, mato bëso-bësopaomaxëhi quiha Dios ra, toa tsëquëxëhai ca xaba paxá no —i Jesu niquë. Jesu chaninina ja tënëhai ca yoati na jM Jesú jato quëbiniquë: —Mato parayamaquia. Ibo Diós otohai ca iqui pi jahuë xobo, jahuë ahuini, jabë xatë bo, jahuë nabo, jahuë xocobo, tihi cabo jisbëriaquí tsi huëstima ca huino ca jahari bixëqui mato. r] Jatsi Pedro chaniniquë: —Noba jahuë bo tëquë no jisbërianiquë mia banahuaxëna —iquiina.
Jatsi Jesú jato yoaniquë: —Jamë xabahamatimaxëni tsi xo nohiria. Dios roha tsi xo toa nohiria xabahamahaina —iquiina. _7Jatsi, —Yama tsi xo xabahamahacati mëtsa cato rë —i nicanish cabo niquë. w gJato chama yoí tsi Diós otohai ca qui jicocascani quiha; toa quiniá tsi ja jicocanomari —i Jesu niquë. ucCohuë ja ini ca Jesú jisniquë. Jatsi, —Bëroma tsi xo toa rico cabo Diós otohai ca qui jicohaina ra. F~Nicahax cohuënaniquë chama, rico ja ini quëshpi na. ,}QJatsi Jesú quëbiniquë joni nicaxo na. —Jari huësti ca jahuë narisqui mia axëna. Mi jahuë bo tëquë iniahuë. Iniaxo tsi noitiria cabo qui toa parata mëahuë. Tocapimino tsi naipá ca jahuë bo bixëqui mia ra. Jaquirëquë johuë. Ea mi banahuano —i joni qui Jesu niquë. q|[Jatsi chama chaniniquë: —Xocobo xo rohari tsi toa yoba bo tëquë ë nicaniquë ra —iquiina. _{7Tonia Moisés yoba cahëqui mia tia. “Joni huëtsa ahui biyamahuë; joni ayamahuë; yomayamahuë; quiahuayamahuë; mi ipa, mi ihua, tihi cabo noihuë” tihi ca tsi ii quiha jahuë yoba —i ja qui Jesu niquë. zJatsi Jesú quëbiniquë: —¿Jënixo tsi jiaxëni ca ëa mi quënaha? Yama tsi xo jiaxëni cato. Jaroha ca jia ca tsi xo Dios. y!Jatsi huësti ca jodioba chamá Jesu nicaniquë: —¿Jënahuaxëhi ni ëa, maestro jiaxëni cató, bëso-bësopaoxëna? —iquiina. Hx Mato parayamaquia. Bëroria tsi Chama Dios qui chahahuacani quiha xocobo ra. Jabi xocobo jascaria pi chahahuayamahi tsi nai qui jicoyamaxëqui mato ra —i Jesu niquë. Rico inish ca jonina
w
Jatsi xocobo Jesú quënaniquë: —E qui xocobo bëcano ra. Jato chitiayamacana. Nëca cabá-na tsi xo Diós otohaina ra. Jatsi Jesu qui baquë mishni bo nohiria bá bëniquë, jato ja shomahuano iquish na. Jama, jato jisi tsi jahuë rabëti bá raahaniquë; —Xocobo bëyamacahuë —iquiina. u#Jabi masahacaquë toa joni jocha iquia ra. Jia tsi jahari jahuë xobo qui ja cani quiha. Jama, toa fariseobo rë. Ja bëhoxhai ca Diós nicayamaniquë. Masahacayamani quiha jahuë jocha. Jatsi quiniacaxëcahuë. Jamë oquëhuamisxënicabo tëquë noitihuaxëhi quiha Dios. Jasca, oquëhuahacaxëhi quiha jato jocha bërohuacanaibo tëquë —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Xocobo Jesú shomahuanina t
Jama, ori pistia tsi nii quiha impuesto biti ibo iniquë. Nai qui ja tsayacasyamani quiha rabihi na. Cohuëquí tsi jahuë shipati ja tox-toxhaniquë jahuë jocha iqui na. “Ea shinahuë, Diós, jochahuaxëni ca ë nori quëshpi na” i ja ni quiha bëhoxhi na. 7sg Jasca, jatiroha ca semaná tsi dos bari no tsi samaquia ra. Jasca, mi qui noho parata xatë, naa décima ca mi qui aquia ra” tihi ca tsi fariseobo ini quiha, bëhoxhi na. r+ Jabi arati xobó tsi fariseobo niiniquë jamë bëhox-xëna. Ja nëcani quiha: “Paratá-naxëni ma ca ëa xo naa ra, Diós. Jasca, ëa ti tsi xo nohiria parayamahaina. Yoxa mëtsaxëniria ca ma ca ëa xo naa. Mi qui ‘Gracias’ iquia, Diós, nohiria huëtsa jascama ë nori quëshpi na. Jasca, mi qui ‘Gracias’ iquia, naa nëca ca impuesto bichii ca yoixëni ca jascama ë nori quëshpi na. q
Ja nëcaniquë: —Dios arati xobo qui dos ca joni bo bocaniquë bëhox-xëna. Caniquë fariseobo, naa nohiria huëtsa bo oquë ja nori ca quëscahuahai cato. Jasca, bëhoxhi caniquë impuestos parata biti ibo ri, naa nohiria bo qui yoixëni cato. 6pe Jabi tobi ini quiha mëstëxëni ca jaca nori ca quëscahuacanaibo. Jato qui naa chani Jesú yoaniquë, naa nohiria huëtsa bo oquë jaca nori ca jascahuacanaibo qui. ooWBamaxoma tsi jato mëbixëhi quiha Dios iquia ra. Jama, ëa, naa Nohiria Baquë mai qui bacano tsi ichariama ixëhi quiha toa chahahuacanai ca bëhoxcanaibo iquia —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Fariseobo — impuestos biti ibo bo In Nicacana. ¿Jahuë nohiria yoi bo mëbiyama-yamaxëhi ni Dios ri? Baquicha, barihani, tihi cató tsi mëbixëhi quiha, “Ea mëbihuë ra” i ja qui nohiria quë no. Bamayamaxëhi quiha ra. mJatsi Jesu chanitëquëniquë: —Naa juez yoi cato chani nicacana. “Mia mëbixëquia” ¿i yoxa qui ja yamayamani? olWJama, yosaria tsi xo naa yoxa ë qui joroha-jorohahaina. Japi ë mëbiyamano tsi jari joroha-jorohaxëhi quiha pë. Toa yoxa mëbixëquia ra, ëa ja yosanamayamano ra” i jamë juez ni quiha —i Jesu niquë naa chani yoahi na. ^k5Jabi naama tsi naa noitiria ca yoxa juéz mëbicasyamani quiha. Jarohari tsi yoxa qui ja yosananiquë. Yosanahax, “Toa yoxa mëbixëquia pë” i jamë ja ni quiha. “Dios, joni, tihi cabo qui raquëyamaquia. mjSToa yacatá tsi racani quiha bënë imanish ca yoxa ri. Jabi juez, naa nohiria bo copiti ibo-iboria qui naa noitiria ca yoxa caroha-carohaniquë. Cahax, “Ea mëbihuë. Ea yosihai ca mi copino ra” i ja qui yoxa paoni quiha. .iUJa nëcaniquë: —Huësti ca yacatá tsi juez, naa copiti ibo-iboria ini quiha. Dios cahëcasyamahai ca ja ini quiha. Jasca, nohiria bo qui ja raquëyamani quiha. ~h wJatsi naa chani jahuë rabëti bo Jesú yoaniquë, bëhoxti jato tiisimaxëna, ja shina-huëjënayamacano iquish na. g %Jatsi, —¿Jahuënia tsi ocapixëhi ni naa ra, Ibobá? —i jahuë rabëti bo niquë. Jatsi ja quëbiniquë: —Jatiroha ca iti xo naa. Poico catihai jascaria catixëhi quiha Dios ángel bo, jochacanaibo copixëna —nëa tsi Jesu nëcaniquë.:fm#Toa barí tsi yonoconabëquixëhi quiha dos ca yoxa bo, jato moto acaina. Mëbihacaxëhi quiha huësti cato. Jisbëriahacaxëhi quiha huëtsa rë —nëa tsi Jesu nëcaniquë. e $*dM"Parayamaquia. Toa baquichá tsi huësti ca oxatí tsi oxa ixëhi quiha dos ca joni bo. Mëbihacaxëti xo huëstita iquia. Jisbëriahacaxëhi quiha huëtsa rë. c%!Jabi rësoxëhi quiha tsohuëcara ca jahuë shina xabahamacatsai cato. Jama, bësoxëhi quiha tsohuëcara ca jahuë shina chihohuahai cato. [b/ Lot ahui shina-bënoyamacana. Ja copihacani quiha yaca qui ja bacacasni iqui na. ?aw ‘Toa bari tsëquëno tsi bamahaxma tsi xobo cacha cabo jabano. Xobo qui ja jicoyamacano jato jahuëmishni bo bixëna. Jasca, jato xobo qui huaí ca yonococanaibo bacayamano. `w Jasca, tocatsixëhi quiha Nohiria Baquë jisiquihai ca barí no ra. Toa bari ó pasoyamacaxëcani quiha nohiria pë. +_O Jama, yaca Sodoma ax Lot tsëquëquë tsi quiha nai ax chihi, mëshohai ca azufre, tihi cabo xapaquëniquë oi jascaria. Quëyohacani quiha toa nohiria tëquë. ^ Jasca ca ja ini quiha Lot tiyá ca nohiria bo ri. Jocha copi ó ja pasoyamacani quiha jato ri. Toatiyá tsi oriquihi nohiria bo ini quiha, raquëhaxma. Jënë aqui ja icani quiha. Tobi copihaina, iniahaina, banahaina, xobo acaina, tihi cabo aqui ja icani quiha. ]{Dios shinayamaquí tsi oi ó ja pasoyamacani quiha. Jënë aqui ja icani quiha. Ahui yahi ja icani quiha. Ja tocacani quiha, jahuë noti chahitaxëni ca qui Noé jicoquë rohari. Jatsi jënë bainiquë. Jatsi ja quëyohacacaniquë jato tëquëta. l\QJasca, ë bacano tsi ë noho pasoyamacaxëcani quiha nohiria rë. Noé tiyá jascariaxëhi quiha. }[sJama, ë bacanox pari tsi ë tënëparixëti xo. Jariapari ëa niacaxëcani quiha naa nohiria, ë qui caxaquí na. Z Toa barí tsi joritsixëhi quiha Nohiria Baquë, naa bajra-bajrahai ca canapa nai shitahai jascaria. Nohiria qui bëroriaxëhi quiha ra. Y)Toatiyá tsi quiacaxëcani quiha nohiria, “Toá xo Cristo, nëá xo Cristo” iquiina. Tocajacano tsi boyamacana. Jato qui nicayamatsacana. sX_Jatsi jahuë rabëti bo qui Jesu chanitëquëniquë: —Tsëquëxëhi quiha ma tënëti xabaca ra. Toatiyá tsi Nohiria Baquë bari, naa ë bacahai ca bari jiscasxëqui mato iquia. Jama, mato ri tsi xo toa bari jisyamaxëhaina. =WsJa tsi xo toa yamaxëhi quiha toa “Nëá xo ra. Toá xo ra” iti mëtsa cato, mato xërëquë ó tsi Diós otohai nori ca quëshpi na —i jato qui Jesu niquë. Jesu bacahaina ^V5—¿Jënino tsi nohiria bo otoxëhi ni Dios ra? —i Jesu qui fariseobo niquë. Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Nohiria bo ototi Diós chitahëhuano tsi mato bëró tsi jisyamaxëqui mato. Jisnoma quiha. U Jatsi bacanish ca qui Jesu chaniniquë: —Joihuë. Cata. Mi chahahuahai cató mi jënimahuahacaquë ra —iquiina. Diós otohaina T ¿Jaroha ca “Gracias” iquii ca ni naa carayana pa? ¿Bëyamacahi ni tëxë bo rë, “Gracias” ixëna? —i Jesu niquë. ySkJatsi Jesu chaniniquë: —¿Diez ca joni jënimahuahacayamayamaha? ¿Jahuënia ni toa nueve ca tëxë bo rë? SR Johax Jesu tahë tsi ja mëniniquë. Mënihax “Gracias” i Jesu qui ja niquë ranihi na. Jabi Samariá ca carayana ca joni, naa “Gracias” inish ca ini quiha, naa jodiobo qui quëras ca nohiria. Q)Jatsi huësti ca joni jahari joniquë, ja jënimahuahacani nori jisish na. Jopama tsi Dios oquëhuahi ja ini quiha “Jia xo Dios” iquiina. :PmJatsi Jesú jato jisniquë. Jisi tsi quiha, —Arati ibo bo qui bocata. Jato qui mato yora bo jismacana —i jato qui ja niquë. Capama tsi quiha ja jënimahuahacaniquë. GO
—Noqui shinahuë, taita Jesú —i quiha jaca niquë. QN Jëni ca yaca qui ja cahëquë tsi quiha ja qui diez ca lepra jaya cabo bëcaniquë. Noitiria ca joni bo quiha. Bonohuaxëni cabo ja icani quiha. Ja bëcanaca tsi basi xo tsi Jesu ja quënacaniquë: YM+ Jerusalén qui cahi tsi Samaria, Galilea, tihi ca mai bo Jesu naconiquë. L!
Jabi yonati bo xo mato ri. “Yonati bo roha xo noa. No ati ca yonoco roha no aquë ra” i ma ti xo, Diós mato yoaha ca tëquë jatihuahax na. Jatsi mamë oquëhuayamacana —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. Diez ca lepra bo, naa bonohuaxëni cabo UK# Pihax ja qui “Gracias” iyamaqui mato, yonati roha ja nori quëshpi na. J'Iyamaqui mato ra. Jama, “Noho oriquiti rohahuahuë. Shomahuahacahuë. Jaboqui piquia. Ea mi taano. Ea taaxo tsi piqui mia” iqui mato ra. vIeJatsi Jesu nëcaniquë: —Shinaparicana. Yonati mato ó ca huësti cató jayamitsa, naa mato huai xëxëhai cato, vaca ó bësohai cato. Huai ax ja joquë tsi ¿jënicanai ja qui? “Tsahohuë. Piiparihuë” ¿i ja qui canai pa?
H
Jatsi, —Mostaza bëro tsayacana. Mishni-mishniria ca bëro tsi xo toa ra. Jama, chahitaxëni ca planta manëhi quiha toa bëro banahacahax na. Jabi mostaza planta jascaria pi ma chitimihai ca anino tsi anomariaxëhi quiha ma acaina. Jatsi “Mimë tsëquëhuë. Ia qui cata” i pi toá ca jihui qui ma no tsi mato bax caxëhi quiha ra —i jato qui Jesu niquë. Yonati yonoco xGiJatsi Ibo qui jahuë Chani chitahëhuati ibo bo chaniniquë: —No chitimihai ca mi anihuano —iquiina. _F7Jasca, huësti barí pi siete tsi mato pasomaha ja jochano tsi, siete tsi “Jochaquë ëa rë” i pi mato qui ja no tsi jari jahuë jocha ma shina-bënoxëti xo iquia —i Jesu niquë. Chama jayaxo chitimihaina E%Japi quiniacaxëcahuë. Mabë xatë pi jochano tsi raahacana. Jahuë jocha quima Dios quiri pi ja bësono tsi jahuë jocha shina-bënocana. D+Anoma tsi xo naa chahahuabëna cabo jochamahaina ra. Ja acai ca quëshpi tsi tërotamë ca rënëti maxaxa jaya tsi ia qui ja niahacarohapino tsi “Anomaria tsi xo toa copi” i no quë aquë. Jama, oquë ca copi bixëhi quiha toa nohiria huëtsa jochamahai cato iquia. C +Jahuë rabëti bo qui Jesu chaniniquë: —Jochati tanamahacarohaxëhi quiha nohiria ra. Jama, noiti-noitixëhi quiha nohiria jochamahai cato. B1 Jatsi ja qui Abraham chanitëquëniquë: “Moisés, Dios Chani yoanish cabo, tihi caba yoba pi nicayamaquí tsi ¿jënahuariaxo rësonish caba iti quima ax tërohacahax ca ja nicacascana ra?” i Abraham ni quiha —nëa tsi Jesu nëcaniquë nohiria bo qui chanihi na.&AE Jatsi rico cató quëbitëquëniquë: “Iriama tsi xo jato yoba, noho jahëpa Abrahám. Oquë tsi xo rësonish cabo iti quima ax tërohacahax ca nohiria jato qui shishohi cahaina, jato yobaxëna. Jatsi jato jocha quima Dios quiri bësocaxëcani quiha ra nicahax na” i ja ni quiha. /@W Jatsi Abrahám quëbiniquë: “Moisés quënënina, Dios Chani yoanish cabá quënënina, tihi ca libro bo jayacani quiha. Jato yoba qui ja nicacano ra” iquiina. .?U Cinco ca noma bo jaya xo ëa ra. Naa tënëtiya iti yoati tsi Lazaró jato yobano ra. Nëri ja bëcamitsa jato ri rë ja rësoquë no” i Abraham qui ja ni quiha. |>qJatsi rico inish ca chaniniquë: “Jishopë. Jatsi noba jahëpa xobo qui Lázaro raahuë, noho jahëpa Abrahám. N=Jasca, noqui naxërëquë tsi xo xëa chahitaxëni ra. Shitanoma quiha. Tori canoma xo nëá ca shitacascanaibo. Jasca, yama tsi xo toa nëri bëcanaibo toa nahax na” i ja qui Abraham ni quiha. <yJatsi Abrahám quëbiniquë: “Shinaparihuë, noho baquë́. Huëstima ca jahuë jia bo mi jayapaoni quiha bësoquí na. Toatiyá tsi noitiria Lázaro ini quiha. Jama jaboqui nëá xo Lázaro. Shoma xo ra. Jaboqui mia ri tsi xo toa tënëhaina. b;=Jisi tsi quiha Abraham ja quënaniquë: “Ea shinahuë, noho jahëpa Abrahám. Nëri Lázaro mi raano ra. Jënë qui jahuë mëtsis ja raano, noho jana matsihuaxëna. Naa chihí tsi tënëquia rë” i ja ni quiha. :%Jatsi tënëtiyá tsi ja bëpëquëniquë tënëhi na. Jaha xo tsi quiha nëama ca Abraham, ja tapaí ca Lázaro, tihi cabo ja jisni quiha. K9Jarohari tsi noitiria ca Lázaro rësoniquë. Ja rësoquë tsi quiha mana, naa Abraham iti icanai ca qui ángel bá boniquë. Jaquirëquë rësoniquë rico ca ri. Rësohax ja maihuahacaniquë. /8WJabi joni rico cato mesa quima ax paquëhax ca quësi mishni bo ja picasni quiha, paxnaquí na. Jasca, ja qui ina bo bëcanaca tsi jahuë bono bo ja taxocani quiha. "7=Jabi jahuë panë caiti ó tsi janahacani quiha joni, naa Lázaro icanai cato. Bonohuaxëni ca naa joni ini quiha. Jasca, yonocotimaxëni ja ini quiha. T6!‘Jabi tobi iniquë quiha rico-ricoria ca joni, naa sahuëti copixëni ca sahuëhai cato. Xobo jiaxëni ca ja jayani quiha. Jasca, jatiroha ca barí tsi jia tsi ja piniquë. Ja paxnayamani quiha. T5!‘Jabi jocha ó tsi bësohi quiha ahui niahax ca joni, ahui huëtsa ja biquë no. Jascaria, jocha ó tsi bësohi quiha niahacahax ca yoxa bichi cato ra. Rico inish ca joni — noitiria ca Lázaro 4!‘Jabi jatihuahacaniquë Moisés yoba. Jama, naama-naamapaoxëhi quiha Dios yoba-yobaria. Jatihuahacayamaxëhi quiha. Ahui niahaina ;3o‘Jabi Moisés quënënina, Dios Chani yoanish cabá quënënina, tihi cabo nohiria bo yoahacaniquë Juan yamabo jonox pari no. Ja joquë tsi quiha chitahëniquë chani paxa cato, naa Diós nohiria bo otohai ca yoati na. Jaha tsi jato chamá tsi Diós otohai ca qui jicocascani quiha jatiroha cabo. y2kJatsi Jesu jato qui chaniquë: —Paraquí tsi nohiria bësojó tsi mamë mëstëhuaqui mato pë. Jama, mato shina yoi bo cahëhi quiha Dios ra. Ma parahai ca iqui tsi jia tsi nohiria bá mato ocahuamitsa. Jama, mahitsa tsi xo toa mato yoati ja shinacanaina. Dios qui quërasria xo toa nohiria bo ma parahaina iquia ra —i jato qui Jesu niquë—. Dios yoba-yobaria 1Jabi Jesu chanihai ca toa paratá-naxëni ca fariseobá nicaniquë. Nicaxo tsi quiha Jesu ja osacaniquë parata noiquí na. -0S
‘Jabi dos ca chama bo bax yonocotimaxëni xo nohiria. Huësti ca chama qui caxaxëhi quiha; chama huëtsa noijahuanori. Huësti ca chama nicaxëhi quiha; chama huëtsa nicacasyama-jahuanori. Japi, ¿jënahuariahax raca Dios bax ma yonocona, parata noihi na? ¿Mato yonayamayamaxëhi ni parata ra? Dos ca ibo jayatimaxëni xo mato ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë rabëti bo qui, tihi ca chani bo yoahi na. /) Jasca pi nohiria huëtsa jahuë bo ó bësoti mëtsama ma ino tsi ¿jënahuariaxo raca mana ca jahuë bo mato qui Diós ana, jaha ma bësono? . Jabi parata, nohiria jahuë bo, tihi cabo pi ó bësoti cahëyamaquí tsi ¿jënahuariaxo raca mana ca jahuë bo ó bësoti ma cahëna? :-m
‘Jabi jia pi jahuë ichariama ca jahuë bo otoquí tsi jia tsi huëstima ca jahuë bo otoxëhi quiha nohiria. Chahahuahacati ca nohiria tsi xo naa. Jama, jia pi jahuë ichariama ca jahuë bo otoyamaquí tsi ¿jënahuariaxo oquë ca jahuë bo ja otona? Chahahuahacatimaxëni ca nohiria tsi xo naa.
!~~I}}V||1{{yxxBww5w)v u;tsRrqq ponmmCl5kmjji hhZgg ffeeddcbaa9``__M^^d]\\[[][ZwYY=XXWzW
VV,UTTSKRR~QQYPPOHNNMuLL6KJJZIHHGGF6E DkClBBAA=@p@#?? >=<Toa barí tsi Emaús icanai ca yaca qui dos ca joni, naa Jesu banahuacanaibo cahi iniquë. Basiriama, naa once kilómetros Jerusalén quima toa yaca ini quiha. "- Jama, Pedro joiniquë jisi caxëna. Jahuë maiquini qui ja jabaniquë. Maiquini qui cahëhax ja tëtoniquë jaxara tsayaxëna. Yabohaca ca raiti roha ja jisniquë. Yora yama. Jatsi xobo qui jahari ja caniquë jënipijani ca qui ratëhi na. Emaús yaca quinia ca bahi q![ Jama, yoxa bo nicaxo tsi quiha Jesu rabëti bá chahahuayamaniquë, ja paracanai ca quëscahuaquí na. Z -
Jabi Dios Chani chitahëhuati ibo bo yoanish ca yoxa bo tsi xo naa: María Magdalena, Juana, Jacobo jahëhua María, jato bëta ca yoxa huëtsa bo, tihi cabo ini quiha, naa jahuë maiquini qui bocanish cabo. o W Shinaxo tsi quiha jahuë maiquini ja jisbayacaniquë. Jahari jato xobo qui ja bocani quiha. Xobo qui cahëxo tsi ángel jato yoani ca tëquë ja yoacaniquë Jesu once ca rabëti bo qui. Tëxë bo tëquë yoahacani quiha jato ri. 9 mJatsi Jesú yoani ca yoxa bá shinaniquë. ` 9“Jochacanaibo qui mëahacaxëti xo Nohiria Baquë, cruzó tsi ja tooxahacano” ¿i ja yamayamani? “Tres bari quirëquë bësotëquëxëquia” ¿i ja yamayamani? —nëa tsi yoxa bo qui ángel bo nëcaniquë. c ?Yama xo ra. Ja tëronojaquë ra. ¿Jahuë mato ja yoani, Galileá tsi mato bëtaquí na? B}Jatsi raquëniquë yoxa bo tsayahax na. Raquëhax jato bësojó ja rënicaniquë. Jatsi jato qui ángel bo chaniniquë: —¿Jëniria xo tsi maiquini xo tsi bësohai ca mëracanai pa? ucYama a. Jatsi, —¿Jahuënia cara ca jahuë yora sa? —i jaca ni quiha yopahax na. Shinajahuacano tsi quiha jato tapaí niitapiniquë dos ca ángel bo. Joni jisiria ca ja icani quiha. Bajra-bajrani quiha jato raiti, canapa jascaria. DMaiquini qui jicoxo tsi quiha Iboba yora ja yopacaniquë. Jahuë maiquini qui cahëxo tsi quiha jahuë maiquini quëbëti maxax chahitaxëni ca ja yopacaniquë. Bahama ja tarahacani quiha ra. % EDomingó tsi Jesu maiquini qui yoxa bo bacaniquë. Baquishmari ja ini quiha. Perojome bo ja jayacaniquë, naa ja rohahuahacanish ca perojome yora chëxati. !8Jaquirëquë jato xobo qui ja bacacaniquë perojome, yora chëxati, tihi cabo rohahuaxëna. Jama, jahari jahuë yora rohahuahi canoma ja icani quiha, jato joiti bari chitahëni nori iqui na. Japi toa barí tsi quiha ja joicaniquë jato jodioba yoba tahëhax na.zm7Jabi José ya bocani quiha yoxa bo ri, naa Jesu ya Galilea ax bëcanish cabo. Jahuë mai ja jiscani quiha. y6Jabi pascua fiesta rohahuati bari ja iniquë, Jesu ja maihuacaquë no. Jodioba joiti bari chitahëpaimaria ini quiha. 5Jatsi Jesu yora ja botëmaniquë. Botëmaxo tsi quiha ja yaboniquë raiti miro cató no. Yaboxo tsi quiha maxax ó ca quini ó tsi, naa huëyohaca ca quini ó tsi ja jananiquë. Maihuati quini paxa ja ini quiha. Jari jaxara janahacayamani quiha yora. \14Jabi Pilato qui José caniquë. Caxo tsi quiha Jesu yora ja bënaniquë maihuati. eC3Jabi Jesu toa jodioba chama bá acasquë tsi quiha jato ati yoba pasomaha ja chanini quiha. Jasca, yaca Arimateá tsi ja raca-racani quiha jodioba maí no. Jabi Diós nohiria bo otohai ca ó pasohi ja ini quiha jaa ri. xi2Tobi joni shinajiaxëni ca iniquë, naa José icanai cato. Jodioba yobahai ca yosibo xatë ja ini quiha. \11Jasca, basi tsi quiha Jesu rabëti bo tëquë mani iniquë. Toá tsi ini quiha Galilea ax ja bëta bëcanish ca yoxa bo ri. Basi xo tsi naa jahuë bo tëquë ja tsayacani quiha raquëhi na. Jesu maihuahacanina xi0Jesu namëhai ca jisi tsi jahari jato xobo qui quëtsonish ca nohiria bocaniquë. Cohuë ja icani quiha.
/Ocapijani ca jisi tsi quiha toá ca niihai ca capitán Diós oquëhuaniquë, —Mëstëxëni ca joni ja iquë tia —iquiina. p Y.Jatsi Jesú quënaniquë: —Mi qui noho shina aquia, noho Jahëpá —iquiina. Chanihax ja naniquë. g G-Jisiquiyamaniquë bari ra. Jasca, arati xobó ca rotamë ca quëbëti raiti jaxcahacaniquë. t
a,Jabi matoroco bari tsi ja iniquë, mai tëquë tsëmonaquë no. Tres hora no tsi ja baquishni quiha. %+Jatsi ja qui Jesu chaniniquë: —Mia parayamaquia. Jaboqui ë bëta-xëhi quiha mia ra tërohama caba ití no —iquiina. Jesu nanina y*Jatsi Jesu qui ja chaniniquë: —Ea shina-bënoyamahuë, Jesú, naa mi otohai ca qui mi jicoquë no —iquiina. )No copihacaquë, no ani ca yoi ca quëshpi na. Jama xo naa joni ra. Yama tsi xo toa janyama ca ja anina ra —i ja qui ja niquë. (Jama, tooxahacanish ca joni huëtsá raahaniquë: —¿Dios qui raquëyamahai? Nëa rësohi quiha mia ra, naa joni jascaria. K'Jatsi Jesu tapaí ca tooxahacanish ca huëstitá ocahuaniquë jaa ri. Mahuahax, —¿Xabahamati Ibo ni mia? Mimë xabahamahuë. Jaquirëquë noqui xabahamahuë ra —i Jesu qui ja niquë. &Jatsi jahuë mapo maxcacha naa chani janahacaniquë: “Jodioba chama-chamaria xo naa” iquiina. Jesu quiri yomaxëni ca bësonina Z-%—Jodioba chama-chamaria pi iqui tsi mimë xabahamahuë —i jaca niquë. {o$Ja qui mahuani quiha soldado bo ri. Ja qui ja bëcanaca tsi mocaria ca jënëria ja qui ja acaniquë ati. Jatsi, s_#Jasca toá tsi nohiria bo niiniquë tsayahi na. Toá tsi ini quiha jodioba chama bo jato ri, mahuahi na. #"Jatsi Jesu chaniniquë: —Jato jocha shina-bënohuë, noho Jahëpá. Ja acanai ca cahëyamacani quiha rë —i Jesu niquë. Jatsi jahuë sahuëti bo soldado bá biniquë. Bixo tsi quiha jato xërëquë xo tsi jahuë sahuëti bo ja oquëxhuacaniquë i-ihai cató no. W'!Mapo Xao Ya icanai ca qui cahëxo tsi quiha cruzó tsi Jesu ja tooxacaniquë. Jasca, ja bëta dos ca caxacanaibo tooxahacani quiha jato ri. Huësti ca jahuë mënëcayá no; huësti ca jahuë mëxojó no. Z~- Jasca dos ca caxaxëniria ca joni bo ri ja bëcaniquë Jesu ya namëxëna. }' Jabi nëca pi ëa, naa mëstëxëni ca ja tënëmacano tsi ¿jënahuariaxëhi ni Dios chahahuayamacanaibo qui? —nëa tsi Jesu nëcaniquë. z|m Toatiyá tsi maca bo qui quënaxëhi quiha nohiria, “Noqui maxëni paquëcahuë. Noqui mapacahuë” iquiina. { Joxëh quiha tënëti xabaca rë. Toatiyá tsi “Shomaria tsi xo baquë yama ca yoxa bo ra” icaxëcani quiha nohiria. :zm Jatsi jato quiri Jesu bësohaca tsi ja chaniniquë: —Ea iqui tsi arayamacahuë, Jerusalén ca jahi bá. Tënëxëqui mato ri. Jasca mato xocobo ri. Ja tahëhax aratsicahuë. y}Jabi huëstima ca nohiria bá Jesu banahuaniquë. Jato xërëquë tsi araconacanai ca yoxa bo iniquë jato ri noihi na. `x9Ori cruz Jesu mëpipama tsi quiha joni, naa Simón Cirene icanai ca qui ja tsamicaniquë Jesu cruz iati. Jerusalén qui jicohi ja ini quiha, ja tsamicaquë no. Jabi jahá cruz ja janacani quiha Jesu cho iati. GwJatsi jato qui gobierno pasomaha inish ca Barrabás, naa nohiria ati ibo preso quima ja paquëmaniquë. Jama, Jesu jato qui ja mëaniquë ja namëhacano. Cruzó tsi Jesu tooxahacanina Uv#—Ja namëhacati xo —i Pilato niquë, jaha ja quëëcani jascaria. au;Jama, bamayamaniquë nohiria bo pë. Joi pistiamá tsi quiha, —Cruzó tsi tooxahuë. Cruzó tsi tooxahuë —i jaca niquë. Jarohapa tsi jato joi pacotsa iqui tsi jato qui Jesu ja mëaniquë ja acano. Jatsi, {toJatsi nohiria bo qui Pilato chanitëquëniquë: —¿Jëni ni ra? ¿Jahuë janyama ca ja ani? Ja namëhacayamati xo ra iquia. Yama tsi xo toa janyama ca ja anina ra. Japi ë rashano. Rashaxo tsi paquëmaxëquia —i jato qui ja niquë. Ss —Cruzó tooxahuë. Cruzó tooxahuë —iriatsi nohiria bo niquë. drAJama, Pilató Jesu paquëmacasni quiha. Mahitsá nohiria bo qui ja chani-chaniniquë rë. q1Jabi preso qui Barrabás nanëhacani quiha, yacata xo tsi gobierno pasomaha nohiria bo ja mëpini iqui na. Iquinaxo nohiria bo ja ani quiha. rp]Jatsi quënatsi nohiria tëquëtá huaniquë: —Jesu ahuë ra. Barrabás paquëmahuë —iquiina. Uo#Jabi Pascua fiestá tsi huësti ca achiqui ca ja paquëmapaoni quiha. Sn Japi rashaxëquia. Rashaxo tsi paquëmaquia —i jato qui Pilato niquë. *mMJascaria, ja qui quësoyamahi quiha Herodes ri, jahari noqui ja raaha quëshpi na. Ja namëhacatima xo ra. Yama tsi xo toa janyama ca ja anina ra, namëhacati. plY—E qui naa joni ma bëquë ra, “Romanoba gobierno pasomaha nohiria bo mëpihai ca tsi xo naa” iquiina. Jama, ë nicaquë mato bësojo xo na. Mahitsa ja qui quësoqui mato pë. Yama tsi xo toa janyama ca ja acana iquia. rk]
Jatsi arati iboba chama bo, rëquëninicanaibo, nohiria bo, tihi cabo Pilató quënaniquë catiti. j Jabi naama tsi Herodes, Pilato, tihi cabo caxanapaoni quiha. Jaquirëquë tsi quiha ja rabënacani quiha. Jesu ja namëcascanina 7ig Jatsi jahuë soldado bo yaxo tsi Jesu mahuatsi Herodés huaniquë. Mahuaxo tsi quiha sahuëti copixëni ca Jesu ja sahuëmacaniquë, chama-chamaria jisiria ca manëmaxëna. Bh}
Jabi Herodes ya tsi quiha arati iboba chama bo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo mani iniquë jato ri. Jesu qui ja quëso-quësocaniquë pë. Anomaria ini quiha ja qui ja quësocanaina. Qg Japi Jesu ja nica-nicarianiquë. Mahitsa quiha. Quëbiyamaniquë Jesu. _f7Jatsi Herodes raniniquë Jesu jiscatsi na. Jistiria Jesú acai ca ja jiscasni quiha. Le—Jaahuë —i nohiria bo quë tsi chama Herodes qui Pilató Jesu raaniquë, Galileá ca nohiria bo Herodés yonani quëshpi na. Jabi naatiyá tsi Jerusalén tsi Herodes ini quiha jaa ri. Zd-Jato nicahax, —¿Galilea mai quima ax naa joni joni? —i Pilato niquë. Rc Jama, jari Jesu ja ocahuacaniquë pë: —Jodioba mai tëquë xo tsi tiisimapama tsi romanobo pasomaha nohiria bo caxahuahi quiha ra. Galilea mai pari tsi ja chitahëhuaniquë tiisimaxëna. Jaquirëquë jodiobá mai qui ja cani quiha. Jarohapa tsi nëa tsi ja johitaquë pë —i jaca niquë. Herodes bësojó Jesu niinina b!Jatsi arati iboba chama bo, nohiria misco, tihi cabo qui Pilato chaniniquë: —Yama tsi xo naa joní yoi ca anina iquia —iquiina. a}Jatsi Pilató Jesu nicaniquë: —¿Jodioba chama-chamaria ni mia? —iquiina. Jatsi, —Jaahuë —i Jesu niquë. g`GBoxo tsi quiha Jesu qui quësotsijacaniquë pë: —Janyama noba nohiria mëpihi quiha naa joni ra. Gobierno pasomaha xo ra. “Romanoba chama-chamaria qui impuestos parata ayamacahuë” i nohiria bo qui quiha. Jasca, “Nohiria Xabahamati Ibo, naa nohiria ba chama xo ëa” ii quiha pë —nëa tsi quiha Pilato qui jodioba chama bo nëcaniquë. b_ ?Jatsi jodioba chama bo tëquë joiniquë. Joixo tsi quiha Pilato qui Jesu ja bocaniquë. >^uGJatsi ja nëcacaniquë: —Jahuë chani yoi ca no nicaquë ra. Jamë quësohi quiha ra. Ja pasomaha ca chanihai ca huëtsa no nicatima xo ra —i toá ca chama bo niquë.]%FJatsi, —¿Japa? ¿Dios Baquë ni mia ra? i jaca niquë jato tëquëta. Jatsi, —Jaahuë. Ja xo ëa ra —i Jesu niquë quëbihi na. .\UEJama, basima tsi xo toa Dios chama ë bixëhaina ra, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Chamaxëni ca Dios mënëcayá tsi tsahoxëquia ra —i jato qui Jesu niquë. @[{DJasca pi mato ë nicano tsi quëbiyamaxëqui mato tia. NZC—¿Diós noqui raani ca Xabahamati Ibo ni mia ra? Noqui yoahuë ra —i Jesu qui chama bo niquë. Jatsi Jesú quëbiniquë: —“Jaahuë” i pi ë no tsi ëa chahahuayamaxëqui mato rë. QYBHuëaquë tsi baquishmarí tsi quiha nohiria yosibo, arati ibo ba chama bo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo catiniquë chaninaxëna. Jato bësojó tsi Jesu mëpihacani quiha toá tsi ja niino. Jatsi, :XoAHuëstima tsi Jesu ja ocahuacani quiha pë. bW=@Bëmapahax, —¿Tsohuë mia aca? Noqui yoahuë ra —itsi quiha jaca niquë nicahi na. RV ?Jatsi Jesu mahuatsi jaha bëso cabá huaniquë. Ja sëtiacaniquë. kUO>Jatsi cacha Pedro caniquë. Cahax ja ara-araniquë rabihi na. Jesu qui jodioba yosibo quësonina ST =Jatsi Pedro quiri bësohax Jesú bëisniquë cohuëquí na. Jatsi Ibobá yoaha ca Pedró shinaniquë, naa “ ‘Tres tsi cahëyamaquia’ ixëqui mia rë, patiari quëonox pari no” i Jesu quë no. S<Jatsi Pedró quëbiniquë: —E joma mi chanihaina ra, joní —iquiina. Jari Pedro chanino tsi quiha patiari quëo-quëoniquë. #R?;Jaquirëquë huësti ca hora huinocaquë tsi, —Tonia Jesu ya naa joni iquë ra. Nicacapa. Galileá joi jaya xo ra —iriatsi joni huëtsa niquë. BQ}:Jaquirëquë joní tsayaniquë. Tsayahax, —Tonia Jesu rabëti huësti ca xo mia ra —i Pedro qui ja niquë. Jatsi, —Jahuë rabëti ma xo ëa ra, joní —i Pedro niquë rë. bP=9Jatsi Pedró quëbiniquë: —Jesu cahëyamahai ca ëa xo naa ra, caí —iquiina. ,OQ8Chihi tapaí tsahojano tsi quiha xotacó Pedro jisniquë, naa toá ca yonati cato. Pedro ja tsaya-tsayani quiha. —Jesu ya naa joni iquë ra —i xotaco niquë. AN{7Arati ibo ba chama xobo qui cahëxo tsi quiha soldado bá chihi maponiquë huënënë xo na. Tsamahax ja tsahocaniquë yohoxëna. Jasca, jato xërëquë tsi Pedro tsahoniquë jaa ri. M6Jatsi Jesu qui ja tsamicaniquë. Tsamixo tsi ori ja bocaniquë arati ibo ba chama xobo qui. “Jesu cahëyamaquia” i Pedro nina }Ls5Jatiroha ca barí tsi mato bëta ë i-ipaoyamëquë, arati xobó no. ¿Jëniriaxo tsi ëa ma biyamahita, toá tsi ë iquë no? Jishopë. Jaboqui mato xaba tsi xo naa rë. Jaboqui bëroria tsi yonahi quiha Satanás pë —i jato qui ja niquë. rK]4Jënimahuahax arati ibo bo, arati xobo obëso ca capitán bo, yosibo, tihi ca bëcanish cabo qui Jesu chaniniquë: —¿Saipi bo, tëpasti jihui bo, tihi cabo jaya ni mato pa? ¿Yomaxëni ca bichii jascaria ëa bichi ma bëcana pa? J3Jatsi, —Iquë ra. Iquë ra. Iquinayamacana —i Jesu niquë. Jatsi yonati pahoqui motsaxo tsi ja jënimahuaniquë. I2Jatsi jato ó ca huësti cató toá ca arati ibo-iboria yonati paxtianiquë. Jahuë mënëcayá ca pahoqui paxtiahacani quiha. H1Ocapijahai ca jisi tsi, —¿Noba saipí tsi jato tëpasxëhi ni noa, Ibobá? —i ja bëtanish ca rabëti bo niquë. 'GG0Jatsi ja qui Jesu chaniniquë: —¿Ea tatsohai pa? ¿Toca tsi soldado bo qui ëa mëaxëhai rë, naa Nohiria Baquë ë nori cato? —i Judas qui ja niquë. |Fq/Jahuë rabëti bo ya jari chanihi Jesu iniquë. Chanijano tsi quiha nohiria misco bëcaniquë. Jato bëta Judas, naa doce ó ca huësti ca iniquë jaa ri. Jato mëpihi ja ini quiha Jesu qui. Cahëhax Jesu qui ja basimaniquë tatsoxëna. E#.Jatsi, —¿Jënihax oxacanai rë? Joicana. Bëhoxcana, jocha qui ma paquëyamano —i jato qui Jesu niquë. Jesu qui soldado bo tsaminina nDU-Bëhoxhax ja joiniquë. Joihax jahuë rabëti bo qui ja bacaniquë. Oxa ja icani quiha cohuëhi na. C,Shina jii-jiitsi Jesu niquë bëhoxhi na. Jatsi ja bëhox-bëhoxrianiquë. Niscatsijani quiha. Jimi tioihai jascaria ja niscani quiha. JB
+Jatsi ja qui naipá ca ángel jisiquiniquë chamahuaxëna. IA *—Mi qui pi jia no tsi naa johai ca tënëtiya mëbihuë, noho Jahëpá. Tënëcasyamaxo ëa ra. Jama, jaha ë quëëhai ca mi ayamano. Mi shina mi ano ra —i Jesu niquë bëhoxhi na. }@s)Jatsi ori pistia jamëpistia tsi Jesu caniquë bëhoxhi na. Basima quiha. Mënihax Dios qui chanitsijaniquë: Z?-(Cahax, —Bëhoxcana, jochati ma tanamahacayamano ra —i jato qui Jesu niquë. >+'Xobo jisbaya tsi quiha Maca Olivo Ya qui Jesu caniquë bëhoxhi na. Jahuë jabi quiha. Jasca, ja bëta bocani quiha jahuë rabëti bo ri. 1=[&Jatsi jahuë rabëti bo nëcaniquë: —Tsayapa, Ibobá. Nëá xo dos ca saipi bo ra —iquiina. Jatsi, —Iquë pë —i Jesu niquë. Getsemaní Jesu bëhoxnina {<o%Mato parayamaquia. Jatihuahacaxëti xo Quënëhacanish cabo, naa “Caxaxëniria ca jascaria ja tocahacaxëti quiha” iquiina. Parayamaquia. Jatihuahacaxëhi quiha jatiroha ca ëa yoati Quënëhacanish cabo ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë. 0;Y$Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jaboqui pi parata jayaquí tsi bocahuë. Sota pi jayaquí tsi bocahuë. Saipi pi jayamaquí tsi mato sahuëti iniacahuë copixëna. : #Jatsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë: —Mato ë raaquë tsi ¿jahuë ma narisni? Mëquëya ma raahacani quiha. Parata, sota, zapato bo, tihi cabo yahaxma tsi ma bocani quiha —iquiina. Jatsi, —No narisyamahitaquë ra —i jahuë rabëti bo niquë. I9 "Jatsi, —Mia parayamaquia, Pedró. Ea pasomaha chaniti basima xo mia rë. Jaboqui patiari quëonox pari no tsi tres tsi “Jesu cahëyamaquia” ixëqui mia ra —i ja qui Jesu niquë. I8 !Jatsi Pedró quëbiniquë: —Mia jisbëriapistiayamaxëquia ra. Preso qui pi mia ja nanëcano ri tsi mi bëta cahai ca ëa xo naa ra. Mi bëta rësoti qui raquëyamaquia ra —iquiina. .7U Jama, mi bax ë bëhoxquë, Simón, mi chahahuahai ca quima mi casoyamano. Jasca, jahari ë quiri bësoxo tsi mibë xatë bo mi chamahuano —i ja qui Jesu niquë. o6W —Ea nicahuë, Simón —i Jesu niquë—. Jochati mato tëquë tanamacatsi quiha Satanás ra. 5 Noho mesa ax oriquiti tsahoxëqui mato ë yonahai cató no. Jasca, trono bo xo tsi Israél ca doce ca xatë bo ó bësoxëqui mato ra —nëa tsi quiha jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. “Jochamati tanamahacaxëqui mia” i Pedro qui Jesu nina Z4- Jaboqui yonati chama-chamaria mato qui aquia, noho jahëpa ë qui ani jascaria. Q3 ‘Mato tsi xo toa ë qui chitimihax cabo, naa ë tënëtiyá no. 2Mato nicaquia. ¿Tsohuë ni toa oquë cato? ¿Tsaho ca pihai ca ni? ¿Taahai ca ni? Tsayacahuë. Jato yonati bá tsi taahacahai ca ó pasocani quiha tsahohai ca chama bo. Jama, nëá xo ëa, mato xërëquë ó no. Ea ti tsi xo toa mato taahaina ra. ~1uJabi toca ma xo noa ra. Yonati jascaria manëxëti xo mato xërëquë ó ca oquë cato. Tëxë bo ja mëbixëti xo. 60eJatsi jato qui Jesu chaniniquë: —Jato nohiria bo yonahi quiha maí ca chama bo. Yonahi tsi “Nohiria Rabëti bo xo noa” icani quiha pë, jato rabëti bo jaca nomari. /{Jatsi joi i-ibëqui tsi quiha Jesu rabëti bo niquë, naa jato xërëquë ó ca oquë ca ixëti nori ca yoati na. .7Jatsi chaninatsi jahuë rabëti bo niquë: —¿Tsohuë cara ni toa no nohó ca Jesu pasomaha cato sa? —iquiina. ¿Tsohuë ni toa oquë cato? ;-oJabi rësoxëti xo Nohiria Baquë ë nori cato. Diós yoani ca tsi xo naa ra. Jama, noitiriaxëhi quiha toa ëa chama bo qui mëaxëhai cato iquia —nëa tsi Jesu nëcaniquë. n,UTsayacahuë. No bëta tsaho tsi xo toa ëa pasomaha cato rë, naa chama bo qui ëa mëacatsai cato. L+Oriquixo tsi quiha copá ca jënë jato qui ja aniquë ja acano. Acax, —Noho jimí tsi Dios xabahamati quinia paxa ca jismahi quiha naa jënë. Mato bax japahacaxëhi quiha noho jimi ra. P*Jatsi mapari Jesú biniquë. Bichi tsi quiha “Gracias” i ja niquë. Bëquëx-xo tsi jato qui ja aniquë ja picano. —Noho yora tsi xo naa. Picahuë, ëa shinaquí na —i quiha ja niquë. j)MNëa xo tsi uva bimi jënë atëquëyamaxëquia Diós otohai joxëquë rohari —i Jesu niquë. m(SJatsi copá ca jënë ja bihaca tsi “Gracias” i Dios qui ja niquë. —Bicahuë. Ayocana. 1'[Jabi nëa xo tsi naa pascua oriquiti pitëquëpistiayamariaxëquia Diós otohai cato xo tsi ja jatihuahacaxëquë rohari. Jaquirëquë pitëquëxëquia ra —iquiina. t&aOriquipama tsi Jesu jato qui chaniniquë: —Naa pascua oriquiti mato bëta oriqui-casquia rësonox pari. S% Jatsi tëxë bo ya tsi Jesu joniquë. Tsahohax oriquitsijacaniquë. 3$_
Jatsi Pedro, Juan, tihi cabo bocaniquë. Ja bocanaca tsi naquëtë qui ja cahëcaniquë Jesú yoani jascaria. Cahëxo tsi quiha pascua oriquiti ja rohahuacaniquë. @#y Jatsi mana ca naquëtë chahitaxëni ca mato jismaxëhi quiha; tsahoti bo, mesa, tihi cabo rohahuahaca ca naquëtë quiha. Toa xo tsi oriquiti rohahuacana —i jato qui Jesu niquë. F" Jatsi toa xobo ibo qui chanicana. “ ‘¿Jahuënia ni naquëtë?’ ii quiha Maestro” i ja qui cana. “Nëa xo tsi jahuë rabëti bo yaxo tsi pascua oriquiti picatsi quiha” icana. !)
Jatsi, —Yaca qui jicocana. Toa xo tsi chomó ca jënë bëhai ca joni bëchaxëqui mato. Toa joni banahuacana, ja jicohai ca xobo qui. R Jatsi, —¿Jahuëniaxo tsi rohahuaxëhi ni noa? —i jaca niquë. Japi Pedro, Juan, tihi cabo Jesú raaniquë. Raahax, —Bocata. Pascua oriquiti ma rohahuano piti —i jato qui ja niquë. m SJatsi jato levadura yama ca mapari piti fiesta tsëquëniquë, naa oveja baquë acacaquë no. %Jatsi, —Jënima —i Judas niquë. Japi Jesu qui tsamiti xaba mëratsi-jahuaniquë, nohiria bá cahëyamano iquish na. Pascua fiesta } sJatsi ja ranicaniquë ja yoani ca nicahax na. Ranihax, —Parata mi qui axëqui noa ra —i Judas qui jaca niquë. %CJatsi arati ibo bo, arati xobo obëso cabo, tihi cabo qui Judas caniquë chanixëna. Jato qui Jesu ja mëacasni quiha. Cahax, jato bëta ja chaninaniquë. yJatsi Judas qui Satanás jiconiquë, naa Iscariote icanai cato. Jesu doce ca rabëti bo huësti ca ja ini quiha. 2]Jasca, Jesu ati quinia mërahi ini quiha arati iboba chama bo, jato yoba tiisimacanaibo ri. Nohiria bo qui raquëquí tsi quiha bëroxo tsi Jesu ja acasyamacani quiha. Tsëquëti basima quiha jodioba pascua fiesta iniquë. Toatiyá tsi levadura yama ca mapari ja picani quiha. Jato jabi quiha. X)&Jabi baquishmarí tsi nohiria bocani quiha arati xobo qui Jesu nicaxëna.%Toa bari bo Jesú raaniquë arati xobó no, toa xo tsi nohiria bo tiisimahaina. Jama, Maca Olivo Yá tsi baquicha ja raaniquë. 0Y$Japi rohahuahacacahuë. Bëhoxrohacana, chama ma jayacano iquish na, naa jahuë bo tëquë paxaxëna, Nohiria Baquë bësojó tsi niixëna —i jato qui Jesu niquë. I #Jatiroha ca maí ca nohiria bo ratiaxëhi quiha ë johaina ra. H "‘Quiniacaxëcahuë. Pabëhaina, jënë acaina, maí ca jahuëmishni bo, tihi cabo tsi shina-shinayamacana. Tocapimano tsi mato ratiaxëhi quiha toa bari, jaha ma pasoyamahai iqui na. $A!Huinocaxëhi quiha naipá ca jahuë bo, naa mai ri, jama, huinoca-pistiayamariaxëhi quiha noho Chani. Jabija tsi xo naa ë yoahaina. No rohahuahacati xo q[ Mato parayamaquia. Naa bësohai ca nohiria bo rësonox pari no tsi ocapixëhi quiha ë yoahaina iquia. r] Jascaria, ë yoaha ca jahuë bo ocapiti chitahëno tsi basima Diós otohai nori ca cahëxëqui mato ri. A} Ja botoxpicano tsi basima oitiya nori ca cahëqui mato. { Jatsi naa chani Jesú yoaniquë jato cahëmaxëna: —Higuera jihui, jihui huëtsa bo, tihi cabo qui tsayacahuë.
Naa jahuë bo tëquë ocapiti chitahëno tsi chamacana. Jaha bësocahuë. Joti basima tsi xo ma xabahamahacahaina —i Jesu niquë.
Jatsi tsëmó tsi Nohiria Baquë johai ca jiscaxëcani quiha. Noho chama, noho oquë, tihi cabo jiscaxëcani quiha ë joxëquëno. 1Toatiyá tsi rësocaxëcani quiha nohiria raquëhi na. Jahuëcara ó pasoti cahëyamacaxëcani quiha, naipá ca jahuë bo yajohacaxëhai iqui na.
!‘Naipá tsi jisiquixëhi quiha jisti bo ra. Yoyoxëhi quiha bari, oxë, huishti bo. Shina-huëjënaxëhi quiha maí ca nohiria tëquëta. Jasca, raquëria ixëhi quiha ia bo ri. Jahuë pacotsa, jahuë yoyohai ca choca bo, tihi cabo qui raquëcaxëcani quiha. b =Saipí tsi tëpas-hacaxëhi quiha huëstima cabo. Nëxahacaxëhi quiha huëstima cabo, país bo tëquë qui ja bohacacano. Jasca, Jerusalén tsi bohocaxëcani quiha carayanabo jato xaba jatiquë rohari. Jesu johaina 0YNoitixëhi quiha tohoya cabo, baquë pistia ico cabo rë. Anomariaxëhi quiha toa maí ca nohiria bá tënëhaina iquia. Anomariaxëhi quiha jato qui Dios caxahaina. oWNohiria bo copiti xaba tsi xo naa. Toatiyá tsi jatihuahacaxëhi quiha Quënëhacanish cabo iquiina. Jatsi maca bo qui jodioba maí cabo jabaxëti xo. Jisbayaxëti xo Jerusalén cabo. Xabachá cabo yaca qui bacayamaxëti xo ra. oW—Soldado bo Jerusalén tëayohai ca jisi tsi quëyohacati basima ja nori ca cahëxëqui mato. }Chamatsicana. Xabahamahacaxëhi quiha mato naamapihi na —i jato qui Jesu niquë. Soldado bá Jerusalén potasxëhaina FJama, mato ó bësoxëquia mato ja motsayamacano iquish na. NNoho janë tahëhax tsi mato qui caxacaxëcani quiha jatiroha cabo. *MJasca, chama bo qui mato mëaxëhi quiha mato nabo, mabë xatë bo, mato jimibo, mato rabëti bo. Jatsi, mato ó ca huësti huësti ca namëcaxëcani quiha ra. Toatiyá tsi chani-chaniti chama, tiisi, tihi cabo mato qui axëquia. Ja iqui tsi pasimahacaxëhi quiha toa mato qui caxacanaibo. Z-Tocapijano tsi jato bësojo ax tsi ma chanixëti ca yoati tsi shinayamatsacana. Q~
Jatsi, toatiyá tsi xaba jayaxëqui mato jato qui Dios Chani yoaxëna. r}] Jama, ja tocapinox pari no tsi mato qui pari tsamicaxëcani quiha ra. Mato tënëmacaxëcani quiha. Arati ibo bo qui mato mëacaxëcani quiha. Preso qui mato nanëcaxëcani quiha. Tihi ca tsi acaxëcani quiha noho janë tahëxo na. ]|3 Yajoriaxëhi quiha mai. Oriquiti narisxëhi quiha nohiria bo. Iquicaxëcani quiha huëstima cabo. Jasca, raquëriaxëhi quiha nai qui tsaya-tsayahaina. Jahá tsi jisiquixëhi quiha mana ca jisti-jistiria bo ra. {
Jariapari tsi país huëtsa pasomaha nianaxëhi quiha país huëtsa. Chama huëtsa pasomaha iquinaxëhi quiha chama huëtsa. Dz Jasca pi país bo nianahaina, país ca xërëquë ca nohiria iquinahaina, tihi cabo nicahi tsi raquëyamatsicana. Toca tsi ja ixëti xo. Ocapijano tsi jari basi tsi xo toa jahuë rëso.
y
Jatsi Jesú yoaniquë: —Quiniacaxëcahuë, ma parahacayamano. Joxëhi quiha huëstima ca noho janë́ tsi chanicanaibo. “Cristo xo ëa” icaxëcani quiha pë. “Tsëquëpaimaria xo jaroha ca bari ra” icaxëcani quiha. Jato banahuayamacana ra. x5Jatsi, —¿Jënino tsi potas-hacacaxëcahi ni? ¿Jënahuariaxo tsi cahëxëhi ni noa, ocapijaxëquë no, Maestró? —i Jesu qui jaca niquë. kwOJatsi Jesu jato qui chaniniquë: —Tsëquëxëhi quiha xabaca ra, naa ma tsayahai ca potas-hacaxëquë no. Poxahacaxëhi quiha jahuë maxax bo tëquë. Yamaxëhi quiha matsami matsami niihai ca maxax bo iquia ra —iquiina. evCTemplo, naa jato arati xobo yoati tsi chanihi quiha huësti huësti ca rabëti bo iniquë. Jahuë maxax jiaria cabo, templó ca jianati jahuë bo, naa nohiria bá anina, tihi cabo yoati tsi chanihi ja icani quiha. au;Narisxoma tsi parata ja acana quiha. Jama naa yoxa ra. Noitiria xo. Jatiroha ca ja jaya ca ja aquë ra; naa jahuë oriquiti copiti parata —i Jesu niquë. “Potas-hacaxëhi quiha jodioba arati xobo” i Jesu nina ytkJisniquë Jesu. Jisi tsi, —Nohiria huëtsa bá nanëhaca parata huino tsi xo naa noitiria ca yoxá acana ra. osWTsayajahuano tsi quiha noitiria ca bënë imanish ca yoxá dos ca parata copiriama cabo nanëniquë. ~r wArati xobó tsi niipama tsi parata biti caja qui nohiria rico cabá jato parata nanëhai ca Jesú tsaya-tsayaniquë. =qs/Jasca, bënë imanish ca yoxa bo paracani quiha, jato jahuë bo mëbixëna. Paraquí tsi jato xobo bo mëbicani quiha pë. Mëbihax Dios qui chani tëtëca tsi bëhoxcani quiha ra, nohiria bo paraxëna. Quësohacacaxëcani quiha ra. Oquëxëhi quiha jato copi ra —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë.p.—Yoba tiisimacanaibo qui quiniacaxëcahuë. Sahuëtiria tëtëcaxëni cabo sahuëcascani quiha. Toca tsi bohocascani quiha pë. Jasca, mercado xo tsi nohiria bá jato joihuahai ca ó pasocani quiha pë. Jasca, jato catiti xobó ca rëquë ca oquëria ca tsahoti bá tsi tsahocascani quiha. Jasca, nohiria oriquiti catino tsi oquë ca tsahoti bá tsi tsahocascani quiha pë. [o/-Nohiria tëquëtá nicano tsi quiha jahuë rabëti bo qui Jesu chaniniquë: an;,¿Jënahuariahax David baquë Cristo ii ni ra? “Noho Ibo” ¿i David yamabo yamayamani, Cristo yoati chanihi na? —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë jato nicahi na. Yoba cahëxëni cabo pasomaha Jesú yobanina m*Jabi nëca tsi libro Salmos ó tsi David yamabá quënëniquë Cristo yoati na,“ ‘Mia oquëhuanox pari tsi, jariapari mia pasomaha cabo bëboxëquia, jato mi yonano’ i noho Ibo qui Ibo Dios ni quiha” nëa tsi David yamabo nëcani quiha. l +6ke)Jatsi Jesú toá ca yoba cahëxëni cabo nicaniquë: —“Johai ca Xabahamati Ibo tsi xo David Baquë” ii quiha nohiria bo. ¿Jënahuariahax nëcati mëtsacahi ni? Pj(Jaquirëquë ja nicacasyamacani quiha raquëquí na. David Ibo Cristo uic'Jatsi, —Jabija tsi xo mi quëbihana, maestró —i yoba tiisimacanaibo huësti huësti cabo niquë. h &“Abraham yamabá Dios, Isaac yamabá Dios, Jacob yamabá Dios” iyama Moisés yamabo ni quiha, bëso jaca nori quëshpi na. Bësoyamacaba Dios ma xo Dios; jama, bësocanaiba Dios ja nori. Bëso xo Dios jaya cabo tëquë —i saduceobo qui Jesu niquë. Gg%Jatsi, “Bësotëquëxëhi ni nohiria bo” ¿icanai pa? Jabi Moisés yoani cato ó ca tsi bëroria tsi xo nohiria bo bësotëquëhaina ra. Toa noqui ja jismani quiha. “Abraham Dios, Isaac Dios, Jacob Dios” i Dios qui Moisés yamabo ni quiha, naa nihi pëtoro mëshohai cato ó tsi ja qui Dios jisiquiniquë no. f3$Rësotëquëpistia-yamariacaxëcani quiha, ángel bo jascaria iquiina. Dios xocobo ca xo, jahuë rësó tsi ja bësotëquëcaxëcanai quëshpi na. {eo#Jama, mana xo tsi ahui bo, bënë bo, tihi cabo jayamaxëhi quiha shomahuahaca cabo, naa bësotëquëxëcanaibo. ~du"Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Naa mai xo tsi ahui bo yacani quiha joni bo. Bënë bicani quiha yoxa bo ri. c9!¿Jabi nohiria bo bësotëquëno tsi tsohuë ahui ixëhi ni yoxa sa? Siete ca bënë jayani quiha bësoquí na —nëa tsi Jesu qui ja nëcacaniquë. +bQ Jarohari tsi rësoniquë yoxa ri. Aa{ Jaquirëquë jahuë ahui jahuë noma huëtsá biniquë. Xocobo saihuahaxma tsi ja rësoniquë jaa ri. Toca tsi jahuë noma bo tëquë aniquë. Ja rësoyocaniquë, xocobo saihuahaxma. f`E Jatsi jahuë ahui jahuë xachacató biniquë. Xocobo saihuahaxma tsi ja rësoniquë jaa ri. l_Q Jabi seis ca noma bo jayanish ca joni ini quiha. Xocobo saihuahaxma tsi naa joni rësoniquë rë. [^/ —“Baquë yama pi joni rësono tsi jahuë ahui biti xo jahuë noma. Bixo tsi jahuë rëquëmë bax xocobo ja saihuati xo” ii quiha Moisés yamabá quënënina, maestró —i Jesu qui jaca niquë—.
t~m} |{{ zFyxxpwVwvruuHtssWrZqqPpp oonnmmGlWkkQjaiiVhhggGffeMdd:ccZbbYaara``%^^]'[[fZYYJXWWVUTSRQPPcOpNMLKiIyHGGcFF-DDCyBAA@S??>=<;:h99S877V6665\43p22j11"0~/..}--,+**)(r'=&%/$t$##L"""&!!h l & y { Ssg 2x2
4V#jM V 7‘Quiniacaxëcahuë. Nohiria bësojo xo tsi mato yonoco jia bo ma ayamati xo iquia. Tocapimano tsi mato copiyamaxëhi quiha mato naipá ca Jahëpa. U{0Jatsi quësotimaxëni ca jabi ma jayati xo, naa mato naipá ca Jahëpá-na jascaria. Tihi tsi xo toa noho yoba ra.T!/Jasca, mato rabëti bo roha pi mëbihi tsi ¿nohiria huëtsa oquë ni mato pa? Iyamaqui mato ra. Tocacani quiha Dios cahëyamacanaibo ri. S.Mato rabëti bo roha pi noihi tsi ¿jënahuariahax nohiria huëtsa ma oquëna? Tocapimano tsi ¿mato copixëhi ni Dios pa? ,RQ-Tocapiquí tsi mato naipá ca Jahëpa baquë bo ma nori ca jismaxëqui mato ra. Jatiroha cabo mëbihi quiha Dios. ¿Jiaxëni cabo, yoixëni cabo tëquë, tihi cabo qui huahuayamayamahi ni jahuë bari ra? Jasca, jia ca acanaibo, anoma ca acanaibo, naa jatiroha cabo qui oi paquëmahi quiha. Q,Jama, mato qui ë acai ca yoba tsi xo naa: Mato pasomaha cabo noicahuë iquia. Jasca, mato yosicanaibo bax bëhoxcana ra. 'PG+‘Jabi mato naborëquëbo yoahacani ca yoba ma nicaniquë iquia, naa “Mato rabëti bo noicahuë; jama, mato pasomaha cabo qui caxacahuë” iquiina. ZO-*Jasca, tsohuëcaracá pi mato jahuëcara bënariano tsi ja qui acahuë. Tsohuëcaracá pi mato jahuëcara tanacasno tsi ja qui prestahuahacahuë. Tihi tsi xo toa noho yoba ra. Noqui pasomaha cabo no noihaina N )Jasca, huësti kilómetro pi soldado bá jato sota bo mato papimano tsi kilómetro huëtsa jato bax ma bocano jato mëbixëna. GM(Jasca, mato camisa pi biriacasquí tsi mato saco ri ja bino. NL'Jama, ë yoahai ca tsi xo naa: Yoixëni ca joní pi mato yosino tsi jahari iquinayamacana iquia. Tsohuëcaracá pi mato tapaishano tsi caxayamacana. Ja qui mato tamo huëtsa acana tapaishahacati. Kw&‘Jabi mato naborëquëbo yoahacani ca yoba ma nicaniquë iquia. “Nohiria huëtsa bëro quëshpi tsi jahuë bëro yoi copihacaxëti xo; jasca, nohiria huëtsa xëta quëshpi tsi jahuë xëta yoi copihacaxëti xo” i mato yoba ni quiha. 3J_%Jama, “Axëquia, ayamaquia” tihi roha ca icana, ma quëbiquë no. Jahuëcara huëtsa pi ma yoano tsi Yoshi quima tsi xo toa ma yoahaina ra. Jahari nohiria copihaina nIU$Jasca, “Noho mapó tsi parayamaquia” iyamacana. ¿Jënahuariaxo mato boo chëquë ma joxohuana? _H7#Jascaria, “Noba maí tsi parayamaquia; axëquia ra” iyamacana, ma quëbiquë no, Ibo Dios mai ja nori iqui na. Jasca, “Jerusalén tsi parayamaquia” iyamacana, noba chama-chamaria yaca ja nori quëshpi na. G7"Jatsi, ë yoahai ca tsi xo naa: Oquë tsi xo toa ma bëpahaina. Jasca, Dios bësojo xo tsi jurar-ayamacana, “Axëquia ra” i nohiria qui ma quë no. Jasca, “Naipá tsi parayamaquia, axëquia ra” i nohiria qui yamacana, ma quëbiquë no. Diós yonahai iti tsi xo toa ra. bF=!‘Jabi mato naborëquëbo yoahacani ca yoba bo ma nicaniquë iquia. “Dios bax toa axëquia ra” i pi ma no tsi mato chani jatihuacana. “Anoma tsi xo toa ma ayamahaina tocaquí na” ii quiha Dios yoba ra. :Em Jama, ë yoahai ca tsi xo naa: Anoma tsi xo bënë́ jahuë ahui niahaina iquia ra. Mahitsa pi jahuë ahuini, naa joni huëtsa ya jobonayamahai ca ahui niaquí tsi jahuë ahui jochamahi quiha pë, bënë huëtsa ja biquë no. Jascaria, jochaxëhi quiha jahuë ahui bichi ca joni ri. Parayamahai ca chani D ‘Jasca, “Ahui pi niaquí tsi ja qui niati papi bënë́ ati xo” ¿i mato naborëquëbo qui Moisés yamayamani? mCS Mato oquë ca mëquënë́ pi mato jochamano tsi toa mëquë mëxtëquëcahuë. Mëxtëquëxo tsi niacahuë. ¿Oquëyamayamahi ni mato mëquë bënohaina, tënëtiya qui mato yora tëquë niahacayamano iquish na? Ahui niahaina IB Jabi mato oquë ca bëro pi mato jochamano tsi toa bëro tsëcacahuë. Niacahuë. ¿Oquëyamayamahi ni mato bëro pistia bënohaina, tënëtiya qui mato yora tëquë niahacayamano iquish na? 6Ae Jama, jahuë bëro yoí pi bënë jaya ca yoxa tsayahi tsi ja bëta jochahi quiha bicatsai ca nohiria jahuë shina ó no. Ja bëta jobonahai jascaria tsi xo toa ja acaina. }@s“ ‘Bënë jaya ca yoxa biyamacahuë” mato rëquëyamabo yoahacani quiha. Jabi toa yoba ma nicaquë ra. g?GToá quima ma tsëquënox pari tsi toá cuenta pari jatihuaxëqui mato iquia. Anoma ca jocha Q>‘Tsohuëcara pi mato pasomaha-no tsi mëri tsi ja bëta rabënacana. Bamayamacana. Tocacana, gobierno chama bo qui mato ja mëayamano, copihacati. Tocapijano tsi preso qui ma niahacamitsa ra. r=]Japi mabë xatë bo ya rabënaparicana, Dios qui arahi bocanox pari. Jama, Dios xobo xo pi mato qui caxa ca xatë shinaquí tsi Dios qui ma acatsai ca jahuë janaparicahuë. Jariapari mato qui caxa ca xatë qui bocata. Mabë xatë ya ma rabënaparino ra, Dios qui aranox pari. Rabënahax jahari Dios xobo qui bocata araxëna, ma bëha ca jahuë ja qui axëna. < C;Jama, mato qui ë yoahai ca tsi xo naa ra: Copihacaxëti xo tsohuëcara ca jabë xatë qui caxahai cato ra. Jabë xatë pi pasomaha chanihi tsi chama, naa juez qui ja bëhacaxëti xo copihacati. Jabi tënëtiya qui niahacati basima tsi xo toa tsohuëcara ca jabë xatë qui “Yoyoxëni xo mia pë” iquii cato. :#“ ‘Joni bo ayamahuë. Namëhacaxëti xo tsohuëcara ca joni huëtsa acax cato” i mato naborëquëbo qui Moisés yoba ni quiha. 29]Japi mato parayamaquia. Dios Chani cahëxëni cabo, fariseobo, tihi cabo pi mato mëstë huinoyamano tsi Diós otohai ca qui jicopistiayamariaxëqui mato ra. Caxahaina H8 Quënëhacanish cabo ó ca yoba iriama ca pi nicayamahi tsi oquëyamaxëhi quiha toa nohiria ra, Dios otohai cató no. Jasca, “Mahitsa tsi xo toa yoba” i pi nohiria huëtsa qui ja no tsi chama-chamaria Dios qui yoixëhi quiha ja ocahaina. Mana tsi iriamaxëhi quiha toa ocahai cato ra. Jama, Quënëhacanish cabo ó ca yoba bo pi nicahi tsi huëtsa bo pi nicati tiisimahi tsi, oquë-oquëriaxëhi quiha toa nohiria ra, Diós otohai cató no. "7=Mato parayamaquia ra. Niahacapistiariayamaxëhi quiha Quënëhacanish cabo ó ca huësti ca yoba pistia ra. Jatihuahacaxëhi quiha jahuë yoba tëquë. 6}‘¿Quënëhacanish cabo niahi ë joni pa? Iyamaquia ra. Quënëhacanish cabo jatihuahi ë joquë ra, niahi mari. Q5Jasca, nohiria bo bësojó tsi huahuapaima xo mato jabi jia cabo, ma acai ca ja jiscano iquish na. Jisí tsi mato mana ca Jahëpa oquëhuacaxëcani quiha. Jatihuahacaxëhi quiha Quënëhacanish cabo 47Jascaria, mato pëxë tsamaxo tsi caca namá janayamaqui mato. Jama, mana, naa jahuë iti ó janaqui mato, xobó ca nohiria bo tëquë bax huahuati. )3K‘Huëa jascaria xo mato, maí ca nohiria bo huëahuati. Jabi jonëtimaxëni tsi xo tëmachí ca yacata. Baquichá tsi bëroria tsi xo jahuë pëxë bo. c2?
‘Chopara jascaria xo mato, maí ca nohiria bo oquëhuati. Jabi jahuë tëë bënopihi tsi anoma xo toa chopara ra. ¿Jënahuariaxo ja tëëhuahacatëquëna ra? (Jascaria, mato jabi jia ca pi ma bënono tsi ¿jënahuariaxo raca maí ca nohiria bá ëa cahëna?) Chopara yoi ca jascaria ma niahacaxëti xo pë, mahitsa ma nori quëshpi na. [1/ Rani-ranicana, anomaria ca copi mato bax janahacaxëhai quëshpi na. Jabi toca tsi mato rëquë ca Dios Chani yoanish cabo tënëmahacani quiha jato ri. Chopara, huëana, tihi cabo jascaria xo chahahuacanaibo 0w ‘Shoma xo mato, ëa iqui tsi nohiria bá mato ocahuaquë no, mato ja yosicaquë no, mato ja quiahuacaquë no. w/g
‘Shoma tsi xo toa tënëmahacacanaibo jia ca ja acanai quëshpi na. Jató-na xo Dios. Jato otoxëhi quiha. c.? ‘Shoma tsi xo toa iquinacasyamacanaibo. Dios baquë bo quënahacacaxëcani quiha. U-#‘Shoma tsi xo toa shinajiaxëni jaya cabo. Dios jiscaxëcani quiha. `,9‘Shoma tsi xo toa nohiria huëtsa bo mëbicanaibo. Jato mëbixëhi quiha Dios. `+9‘Shoma tsi xo toa Dios mëstë ó quëëcanaibo. Jato ranihuaxëhi quiha Dios. ]*3‘Shoma tsi xo toa shinapënicanaibo. Naa mai tëquë ibohuacaxëcani quiha. S) ‘Shoma tsi xo toa cohuë cabo. Jato bëpasimaxëhi quiha Dios ra. v(e—Shoma tsi xo toa Dios jabi ja nariscanai ca cahëxëni cabo. Jató-na xo Dios. Jato otoxëhi quiha. V'%Jatsi jato tiisimati ja chitahëhuaniquë. Ja nëcaniquë: Shoma ca nohiria 7& iNohiria misco jisi tsi maca chahitaxëni Jesu tëmahinaniquë. Tëmahinahax tsi quiha ja tsahoniquë. Jatsi jahuë rabëtiria bo ja qui quëtsoniquë jahuë chani nicaxëna. a%;Jasca, nohiria miscó Jesu banahuaniquë ra. Galileá ca nohiria, Diez Yacatá ca nohiria, Jerusalén ca nohiria, jodioba maí ca nohiria, ani Jordán rabëquëx ca nohiria, tihi ca nohiriá banahuani quiha ra.%$CJatsi ja ani iqui tsi chani pacananiquë ja yoati na. Siria maí tëquë tsi toa chani pacanani quiha. Jatsi iquicanaibo, isicanaibo, yoshi jaya cabo, yoyo jaya cabo, mohitimaxëni cabo, tihi cabo Jesu qui nohiria bá bëniquë jënimahuahacacano. Jatsi jato ja jënimahuaniquë ra. 1#[Jatsi quiha Galilea mai tëquë tsi Jesu coniquë, Dios Chani yoahi na. Jodioba catiti xobo xo tsi ja tiisimabonani quiha. “Nohiria bo otocatsi quiha Dios ra” i ja ni quiha Chani jia ca yoahi na. Jasca, iquicanaibo, isicanaibo, tihi cabo ja jënimahuabonaniquë, Dios Chani yoaquí na. "5Jatsi bamaxoma tsi quiha jato nishi bo, jato jahëpa, tihi cabo ja jisbëriacaniquë Jesu banahuaxëna. Galilea mai xo tsi Dios Chani Jesú yoanina o!WRiquicayá tsi quiha ori tsi dos ca joni huëtsa bo Jesú jisniquë, naa Zebedeo baquë Jacobo, Jacobo noma Juan. Notí tsi jato jahëp ya ja icani quiha, jato sani biti nishi bo rohahuahi na. Jatsi Jesú jato quënaniquë. {Jatsi bamaxoma tsi quiha jato sani biti nishi bo, jato jahëpa, tihi cabo ja jisbëriacaniquë Jesu banahuaxëna. u c—Nëri bëcahuë. Ea ma banahuano. Joni bo bicanaibo mato manëmaxëquia —i jato qui Jesu niquë. Ia Galilea quënipama tsi quiha dos ca joni bo Jesú jisniquë, naa Simón, naa Pedro quënahacanish cato, jahuë noma Andrés. Jisi tsi jato ja quënaniquë. Jabi jato sani biti nishi bo niahi ja icani quiha, sani bicanaibo ja icani quëshpi na. o WJaquirëquë Dios Chani yoatí Jesú chitahëhuaniquë: —Mato jocha quima Dios quiri bësocahuë. Jaboqui otocatsi quiha chama-chamaria Dios ra —i nohiria bo qui ja niquë. Joni bo Jesú quënanina jahuë rabëti bo iti < qHuëa-huëaria nori ca jisxëqui tsëmo ó ca bësohai ca nohiria bo ra.Rësopaoti basima ca nohiria bo qui huahuaxëhi quiha Huëa nori cato ra” ii quiha ja quënënina. 8i“Jisa Zabulón ca nohiria bá;Jisa Neftalí ca nohiria bá, naa ia quinia cabo, naa ani Jordán rabëquëx ca nohiria bá.Jisa mato Galileá ca carayanabá. nUTocajaquë tsi Isaiás quënëni ca jatihuahacani quiha. Jabi Isaiás quënëni ca tsi xo naa: 2]
Jama, Nazarét ja chitëyamani quiha. Riquihax Capernaum yaca qui ja cani quiha racaxëna, naa ia Galilea tapaí cato. Zabulón, Neftalí, tihi ca mai bo basima quiha. V% Naatiyá tsi quiha preso qui Juan nanëhacaniquë rë. Nicaniquë Jesu. Nicahax tsi quiha jodioba mai Jesú jisbayaniquë. Jisbaya tsi Galilea mai qui ja bacaniquë, naa jahuë Nazarét ca xobo qui. 9 Jatsi Jesu Satanás jisbayaniquë. Ja caquë tsi quiha ángel bo bëcaniquë Jesu mëbixëna. Galilea xo tsi jahuë yonoco Jesú chitahëhuanina /
Jatsi Jesú quëbiniquë: —Cata, Satanás. “Ibo Dios roha qui aracana. Ja roha nicacana” ii quiha Quënëhacanish cabo ra —iquiina. %C Jismahax tsi quiha Jesu qui ja chaniniquë: —Ea bësojó pi mi mënino tsi, ë qui pi mi arano tsi, naa jahuë bo tëquë mi qui axëquia ra —iquiina. wJatsi quiha maca tëtëca qui Satanás Jesu boniquë maí ca país bo, jato oquë, tihi cabo ja qui jismaxëna. yJatsi Jesú quëbiniquë: —Jama xo. “Ibo Dios tanamayamahuë” ii quiha Quënëhacanish cabo ra —iquiina. \1Nimahax Satanás chaniniquë: —Dios Baquë pi iquí tsi mai quiri mimë niahuë. “Jahuë ángel bo raaxëhi quiha Dios, mi noho ja bësocano” ii quiha Quënëhacanish cabo. Jasca, “Jato mëquënë́ tsi mia bëcaxëcani quiha, maxaxá tsi mi tahë bo tëquëyamano iquish na” ii quiha —nëa tsi Jesu qui Satanás nëcaniquë. Jatsi Jerusalén qui Satanás boniquë. Boxo tsi quiha Dios arati xobo cacha, naa jahuë quëpë tsi Jesu ja nimaniquë. #?Jatsi Jesú quëbiniquë: —“Mapari roha tsi bësoyamaxëhi quiha joni; jama Dios Chaní nori” ii quiha Quënëhacanish cabo —i Jesu niquë. #?Jatsi ja qui Satanás joniquë, jochati tanamaxëna. —Dios Baquë pi iqui tsi maxax bo qui chanihuë, mapari ja manëcano —i ja qui Satanás niquë. H Cuarenta bari no tsi quiha ja piyamaniquë. Paxnatsijaniquë. ^
7Jatsi quiha xaba qui Espíritu Santó Jesu mëpiniquë, Satanás tanamano iquish na. r ]Jatsi naipá ca joi chaniniquë: —Noho Baquë tsi xo naa ra. Noiquia. Ja qui raniquia —iquiina.C Ashima-hacahax tsi quiha jënë quima Jesu tsëquëniquë. Tsëquëjano tsi quiha japëquëniquë naipa. Jatsi nai ax Dios Shina ja qui botëhai ca, naa boto jascaria, Jesú jisniquë. =
sJatsi Jesú quëbiniquë: —Jaboqui ëa mi ashimano. Nëca ca quiniá tsi jaha Dios quëëhai ca jatihuaxëqui noa —i Jesu niquë Juan qui. Jatsi Juán Jesu ashimaniquë. Jama, Juán Jesu ashimacasyamani quiha. —¿E qui johai pa? Jishopë, acasyama xo ëa ra. Ea pi mi ashimaxëti xo ra —i Juan niquë. |q
Jatsi ani Jordán qui Jesu joniquë Galilea mai ax na. Johax tsi quiha Juan qui ja caniquë ashimahacaxëna. q[ Nohiria yoi cabo quima jahuë xocobo yoi bo aquëxëhi quiha Dios, naa ibobá jahuë trigo bëro aquëhai jascaria. Aquëxo jahuë nëpo niahi quiha. Jasca, jahuë xobó tsi jahuë xocobo yoi bo ó bësoxëhi quiha Dios; jama nocatimaxëni ca chihi qui niahacaxëti xo toa nohiria yoi bo, naa nëpo niahacahai jascaria —i Juan niquë. Juán Jesu ashimanina # Jaboqui mato jocha quima pi ma casono tsi mato ashimaxëquia jënë́ no. Jama, ë cho joxëhi quiha ëa oquë cato ra. Jahuë yonati iti mëtsama xo ëa ra, ëa oquëria ca ja nori iqui na. Espíritu Santo, chihi, tihi cabá tsi mato ashimaxëhi quiha ra joquí na. N
Jaboqui tsi nohiria copihi quiha Dios ra. Bimi jia ca pi jihuí saihuayamano tsi rërahi quiha ibo. Rëraxo tsi chihi qui niaxëhi quiha. Jabi tocaxëqui Dios ri jabi jia ca saihuayamahai ca qui. uc Quiniacaxëcahuë. “Dios xocobo yoi bo xo noa” i ma casmitsa, Abraham yamaba chahitaxocobo ma nori iqui na. Mahitsa tsi xo toa ra. Jaha pi quëëquí tsi naa maxax bo jahuë xocobo yoi manëmati mëtsa xo Dios, jahuë́-na bo iti. QJocha pi quima bësoquí tsi mato jabi paxa ca pari noqui jismacahuë. V%Jatsi Juan qui huëstima ca jodioba chama bo bocaniquë ashimahacaxëna. Jato jisi tsi jato Juán raahaniquë: —Jisa, rono ba baquë bá. ¿Tsohuë mato yobaha, Dios johai ca copi quima paxaxëna? a;Jasca, jato jocha ja bërohuacaquë tsi quiha ani Jordán xo tsi jato ja ashimaniquë. 0 YJasca, jodioba maí ca nohiria tëquë Juan qui bocaniquë jahuë chani nicaxëna. Bocani quiha Jerusalén ca nohiria ri. Bocani quiha ani Jordán tapaí ca nohiria. Camello raní tsi quiha Juan sahuëti acacaniquë. Bichi cinturón ja chinëxëniquë. Chapo bo, bina bata, tihi cabo ja piniquë. V~%Jabi nëca tsi quiha Juan yoati tsi Dios Chani yoanish ca Isaiás quënëni quiha:“Xabacha xo tsi quënaxëhi quiha joni.Quënahi tsi ‘Rohahuahacatsicana Ibo johai quëshpi na’ ixëhi quiha.Jasca, ‘Bahi mëstë ca acana ja bax coti’ ixëhi quiha” nëa tsi quiha ja quënëni ca niquë Juan yoati na. }w—Mato jocha quima Dios quiri bësocana. Joti basima tsi xo Diós otohaina ra —i nohiria bo qui Juan niquë. | #Nazarét tsi Jesu racano tsi quiha nohiria ashimanish ca Juan jisiquiniquë jodioba maí no. Xabacha xo tsi quiha Dios Chani ja yoaniquë: i{KCahëhax Nazaret icanai ca yaca qui ja caniquë racahi na. Toa xo tsi jahuë xobo ja aniquë. Tocapijani quiha, Dios Chani yoanish cató chani jatihuaxëna, naa “Nazareno ja quënahacaxëti xo” i ja ni quëshpi na.+zOBacaxo tsi quiha Herodes yamaba baquë Arquelaó yonahai ca ja nicaniquë. Jahuë jahëpa ja ratini quiha yonaxëna. Nicahax tsi quiha José raquë-raquëniquë. Toa mai qui ja cacasyamani quiha racaxëna. Jatsi quiha angél yobatëquëniquë ja namahai cató no, Galilea mai qui ja cano. xyiJatsi quiha José joiniquë. Jesu pistia, jahuë jahëhua, tihi cabo bihax Israel mai qui ja bacaniquë. 7xgJisiquihax, —Joihuë. Baquë pistia, jahuë jahëhua, tihi cabo jahari Israel mai qui bohuë. Rësoyoniquë Baquë pistia acascanish cabo ra —i José qui ángel niquë. {woJatsi Herodes rësoniquë. Ja rësoquë tsi quiha José qui Iboba ángel jisiquiniquë ja namahai cató no. v “Anomaria iqui quiha Ramá ca pacotsa.Cohuëria xo ja ara-aracanaina ra.Toá tsi jato xocobo quëshpi tsi arahi quiha yoxa bo.Ranihuatimaxëni tsi xo toa jahuë nohiria, jato baquë bo acacani iqui na” tihi tsi ii quiha ja quënënina. uJato ja quëyoquë tsi quiha Jeremías, naa Dios Chani yoanish cató yoani ca jatihuahacani quiha. Ja yoani tsi xo naa: ltQJabi tiisi jaya ca joni bá Herodes paraniquë, quinia huëtsa jato mai qui ja bacacani quëshpi na. Jatsi ja paracanai ca cahëhax Herodes caxarianiquë. Caxaxo tsi jahuë soldado bo ja raaniquë jatiroha ca Belén ca baquë bo ati. Jasca, Belén tahë ca yaca bo qui jato ja raani quiha, toá ca baquë bo ati. Jatiroha ca baquë bo quiha, naa dos años nama cabo ja ani quiha. Jabi ja tocaniquë shinaxo na, siri tsi jahari jato mai qui tiisi jaya cabo bocani nori iqui na. s'Toá tsi naama tsi quiha ja chitëcaniquë. Jatsi Herodes rësoquë tsi ja bacacaniquë. Nëca tsi Dios Chani yoanish cató quënëni ca jatihuahacani quiha, “Egipto quima noho Baquë ë quënaquë” i Ibo Dios ni quëshpi na. Herodés soldado bo raanina xocobo ati rJatsi quiha José joiniquë. Joixo Baquë, jahuë jahëhua, tihi cabo ja boniquë Egipto mai qui. Baquichá ja jisbayacani quiha. fqE
Tiisi ca joni bo bocaquë tsi quiha José qui ángel jisiquiniquë ja namahai cató no. —Joihuë. Baquë pistia, jahuë jahëhua María, tihi cabo bihuë. Egipto mai qui jabatsicana. Toaparicahuë. Mato ë yoano tsi jënimaxëhi quiha ma bacahaina. Mi baquë mërapaima xo Herodes pë, axëna —nëa tsi quiha José qui ángel nëcaniquë. ipK Jaquirëquë ja namacanai cató tsi quiha Diós jato yobaniquë: —Jahari Herodes qui boyamacahuë —iquiina. Jaha tsi bahi huëtsa quiha jato país qui ja bocaniquë jahari. Egipto mai qui José, María jabanina Jesu ya ooW Ranihax José xobo qui ja jicocaniquë. Jicoxo baquë ico ca María ja jiscaniquë. Jatsi ja mënicaniquë. Mënihax ja qui ja aracaniquë. Jaquirëquë quiha jato sota bo ja pëcacaniquë, ja bëcani ca jahuë bo ja qui axëna. 6ng
Jatsi ja rani-ranicaniquë, huishti jisi na. Em Jatsi quiha Belén qui bocatsi quiha tiisi jaya ca joni bo niquë, Herodes nicahax na. Ja bocaquë tsi quiha jisiquitëquëniquë huishtima, naa jato maí tsi jisiquinish ca huishti jascaria cato. Jisiquixo tsi quiha Belén qui jato ja mëpiniquë. Jatsi Baquë Jesu ini ca iti qui cahëhax huishti niiniquë. GlJatsi quiha Belén qui Herodés jato raaniquë. —Toa baquë mërahi bocata. Tsayahax jahari ma bëcano ëa yoaxëna. Ja qui cacasquia ëa ri ja qui araxëna —i jato qui ja niquë. ~kuJatsi quiha johax ca tiisicanaibo qui chani Herodés raaniquë ja qui ja bëcano iquish na. Jamë jato bëta ja chanicasni quiha. Ja bëcaquë tsi quiha Herodés jato nicaniquë: —¿Jënino tsi ma jisni ca huishti jisiquini? —iquiina. @jy“Jisa Belén ca nohiria bá.Jodioba maí tsi huëstima tsi xo toa mato oquë ca yaca huëtsa bo.Jama, oquëhuahacaxëhi quiha mato yaca ri.Belén tsi coxëhi quiha chama-chamaria.Noho Israél ca nohiria bo ó bësoxëhi quiha” ii quiha ja quënënina —i Herodes qui jaca niquë. 'iGJatsi quiha ja quëbicaniquë: —Jodioba maí tsi, naa Belén yacatá tsi ja coti xo. Tocani quiha Dios Chani yoanish cato, naa ja quënëni cató no: ^h5Jatsi jodioba arati iboba chama bo, Dios papi cahëxëni cabo, tihi cabo Herodés quënaniquë. Quënaxo tsi jato ja nicaniquë: —¿Jahuënia tsi coxëhi ni mato Cristo, naa mato Xabahamati Ibo ra? —iquiina. }gsJatsi quiha shina-huëjënatsi chama Herodes niquë nicahax na. Shina-huëjëniquë Jerusalén ca nohiria ri. [f/Cahëhax, —¿Jahuënia ni jodioba chama-chamaria, naa cobëna cato? Jahuë huishti no jisyamëquë noba mai xo na. Ja iqui tsi ja qui arahi no joquë ra —i nohiria qui naa tres ca tiisi ca joni bo niquë. Re Belén tsi quiha Jesu coniquë, naa jodioba maí no. Toa mai rey Herodés yonani quiha. Toatiyá tsi quiha Jerusalén qui tres ca tiisi ca joni bo cahëniquë. Nëama, naa oriente ax ja bëcani quiha. d Jabi jahuë ahui ya ja jobonayamani quiha jariapari jahuë baquë conox pari no. Baquë coquë tsi quiha Jesu José janëniquë.c Bësoxo tsi quiha María José biniquë jahuë ahui iti, naa angél yoani jascaria. Bixo tsi jahuë xobo qui ja bëniquë racati. b !Jabi ja quënëni ca tsi xo naa:“Tohoyaxëhi quiha yoxajahini.Tohoyaxo tsi baquë comaxëhi quiha.Comaxo tsi Emanuel ja janëhacaxëti xo” —nëa tsi quiha José qui ángel nëcaniquë. Noba joí tsi “No bëta xo Dios” ii quiha jahuë janë. na WNëcapi-jayamëquë Iboba Chani jatihuahacano iquish na, naa jahuë Chani yoanish cató quënënina. ` Baquë comaxëhi quiha. Ja coquë tsi Jesu ja janëhacaxëti xo, jato jocha quima nohiria bo ja xabahamaxëhai quëshpi na. 4_ cJaha tsi jahuë ahui ti ca niahai ca ja shina-shinaniquë. Shinajano tsi quiha ja qui jisiquiniquë Iboba ángel, ja namahai cató no. Jisiquihax José qui ja chaniniquë: —Jisa José, David yamaba chahitaxocobá. Mi ahui ti ca María biti raquëyamahuë. Espíritu Santó tsi ja tohoyayamëquë. Y^ -Jatsi quiha José, naa jahuë bënë ti cató María bicasyamaniquë, joni shinajiaxëni ca ja ini quëshpi na. Jasca, nohiria bësojo xo tsi bëro tsi María ja niacasyamani quiha, bërabihuacasyamaquí na. X] +Nëca tsi quiha Jesucristo conina ra. Jabi bënë bipaima jahuë jahëhua María iniquë. Jahuë bënë ti ca José ini quiha. Jama, bënë binox pari tsi quiha María tohoyaniquë Espíritu Santó no. A\ }Jabi Abraham bësotiyá quirëquë catorce ca naborëquëbo iniquë. Jatsi chama David yamabo bësoniquë. Jaquirëquë catorce ca naborëquëbo huëtsa bo iniquë. Jatsi Babilonia mai qui Israél cabo bohacaniquë. Jaquirëquë catorce ca naborëquëbo huëtsa bo iniquë. Jatsi Jesu coniquë. Jesu conina k[ QJacob baquë José iniquë, naa María bënë. Jabi Jesu, naa Cristo icanai ca María comaniquë. pZ [Eliud baquë Eleazar iniquë.Eleazar baquë Matán iniquë.Matán baquë Jacob iniquë. iY MAzor baquë Sadoc iniquë.Sadoc baquë Aquim iniquë.Aquim baquë Eliud iniquë. sX a
Zorobabel baquë Abiud iniquë.Abiud baquë Eliaquim iniquë.Eliaquim baquë Azor iniquë. nW W Jaquirëquë Salatiel Jeconías saihuaniquë.Jatsi Salatiel baquë Zorobabel iniquë. V Jeconías, jahuë noma bo, tihi cabo Josías saihuaniquë. Naatiyá tsi Babilonia mai qui Israél ca nohiria bohacaniquë. vU g
Ezequías baquë Manasés iniquë.Manasés baquë Amón iniquë.Amón baquë Josías iniquë. mT U Uzías baquë Jotam iniquë.Jotam baquë Acaz iniquë.Acaz baquë Ezequías iniquë. mS UAsa baquë Josafat iniquë.Josafat baquë Joram iniquë.Joram baquë Uzías iniquë. oR YSalomón baquë Roboam iniquë.Roboam baquë Abías iniquë.Abías baquë Asa iniquë. Q 5Isaí baquë David iniquë, naa chama-chamaria inish cato. David baquë Salomón iniquë. Urías i-ipaonish ca ahui jahuë jahëhua ini quiha. BP Salmón baquë Booz iniquë. Jasca, jahuë jahëhua Rahab ini quiha.Jatsi Booz baquë Obed iniquë. Jasca, jahuë jahëhua Rut ini quiha.Jatsi Obed baquë Isaí iniquë. uO eAram baquë Aminadab iniquë.Aminadab baquë Naasón iniquë.Naasón baquë Salmón iniquë. 8N kJatsi dos ca baquë bo, naa Fares, Zara, tihi cabo Judá jayaniquë. Jato jahëhua, Tamar ini quiha.Jatsi Fares baquë Esrom iniquë.Esrom baquë Aram iniquë. -M UAbraham baquë Isaac iniquë.Isaac baquë Jacob iniquë.Jatsi doce ca baquë bo Jacob yamabá jayaniquë. Jacob jariapari baquë Judá iniquë. L -Jabi chama David yamabo, Abraham yamabo, tihi caba chahitaxocobo Jesucristo iniquë. Jabi Jesucristo naborëquëbo janë bo tëquë tsi xo naa. FK5Arati xobó tsi ja i-ipaocani quiha Dios oquëhuahi na.vJe4Jatsi ja mënicanaca tsi Jesu ja ocahuacaniquë. Ocahuahi tsi rani tsi jahari Jerusalén qui ja bocaniquë. ZI-3Chanipama tsi nai qui tëronotsijaniquë. Jato quima ja bichiquiniquë nai qui. *HM2Jaquirëquë Jerusalén quima jahuë rabëti bo Jesú boniquë, yaca Betania quiri. Toa xo tsi quiha jahuë mëquë Jesu tëroniquë jato shomahuaquí na. lGQ1Jabi jaboqui Espíritu Santo mato qui raaxëquia, noho Jahëpá yoani jascaria. Yacatá tsi chitëcana, mato qui mana ca chama joxëquë rohari. Toa chama ma jayano —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. Mana Jesu tërononina Jatsi bëroria tsi Quënëhacanish cabo jato ja tiisimaniquë ja cahëyoicano iquish na. kBO,Pihax jato qui Jesu chaniniquë: —Mato bëtapama tsi ëmë yoati tsi Quënëhacanish cabo tëquë ë yoayamëquë. “Jatihuahacati iqui quiha ëmë yoati Quënëhacanish cabo tëquë” i mato qui ë yamëquë —iquiina. 4Ac+Bichi tsi jato bësojo xo tsi ja piniquë. <@s*Jatsi ja qui imaha ca sani ja acaniquë piti. ?3)Jatsi ja ranicaniquë ra. Jari shinati pi ja cahëyamacani quiha. Ja ratëcaniquë. Jatsi, —¿Jahuë ya ni mato piti? —i jato qui Jesu niquë. a>;(Toca tsi chanipama tsi jahuë mëquënë, jahuë tahë, tihi cabo jato ja jismaniquë. 0=Y'Noho mëquënë, noho tahë, tihi cabo tsayacahuë. Ea yoi xo naa ra. Ea motsacahuë. Nami, xao, tihi cabo jayama xo bërocamaqui ra. Nami ë jaya ca jisqui mato ra. }<s&Jatsi jato qui Jesu chaniniquë: —¿Jënihax tsi ratëcanai pa? ¿Jënixo tsi ëa yoi ja nori ca shinayamacanai? k;O%Bërocamaqui ja iqui ca ja quëscahuajahuacani quiha raquëquí na. Mëmëtsijacaniquë ra. :)$Ocapijani ca jahuë bo yoati ja chanicano tsi jato xërëquë tsi Jesu niitapiniquë. Niihax, —Raquëyamacana —i jato qui ja niquë. y9k#Jatsi bahi ó ca jënipijaha ca ja yoacaniquë jato ri, naa dos ca joni bo. Yoahax, —Mapari ja bëquëxquë tsi Jesu ja iqui ca no cahëtapiquë ra —i jato qui jaca niquë. Jahuë rabëtiria cabo qui Jesu jisiquinina naquëtë no _87"—Jabija. Bëso xo ra. Simón qui ja jisiquiquë ra —i jato qui jaca niquë. I7 !Jatsi ja joitapicaniquë. Jerusalén qui bacatsijacaniquë. Jesu once ca rabëtiria bo, Jesu banahuacanaibo huëtsa bo, tihi cabo jisi ja bocani quiha jato yoaxëna. Cahëhax tsi quiha, >6u Jatsi chaninatsijacaniquë: —Anomaria iqui quiha jahuë chani ra, naa bahi xo tsi noqui ja yoahana. Dios Chani noqui ja bërohuano tsi ¿noba shina huahanayamaha pa? —iquiina. `59 Tocajaquë tsi quiha Jesu ja iqui ca ja cahëtapicaniquë. Jatsi Jesu yamatapiniquë. C4 Jatsi jato bëta Jesu oriquiniquë. Oriquiquí tsi quiha mapari ja biniquë. Ja quëshpi tsi “Gracias” ixo tsi ja bëquëxniquë. Bëquëx-xo tsi quiha jato qui ja mëaniquë piti. 3 —No bëta mi chitëno ra. Caquë bari —i Jesu qui jaca niquë. Jatsi jato xobo qui Jesu jiconiquë jato bëta chitëxëna. O2 Jatsi yaca qui ja cahëcaniquë. Ori Jesu cahai ca quëscahuahi tsi, 1%Jatsi jamë yoati tsi Quënëhacanish cabá yoani tëquë bërohuatsi Jesú huaniquë. Jariapari tsi jamë yoati Moisés yamabá quënëni ca jahuë bo ja bërohuaniquë. Jaquirëquë jamë yoati Dios Chani yoanish cabá quënëni ca jahuë bo ja bërohuaniquë. {0o¿Naa jahuë bo tëquë tënëti nori Xabahamati Ibo iyamayamani? Toca tsi jahuë oquë ja biquë ra —iquiina. #/?Jatsi jato qui Jesu chaniniquë: —Cahëtimaxëni ca joni xo mato rë. Dios Chani yoanish cabá yoani ca tëquë chahahua-pëniria ca mato xo naa. -.SJapi jahuë maiquini qui huësti huësti ca joni bo bocaniquë jato ri, jiscatsi na. Yama a ra; naa yoxa bá yoaha jascaria —nëa tsi Jesu qui ja nëcacaniquë. 6-eJahuë yora ja yopacana quiha. Yama a. Yopahax jahari ja bëcaquë noqui yoaxëna. “Angel bo no jisquë ra. ‘Bëso xo ra’ icani quiha” i noqui toa yoxa bo quë pa. ,5Jama, jaboqui noqui xatë ca yoxa bá noqui ratiaquë. Naa baquishmarí tsi quiha jahari jahuë maiquini qui yoxa bo huësti huësti cabo bocaquë. Y++“Tonia noqui Israél cabo xabahamahai ca tsi xo naa ra” i no paoniquë. Noqui Israél cabo mëbihi jonish ca ja iqui ca quëscahuanohuahitaquë ra. Jatsi ja nahitaquë rë. Jasca, huinocaquë tres bari. *-Jama, noba arati ibo bo, noba chama bo, tihi cabá mëaniquë romanobo qui, ja namëhacano iquish na. Japi cruzó tsi ja tooxahacahitaquë rë. L)Jatsi, —¿Jahuë jahuë bo ni? —i Jesu niquë. Jatsi ja quëbicaniquë: —Nazarét ca Jesu yoati jahuë bo ra. ¿Toa jahuë bo mi nicayamahitaha pa? Dios Chani yoati ibo-iboria naa joni iquë ra. Anomaria ca jisti bo ja ani quiha. Jasca, Dios, nohiria tëquë, tihi cabo qui jiaria ja yoahai ca chani ini quiha. (Jatsi jato ó ca huësti cató quëbiniquë, naa Cleofás icanai cato. —¿Naa bari no tsi Jerusalén ca jënipijahitaha ca jahuë bo mi nicayamahitaha pa, toá tsi shishoquí na? Tonia mia roha tsi xo toa nicayamahaina ra —i Jesu qui ja niquë. ' Jatsi jato qui Jesu chaniniquë: —¿Jahuë chanibonacanai? —iquiina. Jatsi ja niicaniquë. Cohuë jato bëmana ini quiha.
~~}z|Z{Tzz^=w=3‘Ea oquë pi jahuë jahëpa, jahuë jahëhua, tihi cabo noihi tsi nohó-natimaxëni ca xo toa nohiria ra. Jasca, jahuë baquë bo, jahuë jahi bo, tihi cabo pi oquë tsi noihi tsi nohó-natimaxëni ca xo ra. T !
$Ea tahëhax tsi mato qui caxa-caxariaxëhi quiha mato xobó ca yoi bo ra. $A
#Joquë ëa ra, jahuë jahëpa pasomaha baquë janaxëna, jahuë jahëhua pasomaha jahi janaxëna. (Joquë ëa ra, jahuë raisi pasomaha raisi janaxëna.) ~
"‘¿Jahuë qui tsi mai qui ë joni? ¿Jia tsi nohiria racanabëquimahi ë joni pa? Tocati ë joyamaniquë. Nohiria oquëxnamahi ë joquë ra, jia tsi jato racanabëquimahi nomari. Oquëxnamahai ca saipi jascaria tsi xo toa ë bëhai ca chani ra. ;}o
!Jama, nohiria bo bësojó pi ëa pasomaha nohiria chanino tsi noho naipá ca Jahëpa qui “Nohó-na ma xo toa” ixëquia ëa ri. Jesu iqui tsi oquëxnahacaxëhi quiha nohiria |3
‘Nohiria bo bësojó pi “Cristó-na xo ëa” i nohiria no tsi noho naipá ca Jahëpa bësojó tsi “Nohó-na xo toa” ixëquia ëa ri. d{A
Japi raquëyamacana. Dios qui copixëni xo mato ra; naa huëstima ca chorobo oquë quiha. Mz
Jasca, mato boo tëquë cahëhi quiha ra. Ja tocahacayocani quiha. (yI
Jabi mato ó bësohi quiha Dios ra. Jatiroha ca cahëhi quiha. Huësti ca copiriama ca chorobo pi mai qui paquëno tsi ¿cahëyama-yamahi ni mato Jahëpa ra? x
Jasca, mato acascanaibo qui raquëyamacana. Mato yora bo roha ati mëtsa ca xo, mato shina ati mëtsa jaca nomari. Jama, Dios qui nohiria raquëxëti xo. Ja tsi xo toa tënëtiya qui nohiria raati ibo-iboria, naa yora, shinana, tihi cabo quëyoti mëtsa cato. w
Jaboqui mato qui baxëxquia quiniahi na. Jama, huëaquë tsi mato ë yoaha ca yoacaxëcahuë huënënë xo na, raquëxoma. yvk
Japi mato roacanaibo qui raquëyamacana. Bërohuahacaxëhi quiha noho Chani ra. Nicaxëhi quiha nohiria bo ra. xui
Jabi jato maestro pi nohiria bá tënëmano tsi tënëmahacaxëhi quiha jahuë alumno bo ri iquia. ¿Jabi mato maestro ma ni ëa ra? “Satanás” pi ëa nohiria bá quënano tsi oquë ca yoixëni ca janë mato quënacaxëcani quiha ra. ltQ
‘Jabi jahuë maestro oquë ma xo jahuë alumno bo. Jasca, jahuë chama oquë ma xo yonati. 6se
Jatsi huësti ca yacatá ca nohiria bá pi mato tënëmano tsi yaca huëtsa qui jabacana. Jabi bacaxëquia ra, jodioba maí ca yacata tëquë noho Chani ma yoanox pari no. r/
Ea tahëhax tsi mato qui caxayocaxëcani quiha nohiria tëquë. Jama, xabahamahacaxëhi quiha jatiroha ca jahuë rëso qui tënë-tënëcanaibo. q
‘Toatiyá tsi jabë xatë yoi mëaxëhi quiha huëtsa, namëhacati. Jahuë baquë pasomahaxëhi quiha jahëpa ri. Jasca, jato nabo qui caxacaxëcani quiha xocobo ri. Caxaquí tsi chama bo qui jato nabo mëacaxëcani quiha rë, ja namëhacacano. p
Toatiyá tsi ma chanino tsi ma yoaxëti ca mato jismaxëhi quiha Espíritu Santo. Chaniyamayoixëqui mato, Espíritu Santo ja nori. ;oo
Jabi chama bo qui mato jimibá pi mato mëano tsi ma yoati ca yoaxëti ca yoati tsi shina-huëjënayamacana. Toa xaba tsëquëno tsi mato qui acacaxëhi quiha ma yoaxëti cato. cn?
Ea tahëxo tsi prefecto bo, chama-chamaria bo, tihi cabo qui mato bëcaxëcani quiha, naa mato jimibo. Jatsi xaba jayaxëqui mato ra, jato qui chaniti ëa yoati na. Jatsi Dios Chani nicacaxëcani quiha carayanabo ri. ,mQ
Jasca, mato pasomaha ca nohiria bo qui quiniacaxëcahuë. Chama bo qui mato mëacaxëcani quiha quësoxëna. Jasca, jato arati xobó tsi rashahacaxëqui mato ra. }ls
‘Jaha bësocapa. Caxaxëniria ca lobo jascaria ca nohiria bo qui mato raaquia. Jato xërëquë ca oveja jascaria ixëqui mato. Japi quiniacaxëcahuë, naa rono ma quiniahai jascaria. Jato xërëquëpama tsi ishima ca boto jascariacana. k
Mato parayamaquia iquia. Anomariaxëhi quiha toa nohiria bá tënëhaina ra nohiria bo copiti barí no. Sodomá ca racanish ca nohiria bo oquë ixëti quiha. Gomorrá ca racanish ca nohiria bo oquëxëhi quiha ja tënëcanaina iquia. Johai ca tënëhaina j%
Jasca pi xobó ca nohiria bá mato joihuacas-yamano tsi jato jisbayacana. Jasca pi yacatá ca nohiria bá mato qui nicacasyamano tsi jato jisbayacana. Jisbaya tsi mato tahë ca cospo toj-tojhacahuë jato jocha jismaxëna. Toca tsi jato qui Dios caxa ma jismaxëti xo. &iE
Jia pi toá ca nohiria bá mato joihuano tsi jato bax bëhoxcana, Diós jato shomahuano iquish na. Jama, mato pi ja joihuayamano tsi jato shomahuayamacana. ?hy
Jahuë xobo qui jicoquí tsi jia tsi jato joihuacana. ?gw
‘Jabi yaca-yacaria, yaca pistia, tihi cabo qui cahëxo tsi toa xo tsi shinajiaxëni ca joni mëracana. Mërahax jahuë xobo roha tsi chitëcana. Xobo huëtsa qui boyamacana. }fs
Jasca, rabë sahuëti, zapato bo, coti jihui, tihi cabo boyamacana. Jabi mato orihuaxëhi quiha mëbihacahax cabo. /eY
‘Caquí tsi parata boyamacana. Ld
Jasca, iquicanaibo jënimahuacana. Bësoyama cabo bësomacana. Leproso bo bahuëcana. Yoshi bo tsëcacana. Jabi copixoma tsi noho chama ma bichi iqui tsi parata biyamacana nohiria mëbiquí na. Ec
Capama tsi “Basima tsi xo Diós otohaina ra” itsicana. ab;
Jama, Israél ca nohiria bo qui roha bocahuë. Bënohax ca oveja bo jascaria ca xo ra. Wa'
Naa doce ca rabëti bo Jesú raaniquë Dios Chani ja yoacano. Raaquí tsi quiha jato ja yobaniquë. Ja nëcaniquë: —Carayanaba mai, samaria caba yaca bo, tihi cabo qui boyamacana Dios Chani yoati. #`?
Simón, naa gobierno pasomaha inish cato. Jatsi Judas Iscariote, naa soldado bo qui Jesu mëanish cato. Jahuë rabëti bo Jesú raanina Dios Chani yoati
_
Jaquirëquë Felipe, Bartolomé, Tomás, Mateo, naa gobierno bax impuesto binish cato. Jaquirëquë Alfeo baquë Jacobo, Tadeo, x^i
Jabi doce ca joni bo quiha Jesú biniquë raaxëna. Jato janë bo tsi xo naa: Jariapari tsi xo Simón, naa Pedro quënahacanish cato. Jaquirëquë, Simón noma Andrés. Jaquirëquë, Zebedeo baquë Jacobo. Jaquirëquë, Jacobo noma Juan. l] S
Jatsi jahuë doce ca rabëti bo Jesú quënaniquë. Quënaxo tsi quiha jato qui chama ja aniquë nohiria quima yoshi bo tsëcati. Jasca, chama jato qui ja aniquë iquicanaibo, isicanaibo, noitiria cabo, tihi cabo jënimahuati. |\q &Japi tësati Ibo qui bëhoxcana ra, yonati bo ja raano iquish na, tësati —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë.[ %Jatsi quiha jahuë rabëti bo qui ja chaniniquë: —Huëstima ca tsi xo toa tësahacati cato ra; jama, ichariama ca tësacanaibo nori. =Zs $Jasca, nohiria huëstima ca tsayapama tsi quiha Jesu cohuënaniquë, noitiria ja icani iqui na, naa jahabëso yama ca oveja jascaria. Ja shina-huëjënacanai ca ja cahëni quiha.
Y #Jabi yaca pistia bo, yaca-yacaria bo, tihi cabo qui Jesu shishoniquë, jato catiti xobo xo tsi tiisimahaina. “Nohiria bo otocatsi quiha Dios ra” i ja niquë Chani jia ca yoabonahi na. Jasca, noitiria cabo, iquicanaibo, tihi cabo ja jënimahuaniquë. 4Xa "Jama, —Yoshini chamá tsi yoshi bo tsëcahi quiha naa joni pë. Yoshi tsi xo toa ja qui chama acaina ra —i jodioba chama bo niquë pë. Nohiria bo Jesú noinina W !Jahuë yoshi Jesú tsëcaquë tsi chanitapitsi quiha joni niquë. Jatsi ratëyoniquë nohiria tëquë. —Anomaria tsi xo naa joní acaina ra. Noqui xërëquë ca nëca ca jahuë bo no jisyama-pistiarianiquë ra —i nohiria bo ni quiha Jesu yoati na. V{ Bëco inish ca joni bo bocaquë tsi quiha Jesu qui chanitimaxëni ca joni nohiria bá bëniquë. Joni jaro quiha.
U Jama, jisbaya tsi quiha Jesú ani yoati ja yoabonacaniquë toa mai tëquë xo na. Chanitimaxëni ca joni Jesú jënimahuanina (TI Jatsi quiha ja taistëquëcaniquë. Jënima jato bëro ini quiha. Jatsi Jesú jato yoba-yobaniquë: —Mato ë jënimahuaha ca yoayamacahuë —iquiina. S Jatsi jato bëro bo Jesú motsaniquë. Motsapama tsi, —Ma chitimihai iqui tsi ocapixëhi quiha ra —i jato qui ja niquë. fRE Xobo qui Jesu jicoquë tsi quiha ja jicocaniquë jato ri. Jatsi Jesú jato nicaniquë: —¿Mato jënimahuati mëtsa ni ëa ra? ¿Jahuë shinacanai? —iquiina. Jatsi, —Ati mëtsa xo mia, Ibobá —i jaca niquë. 9Qk Jato xobo Jesu jisbayaquë tsi quiha banahuatsi dos ca bëco cabá huaniquë. Banahuapama tsi ja quënacaniquë. —Noqui shinahuë ra, David yamaba Baquë́ —iquiina. qP[ Jatsi Jesú ani ca nicayoniquë toa maí ca nohiria tëquë. Dos ca bëco ca joni Jesú jënimahuanina O5 Jatsi quiha cacha nohiria Jesú raaniquë. Raahax naquëtë qui ja jiconiquë. Jatsi jahi pistia mëquë ja biniquë. Joitapiniquë jahuë jahi ra.
N —Bocahuë. Rësoyamaquë jahi pistia. Oxahi quiha —i nohiria bo qui Jesu niquë. Jatsi nohiria bá osaniquë, nicahax na. IM Jatsi chama xobo qui jicohax tsi quiha música acanaibo Jesú jisniquë. Jahuë jahi maihuapaimaria ja icani quiha. Anomaria ja aracanai ca pacotsa ini quiha. Jatsi jato jisi tsi quiha, VL% Jatsi Jesu bopinaniquë. Bopinaxo tsi quiha yoxa ja jisniquë. Jisi tsi, —Chamahuë, noho jahiní. Mi chitimihai ca iqui tsi mi jënimahuahacaquë ra —i ja qui Jesu niquë. Jënimatapiniquë yoxa ra. wKg Jatsi yoxa shinaniquë. Shinahax, “Jahuë sahuëti pi motsahi tsi jënimaxëquia tia” i jamë ja niquë. J Jabi ja bocano tsi quiha Jesu cho noitiria ca yoxa basimaniquë, Jesu motsaxëna. Doce año bo no tsi ja jimihacai ini quiha. UI# Jatsi Jesu, jahuë rabëti bo, tihi cabo joiniquë, ja bëta caxëna. H# Nohiria bo qui Jesu chanino tsi quiha ja qui jodioba chama joniquë. Johax Jesu bësojó ja mëniniquë. —Rësoyaquë noho jahi rë. Johuë. Mi mëquënë́ tsi noho jahi mi motsano. Mi pi jono tsi bësoxëqui tia —nëa tsi quiha johax ca chama nëcaniquë. bG= Jasca, mato bichi ca sota sirixëni qui jënëria paxa ca rëhuiyamaqui mato. Anoma quiha. Ma rëhuipino tsi bichi ca sota poshaxëhi jënëria paxa cato. Jatsi japaquëxëhi quiha jënë rë. Yoshihuahacaxëhi quiha sota ri. Jama bichi ca sota paxa ca qui jënëria paxa ca rëhuihacaxëti xo. (Jascaria, anoma tsi xo arati quinia sirí tsi noho tiisi paxa ca tiisimahaina ra. Arati quinia huëtsá tsi ja tiisimahacaxëti xo. Mato arati jabi siri jaha bëquiyamahi quiha noho tiisi paxa) —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë jato qui. Jairo jahini jënimahuahacanina, Jesu sahuëti motsanish ca yoxa DF ‘Jasca, quësi paxá tsi raiti siri pishpayamahi quiha nohiria. Anoma quiha. Jabi quësi paxá pi ja pishpacano tsi përësixëhi quiha raiti siri. Përësihi quiha quësi paxa ri, jaha bëquiyamajahai iqui na. (Jascaria, mato arati quinia siri jaha bëquiyamahi quiha noho tiisi paxa cato. Jamëri ca xo.) E) Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Joní ahui yano tsi ¿cohuë ni bëcanish ca rabëti bo? Iyamacani quiha. Ahui yahax ca joni jato bëtano tsi ranicani quiha ra. Jascaria tsi jaboqui samayamahi quiha noho rabëti bo ri, jato bëta ë nori ca iqui na. Jama, tsëquëxëhi quiha bari huëtsa, jato quima ë mëbihacaxëquë no. Toatiyá tsi samacaxëcani quiha noho rabëti bo ri, cohuëhi na. .DU Jatsi ashimanish ca Juan yamabá-na banahuacanaibo Jesu qui bëcaniquë. Bëxo tsi quiha ja nicacaniquë: —Huëstima tsi xo no samahaina ra. Jasca, samariacani quiha fariseobo ri. Jama, mi rabëti bo tsi xo toa samayamahaina pë. ¿Jënihax samayamacahi ni? —i Jesu qui jaca niquë. #C?
Bocahuë. Dios Chani cahëyamaqui mato ra. “Jaha ë quëëhai ca tsi xo toa ëa nohiriá noihaina, ja tëpascanai ca jahuë bo nomari” ii quiha Dios ra. Toa ma jabiti xo. Tsayacahuë. Mëstëxëni ca jaca nori ca quëscahuacanaibo quënahi ë joyamaniquë, jochahuaxëni cabo nori, Dios quiri ja bësocano iquish na —nëca tsi jodioba chama bo qui Jesu nëcaniquë. Samati jabi yoati Jesu ja nicacanina B# Jatsi Jesú quëbiniquë, jato nicaquí na: —Doctor quënayamaqui jënima cabo ra. Jama doctor quënahai ca tsi xo toa iquicanaibo. uAc Jatsi Jesu ya naa jochahuaxëni cabo iqui ca fariseobá jisniquë. Jisí tsi Jesu rabëti bo qui ja chanicaniquë: —¿Jëniriaxo gobierno parata bicanaibo, jochahuaxëni cabo, tihi cabo ya xo tsi pihi ni mato maestro pa? —iquiina. o@W
Jabi Mateo xobo xo tsi Jesu, jahuë rabëti bo, tihi cabá pihi iniquë. Ja picano tsi quiha huëstima ca gobierno bax parata bicanaibo, jochahuaxëni cabo, tihi cabo bëcaniquë, Jesu, jahuë rabëti bo, tihi cabo yaxëna. 8?i Riquiquiria tsi quiha gobierno xobo pistiá ca tsahohai ca joni, naa Mateo icanai ca Jesú jisniquë. Nohiria bo quima gobierno bax parata bichi Mateo ini quiha. Impuesto quiha. Jatsi, —E bëta mi jono ra —i Mateo qui Jesu niquë. Jatsi Mateo joiniquë. Joixo tsi quiha Jesu ja banahuaniquë. '>G Ratëyoniquë nohiria, Jesú ani ca jisish na. Jatsi Dios oquëhuatsijahuacaniquë, Jesu qui jahuë chama-chamaria Diós ani iqui na. Mateo Jesú quënanina W=' Jatsi niitapiniquë joni. Niihax tsi quiha jahuë xobo qui ja caniquë. K< Jasca, nohiria ba jocha masati chama ë jaya ca ma cahëno ra —i jato qui Jesu niquë. Jatsi mohitimaxëni ca joni qui ja chaniniquë: —Niina. Mi oxati bihuë. Mi xobo qui cata —iquiina. |;q —¿Jënica ni toa, bëroria ca yoatí? “Masahacaquë mi jocha” ¿iti ni? “Niina. Cohuë” ¿iti ni? `:9 Jama, ja shinacanai ca jahuë bo Jesú cahëniquë. Cahëhax jato qui ja nëcaniquë:
9
Jatsi shinatsi quiha yoba cahëxëni cabá huaniquë. “Dios pasomaha chanihi quiha naa joni ra” i jamë jaca ni quiha. 85 Yaca qui ja cahëcaquë tsi quiha ja qui toá ca nohiria bá mohiyama ca joni bëniquë, jahuë oxatí no. Jabi Jesu qui ja chitimiriacani quiha. Ja chitimicanai jisi tsi quiha mohitimaxëni ca qui Jesu chaniniquë: —Chamahuë baquë́. Masahacaquë mi jocha ra —iquiina. r7 _ Jatsi noti qui Jesu jicoha ca tsi ia ja shitaniquë. Shitahax tsi quiha jahuë yaca yoi qui ja caniquë. 6%"Jatsi quiha toa yacatá ca nohiria bëyocaniquë, Jesu ini ca qui. Jesu bëchaxo tsi quiha ja bënariacaniquë, jato mai ax ja riquino.5{!Jatsi yahua jinaya obëso cabo yaca qui jabayoniquë, tsayahax na. Toa xo tsi quiha ja jiscani ca ja yoacaniquë. 4 Jatsi, —Bocata —i jato qui Jesu niquë. Tsëquëyoquë yoshi bo ra. Tsëquëhax tsi quiha yahua jinaya qui ja jicocaniquë. Jatsi jabatapitsi quiha yahua tirixëni niquë. Maca ax rënichihax ia qui ja paquëyocaniquë, jabahi na. Ja nëachiyocaniquë ra. @3y Jatsi Jesu bënariatsi yoshi bá huaniquë toa yahua jinaya qui ja raahacacano. —Naa joni bo pi jënimahuacasquí tsi toá ca yahua jinaya qui noqui raahuë —iriatsi-jacaniquë. A2} Jabi basima tsi quiha yahua jinaya pihi ini quiha. c1? Jatsi Jesu qui quënatsi quiha jahuacaniquë: —¿Jënixo tsi noqui huënahuahai, Dios Baquë? ¿Noqui copihi mi joha rë? Jari noqui tënëtiya xaba ma xo naa ra. Tonia jari rëquë quiha —i Jesu qui jaca niquë. o0W Ia shitahax tsi quiha Gadara icanai ca mai qui Jesu cahëniquë. Toá tsi quiha dos ca noiti ca joni bo iniquë, naa yoshi jaya cabo. Nohiria maihuahacanish ca quini quima ax ja bëcaniquë, Jesu bëchaxëna. Jabi jato yoshi iqui tsi caxaxëniria naa dos ca joni bo ini quiha. Ja iqui tsi toá tsi jato bahí tsi nohiria bohoyamani quiha, raquëhi na. ]/3Jatsi ratëniquë joni bo. —¿Jahuë joni ni naa sa? Ja qui nicahi quiha yoshini pa. Jasca, ja qui nicahi quiha ia ri ra —i jaca ni quiha Jesu yoati na. Dos ca yoshi jayanish ca joni bo Jesú jënimahuanina .3Jatsi quiha, —¿Jëniriahax raquëcanai pa? Iriama tsi xo ë qui ma chitimihaina rë —i jato qui ja niquë. Jatsi quiha Jesu joiniquë. Joihax yoshini, ia, tihi cabo qui ja chaniniquë, ja janacacano. Jatsi ia, yoshini, tihi cabo janacaniquë ra. Pasi ja ini quiha. -Jatsi Jesu bësomahi ja bocaniquë. Bësomahax, —Noqui mëbihuë, Ibobá. Jëtëquëqui noa ra —i Jesu qui jaca niquë. L,Jatsi quiha xotoriatsi yoshi niquë ra. Anomaria choca ini quiha. e+CJatsi noti qui Jesu jiconiquë. Jicoxo jahuë rabëti bo yaxo ia shitatsijahuaniquë. ,*QJatsi quiha, —Jaboqui ëa mi banahuano ra. Dios cahëyamacanaibá jato nabo maihuano —i ja qui Jesu niquë. Yoshini, choca, tihi cabo Jesú janacamanina ;)oJatsi Jesu banahuahai ca joni huëtsa chaniniquë: —Mia banahuacasquia, Ibobá. Jama, jariapari noho jahëpa ë maihuati xo. Rësopaimaria xo ra —i Jesu qui ja niquë. B(}Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jato quini bo jaya xo bocacamano, racati. Jasca, jato naha jaya xo isa bo ri. Jama, racati xobo yama ca ëa xo naa, naa nai ax johax cato —iquiina. B'}Toá tsi quiha yoba cahëxëni ca joni Jesu qui joniquë. Johax, —Mia banahuacasquia, ëa ri ra. Jahuëcara qui mi cahai cató tsi mia banahuaxëquia ëa ri —i Jesu qui ja niquë. & Ja qui nohiria huëstima ca quëtsohai ca jisi tsi quiha jahuë rabëti bo ja yobaniquë, ia rabëquëx ca qui ja bocano. 4%aNëca tsi Isaías yamabá yoani ca jatihuahacani quiha, naa “Noqui iquicanaibo jënimahuahi quiha. Noqui noitiria cabo mëbihi quiha” iquiina. Jesu banahuacascanaibo k$OBari caquë tsi quiha Jesu qui nohiria bëcaniquë. Ja qui yoshi jaya ca nohiria ja bëcani quiha ja jënimahuano. Jatsi jahuë chaní roha tsi jato yoshi bo ja tsëcani quiha. Iquicanaibo tëquë ja jënimahuani quiha. ,#QJatsi jahuë mëquë Jesú motsaniquë. Janacatapiniquë jahuë iquini ra. Joixo tsi Jesu oriquiti ja taaniquë pa. Huëstima ca iquicanaibo Jesú jënimahuanina ="sJatsi quiha Pedro xobo qui Jesu caniquë. Toa xo tsi quiha jahuë raisi ja jisniquë, naa jahuë ahuiní jahëhua. Iquihi quiha. Oxati raca ja ini quiha jahuë huao iqui na. s!_
Jatsi quiha capitán qui Jesu chaniniquë: —Cata. Mi chitimihai iqui tsi jënimaxëhi quiha mi yonati —i capitán qui ja niquë. Jabi toa horá tsi jahuë yonati jënimahua-tapihacani quiha. Pedro raisi Jesú jënimahuanina S Jama, tsëmo qui niahacacaxëcani quiha mato Israél cabo, naa Diós otohai ca qui jicoti iquish cabo. Toatsixëhi quiha araconahaina, tënëhaina ra —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë nohiria bo qui. ? w Jaroha ca barí tsi bëcaxëcani quiha carayanabo jatiroha ca mai iti ax na. Abraham, Isaac, Jacob, tihi cabo ya tsi tsahocaxëcani quiha jato ri, Diós otohai cato xo tsi pixëna. 0 Y
Jatsi Jesu ratëniquë, capitán quëbihaca nicahax na. Jesu qui jia ini quiha ja chanihaina ra. Jatsi banahuacanaibo qui Jesu chaniniquë: —Mato parayamaquia. Anomaria tsi xo naa carayana chitimihaina ra. Jodiobá mai tëquë ó yama tsi xo nëca ca jodio chitimihai ca jasca cato rë. V % Jabi ëa oquë ca chama bo nicati cahëquia ra, ëa ja yobacaquë no. Jasca, ëa nicahi quiha noho soldado bo ri. Jabi huësti soldado qui “Cata” i pi ë no tsi caqui ra. “Johuë” i pi huëtsa qui ë no tsi johi quiha. “Tocahuë” i pi noho yonati qui ë no tsi ahi quiha —nëa tsi quiha Jesu qui capitán nëcaniquë. B }Jatsi quiha capitán quëbiniquë: —Noho xobo qui mi jicoyamano, taitá, anoma ca ë nori quëshpi na. Jama, nëa ax rohari pi mi chanino tsi jënimaxëhi quiha noho yonati ra. V%Jatsi, —Mi baquë jënimahuahi caxëquia ra —i Jesu niquë ja qui. }—Noitiria tsi xo noho yonati. Xobó raca quiha. Anoma quiha. Mohitimaxëni xo rë —i Jesu qui capitán niquë. *MJaquirëquë quiha Capernaúm ca yaca qui Jesu jiconiquë. Ja jicoquë tsi quiha ja qui caniquë romanoba capitán. Caxo tsi quiha Jesu ja bënarianiquë: \1Jatsi Jesú joni yobaniquë: —Jënipimiha ca huëtsa bo qui yoayamahuë. Bamaxoma tsi arati ibo qui pari mimë jismata. Moisés yoani ca ja qui ahuë tëpas-hacati, mi bahuëhai quëshpi na. Tocapimino tsi jënima mi nori ca cahëcaxëcani quiha nohiria —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë. Romanoba capitán yonati Jesú jënimahuanina pYJatsi quiha Jesú joni motsaniquë jahuë mëquënë no. Motsahax ja qui ja chaniniquë: —Mia jënimahuacasquia ra. Jënima xo mia ra —iquiina. Jatsi quiha jahuë bono tapoyotapiniquë ra. Jënima jahuë bichi ini quiha. Jatsi ja qui joniquë noitiria ca joni, naa leproso bichi jaya cato. Bonohuaxëni ca joni ja ini quiha. Basimahax Jesu bësojó tsi quiha ja mëniniquë. Mënihax, —Aapicatsaii tsi ëa jënimahuati mëtsa xo mia ra, Ibobá —i Jesu qui ja niquë. W )Jabi maca ax Jesu rënichiquë tsi quiha huëstima ca nohiriá banahuaniquë. |q Jasca, chama jaya ca joni jascaria tsi jato ja tiisimani quiha, jodioba yoba cahëxëni cabo jasca ja nomari.s_ Ja chanihai ca Jesú jatihuaquë tsi quiha quëtsonish ca nohiria ratëniquë ja tiisimahai ca qui. V%Jatsi johi quiha oi-oiria. Baihi quiha jënë. Xotoriahi quiha yoshini. Xobo pasomaha choshahi quiha rë. Jatsi poxohi quiha. Anomaria tsi xo toa ja poxohaina ra —tihi tsi Jesú yoaniquë tiisimahi na.
Jasca, tobi toa yoyoxëni ca joni ri. Noho yoba chahahuayamahi quiha, nicaxo na. Mashënë cacha xobo acai ca joni jascaria xo. _7Poxoyamahi quiha ja aca ca xobo ra. Johi quiha oi-oiria. Baihi quiha jënë. Xotoriahi quiha yoshini. Jahuë xobo pasomaha choshahi quiha. Jama, poxoyamahi quiha jahuë xobo, maxax cacha ja rohahuahacani iqui na. ‘Jabi tiisi tsi xo toa tsohuëcara ca noho yoba chahahuahai cato, nicaxo na. Maxax cacha ca xobo rohahuahai ca joni iquiria xo. Jama, bëroria tsi jato quëbixëquia, “Mato cahëpistiayamariaquia. Ea basicahuë, anoma ca acanaibá” iquiina. Dios xobo bo i
KToa copiti barí tsi ë qui bëcaxëcani quiha huëstima ca mahitsa ca chahahuacanaibo. Toa barí tsi “Huëtsa bo qui mi chani no yoaniquë, Ibobá” icaxëcani quiha pë. Jasca, “Mi janë́ tsi yoshi bo no tsëcaniquë, Ibobá” icaxëcani quiha pë. Jasca, “Mi janë́ tsi huëstima ca jisti bo no aniquë ra” icaxëcani quiha huëtsa bo. 7 g‘Jabi Diós otohai ca qui jicoyamaxëhi quiha jatiroha ca “Ibo, Ibo” ëa quënahai cato. Noho naipá ca Jahëpa yoba nicahai ca roha tsi xo toa ja qui jicohaina. 3 _Jabi toca tsi mahitsa ca chani yoacanaibo cahëxëqui mato pë. Jato yoi ca jabi bá tsi cahëhacacaxëcani quiha. Diós otohai ca qui jicoyamaxëhi quiha jatiroha cabo p
YJapi bimi jia ca pi jihuí saihuayamano tsi toa rërahi quiha ibo. Rëraxo tsi chihi qui niahi quiha. +Jascaria tsi, jabi jia ca roha saihuahi quiha joni shinajiaxëni cato. ¿Jënahuariaxo raca jabi jia ca joni shina yoi ca jaya cató saihuana? eCJabi bimi jia ca saihuahi quiha jihui jia cato. Bimi yoi ca saihuahi quiha jihui yoi cato. J
‘Jato yoi ca jabi jisquí tsi jato cahëxëqui mato ra. Jabi bimi jia ca saihuatimaxëni tsi xo isnëpa ra. Jascaria tsi, jabi jia ca saihuatimaxëni tsi xo toa jabi yoi ca nohiria ri. !;‘Mahitsa ca chani yoacanaibo quiniacaxëcahuë. Jia tsi mato qui bëcani quiha, caxatimaxëni ca oveja jascaria; jama, cama jascaria jaca nori. .UJama, natsëo ca tsi xo toa bëso-bësopaoti mëpihai ca caiti ra. Bëronoma xo toa quinia. Ichariama tsi xo toa ja qui jicocanaibo rë. Mahitsa ca chani jaya cabo /
‘Caiti natsëo nacocahuë. Chahitaxëni tsi xo toa tënëtiya qui mëpihai ca caiti ra. Huëstima cabo tsi xo toa ja qui jicocanaibo rë. C ‘Jabi mato qui jia tsi xo nohiriá mato mëbihaina. Japi mato qui jia ca quiniá tsi nohiria ma mëbiti xo mato ri. Toca tsi noqui yobahi quiha Dios Chani ra. Caiti natsëo cato S Mato xocobo qui jahuë jia bo ati cahëxëni xo mato, jochacanaibo ma iquë ri. ¿Jabi toca ma ni mato naipá ca Jahëpa ri? ¿Bënacanaibo qui jahuë oquë ca jahuë bo ayamayamaxëhi ni? Axëqui ra. eC
Jasca ¿rono ja qui acaxëcanai pa, sani mato qui ja bënaquë no, piti? Ayamaqui mato ra. R ‘¿Mato baquë qui maxax acaxëcanai pa, mapari ja bënaquë no? +Bënahai ca qui acacaxëhi quiha. Bixëhi quiha mërahai cato. Jasca, japëcahacaxëhi quiha jahuë caiti, tsohuëcara ca quënahai ca bax na. C~‘Dios qui bëhoxquí tsi bënacana; mato qui acacaxëhi quiha. Jasca, mëracana. Mëraquí tsi bixëqui mato ra. Jasca, quënacana; mato bax japëcahacaxëhi quiha jahuë caiti. 2}]‘Dios Chani ayamacana nicacasyamacanaibo qui. Quiniacaxëcahuë. Ina jascaria tsi mato qui ja tsamicamitsa mato axëna. Jasca, Dios copixëni ca Chani jato qui ayamacana. Aapimahuano tsi yahua jascaria tsi ja yoshihuacamitsa. Yoshihuahax mato quiri ja bësocamitsa mato axëna. Bëhoxcana !|;Jariapari tsi toa yoi ca ma acai ca niaparicahuë, quiaxëni cabá. Niahax tsi mabë xatë mëbiti mëtsaxëqui mato ra. Dios Chani nicacasyamacanaibo { ¿Jëniriahax raca “Mia mëbixëquia, yoi ca mi ayamano iquish na, ëbë xatë bá” i ma na, oquë ca yoi ca ma aquë no? =zsJama, anoma ca mabë xatë bá acai tsayacasqui mato pë, ja qui quësocasquí na. Mato qui bëroria tsi xo toa mabë xatë jocha; bëroma mató-na nori. ¿Jocha yama ni mato pa? _y7Ranipimahuano tsi nohiria ma ranihai jascaria ca quiniá tsi mato ranixëhi quiha Dios ri. Jasca, nohiria pi ma shomahuano tsi jascaria ca quiniá tsi mato shomahuaxëhi quiha Dios. Toa tsi xo toa Dios medida ra. =x w‘Ranimisyamacana, Diós mato raniyamano iquish na. _w7"Japi, shina-huëjëyamacana huëaquë yoati na. Huëaquë tsi tobixëhi quiha noqui yosihai ca jahuë huëtsa bo tonia. Japi jaboqui tsi huëaquë ca noqui yosihai ca jahuë bo yoati no shina-huëjënayamano.(vI!Jatsi mato Chama-chamaria pari shinacana. Jaha ja quëëhai ca jabi jia ca ó quëëcana. Tocapimano tsi naa jahuë huëtsa bo tëquë mato qui axëhi quiha. 4ua Piti, jënë, sahuëti, tihi cabo shina-huëjëcani quiha Dios cahëyamacanaibo. Jaha quëëriacani quiha. Jama, mato otohi quiha mato Jahëpa, ma narisyamano iquish na. 9tk Japi shina-huëjëyamacana. “¿Jahuë pixëhi ni noa rë?” iyamacana. “¿Jënë axëhi ni noa ra?” iyamacana. Jasca, “¿Jahuë sahuëxëhi ni noa rë?” iyamacana. =ss Jabi Dios tsi xo toa naa joa bo sahuëmahaina, naa naamayamahai ca joa bo ra. Tocapiquí tsi ¿tonia mato sahuëmayamayamaxëhi ni Dios ra? Iriama tsi xo toa ma chitimihaina rë. mrS Jama, rico inish ca Salomón yamaba sahuëti oquë-oquëria tsi xo naa joa bo sahuëcanaina iquia. ,qQ ‘¿Jëniriahax sahuëti bo shina-huëjëcanai ra? Huasi joa jiaxëni cabo qui tsayacahuë. Yonocoyamacani quiha ra. Jasca, sahuëti bo ayamacani quiha ra. !p;Jasca, ¿jënahuariaxo raca ja bësohai ca año bo joní huinomana, ja shina-huëjëhai cató no ra? Jatsi shina-huëjëyamacana ma bësohai yoati na. oNaipá ca isa bo tsayacahuë; bëro banayamacani quiha ra. Bëro tësayamacani quiha. Jasca, yama tsi xo toa jato xobo qui nanëhaca ca bimi ra; jama, jari jënima jaca nori. Jato pimahi quiha mato naipá ca Jahëpa ra. ¿Japa? ¿Isa bo oquë ma ni mato ri ra? nyJabi jahuë rabëti bo Jesú yoani tsi xo naa: —Oriquiti yoati tsi shina-huëjëyamacana. Jasca, mato yora sahuëhai ca sahuëti bo shina-huëjëyamacana. ¿Jabi oriquiti oquë ma ni ma bësohaina? Jasca, ¿sahuëti oquë ma ni mato yora? tma‘Dos ca chama bo jayatimaxëni tsi xo nohiria ra. Huësti chama qui caxaxëhi quiha; chama huëtsa noijahuanori. Huësti chama bax yonocoriaxëhi quiha; chama huëtsa chahahua-yamajahuanori. Japi, ¿jënahuariahax Dios bax ma yonocona, parata noihi na? Dos ca ibo jayatimaxëni xo mato ra —i jato qui Jesu niquë. Jahuë baquë bo ó bësohi quiha Dios @lyJama, shina yoi pi jayahi tsi tsëmo ó tsi bohoxëqui mato rë. Jabi mato shina jia ca pi tsëmonano tsi anomaria tsi xo toa tsëmo ra. Tsëmo-tsëmoria tsi xo rë. Dios — Parata #k?‘Jabi lamparina jascaria xo mato shinana. Mato quinia qui huahuahi quiha mato shinana, jënima ja iquë no. Jaha tsi jabi jia ca jayaxëqui mato. 8jiJapi maí ca jahuë bo pi ó quëërohaquí tsi Dios noiyoiyamaqui mato iquia. Jama, mana ca jahuë bo pi ó quëëquí tsi Dios noiyoiqui mato ra. Shina jia ca no jayati xo &iEJama, naipá ca jahuë bo ma catiapaima xo. Toá tsi naamacaxëcani quiha. Quëyohacatimaxëni xo toá cabo. Jasca, yama tsi xo toa mana ca yomaxëni cato. fhE‘Naa mai xo tsi copixëni ca jahuë bo catiayamacana mato bax na. Naamayamacaxëcani quiha naa maí ca jahuë bo ra. Mëri tsi quëyohacacahi quiha, naa raiti jotoró pihai jascaria. Jascaria, ja yomahacacamitsa. @gyTocapimano tsi ma samahai ca cahëyamacaxëcani quiha nohiria ra. Cahëxëhi quiha mato Jahëpa roha, jatiroha ca jonë ca jahuë bo cahëquí na. Mato copixëhi quiha. Mana ca copi :foJama, samahi tsi bëchococahuë. Bohuëxicahuë. ey‘Samaquí tsi bëmana cohuëria cabo jayamacana, naa paraxëni ca fariseobo jascaria. Bëcohuëhuacani quiha pë, nohiria bá ja samacanai jisno iquish na. Shina-bënoyamacana; jato copi ja bicaquë ra. Mana ca copi biyamacaxëcani quiha. dJama, huëtsa ba jocha pi ma shina-bënoyamano tsi mato jocha shina-bënoyamaxëhi quiha Dios ri. Samahai ca jabi Jesu chaninina icK‘Huëtsa ba jocha pi ma shina-bënono tsi mato jocha ri shina-bënoxëhi quiha Dios ri. {bo
Jochati no tanamahacayamano.Yoixëni cato chamá quima noqui mi tsëcano” tihi tsi nëcacana bëhoxhi na. jaM Noba jocha mi shina-bënono, noqui pasomaha jochacanaiba jocha no shina-bënohai jascaria. 3`a Jatiroha ca bari oriquiti noqui ana. e_C
“Nohiria bo mi ototsano.Mai xo tsi mi shina mi ano, naipa xo mi acai jascaria. v^e Japi nëca tsi bëhoxcana:“Oquëhuahacaxëti xo mi janë,
noba naipá ca Jahëpá” icana. U]#Jabi jaha ma quëëhai ca cahëhi quiha mato Jahëpa, ma bënanox pari no. <\qJasca, Dios qui bëhoxhi tsi mahitsa ca chani iroha-irohayamacana. Tocacani quiha Dios cahëyamacanaibo. Jato chani tëtëca iqui tsi Diós jato nicahai ca quëscahuacani quiha. [}Jama, bëhoxhi tsi mato naquëtë qui mamë jicocahuë. Jicohax caiti japacahuë, nohiria bá mato jisyamano iquish na. Toá tsi Dios qui bëhoxcana, mamë no. Jonë pi bëhoxmano tsi mato copixëhi quiha, ma acai ca jonë ca jahuë bo jisquí na. Z1‘Dios qui bëhoxhi tsi paraxëni ca fariseobo jascayamacana. Nohiria bo bësojó, naa jodioba catiti xobo bo, bahi bo, tihi cabá tsi Dios qui bëhoxcascani quiha pë, nohiria bá jato jisno iquish na. Jato copi ja bicaquë iquia. Mana ca copi biyamacaxëcani quiha. Y Jonë tsi mato yonoco jia bo ma ano. Jatsi, mato copixëhi quiha Dios ra, jatiroha ca jahuë bo jisi na. Dios qui bëhoxhaina }XsJama, noitiria ca nohiria pi mëbiquí tsi no bëpaxëti xo, mato rabëtiria bá ma acai ca cahëyamano iquish na. vWeJapi noitiria ca nohiria pi mëbiquí tsi no bëpati xo. “Jia tsi xo toa ë acaina ra” iyamacana nohiria bo qui, naa fariseobo jascaria. Anoma quiha. Jabi nohiria bo bësojo xo tsi tocacani quiha pë, nohiria bá jato oquëhuano iquish na. Jatsi shina-bënoyamacana. Copihacacahi quiha, nohiria bá jato oquëhuaquë no. Mana ca copi biyamacaxëcani quiha ra.
~~H},|{{zKyxxdwjvuu'tFsWrrBrq_pomwljj]ih8g fdd~cc6b|a`__ ^d]\\a[OZZ.YLXSWW=VUUOTSRR:QuPUONMLL K?J"IQHGGFFGEgDCBT@@Juan namëni nicahax Jesú jisbayaniquë notí no. Jisbaya tsi quiha nohiria yama ca iti qui ja caniquë jamë icatsi na. Cohuë ja ini quiha. Jama, ja cahai ca yoati tsi nohiria bá nicaniquë rë. Nicaxo tsi quiha jato yaca bo ja jisbayacaniquë Jesu banahuaxëna. Maí tsi ja bocani quiha. 7 Jaquirëquë quiha Juan yora jahuë rabëti bá biniquë maihuaxëna. Maihuahax Jesu qui ja bocaniquë yoaxëna. Cinco mil ca nohiria Jesú pimanina
Tëquëësaxo tsi jahari jahuë mapo ja bëcaniquë ratá no. Xotaco qui ja acani quiha. Jatsi jahuë jahëhua qui ja boniquë. H
Jatsi quiha Juan mapo ja tëquëësacaniquë rë preso xo na. /W Jatsi quiha Herodes cohuëniquë nicahax na. Jama, nohiria bo bësojó “Mia parayamaquia ra” i ja ni iqui tsi jahuë yonati bo ja raaniquë Juan mapo biti. ?wJatsi quiha jahuë jahëhua ya pari ja chaninaniquë, jahuë yoba nicaxëna. Nicahax, —Ashimati ibo Juan mapo ë qui ahuë ra, ratá no —i chama Herodes qui ja niquë pë. -Rani tsi quiha jahi pistia qui Herodes nëcaniquë: —Mia parayamaquia. Jahuëcara ca, naa jaha mi quëëhai ca mi qui axëquia ra —iquiina. +OJatsi Herodes coni bari tsëquëquë tsi quiha Herodías jahi pabëniquë quëtsocani ca nohiria bësojó no. Chama Herodes qui jiaria quiha ja pabëhaina. 9Ja iqui tsi Herodés Juan acasniquë. Jama, jodiobo qui ja raquëni quiha “Dios Chani yoati ibo-iboria xo Juan” i nohiria bo ni quëshpi na. }sJasca, pasiyamani quiha Juan. —Anoma tsi xo toa mi noma ahui bichiina, mi ahui iti —i ja qui Juan paoni quiha. 0YJabi siri tsi soldado bo Herodés raani quiha Juan qui tsamiti. Tsamixo tsi quiha preso qui ja nanëni quiha, Herodías, naa jahuë noma Felipe ahui tahëxo na. ?w—Ashimati ibo Juan yamabo tsi xo toa ra. Tonia ja bësotëquëyamëquë iquia ra. Ja tsi xo toa jisti bo ati mëtsa xo toa joni tia —i Herodes niquë jahuë yonati bo qui. W )Toatiyá tsi quiha chama-chamaria Herodés nicaniquë Jesu yoati na. Nicahax, {o
:Japi jahuë yacata xo tsi jisti huëstima cabo ja ayamani quiha rë, ja qui ja chitimiyamacani iqui na.4a
9Jatsi pë Jesu pasomaha ja bësocaniquë. Jato qui yoi ja ini quiha. Jatsi Jesú jato yoaniquë: —Mai huëtsá ca Dios Chani yoati ibo pi chanino tsi ja qui nicayoicani quiha toá ca nohiria ra. Jama, jahuë maí ca nohiria bo qui ja chanipino tsi ja qui nicayamahi quiha jahuë yacatá cabo, jahuë xobó cabo ri. Jato qui yoi quiha jahuë chani rë —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë yacatá ca nohiria bo yoati na.
8¿Nëá tsi racayamayamahi ni jahuë poi maxco bo ri? ¿Jahuëniá ca naa tiisi ja jabini pa? —i jaca niquë Jesu yoati na.
'
7¿Carpintero José baquë ma ni naa ra? Jahuë jahëhua María, jahuë noma bo, naa Jacobo, José, Simón, Judas, tihi cabo cahëqui noa ra.
6Jisbaya tsi quiha jahari jahuë yaca qui ja caniquë. Toa xo tsi jato catiti xobo xo tsi ja tiisimaniquë. Ratëniquë jahuë chani nicanish cabo. —¿Jahuëniá ca naa tiisi ja bini sa? ¿Jënahuariaxo raca naa jisti bo aqui ni pa? —i nohiria bo niquë—. H
5Jabi naa ejemplo bo yoaxo tsi quiha Jesú jisbayaniquë. 3
_
4Jatsi Jesú jato yoaniquë: —Rabë ca copixëni ca jahuë bo jaya xo jodioba yoba tiisimacanaibo, naa ëa banahuacanaibo. Jariapari ca copixëni ca jahuë tsi xo toa Dios Chani yoanish cabá quënënina. Yoahacaxëti quiha toa chani siri ra. Jasca tobi xo ë yoahai ca chani. Yoahacaxëti quiha naa chani paxa ca ri. Tihi cabo jayacani quiha yoati —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Jahuë yaca Nazaret qui Jesu shishonina - S
3Jatsi jahuë rabëti bo Jesú nicaniquë: —¿Naa ë yoaha ca jahuë bo tëquë cahëcanai? —iquiina. Jatsi, —Jaahuë. Cahëqui noa ra —i jaca niquë. K
2Aquëquëmaxo tsi horno chihi qui jato niacaxëcani quiha. Toá tsi xo huëstima ca ara-aracanaina ra. Toá tsi “Erama. Jishopë” icaxëcani quiha tënëhi na —nëa tsi Jesu nëcaniquë. 1[
1Jabi tocaxëhi quiha xaba rësó no. Bocaxë-cani quiha ángel bo jochahuaxëni cabo catiaxëna. Mëstëxëni ca xërëquë ó ca yoi cabo aquëquëmacaxëcani quiha. E
0Jahuë nishi rëamëno tsi mai quëmapo qui nishi xërëhi quiha. Jatsi tsahohi quiha ibo jahuë sani topixëna. Jahuë caca qui sani jia ca nanëhi quiha. Jama, sani yoi ca niahi quiha. 6e
/—Sani biti nishi jascaria tsi xo Diós otohaina —i Jesu niquë—. Jabi ia qui jahuë nishi niahi quiha ibo. Niaxo tsi huëstima ca sani jamëri cabo bichi quiha. :m
.Huësti ca perla copixëni ca jisi quiha. Jiaria ca perla quiha. Jisi tsi jahari jahuë xobo qui cahi quiha jahuë jahuë bo tëquë iniaxëna. Parata bicatsi quiha, toa perla copixëni ca copixëna. Parata bixo copihi quiha —nëa tsi Jesu nëcaniquë Diós otohai ca yoati na. Sani biti nishi ejemplo (I
-—Copixëni ca perla bo mërahai ca comerciante jascaria tsi xo Diós otohaina —i Jesu niquë—. Jabi copixëni ca perla bo mërahi cahi quiha joni.
,—Huai maihuaha ca jahuë copixëni cabo jascaria tsi xo Diós otohaina —i Jesu niquë—. Jabi huai maihuani ca jahuëmishni bo joní bërohuaniquë. Bërohuaxo tsi quiha toa jahuë bo maihuatëquëhi quiha, nohiria bá cahëyamano iquish na. Jatsi rani tsi jahuë jahuë bo tëquë iniahi quiha, parata bixëna. Toa huai copicatsi quiha. Iniaxo tsi quiha huai copihi quiha, maihuahacani ca jahuë copixëniria cabo bixëna —nëa tsi Jesu nëcaniquë Diós otohai ca yoati na. Perla copixëni ca ejemplo 0Y
+Jama, bari huahuahai jascariaxëhi quiha Dios nohiria bo. Jahëpa Dios ya icaxëcani quiha, ja otohai cató no —i Jesu niquë. Jonë ca parata copixëni ca ejemplo D
*Aquëquëmaxo tsi tënëtiyá jato niacaxëcani quiha, naa chihi qui masa niahai jascaria. Toá tsi araconacaxëcani quiha ra. Jatsi, “Erama. Jishopë” icaxëcani quiha tënëhi na.
)Noho ángel bo raaxëquia. E otohai cato ó ca jochamacanaibo, yoixëni ca nohiria bo, tihi cabo aquëquëmacaxëcani quiha. h~I
(Mëshahacati ca mëxahacahai ca masa jascariaxëhi quiha jaroha ca barí no, ë joxëquë no. /}W
'Jatsi ë qui caxahai ca, naa bëro yoi sayanish ca tsi xo Satanás. Jatsi tësatiyá tsi xo toa xaba rëso, naa jaroha ca bari. Jatsi tësacanaibo tsi xo ángel bo. /|W
&Jatsi nohiria bo jascaria tsi xo huai. Jatsi, Dios baquë bo tsi xo toa bëro jia cabo. Jato otoxëhi quiha Dios. Jatsi, Satanás baquë bo tsi xo toa bëro yoi bo. {
%Jatsi quiha toa chani Jesú bërohuaniquë: —Ea ti tsi xo toa bëro jia ca banahai cato, naa Nohiria Baquë ë nori cato. }zs
$Jatsi toa nohiria huëstima ca Jesú jisbayaniquë. Jisbayá tsi quiha xobo qui ja jiconiquë. Jatsi jahuë doce ca rabëti bo ja qui bëcaniquë. —¿Jënihi ni naa trigo huaí ca masara chani sa? Noqui yoahuë —i ja qui jaca niquë. y%
#Jabi ejemplo bá tsi ja chani-chaniniquë, Dios Chani yoanish cató quënëni ca jatihuaxëna. Jabi Jesu yoati ja yoani tsi xo naa:“Chani bo, naa ejemplo bá tsi nohiria bo qui chanixëhi quiha.Chanihax jonë ca jahuë bo bërohuaxëhi quiha, naa mai nëhohuahacanitiya rohari ca jahuë bo” iquiina. Masara chani Jesú bërohuanina, naa trigo naxërëquë ó tsi bëro yoi bananina x
"Nohiria bo qui chanipama tsi nëca ca chani bá roha tsi Jesu chaniniquë. Ejemplo bo yama tsi ja chaniyamani quiha. w
!Jaquirëquë chani huëtsa Jesú yoaniquë: —Harina somo ca ya yoxá tëohacai ca levadura jascaria tsi xo Diós otohaina. Tres medidá tsi levadura tëohaqui yoxa, harina tëquë shapohuaxëna —i Jesu niquë. Ejemplo bá tsi Jesu chaninina v)
Mishni-mishniria tsi xo naa bëro ra. Jama, shinahaquí tsi pistiama tsi xo jahuë jihui ra. Banahaca ca jocohai ca huëtsa bo oquë quiha. Shinahacax jihui manëhi quiha. Jatsi jahuë mëshi bo ó tsi paihi quiha isa bo ra —i Jesu niquë tiisimahi na. Levadura chani 8ui
Jatsi chani huëtsa Jesú yoaniquë: —Huaí tsi bëro mishni quiha, naa mostaza bëro joní bananina. Toa bëro jascaria tsi anixëhi quiha Diós nohiria bo otohaina. t-
Jariapari ja shinahabëquicano. Jatsi tësatiyá tsi ‘Masa pari mëxacana’ ixëquia yonati bo qui. Mëxaxo tsi nëxacana mëshati. Jaquirëquë noho trigo xobo qui bëcahuë, tësaxo na” i noho yonati bo qui xëquia —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Mostaza bëro chani Os
“Ayamacana. Masa pi mëxaquí tsi noho trigo ri ma mëxamitsa rë. *rM
Jatsi ibo nëcaniquë: “Tonia masa bëro bananiquë pë ë qui caxahai cato” iquiina. Jatsi, “¿Masa mëxaxëhi ni noa ra?” i ibo qui yonati bo niquë. +qO
Jatsi quiha huai ibo qui yonati bo bëcaniquë. Johax, “Bëro jia ca roha no bananiquë huaí no pë, taitá. ¿Jahuëniahax masa joha sa?” i jaca ni quiha. Wp'
Jatsi quiha shinahaniquë trigo. Bimijaquë tsi quiha jisiquiniquë masa ri. joM
Jama, ibo oxano tsi baquichá johi quiha ibo qui caxahai cato. Joxo tsi bëro yoi sayahi quiha iboba huaí no pë. Masara ca bëro quiha. Jahuë trigo naxërëquë tsi quiha toa bëro sayahi quiha pë. Sayahax jabahi quiha. Qn
Jatsi chani huëtsa jahuë rabëti bo qui Jesú aniquë, naa Diós nohiria copixëhai yoati na. Ja nëcaniquë: —Bëro jia ca jahuë huaí tsi joní sayahai ca jascaria tsi xo Diós otohaina. m#
Jama, mai jiaxëni cato ó ca sayahaca ca bëro jascaria tsi xo nohiria huëtsa, naa Dios Chani nicacanaibo. Nicaxo tsi Dios Chani cahëcani quiha ra. Dios bax saihuacani quiha. Huësti ca maxo tsi xo cien ca saihuahaina. Maxo huëtsa tsi xo setenta ca saihuahaina. Maxo huëtsa tsi xo treinta ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë, jahuë chani bërohuahi na. Trigo bimi naxërëquë ca masara chani ?lw
Jatsi masa xërëquë sayaha ca bëro jascaria tsi xo nohiria huëtsa. Dios Chani nicacani quiha jato ri; jama, Dios quima jato ninihi quiha maí ca jahuë bo, naa jaha ja quëëcanaina. Maí ca jahuë bo shinacani quiha pë. Jatsi Dios Chani, naa sayaha ca bëro tsiihaqui quiha parata ó ja quëëcanaina ra. Jasca, tsiihaqui quiha jato ranihuahai ca jahuë bo rë. Ja quëshpi tsi jato shina ó tsi anitimaxëni tsi xo Dios Chani ra. (kI
Jama, naamayamahi quiha ja chahahuacanaina rë, tapo yama ca jascaria jaca nori iqui na. Dios Chani pi iqui tsi tënëhi tsi jahari bësotapi-cani quiha pë. ~ju
Jasca, maxax qui sayaha ca bëro jascaria tsi xo nohiria huëtsa. Ranixo tsi Dios Chani biriacani quiha, nicaxo na. Ni
Toa bahi tapaí ca bëro jascaria tsi xo toa Ibo Dios Chani cahëyamacanaibo, nicaxo na. Ja nicacano tsi quiha johi quiha Satanás. Joxo tsi quiha jato shina ó banaha ca Chani mëbihi quiha rë. |hq
—Ea nicacana. Jaboqui yoaha ca chani bërohuaxëquia, naa bëro sayanish ca chani yoati na. Ma cahëyoino. |gq
Jatsi ma shina-bënoyamano ra. Jabi ëa ma jisquë. Jasca, noho chani ma nicaquë. Jabi ma jisi ca jisti bo, naa ë acai ca jisti bo ó quëëni quiha huëstima ca Dios Chani yoanish cabo jisxëna. Jasca, ma nicaha ca chani nicati ó ja quëëcani quiha, nicati mëtsama jaca nori —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. Ja yoaha ca chani Jesú bërohuanina f#
‘Jama, shoma xo mato ra. Tsaya-tsayapama tsi jabija ca jisqui mato ra. Jasca jia tsi jabija ca jahuë bo nicahi quiha mato pahoqui. Le
Quëstoria tsi xo naa nohiria ba shinana.Nicacasyamacani quiha pë.Bëpëquëyamacani quiha ra.Ja tsi xo toa jabija ca jisyamacaxëcani quiha rë.Ja tsi xo toa nicayoiyamacaxëcani quiha rë.¿Jënahuariahax ë qui ri ja bësocana, jënimahuahacaxëna?” i Isaías yamabo ni quiha jato yoati na. mdS
Toca tsi jatihuahacaxëhi quiha Isaías yamabá quënënina jato yoati na. Jabi ja yoani ca tsi xo naa:“Cahëyamapistiariacaxëcani quiha, nicaxo na.Jasca, tsaya-tsayapama tsi jabija ca jisyamacaxëcani quiha. Zc-
Ja tsi xo toa nëca ca chani nohiria bo qui chaniquia, nicaxo ja cahëyamacano. 4ba
Japi jia pi ë qui ma nicano tsi anixëhi quiha ma bichi ca tiisi. Cahëyoixëqui mato ra. Jama, naa ma bichi ca tiisi pistia ca bënoxëqui mato, nicariayama-piquí na. Na
Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Mato qui acacaniquë Dios jonë ca tiisi ra, naa Diós otohai ca jahuë bo yoati na. Jama, naa chani cahëyamahi quiha nohiria tëxë. Jato qui jonë quiha. `3
Jatsi Jesu qui jahuë rabëti bo bëcaniquë. —¿Jënixo tsi toca ca chani noqui yoahai sa? Mi chani cahëyamaqui noa rë —i jaca niquë. s__
Jatsi, —Ea nicaxëti xo jatiroha cabo ra —i Jesu niquë nohiria bo qui. Jonë ca chani yoati na V^%
Jama, bëro huëtsa quiha mai jiaxëni ca qui xapaquëniquë. Bimi ja saihuacaniquë. Cien ca bëro huësti ca maxó saihuaniquë. Maxo huëtsa setenta. Maxo huëtsa treinta —nëa tsi Jesu nëcaniquë. ,]Q
Jatsi huësti huësti ca bëro masa xërëquë xapaquëniquë rë. Bëro ya tsi quiha shinahabëquiniquë masara. Jatsi banahaca ca jocohai ca ja mapaniquë rë. s\_
Bari tsëquëquë tsi quiha ja mëshahaca-caniquë. Tapo mishni quiha. Ja iqui tsi ja chonicaniquë rë. [3
Jatsi bëro huëtsa maxax mai qui xapaquëniquë, naa iriama ca mai cató no. Toá tsi quiha bëro shinahatapiniquë, oti yama pi mai ini iqui na. Z
Jahuë huai sayajahuano tsi huësti huësti ca bëro bahi tapaí xapaquëniquë. Jahá ca bëro isa bá pini quiha joxo na. Y-
Jatsi huëstima ca jahuë bo jato ja yoaniquë chaniquí na. Bëroria ca chani quiha. Ja nëcaniquë: —Bëro sayahi huësti ca joni caniquë. gXG
Jatsi quiha ja qui nohiria quëtsoniquë. Anomaria ca nohiria ini quiha. Huëstima ca iqui tsi noti qui Jesu jiconiquë. Jatsi noti xo jato ja tiisimani quiha, tsahoxo na. Mai quëmapó tsi mani ini quiha nohiria tëxë. !W =
Toa barí roha tsi quiha xobo Jesú jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha ia qui ja caniquë. Caxo tsi quiha toa xo tsi nohiria ja tiisimaniquë tsahoxo na. V9 2Jabi noho noma yoi, noho yoxa ca yoi, noho jahëhua yoi tsi xo toa noho naipá ca Jahëpa ó quëëhai ca acai cato ra —i jato qui Jesu niquë.U} 1Jatsi quiha jahuë rabëti bo qui ja mëtoniquë. —Tsayapa. Nëá xo noho jahëhua yoi. Nëá xo ëbë xatë bo. T 0Jatsi quiha, —¿Tsohuë ni toa noho jahëhua yoi ra? ¿Tsohuë ni toa ëbë xatë yoi bo ra? —i nohiria bo qui Jesu niquë. #S? /Jatsi, —Cacha tsi xo mi jahëhua, mibë xatë bo. Toá tsi niicani quiha. Mi bëta chanicascani quiha ra —i huësti ca nohiria niquë Jesu qui. fRE .Jari nohiria bo qui chanihi quiha Jesu iniquë, jahuë jahëhua, jabë xatë bo, tihi cabo xobo qui cahëquë no. Cahëhax tsi quiha xobo cacha ja niicaniquë. Niihax, —Jesu ya chanicasqui noa —i jaca ni quiha. ^Q5 -Jatsi cahi quiha jabë yoshi bo mërahi na. Mëraxo tsi siete ca yoshi oquë ca bëhi quiha ja bëtati. Jatsi pë ja bëta joni qui jicocani quiha yoshi huëtsa bo ri, racaxëna. Japi noiti-noitiria xo toa joni ra. Ja iqui tsi jaboqui oquë tsi xo toa joni yoyo rë. Jabi naa joni jascariaxëhi quiha jaboqui bësocanai ca yoixëni cabo ri. Oquëriaxëhi quiha ma noitihaina ra —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë toá ca nohiria bo qui. Jesu jahëhua, jahuë xatë bo >Pu ,“E jisbëriani ca xobo qui jahari caquia ra” i jamë i quiha. Jatsi quiha jahari cahi quiha. Cahax jahuë iti siri jisi quiha. Jaboqui jënima quiha, bahuëhaca xobo jascaria. O% +—Jabi joni quima tsëquëhax tsi quiha xabachá tsi co-cohi quiha yoshini, iti huëtsa mërahi na. Joicatsi quiha. Mahitsa mërahax, zNm *Jasca, copiti bari-baririá tsi mato qui quësoxëhi quiha yoxa chama ri, naa Saba mai ax jonish cato. ¿Nëama ax ja joyamayamani Salomón yamaba tiisi nicaxëna? Jama, jaboqui nëá xo Salomón yamabo oquë cato. Ja qui nicacasyamaqui mato pë. Ja tsi xo toa mato qui quësoxëhi quiha toa yoxa chama ri —nëa tsi chama bo qui Jesu nëcaniquë. Bacahai ca yoshini {Mo )Jatsi quiniacaxëcahuë. Copiti bari-baririá tsi niixëhi quiha Ninivé ca nohiria bo mato qui quësoxëna. Jato qui Dios Chani Jonás yoaquë tsi quiha jato jocha quima Dios quiri ja bësocani quiha, nicahax na. Jama, jaboqui nëá xo Jonás yamabo oquë cato. Jaha chahahuacas-yamaqui mato pë. Ja tsi xo toa mato qui quësocaxëcani quiha Ninivé ca nohiria bo ra. =Ls (Jabi tres barihani, tres baquicha, tihi cabo tsi Jonás raaniquë sani chahita jatoquë́ no. Jascaria tsi tres barihani, tres baquicha, tihi cabo raaxëquia ëa ri mai xará no. OK 'Jatsi Jesú quëbiniquë: —Anomaria tsi xo jaboqui bësocanaibo rë. Jisti ó quëëmisxëniria tsi xo naa Dios qui chitimiyamacanaibo ra. Jatsi Jonás jisti roha jato qui acacaxëhi quiha. \J1 &Jatsi Moisés yoba cahëxëni cabo, fariseobo, naa jodioba chama bo, tihi cabo chaniniquë Jesu qui. Ja nëcacaniquë: —Jisti mi ano, maestró. Jisti jiscasqui noa —iquiina, jahuë chama jiscastsi na. {Io %Toa barí tsi mato chaní tsi copihacaxëqui mato. Jatsi paquëmahacaxëhi quiha chani jia ca chanihai cato. Jama, tënëmahacaxëhi quiha chani yoi ca chanihai cato ra —nëa tsi chama bo qui Jesu nëcaniquë. Jisti nohiria bá jiscasnina H- $Jabi huëstima tsi xo mahitsa ca chani rë. Jasca, jaroha ca barí tsi copihacaxëti quiha nohiria jato chani yoi ca tëquë quëshpi na iquia. /GW #Jascaria, jahuë chani jia cató tsi bërohuahacaxëhi quiha shina jia cato. Jasca, yoi ca saihuahi quiha joni yoixëni cato, naa jihui jascaria. Jahuë jabi quiha. 6Fe "Jisa rono ba xocobá. ¿Jënahuariahax jia ca ma chanina, yoixëni cabo imaquë no. Yoixëni ca jahuë bo pi nohiria bá shinano tsi anomaxëhi quiha toa ja chanicanai ri. ME !‘Jabi jahuë bimi iqui tsi jihui cahëqui noa. Jahuë bimi tsayaqui noa. Jatsi bimi jia ca saihuahi quiha jihui jia cato. Jama, jihui yoi tsi xo toa pinoma ca bimi saihuahaina. Yoi quiha. D+ Jabi ëa pasomaha pi nohiria chanino tsi iriama tsi xo toa. Jahuë jocha masaxëhi quiha Dios. Jama, Espíritu Santo pasomaha pi nohiria chanino tsi jahuë jocha masayamaxëhi quiha Dios. Masahaca-timaxëni ca jocha tsi xo toa ra. Jahuë bimi iqui tsi jihui cahëqui noa =Cs Jasca, jatiroha ca jocha, jatiroha ca chani yoi cato, tihi cabo masaxëhi quiha Dios. Jama, Espíritu Santo pasomaha pi nohiria chanino tsi jahuë jocha masayamaxëhi quiha Dios. Bw ‘Jabi ëa pasomaha yoi tsi xo toa ë bëtama cato. Jasca, Dios yonoco yoshihuahi quiha ëa mëbiyamahai cato. A ‘¿Jënahuariahax raca joni chamaxëni cato xobo qui joni jicona yomaxëna? ¿Jariaparí tsi chamaxëni ca joni nëxayamayamaxëhi ni? Nëxaxo jahuë jahuë bo yomati mëtsa xo. Jascaria, jahuë yoshi bo niahacanox pari no tsi nëxahacaxëti xo Satanás ri. v@e Yoshi bo natsëcati chama ë qui acax ca tsi xo Dios Shinana. Ja tsi xo toa ëa mëbihaina. Jaha tsi ë acai cató tsi bëroria tsi xo toa mato qui Diós yonati chama jaya cato ra. Joquë Cristo, naa nohiria bo Xabahamati Ibo iquia ra. C? Jasca, ¿Satanás chamá tsi jahuë yoshi bo natsëcahi ni ëa pa? Jabi Satanás ëa mëbipino tsi ¿tsohuë ni toa mato banahuacanaibo qui chama acax cato, yoshi bo natsëcati? Jabi yoshi bo natsëcani quiha mato banahuacanaibo ri. Mato banahuacanaibá acai cató tsi noqui bëro xo janyama ca ma shinahaina ra. x>i Jasca, Satanás-na maxo pasomaha pi Satanás maxo huëtsa iquinano tsi ¿jënahuariahax jahuë chama naamana? =1 Jama, ja shinacanai ca Jesú cahëniquë. Cahëhax chama bo qui ja chaniniquë: —Quëyohacaxëhi quiha país ca nohiria bo, ja nianacaquë no. Jasca, quëyohacaxëhi quiha xobó ca nohiria bo, yacatá ca nohiria bo, ja iquinacaquë no. Yonocobëquinatimaxëni ca xo. A<{ Toca tsi nohiria chanicanai ca nicaxo fariseobá quëbiniquë, naa jodioba chama bo: —Ja qui Satanás chama aquë ra. Ja tsi xo toa yoshi tsëcati chama jaya xo ra —iquiina. +;O Jatsi ratëyoniquë nohiria tsayahax na. —¿Johai ca Xabahamati Ibo, naa David yamaba chahitaxocobo ma ni naa joni sa? —i jaca niquë ja ani ca tsayahax na. : Jatsi Jesu qui noiti ca joni nohiria bá bëniquë ja jënimahuahacano. Bëco ca joni quiha. Jasca, jaro ja ini quiha, yoshi ja jayani iqui na. Jabi naa joni Jesú jënimahuaniquë. Jaquirëquë chaniti mëtsa joni iniquë. Jasca, ja taisniquë ra. 9) Jasca, ja qui chitimicaxëcani quiha maí ca nohiria bo tëquë” i Dios ni quiha ja quënëni cató no. Yoshi bëboti chama Jesú jayahaina :8m Noitiria cabo roayamaxëhi quiha.Jaha pasocanaibo ranihuaxëhi quiha.Ja pasomaha cabo bëboxëhi quiha, Dios mëstëxëni ca yoba nohiria bá cahëno iquish na. w7g Jasca, johax iquinayamaxëhi quiha.Joi mërayamaxëhi quiha.Jahuë joi choshayamaxëhi quiha. Q6 “Noho yonati tsi xo naa ra.E biniquë noho yonoco ja ano.E noihai ca tsi xo naa.Ja qui raniquia.Noho shina ja qui axëquia.Jatiroha ca nohiria bo ó bësoxëhi quiha. 5/ Jabi ja ani cató tsi quiha Isaías yamabá quënëni ca jatihuahacani quiha. Jabi nëca tsi quiha Dios chaniniquë jahuë Baquë yoati na. U4# Jënimahuaxo tsi quiha jato ja yobaniquë tsohuë ca ja iqui ca yoayamati. :3m Jabi ja namëcascanai ca Jesú nicaniquë. Nicaxo ja jisbayaniquë. Jatsi huëstima ca nohiriá banahuaniquë. Jatsi bëcanish ca iquicanaibo tëquë ja jënimahuaniquë. u2c Jatsi jodiobo chama bá jisbayaniquë caxahi na. Joiti barí tsi ja jënimahuani iqui tsi Jesu ja namëcascani quiha. Jabi toca tsi quiha ja shina-shinacaniquë pë, namëti quinia mërahi na. Isaías yamabá quënënina Jesu yoati na ^15
Jatsi noitiria ca joni qui Jesu chaniniquë: —Mi mëquë yoi mëtahuë —iquiina. Jatsi jahuë mëquë yoi ja mëtaniquë. Jënimatapiniquë jahuë mëquënë ra; jahuë mëquë huëtsa jascaria iquiina. 0} ¿Jabi oveja oquë ma ni nohiria ra? Japi jënima tsi xo joiti barí tsi jia ca acaina iquia —i jato qui Jesu niquë. /' Jatsi nëca tsi Jesú jato quëbiniquë: —Joiti barí pi maiquini qui mato oveja huësti ca paquërohano tsi ¿ma tsëcayamaquë ana? .
Jabi toá tsi quiha mëquë choni jayanish ca joni ini quiha. Toá tsi ini quiha Jesu qui quësocascanai ca joni bo ri. Jatsi Jesu ja nicacaniquë: —¿Jënima ni joiti barí tsi jënimahuahaina? ¿Noba yoba pasomaha ma ni? —iquiina, ja qui quësocatsi na. n-U Jodiobo chama bo Jesú jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha jodioba catiti xobo qui ja jiconiquë. *,M Jasca, joiti bari ibo-iboria ca ëa xo naa ra, naa Nohiria Baquë ë nori cato —nëa tsi jodiobo chama bo qui Jesu nëcaniquë. Mëquë choni ca jaya ca joni `+9 Quënëhacanish cabo pi cahërohahi tsi ë qui, naa anoma ca ayamahai ca qui ma quësoyamaquë aquë ra. “E qui oquë-oquëria tsi xo toa ëa ma noihaina ra, naa ë qui ma acai ca jaca nomari” i Dios ni quiha. #*? Jama, ë qui tsi xo toa ma quësocanaina rë. Jaha quiniacaxëcahuë. Mato xërëquë tsi xo toa mato arati xobo, mato yoba, tihi cabo oquë cato iquia. b)= Jasca, ¿Moisés quënëni ca ma tsayayamayamani? Jatiroha ca joiti barí tsi yonocohi quiha arati ibo bo ra. Jënima tsi xo toa joiti barí tsi ja yonococanaina ra. Yonocojacano tsi jato qui quësoyamaqui mato pë. ({ Dios xobo ja jiconi quiha ra jahuë joni bo ya, arati ibo ba mapari bixëna. Toa xo tsi Dios qui aquëquëmani ca mapari ja pini quiha. Jasca, pini quiha jahuë joni bo ri. Roa toa ja acani ini quiha. Pinoma quiha. Arati ibo ba piti ja ini quiha. '9 Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —¿Quënëhacanish cabo ó ca noba David yamabá ani ca ma tsayayamayamani, naa jahuë joni bo ya paxnaquí na? ^&5 Jatsi ja acani ca jodiobo chama bá jisniquë, naa fariseobo icanish cabo. Jisi tsi Jesu qui ja quësocaniquë: —Tsayapa. Joiti barí tsi anoma ca acani quiha mi rabëti bo ra. Yonococani quiha pë —iquiina. 6% g Jaquirëquë trigo huai tsi nacohi quiha Jesu iniquë jahuë rabëti bo ya. Joiti bari ja ini quiha. Jabi paxnaquí tsi quiha jahuë rabëti bá trigo bimi risaniquë piti. $ Bëro tsi xo noho yugo papihaina. Ihuë yama tsi xo toa mato qui ë acai ca yoba ra —i nohiria bo qui Jesu niquë.=#s Ihuë yama tsi xo toa mato qui ë acatsai ca yugo, naa noho yoba. Bicana. Mato ë tiisimano. Ea ti tsi xo ishima. Ea ti tsi xo caxayama. Noho yugo pi bichi tsi joixëqui mato ra. m"S E qui bëyocana mato joicanaibá. E qui bëcana, ihuë ca jabi papicanaibá. Mato joimaxëquia ra. G! Jatsi, —Chama ë qui noho Jahëpá aniquë ra jahuë bo tëquë yonati. Jabi yama tsi xo toa ëa, naa Dios Baquë-baquëria ca cahëyoihai cato. Noho Jahëpa roha tsi xo toa ëa cahëyoihai cato iquia. Jasca, yama tsi xo toa Jahëpa Dios cahëxëni cato. Jahëpa Dios cahëxëni ca roha ca ëa xo naa, naa jahuë baquë. Jasca, Jahëpa Dios cahëcani quiha chahahuacanaibo ri. Jato qui noho Jahëpa jisiquimaquia, ja cahëcano iquish na. M Jabija, tocahi tsi raniqui mia, noho Jahëpá —i Jahëpa quiina. + O Naatiyá tsi bëhoxpama tsi Jesu nëcaniquë: —Mi qui “Gracias” iquia noho Jahëpá, cahëyamacanaibo qui mi chani jia ca mi jismaha quëshpi na. Maí ca tiisi jaya cabo, cahëxëni cabo, tihi cabo cahëmayamaqui mia ra. Jato joma quiha. Ja quëshpi tsi “Gracias” iquia ra. V % Japi shinacahuë. Copiti barí tsi anomariaxëhi quiha mato copi ra. Jochahuaxëni ca Sodoma oquë ixëti quiha —nëa tsi Jesu nëcaniquë toa yaca bo yoati na. “E qui bëcana joixëna” i Jesu nina G ¿Japa mato Capernaum yacatá cabá? ¿Nai qui bocascanai pa? ¡Maj! Tënëtiya qui botëxëqui mato ra. Mato yacata ax tsi huëstima ca jisti bo acacaniquë ra; mahitsa rë. Jabi jochahuaxëni ca Sodoma xo pi jasca ca jisti bo acacarohano tsi ja chahahuaquë acaniquë ra. Jato yaca potas-hacayamaquë ani quiha ra. Jabi copiti barí tsi anomariaxëhi quiha mato copi ra; naa Tiro, Sidón, tihi cabo yacatá ca jochahuaxëni ca nohiria oquë nori. R Ja nëcaniquë: —Noitiriaxëhi quiha mato Corazín cabá. Noitiriaxëhi quiha mato ri Betsaidá cabá. Mato yaca bo xo tsi huëstima ca jisti bo acacani quiha; mahitsa rë. Jabi jochahuaxëni ca Tiro y Sidón yaca bo xo pi jasca ca jisti bo acacarohano tsi naama tsi jato jocha quima Dios quiri ja bësoquë acani quiha. Bamaxoma tsi moro ja sahuëquë acani quiha cohuëquí na. Jasca, chihi mishpó tsi ja tsahoquë acani quiha jato cohuë jismaxëna. .U Jatsi yaca bo, naa ja ani ca jisti bo jisnish cabo raahatsi quiha Jesú huaniquë. Jato ja raahani quiha jato jocha quima Dios quiri ja bësoyamacani iqui na. F Jatsi ë joquë, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Ea ti tsi xo oriquihaina. Jasca ëa ti tsi xo toa jënë acaina. Tocahëno tsi ë qui yosacaqui pë. “Oriquitinaxëni, pahëxëni ca tsi xo toa” icaqui. “Tsayacapa, impuesto bicanaibo, jochacanaibo, tihi cabo ya rabënahi quiha pë” ii quiha jatiroha cabo ëa yoati na. Jabi mato qui yoi tsi xo noho jabi, ë acaina, tihi cabo. Jasca, mato qui yoi ini quiha Juan jabi jaa ri pë. Jama, tiisiyoi-canaibo qui jia tsi xo noba jabi bo, no acaina ra —nëa tsi nohiria bo qui Jesu nëcaniquë. Nicamisxëni ca yaca bo I Jabi Juan joquë tsi mato qui yoi quiha jahuë jabi iniquë pë. Johax ja samaniquë. Jënë ja ariayamaniquë. Tocajaquë tsi “Yoyoxëni tsi xo naa joni ra” iyoniquë nohiria tëquëta. M “Mato bax pi bisto no ino tsi pabëcasyama xo mato pë. Jasca, mato bax pi no nahuarino tsi aracasyama xo mato pë” iquiina. Jabi naa chotëxëni ca xocobo jascaria tsi xo naa nohiria bo ra. .U ‘¿Jënixëhi ni ëa pë, naa jaboqui bësocanai ca nohiria yoati na? Plazá ca chotëxëni ca xocobo jascaria ca xo rë. I-iquí tsi nëca tsi quënacaqui: .W Nicati pi mëtsaquí tsi nicacahuë. “Joxëhi quiha Elías” i jaca paoni quiha. Jabi Juan tsi xo toa joxëhai ca Elías iquia. ¿Ja quënëcani ca chahahuacanai? }
Jabi siri tsi Dios Chani yoahi Juan jonox pari no tsi Quënëhacanish cabá chani-chanipaoniquë Ibo johai ca yoati na. kO ‘Jabi jahuë yonoco ati Juan chitahëhuaquë rohari tsi jahuë chani qui caxa xo huëstima cabo. Jaboqui jasca pi xo rë. Ibo Diós nohiria bo otohai ca quinia quëyocascani quiha pë. Anomaria tsi xo toa ja acanaina. ]3 ‘Mato parayamaquia ra. Yama tsi xo nohiria xërëquë tsi Juan oquë ca bësohax cato ra. Jama, Juan oquë ca tsi xo toa Diós otohai cato ó ca iriama cato ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë Juan yoati na. J
Jabi Juan yoati tsi Dios chaniniquë Quënëhacanish cabo ó no. Nëcahi quiha:“Mia bëbo noho Chani bohai ca raaxëquia.Jariapari mi quinia rohahuaxëhi quiha” i Dios ni quiha. -S ¿Japa? ¿Jahuë ó ma pasoni jisxëna? Ea yoacahuë. ¿Dios Chani yoati ibo ó ma pasoni pa? Mato parayamaquia. Dios Chani yoati ibo oquë ca ma jisyamëquë ra. @y ¿Jahuë jisi ma bocani? ¿Copixëni ca raiti sahuë ca joni jisti ó ma pasoni pa? Toca tsi ja iyamani quiha. Jabi xobo-xoboriá tsi racacani quiha copixëni ca sahuëti jaya cabo. v
e Nicahax tsi quiha jahari Juan qui ja bocaniquë. Jaquirëquë nohiria bo qui Jesu chaniniquë Juan yoati na. —¿Jahuë ó ma pasoni jisxëna, xabachá ca Juan qui boquí na? ¿Cahëtimaxëni ca chamayama ca joni ó ma pasoni pa? o W Rani-ranicani quiha ëa chahahuacanaibo ra. Tihi ca tsi yoata —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. { o Taiscani quiha bëco cabo. Tapicani quiha huico choni jaya cabo. Jënimahuahacahi quiha leproso cabo, naa bonohuaxëni cabo. Pasohi quiha pasoyamacanaibo. Bësotëquëcani quiha bësoyama cabo. Xabahamati Chani nicacani quiha noitiria cabo. s
_ Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Jahari bocata. Ma tsayahana, ma nicahana, tihi cabo Juan yoacata. 4 a Jatsi Jesu ja nicacaniquë: —“Joxëti xo Xabahamati Ibo” i noquii quiha Juan ra. ¿Toa ni mia sa? ¿Joni huëtsa ó pasoxëhi ni noa sa? —i Jesu qui jaca niquë. mS Jabi toatiyá tsi quiha presó Juan yamabo iniquë. Preso xo tsi Cristó acai ca jahuë bo ja nicaniquë. Nicaxo tsi quiha jahuë rabëti bo huësti huësti ca Jesu qui ja raaniquë, Xabahamati Ibo Jesu iqui ca nicaxëna. & G Jatsi quiha Jesú jisbayaniquë jahuë doce ca rabëti bo yobaxo na. Jisbaya tsi quiha toa maí ca yaca bo xo tsi ja tiisimaniquë. Dios Chani ja yoaniquë.
*Ea tahëxo tsi noho rabëti bo pistia roha tsi ma mëbino tsi mato copixëhi quiha Dios iquia —nëa tsi Jesu nëcaniquë.)
)Dios Chani bëhai ca ma joihuano tsi jia tsi mato copixëhi quiha Dios, Dios Chani bëhai ca ja nori iqui na. Jato copi jascaria ca bixëqui mato iquia. Jasca pi shina jiaxëni cabo joihuahi tsi jia tsi copihacaxëqui mato ra. Jato copi jascaria copihacaxëqui mato ri.
(‘Jabi ëa yoi joihuahi quiha mato joihuahai cato. Jasca, ëa pi joihuaquí Dios yoi, naa ëa raanish ca joihuahi quiha. :m
'Jabi jahuë shina bënoxëhi quiha jahuë shina xabahamacatsai cato. Jasca, jahuë shina bëboxëhi quiha ëa iqui tsi jahuë shina bënohai cato. Premio bo Diós noqui acaina jM
&Mato cruz yoi pi iayamahi tsi ëa pi banahuayamahi tsi noho rabëti iti mëtsama xo mato iquia.
L~_}}l}1{{6zyyzxx@ww2vv u`tt8ssr&q~ppPonmmll kjii.hhgdfffvedccbna``9_^]\[_ZYXX4WVUU}TSSFR@P+OONuMM LzKJJ)HHtGGFDCBA@@E?}>==%<;;:y9988&7*6d554_33:211O00.~-Y,,*)(('o&&%t$;#i"E!] z u / } e1%x sE
j ?
Y {%^cR D+Jatsi quiha xocobo Jesú shomahuaniquë, jahuë mëquë jato ó tsi janaquí na. Shomahuaxo ja jisbayaniquë. Jesu ya shinapayo chaninina CJatsi Jesú jato raahaniquë: —Jato chitiayamacana. E qui xocobo bëcano ra. Jato bicatsi quiha mana ca Jahëpa ra —iquiina. QB
Jabi Jesu qui xocobo mishni bo nohiria bá bëniquë, jato ja shomahuano, jato bax ja bëhoxno iquish na. Jama, xocobo bëhai ca nohiria raahati chitahëhuatsi jahuë rabëti bá huaniquë pë. )AK Jabi tobi huësti huësti ahui bicasyamacanai ca joni bo. Huësti huësti ca tsi xo jobo yama cato, toca tsi ja coni iqui na. Jasca, ahui binoma xo joni huëtsa bo, jato jobo niahacani nori iqui na. Jasca, joni huëtsa bo tsi xo ahui bicasyamahaina, mana ca Dios yonoco ja acascanai iqui na. Jabi naa ë tiisimaha ca yoba biti xo nicati mëtsa cato —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Xocobo mishni bo Jesú shomahuanina @ Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jabi naa yoba bicasyama xo jatiroha ca joni bo. Jama, bichi quiha Dios qui jia cabo ra. p?Y
Jatsi, —Jishopë. Tocapino tsi oquë tsi xo ahui biyamahaina ra —i jahuë rabëti bo niquë. >3 Mato parayamaquia. Ahui jia ca, naa joni mëtsaxëniriama ca ahui pi niahi tsi jochahi quiha toa joni, ahui paxa ca ja biquë no —i Jesu niquë. "==Jatsi jato qui Jesu nëcaniquë: —Jabija. Moisés yamabo qui jënima ahui niahai ini quiha rë. Jabi tocajani quiha, tiisimahacatimaxëniria ca mato jimibo ini iqui na. Jama, toca tsi ja iyamapaoni quiha jariapari no, naa bënë, ahuini, tihi cabo Diós nëhohuaniquë no. ;<oJatsi fariseobo chaniniquë: —Majia. Jabi jahuë ahui pi joní niacasno tsi “Ahui niati papi ja qui bënë́ ati xo” ¿i Moisés yamabo yamayamani? —i jaca niquë. ; Jaquirëquë rabë ma ca xo; jama, huësti ca jaca nori. Jabi Diós racabëquimaha ca no bëquëxyamano ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Z:-Ja tsi xo toa jahuë jahëpa, jahuë jahëhua, tihi cabo jisbayati xo bënë, jahuë ahui ya racaxëna. (Jasca, jahuë nabo jisbayati xo ahui ri bënë ya racaxëna.) Toca tsi huëstinacani quiha rabë cato. (9IJatsi Jesú jato quëbiniquë: —¿Quënëhacanish cabo ó ca ma jisyamani? Jariapari tsi bënë, ahuini, tihi cabo Diós bahahuaniquë racanabëquiti. X8)Jatsi quiha ja qui jodioba chama bo huësti huësti ca bëcaniquë tanamaxëna. Ja qui quësocascanaibo ja icani quiha. Nicahi tsi, —¿Anoma ni joní jahuë ahui niahaina? —i Jesu qui jaca niquë. [7/Jasca, huëstima ca nohiria banahuaniquë. Jatsi jato Jesú jënimahuaniquë ra. 6 'Naa jahuë bo yoaxo tsi quiha Galilea mai Jesú jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha jodioba mai, naa ani Jordán rabëquëx ca qui ja caniquë.
5#Japi mabë xatë bo pi ma noiyamano tsi mato qui tocaxëhi quiha mato naipá ca Jahëpa ri —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë.4-"Jatsi toa joni qui rey caxa-caxaniquë. Preso qui toa joni ja raaniquë. Tsëquënoma quiha toa joni iniquë ra, jahuë cuenta ja copinox pari. *3M!Jascaria tsi mi bëta yonocobëquinahai cato cuenta mi quëyoti nori iquë ra, naa mi cuenta ë quëyohitaha jascaria” nëa tsi quiha ja qui rey nëcaniquë. U2# Jatsi paquëmahacanish ca yonati quiha jahari réy quënaniquë. Quënahax, “Yoixëni ca yonati xo mia ra. Mi cuenta chahitaxëni ca ë quëyohitaquë ra, ‘Ea shinahuë’ i ë qui mi itaha iqui na. 21] Jatsi quiha toa joní acani ca rey yonati huëtsa bá jisniquë. Jisi tsi quiha ja cohuënacaniquë. Jatsi jato rey qui ja bocaniquë yoi ca toa joní aca ca yoaxëna. 80i Jama, ja qui ja nicayamani quiha. Noixoma tsi quiha preso qui jahuë rabëti ja nanëniquë pë. Tsëquënoma ja ini quiha. Jariapari jahuë cuenta copiti nori ja ini quiha. A/{ Jatsi ja bëta yonocobëquinish ca yonati mëniniquë ja bësojó no. Ja bënarianiquë jaa ri. “Ea shinahuë ra. Huënayamahuë. Mi parata tëquë mi qui ayoxëquia ra” iquiina. ).K Jatsi yonati jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha ja bëta yonocobëquihai ca yonati ja bëchaniquë. Jahuë rabëti quiha. Jabi jaha ca cuenta pistia toa rabëtí jayani quiha. Ichariama pesos quiha. Jama, bëchahax tsi quiha toa yonati, naa jahuë rabëti qui ja tsaminiquë. Tsamixo tsi quiha tëmosti ja chitahëhuaniquë pë. “Tobi mi cuenta ra. Noho parata bicasquia ra” jahuë rabëti qui toa joni ni quiha. '-GJatsi quiha jahuë yonati réy noiniquë. Noixo tsi quiha jahuë cuenta ja quëyoniquë ra. Toa joni réy paquëmani quiha. Cuenta yama ja tsëquëni quiha. 4,aJatsi rey bësojó tsi yonati mëniniquë cohuëhi na. Rey ja bënariani quiha, “Ea shinahuë, taitá. Huënayamahuë. Mi parata tëquë mia copixëquia ra” iquiina. C+Copihacatimaxëni jahuë cuenta quiha. Jatsi quiha “Naa joni, jahuë ahuini, jahuë xocobo, jahuë jahuëmishni bo tëquë, tihi cabo iniacana jahuë cuenta quëyoti” i rey niquë. ~*uJatsi quiha cuenta chahitaxëni ca jayanish ca yonati rey qui ja bëcaniquë. Millones naa yonati cuenta ini quiha. q)[Jabi noba naipá ca chama-chamaria Dios qui jia tsi xo toa noqui pasomaha ca jocha shina-bënohaina. Tobi chani quiha, rey yoati na. Nicacana: Jahuë yonati ba cuenta bo réy tsaya-tsayacasni quiha, jahuë parata ó quëëquí na. (9Jatsi Jesú quëbiniquë: —Siete roha iyamaquia. Ichariama tsi xo toa. Jama, huëstima tsi ma shina-bënoxëti xo ra, naa setenta veces siete. ='sJoxo tsi quiha Pedró Jesu nicaniquë: —Ea pasomaha pi ëbë xatë jochano tsi ¿jahuë tihi tsi ja aca ca shina-bënoxëhi ni ëa sa? ¿Siete ni? —i Jesu qui ja niquë. )&KJabi dos, tres roha pi ë qui aracascanaibo catino tsi jato bëta xo ëa ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë rabëti bo qui. Shina-bënotimaxëni ca yonati /%W‘Mato parayamaquia. Dios qui jia tsi xo dos ca xatë bo bëhoxhaina, jaharisi shinabëquipihi na. Nicaxo tsi jato bax axëhi quiha noho naipá ca Jahëpa ra. U$#‘Mato parayamaquia. Chama mato qui axëquia nohiria bo yobati. Dios qui jia tsi xo toa mai xo tsi ma yobahaina. Yobahi tsi “Jënima tsi xo toa acaina” i nohiria bo qui ma mitsa. Tocapimano tsi Dios qui jiaxëhi quiha ja acanaina. Jasca, “Anoma tsi xo toa acaina” i pi mano tsi Dios qui anomaxëhi quiha ja acanaina. 0#YJama, mato qui pi ja nicayamano tsi iglesiá ca nohiria qui yoacahuë. Ja qui ja quësocano jato ri ra. Jabi iglesiá ca nohiria qui pi jari ja nicayamano tsi ja bëta rabënayamacana. Ja bëta chaniyamacana, Dios cahëtimaxëniria ca jochahuaxëniria ja nori iqui na ra. Dios xocobo yobahaina "!Jama, mato qui pi ja nicayamano tsi huësti huësti ca xatë huëtsa bo ja qui cati xo, ja qui ma quësocanai ca nicaxëna. Japi oquë tsi xo toa huësti huësti ca xatë huëtsa jayahaina, ja nicacano jato ri. Jabija pi no tsi ja qui quësocaxëcani quiha jato ri. .!U‘Mato pasomaha pi mabë xatë jochano tsi jamë tsi ja qui bocata, yoi ca ja aca ca jismaxëna. Mato pi ja nicano tsi jia tsi mato bëta rabënaxëhi quiha. s _Jascaria tsi huësti ca xocobo mishni bënocasyama xo mato naipá ca Jahëpa ri. Nobë jochahai ca xatë L
Bichi tsi rani-ranihi quiha. Naa huësti ca oveja tahëhax tsi anomaria tsi xo toa ja ranihaina. Naa huësti ca oveja quëshpi tsi ranihi quiha; naa noventa y nueve cabo quëshpi oquë ja nori. { ‘¿Jahuë shinacanai? ¿Jënahuaxëhi ni oveja ibo, naa cien ca oveja jaya cato? Huësti ca oveja pi bënono tsi ¿noventa y nueve cabo jisbayayamayamaxëhi ni ibo, jahuë oveja huësti ca mëraxëna? Bënohax ca oveja mëraxëhi quiha ra. < s Jabi mai qui ë joniquë bëno cabo xabahamaxëna. 9
‘Quiniacaxëcahuë. “Anoma tsi xo naa xocobo mishni bo” iyamacana ra. Tobi xo jato ángel bo ra, naa noho Jahëpa bësojó roha mani cabo. dA Jasca, mato bëró pi mato jochamano tsi bëtsëquëcahuë. Nëama niacahuë. Oquë tsi xo toa huësti ca bëro ya nai qui cahaina. Noitiria tsi xo toa tënëtiya qui rabë ca bëro ya niahacahaina. Bënonish ca oveja 9‘Mato mëquënë́ pi mato jochamano tsi mërëësicahuë. Jasca, mato tahë́ pi mato jochamano tsi jorëësicahuë. Nëama niacahuë. Oquë tsi xo toa mërëxto jorëxto tsi nai qui cahaina. Noitiria tsi xo toa tënëtiya qui niahacahaina mëquë, tahë, tihi cabo ya. NJabi noitiria tsi xo nohiria tëquë. Dios quima casoti tanamahacacaxëcani quiha ra, jochati. Jama, noiti-noitiria tsi xo toa nohiria ë quima casomahai cato. Anomariaxëhi quiha jahuë copi ra. 5c‘Jabi jia tsi ë qui chitimicani quiha naa xocobo ra. Japi noitiriaxëhi quiha ë quima nëca cabo bësomahai cato iquia. Anomariaxëhi quiha jahuë copi ra. Nëmi ca ia qui tsi tërotamë ca rënëti maxax ya ja niahacaxëti xo iquia. Jama, oquë-oquëria ca copi bixëhi quiha toa joni ra. 9Jasca, noho janë tahëxo pi nëca ca baquë joihuaquí tsi ëa ri joihuaqui mato ra —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë—. Jocha qui paquëhaina ~uNaa xocobo jascaria ma manëti xo. Iriama ca pi ma manëno tsi mato oquëhuaxëhi quiha Diós ja otohai cato xo na. R Niimahax ja nëcaniquë: —Mato parayamaquia ra. Xocobo jascaria ma manëti xo ra, Diós otohai ca qui jicocatsi na. Xocobo jascaria pi Dios quiri bësoyamahi tsi jicopistiayamariaxëqui mato iquia. Jatsi quiha baquë pistia Jesú quënaniquë ja qui ja jono. Quënaxo tsi quiha jato xërëquë tsi baquë pistia ja niimaniquë.
Toatiyá tsi Jesu qui bëxo tsi jahuë rabëti bá nicaniquë: —¿Tsohuë ni toa Diós otohai cató ca oquë cato? —iquiina. T!Maj. Jato no caxahuayamano. Parata ó pasocani quiha. Japi ia qui cata. Toa xo tsi huëti nishi niahuë. Jariapari ca sani bichi tsi japëcahuë. Toá ca parata copixëni ca jisxëqui mia. Bihuë. Impuesto bicanaibo qui toa parata ahuë. Mi impuesto, noho impuesto, tihi cabo mi copino —nëa tsi Pedro qui Jesu nëcaniquë.b=Jatsi, —Carayanabo tsi xo toa impuesto acaina ra. Jato jabi quiha —i Pedro niquë. —Jabija tsi xo toa mi yoahana. Jatsi jato qui parata no ayamati xo pa, Diós-na bo no nori iqui na; carayanabo no nomari. @yJatsi, —¿Ocamani? —i jato qui Pedro niquë. Jatsi quiha xobo qui Pedro jiconiquë Jesu yoaxëna. Jama, ja chaninox pari no tsi Jesu ja qui chaniniquë: —¿Jahuë shinahai, Simón? ¿Tsohuë quima parata bichi ni maí ca chama bo? ¿Jabë nohiria bo quima ni? ¿Carayanabo quima ni? —i ja niquë. U#Jabi Capernaum mai qui ja cahëcaquë tsi quiha Pedro qui impuesto bicanaibo bëcaniquë jato arati xobo ax na. —¿Arati xobo qui impuesto copiyamahi ni mato chama sa? —i Pedro qui jaca niquë. iKJatsi jahuë rabëti bo cohuënaniquë nicahax na. Arati xobo qui impuesto Jesú copinina !
;Jaquirëquë bari huëtsá tsi jahuë rabëti bo catiquë tsi quiha jato qui Jesu nëcaniquë. —Nohiria caxaxëniria cabo qui ë mëahacaxëti xo. Jatsi ëa, naa Nohiria Baquë nori ca acaxëcani quiha ra. Jama, tres bari quirëquë bësotëquëxëquia ra —i ja niquë. 'Jatsi Jesu nëcaniquë: —E qui ma chitimiyamayoicanai iqui na. Mato parayamaquia. Aniyamahi quiha ë qui ma chitimihaina rë. Jabi banahacanox pari tsi quiha mishni-mishniria tsi xo mostaza bëro. Jama, ani-aniriahi quiha toa jocohai cato. Chahitaxëni manëhi quiha. Jabi mostaza jocohai ca jascaria pi ë qui ma chitimihai ca anino tsi anomariaxëhi quiha ma acaina ra. Jatsi, “Toa tsi cata” i pi naa maca qui ma no tsi caxëhi quiha ra —nëa tsi Jesu jato qui nëcaniquë. Ja nahai yoati tsi Jesu chanitëquënina !
;Jaquirëquë Jesu jahuë rabëti bá nicaniquë jamë ja iquë no: —¿Jënixo tsi jahuë yoshi tsëcanoma no iqui rë? —i ja qui jaca niquë. 'Jatsi quiha baquë ó ca yoshi Jesú raahaniquë. Raahajahuaquë tsi quiha baquë quima yoshi tsëquëniquë. Jënimatapiniquë baquë. EJatsi Jesu chaniniquë: —Chahahuatimaxëniria ca yosaxëni ca nohiria xo mato ra. ¿Jahuë tihi tsi mato qui yosaxëhi ni ëa rë? Jahuë baquë nëri bëcana ra —i Jesu niquë. Mi rabëti bo qui noho baquë ë bëquë, ja jënimahuacano. Atimaxëni ca xo rë —nëa tsi Jesu qui joni nëcaniquë. 9—Noho baquë shinahuë, Ibobá. Yoyo jaya xo rë. Anomaria tsi xo jahuë pahë. Huëstima tsi chihi, jënë, tihi cabo qui paquëhi quiha rë. ~uNohiria misco qui ja cahëcaquë tsi quiha Jesu qui joni joniquë. Johax tsi Jesu bësojó tsi ja mëniniquë. 7
Jatsi nohiria ashimanish ca Juan yamabo yoati tsi Jesu chaniha nori ca jahuë rabëti bá cahëniquë. Yoyo jaya ca baquë Jesú jënimahuanina N Jama, joniquë Elías iquia ra. Ja joquë tsi nohiria bá cahëyamaniquë rë. Jasca, ja yosicaniquë pë. Jascaria tsi ëa, naa Nohiria Baquë ca tënëmacaxëcani quiha —i jato qui ja niquë. Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Jabija tsi xo toa ja yoacanaina ra. Jariapari joxëti xo Elías, jatiroha ca rohahuaxëna. B}
Jatsi quiha jahuë rabëti bá nicaniquë: —Xabahamati Ibo jonox pari no tsi joxëti quiha Elías ii quiha noba yoba tiisimacanaibo ra. ¿Jënihi ni? —i Jesu qui jaca niquë. x i Jaquirëquë macaná rënichipama tsi jahuë rabëti bo Jesú yobaniquë: —Bëpacana. Ma jisi ca jahuë bo nohiria bo jari yoayamacana. Jariapari ë bësotëquëxëti xo ra, naa Nohiria Baquë ë nori cato —i jato qui ja niquë. b=Jatsi bëpëquëquí tsi quiha Jesu roha ja jiscaniquë. Jamëpistia ja ini quiha. z~mJatsi jato qui Jesu caniquë. Caxo tsi jato ja motsaniquë. —Joicana. Raquëyamacana —i jato qui ja niquë. |}qJatsi quiha jahuë rabëti bo raquëniquë joi nicahax na. Mai qui ja paquëcaniquë jato bëmana mai quiri. n|UChanijano tsi quiha bajrahai ca tsëmó jato mapaniquë. Jatsi tsëmo xërëquë ó ca joi ja nicacaniquë: —Noho Baquë tsi xo naa ra. Noiquia ra. E qui jia tsi xo toa ja acaina ra. Nicacana ra —i joi niquë jato qui. {Jatsi quiha Jesu qui Pedró chaniniquë: —Noqui jiaria tsi xo nëá no iquiina. Nëa xo tsi tres ca tapas axëquia ra. Huësti mí-na, huësti Moisés yamabá-na, huësti Elías yamabá-na ra. ¿Mi qui jia ni? —nëa tsi quiha Pedro nëcaniquë. |zqJatsi quiha toá tsi jisiquiniquë Moisés yamabo, Elías yamabo. Tihi quiha. Jesu ya chanihi quiha ja icaniquë. -ySBohax tsi quiha jahuë jaria rarinaniquë jato bësojó no. Bari jascaria jahuë bëmana huahuani quiha. Jasca, joxonariani quiha jahuë sahuëti, huëa jascaria. rx _Seis bari quirëquë quiha Pedro, Jacobo, Juan, tihi cabo maca qui Jesú boniquë jato bëta jamëxëna. Ow Mato parayamaquia. Ma rësonox pari no tsi noho oquë, noho chama, tihi cabo jisxëqui mato huësti huësti cabo, rey jascaria tsi ë joxëquë no —i Jesu niquë jahuë rabëti bo yobahi na.)vKJatsi quiniacaxëcahuë. Noho Jahëpá oquë tsi joxëquia ra, noho ángel bo ya. Joxo tsi toa barí tsi jatiroha ca nohiria copixëquia ja acani quëshpi na. Tu!Jabi jatiroha ca maí ca jahuë bo nohiriá bëbomitsa; jama, tënëtiya pi qui caquí tsi ¿jahuë raca ja bëbona? Noitiria ca tsi xo toa. Tocapiquí tsi ¿jënahuariaxo joní ana, bësotëquëxëna? DtJabi xabahamahacayamaxëhi quiha toa jahuë noma jabi ó quëëmisxëni cato. Jama, xabahamahacaxëhi quiha ëa iqui tsi jahuë noma jabi chihohuahai cato. Bëbo-bëboriaxëhi quiha ra. *sMJatsi quiha jahuë rabëti bo Jesú yobaniquë: —Ea banahuapicasquí tsi ma acatsai ca ma shinayamaxëti xo. Mato cruz ma iacano. Iaxo ëa ma banahuano. GrJatsi Pedro quiri bësohax tsi, —Cata, Satanás. Jochati ëa tanamaqui mia pë. Diós shinahai ca jasca ma xo toa mi shinahaina ra, joni shinahai jasca nori —i ja qui Jesu niquë. aq;Nicaxo tsi quiha Pedró Jesu aquëquëmaniquë, jamë ca ja qui chanixëna. Jatsi Jesu raahatsijahuaniquë. —Dios qui yoi tsi xo toa mi yoahana ra. Anoma quiha. Mi rësoyamano iquia —i ja qui Pedro niquë. Xp)Jaquirëquë quiha bëroria tsi jahuë rabëti bo qui chaniti Jesú chitahëhuaniquë. Ja nëcaniquë: —Jerusalén qui ë cati xo. Toa xo tsi ëa tënëmacaxëcani quiha yosibo, arati ibo-iboria bo, Dios yoba tiisimacanaibo. Ea namëcaxëcani quiha ra. Jama, tres bari quirëquë bësotëquëxëquia —i jato qui Jesu niquë. o3Jatsi jahuë rabëti bo Jesú yobaniquë, nohiria bo Xabahamati Ibo-iboria ja iqui ca ja yoayamacano. Ja rësoxëhai yoati tsi Jesu chaninina wngJasca, mi qui mana ca chama axëquia, chitimicaxëcanaibo rëquëniniti. Jato yobaxëqui mia ra. Toatiyá tsi, “Jënima tsi xo toa jabi ma acaina” i pi mi no tsi jënimaxëhi quiha ja acanaina mana ca Dios qui. Jasca, “Anoma tsi xo toa acaina” i pi jato qui mi no tsi tocaxëhi quiha Dios ri. Tocaxëti quiha mi yoba —nëa tsi Pedro qui Jesu nëcaniquë. xmiMi yoaha iqui tsi nicaparihuë. Maxa-maxaria xo mia Pedró. Jabi tocahi quiha mi janë. Mia cacha noho iglesia axëquia. Bëbohacatimaxëni ixëhi quiha ra, naa toa ë qui chitimicaxëcanaibo. Jato bëboyamaxëhi quiha Satanás chama ra. \l1Jatsi Jesú quëbiniquë: —Shoma xo mia Simón, Jonás baquë. Jabija tsi xo toa mi yoahana. Dios baquë ë nori ca mia cahëmaquë noho naipá ca Jahëpa. Nohiria bá yoahai ma xo toa mi shinahaina ra. zkmJatsi, —Dios raahacanish ca Xabahamati Ibo xo mia ra; Bësohai ca Dios Baquë mi nori —i Pedro niquë. ejCJatsi jato Jesú nicaniquë: —¿Japa mato tsa ni? ¿Tsohuë ni ëa yoi? —iquiina. Ii Jatsi quiha jahuë rabëti bá quëbiniquë: —“Ashimanish ca Juan yamabo përë xo mia” ii quiha huësti huësti ca nohiria. Jasca, “Elías yamabo xo mia” ii quiha nohiria huëtsa. Jasca, “Tonia Jeremías yamabo; ¿Dios Chani yoanish ca huëtsa ma ni?” ii quiha huëtsa bo —i Jesu qui jaca niquë. Ch
Jatsi quiha Cesareá ca Filipo yaca qui Jesu cahëniquë. Cahëxo tsi quiha jahuë rabëti bo ja nicaniquë: —¿Tsohuë ni ëa? ¿Jënihi ni nohiria bo ëa yoati na? —iquiina. ,gQ Jatsi jodioba yoiria ca yoba qui ja quiniacaxëti nori ca ja cahëcaniquë; mapari levadura yoati ja chaniyamaha nori. “Dios Baquë xo mia” i Pedro nina Vf% ¿Jëniriahax ë yoahai ca cahëyoiyamacanai sa? Mapari yoi yoati chaniyamaquia. Jodioba chama bo qui quiniacaxëcahuë iquia; mapari levadura jascaria ca jaca nori —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. e}
Jasca, ¿siete ca maparí tsi cuatro mil ca joni bo ë piyamayamëta? Jaquirëquë, ¿siete ca caca ma rëayamayamëta? 'dG ¿Jari cahëyamahi ni mato pa? Shinaparicahuë. ¿Cinco ca maparí tsi cinco mil ca joni bo ë pimayamahitaha? Jaquirëquë, ¿doce ca caca ma rëayamahita? FcJabi ja chaninacanai ca Jesú cahëniquë. Cahëhax ja nëcaniquë: —¿Jënihax joi i-icanai rë, naa ma shina-bënoha ca mapari yoati na? Iriama tsi xo ë qui ma chitimihaina rë.
b
Jatsi jato xërëquë tsi chaninatsijacaniquë: —Toca tsi chanihi quiha pë, mapari no shina-bënoha iqui na —iquiina. aJatsi quiha, —Jodioba chama bo qui quiniacaxëcahuë; mapari levadura jascaria ca xo pë —i jato qui Jesu niquë. `/Jatsi quiha ia rabëquëx ca qui ja shitacaniquë. Shitahax, —Jishopë. Mapari piti no shina-bënoquë rë —i jahuë rabëti bo niquë. _Anomaria tsi xo naa jaboqui bësocanaibo ra. Dios cahëtimaxëni ca xo ra. “No bax mana ca jisti mi ano” ii quiha mato. Ayamaxëquia ra, ë qui ma chitimiyamahai iqui na. Jama, huësti ca jisti roha mato qui acacaxëhi quiha, Dios chama jaya ca ë nori ca ma cahëno iquish na. Tres bari no tsi mai xara ixëquia. Jaquirëquë tsëquëxëquia Jonás yamabo tsëquëni jascaria —nëa tsi Jesu nëcaniquë jodioba chama bo qui. Jatsi jato ja jisbayaniquë. Jodioba chama bo qui jahuë rabëti bo Jesú quiniamanina ^}Jasca, “Jopaima xo oi ra” iqui mato baquishmari tsi tsëmoria ca xabaria ca nai jisi na. Jabi nai tsaya-tsayaquí tsi oi johai ca, yota johai ca, tihi cabo cahëriaqui mato ra; jama, mato xërëquë ó ca jënipihai ca cahëyamaqui mato iquia. ,]QJatsi nëca tsi Jesú jato quëbiniquë: —Naipá ca jisti bo cahëxëni xo mato ra. “Jiasharihi quiha” ii quiha mato, yata tsi xabaria ca nai jisi na. n\ WJatsi jodioba chama bo Jesu qui bëcaniquë tanamaxëna. Joi ja mëracascani quiha ja qui quësocatsi na. Ja iqui tsi, —Jisti no bax mi ano ra. Jisti pi mi ano tsi mia chahahuaxëqui noa ra —i ja qui jaca niquë tanamaxëna. ['Jaquirëquë jato xobo qui jahari Jesú raaniquë. Raahax noti qui ja jiconiquë. Jicohax Magdala icanai ca mai qui Jesu caniquë.^Z5&Jabi cuatro mil ca joni bo pimahacani quiha. Tocahama ini quiha yoxa bo, xocobo ri. $YA%Piniquë nohiria tëquë. Ja sëyayocaniquë. Ja picaquë tsi quiha pihama ca quësi mishni bo ja topiyocaniquë. Jatsi siete ca caca ja rëacaniquë pa. eXC$Tsahomaxo tsi quiha siete ca mapari bo, sani mishni bo, tihi cabo Jesú biniquë. Bichi tsi quiha “Gracias” i Dios qui ja niquë, piti quëshpi na. Jaquirëquë mapari, sani bo, tihi cabo ja tëxënamaniquë. Tëxënamaxo tsi quiha jahuë rabëti bo qui ja aniquë nohiria qui ja mëacano. Jatsi nohiria huëstima ca qui ja mëacaniquë piti. BW#Jatsi mai tsi quiha Jesú nohiria bo tsahomaniquë. EV"Jatsi quiha, —¿Jahuë tihi ca mapari jaya ni mato? —i jato qui Jesu niquë. Jatsi, —Siete ca mapari, rabë roha ca sani mishni bo, tihi roha jaya xo noa rë —i jaca niquë. U!Jatsi, —¿Jënahuariaxo raca jato bax mapari no bina ra? Xobo yama ca iti tsi xo naa ra —i ja qui jahuë rabëti bo niquë. ;To Jatsi quiha jahuë rabëti bo Jesú quënaniquë. —Noitiria tsi xo naa nohiria bo rë. Tres bari no tsi ë bëta-jacaquë. Yama tsi xo ja picanaina rë. Paxnacani quiha ra. Toca tsi jato xobo qui raacasyamaxo ëa ra, ja rësocana-camitsa iqui na —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë rabëti bo qui. S Jisi tsi nohiria bo ratëniquë. Jatsi Israél ca Dios nohiria bá ocahuaniquë raniquí na. Cuatro mil ca nohiria Jesú pimanina R% Jatsi ja qui bëcaniquë nohiria misco. Ja qui huico yoi bo, bëco cabo, yora choni jaya cabo, pasoyamacanaibo, iquicanaibo, tihi cabo quiha ja bëcaniquë. Bëxo tsi quiha Jesu tahë tsi jato ja janacaniquë ja jënimahuano. Jatsi quiha Jesú jato jënimahuaniquë. Chanitsi jaro cabo ni quiha. Jënimahuahacani quiha yora yoi jaya cabo. Tapini quiha huico yoi cabo. Taisni quiha bëco cabo ra. Q Toanahax riquicaya tsi quiha ia Galilea tsi Jesú quënibonaniquë. Quënihax maca ja tëmahinaniquë. Jatsi ja tsahoniquë. uPc Japi Jesú quëbiniquë: —Jiaria tsi xo toa ë qui mi chitimihaina, yoxá. Mi bax acacaxëhi quiha jaha mi quëëhaina iquia —iquiina. Jatsi jënimaritsiniquë jahuë jahini ra. Huëstima ca noitiria cabo Jesú jënimahuanina OwJatsi quiha yoxá Jesu quëbiniquë: —Jabija, Taitá. Yoiria ca carayana ca roha ca ëa xo naa ra, jama, ¿jato chama mesa quima ax paquëhax ca quëxë mishni bo piyamayamahi ni ina bo ra? Jatsi ëa shinahuë ra —i Jesu qui ja niquë. 0NYJatsi quiha yoxa qui Jesu chanitëquëniquë: —Noba jabi pasomaha tsi xo carayanabo mëbihaina ra; naa noba mapari ina bo qui niahai jascaria nori —iquiina. $MAJa yoani ca nicahax tsi quiha ja bësojó tsi carayana yoxa mëniniquë johax na. Bënapama tsi, —Ea mëbihuë ra, Ibobá —i ja qui yoxa niquë. ,LQJatsi quiha yoxa qui Jesú chaniniquë: —Israél ca nohiria qui roha ë raahacaniquë mëbiti, bënohai ca oveja bo jascaria jaca nori iqui na —iquiina. YK+Quëbiyamaniquë Jesu nicaxo na. Jatsi quiha ja qui jahuë rabëti bo bëcaniquë. Bëhax, —Naa yoxa raahuë. Jari noqui banahuahi quiha pë. Anoma xo ja pacots-huahaina ra —i Jesu qui jaca niquë. J-Jabi toá ca racanish ca yoxa Jesu qui joniquë. Carayana ja ini quiha; naa cananeabo icanai cato. Johax, —Ea shinahuë, Ibobá, chama David yamaba chahitaxocobá. Noitiria tsi xo noho jahini rë. Yoshi jaya xo ra. Tënëmahi quiha; anoma quiha —i Jesu qui ja niquë. WI'Toa ax riquihax tsi quiha basima ca Tiro, Sidón mai qui Jesu caniquë. H Nohiria jochamahai ca tsi xo toa bo iquia ra. Jama, mëchocoxoma pi no pino tsi no jochahai ca quëscahuacani quiha pë. Jama, nohiria yoihuayamahi quiha toa mëchocoyamahaina ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë rabëti bo qui. Carayana ca yoxa Jesu qui canina {GoJasca, nohiria shina ax johi quiha yoi ca shinahai ri. Yoi ca pi shinaquí tsi anoma ca axëhi quiha ra. Shina yoi iqui tsi tobi xo ati ibo bo. Tobi quiha joni huëtsa ahui bichiina. Tobi quiha anoma ca chotahaina, quiahaina, ranimis-haina. xFiJama, nohiria shina yoi ca quima ax johi quiha yoixëni ca chanihaina. Ja tsi xo toa nohiria jochamahaina ra. 1E]Mato poco ax paquëhi quiha ma pihaina. HD Jatsi Jesú chaniniquë: —¿Cahëyamahi ni mato ri pa? lCQJatsi Pedro chaniniquë: —No joma mi yoaha ca chani rë. Mi chani bërohuahuë —iquiina. ByJatsi jato qui shina-huëjëyamacana. Bëco ca rëquëniniti ibo bo ca xo ra. Bëco ca joní pi bëco ca nohiria mëpino tsi naporoquini qui paquëcaxëcani quiha jato tëquëta ra. Jabi toca tsi ca xo —i Jesu niquë jodioba chama bo yoati na. BA}
Jatsi quiha Jesú jato quëbiniquë: —Dios yoba ma xo toa ja tiisimacanina ra; nohiria yoba yoi roha nori. Naamayamaxëhi quiha toa ra. Quëyohacaxëhi quiha ja tiisimacanaina. 3@_ Jatsi quiha jahuë rabëti bo ja qui bëcaniquë. Bëhax tsi, —Bëcanish ca chama bo mi caxahuaquë pë. Jato qui yoi quiha mi yoahana —i Jesu qui jaca niquë. C? Nohiria jochamayamahi quiha ja pihaina ra. Jama, nohiria jochamahai ca tsi xo toa yoi ca ja chanihaina, yoi ca ja shinahaina. Tihi tsi xo toa ja jochamahaina —i jato qui Jesu niquë. e>C
Jaquirëquë Jesú nohiria bo quënaniquë. Quënahax, —Ea nicacana. Ma cahëno ra. = Jasca, ‘Mahitsa ë qui aracani quiha. “Dios yoba tsi xo naa” icani quiha pë, tiisimahi na, jato mahitsa ca yoba nori’ ii quiha Dios” nëa tsi quiha Isaías yamabo nëcaniquë mato yoati na —i jodioba chama bo qui Jesu niquë quëbihi na. <}“ ‘Chaniquí tsi jia tsi ëa ocahuacani quiha naa nohiria, jama, ëa basi jato shina nori’ i Dios ni quiha. s;_Jatsi quiamisxëni xo mato iquia. Mato yoati tsi chaniquí tsi Isaías yamabá parayamani quiha ra. ;:oJatsi mato nabo mëbiyamaqui mato pë. Mato qui jënima tsi xo toca ca ma chanihaina rë. Anoma quiha. Toca tsi Dios yoba chahahuayamaqui mato ra, mato jabi bo banahuacatsi na. 97Jama, mato qui jënima tsi xo mato noitiria ca nabo mëbiyamahaina rë. Mato nabo qui nëcaqui mato pë: “Jishopë. Mato mëbitimaxëni xo noa rë, Dios qui mato parata no aquitaha quëshpi na” i mato nabo quii quiha mato ra. Jabi tocaqui mato pë, jato mëbicasyamahi na. 88iJabi “Mato jahëpa bo, mato jahëhua bo, tihi cabo noicana” i Dios ni quiha. Jasca, “Namëhacati xo toa jahuë jahëpa jahuë jahëhua ranihai cato” i Dios ni quiha. 7#Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —¿Jënixo tsi Dios yoba nicayamacanai ra mato ri? Dios yoba mato qui oquë tsi xo mato jabi bo pë. 69—¿Jënixo tsi noba rëquëyamaba jabi bo ayamacahi ni mi rabëti bo ra? Mëchocoyamacani quiha pë, oriquinox pari —i Jesu qui jaca niquë. 5 Jatsi jodioba chama bo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo bëcaniquë Jerusalén ax na. Ja bëcana ca tsi Jesu ja nicacaniquë: $4A$Jasca, jahuë sahuëti quëpë ja motsacascani quiha, —¿Motsapi? —iquiina. Jatsi jënimahuahacaniquë jahuë sahuëti motsanish cabo tëquë ra.[3/#Toá ca nohiria bá Jesu cahëtapini quiha. Cahëxo tsi quiha bamaxoma tsi chani ja raacaniquë toá ca maí ca nohiria bo qui. Jatsi iquicanaibo, anoma cabo, tihi cabo ja qui bëcaniquë jënimahuahacaxëna. 2"Jatsi quiha ia ja shitacaniquë, naa Jesu, jahuë rabëti bo. Shitaxo tsi quiha Genesaret mai qui ja rërëcaniquë. '1G!Jatsi Jesu bësojó tsi noti ca joni bo mëniniquë. Mënihax, —Dios Baquë yoi xo mia ra —i jaca niquë. Genesarét ca iquicanaibo Jesú jënimahuanina ]03 Jaquirëquë noti qui ja jicocaniquë. Janacatapini quiha yoshi xotohaina ra. D/ Jatsi quiha jahuë mëquë Jesú bitapiniquë mëbixëna. Mëbihax, —Iriama tsi xo ë qui mi chitimihaina rë. ¿Jënihax tsi ë qui mi chitimiyoiyamaha? —i ja qui Jesu niquë. :.m Capama tsi quiha yoshi xotoriahai ca ja tsaya-tsayaniquë. Tsayahax ja raquëniquë. Jatsi jëtëquëtsijaniquë ra. Jatsi ja quënaniquë: —Ea mëbihuë, Ibobá —iquiina. - Jatsi, —Johuë —i Pedro qui Jesu niquë. Jatsi noti Pedro huajaniquë. Jënë́ tsi tapitsi quiha ja niquë ra Jesu qui. ,y Jatsi Pedro chaniniquë: —Mia pi yoi no tsi ëa quënahuë, Ibobá. Jënë́ tsi mi qui ë jono ra —iquiina. m+SJatsi jato qui Jesú chanitapiniquë: —Chamacana. Ea yoi xo naa. Raquëyamacana —iquiina. *-Jatsi jënë́ tsi ja cohai jisi tsi ja raquëcaniquë, bërocamaqui quëscahuahi na. —Bërocamaqui rë —iria tsi jaca niquë, raquëhi na. `)9Jabi patiari quëonox pari no tsi jato qui Jesu caniquë. Jënë́ tsi ja coni quiha. S( Jasca, toá ja no tsi quiha quëmapo basi, naa ia nëpax tsi quiha jahuë rabëti bo iniquë notí no. Toá tsi quiha chocá jato noti niahi iniquë rë, yoshi xotohai ca bëchá ja icani quëshpi na. }'sRaahax tsi quiha maca bo qui ja caniquë jamë no. Toá tsi ja bëhoxcasni quiha. Cahax toá tsi jamë ja iniquë. "&=Jatsi noti qui jahuë rabëti bo Jesú jicomaniquë, ja bëbo ia ja shitacano iquish na. Jasca, nohiria tëquë jahari jato xobo qui ja raaniquë. % Jabi cinco mil ca joni bo ini quiha, naa mapari picanaibo. Tocahacayamani quiha yoxa bo, xocobo, tihi cabo ra. Jënë cacha Jesu conina $#Jatsi piniquë nohiria tëquë. Ja sëyacaniquë. Jaquirëquë pihama ca quësi bo ja catiacaniquë. Doce ca caca quiha ja rëacani quiha. ^#5Jatsi nohiria Jesú tsahomayoniquë huasí no. Tsahomaxo tsi quiha cinco ca mapari bo, dos ca sanino, tihi cabo Jesú biniquë. Bichi tsi quiha mana qui tsayapama tsi “Gracias” i Dios qui ja niquë piti quëshpi na. Jatsi mapari ja tëxënamaniquë. Tëxënamaxo tsi quiha jahuë rabëti bo qui ja mëaniquë nohiria bo qui taati. 8"kJatsi, —E qui acahuë —i Jesu niquë. x!iJatsi ja quëbicaniquë: —Cinco ca mapari bo, dos ca sanino, tihi roha jaya xo noa ra piti —iquiina. u cJatsi, —Ja boyamacati xo. ¿Japa mato tsa ni? Jato pimacana —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë. i KJatsi yata tsi quiha ja qui jahuë rabëti bo bëcaniquë. Bëcanax, —Caquë bari ra. Yama tsi xo xobo bo nëá no rë. Nohiria bo jahari raahuë, yaca bo xo tsi piti ja copicano iquish na —i Jesu qui jaca niquë. 0 YJatsi noti ax tëmahinaxo tsi quiha toá ca mani ca nohiria bo Jesú jisniquë. Manahi ja icani quiha. Jato noiquí tsi quiha jato anomaria cabo ja jënimahuaniquë.
| ~~K}} |{VzzpzyZxx vuutsroqqpVonnOmmFl?kcjj:ihhgAfVeJd cbaaL`__i^]]'\\9[ZZ YyXtXWaVUU T[SpRR,POMNN;M L~KlJII5HG=FkELDD.BA?3>==t<<:;;l:r9f87766x55)33%2110|/p.-- ,O+*e))(''3&%$$a#"";!!1 l y M L Er!S'CbF
z+ 5 R 7MM] | l{‘Noitiria xo mato, yoba cahëxëni cabá, fariseobá. Paramisxëni xo mato. Joxohuahaca ca maihuati xobo bo jascaria xo mato ra. Jiaria tsi xo toa xobo cacha cato; jama, jaxara tsi nohiria xao bo, pisiria ca jahuë bo, tihi cabo jaca nori. kJariapari tsi mato shina bahuëcana, bëcoria ca fariseobá. Mato shina pi bahuëhacano tsi jiaxëhi quiha mato jabi ri. j!‘Noitiria xo mato, yoba cahëxëni cabá, fariseobá. Paramisxëni xo mato ra. Mëchocoha tsi xo mato mëquë bo. Mëchocoxo piquí tsi mato jabi bo nicariaqui mato; mahitsa quiha. Jahuëmishni bo ó quëëmisxëniria xo mato ra. Yoixëni ca xo mato shinana. iBëco ca rëquëniniti ibo bo xo mato pë. Iriama ca yoba bo nica-nicapama tsi Dios oquë-oquëria ca yoba bo mataraqui mato pë. )hK‘Noitiria xo mato, yoba cahëxëni cabá, fariseobá. Paramisxëni xo mato ra. Jabi ma tësaha ca yochi bo, naa mato menta, anís, comino, tihi cabo quima décima ca Dios qui aqui mato, mato yoba nicariaxëna. Tocaquí tsi Dios oquë-oquëria ca yoba nicayamaqui mato pë. ¿Japa? ¿Mabë xatë bo mëbicanai? ¿Noiyoicanai? ¿Dios chahahuayoicanai? Toca tsi ma ati nori iquë, mato yoba huëtsa bo niaxoma. lgQJasca, “Naipá tsi axëquia” iqui mato pë, nohiria bo paraxëna. Jama, “Naipá tsi axëquia” ipii tsi “Naipá ca tronó ca tsaho ca Dios janë́ tsi axëquia” iyoiqui mato ra. Jaharisi tsi xo toa dos ca yoahaina. |fqJasca, “Arati xobó tsi axëquia ra” iqui mato pë, nohiria bo paracatsi na. Jama, “Arati xobó tsi axëquia ra” ipii tsi “Jaha ca bësohai ca Dios janë́ tsi axëquia ra” iyoiqui mato ra. Jaharisi tsi xo toa dos ca yoahaina ra. feEJishopë. “Altár tsi axëquia ra” iqui mato pë, nohiria bo paracatsi na. Jama, “Altár tsi axëquia ra” imahai ca tsi xo toa “Altar ó ca janahaca cató tsi axëquia ra” imahai ca jascaria. Jaharisi ca xo. 3d_Jisna. Bëcoria xo mato ra. ¿Jënahuariahax altar ó ca Dios qui ma janaha ca oquë ina? ¿Oquë ma ni Dios altar? Dios altar tsi xo toa ma janaha ca oquëhuahaina ra. `c9Jascaria tsi “Altár tsi axëquia ra” i nohiria quii tsi jatihuahacayamaxëti ca ma yoaha ca nori ca quëscahuaqui mato pë. (Jatsi ma yoaha ca iqui tsi ma axëhai nori ca quëscahuacani quiha nohiria rë.) Jama, “Altar ó ca janahaca jahuë bá tsi axëquia ra” i jato quii tsi “Jatihuahacayoixëti xo no yoahaina” iqui mato pa. _b7Jisna. Cahëtimaxëniria ca bëcoxëniria ca xo mato ra. ¿Jënahuariahax arati xobó ca oro ca jahuë bo oquë ina? ¿Oquë ma ni Dios arati xobo ra? Dios roha tsi xo toa oro ca jahuë bo oquëhuati ibo cato ra. Va%‘Noitiria xo mato, mato bëco ca rëquëninicanaibá. Anoma tsi xo toa ma tiisimahaina ra. “Arati xobó tsi axëquia” i nohiria quii tsi jatihuahacayamaxëti ca ma yoaha ca nori ca quëscahuaqui mato pë. Tocaqui mato pë, jurar-aqui na. (Jatsi ma yoaha ca iqui tsi ma axëhai nori ca quëscahuacani quiha nohiria rë.) Jama, “Arati xobó ca oro ca jahuë bá tsi axëquia” i jato quii tsi “Jatihuahacayoixëti xo no yoahaina” iqui mato pa. `)‘Noiti xo mato yoba tiisimacanaibá, fariseobá. Paramisxëni xo mato ra. Nëama bocaqui mato pë, nohiria mërahi na, jato jabi bo rarinamaxëna. Jato jabi bo rarinamaxo tsi mato oquë tsi jato rohahuaqui mato, tënëtiya qui ja bocano, naa ma bocanai jascaria. K_‘Noitiria xo mato, yoba tiisimacanaibá, fariseobá. Paramisxëni xo mato ra. Imanish ca yoxa bo paraqui mato pë, jato jahuë bo bixëna. Paraquí tsi jato xobo bo mëbiqui mato pë. Mëbihax Dios qui chani tëtëca bëhoxqui mato nohiria bo paraxëna. Quësohacaxëqui mato ra. Oquëxëhi quiha mato copi ri ra.
^
‘Noitiria tsi xo mato, yoba tiisimacanaibá, fariseobá. Paramisxëni xo mato ra. Ma tiisimahai iqui tsi Diós otohai ca qui jicotimaxëni xo nohiria bo rë. Jasca, jicocasyama xo mato ri. Jabi nohiriá pi chahahuacasno tsi jato chitiaqui mato pë. ]{ Jabi rabihuahacaxëhi quiha jamë oquëhuahai cato. Jama, oquëhuahacaxëhi quiha yonati jascaria ca manëhai cato ra. 6\g Mato yonati iti quiha mato ó ca oquë cato. {[o
“Maestro-maestroria” ma quënahacayamati xo, mato huësti ca Maestro-maestroria roha ca Cristo nori iqui na. Z- Jasca, mai xo tsi “Jahëpa-jahëparia” joni quënayamacana. Huësti roha ca tsi xo toa mato Jahëpa-jahëparia, naa mato naipá ca Jahëpa. sY_‘Jama, “Maestro” ma quënahacayamaxëti xo iquia, huësti roha ca maestro ma jaya ca iqui na. hXIJasca, bahi xo tsi joihuahacacascani quiha. Jato qui jia quiha “Maestro” quënahacahaina. W Nohiria bo oriquino tsi oquë ca tsahoti bo bicascani quiha pë. Jato catiti xobó ca rëquë ca tsahoti bá tsi tsahocascani quiha pë. IV Jato jabi quiha pë. Jatiroha ca acani quiha pë, nohiria bá jato tsayano iquish na. Papi mishni bo, naa Dios Chani jaya ca papi sahuëcani quiha pë. Toa papi banëxëcani quiha nohiria jismaxëna. Jato jabi quiha. Jasca, nohiria ba sahuëti bo huino xo jato sahuëti bo pë, nohiria oquë jaca nori quëscahuahi na. vUeNicatimaxëni ca yoba bo nohiria qui acani quiha pë ati, jama ja yoacanai ca yoba nicacanaibo jaca nomari. /TWJapi mato ja yoacanai ca yoba tëquë ma chahahuati xo. Jato nicacana. Jama, jato jabi banahuayamacana ra. Anoma quiha. Ja yoacanai ca yoba yoi ayamacani quiha pë. uSc—Jabi nohiria bax Moisés yoba bërohuahi quiha fariseobo, yoba cahëxëni cabo. Jato yonoco quiha. SR !Jatsi mani ca nohiria, jahuë rabëti bo, tihi cabo qui Jesu chaniniquë: Q9.Jatsi fariseobo pasiniquë. Quëbitima-xëni ja icani quiha. Jaquirëquë jodioba chama bá Jesu nicatëquëpistiayamarianiquë tanamaxëna.QP-“Noho Ibo” jahuë Xabahamati Ibo ja quënaniquë ra. “Ibo” pi jahuë chahitaxocobo no tsi ¿jënahuahax jahuë chahitaxocobo ii ni Cristo ra? —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë nicahi na. TO!,“ ‘Noho mënëcayá tsi tsahotsina,
jariapari mia pasomaha cabo ë bëbono,
jato mi yonano iquish na’ i nohoIbo qui Ibo Dios ni quiha” nëa tsi David yamabo nëcani quiha ra. ON+Jatsi Jesú nicaniquë: —Dios shina rëamëquí tsi ¿jahuë chahitaxocobo “Ibo” David yamabá quënayamayamani? ¿Jënihax “Ibo” i ja ni, jahuë chahitaxocobo yoati tsi chanihi na? 8Mi*—¿Jahuë shinacanai, johai ca Xabahamati Ibo yoati na? ¿Tsohuë chahitaxocobo ni toa? —iquiina. Jatsi quiha, —David yamaba chahitaxocobo quiha —i jaca niquë. HL )Jari fariseobo manicano tsi quiha Jesú jato nicaniquë: K{(Naa dos ca yoba qui chitimihi quiha Quënëhacanish cabo tëquë —nëa tsi ja qui Jesu nëcaniquë. David yamaba Ibo yJk'Jasca, jaquirëquë ca yoba tsi xo naa: “Nohiria huëtsa bo noicahuë, mamë ma noihai jascaria” ii quiha. /IY&Oquë-oquëria ca yoba tsi xo naa ra.
H%Jatsi Jesú quëbiniquë: —“Mato joiti tëquë, mato shina tëquë, tihi cabá tsi mato Ibo Dios ma noiti xo” ii quiha. fGE$—¿Jëni ca ni toa Dios yoba oquë-oquëria cato, maestró? —i Jesu qui ja niquë. YF+#Jabi jato maxo huësti, naa yoba cahëxëni cató Jesu nicaniquë tanamaxëna. E "Jabi Jesú quëbini iqui tsi saduceobo bërabiniquë. Jaquirëquë Jesu qui fariseobo, naa chama huëtsa bo bëcaniquë nicahax na. hDI!Jatsi nohiria tëquë ratëniquë Jesú tiisimahai ca nicahax na. Oquë-oquëria ca yoba aC; “Abraham, Isaac, Jacob, tihi caba Dios ca ëa xo naa ra” i Dios ni quiha. “Abraham yamabo, Isaac yamabo, Jacob yamabo” i ja yamani quiha ra, bësocanaiba Dios ja nori iqui na —i saduceobo qui Jesu niquë. rB] ¿Quënëhacanish cabo ó ca Diós mato yoani ca ma jisyamani pa, naa nohiria bësotëquëhai yoati na? {Ao Bësotëquëxo ahui bo, bënë bo, tihi cabo biyamaxëhi quiha nohiria bo, naipá ca ángel bo jascaria iquiina. @ Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Janyama xo mato ra. Quënëhacanish cabo, Dios chama, tihi cabo cahëyamaqui mato tia. -?S Jabi nohiria bo bësotëquëno tsi ¿tsohuë ahui ni naa yoxa sa? Siete ca bënë ja jayaniquë bësoquí na pa —nëa tsi Jesu qui ja nëcacaniquë tanamaxëna. +>QJarohapa tsi rësoniquë yoxa ri. C=Jatsi quiha jahuë xachacató jahuë ahui biniquë. Xocobo saihuahaxma tsi ja rësoniquë jaa ri. Jaquirëquë quiha jahuë noma huëtsá jahuë ahui biniquë. Xocobo saihuahaxma tsi ja rësoniquë jaa ri. Toca tsi jahuë noma bo tëquëtá aniquë. Ja rësoyocaniquë. Huësti ca xocobo ja saihuayamacani quiha. <}Jabi seis ca noma bo quiha jayapaoniquë joni, naa nëá ca racapaonish cato. Xocobo yama tsi naa joni rësoniquë rë. <;q—“Baquë bo yama pi joni rësono tsi jahuë ahui bixëti xo jahuë noma. Bixo tsi jahuë rëquëmë bax xocobo ja saihuaxëti xo” i Moisés yamabo ni quiha, Maestró. e:CJaquirëquë jaxaba rohari tsi quiha chama huëtsa bo, naa saduceobo icanai cabo Jesu qui bëcaniquë jato ri. (“Yama tsi xo nohiria bësotëquëhaina” icanish cabo tsi xo naa.) Bëxo tsi Jesu ja nicacaniquë: 97Jesú yoani ca nicahax ja ratëcaniquë. Ratëxo ja jisbayacaniquë. Ja bëta ja chanicasyamacani quiha. Bësotëquëxëhi quiha rësonish cabo 38_Jatsi Jesú quëbiniquë: —Japi romanoba chama-chamaria qui jahuë jahuë bo tëquë acana. Jasca, Dios qui jahuë jahuë yoi bo acana —i jato qui Jesu niquë. '7G—¿Tsohuë bëmana jaria ni naa ra? ¿Tsohuë ni naa quënë ibo? —i jato qui Jesu niquë. —Romanoba chama-chamaria janë quiha —i jaca niquë. 6yGobierno impuesto copihacati ca parata ëa jismacahuë —i jato qui Jesu niquë. Jatsi parata ja qui ja bëcaniquë. 5Jabi ja shinacanai ca yoi nori ca Jesú cahëniquë. Japi, —¿Jënixo tsi nëca tsi ëa tanamacanai pë, paramisxëni cabá? 64eJapi mi shinahai ca noqui mi yoano. ¿Romanoba chama-chamaria qui impuesto bo no ati ni, naa noqui jodiobo? —nëa tsi Jesu qui jodioba chamabo nëcacaniquë tanamaxëna. ;3oJapi jató-na banahuacanaibo, Rey Herodés-na banahuacanaibo, tihi cabo ja raacaniquë Jesu nicati. Ja nëcacaniquë: —Mia ri tsi xo toa parayamahaina, maestró. Paraxoma tsi Dios quinia tiisimaqui mia ra. Tiisimaquí tsi nohiria shinahai ca chahahuayamaqui mia. Mi qui jaharisi tsi xo nohiria tëquë. '2GJatsi quiha jodioba chama bá jisbayaniquë shinacatsi na. Jesu ja paracascani quiha. Jabi yoi ca Jesu ja chanimacascani quiha ja qui quësocasquí na. L1Jatsi quiniacaxëcahuë. Huëstima tsi xo toa joi amahacanish cabo. Jama, ichariama tsi xo toa Diós bichiina —nëa tsi Jesu nëcaniquë jodiobá chama bo qui. Gobierno qui impuesto bo acaina W0'
Jatsi réy jahuë yonati bo yobaniquë: “Jahuë mëquënë, jahuë tahë, tihi cabo nëxacahuë. Cacha tsëmo qui naa joni niacahuë. Toá tsi araxëhi quiha. Toá tsi tënëxëhi quiha” i rey niquë. 5/c Jisi tsi “Yama tsi xo mi fiesta sahuëti pë. ¿Jënahuariahax raca mi jicoha pa?” i joni qui rey niquë. Jatsi pasihi joni ini quiha, raquëhi na. Chaniyamahi quiha. 9.k ‘Jatsi fiesta xobo qui rey jiconiquë joi amahacanish cabo jisxëna. Jabi toá tsi huësti ca sahuëti jiayama ca sahuëhai ca joni ini quiha. Toa joni réy jisniquë. -
Jatsi quiha bahi rëso qui jahuë yonati bo bocaniquë. Nohiria jisi tsi jato ja catiacaniquë fiesta qui bëxëna. Nohiria jiaxëni cabo, nohiria jiayama cabo, tihi cabo ja bëcaniquë. Ja bëcaquë tsi quiha nohiria rëamë tsi fiesta xobo iniquë ra. , Jama, bahi rëso qui bocata. Toá ca noitiria cabo qui joi amacana, noho fiesta qui ja bëcano” i jahuë yonati bo qui rey ni quiha. H+ Jatsi jahuë yonati bo réy quënaniquë. Quënahax jato qui ja chanitëquëniquë: “Rohahuahacaquë fiesta ra. No oriquino ra. Jama, toa joi amahacanish cabo jicomayamacana. Anoma ca xo. 8*iJatsi quiha toa nohiria bo qui caxaniquë rey ra. Caxaxo tsi jahuë soldado bo ja raaniquë jahuë yonati bo anish cabo axëna. Axo tsi quiha jato yaca bo ja mëshacaniquë. ) Jasca, nohiria huëtsa bá toa rey yonati bo qui tsaminiquë rë. Jato ja yosicaniquë. Yosixo tsi quiha jato ja aniquë pë. ()Jama, ja bocasyamacani quiha. Jahuë huai qui huësti ca caniquë yonocoxëna. Huëtsa jahuë tienda qui caniquë jahuë jahuë bo iniaxëna. d'AJatsi yonati huëtsa bo jato qui réy raaniquë. “ ‘Tsayacahuë. Oriquiti ibobá rohahuaquë ra mato bax na. Jahuë toro bo, jahuë vaca mishni bo, naa xënihuaxëni cabo ja aquë ra piti. Shomahuahacaquë oriquiti ra. Jahuë baquë ahui yahai ca fiesta qui bëcahuë’ i joi amahacanish cabo qui huë” i jahuë yonati bo qui rey niquë. o&WJatsi jahuë yonati bo ja raaniquë joi amahacanish cabo quënaxëna. Jama, ja bëcasyamacani quiha. Y%+—Naipá ca chama-chamaria Dios qui jia tsi xo toa jahuë joi bichiina. Jabi tobi quiha rey iniquë. Jahuë baquë bax fiesta-fiestaria ja shomahuaniquë; naa jahuë baquë ahui yahai ca fiesta quiha. t$ cJatsi quiha jodioba chama bo qui chani, naa cuentos Jesú yoaniquë Diós otohai yoati na. Ja nëcaniquë: #1.Jatsi Jesu qui ja tsamicascaniquë. Jama, nohiria bo qui ja raquëcani quiha, “Dios Chani yoati Ibo xo Jesu” i nohiria bo ni quëshpi na.c"?-Jesu chani nicaxo tsi jato yoati tsi ja chanini nori jodioba chama bá cahëniquë. S! ,Noitixëhi quiha naa Maxax icanai ca chahahuayamacanaibo tëquë. Toa Maxax icanai cató tsi quëyohacacaxëcani quiha ra. Mai mishpo jascaria tsi jato timaxëhi quiha ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë. %+‘Ja tsi xo toa jaboqui tsi mato shomahuacasyamaxo Dios ra. Jaboqui nohiria huëtsa, naa ja bax yonococascanaibo shomahuaxëhi quiha. *Jatsi Jesú jato yoaniquë: —¿Quënëhacanish cabo ó ca ma jisyamani naa yoati na?“Oquënaxëhi quiha yosibá niaha ca Maxaxa ra.Oquë-oquëria ca manëxëhi quiha ra.Diós aca ca tsi xo naa ra.Noqui jia quiha” ii quiha. v e)Jatsi jodioba chamabá quëbiniquë: —Caxaquí tsi toa yoixëni ca joni bo quëyoxëhi quiha ibo ra. Jatsi bimi xatë quëshpi tsi yonococanaibo huëtsa bo qui jahuë huai aquëxëhi quiha, ja bax ja yonococano —i jaca niquë. t a(‘Jabi joxo tsi quiha ¿jënahuaxëhi ni huai ibo toa yonococanaibo qui? —i jato qui Jesu niquë. T !'Jatsi baquë qui ja tsamicaniquë. Huai cacha niaxo tsi ja acaniquë pë. ?w&Jama, jahuë baquë jisi tsi “Iboba baquë tsi xo naa ra, naa huai bixëti ca ibo. ¿Canomani? Jahuë baquë no ano ra. Jahuë bixëti ca mai no bino” i yonococanaibo ni quiha. ta%Jarohari tsi jahuë baquë yoi quiha ibobá raaniquë, “Noho baquë qui nicacaxëcani quiha” iquiina. pY$Jatsi maxo huëtsa ibobá raaniquë, naa jahuë yonati bo. Jasca tsi toa maxo ri ja yosicaniquë pë. <q#Jama, ja cahëcaquë tsi quiha jahuë yonati bo qui ja tsamicaniquë. Huësti ca yonati ja rashacani quiha. Huëtsa ja acani quiha. Huëtsa qui maxax bo ja niacani quiha axëna. "Tësatiya tsëquëquë tsi quiha jahuë huai obësocanaibo qui jahuë yonati bo ibobá raaniquë jahuë bimi xatë ja bicano. Y+!—Chani huëtsa nicacano —i jodioba chama bo qui Jesu niquë—. Huai quiha joní aniquë. Axo tsi quiha toa xo tsi uva icanai ca bimi ja bananiquë. Jaquirëquë tëamë ca panë ja aniquë. Jatsi quiha maxaxá ca trapichi ja aniquë, jënëria ati. Axo tsi quiha jaha bësoti xobo ja aniquë, naa torre icanai cato. Jatsi joni huëtsa bo qui jahuë huai ibobá aquëniquë bimi xatë quëshpi na. Aquëhax tsi quiha jahari jahuë xobo qui ibo caniquë. :m Jabi joxo tsi quiha quinia jia ca Juan yamabá mato jismaniquë. Jahuë chani ma chahahuayamaniquë rë. Jama, impuesto bicanaibo, joni mëtsaxëniria cabo, tihi cabá tsi xo toa jahuë chani nicahaina ra. Ja chahahuacanai nori ca jisí tsi mato quinia yoi ca ma casoyamaniquë. Juan yamaba chani ma chahahuayamaniquë rë, (naa noma baquë jascaria) —nëa tsi jodioba chama bo qui Jesu nëcaniquë. Dios Baquë jodiobá niahaina \1 Mato nicaquia. ¿Jëni ca baquë ni toa jahuë jahëpa jaha quëëni ca anish cato? —i jato qui Jesu niquë jato nicahi na. Jatsi, —Rëquëmë quiha —i jaca niquë. Jatsi Jesú jato yoaniquë. —Mato parayamaquia ra. Mato rëquë Diós otohai ca qui jicocaxëcani quiha yoixëni ca impuesto bicanaibo, joni mëtsaxëniria cabo ri. Jatsi quiha jahuë noma qui jahëpa caniquë jasca ca nicaxëna. “Caquia ra” i jahuë noma ni quiha; jama, ja cayamaniquë pë. Jatsi quiha “Jishopë, cayamaquia ra” i baquë ni quiha. Jama, yata ja caniquë ra yonocohi na, shina paxa ca bichish na. / Jatsi jodioba chama bo qui chani Jesú yoaniquë: —¿Jahuë shinacanai, naa chani yoati na? Jabi dos ca baquë quiha joní jayaniquë. Jariapari ca baquë qui jahëpa caniquë chanixëna. Cahax, “Jisa baquë́, huai yonocohi cata” i quiha ja qui jahëpa niquë. NJapi, —Cahëyamaqui noa ra —i Jesu qui jaca niquë. Jatsi, —E qui toca ca ati chama anish ca mato yoayamaxëquia ëa ri —i jato qui Jesu niquë. Jesu chaninina dos ca baquë yoati na ~uJatsi ja chaninaparicaniquë: —“Dios” i pi no no tsi “¿jënixo tsi Juan yamabo ma chahahuayamani?” i noqui xëhi quiha pë. Jama, “Joni quima jahuë chama Juan yamabá biniquë” i pi no no tsi noqui caxaxëhi quiha nohiria bo rë. Jatsi, noqui acaxëcani quiha ra, “Dios Chani yoati ibo xo Juan” i jacanai quëshpi na —nëa tsi ja nëcacaniquë. s_¿Tsohuë Juan yamabo qui chama ani, nohiria bo ashimati? ¿Dios ni? ¿Joni ni? —i jato qui ja niquë.
Quëbihi tsi, —Mato nicapariquia ëa ri. Ea pi ma quëbino tsi toa ë qui toca ca ati chama anish ca mato yoaxëquia. !Jatsi jahuë arati xoboria qui Jesu caniquë. Toa xo tsi tiisimajahuano tsi quiha ja qui bëcaniquë arati ibo-iboria bo, nohiria yosibo. Bëhax, —Arati xobo quima iniacanaibo mi niahitaquë pë. ¿Tsohuë mi qui chama ani tocati ra? —i ja qui jaca niquë. Chitimipiquí tsi ma bënahai ca bixëqui mato, ma bëhoxquë no —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Jesu qui yoba cahëxëni cabo caxanina
Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Mato parayamaquia. Dios qui pi chitimiyoiquí tsi higuera jihui qui ë aca ca oquë ca axëqui mato ra. Chitimiyoipimano tsi mato nicaxëhi quiha naa macana ra, “Tsëquëhuë. Ia qui niahacahuë” i ja qui ma quë no. Jatsi ratëniquë jahuë rabëti bo ocapijani ca jisi na. Ratëhax, —¿Jënahuariahax jihui janotapiha sa? —i jaca niquë. ,QJatsi higuera jihui ja jisniquë. Paxnahi tsi bahi tapaí ca higuera jihui qui ja caniquë bimi mëraxëna. Mëquëya ja ini quiha. Pëhi roha quiha. Jatsi quiha higuera jihui qui Jesu chaniniquë: —Bimitëquëpistiayamariaxëqui mia ra —iquiina. Jatsi janotapiniquë higuera jihui ra. pYHuëaquë baquishmarí tsi quiha jahari yaca qui Jesu caniquë. Capama tsi quiha ja paxnaniquë. /Jatsi Jesú jato jisbayaniquë. Yaca ax riquihax Betania qui ja caniquë baquicha raaxëna. Bimiyamahai ca higuera jihui Jesú yoshihuanina "=Caxaxo tsi quiha Jesu ja raahacaniquë: —¿Xocobá quënahai ca nicayamahai? Anoma quiha —iquiina. Jatsi Jesú quëbiniquë: —Jato nicaquia ra. Tonia mato ri tsi xo toa Dios Chani cahëyamacanaina ra. “Xocobo mishni bo, xoma acai ca baquë bo, tihi cabo tiisimaqui mia Diós, jia tsi ja ocahua-ocahuariacano iquish na” ii quiha Quënëhacanish cabo —nëa tsi jodioba chama bo qui ja nëcaniquë. 5cJatsi quiha Jesu qui arati ibo bo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo caxaniquë, jiaria ca Jesú ani nori jisi na. Jasca, arati xobó tsi ranihai ca xocobo quënahi ini quiha, “Anomaria tsi xo David yamaba chahitaxocobo ra” iquiina. Jatsi Jesu qui jodioba chama bo caxaniquë toa chani nicahax na. ,QJabi arati xobó tsi quiha bëco cabo, tapiyamacanaibo, tihi cabo iniquë. Jesu qui ja bëcani quiha jënimahuahacaxëna. Jatsi jato ja jënimahuaniquë ra.
—Bëhoxti xobo quënahacaxëti xo noho xobo ra; jama, yomacanaibo iti noho xobo manëmaqui mato pë —i jato qui Jesu niquë. gG Arati xobo qui Jesu jiconiquë. Jicoxo tsi quiha toá ca iniacanaibo cacha ja raaniquë. Raaquí tsi quiha parata rarinamacanaiba mesa bo ja narabaniquë. Jasca, boto iniacanaiba tsahoti bo ja pacanamaniquë. Jatsi, , Q Jatsi, —Galileá ca Nazarét ca Jesu tsi xo naa ra. Dios Chani yoati ibo xo ra —i nohiria bo niquë quëbihi na. Jodioba arati xoboria qui Jesu jiconina
Jerusalén qui Jesu jicoquë tsi quiha nohiria quëtsocaniquë. —¿Tsohuë ni naa johaina sa? —i quiha jaca niquë. ~) Jatsi quënati rëquë bocanaibo, banahuacanaibo, tihi cabá chitahëhuaniquë:—Chama David yamabá chahitaxocobo joihuacana ra.Shomahuahaca ca tsi xo naa Iboba janë́ tsi johai cato ra.Naipá cabá ocahuano ra —nëa tsi nohiria bo nëcaniquë. +}OJasca, huëstima ca nohiriá jato sahuëti bo poohabonaniquë bahí no, burro rëquë. Jasca, nohiria huëtsa bá mëshi bo quëësaniquë bahí tsi poohaxëna. +|OBichi tsi quiha burro, jahuë baquë, tihi cabo jahari ja bëcaniquë. Bëxo tsi quiha jato sahuëti bo ja capohuëcaniquë. Jatsi burro cacha Jesu tsahoniquë. a{;Jatsi jahuë rabëti bo bocaniquë burro baquë mëraxëna, Jesú yoani jascaria. z{“Sión yacatá ca nohiria qui chanicana: ‘Tsayacahuë. Mato qui johi quiha mato Rey ra.Ishima chamayama tsi xo. Burró tsaho johi quiha.Nohiria carga bëhai ca chaxpá tsi johi quiha pa’ ” nëa tsi ja quënëni ca nëcani quiha. yJabi tocapijani quiha Quënëhacanish cabo jatihuahacano iquish na. Jabi nëca tsi Dios Chani yoanish cabá quënëniquë: ExJasca, “¿Jënixo tsi jato mëriscanai?” i pi tsohuëcara no tsi “Bicatsi quiha Ibo” icana. Jatsi jahuë burro bo raatapixëhi quiha ibo ra —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. 3w_—Mato bësojó ca yaca qui jicocana. Jicoxo tsi nëxë ca burro jisxëqui mato. Ja bëta nii xo jahuë baquë. Jato mëriscana. Mërisxo tsi ë qui jato bëcana. )v MJabi yaca Betfagé, yaca Betania, tihi cabo qui cahëpama tsi quiha rëquë jahuë rabëti bo dos ca Jesú raaniquë. Jerusalén basima ja icani quiha. Raahax, "u="Jatsi quiha Jesú jato noiniquë. Noixo tsi quiha jato bëro ja motsaniquë. Jatsi taisritsijacaniquë. Jatsi Jesu ja banahuacaniquë jato ri.Et!Jatsi, —Taiscasqui noa ra, Ibobá —i jaca niquë. s Jatsi Jesu niiniquë. —¿Jahuë ó quëëcanai? ¿Jënahuaxëhi ni ëa mato bax na ra? —i jato qui Jesu niquë. Or Jatsi, —Pasicahuë. Pasicahuë ra —i jato qui nohiria bo niquë. Jama, oquë tsi quënati ja chitahëhuacaniquë. —Noqui shinahuë ra, David yamaba Baquë́ —iria-iriatsi jaca niquë. dqA Jabi tobi ini quiha bahi tsi rabë ca bëco ca joni bo. Tsaho ja icani quiha. Jabi Jesu tarabihai nori ca nicaquí tsi quënati ja chitahëhuacaniquë. —Noqui shinahuë, David yamaba Baquë́ —iriatsi jaca niquë. tpa Jericó ax Jesu, jahuë rabëti bo, tihi cabo riquino tsi quiha huëstima ca nohiriá banahuaniquë.
o naa mato ë mëbihai ca jascaria. Jabi mai qui ë joyamaniquë, ëa nohiria bá mëbino; jama, nohiria mëbiti nori. Jabi ëmë aquia nohiria bo bax nati, jocha quima huëstima ca nohiria paquëmaxëna —i Jesu niquë. Dos ca bëco cabo Jesú jënimahuanina Xn)Jasca, mato mëbihai ca yonati manëxëti xo toa mato rëquëninicatsai cato, mmSAnoma quiha. Jabi ma tocayamano. Jama, mato yonati manëxëti xo toa oquë ca manëcatsai cato ra. Jl
Japi Jesú jato quënaniquë yobaxëna. —Nohiria yonamisxëniria tsi xo país ca chama bo ra. Ja yona-yonamiscanai ca cahëqui mato. Jasca, jato empleado bo tsi xo yonamisxëniria, jato ri. {koJatsi Jacobo, Juan, tihi cabo qui caxaniquë diez ca rabëti huëtsa bo, jaha ja quëëcanai ca nicahax na. jJatsi, —Jabija. Tënëxëqui mato ra. Jama, noho mënëcayá ca tsahoti, noho mëxojó ca tsahoti, tihi cabo mato qui ati mëtsama xo ëa ra. Toa tsahoti bo bicaxëcani quiha noho Jahëpa qui jia cabo ra. Jato bax ja rohahuahacani quiha —i Jesu niquë. *iMJatsi, —Mi baahai ca cahëyamaqui mia ra —i ja qui Jesu niquë. Jatsi jahuë baquë bo, naa Jacobo, Juan, tihi cabo qui Jesu chaniniquë: —¿Tënëti mëtsaxëhi ni mato, naa ë tënëmahacapaimaria jascaria? —iquiina. —Jaahuë. Tënëti mëtsa xo noa ra —i jaca niquë. h Jatsi, —¿Jahuë ó quëëhai? —i ja qui Jesu niquë. Jatsi quiha, —Noho baquë bo shinahuë. Mana xo yonaquí tsi mia tapaí tsi noho baquë bo mi tsahomano ra, huësti ca mi mënëcayá no, huëtsa mëxojó no —i Jesu qui jahëhua niquë. ggGJatsi Jesu qui Juan jahëhua joniquë, naa Zebedeo baquë ba jahëhua. Johax tsi quiha Jesu bësojo tsi ja mëniniquë. Mënixo tsi quiha ja nicaniquë, jahuëcara ca jia ca jahuë baquë bo bax Jesú ano iquish na. MfJatsi pë carayanabo qui ëa mëacaxëcani quiha mahuahacati, rashahacati, namëhacati. Jama, tres bari quirëquë bësotëquëxëquia ra —i jato qui Jesu niquë. Jacobo Juan jahëhuá baanina Te!—Jerusalén qui caqui noa ra —i jato qui ja niquë—. Toa xo tsi arati iboba chama bo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo qui mëhaacaxëquia rë. “Ja namëhacaxëti xo” icaxëcani quiha rë. d!Jabi Jerusalén qui capama tsi quiha jahuë doce ca rabëti bo Jesú catianiquë jamë tsi jato qui chanixëna. Chanipama tsi quiha, 4caJa tsi xo toa rëquëxëhi quiha jacho cabo. Jasca, jachoxëhi quiha jariapari cabo —nëa tsi Jesu jahuë rabëti bo qui nëcaniquë. Jesú chaninina ja nahai yoati na )bK¿Noho parata ma ni naa ë acaina? Tonia ë qui caxaqui mato rë, mato cho ca jaroha ca maxo qui ë huashiyamaha iqui na” nëa tsi jato qui ibo nëcaniquë. yakJapi mato parata bicahuë. Bocata. Mi qui ë aca ca jaharisi ca naa mato cho bëcanax ca joni bo qui acasquia. X`)
Jatsi jato ó ca huësti ca qui ibo chaniniquë: “Huashiyamahai ca ëa xo naa ra. ¿Mato qui jia ma ni huësti ca parata bichiina, naa bari tëtëca yonoco quëshpi na? ‘Jënima’ i ë qui ma quë ra. _ “Huësti hora roha ja yonococaquë pë, naa noqui cho bëcanax cabo. Noqui tsi xo toa bari tëtëca yonocohaina rë. Anomaria bari huao quiha. Jama, huësti ca parata roha noqui mi aquë pë, naa jato qui mi aca jascaria” i ibo qui jaca niquë. I^ Jato parata bichi tsi ibo ja ranicaniquë. Jato qui yoi quiha. 9]k
Jatsi huino ca copi biti ó pasoniquë jariapari ca yonocoti chitahëhuanish cabo. Ja bëcaquë tsi quiha huësti roha ca parata, naa bari sueldo ja copihacacaniquë jato ri.
\
Jatsi a las cinco chitahëhuanish ca joni bo pari bëcaniquë. Huësti ca parata, naa bari tëtëca sueldo jato qui ja aniquë. X[)‘Bari caquë tsi quiha ibobá jahuë empleado quënaniquë. Quënahax, “Joni bo quënahuë. Jato copicasquia ra. Jacho ca maxo pari tsi copiti mi chitahëhuano” i jahuë empleado qui ibo niquë. Z+“Yama tsi xo toa noqui yonoco amahaina rë” i jaca ni quiha. Jatsi, “Noho huai qui bocata. Jari tobi yonoco ra” i jato qui ibo niquë. 7YgJatsi quiha yata, a las cinco quiha, joni bo mërahi ibo caniquë. Bohohai ca joni bo ja jisni quiha. “¿Jëniriahax tsi nëbi bama-bamacanai ra?” i jato qui ja niquë. =Xs‘Jatsi matoroco bari tsi quiha catëquëniquë ibo, joni bo mëraxëna, ja bax ja yonococano. Jatsi a las tres tsi quiha ja catëquëniquë pa, joni huëtsa bo mëraxëna. W+“¿Japa mato tsa ni? Noho huai qui bocata. Jia tsi mato copixëquia ra” i ibo niquë joni bo qui. Jatsi ja bocaniquë yonocoxëna jato ri. #V?Jatsi quiha mënata bari no tsi yacatá ca plaza qui ibo catëquëniquë joni huëtsa bo mërahi na. Toá tsi niihai ca bamahai ca joni bo ja jisniquë. iUK“Huësti ca parata quiha, naa bari yonoco sueldo mato qui axëquia ra, mato yonoco quëshpi na” i joni bo qui ibo niquë. Jatsi quiha jahuë huai qui jato ja raaniquë yonocoti. Jato qui jia ini quiha ibobá copihaina. }T u‘Jabi noba naipá ca chama-chamaria Dios qui jia tsi xo jacho cabo rëquë iquiina —i Jesu niquë—. Tobi chani quiha huai ibo yoati na. Nicacana. Baquishmarí tsi joni bo bichi quiha naa huai ibo caniquë, jahuë huaí tsi yonocomaxëna. rS] Jabi toa barí tsi jarësoxëhi quiha huëstima ca jaboqui jariapari cabo, naa rico cabo, chama bo. Jasca, rëquëxëhi quiha huëstima ca jaboqui jacho cabo, naa noitiria cabo, yonati bo —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë.RR Jasca, ëa iqui pi jahuë xobo, jahuë ahuini, jahuë xatë bo, jahuë jahëpa, jahuë jahëhua tihi cabo jisbëriaquí tsi cien veces huino jahari bixëqui mato. Jasca, bëso-bësopaoxëqui mato ra. 7Qg Jatsi Jesu nëcaniquë: —Jabi jatiroha ca paxahuahacano tsi noho trono jiaxëní tsi tsahoxëquia nohiria bo ó bësoxëna, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Toa xabacá tsi doce ca trono bo ó tsi tsahoxëqui mato ri, naa ëa banahuacanaibá. Israél ca doce ca maxo bo ó bësoxëqui mato ra. P!Jatsi, —Tsayapa. Jatiroha ca no jisbërianiquë mia banahuaxëna. ¿Jahuë noqui copixëhi ni Dios ra? —i Jesu qui Pedro niquë. 3O_Jatsi Jesú jato bëisniquë. —Jamë xabahamatimaxëni tsi xo nohiria ra. Jama, jatiroha ca ahi quiha Dios ra. Xabahamati Ibo tsi xo toa —i jato qui ja niquë. %NCJatsi ratëniquë Jesu rabëti bo, ja yoani ca nicahax na. Ratëhax, —Tocapino tsi yama tsi xo toa xabahamahacati mëtsa cato rë —i jaca niquë. jMMJahuë chama yoí tsi Diós otohai ca qui jicotimaxëni xo rico ca nohiria ra iquia —iquiina. LyJatsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë: —Bëronoma tsi xo rico ca joni Diós otohai ca qui jicohaina ra. _K7Jatsi cohuënarianiquë shinapayo cato nicahax na, rico-ricoria ja ini iqui na. 3J_Jatsi Jesu nëcaniquë: —¿Mëstëxëni ca joni manëcatsi ni mia pa? Cata. Mi jahuëmishni bo iniaparihuë. Parata bixo tsi noitiria cabo qui ahuë. Tocapimino tsi mi qui acacaxëhi quiha naipá ca jahuë bo ra. Jato qui acax tsi jahari johuë. Ea mi banahuano ra —i ja qui Jesu niquë.
IJatsi shinapayó quëbiniquë: —Toa yoba bo tëquë nicaquia ra, xocobo xo na. ¿Jahuë naris-hi ni ëa ati ra? —iquiina. ,HQMi ipa, mi ihua, tihi cabo noihuë. Jasca, mi tapaí ca nohiria noihuë, naa mimë mi noihai jascaria. Tihi tsi mi ati xo ra —nëa tsi ja qui Jesu nëcaniquë. zGmNëca tsi Jesú quëbiniquë: —Joni ayamahuë. Joni huëtsa ahui biyamahuë. Yomayamahuë. Quiayamahuë. UF#Jatsi, —¿Jëni ca yoba nicaxëhi ni ëa pa? —i shinapayo niquë. YE+Jatsi shinapayo Jesu jisi caniquë. Caxo tsi quiha ja nicaniquë: —¿Jahuë jia ca axëhi ni ëa, maestro jiaxëni cató, bëso-bësopaoxëna? —iquiina. Jatsi Jesu nëcaniquë: —“¿Jia ca ati ni?” i mi a pa. Huësti roha tsi xo toa jiaxëni cato ra. Dios yoba mi nicati xo, nai qui cacasquí na —i ja qui Jesu niquë.
z~}}}|{y|xwwyvvCu0ssUrr/q%ppoennun+m_ll3kkdkjjikhh ggEfee==h<—Jishopë. Jochaquë ëa ra. Shinajiaxëni ca ë mëaquë rë, ja namëcano —i jato qui Judas niquë. Jatsi, —Noba shina ri ma xo; mi shina nori —i ja qui jodioba chama bo niquë. g'GJabi Jesu ja namëcascani nori ca jisi tsi Judas rabiniquë, naa jato qui mëanish cato. Rabiquí tsi quiha jahari jodioba chama bo qui jahuë treinta ca parata copixëni ca ja bëniquë. Jaha ja quëëyamani quiha. Y&+Jatsi quiha Jesu ja nëxacaniquë. Nëxaxo tsi quiha romanoba chama, naa Pilato icanai ca qui Jesu ja bocaniquë ja copihacano iquish na. Boxo tsi ja qui ja mëacaniquë ja namëhacano. Judas rësonina %
Huëaquë tsi arati ibo ba chama bo, nohiria yosibo, tihi cabo chaninaniquë Jesu namëti yoati na. Jesu ja namëcascani quiha. _$7KJatsi Jesú yoaha ca Pedró shinaniquë, naa “Patiari quëonox pari no tsi ‘Jesu cahëyamaquia’ ixëqui mia” i ja qui Jesu ni quëshpi na. Jatsi cacha Pedro caniquë. Cahax ja ara-araniquë rabihi na.b#=JJatsi Pedro ocatëquëniquë pë: —Jabija ca pi ë chaniyamarohano tsi ëa Diós copino ra. Parayamaquia. Toa joni cahëyamaquia ra —i jato qui ja niquë rë. Tocajaquë tsi quiha patiari quëo-quëoniquë. S" IJaquirëquë, yata pistia no tsi quiha toá ca niihai ca joni bo Pedro qui bëcaniquë. —Tonia Jesu rabëti huësti ca xo mia ra. Jamëri xo mi joi, mi chanihaina ra —i Pedro qui jaca niquë. r!]HJatsi caxahax Pedro ocaniquë: —Parayamaquia. Toa Jesu cahëyamahai ca ëa xo naa ra —iquiina. S GJatsi caiti qui Pedro caniquë, naa huënënë́ cato. Toa xo tsi quiha xotaco yonati huëtsá Pedro jisniquë. Jatsi, —Jesu ya toa joni iquë ra —i toa yonati niquë toá ca manicanaibo qui. ~ uFJama, —Jesu cahëyamahai ca ëa xo naa ra. E joma mi chanihaina —i Pedro niquë ja qui jato bësojo ax na. { oEToatiyá tsi xobo cacha, naa huënënë́ tsi tsaho Pedro iniquë. Toa tsaho ja no tsi ja qui xotaco joniquë. Yonati ja ini quiha. Jatsi ja qui yonati chaniniquë, naa xotaco cato. —Jesu ya mi iquë, mia ri —i Pedro qui ja niquë. D—Jisa, Xabahamati Ibobá. ¿Tsohuë mia aca? Noqui yoahuë ra —i jaca niquë tocahi na. Jesu quima Pedro bësonina z mCJatsi quiha Jesu bëmana qui coshotsi-jahuacaniquë pë. Ja bëtoxacaniquë pë. Ja bëpaishacaniquë rë. B¿Jabija ni? —nëa tsi Caifás nëcaniquë. Jatsi, —Yoixëni tsi xo toa ja chanihana ra. Namëhacati xo ra —i jaca niquë. ~uAJatsi arati ibo ba chamá jahuë sahuëti jaraxaniquë caxaquí na. Jatsi, —Dios pasomaha ja chaniquë ra. Anoma quiha. ¿Jëniriaxo ja qui quësocanaibo huëtsa bo no nicacasna? Nëa roha xo tsi jahuë yoixëni ca chani no nicaquë ra. I @Jatsi, —Ja tsi xo ëa ra. Jaboqui tsi chamaxëni ca Dios mënëcayá ca Nohiria Baquë tsaho ca jisxëqui mia. Naipá ca tsëmó tsi ja johai ca jisxëqui mia —i ja qui Jesu niquë. q[?Quëbiyamaniquë Jesu. Jatsi arati ibo ba chama chanitëquëniquë. —Bësohai ca Dios janë́ tsi mi chanino ra. Mi parayamano. ¿Dios Baquë, naa johai ca Xabahamati Ibo ni mia ra? Noqui yoahuë ra —i Jesu qui ja niquë. A{>Jatsi arati ibo ba chama joiniquë Jesu qui chanixëna. —¿Jënihai, naa jahuë bo yoati na? Mia pasomaha chanicani quiha ra. ¿Jato quëbicasyamahai? —i Jesu qui ja niquë. L=—“Dios arati xobo potasti mëtsa xo ëa ra” i ja ni quiha. “Jaquirëquë quiha tres barí tsi naa xobo nimatëquëxëquia” i ja ni quiha —i jaca niquë Jesu qui quësocatsi na. %Jesu qui tsamixo tsi arati ibo ba chama Caifás qui Jesu ja bocaniquë copihacati. Toá tsi mani ini quiha yoba cahëxëni cabo, jodioba yosibo. 8Jama, ocapijaquë naa tëquëta, Dios Chani yoanish cabá quënëni ca jatihuahacano iquish na —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. Jatsi jahuë rabëti bá Jesu jisbërianiquë. Jisbëria tsi ja jabacaniquë. Jodioba chama bo bësojó Jesu niinina 5c7Jatsi bëcanish ca nohiria misco qui Jesú chaniniquë: —¿Saipi bo, tëpasti jihui bo, tihi cabo jaya ni mato pa? ¿Yomaxëni ca bichii jascaria ëa bichi bëcanai pa? Jatiroha ca bari mato bëta ë i-ipaoyamëquë arati xobó no. Toa xo tsi ë tiisimaquë tsi ë qui ma tsamiyamayamëquë. K6Jama, ángel bo ja raarohano tsi ¿jënahuariaxo Quënëhacanish cabo jatihuahacana? “Jochacanaibo qui ja mëahacati xo” ¿iyamacahi ni? —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë rabëti bo qui. 0Y5¿Jëniriahai? ¿Dios quënati mëtsa ca ë nori cahëyamahai? Dios ë quënarohano tsi huëstima ca ángel bo, naa doce ca ángel ejército ja raatapiquë aquë ra.
4Jatsi, —Jahuë iti qui mi saipi jahari raahuë ra —i ja qui Jesu niquë—. Saipí tsi acacaxëhi quiha saipí iquinacascanaibo ra. ! ;3Jatsi quiha Jesu rabëti huësti cató jahuë saipi tsëcaniquë. Tsëcaxo tsi quiha arati ibo-iboria yonati ja paxtianiquë Jesu paxamacatsi na. '2Jatsi Jesú quëbiniquë: —Mi acatsai ca ahuë pë, noho rabëtí —iquiina. Jatsi Jesu qui tsamihi ja bëcaniquë. Ja achajahuacaniquë. 1
[1Japi cahëhax Jesu qui Judas catapiniquë. Cahax, —¿Jënimani mia, maestró? —i Jesu qui ja niquë, joihuahi na. Joihuaxo tsi quiha Jesu ja tatsoniquë pë. , Q0Jatsi nohiria misco qui jisti Judás aniquë. —Ma bicatsai ca joni tatsoxëquia. Toa joni qui tsamicahuë —i jato qui Judas, naa Jesu mëanish ca niquë pë. }/Jabi jari ja chanino tsi Judas joniquë, naa doce ca ó ca huësti cato. Ja bëta bëcaniquë nohiria misco. Saipi bo, jihui bo, tihi cabo jayacani quiha. Ja raahacani quiha Jesu qui tsamiti. Arati ibo bo, yosibo, tihi cabá jato raani quiha. zm.Joicana. ¿Canomani? Nëa johi quiha ëa mëacatsai ca joni rë —i Jesu niquë. Jesu qui soldado bo tsaminina U#-Jatsi jahuë rabëti bo qui ja bacaniquë. —¿Jari oxacanai rë? ¿Jari joicanai rë? Tsëquëquë ë tënëti hora ra. Jochahuaxëni cabo qui mëahacapaimaria xo ëa, naa Nohiria Baquë ë nori cato. @{,Jisbaya tsi ja bëhoxtëquëniquë, jasca ca yoahaina. gG+Bëhoxhax ja jotëquëniquë. Oxa ja icani ja jisniquë. Coshiria jato bëro ini quiha. Q*Jatsi Jesu catëquëniquë bëhox-xëna. —Ea shinahuë, noho Jahëpá. Mi qui pi jia no tsi naa tënëtiya mi mëbino. Jama, jaha ë quëëhai ca mi ayamano, mi shina ati nori —i ja niquë. ,Q)Bësocana. Bëhoxcana, jochati ma tanamahacayamano ra. Jabija, mato shina tsi xo toa bëhoxcatsaina; jama, mato yora tsi xo chamayama —i Pedro qui Jesu niquë. 'G(Bëhoxhax jahuë rabëti bo qui ja joniquë. Joxo tsi ja oxacanai ca ja jisniquë. Jatsi, —¿Huësti hora roha ë bëta bësoti mëtsama ni mato rë? 6 e'Jatsi ori pistia cahax Jesu mëniniquë, jahuë bëmana mai quiri. Bëhoxtsijaniquë: —Mi qui pi jia no tsi ë quima naa johai ca tënëtiya mëbihuë, noho Jahëpá. Tënëcasyama xo ëa ra. Jama, jaha ë quëëhai ca mi ayamano; jama, mi shina roha ati nori ra —i Jesu niquë bëhoxhi na. &Jatsi quiha, —Cohuëria ca ëa xo naa. Rësoti basima xo ëa rë. E bëta chitëcana. E bëta bësocana ra —i jato qui ja niquë. ~%Jatsi Pedro, Zebedeo dos ca baquë, naa Jacobo, Juan, tihi roha cabo ja boniquë. Jatsi Jesu cohuënaniquë. Raquëtsijaniquë. (}I$Jatsi Getsemaní icanai ca qui Jesu caniquë jahuë rabëti bo ya. Cahax, —Nëbí tsahocana. Toa tsi caapariquia bëhox-xëna —i jato qui ja niquë. Q|#Jatsi quiha, —Mi bëta pi rësorohahi tsi mi quima casopistiayamariaxëquia ra —i Pedro niquë. Jatsi toca tsi quiha chaniniquë jahuë rabëti huëtsa bo ri. Getsemaní tsi Jesu bëhoxnina :{m"Jatsi Pedro qui Jesu chaniniquë: —Mia parayamaquia. Naa baquichá tsi patiari bënë quëonox pari no tsi tres tsi “Jesu cahëyamaquia” ixëqui mia rë —iquiina. z !Jatsi quiha Pedró quëbiniquë: —Mi quima tëxë bo bësomitsa. Jama, mi quima casopistiayamariahai ca ëa xo naa ra —iquiina. iyK Jama, bësotëquëhax mato bëbo Galilea qui caxëquia —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë. |xq Jatsi quiha jato qui Jesú chaniniquë: —Naa baquichá tsi ëa pasomaha bësoyoxëqui mato rë. Tocaxëti quiha, “Oveja obëso ca tëpasmaxëquia. Pacanamahacaxëhi quiha jahuë oveja” i Quënëhacanish cato ó tsi Dios ni quëshpi na. Fw Quëquëhax tsi quiha Maca Olivo Ya qui ja bocaniquë. vve Jabi nëa xo tsi naa uva bimi jënë atëquëpistiayamariaxëquia, mato bëta xo tsi quinia paxá tsi ë atëquëxëquë rohari mana xo na, naa noho Jahëpá otohai cato xo na —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Jochati tanamahacaxëqui mato u Noho jimi tsi xo naa. Dios xabahamati quinia jisti quiha. Huëstima cabo bax japahacahi quiha noho jimi ra, jato jocha masati. #t?Jatsi copá ca jënë ja biniquë. Bichi tsi “Gracias” i ja niquë. Jatsi jënë jato qui ja aniquë. —Bicahuë. Ayocana —i Jesu niquë—. ss_Jatsi oriquipama tsi quiha mapari Jesú biniquë. Bixo tsi “Gracias” i Dios qui ja niquë ja quëshpi na. Bëquëx-xo tsi jato qui mapari ja aniquë piti. —Bicahuë. Picahuë. Noho yora tsi xo naa —i jato qui ja niquë. rJatsi, —¿Ea yoati tsi chanihi ni mia pa? —i Judas niquë, naa Jesu mëanish cato. —Jaahuë —i Jesu niquë. tqaRësoxëquia Quënëhacanish cabá yoani jascaria, naa Nohiria Baquë ë nori cato; jama, noiti-noitixëhi quiha toa jodioba chama bo qui ëa mëaxëhai ca joni ra. Ja qui oquë ja iquë aquë ja coyamarohapiquë no —i Jesu niquë. pJatsi quiha Jesú quëbiniquë: —E bëtaxo tsi jahuë mapari pitëxti qui nacomabëquihai ca tsi xo toa ëa mëaxëhai cato ra. noUJatsi quiha ja cohuënacaniquë. —¿Tsohuë cara ni toa sa? ¿Ea ti ma ni? —i jaca niquë.
n
Oriquipama tsi, —Parayamaquia. Jodiobá chama bo qui ëa mëaxëhi quiha mato ó ca huësti cato rë —i jato qui ja niquë. ]m3Yata tsi naa bari caquë tsi quiha jahuë doce ca rabëti bo ya Jesu iniquë. ~luJatsi jahuë rabëti bo bocaniquë Jesú yoani ca axëna. Toa xo tsi quiha pascua oriquiti ja rohahuacaniquë. |kq—Tobi yacatá ca joni quiha. Ja qui bocata. “ ‘Basima tsi xo noho xabaca’ ii quiha Maestro” i ja qui cana. “Mi xobo xo tsi jahuë rabëti bo yaxo tsi pascua oriquiti picatsi quiha” i ja qui cana —i jato qui Jesu niquë. 3j_Jabi pascua fiesta bari bo tsëquëquë tsi quiha naa jariapari ca barí tsi levadura yama ca mapari jodiobá piniquë. Jato jabi quiha. Jatsi toa barí tsi quiha Jesu qui jahuë rabëti bo bëcaniquë. —¿Jahuënia xo tsi pascua oriquiti rohahuaxëhi ni noa sa, pixëna? —i jaca niquë. fiEBixo tsi quiha jato qui Jesu mëati xaba jia ca mërati ja chitahëhuaniquë. Pascua fiesta Gh—¿Jahuë tihi ca parata ë qui acaxëcanai Jesu quëshpi na? Mato qui mëaxëquia —i jato qui Judas niquë pë. Jatsi Judas qui treinta ca parata copixëni ca quiha ja acaniquë. g9Jatsi arati ibobá chama bo qui Judas caniquë, naa Iscariote yaca ax jonish cato. Jesu doce ca rabëti bo ó ca huësti ca ja ini quiha. Cahax, Qf
Ja aca ca nicaxëhi quiha maí ca nohiria bo tëquë, naa Dios Chani yoahacahai cató no. Jatsi naa yoxa shinaxëhi quiha nohiria bo, nicaxo na —i Jesu niquë. Chama bo qui Jesu Judás mëacasnina We' Noho yora qui perojome ja japahai cató tsi ëa ja rohahuaquë maihuahacati. cd? Mato bëtarohahi quiha noitiria cabo; jama, ëa ti tsi xo toa mato bëta naamayamahaina. c'
Jabi ja chanicani nori ca Jesú cahëni quiha. Cahëhax, —¿Jënixo tsi naa yoxa yosicanai pë? Jiaria tsi xo toa ë bax ja acana ra. Db —¿Jëniriaxo tsi toa perojome mi yoshihuaha rë? Copixëni quiha. Huëstima ca parata quëshpi tsi naa perojome iniahacati nori iquë rë noitiria cabo qui ati —i jaca niquë. Ia Jatsi yoxa qui jahuë rabëti bo caxaniquë ja aca ca jisi na. M`Toá ja no tsi quiha ja qui yoxa joniquë alabastro icanai ca botella ya. Perojome rëamë ja ini quiha. Joxo tsi quiha naa copixëni ca perojome jahuë mapo qui ja japaniquë, ja oriquiquë no. Y_+Jabi yaca Betaniá tsi Jesu iniquë, naa bonohuaxëni ca Simón xobó no. 2^]—No quiniati xo ra. Anoma tsi xo fiesta no tsi ja qui no tsamihaina ra. Caxaxëhi quiha nohiria bo tia —i jaca niquë. Perojomé tsi Jesu tahë ashimahacanina l]QToá tsi ja chaninacani quiha Jesu yoati na. Parahax tsi ja qui ja tsamicascani quiha namëxëna. \ Toatiyá tsi quiha Caifás xobo-xoboria tsi jodioba chama bo catiniquë. Toá mani ini quiha arati iboba chama bo, jodioba yosibo. ![;—Dos bari tsi chitahëxëhi quiha pascua fiesta. Toatiyá tsi chama bo qui mëahacaxëquia rë. Cruzó tsi ëa namëcaxëcani quiha —iquiina. QZ Nohiria bo tiisimahax tsi quiha jahuë rabëti bo qui Jesu chaniniquë: /YW.Jatsi raahacacaxëcani quiha naabo. Tënë-tënëpaocaxëcani quiha. Jama, bëso-bësopaocaxëcani quiha mëstëhuahacahax cabo ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë.
X-Jatsi, “Parayamaquia. Ebë xatë iriama cabo pi mëbicasyamaquí tsi ëa yoi ma mëbicasyamaniquë pë” i jato qui xëquia ra. PW,Jatsi ëa quëbicaxëcani quiha: “¿Jënino tsi mi iquini pa? ¿Jënino tsi mia no mëbiyamani pa, naa preso qui mi nanëhacaquë no? Cahëyamaqui noa ra” tihi tsi i ë qui caxëcani quiha pë. V9+E co-coquë tsi mato xobo qui ëa ma jicomayamaniquë pë. Sahuëti ë narisquë tsi ëa ma mëbiyamaniquë pë” nëa tsi jato qui nëcaxëquia ra. kUO*Paxnahëquë tsi ëa ma pimayamaniquë pë. E tëshinaquë tsi ë qui jënë ma ayamaniquë pë. ZT-)Jaquirëquë mëxojó ca nohiria bo qui chanixëquia: “Tori bocahuë. Yoshihuahacati xo mato ra. I-ipaohai ca chihi, naa Yoshini, jahuë ángel yoixëni bo, tihi cabo bax rohahuahacani ca chihi qui bocata. lSQ(Jatsi, “Nëa xo tsi ëbë xatë iriama cabo shomahuaquí tsi ë bax ma tocaquë ra” ixëquia. R3'Mi iquiquë tsi preso xara mi iquë tsi ¿jënino tsi mi qui no shishoni pa?” Tihi tsi i ë qui xëhi quiha mëstëhuahacahax cabo, quëbihi na. Q &¿Co-cohi tsi no bëta mi chitëni pa? ¿Jënino tsi mia no joihuani pa? ¿Jënino tsi sahuëti mi qui no ani, naa tsoboco mi iquë no? P%Jatsi, “¿Jënino tsi mia no pimani pa, Ibobá, naa mi paxnaquë no? ¿Jënino tsi mia jënë no amani sa, naa mi tëshinaquë no? O!$Sahuëti ë narisquë tsi ëa ma shomahuaniquë. Preso qui ë nanëhacaquë tsi ë qui ma shishoniquë” nëa tsi jato qui nëcaxëquia. N#E paxnano tsi ëa ma pimaniquë ra. E tëshinaquë tsi jënë ëa ma amaniquë ra. E co-coquë tsi mato xobo qui ëa ma jicomaniquë. M}"Jabi tocaxëquia ëa ri, naa chama-chamaria ë nori cato. Tocahax noho mënëcayá ca nohiria bo qui chaniparixëquia: “Bëcahuë, noho Jahëpá shomahuani ca ma bino ra. Naama tsi quiha ja rohahuahacani quiha, naa mai nëhohuahacanitiya rohari. RL !Jahuë mënëcayá tsi oveja bo janahi quiha, chibo jahuë mëxojó no. 4Ka Jatsi ëa tëamë tsi caticaxëcani quiha maí ca nohiria bo tëquë. Jatsi nohiria bëquëxnamaxëquia, naa chibo quima jahuë oveja obëso cató tsëcahai ca jascaria. 7Jg ‘Jabi anomariaxëhi quiha toa barí tsi ë joxëhaina. Noho ángel bo ya tsi joxëquia, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Johax noho trono-tronoriá tsi tsahoxëquia. DI Japi cacha tsëmo qui naa chiquixëni ca yonati niacahuë. Toá tsi ara-araxëhi quiha tënëhi na” i chama ni quiha —nëa tsi Jesu nëcaniquë naa chani yoahi na—. Jaroha ca copi 1H[ Jabi huino ca copi bicaxëcani quiha jaya cabo, naa Dios bax yonococanaibo. Biniayamacaxëcani quiha. Jama, jahuë pistia roha ca bënoxëhi quiha yonocoyamahai cato. G Jatsi quiha toá ca mani cabo qui chama chaniniquë: “Jahuë mil ca pesos mëbicahuë. Toa cinco mil ca jaya ca yonati qui acahuë. GF¿Jëniriaxo tsi banco qui noho parata mi ayamani pa, ganancia bixëna? Jatsi joxo tsi noho parata yoi, jahuë banco ganancia, tihi cabo ë biquë aquë ra” i toa yonati qui ja ni quiha. YE+Jatsi quiha chama chaniniquë: “Yoixëni ca chiquixëniria ca yonati xo mia ra. Noiyamahai ca joni ë iqui ca mi cahëniquë. Jabija, noho yonati bá banaha ca sayaha ca, tihi cabo tësahai ca ëa xo naa. &DEJapi ë raquë-raquëniquë. Raquëhi tsi mi parata ë maihuaniquë bënoyama-xëna. Tsayapa, nëá xo mi parata ra. Mí-na quiha” i chama qui ja niquë. :CmJatsi quiha un mil ca pesos binish ca yonati joniquë. Johax, “Noiyamahai ca joni mi iqui ca ë nicaniquë, naa nohiria huëtsa bá banaha ca sayaha ca tihi cabo tësahaina. mBSJatsi quiha ja qui jahuë chama nëcaniquë: “Jia tsi xo toa parata pistiá tsi negocio mi acana ra. Ja iqui tsi oquë ca yonoco mi qui axëquia ototi. Noho xobo qui jicohuë. No ranibëquinano ra” i ja qui chama ni quiha. cA?Jatsi quiha dos mil ca pesos binish ca yonati joniquë. Johax, “Dos mil ca pesos ë qui mi aniquë. Tsayapa. Nëá xo dos mil ca pesos huino quiha, naa ganancia mi bax ë acana ra” i jahuë chama qui ja ni quiha. @1Jatsi quiha chama chaniniquë: “Jia tsi xo toa mi acana ra, yonati jiaxëni cató. Jia tsi noho parata pistia mi otoquë ra, negocio acaina. Ja iqui tsi oquë ca yonoco mi qui axëquia ati. Noho xobo qui jicohuë. No raninabëquino ra” i jahuë yonati qui chama niquë. .?UJatsi quiha jariapari ca yonati, naa cinco mil ca pesos binish ca joniquë. Joxo tsi quiha jahuë chama qui jahuë cinco mil ca pesos jahari ja mëaniquë. Chamá-na quiha. Jatsi quiha chama qui cinco mil ca pesos huëtsa ja mëaniquë. Jahuë ganancia quiha. “Cinco mil ca pesos ë qui mi aniquë, taitá. Tsayahuë. Nëá xo cinco mil ca pesos huino, naa ganancia mi bax ë acana ra” i jahuë chama qui ja niquë. >1‘Naama tsi quiha, naa xëni huëtsá tsi quiha jato chama bacaniquë. Bacaxo tsi quiha jato qui ja prestahuahani ca parata ja bënaniquë. = Jama, un mil ca pesos bichish ca caniquë jahuë parata ya. Caxo tsi quiha maiquiní tsi jahuë chama parata ja maihuaniquë. s<_Jabi tocaniquë dos mil ca pesos jaya ca ri. Dos mil ca pesos ganancia ja ani quiha jahuë chama bax na. M;Jabi bamayamaniquë toa cinco mil ca pesos bichish ca yonati. Ja iniahai cató tsi quiha toa parata ja anihuaniquë. Toca tsi quiha cinco mil ca pesos ganancia ja aniquë ra jahuë chama bax na. +:OHuësti ca yonati qui cinco mil ca pesos ja aniquë. Yonati huëtsa qui dos mil ca pesos ja aniquë. Huëtsa qui un mil ca pesos ja aniquë. Jabi oquë ca tiisi jaya ca yonati qui huino ca parata ja ani quiha. Tiisiriama ca qui nama ca ja ani quiha. Parata axo tsi quiha ja jisbayaniquë. =9s‘Jabi Diós otohai ca tsëquëno tsi copihacaxëhi quiha nohiria bo. Naa chani nicacahuë. Tobi quiha chama iniquë. Nëama país huëtsa qui ja cacasni quiha. Jabi canox pari tsi quiha jahuë yonati bo ja quënaniquë. Quënaxo tsi quiha jahuë parata jato qui ja prestahuahaniquë ja bax anihuati. %8C
‘Japi jaha bësocahuë, ë johai ca bari ma cahëyamahai quëshpi na —nëa tsi Jesu nëcaniquë chani yoahi na—. Parata bichish ca yonati chani V7% Jatsi quiha, “Mato cahëyamaquia ra” i jato qui ahui yahai ca ni quiha. 66e Jaquirëquë ja cho tsi quiha fiesta qui cahëcaniquë yoxajahi bo huëtsa bo. Cahëxo tsi quiha ja quënacaniquë: “Japëcahuë, taitá. Noqui jicomahuë ra” iquiina. x5i
Jatsi quiha yoyoxëni ca yoxajahi bo bocaniquë aceite copixëna. Ja copicano tsi quiha ahui yahai ca cahëniquë. Jatsi quiha ja bëta fiesta qui rohahuahacanish ca yoxajahi bo jiconiquë. Ja jicoyocaquë tsi quiha caiti japahacaniquë. &4E Jatsi quiha, “¿Jënahuariaxo mato qui no ana? No narismitsa. Oquë tsi xo tienda qui ma bocanaina copixëna” i jato qui tiisi ca yoxajahi bo ni quiha. 3Jatsi quiha “Aceite pistia noqui ahuë. Nocapaima tsi xo noba lamparina bo rë” i tiisi cabo qui yoyoxëni cabo niquë. ^25Jatsi quiha joiniquë yoxajahi bo. Joixo tsi jato lamparina bo ja shomahuacaniquë. %1CJatsi baquichá tsi quiha tsohuëcara ca quënahai ca joi ja nicacaniquë, naa “Jaboqui cahëhi quiha ahui yahai cato ra. Bëchahi bëcahuë” iquiina. v0eJatsi quiha ahui yahai ca bamaniquë. Manahi tsi yoxajahi ba bëro coshinaniquë. Jatsi oxatsijacani quiha. F/Jama, tiisi cabá aceite boniquë jato lamparina boquí na. h.IJabi yoyoxëni cabá jato lamparina bo boniquë aceite yama. Aceite ja shina-bënocani quiha. g-GJabi cinco ca yoyoxëni ca yoxajahi bo ya ini quiha, cinco ca tiisi jaya ca huëtsa cabo ri. , '‘Jabi tsëquëxëhi quiha Diós otohai ca bari ra. (Jaha bësocana.) Toa barí tsi nëcaxëhi quiha nohiria, naa chani jascaria. Jabi tobi quiha diez ca yoxajahi bo iniquë. Baquichá tsi quiha jato lamparina bo ja tsamacaniquë, ahui yahi johai ca joni bëchaxëna. +93Bacaxo tsi raquëria ca nicamisxëni cabá copi toa empleado yoi ca qui axëhi quiha. Toá tsi ara-araxëhi quiha toa empleado nicamisxëni cato.S* 2Jatsi bacaxëhi quiha jahuë chama, naa jaha ja pasoyamahai ca barí no. ) 1Jatsi jahuë chama yonati bo rashati chitahëhuaxëhi quiha pë. Pahëcanaibo ya oriquiti chitahëhuaxëhi quiha. Jënë aii quiha rë. ^(50Jama, yonati yoi ca iipihi tsi “Bamaxëhi quiha noho chama” jamë ixëhi quiha. m'S/Jatsi jahuë empleado jia ca qui oquë ca yonoco axëhi quiha, naa jahuë jahuë bo tëquë ototi. &1.Ja qui jahuë chamá aca ca yonoco pi aii tsi ranixëhi quiha toa empleado, jahuë chama joxëquë no. Ja acai ca jisxëhi quiha jahuë chama ra. G%-‘¿Tsohuë ni toa empleado jiaxëni cato, naa chahahuahacati cato? ¿Tsohuë bixëhi ni chama, jahuë yonati bo ototi, jato orihuati? ¿Jahuë yonati jiaxëni ca biyamayamaxëhi ni? n$U,Japi shomahuahacacana, ë noho ma pasomayamahai ca barí tsi ë joxëhai quëshpi na. Yoi ca yonati #w+Yomaxëni ca johai ca hora pi cahërohahi tsi xobo ibo oxayamaquë aquë ra. Yomaxëni ca qui ja tsamiquë aquë ra. ]"3*‘Japi jaha bësocahuë, mato ibo johai ca bari ma cahëyamahai quëshpi na. !)Tobixëhi quiha dos ca yoxa bá xëqui timabëquinahaina. Mëbihacaxëhi quiha huëstita. Jisbëriahacaxëhi quiha huëtsa. )(‘Toatiyá tsi yonocobëquihi ixëhi quiha dos ca joni bo huai xo na. Mëbihacaxëhi quiha huëstita. Jisbëriahacaxëhi quiha huëtsa. i K'Jënë baihai ca ó ja pasoyamacani quiha. Jarohapa tsi jënë́ tsi ja quëyohacacaniquë ra. c ?&Toatiyá tsi Dios shinayamaquí tsi jënë ó ja pasoyamacaniquë. Raquëxoma tsi ja picani quiha. Jënë aii ja icani quiha. Ahui yahaii ja icani quiha. Ja tocacaniquë noti chahitaxëni ca qui Noé jiconox pari no. i K%‘Jabi ë jono tsi ë noho pasoyamacaxëcani quiha nohiria rë, naa Noé tiyá jascaria. N $‘Jabi yama tsi xo toa ë johai ca bari hora cahëhaina. Cahëyamahi quiha naipá ca ángel bo. Cahëyamaquia ëa ri, naa Dios Baquë ë nori cato. Toa bari cahëhi quiha Jahëpa Dios roha. jM#Huinocaxëhi quiha naipa, mai, tihi cabo; jama, huinoca-pistiayamariaxëhi quiha noho Chani ra. mS"Mato parayamaquia. Jabi naatiyá ca bësocanaibo rësonox pari no tsi ocapixëhi quiha ë yoahana. kO!Jascaria, ë yoaha ca jahuë bo chitahëno tsi basima tsi xo toa ë johaina. Joti basima xo ëa. jM ‘Jabi higuera jihui jisti tsayano. Ja botoxpino tsi basima xo oitiya. Toa cahëqui mato. T! Jasca, xoohacaxëhi quiha trompeta joi pistiamá no. Jatsi jatiroha ca quinia, naa norte, sur, este, oeste, tihi cabo qui noho ángel bo raaxëquia. Noho nohiria, naa ë bini cabo catiacaxëcani quiha. r] Jatsi naipá tsi jisiquixëquia, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Jatsi araxëhi quiha maí ca nohiria bo tëquë. Jatsi tsëmó tsi ë johai ca jiscaxëcani quiha. Noho chama, noho oquë, tihi cabo jiscaxëcani quiha ë joquë no. 8i ‘Anomariaxëhi quiha toa tënëtiya ra. Jaquirëquë tsëmonaxëhi quiha bari. Nai ax paquëxëhi quiha naipá ca huishti bo. Yajohacaxëhi quiha naipá ca jahuë bo. G Jabi yohina pi rësono tsi catitapicani quiha poico bo. Jahuë pisi quiha. Jascaria tsi, jocha oquë-oquëriano tsi joxëhi quiha Nohiria Baquë jahuë ángel bo ya. Nohiria Baquë johaina wBajrahai ca canapa nai shitahai ca jascariaxëhi quiha Nohiria Baquë johaina. Mëri tsi ixëhi quiha ë johaina ra. Jasca, “Xabachá xo Cristo” i nohiria no tsi boyamacahuë. “Nëá xo, jonë quiha” i jaca no tsi jato chahahuayamacahuë. ENicacahuë. Jaboqui mato yobapariquia, ocapijanox pari no. FToatiyá tsi jisiquixëhi quiha mahitsa ca Cristo bo. Jisiquixëhi quiha mahitsa ca Dios Chani yoacanaibo. Jisiquixo tsi jisti bo acaxëcani quiha pë, Diós bini ca nohiria bo paraxëna. y‘Jatsi “Nëá xo noqui Xabahamati Ibo, tsayapa. Toá xo ra” i pi tsohuëcara no tsi jato chahahuayamacana. %CJama, toa tënëti xaba pi Diós namahuayama-rohano tsi yama ca nohiria xabahamahacahai quë aquë. Ja bini ca nohiria bo bax toa xaba namahuaxëhi quiha. &
EJabi mai nëhohuahacanitiya rohari tsi huëstima ini quiha nohiria bá tënëhaina. Jama oquë-oquëriaxëhi quiha naatiyá ca ja tënëcaxëcanaina iquia. M Dios qui bëhoxcana, matsitiyá tsi joiti barí tsi ma jabayamano. S Toatiyá tsi noitixëhi quiha tohoya ca yoxa bo, baquë pistia ico cabo. _
7Jasca, jahuë sahuëti biti bacayamaxëti xo huaí ca yonocohai cato. Ja bamayamano. j MJahuë xobo qui jicoyamaxëti xo xobo cacha ca nohiria jahuë jahuë bo bixëna. Ja bamayamano. _7Naa quëyomisxëni ca yoiria ca jisi tsi maca bo qui jabaxëti xo jodioba maí cabo. F‘Toatiyá tsi Dios arati xobo, naa iti-itiriá tsi niixëhi quiha quëyomisxëni ca yoiria cato, naa Daniel yamabá yoani jascaria. Jabi naa quënëni ca tsayahai cató cahëno ra. H Jasca, jatiroha ca maí ca nohiria qui yoahacaxëti xo Dios Chani, naa ja otohai yoati na. Jabija ca Chani nicaxëhi quiha nohiria bo tëquë. Jaquirëquë tsëquëxëhi quiha jahuë rëso. G
jama, jahuë rëso qui tënëcanaibo xabahamahacaxëti nori. ]3 Toatiyá tsi pacanaxëhi quiha jochahaina. Janacaxëhi quiha nohiria bá noihaina; Jatsi jisiquixëhi quiha huëstima ca mahitsa ca Dios Chani yoacanaibo. Jisiquiquí tsi huëstima ca nohiria paracaxëcani quiha. 'G
Toatiyá tsi Dios quima bësocaxëcani quiha huëstima ca nohiria. Jabë xatë bo pasomaha chanicaxëcani quiha rë. Jabë xatë bo qui caxacaxëcani quiha. $A ‘Jatsi mato qui tsamicaxëcani quiha. Chama bo qui mato mëacaxëcani quiha acacati. Ea iqui tsi mato qui caxaxëqui jatiroha ca país ca nohiria. j MJama, jariapari ca nohiria bá tënëhai ca chitahë roha tsi xo naa ra. Oquënaxëhi quiha ra. País huëtsa pasomaha nianaxëhi quiha país huëtsa. Chama huëtsa pasomaha iquinaxëhi quiha chama huëtsa. Jasca, toatiyá tsi oriquiti biniaxëhi quiha nohiria bo rë. Jasca, yajoriaxëhi quiha mai. Toca tsi ja ixëti quiha jamëri ca iti bá no. A~{Jasca, país bo nianahaina, país ca xërëquë ca nohiria iquinahaina, tihi cabo nicaxëqui mato ra. Nicahi tsi raquëyamacana. Ocapixëhi quiha ra; jama, jari xaba rëso ja nomari. ^}5Joxo tsi huëstima ca nohiria paracaxëcani quiha rë, “Cristo xo noa” iquiina.
|
Jatsi Jesu nëcaniquë: —Quiniacaxëcahuë, ma parahacayamano. Joxëhi quiha huëstima ca noho janë́ tsi chanicanaibo. I{ Maca Olivo Ya icanai cató tsi Jesu tsahono tsi quiha ja qui jahuë rabëti bo bëcaniquë. Jahuë rabëti bo roha quiha. —¿Jënino tsi ocapixëhi ni naa mi yoahaina ra? Noqui yoahuë. ¿Jënahuariaxo tsi cahëxëhi ni noa, naa mi bacahaina, xaba rëso, tihi cabo tsëquëxëquë no? —i Jesu qui jaca niquë. zTsayapama tsi jato qui Jesú chaniniquë: —Jia tsi xo naa ma tsayacanaina. Mato parayamaquia. Potas-hacaxëhi quiha naa arati xobo bo tëquë ra. Matsami matsami niiyamaxëhi quiha jahuë maxax bo; huësti ca yama nomari —i Jesu niquë. Xaba rëso jisti bo y %Jabi jodioba arati xobo Jesú jisbayaniquë. Jisbayajahuano tsi quiha ja qui jahuë rabëti bo bëcaniquë jato arati xobo bo tsayamaxëna. x+'Jasca, ëa jistëquëyamariaxëqui mato, “Shoma tsi xo Iboba janë́ tsi johai cato” i ma xëquë rohari —nëa tsi Jesu nëcaniquë.Lw&Iquë ra. Diós mato niabëriaquë rë. Quëyohacaxëqui mato ra. v%‘Jisa Jerusalén, Jerusalén ca nohiriá. Jisa, Dios Chani yoanish cabo ati ibobá. Jisa, Diós raani ca Chani bëcanaibo acanaibá. ¡Erama! Mato otocasquia ra, naa jahuë pëhi namá jahuë xocobo patiarí otohai jascaria. Jama, ëa biyamaqui mato rë. u1$Mato parayamaquia. Copihacaxëti xo jaboqui ca bësocanaibo, jatiroha ca acacanish cabo quëshpi na iquia ra. Jerusalén ca nohiria Jesú noinina t)#Jaha tsi mato qui japahacaxëhi quiha Dios copi ra, jatiroha ca acacanish cabo quëshpi na. Jariapari Abel acacaniquë. Jaquirëquë huëstima ca Dios Chani yoanish ca huëtsa bo acacani quiha. Jarohapa tsi Zacarías, naa Berequias baquë acacaniquë. Jabi altar, arati xobo naxërëquë xo tsi Zacarías ja tëpascaniquë. Tocanoma tsi xo toa acacanish cabo ra, naa Abel tëpas-hacanitiya rohari. lsQ"Ja tsi xo toa Dios Chani yoacanaibo, yosibo, yoba cahëxëni cabo, tihi cabo mato qui raaxëquia Dios Chani nicamaxëna. Jatsi jato xatë axëqui mato. Jato xatë cruzó tsi tooxaxëqui mato. Huëtsa bo rashaxëqui mato pë mato catiti xobo xo na. Huëtsa bo chibaxëqui mato, yaca huëtsa, yaca huëtsa jato mërabonaquí na. Tihi tsi axëqui mato pë. {ro!‘Rono bá, rono ba xocobá. Tënëtiya qui raahacaxëqui mato iquia. ¿Jënahuariahax toa copi ma paxana? qy Ma acatsai ca acahuë. Mato naborëquëbá chitahëhuani ca yonoco jatihuacana iquia ra. ¿Jaboqui ëa acasyamacanai? fpE Jabija. Jato ati iboba chahitaxocobo ma nori ca jismaqui mato ra, toca tsi ma chaniquë no. /oW Tsayacahuë. Mato naaborëquëbá Dios Chani yoanish cabo aniquë pë. Jama, “Toatiyá pi bësorohaquí tsi jato ayamaquë no aniquë ra” iqui mato pë jaboqui. Pn ‘Noitiria xo mato, yoba cahëxëni cabá, fariseobá. Paramisxëni xo mato. Jiaria ca maihuati xobo bo aqui mato, mato Dios Chani yoanish cabo bax na. Toca tsi jato oquëhua-casqui mato pë. m} Toca xo mato ri. Nohiria bo qui jia jisiria xo mato jabi bo; jama, quiamisxëni ca jochahuaxëniria ca mato shina nori.
n~x~ }||T{|{zzyJxwwDvluttCsrd=<<#;:::%9<881766H544Z333 2P100w0./;.-=,`+**#)((\''&&%%#$#%" p {
ek|xd/f
g G V
0 'h.'1n 1b[ Jatsi xobo qui jahuë jahëhua, jahuë noma bo, tihi cabo bëcaniquë. Xobo cacha nii ja icani quiha. Jatsi chani ja qui ja raacaniquë, cacha ja jono iquish na. {ao Jabi toca tsi quiha Jesu chaniniquë: —Yoshi jaya —i jaca ni quëshpi na. Jesu jahëhua, jahuë noma bo ;`o Jama, Espíritu Santo pi nohiriá ocahuano tsi jahuë jocha shina-bënoyamaxëhi quiha Dios. Quësohacapaoxëhi quiha toa nohiria ra —i Jesu niquë nohiria bo qui chanihi na. _} ‘Mato parayamaquia. Nohiria jocha tëquë masaxëhi quiha Dios ra. Masahacaxëhi quiha ëa pasomaha ca chani ri. Z^-‘¿Jënahuariahax raca joni chamaxëni cato xobo qui joni jicona, jahuë jahuë bo yomaxëna? ¿Jariapari tsi quiha chamaxëni ca joni nëxayamayamaxëhi ni? Nëxaxo tsi jahuë jahuë bo yomahi quiha. ]9Japi jamë pasomaha iquinapihi tsi quëyohacaxëhi quiha Satanás chama. Tocapijano tsi basima xo jahuë rëso ra. Jabi tocayamahi quiha Satanás ra. q\[Jasca, quëyohacaxëhi quiha xobó ca nohiria ra, ja iquinacaquë no. Yonocobëquitimaxëni ca xo rë. l[QJabi iquinapihi tsi quëyohacaxëhi quiha país ca nohiria ra. Chama yama xo toca ca gobierno ra. Z!Jatsi nohiria Jesú quënaniquë chani bo jato qui yoaxëna. Ja nëcani quiha: —¿Jënahuariaxo raca Satanás Satanás natsëcana? 6YeJasca, jahuë xobo qui cahëniquë Jerusalén ca maestro bo, naa Dios yoba cahëxëni cabo. Cahëhax tsi quiha ja nëcacaniquë: —Jahuë ibo tsi xo Satanás ra. Yoshi bo ibo-iboria tsi xo toa Jesu mëbihai cato. Ja tsi xo toa yoshi tsëcati chama jaya xo ra —i jaca niquë pë, ja yoati na. ;XoJatsi quiha Jesú nohiria jënimahuahai ca jahuë noma bo, jahuë jahëhua, tihi cabá nicaniquë. Nicaxo tsi quiha Jesu bichi ja bocaniquë, yoyo jayahai ca quëscajahuahi na. mWSJa qui nohiria misco quëtsotëquëniquë pa. Jabi nohiria iqui tsi pinoma quiha ja icaniquë rë. V#Judas Iscariote, naa jodioba chama bo qui Jesu mëanish cato.Tihi cabo Jesú biniquë ja bëtati. Yoshi bëboti chama Jesú jayahaina UAndrés,Felipe,Bartolomé,Mateo,Tomás,Alfeo baquë Jacobo,Tadeo,
gobierno pasomaha ca Simón, TJacobo, naa Zebedeo baquë,Jacobo noma Juan, (Boanerges ja quënahacacani quiha, “Tërëhai cato baquë bo” iquiina.) ZS-Jabi doce ca ja bini ca tsi xo naa:Simón, naa Pedro ja janëni cato, =RuJasca, chama jato qui ja aniquë yoshi bo tsëcati. QQDoce ca joni bo ja bini quiha ja bëtati, raahacati, Dios Chani yoati. 0PY
Nohiria bo jënimahuahax tsi tëmachi Jesu tëmahinaniquë. Tëmahinaxo tsi quiha ja bicasni ca joni bo ja quënaniquë ja bëtati. Jatsi ja qui ja bëcaniquë. iOK Jama, jato ja yobarianiquë tsohuë ja iqui ca yoayamati. Doce ca rabëti bo Jesú binina "N= Jasca, ja bësojó tsi yoshi jaya ca nohiria mëni-mëniniquë, Jesu tsayahax na. Mënihax yoshi bá quënaniquë: —Dios Baquë xo mia ra —iquiina. |Mq
Jabi huëstima ca ja jënimahuaniquë toa barí no. Ja tsi xo toa ja qui nohiria quëtsoni quiha Jesu motsaxëna. L Jatsi quiha quëtsohai ca nohiria iqui tsi jahuë rabëti bo ja yobaniquë ja bax noti rohahuati. Nohiria quima paxati quiha. DKJisti bo Jesú acai ca nicahax bëcani quiha jodioba maí ca nohiria. Jasca, Jerusalén, Idumea, ani Jordán rabëquëxë, Tiro, Sidón mai, tihi cabo ax ja bëcani quiha Jesu jisxëna. J}Jatsi ia qui Jesu caniquë jahuë rabëti bo ya. Ja caquë tsi quiha banahuacaniquë Galileá ca nohiria misco ra. EIJatsi bamaxoma tsi jodioba chama bá jisbayaniquë. Jisbaya tsi maxo huëtsa ya, naa Herodes yonati bo ya ja caticaniquë chaninaxëna, Jesu acascani na. Ia quëmapó ca nohiria misco bo 1H[Jatsi caxaxo tsi quiha Jesú jato bëisniquë. Cahëtimaxëni ca nohiria ra. Jato shina yoi iqui tsi Jesu cohuënaniquë. Jatsi noitiria ca joni qui Jesu chaniniquë: —Mi mëquë yoi mëtahuë —iquiina. Jatsi quiha joní jahuë mëquë mëtaniquë. Jënimahuahacani quiha jahuë mëquënë. GJatsi nohiria bo Jesú nicaniquë: —¿Yoi ni, jia ni joiti barí tsi jia ca acaina? ¿Naa joni mëbixëhi ni noa? ¿Mëbiyamaxëhi ni noa? ¿Xabahamaxëhi ni noa; quëyoxëhi ni noa? —i jato qui ja niquë. Quëbiyamaniquë nohiria pë. Ja pasicaniquë. jFMJatsi mëquë choni jayanish ca joni qui Jesu chaniniquë: —Niihuë. Nëri johuë —iquiina. E Jatsi quiha nohiria bá Jesu tsaya-tsayamisniquë ja qui quësocasquí na. Joiti barí tsi joni ja jënimahuaxëti ó ja pasocani quiha. dD CCatiti xobo qui Jesu jicotëquëniquë. Toá tsi mëquë choni jayanish ca joni ini quiha. C Jatsi jënima tsi xo toa noho rabëti bá acaina, joiti bari Ibo-iboria ca ë nori iqui na —i jato qui Jesu niquë.rB]Jatsi, —Joiti bari Diós ani quiha joni mëbixëna ra. Joni acacayamani quiha joiti bari bax na. A{Dios xobo qui ja jiconi quiha jahuë joni bo ya, arati ibo ba mapari bixëna. Jabi toatiyá tsi quiha arati ibo bo chama Abiatar i-ipaoni quiha. Jicoxo tsi quiha Dios qui aquëquëmani ca mapari David yamabá bini quiha, pixëna; naa pinoma ca mapari quiha. Jatsi quiha ja bëta inish ca joni bo qui toa roa ca mapari ja ani quiha piti —nëa tsi Jesu nëcaniquë jato qui. !@;Jatsi Jesú quëbiniquë: —¿Quënëhacanish cabo ó tsi noba David yamabá ani ca ma tsayayamayamani, naa jahuë joni bo ya ja paxnaniquë no? C?Jatsi quiha ja qui jodioba chama bo chaniniquë tsayahax na. —Tsayapa. Anoma ca acani quiha mi rabëti bo ra. Anoma tsi xo toa joiti barí tsi yonocohaina ra —i ja qui jaca niquë. &>EJoiti barí tsi quiha harina trigo huai bo nacohi Jesu iniquë jahuë rabëti bo ya. Bohopama tsi quiha jahuë rabëti bá trigo bimi risaniquë piti. h=IJasca, jënë bichi ca sota sirixëni qui jëësihai ca jënë paxa ca rëhuiyamahi quiha nohiria. Rëhuipijahuacano tsi poshixëhi quiha jënë bichi ca sota ra. Jatsi japaquëxëhi quiha jënë. Yoshihuahacaxëhi quiha sota ra. Jama, jënë bichi ca sota paxa ca qui jënëria paxa ca rëhuihacati xo. (Jascaria, anoma tsi xo toa arati quinia sirí tsi noho tiisi paxa ca tiisimahaina ra. Arati quinia huëtsá tsi ja tiisimahacaxëti xo. Mato arati jabi siri jaha bëquiyamahi quiha noho tiisi paxa cato) —nëa tsi nohiria bo qui Jesu nëcaniquë. Joiti barí tsi Jesu rabëti bá trigo bimi risanina <%Jatsi quiha Jesu chaniniquë nohiria bo qui jahuë arati quinia paxa ca yoati na. —Quësi paxá tsi quiha raiti siri pishpayamahi quiha nohiria. Anoma quiha. Jabi quësi paxá tsi ja pishpapicano tsi përësixëhi quiha raiti siri. Përësixëhi quiha quësi paxa ri, jaha bëquiyamahai iqui na. (Jascaria, mato arati quinia siri jaha bëquiyamahi quiha noho tiisi paxa cato. Jamëri xo.) ; Jama, tobixëhi quiha bari huëtsa, naa ahui bichish ca mëbihacaxëhai ca bari. Toa barí tsi quiha samacaxëcani quiha jahuë rabëti bo cohuëhi na. (Jabi tocaxëhi quiha noho rabëti bo ri ë caquë no) —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Arati quinia siri jatihaina T:!Jatsi Jesú quëbiniquë: —¿Joní ahui yano tsi samahi ni ahui bichish cato rabëti bo pa? Iyamacani quiha ra. Cohuëti xaba ma xo ra. Jabi ahui bichish ca jato bëtano tsi oriquicani quiha ra. O9Toatiyá tsi quiha ashimati ibo Juan banahuacanaibo, fariseobo banahuacanaibo, tihi cabo samahi iniquë. Japi huësti huësti ca nohiria Jesu qui bëcaniquë nicaxëna. Johax, —¿Jënihax tsi samahi ni Juan banahuacanaibo, fariseobo banahuacanaibo? Mi rabëti bo tsi xo toa samayamacanaina pa —i ja qui jaca niquë. :8mJatsi quiha Jesú jato quëbiniquë nicaxo na: —Doctor qui cayamahi quiha jënima cabo. Jama, doctor ó quëëhai ca tsi xo naa anoma cabo. Jasca, shinajiaxëni cabo quënahi ë joyamaniquë, jato jocha quima bësomati jochacanaibo quënati nori —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. Samati jabi 79Jatsi quiha yosananiquë jodioba chama bo, naa jodioba yoba tiisimacanaibo, jochahuaxëni cabo ya Jesu oriquihai tsayahax na. Jatsi jahuë rabëti bo qui ja chanicaniquë: —¿Jënixo tsi impuesto biti ibo bo, jochahuaxëni cabo, tihi cabo ya oriquihi ni Jesu pë? —iquiina. Y6+Jaquirëquë Mateo xobo qui Jesu caniquë oriquixëna. Jabi impuesto biti ibo-iboria bo, jochahuaxëni cabo, tihi cabo qui joi Mateó amani quiha Jesu ya oriquiti. Jabi Jesu ja banahuacascani quiha jato ri. 53Ia quënipama tsi quiha gobierno bax nohiria quima parata biti ibo-iboria ca joni Jesú jisniquë, naa Alfeo baquë Mateo. Jahuë oficina xara tsaho ja ini quiha. Jatsi, —Ea banahuahuë —i ja qui Jesu niquë. Jatsi quiha Mateo joiniquë. Joixo tsi Jesu ja banahuaniquë. 4{
Jatsi Galilea qui jahari Jesu catëquëniquë. Caxo tsi quiha ja qui quëtsohai ca nohiria tiisimatsijahuaniquë. ,3Q Jatsi joitapiniquë joni ra. Joixo tsi quiha jahuë oxati ja topiniquë. Jatsi quiha xobo ja huajaniquë jato bësojó no. Jaha tsi quiha ja ratëyocaniquë tsayahax na. Tsayaxo tsi Dios ocahuatsijahuacaniquë: —Anomaria tsi xo naa no tsayahana ra —iquiina. Mateo Jesú quënanina K2 —Joihuë. Mi oxati topihuë. Mi xobo qui cata —iquiina. !1;
Jabi jocha masati chama Nohiria Baquë jaya ca ma cahëno ra. Tsayacahuë —i jato qui Jesu niquë. Jatsi mohitimaxëni ca joni qui Jesu chaniniquë:
0 ¿Jëni ca ni toa bëroria ca yoati, naa mohitimaxëni ca qui? “Masahacaquë mi jocha” ¿iti ni? “Niina. Cohuë” ¿iti ni? / Jabi ja shinacanai ca Jesú cahëtapiniquë. Japi jato qui ja chaniniquë. —¿Jëniriahax toca tsi shinacanai rë, ëa yoati na? 7.g—¿Jënihax tsi toca tsi chanihi ni naa joni sa? Dios pasomaha chanihi quiha pë. Yama tsi xo jocha masati mëtsa cato ra; jaroha tsi xo Dios —i jamë jaca niquë. s-_Jabi toá tsi jodioba yoba tiisimacanaibo tsaho ini quiha. Jesú yoaha ca ja nicacaniquë. Nicahax, K,Jabi Jesu qui ja chitimiriacani quiha toa joni ja jënimahuano. Jabi ja chitimicanai ca jisi tsi mohitimaxëni ca joni qui Jesu chaniniquë: —Masahacaquë mi jocha, noho baquë́ —iquiina. d+AXobo qui cahëhax Jesu qui basimanoma ja icaniquë rë, naa huëstima ca nohiria iqui na. Jaha tsi quiha xobo mapasti tsëcatsijahuacaniquë. Quinihuaxo tsi quiha noitiria ca joni ja botëmacaniquë, jahuë oxatí no. *}Yoajahuano tsi quiha nohiria maxo xobo qui cahëniquë, mohitimaxëni ca joni bëhaina. Cuatro ca joni bá bëni quiha. Y)+Jaha tsi quiha jahuë xobo qui huëstima ca nohiria quëtsoniquë. Jahuë xobo ja rëamëcani quiha. Jasca, caiti cacha xëa yama ini quiha niiti. Jatsi quiha jato qui Jesu chaniniquë, Dios Chani yoahi na. A( }Ichariama ca bari tsi quiha Jesu chitëniquë xobo yama cató no. Jaquirëquë Capernaum qui jahari ja joniquë jahuë xobo qui. Jatsi quiha jahari ja johai ca nohiria bá nicaniquë. 5' e-Jama, caquí tsi quiha Jesú ja bax aca ca ja yoabonaniquë pë. Jatsi quiha chani pacanatapiniquë Jesu yoati na. Jaha tsi pë bëro tsi yaca qui jiconoma Jesu ini quiha, naa tihiria ca quëtsohai ca nohiria iqui na. Jaha tsi quiha yaca basi, naa xobo yama cató tsi quiha ja chitëniquë.o& Y,—Quiniahuë. E aca ca yoayamahuë. Jama, jaboqui arati ibo qui caaparita, mia ja tsayano iquish na. Jatsi Moisés yobani ca ja qui ahuë tëpas-hacati, nohiria bo qui mi jënimahuahacaha jismaxëna —i ja qui Jesu niquë. F% +Jatsi jahuë xobo qui raanox pari tsi Jesú yobaniquë: I$
*Jatsi tapotapiniquë jahuë bono bo. Jënima ja ini quiha. :# o)Jatsi quiha Jesu cohuënaniquë tsayahax na. Noitiria ca joni ja ini quiha. Jatsi Jesú joni motsaniquë. Motsahax, —Acasquia ra. Bahuëhacahuë —i ja qui Jesu niquë. K" (Jatsi lepra jaya ca joni Jesu qui joniquë jënimahuahacaxëna. Bonohuaxëni ca joni ja ini quiha. Mënihax, —Mi aapicatsai tsi ëa jënimahuati mëtsa xo mia ra —i Jesu qui ja niquë. ,! S'Jatsi Galilea mai tëquë xo tsi Dios Chani ja yoabonaniquë, jato catiti xobo xo na. Yoshi bo ja natsëcaniquë jaa ri. Leproso ca joni Jesú jënimahuanina ! =&Jama, —Nëá ca yaca huëtsa bo qui no cati xo. Jato qui Dios Chani ë yoaxëti xo ra. Ja tsi xo toa ë raahacaniquë —i jato qui Jesu niquë. V '%Jisi tsi, —Mia mëracani quiha nohiria tëquë ra —i ja qui jaca niquë. Y -$Jatsi Jesu yopaxo tsi Simón, jahuë rabëti bo, tihi cabá mërahi bocaniquë. 7#Huëaquë, jari mitsëmono tsi Jesu joiniquë. Xobo jisbaya tsi quiha nohiria yama ca iti qui ja caniquë jamë no. Toá tsi ja bëhoxni quiha. y m"Jatsi huëstima ca anomaria cabo ja jënimahuaniquë. Yoshi bo ja natsëcaniquë. Natsëcapama tsi yoshi bo ja pasimaniquë, ja chaniyamacano iquish na. Dios Baquë ja iqui ca ja cahëcani quiha. Galilea mai xo tsi Dios Chani Jesú yoanina L !Jasca, xobo bësojó tsi yacatá ca nohiria tëquë quëtsoniquë. ~ w Bari chixabano tsi quiha iquicanaibo, anomaria cabo, yoshi jaya cabo, tihi cabo nohiria bá bëniquë Jesu qui. \ 3 Jatsi jisi Jesu caniquë. Caxo tsi quiha jahuë mëquë ja biniquë joimaxëna. Jatsi janacatapiniquë jahuë iquini ra. Joixo oriquiti taatsijahuaniquë pa. Huëstima ca anomaria cabo Jesú jënimahuanina Jabi raca Simón raisi ini quiha. Ja iquini quiha. Xobo qui Jesu cahëquë tsi, —Iquihi quiha —i Jesu qui jaca niquë. Jaquirëquë catiti xobo jisbaya tsi quiha Simón, Andrés, tihi caba xobo qui ja bocaniquë. Bocaniquë Jacobo, Juan, jato ri. v g Jatsi Galilea maí tsi chani pacananiquë Jesú ani yoati na. Huëstima ca nohiria Jesú jënimahuanina e EJatsi quiha ratëyoniquë nohiria tsayahax na. Chaninatsijacaniquë: —¿Jëniria ni sa? ¿Tiisimahai ca paxa ni naa sa? Jisí. Chama jaya xo naa joni ra. Jisí. Jahuë chani qui nicahi quiha yoshi bo ri pa —iquiina. g IJatsi pë yoshiní joni rasëbimaniquë. Rasëbimahax ja sai-sainiquë, natsëquëhi na. c AJatsi Jesú yoshi raahaniquë: —Pasihuë. Joni quima ax natsëquëhuë —iquiina. 4 c—Noqui yosiyamahuë, Nazarét ca Jesú. Tonia noqui quëyohi mi joquë pë. Mia cahëquia. Mia ri tsi xo toa Dios Baquë jiaxëni cato ra —i ja qui yoshi niquë. s aJatsi quiha yoshi jayanish ca joni jiconiquë catiti xobo qui. Pistiama ca joí tsi ja quënaniquë: # AJabi ja tiisimani ca quinia qui nohiria bo ratëniquë. Jato yoba tiisimati maestro bo quirima ja ini quiha, chama ya jato ja tiisimani nori quëshpi na. E Jatsi Capernaum yaca qui ja cahëcaniquë, naa Jesu, jahuë rabëti bo ya. Jodioba joiti barí tsi quiha jato catiti xobo qui Jesu jiconiquë. Jicoxo tsi quiha tiisimatsijahuaniquë. M Jato tsayapama tsi Jesú jato quënaniquë. Jatsi quiha jato jahëpa Zebedeo, jahuë yonati bo, tihi cabo ja jisbëriatapicaniquë. Jisbëria tsi quiha Jesu ja banahuacaniquë. Yoshi jaya ca joni <
sOri pistia caxo tsi quiha rabë ca joni huëtsa bo ja jisniquë, naa Zebedeo baquë Jacobo, Jacobo noma Juan. Jato notí tsaho ja icani quiha, jato nishi bo shomahuacanaina. O Jatsi quiha jato nishi bo ja janatapicaniquë Jesu banahuaxëna. ^ 7—E bëta bëcana. Joni bo biti mato tiisimaxëquia —i jato qui Jesu niquë. O
Ia Galilea quënipama tsi quiha rabë ca joni Jesú jisniquë, naa Simón, jahuë noma Andrés. Sani bicanaibo ja icani quiha. Jabi jato nishi bo niahi ja icani quiha Jesu cahëquë no. Jatsi, % EYoahax, —Tsëquëquë xaba-xabatiya ra. Basima tsi xo Diós otohaina ra. Mato jocha quima casocana. Casoxo Dios Chani jia ca chahahuacana —i ja niquë. Jabi preso qui Juan nanëhacaquë tsi quiha Galilea mai qui Jesu caniquë. Caxo tsi quiha Dios Chani jia ca ja yoaniquë. n W
Cuarenta bari no tsi ja ini quiha xabachá no. Toá ja no tsi quiha Satanás tanamaniquë jochamaxëna. Jasca, toá tsi yohina bo ini quiha jato ri; jama, ángel bo bëcaniquë Jesu mëbixëna. Cuatro ca joni bo Jesú quënanina I
Jaquirëquë xaba qui Espíritu Santó Jesu raatapiniquë. g I Jatsi quiha naipá ca joi chaniniquë: —Noho Baquë yoi xo mia. Mi qui raniquia —iquiina. 1
Jatsi quiha jënë ax tsëquëpama tsi nai japëquëhai Jesú jisniquë. Jatsi ja qui Espíritu Santo botëniquë; boto botëhai jisiria iquiina. + Jaquirëquë toatiyá tsi Nazaret, naa Galileá ca yaca ax Jesu joniquë. Ja joquë tsi quiha ani Jordán xo tsi Juán Jesu ashimaniquë. , SJënë́ tsi mato ashimaquia; jama, Espíritu Santó tsi mato ashimaxëhi quiha naa johai cato —i Juan niquë. Jesu ashimahacanina — Jochati ja tanamahacanina ;Jabi Juán yoani ca chani tsi xo naa: —E cho joxëhi quiha ëa oquëria cato. Jahuë yonati iti mëtsama xo ëa ra, ëa oquëria ca ja nori iqui na. -Jabi camello rani tsi Juan sahuëti acacani quiha. Bichi cinturón ja chinëxëni quiha. Chapo bo, nihí ca bata, tihi cabo ja pini quiha. _ 9Jatsi quiha jodioba maí cabo, Jerusalén cabo, tihi ca nohiria bocaniquë, Juan chani nicacascani na. Nicaxo tsi quiha jato jocha ja bërohuacaniquë. Jatsi quiha Juan yamabá jato ashimaniquë ani Jordán xo na. ~ #Jabi naa Chani bëhai ca ashimati ibo Juan ini quiha. Xabachá tsi quiha ja jisiquiniquë, Dios Chani yoahi na. Jatsi, —Mato jocha quima Dios quiri bësocana. Bësoxo ma ashimahacati xo. Jatsi masahacaxëhi quiha mato jocha ra —i nohiria bo qui Juan niquë. K} Jasca xabachá racaxëhi quiha mia bëbo cahai cato. Toa xo tsi quënaxëhi quiha.Quënahax, ‘Mamë rohahuacana, Ibo johai quëshpi na’ ixëhi quiha nohiria bo qui.‘Mato jabi mëstëhuacana, naa bahi mëstëhuahai jascaria’ ixëhi quiha” nëa tsi Dios nëcani quiha Isaías yamabá quënëni cató no. f| GJariapari tsi quiha jahuë Baquë yoati tsi Dios chaniniquë; naa Isaías yamabá quënëni cató no.“ ‘Mia bëbo noho Chani bëhai ca raapariquia, mi quinia rohahuati’ i jahuë Baquë qui Dios ni quiha. P{ Jesucristo Chani jia ca tsi xo naa, naa Diós raani ca Baquë yoati na. >zu Jasca, mato ë yoani ca jahuë bo tëquë jato tiisimacana. Mato bëtapaoxëquia ra, xaba rëso qui. Toa ma shina-bënoyamano —nëa tsi jahuë rabëti bo qui ja nëcaniquë. y9 Jatsi nohiria bo tëquë qui bocata. Ea banahuacanaibo jato amacana. Jahëpa, jahuë Baquë, Espíritu Santo, tihi cabá janë́ tsi jato ashimacana. x Basimahax tsi quiha jato qui Jesu chaniniquë: —Naipá cabo, maí cabo, tihi cabo yonati chama tëquë ë qui acacaniquë. wy Jesu jisi tsi ja bësojó tsi quiha ja mënicaniquë; jama, Jesu ja iqui ca huësti huësti cabá chahahuayamaniquë. mvS Jaquirëquë Jesu once ca rabëti bo bocaniquë Galileá ca maca qui, naa Jesú yoaha ca qui. 5uc Jatsi quiha soldado bo qui parata chama bá aniquë quiamaxëna. Jatsi soldado bo jisbayaniquë, ja yoahacacani ca yoaxëna. Jabi jodiobo xërëquë tsi quiha toa quiahai ca chani pacananiquë pë. Toatiyá rohari no tsi jari chahahuahacahi quiha toa chani pë. Jahuë rabëti bo Jesú raanina t3 Jatsi Pilató pi ma yoahai ca jahuëcara nicano tsi “Jabija” i ja qui xëqui noa. Ma raquëyamano —i soldado bo qui jodioba chama bo niquë. Ts!
Japi soldado bo qui ja chanicaniquë jato quiamaxëna. —“Yomahacashinaquë jahuë yora” i nohiria bo qui cana. “Baquichá no oxano tsi jahuë yora jahuë rabëti bá yomashinaquë pë” icana. frE Nicahax arati ibo bo bocaniquë nohiria yosibo yoaxëna. Jënahuati ja cahëyamacani quiha. #q? Jabi jahari yoxa bo bohono tsi quiha maiquini ó bësohai ca soldado bo yaca qui cahëniquë jato ri. Ocapijani ca arati ibo bo qui ja yoacaniquë. Kp
Jatsi quiha, —Raquëyamacana. Ebë xatë bo qui ma chanino. “Galilea qui bocata. Toa xo tsi ëa jiscaxëcani quiha” icana —nëa tsi yoxa bo qui ja nëcaniquë. Soldado bá yoanina Ho Jisbayajahuacano tsi quiha jato bësojó Jesu jisiquitapiniquë. Jisiquixo tsi jato ja joihuaniquë. Jatsi quiha ja bësojó tsi ja mënicaniquë jahuë tahë acha. Ja qui aratsijacaniquë. n Jatsi maiquini jisbaya tsi quiha rani tsi jahari yoxa bo jabaniquë jato rabëti bo yoaxëna. Jasca ja raquëcani quiha. m{ Mëri, jaboqui jahuë rabëti bo yoata. “Ja bësotëquëquë” i jato qui cana. “Mato bëbo Galilea qui cahi quiha. Toa xo tsi Jesu jisxëqui mato” i jato qui cana. Jabi mato ë yoaha ca ma shina-bënoyamano —i yoxa bo qui ángel niquë. sl_ Yama xo ra. Ja bësotëquëquë ra, ja yoani jascaria. Nëri bëcahuë. Ja janahacahitaha ca ma tsayano. k{ Jatsi quiha yoxa bo qui ángel chaniniquë: —Raquëyamacana. Jesu, naa tooxahacahitahax ca ma mërahai ca cahëquia. njU Jatsi raquë-raquëniquë jaha bësohai ca soldado bo jisish na. Ja rëso-tapicaniquë raquëhi na. i Canapa bajra-bajrahai jascaria tsi quiha jahuë jaria ini quiha. Joxoria quiha jahuë sahuëti ini quiha, naa nieve jascaria. h7 Jatsi mai yajo-yajoniquë, nai ax ángel botëni quëshpi na. Botëxo tsi quiha bahama maxax ja taraniquë. Tori tarahax maxax cacha ja tsahoniquë. g 5 Jodioba joiti bari huinocaquë tsi quiha baquishmari tsi, naa domingó tsi María Magdalena, María huëtsa, tihi cabo bocaniquë Jesu mai jisi na. .fUBJatsi ja bocaniquë. Maiquiní ca maxax ja rohahuacaniquë, bahama ja tarahacayamano iquish na. Jaquirëquë soldado bo ja nimacaniquë jaha ja bësocano.neUAJatsi, —Soldado bo bihuë. Jia tsi jahuë maiquini ó bësocana —i jato qui Pilato niquë. ddA@Japi soldado bo jahuë maiquini qui mi raano jaha ja bësocano. Huinocaxëti quiha tres bari. Mi tocapiyamano tsi jahuë yora yomahi jahuë rabëti bo jomitsa ra. Yomahax “Ja bësotëquëquë ra” icaxëcani quiha pë. Jatsi Jesu quiahai ca oquëxëhi quiha ja quiacanaina ra —nëa tsi Pilato qui ja nëcacaniquë pë, naa jodioba chama bo. c1?—Quiaxëni toa joni iquë ra bësohi na, taitá —i Pilato qui jaca niquë—. “Tres barí tsi bësotëquëxëquia” i ja ni quiha ra. b}>Huëaquë tsi, naa jodioba joiti barí tsi quiha arati ibo bo, fariseobo, tihi cabo Pilato jisi bocaniquë. Bohax, a%=Jabi toá tsi maiquini bësojó María Magdalena, María huëtsa, tihi cabo tsaho ini quiha. Maiquini bësojó ca ó bësohai ca soldado bo R` Bari caquë tsi quiha Arimatea yacata ax rico ca joni joniquë, naa José icanai cato. Jesu banahuanish ca ja ini quiha jaa ri. \8Toa mani ini quiha María Magdalena, Jacobo José jahëhua María, Juan Jacobo jahëhua, naa Zebedeo baquë bo. Jesu maihuahacanina |[q7Jasca, basima xo tsi huëstima ca yoxa bá tsayahi iniquë. Galilea ax Jesu ja banahuacani quiha mëbixëna. UZ#6Jabi mai yajoquë tsi quiha soldado bá capitán, Jesu obëso cabo, tihi cabo raquëniquë ocapijani ca jisi na. Jisi tsi, —Jabija xo ra. Dios Baquë yoi ja iquë ra —i jaca niquë raquëhi na. 6Ye5Jatsi, jato maiquini ax ja tsëquëcaniquë. Jatsi Jesu bësotëquëquë tsi quiha Jerusalén qui ja jicocaniquë jato ri. Toa xo tsi huëstima ca nohiriá jato jisniquë.
X
4Japëquëniquë rësonish caba maiquini bo ra. Toá ca Dios qui chitiminish ca rësonish ca huëstima cabo bësomahacani quiha. ?Ww3Ja naquë tsi quiha arati xobó ca rotamë ca quëbëti raiti jaxcahacaniquë. Mana ax napata quiri ja jaxcahacani quiha. Jasca, yajoniquë mai. Mapëxëniquë macaná ca maxax bo. GV2Jatsi Jesú quënatëquëniquë. Quënahax ja naniquë. nUU1Jama, —Huënayamaxëhuë. Elías jomitsa mëbixëna. No tsayaparino —i ja qui tëxë bo niquë. =Ts0Nicahax tsi quiha huësti ca joni jabaniquë tatë bixëna. Bixo tsi quiha vinagre jënë nopi ca qui ja moosaniquë. Moosaxo tsi tahua rëbiquirihaxo tsi Jesu ja amaniquë. S /Tocajaquë tsi quiha, —Eliás, naa Dios Chani yoanish ca quënahi quiha tonia —i jaca niquë, naa toá ca niicanaibo. DR.Jatsi a las tres tsi quiha joi pistiamá tsi Jesú quënaniquë: —Elí. Elí. ¿Lama sabactani? naa “¿Jënixo tsi ëa mi jisbëriaha rë, noho Diós, noho Diós?” —i ja niquë. sQ_-Matoroco barí tsi quiha tsëmonaniquë toa mai. Naama tsi quiha ja tsëmonina. Tres hora bo quiha. fPE,Jasca, ja bëta tooxahacanish ca yomaxëni cabá Jesu mahuaniquë jato ri. Jesu nanina 2O]+¿Dios qui chitimihi ni naa joni pa? Diós jahuë Baquë mëbino ra noipiquí na. “Dios Baquë xo ëa” ¿i ja yamayamani? —nëa tsi jodioba chama bo nëcaniquë. N *¿Noba Israel rey, naa noba chama-chamaria ni naa joni pa? Jaboqui cruz ax ja botëno ra. Tocapino tsi chahahuaxëqui noa ra. GM)Jascaria tsi mahuacaniquë arati ibo bo, yoba tiisimacanaibo, jodioba yosibo, tihi cabo ri: —Huëtsa bo ja xabahamaquë; jama, jamë xabahamati mëtsa ja nomari —i jaca niquë—. GL(—Mimë xabahamahuë arati xobo potascatsai cató. ¿Tres barí tsi toa xobo nimati mëtsa ni mia pa? Dios Baquë pi iqui tsi cruz ax botëhuë ra —nëa tsi nohiria bo nëcaniquë. mKS'Jasca, —Jë, jë —i tarabicanish cabo niquë bëquëhi na. Jesu ja mahuacaniquë jato ri: J&Jasca, ja bëta dos ca yomaxëni ca joni bo ja tooxacaniquë, huësti jahuë mënëcayá no, huësti jahuë mëxojó no. I%Jatsi jahuë mapo maxcacha chani ja janacaniquë, naa ja qui ja quësocanina, “Jesu tsi xo naa, jodioba chama-chamaria” iquiina. DH$Jaquirëquë ja tsahocaniquë toa xo tsi jaha bësoxëna. G#Jatsi cruzó tsi Jesu ja tooxacaniquë. Tooxaxo tsi quiha jahuë sahuëti bo ja oquëxnamacaniquë i-ihai cató no.
F
"Toa xo tsi vino, naa tiahui ya roihacanish ca jënë Jesu qui ja amaniquë ati. Jama, ja xëhayamaniquë tanaxo na. Moca quiha. HE !Toca tsi Gólgota, naa Mapo Xao Ya qui ja cahëcaniquë. AD{ Riquipama tsi mai huëtsa ca joni ja bëchacaniquë, naa Cirene ax jonish cato. Simón jahuë janë ini quiha. Ja qui tsamixo tsi quiha Jesu cruz ja qui ja janacaniquë ja iano. 8Ci Mahuaxo tsi quiha jahuë sahuëti shini ja tsoboniquë. Jahuë sahuëti yoi sahuëmaxo tsi quiha tori Jesu ja bocaniquë cruzó tsi tooxaxëna. Cruzó tsi Jesu tooxahacanina jBM Jatsi ja qui ja coshocaniquë. Jahuë mëquë ca bastón bichi tsi ja matoohacaniquë pë. 2A] Jatsi chaha ja quëcocaniquë moxa ya. Jahuë mapo ó tsi moxachaha janaxo tsi quiha jahuë mënëcaya ca mëquë ó tsi bastón ja janacaniquë. Rey chama-chamaria jisiria ja ini quiha. Jatsi ja bësojó ja mënicanaca tsi ja mahuacaniquë. —¡Viva, viva, jodioba chama-chamariá! —iquiina. @ Quëtsoxo tsi jahuë sahuëti ja tsobocaniquë. Tsoboxo tsi quiha sahuëti shini, naa chama sahuëti ja sahuëmacaniquë. ?7Jatsi soldado bá Jesu biniquë. Bixo tsi quiha Pilato xobo-xoboria qui ja jicomacaniquë. Jatsi Jesu qui quëtsotsi soldado bo tëquë niquë. =>sJatsi quiha jato qui Barrabás Pilató paquëmaniquë. Jaquirëquë Jesu ja rashaniquë rispichí no. Rashaxo tsi quiha soldado bo qui ja mëaniquë cruzó tsi ja tooxacano. =Jatsi quiha nohiria tëquëtá quëbiniquë: —Noqui, noba xocobo, tihi cabo copihacano ra, ja rësohai quëshpi na —iquiina. K<Jatsi Pilato yosananiquë. Mahitsa jato qui ja chanini quiha. Caxaxëniria quiha toa nohiria iniquë; iquinacaspaimaria jaca nori. Jatsi jënëpaxa Pilató bënaniquë jato bësojo xo tsi mëchocohaxëna. Mëchocohapama tsi, —Ja rësopino tsi noho shinari ma xo ra, mato shina nori —i nohiria qui Pilato niquë. 4;a—¿Jëni ni ra? ¿Jahuë yoi ca ja ani pa? —i Pilato niquë jato nicahi na. Jatsi jato joi ja choshacaniquë pë: —Cruzó tsi ja tooxahacati xo ra —iquiina. ":=Jatsi, —¿Jënahuaxëhi ni ëa ra Jesu qui, naa Cristo imahaina? —i Pilato niquë. Jatsi, —Cruzó tsi tooxahuë —i nohiria tëquë niquë. '9GJatsi Pilato chanitëquëniquë: —Nëbi dos ca joni bo. ¿Jënica mato qui paquëmaxëhi ni ëa ra? —iquiina. Jatsi, —Barrabás —i jaca niquë. T8!Jama nohiria misco qui arati ibo bo, nohiria yosibo, tihi cabo chaniniquë namëcatsi na. Chanihax, —Barrabás bënacana ra. “Nati xo Jesu” icana —nëa tsi nohiria bo qui ja nëcacaniquë. T7!Jatsi quiha nohiria copiti tsahotí ja tsahono tsi jahuë ahuiní ja qui chani raaniquë. “Toa shinajiaxëni ca joni namëyamahuë. E nama-namashinaquë ja yoati na ra” i ja niquë bënë qui. ,6QJabi Jesu qui yosaxëni quiha toa jodiobo iniquë. Ja tsi xo toa Pilato qui ja mëacani quiha ja namëno. Jabi ja qui ja yosacanai ca Pilató cahëni quiha. F5Japi nohiria misco catiquë tsi quiha Pilató jato nicaniquë: —¿Jënica joni mato bax paquëmaxëhi ni ëa ra? ¿Barrabás ni? ¿Jesu ni, naa Cristo imahaina? —i jato qui ja niquë. 4 Jasca, toatiyá tsi ati ibo quiha, naa Barrabás icanai ca preso xara iniquë. Toa joni quiha nohiria tëquëtá cahëniquë. K3Jabi jatiroha ca fiesta no tsi huësti ca presó ca joni quiha romanoba chamá paquëmapaoniquë nohiria bo qui. Jahuë jabi quiha. Nohiria qui jia ca joni iqui ca ja paquëmapaoni quiha. t2aQuëbiyamaniquë Jesu. Japi Pilato ratëniquë. Shinati ja cahëyamani quiha. Nati Jesu copihacanina {1o
Jatsi Pilató nicaniquë: —Huëstima ca tsi xo toa mi qui ja quësocanaina ra. ¿Jato nicayamahai? —iquiina. k0O Jama, arati ibo bo, nohiria yosibo, tihi cabo ja qui quësoquë tsi Jesú quëbiyamaniquë. T/! Romanoba chama bësojó Jesu nimahacaniquë ja copihacano. Jatsi, —¿Jodioba rey, naa chama-chamaria ni mia ra? —i Jesu qui romanoba chama niquë nicahi na. Jatsi, —Jaahuë —i Jesu niquë. .
Bixo tsi alfarero mai ja copicaniquë, ëa Ibobá yoani jascaria” nëá tsi quiha ja quënëni ca nina. Pilato bësojó Jesu niinina i-K Jabi tocapijaquë tsi Dios Chani yoanish ca Jeremías yamabá yoani ca jatihuahacani quiha, naa “Treinta ca parata copixëni ca ja bicaniquë. Joni copi ja ini quiha. Toa precio jodiobá copipaoni quiha joni quëshpi na. F,Ja tsi xo toa “Mai Jimi Ya” toa mai quënahacani quiha. V+%Chaninahax Campo del Alfarero mai ja copicaniquë carayanabo maihuati. r*]Jatsi arati ibo ba chama bá ja niani ca parata topiniquë. Topihax, —Anoma tsi xo naa parata ra. Namëti copiti parata quiha. Noba yoba pasomaha tsi xo noba caja qui naa parata yoi nanëhaina. Binoma quiha —i jaca niquë. )Jatsi napata qui toa parata ja nianiquë arati xobo xo na. Niabëria tsi jamë tsi ja namëhi caniquë, jamë tënëxëhax na.
~~}~||9{{kzzPyxx w^v:uu
tt srr/ponnnn2mllbb-aal`__^]]Q\\Y[[vZAYsXXKX WsVUUTrSS`RR QQ$PP%OeON8MLKKsJJ#IdHH0GG
EDxCTBA@@h??=>+=<;::498765433121100F/}.:-,++|*))(('+&&`%%8$$#""M! g v D KZHJ+S,WFo
f
ESv A{Paxnacanai ca jato xobo qui jato ë raapino tsi bahí tsi rësocanacaxëcani quiha tonia. Basi-basiria tsi xo toa huësti huësti ca bëcanana —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë. ~u—Noitiria tsi xo naa nohiria. Tres ca bari no tsi ë bëta ja icaquë. Jaboqui yama tsi xo ja picanaina rë. , SJaquirëquë toatiyá tsi quiha nohiria misco catitëquëniquë, Jesu jiscatsi na. Jatsi jato piti ja quëyocaquë tsi quiha jahuë rabëti bo Jesú quënaniquë: \1%Jatsi ratëyoniquë nohiria tëquë, ja ani ca nicahax na. —Anomaria tsi xo toa ja acaina ra. Patoxi cabo pasomahi quiha ra. Jaro cabo chanimahi quiha pa —nëa tsi nohiria bo nëcaniquë Jesu yoati na.M$Jatsi nohiria bo qui Jesu chaniniquë: —E aca ca yoayamatsacana —iquiina. Jato ja pasimacasni quiha; mahitsa. Jato ja pasima-pasimaquë tsi quiha oquë tsi ja ani ca ja pacanamacaniquë rë. #Jatsi nicatapiniquë joni. Bëro tsi quiha ja chaniniquë ra. Jënima quiha jahuë pahoqui, jahuë jana, tihi cabo iniquë. xi"Jaquirëquë nai qui tsayapama tsi quiha ja ëësiniquë. Jatsi, —Papëquëhuë ra —i ja qui Jesu niquë. O!Japi nohiria misco quima Jesú joni boniquë, jamë pistia ja bëtati. Jatsi joni pahoqui quiní tsi jahuë mëtsis Jesú pahostaniquë. Pahostaxo tsi quiha coshoxo tsi jahuë jana ja motsaniquë. + Toa xo tsi quiha patoxi ca jaro ca joni nohiria bá bëniquë ja qui. Bëxo tsi quiha Jesu ja bënariacaniquë, jahuë mëquë jaha ja janano. ' Tiro mai riquicaya tsi quiha Sidón mai Jesu naconiquë Ia Galilea qui caxëna. Decápolis icanai ca yaca bo ja tarabiniquë caquí na. 6e Jatsi jahari jahuë xobo qui yoxa caniquë. Jënima, oxati raca ja ini quiha, xobo qui ja cahëquë no. Yama jahuë yoshi ini quiha. Jaro ca joni Jesú jënimahuanina <q Jatsi Jesu yoxa qui chanitëquëniquë: —Jia tsi xo toa mi quëbihana. Ja iqui tsi mi jahi ë jënimahuaquë ra. Cata. Natsëquëquë mi jahi ó ca yoshini ra —iquiina. eC Jatsi yoxá quëbiniquë: —Jabija, Taitá. Yoiria ca carayana roha ca ëa xo naa ra; jama, ¿jato chama quima ax paquëhax ca quëxë mishni bo piyamayamahi ni ina bo ra? Shomahuahacaqui ina bo ri ra —iquiina.
1Jatsi quiha Jesu ja qui chaniniquë: —¿Jënahuariaxo mia ë mëbina? Jodiobo qui roha ë raahacani quiha shomahuati. Jato ë mëbipariti xo ra. Noba jabi pasomaha tsi xo toa carayanabo mëbihaina. Noba xocoba mapari ini bo qui niahai jascaria xo —i ja qui Jesu niquë. /Jabi carayana naa yoxa ini quiha, naa Sirofenicia maí conish cato. Mënixo tsi quiha Jesu ja bënarianiquë jahuë jahi ó ca yoshi natsëcati. 5 cToatiyá tsi ja racani ca huësti ca yoxá nicaniquë, naa yoshi jaya ca jahi jayanish cato. Nicahax ja qui ja joniquë. Jatsi Jesu bësojó tsi quiha ja mënitapiniquë.
Toa ax riquicaya tsi quiha mai huëtsa, naa yaca Tiro y Sidón basima ca qui Jesu caniquë. Xobo qui jicoxo tsi quiha ja racahi iqui ca Jesú cahëmacasyamaniquë. Jama, mëri tsi quiha jahuë iti nohiria bá cahëniquë. Jonënoma ja ini quiha. S Jabi joni xara, naa jahuë shina quima ax johi quiha naa yoi ca tëquëta. Ja tsi xo toa nohiria bo jochamahai cato, ja picanai ca nomari —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Carayana ca yoxa Jesu qui canina 2]yoi ca ó quëëmis-haina. Jasca, jato yoi ca shinahai iqui tsi tobi quiha yoi ca acaina, paramis-haina, ranomis-haina, ranimis-haina, jamë shinamis-haina, yoyohaina. ~uJa xara, naa jahuë shina quima ax johi quiha ja shinahai ca yoi cato. Yoi ca shinaquí tsi anoma ca jahuë bo aqui quiha rë. Jahuë shina yoi iqui tsi yomahi quiha nohiria ra. Ja quëshpi tsi tobi toa joni acaina, joni huëtsa ahui bichiina, V%Jatsi ja nëcaniquë: —Nohiria jochamahai ca tsi xo toa ja shinahaina ra. QShina qui cayamahi quiha piti ra, jahuë poco qui nori. Cahax jahuë poco ax huajahi quiha —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Jabi ja yoaha cató tsi jatiroha ca piti jënima iqui ca Jesú jismani quiha. uc—¿E yoaha ca cahëyamahi ni mato ri ra? ¿Jënahuariaxo raca ma pihai cató mato shina yoshihuana? +OJatsi nohiria bo jisbëria tsi quiha xobo qui Jesu jiconiquë. Toa xo tsi jahuë rabëti bá nicaniquë ja yoaha ca chani yoati na. Jatsi Jesu chaniniquë: FJabi naa chani nicaxëti xo jatiroha cabo —i Jesu niquë. Nohiria jochamayamahi quiha toa ja qui jicohaina. Jama, nohiria jochamahai ca tsi xo toa yoi ca ja shinahai ca ja chanihaina ra. n UJatsi nohiria bo quënatëquëhax tsi quiha Jesu chaniniquë: —Ea nicayocana. Ma cahëno ra. *M
Jabi tobi huëstima ca toca ca mahitsa ca jabi bo ma acaina rë —nëa tsi Jesu nëcaniquë bëcanish ca jodioba chama bo qui. Nohiria jochamahai ca jahuë bo &~E Jatsi mato nabo mëbiyamaqui mato rë. Mato qui jënima xo toca ca chanihaina pë. Jabi toca tsi Dios yoba niaqui mato ri, ma ani ca yoba ó bësocatsi na. U}# Jama, mato qui jënima tsi xo mato noitiria ca nabo nicayamahaina rë. “Jishopë. Mato mëbitimaxëni xo ëa rë, Dios qui noho parata ë aquitaha quëshpi na” iqui mato pë, jato mëbicasyamahi na. b|=
Jabi Dios yoba Moisés yamabá mato qui aniquë: “Mato jahëpa, mato jahëhua noicana” iquiina. Jasca, “Namëhacati xo tsohuëcara ca jahuë jahëpa, jahuë jahëhua, tihi cabo ocahuahai cato” i ja ni quiha. { Jatsi Jesú rëtsaniquë, chanihi na: —Mato jabi bo, mato yoba bo, tihi cabo banahuaquí tsi Dios yoba-yobaria niaqui mato pë. z Tsayacahuë. Dios yoba niaqui mato pë, mato joni bá tiisimahai ca yoba banahuaxëna —nëa tsi Jesu nëcaniquë jodioba chama bo qui. 5ycMahitsa ë qui aracani quiha. ‘Dios yoba tsi xo naa’ icani quiha, jato mahitsa ca yoba nori” nëa tsi quiha Isaías yamabo nëcani quiha Quënëhacanish cabo ó no. qx[Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Quiaxëni xo mato ra. Parayamaniquë Isaías yamabo, mato yoati tsi ja quënëquë no:“Jato janá tsi jia tsi ëa ocahuacani quiha naa nohiria;
jama, ëa basi jato shina nori. Iw Jatsi bëcanish ca jodioba chama bá Jesu nicaniquë: —¿Jënixo tsi noba naboyamabá noqui ani ca yoba ayamahi ni mi rabëti bo? Mëchocoxoma tsi picani quiha pë. Anoma quiha —iquiina. mvSJasca, jato yoba iqui tsi mercadó ca copini ca jahuë bo ja chocohacani quiha pinox pari. Jato jabi quiha. Jasca, jato canico bo, jato olla bo, jato rato bo, tihi cabo ja chocohacani quiha. Jato naboyamabá ani ca yoba quiha. u Jabi jodioba yoba, naa jato naboyamaba yoba siri bo ja aria-ariacani quiha. Pinox pari tsi quiha ja mëchococani quiha. Jato jabi quiha. bt=Jabi jahuë rabëti bo tsayapama tsi quiha chocohama ca mëquënë tsi ja picanai ca ja jiscaniquë. Jodioba jabi, jato yoba, tihi cabo pasomaha ini quiha ja acanaina. Ja quëshpi tsi jodioba chama bo ranimisniquë. ys mJatsi jodioba chama bo, jato yoba tiisimacanaibo, tihi cabo cahëniquë Jerusalén ax na, Jesu tsayacascani na. .rU8Jasca, jatiroha ca Jesu cani ca qui, naa yaca bo, jihuëta bo, tihi cabo xo tsi jato anoma cabo ja janacaniquë bahí no. Jatsi Jesu ja bënariacaniquë jënimahuahacati, jahuë sahuëti quëpë roha motsacatsi na. Jabi jënimahuahacani quiha jahuë sahuëti motsanish cabo tëquëta ra.!q;7Jatsi toa maí tsi pacanayocaniquë nohiria, iquicanaibo ja iqui ca qui bëxëna. Jato oxatí tsi anoma cabo ja qui ja bëcani quiha jënimahuahacati. Ip 6Ja tëmahinacaquë tsi quiha nohiria bá Jesu cahëtapiniquë. o5Jatsi ia ja shitacaniquë. Shitaxo tsi quiha Genesaret mai qui ja rërëcaniquë. Toá tsi jato noti ja nëxacaniquë. 8ni4Quëstoria ini quiha jato shinana. Jasca, mapari ja tëxënamaquë tsi quiha tsohuë yoi ja iqui ca ja cahëyamayoicani quiha. Genesarét ca iquicanaibo Jesú jënimahuanina m13Jatsi noti qui Jesu jicoquë tsi quiha pasiniquë yoshi xotohaina ra. Jatsi ratëyoniquë jahuë rabëti bo. Shinati ja cahëyamacani quiha. (lI2Jabi ja jiscaniquë jato tëquëta. Jisi tsi ja ratëyocaniquë. Jatsi Jesu jato qui chanitapiniquë: —Chamacana. Ea yoi xo naa. Raquëyamacana —iquiina. k1Jatsi jënë́ tsi Jesu cohai ja jiscaniquë. Bërocamaqui ja iqui ja quëscahuajahuacaniquë. Jatsi ja sai i-icaniquë raquëhi na. rj]0Jatsi noiyamaria tsi ja huasha-huashacanai ca ja jisniquë, yoshi xotohai ca bëcha ja icanai quëshpi na. Jatsi patiari quëonox pari no tsi quiha jato qui Jesu caniquë, jënë cacha cohi na. Copama tsi jato ja tarabicasni quiha. giG/Bari caquë tsi quiha ia nëpax tsi jari noti ini quiha; jamë pistia maí tsi Jesu iquiina. Ih .Jahuë rabëti bo raahax maca bo qui ja caniquë bëhox-xëna. ;go-Nohiria bo pimaxo tsi noti qui jahuë rabëti bo Jesú jicomaniquë, jabëbo Betsaida qui ja shitacano iquish na. Jasca, nohiria tëquë jahari jato xobo qui ja raaniquë. ffE,Jabi toá tsi cinco mil ca mapari picanai ca joni bo ini quiha ra. Jënë cacha Jesu conina e+Jaquirëquë mapari quësi bo, sanino, naa pihama ca quëësi bo jahuë rabëti bá catianiquë. Doce ca caca rëahacaniquë ra. 9dm*Piniquë nohiria tëquëta. Ja sëyayocaniquë. Wc')Tsahomaxo tsi quiha cinco ca mapari, dos ca sanino, tihi cabo Jesú biniquë. Bichi tsi quiha mana nai qui tsayahax tsi “Gracias” i Dios qui ja niquë piti quëshpi na. Jatsi mapari bo ja tëxënamaniquë. Tëxënamaxo jahuë rabëti bo qui ja aniquë nohiria bo taati. Jaquirëquë sani ja tëxënamaniquë nohiria bo taaxëna. Gb(Maxo cincuenta, maxo cien, toca tsi jato ja tsahomani quiha. >aw'Jatsi nohiria bo Jesú tsahomaniquë huasí no. T`!&Jatsi Jesú jato yoaniquë: —¿Jahuë tihi ca mapari jayahi ni nohiria bo ra? Tsayata —iquiina. Cahëhax, —Cinco ca mapari, dos ca sanino, tihi cabo jayacani quiha —i Jesu qui jaca niquë. n_U%Jatsi Jesú nëca tsi jato quëbiniquë: —¿Mato tsani? Jato pimacana —iquiina. Jatsi ja chanicaniquë: —¿Jënahuariaxo raca tihiria ca mapari no copina, naa nohiria tëquë pimaxëna? Copixëniria quiha —iquiina. ^3$Basima ca yaca bo, huai bo, tihi cabo qui nohiria raatsana. Toa xo tsi jahuëcara ca ja copicano piti. Yama tsi xo piti nëá no —i jaca niquë. z]m#Yata tsi quiha ja qui jahuë rabëti bo bëcaniquë yobaxëna. —Caquë bari tia —i Jesu qui jaca niquë—. Y\+"Jatsi tëmahinapama tsi quiha naa nohiria misco Jesú jisniquë. Jato ja noini quiha, jaha bësohamaca oveja jascaria ja icani quëshpi na. Japi huëstima ca jahuë bo jato tiisimatsi quiha Jesú huaniquë. [!Jama ja bocanai ca huëstima cabá jisniquë. Tsohuë cara ja icani ca ja cahëcana ca tsi rëquë ja jabacaniquë ja rërëcanai ca qui. Ja quënibonacani quiha. Quënihax Jesu bëbo ja cahëcani quiha. Jasca basima ca yaca bo ax ja jabacani quiha. YZ+ Ja quëshpi tsi iti huëtsa qui ja bocaniquë notí no, jamëjacano iquish na. ?Yw Jatsi Jesu cacasniquë. —¿Nohiria yama ca qui nomë canomani? Naa nohiria misco no jisbayano, no joiparino iquish na —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë. Jabi huëstima ca nohiria ini quiha ja qui bëcanaina, bocanaina. Nohiria iqui tsi quiha piti xaba ja nariscaniquë. Jatsi ja yosanacani quiha. EX Jatsi Jesu rabëti bo bacaniquë, naa Dios Chani yoatí raahacanish cabo. Jesu ya catixo tsi quiha jatiroha ca ja acanina, ja tiisimacanina, tihi cabo tsi quiha Jesu ja yoacaniquë. ,WQ Jabi Herodés ani ca nicahax Juan banahuacanaibo bëcaniquë jahuë yora bixëna. Bixo tsi quiha ja maihuajahuacaniquë. Cinco mil ca nohiria Jesú pimanina :Vm Jatsi preso qui soldado caniquë. Caxo jahuë mapo ja tëquëësaha ca tsi jahari ja bëniquë ratá no. Joxo xotaco qui ja aniquë. Jatsi jahëhua qui jahuë mapo ja aniquë. 4UcJatsi soldado ja raaniquë Juan mapo biti. %TCJatsi Herodes cohuëniquë nicahax na. Jama, nohiria bësojó tsi “Mia parayamaquia” i ja ni iqui tsi jaha ja quëëhai ca xotaco qui ja aniquë. S+Bamahaxma tsi chama Herodes qui jahari ja joniquë. Johax, —Ashimati ibo Juan mapo ë qui ahuë, ratá no —i chama qui ja niquë rë. CRJatsi xotaco caniquë jahuë jahëhua nicaxëna. —¿Jahuë bënaxëhi ni ëa sa? —i jahuë jahëhua qui ja niquë. Jatsi, —Ashimati ibo Juan mapo bita —i ja qui ja niquë. Q+Jatsi ja jurar-aniquë: —Mia parayamaquia ra. Jahuëcara mi bënahai ca mi qui axëquia ra, naa ë yonahai ca bëquëx tana —iquiina. %PCJa oriquicano tsi quiha Herodías jahi jiconiquë jato bax pabëxëna. Jabi ja pabëhai ca qui raniniquë Herodes, ja bëta oriquicanaibo. Ranihax xotaco qui Herodes chaniniquë: —¿Jahuë ó quëëhai? Ea nicamahuë. Jaha mi quëëhai ca mi qui axëquia ra —i ja qui ja niquë. OJama, jahuë ahui qui tsëquëni quiha Juan namëti xabaca, naa jahuë bënë Herodes coni bari no. Toa barí tsi quiha jahuë nohiria chama bo, jahuë capitán bo, Galileá ca yosibo, tihi cabo qui joi Herodés amaniquë, jahuë fiesta qui ja bëcano. NShina jiaxëni ca mëstë ca joni Juan iqui ca chama Herodés cahëni quiha. Ja tsi xo toa Juan ja acasyamani quiha, raquëquí na. Japi Juan ó ja bësoniquë. Jasca, ja qui jia quiha Juan chanini ca ini quiha. Nicahax ja shina-huëjënapaoni quiha. +MOJa tsi xo toa Juan qui jahuë ahui paxa ca Herodías caxa iniquë. Juan ja acasni quiha pë; jama, ati mëtsama ja ini quiha jahuë bënë Herodes iqui na. LyJabi jahuë noma ahui ja biquë tsi, —Binoma tsi xo mi noma ahuini ra. Anoma quiha —i ja qui Juan i-ipaoni quiha. +KOJabi siri tsi soldado bo chama Herodés raani quiha Juan qui tsamiti. Juan nëxati ibo chama Herodes ini quiha. Jabi ja bichi ca ahui Herodías iqui tsi quiha preso qui Juan nanëhacani quiha rë. Jabi jahuë noma Felipe ahui chama Herodés bini quiha rë, naa Herodías icanai cato. 6JeNohiria bá yoahai ca nicahax tsi quiha chama Herodes nëcaniquë: —Juan yamabo xo ra. Jahuë mapo ë tëquëësaniquë rë; jama, jaboqui bëso ja nori —iquiina. aI;Jasca, —Dios Chani yoanish ca Elías yamabo tsi xo naa tonia —i nohiria huëtsa bo niquë. Jama, —Dios Chani yoati ibo-iboria tsi xo naa, naa noba Dios Chani yoanish cabo jascaria —i huëtsa bo niquë. vHeJabi Jesu yoati tsi chama Herodés nicaniquë, nëama Jesú ani ca chani pacanani quëshpi na. Nicahax tsi quiha, —Tonia bësotëquë xo Juan yamabo ra. Ja tsi xo toa jisti ati chama jaya xo ra —i Herodes niquë Jesu yoati na. SG
Jasca, yoshi huëstima ca ja tsëcacaniquë. Iquicanaibo ó tsi xëni ja japacaniquë, jato ja jënimahuaquë no. Tihi tsi ja acaniquë, Dios Chani yoaquí na. Juan yamabo yoati Herodés nicanina F Jatsi ja bocaniquë. Dios Chani ja yoabonacaniquë: —Dios quiri mato quinia yoi ca quima bësocana ra —iquiina. E Yacatá ca nohiriá pi mato joihuayamano tsi mato chani pi ja nicacasyamacano tsi jato bëta chitëyamacana. Jisbaya tsi mato tahë ca cospo toj-tojhacahuë jato jocha jismaxëna. Toca tsi jato qui Dios caxa ma jismati xo —i jahuë rabëti bo qui ja niquë. D5
Nëca tsi ja rëtsaniquë: —Yaca qui cahëhax mato qui joi amahai ca nohiria xobó tsi chitëcana. Shishohi tsi xobo huëtsa rarinayamacana. C Jënima tsi xo chinela sahuëhaina; jama, rabë ca camisa bo ma sahuëyamano —nëa tsi Jesu nëcaniquë, jato yobahi na. }BsJatsi jato ja yobaniquë: —Mëquëya bocana. Coti jihui roha bocana. Sota, mapari, parata, tihi cabo boyamacana. OAJaquirëquë jahuë doce ca rabëti bo ja qui Jesú catianiquë. Catiaxo tsi quiha rabë rabë tsi jato raatsijahuaniquë Dios Chani yoati. Jasca, chama jato qui ja aniquë yoshi bo tsëcati. C@Ratëni quiha Jesu, ja qui ja chitimicasyamacani iqui na. Jaquirëquë yaca huëtsa bo qui ja caniquë Dios Chani tiisimahi na. Jahuë doce ca rabëti bo Jesú raanina Dios Chani yoati N?Jatsi toa xo tsi jisti bo ati mëtsama Jesu iniquë, ja qui ja chitimiyamacani iqui na. Huësti huësti ca iquicanaibo roha ja jënimahuani quiha, jato ó tsi jahuë mëquë tsi janaquí na. >9Jatsi Jesú jato yoaniquë: —Jabi Dios Chani yoati ibo qui nicahi quiha jatiroha ca nohiria ra. Jama, nicacasyamacanaibo tsi xo toa jahuë yacatá ca nohiria, jahuë jimi bo, jahuë xobó cabo pë. Tihi cabo tsi xo toa jahuë chani nicacasyamacanaibo —i jato qui ja niquë. K=¿Carpintero roha tsi xo naa ra? Maria baquë yoi tsi xo naa pë. Jahuë noma bo tsi xo Jacobo, José, Judás, Simón ra. ¿Nëá tsi racayamayamahi ni jahuë yoxa cabo ri? ¿Jënahuariahax raca noqui ja oquëna? —nëa tsi nohiria bo nëcaniquë Jesu yoati na. Ja iqui tsi pë jahuë chani ja nicacasyama-caniquë rë. B<}Joiti barí tsi quiha ja cahëcaniquë. Cahëxo tsi quiha jodioba catiti xobo xo tsi tiisimatsi quiha Jesú huaniquë. Jabi toá tsi quiha huëstima ca nohiria iniquë araxëna. Jesu chani nicahi tsi quiha ja ratëyocaniquë. —¿Jahuënia ca naa tiisi ja bini sa? ¿Jënahuariaxo raca naa jisti bo aqui ni pa? $; CJaquirëquë toa mai Jesú jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha jahari jahanahax ja coni yacata, naa Nazaret icanai ca qui ja bacaniquë jahuë rabëti bo ya. x:i+Jama, nohiria bo Jesú yobaniquë, ja aca ca ja yoayamacano Jasca, jato ja yobaniquë jahi pistia pimati.'9G*Jatsi joitapiniquë jahini. Tapiti mëtsa ja ini quiha ra. Jabi doce ca año ja jayani quiha naa xotaco. Jatsi ratëniquë nohiria tëquë tsayahax na. 8)Jatsi jahini mëquë Jesú biniquë. Bichi tsi, —Talita, cumi, naa joihuë caí, iquia —i jahi pistia qui Jesu niquë. ;7o(Jatsi ja osacaniquë. Jatsi xobo cacha nohiria tëquë ja raaniquë. Raaxo tsi quiha jahëpa, jahëhua, ja bëta bëcanish cabo, tihi roha ca ja bëniquë jahi ini ca qui. C6'Xobo qui jicopama tsi quiha, —¿Jënahuariahax raca nëca tsi araconacanai? Anomaria xo ma pacots-huahaina ra. Rësoyamahi quiha naa baquë. Oxa roha —i nohiria bo qui Jesu niquë. 5&Jairo xobo qui cahëxo tsi quiha pacots-huahai ca nohiria, naa araconacanaibo, huini-huinicanaibo, tihi cabo ja jisniquë. 4%Jatsi jahari nohiria bo Jesú raaniquë, jamë cacatsina. Pedro, Jacobo, Juan, Jacobo noma, tihi ca roha ja boniquë. 3/$Ja yoacana ca chahahuayamahi tsi jodioba catiti xobo chama qui Jesu chaniniquë: —Raquëyamatsina. E qui roha mi chitimino ra —iquiina. 2w#Jari Jesu ja qui chanino tsi quiha huësti huësti ca nohiria bëcaniquë Jairo xobo ax na, naa jodioba catiti xobo chama. Cahëhax, —Rësoquë mi jahini rë. Maestro jari huënahuayamahuë. Iquë rë —i jahini jahëpa qui jaca niquë. 1%"Jatsi Jesu ja qui chaniniquë: —Mi jënimahuahacaquë cai, mi chitimihai ca iqui na. Bëpasi tsi cata. Jaboqui jënima xo mia —iquiina. W0'!Jatsi raquëtsi yoxa niquë. Ja jënimahuahacaha ca ja cahëni quiha. Japi mëmë tsi Jesu qui ja joniquë. Johax Jesu tahë tsi quiha ja mëniniquë. Ja jënimahuahacaha ca ja yoaniquë, parayamaquí na. O/ Jama, motsahax ca jari Jesú mëraniquë, nohiria tsayaquí na. <.q Jatsi jahuë rabëti bá quëbiniquë: —Tsayahuë. Anomaria tsi xo toa nohiriá mia tijihacanaina. ¿Jëniriahax raca, “¿Tsohuë ëa motsaha?” i mi a pa? —iquiina. 8-i Jarohari tsi quiha jahuë chama natsëquëha ca Jesú cahëtapiniquë. Nohiria naxërëquë bopinaxo tsi quiha ja nicaniquë: —¿Tsohuë noho sahuëti motsaha? —iquiina. @,{ Jatsi tocapijaniquë. Bismatapiniquë ja jimihaina ra. l+Q Jabi jamë ja nëcani quiha: “Jahuë sahuëti roha pi motsahi tsi jënimaxëquia ra” iquiina. *Jesu yoati tsi nicahi tsi nohiria xërëquë tsi Jesu cho ja basimaniquë. Basimaxo tsi quiha Jesu sahuëti ja motsaniquë. 9)kJasca, huëstima ca doctor bo qui ja cani quiha jënimahuahacaxëna. Quëyohacani quiha jahuë parata; jama, jari jasca pi ja ini quiha rë. Oquënahi ja jimi acai ini quiha. (}Jabi nohiria xërëquë tsi quiha noitiria ca jimi acai ca yoxa ini quiha. Doce ca año no tsi quiha jimi ja ani quiha. d'AJatsi Jairo ya Jesu caniquë. Banahuaniquë nohiria misco ri, ja qui quëtsocanaina. '&GMënihax ja bënarianiquë: —Anoma xo noho jahini rë. Noho xobo qui johuë. Noho jahi mi motsano ra, ja jënimanano iquish na, ja rësoyamano —iquiina. %-Jatsi quiha ja qui joni joniquë, naa Jairo icanai cato. Jodioba catiti xobo chama quiha. Jesu jisi tsi quiha Jesu tahë tsi Jairo mëniniquë. $Jahari ia rabëquëx ca qui Jesu cahëquë tsi toá tsi quiha nohiria misco mani iniquë. Quëmapó nii ja icani quiha. j#MJatsi pë joni jisbayaniquë. Jisbaya tsi quiha Decápolis icanai ca yaca bo xo tsi Jesú ja bax ani ca ja yoabonaniquë. Ratëniquë jahuë chani nicanish cabo tëquë. Jairo jahini, jimihai ca yoxa jënimahuahacanina f"EJama, noti qui Jesú jicomayamaniquë. Jicomayamaxo tsi quiha ja qui ja chaniniquë: —Jahari mi xobo, mi nabo, tihi cabo qui catá. Mi bax Ibobá acana, mia ja shomahuahana, tihi cabo jato mi yoano ra —iquiina. ! Jatsi jahuë noti qui Jesu jiconiquë jisbayaxëna. Jicojano tsi quiha, —Mi bëta cacasquia ra —i yoshi jayapaonish ca niquë. ? yJatsi Jesu bënatsi jahuacaniquë jato mai jisbayati. h IJabi yoyoxëni ca joni jënimahuahacani ca quinia jisnish cabá yoaniquë bëcanish cabo qui. 9 kJesu ini ca qui cahëxo yoshi jayapaonish ca joni ja jiscaniquë. Jaboqui tsaho ja ini quiha. Raiti sahuë quiha. Yoyo yama, jënima ja ini quiha. Tsayahax ja raquëcaniquë. J
Jatsi yahua jinaya obëso cabo jabayocaniquë, ratëhi na. Yacatá ca nohiria, xabachá ca nohiria, tihi cabo yoahi ja bocani quiha. Jatsi nohiria bo bëcaniquë oca pi ja ni ca jisi na. 1 [
Jatsi, —Bocata —i jato qui Jesu niquë. Jatsi joni quima ax yoshi bo natsëquëniquë. Natsëquëhax tsi quiha yahua jinaya qui ja jicocaniquë. Jatsi jabatsi yahua tirixëni niquë. Dos mil ca yahua quiha. Maca ax rënichihax ia qui ja jabayocaniquë. Ja nëachiyocaniquë ianë́ no. pY Jatsi yoshi bá bënaniquë: —Toa yahua jinaya qui noqui raahuë. Jato qui no jicono ra —iquiina. mS Jabi toá tsi, basima quiha, huëstima ca yahua jinaya iniquë. Macana xo tsi pihi ja icani quiha. X)
Jatsi Jesu ja bënarianiquë, toa mai quima jato ja raayamano iquish na. + Jatsi, —¿Jahuë ni mi janë ra? —i quiha Jesu niquë. —Seis Mil xo ëa —i ja niquë huëstima ca yoshi bo ja jayani quëshpi na.
Jabi toca tsi quiha ja chaniniquë Jesú yoaha iqui na, —Naa joni quima natsëquëhuë ra —i ja qui ja ni quëshpi na. 8iJatsi joi pistiamá tsi quiha ja quënaniquë: —Ea huënahuayamahuë Jesú, mana ca Dios Baquë́. Dios janë́ tsi ëa shinahuë. Ea tënëmayamahuë ra iquia —iquiina. s_Jabi basi xo tsi Jesu jisi tsi quiha ja qui ja jabaniquë. Jabahax ja bësojó tsi quiha ja mëniniquë. <qJasca, barihani, baquicha, rësonish caba maí tsi quiha ja cocohi iniquë. Maca bo nacopama tsi ja sai-saini quiha. Quënoxëni ca maxa bá tsi quiha jamë ja quëësani quiha. c?Jasca, huëstima tsi jahuë mëquënë, jahuë tahë, tihi cabo nëxahacaniquë; mahitsa. Mëchichó toa joni ja nëxacaquë tsi quiha mëri tsi ja tësaniquë. Jasca, jahuë tahë achati manë bo ja choshapaoniquë. 0Ynaa yoshi jaya cato. Toá tsi quiha ja racaniquë, rësonish caba maí no. Anomaria jahuë yoyo ini quiha. Nëxanoma quiha. Jasca, mëchichó nëxanoma ja ini quiha. r]Rërëhax noti ax Jesu botëniquë. Jatsi maihuati quini bo, naa cementerio icanai ca ax joni joniquë, I
Ia Galilea shitahax tsi quiha Gadara mai qui ja rërëcaniquë. ~u)Raquëhax, —¿Tsohuë cara ni naa sa? Ja qui nicahi quiha yoshini, choca, tihi cabo ra —i jaca niquë. (Jatsi jahuë rabëti bo qui Jesu chaniniquë: —¿Jëniriahax raquëcanai ra? ¿Jëniriahax ë qui ma chitimiyamaha? —iquiina. D
'Jatsi Jesu niiniquë. Niixo tsi quiha yoshi, choca, tihi cabo ja raahaniquë: —Pasihuë. Janacahuë ra —iquiina. Jatsi yoshi xotohai ca janacaniquë. Pasi roha ja ini quiha ra. D &Jama, noti chipojó Jesu iniquë. Oxa quiha. Tëpasamëti raca. Jatsi jahuë rabëti bá Jesu bësomaniquë. —Noqui shinahuë, Maestró. Rësopaima xo noa rë —i ja qui jaca niquë. %Jatsi iané tsi cosporiatsi yoshi niquë rë. Rëamëtsi quiha jato noti niquë choca iqui na. Jëtëquëpaimaria ja icani quiha. Y
+$Jatsi Jesu tsaho ca noti qui jahuë rabëti bo jiconiquë. Jicoxo tsi quiha nohiria bo ja jisbayacaniquë. Jisbaya tsi quiha ia ja shitacaniquë. Jatsi jato noti ya noti huëtsa bo shitaniquë jato ri. w#Yata, bari caquë tsi quiha jahuë rabëti bo Jesú yobaniquë: —¿Ia rabëquëx ca qui canomani? —iquiina. O"Jabi ejemplo bo ja yoarohaniquë tiisimaquí na. Jahuë jabi quiha. Jama, jahuë rabëti bo roha yaquí tsi quiha jahuë chani bo ja bërohuapaoniquë. Yoshini, choca, tihi cabo Jesú janacamanina 5!Nëca tsi quiha huëstima ca ejemplo bo Jesú yoaniquë, Dios Chani nohiria bo tiisimaquí na. Cahëti mëtsa pi ja icano tsi ja tocani quiha. Jama, shinahacax pistiama quiha. Tëtëcaria tsi xo jahuë mëshi bo. Planta huëtsa bo oquë quiha. Jasca, mëshi naxërëquë xo tsi jato naha acani quiha isa bo, tëbaquishí racaxëna —i jato qui Jesu niquë, tiisimahi na. Ejempío bá tsi Jesu chaninina Jabi mostaza bëro chani mato yoaxëquia ra. Toca xo Diós otohaina ra. Jabi mishni-mishniria tsi xo toa banaha ca mostaza bëro. 2] Jaquirëquë chani huëtsa Jesú yoaniquë: —¿Jënahuariaxo Diós otohai ca mato cahëmaxëhi ni ëa sa? ¿Jëni ca ejemplo yoaxëhi ni ëa sa, mato cahëmati? } Jahuë bëro shiniquë tsi tësaqui ibo ra. Tsëquëquë tësatiya —i Jesu niquë tiisimahi na. Mostaza bëro ejemplo Jabi mai tsi xo toa bëro jocomahaina. Jariapari tsi xo jahuë joco. Jaquirëquë jahuë pëhi. Jarohari tsi xo jahuë bimi shini cato. Sayaxo jisbayahi quiha. Jatsi huinocahi quiha bari bo. Ibo yamano tsi jocohi quiha toa ja sayahana. Jia tsi shinahahi quiha; jamë no. 9Jaquirëquë Jesu nëcaniquë: —Chani mato qui yoaquia Diós otohai ca mato cahëmaxëna. Tobi quiha huai ibo. Jahuë bëro sayahi cahi quiha. ,QOquë ca tiisi bixëhi quiha tiisi jaya cabo; jama, jahuë tiisi pistia roha bënoxëhi quiha nicacasyamacanaibo ra —i Jesu niquë. Shinahacai ca bëro ejemplo ~5Jaquirëquë ja nëcaniquë: —Nicaquí tsi chahahuacana. Jia pi ma nicano tsi Dios Chani pi ma jabino tsi mato tiisi anihuaxëhi quiha Dios. 9}mEa nicati xo jatiroha cabo ra —i Jesu niquë. @|{Jabi bërohuahacaxëhi quiha jaboqui jonë ca tëquë. N{Jatsi quiha jahuë chani Jesú rëtsaniquë: —¿Paiti nama, oxati nama, tihi cabo nama jahuë lamparina janahi ni ibo pa, tsamaxo na? Tocayamahi quiha ibo ra. Jahuë ití tsi janahi quiha. Rz Jama, tobi quiha Dios Chani bicanaibo, nicaxo na. Mai jiaxëni cato ó ca sayaha ca bëro jascaria ca xo. Dios bax saihuacani quiha. Huësti ca maxo tsi xo cien ca saihuahaina. Maxo huëtsa tsi xo setenta ca saihuahaina. Maxo huëtsa tsi xo treinta ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë, jahuë chani bërohuahi na. Lamparina ejemplo Ry jama, Dios quima jato ninihi quiha maí ca jahuë bo, naa jaha ja quëëcanaina. Maí ca jahuë bo shinacani quiha pë. Jatsi Dios Chani, naa sayaha ca bëro tsiihaqui quiha parata ó ja quëëcanaina ra. Tsiihaqui quiha toa jato ranihuahai ca jahuë bo rë. Ja quëshpi tsi jato shina ó tsi anitimaxëni tsi xo Dios Chani ra. xxiJatsi nohiria huëtsa tsi xo toa masa xërëquë sayaha ca bëro jascaria. Dios Chani nicacani quiha jato ri; ]w3Jama, jato shina ó tsi tapoyamahi quiha Dios Chani rë. Naamayamahi quiha ja chahahuacanaina rë. Dios Chani iqui tsi nohiria bá jato yosino tsi ja tënëmapihacacano tsi Dios quinia quima casotapicani quiha. ~vuNohiria huëtsa tsi xo toa maxax mai qui sayaha ca bëro jascaria. Ranixo tsi Dios Chani biriacani quiha nicaxo na. =usHuësti huësti ca nohiria tsi xo toa bahi tapaí ca bëro jascaria. Dios Chani nicacani quiha. Ja nicacano tsi johi quiha Satanás, jato shina ó ca sayaha ca chani tsëcaxëna. =tuBëro sayahai ca tsi xo toa Dios Chani yoahai cato. -sS
Jatsi Jesú jato nicaniquë: —¿E yoaha ca chani ma cahëyamaha pa? Cahëyamapiquí tsi ¿jënahuariaxo raca ë yoaxëhai ca ejemplo huëtsa bo ma cahëna? yrk Dios quiri ja bësoyamacano, jato jocha masahacayamano iquish na. Bëro sayanish ca ejemplo Jesú bërohuanina q9 Jatsi jato ja quëbiniquë: —Mato qui tiisi acacaniquë, Diós otohai ca yoati tsi jonë ca jahuë bo cahëti. Jama, naa jonë ca jahuë bo cahëyamahi quiha ëa pasomaha cabo. Nëca ca chaní tsi, naa ejemplo bá tsi nohiria qui chaniquia, nicaxo ja cahëyamacano iquish na. =ps
Jamë pistia ja no tsi quiha jahuë rabëti bo, toá ca banahuacanaibo huëtsa bo, tihi cabá nicaniquë ja yoaha ca chani yoati na. Jato qui bëronoma ini quiha ja yoahana. so_ Jatsi, —Ea nicaxëti xo jatiroha cabo ra —i Jesu niquë nohiria bo qui. Jonë ca chani yoati na n-Jama, bëro huëtsa mai jiaxëni ca qui xapaquëniquë. Jocohax jia tsi quiha ja shinahaniquë. Huëstima ca bimi ja saihuacaniquë. Cien ca bëro huësti ca maxó saihuani quiha. Maxo huëtsa tsi quiha setenta. Maxo huëtsa ri treinta —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë. m+Jatsi huësti huësti ca bëro masa xërëquë tsi xapaquëniquë rë. Bëro ya tsi shinahabëquiniquë masara pë. Banaha ca ja mapani quiha. plYBari tsëquëquë tsi quiha ja mëshahacaniquë. Tapo mishni quiha. Ja iqui tsi ja chonicaniquë rë. $kAJasca, bëro huëtsa quiha maxax mai qui xapaquëniquë, naa iriama ca mai cató no. Toá tsi quiha bëro shinahatapiniquë, oti yama pi mai ini iqui na. j Jahuë huai sayajahuano tsi quiha huësti huësti ca bëro bahi tapaí xapaquëniquë. Toá ca bëro isa bá piniquë joxo na. >iw—Bëro sayahi quiha huësti ca joni caniquë. h{Jatsi quiha huëstima ca jahuë bo jato ja yoaniquë chaniquí na. Bëroria ca jahuë chani ini quiha. Ja nëcaniquë: Fg Ia Galilea quëmapo xo tsi quiha nohiria bo tiisimati Jesú chitahëhuaniquë. Anomaria nohiria iniquë ra, naa ja qui quëtsocanaibo. Nohiria misco quiha. Ja tsi xo toa ianë́ ca noti qui Jesu jiconiquë nohiria quima paxaxëna. Jicohax tsi quiha ja tsahoniquë. Quëmapó tsi quiha nohiria tëquë mani ini quiha. rf]#Ebë xatë, noho yoxa cato, noho jahëhua tihi ca tsi xo toa Dios shina acai cato iquia —iquiina.~eu"Jatsi ja tëamë ca tsaho ca nohiria qui tsayahax, —Nëá xo noho jahëhua yoi. Nëá xo ëbë xatë yoi bo. d!Jatsi Jesú jato nicaniquë: —¿Tsohuë ni toa noho jahëhua yoi ra? ¿Tsohuë ni toa ëbë xatë yoi bo? —iquiina. tca Jatsi, —Cacha tsi xo mi ihua, mi noma bo. Mia mëracani quiha —i Jesu tëamë ca nohiria niquë.
c~}|||{zuyy,x~wvuurtgsVrqq9poo$n5mlPkjXi|hgffiedcbb|ba5``
_^]\[ZZYY7XWVVUUTKSS RPPgONNMLL K{JJ!I9HzGGGEDDCCBBB_A@??W>*==
<1;;e::o998;7[655b4H321180//.[-,+*)('&&%$$6#X""6!!3 9 1 m&ey<
U 7
}
q WX%Gh F Jatsi tësatiya tsëquëquë tsi quiha jahuë huaí ca yonococanaibo qui jahuë yonati ja raaniquë, jahuë bimi xatë biti. [E 1 Jatsi chani huëtsa Jesú yoaniquë nohiria bo tiisimaquí na. Jahuë jabi quiha. Ja nëcaniquë: —Huai joní ani quiha. Axo tsi quiha toa xo uva icanai ca bimi ja bananiquë. Jaquirëquë tëamë ca panë ja aniquë. Jatsi maxaxá ca trapichi ja aniquë jënëria ati. Axo tsi quiha jaha bësoti xobo ja aniquë, naa torre icanai cato. ‘Jaquirëquë joni huëtsa bo qui jahuë huai ja aquëniquë bimi xatë quëshpi na. Aquëhax jahari xobo qui ja cani quiha. 2D] !Ja quëshpi tsi, —Cahëyamaqui noa —i jaca niquë quëbihi na. Jatsi, —E qui toca ca ati chama anish ca mato yoayamaxëquia ëa ri —i jato qui Jesu niquë.aC; Jasca, ¿jëniriahax raca “Joni” i nona rë? —nëa tsi quiha ja nëcacaniquë chaninahi na. Nohiria bo qui ja raquëcani quiha, “Dios Chani yoati ibo Juan yamabo iniquë nori” i nohiria bo ni quëshpi na. 3B_ Jatsi joi i-ibëquitsijacaniquë: —¿Jënihi ni noa rë? “Dios” ipinono tsi jatsi “¿jënixo tsi Juan yamabo ma chahahuayamani?” i noqui xëhi quiha pë. A Jatsi, ¿tsohuë Juan yamabo qui chama ani, jahuë yonoco ati? ¿Dios ni? ¿Joni ni? Toa nicaquia ra —i jato qui ja niquë. @! Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Mato nicapariquia ëa ri. Ea pi ma quëbino tsi ë qui toca ca ati chama anish ca mato yoaxëquia. ?' Bëxo tsi quiha Jesu ja nicacaniquë: —¿Tsohuë mi qui chama aquitaha, templo quima iniacanaibo cacha niati pë? —i ja qui jaca niquë. {>o Jatsi Jerusalén qui Jesu bacaniquë jahuë rabëti bo ya. Templo, naa jodioba arati xobo-xoboriá tsi ja cono tsi quiha ja qui jodioba chama bo bëcaniquë. Bëcani quiha arati iboba chama bo, jato yoba tiisimacanaibo, jodioba yosibo. =% Jasca, Dios qui bëhoxquí tsi mia ocahuahai cató aca ca shina-bënocana. Jato qui caxayamacana. Tocapimano tsi mato jocha shina-bënoxëqui Dios ri. Mato qui caxayamaxëqui —nëa tsi quiha jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. Jesu qui jodioba chama bo caxanina < };s Ja tsi xo toa “Chitimiyoicana” mato qui iquia, ma bëhoxquë no. Chitimiquí tsi ma bënahai ca bixëqui mato. f:E Mato parayamaquia. Dios qui chitimiyoipihi tsi “Tsëquëhuë. Ia qui mimë niahacahuë” iti mëtsaxëqui mato naa maca qui. Chitimiyoipimano tsi mato qui nicaxëhi quiha macana ra. Ocapixëhi quiha mi yoahana iquia. M9 Jatsi quiha Jesú jato quëbiniquë: —Dios qui chitimicana. 8) Jatsi Jesú yoahitaha ca Pedró shinaniquë. Shinahax, —Tsayapa, Maestró. Naquë mi yoshihuahitaha ca jihui ra —i Jesu qui Pedro niquë. 7w Huëaquë tsi bahí tsi bohopama tsi quiha higuera jihui ja jiscaniquë. Jano tëquë ja ini quiha; bëso yama. i6K Jatsi quiha yata yaca Jesú jisbayaniquë jahuë rabëti bo ya. Janonish ca higuera jihui I5 Jatsi Jesú aca ca nicaxo tsi quiha jodioba chama bo Jesu qui tsamicasniquë, naa arati iboba chama bo, jato yoba yoacanaibo. Ja qui caxa ja icani quiha. Japi Jesu ati quinia mëratsijahuacaniquë. Jama, jari ja qui ja tsamiyamacani quiha nohiria misco iqui na. Jari nohiria qui jia Jesú tiisimahai ca ini quiha. *4M Jaquirëquë jato ja tiisimaniquë. Tiisimahi tsi, —“Bëhoxti xobo quënahacati xo noho xobo” ¿iyamayamahi ni Quënëhacanish cabo? “Nëá tsi bëhoxti quiha jatiroha ca país ca nohiria” ii quiha. Jama, yomacanaiba iti Dios xobo manëmaqui mato pë —i jato qui Jesu niquë. 3! Jasca, nohiria, naa jato jahuëmishni bo iniacascanaibo ja quëtianiquë, templo qui ja nacoyamacano iquish na. Tihi tsi ja ani quiha ra. 2 Jerusalén qui cahëhax templo, naa jodioba arati xobo-xoboria qui Jesu jiconiquë. Jicoxo tsi quiha cacha toá ca iniacanaibo raatsijahuaniquë. Raaquí tsi quiha parata rarinamacanaiba mesa bo ja narabaniquë. Boto iniacanaibo tsahoti bo ja pacanamaniquë. X1) Jatsi higuera jihui qui ja chaniniquë pa: —Mi bimi pitëquëpistiayamariaxëhi quiha nohiria ra —i jihui quiina. Jabi ja yoaha ca jahuë rabëti bá nicaniquë. Templó ca iniacanaibo Jesú jabamanina /0W
Bacapama tsi quiha ori pistia ca higuera bimi jihui ja jisniquë. Japi jihui qui ja caniquë bimi mëraxëna. Yama quiha, jahuë pëhi roha. Jari bimitiya ma quiha. P/ Huëaquë Betania ax riquiquiria tsi quiha paxnahi Jesu iniquë. /.W Toca tsi Jerusalén qui Jesu jiconiquë. Jicohax templo qui Jesu caniquë, naa jodioba arati xobo-xoboria. Jicohax ja nëjo nëjo taisniquë, jatiroha ca tsayahi na. Tsayahax Betania qui ja caniquë, jahuë rabëti bo ya. Caniquë bari ra. Bimiyamahai ca higuera jihui Jesú yoshihuanina )-K
Shomahuaha ca tsi xo noba chama David yamaba chamá tsi johai cato.Jia tsi ja yonano ra.Naipá cabá ocahuano ra —nëa tsi nohiria bo nëcaniquë. 5,c Jatsi quënatsi rëquë bocanaibo, ja cho bocanaibo, tihi cabá huaniquë.—Joihuacana ra.Shomahuahaca ca tsi xo naa Iboba janë́ tsi johai cato ra. (+I Jatsi rëquë huëstima ca nohiria bá jato sahuëti bo poohabonaniquë bahí no. Jasca, mëshi bo nohiria huëtsa bá quëësacaniquë bahí tsi poohaxëna. *# Jatsi Jesu qui burro baquë ja bëcaniquë. Bëxo tsi quiha jato sahuëti bo ja capohuëcaniquë. Jatsi burro cacha Jesu tsahoniquë. y)k Jatsi joni bo ja quëbicaniquë, naa Jesú yoaha ca jato yoahahi na. Jatsi, —Bicahuë —i jaca niquë. ( Mërisjahuacano tsi quiha, —¿Jënahuariaqui burro baquë mëriscanai ra? —i jato qui toá ca nii ca joni bo niquë. a'; Jatsi ja bocaniquë. Bahí ca burro baquë ja tsayacaniquë. Nëxë ja ini quiha. H& Jabi, “¿Jënixo tsi burro mëriscanai?” i tsohuëcara pi no tsi “Bicatsi quiha Ibo. Tanaxo tsi jahari raaxëhi quiha” i jato qui cana —nëa tsi Jesu nëcaniquë jato raanox pari. R% Jato raanox pari tsi quiha jato ja yobaniquë: —Mato bëbo ca yaca qui jicocana. Jicoxo tsi nëxë ca burro jisxëqui mato, naa masohuahama ca burro quiha. Mëriscana. Mërisxo tsi nëri bëcahuë. 6$ g Jabi yaca Betfagé, yaca Betania, naa Maca Olivo Ya quiri bëso ca yaca qui cahëpama tsi quiha rëquë dos ca rabëti bo Jesú raaniquë. Jerusalén basima ja icani quiha. .#U
4Jatsi, —Cata. E qui mi chitimihai iqui tsi taisqui mia iquia —i ja qui Jesu niquë. Jatsi taistapiniquë joni. Bahí tsi Jesu ja banahuaniquë jaa ri."
3Jatsi, —¿Jënahuaxëhi ni ëa mi bax na? —i ja qui Jesu niquë. —Taistëquëcasquia ra —i bëco ca niquë. g!G
2Jatsi jahuë capa, naa pocho jasca ca niahax ja niiniquë. Niihax Jesu qui ja joniquë. G
1Jatsi Jesu niiniquë. Niihax, —“Nëri johuë” i ja qui cana —i Jesu niquë. Japi bëco ca ja quënacaniquë. —Chamahuë. Joihuë. Mia quënahi quiha —i ja qui jaca niquë. 5 c
0Jatsi raahatsi nohiria bá huaniquë; —Pasihuë, pasihuë —iquiina. Jatsi oquë tsi ja quëna-quënaniquë: —Ea shinahuë ra, David yamaba Baquë́ —iquiina. +
/Jesu tarabihai ca nicaquí tsi quiha quënatsijahuaniquë. Joi pistiamá tsi quiha, —Ea shinahuë, David yamaba Baquë Jesú —i ja niquë.
.Jatsi Jericó icanai ca yaca qui ja cahëcaniquë. Ja riquicano tsi quiha nohiria misco banahuahi iniquë. Jabi toá tsi naa bahi tapaí quiha Bartimeo, naa Timoteo baquë tsaho iniquë. Bëco ja ini quiha. Toa xo tsi parata bënahi ja iniquë. v e
-Jabi mai qui ë joyamaniquë mëbihacati; jama, nohiria bo mëbiti nori. Jabi ëmë aquia nohiria bo bax nati, jocha quima huëstima ca nohiria paquëmaxëna —nëa tsi Jesu nëcaniquë. Bëco ca inish ca Bartimeo Jesú jënimahuanina lQ
,Yonati manëxëti xo toa nohiria bo rëquëninicatsai cato. Jatiroha cabo ja mëbixëti xo iquia.
+Anoma tsi xo toa ja yonamiscanaina; jama, ma tocayamaxëti xo ra. Mato yonati pari ixëti quiha mato ó ca chama manëcatsai cato ra. &E
*Japi Jesú jato catianiquë jato qui chanixëna. —¿Jato nohiria yonamisyamayamacahi ni país ca chama bo rë? Chama jayaca xo jato nohiria yonariati ra. uc
)Jabi jaha ja quëëcana ca nicahax Jacobo, Juan, tihi cabo qui jahuë rabëti bo tëxëbo caxaniquë. Z-
(Jama, noho mënëcayá ca tsahoti, noho mëxojó ca tsahoti, tihi cabo mato qui ati mëtsama xo ëa ra. Dios tsi xo toa tsahoti bo acai cato. Ja shomahuaha cabo qui axëhi quiha ra —i jato qui Jesu niquë. 4a
'Jatsi, —Jaahuë. Mia jascaria tsi tënëti mëtsa xo noa ra —i Jesu qui jaca niquë. Jatsi, —Tënë-tënëxëqui mato ra, naa ë tënëmahaca-xëhai jascaria. {
&Jatsi Jesú quëbiniquë: —Ma bënahai ca cahëyamaqui mato ra. ¿Tënëti mëtsa ni mato ra, naa ë tënëmahacapaimaria ca jascaria? Anomariaxëhi quiha noho cohuë. Jasca, anomariaxëhi quiha ë tënëhaina ra —i jato qui Jesu niquë. +O
%Jatsi Jesu ja quëbicaniquë: —Mana xo tsi mi yonano tsi mia tapaí tsi tsahocasqui noa, huësti ca mi mënëcayá no, huëtsa mi mëxojó no —iquiina. L
$Jatsi, —¿Jahuë mato bax axëhi ni ëa? —i Jesu niquë. $A
#Jatsi Jesu qui Juan, Jacobo, tihi cabo bëcaniquë, naa Zebedeo baquë bo. —Tobi jahuëcara ca no bax mi ano ra, Taitá —i Jesu qui jaca niquë.
"Jatsi ëa mahuacaxëcani quiha naa carayanabo. Rispichí tsi ëa rashacaxëcani quiha. Rashaxo tsi ëa namëcaxëcani quiha. Jama, tres bari quirëquë bësotëquëxëquia ra —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë. Jacobo, Juan, tihi cabá bënanina $A
!—Nicapa. Jerusalén qui caqui noa rë. Toa xo tsi arati iboba chama bo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo qui mëahacaxëquia rë. Jatsi ë qui quësocaxëcani quiha, “Namëhacati xo” iquiina. Jaquirëquë ë qui quësoxo tsi carayanabo qui ëa mëacaxëcani quiha acacati. -S
Jerusalén qui jahuë rabëti bo ya capama tsi quiha jato bëbo Jesu cohi iniquë. Shina-huëjë jahuë rabëti bo ini quiha. Jasca, shina-huëjëni quiha bacahai ca nohiria bo ri. Capama tsi quiha jahuë rabëti bo ya roha Jesu chanicananiquë ja rësoxëhai ca yoati na. Chanihi tsi, 2]
Jishopë. Toa barí tsi jachoxëhi quiha huëstima ca jaboqui rëquë cabo. Jasca, rëquëxëhi quiha huëstima ca jaboqui jacho cabo. Jesu chaninina ja nahai yoati na
cien ca veces huino bixëqui ëa banahuahai cato, jaboqui bësohi na. Xobo bo, xatë bo, jahëhua bo, xocobo, mai bo, tihi cabo bixëhi quiha tënëpiquí na. Jasca, mana ca copi bixëhi quiha bësoti paxa ca tsëquëxëquë no. Jatsi bëso-bësopaoxëqui toa. 3
Jatsi, —Mato parayamaquia —i Jesu niquë—. Copihacaxëhi quiha ëa banahuahai cato ra. Ea, xabahamati chani, tihi cabo iqui tsi jahuë xobo, jahuë xatë bo, jahuë jahëpa, jahuë jahëhua, jahuë ahuini, jahuë xocobo, jahuë mai, tihi cabo pi jisbëriaquí tsi t a
Jatsi Pedró quëbiniquë, —Tsayahuë. Jatiroha ca no jisbërianiquë mia banahuaxëna —iquiina. 3
_
Jatsi Jesú jato yoaniquë: —Jabija. Jamë xabahamatimaxëni tsi xo nohiria. Dios roha tsi xo toa nohiria xabahamahaina. Jatiroha ca ati mëtsa xo ra —iquiina. & E
Jatsi ratëyorianiquë jahuë rabëti bo ja yoani ca nicahax na. Chaninahi tsi, —¿Yama tsi xo toa xabahamahacati mëtsa cato rë? —i jaca niquë. B}
Jahuë chama yoí tsi bëronoma tsi xo Diós otohai ca qui rico ca jicohaina iquia, naa sopiri quini camelló nacohai jascaria nori —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. 2]
Jatsi ratëniquë Jesu rabëti bo, ja yoani ca nicahax na. Jama, jari jasca pi Jesu chaniniquë: —Bëroma tsi xo Diós otohai ca qui jicohaina ra, noho xocobá. B}
Jatsi nëjo nëjo tsi quiha jahuë rabëti bo Jesú tsaya-tsayaniquë. Chanihi tsi, —Bëronoma tsi xo toa rico ca joni Diós otohai ca qui jicohaina ra —i jato qui ja niquë. }
Jatsi joni cohuënaniquë Jesú yoaha ca nicahax na. Cohuë tsi quiha ja bacaniquë, rico-ricoria ja iqui iqui na. N
Jatsi noixo joni Jesú bëisniquë. Chanihi tsi, —Huësti roha tsi xo toa mi naris-haina ati. Cata. Mi jahuëmishni bo tëquë iniahuë. Iniaxo toa parata noitiria cabo qui ahuë. Toca pi mi no tsi mana ca rico ca jahuë bo jayaxëqui mia naipá no. Jaquirëquë johuë. Ea mi banahuano ra —i joni qui Jesu niquë. oW
Jatsi, —Toa yoba bo tëquë ë nicaquë xocobo xo rohari, Maestró —i Jesu qui joni niquë. %
Jabi Moisés yoba bo cahëqui mia tonia. “Nohiria ayamahuë” ii quiha. Jasca, “Joni huëtsa ahui biyamahuë; yomayamahuë; quiayamahuë; parayamahuë; mi ipa, mi ihua, tihi cabo noihuë,” tihi ca tsi ii quiha jahuë yoba —nëa tsi Jesu nëcaniquë joni qui. !
Jatsi Jesu ja qui chaniniquë: —¿“Jiaxëni cato” ëa mi quënaha pa? Yama tsi xo jiaxëni cato ra. Ja huësti ca tsi xo Dios. U #
Bahí tsi Jesu cano tsi quiha ja qui joni jabaniquë. Ja bësojó tsi ja mëniniquë. Mënihax ja chaniniquë: —¿Jënahuaxëhi ni ëa ra, Maestro jiaxëni cató, bëso-bësopaoxëti? —iquiina.
Jatsi xocobo icoxo tsi jato ja shomahuaniquë. Jahuë mëquë jato ó tsi ja janani quiha. Rico ca ya Jesu chaninina \~1
Mato parayamaquia. Bëroria tsi Diós jato otohai ca bichi quiha xocobo ra. Jabi xocobo jascaria pi Diós otohai ca biyamahi tsi Diós otohai ca qui jicoyamaxëhi quiha mato ra —i nohiria bo qui Jesu niquë. S}
Jatsi jato ja raahacahai ca jisi tsi quiha jahuë rabëti bo qui Jesu caxaniquë. Chanihi tsi, —Nëri ë qui xocobo bëcano ra. Jato chitiayamacana. Nëca cabo otocatsi quiha Dios. Ja qui jia quiha. '|G
Huësti huësti ca nohiria bá jato xocobo Jesu qui bëniquë, jato ja shomahuano iquish na. Jama, jato nabo raahatsi jahuë rabëti bá huaniquë pë. .{U
Jascaria jahuë bënë pi niaquí tsi ja pasomaha jochahi quiha yoxa ri, bënë paxa ca ja biquë no —i jato qui Jesu niquë. Xocobo mishni bo Jesú shomahuanina sz_
Quëbihi tsi, —Jahuë ahui pi niaquí tsi ahui pasomaha jochahi quiha joni, ahui paxa ca ja biquë no. }ys
Jatsi xobo qui jicoxo tsi quiha jahuë rabëti bá Jesu nicatëquëniquë, naa joní ahui niahai ca yoati na. zxm
Jabi Diós racanabëquimaha ca nohiria bá bëquëxyamano ra —nëa tsi jodioba chama bo qui Jesu nëcaniquë. Lw
Toca tsi huëstinacani quiha dos cabo, naa ahui bënë tëquëta. Uv#
Ja tsi xo toa jahuë jahëpa, jahuë jahëhua, tihi cabo jisbayahi quiha joni, jahuë ahui qui riiti. (Jasca, jahuë nabo jisbayahi quiha yoxa ri, jahuë bënë qui riiti.) Jatsi racanabëquicani quiha. u{
Dios quinia ma xo toa ahui niahaina ra. Jariapari tsi quiha joni, yoxa, tihi cabo Diós nëhohuaniquë racanabëquiti. t'
Jatsi, —Majia —i Jesu niquë—. Mato jochahuaxëni ca quëstoria ca shina iqui tsi toa yoba mato qui Moisés yamabá ani quiha ra. )sK
Jatsi jodioba chama bá quëbiniquë: —Moisés qui jënima ja ini quiha. Jariapari tsi quiha ahui niati papi joni ja huishamani quiha ahui mëati. Ahui qui toa papi mëajahuaquë tsi quiha jënima Moisés qui ini quiha toa jahuë ahui joní niahaina ra —i Jesu qui jaca niquë. lrQ
Quëbihi tsi, —¿Jëni Moisés ni? ¿Jahuë yoba mato qui ja ani? —i jato qui ja niquë. bq=
Jatsi ja qui huësti huësti ca jodioba chama bo bëcaniquë tanamaxëna. Ja qui joi mëratsijahuacani quiha. Jatsi, —¿Anoma ni joní jahuë ahui niahaina? —i Jesu qui jaca niquë, ja qui quësocascani na. ep E
Jatsi toa ax riquiquiria tsi, jodioba mai qui Jesu caniquë, naa Jordán rabëquëx cato. Ani Jordan ja shitaquë tsi quiha ja qui nohiria misco quëtsotëquëniquë. Jatsi tiisimatsi Jesú huaniquë. Jahuë jabi quiha. Fo 2Chopara jia ca jascariacana. Jia tsi xo chopará tëëhuahaina. Jama, jahuë tëë bënopiquí tsi ¿jënahuariaxo ja tëëhuana? —nëa tsi Jesu nëcaniquë nohiria bo tiisimahi na.In 1‘Tënëhai cató tsi rohahuahacaxëti xo jatiroha cabo. 7mi 0Nocatimaxëni tsi xo toa tënëtiya chihi ra. Vl% /Jocha quiri pi mato bëró mato bësomano tsi bëtsëquëcahuë. Oquë tsi xo Diós otohai ca qui huësti ca bëro ya roha jicohaina. Noitiria tsi xo toa rabë ca bëro ya tënëtiya qui niahacahaina ra. 7ki .Nocatimaxëni tsi xo toa tënëtiya chihi ra. /jW -Jasca, yoi ca qui mato tahë́ pi mato bono tsi jorëësicahuë. Oquë tsi xo toa jorëxto tsi nai qui cahaina. Noitiria tsi xo toa tënëtiya qui cahaina tahë ya. 7ii ,Nocatimaxëni tsi xo toa tënëtiya chihi ra. 3h_ +Mato mëquënë́ pi mato jochamacasno tsi mërëësicahuë. Oquë tsi xo toa mërëxto tsi nai qui cahaina. Noitiria tsi xo toa tënëtiya qui niahacahaina mëquë ya. ggG *‘Jabi jia tsi ë qui chitimicani quiha naa xocobo mishni bo. Japi noitiriaxëhi quiha nëca ca chahahuabëna cabo ë quima bësomahai cato ra. Anomariaxëhi quiha jahuë copi ra. Ja acai quëshpi tsi tërotamë ca rënëti maxax ya nëmi ca ia qui ja niahacati xo iquia. Jama, oquëria ca copi bixëhi quiha ra, ja aca ca yoi ca quëshpi na. f5 )Mato parayamaquia. Copihacaxëhi quiha chahahuacanaibo mëbihai cato ra, ëa iqui tsi jënëpaxa roha jato qui ja aquë no. Jochati tanamahacahaina >ew (Noba rabëti tsi xo toa noqui pasomahama cato iquia. d 'Jatsi, —Toa jënëyamacana —i ja qui Jesu niquë—. Ea ocahuatimaxëni tsi xo toa noho janë́ tsi jisti acai cato ra. ;co &Jatsi Juan chaniniquë: —Mi janë́ tsi yoshi natsëcahai ca joni no jisitaquë ra. “Ayamahuë ra” i ja qui no itaquë; noba maxo quirima ja iqui iqui na —iquiina. dbA %—Jabi ëa joihuahi quiha tsohuëcara ca noho janë́ tsi nëca ca baquë joihuahai cato. Jasca, ëa raanish ca ri joihuahi quiha ëa joihuahai cato ra —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë. Jesu rabëti yoi bo qa[ $Jatsi baquë pistia jato nëpax tsi Jesú jananiquë. Baquë icohax ja rëtsaniquë. Chanihi tsi, b`= #Jatsi Jesu tsahoniquë. Tsahoxo tsi quiha jahuë doce ca rabëti bo ja quënaniquë. Chanihi tsi, —Ja cho ixëti quiha tsohuëcara ca rëquë icatsai cato. Jatiroha cabo ja mëbixëti xo —i jato qui Jesu niquë. _3 "Jatsi ja bëpacaniquë, yoacasyamaquí na. Ja bërabicani quiha jato xërëquë ca oquë ca iqui ca yoati tsi chaninahi ja icani quëshpi na. D^ !Jatsi Capernaum yaca qui ja cahëcaniquë. Xobo qui jicoxo tsi quiha Jesú jahuë rabëti bo nicaniquë: —Bahí bohopama tsi ¿jahuë yoati tsi joi mëranahi ma iqui? —iquiina. 3]_ Jabi Jesú yoaha ca jahuë rabëti bá cahëyamaniquë. Jama, —¿Jënihi ni mi yoahaina? No joma —iyama jaca ni quiha raquëhi na. ¿Tsohuë ni toa oquë cato? (\I Toa mai ax riquibaya tsi quiha Galilea mai ja nacocaniquë. Nohiria bo basi Jesu chitëniquë jahuë rabëti bo tiisimacatsi na. Chanihi tsi, —Nohiria bo qui ë mëahacaxëti xo. Jatsi ëa acaxëcani quiha. Jama, tres bari quirëquë bësotëquëxëquia ra —i jato qui Jesu niquë. [ tZa Jatsi Jesú jato yoaniquë: —Bëronoma tsi xo nëca ca yoshi natsëcahaina ra. No bëhoxhai cató tsi ja natsëcahacaxëti xo ra. Yama xo quinia huëtsa —i quiha jato qui Jesu niquë. Ja nahai yoati tsi Jesu chanitëquënina Y Jaquirëquë, xobo qui Jesu jicoquë tsi, —¿Jënixo tsi jahuë yoshi tsëcanoma no iqui? —i Jesu qui jahuë rabëti bo niquë. X! Jatsi pë Jesú jahuë mëquë achaniquë. Achaxo tsi quiha baquë ja joimaniquë. Niiniquë baquë ra. Jënima quiha ja iniquë ra. Ww Jatsi yoshiní jahuë baquë sai i-imaniquë. Caxo amahax tsi quiha ja natsëquëniquë ra. Jabi toa tsi pë chaparoha baquë ini quiha maí no. Ja rësoni nohiria bá quëscahuaniquë. Jaha tsi quiha, —Naquë baquë ra —i jaca niquë. V Jatsi ja qui quëtsohai ca nohiria misco anihai ca jisi tsi quiha baquë ó ca yoshi Jesú raahaniquë: —Natsëquëhuë ra, yoshi jaro patoxi cató. Baquë qui jicotëquëpistiayamariaxëhuë iquia —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë yoshi qui. U- Jatsi quiha jahëpá quëbitapiniquë: —Dios qui chitimiquia ra. Jama, ëa chamahuahuë ra, oquë tsi ë chitimino iquish na —iquiina. T5 Jatsi, —“Ati chama jaya xo mia” ¿i mi a pa? Acacati xo jatiroha cato, Dios qui chitimihai ca bax na iquia —i jahëpa qui Jesu niquë. KS Huëstima tsi chihi, jënë, tihi cabo qui yoshiní noho baquë niani quiha axëna. Japi noqui shinahuë ra. Noqui mëbihuë ra. Mia roha tsi xo toa ati chama jaya cato ra —i jahëpa niquë. &RE Jatsi pë Jesú jahuë jahëpa nicaniquë: —¿Jahuë tihi tsi nëca tsi ja ini? —iquiina. Jatsi jahuë jahëpa chaniniquë: —Baquë pistia ax rohari. ;Qo Jatsi Jesu qui jahuë baquë ja bëcaniquë. Jatsi pë Jesu jisi tsi quiha yoshiní baquë caxo amaniquë. Paquëniquë baquë. Maí tsi ja robi-robiniquë, ja bacoxhaina. OP Jatsi Jesú quëbiniquë: —Chitimitimaxëni ca yosaxëni ca nohiria xo mato pë. ¿Jahuë tihi tsi mato tënëxëhi ni ëa ra? Mi baquë nëri bëhuë —nëa tsi joni qui Jesu nëcaniquë. Jatsi toá ca nohiria xërëquë ca joní quëbiniquë: —Mi qui noho baquë ë bëquë ra, jënimahuahacati. Yoshi jaya xo rë. Jaro quiha. aM; Jatsi Jesú jahuë rabëti bo nicaniquë: —¿Jënixo tsi joi mëracanai? —iquiina. dLA Jatsi Jesu jisi tsi nohiria bo shina-risiquiniquë. Ja qui ja jabayocaniquë joihuaxëna. 6Ke Jatsi maca ax botëxo tsi quiha nohiria misco ja jiscaniquë. Jesu rabëti bo yaxo joi mërahi jodioba chama ini quiha. Jato tëamë tsi nohiria misco mani ini quiha. xJi
Jabi joniquë Elías ra, naa Dios chama jaya cato. Ja joquë tsi ja qui nohiria bá yosiniquë rë, mato Quënëhacanish cabá yoani ca jascaria —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. Yoyo jaya ca baquë Jesú jënimahuanina ,IQ Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Jariapari joxëhi quiha Elías, naa Dios chama jaya cato. Joxo tsi jatiroha ca paxahuaxëhi quiha. Jabija tsi xo toa ja yoacanaina. Jama, “Tënëxëhi quiha Nohiria Baquë ri. Niaxëhi quiha nohiria bo rë” ¿i Dios Chani yoanish cabo yamayamani? kHO Cahëcasquí tsi quiha Jesu ja nicacaniquë: —“Xabahamati Ibo jonox pari no tsi joxëhi quiha Elías chama jaya ca pari” ii quiha noba yoba tiisimacanaibo. ¿Jabija ni toa ja yoacanaina? —i Jesu qui jaca niquë. 1G[
Jatsi ja bëpacaniquë. Jama, ja yoaha ca ja cahëyamacani quiha. Jaha tsi, —¿Jënihax tsi “Bësotëquëxëquia” i ja a sa? —i jaca niquë chaninahi na. F Jatsi maca ax botëjacano tsi quiha jato Jesú yobaniquë: —Ma jisi ca nohiria bo jari yoayamacana. Jariapari tsi rësohax bësotëquëxëquia ra, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Jaquirëquë jënima tsi xo nohiria bo ma yoahaina ra —iquiina. pEY Jatsi nëjo nëjo taistapipama tsi quiha yama ca ja jiscaniquë. Jesu roha jato bëta ini quiha. UD# Jatsi tsëmo joniquë. Joxo tsi quiha jato ja mapaniquë. Jatsi tsëmó ca joi chaniniquë: —Noho Baquë yoi tsi xo naa ra. Noiquia. E qui jia tsi xo toa ja acaina ra. Ja qui nicacana —i joi niquë. OC Jabi jahuëcara chaniti Pedró cahëyamani quiha raquëquí na. XB) Jatsi Jesu qui Pedro chaniniquë: —Noqui jia tsi xo nëá no iquiina. Nëa xo tsi tres ca tapas axëqui noa ra; huësti mi-na, huësti Moisés-na, huësti Elías yamabá-na —nëa tsi Pedro nëcaniquë. hAI Jatsi Elías yamabo, Moisés yamabo, tihi cabo jisiquiniquë. Jesu ya chanihi ja icani quiha. l@Q Joxonariani quiha jahuë sahuëti; huëa jascaria quiha. ¿Tsohuë raca toca tsi raiti joxohuana? 2?] Jatsi seis bari quirëquë, Pedro, Jacobo, Juan, tihi cabo maca qui Jesú boniquë jato bëtarohaxëna. Toá tsi quiha jahuë jaria jabitiniquë jato bësojó no. g> I Jatsi jahuë chani Jesú rëtsaniquë: —Mato parayamaquia. Chamá tsi joxëhi quiha Diós otohaina ra. Jasca, ja johai ca jisxëqui mato huësti huësti cabo ra, ma rësonox pari —i jato qui ja niquë. Jesu jabitinina d=A&Jabi anoma ca jochahuaxëni tsi xo naa jaboqui bësocanaibo iquia. Jabi ëa, noho chani, tihi cabo qui naa nohiria bo rabino tsi jato qui rabixëquia ëa ri, xaba huëtsá tsi ë joxëquë no. Toa barí tsi ángel bo ya tsi joxëquia ra, noho Jahëpa chamá no ra, naa Nohiria Baquë ë nori cato —nëa tsi nohiria bo qui Jesu nëcaniquë.r<]%Jabi jahuë shina pi bënoquí tsi ¿jahuë raca Dios qui nohiriá ana ra, jahuë shina bitëquëxëna? ;w$Jabi jatiroha ca maí ca jahuë bo nohiriá bëbomitsa; jama, tënëtiya qui caapiquí tsi ¿jahuë raca ja bëbona? =:s#Jabi xabahamahacayamaxëhi quiha jahuë noma jabi ó quëëmisxëni cato. Jama, xabahamahacaxëhi quiha jahuë noma jabi chihohuahai cato, ëa, noho chani, tihi cabo quëshpi na. P9"Jatsi jahuë rabëti bo, nohiria misco, tihi cabo Jesú quënaniquë yobati. —Ea pi banahuacasquí tsi ma acatsai ca ma shinayamati xo. Jaquirëquë mato cruz iacana. Iaxo ëa banahuacahuë. x8i!Jama, Jesu bopinaniquë. Bopinaxo tsi quiha Pedro ja raahaniquë, jahuë rabëti bo tsayaquí na. —Ea basihuë, Satanás. Dios shinahai ca jasca ma xo toa mi shinahaina, nohiria bá shinahai jascaria nori —i Pedro qui ja niquë. X7) Jabi bëro tsi ja rësoxëhai yoati tsi Jesu chaniniquë. Jatsi ori tsi Jesu Pedró boniquë jamë tsi ja qui chanixëna. —Anoma tsi xo toca tsi mi chanihaina ra —i Jesu qui ja niquë, raahahi na. k6O Jatsi ja rësoxëhai yoati tsi chanitsi Jesu niquë: —Tënë-tënëxëquia ra, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Ea niacaxëcani quiha jodioba yosibo, jato arati ibo ba chama bo, jato yoba tiisimacanaibo rë. Ea namëcaxëcani quiha ra; jama, tres ca bari huinocaquë tsi bësotëquëxëquia ra —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë. 5 Jatsi Jesú jato yobaniquë, Cristo, naa Xabahamati Ibo ja iqui ca yoayamati. Ja rësoxëhai yoati tsi Jesu chaninina B4} Jatsi Jesú jato nicaniquë: —¿Jënihi ni mato ëa yoati na? ¿Tsohuë ni ëa yoi? —iquiina. Jatsi, —Dios raahacanish ca Xabahamati Ibo xo mia ra —i ja qui Pedro niquë. 3/ Jatsi jahuë rabëti bá quëbiniquë: —“Ashimanish ca Juan yamabo përë xo mia” ii quiha huësti huësti ca nohiria. “Elías yamabo xo mia” ii quiha nohiria huëtsa bo. “Tonia Dios Chani yoanish ca xo mia” ii quiha tëxë bo —i Jesu qui jaca niquë. k2OJaquirëquë jahuë rabëti bo ya Jesu caniquë Cesareá ca Filipo mai ó ca yaca bo qui. Bahí copama tsi quiha jahuë rabëti bo Jesú nicaniquë: —¿Tsohuë ni ëa? ¿Jënihi ni nohiria bo ëa yoati na? —iquiina. P1Jatsi Jesú joni raaniquë jahuë xobo qui. Raahax, —Yaca qui mi jicotëquëyamano. Mi bax ë aca ca nohiria bo mi yoayamano ra —i joni qui Jesu niquë. —Xabahamati Ibo xo mia —i Pedro nina 0-Jatsi joni bëro Jesú motsatëquëniquë. Ja bëpëquëquë tsi quiha jënima jahuë bëro iniquë. Bëroria quiha jatiroha ca ini quiha. /7Jatsi taisniquë joni. Tais-hax tsi quiha, —Nohiria bo jisquia. Jama, ë qui bohohai ca jihui bo jisiria ca xo rë —i Jesu qui joni niquë. @.yJatsi yaca cacha Jesú joni mëpiniquë. Mëpixo tsi quiha jahuë bëro qui Jesu coshohaniquë. Jatsi jahuë mëquë jahá janaxo Jesú nicaniquë: —¿Jahuë tsayahai? —iquiina. $-ABetsaida yaca qui ja cahëcaquë tsi quiha bëco ca joni Jesu qui nohiriá bëcaniquë. Bëxo tsi quiha Jesu ja bënariacaniquë, joni jënimahuati. -,SJatsi, —¿Jari tsohuë ë nori ca cahëyamacanai? ¿Jari ma pihai ca mapari shinahi ni mato ra? —iquiina. Betsaidá ca bëco ca joni Jesú jënimahuanina
+Jatsi, —Jasca, siete ca maparí tsi cuatro mil ca nohiria ë pimahitaquë ra. Toatiyá tsi ¿jahuë tihi ca caca ma rëahitaha, pihama ca maparí no? —i Jesu niquë. Jatsi jahuë rabëti bá quëbiniquë: —Siete ca caca no rëahitaquë —iquiina. *¿Cinco mil ca nohiria jaboqui ë pimayamaha? Jasca, ¿cinco ca maparí roha tsi jato tëquë ë pimayamaha? Jaquirëquë ¿jahuë tihi ca caca ma rëaha, naa mapari pihama cató no? —i jato qui Jesu niquë. Jatsi, —Doce ca cacano —i jaca niquë. `)9¿Bëro yama ni mato sa? Jatsi tsayacahuë. ¿Pahoqui jaya ni mato? Jatsi nicacahuë. &(EJabi mapari yoati tsi ja chaninacanai ca Jesú cahëni quiha. Cahëhi tsi, —¿Jënihax tsi joi i-icanai rë, naa ma shina-bënoha ca mapari yoati na? —i jato qui Jesu niquë—. Ma shina-bënoha ca mapari shinayamaquia ra. ¿Jari cahëyamacanai? Quëstoria xo mato mapo rë. ''GJatsi jato xërëquë tsi chaninatsijacaniquë. —¿Jënijaha sa? Toca tsi chanihi quiha pë, mapari no shina-bënoha iqui na, tonia —i jaca niquë. P&Jatsi Jesú jato yobaniquë: —Jodioba chama bo, Herodes, tihi cabo ó tsi quiniacaxëcahuë, mapari levadura jascaria jaca nori iqui na. Mëri tsi pacanahi quiha jato yoi cato ra —iquiina. *%MIa shitapama tsi quiha, —Jishopë. Mapari piti no shina-bënoquë rë —i Jesu qui jaca niquë. Jabi huësti ca mapari roha ja jayacani quiha notí no. <$q
Jato jisbaya tsi quiha noti qui ja jiconiquë. Jatsi ia ja shitaniquë rabëquëx ca qui. Jodioba chama bo, chama Herodes, tihi cabo ó jahuë rabëti bo Jesú quiniamanina # Jato qui yosanahi tsi quiha jato qui Jesu nëcaniquë: —Jistí-naxëni xo mato pë. Mato bax ayamaxëquia ra —iquiina. " Jatsi jodioba chama bo Jesu qui bëcaniquë ja qui joi mëraxëna. Jesu tanamacasquí tsi quiha Jesu ja nicacaniquë: —Mana ca jisti mi ano ra. Jisti pi mi ano tsi mia chahahuaxëqui noa ra —iquiina. Jabi ja tocacaniquë ja qui quësocastsi na pë. }!s
Raahax noti qui ja jiconiquë jahuë rabëti bo ya. Jicoxo ia ja shitacaniquë. Jisti jodioba chama bá jiscasnina y Ja picaquë tsi quiha pihama ca quësi mishni bo ja topicaniquë. Jaquirëquë jato xobo qui nohiria bo ja raaniquë. o WPiniquë nohiria tëquëta. Ja sëyayocaniquë. Jabi tobi cuatro mil ca nohiria ini quiha picanaina. @ yJasca, huësti huësti ca sani mishni ja jayacaniquë. Naa sani bixo tsi quiha “Gracias” i Dios qui Jesu niquë. Jatsi jahuë rabëti bo qui sani ja mëaniquë nohiria bo taati. +Jatsi nohiria misco ca ja tsahomaniquë maí no. Mapari bichi tsi quiha “Gracias” i Dios qui ja niquë. Jatsi mapari ja tëxënamaniquë. Tëxënamaxo tsi quiha jahuë rabëti bo ja mëaniquë nohiria misco bo taati. Jatsi mapari nohiria bo qui ja mëacaniquë. Jatsi Jesú nicaniquë: —¿Jahuë tihi ca mapari yani mato? —iquiina. —Siete ca mapari roha —i jaca niquë. +Jatsi jahuë rabëti bá quëbiniquë: —¿Jënahuariaxo raca jato bax mapari bo no bina rë? Xobo yama ca iti tsi xo naa ra —iquiina.
=~~ }
|p{{2zpz y xzvv'uKtUsrrRqpoo^nml$jj ihgf==mY5D
Z
k
^m SK ?uwJaquirëquë quiha cruzó tsi Jesu ja tooxacaniquë. Tooxaxo tsi quiha jahuë sahuëti bo ja oquëxnacaniquë i-ihaicató no. Toca tsi jahuë jahuëcara ca biti ja cahëcani quiha. ntUToa xo tsi vino, naa tiahui ya roihacanish ca jënë Jesu qui ja amacaniquë ati. Ayamajahuaniquë. Rs Jatsi quiha Gólgota, naa Mapo Xao Ya icanai ca qui Jesu ja bocaniquë. 9rkRiquipama tsi quiha tarabihai ca joni, naa Cirene mai ax jonish ca ja bicaniquë Jesu cruz papiti. Simón jahuë janë ini quiha, naa Alejandro, Rufo, tihi caba jahëpa. :qmMahuaxo tsi quiha sahuëti shini ja tsobocaniquë. Jatsi jahuë sahuëti yoi sahuëmaxo tsi quiha Jesu ja bocaniquë tori, cruzó tsi tooxaxëna. Cruzó tsi Jesu tooxahacanina \p1Jatsi quiha ja bësojó tsi ja mënicaniquë ja qui araxëna. Mahitsa quiha. eoCJaquirëquë joihuatsijahuacaniquë: —¡Viva, viva, jodioba chama-chamariá! —iquiina. EnJatsi quiha sahuëti shini, naa chama-chamaria sahuëti ja sahuëmacaniquë. Jasca, nishi moxá tsi quiha chaha ja quëcocaniquë ja bax na. Quëcoxo tsi quiha ja mahuajahuacaniquë pë.
m
Jatsi quiha palació ca huënë qui soldado bá Jesu boniquë. Boxo tsi quiha soldado bo tëquë ja quënacaniquë catiti. l}Jatsi quiha Pilató Barrabás paquëmaniquë nohiria bo ranihuacatsi na. Paquëmanox pari tsi quiha soldado bo qui pari Jesu ja mëaniquë rispichí tsi rashahacati. Jaquirëquë jodioba chama bo qui Jesu ja mëaniquë cruzó tsi tooxahacati. 9kk—¿Jëni ni ra? ¿Jahuë yoi ca ja aca? —i quiha jato qui Pilato niquë. Jama, jato joi ja choshacaniquë quëbihi na: —Cruzó tsi ja tooxahacati xo ra —iquiina. \j1
Jatsi quiha nohiria bá quënarianiquë: —Cruzó tsi tooxahuë —iquiina. i Jatsi quiha Pilató nicatëquëniquë: —¿Jënahuaxëhi ni ëa ra Jesu qui, naa jodioba chama-chamaria ma quënahana? —iquiina. h7 Jato qui yoi ini quiha toa Jesu ja paquëmacatsaina. Jatsi quiha arati ibo bá nohiria bo raji-rajimaniquë, Barrabás Pilató paquëmano iquish na. g{
Jabi Jesu qui yosaria arati ibo bo iqui ca Pilató cahëniquë. Ja iqui tsi ja qui Jesu mëahacani quiha acacati. efC Jatsi quiha, —¿Mato jodioba rey paquëmaxëhi ni ëa ra? —i quiha jato qui ja niquë. zemJatsi quiha nohiria bëcaniquë Pilato nicaxëna, huësti ca ja paquëmano iquish na, naa ja a-apaoni jascaria. dToatiyá tsi cárcel xara gobierno pasomaha ca joni ini quiha, naa Barrabás icanai cato. Iquinaquí tsi nohiria naa joní ani quiha. c#Jabi jatiroha ca jodioba fiesta no tsi quiha huësti ca presó ca joni Pilató paquëmapaoni quiha nohiria bo qui. Jahuë jabi quiha. cb?Quëbicasyamaniquë Jesu ra. Jatsi quiha Pilato ratëniquë. Nati Jesu copihacanina a'Jatsi quiha Pilató nicatëquëniquë. —¿Tsayahai? Huëstima tsi xo toa mi qui ja quësocanaina rë. ¿Jato quëbiyamahai pa? —iquiina. g`GJabi anomaria ini quiha toa ja qui arati ibo ba chama bo quësohaina ra. Mahitsa quiha. _/Jatsi, —¿Jodioba rey, naa chama-chamaria ni mia ra? —i quiha ja qui Pilato niquë nicahi na. Jatsi quiha, —Jaahuë —i Jesu niquë. !^ =Huëatiscano tsi quiha arati ibo ba chama bo, nohiria yosibo, tihi cabo chaninaniquë Jesu namëti yoati na. Jesu ja namëcasni quiha pë. Jatsi quiha Jesu ja nëxacaniquë. Nëxaxo tsi quiha Pilato qui ja mëpijahuacaniquë. Mëpixo tsi quiha ja qui ja mëacaniquë namëhacati. X])HTocajaquë tsi quiha ja qui Jesú yoaha ca ja shinaniquë, naa “Dos tsi patiari quëonox pari no tsi tres tsi ‘Jesu cahëyamaquia’ ixëqui mia” i ja qui Jesu nina. Shinahax aratsijaniquë.n\UGJatsi ocahuatsi Pedró huaniquë rë. —Jabija ca pi ë chaniyamarohano tsi Diós ëa copino ra. Parayamahai ca ëa xo naa. ¿Tsohuë cara ni naa Jesu imahaina ra? Toa joni cahëyamaquia —nëa tsi Pedro nëcaniquë rë. n[UFJatsi, —Jahuë rabëti ma xo ëa ra —i Pedro tëquëniquë. Jaquirëquë, —Jabija. Jahuë rabëti xo mia. Galileá ca joni xo mia ra. Jamëri tsi xo mi joi, mi chanihaina ra —i Pedro qui toá ca manicanaibo niquë. OZEQuiahax tsi quiha Pedro huajaniquë caiti qui. Jatsi quiha xotacó Pedro tsayatëquëniquë, cacha ja niiquë no. Tsayahax, —Jesu rabëti tsi xo toa ra —i ja niquë toá ca mani cabo qui. sY_DJatsi, —Jesu cahëyamahai ca ëa xo naa ra. E joma toa mi yoahana ra —i Pedro niquë quiahi na. ,XQCJicoxo tsi quiha toá ca chihi tapaí ca Pedro yohohai ca ja jisniquë. Bëis-hax tsi quiha, —Naa Nazarét ca Jesu ya mi iquë mia ri —i Pedro qui ja niquë. mWSBXobo huënënë́ tsi Pedro niino tsi arati ibo chama yonati jiconiquë. Xotaco ja ini quiha. V+AJatsi quiha Jesu bëmana qui coshotsijacaniquë. Jatsi ja bëmapacaniquë raití no. Bëmapaxo tsi ja bëtoxacaniquë. Tocahi tsi, —¿Tsohuë mia aca? —i ja qui jaca niquë pë. Jatsi toá ca soldado bá sëtianiquë jato ri, bixo na. Jesu quima Pedro bësonina U @Dios ja ocahuaha ca ma nicaquë ra. ¿Jabija ma ni? —i jato qui ja niquë. Jatsi Jesu qui ja quësocaniquë, “Ja nati xo” iquiina. T1?Jatsi arati ibo ba chamá jahuë sahuëti jaraxaniquë caxaquí na. Jatsi, —¿Jëniriaxo tsi ja qui quësocanaibo huëtsa bo no nicacasna? mSS>Jatsi, —Jaahuë. Ja tsi xo ëa ra —i Jesu niquë—. Jasca, chamaxëni ca Dios mënëcayá ca Nohiria Baquë tsaho ca jisxëqui mia ra. Naipá ca tsëmo bá tsi ja joxëhai ca jisxëqui mia ra —i ja qui Jesu niquë. AR{=Pasi quiha Jesu iniquë. Ja quëbiyamaniquë. Jatsi quiha arati ibo ba chama-chamaria nicatëquëniquë: —¿Dios Baquë, naa johai ca Xabahamati Ibo ni mia ra? —i ja niquë. tQa<Jatsi quiha jato arati ibo ba chama-chamaria joiniquë naxërëquë no. Niixo tsi quiha Jesu ja nicaniquë: —¿Jënihai naa jahuë bo yoati na? Mia pasomaha chanicani quiha ra. ¿Jato quëbicasyamahai? —i Jesu qui ja niquë. dPA;Jama, jamëri jamëri naa dos ca joni bo quësohai iniquë ra. Jaharisi ma quiha ra. aO;:—“Dios arati xobo potasti mëtsa xo ëa ra” i ja ni quiha. Jatsi, “Jaquirëquë tres barí tsi naa xobo nimatëquëxëquia” i ja ni quiha pë —i yosibo qui toa joni bo niquë, Jesu qui quësohi na. uNc9Jarohapa tsi quiha dos ca joni niiniquë, mahitsa ja qui quësoxëna. Quiaxëni ca joni bo ja icani quiha. 'MG8Jama, tobi huëstima ca quiahuacanaibo iniquë, ja qui quësocatsi na. Jamëri jamëri ini quiha ja quiacanaina. Jaharisi iyamani quiha ja quësocanaina ra. L/7Jatsi quiha arati ibo bo, nohiria yosibo, tihi cabá Jesu namëcasniquë pë. Ja tsi xo toa ja pasomaha ca joi ja mëracaniquë. Yama a ra. @Ky6Jabi basi quiha Pedró banahuaniquë. Banahuahax chama xobo huënë qui ja jiconiquë. Jicohax tsi quiha toá ca jaha bësohai ca soldado bo ya ja tsahoniquë, chihí tsi yohohi na. J35Jesu qui tsamixo tsi quiha jato arati ibo ba chama-chamaria qui Jesu ja bocaniquë. Toá tsi quiha mani iniquë jodioba yoba cahëxëni cabo. 'IG4Ja tsamicaquë tsi quiha toa joni paxaniquë. Jahuë sabana niabëria tsi ja jabaniquë ra. Tsoboco ja ini quiha rë. Jodioba chama bo bësojó Jesu niinina
H3Jama, huësti ca shinapayó Jesu banahuaniquë. Sabana rabanaca ja ini quiha. Jatsi toa joni qui soldado bo tsamicasniquë jaa ri. @G{2Jatsi jahuë rabëti bo jabayoniquë raquëhi na. uFc1Jatiroha ca bari mato bëta ë i-ipaoyamëquë ra arati xobó no. Toa xo tsi ë tiisimano tsi ¿jënihax tsi ë qui ma tsamiyamayamëta sa? Jama, jatihuahacaxëti xo Quënëhacanish cabo ra —nëa tsi quiha jato qui Jesu nëcaniquë. $EA0Jatsi quiha jato qui Jesu chaniniquë: —¿Saipi bo, tëpasti jihui bo, tihi cabo jaya ni mato pa? ¿Yomaxëni ca bichii jascaria ëa bichi bëcanai pa? D//Jatsi quiha Jesu tapaí ca nii cató jahuë saipi tsëcaniquë. Tsëcaxo tsi quiha arati ibo-iboria yonati ja paxtianiquë, Jesu paxamacatsi na. SC .Jatsi Jesu qui joni bo tsaminiquë. Tsamixo tsi quiha achajahuacaniquë. +BO-Jatsi jato iti qui cahëhax Jesu qui Judas catapiniquë. Cahax, —“Maestró” i Jesu qui ja niquë joihuahi na. Joihuaxo tsi quiha Jesu ja tatsoniquë. FA,Jatsi quiha nohiria misco qui jisti Judás aniquë: —Ma bicatsai ca joni tatsoxëquia ra. Toa joni qui tsamicaxëcahuë. Bicahuë. Jia tsi jaha bësocahuë —i jato qui Judas ni quiha. 5@c+Jabi jari ja chanino tsi quiha Judas jotapiniquë rë, naa doce ó ca huësti cato. Ja bëta bëcaniquë nohiria misco. Saipi bo, jihui bo, tihi cabo ja jayacani quiha. Jabi arati ibo bo, nohiria yosibo, tihi cabo ini quiha toa jato raati ibo bo ra. Jabi ja raahacacani quiha Jesu qui tsamiti. ?*Joicana. ¿Canomani? Tsayacapa. Nëbi johi quiha ëa mëacatsai ca joni rë —i quiha Jesu niquë. Jesu qui soldado bo tsaminina ]>3)Tres tsi quiha toca tsi Jesu bacani quiha. Jarohari tsi, —¿Jari oxacanai? ¿Jari joi-joicanai? Iquë ra. Tsëquëquë hora ra. Jochahuaxëni cabo qui mëahacapaimaria xo ëa, naa Nohiria Baquë ë nori cato. =-(Bëhoxhax ja bacatëquëniquë. Oxahi ja icani ca ja jisniquë. Coshiria ini quiha jato bëro. Bërabiquí tsi quëbiti ja cahëyamacani quiha. Y<+'Jatsi Jesu catëquëniquë bëhox-xëna. Jasca ca ja bëhoxtëquëniquë. 6;e&Bësocana. Bëhoxcana, jochati ma tanamahacayamano ra. Jabija, mato shina tsi xo toa bëhoxcatsaina; jama, mato yora tsi xo chamayama rë —i quiha Pedro qui Jesu niquë. 1:[%Bëhohax tsi quiha jahuë rabëti bo qui ja bacaniquë. Bacaxo tsi ja oxacanai ca ja jisniquë. —¿Huësti ca hora roha ë bëta bësoti mëtsa ma ni mato rë? o9W$—Ea shinahuë, noho jahëpa-jahëpariá. Mi qui jia pi no tsi naa johai ca tënëtiya mëbihuë ra, ë tënëyamano. Jama, jaha ë quëëhai ca mi ayamano; jama, mi shina roha mi ano ra —i quiha Jesu niquë bëhoxhi na. 87#Jatsi ori pistia cahax Jesu mëniniquë. Mënihax bëhoxtsijaniquë. Jatsi jahëpa ja nica-nicaniquë tënëtiya ja nacomahacayamano iquish na. }7s"—Cohuëria ca ëa xo naa ra. Rësoti basima xo ëa rë. E bëta bësocana ra —i quiha jato qui ja niquë. 6!Jatsi Pedro, Jacobo, Juan, tihi cabo ja boniquë ja bëtati. Jatsi Jesu cohuënaniquë. Raquëtsijani quiha. Jatsi, 55 Jatsi Getsemaní icanai ca qui Jesu caniquë jahuë rabëti bo ya. Cahax, —Nëá tsahocana. Bëhoxpariquia ra —i quiha jato qui ja niquë. Z4- Jatsi quiha Pedro yosananiquë: —Mi bëta rësorohapihi tsi mi quima casopistiayamariaxëquia ra —i Pedro niquë. Jatsi toca tsi chaniniquë Jesu rabëti bo tëquëta. Getsemaní tsi Jesu bëhoxnina :3m Jatsi Pedro qui Jesu chaniniquë: —Mia parayamaquia. Naa baquichá tsi patiari bënë quëonox pari no tsi tres tsi “Jesu cahëyamaquia” ixëqui mia rë —iquiina.
2
Jatsi Pedró quëbiniquë: —Mi qui tëxë bo casomitsa. Jama, mi quima casopistiayamariahai ca ëa xo naa ra —iquiina. o1W Jama, bësotëquëhax mato bëbo Galilea qui caxëquia —i quiha jahuë rabëti bo qui Jesu niquë. c0?Jatsi quiha jato qui Jesu chaniniquë: —Naa baquichá tsi ë quima casoxëqui mato rë, “Oveja obëso ca tëpasmaxëquia. Pacanamahacaxëhi quiha jahuë oveja” i Quënëhacanish cabo ó tsi Dios ni quëshpi na. i/KJatsi quiha ja quëquëcaniquë. Quëquëhax jisbaya tsi Maca Olivo Ya qui ja bocaniquë.
.Mato parayamaquia. Naa uva bimi jënë mato bëta xo atëquëpistiayamariaxëquia nëa mai xo na, Diós yonahai cato xo tsi ë atëquëxëquë rohari mana xo na, quinia paxá no —i quiha jato qui Jesu niquë. “Jochati tanamahacaxëqui mato” i Jesu nina &-EJatsi shiati acax Jesu nëcaniquë: —Noho jimi tsi xo naa. Dios xabahamati quinia jisti quiha. Huëstima cabo bax japahacaxëhi quiha, jocha masati. ,Jatsi quiha copá ca jënë ja biniquë. Bichi tsi “Gracias” i ja niquë. Jatsi jënë jato qui ja aniquë. Ja ayocaniquë. +Jatsi oriquipama tsi quiha mapari Jesú biniquë. Bixo tsi quiha “Gracias” i Dios qui ja niquë ja quëshpi na. Bëquëx-xo tsi quiha jato qui mapari ja aniquë piti. Jatsi, —Bicahuë. Picahuë. Noho yora tsi xo naa —i jato qui ja niquë. *Rësoxëquia Quënëhacanish cabá yoani jascaria, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Jama, noiti-noitixëhi quiha toa jodioba chama bo qui ëa mëahai ca joni ra. Ja coyamarohapino tsi shoma ja iquë aquë rë —i Jesu niquë. Jaroha ca shiati Jesú nëtohaina )Jatsi quiha Jesú quëbiniquë: —E bëtaxo tsi pitëxti ca jahuë mapari nacomabëquihai ca tsi xo toa ëa mëaxëhai cato rë. (wJatsi quiha ja cohuënacaniquë: —¿Tsohuë cara ni toa sa? Ea ma xo toa ra —i jaca niquë huësti huësti. G'Jatsi ja oriquicano tsi quiha Jesu chaniniquë: —Mato parayamaquia ra. Jodioba chama bo qui ëa mëaxëhi quiha mato ó ca huësti cato rë, naa ë bëta oriquihai cato —i Jesu niquë. g&GJatsi quiha yata, bari caquë tsi quiha xobo qui Jesu cahëniquë jahuë rabëti bo ya. $%AJatsi quiha dos ca rabëti bo bocaniquë yaca qui. Ocapiriajani quiha Jesú yoani jascaria. Xobo qui cahëxo tsi quiha oriquiti ja shomahuacaniquë. D$Jatsi pistiama ca naquëtë mato jismaxëhi quiha xobo ibo, naa mesa, tsahoti bo, tihi cabo jaya cato. Toa xo tsi pascua oriquiti shomahuacana no bax na —i quiha jato qui Jesu niquë. Q#Banahuahax jahuënia cara ca qui ja jicohai ca xobo ibo qui chanicana. “Noqui raaquë Maestro ra, naa shomahuahaca ca naquëtë jisti. ¿Jahuënia tsi pascua oriquiti pixëhi ni?” i ja qui cana. <"q
Jatsi jahuë rabëti bo dos ca ja raaniquë. Raahax, —Yaca qui bocata. Toá xo joni, naa chomó ca jënë bëhai cato. Toa xo tsi bëchaxëqui mato. Toa joni banahuacana. !w Jabi pascua fiesta chitahë ca barí tsi quiha oveja bo tëpas-hacani quiha nohiria ba jocha quëshpi na. Jatsi, —¿Jahuënia tsi caxëhi ni noa sa, mi bax pascua oriquiti shomahuaxëna piti? —i quiha Jesu qui jahuë rabëti bo niquë. l Q Jahuë chani nicahax ranitsi quiha jodioba chama bo ni quiha. Jatsi, —Jesu quëshpi tsi parata mi qui axëqui noa —i jaca niquë ja qui. Japi jato qui Jesu mëati xaba jia ca mëratsi quiha Judás huaniquë. Pascua fiesta
Jatsi arati iboba chama bo qui Judas Iscariote, naa Jesu rabëti bo ó ca huësti ca caniquë jato qui mëacatsi na. ~ u Mato parayamaquia. Ja aca ca nicacaxëcani quiha maí ca nohiria bo tëquëta, naa Dios Chani yoahacahai cato xo na. Jatsi naa yoxa shinaxëhi quiha nohiria bo, nicaxo na —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë. Chama bo qui Jesu Judás mëacasnina Ati mëtsa iqui ca naa yoxá aquë ra. Jiaria quiha. Noho mapo qui perojome ja japaquë ra, maihuahacati noho yora shomahuaxëna. #Mato bëtarohaxëhi quiha noitiria cabo. Xaba huëstima ca jayaxo mato jato mëbiti. Jama, ëa ti tsi xo toa mato bëta naamayamahai cato. jMJatsi, —Iquë. Iquë. ¿Jëniriaxo tsi raahacanai? Jiaria tsi xo toa ë bax ja acana ra. EIniarohapixo tsi huëstima ca parata, naa huësti ca año sueldo no jayaquë aquë rë. Toa parata noitiria cabo qui ati no iquë aquë rë —i jaca niquë. Jatsi yoxa ja raahacaniquë. ^5Jatsi caxanatsi toá ca nohiria huësti huësti ca niquë tsayahax na. —Jishopë. DJabi yaca Betaniá tsi quiha Jesu iniquë, naa bonohuaxëni ca Simón xobó no. Oriquijano tsi quiha ja qui yoxa joniquë. Alabastro icanai ca botella ja jayani quiha. Copixëniria ca perojome rëamë ca botella quiha. Joxo tsi quiha ja tërëjëhaniquë. Tërëjëhaxo tsi quiha Jesu mapo qui ja japaniquë. A{Jasca, toatiyá tsi jodioba chama bo, naa arati ibo bo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabo Jesu qui tsamicasniquë. Tsamicasquí tsi quinia mërahi quiha ja icaniquë Jesu ati. —Fiesta no tsi achanoma quiha. Caxanaxëhi quiha yacatá ca nohiria rë —i quiha jaca niquë. Perojomé tsi Jesu tahë ashimahacanina 3Jabi tsëquëpaimaria tsi quiha jodioba pascua fiesta iniquë. Dos ca bari roha quiha. Toatiyá tsi levadura yama ca mapari ja pi-pipaocani quiha.
%Ja tsi xo toa jaha bësocahuë. Bacaxëquia ra. “Jaha bësocahuë” iquia jatiroha cabo qui —nëa tsi Jesu nëcaniquë.8k
$Mëri joquí tsi ma oxahai ca ja jisyamano ra. 4a
#Jatsi jaha ma bësocano mato ri. Ibo johai ca hora cahëyamaqui mato ra. ¿Jënino cara ca tia? ¿Yata ma ni? ¿Baquichá ma ni? ¿Huëatisca ma ni? ¿Baquishmari ma ni? !
"Jabi joni jahuë xobo qui bacahai ca jascaria tsi xo toa ë joxëhaina. Canox pari tsi ¿jahuë xobo ó jahuë yonati bo bësomayamaxëhi ni ibo? Jato yonoco yoi jaya xo jahuë yonati bo tëquëta. Jasca, “Caiti ó bësohuë” i quiha jahuë caiti obëso ca qui. iK
!Jatsi quiniacaxëcahuë. Jaha bësocahuë, mato ibo johai ca bari ma cahëyamahai quëshpi na. Q
‘Jabi yama tsi xo toa ë joxëhai ca bari hora cahëhaina. Cahëyamahi quiha naipá ca ángel bo. Cahëyamaquia ëa ri, naa Dios Baquë ë nori cato. Toa bari cahëhi quiha Jahëpa Dios roha. }s
Huinocaxëhi quiha naipa, mai, tihi cabo; jama, huinoca-pistiayamariaxëhi quiha noho Chani ra. Jesu johai ca hora mS
Mato parayamaquia. Jabi naatiyá ca bësocanaibo rësonox pari no tsi ocapixëhi quiha ë yoahana. s
_
Jascaria, ë yoaha ca jahuë bo ocapiti chitahëno tsi basima tsi xo toa ë johaina. Joti basima xo ëa. h I
‘Jabi higuera jihui jisti tsayano. Ja botoxno tsi basima xo oitiya; toa cahëqui mato. ? w
Jatsi jatiroha ca quinia, naa norte, sur, este, oeste, tihi cabo qui noho ángel bo raaxëquia. Toca tsi noho nohiria bo, naa ë bini cabo catiacaxëcani quiha. Higuera jihui jisti
w
Jatsi naipá tsi jisiquixëquia, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Jatsi araxëhi quiha maí ca nohiria bo tëquëta. R
Nai ax paquëxëhi quiha naipá ca huishti bo. Yajohacaxëhi quiha mai. +
‘Toatiyá tsi anomariaxëhi quiha toa tënëtiya ra.Jaquirëquë tsëmonaxëhi quiha bari. Jasca, huahuayamaxëhi quiha oxë. _7
Jatsi quiniacaxëcahuë. Mato yobapariquia ja tocapinox pari. Nohiria Baquë johaina b=
Toatiyá tsi jisiquixëhi quiha mahitsa ca xabahamati ibo bo. Jasca, jisiquixëhi quiha naa mahitsa ca Dios Chani yoacanaibo ri. Jisiquixo tsi jisti bo acaxëcani quiha pë, Diós bini ca nohiria bo paraxëna tonia. zm
‘Jatsi, “Nëá xo noqui Xabahamati Ibo; toá xo ra” i tsohuëcara pi no tsi jato chahahuayamacahuë. 9
Jama, toa tënëti xaba Diós chitiayamarohapino tsi yama ca nohiria xabahamahacaquë aquë ra. Ja bini ca nohiria bo bax toa xaba chitiaxëhi quiha. eC
Toatiyá tsi anomariaxëhi quiha nohiria bá tënëhaina. Mai nëhohuahacaquë rohari tsi nëca tsi tënëpistia-yamariani quiha nohiria bo ra. Toatiyá tsi oquë-oquëriaxëhi quiha naa nohiria bá tënë-tënëhaina. H
Dios qui bëhoxcana, matsitiyá tsi ja ocapiyamano iquish na. W'
Toatiyá tsi noitixëhi quiha tohoya ca yoxa bo, baquë pistia jaya cabo ri. _ 7
Jasca, jahuë sahuëti biti bacayamaxëti xo huaí ca yonocohai cato. Ja bamayamano. q[
Toatiyá tsi jato xobo qui jicoyamaxëti xo cacha ca nohiria, jato jahuë bo bixëna. Ja bamayamacano. '~G
‘Toatiyá tsi “Quëyomisxëniria ca Yoixëni ca” jisxëqui mato ra. Raquëria ixëhi quiha. Jahuë iti ma tsi niixëhi quiha ra. Jabi naa quënëni ca tsayahai cató cahëno ra. Jatsi naa quëyomisxëniria ca yoixëni ca jisi tsi maca bo qui jabaxëti xo jodioba maí cabo. A}{
Ea tahëhax tsi mato qui caxayocaxëcani quiha nohiria tëquëta. Jama, xabahamahacaxëhi quiha jahuë rëso qui tënëyocanaibo, naa bamayamacanaibo. Quëras ca joni jisiquixëhaina ~|u
Toatiyá tsi jahuë xatë yoi mëaxëhi quiha huëtsa, namëhacati. Jasca, jahuë baquë pasomaha ixëhi quiha jahëpa ri. Jasca, jato nabo qui caxacaxëcani quiha xocobo ri. Caxaquí tsi chama bo qui jato nabo mëacaxëcani quiha namëhacati. L{
Jabi mato qui ja tsamipicano tsi policía bo qui mato ja bocano tsi jato qui ma chanixëti ca yoati shina-huëjënayamacana. Toa xaba tsëquëno tsi mato qui acacaxëhi quiha ma yoaxëti cato. Toatiyá tsi ma chanino tsi ma yoaxëti ca mato jismaxëhi quiha Espíritu Santo. Chaniyamayoixëqui mato, Espíritu Santo nori. Ez
Jasca, jatiroha ca nohiria qui yoahacaxëti xo Dios Chani. 6ye
‘Quiniacaxëcahuë. Mato qui tsamicaxëcani quiha. Tsamixo tsi policía bo qui mato bocaxëcani quiha quësoxëna. Jasca, catiti xobo xo tsi mato rashacaxëcani quiha. Jasca, chama bo, presidente bo, tihi cabo bësojó tsi niixëqui mato ëa iqui na. Jatsi jato qui Dios Chani ma yoaxëti xo. txa
Jariapari huësti ca país pasomaha nianaxëhi quiha país huëtsa. Jasca, chama huëtsa pasomaha iquinaxëhi quiha chama huëtsa. Jasca, toatiyá tsi biniacaxëcani quiha huëstima ca nohiria. Jasca, huëstima ití tsi yajoriaxëhi quiha mai. Jariapari ca nohiria bá tënëhai ca chitahë roha tsi xo naa ra, naa yoxá jahuë baquë comahai ca pahë jascaria. =ws
‘Jatsi país ca nianahaina, nohiria huëtsa iquinacatsai ca chani, tihi cabo nicaxëqui mato. Nicahi tsi raquëyamacana. Ocapixëhi quiha ra. Jama, jari tobi jahuë rëso. evC
Jariapari tsi noho janë́ tsi bëcaxëcani quiha huëstima ca mahitsa ca joni bo. “Ea ti tsi xo nohiria bo Xabahamati Ibo-iboria” i nohiria bo qui xëhi quiha. Toca tsi huëstima ca nohiria bo paracaxëcani quiha. 7ui
—Quiniacaxëcahuë, ma parahacayamano. 9tk
—¿Jënixo tsi ocapixëhi ni naa mi yoahana rë? ¿Jahuë jisti jisxëhi ni noa ra naa mi yoaha ca jatiyoxëquë no? —i Jesu qui jaca niquë. Jatsi Jesu nëcaniquë: bs=
Jabi arati xobo bëbo, naa Maca Olivo Ya tsi tsaho quiha Jesu iniquë. Tsahojano tsi quiha Pedro, Jacobo, Juan, Andrés, tihi cabo ja qui bëcaniquë nicaxëna. Yama nohiria huëtsa jato bëta ini quiha. Jatsi, xri
Jatsi quiha Jesú quëbiniquë: —Jabija. Naa xobo tsayacahuë. Jaboqui nii xo. Jama, potas-hacaxëhi quiha naa arati xobo tëquë iquia. Matsami matsami niiyamaxëhi quiha huësti ca maxaxa ra —i Jesu niquë. Xaba rëso jisti bo Kq
Arati xobo Jesú jisbayano tsi quiha ja qui chaniniquë jahuë rabëti huësti cato. —Tsayapa, Maestró. Anomaria tsi xo naa xobo ra. Tio bo ria ca jahuë maxax bo ra —i Jesu qui ja niquë. zpm ,Jari huëstima ca parata jayacaxo tëxë bo ra. Narisyamacani quiha. Pistia roha tsi xo toa ja acanana ra. Jama xo naa yoxa iquia. Jatiroha ca ja aquë ra; naa jahuë oriquiti copiti parata quiha —i jahuë rabëti bo qui Jesu niquë.Lo +Tsayaxo tsi quiha jahuë rabëti bo Jesú quënaniquë. —Anomaria tsi xo toa bënë imanish ca yoxá Dios qui acana ra. Jatiroha ca nohiria huëtsa bá aca ca oquë tsi xo toa ja acana iquia. n *Jatsi, noitiria ca bënë imanish ca yoxa joniquë. Joxo tsi quiha dos ca parata roha ja nanëniquë. Copiriama ca parata quiha. Ym+ )Arati xobo tahë tsi tsahopama tsi quiha nohiria bá jato parata caja qui nanëhai ca Jesú tsaya-tsayaniquë. Bëcaniquë huëstima ca rico cabo jato parata axëna. Huëstima ca parata ja acani quiha. l# (Jabi naa joni bo tsi xo toa imanish ca yoxa ba jahuë bo yomacanaibo ra. Yomapama tsi quiha nohiria bo bësojó tsi bëhox-bëhoxcani quiha pa. Anomariaxëhi quiha Diós jato copixëhaina iquia —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë. Imanish cató Dios qui ofrenda anina 5kc 'Jasca, nohiria bo oriquibëquinapino tsi oquë-oquëria ca tsahoti bicascani quiha pë. Jasca, catiti xobo qui jicoxo tsi oquë ca tsahoti bo ó quëëcani quiha tsahoti. `j9 &Jatsi jato tiisimatsi quiha Jesú huaniquë: —Yoba tiisimacanaibo qui quiniacaxëcahuë. Jato sahuëti tëtëcaria bá tsi bohocani quiha pë. Nohiria bá jato joihua-joihuahai ca ó pasocani quiha ra nicaxëna. `i9 %“Noho Ibo” ¿i David yamayamani, Cristo yoati tsi chanihi na? Jatsi, ¿jënahuahax jari jahuë chahitaxocobo ii ni ra? —nëa tsi Jesu nëcaniquë, jato nicahi na. Yoba tiisimacanaibo pasomaha Jesú chaninina ihK $Espíritu Santo rëamëhax tsi ¿David yamabo nëcayamayamani?“ ‘Mia oquëhuanox pari tsi, jariapari mia pasomaha cabo bëboxëquia,
jato mi yonano’ i noho Ibo qui Dios ni quiha” i David yamabo niquë pa. ugc #Arati xobo-xoboria xo tsi tiisimapama tsi quiha Jesú nohiria bo nicaniquë: —“David yamaba chahitaxocobo ixëti xo Cristo, naa nohiria bo Xabahamati Ibo” ¿iyamayamacahi ni mato yoba tiisimacanaibo? ¿Jënihax tocacahi ni? ffE "Jabi jia tsi toa joní quëbini quiha. Nicahax, —Diós otohai ca qui basima xo mia ra —i ja qui Jesu niquë. Jaquirëquë nohiria bá Jesu nicacasyamani quiha ja qui raquëquí na. David yamaba Ibo Cristo inina %eC !Jabija ra. Jasca, noba joiti tëquëta, noba shina tëquëta, noba coshi tëquëta, tihi cabá tsi Dios no noixëti xo. Jasca, nobë xatë yoi bo no noixëti xo ra. Yama tsi xo toa dos ca yoba oquë cato ra. Dios qui altar ó ca yohina no mëshahaina, jahuëcara huëtsa Dios qui no acaina, tihi cabo no acai ca oquë-oquëria tsi xo toa dos ca yoba no nicahaina ra —nëa tsi quiha Jesu qui joni nëcaniquë. 7dg Jatsi jodioba yoba tiisimahai ca joní quëbiniquë: —Jia tsi xo toa mi yoahana, Maestró. Jabija tsi xo. Yama tsi xo Dios huëtsa. Ja huësti ca tsi xo Ibo Dios ra. ncU Jaquirëquë tobi yoba huëtsa. Oquëria ca yoba tsi xo toa ri. Mabë xatë yoi bo ri ma noixëti xo, mamë ma noihai jascaria. Jabi yama tsi xo toa naa dos ca yoba bo oquë cato ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë naa maestro qui. b Jatsi mato joiti tëquëta, mato shina tëquëta, mato coshi tëquëta, tihi cabá tsi mato Ibo Dios yoi ma noiti xo iquia. >au Jatsi quiha Jesú quëbiniquë: —Oquëria ca yoba tsi xo naa, Israel cabá. Nicacahuë. Huësti roha tsi xo nohiria ba Ibo ra. Noba Ibo Dios qui no arahai ca tsi xo naa ra. B`} Jabi toá tsi nii quiha maestro iniquë, naa jodioba yoba tiisimahai cato. Saduceobo ya Jesu chaninahai ca ja nicani quiha. Jasca, jia tsi quiha Jesú jato quëbini ca ja jisni quiha. Jisi tsi Jesu qui ja joniquë jaa ri nicaxëna. —¿Jëni ca yoba ni toa oquë-oquëria cato sa? —i Jesu qui ja niquë. ^_5 Bësoyama caba Dios ma xo Dios ra; jama, bësocanaibá-na nori. Japi janyama xo mato ra —nëa tsi Jesu nëcaniquë jato qui, naa “Bësotëquëyamaxëhi quiha nohiria” inish cabo qui. Oquë-oquëria ca yoba B^} Jabi, “Bësotëquëxëhi quiha nohiria” ¿ii ni mato sa? ¿Tonia Moisés yamabá quënëni ca ma jisyama-yamani, naa mëshohai ca pëtoro ó ca Dios chanini ca ja quënëni cató no? Toca tsi Moisés qui Diós yoani ca quënëhacani quiha. “Abraham, Isaac, Jacob, tihi cabá-na Dios ca ëa xo naa ra” i Moisés qui Dios ni quiha. Jabi “Abraham yamabo, Isaac yamabo, Jacob yamabo,” iyama ja ni quiha ra, bëso jaca nori iqui na. ] Jabi Diós nohiria bësotëquëmano tsi naipá ca ángel bo jascaria icaxëcani quiha ra. Ahui bo, bënë bo biyamacaxëcani quiha.
\
Jatsi Jesú jato quëbiniquë: —Janyama xo mato ra, Quënëhacanish cabo, Dios chama, tihi cabo ma cahëyamahai iqui na. 9[k Jabi nohiria bo bësotëquëno tsi ¿tsohuë ahui ixëhi ni naa yoxa sa? Siete ca bënë ja jayani quiha bësoquí na —nëa tsi quiha Jesu qui ja nëcacaniquë tanamaxëna. \Z1 Xocobo ja saihuapistia-yamariacani quiha. Jarohari tsi quiha rësoniquë yoxa ri. FY Ja rësoquë tsi quiha jahuë xachacató jahuë ahui biniquë, ja bax xocobo saihuaxëna. Xocobo saihuahaxma tsi quiha ja rësoniquë jaa ri. Jaquirëquë jahuë nomá jahuë ahui biniquë. Xocobo saihuahaxma tsi quiha ja rësoniquë jaa ri. Toca tsi jahuë noma bo tëquëtá toa jasca ca yoxa bini quiha ahui iti. |Xq Jabi seis ca noma bo jayapaoni quiha joni. Jatsi ahui naa joní bini quiha. Jatsi xocobo yama tsi ja rësoniquë. 9Wk —“Baquë bo yama pi joni rësono tsi jahuë ahui bixëti xo jahuë noma. Bixo tsi jahuë rëquëmë bax xocobo ja saihuati xo” i Moisés yamabo ni quiha, Maestró. CV Jatsi Jesu jisi bocaniquë maxo huëtsa, naa saduceobo icanai cabo. “Yama tsi xo nohiria bësotëquëhaina” inish ca maxo tsi xo naa. Jesu ja nicacaniquë jato ri tanamaxëna. rU] Jatsi, —Romanoba chama-chamaria quiha jahuë jahuë bo tëquë acana. Jasca, Dios qui jahuë jahuë yoi bo acahuë —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë. Jatsi ja ratëcaniquë ja yoahaha ca qui. Bësotëquëxëhi ni nohiria XT) Jatsi parata ja qui ja bëcaniquë. Jatsi, —¿Tsohuë bëmana jaya ni naa parata ra? ¿Tsohuë ni naa janë ibo? —i jato qui Jesu niquë. Jatsi, —Romanoba chama-chamaria bá-na —i jaca niquë. .SU Jama, ja paracascanai ca Jesú jisniquë. Ja tsi xo toa, —¿Jënixo tsi ëa tanamacascanai ra? Parata nëri bëcahuë. Jiscasquia —i jato qui Jesu niquë. R3 Jatsi Jesu qui ja bëcaniquë. Chanipama tsi, —Shina jiaxëni ca parayamahai ca joni tsi xo mia ra, maestró. Nohiria shinahai ca chahahuayamaqui mia. Mi qui jaharisi tsi xo nohiria tëquëta. Dios quiniá roha tsi tiisimaqui mia. Japi mia nicacasqui noa: ¿Romanoba chama-chamaria qui impuesto bo no ati ni, naa noqui jodiobo? ¿Mi qui jia ni? ¿Jato qui axëhi ni noa ra? —i Jesu qui jaca niquë. Q5
Jatsi jodioba chama bo, Herodes yonati bo, tihi cabo Jesu qui raahacaniquë tanamati. Yoi ca chani ja amacasjahuacani quiha ja qui tsamixëna. |Pq Jatsi jodioba chama bo Jesu qui tsamicasniquë, jato yoati tsi ja chaniha ca ja cahëcani quëshpi na. Jama, ja qui tsami-yamajacani quiha nohiria bo qui raquëhi na. Japi jisbaya tsi quiha ja bocaniquë. Impuesto bo gobierno qui acaina QO Diós aca ca tsi xo naa ra. Noqui jia tsi xo toa ja acana” ii quiha. >Nu
Jasca, ¿Quënëhacanish cabo ó ca ma jisyamani naa yoati na?“Oquënaxëhi quiha yosibá niaha ca Maxaxa ra” ii quiha. “Oquë-oquëria ca tsi manëxëhi quiha ra. @My Jatsi toa cabo Jesú nicaniquë: —¿Jënahuaxëhi ni huai ibo, joxo na? Joxo tsi ¿toa joni bo ayamayamaxëhi ni? Axo tsi joni huëtsa bo qui jahuë huai aquëxëhi quiha ra. wLg Jatsi baquë qui tsamixo tsi quiha ja acaniquë. Axo tsi quiha jahuë huai cacha jahuë yora ja niacaniquë. K% Jama, jahuë baquë jisi tsi, “Iboba baquë tsi xo naa johaina ra. ¿Ai canomani? Axo jahuë huai ibohuaxëqui noa ra” i jaca ni quiha. rJ] ‘Jama, tobi ini quiha huësti ca raahama cato ra; naa jahuë baquë yoi quiha. Jabi jahuë baquë ja noini quiha. Jarohari tsi jahuë baquë yoi ja raaniquë, “Noho baquë yoi roha chahahuacaxëcani quiha tonia” iquiina. LI Jatsi yonati huëtsa ibobá raaniquë. Toa yonati ja acaniquë. Huëtsa bo ja raaquë tsi quiha ja jascapijahua-caniquë. Huësti huësti ca ja sëtiacani quiha. Huëtsa bo ja tëpascani quiha. jHM Jatsi quiha yonati huëtsa ibobá raaniquë. Ja macoaishacani quiha. Bërabihuajahuacani quiha. ?Gw Jama, ja cahëquë tsi quiha jahuë yonati qui ja tsamicaniquë pë. Tsamixo jahuë yonati ja sëtiacani quiha. Sëtiahax tsi quiha mëquëya jahari jahuë yonati ja raacani quiha.
| 5~~(~||:{
zyy7xww,vuttsrrKq'ppoonmllk@jpiiGhgffYeecba``<__?^k]\\[bZZ;YYBXVWVVUUTT%SnRRFQQoPOOOZNMLLeKJII6HgGFFmEDCBRAt@@@ ?\>= <;k:j958 7c66`544@3}22.0//{.N-v++j**l))J({(#'+&%$$`##%" m 1 ~ B-RJZ
C = n
9 >f12 | 7:Jia tsi xo toa ë bax ma anina. Ja iqui tsi jahuë Jesucristó tsi mato otoriaxëhi quiha Dios, ma narisyamano iquish na. Ati Ibo-iboria xo Dios ra. f E:Jabi ë qui ma raani ca ofrenda, naa Epafroditó bëni ca ë biniquë ra. Ja iqui tsi narisyamaquia jaboqui. Shoma xo ëa ra. Jasca, ranihi quiha Dios ri iquia. E qui ma raani ca ofrenda tsi xo perojome jascaria ja qui. :Jabi ë qui jiaria ini quiha toa mato ofrenda bo. Jama, jaha ë quëëyoihai ca tsi xo toa mato cuenta ó ca ganancia bo maniahacahaina. yk:Jaquirëquë quiha Tesalónica ë chitëno tsi dos, tres tsi quiha ofrenda bo ë qui ma raaniquë ëa mëbiti. :Jabi naama tsi quiha, naa Dios Chani yoatí chitahëhuahax tsi quiha ë biniarianiquë Macedonia mai jisbayahax na. Toatiyá tsi ë qui iglesia huëtsa bá ofrenda ayamani quiha ëa mëbiti. Jaroha ca ëa mëbinish ca iglesia ca mato xo naa ra. Toa cahëqui mato. -:Nëa ax tsi ë biniano tsi ëa mëbiriacasqui mato. Ja tsi xo toa mato qui “Gracias” iquia ra. Jiaria tsi xo toa ëa ma mëbicatsaina. ^5:
Jatiroha ca xabacá tsi tënëti mëtsa xo ëa ra, ë qui Cristó ani ca chamá no. pY: Biniapihi tsi rani-raniquia. Toca tsi bësoti ë jabiniquë. Jasca pi narisyamahi tsi rani-raniquia. Tihi tsi cahëyoiquia. Nicaparicana. Jatiroha cató tsi jatiroha ca xabacá tsi raniti ë jabiniquë. Sëyapihi tsi raniquia. Paxnapiquí tsi raniti cahëquia toatiyá no. Biniayamapihi tsi rani-raniquia. Jama, biniapiquí tsi raniti cahëquia toatiyá ri. =s: Mato parayamaquia. Ea ma mëbicatsai ca iqui tsi rani-raniquia, ë qui ma raani ca parata quëshpi tsi ja nomari. Naama tsi quiha jatiroha ca xabacá tsi raniti ë jabiniquë ra. T!:
Ibo qui “Gracias” iquia, ëa ma mëbitëquëcatsai ca quëshpi na. Shoma xo ëa iquia. Jabi siri tsi ëa ma mëbicasni quiha, mahitsa. Toatiyá tsi ëa mëbiti xaba mato qui acacayamani quiha. wg: Jasca, mato ë jabimani ca ë tiisimani ca jahuë bo ariacana. Noho chani, noho jabi, tihi cabo pi ma banahuano tsi mato bëtaxëhi quiha Dios, naa noqui Bëpasimati Ibo-iboria. Filipó ca chahahuacanaibá Pablo qui ofrenda raanina 1[:Jarohari tsi mato shina qui jia ca jahuë bo roha tsi rëacana, ëbë xatë bá. Tobi xo toa jabija ca jahuë bo. Tobi toa noqui mëbihai ca jahuë bo. Tobi toa mëstëxëniria ca jahuë bo. Tobi noqui noimahai ca shinajiaxëni ca jahuë bo ra. Tihi ca jahuë bo yoati tsi shinacana iquia. K:Jatsi mato ranihuaxëhi quiha Dios ra. No cahëhai ca oquë-oquëria tsi xo toa noqui ja ranihuahaina. Toca tsi mato shina bo otoxëhi quiha, Jesucristo qui ma chitimiquë no. Jia ca shinacana &E:Jasca, jahuëcara yoati tsi shina-huëjënayamacana. Jama, jahuëcara pi naris-hi tsi bëhoxcana. Bëhoxpama tsi Dios nicacana, “Gracias” iquiina. Y+:Jasca, jatiroha cabo qui mato ishima ca jabi jismacana. Joti basima xo Ibo ra. q[:Mato yobapama tsi rani-ranicana iquia. Cristó-na bo ma nori iqui tsi rani-ranicana itëquëquia. @
y:Jasca, toa dos ca yoxa bo mëbicahuë, noho shinajiaxëni ca rabëti bá. Jia tsi naa dos ca yoxa bá ëa mëbiriani quiha Dios Chani pacanamaxëna. Jasca, toatiyá tsi ëa mëbini quiha Clemente ri, chahahuacanaibo huëtsa bo yaxo na. Dios bësocanaiba libro ó tsi quënëhacani quiha jato janë bo tëquë. , Q:Jasca, toá ca Evodia, Síntique, tihi ca yoxa bo yobacasquia jaboqui. “Ma iquinahai ca jënëcana” i jato qui quia ra. Ibo ó tsi rabënatsicana iquia. ~ w:Jarohari tsi Ibo quima bësoyamacana, ëbë xatë bá. Jasca, mato yopaquia, noho rabëti yoi bá. Toá ca noho yonoco quëshpi tsi noho premio xo mato iquia ra, ëa ma ranihua-ranihuahai iqui na. Ibo ma banahuahai ca iqui tsi rani-raniquia ra. v
e:Joxo tsi noba chama yama ca rësohai ca yora yoi bo rarinamaxëhi quiha. Jatsi jahuë mana ca yora jascariaxëhi quiha noba yora bo ri. Jahuë chama-chamariá tsi rarinamahacaxëqui noa ra, naa jahuë jatiroha ca bëboti chamá no./ W:Jama, toca ca jabi yama xo noqui chahahuacanaibo. Naipá roha xo noba racati yoi iquia. Jasca, toá ca noqui Xabahamati Ibo ó pasoqui noa, naa noba Ibo Jesucristo. lQ:Tënëtiya ax tsi quëyohacacaxëcani quiha. Jocha ó quëëmisxëniria ca xo iquia. Bërabiria ca jocha acax tsi rani-ranicani quiha pë. Naa maí ca jahuë bo roha tsi shina-shinacani quiha rë. Tihi tsi xo toa ja acanaina. :Jishopë. Tobi xo toá ca jabi yoi ca jaya cabo iquia. Mato bëta xo tsi jato yoati tsi mato ë yobani quiha. Jato qui quiniacaxëcahuë iquia bëho ya. Anoma tsi xo toa ja yoacanaina ra. Cruzó tsi Cristo noqui xabahamati quinia pasomaha ca xo rë. W':Jatsi noho jabi mëstëxëni ca banahuacana, ëbë xatë bá. Toa jabi mato ë jismani quiha mato bëtaquí na. Jasca, toá ca jascaria ca jabi jia ca jaya cabo chahahuacana, jasca ca jabi jayaxëna. /W:Oca xo tia. Jatsi rëquë capama tsi jia tsi noqui mëpihai ca yoba jari no nicano ra. Toa yoba pi no banahuano tsi jiariaxëhi quiha toa noba jabi nëá mai ax na. #?:Toca tsi no shinati xo noqui shinacoshi ca chahahuacanaibo. Jama, jamëri ca pi ma shinano tsi ë yoaha ca mato qui bërohuaxëhi quiha Dios iquia. :Toa premio qui mëstë tsi caquia ra bëboxëna. Jabi Jesucristó tsi noba naipá ca Diós ëa quënani quiha toa premio biti. *M:
Jabi mato parayamaquia, ëbë xatë bá. Jari bëboti basi xo ëa rë. Jama, rëquë capama tsi Dios bax ë ani ca jahuë bo shina-bënoquia. E qui iriama tsi xo toa ë anina iquia. Naa jahuë bo shina-bënohax tsi Diós jaha quëëhai ca jahuëcara qui bësoxëquia, rëquë cacatsi na. Y+: Jama, jaboqui toa jabi-jabiria jayati basi xo ëa rë. Jama, jari rëquë caquia, naa jabanacanaibo jascaria tsi bëboxëna. Jabi toca ca jabi-jabiria jayati Cristó ëa quënani quiha. Jaha quëëquia rë. : Tihi tsi jabicasquia ra, mana xo tsi jaroha ca barí tsi Cristo jabi ë jayano. Jabi toa jabi-jabiria jayati ó pasoquia ra. M:
Jatsi jaboqui Cristo yoi roha cahëcasquia ra. Jasca, ë nohó ca Dios chama, naa jahuë baquë Cristo bësotëquëmanish ca chama yoi cahëyoicasquia. Anomaria tsi xo toa chama iquia. Jasca, ja tënëti jascaria tsi tënëti ë jabixëti xo ëa ri. Jasca, ja rësoni jascaria tsi jocha qui rësoni ë jabixëti xo ëa ri. ~}: Ja bëta yoi rabëna-rabënacasquia ra. Jaboqui jia ca jahuë bo acaina, jodioba yoba acaina, tihi cabá tsi xabahamahacati ó pasoyamaquia. Jama, Dios mëstë yoi ë qui acacani quiha, Cristo, naa noba Xabahamati Ibo qui ë chitiminiquë no. Yama tsi xo mëstëhuahacati quinia huëtsa ra. Noqui Mëstëhuati Ibo-iboria roha tsi xo Dios, jahuë baquë qui no chitimiquë no. C}:Nicaparicana. Mahitsa tsi xo toa jatiroha ca jahuëcara ë anina, naa ëa mëbiti nori ca ë quëscahuani cato. Mahitsa naa taxa jascaria tsi xo toa bo tëquë iquia ra. Oquë-oquëria tsi xo toa Ibo Jesucristo cahëyoihaina iquia. Ja quëshpi tsi toa jahuë bo tëquë ë nianiquë, oquë tsi Cristo cahëxëna. 2|]:Toatiyá tsi noho jabi yoi, ë anina, tihi cabá tsi mëstëhuahacati ó ë pasoniquë. Mahitsa ja icani quiha. Jaboqui toa bo tëquë ë nianiquë Cristo quëshpi na. /{W:Jodioba jabí-naxëni ca ë ini iqui tsi iglesiá cabo ë tënëmapaoni quiha. Jodioba yoba bo tëquë ë jatihuani quiha, toca tsi mëstëhuahacati ó pasoquí na. 8zi:Jatsi ëa nicaparicana. ¿Jodio yoi ë coyamayamani? Ja iqui tsi ë jibirishahacaniquë, ocho bari huinocaquë no. Jasca, Benjamín maxó ca ëa xo naa. Jasca, hebreo yoi, noho jimiba jabi bo, tihi cabá tsi ë shinahamahacaniquë. Noba jodioba jabi bo ë aria-arianiquë ra, fariseobo ë ini iqui na. yw:Jatsi jodioba jabi bá tsi nohiria xabahamahacarohapino tsi oquë tsi ë mëbihacaquë ani quiha; mahitsa jaca nori. -xS:Jabija ca arati jabi bo ja jayacanai ca quëscahuacani quiha pë. Jama, noqui tsi xo toa jabija ca arati jabi jaya cabo ra, naa Espíritu Santó tsi Dios qui aracanaibo. Ea yoacahuë. ¿Jënahuariaxo raca jato jibirishati jabí noqui mëbina iquia? Noqui mëbihai ca tsi xo Cristo yoi roha. w{:Jatsi jariapari tsi quiniacaxëcahuë iquia. Tobi mato ó ca jodioba jabí-naxëni cabo rë. Caxaxëniria ca ina bo jascaria ca xo. Jato mahitsa ca jibirishati jabi mato qui acascani quiha pë. Jatsi jato chani qui quiniacaxëcahuë. Anoma quiha. (v K:Jarohari tsi Ibobá mato ranihuano, ëbë xatë bá. Jasca, ë qui yosayama tsi xo toa ë quënëha ca yoba yoatëquëhaina. Ma yobahacatëquëti xo iipiquia. u: Nëá tsi ja rësoquë ani quiha, Dios yonoco aqui na. Ocapijaquë ani quiha, mato tahëhax tsi ëa mëbiti ja joni iqui na.
t
: Mato Ibo ó ca xatë ja nori ca iqui tsi rani tsi naa joni joihuacana ja joquë no. Nëca ca joni bo ma oquëhuaxëti xo iquia. s : Japi jaboqui naa joni jahari raacasquia. Jisi tsi ranixëqui mato. Jatsi ma rani-ranino tsi namahuahacaxëhi quiha noho cohuë jaboqui. r{:Jabi anoma ja ini quiha jahuë iquini. Ja rësoquë aniquë iquia. Ja rësorohapino tsi cohuë-cohuëria ë iquë ani quiha. Jama, Epafrodito yoi, ëa ri, tihi cabo Diós mëbirianiquë. Jatsi noho cohuë qui cohuë huëtsa maniahacayamani quiha. q5:Jama, jaboqui mato yopa-yopariahi quiha. Jahari jahuë xobo qui cacatsi quiha. Jasca, shina-huëjënahi quiha ja iquini ca yoati ma nicani iqui na. tpa:Jasca, jahari nobë xatë Epafrodito ë raaxëti xo iipiquia. E qui naa joni ma raani quiha, ëa ja mëbino, ë narisyamano iquish na. Jia tsi xo toa ëa tapai ja yonocobëquihaina. Soldado jascaria tsi Cristo yonoco aqui quiha. Uo#:Jatsi Ibo ó pasoquia ëa mëbiti, mato qui ëa yoi ri shishono iquish na. Kn:Ja tsi xo toa mato qui Timoteo raacasquia. Jama, jaboqui raanoma quiha. ¿Jënahuacaxëcahi ni nëá ca chama bo sa? Toa cahëparicasquia. ¿Ea paquëmacaxëcahi ni sa? Jari cahëyamaquia rë. m%:Toca ma xo Timoteo. Ea mëbi-mëbiriahi quiha Dios Chani jia ca yoaxëna, naa baquë́ jahuë jahëpa mëbihai jascaria. Toa cahëqui mato. l:Tëxë bo tsi xo toa jato jahuëcara ca yoi bo roha otocatsaina rë. Jasca, jato qui iriama tsi xo toa Jesucristo yonoco. lkQ:Yama tsi xo toca ca joni huëtsa iipiquia. Tsayacahuë. Ea jascaria tsi mato mëbiriacatsi quiha. j:Ibo Jesu qui jiapino tsi Timoteo mato qui raacasquia. Tocapihi tsi rani-ranixëquia iquia, ma acai ca yoati tsi nicahax na. Mi:Jascaria tsi ë bëta ma raniti xo mato ri. Timoteo — Epafrodito 8hi:Toa barí tsi jismahacaxëhi quiha mato jabi jia cato ra. Jasca, Cristo qui ma chitimihai ca iqui tsi anomariaxëhi quiha toa jaboqui ja bax ma acaina. Dios qui jiaxëhi quiha toa mato jabi jia cato, ma acaina, tihi cabo. Jasca, ma acai ca qui ë namëhacaxëhai ca maniacasquia, Dios qui ma acai ca oquëhuaxëna. Ja tsi xo toa ëa pi ja namëcano tsi ranixëquia. Jasca, mato bëta ranixëquia, Dios qui ma acai ca quëshpi na. Tg!:Tocaxëqui mato, maí ca nohiria bo qui bësomati Chani ma acai ca quëshpi na. Tocapimano tsi rani-ranixëquia, toa barí tsi Cristo joquë no ra. Mahitsa ë yonocoyamani nori ca jismahacaxëhi quiha. )fK:Toca ca jabi jia ca pi jayahi tsi Dios xocobo yoi bo, naa quësohacatimaxëni ca mëstëxëni ca xocobo ixëqui mato ra. Tocaxëqui mato, janyama ca jochahuaxëniria ca maí ca nohiria bo xërëquë tsi ma bësoquë no. Jato xërëquë tsi huahuahai ca huishti bo jascaria ixëqui mato. Ue#:Jatsi ranixo tsi jatiroha ca acana. Jasca, joi mërayamacana. Anoma quiha. hdI:
¿Tsayayamacanai? Mato ó tsi yonocohi quiha Dios, oquë tsi jahuë yoba ma banahuacasno iquish na. Mato mëbicatsi quiha, jahuë shina ati ó ma quëëno iquish na. Toca tsi jatihuahacaxëhi quiha ma xabahamahaina iquia. kcO: Jisa noho rabëti bá. Jia tsi noho yoba ma nica-nicapaoniquë mato bëta ë iniquë no. Jama, jaboqui basi xo ëa rë. Ja iqui tsi oquë tsi noho yoba ma nicano iquia. Basixo tsi ¿jënahuariaxo mato ë mëbina? Japi jaboqui mamëyoixo tsi ma xabahamahacahai ca jatihuacana iquia, Diós mato tsayahai ca cahëquí na. Dios ma chahahuaxëti xo ra. 6be: Mënihax, “Ibo-iboria tsi xo Jesucristo ra” icaxëcani quiha jatiroha cabo. Toca tsi ocahuahacaxëqui Dios ra. Maí ca nohiria bo qui huëa-huëaria xo chahahuacanaibo a:
Toca tsi Diós aniquë, jatiroha ca bëso cabo, naa maí cabo, naipá cabo, tënëtiyá cabo, tihi cabo ja bësojó mënino iquish na. ?`w: Ja tsi xo toa jahuë Jesu Diós oquëhuarianiquë. Oquëhuaxo tsi quiha oquëria ca janë jahuë baquë Jesu qui Diós aniquë. Jatiroha ca janë huëtsa oquë toa janë ini quiha. _-:Jatsi jahuë Jahëpa yoba ja nicaniquë yonati jascaria. Nicahax tsi quiha rësohi ja caniquë. Jatsi yoiria ca cruzó tsi ja rësoni quiha ra. o^W:Jama, jahuë oquë, jahuë chama, tihi cabo ja jisbërianiquë ra, mahitsa ca manëxëna. Jisbëria tsi quiha yonati jabi-jabiria ja sahuëniquë. Joni ja manëni quiha. Manëxo tsi noba jabi ja jayani quiha mai ó bësoquí na. ]:Jariapari tsi quiha Dios jabi-jabiria ja jayaniquë. Jayahi tsi Dios chama ó ja quëëyamani quiha, Dios chama jasca ca jayati. b\=:Jasca, Jesucristo ó ca jabi ó quëëcana. Jesu jascaria tsi no shinaxëti xo ra. [-:Jasca nohiria huëtsa ba jahuë bo, ja acascanaina, tihi cabo shinacana jato mëbixëna. Anoma tsi xo toa mato jahuë bo roha shinahaina iquia. 5Zc:Jasca, anoma tsi xo toa bëbomisxëniria ca jamë shinamisxëniria iquiina. Jama, mato oquë nohiria huëtsa bo nori ca ma tocaxëti xo. Jia tsi xo toca ca shinahaina ra. Y#:Ja iqui tsi mato yobacasquia jaboqui. Noho yoba pi nicaquí tsi ëa ranihuariaxëqui mato ra. Jariapari tsi jasca ca shina ma jayano. Jatsi jia tsi jasca ca Dios ma noino. Jatsi huësti ca shina ó tsi ma yonocobëquinano. Toca pi ma bësono tsi rani-ranixëquia ra. 1X ]:Ea nicaparicana, ëbë xatë bá. Cristo qui riihax tsi ¿ma chamahuahacayamayamani? Cristó mato noihai ca cahëhax tsi ¿ma ranihuahacayamayamani? Jasca, ¿jia tsi Espíritu Santó mato rabënamayamayamani? ¿Jaboqui mabë xatë bo noiyamayamacanai? Tihi tsi xo toa mato bax Diós anina iquia. }W u: ¿Tsayacanai? Jaboqui Dios Chani iqui tsi Dios bax tënëqui mato ri ë tënëni jascaria. Toa ma jisni quiha mato bëta ë iniquë no. Jabi jaharisi tsi xo naa nëá ca ë tënëhai ca ma nicahaina. Jënëyamaqui Ibo bax no nianahaina ra.%V E: Jabi shomaria xo mato ra, Cristo qui chitimiti xaba mato qui Diós ani quëshpi na. Jasca, mato qui acacani quiha toa xaba huëtsa ra, naa ja bax tënëti. U : Tocapihi tsi mato pasomaha cabo qui raquëyamaxëqui mato ra. Jatsi jato qui ma raquëyamahai ca jisí tsi “Jishopë” icaxëcani quiha. Jasca, raquëyamapimano tsi bëbohacati ó pasocaxëcani quiha ra. Tocaxëqui ra, Diós mato mëbihai iqui na. >T w:Jatsi quiniacaxëcahuë, ma acai ca iqui tsi Jesucristo Chani ocahuahacayamano iquish na. Jabi preso quima ax tsëquëhax mato qui shishocasquia. Jama, mato qui pi shishoyamaquí tsi basi xo tsi ma acai ca yoati tsi nicaxëquia tia. ¿Jia ca icaxëcahi ni sa? Jia ca pi ma ano tsi huësti ca shina ó tsi yonoconabëquixëqui mato iquia. Jasca, jiaxëhi quiha toa Dios Chani pasomaha cabo ma bëbohaina iquia, toa Chani noiquí na. {S q:Jatsi mato bëta pi ë itëquëno tsi jia tsi Jesucristo ocahuati mëtsa ixëqui mato, ë bax ja aca quëshpi na. ?R y:Jabija; oquë tsi xo toa tia iquia. Namëhacayamaxëquia iquia ra. Mato bëta bësoxëquia, mato mëbixëna, oquë tsi Cristo ma cahëhaina, ma ranihaina, tihi cabo anino iquish na. wQ i:Jama, ¿jënahuariaxo raca mato ë mëbina, rësopiquí na? Oquë tsi xo toa ë bësohaina iquia mato bax na. GP :Cahëyamaquia ra. Rësopiquia Cristo ya iti. Oquë xo toa ra.
O :Jama, rësoyamapihi tsi Ibo bax yonoco jia ca ati mëtsaxëquia ra. ¿Jënica cara ni toa oquë ca iti? ¿Bësoti ni? ¿Rësoti ni? ZN /:Jatsi ëa pi ja paquëmacano tsi xaba huëtsa jayaxëquia ra Cristo bax bësoti. Jama, ëa pi ja namëcano tsi jënima tsi xo toa ri, ja bëta ë ixëhai quëshpi na. Oquë tsi xo toa Cristo ya iquiina iquia. M :Jasca, jaboqui jaha ë quëëhai ca tsi xo toa Cristo qui ë bërabi-yamahaina iquia. Jasca, raquëxoma tsi jahuë Chani yoacasquia ra. Bëbo-bëboria-casquia, jatiroha ca ë acai cató tsi Cristo oquëhuahacano iquish na. Ja bax ë bësohai cató pi ja oquëhuahacano tsi rani-raniquia. Jasca, presó pi resohi tsi ranixëquia. Toca ca quiniá tsi oquëhuahacati mëtsa xo jaa ri. VL ':Jasca, rani-ranixëquia, preso quima ëa ja paquëmacaquë no. E bax ma bëhoxhaina, Cristó raani ca Espíritu Santó ëa mëbihaina, tihi cabo iqui tsi preso quima paquëmahacaxëti ó pasoquia ra. K y:¿Jënahuariahi ni naa nohiria bo sa? Xatë tsi xo toa Cristo Chani yoahaina, noixoma. Huëtsa bo tsi xo toa jahuë Chani yoahaina, noiquí na. Jënima quiha. Jatiroha ca quiniá tsi yoahacahi quiha Cristo Chani ra. Ja iqui tsi rani-raniquia ra. /J Y:Toca ma xo huëtsa bo rë. Quinia jia tsi Dios Chani yoayamacani quiha pë, jamë oquëhuacasquí na. Tocacani quiha rë, ëa yosicasquí na, presó tsi ë iquë no. GI :Jabi naabo tsi xo toa Dios Chani yoacatsaina, ëa noiquí na. vH g:Jama, tobi xo toa yoi ca quiniá tsi Dios Chani yoacanaina rë. E qui yosaquí tsi Dios Chani yoacani quiha huësti huësti cabo ra. Anoma quiha. Jama, tobi xo toa bo, naa quinia jiá tsi Dios Chani yoacanaina, ëa mëbicasquí na. 2G _:Jasca, preso qui ë nanëhacani cató tsi chamahuahacani quiha nëá ca huëstima ca chahahuacanaibo ri. Jasca, anihi quiha jato chama, raquëxoma tsi Dios Chani yoati. KF :
¿Tsayacanai? Cristo Chani tahëxo tsi preso qui ë nanëhacani ca cahëhi quiha nëá ca palació ca soldado bo tëquë. Jasca, ëa tahëxo nicahi quiha yacatá ca nohiria bo ri. Jiaria quiha. "E ?: Jabi jënima tsi xo toa presó tsi jaboqui ë iquiina iquia, ëbë xatë bá. Ja tahëhax tsi oquë tsi xo toa Dios Chani jia ca pacanahaina iquia. {D q: Jasca, Dios mëstëxëniria ca jabi tsi ma rëamëno iquia ra, bëhoxhi na. Jabi mato ó tsi toa mëstëxëniria ca jabi saihuati mëtsa xo Jesucristo roha. Toa jabi tsayaxo tsi jia tsi nohiria bá Dios oquëhuano. Cristo bax Pablo bësonina 4C c:
Jabi toca ca tiisi pi jayahi tsi jia ca oquë ca yonoco ati mëtsa-xëqui mato ra. Jatsi Cristo jono tsi mëstëxëni ca quësohacatimaxëni ca ixëqui mato toa barí no. NB : Bëhoxquí tsi mato bax ë nicahai ca tsi xo naa: Jariapari ma cahëyoihai ca ánino iquia. Jasca, oquë ca tiisi ma jayacano iquia. Jatsi tihi cató tsi ma noi-noiriahai ca oquë-oquëriano. A :Paraxoma tsi mato yopa-yopariaquia ra. Toa cahëhi quiha Dios. Jabi Jesucristó mato noihai jascaria tsi mato noi-noiriaquia ëa ri. f@ G:Jabi mato shina-shinaquia ra, mato noiquí na. Tocapiquia, ë bëta xo tsi Dios yonoco ma abëquini iqui na. Jasca, jaboqui presó tsi ë no tsi jari ëa mëbiriaqui mato tëquë ra, nëa xo tsi Dios Chani ë yoaquë no. E? :Jabi ë cahëyoihai ca tsi xo naa ra: Mato ó ca yonoco jatihuaxëhi quiha Dios ra, naa toa yonoco jia ca Chitahëhuanish cato. Jatihuahacaxëhi quiha, toa barí tsi Jesucristo joquë no. ,> S:Jabi jia tsi ëa ma mëbiriani quiha, Dios Chani pacanamaxëna. Chahahuaxo tsi ëa mëbiti ma chitahëhuani quiha. Jiaria quiha. Jasca, jaboqui jari tocaqui mato. A= :Jasca, bëhoxhi tsi rani-ranihax mato bax bëhoxquia ra. U< %:Jatiroha ca xabacá tsi mato shinahi tsi “Gracias” iquia Dios qui.
; :Jabi noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mato shomahuano. Mato ja bëpasimacano. Chitimicanaibo bax Pablo bëhoxnina d: E:Pablo tsi xo naa carta quënëhaina ra. Filipó ca Jesucristo qui chitimicanaibo tëquë, jasca jato ó bësohai ca yosibo, iglesiá ca mëbicanaibo, tihi cabo joihuaquia Timoteo yaxo na. Jesucristo yonati bo xo noa ra. E9 Noba Ibo Jesucristó mia shomahuano. Iquë. Amén. 8 Jasca, nëá xo ë bëta yonocobëquicanaibo huëtsa bo, naa Marcos, Aristarco, Demas, Lucas. Mato joihuacani quiha tihi cabo ri. t7 cMia joihuahi quiha ë bëtá ca Epafras. Jesucristo tahëhax preso xara xo naa joni ri, ëa jascaria. -6 UQuënëpama tsi ë bax chitëti iti mi shomahuano. Toa mia nicaquia. Preso quima tsëquëti ó pasoquia mi qui caxëna, ë bax mi bëhoxhai ca iqui na. Chani rëso 35 aJabi tocaxëqui mia tia. Ja iqui tsi raquëxoma tsi naa chani mi qui quënëquia. Tonia mi yonati cahëno tsi mia ë nicahai ca oquë tsi jahari bixëqui mia tonia. 4 3Ja iqui tsi jia tsi jahari mi yonati mi joihuano, ëbë xatë́. Jatsi Ibo tahëxo tsi ëa ranihuahuë, mi Cristo ó ca xatë ë nori quëshpi na. |3 sJahari mia copixëquia, naa Pablo cato. Jabi noho mëquë yoí tsi naa chani mi qui quënëquia ra. Jasca, ¿ë nohó ca cuenta jayamani mia ra? Toa nicaquia. Jatsi shinaparihuë. Mi shina yoi ë qui mi axëti xo ra mi bax ë ani quëshpi na. 2 ¿Tonia yoi ca mia pasomaha ja ayamayamani? ¿Mi nohó ca cuenta ja jayamayamani? Tocapijaquë tsi noho cuenta ó tsi janahuë ra. d1 CMi rabëti pi ë no tsi jia tsi mi yonati joihuahuë, ëa mi joihuacatsai jasca cato. d0 CBacahax yonati oquë-oquëria ixëhi quiha. Jaboqui mibë xatë tsi xo ra. Jasca, anomaria tsi xo toa mi yonati ë noihaina. Tsayahuë. Mi yonati yoi jatsi Cristo ó ca xatë, tihi cabo tsi xo toa mi yonati jaboqui ra. ./ WJabi siri tsi mi quima mi yonati jabani quiha. Jama, tanaroha pistia tsi xo iquia, jaboqui mi i-ipaohai ca yonati ja nori iqui na. Shoma ixëqui mia ja bacaquë no. h. KJama, tocayamaxëquia ra, mi qui jia yama ja imitsa iqui na. Jasca, tocati mia ë nicarohano tsi noihaxma tsi “ahuë” i ë qui mi quë aquë iquia. E qui yoi tsi xo toa acaina. Noba xatë bo no mëbixëti xo, noixo na. - /
Jasca, mi yonati chitiacasquia ra, mia ja ratino iquish na. Ea mëbiti mëtsaria xo mi yonati, presó tsi ë iquë no, Cristo Chani tahëhax na. X, + Jatsi jaboqui jahari mi yonati raacasquia. Jabi ja cano tsi cohuëxëquia tia. + 5 Jabi chahahuanox pari tsi quiha mahitsa ja i-ipaoniquë mi qui. Jama, jaboqui ëa mëbiriahi quiha; jasca, jaboqui mia mëbiriapixëhai ca ja nori. *
Nëá tsi ë bëta tsi xo ëbë baquë Onésimo, mi jabahuanish ca yonati. Preso xo tsi naa joni ë bëboniquë Ibo qui. I)
Noiriahai ca mi nori iqui tsi huësti ca jahuë pistia mia nicacasquia ë bax ati. Jabi Cristo ó ca chama jaya xo ëa, mia yonati, jia ca mia amati. Jishopë. Tocacasyama xo ëa. Jama, mia nicaquia. Shinaparihuë. Huësti ca joni siri cato, naa Jesucristo tahëhax tsi presó nori ca Pablo ca tsi xo naa mia nicahaina.
( N' Jasca, mi noihai ca iqui tsi rani-raniquia ra. “Dios nohiria bo mëbi-mëbiriahi quiha Filemón” i ë qui jaca ni quiha ra, ëbë xatë́. Jiaria tsi xo toa mi noihaina iquia. Pabló bënanina V& 'Jasca, jaboqui Ibo qui mi chitimihai ca huëtsa bo qui mi yoaxëti xo iquia. Tocapimino tsi noqui Cristó shomahuariahai ca cahëyoicaxëcani quiha jato ri. Tihi tsi nicaquia jaboqui mi bax bëhoxquí na. P% Jiaria tsi xo toa noba Ibo Jesu, toá ca chahahuacanaibo, tihi cabo mi noihaina iquia. Jasca, anomaria tsi xo toa Dios qui mi chitimihai ri. Tihi tsi nicahax “Gracias” iroha-irohaquia ranihi na. x$ kMi bax bëhoxpama tsi Dios qui “Gracias” iroha-irohaquia, mi jabi jia ca yoati ë nicani quëshpi na. # yNoba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mato shomahuano. Mato ja ranihuacano ra. Shinajiaxëni ca Filemón " 7Jasca, mi xobó ca catihai ca chahahuacanaibo, noba poi maxco Apia, nobë xatë Arquipo, naa no bëta yonocoriabëquihai cato, tihi cabo joihuaquia. ! Jabi mi qui naa chani raati ibo ca Pablo ca ëa xo naa. Nobë xatë Timoteo yaxo tsi mia joihuaquia, Filemón. Jasca, mia ri tsi xo nobë xatë ri, naa no bëta Dios bax yonocoriabëquihai cato. Jabi Jesucristo tahëhax preso qui ë nanëhacani quiha. Jatsi quiha jahuë rabëti bá jisbayaniquë, jatiroha cato xo tsi Dios Chani jia ca yoaxëna. Jato bëta xo tsi Ibo Dios yonocobëquini quiha. Dios Chani ja yoacaquë tsi quiha anomaria ca jisti bo acacaniquë. Toca tsi jahuë Chani Diós oquëhuani quiha ra. 7Jaquirëquë jahuë rabëti bo qui chanixo tsi quiha nai qui Jesu tërohacaniquë. Jatsi quiha jahuë iti Jesú bini quiha Dios mënëcayá no. ] 3Jasca, jato mëquënë́ tsi quiha rono bo topiti mëtsacaxëcani quiha. Jasca, veneno pi ahi tsi rësoyamacaxëcani quiha. Jasca, iquicanaibo jënimahuacaxëcani quiha jato ó tsi mëquë ja janacanai cató no. Tihi ca ati mëtsaxëhi quiha ë qui chitimicanaibo ra —nëa tsi quiha jato qui Jesu nëcaniquë. Nai qui Jesu tërohacanina 2 ]Jasca, jisti bo ati mëtsaxëhi quiha ë qui chitimicanaibo. Jariapari tsi yoshi bo natsëcacaxëcani quiha noho janë́ no. Jatsi joi jamëri bo chanicaxëcani quiha. 5Xabahamahacaxëti xo tsohuëcara ca ë qui chitimihai ca ashimahacahax cato. Jama, quësohacaxëti xo tsohuëcara ca ë qui chitimiyamahai cato ra. }sJatsi quiha, —Jatiroha ca mai qui bocana, jatiroha ca nohiria qui chani jia ca yoati —i jato qui ja niquë—. !Jarohari tsi quiha jahuë rabëti yoi bo oriquino tsi jato qui Jesu jisiquiniquë. Jisiquixo tsi quiha jato ja raahaniquë. Quëstoria ca chahahuatimaxëni ja icani quiha. Jabi bëso Jesu iqui ca jisnish cabo ja chahahuayamacani quiha pë jato chani nicaxo na. 4a
Jato xobo qui cahëxo tsi quiha Jesu ja jiscana ca ja yoacaniquë huëtsa bo qui. Jama, ja yoacana ca ja chahahuayamacaniquë pë. Jahuë rabëti bo qui Jesu jisiquinina - Jaquirëquë quiha jamëri ca quiniá tsi dos ca xabachá ca cocohai ca joni bo qui Jesu jisiquiniquë. Jato xobo qui cahi ja icani quiha. -S Ja yoaha ca nicaxo tsi ja chahahuayamacaniquë pë. Jatsi, —Bëso xo Jesu ra. Jisquë ëa ra —i jato qui ja niquë. Dos ca banahuacanaibo qui Jesu jisiquinina uc
Jatsi quiha María jisbayaniquë Jesu rabëti bo yoaxëna. Arahi jahuë rabëti bo ini quiha, cohuëhi na. L Semana jariapari ca barí tsi quiha Jesu bësotëquëniquë. Bësotëquëhax tsi María Magdalena, naa siete ca yoshi jayapaonish ca qui ja jisiquiniquë. Jahá ca yoshi bo ja niani quiha. ?wJatsi jisbaya tsi quiha ja jabariacaniquë raquëhi na. Ja mëmë-mëmëcanacaniquë. Raquëhi tsi huëtsa bo qui ja chaniyamacani quiha. María Magdalena qui Jesu jisiquinina fEJatsi bocahuë. Pedro, jahuë rabëti bo, tihi cabo yoata. “Mato bëbo Galilea qui cahi quiha. Toa xo tsi Jesu jisxëqui mato, mato ja yoani jascaria” icana jato qui —nëa tsi quiha yoxa bo qui ángel nëcaniquë. kOJatsi quiha yoxa bo qui ángel chaniniquë. —Raquëyamacana. Jesu, naa tooxahacahitahax ca ma mërahai cahëquia. Yama xo ra. Ja bësotëquëquë ra, ja yoani jascaria. Nëri bëcahuë. Ja janahacahitaha ca ma tsayaparino. GJatsi quiha maiquini qui ja jicocaniquë. Jicoxo tsi quiha jato mënëcayá ca joni shinapayo ja jiscaniquë. Sahuëti joxo sahuë tsaho ja ini quiha. Jatsi, ja raquëcaniquë tsayahax na. Y+Jama, taisquí tsi nii ca maxax ja jiscaniquë ra. Bahama ja tarahacani quiha. 9Capama tsi, —Jishopë. ¿Tsohuë ni toa no bax caití ca maxax bahama tarahaina rë? —i jaca niquë chaninahi na. Pistiama ca maxax ja ini quiha. X)Copihax tsi quiha domingo baquishmarí tsi quiha Jesu mai jisi ja bocaniquë.
'Jodioba bari huinocaquë tsi quiha María Magdalena, Jacobo jahëhua María, Salomé, tihi cabá perojome copiniquë, Jesu yora chëxaxëna. /Jabi ja bëta iniquë María Magdalena, José jahëhua María, tihi cabo. Tihi cabá Jesu maihuahaca ca iti jisni quiha. 9.Jatsi quiha sabana jiaxëni ca José copiniquë. Jahuë yora botëmaxo tsi quiha ja yaboniquë sabana paxá no. Yaboxo tsi quiha maiquini ó tsi jahuë yora ja jananiquë. Huëyohaca ca quini paxa ca quiha. Janaxo tsi quiha maxax chahitaxëni caiti qui ja taraniquë japaxëna. `
9-Ja rësoha ca nicaxo tsi quiha José qui jahuë yora ja mëaniquë maihuahacati. M ,Jatsi quiha jahuë yora José baaquë tsi quiha Pilato ratëniquë ja rësoha quëscahua-yamahi na. Jatsi capitán quiha ja quënaniquë. —¿Japa Jesu; ja rësoha? —i quiha ja qui ja niquë. ++Ja tsi xo toa mëri tsi José, naa Arimateá ca racanish ca Pilato qui caniquë Jesu yora baaxëna, maihuacatsi na. Cahi tsi ja raquëniquë. Jabi jodiobá chama shinajiaxëni ca naa joni ini quiha. Jasca, Diós nohiria bo otoxëhai ca ó pasohai ca ja ini quiha jaa ri. X)*Capaima quiha bari iniquë. Chitahë-paimaria ini quiha jato joiti bari. `9)Jabi naa yoxa bá Jesu banahuapaoni quiha mëbicasquí na, naa Galilea maí tsi ja iniquë no. Jasca, toá tsi quiha mani iniquë yoxa huëtsa bo ri, naa Jerusalén qui ja bëta bëcanish cabo. Jesu maihuahacanina )K(Jasca, basima xo tsi Jesu nahai ca yoxa bá tsayaniquë. Toá tsi quiha mani iniquë María Magdalena; Jacobo, José, tihi caba jahëhua María; Salomé. 9'Jasca, Jesu bësojó ca nii ca soldado ratëniquë ja nahai ca jisi na. Ratëhax, —Jabija xo ra. Dios Baquë yoi naa joni iquë rë —i ja niquë. &Ja naquë tsi quiha arati xobó ca rotamë ca quëbëti raiti jaxcahacaniquë. Mana ax napata quiri ja jaxcahacani quiha. M%Jatsi quiha Jesú quënatëquëniquë. Quënahax ja naniquë. /W$Jatsi quiha huësti ca joni jabaniquë jahuë chani nicahax na, tatë bixëna. Bixo tsi quiha vinagre, naa jënë nopi ca qui ja moosaniquë. Moosaxo tsi rëbiquirihaxo tsi Jesu ja amaniquë. Amapama tsi, —No manaparino ra. No tsayano. Elías jomitsa botëmaxëna —i quiha ja niquë. #Toca tsi ja quënaquë tsi quiha, —Elías, naa Dios Chani yoanish ca quënahi quiha tonia —i jaca niquë toá ca niicanaibo. H "Jarohapa tsi a las tres quiha joi pistiamá tsi Jesú quënaniquë: —Eloi, Eloi, ¿lama sabactani?, naa “¿Jënixo tsi ëa mi jisbëriaha rë, noho Diós, noho Diós?” —i ja niquë. s~_!Matoroco barí tsi quiha tsëmonaniquë toa mai. Naama ini quiha ja tsëmonina. Tres hora bo quiha. )}K ¿Noba Israél ca rey, naa noba chama-chamaria ni naa joni pa? Jaboqui cruz ax ja botëno ra. Jatsi chahahuaxëqui noa ra noqui ri —i quiha jaca niquë jato ri chaninahi na. Jasca, toá ca ja bëta tooxahacanish cabá Jesu ocahuaniquë jato ri. Anoma jato chani ini quiha. Jesu nanina 9|k Jascaria tsi quiha arati ibo ba chama bo, yoba tiisimacanaibo, tihi cabá Jesu mahuaniquë jato ri: —Huëtsa bo ja xabahamaquë; jama, jamë xabahamati mëtsama xo ra. {1 Jatsi Jesu mahuatsi quiha tarabinish cabá huaniquë. Bëquë-bëquëhi tsi quiha ja nëcacaniquë. —Jë, jë. Mimë xabahamahuë arati xobo potascatsai cató. ¿Tres barí tsi toa xobo nimati mëtsa ni mia pa? Cruz ax botëhuë iqui noa —nëa tsi ja nëcacaniquë pë. z yyk Nëca tsi quiha Quënëhacanish cabo jatihuahacani quiha, naa “Yoixëni cabo ya ja tocahacanina” ini cato.
xJasca, ja bëta dos ca yomaxëni ca joni bo tooxahacaniquë jato ri; naa huësti ca jahuë mënëcayá no, huëtsa ja mëxojó no. rw]Jasca, papi ó tsi ja qui ja quësocani ca quënëhacaniquë; naa “Jodioba chama-chamaria” iquiina. Sv Baquishmari mënata barí tsi quiha Jesu tooxahacaniquë cruzó no.
~~V}|M{*yxUwcv.uOts=qqWpoo!nm lLkj\iJggpfedcTbOa2_^^\[bZZ XWViTTRSnR9QWPPfOXNNM KJIHGF_E
CBBS@?>>$=<::09Y8f76544210/ .,-)+*)((2'
%j$#~!!Q g B M!k[ ) u
Qj . U
Jatsi huësti ca yosi ca ë qui chaniquë: —¿Tsohuë ni naa raiti joxo ca sahuë cabo? ¿Jahuëniahax tsi ja bëcana? ¿Cahëhai mia ri? —i ë qui ja a quiha. 5 c Arahax ja nëcacana quiha:“Jia ra. Noba Dios nohiria bo oca-ocapaono ra.Ja oquëhuahacapaono ra.Tiisi ja jayano ra.Jasca ‘Gracias’ i Dios qui nohiria bo paono ra.Jasca, chama, coshi, tihi jaya ca tsi xo noba Dios ra.Jaha tsi xo. Amén” nëca tsi jaca na quiha. < q Jatsi trono bësojo ó tsi mëniyoquë ángel bo tëquë. Yosibo, cuatro ca bësohai ca jahuëcara cabo, tihi cabo tëamë ja niicana quiha. Mënihax Dios qui ja aracaquë. ' G
Jatsi joi pistiamá tsi ja quënacaquë: —Noqui Xabahamati Ibo-iboria tsi xo toa tronó tsaho cato ra. Jasca xo Cordero ri —i jaca na quiha quënahi na. O Naa quirëquë huëstima ca nohiria ë jisquë. Tocanoma ja icana quiha. Jamëri, jamëri tëquë, naa jatiroha ca pais, jimi, maxo, joi, tihi cabo quima ax ja icana quiha. Jasca, toa trono, Cordero, tihi cabo bësojó tsi mani ja icana quiha. Jasca, raiti joxo sahuë, xëpamë pëhi acha, tihi ca tsi jaya ja icaquë. Jatsi quënëhacaha quiha doce mil ca Zabulón ca maxo ó ca nohiria. Jatsi quënëhacaha quiha doce mil ca José ca maxo ó ca nohiria. Jatsi quënëhacaha quiha doce mil ca Benjamin ca maxo ó ca nohiria. Tihi cabo quënëhacaha quiha. Raiti joxo sahuë cabo V%Jatsi quënëhacaha quiha doce mil ca Simeón ca maxo ó ca nohiria. Jatsi quënëhacaha quiha doce mil ca Leví ca maxo ó ca nohiria. Jatsi quënëhacaha quiha doce mil ca Isacar ca maxo ó ca nohiria. Y+Jatsi quënëhacaha quiha doce mil ca Asér ca maxo ó ca nohiria. Jatsi quënëhacaha quiha doce mil ca Neftalí ca maxo ó ca nohiria. Jatsi quënëhacaha quiha doce mil ca Manasés ca maxo ó ca nohiria. FQuënëhacaha quiha doce mil ca Judá ca maxo ó ca nohiria. Quënëhacaha quiha doce mil ca Rubén ca maxo ó ca nohiria. Jatsi quënëhacaha quiha doce mil ca Gad ca maxo ó ca nohiria. 1[Jatsi ciento cuarenta y cuatro mil cabo iqui quiha, naa toa Dios jistí tsi quënëhacahax cabo. Israel cabo tëquë ja icana quiha, naa doce ca maxo quima cabo. 1—Jari mai, jënë, tihi cabo yoshihuayamacahuë. Noba Dios yonati ba bëpara ó tsi jisti no quënëparixëti xo —i jato qui ja a quiha. X)Jatsi ángel huëtsa ë jisquë. Bari johai ca ax ja joquë. Jasca, bësohai ca Dios jisti ja jayaha quiha. Joxo tsi quiha toa cuatro ca ángel bo, naa mai, jënë, tihi cabo yoshihuacanaibo ja quënaquë: o YToa quirëquë cuatro ca ángel bo ë jisquë. Maí ca cuatro ca papoto ó tsi nii ja icana quiha. Toa xo tsi quiha mai quiri yoshi xotohai ca ja quëtiacaquë. Ja iqui tsi mai, jënë, jihui, tihi cabo ó tsi yoshi xotoyamaquë. {oJoquë toa bari ra. Jaboqui jisiquihi quiha jato qui ja caxa-caxacanaina ra. Yama tsi xo toa paxahaina. Jabaxo tsi quiha tëmachi bo, maxax bo, tihi cabo qui ja quënacaquë. Quënahax, —Noqui cacha paquëcahuë. Toa mana ca tronó ca tsaho ca quima noqui jonëmahuë. Jasca, caxaxëniria tsi xo toa Cordero ra. Ja quima noqui jonëmahuë —i jaca na quiha. [/Jatsi paxacasquë nohiria bo tëquë. Jabayoha quiha maí ca chama bo, comandante bo, rico cabo, empleado bo, yonati bo, joni bo chama yama cabo. Tëmachí ca quini bo qui tihi cabo jabayoha quiha jonëxëna. :mJatsi yamatapiquë naipa. Ja tsiboha quiha papi tëto jascaria. Maí ca tëmachi bo, ianë́ ca tësëbë, bo tihi cabo yajohacacaquë. Jato iti quima ja mohimahacacani quiha.
Jatsi naipa ax mai quiri huishti bo paquëyoquë, naa jihuí ca bimi mai qui paquëhai jascaria yoshi-yoshiria xotoquë no. E
Jatsi sello sexto ca Corderó noshaquë tsi quiha yajo-yajoriaquë mai. Jatsi tsëmonaquë bari, naa raiti chëquë jascaria. Jatsi xabacarianaquë oxë. Jimi jisiria ja iqui quiha. y k Jatsi jato qui raiti joxo acacaquë sahuëti. Jatsi, “Yosanayamacana. Acacati basima xo ra. Jariapari tsi jari rësoxëti xo mabë xatë huëtsa bo, naa ma acacani jascaria. Jari jatihuahama xo toa número ra” i jato qui Cordero quë. %
Jatsi joi pistiamá tsi ja quënacaquë: —Mia ri tsi xo chamaxëniria ca Ibo-iboria. Mia ri tsi xo jabija ca mëstëxëni cato ra. ¿Jënino tsi noqui acanish cabo copixëhai ra? Mi bamayamano ra. Toa maí ca nohiria bo copihuë —nëa tsi ja nëcacana quiha.
7 Jatsi sello quinto ca Corderó noshaquë tsi quiha altar namá ca rësonish cabo ë jisquë. Dios Chani ja yoacanai ca tahëxo tsi ja acacani quiha. + OJatsi jisiquitapiquë caballo pajoxo cato. Rësomati ibo-iboria jahuë ibo quënahacaha quiha. Jasca, ja cho bocana quiha rësohax cabo tëquë. Jatsi jato qui chama acacaha quiha maf ca nohiria bo, naa huësti cuarto cabo ati. Nohiria bo nianamahaina, nohiria biniahuahaina, banahaca ca bëro, bimi, tihi cabo yoshihuahaina, nohiria bo yohiná pihaina, tihi cabo ati mëtsa ángel iqui quiha nohiria bo axëna. Jatsi sello cuarto ca Corderó noshaquë tsi quiha toa bësohai ca jahuëcara ó ca cuarto cató quënaquë: —Johuë —iquiina. 4aJatsi toa cuatro ca bësohai ca jahuëcara ca naxërëquë ó ca joi ë nicaquë tonia. —Biniacaxëcani quiha nohiria. Jatsi huësti ca bari sueldo quëshpi tsi iniahacaxëti xo harina trigo, naa huësti ca kilo cato. Jasca, huësti ca bari sueldo quëshpi tsi iniahacaxëti xo cebada icanai ca bëro tres kilo cato ra. Jama, xëni precio, vino precio, tihi cabo inamayamahuë —nëa tsi caballo ibo qui joi nëcaha quiha. c?Jatsi sello tercer ca Corderó noshaquë tsi quiha toa bësohai ca jahuëcara ó ca tercer cató quënaquë: —Johuë —iquiina. Jatsi jisiquitapiquë caballo chëquë cato. Balanza acha jahuë ibo iqui quiha. /WTocajaquë tsi quiha huajatapiquë caballo huëtsa, naa shini-shiniria cato. Jahuë ibo qui chama acacaha quiha, maí ca nohiria bo iquinamati, jia tsi ja racanabëquiyamacano iquish na. Ja iqui tsi jato huëtsa nohiria bá aca quiha. Jasca, ja qui saipihua acacaha quiha nohiria bo ati. $AJatsi toa sello segundo ca Corderó noshaquë. Noshajahuaquë tsi quiha bësohai ca jahuëcara ó ca segundo cató quënaquë: —Johuë —iquiina. 2]Jatsi jisiquitapiquë caballo joxo. Ja cacha tsaho iqui quiha jahuë ibo; canati acha. Jatsi ja qui chaha acacaquë. Bichi tsi quiha ja jabaquë bëbo-bëboxëna. ( KJatsi Cordero ë tsayaquë. Toa siete ca sello jaya ca tëto ca papi ja jayaha quiha. Jariapari ca sello ja noshaha quiha. Ja noshaquë tsi quiha cuatro ca bësohai ca jahuëcara ó ca huëstitá quënaquë. Tërë-tërëhai ca jascaria jahuë joi iqui quiha. —Johuë —i ja a quiha. .UJatsi, —Iquë. Amén —i toa cuatro ca bësohai ca jahuëcara bo quë. Jatsi yosibo mëniyoquë, tronó ca tsaho cato, Cordero, tihi cabo qui araxëna.? w
Jatsi joi huëtsa ë nicaquë. Chanihi iqui quiha jatiroha ca bësocanaibo. Chaniha quiha naipá ca bësocanaibo tëquë. Chaniha quiha maí ca bësocanaibo tëquë. Chaniha quiha bësoyama caba ití ca bësoyamacanaibo tëquë. Chaniha quiha ianë ca bësocanaibo tëquë. Tihi cabo quëquëhai ca ë nicaquë.“Oquëhuahacapaoxëti xo toa tronó tsaho cato ra.Oquëhuahacapaoxëti xo toa Cordero ra.Jato qui jatiroha cabo arano ra.Chama, oquë, tihi cabo ja jayapaono ra” nëa tsi jatiroha ca bësocanaibo nëcaha quiha quëquëhi na. !; Joi pistiamá tsi ja quëquëcaquë jato ri.“Oquë-oquëria ca tsi xo toa acacanish ca Cordero ra.Chama, jahuëmishni bo tëquë, tiisi, coshi, tihi cabo ja bino ra.Jasca, nohiria bá oquëhuano.Ja qui nohiria bo arano” i ángel bo a quiha quëquëhi na. f~E Jatsi ë tsayatëquëquë. Tsayapama tsi huëstima ca ángel bo ë jisquë. Tocanoma ja icana quiha ra. Jatsi jato joi ë nicaquë. Trono, bësohai ca jahuëcara bo, yosibo, tihi cabo tëamë tsi ja manicana quiha. )}K
Copixo tsi quiha arati ibo, chama bo, tihi cabo jato mi manëmaniquë ra, Dios bax yonocoti, jahuë mai ja yonacano”. Tihi tsi ja icana quiha quëquëhi na. ||q Jatsi quëquëti paxa ca naa yosibo quëquëquë:“Mia ri tsi xo oquë-oquëria tëto ca papi biti, jahuë sello bo noshati.Mi acacani quiha.Mi jimí tsi nohiria bo mi copiniquë Dios bax na.Jatiroha ca maxo ó ca nohiria bo, jatiroha ca joi ó ca nohiria bo, jatiroha ca pais ó ca nohiria bo, tihi cabo mi copiniquë ra mi rësohai cató no. h{IJa biquë tsi quiha ja bësojó tsi mënicaniquë toa cuatro ca bësohai ca jahuëcara bo. Mënicaquë toa veinticuatro ca yosibo ri. Jabi música ati arpa icanai ca ja jayacana quiha toa yosibo tëquë. Jasca, oro ca cochopi bo ja achacana quiha, naa Dios nohiria bëhoxhai rëamë cabo. Jabi Dios qui incienso jascaria tsi xo toa ja bëhoxcanaina. }zsJatsi tronó ca tsaho ca qui Cordero caquë. Caxo tsi quiha jahuë mëquë mënëcayá ca tëto ca papi ja biquë. y1Jatsi Cordero ë jisquë. Trono ó tsi nii ja iqui quiha. Jasca, ja tëamë iqui quiha toa cuatro ca bësocanai ca jahuëcara bo. Toa iqui quiha yosibo ri. Acacanish ca iquiria ja iqui quiha. Siete ca mahui bo ja jayaha quiha. Jasca, siete ca bëro ja jayaha quiha. Jabi naa siete ca bëro bo tsi xo toa siete ca jabi-jabiria bo jaya ca Espíritu Santo ra. Jatiroha ca mai qui ja raahacani quiha. $xAJatsi ë qui huësti ca toá ca yosi ca chaniquë: —Arayamahuë. Tobi xo toa Judá maxo ó ca Cama jascaria cato, naa David yamaba chahitaxocobo. Bëbo-bëborianish ca tsi xo naa. Toa papi sello bo noshaxëhi quiha huishquirimaxëna. Ati mëtsa xo ra —i ë qui yosi ca a quiha. w7Jatsi ë araconaquë. Yama iqui quiha toa oquë ca nohiria toa papi huishquirimati rë. Yama iqui quiha toá ca chani noqui nicamati mëtsa cato ra. }vsJabi yama iqui quiha toa papi huishquirimati mëtsa cato rë. Naipá tsi yama. Maí tsi yama. Bësoyama caba ití tsi yama. Tihi cabo ó tsi yama iqui quiha toa tëto ca papi huishquirimati mëtsa cato rë, jahuë quënë noqui nicamati. u/Jaquirëquë huësti ca ángel chamaxëni ca ë jisquë ra. Joi pistiamá tsi ëa ja quënaquë: —¿Tsohuëcara ni toa naa tëto ca papi huishquirimati mëtsa cato, naa oquë jaya cato ra? ¿Tsohuëcara ni toa jahuë sello bo noshati mëtsa cato? —i ë qui ja a quiha. t {Tronó ca tsahohai ca tsayapama tsi quënë jaya ca tëto ca papi ë jisquë, naa jahuë mëquë mënëcayá cato. Papi xara, jasca, papi cacha, tihi cato ó tsi toa quënë iqui quiha. Jasca, siete ca sello bo jayaha quiha toa quënë quëbëti. ,sQ “Noba Ibo, noba Dios xo mia ra.Jia tsi xo toa oquë, chama, tihi cabo mi bichiina.Tocaxëti xo, jatiroha ca jahuë bo mi nëhohuani iqui na.Mi shinaná tsi ja nëhohuahacaniquë.Mia iqui tsi iicani quiha ra” i veinticuatro ca yosibo a quiha tronó tsaho ca qui.rw
Tocajacaquë tsi quiha ja bësojó tsi toa veinticuatro ca yosibo mëni-mëniquë. Mënihax Bëso-bësopaohai ca qui ja ara-aracaquë jato ri. Araxo tsi quiha trono bësojo xo tsi jato oro ca chaha bo ja janacaquë. Janahax ja nëcacaquë: oqW Jia tsi quiha tronoriá ca tsahohai ca bëso-bësopaohai ca ja ocahuariacaquë, naa cuatro ca bësohai ca jahuëcara bo. Toa tsahohai ca ja oquëhuacana quiha. Jasca, “Gracias” i ja qui jacana quiha, ja ani quëshpi na. *pMJasca, seis ca pëhi bo jayacana quiha naa cuatro ca bësohai ca jahuëcara bo. Jato tëa tsi huëstima ca bëro sahuë ja icana quiha, jato pëhi nama jaca nori. Jasca, barihani, baquicha, tihi tsi ja quëquëcaquë. Jënëhaxma tsi ja nëcacana quiha:“Aquëquë, aquëquë, aquëquëria tsi xo Ibo Dios Chamaxëni cato ra.I-ipaonish ca jaboqui nori ca i-ixëhai ca Ibo-iboria tsi xo naa ra” iquiina. owJabi toa jariapari ca bësohai ca tsi xo cama jisiria cato. Jatsi jaquirëquë ca tsi xo toa toro jisiria cato. Jatsi jaquirëquë ca tsi xo toa joni bëmanaria jisiria cato. Jatsi jaquirëquë ca tsi xo toa noyahai ca tëtëpahua jisiria cato. n1Jasca, trono bësojó tsi iqui quiha ianë, naa bëisiti jisi cato. Shërëria ja iqui quiha. Jasca, nëpax tsi naa tronoria tëamë tsi mani iqui quiha cuatro ca niihai ca jahuëcara ca bësocanaibo. Bëro tirixëniria ja jayacana quiha, naa ja bësojó no, ja casojó no. m5Jasca, toa trono quima tsëquëha quiha bajrahai ca canapa ra. Jahanahax huajaha quiha tërë-tërëhai ca pacotsa. Jasca, toa trono bësojó tsi nii iqui quiha siete ca ririhai ca jotati bo. Toa jotati bo tsi xo toa Dios Espíritu Santo, naa siete ca jabi-jabiria jaya cato. [l/Jasca, trono tëamë iqui quiha veinticuatro ca yonati trono huëtsa bo. Jahá tsaho iqui quiha veinticuatro ca yosibo, naa raiti joxo sahuë cabo. Jasca, oro ca chaha tëquë ja jayacana quiha jato mapó no. ukcAnomaria jahuë jaria iqui quiha, naa bajrahai ca maxaxa, naa jaspe, cornalina, tihi cabo bajra-bajrahai ca maxax bo jascaria. Jasca, tobi iqui quiha nahuabahi trono tëamë cato. Esmeralda maxax jascaria tsi bajra-bajrajaquë jaa ri. jJatsi Espíritu Santó ëa ibohuatapiquë. Ea bësojó tsi nii iqui quiha naipá ca tronoria. Jahá tsaho tsohuëcara iqui quiha. Ai }Naa quirëquë ë tsayatëquëquë. Toá tsi ëa bësojó iqui quiha naipá ca japëcahaca ca caiti. Tobi iqui quiha toa jasca ca joi-joiria, naa trompeta pacotsa jascaria. E qui ja nëcaha quiha: —Nëá tsi inahuë. Jahuëcara mia jismacasquia, naa ixëti nori ca rëquë ca joxëhai ca jahuë bo —iquiina. h5Nëca tsi iglesia qui chanihi quiha Espíritu Santo. Jatsi nicacana pahoqui quini jaya cabá. Jabi tihi ca tsi xo toa Ibobá ë qui yoahana”.ogWJasca, premio axëquia bëbocanaibo qui. Noho yonati chama jato bëta xatënaxëquia. Jatsi noho trono ó tsi jato tsahomaxëquia ë bëta xo ja yonacano. Jabi bëboxo tsi noho iti ë biniquë ëa ri, noho Jahëpa trono ó cato. Sf Tsayacapa. Caiti ó tsi niiquia. Toa xo tsi quënaquia. Tsohuëcaracá noho joi nicano tsi ë bax pi caiti ja japëcano tsi jicoxëquia. Jicohax ja bëta oriquixëquia. Jatsi oriquibëquinaxëqui noa. eEa ti tsi xo toa ë noicanaibo raahacaina. Jato yobaquia ra jato noiquí na. Jatsi quiniacaxëcahuë. Mato jocha quima ma bësono ra. edCJatsi quiniacaxëcahuë. Jariapari tsi noho yoba-yobaria bicahuë. Chihí tsi rohahuahacani ca oro jascaria xo noho yoba ra. Bichí tsi rico-ricoria ca manëyoixëqui mato. Jasca, bërabiria tsi xo toa ma yoyohaina iquia. Tsoboco ca jascaria xo mato rë. Jatsi raiti joxo, naa jabi mëstë ca bicana. Bixo sahuëcana jianaxëna. Jasca, jabija ca taisyamaqui mato iquia, bëco ma nori iqui na. Jatsi bëro chëxati bicahuë taisyoixëna. Tihi ca tsi xo toa ë yoacatsaina ra. cJasca, ‘Rico xo noa. Anomaria tsi xo noba parata ra. Narisyamahai ca noqui xo naa’ tihi ca tsi iqui mato pë. Jënima ca ma nori ca quëscahuaqui mato rë, noitiria ca ma nori. Bëco xo mato ra. Jasca, tsoboco ca ma nori ca cahëyamaqui mato rë. kbOJishopë. Mato tsi xo huaha roha. Anoma quiha. Ja iqui tsi noho jana quima mato michoxëquia ra. )aKJatiroha ca cahëquia mato yoati na. Dios Chani pasomahama xo mato iquia; jasca Dios Chani noiyoihai cabo ma nomari. Matsi ma xo mato; itsis ri ma nomari rë. )`K‘Laodiceá ca chahahuacanaibo obëso ca qui naa chani quënëhuë. “Ea ti tsi xo naa Chani raati ibo-iboria, naa jabija ca yoati ibo-iboria. Parayamahai ca ëa xo naa ra. Jasca, Diós nëhohuani ca jahuë bo chitahëhuati ibo-iboria ca ëa xo naa ra. E yoacatsai ca tsi xo naa: '_G
Nëca tsi iglesia bo qui chanihi quiha Espíritu Santo. Jatsi nicacana pahoqui quini jaya cabá”. Laodiceá ca chahahuacanaibo qui Dios Chani raahacahaina &^E Premio axëquia ra bëbocanaibo qui. Noho Dios arati xobo ó ca iti jato qui axëquia. Toá tsi chinichiti jascaria icaxëcani quiha. Toca tsi Dios iti ó tsi i-ipaocaxëcani quiha ra. Jasca, jato ó tsi noho Dios janë, noho Dios yacata janë, noho janë paxa yoi cato, tihi cabo quënëxëquia jato ó no. Jabi toa Dios yaca-yacaria tsi xo toa Jerusalén paxa cato, naa Dios quima ax mai qui botëxëhai cato. ]9 Jatsi quiniacaxëcahuë. Cati basima xo ëa ra. Ma jaya ca jahuë bo achariacana, mato premio jia ca tsohuëcaracá mato quima mëbiyamano iquish na. p\Y
Jasca, jia tsi xo toa noho yoba bo ma chahahuahaina iquia. Ma yosanayamaniquë. Ja iqui tsi mato otoxëquia, maí ca nohiria bo qui tënëtiya joxëquë no. Toatiyá tsi tanamahacacaxëcani quiha maí ca bësocanai ca nohiria ra. [5 Nicacahuë. Tobi xo toa mato pasomaha ca mahitsa ca jodiobo. ‘Jodiobo yoi xo noa’ icani quiha pë; quiaxëni cabo jaca nori. Satanás maxo ó cabo ca xo. Mato tahë ó tsi jato mënimaxëquia. Mënihax, ‘Mato noi-noiriahi quiha Dios ra’ i mato qui caxëcani quiha ra. NZJabi jatiroha ca cahëquia mato yoati na. Tsayacahuë. Mato bësojó tsi caiti ë japëcaquë. Yama tsi xo toa caiti japahaina ra. Jasca, iriama tsi xo toa Dios yonoco ma acatsaina iquia. Coshiriayama xo mato rë. Jama, noho yoba nicayoicasqui mato ra. Jënima quiha. Jasca, yama tsi xo toa ë quima casocanaibo mato ó no. Y‘Filadelfiá ca chahahuacanaibo obëso ca qui naa chani quënëhuë. “Ea ti tsi xo naa Chani raati ibo, naa mëstëxëni ca parayamahai cato. Chaniquia, naa Diós otohai ca qui jicoti llave jaya cato. David yamaba llave jascaria quiha. Jabi caiti ë japëcano tsi yama tsi xo toa nohiria huëtsá toa caiti japahaina ra. Jasca, ë japano tsi yama tsi xo toa japëcahaina. +XOToca tsi iglesia bo qui chanihi quiha Espíritu Santo ra. Jatsi nicacana pahoqui quini jaya cabá”. Filadelfiá ca chahahuacanaibo qui Dios Chani raahacahaina W/Jasca, toca tsi sahuëmahacacaxëcani quiha bëbocanaibo ri. Jasca, jato janë bo, naa bësocanaiba libro ó ca quënëni ca janë bo masayamaxëquia. Jama, noho Jahëpa, jahuë ángel bo, tihi cabo bësojo xo tsi jato janë yoaxëquia ra, ‘Nohó-nabo xo naa’ iquiina. VJama, tobi xo toa Sardis ó ca huësti huësti ca yoshihuahama ca jabi jaya cabo. Chëquëhuahama ca raiti jayaria cabo jascaria ca xo. E bëta bohocaxëcani quiha naa nohiria ra mëstëxëni jaca nori quëshpi na. Raiti joxo ca sahuëcaxëcani quiha. .UUJariapari ca ó ca ma jabihuahacani ca yoba chahahuacana. Toa yoba nicacana. Jasca, mato jocha quima Dios quiri bësocana. Bëpëquëyamapimano tsi mëri tsi mato qui caxëquia. Yomaxëni ca johai ca jascaria tsi mato qui joxëquia. Toa hora ó pasoyama-xëqui mato. Toa hora yoayamaxëquia. TJatsi bëpëquëcana. Jatipaima xo mato mëstë ca jabi jiaxëni cato rë. Toa jabi chamahuacana. Jasca, mato tsayapama tsi yama tsi xo toa jia-jiaria ca ma acaina iquia. ¿Jënahuariahax, ‘Jia tsi xo ma acaina’ i mato qui noho Dios na? Mahitsa tsi xo iquia. zS o‘Sardís ca chahahuacanaibo obëso ca qui naa chani quënëhuë. “Ea ti tsi xo naa Chani raati ibo, naa Dios siete ca jabi-jabiria bo jaya ca Espíritu Santo jaya cato. Chaniquia, naa siete ca huishti bo acha cato. E yoacatsai ca tsi xo naa: Jatiroha ca cahëquia mato yoati na. Dios bax ariacanaibo ma nori ca quëscahuacani quiha nohiria bo pë, mahitsa ma nori. tRa Toca tsi iglesia bo qui chanihi quiha Espíritu Santo ra. Jatsi nicacana pahoqui quini jaya cabá”.WQ' Jasca, jato qui oquë axëquia, naa huishti bëro shini oquë jascaria cato.
P
Jabi toa yonati chama noho Jahëpá ë qui ani quiha. Jato ë mëbihai ca iqui tsi coshixëhi quiha toa maí ca nohiria bo ja yonacanaina ra. Maí ca nohiria bo naxërëquë ó ca jochahuaxëni cabo choshacaxëcani quiha, naa chomo choshahacahai jascaria. OCahëxo tsi bëbocanaibo, naa jahuë rëso qui yonococanaibo qui yonati chama axëquia. Jatsi maí ca nohiria bo yonacaxëcani quiha. ZN-Ma jaya ca yoba roha ma chahahuariano ëa manaquí na. Jaha bësopa. Joquia ra. ^M5Jama, tobi xo mato Tiatira ó ca nohiria huëtsa bo, naa toa yoxa yoba yoi biyamacanaibo. Toa Satanás yoba-yobaria jabiyamaqui mato ra. Jënima quiha. Jaboqui yama tsi xo toa yoba huëtsa mato qui ë acatsaina. 1L[Jasca, jahuë xocobo, naa jahuë yoba nicacanaibo quëyoxëquia ra. Tocahëno tsi ëa cahëyoicaxëcani quiha jatiroha ca iglesiá ca chahahuacanaibo. Jatsi nohiria bá shinahai ca tëquë naispihai ca ë nori ca cahëcaxëcaqui. Jatiroha ca nohiria bo copixëquia ra, ja acanai ca quëshpi na. `K9Ja tsi xo toa jaboqui naa yoxa iquimaxëquia jahuë oxati ó no. Jasca, jahuë pëhi acanaibo ri tënëmaxëquia. Toa yoxa quima pi ja casoyamacano tsi tocaxëquia jato qui. Jatsi tënëriacaxëcani quiha jato ri. JToa yoxa qui xaba ë aniquë jahuë jocha quima ja casono iquish na. Jahuë jocha jisbëriacasyama xo ra. Jahuë jabi quiha. I Jama, tobi xo toa huësti huësti ca ë qui yoi cato rë. Nicacahuë. Mato ó tsi xo toa jochahuaxëni ca yoxa Jezabel jasca cato. Toa yoxa tënëqui mato rë. Anoma xo jahuë chani ra. ‘Dios Chani yoahai ca ëa xo naa’ ii quiha pë, yoiria ca ja jabimahai ca nori. Yoi ca chotahaina, ídolo bo qui acacanish ca jahuë bo pihaina, tihi ca tsi noho yonati bo jabimahi quiha pë. -HSJatiroha ca cahëquia mato yoati na. Huëstima tsi xo toa jia ca ma anina. Jasca jia tsi xo Dios, nohiria bo, tihi cabo ma noihaina. E qui jia tsi xo ma chitimihaina. Jia tsi xo ma yosanayamahai ri. Jasca, jaboqui oquë tsi acasqui mato ra. Tihi ca jia ca jahuë bo cahëquia mato yoati na. pGY‘Tiatirá ca chahahuacanaibo obëso ca qui naa chani quënëhuë. “Dios baquë tsi xo naa chani raati ibo, naa chihi rëxquëria ca bëro jaya cato. Chaniquia, naa bajratiaria ca bronce metal jascaria ca tahë jaya cato. FToca tsi iglesia bo qui chanihi quiha Espíritu Santo ra. Jatsi nicacana pahoqui quina jaya cabá. Premio axëquia bëbocanaibo qui. Mana ca mapari jato pimaxëquia. Jasca, jato qui huësti ca maxax joxo ca axëquia. Toa maxax ó tsi quënëhacaxëhi quiha jato janë paxa cabo. Toa janë paxa ca cahëxëhi quiha maxax ibo roha”. Tiatirá ca chahahuacanaibo qui Dios Chani raahacanina PEJatsi mato jocha quima ë quiri bësocana iquia. Ma tocapiyamano tsi mëri tsi mato qui caxëquia. Caxo toa nohiria bo axëquia ra noho jana ó ca huajahai ca rabë ca quëno jaya ca manë́ no ra. kDOJasca, mato ó tsi xo toa nicolaítaba yoba, rë, naa yoba yoi ca ó quëëcanaibo. Anoma quiha. MCJama, tobi xo toa huësti huësti ca ë qui yoi cato. Mato ó tsi xo toa Balaam yoba banahuacanaibo rë. Jabi chama Balac qui yoba yoi Balaam yamabá ani quiha pë, Israél cabo jochamaxëna. Toatiyá tsi ídolo bo qui acacanish ca nami piti, carayana ca yoxa bo ya rabënati, tihi ca tsi Israel cabo ja jabimani quiha ra. [B/
Jatiroha ca cahëhai ca ëa xo naa. Satanás yonahai cato ó tsi racaqui mato rë. Jasca, jia tsi xo toa ë qui ma chitimiyoihaina iquia. Jabi noho Chani yoanish ca Antipas namëhacaquë ri tsi ë quima ma casoyamaniquë ra. Mato yacata ax tsi naa Satanás bësohai cato ax tsi ja namëhacani quiha. Tihi ca tsi cahëquia mato yoati na. ,AQ ‘Pergamó ca chahahuacanaibo obëso ca qui naa chani quënëhuë. “Ea ti tsi xo naa chani raati ibo-iboria, naa rabë ca quëno jaya ca manë jaya cato. @ Toca tsi iglesia bo qui chanihi quiha Espíritu Santo ra. Jatsi nicacana pahoqui quini jaya cabá. Raquëyamariacaxëcani quiha toa bëbocanaibo, Dios quima jochacanaibo aquëquëmahacaxëquë no”. Pergamó ca chahahuacanaibo obëso ca qui Dios Chani raahacanina U?#
Jabi mato tënëmapaimaria xo Dios cahëyamacanaibo. Tocajacano tsi ma raquëyamano. Preso qui mato huësti huësti ca nanëxëhi quiha Satanás, mato tanamaxëna. Diez ca bari no tsi tënëxëqui mato iquia. E quima casoyamacana, mato ja acasno ri. Tocapimano tsi premio jia ca mato qui axëquia. Mato bëso-bësopaomaxëquia ra. >+ Jatiroha ca cahëquia ra mato yoati na. Anomaria ini quiha ma tënëhaina. Noitiria xo mato; jama, rico yoi bo ma nori iquia. Jasca, tobi xo toa mato osacanaibo rë, naa ‘Jodio yoi bo xo noa’ icanaibo; Dios xocobo jaca nomari ra. Satanás maxo ó ca xo toa bo iquia. ={‘Esmirná ca chahahuacanaibo obëso ca qui naa chani quënëhuë. “Ea ti tsi xo toa chani raati ibo, naa jahuë chitahë, jahuë rëso, tihi cabo nori cato. Rësonish ca bësotëquënish ca ëa xo naa ra. Jabi ë yoacatsai ca tsi xo naa: V<%Toca tsi iglesia bo qui chanihi quiha Espíritu Santo ra. Jatsi nicacana pahoqui quini jaya cabá. Premio axëquia ra bëbocanaibo qui. Dios mana ca iti-itiria ca jihui bimi, naa “Bësomati Jihui” icanai ca bimi jato pimaxëquia. Jatsi bëso-bësopaocaxëcani quiha ra”. Esmirná ca chahahuacanaibo qui Dios Chani raahacanina W;'Jatsi quiniacaxëcahuë. Jari shoma xo mato ra. Mahitsa ca Dios qui aracanaibo, naa nicolaítabo icanai cabo qui ma shinapëniyama-niquë ra. Jënima quiha. Ja acanai ca tahëhax jato qui caxaquia ëa ri. R: Shinaparicana. Nëama tsi xo toa ma paquëhana. Anomaria i-ipaoni quiha ma noihaina iquia. Jama, jaboqui ëa basi xo mato rë. Jatsi mato jocha quima casocana iquia ra. Ma ani jascaria ma atëquëno. Ma tocapiyamano tsi mëri tsi joxëquia mato iti ó ca candelero mëbixëna. Jatsi yamaxëhi quiha ë bax ma yonocoxëhaina ra.
9Jama, tobi xo toa huësti ca yoi cato rë. Rëquë ó tsi ëa ma noiyoipaoniquë. Jama jaboqui mahitsa tsi xo toa ma noihaina rë. 8{Jasca, ma shinapëniniquë. Ea iqui tsi tënëpama tsi ma yosanayamaniquë iquia. Tihi ca tsi cahëquia mato yoati na. Q7E bax ma ani ca yonoco cahëquia ra. Yonocopama tsi ma yosanayamaniquë ra. Jasca, mato qui yoi ini quiha toa jochahuaxëni ca nohiria bo. Jasca, mato qui bëcani quiha toa mahitsa ca Dios Chani yoacanaibo, ‘Dios Chani yoati ibo bo xo noa’ iquiina. Jatsi jia tsi toa paracanaibo ma tanamaniquë ja quiacanai ca jismaxëna. 6 ‘Efesó ca chahahuacanaibo obëso ca qui naa chani quënëhuë. “Ea ti tsi xo toa chani mato qui raati ibo-iboria, naa siete ca huishti bo jahuë mënëcayá ca mëquënë́ tsi acha cato. Chaniquia ra, naa oro ca candelero bo naxërëquë ó tsi nii cato. }5 uJabi noho mënëcayá ca mëquënë́ ca huishti bo, jasca, toa siete ca candelero bo, tihi cabo yoati nohiria bá cahëyamani quiha. Jato qui bërohuahama ja ini quiha. Jama, jaboqui mi bax bërohuaxëquia, ja cahëcano iquish na. Nicapa: Siete ca huishti bo tsi xo toa siete ca iglesia bo obësocanaibo. Jatsi toa siete ca candelero bo tsi xo toa iglesia yoi bo ri.l4 SJatsi mi tsayahana, mi tsayaxëhaina, jasca, toa ixëti nori ca jahuë bo, tihi cabo mi quënëno. P3 E rësoniquë. Jama, tsayapa. Jaboqui bëso xo ëa ra. Bëso-bësopaohai ca ëa xo naa ra. Ea roha tsi xo toa namëti chama jaya cato. Ea roha tsi xo toa rësonish cabo iti caiti llave jaya cato ra. s2 aTsayahax mai qui ë paquëquë. Bësoyama ca jascaria ë iquë ra. Jatsi jahuë mëquë mënëcayá tsi ëa ja motsaquë. —Raquëyamahuë. Jahuë chitahë, jahuë rëso, tihi ca ëa xo naa. Ea ti tsi xo toa Bësoti Ibo-iboria. 1 Jahuë mënëcaya ca mëquënë́ tsi siete ca huishti bo acha ja iqui quiha. Jahuë jana quima tsëquëhi iqui quiha rabë ca quëno jaya ca manë tëtëcaria. Jasca, bari bajrahai jascaria jahuë bëmana iqui quiha. Tihi ca tsi ë jisquë tsayaxo na. H0 Jasca quiha jahuë tahë bo ri bajrahaina. Chihi quima bichiquihax ca bajratiaria ca bronce metal jascaria jahuë tahë iqui quiha. Jasca, pao boxtoro pacotsa jascaria jahuë joi iqui quiha. / #Jahuë mapó ca boo joxoria iqui quiha, naa joxoria ca huaxmë jisiria cato. Jasca quiha jahuë bëro ri; chihi rëxquëria ca iqui quiha. N.
Toa candelero bo naxërëquë ó ca Jesu jisiria ca ë jisquë. “Nohiria Baquë” ja quënahacaha quiha. Jasca, tëtëcaria jahuë sahuëti iqui quiha. Oro ca shitaramëti sahuë ja iqui quiha. $- C Nicahax ë chihoriquë ë qui chanihai ca jisxëna. Chihorixo tsi vela acha cabo, naa siete ca candelero icanai ca ë jisquë. Oro ca ja icani quiha. :, o Jatsi ë qui joi nëcaquë: —Huësti ca libro ó tsi mi quënëxëti xo mi tsayahai ca yoati na. Quënëxo tsi siete ca iglesiá ca chahahuacanaibo qui naa Chani raahuë, naa Efeso, Esmirna, Pérgamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia, Laodicea. Tihi ca iglesia bo qui naa chani raahuë —i ë qui joi quë. C+
Nëá ca tsi Iboba barí tsi Espíritu Santó ëa ibohuaquë. Jatsi noho casojó ca jamë ca joi ë nicaquë. Chamaxëniria ca joi ja iqui quiha ë nicahana; naa trompeta jascaria cato. G* Mabë xatë ca Juan ca ëa xo naa. Ibo iqui tsi mato bëta xo tënëquia ëa ri. Jasca, mato bëta xo tsi yonaxëquia ëa ri Diós yonahai cato xo na. Tënëhi tsi yosanayamaqui noa ra. Jabi naa Patmos icanai ca tëmisco qui ë raahacani quiha racati rë, Dios Chani, Jesú anina, tihi cabo ë yoani quëshpi na. [) 1“Jahuë chitahë, jahuë rëso, tihi ca ëa xo naa ra” ii quiha noba Ibo Dios. Toca tsi chanihi quiha naa i-ipaonish ca, jaboqui nori ca, i-ixëhai ca Ibo-iboria. Noba Chama-chamaria tsi xo naa iquia. 1( ]Cristo tsi xo toa tsëmo ó ca joxëhaina. Ja jono tsi tsayayocaxëcani quiha jatiroha cabo. Tsayacaxëcani quiha jodiobo ri, naa Jesu acanish cabo. Jatsi aracaxëcani quiha maí ca carayanabo tëquë, jahuë copi qui raquëhi na. Parayamaquia. Toca tsi ixëhi quiha ë yoahaina ra. Jaha tsi xo. n' WJasca, chama bo, arati ibo-iboria bo, tihi cabo noqui ja manëmaniquë, jahuë Dios, naa jahuë Jahëpa yoi bax no yonocono iquish na. Jatsi oquë-oquëhuahacaxëti xo noba Cristo ra. I-ipaoxëti xo jahuë chama ra. Jaha tsi xo. Y& -Jasca, Jesucristó mato chamahuano jaa ri. Dios Chani jisiquimati Ibo-iboria tsi xo naa. Jasca, jariapari ca bësotëquënish ca tsi xo toa noba Ibo ra. Jatiroha ca maí ca chama-chamaria bo oquë-oquëria xo. Ja tsi xo toa no oquë-oquëhuahaina. Noqui noi-noiriahi quiha. Noihax no bax ja rësoniquë jocha quima noqui paquëmaxëna. t% cJabi naa carta raati ibo ca Juan ca ëa xo naa. Asia maí ca siete ca iglesia bo qui naa chani raaquia. Jasca, noba oquë-oquëria ca Diós mato shomahuano. Mato ja ranihuano. I-ipaonish ca, jaboqui nori ca, i-ixëhai ca Ibo-iboria tsi xo naa ra. Jasca, jahuë trono bësojo cató ca Espíritu Santó mato shomahuano, naa siete ca jabi bo jaya-jayaria cato. $ 9Jasca, shomahuahacaxëhi quiha naa Chani tsayahai cato. Jasca, shomahuahacaxëhi quiha ë quënëha ca chani nicahai cato, nëá ca yoba chahahuapihi na. Tsayacahuë. Tsëquëti basima tsi xo naa ixëti nori ca jahuë bo iquia ra. Siete ca iglesia bo qui Juan carta raahacanina I#
Jatsi jatiroha ca ë jisi ca ë quënëquë. Quënëpama tsi Dios Chani, Jesucristo Chani, tihi caba Chani tsi xo naa ë quënëhaina iquia. Noqui parayamacani quiha. Jabija ca tsi xo naa ra. 8" mJahuë Cristo qui naa ë quënëhai ca jahuë bo pari Diós jismaniquë, noqui, naa jahuë yonati bo ja yoano iquish na. Basima ca ixëti nori ca jahuë bo noqui cahëmacatsi quiha. Jasca, noqui cahëmacatsi quiha jahuë Cristo ri. Jatsi jahuë ángel ë qui Jesucristó raaquë naa jahuë bo cahëmati. :!o:Noba Ibo Jesucristó mato shomahuano. Iquë.z m:Jasca, mato joihuahi quiha Romá ca chahahuacanaibo ri. Joihuahi quiha nëá ca chama-chamaria ca yonati bo ri. :Jatiroha ca Diós-na bo, naa Jesucristo qui chitiminish cabo joihuaquia. Mato joihuahi quiha nëá ca ë bëta ca xatë bo ri. [ /:Noba Jahëpa Dios yoi no oquëhua-oquëhuapaono ra. Iquë. Jaroha ca joihuahaina
y ~<}||:{zszxxwSvdutt8rq}poobnmmllkk;j0ihgg3fe?dcbTa[`T__^]]P\S[RZYXXWkVUUT#S R0QYPQOnNNLLiKMJIGFEEoDuCBAA4@?>~=<<8;::l:`98r7]6T5F44Q3{2g2,1409/
.d-Z,a+O*)('&o%6$#"! n E ]gJJ(OGpR&
A ;
3r3y 61eJatsi jisti bo ati chama ja jayacana quiha. Huajahax jatiroha ca maí ca chama bo qui ja bocaquë jato quëtsohuaxëna, Ibo Dios bari-bariria tsi Dios pasomaha nianaxëna. ]03
Jaquirëquë tres ca yoshi yoixëni cabo ë jisquë; naa bëxco jisiria cabo. Quëshi-quëshiria, yohinahua, quiahai ca chani yoati ibo, tihi caba jana bo quima ax naa tres ca yoshi yoixëni cabo huajaha quiha. [// Jatsi sexto ca angél jahuë cochopí ca tënëti japaquë ani-aniria Eufrates qui. Ja japaquë tsi quiha shinayoquë jahuë jënë. Toca tsi shitati quinia acacaquë bari johai ca jo ca chama bo bax na. !.; Jatsi naipá ca Dios pasomaha ja chanicaquë jato ri, ja tënë-tënëcanai ca iqui na. Ja acani ca yoi ca quima Dios quiri ja bësocasyamacaquë rë. r-]
Jatsi quinto ca angél jahuë cochopí ca tënëti japaquë yohinahua trono, ja yonahaina, tihi cabo qui. Ja japaquë tsi quiha tsëmonaquë yohinahuá yonahai ca tëquë. Jatsi jato jana nohiria bá tëxacaquë raquëquí na. `,9 Jahuë huaó tsi quiha nohiria bo mëshoyoquë. Mëshohax tsi quiha Dios pasomaha ja chanicaquë, toa tënëti bo raati ibo ja iqui iqui na. Jishopë. Jari jato jocha quima ja casocasyamacaquë Dios oquëhuaxëna. =+sJatsi quiha cuarto ca angél jahuë cochopí ca tënëti japaquë bari qui. Jatsi bari qui chama acacaquë chihí tsi nohiria bo mëshati. Anomaria toa bari huao iqui quiha. **MJatsi altár ca joi huëtsa ë nicaquë.—Jabija tsi xo toa mi copihaina ra Ibo Dios Chamaxëni cató.Mëstë tsi xo toa mi acaina ra —i joi quë. ~)uTsayahuë. Chahahuacanaibo, Dios Chani yoacanaibo, tihi cabo ja acani quiha rë.Ja acacani ca yoi ca quëshpi bo tsi jia tsi xo toa jato mi copihaina ra.Ja japacana ca jimi jato qui mi aquë ra, ati —nëa tsi ángel nëcaquë. C(Jatsi maí ca jënë obësoti ángel ë nicaquë.—Mëstë tsi xo toa mi copihaina ra, Ibo Dios mëstëxëni cató.Mia ri tsi xo toa jaboqui nori ca i-ipaonish cato ra.
'Jaquirëquë tercer ca angél jahuë cochopí ca tënëti japaquë, ani, boxtoro, tihi cabo qui. Jimi ja manëcaquë jato ri. _&7Jaquirëquë segundo ca angél jahuë cochopí ca tënëti japaquë iahua qui. Jatsi jënë jimi manëquë, naa rësohax cato jimi jasca cato. Ja iqui tsi rësoyoquë iahuá ca bësohai ca jahuë bo tëquë. %7Jatsi quiha toa jariapari ca ángel caquë jahuë cochopí ca tënëti mai qui japaxëna. Japajahuaquë tsi quiha pahëria ca bishi bo, roco-rocoria, tihi cabo nohiria bá biyoquë, naa yohinahua janë́ tsi quënëhacahax cabo. Biyoquë jahuë estatua qui aracanaibo ra. a$ =Jatsi Dios iti-itiriá ca joi ë nicaquë. Toa siete ca ángel bo qui toa joí quënaquë: —Bocata. Toa siete ca cochopí ca tënëti bo japacata, Dios caxa nohiria bá cahëyoino iquish na —i jato qui joi quë. (#IJatsi toa cochopi bo ax chihicohini tëronoquë. Dios chama, jahuë oquë, tihi cabo ja jismani quiha. Jatsi rëamëquë Dios iti-itiria ra. Chihicohini rëamëquë tsi quiha jaxara jiconoma nohiria bo iquë ra. Jabi toa siete ca tënëti bo jatihuaxëti ángel bo iquë jariapari.E"Jatsi quiha joquë huësti ca bësohai ca jahuëcara ca. Joxo tsi quiha toa siete ca ángel bo qui siete ca oro ca cochopi bo ja aquë. I-ipaohai ca Dios caxa rëamë tsi ja icana quiha. H! E tsayano tsi toa nahax siete ca ángel bo páquëquë siete ca tënëti bo jaya. Raiti joxoria ca sahuë ja icana quiha. Jasca, oro ca shitaramëti bo ja jayacana quiha jato shipati ó no. Naa quirëquë naipá ca Dios iti-itiria japëquëquë. Toá tsi nohiria bo qui Diós ani ca yoba-yobaria iqui quiha. k OMi qui raquëcani quiha jatiroha cabo ra, iqui noa, noba Ibobá.Mia oquëhuacaxëcani quiha nohiria bo tëquë.Mia roha tsi xo toa mëstëxëni cato.Mi qui bocaxëcani quiha jatiroha ca maí cabo, mia bësojó tsi mënixëna.Tocacaxëcani quiha ra, mi acai ca mëstëxëni ca ja jiscana iqui na —tihi tsi ja icaquë quëquëhi na. 0 YNiihax ja quëquëcaquë. Dios yonati Moisés yamaba quëquëti, Cordero quëquëti, tihi cabo quëquëti ja icaquë.—Anomaria tsi xo toa jatiroha ca mi acaina ra, noba Ibo Dios Chamaxëni cató.Mëstë ca jiaria ca tsi xo toa mi acaina ra, maí ca nohiria bo Chama-chamariá. 0 YTsayapama tsi vidrio jisiria ca ianë, naa chihi ya jaxcamëna ca ë jisquë. Jasca, toá tsi mani iqui quiha yohinahua bëbocanax cabo. Jahuë estatua, jahuë janë, tihi cabo pasomaha ja nianacana quiha. Bëbohax ia quëmapó tsi ja niicaquë, jato qui Diós aca ca música ati arpa bo acha. Jatsi naipá ca anomaria ca jisti huëtsa ë jisquë. Tsayapama tsi ë ratëquë. Tobi iqui quiha siete ca ángel bo. Tënëti bo ja jayacana quiha. Jaroha ca tënëti bo tsi xo naa, nohiria bo qui Dios caxahai ca rëso quiha. Tihi tsi ë jisquë ra. U#Yaca cacha ax tsi ja nëtsihacacaquë. Anomaria iqui quiha jato jimi huajahaina. Caballo freno tana tsi ja iqui quiha. Jasca, nëama tsi quiha toa jimi pacanaquë ra, naa trescientos ca kilómetros.hIJatsi quiha angél jahuë tësati manë raaquë mai qui. Raaxo tsi quiha toa maí ca shini ca bimi ja tësayoquë. Tësaxo tsi quiha Dios trapichi qui ja niaquë nëtsiti. Dios copi tsi xo toa. Jato qui caxahi quiha. 2]Jasca, tobi iqui quiha ángel huëtsa, naa altár ca chihi ototi ibo. Altar ax joxo tsi quiha toa quënoxëni ca manë jaya ca ángel qui ja quënaquë joi pistiamá no. —Mi tësati manë raahuë. Toa maí ca nishí ca bimi tësahuë. Shini tsi xo toa jahá ca bimi ra —i ja qui ángel quë. ~uJatsi quiha Dios iti-itiria quima ax ángel huëtsa joquë. Quënoxëni ca tësati manë ja jaya quiha jaa ri. |qJatsi quiha tsëmó ca tsahohai cató jahuë manë raaquë. Raaxo tsi quiha maí ca shini ca ja tësayoquë. +Jatsi quiha Dios iti-itiria quima ax ángel huëtsa joquë. Joxo tsi quiha tsëmó ca tsahohai ca qui ja quënaquë: —Mi tësati manë bihuë. Mi tësano ra. Tsëquëquë tësati xabaca ra. Shini-shiniria tsi xo toa maí ca tësahacati cato ra —i ja qui ángel quë. r]Jatsi tsëmo joxo ca ë tsayaquë. Ea bësojó ja iquë. Jasca, ja cacha joni, naa Nohiria Baquë icanai ca tsaho iqui quiha. Oro ca chaha sahuë ja iqui quiha. Jasca, jahuë mëquënë́ tsi tësati manë achá ja iqui quiha. !;
Jatsi quiha naipá ca joi ë nicaquë: —Naa quënëhuë. Jaboqui shoma xo toa Ibo qui chitimicanaibo rësoxëhaina iquia. Jato yonoco quima joi-joipaocaxëcani quiha. Toca tsi jia ca ja acanai ca quëshpi tsi copihacaxëcani quiha —i ë qui joi quë. Tësa-tësatiyaria % Tihi cabo iqui tsi huëna-huënayamaxëti ca xo chahahuacanaibo, naa Dios yoba acanaibo ra. Jesu qui chitimicanaibo huëna-huënayamano ra. %C Jatsi mana tërono-tëronopaoxëhi quiha jato chihicohini. Barihani, baquicha, tihi tsi tënë-tënëpaocaxëcani quiha toa yohinahua, jahuë estatua, tihi cabo qui aracanax cabo. Joitimaxëni icaxëcani quiha. Tënëyocaxëcani quiha toa jahuë janë́ tsi quënëhacanish cabo ra. %C
Dios copi-copiria bicaxëcani quiha ra. Jato qui caxaxëniria xo Dios. Dios vino acaxëcani quiha ra, naa Dios copi-copiria. Chihi, azufre, tihi cabo ó tsi tënëmahacacaxëcani quiha ra. Tocaxëhi quiha Dios, jahuë mëstëxëniria ca ángel bo, Cordero, tihi cabo bësojó xo na. + Jaquirëquë tercer ca ángel joquë. Joxo tsi quiha joi pistiamá tsi ja quënaquë jaa ri: —Copihacaxëti xo yohinahua, jahuë estatua, tihi cabo bësojó mënicanaibo. Jato mëquënë, jato bëpara, tihi cabo ó tsi jahuë janë́ tsi ja quënëhacacani quiha. 3Jatsi ja cho segunda ca ángel joquë. Jopama tsi quiha ja quëna-quënaquë jaa ri: —Huinocayaquë Babilonia yacata chama ra. Jaboqui yama tsi xo jahuë chama ra. Jahuë cahuí tsi quiha jatiroha ca maí ca nohiria bo ja pahëhuaquë yoyoti, jochati —i ja a quiha. -Yoapama tsi quiha joi pistiamá tsi ja quënaquë: —Dios qui raquëcaxëcahuë. Dios oquëhuacaxëcahuë ra. Tsëquëquë nohiria bo copiti xabaca ra. Naipa, mai, iahua, jatiroha ca huahuahai ca jënë iti, tihi cabo Nëhohuanish ca qui aracaxëcahuë —i ángel quë. {
oJatsi ángel huëtsa ë jisquë. Basi nai nëpax tsi noyahi ja iquë. Ja raahacaha quiha Dios i-ipaohai ca Chani Jia ca maí ca nohiria bo qui yoati. Jatiroha ca nohiria bo, jimi bo, joi bo, maxo bo, tihi cabo toa Chani ja yoaha quiha. j MQuiayama-canaibo, quësohacatimaxëniria cabo, tihi cabo tsi xo naa. Tres ca ángel bá yoahana 5 cYoxa bo ya jochayamanish cabo tsi xo naa. Jabi mëstëxëni ca jabi-jabiria ca ja jayacana quiha naa ciento cuarenta y cuatro ca mil cabo. Cordero banahuacani quiha ja cahai cató no. Jasca, nohiria bo quima ja copihacacana quiha, Dios, Cordero, tihi cabo qui jariapari ca acacanish ca ofrenda iti. M
Toá tsi quiha trono, toa cuatro ca bësohai ca jahuëcara bo, veinticuatro ca yosibo, tihi cabo bësojó tsi quëquëti paxa ca quëquëhi ja icaquë, naa nohiria tirixëni cabo. Ciento cuarenta y cuatro mil ca nohiria bo ja icana quiha. Toa quëquëti paxa ca jabiti mëtsa iqui quiha toa maí ca copihacanish cabo roha. j MTsayapama tsi naipá ca joi ë nicaquë. Anomaria toa joi iqui quiha, naa huahuahai ca jënë pacotsa, tërë-tërëhaina, tihi cabo jascaria. Bëroria toa joi iqui quiha, naa jato arpá tsi música acanaibá acai jascaria. Jatsi ë tsayatëquëquë. Tsayapama tsi Cordero ë jisquë. Maca Sión cacha nii ja iqui quiha. Jasca, ja bëta iqui quiha ciento cuarenta y cuatro mil ca nohiria bo. Jahuë janë, jahuë Jahëpa janë, tihi cabá tsi ja quënëhacacani quiha jato bëpara ó no. B}
Tiisi ma jayacano ra. Yohinahua número cahëti mëtsaxëhi quiha toa tiisi jaya cato ra. Jahuë número tsi xo seiscientos sesenta y seis, naa nohiria ba número-númeroria.B}
Jaquirëquë yoba paxa ca ja aquë nohiria bo qui. Jatsi iniati, copiti, tihi tsi ati inox pari no tsi nohiria bo quënëhacati iqui quiha jahuë janë, jahuë número, tihi cabá no.
Jasca, jatiroha ca nohiria bo, naa chama bo, chama yama cabo, rico cabo, noitiria cabo, patrón yama cabo, yonati bo, tihi cabo ja amaquë jahuë jisti biti. Jatsi nohiria ba bëpara, jato mëquë mënëcaya, tihi cabo ó tsi jahuë janë quënëhacaha quiha. uc
Jaquirëquë ja acacana ca estatua, naa toa jariapari ca yohinahua jaria-jaria ca ja bësomaquë ra, toa ati chama ja qui acacani iqui na. Jatsi chaniquë toa estatua ra. Jasca, ja qui aracasyamacanaibo tëquë ati mëtsa ja iquë ra.
Toca tsi nohiria bo ja parapiquë, toa jariapari ca yohinahua bax ja aca ca jisti bo iqui na. Paraxo tsi quiha estatua, naa yohinahua jaria-jaria ca ati nohiria bo ja yoaquë. Jatsi acacahax ca jaboqui bëso ca yohinahua bax estatua nohiria bá aquë. %C
Jasca, mëbipama tsi quiha huëstima ca jisti bo ja aquë. Axo tsi quiha naipá ca chihi ja paquëmaquë nohiria bo bësojo xo na, ja tsayacano iquish na. (I
Huajaxo tsi quiha jariapari ca yohinahua ja mëbiquë, jahuë yonati ja iqui quëshpi na. Mëbixo tsi quiha toa jariapari ca yohinahua qui maí ca nohiria bo tëquë ja aramaquë. Ja iqui tsi toa acacahax ca bësotëquëmahacahax ca yohinahua qui aracaxëcani quiha nohiria bo tëquë. w g
Jaquirëquë yohinahua huëtsa ë jisquë ra, naa mai ax huajahai cato. Dos ca mahui pistia ca ja jaya quiha, naa cordero mahui jascaria. Jasca, anomaria ca raquëria jahuë joi iqui quiha, naa quëshi-quëshiria chanihai jascaria. ta
Preso qui nanëhacaxëti xo toa nanëhacaxëti cabo tëquë. Jasca, saipí tsi tëpas-hacaxëhi quiha toa saipí tsi tëpas-hacaxëti cabo tëquë. Toatiyá tsi Dios nohiria bo huëna-huënayamano. Jia tsi Dios qui ja chitimicano ra. 8~k
Jatsi nicacana, pahoqui quini jaya cabá. }
Jabi ja qui aracaxëcani quiha maí ca nohiria bo tëquë, naa acacanish ca cordero libro ó ca quënëhacayamacanish cabo tëquë. Toa libro ó tsi quënëhacani quiha bëso cabo roha. Mai nëhohuahacanox pari no tsi toá tsi jato janë bo quënëhacani quiha. R|
Jasca, maí ca chahahuacanaibo ya ja nianapiquë. Nianaxo tsi quiha jato ja bëbopiquë. Jatsi ja qui chama acacaquë jatiroha ca nohiria bo, jatiroha ca joi bo, jatiroha ca mai bo, tihi cabo yonati. d{A
Jatsi Dios, jahuë janë, jahuë iti-itiria, jahá cabo, tihi cabo pasomaha ja chaniquë.
z
Jatsi cuarenta y dos ca oxë no tsi Dios pasomaha yohinahua chanipiquë. Toatiyá tsi quiha chama ja qui acacaquë yonati.
y
Jasca, quëshi-quëshiria bësojó tsi nohiria bo mëniyocaquë, yohinahua qui chama ja acana quëshpi. Mënihax tsi quiha, —¿Tsohuë ni toa yohinahua oquë cato ra? ¿Tsohuë ni toa ja pasomaha nianapihaina sa? —i nohiria bo quë yohinahua yoati na. x
Jasca, jahuë mapo huësti ca ë tsayaquë. Namënish ca jisiria ca quëësi ja jaya quiha, jahuë mapo ó no, naa taponish ca quëësi. Toa mapo bësotëquëquë tsi quiha maí ca nohiria bo ratëyoquë. Ratëxo tsi quiha yohinahua ja banahuacaquë. w
Jasca, cama jisiria ca naa yohinahua iquë ra. Jahuë tahë, oso tahë jascaria iqui quiha. Jahuë jana, camano jana jascaria iqui quiha. Jatsi quiha yohinahua qui jahuë yonati chama, jahuë trono, tihi cabo quëshi-quëshiriá aquë. Tihi ca tsi ë jisquë ra. v 3
Iahua quëmapó tsi ë niino tsi jahuëcara ca, naa yohinahua, jënë ax huajaquë. Diez ca mahui bo, siete ca mapo bo, tihi cabo jaya quiha. Jasca, jahuë mahui cacha bo mani iqui quiha diez ca chaha bo. Jasca, jahuë mapo ó tsi Dios pasomaha ca chani quënëhacaha quiha. Ju
Jatsi yoxa qui caxariaquë quëshi-quëshiria. Caxahax tsi quiha ja caquë yoxa ba chahitaxocobo pasomaha nianaxëna. Dios yoba nicacanaibo, Jesu Chani yoacanaibo, tihi cabo acatsi quiha. t ss_ Jatsi quiha mai japëquëquë toa quëshi-quëshiriá janaha ca jënë xëaxëna. Yoxa ja mëbiha quiha. -rS Jatsi quiha quëshi-quëshiriá janaquë. Ja janaquë tsi quiha jahuë jana quima huajaquë jënë. Ani tio ja huajahai ca jënë iqui quiha, yoxa jëtëquëmati. !q; Jatsi yoxa qui tëtëpahua pëhi acacaquë, jahuë xabachá ca iti qui noyati. Toa ax tsi quiha tres y medio ca año no tsi otohacati yoxa iqui quiha. fpE
Mai qui Satanás niahacaquë ra. Caxaxo tsi quiha baquë comahax ca yoxa ja chibaquë. $oA Jaha tsi raniyocana, mato naipá ca raca cabá.Jama, cohuënacana mato mai, iahua, tihi cabá tsi raca cabá.Mato qui botëquë Satanás ra.Jaboqui caxaxëniria xo, jatiti basima jahuë xaba nori iqui na.Toa cahëhi quiha ra —nëa tsi naipá ca joi nëcaquë. 1n[ Cordero jimi, acacanish cabá yoanina, tihi cabá tsi ja bëbohacaquë.Jabi rësohai ca qui ja raquëyamacana quiha.Toa cordero bax ja acacacana quiha. Bm}
Jatsi naipá ca joi-joiria ë nicaquë:—Tsëquëquë Dios bëboti xabaca ra.Jahuë chama ja jismaquë.Jasca, yonahi quiha jahuë Cristo ri.Mai qui niahacaquë noba xatë bo qui quësomisxëni cato ra, naa barihani, baquicha, tihi cató tsi Dios bësojo ax tsi jato qui quësohai cato. ylk Cacha toa quëshi-quëshiria niahacaquë mai qui. Yoshini, Satanás, tihi ca tsi xo toa ronoxëni janë ra, naa quëshi-quëshiria. Mai qui ja niahacaha quiha, naa maí ca nohiria bo parahax cato. Niahacaha quiha jahuë ángel bo ri. pkY Jatsi quëshi-quëshiria, jahuë ángel yoi bo, tihi cabo bëbohacaquë. Nai ax ja raahacacana quiha. .jU Jaquirëquë quëshi-quëshiria ya tsi quiha Miguel, jahuë ángel bo, tihi cabo nianaquë. Jahuë yoiria ca ángel bo ya tsi nianaquë quëshi-quëshiria ri. 0iY Tocajaquë tsi quiha jamë ca xaba qui toa yoxa jabaquë, naa ja bax Diós rohahuaha ca iti qui. Toá tsi quiha mil doscientos sesenta ca bari no tsi ja otohacaquë. fhE Jatsi baquë yoxá comaquë. Joni jahuë baquë iqui quiha. Jatiroha ca maí ca nohiria bo toa baquë yonaxëti iqui quiha, chama ya. Ja coquë tsi quiha mëri tsi Dios, jahuë trono, tihi cabo qui baquë mëbihacaquë. mgS Jasca, jahuë jina ri. Naipá ca huishti bo tercer cabo jahuë jiná biquë. Bixo tsi quiha mai qui ja niaquë. Jatsi baquë comapaimaria ca yoxa bësojó tsi quëshi-quëshiria mëni iqui quiha jahuë cohai ca baquë pixëna. vfe Jatsi naipá tsi jisiquiquë jisti huëtsa. Toá tsi iqui quiha shini ca quëshi-quëshiria; naa chahitaxëni cato. Siete ca mapo bo, diez ca mahui bo, tihi cabo ja jaya quiha. Jasca, jahuë mapo bo cacha chaha bo sahuë ja iqui quiha. deA Jasca, tohoya ca ja iqui quiha. Comapama tsi ja araquë, baquë comahai ca pahë iqui na. Vd ' Jatsi naipá tsi jisiquiquë jisti-jistiria. Toá tsi yoxa iqui quiha, naa bari sahuë cato. Oxë cacha nii quiha. Jasca, jahuë mapo cacha chaha iqui quiha, naa doce ca huishtimá tsi acacanish ca chaha. c Jatsi Dios mana ca arati xobo japëquëquë. Jaxara iqui quiha caja roa cato, naa Dios quënëni ca chani jaya cato. Japëquëquë tsi quiha canapa choshiquë. Tërë-tërëjaquë. Yajoquë mai. Jasca mai qui paquëquë oiroxaya chahitaxëni cabo.?bw Mi qui caxaxëniria xo nohiria bo ra, naa jato copiti bari tsëquëha iqui na.Jasca, tsëquëquë rësonish cabo copiti xaba ri.Copihacaxëhi quiha mi yonati bo, naa mi Chani yoacanaibo.Copihacaxëhi quiha chahahuacanaibo, naa mi qui aracanaibo.Copihacaxëhi quiha chahahuahai ca chama bo, chamayama cabo tëquë.Tsëquëquë ra mai yoshihuacanaibo quëyoti bari ra —nëa tsi veinticuatro ca yosibo nëcaquë. a —Mi qui “Gracias” iqui noa, noba Ibo Dios chamaxëni cató.Mia ri tsi xo toa i-ipaonish ca jaboqui norí cato ra.“Gracias” iqui noa ra, jaboqui mi yonati chama mi bichi iqui na.Jaboqui chitahëhi quiha mi yonahaina ra. @`y Tocajacaquë tsi quiha Dios trono bësojó ca veinticuatro ca yosibo joicaquë jato tsahoti bo ax na. Joihax ja mënicaquë bëmana mai quiri. Jatsi Dios qui ja aracaquë: _) Jatsi quiha toa séptima ca angél jahuë trompeta xoohaquë. Xoohajahuaquë tsi quiha naipá ca quënahai ca joi bo ë nicaquë.—Jaboqui mai xo tsi yonati chama biqui noba Ibo ra, naa Diós mai qui raani cato.Yona-yonapaoxëhi quiha ra —i jaca quë. ^ Toca tsi segundo ca tënëtiya huinocaquë. Ja cho jopaimaria xo huëtsa, naa tercer ca tënëtiya. Séptima ca trompeta
]
Jatsi ja tëronocaquë tsi quiha yajo-yajoquë mai. Anomaria toa yajohai ca iquë ra. Toatiyá tsi poxoquë yacatá ca xobo bo, naa décima ca xatë. Jasca siete mil ca nohiria bo acacaquë. Jatsi naipá ca Dios qui ara-aracaquë nohiria tëxë, mëmëhi na. \\1 Tsayapama tsi naipá ca pistiama ca joi toa dos ca joni bo qui chanihai ca ja nicacaquë. “Nëa bëcahuë” i joi a quiha. Jatsi tsëmó tsi nai qui ja tëronocaquë. Tsaya-tsayacaquë jato qui caxacanaibo. [ Jama, tres y media ca bari huinocaquë tsi Diós jato bësomaquë. Ja joitapicaquë ra. Jatsi raquëyoquë tsayahax cabo. _Z7
Jasca, ranixo tsi jato huëtsa qui jahuëmishni bo, naa regalo bo acaxëcani quiha. Tocacaxëcani quiha, toa dos ca Chani yoati ibo bo acacacana iqui na. Jato iqui tsi anomaria iqui quiha ja tënë-tënëcanaina. Y Jabi tres y media ca bari no tsi toa dos ca yora bo tsaya-tsayaxëhi quiha maí ca nohiria bo. Tsayacaxëcani quiha maí ca nohiria bo tëquë, naa jatiroha ca maxo bo, joi bo, pais bo, tihi cabo. Jato yora bo maihuacasyamacaxëcani quiha ranixo na. SX Jatsi yaca-yacariá tsi naa Sodoma, Egipto, tihi tsi icanai cató ca bahi-bahiria ó tsi jato yora bo janacaxëcani quiha nohiria bo tsayamaxëna. Jabi toa yacata ax tsi noba Ibo acacani quiha jaa ri. WW' Jatsi Dios Chani ja yoacano tsi rësonish cabo iti ax huajaxëhi quiha toa yohina-yohinaria yoixëniria cato. Huajaxo tsi jato bëta nianaxëhi quiha. Jato bëboxëhi quiha. Bëboxo tsi jato axëhi quiha. V! Jasca, nai quëbëti chama jayacaxëcani quiha, oi iyamano iquish na. Jatsi iyamaxëhi quiha oi, Dios Chani ja yoacaquë no. Jasca, jënë jimi manëmapicaxëcani quiha. Jasca, jatiroha ca quiniá tsi maí ca nohiria bo tënëmapicaxëcani quiha jaha quëëquí na. mUS Anomariaxëhi quiha ja yoacanaina. Jato jana ax huajahai ca chihi jascariaxëhi quiha jato chani. Bëroria tsi jato pasomaha cabo quëyocaxëcani quiha. Jabi tsohuëcaracá jato acasno tsi toa chihí tsi jato acaxëcani quiha. XT) Jabi naa dos ca Chani yoati ibo-iboria bo tsi xo toa mai Ibo bësojó ca nii ca dos ca olivo jihui bo. Jasca, toa mai Ibo bësojó ca mani ca candelero bo jascaria ca xo naa dos ca Chani yoati ibo bo. =Ss Toatiyá tsi dos ca Chani yoati ibo-iboria bo raaxëquia noho Chani yoati. Jatsi mil doscientos sesenta ca bari no tsi Dios Chani yoacaxëcani quiha, cohuë ca raiti sahuëxo na. 6Re Jama, arati xobo cacha ca huënë tanamayamahuë. Dios cahëyamacanaibo qui toa iti acacaquë. Cuarenta y dos ca oxë no tsi Dios yaca-yacaria yoshihuacaxëcani quiha rë. (Q K Jatsi medida jihui ë qui acacaquë, naa tahua jisiria cato. —Cata. Dios arati xobo, jahá ca altar, tihi cabo tanamata. Jasca, toá ca aracanaibo tocahuë. OP
Jatsi ë yobahacatëquëquë: —Jaboqui Dios Chani mi yoatëquëxëno ra. Jamëri ca nohiria bo, jamëri ca mai bo, joi bo, chama bo, tihi cabo yoati mi chanixëti xo —i ë qui ángel quë.5Oc
Jatsi ángel quima toa tëto ca papi ë biquë. Bixo tsi ë xëhaquë. Bata tëë jascaria ja iqui quiha noho jana ó no. Jama, ë piyoquë tsi mocanaquë noho poco. ZN-
Jatsi ángel qui ë caquë. Caxo ë bënaquë. E biquë tsi, —Bihuë. Pitsahuë. Mi poco xara ja no tsi monëxëhi quiha toa quënë. Jama, bata manëxëhi quiha mi jana ó no —i ë qui ángel quë. MM
Jatsi toa joi ë nicatëquëquë, naa naipá ca ë qui chanihai ca joi. —Toa iahua mai, tihi cató ca niihai ca ángel qui cata. Ja acha ca tëto ca papi pistia bita —i ë qui joi quë. }Ls
Siete ca angél jahuë trompeta xoohacano tsi jatihuahacaxëhi quiha Diós acasnina, naa jahuë planes siri cato. Jabi toa planes nohiria bá cahëyamayoini quiha, naa jahuë Chani yoatí ibo bo qui ja yoani cato —nëa tsi ángel nëcaquë. yKk
Jahuë mëquë tërohax ja chani-chaniquë. Bëso-bësopaohai ca Dios janë, naa naipa, mai, iaha, tihi cató ca jahuë bo tëquë nëhohuati iboba janë́ tsi ja chaniquë, ja parayamahai ca jismaxëna. Ja nëcaquë: —No bamayamano ra. J
Jatsi toa ianë, mai, tihi cató ca niihai ca ángel ë jisquë. Nai qui jahuë mënëcaya ca mëquë ja tëroha quiha. KI
Ja tërëcaquë tsi quiha ë quënëcasquë. Jama, naipá ca joi ë nicaquë: —Quënëyamahuë. Toa siete ca tërëti ibo-iboria bá yoaha ca nohiria bá cahëyamano ra —i ë qui joi quë. 1H[
Toca tsi niihax ja quënaquë. Camanó mërahai ca joi jascaria jahuë joi iqui quiha. Ja quënaquë tsi quiha tobi iquë siete ca tërëti ibo-iboria bo tërëhaina. qG[
Jasca, tëto ca papi pistia ca ja achaquë jahuë mëquënë́ no. Huishquirimahama toa papi iqui quiha. Jatsi ianë́ tsi jahuë tahë mënëcaya ca ja janaquë. Jatsi jahuë tahë huëtsa, naa mëxojo ca maí tsi ja botëmaquë. F
Jatsi chamaxëniria ca ángel huëtsa ë jisquë, naa nai ax botëhai cato. Tsëmo rabaha ca ja iqui quiha. Jasca, jahuë mapo cacha nahuabahi iqui quiha. Bari jisiria jahuë bëmana iqui quiha. Ririhai ca chinichiti jisiria jahuë huico iqui quiha. uEc Jato jochahuaxëniria ca jabi niatimaxëni-riacana. Jari nohiria bo ja acaquë pë. Jari ja yoshihuacaquë yobëxo na. Jari anoma ca chotahai ja acaquë. Ja yoma-yomacaquë jaari. Jari jasca pi ja icaquë ra, tihi ca tsi áqui na.DD Jama, jato yoi ca jahuë bo quima casocasyamaquë toa rësoyamanish cabo. Jari yoshi qui ja aracaquë pë. Jasca, jato ídolo bo, naa oro, plata, bronce, maxaxa, jihui, tihi cabá tsi acacanish ca ídolo bo quima ja casoyamacana quiha. Jato qui jia iqui quiha toa nicayamahai ca taisyamahai ca ídolo bo pë. C Chamaxëniria toa caballo jana bo iqui quiha nohiria bo ati. Jasca, chama jaya quiha jato jina bo ri. Rono bo jascaria ja icani quiha. Jato jina bo ó tsi iqui quiha tëxëmisxëniria ca mapo bo. Toca tsi nohiria huëstima ca ja pahëhuacana quiha. B) Jato jana huajahai ca chihi, cohini, azufre, tihi cabá tsi nohiria bo acacana quiha. Jatsi rësoyoquë, naa tercer ca maí ca nohiria bo ra. bA= Tsayapama tsi toa caballo bo, jato ibo bo, tihi cabo ë jisquë. Huëstima ca color bo jaya quiha ja sahuëcanai ca manë ca shipati quiniamati bo. Tobi iqui quiha shini-shiniria, niaba, amarillo, tihi cabo color bo. Jato caballo bo tsi xo camano mapo jasca ca jaya. Jasca, jato jana quima huajaquë chihi, chihicohini, azufre, tihi cabo.
@
Jasca, huëstima ca soldado bo, naa caballo jaya cabo ja jayacana quiha. Doscientos millones toa ë nicaha ca número iquë ra. 0?Y Naa hora yoi, naa bari, naa oxë, naa xënipa, tihi cabo quëshpi tsi ja janahacacani quiha. Jaboqui tsi ja paquëmahacayaquë tercer ca maí ca nohiria bo ati. ?>w Sexto ca trompeta jaya ca ángel qui toa joi chaniquë: —Eufrates icanai ca ani-aniria ó tsi xo cuatro ca nëxahacanish ca ángel bo. Jato pëcahuë —i ángel qui joi a quiha. d=A
Jatsi sexto ca angél jahuë trompeta xoohaquë. Xoohajahuaquë tsi quiha joi huëtsa ë nicaquë. Dios trono bësojo ó ca altar oro ca quima toa joi huajaha quiha, naa jahuë cuatro ca mahui naxërëquë ax na. <- Toca tsi huinocaquë toa jariapari ca nohiria bá tënë-tënëhaina ra. Jama, tobi iti xo dos ca tënëtiya huëtsa bo. Jari acama quiha. ; Jasca, tobi iqui quiha jato rëquëniniti ibo; naa rësocanaibo iti obëso ca ángel. “Quëyomisxëniria” ja quënahacaha quiha, naa jato obësoti chama. (Hebreo joí tsi jahuë janë tsi xo “Abadón”; carayana joí tsi “Apolión” ja nori.)
:
Jasca, jato jina ó ca nibo chishquë bo ja jayacana quiha. Anomaria toa jato chishquënë pahë iqui quiha, naa cinco ca oxë no. 39_ Jasca, manë ca shipati quiniamati bo sahuë ja icana quiha. Noyapama tsi anomaria iqui quiha jato pëhi ba pacotsa, naa nianati caballo carro bo jabahai jascaria cato. W8' Jato boo, yoxa ba boo jisiria quiha. Jato xëta, camano xëta jisiria quiha. G7 Nianati shomahuaha ca caballo jisiria ca toa chapohua bo iqui quiha. Jahuëcara ca, naa oro ca chaha bo sahuë ja icana quiha. Jasca, jato bëmana, joni bá-na jisiria ja icana quiha. R6 Tocajacano tsi rësocascaxëcani quiha nohiria ra, rësonoma jaca nori. +5O Jato namëtima ja icana quiha, tënëmati nori. Jatsi cinco ca oxë no tsi toa chahahuayamacanaibo ja tënëmaquë. Nibo pahë jascaria iqui quiha toa pahë ra. 24] Jatsi ja yoahacacaquë, huaí ca bimi, jihui, tihi cabo yoshihuayamaxëti. Jama, jënima iqui quiha toa bëpará ca Dios quënë jayama ca nohiria bo ja yoshihuahaina. 3 Jatsi quiha tsëmo quima huajaquë chapo-chaporia bo. Jato qui pahëria ca chama acacaha quiha, naa nibo chama jasca cato. H2 Toa iti ja japëcaquë tsi quiha toa quini ax huajaquë chihicohini. Anomaria toa cohini iqui quiha, naa boyo ax huajahai ca cohini jascaria. Jatsi ja tsëmonaquë. Jisnoma bari iqui quiha. B1 Jatsi quinto ca angél jahuë trompeta xoohaquë. Xoohajahuaquë tsi quiha nai ax mai quiri paquëhai ca huishtimahua ë jisquë. Ja qui llave acacaha quiha rësonish caba iti pëcati. \01
Jatsi tsayapama tsi naipá ca noyahai ca tëtëpahua ë nicaquë. Joi pistiamá tsi quënahi ja iqui quiha. —Jishorama. Raquëria xo. Aquërama. Noiti-noitixëhi quiha maí ca nohiria bo tëquë, naa tres ca trompeta huëtsa bo xoohahacaquë no. Jato xoohapaimaria xo naa tres ca choo ca ángel bo ra —i tëtëpahua a quiha.W/' Jatsi cuarto ca angél jahuë trompeta xoohaquë. Xoohajahuaquë tsi quiha bari, oxë, huishti bo, tihi cabo nocacasquë. Jatsi tsëmonaquë jato tercer ca xatë cato. Ja iqui tsi iriama iqui quiha barihani bari huëahaina. Jasca, iriama iqui quiha baquichá oxë, huishti bo, tihi cabo huëahaina. Jabi toca tsi ja iqui quiha. .% “Mocahua” naa huishti quënahacaha quiha. Jatsi mocanaquë jënë, naa tercer ca xatë cato. Rësoquë huëstima ca nohiria bo acax na. ^-5
Jatsi tercer ca angél jahuë trompeta xoohaquë. Xoohajahuaquë tsi quiha huishti-huishtiria, naa riri-ririhai ca jotati jisiria ca paquëquë nai ax na. Ani bo, toroco bo, tihi cabo qui ja paquëha quiha. ,,Q Jatsi rësoyoquë iahuá ca bësohai ca jahuë bo, naa tercer ca xatë cato. Jasca, quëyohacaquë tercer ca jënë́ ca barco bo ri. Tihi tsi quëyohacaquë ra. k+OJaquirëquë segundo ca angél jahuë trompeta xoohaquë. Xoohajahuaquë tsi riri-ririhai ca tëmachi chahitaxëni ca jisiria ca quiha iahua qui niahacaquë. Jatsi jënë jimi manëquë, naa tercer ca jënë xatë cato. .*UJatsi jariapari ca angél jahuë trompeta xoohaquë. Xoohajahuaquë tsi quiha oiroxaya, jimi ya jaxcamëna ca chihi, tihi cabo mai qui niahacaquë. Jatsi mëshoquë maí ca tercer ca xatë cato. Mëshoquë maí ca jihui bo, huasi, naa jato tercer ca xatë cato. Tihiria ca tsi mëshoquë ra. `)9Jatsi toa siete ca angel bá jato trompeta bo xoohati shinama tsi iticatocaquë. (#Jatsi oro ca cochopi angél biquë. Bixo tsi quiha altár ca chihi rëxquë tsi ja rëaquë. Rëaxo tsi quiha mai qui ja niaquë. Niajahuaquë tsi quiha huëstima ca tërëhai ca iquë. Choshi-choshiquë canapa. Yajo-yajoquë mai. Tihi tsi ja iqui quiha. Trompeta bo o'WJatsi Dios iti bësojo tsi mëshohai ca incienso ca cohini tëronoquë Dios nohiria bo bëhoxhai ya. E&Jaquirëquë joquë ángel huëtsa. Oro ca incienso mëshoti cochopi bëhi ja iqui quiha. Johax trono bësojó tsi ja niiquë. Jatsi incienso misco ca ja qui acacaquë, Dios nohiria bo bëhox-hai qui maniati. Jatsi toa oro ca altar xo tsi, naa trono bësojo ó ca nii ca altar xo tsi quiha tihi cabo ja mëshaquë. {%oJatsi siete ca ángel bo ë jisquë, naa Dios bësojó ca nii cabo. Jato qui siete ca trompeta bo acacaha quiha. w$ iJatsi toa sello séptimo ca Corderó noshaquë. Noshaquë tsi quiha medio hora no tsi naipá cabo pasiyoquë. u#cRani-ranicaxëcaqui, Cordero, naa trono ó ca jato obëso ca nori quëshpi na. Bëso-bëso ca jënë iti qui jato mëpixëhi quiha. Jasca, jato bëró ca bëhono tëquë masaxëhi quiha Dios —i ë qui huësti ca yosi ca a quiha. "Ja iqui tsi paxnatëquë-yamacaxëcani quiha ra. Tëshinatëquëyamacaxë-cani quiha. Jasca, bari huao cahëyamacaxëcani quiha. ^!5Ja iqui tsi Dios trono bësojó tsi mani-manicani quiha. Toá tsi Dios arati xobo-xoboria xo tsi mëbi-mëbiriacani quiha, barihani, baquicha tëquë. Jasca, jato ó bësoxëhi quiha toa tronó ca tsaho cato ra. ^ 5Jatsi, —Cahëyamaquia, taitá. Mia ri tsi xo toa cahëhaina —i ja qui ë quë. Jatsi, —Tënëtiyaria quima ax bëcanax cabo tsi xo naa. Cordero jimí tsi jato raiti ja joxohuacani quiha, chocohaxo na.
~}}=|Z{p{z(xxOvv utus|qyqp4ornn mlZkWjKii hBgeff%e1cba``^]]\J[`ZyYXQWOVIU>SS RFQ)PONMMLYKQIHGGtFEE(DFCJabi Cristo Chani qui rabiyamaquia yoaxëna. Dios chama jaya xo ra, chahahuacanaibo tëquë xabahamati. Jariapari tsi quiha naa Chaní tsi jodiobo xabahamahacaniquë ra. Jaboqui tsi xabahamahacahi quiha carayanabo ri jahá no. pE [Japi, mato Romá ca nohiria qui Cristo Chani jia ca yoacasquia ra. Chama jaya xo Cristo Chani jia cato D ;Jabi carayanabo, nohiria huëtsa bo, tihi cabo ë mëbixëti xo. Escuela tiisi jaya cabo, escuela tiisi jayama cabo, tihi cabo ri ë mëbixëti quiha. C {
Jabi huëstima tsi xo mato qui ë cacasnina ra, ëbë xatë bá. Canoma ë iniquë rë, yaca huëtsa bo qui ë raahacani iqui na. Jabi mato yaca Roma xo tsi Cristo qui nohiria ë bëbocasniquë, carayanaba yaca huëtsa bo xo ë ani jascaria. ,B S No mëbinabëquiti xo. Jabi aranabëquipinono tsi chamahuaha-caxëquia ra. Jascaria, chamahuahacaxëqui mato ri. Toca tsi shomahuahacaxëqui noa, noqui tëquëta. (A K Mato jiscasquia ra, mato mëbixëna. E qui Diós ani ca tiisi mato bëta xatënacasquia. Jasca, mato chamahuacasquia. Jabi jaha ë quëëhai ca tsi xo toa ra. Y@ -
Bëhoxquí tsi Dios nica-nicarohaquia, mato qui shishoti xaba ë qui ja ano ra. ? / Jabi mato bax ë bëhoxrohahai ca cahëhi quiha Dios ra. Jabi naa Dios bax yonocoriaquia noho coshi tëquëtá no, jahuë Baquë Chani yoahi na. > -Jariapari tsi mato quëshpi tsi noho Dios qui “Gracias” iquia ra, ma chahahuani ca jatiroha ca maí ca nohiria bá nicani quëshpi na. = 1Japi mato qui, naa Roma yacatá cabo qui naa carta raaquia ra. Mato noihi quiha Dios. Noixo tsi mato ja quënaniquë jahuë nohiria iti. Noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mato noino. Mato ja bëpasimacano ra. Romá ca chahahuacanaibo Pabló jiscasnina O< Jabi mato Romá cabo quënahacaniquë mato ri, Jesucristó-na bo iti. ; 'Noqui ja noiniquë. Noixo tsi quiha jahuë Chani chitahëhuati ibo bo noqui ja manëmaniquë. Jatsi jatiroha ca maí ca nohiria, naa carayanabo qui noqui ja raaniquë, jahuë Chani yoati. Ja chahahuacano jato ri. Chahahuaxo tsi jahuë yoba nicacaxëcani quiha jato ri. t: cJascaria, Dios Baquë ja iniquë jaa ri. Dios mëstëxëni ca jabi yoi ja jayani quiha. Jabi Dios Baquë chamaxëni ca ja iqui ca jismahacani quiha, rësonish cabo quima ja tërohacani cató no. Jabi noba Ibo tsi xo naa Jesucristo ra. n9 WJatsi maí tsi jahuë Baquë Jesu coniquë ra. Cohi tsi chama David yamaba chahitaxocobo ja iniquë. 8 Jabi siri tsi “Noho Baquë mai qui raaxëquia” i Dios ni quiha. Jabi Dios tocani quiha Quënëhacanish cabo ó no. 87 mPablo, naa Jesucristo yonati tsi xo naa carta quënahai cato. Jabi ë quënahacaniquë, Dios Chani chitahëhuati ibo iti. Diós ëa biniquë jahuë Chani jia ca nohiria yoati. @6{Jia noba Ibo Jesú mato shomahuano ra. Amén.=5sJarohari tsi, —Parayamaquia. Basima tsi xo ë johaina ra —ii quiha ë quënëha ca jahuë bo obësoti ibo. Jatsi, —Jaahuë. Mi jono ra, Ibo Jesú —iqui noa noqui ri. G4Jasca, tsohuëcaracá pi naa libro ó ca Chani jahuëcara ca másano tsi jahuë naipá ca premio mëbixëhi quiha Dios ra. Toa xabahamati jihui bimi piyamaxëhi quiha. Yaca-yacaria qui jicopistiayamariaxëhi quiha. Tihi ca libro ó ca jahuë bo xatënayamaxëhi quiha rë. Tihi ca tsi iquia, naa chani quënëti ibo. X3)Jatiroha cabo, naa libro ó ca Dios Chani nicacanaibo yobaparicasquia. Quiniacaxëcahuë. Tsohuëcaracá naa libro ó ca Chani qui mániano tsi ja qui naa libro ó ca tënëti bo mániaxëqui Dios ra. 2Jaquirëquë Espíritu Santo, Cordero ahuini, tihi cabo ë qui chaniquë: —Bëcahuë —iquiina. —Bëcahuë —iiyocani quiha nicacanaibo ri. Jatsi tëshinapihi tsi bëcana. Copixoma tsi xabahamati jënë bicana. Jaha quëëcanaibo qui acacaxëti xo. 1Jatsi, —Noho ángel mi qui raati ibo ca ëa xo naa, iglesiá ca chahahuacanaibá naa chani cahëno iquish na. Ea ti tsi xo David yamaba chahitaxocobo yoi cato. “Huishti Bëro Shini” quënahacahai ca ëa xo naa ra —i ë qui Jesu quë ra. b0=Yaca cacha tsi xo toa jochahuaxëniria cabo, naa, yobë bo, chotamisxëni cabo, ati ibo bo, mahitsa ca dios bo qui aracanaibo, quiaxëni cabo, paracanaibo. Tihi cabo tsi xo toa jicoyamahaina —i ë qui ángel quë. /#Shoma tsi xo toa chocahacacahax ca sahuëti jaya cabo. Xabahamati jihui bimi piti iipicaqui. Jasca, toa caiti nacopicaqui yaca qui jicoti. [./
Jahuë chitahë, jahuë rëso, tihi cabo xo ëa ra, naa letra bo A y Z jascaria. ~-u Jaha bësopa. Basima tsi xo ë johaina ra. Johax premio bo boxëquia jatiroha cabo qui ati, ja ayocana quëshpi na. , Jatsi jochacanaibo jënëyamacana. Rarinatimaxëni ca jabi jayacani quiha pë. Yoi ca shinacanaibo quëtiayamacana. Rarinatimaxëni ca xo jato ri pë. Jama, jari jia ca axëti xo toa jia ca acai cato. Mëstë ca jabi jari jayaxëti xo toa mëstëxëni cato. +
Jatsi ja nëcaquë: —Yoahacaxëti xo naa libro ó ca quënëhacahax ca Chani ra, tsëquëti basima ja nori quëshpi na. *+ Jama, ë qui ángel chaniquë: —Tocayamatsihuë. Dios qui mi arati xo ra. Mi yonati roha ca ëa xo naa. Mibë xatë bo, naa Dios Chani yoatí ibo bo, naa libro ó ca quënëhacahax ca nicacanaibo tëquë, tihi cabo mëbiti ibo ca ëa xo naa ra —i ë qui ángel quë. ,)QJatsi tihi tsi ë nicaquë. Tihi tsi ë tsayaquë naa Juan icanai cato. Tsayahax naa jahuë bo jismahax ca ángel bësojó tsi ë mëniquë ja qui araxëna. "(=Jatsi, —Jaha bësopa. Basima tsi xo ë johaina ra. Shoma tsi xo toa naa libro ó ca quënëhacahax ca chani nicacanaibo ra —i ë qui Ibo quë. ,'QJatsi ë qui ángel chaniquë. —Jabi ja tsi xo naa ë yoahana. Ja qui mi chitimiti xo. Jabi ëa Ibo Diós, naa Dios Chani yoapaonish cabo chamahuanish cató raaquë jahuë yonati bo jahuë Chani yoati. Tsëquëti basima ca jahuë bo jato ë jismaxëti xo ra —i ë qui ángel quë. n&UJasca, toa yamaxëqui tsëmohaina. Pëxë baayamacaxëcani quiha, Dios jato qui huahuahai ca nori quëshpi na. Bari yopayamacaxëcani quiha. Toa xo tsi yonapaocaxëcani quiha chahahuacanaibo ra. Basima tsi xo Jesucristo johaina s%_Toa ax tsi xoama tsi Dios bëchinayocaxëcaqui. Jato bëpara ó tsi quënëhacaxëhi quiha jahuë janë. =$sToa yaca qui jicoyamaxëhi quiha jahuëcara ca yoshihuahacahax cato. Yacatá tsi ixëhi quiha Dios trono, Cordero trono ri. Jatsi Cordero qui aracaxëcani quiha jahuë yonati bo. #{Johax calle-calleriá ca nëpax tsi quiha toa jënë huahuaquë. Jasca, ani quëmapó tsi xabahamahai ca jihui bo mani iquë. Jatiroha ca oxë bimi paxa ca saihuacani quiha. Jasca, jahuë pëhi bo ri tsi xo toa maí ca nohiria bo jënimahuahaina. *" OJaquirëquë toá ca xabahamahai ca aní ca jënë angél ëa jismaquë. Shërëmëria toa jënë iqui quiha. Dios, Cordero, tihi caba trono quima ax ja joquë. d!AJama, ja qui jicotimaxëniria tsi xo toa jocha jaya cabo. Jicoyamacaxëcani quiha quiacanaibo, yoyoxëni cabo ri. Ja qui jicocanaibo tsi xo toa xabahamahacanish caba libro ó ca quënëhacanish ca janë jaya cabo.o WToa yaca qui jato jahuëmishni bo, jato parata, tihi cabo boyocaxëcani quiha maí ca nohiria bo ri. k OBarihaní tsi mapahacatimaxëni ixëhi quiha jahuë caiti bo. Yamaxëhi quiha jahá ca baquicha. /Ja huëahai cató tsi bohocaxëcani quiha maí ca nohiria bo. Ja qui jato jahuëmishni bo, parata, tihi cabo bocaxëcani quiha maí ca chama bo. Jasca, yama tsi xo bari, ja qui Dios oquë huëahai nori quëshpi na. Yama tsi xo oxë ri, Cordero jahuë lampara nori quëshpi na. Yama tsi xo toa yacatá ca arati xobo ra, Ibo Dios Chamaxëni cato, Cordero, tihi cabo arati xobo jaca nori quëshpi na.
Jasca, anomaria iquë jahuë doce ca caiti bo ri, naa perla bá tsi ja acacani quëshpi na. Huësti huësti ca caiti tsi xo huësti ca perla ra. Anomaria iquë jahuë calle ri, shërëmë ca oro tëquë, naa botella jascaria cató tsi ja acacani quëshpi na. %quinto ca tsi xo ónice; sexta ca tsi xo cornalina; séptima ca tsi xo crisólito; octava ca tsi xo berilo; novena ca tsi xo topacio; décima ca tsi xo crisoprasa; undécima ca tsi xo jacinto; duodécima ca tsi xo amatista. Tihi cabá tsi jahuë napata acacani quiha. PAnomaria iquë jahuë yacata napata ri. Doce ca maxax copixëniria cató tsi ja acacani quiha. Jariapari tsi xo jaspe; segundo ca tsi xo zafiro; tercer ca tsi xo ágata; cuarta ca tsi xo esmeralda; \1Anomaria jahuë panëhua iquë ra, jaspe icanai ca maxax bá tsi ja acacani quëshpi na. Anomaria quiha ja xara ca xobo bo ri. Oro tëquëta, naa shërëmë ca botella jascaria cató tsi ja acacani quiha. r]Jatsi jahuë panëhua oti angél tanamaquë. Sesenta y cuatro metros ja iqui quiha jahuë tanamatí no. 1[Jabi cuadrada, naa cuatro ca jaharisi ca quëpë ya toa yaca iqui quiha. Jahuë napata tana, tihi cabo jaharisi iqui quiha. Jatsi angél yaca tanamaquë jahuë sití no. Dos mil doscientos ca kilómetro bo jahuë napata tana iqui quiha, jasca, jahuë tëtëca, jahuë mana tana. Jaharisi quiha. |qJasca, ë qui chanihax ca angél oro ca siti jaya quiha, toa yacatá ca caiti, panëhua, tihi cabo tanamati. ?wJasca, toa doce ca maxax cacha nii iqui quiha yacata panëhua. Janë jaya quiha toa maxax bo tëquë. Jahá tsi quënëhacani quiha Corderó-na doce ca Chani yoati ibo ba janë bo. 8i
Tobi quiha tres ca caiti bo, naa bari johai ca jo cabo. Tobi quiha tres ca caiti norte jo cabo. Tobi quiha tres ca caiti sur jo cabo. Tobi quiha tres ca caiti oeste jo cabo. y Jasca, toa yaca cacha tëamë tsi panëhua tëtëcaria iquë. Jatsi panë ó ca doce ca caiti bo iquë. Jatiroha ca caiti ó tsi huësti ca ángel nii iqui quiha. Jasca, toa caiti bo cacha quënëhacani quiha Israél ca doce ca maxo ba janë bo. 3 Anomaria ja bajra-bajrahai ca iquë ra. Dios oquë ja huahuaha quiha. Copixëniria ca jaspe icanai ca maxax jascaria ja bajra-bajrahai iqui quiha. `9
Jatsi Espíritu Santó ëa ibohuatapiquë. Ibohuaxo tsi quiha maca chahitaxëniria ca cacha ëa ja boquë. Toa xo tsi Jerusalén, naa Dios quima ax botëhax ca naipá ca yaca mëstëxëni ca ëa ja jismaquë. \1 Jatsi toa siete ca ángel ó ca huësti ca ángel ë qui joquë, naa siete ca cochopí ca tënëti rëso cabo jayahax cato. Johax, —Nëri johuë. Cordero ahui ti ca mia jismacasquia —i ë qui ja quë.
Jama, copi huëtsa bicaxëcani quiha toa ëa banahuacasyamacanaibo, chahahuayamacanaibo. Tobi xo toa yoyoxëniria cabo, ati ibo bo, yoi ca jabí tsi chotacanaibo, yobë bo, mahitsa ca Dios qui aracanaibo, quiaxëniria cabo. Tihi cabo tsi xo toa azufre chihi iahua qui niahacahaina. Toca tsi Dios quima aquëquëmahacapaocaxëcani quiha —i tronó ca tsaho ca quë. Jerusalén paxa cato
Naa jënëpaxa biti mëtsa xo toa bëbohai cato. Ja qui axëquia. Jatsi jahuë Dios ixëquia; jasca, noho baquë manëhi ja nori. Z -Jatsi, —Jatihuahacaquë noho Chani ra. Jahuë chitahë, jahuë rëso, tihi ca ëa xo naa, naa letra bo A y Z jascaria. Copixoma tsi tëshinacanaibo qui jënëpaxa axëquia, naa bëso jënë ití cato. Y +Jatsi tronó ca tsaho ca chaniquë: —Tsayahuë. Jatiroha ca jahuëmishni bo paxahuaquia ra —iquiina. Jatsi, —Naa tsi quënëhuë. Parayamaquia. Naa Chani qui mi chitimiti xo —i ë qui joi quë. h
IJato bëhono masayoxëhi quiha. Jasca, yamaxëhi quiha ja rësocanaina. Yamaxëhi quiha arahaina, cohuëhai ri. Yamaxëhi quiha pahëhai ri. Huinocaquë toa maí ca rëquë ca i-ipaohai ca tëquë —i tronó ca joi quë. [ /Jatsi tronó ca joi pistiama ca ë nicaquë. —Tsayahuë. Jaboqui nohiria bo ó racahi quiha Dios ra. Jato bëta racabëquinaxëhi quiha. Jahuë nohiria yoi bo icaxëcaqui, jato Dios yoi ja nori quëshpi na. 2]Tsayapama tsi Yaca Mëstëxëni, naa naipá ca Jerusalén paxa ca Dios quima ax botëhai ca ë jisquë. Jiaria ja iqui quiha, bichiquihai ca jianahax ca yoxa jascaria. % EJaquirëquë nai paxa cato, mai paxa cato, tihi cabo ë jisquë. Huinocaha nori iquë toa jariapari ca naipa, mai, tihi cabo. Jasca, yama iahua iqui quiha. oWJatsi toa iahua qui niahacaquë toa bësocanaiba libro ó ca quënëhacahama ca janë jaya cabo.?wJatsi quëyohacaquë rësoti chama. Quëyohacaquë rësocanaiba iti ri. Chihi ca iahua qui ja niahacacaquë ra. Jabi segundo ca Dios quima nohiria bo aquëquëmahacahai tsi xo naa. O
Jaquirëquë rësonish cabo tëquë iahuá mëaquë copihacati. Jatsi rësocanaiba iti quima ax paquëquë rësonish cabo tëquë ri. Jatsi jatiroha cabo copihacaha quiha, ja acani ca quëshpi ra. 4a Jatsi rësonish cabo, naa chama bo, iriama cabo, tihi cabo ë jisquë. Trono bësojó tsi ja manicaquë. Manijacano tsi quiha mapëcahacaquë libro bo. Jatsi libro huëtsa, naa “Bësocanaiba libro” icanai ca mapëcahacaquë. Jatsi copihacana quiha toa rësonish cabo ja acacani ca quëshpi na. Jatsi trono joxo cato, jahá tsaho cato, tihi cabo ë jisquë. Jahuë iti quima jabaquë mai, naxëa, tihi cabo. Yamatapijacaquë. +
Jatsi azufre chihi ca iahua qui niahacaxëqui Yoshini, naa jato parati ibo-iboria. Jabi toa chihi qui niahacana quiha yohinahua, jahuë mahitsa ca chani yoati ibo. Toá tsi tënë-tënëpaocaxëcani quiha, barihani, baquicha tëquë. Yama xo jahuë rëso. Jaroha ca copi Q Quëtsohax maí tsi ja pacanacaquë chahahuacanaiba oxti tëaxëna. Jabi jato oxti tsi xo toa Diós noihai ca yaca-yacaria. Jatsi nai ax paquëxëhi quiha chihi. Paquëhax jato quëyoxëhi quiha ra. {Huajahax caxëhi quiha jatiroha ca maí ca nohiria bo paraxëna. Caxo tsi Gog jatsi Magog, tihi ca icanai ca nohiria bo paraxëhi quiha. Jato quëtsohuaxëhi quiha nianaxëna. Tocanoma iqui quiha toa soldado bo, naa ianë́ ca mashënë jascaria. W~'Jatsi mil ca año bo huinocaquë tsi pëquëmahacaxëhi quiha Satanás. y}kJabi shomaria tsi xo toa jariapari ca bësotëquënai ca rësonish cabo. Dios quima aquëquëtimaxëni ca xo. Jahëpa Dios, Cristo, tihi cabá-na arati ibo-iboria icaxëcaqui. Jasca, mil ca año no tsi Cristo yaxo tsi yonacaxëcani quiha. +|OJabi jariapari ca nohiria bo bësotëquëxëhai ca tsi xo naa. Jari bësotëquëyamahi quiha tëxë ca rësonish cabo. Jariapari huinocaxëti xo mil ca año bo. \{1Jatsi trono bo ë jisquë. Jahá tsaho cabo qui chama acacaquë nohiria bo copiti. Jatsi maxtiahacahax caba shina bo ë jisquë. Jesu Chani ja yoacanaina, Dios Chani, tihi cabo tahëxo acacanish cabo tsi xo naa. Yohinahua, jahuë estatua, tihi cabo bësojó tsi ja mëniyamacani quiha. Jato bëmana, jato mëquënë, tihi cabo ó tsi yohinahua janë ja biyamacani quiha. Jatsi ja bësotëquëcaquë. Bësoxo tsi mil ca año no tsi ja yonacaquë Cristo yaxo na. *zMNëxaxo tsi quiha nahuëa qui angél niaquë. Niaxo tsi jahuë caiti ja japaquë. Jia tsi toa quini ja quëbëquë, maí ca nohiria bo Satanás parayamano iquish na. Jariapari tsi huinocaxëti xo mil ca año bo. Jatsi mil ca año bo huinocaquë tsi pëcahacaxëti xo tana roha pistia no. %yCQuëshi-quëshiria, naa toa ronoxëni ca ja bëboquë. Toa yoshini, naa “Satanás” i no ai ca ja nëxaquë ra. Mil ca año no tsi nëxë ja iti quiha. x Jatsi nai ax botëhai ca ángel ë jisquë. Rësonish caba iti pëcati llave, nëxati cadena, tihi cabo acha ja iqui quiha. +wONohiria tëxë bo acacani quiha caballo iboba manë́ no, naa jahuë jana huajahai cató no. Ja acacacaquë tsi quiha sëyacaquë isa bo jato nami pihax na.{voBëbohacaquë toa yohinahua ra. Achiquiquë jahuë mahitsa ca chani yoati ibo, naa yohinahua bësojo xo tsi jisti acax cato. Jabi jahuë jistí tsi yohinahua janë jaya cabo, jahuë estatua bësojó mënihax cabo, tihi cabo ja parani quiha. Jatsi chihi ca iahua, naa azufre ririhai ca qui yohinahua, jahuë chani yoati ibo, tihi cabo niahacaquë. Bëso ja icana quiha. EuJatsi yohinahua, maí ca chama bo tëquë, jato soldado tirixëni cabo, tihi cabo ë jisquë. Ja quëtsocana quiha caballó ca Ibo, jahuë soldado bo, tihi cabo pasomaha nianaxëna. tTobixëhi quiha chama ba nami piti. Tobixëhi quiha general bo, soldado bo, caballo bo, jato ibo bo, tihi caba nami piti. Tobixëhi quiha patron yama cabo, yonati bo, cahëxëni cabo, iriama cabo. Tihi tsi pixëqui mato ra —i isa bo qui ángel quë. ^s5Jatsi ángel huëtsa ë jisquë, naa bari huëa ó tsi niihai cato. Joi pistiamá tsi naipá ca noyahai ca isa bo ja quënaquë: —Bëcahuë. Mato orihuaxëhi quiha Dios. Anomariaxëhi quiha ma pihaina ra. r3Jasca, jahuë sahuëti, jahuë bamisco, tihi cabo ó tsi huësti ca janë quënëhacaquë. “Chama-chamaria, Ibo-iboria” ja quënahacaha quiha. qJato Chama jana ax tsëquëhi iqui quiha manë quënoxëni cato, maí ca chahahuayamacanaibo tëpasti. Tëpasxo tsi chamá tsi jato yonaxëqui. Copixo tsi jato tima-timaxëqui, trapichí nëtsihai jascaria. Jato qui caxaxëniria xo Dios Chamaxëni cato ra. p)Ja cho banahuacaquë naipá ca soldado tirixëni cabo, jato caballo joxo bo ya. Sahuëti joxo, naa chëquëyama ca tsi sahuë ja icana quiha. goG
Jasca, jimí tsi jahuë raiti moosahacaniquë. Jahuë janë huëtsa tsi xo “Dios Chani”. Wn' Jahuë bëro tsi xo chihi rëxquë jascaria. Huëstima ca chaha bo jaya quiha jahuë mapo ó no. Jasca, jahá tsi quënëhacani quiha huësti ca janë jonë cato. Jahuësti ca tsi xo toa janë cahëhaina. m Jatsi nai japëquëhai ca ë jisquë. Toa nahax jisiquiquë caballo joxo cato. Ja cacha tsaho iqui quiha jahuë ibo. “Parayamahai cato, Jabija-jabijaria” ja quënahacaha quiha. Mëstë tsi xo toa ja copihaina. Mëstë tsi xo ja nianahai ri. l
Jahuë chani nicahax ja bësojó tsi ë mëniquë ja qui araxëna. Jama, —Tocayamatsihuë. Dios qui arahuë ra. Mi yonati roha ca ëa xo naa ra. Mibë xatë bo, Jesú jismani ca Chani nicacanaibo, tihi cabo mëbiti iboria ca ëa roha xo naa —i ë qui ángel quë. Jabi Jesu jabija ca Chani tsi xo toa noqui chamahuahaina nohiria huëtsa bo toa Chani yoati. Caballo joxo ca ibo k Jatsi ángel chaniquë. —Naa tsi quënëhuë. Shoma-shomaria tsi xo toa Cordero fiesta qui cati joi bichish cabo, naa jahuë ahui ja bixëquë no —i ë qui ja quë. Chanihax, —Parayamaquia. Dios jabija ca Chani tsi xo naa ra —i ja quë. 6jeAnomaria ca raiti joxo ja qui acacana quiha jianati. Jabi chahahuacanaibá mëstëxëni ca acai ca jahuë bo tsi xo toa jahuë sahuëti joxo ra —nëa tsi ja nëcacaquë. i-No rani-ranino. “Oquë-oquëria xo” i ja qui nono. Tsëquëquë Corderó jahuë ahui yahai ca xabaca ra. Jasca, jianaquë bënë biti cato. zhmJaquirëquë tirixëniria ca nohiria ba joi bo ë nicaquë. Anomaria toa joi bo iqui quiha, naa huahuahai ca jënë, tërë-tërëhai ca naipa, tihi cabo jascaria. —Aleluya ra. Chitahëquë noba Chamaxëni ca Ibo Diós yonahaina ra. gJatsi trono ax johai ca joi ë nicaquë: —Noba Dios qui “Gracias” icahuë, mato jahuë yonati nori cabá. “Gracias” icahuë, ja qui raquëcanaibá, naa chama bo, yonati bo, tihi cabo tëquëtá —i joi quë. Cordero fiesta-fiestaria efCJa quëquëcaquë tsi quiha tronó ca tsaho ca Dios bësojó tsi mëniyoquë veinticuatro ca yosibo. Mëniyoquë toa cuatro ca bësocanai ca jahuëcara cabo ri. Ja qui arahax, —Amén. Aleluya —i jaca na quiha. eJatsi ja quëquëtëquëcaquë. —Aleluya ra. Tërono-tëronopaoxëhi quiha jahuë chihicohini ra —i jaca na quiha. d+Jabija tsi xo toa ja shinahaina. Mëstë tsi xo toa ja copihaina. Toa jochahuaxëniria ca yoxa ja copiquë ra, naa maí ca nohiria bo ja yoyohai cató tsi yoshihuahax cato. Dios yonati bo ja tënëmaha ca quëshpi tsi ja copihacaquë ra —i jaca na quiha quëquëhi na. Rc Naa quirëquë naipá ca quëna-quënahai ca ë nicaquë, naa tirixëniria ca quëquëhai ca nohiria bo jascaria. —Aleluya. Bëboquë noba Dios ra. Noba Chama-chamaria tsi xo naa. Oquë-oquëria xo. Toa yaca ax tsi Dios Chani yoacanaibo, chahahuacanaibo, tihi cabo acacaniquë. Jahuë shina ri tsi xo ra. Ja iqui tsi maí ca chahahuacanaibo tëquë acacaniquë iquia.^a5Jaha tsi jisiquiyamariaxëhi quiha xobó ca ririhai ca lamparina bo ri. Jasca, ahui paxa ca yahai ca joni joi nicayamacaxëcani quiha. Rico-ricoria mi nohó ca comerciante bo iqui quiha, naa maí ca oquë-oquëria iquish cabo. Mi parahai ca chaní tsi maí ca nohiria bo tëquë janyama mëpiqui mia ra —nëa tsi ja qui ángel nëcaquë. `Mato calle ó tsi yamatëquëxëhi quiha arpa, pacahua, trompeta, tihi cabá tsi música acanaibo ra. Jato música nicatëquëyamariaxëhi quiha nohiria bo ra. Yamaxëhi quiha jahá ca yonococanaibo. Yamaxëhi quiha moto timacanai ca pacotsa, jahá no. _}Jatsi ángel chamaxëni cató huësti ca maxax chahitaxëni ca topiquë, naa rënëti tio cato. Topixo tsi quiha ia qui ja niaquë. Niahax, —Jabi nëca tsi mai qui niahacaxëqui Babilonia yaca-yacaria. Jisiquipistiayamaria-tëquëxëqui ra. ~^uJama, rani-ranicana, naipá ca mani cabá, ja quëyohacaha quëshpi na. Ranicana chahahuacanaibá. Ranicana Dios Chani chitahëhuati ibobá. Ranicana Dios Chani yoanish cabá. Mato ja tënëmaha ca quëshpi tsi Diós toa yaca copiquë ra. q][Araconapama tsi jato mapo qui mai niacaxëcaqui cohuëriaquí na. Anomariaxëhi quiha ja huini-huinicanaina. —Aquërama. Jishopë. Noitiria tsi xo noba yaca-yacaria ra. Toa xo tsi ganancia-gananciariabo jahuë barco bo ibobá ayoquë ra. Toanahax ja riconariacaquë. Huësti ca hora roha tsi ja quëyohacaquë rë —icaxëcani quiha toa barco ibo bo. /\WYaca mëshohai ca chihicohini tsayapama tsi quënacaxëcani quiha jato ri: —Aquërama. Yama tsi xo naa yaca jasca cato rë. Jahuësti ca tsi xo naa ra —iquiina. c[?Huësti ca hora roha tsi jahuë jahuë-jahuëria bo tëquë quëyohacaquë rë —icaxëcani quiha toa comerciante bo. Jatsi basi xo tsi tsaya-tsayacaxëcani quiha barco ba capitán bo, jato yonati, jato pasajero bo. fZE—Aquërama. Jishopë. Noitiria xo noba yaca-yacaria rë. Jahuë corte copixëni cabo, jahuë corte shini cabo, jahuë oro, jahuë copixëniria ca maxax bo, jahuë perla bo, tihi cabá tsi ja jianapaoha quiha rë. IY Ja tënëhai ca qui raquëhi tsi basihax manicaxëcani quiha toa gananciabo anish ca comerciante bo. Basi ax araconacaxëcani quiha. Anomariaxëhi quiha ja huini-huinicanaina. Huinihax, \X1Nëcacaxëcani quiha toa yaca-yacaria yoati na: —Aquërama. Quëyohacaquë jaha mi quëëhai ca ganancia bo ra. Janacaquë mi parata, mi jahuëmishni bo. Bitëquënoma xo rë —iixëhi quiha comerciante bo. ]W3
Jasca, tobi quiha jato yochi, perejome, jënëria, xëni, moto, tihi cabo. Tobi quiha vaca, oveja, caballo, carita bo, yonati bo, tihi ca jahuë bo iniahacati. Tihi cabo ja jayacana quiha iniati. Mahitsa quiha. 'VG Yama tsi xo toa jato oro, plata, maxax copixëni cabo, perla bo, tihi cabo copihaina. Yama tsi jato corte bo copixëni cabo, jato corte shini cabo, tihi cabo copihaina. Jahuë jahuë bo, naa marfil, jihui, bronce, mármol, tihi cató ca acacanish ca jahuë bo copiyamacaxëcani quiha. U Jatsi araxëhi quiha comerciante bo tëquë, toa yaca shinahax na. Jaboqui yama tsi xo toa jato jahuëmishni bo copicanaina. T
Ja tënëhai ca qui raquëhi tsi basi ax tsi manicaxëcani quiha araxëna. —Aquërama. Noitiria xo mia ra, chamaxëniria ca Babiloniá. Oquë-oquëria ca mi iquë rë. Huësti ca hora roha tsi mi quëyohacaquë rë —icaxëcani quiha toa mani cabo. S{ Quëyohacaxëhi quiha toa yoxa ra. Ja quëyohacaquë tsi araconacaxëcani quiha maí ca chama bo, naa ja bëta yoyobëquinacanaibo. Huini-huinicaxëcani quiha jahá racacanaibo ja mëshohai ca tsayahax na. Jahuë chihicohini tsayacaxëcaqui. RR Jatsi huësti ca bari roha tsi copi-copiriahacaxëhi quiha iquia. Tobixëhi quiha ja rësohaina. Ara-araxëhi quiha jahá ca nohiria bo. Jasca, paxnacaxëcani quiha. Toa barí tsi chihí tsi quëyohacaxëhi quiha. Toa yoxa copixëhi quiha Ibo Dios, anomaria jahuë chama nori iqui na —nëa tsi ë qui naipá ca joi nëcaquë. 5QcJamë oquëhuahi quiha pë. Anomaria tsi xo toa ja raca-racahaina iquia. Ja quëshpi bo tsi toa yoxa tënëmahuë. Cohuëhuahuë iquia. “Chama-chamaria ca ëa xo naa. Noho trono ó tsahoquia” ii quiha pë. Jasca, “Bënë imahax ca ma ëa xo naa. Tënëpistiayamariaxëquia” i jamë i quiha. pPYJatsi toa yoxa copihuë, Diós, naa ja acani jascaria. Rabë ca copi ja qui amahuë ra, jatiroha ca yoi ca ja ani ca quëshpi na. Huësti ca cochopí ca copi-copiria ja bax roihahuë amati, naa huëtsa bo qui ja roihani jascaria. ^O5Nai tana tsi xo jahuë jocha maá cato ra. Jaboqui jahuë jocha shinahi quiha Dios. [N/Jaquirëquë naipá ca joi huëtsa ë nicaquë. —Toa yaca quima tsëquëcahuë, noho nohiria bá. Jahuë jocha bo ma xatënayamano. Tsëquëcahuë iquia. Jahuë copi-copiria ma xatënayamano iquish na. YM+Ja iqui tsi pahëyoquë maí ca nohiria bo tëquë, ja yoyohai cató no. Ja bëta yoyoquë maí ca chama bo tëquë ri. Jasca, riconaquë jahuë comerciante bo ja yoyohai ca iqui na —i ë qui ángel quë. XL)Botëxo tsi quiha joi pistiamá tsi ja quënaquë. —Quëyohacaquë Babilonia ra. Quëyohacaquë toa yaca-yacaria ra. Yoshini iti-itiria ja manëquë pë. Jahá racahi quiha jatiroha ca isa yoixëni cabo. ;K qNaa quirëquë naipa ax botëhai ca ángel huëtsa ë jisquë. Ja qui huëstima ca chama acacaquë. Anomaria jahuë oquë iqui quiha. Toa oquë iqui tsi huëanaquë mai tëquë. kJOJasca, toa yoxa tsi xo toa yaca-yacaria, naa jatiroha ca maí ca chama bo yonati ibo-iboria.I Jabi tocacaxëcani quiha toa diez ca chama bo. Jama, Dios tsi xo toa toca ca jato shinamati ibo-iboria. Jahuë shina axëhi quiha Dios. Ja iqui tsi yohinahua qui jato yonati chama acascaxëcani quiha ra. Jabi toca tsi jatixëhi quiha Dios Chani tëquë. HwJatsi toa yoxa qui caxaxëni quiha toa diez ca mahui bo, naa yohinahua mapo ó cabo. Caxaquí tsi toa yoyoxëni ca yoxa yoshihuacaxëcani quiha. Tsobocohuacaxëcani quiha. Jatsi jahuë nami picaxëcaqui. Pixo tsi toa pihama ca mëshacaxëcaqui. =GsJatsi ë qui ángel chanitëquëquë. —Toa ani bo, iahua bo, boxtoro bo, tihi cabá tsi toa yoxa tsaho iquí ca tsi xo toa jatiroha ca nohiria bo, maxo bo, mai bo, joi bo. FyJatsi Cordero ya nianacaxëcaqui. Jama, jato bëboxëqui Cordero, Ibo-iboria ca Chama-chamaria ca ja nori iqui na. Jato pasomaha Cordero yahax tsi nianaxëhi quiha ja qui chitiminish ca quënahacanish cabo ri —nëa tsi ë qui ángel nëcaquë. Ey
Yonocobëquinacaxëcani quiha yohinahua mëbixëna. Mëbixo tsi yohinahua qui jato yonati chama acaxëcani quiha pë. KD Jasca, toa diez ca mahui bo tsi xo joxëhai ca chama huëtsa bo. Jari jato qui acama tsi xo toa jato yonati chama. Chama bixo tsi huësti ca hora roha no tsi yohinahua yaxo tsi yonacaxëcaqui. >Cu Jasca, toa bësopaonish ca yohinahua, naa jaboqui bësoyama ca tsi xo toa chama octavo cato. Jasca, toa siete ca chama ba maxo ó ca tsi xo. Quëyohacaxëti xo toa octavo cato ra. NB
Jasca, toa siete ca mapo bo tsi xo siete ca chama bo ri. Huinocaniquë cinco cabo. Jaboqui yonahi quiha huëstita. Joxëti xo chama huëtsa. Ja jono tsi mëri tsi huinocaxëhi quiha ja yonahaina. pAY Jatsi shina-shinahuë. Jahuë siete ca mapo bo tsi xo toa siete ca maca bo. Jato cacha tsaho xo yoxa. @wJatsi toa mi jisi ca yohinahua pari mia cahëmaxëquia. Jabi bësopaoni quiha toa yohinahua; jaboqui bësoyama ja nori. Jama, jari jisiquitëquëxëhi quiha. Quinihua ax tsëquëpaimaria xo. Tsëquëhax nohiria bo quëyohi caxëhi quiha rë. Jatsi ratëxëhi quiha maí ca nohiria bo, bëso ja nori jisi na. Tihi ca jahuë bo qui ratëxëhi quiha toa bësocanaiba libro ó ca huishahama ca janë jaya cabo ra. Siri tsi, naa mai nëhohuahacanox pari no tsi toa Diós-na ba janë bo huishahacani quiha. u?cJatsi ë qui ángel chaniquë: —¿Jëniriahax mi ratëha pa? Tsohuë toa yoxa nori cato, jasca, tsohuë toa ja tsahohai ca yohinahua nori cato, naa siete ca mapo bo, diez ca mahui bo, tihi cabo jaya cato, tihi ca tsi mia yoaxëquia.
>
Chahahuacanaiba jimí tsi toa yoxa pahëni quiha, naa Jesu iqui tsi acacanish caba jimí no. Tihi tsi tsayahi tsi ë ratëquë. =}Jatsi jahuë bëpara ó tsi tobi iqui quiha quënëhacani ca bëronoma ca chani. “Yaca-yacaria ca Babilonia ca ëa xo naa ra. Yoyocanaibo, jatiroha ca maí ca jabi yoixëni cabo, tihi cabo saihuati ibo-iboria ca ëa xo naa” i toa quënë quë. r<]Jatsi copixëniria ca raiti shini sahuë toa yoxa iqui quiha. Oro, copixëniria ca maxax mishni bo, perla bo, tihi cabá tsi ja jianaha quiha. Jasca, oro ca cochopi ja achaquë, naa ja yoyohai ca jochahuaxëniria ca jabi jaya cato. L;Chanixo xaba qui ëa angél boquë Espíritu Santo chamá no. Toa xo tsi toa yoxa ë jisquë, naa shini ca yohinahua catë ó tsi tsaho cato. Yohinahua yora ó tsi quiha huëstima ca Dios pasomaha ca chani quënëhacaha quiha. Jasca, siete ca mapo bo, diez ca mahui bo, tihi cabo jaya quiha toa yohinahua shini cato. ":=Jasca, naa yoxa yaxo tsi yoi ca ayocana quiha maí ca chama bo ri. Maí ca nohiria bo ja pahëhuaquë rë, ja yoyohai cató no —i ë qui ángel quë. /9 YJatsi toa siete ca cochopi bo jaya ca ángel bo quima huësti ca ángel ë qui joquë ë qui chanixëna. Johax, —Nëá johuë. Anomariaxëhi quiha toa jochahuaxëniria ca yoxa copi ra, naa ani bo, iahua, boxtoro bo, tihi cabá tsaho cato. Ja copihacaxëhai ca mia jismaxëquia. Yoyohi quiha. X8)Jatsi nai ax tioboria ca oiroxaya nohiria bo qui paquëquë, naa cuarenta ca kilo ihuë cabo. Oiroxaya iqui tsi Dios pasomaha nohiria bo chaniquë. Tihi tsi ë jisquë ra. Anomaria toa copi iqui quiha.i7KJatsi jëtëquëha quiha jatiroha ca iahuá ca tësëbë. Parahuahacaha quiha maca bo tëquë. f6EJatsi përësiquë toa yaca-yacaria ra; tres matoxi quiha. Jasca, poxoha quiha maí ca yaca bo ri. Jatsi toa yaca-yacaria Babilonia Diós shinaquë. Anomaria tsi toa yaca-yacaria ja copiha quiha ja qui caxa-caxaquí na. _57Jatsi canapa choshi-choshiquë; huëstima. Tërë-tërëjaquë. Yajo-yajoquë mai. Anomaria toa mai yajohai ca iqui quiha. Joni nëhohuanitiyá rohari tsi jisiquipistiayamariani quiha toca ca yajo-yajohaina. <4qJatsi séptimo ca angél jahuë cochopí ca tënëti japaquë nahuëa qui. Ja japaquë tsi quiha Dios iti-itiriá ca joí quënaquë trono xo na. —Iquë ra —i joi quë. .3UJatsi quiha toa maí ca chama bo toa tres ca yoshi yoixëni cabá quëtsohuaquë huësti ca iti ó no, naa Hebreo joí tsi “Armagedón” icanai cato ó no. M2Jatsi, —Nicaparicana. Yomahai ca johai ca jascaria tsi joxëquia. E noho pasoyamaxëhi quiha maí ca nohiria bo. Jama, rani-ranixëhi quiha ëa manacanaibo, naa ë noho pasocanaibo. Bërabiyamacaxëcani quiha, jamë ja rohahuacani iqui na. Tsoboco jascaria ca iyamacaxëcani quiha toa barí no —i ë qui Ibo quë.
Y ~}|{zzygxwev{urts|rSqpoolnml|l(kjjMinhggFfve[dcbba`__t^^]b\4[ZYXX0VV UcT:RQQPPO^O NNNFMLbKyJ[IrI
HTG+FRE&DCCB`AA @?>===;;n:8766
43B11 0//\/K.G--?,,+a*e)) ('&&<%@$n#r"!2
T \ }DQU&k
< Q y5
Y 0_YJama, toa yobá tsi ë nohó ca jocha tsamahacaquë pë, yoi ca ó noqui quëëmati. Jabi toa yoba pi iyamarohano tsi chama yama jocha iquë aquë, yoi ca ëa amati. h^I¿Jënixëhi ni noa sa? “Yoi tsi xo toa Moisés qui Diós ani ca yoba” ¿iixëhi ni noa pa? Iyamaxëqui noa. Yoi ma xo jahuë yoba ra. Toa yoba pi Diós noqui ayamarohano tsi ¿jënahuariaxo tsi jocha no cahëna? Nëcapa. “Anoma tsi xo toa mato xatë ba jahuëmishni bo ó quëëhaina” ii quiha Moisés qui acacani ca yoba. “Mato xatë ba jahuëmishni bo ó quëëyamacana” i toa yoba pi yamarohano tsi ¿jënahuariaxo tsi anoma ca ja iqui ca no cahëquë ana? o]WJama, jaboqui noqui yonayamahi quiha ra. Japi Dios bax bësoyoixëti mëtsa xo noa, Espíritu Santo quinia paxá no. Quinia sirí tsi, naa Moisés yoba namá tsi bësoyamaqui noa jaboqui. Jocha bërohuahi quiha Diós ani ca yoba E\Chahahuanox pari tsi noba jabi siri ó tsi no bëso-bsopaoniquë. Toatiyá tsi Moisés yobá tsi no nohó ca jochahuaxëni ca jabi tsamahacapaoniquë, noqui jochamati. No nohó ca yoi ca jahuë bo toa Moisés yobá saihuani quiha. Toca tsi noqui ja namëni quiha. Jabi toa yobá tsi quiha no yonahacapaoniquë rë. @[yJascaria tsi Moisés yoba quima ma paquëmahacaniquë Cristo rësoquë no. Cristo ya tsi toa yoba qui ma rësoni quiha. Japi Moisés yoba quima ma aquëquëni quiha Ibo huëtsa, naa Bësotëquënish ca bixëna. Jabi jahuë Cristo noqui bimacatsi quiha Dios, ja bax jia ca jahuë bo no saihuano iquish na. >ZuJama, anoma tsi xo bënë huëtsa bichiina, jari jahuë bënë bësono. Bichi tsi jochaxëhi quiha ahuini pë. Jama, jahuë bënë pi rësono tsi yoba quima aquëquëhi quiha yoxa, bënë huëtsa bixëna. Nohiria yoba namá ma xo ahuini jaari. Jatsi jochayamaxëhi quiha ahuini, bënë huëtsa ja biquë no. Y Nëcapa. Chani pistia mato yoacasquia, ma cahëyoino iquish na. Jabi jahuë bënë yoba nicaxëti xo ahuini, ja bësoquë no. Tocaxëti quiha ii quiha noba yoba-yobaria. Jatsi bënë ya racaxëhi quiha ahuini. Jama jahuë bënë pi rësono tsi ¿jënahuariaxo jahuë yoba ja nicana? Jatsi jahuë yoba quima aquëquëhi quiha ahuini, bënë huëtsa biti, bësoyama jahuë bënë nori iqui na. gX IJabi ë yoacatsai ca cahëqui mato, ëbë xatë bá, gobierno yoba cahëxëni cabo ma nori iqui na. Jabi gobierno yoba nicahi quiha nohiria bësoquí na. Jama ja rësopino tsi toa nohiria yonati mëtsama xo gobierno yoba. W-Jabi jocha quëshpi bo tsi rësohi quiha nohiria bo. Jama, no copinoma tsi noqui bëso-bësopaomaxëhi quiha Dios, noba Ibo Jesucristó no.,VQJama, jaboqui Dios yonati bo xo mato ra. Jocha quima ma aquëquëniquë iquia. Ja quëshpi tsi Dios bax bësocasqui mato. Jarohari tsi bëso-bësopaoxëqui mato. U}Jasca, toatiyá tsi quiha yoi ca roha ma tësapaoni quiha. Jabi Dios quima aquëquëxëhi quiha toca ca yoyocanaibo ra. TyJia ca ati basi tsi ma i-ipaoniquë rë, jocha yonati bo ma iniquë no. Toatiyá tsi jia ca ma acasyamani quiha. SS Nëca tsi mato qui chaniquia, ma cahëyoino iquish na. Jocha yonati bo ma i-ipaoni quiha yoi ca axëna. Jatiroha ca yoi ca ma a-apaoniquë; jama, jaboqui Dios yonati bo ma manëxëti xo jia ca axëna. RwJabi jocha quima, naa mato ibo siri quima ma paquëmahacani quiha. Jatsi Dios yonati bo ma acacani quiha jia ca ati. Q7Jabi jocha yonati bo ma i-ipaoni quiha; jama, jaboqui ma tiisimahacani ca yoba qui nicariaqui mato ra. Ja quëshpi tsi Dios qui “Gracias” iquia. P}Jabi yonati manëqui mato, tsohuëcara qui mamë ma aquë no nicaxëna. Jasca, jocha pi nicahi tsi jocha yonati tsi xo toa joni. Toa quinia tsi xo rësohaina. Jama, Dios yonati tsi xo toa jia ca acatsai cato. Mëstëhuahacati quinia tsi xo toa ra. ~OuJabija. Jaboqui noqui yonayamaqui Moisés yoba ra. Jaboqui Diós noihai namá bëso xo noa. Ja iqui tsi jochacasyama xo noa ra. ¿Jënahuariahax “Jënima tsi xo no jochahaina jaboqui” i no na? Anoma tsi xo toca ca ma shinahaina iquia. N-Tocapimano tsi mato yonayamaxëhi quiha jocha ra, Dios noihai cató tsi ma yonahacahai iqui na. Moisés yoba namá ma xo mato ra. Mato qui quësohai ca yoba tsi xo toa. Jama, jaboqui Diós noihai ca tsi xo toa noqui mëbihaina, jocha bëboti. Jocha yonati — Dios yonati M-
Mato yora bo, naa mato mëquë bo, mato bëro, mato jana, tihi cabo jochá yonayamano mato jochamaxëna. Jama, Dios qui mamë acahuë jaboqui bësoyoiquí na. Jaboqui chahahuacanaibo xo mato. Japi mato mëquënë, mato bëro, mato jana, tihi cabo Diós yonano jia ca ati. OL Japi mato yora bo ó xo tsi jochá yonayamano, yoi ca amaxëna. *KM Jascaria tsi toca tsi mato jocha jabi qui bësoyama ca mamë ma tocaxëti xo, Dios qui bëso ma nori. Jaboqui Dios nicaqui mato, Jesucristo ó ma nori iqui na. QJ
Jocha tahëhax tsi huësti roha tsi Cristo nani quiha jocha chama quëyoxëna. Jocha quëshpi tsi rësotëquëyamapistiariaxëhi quiha. Jasca, jaboqui tsi Dios ya rabëna-rabënahi quiha bësohi na. >Iw Jabi rësotëquëyamapistiariaxëhi quiha Cristo ra. hHIJabi Cristo ya rësohi tsi jahuë jabi jia ca xatënaxëqui noa. Ja bëta bësoyoixëqui noa. kGOJabi jocha qui pi nohiria rësono tsi bëboti mëtsama xo jocha ra. Jocha quima aquëquë xo ra.
F
Jabi Cristo ya noba jabi siri namëhacani quiha cruzó no, no nohó ca jocha bëbohacano iquish na. Noqui jochá yonayamano ra. oEWJabi Cristo ya no rësoniquë, noba jocha quëshpi tsi ja naquë no. Rësohi tsi noba jabi siri quima no aquëquëni quiha. Ja bëta rësohax ¿ja bëta bësoyoiyamaxëhi ni noa ra, naa Cristo bësotëquëmahacani jascaria? EDJa bëta no naquë tsi quiha Cristo ya noba jabi siri maihuahacaniquë. Toca ca jismahi quiha no ashimahacahaina. Toca tsi ja bëta jocha qui no rësoniquë noba jabi paxa chitahëno iquish na. Jahuë chama-chamariá tsi noqui bësoyoimahi quiha Jahëpa Dios, jahuë Baquë Jesucristo ja bësotëquëmani jascaria. lCQ¿Jëni pi ni, no ashimahacaquë no? Tonia cahëyamaqui mato. Chahahuahax tsi no ashimahacaniquë, Jesucristo ya no rabënahai ca jismaxëna. Jabi noba jocha quëshpi tsi Cristo naquë tsi quiha ja bëta no naniquë noqui ri. B!Anoma tsi xo toca ca shinacanaina ra. Chahahuahax jocha qui no rësoniquë. Jocha qui rësohi tsi ¿jënahuariahax jari no jochacasna ra? A !Jabi noba jocha oquë tsi xo Diós noihaina ra. Jama, “Jari no jochapaono ra, oquë tsi Diós noqui noino iquish na” ¿ii ni mato sa? ,@QJocha iqui tsi rësoqui noa. Jama, Diós noihai ca iqui tsi no mëstëhuahacaniquë. Ja noihai ca iqui tsi bëso-bësopaoxëqui noa, noba Ibo Jesucristó no."?=Jabi Moisés qui jahuë yoba Diós aniquë, nohiria ba yoiria ca jocha jismaxëna. Ja tahëhax tsi quiha oquënaniquë jocha rë. Jatsi nohiria ba jocha oquënaquë tsi quiha oquënaniquë Diós noihai ri. Jabi anomaria tsi xo Diós noihaina ra; nohiria ba jocha oquë nori. N>Huësti ca nicamisxëni ca joni tahëhax tsi quiha jochacanaibo nohiria bo tëquë manëniquë rë. Jama, Dios qui jia tsi Jesucristó nicani ca iqui tsi mëstëhuahacahi quiha huëstima cabo ra. 2=]Jasca, Adán jocha tahëhax tsi nohiria bo tëquë quësohacaniquë. Jama, Jesucristo ini tahëxo tsi mëstë nohiria tocahacaniquë. Jaha tsi bësocani quiha ra. $<AJabi huësti ca joni, naa Adán ani ca jocha tahëhax tsi rësohi quiha jatiroha cabo. Jama, joni huëtsa tahëhax tsi bëso-bësoyoiqui noa, naa noqui shomahuahacanish cabo. Jesucristó ani ca tahëxo tsi quiha noqui Diós shomahuaniquë ra. Copixoma tsi noqui mëstëhuahi quiha. `;9Jasca, Adán jocha tahëhax tsi rësohi quiha nohiria bo tëquë. “Jocha jaya xo jatiroha cabo” ii quiha Dios. Jama, jocha huëstima cabo tahëxo tsi jahuë Baquë Diós aniquë, no mëstëhuahacano iquish na. X:)Jasca, jocha Adán chitahëhuaniquë pë. Jama, toa jocha oquë tsi xo Diós noqui shomahuahaina ra. Huësti ca joni jocha tahëhax tsi rësohi quiha nohiria bo tëquë; jama, toa jocha oquë tsi xo Diós noqui noihaina ra. Ja noihai ca jismahacaniquë huësti ca joni, naa Jesucristo ja raaquë no, maí ca nohiria bo xabahamaxëna. x9iToatiyá tsi quiha jato jocha iqui tsi Moisés rëquë ca bësocanaibo nani quiha jato ri, yoba-yobaria pasomaha ja jochayamacaquë ri, naa Adán jochani jascaria. Jabi Adán yoyoniquë rë. Jama, tocayamaniquë mai qui jonish ca Cristo. N8
Jabi Moisés yamabo qui Diós jahuë yoba anox pari no tsi nohiria jochapaoniquë. Jama, toatiyá tsi quiha jato jocha tocahacayamani quiha, jari Moisés yamabo qui Dios yoba acacayamani iqui na. x7i Jabi Adán yoyoni iqui tsi maí ca nohiria bo xërëquë tsi jocha chitahëniquë. Jasca, Adán jocha tahëhax tsi rësotsi nohiria bo niquë. Jochahi quiha nohiria bo tëquë pë. Jaha tsi jato jocha tahëhax tsi rësoyocani quiha. 6- Jasca, Dios qui raniqui noa, noba Ibo Jesucristo ini iqui na. Ja ini iqui tsi Dios ya rabënati mëtsa xo noa ra. Adán anina — Cristó anina
5
Jabi Dios pasomaha no i-ipaoni quiha. Tocanono tsi jahuë Baquë nani cató tsi quiha jahuë rabëtiria bo noqui ja manëmaniquë ra. Jaboqui pi jahuë rabëti bo inono tsi ¿oquë tsi noqui xabahamayamayamaxëhi ni Dios, bëso jahuë Baquë nori iqui na? 4! Jasca, jahuë Cristo nani cató tsi quiha mëstë no tocahacaniquë. Tocahi tsi ¿jënahuariahax Dios noqui caxana jaroha ca barí no ra? 3Jama, Diós jahuë Cristo raaniquë no bax nati, jochacanaibo no iquë no. Toca tsi ja noi-noihai ca noqui ja jismani quiha. c2?Anomaria tsi xo Diós noihaina ra. Toca ma xo no noihaina rë. Bëronoma tsi xo toa joni shinajiaxëni ca bax no namëhacahaina. Tocacasyama xo noa. Jabi huësti huësti ca jahuë rabëtiria bax namitsa pa, noihi na. p1YJabi noitiria-nono tsi noqui jochahuaxëni cabo bax Cristo naniquë, Dios qui jia ca xabacá no. x0iJasca, jaboqui Diós noqui noihai ca cahëqui noa, noqui acacanish ca Espíritu Santó no. Espíritu Santó tsi noba shina qui Diós noihai ca japahacani quiha. Ja tsi xo toa mahitsa ma xo toa jaha no pasohaina. Noqui ranihuahi quiha ra. !/;No tënëno tsi oquënaxëhi quiha noba jabi, ja tanamahacahai quëshpi na. Jasca, noba jabi pi tanamahacano tsi oquënaxëhi quiha jaha no pasohaina. .'Jasca, jaboqui rani-raniqui noa, noqui pi nohiria bá yosiquë no ri. Toca tsi noba tënëti chama coshihuahi quiha noqui ja yosicanaina ra. --No chitimihai ca iqui tsi Dios qui noqui Cristó mëpiniquë. Jaboqui shoma xo noa ra. Rani-raniqui noa, Dios oquë-oquëria biti ó pasohi na. , #Jabi Dios Chani qui no chitimihai cató tsi no mëstëhuahacaniquë. Ja iqui tsi Dios ya rabënaqui noa ra, no bax Jesucristo ini iqui na. m+SNoba jocha quëshpi tsi Jesu namëhacaniquë. Jatsi Diós bësomaniquë noqui mëstëhuaxëna. *yJabi Abraham bax roha ma xo toa Diós yoanina ra. No bax ri ja quënëhacani quiha, naa “Ja chitimihai ca tahëxo mëstë ja tocahacaniquë” iquiina. Toca tsi noqui ri bichi quiha Dios, Jesucristo bësotëquëmanish ca qui no chitimiquë no. )V(%Ja tsi xo toa mëstë Abraham tocahacaniquë, ja chitimihai ca tahëhax na. I' Ja yoani ca jatihuati mëtsa Dios nori ca ja cahëyoini quiha. &Jama, jari Diós ja qui yoani ca Chani qui Abraham chitiminiquë. Jari baquë ó ja pasoni quiha. “Baquë saihuayamaxëquia rë” iyama tsi quiha Abraham niquë ra. Jama, chamananiquë Dios qui ja chitimihaina. Jasca, jia tsi Dios ja ocahuani quiha. 2%]Jaha tsi payoyamani quiha Dios qui Abraham chitimihaina, cien ca años ja iquë ri. Toatiyá tsi xocobo saihuati mëtsama ja ini quiha. Jasca Sara ri; sirixëni quiha. |$qJabi sirixëni ax tsi quiha jari Dios qui Abraham chitiminiquë, “Baquë mi qui axëquia” i ja qui Dios ni quëshpi na. Toatiyá tsi jari baquë saihuati ó Abraham pasoni quiha, sirixëni ja iquë ri. Japi huëstima ca nohiria ba jahëpa ja manëni quiha, ja yoahacani jascaria. Jabi “Huëstima ca chahitaxocobo jayaxëqui mia” ¿i ja qui Dios yamayamani? :#mJabi ¿tocayamayamahi ni Quënëhacanish cabo ra? naa “Huëstima ca nohiria ba jahëpa mia manëmaquia” i Abraham qui Dios nina. Parayamaniquë Dios. Jabi Dios, naa rësonish cabo Bësomahai ca Dios Chani qui Abraham chitimiyoini quiha. Jahuë Chaní tsi jatiroha ca nëhohuanish ca Dios tsi xo naa. " Ja quëshpi tsi ja qui chitimicanaibo roha shomahuahi quiha Dios. Copixoma tsi noqui bichi quiha. Toca tsi shomahuahacaxëhi quiha Abraham chahitaxocobo yoi bo tëquë. Shomahuahacaxëhi quiha Dios qui chitimihai ca jodiobo. Jasca, shomahuahacaxëhi quiha Dios qui chitimihai ca carayanabo ri. Jabi Abraham chahitaxocobo yoi bo xo noqui chitimicanaibo tëquëta; noba jahëpa quiha. `!9Jabi Moisés yobá tsi nohiria mëstëhuayamahi quiha Dios. Jama, toa yoba iqui tsi nohiria bo qui caxahi quiha, ja nicayamacanai quëshpi na. Jabi toa yoba pi iyamarohano tsi jato qui Dios quësoyamaquë aniquë. H Jama, “Jodioba jabi banahuacanaibo shomahuahi quiha Dios” i-ipinono tsi mahitsa tsi xo toa Dios qui no chitimihaina iquia. Jasca, mahitsa Abraham yamabo qui Diós Chani iquë ani quiha.
Jabi Abraham, jahuë chahitaxocobo, tihi cabo Diós shomahuaniquë, “Mai tëquë ibohuaxëqui mato” i jato qui Dios niquë no. Jabi Abraham yamabo Dios qui chitimini ca tahëxo tsi quiha Diós toa joni shomahuaniquë, jodioba jabi ja nicani cató nomari. 9 k Jasca, Abraham xocobo yoi bo tsi xo jibirishahacanish ca jodiobo ri, Abraham jascaria tsi ja chitimicaquë no. Jato mëbiyamahi quiha jato jibirishati jabi, xabahamahacati. Jabi Abraham jibirishahacanox pari no tsi Diós toa joni mëstë tocaniquë. Moisés yobá tsi mëstëhuahacatimaxëni xo nohiria Z - Jariapari tsi quiha Dios qui Abraham chitiminiquë. Jaquirëquë jibirishati jabi ja biniquë, ja chitimihai ca tahëxo Diós bini ca jismati. Japi nëca tsi Abraham xocobo yoi bo manëhi quiha carayanabo ri, naa Dios qui ja chitimicaquë no. Ja chitimicanai ca tahëxo tsi jato ri bichi quiha Dios, jibirishati jabi tahëxo ja nomari. { o
Jabi, ¿jënino tsi mëstë Diós Abraham tocani? Ja jibirishahacanox pari no tsi quiha Diós shomahuaniquë ra. #? ¿Jabi tsohuë ni naa ranicanaibo? ¿Jodiobo roha ma ni naa nëca ca ranicanaibo pa? ¿Jabi nëca tsi raniyamayamacahi ni carayanabo ri? Jabi jariapari tsi quiha Dios qui Abraham chitiminiquë. Jaquirëquë ja chitimihai ca tahëxo tsi quiha mëstë Diós Abraham tocaniquë. s_Jahuë libro ó tsi mato jocha Ibobá quënëyamano tsi rani-raniqui mato ra” i David yamabo ni quiha. Z-“Mato jocha Diós masano tsi mato jocha niahacano tsi rani-raniqui mato. NJapi “Ranihi quiha toa nohiria” i David yamabo ni quiha, copixoma tsi mëstë toa joni Diós tocani quëshpi na. Jabi nëca tsi naa ranihai ca joni yoati tsi David yamabá quënëniquë: 5Jama, mahitsa noqui bichi quiha Dios ra. Dios qui iriama tsi xo toa jodioba yoba no acaina. No acai cató tsi xabahamahacatimaxëni xo noa. Jama, mëquëya ca jochahuaxëni ca bichi quiha, ja qui no chitimiquë no. Mëstë no tocahacati xo ja qui no chitimihai ca tahëxo na. *MJatsi shinaparicana. Copihacaxëhi quiha yonocohai cato. Parata ja qui ahi quiha jahuë chama, jahuë yonoco quëshpi na. Mahitsa toa copi biyamahi quiha. Quënëhacanish cabo qui no tsayano. “Dios qui Abraham chitiminiquë” ii quiha. “Toca tsi mëstë ja tocahacaniquë” ii quiha. [/Jabi jia tsi xo toa Abrahám anina. Jama, ja ani ca iqui tsi mëstëhuahaca-rohapihi tsi “Jënima xo ëa ra” iti mëtsa ja iquë aniquë ra. Jama, Dios bësojo xo tsi jamë ocahuati mëtsama ja ini quiha. a =Jaboqui tsi Abraham yamabo, naa noqui jodioba rëquëyamabo yoati tsi mato yoapariquia. 4a Jatsi, ¿Dios yoba quëyohi ni noa, “No chitimihai cató tsi noqui xabahamahi quiha Dios” i no quë no? Ayamaqui noa. “Jënima tsi xo Dios yoba” iqui noa ra.H Jabi huësti Dios roha tsi xo ra. Jasca, huësti roha tsi xo Diós nohiria xabahamati quinia. Jodiobo, carayanabo tëquë, tihi cabo xabahamahi quiha, jahuë Baquë qui ja chitimicaquë no. 'G Ja tsi xo toa nohiria bo tëquë, naa jodiobo, carayanabo, tihi cabo bichi quiha Dios jasca ca quiniá no. Jatiroha ca nohiria ba Dios tsi xo naa Dios. Jarohari tsi Dios bësojó mëstëhuahacaxëhi quiha nohiria ra, Cristo qui ja chitimicaquë no, Moisés yoba ja nicacanai cató nomari. (IJapi toca tsi Diós noqui mëstëhuano tsi ¿jënahuariahax “Jia tsi xo no acaina” i no na? Jasca, Moisés yobá pi Diós noqui xabahamarohano tsi “Jia tsi xo no acaina” iti mëtsa no iquë aquë pë. Jama, jahuë Baquë qui no chitimihai cató tsi noqui xabahamahi quiha. U
#Jama, jaboqui ja mëstë ca copihai ca noqui jismacatsi quiha. Jariapari mëstë ja iquiina, jatsi jahuë Jesu qui chitimicanaibo ja mëstëhuahaina, tihi cabo tsi noqui cahëmacatsi quiha Dios jaboqui. % CDiós jahuë Baquë ani quiha, nohiria bo bax nati. Noba jocha quëshpi ja nani quiha. Ja tocani quiha, ja qui no chitimihai cató tsi noba jocha masahacano iquish na. Toca tsi ja mëstë ca copihai ca Diós noqui jismaniquë ra. Jabi siri tsi nohiria ba jocha copiyamahacani quiha. 5 cJaboqui ja noihai cató tsi noqui tëquë mëstëhuahi quiha Dios. Copiyama tsi xo toa no bax ja anina. Jocha quima noqui Diós paquëmaniquë jahuë Cristo ini cató no. b
=Jochaquë jatiroha cabo ra, naa jodiobo carayanabo tëquë. Dios jabi narisqui noa rë. e CJaboqui nohiria bo tëquë, naa jahuë Jesucristo qui chitimicanaibo bichi quiha. Ja qui ja chitimicano tsi jato mëstëhuahi quiha. Jatsi jaboqui Dios qui jaharisi tsi xo nohiria bo tëquë. Yama tsi xo oquë cato ra. -Jabi jaboqui quinia huëtsa noqui jismahi quiha Dios, mëstëhuahacati. Moisés yoba bo no nicahai cató tsi jaboqui noqui biyamahi quiha ra. Jama, siri tsi naa mëstëhuahacati quinia paxa ca Quënëhacanish cabo, Dios Chani yoanish cabo, tihi cabá yoapaoni quiha. eCJapi Moisés yoba no nicahai cató tsi mëstëhuahacatimaxëni xo noa, Dios bësojó no. Jama, Dios yobá tsi noba jocha cahëqui noa ra. Toca tsi jocha noqui cahëmahi quiha Dios. Dios tsi xo toa noqui mëstëhuahaina H Jabi jodiobo qui naa yoba-yobaria acacaniquë ra. Jato yoba yoi tsi xo naa ra. Jato qui Diós ani quiha. Jato qui chanihi quiha naa yoba, jato pasimaxëna. Japi, ¿jënahuariahax “Jocha yama xo noa” i jaca na? Jasca, Dios copi bicaxëcani quiha carayanabo ri, naa nohiria bo tëquë. Paxayamacaxëcani quiha. !Jasca, Dios qui raquëyamacani quiha ra” tihi ca tsi ii quiha. Jabi nëca tsi chanihi quiha Quënëhacanish cabo jato yoati na ra. >wJasca, nohiria ya rabënati cahëyamacani quiha pë. ]3Jahuënia ja bocanai cató tsi tënëhi quiha nohiria bo rë jato tahëxo na. 5eJasca, mahitsa nohiria acascani quiha. <sJasca, yoixëni ca caxa ca chani icani quiha. . U
Jasca, anoma tsi xo nohiria chanihaina, nami pisi jascaria.Jato chaní tsi quiacani quiha pë.Rono ba veneno jascaria tsi xo toa ja chanicanaina ra. Dios quima casoniquë jatiroha cabo; janyama bocani quiha jato tëquëta.Jasca, yama tsi xo jia ca acai cato; yama ra. `~9 Yama tsi xo jabija ca cahëhai cato rë.Yama tsi xo Dios mërahai cato rë. }
Toca tsi nohiria yoati tsi chanihi quiha Quënëhacanish cabo ri. Nëcahi quiha:“Yama tsi xo mëstëxëni cato; yama ra.
| Jatsi, ¿jënixëhi ni noa jodiobo yoati na? ¿Carayanabo oquë ma ni noqui jodiobo? Oquë ma xo noa ra. Jochahi quiha jatiroha ca nohiria bo. Jochahi quiha jodiobo. Jochahi quiha carayanabo ri. Jabi jochacanaibo nohiria bo tëquë nori ë jismaquë ra. {Anoma tsi xo toca ca chanicanaina ra. “¿Yoi ca ai canomani, Diós noqui shomahuano?” iqui jascaria tsi xo toca ca chani pë. Anoma tsi xo toca ca ma shinahaina iquia. Jabi tobi quiha toa ëa ranixëni cabo rë. “Toca tsi chaniqui Pablo” icani quiha mato ó ca huësti huësti cabo pë. Tocayamaquia ra. Tënëtiya qui raahacacaxëcahi quiha tocacanaibo ra. Jochaquë jatiroha cabo %zCJasca, tobi quiha yoyohai ca nohiria huëtsa bo. “Jënima tsi xo no quiahaina” icani quiha pë. “No quiano tsi oquë tsi jisiquixëhi quiha Dios parayamahai ca jabi-jabiria. Jatsi toca pi Dios no oquëhuano tsi ¿jënahuariaxo jochacanaibo noqui ja tocana?” icani quiha pë. 8yiTocanoma quiha. Mëstë xo Dios ra. Mëstë iyamarohapiquí tsi ¿jënahuariaxo raca jato jocha quëshpi nohiria Diós copina? Jocha matarayamahi quiha. Ja copihacati xo ra. @xyJabi yoi ca no acai cató pi Dios mëstë jismahacano tsi ¿jënixëhi ni noa? “Anoma tsi xo Diós acaina pë, noba jocha quëshpi noqui ja copiquë no” ¿ixëhi ni noa pa? Iw Parayamahi quiha. Jabi joni bá jato chani jatihuayamamitsa, quiacanaibo jaca nori iqui na. Jama xo Dios; jahuë chani jatihuahi quiha. Quiayamahi quiha. Jabi toca xo Dios ii quiha Quënëhacanish cabo:“Jabija ca chaniqui mia, Diós, chanihi na.Mi qui nohiria quësono tsi jato bëboxëqui mia” ii quiha. :vmJama, toa chani noba naborëquëbá nicacasyamani quiha rë. Dios quima ja casocano ri tsi quiha jari jato shomahuaxëqui Dios, “Mato shomahuaxëquia” i ja ni quëshpi na. 9ukMahitsa ma xo ra. Jënima tsi xo jodiobo iquiina. ¿Carayanabo oquë tsi noqui jodiobo Diós shomahuayamayamani? Jariapari tsi quiha jahuë chani jodiobo qui Diós ani quiha. Tt #Ma chahahuahai cató pi jahuë nohiria yoi bo Diós mato manëmano tsi “Mahitsa tsi xo jodiobo no iquiina rë” ¿ii ni mato sa? Jasca, “Mahitsa tsi xo noba jibirishati jabi rë” ¿ii ni mato sa? s Jama, jodio yoi bo, naa Dios jabija ca baquë bo tsi xo toa Dios jabi paxa ca jaya cabo ra. Espíritu Santó tsi jato shina bo rarinamahacani quiha, Moisés yoba nicaxoma. Jabi paxa ca jaya ca nohiria qui ranihi quiha Dios; chahahuayamacanaibo qui nomari.r/ Tobi quiha mato jodioba jabi bo. Jasca, tobi quiha mato jibirishati jabi. Jama, Dios jabija ca nohiria ma xo mato, mato jodioba jabi bo iqui na. *qMJatsi Dios cahëyamanish ca carayanabá tsi quësohacaxëqui mato jodiobo iquia. Mato ti tsi xo toa Dios yoba jayanish cabo ra. Jasca, mato ti tsi xo toa jibirishati jabi jayanish cabo. Dios tiisi jaya xo mato ra. Japi, quësohacaxëqui mato ra, Dios yoba nicayamahai ca ma nori iqui na. -pSJabi Dios yoba pi carayanabá nicano tsi ¿jato shomahuayama-yamaxëhi ni Dios? ¿Jahuë baquë yoi bo jato manëmayamayamaxëhi ni, naa jodiobo ja bini jascaria? (oIJabi jënima tsi xo jodiobo iquiina, Dios yoba ma nicaquë no. Jama, Dios yoba pi nicayamahi tsi Dios cahëyamahai ca carayanabo jascaria xo mato iquia. 1n[Jascaria tsi, mato jabi yoi ca tahëxo tsi Dios janë ocahuacani quiha carayanabo rë, naa Quënëhacanish cabá yoani jascaria. ¿Tsohuë ni toa jodiobo jabija cato? m“Jia tsi xo Dios yoba” iqui mato; jama, jahuë yoba nicayamaqui mato pë. Nicayamaquí tsi Dios quiahuaqui mato pë. Nl“Anoma tsi xo joni huëtsá ahui bichiina” iqui mato; jama, ¿tocayamayamacanai? “Mahitsa ca dios bo qui arayamacahuë” iqui mato; jama, ¿jato arati xobó ca jahuë bo yomayamayamacanai? QkJabija. Carayanabo tiisimati cahëqui mato iquia. Jama, tiisimaquí tsi ¿jënahuariaxo raca mato yoba yoi nicayamayamacanai? Tiisimahi tsi “Yomayamacahuë” iqui mato; jama, ¿yomayamayamacanai? wjgJasca, “Cahëyamacanaibo, shinapayo bo, tihi cabo Dios jahuë bo tiisimati mëtsa xo noa” tihi ca tsi iqui mato, Quënëhacanish cabo ma jaya iqui na. Jayaquí tsi tiisi tëquë, jabija ca tiisi, tihi cabo cahëti mëtsa xo mato ra. _i7“Bëco cabo mëpiti mëtsa xo noa. Tsëmó cabo bax huëa xo noa” iqui mato pë. hJasca, “Dios shina cahëriaqui noa” iqui mato. Dios yoba ma tiisimahacani iqui tsi jia ca ati cahëyoiqui mato iquia. g ¿Japa mato tsa ni? “Jodiobo xo noa. Moisés yoba qui chitimiqui noa. Oquë xo noba Dios” ¿tihi ca tsi i-iyamacanai? CfJabi tsëquëxëhi quiha jaroha ca bari ra. Toa barí tsi jahuë Jesucristó tsi nohiria bo tëquë copixëhi quiha Dios. Mato shina ó ca bërohuahama ca jahuë bo, naa ma shinahaina, jonë ca ma acanaina, tihi cabo copixëhi quiha ra. Jabi tocaxëhi quiha Dios, ë yoahai jascaria. Moisés yoba jaya xo jodiobo e'Jabi jato shina ó tsi Dios yoba quënëhacani quiha, jia ca ati ja cahëyoicanai ca quëshpi na. Jia ca ati jato yobahi quiha jato shinana. Jasca, anoma ca pi ja acano tsi jato qui quësohi quiha jato shinana. Jama, jia ca pi ja acano tsi jato qui quësoyamahi quiha. LdCarayanabo tsayacahuë. ¿Moisés yoba jayacahi ni? Mëquëya ca xo rë. Jama, ja acanai cató tsi Dios yoba nicacani quiha jato ri pa. Jia ca ati cahëcani quiha, Dios yoba ja jayamacaquë ri. &cE
Jabi Dios bësojó tsi mëstëhuahacayamaxëhi quiha jodiobo, Dios yoba ja jayacanai ca iqui na ra. Jama, Dios yoba ja nicaxëti ca xo mëstëhuahacaxëna. rb] Jochacanaibo tëquë copixëhi quiha Dios ra. Carayanabo, naa Diós quënëni ca yoba jayamacabo pi jochano tsi jato ri copixëhi quiha Dios. Jasca, jodiobo, naa Dios yoba jaya cabo pi jochano tsi jato ri copixëhi quiha Dios. a Jabi mëstë tsi xo Diós nohiria copihaina ra. Ja qui jaharisi tsi xo nohiria bo tëquë. Mëstë tsi xo Diós copihaina [`/
Jama, oquëhuahacaxëti xo jia ca acanaibo tëquë. Oquëhuahacaxëti quiha jia ca acai ca jodiobo. Oquëhuahacaxëti quiha carayanabo ri. Jato oquëhuaxëhi quiha Dios ra. Jatsi rani tsi racacaxëcani quiha. _5 Tënë-tënëcaxëcani quiha yoi ca acanaibo tëquë. Anomariaxëhi quiha jato cohuë ra. Copihacaxëti xo jodiobo. Copihacaxëti xo carayanabo ri. /^WJama, jamë shinamisxëni cabo, jahuë yoba nicamisxëni cabo, naa yoi ca acanaibo, tihi cabo qui caxariaxëhi quiha Dios. Anomariaxëhi quiha jato ja copihaina ra. ]}Yosaxoma jia ca acanaibo, Dios oquë ó quëëcanaibo, bëso-bësopaocascanaibo, tihi cabo bëso-bësopaomaxëhi quiha. Q\Jatsi jatiroha ca nohiria bo copixëhi quiha ja acanai ca quëshpi na. ['Quiniacaxëcahuë. Maxax jascaria xo mato rë. Mato jocha quima pi ja quiri ma bësoyamano tsi oquënaxëhi quiha Dios mato qui caxahaina iquia. Jabi tsëquëxëhi quiha Dios caxahai ca bari ra. Toa barí tsi jocha quëshpi tsi jahuë mëstë ca copi jismaxëhi quiha. Z Tonia Diós mato shomahuahai ca cahëyamaqui mato tia. Mato qui caxahuëniyamahi quiha ra. Mato qui yosanahuëniyamahi quiha. Jasca, ja noihai cató tsi jocha quima mato casomacatsi quiha ra. Jatsi ¿jënahuariahax, “Yoi xo toa Diós acaina” i ma na? DY¿Jahuë shinacanai? ¿Jënahuariahax raca tocacanai ca nohiria qui ma quësona, jasca ca jocha ma aquë no mato ri? Tocapihi tsi ¿jënahuariahax raca Diós copihai ca quima ma paxana? \X1Mëstë tsi xo jochacanaibo Diós copihaina ra. Jochayamahi quiha jato copihi na. {W q“Toca ca jochahuaxëni ca carayanabo jasca ma xo noa ra” ¿ii ni mato sa? Jato jascaria xo mato ri iquia ra. “Copihacaxëti xo toca ca jochacanaibo” iipihi tsi mamë yoati tsi chaniqui mato ra, jasca ca jahuë bo ma acai quëshpi na. iV M Jabi “Rësopaimaria xo tocacanaibo” ii quiha Dios yoba ra. Jama, Dios yoba cahëqui ri tsi jari toca ca jocha acani quiha pë. Jasca, nohiria huëtsa bo pi jochano tsi “Jënima tsi xo ma acaina” icani quiha pë.U + Jabi cahëtimaxëni cabo xo naa bo ra. Quiacani quiha pë. Jato chani jatihuayamacani quiha pë. Jasca, nohiria noiti cahëyamacani quiha pë. %T E Jasca, huëtsa bo ja ocahuacani quiha. Dios qui caxaxëniria ja icani quiha. Jamë shinamisxëni, jamë oquëhuamisxëni cabo ja icani quiha. Jasca, jocha paxa cabo ja chitahëhuacani quiha. Jasca, jato nabo qui nicamisxëni cabo ja icani quiha. Tihi ca tsi ja acaniquë yoyoquí na. _S 9 Jatsi jatiroha ca anoma ca jahuë bo, jocha bo, tihi cabo ja ariacascaniquë. Anini quiha ja yoyocanaina rë. Parata ó ja quëëcani quiha. Nohiria qui ja caxacani quiha. Ranomisxëni cabo, ati ibo bo, tihi cabo ja manëcani quiha. Iquinaxëni cabo, paramisxëni cabo, caxaxëniria cabo, ranimisxëni cabo, tihi cabo ja manëcani quiha rë. R Jasca, Dios ja cahëcasyamacaniquë pë. Japi Diós jato niabërianiquë, yoixëni ca shina ja jayacano, anoma ca jahuë bo ati. Q Tocaniquë joni bo ri. Jato noma jabi jia ca ja niacaniquë jato ri, jato huëtsa ya jobonaxëna. Bërabixëni ca jahuë bo ja i-ibëquinacani quiha pë. Toca tsi jato yora bo yoshihuacani quiha ra, ja acanai ca jocha iqui na. Jato copi tsi xo toa ra. fP GJabi ja tsi xo toa Diós jato niabërianiquë, jaha ja quëëcanai ca jahuë yoixëni cabo tëquë ja acano. Jatsi quiha ja yoyocaniquë. Jato noma jabi jia ca yoxa bá nianiquë pë, yoxa huëtsa bo ya jobonaxëna. EO Dios jabija ca jabi ja rarinamacaniquë pë, mahitsa ca jahuë bo quëshpi na. Diós nëhohuani ca jahuë bo, naa isa bo, jihui bo, rono bo, tihi cabo qui aratsijacaniquë pë. Dios, naa noqui Nëhohuanish ca qui arayamatsi quiha jacaniquë ra. Jama, noqui Nëhohuanish ca Dios roha no oquë-oquëhuapaoxëti xo ra. 5N eJapi Diós jato niabërianiquë, jato shina jaha quëëhai ca jahuë bo ja acano. Jatsi Diós jato nianiquë yoixëni ca jocha ja acano, jato yora bo ja yoshihuacano. M %Jatsi noba rësotimaxëni ca Dios oquë ja niacaniquë pë, jato arati jahuë huëtsa bo qui araxëna. Mahitsa ja icani quiha. Japi rësohai ca joni jaria bo qui aratsijacaniquë rë. Isa bo, yohina bo, chaxpa bo, rono bo, tihi ca jaria bo qui aratsijacani quiha rë. RL “Tiisi xo noa ra” i jaca ni quiha, cahëtimaxëniria cabo jaca nori. [K 1Dios ja iqui ca ja chahahuayamacaniquë rë, ja cahëcaquë ri. Ja qui “Gracias” iyama jaca niquë rë. Jama, mahitsa ca jahuë bo quiri jato shina bësoniquë rë. Jatsi jato shina bo tsëmohuahacaniquë. BJ Siri tsi, naa noba mai nëhohuahacanitiya rohari tsi jato qui bëroria Dios ini quiha, naa Dios jisnoma ca jabi. Ja nëhohuani cató tsi jahuë oquë-oquëpaohai ca chama, jahuë mana ca jabi, tihi cabo jato qui bëroria ini quiha ra. Jatsi ¿jënahuariahax raca “Dios cahëti mëtsama xo noa rë” i jaca na? >I wJatsi jato qui caxa xo Dios, jato qui bëroria tsi Dios cahëti quinia ini quëshpi na. Jabi Dios tiisi jaya ca xo nohiria bo tëquë, jato shina qui naa tiisi nanëhacani iqui na. tH cJabi jochahuaxëni cabo, yoi ca acanaibo, tihi cabo qui caxa xo naipá ca Dios ra. Ja qui anoma xo ja yoyocanaina. Ja yoyocanai cató tsi Dios Chani yoi ca quëtiacani quiha pë, jabija ca Chani nohiria bá cahëyamano iquish na. HG Mëstëhuahacati quinia noqui yoahi quiha naa chani ra, naa “Jahuë Cristo qui no chitimixëti xo” iquiina. Jaroha ca xabahamati quinia tsi xo naa no chahahuahai cató no, naa Quënëhacanish cabá yoahai jascaria. Jabi “Bëso-bësopaoxëhi quiha chahahuahai cato” ii quiha. Jochahuaxëni cabo qui caxa xo Dios
~~W}}]{OzzMyyyxx1wwJvvttsqq>poo2nmmRl_lkekjAihggBg6ee
ccba`_^^
]Y\\[ YXX|W"V%VTSRQP|O3NNMuMiKaJJ*IZHGFEDCBBA@?>> =<;988B766<544J3h22 100/s.--y,V*)('&%$$"! q 1Fl[]@
R
o
A U* lwQ Ja noihai ca iqui tsi noqui tëquë qui jamëri ca tiisi bo ahi quiha Dios. Huësti tsi xo toa Dios Chani yoati mëtsa cato. Dios Chani yoati tiisi jayapiquí tsi jia tsi Dios Chani yoacana, naa ja qui ma chitimihai cató no. "v= Jasca, jamëri tsi xo toa Diós noqui acai ca tiisi bo, naa noba yora xatë bo jascaria. ¿Jamëri ma ni noba huico, noba tahë, noba mëquënë, tihi cabá acaina ra? Jabi toca xo noqui chahahuacanaibo ri. Jamëri ca yonoco jaya xo noa noqui tëquë ati. Japi mëbinabëquinono. u t Jabi ëa Diós biniquë jahuë Chani yoati. Jaha tsi mato yobaquia. Noho yoba tsi xo naa: Mamë oquëhua-oquëhuariayamacana iquia. Jama, Diós mato qui ani ca medidá tsi mato jabi ma tanamano. Jabi naa medida paxa ca tsi xo toa Dios qui ma chitimiyoihaina. s Jasca, maí ca nohiria ba jabi banahuayamacana ra. Yoi quiha jato jabi. Jama, Diós mato shina paxahuaxëno. Paxahuaxo mato jabi ja jabitihuaxëno. Jatsi Dios shinana, ja qui jia cato, ja qui ranihuahai ca jahuë bo, tihi cabo ati cahëxëqui mato ra. r Jabi anomaria tsi xo toa Diós noqui shomahuahaina ra. Ja quëshpi tsi mato bënariaquia, ëbë xatëbá, Dios qui mamë ma ano. Jatsi mato yora bo, mato shinana, tihi cabo ja qui aquëquëmacana jahuë yonoco ati. Tocapimano tsi mato qui ranixëhi quiha Dios. @qy $Jatiroha ca Diós aniquë. Jahuë chamá tsi bësohi quiha jatiroha cabo. Jasca, jahuë oquë bax tsi jatiroha ca acacaniquë ra. Jatsi jia tsi Dios no ocahua-ocahuapaoxëti xo.dpA #¿Tsohuë ni toa Dios qui jahuëjahuë ati mëtsa cato pa, mëbixëna? Narisyamahi quiha. ioK "Yama tsi xo Ibo Dios shinahai ca cahëhai cato ra. Jasca, yama tsi xo Dios yobati mëtsa cato. [n/ !Anomaria tsi xo Dios tiisi ra. Jatiroha ca cahëhi quiha. ¿Jënahuariaxo Dios shinahai ca nohiria bá cahëna? Diós acai ca cahëtimaxëni xo noa. Jasca, jahuë quinia bo cahëyoiti mëtsama xo noa ra. m3 Jabi jamë ax jocha quima tsëquëtimaxëni xo nohiria bo tëquë. Toca tsi Diós ani quiha nohiria bo tëquë jasca ca quiniá tsi shomahuaxëna. l' Jasca, jaboqui Dios nicamisxëni cabo tsi xo jodiobo ri. Jama, huëa huëtsá tsi mato qui Diós acai ca shoma bo bicaxëcani quiha jato ri. k Jabi siri tsi Dios nicamisxëni cabo mato carayanabo i-ipaoniquë. Jama, jaboqui shoma xo mato, jodiobá chahahuacasyamahai iqui na. ojW Jahari jato bixëhi quiha Dios ra, jato ja shomahuacasni iqui na. Jahuë shina rarinamayamahi quiha. i3 Jaboqui Dios pasomaha tsi xo jodiobo rë, naa Cristo xabahamati Chani tahëhax na. Jaha tsi Diós mato carayanabo biniquë shomahuaxëna, jato tahëxo na. Jama, siri tsi Diós jodiobo bini quiha jahuë xocobo iti. Jato naborëquëbo iqui tsi jari jato noihi quiha Dios. Mh Toatiyá tsi jato jocha masaxëquia, ë yoani jascaria” iquiina. jgM Toatiyá tsi xabahamahacaxëhi quiha jodiobo tëquëta. Jabi jasca ca ii quiha Quënëhacanish cabo ri:“Sión ax joxëhi quiha Xabahamati Ibo ra.Joxo tsi jato quinia yoi bo quima jodiobo bësomaxëhi quiha. f+ Jisa, ëbë xatë bá. Jahuë Israél ca nohiria yoati tsi Diós acai ca cahëyamacani quiha nohiria. Yoahama ja ini quiha. Ja tsi xo toa jaboqui jato bax Diós acai ca mato yoaxëquia, mamë ma oquëhuayamano iquish na. Jaboqui tsi Dios Chani pasomaha ca xo jodiobo rë. Jama, naamapaoyamaxëhi quiha toca tsi ja icanaina iquia. Jabi jariapari Cristo qui bëcaxëcani quiha jatiroha ca país ca nohiria bo. Jariapari chahahuacaxëcani quiha huëstima ca carayanabo. Jaquirëquë chahahuatëquëxëhi quiha jodiobo ri ra. heI ¿Jabi mato carayanabo jia tsi Diós biyamayamani? Jia tsi mato, naa jamëri ca mëshi bo pi bichi tsi ¿oquë tsi jahuë nohiria-nohiria, naa mëshi noma bo biyamayamaxëhi ni? Tocaxëhi quiha ra, Cristo qui ja chitimicaquë no. Dios qui bëroria tsi xo mëshi noma bo jahari jato noma iti qui catsamimatëquëhaina. Xabahamahacaxëhi quiha jodiobo Ed Jasca, jodiobá chahahuatëquëpino tsi jahari pi Dios qui ja bëcano tsi jihui qui jato catsamimaxëhi quiha Dios. Jahari jato joihuaxëhi quiha. Toca ca ati chama jaya xo Dios ra. cw Japi Diós noihaina, ja caxahaina, tihi cabo qui tsayacahuë. Jaha nicayamacanaibo qui caxahi quiha Dios. Jama, Dios pi ma noi-noino tsi, ja qui ma chitimipino tsi mato mëbixëhi quiha ra. Jama, nicayamapihi tsi mëchish-hacaxëqui mato ri ra. Bb} Jabi jodiobo, naa jihui noma mëshi bo Diós nianiquë, ja qui ja chitimiyamacaquë no. Jasca, mëshi noma bo pi niaquí tsi mato ri niaxëhi quiha Dios, ja qui ma chitimiyamaquë no.
a Quiniacaxëcahuë. Toa mëshi noma bo, naa jodiobo, mëchish-hacani quiha ja chitimiyamacani iqui na. Jasca, jato ma ratiniquë, ma chitimini iqui na. Japi mamë oquëhuayamacana. Quiniacaxëcahuë, janyama ca ma ayamano iquish na, naa jodiobá ani jascaria. `% “Toa mëshi noma bo mëchish-hacaniquë, jato no ratino iquish na ra” ¿ii ni mato sa? “Tonia jato oquë xo noa ra” i ma mitsa pë. )_K Japi quiniacaxëcahuë. Jihui mëshi noma bo, naa jodiobo ocahuayamacana. Jari mëshi roha ma nori ca shina-bënoyamacana. Mato oquëhuahai ca tsi xo Dios ra. ^ Jabi jodiobo niahacaniquë rë, naa mëchish-hacaha ca mëshi noma jascaria. Jabi jodiobo, naa mëshi noma bo niahacani quiha, Cristo qui ja chitimiyamacani iqui na. Jatsi jato tahëhax tsi jamëri ca mëshi huëtsa bo, naa mato carayanabo catsamihacani quiha, Dios shoma bo ma xatënano. Jaboqui Abraham, jahuë chahitaxocobo, tihi cabo qui Diós ani ca shoma bo xatënaqui mato ra. =]s Jahari jahuë jodiobo bixëqui Dios. ¿Abraham, jato rëquëbo jahëpa bo, tihi cabo Diós biyamayamani? Jato pi bichi tsi ¿jato chahitaxocobo ri biyamayamaxëhi ni Dios tia? Jato jahari bixëqui ra. Abraham yamabo Diós aquëquëmaniquë jahuë-na iti. Jasca, bichiquixëhi quiha jahuë chahitaxocobo ri. +\O Jabi jodiobo Diós niabëriani quiha ra. Niabëria tsi mato carayanabo ja biniquë xabahamaxëna. Jama, Cristo qui jodiobo bacano tsi anomariaxëhi quiha mato carayanabo bësohaina toatiyá no ra. Toa barí tsi chitahëxëhi quiha jahuë rëso, naa rësonish cabo Diós bësomaxëquë no. [[/ Jabi Dios Chani mato qui ë yoahai ca noho jimibá tsayano. Toca tsi mato qui noho jimibo yosanamacasquia Cristo qui jato mëpixëna. Tonia mato bax pi Diós acai ca jisquí tsi ja chahahuacamitsa jato ri ra. Z)
Jaboqui mato carayanabo qui chaniquia. Mato qui ë raahacaniquë ra, Dios Chani mato yoati. Jia tsi xo naa yonoco Diós ë qui anina ra. tYa Jato jocha tahëhax tsi shomahuahacahi quiha Dios cahëyamahai ca carayanabo jaboqui. Ja quima ja casocani iqui tsi nohiria bo tëquë, naa carayanabo xabahamahi quiha Dios. Jabi jaboqui jia tsi xo toa carayanabo bax Diós acaina. Jama, Dios qui jodiobo jahari bacano tsi oquë-oquëriaxëhi quiha carayanabo Diós shomahuahaina ra. Carayanabo xabahamahacahaina X{ Jabi Cristo quima jodiobo casoniquë rë. Ja iqui tsi ¿bënorohacaxëcahi ni? Iyamacaxë-cani quiha iquia ra. Jaboqui roha tsi xo toa ja bënocanaina ra. Cristo quima ja casocani nori tahëxo tsi jaboqui carayanabo xabahamahi quiha Dios ra. ?Ww
Jasca,“Jato shina tsëmonano ra, ja cahëyamacano iquish na ra.Jaha ja quëëcani ca jahuë bo iqui tsi ja tënëcano” i David yamabo ni quiha jahuë jimibo yoati na. #V? Jasca, Israél ca nohiria pasomaha chaniniquë David yamabo ri.“Mahitsa tsi xo jato qui jia ca arati fiesta bo ja acanaina ra.Jaha ja quëëcanai ca jabi yoi iqui tsi Dios quima casocani quiha pë.Ja iqui tsi copihacacaxëcani quiha ra” i David yamabo ni quiha. GU Jabi toca tsi jato yoati tsi chanihi quiha Quënëhacanish cabo ra. “Dios quinia cahëtimaxëni ca shina jato qui Diós aquë ra” ii quiha. Jasca, “Jabija ca chani jisquí tsi cahëyamacaxëcani quiha. Nicaquí tsi chahahuayamacaxëcani quiha pë. Jabi toca xo jaboqui rë” ii quiha Dios Chani jato yoati na. T ¿Jënipihi ni noa? Mahitsa Dios mëstë Israél ca nohiria bá mëra-mëraniquë iquia ra. Dios mëstë ja biyamacani quiha. Biniquë jato maxo pistia roha, naa Diós bini cabo roha. Quëstonariani quiha tëxë ba shinana rë, ja chahahuacasyamacani iqui na. S+ Jato bichi quiha Dios, jato noiquí na. Jato jabi, jato yoba, tihi cabo ja acanai ca iqui tsi jato biyamahi quiha. Ja acanai cató pi Diós jato xabahamarohano tsi ja noihai cató tsi ja xabahamahacayamaquë acaquë ra. Jama, noqui noiquí tsi noqui bichi quiha Dios ra. NR Jabi Elías tiyá tsi jascaria tsi xo jaboqui rë. Jari tobi xo Diós bini ca jodiobo xatë bo ri, naa ja qui aracascanaibo. Diós noihai ca iqui tsi xabahamahacaxëhi quiha huësti huësti cabo. kQO Jabi toca tsi Elías yamabo ranimisquë tsi quiha Diós quëbiniquë: “Mimë ma xo mia ra. Jari Israél ca maí tsi xo siete mil ca nohiria huëtsa bo ra, naa Baal bësojó mëniyamacanaibo ra” i ja qui Dios ni quiha ra. P Ja nëcani quiha: “Mi Chani yoacanaibo tëpascani quiha rë, Ibobá. Jasca, mi qui arati altar bo poxacani quiha pë. Ea roha tsi xo toa bësohaina ra. Jaboqui ëa pi acascani quiha rë” i Elías yamabo ni quiha, jahuë jimibo pasomaha Dios qui ranimistsi na. uOc Jasca, siri tsi Israél ca nohiria Diós biniquë jahuë nohiria-nohiria iti. Jato tëquë niayamaxëhi quiha ra. Tonia Quënëhacanish cabo cahëyamaqui mato, naa Elías yamabo yoati na. Siri tsi Elías yamabo Dios qui chanini quiha. N { Jabi ja nicamiscanai ca iqui tsi ¿jahuë Israél ca nohiria Diós niani? Ayamahi quiha. Jato pi ja niarohano tsi ë niahacaquë aniquë ëa ri rë, jodiobo ë nori iqui na. Abraham chahitaxocobo yoi xo ëa ri. Benjamín xatë tsi ë coniquë ra. 4Ma
Jama,“Nicamisxëni ca ëa pasomaha ca nohiria bo qui joi ama-amaquia, jato mëbicasquí na; mahitsa quiha” i Dios ni quiha Israél ca nohiria yoati na.L'
Jasca, carayanabo ri yoati tsi Dios chaniniquë, Isaías quënëni cato ó no. Bëroria xo ja quënënina:“Ea bicaxëcani quiha ëa mërayamacanaibo ra.Ea cahëcaxëcani quiha ëa nicayamacanaibo ra”. Tihi tsi ja quënëni quiha carayanabo yoati na. K!
Jasca, Dios xabahamati Chani nicaxo tsi ¿ja cahëyamayamacani? Nicaxo tsi ja cahëcaniquë iquia ra. Jodiobo yoati tsi Diós nëcani quiha Moisés quënëni cato ó no:“Nohiria huëtsa, naa nohó-na ma cabo xabahamaxëquia.Jatsi jato qui yosanaxëqui mato ra.Ea cahëtimaxëni ca nohiria huëtsa bo ë xabahamano tsi caxaxëqui mato pë” i Dios ni quiha jato yoati na. J7
¿Jabi naa Chani jia ca jodiobá nicayamayamani? ¿Jënahuariahax “Nicayamaqui noa” i jaca na ra? Ja nicayocani quiha.“Jatiroha ca mai qui caniquë Dios Chani yoacanaiba joi.Nëama xo jato chani nohiria bá nicaquë ra” ii quiha Quënëhacanish cabo ra. XI)
Jatsi chitimicani quiha nohiria, Chani nicahax na, naa Cristo Chani jia cato. =Hs
Jama, toa Chani jia ca nicacasyamacani quiha jatiroha cabo rë. Jabi tocani quiha Isaías yamabo pë, naa “Yama tsi xo noho chani chahahuacanaibo rë, Ibobá” i ja niquë no. ZG-
Jasca, Dios Chani yoatí joni bo pi chahahuacanaibá raayamano tsi ¿jënahuariaxo raca Dios Chani ja yoacana rë? Jabi, “Jiaria tsi xo Dios Chani yoacanaibo bëcanaina ra” ii quiha Quënëhacanish cabo. F#
Jabi ¿jënahuariaxo Cristo nohiriá quënana, ja qui chitimiyamapiquí na? Jasca, Dios xabahamati Chani pi nicayamahi tsi ¿jënahuariahax ja qui ja chitimicana? Jasca, jato qui pi Dios Chani yoahacayamano tsi ¿jënahuaria xo toa Chani nohiria bá nicana rë? KE
Xabahamahacaxëhi quiha jatiroha ca Ibo janë quënahai cabo ra. ID
Jabi jaboqui jasca ca quiniá tsi Dios qui bëcani quiha nohiria bo tëquë, naa jodiobo, carayanabo. Jasca ca Ibo jayaca xo ra, jaboqui. Jabi jaha quënacanaibo tëquë shomahuariahi quiha. rC]
Jabi “Rani-ranixëhi quiha tsohuëcara ca ë qui chitimihai cato” ii quiha Quënëhacanish cabo ra. B+
Mato shinaná tsi ja qui chitimiqui mato, mëstëhuahacaxëna. Jasca, xabahamahacaxëqui mato, mato janá tsi “Chahahuaquia” i ma quë no. +AO
“Noho Ibo tsi xo Jesu” i pi ma no tsi rësonish cabo quima jahuë Cristo tërohacani ca mato shinaná pi ma chahahuano tsi mato xabahamaxëhi quiha Dios ra. ^@5
“Basima xo Diós mato mëbihaina ra” ii quiha Dios Chani. “Mato jana, mato shinana, tihi cabá tsi ‘Chitimiquia’ itsicana” ii quiha Dios Chani ra. Jabi naa xabahamati Chani tsi xo naa ë yoahaina ra. \?1
Jasca, “¿Rësonish caba iti qui canoma ni, Cristo tëroxëna?” iyamaqui noa. r>]
Jama, oquë tsi xo mëstëhuahacati quinia huëtsa, naa Cristo qui no chitimihaina ra. Ja tsi xo toa “¿Nai qui canoma ni? Cristo jahari no bëno, noqui mëbiti” iyamaqui noa ra. Jatihuahacani quiha jahuë xabahamati yonoco ra. =+
Jabi toa mëstëhuapaoni ca quinia yoati tsi Moisés quënëniquë. Quënëhi tsi, “Bësoxëhi quiha yoba nicahai cato” i ja ni quiha rë. 8<i
Jato arati quinia tsi xo toa Moisés yoba nicahaina rë. Jama, toa mëstëhuahacati quinia Cristó jatihuani quiha, ja qui chitimicanaibo tëquë mëstëhuahacano iquish na. N;
Jasca, Diós mëstëhuahai ca quinia cahëyamacani quiha rë. Ja tsi xo toa jato jabi bo, jato yoba bo, tihi cabo nicariacani quiha mëstëhuahacaxëna. Jama, Dios xabahamati quinia ma xo toa ra. u:c
Jabi anomaria tsi xo toa Dios qui ja aracanaina ra; mahitsa ja nori. Cahëhaxma tsi ara-aracani quiha rë. 9
Jaha ë quëëhai ca tsi xo toa noho jimibo xabahamahacahaina ra, ëbë xatë bá. Dios qui bëhoxquia ja xabahamahacacano iquish na. 8 !Toca tsi chanihi quiha Quënëhacanish cabo: “Jodioba quinia ó tsi Cristo janaxëquia. Jatsi ja qui yosacaxëcani quiha Sión racahai ca nohiria bo rë. Jama, ja qui rabiyama-caxëcani quiha ja qui chitimicanaibo ra” i Dios ni quiha jato yoati na.$7A Jatsi, ¿jënixo tsi Dios mëstë biyamacahi ni? Mëstëhuahacayamacahi quiha Cristo qui ja chitimicanai cató tsi Dios mëstë ja bicasyamacanai iqui na. Jasca, jato jabi bo, jato yoba bo, tihi cabo banahuacascani quiha mëstëhuahacaxëna. Jama, Dios mëstë biti quinia tsi xo toa jahuë Cristo qui chitimihaina ra. Jesucristó tsi jato quinia quëtiahacani quiha. Japi Cristo qui ja yosanariacaniquë rë. y6k Jama, naa Dios mëstë biyamacaxëcani quiha jodiobo rë, Moisés yobá tsi ja mëstëhuahacacascanai iqui na. |5q ¿Japa? ¿Jënahuacatsi ni Dios ra? Nicaparicana. Jaboqui Diós acatsai ca tsi xo naa ra. Carayanabo, naa jahuë mëstë mërayamanish cabo mëstëhuacatsi quiha Dios. Jabi jahuë mëstë bicaxëcani quiha jato ri, ja chahahuacaquë no. 4 Jasca, “Noqui shinahi quiha chamaxëni ca Dios. Noqui pi ja shinayamarohano tsi noqui jodiobo tëquë quëyohacaquë aniquë, naa Sodoma, Gomorra, tihi cabo quëyohacani jascaria” tihi tsi Isaías quënëni quiha siri. Cristo qui Jodiobo chitimicasyamahaina q3[ Bamaxoma tsi mëri tsi maí ca nohiria bo tëquë copixëhi quiha Dios” i ja ni quiha jato yoati na. l2Q Jasca, Israél ca nohiria bo pasomaha Isaías yamabá quënëniquë jaa ri. “Tocanoma Israél ca nohiria bo imitsa. Ia quëmapó ca mashënë jascaria pi ja icano ri tsi jari jato xatë pistia roha xabahamaxëhi quiha Dios. {1o “Jasca,‘Dios nohiria ma xo toa carayanabo’ iyamacaxëcani quiha nohiria, naa ja tocacani jascaria.Jama, ‘Bësohai ca Dios xocobo xo carayanabo ri’ icaxëcani quiha”. Tihi ca tsi i-i quiha Oseás quënëni cato ra. "0= Jabi naa carayanabo yoati tsi chanihi quiha Dios, Oseas yamabá quënëni cato ó no:“E qui arayamacanaibo, naa carayanabo quënaxëquia noho nohiria yoi bo iti ra.Siri tsi naa nohiria ë noiyamaniquë.Jama, jaboqui jato noixëquia ra” i Dios ni quiha toá no. Y/+ Jabi noqui tsi xo toa jahuë nohiria yoi bo, naa noqui jodiobo, carayanabo ri. g.G Jasca, jahuë oquë-oquëria Diós jismacasni quiha nohiria bá cahëyoino iquish na. Jatsi jahuë nohiria yoi bo, naa jahuë oquë biti rohahuahacanish cabo ja shomahuariani quiha. Ja noihai ca jato jismacatsi quiha ra. - Jabi toca xo Diós ani ri. Jahuë caxa, jahuë chama, tihi cabo nohiria bo qui Diós jismacasni quiha. Jismahax tsi ja bama-bamaparini quiha jato jocha quëshpi tsi jato copinox pari. Jato jocha quëshpi tsi quëyohacapaimaria toa nohiria ini quiha. <,q ¿Ja acatsai ca ayamayamaxëhi ni ibo ra? Jahuë matsacá tsi chomo jiaxëni ca ati mëtsa xo ibo. Jama, paiti yoixëni ca pi acatsi tsi aqui quiha, matsaca ibo ja nori iqui na. U+# Jabi toca tsi chaniyamacana ra. ¿Jënahuariaxo raca Dios ma ocahuana pa? “Jënixo tsi nëca tsi ëa mi aca” ¿ii ni acacahax ca paiti pa, jahuë ati ibo qui? Jahuë ibo ocahuatimaxëni xo paiti ra. ~*u Jabi toca pi Diós ano tsi “¿Jënahuariahax tsi noqui Dios quësona pë, yoi ca no acaquë no? Yama tsi xo toa Dios shina pasomaha ati mëtsa cato” ¿ii ni mato sa? Jasca, “Ati ibo tsi xo Dios, joni shina nomari” ¿ii ni mato sa? )7 Jasca, “Mia pasomaha noho chama iquë ra, maí ca nohiria tëquëtá ë ani ca nicano iquish na” nëa tsi quiha ja qui Dios nëcaniquë. Japi ja noicatsai ca mëbihi quiha Dios. Jasca, nohiria pi patoxihuacasquí tsi patoxihuaxëhi quiha, ja qui ja nicayamacano iquish na. s(_ Faraón, naa Egipto nohiria ba chama-chamaria no tsayano. Quënëhacanish cabo ó tsi ja qui Dios chanini quiha. Chanihax, “Nohiria chama-chamaria mia ë manëmaniquë, nohiria bo qui noho chama jismaxëna” i ja qui ja ni quiha. ('I ¿Tsayacanai? Jaha no quëëhaina, no acaina, tihi cabo iqui tsi noqui shomahuayamahi quiha Dios ra. Jama, ja qui jia cabo shomahuahi quiha, jato noiquí na. L& Dios roha tsi xo toa nëca ca biti chama jaya cato. Moisés qui ja yoani ca nicacana. “E qui jia cabo shomahuaquia ra. Jasca, ë noicatsai ca noixëquia” i Moisés yamabo qui Dios ni quiha. %+ Jatsi, ¿jënixëhi ni noa ra? “Anoma tsi xo toca tsi Diós acaina ra” ¿ixëhi ni noa? Iyamaqui noa. Jënima tsi xo toa Diós anina. $%
Jabi toca ja ini quiha, Quënëhacanish cabá yoani jascaria, naa “Jacob bixëquia shomahuaxëna. E qui yoi xo Esaú” i Dios niquë no. # Jama, huësti ca baquë roha Diós bini quiha. Huëtsa ja bicasyamani quiha. Jatsi toa dos ca baquë conox pari no tsi quiha Jacob Diós biniquë Isaac chahitaxocobo saihuati. Esaú ja biyamani quiha. Jari jia cato, yoi cato, tihi cabo ati toa xocobá cahëyamani quiha, naa Jacob Diós biniquë no. Jasca, jari cohama quiha toa dos ca baquë bo ini quiha toatiyá no. ¿Japi tsayayamacanai? No acai ca quëshpi tsi noqui biyamahi quiha Dios ra. Jama, jahuë shinaná tsi jaha ja quëëhai ca bichi quiha. " !)
Jasca, jaquirëquë Rebeca yamabo qui Dios chaniniquë, naa Isaac ahui qui. Jabi dos ca baquë bo ja comani quiha jahuë bënë Isaac bax na. 9 Jabi nëca tsi Dios Chaní yoani quiha: “Xaba jia cató tsi noho chama mia jismaxëquia ra. Toatiyá tsi baquë comaxëhi quiha Sara ra” iquiina. { o ¿Tsayacanai? Dios xocobo yoi bo tsi xo toa Dios Chani bichish cabo, noma ca quiniá tsi cohai cabo jaca nomari. E Jasca, Abraham yamaba xocobo yoi ma xo jatiroha ca jahuë chahitaxocobo ri. Jama, jahuë xocobo yoi bo tsi xo toa Dios Chani binish cabo. Toca ini quiha Abraham baquë Isaac. “Isaac quima roha coxëhi quiha mi chahitaxocobo yoi bo” i Abraham qui Dios ni quiha ra. Jatsi Isaac Diós quënaniquë, Ismael nomari. Jabi jaboqui noba Cristo chahahuayamahi quiha jodiobo tëquë rë. Ja chahahuacasyama-picano tsi “Mahitsa xo Dios Chani” ¿ixëhi ni noa pa? Iyamaqui noa. Chama jaya xo Dios Chani ra. Jabi nicaparicana. Dios xocobo yoi ma xo Israél ca nohiria bo tëquë. % C Jasca, Jacob doce ca xocobo quima naa nohiria bëcani quiha. Jabi naa shomahuahacani ca nohiria bo quima noba Cristo, noba Xabahamati Ibo joni quiha. Jodio jimibo Cristo ini quiha jaa ri. Jatiroha cabo oquë-oquëria ca tsi xo naa ra. Japi Dios no oquëhua-oquëhuarohano ra. Amén. <q Jabi siri tsi Diós jato biniquë ra jahuë xocobo iti. Bichi tsi jahuë oquë, jahuë chama, tihi cabo jato bëta ja xatënani quiha. Jatsi Dios xabahamati chani, jahuë yoba, Dios qui arati jabi, tihi cabo jato qui acacani quiha. Jasca, “Mato shomahuaxëquia” i jato naborëquëbo qui Dios ni quiha. c? Ea nicaparicano. Noho jimibo mëbicasquia rë. Jato chahahuamacasquia. Ja iqui tsi ë qui jënima tsi xo yoshihuahacahaina jato bax na. Jënima tsi xo Cristo quima ë aquëquëma-hacahaina, ja xabahamacano iquish na. 2 _ Cristo ma cahëyamahai ca iqui tsi cohuë-cohuëria ca ëa xo naa rë, ëbë jodiobo xatë bá. Mato parayamaquia ra. Ihuëria tsi xo noho shinana rë mato tahëhax na. Quiayamaquia ra, Cristó-na ca ë nori iqui na. Jasca, noho shina ó bësohi quiha Espíritu Santo ri, ë quiayamano iquish na. yk'Jasca, ja noihai ca quima aquëquëmatimaxëni xo mana ca jahuë bo, nëmí ca jahuë bo. Yama tsi xo toa Diós noihai ca quima noqui aquëquëmati mëtsa cato ra. Jabi noba Ibo Jesucristó tsi noqui ja noihai ca Diós jismaniquë ra.V%&Jabi yama tsi xo Cristó noihai ca quima noqui aquëquëmahai cato. No rësopino tsi no nohó bësohi quiha Cristo. Jasca, no bësopino tsi no nohó bësohi quiha. Ja noihai ca quima noqui aquëquëmati mëtsama xo ángel bo, yoshi bo, chama bo ra. Jasca, jaboqui, huëa huëtsa, naa jatiroha ca xabacá tsi no nohó bësohi quiha. ve%Jama, tocapino tsi jari noqui mëbihi quiha Cristo, noqui noiquí na. Ja iqui tsi bëbo-bëboriaxëqui noa. /W$Jabi, “Jatiroha ca barí tsi no rohahuahacaxëti xo, Dios bax naxëna” ii quiha Dios Chani. Tëpas-hacati ca manahai ca oveja jascaria xo noqui chahahuacanaibo. s_#Jabi anomaria tsi xo toa Cristó noqui noihaina iquia. Yama tsi xo toa Cristó noqui noihai ca jënëmati mëtsa cato ra. Noqui pi nohiria bá yosino tsi no nohó bësohi quiha. No tënëpino tsi jari no nohó bësohi quiha ra. Oriquiti, raiti, tihi cabo pi no narisno tsi no nohó bësohi quiha. Nohiria bá pi noqui acasno tsi jari no nohó bësohi quiha ra. mS"Jasca, yama tsi xo toa noba jocha quëshpi tsi noqui copiti mëtsa cato, noba jocha quëshpi tsi Cristo nani iqui na. Nahax ja bësotëquëni quiha ra. Jaboqui Dios mënëcaya ó tsi xo. Toá tsi Dios qui no bax chanihi quiha. !Jasca, ¿tsohuë ni toa, noqui, naa Diós bini ca nohiria bo qui quësoti mëtsa cato? Yama xo ra, Diós noqui mëstëhuani iqui na. 2] Jabi huashiyamaniquë Dios. Jahuë Baquë ja chitiayamani quiha. ¿No bax jahuë Baquë nati ja ayamayamani? Tocaxo tsi ¿noqui jahuë bo tëquë ayamayamaxëhi ni ra? 0Y Jabi anomaria tsi xo toa no bax Diós acaina. Jatsi, ¿jënahuariahax no raquëna? Diós pi noqui mëbino tsi ¿jënahuariaxo raca tsohuëcaracá noqui bëbona? F Jabi noqui bixo tsi Diós noqui quënaniquë ja qui no jono. Jatsi no joquë tsi noqui ja mëstëhuaniquë, ja qui jia cabo nono. Mëstëhuahax tsi no bëta jahuë oquë ja xatënaniquë. k
O Jabi jariapari tsi noqui quënahacanish cabo Diós bini quiha jahuë Baquë jascaria iti. Jahuë Baquë jabi-jabiria noqui amacatsi quiha. Toca tsi jahuë Baquë oquëhuacatsi quiha, huëstima ca noma bo ja jayano iquish na. < q Jabi jatiroha ca quiniá tsi noqui mëbihi quiha Dios ra. Jaha noicanaibo, naa jahuë shinaná tsi quënahacanish cabo ya yonocobëquinahi quiha, jia ca axëna jato bax na. , QJabi Espíritu Santó no bax bënahai ca jahuë bo cahëhi quiha Jahëpa ra, naa jatiroha caba shina cahëxëni cato. Jasca, Dios nohiria yoi bo bax chani-chaniriahi quiha Espíritu Santo, Dios quiniá tsi no bax nicati cahëhai ca ja nori quëshpi na. Jahuë́-na bo ó bësohi quiha Dios x
iJasca, noqui mëbihi quiha Espíritu Santo ri, chama yama no iquë no. Jia pi Dios qui bëhoxti no cahëyamano tsi Jahëpa Dios qui no bax chanihi quiha. Jabi anomaria tsi xo toa Espíritu Santo no bax bëhoxhaina ra. Yoanoma quiha. e CJatsi jaboqui noba bëroma ca yora paxa bo ó no pasoxëti xo. Manaqui noa ra, yosanaxoma. Yora paxa bo ó pasoqui noa bixëna ra. Jari jisyamaqui noa rë. Jama, jaha pasohi tsi, “Xabahamahacaxëqui noa” iqui noa. b=Jabi toca xo noqui ri, naa Espíritu Santo binish cabo. Mana ca jahuë bo no tananiquë, noqui Espíritu Santo acacaquë no. Toa noba yora paxa bo ó quëëriaqui noa noqui ri ra, jocha quima aquëquëxëna. Toa tsëquëhai ca barí tsi Diós-na bo qui riixëqui noa. Ja tsi xo toa “Jëë, jëë” iqui noa, noqui ri, jaha quëëhi na. }sJariapari rohari tsi tënëhi nori iqui quiha Diós nëhohuani ca tëquë, naa tsëquëhai ca bari ó pasoquí na. %CJabi siri tsi naa mai, nihi, yohina bo, chaxpa bo, tihi ca nëhohuahacanish cabo tëquë yoshihuahacani quiha Adán jocha tahëhax na. Rësomahi quiha Ibo Dios, jahuë shina ja nori iqui na. Jasca, jaboqui poronahi quiha jatiroha cabo rësohax na. Jama, toa barí tsi yamaxëhi quiha rësohaina ra. Jasca, jocha quima paquëmahacaxëhi quiha naa mai ri, naa jocha quima Dios xocobo paquëmahacaxëhai jascaria. /WToa barí tsi bësomahacaxëhi quiha Dios xocobo. Dios oquë xatënacaxëcani quiha ra. Jabi toa bari ó pasocani quiha nëhohuahaca-canish ca jahuë bo tëquë ri. FJabi iriama tsi xo toa jaboqui Cristo quëshpi tsi no tënëhaina iquia ra. Mahitsa quiha. Jaquirëquë tsi jisiquixëhi quiha noqui acacaxëhai ca oquë-oquëria. Jiariaxëhi quiha. Dios baquë bo iipihi tsi noba Jahëpa jahuë bo xatënaxëqui noa ra. Jasca, Diós jahuë Baquë qui ani ca jahuë bo tëquë xatënaxëqui noa Cristo yahax na. Jaha tsi jaboqui Cristo ya no tënëxëti xo, jahuë oquë xatënaxëna ra. Jisiquixëhai ca oquë l QJasca, noba shina qui chanihi quiha Espíritu Santo ri, “Dios baquë yoi bo xo mato” iquiina. S Ja iqui tsi Dios qui no raquëyamaxëti xo, naa mëmëhai ca raquëria ca yonati bo jascaria. Yonati bo ma xo noa, Dios xocobo nori. Ja quëshpi tsi “Noho Jahëpa, noho Jahëpa” iqui noa Dios qui. J~
Jabi Espíritu Santó mëpihacanish cabo tsi xo Dios xocobo ra. }/
Mato noma jabi pi nicahi tsi rësoxëqui mato ra. Jama, Espíritu Santo chamá tsi mato noma jabí acatsai ca namëpihi tsi bësoyoixëqui mato. X|) Japi mato jochahuaxëni ca noma jabi qui ma nicayamano, ëbë xatë bá. o{W Espíritu Santo jayahi tsi bësotëquëxëqui mato ra. Jabi Espíritu Santo chamá tsi jahuë Cristo Diós bësomaniquë. Jasca, mato rësohai ca yora bo ri bësomaxëhi quiha Dios ra, mato ó ca bësohai ca Espíritu Santó no. $zA
Jama, mato ó pi Cristo bësono tsi shoma xo mato ra. Jabi rësoxëhi quiha mato yora bo. Jama, bësoyoixëqui mato shinana, ma mëstëhuahacani iqui na. Ny Jama, toca ma xo mato iquia. Chahahuacanaibo xo mato ra. Mato noma jabi nicayamaqui mato, Espíritu Santo nori, mato ó ja bësohai iqui na. Jabi Cristó-na ma xo toa Espíritu Santo jayama cato. cx?Jasca, Dios ranihuatimaxëni xo jochahuaxëni ca jahuë noma jabí tsi yonahacahai cato. #w?Jabi toca xo ra. Dios pasomaha tsi xo toa jahuë noma jabí tsi yonahacahax cato. Dios yoba nicacasyamahai ca tsi xo toa. Dios yoba nicatimaxëni quiha. LvJabi tënëtiya qui mëpihacahi quiha maí ca jahuë bo shinacanaibo. Jama, mana tsi bocani quiha Dios jahuë bo shinacanaibo. Bësoyoicaxë cani quiha toca cabo. Jasca, bëpasicaxëcani quiha. uJabi maí ca jabi bo shinahi quiha jato noma jabi nicacanaibo. Jama, mana ca jahuë bo shinahi quiha Espíritu Santo nicacanaibo. 6teToca tsi Diós aniquë ra, mëstë ca jabi no jayano iquish na, naa Moisés yobá yoani jascaria. Japi jaboqui noba noma jabi nicayamaqui noa, Espíritu Santo nicahi nori. 7sgJabi jocha chama noqui paquëmatimaxëni Moisés yoba iniquë ra. Noba noma jabi iqui tsi chama yama toa Moisés yoba ini quiha, noqui mëbiti. Jatsi quinia huëtsa Diós noqui aniquë xabahamahacati. Jariapari tsi quiha mai qui jahuë Baquë ja raaniquë. Jaquirëquë noba noma jabi, noba yora, tihi cabo jahuë Baquë sahuëniquë coxo na. Jatsi noba jasca ca yora jayahi tsi ja naniquë noba jocha quima noqui paquëmaxëna. _r7Quinia huëtsa ó tsi bësohi quiha. Jasca, Cristo qui ja chitimino tsi ja qui Espíritu Santo acacaquë. Jaha tsi namëhai ca jocha chama quima ja paquëmahacaha quiha bësomahai ca Espíritu Santo chamá no ra. Lq Jabi jaboqui quësohacatimaxëni tsi xo toa Jesucristo ó cato ra. &pEJapi ëa ti tsi xo noitiria ra. Noho jabi paxa iqui tsi Dios yoba nicacasquia ra; jama, tobi quiha jabi siri. Ja tsi xo toa ëa jochamacatsaina rë. Jabi ¿tsohuëcara ni toa ëa mëbiti mëtsa cato ra? ¿Tsohuëcara ni toa ë nohó ca jochahuaxëni ca jabi bëboti mëtsa cato ra? Shoma xo ëa ra. Noba Ibo Jesucristo tsi xo toa ëa mëbiti mëtsa cato iquia. Jocha quima ëa paquëmanish ca tsi xo naa ra. o +nOJama, ë nohó tsi xo yoba huëtsa rë, naa noho shina pasomaha ca yoba. Jocha yoba tsi xo naa ë nohó cato rë. Ea yonacatsi quiha. Ea jochamacatsi quiha pë. Am}Noho jabi paxa tahëxo tsi Dios yoba noiquia nicaxëna. l7Jatsi jabija tsi xo naa ë yoahaina: Jia ca pi ë acasno tsi tobi ë nohó ca yoi cato rë. Ea chitiahi quiha rë, jia ca ë ayamano iquish na. Vk%E qui yoi ca ë ano tsi ë nohó ca jocha tsi xo amati ibo, ëa yoi nomari. wjgJia ca pi acasquí tsi ë ati mëtsa ca ariati rë. E acasyamahai ca jahuë yoi bo tsi xo toa ë acaina pë. }isJabi yama tsi xo toa ë nohó ca jia cato rë. Jia yama xo noho jabi. Jia ca ati ó quëëquia, ati mëtsa ariati. NhJabi ë nohó ca jocha tsi xo toa yoi ca amati ibo, ëa yoi nomari. ugcJabi yoi ca pi ë ano tsi ë qui quësohi quiha noho shinana. Toca tsi jia ca Dios yoba nori ca cahëquia. kfONoitiria ca ëa xo naa ra. Jia ca acasquia, ati mëtsa ariati. Jaha tsi ë qui yoi ca aquia pë. eEspíritu Santó tsi Dios yoba acacaniquë. Jënima tsi xo Dios yoba. Jama, ëa ti tsi xo jiayama, jocha yonati ë nori iqui na.
d
Jama, ¿jari mato qui yoi ni Moisés qui Diós ani ca yoba sa? “Noqui namëhi quiha toa yoba jia cato pë. ¿Jënahuariahax jia ca ja ina?” ¿ii ni mato sa? Nicaparicana. Noqui namëyamaxëhi quiha Dios yoba ra. Jama, noqui namëhai ca tsi xo toa no nohó ca yoixëni ca jocha ra. Dios yoba jia cató tsi ëa namëhi quiha pë. Jasca, toca tsi noqui bëro xo jocha jabi yoi. Anomaria tsi xo jocha ra. Paramisxëni quiha. Jishopë. Dios yoba jia ca bichi quiha, yoi ca ëa amaxëna. Yonamisxëni tsi xo jocha ac; Jama, jari jënima tsi xo Diós ani ca yoba iquia. Yoi yama quiha. Mëstë quiha. b Dios yoba jia cató tsi ëa jochá paraniquë rë. Yoi ca ëa ja amani quiha. Jatsi ë cohuëniquë, Dios yoba ë qui quësoni iqui na. paY
Toa yoba jia ca ë qui quësoni quiha. Jasca, ëa toa yobá mëbiyamani quiha quinia jia tsi bësoti. 2`] Jasca, Dios yoba cahëyamahi tsi rani tsi ë i-ipaoniquë. Toatiyá tsi ë qui quësonoma Dios yoba i-ipaoni quiha, jahuë yoba ë cahëyamani iqui na. Jama, Dios yoba ë jabiquë tsi ë nohó ca jocha tsamahacaniquë, yoi ca ëa amati. Jatsi ë cohuënaniquë noho jocha bërohuahacani iqui na.
}}m}||#{{RzzByy}xwwYXWWTVUTTShRQPP;ONMLLKJ{IHuGoFFEDDYCBkAA<@K?? >>=]<<+;;::$99Q88q77
66544 22"1d0//T.s-3,+*)) ''& %:$;#"!! LncdYr
/ u !
, 7vMia joihuahi quiha ë bëtá cabo. Jasca, toá ca noqui noihai ca chahahuacanaibo mi joihuano. Diós mato tëquë shomahuano. Iquë. Amén.xivNohiria bo mëbiti jabiti ca xo Dios nohiria iquia. Anoma tsi xo toa no bama-bamahaina, mahitsa ca no acaina. wgv
Jasca, Zenas, naa abogado cato, Apolos, tihi cabo mi mëbino, jia tsi ja bocano, ja narisyamacano iquish na. (Iv Artemas, Tíquico ma ni, naa huësti ca joni mi qui raaxëquia. Mi qui ja cahëno tsi Nicópolis yaca qui mi jono. Toá tsi chitëcasquia matsitiyá no. $Av Toca ca nohiria tsi xo toa yoi ca acatsaina. Jochahuaxëni quiha. Ja acai cató tsi bërohuahacahi quiha jahuë jocha iquia. Acacaxëti ca jaroha ca yoba 6ev
Jasca, iglesiá ca nohiria pi tsohuëcaracá bëquëxno tsi dos tsi toca ca joni yobahuë ja jënëno. Yosibo qui pi ja nicayamano tsi toa joni ya ja rabënayamacano. V%v Jasca, mahitsa ca joi mërahaina, noba naborëquëbá quënëni ca janë lista bo, jodioba jabi bo, tihi cabo quimahuë. Mahitsa ca chanihai ca tsi xo toa bo. Noqui mëbitimaxëni ca xo toca ca chani ra.
vJabi ja tsi xo naa ë yoahaina iquia. Tihi ca jahuë bo iglesiá cabo qui mi yoano, Dios chahahuacanaibá jabi jia ca jayano iquish na. Bamaxoma tsi Dios yonoco ja ati ca xo. Tihi ca jahuë bo pi ja acano tsi shomahuahacaxëhi quiha nohiria bo tëquë iquia.
vNoiquí tsi noqui ja mëstëhuani quiha jahuë xocobo yoi noqui manëmaxëna. Ja iqui tsi bëso-bësopaoti ó pasoqui noa. i KvAnomaria tsi xo toa Diós noqui Espíritu Santo japahaina, noba Xabahamati Ibo Jesucristó no. vNoqui noiquí tsi noqui ja xabahamaniquë ra. Xabahamaxo tsi quiha noba yonoco jia cato, noba jabi jia cato, tihi cabo ja bicasyamaniquë. Jama, jënë́ tsi ashihai jascaria tsi no cotëquëniquë. Espíritu Santo chamá tsi noqui ja paxahuani quiha. t
avJama, tocanono tsi quiha maí ca nohiria bo qui Dios, naa noba Xabahamati Ibobá noihai ca jisiquiniquë. ^ 5vMi shina-bënoyamano. Chahahuanox pari tsi ¿yoyoxëni ca nicamisxëniria ca nohiria bo no iyamayamani, noqui ri? ¿Toatiyá tsi janyama no mëpihacayamayamani? Jishopë, toatiyá tsi jatiroha ca jocha yoi cabá noqui yonapaoniquë, naa yoi cabo ó no quëëni cato. Jocha ó tsi no bësopaoniquë ra. Anoma ini quiha toa no a-apaonina. Huëtsa bo qui caxaxëniria no i-ipaoniquë. Jasca, nomëria ri caxa no i-ipaoniquë, noqui ri. Toca tsi no i-ipaoniquë pë. 9vJasca, nohiria huëtsa bo ja ocahuayamano. Jama, huëtsa bo ya ja rabënabëquixëti ca xo. Nohiria bo tëquë ja shomahuacano. Tihi ca tsi ja acano. # AvChahahuacanaibo yobahi tsi nëcana: Gobierno chama bo ja nicaxëti ca xo, jato yoba axëna. Jatiroha ca xabacá tsi ja rohahuahacaxëti ca xo jia ca ati. KvTihi ca jahuë bo tiisimana, Dios nohiria bo yobaquí na. Janyama pi ja bocano tsi mi chamá tsi jato raahatsana, toa yoi ca ja niacano iquish na. Mi qui tsohuëcara nomayamano iquia.I vJamë no bax ja aniquë ra, jatiroha ca yoi ca quima noqui tsëcaxëna. Noqui rohahuacatsi quiha jahuë́-na bo iti. Jochayama ca nohiria bo, naa jia ca acascanaibo noqui manëmacatsi quiha. v
Tocanoti xo iquia noba Jesucristo manahi na. Jaha pasoqui noa. Jisiquixëhi quiha noqui Xabahamati Ibo, naa noba Dios-diosria. oWv Noqui ja noihai ca iqui tsi Dios pasoma ca jahuë bo, noqui ranihuahai ca jocha, tihi cabo quima no casoxëti xo. Casoxo tsi no yoyoyamaxëti xo. Jasca, naa jochahuaxëni ca maí tsi bësohi tsi Dios quinia ó tsi no bësono ra. v Jaha bësopa. Jatiroha ca nohiria bo qui Dios noihai ca jismahacaniquë. Noiquí tsi jatiroha cabo xabahamacatsi quiha. {ov
Jasca, jato chama ba jahuë bo ja yomayamati ca xo. Jama, shinajiaria cabo jaca nori ca ja jismati ca xo jatiroha ca ja acanai cató no. Tocapijacano tsi oquëhuahacaxëhi quiha noba Xabahamati Ibo Dios Chani, no tiisimahaina, tihi cabo ra. 1v Jasca yonati bo ri. Tiisimaquí tsi jia tsi jato yobana. Jatiroha cató tsi jato chama bo ja ranihuati ca xo. Jato chama bo ja ocahuayamano. -vJia ca chani, naa quësohacatimaxëni ca chani mi yoano, mia pasomaha cabo bërabicano iquish na. Tocapimino tsi noqui ocahuapiyamacaqui iquia. U~#vMi acai cató tsi jia ca ati jato ri jismana. Tiisimahi tsi mi yoyoyamano. r}]vJasca joni shinapayo bo ri. Jato qui chaniquí tsi jia tsi jato yobana, ja yoyoyamacano iquish na. Z|-vYoyo-yamahaina, jochayamahaina, xobó ca yonoco acaina, ishima iquiina, jato bënë yoba nicahaina, tihi ca jahuë bo yoxa payo bo ja tiisimaxëti ca xo, Dios Chani pasomaha nohiria bo chaniyamano iquish na. y{kvTiisimaquí tsi yoxa payo bo ja mëbixëti ca xo, jato bënë bo, jato xocobo, tihi cabo ja noicano iquish na. LzvJasca yoxa yosibo ri. Jia tsi jato ri mi yobano: Dios quinia ó tsi ja bësoti ca xo. Ranimisxëni ca jënë́-naxëni ca ja itima ca xo. Jasca, jabi jia ca ja tiisimati ca xo ja acai cató no. %yCvJasca, joni yosibo qui chaniquí tsi jia tsi jato yobana: Shinajiaxëni ca yoyoyamacanaibo ja iti ca xo. Jia ca ati ja cahëti ca xo. Coshi ixëti xo toa Ibo qui ja chitimicanaina. Nohiria bo ja noiti ca xo. Mëri tsi ja yosanayamaxëti ca xo. Tocaxëti xo iglesiá ca yosibo iquia. Jx vDios yoba ixëti xo toa mi tiisimahaina, nohiria yoba ja nomari. Jw v“Dios cahëqui noa ra” icani quiha pë. Jama, ja acanai cató tsi jisiquihi quiha jato jabi yoi bo. Yoiria ca nicamisxëniria ca nohiria bo tsi xo naa. Jia ca ati cahëyamacaqui iquia.+v QvMasahacanish cabo qui jia tsi xo jatiroha cato. Jama, masahama ca Dios cahëyamacanaibo qui yama tsi xo toa jia cato, jato shina yoshihuahacani quëshpi na. u vJato pi mi raahayamano tsi jodioba mahitsa ca chani ja nicacamitsa iquia. Jabija ca quima casocanaibá yoahai ca ja nicayamacano. t v
Jabija tsi xo toa ja yoanina iquia. Ja tsi xo toa jato mi raahati xo, ja tocayamacano iquish na. Jia tsi Ibo qui ja chitimiti ca xo. s %v Jaha bësopa. Toa Cretá ca nohiria bo ocahuani quiha jato ó ca maestro huësti cato, naa jato jimibo. “Quiaxëniria tsi xo toa Cretá ca joni bo. Yohina caxa ca iquiria ca xo. Oriquití-naxëni ca chiquixëniria ca xo” i ja ni quiha jahuë jimibo yoati na. ;r qv Ja pasimahacacaxëti xo iquia. Anoma tsi xo toa ja yoacanaina. Xobó ca nohiria huëstima cabo yoshihuahai ca nohiria bo tsi xo naa. Jasca, tiisimacani quiha pë parata bixëna. 3q av
Quiniaxëhuë. Tobi huëstima ca Dios Chani nicamisxëniria cabo rë, naa jodioba jabí-naxëni cabo. Jato mahitsa ca chaní tsi Dios nohiria bo paracani quiha pë. {p qv Jasca, coshi-coshiriaxëti ca xo toa Dios rarinatimaxëni ca Chani qui ja chitimicanaina, jia ca quiniá tsi Dios nohiria bo yobati mëtsa ja icano iquish na. Jasca, Dios Chani pasomaha pi nohiria bo chanino tsi quëbiti ja cahëxëti ca xo. ao =vJama, nohiria bo qui joi amahai ca ja iti ca xo. Jia ca jahuë bo ja noiti ca xo. Jia ca ati ja cahëti ca xo. Mëstëxëni ca jabi ja jayati ca xo. Bamatimaxëni ja iti ca xo. Tihi ca jabi bo ja jayati ca xo iquia. xn kvDios yonoco yoi jato qui acacani iqui na. Ja iqui tsi quësohacatimaxëni ca joni bo ja iti ca xo. Jatsi jamë shinamisxëni, caxatapihai cato, jënë́-naxëni, iquinacatsai cato, paratá-naxëni, tihi cabo biyamahuë. Ja tocatima ca xo. Gm vQuësohacatimaxëni ja iti ca xo iquia. Jasca, huësti ca ahui roha ja jayati ca xo. Jasca, chahahuacanaibo, naa yoyoyamahai ca xocobo jayati ca xo. Toca ca pastor bo mi janaxëti xo iquia, l 'vSiri tsi Cretá tsi mia ë jisbërianiquë, mimë xo tsi no acama ca yonoco mi jatihuano iquish na. Toá ca iglesia bá tsi jari janahama ini quiha yosibo, naa pastor bo. Jatsi jatiroha ca yaca ó tsi yosibo mi janano. Janaquí tsi noho yoba mi shina-bënoyamano. xk kvNaa carta mi qui quënëquia Titó, noho baquë yoi cató. Jaharisi tsi xo toa Ibo qui no chitimihaina iquia. Noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, naa noba Xabahamati Ibo, tihi cabá mia shomahuano. Mia ja ranihuacano. Yosibo janahaina uj evJatsi ja qui xaba jia ca tsëquëquë tsi Diós jahuë Chani nohiria bo qui jisiquimaniquë ë yoahai cató no. Jahuë Chani ë qui acacani quiha. Ja tsi xo toa Dios Chani yoaquia ra, Dios, naa noba Xabahamati Ibobá ëa raani iqui na. Dios no oquëhuano ra. Mato chamahuati Ibo tsi xo toa. Mato mëbixëhi quiha ra, mato qui ë yoani ca Cristo Chani ma banahuano iquish na. Naama pi nohiria qui jonë quiha naa Chani jia ca i-ipaoniquë ra. fdEMato tëquë noba Ibo Jesucristó shomahuano. Amén. Dios no ocahua-ocahuapaoti xo noa ,cQJasca, mato joihuahi quiha Gayo, naa nëá ca ëa orihuahai cato. Jahuë xobó tsi caticani quiha nëá ca chahahuacanaibo araxëna. Mato joihuahi quiha Erasto ri, naa yacatá ca parata obëso cato. Jasca, mato joihuahi quiha nobë xatë Cuarto ri. Tihi cabo tsi xo toa mato joihuacanaina. tbaJabi Tercio tsi xo naa carta quënëhai cato. E bax quënëhi quiha. Jarohapa tsi mato joihuaquia ëa ri. :amJasca, mato joihuahi quiha nëá ca Timoteo, naa ë bëta yonocobëquihai cato. Jasca, mato joihuacatsi quiha ë bëta yonocobëquicanaibo, naa Lucio, Jasón, Sosípater. 4`aJabi mato mëbixëhi quiha Dios ra, naa noqui ranihuahai cato. Mato bax Satanás bëboriaxëhi quiha. Basima tsi xo toa bari ra. Noba Ibo Jesucristó mato shomahuano ra. A_{Jabi jato qui nicayamaxëqui mato tia. Nëama quiha, naa país huëtsa bo qui pacananiquë chani mato yoati na. “Jia tsi Cristo nicacani quiha Romá ca chahahuacanaibo” icani quiha ra mato yoati na. Ja iqui tsi rani-raniquia. Jia ca ati ma jabino ra. Oquë tsi xo toa yoi ca cahëyamacanaibo iquiina iquia. >^uNoba Ibo Cristo bax yonocoyamacani quiha ra. Jasca, jamë shinamisxëni ca xo. Anoma tsi xo toa ja yobacanaina. Paraquí tsi cahëtimaxëni ca nohiria janyama mëpicani quiha pë. K]Quiniacaxëcahuë, ëbë xatë bá. Tobi xo toa chahahuacanaibo oquëxnamahai ca nohiria bo rë. Tobi toa nohiria janyama mëpicanaibo rë. Jaha bësopa. Jato bëta rabënayamacana iquia. f\EJia tsi joihuanacana iquia ra. Jabi mato joihuahi quiha nëá ca Cristo iglesia bo tëquë. }[sJasca, Filólogo, Julia, Nereo, jahuë yoxa cato, Olimpas, jato bëtahai ca chahahuacanaibo, tihi cabo joihuacana. qZ[Jasca, Asíncrito, Flegonte, Hermas, Patrobas, Hermes, jato maxó ca rabëti bo, tihi cabo joihuacana. 5Yc
Jasca, tobí Rufo, naa Cristo chahahuanish ca yosi cato. Tobi jahuë jahëhua. Tihi cabo joihuacana. Ea jahuë jahëhuá shomahuarianiquë, naa noho cai jascaria iquiina. 'XG Jasca, Trifena, Trifosa, tihi cabo joihuacana. Ibo bax yonocoria ca xo. Tobi noba yoxacato Pérsida. Joihuacana. Huëstima tsi xo toa Ibo bax ja yonoconina. rW] Tobi noho jimi bo Herodión. Tobi Narcisó-na bo, naa jahuë xobó ca aracanaibo. Tihi cabo joihuacana. hVI
Jasca, Apeles, naa Cristo chahahuanish ca yosi cato, Aristobuló-na bo, tihi cabo joihuacana. Uy Tobi quiha Urbano, naa ë bëta yonocobëquipaonish cato. Tobi quiha Estaquis, naa ë noihai cato. Tihi cabo noicana. LTJasca, Amplias joihuacana. Ibo iqui tsi naa joni noiquia ra. S Jasca, tobi Andrónico, Junias. E bëta preso qui nanëhacanish cabo tsi xo toa bo. Noho rabëti bo quiha. Oquë-oquëria ca Dios Chani yoacanaibo ja icani quiha. Jariapari Cristo chahahuanish cabo tsi xo naa bo; jato cho ë iquiina. Jia tsi tihi cabo joihuacana. BRJasca, María ri. Mato bax ja yonoco-yonocorianiquë ra. (QIJasca, jato xobó ca catihai ca aracanaibo joihuacana. Jasca, noho rabëti Epeneto joihuacana. Asia maí ca jariapari ca Cristo chahahuanish ca ja ini quiha. 1P[Ea tahëhax ja naquë acaniquë ra, ëa xabahamaxëna. Ja quëshpi tsi jato qui “Gracias” iquia. Jato qui “Gracias” ii quiha carayanaba iglesia bo tëquë ri. zOmJasca, Priscila, Aquila, tihi cabo joihuacana. E bëta ax tsi Dios bax ja yonocobëquipaocaniquë jato ri. KN Jabi noba yoxacato, naa Febe mato qui raaxëquia. Iboba janë́ tsi naa yoxa joihuacana iquia ra. Nëá ca Cencreá ca iglesiá ca yonocoxëni ca quiha. Chahahua-canaibá jabi tsi xo toa jia tsi nohiria joihuahaina. Jia tsi ëa naa yoxá mëbini quiha. Ja iqui tsi jatiroha ca quiniá tsi naa yoxa mëbicana ja joquë no. M QL!Iquë. Noqui bëpasimahai ca Diós mato tëquë bëtano ra. Amén.Kw Jaquirëquë Dios shina pi ja ino tsi rani tsi mato qui joxëquia tia. Johax mato bëta chitëxëquia, joiparixëna. 9Jk Jatsi ë bax bëhoxcana, jodioba maí ca nicamisxëni cabo quima ë paxano iquish na. Jasca, bëhoxcana, ë bohai ca parata ranixo tsi Jerusalén ca chahahuacanaibá bino ra. mIS Jasca, ë bax ma bëhoxno, ëbë xatë bá, Ibo Jesucristo tahëhax na. Jasca, ëa ma noihai ca iqui tsi ëa ma mëbino Dios yonoco ati, naa ë bax ma bëhoxhai cató no. Jabi, ¿Espíritu Santó ëa mato noimayamayamani? hHI Jatsi mato qui ë cahëno tsi ëa chamahuariaxëhi quiha Cristo tia, jia tsi mato ë mëbino. @Gy Jatsi jaboqui carayanabá ë qui mëani ca parata pari Jerusalén cabo qui ë booparixëti xo. Niabëria tsi jahari joxëquia España mai qui. Jopama tsi mato qui shishoxëquia tia. 6FeRanixo tsi naa parata ja acani quiha toá ca noitiria cabo mëbixëna. Jabi toá ca noitiria ca jodiobo carayanabá mëbixëti xo iquia. ¿Jodiobo iqui tsi Dios Chani ja nicayamayamacani? Ja quëshpi tsi jaboqui Jerusalén ca noitiria ca jodiobo ja mëbicaxëti xo iquia, ja biniayamacano iquish na. 0EYJabi Macedonia, Acaya, tihi ca maí ca carayana ca chahahuacanaibá parata catiani quiha Jerusalén ca noitiria ca jodiobo bax na. Toa parata jato qui ë boxëti xo. WD'Jaboqui Jerusalén qui caapariquia, toá ca chahahuacanaibo mëbixëna. OCJabi ë shinahai ca tsi xo naa: Mato oquëria ca España mai qui capama tsi mato yaca qui shishoparicasquia. Rani tsi shishonabëquixëqui noa tia. Jaquirëquë España mai qui ëa ma raaxëti xo. BJama, jaboqui jatihuahacaquë nëa xo tsi Dios Chani ë yoahaina ra. Japi mato jisi joquia. Naama tsi mato qui ë cacasni quiha. vAeNëama xo tsi Dios Chani yoahi tsi ë bamaniquë mato qui shishoxëna. Mato qui canoma ë iniquë rë. ]@3Tocatsiquia Quënëhacanish cabo jatihuahacano iquish na.“Jisxëhi quiha jahuë Chani nicahama cabo.Cahëcaxëcani quiha nicayamacanaibo” ii quiha. Romá ca chahahuacanaibo qui Pablo shishocasnina ?}Jabi Dios Chani yoahi quiha joni huëtsa bo ri. Jia quiha. Jama, ja yoacanai cato ax tsi yoacasyamahai ca ëa xo naa. Jato yonoco quiha. Ja tsi xo toa basi, naa Dios Chani nicayamanish cabo qui Cristo Chani yoacasquia, naa yoahama cato xo na. K>Jasca, mato xërëquë xo tsi jisti bo ë aniquë. Toca tsi Espíritu Santo chama ma jisni quiha. Tihi cabá tsi Cristo qui mato carayanabo mëpihacaniquë ra. Jasca, toca tsi Cristo Chani ë yoabonaniquë jatiroha ca iti xo na. Jerusalén, nëama ca Ilírico mai, tihi cabo xo tsi jato qui jahuë Chani ë yoaniquë ra. 3=_Jabi ë yoahana, ë acana, tihi cabá tsi jia tsi xo toa mato bax Cristó acana ra. ¿Tsayacanai? Jaboqui Dios banahuaqui mato ra, Dios Chani mato qui ë yoani iqui na. < Jabi ë qui jia tsi xo toa Dios bax ë acana iquia. E aca ca qui bërabiyamaquia, jahuë Jesucristo ya ë yonocobëquinahai ca iqui na. p;YMato carayanabo qui ëa ja raaniquë, jahuë Cristo Chani ë yoano. Toa yonoco aquí tsi ë qui Diós ani ca Chani boquia mato carayanabo qui. Espíritu Santó rohahuahacanish ca ofrenda jascaria tsi Dios qui mato mëacasquia ra. C:Jabi raquëxoma tsi naa carta mato qui ë quënëquë, noho yoba ma shina-bënoyamano iquish na. Raquëhaxma tsi mato qui chaniquia, ë qui jahuë Chani yoati yonoco Diós ani iqui na. =9sTiisi ma nori ca iipiquia, ëbë xatë bá. Jasca, shinajiaxëni xo mato iquia. Mato tiisi iqui tsi jia tsi yobanati mëtsa xo mato, jia ca axëna. Tihi ca tsi cahëyoiquia. *8M
Japi mato carayanabo bax bëhoxquia, Diós mato ranihuano iquish na. Jabi Dios ó pasoqui noa, noqui ja mëbino. Japi Diós mato ranihuano, ma chahahuaquë no. Tocapijano tsi oquëriaxëhi quiha jaha ma pasohaina Espíritu Santo chamá no. Carayanabo qui Pablo raahacaniquë chaniti j7M Carayanabo yoati tsi Isaías yamabá quënëniquë jaa ri.“Jisiquixëhi quiha Isaí chahitaxocobo.Jisiquixo tsi carayanabo yonaxëhi quiha.Jatsi ja qui chitimicaxëcani quiha carayanabo ri” i ja ni quiha. 6 Jasca, iti huëtsá tsi,“Jia tsi Ibo Dios ocahuacana, carayanabá.Jatiroha ca nohiria bá Dios ocahuano ra” ii quiha. x5i
Jasca, Dios Chani iti huëtsa ó tsi,“Jahuë jodiobo nohiria ya tsi ranicana, carayanabá” ii quiha. (4I Jasca, mai qui Jesu joniquë carayanabo ri xabahamahacano iquish na. Jia tsi Dios ja ocahuacano jato ri. Jabi toca tsi Salmo quënënish cató quënëni quiha carayanabo yoati na.“Carayanabo xërëquë xo tsi mia ocahuaxëquia.Quëquëxëquia mi janë yoati na” ii quiha. 3Jabi yonati Jesu manëniquë jahuë jimibo mëbixëna iquia. Jato xërëquë xo tsi quiha Dios Chani ja yoaniquë jabija ca Dios nori ca jismaxëna. Jasca, ja joni cató tsi jahuë jodioba rëquëbo yamabo qui Diós yoani ca chani jatihuahacaniquë. {2oJia tsi mato huëtsa joihuanacana, naa Cristó mato joihuani jascaria. Toca tsi ocahuahacaxëhi quiha Dios. 1#Jatsi huësti ca joí tsi Dios, naa noba Ibo Jesucristo Jahëpa jia tsi ocahuabëquixëqui mato. Carayanabo qui Dios Chani yoahacaxëti xo Y0+Jasca, Dios tsi xo toa noqui mëbihaina ra. Ja tsi xo toa noqui chamahuahaina. Jabi mato ri Diós mëbino, jia tsi ma rabënabëquino iquish na. Jasca, mato ja mëbino ra, Cristo quinia ó tsi ma banahuano. /wJabi siri tsi naa chani tëquë quënëhacani quiha, jaboqui noqui chamahuaxëna. Jatsi jaha no pasohaina, no yosanayamahaina, tihi ca tsi noqui tiisimahi quiha Diós quënëni ca chani ra. Jaha pasocanaibo Diós mëbini ca noqui jismahi quiha. q.[Cristo jabi no tsayaparino. Joxo tsi quiha jamë tsi ja ranihuayamaniquë. Jama, ja joquë tsi quiha nohiria bá roaniquë pë. Jabi toca tsi chanihi quiha Quënëhacanish cabo, “Ea roamistsi quiha mi qui caxacanaibo” iquiina. {-oJasca, nobë xatë bo no ranihuaxëti xo. Jasca, jato no mëbino, Cristo quinia ó tsi ja shinahacano iquish na. , %Jabi quiniaxëniria ca chahahuacanaibo no mëbiti xo ra, naa noqui Cristo quinia cahëxëni cabo. Mëbihi tsi nomë no ranihuayamaxëti xo. \+1Jama, tobi quiha toa quiniaxëniria cato ra. Ja qui yoi ca pi ja pino tsi ja qui quësoxëhi quiha jahuë shinana pë. Ja qui jocha quiha. Jabi jocha tsi xo toa noqui yoi ca acaina. Noitiria ca tsi xo toa.>*uJabi jamëri jamëri tsi xo nohiria bá shinahaina piti yoati na. Jënima quiha. Dios roha ma yoano. Jabi ma acatsai ca pi ahi tsi shoma xo mato, mato shina quësohacayamaquë no. +)OJatsi oquë ca quinia tsi xo toa nami no piyamahaina, jënëria no ayamahaina, jahuëcara ca huëtsa no acaina, tihi cabá tsi nobë xatë bo no jochamaquë no. D(Jatsi ma pihai ca iqui tsi Dios yonoco yoshihuayamacana ra. Jënima tsi xo piti tëquë iquia. Jama, no pihai cató pi nobë xatë bo no jochamano tsi anoma tsi xo toa no pihaina iquia. ''Jatsi Dios quinia ó tsi bësocana. Tocapimano tsi oquëxëhi quiha ma rabënabëquihaina. Toca tsi mëbihacaxëhi quiha jatiroha cabo. &'Nëca pi Cristo quinia ó tsi ma bësono tsi mato qui ranixëhi quiha Dios. Jasca, jia tsi chanicaxëcani quiha nohiria bo ri mato yoati na. %9Jabi no pihaina, jënë no acaina, tihi cabo tsi xo mahitsa Diós otohai cato ó no. Oquë tsi xo toa jabi mëstëxëni ca jayahaina. Jasca, oquë tsi xo nobë xatë bo ya jia tsi no racanabëquihaina. Oquë tsi xo Espíritu Santó tsi no ranihaina. Tihi tsi xo jiaria cabo ra. 2$]Jatsi quiniacaxëcahuë. Jënima jahuëcara ca ma pihai ca imitsa. Jama, ma pihai ca tahëxo tsi nohiriá mato ranipino tsi oquë tsi xo toa piti ma piyamahaina iquia. #Jasca, ma pihai cató tsi mabë xatë bo pi yoshihuahacano tsi Dios noihai ca quinia ó tsi bësoyamaqui mato rë. Jasca, ¿toa xatë bax Cristo nayamayamani? Japi jahuëcara ma pihai cató tsi mabë xatë bo yoshihuahacano tsi pinoma tsi xo toa iquia. U"#Jatsi nicaparicana. E qui jënima tsi xo jatiroha ca no pihaina iquia. Toca ca Ibobá ëa jismani quiha. Jama, jahuëcara pi nohiriá picasyamano tsi oquë tsi xo toa ja piyamahaina. Ja shinahai tsi xo. I!
Japi mato huëtsa raniyamacana. Jama, jato ma mëbixëti xo. Jato jochamayamacana. Jabi jia ca ma jayapino tsi jia ca acaxëcani quiha. Jama, ma yoyopino tsi ja tocacamitsa jato ri pë. n U Japi Dios qui noba jocha bërohuaxëqui noa, naa noqui tëquëta ra. Mabë xatë bo jochamayamacana m S Jabi Quënëhacanish cabo ó tsi Ibo Dios nëcaniquë:“Bëso xo ëa ra. Parayamaquia.Ea bësojó tsi mënicaxëcani quiha jatiroha cabo ra.Jia tsi Dios ocahuaxëhi quiha jatiroha ca nohiria” i Dios ni quiha. I
Jatsi, ¿jëniriaxo raca nobë xatë bo no ranina? Jasca, ¿jëniriahax raca nobë xatë bo qui no caxana? Dios bësojó tsi niixëqui noa, noqui tëquë copihacaxëna, joni bësojó nomari. - Ja tsi xo toa no bax Cristo rësoni quiha. Rësohax ja bësotëquëniquë noqui tëquë, naa bësocanaibo, bësoyama cabo, tihi cabo yonaxëna. * MJatsi bësopihi tsi Ibo bax bësoqui noa. Jasca, rësopihi tsi Ibo bax rësoqui noa. Bëso, bësoyama, tihi tsi no imitsa. Tocahi tsi jari Ibobá-na xo noa ra. /WJapi quiniacaxëcahuë, mabë xatë jabi bo tahëhax na. Nomë bësoyamaqui noa, jaha no quëëhai ca roha ca axëna ra. No acai ca tsayahi quiha nobë xatë bo ra. hIJabi, “Oquë tsi xo naa barí tsi Dios qui no arahaina” i huësti ca mitsa. Jënima quiha. Toa barí tsi aracatsi quiha, Dios ranihuaxëna. Jasca, Dios ranihuahi quiha jatiroha ca pihai ca ri, jahuë piti quëshpi tsi “Gracias” ja iqui iqui na. Jasca, Dios ranihuahi quiha verdura bo roha pihai ca ri. Dios qui “Gracias” ii quiha toa ri. Jasca, tobi quiha toa jodioba fiesta barí tsi aracascanaibo. Oquëria ca jato bari bo nori ca quëscahuacani quiha. Jama, chahahuacanaibo huëtsa bo qui jaharisi tsi xo jatiroha ca bari. Jatsi shinaparixëti xo jatiroha cabo ra, jia ca ati cahëxëna. q[Jatsi, ¿jënahuariahax raca toca tsi mabë xatë bo ma ranina? Anoma quiha. Ibobá-na tsi xo toa bo tëquëta, mato yonati bo nomari. Anoma ca pi ja acano tsi Diós jato yoano iquia. Jato mëbixëti mëtsa xo Dios ra, jia ca ati. taJatsi quiniacaxëcahuë. Piti ó quiniaxëni ca ranimisyamaxëti xo jatiroha ca jahuë bo pihai cato. Anoma quiha. Jasca, jatiroha ca picatsai ca ranimisyamaxëti xo verdura bo roha pihai ca ri, Diós toa dos ca nohiria bini iqui na. Jamëri xo nohiria ba jabi bo ra. Huësti ca chahahuahai ca tsi xo toa jatiroha ca pihaina. Ja qui jiaria quiha jatiroha ca ja pihaina ra. Jama, tobi toa jaha quiniaxëni ca chahahuahai cato. Verdura bo roha picatsi quiha ra. Ja qui roa tsi xo toa piti huëtsa. D Jabi tobi quiha toa quiniaxëniria ca chahahuacanaibo ra, naa coshi yama cabo. Jia tsi jato joihuacana. Jamëri ca jabi bo pi ja jayacano tsi jato raniyamacana, naa jato jabi tahëxo na.
Jama, noba Ibo Jesucristo jabi sahuëcana. Sahuëxo tsi mato noma jabi yoi ca chahahuayamacana, jaha ja quëëhai ca axëna.Q
Huëaná ca nohiria iipiquí tsi jabi jia ca no jayati xo. Jama, tobi quiha toa yoyocanaina: naa pabë-pabëriahaina, pahëhaina, anoma ca chotahaina, iquinahaina, yosanahaina. Tihi cabo tsi xo yoi. fE
Jatipaimaria xo jocha tsëmonatiya ra. Huëapaimaria xo ja johai ca xabaca. Japi jocha tsëmo quima bësocana. Jasca, Dios jabi jia ca sahuëcana, soldadó jahuë armadura sahuëhai jascaria, huëa ó xo tsi bëboxëna. mS
Jabi ma tocaxëti xo, joti basima noba Ibo nori quëshpi na. Oxatiya ma xo naa ra. Jatsi jaha bësocana. No chahahuaniquë tsi quiha jari basi Cristo johai ca iipaoniquë. Jama, jaboqui basiriama xo ja bacahaina iquia ra.
Noipiquí tsi mabë xatë qui yoi ca ayamaxëqui mato ra. Dios yoba tëquë nicahai ca tsi xo toa nobë xatë bo no noihaina ra. ?w
Jasca, Dios yoba tëquë ma ano ra: “Joni huëtsa ahui biyamacana, joni ayamacana, yomayamacana, nohiria huëtsa ba jahuë bo ó quëëyamacana. Tihi ca tsi acahuë” ii quiha Dios yoba bo. Jasca, tobi quiha toa Dios yoba huëtsa bo ri; jama, huësti roha tsi xo toa Dios yoba-yobaria cato. “Huëtsa bo noicana, mamë ma noihai jascaria” ii quiha Dios oquë ca yoba ra. Tocapiquí tsi yoba huëtsa bo ri jatihuaxëqui mato iquia. P
Quiniacaxëcahuë. Anoma xo cuenta bo ra. Huësti roha tsi toa cuenta jia cato. Toa cuenta tsi xo nohiria huëtsa bo no noihaina. Jabi Dios yoba nicahai ca tsi xo toa jahuë xatë noihai cato. E
Jasca, jato ó tsi cuenta pi jayaquí tsi copihuë. Rani tsi jato qui mato impuesto bo acana. Jasca, jia tsi mato yonahai ca chama bo qui nicacana ra. Jato ma chahahuaxëti xo. Noinacano F
Jasca, gobierno chama bo qui mato impuesto bo acana. Copihacaxëti xo gobierno chama bo jato yonoco quëshpi na. Jabi Dios bax yonococani quiha ra, jia tsi jato yonoco ja acaquë no.
Japi gobierno yoba nicacana, chama bá mato copiyamano iquish na. Jabi noba shina qui jia tsi xo toa gobierno chama ba yoba nicahaina. j
M
Jabi Dios yonati tsi xo toa chama bo ra. Mato ja mëbixëti ca xo. Jama, anoma ca pi ahi tsi jato qui ma raquëxëti xo. Mato copiti chama jaya ca xo ra. Tocacani quiha Dios mëbixëna. Yoyocanaibo copicani quiha ja bax na. < q
Jama, gobierno yoba pi nicahi tsi gobierno chama qui raquëyamaxëqui mato. Jama, gobierno chama bo qui raquëxëhi quiha toa yoyocanaibo ra. Jatsi raquëcasyamapiquí tsi gobierno yoba nicacana. Jia ca ma ano tsi jia tsi mato ocahuaxëhi quiha gobierno chama bo. Jato qui jia ixëhi quiha mato jabi.
Japi gobierno yoba pi nicayamahi tsi Dios qui jia ca pasomaha ixëqui mato pë. Jabi copihacaxëti xo gobierno pasomaha cato tia. 3 a
Jabi yonahai ca gobierno chama bo qui nicaxëti xo jatiroha ca nohiria bo ra. Jatsi yonati chama amati ibo tsi xo Dios. Ja tsi xo toa jato qui chama acaina noqui yonati. Jabi mato qui nohiria bá yoi ca ano tsi jato qui yoi ca ayamacana. Toca tsi jato yoi ca bëboxëqui mato, jia ca ma acai cató no.E Jasca, mato pasomaha cabo pi paxnano tsi jato orihuacana. Ja tëshinacano tsi jënë jato qui acana. Tocapimano tsi bërabicaxëcani quiha. Jatsi jato jocha quima ja casocamitsa jato ri. ^5 Nohiria bá pi mato yosino tsi jato tënëmayamacana, ëbë xatë bá. Jama, jato qui Dios caxano. “Ea tsi xo nohiria tënëmati ibo ra. Yoi ca acanaibo copixëquia” ii quiha Dios Quënëhacanish cabo ó no. E Jatiroha ca nohiria bo ya jia tsi racanabëquiti tanacana. zm Nohiria bá pi mato yosino tsi jahari yoi ca copiyamacana. Nohiria qui jia ca jahuë bo ati ó quëëcana. 0Y Jia tsi racanabëquicana. Mamë oquëhuayamacana ra. Jama, noitiria cabo ya ma rabënaxëti xo. “Tiisi-tiisiria ca ëa xo naa ra” iyamatsicana; anoma quiha. Y + Ranicanaibo ya ranicana. Nohiria pi cohuëno tsi jato bëta cohuënacana. M Mato yosixëni cabo ocahuayamacana. Jama jato bax bëhoxcana. ~~u
Chahahuacanai ca noitiria cabo ya mato jahuë bo xatënacana. Jasca, mato bëroma ca shishocanaibo orihuacana. b}= Ibo ó pasohi tsi ranicana. Tënëhi tsi yosanayamacana. Dios qui bëhox-rohacana. w|g Jasca, yonocohi tsi chiquishyamacana. Espíritu Santó tsi Diós yonoco ariacana Ibo bax yonocoquí na. h{I
Jasca, jia tsi mabë xatë bo noicana. Jia tsi ocahuanacana, jia ca mabë xatë bá aquë no. Uz# Jatsi paraxoma noicana. Yoi ca quima bësocana. Jia ca ó quëëcana. Ly Jasca, huëtsa tsi xo toa nohiria ranihuati mëtsa cato. Jatsi nohiria ranihuati tiisi jayapiquí tsi jato chamahuacana. Jasca, huëtsa bo tsi xo huashiyamahaina. Jatsi mato jahuë bo xatënati tiisi jayapiquí tsi huashiyamacana. Tihi cató tsi nohiria mëbiquí tsi rani tsi jato mëbicana. Chahahuacanaiba jabi-jabiria gxG Huëtsa tsi xo toa nohiria mëbiti mëtsa cato. Mëbiti tiisi jayapiquí tsi jia tsi nohiria mëbicana. Jasca, huëtsa tsi xo toa nohiria tiisimati mëtsa cato. Tiisimati tiisi jayapiquí tsi jia tsi nohiria tiisimacana.
2v }rg\QF;0%~~~~~~~~~~~~w~k~_~S~G~;~/~#~~ }}}}}}}}}}}}|}p}d}X}L}@}4}(} }}||||||||||||u|i|]|Q|E|9|-|!|| {{{{{{{{{{{{z{n{b{V{J{>{2{&{{{zzzzzzzzzzz~zrzfzZzNzBz6z*z zzyyyyyyyyyyyywyky_ySyGy;y/y#yy xxxxxxxxxxxx{xoxcxWxKx?x3x'xxxwwwwwwwwwwwwtwhw\wPwDw8w,w wwvvvvvvvvvvvvyvmvavUvIv=v1v%vv
vuuuuuuuuuuu}uqueuYuMuAu5u)u uuttttttttttttvtjt^tRtFt:t.t"tt
sssssssssssszsnsbsVsKs?s3s'sssrrrrrrrrrrrrsrgr[rOrCr7r+r rrqqqqqqqqqqqqwqkq_qTqHqk2k&kkkjjjjjjjjjjjjsjgj[jOjCj7j+j jjiiiiiiiiiiiiwiki_iSiGi;i0i$ii i hhhhhhhhhhh|hphdhXhLh@h4h(h hhggggggggggggtghg]gQgEg9g-g!gg ffffffffffffyfmfafUfIf=f1f%fffeeeeeeeeeee~erefeZeNeBe6e*e eeddddddddddddwdkd_dSdGd;d/d#dd cccccccccccc{cocccWcKc?c3c(c ccbbbbbbbbbbbbtbhb\bPbDb8b,b bbaaaaaaaaaaaayamaaaUaIa=a1a%aa
a```````````}`q`e`Y`M`A`5`*` ``____________v_j_^_R_F_:_._"__
^^^^^^^^^^^^z^n^b^V^J^>^2^&^^^]]]]]]]]]]]]s]g][]O]C]7]+] ]]\\\\\\\\\\\\w\k\_\S\G\;\/\#\\ [[[[[[[[[[[[|[p[d[X[L[@[4[([ [[ZZZZZZZZZZZZtZhZ\ZPZDZ8Z,Z ZZ YYYYYYYYYYYYyYmYaYUYIY=Y1Y%YY
YXXXXXXXXXXX}XqXeXYXMXAX5X)X XXWWWWWWWWWWWWvWjW^WRWFW:W.W"WW
VVVVVVVVVVVVzVnVbVVVJV>V2V&VVVUUUUUUUUUUUUsUgU[UOUCU7U+U UUTTTTTTTTTTTTwTkT_TSTGT;T/T#TT SSSSSSSSSSSS{SoScSWSKS?S3S'SSSRRRRRRRRRRRRsRgR[RORCR7R+R RRQQQQQQQQQQQQxQlQ`QTQHQH2H&HHHGGGGGGGGGGG~GrGfGZGNGBG6G+G GGFFFFFFFFFFFFwFkF_FSFGF;F/F#FF EEEEEEEEEEEE{EoEcEWEKE?E3E(E EEDDDDDDDDDDDDtDhD\DPDDD8D,D DDCCCCCCCCCCCCxClC`CTCHC@2@&@@@???????????~?r?f?Z?N?B?6?*? ??>>>>>>>>>>>>w>k>_>S>G>;>/>#>> ============{=o=c=W=K=?=3='===<<<<<<<<<<<828&88877777777777~7r7f7Z7N7B767*7 77666666666666w6k6_6S6G6;6/6#66 555555555555{5o5c5W5K5?535'555444444444444t4h4\4P4D484,4 44333333333333x3l3`3T3H3<303$33 3 22222222222|2p2d2X2L2@242(2 22111111111111u1i1]1Q1E191-1!11 000000000000y0m0a0U0I0=010%00
0///////////}/q/e/Z/N/B/6/*/ //............v.l.a.V.K.@.5.*. .. -------------z-o-d-Y-N-C-8---"-- -,,,,,,,,,,,,},r,g,\,Q,F,;,0,%,,,+++++++++++++u+j+_+T+I+>+3+(+ ++************x*l*`*T*H*<*0*$** * )))))))))))|)p)d)X)L)@)4)() ))((((((((((((u(i(](Q(E(9(-(!(( ''''''''''''y'm'a'U'I'='1'%''
'&&&&&&&&&&&~&r&f&Z&N&B&6&*& &&%%%%%%%%%%%%v%j%^%R%F%:%.%"%%
$$$$$$$$$$$${$o$c$W$K$?$3$'$$$############s#g#[#O#C#7#+# ##""""""""""""x"l"`"T"H"<"0"$"" " !!!!!!!!!!!|!p!d!X!L!@!4!(! !! u i ] Q E 9 - ! y m a U I = 1 %
} q e Y N B 6 * v j ^ R F : . "
z n b V J > 2 & sg[OC7+ wk_SG;/# {ocWK?3'th\PD8, xl`TH<0$ }qeYMA5) ui]QE9-! ymaUJ>2&~rfZNB6* v (* ') &( %' $% #& "$ !# " !
6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
> = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " ! ~ } | { z y x w v u t s r
q p o
n m l k j i h g f
e 8d 7c 6b 5a 4` 3_ 2^ 1] 0\ /[ .Z -Y ,X +W *V )U (T 'S &R %Q $P #O "N !M L K J I H G F E D C B A @ ? > = < ; :
9 8 7
6 5 4 3 2 1 0 / .
- 2, 1+ 0* /) .( -' ,& +% *$ )# (" '! & % $ # " !
1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
' & % $ # " !
, + * ) ( ' & % $ # " !
~ } | { z y x
w &v %u $t #s "r !q p o n m l k j i h g f e d c b a ` _ ^
] \ [
Z Y X W V U T S R
Q 4P 3O 2N 1M 0L /K .J -I ,H +G *F )E (D 'C &B %A $@ #? "> != < ; : 9 8 7 6 5 3 4 2 1 0 / . - , +
* ) (
' & % $ # " !
P
O
N
M
L
K
J
I
H
G
F
E
D
C
B
A
@
?
>
=
<
;
:
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
/
.
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
/ . -
, + * ) ( ' & % $ # " !
H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
%
$
#
"
!
~
}
|
{
z
y
x
w
v
u
t
s
r
q ,p +o *n )m (l 'k &j %i $h #g "f !e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U T S R
Q P O
N M L K J I H G F
E !D C B A @ ? > < = ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1
0 / .
- , + * ) ( ' & %
$
4#
3"
2!
1
0
/
.
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
& % $ # " !
% $ # " !
~ }
| { z y x w v u t
s 8r 7q 6p 5o 4n 3m 2l 1k 0j /i .h -g ,f +e *d )c (b 'a &` %_ $^ #] "\ ![ Z Y X W V U T S R Q P O N M L K J I H
G F E
D C B A @ ? > = <
; +: *9 )8 (7 '6 &5 %4 $3 #2 "1 !0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
) ( '
& % $
# " !
# " !
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
~
}
| { z y x w v u t
s r q
p o n m l k j i h
g Bf Ae @d ?c >b =a <` ;_ :^ 9] 8\ 7[ 6Z 5Y 4X 3W 2V 1U 0T /S .R -Q ,P +O *N )M (L 'K &J %I $H #G "F !E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2
1 0 /
. - , + * ) ( ' &
% K$ J# I" H! G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4
3 2 1
0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
. - , + * ) ( ' & % $ # " !
3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
~ } | { z
y 'x &w %v $u #t "s !r q p o n m l k j i h g f e d c b a ` _
^ ] \
[ Z Y X W V U T S
R .Q -P ,O +N *M )L (K 'J &I %H $G #F "E !D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1
0 / .
- , + * ) ( ' & %
$ .# -" ,! + * ) ( ' & % $ # " !
" !
# " !
~ } | { z y
x w v u t s r q p o n m l k j i
h g f
e d c b a ` _ ^ ]
\ '[ &Z %Y $X #W "V !U T S R Q P O N M L K J I H G F E D C B
A @ ?
> = < ; : 9 8 7 6
5 $4 #3 "2 !1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
:
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
/
.
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
*
)
(
'
&
%
$
#
"~
!}
|
{
z
y
x
w
v
u
t
s
r
q
p
o
n
m
l
k
j
i
h
g
f
e
d
c
b
a
`
_
^
] &\ %[ $Z #Y "X !W V U T S R Q P O N M L K J I H G F E D
C B A
@ ? > = < ; : 9 8
7 "6 !5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # "
!
" !
0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
~ }
| { z y x w v u t s r
q p o
n m l k j i h g f
e
d
c
b
a
`
_
^
]
\
[
Z
Y
X
W
V
U
T
S
R
Q
P
O
N
M L
-l |pdXL@4( ~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}y}n}b}V}J}>}2}&}}}|||||||||||~|r|f|Z|N|B|6|*| ||{{{{{{{{{{{{w{k{_{S{G{;{/{#{{ zzzzzzzzzzzz{zozczWzLz@z4z(z zzyyyyyyyyyyyytyhy\yPyDy8y,y yyxxxxxxxxxxxxyxmxaxUxIx=x1x%xx
xwwwwwwwwwww}wqwewYwMwAw5w)w wwvvvvvvvvvvvvvvjv^vRvFv:v.v"vv
uuuuuuuuuuuuzunubuVuJu>u2u&uuuttttttttttttstgt[tOtCt7t+t ttsssssssssssswsks_sSsGs;s/s#ss rrrrrrrrrrrr|rprdrXrLr@r4r(r rrqqqqqqqqqqqqtqhq\qPqDq8q,q qqppppppppppppypmpapUpIp=p1p%pp
pooooooooooo}oqoeoYoMoAo5o)o oonnnnnnnnnnnnvnjn^nRnFn:n.n"nn
mmmmmmmmmmmmzmnmbmVmJm>m2m&mmmlllllllllll~lrlflZlNlBl6l*l llkkkkkkkkkkkkwkkk_kSkGk;k/k#kk jjjjjjjjjjjj{jojcjWjKj?j3j'jjjiiiiiiiiiiiisigi[iOiCi7i+i iihhhhhhhhhhhhxhlh`hThHhX2X&XXXWWWWWWWWWWW~WrWfWZWNWBW6W*W WWVVVVVVVVVVVVwVkV_VSVGV;V/V#VV UUUUUUUUUUUU{UoUcUWUKU?U3U'UUUTTTTTTTTTTTTsTgT[TOTCT7T,T TTSSSSSSSSSSSSxSlS`STSHSP2P&PPPOOOOOOOOOOO~OrOfOZONOBO6O*O OONNNNNNNNNNNNvNjN^NRNFN:N.N"NN
MMMMMMMMMMMM{MoMcMWMKM?M3M'MMMLLLLLLLLLLLLsLgL[LOLCL7L+L LLKKKKKKKKKKKKwKkK_KSKHK@3@'@@@????????????s?g?[?O?C?7?+? ??>>>>>>>>>>>>x>l>`>T>H><>0>$>> > ============u=j=_=T=I=>=3=(= ==<<<<<<<<<<<<121&11100000000000~0r0f0Z0N0B060*0 00////////////w/k/_/S/G/;///#// ............{.o.c.W.K.?.3.'...------------t-h-\-P-D-8-,- --,,,,,,,,,,,,x,l,`,T,H,<,0,$,, , +++++++++++}+q+e+Y+M+A+5+)+ ++************u*i*]*R*F*:*.*"**
))))))))))))z)n)b)V)J)>)2)')))((((((((((((s(g([(O(C(7(+( ((''''''''''''w'k'_'S'G';'/'#'' &&&&&&&&&&&&|&p&d&X&L&@&4&(& &&%%%%%%%%%%%%t%i%]%Q%E%9%-%!%% $$$$$$$$$$$$y$m$a$U$I$=$1$%$$
$###########~#r#f#Z#N#B#6#*# ##""""""""""""v"j"^"R"F":".""""
!!!!!!!!!!!!{!o!c!W!K!?!3!'!!! s g [ O C 7 + x l ` T H < 0 $ } q e Y M A 5 ) u i ] Q E 9 - ! z n b V J > 2 & ~rfZNB6* wk_SG;/# {ocWK?3( th\PD8, ymaUI=1%
}qeYMA5) vj^RF:."
{ocWK?3'th\PD8, xl
~ }
| #{ "z !y x w v u t s r q p o n m l k j i h g f
e d c
b a ` _ ^ ] \ [ Z
Y X W V U T S R Q P O N M L K J I H
G F E
D C B A @ ? > = <
; (: '9 &8 %7 $6 #5 "4 !3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
& % $ # " !
) ( ' & % $ # " !
" !
( ' & % $ # " !~ } | { z y x w v u t s r q p o n m l k
j i h
g f e d c b a ` _
^ )] (\ '[ &Z %Y $X #W "U !V T S R Q P O N M L K J I H G F E D C B
A @ ?
> = < ; : 9 8 7 6
5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' &
% $ #
" !
4
3
2
1
0
/
.
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
0
/
.
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
~ +} *| ){ (z 'y &x %w $v #u "t !s r q p o n m l k j i h g f e d c b a `
_ ^ ]
\ [ Z Y X W V U T
S (R 'Q &P %O $N #M "L !K J I H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8
7 6 5
4 3 2 1 0 / . - ,
+ <* ;) :( 9' 8& 7% 6$ 5# 4" 3! 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
* ) ( ' & % $ # " !
% $ # " !
~ } | { z y x
w /v .u -t ,s +r *q )p (o 'n &m %l $k #j "i !h g f e d c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U
T S R
Q P O N M L K J I
H
G
F
E
D
C
B
A
@
?
>
=
<
;
:
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
/ .
~
} *| ){ (z 'y &x %w $v #u "t !s r q p o n m l k j i h g f e d c b a `
_ ^ ]
\ [ Z Y X W V U T
S (R 'Q &P %O $N #M "L !K J I H G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8
7 6 5
4 3 2 1 0 / . - ,
+ * ) ( ' & % $ # " !
!
&
%
$
#
"
!
2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !~ } | { z y x w v u t s r q p o n m l k
j i h
g f e d c b a ` _
^ 9] 8\ 7[ 6Z 5Y 4X 3W 2V 1U 0T /S .R -Q ,P +O *N )M (L 'K &J %I $H #G "F !E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2
1 0 /
. - , + * ) ( ' &
%
*$
)#
("
'!
&
%
$
#
"
!
)
(
'
&
%
$
#
"
!
;
:
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
/
.
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
5
4
3
2
1
0
/
.
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
~
}
|
{
z
y
x
w
v
u
t
s
r
q
p
o
n
m
l
k
j
i
h
g
f
e
d
c
b G
a F
` E
_ D
^ C
] B
\ A
[ @
Z ?
Y >
X =
W <
V ;
U :
T 9
S 8
R 7
Q 6
P 5
O 4
N 3
M 2
L 1
K 0
J /
I .
H -
G ,
F +
E *
D )
C (
B '
A &
@ %
? $
> #
= "
< !
;
:
9
8
7
6
5
4
3
1
2
0
/
.
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
/
.
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
$ # " !
~ } | {
z
3 y
2 x
1 w
0 v
/ u
. t
- s
, r
+ q
* p
) o
( n
' m
& l
% k
$ j
# i
" h
! g
f
e
d
c
b
a
`
_
^
]
\
[
Z
Y
X
W
V
U
T
S
R
Q
P
O
N
M
L
K
J
I
H G 5K 4J 3I 2H 1G 0F /E .D -C ,B +A *@ )? (> '= &< %; $: #9 "8 !7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $
# " !
8 7 6 5 4 3 2 1 0 /
. - ,
+ * ) ( ' & % $ # " !
G F E D C B A @ ? > = < ; : 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
& % $ # " !
~ } |
{ z y x w v u t s
r /q .p -o ,n +l *m )k (j 'i &h %g $f #e "d !c b a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V U T S R Q P
O N M
L K J I H G F E D
C 0B /A .@ -? ,> += *< ); (: '9 &8 %7 $6 #5 "4 !3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " !
+ * ) ( ' &
% $ #
" !
% $ # " !
# " ! ~ } | { z y x w v u t s r q p o n
m l k
j i h g f e d c b
a
#`
"_
!^
]
\
[
Z
Y
X
W
V
U
T
S
R
Q
P
O
N
M
L
K
J
I
H
G
F
E
D
C
B
A
@
?
> ;= :< 9; 8: 79 68 57 46 35 24 13 02 /1 .0 -/ ,. +- *,
I }qeYMA5) ~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~9~-~!~~ }}}}}}}}}}}}z}n}b}V}J}>}2}&}}}|||||||||||~|r|f|Z|N|B|8|-|"|| |{{{{{{{{{{{{}{r{g{\{Q{F{;{0{%{{{zzzzzzzzzzzzxzlz`zTzHzw2w&wwwvvvvvvvvvvvvsvgv[vOvCv7v+v vvuuuuuuuuuuuuxulu`uTuHur2r&rrrqqqqqqqqqqqqsqgq[qOqCq7q+q qqppppppppppppwpkp_pSpHpm2m&mmmllllllllllllslgl[lOlCl7l+l llkkkkkkkkkkkkxklk`kTkHkh2h&h hh
h ggggggggggggg~gtgjg`gVgLgBg8g.g$gggfffffffffffffzfofdfYfNfCf9f.f#ff
feeeeeeeeeeee~esehe]eReGe=e2e'e eedddddddddddddwdldadWdLdAd6d+d dd
ccccccccccccc|cqcfc[cPcEc:c/c$cccbbbbbbbbbbbbxblb`bTbHb_3_'___^^^^^^^^^^^^s^g^[^O^C^7^+^ ^^]]]]]]]]]]]]x]l]`]T]H]<]0]$]] ] \\\\\\\\\\\|\p\d\X\L\@\4\(\ \\[[[[[[[[[[[[u[i[][Q[E[9[-[![[ ZZZZZZZZZZZZzZnZbZVZJZ>Z2Z&ZZZYYYYYYYYYYYYsYgY[YOYCY7Y+Y YYXXXXXXXXXXXXwXkX_XSXGX;X/X$XX X WWWWWWWWWWW|WpWdWXWLW@W4W(W WWVVVVVVVVVVVVtVhV\VPVDV8V,V VVUUUUUUUUUUUUxUmUaUUUIU=U1U%UU
UTTTTTTTTTTT}TqTeTYTOTDT9T.T#TT
TSSSSSSSSSSSS~SsShS]SRSGS;S/S#SS RRRRRRRRRRRR|RpRdRXRLR@R4R(R RRQQQQQQQQQQQQuQiQ]QQQEQ9Q-Q!QQ PPPPPPPPPPPPzPnPbPVPJP>P2P&PPPOOOOOOOOOOOOsOgO[OOOCO7O+O OONNNNNNNNNNNNxNlN`NTNHN=N1N%NN
NMMMMMMMMMMM}MqMeMYMMMAM5M)M MMLLLLLLLLLLLLvLkL_LSLGL;L/L#LL KKKKKKKKKKKK|KpKdKXKLK@K4K(K KKJJJJJJJJJJJJtJhJ\JPJDJ8J,J JJ IIIIIIIIIIIIyImIaIUIII=I1I%IIIHHHHHHHHHHH~HrHhH]HRHGHD2D&DDDCCCCCCCCCCCCsCgC[COCCC7C+C CCBBBBBBBBBBBBwBkB`BTBHB?2?&???>>>>>>>>>>>>s>g>[>O>C>7>+> >>============w=k=_=S=G=;=/=#== = <<<<<<<<<<<|+2+&+++*************v*k*`*U*J*?*4*(* **))))))))))))u)i)])Q)E)9)-)!)) ((((((((((((z(n(b(V(J(>(2(&(((''''''''''''s'g'['O'C'7'+' ''&&&&&&&&&&&&x&l&`&T&H&<&0&$&& & %%%%%%%%%%%%{%p%e%Z%O%D%9%.%#%% % $$$$$$$$$$$|$p$d$X$L$@$4$($ $$############u#i#]#Q#E#9#-#!##
""""""""""""z"n"b"V"J">"2"&"""!!!!!!!!!!!!!v!k!`!T!H!2&~rfZNB6* wk_SG;/# {ocWK?4( th\PD8, xl`UI=1%
( ' & % $ # " !
~
}
' |
& {
% z
$ y
# x
" w
! v
u
t
s
r
q
p
o
n
m
l
k
j
i
h
g
f
e
d
c
b
a
`
_
^
]
\
[
Z
Y
X
W
V U T S R Q P O N M L K J I H G
F E D
C B A @ ? > = < ;
:
9 8 7
6 5 4 3 2 1 0 / .
- , + * ) ( ' & % $ # " !
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
/
.
-
,
+
*
(
)
'
&
%
$
#
" ! v v v
v v v
v v v
v v v
v v
v v v v
v v v
v v v v v v v v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v v l l l l l l l l l l
l l l
l l l l l
l l l
l l l l l l
l l l
l l l l l l l l
l l l l l l l l l l l l l l l
l l l
l l l l l l l l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l l bQ bP bO bN bM bL bK bJ b
I b H b G b
F b E bD bC bB bA b@ b? b>
b= b< b; b: b9 b8 b7 b6 b5 b4 b3 b2 b1 b
0 b / b . b
- b , b+ b* b) b( b' b& b%
b$ b# b" b! b
b b b
b b b b b b b b
b b b b b
b b b
b b b
b b b b b
b b b b
b b b
b b b b b b b b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b b X X X X X X
X X X
X X X X X X X X
X X X X X X
X X X
X X X X X X X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X N N N N N N N N N N N N N N N N
N N N
N N N N N N N N
N N N N N N N
N N N
N N N N N N N N
N N
N N N
N N N N N N N N
N N N N N N N N N
N N N
N N N N N N N N
N
N
N
N
N
N
N
N
N
N N D { D z D y D x D w D
v D u D t D
s D r D q D p D o D n D m D l D k
D j D i D h D g D f D e D d D c D b D a D ` D _ D ^ D
] D \ D [ D
Z D Y D X D W D V D U D T D S D R
D Q D P D O D N D M D L D K D J D I D H D G D
F D E D D D
C D B D A D @ D ? D > D = D < D ;
D :
D 9
D 8
D 7
D 6
D 5
D 4
D 3
D 2
D 1
D 0
D /
D .
D -
D ,
D +
D )
D
*
D (
D '
D
&
D %
D $
D #
D "
D !
D
D
D D : : : : : : : : : : :
: : :
: : : : : : : :
: : : : : : : : : :
: : :
: ~ :} :| :{ :z :y :x :w
:v : u : t : s :r :q :p :o :n :m :l :k :j :i :h :g :f :e :
d : c : b :
a : ` :_ :^ :] :\ :[ :Z :Y
:X
: W
: V
: U
:T
:S
:R
:Q
:P
:O
:N
:M
:L
:K
:J
:I
:H
:G
:
F
: E
: D
:
C
: B
:A
:@
:?
:>
:=
:<
:; :: 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0! 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 ~
0 } 0 | &
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
~ &
} &
| &
{ &
z &
y &
x &
w &
v &
u &
t &
s &
r &
q &
p &
o &
n &
m &
l &
k &
j &
i &
h &
g &
f &
e &
d &
c &
b
&
a &
` &
_ &
^ &
] &
\ &
[ &
Z &
Y &
X &
W &
V &
U &
T &
S &
R &
Q &
P &
O &
N &
M &
L &
K &
J &
I &
H &
G &
F &
E
&
D &
C &
B &
A &
@ &
? &
> &
= &
< &
; &
: &
9 &
8 &
7 &
6 &
5 &
4 &
3 &
2 &
1 &
0
&
/
&
.
&
-
&
+
&
,
&
*
&
)
&
(
&
'
&
&
&
%
&
$
&
#
&
"
&
!
&
&
&
&
&
&
&
&
&
&
R
Q
P
O
N
M
L
K
J
I
H
G
F
E D C B A @ ? > =
< ; :
9 8 7 6 5 4 3 2 1
0 !/ . - , + * ) ( ' & % $ # " !
~ } |
{ z x y w
v u t
s r q p o n m l k
j
i
h
g
f
e
d
c
b
a
`
_
^
]
\
[
Z
Y
W
X
V
U
T
S R
: 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & % $ # " ! ~ } | { z y x w v u t s r q
p o n
m l k j i h f g e
d (c 'b &a %` $_ #^ "] !\ [ Z Y X W V U T S R Q P O N M L K J I
H G F
E D C B A @ ? > =
<
;
:
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
/ . - , + * ) ( ' & % $ # " !
" !
!
( ' & % $ # " !
~ }
|
{
z
y
x
w
v
u
t
s
r
q
p
o
n
m
l
k
j i
g
h
f
e
d
c
b
a
_
`
^
] \
[
Z
Y
X
W
V
U
T
S
R
Q
P
O
N
M
L
K
J
I
H G
F
E
D
C
B
A
@
?
>
=
<
;
:
9
8
7
6
5
4
3
2
1 0
/
.
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
!
~ } |
{ z y x w u v t s
r $ q # p " o ! n m l k j i h g f e d c b a ` _ ^ ] \ [
Z Y X
W V U T S R Q P O
N
M
L
K
J
I
H
G
F
E
D
C
B
A
@
?
>
=
<
;
:
9 ! 8 7 6 5 4 3 2 1 0 / . - , + * ) ( ' & %
$ " #
!
' & % $ # " !
~
} | { z y x w v u
t s r q p o n m l k j i h g f e d
c b a
` _ ^ ] \ [ Z Y X
W
V
U
T
S
R
Q
P
O
N
M
L
K
J
I
H
G
F
E
D
C
B
A
@
?
>
=
<
;
:
9
8 7
, + * ) ( ' & % $ # " !
jW |peYMA5) ~~~~~~~~~~~~u~i~]~Q~E~;~0~%~~~}}}}}}}}}}}}}u}j}_}T}I}>}3}(} }}||||||||||||v|j|^|R|F|:|.|"||
{{{{{{{{{{{{{{o{c{W{K{?{3{'{{{zzzzzzzzzzzztzhz\zPzDz9z-z!zz yyyyyyyyyyyyyymyayUyKy@y5y*y yy xxxxxxxxxxxxxzxoxdxYxNxCx8x,x xxwwwwwwwwwwwwxwlw`wTwHwa2a&aaa````````````s`g`[`O`C`7`+` ``____________x_l_`_T_H_<_0_$__ _^^^^^^^^^^^~^r^f^Z^N^B^6^*^ ^^]]]]]]]]]]]]w]k]_]S]G];]/]#]] \\\\\\\\\\\\|\p\d\X\L\@\4\(\ \\[[[[[[[[[[[[u[i[][Q[E[9[-[![[ ZZZZZZZZZZZZzZnZbZVZJZ>Z2Z&ZZZYYYYYYYYYYYYsYgY[YOYCY7Y+Y YYXXXXXXXXXXXXxXlX`XTXHX
= < ;
: 9 8 7 6 5 4 3 2
1
0 / .
- , + * ) ( ' & %
$ # " !
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
_
^
]
\
[
Z
Y
X
W
V
U
T S
~ } | { z y x w v
u
t
s
r
q
p
o
n
m
l
k
j
i
h
g
f
e
d
c
b
a `
~ } | {
z y x w v u t
s r q
p o n m l k j i h
g f e d c b a ` _ ^
] \ [
Z Y X W V U T S Q
R P O N M L K J I H G F E
D C B
A @ ? > = < ; : 9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
/
.
-
,
+
*
)
(
'
&
%
$
#
"
!
E F D C B A @
? > =
< ; : 9 8 7 6 5 4
3 2 1 0 /
. - ,
+ * ) ( ' & % $ #
" !